ماهنامه مثلث شماره 263

‫معاوناولقدرتمند‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و شصت و سه‪ 3/‬خرداد ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫گفتوگو با محمد عطریانفر از‬ ‫کارگزاران تا انتخابات مجلس دهم‬ ‫«نقد»الریجانی‬ ‫بهتراز‬ ‫«نسیه»عارف‬ ‫در اینـــدهای نه چنـــدان دور محمد هاشـــمی به‬ ‫کارگـــزاران بـــاز میگردد ‪ /‬نشســـت کارگـــزاران با‬ ‫جهانگیرینبایددرکاخسعدابادبرگزارمیشد‪/‬در‬ ‫اینکهبگویندهاشـــمیپدرخواندهکارگزاراناست‬ ‫عیبی نمیبینـــم ‪ /‬به مصلحـــت اصالحطلبان‬ ‫اســـت که ناطقنوری یا الریجانی رقیبشـــان‬ ‫باشـــند ‪ /‬نمیخواهیـــم ناطقنـــوری را در‬ ‫صدر لیســـت اصالحطلبان قـــرار دهیم ‪/‬‬ ‫عصبانیت روحانی مدیریت شده است ‪/‬‬ ‫هاشـــمی به صـــورت مســـتقیم در‬ ‫انتخابات مجلس دخالت نمیکند‬ ‫واکنش ایران به‬ ‫«توافق بد» چه‬ ‫خواهدبود؟‬ ‫مثلث درگزارشی ویژه ابعاد داخلی‬ ‫و خارجی مذاکرات هستهای را‬ ‫بحثکرده است‬ ‫چالشهایپدرساالری‬ ‫پروژه وحدت اصالحطلبان‬ ‫دچار برخی حاشیهها شده است‬ ‫فاجعه در هفته اخر‬ ‫در تبریز چه اتفاقاتی افتاد؟‬ ‫ایاپروژهتغییراتکابینه‬ ‫دراختیاراسحاق‬ ‫جهانگیریاست؟‬ ‫مرد تکنوکرات و‬ ‫«حاشیهنشینی مدرن»‬ ‫دردسرهایمسکنمهربرای‬ ‫عباس اخوندی ادامه دارد‬ ‫ج‬ ‫لد‬ ‫دوم‬ ‫واکنشایرانبه«توافقبد»چهخواهدبود؟‬ ‫مثلثتحوالت هسته ای را بررسیکرده است‬ ‫برکاتماههایرجب‪،‬شعبانورمضان‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫متقاب ً‬ ‫ال ایــن عید بــزرگ عظیم اســامی‏ـ‬ ‫مذهبی را به حضار محترم و اعاظم کشور و به سایر‬ ‫قشرهای مستضعف جهان‪ ،‬خصوص ًا ملت عظیم‬ ‫الشــان ایران تبریک عرض می‏کنم‪ .‬و امیدوارم‬ ‫که ان‏شاءال ّله‏ با عنایات خاصه ولی عصر ـ ارواحنا‬ ‫له الفداء ـ این کشــتی متالطم انسانیت به ساحل‬ ‫نجات برســد و مســتضعفان جهان بر مستکبران‬ ‫ظالم پیروز شــوند‪ .‬و امید است که حکومت بزرگ‬ ‫همگانی حضرت ـ ســام ال ّله‏ علیه ـ بزودی برقرار‬ ‫شود و چشــم همۀ ما را و همۀ مســلمین جهان را‬ ‫به نور مبارکش روشــن فرماید‪ .‬این سه ماه رجب و‬ ‫شــعبان و ماه مبارک رمضان‪ ،‬برکات بسیار نصیب‬ ‫انســان‪ ،‬انســانهایی که می‏توانند اســتفاده کنند از این برکات‪،‬‬ ‫شده است‪ .‬البته مبدا همه مبعث است و دنبال او تمام جهاتی که‬ ‫هست‪ .‬در ماه رجب‪ ،‬مبعث بزرگ و والدت موال علی بن ابیطالب ـ‬ ‫سالم ال ّل ‏ه علیه ـ و بعض ائمۀ دیگر‪ ،‬و در ماه شعبان والدت حضرت‬ ‫سیدالشهدا ‪ -‬سالم ال ّل ‏ه علیه ـ و والدت حضرت صاحب ـ ارواحناله‬ ‫الفداء ـ و در ماه مبارک‪ ،‬نزول قران بر قلب مبارک پیغمبر اکرم بوده‬ ‫است‪ .‬و شــرافت این ســه ماه در زبانها و در بیانها و در عقلها و در‬ ‫فکرها نمی‏گنجد‪.‬‬ ‫و از برکات این ماهها ادعیه‏ای است که وارد شده است در‬ ‫این ماهها‪ .‬ما امروز در ماه شریف شعبان واقع هستیم‪ ،‬و مناجات‬ ‫شــعبانیه از بزرگترین مناجات و از عظیمترین معــارف الهی و از‬ ‫بزرگترین اموری اســت که انهایی که اهلش هستند می‏توانند تا‬ ‫اعیادشعبانیهمبارکباد‬ ‫‪10- 17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫حذفیارانه ها‬ ‫چشمدیدنوالیتفقیهراندارند‬ ‫دادگاهاحمداقا‬ ‫غوغایشهدا‬ ‫‪18- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫فتنهدرفوتبال‬ ‫دروغ؛گرگیکهاعتمادمی درد‬ ‫تروریسمغربیعلیهدولت هایشرقی‬ ‫یکخاورمیانهبدونامریکا‬ ‫‪24- 43‬‬ ‫سیاست‬ ‫«نقد»الریجانیبهتراز«نسیه»عارف‬ ‫«گذشت» ازعارف‬ ‫عارفکاپیتاناصالحطلبانمیشود‬ ‫معاوناولقدرتمند‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی اســت که سعی دارد روایتی‬ ‫منصفانه و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای‬ ‫اســت به سه ضلع اســتقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اســامی‪ .‬مرامش‬ ‫تقویت گفتمان انقالب اســامی‪ ،‬چارچوبش اســام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و‬ ‫رهبری‪ ،‬ارمانش گسترش و سیادت اســام خواهی در سراسر جهان و‬ ‫عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف‬ ‫ایــران و رونــق گرفتن عدالت‪ .‬مــرزش رواداری و تالیــف قلوب اهالی‬ ‫انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق‬ ‫و مشــرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت‬ ‫رونق گرفتن ســنت گفت وگــو میان فرهیختگان و نخبگان کشــور‬ ‫است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪،‬‬ ‫بر چارچوب مان مســتقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیاروبرسیاق ماناستواربمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫ی اسالم‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬مینا عل ‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان ‪-‬‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫حدود ادراک خودشــان اســتفاده کنند‪.‬عناوین مســائل الهی و‬ ‫مســائل عرفانی‪ ،‬عناوین سهلی اســت که هرکس گمان می‏کند‬ ‫که این عناوین را فهمیده است؛ و امور استداللیۀ برهانیه هم در‬ ‫عین حالی که دقیق است‪ ،‬لیکن سهل االدراک است‪ .‬بعد از قیام‬ ‫برهان و دنبال او رســاندن حاصل این عناوین و نتیجۀ برهان به‬ ‫قلب مشکلتر است‪ ،‬که انرا ایمان گفته می‏شود به ان‪ ،‬و چه بسا‬ ‫که اصحاب برهان به این مرتبۀ ایمان نرســیده باشــند‪ .‬این یک‬ ‫مسئله‏ای است که باید با تلقینات و تکرار و ریاضات به قلب رساند‪.‬‬ ‫شما مالحظه می‏کنید که به حســب ضرورت یک کسی که‬ ‫مرده اســت‪ ،‬از او به انسان ضرری وارد نمی‏شــود‪ ،‬لکن ا ّ‬ ‫ال بعض‬ ‫اشــخاص‪ ،‬دیگران‪ ،‬اگر چنانچه در یک قبرستانی باشند و کسی‬ ‫نباشد یا با یک مرده‏ای همجوار باشند در غســالخانه و تنها باشند‬ ‫می‏ترســند؛ برای اینکه‪ ،‬ان برهان و ضرورت عقلی به دل‬ ‫نرسیده است‪ .‬ان معنایی که عقل ادراک کرده است ضرورت‬ ‫هم دارد‪ ،‬لکن به دل نرسیده اســت‪ .‬لکن انهایی که مث ً‬ ‫ال‬ ‫مرده‏شور هستند و ســر و کار دارند با مرده ها‪ ،‬از باب اینکه‬ ‫تکرار شده است این طلب پیششان‪ ،‬به قلبشان رسیده است‬ ‫و انها خوفی ندارند‪ .‬در مسائل اسالمی‏هم و مسائل عقلی‬ ‫همهمینطورهست‪.‬چهمسائلیعقلیهستکهبابرهان‪،‬‬ ‫با برهان قوی ثابت است‪ ،‬لکن در انسان تاثیر نکرده است‪،‬‬ ‫برای اینکه‪ ،‬نتیجۀ برهان به عقل رسیده است‪ ،‬لکن به قلب‬ ‫وارد نشده است‪ ،‬ایمان به ان نیست‪ ،‬عقل او را ادراک کرده‬ ‫است‪ ،‬لکن قلب ایمان به او نیاورده است‪.‬‬ ‫محل‪ :‬تهران‪ ،‬حسینیه جماران‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکترغالمحسنتقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪50-61‬‬ ‫بینالملل‬ ‫ائتالف سازی علیه ایران‬ ‫بازی خطرناک‬ ‫اجماع عربی‬ ‫روی دیگر هانوی‬ ‫‪62- 67‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫دردسرهای «حاشیه نشینی مدرن»‬ ‫تنها یک ساختمان در بیابان‪ ،‬خانه دار کردن مردم نیست‬ ‫چالش های اقای تکنوکرات‬ ‫جدال با بوفالوی هندی!‬ ‫قبل از دروغ‪ ،‬بعد از دروغ‬ ‫یک فاجعه‬ ‫سپاهان‪ ،‬تراکتورسازی و نفت قهرمان هستند‬ ‫‪68-75‬‬ ‫ورزش‬ ‫ایا گودرزی تغییر می کند؟‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫عکس جلد‪ :‬امیر طالیی‬ ‫معاوناولقدرتمند‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و شصت و سه‪ 3/‬خرداد ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫ایاپروژهتغییراتکابینه‬ ‫دراختیاراسحاق‬ ‫جهانگیریاست؟‬ ‫مرد تکنوکرات و‬ ‫«حاشیهنشینی مدرن»‬ ‫دردسرهایمسکنمهربرای‬ ‫عباس اخوندی ادامه دارد‬ ‫گفتوگو با محمد عطریانفر از‬ ‫کارگزاران تا انتخابات مجلس دهم‬ ‫«نقد»الریجانی‬ ‫بهتراز‬ ‫«نسیه»عارف‬ ‫در اینـــدهای نه چنـــدان دور محمد هاشـــمی به‬ ‫کارگـــزاران بـــاز میگردد ‪ /‬نشســـت کارگـــزاران با‬ ‫جهانگیرینبایددرکاخسعدابادبرگزارمیشد‪/‬در‬ ‫اینکهبگویندهاشـــمیپدرخواندهکارگزاراناست‬ ‫عیبی نمیبینـــم ‪ /‬به مصلحـــت اصالحطلبان‬ ‫اســـت که ناطقنوری یا الریجانی رقیبشـــان‬ ‫باشـــند ‪ /‬نمیخواهیـــم ناطقنـــوری را در‬ ‫صدر لیســـت اصالحطلبان قـــرار دهیم ‪/‬‬ ‫عصبانیت روحانی مدیریت شده است ‪/‬‬ ‫هاشـــمی به صـــورت مســـتقیم در‬ ‫انتخابات مجلس دخالت نمیکند‬ ‫واکنش ایران به‬ ‫«توافق بد» چه‬ ‫خواهدبود؟‬ ‫مثلث درگزارشی ویژه ابعاد داخلی‬ ‫و خارجی مذاکرات هستهای را‬ ‫بحثکرده است‬ ‫چالشهایپدرساالری‬ ‫پروژه وحدت اصالحطلبان‬ ‫دچار برخی حاشیهها شده است‬ ‫فاجعه در هفته اخر‬ ‫در تبریز چه اتفاقاتی افتاد؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫هشدار تعیین کننده‬ ‫خبرنامه‬ ‫رهبر معظم انقالب در اظهاراتی بسیار مهم بار دیگر خطوط قرمز‬ ‫مذاکرات هســته ای را به صورت روشــن اعالم کردند‪ .‬حاال طرف مقابل‬ ‫مات و مبهوت شده است‪ .‬در خبرنامه این هفته عالوه بر این موضوع به‬ ‫اخباری همچون حذف یارانه ها‪ ،‬دادگاه احمد توکلی و محدودیت جدید‬ ‫نفتی ایران پرداخته ایم‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫رهبرمعظمانقالب‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اجازه هیچ گونه بازرسی از‬ ‫مراکز نظامی داده نمی شود‬ ‫در استانه روز پاسدار و همچنین ســوم خرداد سالروز‬ ‫عملیــات غرور افریــن بیت المقــدس و فتــح خرمشــهر‪،‬‬ ‫چهارشــنبه گذشــته مراســم دانش اموختگی دانشجویان‬ ‫افسری و تربیت پاسداری دانشگاه امام حسین (ع) با حضور‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای‪ ،‬فرمانده معظم کل قوا برگزار شد‪.‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی در ابتدای ورود به میدان‪،‬‬ ‫با حضــور بر مزار شــهدای گمنــام و قرائت فاتحــه‪ ،‬برای‬ ‫شهدای دفاع مقدس علو درجات را مسالت کردند‪.‬‬ ‫فرمانده کل قوا ســپس از یگان های حاضر در میدان‬ ‫سان دیدند‪.‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای همچنین جانبازان سرافراز‬ ‫حاضر در میدان را مورد تفقد قرار دادند‪.‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای در این مراسم در سخنانی‬ ‫با اشاره به «گفتمان نوین اسالمی» و «گفتمان جاهلیت»‬ ‫به عنــوان دوگفتمــان اصلــی دنیــای امــروز‪ ،‬نزدیکی و‬ ‫اشــتی این دو گفتمان را غیرممکن دانســتند و با اشاره به‬ ‫زیاده خواهی های جدیــد در مذاکرات هســته ای از جمله‬ ‫درخواســت برای بازرســی از مراکــز نظامــی و گفت وگو با‬ ‫دانشــمندان ایرانی‪ ،‬تاکید کردند‪« :‬این اجازه مطلقا داده‬ ‫نخواهد شد و دشــمنان بدانند که ملت و مســئوالن ایران‬ ‫در مقابل زیاده خواهی ها و زورگویی هــا به هیچ وجه کوتاه‬ ‫نخواهند امد‪».‬‬ ‫فرمانده کل قوا همچنین با اشــاره به اخباری مبنی بر‬ ‫تالش بدخواهان ملت و برخی مسئوالن منطقه خلیج فارس‬ ‫فرمانده کل قوا با اشاره به اخباری مبنی بر‬ ‫تالش بدخواهان ملت و برخی مسئوالن‬ ‫منطقــه خلیج فــارس بــرای کشــاندن‬ ‫جنگ هــای نیابتــی بــه مرزهــای ایران‬ ‫گفتند‪« :‬اگر شــیطنتی صــورت بگیرد‪،‬‬ ‫واکنش جمهوری اســامی ایران بسیار‬ ‫سخت خواهد بود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫برای کشــاندن جنگ های نیابتی به مرزهای ایران گفتند‪:‬‬ ‫«اگر شــیطنتی صورت بگیرد‪ ،‬واکنش جمهوری اسالمی‬ ‫ایران بسیار سخت خواهد بود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در این مراســم‪ ،‬رویکرد انجام‬ ‫کارهای نو‪ ،‬ابتکاری و پرمغز را در همه مســائل مورد تاکید‬ ‫قرار دادنــد و با اشــاره به وجود ایــن ویژگی ها در مراســم‬ ‫دانشگاه امام حسین (ع)‪ ،‬خاطرنشان کردند‪« :‬باید از انجام‬ ‫کارهای سطحی در همه مسائل پرهیز کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای با تاکید بر اینکه‪ ،‬ســپاه‬ ‫پاسداران انقالب اسالمی شجره طیبه ای است که به مرحله‬ ‫قابل قبولی از توانایی ها و پیشــرفت و بلوغ فکری و عملی‬ ‫رسیده است‪ ،‬افزودند‪« :‬دانشــگاه امام حسین(ع) یکی از‬ ‫نشانه های تکامل و حرکت روبه جلوی سپاه است‪».‬‬ ‫ایشــان عقبه ایــن دانشــگاه را‪ ،‬عملیات های مهم‬ ‫دوران دفاع مقدس و مجاهدت و فداکاری پیشکســوتان‬ ‫ســپاه برشــمردند و خطاب به دانشــجویان این دانشگاه‬ ‫گفتند‪« :‬امــروز پرچم حرکت انقالب عظیم اســامی که‬ ‫پرچم گفتمان نوین اسالمی اســت‪ ،‬به دست شما رسیده‬ ‫و باید ان را همانند گذشــتگان خود با قدرت و اســتحکام‬ ‫پیش ببرید‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی‪ ،‬پرچم گفتمان نوین اسالمی‬ ‫را برای ســعادت بشریت راهگشــا و برای نسل جوان دنیا‪،‬‬ ‫پرکشش و پرجاذبه دانســتند و خاطر نشــان کردند‪« :‬این‬ ‫حرکت پرافتخار‪ ،‬با رهبری امام بزرگوار ما به وجود امد و ملت‬ ‫ایران با ازخود گذشتگی و فداکاری‪ ،‬از این حرکت پاسداری‬ ‫و این پرچم را بلند کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با اشــاره به وجود گفتمان‬ ‫دیگــری تحــت عنــوان «گفتمــان جاهلیــت» افزودند‪:‬‬ ‫«گفتمان جاهلیت امروز که گفتمانی ظالمانه‪ ،‬زورگویانه‪،‬‬ ‫متکبرانه و خودخواهانــه و از جانب قدرت های ســلطه گر‬ ‫جهان است‪ ،‬در مقابل گفتمان اسالمی قرار دارد که طرفدار‬ ‫عدالت‪ ،‬ازادی بشــر و از بیــن رفتن زمینه های اســتثمار و‬ ‫استعمار و نابودی نظام سلطه است‪».‬‬ ‫ایشان با تاکید بر اینکه چشــمان تیزبین ملت ها قادر‬ ‫به تشــخیص این دو گفتمان و شــناخت حرکت منافقانه و‬ ‫ریاکارانه گفتمان جاهلیت‪ ،‬تحت پوشش الفاظی همچون‬ ‫«حقوق بشر» و «عدم خشــونت»‪ ،‬است‪ ،‬گفتند‪« :‬امکان‬ ‫اشــتی و نزدیکی این دو گفتمان به یکدیگر هیچ گاه وجود‬ ‫نخواهد داشت زیرا یک گفتمان قائل به ظلم و ستیزه گری‬ ‫با ملت ها است‪ ،‬درحالی که گفتمان دیگر‪ ،‬قائل به حمایت‬ ‫از مظلومان و مقابله با ظالمان است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب با اشــاره بــه تبلیغات دشــمنان مبنی بر‬ ‫منزوی بودن جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬خاطر نشان کردند‪:‬‬ ‫«نظــام اســامی از ابتدا تاکنــون همــواره در دل ملت ها‬ ‫جای داشته و نشــانه بارز ان‪ ،‬ابراز عالقه و شیفتگی مردم‬ ‫کشورهای مختلف دنیا نسبت به روسای جمهور ایران‪ ،‬در‬ ‫طول سی و شش سال گذشته است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای‪ ،‬نام ملت ایران را در میان‬ ‫ملت ها و حتــی دولتمردان منصــف و مســتقل و ازادگان‬ ‫جهان‪ ،‬نامی بلند اوازه و پرافتخــار خواندند و تاکید کردند‪:‬‬ ‫«منزوی کســانی هســتند که فقط می توانند با زور و دالر‪،‬‬ ‫برخی افراد را جذب خود کنند‪».‬‬ ‫ایشــان با تاکید بر اینکه ملــت ایران‪ ،‬عــزت خود را‬ ‫به وســیله اســام و حرکت و ارمان های انقالبی به دســت‬ ‫اورده‪ ،‬به وجود برخی چالش ها در مقابل نظام اسالمی اشاره‬ ‫کردند و گفتند‪« :‬مــا از این چالش ها هیچ ابــا و واهمه ای‬ ‫نداریم زیرا وجود چالش نشــان دهنده تحرک‪ ،‬زنده و فعال‬ ‫بودن و حرکت روبه رشد است‪».‬‬ ‫رهبــر انقالب تاکیــد کردنــد‪« :‬ملت ایــران‪ ،‬از این‬ ‫چالش ها‪ ،‬باقدرت و با تــوکل بر خدا و بــا اعتماد به نفس‪،‬‬ ‫عبور خواهد کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای یکی از ایــن چالش ها را‬ ‫زورگویی ها و زیاده خواهی های طــرف مقابل در مذاکرات‬ ‫هسته ای دانستند و خاطر نشان کردند‪« :‬دشمنان‪ ،‬همچنان‬ ‫ملت ایران و مسئوالن را به خوبی نشناخته اند که حرف زور‬ ‫می زنند زیرا ملت و دولتِ برامده از این ملت‪ ،‬هیچ گاه تسلیم‬ ‫حرف زور نخواهند شد‪».‬‬ ‫ایشــان بــا تاکیــد بــر اینکــه هــر مقــدار در مقابل‬ ‫زیاده خواهی هــای طــرف مقابل کوتــاه امده شــود‪ ،‬انها‬ ‫جلوتر خواهند امد‪ ،‬خاطرنشان کردند‪« :‬باید در مقابل این‬ ‫زیاده خواهی ها‪ ،‬دیواره مستحکمی از عزم و توکل و اقتدار‬ ‫ملی به وجود اید‪».‬‬ ‫رهبر انقالب یک نمونــه از زیاده خواهی های طرف‬ ‫مقابل در مذاکرات هسته ای را‪ ،‬درخواست برای بازرسی از‬ ‫مراکز نظامی و گفت وگو با دانشمندان و محققان ایرانی بیان‬ ‫کردند و افزودند‪« :‬همانگونه که قبال هم گفته شــد‪ ،‬اجازه‬ ‫هیچگونه بازرســی از هیچیک از مراکز نظامی و همچنین‬ ‫گفت وگو با دانشمندان هسته ای و سایر رشته های حساس‬ ‫و اهانت به حریم انها‪ ،‬داده نخواهد شد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای تاکیــد کردند‪« :‬من اجازه‬ ‫نخواهم داد که بیگانگان بیایند و با دانشمندان و فرزندان‬ ‫عزیز و برجسته این ملت صحبت و از انان بازجویی کنند‪».‬‬ ‫ایشان با تاکید براینکه هیچ ملت و دولت عاقلی اجازه‬ ‫چنین کاری را نمی دهد‪ ،‬گفتند‪« :‬دشمن پررو و وقیح‪ ،‬انتظار‬ ‫دارد که ما اجازه دهیم انها با دانشمندان و محققان ما درباره‬ ‫یک پیشرفت اساســی بومی و ملی گفت وگو کنند اما مطلقا‬ ‫چنین اجازه ای داده نخواهد شد‪».‬‬ ‫رهبــر انقالب خاطر نشــان کردند‪« :‬ایــن موضوع را‬ ‫دشمنان نظام اسالمی و همه کسانی که منتظر تصمیم نظام‬ ‫هستند‪ ،‬به روشنی متوجه شوند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای افزودند‪« :‬مسئوالن عزیز‬ ‫کشور که با شجاعت در این میدان حرکت می کنند‪ ،‬بدانند‬ ‫که تنها راه مقابله با دشــمن وقیح‪ ،‬عزم راسخ و عدم انفعال‬ ‫است‪».‬‬ ‫ایشــان تاکید کردند‪« :‬مســئوالن و مذاکره کنندگان‬ ‫باید پیام عظمت ملت ایران را در مذاکرات نشان دهند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب با تاکید بر اینکه همه مسئوالن به برکت‬ ‫انقالب اســامی اســت که صاحب مسئولیت شــده اند‪،‬‬ ‫خاطر نشــان کردند‪« :‬همه مــا خدمتگزار مردم هســتیم و‬ ‫وظیفه داریم که در مقابل زورگویی‪ ،‬وقاحت‪ ،‬توقعات بیجا‬ ‫و توطئه ها با کمال استقامت بایستیم‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای در ادامه بــه برخی خبرها‬ ‫مبنی بر تالش مشــترک دشمنان و برخی مســئوالن سفیه‬ ‫منطقــه خلیج فارس برای کشــاندن جنگ هــای نیابتی به‬ ‫نزدیکی مرزهای ایران اشــاره و تاکید کردند‪« :‬پاسداران‬ ‫انقالب اســامی و همه پاســداران حریم امنیــت ملی در‬ ‫نیروهای مســلح هوشــیار و بیدارند و اگر شیطنتی صورت‬ ‫بگیرد‪ ،‬واکنش جمهوری اســامی ایران بســیار ســخت‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫ایشان با تاکید بر اینکه ملت ایران با امیدواری کامل‬ ‫به حرکت در مســیر افق روشــن خــود ادامــه خواهد داد‪،‬‬ ‫خاطر نشــان کردنــد‪« :‬پیمودن مســیر حرکت به ســمت‬ ‫ارمان های واال‪ ،‬قطعا همراه با هزینه هایی است و در طول‬ ‫تاریخ نیز ملت هایی مــدال لیاقت گرفته اند کــه در مقابل‬ ‫چالش ها به زانو درنیامدند و در مقابل هرگونه تجاوز سخت‬ ‫و نرم‪ ،‬حصار مستحکم عزم و اقتدار ملی را نشان دادند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب‪ ،‬ملت ایــران را در زمره چنین ملت هایی‬ ‫دانستند و در پایان اظهار امیدواری کردند که جوانان عزیز و‬ ‫نسل نورسیده‪ ،‬بار سنگین امانتی را که از نسل گذشته به انها‬ ‫رسیده‪ ،‬بهتر و مستحکم تر از قبل به پیش برند‪.‬‬ ‫در این مراسم ســردار سرلشــکر محمد علی جعفری‬ ‫فرمانده کل ســپاه پاســداران انقالب اســامی‪ ،‬هدف از‬ ‫ارتقای سطح امادگی های همه جانبه سپاه را دفاع از انقالب‬ ‫اســامی و حفظ دســتاوردهای ان دانســت و تاکید کرد‪:‬‬ ‫«سپاه پاسداران انقالب اســامی با درک شرایط محیطی‬ ‫انقالب اسالمی و تقابل دو جبهه مستضعفین و مستکبران‬ ‫به دنبال تولید قدرت روزافزون درونی بــا تکیه بر معنویت‪،‬‬ ‫ایمان‪ ،‬عقالنیت و هوشــمندی و اســتفاده از فناوری های‬ ‫دفاعی و امنیتی و به روز رسانی تاکتیک های نبرد نامتقارن‬ ‫است‪».‬‬ ‫سرلشــکر جعفری با تاکید بر اینکه سلحشوری جزئی‬ ‫از پاسداری است‪ ،‬افزود‪« :‬پاســداری انقالب اسالمی در‬ ‫برابر دشمنان در سایه برق شمشیرهایمان و قدرت ایمان و‬ ‫فناوری هایی است که توازن وحشت و خطر را برای دشمنان‬ ‫برقرار می سازد‪».‬‬ ‫فرمانده کل سپاه با بیان اینکه دشمنان با زبان سالح‬ ‫بیشتر اشنا هستند و ما هم قصد داریم با همین زبان با انان‬ ‫روبه رو شویم‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬سالح سپاه برای عدالت خواهی‬ ‫و ظلم ستیزی به کار می رود‪».‬‬ ‫ســردار دریادار پاســدار مرتضــی صفــاری فرمانده‬ ‫دانشگاه امام حسین(ع) نیز گزارشی از برنامه ها و اقدامات‬ ‫علمی و فرهنگی این دانشگاه بیان کرد‪.‬‬ ‫در این مراسم دو تن از فرماندهان‪ ،‬دو تن از اساتید و‬ ‫پژوهشگران و نماینده دانش اموختگان و دانشجویان نمونه‬ ‫دانشگاه امام حســین(ع) هدایای خود را از دست فرمانده‬ ‫معظم کل قوا دریافت کردند و نماینده دانشجویان دانشگاه‬ ‫امام حسین(ع) نیز مفتخر به دریافت سردوشی شد‪.‬‬ ‫اجرای طرح «شــجره طیبــه» از جملــه برنامه های‬ ‫مراسم امروز میثاق پاسداری دانشجویان دانشگاه افسری‬ ‫امام حسین (ع) بود‪.‬‬ ‫همچنین در این مراسم‪ ،‬دانشجویان دانشگاه افسری‬ ‫امام حسین(ع)‪ ،‬نمایش رزمی اعتماد به نفس را اجرا کردند‪.‬‬ ‫در این مراســم‪ ،‬یگا ن های حاضر در میدان از مقابل‬ ‫فرمانده کل قوا رژه رفتند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫حذف‬ ‫یارانه ها‬ ‫تایید و تکذیب وزرا‬ ‫چشم دیدن‬ ‫والیت فقیه را ندارند‬ ‫ایت الله جنتی در جمع طالب‬ ‫دادگاه احمداقا‬ ‫اتهام تبلیغ علیه نظام‬ ‫به توکلی‬ ‫‪11‬‬ ‫حذفیارانه ها‬ ‫تایید و تکذیب وزرا‬ ‫پایگاه اطالع رســانی دولت بعد از ظهر دوشنبه از قول‬ ‫محمدباقر نوبخت‪ ،‬سخنگوی دولت نوشــت که از ابتدای‬ ‫امســال چهار میلیون نفر از دریافت یارانه حذف شــده اند و‬ ‫این خبر محور گزارش یارانه ای بســیاری از رســانه ها قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬اما در کمال شگفتی ســخنگوی دولت روز سه شنبه‬ ‫اظهارات خود را که پایگاه اطالع رسانی دولت منتشر کرده‬ ‫بود‪ ،‬تکذیب کرد‪.‬‬ ‫ســخنگوی دولــت روز سه شــنبه درباره حــذف چهار‬ ‫میلیون یارانه بگیر با تاکید براینکه «این خبر صحت ندارد و‬ ‫واقعا چنین اتفاقی نیفتاده است»‪ ،‬گفت‪« :‬در سال گذشته‬ ‫دومیلیون و ‪ ۴۰۰‬هزار نفر داوطلبانــه انصراف دادند و به ما‬ ‫کمک کردند تا طرح تحول سالمت را اجرا کنیم‪ .‬برخی هم‬ ‫دریافت این مبلغ را حق مسلم خود می دانند که باید با تعقل‬ ‫و تدبر برخورد کرد‪ ».‬این درحالی بود که یکی از نمایندگان‬ ‫مجلس از یک «سرلیست» ســخن گفت که در ان نام پنج‬ ‫میلیون نفر که درامدهای بی حســاب و کتــاب دارند‪ ،‬برای‬ ‫حذف یارانه ها گنجانده شده بود‪.‬‬ ‫نوبخت معتقد بود که برخی از رسانه ها بر سر این مساله‬ ‫به عمد مشغول جوســازی هســتند تا از دولت نقطه ضعف‬ ‫بگیرند‪« :‬این رسانه ها االن مدام به دنبال حذف یارانه بگیران‬ ‫هستند و پس از اینکه این کار انجام شد و خدای ناکرده یک‬ ‫نفر به صورت غیرکار شناســی حذف شد‪ ،‬ســوژه بعدی انها‬ ‫می شود که چرا این افراد حذف شده اند‪».‬‬ ‫تکذیب سخنگوی دولت در حالی رقم خورد که پایگاه‬ ‫اطالع رســانی دولت باید قابل اعتماد ترین رسانه مسئوالن‬ ‫باشد و هنوز اتفاقات پشت پرده این اتفاق روشن نشده است‪.‬‬ ‫این درحالی اســت که «وزیر رفاه» به عنوان «متولی‬ ‫حذف یارانه نقدی» ان را تایید کــرده و حتی پیش تر در قم‬ ‫اعالم کرده بود که «قرار اســت افراد بی ســر و صدا حذف‬ ‫شوند»‪ .‬در همین حال روزنامه شهروند در هفته گذشته ضمن‬ ‫انتشار گزارشی درباره «جزئیات تازه دولت از تغییر رویه یارانه‬ ‫نقدی و تکذیب حــذف چهار میلیون نفــری»‪ ،‬از قول وزیر‬ ‫تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی نوشته اســت‪« :‬با حذف یارانه‬ ‫پردرامد ها‪« ،‬یارانه کم درامد ها بیشتر می شود‪».‬‬ ‫دولت روحانی از ابتدای روی کار امدن در مقابل حذف‬ ‫تعدادی از شهروندان ایرانی از لیست یارانه بگیران مقاومت‬ ‫کرده است‪ .‬این درحالی اســت که مجلس خواهان حذف‬ ‫برخی افراد شده است‪ .‬از طرف دیگر دولت با کسری بودجه‬ ‫در زمینه پرداخت یارانه ها روبه روست‪.‬‬ ‫چشمدیدن ‬ ‫والیتفقیهراندارند‬ ‫ایت اهللجنتیدرجمعطالب‬ ‫بعد از گوشــه و کنایه هــای ایت الله مصبــاح در هفته‬ ‫گذشته به ایت الله هاشمی‪ ،‬دبیرشورای نگهبان نیز بدون نام‬ ‫بردن از فردی از افرادی نام برد که «مسئولیت های باالیی‬ ‫هم دارند» اما «همه َه ِّمشــان افزایش قدرت خودشــان و‬ ‫کاهش اقتدار والیت است»‪ .‬او البته تاکید کرد که «البته تا‬ ‫االن خدا لطف کرده و مانع تحقق اهداف انان شده است»‪.‬‬ ‫ایت اللــه جنتــی کــه در دیــدار بــا اعضــای «مرکز‬ ‫موضوع شناسی احکام فقهی» سخن می گفت‪ ،‬با اشاره به‬ ‫برگزاری انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای‬ ‫اسالمی در اسفند امسال‪ ،‬از کسانی حرف زد که چشم دیدن‬ ‫والیت فقیه را ندارند‪« :‬باید با حساسیت از مسائل مربوط به‬ ‫انتخابات و کیفیت فعالیت افراد در ان مطلع باشــید‪ .‬اال ن‬ ‫افرادی در این انتخابات فعال شــده اند که مسئولیت های‬ ‫باالیی هم دارند‪ ،‬اما اساسا چشم دیدن والیت فقیه را ندارند و‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫محسن رضایی با لباس سپاه‬ ‫مراسم دانش اموختگی دانشــجویان افسری دانشگاه‬ ‫امام حســین(ع) درحالی با حضور رهبری برگزار شــد که یک‬ ‫حاشیه مهم داشت‪ .‬جایی که محســن رضایی پس از سال ها‬ ‫با لباس نظامی در کنار ســایر فرماندهان ســپاه در این مراسم‬ ‫حضور پیدا کرد‪ .‬خبر بازگشت محسن رضایی به سپاه از اوایل‬ ‫سال جدید قوت بیشتری گرفته بود‪ .‬خبری که با حضور امروز‬ ‫قطعیتانثابتشد‪.‬رضاییچندسالیمی شدازفضاینظامی‬ ‫به فضای سیاسی وارد شده بود‪.‬‬ ‫کنعانی مقدم از همفکران محسن‬ ‫رضایــی در گفت وگویــی در این‬ ‫زمینه درباره ادامه فعالیت سیاسی‬ ‫او گفته بــود‪« :‬امام خمینی (ره)‬ ‫فرمودند نظامی ها نباید در گروه ها‬ ‫یا احزاب سیاسی باشند‪».‬‬ ‫همه همشان افزایش قدرت خودشان و کاهش اقتدار والیت‬ ‫است‪ .‬البته تا االن خدا لطف کرده و مانع تحقق اهداف انان‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫او به طالب توصیه کرد با مســائل سیاســی روز اشنا‬ ‫شوند‪« :‬از کارشناسان مطمئن بخواهید جریان ها و اوضاع‬ ‫سیاسی را برای شما تشریح کنند‪ .‬از استادان حوزه و دانشگاه‬ ‫تا دانشجو و طلبه و عموم مردم باید با مسائل سیاسی روز اشنا‬ ‫باشند و بتوانند افراد صالح و فاسد را بشناسند و از مسئولیت‬ ‫سنگین انتخاب افراد صالح غافل نگردند‪».‬‬ ‫به اعتقاد ایت الله جنتی مســائل بر زمیــن مانده زیاد‬ ‫کمپینیارانسابق‬ ‫احمدی نژاد‬ ‫براســاس اخبار به دســت‬ ‫امده‪ ،‬بخشــی از یاران ســابق‬ ‫رئیس دولت نهم و دهم کمپینی‬ ‫تشکیل دادند تا با استفاده از برند‬ ‫حضورشان در دولت احمدی نژاد‬ ‫(خصوصا دولت اول) به مجلس راه پیــدا کنند‪ .‬عموم این‬ ‫افراد کسانی هســتند که به صورت رسمی یا در برخی موارد‬ ‫غیررســمی جدایی خــود را از احمدی نژاد اعــام کردند‪.‬‬ ‫مبنای اختالف انهــا هم نزدیکی مشــایی و احمدی نژاد به‬ ‫هم بود‪ .‬این جمع که تحلیلشان بر این پایه استوار است که‬ ‫احمدی نژاد بدون مشــایی همچنان «احمدی نژاد خوب»‬ ‫است‪ ،‬قصد دارند تا از شــاخص مخالفت با مشایی استفاده‬ ‫کرده و خود را به صندلی های سبز مجلس برسانند‪.‬‬ ‫اســت و باید برای ســواالت مهم جامعه در مسائل مسائل‬ ‫پزشکی‪ ،‬نجوم و استهالل‪ ،‬مســافت شرعی‪ ،‬حد ترخُّ ص‪،‬‬ ‫فضای مجازی و مانند اینها پاســخ داشته باشــیم و بتوانیم‬ ‫مردم را قانع کنیم‪.‬‬ ‫انطور کــه ایت اللــه توضیــح داد بــرای موضوعاتی‬ ‫چون مسائل مربوط به نوسازی اطراف کعبه‪ ،‬مرگ مغزی‪،‬‬ ‫َحدِّ ترخُ ــص‪ ،‬اعتکاف‪ ،‬انــواع صید و احــکام حلیت انها‪،‬‬ ‫استهالک‪ ،‬اســتحاله و استفاده از مواد مشــکوک در مواد‬ ‫ی در این مرکز بررسی و‬ ‫غذایی‪ ،‬معامالت و شرکت های هرم ‬ ‫تحقیقات مهمی صورت گرفته است‪.‬‬ ‫اصغرزاده‪ :‬روحانی به بقا فکر نکند‬ ‫ابراهیم اصغرزاده‪ ،‬فعال سیاســی اصالح طلب اخیرا در‬ ‫بخشیازسخنرانیخوددردانشگاهبوشهرگفته‪«:‬انتظارداریم‬ ‫دولت روحانی اســتراتژی خود را استراتژی بقا انتخاب نکند‪».‬‬ ‫اصغرزادهمعتقداستکه«اصالح طلبانبخشیازصورتمساله‬ ‫و حل مشکالت هســتند‪ ».‬او گفته‪« :‬اصالح طلبان فرصتند‬ ‫و نه چالش‪ ،‬شــما نمی توانید بدون توجه بــه مطالبات عمومی‬ ‫اصالح طلبان احســاس کنید که‬ ‫اینبدنهاجتماعیازشماهمچنان‬ ‫دفاعمی کند‪».‬اودربخشدیگری‬ ‫حضارو‬ ‫ازاینسخنرانی‪،‬خطاببه ّ‬ ‫در تایید مذاکرات هسته ای گفته‬ ‫بود‪«:‬برویددستروحانیوظریف‬ ‫را ببوسید که شما را دارد از معرض‬ ‫اجماعجهانیخارجمی کند»!‬ ‫خبرنامه‬ ‫دادگاه احمداقا‬ ‫بالیی که می تواند ایران سر عربستان‬ ‫بیاورد‬ ‫احمــد توکلــی درحالــی پــا بــه دادگاه گذاشــت که‬ ‫نمایندگانی از مجلس او را همراهــی می کردند و همچنین‬ ‫اشــخاصی چون صادق زیباکالم و حســین فدایــی نیز به‬ ‫دادگاه رفته بودند‪ .‬توکلی رفت تا در دادگاه از خود دفاع کند ؛‬ ‫دادگاهی که در ان یکی از مهمترین اتهاماتش «تبلیغ علیه‬ ‫نظام بود»‪.‬‬ ‫نمایندگانــی که توکلــی را بــرای حمایــت همراهی‬ ‫کردند عبارت بودنــد از قاضی پور‪ ،‬تاجگــردون‪ ،‬فوالدگر‪،‬‬ ‫الیاس نادران‪ ،‬محجوب‪ ،‬مقیمی‪ ،‬دهدشــتی‪ ،‬امیرابادی‬ ‫و جعفرزاده‪.‬‬ ‫انطور که از جریان رســیدگی به پرونده وی مشخص‬ ‫ت اشخاص حقیقی از این نماینده مجلس برای‬ ‫است‪ ،‬شکای ‬ ‫او فرجامی جز تبرئه نخواهد داشت‪ ،‬اما بخش مهم اتهامات‬ ‫توکلی «تبلیغ علیه نظام است»‪.‬‬ ‫جوانفکر او را به «دادگاه الهی» واگذار کرده اســت‪.‬‬ ‫سه شاکی اعالم رضایت کردند و اقای صالحی امیری نیز با‬ ‫رفع سوءتفاهم رضایت داد‪.‬‬ ‫ماجرای اتهام تبلیغ علیه نظام از ســوی دادستان کل‬ ‫کشور به احمد توکلی به کامنت های درج شد در ذیل مطالب‬ ‫منتشر شده در الف باز می گردد‪ .‬احمد توکلی در این سال ها‬ ‫ضمن اداره این سایت تالش کرده تا فضای ازادی را برای‬ ‫طرح دیدگاه های مردم ایجاد کند ؛ دیدگاه هایی که بعضا از‬ ‫سوی مقامات مجرمانه به نظر امده است‪.‬‬ ‫توکلی پیش تــر در جریان نطقــش در مجلس به این‬ ‫دادگاه اشاره کرده بود و بخشی از ان را «دعوای شخصی»‬ ‫دانسته بود‪ .‬دعوای شخصی که او تمایل نداشت راجع به ان‬ ‫توضیح دهد‪ ،‬اما برای همه روشن بو د که موضوع به اختالف‬ ‫او و تیم احمدی نژاد باز می گشت‪.‬‬ ‫توکلی امــا مهمترین بخــش دادگاهــش را انعکاس‬ ‫انتقادات مردم به قوه قضائیه معرفی کرده و گفته بود‪« :‬بنده‬ ‫به دلیل انعکاس کامنت هایی که مردم در سایت الف در انتقاد‬ ‫از قوه قضا ئیه‪ ،‬رئیس جمهور و دولت وقت و مجلس شورای‬ ‫اسالمی قرار دادند از سوی دادستان تهران به فعالیت تبلیغی‬ ‫علیه نظام جمهوری اســامی‪ ،‬نشــر مطالب خالف واقع و‬ ‫اهانت به مقامات متهم شــده ام و دادستان این کار را طبق‬ ‫مقررات قانونی انجام داده است‪».‬‬ ‫توکلــی همچنیــن خواســتار ســعه صدر در داوری‬ ‫پرونده های مطبوعاتی شــده بــود‪« :‬این نکتــه را نیز تذکر‬ ‫می دهم که موضوع این دادگاه امور مطبوعاتی است و این‬ ‫امور جز با سعه صدر قابل داوری نیست‪ .‬این امور مربوط به‬ ‫حوزه عمومی است و تامین مصلحت عمومی بر پایه انعکاس‬ ‫افکار و ارای مردم در این حوزه بر جلوگیری از دلخوری همه‬ ‫تاثیر دارد‪».‬‬ ‫توکلی اگر چه معتقد اســت «سرانجام تبرئه خواهد»‬ ‫شــد‪ .‬با این حال می گوید‪« :‬اگر ازادی مطبوعات نباشــد‬ ‫فســادها پنهان باقی خواهد ماند و مانند دمل های چرکین‬ ‫سر باز می کند‪».‬‬ ‫او در پاســخ به این ســوال که به چه دلیلی کامنت ها‬ ‫را منتشــر کردید؟ گفته اســت‪« :‬اگر می خواهیــم ازادی‬ ‫مردم را تامین کنیم باید اجازه دهیــم اظهارنظر کنند‪ ،‬البته‬ ‫اظهارنظرها همیشه درست نیست‪ ،‬اما اگر ازادی مطبوعات‬ ‫نباشد فسادها پنهان باقی می ماند و چون دمل های چرکین‬ ‫سر باز می کند‪».‬‬ ‫نماینده مردم تهران در مجلس رای هیات منصفه درباره‬ ‫خودش را اینگونه پیش بینی کرد‪« :‬از تمامی اتهامات تبرئه‬ ‫خواهم شد؛ زیرا کار خالفی انجام نداده ام‪».‬‬ ‫او همچنین توصیه کرد که بایــد ازادی را قدر بدانیم‪:‬‬ ‫«من فقط به عنوان نماینده مجلس به نظرات مردم احترام‬ ‫می گذارم‪ .‬اگــر می خواهیم کشــور را اداره کنیم حتما باید‬ ‫ازادی را قدر بدانیم و ازادی مطبوعات را تقویت کنیم و اجازه‬ ‫دهیم رســانه ها حرف بیشتری بزنند و مســئوالن در معرض‬ ‫اظهارنظر مردم قرار بگیرند‪».‬‬ ‫ادامه رســیدگی به پرونده احمد توکلی به سوم خرداد‬ ‫موکول شد تا او بتواند از خود دفاع کند‪ .‬یک روز بعد صادق‬ ‫زیباکالم که برای حمایت از توکلی بــه دادگاه رفته بود‪ ،‬در‬ ‫سرمقاله ای خواستار رسیدگی حقوقدانان به موضوع اتهام‬ ‫تبلیغی علیه نظا م شد‪ .‬به اعتقاد او دایره این اتهام انقدر وسیع‬ ‫است که می تواند هر فرد و موضعی را دربر بگیرد‪.‬‬ ‫«ایرانشاهد»بهجیبوتیرفت‬ ‫محدودیتجدیدنفتیایران‬ ‫بــا نزدیــک شــدن بــه‬ ‫انتخابات هیات رئیســه مجلس‬ ‫خبر هــای جدیــدی از انتخاب‬ ‫نواب رئیس منتشــر شده است‬ ‫کــه حاکــی اســت محمدرضا‬ ‫باهنر برای نایب رئیسی مجلس‬ ‫کاندیدا نخواهد شــد‪ .‬یک منبع‬ ‫اگاه این خبــر را به اریــا داده و‬ ‫توضیح داده بود‪« :‬باهنر می خواهد رئیس کمیسیون تلفیق‬ ‫مجلس شود‪».‬‬ ‫همین منبع اگاه گفته بود کــه اگر باهنر وارد انتخابات‬ ‫نایب رئیسی نشود‪ ،‬کاظم جاللی کاندیدا خواهد شد‪ .‬هنوز‬ ‫مشخص نیست از میان جاللی‪ ،‬باهنر و ابوترابی کدام یک‬ ‫به نایب رئیسی می رسند‪ .‬این درحالی است که ابراهیم نکو‬ ‫پیش تر از کاندیدا شدن جاللی برای نایب رئیسی خبر داده‬ ‫بود‪ .‬براســاس اخرین اخبار علی الریجانــی بدون رقیب به‬ ‫ریاست مجلس می رسد‪.‬‬ ‫الویری‪:‬اشغالالنهجاسوسی‬ ‫اشتباهبود‬ ‫مرتضیالویریاصالح طلبی‬ ‫کــه ایــن روزهــا درمرکــز‬ ‫پژوهش های استراتژیک مجمع‬ ‫فعالیت می کند‪ ،‬به جمع کسانی‬ ‫پیوست که اشغال سفارت امریکا‬ ‫را «اشتباه بزرگ» می دانند‪ .‬او به‬ ‫اعتماد گفته است که تحلیل من‬ ‫بعد از اینکه اطالعات بیشــتری‬ ‫درباره مسائل جهانی و بین المللی به دست اوردم این بود که‬ ‫اشغال سفارت امریکا از اشــتباهات بزرگ بعد از انقالب بود‬ ‫برای اینکه تبعات سنگینی برای ما داشت‪ .‬اشتباه بزرگ من‬ ‫در همین رابطه موضع گیری ام در مجلس اول بود در تایید‬ ‫ادامه گروگانگیری‪ .‬ما بر این باور بودیم که گروگان ها را به‬ ‫این زودی نباید ازاد کرد در حالی کــه کار ما موجب روی کار‬ ‫امدن جمهوریخواهان در امریکا شد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫کشــتی «ایران شاهد» که‬ ‫حامل کمــک های ایــران برای‬ ‫جنــگ زدگان یمن اســت‪ ،‬برای‬ ‫بازرســی توسط ســازمان ملل به‬ ‫جیبوتــی رفــت‪ .‬پیش تــر یک‬ ‫هواپیمایحاملکمک هایایران‬ ‫به مردم یمن از ســوی عربستان‬ ‫با ممانعت برای فرود روبه رو شده‬ ‫بود‪ .‬امریکا بعد از راه افتادن این کشتی از ایران گفته بود که‬ ‫بهتر است ان را به جیبوتی بفرســتند‪ ،‬اما ایران اعالم کرد که‬ ‫هماهنگی هایالزمبرایپهلوگیریاینکشتیدریمنصورت‬ ‫گرفته است‪ .‬مسعود جزایری‪ ،‬معاون ستادکل نیروهای مسلح‬ ‫ایران نیز هشــدار داده بود که «مزاحمت» برای این کشــتی‬ ‫ممکن است «اتشی» را روشن کند‪.‬‬ ‫اوباما بار دیگر محدودیت های قانونی را تمدید کرد‬ ‫که موسســات مالی خارجی از خرید نفــت و فراورده های‬ ‫نفتــی ایران منــع می شــوند‪ .‬اوبامــا درباره ایــن تصمیم‬ ‫می گوید که این گزارش «اداره اطالعــات انرژی امریکا‬ ‫»و دیگر عوامل مربوط از جمله «شرایط اقتصادی جهان‪،‬‬ ‫افزایش تولید نفت توســط کشــورهای مشخص و میزان‬ ‫(نفت) مازاد بر نیاز» به او امکان می دهد این محدودیت را‬ ‫تمدید کند‪ .‬این محدودیت این‬ ‫بار با هــدف تاثیرگذاری بربازار‬ ‫نفت و فشــار بر ایــران اعمال‬ ‫شده است‪ .‬اوباما گفته‪«:‬تایید‬ ‫می کنم‪ ،‬عرضــه کافی نفت از‬ ‫طرف کشــورهای دیگر وجود‬ ‫دارد‪».‬‬ ‫جاللی به جای باهنر ‬ ‫در صندلی نایب رئیسی‬ ‫خبرنامه‬ ‫اتهامتبلیغعلیهنظامبهتوکلی‬ ‫کالین پــاول‪ ،‬وزیرخارجه‬ ‫ســابق امریکا بــا بــاال گرفتن‬ ‫تنش ها میان ایران و عربستان‬ ‫درباره تقابل جــدی بین ایران و‬ ‫عربســتان اینطور اظهــار کرده‬ ‫است‪« :‬ایران می تواند عربستان‬ ‫را ظرف چندین ساعت به دوران‬ ‫پیش از عصر صنعتی بازگرداند‪.‬‬ ‫در ان زمان سعودی ها حتی یک خط تلفن هم پیدا نخواهند‬ ‫کرد که از ما کمک بخواهند»‪.‬‬ ‫او به دوستان سعودی خود توصیه کرده است که دست‬ ‫از مشاجره با ایران بردارند‪ ،‬چراکه دستشان برای تهران رو‬ ‫شده و این کشور می تواند عربستان را ظرف چندین ساعت‬ ‫به پیش از عصر صنعتی بازگرداند‪ .‬او همچنین گفته است که‬ ‫واشنگتن با رها کردن عربستان برای حمله به یمن مرتکب‬ ‫اشتباه شده است‪.‬‬ ‫‪13‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫سفر استانی رئیس جمهور به تبریز‬ ‫دیدار وزرای خارجه ایران و مجارستان‬ ‫نشست خبری رئیس بنیاد سعدی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫کنگره پیشمرگان مسلمان کرد‬ ‫سی و دومین دوره مسابقات‬ ‫بی ن المللی قران کریم‬ ‫خبرنامه‬ ‫ایین اختتامیه بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب‬ ‫صحن علنی مجلس شورای اسالمی‬ ‫جان کری درکره‬ ‫مناظره زیباکالم و قدیری ابیانه‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫ساعت گران قیمت هدایتی‬ ‫خبرنامه‬ ‫دوازدهمین جشن بازیگر‬ ‫‪15‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬واقعا جای تاســف دارد‪ ،‬وقتــی می بینیم جعل‬ ‫امضا یــا کارهایــی از این دســت بــه مجلس هم‬ ‫کشــیده می شــود‪ .‬اقایــان مجلس بایــد عصاره‬ ‫فضائل ملت باشند‪.‬‬ ‫‪ l‬چــرا نامه حســن رضایی بــه شــریعتمداری و‬ ‫عذرخواهی کیهان از محســن رضایی را پوشــش‬ ‫ندادید؟‬ ‫‪ l‬کابینــه دولت هــا عمومــا در ســال دوم دولت‬ ‫اولشــان (اگر دولت را در ایران دو دوره ای فرض‬ ‫کنیم) همیشه دستخوش تغییراتی خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ l‬اعراب حتی به رســم جاهلیت خود هم احترام‬ ‫نگذاشتند و در ماه حرام دست به کشتار مردم یمن‬ ‫زدند‪ .‬حرمت ماه حرام اسالم جای خود‪.‬‬ ‫‪ l‬وضعیت تعیین قیمت نرخ نان سنگک خیلی بد‬ ‫است‪ .‬قیمت را ازاد گذاشتند و هر نانوایی به نرخی‬ ‫که دوست دارد می فروشد ‪.‬‬ ‫‪ l‬جای خالی مطالب مناسبتی و همچنین مطالب‬ ‫مربــوط بــه دفاع مقدس در مجله شــما به شــدت‬ ‫خالی است‪.‬‬ ‫‪ l‬جامعه ما عــادت بدی پیدا کرده اســت‪ .‬از هر‬ ‫چیز برای خودش یک دردســر تولید می کند‪ .‬چه‬ ‫کشته شــدن یک دختر در مهاباد باشد چه مسابقه‬ ‫فوتبال در تبریز‪.‬‬ ‫‪ l‬اتفاقات مصر نشــان می دهد که به چه راحتی‬ ‫دیکتاتورهــای نظامی منطقه می تواننــد دوباره بر‬ ‫سر کار بیاینند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪ l‬اعــام شــد کــه تحقیقــات از مظنــون جدید‬ ‫اسیدپاشی بی نتیجه بوده است‪ .‬خب اگر این طور‬ ‫است‪ ،‬چرا هنوز چیزی مشخص نشــده‪ .‬بار دیگر‬ ‫این موضوع را بر سرزبان ها می اندازید‪ .‬این نمونه‬ ‫تشویش اذهان عمومی نیست؟‬ ‫‪ l‬درباره تیتر هفته گذشته شــما باید بگوییم اگر‬ ‫احمدی نژاد خودســر بود‪ ،‬دوســتان بایــد این را‬ ‫همان موقع با شفافیت بیشــتری بیان می کردند‪.‬‬ ‫اصولگرایی یعنی همین‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫غوغایشهدا‬ ‫انتشار خبر پیدا شدن ‪ 175‬شهید کربالی چهار که با‬ ‫دستان بسته دفن شده بودند‪ ،‬علتی شد تا بار دیگر یاد شهدا‬ ‫در میان کاربران فضــای مجازی زنده شــود‪ .‬در این میان‬ ‫واکنش کســانی که سال ها بود شــهدا را از یاد برده بودند‪،‬‬ ‫بیش از همه جالب توجه بود‪.‬‬ ‫امین بزرگیان روزنامه نگار و فعال اجتماعی در صفحه‬ ‫شخصی خودش درباره انها نوشت‪:‬‬ ‫غــو ِ‬ ‫اص زنــده دفن شــده و بازگشــته از‬ ‫بــرای ‪ّ ۱۷۴‬‬ ‫کربالی‪۴‬‬ ‫بر اســاس اســطوره ای متعلق به بومیــان امریکای‬ ‫التین‪ ،‬انانــی کــه از ســتم مرده اند‪ ،‬با چشــمانی بــاز در‬ ‫قبرهایشــان منتظر روز رهایی جمعی اند تا بتوانند با ارامش‬ ‫و چشمانی بسته به دوزخ سفر کنند‪ .‬چه تصویر وحشتناکی‪.‬‬ ‫میگل انخل استوریاس در رمان درخشان اش‪« ،‬چشمان‬ ‫بازمانده در گور» که ماجرای اعتصاب عمومی در گواتماال‬ ‫را روایت می کند از این چشــمان خیــره می گوید‪ .‬مردگانی‬ ‫که تا روز رهایی به طــور کامل نمرده اند و همــراه زندگان‪،‬‬ ‫با دستانی بسته و چشــمانی باز در گورهایشــان در عذابی‬ ‫بی پایان اند و ستم را حتی بر بدن های مرده خویش در تداوم‬ ‫می بینند‪ .‬بیراه نیســت که والتر بنیامین‪ ،‬با اشاره به نازیسم‬ ‫در تزهای تاریخ نوشته بود‪« :‬اگر دشمن پیروز شود‪ ،‬حتی‬ ‫مردگان نیز در امان نخواهند بود‪».‬‬ ‫حدود ‪ ۶۰‬هزار نیرو به ســمت مواضع عراق در ساحل‬ ‫شــرقی شــط العرب به راه افتادند‪ .‬هنگامی که این نیروها‬ ‫حرکت به ســوی بصره را اغاز کردند‪ ،‬ارتش ایران نتوانست‬ ‫اتش پشتیبان کافی را برای انها فراهم کند و اتش حمایتی‬ ‫در طول اروندرود نیز کم و ضعیف بود‪ .‬وقتی این نیروها به‬ ‫ن مین و سیم های‬ ‫استحکامات دفاعی عراقی ها شامل میدا ‬ ‫خاردار هجوم اوردند‪ ،‬منطقه تبدیل به یک میدان کشــتار‬ ‫شد‪ .‬حوالی اروند تا چشم کار می کرد جنازه نیروهای ایرانی‬ ‫بود‪ .‬ثمینا رســتگاری روزنامه نگار اصالح طلــب هم برای‬ ‫این خبر پســت جداگانه ای را با لحنی اکنده از «سرزنش»‬ ‫به فراموشــی ها منتشــر کرد و در ان نوشــت‪« :‬کی انقدر‬ ‫باکالس شــدیم که دیگر این خبرها اتش به دلمان نزد؟ از‬ ‫کی تصمیم گرفتیم مدافع حقوق همه بشرهای عالم بشویم‬ ‫و ادم های بیخ گوشــمان را فراموش کنیــم؟ کجای دیروز‬ ‫پلکمان سنگین شد و همه انچه را که ما هم صاحبش بودیم‬ ‫از کفمان ربودند و مفت خوردند و بردند و انها ارزشی شدند و‬ ‫ما ضد ارزش؟ این شکم های اماس کرده از بال رستگان را‬ ‫چه نسبتی است با ان ‪ 175‬شهید زنده!»‬ ‫یاســر یوســف زاده فعال اجتماعــی نیــز در صفحه‬ ‫شخصی خود تکلمه ای برای انها سرود‪:‬‬ ‫خوب که نگاه می کنی‬ ‫نه روی شــانه ها درجه ای هســت‪ ،‬چه قبل شهادت‬ ‫چه بعدش‪...‬‬ ‫نه لباســی فرق دارد‪ ،‬هرچه لباس ها کهنه تر‪ ،‬انگار به‬ ‫خدا نزدیکتر‪...‬‬ ‫گفتند اینها دست هاشون موقع شهادت بسته بود‪ ،‬با‬ ‫دست بسته رفتند پیش خداشون‪...‬‬ ‫نمی دونم اون لحظه اخر‪ ،‬وقتی که داشــتند کنار هم‬ ‫مظلومانه و غریبانه جان می دادند به چی فکر می کردند‪...‬‬ ‫اما احتماال می دونم به چیا هیچوقت فکر نمی کردند‪:‬‬ ‫«به غنایم ! به پورشه ‪ !۹۱۱‬به رانت! به وام های میلیاردی‬ ‫رنگارنگ‪...‬‬ ‫اختالس های خانمانسوز‪ ،‬به «سهم بی انتهاشون»‬ ‫از دنیا و انقالب و کشور و جنگ‪...‬‬ ‫کاش بال های بســته و شکســته ایــن قاصدک ها‪،‬‬ ‫چشــم های بســته خیلی ها رو باز کنه! از خواب_‪ ...‬کاش‬ ‫اروند و بیادشون بیاره‪...‬‬ ‫حکایت این دست های بسته چقدر غریب است‪...‬‬ ‫امیرعلی نوری نیز با نوشتن متنی ترجیح داد یاداوری‬ ‫کند که به شهدا مدیون هستیم‪:‬‬ ‫بــرادر کاکلــش اتش فشــونه‪ ،‬دســتش هم بســته‬ ‫است‪....‬‬ ‫خیلی حرف داشتم‪ ،‬خیلی چیزها می خواستم بنویسم‪،‬‬ ‫اما خبر یافتن پیکر پاک ‪ 175‬شــهید غواص با دست های‬ ‫بســته ‪ -‬که یعنی زنده به گور شــده اند‪ -‬را که دیدم‪ ،‬ترجیح‬ ‫دادم خفه شوم‪.‬‬ ‫اصال حواسمون هست؟! به اینکه جنگی بود‪ ،‬دفاعی‬ ‫بود‪ ،‬یک عده رفتند که خیلی هاشون هم برنگشتند‪...‬؟!‬ ‫و ناراحت کننده تر از شــنیدن این خبر‪ ،‬فکر کردن به‬ ‫این موضوع است که ما را می بینند‪.‬‬ ‫تیم هسته ای‬ ‫در دیدار با صالحی‬ ‫برادر روحانی و یاسر هاشمی‬ ‫در دانشگاه ازاد‬ ‫جدیدترین شــماره مهرنامه با بررسی پرونده چپ های‬ ‫ایرانی منتشر شده است‪ .‬این شماره که به گفته اکبر منتجبی‬ ‫(دستیار ویژه محمد قوچانی) راهبردی ترین شمار ه مهرنامه‬ ‫اســت‪ ،‬باعث شــد تا عده ای از مارکسیســت ها در فضای‬ ‫مجازی به این نشریه حمله کنند‪.‬‬ ‫اکبــر منتجبــی در صفحه شــخصی خود بخشــی از‬ ‫اظهارنظر یکی از همین چپ ها را منتشــر کرد که خطاب به‬ ‫رفیقش نوشته بود‪:‬‬ ‫«رفیق عزیز! برای مبارزه با فاشیست ها باید قلبی گرم‬ ‫و دستی سرد داشت‪ ...‬باید پیگیرانه و صبورانه با انها مبارزه‬ ‫کرد و برای لحظه فیصله بخش اماده شــد‪...‬به قول دکتر‬ ‫اریانپور روز ما فرداســت فردا روشن است‪ /‬شام تیره صبح را‬ ‫ابستن است»‬ ‫منتجبی در توضیــح برای این منتقــد پرونده مهرنامه‬ ‫نوشته بود‪« :‬برادر رفتار تروریســتی یعنی اعتقاد به « قلبی‬ ‫گرم و دســتی ســرد‪ ...‬برای لحظه فیصله بخش»‪ .‬با این‬ ‫حال نمی دانم چرا شما و دوستانتان از عنوان « روشنفکران‬ ‫تروریست » ناراحت هستید‪».‬‬ ‫اما این پایان ماجــرا نبود‪ .‬دیگران نیز بــه این پرونده‬ ‫ت داشتند‪ .‬انها حتی معتقد بودند مهرنامه باید فدائیان‬ ‫انتقادا ‬ ‫اسالم را نیز نقد کن د و مقایسه می کردند که چرا رسانه قوچانی‬ ‫از استاندارد دوگانه استفاده کرده است‪.‬‬ ‫اکبر منتجبی درپاســخ به این انتقــادات توضیح داد‪:‬‬ ‫«اگر شما ســیر مهرنامه را دنبال کرده باشــید می بینید که‬ ‫در گذشــته نیز گروه های دیگــر از جمله فداییان اســام‪،‬‬ ‫احمدی نژادی ها و‪ ...‬نقد تندو تیز شده اند‪ .‬منتها دوستان‬ ‫ان نقد هــا را نمی بینند یا نمی خوانند‪ .‬یا خــود را به جاهلیت‬ ‫می زنن د تا ندیده باشند‪ .‬اما این نقدها را بر نمی تابند‪ .‬در عین‬ ‫حال در همین شماره مهرنامه‪ ،‬پرونده مفصلی درباره سوسیال‬ ‫دموکراسی هم داریم که مدافعان ان امده اند و سخن گفته و‬ ‫نظرات خود را ابراز کرده اند‪».‬‬ ‫شوخی با‬ ‫کابینه دولت‬ ‫روزنامه قانون در گزارشی ضمن بررسی «ادعاى حضور مقامات‬ ‫طالبان در ایران» از قول محمد حسن اصفری‪ ،‬عضو کمیسیون‬ ‫امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسالمی نوشت‪« :‬از‬ ‫این سفر خبر ندارم اما در گذشته نیز این اتفاق افتاده بود ولی به‬ ‫لحاظ امنیتی خبری نشد‪».‬‬ ‫به نوشته قانون «خبر از این قرار است که هیات سیاسی طالبان‬ ‫افغانستان به رهبری طیب اغا» و «متشکل از اعضای دفتر سیاسی‬ ‫طالبان افغانستان در قطر روز سه شنبه وارد تهران شده است»‪ .‬روزنامه قانون نوشته است‪« :‬این خبرگزاری‬ ‫[تسنیم] مدعی است که هیات سیاسی طالبان افغانستان در سفر به تهران با مقامات امنیتی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران دیدار کرده و پیرامون مسائل منطقه ای به ویژه مسائل جهان اسالم و همچنین مسائل مربوط به مهاجران‬ ‫به بحث و تبادل نظر پرداختند‪ .‬هیات سیاسی طالبان افغانستان پیش از این نیز دو مرتبه به منظور دیدار با مقامات‬ ‫امنیتی جمهوری اسالمی ایران و همچنین شرکت در کنفرانس بین المللی بیداری اسالمی به ایران سفر کرده‬ ‫بودند‪ ».‬این روزنامه با تاکید بر اینکه «در رابطه با این سفر هیچ کدام از مقامات مسئول صحبتی نکردند و‬ ‫حتی اظهار بی اطالعی کردند»‪ ،‬نوشته است‪« :‬از انجایی که ماهیت گروهک تروریستی طالبان مشخص است‬ ‫می توان به حتم گفت که این سفر در چارچوب سفرهای دیپلماتیک نیست و به احتمال زیاد همان طور که در متن‬ ‫خبر ذکر شده این تیم به دعوت جایی غیر از وزارت خارجه وارد خاک ایران شده است‪».‬‬ ‫در حالی که خبرگزاری تسنیم خبر ورود هیاتی از طالبان به تهران را منتشر کرده است‪ ،‬روزنامه قانون اظهارات‬ ‫شش نماینده عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را منتشر کرده که پنج تن از انها در این باره‬ ‫اظهار بی اطالعی کرده اند اما محمد حسن اصفری‪ ،‬عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای‬ ‫اسالمی به روزنامه قانون گفته است‪« :‬از این سفر خبرندارم‪ ،‬اما در گذشته نیز این اتفاق افتاده بود ولی به لحاظ‬ ‫امنیتی خبری نشد‪».‬‬ ‫سبد سوال مردم‬ ‫روزنامه شرق در شماره چهارشنبه خود گزارش داده که محمدباقر‬ ‫نوبخت در واکنش به پرسش این روزنامه درباره زمان انتشار گزارش‬ ‫دولت از رویدادهای بند ‪ ۳۵۰‬اوین‪ ،‬گفته است‪«« :‬ایا این سوال‬ ‫در سبد سوال مردم است یا خیر؟!»‬ ‫به نوشته این روزنامه‪ ،‬در جریان نشست رسانه ای سخنگوی دولت‬ ‫سوال شرق از محمد نوبخت باتوجه به خبر کمیسیون قضایی‬ ‫مجلس و همچنین سخنان یک سال پیش سخنگوی دولت این‬ ‫بود که «پس از وقایع بند ‪ ۳۵۰‬زندان اوین در سال ‪ ،۹۳‬طرح تحقیق و تفحص از سازمان زندان ها از سوی برخی‬ ‫نمایندگان مجلس مطرح شد تا اینکه در چند روز اخیر‪ ،‬برخی نمایندگان گفته اند که نیازی به این طرح نمی بینند و‬ ‫عده ای هم بر پیگیری طرح مذکور تاکید دارند‪ .‬حاال باتوجه به اینکه سرنوشت انجام این تفحص در ابهام است‪،‬‬ ‫دولت قصد انتشار گزارش خود از وقایع بند ‪ ۳۵۰‬اوین را دارد یا خیر؟» شرق نوشته است که سخنگوی دولت‬ ‫در پاسخ به این پرسش گفته است‪« :‬این موضوع در هیات دولت مطرح شد و رئیس جمهوری نیز به دو وزیر‬ ‫(اطالعات و دادگستری) دستور پیگیری این مساله را دادند و گزارش مربوطه نیز به رئیس جمهوری ارائه شد و‬ ‫متناسب ان اقداماتی صورت گرفت‪ ».‬محمدباقر نوبخت در پاسخ به این پرسش روزنامه شرق که «طبق سخنان‬ ‫شما قرار بود این گزارش منتشر شود» با تاکید براینکه «اگر الزم باشد ان گزارش را ما ارائه خواهیم کرد»‪ ،‬گفته‬ ‫است‪« :‬ایا این سوال در سبد سوال مردم است یا خیر؟!»‬ ‫تشتت مذاکرات‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫روزنامه وطن امروز در مقاله ای تحت عنوان «تشت مذاکرات هنوز‬ ‫از بام نیفتاده»‪ ،‬با اشاره به القاب ناشایستی که رئیس جمهور به‬ ‫منتقدان هسته ای داده است به موضوع مناظره های هسته ای‬ ‫پرداخته است‪ .‬نویسنده این مناظره ها را «اگرچه دیر» اما «قبل از‬ ‫وقوع فاجعه» می داند و می نویسد‪« :‬به معنای ساده تر‪ ،‬مناظره ها‪،‬‬ ‫مذاکرات را به خانه مردم برد‪ .‬برای اولین بار مردم‪ ،‬روایتی متفاوت‬ ‫از روایت دولتی ها نسبت به مذاکرات هسته ای را از طریق تلویزیون‬ ‫دیده و می شنیدند!»‬ ‫نویسنده وطن امروز همچنین با اشاره به موضوع بحث انتخاباتی ظریف در شورای روابط خارجی امریکا می نویسد‪:‬‬ ‫«شاید در هدف گذاری منتقدان برای مناظره های هسته ای‪ ،‬محدودیت های رسانه ملی تعیین کننده باشد‪ ،‬اما‬ ‫انچه در نهایت مشاهده شده این است که در مناظره های هسته ای در تلویزیون‪ ،‬مخاطب به رغم همراهی کامل با‬ ‫روایت مستند منتقدان اما در نهایت در خال نتیجه گیری رها شده است! یعنی از واقعیت کلیدی مذاکرات هسته ای‬ ‫برای مخاطبان «رمزگشایی» نشد!‪ ....‬به هر حال باید در مناظره های اتی برای مردم توضیح داده شود که منظور‬ ‫از «هیچ توافقی بدتر از عدم توافق نیست» چیست و چرا وزیر امور خارجه در شورای روابط خارجی امریکا‪،‬‬ ‫انتخابات اتی مجلس شورای اسالمی را به امریکایی ها یاداوری کرده است؟!‬ ‫خبرنامه‬ ‫اعتراض چپ ها‬ ‫طالبان در تهران‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪17‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫معرکه تبریز خبر اول رسانه ها در هفته گذشــته بود‪ .‬یک شوک ورزشی که‬ ‫ابعاد سیاسی هم پیدا کرد‪ .‬یکی این وسط دروغ گفته بود؛ یک دروغ بزرگ‪ .‬در‬ ‫گفتارهای این هفته عالوه بر ماجرای بازی تراکتورسازی به موضوع وحدت جهان‬ ‫اســام‪ ،‬تحوالت خاورمیانه‪ ،‬تغییرات احتمالی دولت و ســالگرد فتح خرمشــهر‬ ‫پرداخته ایم‪.‬‬ ‫فتنهدرفوتبال‬ ‫چهکسانیدروغبزرگرابهمردمتبریزگفتند؟‬ ‫‪18‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫گفتارها‬ ‫احسان رستگار‬ ‫در یادداشــت هفتــه گذشــته «تلنگری کــه باید از‬ ‫ان درس عبرت گرفت» بــه حادثه مهابــاد پرداخته و ذکر‬ ‫شــد که بایکوت اذهان عمومی ممکن اســت به تشویش‬ ‫اذهان عمومــی بینجامــد‪ .‬جمعــه دو هفته گذشــته یعنی‬ ‫‪ ۲۵‬اردیبهشــت‪ ،‬اتفاقاتــی بی ســابقه در ورزشــگاه یادگار‬ ‫امام (ره) شــهر تبریز رخ داد که از جهتی بسیار شبیه حادثه‬ ‫مهاباد بود؛ تــا این حد کــه اگــر هفته نامه چهارشــنبه ها‬ ‫صفحه بندی و زیر چاپ نمی رفت‪ ،‬طی یک یادداشت به هر‬ ‫دوی این حوادث می پرداختیم‪ ،‬اما از جهاتی هم این اتفاق‬ ‫با حادثه مهاباد متفاوت بود‪ .‬ذکر نکات ذیل درباره اتفاقاتی‬ ‫که حین و پس از بازی تراکتورسازی تبریز و تفت تهران رخ‬ ‫داد‪ ،‬مفید به نظر می رسد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬همه می دانستند که اگر بازی تراکتورسازی و نفت‬ ‫تهران به تساوی می رسید و سپاهان پیروز دیدار مقابل سایپا‬ ‫می شد‪ ،‬سپاهان قهرمان می شد (که همین هم شد) و اگر‬ ‫دیدار تراکتور و نفت پیروز می داشــت‪ ،‬همــان تیم برنده‪،‬‬ ‫به قهرمانی لیگ برتر چهاردهم می رســید‪ ،‬فــارغ از اینکه‬ ‫ســپاهان غالب از میدان خارج شــود یا مغلوب‪ .‬به همین‬ ‫دلیل اکثر قریب به اتفاق مردم‪ ،‬تحلیلگران و مســئوالن‪،‬‬ ‫گمان می کردند که فاتح لیگ برتر چهاردهم‪ ،‬در ورزشگاه‬ ‫یادگار امام (ره) مشخص خواهد شد؛ نشان به ان نشان که‬ ‫کفاشــیان و نیز خود جام‪ ،‬به ورزشگاه یادگار امام برده شده‬ ‫بــود و در تبریز بود‪ ،‬نــه در اصفهان‪ .‬پس حساســیت های‬ ‫این دیدار بر کســی پوشــیده نبوده‪ .‬تا دقیقه ‪ ۹۳‬همه چیز‬ ‫عادی دنبال می شــد و تراکتور و نفت با حمالت پی در پی‬ ‫دروغ؛ گرگیکه اعتماد می درد‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫‪ -1‬در افســانه های ایزوپ (ازوپ) قصه ســرای بزرگ‬ ‫اسالوی تبار یونانی در ششــصد سال پیش از میالد مسیح‪،‬‬ ‫قصه شبانی حکایت شده است که برای سرگرمی خود هر از‬ ‫گاهی دروغی می ساخت و از مردم برای دفع گرگ دروغینی‬ ‫که به رمه هایــش حمله کــرده‪ ،‬کمک می خواســت‪ .‬این‬ ‫دروغ های با مزه که وقت شــبان را خوش می کرد خیلی زود‬ ‫باعث شــد تا دیگر هیچ کس به حرف های او اعتماد نکند و‬ ‫این گونه شــد که در هنگامه ای که رمگان شبان به راستی‬ ‫مورد حمله گرگ قرار گرفت فریاد های راســت او نیز دروغ‬ ‫شــنیده شــد و هیچ کس به کمک او نشــتافت و سزای ان‬ ‫وقت خوشی ها به دروغ برای شبان به قیمت از دست دادن‬ ‫رمگانش انجامید‪ .‬این قصه که به لطف کتاب های درســی‬ ‫فارســی امروزه همه ان را با عنوان داستان چوپان دروغگو‬ ‫می شناسند با همه سادگی و کوتاهی اش یکی از مهم ترین‬ ‫پندهای زندگی ســاز برای انسان اســت‪ .‬قصه ای به زبان و‬ ‫ظاهر ساده و کوچک و به معنا و ژرفا بی اندازه بزرگ‪ .‬ان قدر‬ ‫بزرگ که یاد اوری هر از گاه این داستان که از کودکی در ذهن‬ ‫بسیاری از ما و پدران و فرزندانمان نقش بسته است‪ ،‬از پس‬ ‫قرن ها همچنان الزم می نمایاند‪.‬‬ ‫مواجهه ای نماد انگارانه با این قصه از یک سو شیرینی‬ ‫دروغی را نشــان می دهد که نگاه واقع انگار و انسانی ان را‬ ‫انکار نمی کند‪ .‬اینکه در بســیاری از اوقات کشش به سوی‬ ‫دروغ از پس منفعتی شــیرین است‪ .‬شــیرینی ای که انکار‬ ‫مزمزه اش‪ ،‬ریشه در واقعیت ناشناختنی انسان دارد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر اما گرگ های خیالی داستان ایزوپ ‪-‬که هردوت یونانی‬ ‫او را برده ای ازاد شده از اهالی سارد معرفی می کند ‪ -‬در واقع‬ ‫ذات درنده دروغ اســت‪ .‬اینکه از پس شــیرینی دروغ های‬ ‫چوپان‪ ،‬ذات واقعی دروغ‪ ،‬چونان گرگــی می تواند اعتماد‬ ‫را بدرد‪ .‬البته کــه در پایان کوتاه قصــه‪ ،‬گرگ های واقعی‬ ‫رمه شبان را به واقع می درند تا او که پیش تر ذات دروغ های‬ ‫شیرینش گرگ هایی بودند که بر جان اعتماد هم روستا ییانش‬ ‫افتاده بودند‪ ،‬این بار تلخی ان شیرینی ها را به عیان ببیند‪ .‬با‬ ‫این تامل‪ ،‬این قصه کوتاه کهن می تواند باز افرینی واقعیتی‬ ‫باشــد که در جهان امروز بــا عنوان عدم شــفافیت نیز قابل‬ ‫باز خوانی است‪.‬‬ ‫در جهــان امــروز یــا به عبــارت دقیق تــر دهکــده‬ ‫کوچک شده ای که به واســطه هژمونی رســانه ها در ان به‬ ‫اتاقی شیشه ای برای زیســتن بدل شده است‪ ،‬گویی دیگر‬ ‫چیزی برای پنهان کردن وجود ندارد‪ .‬از این منظر هر فرد در‬ ‫این جهان غیر از بازیگری یک ناظر نیز محسوب می شود‪.‬‬ ‫در این اتاق بزرگ شیشه ای قرار است هر چیزی شفاف باشد‪،‬‬ ‫ان قدر شفاف که هر گونه کدورتی در ان شبهه انگیزی بسیار‬ ‫دارد و ناظــر ‪ -‬بازیگران ایــن پهنــه ان را بر نمی تابند‪ .‬عصر‬ ‫هژمونی رسانه ها‪ ،‬عصری اســت که عدم شفافیت دیگر به‬ ‫مثابه جهان پیشامدرن یک فضیلت محسوب نمی شود‪ .‬از‬ ‫همین روست که باز افرینی قصه چوپان دروغگو در این اتاق‬ ‫شیشه ای محل تامل اســت‪ .‬بر این بنا هر گوشه ای از این‬ ‫اتاق بزرگ شیشه ای که باشــید‪ ،‬عدم شفافیت‪ ،‬خود نوعی‬ ‫دروغ است‪ .‬دروغی که شاید شیرینی ان از پس منفعت هاش‬ ‫همچنان برای بسیاری غیر قابل چشم پوشی است اما گرگ‬ ‫درنده ای که حقیقت این دروغ اســت به هیچ «اعتمادی»‬ ‫رحم نمی کند‪ .‬اعتمادی که «پاره‪ ،‬پاره» شدنش ترک هایی‬ ‫بزرگ در سقف و کف این اتاق شیشــه ای می شود‪ .‬در این‬ ‫میان «مصلحت اندیشــی» صفت مناســبی برای هیچ نوع‬ ‫عدم شــفافیتی نمی تواند باشــد‪ .‬گــواه این ادعــا نیز همه‬ ‫دروغ های بزرگی اســت که با صفت هــای مختلف از جمله‬ ‫«مصلحت اندیشــانه» در تاریــخ سیاســی و اجتماعی این‬ ‫اتاق شیشه ای مورد ریشخند ســاکنانش قرار گرفته است‪.‬‬ ‫دروغ هایی که در بسیاری از اوقات در باور بازیگر‪ -‬ناظران این‬ ‫اتاق از همان اغاز چیزی جز شوخی ای تلخ شناخته نمی شده‬ ‫اســت‪ .‬با این وصف البته باید اقرار کرد که پیچیدگی های‬ ‫رســانه ها در ایــن روزگار گاه باعث می شــود برخــی از این‬ ‫دروغ های بزرگ نیز وسعتی فراتر از باورهای ناظران پیدا کند‬ ‫و مردم را به سمت چوپان دروغ پیشه جلب کند و البته در این‬ ‫میان این اعتماد که در معنایی تار و پود این اتاق شیشه ای‬ ‫بزرگ است به مذبح منفعت ها می رود‪.‬‬ ‫‪ -2‬موضوع دروغ بزرگ ورزشــگاه تبریز در بازی ای که‬ ‫برای خیل عالقه منــدان اذری زبان تیم مدعــی قهرمانی‬ ‫ تراکتور سازی تبریز یک تراژدی ورزشی محسوب می شود‪،‬‬ ‫بهانه این نوشــتار اســت‪ .‬بهانه اینکه دروغی که هیچ کس ‬ ‫ســاختن ان را بر عهده نمی گیرد‪ ،‬چه از سر قباحت و چه بر‬ ‫مبنای مصلحت‪ ،‬گرگی شده اســت بر جان اعتماد مردمی ‬ ‫که عاشقانه امده بودند تا مردان سرخ پوش خود را تشویق‬ ‫ی بیشتر نصیبشان نشــد و به واقع‬ ‫کنند‪ .‬اما بغضی و خشــم ‬ ‫این بی اخالقــی دروغی که گفته شــده‪ ،‬زخمی اســت که‬ ‫تدبیری حداقل برای تکرار ناشدنش می خواه د تا این تصویر‬ ‫فراموش نشدنی دیگر فرجامی تلخ نداشته باشد‪ .‬تصویری‬ ‫خ »‪« ،‬عیبی یخ » قریب به‬ ‫از فریاد های یکپارچه «عیبی یــ ‬ ‫هشــتاد هزار نفر اذری زبان در اخرین بازی لیگ چهاردهم‬ ‫وقتی مردان سرخ پوش تیم خود را دلداری می دادند که بعد‬ ‫از گل خورده به بازی برگردنــد ‪ ،‬البته وقتی هنوز طعمه گرگ‬ ‫دروغ نشده بودند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سعی بر این داشــتند تا پیروز ان دیدار و در نتیجه فاتح جام‬ ‫شــوند‪ .‬تا این لحظه برداشــت همه این بود که ســپاهان‬ ‫‪ -۲‬صفر از سایپا پیش و بلکه احتماال بازی به اتمام رسیده و‬ ‫سپاهان به پیروزی رسیده است‪ .‬اما ناگهان از سوی نیمکت ‬ ‫تراکتورســازی به داخل زمین خبر داده می شــود که بازی‬ ‫سپاهان مساوی شده و تراکتور عقب بکشد و حمله نکند تا‬ ‫وقت به پایان برسد و به قهرمانی برسد‪.‬‬ ‫این مورد از این جهت روایت شــد تا روشن شود سه ‪،‬‬ ‫چهار دقیقه انتهایی بازی کامال موثر و مهم بوده است‪ .‬یعنی‬ ‫اگر از جانب نیمکت تراکتور به داخل زمین اعالم نمی شد‬ ‫که بازی سپاهان مســاوی شــده احتمال اینکه هر یک از‬ ‫تیم ها گلی را به ثمر رسانند بسیار زیاد بوده است‪.‬‬ ‫‪ -۲‬پیــش از همــان چنــد دقیقــه انتهایــی‪ ،‬ارتباط‬ ‫خبرنگاران با اصفهان برقرار بوده و همه در جریان بوده اند‬ ‫که بازی مساوی شده است‪.‬‬ ‫اینکه چــرا ناگهان اینترنــت و انتن هــا همگی قطع‬ ‫می شود به نظر مشکوک نیست بلکه قطع به یقین متعمدانه‬ ‫این اتفاق رخ داده است‪ .‬حال اینکه چه فرد یا افرادی دقیقا‬ ‫همان زمان که شایعه را وارد ورزشــگاه کرده اند‪ ،‬انتن ها را‬ ‫قطع کرده اند‪ ،‬باید بررسی شود‪.‬‬ ‫‪ -۳‬اینکــه داور بــازی دقیقا همــان داوری بــوده که‬ ‫ تراکتوری ها تاکید داشته اند که ال اقل در ان بازی حساس‬ ‫و نهایی برای انها سوت نزند‪ ،‬ان بازی را عجیب تر می کند‪.‬‬ ‫اگرچه فغانی به تعبیر برخی کارشناســان بهترین داور لیگ‬ ‫اســت‪ ،‬ولی دلیلی ندارد که چنین اصراری از جانب کمیته‬ ‫داوران وجود داشته باشــد که دقیقا همان داوری که پیش‬ ‫از انها دو‪ ،‬ســه قضاوت پرحاشــیه برای تراکتور در همین‬ ‫فصل انجام داده‪ ،‬به عنوان داور در بازی ای با این شدت از‬ ‫حساسیت انتخاب شود‪.‬‬ ‫‪ -۴‬اینکه رئیس جمهور کمیتــه ای مخصوص جهت‬ ‫پیگیری و رســیدگی بــه اتفاقــات تبریــز تشــکیل داده‪،‬‬ ‫نشان دهنده این است که فرضیه تبریزی ها‪ ،‬یک سوء تفاهم‬ ‫یا یک توهم توطئه نبوده است‪ ،‬بلکه عمدی در کار بوده تا‬ ‫هم تبریز و هم نفت‪ ،‬خیلی شیک و مجلسی‪ ،‬قهرمان لیگ‬ ‫نشوند و اصطالحا با پنبه سر این دو تیم بریده شود‪.‬‬ ‫‪ -۵‬به تعبیری‪ ،‬اتفاقی که ‪ ۲۵‬اردیبهشت برای اولیویرا‬ ‫افتاد‪ ،‬شــبیه اتفاقی بود کــه در جمعه‪ ۲۲‬خــرداد ‪ ۸۸‬برای‬ ‫میرحســین موســوی افتاد‪ .‬هر دو فکر کردند که پیروزند و‬ ‫شروع کردند به شادی‪.‬‬ ‫اما تفاوت ماجــرا این جا بود که وقتی خبر رســید امار‬ ‫مخابره شده با نتیجه محاسبه شده فاصله دارد‪ ،‬در ماجرای‬ ‫اولیویــرا بــرای او و هم تیمی هایش معلوم شــد که دروغ‬ ‫بزرگ ان بود کــه گفته اند رقیب در اصفهان پیروز نشــده‪،‬‬ ‫ولی میرحسین هیچ گاه نخواســت بپذیرد که دروغ بزرگ‪،‬‬ ‫پیروزی او در انتخابات بوده است‪ .‬انها که این دروغ بزرگ‬ ‫را به میرحسین موسوی گفتند‪ ،‬معلوم نشد دقیقا چه کسانی‬ ‫بودند؛ ایا هم ستادی هایش بودند یا عالوه بر مشاورانش‪،‬‬ ‫عوامل بیرونی نیز دست داشتند‪ ،‬ولی ان شاء الله سرنوشت‬ ‫دروغ گویــان دیــدار تبریز‪ ،‬شناســایی و بدون مماشــات‪،‬‬ ‫مجازات شوند‪.‬‬ ‫حرف اخر‪ :‬مقصرترین مقصران اتفاق تبریز‪ ،‬باز هم‬ ‫همان هایی بودند که اذهــان تبریزی ها را بایکوت کردند و‬ ‫این بار دیگر ماننــد اتفاق مهاباد نبود که فقط شــهر به هم‬ ‫بریزد‪ ،‬بلکه تقریبا اذهان عمومی کل کشور دچار تشویش‬ ‫شد‪.‬‬ ‫مهم ترین سوالی که کمیته حقیقت یاب تبریز باید به‬ ‫ان پاسخ دهد این است که ایا انهایی که با پارازیت انتن ها را‬ ‫در ورزشگاه یادگار امام(ره) مسدود کردند هم می توانسته اند‬ ‫ادم هایی عادی باشــند و واقعا بــه راحتی قابل شناســایی‬ ‫نیستند؟! ایا سرنوشت رسیدگی این کمیته هم مانند کمیته‬ ‫رسیدگی به واقعه شیراز خواهد شد؟ الله اعلم‪...‬‬ ‫بازافرینی یک قصه کهن دراتاق شیشه ای جهان‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫تروریسم غربی علیه دولت های شرقی‬ ‫اتحاد مقدس در برابر دشمنان قسم خورده اسالم چه پارامترهایی دارد؟‬ ‫دکتر حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مقام معظم رهبری در بیانات اخیرشان در دیدار اعضای‬ ‫ســتاد کنگره گرامیداشت شهدای پیشــمرگان مسلمان به‬ ‫نکات مهم و تعیین کننــده ای در خصوص وحدت در جهان‬ ‫اسالم اشــاره فرمودند‪« :‬انچه مهم اســت این است که ما‬ ‫بدانیم دشــمن ارام نمی نشــیند؛ اگر خیال کنیم که دشمن‬ ‫ارام خواهد نشست‪ ،‬نه‪ ،‬دشمن تا انجایی که بتواند دشمنی‬ ‫خواهد کرد و نقشــه خواهد ریخت و اقدام خواهد کرد؛ پول‬ ‫هم در اختیارشان هست‪ ،‬دستگاه های امنیتی شان هم وسیع‬ ‫است‪ ،‬دستگاه های تبلیغاتی شــان هم وسیع است و تالش‬ ‫می کنند؛ ما باید بیدار باشیم همان طور که عرض کردم‪ ،‬این‬ ‫مساله شیعه و سنی مساله مهمی است‪ .‬انها روی مساله شیعه‬ ‫و سنی تکیه کرده اند؛ سعی کردند از هر دو طرف تعصب ها را‬ ‫برانگیخته کنند؛ یعنی اتش تعصب را‪ ،‬هم در طرف شــیعه‪،‬‬ ‫هم در طرف ســنی برانگیخته کنند‪ .‬یک عده ای هم خب از‬ ‫روی غفلت‪ ،‬همیشه بازیچه دست این چیزها می شوند‪» . ..‬‬ ‫ایجاد وحدت میان پیروان اخریــن و کامل ترین دین‬ ‫اســمانی‪ ،‬در قاموس مذهبی و سیاسی مسلمانان یک الزام‬ ‫محسوب می شود‪ .‬در چنین شرایطی بازی برخی کشورهای‬ ‫عربی در زمین ایاالت متحده امریکا و رژیم صهیونیستی چه‬ ‫ی خواهد داشت؟‬ ‫معنا و مفهوم ‬ ‫اساســا در دین مبین اســام و تفکر ناب قرانی اجازه‬ ‫دخالتوسلطهبیگانگانبرمسلماناندادهنشدهاست‪.‬قاعده‬ ‫نفی سبیل‪ ،‬اصلی مهم در سیاست خارجی انقالب اسالمی‬ ‫ایران و کشورمان محسوب می شود‪« .‬نفی سبیل » قاعده ای‬ ‫استکههرنوعتسطکفاربرمسلمانانرادرهرزمینه ای(اعم‬ ‫از سیاسی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اقتصادی نظامی و‪ )...‬جایز‬ ‫ندانسته است‪ .‬در ایه ‪ 41‬سوره مبارکه نسا امده است‪َ « :‬و َل ْن‬ ‫ِین َع َلى ا ْل ُم ِ‬ ‫یج َع َل ال َلهُ ِل ْل ِ‬ ‫ین َســ ِبیال »‪ .‬این به معنای‬ ‫وم ِن َ‬ ‫کافر َ‬ ‫ْ‬ ‫نفی هرگونه سلطه کفار بر مســلمین است‪ .‬در سال ‪ 1357‬و‬ ‫زمانی که انقالب شکوهمند اسالمی به رهبری حضرت امام‬ ‫خمینی (ره) به پیروزی رسید‪ ،‬ایشــان نفی دخالت دو قدرت‬ ‫سلطه گر ان زمان (امریکا و شوروی سابق) را بر مبنای همین‬ ‫قاعده صورت دادند‪.‬‬ ‫شعار معروف «نه شرقی‪ ،‬نه غربی‪ ،‬جمهوری اسالمی »‬ ‫نیز حول همین مبنای محکم و مقدس تعریف شــده است‪.‬‬ ‫پس از رحلت امام خمینی(ره)‪ ،‬رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫نیز همین مشی و رویکرد را با قدرت و صالبت دنبال کردند‪.‬‬ ‫تاکید مداوم ایشــان بر لزوم وحدت جهان اسالم در مقابل‬ ‫تهدیدات فکری‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬نظامی و اقتصادی که از سوی‬ ‫جهان غرب متوجه مسلمانان است ریشه در توجه به همین‬ ‫قاعده و اصل نــاب دارد‪ .‬مفهوم «امت واحد اســامی » و‬ ‫مفاهیم و گزاره های تبعی ان (مانند حل بحران های داخلی‬ ‫جهان اسالم توســط خود مســلمانان) در اندیشه های امام‬ ‫راحــل(ره) و رهبــر معظم انقالب اســامی بســیار پررنگ‬ ‫اســت‪ .‬اگرچه در دین مبین اســام ارتباط با سایر ممالک‬ ‫(با حفظ کیان اسالم) پذیرفته شده اســت‪ ،‬اما هرگز تسلط‬ ‫کفار بر مسلمین و حتی واسطه گری انها برای حل اختالف‬ ‫میان مسلمانان پیش بینی نشده است‪ .‬قاعده نفی سبیل در‬ ‫سیاست خارجی جمهوری اســامی ایران همچنان پررنگ‬ ‫است‪ .‬بر همین مبنا‪ ،‬حل مناقشــات جهان اسالم بر عهده‬ ‫خود مسلمانان خواهد بود و برای نقش افرینی مستقل کفار یا‬ ‫نقش افرینی ترکیبی مسلمانان و کفار در مواجهه با ان مصدر‬ ‫و ظرفی وجود ندارد‪ .‬از این رو نخستین دلیل امکان ناپذیری‬ ‫حضور کشــورمان در ائتالف غرب علیه داعــش‪ ،‬به مبانی‬ ‫فکری و دینی جاری در سیاست خارجی ما باز می گردد‪.‬‬ ‫اعراب منطقه باید به خوبی بدانند انچه منجر به نصرت‬ ‫و پیروزی واقعی انها می شود‪ ،‬اتحاد و ارامش در خاورمیانه و‬ ‫مقابله با توطئه های رژیم صهیونیستی و کاخ سفید به عنوان‬ ‫دو دشمن قسم خورده اسالم و مسلمین خواهد بود‪ .‬طواف‬ ‫اخیر پرده داران کعبه در کمپ دیوید‪ ،‬به اندازه ای تلخ است‬ ‫که اساسا هیچ عقل ســلیم و ایمان راسخی قدرت هضم ان‬ ‫را ندارد‪ .‬در اینجا بهتر اســت گریزی به تاریخ بزنیم ‪ .‬درست‬ ‫در ســال ‪ 1967‬میالدی‪ ،‬زمانی که جمال عبدالناصر شیپور‬ ‫اتحاد عربی در جنگ با اسرائیل را برای دفاع از حیثیت اعراب‬ ‫نواخت‪ ،‬صهیونیست ها طی شش روز صحرای سینا‪ ،‬کرانه‬ ‫باختری رود اردن‪ ،‬نوار غزه‪ ،‬ارتفاعات جوالن و شهر قنیطره‬ ‫را به اشغال دراوردند و بر تمام بیت المقدس مسلط گردیدند‪.‬‬ ‫در پایان برگزاری شوی شش روزه اتحاد عربی! اراضی تحت‬ ‫اشغال صهیونیست ها به بیش از سه برابر افزایش پیدا کرد!‬ ‫دستپخت اتحاد عربی در مقابل اســرائیل این بود که حدود‬ ‫یک میلیون نفر دیگر از اعراب مناطق اشغال شــده توســط‬ ‫صهیونیست ها اواره شده و صرفا جهت زنده ماندن و ان هم‬ ‫با بدترین امکانات اولیه زندگی در اردوگاه های پناهندگان در‬ ‫کشورهای عربی سکنی گزیدند‪ ...‬‬ ‫در مقابل ایــن منظومه صــد تکه عربی‪ ،‬سید حســن‬ ‫نصرالله قهرمان واقعی جهان عرب برای نخســتین بار و در‬ ‫سال ‪ 2006‬میالدی با استناد به ایمان و غیرت اسالمی خود‬ ‫قســم خورد تا در مقابل غاصب ترین و منفورترین رژیم دنیا‬ ‫سر تسلیم فرود نیاورد و ســرانجام پس از ‪ 33‬روز نبرد‪ ،‬جشن‬ ‫شکوهمند پیروزی بر اســرائیل را در بیروت و در میان بهت و‬ ‫حیرت ایهود اولمرت نخســت وزیر سابق رژیم صهیونیستی‬ ‫و چشمان از حدقه بیرون امده سران خائن برخی کشورهای‬ ‫عربی برگزار کرد‪ .‬در معــادالت خاورمیانه‪« ،‬وحدت در عین‬ ‫کثرت» صرفا می تواند در سایه پیروی از تعالیم واقعی اسالم‬ ‫و ایجاد اتحــادی مقدس میان مذاهب اســامی و با هدف‬ ‫تقویت قدرت جهان اسالم در مقابل دشــمنان قسم خورده‬ ‫اخرین دین مبین اســمانی صورت گیرد‪ .‬امــا انچه امروز در‬ ‫جهان عرب شــاهد ان هســتیم «کثرت در عین کثرت » یا‬ ‫همان « انارشی در دل انارشی » است!‬ ‫کشتار بی وقفه شیعیان و اهل تسنن به دست مهره های‬ ‫تکفیری وابسته به خاندان ال ســعود در عربستان و خاندان‬ ‫ال ثانی در قطر نشــان دهند ه تراژدی تمام عیاری اســت که‬ ‫در منطقه در حال رخ دادن اســت‪ .‬در اندیشه حضرت امام‬ ‫خمینی (ره)‪ ،‬ما با کلید واژه و مفهومــی متعالی به نام «امت‬ ‫اسالمی» مواجه هستیم‪ .‬در چنین شرایطی هر انچه منجر به‬ ‫تفرقه‪ ،‬چند دستگی و نزاع در جهان اسالم و میان کشورهای‬ ‫اسالمی شود‪ ،‬مذموم و نکوهیده است‪ .‬مقام معظم رهبری‬ ‫در سال گذشــته و قبل از اینکه تحرکات داعش و گروه های‬ ‫تکفیری تا این اندازه در عراق تشدید شود‪ ،‬در این خصوص‬ ‫هشــداری جدی دادند‪ .‬ایشــان تاکید فرمودنــد‪« :‬یکی از‬ ‫خطرناک تریــن چیزهایی که نهضــت بیداری اســامی را‬ ‫تهدید می کند‪ ،‬اختــاف افکنی و تبدیل ایــن نهضت ها به‬ ‫معارضه های خونین فرقه ای و مذهبی و قومی و ملی است‪.‬‬ ‫این توطئه هم اکنون از سوی سرویس های جاسوسی غرب‬ ‫و صهیونیســم‪ ،‬با کمک دالرهــای نفتی و سیاســتمداران‬ ‫خودفروخته‪ ،‬از شرق اسیا تا شمال افریقا و به ویژه در منطقه‬ ‫عربی دنبال می شود و پولی که می توانست در خدمت بهروزی‬ ‫خلق خدا باشــد‪ ،‬خرج تهدید و تکفیر و تــرور و بمبگذاری و‬ ‫ریختنخونمسلمانانوبرافروختناتشکینه هایدرازمدت‬ ‫می گردد‪ .‬انها که قدرت یکپارچه اسالمی را مانع هدف های‬ ‫خبیث خود می دانند‪ ،‬دامن زدن به اختالف ها در درون امت‬ ‫اسالمی را اسانترین راه برای مقصود شیطانی خود یافته اند‬ ‫و تفاوت های نظــری در فقه و کالم و تاریــخ و حدیث را ‪ -‬که‬ ‫طبیعی و اجتناب ناپذیر اســت ‪ -‬دســتاویز تکفیر و خونریزی‬ ‫و فتنه و فساد ســاخته اند‪».‬معظم له در سخنرانی اخیر خود‬ ‫نیز در مراســم ســالروز رحلت امام خمینــی (ره) فعال کردن‬ ‫«گروه های تروریســتی» را از دیگر روش های امریکا برای‬ ‫مقابله با کشورهایی برشــمردند که حاضر نیستند زیر بار زور‬ ‫امریکا بروند‪ .‬پیرو رصد هوشــمندانه رهبــر معظم انقالب‪،‬‬ ‫«داعش» و ســایر گروه های تکفیری یک جریان مســتقل‬ ‫نیستند‪ ،‬بلکه جز ئی از یک نقشه شوم هستند‪ .‬انچه امروز در‬ ‫یمنمی گذردنیزدقیقاهمین گونهاست‪.‬متاسفانهکشورهای‬ ‫عربی به پیاده نظام غرب در طرح اضمحالل جهان اســام‬ ‫تبدیل شده اند‪ .‬امروز مســلمانان با چشمانی اکنده از اشک‬ ‫و خون نظاره گر تحوالتی هســتند که حتی شنیدن ان روح و‬ ‫جسم شان را ازرده می ســازد‪ .‬در چنین شرایطی اصلی ترین‬ ‫هدف و راهبرد تمامی کشورهای مســلمان و تمامی پیروان‬ ‫دینمبیناسالمفارغازشیعیان‪،‬برادراناهلتسننو‪...‬باید‬ ‫ «جلوگیری از برادر کشی » و بازگرداندن کشورهای اسالمی‬ ‫به ارامش و امنیت روانی باشــد‪ .‬اقدام اخیر مجلس شورای‬ ‫اســامی کشــورمان جهت همگرایی مجالس کشورهای‬ ‫مســلمان با هدف جلوگیری از بحران بیشتر در کشور یمن و‬ ‫ی مهم و کاربردی محسوب‬ ‫مهار این کشتار گسترده‪ ،‬اقدام ‬ ‫می شود‪ .‬همچنین علمای جهان اسالم نیز هر یک باید نقش‬ ‫خاص خود را در راســتای ایجاد همگرایی میان مسلمانان و‬ ‫در نتیجه جلوگیری از بحران و کشتار در منطقه فراهم اورند‪.‬‬ ‫امید جمهوری اسالمی ایران این است که در چنین فضایی‬ ‫کشــورهای منطقه و به صورت خاص عربســتان سعودی و‬ ‫دیگر کشورهایی که پروسه کشــتار مسلمانان بی دفاع یمن‬ ‫را مدیریت و اجرا می کنند‪ ،‬نسبت به کرده های خود پشیمان‬ ‫شــده و مســیر مملو از خطا و شکست گذشــته خویش را با‬ ‫ی در جهان اسالم»‬ ‫هدفی مقدس به نام «ایجاد امنیت دائم ‬ ‫جایگزین سازند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫یک خاورمیانه بدون امریکا‬ ‫نقش ایران در منطقه جدید چیست؟‬ ‫یوسف سیفی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫«رژیم امنیتی منطقه باید مستقل از قدرت های خارجی‬ ‫شکل بگیرد»‪ ،‬این یک گز اره اساسی در سیاست منطقه ای‬ ‫ایران‪ ،‬برای تمام دوران پس از انقالب است‪ .‬وضعیتی که‬ ‫باتوجه به سیاست های واشنگتن در منطقه‪ ،‬اکنون بیش از‬ ‫هر زمان دیگری فرصت تحقق دارد‪.‬‬ ‫روند مداخلــه ایاالت متحده در منطقه غرب اســیا و‬ ‫شــمال افریقا نشــان می دهد‪ ،‬این کشــور نه تنها به دنبال‬ ‫گشــودن جبهه جدیدی در منطقه نیســت‪ ،‬بلکــه باتوجه‬ ‫به محدودیت هــای خود‪ ،‬برای کاهــش تعهداتش تالش‬ ‫می کند‪ .‬سیاستی که رهبران چهار دولت حاشیه خلیج فارس‬ ‫از جمله عربستان به نشانه نگرانی از ان‪ ،‬در اجالس کمپ‬ ‫دیوید شرکت نکردند‪.‬‬ ‫مالحظات واشنگتن‬ ‫بودجــه نظامــی امریــکا در ســال ‪ 2015‬نســبت به‬ ‫ســال قبلش ‪ 40‬میلیارد دالر کاهش یافته اســت و با وجود‬ ‫تصویب نهایی‪ ،‬اختالفات میان مقامات پنتاگون و مجلس‬ ‫نمایندگان همچنــان ادامه دارد‪ .‬این یــک نگاه پر طرفدار‬ ‫در امریکاســت که ماجراجویی های نظامــی دوران بوش‬ ‫یکی از مهم ترین عوامل بروز بحران اقتصادی در ابتدای‬ ‫این دهه در این کشــور به شــمار می رود‪ .‬بر همین اساس‬ ‫انچه معضل عمده محســوب می شــود و می تواند امریکا‬ ‫را در مســیر نابودی‪ ،‬مطابق الگوی شــوروی هدایت کند‪،‬‬ ‫تعهدات فزاینده ای ا ست که این کشور در خارج از مرز های‬ ‫خود دارد‪.‬‬ ‫تبار شناسی چنین نگرشــی به نیمه اول قرن بیستم و‬ ‫دوران سلطه دکترین قاره ای در امریکا باز می گردد‪ .‬نگاهی‬ ‫که عقیده دارد‪ ،‬ایاالت متحده باید از تعهدات خود در مناطق‬ ‫مختلف جهان بکاهد و منافع حیاتــی خود را در قاره امریکا‬ ‫و حوزه پاســیفیک‪ ،‬تعریف کند‪ .‬مطابق پیش بینی ها تولید‬ ‫نفت امریکا به ویژه با تکنولوژی های جدید مانند شل تا سال‬ ‫‪ 2018‬این کشــور را به صادر کننده انــرژی تبدیل می کند‪.‬‬ ‫این کشــور در دیگر نقاط جهان مانند اروپا باتوجه به تهدید‬ ‫فزاینده روسیه دارای منافع مهمتری است و تمرکز قدرت ان‬ ‫بر خاورمیانه در چنین شرایطی قابل توجیه نیست‪.‬‬ ‫همچنین گفته می شــود اســرائیل تنها دولت دارای‬ ‫تسلیحات هسته ای در منطقه اســت و به تنهایی می تواند‬ ‫امنیــت خود را حفــظ کند‪ .‬از ســوی دیگــر ایاالت متحده‬ ‫معضل امنیت‬ ‫در شــرایطی که امریــکا ناگزیر اســت همکاری های‬ ‫تســلیحاتی با کشــورهای حاشــیه خلیج فارس را توســعه‬ ‫دهد و ضمن تقویــت متحدان خــود‪ ،‬توجه انهــا را به طور‬ ‫اصولی‪ ،‬از ســرزمین های اشــغالی منحرف کند‪ ،‬ایا تهدید‬ ‫گروه های تروریســتی مانند داعش و القاعده به اندازه کافی‬ ‫کار امد خواهد بود؟ تشــدید روند ایران هراســی و گسترش‬ ‫تحلیل های جهت دار از ســوی رســانه های وابسته به نظام‬ ‫سلطه به خوبی نشــان می دهد‪ ،‬بنیادگرایی و تروریسم حتی‬ ‫در ابعاد گروه هایی همچون داعــش‪ ،‬به تنهایی برای تغییر‬ ‫جهت دولت ها و ملت های عرب از مساله فلسطین‪ ،‬کفایت‬ ‫نمی کنند‪ .‬همچنین تهدید اصلی برای اسرائیل و دیگر منافع‬ ‫امریکا در منطقه دولتی است که نه تنها دارای ظرفیت های‬ ‫سرنوشت سازی در معادالت قدرت در منطقه است ‪ ،‬که بیش‬ ‫از ‪ 35‬سال منافع امریکا را در منطقه به عنوان یک رقیب مورد‬ ‫تهدید قرار داده اســت‪ .‬مقابله با تهران در طول نزدیک به ‪4‬‬ ‫دهه گذشته‪ ،‬به تجربیات نا خوشــایندی برای امریکایی ها‬ ‫انجامیدهاست‪.‬جنگ هایلبنانوسوریهوهمچنینوضعیت‬ ‫کنونی عراق‪ ،‬نمونه هــای عمده ای برای چنین برداشــتی‬ ‫هستند‪ .‬ترس همسایگان ایران از افزایش قدرت این کشور‪،‬‬ ‫موضوعیاستکهبه طوراغراق امیزیبهانپرداختهمی شود ‬ ‫و مهم ترین محور موازنه قــوا در اینــده خاورمیانه‪ ،‬از منظر‬ ‫گروهی از تصمیم گیران امریکاســت‪ .‬ایــن نگرانی خواهد‬ ‫توانست‪ ،‬جهت گیری تســلیحات موجود در منطقه را برای‬ ‫بلند مدت از رژیم صهیونیســتی بازگرداند‪ ،‬درامد های نفتی‬ ‫دولت های منطقه را با تســلیحات امریکایی مدیریت کند و‬ ‫خطر ایران را برای اینده قابل پیش بینی مهار سازد‪.‬‬ ‫مالحظات ایران‬ ‫در چنین وضعیتی رفتار های واکنشی در حوزه سیاست‬ ‫خارجــی در ایــران‪ ،‬می تواند بهتریــن همدســتی را با این‬ ‫اســتراتژی صورت دهد‪ .‬انچــه ایاالت متحــده انتظار دارد‬ ‫رفتار ایران در سناریویی است که از پیش طراحی شده است‪.‬‬ ‫بدیهی استدرصورتقبولچنینموقعیتی‪،‬رفتار هایکنشی‬ ‫و به طور ویژه ایجابی خواهد توانست در روند این سناریو مانع‬ ‫م اینجاســت‪ ،‬از یک سو ضرورت دارد‬ ‫ایجاد کند‪ .‬سوال مه ‬ ‫ ایران باتوجه به روند کاهش حضور مستقیم امریکا در منطقه‬ ‫و در راســتای افزایش نقش خود در نظم اینــده خاورمیانه‪،‬‬ ‫توان اثرگذاری خود را گسترش دهد و از سوی دیگر اهتمام‬ ‫بر این امر مانند انچه تا کنون رخ داده است‪ ،‬نگرانی ها درباره‬ ‫قدرت ایران را افزایش می دهد و به روند ایران هراسی توسعه‬ ‫می بخشــد‪ .‬حال باتوجه بــه این دوگانه موجــود پیش روی‬ ‫تهران‪ ،‬چــه رویکردی می تواند مفیدتر باشــد؟ در چارچوب‬ ‫این مجال تنها می توان به راهکارهایی اندیشــید که بتواند‬ ‫تنش هایامنیتیمیانتهرانوکشورهایحاشیهخلیج فارس‬ ‫را کاهش دهــد‪ .‬ایــران همــواره تاکید کرده اســت قدرت‬ ‫نظامی اش دارای ماهیت دفاعی است و تل اویو را نشانه رفته‬ ‫است‪ .‬این رویکرد ناگزیر از ایجاد مناظر عینی برای رهبران‬ ‫عرب منطقه اســت‪ .‬توســعه اختالفات مذهبی که از سوی‬ ‫سرویس های امنیتی فرامنطقه ای تقویت می شود و جایگاه‬ ‫ایران در این میان‪ ،‬مهمترین مانع رســیدن به چنین روندی‬ ‫اســت ؛ روندی که بتواند قدرت ایران را ضمن همپوشانی با‬ ‫امنیت دولت های همسایه اش‪ ،‬توسعه دهد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫کشــورهای شــورای خلیج فارس به طور ویژه پس از‬ ‫اشــغال کویت توســط عراق به سمت ایجاد ســاختارهای‬ ‫امنیتی یکجانبه با امریکا متمایل شدند‪ .‬این ساختارها که‬ ‫مبتنی بر معاهدات بین المللی شکل گرفته است‪ ،‬باتوجه به‬ ‫پیمان های امنیتی میان خود اعضای این شورا‪ ،‬مهمترین‬ ‫ابزار محافظت از رژیم های حاکم بر کشــور های حاشــیه‬ ‫جنوبی خلیج فارس است‪.‬‬ ‫این حجــم از حضور امریکا در منطقه کــه بارها مورد‬ ‫اعتراض ایران نیز بوده اســت‪ ،‬در چارچوب این ســاختار‬ ‫امنیتی تعریف می شود‪ .‬به طور عمده یکی از دالیل حمایت‬ ‫این کشور ها از حمله امریکا به عراق در ‪ 2003‬با وجود همه‬ ‫تهدید هایی که این بحران برای انها داشته است‪ ،‬افزایش‬ ‫حضور امریکا در منطقه‪ ،‬تحلیل می شود‪.‬دولت های عربی‬ ‫منطقه و به طور مشــخص تر شــیوخ حاشــیه خلیج فارس‪،‬‬ ‫اکنون و در شرایطی که بحران های مختلف همچون بحران‬ ‫ســوریه و عراق و همچنین تزلزل مشروعیت نظام سیاسی‬ ‫در این کشور ها‪ ،‬روبه توسعه اســت‪ ،‬با امریکایی مواجهند‬ ‫که ترجیح می دهد هر چه سریعتر هزینه های نظامی خود را‬ ‫کاهش دهد و به دورانی بازگردد کــه خاورمیانه تنها با تولید‬ ‫کارخانه های تسلیحاتی این کشور‪ ،‬کنترل می شد‪ .‬این در‬ ‫حالی است که امریکایی ها تا کنون بی ا عتمادی خود را به‬ ‫این شــرکای خود با کنترل شــدید قرارداد های تسلیحاتی‬ ‫نشان داده اند‪.‬‬ ‫کشــورهای عربی به طور کلی با این وجود که اکنون‬ ‫هم پیمان امریکا به حساب می ایند اما به شدت مستعد تغییر‬ ‫رژیم اند و دستیابی انها به سالح های پیشرفته در بلند مدت‬ ‫می توانــد امنیت اســرائیل را بــا خطر جــدی مواجه کند‪.‬‬ ‫همچنین طراحی مطلوب ایاالت متحده برای رهبران منطقه‬ ‫چندان روشن نیست‪ .‬انها از یک سو بابت طرح هایی مانند‬ ‫انچه تجزیه کشورهای منطقه خوانده می شود‪ ،‬نگران اند و‬ ‫از سوی دیگر درباره جایگاه ایران در اینده منطقه‪ ،‬چشم انداز‬ ‫رضایت بخشی ندارند‪ .‬گســترش قدرت ایران در منطقه تا‬ ‫کنون به طور منحصر به فردی‪ ،‬نه تنها مســتقل از امریکا و‬ ‫دیگر قدرت های خارجی بوده‪ ،‬بلکه با وجود تضاد منافع با‬ ‫ابرقدرت ایاالت متحده‪ ،‬رخ داده است‪.‬‬ ‫از این منظر گفت وگوهای هســته ای‪ ،‬در صورتی که‬ ‫بتواند محدودیت های تهــران را کاهش دهد‪ ،‬به طور قابل‬ ‫مالحظه ای نگران کننــده خواهد بود‪ .‬در عین حال رشــد‬ ‫قدرت نظامی دولت های عرب متحــد امریکا در چارچوب‬ ‫مالحظــات این کشــور‪ ،‬معطوف بــه اســرائیل‪ ،‬پیگیری‬ ‫خیزش ایران؟‬ ‫گفتارها‬ ‫کشورهای شورای خلیج فارس به طور‬ ‫ویــژه پس از اشــغال کویت توســط‬ ‫عراق به ســمت ایجاد ســاختارهای‬ ‫امنیتی یکجانبــه با امریــکا متمایل‬ ‫شــدند‪ .‬این ســاختارها که مبتنی بر‬ ‫معاهــدات بین املللــی شــکل گرفته‬ ‫است‪ ،‬باتوجه به پیمان های امنیتی‬ ‫میــان خــود اعضــای ایــن شــورا‪،‬‬ ‫مهمرتین ابزار محافظت از رژیم های‬ ‫حاکم بر کشــور های حاشیه جنوبی‬ ‫خلیج فارس است‬ ‫یک تجربه موفق از رژیم ســازی در خلیج فــارس در دوران‬ ‫جنگ سرد داشته که با کمترین میزان نیاز به حضور مستقیم‬ ‫نیروهــای این کشــور‪ ،‬امنیت انتقــال انــرژی و همچنین‬ ‫اطمینان خاطر اســرائیل را تامین کرده اســت‪ .‬اکنون نیز‬ ‫روشن شده عملکرد امریکا در چارچوب جنگ علیه تروریسم‬ ‫در راستای کاهش نگرانی های امنیتی‪ ،‬با وجود هزینه های‬ ‫هنگفت‪ ،‬مقرون به صرفه نبوده و ناارامی های بیشــتری در‬ ‫اینده قابل پیش بینی است‪.‬‬ ‫امتناع واشــنگتن از درگیری مستقیم در لیبی‪ ،‬سوریه‬ ‫و یمن‪ ،‬اســتقبال از کاهش تنش ها با تهران و تالش برای‬ ‫کاهش نیروهــای ارتش در افغانســتان و عــراق‪ ،‬در کنار‬ ‫شعارهای ضد جنگ اوباما از ‪ 2009‬نمونه های بارزی هستند‬ ‫که نشــان می دهند رویکــرد فوق در میان تصمیم ســازان‬ ‫امریکایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است‪.‬‬ ‫می شود و هر نوع سیاستی در واشنگتن‪ ،‬اینده خاندان های‬ ‫حاکم بر این کشور ها را تهدید می کند‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گمانه ای بر تغییرات احتمالی وزارت کشور‬ ‫رویکردی که کمی زود رسانه ای شده!‬ ‫پیمان فراهانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫چندی پیش اظهارنظــر یکی از اطرافیان رســانه ای‬ ‫رئیس جمهور در قبال تغییرات احتمالی در برخی وزارتخانه ها‬ ‫و مدیران استانی به سرعت در فضای رسانه ای کشور مورد‬ ‫توجه قرار گرفت و تحلیل های بسیاری درباره ان مطرح شد‪.‬‬ ‫این موضــوع با تاییــد تلویحــی ســخنگوی دولت‪،‬‬ ‫به صــورت جدی تری بــر گمانه زنی های رســانه ها و جراید‬ ‫درباره نامزدهای خروج از کابینه دامن زد و بازار پیش بینی ها‬ ‫را داغ تر کــرد‪ .‬باتوجه بــه تغییــرات احتمالــی در مدیران‬ ‫استان ها که بیشتر مربوط به وزارت کشور است و همچنین‬ ‫اصطکاک هایی که برخی اوقات در فضای رســانه ای بین‬ ‫این وزارت و برخی افراد نزدیک به دولت مشــاهده می شود‬ ‫احتمال رفتنی شدن رحمانی فضلی از دولت روحانی را قوت‬ ‫می بخشد‪.‬‬ ‫برای تحلیل بهتر این موضوع باید این اتفاق احتمالی‬ ‫را از دو جهت مورد بررسی قرار دهیم؛ اولین نکته ای که باید‬ ‫در این راستا مورد بحث قرار گیرد پاسخ به چرایی حضور یک‬ ‫اصولگرای تابلــو دار در دولت روحانــی و نکته دیگر تبیین‬ ‫علت تغییر این وزیر در سال جاری است‪ .‬این دو موضوع را‬ ‫در ادامه به تفصیل مورد بحث قرار می دهیم‪.‬‬ ‫معامله سیاسی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫مهم ترین و محتمل ترین تحلیلی که پیرامون حضور‬ ‫رحمانی فضلی چهره نزدیــک به علی الریجانــی در دولت‬ ‫یازدهم مطرح شد‪ ،‬نشانگر وقوع نوعی معامله سیاسی بین‬ ‫رئیس دولت و رئیس مجلس بوده اســت‪ .‬به این ترتیب که‬ ‫دولت با در اختیار قرار دادن وزارت کشور به عنوان متصدی‬ ‫مدیریت اجرایی کشــور و به خصوص مرجع تصمیم گیر در‬ ‫چینش مدیران اســتانی به جریان منتســب به الریجانی و‬ ‫به عنوان رهبر بزرگترین فراکســیون مجلس‪ ،‬ضمانت الزم‬ ‫جهت عبور اعضای دیگر کابینه را از مجلس به دست اورد‪.‬‬ ‫با توجه به اختــاف دیدگاه دولــت و مجلس‪ ،‬مردان‬ ‫اجرایی کشــور با این کار عالوه بر نشان دادن حسن ظن به‬ ‫مجلس و اصولگرایان زمینه را برای رای اوری کلیت کابینه و‬ ‫چهره های نسبتا پر حاشیه فراهم کردند تا دولت در بدو شروع‬ ‫کار دچار چالش جدی نشود و با دادن چنین امتیازی بتواند تا‬ ‫حدودی ضمانتی برای امتیازدهی معکوس به اصالح طلبان‬ ‫و کاهش اعتراضات اصولگرایان را فراهم کند‪.‬‬ ‫تغییر؛ چرا در سال جاری؟‬ ‫مهم ترین اتفاقی که در سال جاری در فضای سیاسی‬ ‫کشور به وقوع می پیوندد‪ ،‬برگزاری همزمان انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی و خبرگان رهبری است‪ .‬در این بین ترکیب‬ ‫اینده مجلس برای دولت به عنــوان مجری قوانین مصوب‬ ‫مجلس‪ ،‬بســیار پر اهمیت اســت‪ .‬هر دولتی میــل دارد با‬ ‫مجلس هم سو و هم جهت با سیاست های خود همراه شود‬ ‫و در کنار یکدیگر با ســرعت و هم افزایی بیشــتر به اهداف‬ ‫مشــترک خود دســت یابند و قطعا دولت یازدهم نیز از این‬ ‫موضوع مستثنا نخواهد بود‪.‬‬ ‫مطرح کردن تغییــر در کابینه فعلی بــا محوریت کنار‬ ‫گذاشتن مهم ترین اصولگرای کابینه یازدهم اما و اگر های‬ ‫زیادی را مطرح کرده است‪ .‬به نظر می رسد رهبران رسانه ای‬ ‫دولــت در یــک برنامــه از پیش تعیین شــده تــاش دارند‬ ‫زمینه های سیاســی الزم جهت این تغییر بــزرگ و در ادامه‬ ‫گسترده شدن تغییرات در سطح مدیران استانی به خصوص‬ ‫فرمانداران به عنوان مجری انتخابات را مهیا نمایند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد دولت سعی دارد با نزدیکی به انتخابات‪،‬‬ ‫بافت اجرایی خود به خصوص در استان ها را به صورت کامل‬ ‫و احتماال اتوبوســی تغییر دهد و مهره های نزدیک به خود‬ ‫را در نقاط حســاس بگمارد‪ .‬البته چنین رویکردی که به نظر‬ ‫می رســد کمی زود رسانه ای شده اســت اثرات معتنابهی بر‬ ‫روابط دولت و مجلس خواهد گذاشت‪ ،‬به خصوص اینکه با‬ ‫نزدیک شدن موعد توافق هسته ای و نیاز دولت به حمایت و‬ ‫احتماال تصویب برخی قوانین الزم جهت اجرای این توافق‪،‬‬ ‫احتمال تغییر وزیر کشور بر این فرایند بی تاثیر نخواهد بود‬ ‫چرا که این اقدام به نوعی بر روابط دولت و مجلس و اعتماد‬ ‫مجلس نسبت به رئیس جمهور و نیات سیاسی او اثر خواهد‬ ‫گذاشت و سطحی از بدبینی را دامن خواهد زد‪.‬‬ ‫خیز دولت جهت تغییر بافت مجلس اصولگرا عالوه بر‬ ‫اینکه فرصت هایی از جمله امکان هم ســو کردن مجلس را‬ ‫در اختیار دولت می گذارد‪ ،‬تهدید های فراوانی نیز در فضای‬ ‫سیاسی علیه او ایجاد می کند‪.‬‬ ‫فارغ از بدبینی کــه در ‪ 10‬ماه باقیمانده تــا انتخابات‬ ‫در فضای فکری نمایندگان مجلس نســبت به دولت حاکم‬ ‫خواهد بود‪ ،‬باید گفت اگر دولت نتوانــد به این مهم – تغییر‬ ‫بافت مجلس‪ -‬دســت پیــدا کنــد‪ ،‬در ادامه بــا نمایندگانی‬ ‫رو به رو خواهد بود که بــرای همراه کردن انان در دو ســال‬ ‫پیش رو باید امتیاز های بسیار بیشــتری از سال ‪ 92‬بپردازد‬ ‫و محدودیت های گسترده تری را بپذیرد که این موضوع در‬ ‫نهایت به ضعف دولت ختم خواهد شد‪.‬‬ ‫با توجه به روند رســانه ای دولت‪ ،‬تغییر احتمالی وزیر‬ ‫کشور نزدیک به یقین به نظر می رســد‪ ،‬بنابراین نمایندگان‬ ‫مجلس و در راس ان علــی الریجانی بایــد در روابط خود با‬ ‫دولت کمــی تجدید نظر کنند چرا که به نظر می رســد دولت‬ ‫تصمیم خود را در ورود سیاســی به انتخابات مجلس گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫شاید حتی داستان نصب سرپرست های متوالی برای‬ ‫وزارت علــوم در قضیه وزارت کشــور در صــورت مقاومت‬ ‫مجلس و عدم رای به گزینه جدید دولت نیز به وقوع بپیوندد‪.‬‬ ‫حتی امکان حاشیه سازی دولت و تالش برای سیاسی کردن‬ ‫فضای جامعه جهت تحریک اراده عمومــی در تغییر بافت‬ ‫فعلی مجلس وجود دارد‪.‬‬ ‫دولت از تاکتیک حاشیه سازی و فرار از مطالبات اصلی‬ ‫جامعه تا امروز بهره های فراوانی برده است‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫بهترین واکنش به اقدام دولت که خالف سناریوی احتمالی‬ ‫ان خواهد بود‪ ،‬عدم بازی در زمین دولت و واکنش رسانه ای‬ ‫به این موضوع است‪.‬‬ ‫مجلس می تواند با رای به نامزد احتمالی وزارت کشور‬ ‫حربه حاشیه ســازی را از دولت بگیرد و زمینه التهاب افرینی‬ ‫را کاهش دهــد ‪ .‬از طرف دیگــر نمایندگان مجلــس باید با‬ ‫ظاهر شــدن در قامت مطالبه گران خواست های اقتصادی‬ ‫جامعه ‪ ،‬پای دولت را در حوزه معیشت و اشتغال محکم ببندند‬ ‫و کارامدی مردان اجرایی کشور را مورد نقد قرار داده و جامعه‬ ‫را به قضاوت در این حوزه ســوق دهند و مانع سیاسی شدن‬ ‫فضا و موج ســواری دولت در طــول مدت ‪ 10‬مــاه مانده به‬ ‫انتخابات شــوند‪ .‬البته در احتمالی ضعیف به نظر می رســد‬ ‫شــاید دولت با طرح چنیــن موضوعاتی و باز کردن مســیر‬ ‫معامله سعی داشــته باشــد در قبال همراه کردن نمایندگان‬ ‫مجلس بــا توافق احتمالــی از تصمیم در مــورد تغییر وزیر‬ ‫کشور صرف نظر کند که این تحلیل از وزن کمتری برخوردار‬ ‫اســت چرا که در ایــن صــورت نماینــدگان در مقابل عمل‬ ‫نقد وعده ای نسیه را پذیرفته اند که هیچ ضمانتی در قبال ان‬ ‫دریافت نکرده اند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫خونینشهرشد کهخرمشهربماند‬ ‫سالگردیکحماسه‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫‪3‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫یکی از رفقای ســینمایی از فیلمســازی می گفت که‬ ‫اثار به اصطالح ارزشی نساخته اســت‪ .‬دنبال گیشه بوده و‬ ‫شادکردن مردم‪ .‬چند باری هم در تلویزیون سریال ساخته و‬ ‫مردم را میخکوب شخصیت های داستانی اش کرده‪ .‬رفیق‬ ‫ما می گفت که این اقــا روزی در میانه دهه های گذشــته‪،‬‬ ‫ی با موضوع خرمشهر به نهادی‬ ‫طرحی را برای ساختن فیلم ‬ ‫دولتی می برد‪ .‬اول متعجب از حضورش در ان نهاد‪ ،‬بعد از‬ ‫کلی تعجب کردن و البته پذیرایی کردن و اینها از او می پرسند‬ ‫برای چه امده و این فیلمساز‪ ،‬طرحش را با اب و تاب تعریف‬ ‫می کند‪ .‬طرح درباره پســر و دختری بوده که قرار اســت در‬ ‫خرمشهر با هم ازدواج کنند و جنگ می شود و نمی گذارد‪...‬‬ ‫همان داســتان دختر و پسری فیلمفارســی های خودمان‪.‬‬ ‫مقام مســئول که بعدها خودش تهیه کننده ای می شــود با‬ ‫اخم زیاد طرح را می گیرد و با بی میلــی می گوید که خبرش‬ ‫می کند‪ .‬کارگردان اما سال های بعد با افسوس می گفت که‬ ‫می خواسته فیلمی درباره خرمشهر بسازد و به کشورش ادای‬ ‫دین کند‪ .‬او گفته من این گونه بلد بودم فیلم بسازم‪ .‬گویی با‬ ‫این اقای فیلمساز همان کاری را کرده اند که شاه طهماسب‬ ‫صفوی با جهانگرد خارجی کرد که وقتی از ایران اخراجش‬ ‫کرد‪ ،‬دستور داد در مسیرش خاک بپاشند که زمین ایران از‬ ‫وجود این کافر حربی‪ ،‬ناپاک نگردد‪.‬‬ ‫در موضــوع این چنینی که به مرز و بوم مــا ارتباط پیدا‬ ‫می کنــد‪ ،‬اتفاقــا بعضی ها هســتند که انقالب اســامی را‬ ‫خرمشهر برای ایرانیان مقدس است چه انکه خرمشهر‬ ‫در برابر لشکر صدام ایستاد‪ .‬در ابتدای انقالب قومیت گراها‬ ‫با گرایش های ناسیونالیســتی عربی در خوزستان و همین‬ ‫خرمشهر غائله ای بر پا کرده بودند‪ .‬صحبت از خودمختاری‬ ‫و استقالل و جدا شدن از ایران بود‪.‬‬ ‫نکته همین جاست که صدام با همین گرایش و شعار‬ ‫به خوزســتان حمله کرد و ادعای ارضی و قومی داشت‪ .‬اما‬ ‫چه کسانی جلویش ایستادند؟ همین عرب های خوزستانی‪.‬‬ ‫همین بچه های خرمشهر‪ .‬در یک سالی که داعش موصل‬ ‫و شهرهای دیگر عراق را گرفته است و درگیری ها ادامه دارد‬ ‫و همین اواخر الرمادی را گرفت بــا خودم فکر می کردم که‬ ‫مگر جز این بود که بزرگان شــهر موصل دروازه های شهر را‬ ‫برای داعش باز کردند که شهر ‪ 2‬میلیونی موصل را تصرف‬ ‫کند‪ .‬ویدئویی از شهر الرمادی که به تازگی به دست داعش‬ ‫افتاده‪ ،‬دیدم که عده ای در شهر خوشــحالی می کردند که‬ ‫داعش شهر را تصرف کرده است‪ .‬خرمشهر اما اینگونه نبود‪،‬‬ ‫با اینکه رژیم بعث ادعا می کرد برای رهایی خلق عرب اقدام‬ ‫کرده است اما بچه های خرمشــهر اولین کسانی بودند که‬ ‫اسلحه دست گرفتند و مدافع خرمشــهر شدند‪ .‬بیش از ‪36‬‬ ‫روز شــهر را به انها ندادند و با تمام وجود جلوی لشــکرهای‬ ‫مکانیزه و تانک های انها را گرفتند‪ .‬و وقتی رفتند که از شهر‬ ‫هیچ نمانده بود و از انها هیچ نمانده بود و هیج وسیله دفاعی‬ ‫هم نمانده بود‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫چند ماه پیش بــرای کاری به ابادان و خرمشــهر رفته‬ ‫بــودم؛ اینکه می گویــم ابــادان و خرمشــهر‪ ،‬در واقع پلی‬ ‫میانشان است و گویی این دو‪ ،‬یکی هستند‪ .‬برای اولین بار‬ ‫نبود که به خرمشهر می رفتم‪ ،‬شهر اما هربار تازگی خودش را‬ ‫دارد‪ ،‬ساختمان ها و سازه های شهری که ساخته می شود و‬ ‫گویی تمامی ندارد‪ ،‬اینجا یک حس دوگانه را منتقل می کند؛‬ ‫تاســف و عشــق‪ .‬خیلی این دو به هم نمی اید‪ ،‬بــا هم جور‬ ‫نیستند اما در کنار هم هستند‪ .‬از اولین باری که به خرمشهر‬ ‫رفتم تا امروز این تاسف و عشق عمیق تر می شود و تازه تر‪.‬‬ ‫مثل شهر که هنوز در حال ساخت است و گویی تمامی ندارد‪.‬‬ ‫بعد از هر ســفر با خودم دعوا کنم و کلنجار مــی روم که چرا‬ ‫شهری که نماد استقامت ایران است را این چنین کرده ایم؟‬ ‫چرا به حالش نمی رسیم؟ چر ا کسی بانی این شهر نمی شود؟‬ ‫روزگاری بود که خرمشهر بانی داشت‪ ،‬خرمشهر‪ ،‬خونین شهر‬ ‫شــد اما محمره نشــد‪ .‬اما چرا بعــد از ان روزهــا اینجا هنوز‬ ‫خرمشهر نشده است؟ تاسف و عشقی که می گویم اتفاقا با‬ ‫هم می اید‪ ،‬تاســف به خاطر این چراها و عشق به خرمشهر‬ ‫به خاطر دالیلی که بعد از ان می اید‪.‬‬ ‫حال خرمشهر را خرمشهری می فهمد که در ان زندگی‬ ‫می کند که انهــا بیش از هر مقام مســئول پاستور نشــینی‪،‬‬ ‫معنی خانه خرابــی را می فهمند‪ .‬خیلی کلمــات دهن پرکنی‬ ‫نمی خواهــد‪ ،‬انها لمس کرده انــد که ویرانی خانــه بیش از‬ ‫هر ویرانــی اقتصادی در فــان دولت قبل و بعد چیســت‪.‬‬ ‫الزم نیســت امار تورم بدهــی‪ ،‬چه انکه ویرانــی جنگ‪ ،‬امار‬ ‫ندارد‪ ...‬همه چیز نابود می شــود‪ .‬حتی مدافعان خرمشهر‬ ‫هم امــار نداشــتند‪ ،‬نمی دانیــم چقــدر زیر شــنی تانک در‬ ‫کوچه پس کوچه های خرمشــهر به اسفالت داغ شهریور ‪59‬‬ ‫چسبیدند‪ .‬خرمشهری می داند و پاستور نشین ها نمی دانند‪.‬‬ ‫اتفاقا دلیل ساخته نشدن خرمشهر نیز همین است‪ ،‬چه انکه‬ ‫هر که از تهران برای بازسازی می اید‪ ،‬در اقامتگاه فرمانداری‬ ‫و استانداری زیر کولر گازی می نشیند و نقشه اش را می کشد‪.‬‬ ‫خرمشهر اگر امروز این گونه اســت و هنوز که هنوز است اثار‬ ‫ویرانی و جای گلوله ها زخم انداخته رویش بیش از هر چیزی‬ ‫به دلیل بی کفایتی است‪ .‬تعارف که نداریم ان بچه های بدون‬ ‫امار کار خودشان را به نحو احسن انجام دادند‪ ،‬دیگر باید چه‬ ‫می کردند‪ ،‬بزرگترین سرمایه خودشان‪ ،‬جانشان را دادند که‬ ‫خرمشهر بماند‪ ،‬ماند برای ما و حاال‪ ...‬چه می گوییم؟!‬ ‫قبول ندارند‪ ،‬اما برانداز نیســتند‪ .‬به قول معــروف در دایره‬ ‫نیروی های انقالب نیســتند اما وقتی به معنــا و مفهوم مرز‬ ‫می رسند‪ ،‬دیگر موضوع برایشان فرق می کند‪ ،‬می خواهند‬ ‫مثل همان اقای فیلمساز کاری کرده باشند برای کشورشان‪.‬‬ ‫معنی حرفشان این است که دوســت داریم ما هم در قصه‬ ‫خرمشهر سهمی داشته باشیم‪ .‬حاال شاید داستان او واقعیت‬ ‫داشته باشد که بی ربط هم نیست‪ ،‬یعنی زمانی که خرمشهر‬ ‫مورد حمله ان دیوانه زنجیری قرار گرفت‪ ،‬هیچ دختر و پسری‬ ‫در خرمشهر قرار نبود با هم ازدواج کنند؟‬ ‫‪23‬‬ ‫سیاست‬ ‫فصل جدید‬ ‫فضای سیاسی در جناح اصالح طلب به یکباره تغییرکرده است‪ .‬در حالی‬ ‫که استنباط می شد انها به سازمانی جدید برای رسیدن به وحدت دست یافته اند‬ ‫اکنون نظرات متفاوتی از این جناح در این مورد مطرح می شود‪ .‬در سیاست این‬ ‫هفته عالوه بر این مسئله به ماجرای تغییرات احتمالی کابینه و تحوالت پرونده‬ ‫هسته ای پرداخته ایم‪.‬‬ ‫«نقد»الریجانیبهتراز«نسیه»عارف‬ ‫گفت وگوی مثلثبا محمدعطریانفر‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫«گذشت» از عارف‬ ‫‪24‬‬ ‫سکته در مذاکرات‬ ‫محمدرضا عارف‬ ‫علی اکبر والیتی‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫در مــورد رفتــن اقــای محمــد هاشــمی حــرف‬ ‫و حدیث های فراوانی مطرح شــد‪ .‬روایت شما از‬ ‫این اجرا چیست؟‬ ‫جناب اقای محمد هاشــمی بــرادر خوبی برای ما‬ ‫بوده و هســتند‪ .‬ببینید! فکر می کنم یک سوءتفاهم بیشتر‬ ‫نبود‪ .‬ناراحتی اقای هاشمی از این جهت بود که در گذشته‬ ‫در حزب ‪ 12 ،10‬نفری می نشســتیم و در یک گعده کامال‬ ‫دوســتانه به صورت محفلی تصمیمی گرفته می شد‪ .‬طبعا‬ ‫وقتی در شــرایط جدید در تشــکیالت حزب پوست اندازی‬ ‫می شود و افراد جدیدی وارد می شوند و جمعیت شورا به‪٣١‬‬ ‫نفر می رسد‪ ،‬جلسات از یک نظم متفاوتی برخوردار خواهد‬ ‫بود‪ .‬موضوعی که شــاید باعث کدورت ایشان شد‪ ،‬همان‬ ‫بحث جلسه اخر بود‪ .‬دوستان در مورد حق عضویت صحبت‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫دعوا بر سر همین بود؟‬ ‫موضــوع این بود کــه برخی دوســتان از یک رقم‬ ‫باالى حق عضویت دفاع می کردند کــه چندان به نظر من‬ ‫هم منطق قوی نداشــت و جناب اقای محمد هاشمی هم‬ ‫اتفاقا مخالف بود و هم نظر با من‪ .‬او می گفت که نمی توان‬ ‫حق عضویت باالیی از اعضای شــورای مرکزی اخذ کرد و‬ ‫باید به سمت تامین منابع مالی برای حزب برویم‪ .‬در همین‬ ‫گفت و گوها یک مقدار خالف توقع اقای هاشــمی شــد و‬ ‫برخی از عزیزان در جلســه گفتند که باید تصمیم بگیریم‪.‬‬ ‫ایشــان حس کرد که این تصمیم شایســته ای نیست و به‬ ‫هر حال خیلی زود به ایشان بر خورد و جلسه را ترک کردند!‬ ‫تعبیر شــد که ایشــان معترض به اعضای جدید‬ ‫هســتند‪ .‬من با اقــای قوچانی صحبــت کردم و‬ ‫ایشــان این را تکذیــب کردند و گفتند کــه اتفاقا‬ ‫رابطه خوبی داشتیم‪ .‬تالشــی نکردید که ایشان‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اقای هاشــمی در مقطعی گالیه اى نسبت‬ ‫بــه کارگزاران داشــتند‪ .‬در ابتــدای دولت‬ ‫اقای خاتمی تعدادی از دوستان در کابینه‬ ‫در بخش هــای اقتصــادی دولــت فعــال‬ ‫بودنــد‪ .‬مجموعــه اطالعاتی کــه از درون‬ ‫دولت بیرون مى امد اینطور اقای هاشــمی‬ ‫استشــمام کرده بودند که اینها را چه شده‬ ‫که نگاه شان عوض شده اســت؟ یا چرا از‬ ‫دیدگاه پیشین‪ ،‬اقایان دفاع نمى کنند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫از خودتــان بگویید‪ .‬این روزها چــه کار می کنید‪.‬‬ ‫چقدر کار حزبی انجام می دهید؟‬ ‫من کارمند وزارت نفت هســتم‪ ،‬در شــرکت ‪pogc‬‬ ‫کار می کنم و هیچ مســئولیتی هم ندارم‪ .‬در دولت جدید و‬ ‫در دولت قبل مسئولیتی نداشــته و ندارم و ضمنا در استانه‬ ‫بازنشستگی هم هستم‪ .‬در حوادث بعد از ‪ 88‬باورم این بود‬ ‫فعالیت های حزبی به طور کلی باید متوقف شــود‪ .‬چون در‬ ‫حوزه رقابت هاى حزبی تعریف روشــنی نداریم و تا نســبت‬ ‫نظام بــا ماموریت هاى حزبــی تعریف نشــود‪ ،‬هیچ حزبی‬ ‫نمی تواند توفیق چندانی داشته باشد‪ .‬لکن پیامد تحوالتی‬ ‫که در سال ‪ 92‬رخ داد و بستری فراهم شد تا مسئوالن ارشد‬ ‫نظام دریابند که افراط و تندروی ســم مهلکــی برای اینده‬ ‫کشور است‪ ،‬زمینه ای تدارک شــد تا احزاب بتوانند امیدوار‬ ‫شوند و فعالیت خود را اغاز کنند‪ .‬دوســتان ما در کارگزاران‬ ‫تالش شــان را کردند و اهتمام جدی به خرج دادند تا حزب‬ ‫را نوســازی کنند‪ .‬بنده هــم در ابتدا خیلی تمایــل به ادامه‬ ‫همکاری نداشتم‪ .‬لکن پیامد برخی مشورت ها و توصیه های‬ ‫برخی دوســتان نظیر اقایان جهانگیری‪ ،‬مرعشی‪ ،‬محمد‬ ‫هاشمی‪ ،‬نجفی و دوستانی از چهره هاى جدید چون اقایان‬ ‫لیالز و قوچانى را مجــددا پذیرفتم که در حــد ضرورت در‬ ‫حزب در خدمت دوستان باشم‪ .‬در حال حاضر عضو کمیته‬ ‫سیاسی و عضو شورای مرکزی هستم‪.‬‬ ‫همانطور که فرمودید کارگزاران خیلی فعال تر شده‬ ‫اســت‪ .‬اکنون روند فعالیت حزب بــه چه صورت‬ ‫است و در هفته چه تعداد جلسه می گذارید؟‬ ‫جلســه شــورای مرکزی به طور مرتب هر دو هفته‬ ‫یکبار تشــکیل می شــود‪ .‬کمیته هــا به خصــوص کمیته‬ ‫سیاســی هر هفته جلســه تشــکیل می دهند و دوستان به‬ ‫صورت منضبط در هفته دو ساعت وقت می گذارند و نسبت‬ ‫به تکالیف حزبــی خودشــان اقداماتی انجــام می دهند‪.‬‬ ‫عمده ترین کاری که حزب درگیر ان اســت‪ ،‬نوعی توســعه‬ ‫سازمانی و تشــکیالتی در سراسر کشور اســت یا به عبارت‬ ‫دقیق تر نوسازی تشکیالت‪ .‬شــاید در گذشته هم نوسازی‬ ‫داشتیم‪ ،‬در سال ‪ 73‬به بعد و خصوصا‪ ، 76‬نهادهای حزبی‬ ‫اســتانی و شهرســتانی ما موفق بودند و حتــی کارگزاران‪،‬‬ ‫ستادهای اقای خاتمی را برای ا نتخابات‪ 75‬تدارک دیدند‪.‬‬ ‫اما بعد از ‪ 76‬به خاطــر برخی تندروی ها کــه رخ داد‪ ،‬حزب‬ ‫کارگزاران عمال در محاق حرکت کرد و به تعبیرى به خواب‬ ‫زمســتانی رفت‪ .‬برخی دوســتان بد کردنــد به خصوص در‬ ‫حق اقای هاشمی‪ .‬عمال تا ســال ‪ 88‬و ‪ 89‬چندان فعالیت‬ ‫روشنگرانه ای نداشتیم‪ .‬محفل دوستانه ای بود و هرازچندی‬ ‫دوســتان دور هم می نشســتند‪ .‬اما به یمن اتفاقاتی که در‬ ‫سال ‪ 92‬افتاد و در استانه انتخابات‪ ،‬دوستان ما با همفکری‬ ‫در ابتدا شــورای مرکزی را ترمیم کردند و به ســطح ‪31‬نفر‬ ‫رساندند‪ .‬فکر می کنم تا امروز از‪ ٣٠‬اســتان نزدیک به ‪24‬‬ ‫استان شــورای اســتانى تکمیل و ابالغ اعضایشان صادر‬ ‫شده و امیدواریم در فرصت های اتی بتوانیم کنگره سراسری‬ ‫حزب را با یک تاخیر بیســت ســاله برگزار کنیم‪ .‬جوان ترها‬ ‫بیایند و ما بازنشسته شویم‪.‬‬ ‫راجع به کمیته سیاســی صحبت کردیــد‪ ،‬بعد از‬ ‫رفتن اقای محمد هاشــمی مســئول ایــن کمیته‬ ‫کیست؟‬ ‫رئیس کمیته سیاســی اقای حسین مرعشی است‬ ‫که جایگزین اقای محمد هاشمی شده اند‪ .‬اعضای کمیته‬ ‫هم متشکل از اقایان قوچانی‪ ،‬لیالز‪ ،‬کرباسچی‪ ،‬مرعشی‪،‬‬ ‫امراللهی‪ ،‬طاهرنژاد‪ ،‬نجفی و ســرکار خانم فائزه هاشــمی‬ ‫و بنده است‪ .‬کمیته سیاســی الزاما باید از اعضای شورای‬ ‫مرکزی باشند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫محمــد عطریانفر خــوش برخورد و خــوش بیان‬ ‫اســت‪ .‬بــه ســئواالت گــوش می دهــد و بــا حوصله‬ ‫پاسخ های انها را بیان می کند‪ .‬او عضو شورای مرکزی‬ ‫و کمیته سیاســی حزب کارگزاران ســازندگی اســت‪.‬‬ ‫عطریانفــر می گوید حزب کارگزاران در حال نوســازی‬ ‫است و حاال بیشــتر از همیشه فعال شــده است‪ .‬انها‬ ‫با کارویژه انتخابات مجلس مواجه اند ان هم درســت‬ ‫در شــرایطی که پــس از انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫یازدهم به دلیــل برخی محدودیت های ســایر احزاب‬ ‫اصالح طلب اکنون دست باال را در این جناح پیدا کرده‬ ‫اند‪ .‬با محمد عطریانفر که در تحریریه مثلث مهمان ما‬ ‫بود یک گفت و گوی سه ســاعته انجام دادیم‪ .‬بخش‬ ‫اول این گفت و گو کــه موضوعات خبــری و انتخاباتی‬ ‫دارد و پیرامــون تحوالت اصــاح طلبــان و کارگزاران‬ ‫است در این شماره و مابقی در اینده ای نزدیک منتشر‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫را برگردانید؟‬ ‫بله نظر دوســتان درســت اســت‪ ،‬روابــط خیلی‬ ‫صمیمی بود‪ .‬حتــی من باورم این اســت کــه در اینده ای‬ ‫نه چندان دور ایشان دوباره به این جمع برخواهند گشت‪.‬‬ ‫ اظهارنظری از ایشان در رسانه ها خیلی جلب توجه‬ ‫می کرد‪ .‬به نقل از ایشان امده بود که نگران برخی‬ ‫تندروی ها در کارگزاران هستند؟‬ ‫وقتی رابطه قطع می شــود‪ ،‬ممکن است شایعاتى‬ ‫هم پخش و علت تراشــی هم برایش بشــود‪ .‬من خودم از‬ ‫اقای محمد هاشمی مستقیم چیزی نشنیدم‪ .‬ایشان در مقام‬ ‫توضیح و بیان علت کار خودشان شاید نکته اى گفته باشند‪،‬‬ ‫ولی انچــه در عالم خــارج رخ داد‪ ،‬یک ســوءتفاهم کامال‬ ‫پیش پا افتاده بود و به نظرم دوستان باید کمی مراعات حال‬ ‫اقای محمد هاشمی را بیشتر می کردند و شخص ایشان هم‬ ‫باید سعه صدر بیشتری نشان می دادند‪.‬‬ ‫و حــاال پیش بینــی شــما این اســت که ایشــان‬ ‫برمی گردند؟‬ ‫مــن فکــر می کنــم برمی گردنــد‪ .‬اصــا مبنای‬ ‫فعالیت های حزبی‪ ،‬بیشتر فکر و اندیشه مشترک است‪ .‬اگر‬ ‫امروز بپرسید نظریه‪ ،‬فکر و اندیشــه محمد هاشمی به چه‬ ‫کسی و کجا نزدیک تر است باید جواب دهیم به هیچ کس‬ ‫نزدیک نیســت جز کارگزاران‪ .‬دســت بر قضــا اتفاقا اقای‬ ‫هاشمی هم شان موسس داشتند و انســان متدین و متعبد ‬ ‫وبراى حزب سرمایه هستند‪.‬‬ ‫رابطه کارگزاران با اقای جهانگیری چگونه است؟‬ ‫ایشان رئیس شوراى مرکزى حزب هستند و رابطه‬ ‫کارگزاران با اقای جهانگیری در طول سال در حد یکی‪ ،‬دو‬ ‫جلسه اســت و تقریبا مستمر نیســت‪ .‬ما به دالیل حفاظتى‬ ‫توصیه مان این است که نیایند و خودشان هم مصلحت شان‬ ‫این است که نیایند‪.‬‬ ‫اما این بار که امدند خیلی سروصدا شد‪.‬‬ ‫ایشان نیامدند‪ .‬به مناســبت عید‪ ،‬دوستان گفتند‬ ‫که با رئیس شورای مرکزی مالقاتی انجام دهیم‪ .‬من نیز در‬ ‫سفر بودم‪ ،‬اعضاى شورا خدمت ایشان رفتند و گفت وگو هم‬ ‫شد و انعکاس ان مالقات و جلسه هم مناسب نبود‪.‬‬ ‫از سمت شما؟‬ ‫من نمی دانم چه کسی خبر را منتشر کرد؟‬ ‫به صورت دریافت خبر بود‪ ،‬مصاحبه ای نشده بود‪.‬‬ ‫گویا دوستان خودتان از داخل حزب خبر را بیرون‬ ‫اورده بودند‪.‬‬ ‫البته من ایرادی داشــتم به ان نشست که نباید در‬ ‫ساختمان ریاســت جمهوری در کاخ ســعداباد رخ می داد‪.‬‬ ‫دوســتان به خاطر رعایت برخی مســائل حفاظتــى به انجا‬ ‫رفتند‪.‬‬ ‫رسانه ها گفتند که معاون اول کلید انتخابات را زد؟‬ ‫اینها حرف هایی اســت که به طور طبیعی می زنند‬ ‫و منتظــر کوچک ترین بهانه هســتند که به ایــن مقوله ها‬ ‫بپردازند‪.‬‬ ‫اما بحث این بود که اقای جهانگیری چون معاون‬ ‫اول دولت اســت شــاید اینکه در حــزب صحبت‬ ‫کردند و بعد راجــع به انتخابات مجلس هشــدار‬ ‫دادند کــه کار دولت ناتمام می ماند بــه این تعبیر‬ ‫شــد که دولــت قصــد دارد تاثیــری در انتخابات‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫من با شــناختی که از اقای جهانگیری و روحیات‬ ‫ایشــان دارم‪ ،‬مطمئن هســتم که از انعــکاس ان مالقات‬ ‫در افکار عمومــی و رســانه ها رضایــت ندارنــد و دوســت‬ ‫نداشــته و ندارند که از موقعیت حقوقی شان به نفع اندیشه‬ ‫سیاسی شخصی شــان استفاده شــود‪ .‬ایشــان ادم بسیار‬ ‫مراعات کننده ای اســت‪ .‬باید برایتان قابل توجه باشــد که‬ ‫اقای جهانگیری جزو چهره های ملی و معقول نظام است‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ایشــان با تمام تفاوت هایی که در نگاه های خود با دیگران‬ ‫دارد‪ ،‬نزد مراجع بلندپایه و عالی رتبه کشورمان از این منظر‬ ‫مورد احترام است که انسان عاقل و دقیقی است و مسائل را‬ ‫خلط نمی کند و این موقعیت را در مجلس‪ ،‬در وزارت صنایع‬ ‫و در اســتانداری اصفهان هم از خود نشــان داده اند‪ .‬طبعا‬ ‫کسی که این پختگی را در طول سالیان طوالنی همراه خود‬ ‫اورده اســت مگر می تواند در چنین موقعیتــی چنین دقتی‬ ‫نداشته باشد؟ باتوجه به روحیاتی که از ایشان سراغ دارم‪،‬‬ ‫حتما ان انعکاس و نســبت های ناروایی که از طرف رقیب‬ ‫داده مى شود‪ ،‬مورد رضایت ایشان به هیچ عنوان نیست‪.‬‬ ‫نکته جالــب دیگری که در مــورد کارگزاران وجود‬ ‫دارد‪ ،‬نسبتش با اقای هاشمی است‪ .‬رابطه حزب‬ ‫با حاج اقا چگونه است؟‬ ‫واقعیت امر این اســت که هیچ دستوری از سوی‬ ‫اقای هاشمی تا این تاریخ به حزب صادر نشده است‪.‬‬ ‫از چه زمانی تا این تاریخ؟‬ ‫از روز تولد حزب تا به امروز‪ .‬این را با اطالع کافی‬ ‫به شما عرض می کنم‪.‬‬ ‫البته دســتور معنای خــودش را دارد؛ شــاید در‬ ‫مواقعی توصیه ای بوده است؟‬ ‫هیچ گاه اقای هاشمی در قالب فعالیت هاى حزب‬ ‫به ما توصیه اى نکرده اند‪ .‬اما اگر بخواهم در مورد این تعبیر‬ ‫که درباره اقای هاشمی به کار می برند که ایشان پدرخوانده‬ ‫کارگزاران هســتند نظر بدهم من در ایــن تعبیر هیچ عیبی‬ ‫نمی بینم‪.‬‬ ‫ایا اقای هاشمی پدرخوانده کارگزاران هست؟‬ ‫نه‪ ،‬اقای هاشــمی پدرخوانده کارگزاران نیســت‪.‬‬ ‫البته پدرخوانده کارگزاران نیست اما اگر بگویند هم ایرادی‬ ‫ندارد‪ .‬پدرخوانده یعنی کســی که از نفوذ معنوى برخوردار‬ ‫اســت و نگاه‪ ،‬رفتار و منش او بــراى عالقه مندان جذاب‪،‬‬ ‫گیرا و متبع اســت‪ .‬اقاى هاشــمی رفســنجانی ادم بزرگی‬ ‫است‪ ،‬نظریات اصالحی او اگر مورد توجه حزب کارگزاران‬ ‫قرار گیرد نه تنها عیب نیست بلکه حسن و افتخار است‪ .‬ما‬ ‫محتاج فکر هاشمی هســتیم و در طول سال ها نیازمند این‬ ‫بودیم که در برخــی دیدگاه ها و اختالف نظــرات احتمالى‬ ‫اعضا با ایشــان طرح موضوع کــرده و مشــورت کنیم و از‬ ‫ایشان رهنمو د هم بگیریم و ایشــان هم سخاوتمندانه نظر‬ ‫می دهند‪ .‬البته در مقطعی گالیه اى نســبت بــه کارگزاران‬ ‫داشتند‪ .‬در ابتدای دولت اقای خاتمی تعدادی از دوستان‬ ‫در کابینــه در بخش های اقتصــادی دولت فعــال بودند‪.‬‬ ‫مجموعه اطالعاتی که از درون دولت بیرون مى امد اینطور‬ ‫اقای هاشــمی استشــمام کرده بودند که اینها را چه شــده‬ ‫که نگاه شان عوض شده اســت؟ یا چرا از دیدگاه پیشین‪،‬‬ ‫ اقایان دفاع نمى کنند‪ .‬در حالی کــه واقعا انگونه هم نبود و‬ ‫انها هم قصدی نداشتند‪ .‬واقعیت این بود که سیاست های‬ ‫اقتصادى اقای هاشمی با اقای خاتمی در دولت اول ایشان‬ ‫متفاوت بود‪.‬‬ ‫بعد از ان هیچ توصیه ای صورت نگرفت ؟‬ ‫نه‪ ،‬رابطه کارگــزاران با اقای هاشــمی یک رابطه‬ ‫متعارف بود‪.‬‬ ‫اینجا یک نکته وجود دارد‪ .‬شما می فرمایید اقای‬ ‫هاشــمی پدرخوانده کارگزاران نیست اما اگر هم‬ ‫بگویند عیبی ندارد‪ .‬ســوالم به صــورت واضح تر‬ ‫این است که حزب کارگزاران‪ ،‬حزب اقای هاشمی‬ ‫است؟‬ ‫خیر‪ ،‬یــک تصویــر تاریخی غلــط در ذهن برخى‬ ‫سیاسیون موافق و مخالف شکل گرفته‪ ،‬خیلی ها تصورشان‬ ‫این است که کارگزاران به توصیه اقای هاشمی رفسنجانی‬ ‫پاگرفت‪ .‬در حالى کــه اقای هاشمی رفســنجانی مخالف‬ ‫تشــکیل حزب کارگزاران بودند‪ .‬موضوع از یک مشــارکت‬ ‫اجتماعی در یک انتخابات شروع شد که احتماال سابقه اش‬ ‫را می دانیــد‪ .‬بعد اقایان قرارشــان بــر این بود که لیســت‬ ‫مشــترکی بدهند که نشــد و نهایتا بیانیه ای صادر شــد که‬ ‫می خواهیــم تصویــر جدیــدی از سیاســت ورزی در نحوه‬ ‫انتخاب نمایندگان پارلمــان ایران ارائه دهیم‪ .‬نســبت به‬ ‫موضــوع واکنش تندی پیدا شــد‪ .‬به خصوص مجلســیان‬ ‫حس بدی پیدا کردند و مناقشه خدمت رهبری رفت‪ .‬به رغم‬ ‫اینکه اقای هاشمی موافق با راه اندازى تشکلى نوپا نبودند‪،‬‬ ‫اما رهبری توصیه شان این بود که اقایان بروند و گروهی را‬ ‫مستقل تشــکیل دهند و به رغم میل و نظر اقای هاشمی‪،‬‬ ‫نظر رهبری این بود‪ .‬ان دو بزرگــوار دو نظر کامال متفاوت‬ ‫داشــتند‪ .‬درحالی که بســیاری فکر می کننــد کارگزاران به‬ ‫توصیه اقای هاشــمی شــکل گرفت‪ .‬حتی در یک مرحله‬ ‫پایین تر رهبری فرمودند؛ اگر اینها تشکیل شدند‪ ،‬وزرا هم‬ ‫در میانشان نباشــند‪ .‬کارگزاران در گام اول ‪ 16‬نفر از کابینه‬ ‫بودند که نهایتا در پى التزام به توصیه رهبرمعظم انقالب به‬ ‫شش نفر کاهش یافت‪.‬‬ ‫در حال حاضر کانال خاصی برای ارتباط با حاج اقا‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫بحمداللــه کانال هــای ارتباطــی از ناحیــه حزب‬ ‫کارگزاران به تعداد اعضای شــورای مرکزی اســت‪ .‬جناب‬ ‫اقــای طباطبایی که به کــرات و بنا به ضرورت خدمتشــان‬ ‫هســتند‪ .‬دوســتان عزیزی کــه در مجموعه هســتند‪ ،‬هم‬ ‫همینطور‪.‬‬ ‫ایــن افــراد لزوما تصمیمــات حــزب را منتقل‬ ‫می کنند؟‬ ‫الزاما خیر‪ ،‬ما نهایتا اگر جمع بندی سیاســی نسبت به‬ ‫مسائل کشور داشته باشیم‪ ،‬اگر مالقات ویژه ای با ایشان‬ ‫در طول ســال انجام دهیم‪ ،‬ان تحلیل را خدمتشان مطرح‬ ‫می کنیم‪.‬‬ ‫به نظر می رسد کارگزاران بعد از انتخابات ‪ 92‬یک‬ ‫موقعیت ویژه ای نسبت به احزاب اصالح طلب داشته باشد‪.‬‬ ‫از این جهت که بعد از اتفاقات ســال ‪ 88‬و مسائل دیگری‬ ‫که در این سال ها اتفاق افتاده‪ ،‬اکنون حزب شما به نوعی‬ ‫مشروعیت حضور در قدرت رسمی دارد و شاید مشارکتی ها‬ ‫و ســازمان مجاهدین ندارند‪ .‬این را از کارگزارانی هایی که‬ ‫در دولت حضور دارند می شــود فهمید‪ .‬به نظر می رسد که‬ ‫کارگزاران در میان ســایر احزاب اصالح طلب دست باال را‬ ‫دارد‪ .‬ایا می توانیم این نقش را به برادر بزرگ تر تعبیر کنیم؟‬ ‫نه‪ ،‬دســت باالتــر را ندارنــد‪ ،‬در دولت هم نیســتند‪،‬‬ ‫به هر حال موقعیت شــان تفاوت چندانی با گذشته به لحاظ‬ ‫حضور در دولت نــدارد‪ .‬لکن ضرورتا از بــاب توصیف و نه‬ ‫تجویز مروری روی وضعیت فعلی احزاب در ایران داشــته‬ ‫باشیم‪ .‬در جبهه اصالح طلب ســه یا چهار جریان محوری‬ ‫میــان احــزاب و گروه های ‪17‬گانــه اصالح طلــب بودند‬ ‫که اکنــون هم بیشــتر شــده اند‪ ،‬نقش محوری داشــتند و‬ ‫توافقاتشان‪ ،‬توافقات موثری بود‪ .‬این چهار گروه متشکل‬ ‫بــود از حــزب مشــارکت‪ ،‬کارگزاران ســازندگی‪ ،‬ســازمان‬ ‫مجاهدین انقالب و مجمع روحانیــون مبارز که هر کدام از‬ ‫این مجموعه ها کارکرد ویژه ای داشــتند و در فعالیت های‬ ‫اقــای الریجانــی قــاب کوچک تــری از‬ ‫شخصیت اقاى ناطق نوری است‪ .‬با یک‬ ‫ویژگی های کمرت و بــا یک رسفصل هایی‬ ‫احتماال بهرت‪ .‬چون پدیده علی الریجانی‪،‬‬ ‫یک پدیــده نــو‪ ،‬مــدرن و تحصیلکرده‬ ‫است ؛ انسانی است که فضاهای جدیدی‬ ‫را تجربــه کرده اســت‪ .‬تجــارب دوران‬ ‫پارملانی شــان هم از ایشــان شخصیت‬ ‫قابل اعتمادی ساخته است‬ ‫سیاســی ‪ ،‬مکمل همدیگر بود‪ .‬انها چندان به موازات هم‬ ‫عمل نمی کردند و تقریبــا در طول هم تعریف مى شــدند‪.‬‬ ‫در موقعیت فعلی و بعــد از حوادث ‪ 88‬به هر دلیل‪ ،‬دو حزب‬ ‫از فعالیت بازماندند‪ .‬یکی مشــارکت و دیگــری مجاهدین‬ ‫انقــاب‪ .‬مجمــع روحانیون در گذشــته هم بیشــتر نقش‬ ‫ارشادگرانه و مشفقانه اى داشــت و نوعا عزیزانی که در ان‬ ‫مجموعــه بودند‪ ،‬تفــاوت رفتار در منش سیاسی شــان رخ‬ ‫نداده است‪ ،‬مگر بسته به شرایط که یک مقدار ممکن است‬ ‫فرا زو فرود داشته باشد‪ .‬پس در این میانه بین این چهار گروه‬ ‫تنها حزب کارگزاران موقعیت حقوقی پیشین خودش را حفظ‬ ‫کرده بنابراین این موقعیت االن بــرای دیگر گروه هایی که‬ ‫به عنوان محور در گذشته مطرح بودند‪ ،‬نیست و برای این‬ ‫حزب به صورت اختصاصی باقی مانده اســت‪ .‬نکته دیگر‬ ‫اینکه کارگزاران به مدلــول رویکرد و فرایند رفتار سیاســی‬ ‫و اجرایی شــان واقع گرا بودنــد‪ .‬احزاب پیشــین که امروز‬ ‫فعالیتشان محدود شده و اجازه ندارند فعالیت رسمی داشته‬ ‫باشند‪ ،‬مثل مشارکت و مجاهدین انقالب‪ ،‬انها نگاهشان به‬ ‫اداره کشور به کارگزاران نزدیک تر شــده است ‪ .‬فی الواقع‬ ‫به این جمع بندی رسیدند که واقع گرایی در سیاست‪ ،‬اصل‬ ‫است‪ ،‬و به همین نســبت می بینید که نگاه و قضاوتشان در‬ ‫حق اقای هاشمی هم تغییر پیدا کرده ‪ .‬کسانی که تا دیروز‬ ‫به قول برخی از دوســتان امده بودند که شــخصیت اقای‬ ‫هاشــمی را بشــکنند‪ ،‬امروز در مقامى قرار گرفته اند که به‬ ‫هر قیمتی باید از اقای هاشــمی حمایت و ایشان را تقویت‬ ‫کنند‪ .‬چون این شرایط رخ داده و محور مرکزی این داستان‬ ‫حزب کارگزاران است‪ ،‬یک مقدار بروز و ظهور خارجی حزب‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬البته در این رابطه مجموعه اقدامات‬ ‫تجدید ساختار کارگزاران در دوره جدی د خود را تقویت کرده و‬ ‫نوسازی انجام می دهد و دفاتر استانی را راه اندازی می کند‪.‬‬ ‫مجموعه اینها را که در کنار هم قرار دهیم‪ ،‬تصوی ر پر نشاطى‬ ‫را نشان می ده د که ظاهرا تنها حزب اصالح طلب نسبتا فعال‬ ‫در عرصه سیاست و حاکمیت شاید حزب کارگزاران باشد‪ .‬اما‬ ‫درباره نسبتی که شما بین دولت و کارگزاران تصور می کنید‪،‬‬ ‫خیر درست نیســت‪ .‬احدی از کســانی که در دولت به کار‬ ‫گرفته شده اند به صرف عضویتشان در حزب کارگزاران مورد‬ ‫دعوت اقای روحانی نبودند‪ .‬تنها و تنها کســی که در دولت‬ ‫داریم اقای جهانگیری اســت که ایشــان هم بنا به توان‪،‬‬ ‫اســتعداد و شایســتگى هاى شــخصی و حقیقی خودشان‬ ‫انتخاب شده است‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقای کرباســچی مقالــه ای نوشــته بودند تحت‬ ‫عنوان اینکه باید به مدل مجلس پنجم برگردیم‪.‬‬ ‫دیگــر دوســتان در کارگــزاران هــم همیــن را‬ ‫می گویند‪ .‬گویی یک تصمیم تشــکیالتی است‪.‬‬ ‫یعنی کارگزاران مدل مجلس پنجم را می پســندد‬ ‫اما در میان اصالح طلبان هم افرادی هســتند که‬ ‫نظرشان چیز دیگری اســت‪ .‬یعنی انها می گویند‬ ‫ما به معنای مستقل اصالح طلبان باید ورود کنیم‪.‬‬ ‫سوال این است که ایا مدل مجلس پنجم‪ ،‬تصمیم‬ ‫قطعی کارگزاران است؟‬ ‫لزوما اینطور نیســت‪ .‬شــاید اولین کســی که این‬ ‫مدل را پیش بینى یا توصیه کرد من بودم‪ ،‬یک ســال و نیم‬ ‫پیش‪ .‬اگر در سابقه رسانه ای و گفت وگوها پی گیری کنید‪،‬‬ ‫قابل دســتیابی اســت‪ .‬این تلقى ناشــی از این نیست که‬ ‫یک تصمیم جمعی در کار بوده اســت‪ ،‬بیشتر ناظر به افق‬ ‫مشــترک و دیدگاه واقع بینانه کار گزاران به سپهر سیاست‬ ‫در شــرایط فعلى ایران اســت‪ .‬این یک دریافت یا خروجی‬ ‫از یک عقالنیت سیاســی اســت‪ .‬تندروها وقتــی به بهانه‬ ‫مخالفت سیاســی‪ ،‬نابودی رقیب را در ســر مى پروراندند‪،‬‬ ‫و این تز هم اینک نزد عقالى قوم شکســت خورده اســت‪.‬‬ ‫به ناچــار همه گروه هــاى در گیر بــه این نتیجه رســیده اند‬ ‫که نگاه های افراطی تیم خــود را به کنتــرل در اورند‪ .‬این‬ ‫منطق امروز غالب شــده که باید اجازه دهیم دو رکن اصیل‬ ‫و ریشــه دار سیاســت ورزی در ایران در قالــب اصولگرای‬ ‫معتدل و اصالح طلب معتدل رقابت کنند و مصالح کشور را‬ ‫به نحو احسن پیش ببرند‪ .‬در تاریخ سیاسی معاصر از منظر‬ ‫رقابت سالم و سازنده‪ ،‬مجلس پنجم نماد نسبتا تمام عیار این‬ ‫زوجیت سیاســی با رفتار و منش عادالنه و معتدل در کشور‬ ‫بود‪ .‬مجلس پنجم‪ ،‬مجلســی بود با اکثریــت اصولگرا و با‬ ‫منطق رفتارى قابل دفاع از نظر اقلیت‪ .‬حقوق اقلیت در ان‬ ‫مجلس رعایت شده است‪ .‬این جمله تاریخی اقای خاتمی‬ ‫را هیچ کس فراموش نمی کند‪ .‬اقای خاتمی یکبار اظهارنظر‬ ‫کردند که ماحتى یک مورد هم با مجلس پنجم دچار تعارض‬ ‫نشدیم‪ ،‬درحالی که مجلس پنجم از ان ما نبود و اکثریت از‬ ‫ان رقیب بود و با مجلس ششــم همواره مشــکل داشتیم‪.‬‬ ‫مجلسی که به اصطالح متعلق به جریان اصالح طلب بود‪.‬‬ ‫اینجا پیشینه واقعیت سیاســی پارلمانی خودمان را تجربه‬ ‫کردیم‪ .‬طبعا نگاه ها اکنون به این ســمت هدایت شده که‬ ‫واقعیت حکم می کنــد‪ ،‬بعید به نظر می ایــد اصالح طلبان‬ ‫بتوانند اکثریــت مطلقی را در مجلس اتی به دســت اورند‪.‬‬ ‫اما در کنــار همین منطــق قابل قبول کــه در میان عقالی‬ ‫اصالح طلب پذیرفته شده ‪ ،‬استنباط واقع بینانه دیگری هم‬ ‫به دســت امده و ان اینکه باتوجه به رونــد اثار مخرب تفکر‬ ‫افراطی در مجلس‪ ،‬پیش بینی ها این است که مجلس اینده‬ ‫از جنس نیروهای افراطی که متاسفانه نمایندگی ان را جبهه‬ ‫پایداری و برخی چهره های جنجالــی مجلس عهده دارند‪،‬‬ ‫خالى خواهد بود و انها در اقلیت به سر خواهند برد‪ .‬بنابراین‬ ‫باتوجه به اینکه ظرفیت مجلس هم مشخص است به نظر‬ ‫می رســد یک اقلیت نیرومند اصالح طلــب و یک اکثریت‬ ‫معتدل اصولگرا به مجلس راه یافته و با هم در روند کمک به‬ ‫نظام‪ ،‬دولت و مردم مشارکت کنند‪.‬‬ ‫با این تفاسیری که شما فرمودید و اگر بخواهیم‬ ‫همان شبیه ســازی که شــما فرمودیــد را انجام‬ ‫دهیم‪ ،‬اقــای الریجانی را برای ریاســت مجلس‬ ‫ ترجیح می دهید یا اقای عارف را؟‬ ‫با اکثریت اصولگرا‪ ،‬حتما اقای الریجانی‪.‬‬ ‫چرا اقای عــارف را ترجیح نمی دهیــد ؟ این حرف‬ ‫خیلی از جانب کارگزاران مطرح می شود‪.‬‬ ‫ی است‪ .‬وقتی‬ ‫اقای عارف شخصیت بسیار محترم ‬ ‫در این مقام موقعیت جناب اقای الریجانی را تائید می کنیم‬ ‫به مفهــوم تعریض به جنــاب اقای عارف نیســت‪ .‬تجربه‬ ‫پیشین سیاسی اقای عارف در حوزه اجرایی و کابینه موفق‬ ‫بوده است‪ ،‬اما ایشان تجربه پارلمانی ندارند‪ .‬دوم اینکه به‬ ‫گذشته رفتار و منش سیاسی‪ ،‬نشست و برخاست های این‬ ‫دو بزرگوار که مراجعه می کنیم‪ ،‬تناسب رفتاری جناب اقای‬ ‫الریجانی را برای ایفاى نقش میانجی گرایانه در مجلســی‬ ‫که ترکیبی از دو قطب قدرت چپ و اکثریت مطلق راســت‬ ‫است را مناســب تر مى دانم‪ .‬مدیریت او جناح ها را در یک‬ ‫الفت سازگار و نه جبری قرار مى دهد‪ ،‬به نظر می رسد کارکرد‬ ‫و اثربخشی ایشان در ان موقعیت مناسب تر از اقای عارف‬ ‫باشــد‪ .‬موقعیت اقای عارف مرکب از دو بخش است؛ یک‬ ‫بخش صالحیت های ذاتی ایشان است که تجربه موفقی‬ ‫در دولــت اقای خاتمی داشــتند و مدتی وزیــر و مدتی هم‬ ‫رئیس دانشگاه تهران بودند‪ .‬استاد برجسته ای در دانشگاه‬ ‫هســتند و این موقعیت برایشــان محفوظ و مســلم است‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬ایشان یک رسم جوانمردانه در انتخابات ‪92‬‬ ‫از خود بروز داده که این تصویر دوم این شخصیت است که‬ ‫فضایی را فراهم کرده که ایشان می توانند در موقعیتی مثل‬ ‫ریاست مجلس قرار گیرند‪ .‬ما مخالفتی نداریم‪ ،‬ممکن است‬ ‫جناب اقای عارف هم در این تجربه شایستگی های خوبی‬ ‫داشته باشــند اما اگر بخواهیم توجه مان را به تجربه های‬ ‫پیشــین معطوف کنیم‪ ،‬خروجی «نقد قابل اعتماد» جناب‬ ‫اقای الریجانی احتماال بــرای ما مناســب تر از «موقعیت‬ ‫نسیه و غیرنقد» اقای عارف است که نمی دانیم چه اتفاقی‬ ‫خواهد افتاد‪.‬‬ ‫یک پدیده جالــب دیگر کــه به کثــرت می بینیم‬ ‫دعوت از اقای ناطق نوری برای انتخابات مجلس‬ ‫از ســوی اصالح طلبان اســت‪ .‬ایا کارگــزاران با‬ ‫ایشان جلسه داشتند؟‬ ‫هیچکدام از ما با ایشان جلسه حزبى نداشته ایم‪.‬‬ ‫ما نسبت به جناب اقای ناطق احترام ویژه ای قائل هستیم‪.‬‬ ‫به ایــن اعتبار که شــخصیت بســیار منعطــف‪ ،‬جوانمرد‪،‬‬ ‫سیاســتمدار‪ ،‬معقول و با یــک تجربه انقالبــی و تاریخی‬ ‫کامال مشــخص هســتند‪ .‬اینکه از جناب ناطق نوری نوعا‬ ‫دعوت می شود به این دلیل است که جریان اصالح طلب از‬ ‫زاویه نشینی و حاشیه نشینی ایشان دل خوشی ندارد و باورش‬ ‫این اســت که وقتی جناب اقــای ناطق خــودش را به کنج‬ ‫عزلتی هدایت می کند‪ ،‬طبعا بستری برای رشد افراطی گری‬ ‫اســت و از این بابت منفعــت اصالح طلبان این اســت که‬ ‫رقیبش شخصیتی مثل ناطق نوری باشد‪.‬‬ ‫یعنی بــه اقای ناطق نــوری به عنــوان رقیب نگاه‬ ‫می کنید؟‬ ‫بله‪ .‬برای رقابت دعوتشان می کنیم‪.‬‬ ‫این در راســتا و مــوازات همان چیزی اســت که‬ ‫اقای ناطق نوری می گویند بــه قاعده بازی اعتقاد‬ ‫دارند‪...‬‬ ‫دقیقا‪ ،‬اصال بنا بر این نیســت کــه از وجود جناب‬ ‫ناطق نوری کســى سوءاســتفاده کند یا ایشــان را در صدر‬ ‫لیست اصالح طلبان بنشانیم!‬ ‫نگاهتان به اقــای الریجانی هم به همین شــکل‬ ‫است؟‬ ‫اقای الریجانــی قاب کوچک تری از شــخصیت‬ ‫ اقاى ناطق نوری اســت‪ .‬با یک ویژگی های کمتر و با یک‬ ‫ســرفصل هایی احتماال بهتر‪ .‬چون پدیده علی الریجانی‪،‬‬ ‫یک پدیده نو‪ ،‬مدرن و تحصیلکرده اســت ؛ انســانی است‬ ‫که فضاهای جدیدی را تجربه کرده اســت‪ .‬تجارب دوران‬ ‫پارلمانی شان هم از ایشان شخصیت قابل اعتمادی ساخته‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اســت‪ .‬جناب اقای ناطق نوری هم قاب بزرگتری هستند با‬ ‫یک پیشینه عمیق تر و ریشــه انقالبی بیشتر و تجربه هایی‬ ‫که به ســادگی در مدرسه سیاســت اموزش داده نمی شود‪.‬‬ ‫از این بابت در مقام مقایســه هم تصورمان بر این است که‬ ‫امروز اقاى ناطق نوری در مجلــس در ان موقعیت که مورد‬ ‫انتظار است کارکردش از جناب اقای الریجانی هم پیوسته‬ ‫و مناســب تر باشــد‪ .‬اما این دو بزرگوار در یــک زاویه نگاه‬ ‫می گنجند و در مقام رقیــب از انها نام برده می شــود‪ .‬یک‬ ‫وقتی از حضور اقــای الریجانی در رقابت هــای انتخاباتی‬ ‫استقبال کردم و حتی توصیه کردم به دوستان همفکرمان‬ ‫در مجلس که اگــر با ترکیبــی مانند مجلس پنجم شــکل‬ ‫بگیرد‪ ،‬از ریاست کســی مثل علی الریجانی باید حمایت و‬ ‫او را تقویت کنند‪ .‬برخی از دوستان از این اظهارنظر کامال‬ ‫صمیمانه و حرفه ای بنده سوءاســتفاده کردنــد‪ .‬فکر کنم‬ ‫کیهان نوشته بود که اینها دام گسترده اند و درحال پراکنده‬ ‫کردن تخم نفاق هســتند‪ .‬انقدر عرصه را بر ایشــان تنگ‬ ‫کردند که حتی اقای الریجانی که از دوستان دانشگاهی من‬ ‫اســت برای من پیام داد که «مرا به خیر تو امید نیست‪ ،‬شر‬ ‫نرســان»‪ .‬گفته بود‪« :‬تا چیزی می گویید ادم سومی که نه‬ ‫دوست من است و نه دوست تو در این میان وارد می شود‪».‬‬ ‫نکته ای کــه فرمودید راجع به اقــای عارف که‬ ‫الریجانی را بــه عــارف ترجیح می دهیــد‪ ،‬محل‬ ‫مناقشه نظری در اصالح طلبان است؟‬ ‫هنوز باب این متن باز نشده است‪.‬‬ ‫اقای عطریانفر! اما من فکر می کنم بابش باز شده‬ ‫اســت‪.‬اقای ناصری از همین حــاال اقای عارف و‬ ‫افراد نزدیک به اقای عارف را مطرح می کنند‪ .‬البته‬ ‫من قصد دام افکندن ندارم‪.‬‬ ‫ما در صفت اصالح طلبی خودمان‪ ،‬بزرگواری مثل‬ ‫اقاى عارف را ذیل اقای خاتمی تعریف می کنیم و از منش‬ ‫اقای عارف هم هیچ کم نمی شود‪ ،‬چون هویت جناب اقای‬ ‫عارف محصول و مرهون همراهی و همفکری اقای خاتمی‬ ‫است‪ .‬ایشــان را در عرض اقای خاتمی نمی بینیم‪ .‬اگر چه‬ ‫می تواند یــک روز در عرض اقای خاتمی باشــد کما اینکه‬ ‫نسبت اقای خاتمی و هاشمی یک زمانی اینگونه بود‪ .‬یک‬ ‫وقتی اقای خاتمی را در عرض اقای هاشمی نمی نشاندیم‪.‬‬ ‫می گفتیم ایشان هم بخشى از منظومه هاشمی رفسنجانی‬ ‫بوده است و هشت سال با ایشــان کار کرده و دیدگاه های‬ ‫دوستانی که در مقطع کاندیداتوری‬ ‫ایشان ستادی برایشان داشتند‪،‬‬ ‫تمایلشان این است که بگویند‬ ‫مثلث اصالح طلب داریم و‬ ‫این مثلث ترکیبی است از اکبر‬ ‫هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی‬ ‫و محمدرضا عارف‪ .‬این فقط یک‬ ‫نظریه انفرادی و تک صدایی‬ ‫دوستانی است که ستاد جناب عارف‬ ‫را در گذشته مدیریت می کردند اما‬ ‫قاطبه اصالح طلبان اصال چنین‬ ‫نگاهی ندارند‬ ‫مشــترک دارند ولی سامانه سیاســی اقای خاتمی و تجربه‬ ‫هشت ســال موفقیت شــان در دولت و برد اجتماعی شان‬ ‫به گونه ای شد که هم اینک ایشان در عرض اقای هاشمی‬ ‫نقش افرین اســت و چــه بســا در مقاطعی باالتــر از اقای‬ ‫ هاشمی‪ .‬اقای عارف می تواند یک روز اینگونه شود ولی به‬ ‫ضرب یک نوشته و تشکیل یک گروه این اتفاق نمی افتد‪.‬‬ ‫مردم به صرف تاسیس یک حزب‪ ،‬برای کسی پرونده جدى‬ ‫باز نمی کنند‪ ،‬باید عمل سیاســی را ببینند‪ .‬از این حیث باور‬ ‫ما این اســت که اقاى عــارف باید در این افق نگاه شــود‪.‬‬ ‫دوستانی که در مقطع کاندیداتوری ایشان ستادی برایشان‬ ‫داشتند‪ ،‬تمایلشان این است که بگویند مثلث اصالح طلب‬ ‫داریم و این مثلث ترکیبی اســت از اکبر هاشمی رفسنجانی‬ ‫و محمد خاتمی و محمدرضا عارف‪ .‬ایــن فقط یک نظریه‬ ‫سکتاریســتی و انفرادی و تک صدایی دوســتانی است که‬ ‫ستاد جناب عارف را در گذشته مدیریت می کردند اما قاطبه‬ ‫اصالح طلبان اصال چنین نگاهی ندارند و می گویند مثلثی‬ ‫در کار نیســت و فقط یک فــرد در میانه میــدان انتخاباتی‬ ‫اتی حرف اخر را می زنــد و حمایت و توصیه هــای او مورد‬ ‫توجه است‪ .‬دیگران هم باید به سیاســت های او تن دهند‬ ‫و او رئیــس دولــت اصالحات اســت والغیر‪ .‬حتــی اقاى‬ ‫هاشمی رفســنجانی هم که فراتر از این نشســته است‪ ،‬بنا‬ ‫نیســت در انتخابات مدیریت و دخالتی داشته باشد‪ .‬وقتی‬ ‫این نظریه‪ ،‬نظریه غالب است‪ ،‬باید تالش کنیم دوستانمان‬ ‫را در جبهه عارف با این نظریــه همفکر و همراه کنیم‪ .‬البته‬ ‫گروه های سیاسی دیگر‪ ،‬مثل شــورای هماهنگی احزاب‬ ‫اصالح طلب هم نقدهایی دارند و حس شــان این است که‬ ‫نه نیازی به هاشمی رفســنجانی داریم‪ ،‬نه نیازی به خاتمی‬ ‫و نه نیازی به عارف ‪ .‬یک ســری احزاب هستیم که دور هم‬ ‫می نشــینیم و کاری می کنیــم و این چیزی اســت که توده‬ ‫عمومی نخبگان اصالح طلب می داننــد که این یک طرح‬ ‫شکست خورده است‪.‬‬ ‫با توجه به شناختی که نســبت به اقای الریجانی‬ ‫دارید و همکالســی ایشــان هــم بوده ایــد‪ ،‬فکر‬ ‫می کنیــد بــازی ایشــان در انتخابــات مجلــس‬ ‫چگونه خواهد بود‪ .‬ایــا با اصولگرایــان همراهی‬ ‫می کند یا این نگرانی کــه االن به وجود امده که از‬ ‫اصولگرایان جدامی شود‪ ،‬جدی است؟‬ ‫بــه هیــچ عنــوان‪ ،‬اقــای الریجانــی در محــور‬ ‫اصولگرایی قرار گرفته است و زندگی سیاسی ایشان در این‬ ‫دوره تاریخی ‪ 10‬سال گذشته هم موقعیت ایشان را روزبه روز‬ ‫مناسب تر و بهتر کرده است و هیچ دلیلی ندارد که ایشان این‬ ‫موقعیت را از دست بدهد‪.‬‬ ‫راجع به محور احمدی نژاد چگونه فکر می کنید؟‬ ‫اقای احمدی نژاد پدیده فراموش شده ای است و‬ ‫این مختصر نشاط سیاسى ایشــان را نباید حمل بر توفیق‬ ‫بدانیــد‪ .‬مگر می شــود که کســی هشــت ســال مقدرات‬ ‫این کشــور را در اختیار داشــته و هر بالیی خواســته ســر‬ ‫کشــور بیاورد‪ ،‬یکشــبه تصور کنید برود در خانه بنشــیند و‬ ‫صدایش درنیاید‪ .‬نه‪ ،‬حتما این حجم از فعالیت های اقاى‬ ‫احمدی نژاد مشــروع و قابــل دفاع هم هســت‪ .‬اینکه هم‬ ‫اصولگرایان معقول و مخالف احمدی نژاد یا اصالح طلبان‬ ‫ابراز نگرانی کنند اصال به نظرم این نگرانی شان محل توجه‬ ‫نیســت‪ .‬باید بپذیریم که اقای احمدی نــژاد هم نمى تواند‬ ‫تحرکی نداشته باشد‪.‬‬ ‫ اقای روحانــی رئیس جمهور خوبی اســت و اگر‬ ‫خوب است در مقایسه با احمدی نژاد است؟‬ ‫نه‪ ،‬قیاس مع الفارق اســت‪ .‬ان شاءالله اگر شرایط‬ ‫اقتصادی کشور که معلول گذشته و محصول تاریخ پیشین‬ ‫است را بتوان با مدیریت هسته ای به نقطه و سرانجام و فرجام‬ ‫خوبی رساند‪ ،‬حتما جناب روحانی را باید در امتداد اقای خاتمی‬ ‫و در یک مراتب مناسب تری به حساب بیاوریم‪.‬‬ ‫در همین رابطه و باتوجه به نظری که در مورد اقای‬ ‫روحانی داشتید به نظر شما در حال حاضر سرمایه‬ ‫و بدنه اجتماعی اقای روحانی نســبت به دو سال‬ ‫قبل بیشتر شده یا کمتر؟ ایا همچنان بدنه ایشان‬ ‫قرضی به شمار می اید؟‬ ‫بارها اشــاره شــده که اعتدال یک روش و رویکرد‬ ‫اســت‪ ،‬یک اندیشــه و یک نظریه نیســت‪ .‬اعتــدال یک‬ ‫ســازوکار اســت‪ .‬برادر عزیزمان جناب اقــای روحانی این‬ ‫روش را خــوب مدیریت کرد‪ ،‬البتــه بدنــه اجتماعی که از‬ ‫ایشان حمایت کرده جمع گسترده ای است؛ از بدنه مقبول‬ ‫اصولگرایی و همچنین بدنه نسبتا کامل العیار اصالح طلبی‬ ‫که اصالح طلبان در این نقطه از منظر یک گزینش حذفی‬ ‫(بازی حذفی) به این انتخاب رسیدند که مناسب ترین است‪.‬‬ ‫شــاید از منظر اصولگرایان معقول‪ ،‬نه یــک گزینه منطقی‬ ‫انتخابی که یک واجب عینى بوده است‪ .‬پس بدنه اجتماعی ‬ ‫و تکیه گاه اقای روحانی مرکب از مجموعه ای از اصولگرایی‬ ‫معقول و اصالح طلبی است‪.‬‬ ‫با همین شکلی که از شــرایط اقای روحانی بیان‬ ‫کردید‪ ،‬کدام گزینه اصولگرا می تواند مقابل اقای‬ ‫روحانی باشــد ؛ اقای قالیباف یا جلیلی یا هرکس‬ ‫دیگری؟‬ ‫معتدلین اصولگرا که حتی در حوزه نامزدی روزگاری‬ ‫هم تجربــه ای در اختیار داشــتند منطقا به رقابــت با اقای‬ ‫روحانی نخواهند پرداخت‪ .‬جنسی از اصولگرایی به رقابت‬ ‫با اقای روحانی برمی خیزد کــه صرفا در عنوان اصولگرایی‬ ‫مشارکتی با اقای روحانی دارد ولی در منطق حتما ‪ 180‬درجه‬ ‫زاویه می ســازد‪،‬از جنس اقای جلیلی که می فرمایید‪ .‬حتی‬ ‫اقای قالیباف که اشاره کردید را عاقل تر از این می دانم که‬ ‫به این تجربه تلخ تن دهد و بخواهد رقابت کند‪.‬‬ ‫فرض محال که محال نیســت‪ .‬با اســتفاده از‬ ‫همین قاعــده می خواهم بپرســم ممکن اســت‬ ‫اصالح طلبان سال ‪ 96‬رقیب اقای روحانی شوند؟‬ ‫نه‪.‬‬ ‫در هر صورت و هرشرایطی؟‬ ‫نمی توانیم بگوییــم در هر صورت! ما به شــرایط‬ ‫مقید هســتیم‪ ،‬شــرایط را براورد می کنیم‪ .‬تا اطالع ثانوی‬ ‫اصالح طلبان با فشاری که رویشان قرار گرفته‪ ،‬نمی توانند‬ ‫یک پدیده مشابه خاتمی را در سال ‪ 96‬روی صحنه بیاورند‬ ‫که بتوانند بستر اجتماعی و تنظیم معادالت با هرم و روابط‬ ‫قدرت در حوزه سیاست را کامال در اختیار داشته باشند‪.‬‬ ‫منتقدان اقای روحانی معتقدند که ایشــان کمی‬ ‫عصبانی بــه نظر می رســد‪ .‬ایــا ایشــان از منظر‬ ‫مواجهه با منتقدانش شــبیه هاشــمی در دوران‬ ‫ریاست جمهوری اش شده است؟‬ ‫یک تفاوتی دارد؛ عصبانیت اقای هاشــمی از سر‬ ‫اعتقاد و از ســر واکنش احساسی ایشــان در گذشته بوده‬ ‫اســت‪ .‬انچه از اقای روحانی شــاهد هســتید‪ ،‬عصبانیت ‬ ‫مدیریت شــده‪ ،‬ارادی و شــرنگ تلخ و پاســخ دیپلماتیک‬ ‫و هدایت شــده اى اســت که از ســر تادیب نثار تند روهاى‬ ‫بى انصاف مى کند‪ .‬عصبانیت ایشــان از ســر احساسات و‬ ‫واکنش غریزی و از کوره بدر شدن نیست‪.‬‬ ‫کار اقای روحانی را اشتباه نمی دانید؟‬ ‫چرا می تواند اشتباه هم باشد‪ .‬چون ارادی است‪،‬‬ ‫نمی توانیــم بگوییم الزاما تمام واکنش ها درســت اســت!‬ ‫خاستگاه این واکنش ها متفاوت اســت‪ .‬مثل این می ماند‬ ‫که شــما با من دعوایتان شود و درگیر شــوید‪ .‬این درگیری‬ ‫شــما به صورت طبیعی شــما را به غریزه مقاومــت و مقابله‬ ‫وامی دارد و من هــم متقابــا همینطور‪ .‬همدیگــر را دفع‬ ‫می کنیم اما ممکن است شــما با برادر کوچک ترتان دعوا‬ ‫کنید‪ ،‬طبعا مدیریت شده او را دعوا می کنید و غریزی برخورد‬ ‫نمی کنید‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫«گذشت»ازعارف‬ ‫پروژهوحدتاصالحطلبانبازیرسوال‬ ‫رفتنمشروعیتشورایمشورتی‬ ‫دچاربرخیحاشیه هاشدهاست‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪29‬‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪2‬‬ ‫روزهای سخت محمد رضا عارف نزدیک می شود‪ .‬او‬ ‫در نهایت امیدواری گویا باز قرار اســت با شرایطی متفاوت‬ ‫از انچه در ذهنش دارد مواجه شــود‪ .‬درســت شبیه همان‬ ‫اتفاقاتی که در سال ‪ 92‬برایش افتاد‪ .‬با این تفاوت که این‬ ‫عارف دیگر ان عارف قبل نیست‪ ،‬صحنه رقابت هم این بار‬ ‫منحصر به انتخاب یک فرد نیست‪.‬‬ ‫اگر در ان زمــان تالش اصالح طلبان برای رســیدن‬ ‫به «بقای سیاســی» بود حاال انها برای گذار به فاز «ثبات‬ ‫سیاسی» می کوشند‪ .‬مرحله ای که بتوانند اتفاقات سال ‪88‬‬ ‫را تنها به عنوان یک خاطره تلخ در گوشه کارنامه شان داشته‬ ‫و باز مشروعیت سیاست ورزی پیدا کنند‪.‬‬ ‫شــرایط اصالح طلبان امروز حتی با ماه قبلشــان هم‬ ‫تفاوت هــای زیادی کرده اســت‪ .‬هم شــورای مشــورتی‬ ‫رئیس جمهور ســابق زیر ســوال رفتــه و هم دیگــر ابایی‬ ‫وجود ندارد از اینکه مخالفــان محمد رضا عارف و خصوصا‬ ‫کارگزارانی ها نسبتشــان را با او رســانه ای کننــد؛ اینکه او‬ ‫را چگونه می بیننــد و البته چگونه می خواهنــد‪ .‬پس با این‬ ‫تفاســیر می توان گفت دو چالش عمــده اکنون پیش روی‬ ‫این جناح است‪:‬‬ ‫‪ )1‬مجادله بر ســر چیســتی و مشــروعیت شــورای‬ ‫مشورتی‬ ‫‪ )2‬دوئل سیاسی کارگزاران و حامیان عارف‬ ‫این اگر چه همــه مصائب اصالح طلبان نیســت اما‬ ‫بی تردید دو فاکتوری اســت کــه هر کدامشــان می تواند‬ ‫سرنوشــت جناح را دگرگون کنــد‪ .‬انها در گذرگاه ســخت و‬ ‫تعیین کننده قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫مساله عارف‬ ‫‪30‬‬ ‫سرنوشت یک کاندیدا‬ ‫وقتــی نــام نامزدهــای تاییــد صالحیــت شــده از‬ ‫ســوی شــورای نگهبان برای انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫یازدهم اعالم شــد فقط محمدرضا عارف بــود که از جناح‬ ‫اصالح طلبان مجوز حضور در مهمترین رقابت سیاسی نظام‬ ‫را دریافت کرده بود‪.‬‬ ‫او ســخنرانی های فراوانــی کــرد‪ ،‬بــه شــهرهای‬ ‫مختلفی رفــت و تا لحظه اخــر همچنان امیــدوار بود که‬ ‫جناح «بی سامان» اصالح طلب او را به عنوان کاندیدای‬ ‫تحت حمایت خود اعــام کرده و ســرمایه اجتماعی اش‬ ‫را به سمت او ســوق دهد‪ .‬حرف و حدیث ها بسیار بود اما‬ ‫باالخره چند دقیقه مانده به اجــرای یکی از همایش های‬ ‫انتخاباتی‪ ،‬به او خبــر دادند که ســید محمد خاتمی قصد‬ ‫مکالمه تلفنــی با او را دارد‪ .‬ان تماس به هــر دلیلی برقرار‬ ‫نشــد اما تالش های رئیس دولت اســبق پایانی نداشت‪.‬‬ ‫کار تــا انجا پیش رفت کــه در انتهای شــب مرقومه ای با‬ ‫امضای ســید محمد خاتمــی به دســت محمدرضا عارف‬ ‫رســید‪ .‬نامه ای که محتوایــش این بــود‪« :‬عرصه رقابت‬ ‫حزبکارگزارانسازندگی چندماهاستکهاصراربهتکرار‬ ‫مجلسپنجمدارد‪.‬انهامعتقدندکهبعیداستاصالحطلبان‬ ‫بتوانند اکثریت مجلس را در اختیار داشته باشند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل هم می گویند باید از هم اکنون به فکر ائتالف با بخشی‬ ‫ازجناحمقابلباشیم‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫در میانه همه این مجادالت پیدا و پنهان یک اتفاق‬ ‫مهم دیگــر هم افتاده اســت‪ .‬محمد رضا عــارف در تمام‬ ‫روزهای بعد از انتخابات شــهره بود به اینکه برای پیروزی‬ ‫اصالح طلبان از انتخابات کنار کشیده و «گذشت کرده»‪.‬‬ ‫اصالح طلبان حتی برای او همایش مرد فداکار هم گرفتند‬ ‫و او امیدوار به روزهای اینده فاز جدید سیاست ورزی اش را‬ ‫کلید زد‪ .‬حاال در استانه دو سالگی ان ماجرا یک کارگزارانی‬ ‫درباره او چنین می گویــد‪« :‬درباره انصراف اقای عارف از‬ ‫کاندیداتوری ریاســت جمهوری در سال ‪ 92‬هم باید گفت‬ ‫کار او از خودگذشــتگی نبود‪ ،‬بلکه یــک تصمیم عاقالنه‬ ‫بود چراکه او جز این مســیر‪ ،‬مسیر دیگری نداشت‪ .‬اقای‬ ‫عارف بر سر یک سه راهی خوب‪ ،‬بد و راه وسط نبود‪ .‬او بر‬ ‫سر دوراهی خوب یعنی خروج و بد به معنای ماندن و تقبل‬ ‫شکســت بود‪ .‬بنابراین اینگونه نبود که اگــر او در صحنه‬ ‫می ماند نفریــن اصالح طلبان نصیب فــرد دیگری به جز‬ ‫او می شد‪( ».‬عطریانفر‪ ،‬عضو شورای مرکزی کارگزاران)‬ ‫این بــرای اهل تحلیــل حتما بــه این معناســت که‬ ‫تصمیم سازان اصالح طلب می خواهند «برند» خوش روی‬ ‫او را از بین ببرند‪ .‬عارف اگر این برند را نداشته باشد با محسن‬ ‫مهرعلیزاده و مصطفی معین چه تفاوتی دارد؟ لزوما فردی‬ ‫خواهد شد مانند انها یعنی «نامزد اصالح طلبان در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری»؛ همین و بس‪.‬‬ ‫تصمیم تازه کارگزارانی ها البته در ادامه همان نسخه‬ ‫پیشــین انها برای محمد رضا عارف اســت‪ .‬انجــا که انها‬ ‫پیش تر از هر اتفاق و تحرکی فرمان تشکیل مجلس پنجم‬ ‫را دادند و حتی نامــی از محمد رضا عارف به میان نیاوردند‪.‬‬ ‫باید انچه بر محمد رضا عارف از خرداد ‪ 92‬تا کنون گذشته و‬ ‫البته زمینی که کارگزارانی ها بــرای او مهیای بازی کرده اند‬ ‫را مرور کرد تا تصویری بهتر به د ست اورد از شرایطی که او‬ ‫اکنون در ان زیست سیاسی می کند‪.‬‬ ‫را ترک کن»‪ .‬صــرف نظر از اینکه در ان شــب پرماجرا بر‬ ‫محمدرضــا عارف چه گذشــت و چــه صحبت هایی میان‬ ‫او و مشاوران و مســئوالن ســتاد انتخاباتی اش رد و بدل‬ ‫شــد‪ ،‬طبیعت رفتار معاون اول دولت خاتمی این نبود که‬ ‫از خواسته تشکیالتی رئیس ســابقش بگذرد‪ .‬حاال دیگر‬ ‫او کاندیدا نبود‪ .‬حســن روحانی مــورد اجماع قرار گرفت‪،‬‬ ‫ســرمایه اجتماعی اصالح طلبان به سمت او شیفت شد و‬ ‫تحوالت پی در پی انتخاباتی هم در نهایت روانه پاستورش‬ ‫کرد‪ .‬حاال همه منتظر بودند عارف یا وزیر شــود یا معاون‬ ‫اول‪ .‬زمان گذشت؛ شعارهای «روحانی یادت باشه؛ عارف‬ ‫باید باشه» فرجامی پیدا نکرد و محمد رضاعارف همچنان‬ ‫خارج از قدرت رســمی باقی ماند‪ .‬اکنــون او می گفت که‬ ‫نگاهش به پارلمان دهم دوخته شــده اســت‪ .‬محمد رضا‬ ‫عارف همان زمان در اظهارنظری گفته بود‪« :‬حتما حتما و‬ ‫محکم در انتخابات مجلس اینده حضور خواهم داشت‪».‬‬ ‫او همچنین گفته بود‪« :‬اصالح طلبان در انتخابات مجلس‬ ‫اینده باید با برنامه وارد عرصه انتخابات شوند و با همگرایی‬ ‫میان جریان های مختلــف اصالح طلبی و دوری از تفرقه‬ ‫و چند دســتگی در اندیشــه پیــروزی قاطــع در انتخابات‬ ‫مجلس باشند‪».‬‬ ‫ســخنرانی و مصاحبــه یکــی پــس از دیگــری‪.‬‬ ‫کناره گیری او به درخواســت اصالح طلبــان برای اجماع‬ ‫روی حســن روحانــی ایــن انتظــار را تقویــت می کرد که‬ ‫تصمیم ســازان اصالح طلب او را به عنــوان گزینه اصلی‬ ‫سرلیســتی انتخابــات مجلــس معرفی کننــد‪ .‬واکنش ها‬ ‫اما به گونه ای دیگر رقم خــورد‪ .‬اصالح طلبان‪ ،‬خصوصا‬ ‫کارگزارانی ها جور دیگری به انتخابات مجلس نگاه کردند‪.‬‬ ‫انها بیــش از اینکه افق نگاهشــان بــه محمد رضا عارف‬ ‫دوخته شده باشد چشم به پاسخ مثبت علی اکبر ناطق نوری‬ ‫یا علی الریجانی داشــتند‪ .‬کرباســچی پیشــرو تر از همه‬ ‫گفته بود‪« :‬احــزاب اصالح طلب از روش های سیاســی‬ ‫معقول و فعال تر برای انتخابات مجلس استفاده می کنند‬ ‫و بعیــد نیســت باتوجه به ســابقه ناطق نــوری و مجموعه‬ ‫گرایش اصالح طلبان‪ ،‬اجماع روی ناطق صورت بگیرد‪».‬‬ ‫کرباســچی در مورد وضعیت محمد رضا عارف در صورت‬ ‫کاندیداتوری ناطق نوری گفته بــود‪« :‬عارف از نیروهای‬ ‫خوبی است که تجربه معاون اجرایی و وزارت را در کارنامه‬ ‫خود دارد و در مجلس می تواند نقش خوبــی ایفا کند‪ ،‬اما‬ ‫این بحث نیســت که یا عارف در انتخابات مجلس حضور‬ ‫داشته باشد یا ناطق نوری؛ به هر حال مجلس ‪ 290‬کرسی‬ ‫دارد و همه شخصیت های خوب و توانمند می توانند در ان‬ ‫حضور داشته باشند و این انتخابات مجلس می تواند این‬ ‫شخصیت ها را جمع کند‪ ».‬همسو با او سعید حجاریان هم‬ ‫چنین عقیده ای داشــت‪« :‬تا زمان انتخابات اتی مجلس‬ ‫زمان زیادی باقی اســت اما من معتقدم باید مجلس دهم‬ ‫شــبیه مجلس پنجم شــود یعنی اقلیت قــوی و تاثیرگذار‬ ‫از اصالح طلبــان وارد مجلس شــوند و باتوجه به شــرایط‬ ‫موجــود‪ ،‬چنین چیزی قابــل قبول و راضی کننــده خواهد‬ ‫بود‪ .‬در مجلس پنجم‪ ،‬کارگزاران فراکسیونی قوی بودند‪.‬‬ ‫به نظر من حضور اقای ناطق نوری در مجلس بعدی بسیار‬ ‫موثر خواهد بود و من از حضور چنین نیروهایی در مجلس‬ ‫بعدی اســتقبال می کنم اما خود اقای ناطق گفته اســت‬ ‫که در انتخابات شــرکت نمی کند‪ .‬هم اکنون در شــورای‬ ‫شــهر هم نیروهــای اصالح طلب خوبی حضــور دارند که‬ ‫حاکمیت روی انها حساسیت نداشت‪ .‬انها اصالح طلبان‬ ‫جوانــی بودند که مــورد حمایت شــخصیت های محبوب‬ ‫اصالح طلب هم قــرار گرفتند‪ .‬در انتخابــات مجلس هم‬ ‫می توان بر نیروهای جوان اصالح طلب ســرمایه گذاری‬ ‫کرد و با حمایــت رهبران جریــان اصالح طلــب انها را به‬ ‫مجلس بعدی فرستاد‪».‬‬ ‫و حاال او مانده اســت و شــرایط تازه‪ .‬کارگزاران هنوز‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫محمد رضا عارف می گوید اجماع اصالح طلبان‬ ‫سخت است‬ ‫علی اکبر ناطق نوری تا امروز دعوت اصالح طلبان‬ ‫را رد کرده است‬ ‫منتجب نیا می گوید برای وحدت اصالح طلبان‬ ‫شورای مشورتی باید کنار گذاشته شود‬ ‫چالش یک شورا‬ ‫همین چند وقت پیش بود که یک روزنامه اصالح طلب‬ ‫با امیدهای فراوان از ســازمان جدیــد اصالح طلبان برای‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫برای انتخابات بود حاال اما او دیگر تنهــا امید باقیمانده‬ ‫نیســت‪ .‬اکنون خیلی ها بــرای امدن اماده شــده اند؛ از‬ ‫صادق خرازی گرفته که حزب تشکیل داده و از عارف هم‬ ‫بهتر و بیشــتر سازماندهی اســتانی کرده تا افراد دیگری‬ ‫که در روزهای نه چندان دور از استارهای اصالح طلبان‬ ‫بوده اند و حاال در جلســات خصوصی در مورد نامزدی در‬ ‫مجلس اینده مشورت می کنند‪.‬‬ ‫به این نکته کلیدی و مهم توجــه کنید‪«:‬محمد رضا‬ ‫عارف بــدون برند «گذشــت» دیگــر ان عــارف ‪ 92‬تا ‪94‬‬ ‫نخواهد بود» می خواهند او هم وزن دیگران شود‪ .‬همین!‬ ‫«گذشت» از عارف اغاز شده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫او را بر نمی تابد و بر این باور است که عارف نمی تواند لیدر‬ ‫اصالح طلبان باشــد‪ .‬انها محمد رضا عارف را جور دیگری‬ ‫می بینند و البته جور دیگری می خواهند‪.‬‬ ‫محمد عطریانفر در مورد او به هفته نامه مثلث گفته‬ ‫اســت‪« :‬ما در صفت اصالح طلبی خودمــان‪ ،‬بزرگواری‬ ‫مثل اقاى عارف را ذیــل اقای خاتمی تعریــف می کنیم‬ ‫و از منــش اقــای عارف هــم هیچ کــم نمی شــود چون‬ ‫هویت جناب اقای عارف محصــول و مرهون همراهی و‬ ‫همفکری با اقای خاتمی است‪ .‬ایشان را در عرض اقای‬ ‫خاتمی نمی بینیــم‪ .‬اگر چه می تواند یــک روز در عرض‬ ‫اقــای خاتمی باشــد‪،‬کما اینکه نســبت اقــای خاتمی و‬ ‫هاشمی یک زمانی اینگونه بود‪ .‬یک وقتی اقای خاتمی‬ ‫را در عــرض اقــای هاشــمی نمی نشــاندیم‪ .‬می گفتیم‬ ‫ایشان هم بخشــى از منظومه هاشمی رفســنجانی بوده‬ ‫است و هشــت ســال با ایشــان کار کرده و دیدگاه های‬ ‫مشترک دارند ولی ســامانه سیاسی اقای خاتمی و تجربه‬ ‫هشت سال موفقیت شــان در دولت و برد اجتماعی شان‬ ‫به گونه ای شــد کــه هم اینک ایشــان در عــرض اقای‬ ‫هاشمی نقش افرین اســت و چه بســا در مقاطعی باالتر‬ ‫از اقای هاشــمی‪ .‬اقای عارف می تواند یک روز اینگونه‬ ‫شــود ولی به ضرب یک نوشته و تشــکیل یک گروه این‬ ‫اتفاق نمی افتــد‪ .‬مردم بــه صرف تاســیس یک حزب‪،‬‬ ‫برای کسی پرونده جدى باز نمی کنند‪ ،‬باید عمل سیاسی‬ ‫را ببیننــد‪ .‬از ایــن حیــث باور ما این اســت کــه حضرت‬ ‫اقاى عارف باید در این افق نگاه شــود‪ .‬دوستانی که در‬ ‫مقطع کاندیداتوری ایشــان ســتادی برایشــان داشتند‪،‬‬ ‫تمایلشان این است که بگویند مثلث اصالح طلب داریم‬ ‫و این مثلث ترکیبی اســت از اکبر هاشــمی رفسنجانی و‬ ‫محمد خاتمی و محمدرضا عارف‪ .‬ایــن فقط یک نظریه‬ ‫سکتاریســتی و انفرادی و تک صدایی دوســتانی اســت‬ ‫که ســتاد جناب عارف را در گذشــته مدیریت می کردند‬ ‫اما قاطبــه اصالح طلبان اصــا چنین نگاهــی ندارند و‬ ‫می گویند مثلثی در کار نیســت و فقط یک فــرد در میانه‬ ‫میــدان انتخاباتی اتی حــرف اخر را می زنــد و حمایت و‬ ‫توصیه هــای او مورد توجه اســت‪ .‬دیگران هــم باید به‬ ‫سیاســت های او تن دهند و او رئیس دولــت اصالحات‬ ‫است والغیر‪ .‬حتی اقاى هاشمی رفسنجانی هم که فراتر‬ ‫از این نشسته اســت‪ ،‬بنا نیســت در انتخابات مدیریت و‬ ‫دخالتی داشــته باشــد‪ .‬وقتی این نظریــه‪ ،‬نظریه غالب‬ ‫است‪ ،‬باید تالش کنیم دوســتانمان را در جبهه عارف با‬ ‫این نظریه همفکر و همراه کنیم‪».‬‬ ‫این همان چیزی است که کارگزارانی ها از محمد رضا‬ ‫عارف انتظار دارنــد‪ .‬او بایــد وزن خود را بــا کاراکتری که‬ ‫تصمیم ســازان اصالح طلب از او ســاخته اند تنظیم کند‪.‬‬ ‫درست در همین میانه است که محمد رضا عارف می گوید‬ ‫«اجمــاع اصالح طلبان ســخت اســت»‪ .‬او خــود بهتر از‬ ‫هر کسی می داند که باز این کارگزارانی ها هستند که به جهت‬ ‫دســت باالیی که در میــان اصالح طلبان دارنــد می توانند‬ ‫سرنوشت او را تعیین کنند‪.‬‬ ‫محمد رضا عارف اما شــرایطش بــا روزهای بهاری‬ ‫سال ‪ 92‬بســیار متفاوت اســت‪ .‬او حاال دیگر یک نامزد‬ ‫تنها نیســت‪ .‬عارف در همین روزهایی کــه از انتخابات‬ ‫‪ 2 4‬خرداد رفته تالش کرده تا تشــکیالتش را در سراسر‬ ‫کشــور گســترش دهد؛ نــام ســازمانش را هم گذاشــته‬ ‫امید ایرانیان تا شــاید امیدش را به اینده سیاســت ورزی‬ ‫در سپهر سیاســت ایران نشــان دهد‪ .‬او رفقای سابق را‬ ‫دور هم جمع کرده و گعد ه های سیاســی مســتمر برگزار‬ ‫می کند‪ .‬محمد رضا عارف با گذشــته تفاوت های زیادی‬ ‫کرده؛ شــرایط سیاســت ایران هم تفاو ت هــای زیادی‬ ‫کرده است‪ .‬اگر روزی محمد رضا عارف به جهت شرایط‬ ‫پیرامونی اصالح طلبــان تنها گزینه مجــوز دار ان جناح‬ ‫انتخابات مجلس خبر داد و به همه خصوصا رقبا اعالم کرد‬ ‫که دود سفید از اردوگاهشان بلند شــده و یک کمیته که بر‬ ‫صدر یک گــروه پرجمعیت تصمیم گیر قرار گرفته بناســت‬ ‫نسخه انتخاباتی بپیچد‪.‬‬ ‫این چنین تصویری در اولین ســطح از تحلیل به همه‬ ‫می گفت که در جلسات و گعده های خصوصی تصمیمات‬ ‫مهمی گرفته شــده و انچه بیرون امده ثمره یک همفکری‬ ‫گسترده است‪.‬‬ ‫زمان اما شــرایط را تغییر داده اســت‪ .‬امــروز اوضاع‬ ‫به گونــه ای دیگــر اســت و در یــک جمع بنــدی کلــی و‬ ‫صورت بندی شده باید گفت‪« :‬مشروعیت شورای مشورتی‬ ‫زیر سوال رفته است‪ ».‬اکنون پیشرو تر از همه این اعضای‬ ‫حزب اعتماد ملی هســتند که معترض شــورای مشــورتی‬ ‫شده اند و می گویند وحدت بدون از میان برداشتن این شورا‬ ‫حاصل نمی شود‪.‬‬ ‫در اظهارنظری در این مورد منتجب نیا گفته است‪:‬‬ ‫«خبر رســید مجموعه ای در استان ها تشــکیل شده که‬ ‫انتخابات برگزار می کنند‪ ،‬پرســیدم که شــورای مشورتی‬ ‫چنین مســئولیتی را برعهده نگرفته است‪ ،‬گفتند که یک‬ ‫شورای دیگری اســت به نام شــورای راهبردی مرکب از‬ ‫‪ 7-8‬نفــر از اقایان که بــا محوریت اقای موســوی الری‬ ‫تشــکیل شده اســت و اعضای ان به اســتان ها می روند‬ ‫و هســته ای را تشــکیل می دهند‪ .‬من دیدم که این کار‪،‬‬ ‫کار عجیبی است و موازی با شــورای هماهنگی در مرکز‬ ‫و استان هاست که نه مطرح بوده و نه به صالح است که‬ ‫عده ای را در اســتان ها جمع کنند و بدون جایگاه قانونی‬ ‫انتخابات برگزار کنند‪ .‬به اقایــان تذکر دادیم‪ ،‬دیدیم که‬ ‫کارخودشــان را انجــام می دهند‪ .‬در همین ایــام دیدیم‬ ‫که این موضوع در شــورای هماهنگــی جبهه اصالحات‬ ‫نیز به شدت مساله ساز شــده و اکثر اعضا اعتراض دارند‬ ‫و می گویند که شــورای راهبــردی دارد کار مــا را مختل‬ ‫می کند‪ .‬شورای هماهنگی جلساتی را با شورای راهبردی‬ ‫تشــکیل داد ولی ما دیدیم که شــورای راهبردی خود را‬ ‫مدعی و متولی انتخابات در میان اصالح طلبان می داند‬ ‫و می گوید احــزاب باید خــود را با مــا هماهنــگ کنند و‬ ‫شورای هماهنگی در مرکز و استان ها باید با ما هماهنگ‬ ‫باشــند‪ .‬من گفتم اینکه اصال نه در طرح اولیه بوده و نه‬ ‫به صالح اســت ولی دیدیم که اقایان اصــرار می کنند و‬ ‫ســماجت می ورزند‪ .‬بعد هم شــروع کردند به رســانه ای‬ ‫کردن موضوع و انجام مصاحبه هــای متعدد به خصوص‬ ‫با یکی از روزنامه ها که قرار اســت شــورای راهبردی به‬ ‫جای شــورای هماهنگی جبهه اصالحات در اســتان ها‬ ‫فعال شــود‪ ،‬در حالی که این بــه معنای نادیــده گرفتن‬ ‫احزاب اســت که یک تشــکیالت غیرقانونی و موقت را‬ ‫با احــزاب جایگزین کنیم‪ .‬چون این شــوراها نمی توانند‬ ‫ارم و تابلویی داشته باشند می خواهند در زمان انتخابات‬ ‫بگویند که مــا تصمیم گرفته ایم‪ ،‬شــما بیایید اجرا کنید‪،‬‬ ‫این کار درســتی نیســت و قطعا هم احزاب موضع گیری‬ ‫می کنند و در شورای هماهنگی هم با این طرح مخالفت‬ ‫شد‪».‬‬ ‫محمد جواد حق شناس‪ ،‬دیگر عضو اعتماد ملی هم در‬ ‫مصاحبه هایی با همین مضمون اعتراض خود را به شورای‬ ‫مشورتی اعالم کرده است‪.‬‬ ‫این اما همــه ماجرا نیســت‪ .‬فرجام ایــن اعتراض‬ ‫الاقل تا امــروز تنها منجر به یک واکنش شــده اســت‪:‬‬ ‫«اعتماد ملــی ادامه دهد حذف می شــود»‪ .‬این موضع‬ ‫را چهره هایــی از اصالح طلبــان در مصاحبه با رســانه ها‬ ‫اعالم کرده اند‪.‬‬ ‫هر چه هســت حاال اصالح طلبان با دو چالش عمده‬ ‫مواجهند که می تواند برای انها در استانه انتخابات مجلس‬ ‫دردسر ساز شود‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫عارف کاپیتان اصالح طلبان می شود‬ ‫گفت وگوی مثلث با محمدجواد حق شناس‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫هم اکنــون در فضــای سیاســی کشــور موضوع‬ ‫ائتالف اعتدالیون دو جناح مطرح می شود با این‬ ‫مفهوم که طیف اقای الریجانی با حامیان دولت در‬ ‫انتخابات مجلس شورای اسالمی لیست مشترک‬ ‫دهند‪ ،‬برخی چنین ائتالفی را ناشدنی می خوانند در‬ ‫مقابل برخی ان را تنها راهکار تسلط میانه روها بر‬ ‫مجلس اینده می دانند‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫جریان های سیاسی کشور باتوجه به خاستگاهی که‬ ‫دارند طبیعتا در موقعیت رقابت هستند‪ ،‬ائتالف زمانی پیش‬ ‫می اید که جریانات سیاســی رقیب احســاس کنند که رقیب‬ ‫دارند‪ .‬بنابراین در زمانی که شریک نداشته باشند و تمامیت‬ ‫قدرت را بتوانند در اختیار بگیرند چنین احساســی نخواهند‬ ‫داشــت اما وقتی برداشت شان این باشــد که توان به دست‬ ‫ب با‬ ‫اوردن کامل قدرت را ندارند و توســط یک دشمن و رقی ‬ ‫ویژگی های به شدت متمایز موقعیت شــان تهدید می شود‬ ‫در کوتاه مدت و تا زمان دفع خطر مشــترک بــه هم نزدیک‬ ‫می شوند‪ .‬معتقدم الگویی که در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ ‪92‬شــکل گرفت نتیجه دو اتفاق بود‪ ،‬یک اینکه به هر حال‬ ‫جریان هایی که از اقای روحانی حمایت کردند معتقدند مشی‬ ‫و برنامه های اقای روحانی با دیدگاه های سیاسی انها نزدیک‬ ‫است و می تواند نامزد مشــترکی برای انها باشد‪ ،‬گروه دیگر‬ ‫احساس کردند گزینه ای که در ان ســمت وجود دارد به هر‬ ‫حال می تواند با اهداف انها ناســازگار باشد یا موقعیت انها را‬ ‫تهدید کند‪ .‬این دو عامل باعث ش د ما شاهد شکل گیری یک‬ ‫ائتالف نانوشته باشــیم که با محوریت جریان اصالح طلب‬ ‫و رئیس دولت اصالحــات منجر به یک اقــدام یکپارچه در‬ ‫حمایت جریان اصالح طلب از اقای روحانی شــد‪ ،‬به طوری‬ ‫که اقای عارف نامزد اصالح طلبــان از عرصه کاندیداتوری‬ ‫کنار کشید و فرصت را برای رای اوری اقای روحانی به عنوان‬ ‫یک شــخصیت بالقوه اصالح طلب فراهم کرد‪ ،‬همین طور‬ ‫اقای هاشمی رفســنجانی به عنوان محور جریان اعتدال و‬ ‫حتی بخشــی از جریان روحانیت مبارز عمــا در جریان این‬ ‫ائتالف قرار گرفتند و حضــور ادامه دار اقــای والیتی نیز به ‬ ‫رقم خوردن چنین نتیجه ای کمک کــرد یعنی این حضور او‬ ‫نقش تعیین کننده ای در عــدم نتیجه گیری جریان اصولگرا‬ ‫داشت‪ ،‬عمال می توان گفت همانطور که کنار رفتن عارف در‬ ‫انتخاب روحانی موثر بود ماندن اقای والیتی در رای اوردن‬ ‫اقای روحانی بســیار تاثیرگذار بود‪ ،‬این مدل به نظر می رسد‬ ‫ی اقای روحانی‬ ‫همچنان مورد توجه جریان های سیاسی حام ‬ ‫در انتخابات مجلس باشــد اما به نظر می رســد شاید تفاوتی‬ ‫که وجود دارد این اســت که در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫باید روی حمایت از یــک نفر همه به نتیجه می رســیدند اما‬ ‫در انتخابــات مجلس فرصت رقابت بیشــتری وجــود دارد‪،‬‬ ‫بنابراین این ائتالف طیف اقــای الریجانی با حامیان دولت‬ ‫بعید اســت االن بخواهد به طور عملیاتی شکل بگیرد و این‬ ‫بستگی به فضای سیاست داخلی ایران‪ ،‬وضعیت پراشوب‬ ‫خاورمیانه به ویژه اوضاع کشــورهای یمن‪ ،‬عراق‪ ،‬سوریه‪،‬‬ ‫ترکیه‪ ،‬افغانستان و مســاله پرونده هســته ای دارد‪ .‬قاعد تا‬ ‫تکلیف پرونده هسته ای باید تا تیرماه روشن شود که طبعا در‬ ‫نگاه مردم اثرگذار است ‪ .‬در ان مرحله است که دولت تصمیم‬ ‫می گیرد در فضای انتخاباتی ‪ 94‬چه رویکردی داشته باشد و‬ ‫در عین حال به نظر می رسد این عملکردی که ما در دو جریان‬ ‫اصلی کشــور یعنی جریان اصالح طلب از یک سو و جریان‬ ‫اصولگرا از ســوی دیگر داریم این هم جز و عوامل تاثیرگذار‬ ‫در شکل گیری هســته اولیه ائتالف و رقابت های انتخابات‬ ‫مجلس باشــد‪ .‬فکر می کنم که ترجیح جناح های سیاســی‬ ‫این است که در فضای اولیه و مقدماتی به جای اینکه به یک‬ ‫ائتالف نانوشته یا ائتالفی که تکلیفش خیلی روشن نیست‬ ‫برسند‪ ،‬ترجیح شان این است که در یک رقابتی که به نوعی‬ ‫وزن کشی محسوب می شود شــرکت کنند‪ ،‬مگر اینکه خطر‬ ‫بالقوهبیرونییاتحرکجناحتندروکهگفتهشدجریاناعتدالی‬ ‫را تهدید کند که اینها قبل از موعد انتخاباتی و در یک فضایی‬ ‫که وارد رقابت های سیاسی می شود به جای رقابت به واگذاری‬ ‫بخشی از قدرت های خودشــان در قالب یک قرارداد یا یک‬ ‫ائتالف تن دهند و نوع همکاری خود را تنظیم کنند‪.‬‬ ‫هم اکنون در جریان اصالحات چه پروسه ای طی‬ ‫می شود‪ .‬هیچ خبری درباره سازوکار اصالح طلبان‬ ‫برایورودبهانتخاباتمجلس دیدهنمی شود‪.‬چرا؟‬ ‫جریان اصالح طلب به نظر می رسد الگوی رفتاری‬ ‫خــود در انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 92‬را همچنان‬ ‫در دســتورکار خود قرار داده و ســعی می کند با اشتباه کمتر‬ ‫و در عین حــال با رویکــردی مبتنی بــر منافع ملــی‪ ،‬حتی‬ ‫اگر در حوزه هایی منجر به قربانی شــدن منافع شــخصی و‬ ‫گروهی اش شود این مسیر را ادامه دهد‪ .‬البته اکنون در یک‬ ‫فضای مناسب تر بر ویژگی ها و عملیاتی شدن خواسته های‬ ‫اصالح طلبانه تاکید روشن دارد‪ .‬جریان اصالح طلب امروز‬ ‫ضمن انکه حامی تمــام عیار دولت اقای روحانی اســت در‬ ‫عین حال گالیه هایــی دارد به خصــوص در حوزه هایی که‬ ‫دولت نتوانســته در عرصه سیاســت داخلی به وعده هایش‬ ‫عمل کند یــا اتفاقاتــی نظیر انچــه درباره ســخنرانی علی‬ ‫مطهری در شــیراز یا ان برخوردی که با خانم ابتکار شــد یا‬ ‫بر هم زدن ســخنرانی هایی که مربوط به شــخصیت هایی‬ ‫همچون سید حســن خمینی و حذف چهره و مطالب رئیس‬ ‫دولت اصالحات است اعالم نارضایتی دارد و در عین حال‬ ‫با ارامش و درک موقعیت دولت و همین طور در نظر گرفتن‬ ‫اولویت هایی که دولت در دستورکار قرار دارد‪ ،‬سعی می کند‬ ‫بتواند ارامش جامعه را حفظ کند و همچنان حمایت منطقی‬ ‫و مشــروط خود را از دولت اقای روحانی داشته باشد‪ .‬به هر‬ ‫حال با یک رویکردی که حمایت همراه با کمک و مساعدت‬ ‫برای عبور از این گردنه ها باشــد می خواهد کشور از شرایط‬ ‫متاثر از ناکارامدی دولت پیشــین عبور کند و به یک فضای‬ ‫قابل اطمینان و با ثبات برسد‪.‬‬ ‫با همــه این تفاســیر نگفتیــد کــه اصالح طلبان‬ ‫مکانیزم انتخاباتی خود را چگونه تعریف کردند؟‬ ‫همان مکانیزم انتخابات ریاست جمهوری سال ‪92‬‬ ‫را پیش گرفتند‪.‬‬ ‫اختالفی میان طیف های درون جریان اصالحات‬ ‫وجود دارد یا خیر؟‬ ‫جریان اصالح طلب با مشــی ای که داشته ضمن‬ ‫انکه در جریان های درونی یک رقابت منطقی را تعریف کرده‬ ‫ اما اســتراتژی و راهبرد اصلی اش حرکت به سوی اینده ای‬ ‫است که در نقطه انتهایی به هر حال براساس محور وحدت‪،‬‬ ‫قانونگرایی و شاخص اصالح طلبی بتواند نیروهای شایسته‬ ‫و توانمند را برای ارتقای جایگاه مجلس با تفکر اصالح طلبی‬ ‫و حفظ منافع ملی و حمایت از دولت گزینش کند از این بابت‬ ‫مشــکالت درون مجموعه اصالح طلبان شاید اصال قابل‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫‪3‬‬ ‫حزب اعتماد ملی اکنون بزرگترین مدعی مخالفت‬ ‫با شورای مشــورتی اصالح طلبان است‪ .‬اعضای این‬ ‫حزب معتقدند این شورا نمی تواند جایگزین تشکیالت‬ ‫پیشــین تصمیم گیــری در جناح اصالح طلب شــود‪.‬‬ ‫محمد جواد حق شناس هم از افرادی است که نقدهایی‬ ‫به این شورا دارد‪ .‬با این چهره اصالح طلب درباره این‬ ‫موضوع و نیــز مباحثی که پیرامون محمــد رضا عارف‬ ‫مطرح شده گفت و گو کردیم‪.‬‬ ‫مقایســه با مشــکالتی که امروز اصولگرایان در درون خود‬ ‫دارند نباشد‪.‬‬ ‫شــورای مشــورتی و شــورای هماهنگــی جبهه‬ ‫اصالحــات کدامیک تصمیم گیر هســتند؛ برخی‬ ‫نقش محــوری را به شــورای مشــورتی می دهند‬ ‫و برخــی از محوریت شــورای هماهنگــی جبهه‬ ‫اصالحــات ســخن می گویند‪ ،‬کدامیــک صحیح‬ ‫است؟‬ ‫کارکردهــای ایــن دو شــورا متفــاوت اســت؛‬ ‫شــورای هماهنگی جبهه اصالحات و شــورای هماهنگی‬ ‫اصالح طلبــان دو جریــان اصلــی هســتند کــه احــزاب‬ ‫اصالح طلــب را نمایندگــی می کنند و شــورای مشــورتی‬ ‫اصالح طلبان برگزیده رئیس دولت اصالحات اســت که از‬ ‫چهره های حقیقی اصالح طلب در ان جمعند‪ .‬در واقع اقای‬ ‫خاتمی از انها مشورت می گیرد و نهایتا رویکردی که وجود‬ ‫دارد باتوجه به جایگاهی که رئیس دولت اصالحات در میان‬ ‫ قاطبه مردم ایران و احزاب اصالح طلب دارد قطعا با تدبیر او‬ ‫و با محوریت اقای عارف در انتخابات ‪ 94‬جایگاه منطقی و‬ ‫معین خود را خواه د داشــت و امورات پیش می رود و خیلی‬ ‫جای نگرانی نیست‪.‬‬ ‫محــور کار اصالح طلبان برای ورود بــه انتخابات‬ ‫مجلس اقای خاتمی است یا اقای عارف؟‬ ‫راس کار اقای خاتمی اســت و همه اصالح طلبان‬ ‫روی این مســاله اتفاق نظر دارند اقای عارف هم نقش لیدر‬ ‫اصالح طلبان را در جریان انتخابــات مجلس ایفا می کند‪.‬‬ ‫در واقع نقش سرمربی را اقای خاتمی و نقش کاپیتان تیم را‬ ‫اقای عارف ایفا خواهد کرد‪.‬‬ ‫اما همــه طیف هــای اصالح طلب این طــور فکر‬ ‫نمی کننــد‪ .‬مثال وقتــی ما مصاحبه هــای اعضای‬ ‫حزب کارگــزاران را بــا روزنامه هــای اصالح طلب‬ ‫ی محوری اقای عارف‬ ‫می بینیم قائل به نقش افرین ‬ ‫در انتخابات نیســتند‪ ،‬مثال اقا عطریانفر گفته ما‬ ‫الریجانی را برای ریاست مجلس به عارف ترجیح‬ ‫می دهیم؟‬ ‫مکانیزم اصــاح طلبان در‬ ‫انتخابات مجلس مانند سال ‪92‬‬ ‫خوهدبود‬ ‫نظــرات کارگــزاران را بایــد از اقایــان مرعشــی‪،‬‬ ‫جهانگیری و کرباسچی شــنید‪ .‬ضمن انکه شاید جناحی از‬ ‫کارگزاران چنین تمایلی داشته باشــند‪ ،‬ولی به نظر می رسد‬ ‫عملکرد جریــان کارگزاران هــم در نهایت تبعیــت از اقای‬ ‫خاتمی است‪.‬‬ ‫یعنی هرچه اقای خاتمی تصمیم بگیرد کارگزاران‬ ‫به ان تن می دهد؟‬ ‫نهایتا بلــه‪ ،‬ممکن اســت نگاه شــان را بــه اقای‬ ‫خاتمی منتقل کنند‪ .‬ولی تصمیم گیری نهایی در این بخش‬ ‫برایند اجماع نخبگان اعم از احزاب و چهره های شــاخص‬ ‫اصالح طلبی در استان هاســت و اقای خاتمی نشــان داده‬ ‫که نگاه مســتبدانه ای ندارد و طبیعتا به عقل جمعی جریان‬ ‫اصالح طلــب تکیــه می کند و بر ان اســاس مســاله دنبال‬ ‫می شود و اگر جایی نیاز به حضور و ورود برای رفع اختالف‬ ‫نظری بود‪ ،‬ورود می کند و نظر او صائب خواهد بود‪.‬‬ ‫مشکل طیف کارگزاران با اقای عارف چیست؟‬ ‫من خودم مشکلی در این بخش ندیدم فکر می کنم‬ ‫اگر این مشکل احساس می شــود خود دوستان کارگزاران‬ ‫این را در نظراتشــان به صراحت بیان کنند و روی ان دست‬ ‫بگذارند‪ .‬در واقع نیاز به صراحت بیشتری است‪ .‬اگر دوستان‬ ‫کارگزارانی نظری دارند خیلی شفاف و علنی ان را بیان کنند‪.‬‬ ‫شــما به نقش محــوری اقــای عــارف در جریان‬ ‫اصالحات برای ورود به انتخابات مجلس اشــاره‬ ‫کردید‪ .‬ایا بعــد از انتخابــات نیز همچنــان اقای‬ ‫عارف محوریت خواهد داشت‪ ،‬چون دو دیدگاه در‬ ‫جریان اصالحات وجود دارد؛ یکــی می گوید باید‬ ‫صبر کرد و دید ترکیب مجلس چطور خواهد بود اما‬ ‫دیدگاه دیگری معتقد است اقای عارف باید قبل از‬ ‫انتخابات تکلیف حمایــت اصالح طلبان از خود را‬ ‫برای کسب جایگاه ریاســت مجلس قطعی کند و‬ ‫بعد وارد پروسه انتخابات شود؛ نظر شما چیست؟‬ ‫خیر‪ ،‬این مبتنی بر یک واقعیت اجتماعی نیست‪.‬‬ ‫اصل‪ ،‬حضور در فعالیت و رقابت اســت و طبیعتا مشــارکت‬ ‫همراه با رقابت اســت که می تواند وزن ها را مشخص کند و‬ ‫تعیین کننده باشد‪ .‬ان زمان است که امیدواریم برای تعیین‬ ‫وزن دوستان اصولگرا متوسل به نهاد نظارتی و دوپینگ از ان‬ ‫سو نشوند و یک فرصتی فراهم شود که جریان اصالح طلب‬ ‫و اصولگرا بتوانند در یک میدان برابر با هم رقابت کنند‪ .‬اگر‬ ‫یک رقابت بدون ان دوپینگ اتفــاق بیفتد فکر می کنم بعد‬ ‫از انکه گــرد و خاک انتخابات مجلس نشســت ‪ 290‬چهره‬ ‫ط مشــی هایی که دارند وارد می شوند و‬ ‫سیاسی کشــور با خ ‬ ‫انجاســت که بحث ائتالف‪ ،‬رقابت یا همــکاری موقعیتش‬ ‫روشــن می شــود‪ .‬مخصوصــا انکه‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪34‬‬ ‫مجلس اینده با اکثریت اصالح طلــب و اصولگرای خردگرا‬ ‫ی می تواند مبتنی‬ ‫و یک اقلیت مربوط به جریــان افراط گرای ‬ ‫بر یک ائتالف شــکننده پایداری ها‪ ،‬ایثارگــران و رهپویان‬ ‫و بخشــی از جریان موتلفه باشــد کــه بعد از فــوت مرحوم‬ ‫عسگراوالدی به نوعی در مسیر تندروی افتاده باشد‪.‬‬ ‫یعنی هیچ تعیین کنندگی قبلی وجود ندارد که اقای‬ ‫عارف در ان فضــا حتما کاندیــدای اصالح طلبان‬ ‫باشد؟‬ ‫اگر فرض کنیم که رقابت به ســمتی برود که شاهد‬ ‫یک رقابت واقعی باشــیم ‪ ،‬پیش بینی این اســت که جریان‬ ‫اصالح طلب بتواند نصف به عالوه یک نمایندگان مجلس‬ ‫را در اختیار بگیرد‪ .‬طبیعتــا در ان مقطع نیازی به یک رابطه‬ ‫ائتالفی وجود ندارد و جریــان اصالح طلب تالش می کند‬ ‫با منطق و رعایت حقوق مابقی جریانات جایگاه خود را برای‬ ‫اداره قوه مقننه تعیین کند اما اگر ایــن اتفاق نیفتاد طبیعی‬ ‫اســت که دو اقلیت قابل توجه به تنهایــی نمی توانند اداره‬ ‫مجلس را در اختیار داشته باشــند‪ .‬ان زمان براساس تعامل‬ ‫و البی و شیوه هایی که در حوزه پارلمانی متصور است با هم‬ ‫کنار خواهند امد و اجازه نمی دهند اقلیت افراطی و تندرو به‬ ‫حضور در انتخابات مجلس امید پیدا کرده و زمام امور را به‬ ‫دست بگیرند‪.‬‬ ‫یعنی فقط در زمان ائتالف با جریان اقای الریجانی‬ ‫معنا پیدا می کند؟‬ ‫طبیعتا چنین ائتالفی بعد از روشــن شــدن نتیجه‬ ‫انتخابات خواهد بود که البته اینجا بــه جای واژه ائتالف از‬ ‫کلمه همکاری استفاده می کنم‪.‬‬ ‫انجا بین اقای عارف و الریجانی یک نفر کاندیدای‬ ‫ریاست مجلس می شود؟‬ ‫به نظر می رسد که ممکن است هر سه جریان برای‬ ‫حضور در فضای انتخاباتی در مرحله اول به رقابت بپردازند‪.‬‬ ‫ان زمان ممکن است جریان اصولگرا با دادن برخی امتیازات‬ ‫به ســمت جبهه پایداری برود یا احساس کند در یک توافق‬ ‫و یک تقســیم منطقی از جایــگاه اداره مجلس بــا جریان‬ ‫اصالح طلب بتواند به یک نتیجه قابل قبول برسد‪.‬‬ ‫یعنی در هر صورت جریان اصالح طلب نامزد خود‬ ‫را برای ریاست مجلس اینده اقای عارف می داند؟‬ ‫طبیعتا بله‪.‬‬ ‫در واقع رای گیری اولیه انجام می شود و به تعبیر‬ ‫شــما ســه نامزد از هر ســه طیف اصالح طلبان‪،‬‬ ‫اصولگرایان معتــدل و اصولگرایان تندرو می ایند‬ ‫و دو نفر برتر رقابت نهایی را انجام خواهند داد؟‬ ‫شاید این سخنان االن کمی زود باشد ولی طبیعی‬ ‫اســت اگر در مجلس اصالح طلبان بتوانند نصف به عالوه‬ ‫یک از نمایندگان را در اختیار داشته باشــند دلیلی ندارد که‬ ‫فرصت اداره مجلس را در اختیار دیگر جریان ها بگذارند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان چــه زمانــی وارد تعییــن مصادیق‬ ‫می شوند؟‬ ‫شوراهای استانی شــکل گرفته و طبیعی است که‬ ‫امروز نیروهای شاخص حوزه ها سعی می کنند هم موقعیت‬ ‫خود را شناسایی کنند و هم با مردم ارتباط بگیرند‪ .‬فکر می کنم‬ ‫روش نامزدهای اصلی فــاز یک و فاز دو تــا اوایل مهرماه‬ ‫روشن می شود‪.‬‬ ‫تعیین نامزدهای فاز یک و فاز دو به چه معناست؟‬ ‫طبیعتــا جریــان اصالح طلــب در میــدان تالش‬ ‫می کند که موقعیت نامزدهایش را روشن کند‪ .‬ممکن است‬ ‫در یک حوزه انتخابیــه ‪ 2‬یا ‪ 3‬نامزد اصالح طلب احســاس‬ ‫کنند که شــانس دارند‪ .‬طبیعتا رقابت هــای اولیه در جریان‬ ‫اصالح طلبی شکل می گیرد بعد از دو یا سه ماه مقبولیت نامزد‬ ‫اصلی روشن می شود‪.‬‬ ‫یعنی تعیین نامزد اصلــی جریان اصالحات در هر‬ ‫حوزه انتخاباتی قبل از ثبت نام نامزدها خواهد بود؟‬ ‫فضای انتخاباتی در ایران این طور نیســت که در‬ ‫‪ 10‬روز ثبت نــام مقبولیت نامزدها روشــن شــود‪ .‬باتوجه به‬ ‫مکانیزمی که انتخابات مجلس دارد ارای عمومی در هر حوزه‬ ‫انتخابیه تعیین کنندگی دارد‪ .‬الزم اســت نامزدها در میدان‬ ‫بتوانند ســوابق و برنامه های خود را عرضه کنند تا مشخص‬ ‫شــود توانایی ها و اقبالی که نزد احزاب و چهره های محلی‬ ‫و شــخصیت های اصالح طلب منطقــه ای دارند چه میزان‬ ‫است‪ .‬در واقع در یک وزن کشــی درونی نامزد اصلی در هر‬ ‫حوزه انتخابیه روشن خواهد شد‪.‬‬ ‫ایا اصالح طلبان بــرای تعیین نامــزد اصلی صبر‬ ‫می کنند تا نتیجه تایید صالحیــت نامزدها اعالم‬ ‫ شود؟‬ ‫رویکردها قطعا بــه توانایی های نامزدهــا و اقبال‬ ‫عمومی بر می گردد که قبل از ثبت نام روشــن می شود ولی‬ ‫بنا به هر دلیلی در ادامه راه نامزد اصلی نتوانســت مســیر را‬ ‫ادامه دهد معنی اش کنار کشــیدن جریان اصالحات از امر‬ ‫انتخابات در ان حوزه انتخابیه نیست‪.‬‬ ‫یعنی نامزد فاز دوم راه نامزد اصلی را ادامه می دهد؟‬ ‫بله طبیعتا همین طور است‪.‬‬ ‫تصمیم گیری در شورای مشورتی و شورای جبهه‬ ‫اصالحات‪ ،‬کدامیک در تعییــن مصادیق تصمیم‬ ‫نهایی را می گیرد؟‬ ‫شورای مشورتی اعالم کرد که وارد تعیین مصادیق‬ ‫به هیچ وجه نمی شود و موضوع را به خود شوراهای استانی‬ ‫واگذار می کند‪.‬‬ ‫شورای استانی زیر نظر شورای هماهنگی جبهه‬ ‫اصالحات خواهد بود یا شورای مشورتی؟‬ ‫شورای اســتانی مستقل اســت‪ ،‬ضمن انکه تایید‬ ‫شــورای مشــورتی‪ ،‬شــورای هماهنگی جبهه اصالحات و‬ ‫شورای هماهنگی اصالح طلبان را دارد‪.‬‬ ‫شورای هر استان متشکل از چه افرادی هستند؟‬ ‫نماینــدگان احــزاب اصالح طلب در اســتان ها‪،‬‬ ‫چهره های اصالح طلب اســتان همچون نمایندگان ادوار‪،‬‬ ‫مقامات مســئول در دولت اصالحات اعم از اســتانداران‪،‬‬ ‫معاونان اســتاندار‪ ،‬فرمانداران و روحانیون سرشناســی که‬ ‫گرایش اصالح طلبی داشتند این افراد در انتخاب نامزد برای‬ ‫هر حوزه انتخابیه خردجمعی را به کار می گیرند‪.‬‬ ‫از مرکــز بــرای شهرســتان ها و اســتان ها‬ ‫تصمیم گیری نمی شود؟‬ ‫نگاه اصالح طلبان همواره همین طور بوده و نگاه‬ ‫انها دستوری و از باال به پایین نیست‪.‬‬ ‫در تهــران چطــور‪ ،‬شــورای هماهنگــی جبهــه‬ ‫اصالحــات تصمیم گیــری می کنــد یــا شــورای‬ ‫مشورتی؟‬ ‫در تهران‪ ،‬احزاب و جریان های سیاسی نامزدهای‬ ‫خود را معرفی می کنند‪ .‬سعی می شود که در تهران کار اسانتر‬ ‫باشد چون روند انتخابات تهران همیشه لیستی بوده تا بتوانند‬ ‫به لیست واحد برسند‪ .‬شورای هماهنگی نمایندگان احزاب‬ ‫نظرشــان را می دهند‪ ،‬ویرایش اولیه انجا شــکل می گیرد‬ ‫طبیعتا نظر مشــورتی چهره هایی مثل اقای عــارف و اقای‬ ‫خاتمی و بقیه شــخصیت های محــوری اصالح طلب انجا‬ ‫اثرگذار خواهد بود‪.‬‬ ‫در کل مصاحبه اســم اقای خاتمی و اقای عارف را‬ ‫مطرح کردید‪ ،‬اصالح طلبان هیچ نقشــی را برای‬ ‫اقای هاشمی قائل نیستند؟‬ ‫حتما اقای هاشمی خودشان سعی می کنند در امر‬ ‫انتخابات دخالت نکنند‪ .‬در واقع احزاب نزدیک به ایشــان‬ ‫همچون کارگزاران‪ ،‬اعتدال و توســعه و حزب اسالمی کار‬ ‫نگاه اقــای هاشــمی را نمایندگــی می کنند‪ ،‬ضمــن انکه‬ ‫چهره هایی مثل اقای عارف و اقای خاتمی هم نگاه شان به‬ ‫نگاه اقای هاشمی نزدیک است‪.‬‬ ‫منتظرائتالفهای‬ ‫جدیدباشید‬ ‫گفت وگوی مثلث با محسن سرخو‬ ‫فضای سیاسی کشور تقریبا شکل انتخاباتی پیدا‬ ‫کرده و یک موضــوع مطرح در ایــن میان ائتالف‬ ‫جریان حامیان دولت با طیف اصولگرایان معتدل‬ ‫است‪ .‬ایا چنین ائتالفی در حوزه عمل اتفاق خواهد‬ ‫افتاد یا انکه فقــط در مقام تئوریــک و بحث های‬ ‫ق ندارد؟‬ ‫رسانه ای نمود پیدا می کند و قابلیت تحق ‬ ‫در مرحله اول صرف نظر از اینکه چه ائتالف هایی‬ ‫ممکن است در ایام نزدیک به انتخابات مجلس شکل بگیرد‬ ‫باید سازوکار بســتر و زمینه الزم به نوعی فراهم شود که افراد‬ ‫ب ترغیب شوند به صحنه‬ ‫شناخته شــده معتدل و اصالح طل ‬ ‫بیایند‪ .‬االن زود است بتوان درباره ائتالف هایی که در صحنه‬ ‫انتخابات مجلس ممکن است شــکل گیرد اظهارنظر کرد‪.‬‬ ‫هنوز نامزدها مشخص نیستند و در ابتدای راه هستیم‪.‬‬ ‫فارغ از زمان شکل گیری بفرمایید از اساس امکان‬ ‫حصول چنین ائتالفی میــان اعتدالیون دو جناح‬ ‫سیاســی وجود دارد یا خیر؟ چون برخی معتقدند‬ ‫فضای نگــرش و دیدگاه هــای دو جنــاح اصولگرا‬ ‫و اصالح طلب به لحــاظ مبانی فکــری و باورهای‬ ‫سیاسیکامالازیکدیگرمنفکوجداست‪،‬بنابراین‬ ‫امکان وقوع چنین ائتالفی بــه هیچ عنوان وجود‬ ‫ندارد؛ نظر شما چیست؟‬ ‫االن اصــا زود اســت چــون قبل از شــکل گیری‬ ‫ائتالف ها نخست باید نامزدها مشخص شوند‪.‬‬ ‫به طور روشن بخواهیم صحبت کنیم بحث ائتالف‬ ‫جریــان اقای الریجانــی با حامیــان دولت مطرح‬ ‫است‪ ،‬چنین ائتالفی امکان پذیر است؟‬ ‫عرض کردم هر ائتالفی ممکن اســت اتفاق بیفتد‬ ‫ولی وقوع ائتالف ها به معنی تشکیل حزب یا جریان سیاسی‬ ‫جدید نیست که همه نظریات افراد منطبق بر یکدیگر باشد‪.‬‬ ‫ائتالف به ان معناســت که هر کــدام از جریانات سیاســی‬ ‫‪4‬‬ ‫محســن ســرخو‪ .‬عضــو‬ ‫شــورای مرکزی حزب اسالمی‬ ‫کار و عضــو فراکســیون‬ ‫اصالح طلبــان شــورای شــهر‬ ‫می گویــد ‪«:‬برداشــت من این‬ ‫اســت که در انتخابات مجلس‬ ‫ائتالف هــای جدیــدی شــکل‬ ‫خواهد گرفت ولی اول باید نامزدها مشخص شوند و بعد‬ ‫درباره ائتالف های انتخاباتی صحبت کرد‪ ».‬با او درمورد‬ ‫تصمیمات انتخاباتی اصالح طلبان گفت و گو کرده ایم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اصالح طلب نیست؟‬ ‫اصال باید ماهیت چنین بحثی مشــخص شود که‬ ‫منظور چیست‪ .‬شــاید یک موضوع خاصی منظورشان بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫اصالح طلبان اگر بخواهند بیــن اقای الریجانی و‬ ‫اقای عارف انتخاب کنند کدام یک را بر می گزینند؟‬ ‫فکر نمی کنم موضوع چنین انتخابی وجود داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬یعنی اصال موضوعیت ندارد‪ .‬بحث االن انتخابات‬ ‫مجلس است که شــهر به شــهر باید نامزدها دو تا سه برابر‬ ‫ظرفیت مشــخص شــوند تا از میان انها نامزدهــای نهایی‬ ‫در بیاید‪ .‬حاال درباره این کاندیداها ممکن است ائتالف هایی‬ ‫اتفاق بیفتد که در این ائتالف ها یک مقداری احزاب مجبورند‬ ‫تکنند‪.‬باالخرههرحزب‬ ‫نسبتبهکاندیداهایخودشانگذش ‬ ‫و گروه اصالح طلبی نامزدهای خاص خــود را دارد و با لطبع‬ ‫اقای عارف نیز نامزدهای خــود را معرفی خواهد کرد‪ .‬دیگر‬ ‫گروه ها نیز این کار را انجام می دهند و در نهایت ضمن تعامل‬ ‫با یکدیگر به یک لیست واحد می رسند‪.‬‬ ‫االن دو دیدگاه در جریان اصالحات برای انتخاب‬ ‫ریاست مجلس اینده وجود دارد؛ یکی معتقد است‬ ‫که بایــد صبر کرد و دیــد ترکیب مجلــس چه طور‬ ‫خواهد بود اما دیدگاه دوم می گوید اقای عارف باید‬ ‫قبل از انتخابات مساله حمایت اصالح طلبان از خود‬ ‫را برای کسب جایگاه ریاست مجلس قطعی کند و‬ ‫بعد وارد پروسه انتخابات شود؛ نظر شما چیست؟‬ ‫در وهله اول باید دید لیست نهایی که بسته می شود‬ ‫ی است لیست که بسته شد بعد می توان درباره‬ ‫شامل چه کسان ‬ ‫مصداق ریاست مجلس هم اظهارنظر کرد ولی تا زمانی که‬ ‫لیست نهایی مشخص نشده مقداری اظهارنظر زود است‪.‬‬ ‫اصالح طلبان اولویت را می گذارند بر اینکه مستقل‬ ‫بیاینــد و یــک فهرســت انتخاباتــی اختصاصی‬ ‫دهند یا انکه به ائتالف بــا اعتدالیون اصولگرا نیز‬ ‫می اندیشند؟‬ ‫قطعــا اصالح طلبــان در وهله اول لیســت خود را‬ ‫می دهند و ائتالف داخلی اصالح طلبان را پیگیری می کنند‬ ‫و اگر ائتالفــی مطرح شــود و گروهی متقاضــی ائتالف با‬ ‫اصالح طلبان باشد در ان زمان طبیعتا اصالح طلبان درباره‬ ‫ان گزینه هم فکر می کنند‪.‬‬ ‫با توجه بــه اینکه کارگزاران قــدرت غالب در دولت‬ ‫اقای روحانی اســت چه نقشــی را برای انتخابات‬ ‫مجلس در جریان اصالحات ایفا خواهد کرد؟‬ ‫جز اقای جهانگیری‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور مگر‬ ‫چند نفر از اعضــای کابینه جز و حزب کارگزاران هســتند که‬ ‫چنین تحلیلی وجود دارد‪.‬‬ ‫چه زمانی اصالح طلبان بــه انتخاب مصادیق ورود‬ ‫می کنند؟‬ ‫شروع شده‪ .‬یعنی به تدریج دارند این کار را می کنند‪.‬‬ ‫در هر حوزه انتخابیه نامزدها را الیه بندی کردند؟‬ ‫چرا باید این کار را انجام دهند‪.‬‬ ‫چون می گوییــد اصالح طلبان ســه برابر ظرفیت‬ ‫کرسی های مجلس نامزد در نظر می گیرند؟‬ ‫خیر‪ ،‬تک تک احزاب اصالح طلب نامزدهای خود را‬ ‫معرفی می کنند‪ .‬طبیعتا تعداد نامزدها از کرسی های مجلس‬ ‫بیشتر خواهد شد و در مرحله دوم از نامزدهای موجود انتخاب‬ ‫نهایی صورت می گیرد‪.‬‬ ‫از مرکــز برای همــه شهرســتان ها تصمیم گیری‬ ‫می شود یا هر استان مکانیزم انتخاب خاص خود‬ ‫را برای گزینش نامزد نهایی دارد؟‬ ‫در هــر حــوزه انتخابیــه کاندیداهــای احــزاب و‬ ‫گروه های اصالح طلب مطرح می شوند و نهایتا در خود هر‬ ‫استان از میان افراد معرفی شــده نامزد یا نامزدهای نهایی‬ ‫انتخاب می شود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫تفکرات خاص خود را دارند و در یک موضوع معین با یکدیگر‬ ‫تشریک مساعی می کنند‪.‬‬ ‫اقــای الریجانــی حزبــی نــدارد بلکه عــده ای از‬ ‫نمایندگان مجلس فعلی و برخی شــخصیت های‬ ‫سیاســی اطراف او هســتند‪ .‬تا پیش از این اقای‬ ‫الریجانی مــورد حمایت جبهه پیــروان خط امام و‬ ‫رهبری بود اما به نظر می رســد بعد از فوت مرحوم‬ ‫عسگراوالدی شــکاف هایی میان او و اقای باهنر‬ ‫ایجاد شده و اقای الریجانی امروز متمایل به جریان‬ ‫ی دولت حرکت می کند‪ .‬باتوجه به انکه اکثریت‬ ‫حام ‬ ‫جریان حامی دولت اصالح طلبان میانه رو هستند‬ ‫اقای الریجانی می تواند با انها در انتخابات مجلس‬ ‫به ائتالف برسد؟‬ ‫هنوز این تحلیل و بحث درباره شکل گیری ائتالف‬ ‫یادشــده را زود می دانم‪ .‬بایــد صبر کــرد کاندیداهای همه‬ ‫جریان های سیاسی مشخص شود‪ .‬خود به خود بستر و زمینه‬ ‫ائتالف هم خود را نشان خواهد داد‪ ،‬قطعا برداشت من این‬ ‫اســت که در انتخابات مجلس ائتالف های جدیدی شکل‬ ‫خواهد گرفت ولی اول باید نامزدها مشخص شوند و بعد درباره‬ ‫ائتالف های انتخاباتی صحبت کرد‪.‬‬ ‫چرا اصالح طلبــان این قــدر محافظه کارانه برای‬ ‫تعیین مکانیــزم انتخاباتــی خود جلــو می روند و‬ ‫فعالیت های انها بازتاب رسانه ای ندارد‪ ،‬حال انکه‬ ‫سه ضلع اصولگرایی اعم از سنتی ها‪ ،‬پایداری ها و‬ ‫تحولخواهان (ایثارگران و رهپویان) اعالم کردند‬ ‫که درباره مکانیزم انتخاباتی به تفاهم رسیدند؟‬ ‫علت این اســت که انســجام بیــن اصالح طلبان‬ ‫بیشتر است یعنی خیلی نیاز به ائتالف های درون اردوگاهی‬ ‫ندارند‪ .‬االن اصولگرایان چون سالیق مختلف مطرح است‬ ‫م ایجاد می کردند اما اصالح طلبان این‬ ‫باید به شــکلی تفاه ‬ ‫تشتت سالیق را کمتر دارند بنابراین سازوکار ائتالف احزاب‬ ‫اصالح طلــب از قبل پیش بینی شــده و طبق ســازوکارهای‬ ‫قدیمی کار انتخابات مجلــس را دنبال می کننــد و نیازی به‬ ‫تعریف سازوکار جدیدی ندارند‪.‬‬ ‫یعنی جریانات اصالح طلب از مرحله تفاهم اولیه با‬ ‫یکدیگر گذشتن د و وارد مراحل دیگر شدند؟‬ ‫اصالح طلبان از قبل شــورای هماهنگی داشتند و‬ ‫طبق یک روالی احزاب اصالح طلب با هم نشست می گذارند‬ ‫و مسائل شان را با هم مطرح می کنند‪ ،‬طوری نیست که در ایام‬ ‫نزدیک به انتخابات بخواهند بیایند یک سازوکار و تشکیالت‬ ‫جدیدی را ایجاد کنند اما در اصولگراها چنین ســازوکارهایی‬ ‫نبوده‪ ،‬بنابراین طبیعی است در ایام نزدیک به انتخابات انها‬ ‫نیاز به تحرکات جدیدی را درون اردوگاه خود احساس کنند‪.‬‬ ‫شــورای هماهنگی جبهه اصالحات برای پیشبرد‬ ‫برنامه هــای انتخاباتــی ایــن جریان محــور قرار‬ ‫می گیرد یا شورای مشورتی و اقای خاتمی؟‬ ‫هر کدام جایگاه خود را دارند و در کنار هم مشــغول‬ ‫کارند‪.‬‬ ‫این دو شورا در طول هم تعریف شدند یا در عرض‬ ‫یکدیگر قرار دارند؟‬ ‫مکمل یکدیگرند‪.‬‬ ‫تصمیم گیر کدام شورا خواهد بود؟‬ ‫شورای هماهنگی جبهه اصالحات مجموعه احزاب‬ ‫این جریان سیاســی هســتند که در قالب شــورای مشورتی‬ ‫چهره های اصالح طلب نیز وارد می شــوند و غنای کار را باال‬ ‫می برند‪.‬‬ ‫شــورای مشــورتی که می گویید مجموعــه ای از‬ ‫اشخاص هستند؛ ایا فراگیری دارند یا شامل همه‬ ‫گرایش های اصالح طلب نمی شوند؟‬ ‫باالخره در تصمیم گیری ها نمی شــود از جمع های‬ ‫بزرگ اســتفاده کرد‪ .‬طبیعی اســت که یک تعــداد افراد در‬ ‫بحث ها مشــارکت می کنند تا امکان جمع بنــدی هم وجود‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫اگر شــورای هماهنگی جبهه اصــاح تصمیمی‬ ‫بگیرد و شــورای مشــورتی مخالف ان باشد‪ ،‬نظر‬ ‫کدام شورا اعمال می شود؟‬ ‫اصال بحث تقابلی نیست‪ ،‬یعنی ان طور نیست که‬ ‫شورای مشــورتی در مقابل شــورای اصالحات باشد‪ .‬یک‬ ‫مجموعه سیاســتگذاری می کنــد‪ ،‬یک مجموعــه تدوین‬ ‫بحث های راهبردی را انجام می دهد و یک مجموعه هم در‬ ‫قسمت اجرا فعالیت دارد‪.‬‬ ‫یعنی تدوین راهبردها را شــورای مشورتی انجام‬ ‫می دهد و امور اجرایی به شورای هماهنگی جبهه‬ ‫اصالحات محول شده است؟‬ ‫تقریبا چنین شکلی دارد‪.‬‬ ‫وقتی ما مصاحبه هــای اعضای حــزب کارگزاران‬ ‫را با روزنامه هــای اصالح طلب می بینیــم‪ ،‬قائل به‬ ‫نقش افرینی محوری اقــای عــارف در انتخابات‬ ‫نیستند‪.‬مثالاقاعطریانفرگفتهماالریجانیرابرای‬ ‫ف ترجیح می دهیم‪ .‬مشکل‬ ‫ریاست مجلس به عار ‬ ‫کارگزاران با اقای عارف چیست؟‬ ‫مطلع نیســتم اقــای عطریانفر این حــرف را بر چه‬ ‫اساسی زده است باید از خود ا یشان سوال شود که منظورش‬ ‫چیست‪.‬‬ ‫یعنی شــما می گویید این دیدگاه همه جریان های‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫‪35‬‬ ‫تاکتیک «اشنا»‬ ‫کابینه زیر ذره بین است ان هم تنها به یک د لیل‪ .‬حسام الدین اشنا گفته‪:‬‬ ‫تغییر در راه است‪ .‬برخی وزرا و استانداران باید بروند‪ .‬اظهاراتی که محل بحث‬ ‫شــد و البته تایید و تکذیب هایی هم به دنبال داشــت‪ .‬در میانه گمانه هایی که‬ ‫درمورد گزینه های رفتن و ماندن مطرح اســت حاال پای یک بحث مهم هم به‬ ‫میانکشیده شدهاست؛ می گویندچرااشناگفتهاستکابینه تغییر یافتهاست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫معاوناولقدرتمند‬ ‫چرا نقشمعاون اولدردولت یازدهم پررنگشده است؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪1‬‬ ‫حوزه معاونــت اولــی در دولت ها اگرچــه از اهمیت‬ ‫بســیاری باالیی برخوردار اســت‪ ،‬اما این اهمیت در دولت‬ ‫یازدهم بیشتر از گذشته به چشم می اید‪ .‬تا پیش از ایت الله‬ ‫هاشمی که در سال ‪ 68‬به ریاست جمهوری رسید‪ ،‬معاونت‬ ‫اولی وجود نداشت‪ .‬از ان مقطع به بعد سه رئیس جمهور به‬ ‫مدت هشت سال ایران را اداره کردند که در مجموع هفت‬ ‫معاون اول در انها فعالیت کردند‪ ،‬امــا هیچ کدام به اندازه‬ ‫جهانگیری از چنین وزن سیاســی برخوردار نبود‪ .‬در دوران‬ ‫احمدی نژاد نــه داوودی و نه رحیمی در انــدازه ای نبودند‬ ‫که همچون وزنه ای ســنگین در کنــار رئیس جمهور دیده‬ ‫شــوند‪ .‬اگرچه رحیمی در اخرین ساعات ثبت نام انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری تالش کرد در وزارت کشور ثبت نام کند‪،‬‬ ‫اما همانطور که بعدها خودش هم گفته بود این کار را برای‬ ‫نشان دادن مخالفتش با احمدی نژاد انجام داد‪ .‬اقدامی که‬ ‫احمدی نژاد ان را ابتر کرد و با فرمان «ایســت» به او اجازه‬ ‫ثبت نام و رقابت با مشــایی نداد‪ .‬پیــش از او نیز نه عارف و‬ ‫نه حسن حبیبی که ســه دوره به عنوان معاون اول فعالیت‬ ‫کرده بودند‪ ،‬به اندازه جهانگیری مورد توجه قرار نداشتند‪.‬‬ ‫همین جاست که در مقایسه با این افراد که عموما معاونت‬ ‫اولی انهــا چنــدان دارای اهمیت نبــود‪ ،‬جهانگیری وزنی‬ ‫ویژه تر پیدا می کند‪.‬‬ ‫تیمی که در کنار جهانگیری کار می کند‬ ‫جهانگیری در کنار خود مشــاوران و معاونانی را قرار‬ ‫داده اســت که هر کــدام به حــد و اندازه خــود دارای وزن‬ ‫سیاسی باالیی هســتند‪ .‬دایره این افراد نیز گسترده است‪.‬‬ ‫از رســتم قاســمی گرفته تا عیســی کالنتری‪ .‬او همچنین‬ ‫افرادی چون ویســه و موذن زاده را نیز به عنــوان معاون و‬ ‫مشــاور در کنار خــود دارد‪ .‬ترکیبی که وجهــه اقتصادی و‬ ‫سیاسی انها بیشتر به چشــم می اید‪ .‬رستم قاسمی فرمانده‬ ‫قرارگاه خاتم االنبیا بود کــه در دولــت دوم احمدی نژاد به‬ ‫وزارت نفت رفت‪ .‬بعد از پایان دولت احمدی نژاد قاســم در‬ ‫حکمی به مشاوره جهانگیری منصوب شد اما در متن حکم‬ ‫مواردی گنجانده شــده اســت که به خودی خود نیز جالب‬ ‫است‪ .‬او از سوی جهانگیری یک وظیفه مشخص نیز دارد‪.‬‬ ‫جهانگیری رستم قاســمی را مامور کرده تا روابط اقتصادی‬ ‫و تجاری ایــران و عــراق را گســترش داده و در این جهت‬ ‫فعالیت کند‪ .‬او در متن حکم قاسمی نوشت‪« :‬با عنایت به‬ ‫اولویت دولت در توسعه روابط اقتصادی دو کشور دوست و‬ ‫برادر جمهوری اسالمی ایران و جمهوری عراق الزم است‬ ‫با بهره گیری از مجموعه توانمندی های دو کشور‪ ،‬در جهت‬ ‫رفع موانع و گســترش روابط اقتصادی دو کشور و اعتالی‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزابودولت‬ ‫عضو حلقه کرمان کارگزاران‬ ‫او یکی از مردان اقتصادی و مهم برای اصالح طلبان‬ ‫اســت‪ .‬انقدر مهم که حتی زمزمه هــای کاندیداتوری اش‬ ‫در ســال ‪ 92‬شــنیده شــد‪ .‬جهانگیــری از اعضــای حزب‬ ‫کارگزاران است؛ از جمله کســانی که این حزب را در دولت‬ ‫هاشمی رفسنجانی ساختند‪ .‬او را می توان از جمله کارگزاران‬ ‫دانست که تکنوکرات بوده و در دولت های مختلف حضور‬ ‫دا شــته از دولت هاشــمی گرفته تــا خاتمــی و روحانی‪ .‬با‬ ‫پیروزی حسن روحانی در انتخابات او به عنوان معاون اول‬ ‫رئیس جمهور منصوب شد؛ پست مهمی که در دولت خاتمی‬ ‫به عارف اختصاص داشــت و در دولت احمدی نژاد فردی‬ ‫ی ان را اداره می کرد‪ .‬جهانگیری دو دوره حضور‬ ‫چون رحیم ‬ ‫در مجلس را تجربه کرده است‪ .‬بار اول در سال ‪ 63‬و از حوزه‬ ‫انتخابیه جیرفت به مجلس راه پیدا کرد و در دور بعد نیز در‬ ‫مجلس سوم حضور داشت‪ .‬تحول اساسی و نزدیکی او به‬ ‫اصالح طلبان و به ویژه مدیران دولتی هاشمی رفســنجانی‬ ‫از جایی اغاز شد که غالمحســین کرباسچی از استانداری‬ ‫اصفهان به تهران امد تا کلید پایتخت را در دســت بگیرد‪.‬‬ ‫اســحاق جهانگیری همان موقــع به جای کرباســچی به‬ ‫استانداری اصفهان منصوب شد‪ .‬جهانگیری نقش مهمی‬ ‫ در البی ها و گفت وگوهای پشــت پرده دارد‪ .‬اواخر مجس‬ ‫جهانگیری برادر دو شهید اســت‪ .‬اما یک برادر دیگر‬ ‫او مهدی هنوز در قید حیات اســت و به کارهای اقتصادی‬ ‫مشغول است‪ .‬مهدی جهانگیری در اخرین انتخابات اتاق‬ ‫بازرگانی ایران توانســت از ســوی فعاالن اقتصادی برای ‬ ‫عضویت در این اتاق انتخاب شود‪ .‬اماخود جهانگیری درباره‬ ‫دو برادر شهیدش می گوید‪« :‬اوایل جنگ‪ ،‬برادرم به منطقه‬ ‫هویزه رفت و همراه شــهید چمــران در جنگ های نامنظم‬ ‫شرکت کرد و در نهایت در ابان سال ‪ 59‬و در منطقه سوسنگرد‬ ‫به شهادت رسید‪ .‬من ان موقع مسئول جهاد جیرفت بودم‪.‬‬ ‫وقتی خبر شــهادت ایشــان را به من دادنــد‪ ،‬بالفاصله به‬ ‫کرمان امدم‪ ،‬اما جنازه ایشــان به کرمــان نیامد و در نهایت‬ ‫بعد از ‪ 400‬روز که سوسنگرد ازاد شد‪ ،‬پیکر محمد برگشت‪.‬‬ ‫برادر دیگرم یعقوب نام داشــت که در سپاه پاسداران بافق‬ ‫کار می کرد و در عملیات بدر به درجه شــهادت نائل شد‪».‬‬ ‫جهانگیری همفکری خود با بــرادران را این گونه توصیف‬ ‫می کند‪« :‬ان موقع همه ما یک طرز فکر داشتیم و مباحث‬ ‫سیاسی مطرح نبود‪ .‬هر سه نفر ما از اعضای ثابت جلسات‬ ‫مذهبی و انقالبی بودیم و در یک جهت حرکت می کردیم‪».‬‬ ‫جهانگیــری همچنیــن بعدها توصیــه ای که حاج قاســم‬ ‫ســلیمانی به او در زمان جنگ کرد را بازگو کرد‪« :‬من زمانی‬ ‫که در جهاد کرمان بودم‪ ،‬مسئول جنگ جهاد کرمان بودم‬ ‫و مرتب به جبهه می رفتم‪ .‬مادرم یــک مقدار نگران بود که‬ ‫بعد از یعقوب و محمد‪ ،‬من به شهادت نرسم اما پدرم تحمل‬ ‫زیادی داشــت‪ .‬برادر عزیزم حاج قاسم سلیمانی چند بار به‬ ‫من گفت که خانواده شما به اندازه کافی داغدار شده است‬ ‫و شما دیگر نباید در جنگ شرکت کنید‪».‬‬ ‫مسئول جهاد سازندگی جیرفت‬ ‫اســحاق جهانگیــری بعــد از پیــروزی انقــاب‬ ‫اسالمی در سال ‪ 1358‬به عنوان مســئول جهاد سازندگی‬ ‫شهرستان جیرفت مشــغول کار شــد‪ .‬جهانگیری در مورد‬ ‫مســئولیت هایش بعد از انقالب می‏گوید‪« :‬بعد از پیروزی‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫جهانگیــری در کنار خود مشــاوران‬ ‫و معاونانی را قرار داده اســت که هر‬ ‫کدام به حد و انــدازه خود دارای وزن‬ ‫سیاســی باالیی هســتند‪ .‬دایره این‬ ‫افراد نیز گســرده اســت‪ .‬از رســتم‬ ‫قاســمی گرفته تا عیســی کالنرتی‪.‬‬ ‫او همچنیــن افرادی چون ویســه و‬ ‫مــوذن زاده را نیز به عنــوان معاون و‬ ‫مشاور در کنار خود دارد‬ ‫برادران شهید‬ ‫سیاست‬ ‫این روابط با همکاری بخش های دولتی و خصوصی اقدام‬ ‫کرده و بــا رعایت اصــول قانون مــداری‪ ،‬اعتدال گرایی و‬ ‫منشور اخالقی دولت تدبیر و امید‪ ،‬منشا تحوالت و خدمات‬ ‫بیشتری باشــید‪ ».‬عیســی کالنتری نیز از دیگر مشاوران‬ ‫معاون اول است‪ .‬او از سوی جهانگیری به سمت «مشاور‬ ‫معاون اول در امور اب‪ ،‬کشاورزی و محیط زیست» منصوب‬ ‫شد‪ .‬کالنتری در دولت خاتمی وزیر کشاورزی بود و در میان‬ ‫اصالح طلبان فردی فعال و شناخته شده است‪ .‬او در جریان‬ ‫انتخابات ســال ‪ 88‬ضمن دفاع از میرحســین موسوی در‬ ‫اظهارنظری عجیب گفته بود که اگر ‪ 13‬میلیون اذری به او‬ ‫رای دهند انتخابات را برنده خواهد شد‪ ،‬در غیر این صورت‬ ‫باید با «چادر» کشور را ترک کنند‪ .‬اگرچه دولت پست محیط‬ ‫زیســت را به ابتکار ســپرد اما توجه دولت به مسائل زیست‬ ‫محیطی و همچنین وعده های انتخاباتی رئیس جمهور در‬ ‫مورد مسائلی چون خشک شدن دریاچه ارومیه باعث شد در‬ ‫این زمینه بیشتر فعالیت کند‪ .‬به عالوه حضور چند وزیر که‬ ‫در جناح خود از درجه اهمیت زیادی برخوردار بودند در کنار‬ ‫جهانگیری او را بیشتر مورد توجه قرار داده است‪ .‬ویسه یکی‬ ‫دیگر از افرادی است که در کنار جهانگیری فعالیت می کند‪.‬‬ ‫او در جریان ارائه فهرست وزرای پیشنهادی دولت یازدهم به‬ ‫مجلس جزو گزینه های وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت بود‪.‬‬ ‫اما بعدها از سوی اسحاق جهانگیری به عنوان معاون‬ ‫هماهنگی و نظارت معــاون اول رئیس جمهوری منصوب‬ ‫شده است‪ .‬ویسه بین ســال های ‪ 1380‬تا ‪ 1384‬و در دوره‬ ‫حضور جهانگیری در وزارت صنایع و معادن‪ ،‬ریاست هیات‬ ‫عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) را بر‬ ‫عهده داشت‪ .‬وی بعد از بازنشستگی زودرس در دولت نهم‬ ‫با ایجاد یک شرکت خصوصی مهندســی و مشاور صنعتی‬ ‫فعالیت خــود را در بخــش خصوصی اغاز کــرد‪ .‬عضویت‬ ‫هیات مدیره ایران خــودرو و مدیریت پــروژه پیکان ‪1600‬‬ ‫در ســال ‪ ،1370‬تاسیس شرکت ســاپکو و بر عهده گرفتن‬ ‫مدیرعاملی این شرکت در ســال ‪ 1372‬و قائم مقامی ایران‬ ‫خودرو در سال ‪ 1378‬نیز بخش دیگری از سوابق و کارنامه‬ ‫کاری ویسه هستند‪ .‬عالوه بر ویسه موذن زاده نیز به عنوان‬ ‫مشاور جهانگیری فعالیت می کند‪.‬‬ ‫او برخالف ویســه در حــوزه معدن و صنایــع معدنی‬ ‫کار کرده و در دوره وزارت جهانگیــری رئیس هیات عامل‬ ‫ســازمان توســعه و نوســازی معادن و صنایع معدنی ایران‬ ‫(ایمیدرو) بوده اســت‪ .‬از دیگر سوابق موذن زاده می توان‬ ‫به مدیرعاملی شــرکت ملی صنایع مس ایران و مدیرعاملی‬ ‫شــرکت ملی فوالد ایران اشــاره کرد‪ .‬وی در حــال حاضر‬ ‫در بخش خصوصی مشــغول بــه فعالیت اســت و یکی از‬ ‫اعضای شــورای مرکــز نظام مهندســی معدن ایــران نیز‬ ‫هست‪ .‬موذن زاده در ســال ‪ 84‬و همزمان با بازنشستگی او‬ ‫را به عنوان مشــاور خود انتخاب کرده بــود‪ .‬یک خبر مهم‬ ‫اسحاق جهانگیری را به مهمترین شخصیت هفته گذشته‬ ‫بدل کرد‪ .‬تغییرات در کابینه روحانی رفته رفته قطعی شــده ‬ ‫و در این میان گفته می شود که جهانگیری فردی است که‬ ‫این تغییرات را در پشــت پرده هدایت می کند‪ .‬برای شروع‬ ‫نیز دو وزیر در دســتورکار قرار دارند‪ .‬اگرچه خبر تغییر وزیر‬ ‫صنعت و معدن و ورزش به صورت غیررســمی تکذیب شد‪،‬‬ ‫اما با این حال نمی توان از نقش غیرقابل انکار جهانگیری‬ ‫در پشت پرده اداره کابینه به راحتی عبور کرد‪ .‬او این روزها‬ ‫به مهمترین و تصمیم ســازترین چهره کابینه دولت یازدهم‬ ‫بدل شده است‪ .‬سایت انتخاب که مشی نزدیک به ایت الله‬ ‫هاشمی رفســنجانی و حمایت از دولت دارد در خبر ویژه ای‬ ‫مدعی شد دو نفر از وزرا در «لیست سیاه» معاون اول قرار‬ ‫گرفته اند‪ .‬گزارش «انتخاب» مدعی بــود که جهانگیری‬ ‫تالش گســترده ای را برای حذف این دو وزیــر اغاز کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫انتخاب نوشته بود‪« :‬منتقدان این دو وزیر معتقدند‪،‬‬ ‫از یک سو وزیر صنعت به دلیل کبر ســن‪ ،‬برخی اشکاالت‬ ‫مدیریتی دیگر و حواشی مرتبط با وی‪ ،‬مورد نقد جدی وی‬ ‫است و از دیگر سو‪ ،‬وزیر ورزش نیز ماه هاست مورد اعتراض‬ ‫اهالی ورزش و ورزش دوستان قرار دارد‪ ».‬براساس ادعای‬ ‫«انتخاب» جهانگیری نه تنها به دنبال عزل این وزراست‪،‬‬ ‫بلک ه گزینه های دیگری نیز در نظر دارد و گزینه ها را اینگونه‬ ‫معرفی می کند‪ :‬رضا ویســه را برای وزارت صنعت پیشنهاد‬ ‫داده که هم اکنون «معاون هماهنگی و نظارت معاون اول‬ ‫رئیس جمهور» اســت‪ .‬همچنین گزینــه جهانگیری برای‬ ‫وزارت ورزش‪ ،‬محمود اسالمیان است که چندی پیش‪ ،‬با‬ ‫پیشنهاد خود‪ ،‬مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری شده‬ ‫است‪ .‬در این میان‪« ،‬اســامیان» تمایلی برای پذیرفتن‬ ‫پســت وزارت ورزش نــدارد و «وزارت صنعــت» را ترجیح‬ ‫می دهد‪ .‬این خبر اگرچه از ســوی نوبخت تکذیب شد‪ ،‬اما‬ ‫با این حــال اهمیت نقــش جهانگیری در کابینــه روحانی‬ ‫بیش از پیش نمایان شــد‪.‬گفته می شود رابطه اصلی جناح‬ ‫اصالح طلب دولت روحانی را او اداره می کند‪ .‬ایا می توان‬ ‫نقشــی برتر از یک معاون اول برای جهانگیری قائل شد؟‬ ‫این سوالی اســت که ســال های اینده می توان به راحتی‬ ‫به ان پاســخ داد‪ .‬براســاس قانون اساســی در صورتی که‬ ‫رئیس جمهور بنابه هر دلیلی از مسئولیتش کنار برود یا کنار‬ ‫گذاشته شود‪ ،‬این معاون اول اســت که با تایید رهبری به‬ ‫صورت موقت اداره کشــور را برعهده می گیرد‪ .‬جهانگیری‬ ‫همزمان عالوه بر حزب کارگــزاران در بنیاد باران متعلق به‬ ‫ســیدمحمد خاتمی نیز عضویت دارد و جزو حلقه مشاوران‬ ‫وی اســت‪ .‬ارتباطی که او را به این بخش از اصالح طلبان‬ ‫نزدیک می کند‪ .‬اما جهانگیری کیست؟‬ ‫ششــم و در جریــان تحصن‪ ،‬او بــه همراه زنگنــه و محمد‬ ‫شــریعتمداری مامور شــدند تا از طرف دولت با متحصنین‬ ‫مجلس به گفت وگو بنشــینند‪ .‬ســه نفری که حاال در دولت‬ ‫روحانی نیز حضــور دارند‪ .‬ســال ها بعد و پــس از اتفاقات‬ ‫‪ 88‬درحالی که شــرایط برای فعالیت اصالح طلبان چندان‬ ‫مســاعد نبود‪ ،‬او به همراه مجید انصاری و موسوی الری به‬ ‫دیدار مقام معظم رهبری رفت‪ .‬در استانه انتخابات او یکی از‬ ‫گزینه های مطرح اصالح طلبان برای ریاست جمهوری بود و‬ ‫انچنان که خودش گفته بود قرار بود «اصالح طلبانه بیاید»‪.‬‬ ‫با این حال ورود هاشمی رفسنجانی شرایط را برای او تغییر‬ ‫داد‪ .‬تا دقایق اخر انتخابات حتی خبرهایی منتشر شد مبنی ‬ ‫بر اینکه هاشمی رفسنجانی در انتخابات شرکت نمی کند و‬ ‫اسحاق جهانگیری راهی وزارت کشور شده است‪ .‬اما او به‬ ‫میدان فاطمی نرفت و به جای او هاشمی درحالی که کمتر‬ ‫کسی فکرش را می کرد در دقایق پایانی ثبت نام کرد‪ .‬با امدن‬ ‫هاشمی او به سمت رئیس ستاد انتخاباتی و سخنگوی وی‬ ‫تعیین و شروع به فعالیت کرد‪ .‬بعد از رد صالحیت هاشمی او‬ ‫به ستاد حسن روحانی رفت‪ .‬گفته شد که او از بنیانگذاران و‬ ‫اعضای شورای مرکزی حزب کارگزاران است‪ .‬او همچنان‬ ‫رابطه اش را با کارگزاران حفظ کرده اســت‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫او کــه روزگاری وزیر صنعــت و معدن دولــت خاتمی بود‪،‬‬ ‫بعدها با راه اندازی هفته نامه ای برخــی از اصالح طلبان را‬ ‫گرد خود جمع کــرد؛ اصالح طلبانی که وجهــه اقتصادی‬ ‫داشتند‪ .‬سردبیری این نشریه را امیر حسین مهدوی‪ ،‬سام‬ ‫غفارزاده و سجاد سالک بر عهده داشتند‪ .‬سالک کسی که‬ ‫به جهانگیری بسیار نزدیک بود و حاال عضو شورای مرکزی‬ ‫ن «ندا» است‪.‬‬ ‫تشکل جدید اصالح طلبا ‬ ‫‪37‬‬ ‫دولت‬ ‫انقالب‪ ،‬من یک دانشــجوی ‪ 21‬ســاله بودم‪ .‬مــن در ان‬ ‫دوران به دلیل اینکه درد و رنج روستاها را حس کرده بودم‪،‬‬ ‫به روســتاهای کرمان و بم رفتیــم و از انجــا کارهایمان را‬ ‫اغاز کردیم و بعد از اینکه امام(ره) دســتور تشــکیل جهاد‬ ‫سازندگی را صادر کردند‪ ،‬وارد جهاد سازندگی شدم و از یکی‬ ‫از دهستان های مرزی سیستان و بلوچستان کارم را شروع‬ ‫کردم‪ .‬بعد هم مسئول جهاد سازندگی شهر جیرفت شدم‪ .‬در‬ ‫این مرحله زیاد فرق نداشت چه کسی مسئول است و همه‬ ‫در حد توان خود کار می کردند تا کارها بهتر پیش برود‪».‬‬ ‫ن هاشمی‬ ‫پیوند با حلقه یارا ‬ ‫جهانگیری تا اواسط سال ‪ 1363‬در جهاد کشاورزی‬ ‫کرمان فعالیت کرد‪ .‬سپس در دومین دوره انتخابات مجلس‬ ‫شــورای اســامی توانســت به نمایندگی از مردم جیرفت‬ ‫وارد مجلس شــود‪ .‬ایــن نمایندگی در دوره ســوم مجلس‬ ‫هم تداوم یافت‪ .‬دورانی که ریاســت مجلــس را علی اکبر‬ ‫هاشمی رفسنجانی برعهده داشت و نایب رئیس در مقطعی‬ ‫حســن روحانی بود‪ .‬از همینجــا بود که او به تیم هاشــمی‬ ‫رفســنجانی نزدیک شــد‪ .‬او در مورد دوران نمایندگی خود‬ ‫می گوید‪« :‬من تا سال ‪ 63‬هم مسئول جهاد کرمان بودم و‬ ‫در نهایت هم با رای مردم جیرفت در دوره دوم و سوم مجلس‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬افتخار نمایندگی داشتم‪ .‬من فکر می کنم‬ ‫مجلس جایی اســت که اگر افــراد توانمند باشــند‪ ،‬قدرت‬ ‫دسترسی به اطالعات کشور را دارند و بر اساس استعدادی‬ ‫که دارند می توانند توانمندی خود را بروز دهند‪ .‬همزمان با‬ ‫مجلس‪ ،‬چند کار موازی دیگر هم داشتم‪.‬‬ ‫از طرف نماینــدگان مجلس برای شــرکت در کمیته‬ ‫تخصیص ارز انتخاب شــده بودم و در جلســات این کمیته‬ ‫شرکت می کردم‪ .‬از طرفی در سازمان اقتصادی بنیاد شهید‬ ‫هم حضور داشتم‪ ».‬سابقه اشنایی او با حلقه یاران هاشمی‬ ‫و همچنین کرمانی بودنش باعث شد تا بعد ها به تیم دولت‬ ‫هاشــمی بپیوندد‪ .‬او در ســال ‪ 71‬جایگزین کرباسچی در‬ ‫اســتانداری اصفهان شد‪ .‬کســی که اصفهان را رها کرد تا‬ ‫پایتخت را برای ایت الله اداره کنــد‪ .‬او بعدها به همراه تنی‬ ‫چند از یاران ایت الله هاشــمی حزب کارگزاران سازندگی را‬ ‫راه اندازی کردند‪ .‬بعــد از روی کار امدن دولت اصالحات‪،‬‬ ‫مهنــدس جهانگیــری به عنوان وزیــر صنایــع و معادن به‬ ‫مجلس پنجم معرفی و موفق به کسب رای اعتماد شد‪ .‬وی‬ ‫در هر دو دوره ریاست جمهوری خاتمی وزیر صنایع و معادن‬ ‫بود‪ .‬در دوره دولت اصالحات‪ ،‬دولت ســید محمد خاتمی‪،‬‬ ‫ابتدا به عنوان وزیر معادن و فلزات به مجلس پنجم معرفی‬ ‫و پس از ادغام وزارتخانه ها نیز مســئولیت وزارت صنایع و‬ ‫معادن را عهده دار شــد‪ .‬جهانگیری در ایــن دوران ارتباط‬ ‫خوبی بــا اصالح طلبان‪ ،‬خصوصا طیفــی از اصالح طلبان‬ ‫که فعالیت های اقتصادی و صنعتی داشــتند‪ ،‬برقرار کرد‪.‬‬ ‫همین موضوع ســبب شــد تا اهمیت او در میان انها روز به‬ ‫روز بیشتر شود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سال های حساس پس از انتخابات ‪88‬‬ ‫جهانگیری در دوران تبلیغات ریاست جمهوری ‪ 88‬به‬ ‫نفع میرحسین موسوی تبلیغ می کرد‪ .‬اما بعد از شروع وقایع‬ ‫اعتراضات او از ورود به این جریانــات خودداری کرد‪ .‬تنها‬ ‫یک گزارش از حضور او در جمع سبز ها منتشر شد‪ .‬مردادماه‬ ‫‪ 89‬ســایت مشــرق گزارش داد که او در مراســم افطاری‬ ‫عبدالله نوری کــه در ان حدود ‪ 100‬نفر از چهره های ســبز‬ ‫چون بهزاد نبوی‪ ،‬حبیب الله پیمان‪ ،‬حمیدرضا جال یی پور‪،‬‬ ‫غالمحســین کرباســچی‪ ،‬محمدعلی ابطحــی‪ ،‬علیرضا‬ ‫علوی تبار‪ ،‬سعید حجاریان‪ ،‬محمد نوری زاد‪ ،‬محمد خاتمی‪،‬‬ ‫مهدی کروبــی‪ ،‬محمد موســوی خوئینی هــا و‪ ...‬حضور‬ ‫داشتند‪،‬شــرکت کرده اســت‪ .‬پیوند جهانگیری با عبدالله‬ ‫نوری از زمان تشــکیل کارگزاران و انتخابات مجلس پنجم‬ ‫بیشتر شده بود‪ .‬مشــرق گزارش داد که این مراسم دارای‬ ‫حواشــی بود که باعــث بروز شــکاف های جدیــد در میان‬ ‫گروه‏های سبز شد و این درحالی بود که به برخی افراد گفته‬ ‫شده بود قرار است در این جلســه درباره چگونگی برگزاری‬ ‫مراســم روز قدس بحث و بررســی شود اما شــعله ور شدن‬ ‫اعتراضات و طرح اتهامــات علیه یکدیگر باعث شــد این‬ ‫مراسم ناتمام به پایان برســد‪ .‬جهانگیری یک سال بعد از‬ ‫ان یعنی در مرداد ماه سال ‪ ،90‬در مراسم ضیافت افطاری‬ ‫محمد خاتمی‪ ،‬رئیس بنیاد باران شــرکت کرد‪ .‬این مراسم‬ ‫با حضــور چهره هــای اصالح طلب چون حجت االســام‬ ‫سیدحسن خمینی‪ ،‬موسوی خوئینی ها‪ ،‬محمدرضا خاتمی‪،‬‬ ‫مجید انصاری‪ ،‬محمدعلی ابطحی‪ ،‬معصومه ابتکار و برخی‬ ‫محکومان فتنه ‪ 88‬به همراه خانواده خــود در دفتر حفظ و‬ ‫نشر اثار امام خمینی(ره) برگزار شد‪.‬‬ ‫دیدار با رهبری‬ ‫بعد از وقایع ‪ 88‬رابطه اصالح طلبان و نظام دچار تنش‬ ‫شدید شد‪ .‬انتظار از اصالح طلبان این بود که در کنار نظام با‬ ‫اشوب مقابله کرده و اعتراضشان را از مراجع قانون پیگیری‬ ‫کنند‪ .‬با نزدیک شــدن به انتخابات ریاســت جمهوری دوره‬ ‫یازدهم‪ ،‬سه تن از اصالح طلبان توانستند با رهبری مالقات‬ ‫مهمی را انجام دهند‪ .‬اینجا بود که نقش جهانگیری اهمیت‬ ‫بیشتری پیدا کرد‪ ،‬چرا که او به همراه موسوی الری و مجید‬ ‫انصاری به دیدار با رهبری رفتند‪.‬‬ ‫او بعدها درباره این دیدار گفته بود‪« :‬ما برای دیدار با‬ ‫رهبری درخواست کردیم و ایشان با بزرگواری قبول کردند‬ ‫و ما رفتیم و صحبت کردیم‪ ».‬او در ادامه مهم ترین توصیه‬ ‫رهبری به اصالح طلبان در ان دیدار را بیــان کرد‪« :‬من تا‬ ‫االن هیچ جمله ای از این دیدار را مطرح نکرده ام‪ .‬ایشــان‬ ‫راجع به مطالبی که ما عنوان کردیم‪ ،‬نظراتی داشتند‪ .‬تاکید‬ ‫ویژه ای که ایشان داشتند این بود که کسانی که جمهوری‬ ‫اسالمی را قبول ندارند را از خودتان دور کنید‪».‬‬ ‫نقش جهانگیری در تشکیل کابینه‬ ‫همزمان با تحلیف رئیس جمهور در مجلس‪ ،‬روحانی‬ ‫کابینه خود را نیــز به مجلــس معرفی کــرد‪ .‬کابینه ای که‬ ‫در چیدمــان ان جهانگیری نقش مهمی ایفــا کرده بود‪ .‬از‬ ‫همین رو بود که او بعد ها در جریــان رای اعتماد مجلس به‬ ‫وزرا از انها حمایت کرد‪ .‬جهانگیری گفت که این وزرا بعد از‬ ‫بررسی پیشنهاد هایی که کارگروه های مختلف ارائه کردند‪،‬‬ ‫صورت گرفته اســت‪ .‬او اگرچه گفت که انتخاب ها توسط‬ ‫رئیس جمهور صورت گرفته اما توضیــح داد که روحانی از‬ ‫میان لیستی که به او ارائه شده بود این انتخاب ها را صورت‬ ‫داده اســت‪« :‬مجموعه ای از لیســت های پیشنهادی در‬ ‫اختیار ایشــان قرار گرفت و تاکید ایشــان این بود که یک‬ ‫کابینه اعتدالی تشکیل شــود و ما در شرایطی قرار گرفتیم‬ ‫که فرصت اشــتباه نداریم و دولت نمی تواند با خطا کشــور‬ ‫را اداره کند‪»...‬‬ ‫حاال و پس از گذشت دو سال از عمر دولت‪ ،‬در حالی‬ ‫که این دولت فکر می کند پایه های ان سفت تر شده است‪،‬‬ ‫تصمیم به ترمیم کابینه گرفته اســت‪ .‬در این میان عده ای‬ ‫از اصالح طلبان خواهان ترمیم کابینه به نفع خود هســتند‬ ‫و برای این کار بهترین فردی که در دســت دارند‪ ،‬اسحاق‬ ‫جهانگیری اســت‪ .‬یکی از نقاط مهمی کــه جهانگیری در‬ ‫انتخاب ان تاثیرگذار بــود‪ ،‬انتخاب معاون سیاســی وزیر‬ ‫کشور بود‪ .‬معاونتی که قریب ‪ 10‬ماه با سرپرست اداره شد‬ ‫و اصالح طلبان تالش زیادی کردنــد تا فرد نزدیک به خود‬ ‫را به این پســت روانه کنند‪ .‬اینکه جهانگیــری تا چه اندازه‬ ‫می تواند در ترمیم کابینه رضایت اصالح طلبان را جلب کند‬ ‫به ماه های اینده بستگی دارد‪ ،‬اما انچه مسلم است او یکی‬ ‫از پایه های کلیدی تغییرات در کابینه روحانی خواهد بود‪.‬‬ ‫معمایتغییر‬ ‫‪2‬‬ ‫ایا پروژه تغییرات کابینه در اختیار‬ ‫اسحاقجهانگیریاست؟‬ ‫یک معمای پیچیده که هنوز پاسخ ان پیدا نشده؛ «چرا‬ ‫اشناگفتکابینهتغییرمی کند؟»‬ ‫این ســوال البت ه میان همه تحلیل ها و گمانه زنی هایی‬ ‫که این روزها در مورد گزینه های رفتن و ماندن منتشــر شده‪،‬‬ ‫چندان مجالی برای طرحش وجود نداشــته‪ .‬حاال اما شــاید‬ ‫دست باال را ان تحلیلی داشته باشد که به حل این معما کمک‬ ‫کند‪ .‬باید پازل هایی که اطرافیان روحانی تهیه کرده اند را کنار‬ ‫همچید‪.‬حسام الدیناشنادرمصاحبهبااندیشهپویا می گوید‪:‬‬ ‫«برخی اســتانداران توانایی کافی برای اداره استان را ندارند‪.‬‬ ‫برخیازسفرهایاستانیبرایتیمرئیس جمهورروشنکردکه‬ ‫برخالفتصوراولیهبرخیاستاندارانتواناییکافیبرایاداره‬ ‫استانندارند‪.‬بنابراینتغییراتدردولتاتفاقخواهدافتاد‪،‬هم‬ ‫در سطح وزرا و هم در سطح استاندارها‪ ».‬این شاید مهمترین‬ ‫بخشمصاحبهبودامابههردلیلیاینموضوعتیترنمی شود‪.‬‬ ‫رسانه ها اما از کنار طرح چنین نظری از سوی یک فرد نزدیک‬ ‫بهحسنروحانیبهسادگینمی گذرند‪«.‬اغازتغییردرکابینه»؛‬ ‫تیترهاییبااینمضامینویترینروزنامه های صبحتهرانراپر‬ ‫می کند‪ .‬همه نگاه ها به دولت دوخته و سونامی گمانه زنی هم‬ ‫به راه می افتد‪ .‬از علی اکبر صالحی تا عباس اخوندی؛ اسامی ‬ ‫گزینه های محتمل برای رفتن ردیف می شود در کنار افرادی‬ ‫همچونمرتضیبانکومحمدفروزندهبه عنوانکسانیکهبه‬ ‫کابینهواردمی شوند‪.‬فارغازاینکهنامچهکسان دیگریازسوی‬ ‫طیف هایمختلفسیاسیورسانه ایدراینموردبهمیانامد‪،‬‬ ‫چهره هایدولتیهمگیموردسوالخبرنگارانبودند‪«:‬دلیل‬ ‫تغییرکابینهچیست؟»ودرستهمینجاستکهجورچیناین‬ ‫پازل‪ ،‬تکه های متفاوتی را به خود می بیند‪ .‬از تایید رســمی تا‬ ‫تکذیبمحض‪.‬سخنگویدولتدریکسفراستانیمی گوید‪:‬‬ ‫«طبقاصل‪ 113‬قانوناساسی‪،‬رئیس جمهوریمسئولاجرای‬ ‫قانون در کشور و پس از مقام معظم رهبری عالی ترین مقام در‬ ‫کشور است و در این پیوند نیز دارای اختیاراتی است‪ .‬در مقابل‬ ‫اختیاراتیکهرئیس جمهوریبرعهدهدارد‪،‬مردمنیزمطالباتی‬ ‫از وی دارند که طبیعی است رئیس جمهوری از عملکرد خود و‬ ‫مجریانکشورارزیابیداشتهباشدودراینارزیابی ها‪،‬جابه جایی‬ ‫برخیافرادنیزضروریباشد‪».‬همزماناسحاق جهانگیریکه‬ ‫معاون اول کابینه است‪ ،‬در سخنانی مهم می گوید‪« :‬راجع به‬ ‫مدیرانارشددولت‪،‬رئیس جمهوریودولتتصمیممی گیرد‪.‬‬ ‫مدیران ارشــد به طور مرتب مورد ارزیابی قرار می گیرند و حتما‬ ‫هم این ارزیابی یا توســط رئیس جمهوری انجام می شود یا به‬ ‫بندهمحولکرده اندکهمنانجاممی دهم‪.‬این گونهنیستکه‬ ‫مدیران ارشد دولت در جاهایمختلفدارندارزیابیمی شوند‪،‬‬ ‫نه؛اگرازدوستانهمکسیارزیابیانجاممی دهد‪،‬حتمابرای‬ ‫بندهیارئیس جمهوریارسالمی کند‪.‬درنهایترئیس جمهوری‬ ‫تصمی م می گیرند که چه کسی باید جا به جا شود یا نه‪ .‬تاکنون‬ ‫جابه جایی هایــی کرده ایم‪ .‬در این دوران اســتاندار یا مدیران‬ ‫دیگریبودندکهتغییرکردن دبرخیجاهابهتغییررسیدی مامابه‬ ‫دلیل محدودیت هایی که دولت با ان رو به روســت‪ ،‬مصلحت‬ ‫نمی دانیموفکرنمی کنیمکهتغییرممکناستتبدیلبهوضع‬ ‫بهتریشود‪،‬بایدتحملکنیم‪».‬ان سو ترامامحمدنهاوندیان‬ ‫برخالف سایرین چنین اظهارنظر می کند‪« :‬تغییری در سطح‬ ‫مدیریتی کابینه دولت وجود ندارد و تنها به بررسی عملکرد وزرا‬ ‫پرداخته می شــود‪ .‬برای ارزیابی عملکــرد وزرا فرایند طبیعی‬ ‫وجود دارد که بر این اســاس در هر گام ایــن موضوع صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬به طور کلی‪ ،‬هیچ گونه تغییراتی در سطح مدیریتی‬ ‫کابینهنیست‪».‬‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزابودولت‬ ‫تاکتیک «اشنا»‬ ‫حاال با مــرور روندی که دولتی های نزدیــک به روحانی‬ ‫طراحیکرده اند‪،‬می توانگزاره هایییافتبرایحلمعما‪.‬‬ ‫‪-1‬حسام الدیناشنایکیازافرادنزدیکبهحسنروحانی‬ ‫است ؛هممعتمدوهمطرفمشورت‪.‬پسبهسادگینمی توان‬ ‫از کنار حرف او با این توضیح ثانوی خودش که گفته «نظرش‬ ‫شخصیبوده» گذشت‪.‬بهیکمعنااوبی تردیدهدفیازطرح‬ ‫ایننکتهمهمداشتهاست‪.‬باهمینپیشفرضمی توانگفت‪:‬‬ ‫الف) واقعا قرار اســت تغییری یا تغییراتــی در کابینه به‬ ‫وجود بیاید که اظهارات حســام الدین اشــنا مــوج اول برای‬ ‫دریافت واکنش ها به این رخداد مهم بوده اســت‪ .‬ب) دولت‬ ‫همان طور که اسحاق جهانگیری گفته اســت‪« :‬در مواردی‬ ‫به دلیل محدودیت هایی که دولت با ان رو به روست مصلحت‬ ‫نمی دانیم و فکــر نمی کنیم که تغییر ممکن اســت تبدیل به‬ ‫وضعبهتریشود‪،‬بایدتحملکنیم»شایددربرخیپست هابه‬ ‫هردلیلیتواناییتغییرندارد‪.‬شایدایناظهاراتاشناکههمراه‬ ‫شدهباواکنش هایمتناقضنزدیکانروحانیفقطیکپالس‬ ‫هشدار امیز به کســانی بوده که روحانی فعال مجبور است انها‬ ‫رانگهدارد‪.‬شایدبااینتاکتیکتحولیدررفتارانهارخدهد‪.‬‬ ‫‪-2‬تصمیم گیرینهاییباچهکسیاست؟پاسخاینسوال‬ ‫حتمادرحلمعماموثراست‪.‬چراکههمینجامشخصمی شود‬ ‫کهاگرقراربررفتنباشدچهکسانیبیشتردرتیر رسهستند‪.‬به‬ ‫یکمعنااگرگفتهشودکهمسئولیافردتصمی مگیردراینمورد‬ ‫اسحاقجهانگیریاستیا روحانیطبعاتفاوتزیادیخواهد‬ ‫داشتبااینکهمسئولاینتغییرمثالفردیمثلاشنایامحمد‬ ‫نهاوندیانیاعلییونسیاست‪.‬اسحاقجهانگیریرکوصریح‬ ‫در این مورد مسئولیت مســتقیم را به خودش و رئیس جمهور‬ ‫نســبت می دهد‪ .‬پس حاال باید به این فکر کرد که چه کسانی‬ ‫از جهانگیری دورتر یا به او نزدیک ترند‪ .‬او که یک تکنوکرات و‬ ‫چهرهنزدیکبههاشمی رفسنجانیاستوالبتهاصالح طلب‪.‬‬ ‫‪«-3‬تغییراتدرراهاست»‪«،‬می خواهیمتغییردهیماما‬ ‫مصلحت نیســت»‪« ،‬تغییرات در دولت را تکذیب می کنیم»‬ ‫و «فعال قرار نیست کسی تغییر کند» اینها شــاید در نگاه اول‬ ‫اظهاراتی متناقض با شند اما در سطح دیگری از تحلیل شاید‬ ‫پازل هایمرتبیباشندازتصویریکهدولتبنادارددرنیمهعمر‬ ‫خود به مخاطبانش نشان دهد‪ .‬به یک معنا شاید بناست گفته‬ ‫شود دولت برخی ناکارامدی ها را حس کرده و نسخه ان را نیز‬ ‫تغییرمی داند اما به هر دلیلی بنای تغییر وجود ندارد‪ .‬این یعنی‬ ‫اینکهسطحباالیکابینهنمی خواهدهزینهناکارامدیبخشی‬ ‫از دولت را بدهد‪ .‬به دیگر سخن اینکه شــاید در فاز بعدی این‬ ‫تاکتیک‪ ،‬برخی از انها که ناکارامدند تابلو دار شــوند؛ این از ما‬ ‫نیستامامصلحتهمنیستکهبرود‪.‬بههشداررئیس جمهور‬ ‫در این مورد دقت کنید‪« :‬عنوان‪ ،‬مارک‪ ،‬ایــن و ان و الف و ب‬ ‫برای ما مطرح نیســت و نباید هیچ خادمــی را از ارائه خدمت‬ ‫محرومکنیمامامسئوالناجراییبایدبهرایمردمدر‪ 24‬خرداد‬ ‫‪ 92‬معتقدباشند‪».‬‬ ‫سونامی گمانه‬ ‫حاال که به اینجای مطلب رســیده ایم حتما باید در مورد‬ ‫افرادی که این روزها نامشــان به زبان ها افتاده بحث کنیم‪.‬‬ ‫انگونه که رســانه های نزدیک به دولت می گویند هفت وزیر‬ ‫شــامل وزیران راه (اخوندی)‪ ،‬صنعت (نعمت زاده)‪ ،‬کشــور‬ ‫(رحمانی فضلــی)‪ ،‬ورزش و جوانــان (گــودرزی)‪ ،‬اموزش و‬ ‫پرورش(فانی)‪،‬ارتباطات(واعظی)وارشاد(جنتی)درمعرض‬ ‫تغییر قرار دارند‪ .‬به عنوان مثال روزنامه اعتماد به نقل از منابع‬ ‫خودنوشتهاست‪«:‬بر اساساخباریکه«اعتماد»ازاناطالع‬ ‫پیداکردهاست‪،‬بحث هاییتقریباجدیبرایجابه جاییدووزیر‬ ‫و یک معاون رئیس جمهور در جریان است‪ .‬بر این اساس به‬ ‫نظر می رسد محمدرضا نعمت زاده‪ ،‬محمود گودرزی و مسعود‬ ‫سلطانی فردرصفاولتغییراتکابینهقراربگیرند‪.‬محمدرضا‬ ‫نعمت زادهکهازروزاولمنتقدانیسرسختدرمجلسداشت‪،‬‬ ‫بعد از کمتر از دو ســال در طیف حامیان دولت هم منتقدانی‬ ‫جدی پیدا کرده است‪ .‬او دیگر برای این طیف ها رئیس ستاد‬ ‫انتخاباتی نامزد پیروز سال‪ ٩٢‬نیست‪ .‬حاال خیلی از هواداران‬ ‫دولت از او با کارنامه بحث برانگیز مدیریــت ‪ ٢٠‬ماهه اش در‬ ‫وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت یــاد می کنند‪ .‬در همین حال‬ ‫محمود گودرزیهم که از اول نتوانسته بود چندان برایطیف‬ ‫هواداران دولت وزیری قابل توجه باشد‪ ،‬اخیرا زیر بار انتقادات‬ ‫دولتی ها هم رفته و همزمان انتقاد از او در جمع های ورزشــی‬ ‫نیزباالگرفتهاست‪ .‬همزمانامابرخیدیگرازرسانه هاحتیاز‬ ‫تغییر رئیس سازمان انرژی اتمی هم سخن به میان اورده اند‪.‬‬ ‫تازه ترینخبراماایناستکهبرخیرسانه هاینزدیکبهدولت‬ ‫گفته اند مجید انصاری از گزینه های تغییر است‪ .‬پیشرو تر از‬ ‫همه این ســایت ندای ایرانیان بود که گفت مجید انصاری از‬ ‫گزینه هایجابه جاییاست‪.‬سایتمتعلقبهصادقخرازیالبته‬ ‫بهنقلازمنابعیگفتهبودکهمجیدانصاریازمعاونتپارلمانیبه‬ ‫وزارت کشور خواهد رفت و جایگزین رحمانی فضلی می شود‪.‬‬ ‫اما در تحلیلی جدید سایت انتخاب که از رسانه های نزدیک به‬ ‫دولت به شمار می اید نوشته اســت‪« :‬برخی اخبار از «تالش‬ ‫جریانقدرتمنددولتیبرایکناره گیریمجیدانصاریازمعاونت‬ ‫پارلمانی رئیس جمهور و کاندیدا شــدن در انتخابات مجلس‬ ‫ اینده» حکایت دارد‪ .‬این جریان پرنفوذ دولتی معتقد اســت‪،‬‬ ‫انصاری عملکرد موفقی در معاونــت پارلمانی رئیس جمهور‬ ‫که پل ارتباطی دولت و مجلس اســت‪ ،‬نداشته است‪ .‬با این‬ ‫حال‪ ،‬همین منابع به «انتخاب» گفته اند که انصاری در برابر‬ ‫این فشارها مقاومت کرده است‪ .‬انصاری همچنین گفته که‬ ‫تمایلی برای شرکت در انتخابات اینده مجلس ندارد‪ ».‬اما در‬ ‫مورد وزارت کشور همچنان رسانه ها از محمد فروزنده هم نام‬ ‫می برند ؛ او اگر چه یک اصالح طلب نیســت اما برای حسن‬ ‫روحانی دو ویژگی مهم دار د ؛ نخســت اینکه از زیر بار فشارها‬ ‫برای تغییر رحمانی فضلی شانه خالی می کند و دوم اینکه یک‬ ‫ی نفرستاده تا با اماج‬ ‫اصالح طلب را به ساختمان میدان فاطم ‬ ‫انتقادهایاصولگرایانانهمدراستانهانتخاباتمواجهشود‪.‬‬ ‫گزینه وزارت صنعت کیست؟‬ ‫هفته گذشــته ســایت مثلث انالین نیز خبری را در مورد‬ ‫احتمال تغییرات در کابینه منتشــر کرد‪ .‬مثلث انالین نوشت‬ ‫که دولت برای وزارت صنعت و معــدن دو گزینه مد نظر دارد‪،‬‬ ‫اول ‪،‬دکترمهدیکرباسیانودوم ‪،‬سیدحسین هاشمی‪.‬دکتر‬ ‫کرباسیانمعاونوزیرصنعتومعدنوهمچنینرئیسایمیدور‬ ‫(سازمانتوسعهونوسازیمعادنوصنایعمعدنیایران )است‪.‬‬ ‫او همچنین ریاست کل گمرک کشــور را در نیز در کارنامه خود‬ ‫دارد‪.‬رقیبکرباسیاندروزارتصنعتومعدنحسینهاشمی‪،‬‬ ‫استاندارتهراناست‪.‬پیش تردربارهریاستبرسازمانایمیدور‬ ‫نام حسین هاشمی نیز بر سر زبان ها بود و شایعاتی از انتصاب‬ ‫ویبهاینسمتشنیدهمی شد‪،‬امادرنهایتدکترکرباسیانبه‬ ‫سمت رئیس هیات عامل ایمیدور منصوب شد‪ .‬بر این اساس‬ ‫حاالمی توانگفتمعمایتغییرکابینهبهنوعیپلنیاستکه‬ ‫برخی مشــاوران دولت در ذهن دارند ؛ طرحی برای روز مبادا با‬ ‫کاربری هایفراوان!‬ ‫اخوندی؛ وزیری با حامیان متعدد‬ ‫هر وقت صحبت از تغییر در کابینه می شود بدون درنگ‬ ‫نامعباساخوندیهمبهمیانمی اید‪.‬اومخالفانمتعددیدارد‬ ‫همدراصالح طلبانوهمدراصولگرایانامااینتنهایکسوی‬ ‫ماجراست‪.‬اخوندییکتکنوکراتاستکهحامیانقدریهم‬ ‫دارد‪ .‬هم در پارلمان و هم در شاکله دولت‪ .‬فعال تنها گزینه ای‬ ‫که می گویند ممکن اســت جایگزین اخوندی شود عبدالعلی ‬ ‫زاده است‪ .‬هر چه هست او هفته گذشته توانست بدون اینکه‬ ‫از مجلس کارت زرد بگیرد به پاستور بازگردد‪ .‬دیگر افرادی که‬ ‫گفتهمی شوداحتمالتغییرشانوجوددارد‪،‬علی اکبرصالحی‬ ‫و علی ربیعی است‪ .‬از جعفر توفیقی و علی عباسپور به عنوان‬ ‫جایگزین هــای احتمالی علی اکبر صالحی‪ ،‬رئیس ســازمان‬ ‫یناممی برند‪.‬ازمرتضیبانکهمبه عنوانجایگزین‬ ‫انرژیاتم ‬ ‫احتمالیعلیربیعیوزیرکارنامبردهشدهاست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫اتمام حجت هسته ای‬ ‫ســخنان مهم رهبر معظم انقالب مذاکرات هســته ای را وارد فاز جدیدی‬ ‫کرده است‪.‬ایشان با روشــنگری ‪ ،‬از زیاده خواهی های غرب سخن گفته اند و‬ ‫البته تاکید کرده اند که اجازه اینکه انها به خواست های غیر قانونی خود برسند‬ ‫را نخواهند داد‪ .‬چنین است که می توان گفت اکنون مذاکرات ان هم پنج هفته‬ ‫مانده به موعد نهایی به مرحله بسیار حساسی رسیده است‪.‬‬ ‫ساخته است‪ .‬انها می خواهند بازرسی از مراکز نظامی داشته‬ ‫باشــند و البته از برخی مقامات و دانشــمندان ما هم بازجویی‬ ‫کنند‪ .‬با بیانات روشنگرانه مقام معظم رهبری حاال بدون توجه‬ ‫به همه خبرهای تایید نشده می توان تحلیلی درست از شرایط‬ ‫پیرامونی پرونده هسته ای داشت و تصویر روشن و واضحی از‬ ‫ایندهمذاکرات به دست اورد‪.‬‬ ‫اخبار تازه‬ ‫سکتهدرمذاکرات‬ ‫واکنشایراندرمقابل«توافقبد»چهخواهدبود؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪1‬‬ ‫گاهی خبرها ان چنان محرمانه و سر به مهرند ک ه تردید‬ ‫در مورد درســتی یا نادرستی شــان حتما اجازه نخواهد داد که‬ ‫تحلیل ها در مورد یک موضوع با درجه ای مشخص از درست‬ ‫و نزدیک به واقعیت بودن همراه باشــد‪ .‬این قاعده عجالتا در‬ ‫مورد شرایط پرونده و مذاکرات هسته ای ایران صدق می کند‪.‬‬ ‫مذاکراتی که از ابتدا ان چنان سکرت و محرمانه بوده که هنوز‬ ‫حتی برخی از مقامات هم از همه جزئیات ان با خبر نیســتند و‬ ‫انچه در محافل سیاسی و رسانه ای دهان به دهان می چرخد‪،‬‬ ‫یا کلیاتی درز کرده از برخی جلســات اســت یا ثمره واکاوی و‬ ‫ریز بینی برخی رســانه های غربی که به طرف های مذاکرات‬ ‫نزدیک هســتند‪ .‬پنج هفته به موعد نهایی توافق زمان باقی‬ ‫ماندهودرحالیکهمذاکراتدرویندنبالمی شودقاعدهماجرا‬ ‫عوضشدهاست‪.‬گوییشرایطمذاکراتچرخیدهوتغییرکرده‬ ‫است و البته این بارتصمیمکالن بر این استکه مردم از انچه‬ ‫طرفمقابلمی خواهدبااطالعباشند‪ .‬بی شکچنیناستکه‬ ‫رهبر معظم انقالب شــخصا ورود کرده اند و شــفاف و صریح‬ ‫برای مردم روشنگری کرده اند‪ .‬ایشــان از انچه غرب به زیاده‬ ‫می خواهد و از اینکه انها بازی جدیدی را اغاز کرده اند ســخن‬ ‫به میان اورده اند‪.‬‬ ‫یک مقطع مهم دیگر در حال تجربه شــدن است‪ .‬این‬ ‫را می توان به خوبی از سخنان رهبری اســتنباط کرد‪ .‬ایشان‬ ‫که از ابتدا فرموده بودند در جزئیــات دخالت نمی کنند اکنون‬ ‫هشــدارهایی در مورد عبور از خطــوط قرمز داده انــد و البته‬ ‫تاکید کرده اند که اجازه رسیدن طرف مقابل به خواست های‬ ‫غیر قانونی اشرانمی دهند‪.‬اماماجراچیست؟‬ ‫رهبرمعظمانقالبفرموده اند‪«:‬اجازههیچ گونهبازرسی‬ ‫از هیچ یک از مراکز نظامی و همچنین گفت وگو با دانشمندان‬ ‫هسته ای و سایر رشــته های حســاس و اهانت به حریم انها‬ ‫داده نخواهد شــد‪ .‬من اجازه نخواهم داد که بیگانگان بیایند‬ ‫و با دانشمندان و فرزندان عزیز و برجسته این ملت صحبت و‬ ‫از انان بازجویی کنند‪ ».‬این ســخنان فرمانده کل قوا دو مورد‬ ‫از چالش های محل اختــاف در مذاکرات را به خوبی نمایان‬ ‫علی اکبر والیتی فرد مهمی در سیاســت خارجی ایران‬ ‫است‪ .‬او مشــاور بین الملل مقام معظم رهبری است و البته‬ ‫به عنوان یکی از نزدیکترین و مطلع ترین افراد در مورد پرونده‬ ‫هسته ایایرانشناختهمی شود‪.‬اودرجدی ترینمصاحبه اش‬ ‫حرف هایمهمیزدهاست؛حرف هاییکهنشانه هایمهمی ‬ ‫در بــر دارد‪ .‬او که چند روز قبل از ســخنرانی مهم رهبر معظم‬ ‫انقالب‪ ،‬مصاحبه کرده است می گوید‪« :‬هدف و عادت انها‬ ‫{امریکایی ها} همین اســت و بعد از اینکه مذاکرات شــروع‬ ‫می شــود‪ ،‬قدم به قدم از ان قول اولیه عقب می نشینند‪ .‬نکته‬ ‫مهم این اســت که هربار مذاکــره می کنند‪ ،‬بعــدش دبه در‬ ‫می اورند و همان حرف هایی که قبال به نوعی درباره انها تفاهم‬ ‫حاصل شــده اســت‪ ،‬دو مرتبه تکرار می کنند و بعد ادعاهای‬ ‫جدیدی مطرح می نماینــد‪ ».‬او البته در بخــش مهمتری از‬ ‫مصاحبه اش در مقام بیان مصداق گفته است‪« :‬مثال درباره‬ ‫فردو بعد از تالش های زیادی که تیم مذاکره کننده ما انجام‬ ‫داد‪ ،‬قراری را قبــول کردند‪ ،‬ولی در نوبت بعدی که ســر میز‬ ‫مذاکراتامدند‪،‬حرف هایدیگریزدندکهباحرف هایقبلی‬ ‫متفاوت بود؛ یعنی حتی به تعهد خودشان هم پایبند نبودند‪.‬‬ ‫نکتهجالب ترانکهامریکایی هاحتیبهانچهدر«فکت شیت»‬ ‫خودشان در مورد فردو اورده بودند هم عمل نکردند و در دفعه‬ ‫بعدیکهسرمیزمذاکراتحاضرشدند‪،‬خالف«فکت شیت»‬ ‫خودشــان حرف زدند‪ .‬یا قرار بر این شده بود که قطعنامه ای‬ ‫در شــورای امنیت به تصویب برســد که قطعنامه های قبلی‬ ‫علیه ایران را ملغی کنــد‪ .‬بنابراین دیگر معنا نــدارد ایران در‬ ‫ی که انها‬ ‫فصل هفتم منشور سازمان ملل باقی بماند‪ ،‬درحال ‬ ‫می گویند ایران باید برای مدت طوالنی در فصل هفتم باقی‬ ‫بماند‪ .‬چنین چیزی مورد قبول نیســت‪ .‬در واقع انها هر دفعه‬ ‫چیــزی را مطرح می کنند کــه با مطالب قبلی شــان متفاوت‬ ‫است‪ .‬مثال وزیر خارجه امریکا زمانی توافقی می کند‪ ،‬بعد در‬ ‫نوبت بعدی حرف دیگری می زند‪ .‬بعد که این موضوع را به او‬ ‫می گویند‪ ،‬در جواب می گوید کارشناسان به ما ایراد گرفتند‪.‬‬ ‫خب موقعی که وزیر خارجه یک کشــور در مذاکره ای شرکت‬ ‫می کند‪ ،‬یک تیم کارشناســی بزرگ پشت سر او هستند‪ .‬تیم‬ ‫مذاکره کننده در همــان ژنو یا هر جای دیگــر‪ ،‬در مکان ویژه‬ ‫ضدشــنود‪ ،‬مطالب را منعکس می کند و از انها دستورالعمل‬ ‫می گیرد و حین مذاکرات هم مرتب این کار تکرار می شــود‪.‬‬ ‫بنابراینپذیرفتهنیستکهچیزیراقبولکنندودفعهبعدبگویند‬ ‫مورد قبولشــان نیســت‪ .‬یک مطلب دیگر هم همین قضیه‬ ‫مصوبه ســنا و مجلس نمایندگان یا دربــاره مدت محدودیت‬ ‫نسبی فعالیت های هسته ای ایران است که تا به حال اعداد‬ ‫متفاوتیگفته اند‪.‬هرکسیمی رسد‪،‬عددیرابیانمی کند‪».‬‬ ‫اگر بنا باشد انچه تا کنون مطرح شده را صورت بندی کنیم تا‬ ‫موضوعات محل اختالف روشن شود می توانیم بگوییم که‬ ‫اگرچه تصور می شــد دو طرف در مذاکرات لــوزان درباره راه‬ ‫حل ها به توافق رســیده اند‪ ،‬اما خبرهای جدید حکایت از ان‬ ‫دارد که تیم امریکایی در برخی موضوعات از تفاهمات لوزان‬ ‫عقب نشینیکردهوخواستارجایگزینشدنراه حل هایتفاهم‬ ‫احزابو‬ ‫شخصیت‬ ‫ ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫شــده با راه حل های جدید شده اســت‪ .‬مطابق گزارش های‬ ‫موجودامریکادر چهار موضوع دیدگاه خود را تغییر داده است‪:‬‬ ‫‪-1‬تعدادماشین هادرفردو‬ ‫‪-2‬زمان بندیتحقیقوتوسعه‬ ‫‪-3‬زمان بندیتعلیقتحریم ها‬ ‫‪ -4‬مکان ها و افرادی که باید اژانس به انها درسترســی‬ ‫پیداکند‪.‬‬ ‫از بازرسی تا بازجویی‬ ‫توافق پرماجرا‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫واقعیت این است که اکنون در کشور دو عقیده در مورد‬ ‫نحوه مواجهه با طــرف مقابل وجود دارد؛ ایــن را می توان از‬ ‫نشانه هاوبرون داد هافهمید‪.‬تفکریکهمی توانانرابهخوبی‬ ‫در رده باالی حاکمیتی دید باورش بر این پایه استوار است که‬ ‫طرفمقابلزیاده خواهاستوکوتاهامدندرمقابلاومی تواند‬ ‫هزینه های فراوانی را به جهت از دست دادن امتیازهای مهم‬ ‫در مذاکره به کشور تحمیل کند‪ .‬این تفکر بر این باور است که‬ ‫توافق به هر قیمتی نمی ارزد و اساسا بنا به دالیل قابل شماری‬ ‫توافق تنها نسخه نجات بخش کشــور نیست‪ .‬دیدگاهی که‬ ‫البتههرگزنگفتهمخالفمذاکراتاستوبایدجلویمذاکرات‬ ‫را گرفت‪ .‬چنین عقیده ای البته بر این پایه استوار است که اگر‬ ‫توافقی هم قرار است صورت بگیرد باید با حفظ خطوط قرمز‬ ‫نظاموحقوقمردمباشد‪.‬اینتفکرمعتقداستکهتوافقروی‬ ‫میزفعلیتوافقبداستونبایدانراامضاکرد‪.‬‬ ‫شــفاف و صریح باید گفت که مقابل چنیــن عقیده ای‬ ‫یک دیدگاه دیگر هــم وجود دارد که می گویــد توافق اکنون‬ ‫نیاز اساسی کشور است و باید به هر قیمتی به ان دست یافت‪.‬‬ ‫به یک معنا توافق اکنــون برای انها به یک مســاله حیثیتی‬ ‫تبدیلشدهکهبهاشتباههویتوجودیعقبهچنینتفکرینیز‬ ‫محدود به رسیدن بهتوافقشده است‪.‬ایندرستجاییاست‬ ‫که موجب شده طرف مقابل احساس کند پاشنه اشیل را یافته‬ ‫است‪.‬انهابهاینتصویرفکرمی کنندکهبرخیدرایرانتوافق‬ ‫را به هر قمیتی می خواهند‪ ،‬ان هم درســت در شرایطی که به‬ ‫تعبیررهبرمعظمانقالبانهابیشترازمابهتوافقنیازدارند‪.‬‬ ‫بیاییــد شــفاف تر صحبت کنیــم! انچه طــرف مقابل‬ ‫می خواهدایناستکه‪:‬‬ ‫‪ )1‬از مراکز نظامی ایران در هر زمانی که بخواهند بازدید‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫‪ )2‬از مقامات امنیتی و دانشــمندان هسته ای ما بازدید‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫‪)3‬ایرانرابرخالفتوافقلوزانفعالازبندهفتسازمان‬ ‫مللخارجنکنند‪.‬‬ ‫‪)4‬زمان بندیلغوتحریم هارابه گونه اینابرابرباتعهدات‬ ‫ایرانتغییردهند‪.‬‬ ‫‪ )5‬برای زمان ممنوعیت دســتیابی ایران به غنی سازی‬ ‫صنعتیسقفیمعیننمی کنند‪.‬‬ ‫‪ )6‬از لغو همه تحریم ها ســ ر باز می زنند حتی انهایی که‬ ‫صرفاتیترهسته ایدارند‪.‬‬ ‫‪ )7‬مقابل تحقیق و توسعه ایران بندهای محدود کننده‬ ‫جدید اورده اند‪.‬‬ ‫شاید بندهای دیگری را هم بتوان به این فهرست اضافه‬ ‫کرد اما هر چه هست الاقل این هفت بند تا امروز مسجل شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫سوال این اســت که درصورتی که به این خواست های‬ ‫طرفمقابلتنبدهیمایایکتوافقخوبحاصلشدهاست؟‬ ‫ایا تیم پیشین نمی توانست به راحتی به چنین توافقی ضعیف‬ ‫و غیر قابل قبول دست یابد؟ ایا‪ 17‬ماه مذاکره باید چنین ثمری‬ ‫داشته باشد‪ .‬پرواضح است که نظام جمهوری اسالمی هرگز‬ ‫زیر بار این زیاده خواهی ها نخواهد رفت وبی پرده وصریح باید‬ ‫گفتتیممذاکره کنندهکهنمایندهایراندرایناوردگاهمهمهم‬ ‫هست راهی جز دنبال کردن انچه ملت می خواهد ندارد‪ .‬پس‬ ‫بهتر است همه مثل هم فکر کنیم ان هم مقابل یک دشمن‬ ‫زیاده خواه‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مجادلهمهمی درموردبازرسیازمراکزنظامیایرانپدید‬ ‫امده است‪ .‬فارغ از انچه در اتاق ضد شنود مذاکرات می گذرد‪،‬‬ ‫این یوکیا امانو است که شــفاف و صریح می گوید که اژانس‬ ‫به دنبال بازرسی از مراکز نظامی اســت و این البته تفسیر او از‬ ‫یکی از قوانین است‪ .‬ماجرا از این قرار است که یوکیا امانو‪ ،‬در‬ ‫مصاحبه ای با خبرگزاری اسوشیتدپرس ادعا کرده که اژانس‬ ‫بر اســاس مفاد توافق هســته ای بین ایران و گروه ‪ 5+1‬حق‬ ‫دسترسی به سایت های نظامی ایران را دارد‪ .‬امانو گفته است‬ ‫که ایران در بیانیه لوزان که در ‪ 13‬فروردین سال جاری اعالم‬ ‫شد به طور مشــخص با اجرای «پروتکل الحاقی» موافقت‬ ‫کرده اســت‪« .‬پروتکل الحاقی» که یکی از توافقنامه های‬ ‫پادمانیاژانساست‪،‬جزووظایفکشورهایعضومعاهدهمنع‬ ‫ی(ان پی تی)نیستوبه عنواناقدامی‬ ‫گسترشسالح هایاتم ‬ ‫ اطمینان ساز انجام می شود‪ .‬این قرارداد امکان بازرسی های‬ ‫ی مناطق مورد نظر اعم از تاسیسات‬ ‫وســیع و ســرزده از تمام ‬ ‫اعالم شده و نشده را برای بازرســان اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی فراهممی کند‪.‬‬ ‫ایران در جریان توافق موســوم به «ســعداباد» که در‬ ‫پاییز ســال ‪ ۱۳۸۲‬در تهران بین وزرای امور خارجه انگلیس‪،‬‬ ‫فرانسه و المان با «حســن روحانی» دبیر وقت شورای عالی‬ ‫امنیت ملی و مذاکره کننده ارشد اتمی به دست امد‪ ،‬با پذیرش‬ ‫این پروتکل موافقت کرد و پیش از تصویب در مجلس‪ ،‬ان را‬ ‫داوطلبانهبهاجراگذاشتاماپسازعدمپایبندیاینسهکشور‬ ‫به تعهداتشان و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت‪ ،‬مجلس‬ ‫شورای اســامی دولت را به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل‬ ‫الحاقی ملزم کرد‪ .‬مدیرکل اژانس بین المللی انرژی اتمی در‬ ‫مصاحبه اخیر خود مدعی شد این نهاد دیده بان هسته ای در‬ ‫حالحاضرمطابققواعدییکسانویکنواختباسایرکشورها‬ ‫خواستاردسترسینظامیبهتاسیساتهسته ایایراناست‪.‬‬ ‫ویگفت‪«:‬دربسیاریازکشورهایدیگرماگاهبهگاهو‬ ‫هر زمان‪ ،‬دلیل داشته باشیم خواستار دسترسی به سایت های‬ ‫نظامی می شــویم‪ .‬چرا برای ایران اینطور نباشد؟ اگر ما دلیل‬ ‫برای دسترسی (به ســایت های نظامی ایران) داشته باشیم‬ ‫اینکارراانجاممی دهیموایراناصوالمجبوراستبپذیرد‪».‬‬ ‫از میان بیش از ‪ 100‬کشور که در حال حاضر «پروتکل‬ ‫الحاقی» را اجرا کرده اند چندین کشور از جمله امریکا مفادی‬ ‫را در نظر گرفته اند که انجام بازرسی های اژانس از تاسیساتی‬ ‫کهتهدیدعلیهامنیتملیانکشورهاتلقیمی شوندراممنوع‬ ‫می کنند‪.‬به عنوانمثال‪،‬درتوافقنامهپادمانیاژانسباامریکا‬ ‫برای اجرای پروتکل الحاقی‪ ،‬بازرسی از ان دسته از تاسیسات‬ ‫هسته ایکهلحاظامنیتملیبرایامریکامهمتلقیمی شوداز‬ ‫انجاماینبازرسی هامعافشده اند‪.‬دربند‪« 1b‬پروتکلالحاقی‬ ‫امریکا» امده است‪« :‬امریکا بایستی این پروتکل را اجرا کرده‬ ‫وبهاژانساجازهانجاماینپروتکلرابدهد‪،‬مگردرمواردیکه‬ ‫اجرای ان به دسترسی اژانس به فعالیت های متضمن امنیت‬ ‫ملی امریکا یا بــه مکان هایی مرتبط با ایــن فعالیت ها منجر‬ ‫شــود‪ ».‬وزارت دفاع امریکا در اطالعیه ای در سال ‪ 2008‬در‬ ‫توضیح همین ماده که به «اســتثنائات امنیت ملی» موسوم‬ ‫است می نویسد‪« :‬وزارت دفاع امریکا بایستی با اجرای ماده‬ ‫استثنائاتامنیتملیمانعدسترسیاژانسبهتمامی مکان ها‪،‬‬ ‫پایگاه ها و تاسیســات فعلی و ســابق وزارت دفــاع امریکا و‬ ‫همچنین اطالعات و فعالیت های مربوطه که از لحاظ امنیت‬ ‫ملیمهمهستند‪،‬بشود‪».‬درادامهتوضیحاتپنتاگون درباره‬ ‫مواردی که مشمول معافیت از بازرسی های اژانس می شوند‬ ‫یاماکن‪،‬ساختمان ها‪،‬تاسیسات‪،‬‬ ‫امدهاست‪«:‬اینمواردتمام ‬ ‫سازه هاینصبشدهوزمین هایتحتمالکیتیااجارهوزارت‬ ‫دفاعامریکاوهمچنینتمامی برنامه ها‪،‬فعالیت هایااطالعات‬ ‫مرتبط با دفاع‪ ،‬امنیت ملی یا دفاع از وطن را شامل می شوند‪.‬‬ ‫این اطالعات عالوه بر مــوارد دیگر‪ ،‬عبارتند از‪ :‬عملیات ها و‬ ‫اموزش؛ تولید‪ ،‬نگهداری و تامین مواد؛ تحقیقات‪ ،‬توسعه‪،‬‬ ‫ازمونوارزشیابیوزیرساخت هاوپرسنل‪».‬‬ ‫این اما همه ماجرا نبود‪ .‬بعد از ایــن اظهارات جنجالی‬ ‫بزرگبهراهافتادواین بارسید عباسعراقچیبودک هترجیحداد‬ ‫به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره کننده ایران به واکنش ها‬ ‫یضمنردنکردن‬ ‫پاسخدهد‪.‬عضوارشدتیممذاکره کنندهاتم ‬ ‫احتمال بازرسی از مراکز نظامی ایران گفت که بازرسی های‬ ‫«احتمالی» بر اســاس پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش‬ ‫سالح هسته ای «مدیریت شده اســت»‪ .‬عباس عراقچی‪،‬‬ ‫عضو ارشد تیم مذاکره ایران‪ ،‬شامگاه‪ ۱۵‬اردیبهشت‪ ،‬در یک‬ ‫برنامه تلویزیونی گفت‪« :‬بحث دسترسی به مراکز نظامی به‬ ‫اینشیوهکهدرجامعهمامطرحشدهاصالمطرحنیستوقطعا‬ ‫هیچ کسی در این کشور به هیچ فرد خارجی اجازه دسترسی به‬ ‫مراکز نظامی خود را نخواهــد داد‪».‬وی در عین حال اضافه‬ ‫کرد‪« :‬اما در چارچوب پروتــکل الحاقی راه هایی به مراکزی‬ ‫که اژانس ممکن اســت مدعی شــود که در ان فعالیت های‬ ‫غیرقانونی وجود دارد گزارش شــده‪ ».‬عراقچی با اشــاره به‬ ‫ضوابط تعیین شــده در پروتکل الحاقی افزود‪« :‬برای مراکز‬ ‫غیرهسته ای این گونه نیســت که بازرسی سریع و اسان داده‬ ‫شود‪ ،‬بلکه اژانس حتما باید دالیل و مدارک خود را ارائه دهد‪.‬‬ ‫درنهایتهماگربهایننتیجهبرسندکهدسترسیبرایاژانس‬ ‫ایجاد کنند این بازرسی یک بازرسی مدیریت شده است‪ ».‬وی‬ ‫تاکید کرد‪« :‬این طور نیســت که انها هر جایی که بخواهند‬ ‫بتوانندبازرسیکنند‪،‬بلکهتحتکنترلشدیدوتنهااننقطه ای‬ ‫کهمدنظرشاناستوانهمبایکترتیباتخاصیکهنتوانند‬ ‫به اطالعات دیگری دســت یابند صــورت خواهد گرفت‪».‬‬ ‫با این حال علی اکبــر صالحی‪ ،‬رئیس ســازمان انرژی اتمی‬ ‫ ایران‪ ،‬هفت اردیبهشــت‪ ،‬در این باره گفته بود که «بازرسان‬ ‫بر اساس پروتکل الحاقی می توانند از مناطق اطراف مراکز‬ ‫غیرهسته ای نمونه برداری کنند‪».‬‬ ‫مقامات نظامی ایرانپیش از این بارها تاکیدکرده اندکه‬ ‫اجازه بازرسی از مراکز نظامی ایران را نخواهند داد‪ .‬از جمله‬ ‫حسین ســامی‪ ،‬جانشین فرمانده سپاه پاســداران انقالب‬ ‫اسالمی‪ ،‬روز شنبه‪ ۲۹ ،‬فروردین‪ ،‬در هشداری شدیداللحن‬ ‫گفته بود که جمهوری اسالمی جواب بازدید از مراکز نظامی‬ ‫ایران را «با ســرب داغ» خواهد داد‪ .‬سرلشکر فیروزابادی‪،‬‬ ‫رئیس ستاد کل نیروهای مســلح جمهوری اسالمی‪ ،‬نیز در‬ ‫پیامی به تیم مذاکره کننده ایران اعــام کرد که طرف های‬ ‫مذاکره مجاز به ورود به قواعد و کارکردهای امنیت ملی ایران‪،‬‬ ‫برنامه های دفاعی‪ ،‬اطالعاتی‪ ،‬منطقه ای یا سیاســت های‬ ‫سایبری ایران نیستند‪.‬‬ ‫این در حالی است که از ســوی دیگر اشتون کارتر‪ ،‬وزیر‬ ‫دفاعامریکا‪،‬تاکیدکردهکههرگونهتوافقیباایرانشاملنظارت‬ ‫بر تاسیســات نظامی ایران خواهد بود‪ .‬این در حالی است که‬ ‫عراقچیدربخشدیگریازسخنانخودگفت‪«:‬همهراه هایی‬ ‫کهایننظارت هاوبازرسی هابتواندمنجربهسوءاستفاده هایی‬ ‫احتمالی توسط بازرسین اژانس شود را شناسایی کرده و انها را‬ ‫بسته ایم‪».‬ویاضافهکرد‪«:‬دسترسی هابهنحویتنظیمشده‬ ‫که تبعات و تهدیدات امنیتی ان پوشــش داده شود و ما اگر در‬ ‫گذشته به شکلی عمل کردیم که ممکن است اطالعات درز‬ ‫پیدا کرده باشد‪ ،‬شاید این ناشی از این بوده که ما درست عمل‬ ‫نکردیم‪ ».‬در تحولی دیگر در ایــن مورد‪ 220‬نماینده مجلس‬ ‫ایران نیز دوم اردیبهشــت‪ ،‬در بیانیه ای خواستار ان شدند که‬ ‫«هیچ گونه نظارت خــاص و فرا تــر از ان پی تی» و همچنین‬ ‫نظارتی که «امنیت دانشمندان هسته ای را به خطر بیندازد»‬ ‫مورد توافق قرار نگیــرد‪ .‬حاال اما طرف مقابل بــه بازجویی از‬ ‫دانشمندانهسته ایایرانهمچشم دوختهاست‪.‬انهااسامی‬ ‫ مهمی راردیفکرده اندتااطالعاتهسته ایوشایدنظامیرااز‬ ‫انهادرجریانمصاحبهوبازجوییاستخراجکنند؛دوشرطمهم‬ ‫کهمقابلتیمهسته ایایرانقرارگرفتهاست‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫طغیانهمه جانبهشیطان‬ ‫کاخ سفید فکت شیت خود را هم زیر پا گذاشت‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مذاکرات هســته ای میان ایران و اعضــای ‪ 5+1‬در‬ ‫وضعیتی ســخت و تعیین کننده قــرار دارد‪ .‬ایاالت متحده‬ ‫امریکا به صورتی اشکار نه تنها بیانیه لوزان‪ ،‬بلکه فکت شیت‬ ‫تحریف شده خود در خصوص مذاکرات فروردین ماه را نیز‬ ‫در حوزه های مختلف زیر پا گذاشته و در فاصله حدود ‪ 40‬روز‬ ‫تا فرا رســیدن ضرب االجل تیرماه در صدد امتیازگیری های‬ ‫فوق العاده در مقابــل امتیازدهی های ناچیز به کشــورمان‬ ‫اســت‪ .‬همان گونه که پیش بینی می شــد‪ ،‬ایاالت متحده‬ ‫امریکا نه تنها به بیانیه لوزان‪ ،‬بلکه به فکت شــیتی دروغین‬ ‫خود در قبال مذاکرات نیــز پایبند نمانده و تک تک تعهدات‬ ‫خود و خطوط کلی توافق را زیر پا گذاشته است‪.‬‬ ‫این کارشکنی در هر چهار حوزه اساسی و تعیین کننده‬ ‫یعنی «تحقیق و توسعه »‪« ،‬رفع یکباره و فوری تحریم ها »‪،‬‬ ‫ «بازرسی های گسترده و ســرزده و فراپادمانی « و « فردو »‬ ‫قابل مشاهده است‪.‬‬ ‫پس از انتشار فکت شــیت ایاالت متحده‬ ‫امریکا از مذاکرات هســته ای‪ ،‬یک بار ارنســت‬ ‫مونیز‪ ،‬وزیر انرژی دولت اوباما که طی ماه های‬ ‫اخیر بــه یکــی از اصلی ترین طرف هــای ما در‬ ‫مذاکرات تبدیل شــده اســت‪ ،‬تاکید کــرد که با‬ ‫تکمیل توافق نهایی فردو تعطیل خواهد شــد‪.‬‬ ‫این اظهارنظر تامل برانگیز نشان داد که امریکا‬ ‫حتی به فکت شیت منتشر شــده از سوی خود در‬ ‫خصوص بیانیه لوزان نیــز پایبند نبوده و در صدد‬ ‫تعطیلی کامل و صد در صدی فردو اســت‪ .‬این‬ ‫موضوع پای میز مذاکرات نیز نمــود پیدا کرد‪.‬‬ ‫در جریان مذاکرات فشرده ای که پس از قرائت‬ ‫بیانیه لوزان در نیویورک و وین برگزار شد‪ ،‬طرف‬ ‫امریکایی صراحتا استقرار ‪ 1046‬سانتریفیوژ در‬ ‫فــردو را نپذیرفته و روی موضــوع تعطیلی فردو‬ ‫پافشاری کرده است‪ .‬در خصوص بازرسی های‬ ‫فراپادمانی نیز همین طور است‪ .‬طرف امریکایی‬ ‫از بازرسی های نا محدود زمانی و مکانی در ایران‬ ‫و حتی بازرســی از اماکن نظامی ســخن گفته و‬ ‫در صدد عبور از خطوط قرمز و غیر قابل تغییر ترسیم شده از‬ ‫سوی کشورمان برامده است‪.‬‬ ‫در خصوص رفع تحریم ها به صورت همزمان با توافق‬ ‫هسته ای نیز طرف مقابل در عمل دبه کرده و رفع تحریم ها‬ ‫را منوط به راستی ازمایی اژانس و ان هم در زمانی نامشخص‬ ‫کرده است‪ .‬در چنین شــرایطی‪ ،‬دیگر اعضای ‪ 5+1‬نیز در‬ ‫عمل با کارشکنی امریکا همراه شده و واکنشی در خصوص‬ ‫زیاده خواهی های غیر قانونی و غیر قابل قبول صورت گرفته‬ ‫ انجام نمی دهند‪ .‬در چنین شرایطی واشنگتن خواستار گذار‬ ‫ایران از خطوط قرمز خود است‪ ،‬خطوط قرمزی که غیر قابل‬ ‫عبور است‪.‬‬ ‫در جریان مذاکرات فشرده ای که پس از قرائت بیانیه‬ ‫لوزان در نیویورک و وین برگزار شد‪ ،‬طرف امریکایی صراحتا‬ ‫استقرار حدود یک هزار سانتریفیوژ در فردو را نپذیرفته و روی‬ ‫موضوع تعطیلی فردو پافشاری کرده است‪.‬‬ ‫غربی ها با طرح دوبــاره موضوع فردو قصــد دارند در‬ ‫مذاکرات فن بدل زده و در بهترین حالت با بازگشت دوباره به‬ ‫بیانیه لوزان‪ ،‬از این کنش و واکنش مصنوعی به عنوان یک‬ ‫امتیازدهی به ایران یاد کنند‪ .‬این در حالی است که چشمان‬ ‫بیــدار و اگاه ملت ایران و مســئوالن نظــام روی حیله گری‬ ‫طرف مقابل باز است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬امریکا با طرح دوباره‬ ‫موضوع فردو و القای کمبود زمان تا تیرمــاه‪ ،‬مانع از تمرکز‬ ‫جمهوری اسالمی ایران روی موضوع بازرسی ها و رفع کامل‬ ‫تحریم ها شود‪.‬‬ ‫در خصوص بازرســی های فراپادمانی نیز همین طور‬ ‫اســت‪ .‬طرف امریکایی از بازرســی های نا محدود زمانی و‬ ‫مکانی در ایران و حتی بازرسی از اماکن نظامی سخن گفته‬ ‫و در صدد عبور از خطوط قرمز و غیر قابل تغیی ر ترسیم شده از‬ ‫سوی کشورمان برامده است‪.‬‬ ‫در خصــوص بازرســی های فراقانونی الزم اســت به‬ ‫نکته ای مهم اشــاره کنیــم‪ .‬اینکــه میان «دسترســی »‪،‬‬ ‫ «بازرســی » و « نظــارت » تفــاوت وجــود دارد‪ .‬اما طرف‬ ‫امریکایی اساســا عالقه ای نســبت به مرزبندی میان این‬ ‫واژگان ندارد‪ .‬طرف امریکایی در مواردی که قوانین حقوقی‬ ‫به ضرر ان است‪ ،‬دست به تفسیر عامدانه از انها زده و همه‬ ‫این موارد را در چشم به هم زدنی همسان سازی می کند‪ .‬اما‬ ‫در مواردی که قوانین به سود اوست‪ ،‬روی حرف به حرف و‬ ‫جمله به جمله اساسنامه ها و ایین نامه های مکتوب اژانس‬ ‫تمرکز کرده و خود را محق جلوه می دهد‪ .‬در جریان امضای‬ ‫توافقنامه موقت ژنو در اذرماه ‪ 1392‬شــاهد بودیم که جان‬ ‫کــری صراحتا بند ‪ ۴‬معاهــده ‪ NPT‬در خصــوص حق ذاتی‬ ‫غنی ســازی امضا کنندگان این معاهده را نادیده انگاشت و‬ ‫اعالم کرد که ایران حق غنی سازی ندارد! با این حال زمانی‬ ‫که شرایط به ضرر امریکاســت‪ ،‬کاخ سفید به همان بندها و‬ ‫مفاد و تبصره ها استناد می کند تا جمهوری اسالمی ایران را‬ ‫در زمینه استفاده از انرژی صلح امیز هسته ای بیش از پیش‬ ‫تحت فشار قرار دهد‪.‬‬ ‫اما سوال اصلی اینجاســت که در مقابل کارشکنی ها‬ ‫و طغیان همه جانبه امریکا و همراهــی مرموزانه و وقیحانه‬ ‫دیگر اعضــای ‪ 5+1‬و خصوصا ترو ئیــکای اروپایی در این‬ ‫صحنه چه باید کرد؟ «اعتماد به امریکا » پاشنه اشیل ما در‬ ‫مذاکرات هسته ای محسوب می شــود‪ .‬هرگونه تاکتیک و‬ ‫گفتار و رفتار ما در قبال مذاکرات هسته ای باید در ذیل یک‬ ‫استراتژی کالن به نام «مدیریت رفتار دشمن »تعریف شود‪.‬‬ ‫استراتژی هایی مانند «تبدیل دشــمن به دوست » در قبال‬ ‫امریکا منسوخ و باطل است زیرا تضادهای انتاگونیستی و‬ ‫عمیق و پررنگی که بین ماهیت نظام ما و امریکا وجود دارد‬ ‫و همچنین سوء سوابق رفتاری واشنگتن در طول دهه های‬ ‫پس از پیروزی انقالب اسالمی و مخصوصا کارشکنی های‬ ‫انها طی حدود یکسال و نیم اخیری که مذاکرات هسته ای‬ ‫شدت گرفته است‪ ،‬اجازه کمترین اعتماد و خوش بینی ما به‬ ‫طرف مقابل را نمی دهد‪ .‬با این حال بایــد از دیگر اعضای‬ ‫‪ 5+1‬غیر از انگلیس (که متغیری وابســته به امریکاســت)‬ ‫خواست تا مســیر خود را در تقابل با ملت ایران از واشنگتن‬ ‫جدا کنند‪ .‬ا ز سوی دیگر‪ ،‬باید توصیه برخی منتقدان دلسوز‬ ‫در خصوص نقاط اسیب حقوقی بیانیه لوزان را جدی قلمداد‬ ‫کرد‪ .‬چنانچه مقام معظم رهبری تاکید فرموده اند‪ ،‬توافقی که‬ ‫به لحاظ حقوقی قاطع‪ ،‬محکم و شفاف نباشد‪ ،‬خطوط قرمز‬ ‫هسته ای ما در ان رعایت نشود و متضمن رفع فوری و واقعی‬ ‫تحریم ها نباشد‪ ،‬توافقی خوب نخواهد بود‪.‬‬ ‫نکته دیگر اینکه درســت در همین نقطه باید دست به ‬ ‫ترســیم الترناتیوها و جایگزین های عدم توافق هســته ای‬ ‫با اعضای ‪ 5+1‬زد‪ .‬همچنین باید جایــگاه راهبردی توافق‬ ‫احتمالی یا عدم توافق احتمالی در سیاست خارجی کشورمان‬ ‫به درستی ترســیم شــود‪ .‬بدیهی است که حتی‬ ‫در صورت رســیدن به توافق نهایی‪ ،‬نمی توان‬ ‫از ان به عنوان یک «نقطه ثقــل راهبردی » در‬ ‫سیاست خارجی کشورمان یا د کرد زیرا این توافق‬ ‫ممکن است هر لحظه و متعاقب کارشکنی طرف‬ ‫امریکایی از بین برود‪ ،‬این در حالی است که یک‬ ‫نقطه ثقل حتی به صورت بالقوه نیز امکان تغییر‬ ‫و جابه جایی ندارد‪ .‬همان گونه که رهبر انقالب‬ ‫فرموده نیاز طرف امریکایی بــه توافق با ما اگر‬ ‫بیشتر نباشــد کمتر نیســت‪ .‬نباید در هفته های‬ ‫حساس باقیمانده خود را سرتاپا «نیاز » و دشمن‬ ‫قسم خورده کشورمان را ســرتاپا « ناز » بدانیم‪.‬‬ ‫نکته مهم تــر اینکه در موضوع بازگشــت فوری‬ ‫‪ Snap Back‬در صــورت کارشــکنی رقیب‪ ،‬باید‬ ‫امادگی فوری را داشته باشیم‪.‬‬ ‫ در خصــوص توافــق احتمالــی با طرف‬ ‫مقابل (در صورتی که طــرف مقابل در بهترین‬ ‫حالت تصمیمات الزم را برای رسیدن به توافق‬ ‫اتخــاذ کند و در نهایت ســندی مشــترک میان‬ ‫طرفین امضا شــود) کار اصلی ما با امریکا و دیگر اعضای‬ ‫‪ 5+1‬پــس از توافق احتمالی تازه اغاز خواهد شــد‪ .‬در این‬ ‫خصوص گارد مــا در برابر امریــکا بســته تر و ضریب عدم‬ ‫اعتماد به واشــنگتن بیشتر خواهد شــد‪ .‬باید این احتمال‬ ‫قوی و صریح را بدهیم که هر لحظه ممکن است امریکا با‬ ‫اژانس و برخی دیگر از اعضای ‪ 5+1‬طرحی مشترک طراحی‬ ‫کرده و در اجرای توافق دبه کنــد‪ ،‬چنانچه تا االن نیز بارها‬ ‫این کار را صورت داده اســت‪ .‬در چنین وضعیتی باید میان‬ ‫قدرت بازگشت ما به فعالیت های کامل هسته ای و افزایش‬ ‫میزان غنی ســازی اورانیوم و روند وضع دوباره تحریم ها از‬ ‫سوی غرب توازن و تعادل وجود داشته باشد‪ .‬نکته مهم تر‬ ‫اینکه تا رفع همــه ابهامات در خصوص توافــق نهایی زیر‬ ‫بار امضای ان نرویم‪ ،‬حتی اگر رســیدن به چنین نقطه ای‬ ‫مدت ها به طــول بیانجامد‪ .‬انچه برای کشــورمان اصالت‬ ‫دارد‪ ،‬توافقی عزتمندانه یا عدم توافقی شرافتمندانه است‬ ‫نه ضرب االجل تیرماه‪.‬‬ ‫احزابو‬ ‫شخصیت‬ ‫ ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫پروتکل دردسر ساز‬ ‫نظارت دو طرفه باشد؛ هم بر فعالیت های ما‪ ،‬هم بر لغو تحریم ها‬ ‫محمدحسن اصفری‬ ‫نماینده مجلس‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫در مذاکرات هســته ای هر دوطرف تالش می کنند تا‬ ‫امتیازات بیشتری را از طرف مقابل خود بگیرند و در واقع نوعی‬ ‫بده بستان اســت‪ .‬در این بازی دو طرف مذاکره کننده تالش‬ ‫می کنندتابرایجلبنظرطرفمقابلخوداعتماد سازیکنند‪.‬‬ ‫جمهوریاسالمیایرانبعدازیکدههمذاکرهتالشش‬ ‫براینموضوعاستواربودکهبهطرفمقابلبفهمانددردکترین‬ ‫هســته ای‪ ،‬نظامی و دفاعی خود به دنبال رســیدن به سالح‬ ‫هسته ای و کالهک های هســته ای نیست و چنین مسائلی‬ ‫برای ایران موضوعیتی نداشته و در استراتژی نظام اسالمی‬ ‫این چنین موضوعات کاربردی ندارد؛ بلکه در نظام اسالمی‬ ‫استفادهازسالح هایهسته ایوکشتارجمعیحراموتولیدان‬ ‫جایزنیست‪ .‬ایراندراینیکدهههموارهدرتالشبودهاست‬ ‫کهخودرابه عنوانکشوریمطرحکندکهباداشتنبیشازصد‬ ‫هزارمصدومشیمیاییدرشهرهاییازجملهسردشتوبانه‪-‬که‬ ‫بمبارانشیمیاییبراینشهرهاصورتگرفتهاست‪-‬بیشترین‬ ‫اسیب را از این سالح ها دیده و خواستار جهانی عاری از وجود‬ ‫سالحهسته ایوکشتارجمعیاست‪.‬‬ ‫اما طرف مقابلی که امروز پای میز مذاکره حاضر شــده‬ ‫خودبیشترینسالحهسته ایوزرادخانههسته ایرادراختیار‬ ‫دارد و حتی از سالح های کشــتارجمعی و مواد شیمیایی که‬ ‫اسیب رسان به طبیعت و انسان ها هستند بارها استفاده کرده‬ ‫است‪ .‬این کشــورها که امروز از بیشترین امکانات هسته ای‬ ‫برخوردارندحتیحاضرنیستنددرچارچوبپادمانوان پی تیو‬ ‫منطقومعاهداتبین المللیبرنامههسته ایخودراپیشبرند‬ ‫و تولید سالح های کشتار جمعی را کاهش دهند‪ .‬این مساله‬ ‫به گونه ای اســت که رئیس جمهور امریکا اخیرا اظهار داشته‬ ‫اســت که امریکا بیش از ‪ 200‬کالهک هســته ای در اختیار‬ ‫دارد و در جهان به هیچ کس اعتماد نداریم یا اینکه وزیر رژیم‬ ‫صهیونیسیتی اعالم کرده است که شاید زمانی الزم باشد که‬ ‫علیهکشوریازبمباتماستفادهکنیم‪.‬‬ ‫امروز ما با کشــورهایی در حال مذاکره هستیم که یک‬ ‫شــبحی به نام تهدیــد را در اختیار خود گرفته انــد و از همین‬ ‫شبح علیه جمهوری اسالمی ایران استفاده می کنند و تمامی‬ ‫ گفتمانشاندرراستایتحریموفشاراست‪،‬بنابراینمذاکره ای‬ ‫کهبخواهددرچارچوبتهدیدوفشارباشدخروجی اشازپیش‬ ‫معلوم است‪ .‬اما کشورهای غربی باید به این موضوع واقف‬ ‫باشندکهجمهوریاسالمیایرانهیچگاهزیربارفشاروتهدید‬ ‫قرار نخواهد گرفت و تنها مذاکره ای را قبول دارد که بر اساس‬ ‫منطق باشد‪ .‬ان چیزی که باعث شده است تا غربی ها را پای‬ ‫میز مذاکره حاضر کند‪ ،‬ایســتادگی ملت و سپس استراتژی‬ ‫نرمش قهرمانانه است‪ .‬ما باید به دنیا ثابت کنیم در جمهوری‬ ‫ن هزار ساله است تولید‬ ‫اســامی ایران که دارای تمدن که ‬ ‫مواد شــیمیایی و اتمی جایگاهی ندارد‪ .‬حــال چه توافق با‬ ‫کشورهای‪ 5+1‬شکلبگیردیانگیرد‪،‬جمهوریاسالمیایران‬ ‫به دنبالدستاوردهایسالح هایشیمیایینیستوچهتوافق‬ ‫شکل بگیرد یا نگیرد جمهوری اســامی ایران فعالیت های‬ ‫صلح امیز هسته ای خود را ادامه خواهد داد اما امروز مذاکرات‬ ‫به جایگاهی رسیده اســت که طرف مقابل بحث نظارت ها را‬ ‫مطرحمی کندوایننظارت هابایددو جانبهباشد‪.‬اگرقراراست‬ ‫نظارت ها بر فعالیت ها و تعهدات جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫مذاکرات باشد‪ ،‬باید برای طرف مقابل نیز در نظر گرفته شود‬ ‫تا اینکه طرف مقابل نیز به تعهدات خــود در مذاکرات پایبند‬ ‫باشد‪ .‬بحث دیگری که این روزها مطرح است‪ ،‬بحث نظارت‬ ‫بر مراکز نظامی اســت که اخیرا اقای امانو مطرح کرده است‬ ‫که باید از مراکز نظامی ایران بازرسی و بازدید شود‪ .‬این سخن‬ ‫جای تاسف دارد چون کسی که این سخن را مطرح می کند‪،‬‬ ‫داعیه دار منشور هســته ای و تعهدات هسته ای است‪ .‬بهتر‬ ‫است امانو یک بار پروتکل های الحاقی که در سازمان اژانس‬ ‫هسته ای هست را مطالعه کند و ببیند کجای پروتکل ها بیان‬ ‫شدهاستکهبایدازمراکزنظامیبازرسیشود؟تمامبازرسی ها‬ ‫و بررسی ها باید در خصوص سایت های هسته ای باشد نه غیر‬ ‫از ان‪ .‬این حرف زمانی مطرح می شود که ایران به هیچ عنوان‬ ‫به دنبال ساخت سالح هســته ای و مواد شیمیایی خطرناک‬ ‫نیست‪ .‬بازدید از مراکز نظامی جزو خطوط قرمز نظام است و‬ ‫چنین مجوزی به هیچ عنوان برای اژانس صادر نخواهد شد‪.‬‬ ‫چرا که تمامی مراکز نظامی ایران طبق قانون اساسی زیر نظر‬ ‫مقاممعظمرهبریادارهمی شوندوکسینمی توانددراینامور‬ ‫دخالت کند تا برسد به اینکه بخواهد به کشور یا گروه یا فردی‬ ‫اجازه بازرسی از مراکز نظامی اش را دهد و تیم مذاکره کننده ما‬ ‫نیز به این موضوع کامال واقف است‪.‬‬ ‫تیمهسته ایومجلسشورایاسالمیودیگرسازمان ها‬ ‫و نهاد ها تنها بازرســی هایی را اجازه خواهند داد که بر اساس‬ ‫پادمان و چارچوب ان پی تی باشد و از عدم اجازه برای بازرسی‬ ‫مراکز نظامی خود ابایی ندارد‪ .‬ایران این بازدید ها و بحث ها را‬ ‫زیاده خواهیطرفمی داندوهمان گونهکهمقاممعظمرهبری‬ ‫فرموده اند که مذاکرات باید تنها در موضوع هسته ای باشد‪،‬‬ ‫مسائل حقوق بشر و نظامی ایران ربطی به مسائل هسته ای‬ ‫ندارد و اگر امروز ایران اجازه بازدیــد از مراکز نظامی خود را به‬ ‫اژانسیاکشورهایغربیبدهد‪،‬قطعافردااینکشورهاواژانس‬ ‫توقعاتدیگریراهمچونحقوقبشروبازدیدازمراکزدیگری‬ ‫کههیچربطینهبهمسائلنظامینهبهموضوعهسته ایداردرا‬ ‫مطرحخواهندکرد‪ .‬هرگاهتیممذاکرهکنندهجمهوری اسالمی‬ ‫ایران در مقابل زیاده خواهی های غرب کوتاه امده است انها‬ ‫پایخودرافراترازحدخودگذاشته اندوتوقعاتشانرادرمقابل‬ ‫ایران باال برده اند‪ .‬ایران و تیم هســته ای تنها همکاری خود‬ ‫با غرب را در چارچوب مذاکرات می دانــد و این را نیز به طرف‬ ‫مقابل باید بفهماند که غیر از مسائل هسته ای مسائل دیگری‬ ‫را توافق نخواهد کرد‪ .‬اگر توافقــات و توقعات غرب خالف‬ ‫چارچوب مذاکرات هسته ای باشــد‪ ،‬غرب بداند که ایران به‬ ‫هیچ عنوان اجازه نخواهد داد تا انهــا بخواهند به اهدافی که‬ ‫زیاده خواهی ها انهاست‪ ،‬برســند‪ .‬طرف مقابل مذاکره کننده‬ ‫ایران بایــد تضمین های الزم بــرای اجــرای تعهداتی که در‬ ‫مذاکرات و توافق مطرح می شود را به ایران بدهد و باید شفاف‬ ‫و روشن بیان کند که چه تضمین هایی را برای لغو تحریم ها در‬ ‫برابراجرایتعهداتارائهخواهدکرد‪.‬‬ ‫ایندرحالیاستکه‪ 47‬سناتورامریکابهمسئوالنایران‬ ‫نامه نوشته اند که اگر دولت اوباما دوره ریاست جمهوری اش‬ ‫به پایان برسد و دیگر این دولت در صدر اجرای امریکا نباشد‪،‬‬ ‫توافقات اجرایــی و عملیاتی نخواهد شــد و این گونه رفتارها‬ ‫در امریکا نشــان می دهد که اختالفات جــدی میان دولت و‬ ‫کنگره امریکا وجود دارد‪ ،‬بنابراین چه تضمینی وجود دارد که‬ ‫بعد از اینکه ایران به تعهدات خــود کامال وفادار بود‪ ،‬کنگره و‬ ‫یا کشورهای دیگر تحریم ها علیه ایران را لغو کنند و دولتی که‬ ‫بعد از دولت اوباما به روی کار خواهــد امد ایا پایبند به توافق و‬ ‫مذاکرات خواهد بود یا اینکه انها از این موضوع به دنبال این‬ ‫هستند که دســت ایران را خالی کنند که ایران کاسه چه کنم‬ ‫چه کنمبهدستبگیرد؟‬ ‫غرباینرابداندکهایراندستفریبانهاراخواندهاست‬ ‫ومابایدبه گونه ایتوافقکنیمکهضمانت هایالزمرابگیریم‪،‬‬ ‫همان گونه که ایران در قبال اجرای توافق و تعهدات مذاکره‬ ‫تضمین هایالزمرابهغربمی دهد‪.‬ایندرحالیاستکهتمام‬ ‫دنیا حتی غرب می دانند که همه فعالیت های ایران صلح امیز‬ ‫اســت و این را نیز بارها در مجامع بین المللی مطرح کرده و در‬ ‫بازرسی های اژانس از مراکزهسته اینیزمشاهدهشدهاست‪.‬‬ ‫بیانیهلوزانتنهایکبیانیهاستوبهدلیلاینکهطرفینبهتوافق‬ ‫نرسیده اندنمی توانازانقضاوتیداشتامابیانیهلوزانیراکه‬ ‫طرف مقابل قرائت و فکت شیتی را که ارائه کرده‪ ،‬مورد قبول‬ ‫ایراننیست‪.‬چراکهانچهراغربی هادربیانیهمطرحکرده اندبا‬ ‫انچهتیمهسته ایایرانمطرحکردهکامالتفاوتدارد‪.‬‬ ‫درلغووتعلیقتحریم هاتفاوتمیاندوبیانیهزیاداست‪.‬‬ ‫ایرانهیچموضوعیراغیرازلغوتحریم هانخواهدپذیرفت‪.‬لغو‬ ‫تعلیقوبرداشتنتحریم هاازموضوعاتیاستکهمتاسفانهدر‬ ‫متنطرفمقابلدربیانیهلوزانمطرحنشدهاستومامطمئنا‬ ‫اگرتوافقیبخواهدمطابقبیانیه ایباشدکهوزارتامورخارجه‬ ‫امریکا ارائه کــرده را قبول نداریم و چنیــن توافقی را تصویب‬ ‫نخواهیم کرد تنهــا توافقی را نمایندگان ملــت با ان موافقت‬ ‫خواهند کرد که در چارچوب مذاکرات و بیانیه ای که توســط‬ ‫تیم هسته ای ایران قرائت شده باشد‪ .‬طبق بیانیه لوزان غرب‬ ‫تحقیق و توسعه فناوری هسته ای ایران محدود خواهد شد و‬ ‫شایدتا‪ 25‬سالتحقیقوتوسعه اینداشتهباشیمواینموضوع‬ ‫اگر لغو تحریم ها را به دنبال نداشــته باشــد‪ ،‬موانعــی را برای‬ ‫جمهوری اســامی ایران ایجاد خواهد کرد‪ .‬این موانع باعث‬ ‫خواهد شد که برنامه هسته ای ایران متوقف شود و استخراج‬ ‫هسته اینیزدرکشورصورتنگیردوحتیعدمتحقیقوتوسعه‬ ‫باعثخواهدشد درمسائلپزشکی‪،‬ایرانهیچپیشرفتیرادر‬ ‫جهاننداشتهباشد‪.‬اینهامواردینیستکهجمهوریاسالمی‬ ‫ایرانبخواهدانهاراقبولکندیادرلغوتحریم هامنتظراینباشد‬ ‫کهایاکنگرهدوستداردتحریم هارالغوکندیاخیر‪.‬‬ ‫رفتن زیر بند هفتم منشور سازمان ملل تضمین مناسبی‬ ‫برایرفعتحریم هانخواهدبود‪،‬بلکهبایدازاینمنشورواینبند‬ ‫خارجشویمتابتوانیمتضمین هایدیگریراجایگزینانکنیم‬ ‫و تیم هســته ای کامال ضرورت دارد که حواس شان به فریب‬ ‫کشورهایغربیباشدتامبادادرایند هکاسهچهکنمچهکنمدر‬ ‫دست بگیرند‪ .‬در مورد پذیرفتن داوطلبانه پروتکل الحاقی نیز‬ ‫هیچکسغیرازمجلسشورایاسالمیحقبحثدربارهورود‬ ‫بهپروتکلالحاقیرانداردوپذیرشداوطلبانهپروتکلالحاقی‬ ‫ازسویدولتقانونینیستچراکهطبقمصوبهمجلسهفتم‬ ‫دولت اختیاری ندارد که بخواهد پروتکل الحاقی را قبول یا رد‬ ‫کند و پروتکل الحاقی جزو اختیارات مجلس شورای اسالمی‬ ‫است‪ .‬شاید در مذاکرات بخش ها یا موضوعاتی باشد که تیم‬ ‫هســته ای انها را منوط به پروتکل الحاقی کند‪ ،‬این موضوع‬ ‫اشکالیندارد‪،‬اماپذیرشداوطلبانهپروتکلالحاقیدراختیار‬ ‫دولت نیست و مجلس شورای اســامی تا زمانی که پروتکل‬ ‫نراندارد‪.‬‬ ‫الحاقیراتصویبنکنددولتحقاجرایا ‬ ‫پروتکل الحاقی بحثی اســت که میان دیگر کشــورها‬ ‫مطرح شده است و حتی خود امریکا نیز که پروتکل الحاقی را‬ ‫پذیرفته‪،‬اجازهبازدیدمراکزنظامیخودرانداد هاست‪.‬ایراننیز‬ ‫همچونکشورهایدیگرپادمانوپروتکلالحاقیراتصویب‬ ‫یکشورهای‬ ‫خواهدکرد‪.‬اجرایپروتکلالحاقیبایدبرایتمام ‬ ‫عضویکسانباشد‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫اولین قانونگذاران‬ ‫انقالب اسالمی‪ ،‬مجلس شورای اسالمی می خواســت؛ این موضوع در پیام رهبر‬ ‫انقالب نیز وجود داشت‪ .‬نزد بسیاری از اهالی سیاست ایران مجلس اول شورای اسالمی‬ ‫با تمام فراز و نشیب هایش بی بدیل ترین مجلس تاریخ سیاسی ایران است‪ .‬از نظر امار‬ ‫نیز مجلس اول در بسیاری از امور پیشتاز است و تا کنون هیچ یک از ادوار مجلس به ان‬ ‫نرسیده است‪.‬اولین دوره مجلس در ‪7‬خرداد ‪ 59‬بازگشایی شد‪.‬‬ ‫مجلساولین ها‬ ‫ساختار شناسیمجلساولشورایاسالمی‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫«ویژگی مهم دوره اول که تکرار نشد‪ ،‬این بود که‬ ‫مجلس برایند گرایش های مختلف جامعه بود‪ .‬وزانت‬ ‫مجلس اول را هیچ مجلسی نداشت‪».‬‬ ‫موسوی الری‬ ‫وزیر کشور دولت اصالحات‬ ‫بســیاری ثمره انتخاباتی که در ‪ ۲۴‬اســفند ماه سال‬ ‫‪ ۱۳۵۸‬برگــزار شــد را تجربــه ای شــیرین و وصف ناپذیــر‬ ‫می دانند‪.‬‬ ‫در همان ســالی کــه انتخابــات مجلــس اول برگزار‬ ‫شــد در فروردینــش اکثریت قابــل توجهــی از ایرانیان به‬ ‫جمهوری اسالمی «اری» گفتند؛ در مردادماه در انتخابات‬ ‫مجلس خبرگان قانون اساســی شــرکت کردند؛ در اذرماه‬ ‫قانون اساســی جمهوری اســامی را به تصویب رســاندند ‬ ‫و در بهمن ماه نخســتین رئیس جمهور ایــران را برگزیدند‪.‬‬ ‫ترکیب و تنوع گروه های سیاسی شرکت کننده در انتخابات ‬ ‫و تب و تاب جامعه ای که هنــوز از پیروزی انقالب ان‪ ،‬یک‬ ‫سال بیشــتر ســپری نمی شــد‪ ،‬انتخابات مجلس را کامال‬ ‫متمایز می ساخت‪.‬‬ ‫ترکیب احزاب و گروه های شرکت کننده در انتخابات‪،‬‬ ‫متنــوع و متکثر بــود ؛ از حزب جمهوری اســامی‪ ،‬جامعه‬ ‫روحانیت مبــارز و ســازمان مجاهدین انقالب اســامی‪،‬‬ ‫نهضت زنــان مســلمان و اتحادیه انجمن های اســامی‬ ‫گرفته‪ ،‬تا نهضــت ازادی ایران‪ ،‬جبهه ملــی ایران‪ ،‬حزب‬ ‫توده‪ ،‬فدائیان خلق‪ ،‬سازمان مجاهدین (منافقین)‪ ،‬جاما‪،‬‬ ‫جنبش مســلمانان مبارز و حتــی دفتر هماهنگــی مردم با‬ ‫رئیس جمهور ابوالحسن بنی صدر‪ ،‬نشان دهنده حضور طیف‬ ‫گسترده ای از گروه های سیاسی حاضر در صحنه رقابت های‬ ‫سیاسی کشور بود‪.‬‬ ‫تعــداد واجدیــن شــرایط رای دادن در ایــن دوره از‬ ‫انتخابات ‪ ۲۰‬میلیون و ‪ ۸۵۷‬هزار نفر اعالم شد‪ .‬از این تعداد‬ ‫‪ ۱۰‬میلیون و ‪ ۵۷۶‬هزار نفر‪ ،‬یعنی حدود ‪ ۵۱‬درصد واجدین‬ ‫شرایط در انتخابات شــرکت کردند‪ .‬جالب اینکه بر اساس‬ ‫امار رسمی میزان مشارکت شــهروندان در این انتخابات‪،‬‬ ‫البته از میزان مشارکت انان در رفراندوم جمهوری اسالمی‬ ‫و انتخابــات ریاســت جمهوری‪ ،‬کمتر بود‪ .‬از ‪ ۲۴‬اســتان‬ ‫کشور در ان مقطع‪ ،‬ایرانیان در ‪ ۱۰‬اســتان به میزان کمتر‬ ‫از ‪۵۰‬درصد در انتخابات مشــارکت داشــتند‪ .‬کمترین نرخ‬ ‫مشارکت مربوط به استان کردســتان بود که فضای ناامنی‬ ‫حاکم بر ان‪ ،‬مشارکت را به ‪ ۲۲‬درصد تقلیل داد‪ .‬قابل توجه‬ ‫انکه ‪ ۴‬استان از استان هایی که کمتر از ‪ ۵۰‬درصد مشارکت‬ ‫داشتند‪ ،‬یعنی اذربایجان شرقی‪ ،‬اذربایجان غربی‪ ،‬کرمان‬ ‫وضعیــت تحصیل و ســن نماینــدگان اما‬ ‫با تمام ادوار مجلس نیز متفاوت اســت‪،‬‬ ‫چه انکه ‪ 12‬نفــر در ســطح درس خارج‪،‬‬ ‫‪ 41‬نفــر اجتهــاد‪ 48 ،‬نفــر ســطح و ‪23‬‬ ‫نفــر مقدمات بودنــد‪ .‬از نظــر تحصیالت‬ ‫دانشــگاهی ‪ 32‬نفــر دکــرا‪ 32 ،‬نفــر‬ ‫فوق لیسانس‪ 46 ،‬نفر لیسانس و ‪ 61‬نفر‬ ‫دیپلم و فوق دیپلم و‪ 56‬نفر زیر دیپلم بودند‬ ‫و گیالن‪ ،‬جزو ‪ ۱۰‬استان پرجمعیت کشور بودند‪ .‬انتخابات‬ ‫مجلــس اول بــدون نظــارت شــورای نگهبــان در مرحله‬ ‫تعیین صالحیت ها برگزار شــد و صالحیت نامزدها توســط‬ ‫وزارت کشور مورد بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫این نکتــه ای بود که مــورد توجه رهبــر کبیر انقالب‬ ‫اسالمی قرار گرفته بود و اتفاقا در پیام ان نسبت به حضور‬ ‫برخی اسالم نماها در مجلس هشــدار داده بودند‪« :‬خوف‬ ‫ان دارم که تبلیغات براى اشخاصی که به اسالم و جمهورى‬ ‫اسالمى اعتقاد ندارند و اعمال و گفتار انان در این یک سال‬ ‫شــاهد ان اســت و اکنون براى راه پیدا کردن به مجلس و‬ ‫براى کارشکنى و جنجال در محیط مقدس مجلس شوراى‬ ‫اسالمى‪ ،‬خود را هوادار اسالم و مسلمانان جا مى زنند‪ ،‬در‬ ‫قشرى از ملت و جوانان پاکدل تاثیر کند و ارای مقدس خود‬ ‫را به کســانى دهند که به نفع اجانب‪ ،‬با اســام و جمهورى‬ ‫اســامى مخالفت اساســى دارند‪».‬تعدادی از نمایندگان‬ ‫شــاخص مجلس اول عبارت بودند از فخرالدین حجازی‪،‬‬ ‫حســن حبیبی‪ ،‬ایت اللــه ســیدعلی خامنــه ای‪ ،‬علی اکبر‬ ‫معین فر‪ ،‬محمدجواد حجتی کرمانــی‪ ،‬محمدجواد باهنر‪،‬‬ ‫مهدی بــازرگان‪ ،‬حســن ایــت‪ ،‬محمدعلی رجایــی‪ ،‬علی‬ ‫گلزاده غفــوری‪ ،‬مصطفی چمــران‪ ،‬هادی غفــاری‪ ،‬اکبر‬ ‫هاشمی رفســنجانی‪ ،‬ابراهیم یزدی‪ ،‬عزت الله ســحابی و‬ ‫اعظم طالقانی‪.‬‬ ‫مسعود رجوی‪ ،‬معروف ترین چهره منافقین در تهران‪،‬‬ ‫از راهیابی به مجلس اول بازماند‪ .‬رئیس سنی مجلس اول‪،‬‬ ‫دکتر یدالله ســحابی بود‪ .‬اما در نخســتین جلســه رسمی‬ ‫مجلس‪ ،‬اکبر هاشمی رفسنجانی به ریاســت ان برگزیده و‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫در مورد تغییر نام مجلس از «شــورای ملی» به «شــورای‬ ‫اسالمی» نیز بحث شد‪ .‬در تیرماه سال ‪ ،۱۳۵۹‬مجلس شورا‬ ‫در ایران «اسالمی» شد‪.‬‬ ‫برترین ها در مجلس اول‬ ‫هاشمی رفسنجانی برای ‪4‬سال‬ ‫ریاست مجلس را برعهده‬ ‫داشت‬ ‫رحمان اســتکی و مجتبی استکی به دســت منافقین ترور‬ ‫شــدند‪ .‬مصطفی چمران و مهدی شاه ابادی در جبهه های‬ ‫جنگ به دست نیروهای بعث عراق به شهادت رسیدند و ‪6‬‬ ‫تن از نمایندگان نیز به علت تصادف رانندگی و سکته قلبی‬ ‫درگذشتند‪ .‬در طول مجلس اول‪ ،‬حدود ‪ 30‬نامه در صحن‬ ‫علنی مجلس قرائت شــد‪ .‬هیچ تحقیق و تفحصی از طرف‬ ‫نمایندگان مجلس اول تصویب نشد و همچنین کمیسیون‬ ‫اصل ‪ 90‬مجلس شورای اســامی دوره اول با رسیدگی به‬ ‫‪ 1307‬فقره شکایت‪ ،‬نقش موثری در انتقال خواست مردم‬ ‫به دولت داشته است‪.‬‬ ‫ترکیب گروه های سیاسی در مجلس اول‬ ‫شماره‬ ‫ائتالف‬ ‫‪2‬‬ ‫فراکسیون همنام‬ ‫‪1‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫دفتر هماهنگی‬ ‫جبهه ملی ایران‬ ‫حزب توده‬ ‫کاندیداهای ترقی خواه‬ ‫مستقل ها‬ ‫حزب جمهوری اسالمی و جامعه روحانیت‬ ‫‪ ۸۵‬نماینده‬ ‫حامی بنی صدر‬ ‫حدود ‪ ۳۳‬نماینده‬ ‫نهضت ازادی‬ ‫سازمان منافقین‬ ‫‪ ۲۰‬نماینده‬ ‫دو نماینده ارا باطل شدند‬ ‫بدون نماینده‬ ‫بدون نماینده‬ ‫حدود ‪ ۱۱۵‬نماینده‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ائتالف بزرگ‬ ‫گروهای سیاسی‬ ‫تعداد نماینده‬ ‫سیاست‬ ‫مجلس اول را می توان از همــه لحاظ‪ ،‬جز و اولین ها‬ ‫دانست‪ .‬بنا بر اعالم امار مرکز پژوهش های مجلس از همه‬ ‫لحاظ مجلس اول‪ ،‬بهترین مجلس ایران اســت‪ ،‬چه انکه‬ ‫این دوره مجلس از پرکارترین دوره های مجلس‪ ،‬و حتی در‬ ‫دنیاست‪ .‬در دوره چهارساله (خرداد ‪ 59‬تا خرداد ‪625 )63‬‬ ‫جلسه علنی و ‪ 15‬جلسه مخفی برگزار شد که مجموعا ‪ 2‬هزار‬ ‫و ‪ 400‬ساعت وقت گذاشته شــد و باتوجه به ‪ 24‬کمیسیون‬ ‫اصلی و چند کمیسیون فرعی‪ ،‬نمایندگان در ‪ 6‬هزار و ‪536‬‬ ‫جلســه شــرکت کردند‪ .‬در مجلس اول لوایح و طرح های‬ ‫بسیاری بررسی شــد‪ .‬در این دوره‪ 816 ،‬الیحه در مجلس‬ ‫به طور رســمی مطرح شــد که تعداد ‪ 370‬الیحه تصویب و‬ ‫ابالغ ش د و ‪ 291‬الیحه و طرح‪ ،‬قبل از بحث یا پس از بحث‪،‬‬ ‫استرداد شده یا مسکوت ماند یا رد شد‪ .‬تعداد ‪ 147‬الیحه و‬ ‫طرح هم در کمیسیون ها باقی ماند که به دوره دوم مجلس‬ ‫کشیده شد‪ 31 .‬بار بحث درباره اعضا و کابینه دولت مطرح‬ ‫شــد و ‪ 102‬وزیر‪ ،‬از مجلس رای اعتماد گرفتند و هشــت‬ ‫نفر نیز رای اعتماد نیاوردند‪ .‬اولین استیضاح ها نیز در این‬ ‫دوره صورت گرفــت‪ .‬در مجلس اول دو اســتیضاح انجام‬ ‫شد‪ .‬ابتدا شــهاب گنابادی وزیر مسکن و شهرسازی در ‪11‬‬ ‫ابان ‪ 1361‬در جلسه ‪ 369‬مجلس اســتیضاح شد‪ .‬دومین‬ ‫اســتیضاح علی اکبر ناطق نــوری وزیر کشــور در ‪ 15‬ابان‬ ‫‪ 1362‬در جلس ه ‪ 526‬مجلس بو د که هر دو وزیر رای اعتماد‬ ‫گرفتند و ابقا شدند‪.‬‬ ‫وضعیت تحصیل و ســن نمایندگان اما بــا تمام ادوار‬ ‫مجلس نیز متفــاوت اســت‪ ،‬چه انکــه ‪ 12‬نفر در ســطح‬ ‫درس خــارج‪ 41 ،‬نفــر اجتهــاد‪ 48 ،‬نفــر ســطح و ‪ 23‬نفر‬ ‫مقدمات بودنــد‪ .‬از نظــر تحصیــات دانشــگاهی ‪ 32‬نفر‬ ‫دکتری‪ 32 ،‬نفر فوق لیســانس‪ 46 ،‬نفر لیســانس و ‪ 61‬نفر‬ ‫دیپلم و فوق دیپلم و ‪ 56‬نفر زیر دیپلم بودند‪.‬‬ ‫ حدود ‪ 45‬درصد نمایندگان مجلس‪ ،‬مهم و حدود ‪55‬‬ ‫درصد غیر مهم بودند‪ .‬یکی دیگــر از خصوصیات مجلس‬ ‫اول‪ ،‬جوان بــودن ان بود‪ .‬میانگین ســن نمایندگان کمتر‬ ‫از ‪ 41‬سال بود‪ .‬باتوجه به اینکه حداقل سن نمایندگان ‪25‬‬ ‫سال و حداکثر ‪ 75‬سال اســت‪ ،‬اکثریت نمایندگان بین ‪40‬‬ ‫تا ‪ 45‬سال و سپس بین ‪ 30‬تا ‪ 35‬سال سن داشتند که بیش‬ ‫از ‪ 70‬نفر از نمایندگان بین ‪ 31‬تا ‪ 35‬ســال و ‪ 95‬نفر بین ‪35‬‬ ‫تا ‪ 45‬سال سن داشتند که نشــان دهنده ان بود که اکثریت‬ ‫مجلس را نیروهای جوان و زیر ‪ 50‬سال تشکیل می دادند‪.‬‬ ‫اکثریت نمایندگان مجلس‪ ،‬مشــاغل فرهنگی داشــتند و‬ ‫بیشتر انان معلم اموزش و پرورش بودند و یا در حوزه علمیه‬ ‫تدریس می کردنــد و تعداد کمی از انان کارمند یا به شــغل‬ ‫تجارت مشغول بودند‪.‬‬ ‫در بررســی اعتبارنامه هــای نماینــدگان در دوره اول‬ ‫مجلس‪ ،‬اعتبارنامــه ‪ 12‬نفــر از منتخبین‪ ،‬مــورد تصویب‬ ‫قرار نگرفت کــه عبارت بودنــد از‪ :‬حســن بهروزیه‪ ،‬جعفر‬ ‫توکلی‪ ،‬اســدالله جوانمــردی‪ ،‬ابوالقاســم حســینخانی‪،‬‬ ‫رحمان دادمان‪ ،‬خسرو ریگی‪ ،‬محمدجیم سعادتی‪ ،‬رامپور‬ ‫صدرنبــوی‪ ،‬خســرو صولت قشــقایی‪ ،‬اســحاق فرهمند‪،‬‬ ‫سید احمد مدنی و علی مهیمی‪.‬‬ ‫مجلــس اول بیشــترین ریــزش را داشــته اســت‪.‬‬ ‫نمایندگان مستعفی از طرف مجلس؛ سرگون بیت اوشانا‪،‬‬ ‫احمد ســامتیان‪ ،‬احمد غضنفرپور‪ ،‬محمدمهدی کرمی و‬ ‫علی گلزاده غفوری‪ ،‬هســتند که بعدها در میان گروه های‬ ‫مخالف نظام قرار گرفتند‪ .‬نمایندگان مستعفی به اختیار خود‬ ‫نیز محمدزید بهبهانی‪ ،‬محمد شــجاعی‪ ،‬حسین کرمانی‪،‬‬ ‫محمدتقــی مطهری فریمانی بودند‪ .‬مجلــس اول بیش از‬ ‫هر مجلسی نمایندگان انتقالی به قوای دیگر داشته است‪.‬‬ ‫در مجلس اول حــدود ‪ 17‬نفر به قوای مجریــه و قضائیه‬ ‫انتقال پیدا کردند که عبارت بودند از‪ :‬محمد امامی کاشانی‪،‬‬ ‫محمدجــواد باهنــر‪ ،‬ســید اکبر پــرورش‪ ،‬احمــد توکلی‪،‬‬ ‫محمدصادق حائری شیرازی‪ ،‬غالمرضا حسنی بزرگ اباد‪،‬‬ ‫ایت الله سیدعلی حســینی خامنه ای‪ ،‬ســیدمحمد خاتمی‪،‬‬ ‫محمدعلــی رجایی‪ ،‬حبیب الله عســگراوالدی مســلمان‪،‬‬ ‫محمدعلی نژادســاریخانی‪ ،‬ســیدمحمد غرضی‪ ،‬حســن‬ ‫غفوری فــرد‪ ،‬عبدالمجیــد معادیخــواه‪ ،‬سیدحســین‬ ‫موسوی تبریزی‪ ،‬علی اکبر ناطق نوری و علی اکبر والیتی‪.‬‬ ‫مجلس اول به دلیل مباحث امنیتــی ابتدای انقالب‬ ‫دارای بیشترین نمایندگان شــهید در مجلس اول‪ ،‬حدود‬ ‫‪ 32‬تن از نمایندگان شــهید شــدند که از میان انها ‪ 27‬نفر‬ ‫از نماینــدگان مجلس در فاجعــه‪ 7‬تیــر ‪ ،1360‬در انفجار‬ ‫دفتر مرکــزی حزب جمهــوری اســامی بــا بمب گذاری‬ ‫منافقین شهید شــدند‪ 27 .‬نفر عبارت بودند از‪ :‬محمدتقی‬ ‫بشــارت‪ ،‬ســیدرضا پاک­نژاد‪ ،‬علیرضا چراغــزاده‪ ،‬دزفولی‪،‬‬ ‫سید محمدتقی حســینی طباطبایی‪ ،‬سید محمدباقر حسین‬ ‫لواسانی‪ ،‬شمس الدین حسینی نائینی‪ ،‬غالمحسین حقانی‪،‬‬ ‫محمدعلی حیــدری‪ ،‬عبــاس حیدری‪ ،‬ســید محمدکاظم‬ ‫دانــش‪ ،‬غالمرضــا دانش اشــتیانی‪ ،‬علی اکبــر دهقان‪،‬‬ ‫ســید عبدالمجید دیالمــه‪ ،‬ســید فخرالدین رحیمــی‪،‬‬ ‫ســید محمدجواد شــرافت‪ ،‬میربهزاد شــهریاری‪ ،‬قاســم‬ ‫صادقی‪ ،‬محمدحسین صادقی‪ ،‬ســید نورالدین طباطبایی‬ ‫نژاد‪ ،‬محمدحسن طیبی‪ ،‬ســیف الله عبدالکریمی کومله‪،‬‬ ‫عبدالوهاب قاســمی‪ ،‬عمادالدیــن کریمــی‪ ،‬بیژنی نژاد‪،‬‬ ‫محمدعلی منتظری‪ ،‬عباسعلی ناطق نوری‪ ،‬مهدی نصیری‬ ‫الری و علی هاشــمی سنجابی‪ .‬ســه تن انان‪ ،‬حسن ایت‪،‬‬ ‫‪45‬‬ ‫سه روایت از مجلس اول‬ ‫‪2‬‬ ‫از گروگانگیری تا استیضاح ناطق‬ ‫مجلس اول برامده از انقالب اســامی ایران بود؛ در‬ ‫واقع بازتابی از رویدادهای انقالب اسالمی است و به دلیل‬ ‫همین انقالبی گری اش در نوع خود بی بدیل است‪ .‬در میان‬ ‫مسائل مهمی که در مجلس اول مورد بررسی قرار گرفت‪،‬‬ ‫ســه رویداد مهمترین موضوعات مجلس اول بود که خود‬ ‫منشا تحوالت بسیاری در اینده جمهوری اسالمی ایران شد‪.‬‬ ‫از میان خاطرات بازماندگان اندک نمایندگان مجلس اول‬ ‫سه روایت از این موضوعات را در پی می خوانیم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اول‪ -‬گروگانگیری سفارت امریکا‬ ‫‪ ۴۴۴‬روز طول کشید که دانشجویان پیرو خط امام ‪66‬‬ ‫گروگانی کــه در ‪ 13‬ابان ‪ 1358‬از ســفارت امریکا در تهران‬ ‫گرفته بودند را در ‪ ۳۰‬دی ‪ ۱۳۵۹‬با پذیرش قرارداد الجزایر ازاد‬ ‫کنند‪ .‬مدتی طول کشید که تب و تاب اشغال سفارت خوابید‪،‬‬ ‫چه انکه بیش از یک سال بود که گروگان های امریکایی در‬ ‫دست دانشــجویان انقالبی قرار داشتند و شاید هیچ کدام از‬ ‫انها فکر نمی کردند که ‪ 444‬روز باید زندانبانی دپیلمات های‬ ‫لو فصل ماجرا از‬ ‫امریکایــی را بر عهده بگیرند‪ .‬ضــرورت ح ‬ ‫مدت ها پیش در دســتورکار عقالی قوم قرار داشت تا اینکه‬ ‫پرونده برای تصمیم گیری به مجلس رفت‪ .‬در نشست های‬ ‫‪ 25،21‬و‪ 27‬شهریورویکم‪،‬هشتمودهممهر‪ 1359‬مجلس‬ ‫به طور مفصل موضوع سرنوشــت گروگان ها را در دستورکار‬ ‫خــود قــرار داد‪ .‬رویکردهــای متناقضی در ایــن خصوص‬ ‫وجود داشــت‪ ،‬جمعی از نمایندگان ابتدا پیشنهاد کردند که‬ ‫این مساله در جلســه ای رســمی و غیرعلنی رسیدگی شود‪.‬‬ ‫استدالل انان این بود که با داشــتن اطالعات کامل در این‬ ‫زمینه تصمیم گیری شــود‪ .‬اما پس از اعالم نظر کمیسیون‬ ‫سیاست خارجی و صحبت های مخالفین مبنی بر اینکه چنین‬ ‫جلسه ای انعکاس بدی در جامعه خواهد داشت‪ ،‬این پیشنهاد‬ ‫به رای گیری گذاشته شد که رای نیاورد‪ .‬پس از انکه پیشنهاد‬ ‫جلسه غیرعلنی تصویب نشد‪ ،‬جمعی دیگر از نمایندگان این‬ ‫موضوع را مطرح کردند که ایا رسیدگی به این مساله تنها در‬ ‫جلسه علنی تصمیم گیری شــود یا اینکه مجلس کمیسیون‬ ‫ویژه ای را مامور رسیدگی و پیشگیری موضوع کند؟ همزمان‬ ‫گروهی از نمایندگان نیز پیشنهاد دادند که مساله گروگان ها‬ ‫تا زمانی که امریکا در روش خود در مقابل انقالب اســامی‬ ‫تجدیدنظر نکند‪ ،‬از دســتورکار مجلس خارج شــود که این‬ ‫پیشنهاد هم تصویب نشد‪ .‬در این میان گروهی از نمایندگان‬ ‫مجلس در نامــه ای ب ه هاشمی رفســنجانی‪ ،‬رئیس مجلس‬ ‫مباحثی تازه مطرح کردند‪ .‬هاشمی رفســنجانی در خاطرات‬ ‫خود نوشته است‪« :‬از طرف گروهی از نمایندگان نامه ای به‬ ‫من داده شد که در ان پیشنهاد شده بود که پیش از انتخاب‬ ‫اعضای کمیســیون ویژه در خصوص کلیات مربوط به این‬ ‫بحث و مشخصا موضع انقالب اسالمی ایران درباره امریکا‬ ‫و اینکه ایا اساســا گروگان گیری یک عمل انقالبی است یا‬ ‫نه و ایا همان طور کــه بعضی معتقدند ایــن گروگان گیری‪،‬‬ ‫انقالب اســامی را به انزوا کشــانده اســت یا نه و مهم تر از‬ ‫همه در مورد اینکه ایا محاصره سیاسی و اقتصادی ایران از‬ ‫طرف دولت امریکا‪ ،‬فقط به خاطــر گروگان گیری بوده یا از‬ ‫ماهیت تجاوزکارانه ان دولت است‪ ،‬بحث و گفت وگو شود‪».‬‬ ‫این پیشنهاد پس از صحبت های موافق و مخالف‪ ،‬مباحث‬ ‫مجلس را شــکل دیگری داد‪ ،‬چنان که هاشمی رفسنجانی‬ ‫می گوید تا انجا کــه ازادی با محاکمــه گروگان ها و مذاکره‬ ‫یا عدم مذاکره با امریکایی ها بحث اصلی شــد‪( .‬انقالب در‬ ‫بحران ص ‪)215‬‬ ‫ســرانجام مجلس در نشســت دهم مهرمــاه ‪1359‬‬ ‫اعضای کمیســیون ویژه رسیدگی به مســاله گروگان ها را‬ ‫انتخاب کرد‪ .‬ایت الله ســیدعلی خامنه ای‪ ،‬ایت الله محمد‬ ‫ موســوی خوئینی هــا‪ ،‬ایت الله محمــد یــزدی‪ ،‬علی اکبر‬ ‫پرورش‪ ،‬سید محمد خامنه ای‪ ،‬ســید محمدکاظم موسوی‬ ‫بجنوردی و علی اکبر ناطق نوری به عضویت این کمیسیون‬ ‫در امدند‪ .‬مجلس در مصوبه خود تاکید کرد که اعضای این‬ ‫کمیســیون حق هیچ گونه مذاکره مســتقیم یا غیرمستقیم‬ ‫با مقامــات امریکایی را ندارند‪ .‬در ‪ 11‬ابان ‪ 59‬چهار شــرط‬ ‫پیشنهادی کمیسیون ویژه درباره گروگان های امریکایی به‬ ‫تصویب رسید‪« :‬ازاد گذاشــتن تمامی سرمایه های ایران‪،‬‬ ‫لغو تمام ادعاهای امریکا علیه ایران‪ ،‬تضمین عدم دخالت‬ ‫سیاســی و نظامی امریــکا در ایران‪ ،‬باز پــس دادن اموال‬ ‫شــاه‪ ».‬البته در کنار این پیشــنهادهای اصلی‪ ،‬پیشــنهاد‬ ‫زیــادی کــه در ان روزگار باتوجه به فضــای انقالبی گری‬ ‫موجود طبیعی بود‪ ،‬مطرح شــد که در نوع خود جالب بود‪.‬‬ ‫هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود نوشته است‪« :‬سرانجام‬ ‫این چهار شرط به تصویب رسیده و به دولت برای اجرا ابالغ‬ ‫شــد‪ .‬کیفیت اجرا هم برعهده دولت گذاشــته شــد‪ .‬انچه‬ ‫مجلس می خواســت این بود کــه چهار شــرط تصویبی به‬ ‫نتیجه برسد‪ .‬قرار شد اگر امریکا شرایط را پذیرفت‪ ،‬اقدامات‬ ‫اجرایی صورت بگیرد و اگر نپذیرفت‪ ،‬پیش بینی شده بود که‬ ‫قوه قضائیه خود را برای محاکمه جاسوس های امریکایی‬ ‫اماده کند‪».‬‬ ‫دولت هم بــا تعیین بهزاد نبوی‪ ،‬مشــاور امور اجرایی‬ ‫نخســت وزیر در غیاب وزیر خارجه پیگیری مســاله را اغاز‬ ‫کرد‪ .‬در ایــن میان با وجــود ممنوعیت مذاکره مســتقیم با‬ ‫امریکا که در مصوبه مجلس بر ان تاکید شده بود‪ ،‬اما حضور‬ ‫یک میانجی بین ایران و امریکا ضروری بود که این کار به‬ ‫دولت الجزایر که حافظ منافع ایران در امریکا بود‪ ،‬ســپرده‬ ‫شد‪ .‬پس از گذشــت چند روز از مصوبه مجلس‪ ،‬مذاکرات‬ ‫اغاز شــد‪ .‬پس از ماه ها مذاکره و مشــورت های گسترده‪،‬‬ ‫مذاکرات به مراحل حساســی رســید‪ .‬هاشمی رفسنجانی‬ ‫می گوید‪« :‬در مراحل اولیه این مذاکرات مشــخص شــد‬ ‫که امریکایی هــا حاضر به پذیــرش تمام و کمــال مصوبه‬ ‫مجلس نیســتند و تالش می کننــد به بهانه هــای مختلف‬ ‫و با تفســیرهای گوناگون از اجرای ان شــانه خالی کنند‪.‬‬ ‫گاهی دولت ایران را از رونالد ریــگان‪ ،‬رئیس جمهور اینده‬ ‫امریکا می ترســاندند و گاهی هم از حملــه نظامی‪ ،‬تحریم‬ ‫اقتصادی و ایجاد بحران های سیاســی‪ .‬اما سرانجام پس‬ ‫از ماه ها مذاکره و مشورت های گســترده‪ ،‬با درایت و دقت‬ ‫نمایندگان ایران و الجزایر‪ ،‬مذاکــرات به نقطه قابل قبولی‬ ‫رسید و با دو الیحه ای که دولت توسط اقای بهزاد نبوی [در‬ ‫تاریــخ ‪ 22‬دی ‪ ]1359‬در ارتباط با حــل و فصل اختالفات‬ ‫مالی و حقوقی ایران و امریکا و بازپس گرفتن اموال شــاه‬ ‫و بســتگانش‪ ،‬به مجلــس ارائه کــرد و به تصویب رســید‪،‬‬ ‫مذاکرات سرعت بیشــتری گرفت و به امضای سه سند [در‬ ‫تاریخ ‪ 29‬دی ‪ ]1359‬که بــه بیانیه الجزایر معروف گردید‪،‬‬ ‫منجر شد‪( ».‬انقالب در بحران ص ‪)343‬‬ ‫در این بیانیه بــر عدم مداخله امریــکا در امور ایران‪،‬‬ ‫اســترداد دارایی هــای ایــران کــه در اختیــار بانک های‬ ‫امریکایی بود‪ ،‬لغو تحریم های تجاری و ادعاهای بی اساس‬ ‫امریکایی ها و نیز برگشــت دارایی های خانواده شاه تاکید‬ ‫شده بود‪ .‬سرانجام پس از فراز و نشیب های زیاد‪ ،‬بعد از انکه‬ ‫دولت های ایران و امریــکا‪ ،‬بیانیه حل و فصل اختالفات را‬ ‫که توسط دولت الجزایر و با توافق طرفین تنظیم شده بود‪،‬‬ ‫امضا کردند و امریکا عمال شرایط ان بیانیه را پذیرفت‪ ،‬بیش‬ ‫از ‪ 50‬گــروگان امریکایی پــس از ‪ 444‬روز‪ ،‬اجازه خروج از‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫ایران را در تاریخ ‪ 30‬دی ‪ 1359‬به دست اوردند‪.‬‬ ‫گرچه گروگان ها ازاد شــدند امــا قــرار داد الجزایر با‬ ‫بد عهدی امریکا هیچ گاه به طور کامل اجرا نشد تا امروز که‬ ‫ایران بار دیگر در موضوعی با امریکا به طور مشترک زیر برگه‬ ‫قراردادی را امضا می کنند‪.‬‬ ‫دوم‪ -‬عزل یک رئیس جمهور بی کفایت‬ ‫بنی صدر می گفت من رئیس جمهــور ‪ 12‬میلیونی ام‬ ‫و مجلس نیمــی از رای من را داراســت‪ .‬او از همان ابتدا با‬ ‫روحیه خاصی که داشــت باعث اختالف میــان نهادهای‬ ‫مختلف کشــور شــد‪ .‬تالش های بســیار زیادی برای حل‬ ‫ماجرا توسط هیات های میانجی گر شد اما دامنه اختالف ها‬ ‫بســیار باال بود تا جایی که موضوعات مهمی مثل جنگ و‬ ‫ناامنی در کشور را متاثر از خود کرده بود‪ .‬امام خمینی(ره)‬ ‫در ‪ 20‬خرداد ‪ ،1360‬پس از مشورت با مسئوالن عالی رتبه‬ ‫نظام‪ ،‬وی را از فرماندهی کل قوا‪ ،‬که به نیابت از ولی فقیه‬ ‫در اختیــار او بــود‪ ،‬برکنار کــرد‪ .‬این عمل حضــرت امام‪،‬‬ ‫واکنش منفی بنی‏صدر را برانگیخت و به جای انکه درصدد‬ ‫اصالح خود و پایان دادن به کارشــکنی‏ها و مخالفت‏های‬ ‫خود باشــد‪ ،‬به حکــم امام بی‏اعتنایــی کرد که ایــن امر بر‬ ‫نمایندگان انقالبی مجلس شورای اســامی گران امد‪ .‬از‬ ‫این‏رو در ‪ 24‬خرداد‪ ،‬درخواســت طرح عدم کفایت سیاسی‬ ‫او را در مجلــس عنوان کردند‪ .‬در این میــان هر چند برخی‬ ‫نماینــدگان هــوادار بنی‏صــدر و طرفــداران او در خارج از‬ ‫مجلس‪ ،‬بر عدم طرح این مســاله در مجلس تالش کردند‬ ‫ولی در نهایت‪ ،‬نمایندگان پیرو امام خمینی و نظام اسالمی‬ ‫در مجلس شــورای اســامی در ‪ 31‬خــرداد ‪ 1360‬رای به‬ ‫عدم کفایت سیاسی بنی‏صدر داده و این حکم را به حضرت‬ ‫امام ارسال داشتند‪ .‬فردای ان روز در اول تیرماه‪ ،‬حضرت‬ ‫امام خمینی(ره)‪ ،‬طی پیامی او را از ریاست جمهوری عزل‬ ‫کردند‪ .‬ایشــان در ان پیام فرمودند‪« :‬پس از رای اکثریت‬ ‫قاطع نمایندگان مجلس به عدم کفایت سیاسی بنی‏صدر‪،‬‬ ‫ایشان را از ریاســت جمهوری عزل کردم‪ ».‬بنی‏صدر که از‬ ‫بازداشــت و محاکمه خود هراســان بود‪ ،‬پس از پنج هفته‬ ‫اختفا‪ ،‬با لباس و ارایش زنانه و با هماهنگی عوامل خویش‬ ‫و با ربــودن یک هواپیمــای متعلق به جمهوری اســامی‬ ‫ایران‪ ،‬در ‪ 7‬مرداد ‪ 1360‬از ایران به فرانســه گریخت و در‬ ‫انجا عملیات ضــد نظام را با همــکاری منافقین ادامه داد‪.‬‬ ‫مقام معظــم رهبری‪ ،‬حضرت ایت الله خامنــه ای که در ان‬ ‫روزگار نماینــده مردم تهران در مجلس شــورای اســامی‬ ‫بودند‪ ،‬در نطقــی تاریخی دالیل عدم کفایت سیاســی بنی‬ ‫صدر را بیــان کردند‪ .‬در بخشــی از این نطق امده اســت‪:‬‬ ‫ابان ماه ســال ‪ ۱۳۶۲‬ناطق نوری از سوی نمایندگانی‬ ‫که در دسته بندی های سیاســی امروز به انها اصالح طلب‬ ‫گفته می شود‪ ،‬استیضاح گردید‪ .‬ناطق نوری اما با حضور در‬ ‫مجلس شورای اسالمی بر مواضع اصولی خود در دشمنی با‬ ‫گروه های منحرف تاکید کرد‪ .‬در جلسه مجلسی که ریاست‬ ‫ان برعهده هاشمی بود‪ ،‬نمایندگان مجلس اول‪ ،‬در پانزدهم‬ ‫ابان ‪ ۱۳۶۲‬در دومین استیضاح خود‪ ،‬علی اکبر ناطق نوری‬ ‫را به صحن علنی کشــاندند و او را اســتیضاح کردند‪ .‬طرح‬ ‫اســتیضاح ناطق نوری در ‪ ۱۵‬ابان ‪ ۱۳۶۲‬در مجلس اول در‬ ‫حالی رقم خورد که وزیر کشــور وقت‪ ،‬از ســوی چهره های‬ ‫نزدیک بــه جناح اصالح طلب امروز اســتیضاح شــد‪ .‬پای‬ ‫طرح اســتیضاح ناطق نوری را افــرادی چــون عبدالواحد‬ ‫موســوی الری‪ ،‬عطاءالله مهاجرانی‪ ،‬حســین هاشمیان‪،‬‬ ‫رشــیدیان و‪ ...‬امضا کرده بودنــد‪ .‬علی اکبــر ناطق نوری‬ ‫با دفــاع از عملکرد خــود در این جلســه رای اعتماد مجدد‬ ‫مجلس اول را کسب کرد‪ .‬وی موفق شد با ‪ ۱۴۶‬رای موافق‪،‬‬ ‫‪ ۷۲‬مخالــف و ‪ ۱۳‬ممتنع بار دیگر به وزارت کشــور بازگردد‪.‬‬ ‫هاشمی رفسنجانی در خاطرات ‪ 17‬ابان ‪ 62‬خود در این مورد‬ ‫ی اداری ‬ ‫س رفتم ‪ .‬کارها ‬ ‫ح ب ه مجل ‬ ‫می نویسد‪« :‬بعد از نماز صب ‬ ‫را انجام دادم ‪ .‬با جبهــه تماس گرفتم ؛ گفتنــد که در غرب ‬ ‫ی می گوید‪ ،‬پریشب ‬ ‫ت شده ایم ‪ .‬گزارش ‬ ‫منطق ه کانی مانگا تثبی ‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫شیخ علی اکبر ناطق نوری وزیری بود که‬ ‫گرچه استیضاح شد اما رای اعتماد گرفت‬ ‫مجلس اول با شروطی رای به ازادی‬ ‫گروگان های امریکایی داد‬ ‫سوم ‪ -‬استیضاح ناطق‬ ‫سیاست‬ ‫بنی صدر با اکثریت ارای‬ ‫نمایندگان مجلس عدم کفایت گرفت‬ ‫«رئیس جمهــور صالحیت و کفایت خــود را باید در احترام‬ ‫به نهادهای قانونی ثابت کند‪ .‬چرا که مشــروعیت او مبتنی‬ ‫بر حرمت قانون اساسی ای اســت که ان نهادها بخشی از‬ ‫تحقق خارجی ان را تشکیل می دهند‪ .‬اقای بنی صدر بارها‬ ‫به نهادهای قانونی بی حرمتی روا داشته و به این طریق پایه‬ ‫مشروعیت خود را سست کرده است‪ .‬نمونه ان امضا نکردن‬ ‫لوایح مصوبه مجلس‪ ،‬اهانت به شــورای نگهبان و شورای‬ ‫عالی قضایی‪ ،‬متهم کردن مجلس شورای اسالمی‪ ،‬اهانت‬ ‫دائمی و مستمر به کابینه و شخص رئیس دولت‪ ،‬مخالفت‬ ‫اشکار و پنهان با سپاه پاســداران و جهاد سازندگی و دیگر‬ ‫نهادهای انقالبی و قانونی اســت‪ .‬وقتــی رئیس جمهور با‬ ‫بی حرمتی بــه این نهادهــای قانونی‪ ،‬خود را کــه جزئی از‬ ‫مجموعه دولت است‪ ،‬از ان جدا می کند‪ ،‬در حقیقت قانون‬ ‫اساسی را که قاعده وجود خود اوســت‪ ،‬سست می کند که‬ ‫این حد اعالی بی کفایتی اســت‪ »...‬نکته مهم اینکه بعد‬ ‫از یک هفته نماینده شــجاع و امام جمعه تهران در یکی از‬ ‫محالت فقیر نشین تهران در حالی که به سواالت جوانان‬ ‫پاســخ می گفتند مورد ســوء قصد قــرار گرفتند و به شــدت‬ ‫مجروح شدند‪.‬‬ ‫ت ما را داشته اند ک ه‬ ‫فرانسوی ها در بیروت ‪ ،‬قصد انفجار سفار ‬ ‫ن اقدا م تروریستی ‬ ‫ل از دستور مجلس ‪ ،‬ای ‬ ‫ق نشده اند و قب ‬ ‫موف ‬ ‫س را بقی ه استیضاح ‬ ‫ت مجل ‬ ‫فرانس ه را محکو م کردم‪ .‬تما م وق ‬ ‫ن هم ‬ ‫ب دفاع کرد و م ‬ ‫ن خو ‬ ‫ق [نوری ] گرفت ‪ .‬ایشا ‬ ‫ی ناط ‬ ‫اقا ‬ ‫ع ‪ 231‬نماینــده ‪ 146 ،‬رای ‬ ‫ع کردم ‪ .‬از مجمو ‬ ‫از ایشــان دفا ‬ ‫موافق و ‪ 72‬رای مخالف و‪ 13‬رای ممتنع اورد و رای اعتماد‬ ‫گرفت ؛ خوشحال شدیم ‪ .‬خیلی خسته شــده بودم ‪ .‬ظهر با‬ ‫کسی مالقات نکردم ‪».‬جدا از این اشــاره گذرا‪ ،‬مهمترین‬ ‫موضوع اســتیضاح ناطق نوری‪ ،‬ماجرای تقســیم زمین در‬ ‫تهران بود‪ .‬ناطق نــوری در خاطرات خود می نویســد‪« :‬در‬ ‫ماجرای استیضاح بنده وقتی که وزیر کشور بودم (سال‪)۶۲‬‬ ‫یک ســوال راجع به زمین و واگذاری زمین بــه مردم و افراد‬ ‫محروم مطرح شــده بود‪ .‬اقای مهنــدس گنابادی ان زمان‬ ‫وزیر وقت مسکن بود‪ .‬به او گفته بودند این وزیر کشور زمین‬ ‫تقسیم می کند‪ .‬او هم مدام به ما نامه می نوشت‪ .‬من هم به‬ ‫مرحوم مهندس کازرونی که معــاون عمرانی من بود‪ ،‬کار را‬ ‫ارجاع دادم که ببیند ماجرا چیست که معلوم شد حاکم شرعی‬ ‫مستقر در شهرداری تهران (ان وقت شهرداری زیر مجموعه‬ ‫وزارت کشور بود) زمین های بی صاحب را براساس تشخیص‬ ‫خودش به فقرا‪ ،‬مستضعفین و حتی پاسدار هایی که بی خانه‬ ‫بودند واگذار می کرد‪ .‬نمایندگان برای ایشان نامه می نوشتند‬ ‫و توصیه می کردند که فالن فرد را می شناسیم وضعیتش را‬ ‫بررســی کردیم و می دانیم که فقیر و مستحق است که یک‬ ‫تکه زمین به او داده شود‪ .‬از جمله این توصیه ها برای افراد‬ ‫ بی بضاعت؛ یک توصیه ای اســت که اقای هاشمی انجام‬ ‫داده بود و کســی را معرفی کــرده و گفته بــود‪ :‬اقای حاکم‬ ‫شــرع! اگر زمینی در اختیار نیازمندان قــرار می دهید‪ ،‬این‬ ‫فرد هم بیچاره است و مستحق دریافت‪ .‬خود من هم از این‬ ‫توصیه ها داشــتم مثال اقای طباطبایی (حاکم شرع) یک‬ ‫لیستی را خطاب به من فرستاده و نوشــته بود‪« :‬این ادم ها‬ ‫می گویند مستحق هستند و زمین می خواهند‪ .‬می گویند شما‬ ‫اینها را می شناسید؟»من در جواب نوشتم‪« :‬این افراد فقیر‬ ‫هستند و فقر انها برای بنده مورد تائید است‪ ».‬اصل ماجرای‬ ‫زمین در استیضاح این بود و خب این بهانه ای شده بود برای‬ ‫استیضاح کنندگان که در کنار سایر موارد مطرح کنند‪ ...‬روز‬ ‫استیضاح که به مجلس رفتم‪ ،‬اقای هاشمی خیلی نگران بود‬ ‫و گفت؛ اقای ناطق! استیضاح کنندگان خیلی قوی برخورد‬ ‫می کنند و من گفتم؛ نگران نباشید‪ ،‬لیستاکثریتنمایندگان‬ ‫مجلس که زمین گرفته اند را تهیه کرده ام‪ ،‬حتی اسم اقای‬ ‫هاشمی رفسنجانی هم بود‪ ،‬شروع کردم به خواندن اسامی و‬ ‫ی همه را می خوانم و ابروریزی‬ ‫نمایندگان که دیدند دارم اسام ‬ ‫می شود‪ ،‬گفتند نخوانید‪ ...‬و رای اوردم‪».‬‬ ‫‪47‬‬ ‫مثل مجلس اول مشروطیت‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫محمدغرضیدرگفت وگوبامثلث‬ ‫ازروزهایپرتالطممجلساولمی گوید‬ ‫مجلس اول وقتی تشــکیل شــد‪ ،‬به دلیل فضای‬ ‫انقالبی که وجــود داشــت‪ ،‬در واقع در شــرایط‬ ‫متفاوت با دیگر انتخابات برگزار شد‪ .‬شما خودتان‬ ‫مجری انتخابات بودید‪ ،‬چه رخ داد؟‬ ‫در ســال ‪ 59‬وقتی من اســتاندار خوزستان بودم‪،‬‬ ‫انتخابات مجلس اول برگزار شــد‪ .‬به هر حــال این اولین‬ ‫انتخابات برامده از نظام اســامی بود که مردم‪ ،‬نمایندگان‬ ‫مجلــس را بــر می گزیدنــد‪ .‬ارای متفاوتی از مشــارکت ها‬ ‫وجود داشــت اما در خوزســتان بیش از ‪ 90‬درصد مردم در‬ ‫انتخابات شــرکت کردند و ‪ 17‬نماینده خــود را بدون اینکه‬ ‫متعلق به گرایش های مرسوم چپ و راســت باشند به خانه‬ ‫ملت فرســتادند‪ .‬نکته ای که در انتخابات دوره اول وجود‬ ‫داشــت‪ ،‬عدم گرایش های سیاســی در مردم بود‪ .‬در واقع‬ ‫مردم به افرادی از جنس خودشــان و بــا تمایالت عمومی‬ ‫جامعه بــرای نمایندگی رای دادند‪ .‬نــوع انتخابات مردم از‬ ‫این جنس بود‪ .‬البته کسانی نیز بودند که رای اوردند اما در‬ ‫میانه راه از ملت جدا شدند مثال فردی به نام اقای مدنی که‬ ‫در خوزستان استاندار قبل از من بود در کرمان کاندیدا شد‬ ‫و رای اورد که در وقایع قبل از ‪ 7‬تیر ‪ 60‬با بنی صدر از کشور‬ ‫خارج شد و فرار کرد‪.‬‬ ‫اتفاقــا جالب اســت کــه شــما هــم برگزار کننده‬ ‫انتخابات مجلس اول بودند و بعدها نماینده همین‬ ‫مجلس نیز شدید‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬جالب است‪ .‬بنده اســتاندار خوزستان بودم تا‬ ‫اینکه نماینده اصفهان یعنی اقای احمد سالمتیان به همراه‬ ‫بنی صدر از ایران فرار کرد و اصفهان بــدون نماینده ماند‪.‬‬ ‫بنده در ان زمان به اصفهان رفتم و با ‪ 392‬هزار رای نماینده‬ ‫مردم اصفهان در مجلس شورای اسالمی شدم‪.‬‬ ‫شــما از گرایــش عمومــی مــردم در انتخــاب‬ ‫نمایندگان خود گفتید‪ .‬این در حالی است که امار‬ ‫نیز می گوید مستقل ها بیشترین امار نمایندگان را‬ ‫داشتند‪ .‬در همین خوزستان که استاندار بودید‪،‬‬ ‫گرایش های قومی مثل خلق عرب وجود داشت‪،‬‬ ‫پس چرا در انتخاب نامزدها موثر واقع نشد؟‬ ‫این ســوال خوبی اســت‪ .‬اســم هایی کــه وجود‬ ‫داشــتند؛خلق عرب در خوزســتان‪ ،‬دموکــرات و کومله در‬ ‫کردستان‪ ،‬خلق ترکمن در گنبد و بلوچستان مستقل و اینها‪،‬‬ ‫اسم شــان از رسم شــان بزرگ تر اســت‪ .‬حاال شده فضای‬ ‫مجازی ولی ان موقع فضای رســانه ای خیلــی بزرگنمایی‬ ‫می شــدند‪ .‬ما در خوزســتان گفتیم‪ ،‬هر کســی می خواهد‬ ‫ثبت نام کند‪ ،‬بیاید‪ .‬همه این گروه ها ثبت نام کردند‪ .‬اتفاقا‬ ‫این ‪ 17‬منتخبی که عرض کردم با حداکثر ارایی که کسب‬ ‫کردند توانســتند راهی مجلس شــوند‪ .‬نکته اینجاســت با‬ ‫اینکه برخی از این افراد از اعراب محترم خوزســتان بودند‬ ‫اما هیچ گاه به دلیل شعارهای خلق عربی که گفته می شد‪،‬‬ ‫در انتخابات شرکت نکرد‪ .‬یعنی شعار عمومی انتخابات این‬ ‫نبود‪ .‬یکی از انها که کمی نگاه های ناسیونالیســتی عرب‬ ‫داشت را در ســال ‪ 63‬در کتابفروشــی های اطراف انقالب‬ ‫دیدم‪ .‬به او گفتم‪ ،‬چه از خبر از خوزســتان؟ گفت بی خبرم‬ ‫و به خوزستان نمی روم‪ .‬یعنی در واقع کم کم از این شعارها‬ ‫فاصله گرفته بود و کار خودش را انجام می داد‪.‬‬ ‫دلیل این امر در ان زمان چه بود؟‬ ‫به نظرم وقتی ازادی به کمال می رسد؛ بدین معنی‬ ‫که دسته بندی نمی شود‪ ،‬وارد گروه بندی نمی شود‪ ،‬انرژی‬ ‫سیاسی متعلق به همه می شود و مدعیان حقوق اجتماعی‬ ‫در مردم حل می شوند‪ ،‬ملت به وضع بسیار مناسبی انتخاب‬ ‫خود را انجــام می دهند‪ .‬در یــک تحلیل کلــی ان طور که‬ ‫مــن می فهمم؛ هــم مجلــس اول و دوم مشــروطه خیلی‬ ‫ارزشمند اســت و هم مجلس اول و دوم جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ .‬قصد مقایســه تاریخی ندارم ولی از نظر شباهت ها‪،‬‬ ‫مجلس سوم مشــروطیت نیز دچار بالیی توســط برخی از‬ ‫ماجرای عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور بود‪...‬‬ ‫من ان موقع اســتاندار خوزســتان بودم و هنوز به‬ ‫مجلس نرفته بــودم‪ .‬ماجرای عدم کفایت سیاســی اقای‬ ‫بنی صدر چند بعــدی بود‪ .‬یکی از مهمتریــن ابعاد ان‪ ،‬این‬ ‫بود که مجموعه رفتارهای بنی صدر با کلیت نظام سیاســی‬ ‫و انقالبی یک رفتاری خارج از فرم رایج بود‪ .‬اقای بنی صدر‬ ‫برای خود شئونی قائل بود که نسبت به دیگر نهادها از جمله‬ ‫مجلس ارجحیت می داد‪ .‬به هــر حال او می گفت که من با‬ ‫ارای ‪ 12‬میلیونی مردم رئیس جمهور شــده ام‪ ،‬در حالی که‬ ‫مجلس با ‪ 6‬میلیون نفر تشکیل شده است‪ .‬پس من باالتر‬ ‫از مجلس هســتم و رئیس جمهور شــانیت باالتــر از دیگر‬ ‫نهاد ها دارد‪ .‬فضا به صورتی بود که این گونه القا می شد که‬ ‫رئیس جمهور ما فوق نهادهاست‪.‬‬ ‫این رفتار برای شما اشنا نیست؟‬ ‫این موضوعاتی که عرض می کنم‪ ،‬درست منتقل‬ ‫کنید‪ .‬نعوذ باالله‪ ،‬نعوذ باالله مــن از اینکه بخواهم در مورد‬ ‫ادم ها قاضی باشم‪ ،‬تبری می جویم‪ .‬ولی اینکه یک اقبالی‬ ‫از سوی مردم شد و انها به سراغ کسی رفتند و رایی اوردند؛‬ ‫بین خودشان و همردیفانشان‪ .‬به هر حال مجلس هم ردیف‬ ‫دولت به عنــوان یک قوه اســت و نباید تقابــل ایجاد کند‪.‬‬ ‫فضا در ماجرای بنی صدر این گونه شــد کــه رئیس جمهور‬ ‫در تقابل بــا مجلس قرار گرفت‪ .‬اقــای بنی صدر خودش را‬ ‫عالمی مافوق همه می دانســت و باتوجــه به تحصیالتش‬ ‫فکر می کرد کــه او بیش از همه می فهمــد و می تواند اجرا‬ ‫کند و شــانی برای دیگران از ایــن جهت قائــل نبود‪ .‬این‬ ‫مســاله تا جایی بود که عده ای از هواداران او‪ ،‬بنی صدر را‬ ‫با مصدق مقایسه می کردند که از نگاه بنده امری غلط بود و‬ ‫غیر قابل مقایسه است‪ .‬چه انکه مصدق در عمل‪ ،‬پخته بود‬ ‫ولی بنی صدر اینگونه نبود‪ .‬من بنی صدر را از ســال ‪1337‬‬ ‫می شناســم و تا حدودی می توانم او را تحلیــل کنم؛ او از‬ ‫گروه کسانی بودند که به مسائل از دیده سیستمی و علمی‬ ‫ برخورد می کرد‪ ،‬در واقع تئوریک با مســائل در ارتباط بود؛‬ ‫در حالی که از توده های مردم به دور بود و با انها نزدیکی و‬ ‫معاشرتی نداشت‪ .‬به همین دلیل این افراد برای خودشان‬ ‫شئونی باالتر از دیگر مردم قائل می شوند‪ .‬او این گونه بود‪.‬‬ ‫یکــی از کارهــای دیگــر کــه مجلــس اول کــرد‪،‬‬ ‫تصمیم گیری در ماجرای گروگان های امریکایی بود‪ .‬این‬ ‫ماموریت غیر متعارف تنها یک بار و ان هم در مجلس اول‬ ‫ارائه شده است‪.‬‬ ‫با اینکه دســته بندی های سیاســی چپ و راست چند‬ ‫ســال بعد به وجود امد اما باتوجه به شرایط ان زمان‪ ،‬اقای‬ ‫موســوی خوئینی ها با گرایش ها چپی که داشتند جوانان را‬ ‫دور خود جمع کرده بود و در مقابل راست های اینده نیز کمتر‬ ‫با ان موافقت نشــان می دادند‪ .‬اتفاقا فضا به قدری شلوغ‬ ‫شده بود که همه از حزب توده گرفته تا منافقین و فداییان و‬ ‫اینها از اشغال سفارت حمایت کردند‪ .‬حاال بماند که بعدها‬ ‫همین ها به دامن امپریالیســم غرب پناه بردند‪ .‬مجلس در‬ ‫دورانی که ضرورت یافت وارد این ماجرا شد و بررسی هایش‬ ‫را کرد و البته همان طور که پیش بینی می شد با شروطی رای‬ ‫موافق به ازادی داد‪.‬‬ ‫شما در میانه وارد مجلس شدید‪ ،‬پیش از این نیز‬ ‫با ان ارتباط داشتید‪ .‬مجلس اول را چگونه دیدید؟‬ ‫احساس من این بود که مجلس اول‪ ،‬تمام همت‬ ‫خودش را برای فقر زدایی در پیش گرفته بود‪ .‬من یادم است‬ ‫اقای صباغیان که وزیر کشور دولت اقای بازرگان بود و در‬ ‫دسته بندی خاصی قرار داشتند‪ ،‬در مورد اینکه زمین شهری‬ ‫را به فقرا بدهیم وســط مجلس فریاد می زد که به این طرح‬ ‫رای بدهید‪ .‬حاال به این طرح انتقاداتی مطرح بود که یکی‬ ‫از انها اینکه زمین ها متعلق به دولت بودند و غیره‪ .‬اما با ذکر‬ ‫این خاطره می خواهم بگویم‪ ،‬زمینه های طرفداری مجلس‬ ‫از فقرا و مردم بسیار قوی و زیاد بود و این نیز ناشی از وجهه‬ ‫اجتماعی بسیار باالی مجلس اول بود‪.‬‬ ‫مجلس اول تمام پتانسیل‬ ‫خود را برای فقرزدایی‬ ‫انجام داد‪ .‬فکر نمی کنم‬ ‫که هیچ مجلسی مثل این‬ ‫مجلس وجهه اجتماعی‬ ‫داشته باشد‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاســتمدار ماب ها می شود و ان گونه به اشــتباه می رود‪،‬‬ ‫مجلس سوم جمهوری اســامی نیز محلی برای منازعات‬ ‫و تشکیل دسته بندی های چپ و راســت سیاسی در ایران‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫معیارهای این مساله چیست؟‬ ‫ما از تاریخ مشــروطیت عبور کرده ایــم‪ ،‬یعنی ان‬ ‫را خوانده ایم‪ .‬اما در دورانی که مجلس اول تشــکیل شد‪،‬‬ ‫حضــور داشــته ایم و ان را درک کرده ایــم و از ان باالتر به‬ ‫نوعی محصول حضور ماست‪ .‬این ماجرا از زمانی به بیراهه‬ ‫رفت که چپ و راست به وجود امد و انرژی سیاسی مردم نه‬ ‫برای اداره کشــور که برای گروه های سیاسی و بازی های‬ ‫سیاســی هزینه شــد‪ .‬از مجلس دوم به بعــد اعتدالیون و‬ ‫اجتماعیون به وجــود می اید و در مجلس ســوم ما‪ ،‬چپ و‬ ‫راست رشد می کنند‪ .‬حاال البته مقتضیات زمانی و مختصات‬ ‫ساختاری اش با هم متفاوت اند‪.‬‬ ‫مهمترین شاخصه مجلس اول چه بود؟‬ ‫اگر اسامی مجلس اول را بخوانیم متوجه می شوید‬ ‫که چقدر متنوع است‪ .‬خدا رحمت کند‪ ،‬اقای فخر الدین‪...‬‬ ‫منظورتان فخرالدین حجازی است؟‬ ‫بله‪ ،‬او نفر اول مردم تهران شد‪ .‬رای باالی میلیونی‬ ‫اورد‪ .‬نکتــه جالب اینجا بــود که هم چپ با او بــد بود و هم‬ ‫راست‪ .‬عرض کردم یک میلیون و هفتصد هزار رای اورد‪.‬‬ ‫مســعود رجوی‪ ،‬پانصد هــزار رای اورد‪ .‬ادم های متنوعی‬ ‫هســتند‪ .‬در تهران؛ اقا‪ -‬مقــام معظم رهبــری‪ -‬رای خوبی‬ ‫اوردند‪ .‬اقــای هاشمی رفســنجانی رای اورد‪ .‬از کاشــان‪،‬‬ ‫ایت اللــه امامی کاشــانی رای اورد‪ .‬ادم هــای مختلفی در‬ ‫انتخابات شــرکت داشــتند‪ .‬گرچه ایــن افــراد همدیگر را‬ ‫می شــناختند و همکار هم بودند امــا از اعتبار خود یافته ای‬ ‫که در زادگاه خودشــان برخوردار بودند‪ ،‬رای اوردند‪ .‬اقای ‬ ‫هــادی خامنــه ای از مشــهد در مجلس حضور داشــتند و‬ ‫مقام معظم رهبــری از تهــران‪ ،‬اقای محمــد خامنه ای نیز‬ ‫از تهــران رای اورده بودند‪ .‬مطلقا گرایش های سیاســی و‬ ‫گروهی دخالت نداشت‪ .‬خودشــان به اعتبار مبارزه و منش‬ ‫و روشی که داشتند رای اوردند‪ .‬می خواهم بگویم که مردم‬ ‫باالتر از گروه هــا رای دادنــد و این خیلی اعتبــار و زیبایی‬ ‫داشــت‪ .‬از این نظر مجلس اول مثل باغی می مانست که‬ ‫انواع و اقسام میوه ها در ان روییده بود و بسیار بسیار زیبا بود‪.‬‬ ‫به همین دلیل است که می گویم‪ ،‬مجلس اول مشروطیت و‬ ‫مجلس اول جمهوری اسالمی شبیه هم است‪.‬‬ ‫از نظر حزبی‪ ،‬حزب جمهوری اســامی اکثریت‬ ‫مجلس را در اختیار داشــت‪ ،‬گرچه چیزی حدود‬ ‫‪ 50‬درصد مجلس از مستقل ها بودند‪.‬‬ ‫بله! یکــی از دالیلی که حزب جمهوری اســامی‬ ‫در مجلس قدرت داشــت‪ ،‬به خاطــر این بود کــه اکثریت‬ ‫نمایندگان شــهرهای بزرگ کشور از لیست حزب جمهوری‬ ‫اســامی ایران بودند‪ .‬دلیل این امر نیز بــه خاطر حمایت‬ ‫علمای شهرهای بزرگ از لیست و نامزدهای حزب جمهوری‬ ‫اسالمی ایران بود‪ .‬این در حالی بود که در شهرهای کوچک‬ ‫این مســتقل ها بودند که از صندوق بیرون امده بودند و از‬ ‫لیســت حزب جمهوری اســامی پیشــی گرفته بودند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل است که مجلس از تنوع بیشتری برخوردار بود‪.‬‬ ‫برای اینکه شما را با شرایط و مقتضیات ان روزها اشنا کنم‪،‬‬ ‫الزم اســت یاداوری کنم که خود حزب جمهوری اسالمی‬ ‫ایــران از گرایش هــای مختلف سیاســی برخــوردار بود و‬ ‫مجموعه ادم های متنوع در ان حضور داشتند که خودشان‬ ‫طیف های متفاوت از هم را تشکیل داده بودند‪ .‬البته به این‬ ‫معنی نیســت که در اصول با یکدیگر مخالــف بودند اما از‬ ‫نظر گرایش و شیوه و روش با یکدیگر گاهی وقت ها متضاد‬ ‫بودند‪ .‬حاال چون بحث ما نیست از ان عبور می کنم‪.‬‬ ‫در مجلس اول‪ ،‬یک ســری موضوعــات رخ داد‬ ‫که خود مجلس اول‪ ،‬اولین اســت‪ .‬یکــی از انها‬ ‫‪3‬‬ ‫محمد غرضی خوش زبان اســت و منبع خاطرات‬ ‫بســیار‪ .‬او از ابتــدای انقــاب اســتاندار کردســتان‬ ‫و خوزســتان‪ ،‬نماینــده اولیــن دوره مجلس شــورای‬ ‫اســامی از اصفهان‪ ،‬وزیر نفت در دولت مهدوی کنی‬ ‫و میر حســین موسوی و وزیر پســت و تلگراف و تلفن‪،‬‬ ‫در دولت دوم موسوی و دولت اکبر هاشمی رفسنجانی‬ ‫بود‪ .‬او از زمان تاســیس تــا ‪ ،۱۳۸۹‬در پنج دوره ســه‬ ‫ساله‪ ،‬ریاســت ســازمان نظام مهندسی کشــور را بر‬ ‫عهده داشــت‪ .‬او به مدت یک ســال عضو اولین دوره‬ ‫شورای اسالمی شــهر تهران بود‪ .‬او هم اکنون رئیس‬ ‫هیات مدیــره و مســئول مدیریــت شــرکت مشــانیر‪،‬‬ ‫بزرگترین شــرکت مشــاور وزارت نیرو اســت‪ .‬خاطره‬ ‫خوش حضــورش در انتخابات ریاســت جمهوری ‪92‬‬ ‫یاداور روزهای دهــه ‪ 60‬و هفتاد بود کــه وی به عنوان‬ ‫وزیر پست و تلگراف و تلفن ان زمان در میان رسانه ها‪،‬‬ ‫حضور فعال داشت اما به یکباره در غبار سیاست ایران‬ ‫گم شــد‪ .‬مثلث در گفت وگو با او کــه از برگزار کنندگان‬ ‫انتخابات مجلس اول بوده است و در میانه مجلس خود‬ ‫نماینده ان شده است‪ ،‬به بررسی ویژگی های مجلس‬ ‫اول پرداخته است‪.‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪49‬‬ ‫ضیافت سمبلیک‬ ‫نشســت کمپ دیوید قبــل از روز برگزاری در عمل شکســت خــورد چراکه اعراب حاشــیه‬ ‫خلیج فارس به دلیل اختالف با امریکا تصمیم گرفتند سران کشــورهای خود را به ضیافت اوباما‬ ‫نفرســتند و در ســطحی پایین تر در این اجالس حضور پیدا کنند‪ .‬به نظر می رســد نه اوباما و نه‬ ‫نمایندگان کشورهای حاشیه خلیج فارس نتوانستند یکدیگر را در مورد موضوعات مختلف سیاسی‬ ‫و امنیتی در منطقه خاورمیانه قانع کنند‪ .‬به همین دلیل نیز اختالف نظر میان واشنگتن و پایتخت‬ ‫کشورهای عربی در ماه های اینده همچنان ادامه خواهد یافت‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫ائتالف سازی علیه تهران‬ ‫پشتپردهنشست کمپ دیوید چهبود؟‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪1‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫ائتالف ســازی را می توان در زمره ساز وکارهای کنش‬ ‫امنیتی امریکا برای نقش یابی منطقه ای دانســت‪ .‬الگوی‬ ‫امنیتی اوباما بــر نشــانه هایی از چندجانبه گرایی راهبردی‬ ‫در محیط منطقه ای قرار گرفته اســت‪ .‬مشارکت امریکا در‬ ‫ائتالف به اعراب علیه انصارالله و نیروهای مقاومت یمن را‬ ‫می توان نماد چندجانبه گرایی امنیتی امریکا در بحران های‬ ‫منطقه ای دانســت و چنین فرایندی را می توان بخشــی از‬ ‫سیاســت و الگوی راهبردی امریکا و بسیاری از کشورهای‬ ‫عضو پیمان ناتو در کنترل محیط منطقه ای شمرد‪.‬‬ ‫کارگزاران امنیتی و نظامی امریکا بر این موضوع تاکید‬ ‫دارند کــه‪« :‬اگرچه رقابت هــای ابرقدرتــی کاهش یافته و‬ ‫متعاقب ان مخاطرات امنیتی و تعهدات امریکا نیز در بعضی‬ ‫جنبه ها کمتر شده‪ ،‬اما مرزهای ناامنی امریکا گسترش یافته‬ ‫است‪ ».‬به همین منظور ایاالت متحده امریکا برای حضور‬ ‫و استیالی جهانی خود به ماموریت های جدید ناتو با تقویت‬ ‫بنیه دفاعی‪ ،‬تجهیزات پیچیده و مدیریت نوین برای مقابله‬ ‫با تهدیدات جدید متوسل شده است‪ .‬تحوالت گسترده ای‬ ‫در مفاهیم‪ ،‬ماموریت ها‪ ،‬ساختار و استراتژی ناتو در دو دوره‬ ‫پس از جنگ سرد ‪ 1989‬و واقعه ‪ 11‬سپتامبر ‪ 2001‬به وقوع‬ ‫پیوسته است‪.‬‬ ‫اجالسیه کمپ دیوید در مه ‪ 2015‬را می توان بخشی‬ ‫از سیاست امنیتی امریکا در محیط های بحرانی دانست‪ .‬در‬ ‫این فرایند بر ضرورت های چندجانبه گرایی امنیتی از طریق‬ ‫ائتالف های منطقه ای تاکید شده است‪ .‬بند ‪ 31‬سند مفهوم‬ ‫جدید اســتراتژیک ناتو که به مناســبت پنجاهمین سالگرد‬ ‫تاسیس ناتو تصویب شد‪ ،‬ارائه تعاریف جدیدی از مفاهیمی‬ ‫ نظیر «دفــاع از ارزش های مشــترک»‪« ،‬امنیت جمعی» و‬ ‫«تهدیدات جدید» را بر ماموریت های جدید فرا اتالنتیکی‬ ‫ناتو اساســی دانســت‪ .‬تهدیدات جدید شــامل تروریسم‪،‬‬ ‫ناسیونالیســم افراطــی‪ ،‬مواد مخــدر‪ ،‬بی ثباتی سیاســی‪،‬‬ ‫منازعات قومی‪ ،‬گسترش سالح های کشتار جمعی‪ ،‬قاچاق‬ ‫تسلیحات و مهاجرت بی رویه که تعهد دولت های عضو ناتو‬ ‫بر تامین امنیت در برابر این تهدیــدات را افزایش می دهد‪،‬‬ ‫شامل می شود‪.‬‬ ‫‪ .1‬تبارشناســی ائتالف هــای منطقه ای امریــکا بعد از‬ ‫جنگ سرد‬ ‫در دوران جنــگ ســرد‪ ،‬ائتالف هــای منطقــه ای‬ ‫امریــکا در چارچــوب پیمان بغــداد‪ ،‬پیمان ســنتو‪ ،‬پیمان‬ ‫سیتو و پیمان انزوس ســازماندهی شده اســت‪ .‬هر یک از‬ ‫پیمان های یادشده نقش متصل سازی راهبردی بازیگران‬ ‫منطقه ای با اهــداف ژئوپلیتیکی ناتو را عهــده دار بوده اند‪.‬‬ ‫چنین فرایندی در ســال های بعد از جنگ ســرد‪ ،‬براساس‬ ‫الگوهایی همانند «ابتــکار اســتانبول» و «گفت وگوهای‬ ‫مدیترانه ای» ســازماندهی شــده است‪ .‬در ســال ‪ 2015‬و‬ ‫با گســترش بحران هــای امنیتــی خاورمیانــه‪ ،‬زمینه برای‬ ‫بازسازی ائتالف های جدید امنیتی ایجاد شده و نشانه هایی‬ ‫از مقابله گرایی در برابر جبهه مقاومت را می توان در ادبیات‬ ‫راهبــردی و اجالســیه های امنیتــی امریکا و کشــورهای‬ ‫منطقه ای به ویژه در چارچــوب کنفرانس کمپ دیوید ‪2015‬‬ ‫مشاهده کرد‪.‬‬ ‫در اجالسیه استانبول نقش منطقه ای ناتو مورد تاکید‬ ‫قرار گرفت‪ .‬ابتکار استانبول را می توان ادامه گفت وگوهای‬ ‫مدیترانه دانســت‪ .‬گفت وگوهای مدیترانه اولین گام برای‬ ‫توســعه منطقه ای ناتو در خارج از حوزه اروپایی محســوب‬ ‫می شــود‪ .‬مدیترانه مرز امنیتی ناتو با کشورهای خاورمیانه‬ ‫و اســیای جنوب غربی تلقی می شــود‪ .‬ایده گفت وگوهای‬ ‫مدیترانه نخستین بار در سال ‪ 1994‬مطرح شد‪ .‬تا روابط بهتر‬ ‫و درک متقابل موثرتری در ارتباط با عملیاتی ســازی امنیت‬ ‫منطقه ای ایجاد شــود‪ .‬مصر‪ ،‬رژیم صهیونیســتی‪ ،‬اردن‪،‬‬ ‫مراکش و تونس در سال ‪ 1995‬و الجزایر در سال ‪ 2000‬به‬ ‫ایده گفت وگوهای امنیتی مدیترانه پیوستند‪.‬‬ ‫گفت وگوهای مدیترانه‪ ،‬اثار خود را در سال ‪ 2004‬در‬ ‫قالب اجالسیه استانبول به جا گذاشــت‪ .‬در نشست سران‬ ‫استانبول‪ ،‬بر لزوم مقابله با تروریســم در افریقا و خاورمیانه‬ ‫تاکید شد‪ .‬کشورهای منطقه امادگی بیشتری برای همکاری‬ ‫امنیت محور بــا نهادهای امنیت بین الملل پیــدا کردند‪ .‬در‬ ‫میان کشورهای هم پیمان ناتو در حوزه مدیترانه‪ ،‬فرایندی‬ ‫شکل گرفت که اروپا بتواند جایگاه امنیتی اسرائیل در منطقه‬ ‫را تثبیت نماید‪ .‬بر این اساس‪ ،‬تل اویو در سال ‪ 2001‬مبادرت‬ ‫بازی خطرناک‬ ‫شکاف میان امریکا و اعراب زیاد‬ ‫شده است‬ ‫به امضا ی پیمان امنیتی با ناتو کرد‪.‬‬ ‫هم اکنــون در فراینــد بیداری اســامی کشــورهای‬ ‫خاورمیانه شاهد تحوالت بنیادین در منطقه هستیم‪ .‬در این‬ ‫میان‪ ،‬اگرچه مصر و تونس انقالب اجتماعی ـ سیاسی خود‬ ‫را ســپری کرده اند‪ ،‬اما هنوز روابط این کشورها با نهادهای‬ ‫امنیت محور پیمان ناتو در حوزه منطقه ای ادامه دارد‪ .‬مقرر‬ ‫شد که با برنامه های دفاعی ناتو مشارکت کند‪ .‬در سال ‪2004‬‬ ‫نیز قــرارداد همکاری های امنیتــی ـ اطالعاتــی ناتو رژ یم‬ ‫صهیونیستی امضاء شــد‪ .‬تمامی این قراردادها را می توان‬ ‫نماد تهدید امنیتی ناتو برای کشورهای اسالمی دانست‪.‬‬ ‫نســبی ان در فرایند ایفای نقش امنیتــی در فضای امنیتی‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫این حوزه ها عبارتند از‪ :‬اصالحات دفاعی‪ ،‬بودجه بندی‬ ‫و برنامه ریزی‪ ،‬مناســبات نظامی غیرنظامی‪ ،‬همکاری های‬ ‫نظامی با هدف بهبود قابلیت انطباق پذیری از طریق مشارکت‬ ‫در تمرین ها و برنامه های اموزشی خاص‪ ،‬مشارکت موردی در‬ ‫ماموریت های حمایت از صلح تحت فرماندهی ناتو‪ ،‬مبارزه با‬ ‫تروریسم از طریق تبادل اطالعات و همکاری های دریایی‪،‬‬ ‫کمک به تالش های ناتو در مقابله با تهدید سالح های کشتار‬ ‫جمعی و ارتقای همکاری در زمینه برنامه ریزی برای مقابله‬ ‫با حوادث اضطــراری غیرنظامی‪ .‬همان طور که در اســناد‬ ‫مصوب ابتکار همکاری استانبول نیز تصریح شده‪ ،‬این ابتکار‬ ‫در واقع در امتداد و مکمل طرح قبلی ناتــو برای خاورمیانه‬ ‫یعنی گفت وگوی مدیترانه ای نات و است‪.‬‬ ‫باب دهوپ شفر ‪ ،‬دبیرکل ســابق ناتو در نخستین سفر‬ ‫به منطقه خلیج فارس در ســال ‪ 2005‬طی ســخنرانی خود‬ ‫در قطر ســه دلیل عمده فضای امنیتی نوین‪ ،‬ناتوی جدید‬ ‫و دینامیــزم جدید در منطقــه خلیج فارس را بــرای ضرورت‬ ‫همکاری ناتو و کشــورهای حوزه خلیج فارس برشــمرد‪ .‬او‬ ‫در تشــریح دالیل خود گفت‪« :‬نخســتین دلیــل همکاری‬ ‫میان طرفین‪ ،‬فضای امنیتــی در حال تغییر فعلی اســت‪.‬‬ ‫تهدیداتی نظیر تروریسم‪ ،‬تسلیحات کشتار جمعی‪ ،‬قاچاق‬ ‫انسان‪ ،‬تسلیحات و مواد مخدر‪ ،‬دارای ماهیتی فراگیر بوده‬ ‫و کنترل انها اسان نیست‪ .‬دومین دلیل گسترش ناتو را باید‬ ‫در تغییر کارویژه های امنیتی سازمان و همچنین دگرگونی در‬ ‫موضوعات امنیتی دانست‪ .‬امروز با ناتویی متفاوت رو به رو‬ ‫هستیم‪ ،‬به گونه ای که این ســازمان با هدف تامین امنیت‬ ‫فراگیر و با اعتیاد به ضرورت مشارکت و همکاری با کشورهای‬ ‫غیر عضو و باتوجه به تجارب سال های گذشته در موقعیتی‬ ‫اســت که می تواند کمک قابل توجهی بــه تامین امنیت در‬ ‫اقصی نقاط جهان از جمله منطقه خلیج فارس نماید‪ .‬دلیل‬ ‫سوم توجه ناتو به منطقه‪ ،‬دینامیزم جدید اشکار شده در خود‬ ‫منطقه طی سال های اخیر اســت‪ .‬از نظر سیاست خارجی‬ ‫کشــورهای منطقه به طور انفرادی و دســته جمعی در قالب‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس به عنوان بازیگران مهم حوزه‬ ‫امنیت منطقه ظاهر شده اند‪ .‬هر گونه گسترش ژئوپولیتیکی‬ ‫امریــکا در مناطق بحرانی هماننــد خاورمیانه و خلیج فارس‬ ‫نیازمند ائتالف سازی اســت‪ .‬امریکا در مدار ائتالف سازی‬ ‫برای مقابله با کشورهای تهدیدکننده قرار دارد‪ ».‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫پیمان هــای امنیــت منطقه ای در شــرایطی شــکل‬ ‫می گیــر د کــه نیروهــای سیاســی از انگیــزه الزم بــرای‬ ‫نقش افرینی راهبردی برخوردار باشــند‪ .‬عربستان‪ ،‬مصر‪،‬‬ ‫ترکیه‪ ،‬امارات عربی متحده‪ ،‬اردن و قطر را می توان در زمره‬ ‫بازیگرانی دانســت که تالش دارن د برای مقابله با نقش یابی‬ ‫منطقه ای ایران در فضای ائتالف گرایی راهبردی با امریکا‬ ‫قرار گیرند‪ .‬واقعیت ان اســت کــه روند و نتایــج مذاکرات‬ ‫هســته ای ایران و گروه ‪ 5+1‬زمینه شــکل گیری تهدیدات‬ ‫امنیتی بیشتری را برای جمهوری اسالمی ایران در سطوح‬ ‫منطقه ای و بین المللی به وجود اورده است‪.‬‬ ‫در چنین شرایطی اســت که الگوهای رفتاری جهان‬ ‫غرب معطوف بــه حمایت ژئوپولیتیکی از عربســتان برای‬ ‫مقابله با نیروهای جبهه مقاومت در یمن شده است‪ .‬در روند‬ ‫مذاکرات کمپ دیوید‪ ،‬امریکا به کشورهای عربی اطمینان‬ ‫خاطر داد که از هســته ای شــدن و گریز هســته ای ایران‬ ‫جلوگیری بــه عمل اورده و به همین دلیل از انان خواســت‬ ‫که تالشی در جهت غنی ســازی اورانیوم انجام ندهند‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی‪ ،‬موضوع مربوط به خرید هسته ای عربستان‬ ‫از پاکســتان به عنوان یکی از مباحث اصلــی امنیتی وجود‬ ‫داشــته که از سوی مقامات رسمی دو کشــور همواره انکار‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫مهم ترین مســا له امنیتــی دوران موجود کــه ارتباط‬ ‫مســتقیم با کنفرانس کمپ دیوید ‪ 2015‬داشته را می توان‬ ‫معطــوف به ســازوکارهایی دانســت که کشــورهای عربی‬ ‫خاورمیانه از انگیزه بیشتری برای نقش یابی و ائتالف گرایی‬ ‫با امریکا برخوردار باشند‪ .‬در این فرایند زمینه های الزم برای‬ ‫شکل گیری ائتالف هایی به وجود امده که زمینه های الزم‬ ‫برای چندجانبه گرایی راهبردی امریکا با کشــورهای عرب‬ ‫خاورمیانه و حوزه خلیج فارس را امکان پذیر می سازد‪ .‬چنین‬ ‫فرایندی بخشی از سازوکارهای ائتالف امنیتی امریکا برای‬ ‫تداوم سازوکارهای مهار ایران از طریق گسترش بحران های‬ ‫منطقه ای و جنگ های نیابتی محسوب می شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪ .3‬زمینه های ساختاری ائتالف سازی منطقه ای امریکا‬ ‫و ناتو با کشورهای عربی خاورمیانه‬ ‫در اجالســیه کمپ دیویــد موضوع مربــوط به امنیت‬ ‫منطقه ای و چگونگی ائتالف ســازی راهبردی در دستورکار‬ ‫قرار داشــته اســت‪ .‬نقش یابی عربســتان در دوران ملک‬ ‫سلمان و عادل احمد عبدالجبیر نشانه هایی از ائتالف گرایی‬ ‫راهبردی بــا امریــکا در بحران های منطقــه ای را منعکس‬ ‫می سازد‪ .‬نیروهای مقابله گرا با ایران از انگیزه قابل توجهی‬ ‫برای ائتالف سازی با امریکا در محیط منطقه ای برخوردارند‪.‬‬ ‫گروه هــای جدیــد حکومتگــر در عربســتان از انگیزه الزم‬ ‫برای مقابله گرایــی با ایران در چارچــوب نظامی‪ ،‬امنیتی و‬ ‫ایدئولوژیک بهره گرفته و چنین فرایندی را به عنوان بخشی‬ ‫از فضای ائتالف گرایی شکل داده اند‪.‬‬ ‫خلیج فارس از چند سو برای ناتو اهمیت دارد‪ :‬نخست‬ ‫اینکــه‪ ،‬این منطقه در مرکــز خاورمیانه اســت؛ دوم اینکه‪،‬‬ ‫خلیج فارس از مهمترین خاســتگاه های بنیادگرایی در برابر‬ ‫غرب اســت که خود را با پدیده شوم تروریســم نشان داده‬ ‫اســت؛ ســوم اینکه بیش از ‪ 60‬درصد نفت و ‪ 40‬درصد گاز‬ ‫طبیعی جهان را در خود جــای داده و چهارم اینک ه دالرهای‬ ‫نفتی‪ ،‬توجه بسیاری از کشــورهای پیشرفته را به خود جلب‬ ‫ی از این دالرها را به‬ ‫می کند و هر یک از انها می کوشند سهم ‬ ‫ش هنگام پذیرش‪ 7‬عضو تازه در ناتو در‪2004‬‬ ‫دست اورند‪ .‬بو ‬ ‫اعالم کرد که ماموریت ناتو از مرزهای این ســازمان بســی‬ ‫فراتر می رود و افزود که «اعضا ی ناتو به سمت ملت هایی در‬ ‫خاورمیانه می روند تا توانایی ما را در مبارزه با تروریسم و تامین‬ ‫امنیت مشترک تقویت کنند‪».‬‬ ‫افزایش نقــش منطقه ای ناتو در شــرایطی از اهمیت‬ ‫برخــوردار اســت که بتــوان کارویژه هــای جدیــدی برای‬ ‫کشــورهای منطقه ای ارائه داد‪ .‬در ســند دفاعی امریکا که‬ ‫‪ 6‬ژانویه ‪ 2012‬ارائه شد‪ ،‬نقش پیمان اتالنتیک شمالی در‬ ‫سازماندهی عملیاتی کشورهای منطقه ای مورد تاکید قرار‬ ‫گرفت‪.‬محوراصلیکنشمنطقه ایپیماناتالنتیکشمالی‬ ‫در حوزه خلیج فارس را می توان مشارکت تاکتیکی و عملیاتی‬ ‫برای پیگیری اهداف اســتراتژیک دانست‪ .‬ایاالت متحده‬ ‫ ترجیح می دهد تــا عملیــات تاکتیکی از طریق مشــارکت‬ ‫بازیگران منطقه ای انجام پذیرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ .2‬ابتکار استانبول و ســازماندهی مشارکت ناتو ‪ -‬خلیج‬ ‫فارس‬ ‫امریــکا همــواره تــاش داشــته تــا زمینه هــای‬ ‫چندجانبه گرایی منطقه ای برای مقابله با ایران را سازماندهی‬ ‫کنــد‪ .‬در رونــد عملیات نظامــی امریــکا علیــه طالبان در‬ ‫افغانستان و صدام حســین در عراق نیز برخی از کشورهای‬ ‫منطقه ای به گونه نمادین در مشــارکت عملیاتی و راهبردی‬ ‫با امریکا قرار گرفته اند‪ .‬سران ناتو در سال ‪ 2004‬در نشست‬ ‫اســتانبول با تصویب ســازوکار دیگری تحت عنوان ابتکار‬ ‫همکاری استانبول و دعوت از کشورهای عالقه مند در منطقه‬ ‫خاورمیانه بزرگ‪ ،‬به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس هدف‬ ‫این ابتکار را تقویت روابط سودمند متقابل و کمک به بهبود‬ ‫وضعیت ثبات و امنیت در منطقه اعالم کردند‪.‬‬ ‫این طرح که با تمرکز خاص بــر همکاری های عملی‬ ‫در زمینه های دفاعی و امنیتی تعریف شد‪ ،‬مبارزه با تروریسم‬ ‫و اشاعه سالح های کشــتار جمعی را به عنوان اولویت های‬ ‫اساســی ابتکار اعــام کــرد‪ .‬در کمپ دیوید ایــن موضوع‬ ‫مطرح شــد که چگونه امریکا فرایند نقش یابی اعراب حوزه‬ ‫خلیج فــارس را در ارتباط بــا فعالیت های هســته ای ایران‬ ‫سازماندهی خواهد کرد‪ .‬در شــرایطی که مذاکرات ایران و‬ ‫کشورهای ‪ 5+1‬در وین ‪ 2014‬در جریان بود‪ ،‬جان کری در‬ ‫هواپیمای اختصاصی سعودالفیصل‪ ،‬وزیر امورخارجه وقت‬ ‫عربستان حضور به هم رسانید و گزارشی از مذاکرات خود با‬ ‫مقامات ایرانی را به اطالع وی رساند‪.‬‬ ‫چنین دیداری نشــان می دهــد که جان کــری صرفا‬ ‫در برابر اســرائیل بــه تبیین گــزارش امنیتــی از مذاکرات‬ ‫هســته ای مبادرت نکرده‪ ،‬بلکه چنین تعاملــی را با مقامات‬ ‫عربستان ســعودی و ســایر کشــورهای عربی نیز به وجود‬ ‫اورده ا ســت‪ .‬به همین دلیل اســت که یکی از موضوعات‬ ‫اصلی مذاکرات کمپ دیوید را می توان تبادل نظر در ارتباط‬ ‫با سیاســت هســته ای امریکا در برخورد با ایران دانســت‪.‬‬ ‫حساسیت کشورهای عربی نسبت به قابلیت هسته ای ایران‬ ‫به اندازه اســرائیل گســترده بوده و انان بر این اعتقادند که‬ ‫اگر ایران به گریز هسته ای دست یابد‪ ،‬در ان شرایط موازنه‬ ‫قدرت منطقه ای دگرگون خواهد شد‪.‬‬ ‫در ســند مصــوب ابتــکار اســتانبول اعالم شــد که‬ ‫به رغم تمرکز اولیه بر شــش کشور عضو شــورای همکاری‬ ‫خلیج فارس‪ ،‬مســیر برای ورود تمامی کشــورهای منطقه‬ ‫خاورمیانه بزرگ بــاز خواهد بود‪ .‬در این ســند مجموعه ای‬ ‫از فعالیت ها و حوزه های همکاری معرفی شــده که هریک‬ ‫از کشــورهای یــاد شــده براســاس نیازهــا و اولویت های‬ ‫خــود می توانند ایفــای نقش کند‪ .‬هــر کشــوری در فرایند‬ ‫همکاری های امنیت منطقه ای‪ ،‬کارویژه خاصی را عهده دار‬ ‫خواهــد بود‪ .‬کارویــژه هر کشــور تابعی از قابلیــت و مزیت‬ ‫اجماع عربی‬ ‫امریکا‪ ،‬عرب های خلیج فارس را‬ ‫در مورد توافق هسته ای قانع کرده است‬ ‫روی دیگر هانوی‬ ‫ویتنام از شکاف نسل ها‬ ‫رنج می برد‬ ‫‪51‬‬ ‫بازی خطرناک‬ ‫شکاف میان امریکا و اعراب زیاد شده است‬ ‫فیاض زاهد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫بعد از اتفاقــی که در لــوزان افتاد و نشــانگر این‬ ‫واقعیت بود کــه دولت هــای ایــران و امریــکا تصمیم‬ ‫گرفته اند با یک نگرش فرادســتی و فرا تکنیکی در یک‬ ‫اقدام بسیار روشن سیاسی تالش کنند تا به یک تفاهم‬ ‫بنیادی دســت پیدا کنند‪ ،‬بدیهی است که زمینه های‬ ‫اصلی توافــق را برای ماه ژوئن فراهــم کرده اند‪ .‬درعین‬ ‫حال همــه ارزیابی ها می گویــد که اگــر اتفاق عجیب‬ ‫و غریبــی رخ ندهد ایــران و کشــورهای ‪ 5+1‬و به طور‬ ‫مشخص ایران و ایاالت متحده به یک توافق بنیادی در‬ ‫ارتباط با پرونده هسته ای دست پیدا خواهند کرد‪.‬‬ ‫به رغــم پرهیزهایی کــه طرفین انجــام می دهند‬ ‫مبنی بر اینکه مذاکرات هســته ای تمرکزش بر پرونده‬ ‫هسته ای ایران اســت‪ ،‬موضوعی که از ســوی مقامات‬ ‫عالی رتبــه دو طرف مطرح شــده‪ ،‬اما معلوم اســت که‬ ‫این یــک گام مهم و یک اقــدام فوق اســتراتژیک برای‬ ‫برداشــتن دیوار بلند بی اعتمادی میــان روابط ایران و‬ ‫امریکا است‪ .‬به گونه ای که رهبری در سخنان خود به طور‬ ‫مشــخص یک جمله خردمندانه بیان کردند که ناشی‬ ‫از هوشمندی و تســلط دقیق ایشان در حوزه مناسبات‬ ‫بین المللی اســت؛ ان جمله این اســت کــه جمهوری‬ ‫اسالمی به رفتار ایاالت متحده در این مورد خاص نگاه‬ ‫خواهد کــرد‪ .‬در واقع ایــن جمله به حریف ایــن خبر را‬ ‫مخابره می کنــد که موضوع پرونده هســته ای خودش‬ ‫یک سنگ محک و تست بسیار مهمی از سوی مقامات‬ ‫ایران است که اگر ببینند دولت امریکا واقعا درصدد نیل‬ ‫به یک توافق صادقانه و به دنبال کوتاه امدن از روش های‬ ‫سلطه طلبانه گذشته است‪ ،‬ایران هم می تواند گام های‬ ‫بعدی را مطالعه کند‪.‬‬ ‫به نظر می رســد وقتی گام اول برداشــته شــود‪،‬‬ ‫گام های بعدی خیلی اســان تر برداشــته خواهد شد و‬ ‫ما در وضعیت فعلی در این مســیر قرار داریم‪ .‬اما دولت‬ ‫ی و تاریخی با متحدان خودش‬ ‫امریکا پیوندهایی قدیم ‬ ‫در خاورمیانه دارد‪ .‬به صورت ســنتی ایران و عربســتان‬ ‫از پنجاه سال گذشــته تا انقالب اسالمی ‪ 57‬دو ستون‬ ‫عمده امنیتی‪ ،‬اقتصادی و بین المللی امریکا در منطقه‬ ‫بودند که با رخ دادن انقالب اســامی ستون اصلی که‬ ‫عبارت بود از ســتون امنیتی و سیاسی فرو ریخت و تنها‬ ‫ستون اقتصادی باقی ماند‪.‬‬ ‫دولت عربستان سعودی نه استعداد و ویژگی و نه‬ ‫توانایی نیل به قدرت هژمونیک منطقه ای را ندارد‪ .‬البته‬ ‫صدام ارزومند بود که بتواند چنین نقشی را در غیاب شاه‬ ‫بازی بکند اما او هم با جاه طلبی های اشکار و با مقاومت‬ ‫فرزندان صدیــق این مملکــت و رهبری هوشــمندانه‬ ‫امام(ره) سرش به ســنگ خورد و امروز می بینیم که ان‬ ‫رژیم یکپارچه و قدرتمند با ارتشی فراوان به چه وضعیتی‬ ‫در عراق دچار شده اســت‪ .‬ایران توانست به رغم تمامی ‬ ‫مشکالت و تحریم ها و جفاهایی که در حقش روا داشته‬ ‫شــد‪ ،‬همچنان به قدرت تعیین کننده در منطقه دست‬ ‫پیدا کند و امروز در معرض این اتهام اســت که در صدد‬ ‫گسترش نگاه توسعه طلبانه خود در اقصی نقاط منطقه‬ ‫خاورمیانه اســت‪ .‬بنابراین بدیهی بود که دولت امریکا‬ ‫نیازمند این باشد که نظرات خود را به صورت یک پکیج‬ ‫تضمین بخش و ثبات اور برای رهبران کشورهای عربی‬ ‫توضیح بدهد‪.‬اما انچه در کمپ دیوید رخ داد نشان داد‬ ‫که فاصله خواســته های امریکا و انتظارات دولت های‬ ‫عربی بسیار زیاد شده و ان شــکافی که از سال ها پیش‬ ‫بین ایاالت متحده و دولت های عربی اغاز شــده روز به‬ ‫روز در حال پیشرفت است‪.‬‬ ‫به طور مشــخص و راهبردی دولت امریکا در حال‬ ‫فاصله گرفتن از دولت عربســتان سعودی است و نکته‬ ‫جالب و ظریفتر این اســت که این فاصله در کاخ سفید‬ ‫در مــورد رژیم اســرائیل هم در ســالیان گذشــته اغاز‬ ‫شده اســت‪ .‬دقیقا ان قیچی ضد ایرانی که یک لبه اش‬ ‫عربســتان و لبه دیگرش رژیم اســرائیل اســت‪ ،‬توامان‬ ‫در معرض نقــد سیاســت های درونی کاخ ســفید قرار‬ ‫دارد‪ .‬البته درباره اســرائیل به دلیل البی های یهودی‪،‬‬ ‫ایپک و سناتورهایی که وابســتگی عاطفی‪ ،‬مذهبی و‬ ‫مالی به دولت اســرائیل دارند علنی نمی شــود اما اگر‬ ‫شــما به مطالعات تخصصی‪ ،‬راهبردی و اســتراتژیک‬ ‫امریکایی رجوع کنید‪ ،‬کامال برای شما مشخص است که‬ ‫اختالف نظر بین کاخ سفید و اسرائیل به باالترین سطح‬ ‫در ‪ 60‬سال گذشته رسیده و همان وضعیت در ارتباط با‬ ‫عربستان سعودی حاکم است‪.‬‬ ‫گاهی اخباری که درز کرده نشــانگر این واقعیت‬ ‫اســت که امریکایی هــا به هیچ چیــزی به جــز منافع‬ ‫اســتراتژیک خودشــان فکر نمی کنند و ایــن حقیقت‬ ‫روشن است که ایران امروز باثبات ترین و تاثیر گذار ترین‬ ‫کشــور در منطقه اســت و امریکا به دنبال این است که‬ ‫چارچوب هــای امنیتی و تحوالت اتــی را مبتنی بر این‬ ‫یا ست که اعراب دریافت‬ ‫واقعیت پایه بگذارد و این پیام ‬ ‫کرده اند‪ .‬به گونه ای که دو پادشاه در کمپ دیوید حضور‬ ‫داشتند و مابقی در سطوح مختلفی حضور پیدا کردند‬ ‫و این خود نشــانگر یک حقیقت است که این امریکایی‬ ‫کــه اوبامــا رئیس جمهورش اســت‪ ،‬امریــکای ایده ال‬ ‫کشورهای مرتجع عرب خلیج فارس نیست و از سویی این‬ ‫دولت های عرب حاشیه خلیج فارس دیگر تضمین کننده‬ ‫خواسته های دولت امریکا نمی توانند باشند‪.‬‬ ‫اعــراب در کمپ دیویــد خیلی تــاش کردند که‬ ‫امریکایی ها را به سمت انعقاد یک قرار داد امنیتی سوق‬ ‫دهند‪ ،‬اما دولت امریکا با هوشــمندی از زیر این مساله‬ ‫شانه خالی کرد‪ .‬بهانه های دولت امریکا این بود که سنا‬ ‫با هرگونه تاثیرات منطقه ای تعهد اور برای دولت امریکا‬ ‫به دلیل عدم انطباق اســتانداردهای سیاسی و حقوق‬ ‫بشری دولت های مرتجع عرب مخالفت خواهد کرد‪.‬‬ ‫امریــکا در بیانیــه کمپ دیوید تنهــا پذیرفت که‬ ‫چنانچه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫با تهدید روبه رو بشــوند از هیچ گونه مســاعدتی دریغ‬ ‫نخواهد کرد‪ .‬مانند این می ماند که وقتی شما از دوستی‬ ‫درخواست پول می کنید او یک چک سفید امض ا به شما‬ ‫بدهد یا می گوید می توانی روی کمک من حساب کنی‬ ‫اما ممکن اســت در هر زمانی بگوید شــرایطم شــرایط‬ ‫نامســاعدی اســت‪ .‬بنابراین اعــراب هم ایــن موضوع‬ ‫را فهمیده انــد و از ایــن بابت ناراحت هســتند‪.‬نگرانی‬ ‫مهمشان قبل و پس از کمپ دیوید این است که به نظر‬ ‫می رسد امریکایی ها همانطور که در ماجرای واتر گیت و‬ ‫ایران کنترا در معرض این اتهام قرار داشتند که وقتی در‬ ‫اوج جنگ ایران و عراق در سال ‪ 1365‬ریگان هدایایی‬ ‫از جمله کیک و کلید و انجیل امض ا شــده برای مقامات‬ ‫ایرانی می فرســتاد‪ ،‬همان موقع ســعود الفیصل گفته‬ ‫بود که امریکایی ها‪ ،‬ایرانی ها را بر ما ترجیح می دهند‪.‬‬ ‫البته این به دلیل شکل و شــمایل زیبای ایران نیست‪،‬‬ ‫این به خاطر موقعیتی اســت که تاریخ برای ایران فراهم‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫باید به این نکته مهم اشاره کرد که امریکا در صدد‬ ‫تغییر راهبــرد در منطقــه خاورمیانه اســت‪.‬انها تا ‪50‬‬ ‫سال اینده تالش می کنند به تدریج از خاورمیانه خارج‬ ‫شــوند‪.‬این به این دلیل اســت کــه اولویــت امریکا در‬ ‫‪ 50‬ســال دیگر به ان سو که مســاله قدرت گیری دولت‬ ‫چین اســت معطــوف خواهد شــد و صحنــه منازعات‬ ‫و مناســبات بین المللی بــرای امریکا در حــال گذر از‬ ‫خاورمیانه به سمت خاور دور است و امریکایی ها در صدد‬ ‫سرمایه گذاری بسیار وســیعی در اســترالیا و اندونزی‬ ‫هستند تا بتوانند در انجا چین را مهار کنند‪.‬‬ ‫اگر به راهبردهای منتشر شده توسط کاخ سفید و‬ ‫شــورای روابط خارجی امریکا مراجعه کنیم‪ ،‬به روشنی‬ ‫درمی یابیم که خطــر عمده برای دولــت امریکا‪ ،‬ایران‪،‬‬ ‫کره شمالی و حتی روسیه نیســت بلکه غربی ها چین را‬ ‫برای ثبات خود خطر قلمداد می کنند‪ .‬انها اگر بخواهند‬ ‫در ‪ 50‬ســال اینــده از امریــکا بیرون برونــد عالقه مند‬ ‫هستند تا ترتیباتی در منطقه خاورمیانه صورت گیرد که‬ ‫هم منافع انها را تامین کند هم ثبات را به ارمغان بیاورد‪.‬‬ ‫بنابراین خیلی صریح به دنبال این اســت که مساله دو‬ ‫دولت مستقل فلسطین و اسرائیل را به رغم میل نتانیاهو‬ ‫به پیش ببــرد و به نظر می رســد که کاخ ســفید در این‬ ‫موضوع خیلی جدی است و هیچ تفاوتی در این سیاست‬ ‫میان جمهوریخواهان و دموکرات ها نمی بینم‪.‬‬ ‫دولت اسرائیل برای واشنگتن هزینه های مالی و‬ ‫سیاسی زیادی به همراه داشته و دولت امریکا در صدد‬ ‫حل این معضل در اینده اســت و از سویی دولت امریکا‬ ‫نیازش به انرژی خاورمیانه به شدت در حال کاهش است‬ ‫و اینها نشانه هایی است که امریکایی ها تالش می کنند‬ ‫پس از ‪ 50‬ســال وابستگی شــان به خاورمیانه کاهش‬ ‫پیدا کند و تغییرات در نظام کشورهای مرتجع می تواند‬ ‫باعث بی ثباتی شود و بر همین اساس راهبرد دور امریکا‬ ‫این است که در عربســتان سعودی تغییراتی بوجود اید‬ ‫که با نرم های بین المللی سازگاری داشته باشد و رژیم‬ ‫عربســتان انســانی تر رفتا ر و اموزش هــای مذهبی در‬ ‫عربستان تغییر پیدا کند‪ .‬به گونه ای که امروزه عربستان‬ ‫منشا اصلی و عامل پیدایش بنیادگرایی و رادیکالیسم‬ ‫است‪ .‬همه اینها مسائل و فکت های مهم راهبردی و فوق‬ ‫راهبردی در روابط امریکا و خاورمیانه است و زمانی که‬ ‫نگاه امریکا به این منطقه است می بیند که در دراز مدت‬ ‫ایران متحدترین و مســتحکم ترین کشــوری است که‬ ‫اعراب در کمپ دیوید خیلی تالش کردند که‬ ‫امریکایی ها را به ســمت انعقاد یک قرار داد‬ ‫امنیتــی ســوق دهند‪ ،‬امــا دولــت امریکا با‬ ‫هوشــمندی از زیر این مساله شــانه خالی‬ ‫کرد‪ .‬بهانه های دولــت امریکا ایــن بود که‬ ‫ســنا با هرگونه تاثیرات منطقه ای تعهد اور‬ ‫برای دولــت امریکا بــه دلیــل عدم انطباق‬ ‫اســتانداردهای سیاســی و حقوق بشــری‬ ‫دولت هایمرتجععربمخالفتخواهدکرد‬ ‫افق های روابط بــا ان را تنظیم کنــد‪ .‬از این رو معتقدم‬ ‫هرچه دولت هــای ایــران و امریکا به یکدیگــر نزدیکتر‬ ‫می شــوند‪ ،‬دولت های امریــکا و رژیم مرتجــع عربی از‬ ‫یکدیگر فاصله پیدا می کنند و این مســاله ای است که‬ ‫ســایه خود را بر مذاکرات کمپ دیوید انداخته اســت‪.‬‬ ‫باید اظهار کرد که کمپ دیوید برای امریکا مفید بود‪ ،‬اما‬ ‫برای اعراب چنان خوشایند نبود و انها احساس می کنند ‬ ‫مجبور به کنار امدن با ایران قدرتمند هســتند‪ ،‬چرا که‬ ‫امریکایی هــا عالقه مند به جنــگ و منازعه بــا ایران در‬ ‫شرایط فعلی نیستند و به نظر کمپ دیوید ادامه تصمیم‬ ‫سیاسی کاخ سفید برای حل پرونده هسته ای و منازعات‬ ‫امریکا با ایران است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد دولت امریکا عالقه ای به هسته ای‬ ‫شدن اعراب و بازی جدید انها ندارد‪ .‬اگر اعراب بخواهند‬ ‫وارد پروسه هســته ای شــدن شــوند به واقع استعداد‬ ‫هســته ای در انها وجود ندارد‪ .‬باید به ســخنان رهبری‬ ‫هم اشــاره کرد که ایشان در اشــاره به اعراب گفتند که‬ ‫اگر توانایی و علمــش را دارید بروید و ایــن کار را انجام‬ ‫دهید‪ .‬اعراب مانند تمامی حوزه ها توانایی داخلی این‬ ‫کار را ندارند‪.‬چراکه تمامی هواپیماها‪ ،‬پاالیشــگاه ها‪،‬‬ ‫کارخانه هــا و حتی ســرویس های بهداشــتی عمومی‬ ‫کشــورهای عربــی را کارگــران مهاجــر و مستشــاران‬ ‫انگلیسی و امریکایی اداره می کنند و طبیعتا باید به انها‬ ‫توصیه کرد که وارد این بازی خطرناک نشوند‪.‬‬ ‫از سویی دیگر امریکایی ها به صورت راهبردی هم‬ ‫عالقه مند نیستند که کشورهای عربی خلیج فارس در‬ ‫حال حاضر به ســمت این بازی خطرناک پیش بروند و‬ ‫تالش کنند تا در امر اســتفاده از تکنولوژی هســته ای‬ ‫باتوجه به منابع سرشاری که در نفت و گاز دارند‪ ،‬سوق‬ ‫پیدا کنند‪ .‬به صورت اســتراتژیک به نظر می رسد شاید‬ ‫در اظهارات امریکایی ها و حتی انگلیســی ها یک نوع‬ ‫همدلــی و هم دردی وجود داشــته باشــد‪ ،‬اما پشــت‬ ‫داالن ها و پرده هــای تصمیم گیری به نظــر این توافق‬ ‫امکان پذیر نخواهد بود‪.‬‬ ‫ناتوی عربی‬ ‫در خصوص تشکیل ناتوی عربی باید بیان داشت‬ ‫که دولت امریکا چنین فرایندی را از قبل شــروع کرده‪.‬‬ ‫یعنی زمانی که عراق به کویت حمله کرد اگر دولت امریکا‬ ‫در زمان بوش پدر واکنش نشان نمی داد‪ ،‬هیچ کشوری‬ ‫نمی توانست صدام را از کویت بیرون کند‪ .‬امریکایی ها‬ ‫عمال پیوند به اصطالح مســتحکمی بــرای اینکه چتر‬ ‫مشترک دفاعی برای اعراب داشته باشند را به رسمیت‬ ‫می شناســند اما این به این معنی اســت که دول عربی‬ ‫نمی توانند وارد یک پیمان نظامی تهاجمی با ناتو بشوند‬ ‫تا بتواننــد با تکیه بر ایــن پیمان وارد کشــورهای دیگر‬ ‫بشوند‪ .‬شاید به صورت محدود و تکنیکی با رایزنی هایی‬ ‫که با امریکا می کنند ســکوت انها را بخرنــد و اقدام به‬ ‫عملیات نظامی کنند‪ .‬مانند مدلی که هم اکنون توسط‬ ‫عربستان سعودی در یمن انجام می شود‪ .‬اما اگر فرض‬ ‫کنیم که دولت عربستان یک جنگ زمینی در یمن را اغاز‬ ‫کند و بعد انتظار داشته باشیم که ناتوی اروپا به کمک‬ ‫او بیاید‪ ،‬چنین فرضی اصال محتمل نیست‪.‬چراکه انها‬ ‫نیروهای خود را از افغانستان و عراق که اهمیت میلیارد‬ ‫دالری برای انها دارد بیرون کشــیده اند‪ .‬از نظر دفاعی‬ ‫می شود این تصور را داشــت که تضمین های الزم را به‬ ‫دول عربــی بدهند تــا در صورتی که مــورد تهاجم قرار‬ ‫گرفتند دولت امریــکا و دولت های بزرگ دیگر به کمک‬ ‫انها برســند‪.‬ضمن اینکه برخی از کشــورهای عربی با‬ ‫کشــورهای دیگر پیمان نامه امنیتــی منعقد کرده اند‪.‬‬ ‫مثال بحرین به طور مشخص با دولت بریتانیا پیمان دارد‬ ‫و قطر هم با امریکا چنین پیمانی بســته است‪ .‬به عالوه‬ ‫اینکه بزرگترین اتاق عملیات امریکا در ایالت واشنگتن‬ ‫یا النگلی نیســت‪ ،‬بلکه در دوحه قرار دارد و مجهزترین‬ ‫اتا ق جنگ دنیا توســط ارتش امریکا در قطر واقع شده‬ ‫اســت‪ .‬بنابراین اینکه فکر کنیم پیمانی شــکل خواهد‬ ‫گرفت و ارتــش عربی را تبدیل به قــدرت تاثیر گذار کند‬ ‫پاسخی منفی در بر دارد‪ .‬نکته دیگر اینکه هیچ پیمانی‬ ‫نباید منجر شود که دست برتر اسرائیل در منطقه تهدید‬ ‫شود‪ .‬راهبرد اصلی این است که ارتش اسرائیل همیشه‬ ‫باشد دست باال را داشته باشد‪ .‬حداقل در حوزه نیروی‬ ‫هوایی و اگر قرار اســت یک پیمان نظامی عربی انجام‬ ‫شــود حتما این موضوع لحــاظ خواهد شــد‪ .‬بنابراین‬ ‫اگر بگوییم که ارتشــی عربی بخواهد جمع شــود تا در‬ ‫مقابل ایران صف ارایی کند بایــد بگوییم که تمامی انها‬ ‫در مقابل یک لشکر ما توان ایستادگی نخواهند داشت‪.‬‬ ‫چراکه انها استعداد تاریخی‪ ،‬اقلیمی و جمعیتی ندارند‬ ‫و تنها عراق و مصر از ارتشــی قدرتمند ســود می بردند‬ ‫که ارتش عراق نابود شــد و مصر هم درگیر کودتا است و‬ ‫به طورکلی فرضیه تشکیل ناتوی عربی مخدوش ارزیابی‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪53‬‬ ‫اجماع عربی‬ ‫امریکا‪،‬عرب هایخلیج فارسرا‬ ‫درموردتوافقهسته ایقانعکردهاست‬ ‫دکتر اردشیر سنایی‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫‪3‬‬ ‫‪54‬‬ ‫تغییر رویکرد امریکا‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ایاالت متحــده در دوره بــاراک اوباما تغییراتــی را به‬ ‫خود دیده اســت؛ بخشــی از تغییــرات در عرصه سیاســت‬ ‫داخلی و بخشــی دیگر در سیاســت خارجی ایجاد شــد‪ .‬در‬ ‫سیاســت خارجی‪ ،‬رویکرد فعلی امریکا نسبت به موضوعات‬ ‫مختلف تفاوت هایی با زمان ریاســت جمهوری جورج بوش‬ ‫و نومحافظه کاران دارد؛ از جمله در پرونده هسته ای ایران‪.‬‬ ‫ایاالت متحده در دوره جدید به ســمت تشکیل یک ائتالف‬ ‫جهانی علیه پرونده هســته ای ایران رفت و در کنار این امر‪،‬‬ ‫رویکرد خود را از تهدید نظامی به تهدید و دیپلماسی توامان‬ ‫تغییر داد‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬امریکا در دوره اوباما از یک طرف‬ ‫با همان اجماع جهانی که علیه کشورمان تشکیل داد فشار‬ ‫بر جمهوری اسالمی ایران را بیشتر کرد و از طرف دیگر برای‬ ‫مذاکره با ایران جهت حل مســالمت امیز مناقشه هسته ای‬ ‫تمایل زیادی نشان د اد‪ .‬پس از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ایران در سال ‪ 92‬و انتخاب حسن روحانی‪ ،‬راهبرد هسته ای‬ ‫جمهوری اسالمی ایران نیز تغییر کرد‪ .‬تغییر رویکرد طرفین‬ ‫باعث شد تا دیدگاه ها در مورد پرونده هسته ای تا حدودی به‬ ‫ک شود‪ .‬این نزدیکی را به اضافه پارامترهای دیگر‬ ‫هم نزدی ‬ ‫در طول ســال های ‪ 92‬تا کنون در توافق موقت ژنو و تفاهم‬ ‫لوزان مشاهده کردیم‪.‬‬ ‫تغییر رویکرد امریکا نسبت به پرونده هسته ای ایران‪،‬‬ ‫بر سیاســت های این کشــور درباره خاورمیانــه به خصوص‬ ‫حوزه خلیج فارس تاثیر گذاشته است‪ .‬همان زمان که بحث‬ ‫مذاکره مســتقیم ایران و امریــکا برای حل مســالمت امیز‬ ‫پرونده هسته ای مطرح شد‪ ،‬کشورهای عربی حاشیه خلیج‬ ‫فارس نارضایتی خود از رویکرد جدید ایاالت متحده نسبت به‬ ‫جمهوری اسالمی ایران را ابراز کردند؛ در این میان‪ ،‬نارضایتی‬ ‫عربســتان به دلیل رقابت ایدئولوژیک و سیاسی با ایران در‬ ‫منطقه بسیار مشهود بود‪ .‬سعودی ها تالش زیادی کردند تا به‬ ‫هرشکلممکنمانعتوافقبینایرانوایاالت متحده شوندیا‬ ‫حداقل امریکا را مجاب کنن د در جریان توافق نهایی کمترین‬ ‫امتیاز به ایران داده شود‪.‬‬ ‫اوج نارضایتی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پس‬ ‫از تفاهم لوزان نمود پیدا کرد‪ .‬ابــراز نارضایتی صریح برخی‬ ‫از مقامات این کشــورها‪ ،‬اوباما را بر ان داشــت سران عرب‬ ‫حاشیه خلیج فارس را به کمپ دیوید دعوت کن د تا انها را نسبت‬ ‫به سیاست های جدید امریکا در خاورمیانه به خصوص پس از‬ ‫توافقنهاییباایرانتوجیهکند‪.‬بهنظرمی رس دایاالت متحده‬ ‫تا حدودی تغییر رویکرد خــود را برای مقام هــای حاضر در‬ ‫کمپ دیوید توجیه کرده و تضمین هــای الزم را به انها داده‬ ‫است تا نگران توافق نهایی میان ایران و شش کشور نباشند‪.‬‬ ‫امریکابهاینکشورهاتضمیندادهکهدرمقابلهر گونه‬ ‫تجاوز خارجی از انها دفاع می کند و سالح و تجهیزات الزم را‬ ‫در اختیارشــان می گذارد‪ .‬وعده دیگر اوباما در کمپ دیوید‪،‬‬ ‫همکاری کشورهای عربی حاشــیه خلیج فارس با نیروهای‬ ‫ناتو اســت‪ .‬این امر می تواند در قالــب همکاری های دو یا‬ ‫چند جانبه‪ ،‬یا ورود تمام یا بخشــی از این کشــورها به عنوان‬ ‫عضو غیر اصلی به پیمان اتالنتیک شــمالی باشــد تا با قرار‬ ‫گرفتن زیر چتر حمایتی ناتو نگرانی ای در قبال سیاست های‬ ‫جدید امریکا نباشد‪.‬‬ ‫سودای غنی سازی‬ ‫موضوع بعدی‪ ،‬تشــویق امریکا بــرای نزدیکی هرچه‬ ‫بیشتر کشورهای شورای همکاری در عرصه های سیاسی و‬ ‫نظامی است‪ .‬کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به دنبال‬ ‫ایجاد یک ارتش متحد هستند که از ان به عنوان ناتوی عربی‬ ‫نیز یاد می شــود؛ امریکا با این ایده موافق است تا بخشی از‬ ‫امنیت خاورمیانه را به همین کشــورها بسپارد‪ .‬تشکیل این‬ ‫ارتش موضوعی است که زمان زیادی می برد زیرا اختالفات‬ ‫در مورد فرماندهی و ســاختار ان باید بین کشورهای حاشیه‬ ‫خلیج فارس حل شود‪.‬‬ ‫یکی از ابزارهای فشار کشــورهای عربی به خصوص‬ ‫عربســتان و امارات بر امریکا‪ ،‬تقاضای دسترسی به انرژی‬ ‫هسته ای است‪ .‬تقالی کشورهای مذکور برای دسترسی به‬ ‫انرژی هسته ای موضوع جدیدی نیست؛ از زمان مطرح شدن‬ ‫ی و اغاز مناقشه ای که حدود‬ ‫دسترســی ایران به فناوری اتم ‬ ‫سیزده سال از ان می گذرد‪ ،‬عربستان و امارات متحده عربی‬ ‫فعالیت هایی را برای دستیابی به این تکنولوژی و تاسیسات‬ ‫کلید زدند‪ .‬موضوع اصلی این اســت که امروز این کشورها‬ ‫ی در همان حدی هستند که‬ ‫خواستار برخورداری از انرژی اتم ‬ ‫ایراندراختیاردارد‪.‬موضوعتالشاعرابحاشیه خلیج فارس‬ ‫برای دستیابی به غنی ســازی اورانیوم در حدی که در اختیار‬ ‫ایران است را می توان از دو زاویه نگاه کرد‪.‬‬ ‫اول‪ ،‬فشار بر امریکا از این طریق برای کسب بیشترین‬ ‫امتیازات در بحث حفاظت از این کشورها ‪ .‬دوم‪ ،‬تالش برای‬ ‫اینکه طرف مذاکره با ایران کمترین امتیاز را در توافق نهایی‬ ‫برای جمهوری اسالمی لحاظ کند‪ .‬استقبال جامعه جهانی‬ ‫به ویژه امریکا از دستیابی کشورهای حاشیه خلیج فارس به‬ ‫فناوری هسته ای در حد ایران‪ ،‬بعید و دور از ذهن است؛ این‬ ‫بحث یک حربه تبلیغاتی برای کسب امتیاز است‪.‬‬ ‫اجبار به پذیرش کمپ دیوید‬ ‫اوبامــا در ســال های پایانــی ریاســت جمهوری خود‬ ‫به دنبال ارام نگاه داشتن خاورمیانه و حل و فصل مشکالت‬ ‫امریکا است؛ بنابراین در صورت به دست امدن توافق نهایی‬ ‫تالش می کند تا وضعیت به دســت امــده را حفظ کند‪ ،‬مگر‬ ‫اینکه موضوعی خارج از پیش بینی های انجام شده حادث و‬ ‫امریکا مجبور به تغییر رویکرد شود‪ .‬بنابراین‪ ،‬رویکرد امریکا‬ ‫به کشــورهای عربی حاشــیه خلیج فارس همان اســت که‬ ‫رهاسازیخاورمیانه‬ ‫اتحادامریکابااعراب‬ ‫کمرنگ ترمی شود‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫روابط ایاالت متحــده امریکا و کشــورهای عربی در‬ ‫دوران ریاســت جمهوری باراک اوباما دچار تحول شــده و‬ ‫این تحول ریشــه در نوع نگاه دولت کنونی امریکا نســبت‬ ‫به تحــوالت خاورمیانــه دارد‪ .‬اگــر بخواهیم میــان دولت‬ ‫دموکــرات اوبامــا و دولت جمهوریخــواه جــورج بوش در‬ ‫دوره هشت ســاله ریاســت جمهوری او کــه محافظه کاران‬ ‫نوین هدایت سیاســت خارجی و امنیتی امریــکا را برعهده‬ ‫داشتند‪ ،‬مقایســه ای داشته باشــیم‪ ،‬در می یابیم که تاکید‬ ‫نومحافظه کاران بر حضور هرچه بیشــتر نظامی و سیاســی‬ ‫در منطقــه خاورمیانه با هــدف تغییر جغرافیای سیاســی و‬ ‫فرهنگــی در قالب طــرح خاورمیانه بزرگ بــود‪ .‬به هر حال‬ ‫حادثه ‪ 11‬سپتامبر زمینه ساز ان شد که ایاالت متحده در این‬ ‫منطقه حضور نظامی پیدا کند‪ .‬در ان زمان ابتدا افغانستان‬ ‫را به اشغال در اورد و ســپس به عراق لشکر کشی کرد‪ .‬طی‬ ‫لشکرکشی به عراق حدود صدهزار نیرو به این کشور اعزام‬ ‫شــد‪ ،‬عراق به تصرف امریــکا درامد و برای مدتی توســط‬ ‫مقامات واشنگتن اداره می شد‪ .‬پس از این تحوالت بود که‬ ‫بحث خاورمیانه بزرگ مطرح شد‪ .‬اما دولت باراک اوباما بنا به‬ ‫دالیلی به این نتیجه رسید که حضور نظامی و امنیتی خود را‬ ‫در این کشورها کاهش دهد‪ .‬درواقع دولت دموکرات در پی‬ ‫ان بود که نوعی رهاسازی صورت بگیرد‪ ،‬مبنی بر اینکه حضور‬ ‫مســتقیم در این کشورها نداشته باشــد و تامین امنیت را به‬ ‫متحدان خود در منطقه واگذار کند‪ .‬این استراتژی با عادت‬ ‫کشورهای عربی در تعارض بود زیرا کشورهای عربی برای‬ ‫دهه ها عادت کرده بودند امنیت شان توسط ایاالت متحده‬ ‫تامین شود و اگر زمانی الزم شد امریکا به طور مستقیم برای‬ ‫بین الملل‬ ‫در نشست کمپ دیوید مطرح شــد ؛ رویکرد قانع کردن این‬ ‫کشورها برای همراهی با سیاست های امریکا در قبال ایران‬ ‫هسته ایوتضمینامنیتکشورهایشورایهمکاریدربرابر‬ ‫تهدید احتمالی جمهوری اسالمی‪ .‬امریکا تمام تالش خود را‬ ‫به کار می بندد که وضع به دست امده پس از توافق نهایی را‬ ‫حفظ کند و به همین دلیل تضمین های ذکر شده را به امیران‬ ‫ومقام هایارشدکشورهایحاضردرنشستکمپ دیویدداده ‬ ‫و تالش می کند که نگرانی های مطرح شده را برطرف کند‪.‬‬ ‫از سران شش کشور شــورای همکاری خلیج فارس‪،‬‬ ‫چهار کشور در سطح پادشاه شــرکت نکردند که البته توجیه‬ ‫مطرح شــده درباره برخی از انان قابل باور است‪ .‬برای مثال‬ ‫سلطان قابوس از ماه ها پیش به علت بیماری در المان بستری‬ ‫شده و قادر به سفر به امریکا و شرکت در نشست کمپ دیوید‬ ‫نبــود‪ .‬اما در مورد عربســتان و امــارات بایــد نارضایتی این‬ ‫کشورها از سیاست های اتخاذ شده توسط واشنگتن را اضافه‬ ‫کرد‪ .‬عدم حضور چهار تن از پادشــاهان و امیران شــورای‬ ‫همکاری در کمپ دیوید و شــرکت این کشــورها در سطوح‬ ‫پایین تر‪ ،‬نشان دهنده اعتراض اولیه بود اما به نظر من امریکا‬ ‫توانسته کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را قانع کند‪ .‬زیرا‬ ‫تضمین های امنیتی به انها داده و این موضوع را برایشا ن جا‬ ‫انداخته است که باید با رویکرد جدید امریکا کنار امده و این‬ ‫موضوع را قبول کنند که ایران یک قدرت منطقه ای و دارای‬ ‫فناوری هسته ای اســت‪ ،‬ضمن اینکه تاسیســات ایران در‬ ‫ش مورد بازرسی نیز قرار می گیرد‪.‬‬ ‫صورت پذیر ‬ ‫به همین دلیل کشورهای شورای همکاری مجبور به‬ ‫پذیرش توافق احتمالی میان ایران و شــش کشور هستند؛‬ ‫کشــوری مانند بحرین که پادشــاه ان در کمپ دیوید حاضر‬ ‫نشد‪ ،‬توانایی تغییر سیاست های جدید امریکا درباره منطقه‬ ‫را ندارد‪ ،‬به همین دلیل ناچار به پذیرش این رویکرد اســت‪.‬‬ ‫عربســتان نیز می داند که ایــران یک قدرت منطقــه بوده و‬ ‫معادالت خاورمیانه از سوریه تا یمن بدون حضور کشورمان‬ ‫الینحل باقی می ماند‪.‬‬ ‫تغییر وضعیت منطقه وارد عملیات نظامی شــود‪ .‬اما به هر‬ ‫حال دولت اوباما به این سیاست اعتقاد ندارد و تالش کرده‬ ‫تا جایی که می تواند دخالت مستقیم خود را در منطقه کاهش‬ ‫دهد‪ .‬خروج نیروهــای امریکایی از افغانســتان و عراق در‬ ‫زمان دولت باراک اوباما اتفاق افتاد؛ او از ورود مســتقیم به‬ ‫عملیات نظامی علیه دولت سوریه خودداری کرد‪ ،‬باوجودی‬ ‫که امریکا حمایت هایی از برخی جریان های مخالف داخل‬ ‫سوریه انجام می دهد اما ان انتظاراتی که کشورهایی مانند‬ ‫عربستان‪ ،‬قطر و ترکیه داشــتند مبنی بر اینکه جنگی مانند‬ ‫جنگ عراق در سوریه رخ بدهد‪ ،‬صورت نگرفت‪ .‬در لیبی در‬ ‫اخرین مرحله به اروپایی ها پیوســت و وارد عملیات نظامی‬ ‫شد اما به ســرعت از عملیات خارج شــد‪ .‬در حال حاضر در‬ ‫یمن نیز حضور مستقیم و اشــکار نظامی ندارد‪ .‬این رویکرد‬ ‫واشــنگتن برای کشــورهای عربــی مطلوب نیســت و اگر‬ ‫بخواهیم اشاره ای به نشست اخیر کمپ دیوید داشته باشیم‬ ‫قابل ذکر اســت که کشــورهای عربی پیش از برگزاری این‬ ‫نشست تالش کرده بودند یک پیمان امنیتی میان امریکا و‬ ‫کشورهای عرب خلیج فارس در مقابل ایران امضا شود‪ ،‬اما‬ ‫دولت امریکا زیر بار این قضیه نرفت و به همین دلیل از شش‬ ‫کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس‪ ،‬سران چهار کشور‬ ‫از جمله عربستان دعوت اوباما را نپذیرفتند و به کمپ دیوید‬ ‫نرفتند‪ .‬این مســاله بیانگر ناخرســندی شــدید کشورهای‬ ‫عربی از سیاست امریکاست‪ .‬گرچه امریکا به فروش سالح‬ ‫به اعــراب همچنــان ادامه می دهــد‪ ،‬امــا ان انتظاری که‬ ‫کشورهای عربی داشتند مبنی بر اینکه نیروهای امریکایی‬ ‫وارد سوریه شوند و در جنگ علیه دولت بشار اسد شرکت کنند‬ ‫یا ائتالفی به رهبری امریکا در یمــن صورت بگیرد‪ ،‬براورده‬ ‫نشد‪ .‬در نتیجه بار این مســئولیت ها بردوش کشوری مانند‬ ‫عربستان قرار گرفته است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر تاثیر مذاکرات هسته ای میان ایران و‬ ‫قدرت های جهانی را بر روابط اعــراب و امریکا نباید از نظر‬ ‫دور داشــت‪ .‬یکی از مباحثی که در این میان مطرح اســت‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اجازه دسترســی اعراب به فن اوری صلح امیز هسته ای در‬ ‫پی توافق ایران با ‪ 5+1‬است‪ .‬اما باید توجه داشت که بحث‬ ‫داشــتن انرژی صلح امیز هسته ای کشــورهای عربی حتی‬ ‫پیش از مذاکرات هســته ای ایران اغاز شــده بود و در این‬ ‫رابطه مذاکراتی میان امارات و فرانسه برای ساخت نیروگاه‬ ‫ی انجام گرفت یــا با اردن نیز مذاکراتــی صورت گرفته‬ ‫اتم ‬ ‫است‪ .‬از دید غرب‪ ،‬ساخت نیروگاه برای تامین برق‪ ،‬تامین‬ ‫سوخت توسط کشــورهای غربی‪ ،‬انتقال سوخت هسته ای‬ ‫به کشورهای منطقه و خروج پســماندهای هسته ای از این‬ ‫کشــور‪ ،‬فعالیت های صلح امیز هســته ای خوانده می شود‬ ‫و غرب با ان مشــکلی نــدارد‪ .‬همچنانکه بــرای این موارد‬ ‫قراردادهای کالنی تاکنون منعقد کرده و ســودهای کالنی‬ ‫حاصل کرده اند‪ .‬امــا ان چیزی کــه غرب از ان بــا عنوان‬ ‫انحراف در برنامه های صلح امیز هسته ای یاد می کند مانند‬ ‫ایجاد چرخه سوخت و غنی سازی اورانیوم در کشورهای دیگر‬ ‫برای انها غیرقابل پذیرش است‪ .‬در این خصوص چه ایران‬ ‫به توافق هسته ای با ‪ 5+1‬نایل شود چه نشود غربی ها عزم‬ ‫خود را جزم کرده اند که اجــازه ندهند چنین فعالیت هایی در‬ ‫کشورهایی مانند عربستان‪ ،‬قطر‪ ،‬کویت و اردن شکل بگیرد‪.‬‬ ‫زیرا فقط بحث ایران مطرح نیست بلکه دسترسی کشورهای‬ ‫عربی به این مقولــه‪ ،‬تعادل میان کشــورهای عرب با رژیم‬ ‫اســرائیل را بر هم می زند و می تواند بعدها به تهدیدی برای‬ ‫اسرائیل تبدیل شود‪ .‬غربی ها به هیچ وجه اجازه نمی دهند به‬ ‫انچه از ان با عنوان چرخه سوخت یاد می کنند و بر ایران نیز‬ ‫فشار وارد می اورند که از این مقوله خارج شود یا ان را محدود‬ ‫کند اعراب نیز دسترسی پیدا کنند‪ .‬اما بحث داشتن نیروگاه‬ ‫و تولید برق از انرژی هسته ای مدت هاست مورد بررسی قرار‬ ‫گرفته است‪ .‬همچنین بهبود مناسبات ایران و امریکا در پی‬ ‫مذاکرات هســته ای نیز از دیگر نگرانی های اعراب است‪.‬‬ ‫زیرا وقتی ایران و امریکا به سمت کاهش تنش حرکت کنند‬ ‫احساس خطری که امریکایی ها از جانب ایران حس می کنند‬ ‫کاهش می یابد بنابراین ضرورتی نمی بینند که بیش از اندازه‬ ‫به دغدغه کشــورهای عربی بپردازند‪ .‬زمانی به این دغدغه‬ ‫بیش از اندازه توجه می کنند که خطری مانند ایران هسته ای‬ ‫یا ایران با توان ساخت بمب اتم یا ایرانی با سیاست خارجی‬ ‫تهاجمی وجود داشــته باشــد‪ .‬اگر امریکایی ها احســاس‬ ‫کنند ایران از یک بازیگر به ادعای انها ناارام به سمت یک‬ ‫بازیگر مفید و سازنده حرکت کرده است‪ ،‬پیوند میان امریکا‬ ‫و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس کمرنگ تر خواهد شد‪.‬‬ ‫نشانه های ان حداقل در سطح اعالمی نیز پدیدار شده‬ ‫است؛ اوباما در نشســت کمپ دیوید اعالم کرد کشورهای‬ ‫عربی بهتر است مشکالتشان را با ایران از طریق دیپلماتیک‬ ‫لو فصل کنند‪ .‬این نشــانه های ظریــف و کوچک بیانگر‬ ‫ح ‬ ‫ان اســت که شــاید روابط ایران‪ ،‬اعــراب و امریــکا به این‬ ‫سمت هدایت شــود‪ .‬اما در هر حال این مساله را نیز باید در‬ ‫نظر گرفت که مشکل تهران و واشــنگتن محدود به مساله‬ ‫هســته ای نیســت؛ یعنی اگر توافقی انجام و اجرا شــود و‬ ‫تحریم ها نیز برداشته شود باز مشکل ایران و امریکا به طور‬ ‫کامل رفع نخواهد شد‪.‬‬ ‫زیرا مشکالت دو کشــور مقوالت دیگری را نیز شامل‬ ‫می شــود؛ به عنوان نمونه تفاوت نگاه ایران و امریکا نسبت‬ ‫به تامیــن امنیت منطقــه و اختالفات بر ســر فلســطین و‬ ‫رژیم اسرائیل وجود دارد و چه توافق صورت بگیرد چه نگیرد‬ ‫تحول خاصی در این مســائل ایجاد نخواهد شــد‪ .‬بنابراین‬ ‫نمی توان گفت توافق هسته ای احتمالی یک نقطه عطف‬ ‫اساسی برای تحوالت در منطقه خاورمیانه خواهد بود‪.‬‬ ‫ی که در این میان باید توجه داشت این‬ ‫اما مساله مهم ‬ ‫است که امریکا به تدریج دارد به سمت رهاسازی خاورمیانه‬ ‫پیش می رود و به همین دلیل اســت که عربســتان در یمن‬ ‫عهده دار کار شــده اســت‪ .‬پیش از این عربســتان معموال‬ ‫به طور مستقیم وارد چنین قضایایی نمی شد اما بعد از اینکه‬ ‫اطمینان پیدا کرد امریکا حاضر نیســت در ســوریه یا یمن‬ ‫بجنگد مجبور شــد خــود در قالب یک ائتــاف نیم بند وارد‬ ‫این ماجراجویی نظامی شــود‪ .‬این را نیز باید در نظر گرفت‬ ‫که با انقالب نفت شیل وابســتگی امریکا به نفت خاورمیانه‬ ‫کاهش پیدا کرده و تاچند سال دیگر این کشور از وارد کننده‬ ‫نفت به صادر کننده نفت تبدیل خواهد شد‪ .‬در نتیجه اگر در‬ ‫دهه های قبل پول مالیات دهندگان امریکا یا جان سربازان‬ ‫این کشــور برای تامین نفت از بین می رفــت و جنگ های‬ ‫مختلفی شــکل می گرفت‪ ،‬اکنون دیگر ایــن انگیزه وجود‬ ‫ندارد‪ .‬به همین خاطر دور از تصور نیســت که نقش امریکا‬ ‫در خاورمیانه تاحدودی کاهش پیدا کند‪ .‬البته این بدان معنا‬ ‫نیست که ایاالت متحده کامال از منطقه خارج می شود اما ان‬ ‫دخالت های پررنگی که در دهه های اخر قرن بیستم یا دهه‬ ‫نخست قرن بیست و یکم شاهدش بودیم تاحدودی کاهش‬ ‫خواهد یافت‪ .‬در نهایت بعد از تشکیل ائتالف کوچک اعراب‬ ‫به رهبری عربســتان علیه یمن این بحث قوت گرفته که ایا‬ ‫امریکا به تشکیل ناتوی عربی رضایت خواهد داد یا خیر‪ .‬به‬ ‫نظر من تشکیل ناتوی عربی بیشتر شبیه یک شوخی می ماند‬ ‫زیرا کشــورهای عربی در داخل به قدری اختالف دارند که‬ ‫شکل گیری چنین اتحادی محقق نخواهد شد؛ اختالفات‬ ‫میان قطر و عربســتان تــا مرحله جنگ پیش رفته اســت؛‬ ‫رقابت ها میان امارات با قطر و کویت بر سر مسائل اقتصادی‬ ‫نیز کامال مشهود است‪ .‬با این تفاسیر به نظر نمی رسد وارد‬ ‫چنین مقوله ای شوند‪ .‬البته اقدامی که اکنون عربستان در‬ ‫یمن انجام می دهد شــاید گامی باشــد برای تشکیل ارتش‬ ‫مشــترک عربی اما به هر حال چنین رویکردی همان اندازه‬ ‫که می تواند تهدیدی علیه ایران هم باشد می تواند تهدیدی‬ ‫علیه رژیم اســرائیل باشد‪ .‬اســرائیلی ها اصال مایل نیستند‬ ‫کشورهای منطقه یک ائتالف نظامی تشکیل دهند زیرا این‬ ‫مساله ممکن است بعدها برای این رژیم دردسرساز شود‪ .‬در‬ ‫نهایت اختالفات در منطقه و میان کشورهای عربی بیش از‬ ‫ان است که بتوان تشکیل ناتوی عربی را متصور شد‪ .‬شورای‬ ‫همکاری خلیج فارس چندین بار تالش کرده همکاری های‬ ‫سیاســی و اقتصادی خود را در عرصه های امنیتی و نظامی‬ ‫گســترش دهد‪ ،‬ولی تا امروز هیچ موفقیتی نداشته است‪.‬‬ ‫شاهد بودیم که طی حمله عربســتان به یمن‪ ،‬مصر حاضر‬ ‫نشد نیروهای زمینی خود را اعزام کند‪ .‬فقط تعداد محدودی‬ ‫کشورهای عربی‪ -‬افریقایی که وابستگی مالی به عربستان‬ ‫داشــتند تعداد کمی ســرباز به یمن اعزام کردند اما به نظر‬ ‫نمی رسد که یک ارتش مشترک عربی تشکیل شود‪ .‬طرحی‬ ‫هم که اتحادیه عرب در قاهره برای ارتش مشــترک عربی‬ ‫مطرح کرد بیشتر یک تبلیغات و شوی سیاسی است تا اینکه‬ ‫جنبه عملی به خود بگیرد؛ زیرا نه امریکا و رژیم اسرائیل اجازه‬ ‫چنین کاری را می دهند و نه رقابت های درونی و برتری طلبی‬ ‫عربستان نسبت به برخی کشورهای عربی زمینه ایجاد چنین‬ ‫تشکلی را فراهم می کند‪.‬‬ ‫نگاهیدیگر‬ ‫روی دیگر‬ ‫هانوی‬ ‫ویتنامازشکافنس ل ها‬ ‫رنجم ی برد‬ ‫حنا بیچ ‪ -‬مریم رضایی و مهدی نیکویی‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫ ‪ 29‬اوریل ‪ ،1975‬پــدرم که خبرنگار پوشــش دهنده‬ ‫جنگ امریکا در ویتنام بود‪ ،‬برای اخریــن بار خانه اش را در‬ ‫ویتنام جنوبی ترک کرد‪ .‬بعد از سقوط شهر سایگون و افتادن‬ ‫ان به دست کمونیست ها‪ ،‬او از دست نیروهای ویتنامی فرار‬ ‫کرد و درون هلی کوپتری خزید که با پــروازش به ماموریت‬ ‫امریکا پایان می داد‪ .‬او در نوشته ای در روزنامه شیکاگو دیلی‬ ‫می گوید‪« :‬اخرین تصویرم از شهر سایگون از در قسمت دم‬ ‫هلی کوپتر بود‪ .‬سپس در بسته شد و تحقیرامیزترین فصل‬ ‫تاریخ امریکا هم به دنبال ان بسته شد‪».‬‬ ‫مدتی بعــد‪ ،‬خانه پــدرم در ســایگون مرکــزی به فرد‬ ‫جدیدی اجاره داده شــد‪ .‬مســتاجر جدید یکی از افســران‬ ‫ارتش پیروز ویتنام شمالی بود‪ .‬وقتی برای اولین بار در سال‬ ‫‪ 1999‬می خواستم از ان ویال دیدن کنم‪ ،‬جورج مک ارتور‪،‬‬ ‫گزار شــگر دیگری کــه به طور مشــترک با پدر مــن زندگی‬ ‫می کرد‪ ،‬در مورد این افسر به من هشدار داد‪ .‬صبح روز سقوط‬ ‫سایگون‪ ،‬جورج در قسمت ورودی خانه‪ ،‬شاهد خراب شدن‬ ‫کاخ ریاســت جمهوری بود‪ .‬ایمیلی که او برای من فرستاد‪،‬‬ ‫گسل قدیم و جدید‬ ‫نسل جدید ویتنام متفاوت از پدران و مادران خود فکر می کنند در حالی که مقاومت هانویی ها در جنگ با امریکا در مقطعی زبانزد عام و خاص بود اما‬ ‫نسل جوان ترجیح می دهد زندگی روزمره خود و همچنین رفاه و اسایش اجتماعی را در اولویت قرار دهد به همین دلیل نسل جدید ویتنامی برای به دست‬ ‫اوردن کیفیت بهتر زندگی جالی وطن می کند و ترجیح می دهد به جای غرب ستیزی در چارچوب مناسبات کنونی در نظام بین الملل زندگی خود را تنظیم‬ ‫و تعریف کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سبک منقطع تلکس نســل قبلی خبرنگاران را در خود حفظ‬ ‫کرده بود‪« :‬شنیده ام خانه ما توســط یکی از اعضای ارشد‬ ‫طرف مقابل اشغال شده است‪ .‬مراقب باشید‪ .‬مک ارتور‪».‬‬ ‫اگر چنــد روز دیرتر به این شــهر که نــام ان اکنون به‬ ‫هو چی مین تغییر یافته می رســیدم‪ ،‬نمی توانستم خانواده‬ ‫این سرهنگ ویتنامی را مالقات کنم‪ .‬در میان شلوغی های‬ ‫اسباب کشی‪ ،‬کائو‪ ،‬نوه ان افســر ارتش را پیدا کردم که در‬ ‫حال بسته بندی وسایل بود‪ .‬سربازها حتی اگر از رده های باال‬ ‫بودند‪ ،‬دیگر نباید در چنین خانه های مجللی زندگی می کردند‬ ‫و بنابراین خانواده او در حال انتقــال به خانه دیگری بودند‪.‬‬ ‫کائو خوشحال نبود‪ .‬او طبق توصیه پدربزرگش برای شغلی‬ ‫در رابطه با گردشگری‪ ،‬در حال اموختن زبان انگلیسی بود‬ ‫و به همین منظور رفت وامدش به مدرســه دو برابر شده بود‪.‬‬ ‫او با زبانی دست و پا شکسته در این رابطه گفت‪« :‬پدربزرگ‬ ‫زبان روســی یاد گرفته بود‪ .‬اما من فکر می کنم انگلیســی‬ ‫یعنی اینده‪».‬‬ ‫حال بیش از ‪ 15‬سال از ان روز گذشته و ان خانه هنوز‬ ‫به همان شکل در همان خیابان قرار دارد‪ .‬اخرین ساکن ان‬ ‫خانه یک شرکت عمرانی است که در ساخت اپارتمان های‬ ‫لوکس تخصص دارد؛ نمادی مناسب از اصالحات بازار که‬ ‫حدود ‪ 20‬سال است ویتنام را در مسیر دوگانه کاپیتالیستی‪-‬‬ ‫ سوسیالیستی پیش رانده است‪.‬‬ ‫تحوالت ویتنام بــرای بســیاری افراد در این کشــور‬ ‫‪ 90‬میلیونی که جمعیت ان پس از پایان جنگ دو برابر شده‪،‬‬ ‫خیلی ســریع پیش نمی رود‪ .‬بعدازظهر روزی در ماه مارس‪،‬‬ ‫همراه با «تران سی چونگ» که در سال‪ 1973‬برای تحصیل‬ ‫در دانشگاه کالیفرنیا کشورش را ترک کرده بود‪،‬در رستورانی‬ ‫ی پدرم نشسته بودیم‪ .‬دو سال بعد‪ ،‬وقتی‬ ‫نزدیک خانه قدیم ‬ ‫ویتنام جنوبی سقوط کرد‪ ،‬خانواده اش نیز همراه با دو میلیون‬ ‫ی دیگ ر که برای فرار از کمونیست ها مهاجرت کردند‪،‬‬ ‫ویتنام ‬ ‫به او ملحق شــدند‪ .‬اما چونگ بعد از چند سال کار کردن در‬ ‫امریکا به عنوان مشاور مدیریت‪ ،‬در ســال ‪ 1998‬به ویتنام‬ ‫بازگشــت و اکنون عضو هیات مدیره تعدادی از بزرگ ترین‬ ‫کسب وکارهای این کشور است‪ .‬در سال ‪ 2013‬او شهروندی‬ ‫خود را در ویتنام تمدید کرد‪« .‬کره جنوبی و ژاپن هر دو ظرف‬ ‫‪ 20‬سال پس از پایان جنگ هایشان به توسعه رسیدند‪ .‬من‬ ‫نمی دانم چرا این موضوع برای ویتنام انقدر طوالنی شــده‬ ‫است‪».‬‬ ‫چهــار دهه پــس از پایــان جنگ ویتنــام بــا امریکا‪،‬‬ ‫مشخص است که این کشــور نمی خواهد نگاهی به عقب‬ ‫داشــته باشــد‪ .‬باتوجه به اینکه ‪ 40‬درصد مــردم ویتنام زیر‬ ‫‪ 25‬سال هستند‪ ،‬شاید اســان باشــد این جنگ را به عنوان‬ ‫بخشــی از تاریخ باستان این کشــور نادیده گرفت‪ .‬حداقل‬ ‫ ســه میلیون ویتنامــی (و بیــش از ‪ 58‬هــزار امریکایی) در‬ ‫طول سال های جنگ کشته شــدند‪ ،‬اما ویتنام اکنون یک‬ ‫اقتصاد نوظهور اســیایی اســت که جزو یکی از بزرگ ترین‬ ‫تولیدکنندگان برنج و قهوه دنیا قرار گرفته اســت‪ .‬در ســال‬ ‫‪ 2014‬رشــد تولیــد ناخالص داخلــی (‪ )GDP‬ســاالنه این‬ ‫کشور حدود شــش درصد بود‪ .‬از انجایی که زنان جوان کار‬ ‫کشاورزی را با کار در کارخانه تعویض کرده اند‪ ،‬زمینه تولید‬ ‫صنعتی ویتنام در حال پیشــرفت اســت‪ .‬امید بــه زندگی از‬ ‫‪ 40‬سال در سال ‪ 1960‬به ‪ 73‬ســال در حال حاضر افزایش‬ ‫یافته؛ با اینکه درامد ســرانه همچنان نهایتا به دو هزار دالر‬ ‫در سال می رســد‪ ،‬ان هم در کشــوری که مملو از نابرابری‬ ‫درامدی است‪.‬‬ ‫نزدیک شــهرها‪ ،‬طراوت شــالیزارهای برنج با سبزی‬ ‫زمین های گلف تازه ســاز رقابت می کند‪ .‬روابط دیپلماتیک‬ ‫ی شد و تجارت دوجانبه دو‬ ‫ویتنام و امریکا در سال ‪ 1995‬عاد ‬ ‫کشور در سال ‪ 2013‬به ‪ 30‬میلیارد دالر رسید که افزایش ‪135‬‬ ‫برابری از سال ‪ 1994‬را نشــان می دهد‪ .‬رویکرد ملی غالب‬ ‫ویتنامی ها با شعاری روی تی شرت هایی که به توریست های‬ ‫خارجی فروخته می شود‪ ،‬خالصه شده است‪« :‬ویتنام‪ ،‬یک‬ ‫کشور است‪ ،‬نه یک جنگ‪».‬‬ ‫با این حــال‪ ،‬در تاریخ ویتنام‪ ،‬صلح چندان به چشــم‬ ‫نمی خورد‪ .‬گوین مان ها‪ ،‬سرهنگ بازنشسته و معاون سابق‬ ‫موسسه تاریخ ارتش در اکادمی سیاســی ملی هو چی مین ‬ ‫می گوید‪« :‬تاریخ ویتنام مملو از جنگ های متعدد است‪ .‬از‬ ‫نظر ما‪ ،‬جنگ راهی برای رسیدن به صلح است‪ ».‬او اشاره‬ ‫می کند که ویتنام در طول قرن ها از‪ 17‬تهاجم بیگانه رنج برده‬ ‫است‪ .‬به جز سه تا از این جنگ ها‪ ،‬نیروهای ویتنامی خیلی‬ ‫ســریع دشــمنان را دفع کرده اند (البته ویتنام به مدت هزار‬ ‫سال تا قرن ‪ 10‬میالدی مســتعمره چین و نیز به مدت بیش‬ ‫از هفت دهه تا زمان استقاللش در ســال ‪ 1954‬مستعمره‬ ‫فرانسه بوده است‪).‬‬ ‫جنگ امریکا با ویتنام در ســال ‪ 1975‬پایان یافت‪ .‬از‬ ‫ان زمان‪ ،‬شکست های امریکا در ویتنام بر سایر اتفاقاتی که‬ ‫برای ارتش امریکا در عراق و افغانستان رخ می دهد‪ ،‬به شدت‬ ‫سایه افکنده اســت‪ .‬با این حال‪ ،‬امریکا همچنان صلح در‬ ‫اقیانوســیه را حفظ کرده اســت‪ .‬در مقابل‪ ،‬خصومت ها در‬ ‫‪57‬‬ ‫ویتنام حتی بعد از اتحاد قسمت های شمالی و جنوبی در سال‬ ‫‪ 1975‬ادامه داشت‪ .‬هانوی خیلی زود دستخوش دو تقابل‬ ‫نظامی قرار گرفت‪ ،‬جنگ مرزی کوتــاه اما خونینی با حمله‬ ‫چین که با درگیری دیگری به اوج خود رسید‪ :‬ویتنام به مدت‬ ‫یک دهه کامبوج را اشغال کرد تا این کشور همسایه را از گروه‬ ‫شورشی خمرهای سرخ که تحت حمایت پکن بودند‪ ،‬تخلیه‬ ‫کند‪ .‬جنگ با کامبوج جان ‪ 30‬هزار ســرباز ویتنامی دیگر را‬ ‫گرفت‪ .‬این جنگ در سال ‪ 1989‬به پایان رسید‪.‬‬ ‫تمایل ویتنام برای پــاک کردن این گذشــته خونین‬ ‫با دیگر کشــورهای اسیایی مشترک اســت‪ .‬بسیاری از این‬ ‫کشورها اگرچه در ایجاد اصالحات سیاسی لنگ می زنند‪ ،‬اما‬ ‫از نظر اقتصادی به توسعه رسیده اند‪ .‬با این حال‪ ،‬سیاست‬ ‫پرقدرتی که بیش از ‪ 40‬ســال پیش ویتنام را به دو قســمت‬ ‫تقســیم کرد‪ ،‬در زمان حال هم به نوعی حاکم اســت‪ .‬قبال‬ ‫ویتنام میدان جنگی برای متوقف کردن گسترش کمونیسم‬ ‫در اســیای جنوب شــرقی بود‪ .‬اکنون‪ ،‬این کشور جبهه ای‬ ‫‪ 40‬درصدازشهروندانویتنامی‪،‬کمتراز‪ 25‬سال‬ ‫سندارند‬ ‫امیدبهزندگیویتنامی هادرسال‪ 2014‬به‪ 73‬سال‬ ‫رسید ؛رقمی کهدر‪ 1960‬تنها‪ 40‬سالبود‪.‬‬ ‫اســت علیــه موفق تریــن و بادوام ترین حزب کمونیســت‬ ‫جهان؛ چین‪.‬‬ ‫پیش رفتن چیــن در نقش ابرقدرتی خود باعث شــده‬ ‫این کشور ادعا کند بیشتر قســمت های دریای جنوب چین‬ ‫تحت مالکیت ان است و به دلیل همین ادعا‪ ،‬در تعارض با‬ ‫پنج کشور اسیایی و بیش از همه ویتنام و فیلیپین قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬ویتنام برای مقابله با قدرت چین‪ ،‬روابطش با امریکا‬ ‫را تقویت کرده و حتی مانورهای نظامی دریایی مشــترک در‬ ‫بندر دنانگ‪ ،‬جایی که سربازان امریکایی اولین بار در سال‬ ‫‪ 1965‬نیروهای خود را پیاده کردند‪ ،‬انجام می دهد‪ .‬در سال‬ ‫‪ 2014‬واشنگتن تحریم فروش اسلحه به دشمن سابق خود‬ ‫را لغو کرد‪.‬‬ ‫امریکایی هایی که به ویتنام سفر می کنن د اغلب از عدم‬ ‫نشانه های کینه توزی و دشمنی مردم عادی کشور نسبت به‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫چین ادعا می کند که‬ ‫‪ 80‬درصد از دریای جنوبی‬ ‫چین به انها تعلق دارد؛‬ ‫ادعایی که با اختالف نظر‬ ‫ویتنام همراه است‬ ‫امریکایی ها اظهار تعجب می کنند‪.‬دلیل این موضوع بخشی‬ ‫احساسات گرایی و بخشی مصلحت گرایی است‪.‬‬ ‫تائو گریفیت در شــهری کوچک در مــرز بین ویتنام و‬ ‫چین بزرگ شده است‪ .‬این منطقه مملو از مین هایی بود که‬ ‫از جنگ مرزی ‪ 1979‬به جا مانده بــود (حتی در حال حاضر‬ ‫هم کشــاورزان یا دام های انها گهگاه بــه دام این مین ها‬ ‫می افتنــد‪ ).‬گریفیت اکنــون مدیر بنیــاد بازماندگان جنگ‬ ‫ویتنام – امریکا است‪ .‬او می گوید؛ «ویتنام سنت دیرینه ای‬ ‫در دوست شدن با کشورهایی دارد که به ان اسیب زده اند» و‬ ‫با انگشتانش فرانسه‪ ،‬ژاپن و امریکا را می شمارد‪ .‬او در ادامه‬ ‫می گوید؛ «این به خاطر دوستی نیست‪ ،‬بلکه ضرورت است‪،‬‬ ‫چون ما کشور کوچکی هستیم که باید هر کاری را برای بقای‬ ‫خود انجام دهیم‪».‬‬ ‫یک دشمن جدید‬ ‫توریست های ویتنامی در موزه ای در جزیره مرزی الی‬ ‫ســون به صحبت های لیدری گوش می دهند که مهاجمی‬ ‫ پرقدرت را توصیف می کند که خاک ویتنام را اشــغال کرده‬ ‫بود‪ .‬او با اشاره به نقشــه هایی قدیمی که مالکیت ویتنام را‬ ‫بر جزایر مورد مناقشه پاراسل و اســپراتلی اثبات می کند‪ ،‬با‬ ‫جز ئیات توضیح می دهد که دشــمن ابرقــدرت چگونه این‬ ‫جزایر را بــه ترتیــب در ســال های ‪ 1974‬و ‪ 1988‬از ویتنام‬ ‫دزدید‪ .‬در هر دو مورد‪ ،‬تعداد زیادی ســرباز ویتنامی کشته‬ ‫شدند‪ .‬توریست ها همزمان با صحبت های لیدر‪ ،‬سر خود را‬ ‫با احساس تکان می دهند ؛ «ما هیچ گاه فراموش نخواهیم‬ ‫کرد که این ســرزمین ما است‪ ».‬مرکز اشــاره های لیدر‪ ،‬نه‬ ‫امریکا‪ ،‬بلکه چین بود‪.‬‬ ‫درگیــری ویتنام بــا امریــکا ممکــن اســت در ذهن‬ ‫امریکایی هــا یکــی از بزرگ تریــن جنگ هــا باشــد‪ ،‬امــا‬ ‫قدیمی ترین و سرسخت ترین دشــمن این کشور در شمال‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬ادعای چین مبنی بر اینکه ‪ 80‬درصد دریای‬ ‫جنوب چیــن متعلق به این کشــور اســت و اقداماتی برای‬ ‫ساخت جزایر بزرگ تر در این منطقه‪ ،‬باعث شد ه ویتنام همراه‬ ‫با مدعیان دیگری مانند فیلیپین‪ ،‬خواهان دخالت بین المللی‬ ‫برای حل این مناقشه شــوند‪ .‬اما پکن به مذاکرات دوجانبه‬ ‫اصــرار دارد‪ .‬ایــن کار باعث می شــود از پیوســتن و اتحاد‬ ‫کشــورهای کوچک تر منطقه علیه یک قــدرت منطقه ای‬ ‫بزرگ تر جلوگیری شود‪.‬‬ ‫واشنگتن می گوید که طرف کسی را نمی گیرد‪ .‬اما در‬ ‫سال ‪ ،2010‬در یکی از جلسات اتحادیه کشورهای اسیای‬ ‫جنوب شرقی در هانوی‪ ،‬هیالری کلینتون پیشنهاد داد که‬ ‫امریکا در مذاکرات چند حزبی همکاری کند که بیشتر باعث‬ ‫نارضایتی پکن شــد‪ .‬در عوض‪ ،‬سال گذشته هم چین یک‬ ‫دکل نفتی را در نزدیکی پاراســلز مستقر کرد؛ منطقه ای که‬ ‫پکن ان را به عنوان «قلمرو انکارناپذیر» خود می شناســد‪.‬‬ ‫سرهنگ بازنشســته ای که هم اکنون رئیس موسسه تاریخ‬ ‫حزب کمونیســت ویتنام اســت‪ ،‬می گوید‪« :‬چیــن معتقد‬ ‫است که بزرگ و قدرتمند است و مشتاق است از قدرت خود‬ ‫در دریای شــرقی اســتفاده کند‪ .‬امریکا هم از این موضوع‬ ‫خرسند نیست‪».‬‬ ‫اختالف با قایق هــای چینی موضــوع جدیدی برای‬ ‫ماهیگیران لی سان نیست‪ .‬در یک جشــن ساالنه مذهبی‬ ‫مردم اســیب دیده از وضع هــوا با رداهای ســنتی ابی رنگ‬ ‫ابریشمی در مقابل محراب زانو می زنند و الهه محلی را که به‬ ‫شکل وال درامده است‪ ،‬عبادت می کنند‪ .‬انها در مقابل وال‬ ‫تضرع می کنند که انها را از توفان ها (و چینی ها) در امان نگه‬ ‫دارد‪ .‬رئیس اتحادیه ماهیگیران لی سان‪ ،‬نگ کوئک چینح‪،‬‬ ‫می گوید که سال گذشته ‪ 13‬کشتی ماهیگیری ویتنامی این‬ ‫منطقه توســط چینی ها شکسته شــد و ‪ 14‬خدمه بازداشت‬ ‫شــدند‪ .‬او می گوید‪« :‬من به ماهیگیران خود می گویم که‬ ‫روحیه وطن پرستی خود را نشــان دهند و از قلمرو خود دفاع‬ ‫کنند‪ ».‬چشمانش را باال می اندازد و ادامه می دهد‪« :‬اما کار‬ ‫خطرناکی است‪».‬‬ ‫نگوین هو دات‪ ،‬یک ماهیگیر ‪ 44‬ساله که در مراسم‬ ‫عبادی معبد شرکت می کن د به یاد می اورد که چگونه چینی ها‬ ‫به کشتی او وارد شــده اند‪ ،‬روی ان نفت پاشیده اند و شروع‬ ‫به تیرانــدازی کرده اند‪ .‬او می گوید که چینی ها چشــم او را‬ ‫بسته اند و برای ‪ 15‬روز در جزیره ای در ان نزدیکی به گروگان‬ ‫گرفته شــده بوده اســت‪ .‬گروگان بودن او تــا زمانی ادامه‬ ‫یافته که خانواده اش جریمــه ای در حدود هفت هزار دالر را‬ ‫پرداخت کرده اند؛ مبلغی که برای جوامع محلی بســیار زیاد‬ ‫است ‪ .‬ســپس این اتفاق ســخت باز هم افتاده است‪« .‬به‬ ‫همین دلیل اســت که ما باید خداوند ماهی را بپرستیم»‪ .‬او‬ ‫در مورد الهه وال این گونه سخن می گوید‪.‬‬ ‫تعطیالت اخر هر هفته‪ ،‬جمعیت‪ 22‬هزار نفری لی سان‬ ‫میزبان گردشگران داخلی وطن پرست است‪ .‬این جمعیت‬ ‫به سمت میهمان خانه هایی هجوم می برند که تنها در سال‬ ‫گذشته توانستند برق بدون نوسان داشته باشند‪ .‬پس از جمع‬ ‫شدن در ســاحل و برگزاری جشــنواره ها‪ ،‬گردشگران سوار‬ ‫کشتی های مسافربری متالطم می شوند و به ایالت گوانگ‬ ‫نگای باز می گردند؛ جایی که برخی از شدیدترین درگیری ها‬ ‫در جنگ ویتنام در ان شکل گرفته است‪.‬‬ ‫به فاصله نیم ســاعت از پایانه کشتی های مسافربری‬ ‫گوانگ نگای‪ ،‬در میان شالیزارهای درخشان برنج که هنوز‬ ‫هم توسط گاوهای سرسخت شخم زده می شوند‪ ،‬دسته های‬ ‫کاله خــودی وجــود دارد کــه در قتل عام مــی الی ‪1968‬‬ ‫بالاستفاده شده اند‪ .‬در ان زمان‪ ،‬سربازان چارلی کمپانی از‬ ‫گردان اول بیستمین هنگ پیاد ه تا ‪ 504‬روستایی را قتل عام‬ ‫کردند‪ .‬با این حال‪ ،‬تاکنون تنها یک سرباز امریکایی برای‬ ‫این عمل شــنیع محکوم شده اســت؛ جایی که به زن ها به‬ ‫صورت گروهی تجاوز شــد و کــودکان را بــا گلوله هایی از‬ ‫فاصله نزدیک کشــتند‪ .‬این فاجعه منجر به بیزاری مردم از‬ ‫امریکایی ها شد و انها را برای تحمل جنگ مصمم ساخت‪.‬‬ ‫فام دانح‪ ،‬کشــاورز برنج‪ ،‬در ســال ‪ 1968‬فقط چهار ســال‬ ‫داشت و مادر و خواهرهای خود را در ان کشتار از دست داد‪.‬‬ ‫در ماه مارس‪ ،‬جوان ترین پســر او در نیــروی دریایی ویتنام‬ ‫نام نویســی کرد و مقر او هم اکنون در یک پایگاه اســت که‬ ‫فاصله چندانی با اســپراتلیس ندارد‪ .‬دانح می گوید‪« :‬خطر‬ ‫حال حاضر‪ ،‬چینی ها هســتند‪ .‬پســر من خدمــت می کند‪.‬‬ ‫به این دلیل که این کار مســئولیت یک مــرد در حفاظت از‬ ‫کشورش است‪».‬‬ ‫پیامدها‬ ‫بازگشت به وطن‬ ‫پناهندگان پندلتون کالیفرنیا (به نام پایگاه مارین کورپس)‬ ‫رسیدند؛ جایی که حدود ‪ 50‬هزار پناهنده خانه گزیدند‪.‬فام‬ ‫ می گوید‪« :‬بزرگ شدن به عنوان یک امریکایی‪ ،‬به معنای‬ ‫نداشتن هیچ دوست ویتنامی و ویتنامی ‪ -‬امریکایی است‪».‬‬ ‫او به ویتنام بازگشت اما به دنبال پیدا کردن ریشه هایش نبود‪.‬‬ ‫بلکه به نظر می رسد که در ویتنام راحت تر از امریکا می تواند‬ ‫بازار هنر را به دست اورد‪ .‬هنر ازاد هنوز هم در ویتنام خطرناک‬ ‫است ؛«وبالگنویس ها بازداشت شــده اند و سانسورچی ها‬ ‫کارهای هنری را برای اطمینــان یافتن از اینکه هیچ معنای‬ ‫ی ضد انها در این اثار برای تــوده مردم وجود ندارد‪،‬‬ ‫نهفته ا ‬ ‫مطالعه می کنند‪ ».‬فام می گویــد‪« :‬البته محدودیت هایی‬ ‫در مورد کارهایی که هنرمندان می توانند انجام دهند‪ ،‬وجود‬ ‫دارد‪ .‬اما ویتنام کامال در حال حاضــر زندگی می کند و روح‬ ‫خالق ان واقعا جوشان است‪».‬‬ ‫اکنون سایگون‪ ،‬خانه من است (فام هم مانند بسیاری‬ ‫از ساکنان بزرگ ترین شهر ویتنام‪ ،‬هنوز این متروپلیس را با‬ ‫نام پیش از دوران سوسیالیست « سایگون» می خواند و نه‬ ‫هوچی مین)‪ .‬بازگشــته ها که به ویت کیو معروف هستند‪،‬‬ ‫برای گذار اقتصادی ویتنام حیاتی اند‪ .‬انها تمامی بخش های‬ ‫اقتصادی و صنعتی را در اختیار خــود گرفته اند‪ .‬حتی یکی‬ ‫از برگشــته ها‪ ،‬به عنوان یک ســرمایه دار امریکایی با دختر‬ ‫نخست وزیر ویین تن دونگ ازدواج کرده است‪ .‬مادر فام با‬ ‫این حال از بازگشت خودداری کرده است؛ حتی برای دیدن‬ ‫دخترش‪ .‬او می گوید ‪ 40‬سال پیش خداحافظی کرده است‪.‬‬ ‫شکاف نسل در هر جامعه ای وجود دارد‪ .‬اما این شکاف در‬ ‫ویتنام بســیار بزرگتر است‪ .‬در بیشــتر قرن بیستم‪ ،‬جوانان‬ ‫ویتنامی در جنگ با ژاپنی ها‪ ،‬فرانســوی ها‪ ،‬امریکایی ها و‬ ‫چینی هــا‪ ،‬خود را فدای کشورشــان کردند‪ .‬خواســته های‬ ‫شخصی انها در دالیل وطن پرستانه و ملی گم شدند‪ .‬غرب‬ ‫از شــجاعت و بردباری این جوانان ویتنامی به شگفت امد؛‬ ‫کســانی که خود را ماه ها در تونل های زمین زجر می دادند‬ ‫که با ویت کینگ ها مبارزه کنند‪ .‬کسانی که در فصول بارانی‬ ‫طوالنی کف خیــس جنگل می خوابیدند و نســلی که در ان‬ ‫بسیاری از خانواده ها پســرها و دخترهای خود را در جنگ از‬ ‫دســت دادند‪ .‬اکنون جوانان ویتنام می توانند تاریخ خود را‬ ‫به پیش ببرند‪ .‬تائو گریفیتس‪ ،‬کســی که برای پاک کردن‬ ‫ویتنــام از اثــار فیزیکی باقیمانــده از جنــگ امریکا تالش‬ ‫می کند‪ ،‬به یاد می اورد که چگونه والدینش شــوکه شــدند؛‬ ‫زمانی که شنیدند دختر انها مدرکش را از یک دانشگاه معتبر ‬ ‫هانوی دریافت کرده اســت تا برای یــک ‪ NGO‬امریکایی‬ ‫کار کند؛ کاری که مغایر با داشتن یک کار ایمن دولتی بود‪.‬‬ ‫او می گویــد‪« :‬والدین من تمام زندگی خــود را وقف ویتنام‬ ‫کردند‪ .‬اما من می خواهم که برای خودم زندگی و ارزوهایم‬ ‫را دنبال کنم‪».‬‬ ‫منبع‪ :‬مجله تایم‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫در همین زمان که ویتنامی ها به خارج از کشــور سفر‬ ‫می کنند تا اینده خود را بســازند‪ ،‬ســایرین به خانه نااشنای‬ ‫خود بازمی گردند‪ .‬بسیاری از ویتنامی ها در روزهای پراشوب‬ ‫زمان سقوط سایگون فرار کردند (جنوبی ها که با امریکایی ها‬ ‫همکاری کرده بودند‪ ،‬کارافرینان نگران دوباره پخش شدن‬ ‫سوسیالیست ها شده بودند‪ ،‬کاتولیک ها هم از کمون های‬ ‫ بی خدا وحشت کرده بودند)‪ .‬گواین فام‪ ،‬اکنون مالک یکی‬ ‫از گالری های سطح باالی معاصر شهر هو چی مین است‪.‬‬ ‫او بیش از حد جوان است و نمی تواند به یاد بیاورد که چگونه‬ ‫مادرش دهان خود را بســته‪ ،‬خود را به خون اغشته کرده و‬ ‫در میان اجساد مخفی شــد ه که از دست ویت کینگ ها فرار‬ ‫کند‪ .‬او و خانواده اش با کشتی فرار کردند و در نهایت به کمپ‬ ‫ سه میلیون تعداد‬ ‫تخمینی ویتنامی هایی‬ ‫است که در جنگ ویتنام‬ ‫کشته شدند‬ ‫بین الملل‬ ‫پســرهای تــرن تی هــوا هیــچ گاه چنیــن وظایــف‬ ‫میهن پرســتانه ای انجام نخواهند داد‪ .‬التانح هوا و ال تانل‬ ‫ناگیا عادت داشــتند که مانند کودکان با یکدیگر مســابقه‬ ‫دهند‪ ،‬زیر تــوپ فوتبال بزنند و از درخت بــاال بروند‪ .‬پس از‬ ‫ان هر دو تغییر کردند‪ .‬به بلوغ رســیدند و عضالتشان رشد‬ ‫کرد‪ .‬این خانواده در دنانگ زندگی می کنند که سومین شهر‬ ‫بزرگ ویتنام و مرکــز اقدامات جنگی امریکا اســت‪ .‬فاصله‬ ‫شــهر با ماشین از شــهر گوانگ نگای ‪ 2/5‬ســاعت است‪.‬‬ ‫پس اندازهای انها به عنوان مالکان مزارع کشت قهوه برای‬ ‫شناسایی بیماری سخت دو پسرشان از بین رفت‪.‬‬ ‫در نهایــت‪ ،‬یک دکتــر به هــوا گفت کــه فرزندانش‬ ‫بیماری ارثی دارند‪ .‬پدر انها به عنوان یک ســرباز در معرض‬ ‫دی اکســین قرار گرفته بود و این موضوع به انها هم انتقال‬ ‫یافتــه بود‪ .‬صلیب ســرخ گفته اســت کــه انتقــال وراثتی‬ ‫این بیماری ســبب شــده که ســه میلیون ویتنامی مسموم‬ ‫شــوند و ‪ 150‬هزار معلول پس از جنگ به دنیا بیایند (سایر‬ ‫کارشناســان این امار را کمتر می دانند‪ ،‬اما شکی نیست که‬ ‫نقاط داغ دی اکســین تمام ویتنام و کامبــوج و به خصوص‬ ‫حوالی پایگاه های هوایی ســابق مانند دنانــگ را که عامل‬ ‫پرتقالی رنگ ذخیره و در هواپیماها بارگیری شده بود‪ ،‬الوده‬ ‫کرده است)‪.‬‬ ‫توئــان که بــرادر بزرگتر ‪ 23‬ســاله اســت‪ ،‬هم اکنون‬ ‫ت‪.‬‬ ‫‪ 18‬کیلوگرم وزن دارد‪ .‬بازوهای او مانند دســته جارو اس ‬ ‫هوا که مصمم به تحصیل پســرانش است‪ ،‬هر روز انها را به‬ ‫موتورسیکلت می بندد و به مدرسه می رساند‪.‬‬ ‫به نظر می رســد که این تــاش طاقت فرســا نتیجه‬ ‫می دهد‪ :‬توئان به یک دانشگاه دنانگ برای تحصیل طراحی‬ ‫گرافیک راه پیدا کرده است‪ .‬اما دانشگاه شامل عوض کردن‬ ‫کالس ه ا در طول روز است‪.‬‬ ‫برای گــذران زمــان‪ ،‬در روزهــای دیگــر‪ ،‬توئان در‬ ‫هر روز شــش ســاعت صرف کار با کامپیوتــری می کند که‬ ‫کهنه ســربازهای امریکایی به او داده اند‪ .‬در ســایر روزها‪،‬‬ ‫برادرش این امکان را پیدا می کند که انالین شود‪( .‬انگشتان‬ ‫رو به زوال توئان دیگر نمی توانند کار با کیبورد را یاری کنند و‬ ‫به همین دلیل‪ ،‬او متکی به موس است‪ ).‬توئان با انگلیسی‬ ‫سلیس می گوید‪« :‬کامپیوتر دنیای مرا به جهان باز می کند‬ ‫و من می توانم انگلیسی خود را تمرین کنم‪ ».‬او به سختی‬ ‫نفس می کشــد‪ .‬خانه بتنی انها تنها دو اتاق دارد و مادرش‪،‬‬ ‫خــود را در اتاق دیگــر مخفی کرده و اشــک می ریــزد‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬دکترها فکر می کنند که او هرگز نمی تواند تا تولد‬ ‫‪ 27‬سالگی اش دوام بیاورد‪».‬‬ ‫پس از ســال ها بررسی قطعیت مســموم کننده بودن‬ ‫دی اکســین‪ ،‬دولت امریکا پاک کردن نقــاط داغ و کمک‬ ‫کردن به قربانیان را شروع کرده است‪ .‬کنگره ‪ 100‬میلیون‬ ‫دالر به این هدف اختصاص داده است‪ .‬این بودجه در سال‬ ‫‪ 2007‬تنها سه میلیون دالر بود‪ .‬اثر پایدار عامل پرتقالی یک‬ ‫یاداور قدرتمند از عزم ویتنامی ها برای حرکت رو به جلو است‪.‬‬ ‫جنگ هنوز هم طنین انداز اســت‪ .‬در سال ‪ 1966‬یک دکتر‬ ‫جوان از هانوی با نام دنگ توی ترام ســه ماه مسیر هوچی‬ ‫مین تریل را به سمت گوانگ نگای پیاده طی کرد؛ جایی که‬ ‫روســتاییان بین اتش نیروهای ویت کینگ و امریکایی ها و‬ ‫ویتنام جنوبی گرفتار شده بودند ‪ .‬ترام یک دفترچه خاطرات‬ ‫از اوقات خود را در جنگل نگه می داشت؛ جایی که سربازان‬ ‫ویتنام شمالی و شهروندان را به رغم خطر مستمر درمان کرد‪.‬‬ ‫او در تاریخ ‪ 27‬ا گوســت ‪ 1968‬و پس از یک عمل جراحی‬ ‫ســخت و جنگی نوشــت‪« :‬امریکایی ها باالی سر ما مانند‬ ‫شیاطین تشــنه به خون ایســتاده اند‪ .‬تنها زمانی که تمامی‬ ‫ ان ها را از خاک خود بیرون کنیم‪ ،‬خواهیم توانســت جلوی‬ ‫ریخته شدن خون های خود را بگیریم‪».‬‬ ‫در ‪ ،1970‬زمانی که ترام به همراه ســه ســرباز ویتنام‬ ‫شمالی در حال قدم زدن در یک مسیر جنگلی بود‪ ،‬یک سرباز‬ ‫امریکایی به سر او شلیک کرد‪ .‬در اخرین خط دفتر خاطرات‬ ‫او این جمله نوشته شده است‪« :‬به من عشق بده‪ ،‬عشقی که‬ ‫قدرت چیره شدن بر راه پر خطر پیش رویم است‪ ».‬یک افسر‬ ‫اطالعاتی امریکا‪ ،‬کتاب خاطرات او را از بین اسنادی بیرون‬ ‫اورده است که ویت کنگ ها در حال سوزاندن انها بودند‪ .‬او‬ ‫این مجموعه کوچک از صفحات دوخته شده به یکدیگر را‬ ‫بر خالف قوانین نظامی به خانه برد‪ .‬سال ‪ 2005‬نوشته های‬ ‫او تبدیل به یک کتاب پرفروش و برجسته در ویتنام شد‪.‬‬ ‫مادر ‪ 91‬سال ه ترام‪ ،‬دوان نگوک ترام‪ ،‬د ر هانوی زندگی‬ ‫می کند و در اتاق نشیمن خود برای بزرگترین دخترش مراسم‬ ‫عبادی به جای می اورد‪ .‬او به همراه سه خواهر ترام‪ ،‬عضو‬ ‫حزب کمونیست هستند‪ .‬اما زمان همه چیز را تغییر می دهد‪.‬‬ ‫هیچ کدام از افراد نسل ســوم خانواده برای عضویت در این‬ ‫حزب درخواست نداده اند‪ .‬سه نوه این مادربزرگ در امریکا‬ ‫درس خوانده اند و یکی از انها در دره سیلیکون زندگی و برای‬ ‫گوگل کار می کند‪ .‬دو نواده او هم در امریکا به دنیا امده اند‬ ‫و شهروند این کشور محسوب می شوند‪ .‬او می گوید‪« :‬نسل‬ ‫من برای استقالل ویتنام جنگید‪ .‬فرزندان من کشور را دوباره‬ ‫ساختند‪ .‬نوه های من در زمان جهانی شدن زندگی می کنند‪.‬‬ ‫انها باید با جهان دوست باشند‪».‬‬ ‫‪59‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫رمادیسقوطکرد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫تراژدی بزرگ‬ ‫روز یکشنبه ‪ 27‬خرداد برای دولت عراق روز خوبی نبود؛‬ ‫زیرا در این روز خالفت خودخوانده اسالمی اعالم کر د کنترل‬ ‫کامل شــهر رمادی در غرب عراق را به دست گرفته است‪.‬‬ ‫واشنگتن پســت در این خصوص نوشــت کنترل این شهر‬ ‫از سوی داعش «بزرگترین شکســت» برای ارتش عراق از‬ ‫تابستان گذشته به این سو است‪.‬‬ ‫به گزارش تایم‪ ،‬در تصاویر وید ئویی منتشــر شــده در‬ ‫اینترنت‪ ،‬کامیون هــا و خودروهای نظامی قابل مشــاهده‬ ‫هستند که سربازها به برخی از انها اویزان شده اند و با سرعت‬ ‫از رمادی خارج می شــوند‪ .‬حیــدر العبادی‪ ،‬نخســت وزیر‬ ‫عراق به نیروهای امنیتی دســتور داده بود پست های خود‬ ‫را در سرتاســر اســتان االنبار ترک نکنند که نشــان می دهد‬ ‫نگرانی هایی در مورد اشــغال این اســتان بزرگ سنی نشین‬ ‫توسط افراط گرایان وجود داشته است‪.‬‬ ‫خالفت خودخوانده در بیانیه خود نوشته بود ده ها نفر از‬ ‫کفار را اعدام کرده و تانک های بسیاری از ارتش عراق را به‬ ‫غنیمت گرفته است‪ .‬رمادی پایتخت استان االنبار در غرب‬ ‫عراق قرار گرفته اســت‪ .‬رمادی شــهری عمدتا سنی نشین‬ ‫است‪ .‬ســی‪.‬ان‪.‬ان در گزارش خود نوشته بود‪« :‬پیشروی‬ ‫داعــش پــس از ان رخ داد که ایــن گروه مجموعــه ای از‬ ‫خودروهای بمبگذاری شــده را به هوا فرستاد و یورش خود‬ ‫را اغاز کرد‪ ».‬این گــزارش در ادامه به نقل از شــهردار این‬ ‫شهر می گوید خودروهای بمبگذاری شده داعش باعث شد‬ ‫نیروهای امنیتی و مبارزان قبایل از شرق این شهر دست به‬ ‫عقب نشینی بزنند‪.‬‬ ‫در واکنش به این اتفاق جان کــری‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫امریکا‪ ،‬با اشاره به اوضاع رمادی گفت‪« :‬راه درازی در پیش‬ ‫داریم‪ ».‬او در مصاحبه با ســی‪.‬ان‪.‬ان تاکید کرد‪« :‬دیدن‬ ‫انچه در رمادی می گذرد را انتظار داشتیم اما یقینا باور دارم‬ ‫که روزهای اینده وضعیت برعکس خواهد شد‪».‬‬ ‫ســقوط رمادی و افتادن این شــهر به دســت داعش ‬ ‫تراژدی تکرار ســقوط موصل را به اذهان متبادر می ســازد‪.‬‬ ‫گزارش ها حاکی اســت که باز هم نیروهــای امنیتی عراق‬ ‫ســاح های خود را بر زمین گذاشــته و از پیش روی داعش‬ ‫گریختند‪ .‬اگر تکریت از دســت داعش ازاد شــد اما سقوط‬ ‫رمادی ازادســازی تکریت را به حاشــیه برد‪ .‬حیدرالعبادی‪،‬‬ ‫نخســت وزیر عراق که در قضیه ازاد سازی تکریت خواستار‬ ‫محدود شدن فعالیت شــبه نظامیان شیعی «حشد شعبی»‬ ‫شده بود این بار دست یاری به سوی انها دراز کرد‪ .‬به گزارش‬ ‫رویترز «العبادی خواســتار به کار گیری شبه نظامیان شیعی‬ ‫برای ازاد سازی دوباره رمادی شد» در حالی که پیش تر اما و‬ ‫اگرهایی در این رابطه مطرح کرده بود‪.‬‬ ‫رویترز در ادامه گزارش خود نوشت‪«:‬ســقوط رمادی‬ ‫با وجود حمالت جنگنده های امریکایی یک پیروزی بزرگ‬ ‫برای داعش و یک شکســت بزرگ برای ارتش عراق بود‪ .‬‬ ‫»‬ ‫ظاهرا سخنگوی پنتاگون پس از اعالم سقوط رمادی تمایلی‬ ‫برای پذیرش این خبر نداشت‪« .‬الیسا اسمیث» سخنگوی‬ ‫پنتاگون گفت‪« :‬رمادی از تابســتان گذشته مقاومت کرده‬ ‫است‪».‬‬ ‫پیش تر اعالم شــده بود که در فصل بهار قرار اســت‬ ‫ارتش عراق با پشــتیبانی ائتالف غرب دســت به عملیات‬ ‫بهاری برای ازاد ســازی موصل بزند‪ .‬اما با تحوالت رمادی‬ ‫بعید به نظر می رســد که ارتش عراق بتواند برنامه خود برای‬ ‫موصل را از پیش ببرد‪ .‬یکی از نیروهای امنیتی عراق که از‬ ‫پیشروی داعش گریخته بود به رویترز گفته است‪« :‬نیروهای‬ ‫داعش در بلندگو فریاد می زدند که سالح های خود را زمین‬ ‫بگذارید‪ .‬در این صورت بخشش در انتظار شماست‪ ».‬این‬ ‫افسر عراقی افزود‪« :‬بســیاری از نیروها از پیشروی داعش‬ ‫گریختند‪ .‬ظاهرا هیبت داعش جلوتر از نیروهای این گروه به‬ ‫رمادی رسیده بود‪ .‬نیروها ترجیح دادند فرار کنند تا به دست‬ ‫داعش نیفتند‪».‬‬ ‫«عطــال فهــداوی»‪ ،‬عضو شــورای شــهر اســتان‬ ‫انبار‪ ،‬اوضاع رمادی را «ســقوط کامــل» توصیف می کند‪.‬‬ ‫فهداوی گفت اهمیت رمادی به این دلیل است که هم مرز‬ ‫با عربستان‪ ،‬سوریه و اردن اســت‪ .‬سرهنگ ناصر علوانی‪،‬‬ ‫ی نیز به واشنگتن پست‬ ‫یکی از افســران پلیس شــهر رماد ‬ ‫گفت‪« :‬فرار نظامیان باعث شد حدود ‪ 60‬خودروی زرهی به‬ ‫تصرف داعش در اید‪».‬‬ ‫ســخنگوی اســتاندار انبار تخمین می زنــد که ‪500‬‬ ‫غیرنظامی در حمالت داعش جان خود را از دست داده اند‪.‬‬ ‫گزارش های دیگر می گوید داعش پس از تسلط بر رمادی‬ ‫‪ 500‬نفر را اعدام کرد‪َ .‬هیمور می گوید داعش هر شــهری‬ ‫را کــه می گیرد موج فرار از ان شــهر اغاز می شــود‪ .‬اکنون‬ ‫وضعیت رمادی به گونه ای اســت که موج فرار غیرنظامیان‬ ‫از انجا برای یافتن محلی امن برای اســکان شــروع شــده‬ ‫اســت‪ .‬برخی احتمال می دهند «موج خون» در رمادی به‬ ‫راه افتد‪ .‬ناظــران می گویند داعش اکنون خشــن تر از قبل‬ ‫عمل می کند‪ .‬این گروه با شکســتی که در تکریت متحمل‬ ‫شد عصبانی است‪.‬‬ ‫اگرچه برخی مقام های امریکایی از جمله وزیر خارجه‬ ‫این کشور سقوط رمادی را دست کم گرفته و ان را کم ارزش‬ ‫جلوه می دهند اما ژنرال بازنشســته ارتــش امریکا «انتونی‬ ‫شــافر»‪ -‬همکار در مرکز تحقیقات سیاســی لنــدن‪ -‬نظری‬ ‫بر خــاف «کــری» دارد‪ .‬او می گویــد وضعیــت رمــادی‬ ‫نشــانه ای اســت مهم از اینکه نیروهایی که در حال نبرد با‬ ‫داعش هستند را باید مورد پاکســازی قرار داد‪ .‬او می گوید‪:‬‬ ‫«واحدهای نظامی که ما اموزش دادیم چیزی جز شرمندگی‬ ‫به بار نیاوردند‪ .‬انها ســاح را زمین گذاشته و از برابر داعش‬ ‫گریختند‪ ».‬‬ ‫واقعیت این است که خشونت های داعش در عراق کار‬ ‫خود را کرد‪ .‬این گروه با توسل به فضای مجازی‪ ،‬عکس ها‬ ‫و تصاویر خشونت های خود را برای رعب افکنی منتشر کرده‬ ‫و در نتیجه هیبت نیروهای «دولت اســامی» پیشــاپیش‬ ‫انهــا در حرکت اســت‪ .‬در نتیجه‪ ،‬نیروهای ارتــش عراق با‬ ‫این پیش زمینه حاضر به ایســتادگی نیستند‪ .‬یک تحلیلگر‬ ‫ضد تروریسم در سی‪.‬ان‪.‬ان‪ ،‬می گوید سقوط رمادی بیش‬ ‫از انکه حاکی از توان شــبه نظامیان باشد نشــانگر ناتوانی‬ ‫ارتش و نیروهای عراقی و گسل های مذهبی‪ -‬قومی تاریخی‬ ‫است که اکنون خود را در قالب فرار ارتش نشان می دهد‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬مساله داعش نیست‪ .‬بلکه توانایی ارتش عراق‬ ‫برای مواجهه با داعش است‪ » .‬تبلیغات داعش اثر خود را بر‬ ‫ی بر جا گذاشته است‪.‬‬ ‫روحیه سربازان عراق ‬ ‫اما با گذشــت چند روز از این اتفاق تاحدودی اوضاع‬ ‫تغییر کــرد؛ روز سه شــنبه نیروهای عراقی اعــم از ارتش و‬ ‫نیروهای داوطلب مردمی بــرای بازپس گیری رمادی اماده‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫سازمان ملل می گوید تسخیر این شهر به دست داعش‬ ‫باعث فراری شــدن ‪ 25‬هزار تن از رمادی شــده اســت‪ .‬به‬ ‫گزارش نیویورک تایمز‪ ،‬دولت امریکا از رهبران عراق خواسته‬ ‫تا نیروهای داوطلــب مردمــی را وارد کارزار مبارزه با داعش‬ ‫نکند اما حیدر العبادی می گوید ترکیب حمله هوایی امریکا‬ ‫و نیروهای داوطلب مردمی می تواند داعش را عقب براند‪.‬‬ ‫با این حال کارشناسان می گویند ناقوس خطر برای برکناری‬ ‫العبادی به صدا در امده است‪.‬‬ ‫برخی ناظران می گویند العبادی با بکارگیری نیروهای‬ ‫داوطلب مردمی اســیب پذیری خود را بیشــتر کرده است‪.‬‬ ‫انها می گویند این نیروها عالوه بر اینکــه کارویژه مثبت در‬ ‫راستای ازادسازی شهر دارند اما حضورشان می تواند شکاف‬ ‫فرقه ای ‪ -‬قومی میان ساکنان عمدتا سنی تبار انبار با شیعیان‬ ‫را تشــدید کند‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬نیویورک تایمز می نویســد‬ ‫شکست های دولت عراق در برخورد با داعش تکرار سناریوی‬ ‫برکناری نوری المالکی را این بار برای العبادی به اذهان متبادر‬ ‫می ســازد‪ .‬اگر مالکی در دوران حضور خــود در قدرت اهل‬ ‫ســنت را حاشیه نشــین کرد و در نهایت زمینه کنار گذاشتن‬ ‫خود را فراهم ساخت اما این بار العبادی در مواجهه با گروهی‬ ‫خشــن مانند داعش نتوانســته کاری از پیش ببرد‪ .‬ناظران‬ ‫احتمال کنار گذاشتن یا کناره گیری العبادی و مبتال شدن به‬ ‫سرنوشت مالکی را از نظر دور نداشته اند‪.‬‬ ‫تحوالت رمادی موضــع العبــادی را ضعیف و موضع‬ ‫رقبای او را قوی تر کرده اســت‪ .‬برخی سیاستمداران شیعی‬ ‫به العبادی می تازند چرا که او نتوانسته از پس داعش براید و‬ ‫انسجام ملی را در عراق به ارمغان اورد‪.‬‬ ‫نیویورک تایمز به نقــل از تحلیلگران می نویســد این‬ ‫مسائل باعث تضعیف اقتدار عبادی شده و درخواست هایی‬ ‫هم برای استعفای او مطرح شده است‪ .‬العبادی با عصبانیت‬ ‫در پارلمان حضور یافت و بــه رقبای خود گفت‪« :‬اگر جرات‬ ‫دارید مرا از قدرت بردارید‪ ».‬با این حال‪ ،‬داعش کشمکش‬ ‫قدرت در عراق را تشدید کرده است‪.‬‬ ‫به گزارش رویترز‪ ،‬هم اکنون سه هزار نیروی داوطلب‬ ‫مردمی و چهار هزار نیروی قبایلی اهل ســنت دســت به کار‬ ‫شده تا مانع پیشروی داعش شوند‪ .‬حیدر الخویی‪ ،‬نویسنده‬ ‫گزارش رویترز‪ ،‬می نویسد‪« :‬همکاری نظامی شیعی‪ -‬سنی‬ ‫فارغ از حضــور نیروهای امنیتی که امیدی به انها نیســت‪،‬‬ ‫عنصری مهم در این نبرد اســت‪ .‬نیروهای قبایلی سنی هم‬ ‫رسما عضوی از نیروهای حشــد شعبی یا نیروهای داوطلب‬ ‫مردمی هستند‪ .‬این حضور باعث شده که حشد شعبی یک‬ ‫گروه صرفا شیعه نباشد‪».‬‬ ‫پالن اخر‬ ‫حکم مرگ برای رئیس جمهور انتخابی مصر‬ ‫صدور حکم اعدام برای تعدادی از رهبران اخوان المســلمین و‬ ‫حزب عدالت و توسعه مصر‪ ،‬از جمله محمد مرسی‪ ،‬رئیس جمهور سابق‬ ‫ان کشور‪ ،‬در چارچوب سیاست مشت اهنین حکومت این کشور پس‬ ‫از رویدادهای ‪ 30‬ژوئن قابل ارزیابی است‪ .‬در چارچوب این سیاست‪،‬‬ ‫این گروه به عنوان یک گروه تروریســتی معرفی شــده است‪ ،‬رهبران‬ ‫ان مورد پیگرد قانونی قرار گرفته اند و موسســات و اموال وابســته به‬ ‫اخوان المســلمین مصادره شده است‪ .‬اگرچه دســتگاه قضایی مصر‬ ‫ادعای استقالل و بی طرفی دارد‪ ،‬اما رویکرد ان در مورد احکام رهبران‬ ‫و فعاالن اخوانی نشان می دهد که این احکام کامال همسو با سیاست‬ ‫مشــت اهنین و خواســت دولتمردان مصری اســت‪ .‬بنابراین چنین‬ ‫احکامی نشانگر باال بودن هزینه فعالیت های سیاسی و اجتماعی ذیل‬ ‫نام اخوان المسلمین است و همچنان فشار زیادی را متوجه بدنه این‬ ‫گروه اسالمگرا و موسسات وابســت ه می کند‪ .‬در ضمن چنین احکامی‬ ‫بیانگر جدی بودن حکومت مصر در مقابله با هرگونه فعالیتی تحت نام‬ ‫اخوان است و اینکه با ان به شدت برخورد خواهد کرد‪ .‬اما از انجایی که‬ ‫اجرای احکام اعدام در مصر منوط به تایید مفتی ان کشــور است این‬ ‫احکام که توسط دادگاه جنایی مصر صادر شــده‪ ،‬جهت تایید به دفتر‬ ‫مفتی مصر ارسال شده است‪ .‬این در شرایطی است که به نظر می رسد‬ ‫این حکم مورد تاییــد و تصویب مفتی مصر قرار نگیــرد و صرفا جهت‬ ‫نشــان دادن جدیت حکومت مصر و دولتمردان ان کشور در سرکوب‬ ‫اخوان خواهد بود‪.‬‬ ‫تسویه حسابخونین‬ ‫فرماندهان ارشد ارتش کره شمالی به دنبال توطئه هستند‬ ‫اسماعیل بشری‬ ‫کارشناس مسائل شبه جزیره‬ ‫کره‬ ‫عک‬ ‫به وی لقب رهبر دوست داشــتنی را داده بودند تا این امر را‬ ‫به مردم القا بکننــد‪ .‬البته در مورد کیــم جونگ ایل در طول‬ ‫ســالیان برای او محبوبیت تراشــیدند‪ .‬در ابتــدا «اون» به‬ ‫سبب اینکه مانند پدرش نتوانسته بود تبلیغات برای خودش‬ ‫انجام دهد و به عنوان یک رهبر کاریزماتیک مطرح شود به‬ ‫اقداماتی همچون حضور در میان مردم‪ ،‬نشســتن در کنار‬ ‫بچه ها‪ ،‬باز کردن در شهربازی به روی انها و کارهایی از این‬ ‫قبیل روی اورده بود تا از خــود چهره ای متفاوت ارائه دهد و‬ ‫خود را در میان مردم جا کند‪ .‬اما کیم جونگ اون جوان هنوز‬ ‫نتوانسته این کاریزما را کسب کند و چون امادگی الزم را برای‬ ‫حکومتداری ندارد می خواهد با یک سری تسویه حساب های‬ ‫خونین جایگاه خود را در کره شمالی محکم کند‪.‬‬ ‫البته تمام اینها حدس و گمان اســت زیرا کره شمالی‬ ‫یک کشور بســته است و خبرها به درســتی از انجا به بیرون‬ ‫درز نمی کنــد‪ .‬بنابرایــن هر تحلیل و ســخنی در مــورد این‬ ‫کشور بر پایه حدس و گمان است و با قاطعیت نمی توان در‬ ‫خصوص رویدادهای این کشور نظر داد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫بین الملل‬ ‫انتشــار خبر اعدام هیان یانگ چال‪ ،‬وزیــر نیروهای‬ ‫مســلح خلق کره شــمالی‪ ،‬بار دیگر توجه ها را به سمت این‬ ‫کشور مرموز ســوق داده است‪ .‬این در شــرایطی است که‬ ‫نحوه و دلیل اعدام وزیر دفاع کره شــمالی باعث شــگفتی‬ ‫اغلب کسانی می شود که این خبر را مشاهده می کنند‪ .‬کیم ‬ ‫جونگ اون‪ ،‬رهبر کره شــمالی‪ ،‬وزیر دفاع خــود را به دلیل‬ ‫خوابیدن در یک جلســه و با استفاده از ســاح ضدهوایی‬ ‫تیرباران کرده اســت‪ .‬همچنین کره جنوبی‪ ،‬ماه پیش گفته‬ ‫بود همســایه شــمالی ان کشــور ‪ ۱۵‬مقام عالی رتبه را طی‬ ‫ســال جدید میالدی اعدام کرده اســت‪ .‬از سال ‪ ۲۰۱۱‬که‬ ‫رهبر جوان کره شــمالی جای پدر خود‪ ،‬کیم جونگ ایل‪ ،‬را‬ ‫گرفت‪ ،‬رسانه ها گزارش هایی از اعدام های ان کشور منتشر‬ ‫کرده اند که بنا بر تحلیل ها‪ ،‬دلیل اصلی انها جنگ قدرت در‬ ‫پیونگ یانگ تلقی شده است‪.‬‬ ‫بهانه کشتن افراد در کره شــمالی اغلب انقدر پیش پا‬ ‫افتاده اســت که هیچ عقل ســلیمی نمی تواند این علت را‬ ‫بپذیرد‪ .‬برای کشتن افراد در این کشور نه دادگاهی تشکیل‬ ‫ی صادر می شود‪ ،‬فقط بعضا به بهانه انچه‬ ‫می شود و نه حکم ‬ ‫ رهبر جــوان این کشــور«خیانت» می خواند افــراد دولتی‬ ‫را با بدترین روش ها اعــدام می کنند‪ .‬اعــدام وزیر دفاع به‬ ‫بهانه چرت زدن انهم با ان وضعیــت که اصال با منطق جور‬ ‫درنمی اید‪ .‬به دنبال این اتفاقات در کره شمالی و اعدام هایی‬ ‫با این بهانه ها هر شــخصی به عقالنیت طبقه حاکم در این‬ ‫کشور شک می کند‪.‬‬ ‫اما شاید بهانه هایی چون چرت زدن تنها ظاهر داستان‬ ‫باشــد؛ انچه اکنون در برخی تحلیل ها مورد توجه اســت‪،‬‬ ‫احساس ترس رهبر کره شمالی نســبت به خیانت این افراد‬ ‫اســت‪ .‬به نظر می رســد کیم جونگ اون به دلیــل ترس از‬ ‫متزلزل شدن قدرتش دست به چنین اقداماتی می زند‪ .‬زیرا‬ ‫او جوانتر از ان اســت که بتواند یک کشور را اداره کند‪ .‬باید‬ ‫توجه داشت که کادر قدیمی حزب کارگران کره شمالی بیش‬ ‫از ‪ 60‬سال است که در امور کشور فعالیت می کند و تمام افراد‬ ‫حاضر در این حزب هم قدیمی هستند و هم کارکشته‪ .‬شاید‬ ‫کیم جونگ اون نوعی تمرد از جانب این افراد مشاهده کرده‬ ‫که دست به چنین اقداماتی زده است‪ .‬احتماال رهبر جوان‬ ‫کره گمان کرده که این افراد به فکر توطئه هستند و بنابراین‬ ‫پیشگیری کرده است‪.‬‬ ‫همچنین کیم جونگ اون در پی ان است که برای خود‬ ‫محبوبیت و کاریزمای مصنوعی بتراشــد‪ .‬زیرا او کاریزمای‬ ‫الزم را نــدارد و خیلی زودتر از انچ ه فکــرش را می کرد برای‬ ‫رهبری کشور انتخاب شد‪ .‬به دنبال مرگ ناگهانی پدرش او‬ ‫مجبور شد در سن بسیار پایین به حکومت برسد‪.‬‬ ‫می دانیم که در کره شمالی حکومت قائم به فرد است‬ ‫و افراد باید رهبرشان را بپرســتند اما در مورد رهبر جوان کره‬ ‫هنوز این اتفاق نیفتاده اســت‪ .‬به بیان دیگر در ان کشــور‬ ‫افراد را وادار به احترام می کنند‪ .‬همچنانکه کیم ایل سونگ‬ ‫که بنیانگذار کره شمالی است یک رهبر کاریزماتیک بوده و‬ ‫این حالت کاریزماتیک را به دلیل جنگ با اشغالگران ژاپنی‬ ‫و ســپس جنگ با امریکایی ها و‪ ...‬به دســت اورده است‪.‬‬ ‫مردم کره شمالی بیشتر تابوپرست هستند و چون اعتقادات‬ ‫مذهبی و ماورایــی ندارند معموال شــخصیت ها برایشــان‬ ‫یک جایگاه بــاال و معنوی پیدا می کند‪ .‬بــه همین دلیل در‬ ‫کره شمالی تالش شد که شــخصیت کاریزماتیک کیم ایل‬ ‫ســونگ به پســرش یعنی کیم جونگ ایل نیز منتقل شود و‬ ‫س هفته‬ ‫‪61‬‬ ‫مسکن مهر‬ ‫موضوع مسکن مهر که از پروژه های دولت گذشته بود‪ ،‬هم اکنون به یکی‬ ‫از مسائل دولت جدید تبدیل شده اســت‪ .‬پروژه ای که رئیس جمهور در زمان‬ ‫انتخابات از ان به عنوان یکی از عوامل عقب ماندگی اقتصاد کشــور در چند‬ ‫سال گذشــته یاد می کرد‪ ،‬اکنون به چالشی تبدیل شده که امکان حذف ان‬ ‫وجود ندارد و این مسیر را با همه مصائب باید ادامه داد‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫اول‬ ‫دردسرهای «حاشیه نشینی مدرن»‬ ‫عباساخوندیبدونگرفتنکارتزردازمجلسخارجشد‬ ‫‪62‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مسکن مهر جزو پروژه های بسیار پر س رو صدای دولت‬ ‫نهم و دهم بود‪ .‬کار ان از این ایده ســاده اغاز شد که چون‬ ‫بخش عمده ای از قیمت مســکن را قیمت زمین تشــکیل‬ ‫می دهد‪ ،‬اگر دولت قیمت زمین را حذف کند‪ ،‬خرید خانه در‬ ‫دسترس همه مردم و به خصوص اقشار کم در امد قرار خواهد‬ ‫گرفت و مشکل مسکن برای همیشه حل خواهد شد‪.‬‬ ‫طرح مســکن مهر‪ ،‬با همین ایده اغاز شــد که دولت‬ ‫می تواند با حذف قیمت زمین و طرح اجاره های ‪ 99‬ســاله‪،‬‬ ‫که مردم را بدهکار دولت می کند و مالکیت قطعی را مشرو ‬ ‫ط‬ ‫ و به خانه دار شدن مردم کمک کند‪ .‬در برنامه ها دیده شده‬ ‫بود که تا دو میلیون و ‪ 300‬هزار واحد مســکن در سر تا سر‬ ‫کشور در حاشیه شهر های مختلف ساخته و به متقاضی ها‬ ‫واگذار شود‪.‬‬ ‫دولت احمدی نژاد در اغاز وقتی سر مست درامد های‬ ‫افســانه ای نفتی بود‪ ،‬با خوش بینی برای برخی پروژه های‬ ‫مسکن مهر دســت به دامن پیمانکار های خارجی می شود‬ ‫و بــرای انهایــی کــه از شــهر های بــزرگ دور تــر بودند‪ ،‬‬ ‫پیمانکار های ایرانی پیدا کر د و با س رو صدای بسیار از مردمی‬ ‫ که شرایط خاص برای دریافت واحد های مسکونی داشتند‬ ‫دعوت به ثبت نام کرد‪.‬‬ ‫احمدی نژاد هم برای هر سفر استانی یک پروژه خوب‬ ‫و وسیع برای افتتاح داشت و مردم هم از اینکه تنها به رقمی‬ ‫ کم تــر از ‪ 15‬میلیون تومان به عنوان قســط او ل می توانند‬ ‫صاحب خانه شوند‪ ،‬راضی بودند‪.‬‬ ‫اما خیلــی زود کمبود و نقاط ضعف ایده مســکن مهر‬ ‫روشــن شــد‪ .‬دولت که در ابتدا تصور می کــرد می تواند با‬ ‫اجرای طرح مسکن مهر در هر سال یک ونیم میلیون واحد‬ ‫چالش های اقای تکنوکرات‬ ‫نگاهی به دیروز و امروز عباس‬ ‫اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی‬ ‫مســکن تولید کند‪ ،‬بعد از گذشت دو ســال از اغاز پروژه و‬ ‫ثبت نام بیش از سه میلیون نفر در طرح مسکن مهر متوجه‬ ‫شد دستش ان قدر ها هم باز نیست‪.‬‬ ‫وزیر مســکن دولت نهم از روشــن نبودن ابعاد پروژه‬ ‫برای خود مســئوالن وزارت راه و شهر سازی صحبت کرد و‬ ‫روشن شد که پروژه در همان ســال های ابتدایی با مشکل‬ ‫فراهم کردن زمین و تســهیالت بانکی وعده داده شده به‬ ‫متقاضی ها‪ ،‬رو به رو بوده اســت‪ .‬مکان یابی مجتمع های‬ ‫مســکونی که در قالب مســکن مهر قرار بود احداث شــود‬ ‫نگرانی در مورد بروز یک نوع حاشیه نشینی جدید را افزایش‬ ‫داد و حتی نگرانی در مورد درخواست مردم برای پس گرفتن‬ ‫پول های سرمایه گذاری شده در این پروژه هم باال گرفت‪.‬‬ ‫همزمان با کاهش توان اقتصــادی دولت و کاهش‬ ‫نقدینگی در دســت دولت‪ ،‬روند افتتاح پروژه های مســکن‬ ‫مهر هم کند تر شــد ‪ .‬از طرفی فشــار مردمی که رقم ناچیز‬ ‫پس اندازشــان را به امید خانه دار شــدن به حســاب پروژه‬ ‫مســکن مهر واریز کرده بودند روی دوش دولت ســنگینی‬ ‫می کرد و فشار افتتاح ســریع تر پروژه هایی را ایجاد می کرد‬ ‫که پیمانکار هــا هم می دانســتند هنوز امــاده بهره برداری‬ ‫نیست‪ .‬با این حال‪ ،‬افتتاح پروژه هایی که گاهی اب و برق‬ ‫و فاضالب نداشــتند و گاهی زیر ســاخت های دیگر مانند‬ ‫مدرســه‪ ،‬کالنتری‪ ،‬فضای سبز‪ ،‬بیمارســتان و مرکز خرید‬ ‫و حتی راه های دسترســی به شــهر هایی که در حاشیه انها‬ ‫قرار داشتند‪ ،‬پیش بینی نشده بود‪ ،‬در دستورکار قرار گرفت‬ ‫و بعد هــا به یکی از مهم ترین نقاط حســاس و مــورد انتقاد‬ ‫اخونــدی اولین بار در جلســه معارفه اش گفت‪:‬‬ ‫«انتقاداتــی به پروژه مســکن مهــر دارم اما این‬ ‫انتقادات هیچ وقت به معنای توقف مسکن مهر‬ ‫نیست ‪ ۱۲۰.‬هزارمیلیاردتوماناعتباربرایاتمام‬ ‫پروژه های را هو شهرسازی نیاز است که تامین ان‬ ‫ازراه هایگذشتهامکان پذیرنیست‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫و شهر ســازی واگذار کرد ؛ وزیری که به سختی از مجلس‬ ‫رای اعتمــاد گرفته بود حــاال باید چالش توقع هــا در مورد‬ ‫ادامه پــروژه ای را مدیریت می کــرد که وزیر بــه صراحت‬ ‫در جلســه تودیع و معارفه اش گفته بــود ان را قبول ندارد‪.‬‬ ‫اما عباس اخوندی ‪ ،‬کســی نبود که خودش را پشــت پرده‬ ‫اظهارنظر های دو پهلو پنهان کنــد ‪ .‬او که در جریان تالش‬ ‫برای به دســت اوردن رای اعتماد مجلس از طرحی به نام‬ ‫«مســکن اجتماعی» برای کمک به حل مشــکل اقشــار‬ ‫کم در امد در مورد تامین سر پناه حرف زده بود چند ماه بعد از‬ ‫ن پشت میز وزارت را هو شهر سازی صراحتا گفت که به‬ ‫نسشت ‬ ‫نظر او مسکن مهر طرح مزخرفی است‪ .‬این اظهارنظر موج‬ ‫انتقاد ها به خصوص از طــرف نمایندگان مجلس و حامیان‬ ‫سیاست های دولت قبلی را برای وزیر فعلی به دنبال داشت‪.‬‬ ‫وزیر پیش از این هم بار ها گفته بود که به پروژه مسکن‬ ‫مهر انتقاد هایی دارد با این حال ایــن مخالفت ان طور که‬ ‫برخی مطبوعات و جریان های سیاســی جلــوه می دادند‪،‬‬ ‫نبود ‪ .‬اخونــدی بارها اعالم کــرده بود که انتقــاد به پروژه‬ ‫مســکن مهر به معنی رد تعهد کلی دولت به اتمــام پروژه و‬ ‫پرداخت حقوق افرادی کــه در این پروژه ســرمایه گذاری‬ ‫کرده اند نخواهد بود‪.‬‬ ‫اخوندی اولین بار در جلســه معارفه اش در این مورد‬ ‫ بی پرده صحبت کرد‪« :‬انتقاداتی به پروژه مسکن مهر دارم‬ ‫اما این انتقــادات هیچ وقت به معنای توقف مســکن مهر‬ ‫نیست ‪ ۱۲۰ .‬هزار میلیارد تومان اعتبار برای اتمام پروژه های‬ ‫راه و شهرسازی نیاز اســت که تامین ان از راه های گذشته‬ ‫امکان پذیر نیســت‪ ،‬به طــور قطع اعتقاد به توســعه پایدار‬ ‫در بخش مســکن داریم که این موضوع بدون پس انداز و‬ ‫تجهیز منابع توسط سپرده گذاران غیرممکن است‪ .‬خانه دار‬ ‫شــدن افراد بدون پس انداز یک تصور ذهنی است و افراد‬ ‫و مدیران این موضوع را به طور شــفاف برای مردم توضیح‬ ‫ندادند‪ ،‬در صورتی که برای خریــد خانه نیاز به پس انداز در‬ ‫خانوار است‪».‬‬ ‫وزیر البته با بیان اینکه سرنوشت ‪ 10‬میلیون خانوار به‬ ‫پروژه مسکن مهر بستگی دارد رسما اعالم کرد که این پروژه‬ ‫را متوقف نخواهد کرد و گفت که وزارتخانه متبوعش تامین‬ ‫امکانات زیر بنایی برای این واحد ها ر ا در دســتورکار دارد‪،‬‬ ‫اما همزمان به این نکته هم اشــاره کرد که دولت با مشکل‬ ‫تامین نقدینگی رو به رو اســت و تامین ان میزان نقدینگی‬ ‫که بــرای پایان دادن به پروژه مســکن مهر الزم اســت در‬ ‫امکانات دولت نمی گنجد‪ ،‬ضمن اینکه خالف سیاست های‬ ‫جلو گیری از رشد نقدینگی در اقتصاد است که دولت به انها‬ ‫پایبند خواهد ماند‪.‬‬ ‫با وجود همه تنگنا ها‪ ،‬انتقاد ها و فشار هایی که در مورد‬ ‫پروژه مسکن مهر وجود داشــت‪ ،‬در یک و نیم سال گذشته‬ ‫گهگاه اخبار کوتاهی در مورد افتتــاح برخی فاز های پروژه‬ ‫مســکن مهر در نقاط مختلف کشور به گوش رسیده است؛‬ ‫هر چند روند ان بســیار کند بــوده ‪ ،‬اما همین اخبار نشــان‬ ‫می دهد دولت قصد به فراموشی سپردن این پروژه را ندار د و‬ ‫به تعهدها پایبند است‪.‬‬ ‫امــا در چند هفته گذشــته موضوع کندی پیشــرفت‬ ‫مسکن مهر یک بار دیگر بعد از ان مطرح شد‪ ،‬درست وقتی‬ ‫که کمیســیون عمران بــا قرائت گزارشــی در صحن علنی‬ ‫مجلس عملکرد اخوندی را زیر ســوال برد و مدعی شد که‬ ‫ت ‪ .‬این گزارش‬ ‫وزرات راه به تعهدات خودش پایبند نبوده اس ‬ ‫مدعی شده است که بی برنامگی دولت در مورد مسکن مهر‬ ‫و ادامه روند رکو د در بازار مسکن منجر به ورشکستی صنایع‬ ‫دخیل در تولید مسکن خواهد شد‪.‬‬ ‫ مســکن مهر‪ ،‬یکی از طرح های ملی کشور است که‬ ‫بر پایه مطالعات قبلی طرح جامع مســکن تعریف و مسکن‬ ‫و اشتغال میلیون ها نفر در کشــور‪ ،‬با ان گره خورده است‪.‬‬ ‫بنا به گزارش دریافتی از وزارت راه و شهرسازی‪ ،‬از مجموع‬ ‫ دو میلیون و ‪ ۳۶۰‬هزار واحد مسکن مهر دارای قرارداد‪ ،‬تا‬ ‫بهمن ماه ‪ ۹۳‬مجموعا یک میلیــون و ‪ ۳۷۱‬هزار واحد (‪۵۸‬‬ ‫درصد کل واحدها) به فروش اقساطی رسیده و به متقاضیان‬ ‫واگذار شده است و میانگین پیشرفت فیزیکی طرح مسکن‬ ‫مهر در سطح کشور ‪ ۸۴‬درصد است‪ .‬اما همچنان حدود یک‬ ‫میلیون خانوار چشم به راه تحویل مسکن خود و رهایی از بار‬ ‫اجاره نشینی هستند‪ .‬با این وجود‪ ،‬هم اکنون روند پیشرفت‬ ‫این طرح ملی که تاکنون بیش از ‪ ۴۳‬هزار میلیارد تومان از‬ ‫منابع بانک مرکزی را به خود اختصاص داده‪ ،‬رضایت بخش‬ ‫نیست‪ .‬این مساله در ماه های اخیر موجب تجمعات مکرر‬ ‫متقاضیان مسکن مهر در مقابل مجلس شورای اسالمی و‬ ‫سایر نهادهای متولی شده است‪ .‬‬ ‫مهمترین اقدامــات دولت یازدهم در حوزه مســکن‬ ‫مهر‪ ،‬افزایش زمان بازپرداخت اقســاط از ‪ ۱۵‬ســال به ‪۲۰‬‬ ‫سال و افزایش ســقف تســهیالت فردی از ‪ ۲۵‬میلیون به‬ ‫‪ ۳۰‬میلیون تومــان بوده اســت‪ .‬هر چند ایــن مصوبه امر‬ ‫پســندیده ای اســت اما باید متذکر شــد که این تصمیم در‬ ‫دولت قبل و در تاریخ ‪ ۹۲/۵/2‬اتخاذ شده بود و ‪ ۱۸‬ماه مورد‬ ‫ بی مهری مسئوالن دولتی در حوزه مســکن مهر واقع شد؛‬ ‫حال این سوال باقی اســت که چرا دولت با معلق گذاشتن‬ ‫مصوبه مذکور به مدت ‪ ۱۸‬ماه‪ ،‬اجازه داد تکمیل پروژه های‬ ‫مسکن مهر با اخالل مواجه شود؟ ‬ ‫وزیر راه و شهرسازی با اظهارات ناامید کننده مسکن‬ ‫مهر را طرحی مزخرف یا حاشیه نشــینی مدرن نامیده است‬ ‫و سهم بســزایی در ایجاد یاس و ناامیدی مردم و مسئوالن‬ ‫و مدیران استانی نســبت به مسکن مهر داشــته است‪ ...‬‬ ‫اتمام مسکن مهر به پایان سال ‪ ۹۵‬موکول شد که روند فعلی‬ ‫مسکن مهر نشان دهنده عدم تحقق این وعده است‪ .‬وزیر‬ ‫راه و شهرسازی تنها ‪ ۳‬دیدار از پروژه مسکن مهر داشته و در‬ ‫مجموع از ابتدای دولت یازدهم‪ ،‬کمتر از ‪ ۱۰‬بار از مسکن‬ ‫مهر بازدید به عمل اورده اند‪».‬‬ ‫انتقاد هــای مجلــس بــه وزیر چنــدان مــورد قبول‬ ‫نیفتاد‪ ،‬تنها چنــد روز بعد از قرائت این گــزارش در مجلس‬ ‫شورای اســامی‪ ،‬در پایــان هفتــه اول اردیبهشــت ماه‪ ،‬‬ ‫قائم مقام وزیر راه در یــک کنفرانس مطبوعاتی خبر داد که‬ ‫تا پایان سال ‪ ،94‬دو میلیون و ‪ 100‬هزار واحد مسکونی از‬ ‫مجموع دو میلیون و ‪ 300‬هزار واحدی که دولت برای انها‬ ‫تعهد داشت به خریداران واگذار خواهد شد‪.‬‬ ‫احمد اصغــری مهرابادی گفت‪« :‬تا اردیبهشــت ماه‬ ‫کامل‬ ‫ ‬ ‫ســال جاری یک میلیون و ‪ ۷۴۵‬هزار واحد به شــکل‬ ‫افتتاح شده است و ‪ ۵۵۷‬هزار واحد نیز در دست پیگیری قرار‬ ‫دارد‪ ۶۴ .‬هزار واحد مسکن مهر اماده تحویل به متقاضیان‬ ‫شده است‪ .‬‬ ‫ طبــق برنامه ریزی های صــورت گرفتــه در دور اول‬ ‫وعده های افتتــاح پروژه ها از دهه فجر تا پایان اســفند ماه‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۳‬نزدیک به ‪ ۲۰۰‬هزار واحد از مسکن مهر در نقاط‬ ‫ی که داشتیم‬ ‫ی دوم ‬ ‫مختلف کشور افتتاح شد‪ .‬در برنامه ریز ‬ ‫اقتصاد‬ ‫دولت تبدیل شد‪.‬‬ ‫با این حال ‪ ،‬شعار های مردم پسند در مورد پروژه مسکن‬ ‫مهر به قدری قوی بود که در تمام طول تبلیغات انتخاباتی‬ ‫کاندیدا های ریاست جمهوری یازدهم حتی در صورتی که به‬ ‫این پروژه اعتقاد نداشتند هم سعی کردند از ان دفاع کنند و‬ ‫کل موضوع را زیر سوال نبرند ‪ ،‬قول ادامه پروژه مسکن مهر‬ ‫و تکمیل ان ‪ ،‬در کنار پرداخت یارانه ها‪ ،‬پروژه های نیمه تمام‬ ‫عمرانی‪ ،‬حل منازعات بین المللی و ســر و سامان دادن به‬ ‫شرایط اقتصادی کشور‪ ،‬یکی دیگر از میراث هایی بود که‬ ‫برای هر کسی که بعد از دولت دهم به کاخ ریاست جمهوری‬ ‫می رفت باقی مانده بود‪.‬‬ ‫در چنین شرایطی بود که دولت یازدهم روی کار امد که‬ ‫برای مدیریت شرایط اقتصادی کشور ناچار بود تا حد امکان‬ ‫سیاســت های انقباضی مالی را در دســتورکار خودش قرار‬ ‫بدهد‪ ،‬ضمن اینکه دولت متعهد شده بو د به قول های دولت‬ ‫قبلی در مورد مسکن مهر هم عمل کند و پروژه را نیمه تمام‬ ‫نگذارد؛ هر چند هم زمان حسن روحانی وعده داد که دولت‬ ‫برنامه هایی برای حل مشکل مسکن در نظر دارد که در زمان‬ ‫مناسب انها را اعالم خواهد کرد‪.‬‬ ‫دولت اظهار نظر در مورد مســکن مهر را بــه وزیر راه‬ ‫احتمال ظهور فعاالن اقتصادی‬ ‫پساتحریم‬ ‫منابع ازادشده پس از توافق احتمالی‬ ‫را چه کنیم؟‬ ‫جدال با بوفالوی هندی!‬ ‫ایا فساد در بخش واردات با‬ ‫گوشت های الوده همراه شده است‬ ‫‪63‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪64‬‬ ‫بنا بر این شده است که تا پایان خرداد ماه ‪ ۶۴‬هزار واحد دیگر‬ ‫به بهره برداری برســد که از این بین حــدود ‪ ۱۱‬هزار و ‪۳۰۰‬‬ ‫واحد از مسکن مهر در جریان ســفر هیات دولت به استان‬ ‫فارس افتتاح رسمی خواهد شد‪ .‬در طول حدود یک سال و‬ ‫نیم گذشته از اغاز به کار دولت یازدهم حدود ‪ ۴۸۰‬هزار واحد‬ ‫ی افتتاح شده است که‬ ‫ی خدمات زیربنای ‬ ‫مسکن مهر با تمام ‬ ‫این مساله باتوجه تورم باال و رشد قابل توجه قیمت مصالح‬ ‫عملکردی مثبت به حساب می اید‪».‬‬ ‫اعداد ارائه شده از ســوی وزارت راه‪ ،‬تا حدود زیادی‬ ‫پاســخ به گزارش مجلس بود که برخی معتقــد بودند تهیه‬ ‫ان «با عجله فراوان در پاسخ به رد طرح اصالح موادی از‬ ‫قانون نظام مهندســی که رئیس کمیسیون عمران ان را از‬ ‫چشم وزیر راه و شهرســازی می دید» انجام شده است‪ ،‬در‬ ‫حالی که منتقدان می گویند «گزارشی شتابزده‪ ،‬سطحی‪،‬‬ ‫بدون پشتوانه محکم اماری و غیرکارشناسی» بوده است‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی بعد از طرح چندین بــاره احتمال‬ ‫اســتیضاح وزیــر راه و شهر ســازی به بهانه هــای مختلف‬ ‫در طول ماه های گذشــته‪ ،‬هفتــه قبل باالخــره وزیر راه و‬ ‫شهر ســازی به صحن علنی امد تا بعد از رد درخواست های‬ ‫استیضاح از ســوی منتقدان خود‪ ،‬به سواالتی که از طرف‬ ‫نمایندگان غیر عضو در کمیسیون عمران مجلس طراحی‬ ‫شده بود پاسخ بدهد‪.‬‬ ‫سوال مشترک علی اصغر زارعی‪ ،‬مهدی کوچک زاده‪،‬‬ ‫روح الله حسینیان و حمید رسایی‪ ،‬نمایندگان تهران در مورد‬ ‫علت بی توجهی و عدم پیشرفت طرح های مسکن مهر بود‬ ‫که وزیر در جریان پاســخ گویی به ان یک بــار دیگر تاکید‬ ‫کرد که به تعهد های دولت قبلی در مورد اتمام پروژه ای که‬ ‫یک بار ان را «مزخرف » توصیف کرده بود‪ ،‬پایبند اســت و‬ ‫خطاب به طراحان سوال گفت‪ « :‬مجلس در سال های ‪91‬‬ ‫و ‪ 92‬مقرر کرد که اعطای هرگونه خط اعتباری از سوی بانک‬ ‫مرکزی به بانک ها متوقف شود و صندوق توسعه ملی را هم‬ ‫از اعطای هر گونه اعتبار منع کرده است ‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫طبیعتا از باب تامین مالی پروژه مسکن مهر مشکالتی ایجاد‬ ‫می شــود‪ ،‬با این وجود ‪ 42‬درصد کل واگــذاری واحدهای‬ ‫مسکن مهر در دوره دولت یازدهم و ‪ 58‬درصد ان مربوط به‬ ‫دوره پنج ساله دولت قبلی است‪».‬‬ ‫وزیر مسکن در ادامه صراحتا رسایی‪ ،‬یکی از طراحان‬ ‫سوال از خودش درمورد مســکن مهر را مخاطب قرار داده‬ ‫و گفت‪« :‬واگذاری ســند مردم چیزی اســت که به وضوح‬ ‫قابل لمس است‪ .‬این دیگر امارســازی و عددسازی نیست‬ ‫که بخواهیم موضوعی را مطرح کنیم‪ .‬ما در این دوره یک‬ ‫و نیم ساله برابر تمام پنج و نیم سالی که سنگ ان را به سینه‬ ‫می زنید کار کردیــم؛ ‪ 50‬درصد فروش اقســاط واحدها در‬ ‫دوره یک و نیم ساله ما انجام شده است‪ .‬ما دنبال حل مساله‬ ‫هستیم و در این شــرایط ســخت و بحرانی زیر بار این کار‬ ‫رفتیم‪ .‬شما به جای اینکه به ما کمک کرده تا زمین نخوریم‬ ‫نباید ســنگ جلوی پایمان بیندازید و اینکه مشــکل ایجاد‬ ‫کرده و سوال کنید‪».‬‬ ‫این بار هم توضیح هــای اقای وزیــر از نظر مجلس‬ ‫قانع کننده تشخیص داده شــد‪ 107 ،‬رای موافق‪ 84 ،‬رای‬ ‫مخالف و ‪ 8‬رای ممتنع از مجموع ‪ 211‬نماینده گفتند که از‬ ‫توضیحات وزیر قانع شده اند‪.‬‬ ‫اگر اماری که قائم مقام وزیر راه و شهر سازی داده واقعا‬ ‫محقق شود‪ ،‬چیز زیادی از عمر مســاله تحویل واحد های‬ ‫مسکن مهر به مردم باقی نمانده است‪ .‬باتوجه به اینکه چیز‬ ‫زیادی هم از عمر مجلس فعلی باقی نمانده‪ ،‬بعید است که‬ ‫شــانس دیگری برا ی دعوت دوباره از وزیر راه و شهر سازی‬ ‫در این مورد وجود داشته باشد‪ .‬تبعات کل ماجرای ساخت‬ ‫و ساز شــهرک های اپارتمانی در حاشیه شــهر ها و اسکان‬ ‫گروه های بزرگــی از مردم کم درامد در نقاط مشــخصی از‬ ‫حومه ها‪ ،‬چیزی است که در اینده مشخص خواهد شد‪.‬‬ ‫ساختمان در بیابان‬ ‫خانه دارکردن مردم نیست‬ ‫محمدعلی ربانی‬ ‫عضو کانون انبوه سازان‬ ‫‪2‬‬ ‫مســکن مهر جزو طرح های خوبی بود کــه در دولت‬ ‫گذشته اغاز شــد‪ .‬واقعیت این اســت که تجربه به ما نشان‬ ‫می دهد در هیچ کجــای دنیا‪ ،‬هیچ راهی بــه غیر از دخالت‬ ‫دولت ها بــرای خانه دار کردن اقشــار ضعیف و دهک های‬ ‫پایین اجتماعی وجود ندارد‪ .‬باتوجه به همین موضوع بود که‬ ‫سیاست گذار های ما به درستی متوجه شدند راهی به غیر از‬ ‫اجرای پروژه هایی مانند مسکن مهر وجود ندارد‪.‬‬ ‫ی اما با این نظر‬ ‫اقای اخوندی‪ ،‬وزیر فعلی راه و شهرساز ‬ ‫موافق نیست‪ .‬او دو سال پیش از اینکه وزیر شود یک بار در‬ ‫نوشــتاری در یکی از روزنامه های کشور گفته بود به نظرش‬ ‫مسکن مهر پروژه ای برای اتالف سرمایه است و نمی تواند‬ ‫در حل مشکل مسکن در کشور مفید باشد‪ .‬با چنین دیدگاهی‬ ‫است که امروز او در نقش وزارت راه و شهر سازی انتقاد های‬ ‫زیادی را در برابر عملکرد خودش می بیند‪.‬‬ ‫البته وزیر که در ماه های ابتدایی تصدی وزارت اعتقاد‬ ‫چندانی به این پروژه نداشت و حتی صراحتا اعالم کرده بود‬ ‫که ان را طرحی ناکار امد می داند در چند ماه اخیر اندکی تغییر‬ ‫موضع داده و به نظر می رســد که اقای اخوندی هم متوجه‬ ‫این مساله شــده که به هر حال یک ســرمایه گذاری شکل‬ ‫گرفته و مبلغ بزرگی تا کنون هزینه شــده و نمی شود ان را به‬ ‫امید خدا رها کرد و تمام تالش ها و هزینه های انجام شــده‬ ‫را نادیده گرفت‪.‬‬ ‫حتی با وجود تالش های اخیــر اقای اخوندی‪ ،‬باز هم‬ ‫مسکن مهر دچار مشکل اســت و مهم ترین مشکل ان هم‬ ‫این است که هر پروژه گرفتاری های خاص خودش را دارد‪ ،‬‬ ‫در حالی که اغلب مدیران به شدت تمایل دارند برای حل تمام‬ ‫مشکالت یک راه حل واحد ارائه کنند و همه بیماری ها را با‬ ‫یک نسخه درمان کنند در مورد مسکن مهر ان چیزی که کار‬ ‫را دشوار می کند این است که مشــکالت پروژه در ورامین با‬ ‫مشکالت ان در قزوین یا جهرم فرق دارد و نمی شود همه انها‬ ‫را یک جا درمان کرد‪ .‬بنا بر این به نظر می رسد در شرایط فعلی‬ ‫اقای اخوندی برای حل مشــکل مســکن مهر به یک ستاد‬ ‫بحران نیاز دارد که پروژه ها را به تفکیک بررسی و مشکالت‬ ‫خاص هر کدام را جدا گانه بررسی کند‪.‬‬ ‫تا جایی که من درگیر این پروژه ها بوده ام می دانم که‬ ‫برخی از انها گرفتار تامین منابع مالی هســتند و باید مشکل‬ ‫انها از طریق بانک ها برطرف شود‪ ،‬برخی از این پروژه ها در‬ ‫قسمت سهم الشرکه مشــکل دارند و تعاونی ها باید مشکل‬ ‫ان را برطرف کنند‪ .‬برخی از این واحد ها اماده هستند اما از‬ ‫انجایی که عملیات اضافه بر قرار داد در انها انجام شده دچار‬ ‫مشکل هســتند و نمی شــود انها را تحویل متقاضی ها داد‪ ،‬‬ ‫حتی مشــکالت خردی مثل اینکه برخی واحد ها اسانسور‬ ‫نداشــته اند و برای تحویل انها باید اسانســور در انها نصب‬ ‫می شد هم در برخی پروژه ها مشکل ساز شده است بنابراین‬ ‫این طور نیست که توقع داشته باشیم همه این مشکالت با‬ ‫یک چوب جادویی برطرف شود‪.‬‬ ‫پروژه هــای مســکن مهر مشــکل محوطه ســازی و‬ ‫دسترســی به امکانات زیر بنایی هم دارنــد ‪ ،‬خانه دار کردن‬ ‫مردم به این راحتی نیســت که برویم در وســط بیایان یک‬ ‫قطعه را انتخاب کنیم چند مجتمع بسازیم و بعد فکر کنیم که‬ ‫مسئولیت ما تمام شده است‪.‬‬ ‫ بیمارستان‪ ،‬مدرســه‪ ،‬کالنتری ‪ ،‬فضای سبز و فضای‬ ‫ورزشــی ‪ ،‬راه و اســفالت کردن خیابان ها و مانند این ها هم‬ ‫باید فراهم شده باشد‪ ،‬همچنین تعهدات سایر نهاد ها مثل‬ ‫شــهرداری ها ‪ ،‬اداره های اب و برق و تلفن و گاز و فاضالب‬ ‫هم هست که باید تامین شــود تا مردم بتوانند در واحد هایی‬ ‫که به انها تعلق دارد اسکان یابند‪.‬‬ ‫همه این مشکالت به گردن وزارت راه نیست اما حل‬ ‫انها فقط یک چاره دارد و ان هم وجود اعتقاد در وزارت راه و‬ ‫شهرسازی برای پایان دادن به این پروژه است‪.‬‬ ‫از طرف دیگر قرار بر افزایش میزان وام های پرداختی‬ ‫به مردم بوده که متاســفانه به نظر می رسد وزیر با این اقدام‬ ‫مخالف اســت‪ .‬البته نفس مخالفت با چیزی بد نیست‪ ،‬اما‬ ‫مساله ما این اســت که مخالفت به تنهایی نمی تواند دردی‬ ‫از کسی دوا کند و به نظر می رسد بهتر باشد اگر وزیر واقعا با‬ ‫موضوعی مخالف است باتوجه به جایگاهی که دارد برای ان‬ ‫یک راه حل مناسب پیشنهاد بدهد و بگوید اگر امکان افزایش‬ ‫تسهیالت وجود ندارد چه کاری خوب است و می شود ان را‬ ‫انجام داد‪.‬‬ ‫مشکالت پروژه مسکن مهر بر کسی پوشیده نیست‪،‬‬ ‫حاال ممکن اســت برخی اســتدالل کنند که این مشکالت‬ ‫ناشــی از اعتقاد نداشــتن وزیر جدید به این پروژه است اما‬ ‫من که با اقای نیک زاد وزیر قبلی راه و شهرسازی در تماس‬ ‫بوده ام‪ ،‬معتقد هســتم که مشــکالت این پروژه در واقع از‬ ‫زمانی شروع شد که یک ســری اظهارنظر ها و مشورت های‬ ‫کارشناســی نادیده گرفته شد‪ ،‬پروژه مســکن مهر با روندی‬ ‫که داشت در سال های ‪ 88-89‬و حتی ‪ 90‬بسیار خوب پیش‬ ‫می رفت ‪ ،‬اما مشکل از جایی اغاز شد که وزیر وقت ‪ ،‬در سال‬ ‫‪ ،91‬تعهدات این پروژه را باال برد‪ ،‬در حالی که با ان سرعت‬ ‫و امکاناتی که در عرصه مســکن داریم نهایتا می شــد یک‬ ‫میلیون واحد به مردم تحویل داد‪ ،‬یک باره تعهدات وزارت‬ ‫راه و شهرسازی تا دو میلیو ن و ‪ 300‬هزار واحد افزایش پیدا‬ ‫کرد‪ .‬واقعیت این است که پروژه مســکن مهر تنها راه برای‬ ‫خانه دار کردن مردم از طریــق دریافت کمک های بانکی و‬ ‫پرداخت سهم خودشان است‪ .‬از طرفی این پروژه می تواند‬ ‫منجر به اجرای تعهد دولت طبق قانون اساسی برای خانه دار‬ ‫کردن تمام خانواده ها در کشور باشد‪ ،‬اما اینکه از چه راهی‬ ‫این اقدام انجام می شود هم مهم است‪ .‬چرا که اجرای قانون‬ ‫تنها به معنی پر کردن یک جای خالی در برابر لیستی از افراد‬ ‫ملت نیست‪ ،‬خانه هایی که در قالب این طرح به مردم تحویل‬ ‫داده می شوند باید قابل سکونت هم باشند‪.‬‬ ‫در این شــرایط هر چنــد به نظر می رســد با ایــن روند‬ ‫پیش بینی قائم مقام وزیر راه و شهر سازی که در مورد مسکن‬ ‫مهر هم اختیار تام دارد و معتقد اســت که پروژه می تواند تا‬ ‫پایان سال اینده به اتمام برســد کمی خوش بینانه باشد‪ ،‬در‬ ‫واقع با روند فعلی اعطالی تسهیالت و اعتبارات و نوع نگاه‬ ‫وزارت راه و شهرسازی اینکه توقع داشته باشیم پروژه در سال‬ ‫‪ 95‬هم تمام بشود ‪ ،‬چندان واقع بینانه نیست ‪ ،‬اما در صورتی‬ ‫که وزیر اعتقاد داشته باشد و به این موضوع باور پیدا کند که‬ ‫پروژه مســکن مهر اقدام موثری بوده است ‪ ،‬احتمال اینکه‬ ‫سرعت کار افزایش پیدا کند هم بیشتر خواهد بود‪.‬‬ ‫چالش هایاقایتکنوکرات‬ ‫‪3‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫نگاهی به دیروز و امروز عباس اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی‬ ‫وقتــی حســن روحانــی به عنــوان یازدهمیــن‬ ‫ریاســت جمهوری اســامی ایران انتخاب شــد‪ ،‬خیلی ها‬ ‫پیش بینی می کردند که افرادی نزدیک به تیم تکنوکرات ها‬ ‫و مدیران دولتی دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی‬ ‫دوباره پشــت میز وزارتخانه ها برگردند و سمت های اجرایی‬ ‫به عهده بگیرند‪.‬‬ ‫وقتی فهرست وزرای پیشــنهادی مطرح شد‪ ،‬روشن‬ ‫شده بود که بیشتر اعضای اقتصادی کابینه تجربه مدیریت‬ ‫در دوران اقای هاشــمی را پشت ســر گذاشــته اند‪ .‬یکی از‬ ‫مهم ترین هایشان‪ ،‬عباس اخوندی بود؛ گزینه پیشنهادی‬ ‫برای وزرات مســکن و راه که قبال وزیر راه دولت هاشــمی‬ ‫رفسنحانی بود‪.‬‬ ‫عبــاس اخونــدی متولــد ‪ 1336‬اســت‪ ،‬از جملــه‬ ‫سیاستمدارانی که محل تولدشان خارج از ایران است ‪ ،‬فرزند‬ ‫ایت الله علی احمد اخوندی‪ ،‬در نجف به دنیا امده است‪ .‬او‬ ‫نوه دختری عالمه عبدالحسین امینی است و با دختر ایت الله‬ ‫سید هاشم رسولی محالتی ازدواج کرده است‪.‬‬ ‫بعد از تمام کردن تحصیل در مدرسه ابتدایی در مدرسه‬ ‫علوی های عراق ‪ ،‬تحصیالت متوسطه اش را در قم و تهران‬ ‫پشت سر گذاشــته و در دانشــکده فنی دانشــگاه تهران‪،‬‬ ‫کارشناسی ارشد مهندسی راه و ساختمان گرفته است‪ .‬بعد از‬ ‫ان‪ ،‬راهی انگلستان شد تا در کالج رویال هالووی لندن‪ ،‬علم‬ ‫اقتصاد بخواند‪ .‬وی دکترای خود را در اقتصاد سیاسی گرفت‬ ‫و در دانشگاه تهران‪ ،‬عضو هیات علمی دانشکده مطالعات‬ ‫جهان در حوزه بریتانیا است‪.‬‬ ‫جهاد ســازندگی یکی از نهاد هایی است که اخوندی‬ ‫در شکل گیری ان حضور داشته است و از طرف سید محمد‬ ‫بهشــتی‪ ،‬به عنوان عضو شــورای مرکزی ان انتخاب شد‪.‬‬ ‫ســال ‪ ،61‬اغاز فعالیت هــای سیاســی اخوندی بــا قبول‬ ‫مســئولیت معــاون سیاســی و اجتماعی وزیر کشــور بود‪.‬‬ ‫دبیری شــورای امنیت کشور‪ ،‬ریاست شــورای تامین ویژه‬ ‫غرب کشور‪ ،‬ریاست ستاد مرزها‪ ،‬ریاست ستاد مبارزه با مواد‬ ‫مخدر‪ ،‬ریاســت شــورای هماهنگی امور افاغنه‪ ،‬برگزاری‬ ‫انتخابات اولین دوره مجلس خبــرگان‪ ،‬برگزاری چهارمین‬ ‫دوره ریاست جمهوری ایران و دومین دوره مجلس شورای‬ ‫اســامی از جمله ســمت های سیاسی اســت که او در این‬ ‫دوران به عهده داشت‪.‬‬ ‫ورود او به سیاست گذاری در مورد ساخت و ساز مسکن‬ ‫و راه‪ ،‬با انتخاب به عنوان مشاو ر رئیس بنیاد مسکن و مسئول‬ ‫بازسازی مناطق سیل زده و در بهمن ‪ ۱۳۶۶‬به عنوان رئیس‬ ‫بنیاد مســکن ا نقالب اتفاق افتاد‪ .‬در همان دوران تصدی‬ ‫بنیاد مســکن‪ ،‬زلزله رودبــار رخ داد که در نتیجــه ان حدود‬ ‫‪ 500‬هزار نفــر بی خانمان شــده بودند و تقریبــا ‪ 200‬هزار‬ ‫واحد مسکونی نابود شــده بود و باید بازسازی می شد؛ اقای‬ ‫اخوندی که مسئولیت ســتاد بازسازی را شــخصا به عهده‬ ‫داشت توانست با جلب توجه بین المللی و توجیه نهاد هایی‬ ‫مانند بانک جهانی اعتباری ‪ 200‬میلیــون دالری برای این‬ ‫کار فراهم کند‪.‬‬ ‫بعد از این تجربه‪ ،‬در سال ‪ ،72‬از اخوندی دعوت شد‬ ‫تا مسئولیت وزارت مسکن و شهرســازی را به عهده بگیرد‪.‬‬ ‫در این ســمت او کارنامــه ای دارد که هر چنــد از دید برخی‬ ‫نمایندگان مجلس نهم مورد قبول نبوده است اما در نهایت‬ ‫پایه بســیاری از مقررات گذاری های حال حاضر در عرصه‬ ‫مدیریت ساخت و ســاز اســت‪ ،‬از ان جمله نظام پس انداز‪،‬‬ ‫انبوه سازی و کوچک سازی تحت عنوان طرح پاک ‪ ،‬اجرای‬ ‫طرح هایامایشسرزمینی ‪،‬منطقه ایو ناحیه ای وهمچنین‬ ‫تدوین قانون ســازمان نظام مهندســی و کنترل ساختمان‬ ‫ است ‪.‬‬ ‫در اغاز کار دولــت روحانی‪ ،‬در مجلــس نهم‪ ،‬حضور‬ ‫اخوندی بــا این ســابقه در دولــت یازدهم‪ ،‬یکــی از موارد‬ ‫ اعتراض برخی نمایندگان راستگرای مجلس بود‪ .‬در جریان‬ ‫بررسی صالحیت وزرا ‪ ،‬نمایندگان مخالف گزینه پیشنهادی‬ ‫برای وزارت راه می گفتند که اقای اخوندی برای وزارت راه‬ ‫و مسکن گزینه مناسبی نیست چرا که طرح خاصی در حوزه‬ ‫مســکن ندارد و ایده هایش در وزارت راه هم در دوران قبلی‬ ‫وزارت عملی نشده است‪.‬‬ ‫یکــی از مخالفــان وزارت او بیــژن نوباوه وطــن بود‬ ‫کــه در اظهاراتش گفــت‪« :‬اقــای اخونــدی در دوره دوم‬ ‫ریاست جمهوری اقای هاشمی مسئولیت وزارت مسکن را‬ ‫بر عهده داشــته اند اما در ان دوران نه تنها موفقیتی کسب‬ ‫نکردنــد بلکه شــاهد رخ دادن مشــکالتی بودیــم؛ امارها‬ ‫نشان می دهد عملکرد اقای اخوندی که از برادران خوب‪،‬‬ ‫متدین و انقالبــی اســت در ان دوران بســیار ضعیف بوده‬ ‫است‪ .‬برنامه های وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی عملیاتی‬ ‫نیســت‪ ».‬بخش دیگری از‬ ‫مخالفت هــا بــا اخوندی‬ ‫به سابقه سیاســی او باز‬ ‫می گردد ‪ ،‬او که در سال‬ ‫‪ 88‬مشــاور و عضــو‬ ‫ارشــد ســتاد میر حســین موســوی بود‪ ،‬در جریان بررسی‬ ‫صالحیت با عالمت ســوال های زیادی در مورد تاثیرش در‬ ‫بروز برخی حوادث رو به رو شده بود‪.‬‬ ‫علی اصغــر زارعی‪ ،‬نماینده مردم تهــران در مخالفت‬ ‫با اقای اخوندی‪ ،‬به همین موضوع اشــاره کرده و گفته بود‬ ‫که اقای اخوندی نباید به قطع پیامک هــا در روز ‪ 22‬خرداد‬ ‫اعتراض می کرد ‪« :‬انچه بنده مشــاهده کردم این بود که از‬ ‫ابتدای روز ‪ 22‬خرداد که پیامک ها قطع شد‪ ،‬اقای اخوندی‬ ‫اعتراض شــدیدی نســبت به قطع پیامک ها داشت و طی‬ ‫تماس هایــی که می گرفت اصــرار می کرد بــا دفتر رهبری‬ ‫تماس گرفته شود و فشار بیاورند تا ارسال پیامک ها باز شود ‪.‬‬ ‫اعتراض ما به اخونــدی این بود که چرا شــما فضا را خراب‬ ‫می کنید؟ اگر پیامک ها قطع اســت برای همه قطع اســت‬ ‫چون پیامک یــک ابزار تبلیغاتی اســت‪ .‬از عصر روز جمعه‬ ‫‪ 22‬خرداد ساعت ‪ 14‬به بعد اقای اخوندی تماس می گرفت‬ ‫و افرادی هم با او تماس می گرفتند و می گفتند اعالم کنید‬ ‫اقای موسوی با ‪ 60‬درصد ارا پیش افتاده است‪».‬‬ ‫در مجموع هیچ کدام از دو دلیلی که مخالفان مطرح‬ ‫می کردند جلوی رای اوردن اقای اخوندی را نگرفت‪ .‬عباس‬ ‫اخوندی در نهایت بــا ‪ 159‬رای موافق از مجموع ‪ 284‬رای‬ ‫نمایندگان حاضر در جلسه رای گیری به وزارت راه رسید اما‬ ‫موقعیتش از همان ابتدا ان قدر ها هم مستحکم نبود ؛ او در‬ ‫میان وزرایی که از مجلس رای گرفته اند‪ ،‬یکی از کم ترین‬ ‫میزان ارای موافق را به دست اورده است‪.‬‬ ‫با این وجــود مخالفت ها با اخونــدی ادامه پیدا کرد‪ ،‬‬ ‫موضع گیری هــای او علیــه طرح مســکن مهــر‪ ،‬یکی از‬ ‫بهانه هایی بود کــه مخالفانش ان را دســتمایه اعتراض و‬ ‫نقد های تند قرار داده اند‪ .‬در حال حاضر رکود در بازار مسکن‪ ،‬‬ ‫دستمایه اصلی فشار های دنباله دار بر وزیر راه و شهرسازی‬ ‫بوده اســت‪ ،‬موضوعی که بســیاری از کارشناسان صنعت‬ ‫ســاختمان معتقد هســتند که تنها یکی از عوارض تالش‬ ‫دولت برای کنترل تورم افسار گســیخته در سال های اخیر‬ ‫بوده است و وزارت راه و شهر سازی چندان ابتکار عملی در‬ ‫مورد ان ندارد‪.‬‬ ‫اقای اخوندی در هفته گذشته یک بار دیگر در مجلس‬ ‫حاضر شده است تا به سواالت برخی نمایندگان پاسخ دهد‬ ‫و موفق شده دوباره اعتماد مجلس را با پاسخ های قانع کننده‬ ‫جلب کند ‪ ،‬اما تالش ها در مخالفت با اخوندی از طرف برخی‬ ‫نما یندگان کمیسیون عمران و نمایندگانی که بیشتر چهره ای‬ ‫سیاسی دارند تا تخصصی‪ ،‬بعید است که در ماه های پایانی‬ ‫مجلس هم ادامه پیدا نکند‪.‬‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ژ‬ ‫ه‬ ‫ایافساددربخش‬ ‫وارداتباگوشت های‬ ‫الودههمراهشدهاست؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫جدال با بوفالوی هندی!‬ ‫در چند دهه گذشــته همــواره بحث واردات گوشــت‬ ‫قرمز بــه کشــور بــا حاشــیه هایی همراه بــوده اســت‪ .‬از‬ ‫برخی مباحــث دربــاره واردات گوشــت الــوده از برزیل تا‬ ‫اخیرا بحــث واردات گوشــت بوفالوی هنــدی ‪ .‬پرونده ای‬ ‫که هر روز فصلی جدیــد برایش باز می شــود ‪ ،‬ناهماهنگی‬ ‫بیــن دســتگاه های نظارتــی‪ ،‬اتهامــات‪ ،‬مخالفت هــای‬ ‫پشــت پرده برخی مســئوالن و‪ ...‬را بــه همراه داشــته اما‬ ‫نهایتا مشخص نشــد وارد شدنش به کشــور مجاز است یا‬ ‫ممنوع؛ درحالی که ســازمان دامپزشــکی به عنوان متولی‬ ‫نظارت بر فراورده های خــام دامی از «صــدور مجوز برای‬ ‫واردات گوشــت بوفالوی هندی» خبر داده بود و البته پس‬ ‫از ان در سکوت کامل فرو رفت‪ ،‬وزارت جهاد کشاورزی هم‬ ‫اعالم کرد کــه «هنوز مجوزی بــرای واردات این محصول‬ ‫صادر نشده است‪».‬‬ ‫در ســال های گذشــته‪ ،‬به ویژه در ســال های جنگ‬ ‫تحمیلی گاهی بحث هایی مبنی بر گوشــت شــتر یا گاهی‬ ‫فاجعه فروش گوشــت خر همواره مطــرح و در برخی موارد‬ ‫رسانه ای بوده است‪ .‬اما نکته قابل توجه دیگر این است که‬ ‫ایران ساالنه حدود ‪ 800‬تا ‪ 900‬هزار تن گوشت قرمز تولید‬ ‫می کند که تامین کننده حدود ‪ 90‬درصد نیاز کشــور است و‬ ‫برای تکمیل نیــاز ‪ 10‬درصدی بازار داخلی همواره دســت‬ ‫به دامان واردات گوشــت از کشــورهایی مانند برزیل و هند‬ ‫می شود‪ ،‬اما حاال حاشیه های واردات گوشت برزیلی تقریبا‬ ‫فراموش شده و بوفالوی هندی افکار عمومی را به خود جلب‬ ‫کرده است‪ ،‬چراکه از طرفی گفته می شود گوشت بوفالوی‬ ‫هندی الوده است و از سوی دیگر کیفیت ان را برای مصرف‬ ‫مستقیم یا غیر مستقیم پایین می دانند‪.‬‬ ‫گرچه در همــان ابتدا مهــدی خلج ‪ ،‬رئیس ســازمان‬ ‫دامپزشــکی درباره گوشــت بوفالوی هندی و صدور مجوز‬ ‫برای واردات ان گفته بود‪« :‬مجوز واردات گوشــت بوفالو‬ ‫فقط برای تولید فراورده های گوشتی حرارت دیده صادر شده‬ ‫و متخلفانی که در سال های گذشته ان را وارد چرخه مصرف‬ ‫مستقیم کرده اند در لیست سیاه قرار گرفته اند‪».‬‬ ‫مهدی خلــج گفــت‪« :‬روزی که حتی یــک کیلوگرم‬ ‫گوشت قرمز به کشور وارد نشــود‪ ،‬ان روز بهترین روز برای‬ ‫سازمان دامپزشکی است‪ ،‬چرا که در این شرایط احتمال ورود‬ ‫مخاطرات بهداشتی به حداقل ممکن کاهش پیدا می کند اما‬ ‫به دلیل شرایط اقلیمی و وضعیت جغرافیای کشور‪ ،‬در حال‬ ‫حاضر به واردات اندک گوشت قرمز نیاز داریم‪».‬‬ ‫وی با بیــان اینکه کمتر از ‪ 10‬درصــد نیاز حدود ‪800‬‬ ‫هزار تنی کشــور به گوشــت قرمز از محــل واردات تامین‬ ‫می شود‪ ،‬افزود‪« :‬ســازمان دامپزشــکی براساس مصوبه‬ ‫ستاد تنظیم بازار مبنی بر نیاز به واردات محدود گوشت قرمز‪،‬‬ ‫موظف اســت ضمن ارزیابی مسائل بهداشــتی و شرعی‪،‬‬ ‫از کشــورهایی که با واردات گوشــت از انجا هیچ مخاطره‬ ‫بهداشتی برای کشور به وجود نیاید‪ ،‬مجوز واردات گوشت‬ ‫را صادر کند‪».‬‬ ‫رئیس ســازمان دامپزشــکی کشــور ادامه داد‪« :‬در‬ ‫این میان برزیل و اســترالیا جزو کشــور هایی هستند که از‬ ‫گذشته واردات گوشت از انجا صورت می گرفت ه که البته در‬ ‫حال حاضر عمده نیاز کشور به گوشت قرمز از برزیل تامین‬ ‫می شود و هنوز واردات گوشت قرمز از اســترالیا اغاز نشده‬ ‫است‪ .‬البته کشور سومی همیشــه در زمینه واردات گوشت‬ ‫قرمز طی ســالیان گذشــته مطرح بود ه که اگر به تاریخچه‬ ‫گوشت بوفالو نگاه کنیم نام هند را می توانیم پیدا کنیم‪».‬‬ ‫اما سوال اینجاست که اگر این گوشت برای مصرف‬ ‫مســتقیم مخاطراتی دارد‪ ،‬چرا برای مصارف غیر مســتقیم‬ ‫مانند سوســیس و کالبــاس حرارت دیده مجاز اســت و اگر‬ ‫برای فراورده های گوشــتی حــرارت دیده مجاز اســت چرا‬ ‫گوشت چرخ کرده بوفالوی هندی برای برخی واردکنندگان‬ ‫تخلف محسوب شده و پایشان را به پرونده قضایی و دادگاه‬ ‫کشانده است؟!‬ ‫گرچه شــاید بــه گفته خلج گوشــت بوفالــوی هندی‬ ‫پس از حرارت دیدن در کارخانه های فراورده های گوشــتی‬ ‫مخاطرات بهداشتی اش به حداقل می رسد یا از بین می رود‪،‬‬ ‫اما چرا باید برای تامین نیاز ‪ 10‬درصدی کشور به گوشت قرمز‬ ‫دســت به دامان بوفالوی هندی مبهمی شویم که مشخص‬ ‫نیست بعدها چه پیامدهایی برای بهداشت عمومی و سالمت‬ ‫جامعه دارد‪.‬‬ ‫و جالب تر اینکــه در اخرین خبرها اظهــارات محمود‬ ‫فتاح الجنــان ‪ -‬مدیــرکل امــور اســتان های وزارت جهــاد‬ ‫کشــاورزی ‪ -‬منتشــر شــده که اعالم کرده‪« :‬در خصوص‬ ‫خرید گوشــت بوفالو برای کارخانجات سوسیس و کالباس‬ ‫در سال های گذشــته مجوز صادر شــده بود‪ ،‬اما هیچ گونه‬ ‫مجوزی در ســال جاری برای واردات صادر نشده و واردات‬ ‫این محصول برای مصارف صنعتی و فراورده های گوشتی‬ ‫ت دیده (ماننــد سوســیس و کالباس) محدود شــده‬ ‫حــرار ‬ ‫است‪».‬‬ ‫البته پیش از این رئیس ســازمان دامپزشــکی دربار ه‬ ‫واردات گوشــت بوفالو گفته بود طی ســال گذشته واردات‬ ‫گوشت بوفالو از هند به حداقل ممکن رسید که عمدتا مربوط‬ ‫به مجوزهای سال ‪ 1392‬بوده است اما در پایان سال گذشته‬ ‫به تصویب رسید که مقدار محدودی گوشــت بوفالو از هند‬ ‫برای مصارف صنعتی و فراورده های گوشــتی حرارت دیده‬ ‫(مانند سوسیس و کالباس) به کشور وارد شود‪.‬‬ ‫به گفته خلج در سال جاری مجوز برای ‪ 850‬تن گوشت‬ ‫بوفالوی هندی صادر شده اســت‪ ،‬در حالی که در برهه ای‬ ‫ساالنه ‪ 200‬هزار تن گوشت از ‪ 80‬کشور مختلف وارد می شد‬ ‫که سهم هند بسیار بیشتر از این میزان بود؛ به گونه ای که در‬ ‫سال های گذشته امار واردات ‪5‬هزار تنی و بیشتر از ان برای‬ ‫گوشت بوفالوی هندی ثبت شده است‪.‬‬ ‫اما باز هم این ســوال مطرح می شــود که اگر گوشت‬ ‫بوفالوی هنــدی مخاطــره ای برای ســامت جامعه ایجاد‬ ‫نمی کند چرا طی سال گذشته با نظارت سازمان دامپزشکی‬ ‫واردات این محصول به حداقل ممکن رسیده است؟!‬ ‫پرده دیگر از این داســتان به تهمت هایی بر می گردد‬ ‫که وارد کنندگان و صاحبان صنایع فراورده گوشتی به وزارت‬ ‫جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی وارد کردند که البته با‬ ‫سکوت کامل مســئوالن این وزارتخانه مواجه شده است و‬ ‫انگار کســی نمی خواهد از خود به جایگاه قانونی اش دفاع‬ ‫کند‪.‬‬ ‫محمد موسوی ‪ ،‬رئیس اتحادیه فراورده های گوشتی‬ ‫ با بیان اینکــه ‪ 25‬درصد گوشــت وارداتی کشــور از طریق‬ ‫هند تامین می شــود‪ ،‬گفــت‪« :‬از زمانی که بحــث الودگی ‬ ‫گوشــت های هندی مطرح شــده‪ ،‬قیمت گوشــت برزیلی‬ ‫به عنوان جایگزین افزایش یافته و به ‪ 25‬هزار تومان رسیده‬ ‫است‪».‬‬ ‫او در نشستی خبری گفت‪« :‬برای صنعت غذا چندین‬ ‫وزارتخانه و دستگا ه درگیر هستند و این درگیری برای غذای‬ ‫مردم و امرار معــاش انها اســیب های فراوانی داشــته که‬ ‫درخواست می کنیم اگر مسئوالن می خواهند از رانت خواران‬ ‫شبه دولتی‪ ،‬دالالن و واسطه ها نجات پیدا کنند و معضل غذا‬ ‫حل شود‪ ،‬ضرورت دارد نمایندگان مجلس شورای اسالمی‬ ‫طرح ســازمان ملی غذا را به مجلس ارائه دهد یا دولت طی‬ ‫الیحه ای‪ ،‬ایجاد ســازمان ملــی غذا را پیشــنهاد کرده و به‬ ‫مجلس ارائه دهد‪».‬‬ ‫وی با صراحت گفت‪« :‬در چندین نوبت از وزارت جهاد‬ ‫کشــاورزی که امر تولید و تدوین برنامه صنایع تبدیلی را در‬ ‫اختیار دارد‪ ،‬درخواست کردیم جلسه ای داشته باشیم ولی‬ ‫این امر مهیا نشد‪ .‬حدس ما این است که رانت خواران رابطه‬ ‫بهتری با وزارتخانه دارن د چرا که راهی که مســئوالن وزارت‬ ‫جهاد کشاورزی با این صنعت در پیش گرفته اند امیدی برای‬ ‫رفع مشکالت ما باقی نگذاشته است‪».‬‬ ‫موسوی با بیان اینکه تمام گوشت های وارداتی تحت‬ ‫نظارت ســازمان دامپزشــکی وارد می شــود‪ ،‬تصریح کرد‪:‬‬ ‫«برخی دالالن در گذشــته نســبت به واردات گوشت های‬ ‫برزیلی اقدام کردند اما نتوانســتند ان را در بــازار به فروش‬ ‫برسانند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه گوشــت هندی ســهم ‪ 20‬درصدی در‬ ‫مصرف گوشت مورد نیاز صنایع فراورده های گوشتی دارد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ساالنه ‪ 100‬هزار تن گوشت به کشور وارد می شود‬ ‫که حدود ‪ 25‬هزار تن ان به تولیدات هند اختصاص دارد‪».‬‬ ‫گرچه به رغم اعالم خبر مجوز واردات گوشت بوفالوی‬ ‫هندی و مشکل نداشتن سالمت و کیفیت ان از سوی رئیس‬ ‫سازمان دامپزشکی‪ ،‬رئیس اتحادیه فراورده های گوشتی و‬ ‫البته چند کارخانه فراورد ه گوشتی دیگ ر می گویند طبق گفته‬ ‫سازمان دامپزشکی گوشت بوفالو نباید به کشور وارد شود و‬ ‫در این میان مشخص نیست کدام اظهارنظر را باید باور کنیم‬ ‫و بوفالوی هندی ممنوع است یا ازاد؟!‬ ‫هشدار وزیر اقتصاد‬ ‫در یک همایش‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫وزیر اقتصاد از ورشکســتگی برخی موسسات مالی و‬ ‫اعتبــاری در ماه های اخیر خبر داد و به مــردم توصیه کرد تا‬ ‫برای دریافت سود بیشتر به موسســات مالی و اعتباری غیر‬ ‫مجاز اعتماد نکنند‪.‬‬ ‫علی طیب نیا در حاشــیه همایش همدلی و همزبانی‬ ‫دولت و بخش خصوصی گفت‪ :‬هر موسسه مالی و اعتباری‬ ‫که قرار باشد به مردم خدمات رسانی کند‪ ،‬باید از صالحیت و‬ ‫توانایی مالی الزم برخوردار بوده و مجوزهای الزم را از بانک‬ ‫مرکزی دریافت کند‪ ،‬ضمن اینکه بایــد تحت نظارت بانک‬ ‫مرکزی کار کند‪ ،‬این در شــرایطی است که هم اکنون بانک‬ ‫مرکزی بر ساماندهی موسســات مالی و اعتباری تمرکز ویژه‬ ‫ای کرده و ســایر قوا از جمله قوه قضائیه نیز قول همکاری‬ ‫داده است‪.‬‬ ‫وزیر امور اقتصادی و دارایی از پلمپ چند موسسه مالی‬ ‫و اعتباری غیر مجاز خبر داد و افزود‪ :‬برای این موسسات در‬ ‫قوه قضائیه پروند تشکیل شده و تصور می شود با اقدامات‬ ‫موثری که در رابطه با ساماندهی این موسسات در حال اجرا‬ ‫است‪ ،‬تمامی موسسات مالی و اعتباری مجبور به تمکین از‬ ‫ضوابط بانک مرکزی و انحالل هستند‪.‬‬ ‫طیب نیا تصریح کرد‪ :‬از مردم درخواست می شود برای‬ ‫کسب سود بیشتر به این موسسات مراجعه نکنند‪ ،‬چراکه اگر‬ ‫اتفاقی برای منابع مالی شــان بیفتد‪ ،‬دولت و بانک مرکزی‬ ‫هیچ گونه تضمینی بــرای احیای منابع مالــی انها نخواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫احتمال ظهور فعاالن اقتصادی پساتحریم‬ ‫منابع ازادشده پس از توافق احتمالی را چه کنیم؟‬ ‫سعید میرزامحمدی‬ ‫ا ستاددانشگاه علم و صنعت‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫اگر دولت پس از لغو تحریم ها دارایی های ازاد شده را‬ ‫به سمت اقتصاد بازار ببرد‪ ،‬واردکنندگان کاالهای مصرفی و‬ ‫لوکس‪ ،‬فعاالن اصلی پساتحریم خواهند بود که تولید داخلی‬ ‫را نحیف تر از قبل می کنند‪.‬‬ ‫اگر در صورت لغو تحریم ها دارایی های ازاد شــده به‬ ‫دست اقتصاد بازار بیفتد‪ ،‬عده ای واردکننده کاالهای مصرفی‬ ‫سریعا فعال می شوند‪ ،‬مصرف گرایی تشدید می شود و تولید‬ ‫نیمه جان داخلی شدیدا اسیب می بیند‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که اقتصاد مقاومتی مختص کشور‬ ‫ایران نیست و از زمان بحران مالی ‪ ،2008‬کشورهای غربی‬ ‫به شدت در حال مطالعه این روش هستند‪ .‬معموال در ایران‬ ‫به اقتصاد مقاومتی از وجهــه اقتصادی نگاه می کنند اما در‬ ‫واقع کلید اقتصاد مقاومتی در درون اقتصاد نیســت‪ ،‬بلکه‬ ‫یک سری نهادهای غیراقتصادی حاکم بر جامعه است که‬ ‫به بخش خصوصی قدرت می دهند تا مــردم بتوانند اعمال‬ ‫مالکیت عمومی کنند‪.‬‬ ‫پس در زمینه اهمیت اقتصاد مقاومتی می توان گفت‪،‬‬ ‫موضوع گزارش اخیر سازمان ملل درخصوص توسعه انسانی‬ ‫که تابستان ‪ 2014‬ارائه شد «مبارزه با اسیب پذیری و ایجاد‬ ‫مقاومت» است‪ .‬در این گزارش امده ساختن جامعه مقاوم‬ ‫نیازمند توجه به چهار محور اســت که دو محــور اقتصادی‬ ‫ان «مدیریت مناســب اقتصاد کالن» و «افزایش کارایی‬ ‫بازارها» است‪.‬‬ ‫دو محور دیگــر‪« ،‬حکمرانی خــوب» و «یکنواختی‬ ‫اجتماعی» است‪ .‬ما االن روی محور اول و دوم کار می کنیم‬ ‫که البته ضروری است اما باید توجه داشت که محورهای اول‬ ‫و دوم تنها می تواند در بســتر تحقق دو محور سوم و چهارم‬ ‫شــکل گیرد‪ .‬حکمرانی خوب به نظــارت‪ ،‬قدرت و صالبت‬ ‫قوه قضاییه برمی گردد که به اعتقاد من پاشنه اشیل اقتصاد‬ ‫ما همین مرحله اســت‪ .‬قانونگذاران باید قوانین منسجمی ‬ ‫تنظیم کنند که گاهی قوانین ما متناقض هســتند و نظارت‬ ‫نیز باید قوی باشد اما متاسفانه دســتگاه های ناظر ضعیف‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫اما موضوع مذاکرات هســته ای را نبایــد از نظر دور‬ ‫داشــت‪ .‬با وجــود اختالف نظرهایی که بین ایــران و گروه‬ ‫‪ 5+1‬درباره مساله هســته ای وجود دارد‪ ،‬امیدواریم توافق‬ ‫نهایی حاصل شــود‪ .‬اما نکاتــی که باید به انهــا توجه کرد‬ ‫ســطح توافق و انتخاب روش اقتصادی در شرایط پس از‬ ‫تحریم است‪.‬‬ ‫با این اوصاف‪ ،‬حتی اگر مذاکرات به توافق برسد‪ ،‬باز‬ ‫هم عدم تعادل های اقتصاد ایران به تعادل تبدیل نمی شود‪.‬‬ ‫ممکن است شرایط تبادل با جهان در فضای ازادتری صورت‬ ‫پذیرد یا فضای الزم مبادالتی برای بانک مرکزی تســهیل‬ ‫شود‪ ،‬اما الزم اســت تا منابع احتمالی ازاد شــده را با هدف‬ ‫تقویت تولید داخلی به ســمت کاالهای واسطه ای ببریم و‬ ‫بدیهی اســت که باید از ســوق دادن منابع به سمت اقتصاد‬ ‫بازار‪ ،‬خودداری کنیم‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫جام پرابهام‬ ‫ورزش‬ ‫سپاهان برای پنجمین بار قهرمان لیگ برتر شد اما اتفاقات ورزشگاه یادگار‬ ‫امام باعث شد تا قهرمانی اصفهانی ها تحت الشعاع قرار بگیرد‪ .‬موضوعی‬ ‫که اصفهانی ها به شدت نسبت به ان موضع گیری کردند‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫قبل از دروغ‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پســرک پرتغالــی در ورزشــگاهی مملــو از ‪ 100‬هزار‬ ‫تماشاچی ایرانی‪ ،‬با ان همه ارتباط اینترنتی‪ ،‬شبک ه تلویزیونی‬ ‫و رادیویی نتیجه تساوی دیدار تیم های سپاهان و سایپا را به‬ ‫نیمکت تراکتورسازی تبریز منتقل می کند‪ ،‬گوینده ورزشگاه‬ ‫در دقایق پایانی به تماشاچیان اماده باش می دهد که خود را‬ ‫برای برگزاری جشن قهرمانی اماده کنند ‪ ،‬جمعیت با شنیدن‬ ‫ســوت علیرضا فغانی موج موج دورن مستطیل سبز حرکت‬ ‫می کنند؛ پرچم هــای قرمز در باالترین ارتفاع در ورزشــگاه‬ ‫به اهتزاز درمی اید‪ ،‬تونی اشک شوق می ریزد و «یاشاسین‬ ‫تیراختور» به فریاد در می اید‪ ،‬اما تنها چند دقیقه بعد تمامی‬ ‫ ورزشــگاه با شــنیدن خبری غیرقابل باور شــوکه می شوند؛‬ ‫ســپاهان قهرمان لیگ برتر فوتبال ایران شد‪ .‬این تیتر اول‬ ‫در تبریز‬ ‫چه اتفاقاتی افتاد؟‬ ‫رسانه های کشور می شود؛ هشــت دقیقه ای که از علیرضا‬ ‫ منصوریان و تیــم سراســر هجومی اش گرفته می شــود ‪ .‬‬ ‫هشت دقیقه ای است که منصوریان ان را هشت دقیقه تلخ‬ ‫تاریخ فوتبال ایران می نامد‪ ،‬تراکتورســازی به الک دفاعی‬ ‫فرو می رود و درحالی که با دستان خودش جام را از تبریز دور‬ ‫می کند‪ ،‬اماده جشن قهرمانی می شود؛ جشنی که قرار بود‬ ‫برای نفت یا تراکتورســازی در تبریزگرفته شود به اصفهان‬ ‫هدیه می شود تا کام اهالی زاینده رود را شیرین کند‪.‬‬ ‫جام پر حرف و حدیث‬ ‫جام قهرمانی لیگ برتر در حالی به اصفهانی ها رسید‬ ‫که در تبریز حاشیه های ‪10‬دقیقه پایانی همچنان مورد بحث‬ ‫بعد از دروغ‬ ‫رسانه ها و اهالی فوتبال است‪ .‬روز پایانی لیگ برتر سه تیم‬ ‫شــانس قهرمانی داشتند؛ تراکتورســازی‪ ،‬نفت و سپاهان‪.‬‬ ‫تیم منصوریان در ابتدا موفق شــد با زدن یک گل ورزشگاه‬ ‫شهر تبریز را غرق در سکوت کند‪ ،‬اما شــاگردان اولیویرا با‬ ‫زدن سه گل بازگشــت مقتدرانه ای به بازی داشــتند‪ .‬انها با‬ ‫این نتیجه قهرمان لیگ بودند و دیگر چه فرقی می کرد که‬ ‫سپاهان در اصفهان به سایپا دو گل زده یا نتیجه دیگری به‬ ‫دست اورده است‪.‬‬ ‫اما این پایان ماجرا ی بازی تراکتورسازی – نفت نبود‪.‬‬ ‫شاگردان منصوریان موفق شــدند با زدن دو گل دیگر بازی‬ ‫را به تساوی بکشانند‪ .‬ماجرا برای تبریزی ها انجایی تبدیل‬ ‫به تراژدی شد که پسر سرمربی تراکتورسازی به او گفته بود‬ ‫یک فاجعه‬ ‫مردم به قهرمان لیگ اعتماد ندارند‬ ‫در اصفهان نتیجه مساوی است‪ .‬همین موضوع انگار باعث‬ ‫شده بو د تراکتورسازی در دقایق پایانی برای زدن گل چهارم‬ ‫ریسک نکند و به اب و اتش نزند‪ .‬سوت پایان بازی که به صدا‬ ‫درامد برای میلیون ها بیننده تلویزیونی شادی وصف ناپذیر‬ ‫هواداران حاضر در ورزشــگاه یادگار امــام عجیب بود‪ .‬چه‬ ‫اگر قرار به نایب قهرمانی بود انها این عنوان را قبال به دست‬ ‫اورده بودند‪.‬‬ ‫بنابرایــن چــه خبــری جــز قهرمانــی تراکتورســازی‬ ‫می توانســت انها را انگونه از خود بی خود کند؛ خبری دروغ‬ ‫که اتفاقا گوینده ورزشگاه ان را اعالم کرده بود‪ .‬دقایقی بعد‬ ‫از انتشــار این خبر دروغ تبریزی ها پی به واقعیت ماجرا برده‬ ‫بودند و خشم شان دو چندان شده بود‪ .‬چه کسی یا چه جریانی‬ ‫با احساسات انها اینگونه بازی کرده بود؟ گمانه ها در این باره‬ ‫متفاوت است‪ .‬عده ای معتقدند جریانی سیاسی با این حرکت‬ ‫قصد داشته در تبریز اغتشــاش هایی به وجود بیاورد و شهر‬ ‫را به هم بریزد‪.‬‬ ‫عده دیگری نیز معتقدند که واقعیت ایــن بوده که به‬ ‫کادر فنی و مدیران باشگاه تراکتورسازی نتیجه بازی اصفهان‬ ‫اعالم نشده و انها موفق نشــده اند با اصفهان ارتباط برقرار‬ ‫کنند‪ .‬این گمانه هرگز نمی تواند صحیح باشــد به خصوص‬ ‫وقتی بهروان‪ ،‬عضو هیات رئیسه فدراسیون فوتبال می گوید‬ ‫من از نتیجه بازی سپاهان ‪ -‬سایپا با خبر بودم‪ ،‬اما هیچ کس در‬ ‫ورزشگاه یادگار امام از من درباره نتیجه ان بازی سوال نکرد‪.‬‬ ‫رسیدن خبر تســاوی از اصفهان اما باعث شــده بود که تیم‬ ‫ تراکتورسازی که با یک بازیکن کمتر برابر نفت بازی می کرد‪،‬‬ ‫حالت دفاعی به خود بگیرد و لزومی برای حمله نبیند‪.‬‬ ‫ن تراکتورســازی هرگز مســتحق‬ ‫با همه اینها هوادارا ‬ ‫چنین رفتاری نبودند‪ .‬به نظر می رسد کادر فنی تراکتورسازی‬ ‫مقصر ناکامی بزرگی است که در روز پایانی لیگ در تبریز رخ‬ ‫داد اما واکنش ها طی هفته گذشته به سمت و سوی دیگری‬ ‫رفته و حتی برخی فدراســیون فوتبال را در خصوص عوض‬ ‫شدن قهرمان لیگ در دقیقه پایانی مقصر می دانند‪ .‬اما عضو‬ ‫هیا ت ر ئیسه فراکسیون ورزش مجلس با انتقاد از عملکرد‬ ‫داور بازی تراکتورســازی و نفت می گویــد‪« :‬اخراج بازیکن‬ ‫این تیم را توطئه از ســوی داور و ناظر فدراسیون می دانم‪.‬‬ ‫حوادث این بازی به ویژه اخراج بازیکن تراکتورســازی یک‬ ‫اتفاق نبود‪ ،‬بلکه یک اقدام برنامه ریزی شده بود‪».‬‬ ‫شایعه سازان باید معرفی شوند‬ ‫شناسایی و معرفی شود و این حق مردم است که از جزئیات‬ ‫این موضوع اطالع داشته باشند‪».‬‬ ‫اما نماینده مردم تبریز‪ ،‬اذرشــهر و اســکو در مجلس‬ ‫شورای اسالمی در ادامه به موضوع قطع بودن سیستم های‬ ‫ارتباطی در تبریز اشاره می کند و می گوید‪« :‬من به شخصه‬ ‫بارها تالش کردم تــا از طریق تلفن همــراه تماس حاصل‬ ‫کنم که مقدور نبود و مســئوالن مخابرات باید پاســخگوی‬ ‫این موضوع باشــند‪ ،‬اگر مشکلی وجود داشــت باید قبل از‬ ‫بازی پیش بینی‪ ،‬احصا و برطرف می شد‪ .‬مسئوالن ورزشی‬ ‫استان‪ ،‬مسئوالن امنیتی‪ ،‬مســئوالن ورزشگاه یادگار امام و‬ ‫تمام مدیران امر باید پاســخگوی ضعف های ارتباطی این‬ ‫مجموعه در این بازی حساس باشند‪».‬‬ ‫این اظهارات در حالی مطرح می شــود که اســتاندار‬ ‫اذربایجان شرقی دستور پیگیری جدی این موضوع را داده‬ ‫است‪ .‬معاون سیاسی و امنیتی اســتاندار اذربایجان شرقی‬ ‫از دستور استاندار برای پیگیری موضوعات مطرح شده در‬ ‫خصوص بازی تیم های تراکتورسازی و نفت خبر داده است‪.‬‬ ‫ســعید شبســتری گفت‪« :‬اتفاقات روی داده در بازی‬ ‫تیم های تراکتورســازی و نفت باید به دقت بررســی شــود‪.‬‬ ‫مجموعه مدیران ارشــد اســتان همراه مردم هستند و تمام‬ ‫تالش خود را برای اعتالی اذربایجــان انجام می دهند و از‬ ‫انجام هر کاری که در راستای احقاق حقوق این مردم باشد‬ ‫دریغ نخواهند کرد‪».‬‬ ‫او ادامــه داد‪« :‬قطعا وظیفه خــود می دانم که از حق‬ ‫مردم عزیزمان دفاع کنم‪ ،‬استاندار هم به جد دستور پیگیری‬ ‫داده اند‪ .‬قبل از بازی هشدارهای الزم به مسئوالن مربوطه‬ ‫داده و حساسیت بازی گوشزد شــده بود‪ .‬بنابراین به مراجع‬ ‫ذی ربط دستور داده ایم موضوع به صورت دقیق بررسی شود‬ ‫و اینکه چه کسی نتیجه نادرست بازی همزمان را به نیمکت‬ ‫ تراکتور منتقل کرد ه باید بررسی شود‪».‬‬ ‫موضع گیری ها علیه وزارت ورزش‬ ‫توضیحات حسنی خو درباره اتفاقات تبریز‬ ‫اعالم بلندگوی ورزشگاه یادگار امام (ره) تبریز؛ گویا این‬ ‫موضوع در دست بررسی قرار گرفته است‪ .‬مدیرکل حراست‬ ‫وزارت ورزش و جوانان در مورد این مســاله اینگونه توضیح‬ ‫داده است‪« :‬این مطلب توســط مدیر روابط عمومی هیات‬ ‫فوتبال استان اذربایجان شرقی اعالم شده است‪».‬‬ ‫ی خو با تاکید بر اینکه دلیلی برای شوکه شدن‬ ‫رضا حسن ‬ ‫مردم وجود ندارد‪ ،‬درباره این موضوع که یکی از مســئوالن‬ ‫در ورزشگاه نتیجه تســاوی دیدار تیم های سپاهان و سایپا‬ ‫را به نیمکت تراکتورســازی منتقل کرده است‪ ،‬گفت‪« :‬نه!‬ ‫چه مسئولی؟ اگر در این زمینه مســاله ای مطرح است باید‬ ‫نام ان مسئول را نیز ببرند‪ .‬پسر ســرمربی تراکتورسازی که‬ ‫ان هم هنوز نمی دانیم چه شخصی این مطلب را به او منتقل‬ ‫کرده‪ ،‬این موضــوع را بیا ن کرده و فعال هم حاضر نیســت‬ ‫پاسخگو باشد ‪ .‬مسئوالن اســتانی نیز در این رابطه پیگیری‬ ‫کرده اند و ما تاکید کرده ایم که این موضوع ه ر چ ه ســریعتر‬ ‫تعیین تکلیف شود‪ .‬او به نیمکت منتقل کرده است که دیدار‬ ‫تیم های سپاهان و سایپا به تساوی رســیده است‪ .‬انها نیز‬ ‫تصور کرده اند که بازی مساوی شــده است‪ ،‬در حالی که ما‬ ‫در ورزشگاه بودیم و می دانســتیم که چنین اتفاقی نیفتاده‬ ‫است‪».‬‬ ‫مدیرکل حراســت وزارت ورزش و جوانان در پاسخ به‬ ‫این سوال که ایا پسر تونی اولیویرا چنین کاری کرده است؟‬ ‫گفت‪« :‬او باید بیاید و در این رابطه توضیح دهد‪ .‬اینکه چه‬ ‫کسی این مطلب را به او منتقل کرده است‪ .‬ما هنوز در جریان‬ ‫نیستیم و باید در این رابطه پاسخگو باشد‪ .‬باید مشخص شود‬ ‫که چه کســی این مطلب را به او گفته است‪ .‬ایا از مسئوالن‬ ‫کسی مطلب را به او منتقل کرده‪ ،‬مردم به او چیزی گفته اند‬ ‫یا خودش خواسته شیطنت کند؟ هنوز در این زمینه اطالعی‬ ‫نداریم‪ .‬باید در این رابطه جوابگو باشــند و مسئوالن استان‬ ‫نیــز در حال پیگیــری هســتند و گزارش هــای الزم را ارائه‬ ‫خواهند کرد‪».‬‬ ‫حسنی خو همچنین در پاسخ به این سوال که پیگیری‬ ‫این مطلب در تبریز بر عهده چه کسی و چه نهادی گذاشته‬ ‫شده ‪ ،‬بیا ن کرد‪« :‬قرار شــده مســئوالن اداره کل ورزش و‬ ‫جوانان و نیز مســئوالن امنیتی اســتان پیگیری های الزم‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫فرماندار شهرستان تبریز خواستار توضیح وزارت ورزش‬ ‫و جوانان و فدراسیون فوتبال در خصوص اتفاقات روی داده‬ ‫در روند بازی تیم های فوتبال تراکتورسازی و نفت شده است‪.‬‬ ‫رحیم شهرتی فر گفت‪« :‬به عنوان مسئوالن شهرستان‬ ‫تبریز از وزیر ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال خواسته ایم‬ ‫موضوع به دقت ریشه یابی شده و توضیحات قانع کننده ای‬ ‫داده شود‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬اینکه چه کسی خبر کذب را به نیمکت‬ ‫ تراکتورسازی داد ه باید به روشنی مشخص شود و ما به عنوان‬ ‫شهروندان و مردم این شهر انتظار داریم جواب قانع کننده ای‬ ‫از فدراسیون فوتبال بشنویم‪».‬‬ ‫فرمانــدار شهرســتان تبریز گفــت‪« :‬دکتر جبــارزاده‬ ‫به عنوان مدیر ارشد دولت در استان به جد پیگیر این موضوع‬ ‫هستند و در این خصوص نامه رســمی و گالیه امیزی نیز به‬ ‫مسئوالن کشوری با امضای شخص ایشان ارسال می شود‪.‬‬ ‫اگر ابهام هایی در خصوص این بازی وجود دارد باید روشن‬ ‫شود و مردم بدانند ما پیگیر هستیم‪».‬‬ ‫او با اشــاره به حضور دکتر روحانی طی هفته جاری در‬ ‫تبریز گفت‪« :‬می توانیم موضوع حقیقت یابی قضایای بازی‬ ‫را از دولت بخواهیم و درخواست رسیدگی به این موضوع را‬ ‫در سفر ایشان به استان داشته باشیم‪».‬‬ ‫در همین حال رئیس کمیت ه برگزاری مسابقات سازمان‬ ‫لیگبرترفو تبا لمی گوید‪«:‬بلندگویورزشگاهیادگارامام (ره)‬ ‫تبریز در دقایق پایانی اعالم کرد که مردم خودشان را برای‬ ‫جشن قهرمانی اماده کنند و این موضوع عجیبی است‪».‬‬ ‫غالمرضا بهروان با اشــاره به اینکه از تغییر رفتارها در‬ ‫دقایق پایانی دیدار تیم های تراکتورسازی تبریز و نفت تهران‬ ‫در هفته پایانی لیگ برتر فو تبا ل ایران تعجب کرده بودیم‪،‬‬ ‫می گوید‪« :‬بازی تیم های ســپاهان و ســایپا در اصفهان با‬ ‫نتیج ه دو بر صفر به سود سپاهانی ها در حال جریان بود و ما‬ ‫به صورت دائم با همکاران خود در اصفهان ارتباط داشتیم‪.‬‬ ‫معلوم نبود چه اتفاقی رخ داده بود که شاهد تغییر رفتارها در‬ ‫تبریز بودیم‪ .‬کسی هم از ما سوالی نمی پرسید که بخواهیم‬ ‫جوابی بدهیم‪ ».‬بهروان در پاسخ به این سوال که باتوجه به‬ ‫حضور مسئوالن اصفهانی‪ ،‬در فدراسیون فو تبا ل و سازمان‬ ‫لیگ شائبه و شایعات متفاوتی که در این زمینه مطرح شده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ « :‬برای سازمان لیگ فرقی نمی کند که سپاهان‬ ‫قهرمان شود یا تراکتورسازی تبریز‪ .‬نگاه در سازمان لیگ به‬ ‫تمامی تیم ها یکسان است و خدا شــاهد صحبت های من‬ ‫است‪ .‬متاســفانه باتوجه به اتفاقی که در هفته پایانی لیگ‬ ‫افتاد خستگی بر تن من و همکارانم ماند‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫اتفاقات دیــدار تراکتور و نفت تهــران هم چنان مورد‬ ‫توجه است‪ .‬مسئوالن سیاســی و ورزشی استان اذربایجان‬ ‫شــرقی و وزیر ورزش قول پیگیری موضــوع را داده اند‪ ،‬اما‬ ‫افکارعمومی همچنان خواهان شناسایی شایعه سازان این‬ ‫دیدار هستند‪.‬‬ ‫محمد اسماعیل سعیدی‪ ،‬نماینده مردم تبریز‪ ،‬اذرشهر‬ ‫و اسکو در مجلس شورای اســامی گفته است‪« :‬اتفاقات‬ ‫روی داده در بــازی تیم های تراکتورســازی و نفــت نیازمند‬ ‫بررسی کارشناسی اســت چرا که بازی با احساسات ‪ 85‬هزار‬ ‫نفر تماشاگر صحیح نیســت‪ .‬با یک شــایعه در این بازی با‬ ‫احساسات تماشاگران بازی کردند‪».‬‬ ‫او می گوید‪« :‬تابلویی که به منظور اطالع رســانی در‬ ‫این ورزشگاه نصب شده کار نمی کرد و در این بازی حساس‬ ‫ضروری بود کــه اطالعات به صــورت مســتقیم به اطالع‬ ‫تماشــاگران و تیم ها برسد‪ ،‬اما شــایعاتی در این بازی روی‬ ‫داد که ضروری اســت هرچه ســریع تر منشــاء این شایعات‬ ‫سپاهان‪ ،‬تراکتورسازی و نفت‬ ‫قهرمان هستند‬ ‫گفت وگوی مثلث با مجید جاللی‬ ‫قهرمان عصر افول‬ ‫استیون جرارد نماد چه چیزی در‬ ‫لیورپول بود؟‬ ‫‪69‬‬ ‫را انجــام دهنــد و در این زمینــه گــزارش دهند‪».‬مدیرکل‬ ‫حراســت وزارت ورزش و جوانــان همچنین دربــاره اینکه‬ ‫اتفاقات رقم خورده در دقایق پایانی دیدارهای تراکتورسازی‬ ‫تبریز تاثیری در نتیج ه قهرمانی داشــت یا خیر؟ گفت‪« :‬در‬ ‫همان شــش دقیقه پایانی این اتفاقات رقــم خورد‪ .‬همان‬ ‫زمانی که به نیکمت تراکتورســازی اطالع دادند که بازی به‬ ‫تساوی دو بر دو رسیده است‪ .‬ممکن بود در غیر این صورت‬ ‫ تراکتورسازی یا نفت تهران قهرمان شوند‪».‬‬ ‫حسنی خو همچنین درباره مطالب عنوان شده توسط‬ ‫قنبرزاده‪ ،‬مدیر عامل باشــگاه نفت تهران مبنــی بر اینکه از‬ ‫دقیقه‪ 87‬تصاویر تلویزیونی در تبریز قطع شده است‪ ،‬تصریح‬ ‫کرد‪« :‬اقای قنبرزاده در رختکن نفت تهران حضور داشتند‬ ‫و ما در قسمت ‪ VIP‬ورزشگاه حضور داشتیم‪ .‬باید بگویم که‬ ‫در ‪ VIP‬تصاویر تلویزیونی قطع نشــده بود‪ ،‬رادیو نیز روشن‬ ‫بود و صدای بازی توســط گوینده پخش می شد‪ ».‬او ادامه‬ ‫داد‪« :‬تنها مشکلی که در انجا وجود داشت بحث مخابرات‬ ‫و خطوط موبایل بود‪ .‬پس از ان نیز مشــکل ارتباط اینترنتی‬ ‫وجود داشــت که دلیل ان هم حجم زیاد اســتفاده شده در‬ ‫ورزشگاه بود‪».‬‬ ‫واکنش کفاشیان به اتفاقات تبریز‬ ‫رئیس فدراســیون فوتبــال نیــز در واکنش های خود‬ ‫درباره اتفاقات تبریز ســراغ گوینده ورزشــگاه رفته اســت‪.‬‬ ‫کفاشیان با اشــاره به اشــتباه عجیب گوینده ورزشگاه مبنی‬ ‫براینکه هواداران تراکتورســازی خود را اماده جشــن کنند‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬گوینده ورزشگاه کار خیلی بدی کرد که این موضوع‬ ‫را از طریق میکروفن به هواداران انتقال داد‪ .‬البته پزشــک‬ ‫ تراکتورســازی و افرادی که خبر تســاوی در اصفهان را به‬ ‫نیمکت تیم تبریزی منتقل کردند کار اشتباهی انجام دادند که‬ ‫ما این موضوع را قطعا پیگیری خواهیم کرد و باید با عوامل‬ ‫اتفاقات تبریز برخورد شود‪».‬‬ ‫کفاشیان در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای‬ ‫پیگیری این موضــوع صورت گرفته اســت‪ ،‬گفت‪« :‬قطعا‬ ‫گزارش هایــی را جمــع اوری کردیم که ســازمان لیگ هم‬ ‫گزارشی را به وزیر ورزش ارائه داد‪ .‬مطمئن باشید اگر تخلفی‬ ‫صورت گرفته باشــد با این موضوع برخورد خواهد شد ولی‬ ‫مهم این است که سازمان لیگ به بهترین شکل کار خود را‬ ‫انجام داد و همه دیدند که نفت تا اخرین لحظه برای قهرمانی‬ ‫تالش کرد و من هم به تبریز رفتــه بودم که جام را در انجا به‬ ‫یکی از دو تیم اهدا کنــم‪ .‬باتوجه به نتایــج ‪ 80 ،70‬درصد‬ ‫تصور می کردیم که جام در تبریز باال برود‪ ،‬ولی ان ‪ 20‬درصد‬ ‫باقیمانده باعث شــد جام به اصفهان بــرود و من هم بدون‬ ‫اینکه کاپی را به تیمی اهدا کنم برگشتم‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫تاکید روحانی برای بررسی وقایع تبریز‬ ‫بعد از تاکیــد رئیس جمهور برای بررســی دقیق وقایع‬ ‫فوتبــال لیگ برتــر در تبریــز با دســتور محمود گــودرزی‬ ‫کمیته بررســی حواشــی بازی تیم های تراکتورسازی تبریز‬ ‫و نفــت تهــران در وزارت ورزش و جوانان تشــکیل شــد‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری هفته گذشته در جلسه هیات دولت پس از‬ ‫گزارش وزیر ورزش وجوانان درباره رویداد ورزشــگاه تبریز‬ ‫دستور داد که موضوع مورد رسیدگی دقیق و جدی قرار گیرد‬ ‫و در صورت اثبات تخلف یا تقصیر‪ ،‬برخورد جدی مدیریتی‬ ‫صورت پذیرد‪.‬‬ ‫به دنبال تاکید روحانی‪ ،‬با دستور گودرزی کمیته بررسی‬ ‫حواشی بازی تیم های تراکتورســازی تبریز و نفت تهران در‬ ‫وزارت ورزش و جوانان تشکیل شد‪ .‬قرار است این کمیته با‬ ‫کمک فدراسیون فوتبال‪ ،‬سازمان لیگ برتر فوتبال و سایر‬ ‫نهادهای مســئول با بررسی دقیق موارد مســتند‪ ،‬در اسرع‬ ‫وقت گزارشی را در اختیار وزیر ورزش و جوانان بگذارند تا به‬ ‫دولت ارائه شود‪.‬‬ ‫یک فاجعه‬ ‫مردم به قهرمان لیگ اعتماد ندارند‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫‪2‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫صمد بهرنگی داســتان جالبی با عنوان «ماهی سیاه‬ ‫کوچولو» نوشــته‪ .‬قصه یک ماهــی که رویایش رســیدن‬ ‫به دریا اســت‪ .‬ماجــرای فوتبال مــا خیلی به این داســتان‬ ‫شــباهت دارد‪ .‬همه از حرفه ای شــدن و بین المللی شدن‬ ‫صحبــت می کنیم امــا اتفاقی‬ ‫نمی افتد‪ .‬در واقع ماهی سیاه‬ ‫کوچولوی بهرنگــی باالخره به‬ ‫دریا می رسد‪ ،‬اما ما هنوز حتی‬ ‫میل رفتن و رســیدن به جرگه‬ ‫فوتبال بین المللــی را نداریم‪.‬‬ ‫نه می خواهیم و نه اراده اش را‬ ‫داریم‪ .‬طنز تلخ ماجرا انجا است‬ ‫کــه گمــان می کنیــم هیــچ‬ ‫ی ما را نمی بینــد و هیچ‬ ‫چشــم ‬ ‫گوشی صدای ناهنجاری ها و‬ ‫نابسامانی های ما را نمی شنود‪.‬‬ ‫با این توهم پیش می رویم و با‬ ‫همین توهم است که کفاشیان‬ ‫می گوید فوتبال ما پاک است‪.‬‬ ‫با این مقدمه می خواهم بگویم‬ ‫که متاسفم‪ .‬خیلی متاسفم که‬ ‫نتیجه ماراتن لیگ به ظاهر حرفه ای ما می شــود انبوهی از‬ ‫سواالت بی پاسخ‪ .‬سواالتی که حاال هر کس سعی می کند‬ ‫با دروغ هــای بزرگ تــر واقعیــت روز پایانی لیــگ را پنهان‬ ‫کند‪ .‬عادل فردوســی پور بارها در گزارش بازی بارســا برابر‬ ‫اتلتیکومادرید به فوتبــال ایران و شــرایط عجیب و غریب‬ ‫ان به درســتی نهیب زد‪ .‬نیشــترهایی که بارها تکرار شــد و‬ ‫او سعی داشــت به بد فرهنگی ما اشــاره کند‪ .‬اینکه مشکل‬ ‫فوتبال ما حاال دیگر فراتر از نرم افزار و سخت افزار است؛ ما‬ ‫معضالت عدیده فرهنگی داریم که هیچ کس برای حل ان‬ ‫هیچ کاری نکرده‪ .‬اگر بخواهم راحت صحبت کنم باید ضمن‬ ‫عذرخواهی از حسین فرکی و مردم خوب اصفهان تاکید کنم‬ ‫که قهرمانی انها از چند روز قبل از هفته پایانی لیگ روشــن‬ ‫بود‪ .‬من با برخی از ادم های مهــم در داخل ارتباطاتی دارم‬ ‫که از زبان انها شنیدم ســپاهان در روز پایانی لیگ قهرمان‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫همین اتفاق هم رخ داد‪ .‬با این اوصاف برایم عجیب‬ ‫اســت که حســین فرکی در تلویزیــون و مطبوعــات دوره‬ ‫افتاده که کســی حق نــدارد قهرمانی ما را کــم ارزش جلوه‬ ‫دهد و یا شبهه ای به ان وارد کند‪ .‬من نمی دانم واقعا در روز‬ ‫پایانی در پشــت پرده چه اتفاقاتی رخ داد‪ ،‬اما اگر بخواهیم‬ ‫عاقالنه به ماجرا نگاه کنیم باید به خیلی چیزها شک کنیم‪.‬‬ ‫چرا تراکتورســازی و نفت هیچ کدام در دقایــق پایانی میل‬ ‫گل زدن نداشتند‪ .‬اصال بر فرض محال که ان خبر دروغ که‬ ‫گفته بودند بازی سپاهان ‪ -‬سایپا مساوی است راست بوده‪.‬‬ ‫حتی اگر این فرض را در نظــر بگیریم ایا مربیان این دو تیم‬ ‫یا بازیکنان این دو تیم نمی دانســتند که ایــن امکان وجود‬ ‫دارد که سپاهان در دقایق پایانی به سایپا گل بزند و قهرمان‬ ‫شود؟ ایا نمی دانستند؟ چرا به اولیویرا گفته شده که بازی در‬ ‫اصفهان مساوی است‪ .‬او برای حفظ تســاوی در تبریز دو‬ ‫بازیکن هجومی اش را بیرون کشــید و تیمــش را دفاعی تر‬ ‫کرد به گمــان اینکه بــازی را نگه دارد و به قهرمانی برســد‪.‬‬ ‫نمی دانم‪ .‬مثل خیلی از مردم که این روزها اصال نمی دانند‬ ‫در روز پایانی لیگ چه اتفاقاتی رخ داد اما حاال یک فاجعه در‬ ‫فوتبال ما رخ داده و ان فاجعه این است؛ از این به بعد پشت‬ ‫سر قهرمان های لیگ ما حرف بسیار است‪ .‬این مساله باعث‬ ‫می شو د مردم در سال های اینده نیز قهرمان را از پیش تعیین‬ ‫شده بدانند و نسبت به فوتبال بی تفاوت باشند‪ .‬یعنی برایشا ن‬ ‫فرقی نکنــد که کــدام تیم بهتر بــازی می کند و کــدام تیم‬ ‫شایستگی ندارد‪ .‬چون پیش خودشــان می گویند قهرمان‬ ‫قبل از عالقه مند شدن ما به تیم شایسته انتخاب شده است‪.‬‬ ‫به حسین فرکی پیشنهاد می کنم‬ ‫برود «ننه دالور» برشت را بخواند‪.‬‬ ‫خیلی چیزها دستگیرش می شود‪.‬‬ ‫ان وقت متوجه می شــود که چرا‬ ‫می گویم از ایــن قهرمانی دفاع‬ ‫نکن‪ .‬حتی اگر خودت مربی تیم‬ ‫قهرمان باشــی‪ .‬لیگ مــا خیلی‬ ‫عجیب به پایان رسید‪ .‬دو تیمی‬ ‫که فراتــر از حد فوتبــال ما بازی‬ ‫می کردند به تســاوی رسیدند تا‬ ‫خیز برنداشتن شان به سمت گل‬ ‫قهرمانی به بزرگترین سوال تاریخ‬ ‫لیگ برتر تبدیل شــود‪ .‬می دانید‬ ‫من ســاعت ها اســت که با یک‬ ‫سوال درگیرم؛ چرا نفت تهران با‬ ‫وجود اینکه می دانســت تیم ‪10‬‬ ‫نفر ه تراکتورسازی به هم ریخته و‬ ‫مستعد خوردن گل چهارم نیز هست ناگهان ترمز کرد؟ این‬ ‫سوالی است که مسئوالن این تیم باید پاسخ بدهند‪ .‬قصدم از‬ ‫این حرف ها دامن زدن به جنجال و شایعه پراکنی علیه هیچ‬ ‫تیمی نیست‪ .‬بلکه اینها سئواالتی اســت که مردم هم این‬ ‫روزها با ان درگیر هســتند‪ .‬من حسین فرکی را دوست دارم‪.‬‬ ‫فلسفه مربیگری دارد‪ .‬شیوه خاص خودش را دارد و انسان‬ ‫با اخالقی اســت اما می خواهم بگویم اقــای فرکی! خندند‬ ‫بر ان دیده اینجا نشــود گریان‪ .‬از این فوتبال دفاع نکنید‪.‬‬ ‫مایلم در مورد مردم تبریز هم صحبت کنم‪ .‬چون انها فرهنگ‬ ‫اصیل خودشان را به رخ کشیدند‪ .‬به انها دروغ گفته شد و انها‬ ‫به شدت دچار سرخوردگی شدند‪ ،‬اما فرهنگ خویشتن داری را‬ ‫به رخ کشیدند‪ .‬باید به فرهنگ این مردم افرین گفت‪ .‬فوتبال‬ ‫ایران باید این سرخوردگی را جبران کند‪ .‬مسئوالن این استان‬ ‫با رسیدگی به ماجراهای روز پایانی است که می توانند قدردان‬ ‫هواداران تراکتورسازی باشند‪ .‬‬ ‫تراکتورســازی در مهم ترین دیدار لیگ اشــتباهاتی‬ ‫داشت که برای خود من تعجب برانگیز بود‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫از اندو شــروع می کنم؛ بازیکنی با هوش که شرایط بازی را‬ ‫به خوبی می دانست‪ .‬او چطور در ان صحنه نتوانست خود را‬ ‫کنترل کند؟ او به عنوان یک بازیکن با تجربه باید می دانست‬ ‫که یک فوتبالیست باید کنترل خود‪ ،‬کنترل حریف و کنترل‬ ‫توپ را به خوبی یاد بگیرد‪ .‬از اندو که بگذریم به گلر این تیم‬ ‫می رسیم‪ .‬وقتی تراکتورســازی گل دوم را دریافت کرد این‬ ‫گلر کجا بود؟ جهت یابی را چه کسی به او یاد داده که ان طور‬ ‫ بی نظــم از دروازه اش بیرون امد و باعث شــد فاصله نفت با‬ ‫ تراکتورسازی به حداقل برســد‪ .‬با همه اینها فقط یک مورد‬ ‫است که به نظرم می تواند مشــق فرهنگی دیگر هواداران‬ ‫باشد و ان رفتار صبورانه تبریزی ها است‪ .‬امیدوارم سواالت‬ ‫فراوانی که در ذهن همه ما وجود دارد به زودی پاســخ داده‬ ‫شود‪ .‬نه پاسخ های بی سر و ته؛ پاسخ هایی قانع کننده برای‬ ‫کشف واقعیت‪.‬‬ ‫سپاهان‪ ،‬تراکتورسازی و نفت قهرمان هستند‬ ‫ورزش‬ ‫گفت وگوی مثلث با مجید جاللی‬ ‫اقای جاللی! لیگ چهاردهم چگونه بود؟‬ ‫به نظرم در لیــگ چهاردهم اتفاقــات خوبی برای‬ ‫فوتبال مــا رخ داد‪ .‬همین که مربیان جــوان به چرخه تولید‬ ‫فوتبال ما اضافه شدند اتفاق خوبی است که باید تداوم داشته‬ ‫باشد‪ .‬مربیان جوان در لیگ ما نتایج خوبی به دست اوردند و‬ ‫اتفاقا همین مربیان بودند که سعی کردند به بازیکنان جوان‬ ‫میدان بدهند‪.‬‬ ‫ما باید مدل بازی تیم های لیگ برتــر را مورد ارزیابی‬ ‫قرار بدهیم و بعد بگوییم ایا لیگ خوبی داشــته ایم یا خیر؟‬ ‫به نظرم مدل بازی شــش یا هفت تیم نشانه هایی از فوتبال‬ ‫خوب را در خود داشت‪ .‬از نظر سبک بازی این تیم ها خوب‬ ‫عمل کردند و شایسته تقدیر هســتند‪ .‬حتی می توانم برای‬ ‫شما نام ببرم؛ نفت مسجد ســلیمان یکی از این تیم ها بود‪.‬‬ ‫واقعا فوتبال خوبــی ارائه می کرد‪ .‬صبا‪ ،‬ســایپا و ذوب اهن‬ ‫هم در همین لیست قرار می گیرند‪ .‬اما باز هم می گویم نسل‬ ‫جدیدی از مربیان در لیگ برتر حضور داشــتند که خیلی به‬ ‫فوتبال ما کمک کردند‪.‬‬ ‫ســازمان لیگ قانونی را مطرح کــرد که طی ان‬ ‫باشگاه ها می بایست تنها ‪ 18‬بازیکن را از لیست‬ ‫بزرگسال انتخاب می کردند و بقیه بازیکنان باید‬ ‫از ســهمیه جوانان جذب می شــد‪ .‬این اتفاق و‬ ‫الزام باعث شد تا بازیکنان جوان خواه ناخواه به‬ ‫چرخه تمرینات تیم هایشان وارد شوند و به کار‬ ‫گرفته شوند‬ ‫جالب اینکه ایــن مربیان بــدون اســتثنا از بازیکنان‬ ‫جوان استفاده کردند‪ .‬اگر دقت کنید می بینید تیم هایی که‬ ‫مربیان جوان داشتند و اتفاقا به بازیکنان جوان میدان دادند‬ ‫عملکرد موفقیت امیزی داشــتند و بر عکــس مربیانی که به‬ ‫جوان ها میدان ندادند و شیوه های سنتی شان را ادامه دادند‪،‬‬ ‫نتوانســتند نتایج قابل قبولی کســب کنند‪ .‬لیگ ما امســال‬ ‫ان قدر خوب بود که می توان یک تیــم از پدیده های ان را‬ ‫شناسایی و معرفی کرد‪.‬‬ ‫پدیده هایــی که بی تردید در ســال های اینــده به درد‬ ‫فوتبال ملــی ما می خورنــد و می توانند در تیم هــای ملی ما‬ ‫بدرخشــند‪ .‬بنابراین متوسط ســنی لیگ ما پایین بود و این‬ ‫موضوع باعث شد تا ما شــاهد بازی های با کیفیتی در لیگ‬ ‫امســال باشــیم‪ .‬اما من با یک تحلیل موافق نیستم‪ .‬گفته‬ ‫می شود چون در هفته پایانی سه تیم شانس قهرمانی داشتند‬ ‫بنابراین لیگ برتر از کیفیت باالیی برخوردار بود‪ .‬به نظرم این‬ ‫دلیل خوبی نیست‪ .‬کم شــدن فاصله امتیاز میان تیم ها در‬ ‫لیگ برتر نمی تواند دلیل خوبی بر پیشرفت و کیفیت فوتبال‬ ‫ما باشد چون همان طور که گفتم ما باید کیفیت و مدل بازی‬ ‫تیم های حاضر در لیگ برتر را مورد ارزیابی قرار بدهیم‪.‬‬ ‫ایــن اتفاقات چگونــه می تواند به فوتبــال ملی ما‬ ‫کمک کند؟‬ ‫یک نکته بسیار با اهمیت است؛ اینکه باشگاه های‬ ‫ما دارند به این باور می رســند که برای رســیدن به موفقیت‬ ‫باید به جوان ها تکیه کرد و روی انگیزه‪ ،‬تالش و قدرت انها‬ ‫حســاب ویژه ای باز کرد‪ .‬این باور می توانــد فوتبال ما را در‬ ‫شرایط بسیار خوبی قرار بدهد‪ .‬می توانیم امیدوار باشیم که‬ ‫با توســعه این باور نزد مدیران فوتبال شرایط فوتبال ملی ما‬ ‫نیز تغییر کند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مجید جاللــی یکــی از مربیان خــوب فوتبال‬ ‫کشــورمان فصل موفقیت امیزی را در باشگاه سایپا‬ ‫پشت سر گذاشت‪ .‬او درباره کیفیت فنی و اتفاقات‬ ‫مختلف لیگ امســال نظرات جالبــی دارد‪ .‬جاللی‬ ‫به خصوص در مورد حضور مربیان جوان و بازیکنان‬ ‫جوان در لیگ امسال تحلیل های قابل توجهی دارد‪.‬‬ ‫متن گفت وگوی مثلث را با مجید جاللی می خوانید‪.‬‬ ‫این باور چگونه تغییر می کند؛ از کجا باید شــروع‬ ‫کرد؟‬ ‫به نظرم باید جایی باشد که کیفیت فنی بازی های‬ ‫لیگ برتر را مورد ارزیابی درست قرار بدهد‪ .‬جایی که بتواند‬ ‫به خوبی لیگ چهاردهم را انالیز کند و نتایج و امار درســت و‬ ‫دقیقی را در اختیار مخاطبان فوتبــال و به خصوص مربیان‬ ‫قرار بدهد‪.‬‬ ‫پیشنهاد شما چیست؟‬ ‫اولین ماموریت می تواند این باشــد کــه این مرکز‬ ‫انالیز لیگ به موضوع ارتبــاط ورود بازیکنان جوان به لیگ‬ ‫و باال رفتن سطح کیفی مسابقات بپردازد‪ .‬این دو موضوع با‬ ‫هم ارتباط دارند و می توان به نتایج قابل توجهی در این زمینه‬ ‫دســت پیدا کرد‪ .‬مربیان نباید به حال خودشــان رها شوند‪.‬‬ ‫برخی مربیان در جریان بازی هــای لیگ تصمیم می گیرند‬ ‫شیوه شــان را با جریان کلی لیگ هماهنگ کنند و تغییراتی‬ ‫در کارشان به وجود بیاورند اما برخی مربیان فلسفه شان این‬ ‫است که تیم شــان فوتبال خوب و با کیفیتی ارائه کند‪ .‬اگر‬ ‫مرکز یا جایی به وجود بیاید که این دو دسته را کنار هم جمع‬ ‫کند و مسائل فنی لیگ را یاداوری کند‪ ،‬ما به پیشرفت های‬ ‫قابل مالحظه ای دست پیدا می کنیم‪.‬‬ ‫فدراســیون در کیفیت فنی لیگ چهاردهم چقدر‬ ‫نقش داشته؟‬ ‫ی در این زمینه‬ ‫البته کــه فدراســیون نقش مهمــ ‬ ‫داشته‪ .‬به خصوص می خواهم در مورد تصمیم سازمان لیگ‬ ‫صحبت کنم‪ .‬سازمان لیگ قانونی را مطرح کرد که طی ان‬ ‫باشگاه ها می بایســت تنها ‪ 18‬بازیکن را از لیست بزرگسال‬ ‫انتخاب می کردنــد و بقیه بازیکنان باید از ســهمیه جوانان‬ ‫جذب می شد‪ .‬این اتفاق و الزام باعث شد تا بازیکنان جوان‬ ‫خواه ناخواه به چرخه تمرینات تیم هایشــان وارد شوند و به‬ ‫کار گرفته شوند‪ .‬در واقع سازمان لیگ با این کار به کیفیت‬ ‫لیگ برتر کمک کرد‪.‬‬ ‫ایا برای بهتر شدن این شرایط در سال های‬ ‫اینده پیشنهادات بهتری هم وجود دارد؟‬ ‫بله‪ .‬من بــه ســازمان لیگ پیشــنهاد‬ ‫داده ام که امســال تیم ها در هر بــازی بتوانند‬ ‫به جای لیســت ‪ 18‬نفره لیست ‪ 20‬نفره معرفی‬ ‫کنند‪ .‬در این صورت شــما مطمئن باشــید که‬ ‫باز فرصت های بهتری نصیب بازیکنان جوان‬ ‫خواهد شــد که به میدان بروند و توانایی های‬ ‫خودشان را نشان دهند‪.‬‬ ‫نظر شــما در مورد قهرمــان لیگ برتر‬ ‫چیست؟‬ ‫من به ســپاهانی ها تبریک می گویم‪.‬‬ ‫همین طور بــه تراکتوری ها و نفتی ها‪ .‬به نظرم‬ ‫باید به هر ســه تیم بگوییم قهرمــان‪ .‬چون در‬ ‫حقیقت این ســه تیم در رقابتی بسیار نزدیک‬ ‫با یکدیگــر فوتبال خــوب و با کیفیتــی ارائه‬ ‫تو نهم تراکتورسازی‬ ‫می کردند‪ .‬شــما ببینید در هفته بیســ ‬ ‫قهرمان اســت اما در هفته ســی ام چهــره قهرمان عوض‬ ‫می شود پس شک نکنید که در هفته سی و یکم حتی ممکن‬ ‫بود نفت تهران صدر نشین شود‪ .‬اما خب لیگ ‪ 30‬هفته ای‬ ‫ما به پایان رسید و سپاهان به قهرمانی رسید اما در حقیقت هر‬ ‫سه اینها به نظرم قهرمان هستند و شایسته تقدیر‪.‬‬ ‫ایا در سایپا می مانید؟‬ ‫وقتی با سایپا در فصل گذشته مذاکره کردم دلگرمی ‬ ‫من اهداف و دغدغه های مشترک بود‪ .‬من با مدیران باشگاه‬ ‫سایپا زمینه ذهنی خوبی داریم‪ .‬می خواهیم بی حاشیه باشیم‬ ‫و به چرخه تولید‪ ،‬سبک بازی و در نهایت فرهنگ این باشگاه‬ ‫خدمت کنیم‪ .‬البته کار ما فرا زو نشیب هایی داشت اما وقتی‬ ‫امروز به کارم در این تیم نگاه می کنم راضی ام‪ .‬چون از سالی‬ ‫که این تیم قهرمان شد یعنی از ‪ 9‬سال پیش تا کنون عملکرد‬ ‫هیچ مربی از لحاظ کسب متوسط امتیاز در هر بازی به خوبی‬ ‫من نبوده است‪.‬‬ ‫ما با کمترین بودجه بیشترین کیفیت ممکن در بخش‬ ‫متوسط امتیاز طی ‪ 9‬سال اخیر را کسب کرده ایم‪ .‬همچنین‬ ‫بهترین رتبه را کســب کرده ایم و امروز من خوشحالم که با‬ ‫افتخار می گویم از جمــع بازیکنان ما چهــار بازیکن به تیم‬ ‫جوانان‪ ،‬چهــار بازیکن به تیم امیــد و چهــار بازیکن ما به‬ ‫تیم ملی بزرگســاالن دعوت شده اســت‪ .‬بنابراین امیدوارم‬ ‫که بتوانیم به راه خودمان در این باشگاه ادامه بدهیم‪.‬‬ ‫برگ برنده فوالد‬ ‫یک تیم رویایی‬ ‫کارنامه درخشان فرکی‬ ‫دراگان اسکوچیچ‪ ،‬فوتبالیست‬ ‫سابق و مربی کرواتی است که سابقه‬ ‫سرمربیگری در تیم فوتبال ملوان بندر‬ ‫انزلی در لیگ برتر ســیزدهم ایران و‬ ‫فوالد خوزستان در لیگ چهاردهم را‬ ‫در کارنامه اش دارد‪ .‬او برای هر تیمی‬ ‫برگ برنده اســت‪ .‬مربی با هوش و با‬ ‫دانش که یکی از بهترین های لیگ‬ ‫ما لقب گرفــت‪ .‬او در حالــی فوالد را‬ ‫به رده پنجم جدول لیگ برتر رســاند‬ ‫که خیلی ها تصــور می کردند باتوجه‬ ‫به مشکالتی که برای این باشگاه به‬ ‫وجود امده شــرایط خوزســتانی ها به‬ ‫هم می ریزد و انها در سراشیبی سقوط‬ ‫قــرار می گیرنــد اما این اســکوچیچ‬ ‫بود که نظــم و انســجام را به تیمش‬ ‫برگرداند و در بازی هــای بزرگ نتایج‬ ‫خیره کننده ای به دســت اورد‪ .‬تیم او‬ ‫در فاصلــه چند هفته مانــده به پایان‬ ‫رقابت های لیگ حتی شانس کسب‬ ‫عنوان قهرمانی محســوب می شــد‬ ‫اما لغزش در یکی دو بازی باعث شــد‬ ‫انها از کــورس قهرمانی بــاز بمانند‪.‬‬ ‫گفته می شــود این مربی فصل اینده‬ ‫به اســتقالل می رود امــا فوالدی ها‬ ‫اصــرار دارند کــه او را در خوزســتان‬ ‫نگه دارند‪ .‬اســکوچیچ یکی دو بار در‬ ‫مصاحبه هایش از رویای نشستن روی‬ ‫نیمکت تیم ملی ایران هم ســخن به‬ ‫میان اورده است‪.‬‬ ‫اگر تنها نتایج دور برگشت لیگ‬ ‫چهاردهم مالک قرار گیرد‪ ،‬ذوب اهن‬ ‫اصفهان باالتــر از مدعیان قهرمانی‬ ‫صدرنشین خواهد بود‪.‬‬ ‫ذوب اهن در پایــان نیم فصل‬ ‫اول در رده نهم جدول جای داشت‪.‬‬ ‫این تیم که از دو هفته مانده به پایان‬ ‫دور رفت روی نوار پیروزی قرار گرفت‪،‬‬ ‫در نیــم فصــل دوم نیز به ایــن روند‬ ‫صعودی ادامه داد تا اینکه باالخره دو‬ ‫هفته مانده به پایان لیگ به رده چهارم‬ ‫رســید‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬تیم اصفهانی‬ ‫با گذشــت ‪ ۱۳‬هفته از نیم فصل دوم‬ ‫با ‪ ۵‬پله صعود نســبت به دور رفت در‬ ‫بین تیم های لیگ برتری بیشــترین‬ ‫صعود جدول را تجربه کرده است‪ .‬با‬ ‫این اوصاف‪ ،‬اگر ‪ ۱۵‬هفته نیم فصل‬ ‫اول رقابت ها کنار گذاشــته شــده و‬ ‫تنها ‪ ۱۳‬هفته دور برگشت مالک قرار‬ ‫گیرد‪ ،‬تیم اصفهانی با اقتدار در صدر‬ ‫جدول رده بندی جای خواهد گرفت‪.‬‬ ‫جالب اســت کــه بر اســاس جدول‬ ‫نیم فصــل دوم‪ ،‬ذوب اهن با اقتدار و‬ ‫باالتر از مثلث قهرمانــی لیگ یعنی ‬ ‫تراکتورسازی‪ ،‬نفت تهران و سپاهان‬ ‫صــدر جــدول را به خــود اختصاص‬ ‫خواهد داد‪ .‬ذوبی ها حاال فینالیست‬ ‫جام حذفی هســتند و ایــن فرصت را‬ ‫دارنــد که به جــام قهرمانی برســند‪،‬‬ ‫هر چند مقابل نفت تهران کار سختی‬ ‫پیش رو دارند‪.‬‬ ‫حسین فرکی برای دومین سال‬ ‫متوالــی موفق شــد مربــی قهرمان‬ ‫لیگ برتر لقب بگیــرد‪ .‬او که یکی از‬ ‫با اخالق ترین مربیــان فوتبال ایران‬ ‫محســوب می شود‪ ،‬ســال گذشته با‬ ‫فوالد خوزستان به قهرمانی رسید اما‬ ‫پس از جدایی از فــوالد ترجیح داد تا‬ ‫مدتی مســئولیت هیچ تیمی را قبول‬ ‫نکند‪ .‬عــده ای تصــور می کردند او‬ ‫منتظر پاســخ مدیران فوتبال است تا‬ ‫جانشین کی روش شــود اما پیوستن‬ ‫این مربی به سپاهان همه گمانه ها را‬ ‫به هم ریخت‪ .‬او با ملحق شدن به این‬ ‫تیم اصفهانی شرایط رقابت در باالی‬ ‫جدول را جذاب تر کرد و با کسب نتایج‬ ‫قابل قبول به یکــی از مربیان موفق‬ ‫نیم فصل دوم تبدیل شــد‪ .‬حســین‬ ‫فرکی مربی بی حاشیه و ارامی است‪.‬‬ ‫با اخالق است و با شاگردانش رابطه‬ ‫صمیمانــه و در عین حــال حرفه ای‬ ‫برقرار می کند‪ .‬تساوی تراکتورسازی‬ ‫ نفت در تبریز می توانست او را دوباره‬‫قهرمان کند که البته ایــن اتفاق رخ‬ ‫داد تا حسین فرکی برای دو مین سال‬ ‫متوالی جــام قهرمانی لیــگ برتر را‬ ‫باالی ســر ببــرد‪ .‬او این روزهــا برابر‬ ‫افرادی که حمایت فدراسیون فوتبال‬ ‫از باشگاه ســپاهان را عامل قهرمانی‬ ‫تیمش می دانند‪ ،‬سخت موضع گیری‬ ‫کرده اســت‪ .‬فرکی بی تردید شایسته‬ ‫قهرمانی بود‪.‬‬ ‫یک داور استاندارد‬ ‫«یادتــان هســت کــه مقابل‬ ‫ســپاهان در اصفهان بــ ا تراکتور چه‬ ‫کــرد‪ ،‬فغانــی در ان دیــدار نیز یک‬ ‫پنالتی اشتباه برای سپاهان گرفت و‬ ‫بازی را عوض کــرد‪ .‬امروز هم کاری‬ ‫کرد که نتیجه لیگ عوض شــود‪».‬‬ ‫این حرف ها را تونی اولیویرا در مورد‬ ‫فغانی به زبان اورد‪ .‬این روزها علیرضا‬ ‫فغانی به شــدت مــورد حملــه کادر‬ ‫فنی و مدیران باشــگاه تراکتورسازی‬ ‫قرار گرفته اســت‪ .‬خیلی هــا درباره‬ ‫تصمیم جنجالــی او مبنی بــر اخراج‬ ‫اندو تیموریان اظهارنظــر می کنند‪.‬‬ ‫عده ای این تصمیم را درست می دانند‬ ‫و از فغانــی دفــاع می کننــد و برخی‬ ‫دیگر معتقدند او می توانســت در ان‬ ‫موقعیت بازی را اداره کنــد و به قول‬ ‫معروف «مدیریت» کند‪ .‬با همه اینها‬ ‫نمی توان حتی تصــورش را هم کرد‬ ‫که فغانی به عمد انــدو را اخراج کرده‬ ‫تا تراکتورســازی را تحت فشــار قرار‬ ‫بدهد‪ .‬از این گذشته او در حالی اندو را‬ ‫اخراج کرد که تراکتورسازی از حریف‬ ‫خود پیش افتاده بود و بارها دیده شده‬ ‫که تیم های ‪ 10‬نفره موفق شــده اند‬ ‫نتیجه بازی را حفظ یا حتــی برنده از‬ ‫زمین بیــرون بیایند‪ .‬فغانــی یکی از‬ ‫داوران خوب و با کیفیت فوتبال ایران‬ ‫اســت که فصــل موفقیت امیــزی را‬ ‫پشت سر گذاشت‪.‬‬ ‫نقش اقا فیروز در بقای ملوان‬ ‫دراگان اســکوچیچ اولیــن‬ ‫سرمربی خارجی تاریخ ملوان انتظار‬ ‫هــواداران از این تیــم را ان قدر باال‬ ‫برده بود که نه نصرت ایراندوســت و‬ ‫نه استوان مویسیلوویچ نتوانستند در‬ ‫فصلی که گذشت انتظارات را براورده‬ ‫کنند‪ .‬انها کنار رفتند تا فیروز کریمی‬ ‫ روی نیمکت ملوان بنشیند؛ تیمی که‬ ‫بیم ســقوط ان می رفت و هواداران‬ ‫دیگر طاقــت باخت هــای خانگی را‬ ‫نداشــتند‪ .‬فیروز کریمی اما به خوبی‬ ‫شرایط انزلی را درک کرد‪ .‬با هواداران‬ ‫ارتباط خوبی برقرار کرد و موفق شــد‬ ‫در هفته پایانی لیگ برتر با هواداران‬ ‫متعصب ملــوان در انزلی جشــن بقا‬ ‫بگیرد‪ .‬فیــروز کریمی نیــز همچون‬ ‫فرهاد کاظمــی در برهه ای از حضور‬ ‫روی نیمکــت تیم های لیــگ برتری‬ ‫محروم بــود اما در بازگشــت به لیگ‬ ‫برتر نســخه جدیدی از رفتارهای او‬ ‫رونمایی شد‪ .‬کمتر شوخی می کرد تا‬ ‫دوباره مورد سرزنش برخی از مدیران‬ ‫فدراسیون فوتبال قرار نگیرد‪ .‬خیلی ها‬ ‫در مورد فیروز کریمــی می گویند اگر‬ ‫او بیش از انکه روی رســانه ها تمرکز‬ ‫داشت به مســائل فنی و پیشرفت در‬ ‫دنیای مربیگری توجه می کرد‪ ،‬حاال‬ ‫به طور حتم جایگاه دیگری در فوتبال‬ ‫ایران داشــت‪ .‬چون فیــروز کریمی‬ ‫ یکی از فنی ترین مربیان فوتبال ایران‬ ‫است‪ .‬او ملوان را در لیگ نگه داشت‬ ‫و از این جهت یکــی از مربیان موفق‬ ‫لیگ برتر لقب گرفته است‪.‬‬ ‫لیگ برتر در یگ نگاه‬ ‫عملکرد ضعیف امیر‬ ‫کمترکسیتصورمی کردسرنوشت‬ ‫امیر قلعه نویی با استقالل به اینجا برسد؛‬ ‫اینکه سر نخواســتن او دعوا باشد‪ .‬او با‬ ‫ابی های پایتخت فصل بدی را پشت سر‬ ‫گذاشــت و مهم تریــن بازی های لیگ‬ ‫از جمله دربی های رفت و برگشــت را به‬ ‫حریفان خود واگذار کرد تا از سوی برخی‬ ‫اعضای هیات مدیره باشگاه مورد انتقاد‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬قلعه نویی که پس از شکست‬ ‫در دربی دور رفت به هواداران استقالل‬ ‫قول قهرمانــی داده بــود در فاصله دو‬ ‫هفته مانــده تا پایان لیــگ نه تنها هیچ‬ ‫شانســی برای کســب عنوان قهرمانی‬ ‫نداشــت‪ ،‬بلکه در ورزشگاه ازادی یکی‬ ‫از سنگین ترین باخت های استقالل را‬ ‫نیز رقم زد؛ شکســت چهار بر یک برابر ‬ ‫تراکتورســازی موقعیت این مربی را نزد‬ ‫هواداران اســتقالل به شــدت متزلزل‬ ‫کرد؛ شکســتی کــه باعث شــد ابی ها‬ ‫همان روز ســهمیه حضور در اسیا را نیز‬ ‫از دســت بدهند‪ .‬اما همه ناکامی های‬ ‫اســتقالل باعــث نمی شــود کــه این‬ ‫مربی اشــتباهات خودش را بپذیرد‪ .‬او‬ ‫همچنان از بی پولی‪ ،‬مشکالت داوری‬ ‫و تصمیمات کی روش انتقاد می کند اما‬ ‫برای تقصیر کادر فنی استقالل سهمی‬ ‫ قائل نیست‪ .‬همه این موارد باعث شد تا‬ ‫مدیران این باشگاه محترمانه عذر امیر‬ ‫را بخواهند و او را به طور تشــریفاتی در‬ ‫لیست گزینه های مربیگری فصل اینده‬ ‫استقالل قرار بدهند اما چه کسی است‬ ‫که نداند قلعه نویی بــه پایان راه خود در‬ ‫استقالل رسیده است‪.‬‬ ‫ناجی راه اهن‬ ‫فرهــاد کاظمــی ناجــی راه اهن‬ ‫شــد‪ .‬این تیــم در اســتانه ســقوط به‬ ‫لیگ دســته یک بود امــا در چند بازی‬ ‫اخر تنها یک مربی با انگیزه مثل فرهاد‬ ‫کاظمی می توانســت بازیکنان را برای‬ ‫برنده شــدن به میدان بفرســتد‪ .‬تیم او‬ ‫در مهم ترین بازی هــا و به خصوص در‬ ‫هفته هــای پایانی بازی باختــه را به برد‬ ‫تبدیل می کرد و همین موضوع نشــان‬ ‫می دهد که کاظمی تا چــه حد از لحاظ‬ ‫روحی ‪-‬روانی روی تیمش کار کرده بود‪.‬‬ ‫او پس از بقا در لیگ برتر گفت‪« :‬واقعا‬ ‫خدا را شکر می کنم و باید بگویم ماندن‬ ‫راه اهن در لیگ برتر درحد معجزه بود‪ .‬از‬ ‫اهالی قلعه حسن خان و رسانه ها تشکر‬ ‫می کنم که از راه اهــن حمایت کردند و‬ ‫ماندیم‪».‬مسئوالن باشــگاه راه اهن به‬ ‫فرهاد کاظمی گفته اند بــا تیم دیگری‬ ‫مذاکره نکند‪ .‬خود او نیز عالقه مند است‬ ‫که فصل اینده در همین تیم بماند ‪« :‬به‬ ‫من گفته اند با جایی مذاکره نکنم‪ .‬البته‬ ‫باید برنامه ریزی کنیم و ببینیم وضعیت‬ ‫راه اهن چیست و زیر نظر شرکت است یا‬ ‫ی همواره در‬ ‫وزارت نفت‪ ».‬فرهاد کاظم ‬ ‫بازگشت به نیمکت تیم های لیگ برتری‬ ‫موفق عمل کرده است‪.‬‬ ‫عملکرد خیره کننده اقا یحیی‬ ‫یحیی گل محمدی یکی از مربیان موفق‬ ‫لیگ برتر بود‪ .‬او در ذوب اهن نتایج قابل قبولی‬ ‫کسب کرد‪ .‬او تیمی را مهیا کرد که موفق شد یقه‬ ‫بزرگان لیگ را بگیرد‪ .‬تیمش در پایان رقابت های‬ ‫لیگ برتر با ‪ 52‬امتیــاز در رده چهارم جدول قرار‬ ‫گرفت و این جایگاه از انجایی خیره کننده است‬ ‫که ذوبی ها در نیم فصل نخست خود را در پایین‬ ‫جدول می دیدند‪ .‬کمتر کســی تصور می کرد‬ ‫در نیم فصل دوم گل محمــدی بتواند از یک‬ ‫تیم ناکام شــمایل یک قهرمان بسازد‪ .‬اگر در‬ ‫هفته هــای پایانی تیم های حاضــر در کورس‬ ‫قهرمانی دچار لغزش می شدند‪ ،‬ذوب اهن نیز‬ ‫می توانســت در هفته پایانی خود را برای کسب‬ ‫جام صاحب شانس بداند‪ .‬گذشته از موفقیت در‬ ‫لیگ برتر انها یکی از فینالیست های جام حذفی‬ ‫هم هســتند‪ .‬یحیی گل محمدی در فینال‬ ‫باید برابر علیرضا منصوریــان قرار بگیرد‪.‬‬ ‫اگر یحیی در فینال حذفی به جام برســد‪،‬‬ ‫بی تردید یکی از بهترین و پرافتخارترین‬ ‫فصل هــای دوران حرفــه ا ی اش را‬ ‫پشت سر گذاشته اســت‪ .‬او این روزها‬ ‫از سوی باشــگاه های لیگ برتری‬ ‫به شدت مورد توجه قرار گرفته‬ ‫است اما به احتمال فراوان‬ ‫فصــل اینــده نیــز روی‬ ‫نیمکــت مربیگــری‬ ‫ذوب خواهد نشست‪.‬‬ ‫یحیــی گل محمدی‬ ‫هفته گذشــته از سوی‬ ‫مخاطبــان برنامــه نود‬ ‫به عنــوان بهترین مربی لیگ‬ ‫چهاردهم نیز برگزیده شد‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫شایعهجدیدرمورد‬ ‫تغییرات در وزارت ورزش‬ ‫ایا گودرزی از‬ ‫سئول می رود؟‬ ‫وقتی محمد علی ابادی به ورزش امد مهمترین نقطه‬ ‫اتصالش به ورزش جایی بود که می خواســت امتداد اتوبان‬ ‫کردستان را از وسط مجموعه ورزشــی انقالب بگذراند‪ .‬او‬ ‫از خانواده ورزش نبود و البته هیچ کس از او انتظار نداشــت‬ ‫که به شــکلی اکادمیک درباره مســائل مربــوط به ورزش‬ ‫سخن بگوید‪ .‬پس از علی ابادی نیز افرادی در راس ورزش‬ ‫کشور قرار گرفتند که ورزشی نبودند اما با تغییر دولت و روی‬ ‫کارامدن دولت روحانی خیلی ها تصور می کردند حاال برای‬ ‫ورزش کشور مدیری انتخاب می شود که از هر حیث بتواند‬ ‫وزارتخانه تحت نظرش را به درســتی اداره کند‪ .‬به خصوص‬ ‫وقتی محمود گودرزی به عنوان چهره ای دانشگاهی و البته‬ ‫ورزشــی وزیر شــد‪ ،‬خیلی ها امیدوار بودند که ورزش کشور‬ ‫شــرایط متفاوتی را تجربه کند اما واقعیت با رویا کمی فرق‬ ‫داشــت‪ .‬وزیر ورزش خیلی زود نشــان داد که عالقه ای به‬ ‫فوتبال نــدارد‪ .‬وقتی خبرنگاران به طور مرتب از سرنوشــت‬ ‫ســرخابی ها یا تیم ملی از او ســوال می کردند در واکنش به‬ ‫انها تاکید می کرد که این همه رشته های ورزشی وجود دارد‬ ‫چرا همه شما چسبیده اید به فوتبال؟! اما اقای وزیر به مرور‬ ‫متوجه شــد که اتفاقا فوتبال رشته ای است که نمی شود ان‬ ‫را نادیده گرفت‪ .‬بنابراین تصمیم تازه ای اتخاذ کرد‪ .‬این بار‬ ‫اما از ان ســوی بام افتاد و بیش از حد خود را در امور مربوط‬ ‫به فوتبال دخالت داد‪ .‬تا جایی کــه حتی چندی پیش قصد‬ ‫داشــت بدون در نظر گرفتن شــرایط عمومی و اقبال مردم‬ ‫نسبت به کی روش این مربی پرتغالی را از تیم ملی فوتبال کنار‬ ‫بزند‪ .‬گودرزی اما در مورد فوتبال اظهارات متناقضی دارد‪.‬‬ ‫به عنوان مثال قبل از بازی های جام جهانی فوتبال در برزیل‬ ‫تاکید کرد‪« :‬بوســنی را که خیلی راحت می بریم‪ .‬از نیجریه‬ ‫هم چیزی کم نداریم و می توانیم از این تیم امتیاز بگیریم‪.‬‬ ‫مقابل ارژانتین هم کم شانس نیستیم و اگر شرایط خوب باشد‬ ‫می توانیم بازی خوبی انجام دهیم‪ ».‬این اظهارنظر اما خیلی‬ ‫زود به سوژه رسانه ها تبدیل شد تا وزیر ورزش دست به تکذیب‬ ‫اظهارنظر خودش بزند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سیاست وزیر درباره بازی جنجالی‬ ‫دیدار تیم های تراکتورســازی تبریز و نفت تهران که‬ ‫نتیجه ان در سرنوشت قهرمان چهاردهمین دوره لیگ برتر‬ ‫تعیین کننده بود‪ ،‬به دلیل نوع داوری‪ ،‬حوادث دقایق اخر و‬ ‫اینکه در کنار زمین مسابقه نتیجه دیدار همزمان سپاهان و‬ ‫سایپا اشتباه به کادر فنی و سرپرستی دو تیم اعالم شد‪ ،‬لیگ‬ ‫برتر را تحت تاثیر قرار داد‪.‬‬ ‫دکتــر محمود گــودرزی برای رســیدگی بــه اتفاقات‬ ‫ورزشگاه امام (ره) تبریز راهی اذربایجان شرقی شد‪ .‬او پس‬ ‫از ورود به فرودگاه شهید مدنی تبریز گفت‪« :‬تیم وزارتی برای‬ ‫بررســی گزارش های اتفاقات بازی تیم های تراکتورسازی‬ ‫و نفت به تبریز امده اســت تا پس از برگزاری جلسه و بررسی‬ ‫رویدادها‪ ،‬نتیجــه را به هیات دولــت و رئیس جمهور اعالم‬ ‫کند‪ ».‬او با تاکید بــه این نکته که مردم اذربایجان شــرقی‬ ‫و تبریز مطمئن باشــند ما به دنبال احقاق حق انها هستیم‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬برای همین امر رئیس فدراسیون فوتبال در این سفر‬ ‫مرا همراهی می کند‪».‬‬ ‫وزیــر ورزش و جوانــان ادامــه داد ‪« :‬تراکتورســازی‬ ‫تیم و طرفداران بزرگی دارد و ما حمایــت کامل را از فوتبال‬ ‫اذربایجان شــرقی انجام می دهیــم؛ تمام اتفاقــات بازی‬ ‫ تراکتور و نفت به دقت رصد و تصمیمات الزم در جلسه بررسی‬ ‫با حضور مسئوالن استانی اتخاذ می شود‪».‬‬ ‫وزیر ورزش گفت‪« :‬در این بازی بایــد به لحاظ فنی‪،‬‬ ‫اجرایی و مدیریتی همه موارد را بررســی کنیم‪ .‬در خصوص‬ ‫مســائل فنی باید تمامی جوانــب را مورد تحلیــل قرار داده‬ ‫و عملکرد تیم ها بررســی شــود‪ .‬از لحاظ اجرایــی هم باید‬ ‫ببینیم مســئوالن چه کار کرده اند و با انها اشــنا شــویم‪ .‬از‬ ‫لحاظ مدیریتی هم اگر قصوری بوده یا سهل انگاری انجام‬ ‫گرفته یــا احیانا تعمــدا اقدامی صورت گرفته باشــد‪ ،‬مورد‬ ‫بررسی همه جانبه قرار گرفته و نتایج در اختیار رئیس جمهور‬ ‫محترم قرار می گیرد کــه نهایتا تصمیــم مقتضی از طریق‬ ‫رئیس جمهور اتخاذ و به همگان اعالم شود‪».‬‬ ‫اما نکته اظهارات وزیر ورزش اینجا بود که در پاسخ به‬ ‫این سوال که ایا احتمال تجدید بازی این دو تیم وجود دارد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬احتمال بازی دور از ذهن نیست‪ .‬این اظهارنظر اما‬ ‫خیلی زود به موجی تبدیل شد که وزیر ورزش مسئول مستقیم‬ ‫ان بــود‪ .‬در تبریز زمزمه های تکــرار بازی دهــان به دهان‬ ‫ن تراکتورســازی امیدوار شــدند که دوباره‬ ‫چرخید و هوادارا ‬ ‫ی که نصیبشان نشد‬ ‫می توانند شانس خود را برای کسب جام ‬ ‫امتحان کنند‪ .‬در اصفهان اما واکنش ها به شدت منفی بود‪.‬‬ ‫اصفهانی ها اعتقاد داشتند وزیر نباید با مطرح کردن چنین‬ ‫احتمالی برای تبریزی ها توقع غیر منطقی ایجاد می کرد‪».‬‬ ‫باز هم وزیر ورزش تصمیم دیگری گرفت‪ .‬باز هم اظهارنظری‬ ‫خالف ادعای قبلی اش مطرح کرد و گفت‪« :‬بعید است که‬ ‫این مسابقه تکرار شود‪ .‬البته اگر به نظر من باشد موافقم که‬ ‫این مسابقه تکرار شود ولی باید قوانین فیفا و ‪ AFC‬را نیز در‬ ‫نظر گرفت‪ .‬در صورت تکرار این مسابقه باید احتمال باخت‬ ‫تی م تراکتور را نیز لحاظ کنیم و این موضوع ممکن است حتی‬ ‫ســهمیه این تیم را نیز بگیرد و باید با درایت بیشــتری عمل‬ ‫کنیم‪ .‬البته تراکتورسازی تیم پرقدرتی است و حتی بسیاری‬ ‫از مردم سایر شهرها نیز طرفدار این تیم هستند‪ .‬فقط در حال‬ ‫حاضر مشکالت داوری در این مسابقه برای ما مسجل شده‬ ‫و فدراسیون برای برخورد با خاطیان رای صادر خواهد کرد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از ایرادهایی که به وزیر ورزش وارد می شود‬ ‫این است که عالقه خاصی به صحبت کردن با رسانه ها دارد‪.‬‬ ‫حتی در اموری جزیی که بهتر اســت معاونان او با رسانه ها‬ ‫سخن بگویند این وزیر اســت که پیشقدم می شــود‪ .‬البته‬ ‫علی کفاشیان از این روحیه اســتقبال کرده و قدردان وزیر‬ ‫هم بوده است! علی کفاشــیان‪ ،‬رئیس فدراسیون فوتبال با‬ ‫تشکر از توجه رئیس جمهور و دولت به موضوع فوتبال گفت‪:‬‬ ‫«نکاتی که دکتر گودرزی مطرح کرد نتیجه نشســت من و‬ ‫کارشناسان فدراسیون با ســجادی معاون قهرمانی وزارت‬ ‫ورزش بود و قرار شد فقط اقای وزیر در مورد مسائل فوتبال‬ ‫تبریز صحبت کند‪».‬‬ ‫پیش از این هم وزیر ورزش تاکید کرده بود که باید به‬ ‫حرف ها و اظهارنظرهای او بیشــتر استناد شود تا اطرافیان‬ ‫او‪ .‬چندی پیش اظهارات او دربــاره کی روش با حرف های‬ ‫حســنی خو که نماینده تام االختیار خود او بود دچار تناقض‬ ‫شــد اما تاکید کرد که نبایــد مدام به حرف های حســنی خو‬ ‫در مالقات ها بــا کی روش برای نشــان دادن تناقض میان‬ ‫گفته هایشان استناد شود؛ «من مسئول ورزش هستم و دیگر‬ ‫مسئوالن وزارت باید صحبت های خود را با من تنظیم کنند‪.‬‬ ‫صحبت های کی روش به برنامه فوتبــال ایران چه ارتباطی‬ ‫دارد‪ .‬ســازمان ورزش که شامل فدراســیون فوتبال و باقی‬ ‫نهادها می شود‪ ،‬تصمیم گیرنده هســتند و ایشان فقط یک‬ ‫مربی هستند‪».‬‬ ‫نه تنها فوتبال حاال کشتی هم با اقای وزیر به مشکل‬ ‫برخورده اســت‪ .‬محمــود گــودرزی روحیه خاصــی دارد‪.‬‬ ‫روحیه ای که برخــی از چهره های با تجربه دانشــگاهی در‬ ‫حوزه ورزش را نیز به منتقد او تبدیل کرده اســت‪ .‬همه اینها‬ ‫اما طی هفته گذشــته به شــایعه ای نزدیک شــد که شاید‬ ‫به زودی محقق شــود؛ برکناری احتمالی گودرزی از وزارت‬ ‫ورزش‪ .‬ایا گودرزی از وزارت ورزش کنار گذاشته می شود؟‬ ‫این شایعه حاال جدی تر از قبل شــنیده می شود‪ .‬از محمود‬ ‫اسالمیان‪ ،‬محسن مهرعلیزاده‪ ،‬حســین هاشمی و مهدی‬ ‫کرباســیان به عنــوان گزینه هــای وزارت ورزش نــام برده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫خوشبختی و جام به‬ ‫نصف جهان رسید‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫پنجمینقهرمانیسپاهان‬ ‫در لیگ برتر‬ ‫در روزی کــه نفــت تهــران و تراکتورســازی‬ ‫فرصت ســوزی کردند‪ ،‬ســپاهان جام قهرمانی لیگ‬ ‫برتر را تصاحب کرد‪ .‬فصل چهاردهم لیگ برتر فوتبال‬ ‫با قهرمانی ســپاهان به پایان رسید‪ .‬این در حالی بود‬ ‫که سپاهان پیش از هفته اخر در رده سوم جدول قرار‬ ‫داشت و تنها در صورت برتری بر سایپا و تساوی نفت‬ ‫و تراکتورسازی قهرمان می شد؛ این نتایج در روز اخر‬ ‫به دســت امد تا ســپاهان جام قهرمانی را از ان خود‬ ‫کند‪ .‬سپاهان در بازی اخر ‪ 2‬بر صفر سایپا را شکست‬ ‫داد و تســاوی ‪ 3‬بر ‪ 3‬نفت و تراکتورســازی نیز کمک‬ ‫کرد تا ســپاهان بار دیگر قهرمان لیــگ برتر فوتبال‬ ‫شود‪ .‬سپاهان اصفهان با این نتیجه ‪ 59‬امتیازی شد‬ ‫و به لطف تساوی تراکتورسازی مقابل نفت تهران در‬ ‫جایگاه نخســت جدول رده بندی چهاردهمین دوره‬ ‫لیگ برتر فوتبال باشگاه های کشور قرار گرفت و برای‬ ‫پنجمین بار قهرمان شد‪.‬‬ ‫قهرمان عصر افول‬ ‫استیون جرارد نماد چه چیزی در لیورپول بود؟‬ ‫سعید اجورلو‬ ‫سردبیر‬ ‫ان پســری که غروب شــنبه دست ســه دخترش را در‬ ‫زمین انفیلد گرفتــه بود و چرخ می زد و گاهی دســتی تکان‬ ‫مــی داد‪ ،‬قلب بنــدر لیورپول بود‪ .‬پســر مغــروری که وقت‬ ‫خداحافظی اش‪ ،‬نه گریه می کرد و نه می خندید‪ ،‬دل و جان‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫ورزش‬ ‫ی بود که ان باال روی سکوها برایش شعر می خواندند‪،‬‬ ‫مردم ‬ ‫پالکارد باال می اوردند و اشک می ریختند‪.‬‬ ‫ان پسر «اســتیون جرارد» بود که حاال برای خودش‬ ‫مردی شــده‪ .‬ان روزهای اول پســر بچه ای بود که پیراهن‬ ‫لیورپول به تن اش گشــاد می امد با موهای کوتاه‪ ،‬با قدی‬ ‫بلند و با صورتی که می شــد حدس زد هیبــت کاپیتان ها را‬ ‫دارد‪ .‬اســتیوی با لیورپول بزرگ شــد‪ ،‬جان گرفت‪ ،‬مشهور‬ ‫شد‪ ،‬پولدار شــد و نهایتا کاپیتان‪ ،‬کاپیتان شد‪ .‬او قهرمان‬ ‫عصر ناکامی لیورپول بود‪ .‬اگر ســال ها پیش این جام های‬ ‫مختلف لیــگ و جام حذفی و اتحادیه اروپا بود که باشــگاه‬ ‫را تبدیل به یک اسطوره برای مردم بندر می کرد‪ ،‬اما پس از‬ ‫ظهور یونایتد و فروکش کردن تب لیورپول‪ ،‬استیوی تبدیل‬ ‫به تنها دلخوشی مردمی شد که با جام و قهرمانی بزرگ شده و‬ ‫خو گرفته بودند‪ .‬استیوی نماد وفاداری شد‪ ،‬کاپیتان جلوی‬ ‫وسوسه های رئال مادرید و مورینیو ایستاد و قهرمان یک تیم‬ ‫متوسط بودن را به یکی از ســتاره های تیم های بزرگ بودن‬ ‫ ترجیح داد؛ یک وفاداری عجیب در عصر بی وفایی‪.‬‬ ‫این پســر کار بزرگی کرد‪ .‬در لیورپــول ماند‪ ،‬قهرمان‬ ‫هیچ لیگ داخلی نشــد اما خداوند به او هدیه داد؛ وقتی در‬ ‫استانبول بخشی از یک معجزه تبدیل شدن ‪-3‬صفر به ‪3-3‬‬ ‫به او واگذار شد‪ ،‬همان طور که برداشــتن ان جام هم به او‬ ‫محول شد‪ .‬استیوی پاداش وفاداری اش را گرفت‪.‬‬ ‫ان روز در انفیلد این اســتیوی نبود که با تماشــاگران‬ ‫عاشــق خداحافظی می کرد‪ .‬این تنهــا قهرمان عصر افول‬ ‫لیورپول بود‪ .‬تنها دلخوشی افسانه ای که جام های زیادی‬ ‫نبرد اما دل های مردم شــهر را تســخیر کرد‪ .‬افسانه ای که‬ ‫کاش لیز نمی خــورد‪ .‬کاش پایــش را ســفت تر روی زمین‬ ‫می گذاشــت تا لغزندگی زمیــن تبدیل به طعنــه ای به او در‬ ‫استمفوردبریچ نشــود که شاید بیشتر شــبیه عقده نداشتن‬ ‫استیوی باشد تا کنایه از دست رفتن یک جام‪.‬‬ ‫افسانه با غم بزرگی از بندر رفت‪ .‬در حسرت لیگ برتر‬ ‫و در حســرت گرفتن جام حذفی در روز تولــدش‪ .‬ایا با رفتن‬ ‫قهرمان عصــر افول لیورپول‪ ،‬دوران خوشــی این تیم اغاز‬ ‫می شود؟ دوران بدون استیوی چگونه دورانی است؟ غروب‬ ‫شنبه در بندر نوید دهنده یک طلوع است‪ .‬هرچه باشد بدون‬ ‫استیوی هر خوشی و شادی در عمقش یک غم پنهان نهفته‬ ‫دارد؛ غم نبودن پسر مغرور‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫ساقی کربال‬ ‫معرفی چند کتاب در مورد‬ ‫حضرتابوالفضلعباس (ع)‬ ‫عبــاس(ع) را بــا لقب هــای فــراوان می شناســیم‪،‬‬ ‫لقب هایــی کــه هرکــدام می تواند تنهــا بخشــی از وجود‬ ‫بزرگوارشان را تبیین کند‪« .‬قمربنی هاشم»‪« ،‬سقای دشت‬ ‫کربال»‪« ،‬علمدار» و‪ ...‬او که در خصال و خصایل سرامد بود‬ ‫و از شجاعت‪ ،‬وفا‪ ،‬سخاوت و‪ ...‬سرسوزنی کم نداشت‪ ،‬در‬ ‫همان چند روزه محرم ان قدر حکایت از خود به جای گذاشت‬ ‫که پرداختن به انها از هر بعدی که مد نظر باشــد‪ ،‬می تواند‬ ‫سوژه کتاب یا کتاب ها باشد‪ .‬چهارم شعبان همزمان با سالگرد‬ ‫والدت حضرت ابوالفضل العباس که به روز جانباز نامگذاری‬ ‫شده است‪ ،‬می تواند بهانه خوبی باشد برای معرفی چند کتاب‬ ‫که در مورد حضرتش به رشته تحریر در امده است‪ .‬این لیست‬ ‫حتما می تواند با کتاب های دیگری تکمیل شود‪.‬‬ ‫سقای اب و ادب‬ ‫کتاب «سقای اب و ادب» به قلم سید مهدی شجاعی‬ ‫را انتشارات نیستان منتشر کرده و جزو پرفروش ترین کتاب ها‬ ‫درباره حضرت عباس(ع) است‪« .‬سقای اب و ادب» روایتی‬ ‫مســتند از زندگی پربرکت ماه نورانی فرزندان هاشم‪ ،‬کتابی‬ ‫اســت که نه می توان گفت رمان اســت و نه می توان به ان‬ ‫عنوان کتاب روایی و تاریخی را نسبت داد‪ .‬این کتاب متنی‬ ‫ادبی است که با اســتفاده از منابع شــیعه مخاطب را در دل‬ ‫زیبایی های ادبی برده و در ناخــوداگاه وی تاثیری از جنس‬ ‫حقیقــت و ازادگی می گذارد‪ .‬این کتاب یــک منبع تاریخی‬ ‫قابل اتکا درباره زندگانی یار باوفای سیدالشهدا(ع) است که‬ ‫در قالب یک متن ادبی نشسته و خواننده را با خود از کودکی‬ ‫تا علقمه می برد و با مصائب جانکاه علمدار لشــکر ‪ 72‬نفره‬ ‫اباعبدالله الحسین(ع) اشنا می کند‪.‬‬ ‫«ســقای اب و ادب»‪ ،‬کتابی است که خواننده بدون‬ ‫هرگونه درگیری مســتقیم با متن تاریــخ می تواند حوادث و‬ ‫مصائب وارد شده بر حضرت عباس بن علی(ع) در کربال را‬ ‫مرور کند‪ .‬نویسنده «سقای اب و ادب» نسبت به این مساله‬ ‫مطلع اســت که خواننده با بخشــی از زندگی قمر بنی هاشم‬ ‫اشناســت و دانســته های خــود را صحیح و خدشــه ناپذیر‬ ‫می پنــدارد و از همین رو ســعی می کند با اســتفاده از متن‬ ‫تاریخ به برخی از ان دانسته ها رنگی از مستند بودن بدهد و‬ ‫باورهای مخاطب را با سند قرین کند و وی را نسبت به دانش‬ ‫خود مطمئن سازد‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫ماه به روایت اه‬ ‫«ماه به روایت اه» اثر ابوالفضل زرویی نصراباد و روایت‬ ‫او از زندگانی و شخصیت حضرت ابوالفضل العباس(ع) ‪ ،‬ماه‬ ‫بنی هاشم است‪ .‬نویســنده در این کتاب کوشیده تا از زبان‬ ‫دوازده راوی‪ ،‬ناگفته هایی از قبل و بعد از شهادت پرچمدار‬ ‫کربال را با امانتداری‪ ،‬پایبندی به مستندات تاریخی و روایی‬ ‫و پرهیز از اغراق‪ ،‬روایت کند‪ .‬بر خالف انتظار‪ ،‬در کتاب به‬ ‫شکل و شیوه شهادت حضرت ابوالفضل(ع) اشاره ای نشده‬ ‫و نویسنده عمده همت خود را صرف بازگویی و رازگشایی از‬ ‫اموری کرده که با وجود جذابیت برای مخاطب‪ ،‬متاســفانه‬ ‫کمتر بدان ها پرداخته شده است؛ اموری همچون خانواده‬ ‫مادری‪ ،‬کودکی‪ ،‬ازدواج‪ ،‬فرزندان‪ ،‬برادران‪ ،‬حیطه دانش و‬ ‫معرفت و جایگاه ان حضرت در میان اهل بیت و مسلمانان‬ ‫ان روزگار‪ .‬از دیگــر جذابیت هــای این کتــاب‪ ،‬ذکر تاریخ‬ ‫ی رخدادهاســت که خواننده فارسی زبان را با‬ ‫شمســی تمام ‬ ‫زمان وقوع حوادث در روز و ماه و ســال هجری شمسی ان‬ ‫وقایع اشــنا می کند‪ .‬زرویی در نگارش این دوازده روایت‪ ،‬با‬ ‫تکیه بر منابع دست اول تاریخی و مطالعه و فیش برداری از‬ ‫قریب شصت کتاب‪ ،‬ضمن رعایت ایجاز‪ ،‬پرهیز از اطناب و‬ ‫نگاه احساسی‪ ،‬متنی خواندنی و قابل اعتماد و استناد فراهم‬ ‫ اورده است؛ متنی که در عین سادگی ساختار ادبی محکم و‬ ‫قابل تاملی دارد‪ .‬به جز یک راوی (زید بازرگان) تمام راویان‬ ‫ب (مسلم بن عقیل‪ ،‬فاطمه کالبیه‪ ،‬حضرت زینب(س)‪،‬‬ ‫کتا ‬ ‫امام حســین (ع)‪ ،‬ام کلثوم‪ ،‬لبابه‪ ،‬عبدالله بــن ابی محل‪،‬‬ ‫کزمان‪ ،‬شــبث بن ربعی‪ ،‬ســرجون و عبیدالله بــن عباس)‬ ‫شخصیت های واقعی اند‪.‬‬ ‫تشنه تر از اب‬ ‫در این کتــاب پیروی از منش و مکتب فکری ایشــان‬ ‫به عنوان یکی از راه های درمان و نجات بشــری و رهایی از‬ ‫دلبستگی ها و شیفتگی های دنیایی که در جامعه کنونی ما‬ ‫موج می زند و ســرانجامی جز پوچی ندارد‪ ،‬بیان می شــود‪.‬‬ ‫حجت االســام خدامیان در کتــاب خود (تشــنه تر از اب)‬ ‫حضرت ابوالفضل (ع) را به عنوان عصاره یک انسان کامل‬ ‫معرفــی می کنــد‪ .‬در این کتاب پیــروی از منــش و مکتب‬ ‫فکری ایشــان به عنوان یکــی از راه های درمــان و نجات‬ ‫بشری و رهایی از دلبستگی ها و شیفتگی های دنیایی که در‬ ‫جامعه کنونی ما موج می زند و ســرانجامی جز پوچی ندارد‪،‬‬ ‫بیان می شــود‪ .‬وی با تحقیق و مطالعه فراوان و جمع اوری‬ ‫مســتندات تاریخی معتبر از زوایا و ابعاد مختلف؛ با معرفی‬ ‫نهر علقمه و نقش ایرانیان در واقعه کربال در این اثر‪ ،‬حضرت‬ ‫ابوالفضل (ع) را به عنوان شاهراه تاریخ معرفی می نماید‪ .‬ان‬ ‫چیزی که امروز جامعه ما را تهدید می کند‪ ،‬اهمیت دنیا گرایی‬ ‫است‪ .‬وی با اشــاره به یکی از فرازهای واقعه کربال و نقش‬ ‫دنیا گرایی در شهادت امام حســین (ع) به دست سپاهیان‬ ‫کفر اشاره می کند‪ .‬حضرت علمدار(ع) پیروی از مکتب الهی‬ ‫کرد همانطور که ابراهیم تسلیم امر الهی بود‪ .‬من و شما باید‬ ‫از اســماعیل های زندگی بگذریم تا بتوانیم ابوالفضلی (ع)‬ ‫زندگی کنیم‪.‬‬ ‫شاهکار بصیرت‬ ‫کتاب «عباس شــاهکار بصیرت» نوشــته حمیدرضا‬ ‫صفاکیش توسط نشر مهاجر به چاپ رسیده است‪ .‬حمیدرضا‬ ‫صفاکیش مولف این کتاب‪ ،‬استاد تاریخ است‪ .‬این کتاب‪،‬‬ ‫زندگینامه حضرت ابالفضل(ع) را شــامل می شود و در واقع‬ ‫معرفینامه و حــوادث زندگی ایشــان را در بــر می گیرد‪ .‬در‬ ‫این کتــاب همچنین خانواده حضرت عبــاس(ع) به همراه‬ ‫شخصیت اعجاب انگیز مادرشــان حضرت ام البنین (س)‬ ‫معرفی می شوند‪ .‬چون نام مادر حضرت عباس(ع) هم فاطمه‬ ‫بود‪ ،‬اما برای اینکه نمی خواست نســبت به حضرت فاطمه‬ ‫زهرا(س) بی احترامی شــود‪ ،‬گفت من را فاطمه ننامید و از‬ ‫ان به بعد او را با لقب ام البنین خطاب کردند‪.‬‬ ‫متن کتاب هــم حالت تاریخــی و مســتند دارد و هم‬ ‫وجهه ادبی البته وجه تاریخی و مستند ان غلبه دارد‪ .‬این اثر‬ ‫همچنین اشعار مربوط به حضرت عباس(ع) از اثار شاعران‬ ‫فارسی زبان را شامل می شود‪ .‬کرامات این شخصیت از دیگر‬ ‫مطالب کتاب است و یک سری از کراماتی که در کتاب درج‬ ‫شده اند‪ ،‬کراماتی هستند که نویســنده اثر خودش به چشم‬ ‫خود دیده اســت‪ .‬به عــاوه‪ ،‬این کتاب تصاویــر قدیمی و‬ ‫جدید حرم حضرت عباس(ع) را در میان صفحات خود دارد‪.‬‬ ‫چشم در چشم فرات‬ ‫چشــم در چشــم فرات پژوهشــی اســت که توســط‬ ‫ابوالفضــل هادی منش انجام شــده اســت‪.‬این پژوهش‪،‬‬ ‫با روش توصیفــی ـ تاریخی در چهارده فصل ســامان یافته‬ ‫است‪ .‬نخست نگاهی کوتاه و گذرا به زندگانی و ویژگی های‬ ‫فردی حضرت عباس(ع) دارد و به دیدگاه معصومان درباره‬ ‫ایشــان می پردازد و تالش های ان حضــرت را پیش و پس‬ ‫از حادثه کربال بررســی می کند‪ .‬ان گاه به نقش حساس ان‬ ‫بزرگوار و ســیمای بــرادران او در نهضت حســینی پرداخته‬ ‫است‪ .‬با بررسی عامل توارث در تکوین شخصیت او‪ ،‬نگاهی‬ ‫نو به واقعه عاشورا می اندازد سپس پیامدهای شهادت او را‬ ‫بررسی کرده‪ ،‬سرمشق های رفتاری ایشان را معرفی می کند‬ ‫و در پایان نیز برای شناخت بیشتر ایشان به برخی کرامت ها‬ ‫و تاریخچه و نمای کنونی ارامگاه ان حضرت اشاره می کند و‬ ‫در صفحه های واپسین به معرفی منابعی برای مطالعه بیشتر‬ ‫مخاطبان خود در این زمینه می پردازد‪.‬‬ ‫یک جرعه نگاه‬ ‫کتاب «یک جرعه نگاه‪ ،‬یک جام حیرانی» دربرگیرنده‬ ‫‪ 12‬داستان بسیار کوتاه از حمزه اولیاء زاده با محوریت حادثه‬ ‫عاشوراســت‪ .‬این کتاب داســتان های کوتاه خود را در سه‬ ‫بخش با عناوین «نــگاه»‪« ،‬مشــک» و «حیرانی» روایت‬ ‫کرده که هر بخش دربرگیرنده زاویه نگاهی خاص‪ ،‬به حادثه‬ ‫عاشوراست‪ .‬در بخش اول از داستان های این مجموعه که‬ ‫با عنوان «نگاه» و با پنج داســتان کوتاه منتشر شده است‪،‬‬ ‫برخی از شــخصیت های حاضر در حادثه عاشورا به روایتی‬ ‫تاثربرانگیز درباره خود و روز عاشــورا و نیــز نگاهی تاریخی‬ ‫به زندگی شــان می پردازنــد‪ .‬حضرت رقیــه (س)‪ ،‬حرمله‪،‬‬ ‫حر و حضرت زینب (س) از جمله شــخصیت هایی هســتند‬ ‫که در داســتان های کوتاه این بخش از کتاب به روایتگری‬ ‫پرداخته اند‪ .‬دومین بخش از این کتاب با عنوان « َمشک»‬ ‫نیز ســه روایت درباره حضــرت عباس (ع) از زبان مشــک‬ ‫اب‪،‬چند داستان کوتاه از جمله؛ ابرسانی حضرت عباس (ع)‬ ‫به خانه خلیفه ســوم در زمان محاصره‪ ،‬ماجرای شــهادت‬ ‫امام حسن (ع) و داستان شهادت حضرت عباس (ع) را روایت‬ ‫می کند‪.‬بخش سوم از این کتاب نیز با عنوان «حیرانی» از‬ ‫زبان سه تن از لشکریان عمر بن سعد برخی از وقایع ماجرای‬ ‫عاشورا از زاویه دید نویسنده روایت شده است‪.‬‬ ‫متفاوت ترین جشنواره جهان‬ ‫فرش قرمز در میان خرابه های غزه پهن شد‬ ‫هر کجا صحبت از یک جشــنواره ســینمایی اســت‪،‬‬ ‫فرش هــای قرمز پهن می شــود‪ .‬در روزهایی که ســینمای‬ ‫دنیــا دوســت دارد دل به زرق وبرق جشــنواره کــن بدهد و‬ ‫ن هالیــوودی روی فرش قرمزی‬ ‫از رژه بازیگــران و ســتارگا ‬ ‫صحبت کند که در ان همه چیز به شــکل اغراق شــده ای‪،‬‬ ‫رنگ تجمل می دهد‪ ،‬جشــنواره ای دیگر در جایــی از دنیا‬ ‫برگزار شد که در ان زندگی مردم عادی در ان نهایت حماسه‬ ‫ک تــرا ژدی دارد‪ .‬جشــنواره کرامه را‬ ‫را در دل ی ‬ ‫نمی توان با هیچ جشــنواره ای در دنیا مقایســه‬ ‫کرد‪ .‬جشنواره ای که حتی مکان برپایی ان هم‬ ‫به اصطالح ســینمایی ها لو کیشــنی بود برای‬ ‫نمایش ان چه در دنیای مردم می گذرد‪ .‬انداختن‬ ‫«فرش قرمز» یکی از کارهای متداول در هر یک‬ ‫از این جشنواره هاست‪ ،‬اما مســئوالن برگزاری‬ ‫جشنواره کرامه دســت به ابتکاری جالب زدند‪.‬‬ ‫انها با نهایت دقت و ظرافت‪ ،‬فرش قرمز خود را‬ ‫در میان ویرانه های غزه انداختند تا به همه نشان ‬ ‫دهند غزه با وجود تمام این ویرانی ها‪ ،‬همچنان‬ ‫زنده و سرحال نفس می کشد‪ .‬این فرش قرمز در‬ ‫واقع روی ویرانه هایی افتاد که تابستان گذشته‬ ‫خون کودکان و زنان غزه انجا را قرمز کرده بود‪.‬‬ ‫درســت اســت که هشــت ماه از حمالت‬ ‫وحشیانه رژیم صهیونیســتی به غزه می گذرد‪ ،‬اما هنوز این‬ ‫شهر پر است از نشانه های ان روزهای تلخ‪ .‬منطقه شجاعیه‬ ‫شهر غزه هنوز بازســازی نشده‪ ،‬اما ســازمان دهندگان این‬ ‫جشنواره از میان ویرانه ها با بولدوزر رد شدند‪ ،‬کابل های برق‬ ‫بزرگی را وارد کردند و با خطر سالح های احتمالی منفجرنشده‬ ‫باقی مانده از تنش های ماه های جوالی تا اگوســت روبه رو‬ ‫شــدند‪ .‬هدف برگزارکنندگان این جشــنواره سینمایی توجه‬ ‫دادن جامعه جهانی به رنج مردم ساکن در باریکه محاصره‬ ‫شــده غزه بود‪ .‬انهــا باالخــره فرش قرمز مراســم افتتاحیه‬ ‫فستیوال فیلم کرمه غزه را بین ســاختمان های ویران شده‬ ‫شجاعیه پهن کردند‪ .‬خلیل المزین یکی از سازمان دهندگان‬ ‫این جشنواره می گوید‪ ،‬انها از عاصم ال هیلو که خانه و ‪۱۱‬‬ ‫برادر خود را در شجاعیه از دســت داده بود درخواست کرده‬ ‫بودند در مراسم افتتاحیه سخنرانی کند‪ ،‬اما او در لحظه اخر‬ ‫بیش از حد تحت تاثیر قرار گرفت و نتوانست صحبت کند‪.‬‬ ‫سازمان دهندگان می گویند هزاران شهروند فلسطینی‬ ‫از سراســر نوار غزه در این مراســم سه روزه شــرکت کردند‪.‬‬ ‫ســینمای اصلی نمایش دهنده فیلم در این جشنواره سینما‬ ‫«الالجئه» بــود‪ ،‬ســینما «پناهنده»‪ .‬ســینما پناهنده یک‬ ‫سینمای روباز است‪ .‬سینمایی رو باز‪ ،‬روی خرابه های محله‬ ‫شجاعیه در غزه‪.‬‬ ‫این فســتیوال توســط کمپانی تهیه الما فیلم از غزه‬ ‫ترتیب داده شــد و بیش از ‪ ۲۰‬فیلم داســتانی و مستند را به‬ ‫محمد (ص)‪ ،‬فیلم افتتاحیه جشنواره مونترال‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫می کنیم‪ ».‬فیلم محمد(ص) اولین بخش از ســه گانه ای‬ ‫است که مجید مجیدی قرار اســت درباره پیامبر(ص) روی‬ ‫پرده سینماها ببرد‪.‬‬ ‫مخاطب در سری اول ان شاهد وقایعی است که پیش‬ ‫از تولد پیامبر اســام را در بر می گیرد؛ لشکرکشی ابرهه به‬ ‫مکه و حمله پرندگان به سپاه او یکی از بخش های فیلم است‬ ‫که جلوه های تصویری مورد نیاز برای بازســازی ان فرا تر از‬ ‫استاندارد های موجود در سینمای ایران است‪ .‬سیر روایت‬ ‫فیلم سپس به دوران جاهلیت و به هنگام تولد اخرین پیامبر‬ ‫خدا حضرت محمد(ص) می رســد و در ‪ 12‬ســالگی ایشان‬ ‫در اولین سفر به همراه عمویشان‪ ،‬ابوطالب‪ ،‬به شام پس از‬ ‫رسیدن به صومعه بحیرا به پایان می رسد‪.‬‬ ‫«بحیرا» راهبی مسیحی است که درباره ظهور اخرین‬ ‫پیامبر به ابوطالب بشــارت می دهد‪ .‬فیلم «محمد (ص)»‬ ‫با داستان تحریم مســلمانان در شــعب ابوطالب و حمایت‬ ‫حضرت حمزه اغاز می شود و با تالوت سوره فیل فالشبک‬ ‫زده و قضیه سپاه ابرهه را به نمایش می گذارد و از به دنیا امدن‬ ‫محمد(ص) تا جوانی موقعیت هایی را روایت می کند‪.‬‬ ‫در پایان با بازگشــت به قضیه شــعب و وحــی پیامبر‬ ‫به عهدنامه موریانه خورده تمام می شــود‪ .‬مبنــای فیلم بر‬ ‫نمایش مهربانی پیامبر در زمان کودکی اســتوار است و در‬ ‫این بین حرف مهم دیگری نیز گفته می شود؛ اینکه پیامبر‬ ‫رحمت للعالمین اســت و موید دین مســیح و یهــود و بیان‬ ‫نشانه های منجی عالم در زمان تولد پیامبر از کتاب تورات و‬ ‫انجیل موید این مطلب در فیلم است‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫پس از اکران خصوصی فیلم محمد (ص) در جشنواره‬ ‫فجر‪ ،‬انتظار فراوانی برای اعالم زمــان اکران عمومی این‬ ‫فیلم وجود دارد‪ ،‬انتظاری که به نظر می رسد در شهریور ماه‬ ‫امســال به پایان برســد و این فیلم روی پرده سینماها برود‪.‬‬ ‫حضور مدیر این پروژه بین المللی در فرانســه و در جشنواره‬ ‫کن‪ ،‬گمانه زنی هایی را در مورد نمایــش این فیلم در کن بر‬ ‫ســرزبان ها انداخته بود اما تشــکری در گفت وگو با تسنیم‪،‬‬ ‫فیلم محمد(ص) را فیلم افتتاحیه جشنواره مونترال کانادا‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫رضــا تشــکری‪ ،‬مدیــر بین الملل پــروژه ســینمایی‬ ‫محمد(ص) در پاســخ به اینکه چرا تبلیغات مناســب فیلم‬ ‫محمد(ص) در غرفه هــای بازار فیلم کن صــورت نگرفته‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬به دلیل اینکه فیلم محمد(ص) در افتتاحیه‬ ‫جشــنواره مونترال حضور دارد می بایست در مورد حضور در‬ ‫بازار فیلم کن و تبلیغاتی که در مورد این فیلم می شد گزینشی‬ ‫برخورد می کردیم‪ .‬به هر حــال اغاز پخش جهانی این فیلم‬ ‫بنا به درخواست دبیر جشنواره مونترال در روز افتتاحیه این‬ ‫جشــنواره خواهد بود و برای همین نمایش بازاری هم برای‬ ‫این فیلم نداشتیم‪ .‬تالش داریم که محتاط عمل کنیم تا فضا‬ ‫برای جشنواره مونترال حفظ شود‪ .‬فیلم محمد(ص) را هنوز‬ ‫کسی ندیده است اما با اندک تبلیغی که در نشریه اسکرین‬ ‫در جشنواره فیلم کن شده‪ ،‬تقاضا برای پخش بین الملل فیلم‬ ‫افزایش یافته است‪.‬‬ ‫او در پاســخ به اینکه چــرا این فیلــم در بخش رقابتی‬ ‫جشــنواره فیلم کن حضور نداشــت‪ ،‬این گونه پاســخ داد‪:‬‬ ‫«با توجه به فضایی که جشــنواره فیلم کن در انتخاب های‬ ‫فیلم هایش دارد‪ ،‬نسبت به حضور این فیلم در جشنواره‪ ،‬زیاد‬ ‫خوشبین نبودیم‪ .‬به هر حال مجیدی تنها کارگردان دنیا است‬ ‫که سه بار جایزه گرند پری جشنواره مونترال را گرفته است و‬ ‫فکر کردیم می تواند اتفاق خوبی باشد که شروع نمایش این‬ ‫فیلم هم از امریکای شمالی باشد‪».‬‬ ‫او در مورد ایــن موضوع که حضــور فیزیکی حضرت‬ ‫رســول در این فیلم ممکن اســت در برخی از کشــورهای‬ ‫مســلمان ایجــاد حساســیت کنــد‪ ،‬گفــت‪« :‬اینهــا همه‬ ‫پیش داوری‪‎‬های ناصحیحی است که در مورد این فیلم شده‬ ‫است‪ .‬مجیدی هم بارها اعالم کرده بود که هیچ حساسیتی‬ ‫نباید در این مورد وجود داشته باشد‪».‬‬ ‫تشکری در مورد نمایش داخلی این فیلم گفت‪« :‬فیلم‬ ‫محمد(ص) در شــهریور ماه امســال اکران داخلی اش را‬ ‫شــروع می کند و همه چیز در روز ‪ 27‬اگوســت [‪ 5‬شــهریور‬ ‫‪ ]1394‬و پس از اکــران افتتاحیــه این فیلم در جشــنواره‬ ‫مونترال‪ ،‬شــروع می شــود‪ .‬در مورد اکران بین المللی فیلم‬ ‫محمد(ص) هنوز هیچ چیزی قطعی نیست و بعد از اینکه به‬ ‫تفاهم الزم در این مورد برســیم اکران جهانی فیلم را شروع‬ ‫نمایش گذاشت‪ .‬در این جشنواره فیلم های کوتاه و بلند درباره‬ ‫مسائل مربوط به حقوق بشر و رنج فلسطینی ها از حمالت گاه‬ ‫و بیگاه اسرائیل به باریکه غزه و محاصره این منطقه به مدت‬ ‫بیش از هفت سال نمایش داده شد‪.‬‬ ‫المزین که یک فیلمساز ‪ ۵۰‬ساله اهل شهر غزه و یکی‬ ‫از کارگردانان کمپانــی الما فیلم اســت‪ ،‬می گوید رویایش‬ ‫افتتاح یک سینما در غزه است‪.‬‬ ‫المزین می گوید‪« :‬هر کدام از فیلم ها به نوعی درباره‬ ‫حقوق انسانی بودند و به مردم غزه نشان دادند کسان دیگری‬ ‫هم در سراسر جهان هستند که مانند انها زجر می کشند‪».‬‬ ‫اخرین سینمای این شهر طی حمله رژیم صهیونیستی‬ ‫به نواز غزه در اواخر دهه ‪ ۱۹۸۰‬بســته شده بود‬ ‫اما این فیلمساز می خواســت به هر طریقی که‬ ‫می تواند فیلم های مختلــف را وارد غزه کند به‬ ‫همین دلیل با فستیوال فیلم کرمه اردن تماس‬ ‫گرفت و درباره برگزاری یک مراسم هم زمان در‬ ‫نوار غزه صحبت کرد‪.‬با کمــک انها و همچنین‬ ‫گروه های دیگر از جمله بنیــاد «فیلم هایی که‬ ‫اهمیت دارند» متعلق به سازمان عفو بین الملل‪،‬‬ ‫انها توانستند اولین فستیوال فیلم غزه از زمان‬ ‫جنگ سال ‪ ۲۰۱۴‬تا به حال را برگزار کنند‪ .‬دفتر‬ ‫ی ارشیو فیلم او طی درگیری های‬ ‫المزین و تمام ‬ ‫هفت هفته ای اسرائیل علیه فلسطین نابود شده‬ ‫بودند‪ .‬شماری از خونین ترین روزهای جنگ در‬ ‫شجاعیه رخ داد‪ .‬سربازان و تانک های اسرائیلی‬ ‫روز بیســتم ماه جوالی وارد این منطقه شــدند‪.‬‬ ‫نبردی سخت باعث مرگ بیش از ‪ ۲۲۰۰‬فلسطینی شد‪.‬‬ ‫هزاران خانه و تجارت های مختلــف در نوار غزه هنوز‬ ‫هم در ویرانی به ســر می برند و حدود ‪ ۱۰۰‬هزار فلســطینی‬ ‫خانه های خود را از دست داده اند‪ .‬المزین می گوید‪« :‬مردم‬ ‫شــجاعیه هنوز هم خانه ندارند و این فســتیوال پیغامی به‬ ‫همه است تا انها را به عنوان انســان ببینند‪ .‬می خواهم این‬ ‫فستیوال پیغامی را به تمام دنیا بفرستد که مردم غزه سزاوار‬ ‫زندگی و عاشق زندگی و صلح هستند‪».‬‬ ‫‪77‬‬ ‫از سری‪ - B‬تا برلین‬ ‫فرازونشیبیوونتوسدرهشتسالگذشته‬ ‫پس از یک نبرد سخت و سنگین مقابل مدافع عنوان‬ ‫قهرمانی‪ ،‬رئال مادرید‪ ،‬حاال بانوی پیر تورین تنها یک بازی‬ ‫تا رســیدن به قهرمانی فاصله دارد‪ .‬یک قهرمانی عجیب و‬ ‫حیرت برانگیز !چراکه وقتی بازی هــای مرحله حذفی اغاز‬ ‫شد و یوونتوس مقابل موناکو قرار گرفت‪ ،‬با ان نحوه صعود‬ ‫کســی گمان نمی کرد بتوانــد قدمی از مرحلــه نیمه نهایی‬ ‫پیشــتر برود اما هنوز انها در مســیر قرار دارنــد و در این راه‬ ‫غول های فوتبال اروپا را از پیــش رو بر می دارند و همچنان‬ ‫در پیش دارند‪.‬‬ ‫اینها باعث شــده تا از یوونتوس یک تیم مشکوک در‬ ‫ذهن خود بسازیم‪ .‬مشکوک از ان جهت که توانایی این تیم‬ ‫برای رقابت قابل تشخیص نیست‪ .‬اتفاقی که شاید اگر در‬ ‫اواخر دهــه ‪ 90‬میالدی رخ می داد‪ ،‬به انــدازه وقوعش در‬ ‫ســال ‪ 2015‬تعجب برانگیز نبود‪ .‬اما این همان باشگاهی‬ ‫اســت که از اخریــن حضــورش در رده ممتــاز رقابت های‬ ‫باشگاهی اروپا‪ ،‬هنوز ناشناخته است‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫سقوط تا قهرمانی‬ ‫پس از شکســت در ضربات پنالتــی مقابل میالن در‬ ‫فینال لیگ قهرمانان ســال ‪ ،2003‬یوونتوس دو قهرمانی ‬ ‫در کالچو را از دســت داد و به سری ‪ B‬ســقوط کرد‪ .‬انها که‬ ‫به عنوان مظنون اصلی فساد کالچوپلی معرفی شده بودند‬ ‫اینگونه مجازات شدند و به یک دسته پایین تر تنزل کردند‪.‬‬ ‫این تیم در همان سال نخست با رسیدن به رده دوم‪ ،‬باردیگر‬ ‫به سری ‪ A‬بازگشت‪.‬‬ ‫با این حال اتفاق ناراحت کننده برای باشگاه این بود که‬ ‫بسیاری از بازیکنان پا به ســن گذاشته تیم مانند پاول ندود‬ ‫و الساندرو دلپیرو‪ ،‬دیگر نتوانســتند برای یوونتوس همان‬ ‫بازیکن سابق باشند و یووه در بازگشت به سطح اول فوتبال‬ ‫ایتالیا‪ ،‬چند فصلی را به همین دلیل بدون جام پشــت ســر‬ ‫گذاشت‪ .‬اگرچه همه این اتفاقات خیلی سریع برای یووه رخ‬ ‫داد اما این تیم برای انکه بتواند باردیگر قدرتی که از دست‬ ‫داده را بیابد‪ ،‬نیاز به تغییراتی جدی داشت‪.‬‬ ‫با وجود اینکه باشــگاه در تابستان سال ‪ 2010‬از نظر‬ ‫ســاختار مدیریتی و امکانات دچار تحول گســترده ای شد‬ ‫اما تیم فوتبال ان برای دومین ســال پیاپی فصل را با قرار‬ ‫گرفتن در رده هفتم به پایان برد‪ .‬در ان زمان کمتر کســی‬ ‫می توانست موقعیتی که اکنون تورینی ها در ان قرار دارند‬ ‫را پیش بینــی کند‪ .‬انتونیــو کونته در بهتریــن زمان ممکن‬ ‫به عنوان ســرمربی تیم انتخاب شــد‪ .‬حضور او نــه تنها با‬ ‫گشایش ورزشگاه جدید یوونتوس همراه شد بلکه او توانست‬ ‫بازیکنانی کلیدی چون لئوناردو بونوچی‪ ،‬کلودیو مارکیسیو‬ ‫و جیورجیو کیه لینی را به تیم اضافه کند؛ بازیکنانی که برای‬ ‫رقابت قهرمانی امــاده بودند و در کنار انــدره ا پیرلو و ارتورو‬ ‫ویدال کیفیت باالیی به خط میانــی این تیم تزریق کردند‪.‬‬ ‫در عین حال هیچ باشــگاهی در فوتبال اروپا نتوانست انها‬ ‫را از مسیرشــان منحرف و خســته کند و انها به باهم بودن‬ ‫تا رســیدن به اولین عنوان قهرمانی ایتالیا در دوران جدید‬ ‫یوونتوس ادامه دادند‪.‬‬ ‫دوران تازه‬ ‫به دنبال اولین قهرمانــی‪ ،‬دو قهرمانــی دیگر هم به‬ ‫کارنامه افتخــارات یووه افزوده شــد و تیمی که همیشــه‬ ‫بهترین بازی های فوتبال را در کشــور چکمه ای به نمایش‬ ‫می گذاشت‪ ،‬با خرید بازیکنانی چون فرناندو یورنته‪ ،‬پاتریس‬ ‫اورا و پل پوگبــا قدرت بیشــتری پیدا کرد‪ .‬امــا باید اذعان‬ ‫داشــت که هیچ یک از انها نتوانستند به اندازه کارلوس توز‬ ‫تاثیرگذاری داشته باشند‪ .‬او که در دو فصل گذشته عنوان‬ ‫اقای گلی لیگ را کســب کرده و هر زمانــی که وارد میدان‬ ‫شده‪ ،‬یک نیروی غیرقابل انکار برای تیمش بوده‪ ،‬پیراهن‬ ‫شماره دهی را بر تن دارد که روزی بر تن دلپیرو بوده بنابراین‬ ‫بایــد کیفیتی در حــد و اندازه او می داشــت تا مــورد اقبال‬ ‫تورینی ها قرار می گرفت‪.‬‬ ‫ایــن در حالی اســت کــه هیچ یــک از مشــکالت و‬ ‫دردســرهایی کــه در زندگی ورزشــی این ســتاره ارژانتینی‬ ‫به اســانی به قوع می پیوســت‪ ،‬هنوز رخ نداده است‪ .‬این‬ ‫بازیکن باهوش کــه هیچ گاه به اندازه اســتعدادش و انچه ‬ ‫استحقاقش را داشت‪ ،‬مورد ستایش قرار نگرفت‪ ،‬به جای‬ ‫انکــه توانایی هایش را افزایــش دهد‪ ،‬تصمیــم گرفت به‬ ‫انــدازه ای کار کند که حتی توانایی هایش را تحت الشــعاع‬ ‫قرار دهد و او را به خاطر سختکوشی اش در یووه بشناسند نه‬ ‫توانمندی هایی که از انها استفاده ای نمی کند‪ .‬او در فصلی‬ ‫وارد یوونتوس شد که این تیم در همان مرحله گروهی لیگ‬ ‫قهرمانان حذف شد اما در لیگ با کسب ‪ 102‬امتیاز‪ ،‬ضمن‬ ‫قهرمانی رکوردی تازه از خود بر جای گذاشت‪ .‬در ان فصل‬ ‫ یوونتوس از نظر اقتصادی انچنان قدرت نداشت که با رقبای‬ ‫قدرتمند اروپایی اش رقابت کند‪ ،‬برای همین کونته با کنایه‬ ‫درباره شــرایط بیانکونری می گفت «شما نمی توانید وقتی‬ ‫در کیف پولتــان ‪ 10‬یورو دارید‪ ،‬در رســتورانی غذا بخورید‬ ‫که غذاهایش ‪100‬یورو است ‪ ».‬کونته در این تیم عملکرد‬ ‫فوق العاده ای داشــت؛ عملکردی که اثر ان در نتایج این‬ ‫فصل هم متبلور شد و برخی می گویند چیزهایی که سرمربی‬ ‫سابق یوونتوس به بازیکنانش می گفت‪ ،‬هنوز در گوش انها‬ ‫مانند یک الهام می پیچد‪.‬‬ ‫از کونته تا الگری‬ ‫پس از تصمیــم عجیب میــان برای اخــراج مکس‬ ‫الگری‪ ،‬او تنهــا چند روز بعــد به عنوان ســرمربی یوونتوس‬ ‫انتخابشد‪«.‬بپهماروتا»مدیر باشگاهیوونتوسوهمکارانش‬ ‫مطمئن بودند که سرمربی اسبق لیو رنو گزینه درستی برای قرار‬ ‫گرفتن روی نیمکت یوونتوس است‪ .‬او پیش از ورود به باشگاه‬ ‫همه جوانب این تصمیم را درنظر گرفته بود و می دانست که‬ ‫برای موفقیت باشگاه باید چه کارهایی انجام دهد‪ .‬او برخی از‬ ‫تاکتیک های مورد استفاده در میالن را در تیم جدیدش هم‬ ‫به کار برد کــه حاصل ان نتایج فوق العاده ای بود که کســب‬ ‫شد‪ .‬او سیستم سخت و دفاعی ‪ 3-5-2‬را که در دوران کونته‬ ‫برای یوونتوس تعریف شده بود‪ ،‬گسترش داد و طبق تعریف‬ ‫خودش به سیســتم ‪ 3-3-4‬تغییر داد ؛ سیســتمی که به یووه‬ ‫اجازه می دهد در خط حمله ازادی بیشــتری داشــته باشــد‪.‬‬ ‫در راه اجرای این سیســتم‪ ،‬الوارو موراتا و روبرتو پریرا هم به‬ ‫ترکیب تیم اضافه شدند و درخشــیدند‪ .‬انها کنار توس که در‬ ‫‪ 93‬بازی ‪ 50‬گل بــرای بیانکونری به ثمر رســانده‪ ،‬همکاری‬ ‫قابل توجه تری انجام دادند‪ .‬انها در دفاع هم شکست ناپذیرتر‬ ‫شــدند‪ .‬این را می توان بیشــتر زمانــی درک کرد کــه بدانیم‬ ‫پنالتی رونالدو در بازی برگشت‪ ،‬هفتمین گلی بود که در تمام‬ ‫بازی های لیگ قهرمانان از دروازه بوفون عبور کرده است‪ .‬با‬ ‫این حال قدرت اصلی این تیم در خط میانی است‪ .‬جایی که‬ ‫بازیکنانی چون پیرلو‪ ،‬ویدال‪ ،‬پوگبا و مارکیسیو هم کار پوشش‬ ‫خط دفاعی را انجام می دهند و هم با سرعتی باال در کارهای‬ ‫ی مشــارکت می کنند‪ .‬انتقال بازی میان خط دفاعی و‬ ‫هجوم ‬ ‫حمله با سرعت زیادی رخ می دهد؛ چیزی که باعث گیج شدن‬ ‫تیم حریف می شود‪ .‬پس از ورود الگری هواداران ابتدا نسبت‬ ‫به او جبهه گیری داشتند اما الگری ارام ارام دل انها را به دست‬ ‫اورد‪ .‬کیه لینی پس از بازی بــا دورتموند درباره الگری گفت‪:‬‬ ‫«در دو ماه اول پس از تعویض مربی‪ ،‬تمام تالش این بود که‬ ‫ثابت کنیم هنوز بهترین هستیم‪ .‬ما از کونته متشکر هستیم و‬ ‫کارهایی که او برای تیم انجام داد را فراموش نمی کنیم اما باید‬ ‫بههمهثابتکنیمکهبزرگیتیممافراترازنامهرمربیاست‪».‬‬ ‫انها این بزرگی را با صعود به فینال کوپا ایتالیا و کسب چهارمین‬ ‫قهرمانی پیاپی در کالچو به اثبات رساندند‪ .‬حاال انها یک قدم‬ ‫تا رسیدن به سه گانه فاصله دارند و این یک قدم را باید با عبور‬ ‫از سد مسی و یارانش طی کنند‪.‬‬ ‫منبع‪:‬ایندیپندنت‬ ‫به بلندای ان ردا‬ ‫فنونشاعری‬ ‫زوایای مراحل سرودن شعر‬ ‫«فنون شــاعری» نام کتابی اســت که زوایای مراحل سرودن شــعر را از نگاه شمس‬ ‫لنگرودی بررسی می کند‪ .‬این کتاب حاصل گفت وگوهای پوریا گل محمدی با محمد شمس‬ ‫لنگرودی به عنوان یک شاعر بنام و مولف مجموعه «تاریخ تحلیلی شعر نو» است که در ان‪،‬‬ ‫طی یک پرسش و پاسخ طوالنی‪ ،‬عالوه بر تکنیک های به کار گرفته توسط این شاعر معاصر‪،‬‬ ‫نگاه او در زمینه مباحث فکری در حوزه شعر نیز بررسی و بعضا کنکاش شده است‪.‬‬ ‫در این کتاب‪ ،‬گل محمدی پس از انکه در سه فصل مختصر توضیح داده که چرا شمس‬ ‫لنگرودی و با چه نگاه و پیشینه ای برای این بحث انتخاب شده‪ ،‬در پرسش اول اورده است‪:‬‬ ‫تو گوی ما روی موضوعی خاص و یک ُبعدی باشــد‪ .‬از هر دری گفت وگو‬ ‫«قرار نیســت گف ‬ ‫می کنیم‪ ،‬با این هدف که برسیم به تعریف یا نگاه شمس لنگرودی درباره شعر‪ ،‬شاعر‪ ،‬هویت‬ ‫و شاعر‪ ،‬شاعر روشنفکر‪ ،‬کار شاعر‪ ،‬سیاست و شاعر‪ ،‬چگونه سرودن شعر‪ ،‬مراحل خلق شعر‪،‬‬ ‫عناصر شعری و مسائل یا اصطالحاتی که شاعر و شعر به گونه ای با ان درگیر هستند‪ .‬احتماال‬ ‫شــمس هم مانند دیگران ‪ ،‬با یک تعریف از دیگران که در ذهن داشته شروع کرده است‪ ،‬ما‬ ‫ت که پس از سال ها‬ ‫ان را می شنویم اما‪ ،‬هدف ما رسیدن به تعریف و برداشت خود شمس اس ‬ ‫به ان رسیده و بیشتر به ان توجه دارد‪ .‬مثال تعریف خود شمس از شعر چیست؟ اصال شمس‬ ‫لنگرودی کیست؟ منظورم تاریخ تولد یا زندگی نیست! شما‪ ،‬هم شعر سروده اید‪ ،‬هم تحقیق‬ ‫ادبی و هم رمان نوشته اید ‪ .‬می خواهم بدانم از نظر خود شما شمسی که روبه روی من نشسته‬ ‫شاعر است‪ ،‬محقق است یا رمان نویس؟»‬ ‫مامون راوی کرامات امام رضا(ع)‬ ‫کتاب «به بلندای ان ردا» اثر سید علی شجاعی در قالب یک اثر مکتوب داستانی که‬ ‫به تازگی منتشر شده است‪ ،‬از چند منظر اثری درخور اعتناست که در ژانر ادبی مرتبط با خود‬ ‫می تواند اتفاقی تازه به شمار امده و منشا اتفاقاتی تازه در خلق داستان تاریخی و دینی باشد‪.‬‬ ‫این اثر داستانی از نخستین سطرهای خود با روایت صحبت و موانست مامون‪ ،‬خلیفه‬ ‫عباسی و معشوقه اش اغاز می شود‪ .‬معشوقه که در بستر بیماری است و مامون را وادار می کند‬ ‫تا درباره اشتباهاتش از زمان اغاز والیت عهدی تا شهادت امام رضا (ع)‪ ،‬به او توضیح دهد و‬ ‫توجیهات مامون در کنار سوال و جواب های معشوقه اســت که در ادامه برای مخاطب این‬ ‫اثر محکمه ای را می گشاید که در ان مامون در مقابل وجدان بیدار جامعه مخاطب داستان‬ ‫به محاکمه کشیده می شود‪.‬از سوی دیگر بر خالف تصور مخاطب این کتاب برای نخستین‬ ‫بار از زاویه شقی ترین مرد زیسته در دوران زندگی امام رضا (ع) به شرح زندگی و کرامات وی‬ ‫می پردازد و همین مساله روایت داستانی این کتاب را بسیار خواندنی تر از اثار مشابهی کرده‬ ‫است که در صدد شرح زندگی امام رضا (ع) برامده اند‪.‬‬ ‫از همین زاویه متن این کتاب انباشته از فالش بک های اســت که در دل روایت های‬ ‫داستانی این کتاب به زیبایی مخاطب را با سیر تاریخی زندگی امام رضا (ع) و فراز و فرودهایش‬ ‫اشنا می کند‪ .‬نویسنده در این راه با تغییر زاویه دید خود توانسته با هنرمندی تمام و با استفاده‬ ‫از مستندات تاریخی متعدد‪ ،‬داســتانی رئال و البته جزئی نگر و بسیار کامل از شرح زندگانی‬ ‫امام هشتم را بازگو کند‪.‬‬ ‫بادیگارد‬ ‫اخرین اخبار از فیلم جدید ابراهیم حاتمی کیا‬ ‫وقتی نام ابراهیم حاتمی کیا به عنوان کارگردان یک کار‬ ‫جدید معرفی می شود‪ ،‬ناخوداگاه حس کنجکاوی این سوال‬ ‫را مطرح می کند که موضــوع این فیلم چه می تواند باشــد؟‬ ‫تجربه موفق در فیلم هایی نظیر اژانس شیشه ای‪ ،‬موج مرده‬ ‫و به نام پدر باعث می شــود که وقتی نام پرویز پرستویی به نام‬ ‫بازیگر نقــش اول این فیلم مطرح می شــود‪ ،‬این کنجکاوی‬ ‫افزون شــود‪ .‬البته به این دو نام‪ ،‬باید «مریال زارعی» را هم‬ ‫اضافه کرد‪ .‬نامی که پــس از درخشــش در فیلم هایی نظیر‬ ‫«چ» و «شیار ‪ »143‬توانســته به جایگاهی قابل اعتنا در ژانر‬ ‫فیلم هایی که حاتمی کیا کارگردان شاخص ان است برسد‪ .‬او‬ ‫پس از بازی در فیلم های «دعوت»‪« ،‬گزارش یک جشن» و‬ ‫«چ» برای سومین بار جلوی دوربین حاتمی کیا می رود‪ .‬این‬ ‫ســه نام در فیلمی به نام بادیگارد جمع می شوند‪ ،‬فیلمی که با‬ ‫انتشار خبر شروع پیش تولید ان گمانه زنی ها در مورد مضمون‬ ‫و محتوای ان شروع شد‪.‬‬ ‫اخرین گمانه زنی ها در مورد این فیلم ان است که فیلم‬ ‫اخیر حاتمی کیا مضمونی اجتماعی دارد که در فضای شهری‬ ‫می گذرد‪ .‬همانگونه که از نام فیلم «بادیگارد» پیداست این‬ ‫فیلم درباره محافظ شــخصی است؛ این محافظ شخصی در‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫پشت صحنه‬ ‫بنغازی از نگاه‬ ‫نیوزویک‬ ‫بخشی از داســتان از جان یکی از شخصیت های مهم نظام‬ ‫محافظــت می کند اما در جایــی و براســاس حوادثی متوجه‬ ‫می شــود که او بیش از انکه به فکر نظام باشد‪ ،‬به فکر منافع‬ ‫شخصی است‪ .‬محافظ دچار تشــکیک می شود و همین امر‬ ‫باعث می شــود که محافظت از ان فرد را کنــار بگذارد‪ .‬اما به‬ ‫دلیل خدمات و خلوصی که در وی وجود دارد او را به محافظت‬ ‫از فرد دیگری می گمارند که یکی از فعاالن هســته ای کشور‬ ‫است‪ .‬نقش بادیگارد فیلم را پرســتویی بازی می کند و مریال‬ ‫زارعی در نقش همســر او در این فیلم جلوی دوربین می رود‪.‬‬ ‫تنها همکاری مشــترک پرســتویی و زارعی به فیلم «خرس»‬ ‫بر می گردد که هنوز اکران عمومی نشده است‪.‬‬ ‫فیلم در فضایی شــهری می گذرد و نزدیک به کارهایی‬ ‫بحران‬ ‫اقتصادی و‬ ‫اکونومیست‬ ‫چون «به نام پدر» یا «اژانس شیشه ای» است‪ .‬به لحاظ تولید‬ ‫نسبت به کار قبلی فیلمســاز‪ ،‬یعنی «چ» کار سخت و طاقت‬ ‫فرسایی نیســت‪ .‬پیش تولید فیلم اغاز شده و فیلمنامه جهت‬ ‫دریافت پروانه ساخت به اداره کل نظارت و ارزشیابی ارائه شد‬ ‫و مجوز ساخت گرفت‪.‬‬ ‫پرویز پرستویی و مریال زارعی دو بازیگر انتخابی این اثر‬ ‫هستند که پرستویی ششمین و زارعی سومین همکاری خود‬ ‫را با حاتمی کیا تجربه می کنند‪ ،‬همچنیــن بابک حمیدیان و‬ ‫فرهاد اصالنی هم از جمله گزینه های بازی در جدیدترین اثر‬ ‫ابراهیم حاتمی کیا هستند‪ .‬بعد از ساخت فیلم «روباه» توسط‬ ‫ی است که با موضوع‬ ‫بهروز افخمی‪« ،‬بادیگارد» دومین فیلم ‬ ‫ترور دانشمندان هسته ای ساخته می شود‪.‬‬ ‫قصه حیوانات‬ ‫ازمایشگاهی‬ ‫روی جلد تایم‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫کسبنشاناستانداردبین المللی(پی سی سی)‬ ‫و مدیریت برتر بانکداری توسط بانک انصار‬ ‫دومیــن همایــش باینکس(بانــک‪ ،‬بیمــه‪ ،‬بورس)‬ ‫کشــور با هــدف ارزیابی و تقدیر از شــرکت ها‪ ،‬موسســات‬ ‫دولتی و خصوصی تاثیرگــذار در اقتصاد کشــور و فعال در‬ ‫حوزه های بانک‪ ،‬بیمه‪ ،‬بورس و مبادالت ارزی‪ ،‬روز دوشنبه‬ ‫‪ 28‬اردیبهشــت ماه‪ ،‬با حضور جمعی از مدیــران بنگاه های‬ ‫اقتصادی و همچنین مسئوالن حوزه اقتصادی کشور در مرکز‬ ‫همایش های بین المللی صداو ســیمای جمهوری اسالمی‬ ‫ایران برگزار شد و نظر به پویایی‪ ،‬رشد و تعالی صورت گرفته‬ ‫از سوی بانک انصار در بخش «انتخاب نخست مشتریان در‬ ‫صنعت بانکداری» و تالش های دکتر ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫در بخش «مدیریــت برتر بانکــداری»‪ ،‬به ایــن بانک لوح‬ ‫سپاس‪ ،‬نشان استاندارد بین المللی(‪ )PCC‬از کشور کانادا‬ ‫و نشان زرین اهدا شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‪ ،‬در مراسم ویژه‬ ‫این همایش که روز دوشنبه به منظور اهدای جوایز از سوی‬ ‫اجالس متخصصان باینکس برگزار شــد‪ ،‬مقاماتی از نهاد‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬وزارت امور اقتصادی و دارایی‪ ،‬بانک ها‪،‬‬ ‫موسســات بیمه و بورس‪ ،‬رســانه ملی و دیگر سازمان های‬ ‫مدعــو شــرکت داشــتند و در ان‪ ،‬از بانک انصار بــه خاطر‬ ‫انچه «توســعه و بالندگی افزون تر در گستره بیکران دانش‬ ‫مدیریت» نامیده شده است‪ ،‬تقدیر به عمل امد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابــی و تبلیغات بانک انصار‪،‬‬ ‫این همایش که بــر مبنای طرح مشــترک توســعه ملی در‬ ‫عملکرد بانک هــا‪ ،‬بیمه ها و فعــاالن بورس و بــا همکاری‬ ‫سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران‪،‬‬ ‫وزارت امور اقتصاد و دارایی‪ ،‬سازمان بورس و اوراق بهادار‬ ‫و دبیرخانه توسعه صنایع ملی ایران برگزار می شود‪ ،‬محملی‬ ‫حرفه ای و تخصصی است که در ان موسسات و سازمان های‬ ‫دولتی و خصوصی با ارائه مســتندات قابل قبول و عملکرد‬ ‫موفق براساس شــاخص های بین المللی ارزیابی شده و به‬ ‫منظور تشویق دیگر سازمان ها‪ ،‬به ایجاد تحوالت مورد نیاز‬ ‫برای توسعه عمومی کشور مورد تقدیر قرار می گیرند‪.‬‬ ‫این گزارش می افزایــد که مرکز تحقیقــات و ارزیابی‬ ‫دبیرخانه توسعه صنایع ملی ایران‪ ،‬اهدای نشان زرین‪ ،‬لوح‬ ‫سپاس و ضمانتنامه بین المللی ‪ PCC‬به این بانک را براساس‬ ‫مطالعات و ارزیابی های صورت گرفته از سوی کارشناسان‬ ‫مجرب ســازمان ســرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و‬ ‫فنی ایران‪ ،‬وزارت امور اقتصادی و دارایی‪ ،‬سازمان بورس‬ ‫و اوراق بهادار و دبیرخانه یادشده به عنوان نمایندگان مورد‬ ‫تایید گروه بین المللی ‪ ،ICS‬نســبت به عملکرد بانک مذکور‬ ‫انجام داده و شاخص های گوناگونی در این خصوص مورد‬ ‫توجه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات همچنین حاکی‬ ‫از ان اســت که خالقیت و ابتکار‪ ،‬رشــد درون ســازمانی و‬ ‫از سوی اداره تحقیق و توسعه بانک انصار صورت گرفت‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫انتشار سومین شماره فصلنامه توسعه مدیریت‬ ‫پولی و بانکی‬ ‫ســومین شــماره فصلنامه توســعه مدیریــت پولی و‬ ‫بانکی بانــک انصار که از ســوی مرکز پژوهش هــای اداره‬ ‫تحقیق و توسعه این بانک تهیه می شود‪ ،‬منتشر و در اختیار‬ ‫ی و پژوهشــی پولــی و بانکی‬ ‫عالقه منــدان به مباحث علم ‬ ‫قرار گرفت‪.‬‬ ‫به گــزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‪ ،‬این شــماره‬ ‫شــامل شــش مقاله تحــت عناوین «بررســی ارتبــاط بین‬ ‫ریسک نقدینگی (معیار پوشــش تقاضا) و ریسک اعتباری‬ ‫بانک ها»‪« ،‬رابطــه بین تقاضای پــول و توزیــع درامد در‬ ‫اقتصاد ایران با اســتفاده از تحلیل موجک»‪« ،‬پیش بینی‬ ‫سود هر سهم با اســتفاده از رویکرد ماشــین بردار پشتیبان‬ ‫فازی (مطالعه موردی‪ :‬شرکت های پذیرفته شده در بورس‬ ‫اوراق بهــادار تهــران)»‪« ،‬رتبه بندی اعتباری مشــتریان‬ ‫بانک با اســتفاده از شــبکه عصبی با اتصــاالت جانبی»‪،‬‬ ‫«بهینه سازی سبد تســهیالت اعطایی موسســات مالی با‬ ‫اســتفاده از برنامه ریزی ریاضی و الگوریتم ژنتیک(مطالعه‬ ‫مــوردی بانک تجــارت)» و «اثــر پنهان ســازی مطالبات‬ ‫معوق بــر درامدهــای اتــی بانک(مطالعه مــوردی بانک‬ ‫صنعت و معدن)» اســت که نویســندگان انهــا محققان و‬ ‫استادان دانشــگاه های معتبر کشور هســتند‪ .‬این گزارش‬ ‫می افزاید که مدیرمســئول این نشــریه به صاحب امتیازی‬ ‫بانک انصار‪ ،‬دکتــر ایت الــه ابراهیمی مدیرعامــل بانک‪،‬‬ ‫سردبیر ان دکتر علی محمد احمدوند استاد گروه مهندسی‬ ‫صنایع دانشــگاه جامع امام حســین(ع)‪ ،‬قائم مقام سردبیر‬ ‫دکتر جلیل صفری رئیس اداره تحقیق و توسعه و مدیراجرایی‬ ‫ایمان غریب از کارشناســان بانک انصار است‪ .‬در گزارش‬ ‫برون ســازمانی در بخش ارائه خدمات نوین‪ ،‬جلب اعتماد‬ ‫مشتریان‪ ،‬افزایش سرعت عملیات بانکی‪ ،‬میزان تسهیالت‬ ‫و حمایت های مالی و اعتباری از موسسات کشور‪ ،‬افزایش‬ ‫سهم از بازار‪ ،‬توسعه کیفی شعب‪ ،‬بهبود دسترسی مشتریان‪،‬‬ ‫ارتقای ســطح دانش فنی و کاربــردی نیروی انســانی‪ ،‬به‬ ‫کارگیری متخصصان دانشگاهی در ارتقای مدیریت بانکی‪،‬‬ ‫کمک به رشد اشتغالزایی‪ ،‬توســعه الکترونیکی و سرانجام‬ ‫پیاده ســازی طرح پاســخگویی به مشــتریان درخصوص‬ ‫خدمات ‪ 24‬ســاعته‪ ،‬باعث کســب امتیــاز بانــک انصار و‬ ‫شایستگی دریافت جوایز مذکور شده است‪.‬‬ ‫برپایه این گزارش‪ ،‬گــروه ‪ ICS‬که مقــر اصلی ان در‬ ‫شــهر تورنتوی کاناداست و در کشــورهای اروپایی و المان‬ ‫نیز شــعبه دارد‪ ،‬دارای مجوز صــدور ضمانتنامه تخصصی‬ ‫در زمینه های مالی‪ ،‬خدماتی و تجاری اســت و درخصوص‬ ‫ارزیابی سامانه های مدیریت خالقانه کیفیت شهرت دارد‪.‬‬ ‫گروه مزبــور همچنیــن به خاطــر در اختیار داشــتن‬ ‫کارشناســان حرفه ای ماهر و با ســابقه که تجربه زیادی از‬ ‫فعالیت های بین المللی خود کسب کرده اند‪ ،‬در ارزیابی های‬ ‫مربوط به رعایت اســتانداردهای ایزو که وجهه بین المللی‬ ‫دارند‪ ،‬دارای پیشینه زیادی بوده و ارزیابی های انان شرکت ها‬ ‫و موسسات را قادر می ســازد تا بتوانند فرایندهای موردنیاز‬ ‫برای توسعه و پیشــرفت کسب و کارشــان را شناسایی و به‬ ‫مرحله اجرا بگذارند‪.‬در بخش دیگــری از گزارش اداره کل ‬ ‫بازاریابی و تبلیغات که به ترجمه متن انگلیســی ضمانتنامه‬ ‫گروه ‪ ICS‬خطاب به بانک انصار اختصاص یافته‪ ،‬چنین امده‬ ‫است که گروه مذکور با مطالعه گزارش های کارشناسان خود‬ ‫که حاوی مستندات گرداوری شده از بانک برای اعالم نظر‬ ‫درخصوص شاخص های ارزیابی صورت گرفته‪ ،‬این بانک را‬ ‫واجد شرایط دریافت این جوایز بین المللی می داند‪.‬‬ ‫درپایان گزارش این اداره کل به پیشینه شرکت بانک‬ ‫انصار در نخســتین همایش باینکس نیز اشــاره و قید شده‬ ‫که ســال گذشــته نیز بانک انصار به خاطر ارائه مستندات‬ ‫مرتبط با اجرایی کردن شاخص های حرفه ای این گروه در‬ ‫واحدهای ستادی و مدیریت شعب استان های خود‪ ،‬عنوان‬ ‫بانک پیشــرو‪ ،‬مبتکر و معتبر در ارائه خدمات بانکداری را با‬ ‫دریافت سه نشان و اســتاندارد بین المللی «تکنولوژی برتر‬ ‫و خوشــنام ترین نام تجاری در صنعت بانکداری»‪ ،‬نشــان‬ ‫طالیی «عملکرد خــوب مالــی(‪ »)GFP‬و نشــان طالیی‬ ‫«برترین ارائه دهنده خدمات الکترونیکی و اعتباری» به خود‬ ‫اختصاص داده بود‪.‬‬ ‫مذکور همچنین امده اســت کــه اعضــای هیات تحریریه‬ ‫این فصلنامه را دکتر فرهاد نیلی رئیس پژوهشــکده پولی و‬ ‫بانکی و مشاور رئیس کل بانک مرکزی‪ ،‬دکتر احمد مجتهد‪،‬‬ ‫دکتر مهــدی تقوی و دکتر فتح الله تاری اســتاد و دانشــیار‬ ‫دانشــگاه عالمه طباطبایــی‪ ،‬دکتــر عبدالله اقایی اســتاد‬ ‫دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی‪ ،‬دکتر سیدکمیل‬ ‫طیبی اســتاد دانشــگاه صنعتی اصفهــان‪ ،‬دکترحمیدرضا‬ ‫فرتوک زاده دانشــیار دانشــگاه صنعتی مالک اشــتر‪ ،‬دکتر‬ ‫محمد بازرگانــی‪ ،‬دکتر علیرضــا نادری خورشــیدی‪ ،‬دکتر‬ ‫امرالله سیف‪ ،‬دانشیاران دانشــگاه جامع امام حسین(ع)‪،‬‬ ‫دکتر علی حســن زاده دانشــیار پژوهشــکده پولی و بانکی‬ ‫بانک مرکزی و دکتر مهدی بشیری دانشیار دانشگاه شاهد‬ ‫تشکیل می دهند‪ .‬شــایان ذکر اســت که این فصلنامه در‬ ‫راستای ظرفیت ســازی نظری در صنعت بانکداری‪ ،‬ارتقای‬ ‫توانمنــدی تحلیلی در حــوزه مالی و تحقق راهبرد توســعه‬ ‫مدیریت پولی و بانکی در بانک انصار منتشر می شود و این‬ ‫بانک با همکاری استادان صاحب نام در حوزه مدیریت پولی‬ ‫و بانکی‪ ،‬قصد دارد سطح اگاهی های تخصصی و تحلیلی‬ ‫نیروی انسانی خود و عالقه مندان به این حوزه را ارتقا دهد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد‪:‬‬ ‫سهامداران بانک مهر اقتصاد پاسخ اعتماد خود را‬ ‫دریافتمی کنند‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد گفت‪« :‬تمامی ذی نفعان‬ ‫از ســهام ارزنده بانک منتفع می شوند و ســهامداران جدید‬ ‫در ادامه همراهی با این بانک پاســخ اعتماد خود را بیشــتر‬ ‫دریافت خواهند کرد‪».‬‬ ‫به گزارش روابط عمومــی بانک مهــر اقتصاد‪ ،‬دکتر‬ ‫نتاج – مدیرعامل بانــک – در رابطه با افزایش ســرمایه این‬ ‫بانک‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬در راستای ســاماندهی موسسات‬ ‫پولی و بانکی با محوریت بانک مرکزی‪ ،‬موسســه ‪ 22‬ساله‬ ‫مهر بسیجیان در ســال گذشــته با اخذ مجوز انتشار سهام‬ ‫به بانک مهر اقتصاد تغییر هویت داد و افزایش ســرمایه ان‬ ‫از محل تجدیــد ارزیابی دارایی ها صــورت گرفت که قانونا‬ ‫به سهامداران قبلی (بنیاد تعاون بســیج و موسسات تابعه )‬ ‫تعلق داشت‪».‬‬ ‫نتاج خاطر نشــان کرد‪« :‬این افزایش ســرمایه دقیقا‬ ‫با نظارت مراجــع قانونی و مطابــق قوانین جــاری ارزیابی‬ ‫کارشناسی رسمی در اجرای بند ‪ 39‬قانون بودجه سال ‪ 91‬که‬ ‫تا سال ‪ 1393‬تکرار شده اســت و بخشنامه ‪ 230/35962‬م‬ ‫مورخ ‪ 90/10/05‬هیات وزیران انجام شد که کامال شفاف‪،‬‬ ‫قابل رسیدگی و تایید است‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬برخی عزیزانی که در ســال ‪1389‬‬ ‫وجوهــی را بــرای پیش خرید ســهام بانک‪ ،‬تحــت عنوان‬ ‫درخواست خرید واریز کرده بودند به دلیل طوالنی شدن روند‬ ‫سهام‬ ‫ ‬ ‫اخذ مجوز از بانک مرکزی و فراهم نشدن شرایط انتشار‬ ‫یا به دالیل شخصی به بانک مراجعه کردند و بالفاصله اصل‬ ‫وجوه واریزی به عالوه سود سپرده متعلقه را دریافت کردند‬ ‫ولی عزیزانی که تا اسفند ماه ‪ 93‬صبوری کردند از سه محل‬ ‫دریافت ســود ســاالنه ‪ 20‬تا ‪ 23‬درصد‪ ،‬دریافت سود سهام‬ ‫سال ‪ 93‬عالوه بر سود سا النه و افزایش قیمت ‪ 250‬ریالی‬ ‫برای هر سهم‪ ،‬بهره مند شدند‪».‬‬ ‫نتاج با بیان اینکه سهامداران جدید بانک مهر اقتصاد‬ ‫در ادامه همراهی با این بانک پاســخ اعتماد شــان را بیشتر‬ ‫دریافت خواهندکرد‪ ،‬گفت‪« :‬طی سال های گذشته به رغم‬ ‫شرایط نامســاعد بازدهی بازار سرمایه‪ ،‬ســود مناسبی برای‬ ‫ذی نفعان مختلف بانک تامین شــد در حالی که بسیاری از‬ ‫سهامداران در بازار زیانده سرمایه متضرر شدند یا با بازدهی‬ ‫بسیار پایینی مواجه گردیدند که این نشانگر نشاط‪ ،‬سالمت‬ ‫و بهره وری بانک مهر اقتصاد است‪».‬‬ ‫مدیرعامــل بانک مهــر اقتصاد در بخــش دیگری از‬ ‫سخنان خود عنوان داشت‪« :‬بانک ها مطابق قانون عملیات‬ ‫بانکی بدون ربا در چارچوب مشخصی کار می کنند و باید از‬ ‫یک سو منافع سپرده گذاران و سهامداران و از سویی دیگر‬ ‫منافع و خواسته های معقول تسهیالت گیرندگان را به صورت‬ ‫منصفانه در نظر گیرند‪ ،‬بنابراین اگر تنها منافع یک طرف را‬ ‫منظور کنند‪ ،‬برخالف منطق اقتصادی بوده و نقض صریح‬ ‫مالکیت و حقوق مشــروع ان در اقتصاد اســامی به شمار‬ ‫می رود‪».‬‬ ‫نتاج‪ ،‬اقتصاد بانک محور کشور را در صورت مدیریت‬ ‫صحیح یک فرصت مغتنم عنوان کرد و ادامه داد‪« :‬مشکل‬ ‫اصلی اقتصاد ایران به تاکید کارشناسان منصف اقتصادی‪،‬‬ ‫بهره وری به ویــژه در بخش تولیــد اســت‪ ،‬بنابراین بدیهی‬ ‫اســت برخورد مغرضانه با نظام بانکی نوعــی فرافکنی بوده‬ ‫و فضا سازی علیه بانک ها اتشی اســت که دود ان به چشم‬ ‫همه مردم خواهد رفت و تمامی بخش های اقتصاد به ترتیب‬ ‫از این فضای ملتهب زیان خواهنــد دید‪ ،‬از این رو همه باید‬ ‫تالش کنیم تا این اتش خانمان سوز مهار شود‪».‬‬ ‫در جشنواره تقدیر از ستارگان روابط عمومی ایران‪:‬‬ ‫بانک مهر اقتصاد موفق به دریافت‬ ‫لوح ستاره زرین روابط عمومی شد‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫نمی شود‪ ،‬از این رو روابط عمومی ها باید با این مقوله به صورت علمی و کاربردی اشنا شوند و‬ ‫مهارت های کاربردی ان را فرا گیرند‪».‬‬ ‫بر اساس این گزارش کارگاه اموزشی ویژه ای در نوبت صبح این جشنواره با تدریس اساتید و‬ ‫صاحبنظران برگزار شد و در ادامه تولید ویژه نامه پاسخگویی‪ ،‬مسئولیت اجتماعی و همدلی‬ ‫اجتماعی و تقدیر از برگزیدگان روابط عمومی از دیگر برنامه های این مراسم بود‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ در جریان این مراسم یاد و خاطره مرحوم محمد اسماعیل فروزنده‪ ،‬عضو فقید‬ ‫انجمن متخصصان روابط عمومی ایران و از همکاران بانک مهر اقتصاد گرامی داشته شد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫همزمان با روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی‪ ،‬بانک مهر اقتصاد موفق به دریافت لوح‬ ‫ستاره زرین از جشنواره ستارگان روابط عمومی ایران شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی بانک مهر اقتصاد‪ ،‬این جشنواره که توسط دبیرخانه سمپوزیوم‬ ‫بین المللی روابط عمومی و با سخنرانی اساتید و صاحبنظران این عرصه با رویکرد‬ ‫پاسخگویی‪ ،‬مسئولیت اجتماعی و همدلی برگزار شد‪ ،‬از ‪ 10‬نفر از افراد شاخص روابط‬ ‫عمومی در بخش های مدیریت روابط عمومی‪ ،‬خالقان اثار علمی‪ ،‬مدیران ارشد‪ ،‬روابط‬ ‫عمومی های استان ها و حامیان حرفه روابط عمومی با اعطای لوح ستاره زرین تقدیر شد‪.‬‬ ‫منصور شیخ االسالمی‪ ،‬مدیرکل روابط عمومی بانک مهر اقتصاد کسب این موفقیت را‬ ‫مرهون تالش های خستگی ناپذیر تمامی همکاران روابط عمومی بانک در سراسر کشور‬ ‫دانست و گفت‪« :‬امیدواریم با همیاری و همدلی تمامی همکاران‪ ،‬در سال جاری بیش از‬ ‫پیش بتوانیم جایگاه روابط عمومی بانک را ارتقا دهیم و بر دستاوردها و موفقیت های ان‬ ‫بیفزاییم‪».‬‬ ‫هوشمند سفیدی دبیر این جشنواره نیز با تاکید بر اشنایی دست اندرکاران روابط عمومی با‬ ‫امر پاسخگویی‪ ،‬مسئولیت و همدلی اجتماعی بین دولت و ملت‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬پاسخگویی و‬ ‫مسئولیت اجتماعی از جمله پیش نیازهای همدلی اجتماعی است‪».‬‬ ‫سفیدی تصریح کرد‪« :‬براین باوریم بدون گفت و شنود سازنده‪ ،‬شفاف و صادقانه بین ملت‬ ‫و دولت و پاسخگویی دولت به ملت و توجه به مسئولیت های اجتماعی‪ ،‬همدلی ایجاد‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک دی‪:‬‬ ‫تبعیت از سیاست های بانک مرکزی برای ما‬ ‫افتخار است‬ ‫مدیرعامــل بانــک دی بــا بیــان اینکــه تبعیــت از‬ ‫سیاست های بانک مرکزی برای ما افتخار است‪ ،‬تاکید کرد‬ ‫که هماهنگی با بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار وظیفه‬ ‫همه دست اندرکاران نظام بانکی کشور است‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬دکتر احمد‬ ‫شفیع زاده در پنجمین همایش تحول در نگاه دی با اشاره به‬ ‫رعایت موازین ابالغ شــده بانک مرکزی از سوی بانک دی‬ ‫اظهار کرد‪« :‬ما همواره تالش کرده ایم در چارچوب قوانین‬ ‫و مقررات پولی و بانکی کشور گام برداریم‪ .‬در همین راستا‬ ‫نرخ های جدید ســود را در همان روز مقرر بــرای اجرا ابالغ‬ ‫کردیم‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه در حالی که بــه زمان اجرای مصوبه‬ ‫جدید رســیده بودیم‪ ،‬اما از ســوی بانک مرکزی رسما ابالغ‬ ‫نشده بود‪ ،‬ادامه داد‪« :‬با این وجود ما مصوبه جدید شورای‬ ‫پول و اعتبار درباره نرخ سود را از سایت بانک مرکزی دریافت‬ ‫و در همان ‪ 16‬اریبهشت ماه به شعب ابالغ کردیم‪».‬‬ ‫شفیع زاده رعایت موازین بانک مرکزی و حذف رقابت‬ ‫ناســالم را در اصالح نگاه افکار عمومی به نظام بانکی موثر‬ ‫دانست و گفت‪« :‬متاســفانه اختالل های پولی که در نظام‬ ‫بانکی کشــور ایجاد شــده برای اقتصاد کشــور مشکالت‬ ‫عدیده ای بــه وجــود اورده و ذهن مــردم و دولتمــردان را‬ ‫دستخوش نگاه منفی به سیستم بانکی کرده است‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی دو عامل اصلی در ایجاد این فضا‬ ‫را اختالل های ناشی از فعالیت تشکل ها و موسسات پولی‬ ‫متخلف که قوانین را بر نمی تابند و ناهنجاری ایجاد می کنند‬ ‫و نیز رقابت ناسالم برخی بانک ها دانست که به این امر دامن‬ ‫زده است‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬انچــه در جغرافیای عمل بانک ها‬ ‫اتفاق افتاده این اســت که ما بازده بانک را بیشــتر از بازده‬ ‫اقتصادی کشــور قــرار داده ایم‪ ،‬همین موضــوع اختالل‬ ‫ایجاد کرد ه است‪ ،‬مثال دولت در پی کنترل تورم است و مانع‬ ‫رشــد نقدینگی و پایه پولی می شــود اما ممکن است برخی‬ ‫بانک ها خالف این جریان حرکت کنند‪ ،‬هر چند این سیاست‬ ‫دولت زمانی موفق خواهد بود که رکود هم کنترل شــود اما‬ ‫ایجاد اختــال در برنامه دولــت کمکی به اقتصاد کشــور‬ ‫نمی کند‪».‬‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪263‬‬ ‫نرخ حق الوکاله شرکت اعتباری کوثر مرکزی‬ ‫در سال جاری ‪ 2/5‬درصد تعیین شد‬ ‫به گزارش روابط عمومی شرکت اعتباری کوثر مرکزی در راستای قانون عملیات بانکداری بدون ربا هیات مدیره‬ ‫این شرکت با اســتناد به ماده ســه بســته سیاســی ـ نظارتی نظام بانکی کشــور مصوب شــورای پول و اعتبار طی‬ ‫مصوبه ای نرخ حق الوکاله سپرده های کوتاه مدت و بلند مدت شرکت اعتباری کوثر مرکزی در سال جاری ‪ 5/2‬درصد‬ ‫تعیین شد‪.‬‬ ‫حق الوکاله مبلغی است که بانک ها و موسسات اعتباری می توانند در قبال به کارگیری منابع سپرده شده از سوی‬ ‫سپرده گذاران از انان دریافت کنند‪.‬‬ ‫ســپرده در برگیرنده مبالغی اســت کــه ســپرده گذاران تحت هر یــک از انواع ســپرده ها نــزد بانک‪‎‬ها تودیع‬ ‫می کننــد و از طریق جــذب این وجــوه‪ ،‬بانک ها و موسســات به تجهیــز انها در جهــت تامین شــرایط و امکانات‬ ‫کار و ســرمایه گذاری بــه منظــور اجــرای بندهــای (‪۲‬و‪ )۹‬اصــل ‪ ۴۳‬قانون اساســی اقــدام می کنند‪ .‬ســپرده ها‬ ‫به عنوان یکــی از منابع اصلی بانک ها و موسســات محســوب شــده و در رونق اقتصادی کشــور ســهم بســزایی‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه این اتفاق ها باعث شده بدبینی نسبت‬ ‫به نظام بانکی شکل بگیرد‪ ،‬ادامه داد‪« :‬این نگرانی نسبت‬ ‫به نظام بانکی وجود دارد که از سیاســت های دولت تبعیت‬ ‫نمی کند و شاهد مثال ان را همین موضوع نرخ سود می دانند‬ ‫که بانک ها در رعایت ان گاه دچار تخطی می شوند‪».‬‬ ‫شفیع زاده ارائه سود بدون زحمت‪ ،‬پرداخت مالیات و‬ ‫بدون ریسک به افراد را یک ناهنجاری اقتصادی دانست و‬ ‫خاطرنشان کرد‪« :‬این مشکل اقتصاد کشور است‪ .‬افراد به‬ ‫جای تولید و تالش بدون زحمت ســود انباشت پول خود در‬ ‫بانک ها را دریافت می کنند‪ .‬در این شــرایط تنها راه اصالح‬ ‫این است که بانک ها دست در دســت هم بدهند و با دوری‬ ‫از رقابت ناســالم این فضــا را کنترل کنند‪ .‬از ســویی دیگر‬ ‫سیاست های پولی هم باید به صورت پکیج دیده شود‪ ،‬یعنی‬ ‫فقط درباره نرخ سود نباشد‪ ،‬بلکه باید چند اقدام دیگر از طرف‬ ‫بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار برای کمک به این فضا‬ ‫انجام شود‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه ابالغ دیرهنگام نرخ‪‎‬های جدید سود از‬ ‫سوی برخی بانک ها زیبنده نیست و باعث بدبینی می شود‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪« :‬باید از سیاست های جدید بانک مرکزی تبعیت‬ ‫کنیــم و بپذیریم که تورم مهار شــده و رو به کاهش اســت‪.‬‬ ‫دولتمردان نیز انتظار دارند که مســیر تورم به همین سمت‬ ‫رفته و نظام بانکی هم نرخ سود را کاهش دهد تا اختالل در‬ ‫بازار ایجاد نشود‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی در ادامه خطاب به روسای شعب‬ ‫بانک گفت‪« :‬ما ضمن اینکه وضع نرخ ســود جدید را مورد‬ ‫تاکید داریم باید مکانیسم های جذب را با ارائه خدمت تغییر‬ ‫دهیم‪ .‬بخشــی از خدمت به خود شــما برمی گردد و بخشی‬ ‫دیگر به محصوالت و نحوه ارائه خدمت به مشتری‪».‬‬ ‫شفیع زاده تصریح کرد‪« :‬به نظر ما انچه در شعبه مهمتر‬ ‫از محصول است‪ ،‬نوع رفتار با مشتری است‪ ،‬وقتی مشتری‬ ‫می بیند که به او توجه شده و برایش سهولت ایجاد می شود‬ ‫احساس رضایت بیشــتری خواهد کرد‪ .‬باید رعایت ادب در‬ ‫اولویت اول فعالیت همکاران شــعب باشد‪ .‬در تئوری های‬ ‫بازار مدرن به این موضوع توجه اساسی شده است‪ .‬ما باید به‬ ‫جای رقابت در نرخ‪ ،‬رقابت در خدمت را سرلوحه قرار دهیم و‬ ‫در این زمینه پیشرو باشیم‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه همان گونه که بارها تاکید شده است‪،‬‬ ‫مدل کسب و کار ما بانکداری جامع است‪ ،‬افزود‪« :‬طی یکی‬ ‫دو سال گذشته در زمینه توسعه سرمایه انسانی حرکت های‬ ‫خوبی انجام شــده است‪ ،‬نظام پرداخت ها اســتاندارد شده‬ ‫و االن باالی میانگین نظام بانکی پرداخــت داریم که این‬ ‫امر خیلی ارزشمند اســت‪ .‬همچنین بحث حرفه ای شدن را‬ ‫جدی گرفته ایم‪».‬‬