ماهنامه مثلث شماره 307

‫بلوایمتقدی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و هفت‪18 /‬اردیبهشت ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫چرا بحران سیاسی در‬ ‫عراقپایاننمیگیرد؟‬ ‫غولکشی در تهران‬ ‫شورولتچگونهمیخواست‬ ‫وارد بازار ایران شود؟‬ ‫گفتوگویمثلثباسردارحسیناشتری‬ ‫فرماندهنیرویانتظامی‬ ‫مخالفشبکههای‬ ‫اجتماعینیستیم‬ ‫الریجانی و عارف رقابت میکنند؟‬ ‫معادالت انتخابات رئیسمجلس دهم‬ ‫پیچیده شده است‬ ‫مخالفتشکیلسهفراکسیون‬ ‫درپارلمانهستیم‬ ‫گفتوگوی مثلث‬ ‫با محمد عطریانفر‬ ‫تنهاترینسرلیست‬ ‫روایت اصالحطلبان از‬ ‫رقابت بینالریجانی و عارف‬ ‫حمله امریکا به‬ ‫سوسیالیسم امریکایی‬ ‫میراث چاوز از بین نمیرود؟‬ ‫بعثت‪،‬منشاتحولعلمیـعرفانیدرعالم‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫متقاب ً‬ ‫ال من عید ســعید مبعث را به شــما‬ ‫اقایان و ملت شریف ایران و جمیع مسلمین‬ ‫بلکه جمیع مستضعفان جهان تبریک عرض‬ ‫ماهیت ان و برکات‬ ‫می‏کنم‪ .‬مســئلۀ مبعث و ّ‬ ‫ان چیزی نیســت که بتوان با زبانهای الکن‬ ‫ما از ان ذکری کــرد؛ و به قدری ابعاد ان زیاد‬ ‫است و جهات معنوی و مادی او زیاد است که‬ ‫گمان ندارم بتوان حول و بــر او هم صحبت‬ ‫کرد‪ .‬مسئلۀ بعثت یک تحول علمی ـ عرفانی‬ ‫در عالم ایجاد کرد که ان فلسفه‏های خشک‬ ‫یونانی را که به دست یونانیها تحقق پیدا کرده‬ ‫بود و ارزش هم داشت و دارد‪ ،‬لکن مبدل‬ ‫کرد به یــک عرفان عینی و یک شــهود‬ ‫واقعی برای ارباب شهود‪ .‬قران در این ُبعدش برای کسی‬ ‫تاکنون منکشف نشده اســت مگر َم ْن ِ‬ ‫خوط َب ِبه[‪]1‬؛ و در‬ ‫برایم ْن ِ‬ ‫خوط َب ِبههم منکشــف نشده‬ ‫بعض ابعادش حتی َ‬ ‫اســت و فقط بــرای ذات ذوالجالل ج ّلــت عظم ُته معلوم‬ ‫است‪ .‬اگر کسی سیر کند در فلســفه‏های قبل از اسالم و‬ ‫فلسفه‏های بعد از اسالم‪ ،‬و خصوص ًا قرنهای اخر و عرفای‬ ‫قبل از اسالم و ان کسانی که در هندوستان و امثال ان یک‬ ‫همچو مسائلی داشتند‪ ،‬با عرفای بعد از اسالم که به تعلیم‬ ‫اسالم در این امر وارد شده‏اند‪ ،‬می‏فهمد که چه تحولی در‬ ‫این بعد حاصل شــده اســت؛ در صورتی که عرفای بزرگ‬ ‫اسالم هم ِ‬ ‫راجل[‪]2‬هستند در کشف حقایق قران‪.‬‬ ‫لسان قران که از برکات بعثت اســت‪ ،‬از برکات بزرگ‬ ‫ِ‬ ‫سهل ممتنع است‪.‬‬ ‫بعثت رسول خداست‪ ،‬لسانی است که‬ ‫بسیاری شــاید گمان کنند که قران را می‏توانند بفهمند‪ ،‬از‬ ‫‪8- 15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫توطئهشوم‬ ‫چالشمجازی‬ ‫تهدیدکنیدتنگههرمزرامی بندیم‬ ‫‪16- 21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انتظاراتحداقلیایرانازاروپایواحد‬ ‫سالی کهنکوستازبهارشپیداست‬ ‫یکبغضفروخورده‬ ‫الیگارشیدرواشنگتن‬ ‫‪22- 27‬‬ ‫فکرنو‬ ‫امیدواریمردممشروطاست‬ ‫دیدگاهثابتمردم‬ ‫بهاشخاصتکیهنکنیم‬ ‫صبحنوروی کیوسک‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫تاریخ‪ :‬مصطفی شوقی (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬دکترغالمحسننتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫سیاست‬ ‫مخالف شبکه های اجتماعی نیستیم‬ ‫الریجانی و عارف رقابت می کنند؟‬ ‫مخالف تشکیل سه فراکسیون در پارلمان هستم‬ ‫‪28- 47‬‬ ‫باب اینکه به نظرشان سهل است‪ .‬بسیاری از ارباب معرفت‬ ‫و ارباب فلسفه گمان می‏کنند که قران را می‏توانند بفهمند؛‬ ‫برای اینکه‪ ،‬ان ُبعدی که برای انها جلوه کرده اســت و ان‬ ‫ُبعدی که در پس این ابعاد اســت برای انها معلوم نشــده‬ ‫است‪ .‬قران دارای ابعادی اســت که تا رسول اکرم ـ صلی‬ ‫ال ّله‏ علیه و اله و ســلم ـ مبعوث نشــده بودند و قران متنزل‬ ‫نشده بود از ان مقام غیب‪ ،‬نازل نشــده بود از انجا‪ ،‬و با ان‬ ‫جلوۀ نزولی‏اش در قلب رســول خدا جلوه نکرده بود‪ ،‬برای‬ ‫احدی از موجودات ملک و ملکوت ظاهر نبود‪.‬‬ ‫مقــدس نبوی ولی‬ ‫بعد از انکه اتصــال پیدا کرد مقام‬ ‫ّ‬ ‫اعظم با مبدا فیض به ان اندازه‏ای کــه قابل اتصال بود‪،‬‬ ‫قران را نازلت ًا و ُمن َّز ً‬ ‫ال کسب کرد‪ ،‬در قلب مبارکش جلوه کرد‬ ‫و با نزول به مراتــب هفتگانه به زبان مبارکش جاری شــد‪.‬‬ ‫قرانی که االن در دست ماست نازلۀ هفتم قران است و این‬ ‫از برکات بعثت اســت؛ و همین نازلــۀ هفتم انچنان‬ ‫تحولی در عرفان اســامی‪ ،‬در عرفــان جهانی به‬ ‫شمه‏ای از ان را می‏دانند‬ ‫وجود اورد که اهل معرفت ّ‬ ‫و بشر از همۀ ابعاد او‪ ،‬یعنی جمیع ابعاد او برای بشر‬ ‫باز‪ ،‬معلوم نشده اســت و معلوم نیست معلوم شود‪.‬‬ ‫ایاتی در قران کریم‬ ‫که باز از برکات بعثت است مشاهده می‏شود که‬ ‫این ایات را در عین حالی که انسان گمان می‏کند که‬ ‫استه َو‬ ‫خوب‪ ،‬ظاهر است‪ ،‬لکن تاکنون کشف نشده ُ‬ ‫َْ‬ ‫اه ُر َو ا ْل ِ‬ ‫الظ ِ‬ ‫ال ِخ ُر َو ّ‬ ‫ال َّو ُل َو ا ْ‬ ‫باط ُن ‪َ ...‬و ُه َو َم َع ُک ْم‪]3[.‬‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬ ‫السموات َو ال ْرض[‪]4‬اینها ایاتی است که‬ ‫ال ّله‏ ُن ُ‬ ‫ُور َّ‬ ‫نه مفسر می‏تواند بفهمد‪ ،‬نه فیلسوف و نه عارف‪ .‬هر‬ ‫کس ادعا کند که معنی او را فهمیده است‪ ،‬در جهل‬ ‫فرو رفته است‪.‬‬ ‫عارف در استانه کناره گیری؟‬ ‫‪48-63‬‬ ‫بینالملل‬ ‫بلوای مقتدی‬ ‫جنبش فرودستان‬ ‫اتش بس متزلزل‬ ‫ایا اوباما رئیس جمهور رئالیستی بوده است؟‬ ‫‪72-77‬‬ ‫ورزش‬ ‫سایه جنتلمن‬ ‫پپ در راه رانیری‬ ‫رقابت محترمانه‬ ‫حواسمان به ویسی ها نیست‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫بلوایمتقدی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و هفت‪18 /‬اردیبهشت ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫چرا بحران سیاسی در‬ ‫عراقپایاننمیگیرد؟‬ ‫غولکشی در تهران‬ ‫شورولتچگونهمیخواست‬ ‫وارد بازار ایران شود؟‬ ‫گفتوگویمثلثباسردارحسیناشتری‬ ‫فرماندهنیرویانتظامی‬ ‫مخالفشبکههای‬ ‫اجتماعینیستیم‬ ‫الریجانی و عارف رقابت میکنند؟‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫معادالت انتخابات رئیسمجلس دهم‬ ‫پیچیده شده است‬ ‫مخالفتشکیلسهفراکسیون‬ ‫درپارلمانهستیم‬ ‫گفتوگوی مثلث‬ ‫با محمد عطریانفر‬ ‫تنهاترینسرلیست‬ ‫روایت اصالحطلبان از‬ ‫رقابت بینالریجانی و عارف‬ ‫حمله امریکا به‬ ‫سوسیالیسم امریکایی‬ ‫میراث چاوز از بین نمیرود؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫پاسخ قاطع‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حالی که امریکایی ها در ادامه سیاست های مداخله جویانه خود‬ ‫درمورد حضور ایران در خلیج فارس ادعاهایی کرده اند مقامات نظامی‬ ‫ایران پاسخی قاطع به این کشــور داده اند‪ .‬انها با تکیه بر قدرت باالی‬ ‫نظامی ایران به نیروهای امریکایی هشدار جدی داده اند‪.‬‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ایدردیدارمعلمانوفرهنگیان‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫خلیج فارس‪ ،‬خانه ماست‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ای‪،‬رهبرمعظمانقالباسالمی‬ ‫صبحدوشنبهدردیدارهزاراننفرازمعلمانونومعلمانسراسر‬ ‫کشــور ضمن تجلیل از تالش ها و زحمــات جامعه معلمی‪،‬‬ ‫«تربیت نســل اینده ای با هویت مســتقل‪ ،‬عزتمند‪ ،‬دینی و‬ ‫دارای شاخص های ممتاز و جریان ســاز» را وظیفه اصلی و‬ ‫شوپرورشومعلماندانستندوتاکیدکردند‪:‬‬ ‫بسیارخطیراموز ‬ ‫«اگــر جامعه ای با چنیــن ویژگی هایی شــکل بگیرد‪ ،‬قطعا‬ ‫اقتصادمقاومتیوبدوننفت‪،‬برخورداریازفرهنگمستقل‪،‬‬ ‫اصالح الگوی مصرف و روحیه ایستادگی و مقاومت در برابر‬ ‫زیاده خواهی هامعناپیداخواهدکرد‪».‬رهبرانقالب‪،‬کارمعلمی‬ ‫ راکاریدشوارتوصیفکردندوگفتند‪«:‬کارمخلصانهوبرای‬ ‫خدا‪ ،‬ماندگار و موجب نجات اســت و زمینه کار مخلصانه در‬ ‫شغلمعلمی‪،‬کامالوجوددارد‪».‬حضرتایت اللهخامنه ای‪،‬‬ ‫حرکت و اثار شهید ایت الله مطهری را نمونه درخشانی از کار‬ ‫مخلصانه و با برکت برشمردند و افزودند‪« :‬نتیجه اخالص ان‬ ‫عالمزمان شناسونیازشناس‪،‬ماندگاریاثاربرجستهاوست؛‬ ‫به گونه ای که ده ها سال پس از شــهادتش‪ ،‬همچنان اهل‬ ‫فکر از اثــار ان بزرگوار‪ ،‬بهترین بهره هــا را می جویند‪ ».‬رهبر‬ ‫انقالبتاکیدکردند‪«:‬البتهاخالصوقناعتجامعهمعلمان‬ ‫نباید موجب غفلت مسئوالن از مسائل مادی و معیشتی این‬ ‫جامعه ســختکوش شــود و همچنان که بارها گفته ایم و باز‬ ‫هم می گوییم‪ ،‬هر هزینه و بودجه ای که در اموزش وپرورش‬ ‫صرف می شود‪ ،‬در واقع سرمایه گذاری است‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫اسالمی سپس به طرح بحث اصلی خود پرداختند و گفتند‪:‬‬ ‫«موضوعاساسیایناستکهاموزش وپرورشنسلایندهرابا‬ ‫چهویژگی هاییمی خواهدتربیت کندوکشوربرایادامهمسیر‬ ‫خودبهچگونهنسلینیازدارد؟»‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ایقبلازبیانویژگی هایمورد‬ ‫نیازبرایتربیتنسلایندهبهیکنکتهاشارهکردندوافزودند‪:‬‬ ‫«مابرایتربیتنسلایندهدریکفضاومیدانخالیازرقیب‬ ‫قرار نداریم‪ ،‬بلکه با حریفی به نام «نظام سلطه بین المللی»‬ ‫مواجه هستیم‪ ».‬ایشان خاطرنشان کردند‪« :‬ممکن است‬ ‫برخی تعجب کنند که چه ارتباطی میــان اموزش وپرورش و‬ ‫«نظامسلطهبین المللی»وجوددارد‪،‬درحالی کهواقعیتاین‬ ‫جوانملت هابه ویژه ِ‬ ‫استکهنظامسلطهبراینسل ِ‬ ‫ملتایران‬ ‫برنامه دارد‪ ».‬رهبر انقالب اســامی‪ ،‬امریکا‪ ،‬سرمایه داران‬ ‫صهیونیسموبرخیدولت هایمستکبررامظهر«نظامسلطه‬ ‫بین المللی»دانستندوتاکیدکردند‪«:‬نظامسلطهمی خواهد‬ ‫نسل اینده کشورها‪ ،‬نسلی باشــند که فکر‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬نگاه و‬ ‫سلیقهموردنظراورادرمسائلجهانیداشتهباشندودرنهایت‬ ‫نخبگان‪،‬سیاستمدارانوافرادتاثیرگذارهمان گونهفکروعمل‬ ‫کنندکه اوتمایل دارد‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به‬ ‫قدمتاینبرنامهفرهنگیاستعمار‪،‬گفتند‪«:‬متفکرانغربی‬ ‫بارها گفته اند که به جای کشورگشــایی های استعماری قرن‬ ‫نوزدهم‪،‬بهترینوکم هزینه ترینروش‪،‬تزریقفکروفرهنگ‬ ‫خود به نسل جوان کشورها و تربیت زبدگان و نخبگانی است‬ ‫کههمچونسربازاننظامسلطهعملخواهندکرد‪».‬ایشان‬ ‫برخیدولت هایمنطقهرانمونهبارزاینبرنامه ریزیاستکباری‬ ‫دانستندوافزودند‪«:‬ایندولت هااکنونهمانکاریراانجام‬ ‫می دهند که امریکا می خواهــد و حتی همه هزینه های ان را‬ ‫هم متقبل می شــوند و هیچ امتیازی نیز نمی گیرند و فقط در‬ ‫ِ‬ ‫مقابلان‪،‬امریکایی ها‪،‬ایندولت هاراحفظمی کنندومانعاز‬ ‫سقوطانانمی شوند‪».‬رهبرانقالباسالمیباتاکیدبراینکه‬ ‫حریفماچنینبرنامه ایبراینسلایندهکشورماندارد‪،‬لزوم ‬ ‫ترویجفکروفرهنگوزبانبومی راخاطرنشانکردندوگفتند‪:‬‬ ‫ی ترویج زبان فارسی‪ ،‬زبان‬ ‫«متاســفانه در برخی مواقع به جا ‬ ‫ی ترویج می شود و اکنون کار به جایی رسیده است که‬ ‫انگلیس ‬ ‫اموزش زبان انگلیسی به مهد کودک ها کشیده شده است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای خاطرشان کردند‪« :‬این موضوع‬ ‫به معنایمخالفتبایادگیریزبانخارجینیست‪،‬بلکهبحث‬ ‫اصلی‪ ،‬ترویج فرهنگ بیگانه در کشــور و در میان کودکان‪،‬‬ ‫نوجوانانوجواناناست‪ ».‬ایشانباتاکیدبراینکهکشورهای‬ ‫دیگر برای مقابله ب ا ترویج زبان و فرهنگ بیگانه برنامه دارند‪،‬‬ ‫گفتند‪«:‬متاسفانهدرکشورمابرایمقابلهبااینموضوعبرنامه‬ ‫خاصی وجود ندارد و میدان را برای گسترش فرهنگ بیگانه‬ ‫بازگذاشته ایم‪».‬رهبرانقالباسالمیبااشارهبهایجادانواع‬ ‫موانعوسختی هابرای ترویجزبانفارسیدربرخیازکشورهای‬ ‫غربی‪،‬افزودند‪«:‬درشرایطیکهانهااجازه ترویجزبانفارسیرا‬ ‫نمی دهند‪،‬مازبانوفرهنگانهار اترویجمی کنیم‪،‬ایااینکار‬ ‫واقعاعقالنیاست؟»‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای خاطرنشــان کردند‪« :‬این‬ ‫ســخنان به معنای تعطیل کردن اموزش زبان انگلیســی در‬ ‫مدارس نیســت‪ ،‬بلکه بحث اصلی این است که بدانیم با چه‬ ‫حریفی مواجه هســتیم و طرف مقابل چه برنامه ریزی های‬ ‫دقیقیبرایتاثیرگذاریبرنسلایندهکشوردارد‪».‬رهبرانقالب‬ ‫اسالمی صداوسیما را یکی از دستگاه های دارای مسئولیت‬ ‫درخصوصنهادینه کردنشاخص هایممتازدرنسلایندهو‬ ‫فرهنگ سازیدراینزمینهدانستندوباانتقادازعملکردرسانه‬ ‫ملی گفتند‪« :‬سال گذشته هم درباره لزوم برنامه ریزی دقیق‬ ‫و صحیح صداوسیما برای نســل جوان مطالبی بیان شد اما‬ ‫متاسفانهعملنشدهاست‪».‬ایشانافزودند‪«:‬صداوسیماباید‬ ‫بااستفادهازافرادصاحباندیشهومتخصص‪،‬یکسرفصل‬ ‫کاری ویــژه برای اموزش وپرورش داشــته باشــد‪ ».‬حضرت‬ ‫ایت الله خامنه ای با اشــاره به نامه یکی از دانش اموزانی که‬ ‫هفتهپیشباایشاندیدارداشتندوگالیهویازنبودبرنامه های‬ ‫مناســب و تاثیرگذار برای جوانان دبیرســتانی در صداوسیما‬ ‫گفتند‪«:‬بایددررسانهملیباشیوه هایهنرمندانهوکارشناسانه‪،‬‬ ‫ی جوانان‬ ‫برنامه هایی برای اقناع فکری‪ ،‬روحی‪ ،‬دینی و علم ‬ ‫تهیه شود و برنامه های کنونی در برخی شبکه ها به هیچ وجه‬ ‫با نیازها در این زمینه همخوانی ندارد‪ ».‬ایشان در جمع بندی‬ ‫ِ‬ ‫اهمیتساختنوقدرتمندکردنکشورو‬ ‫سخنانخودباتاکیدبر‬ ‫نقشبرجستهمعلماندراینمسیر‪،‬مهمترینعنصرقدرت ساز‬ ‫را«علم»خواندندوخاطرنشانکردند‪«:‬قدرت‪،‬فقطبهداشتن‬ ‫سالحنیستبلکه«علم‪،‬ایمان‪،‬شخصیتملی‪،‬ایستادگیو‬ ‫هویت انقالبی»‪ ،‬عناصر تولید قدرت هستند‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫خاطرنشان کردند‪« :‬دشــمن وقتی قدرت شما را ببیند‪ ،‬ناچار‬ ‫به عقب نشینی خواهد شد اما وقتی در نشــان دادن مبانی و‬ ‫عناصر قدرت خود در مقابل دشمن‪ ،‬مالحظه و اجتناب کنیم‬ ‫یا بترسیم‪ ،‬دشمن «گستاخ» می شود‪ ».‬ایشــان با اشاره به‬ ‫طرحیکهدرکنگرهامریکاعلیهرزمایش هایدریاییایراندر‬ ‫جریاناست‪،‬افزودند‪«:‬امروزدشمنانحرف هاییمی زنندکه‬ ‫بزرگ ترازدهانشاناستومثالطراحیمی کنندکه«ایراندر‬ ‫خلیجفارسنبایدرزمایشنظامیداشتهباشد»؛درحالی کهاین‬ ‫سخنان‪،‬غلطاضافیاست‪».‬حضرتایت اللهخامنه ایهمه‬ ‫این زیاده خواهی ها را از ســوی ملت بزرگ و بیدار ایران قابل‬ ‫پاسخگوییدانستندوخاطرنشانکردند‪«:‬خلیجفارس‪،‬خانه‬ ‫ومحلحضورملتایرانوساحلخلیجفارسوسواحلزیادی‬ ‫ازدریایعمانمتعلقبهاینملتقدرتمنداست؛بنابراینماباید‬ ‫دراینمنطقهحضور‪،‬رزمایشواظهارقدرتداشتهباشیم؛و‬ ‫این امریکایی ها هستند که باید بگویند چرا از ان سوی دنیا به‬ ‫اینجاامدهورزمایشبه راهمی اندازند؟»‬ ‫رهبر انقالب تاکید کردند‪« :‬این گونه باید با قدرت های‬ ‫زیاده خواهمواجهشدوبرخوردکرد‪».‬‬ ‫ایشان‪،‬ماندگاریوقدرتمندترشدنروزافزونجمهوری‬ ‫اسالمیرانشانهشکستدشمنانخواندندوخاطرنشانکردند‪:‬‬ ‫«قرانبهمااموختهاستبایدبه گونه ایخودراامادهکنیمکه‬ ‫دشمن‪،‬همواره ترسوواهمهداشتهباشد‪».‬‬ ‫مرعشی اشتباه گفته‬ ‫هاشمی نمی اید‬ ‫تهدید کنید تنگه‬ ‫هرمز را می بندیم‬ ‫توطئه شوم‬ ‫کنگره‪ ،‬طرح تازه ای علیه ایران تهیه می کند‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫اول‬ ‫کرده اســت‪ .‬طبق متنی کــه کنگره امریکا در وب ســایت‬ ‫خود گذارده و با عنوان ‪ ۷۰۹.H.RES‬معرفی شده است‪ ،‬در‬ ‫عباراتی کامال مداخله جویانه بیان شده است که «عملیات‬ ‫نظامی ایران به گونه ای انجام می شود که تنش ها را افزایش‬ ‫می دهد‪ ،‬موجب تضعیف ثبات در منطقه خلیج فارس شده و‬ ‫خطر تشدید ناخواسته تنش ها را باال می برد‪ ،‬و خطر را برای‬ ‫نیروهای مســلح ایاالت متحده در فراسوی مرزها افزایش‬ ‫داده اســت‪ ».‬ادعای کذب این قطعنامه در حالی است که‬ ‫دو قایق امریکایی در اب های ســرزمینی ایران بوده اند که‬ ‫توسط نیروهای سپاه پاسداران بازداشت شدند‪ .‬در پایان‪،‬‬ ‫پیش نویس این قطعنامــه طی چهار درخواســت از دولت‬ ‫امریکا مصرانه خواسته تا در مورد مصادیق گذشته و اینده‬ ‫رفتار خطرناک و غیرحرفه ای نیروهای ایرانی پاســخ دهد‬ ‫و نهایتا طی اقدامی خصمانه و با گرو گرفتن مساله تحریم‬ ‫عنوان داشته است که «قول می دهیم هنگام بررسی قوانین‬ ‫ی و کنترل تسلیحاتی‬ ‫مربوط به ایران از جمله قوانین تحریم ‬ ‫رفتار نیروهای نظامی و شــبه نظامی ایران را در نظر داشته‬ ‫باشیم‪ ».‬مجموع رفتارهای امریکا طی چند ماه اخیر بیانگر‬ ‫اینموضوعاستکه دشمنی مقامات امریکایی بعدازتوافق‬ ‫هســته ای نیز همچنان ادامه دارد‪ .‬بنابراین بر مسئوالن و‬ ‫نهادهای دولتی مربوطه واجب اســت که نســبت به چنین‬ ‫موضوعاتی‪ ،‬پاسخ های به موقع و بهنگام بدهند‪.‬‬ ‫چگونه باید با ایاالت متحده برخورد کنیم؟‬ ‫ایاالت متحده رویکرد خصمانه خود را نسبت به کشور حفظ‬ ‫خواهد کرد‪ .‬این را می توان از طرح های پی در پی کنگره و‬ ‫اظهارات متداول مقامات نظامی و سیاسی امریکایی ها به‬ ‫خوبی درک کرد‪ .‬پس تا اینجای کار تکلیف انها نسبت به ما‬ ‫مشخص شده‪ ،‬می ماند تکلیف ما نسبت به انها ! شک نباید‬ ‫داشت ما باید با انها مانند همه سال های انقالب‪ ،‬با روحیه‬ ‫انقالبی رفتار کنیــم؛ همان گونه که امــام (ره) می گفت‪،‬‬ ‫همان گونه که رهبری می گویند‪.‬‬ ‫سخنان هفته گذشــته حسن روحانی‬ ‫در مورد امــوزش زبان انگلیســی موجی از‬ ‫واکنش ها را به همراه داشــته اســت‪ .‬او به‬ ‫فاصله اندکی بعد از سخنان حکیمانه رهبر‬ ‫معظم انقــاب در مــورد زبان انگلیســی‪،‬‬ ‫به گونه ای در این مــورد اظهارنظر کرده که‬ ‫شــائبه هایی را به میان اورده اســت‪ .‬البته‬ ‫برخی خوشبینانه به این ماجرا نگاه کردند و‬ ‫گفتند که حسن روحانی در انتخاب کلماتش‬ ‫بدسلیقگی کرده اما از او که اکنون در مقام‬ ‫ریاست جمهوری حضور دارد انتظار می رود‬ ‫در استخدام عبارات و لغاتی که جمالتش را‬ ‫تشکیل می دهند دقت بیشتری کند‪.‬‬ ‫مــوج واکنش هــای دلســوزان و‬ ‫دوستداران انقالب اسالمی و البته هم زمان‬ ‫با ان سوءاستفاده کسانی که پروژه شکاف‬ ‫در حاکمیت ایران را دنبال می کنند نشــان‬ ‫می دهد کــه باید بیــش از این هــا مراقب‬ ‫بود‪ .‬ســخنان رهبــر انقالب بــرای همه ما‬ ‫نصب العین و حجت است و مسلما کسی در‬ ‫هیچ مقامی نمی تواند و نباید خالف ان را به‬ ‫جامعه ارائه دهد‪.‬‬ ‫‪ l‬انتن خالی‬ ‫این روزهــا یک نکته در مــورد صدا و‬ ‫سیما زیاد به چشــم می اید و ان اینکه انتن‬ ‫این رســانه خالــی از برنامه شــده اســت‪.‬‬ ‫برنامه هایــی کــه مخاطبان ایرانــی را پای‬ ‫رســانه داخلی نگاه دارد و از مراجعه انها به‬ ‫شــبکه های رنگارنگ خارجی و اپوزیسیون‬ ‫جلوگیری کند‪ .‬علت این خالی شــدن انتن‬ ‫هر چه باشــد اکنون خطری بــزرگ جامعه‬ ‫ما خصوصا نســل جوان را تهدید می کند‪.‬‬ ‫راه مقابلــه با ماهواره فقط ســلبی نیســت‪.‬‬ ‫یکی از راه های جلوگیــری از نفوذ فرهنگی‬ ‫همین پر بودن و جذاب بودن انتن رســانه‬ ‫وطنی است‪.‬‬ ‫نگاهی بــه برنامه های فعلی نشــان‬ ‫می دهد سریال هایی که روزی خیابان خلوت‬ ‫کن بودند از روی بام جام جم پرکشــیده اند‬ ‫و فعال تنها یک حکم در رســانه ملی جاری‬ ‫است‪«:‬تکرار و تکرار و تکرار‪ ».‬این وضعیت‬ ‫با گذر زمان بیشــتر خود را نشــان می دهد‪.‬‬ ‫مساله این اســت که اگر اعتماد مردم و نوع‬ ‫نگاه به رســانه ای تغییر کند بازگرداندن این‬ ‫اعتماد بسیار مشکل خواهد بود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ایاالت متحده نســبت به ایــران همچنــان با همان‬ ‫وضعیت سال های قبل رفتار می کند اگر چه شاید در ظاهر‬ ‫صورتی خندان پیدا کرده اســت‪ .‬دوران باراک اوباما رو به‬ ‫پایان اســت؛ هنوز معلوم نیســت کدام امریکایی جای او‬ ‫را در کاخ ســفید خواهد شــد اما یک چیزی قطعی اســت؛‬ ‫ث‬ ‫‪ l‬بدسلیقگی‬ ‫تکلیف ما نسبت به امریکا‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ن‬ ‫ظر‬ ‫مثل‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪1‬‬ ‫بعد از توافق هسته ای‪ ،‬امریکایی ها اقدامات مختلفی‬ ‫علیه ایــران انجام دادنــد‪ .‬محدودیت صدور ویــزا‪ ،‬قانون‬ ‫تحریم های موشــکی علیه ایران‪ ،‬قانون شفافیت حمایت‬ ‫مالی ایران از تروریسم و اجازه به دولت امریکا برای برداشت‬ ‫از حســاب های بلوکه شــده ایران نمونه هایــی از اقدامات‬ ‫امریکای عهدشکن و سلطه گر است‪ .‬این روزها سه قانون‬ ‫ضدایرانی دیگر در حال تنظیم در کنگره امریکاست که یکی‬ ‫از انها همانی است که رهبر انقالب در بیانات خود در دیدار‬ ‫با معلمان و فرهنگیــان بیان کردنــد‪« :‬ممنوعیت هرگونه‬ ‫رزمایش ایران در خلیج فارس!»‬ ‫طــراح ایــن موضــوع «رنــدی فوربــس» نماینــده ‬ ‫جمهوریخواه ایالت ویرجینیا امریکاست‪ .‬فوربس در تاریخ‬ ‫‪ ۹‬اردیبهشــت (‪ ۲۸‬اوریــل ‪ ۲۰۱۶‬میــادی) پیش نویس‬ ‫قطعنامه ای را به کنگره تحویل داد که حضور نظامیان ایران‬ ‫در خلیج فــارس را به عنــوان اقدامــی تنش افرین محکوم‬ ‫می کند‪ .‬ســطح ضد ایرانی بــودن در این طرح بــه میزانی‬ ‫باالســت که در این پیش نویس به جای اســتفاده از کلمه‬ ‫«خلیج فــارس»‪ ،‬از عنــوان جعلــی مصطلــح در برخی از‬ ‫کشورهای حاشیه نشــین خلیج فارس استفاده شده است‪.‬‬ ‫فوربس در ایــن پیش نویــس از انچه به گفتــه وی «عدم‬ ‫پایبنــدی به قوانیــن بین المللــی دریانــوردی» و «نادیده‬ ‫گرفتن قطعنامه های ســازمان ملل» خوانده است‪ ،‬انتقاد‬ ‫اعتراض تاج الدینی‬ ‫به اخر شدنش‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫چالش مجازی‬ ‫پرونده وضعیت صالحیت یکی از نامزدهای انتخابات همچنان بالتکلیف است‬ ‫هیچ کس فکــرش را هم نمی کــرد دختر ‪ 30‬ســال ه‬ ‫اصفهانی که عمویش یکــی از وزرای دولت اصالحات بود‬ ‫تا این اندازه نامش در رســانه ها مطرح شــود‪ .‬تا جایی که‬ ‫رئیس جمهور در موردش توئیت کند و یا در سخنرانی رسمی‬ ‫مواضعی در حمایتش بگیرد‪ .‬روحانی دربــاره او گفته بود‪:‬‬ ‫«براساسقانوناساسیاعتبارنامهنمایندهمنتخبمردمباید‬ ‫در مجلس شورای اسالمی بررسی شود و هیچ نهاد دیگری‬ ‫نمی تواند در ان مداخله کند‪ ».‬اما ره پیک سخنگوی هیات‬ ‫نظارت می گوید‪« :‬در قانون اساسی درباره ترتیبات تنظیم‬ ‫و صدور اعتبارنامه نمایندگان هیــچ حکمی وجود ندارد‪ .‬بر‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫حمید جهان بین‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اساس قانون هیات بررسی نمایندگان در مجلس مربوط به‬ ‫ان بخشی خواهد بود که شورای نگهبان نسبت به ان بخش‬ ‫اظهارنظر نکرده باشد‪ ».‬در همین احوال بود که یک کانال‬ ‫تلگرامی گمنام‪،‬تصویربی حجابمینوخالقیرادرکانالخود‬ ‫منتشر کرد‪ .‬انتشار تصاویر بی حجاب خانم خالقی در فاصله‬ ‫زمانی کوتاه موجب شد تا تمام فضای مجازی را پر کند‪ .‬روز‬ ‫بعد بسیاری به این موضوع واکنش نشان دادند‪ .‬خانم خالقی‬ ‫با انتشار بیانیه ای ان تصاویر را جعلی خواند و نوشت‪« :‬در‬ ‫کمال تاسف افرادی بیهویت و منفعت طلب که در رسیدن‬ ‫به منافع و مطامع سیاسی خود تمامی اصول شرعی و قانونی‬ ‫را زیر پا می گذارند؛ اقدام به انتشار تصاویر جعلی و انتساب‬ ‫بی شرمانه انها به اینجانب در فضای مجازی کرده اند‪ » .‬در‬ ‫همین رابطه علی مطهری نیز واکنش نشان داد‪ .‬او با اشاره‬ ‫به استیضاح وزیر کشــور به دلیل تعلل در ارسال اعتبارنامه‬ ‫مینو خالقی به مجلس‪ ،‬در تشــریح راه های سه گانه ممکن‬ ‫برای رسیدگی به این پرونده گفت‪« :‬به طور کلی سه راه برای‬ ‫رسیدگی به این پرونده وجود دارد؛ فارغ از راه اول ک ه همان‬ ‫استیضاح وزیر است‪ ،‬امکان استفسار به عنوان راه حل دوم‬ ‫نیز مطرح شده که به نظر بنده باتوجه به اینکه قانون در این‬ ‫خصوص هیچ ابهامی ندارد‪ ،‬ضروری نیست و راه سوم این‬ ‫اســت که رهبر انقالب این پرونده را به هیات حل اختالف‬ ‫واگذار کنند‪ ».‬مطهری در پایان نتیجه گیری کرد‪« :‬شخصا‬ ‫معتقدم وزارت کشور باید هرچه سریع تر اعتبارنامه را صادر‬ ‫و به مجلس ارسال کند‪ ،‬چراکه هیچ مشکل و ابهامی در این‬ ‫پرونده وجود ندارد‪».‬‬ ‫مساله‬ ‫چندتصویر‬ ‫انتشار تصاویر مینو خالقی در فضای مجازی از سوی‬ ‫یک کانــال تلگرامی از جنبه هــای مختلف قابــل بحث و‬ ‫بررسی است‪.‬‬ ‫اول‪ :‬این تصویر چگونه به دســت منتشــر کنندگان‬ ‫رســیده اســت؟ برخی بر این باورند که اساســا تصاویر از‬ ‫طریق رقبای اصالح طلب وی در اصفهان به دست شورای‬ ‫نگهبان و بعد به دســت رســانه ها رسیده اســت‪ .‬با همین‬ ‫مبنا نیز انها این تصاویر را منتشــر کرده انــد‪ .‬چندی پیش‬ ‫نیز روزنامــه وقایع اتفاقیه (متعلق به حزب نــدا و از احزاب‬ ‫اصالح طلب) این موضوع را مطرح کرد که البته با واکنش‬ ‫خانم خالقی روبه رو شد و ان را تکذیب کرد‪ .‬با این حال بیان‬ ‫کلمه «منفعت طلب»ها در بیانیه اخر او به اعتقاد بسیاری‬ ‫نشــانه ای اســت از اینکه او با وجود ناراحتی قصد نداشته‬ ‫به طور واضح از این جریان نام ببرد‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬اختالف میان شورای نگهبان و دولت‪ :‬در این‬ ‫رابطه یک مســاله و مشــکل قانونی وجود دارد‪ .‬به اعتقاد‬ ‫شورای نگهبان نظارت انها استصوابی است و انها می توانند‬ ‫این موضوع را تا تصویب اعتبارنامه نمایندگان نیز تســری‬ ‫بدهند‪ .‬شورای نگهبان این موضوع را نیز مسبوق به سابقه‬ ‫می داند‪ .‬اما دولت معتقد اســت که این شورا نظر «قطعی‬ ‫و نهایی» خود را درباره صالحیت این فــرد داده و حاال در‬ ‫صورت وجود اشکال این وظیفه به عهده نمایندگان مجلس‬ ‫اســت که اعتبارنامه او را رد کنند‪ .‬این نظری است که علی‬ ‫مطهری نیز بر ان پافشاری می کند‪.‬‬ ‫سوم‪ ،‬تبدیل شدن موضوع به اختالف سیاسی‪ :‬باید‬ ‫از این بابت نگران بود که این مساله دستمایه یک اختالف‬ ‫نظر سیاســی میان دو نهاد مهم و متولی امر انتخابات در‬ ‫کشور شود‪ .‬میان دولت و شــورای نگهبان در حال حاضر‬ ‫بر ســر این موضوع اختالف نظر وجود دارد اما با این حال‬ ‫نباید این اختالف تبدیل به کشمکشی شود که نیرو و انرژی‬ ‫دولت و نهادهای کشور را هدر بدهد‪.‬‬ ‫روحانی نشان داده که تمایلی به این کار ندارد‪ .‬او در‬ ‫سخنرانی خودش نیز به این موضوع اشاره کرد و گفت که‬ ‫مردم از ما اختالف و درگیری نمی خواهند‪ .‬انها می خواهند‬ ‫که ما به کار انها رســیدگی کنیم‪ .‬باید امیــدوار بود که این‬ ‫موضوع بدون انکه یک شکاف عمیق میان دستگاه های‬ ‫مختلف نظام ایجاد کند‪ ،‬به پایان برسد‪.‬‬ ‫کاناداپشیمانشد‬ ‫انتقادرسالتازگشتنامحسوس‬ ‫شجونی‪:‬اصالح طلبان‬ ‫ما را بمباران کردند‬ ‫وزیر خارجه کانادا ضمن دفاع از تالش دولت کانادا‬ ‫برای بازگشایی سفارت این کشور در تهران تاکید کرد که‬ ‫تعطیل شدن سفارت ما در تهران از ســوی دولت پیشین‬ ‫اشــتباه بود‪ .‬کانادا در یک اقدام اشتباه بعد از حمله برخی‬ ‫به ســفارت انگلیس‪ ،‬ســفارتخانه خــود را تعطیــل کرد و‬ ‫رفت‪ .‬انها حاال پشــیمان شــده اند اما همچنان با ادبیاتی‬ ‫نامناسب سخن می گویند‪« :‬هم اکنون قصد نداریم تا نام‬ ‫ایران را از فهرست کشورهای‬ ‫حامی تروریسم در طرح ایمنی‬ ‫دولت حذف کنیــم‪ .‬البته این‬ ‫موضوع خــروج (نــام ایران از‬ ‫ایــن فهرســت) می توانــد به‬ ‫رفتار دولت ایــران در اینده نیز‬ ‫بستگی داشته باشد‪».‬‬ ‫روزنامه رسالت در مطلبی‬ ‫ازطرحگشتنامحسوسامنیت‬ ‫اخالقــی انتقاد کرد و نوشــت‪:‬‬ ‫«برخوردهایانتظامی درکاهش‬ ‫اسیب هایاجتماعینه تنهاموثر‬ ‫نبوده بلکه باعث شــدت اسیب‬ ‫نیز شده است‪ ،‬در حالی که باید‬ ‫اطالعات صحیح‪ ،‬بــه موقع و‬ ‫شفافبهمردمدادهشودتابتوانندخوبوبدراتشخیصدهند‪.‬‬ ‫اگرفقطوفقطاینگشت هابرایتذکروارشادیانظارتباشد‬ ‫می تواندمفیدوموثردرحفظنظماخالقیدرجامعهواقعشود‪.‬‬ ‫ولی اگر بنای چنین گشــت هایی دخالت در کار هــا و ورود به‬ ‫حریمخصوصیباشد‪،‬نتیجه بخشنیستجزانکهاضطراب‬ ‫اجتماعیراافزایشمی دهد‪».‬‬ ‫جعفر شــجونی گفتــه‪« :‬کیهــان در این مــورد گفته‬ ‫اصولگرایان پیــروز شــده اند و به نظــر بیراه نگفته اســت‪.‬‬ ‫اصالح طلبان فقط تهران شانس اوردند و پیروز شدند ان هم‬ ‫به خاطر نجابتی بود کــه اصولگرایان خرج کردنــد وگرنه ان‬ ‫هم باز اصولگرایان پیروز می شــدند‪ .‬به دلیل اینکه این افراد‬ ‫اصالت ندارند و برگرفته از جبهه‬ ‫ملی و نهضت ازادی هســتند و‬ ‫این افراد نه شهید دادند و نه ترور‬ ‫شــدند‪ .‬بحــث اصالح طلبان و‬ ‫اصولگریانمثلبحثعربستان‬ ‫ویمناستکهعربستانبمباران‬ ‫می کنــد و یمــن پیــروز میدان‬ ‫است‪».‬‬ ‫واکنش قاطع سردار سالمی به تهدیدات امریکا‬ ‫هفته گذشته سردار سالمی‪ ،‬جانشین فرماندهی کل‬ ‫ســپاه در مصاحبه با یکی از بخش های خبری صداوسیما‬ ‫اعالم کرد که در صورت تهدید امریکا ایــران تنگه هرمز‬ ‫را می بندد‪ .‬این موضوع اهمیت بســیاری زیادی داشــت‬ ‫چرا که از سوی یک مقام مســئول نظامی مطرح می شد‪.‬‬ ‫خصوصا اینکه این نیروی نظامی پیش تر نشــان داده بود‬ ‫چ تردیدی به خود راه نداده است‪.‬‬ ‫که در مقابله با امریکا هی ‬ ‫ی در گفت وگو با خبر ‪ 21‬شبکه یک سیما‬ ‫سردار سالم ‬ ‫توضیح داد که بر اساس کنوانسیون ‪ ،1982‬مجبوریم اگر‬ ‫از تنگه هرمز عبور ضرر داری اتفاق بیفتد با این عبور مقابله‬ ‫کنیم و به امریکا و شرکای منطقه ای انها هشدار می دهیم‬ ‫اگر بخواهند از تنگه هرمز استفاده و ما را تهدید کنند ما از‬ ‫قانون عبور بی ضرر در کنوانسیون دریاها استفاده می کنیم‬ ‫و اجازه عبور و تردد هیچ کشتی یا شناوری که بخواهد تهدید‬ ‫کند نمی دهیم‪ ».‬به گفته سردار سالمی این اتفاقی است‬ ‫که می افتد و اگر بخواهند تهدید کنند‪ ،‬ما اقدامات خود را‬ ‫انجام می دهیم‪ .‬جانشین فرماندهی ســپاه اغاز مصاحبه‬ ‫خود را با یک پیام این گونه بیان داشــت‪« :‬برای مصاحبه‬ ‫تشــریفاتی نیامده ام بلکه پیامی برای ملت عزیز و شریف‬ ‫ایران و هشداری به دشمنان بزرگ ایران دارم‪ .‬پیام من به‬ ‫ملت ایران‪ ،‬ارامش‪ ،‬اطمینان خاطر و قلب‪ ،‬امنیت کامل‪،‬‬ ‫حرکت به ســمت فتح قله های بزرگتر و اعتمــاد به قدرت‬ ‫الیزال الهی ملت شریف ایران است‪».‬‬ ‫او به دشمنان ایران اســامی به ویژه امریکا هشدار‬ ‫داد‪« :‬خطاهای گذشته خود را با اشــتباهات جدید تکرار‬ ‫نکنند و از عبرت های تاریخ نزدیک درس بگیرند‪ ».‬جانشین‬ ‫فرمانده کل سپاه افزود‪« :‬امریکایی ها عقل و تدبیر سیاسی‬ ‫را مصدر کار و اقدامات خود قرار دهند و از اعمال فشارهای‬ ‫ بی حد و غیرضرور به ملت انقالبی ایران پرهیز کنند‪».‬‬ ‫در همین هفته رهبــر معظم انقــاب در دیداری به‬ ‫درخواست عدم برگزاری مانور در دریای خزر واکنش تندی‬ ‫نشان داده بودند‪ .‬سردار ســامی نیز اعالم کرد‪« :‬سپاه‬ ‫مانند ارتش جمهوری اســامی ایران تقویم مشــخصی‬ ‫برای رزمایش های ساالنه خود دارد و این رزمایش ها کامال‬ ‫مشخص هستند‪ ،‬البته به تناسب موقعیت های سیاسی و‬ ‫تحوالت منطقــه ای ممکن اســت رزمایش هایی را بدون‬ ‫برنامه ریزی قبلی برای اعمال قدرت بازدارندگی جمهوری‬ ‫تبلیغاتانتخاباتی‬ ‫عجیب‬ ‫خانواده کدام وزیر ‪ 14‬کارخانه دارد؟!‬ ‫احمد توکلی‪ ،‬عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس‬ ‫در برنامه تلویزیونی پایش گفــت‪« :‬وقتی مجلس مصوبه‬ ‫پرداخت وام ازدواج را تصویب کرد‪ ،‬حتما در توان بانک ها‬ ‫بوده و می تواننــد پرداخت کنند‪ .‬از این تســهیالت گاهی‬ ‫ســود دریافت می کنند و وقتی تقاضای کاهش این سود یا‬ ‫پرداخت وام ‪ ۱۰‬میلیونی ازدواج را بــه انها می دهند توجیه‬ ‫بانک ها این است که خرجمان زیاد است‪ ».‬احمد توکلی با‬ ‫بیان اینکه یــک وزیر به همراه‬ ‫دختران و دامادهــای خود ‪۱۴‬‬ ‫کارخانه دارد‪ ،‬گفت‪« :‬در حال‬ ‫حاضر به مرحله ای رســیده ایم‬ ‫که دستگاه های مسئول مبارزه‬ ‫با فساد خودشان به درجاتی از‬ ‫فساد الوده شده اند‪».‬‬ ‫حجت االســام محمد‬ ‫اشــرفی اصفهانی دربــاره‬ ‫گزینه هــای ریاســت مجلس‬ ‫خبرگان رهبــری‪ ،‬گفته‪« :‬غیر‬ ‫از اقای هاشــمی فــرد دیگری‬ ‫لیاقــت ریاســت خبــرگان را‬ ‫نــدارد‪ ».‬وی در پاســخ به این‬ ‫سوال که اقای مرعشی گفته اند که هاشمی برای ریاست‬ ‫مجلس خبــرگان کاندیدا نمی شــود‪ ،‬می گویــد‪« :‬بیخود‬ ‫می گویند؛ اگر هاشمی هم کاندیدا نشود او را در این صحنه‬ ‫وارد می کنند‪ ،‬چرا که او متعین به ریاست خبرگان است‪».‬‬ ‫حسین مرعشــی پیش تر گفته بود که تا جایی که من خبر‬ ‫دارم اقای هاشــمی دنبال ریاست مجلس خبرگان نیست‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان می کند‪« :‬مجلس خبرگان بدون او بی معنا‬ ‫و ریاســت خبرگان هم بدون او مفهومی ندارد‪ .‬چون رای‬ ‫اول را هاشمی رفســنجانی اورد‪ ،‬ریاســت مجلس خبرگان‬ ‫مال اوست‪».‬‬ ‫اعتراض تاج الدینی به اخر شدنش‬ ‫معــاون احمدی نژاد بعد‬ ‫از قرار گرفتــن در اخرین رتبه‪،‬‬ ‫با تشــکیک در نتایج انتخابات‬ ‫اعالن داشــته اســت کــه به‬ ‫منظور صیانــت از ارا برای رفع‬ ‫پــاره ای از ابهامات و مســائل‬ ‫در رونــد انتخابــات از مجاری‬ ‫قانونی پیگیــری خواهد کرد‪.‬‬ ‫دیگر نماینده اصولگرای شهر‬ ‫تبریز نیز با محق دانستن خود گفته است‪« :‬شخص اقای‬ ‫فرماندار قول دادند تا به این درخواســت رســیدگی کرده و‬ ‫ان را اجرا کنند‪ ،‬هوادارانم را به ارامش دعوت می کنم و از‬ ‫انها می خواهم تا منتظر باشند قانون به نحو احسن اجرایی‬ ‫شود‪ .‬مسئوالن به ما قول داده اند تا احقاق حقوق از مسیر‬ ‫قانونی ما را همراهی کنند‪ ».‬در انتخابات تبریز افراد معتدل‬ ‫از جناح های مختلف و مستقل مانند همیشه برای مجلس‬ ‫انتخاب شدند‪.‬‬ ‫تلگرامعاملقتل«ستایش»بود!‬ ‫جانشــین دادســرای‬ ‫زنان‪ ،‬خانواده و اطفال با انتقاد‬ ‫شدید از غیبت برخی نهادهای‬ ‫مســئول در بحث پیشگیری از‬ ‫اســیب های اجتماعی گفت‪:‬‬ ‫«وزارت امــوزش و پــرورش‪،‬‬ ‫همیشه در این بررسی ها غایب‬ ‫اســت‪ .‬در همین بحــث قتل‬ ‫ستایش‪ ،‬من بیشــتر از سه بار‬ ‫با پســر نوجوان قاتل ســتایش در کانون اصالح و تربیت‬ ‫گفت وگو کردم‪ .‬نتیجه همه ان صحبت ها این بود که انگیزه‬ ‫و علت عمده قتل ســتایش‪ ،‬در تلفن همــراه این نوجوان‬ ‫بود‪ .‬او عضو یکی از کانال های غیراخالقی تلگرام بوده و‬ ‫روز فاجعه‪ ،‬چند فیلم را در همان کانال تماشــا می کند و به‬ ‫واسطه فشارهای روحی و نیازهای جنسی‪ ،‬چنین تصمیمی‬ ‫ می گیرد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫احمــد اریایی نــژاد در‬ ‫نطق خود در مجلس خواســتار‬ ‫اصالح قانــون انتخابات به ویژه‬ ‫شفاف شــدن بندهای مربوط به‬ ‫تبلیغات انتخاباتی شد‪ .‬نماینده‬ ‫مالیر از اینکه اصالح قانون انتخابات‪ ،‬در هر دوره از مجلس‬ ‫بهدورهبعدموکولمی شود‪،‬انتقادکرد‪.‬اوبابیاناینکهبایدبرای‬ ‫سبکتبلیغاتانتخاباتیفکریشودنهاینکههرمجلسانرا‬ ‫به چهار سال بعد موکول کند‪ ،‬گفت‪« :‬متاسفانه برای تبلیغات‬ ‫انتخاباتیشاهدتوزیعبرنج‪،‬سیب زمینیو‪...‬حتیموادمخدر‬ ‫هستیم!ایندرحالیاستکهتاکنونبرخوردموثریبااینرویه‬ ‫غیرقانونیصورتنگرفتهاست‪».‬بحثتغییردرقانونانتخابات‬ ‫بهمنظورشفافیتدرانتخاباتازسویبسیاریدنبالمی شود‪.‬‬ ‫اســامی ایران انجام دهیم‪ ».‬او اضافه کرد‪« :‬هیچ گونه‬ ‫اراده سیاسی یا نظامی بر انجام رزمایش های هیچ کشوری‬ ‫به ویژه جمهوری اســامی ایــران در محــدوده اب های‬ ‫سرزمینی و ازاد وجود ندارد‪».‬‬ ‫ســردار ســامی با تاکید بر ســخنان رهبری گفت‪:‬‬ ‫«اجازه نمی دهیم هیــچ قدرتی و هیچ کشــوری در حوزه‬ ‫اقدامــات دفاعی‪ ،‬تمرینــات و رزمایش هــای بازدارنده و‬ ‫دفاعی ما بخواهد تصمیمــی اعمال کند و این یک قاعده‬ ‫عمومی است که تا امروز اجرا کرده ایم‪».‬‬ ‫امریکا عموما با طرح این موضوع که به دنبال مبارزه با‬ ‫تروریست و ایجاد امنیت در جهان دست به اعمال نظامی‬ ‫می زند و ماجراجویی های جنگی خــود را توجیه می کند‪.‬‬ ‫ســردار ســامی اعالم کرد که امریکایی هــا نمی توانند‬ ‫هیچ نقطه ای از جهان را امــن کنند و توانایــی این کار را‬ ‫نیز ندارند‪.‬‬ ‫ســردار ســامی به بخشــی از گفته هــای مقامات‬ ‫امریکایی اشــاره کرده و گفت‪« :‬انهــا معتقدند که نیروی‬ ‫دریایی ما خطرناک است‪ ،‬البته این واقعیت است و به نظر‬ ‫من نخستین بار اســت که امریکایی ها ادراک درستی از‬ ‫قدرت دریایی ما پیدا کرده اند‪ .‬ما واقعا برای امریکایی ها‬ ‫اگر بخواهند تهدید باشند‪ ،‬بسیار خطرناک هستیم و ان را‬ ‫اعالم می کنیم‪».‬‬ ‫«مهمترین قدرت نظامی کنترل کننده منطقه خلیج‬ ‫فارس ایران است‪ .‬این را دنیا به خوبی می داند»؛ جانشین‬ ‫فرماندهی کل سپاه با بیان این مطلب در این باره می گوید‪:‬‬ ‫«همه جهان می دانند اگر کنترل راهبردی‪ ،‬قدرت دفاعی‬ ‫دریایی‪ ،‬اراده سیاسی و تسلط نظامی ایران و قدرت نظامی‬ ‫مهیا و اماده یک شــیر بیدار در منطقه خلیج فارس و تنگه‬ ‫هرمز نبــود‪ ،‬یک قطره نفت به شــرق و غــرب عالم صادر‬ ‫نمی شد‪ .‬این اراده و قدرت دریایی ماست که امروز خلیج‬ ‫فارس یک منطقه راهبردی امن تلقی می شود و همه جهان‬ ‫از ان بهره برداری می کنند‪».‬‬ ‫با این وجود سردار سالمی تاکید دارد که ما در منطقه‬ ‫با هیچ کشــوری دشــمنی نداریم‪ « :‬ما جز امریکا دشمنی‬ ‫در منطقه نداریم و دولت ها و کشــورهای دیگر دشمن ما‬ ‫نیستند و ما نیز دشمن انها نیستیم‪ ،‬البته ظرفیت دشمنی‬ ‫را ندارند‪».‬‬ ‫مرعشیاشتباهگفته‬ ‫هاشمینمی اید‬ ‫خبرنامه‬ ‫تهدید کنید تنگه هرمز را می بندیم‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪11‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫عیادت رهبر انقالب از همسر شهید بابایی‬ ‫م گلپایگانی‬ ‫عیادت رهبر انقالب از حجت االسال ‬ ‫دیدار رمضان عبدالله با دکتر الریجانی‬ ‫ن‬ ‫حاج قاسم درکنگره ‪ 8‬هزار شهید گیال ‪‎‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دیدار وزیر امور خارجه مالزی با دکتر والیتی‬ ‫دیدار وزیر بهداشت با بیماران جذامی ‬ ‫عکس جنجالی از سخنرانی رئیس جمهور‬ ‫سلفی با رئیس جمهور کره‬ ‫گرامیداشت مقام معلم باحضور ناطق و مطهری‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دختر سه ساله شهید مدافع حرم افغان‬ ‫خبرنامه‬ ‫عادل فردوسی پور در دانشگاه تهران‬ ‫‪13‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬چیزی را که دشمن از اغتشــاش در عراق دنبال‬ ‫می کند اجرایی شدن طرح تجزیه عراق است‪ .‬این‬ ‫موضوع را همه گروه ها و جریان های سیاسی عراق‬ ‫به ویژه طرفداران مقتدی صدر باید متوجه باشند و در‬ ‫زمین صهیونیســت ها‪ ،‬امریکا‪ ،‬انگلیس و ال سعود‬ ‫بازی نکنند‪.‬‬ ‫‪ l‬باز هم مثل هــر ســال روز کارگر امــد و رفت و‬ ‫در رســانه ها و مطبوعــات در بوق و کرنــا دمیدند و‬ ‫حرف های دهن پر کن زیادی زدند!‬ ‫‪ l‬به عنــوان خانــواده شــهید از مســئوالن امــر‬ ‫درخواست می کنم غرامت ما خانواده های شهدا را‬ ‫از امریکای جنایتکار مطالبه کنند‪.‬‬ ‫‪ l‬یادمــان نرفته کــه در دهــه شــصت مقامات‬ ‫عالی رتبه امریکایی با چاپلوسی وارد فرودگاه مهراباد‬ ‫تهران شده و قصد داشتند کیکی را تقدیم مسئوالن‬ ‫کشــور بکنند و تقاضاهایی را از جمهوری اســامی‬ ‫داشته باشند ولی سرانجام دست از پا درازتر و بدون‬ ‫نتیجه و همراه با یک رسوایی بزرگ برگردانده شدند‪.‬‬ ‫‪ l‬دولتمردان فعلی از دولت قبل اشکال می گیرند‬ ‫که چرا به امریکا اعتماد و اقدام به سرمایه گذاری در‬ ‫یک کشور متخاصم کرده است‪ .‬پس چرا خودشان با‬ ‫اعتماد به امریکا پای برجام با وعده های نسیه امریکا‬ ‫رفتند و امروز اب سنگین را به قیمت مفت به دشمن‬ ‫قسم خورده می فروشند؟‬ ‫‪ l‬به مســئوالن بفرمایید جنگ و دعوای حزبی و‬ ‫سیاسی را کنار بگذارند و برای معیشت مردم فکری‬ ‫بکنند‪.‬‬ ‫‪ l‬ریاســت مجلس در واقع ضربه گیــر نمایندگان‬ ‫رادیکال اســت‪ .‬به نظرم اصالح طلبان نباید در دام‬ ‫دوقطبی شدن عارف – الریجانی بیفتند‪ .‬من به عنوان‬ ‫یک حامی اصالح طلب‪ ،‬ریاست الریجانی را مفیدتر‬ ‫می دانم و عــارف هم نبایــد از اطــاق تعبیر «مرد‬ ‫انصراف» ناراحت شود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪ l‬اقای روحانی! شما که از برجام دفاع می کنی‪،‬‬ ‫برجام چه دســتاوردی برای کارگر و جامعه کارگری‬ ‫داشته؟ شما را به خدا به رونق کسب و کار بیندیش!‬ ‫‪ l‬درود بر اقای توکلی! خدا پدر و مادرت را رحمت‬ ‫کند‪ .‬اگر مچ چهار تــا مدیر دولتی دیگــر را بگیری‬ ‫بقیه حواس شــان جمع می شــود که واقعا مگر چه‬ ‫کار می کنند کــه باید حقوق ‪ 35‬میلیونــی بگیرند به‬ ‫غیر از امکانات دیگری که می گیرند‪ .‬حســاب کنید‬ ‫روزی یک میلیون و ‪200‬هزار تومان جمعه و شــنبه‬ ‫هم ندارد‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫قیمتتویوتالندکروزرئیس جمهور دربازدیدازگروهمپناچقدراست؟‬ ‫هفته گذشــته حضور رئیس جمهور بــرای بازدید از‬ ‫شــرکت مپنا در روز کارگــر یکی از جنجالی تریــن اتفاقات‬ ‫فضای مجازی بود‪ .‬اولین بار برخی از اهالی فضای مجازی‬ ‫شــروع به انتقاد کردند کــه رئیس جمهور دیرتر به ســراغ‬ ‫کارگران رفته اســت‪ .‬پس از ان ماجرای قطع شــدن برق‬ ‫میکروفن رئیس جمهور هنگام ســخنرانی را شاهد بودیم‪.‬‬ ‫اندکی بعــد خبرگزاری مهــر تصویری را منتشــر کرد که در‬ ‫هنگام سخنرانی رئیس جمهور چند کارگر خوابیده بودند‪ .‬این‬ ‫تصویر در فضای مجازی‬ ‫به طور گسترده ای بازتاب‬ ‫داشــت‪ .‬امــا ایــن همه‬ ‫حاشــیه های این مراسم‬ ‫نبــود‪ .‬وقتــی تصاویــر‬ ‫مربوط بــه رئیس جمهور‬ ‫در حال بازدید از کارخانه‬ ‫مپنا منتشــر شــد نشان‬ ‫می داد که روحانی برای‬ ‫بازدید از ایــن کارخانه از‬ ‫یــک اتومبیــل لندکروز‬ ‫استفاده کرده و در داخل‬ ‫کارخانه به بازدید پرداخته‬ ‫اســت‪ .‬ایــن تصویــر‬ ‫نیز تعجــب بســیاری را‬ ‫برانگیخت و سوال این بود که ایا نمی شد از وسیله دیگری‬ ‫استفاده کرد؟ از ســوی دیگر این اتومبیل توجه ها را جلب‬ ‫کرد‪ .‬علی قلهکی در صفحه گوگل پالس خود در این باره‬ ‫توضیح داد‪:‬‬ ‫‪ -1‬روحانــی از ابتــدای انتخــاب شــدن به عنــوان‬ ‫ریاســت جمهوری ایــران اســامی‪ ،‬انــواع خودروهای‬ ‫ضد گلوله کشــورمان در اختیار تیم حفاظتــش قرار گرفته‬ ‫اســت‪ .‬اینکه با وجــود خــودروی «بی ام و ســری ‪ 5‬مدل‬ ‫‪ E39‬ضدگلوله»‪« ،‬شاسی بلند های به جای مانده از زمان‬ ‫احمدی نژاد» و همچنین یک دســتگاه «پــژو ‪ » 607‬چه‬ ‫ی به ورود نســل جدید از تویوتاهــای ضد گلوله بوده‪،‬‬ ‫لزوم ‬ ‫خود محل سوال است‪.‬‬ ‫‪ -2‬بالفاصله پس از مخابره تصاویر خودروی تویوتای‬ ‫شاسی بلند روحانی در بازدید از گروه مپنا‪ ،‬رسانه های مجازی‬ ‫از قیمــت نیم میلیاردی این شاســی بلند لوکس ســخن به‬ ‫میان اوردند‪ ،‬در صوتی که این خودرو تویوتا ‪ VXR‬هشــت‬ ‫سیلندر باشد قیمتش حدود ‪ 90‬هزار دالر متغیر بوده ولی این‬ ‫قیمت برای تویوتا معمولی و غیر ضد گلوله بوده و خودروی‬ ‫شاســی بلند ضد گلوله تویوتا که با نام «‪ »B6‬به بازار عرضه‬ ‫می گردد‪ ،‬قیمتی در حدود ‪450‬هزار دال ر را از ان خود کرده‬ ‫اســت‪ .‬تویوتا ‪ B6‬با قیمت روز دالر ایران برای وارد کردن‬ ‫توسط اشــخاص حقیقی قیمتی حدود ‪ 1/5‬میلیارد تومان‬ ‫را برای صاحب ان بدون‬ ‫عــوارض گمرکی! به بار‬ ‫می اورد‪ .‬باتوجه به سبقه‬ ‫جناب روحانی در ســوار‬ ‫شــدن بــر خودروهای‬ ‫ضد گلولــه از ابتــدای‬ ‫ریاست جمهوری در سال‬ ‫‪ 92‬تا به االن‪ ،‬خیلی بعید‬ ‫است که خودوری ایشان‬ ‫از نوع معمولی یعنی ‪90‬‬ ‫هزار دالر باشد‪.‬‬ ‫‪ -3‬تویوتا به تازگی‬ ‫تصاویــر با کیفیتــی از‬ ‫تســت تویوتــا ‪ BX‬را‬ ‫منتشر کرده که از ازمون‬ ‫ســهمگین ترورهای مختلف (شلیک با اســلحه سبک تا‬ ‫نارنجک و موشک ضد زره) را به نمایش گذاشته که نشان‬ ‫می دهد این مدل تویوتا از اســتانداردهای باالتری نسبت‬ ‫به سایر تولیدات شرکت های رقیب بهره مند بوده و طبیعتا‬ ‫قیمتی باالتر از انها دارد‪ .‬واقعا تیم حفاظت جناب روحانی‬ ‫پیش بینی حمله با ار پی جی یا نارنجک جنگی را داشته که‬ ‫نمونه های قبلی خودروهای ضد گلوله کشــور یا تشریفات‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬قابلیت تاب اوردن در برابر ان را نداشته؟‬ ‫پــی نوشــت‪ :‬باتوجه بــه رشــته تحصیلــی مقطع‬ ‫کارشناســی ام یــک با ر توفیــق زیــارت مجموعــه مپنا را‬ ‫داشته ام‪ .‬این مجموعه‪ ،‬شرکتی نیست که بتوان به راحتی‬ ‫اشیای مشکوک را وارد ان کرد‪ .‬چه ضرورتی بوده که دیدار‬ ‫با کارگران این شــرکت‪ ،‬با این غول زرهی ضد گلوله انجام‬ ‫پذیرد؟‬ ‫رضایی‪ :‬خلیج فارس است‬ ‫چون ابراه میان سرزمین‬ ‫فارس بود‬ ‫سید حسن و روز معلم‬ ‫چنــد روزی بود کــه جمله ای منتســب بــه ایت الله‬ ‫هاشــمی رفســنجانی در فضای مجازی در حال دست به‬ ‫دست شــدن بود؛ جمله ای که البته از ســوی دفتر ایشان‬ ‫تکذیب شــد تا دوباره فضا برای اتفاقاتی مثل موشــک و‬ ‫گفتمان پیش نیاید‪ .‬ان جمله این بود‪« :‬حاال که مملکت‬ ‫را از دســت احمدی نــژاد نجــات دادم‪ ،‬می توانــم راحت‬ ‫بمیرم‪ ».‬اما اصل جمله در واقع این بود که «حاال که مردم‬ ‫ت بمیرم‪ ».‬بــا این حال در‬ ‫به بلوغ رســیدند می توانــم راح ‬ ‫میان تمام واکنش ها‪ ،‬کوچک زاده در یکی از پســت های‬ ‫اینستاگرامی خود این نقل قول را اورد ه و در پایین ان نوشته‬ ‫است‪« :‬چه خوب!!!»‬ ‫گفتنی است سایتی نزدیک به رئیس مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام نوشته که این جمله تحریف شده است و با‬ ‫اصل مطلب مغایرت دارد‪ ،‬این سایت اشاره داشت که اصل‬ ‫گفته هاشمی رفســنجانی این اســت‪« :‬حاال که مملکت‬ ‫به اینجا رسیده و مردم به این ســطح از اگاهی رسیده اند‪،‬‬ ‫الحمدللــه می توانم راحت ســر بر بالین مــرگ بگذارم»‪.‬‬ ‫کوچــک زاده البته بعــد از ان و در روز سه شــنبه در اخرین‬ ‫نطقش در مجلس به این جمله به نوعی دیگری اشاره کرد‪.‬‬ ‫گویا او نیز متوجه اشتباه شده بود و خطاب به رئیس مجمع‬ ‫تشخیص مصلحت نظام گفت‪« :‬ایشان با ارزیابی شرایط‬ ‫کشــور فرمودند «دیگــر می توانم راحت بمیــرم» عرض‬ ‫می کنم‪ ،‬خدا نکند‪ .‬انشــاءالله خدا به شما و همه خادمان‬ ‫ملت عمر ‪ 120‬ساله بدهد و همه توفیق داشته باشیم که به‬ ‫نحوی این عمر را سپری کنیم که واقعا مرگ برای مان اول‬ ‫راحت باشــد و با دلی ارام و مطمئن و روحی شاد و ضمیری‬ ‫امیدوار به فضل الهی به سوی جایگاه ابدی سفر کنیم‪».‬‬ ‫چرااصالح طلبانتمایلیبه‬ ‫ریاستمجلسیعارفندارند؟‬ ‫مناظره ای که به چاقوکشی رسید‬ ‫محمدکاظم انبارلویی در سرمقاله امروز رسالت نوشت‪ :‬سال ‪60‬‬ ‫احسان طبری پس از اثبات خیانت حزب توده پرچم تسلیم را باال برد و‬ ‫با اعتراف به «کج راهه ها» با نقد ماتریالیسم دیالکتیک‪ ،‬دستان شهید‬ ‫مطهری را به عنوان پیروز این نبرد تئوریک باال برد‪ .‬برخی این تســلیم‬ ‫را نشانه پیری و بی انگیزگی در ادامه مبارزه دانستند اما واقعیت این بود‬ ‫که مارکسیسم در برابر اسالم حرفی برای گفتن نداشت و اندیشه های‬ ‫فلسفی دانشمندان ما ریشــه در حداقل هزار سال کار فکری و فلسفی‬ ‫داشــت و انها دستشــان خالی بود‪ .‬ســند عملی این حرف فروپاشــی‬ ‫مارکسیسم در شرق و غرب عالم به دلیل همین فقر فلسفی بود‪ .‬امام خمینی(ره) ‪ 8‬سال پس از مرگ طبری و فروپاشی‬ ‫حزب توده در ایران‪ ،‬صدای شکسته شدن استخوان های مارکسیسم را شنیده بود‪ .‬در استانه پیروزی انقالب وقتی در‬ ‫دانشگاه تهران شهید مطهری پیشنهاد مناظره به امیرحسین اریان پو ر ‪ -‬یکی از متفکرین مارکسیسم در ایران ‪ -‬داده بود‬ ‫کار به چاقوکشی کشید و بعد از پیروزی انقالب در فرصتی من از اریان پور پرسیدم چرا تن به مناظره ندادید؟ او سکوت‬ ‫کرد‪ .‬فقط توضیح داد چریک های فدایی خلق و مجاهدین خلق هر دو از من دعوت کردند که در شــورای مرکزی انها‬ ‫حضور یابم و به لحاظ نظری پاسخگوی نیازهای انها باشم‪ .‬من نرفتم و به انها گفتم؛ مبارزه با جمهوری اسالمی بی فایده‬ ‫است‪ .‬شما را در دام امریکا می اندازد‪ .‬او گفت‪« :‬بعد از انقالب رابطه ام را با اقای مطهری حفظ کردم‪ ،‬انها می دانستند‬ ‫من در هیچ اقدامی علیه انقالب حضور ندارم‪».‬‬ ‫سابقه تایید یک اعتبارنامه‬ ‫روزنامــه اعتماد در گزارشــی بــه بازخوانی یک پرونــده در ‪28‬‬ ‫سال پیش شــبیه پرونده مینو خالقی پرداخته و در گزارشی با عنوان‬ ‫ل پیش» نوشت‪« :‬با این‬ ‫«بازخوانی ماجرای یک اعتبارنامه در ‪ ٢٨‬سا ‬ ‫اسنادی که از نخستین اجالسیه دوره سوم مجلس شورای اسالمی‬ ‫در دست است‪ ،‬می توان تحلیل حقوقی این ماجرا را این گونه دانست‬ ‫که اگر وزارت کشور بدون اجازه و امضای شورای نگهبان اعتبارنامه را‬ ‫صادر کند‪ ،‬هیچ مرجعی اال مجلس نمی تواند او را مواخذه کند‪ .‬در این‬ ‫حالت دو اتفاق بیشتر روی نخواهد داد «تایید» یا «رد» اعتبارنامه‪.‬‬ ‫موضوعی که البته تا امروز مشخص نیست که وزارت کشور چگونه عمل خواهد کرد‪ ،‬یک اصل را به طور روشن اعالم‬ ‫می کند‪« .‬صدور اعتبارنامه نمایندگان نیازی به امضای اعضای شــورای نگهبان نــدارد»‪ .‬حال فقط می ماند موضوع‬ ‫اختالف بین دو نهاد‪ .‬اگر وزارت کشــور از ظرفیت قانونی خود اســتفاده کرده و با امضای اعتبارنامه مینو خالقی‪ ،‬طی‬ ‫ادامه مســیر را به نمایندگان جدید مجلس دهم واگذار کند‪ ،‬باالترین اقدامی که در مقابله با او می تواند انجام بگیرد‪،‬‬ ‫ارجاع پرونده به کمیسیون تحقیق است؛ جایی که با اســتناد به اتفاقات دوره های گذشته مجلس‪ ،‬به نظر نمی رسد در‬ ‫تقابل با خواسته های نهاد اجرایی انتخابات باشد‪ .‬اما باز هم یک ســوال مطرح می شود‪ .‬شورای نگهبان چگونه یک‬ ‫بخش از انتخابات را باطل می کند و در بخشی دیگر ان را مورد تایید قرار می دهد؟ شاید همین موضوع‪ ،‬بتواند مانع از‬ ‫تصمیمات دیگر نهاد نظارتی انتخابات باشد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دکتر عبدالله گنجی در کانال تلگرامی اش نوشــت‪:‬‬ ‫یــک روز پــس از انتخابات مرحلــه دوم مجلس شــورای‬ ‫اســامی رســانه های اصالح طلب از پیروزی در جمع دو‬ ‫مرحله خبر می دهند‪ .‬البته خوشحالی انان بیشتر از گرفتن‬ ‫ســرپل در نظام بدون عذرخواهی از اتهام تقلب به نظام و‬ ‫شعارهای فر اتقلب پس از ان است‪ .‬حال سوال این است‬ ‫که اکثریت ادعا ها منجر به ریاســت یــک اصالح طلب بر‬ ‫مجلس خواهد شــد؟ یکــی از اعضای مجمــع روحانیون‬ ‫گفته اســت که هنوز روی عارف به جمع بندی نرسیده ایم‪.‬‬ ‫کرباســچی هم تفاوتی بین عــارف و الریجانی ندانســته‬ ‫اســت‪ .‬روزنامه ارمان هم مرتب عــارف را تحقیر می کند و‬ ‫صرفا اندکی از اصالح طلبانی که مشی انان مثل خود عارف‬ ‫اســت یا امیدوارند در پرتو عارف وارد هیات رئیســه شوند‬ ‫(کواکبیان‪ ،‬حضرتی و‪ )...‬از ریاست وی حمایت می کنند‪.‬‬ ‫علت بی مهری درون جریانی به عارف چیست؟‬ ‫روزنامه ارمــان در گفت وگو بــا علی تاجرنیــا‪ ،‬نماینده مجلس‬ ‫ششــم در مطلبی بــا عنــوان «پیام بــه روحانی بــرای انصــراف از‬ ‫ریاســت جمهوری» نوشــت‪« :‬مهم ترین اســتراتژی اصولگرایان‬ ‫این است که اقای روحانی را از ادامه ریاســت جمهوری خود خسته‬ ‫و منصرف کنند‪ .‬به همیــن دلیل تالش می کنند از همه پتانســیل و‬ ‫امکانات خود برای فشار اوردن به دولت اقای روحانی استفاده کنند‪.‬‬ ‫از گوشه و کنار شنیده می شود برخی به صورت مستقیم و غیرمستقیم‬ ‫برای اقای روحانی پیام می فرستند که وی را از ادامه ریاست جمهوری‬ ‫خود در مرحله دوم منصرف کنند‪ .‬این پیام ها عمدتا توســط افراد پرنفوذی که در ساختار قدرت نقش دارند برای اقای‬ ‫روحانی فرستاده شده است‪ .‬اســتراتژی دوم اصولگرایان برای شکســت اقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫الترناتیو ســازی و ظهور پدیده های جدید از درون جریان اصالحات برای رقابت با اقای روحانی اســت‪ .‬اصولگرایان‬ ‫به دنبال این مســاله خواهند بود که بین اصالح طلبان و اقای روحانی شکاف ایجاد کنند و جریان اصالحات را بزرگ تر‬ ‫و محبوب تر از اقای روحانی نشان بدهند‪ .‬سپس با این بهانه تالش کنند یک شخصیت اصالح طلب را به نمایندگی از‬ ‫جریان اصالحات در مقابل اقای روحانی که خاســتگاه اصولگرایی دارد قرار بدهند‪ .‬اصولگرایان در صورتی که موفق‬ ‫نشوند از این دو استراتژی استفاده کنند تالش خواهند کرد از طیف تخریب گر خود در انتخابات ریاست جمهوری علیه‬ ‫اقای روحانی استفاده کنند‪ .‬مهم ترین ابزار این تخریب نیز می تواند شخصی مانند محمود احمدی نژاد یا فردی شبیه‬ ‫به رویکرد وی باشد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ماموریت اخر‬ ‫یک پیام برای روحانی‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪15‬‬ ‫حاشیه های دنباله دار برجام‬ ‫گفتارها‬ ‫زمان ان رسیده تا اروپای واحد تکلیف خود را با برجام به صورتی جدی مشخص‬ ‫کند‪.‬ایااروپادراینمعادلهقصدداردهمچناندرمقابلکارشکنی هایامریکاسکوت‬ ‫کندیااینکهدرصددحفظبرجامبه عنوانسندیبین المللیواجراییساختناناست؟‬ ‫بدیهیاستکهپاسخاینسوالرامقاماتاروپاییبایدباعملخوددهندنهسخنانو‬ ‫ادعاهایشان‪.‬در یکیازگفتارهایاینشمارهاینموضوعرابررسیکرده ایم‪.‬‬ ‫نسبتامریکاواروپادرپسابرجامچگونه تعریفمی شود؟‬ ‫انتظارات حداقلی ایران از اروپای واحد‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫طــی ماه هــا و هفته هــای اخیر‪،‬مقامــات اروپایی‬ ‫ســفرهای متعــددی بــه ایــران در دســتورکار خــود قرار‬ ‫داده اند‪ .‬هدف از این سفرها‪ ،‬مذاکره با ایران در خصوص‬ ‫همکاری های اقتصادی و سیاســی در دوران پســابرجام‬ ‫است‪ .‬در این خصوص نکاتی وجود دارد که باید نسبت به‬ ‫انها توجه کاملی را مبذول داشت‪:‬‬ ‫مهم ترین نکته در این خصوص‪ ،‬به تعریف نســبت‬ ‫میان اتحادیــه اروپا و ایاالت متحده امریــکا باز می گردد‪.‬‬ ‫اینکه اتحادیه اروپا و به صــورت خاص تروئیکای اروپایی‬ ‫یکی از اضالع مذاکرات هســته ای میان ایران و اعضای‬ ‫‪ 5+1‬بوده اند‪ .‬بدیهی است که یکی از اصلی ترین وظایف‬ ‫اتحادیه اروپا در برهــه فعلی عمل بــه روح و متن برجام و‬ ‫تحقق وعده های داده شده در ان است‪.‬در این خصوص‬ ‫اتحادیه اروپــا نباید نقش منفعالنــه ای را ایفا کــرده یا در‬ ‫مقابل کارشکنی های صورت گرفته از سوی ایاالت متحده‬ ‫امریــکا اقدامی صــورت ندهــد‪ .‬اروپای واحــد به عنوان‬ ‫یکی از طرف های مذاکره کننده و به عنــوان ضلعی که به‬ ‫صورت مســتقیم درگیــر در مذاکرات بوده بایــد وظایف و‬ ‫اقداماتی به مراتــب فراتر از انچه امروز انجــام می دهد را‬ ‫صورت دهــد‪ .‬مهم ترین کارویژه ای کــه در این خصوص‬ ‫می توان برای اروپای واحد متصور شد‪ ،‬تالش برای اجرایی‬ ‫کردن صد درصــدی برجــام و مواجهه با کارشــکنی های‬ ‫ایاالت متحــده امریکاســت‪ .‬بنابراین‪ ،‬مقامات دســتگاه‬ ‫سیاست خارجی کشــورمان باید اتحادیه اروپا را نسبت به‬ ‫نقش افرینی فعال در قبال عهد شکنی های اشکار واشنگتن ‬ ‫ترغیب نمایند‪ .‬تاکنون واشنگتن با وضع قوانین سختگیرانه‬ ‫در قبال اعطای ویزا به کسانی که به ایران سفر کرده اند(یا‬ ‫ایرانی هســتند) و همچنین ایجاد موانع ســخت در مسیر‬ ‫عادی سازی مناســبات بانکی با ایران‪ ،‬عمال بند ‪ 29‬برجام‬ ‫را نقض کرده است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر‪ ،‬برخــی نامزدهــای انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری ایاالت متحــده امریکا از جملــه دونالد ‬ ‫ترامپ از حزب جمهوریخواه که راهیابی وی به دور نهایی‬ ‫رقابت های انتخاباتی مسجل شده‪ ،‬صراحتا از نقض توافق‬ ‫هســته ای در صورت حضور در کاخ سفید سخن گفته اند‪.‬‬ ‫موضع گیــری در مقابل تهدیــدات نامزدهــای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا در خصوص ابطال برجام و‪ ...‬یکی‬ ‫از این موارد است‪ .‬اگرچه اروپای واحد با این موضع گیری‬ ‫مقامات امریکایی مخالف است‪ ،‬اما الزم است این مخالفت‬ ‫به صورتی عینی تر در مواضع مقامات رسمی اتحادیه اروپا‬ ‫متبلور شود‪ .‬تاکنون در این خصوص شاهد ابراز مخالفتی‬ ‫ی تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا نبوده ایم‪.‬‬ ‫قوی از سو ‬ ‫مهار ایاالت متحده امریکا توســط اتحادیــه اروپا‪،‬‬ ‫در برهه فعلــی کمترین انتظاری اســت که مــا می توانیم‬ ‫از مقامات کشــورهای اروپایی داشته باشــیم‪ .‬این انتظار‬ ‫حداقلــی‪ ،‬بایــد در اوج اقتدار دســتگاه سیاســت خارجی‬ ‫کشورمان از اروپاییان مطالبه شــود‪ .‬در غیر این صورت‪،‬‬ ‫اشتیاق مقامات اروپایی نســبت به عادی سازی مناسبات‬ ‫تجاری و اقتصادی با ایران به خودی خود ارزش و اهمیتی‬ ‫ندارد‪ .‬تا زمانی که اتحادیه اروپا استراتژی مهار امریکا در‬ ‫دوران پسابرجام را در دســتورکار خود قرار ندهد و در مقابل‬ ‫کارشکنی های اشکار واشنگتن سکوت کند‪ ،‬نمی توان از‬ ‫اروپا به عنوان شریکی مطمئن در عرصه تجاری و اقتصادی‬ ‫با ایران یاد کرد‪ .‬اتحادیه اروپا به خوبی می داند که یکی از‬ ‫اصلی ترین اهداف برجام‪ ،‬عادی ســازی مناسبات بانکی‬ ‫ایران و دیگر کشورهای دنیا از طریق رفع تحریم سوئیفت‬ ‫بوده اســت‪ .‬هم اکنون وزارت خزانــه داری ایاالت متحده‬ ‫امریکا‪ ،‬بانک های اروپایــی را در راســتای معامله و داد و‬ ‫ستد بانکی با کشورمان تحت فشار قرار داده است‪ .‬بدیهی‬ ‫است که در اینجا مقامات سیاسی اتحادیه اروپا باید ضمن‬ ‫ایســتادگی در مقابــل کارشــکنی های وزارت خزانه داری‬ ‫امریکا‪ ،‬تضمیــن الزم را به بانک های خــود در خصوص‬ ‫مراوده با ایران ارائه دهند‪ .‬به عبــارت بهتر‪ ،‬بخش مهمی‬ ‫ از حل وفصل مشــکل ســوئیفت و ارتباطات بانکی میان‬ ‫ایــران و اروپــا‪ ،‬بر عهده مقامات سیاســی ایــن مجموعه‬ ‫است‪ .‬وظیفه ای که تاکنون اتحادیه اروپا به عنوان یکی از‬ ‫طرف های فعال در مذاکرات هسته ای نسبت به انجام ان‬ ‫اهمال و قصور کرده است‪.‬‬ ‫نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد‪ ،‬عملیاتی‬ ‫ســاختن معامالت و مراودات اقتصادی با ایران اســت‪.‬‬ ‫اینکه همان گونه که رهبر معظم انقالب اسالمی نیز تاکید‬ ‫فرموده اند‪ ،‬الزم است در راستای عملیاتی شدن طرح های‬ ‫روی کاغذ (طرح های اقتصادی و سرمایه گذاری از سوی‬ ‫گفتارها‬ ‫اروپا) اقداماتی عملی صورت گیــرد‪ ،‬مقامات اروپایی باید‬ ‫ضمن حضور در ایران‪ ،‬سرعت و عمق سرمایه گذاری های‬ ‫عینی و ملموس خود را نیــز در ایران در دوران پســابرجام‬ ‫شدت بخشند‪.‬‬ ‫در این خصوص بخش های دولتــی و خصوصی در‬ ‫اروپا باید فعالیت بیشتری نسبت به قبل داشته باشند‪ .‬بدیهی‬ ‫است در این صورت‪ ،‬طرفین می توانند از اثار برجام در حوزه‬ ‫اقتصادی و تجاری و سرمایه گذاری و سرمایه پذیری بهترین‬ ‫استفاده را کنند‪.‬‬ ‫نکتــه چهــارم اینکــه اتحادیــه اروپــا بایــد متوجه‬ ‫هزینه هــای ســنگین بــازی در زمیــن ایاالت متحــده‬ ‫امریکا باشــد‪ .‬چندی پیــش مقام معظم رهبــری در دیدار‬ ‫رئیس جمهــور اتریش به نکتــه قابل تاملــی در خصوص‬ ‫مناسبات برخی کشورهای اروپایی و ایاالت متحده امریکا‬ ‫اشــاره کرده و دنبالــه روی این کشــورها از واشــنگتن را‬ ‫غیرمنطقی و بی مبنا دانستند‪ .‬بازی اتحادیه اروپا در زمین‬ ‫امریــکا هزینه زیادی برای این مجموعه داشــته اســت‪.‬‬ ‫زمانی کــه در تاریــخ هفتم فوریــه ســال ‪ ۱۹۹۲‬میالدی‬ ‫پیمان ماســتریخت یا همان پیمــان اتحادیــه اروپا بین‬ ‫ســران ‪ ۱۲‬کشــور عضو جامعه اقتصادی اروپا منعقد شد‪،‬‬ ‫اروپاییان بر اســاس قرائت و تفســیر رئالیستی خاصی که‬ ‫نسبت به مقوله قدرت داشــتند‪ ،‬خود را موظف به بازی در‬ ‫زمین ایاالت متحــده امریکا می دانســتند‪ .‬اگرچه پس از‬ ‫گذار بشریت به هزاره ســوم و متعاقب شکست امریکا در‬ ‫جنگ عراق و ابتر ماندن بسیاری از طرح های بین المللی‬ ‫کاخ سفید و بازتعریف قدرت روسیه‪ ،‬چین و هند عمال دوران‬ ‫نظام تک قطبی به پایان رســید‪ ،‬اما بسیاری از کشورهای‬ ‫اروپایی به بازی سنتی خود در زمین امریکا ادامه داده اند‪.‬‬ ‫بازی اروپا در زمیــن ایاالت متحده امریــکا نه تنها‬ ‫موقعیت قاره سبز را درجهان بهبود نبخشیده بلکه منجر به‬ ‫افزایش تصاعدی هزینه های شکست اروپا در جهان شده‬ ‫است‪.‬در ســال ‪ ۲۰۱۱‬رویای امریکایی اتالنتیکی تسلط‬ ‫بر دمشق و استخدام ظرفیت های ژئواستراتژیک سوریه‬ ‫به سود غرب ان قدر ســران اروپایی را مدهوش کرده بود‬ ‫که متوجه بازی نافرجام و فاجعه امیز خود با حلقه اتشــی‬ ‫که امریــکا ایجاد کرده بود نشــدند‪ .‬هم اکنون در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬میالدی قرار داریم‪ .‬رشــد گروه های تروریستی و‬ ‫تکفیری و بازگشت انها به خاک کشــورهای اروپایی که‬ ‫در گذشــته ای بســیار نزدیک مولد و حامی این گروه ها‬ ‫بودند از یک ســو و وقوع بحران مهاجرت به کشورهای‬ ‫اروپایی جملگی هزینه های ســختی را بر پیکره قاره سبز‬ ‫وارد ساخته است‪.‬‬ ‫در جریان تحوالت اوکراین نیــز اروپای واحد مقهور‬ ‫و مغلوب بازی ایاالت متحده امریکا در کی یف شد‪ .‬وقوع‬ ‫درگیری های خونین در اوکراین و از دست رفتن کنترل این‬ ‫کشور توسط یانوکوویچ و تبدیل شدن کی یف به کانونی از‬ ‫اتش و خون‪ ،‬نتیجه این بازی مداخله جویانه بود‪ .‬هیچ گاه‬ ‫در طول دوران پس از فروپاشــی اتحاد جماهیر شــوروی‬ ‫سابقه نداشت که مقامات روسی صراحتا از «تقابل نظامی‬ ‫با اروپا» در صورت گسترش ناتو به شــرق سخن به میان‬ ‫اورند اما این اتفاق هم اکنون افتاده اســت‪ .‬تغییر نقشــه‬ ‫امنیتی و استراتژیک اروپا بر اثر مواجهه مستقیم با روسیه‪،‬‬ ‫کابوسی است که یاداوری ان سران ناتو و اتحادیه اروپا را‬ ‫در جای خود میخکوب می کند‪.‬‬ ‫در کنار این موارد‪« ،‬حمایت از رژیم صهیونیســتی»‬ ‫نیز تعهدی است که ایاالت متحده امریکا به صورت خاص‬ ‫ان را در دامان اروپا قرار داده و هر سال و هر ماه بابت این‬ ‫تعهد پذیری تک تک کشورهای اروپایی و نهادهای امنیتی‬ ‫انها را بازخواســت می کند‪.‬حتی کشــورهایی مانند سوئد‬ ‫و نروژ که نســبت به دیگر کشــورهای اروپایی به صورتی‬ ‫پررنگ تر شهرک سازی های غیر قانونی رژیم صهیونیستی‬ ‫و دیگر موارد نقض حقوق بشــر در کرانه باختری و غزه را‬ ‫مورد توجه قرار داده بودند با خشم مقامات امنیتی امریکا و‬ ‫اسرائیل مواجه شده اند‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه نباید فراموش کرد که طی ‪ ۱۲‬ســال‬ ‫اخیر‪ ،‬تروئیکای اروپایی به نمایندگی از ســایر کشورهای‬ ‫عضو اتحادیه اروپا در تقابل هسته ای امریکا و ایران نقش‬ ‫یک کاتالیزور و عامل تسریع کننده را به سود واشنگتن ایفا‬ ‫کردند‪ .‬وضع تحریم های یکجانبه ظالمانه از سوی اتحادیه‬ ‫اروپا ـ در حوزه نفت و انرژی و تحریــم بانک مرکزی و‪ ...‬ـ‬ ‫نشان از بازی متوازن واشنگتن و اتحادیه اروپا در تقابل با‬ ‫حقوق حقه هسته ای ملت ایران بود‪.‬‬ ‫نتیجه همراهی غیرمنطقی اروپــای واحد با امریکا‬ ‫در مقابله با جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬کاهش شدید سطح‬ ‫و میزان صادرات و واردات ایران و کشــورهای اروپایی با‬ ‫یکدیگر بود‪ ،‬به عنوان مثال میزان واردات المان از ایران‬ ‫در دوران قبل از وضــع تحریم های یکجانبــه اروپا به دو‬ ‫میلیارد و ‪ ۳۰۰‬میلیون دالر در سال می رسید‪.‬‬ ‫اتحادیه اروپا جهت از بین بردن هزینه های ناشــی‬ ‫از بازی در زمین امریکا‪ ،‬چاره ای جز پوســت اندازی کامل‬ ‫و تغییــر جهت ملمــوس خــود در حوزه هــای اجتماعی‪،‬‬ ‫سیاســت داخلی‪ ،‬اقتصادی و سیاســت خارجــی ندارد‪.‬‬ ‫وجــود سیاســتمداران بحران ســازی ماننــد تونــی بلر‪،‬‬ ‫دیوید کامــرون‪ ،‬نیکال ســارکوزی‪ ،‬فرانســوا اوالند و‪...‬‬ ‫به اندازه کافــی منجر به عقبگــرد اروپای واحــد در نظام‬ ‫بین الملل گردیده اســت! به نظر می رسد پا پس کشیدن‬ ‫سیاســتمداران کهنه کار و باتجربه تــر اروپایی مانند ژاک‬ ‫شــیراک‪ ،‬دو ویلپن‪ ،‬گرهارد شــرودر‪ ،‬واســاو کالوس‬ ‫و‪ ...‬از اتشی که نسل جدید سیاســتمداران اروپایی ان را‬ ‫بر افروخته اند بیش از این به صالح اروپای واحد نباشــد‪.‬‬ ‫اروپــا در اســتانه انفجاری بــزرگ اســت‪ .‬همان گونه که‬ ‫مشاهده می شود‪ ،‬پیروی از سیاست های امریکا نتیجه ای‬ ‫جز افزایــش تصاعــدی و روزانه هزینه هــای اقتصادی‪،‬‬ ‫اســتراتژیک‪ ،‬سیاســی و اعتباری اتحادیه اروپا به همراه‬ ‫نیاورده است‪.‬‬ ‫بدیهی است که شــهروندان اروپایی در برهه فعلی‪،‬‬ ‫دیگر بازی ســران خود در زمین ایاالت متحــده امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی را نمی پذیرند‪.‬‬ ‫هم اکنون زمان ان رسیده تا اروپای واحد تکلیف خود‬ ‫را با برجام به صورتی جدی مشــخص کند‪ .‬ایا اروپا در این‬ ‫معادله قصد دارد همچنان در مقابل کارشکنی های امریکا‬ ‫ســکوت کند یا اینکه درصدد حفظ برجام به عنوان سندی‬ ‫بین المللی و اجرایی ساختن ان اســت؟ بدیهی است که‬ ‫پاسخ این سوال را مقامات اروپایی باید با عمل خود دهند‬ ‫نه سخنان و ادعاهایشان‪.‬‬ ‫سالی که نکوست از بهارش پیداست‬ ‫بازار کج دار و مریز کتاب چگونه ارام می شود؟‬ ‫شایان ربیعی‬ ‫دبیر فرهنگ‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اگر این ضرب المثل را اصل بگیریم‪ ،‬طبیعی اســت‬ ‫که توقع داشــته باشــیم تا در ســال ‪ 95‬بازار کتاب از افت‬ ‫و خیزهای ســال گذشــته دور باشــد و رونــد متعادل تر و‬ ‫متناسب تری را تجربه کند‪ .‬البته نباید از نظر دور داشت که‬ ‫امسال با تغییر مکان برگزاری نمایشگاه کتاب و انتقال ان‬ ‫از مصلی به شهر افتاب‪ ،‬امکان دارد از استقبال همیشگی‬ ‫دوستداران کتاب و بالطبع میزان فروش ساالنه نمایشگاه‬ ‫بین المللی کتاب تهران کاسته شود‪ ،‬گرچه به نظر می رسد‬ ‫شهرداری تهران برای جلوگیری از احتمال ریزش مخاطب‬ ‫با تبلیغات وســیعی در سطح شــهر تهران ســعی کرده تا‬ ‫جذابیت هــای محل جدیــد نمایشــگاه را بــرای عموم به‬ ‫نمایش بگذارد‪.‬‬ ‫ســال گذشــته به رغم فرازوفرودهای بســیاری که‬ ‫بازار کتاب داشــت‪ ،‬نمایشگاه کتاب توانســت نزدیک به‬ ‫‪ 60‬میلیارد تومان کتاب بفروشد که این رقم به احتمال بسیار‬ ‫در نمایشگاه امســال نیز تکرار خواهد شــد و این موضوع‬ ‫می تواند صاحبان نشر و اندیشــه را امیدوارتر کند‪ .‬در واقع‬ ‫ویترین کتابفروشی ها در قیاس با چند سال گذشته پرنورتر‬ ‫شده و چشم مخاطبان کتاب را بیشتر می رباید‪.‬‬ ‫به هر حال به نظر می رســد کــه بازار کــج دار و مریز‬ ‫کتاب در ســال ‪ 94‬پایان خوشــی را با طرح عیدانه تجربه‬ ‫کرد‪ .‬در ســال گذشــته بیش از دو هزار عنوان کتاب جزو‬ ‫پرفروش ترین اثار بازار نشــر ایران بودند‪ .‬این اتفاق های‬ ‫خوشایند در بازار کتاب روزهای اخر سال نهادهای مسئول‬ ‫در این حوزه را مجاب کرد تا در ســال پیــش رو امکانات و‬ ‫تسهیالت بیشــتری برای جامعه کتابخوانان ایرانی ایجاد‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫همچنین فروش فوق العاده برخی کتاب های داستان‬ ‫به ویژه از اثار محمود دولت ابادی‪ ،‬علیا شرف درویشــیان‬ ‫و‪ ...‬در زمانی کمتر از دو مــاه از چاپ اول این کتاب‪ ،‬نوید‬ ‫اســتقبال از بازار و به تبع نمایشــگاه کتاب را به ناشــران و‬ ‫نویسنده ها داده است‪.‬‬ ‫امــا همــه ایــن مــوارد موجــب می شــود تــا کمی‬ ‫نگرانی ها هم افزایش یابد؛ نگرانــی از اینکه مبادا با برخی‬ ‫سیاســت گذاری های نادرست‪ ،‬ناخواســته میوه های تازه‬ ‫رسیده این درخت نو چند ســاله را از دست بدهیم و نتوانیم‬ ‫چنان که باید و شــاید از فضای ایجاد شــده در بازار کتاب‬ ‫استفاده ببریم‪.‬‬ ‫بر این اساس شایسته است که همه مدیران فرهنگی‬ ‫دولت و دیگر نهاد های مســئول با پذیرندگی‪ ،‬ســعی کنند‬ ‫تا میل به انتشــار کتاب در ســایه برخــی محدودیت های‬ ‫غیرضروری از میان نرود‪ .‬خالصه اینکه بهار هر سال با بهار‬ ‫کتاب اغاز می شود و امید اســت که بهار نکو نشان دهنده‬ ‫ســال نکو هم باشــد‪ .‬به هر حــال درک این نکتــه نیاز به‬ ‫هشــیاری زیادی دارد که حوزه فرهنگی در عین اینکه باید‬ ‫با دیدگاهی باز و پذیرنده مدیریت شود‪ ،‬همزمان الزم است‬ ‫تا با حساسیت های فراوان مورد مراقبت قرار گیرد‪ .‬حرکت‬ ‫در میان این دو مسیر‪ ،‬نیازمند درک و فهم مدیریتی از یک‬ ‫سو و جدیت و جسارت در امور اجرایی حوزه فرهنگ است‪.‬‬ ‫حوزه فرهنگی کشور در کنار نگاه باز مدیران نیازمند صراحت‬ ‫و جسارت توامان است تا بتواند درخت های شکوفاتری را در‬ ‫بهار بلوغش به بار برساند‪.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتارها‬ ‫حمله امریکا به سوسیالیسم امریکایی‬ ‫میراث چاوز از بین می رود؟‬ ‫میرقاسم مومنی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫مدیرعامل موسسه پژوهشی و مطالعات بین المللی چشم انداز ابرار نوین‬ ‫تحوالت اخیر ونزوئال بازتاب مهمی در داخل و خارج‬ ‫ان کشور داشته است؛ با فوت هوگو چاوز و روی کار امدن‬ ‫نیکوالس مادورو‪ ،‬ساختار سیاسی ونزوئال دچار یک تحول‬ ‫عمیق سیاسی شد‪.‬‬ ‫نقش کاریزماتیک چاوز در ایجاد وحدت بین گروه ها‬ ‫و جریان های سیاســی موافق و تعدیل حمالت مخالفین‬ ‫نقش بســزایی داشــت‪ .‬با فوت چــاوز‪ ،‬مخالفیــن دولت‬ ‫حاکم که از احزاب محافظه کار بودند با حمایت اشــکار و‬ ‫پنهان دولت امریکا فرصت را جهــت نابودی میراث چاوز‬ ‫غنیمت شــمردند‪ .‬چاوز نســبت به تحوالت داخلی با نگاه‬ ‫حفظ پشــتوانه مردمی در مقابله با تهدیــدات مخالفان و‬ ‫خارجی ها توانسته بود یک موقعیت نســبتا با ثباتی ایجاد‬ ‫کند ولی به جهت فقدان ایشــان معادالت ترســیم شده از‬ ‫بین رفت و ونزوئال با تهدید خارجی و داخلی مواجه شــد‪.‬‬ ‫در این میان بزرگترین مشکل ونزوئال‪ ،‬شکاف طبقاتی و از‬ ‫بین رفتن ارزش پول ملی بود که باعث شد مردم ونزوئال و‬ ‫حتی طرفداران چاوز برای فرار از این بحران به معترضان‬ ‫سنتی چاوز بپیوندند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬مادورو بعد از روی کار امدن با انبوهی‬ ‫از تقاضاها‪ ،‬نیازها و تهدیدات داخلی و خارجی مواجه بود؛‬ ‫از یک سو فشــار امریکا و مخالفین دولت و از سوی دیگر‬ ‫رکود اقتصادی‪ ،‬کاهش قیمــت نفت و از بین رفتن امنیت‬ ‫عمومی که موجب فشار به توده مردم شد و نارضایتی هایی‬ ‫به وجود امد‪ .‬این نارضایتی ها فرصتی بود که مخالفان از‬ ‫ان‪،‬جهت از بین بردن سیستم چاوز اســتفاده کردند‪ .‬در‬ ‫این میان نوک حمله مخالفان به تغییر سیاسی و کنار رفتن‬ ‫عوامل سوسیالیست معطوف بود که این امر در انتخابات‬ ‫پارلمانی ‪ 2015‬محقق شد‪ .‬بنابراین مخالفان چاوز اکثریت‬ ‫پارلمان را به دست گرفتند و در واقع مقدمه ای جهت عزل‬ ‫رئیس جمهور با استفاده از قانون اساسی ونزوئال پدید امد‪.‬‬ ‫در مقایســه دوران چاوز با مادورو باید خاطرنشــان‬ ‫کرد دوران چــاوز دورانی بود کــه ونزوئــا از درامد نفتی‬ ‫باالیی برخوردار بود و چاوز با استفاده از پول نفت و با دادن‬ ‫یارانه و کمک بالعوض به قشــر ضعیف جامعه‪ ،‬ارتشــی‬ ‫از هــواداران منطقه ضعیف را برای خــود جمع کرده بود‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر باتوجه به روابط چاوز با امریکا‪ ،‬بخشــی از‬ ‫ملی گرایان ونزوئال نیز به ایشان پیوســتند اما با فوت او‪،‬‬ ‫پایین امدن قیمت نفت‪ ،‬تقویت مخالفین و نیز بی تجربگی‬ ‫مادورو‪ ،‬مخالفین توانســتند از نقاط ضعف موجود جهت‬ ‫براندازی سیاســت های میراث داران چاوز استفاده کنند‪.‬‬ ‫در واقع فوت چاوز فرصتی برای مخالفین بود و اشتباهات‬ ‫مادورو زمینه را برای به وجود امــدن این بحران ها هموار‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر پایین امدن قیمت نفــت که موجب‬ ‫کســری بودجــه دولــت ونزوئال شــد‪ ،‬اثر مســتقیمی در‬ ‫برنامه های حمایتی دولت مادورو داشته است‪ .‬باتوجه به‬ ‫اینکه مادورو نقش کاریزماتیک چاوز را نداشــت به دنبال‬ ‫کمبود درامدهــای ارزی‪ ،‬عمال دولت ونزوئال با کســری‬ ‫بودجه شدید مواجه شد و این کســری بودجه موجب شد‬ ‫تورم شدیدی در این کشور رشــد کند‪ .‬در عین حال قیمت‬ ‫محصــوالت مصرفی باال رفــت و بازار ســیاه کاال و ارز به‬ ‫وجود امد‪ .‬همزمان‪ ،‬فوت چاوز فرصتی را جهت انسجام و‬ ‫سازماندهی مخالفان مهیا کرد و مخالفان با حمایت های‬ ‫امریکا و سوءاستفاده از اشتباهات اقای مادورو با توسل به‬ ‫رسانه های ارتباطات جمعی‪ ،‬زمینه را جهت فشار به دولت‬ ‫افزایش دادند‪ .‬همین امر پیروزی انهــا را در پارلمان رقم‬ ‫زد‪ .‬در واقع مادورو‪ ،‬قربانی سیاست های امریکا در منطقه‬ ‫شد؛ مخالفان که از سرمایه داران و نمایندگان کمپانی های‬ ‫امریکایی در ونزوئال هستند به عنوان سربازان پیاده امریکا‬ ‫در ونزوئال فعالیت می کنند و این کشــمکش سیاســی در‬ ‫نهایت مقدمه ای جهت عزل رئیس جمهور با اســتفاده از‬ ‫قانون اساسی را فراهم اورد‪.‬‬ ‫امروزه با در نظر گرفتن شرایط پیش امده در ونزوئال‪،‬‬ ‫تبلیغات‪ ،‬ناامنی و بحران اقتصادی‪ ،‬حزب سوسیالیســت‬ ‫در حال عقب نشــینی از مواضع خود هستند و باتوجه به از‬ ‫دســت دادن پارلمان‪ ،‬نمایندگان مخالفین بــا حضور در‬ ‫پارلمان و با اســتفاده از قدرت ان در حــال محدود کردن‬ ‫قدرت مادورو و هم پیمان های ایشــان هســتند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر باتوجه به شــرایط پیش امده در حال حاضر عده ای‬ ‫از دوســتان ســابق مادورو به حزب مخالفان پیوسته اند و‬ ‫این باعث شــده وضعیت پیچیده ای در ونزوئال پیش اید‪.‬‬ ‫اما افق نهایی چنین اســت که اگر مادورو تــا پایان دوره‬ ‫ریاست جمهوری خود تا ســال ‪ 2019‬نتواند با مخالفان به‬ ‫تفاهم برسد احتمال کودتای نظامی یا عزل ایشان از سوی‬ ‫پارلمان متصور اســت که این امر می تواند دولت و ملت را‬ ‫وارد بحران جدیدتر کند‪.‬‬ ‫به تحوالتی که در روابط کشورهای امریکای التین‬ ‫با امریکا در جریان است نیز باید توجه داشت‪ .‬در این میان‬ ‫شروع رابطه سیاسی امریکا با کوبا شایان ذکر است؛ کوبا‬ ‫به عنوان وارث کمونیســت در قاره امریکا بعد از ‪ 50‬ســال‬ ‫اختالف و قطع رابطه‪ ،‬دوران جدیدی از روابط را با امریکا‬ ‫شــروع کرده اســت‪ .‬در واقع کوبا جهت حضور در جامعه‬ ‫بین المللی و رهایی از مشــکالت داخلی مجبور به شــروع‬ ‫روابط سیاسی با امریکا شد و سفر باراک اوباما رئیس جمهور‬ ‫امریکا به کوبا و رائول کاسترو رئیس جمهور کوبا به امریکا‬ ‫یخ های روابط دو کشــور را اب کرد‪ .‬حال بــا از بین رفتن‬ ‫پایگاه کمونیســم و سوسیالیســم در قاره امریــکا احزاب‬ ‫سوسیالیست که باتوجه به شرایط سیاسی یک دهه گذشته‬ ‫در این منطقه رشد کرده بودند و در دولت ها حضور داشتند‪،‬‬ ‫کم کم جای خــود را به احزاب محافظــه کار می دهند‪ .‬در‬ ‫واقع سیاســت امریکا در امریکای جنوبــی روی کار امدن‬ ‫کشورهای همســو با سیاســت های خود بوده که یکی از‬ ‫دالیل مهم این سیاست‪ ،‬رقابت های تنگاتنگ اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاسی و امنیتی امریکا با چین و روسیه است‪.‬‬ ‫با توجه به رشــد اقتصادی چین در عرصه اقتصادی‬ ‫و حضــور روســیه در بــازار فــروش تســلیحات نظامی‪،‬‬ ‫امریکایی ها با هدف مهار این دو قــدرت‪ ،‬اقدام به ایجاد‬ ‫اتحاد بین کشورهای همســو با خود کرده و در این مسیر‬ ‫با کشورهایی که همســو با انها نبودند براساس شرایط هر‬ ‫کشور سعی در همسوسازی انها کردند‪ .‬در این خصوص‬ ‫واشــنگتن به منظور جلوگیری از حضور قدرتمند روسیه و‬ ‫چین در قاره امریکا‪ ،‬کشــورهایی که تمایالت چپگرا و یا‬ ‫گرایش های سوسیالیســتی دارند را از صحنه سیاسی ان‬ ‫کشور برکنار می کند و از سوی دیگر با کشورهایی که روابط‬ ‫متخاصم داشته سعی در حل این مشکالت داشته است؛‬ ‫همچون حل موضــوع روابط با کره و توافق هســته ای با‬ ‫ایران که این امر باب گفت وگوی مستقیم میان واشنگتن‬ ‫و ایران را گشــوده اســت‪ .‬همچنیــن این تحــوالت پیام‬ ‫معنی داری به مقامات پکن و مســکو ارائه داده اســت‪ .‬با‬ ‫چنین شــرایطی‪ ،‬ونزوئال به عنوان یکــی از اعضای مهم‬ ‫اپک و تولیدکننده نفت در منطقه‪ ،‬نقش مهمی در معادالت‬ ‫سیاسی و اقتصادی امریکا دارد‪.‬‬ ‫با توجه به نیاز مبرم چین به نفت جهت ادامه رشــد و‬ ‫توسعه اقتصادی‪ ،‬امریکا با تسلط و مدیریت چاه های نفتی‬ ‫خاورمیانه همچون عراق‪ ،‬عربســتان‪ ،‬لیبی و کشورهای‬ ‫حوزه خلیج فارس و کشــورهای امریکای التین تالش در‬ ‫محدود کردن اژدهــای اقتصادی چیــن دارد که در این‬ ‫میان هر گونــه تحول سیاســی در ونزوئال بــر مبادالت و‬ ‫سیاست های نفتی امریکا تاثیر گذار خواهد بود‪.‬‬ ‫جنگ در معدن سالح‬ ‫در یمن چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟‬ ‫کامران کرمی ‬ ‫روزنامه نگار و پژوهشگر خلیج فارس‬ ‫یک سال و یک ماه پس از تهاجم نظامی عربستان‬ ‫سعودی علیه یمن که به کشته و زخمی و اواره شدن ده ها‬ ‫هزار غیرنظامی یمنــی انجامیده اســت‪ ،‬مذاکرات برای‬ ‫رســیدن به اتش بس کامل و توافقات سیاســی در شهر‬ ‫کویت اغاز شــده اســت‪ .‬پس از توافق اخیر اتش بس در‬ ‫‪11‬اوریل (‪ 23‬فروردین)‪ ،‬دومین دور نشســت مشــورتی‬ ‫برای رســیدن به گفت وگوهای سیاسی میان هیات یمنی‬ ‫متشــکل از «انصارالله» و «الموتمر الشــعبی الوطنی»‬ ‫(حزب کنگره ملی) علــی عبدالله صالح بــا هیات ریاض‬ ‫(دولت مستعفی یمن) در کویت برگزار شد که البته پس از‬ ‫چند روز به دلیل انچه نقض اتش بس از سوی انصارالله و‬ ‫کنگره ملی در استان تعز بیان شده‪ ،‬پایان یافت‪.‬‬ ‫پیش تر روزنامه «الرای» کویت به نقل از منابع مطلع‬ ‫یمن نوشت که نشســت صلح یمن در کویت احتماال بین‬ ‫‪ 4‬تا ‪ 6‬هفته اما با وقفه های چنــد روزه در میان ان به طول‬ ‫خواهد انجامید‪ .‬این گفت وگوها در ادامه مذاکرات قبلی‬ ‫در ژنو در دسامبر (اذر‪/‬دی) ســال گذشته است که بدون‬ ‫نتیجه پایان یافت‪.‬‬ ‫اسماعیل ولد شیخ احمد فرستاده ویژه سازمان ملل‬ ‫اختالف نظر میان طرف های درگیر را عمیق و چشــمگیر‬ ‫توصیــف کرده اما گفته اســت کــه هر دو طــرف موافق‬ ‫برقراری صلح و تالش گسترده برای انعقاد توافق هستند‪.‬‬ ‫پیش تر ولد الشــیخ گفته بود که گفت وگوها بر سه محور‬ ‫برقراری اتش بس‪ ،‬پایه ریزی قوانین گفت وگوها و تشکیل‬ ‫کمیته ها متمرکز است‪.‬‬ ‫خبرها حاکی از ان است که طرفین توافق کرده اند‬ ‫که دو مقام از هــر دو طرف برای مشــاوره درباره راه های‬ ‫ادامه اتش بس منصوب و معرفی شوند‪ .‬در این میان اما‪،‬‬ ‫عبدالملک المخالفی‪ ،‬وزیر خارجه دولت مســتعفی یمن‬ ‫انصارالله را متهم کرده است که از گفت وگو درباره مسائل‬ ‫کلیدی امتناع می کند‪ ،‬این در شرایطی است که انصارالله‬ ‫اعالم کرده که بدون توقف حمله های هوایی عربستان‪،‬‬ ‫اتش بس معنی نخواهد داشــت و نمی تواند اغازی برای‬ ‫گفت وگوهای جدی باشد‪.‬‬ ‫به نظر می رســد کــه اگرچه توقــف موقتی حمالت‬ ‫سعودی و تن دادن طرفین به گفت وگوها‪ ،‬اقدام تاثیرگذار‬ ‫برای کاستن از کشــتارها و تخریب هاســت اما باتوجه به‬ ‫سطح و دامنه اختالفات طرفین به خصوص در موضوعات‬ ‫کلیدی‪ ،‬چندان نمی توان به روند این گفت وگوها حداقل‬ ‫در کوتاه مدت خوشبین بود‪.‬‬ ‫عمده ایــن اختالفات را می تــوان در اجرایی کردن‬ ‫‪ 5‬محور با تقدم اهمیت که در ایــن مذاکرات بر ان تمرکز‬ ‫شده‪ ،‬مورد تحلیل و تبیین قرار داد‪:‬‬ ‫‪ .2‬عقب نشینی از شهرها‬ ‫خواســته دوم و تعیین کننــده دیگر بــه زعم هیات‬ ‫ریــاض‪ ،‬عقب نشــینی انصاراللــه و صالح از شــهرهای‬ ‫تصرف شــده در جریــان قیــام مردمــی و متعاقــب ان‬ ‫حمله عربســتان بــه یمــن اســت‪ .‬در واقع یکــی دیگر‬ ‫از پیش شــرط های هیــات ریاض قبــل از هــر توافقی‪،‬‬ ‫عقب نشــینی از مناطق تحت کنترل و تصرف شده است‪.‬‬ ‫نماینــدگان منصور هادی خواســتار خــروج انصارالله از‬ ‫شهرهای مهم از جمله صنعا هستند‪ .‬در واقع بخش عمده‬ ‫و مهمی از شهرهای شــمال غربی و غربی یمن در کنترل‬ ‫انصارالله و ائتالف صالح است‪.‬‬ ‫شــهرهای اســتراتژیک الجوف در مرز عربستان‪،‬‬ ‫صنعا و صعده به عنــوان پایگاه هــای انصارالله‪ ،‬عمران‪،‬‬ ‫اب‪ ،‬حدیــده‪ ،‬ذمــار‪ ،‬المحویــت و حجــه تحــت کنترل‬ ‫کامــل و بخش هایــی از اســتان های تعــزو البیضــا که‬ ‫درگیری های تعیین کننده و جدی با عربســتان و نیروهای‬ ‫ائتــاف صورت گرفــت‪ .‬در واقع‬ ‫هیات ریاض به دنبال‬ ‫ان است تا انصارالله را‬ ‫محدود به برخی از این‬ ‫استان ها همچون صعده ‬ ‫و بخش هایی از صنعا کند‬ ‫و از پیش روی انها به سمت‬ ‫ســاحل جنوبــی به ویژه‬ ‫عــدن بــاز دارد‪ .‬ایــن‬ ‫موضوع در میز مذاکره که ناشــی از واقعیت های میدانی‬ ‫است‪ ،‬به عنوان یک اختالف استراتژیک در روند موفقیت‬ ‫یا شکست گفت وگوها نقش ایفا می کند‪.‬‬ ‫‪ .3‬تعیین خطوط دولت توافقی‬ ‫امــا خواســته اصلــی انصارالله توقــف اتش بس و‬ ‫تشــکیل دولت توافقی اســت‪ .‬انصارالله معتقد است که‬ ‫روند سیاسی و استقرار دولت وحدت ملی موضوعی مهم تر‬ ‫است و باید در اولویت قرار گیرد‪ .‬عبدالسالم سخنگوی تیم‬ ‫مذاکره کننده حوثی می گوید که وضعیت نظامی و امنیتی‬ ‫در یمن به دلیل گســترش ســاح و عدم حضور دولت در‬ ‫بســیاری از مناطق جنوبی یمن از همیشه پیچیده تر شده‬ ‫اســت‪ .‬از این رو طرفین به توافق سیاســی روشــنی نیاز‬ ‫دارند که نشــانه های دولت را تثبیت کنــد‪ .‬موضوعی که‬ ‫ بی درنگ از ســوی هیات ریاض با بی میلی مواجه خواهد‬ ‫شــد و هر گونه توافقی را منوط به تحقق دو عامل تحویل‬ ‫سالح ها و عقب نشینی از شهرها‪ ،‬می کنند‪.‬‬ ‫‪ .4‬تبادل اسرا‬ ‫یکی دیگر از خواسته های هیات ریاض و همچنین‬ ‫انصارالله موضوع تبادل اسرا و زندانیان است‪ .‬در واقع به‬ ‫نظر می رســد که اهمیت این موضوع برای هیات ریاض‬ ‫بیشتر اســت‪ ،‬به خصوص پرونده بازداشت شدگانی چون‬ ‫سرلشکر محمود سالم الصبیحی وزیر دفاع‪ ،‬سرتیپ فیصل‬ ‫رجب از طرفــداران رئیس جمهوری مخلوع و ناصر هادی‬ ‫برادر عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور از این جمله است‬ ‫که به گفته انصارالله پرونده این افراد و همچنین بقیه اسرا‬ ‫در روند گفت وگوها در حال حل شدن است‪.‬‬ ‫‪ .5‬تعیین چارچوب گفت وگوها‬ ‫این عامل اگرچه یک متغیر ثانویه است اما توافق بر‬ ‫سر ان می تواند مسیر گفت وگوهای سخت طرفین را وارد‬ ‫روندهای اثربخشــی کند‪ .‬در این چارچوب ابتدائا توافق‬ ‫بر سر استحکام بخشــیدن به اتش بس شکننده موجود‪،‬‬ ‫می تواند روند اتش بس کامل را محقق کند و نقطه تحول‬ ‫خوبی برای تــن دادن طرفین بــه گفت وگوهای اصلی با‬ ‫وجود گستره شکاف ها باشد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫چشم انداز‬ ‫به نظــر می رســد که بــا وجــود بندهــای اختالفی‬ ‫به خصوص تعیین خطوط توافقات سیاسی برای تشکیل‬ ‫دولت وحدت ملی و تعیین سهم طرفین از معادله پیش رو‬ ‫که مبتنی بر عناصر تعیین کننده ای چون عقب نشــینی از‬ ‫شهرهای تحت کنترل و تحویل تسلیحات سنگین است‪،‬‬ ‫نمی توان به روند شــکل گرفته گفت وگوها در کوتاه مدت‬ ‫خوشبین بود‪ .‬در واقع موفقیت این گفت وگوها به عواملی‬ ‫چون‪ ،‬پذیرش نقش انصارالله در تحوالت میدانی‪ ،‬اراده‬ ‫جدی عربستان برای تحقق بسترهای گفت وگو از مجرای‬ ‫توقــف حمــات‪ ،‬پایبندی بــه اتش بــس و فراهم کردن‬ ‫امکانات بازســازی یمن و از همه مهمتر ارایش گسســته‬ ‫کنونی داخلی در یمن است‪.‬‬ ‫در صورتی که این روند در مســیر عملیاتی قرار بگیرد‬ ‫و طرفیــن بتواننــد بر ســر تعیین فــردی مورد قبــول برای‬ ‫نخســت وزیری و تشــکیل دولت بــه توافق برســند‪ ،‬انگاه‬ ‫می تواندمبناوشروعیبرایورودطرفینبهروندهای‬ ‫میان مدت در زمانی باشــد کــه موضوعات‬ ‫تعیین کننــده ای چــون بازســازی‬ ‫خرابی هــا‪ ،‬مبــارزه بــا القاعده و‬ ‫تجزیــه یمــن در پیــش رو‬ ‫خودنماییمی کند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪ .1‬سالح‬ ‫یمن را می توان معدن سالح در جهان توصیف کرد‪.‬‬ ‫به عبارتی به ازای هر شــهروند‬ ‫یک اســلحه در یمن موجود‬ ‫است که این تعدد در گستره‬ ‫دولت‪ ،‬کمیته های مردمی‪،‬‬ ‫انصاراللــه‪ ،‬قبایــل‪ ،‬جنبش‬ ‫الحراک جنوب و القاعده به شکل نامســاوی توزیع شده‬ ‫است‪ .‬در واقع یکی از دالیل اصلی حمله عربستان به یمن‬ ‫را می توان در اختیار داشتن تسلیحات سنگین و متوسط‬ ‫به ویژه پس از ائتالف با ارتش و حزب علی عبدالله صالح‬ ‫توصیف کرد‪ .‬از این رو یکی از خواسته های اصلی هیات‬ ‫ریاض‪ ،‬تحویل سالح های سنگین‪ ،‬عقب نشینی از مناطق‬ ‫تصرف شــده و ازادی زندانیان از سوی هیات یمنی است‬ ‫که همین موضوع یکی از مهمتریــن دالیل اختالف بین‬ ‫دو طرف است‪.‬‬ ‫در همین ارتباط سخنگوی انصارالله با اشاره ضمنی‬ ‫به موافقت با تســلیم تســلیحات ســنگین طبق قطعنامه‬ ‫‪ ۲۲۱۶‬شــورای امنیت ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد‬ ‫مــورخ ‪ 25‬فروردیــن ‪ ،1394‬تاکید کرد حوثی هــا با باقی‬ ‫ماندن اسلحه در خارج از چارچوب دولت موافق نیستند‪.‬‬ ‫در واقع این اظهارات عبدالســام همان نگرشــی است‬ ‫که انصاراللــه در اوایل اکتبر ‪ 2015‬در نامه ای رســمی به‬ ‫دبیرکل ســازمان ملل متحد ابالغ کرد‪ .‬اما نکته انجاست‬ ‫که این تحویل و واگذاری سالح باید در چارچوب یک روند‬ ‫سیاسی توافق رخ دهد‪ ،‬تا تضمین های الزم را به انصارالله‬ ‫و صالح برای چانه زنی در مســیر بحرانی موجود بدهد‪ .‬در‬ ‫واقع هیات یمنی خواستار توقف حمالت و تشکیل دولتی‬ ‫ائتالفی‪ ،‬قبل از تحویل تسلیحات خود هستند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫یک بغض فروخورده‬ ‫س ر دلبرانی که همچنان در بیان دیگران برایمان خوش است‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫خبــر کوتاه بــود‪ .‬ان قدر کوتــاه کــه در هیابانگ و‬ ‫انبوه خبرهایی که صبح و شــب در حال بمباران کردن مان‬ ‫هستند‪ ،‬گم شد‪ .‬حضور چند روزه یک هیات دانشگاهی و‬ ‫علمی ایتالیایی در ایران و جلسه ای در بنیاد بوعلی سینای‬ ‫همدان‪ .‬برای چه؟ و البته این پرسشی طبیعی است برای‬ ‫هر که ایــن خبر کوتاه را می شــنود‪ .‬پرسشــی که حداقل‬ ‫پاســخش برای من تالقی لبخند و بغض بود‪ .‬لبخندی از‬ ‫سر شیرینی اینکه گواهی دیگر از توجه فرهنگی جهان به‬ ‫ماترک فرهنگ ایرانشهری را شاهدیم و البته بغض از سر‬ ‫تلخی جانکاه این موضوع که با ادعایی اسمان فرسا از این‬ ‫گنجینه چقدر غافلیم!‬ ‫خبر را ابتدا از اســتاد بزرگوار فلســفه اسالمی دکتر‬ ‫نجفقلــی حبیبی شــنیدم‪ .‬دکتر حبیبی که خــود به دعوت‬ ‫بنیاد ابن سینا در جلســه ای برای هم اندیشی با این هیات‬ ‫علمی رهسپار همدان شــده بود؛هدف این هیات را طرح‬ ‫تصحیح و ترجمه «الهیات شفا»ی ابن سینا معرفی کرد‪.‬‬ ‫وقتی پیگیر این خبر کوتاه شدم‪ ،‬بنابر توضیح دکتر حبیبی‬ ‫و برخی خبر های تکمیلی محدودی که در این باره منتشر‬ ‫شده بود؛ متوجه شدم این هیات به سرپرستی «پروفسور‬ ‫اموس برتوالچی» از ابن سینا پژوهان ایتالیایی‪ ،‬به همراه‬ ‫‪ 15‬تن دیگر از پژوهشگران و محققان دانشگاهی موظف‬ ‫بودند تا پروژه ای مهم درباره ابن سینا را به سامان برسانند‪.‬‬ ‫این پــروژه در واقع تصحیح اثار ابن ســینا بوده اســت که‬ ‫در ابتدای امر‪ ،‬ایــن تیم علمــی بنای فعالیت خــود را بر‬ ‫تصحیح و ترجمه و انتشار بخش کوچک و البته بسیار مهم‬ ‫«الهیات شــفا»ی ابن سینا گذاشــته بودند‪ .‬پروژه ای که‬ ‫بیســت محقق متخصص اروپایی و حتی شرقی عهده دار‬ ‫ان شده بودند تا این پروژه را که از سال ‪ 2014‬کلید خورده‬ ‫ظرف پنج سال‪ ،‬به سامان برسانند‪.‬‬ ‫دکتر برتوالچی که استاد فلســفه دانشگاه اسکواال‬ ‫نرمله سوپره یوره ایتالیاست و اکنون مدیر این پروژه علمی‬ ‫ شــده‪ ،‬ان طور که در خبرهای تکمیلی امــده‪ ،‬بالغ بر ‪30‬‬ ‫سال است که روی فلســفه ابن ســینا به ویژه الهیات شفا‬ ‫کار می کند و علت اصلی عالقه و گرایش خود به تصحیح‬ ‫کتاب الهیات شفای ابن ســینا را تاثیر شگرف این کتاب‬ ‫بر اثار فلســفی و کالمی غربــی گفته بود‪ .‬حــاال او با تیم‬ ‫همراهش به ایران امده تــا با همکاری برخــی نهاد های‬ ‫ایرانــی بتوانند کار ســترگ و مهمی که شــروع کرده اند را‬ ‫پیش ببرند‪.‬‬ ‫دکتر حبیبی که از این واقعه بســیار متاثر نیز شــده‬ ‫بود از ‪ 200‬نســخه ای می گفت کــه این تیم تــا به حال‬ ‫از نســخه های معتبر موجود «الهیات شــفا» تهیه کرده‬ ‫بودند‪ .‬با بودجــه ای که بخــش فرهنگــی اتحادیه اروپا‬ ‫برای ان اختصاص داده بود‪ .‬رقمی کــه بالغ بر ‪ 5‬میلیارد‬ ‫تومان می شــد و البته اظهــار تاســف از اینکــه وقتی با‬ ‫پایمردی کســانی مانند دکترغالمرضا اعوانی و همراهی‬ ‫برخی از پژوهشــگران ایرانی پروژه تصحیح و انتشار کل‬ ‫اثار ابن ســینا را شــروع کرده بودند‪ ،‬کل بودجــه ابتدایی‬ ‫اختصاص داده شده به این موضوع ‪ 2‬میلیارد تومان بوده‬ ‫اســت‪ .‬البته پروژه ای که متاسفانه اکنون به علت پاره ای‬ ‫مســائل در محاق رفته و به تعلیق مرسوم پروژه های این‬ ‫چنینی در کشورمان دچار شده است‪.‬‬ ‫دکتر حبیبی که خودشان اکنون با مرارت علمی تمام‬ ‫در پی به انجام رساندن تصحیح و انتشار کتاب «قانون»‬ ‫ابن سینا هستند‪ ،‬از سویی خوشحال بودند از این اتفاق و از‬ ‫سویی اندوهگین که چرا چنین امور مهمی نباید مورد توجه‬ ‫جامعه پژوهشی و دانشگاهی خودمان قرار بگیرد و اینکه به‬ ‫واقع چرا باید همچنان تصحیح انتقادی و انتشار این متون‬ ‫در کشورمان به یکی داستان «پر اب چشم» بدل شود‪.‬‬ ‫ان خبر کوتاه با این ضمیمــه نه چندان بلند به گمانم‬ ‫برای هرکه با وضعیت علوم انســانی در این کشــور اشــنا‬ ‫باشــد البته امیــزه ای از لبخند و بغض اســت‪ .‬لبخندی از‬ ‫سر اینکه نتیجه این پروژه علمی‪ ،‬قطعا فایده ای نیز برای‬ ‫دانش پژوهان فلسفه اســامی و پژوهشگران فلسفه و به‬ ‫ویژه فلسفه ابن سینا در کشــورمان خواهد داشت و بغض‬ ‫اگاهی از این خبر اما رشته ای دراز دارد‪.‬‬ ‫بغض از اینکه در زمانه ای که ادعای تولید علم داریم‬ ‫و دائم امار مقاالت منتشر شده را به رخ می کشیم‪ ،‬همچنان‬ ‫بسیاری از اثار کالسیک مهم علمی و فرهنگی مان که در‬ ‫فرهنگ جهان نیز مایه و پایه تاثیر بسیار بوده اند‪ ،‬به علت‬ ‫نداشتن چاپی منقح و انتقادی فراخور استفاده دانشگاهی‬ ‫نیســت‪ .‬بغض بیشــتر اینکه این فقدان دیگر اصال حس‬ ‫نمی شــود چرا که این متن ها انگار دیگر برای رشــته های‬ ‫دانشــگاهی و دانشــجویان نیز دیگر موضوعیــت ندارد‪.‬‬ ‫البته برای اساتیدمان هم دیگر محل توجه نیست‪ .‬وقتی‬ ‫می توان ترجمه کــرد‪ .‬تصحیح به چــه کار می اید‪ .‬وقتی‬ ‫می توان با همین ترجمه های متاســفانه گاه حتی مغلوط‬ ‫نامبردار شــد؛ چرا باید رنج تصحیح و چاپ متون را به خود‬ ‫هموار کنیم‪.‬‬ ‫البته در این میان عــادت فرهنگی مان هم به کمک‬ ‫ایــن بی تفاوتی مــان امده اســت‪ .‬وقتی تصحیــح معتبر‬ ‫مثنوی و دیــوان کبیــر و تذکره االولیــا را مدیــون رینولد‬ ‫نیکلسن انگیسی هســتیم‪ ،‬فهم مان از دنیای عطار را به‬ ‫ریترالمانی بدهکاریم و شــاهنامه مان را بــا تصحیح ژول‬ ‫مل باز شناختیم و کشــف المحجوب را بدون تالش های‬ ‫والنتین ژوکوفسکی روسی و انســان کامل نسفی را بدون‬ ‫کار خوب ماریژان موله نداشتیم‪...‬‬ ‫***‬ ‫بگذریم‪ ،‬خبرکوتاه بــود‪ ،‬لبخند داشــت؛ بغض هم‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫الیگارشی در واشنگتن‬ ‫گفتارها‬ ‫هیالری کلینتون؛ به مثابه اولین زن‪ ،‬بعد از اولین سیاه‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ســال ‪ ۲۰۰۸‬بــود‪ .‬همگــی شــنیده بودیــم کــه‬ ‫سیاهپوســتی به نام بــاراک اوباما نامزد حــزب دموکرات‬ ‫برای انتخابــات ریاســت جمهوری ‪ ۲۰۰۹‬ایاالت متحده‬ ‫امریــکا شــده اســت‪ .‬از محمــود احمدی نــژاد گرفته تا‬ ‫بسیاری از سیاستمداران عرصه سیاست خارجی و اساتید‬ ‫روابــط بین الملل‪ ،‬اکثــرا می گفتند که یک سیاهپوســت‬ ‫رئیس جمهور نمی شود‪.‬‬ ‫در همین ایــام‪ ،‬یکی از اقــوام یکی از دوســتانم از‬ ‫امریکا امده بود برای دیــد و بازدید خانوادگــی به ایران‪.‬‬ ‫طی یک قرار دوستانه و صرف شــام‪ ،‬گفت وگویی شکل‬ ‫گرفت درباره انتخابات امریکا‪ .‬من گفتم شــک ندارم که‬ ‫اوباما رئیس جمهور بعدی اســت‪ .‬ان شــهروند امریکا که‬ ‫ایرانی االصل بود‪ ،‬گفت هنوز انتخابات درون حزبی برگزار‬ ‫نشــده! تازه اصال تا به حــال امریکا رئیس جمهور ســیاه‬ ‫نداشته! چطور چنین نظری می دهی؟ گفتم «اتفاقا چون‬ ‫سیاه است رئیس جمهور می شود‪ .‬من خبری ندارم‪ ،‬مثل تو‬ ‫در امریکا زندگی نمی کنم‪ ،‬ولی با رفتار و دکترینی که بوش‬ ‫از خود و امریکا عرضه کرده‪ ،‬می طلبد تا شــخصی بیاید تا‬ ‫بتواند به هر طریق ممکن‪ ،‬این فضای افکار عمومی علیه‬ ‫امریکا را ترمیم کند‪ .‬ســوابق تحصیلی و سیاسی اوباما را‬ ‫هم نگاهی انداخته ام‪ .‬مشخص است ادم بسیار باهوش و‬ ‫سیاستمداری پخته در عین جوانی است‪».‬‬ ‫انتخابات برگزار شد و اوباما رئیس جمهور شد؛ اولین‬ ‫رئیس جمهور سیاهپوست امریکا‪.‬‬ ‫از ســال ‪ ،۹۴‬وقتی بحثی در می گرفــت با همکاران‬ ‫روزنامه نگار و خصوصا فار غ التحصیالن روابط بین الملل‬ ‫و روزنامه نگاران سیاست خارجی‪ ،‬می گفتم پیش بینی ام از‬ ‫همین االن این است که هیالری کلینتون رئیس جمهور‬ ‫می شــود‪ .‬انها هم تذکــری می دادنــد از جنــس تذکری‬ ‫که سال ‪ ۲۰۰۸‬ان دوســت از امریکا برگشــته می گفت‪.‬‬ ‫می گفتند «هنوز معلوم نیست که کلینتون می تواند از سد‬ ‫سندرز عبور کند یا نه! هنوز معلوم نیســت ترامپ از حزب‬ ‫جمهوریخواه می تواند کاندیدا شــود یا خیر‪ .‬چطور چنین‬ ‫حدســی می زنی؟» و من جوابم شبیه همان جواب ‪۲۰۰۸‬‬ ‫بود «اوال چون هیالری کلینتون زن اســت‪ .‬ثانیا شهرت‬ ‫او و محبوبیتــش مخصوصا بعد از گذشــت از خیانت بیل‬ ‫کلینتون‪ ،‬چه در حــزب دموکرات و چــه در افکار عمومی‬ ‫امریکا‪ ،‬باعث می شــود کــه هم از حزب به عنــوان گزینه‬ ‫نهایی بیرون اید و هم مردم امریکا به او رای دهند‪ .‬رقابت‬ ‫نهایی بیــن کلینتون و ترامــپ خواهد بــود و کلینتون هم‬ ‫پیروز انتخابات‪».‬‬ ‫تا کنــون فقط بخــش اول پیش بینی محقق شــده‬ ‫اســت‪ ،‬اما نگارنده معتقد اســت که بخش دوم ان نیز به‬ ‫واقعیت خواهد پیوست‪ ،‬به دالیل زیر‪:‬‬ ‫‪ -۱‬رئیس جمهور شــدن ترامپ‪ ،‬به معنای بازگشــت‬ ‫به دوران جورج بوش پسر اســت‪ .‬در نظرسنجی ها‪ ،‬مردم‬ ‫امریکا رضایتمندی بیشــتری در دوران اوباما داشته اند تا‬ ‫جورج دابلیو بوش‪ .‬پس معقول نیست که به نزدیک ترین‬ ‫گزینه به جورج بوش پسر و دورترین گزینه نسبت به اوباما‬ ‫یعنی ترامپ دیوانه خرپول رای دهند‪.‬‬ ‫دکترین ترامــپ‪ ،‬از جنــس پرخاشــگرایانه تر و‬ ‫کاسب مابانه تر دکترین بوش اســت؛ با ریاست جمهوری‬ ‫ ترامپ‪ ،‬فقط برجام به فنا نمی رود‪ ،‬بلکه فرمان خط مشی‬ ‫داخلی و خارجی امریکاســت که تا حد محسوسی خواهد‬ ‫چرخید که این خالف مدیریت کالن نگر حاکم بر ایاالت‬ ‫متحده است و مردم امریکا نیز کمابیش این باور را دارند‪.‬‬ ‫‪ -۲‬انتقادات وسیع وارده به دموکراسی امریکا‪ ،‬افکار‬ ‫ عمومی داخلی امریکا و به طریق اولی خارجی ها نســبت‬ ‫به امریکا را از قبــل منفی تر کرده اســت‪ .‬از این رو به نظر‬ ‫می رســد که وقت ان رســیده تا امریکا بــرگ برنده و تکی‬ ‫جدید رو کند پس از اولین رئیس جمهور سیاه به نام «اولین‬ ‫رئیس جمهور زن»‪.‬‬ ‫‪ -۳‬سوالی که در این بین پیش می اید این است که؛‬ ‫در صورت رئیس جمهور شــدن هیــاری کلینتون‪ ،‬چهار‬ ‫نفر از پنج رئیس جمهــور اخیر ایاالت متحــده امریکا‪ ،‬با‬ ‫یکدیگر خویشاوندی درجه یک داشــته اند‪ .‬جورج بوش‬ ‫(پدر)‪ ،‬بیل کلینتون (شوهر)‪ ،‬جورج دابلیو بوش (پسر)‪،‬‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬هیالری کلینتون (همســر)‪ .‬به این ترتیب‪،‬‬ ‫نسبت پدر و پســری و زن و شــوهری در چهار مورد از پنج‬ ‫مورد رئیس جمهور اخیر امریکا جلب توجه می کند‪ .‬یعنی‬ ‫دموکراســی ای در امریــکا حاکم اســت کــه راس دولت‬ ‫(‪ )head of the state‬بین پدر و پســرها و زن و شــوهرها‬ ‫دســت به دســت می شــود‪ .‬بــه تعبیــر دیگــر‪ ،‬می توان‬ ‫دموکراســی ناقص امریــکا را‪ ،‬به الیگارشــی یا حکومت‬ ‫و فرمانروایــی نخبــگان نزدیک تر دانســت تــا حکومت‬ ‫ریاست جمهوری‪.‬‬ ‫حال سوال اینجاست؛ اگر شرایطی ولو اندکی مشابه‬ ‫به این وضع امریکا در ایران رخ مــی داد‪ ،‬چه تحلیل ها و‬ ‫قضاوت هایی از سوی ســازمان های حقوق بشری امریکا‬ ‫و کاخ ســفیدی ها به افکار عمومی دنیا حقنه می شــد‪ ،‬ایا‬ ‫مخالفان نمی گفتند در ایران حکومت ظاهرا دموکراتیک‬ ‫ی است؟‬ ‫است اما باطنا خانوادگی و دورهم ‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪21‬‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫فکـر نـو‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫‪22‬‬ ‫امیدواری مردم مشروط است‬ ‫گفت وگوی مثلث با دکتر نادر صادقیان‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫ف‬ ‫کر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫اقای دکتر! بعد از ماجرای بلوکه شدن دو میلیارد‬ ‫دالر از دارایی های ایران از ســوی دولت امریکا‪،‬‬ ‫دیدگاه مردم ایــران در قبال دولت ایاالت متحده‬ ‫چه تغییری کرده است؟‬ ‫یــک فرایند کلی وجــود دارد و ان این اســت که‬ ‫دیدگاه طبیعــی به دلیل عملکرد و سیاســت های امریکا‪،‬‬ ‫مثبت نبوده است‪ .‬مصادیق متعددی وجود دارد که معموال‬ ‫تکرار شده و در دو سال اخیر موارد متعددی وجود داشته‬ ‫که ماهیت امریکا را بیش از گذشته روشن کرده است‪ .‬اما‬ ‫در این مورد خاص از انجایی که رفتار بسیار حادتر است‪،‬‬ ‫مانند حلقه های یک زنجیره است؛ چراکه صراحت بیشتری‬ ‫دارد‪ ،‬بی منطق است و بوی دشمنی بیشتری می دهد‪ .‬البته‬ ‫این تنها یک مصداق جدید اســت و تاریخچه ای دارد که‬ ‫بیش از ‪ 60‬سال عمر دارد‪ .‬تجربه نشان می دهد که ماهیت‬ ‫این جریان به گونه ای است که نمی توان انتظار بیشتری از‬ ‫ان داشــت‪ .‬نوعی اتمام حجت و نهایت سعی بر اعتدال و‬ ‫پاسخگویی از سوی ایران در حال انجام است اما انچه در‬ ‫عمل در حال وقوع است‪ ،‬نشانگر این است که بعید است‬ ‫تغییر اساسی و راهبردی در سیاست های امریکا رخ دهد‪.‬‬ ‫گروهی از کارشناســان معتقدند کــه این اتفاق‪،‬‬ ‫یک مجادلــه حقوقی میــان دولت هــای ایران و‬ ‫امریکاست و در نگاه مردم نسبت به دولت امریکا‬ ‫تغییــری ایجاد نمی کند‪ .‬ایا شــما با ایــن دیدگاه‬ ‫موافقید؟‬ ‫در رابطه با وجه حقوقی این مســاله‪ ،‬کارشناسان‬ ‫بایــد اظهارنظر کنند‪ .‬طبعــا اقداماتی که امریــکا در قبال‬ ‫کشــورهای مختلــف در پیش گرفته اســت بایــد در این‬ ‫بررســی‪ ،‬لحاظ شــود؛ بــرای مثــال ایا ســرنگون کردن‬ ‫هواپیمای مســافربری نمی توانــد جنبه حقوقی داشــته‬ ‫باشد؟ البته بنده حقوقدان نیستم که بخواهم علی الراس‬ ‫حکمی صــادر کنــم و قبــل از اقــدام مراجــع ذی صالح‬ ‫اقدامی انجــام بدهــم امــا یک طرفــه بــه قاضــی رفتن‬ ‫نمی تواند گره ای از کار بگشــاید‪ .‬مردم مجموعه عملکرد‬ ‫و سیاســت های امریــکا و مدیریــت انهــا در جنگ های‬ ‫مختلفــی از جمله جنگ تحمیلی را می بیننــد و برای انکه‬ ‫بهانه ای وجود نداشــته باشد‪ ،‬جمهوری اســامی ایران‬ ‫به طور تاکتیکی و مشروط‪ ،‬حداکثر سعی خود را بر این قرار‬ ‫داده که بر مبنای صبر‪ ،‬تحمل و انعطاف عمل کند تا شاید‬ ‫تغییری در سیاســت های امریکا ایجاد شــود اما در عمل‬ ‫می بینیم که عکس قضیه رخ داده است‪ .‬این اتفاق البته‬ ‫منحصر به ایران نیســت بلکه سرنوشت هر کشوری است‬ ‫که دچار انفعال‪ ،‬یاس‪ ،‬احســاس ناتوانی و عدم استقالل‬ ‫شده است‪ .‬در مجموع مردم ما دچار مشکالت عدیده ای‬ ‫همچون مشکالت اقتصادی و تنگناهای معیشتی هستند‬ ‫اما این اتفاق را نباید به این مســاله ارجاع دهیم که مردم‬ ‫ما از ماهیت سیاست و عملکرد امریکا اگاهی ندارند‪ .‬من‬ ‫فکر می کنم که عکس این قضیه صادق است و مردم ما از‬ ‫این عملکرد و سیاست ها اگاهی کامل دارند اما بنا را بر این‬ ‫قرار داده اند که بهانه را از مجموعه قدرت های بین المللی‬ ‫بگیرند‪ .‬البته باید دید این سیاســت تا چه حدی راهگشــا‬ ‫خواهد بود‪ .‬البته فقط مردم نیستند که چنین رویه ای را در‬ ‫پیش گرفته اند بلکه نظام جمهوری اسالمی نیز تمام سعی‬ ‫خود را بر این قرار داده اســت که به مردم و جامعه جهانی‬ ‫اثبات کند که نهایت عقالنیت‪ ،‬اعتدال و انعطاف را نشان‬ ‫می دهد؛ هرچند در عمل می بینیم کــه نتایج قابل قبول و‬ ‫موردانتظار حاصل نشده و بعید است حاصل شود‪.‬‬ ‫ایاالت متحده در واقع بازی دوسویه ای را پیگیری‬ ‫می کند؛ از یک سو تالش می کند حسن نیت خود‬ ‫را به مــردم ایران نشــان دهد و از ســوی دیگر‪،‬‬ ‫برخوردهای نامناسبی از این دست با دولت ایران‬ ‫دارد‪ .‬عالوه بر ایــن‪ ،‬پس از توافق هســته ای و‬ ‫اجرای برجام‪ ،‬خوشــبینی بیشــتری نســبت به‬ ‫به اشخاص تکیه نکنیم‬ ‫بیش از گذشته به دین‬ ‫نیازمند هستیم‬ ‫یک روزنامه جدید منتشر شد‬ ‫گذشته نســبت به برخی از دولت های خارجی در‬ ‫بخش هایی ‪ -‬هرچند محدود ‪ -‬از جامعه همچون‬ ‫طبقه متوسط و طبقه باال ایجاد شــده است‪ .‬ایا‬ ‫می توانیم این گونه نتیجــه بگیریم که این رفتار‬ ‫متناقض‪ ،‬تالش برای ایجاد حسن نیت را خنثی‬ ‫می کند و بر دیدگاه مردم تاثیرگذار است؟‬ ‫البته من معتقد نیستم که در بخش قابل توجهی‬ ‫از مردم نسبت به سیاســت های امریکا‪ ،‬خوشبینی ایجاد‬ ‫شده باشــد بلکه معتقدم که این اتفاق‪ ،‬نوعی امیدواری‬ ‫مشــروط بخش قابل توجهی از مردم ما نسبت به بخشی‬ ‫از سیاســت های نظام جمهوری اســامی اســت؛ یعنی‬ ‫مردم عالقه مند هســتند که نظام‪ ،‬نهایت تالش را برای‬ ‫پرهیز از تشــنج انجام دهد‪ .‬اگر منظور این باشــد‪ ،‬من با‬ ‫ان موافق هســتم و چنین دیدگاهی را معقول می دانم؛‬ ‫یعنی سیاست هایی که در سال های اخیر برای رفع تشنج‬ ‫و رفع ابهام از ســوی نظام اتخاذ شــده‪ ،‬از لحاظ عقالنی‬ ‫و منطقی با رویکرد مثبت مردم مواجه شــده و قابل دفاع‬ ‫اســت‪ .‬این اتفاق ارتباط چندانــی با اینکــه بگوییم این‬ ‫خوشبینی مربوط به امریکاست ندارد بلکه این خوشبینی‬ ‫مربوط به نوعی مشــی عقالنی و منطقی از ســوی نظام‬ ‫است‪ .‬این خوشبینی با ســاده لوحی‪ ،‬انفعال و زودباوری‬ ‫متفاوت است؛ شاید بتوان ان را نوعی امیدواری مشروط‬ ‫نامید‪ .‬شــاید بتــوان گفت که این سیاســت بســیاری از‬ ‫بهانه هــا و اتهامات همچــون افراط گرایــی‪ ،‬تندروی و‬ ‫اتهاماتی از این دست را برطرف می کند‪ .‬اگر روندی که‬ ‫در پیش گرفته شــده به نحو مطلوب و موثر ادامه نیابد‪،‬‬ ‫دیگر نمی تــوان توپ را به زمین ایــران انداخت؛ چراکه‬ ‫انچه را الزم بود به نحو مطلوب انجام داده است‪ .‬به نظر‬ ‫من این یک دیپلماســی ضروری و هوشــمندانه بوده که‬ ‫از ســوی جمهوری اســامی ایران اتخاذ شــده است‪.‬‬ ‫صرف نظر از اینکه ایــن رفتار تا چه حــدی نتیجه بخش‬ ‫خواهد بــود‪ ،‬رونــد رخدادهــا نشــان می دهد کــه امید‬ ‫نتیجه گیــری مطلوب روز به روز بیشــتر کاهــش می یابد‬ ‫و مــردم این مســاله را به خوبــی متوجه هســتند‪ .‬تصور‬ ‫بخشــی از مــردم این بــوده که اتخــاذ این سیاســت ها‬ ‫می تواند بسیاری از مشــکالت را حل کند یا کاهش دهد‬ ‫اما واقعیت این نیســت‪ .‬تا زمانی که نگاه به بیرون باشد‪،‬‬ ‫امکان اعمال اراده از بیرون تقویت می شود‪ .‬باید بیشتر‬ ‫بر توانمندی های داخلی تکیه شــود‪ .‬البته این موضوع‬ ‫هم مختص ایران نیست و اغلب کشورهایی که بر حفظ‬ ‫اســتقالل خود تاکید دارنــد‪ ،‬با این چالش ها و فشــارها‬ ‫مواجه می شوند‪ .‬مردم به تدریج متوجه این مساله شده اند‬ ‫و اگر این روند ادامه یابد‪ ،‬سیر فزاینده ای خواهد یافت و‬ ‫افکار عمومی در داخل و خارج از کشور‪ ،‬متوجه می شوند‬ ‫که این مساله ناشــی از دوگانگی سیاست ها و رفتارهای‬ ‫قدرت های جهانی است‪ .‬من احســاس می کنم که این‬ ‫مساله از جنس ایجاد نوعی تنازع و دوگانگی داخلی است‬ ‫و صداقتی در رفتارهای انها دیده نمی شود‪.‬‬ ‫دیدگاه ثابت مردم‬ ‫جنبه نخست بلوکه شدن دو میلیارد دالر از دارایی های‬ ‫ایران در ایاالت متحده‪ ،‬جنبه حقوقی اســت و جنبه دیگر‪،‬‬ ‫جنبه سیاسی و ایدئولوژیک‪ .‬اگر بخواهیم از منظر علمی و‬ ‫جامعه شــناختی صحبت کنیم‪ ،‬باید عــرض کنم که مردم‬ ‫ایران و مردم امریکا اطالع دقیقی از مســائل پشــت پرده‬ ‫این اتفاق ندارند و براساس تبلیغاتی که رسانه های ایرانی و‬ ‫امریکایی می کنند‪ ،‬تحت تاثیر قرار گرفته اند‪ .‬این تبلیغات‬ ‫بیشتر جنبه شــعاری و نمادین دارد و مردم توجه چندانی به‬ ‫این حرف ها ندارند‪ .‬مردم ایران مشــکلی بــا مردم امریکا‬ ‫ندارند بلکه دولت های دو کشور به دالیل سیاسی‪ ،‬نظامی و‬ ‫ایدئولوژیک با یکدیگر اختالف دارند‪ .‬این اختالفات باید‬ ‫از سوی دولت ها حل شود و مردم نیز از این اتفاق‪ ،‬استقبال‬ ‫می کنند‪ .‬مردم با این شعارها نسبت به دولت خاصی بدبین‬ ‫نمی شوند؛ چراکه دولت ها با مردم کاری ندارند و با انها درگیر‬ ‫نمی شوند‪ .‬انها به دنبال منافع خود هســتند و ما هم منافع‬ ‫خود را پیگیری می کنیم‪ .‬مــا می خواهیم منافع ملی مان و‬ ‫منافع جمهوری اسالمی حفظ شــود و انها نیز می خواهند‬ ‫منافع شان حفظ شــود‪ .‬دو طرف باید بنشــینند و براساس‬ ‫نک‬ ‫ت‬ ‫ ‬ ‫ه‬ ‫ها‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ l‬ظرفیت حکمت متعالیه‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ l‬امید کاذب در جامعه بودایی‬ ‫حمیدپارسانیا‪،‬عضوشورایعالیانقالب‬ ‫فرهنگی در همایش «فراگیری رحمت الهی مبدا‬ ‫گفت وگو بیــن ادیان در قرن بیســت و یک» در‬ ‫روسیه گفت‪« :‬رویکردهای کالمی و فلسفه های‬ ‫مشــا و اشــراقی از اثبات برهان نفس رحمانی‬ ‫عاجز هستند‪ ،‬تنها حکمت متعالیه است که توان‬ ‫اثبات ان را دارد‪ ».‬وی یاداور شــد‪« :‬براساس‬ ‫حکمت متعالیه گفت وگوهــای بینا فرهنگی‪ ،‬بر‬ ‫مدار حقیقت عقلی شــکل می گیرد که در باطن‬ ‫و نهان انســان ها نیز حضــور دارد و براســاس‬ ‫رویکرد عرفانی ارتباط عقلی انســان ها ریشه در‬ ‫گفت وگوی ادمیان با خداوند سبحان دارد‪».‬‬ ‫مرتضی گودرزی‪ ،‬پژوهشــگر مســائل‬ ‫فرهنگی و استاد دانشــگاه در نشست «بیم ها و‬ ‫امیدها در جهانی پرمخاطره» گفت‪« :‬به اعتقاد‬ ‫یک بودایی رنج عصاره رسیدن به حقیقت است‪،‬‬ ‫از تولد انسان رنج می کشــد تا به ارامش برسد‪،‬‬ ‫این مسیری اســت که از طریق مبادله و تبادل‬ ‫بــا امیــد کاذب رخ می دهد‪ ».‬وی دربــاره امید‬ ‫کاذب گفت‪« :‬امید کاذب تفکر وهمی به اینده‬ ‫است؛ اینکه اینده موهوم و فریبنده است و خیلی‬ ‫تعصب ها و رنج هایی که بر ما عارض می شــود‬ ‫به علت چیزهایی اســت که در اینده انها را طلب‬ ‫می کنیم‪».‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ l‬باب گفت وگو را نبندیم‬ ‫حجت االسالم محمد سروش محالتی‬ ‫نویســنده کتاب «اســام و مقتضیات زمان»‬ ‫در مراســم رونمایــی از ایــن کتــاب گفــت‪:‬‬ ‫«شــهید مطهــری معتقد بــود که همــه علوم‬ ‫روز دنیــا ماننــد صنعــت می تواند اسالاســت‬ ‫می باشــد و به خدمت جامعه اســامی در اید‪،‬‬ ‫دروازه های کشــور به علومی که از خارج وارد‬ ‫کشــور و تبدیل بــه علــم بومی می شــود‪ ،‬باز‬ ‫است‪ ».‬احمد مســجدجامعی نیز گفت ‪« :‬در‬ ‫گذشــته گفت وگوی علمــی بیــن علمایی که‬ ‫به روش های گوناگــون باور داشــتند‪ ،‬وجود‬ ‫داشــت‪ .‬مثال مرحوم صدوق و شــیخ مفید با‬ ‫انکه از نظر روش علمی با هم تفاوت داشتند‪،‬‬ ‫اما باب گفت وگو بین ان دو بسته نشده بود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫یادداشت‬ ‫دکتر سیف الله سیف اللهی‬ ‫جامعه شناس‬ ‫قوانین و مقررات بین المللی این اختالفات را حل و فصل‬ ‫کنند‪ .‬دولت ها نبایــد مردم را درگیر کننــد؛ کما اینکه مردم‬ ‫امریکا درگیر این مساله نیستند و کاری به کار این اتفاقات‬ ‫ندارند‪ .‬ما نمی خواهیم مردم کار و زندگی خودشــان را رها‬ ‫و چنین مســائلی را دنبال کنند؛ شــعار بدهند یا در محافل‬ ‫غیررسمی درباره چنین موضوعاتی صحبت کنند‪ .‬مسائلی‬ ‫از این دست‪ ،‬اهمیت چندانی برای مردم ندارد و انچه برای‬ ‫مردم مهم اســت‪ ،‬تولید‪ ،‬رشد و توســعه اقتصادی‪ ،‬تورم‪،‬‬ ‫بیکاری و معضالت اجتماعی است‪ .‬اقتصاد مقاومتی یکی‬ ‫از مسائلی است که در جامعه مطرح است‪ .‬اقتصاد مقاومتی‬ ‫یعنی رشد و توسعه اقتصادی بر پایه نیروی انسانی داخلی و‬ ‫دانایی محور که البته در مورد اخیر ما ضعف داریم‪ .‬ما باید‬ ‫این موارد را تقویت کنیم‪.‬‬ ‫من فکر نمی کنــم که با چنیــن رخدادهایی‪ ،‬دیدگاه‬ ‫مردم ایران در قبال امریکا تغییــر چندانی کند؛ چراکه این‬ ‫مسائل در جهان امروز طبیعی است‪ .‬دو میلیارد دالر برای‬ ‫امریکا و ایران ثروت قابل توجهی نیســت‪ .‬سیاســت ها و‬ ‫رفتارهای انگلستان‪ ،‬امریکا‪ ،‬چین و روسیه در قبال ایران‬ ‫روشن است و براساس منافع ملی چنین سیاست هایی اجرا‬ ‫می شود‪ .‬ما هم باید به دنبال منافع ملی خودمان باشیم و با‬ ‫قدرت اقتصادی و مدیریت مدبرانه‪ ،‬مردم را نگه داریم‪ .‬ما‬ ‫باید با اقتصاد جهانی همسو شویم و منافع ملی خودمان را‬ ‫دنبال کنیم‪.‬‬ ‫تمجید حدادعادل‬ ‫از فاضل نظری‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫صبح نو روی کیوسک‬ ‫هوای تازه شعر فارسی‬ ‫‪23‬‬ ‫ک ت اب‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪ l‬علومانسانیدر ترازوینقد‬ ‫«تامالتی در نقد علوم انسانی (کتاب اول)‪:‬‬ ‫علوم انســانی در ترازوی نقــد» جدیدترین کتاب‬ ‫شهریار زرشــناس در زمینه نقد علوم انسانی غربی‬ ‫منتشر شد‪ .‬نســخه الکترونیکی و مکتوب کتاب‬ ‫مذکور به طور همزمان در دســترس عالقه مندان‬ ‫قرارگرفتهاست‪.‬ایناثر‪،‬اولینکتابازمجموعه‪۶‬‬ ‫جلدی«تامالتیدرنقدعلومانسانی»بهقلمشهریار‬ ‫زرشناس است‪ .‬جلد نخست این مجموعه شامل‬ ‫موضوعات بررســی دوران روشنگری‪ ،‬چهره های‬ ‫علوم انسانی مدرن‪ ،‬نظام دانشگاهی جدید و پروژه‬ ‫علومانسانیدرایرانو…استکهتوسطانتشارات‬ ‫بسیجدانشجوییدانشگاهامامصادق(علیه السالم)‬ ‫و به اهتمام موسســه علمی فرهنگی سدید منتشر‬ ‫شده اســت‪ .‬در معرفی این اثر امده است‪« :‬علوم‬ ‫انسانی غربی که متاسفانه امروز سکه رایج فضای‬ ‫علمی کشور است نه در مبانی و نه در پرسش هایی‬ ‫کهبدانمی پردازد‪،‬نسبتیبااسالموجامعهاسالمی‬ ‫نداشته‪ ،‬بلکه در تضاد اســت‪ .‬از این رو الزم است‬ ‫به عنواننخستینگامدرگفتمان سازیبرایتحول‬ ‫علوم انســانی رایج‪ ،‬رویکرد و جهت گیری غالب و‬ ‫حاکم از حالت انفعالی موجود خارج شده و به یک‬ ‫رویکردکامالنقادانهتغییریابد‪.‬روحنقادیدرعلوم‬ ‫انسانی‪،‬نقطهاغازحرکتدرمسیریاستکهغایت‬ ‫انرسیدنبهعلمدینیورهاییازعلومانسانیغربی‬ ‫اســت‪ ».‬کتاب حاضر که اولین جلد از مجموعه‬ ‫«تامالتیدرنقدعلومانسانی»است‪،‬بهتبییناغاز‬ ‫شکل گیری علوم انسانی مدرن‪ ،‬ماهیت و جایگاه‬ ‫اندرعالمتاریخیغربمدرنمی پردازدودرادامه‬ ‫یکیازطرح هایمهمدرمسیرسیطرهغرب زدگی‬ ‫شبه مدرن‪ ،‬و ســپس نهادینه کردن و ترویج علوم‬ ‫انســانی مدرن در ایران و نهادســازی برای ان نیز‬ ‫مورد مطالعه قرار می دهد‪ .‬الزم به ذکر است چاپ‬ ‫اول این کتاب در ‪ ۱۵۲‬صفحــه و به قیمت ‪۷۰۰۰‬‬ ‫تومان در بهار‪ ۹۵‬منتشر شده است‪ .‬عالقه مندان‬ ‫می توانندبرایتهیهنسخهچاپیاینکتاببهسایت‬ ‫موسسه علمی فرهنگی ســدید مراجعه یا با شماره‬ ‫تلفن هــای ‪۰۲۱۶۶۴۸۶۱۲۰ ،۰۲۱۶۶۴۸۶۰۸۴‬‬ ‫و‪ ۰۹۱۰۹۸۰۵۰۵۵‬تمــاس حاصل کــرده و برای‬ ‫مطالعهالکترونیکانبهنرم افزارهایکتاب خوان‬ ‫«طاقچه»و«فراکتاب»مراجعهکنند‪.‬‬ ‫فکر روز‬ ‫به اشخاص تکیه نکنیم‬ ‫بیش از گذشته به دین نیازمند هستیم‬ ‫حجت االسالم عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و‬ ‫دانشگاه و رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران‬ ‫دوشنبه گذشــته در برنامه سیم و زر شــبکه چهارم سیما در‬ ‫سخنانی با موضوع «چیستی دین» عنوان کرد‪« :‬وحی به‬ ‫ما گفته اســت که قطعا اعمال ما در این عالم اثاری دارد و‬ ‫اثار ان هم دنیوی و هم اخروی است‪ ».‬وی گفت‪« :‬امروز‬ ‫ما در دنیایی زندگی می کنیم که گرایشــات بی دینی در ان‬ ‫فراوان است؛ بنابراین بنده همیشه در گفت وگوهای ادیان‬ ‫به رهبران دینــی می گویم که دنیای مدرنیتــه پر از بحران‬ ‫هویت و محیط زیست اســت‪ .‬ما بیش از گذشته به دین و‬ ‫معنویت دینی نیازمند هســتیم و باید همه ادیان دســت به‬ ‫دســت هم دهند تا این معنویت دینی در دنیــا تحقق پیدا‬ ‫کند‪ ».‬خســروپناه ادامه داد‪« :‬این طور نیست که ما فقط‬ ‫دین را برای اخرت بخواهیــم؛ گرچه عقل مطرح کرده که‬ ‫رابطه دنیا و اخرت را وحی بیــان می کند اما این مرگ های‬ ‫ناگهانی‪ ،‬اضطراب ها و استرس ها و پریشان احوالی ها از‬ ‫کجا می اید؟ بســیاری از این افراد حتی مشکل اقتصادی‬ ‫هم ندارند اما همیشــه ناراضی هستند‪ .‬این بدترین عذاب‬ ‫اســت و علتش قطع رابطه انســان با خداوند است‪ ».‬وی‬ ‫گفت‪« :‬زندگی بدون خدا معنا پیدا نمی کند‪ .‬من افرادی را‬ ‫دیده ام که مثال می گویند ما فالنی را دیده ایم و دیگر از دین‬ ‫خوش مان نمی اید‪ .‬من به این عزیزان می گویم مگر دین را‬ ‫فالنی به شما داده است؟ شما دین را از خدا و اهل بیت(ع)‬ ‫گرفته اید و باید به قران و روایات مراجعه کنید‪ .‬ثانیا شــما‬ ‫به لجاجت از من دین را کنار گذاشــته اید؛ چه کسی ضرر‬ ‫کرده است؟»‬ ‫خسروپناه خاطرنشان کرد‪« :‬نخستین بهداشت روان‬ ‫چهره‬ ‫و درون انسان‪ ،‬انس با خداوند است‪ .‬کسانی که با خداوند‬ ‫قهر می کنند‪ ،‬معیشت شان تنگ و نگرانی برای شان ایجاد‬ ‫می شود‪ .‬ممکن است مسئول و کارگزاری کاری انجام داده‬ ‫باشد‪ ،‬دلیل نمی شود که انسان از خداوند قهر کند‪ .‬به لحاظ‬ ‫بحث اخروی هم اگر از ما سوال شود که چرا بی دین شده ایم‬ ‫ایا می توانیم بگوییم که مثال رفتار خســروپناه باعث شد؟‬ ‫ایا این حجت اســت؟» رئیس موسسه پژوهشی حکمت و‬ ‫فلسفه ایران گفت‪« :‬ما باید به وجدان خود مراجعه کنیم؛‬ ‫دین هم امر فطری اســت‪ .‬همه انســان ها با فطرت خود‬ ‫متوجه می شــوند که نیاز به دین و فطرت و مبدائی دارند؛‬ ‫اینکه چگونه اندیشیدن و زیستن مردم را به انها یاد بدهد‪،‬‬ ‫این را فطرت انسان ها بدان ها می گوید‪».‬‬ ‫وی اظهار داشت‪« :‬من به عزیزانی که گاهی نسبت به‬ ‫دین فاصله می گیرند می گویم امام حسین(ع) جان خود و‬ ‫فرزندان و عزیزان خود را دادند‪ ،‬زن و بچه شان را اسیر کردند‬ ‫که مردم دین دار بمانند و دین از لقلقه زبان دربیاید و ایمان‬ ‫در قلوب انســان های مومن درونی شود‪ ،‬برای این تالش‬ ‫کردند‪ .‬ان وقت من چطور باید به راحتی سرمایه عظیمی به‬ ‫نام دین را به بهانه ای از دست بدهم؟»‬ ‫ممیزی نقد‬ ‫سید یحیی یثربی‬ ‫سیدیحیی یثربی هفته گذشــته یادداشتی با موضوع‬ ‫«ممیزی نقد» منتشر کرد‪ .‬این اســتاد فلسفه نوشت‪« :‬از‬ ‫دیرباز عــده ای بــه ممیزی کتاب به وســیله وزارت ارشــاد‬ ‫اعتراض داشــته و دارند‪ .‬نظر ریاست محترم جمهوری نیز‬ ‫این است که خود نویسنده مسئول محتوای کتابش باشد یا‬ ‫انجمننویسندگانوناشرانممیزیکتابرابرعهدهبگیرند‪.‬‬ ‫به نظر من‪ ،‬نویسنده ای که کتاب را نوشته است‪ ،‬بر این باور‬ ‫بوده که درست نوشته اســت و از کاری که کرده‪ ،‬پشیمان‬ ‫نخواهد شد‪ .‬بنابراین نمی شود خود نویســنده را ممیز قرار‬ ‫داد اما می توان وی را مسئول محتوای کتابش دانست‪».‬‬ ‫او در ادامه نوشــته اســت‪« :‬ممیزی انجمن نویسندگان و‬ ‫ناشــران نیز از دو جهت مشکل افرین اســت؛ یکی اینکه‪،‬‬ ‫برای این انجمن هــا گاهی افرادی انتخاب می شــوند که‬ ‫بسیار تنگ نظرتر و ســخت گیرتر از کارمندان وزارت ارشاد‬ ‫هســتند‪ .‬دیگر اینکه‪ ،‬هر دو انجمــن‪ ،‬مخصوصا انجمن‬ ‫ناشران تخصص های الزم را برای بررســی انواع کتاب ها‬ ‫نخواهند داشــت‪ ».‬یثربی با طرح این ســوال که در برابر‬ ‫این مشکالت ازاردهنده و زیان بار چه باید کرد؟ می نویسد‪:‬‬ ‫«در زمینــه تحقیقات پژوهشــگاهی‪ ،‬باید بــه هرتحقیقی‬ ‫که محتوای جدیدی داشته باشــد‪ ،‬اجازه چاپ داده شود‪.‬‬ ‫هرکس با ان مخالف اســت‪ ،‬در مجــات علمی به نقد ان‬ ‫بپردازد‪ .‬در رساله های دکترا و مقاالت علمی نیز باید همین‬ ‫رفتار را داشت‪ .‬این نقدها باید از طرف کسانی مطرح شوند‬ ‫که شایســتگی علمی و تخصص الزم را در مورد ان مقاله یا‬ ‫اثر پژوهشی داشته باشــند‪ ،‬نه اینکه مثال کتاب یک استاد‬ ‫برجسته ادبیات را برای نظردهی به یک دانشجوی لیسانس‬ ‫یا فوق لیسانس برخی مراکز کذایی بســپارند‪ .‬در مورد نقد‪،‬‬ ‫هرکسی جرات نمی کند بدون تخصص و شایستگی سخن‬ ‫بگوید اما در مورد ارزیابی هــا و داوری های پنهانی‪ ،‬هرکس‬ ‫و ناکسی می تواند اظهارنظر کند‪ ».‬این استاد فلسفه تاکید‬ ‫کرد‪«:‬بایدمحققانشناخته شدهومعتبردرجامعهرابه عنوان‬ ‫منبعمعتبرپذیرفتهواثارانانرابهداورینفرستیم‪.‬همان طور‬ ‫که فتوای یک مرجع دینی را به داوری نمی فرستند‪ ،‬نظریه‬ ‫یک محقق شناخته شده و برجســته یا یک نقاد دقیق را نیز‬ ‫نباید به داوری ســپرد اما می تــوان ان را نقد کــرد‪ .‬انان که‬ ‫حریف وی هستند‪ ،‬اشکارا به میدان امده و او را نقد کنند‪».‬‬ ‫یثربی ادامه می دهد‪« :‬هرگز بر ان نیستم که هرکسی هرچه‬ ‫خواست بنویسد و منتشر کند‪ ،‬اما هرگز هم بر این باور نیستم‬ ‫که هرکسی هرچه نوشت‪ ،‬به وســیله افرادی که شایستگی‬ ‫ندارند‪ ،‬ممیزی شود‪ .‬اما‪ ،‬به هرحال از نقد نهراسیم‪».‬‬ ‫روایتی از معاصر بودن فلسفه‬ ‫طباطبایی از امر نامتناهی می گوید‬ ‫نشست «معاصر بودن فلســفه و دیدگاه نامتناهی» با‬ ‫سخنرانیمحمدتقیطباطباییاستادیارگروهفلسفهدانشگاه‬ ‫تهران یکشنبه گذشته در دانشــکده ادبیات دانشگاه تهران‬ ‫برگزار شد‪ .‬در این نشست اساتیدی چون حسین مصباحیان‬ ‫و رضا داوری اردکانی حضور داشتند‪ .‬طباطبایی با طرح این‬ ‫سوال که فلسفه به چه کار می اید‪ ،‬گفت‪« :‬پاسخ ها در برابر‬ ‫اینسوالمتفاوتاستولیتقریباهمگیهمدلیمکهفلسفه‬ ‫کاری بی فایده و دانشی مرده نیست بلکه تالشی است زنده و‬ ‫ربط به فهم و نسبت عقالنی ما با زمانه و جهانی دارد که در ان‬ ‫زیستمی کنیم‪ ».‬ویباتاکیدبراینکهفلسفه‪،‬معاصراست‬ ‫ادامهداد‪«:‬تمایزیمیانفلسفهومعاصربودناننیستچون‬ ‫فلسفه همواره یک نقد‪ ،‬گذار و تالش است و هیچ فیلسوفی‬ ‫نمی تواند دیدگاه نامتناهی را نقض کنــد و یا نادیده بگیرد‪».‬‬ ‫طباطباییاظهارداشت‪«:‬فیلسوفباکلیتجهانروبه روست‬ ‫نه با اجزای ان و در چنین نسبتی است که امر نامتناهی خود را‬ ‫اشکار می کند‪ .‬فیلسوف در تالش برای فهم عقالنی جهانی‬ ‫کهتجربهمی کندباخودمفهومجهان‪،‬همچونکلیتجهان‬ ‫تجربی روبه روست و اگر وحدت این مفهوم نباشد نمی تواند‬ ‫به تجربه خود سروســامانی عقالنی بدهد و بنابراین شــرط‬ ‫امکان تالش او برای فهم عقالنی جهــان‪ ،‬وحدت جهانی‬ ‫است که تجربه در بســتر ان رخ می دهد‪ ».‬استادیار فلسفه‬ ‫دانشگاه تهران ادامه داد‪« :‬دیدگاه نامتناهی دیدگاهی است‬ ‫که فیلسوف می کوشد با فرارفتن از تناهی تجربه فردی خود‬ ‫به سوی ان فرا رود تا بتواند جهان را نه صرفا از دیدگاه تجربه‬ ‫متناهی بلکه از دیدگاهی نامتناهی بنگرد‪ .‬دیدگاه نامتناهی‬ ‫برگرفتهازضرورتعقالنیامرنامتناهیبرایتوجیهعقلیهر‬ ‫تجربهمتناهیاست‪ ».‬وییاداورشد‪«:‬میانامرنامتناهیو‬ ‫دیدگاهنامتناهیتمایزیوجودداردکهبایدبهانتوجهشود‪.‬امر‬ ‫نامتناهی یک ضرورت عقالنی است که برای توجیه عقالنی‬ ‫تجربههمچونامریاغازینوشرطینامشروطنیازمندانیم‪.‬‬ ‫امادیدگاهنامتناهییکگامفرارفتناست‪،‬درواقعفیلسوف‬ ‫درنسبتضروریوناگزیریکهباامرنامتناهیداردگامی فراتر‬ ‫نیاز دارد تا بتواند اغاز عقــل را با اغاز واقعیت یکی کند‪ .‬اینجا‬ ‫همان جایی است که فیلسوف پا را از قلمروی تجربه متناهی‬ ‫بیرون بگذارد و به سوی قلمروی نامتناهی برود و می کوشد از‬ ‫نگاهنامتناهیونهصرفادرنسبتبانامتناهیبهجهانبنگرد‪».‬‬ ‫طباطباییبابیاناینکهفیلسوفهیچ گاهنمی تواندتجربه ای‬ ‫نامتناهی داشته باشد تصریح کرد‪« :‬به تاریخ فلسفه که نگاه‬ ‫کنیمدربیشترموارد ترسازفروافتادنبهشکیاچنگزدندر‬ ‫یقینیناعقالنیاستکهفیلسوفرابهسمتدیدگاهنامتناهی‬ ‫و عقالنی کردن کل واقعیت برده اما با تکیه بر مفهوم تجربه‬ ‫متناهیوواقعیتیکهدراینتجربهاشکارمی شودهممی توان‬ ‫شکاکیت را کنار گذاشت و اجازه نداد ناتوانی از دسترسی به‬ ‫واقعیتمستقلازتجربه‪،‬مارابهسویجهش هایناعقالنی‬ ‫به درون ان رهنمون شــود چراکه گذر از مــرز تجربه با هیچ‬ ‫گذرنامه ایممکننیست‪».‬‬ ‫مدرسه ملی سینما‬ ‫طرح جدید علیرضا داودنژاد‬ ‫اموزش‪ ،‬انتقال و توســعه ایــن دانایی چــه کرده ایم و چه‬ ‫برنامه ای داریم؟»‬ ‫داودنژاد با بیان اینکه مدرسه ملی سینما برای پاسخ‬ ‫دادن به این سوال‪ ،‬نیاز و ضرورت ملی تاسیس شده‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد‪« :‬گردهم امدن بخش بزرگی از کارکشته ترین نیروهای‬ ‫حرفه ای و هنرمندان برگزیده ســینما در یک نهاد اموزشی‬ ‫کارگاهی و همکاری انها برای توســعه دانایی ســینمایی و‬ ‫تقویت سایر نهادهای اموزشی چه حاصلی جز خیر و برکت‬ ‫می تواند داشته باشد؟ ایا بهتر نیســت نیروهای حرفه ای‬ ‫مولد‪ ،‬موفق و ده ها بار جایزه گرفته و تحسین شده را به جای‬ ‫انکه رها کنیم تا به تدریج از صحنه گیتی محو شــوند‪ ،‬قدر‬ ‫بدانیم و برای انها جایگاهی در خور فراهم کنیم که بتوانند‬ ‫دانسته ها و ازموده های خود را به نسل های بعد منتقل کنند‬ ‫و در بازامــوزی نیروهای موجود و کمک به ارتقای ســطح‬ ‫کیفی تجهیزات و محصوالت کشور موثر واقع شوند؟»‬ ‫اوباطرحاینسوالکهچهکسیازایناتفاقخوشحال‬ ‫نمی شود؟ نوشته است‪« :‬تاسیس مدرسه ملی سینما پاسخ‬ ‫به یک ضروت تاریخی و راهبردی است‪ .‬بی تردید همه انها‬ ‫که از تاراج ده ها میلیون مخاطب ایرانی توسط ماهواره ها و‬ ‫بازارهای سیاه ویدیویی در رنج هستند و ارزوی ارتقای سطح‬ ‫کیفی نیروی انســانی‪ ،‬تجهیزات و اثار دیداری شــنیداری‬ ‫داخلی را دارند و به سروسامان یافتن منظومه تهیه‪ ،‬تولید‪،‬‬ ‫توزیعونمایشسینمایایران عالقه مندهستندوهویترانه‬ ‫مشکلکهراه حلمی دانندازتاسیسوراه اندازیمدرسهملی‬ ‫سینماخوشحالخواهندشد‪».‬‬ ‫بانک مرکزی اعالم کرده است که شبکه بانکی در‬ ‫عملکردی بی سابقه‪ ،‬در ‪ 12‬ماهه سال گذشته (‪)1394‬‬ ‫بالغ بر ‪ 417‬هــزار و ‪ 300‬میلیارد تومان تســهیالت به‬ ‫بخش های مختلف اقتصــادی پرداخت‪ .‬این در حالی‬ ‫اســت که انتظار بانک مرکــزی باتوجه بــه خطرهای‬ ‫تورمی رقمی دور از ‪ 340‬هزار میلیــارد تومان نبود‪ .‬این‬ ‫رقم با رشــد ‪ 22‬درصدی در قیاس با ســال قبل همراه‬ ‫بود‪ .‬ایــن عملکرد نشــان می دهد کــه بانک ها حدود‬ ‫‪ 75‬هزار میلیارد تومان نســبت به ‪ 12‬ماهه سال ‪1393‬‬ ‫بیشتر تسهیالت پرداخته اند‪ .‬این رقم بالغ بر پیش بینی‬ ‫بانک مرکزی برای تســهیالت دهی اســت؛ چراکه به‬ ‫گفته مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی قرار بود در ســال‬ ‫قبل بانک ها حدود ‪ 20‬درصد بیش از پیش بینی ســال‬ ‫قبل تسهیالت ارائه کنند‪ .‬در سال ‪ 1393‬بانک مرکزی‬ ‫اعالم کرده بود کــه باتوجه به منابع موجــود بانک ها‪،‬‬ ‫پیش بینی می شود که حداکثر حدود ‪ 285‬هزار میلیارد‬ ‫تومان تســهیالت اعطا کنند اما روند به گونه ای پیش‬ ‫رفت که انتهای سال بالغ بر ‪ 340‬هزار میلیارد تومان وام‬ ‫بانکی داده شــده بود‪ .‬این عملکرد شبکه بانکی البته با‬ ‫واکنش منفی بانک مرکزی مواجه بود چراکه موجب شد‬ ‫تا بانک ها برای تامین این ‪ 340‬هزار میلیارد‪ ،‬به سمت‬ ‫اضافه برداشت از بانک مرکزی و به تبع ان افزایش بدهی‬ ‫انها به این بانــک حرکت کنند که خــود عامل افزایش‬ ‫نقدینگی و تورم بود‪ .‬از ایــن رو بانک مرکزی اعالم کرد‬ ‫که این روند می توانــد زنگ خطری بــرای تحت تاثیر‬ ‫قرار دادن سیاست کنترل تورم باشد‪ .‬به هر حال در این‬ ‫شرایط سال گذشــته هم تســهیالت دهی بانک ها بار‬ ‫دیگر سیر صعودی طی کرد و بر خالف پیش بینی حدود‬ ‫‪ 340‬هزار میلیــاردی‪ ،‬بالغ بر ‪ 417‬هــزار میلیارد تومان‬ ‫منابع در این بخش پرداخت شــده کــه البته در فضایی‬ ‫که بانک ها همــواره از تنگنای مالی و اظهــار ناتوانی‬ ‫در تســهیالت دهی گالیه دارند این ابهام مطرح است‬ ‫که کسری این رقم ســنگین را از کجا تامین کرده اند؟‬ ‫ایا محــل تامین منابع مــازاد بازهم اضافه برداشــت از‬ ‫بانک مرکزی بود و یا ازادســازی بخشی از سپرده های‬ ‫قانونی که در سال گذشته و در قالب بسته تسریع رونق‬ ‫اقتصادی مصوب و اجرایی شد؟ این در حالی است که‬ ‫به اعتقاد کارشناسان و مدیران بانک مرکزی الزم است‬ ‫تا در شرایط خاص موجود بانک ها در تامین نقدینگی‪،‬‬ ‫افزایش توان خلق پول از طریق افزایش سرمایه و بهبود‬ ‫کفایت سرمایه بانک ها‪ ،‬کاهش تسهیالت غیرجاری و‬ ‫بازگرداندن انها به مســیر صحیح اعتباردهی بانک ها‪،‬‬ ‫افزایش بهره وری در تامین سرمایه در گردش تولیدی‪،‬‬ ‫پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک ها و ترغیب‬ ‫بنگاه های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک‬ ‫ابزار مهــم درتامین مالی طرح هــای اقتصادی به طور‬ ‫ویژه ای مورد توجه قرار گیرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫علیرضا داودنژاد کارگردان سینما که مسئول اموزش‬ ‫مدرسهملیسینماستهفتهگذشتهدربیانضرورتتاسیس‬ ‫این مدرسه‪ ،‬یادداشتی نوشــت‪ .‬داودنژاد یادداشت خود را‬ ‫این گونه اغاز کرده است‪« :‬دعوای امروز دنیا بر سر تسخیر‬ ‫چشم ها و گوش هاست‪ .‬موبایل ها‪ ،‬تبلت ها و تلویزیون ها‬ ‫بیشتر در تصرف کدام امواج هستند؟ چشم ها و گوش ها به‬ ‫مغزها راه دارند‪ .‬مغزها به دست ها و پاها فرمان می دهند‪ .‬گام‬ ‫نهادن در کدام مسیر؟ دست زدن به کدام انتخاب؟ امواج بر‬ ‫تصمیم ها تاثیر می گذارنــد‪ .‬تصمیم ها بر جابه جایی ها اثر‬ ‫می گذارند؛ جابه جایی قدرت‪ ،‬جابه جایی ضعف‪ ،‬جا به جایی‬ ‫ثروت‪ ،‬جابه جایی فقــر‪ .‬مملکتی که هن ِر به رونق نداشــته‬ ‫باشد به رسانه های به رونق دست پیدا نمی کند و مملکتی که‬ ‫رسانه های به رونق نداشته باشد به امواج اثرگذار دست پیدا‬ ‫نمی کند‪ ».‬او با طرح این سوال که ایا ما مصمم به تقویت‬ ‫بنیه هنری کشور هستیم؟ ادامه می دهد‪« :‬ایا قبول داریم‬ ‫سینما برایند همه هنرهاست؟ ایا قبول داریم دانایی سینمایی‬ ‫منحصر بــه تولید فیلم نیســت و این دانایــی در همه جا از‬ ‫طراحی یک نرم افزار تا تولید یک بازی رایانه ای تا راه اندازی‬ ‫یک کانال تلویزیونی به کار می اید؟»‬ ‫این کارگردان سینما نوشــته است‪« :‬این کدام گونه‬ ‫دانایی جز دانایی سینمایی اســت که می تواند همه هنرها‬ ‫اعم از موسیقی‪ ،‬شعر‪ ،‬قصه نویســی‪ ،‬هنرهای تجسمی‪،‬‬ ‫ادبیــات نمایشــی‪ ،‬طراحی صحنــه و لبــاس‪ ،‬بازیگری و‬ ‫کارگردانی را یک جا جمع کند و از ترکیب انها یک اثر هنری‬ ‫یا یک رســانه نیرومند بســازد؟ ما برای شناسایی‪ ،‬تقویت‪،‬‬ ‫سینما‪ /‬ائترت‬ ‫سقف وام های بانکی شکست‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫دااگشنه‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪25‬‬ ‫گردشگری‬ ‫مح‬ ‫زیسیطت‬ ‫حوزه‬ ‫احیای حوزه علمیه خراسان‬ ‫رهنمودهای ایت الله جوادی املی به تولیت استان قدس‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪ l‬مشتری جدید برای ازادراه شمال‬ ‫ازادراهی که بــرای ســال هایی طوالنی‬ ‫نه به خــود روی پیمانکاران فعــال می دید و نه‬ ‫منابع مالی جدیــدی برای پیشــرفت و تکمیل‬ ‫کار دریافت می کرد‪ ،‬این روزها شرایطی کامال‬ ‫متفاوت را تجربه می کند؛ شــرایطی که در دل‬ ‫ان نه تنها سیاست های وزارت راه و شهرسازی‬ ‫با محوریــت پیمانکاران داخلــی پیش می رود‬ ‫که حتی سرمایه گذاران خارجی نیز طرح هایی‬ ‫متنوع برای ان ارائه می کنند‪ .‬پس از ســال ها‬ ‫درجا زدن و نامشخص بودن وضعیت کارگاهی‬ ‫ازادراه تهران ‪ -‬شمال‪ ،‬در طول ماه های گذشته‬ ‫وزارت راه بار دیگر با بنیاد مستضعفان به عنوان‬ ‫متصدی اصلی قطعه نخست این راه به تفاهم‬ ‫رســید تا این بار با کنار زدن پیمان کار چینی‪ ،‬با‬ ‫اســتفاده از چند پیمان کار ایرانــی کار به پیش‬ ‫رود‪ .‬چند ماه پس از نهایی شــدن این تصمیم‬ ‫که به نظر می رسد گره گشا شــده و تا فروردین‬ ‫ماه ســال ‪ 96‬به افتتاح قطعه نخســت این راه‬ ‫تاریخی منجر خواهد شد‪ ،‬حاال نوبت ان رسیده‬ ‫تا بــار دیگر توجه ســرمایه گــذاران خارجی به‬ ‫این سمت جلب شــود‪ .‬هیات اقتصادی همراه‬ ‫خانم پارک گئون هی‪ ،‬رئیس جمهور کره جنوبی‬ ‫که هفته گذشته پس از ســال ها به تهران سفر‬ ‫کــرد‪ ،‬در چارچوب مذاکرات خود بــا وزیر راه و‬ ‫شهرسازی ایران‪ ،‬پیشنهادی ارائه کرده اند که‬ ‫بر اساس ان می توان به ورود و سرمایه گذاری‬ ‫کره ای ها در بخش های باقی مانده این ازادراه‬ ‫امید داشــت‪ .‬هرچند به نظر می رسد کره ای ها‬ ‫روی پیشــنهاد خــود از قبــل کار کرده انــد اما‬ ‫مطرح کــردن این طــرح بدون مقدمــه باعث‬ ‫شــده مقامات ایرانــی هرگونه تصمیــم در این‬ ‫رابطــه را بــه بررســی های بیشــتر و مذاکرات‬ ‫اینده منــوط کنند‪ .‬اخبار رســیده از وزارت راه و‬ ‫شهرسازی حاکی از ان اســت که این موضوع‬ ‫در دســتورکار مذاکرات ایران و کره جنوبی قرار‬ ‫نداشته و در حال حاضر دو طرف روی سه سند‬ ‫همکاری ریلــی و دریایــی کار می کنند و بحث‬ ‫درباره ازادراه تهران ‪ -‬شمال موضوعی بوده که‬ ‫کره ای ها بدون مقدمه و از ســوی خود مطرح‬ ‫کرده اند‪ .‬عباس اخوندی وزیر راه و شهرسازی‬ ‫دولت یازدهم نیز در پاســخ به این درخواســت‬ ‫اعالم کرده اســت که هرگونــه تصمیم در این‬ ‫رابطه به برگزاری جلســات کارشناســی احتیاج‬ ‫دارد که شــاید در اینده بتوان روی انها حساب‬ ‫کرد‪ .‬باتوجه به نهایی شدن برنامه ریزی ها برای‬ ‫تکمیل قطعه نخســت این ازادراه در ماه های‬ ‫اینده و اعالم امادگی بنیاد مســتضعفان برای‬ ‫ســاخت و مشــارکت در قطعات دو و ســه این‬ ‫ازادراه مشــخص نیســت ایا ادامه کار باز هم‬ ‫به حضور ســرمایه گذاران خارجی احتیاج دارد‬ ‫یا می تــوان روی تــوان داخلی در ایــن رابطه‬ ‫حساب کرد‪.‬‬ ‫حجت االسالمسید ابراهیمرئیسیتولیتاستانقدس‬ ‫رضویهفتهگذشتهراهیقمشدتاباعلماومراجعساکناین‬ ‫شــهر دیدار کند‪ .‬یکی از این برنامه ها‪ ،‬حضور در بنیاد علوم‬ ‫وحیانی اســرا و دیدار با ایت الله جوادی املــی بود‪ .‬ایت الله‬ ‫عبدالله جوادی املی در این دیدار به بیان سابقه حوزه علمیه‬ ‫مشــهد و ظرفیت باالی این حوزه پرداخت و اظهار داشت‪:‬‬ ‫«کار مشــهد همان کاری اســت که خود امام رضا(ع) کرده‬ ‫است‪ .‬مشــهد ان نیست که االن هست‪ ،‬مشــهد یک حوزه‬ ‫علمیه وزین و پرباری در ســابق داشت‪ .‬مرحوم بحرالعلوم به‬ ‫قصد زیارت وجود مبارک امام رضا(ع) وارد ایران شــدند و به‬ ‫مشهد مشرف شــدند و به زیارت حرم رفتند و بعد حوزه علمیه‬ ‫مشهدرادیدند‪،‬بهایننتیجهرسیدندکهخیلیپرباروسنگین‬ ‫است‪.‬ایشانفیلسوفانهوحکیمانهازمشهدرفتهنجفونجف‬ ‫راحکیمانهادارهکردند‪.‬ازاینجریانمرحومبحرالعلومبرمی اید‬ ‫که حوزه مشهد چنین سابقه ای را پشت سر گذاشته است‪».‬‬ ‫وی با گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم ایت الله واعظ طبسی‪،‬‬ ‫اظهار داشت‪« :‬مشهد در این سال ها پیشرفت های فراوانی‬ ‫کرده اســت‪ ،‬خدا غریق رحمت کند مرحوم طبســی را‪ ،‬ولی‬ ‫همچنانحوزهعلمیهمشهدحوزهمتوسطیاستوبااینهمه‬ ‫ظرفیت‪ ،‬یک شاخص ندارد‪ .‬محصول کارهای وجود مبارک‬ ‫امام رضا(ع)پرورششیخمفیدبوددرکالم‪،‬ارسطورامی گویند‬ ‫معلم اول و در بین امامیه‪ ،‬مفیــد را می گویند معلم اول‪ .‬این‬ ‫تلوزییون‬ ‫شخصیتتربیت یافتهمکتبامامرضاعلیه السالماست‪».‬وی‬ ‫به وظیفه مسئوالن و مدیران حوزه در پرورش و تربیت طالب‬ ‫برجستهونیازجهاناسالمبهیکحوزهعلمیهبالندهاشارهکرده‬ ‫و بیان داشت‪« :‬کار مســئوالن حوزه این است که اول حفظ‬ ‫مراجعبعدی‪،‬اساتیدبعدی‪،‬مولفانومدرسانبعدیکهحوزه‬ ‫رانگهبدارند‪،‬بعدکسانیکهسطوحدیگرتدریسمی کنند‪،‬بعد‬ ‫برایدستگاه هایدیگربرونددرنهادهاودستگاه هایقضایی‬ ‫و اجرایی‪ ».‬این مرجع تقلید ســاکن قم با مقایسه حوزه های‬ ‫علمیه مشــهد و نجف ادامه داد‪« :‬ســر موفقیت نجف این‬ ‫است که همیشــه یک گروه خاصی مرجع ممتاز بودند‪ ،‬یک‬ ‫گروه خاصی که بین هفتاد هشتاد سال بودند تالی مرجعیت‬ ‫بودند‪ .‬باتوجه به اینکه در عراق امنیت کامل نیست‪ ،‬بنابراین‬ ‫اول مشــهد‪ ،‬بعد قم باید این امادگی را داشته باشد‪ .‬باتوجه‬ ‫به ظرفیت باالی شهر مشــهد‪ ،‬باید یک حوزه علمیه قوی با‬ ‫امکاناتفراوانومدیریتقویماننددانشگاهاالزهردرمشهد‬ ‫راهبیفتد‪».‬یکیازمدارسوکانون هایشیعیکهدرنهضت‬ ‫علمی امامیه‪ ،‬نقش عظیمی ایفا کرده‪ ،‬حوزه علمیه خراسان‬ ‫است‪.‬حوزهخراساندراواسطقرندومهجریبه دستامام‬ ‫رضا(ع) تاسیس شد و عده ای از اصحاب‪ ،‬محدثان و فقها از‬ ‫محضرایشانبهرهگرفتند‪.‬پسازشهادتامامرضا(ع)این‬ ‫حوزهبهفعالیتخودادامهدادوتنهاحوزه ایاستکهباقدمتی‬ ‫هزارساله‪،‬هیچ گاهدچارافولونزولنشدهاست‪.‬‬ ‫خطر نابودی سرمایه اجتماعی‬ ‫احمد توکلی از مبارزه با فساد گفت‬ ‫احمد توکلی عضو کمیســیون برنامه و بودجه مجلس‬ ‫نهمهفتهگذشتهدربرنامهتلویزیونیپایشحاضرشدودرباره‬ ‫مبارزهبافسادسخنگفت‪.‬اودرپاسخبهاینسوالکهفرمان‬ ‫رهبر معظم انقالب برای مبارزه با فساد در این ‪ ۱۵‬سال چقدر‬ ‫اجرا شد؟ گفت‪« :‬هنوز کامال اجرا نشــده و اگر شده بود که‬ ‫مقام معظم رهبری شعار امسال را اقتصاد مقاومتی‪ ،‬اقدام و‬ ‫عمل نام گذاری نمی کردند‪ .‬یکی از شــاخص های اقتصاد‬ ‫مقاومتیحذففسادوسیستمموجوداست‪ ».‬رئیسپیشین‬ ‫مرکز پژوهش های مجلس بیــان کرد‪« :‬مقام معظم رهبری‬ ‫با ابالغ سیاســت های کلی تاکید بســیاری بر حذف فساد و‬ ‫سیســتم موجود داشــته اند‪ .‬اکنون هم اعالم می کنند که‬ ‫اقتصادمقاومتیهنوزبهعملنرسیدهپسفسادهممتاسفانه‬ ‫هنوز هســت‪ ».‬وی عنوان کرد‪« :‬متاســفانه فسادها زیاد‪،‬‬ ‫شبکه ایوسیستماتیکشده اندومسئوالننیزاززندگیساده‬ ‫فاصلهگرفته اند‪.‬وقتیمسئوالنبخواهنددررفاهزندگیکنند‬ ‫مردمشانرابدبختخواهندکردولیاگرقصدخدمتبهمردم‬ ‫داشتهباشندنبایدخودشانرادرنظربگیرند‪ ».‬ایناقتصاددان‬ ‫یاداور شد‪« :‬وقتی اشــرافیت اداری و شخصی مثبت تلقی‬ ‫شود به ترتیب دوری از مردم و درک فقر مشکل شده‪ ،‬فساد و‬ ‫رشوه خواریپیدامی شود‪،‬دولتدخالتزیادیپیداکردهودر‬ ‫اقتصاد نفتی باید از طریق دولت به جامعه پمپاژ شود ان وقت‬ ‫انحراف زیاد می شود‪ ،‬همچنین در نهایت با افزایش فسادها‬ ‫و کاهش مبارزه ها‪ ،‬فسادها نیز سیستماتیک می شود‪ .‬وقتی‬ ‫فســادها در مجاری اداری و تصمیم گیری نفوذ می کنند در‬ ‫نتیجه مانع از مبارزه می شوند و عزم را از بین می برند‪ ».‬توکلی‬ ‫درواکنشبهاینکهاگرمسئوالنحقوقباالوبهترینمسکن‬ ‫را داشته باشند‪ ،‬دیگر چشمداشــتی به بیت المال نخواهند‬ ‫داشت‪،‬گفت‪«:‬کسیکهبهترینخانهوحقوقراداشتهباشد‪،‬‬ ‫این قدر حریص می شــود که همه بیت المال را مثل گاوی با‬ ‫پوستشقورتمی دهد‪».‬توکلیدرپاسخبهاینسوالکهچرا‬ ‫مجلس و وزارت نفت خود را از اجرای قانون مدیریت خدمات‬ ‫کشورییاهماننظامهماهنگپرداختمعافکردند‪،‬گفت‪:‬‬ ‫«عادالنهنبودبلکهظالمانهبود‪.‬ایننظامهماهنگپرداخت‬ ‫قبل از قانون خدمات کشــوری بود و به همه قول تغییر این‬ ‫نظام ناهماهنگ پرداخت را دادیم‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬مبارزه‬ ‫بافسادشدنیاست‪،‬چونخداونددردبی درمانخلقنکردهو‬ ‫کشورهاییبوده اندکهنسبتبهایرانوضعیتبدتریداشتند‬ ‫ولی با تدبیر‪ ،‬عزم و اراده فهمیدند فســاد همه چیز را زیر و رو‬ ‫می کند‪ ».‬این نماینده مجلس تصریح کــرد‪« :‬برای از بین‬ ‫بردن فســاد دو کار خوب می توان انجام داد که کشورهای‬ ‫موفق انها را طی کرده اند؛ یکی اینکه ستاد مستقل از قوای‬ ‫موجودزیرنظرباالترینمقامکشورتشکیلشدهودیگراینکه‬ ‫نهادهای مردمی شکل بگیرد‪ .‬در شــرایطی که فساد بیداد‬ ‫می کند مردم نیز به دستگاه های نظارتی اعتماد نمی کنند و‬ ‫سازمان های مردم نهاد واســطه بین حکومت و عموم مردم‬ ‫می شوند‪».‬‬ ‫یک روزنامه جدید منتشر شد‬ ‫«صبــح نــو» بــه زودی‬ ‫به عنــوان یــک روزنامــه منتقد‬ ‫دولــت منتســب بــه محمدباقر‬ ‫قالیباف شــهردار تهران منتشر‬ ‫می شــود‪ .‬ایــن خبــر در هفته‬ ‫گذشته روی خروجی سایت های‬ ‫خبری قرار گرفت و بازتاب های‬ ‫فراوانی داشت‪ .‬این روزنامه که‬ ‫«صبح نو» نام دارد‪ ،‬قرار است‬ ‫با رویکــرد سیاســی ‪ -‬اجتماعی‬ ‫حــول محــور انتخابــات ‪ 96‬و‬ ‫پوشش رســانه ای فعالیت های‬ ‫شــهردار تهران منتشــر شود‪.‬‬ ‫صاحب امتیــاز ایــن روزنامــه‬ ‫ســید ابوذر خضرایــی افضلی و‬ ‫مدیرمسئول ان حسین قربان زاده است‪ .‬شنیده ها‬ ‫حاکی از ان اســت این روزنامه با تحریریه روزنامه‬ ‫تعطیل شــده تهــران امــروز و برخــی خبرنــگاران‬ ‫سابق همشهری منتشــر می شــود‪ .‬اگر چه اولین‬ ‫پیش شــماره صبح نو‪ ،‬در روز شــنبه ‪ 11‬اردیبهشت‬ ‫به چاپ رســید‪ ،‬اما چنــد روز پیش از انکــه به روی‬ ‫دکه ها بیاید در گمانه زنی های رســانه ای اســمش‬ ‫شنیده شد‪ .‬اولین پیش شماره های صبح نو‪ ،‬توزیع‬ ‫خارجی نداشــت و به صورت داخلی منتشــر شدند‪.‬‬ ‫ادبیات‬ ‫رساهن‬ ‫گفته می شــود روزنامه صبح نو‬ ‫با همکاری ســازمان رســانه ای‬ ‫اوج ‪ -‬تهیه کننــده بیلبوردهــای‬ ‫صداقت امریکایی‪ ،‬انیمیشــن‬ ‫جنجالی «بچرخ تــا بچرخیم»‬ ‫و از متولیان شــبکه افق ســیما‬ ‫ منتشــر می شــود و رویکردی‬‫انتقادی در قبــال دولت یازدهم‬ ‫دارد‪ .‬گفتــه می شــود فرشــاد‬ ‫مهدی پور دبیر سیاســی سابق‬ ‫روزنامــه همشــهری‪ ،‬ســردبیر‬ ‫ایــن روزنامــه اســت‪ .‬فرشــاد‬ ‫مهدی پور پیش از این ســردبیر‬ ‫هفته نامه های پنجره‪ ،‬ســروش‬ ‫و اینده ســازان و خبرگزاری های‬ ‫خانه ملت و شانا (خبرگزاری وزارت نفت) بوده است‪.‬‬ ‫پیش از ایــن‪ ،‬روزنامه تهران امــروز به دلیل برخی‬ ‫مشکالت مدیریتی و مالی‪ ،‬تعطیل شده بود‪ .‬این در‬ ‫حالی است که به نوشته کانال تلگرامی روزنامه صبح‬ ‫نو‪ ،‬اعضای تحریری ه این روزنامه متشکل از اعضای‬ ‫ســابق روزنامه های جام جم‪ ،‬ایران‪ ،‬همشــهری و‬ ‫خبرگزاری مهر هســتند‪ .‬صبح نو تاکید کرده است‬ ‫که متعلق به بخش خصوصی است و وابستگی به‬ ‫نهادهای فرهنگی ندارد‪.‬‬ ‫هوای تازه شعر فارسی‬ ‫تمجید حدادعادل از فاضل نظری‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫بخشهشتم‪/‬استادمهدیقاسمی‬ ‫در عبــارت «مــن‬ ‫رزقــه»‪ ،‬ضمیــر رزقه یــا به‬ ‫خــدا بازمی گردد یا بــه روح‪.‬‬ ‫اگر فــرض کنیم کــه به خدا‬ ‫بازمی گردد‪ ،‬رزق خدا به روح‬ ‫می رســد و اگــر بگوییم رزق‬ ‫بــه خــدا بازمی گــردد‪ ،‬یعنی‬ ‫خداوند رزق روح را می دهد‪.‬‬ ‫در یکی از احادیث می خوانیم‬ ‫که ما پنج قســم روح داریم که از انها بــه روح القدس‪،‬‬ ‫روح االیمان‪ ،‬روح الحیاه‪ ،‬روح القوه و روح الشــهوه یاد‬ ‫می کند‪ .‬ائمه معصومین(ع) تمام مراتب روح را یک جا‬ ‫دارند و عقل ما نمی تواند تحلیل کند که این بزرگواران‬ ‫چه قدرتــی دارند که می توانند به ماســوی الله تســلط‬ ‫یابند‪« .‬ال ینقــص من زاده ناقــص و ال یزید من نقص‬ ‫منهم زائد‪ ».‬این جمله از جهت باور و ایمان بسیار مهم‬ ‫است‪ .‬اگر خداوند برای کســی زیاد بخواهد هیچ کس‬ ‫نمی توانــد ان را کم کنــد و اگر رزق کمی برای کســی‬ ‫درنظر بگیرد‪ ،‬کســی نمی تواند ان را زیاد کند‪ .‬توجه به‬ ‫این مسائل‪ ،‬موضوع توحید افعالی اســت و در زندگی‬ ‫انســان تاثیر بســیاری دارد‪ .‬انچه را خداوند به کســی‬ ‫عطا فرموده‪ ،‬کســی نمی تواند از ان بکاهد؛ زیادکننده‬ ‫و کم کننده خداوند تبارک و تعالی است و بشر نمی تواند‬ ‫در خداوند تاثیر بگذارد و نفوذ کند تا خداوند رزق و روزی‬ ‫را کم یا زیاد کند‪ .‬عبارت بعدی «ث َُّم َض َر َب َلهُ ِفی ا ْل َح ِ‬ ‫یاه‬ ‫َا َجال َم ْو ُقوتا َو ن ََص َب َلهُ َا َمدا َم ْحدُ ودا» است‪ .‬ضرب در‬ ‫قرر است و این معنا را می دهد که‬ ‫اینجا به معنای ّ‬ ‫قدر و ّ‬ ‫خداوند مقرر و مقدر فرمود که همه مخلوقین در زندگی و‬ ‫عمر خود‪ ،‬اجل مشخص و تعیین شده ای داشته باشند‪.‬‬ ‫نصب یعنی وضعه؛ یعنی برای هر موجودی این گونه قرار‬ ‫داد که سرانجامی داشته باشد‪ .‬فرق اجل با امد چیست؟‬ ‫اجل‪ ،‬مدت مشخص است و امد‪ ،‬غایت مشخص است‪.‬‬ ‫هر موجودی که در این عالم می اید‪ ،‬غایت معلومی دارد‪.‬‬ ‫حضرت ادامه می دهد که هر قدمی که ما در ایام عمرمان‬ ‫برمی داریم به اجل نزدیک تر می شویم‪ .‬اجل به معنای‬ ‫مدت است و تنها به انسان اختصاص ندارد؛ من ایاتی‬ ‫را یادداشــت کرده ام که تمام موجــودات و مخلوقات‬ ‫اجل دارند‪ .‬ما مخلوقی نداریم که اجل نداشــته باشد و‬ ‫حتی خورشید و ماه هم روزی تمام می شود؛ اذا الشمس‬ ‫کــورت و اذا النجوم کــدرت‪ .‬امروزه علــم ثابت کرده‬ ‫اســت که روزی حرارت و نور خورشــید تمام می شود؛‬ ‫درحالی که قران ‪ 14‬قرن پیش این موضوع را بیان کرده‬ ‫است‪ .‬در ایه سوم سوره شــریفه احقاف داریم که «ما‬ ‫خلقنا الســموات و االرض و ما بینهما اال بالحق و اجل‬ ‫مسمی»؛ هیچ چیزی بین اسمان و زمین براساس حق‬ ‫و حکمت‪ ،‬خلق نکردیم مگر اینکه اجل مســمی دارد‪،‬‬ ‫سوره لقمان ایه ‪« 25‬و سخر الشمس و القمر کل یجری‬ ‫الی اجل مســمی‪ ».‬ســوره مبارکه روم ایه ‪« 8‬و ما کان‬ ‫لنفس ان تموت اال باذن الله کتابــا ماجال‪ ».‬اول کل‬ ‫خلقت‪ ،‬دوم خورشید و ماه‪ ،‬سوم انسان‪ .‬به هیچ جانی‬ ‫مرگ نمی رســد مگر به اذن الهی و با اجل مشــخص‪.‬‬ ‫چهارم اینکه امت ها نیز اجــل دارند؛ و لکل امه اجل ال‬ ‫اذا جاء اجلهمفال یستاخرون ساعه و الیستقمون‪ .‬قران‬ ‫کلمه اجل را با وسعت بسیاری مطرح می کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫غالمعلــی حداد عادل در مراســم رونمایــی از اثر‬ ‫تازه فاضــل نظری با عنــوان «کتاب» گفــت‪« :‬فاضل‬ ‫نظری هوای تازه ای اســت که وارد شــعر فارســی شده‬ ‫ است‪ ».‬یکشــنبه گذشــته از تازه ترین اثر فاضل نظری‬ ‫به نام «کتاب» با حضــور ناصر فیض شــاعر طنزپرداز‪،‬‬ ‫بهروز رضــوی گوینــده و مجری صداوســیما‪ ،‬غالمعلی‬ ‫حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی‪ ،‬سعید‬ ‫حدادیان مداح اهل بیت(ع) و محســن مومنی شــریف‬ ‫رئیس حوزه هنری و تنی چند از شاعران در موزه هنرهای‬ ‫دینی امام علی(ع) رونمایی شــد‪ .‬غالمعلی حدادعادل‬ ‫در این مراســم گفت‪« :‬فاضل نظری یک اتفاق در شعر‬ ‫معاصر و فارســی اســت و با وجود او هوای تازه ای وارد‬ ‫شعر فارسی شده است‪ .‬ان چیزی که در شعر فاضل ثابت‬ ‫می شود این اســت که برای گفتن شــعر خوب نیازی به‬ ‫شکستن قالب نیســت و می توان‬ ‫وزن و قافیــه و موســیقی کالم را‬ ‫حفظ کرد‪ ».‬رئیس فرهنگســتان‬ ‫زبان و ادب فارســی ایــران ادامه‬ ‫داد‪« :‬فاضل نظری در انتخاب نام‬ ‫کتاب زرنگی کرده است‪ .‬زمانی که‬ ‫مــا در دانشــگاه تهران دانشــجو‬ ‫بودیم‪ ،‬اســتادان به دلیــل غیرت‬ ‫زیادی که داشــتند می گفتند وقتی‬ ‫می گویید دانشــگاه منظورتان فقط دانشگاه تهران است‬ ‫چون اصلی وجود دارد که وقتی چیــزی به طور کلی گفته‬ ‫می شــود‪ ،‬بر مصداق تمام ترین ان داللت می کند‪ ،‬پس‬ ‫فاضل هم که کتابش را به اسم «کتاب» نامگذاری کرده‬ ‫اســت‪ ،‬می خواهد بگوید که تنها یک کتــاب وجود دارد‬ ‫و ان کتاب فاضل نظری اســت‪ ».‬در ادامه این مراســم‬ ‫محسن مومنی شــریف اظهار داشــت‪« :‬افتخار دوستی‬ ‫با فاضل نظــری را دارم و معتقدم شــعرهای خوبی دارد‪،‬‬ ‫شــعرهایش مانند شــخصیتش هستند البته شــاید بتوان‬ ‫گفت شخصیتش از شعرهایش بهتر هم هست‪ ».‬رئیس‬ ‫حوزه هنری تصریح کرد‪« :‬شاهد هستیم که در حوزه شعر و‬ ‫ادبیات با وجود افتخارات تاریخی‪ ،‬کم اهمیتی وجود دارد‬ ‫و فاضل نظری یکی از این افتخارات است‪ ».‬در پایان این‬ ‫مراســم نیز فاضل نظری گفت‪« :‬شکرگزاری مقامی برای‬ ‫انســان اســت و من خدا را شــکر‬ ‫می کنم برای پیــدا و پنهانی که به‬ ‫این بنده کمترین اعطا کرده است‬ ‫و شاکرم که این فرصت را در اختیار‬ ‫من قرار داده است‪ ».‬این مراسم با‬ ‫اجرای احسان کرمی و شعرخوانی‬ ‫محمدعلی بهمنی‪ ،‬بهروز رضوی‪،‬‬ ‫فاضل نظــری و اجرای موســیقی‬ ‫توسط کیوان ساکت برگزار شد‪.‬‬ ‫اجلمخلوقات‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫صبح نو روی کیوسک‬ ‫تفسیر ح یدث‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست‬ ‫گفت وگوی ویژه‬ ‫سردار حســین اشــتری معتقد اســت که جلب اعتماد مردم‪ ،‬سرمایه‬ ‫اجتماعی ناجاست‪ .‬او می گوید‪« :‬ناجا در تالش است با اطالع رسانی شفاف‬ ‫وبهنگامدر جهتجذباعتمادواطمینانمردم حرکتکردهوزمینهمشارکت‬ ‫انها را در تامین نظم و امنیت جامعه فراهم کنــد‪ ».‬گفت وگویی ویژه با او که‬ ‫فرمانده نیروی انتظامی است‪ ،‬انجام دادیم‪.‬‬ ‫مخالف شبکه هایاجتماعینیستیم‬ ‫گفت وگویمثلثباسردارحسیناشتریفرماندهنیرویانتظامی‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫مخالف تشکیل سه فراکسیون‬ ‫در پارلمان هستم‬ ‫الریجانی وارد رقابت با‬ ‫محمدرضا عارف نشود‬ ‫محمد عطریانفر‬ ‫محمد جواد حق شناس‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫باید با حرفه گرایــی و تدین و اعتقادی کــه دارد‪ ،‬بتواند به‬ ‫خوبی پاسخگوی ماموریت هایش باشد و انها را ارتقا دهد‪.‬‬ ‫باید تاکید کنــم که ما به عنــوان نیروی‬ ‫انتظامی‪ ،‬مخالف شــبکه های مجازی و‬ ‫اجتماعی نیســتیم اما نگــران و مخالف‬ ‫افعــال مجرمانــه در این فضا هســتیم‪.‬‬ ‫پلیس فتــا با رصد لحظه ای شــبکه های‬ ‫اجتماعی با هر گونه تخلف و جرم‪ ،‬برابر و‬ ‫مطابق قانون‪ ،‬با تشکیل پرونده برخورد‬ ‫می کند‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫البته مهمترین موضوع در حکم ایشــان‪ ،‬تاکید‬ ‫ویژه بر ارامش و امنیت اجتماعی است‪.‬‬ ‫بلــه‪ .‬نتیجه این کارهــا‪ ،‬همان امنیــت و ارامش‬ ‫می شود‪ .‬یعنی اگر یک جایی نیروهای حرفه ای و متدین‬ ‫داشته باشــیم و به ماموریت ها توجه کنیم و خوب کارمان‬ ‫را انجام دهیم‪ ،‬نتیجه اش ارامش و امنیت مردم است‪ .‬در‬ ‫مرحله سوم هم توجه داشته باشید که به همه سازمان ها و‬ ‫روسای قوای سه گانه‪ ،‬نیروهای مسلح‪ ،‬سازمان مدیریت‬ ‫و برنامه ریزی‪ ،‬وزارت محترم کشــور و صداوســیما گفتند‬ ‫که باید به ناجا کمک کنید‪ .‬پس توجه کنید که سه بخش‬ ‫شد؛ نخســت‪ ،‬رســیدگی به داخل یعنی خودمان را برای‬ ‫اجرای ماموریت قوی کنیم و پشتیبانی های الزم و صیانت‬ ‫از کارکنان مان داشــته باشــیم‪ .‬دوم‪ ،‬ماموریت هایی که‬ ‫مشخص شده را بتوانیم خوب و به موقع انجام دهیم و ان‬ ‫نیازمندی که مردم دارند برطرف کنیم که نتیجه ان امنیت‬ ‫و ارامش باشد و ســوم هم اینکه برای اولین بار اقا به همه‬ ‫دستگاه های موثر تاکید کردند که باید به نیروی انتظامی‬ ‫ کمک مادی و معنوی شود‪ .‬این مساله این را نشان می هد‬ ‫که اگر نیروی انتظامی بتوانــد کارش را خوب انجام دهد‪،‬‬ ‫امنیت و احساس امنیت در کشور ارتقا پیدا کرده است‪ .‬در‬ ‫کنار این امنیت‪ ،‬همه سازمان ها می توانند کارشان را خوب‬ ‫انجام دهند‪ .‬نیروی انتظامی ضمــن اینکه متعلق به همه‬ ‫مردم است‪ ،‬تاثیر کارش هم برای همه سازمان های دولتی‬ ‫و غیردولتی هســت‪ .‬امــروز اگر امنیت نباشــد‪ ،‬هیچ کس‬ ‫نمی تواند کار کند‪ .‬پس ان سازمان ها اگر به ما کمک کنند‪،‬‬ ‫در واقع به خودشان کمک کرده اند‪.‬‬ ‫سردار! طرح گشت نامحســوس که این روزها‬ ‫مورد توجه قرار گرفته مســلما در راستای همین‬ ‫تامین و حفــظ امنیت و ارامش جامعه اســت‪ .‬از‬ ‫مباحــث مطر ح شــده در چند وقت اخیــر به نظر‬ ‫می رســد ناجا در این زمینــه مظلوم واقع شــده‬ ‫اســت‪ .‬حتــی برخــی مقامــات دولتــی از جمله‬ ‫مقامات ارشــد وزارت کشــور هم عنوان کردند‬ ‫که طرح این گونه نبود که بعضا برخی رســانه ها‬ ‫با گرایش های خاص سیاســی مطرح کرده اند‪.‬‬ ‫من می خواهم بپرســم این طرح دقیقا چیست‪،‬‬ ‫چه هدفی دارد و چرا تصمیم گرفته شده که این‬ ‫طرح اجرایی شود؟‬ ‫نکته اول این اســت که ما قبل از انجام طرح ها و‬ ‫ماموریت ها روی انها کار کارشناسی می کنیم‪ .‬در واقع اول‬ ‫باید تکلیف قانونی داشــته باشیم‪ .‬شــورای عالی انقالب‬ ‫فرهنگی در مصوباتی که داشــت به ما مســئولیت داده در‬ ‫قبال ناهنجاری های اجتماعی و اخالقی ورود پیدا کنیم‪.‬‬ ‫قوه محترم قضائیه هم این مساله را از ما خواسته و حمایت‬ ‫هم می کند‪ ،‬مردم هم مطالبه دارند‪ .‬پس قانون را داریم‪،‬‬ ‫سیاست‬ ‫سردار! شما بســیار کم درمورد خودتان صحبت‬ ‫کرده اید‪ .‬لطفا برای شــروع گفت وگو‪ ،‬بفرمایید‬ ‫دوران جنگ درکدام منطقه حضور داشــتید و از‬ ‫چه زمانی وارد نیروی انتظامی شدید؟‬ ‫بسم الله الرحمن الرحیم‪ .‬من سال ‪ 84‬به نیروی‬ ‫انتظامی امدم و اکنون حدود ‪ 11‬ســال است که در نیروی‬ ‫انتظامی حضور دارم‪ .‬البته قبل از ان هم در سپاه پاسداران‬ ‫بودم‪ .‬دوران دفاع مقدس‪ ،‬چند ســالی توفیق داشــتم در‬ ‫لشکر امام حسین(ع) در منطقه جنوب خدمت کنم‪ .‬لشکر‬ ‫امام حسین(ع) هم در جنوب و هم در غرب کشور ماموریت‬ ‫داشت که البته بیشتر در جنوب بود‪ .‬االن هم که در خدمت‬ ‫شما هستیم!‬ ‫فکر می کردید یک روز فرمانده ناجا شوید؟‬ ‫خیر‪.‬‬ ‫تصوری که از فرماندهی ناجا از روز قبل از صدور‬ ‫حکم داشتید نسبت به امروز چقدر تفاوت دارد؟‬ ‫اخرین مسئولیت من قبل از فرماندهی‪ ،‬جانشینی‬ ‫فرماندهی نیروی انتظامی بود‪ .‬یعنی در واقع‪ ،‬نزدیک ترین‬ ‫و باالترین مســئولیت بعد از فرمانده ناجــا‪ .‬ولی از زمانی‬ ‫که خودم مســئولیت را به عهده گرفتم‪ ،‬متوجه شــدم که‬ ‫حساســیت کار بیشــتر از حدی اســت که تــا ان روز فکر‬ ‫می کردم‪ .‬انســان تا خودش مسئول و پاســخگو نباشد‪،‬‬ ‫متوجه نیست که چقدر بار مسئولیت سنگین است‪ .‬شاید‬ ‫این پست با مسئولیت های قبلی ام قابل مقایسه نبود‪ .‬حتما‬ ‫سطح اش این نبود که اگر اینجا را ‪ 20‬درنظر بگیریم‪ ،‬انجا‬ ‫‪ 18‬بوده باشد‪ .‬این طور نیست که دو درجه فرق کند‪ ،‬بلکه‬ ‫حتما خیلی بیشتر از اینها تفاوت دارد‪ .‬به همین جهت هم‪،‬‬ ‫اکنون از زحمات همه فرماندهان گذشته تشکر می کنم‪.‬‬ ‫در حال حاضر در این جایگاه‪ ،‬بیشتر به این نتیجه رسیدم‬ ‫چقدر عزیزانی که قبل از بنده بودند‪ ،‬مســئولیت سنگینی‬ ‫داشتند‪ .‬اما واقعیت این اســت که این فشار مسئولیت در‬ ‫شــرایطی که همکاران خوبی داریم‪ ،‬به این معنا که واقعا‬ ‫مدیران و فرماندهان و اجزای ســازمانی نیروی انتظامی‪،‬‬ ‫افراد دلسوز و پای کاری هستند‪ ،‬کار را برای ما راحت کرده‬ ‫اســت‪ .‬از طرفی هم حکم حضرت اقا بــرای بنده‪ ،‬خیلی‬ ‫راهگشــا و هموارکننده راه و اطمینان بخــش بود‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه این مســئولیت یک مســئولیت ســنگین و متفاوت‬ ‫از پســت های قبلی من اســت ولی به جهــت حکمی که‬ ‫حضرت اقا دادند و اعتماد و عنایتی که داشتند و دعایی که‬ ‫حتما در حق امثال بنده خواهند کرد و همان طور که اشاره‬ ‫کردم با وجود همکاران و مدیران خیلی خوب‪ ،‬زمینه انجام‬ ‫این مسئولیت برای ما خیلی هموار شده است‪.‬‬ ‫سردار! به نکته بسیار مهمی اشاره کردید که از‬ ‫سواالت اصلی من هم هست‪ .‬می خواهم بپرسم‬ ‫وقتی ســردار اشــتری حکم حضرت اقا را با ان‬ ‫مختصات و مولفه های محتوایــی اش دریافت‬ ‫کرد حس کرد که دقیقا اقا از او چه می خواهند؟‬ ‫دربــاره حکمی کــه صــادر شــد بایــد بگویم ما‬ ‫فرمایشات حضرت اقا را از سه بعد نگاه و مولفه های ان را‬ ‫برای خودمان تبیین کردیم‪ .‬نخست اینکه‪ ،‬حضرت اقا یک‬ ‫توجه ویژه به رسیدگی پرسنل و درون سازمان دارند‪ .‬ایشان‬ ‫می فرمایند اول باید به معیشــت کارکنان رســیدگی شود و‬ ‫دیگر اینکه از کارکنان صیانت شود و از طرفی روحیه دینی‪،‬‬ ‫انقالبی وحرفه گرایی در انها تقویت شود‪ .‬پس این نگاه به‬ ‫داخل سازمان اســت و تاکید حضرت اقا هم هست‪ .‬یک‬ ‫نگاه دیگر به ماموریت هاست که باز حضرت اقا می فرمایند‬ ‫در حوزه هایی که مــا االن ماموریت انجام می دهیم باید با‬ ‫قوت بیشتری جلو رفته و انجا که کار خوب انجام شده‪ ،‬به‬ ‫ان شتاب بخشیم‪ .‬اگر در جایی خالئی داریم‪ ،‬رفع کنیم‪.‬‬ ‫ایشان به مرز‪ ،‬تصادفات و تلفات جاده ای و بخش ترافیک‬ ‫اشاره دارند‪ ،‬یعنی اشــاره اقا این است که نیروی انتظامی ‬ ‫در دوره فرماندهی سردار حسین اشتری‪ ،‬در نیروی‬ ‫انتظامــی تحــوالت مهمــی رخ داده اســت‪ .‬حفظ‬ ‫ارامش و امنیت در جامعه به صورت ویژه در دستور‬ ‫کار اوست‪ .‬ســردار اشــتری اعتقاد دارد که پلیس‬ ‫متدیــن و حرفــه ای می تواند نیــروی انتظامی را به‬ ‫الگویی موفق حتی برای سایر کشورها تبدیل کند‪.‬‬ ‫فرمانده نیــروی انتظامی در دفترش مــا را پذیرفت‬ ‫و به ســواالت هفته نامه مثلــث پاســخ داد‪ .‬از او و‬ ‫همکارانش که زمینه انجام ایــن مصاحبه را فراهم‬ ‫کردند صمیمانه سپاسگزاریم‪.‬‬ ‫قوه قضائیه و مردم را هم داریم که از مــا مطالبه دارند که‬ ‫نیروی انتظامــی در قبال این ناهنجاری هــا‪ ،‬اقدام انجام‬ ‫دهد‪ .‬نیروی انتظامی هم براســاس وظایف ذاتی اش که‬ ‫برخورد با جرائم مشهود اســت کارش را به صورت روزمره‬ ‫انجام می دهد و اثراتش را هم می بینید‪ .‬این موضوعی که‬ ‫اخیرا به ان اشاره شــد‪ ،‬خیلی جدید و نو نبود‪ .‬ما معتقدیم‬ ‫در برخی جاها وقتی پلیس به صورت اشکار وارد می شود‪،‬‬ ‫مجرمین مطلع می شــوند‪ .‬مثل کســانی که در پارک ها و‬ ‫کوچه هــا موادمخدر می فروشــند‪ .‬برخــی محلی ها به ما‬ ‫می گویند که با ورود گشت های شما فروشنده ها به کناری‬ ‫رفته و بعد از ان دوباره برمی گردند‪ .‬ممکن اســت که یک‬ ‫ساعت یا دو ساعت تا ورود گشت بعدی طول بکشد چون ما‬ ‫ان قدر امکانات در اختیار نداریم‪ .‬ایستگاه تاکسی نیست‬ ‫که گشــت های ما پشت سر هم برســند‪ .‬درخواست مردم‬ ‫این بود که محله ها را به صورت غیرمحسوس هم زیرنظر‬ ‫بگیریم و بعد اقدام کنیم‪ .‬یا مثال خودروهایی که در اتوبان‬ ‫برای نوامیس مردم مزاحمت ایجــاد می کنند‪ .‬نمونه اش‬ ‫یک خانم اســت کــه کارمند اداری اســت‪ .‬او از ســر کار‬ ‫برمی گردد درحالی که دختربچه اش را در خودرو سوار کرده‬ ‫تا به منزل برسند‪ .‬در اتوبان چند نفری در خودرویی برایش‬ ‫مزاحمت ایجاد می کنند‪ .‬این خانم عنوان کرده زمانی که‬ ‫گشت حضور داشته‪ ،‬مزاحمین ارام بودند و بعد از رد شدن‬ ‫گشت‪ ،‬دوباره مزاحمت خود را از ســر می گرفتند‪ .‬اوضاع‬ ‫به گونه ای می شــود که این خانم به دلیــل اضطرابی که‬ ‫پیدا می کند با جدول برخورد کرده و منجر به مجروح شدن‬ ‫فرزندش و ایجاد مشــکالت می شــود‪ِ .‬‬ ‫خود این خانم به‬ ‫ما پیشــنهاد می داد کــه در اتوبان ها و جاده ها کســانی را‬ ‫داشته باشــید که ببینند و بعدا با انها برخورد داشته باشند‪.‬‬ ‫ما باید کاری در جامعه و کشــور بکنیم کــه ناموس مردم‪،‬‬ ‫دختر‪ ،‬مادر و خواهر من و شــما اگر هر وقت از شــبانه روز‬ ‫اراده کرد که در کل کشــور در خیابانی بــرای انجام کاری‬ ‫برود‪ ،‬هیچ کسی حق نداشته باشد به او جسارت کند‪ .‬البته‬ ‫قشری که با اراده دنبال کار خالف هستند‪ ،‬مساله دیگری‬ ‫اســت‪ .‬هدف ما ایجاد امنیت برای شهروندان عزیز است‬ ‫نه گروهی که عامدانه خالف می کنند ‪ ،‬در واقع می بایست‬ ‫فضا برای این عده نا امن باشــد‪ .‬چه پسر‪ ،‬چه دختر‪ ،‬زن‪،‬‬ ‫مرد‪ ،‬کوچک‪ ،‬بزرگ‪ ،‬پیــر یا جوان هروقــت اراده کرد از‬ ‫این سر شهر به ان سر شهر برود و شــما در خانه احساس‬ ‫کنید که او به راحتی به مقصد می رســد‪ .‬باید چه کار کنیم‬ ‫که این امنیت بیشــتر شــود؟ یک بخش جلوگیری است؛‬ ‫در جایــی که می بینیــم خالفی صورت می گیــرد اما یک‬ ‫بخش هم وجود دارد که ما نمی بینیم‪ .‬البته دوربین هایی‬ ‫که نظاره گــر ترافیک اســت‪ ،‬حتما جرائمــی را که پیش‬ ‫می اید‪ ،‬می بینند‪ .‬تصویری که اخیــرا از زورگیری یکی از‬ ‫شهروندان در جراید منتشر شــد‪ ،‬توسط همین دوربین ها‬ ‫برداشته شده اســت که البته اقدامات بعدی ان هم برای‬ ‫دستگیری متهم به خوبی انجام شد‪ .‬این دوربین‪ ،‬شکلی‬ ‫از نظارت و پایش نامحسوس پلیس است‪ .‬یک جایی هم‬ ‫دوربین نیســت و شــما که منزلتان می روید و مورد اعتماد‬ ‫پلیس هم هســتید‪ ،‬فقط یک پیامک می دهیــد‪ ،‬در این‬ ‫بخش هیچ کس نباید برخورد کند‪ .‬ان فردی که به صورت‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫غیرمحســوس اطالعات مردمی را به ما می رســاند مثال‬ ‫همان ارتش ‪ 20‬میلیونی اســت که امــام فرمودند‪ .‬مردم‬ ‫باید خودشان در امنیت خودشــان مشارکت داشته باشند‪.‬‬ ‫شما به منزلتان می روید بدون اینکه با کسی درگیر شوید با‬ ‫مشاهده یک اتفاق به اولین مرکز پلیس‪ ،‬پیامک می زنید‪.‬‬ ‫البته شما به یک جا پیامک می زنید و اولین مرکز پلیس به‬ ‫صورت اتوماتیک مشــخص می شود‪ .‬هیچ برخوردی هم‬ ‫اجازه ندارید که انجام دهید‪ .‬شــما می توانید این گزارش‬ ‫را بدهید چون مورد اعتماد پلیس هستید و بالفاصله با این‬ ‫گزارش شما‪ ،‬مبادرت به رســیدگی می کنند‪ .‬قرار است در‬ ‫حوزه تهران در مرحله اول از همکارانی اســتفاده شود که‬ ‫دوره دیده هســتند و کار هم بلدند‪ .‬در وقت اداری شــان‪،‬‬ ‫کار اصلی شــان را می کنند و وقت شــیفت استراحت شان‬ ‫که ‪ 24‬ساعت برای رســیدگی به زندگی اســت‪ ،‬می تواند‬ ‫مثال موقع خرید با همسرش در خیابان اگر اتفاقی را دید‪،‬‬ ‫پیامک کند‪ .‬این افراد کار را بلد هســتند‪ 24 .‬ســاعت در‬ ‫صحنه هستند‪ ،‬می شناســند و دوره های الزم را دیده اند‪.‬‬ ‫مورد اعتماد و ضابط دادگســتری و قوه قضائیه هســتند‪.‬‬ ‫این افراد از کارکنان ما هستند‪ ،‬کدی دارند و می توانند این‬ ‫کار را انجام دهند‪ .‬ممکن است در ‪ 24‬ساعت تنها دو پیام‬ ‫بزند و با اینکه خودش پلیس است و ‪ 24‬ساعت قبل‪ ،‬حکم‬ ‫داشته اما باز هم برخورد نمی کند‪ .‬این فرد می تواند پلیس‪،‬‬ ‫استاد دانشگاه‪ ،‬خبرنگار‪ ،‬کاسب‪ ،‬خانم‪ ،‬مرد یا دبیرستانی‬ ‫یا حتی جنابعالی باشید‪ .‬هر جایی که برای مردم مزاحمت‬ ‫ایجاد شــد باید پلیس طبق قانون و حکمی که می گیرد‪،‬‬ ‫مطلع شود و بر شــخصی که تخلف کرده ورود پیدا کرده و‬ ‫برخورد کند‪ .‬ما معتقدیم این جمعیت خالفکار زیاد نیست‪،‬‬ ‫یعنی ان کسانی که در این حوزه تخلفاتی دارند‪ ،‬نسبت به‬ ‫مردم خیلی اندک هستند‪ .‬مردم ما فهمیم‪ ،‬خوب و قانونمند‬ ‫هستند‪ .‬تنها بخشی هستند که این اذیت ها را در حوزه های‬ ‫حجاب و عفــاف‪ ،‬الودگی صوتی‪ ،‬موادمخدر‪ ،‬ســرقت و‬ ‫اســیب های اجتماعی دارند‪ .‬نباید بگذاریــم در جامعه به‬ ‫جلب اعتماد مردم‪ ،‬سرمایه اجتماعی‬ ‫ناجا محسوب می شود‬ ‫کاهش ســرقت یکی از دغدغه های‬ ‫مهم نیروی انتظامی است‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫ما دنبال این هستیم که ارتباط مردم ‬ ‫ی‬ ‫را تقویــت کنیــم و مــردم‪ ،‬همــه‪ ،‬پلیس‬ ‫افتخاری ما باشند و با داشتن یک کد با ما‬ ‫در تماس باشند‪ .‬این بهترین طرح است‬ ‫و می توان روی ان کار کرد‬ ‫هر جایی کــه برای مــردم مزاحمت‬ ‫ایجاد شد باید پلیس طبق قانون و حکمی ‬ ‫که می گیرد‪ ،‬مطلع شــود و بر شخصی که‬ ‫تخلف کرده ورود پیدا کرده و برخورد کند‬ ‫صورت علنــی این اتفاقــات بیفتد‪ .‬ما دنبال این هســتیم‬ ‫که این ارتباط مردمی را تقویت کنیــم و مردم همه پلیس‬ ‫افتخاری ما باشند و با داشتن یک کد با ما در تماس باشند‪.‬‬ ‫این بهترین طرح اســت و می توان روی ان کار کرد‪ .‬البته‬ ‫ممکن اســت در اعالم کردن و انعکاس ان در رســانه ها‪،‬‬ ‫اشکاالتی باشد ولی مطمئنا این کار خوبی است و باید هم‬ ‫تقویت شــود‪ .‬همه کمک کنند تا به ارامــش و امنیتی که‬ ‫مدنظر اقاست‪ ،‬برسیم‪.‬‬ ‫انتخابات اخیر‪ ،‬در محیطــی ارام و منظم برگزار‬ ‫شــد‪ ،‬به جز چند حوزه در شهرســتان ها در بقیه‬ ‫کشور شاهد ارامش و ثبات بسیار خوبی بودیم‪.‬‬ ‫ناجا چه دســتورکار ویژه ای بــرای این انتخابات‬ ‫داشت؟‬ ‫در هــر دو مرحلــه انتخابــات که در اســفند ‪ 94‬و‬ ‫همچنین اردیبهشــت سال جاری برگزار شــد؛ پلیس با به‬ ‫خدمت گرفتن همه نیرو و توان و امکانات مورد نیاز‪ ،‬برای‬ ‫تامین امنیت این انتخابات به نحو شایسته و مطلوب اقدام‬ ‫کرد؛ به گونه ای که برای برگزاری انتخابات هفتم اسفند ماه‬ ‫بالغ بر ‪ 250‬هزار نفر از کارکنان ما با فرا گرفتن اموزش های‬ ‫الزم برای امنیت هرچه بیشتر انتخابات تالش کردند‪.‬‬ ‫در انتخابات اردیبهشت ماه نیز خوشبختانه با کمترین‬ ‫مشــکل و دغدغه‪ ،‬مردم در پای صندوق ها حضور یافتند‬ ‫که جا دارد از همه نامزدهای انتخاباتی‪ ،‬ســتادهای انها‪،‬‬ ‫طرفدارانشان و همه مردم عزیزی که با احترام و پایبندی‬ ‫به قانون‪ ،‬انتخاباتی امــن و ایمن را رقم زدنــد؛ قدر دانی‬ ‫ویژه ای داشــته باشــم‪ .‬در برخی از حوزه هــای انتخابیه‬ ‫همانند ممسنی و رســتم نیز طرفداران نامزد ها جوی را به‬ ‫وجود اوردند که بالفاصله با حضور مامورین‪ ،‬اوضاع تحت‬ ‫کنترل در امد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه در سال اخر دولت اقای روحانی‬ ‫هســتیم و طبیعتا سفرهای اســتانی نامزدهای‬ ‫احتمالــی اغــاز خواهــد شــد‪ ،‬چــه پیش بینی‬ ‫و دســتورکاری برای کنتــرل و حفــظ ارامش در‬ ‫میتینگ ها‪ ،‬کمپین ها و سخنرانی ها دارید؟‬ ‫کار ما همواره بــر مدار و مطابق با قانون اســت‪.‬‬ ‫همه کســانی که به هر نحوی و به هر دلیلــی نیاز به اقدام‬ ‫برنامه های تبلیغاتی و میتینگ و گردهمایی داشــته باشند‬ ‫با طی کردن مراحــل قانونی و گرفتــن مجوز های الزم از‬ ‫وزارت کشور‪ ،‬می توانند به این کار مبادرت ورزند که ما نیز‬ ‫موظف به تامین امنیت انها و برقراری نظم هر چه بیشــتر‬ ‫جلساتشان خواهیم بود‪.‬‬ ‫شــبکه های اجتماعــی یکــی از مهمتریــن‬ ‫موضوعاتی اســت که اکنون ناجا هم به نوعی با‬ ‫ان مواجه اســت‪ .‬رویکرد پلیس فضای تولید و‬ ‫تبادل اطالعات ایران یا همان پلیس فتا در مورد‬ ‫شــبکه های مجازی چگونه اســت و ایــا مثال در‬ ‫همین انتخابات اخیــر کمیته یا کار گروهی ویژه‬ ‫در این حوزه داشته اید؟‬ ‫اوال باید تاکید کنم که ما به عنوان نیروی انتظامی‪،‬‬ ‫مخالف شبکه های مجازی و اجتماعی نیستیم اما نگران‬ ‫و مخالف افعال مجرمانه در این فضا هســتیم‪ .‬پلیس فتا‬ ‫با رصد لحظه ای شــبکه های اجتماعی با هر گونه تخلف‬ ‫و جرم‪ ،‬برابر و مطابق قانــون‪ ،‬با تشــکیل پرونده برخورد‬ ‫می کنــد و اگر شــهروندانمان نیــز در خصوص مســائل‬ ‫مختلف در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از قبیل‬ ‫کالهبــرداری‪ ،‬سوءاســتفاده‪ ،‬هتک حرمــت و‪ ...‬اقدام‬ ‫به شــکایت کنند‪ ،‬این پلیس خــود را موظــف می داند به‬ ‫سرعت پرونده را به جریان انداخته و با استفاده از نیرو های‬ ‫کار امد و زبده ای که در اختیــار دارد‪ ،‬مجرمین و متخلفان‬ ‫را شناسایی و مراحل قانونی برای دستگیری متهم و ارجاع‬ ‫پرونده به مقام قضایی طی کند‪.‬‬ ‫تهدیــدات گروه هــای تروریســتی در اطــراف‬ ‫مرزهای ایران گســترش یافته اســت‪ .‬در کنار‬ ‫فعالیت های ارتش و ســپاه‪ ،‬ناجا چه مسئولیتی‬ ‫در ایــن بخــش دارد و در دســتگیری های اخیر‬ ‫یا جلوگیــری از حوادث تروریســتی که اخبار ان‬ ‫اعالم شده ناجا چه نقشی داشته است؟‬ ‫مرزبانــان غیور ما در نقــاط صفر مــرزی در حال‬ ‫پاسداری از مرزهای ایران اســامی هستند که با افرادی‬ ‫که بنا بــه هر دلیلــی اقدام به شکســتن قوانیــن و نقض‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫در هر دو مرحله انتخابات که در اسفند‬ ‫‪ 94‬و همچنین اردیبهشت سال جاری‬ ‫برگزار شد؛ پلیس با به خدمت گرفتن‬ ‫همه نیرو و توان و امکانات مورد نیاز‪،‬‬ ‫برای تامیــن امنیت ایــن انتخابات به‬ ‫نحو شایسته و مطلوب اقدام کرد‬ ‫سیاست‬ ‫مقررات مرزبانی می کنند برخورد قاطع دارد‪ .‬در این راستا‬ ‫با دستگاه های مختلف از جمله ارتش و سپاه نیز تعامالت‬ ‫خوب و سازنده ای داریم‪.‬‬ ‫به نظر می رسد یکی از مهمترین کارکردهای ناجا‬ ‫باید «پیشــگیری اجتماعی» باشد‪ .‬شما در این‬ ‫مورد چه نظری دارید و تا چه حد برنامه های خود‬ ‫را در این راستا تنظیم کرده اید؟‬ ‫با شکل گیری معاونت اجتماعی همواره با در نظر‬ ‫گرفتن شعار پیشــگیری مقدم بر مقابله و درمان است و با‬ ‫صرف هزینه های بسیار و همکاری بسیاری از دستگاه های‬ ‫دیگر در حوزه های مختلف به ویژه امنیت اخالقی‪ ،‬اعتیاد‬ ‫و‪ ...‬سعی در فرهنگ سازی داشته و داریم‪.‬‬ ‫ارائــه امــوزش همگانــی‪ ،‬هشــدار های انتظامی‪،‬‬ ‫اگاه سازی و اطالع رسانی به عموم مردم در راستای کاهش‬ ‫اسیب های اجتماعی با ساخت‪ ،‬تهیه و توزیع کلیپ های‬ ‫مختلف در سطح جامعه‪ ،‬ساخت سریال ها و انیمیشن های‬ ‫مختلف در موسسه ناجی هنر و‪ ...‬از جمله این تالش ها در‬ ‫راستای فرهنگ سازی است‪.‬‬ ‫یکــی از مولفه هایــی کــه می تواند در پیشــبرد‬ ‫اهداف و مسئولیت های ناجا موثر باشد «اعتماد‬ ‫اجتماعی» است‪ .‬شما فکر می کنید جامعه امروز‬ ‫چقدر به ناجا اعتماد دارد؟‬ ‫همان طور که شــما اشــاره کردید جلــب اعتماد‬ ‫مــردم‪ ،‬ســرمایه اجتماعی ناجا محســوب می شــود و ما‬ ‫از این امــر غافل نبوده و نیســتیم‪ .‬همواره در تالشــیم با‬ ‫اطالع رسانی های شفاف و بهنگام‪ ،‬در جذب هر چه بیشتر‬ ‫اعتمــاد و اطمینان مردم بــه این نیروی خــدوم و مردمی‬ ‫ حرکت نماییم و با کســب اعتماد مردم‪ ،‬در زمینه مشارکت‬ ‫همگانی انان در تامین نظم و امنیــت جامعه که خود یک‬ ‫تولید جمعی است‪ ،‬گام بر داریم‪.‬‬ ‫در مباحثی که بیشــتر با جامعه برخورد مستقیم‬ ‫دارید از جمله گشت ارشاد و مســاله جمع اوری‬ ‫ماهــواره شــما چــه نــوع از مواجهــه را ترجیح‬ ‫می دهید؟ به بیان دیگر نوع برخــورد یک مامور‬ ‫ناجا در این حوزه ها به چه شکل باید باشد؟‬ ‫پلیس باتوجــه به اینکــه نیروی مردمی اســت و‬ ‫فلسفه شکل گیری اش نیز تامین امنیت و رفاه و اسایش و‬ ‫ارامش هر چه بیشتر مردم است به دنبال کمترین نوع میزان‬ ‫برخورد هاســت ولی گاهی نیز به فراخــور ماموریت ها و بر‬ ‫حسب قانون ناگزیر از استفاده از قوه قهریه و قاهره است‬ ‫تا مجرمان و متخلفان حساب کار دستشان بیاید؛ نیرو های‬ ‫ما دائما تحت اموزش های ضمن خدمت قرار می گیرند تا‬ ‫عالوه بر باال بــردن توان و ظرفیت خــود در عملیات ها و‬ ‫ماموریت هــا‪ ،‬بهترین راه و تدبیــر در مقابل حوادث حین‬ ‫ماموریت را نیز فرا بگیرند‪.‬‬ ‫در حوزه مســائل مربــوط به پلیس راهور‪ ،‬شــما‬ ‫افزایش میــزان جریمه تخلفات را تــا چه حد در‬ ‫کاهش یا کنترل تخلفات موثر می دانید؟‬ ‫ بی شک افزایش جریمه ها حین فرهنگ سازی از‬ ‫سوی پلیس و سایر نهاد ها و ارگان ها از جمله صدا و سیما‪،‬‬ ‫رسانه های نوشتاری و ســایت های مختلف و‪ ...‬می تواند‬ ‫در کاهش میزان تخلفات راهنمایی و رانندگی موثر باشد‪.‬‬ ‫همان گونه کــه در کشــور های صنعتی غرب نیــز از این‬ ‫ابزار بهره گرفته و با در نظر گرفتن جریمه های ســنگین‪،‬‬ ‫توانسته اند میزان تخلفات راهنمایی و رانندگی را کاهش‬ ‫داده و در نتیجــه این راهــکار کاهش خســارات و تلفات‬ ‫انسانی را در پی داشته است‪.‬‬ ‫تلفات جاده ای امســال نیز مانند سنوات قبل در‬ ‫سفرهای نوروزی باال بود‪ .‬ناجا چه برنامه ای برای‬ ‫کاهش این تلفات دارد؟‬ ‫فلسفه وجودی پلیس؛ اسایش و رفاه مردم است؛‬ ‫البته جا دارد که در همین جا از مردم به خاطر همکاری های‬ ‫خوب و بی شــائبه ای که با ما دارند کمال تشــکر را داشته‬ ‫باشــم‪ .‬اغلب نیرو های ما به ویژه ماموریــن راهور و‪ ...‬در‬ ‫این ایام از هیچ کوششــی فرو گذار نمی کنند‪ .‬برای نوروز‬ ‫‪ 95‬بخش اعظمی از کارکنان پلیس برای اسایش و رفاه و‬ ‫نشاط هر چه بیشتر هموطنان مان در قالب قرارگاه نوروزی‬ ‫به خدمات رسانی مشغول بودند که خوشبختانه با کاهش‬ ‫حدود ‪ 18‬درصدی جانباختگان ســوانح رانندگی‪،‬در ایام‬ ‫نوروز‪ 95‬نسبت به مدت مشابه مواجه بودیم ‪ .‬از طرف دیگر‬ ‫در نظرســنجی های صورت گرفته نیز پلیس با کسب نمره‬ ‫قابل قبولی از سوی شهروندان مواجه شد‪.‬‬ ‫طبق اعــام نظر مســئوالن ذی ربــط در نیروی‬ ‫انتظامی در دو ســال اخیر با کاهش امار سرقت‬ ‫روبه رو بوده ایم که البته در جامعه نیز نمود عینی‬ ‫دارد‪ ،‬سوال این است که با چه ساز و کاری به این‬ ‫مهم دست یافته اید؟‬ ‫کاهش ســرقت یکی از دغدغه های مهم نیروی‬ ‫انتظامی اســت که با تشــکیل قرارگاه مقابله با ســرقت از‬ ‫سال گذشــته الحمدلله توفیقات خوبی در راستای کنترل‬ ‫و کاهش سرقت حاصل شد‪.‬‬ ‫از سال ‪ 87‬با روند رو به افزایش سرقت مواجه بوده ایم‬ ‫و با تشکیل قرارگاه «مقابله با سرقت» توانستیم این رشد‬ ‫را کنترل کنیم و از افزایش سرقت ها جلوگیری و به کاهش‬ ‫روند سرقت ها برسیم‪ .‬این مهم‪ ،‬کار بسیار زیادی می طلبد‬ ‫و باید همگان اهتمام ویژه ای در خصوص برچیده شــدن‬ ‫ســرقت که روح و روان ادمیــان را مکدر می کند‪ ،‬داشــته‬ ‫باشیم؛ الزم است شــرکای اجتماعی‪ ،‬مردم و همگان به‬ ‫میدان بیایند تا این معضل به حداقل برســد‪ .‬کاهش ‪5/5‬‬ ‫درصدی سرقت در سال ‪ 94‬در پی همین اقدامات حاصل‬ ‫شده؛ تقریبا ‪ 52‬درصد ســرقت ها‪ ،‬سرقت های خرد است‬ ‫که از قضا همین سرقت های خرد‪ ،‬ارامش و امنیت روانی‬ ‫جامعه را مخدوش می کند‪ .‬بیش از ‪ 50‬درصد سرقت های‬ ‫خرد توسط معتادان به موادمخدر باالخص روان گردان ها‬ ‫انجام می شود‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫پارلمان‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫نکته دیگری که می خواستم از فرصت استفاده‬ ‫کرده و در مورد ان ســوال بپرســم این است که‬ ‫بر اساس امار میزان شــهدای ناجا در سال های‬ ‫اخیر کاســته شــده اســت‪ .‬ایا این امر نشان از‬ ‫کاهش ماموریت ها در این نیرو دارد؟‬ ‫خیر؛ نیروی انســانی ســرمایه اصلی ناجاســت و‬ ‫به رغم افزایــش ماموریت ها و عملیات هــای مختلف در‬ ‫تامین نظــم و امنیت جامعه برای ضمانــت و صیانت انان‬ ‫اقدامات متعددی صورت می پذیرد‪.‬‬ ‫پلیس با افزایش توانمندی هــای فردی و گروهی و‬ ‫تامین تجهیزات و امکانات و بهره مندی از فن اوری های‬ ‫نویــن و هوشــمند و امکانــات الکترونیکی از یک ســو و‬ ‫از ســوی دیگــر اعــزام کارکنان بــه دوره های اموزشــی‬ ‫کوتاه مدت‪ ،‬بازاموزی و اشنایی با تاکتیک و تکنیک های‬ ‫روز در حد ممکن و استفاده از شــیوه های جدید در مقابله‬ ‫با مجرمان توانســته موفق تر عمل کــرده و بدین ترتیب‬ ‫میزان امار شــهدای مــا به میــزان قابل توجهی کاســته‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫باتوجه به گســترگی مرزهــای ما با کشــور های‬ ‫مختلف و اینکه ایران به نوعی بارانداز مواد مخدر‬ ‫محسوب می شود‪ ،‬چه نمره ای را به ماموران تان‬ ‫در راه مبارزه با این مواد افیونــی خانمان برانداز‬ ‫می دهیــد؟ ایــا وضعیــت فعلــی را قابــل قبول‬ ‫می دانید؟‬ ‫اســتقرار امنیــت و ارامــش در منطقــه و ســایر‬ ‫کشــورهای جهان از اهــداف پلیس جمهوری اســامی‬ ‫ایران اســت و بر همین اســاس اقدامات گســترده ای از‬ ‫نقطه صفر مرزی تا درون شــهرها و در جهت مبارزه با این‬ ‫بالی خانمان سوز صورت می پذیرد‪ .‬قاچاق موادمخدر به‬ ‫داخل کشور‪ ،‬تولید موادمخدر صنعتی و توزیع ان در سطح‬ ‫جامعه‪ ،‬همچنیــن ترانزیت ان به ان ســوی مرزها موجب‬ ‫شده تا تمام همت خود را به کار ببندیم تا هم از ورود و هم از‬ ‫خروج مواد مخدر از کشور ممانعت کنیم و امار عملیات ها و‬ ‫ماموریت ها‪ ،‬کشفیات و همچنین شهدای ما در این زمینه‬ ‫گویای همه چیز است‪.‬‬ ‫نیروی انتظامی در زمینــه اموزش های کارکنان‬ ‫خود چه اقدامات و برنامه هایی دارد؟‬ ‫دســتیابی به باالترین ســطح اموزش حرفه ای و‬ ‫تخصصی در راستای افزایش توانمندی و کارامدی پلیس‬ ‫است که با تشکیل قرارگاه جهادی اموزش‪ ،‬همه کارکنان‬ ‫در معرض اموزش هــای تخصصی قــرار می گیرنــد تا با‬ ‫افزایش مهارت های مورد نیاز عملکرد مثبت انها افزایش‬ ‫یافته و از میزان هزینه ها کاسته شود‪ .‬در سال گذشته ‪28‬‬ ‫دوره برابر ‪ 4‬هزار و هشت ساعت اموزش برای کارکنان پایور‬ ‫و سربازان برنامه ریزی و اجرا شد‪.‬‬ ‫دوره های اموزشــی موجــب ارتقــای ‪ 28‬درصدی‬ ‫امادگی رزمــی و مهــارت تیراندازی و همچنیــن افزایش‬ ‫‪ 65‬درصــدی امادگی جســمانی کارکنان بــود؛ همچنین‬ ‫دوره هــای استانداردســازی و تعالی رفتــار کارکنان برای‬ ‫بیش از ‪ 50‬هزار نفر از کارکنان‪ ،‬از دیگر اقدامات معاونت‬ ‫تربیت و اموزش ناجاســت و برگزاری ‪ 30‬دوره اموزشــی و‬ ‫بصیرت افزایی برای فرماندهان و مدیران ناجا در سال ‪94‬‬ ‫محقق شده است‪.‬‬ ‫در تشــرف جمــع کثیــری از مــردم بــه زیارت‬ ‫عتبــات عالیات در ایــام اربعین حســینی‪ ،‬ناجا‬ ‫یکی از مهمتریــن و اصلی ترین دســتگاه های‬ ‫دست اندرکار است‪ .‬چگونه این پروژه عظیم را با‬ ‫کمترین میزان اسیب و خطا مدیریت می کنید؟‬ ‫برای نوروز ‪ 95‬بخش اعظمی از کارکنان پلیس برای اسایش و رفاه و نشاط هر چه بیشتر هموطنان مان در قالب قرارگاه‬ ‫نوروزی به خدمات رسانی مشغول بودند که خوشبختانه با کاهش حدود ‪ 18‬درصدی جانباختگان سوانح رانندگی‪،‬در‬ ‫ایام نوروز‪ 95‬نسبت به مدت مشابه مواجه بودیم‬ ‫نیــروی انتظامــی با توجــه بــه خیــل عاشــقان‬ ‫اهل بیــت(ع) که به قصــد زیــارت‪ ،‬راهی کشــور عراق‬ ‫می شوند‪ ،‬هر سال از ماه ها قبل از مراسم اربعین تامین نظم‬ ‫و امنیت زائرین را سازماندهی و برنامه ریزی های الزم را در‬ ‫دســتورکار خود قرار می دهد‪ .‬بنابراین با راه اندازی قرارگاه‬ ‫اربعین و برگزاری جلسات متعدد‪ ،‬همه ساز و کار های الزم‬ ‫را بررسی کرده و دستورات الزم را صادر می کنیم و در نهایت‬ ‫امکانات مورد نیاز فراهم می شــود تا زائرین سفری امن و‬ ‫ایمن با کمترین دغدغه را داشته باشند‪.‬‬ ‫باتوجه به توســعه و تحــول بنیادیــن روز به روز‬ ‫دانــش‪ ،‬ناجا در زمینــه توســعه حرفه ای گرایی‬ ‫و دانش بنیانی چــه اقداماتی را تاکنــون انجام‬ ‫داده است؟‬ ‫اعزام کارکنــان بــه دوره های مختلــف در طول‬ ‫خدمت‪ ،‬تقویت و تجهیز دانشکده های تخصصی دانشگاه‬ ‫علوم انتظامی ناجا‪ ،‬برگزاری دوره های کاردانی تا دکترا و‬ ‫ایجاد زمینه مناســب جهت ادامه تحصیل در رشــته های‬ ‫مختلف دانشــگاهی مورد نیاز ناجا برای کارکنان از دیگر‬ ‫اقدامات ناجاست‪.‬‬ ‫در ســال های اخیــر نیرو هایی که به خیــل کارکنان‬ ‫نیروی انتظامی پیوسته اند همواره از بین تحصیلکردگان‬ ‫جامعه بودند که اغلب انها دارای مدرک کارشناسی ارشــد‬ ‫و دکترا بوده اند‪ .‬تهیه و تالیف بیش از ‪ 80‬نشــریه و مجله‬ ‫در پژوهشــگاه تحقیقات و مطالعات ناجــا‪ ،‬دلیل دیگری‬ ‫بر دانش بنیانی و پژوهش محوری در این سازمان است‪.‬‬ ‫در حــال حاضر ارتبــاط فرماندهان و مســئوالن‬ ‫نیروی انتظامی با پرسنل و مردم چگونه صورت‬ ‫می گیرد؟‬ ‫مردم عزیز در هــر نقطه از کشــورمان با برقراری‬ ‫تماس با شــماره ‪ 197‬و با حضور در مراکز ســامانه ان در‬ ‫بازرســی یگان ها می توانند در کوتاه تریــن زمان ممکن و‬ ‫با ســهولت ارتباط برقرار کــرده و هر گونه نقــد‪ ،‬انتقاد و یا‬ ‫پیشــنهادی درباره عملکرد ناجا و کارکنــان را گزارش و از‬ ‫نتیجه ان نیز مطلع می شوند‪.‬‬ ‫همچنین در بــازده دوره ای فرماندهان و مســئوالن‬ ‫با حضــور در ســامانه ‪ 197‬به صــورت چهره بــه چهره به‬ ‫مشکالت‪ ،‬درخواست ها و دادخواست ها و پیشنهاد های‬ ‫مردم گوش داده و رســیدگی می نماینــد‪ .‬از طرفی برای‬ ‫ارتباط موثر بیــن کارکنان و سلســله مراتــب فرماندهی‪،‬‬ ‫ســامانه ‪ 147‬در اختیار کارکنان ناجاســت تا درخواست‪،‬‬ ‫دادخواســت و پیشــنهاد خود را بــه فرماندهــی گزارش‬ ‫و مالقات های حضــوری نیز به صــورت نوبــه ای برگزار‬ ‫می گردد‪.‬‬ ‫سردار! چطور شــد که تصمیم به ایجاد ساختار‬ ‫دفتر سخنگو در نیروی انتظامی گرفتید؟‬ ‫ما همواره بر این اعتقاد بوده و هستیم که پلیس‪،‬‬ ‫نیرویی مردمــی و برخاســته از بدنه جامعه اســت و طبق‬ ‫تکلیفی که دارد باید نسبت به پاسخگویی به افکار عمومی‬ ‫در همه زمینه ها اقدام کند؛ از این رو ساز و کار سخنگویی‬ ‫در ناجا شکل گرفت که معاون اجتماعی به عنوان سخنگو‬ ‫به فراخور موضوعات مختلف با اهالی رسانه نشست داشته‬ ‫باشد و پاســخگوی ســواالت خبرنگاران که برامده از دل‬ ‫جامعه است‪ ،‬باشد‪.‬‬ ‫نیروی انتظامــی ماموریت های فــراوان‪ ،‬پیچیده‪،‬‬ ‫چند الیه و چند وجهی را در دستورکار هایش دارد و با ایجاد‬ ‫«دفتر ســخنگو» در صدد اســت تا اذهان جامعه از همه‬ ‫رخدادها و اتفاقات ریز و درشــت این سازمان با خبر شود؛‬ ‫سخنگوی ناجا بی پرده با خبرنگاران به گفت وگو می نشیند‬ ‫و از ماموریت های سخت‪ ،‬موانع بسیار و البته هوشمندی‬ ‫پلیس؛ خبرنگاران را جهت پاســخگویی به افکار عمومی‬ ‫اگاه می نماید‪.‬‬ ‫رقابت یا رفاقت‬ ‫ایــا کار انتخابات هیات رئیســه مجلس انقــدر باال می گیــرد که علی‬ ‫الریجانی و محمدرضا عــارف در صحن علنی مجلس بــا یکدیگر به رقابت‬ ‫بپردازنــد؟ این پرســش تکلیف معادالت مجلس را در ســطح ریاســت ان‬ ‫مشخص خواهد کرد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫معادالتانتخابرئیسمجلسدهمپیچیده‬ ‫شدهاست‬ ‫الریجانی و عارف رقابت می کنند؟‬ ‫‪1‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫محمد رضا عارف برهه ای تعیین کننده را پشت سر‬ ‫می گذارد‪ .‬او بعد از پایان دوران معاون اولی اش در دولت‬ ‫اصالحات تا امروز یک مسیر پر فراز و نشیب را طی کرده‬ ‫اســت‪ .‬یک بخش از این دوران مورد نقد اصالح طلبان‬ ‫رادیکال است‪.‬‬ ‫رادیکال هــا معتقدنــد او در زمــان حوادث ســال‬ ‫‪ 88‬سکوت پیشــه کرده و حاضر نبوده هزینه ای را برای‬ ‫دفاع از برخی اقدامات ساختار شــکنانه بدهد‪ .‬به همین‬ ‫سیاست‬ ‫انتخابات مجلس دهــم در دور دوم هــم به پایان‬ ‫رسیده و حاال با مشخص شدن وزن هر کدام از گروه ها‬ ‫معادالت رقابت بر سر انتخابات هیات رئیسه نیز اغاز شده‬ ‫اســت‪ .‬فعال دو گزینه پر رنگ تر از بقیه هستند اما برخی‬ ‫افراد دیگر هم در گوشه و کنار می گویند که ممکن است‬ ‫نامزد ریاست مجلس شوند‪.‬‬ ‫علــی الریجانی یــا محمد رضا عــارف؛ کدام یک‬ ‫رئیس مجلس خواهند شــد؟ این حاال مهمترین پرسش‬ ‫روی میز تحلیلگران سیاسی است‪.‬‬ ‫روزنه های «امید» برای «عارف»‬ ‫دلیل هم تا مدت هــا اتیکت اصالح طلب بدلــی را به او‬ ‫الصاق کرده بودند‪ .‬حتی سایت اپوزیسیون کلمه به طور‬ ‫تلویحی عارف را کاندیدای امنیتی نامیده بود‪ .‬کلمه در‬ ‫مطلب خود این گونه القا کرده بود کــه عارف از حمایت‬ ‫نهادهای امنیتی برخوردار اســت و درســت در جهتی به‬ ‫خبرپراکنی پرداخت که طیف خاص سیاسی اصالح طلب‬ ‫دنبال می کرد‪.‬‬ ‫ایــن ســایت در این باره نوشــته بود‪« :‬عــارف که‬ ‫پیش از ایــن در پی رایزنی بــا افراد مختلف و مشــاهده‬ ‫‪33‬‬ ‫پارلمان‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫نتایج افکار ســنجی ها به ویژه در سطح دانشگاه ها و بین‬ ‫دانشــجویان از نامزدی در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫منصرف شده بود‪ ،‬بار دیگر به دالیلی که هنوز مشخص‬ ‫نیست در تصمیم خود تجدیدنظر کرده و تصمیم قطعی‬ ‫به شــرکت در انتخابات گرفتــه اســت‪ .‬در همین حال‬ ‫نهادهای امنیتی تالش های گســترده ای برای تشکیل‬ ‫جبهه ای در حمایت از وی اغاز کرده اند‪».‬‬ ‫عارف اما دربــاره برخوردی که این طیف سیاســی‬ ‫اصالح طلــب بــا وی در جریــان انتخابــات یازدهمین‬ ‫دوره ریاســت جمهوری داشته چنین ســخن می گوید‪:‬‬ ‫«برچسب هایی هم به من زده شد‪ ،‬اصال جواب ندادم‪،‬‬ ‫ازجمله اینکه گفتند عارف زود اعالم کاندیداتوری کرده‪،‬‬ ‫جواب ندادم‪.‬‬ ‫گفتنــد اصالح طلب بدلی اســت‪ ،‬جــواب ندادم‪.‬‬ ‫هرچه گفتند را با نگاهی که به اینده داشتم جواب ندادم‪.‬‬ ‫ در این جریان اگر ما باکسی دست می دهیم تا اخر پای‬ ‫ان می ایســتیم و از حرکت زیگزاگی به شدت خودداری‬ ‫می کنیم؛ باید بر اساس معیارها و شاخصه هایی که خرد‬ ‫جمعی مشــخص می کند‪ ،‬افراد انتخاب شوند‪ .‬بدلی و‬ ‫غیر بدلی و سابقه افراد مهم نیســت‪ .‬همچنین مردم ما‬ ‫نشــان دادند که به تفکر اصالح طلبی بسیار عالقه مند‬ ‫هســتند و وظیفه تشــکل ها دلگرم نگه داشــتن مردم و‬ ‫پرشور کردن حضور انها در انتخابات است‪».‬‬ ‫او اخیــرا نیــز در اظهارنظــری از برخوردهــای‬ ‫اصالح طلبــان تندرو گالیــه می کنــد و می گوید‪« :‬من‬ ‫خیلی فحش خــوردم‪ .‬انگ هایی به من زدند که ســابقه‬ ‫نداشــت‪ .‬اتهام اصالح طلــب بدلی به مــن زدند‪ .‬حتی‬ ‫گفتند امنیتی ها به تو گفته اند که کاندیدا شوی! تمامی‬ ‫ بزرگان چپ مخالف بودند‪ .‬می گفتند نیا! چون نمی توانی‬ ‫کاری بکنی‪ .‬سقف خواسته های دوستان ما این بود که‬ ‫کسی رئیس جمهور شود که ما در همین سطح و با همین‬ ‫نهادهایی که داریم‪ ،‬تحمل شــویم و برخورد بیشــتری‬ ‫صورت نگیرد‪ .‬اما من نمی توانستم تحمل کنم که سقف‬ ‫خواسته های اصالحات این قدر پایین باشد‪».‬‬ ‫حاال هر چه هســت محمد رضا عارف با عنوان نفر‬ ‫اول تهران در انتخابات وارد پارلمان شــده است‪ .‬تعداد‬ ‫کرســی های اصالح طلبان هم به عددی رســیده که او‬ ‫را تا حــدودی امیدوار به ریاســت مجلس کرده اســت‪.‬‬ ‫برخی اطرافیان او در اظهارنظرهای خصوصی گفته اند‬ ‫که رایزنی ها تا حدودی پیش رفته اســت که عارف تنها‬ ‫‪ 19‬رای برای ریاســت مجلس کم دارد‪ .‬اوضاع اما شاید‬ ‫این قدرها هم برای او روبه راه نباشد‪.‬‬ ‫عارف یک مشکل بزرگ دارد؛ مشکل او جناح رقیب‬ ‫نیست‪ .‬عارف مخالفان سرسختی در میان اصالح طلبان‬ ‫صادق زیباکالم گفته‬ ‫است‪« :‬مجلسی که‬ ‫اقای دکتر عارف در‬ ‫راس ان باشند کارایی‬ ‫خود را به شدت از دست‬ ‫خواهد داد‪».‬‬ ‫عــارف اخیــرا نیــز در اظهارنظــری از‬ ‫برخوردهای اصالح طلبــان تندرو گالیه‬ ‫می کنــد و می گوید‪« :‬مــن خیلی فحش‬ ‫خوردم‪ .‬انگ هایی به من زدند که سابقه‬ ‫نداشت‪ .‬اتهام اصالح طلب بدلی به من‬ ‫زدند‪ .‬حتی گفتند امنیتی ها به تو گفته اند‬ ‫که کاندیدا شــوی! تمامی بــزرگان چپ‬ ‫مخالف بودند‪ .‬می گفتند نیا! »‬ ‫دارد‪ .‬افرادی که می گویند محمد رضــا عارف نباید فعال‬ ‫رئیس مجلس شود‪ .‬این مخالفان یک ادله مهم دارند‪.‬‬ ‫انها می گویند فعال اصالح طلبان نباید در این سطح وارد‬ ‫معادالت قدرت شوند‪ .‬می گویند بهتر است ریاست قوه به‬ ‫علی الریجانی رسیده تا ارام ارام جای پای انها در قدرت‬ ‫رسمی کشور حفظ شود‪.‬‬ ‫عباس عبدی در ایــن مورد می گویــد‪ « :‬اگر اقای‬ ‫الریجانی بخواهد رئیس مجلس شــود و همان تعاملش‬ ‫را با دولت حفــظ کند‪ ،‬نگاه اصالح طلبــان تداوم همان‬ ‫تاکتیک خواهد بود‪ .‬من فکر می کنــم نه به خاطر اینکه‬ ‫کســی را به کســی دیگر ترجیح دهند‪ ،‬بیشــتر به دلیل‬ ‫اینکه به لحاظ مرحله سیاســی این وضعیت وجود دارد‪.‬‬ ‫به نظرم سیســتم بازی اصالح طلبان در وضعیتی هست‬ ‫که اقای الریجانی با همان خط مشــی دفاع از دولت در‬ ‫ان می گنجد و اگر با همان خط مشــی ادامه دهد‪ ،‬هیچ‬ ‫مشکلی ندارد‪ .‬شــما اگر پتانسیل های اقای عارف را در‬ ‫منتهی الیه خط ایده ال خودتان هم بگذارید باز هم نگاه‬ ‫فوق وجود دارد‪ .‬این نگاه در این شــرایط و سیستم بازی‬ ‫ف ترجیح دارد‪ .‬من شخص ا ترجیح می دادم چقدر‬ ‫این طر ‬ ‫خوب بود که اقای ناطق می امد و اصالح طلبان حمایت‬ ‫می کردند و او رئیس مجلس می شد‪ .‬برای اینکه در این‬ ‫مرحله اختالف و شــکاف میان اصالح طلب و اصولگرا‬ ‫نیست‪ .‬شما باید ببینید اینها دنبال چه هستند و ان موقع‬ ‫می فهمید که از کی حمایت می کنند‪».‬‬ ‫یا در اظهارنظری دیگر صادق زیباکالم گفته است‪:‬‬ ‫«مجلسی که اقای دکتر عارف در راس ان باشند کارایی‬ ‫خود را به شــدت از دســت خواهد داد‪ ،‬به این خاطر که‬ ‫از همــان روز اول اصولگرایان در برابــر ان جبهه گیری‬ ‫خواهند کرد و حکایت ریاســت مجلــس دهم همچون‬ ‫ریاست اقای کروبی بر مجلس ششم خواهد شد‪ .‬‬ ‫مجلس ششــم در نتیجه مواجهات سخت و تقابل‬ ‫جدی اصولگرایان و جریان قدرتمند بود که در ان مجلس‬ ‫اصالح طلبــان نتوانســتند حتی یک الیحــه منطقی به‬ ‫تصویب برسانند‪ .‬وضعیت مشابه مجلس ششم نباید برای‬ ‫محمد حسین فرهنگی گفته‬ ‫است‪« :‬علی الریجانی برای‬ ‫ریاست مجلس دهم بدون‬ ‫شک از حمایت فراتر از‬ ‫اصولگرایی برخوردار‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫مجلس دهم اتفاق بیفتد و بر فرض اگر اقای عارف رئیس‬ ‫مجلس شوند‪ ،‬اقای مطهری نایب رئیس اول باشند‪ ،‬در‬ ‫چنین شرایطی فکر می کنید اصولگرایان اجازه خواهند‬ ‫داد که اب خوش از گلوی چنین مجلسی پایین برود؟»‬ ‫زیباکالم ادامه داده اســت‪ « :‬اصالح طلبان نباید‬ ‫اصراری داشــته باشــند که نــوک پیکان انها به ســوی‬ ‫ریاست مجلس باشند‪ ،‬این کار در حقیقت باعث به چالش‬ ‫کشــیدن و مخالفت روز افزون اصولگرایان خواهد شد‪.‬‬ ‫نخســتین و مهم ترین شــرط اینکه چنین اتفاقی نیفتد‬ ‫هم این اســت که اصالح طلبان این موضوع را بپذیرند‬ ‫و به دنبال رویارویی بــا اقای الریجانی نرونــد و کار را به‬ ‫رای گیری در صحن علنی مجلس نکشانند‪».‬‬ ‫البته محمد رضا عارف طرفداران ســفت و سختی‬ ‫هم دارد؛ انهــا معتقدنــد اصالح طلبان نبایــد به همین‬ ‫ســادگی شــانس ریاســت مجلس را از دســت بدهند‪.‬‬ ‫می گویند عارف می تواند رئیس خوبی برای مجلس جدید‬ ‫باشد؛ این ریاست البته برای انها یک فتح دیگر در قدرت‬ ‫رســمی هم به شــمار خواهد امد‪ .‬روزنامه اصالح طلب‬ ‫افتاب یزد اخیرا از قول علی صوفی (رئیس ستاد ائتالف‬ ‫اصالح طلبــان) مدعی شــد عــارف و الریجانی در یک‬ ‫فراکســیون قرار می گیرند و بعید است هر دو کاندیدای‬ ‫ریاست مجلس شوند‪ .‬بخشی از گفت وگوهای دو طرفه‬ ‫عارف و الریجانی بر سر تشکیل فراکسیونی واحد است؛‬ ‫فراکســیونی که در ان هم الریجانی و هم عارف حضور‬ ‫دارند‪ ،‬چنانچه چنین فراکسیونی شــکل بگیرد‪ ،‬چالش‬ ‫تعیین اعضای هیات رئیســه و کمیســیون ها نیز در دل‬ ‫این فراکسیون حل خواهد شــد‪ .‬او می گوید‪« :‬عارف و‬ ‫الریجانی با تفاهم مساله ریاست مجلس را پیش خواهند‬ ‫بــرد‪ ».‬وی در عین حال مجــددا بر حمایت هاشــمی و‬ ‫روحانی از ریاست عارف تاکید کرده و منبع خبر را یکی از‬ ‫نزدیکان هاشمی توصیف کرده است‪.‬‬ ‫صوفی می گوید‪« :‬اقای هاشــمی موافق ریاست‬ ‫عارف اســت و برای همین با اقــای روحانی نیز صحبت‬ ‫کرده و هــر دو بر ســر ریاســت‪ ،‬تفاهم کردنــد‪ .‬موضع‬ ‫اصالحات هم که درباره اقای عارف مشخص است‪».‬‬ ‫به نظر می رسد عارف روزهای سختی پیش رو دارد‪.‬‬ ‫الریجانی؛ گزینه ائتالف‬ ‫علی الریجانی شــاید فکر نمی کــرد روزی رقیبش‬ ‫برای ریاســت مجلس محمد رضــا عارف باشــد‪ .‬حتی‬ ‫خوشــبین ترین تحلیلگــران اصالح طلــب هــم گمان‬ ‫نمی بردند که این تعداد کرســی نصیبشــان شود‪ .‬حاال‬ ‫هر چــه هســت محمد رضا عــارف رقیب جدی او شــده‬ ‫اســت‪ .‬الریجانی اما حامیانش در اصولگرایان خالصه‬ ‫عباس عبدی در این مورد‬ ‫می گوید‪ « :‬اگر اقای الریجانی‬ ‫بخواهد رئیس مجلس شود و‬ ‫همان تعاملش را با دولت حفظ‬ ‫کند‪ ،‬نگاه اصالح طلبان تداوم‬ ‫همان تاکتیک خواهد بود‪.‬‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫نمی شــود‪ ،‬هم در بیرون مجلس و هم در داخل مجلس‬ ‫اصالح طلبانی هســتند که معتقدند علــی الریجانی در‬ ‫این برهــه از زمــان مناســب ترین گزینه برای ریاســت‬ ‫مجلس است‪ .‬نکته اما این است که برخی اصولگرایان‬ ‫مخالف ریاست مجلس او هســتند‪ .‬این تعداد اما تعداد‬ ‫قابل توجهی در مجلس نیســتند‪ .‬روح الله حســینیان‪،‬‬ ‫عضو جبهه پایداری و از نمایندگان مجلس نهم و منتقد‬ ‫الریجانی در رابطه با ریاســت در مجلس دهم می گوید‪:‬‬ ‫«با توجه به قدرت البی گری خوب الریجانی‪ ،‬شــانس او‬ ‫بیشتر از عارف است‪ .‬عارف این ویژگی و قدرت را ندارد‪.‬‬ ‫در واقع الریجانی توانایی جــذب ارا ی نمایندگان هر دو‬ ‫فراکســیون یعنی اصولگرایان و اصالح طلبان را دارد‪».‬‬ ‫محمدرضا باهنر اما در مورد اینکه ایا اعضای جبهه پایداری‬ ‫به ریاســت الریجانی رضایت می دهند‪ ،‬به سالنامه مثلث‬ ‫گفته بود‪« :‬یک بزرگی را که نامش را نمی برم‪ ،‬سه ماه قبل‬ ‫از انتخابات هم خطاب به اقــای الریجانی و هم خطاب‬ ‫به پایداری ها می گفت که اقای الریجانی‪ ،‬ممکن است‬ ‫مجلس دهم‪ ،‬مجلسی شود که شما چراغ بردارید و دنبال‬ ‫پایداری ها بگردید کــه ای کاش ‪ 5،4‬تا از این پایداری ها‬ ‫باشــند و به پایداری ها می گفت‪ ،‬پایداری ها خدای نکرده‬ ‫مجلس دهم مجلسی می شود که شما باید چراغ بردارید و‬ ‫به دنبال الریجانی بگردید! االن وضعیت این گونه است‪.‬‬ ‫اگر فرض کنیم دوستان پایداری در مجلس‪ 15‬نفر باشند‪،‬‬ ‫معلوم است که کسی بهتر از علی الریجانی برای ریاست‬ ‫مجلس دهم گیرشان نمی اید‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگــر محمد حســین فرهنگی در‬ ‫ادامه در پاســخ به ســوالی مبنی بر اینکــه اصولگرایان‬ ‫مجلس دهم از کدام دو شــخصیت مذکور برای ریاست‬ ‫مجلس دهم حمایت خواهند کرد‪ ،‬بیان داشــت‪« :‬علی‬ ‫الریجانی برای ریاســت مجلــس دهم بدون شــک از‬ ‫حمایت فراتر از اصولگرایی برخوردار خواهد بود‪ .‬معتقدم‬ ‫بخش قابــل توجهــی از نمایندگان مجلــس دهم برای‬ ‫ریاست مجلس فوق‪ ،‬از علی الریجانی حمایت خواهند‬ ‫کرد که بنــده فکر می کنــم وی با اکثریــت قاطع رئیس‬ ‫مجلس خواهد شد‪».‬‬ ‫رایزنی های فشرده‬ ‫رقابت ریاست به صحن می رسد‬ ‫تو گوی مثلث با حمیدرضا فوالدگر‬ ‫گف ‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫هم اکنــون تکلیــف ‪ 289‬کرســی مجلــس دهم‬ ‫مشخص شده است‪ ،‬بفرمایید ارایش سیاسی در‬ ‫مجلس اینده به چه صورت می شود؟‬ ‫االن براوردها به شــکلی اســت که ارای دو جناح‬ ‫نزدیک به هم و ‪ 50-50‬است‪ ،‬یعنی اصولگرایان با سالیق‬ ‫مختلف و اصالح طلبان و اعتدالی ها با ســایق مختلف‬ ‫نمی توانند ادعا کنند که ما اکثریت را در مجلس داریم‪.‬‬ ‫اما اقای عارف گفته که لیست امید ‪ 168‬کرسی را‬ ‫در مجلس اینده کسب کرد‪.‬‬ ‫خیر‪ ،‬باید اجازه داد و زود قضاوت نکرد‪ .‬براورد ما‬ ‫این طور نیست‪ ،‬هنوز یک تعداد زیادی از منتخبان میانه رو‬ ‫و مســتقل گرایش فراکســیونی خود را مشخص نکردند؛‬ ‫تعدادی هم هستند که ممکن اســت‪ ،‬زمان انتخابات در‬ ‫لیســت هایی بوده باشــند اما تصمیم گیری هایشان برای‬ ‫انتخاب رئیس و ترکیب هیات رئیســه مجلــس الزاما انی‬ ‫نباشد که مجموعه ائتالف شان می گوید و شاید بخواهند‬ ‫خودشــان به طور مســتقل تصمیم بگیرنــد‪ .‬در کل هنوز‬ ‫نمی شــوند براورد کرد که کدام جریان سیاســی اکثریت‬ ‫را در مجلس دهم دارد‪ .‬هم اکنون براســاس لیست های‬ ‫انتخاباتــی ‪ 125‬کرســی را اصولگرایان و ‪ 135‬کرســی را‬ ‫ائتالف امید به دســت اوردنــد و ‪ 29‬منتخب نیز مســتقل‬ ‫هســتند اما براساس شناخت دیدگاه و ســوابق منتخبان و‬ ‫اینکه احتماال در انتخاب شــان برای رئیس مجلس به چه‬ ‫کســی رای می دهند‪ ،‬به نظر می رســد ارای منتخبان دو‬ ‫جناح نزدیک به هم و مساوی باشــد‪ .‬حتی این پیش بینی‬ ‫وجود دارد که با در نظر گرفتن ارای مستقل ها نتیجه طور‬ ‫سیاست‬ ‫در همین حال مشاور رئیس مجلس از دیدار ‪۲۰۰‬‬ ‫منتخب مجلس دهم با علی الریجانی از ابتدای امسال‬ ‫تاکنون خبر داده است‪.‬‬ ‫حسن زمانی گفته است‪« :‬از ابتدای امسال تاکنون‬ ‫دیدارهای نوروزی رئیس مجلس با منتخبان مجلس دهم‬ ‫به طور مستمر و روزانه ادامه دارد و انها با رئیس مجلس‬ ‫دیدارهایی داشته اند که این دیدارها ادامه دارد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬از مجموع ‪ 221‬منتخب مجلس دهم‬ ‫تاکنون ‪ 200‬تن از انها با رئیس مجلس شورای اسالمی‬ ‫در قالــب دیدارهای نوروزی مالقات داشــته اند که قرار‬ ‫است این مالقات ها ادامه پیدا کند‪».‬‬ ‫زمانی در پایان خاطرنشــان کرد‪« :‬در این دیدارها‬ ‫پیرامون نحــوه اداره مجلس‪ ،‬ترکیب فراکســیون های‬ ‫مجلس دهم و نیز هیات رئیســه پارلمــان اینده بحث و‬ ‫تبادل نظر می شــود‪ ».‬امــا در نهایت چه کســی رئیس‬ ‫مجلس دهم خواهد شــد؟ شــاید انتخابــات به صحن‬ ‫علنی نرســد و پیش بینی ســعید حجاریــان در این مورد‬ ‫درســت باشــد‪ .‬او می گوید‪« :‬بحــث در مورد ریاســت‬ ‫عــارف و الریجانــی بحــث در مــورد دو نفــر اســت‬ ‫که هــر دو در داخل یــک فراکســیون قرار دارنــد و هر‬ ‫دوی انهــا داخــل فراکســیون برجامیــان محســوب‬ ‫می شــوند‪ .‬بنابرایــن ایــن مســاله نمی توانــد تبدیــل‬ ‫به یــک رقابت شــود و بــا یــک گفت وگو حــل و فصل‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫‪35‬‬ ‫پارلمان‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دیگری نسبت به تصور دوستان اصالح طلب رقم بخورد‪.‬‬ ‫در کل از انجا که خیلی از منتخبان مســتقل تصمیم شان‬ ‫را اعالم نکردند یا هنوز در حال بررســی هستند نمی توان‬ ‫قضاوت روشنی داشت‪ .‬به نظر می رســد هفته اینده فضا‬ ‫بیشتر روشن شود‪.‬‬ ‫ایا فقط مستقل ها هستند که هنوز تصمیم گیری‬ ‫درباره انتخاب رئیس مجلس نکرده اند؟‬ ‫خیر‪ ،‬عالوه بر مســتقل ها‪ ،‬برخــی منتخبانی هم‬ ‫که در درون لیست ها بودند هنوز تصمیم خود را نگرفتند و‬ ‫تعداد تصمیم نگرفته ها بین ‪ 60‬تا ‪ 70‬نفر براورد می شود‪.‬‬ ‫هم اکنون هر دو طرف اصولگرایان و اصالح طلبان مدعی‬ ‫هســتند که می توانند ‪ 160‬تا ‪ 170‬رای را جذب کنند‪ .‬هم‬ ‫اقای عارف و تابش در صحبتــی چنین تخمینی زده بودند‬ ‫و هم اقای نقوی حســینی‪ ،‬ســخنگوی کمیته هفت نفره‬ ‫ساماندهی فراکسیون اصولگرایان در مجلس دهم چنین‬ ‫اظهارنظری داشــت‪ .‬از این ســخنان بر می اید که هر دو‬ ‫طــرف امیدوارند با جــذب ارای مســتقل ها تعداد عددی‬ ‫فراکســیون خود را در مجلس به ‪ 160‬تا ‪ 170‬نفر برسانند‬ ‫و طیف اکثریــت لقب بگیرند‪ .‬مــا در جریــان اصولگرا با‬ ‫فراگیر کردن فراکسیون اصولگرایان و جذب همه سالیق‬ ‫اصولگرا و جذب مستقل ها امیدواریم بتوانیم اکثریت ‪160‬‬ ‫تا ‪ 170‬نفری را کسب کنیم‪ .‬خوب حاال شاید طرف مقابل‬ ‫هم همین امیدواری را داشته باشــد‪ .‬این را روزهای اینده‬ ‫تعیین می کند‪ ،‬طبعا هیات رئیســه براســاس همین ارای‬ ‫فراکسیونی شکل خواهد گرفت‪ .‬حاال اینکه همه اعضای‬ ‫هیات رئیسه از یک سلیقه سیاسی باشند یا ترکیبی انتخاب‬ ‫شوند قابل پیش بینی نیست‪ .‬درباره روسای کمیسیون ها‬ ‫نیز تجارب ادوار گذشته نشــان می دهد الزاما همه از یک‬ ‫سلیقه سیاسی نبودند‪ .‬در مجموع روزهای اینده با جلسات‬ ‫و مذاکراتی که می شود وضعیت مشخص خواهد شد‪ .‬روز‬ ‫‪ 9‬خرداد رای گیری هیات رئیسه موقت است و حتی شاید‬ ‫تا ان روز نتوان پیش بینی دقیقی داشت‪.‬‬ ‫طیف نزدیک به اقای عارف مدعی هستند که ‪126‬‬ ‫رای اصالح طلبی خالص برای حمایت از ریاست‬ ‫اقای عارف در اختیار دارنــد و فقط نیازمند جذب‬ ‫‪ 19‬رای دیگرند‪ ،‬به نظر شما فقط کسب ‪ 19‬رای‬ ‫برای رســیدن اقای عارف به ریاست کافی است‬ ‫یا خیر‪ ،‬مولفه های دیگر را هم باید درنظر گرفت؟‬ ‫نصف به عالوه یک ‪ 289‬کرســی تعیین تکلیف‬ ‫شــده مجلس دهم ‪ 145‬کرسی می شــود که برای کسب‬ ‫جایگاه ریاســت مجلس یک نامزد نیاز به کسب ارای این‬ ‫تعداد منتخب دارد اما باالخره ‪ 145‬نفر خیلی شکننده است‬ ‫چون برخی هنوز تصمیم قطعی نگرفتند و این وضعیت تا‬ ‫حتی روز رای گیری ادامه پیدا می کند‪ ،‬در واقع هیچ کدام‬ ‫‪2‬‬ ‫حمیدرضا فوالدگر معتقد است‪« :‬رقابت شانه به‬ ‫شــانه الریجانی و عارف قطعا به صحن علنی کشیده‬ ‫می شــود و حامیان دولــت نیز بــا اصالح طلبان برای‬ ‫ریاست عارف همراه می شوند چون نمی خواهند این‬ ‫ائتالف بشــکند و ســال اینده عارف را نامزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ببینند‪».‬‬ ‫از این براوردها نمی تواند االن قطعی باشد چون رای گیری‬ ‫برای انتخاب اعضای هیات رئیسه است‪.‬‬ ‫به نظر شــما رقابت اقایان عــارف و الریجانی به‬ ‫صحن علنی مجلس کشیده می شود یا انکه قبل‬ ‫از روز ‪ 9‬خــرداد این دو نفر با هــم توافق خواهند‬ ‫کرد؟‬ ‫حاال که کار به اینجا رســیده نشان می دهد‪ ،‬قطعا‬ ‫انها در صحن با هــم رقابت خواهند کــرد و توافقی در کار‬ ‫نخواهد بود چون با شــناختی که داریم اقای عارف اعالم‬ ‫کرده قطعا انصــراف نمی دهد‪ .‬اقــای الریجانی را هم ما‬ ‫می دانیم قطعا کاندیدای کرسی ریاســت است‪ ،‬بنابراین‬ ‫رقابت در صحن اتفاق می افتد‪ .‬البته بعضی از جریان های‬ ‫سیاســی اعالم کردند که انتخاب رئیــس درون گفتمانی‬ ‫است و می شود با مذاکره به توافق و هماهنگی رسید‪ ،‬در‬ ‫مقابل نیز برخی اصولگرایــان همچون اقای کوچک زاده‬ ‫معتقدند خیلی بــرای مردم فرق نمی کنــد که اقای عارف‬ ‫رئیس شــود یا اقای الریجانی‪ .‬من هیچ کــدام از این دو‬ ‫تحلیل را قبول ندارم‪ .‬معتقدم رقابت شکل خواهد گرفت‬ ‫و یکشنبه ‪ 9‬خرداد نتیجه مشخص می شود‪ .‬اشکالی هم‬ ‫ندارد‪ ،‬چرا اصرار است که انتخاب رئیس به صورت توافقی‬ ‫انجام شود؟‬ ‫ایــا پایداری ها به ریاســت اقــای الریجانی رای‬ ‫می دهند یــا همچون مجلــس نهم رای ســفید‬ ‫خواهند داد؟‬ ‫باالخــره جریان هــای فکــری مختلف هســتند‬ ‫اما همه ســایق اصولگرا تصمیم گرفتنــد که کار جمعی‬ ‫کنند‪ ،‬بر همین اســاس گرچه برخی اصولگرایان به اقای‬ ‫الریجانــی انتقاد دارند امــا او را در خانــواده اصولگرایان‬ ‫می دانند و طبعا ریاســت اقای الریجانی را به اقای عارف‬ ‫ ترجیح می دهند‪ .‬اقای دکتر عارف نیز شــخصیتی بسیار‬ ‫محترم و وزین اســت‪ ،‬ضمن اعالم روشــن مواضع خود‪،‬‬ ‫کامــا در چارچوب قانــون حرکت می کند‪ ،‬ایــن روحیه و‬ ‫رفتار را هم در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬و هم در‬ ‫انتخابات مجلس فعلی نشان داد‪.‬‬ ‫اقای عارف مواضع شفاف اصالح طلبی دارد و خیلی‬ ‫از اولویت هایش را هم اعالم کرد‪ ،‬طبیعی اســت که این‬ ‫رقابت شــکل خواهد گرفت و این دو فرضیه را که این دو‬ ‫نفر قبل از روز ‪ 9‬خرداد با هم تفاهم می کنند یا انکه ریاست‬ ‫اقای عارف و اقــای الریجانی برای مــردم فرقی ندارند‪،‬‬ ‫قبول ندارم و معتقــدم خیر‪ ،‬این طور نیســت‪ ،‬برای مردم‬ ‫تفاوت دارد که چه کسی از میان اقایان الریجانی و عارف‬ ‫رئیس مجلس شود‪.‬‬ ‫اگر اقای الریجانی رئیس شود ایا ریاست او فقط‬ ‫باید به حســاب رای اصولگرایان نوشــته شود؟‬ ‫چون االن می بینیــم که خیلــی از اصالح طلبان‬ ‫همچون اقایان زیباکالم‪ ،‬عطریانفر‪ ،‬کرباسچی‪،‬‬ ‫حجاریان‪ ،‬عباس عبدی و حامیان دولت ترجیح‬ ‫می دهند که اقای الریجانی رئیس مجلس شود‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر شــاید برخــی منتخبان مجلس‬ ‫دهم رای به ریاست اقای الریجانی بدهند اما در‬ ‫نهایت داخل فراکسیون امید قرار می گیرند‪ ،‬نظر‬ ‫شما چیست؟‬ ‫برخی افراد سیاسی مخصوصا حامیان دولت در‬ ‫قبل از مرحله دوم انتخابات یا انتهای انتخابات مرحله اول‬ ‫اظهارنظری روی ریاست اقای الریجانی کردند اما معتقدم‬ ‫خیلی از اینها بعد از مرحله دوم نظرشان عوض شده است‬ ‫و برخی شان هم که نظرشان عوض نشده و هنوز می گویند‬ ‫اقــای الریجانی اولــی برای ریاســت مجلس اســت‪ ،‬به‬ ‫لحاظ مالحظات سیاسی و جناحی خودشان ممکن است‬ ‫عقیده قلبی خودشان را اصرار نداشــته باشند و به کرسی‬ ‫بنشانند‪ .‬از طرفی حامیان دولت می خواهند ائتالف خود‬ ‫را با اصالح طلبان برای انتخابات ریاســت جمهوری حفظ‬ ‫کنند‪ ،‬بنابرایــن االن در مجلس به شــکلی عمل نمی کنند‬ ‫که انشــقاق و شــکاف بین این ائتالف اتفاق بیفتد چون‬ ‫االن احتمال رای اوری اقای عارف برای ریاست مجلس‬ ‫را بیشــتر می دانند‪ ،‬طبعا ترجیح می دهنــد اقای عارف در‬ ‫مجلس باشد تا اینکه بخواهد کاندیدای ریاست جمهوری‬ ‫شود‪ ،‬پس با رای به اقای عارف هم مجلس را به نحوی در‬ ‫اختیار خواهند داشت و هم در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫سال اینده با ارامش خاطر بیشتری حرکت خواهند کرد‪ .‬در‬ ‫مجموع شاید چند نفری از حامیان دولت به اقای الریجانی‬ ‫رای دهند اما اکثریت قریب به اتفاق منتخبان لیست امید‬ ‫رای شــان به ریاســت اقای عارف اســت‪ .‬در مقابل همه‬ ‫گرایش های اصولگرا‪ ،‬بیشتر مستقالن که در هیچ کدام‬ ‫از لیست های انتخاباتی نبودند و تعدادی میانه روها که به‬ ‫دالیلی در لیست امید برخی شــهرها قرار داشتند اما حاال‬ ‫می گویند میثاق نامه ای را امضــا نکردند و در رای دادن به‬ ‫اقای الریجانی ازاد هستند‪ ،‬رای شان به گزینه مقابل اقای‬ ‫عارف خواهد بود‪.‬‬ ‫در مجموع رقابــت بین اقایان الریجانــی و عارف را‬ ‫بسیار نزدیک و بی نظیر در ادوار گذشته مجلس می دانم‪.‬‬ ‫شــاید در دوره پنجم ارای اقای نوری به ارای اقای ناطق‬ ‫در ســال نزدیک بود و ســال های بعد دیگر اقــای نوری‬ ‫کاندیدا نشد اما در دوره دهم نزدیک بودن ارا خیلی بیشتر‬ ‫و می شود گفت شانه به شانه است‪.‬‬ ‫اقای عطریانفر معتقد اســت برخــی اعتدالی ها‬ ‫رای به ریاســت اقای الریجانــی می دهند اما در‬ ‫فراکسیون امید خواهند بود‪ ،‬به عبارت دیگر شاید‬ ‫اقای الریجانی با کسب اکثریت ارا رئیس مجلس‬ ‫شود اما فراکســیون امید جناح اکثریت مجلس‬ ‫لقب می گیرد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫این هم یک حالت اســت‪ .‬گرچه اصالح طلبان‬ ‫تمام تالش شــان را به کار گرفته اند که این اتفاق نیفتد و‬ ‫همه ســایق اصالح طلبی و حامیان دولت برای ریاست‬ ‫اقای عارف موتلف شوند اما احتمال بروز چنین حالتی نیز‬ ‫منتفی نیست یعنی فراکسیون ها سیاسی شکل بگیرد اما‬ ‫برای انتخاب رئیس مجلس رای فراکسیونی نباشد‪.‬‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫معمای پیچیده فراکسیون ها‬ ‫کدام جناح اکثریت را در مجلس دهم دارد؟‬ ‫میالد فتح اللهی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫هر دو جناح خود را برنده انتخابات مجلس می دانند؛‬ ‫این پدیده چرا حاصل شــده است؟ چرا تعداد صندلی های‬ ‫رسیده به دو جناح در رسانه های مختلف فرق می کند؟ پاسخ‬ ‫این سوال همان مولفه ای است که ارایش نهایی مجلس‬ ‫را مشخص می کند‪.‬‬ ‫مجلس متفاوت‬ ‫فراکسیونی به نام امید‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫«با نهایی شــدن نتایــج دور دوم انتخابات مجلس‬ ‫شورای اســامی طی روزهای اینده فراکسیون امید برای‬ ‫مجلس اینده تشــکیل خواهد شــد‪ ».‬ایــن را محمد رضا‬ ‫عارف گفته است‪ .‬اما هویت سیاســی این فراکسیون چه‬ ‫مختصاتــی دارد‪ .‬در ســطح اول تحلیل می تــوان گفت‬ ‫فراکسیون امید‪ ،‬عنوان به روز شده فراکسیون رهروان است‬ ‫با یک تفاوت اساسی؛ انجا اصولگرایان در اکثریت بودند‬ ‫اینجا گویا اصالح طلبان!‬ ‫اما در ســطح دیگری از تحلیل باید گفت فراکسیون‬ ‫امید هنوز هویت سیاسی اش و محتوای درونی اش چندان‬ ‫سیاست‬ ‫«مجلس دهم شبیه هیچ مجلســی نیست‪ ،‬مجلس‬ ‫دهم شــبیه خودش اســت‪ ».‬این گزاره حتما درست ترین‬ ‫تفسیر از هویت سیاســی پارلمان جدید است‪ .‬خیلی ها از‬ ‫جمله برخی تحلیلگران اصالح طلب از چند ماه پیش عنوان‬ ‫می کردند که مجلس دهم شــبیه ترین مجلس به پارلمان‬ ‫پنجم خواهد بود‪ .‬این تحلیل از انجا شکل می گرفت که بنا‬ ‫بر شواهد و نشانه های موجود به نظر می رسید اصالح طلبان‬ ‫به اقلیتی قوی تر در مجلس تبدیل شونداما همچنان قدرت‬ ‫اداره کشــور در اختیــار اصولگرایان باقی بمانــد‪ .‬این اما‬ ‫فقط یک پیش بینی نبود‪ .‬برخــی از اصالح طلبان از جمله‬ ‫کارگزاران و برخی تصمیم سازان این جناح نسخه تشکیل‬ ‫چنین مجلســی را تجویز می کردند و از همین جا می شــد‬ ‫فهمید که انها سقف مطالبات خود را تا کجا تعیین کرده اند‪.‬‬ ‫چه اینکه ســعید حجاریــان در این مــورد گفته بود‪:‬‬ ‫«مــن معتقــدم باید مجلــس دهم شــبیه مجلــس پنجم‬ ‫شــود یعنی اقلیت قوی و تاثیرگــذار از اصالح طلبان وارد‬ ‫مجلس شــوند و باتوجه به شــرایط موجــود‪ ،‬چنین چیزی‬ ‫قابل قبــول و راضی کننــده خواهد بــود‪ ».‬محمد قوچانی‬ ‫نیز که عضــو شــورای مرکزی حــزب کارگزاران شــده در‬ ‫سرمقاله هفته نامه صدا نوشــته بود‪« :‬چشم انداز مجلس‬ ‫دهم از هم اکنون روشن است؛ بازافرینی مجلس پنجم با‬ ‫ترکیبی از نیروهای معتــدل اصالح طلب و اصولگرا که در‬ ‫ان جایی برای راست افراطی و چپ افراطی نیست»‪ .‬انها‬ ‫ائتالف با بخشی از جریان اصولگرا را نیز دنبال می کردند‪.‬‬ ‫وقتی اســامی نامزدهای تایید صالحیت شــده اعالم شد‬ ‫اصالح طلبان راهی غیر از ائتالف نداشتند‪ .‬حتی افرادی‬ ‫مانند محمد رضا عارف که تا پیش از ان می گفتند دیگر به‬ ‫ائتالف فکر نمی کنند و باید لیســت مستقل اصالح طلبانه‬ ‫ارائه شــود حاال تنها راهشــان ائتالف بود؛ ائتالف برای‬ ‫ارائه لیست‪.‬‬ ‫همین ائتالف اوضاع تحلیل را پیچیده کرده است‪.‬‬ ‫حاال انهایی که به مجلس راه یافته اند گرایش های متفاوتی‬ ‫دارند که خط کشی میانشان بسیار سخت است‪.‬‬ ‫قطعی و مشخص نیست‪ .‬چرا که هنوز معلوم نیست بخش‬ ‫اصولگرای این فراکســیون خواســته اش امــدن به این‬ ‫ائتالف باشد یا خیر‪.‬‬ ‫در همین حــال تابــش از نماینــدگان اصالح طلب‬ ‫گفته اســت‪« :‬ســعی خواهیم کرد با همکاری افرادی که‬ ‫در «لیســت امید» موفق به ورود به مجلس دهم شــدند‪،‬‬ ‫فراکسیون «امید» که اقای عارف مطرح کردند را تشکیل‬ ‫دهیم‪ .‬این فراکسیون متشکل از اصالح طلبان‪ ،‬اعتدالی ها‬ ‫و حامیان دولت خواهد بود و از انجا که انسان به امید زنده ‬ ‫است‪ ،‬عنوان مناسبی برای فراکسیون ما خواهد بود‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگــر در این مورد محمدعلی وکیلی‬ ‫منتخب مردم تهران در خصوص جلســات اصالح طلبان‬ ‫برای رایزنی درباره تشکیل فراکسیون گفته است‪« :‬ائتالف‬ ‫امید در تدارک تشــکیل فراکســیون امید در مجلس دهم‬ ‫است و منشور این فراکســیون در ‪ ۱۲۴‬محور تدوین شده‬ ‫اســت‪ .‬فراکســیون امید در مجلــس دهم برای پیشــبرد‬ ‫برنامه هایش‪ ،‬راهبردهایــی را در اداره مجلس پیش بینی‬ ‫کرده و برای همه ســاختارهای مجلس برنامه ریزی کرده‬ ‫است‪.‬وی در خصوص ترکیب فراکسیون امید گفته است‪:‬‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬اعتدالیون و اصولگرایــان معتدل ترکیب‬ ‫فراکسیون امید را در مجلس دهم تشکیل می دهند و د ِر این‬ ‫فراکسیون برای عضویت سایر نمایندگان نیز باز است‪ .‬همه‬ ‫کسانی که با فهرست امید به مجلس راه یافته اند‪ ،‬اعضای‬ ‫اصلی این فراکسیون را تشکیل خواهند داد‪ .‬منتخب مردم‬ ‫تهران با بیان اینکه فراکسیون امید حامی دولت خواهد بود‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬حمایت از دولت به معنــای فراموش کردن وظایف‬ ‫نمایندگی نیست‪.‬‬ ‫در واکنشــی مرتبط با این مســاله محمــود صادقی‬ ‫‪37‬‬ ‫پارلمان‬ ‫نماینده مجلس دهم گفته اســت‪« :‬تشــکیل فراکسیون‬ ‫امید را قطعی می دانیم و اساســنامه این فراکسیون تهیه‬ ‫شده و روز ‪ 18‬اردیبهشت ماه مقدمات ان اغاز و از اساسنامه‬ ‫ان رونمایی می شود‪ .‬لیســت امید فراکســیون مطبوع را‬ ‫تشکیل می دهد که این فراکسیون ترکیبی از اصالح طلبان‬ ‫و حامیان دولت است که احتماال بخشی از مستقلین نیز به‬ ‫این فراکسیون می پیوندند‪».‬‬ ‫او در عین حال گفته اســت‪« :‬پیش بینی می شــود‬ ‫اعضای فراکســیون امید ‪ 177‬نفر باشــند کــه ‪ 166‬نفر از‬ ‫لیست امید هســتند و ‪ 10‬نفر نیز از مســتقلین گفتند که به‬ ‫لیســت امید می پیوندیــم‪ .‬این فراکســیون قابلیت جذب‬ ‫معتدلین جناح اصولگــرا را هم دارد اما اینکه چه ارایشــی‬ ‫پیدا می کنــد را باید در عمل ببینیم‪ .‬امــا ائتالف رهروان با‬ ‫فراکسیون امید بعید به نظر می رسد و جالب هم نیست‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫رهروان می ماند؟‬ ‫به نظر می رســد مهمترین نکته ای که موجب شــده‬ ‫هــم اصولگرایــان خــود را برنــده انتخابات بداننــد و هم‬ ‫اصالح طلبان خود را صاحب اکثریت کرسی ها تصور کنند‬ ‫مشخص نبودن تصمیم حامیان علی الریجانی است‪ .‬انها‬ ‫در زمان انتخابات بــا اصالح طلبان ائتــاف کردند و وارد‬ ‫پارلمان شدند اما مساله این اســت که انها از اصولگرایان‬ ‫به شــمار می روند‪ .‬فعال این طیف در میانه اصالح طلبان‬ ‫و اصولگرایان ایســتاده اند و تصمیم نهایی انها مشخص‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫در میــان اظهارنظرهای موجود اگرچه سیدحســین‬ ‫نقوی از انحالل فراکسیون رهروان والیت پس از انتخابات‬ ‫مجلس دهم خبر داده بود اما نایب رئیس این فراکسیون‪،‬‬ ‫این موضوع را تکذیب کرده اســت‪ .‬نقوی حسینی با بیان‬ ‫اینکه قرار نیست فراکســیونی همانند فراکسیون رهروان‬ ‫والیت در مجلس دهم تشکیل شود‪ ،‬تصریح کرده است‪:‬‬ ‫شــرایط مجلس دهم اجازه استمرار فراکســیون رهروان‬ ‫والیت را نمی دهد و مدل فراکسیون رهروان در مجلس دهم‬ ‫راهکار مناســبی نخواهد بود‪ ،‬بنابراین امیدواریم دوستان‬ ‫تدبیر کنند تا قدرت و انسجام اصولگرایی در مجلس دهم‬ ‫اسیب نبیند‪ ،‬چرا که اقتدار اصولگرایان در مجلس دهم به‬ ‫نفع همه گروه های این طیف است‪.‬‬ ‫بهروز نعمتی امــا در جمــع خبرنــگاران پارلمانی در‬ ‫راهروهای مجلس بــا تاکید بر اینکه فعالیت فراکســیون‬ ‫رهروان والیت تا اخر مجلس نهم ادامه دارد‪ ،‬افزوده است‪:‬‬ ‫بعد از مرحله اول انتخابات مجلس‪ ،‬یک جلســه داشــتیم‬ ‫و به زودی هم یک جلســه دیگر خواهیم داشــت و اساسا‬ ‫انحالل فراکسیون کذب محض است‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬اقای نقوی حســینی حتمــا می دانند که‬ ‫تشــکیل هر فراکســیون مختص به یک دوره از مجلس‬ ‫اســت‪ .‬البته باید یاداوری کنم که ایشان عضو فراکسیون‬ ‫رهــروان بودنــد و در جایی اشــتباهی کردند امــا اعضای‬ ‫فراکسیون اشــتباه او را بخشــیدند و لغو عضویت نشدند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه تفکر رهروان در مجلــس اینده نیز ادامه‬ ‫خواهد داشت اما ممکن است نامش دیگر رهروان والیت‬ ‫نباشــد‪ ،‬گفت‪ :‬دوســتان اصرار دارند مجلس دهــم با دو‬ ‫فراکسیون تشکیل شود اما به من نظر در مجلس دهم سه‬ ‫فراکســیون خواهیم داشت‪.‬او در پاســخ به این سوال که‬ ‫او که از اعضای اصلی رهروان بوده اما با حمایت لیســت‬ ‫امیــد وارد مجلس شــده‪ ،‬عضو کدام فراکســیون خواهد‬ ‫شــد‪ ،‬بیان کرد‪ :‬مشــی من رهروانی بوده و خواهد بود‪ .‬در‬ ‫فراکسیون رهروان ما هم اصولگرا ‪ ،‬هم اصالح طلب و هم‬ ‫اقلیت مذهبی داشتیم‪ ،‬که مصداق اعتدال بود‪ .‬نمایندگان‬ ‫انقالبی که مشی انقالبی و اعتدالی دارند در این مجموعه‬ ‫جمع می شوند‪ .‬کار اعتدالی در کشور هم توسط فراکسیون‬ ‫رهروان شروع شد و فکر نمی کنم کسی مخالف این تفکر‬ ‫باشد‪.‬او تاکید کرد که در فراکسیون سوم که مشی اعتدالی‬ ‫دارد‪ ،‬عضو خواهد شد و گفت‪ :‬ممکن است اقای الریجانی‬ ‫عضو این فراکسیون اعتدالی باشد کما اینکه قبال هم عضو‬ ‫فراکسیون رهروان بود‪.‬‬ ‫فراکسیون انقالب اسالمی؟‬ ‫در میان اظهارنظرهای متفاوت در مورد سرنوشــت‬ ‫فراکســیون رهــوران‪ ،‬محمــود صادقــی از نماینــدگان‬ ‫اصالح طلب گفته است‪« :‬فراکسیون موازی دیگری که به‬ ‫نظر می رسد تشکیل شود با همان ترکیب فراکسیون رهروان‬ ‫والیت در مجلس نهم خواهد بود و ادامه دهنده راه رهروان‬ ‫در مجلس دهم محسوب می شود‪ .‬به نظر بنده تشکیل دو‬ ‫فراکســیون امید و رهروان در مجلس دهم قطعی است‪.‬‬ ‫اما اینکه ایا مســتقلین مجلس و یا اصولگرایانی که مشی‬ ‫تندی دارند فراکسیونی تشکیل دهند و یا جزئی از رهروان‬ ‫می شوند در حال بحث و مذاکره است‪».‬‬ ‫این نماینــده مجلس دهم با بیان اینکه فراکســیون‬ ‫رهروان والیــت در مجلس دهــم به فراکســیون انقالب‬ ‫اسالمی تغییر نام می دهد‪ ،‬خاطرنشان کرد‪ :‬شاکله اصلی‬ ‫رهروان جذب اصولگرایان معتدل است‪ .‬برخی می گویند‬ ‫احتماال فراکسیون رهروان به فراکسیون انقالب اسالمی‬ ‫تغییر نام می دهد کــه حامی همه اصولگرایان می شــود‪.‬‬ ‫چنین تالشــی در حال انجام اســت و فعال بحث ها در این‬ ‫خصوص جاری است‪.‬‬ ‫سرنوشت فراکسیون اصولگرایان‬ ‫گفــت‪« :‬معتدلیــن از هــر دو جریــان حامیــان دولت و‬ ‫اصولگرایان در این فراکسیون راه خواهند داشت‪».‬‬ ‫جلیلی با تاکید بر اینکــه الریجانی در مجلس دهم با‬ ‫اصالح طلبان ائتالف نمی کند‪ ،‬گفت‪« :‬بین اصولگرایان‬ ‫و رهروان در مجلس دهم ائتالف خواهد شــد و مذاکرات‬ ‫در این خصوص میان اصولگرایــان و الریجانی در جریان‬ ‫است‪».‬‬ ‫امــا در اظهارنظــری دیگــر غالمعلــی جعفــرزاده‬ ‫ایمن ابادی نماینــده حامی دولت و عضو شــورای مرکزی‬ ‫فراکســیون رهروان گفته اســت‪« :‬به دنبال این هســتیم‬ ‫که روش منطقی رهــروان را در مجلس دهم نیز اســتمرار‬ ‫دهیم‪».‬‬ ‫نماینده رشت ادامه داد‪« :‬معتقدیم متد اصولگرایان‬ ‫رهروان که در مجلس نهم توانست منشی اعتدالی را اجرا‬ ‫کند‪ ،‬باید ادامه یابد‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬در این راســتا با منتخبان مجلس‬ ‫دهم که با ما همسو هستند و به ریاست اقای الریجانی در‬ ‫مجلس اینده اعتقاد دارند‪ ،‬تشکیل جلسه داده ایم‪».‬‬ ‫این نماینده حامــی دولت به ســایر اصولگرایان نیز‬ ‫توصیه کرد به این فراکسیون بپیوندند‪.‬‬ ‫این سخنان در حالی است که حمید رضا فوالدگر عضو‬ ‫کمیته منتخب اصولگرایان در مجلس اینده که مشــغول‬ ‫رایزنی برای شــکل گیری فراکســیون واحــد اصولگرایی‬ ‫هستند‪ ،‬اعالم کرده قطعا فراکسیون فراگیر اصولگرایان‬ ‫در مجلس دهم با فراکسیون رهروان متفاوت است‪ ،‬چون‬ ‫در فراکسیون رهروان‪ ،‬اصالح طلبان هم حضور داشتند‪،‬‬ ‫اما در فراکســیون فراگیــر اصولگرایــان در مجلس دهم‬ ‫اصالح طلبــان حضور نخواهند داشــت و اصــاح طلبان‬ ‫فراکسیون مستقل تشکیل خواهند داد‪.‬‬ ‫در ادامه بحث ها در مورد تعیین تکلیف فراکســیون‬ ‫رهــروان والیت‪ ،‬سرنوشــت فراکســیون اصولگرایان نیز‬ ‫مورد توجه قــرار می گیــرد‪ .‬همه حرف این اســت که اگر‬ ‫رهروان به اعضای فراکســیون اصولگرایان اضافه شوند‬ ‫این فراکسیون می تواند اکثریت مجلس را تشکیل دهد‪.‬‬ ‫اظهارنظرها در این مورد متفاوت است و علی الریجانی هنوز‬ ‫در این مورد موضع مشخصی را اعالم نکرده است‪ .‬در عین‬ ‫حال برخی نمایندگان مجلس پیش بینی هایی در این مورد‬ ‫دارند‪ .‬اســماعیل جلیلی‪ ،‬در خصوص ترکیب فراکسیونی‬ ‫مجلس اینده گفته است‪« :‬الریجانی قطعا در مجلس دهم‬ ‫با اصولگرایان ائتالف می کند‪».‬‬ ‫عضو شورای مرکزی فراکســیون رهروان ادامه داد‪:‬‬ ‫«اما ترکیب فراکســیون خود را در مجلس دهم مانند دوره‬ ‫نهم متنوع خواهد چیــد و طیف معتدل از هر ســه جریان‬ ‫موجود در مجلس در ان جای خواهند داشت‪».‬‬ ‫وی با بیــان اینکه رویکرد الریجانی اعتدال اســت‪،‬‬ ‫در مجموع به نظر می رسد اکنون دو احتمال در مورد‬ ‫ارایش فراکســیون ها وجود دارد‪ .‬احتمال اول این اســت‬ ‫که علی الریجانی به فراکســیون اصولگرایان پیوســته و‬ ‫در مجلس ما دو فراکســیون اصالح طلبان و اصولگرایان‬ ‫داشته باشیم اما احتمال دوم این است که علی الریجانی‬ ‫ائتالفش را بــا اصالح طلبان و حامیان دولــت ادامه داده‬ ‫و ما دو فراکسیون داشــته باشیم؛ فراکســیون برجامیان‬ ‫و نا برجامیــان‪ .‬در این میان به نظر نمی رســد مســتقل ها‬ ‫فراکســیون جداگانه ای را تشــکیل دهند؛ انها در نتیجه‬ ‫البی ها هضم هر دو فراکســیونی خواهند شد که تشکیل‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫محمدعلی وکیلی می گوید‪:‬‬ ‫ائتالف امید در تدارک تشکیل‬ ‫فراکسیون امید در مجلس‬ ‫دهم است و منشور این‬ ‫فراکسیون در ‪ ۱۲۴‬محور‬ ‫تدوین شده است‬ ‫محمد قوچانی در سرمقاله‬ ‫هفته نامه صدا نوشته بود‪:‬‬ ‫«چشم انداز مجلس دهم‬ ‫از هم اکنون روشن است؛‬ ‫بازافرینی مجلس پنجم با‬ ‫ترکیبی از نیروهای معتدل‬ ‫مجلس متفاوت‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫مخالفتشکیلسه‬ ‫فراکسیوندرپارلمانهستم‬ ‫تو گویمثلثبامحمدعطریانفر‬ ‫گف ‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫سیاست‬ ‫با توجه به اینکه نتیجه دور دوم انتخابات دهمین‬ ‫دوره مجلس شــورای اســامی مشخص شد و‬ ‫دوره جدیــد مجلس کار خــودش را کمتر از یک‬ ‫ماه دیگر اغاز می کند‪ ،‬بفرمایید به نظر شما این‬ ‫انتخابات ارایش سیاســی کشور را دستخوش‬ ‫چه تغییراتی کرد؟‬ ‫تصــور می کنــم طبقــات و الیه هــای اجتماعی‬ ‫ملت ایران به خصوص در شــهرهایی که حس مشترکی با‬ ‫حاکمان خودشــان پیدا می کنند‪ ،‬به سمت جامعه پذیری‬ ‫سیر پیدا کرده اســت‪ .‬جامعه پذیری به این معنا که مردم‬ ‫رفتارهای فردی خودشان را که در گذشته در بزنگاه های‬ ‫سیاســی بعضا ابراز و مطرح می کردند‪ ،‬در شــرایط فعلی‬ ‫به نوعی به ســمت همگرایی برای تحقق هدف مشــترک‬ ‫بردند‪ ،‬به طــوری که گویا از درون مدرســه دموکراســی و‬ ‫حزبی‪ ،‬یــک کار جمعــی را هدایت و مدیریــت می کنند‪،‬‬ ‫این تغییر در جامعه سیاســی ایران کم کم دارد خودش را‬ ‫نشان می دهد‪ .‬من فکر می کنم مســئوالن ارشد سیاسی‬ ‫ایران باید کمک کنند و اجازه دهنــد این ظرفیت خالقی‬ ‫که در میان مردم است‪ ،‬در جای طبیعی خودش که همانا‬ ‫نهادهای حزبی‪ ،‬مدنی و مردمی اســت ظهور و بروز کند‪،‬‬ ‫یعنی احزاب بیایند و در رقابت های سیاســی ایفای نقش‬ ‫کنند‪ .‬وقتی که مسئوالن به این امر وقوف پیدا نمی کنند یا‬ ‫با عملکرد بی تفاوت خودشان یا عدم توجه به این مطالبه‬ ‫اجتماعی از کنــار قضیه عبور می کنند و اجــازه نمی دهند‬ ‫احــزاب به معنای واقعی کلمه شــکل بگیرنــد‪ ،‬مردم این‬ ‫نقش را خودشان به طور ذاتی و فطری به اقتضای شرایط‬ ‫ایفا می کنند و عمال خروجی این تصمیمات بعضا چیزهایی‬ ‫خواهد بود که چه بســا خــارج از پیش بینــی و تصور کلی‬ ‫مسئوالن اســت‪ .‬از این جهت فکر می کنم این تجربه ای‬ ‫که در دهمین دوره انتخابات مجلس رخ داد بیشتر داللت‬ ‫بر یک واقعیت عینی داشــت و یک پیام معناداری را برای‬ ‫مسئوالن ارسال کرد‪ .‬این نکته ای که گفتم فراتر از رقابت‬ ‫گروه های چپ و راســت یا اصولگرا و اصالح طلب است‪.‬‬ ‫هر نیرویی که عالقه مند به فعالیت سیاســی اســت‪ ،‬باید‬ ‫بتواند در ظرفیت رسمی‪ ،‬علنی و قانونی ظهور و بروز پیدا‬ ‫کند‪ .‬وقتی مردم و کسانی که عالقه مند به فعالیت سیاسی‬ ‫هستند احســاس نکنند که ظرفیت های قانونی برای شان‬ ‫برقرار اســت‪ ،‬طبیعتا به صورت یک امر غریزی این نقش‬ ‫خود را خوب ایفا می کنند‪.‬‬ ‫دربــاره ارایش فضای سیاســی بــه نوعی مدل‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬در انتخابات‬ ‫مجلس شورای اسالمی سال ‪ 94‬هم تکرار شد‪،‬‬ ‫اینکــه معتــدالن ان جامعه با همدیگــر ائتالفی‬ ‫تشــکیل دادند‪ ،‬به صحنــه امدنــد و توفیق هم‬ ‫داشتند‪ .‬این نگاهی بود که شما هم به ان معتقد‬ ‫بودید‪ ،‬االن جریان اصالح طلــب رابطه خود را با‬ ‫حاکمیت چگونه تعریف می کند؟ این نگاه جدید‬ ‫خود را در مجلس اینده چگونه دنبال خواهد کرد؟‬ ‫برخی رویکردهــا و واکنش های مــردم در برخی‬ ‫انتخابات ناشی از منش‪ ،‬روش و کردار سیاسی مسئوالنی‬ ‫اســت که خالف تکالیف قانونــی خودشــان کارهایی را‬ ‫انجام می دهند و مردم متقابال در برابر انها واکنش نشــان‬ ‫می دهند‪ .‬انچه در انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪92‬‬ ‫رخ داد‪ ،‬تا حدودی از این جنس بــود و در انتخابات اخیر‬ ‫مجلس هم بیشــتر خــود را نشــان داد‪ .‬با کمــال احترام‬ ‫کاملی که برای نهاد مقدس و ارزشــمند شــورای نگهبان‬ ‫قائلم اما حقیقتــا نمی توانم بفهمم که چــرا عزیزان ما در‬ ‫هیات های نظارت کــه مبعوث از طرف شــورای نگهبان‬ ‫هستند‪ ،‬با ســطح گســترده ای از رد صالحیت ها‪ ،‬امکان‬ ‫خالقیت و حضور نامزدها در عرصه رقابت سیاسی را سلب‬ ‫می کنند؟ به عبــارت دیگر جلوی چشــم انتخاب کنندگان‬ ‫نمی گذارند ارایش واقعی صحنه شکل بگیرد‪ ،‬طبعا جامعه‬ ‫نسبت به این عملکرد واکنش نشان می دهد‪ .‬اگرچه مردم‬ ‫ســکوت می کنند اما می ایند یک رفتارهایی را از خودشان‬ ‫بروز می دهنــد‪ .‬من به تک تک عزیزانی کــه وارد مجلس‬ ‫شورای اسالمی شدند احترام می گذارم اما حقیقتا ظرفیت‬ ‫سیاســی ملت ایران خیلی عظیم تر و بزرگتر از این اســت‬ ‫که اجازه دهیم رفتارهای سیاســی مــا در قالب رفتارهای‬ ‫خود به خودی رخ دهــد و ارایش مجلــس را در الیه های‬ ‫دوم و ســوم تدبیر کنیم‪ .‬اساســا عموم ملت در عین حال‬ ‫کــه در بزنگاه های مهم تاریخ سیاســی نقش خــود را ایفا‬ ‫می کنند و عرصه جنگ‪ ،‬فتنه های خارج از کشــور خوب‬ ‫حضور می یابند اما در یک برنامه روتین زندگی اساسا خیلی‬ ‫عالقه ندارند که سرنوشت همه زندگی شــان را با تنش ها‬ ‫و فراز و فرودهــا پیوند بزننــد‪ .‬طبیعتا در چنیــن وضعیتی‬ ‫دولت اســت که باید پاســخگوی مشــکالت مردم باشد‪.‬‬ ‫مردم بســیار عالقه مندند یک فضای معتدل‪ ،‬ارام‪ ،‬بدون‬ ‫تنش‪ ،‬بدون خشــونت و با زبان خــوش در مجلس حاکم‬ ‫باشــد و دولت را برای ایجــاد امنیت و رفاه شــرافتمندانه‬ ‫مبتنی بر ارزش هــا و اعتبار فرهنگی نظام سیاســی ایران‬ ‫کمک کند‪ .‬مردم اگر احســاس کنند نیروهایــی از درون‬ ‫گروه های سیاســی وجه افراط پیدا می کنند و با رفتارهای‬ ‫خشــونت طلبانه و تند و خشــن و بی ادبانــه و غیر اخالقی‬ ‫عالقه مند هستند که مناصبی از قدرت را برای به کار بستن‬ ‫منویات خود کســب کنند‪ ،‬واکنش نشــان می دهند‪ .‬فکر‬ ‫می کنم مهمترین درسی که انتخابات به ما داد این بود که‬ ‫هم جناح اصولگرای معتدل و هــم اصالح طلب فرزندان‬ ‫این ملت هستند و وقتی در کانون پارلمان قرار می گیرند‪،‬‬ ‫وظیفه شــان این اســت که در جهت تامیــن منافع مردم‬ ‫حرکت کنند‪ .‬در گیری های خطی و سیاسی تا زمانی است‬ ‫که یک رقابت سیاسی برقرار است اما وقتی این رقابت ها‬ ‫فروکش کرد و نتیجه خودش را داد‪ ،‬اینها باید در یک فرایند‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫پارلمان‬ ‫همکاری به یکدیگر کمک کنند تا از خالل این همکاری ها‬ ‫منافع ملی‪ ،‬امنیت بیشتر جامعه‪ ،‬اقتصاد و ارتقای منزلت‬ ‫زندگی مردم حاصل شود‪ .‬این مجموعه پیامی است که ما‬ ‫از انتخابات سال ‪ 92‬و انتخابات سال ‪ 94‬شاهد هستیم‪.‬‬ ‫بعضی ارایش سیاســی داخل مجلــس اینده را‬ ‫به مجلس پنجم تشــبیه می کنند و می گویند از‬ ‫یک اقلیت قوی و یک اکثریت ضعیف تشــکیل‬ ‫می شــود‪ ،‬در مقابل بعضــی نیــز می گویند این‬ ‫مجلس شــبیه هیچ دوره ای نیســت‪ ،‬بلکه یک‬ ‫طیف خیلی قــوی از حامیان دولــت و یک طیف‬ ‫ضعیف از منتقــدان دولت در ان حضــور دارند‪،‬‬ ‫نظر شما چیست؟‬ ‫پیــش از برگــزاری انتخابــات مجلس شــورای‬ ‫اسالمی شــاید جزو اولین افرادی بودم که ارزو می کردم‬ ‫مجلس دهــم در تــراز مجلس پنجم باشــد‪ .‬مبنــای این‬ ‫تعبیر و تحلیلم نیــز این بود که در مجلــس پنجم در عین‬ ‫حالی که اکثریــت و اقلیتی رو در روی هــم رقابت کردند‪،‬‬ ‫به نتیجه رســیدند که باید با دولت همکاری داشته باشند‪.‬‬ ‫مجلس دهم در کالن و کلیات شــباهت هایی به مجلس‬ ‫پنجم دارد اما به لحاظ ســاختار اساسا اولین مدل ساختار‬ ‫شکل گیری خودش را در ‪ 36‬سال ادوار پارلمان جمهوری‬ ‫اســامی ایران تجربه می کند‪ .‬برای اولین بــار در تاریخ‬ ‫سیاسی پارلمان‪ ،‬مجلس در مقام شکل گیری به سه اقلیت‬ ‫تبدیل شده است اما معتقدم در ادامه حیات خودش حتما‬ ‫این ســه اقلیت به یک اکثریت و اقلیتی تبدیل می شوند‪.‬‬ ‫پیش بینی ام بر این بود که شــاید در چشم انداز کاری این‬ ‫مجلس حتی ســاختار درونــی اش مشــابه مجلس پنجم‬ ‫باشد اما تصور می کنم مشابهت کلی و کالنش یک نسبت‬ ‫تنگاتنگی با مجلس پنجــم دارد اما جای اکثریت و اقلیت‬ ‫این مجلس در مقایســه با مجلس پنجم عوض می شود‪،‬‬ ‫به این معنــا که اگــر در ان دوره مــا یک اقلیــت نیرومند‬ ‫اصالح طلب همسوی با دولت داشتیم امروز طیف اکثریت‬ ‫گرایش اصالح طلبی خواهد داشت‪.‬‬ ‫مجلس پنجم اواخر دولت اقای هاشمی و اوایل‬ ‫دولت اقای خاتمی تشکیل شد‪...‬‬ ‫هر دو دولت به لحاظ اجرایی همسویی داشتند و‬ ‫مجلس پنجم در مسیر همکاری و همراهی با دولت حرکت‬ ‫می کرد‪ ،‬حال انکه فقط یــک اقلیت نیرومند اصالح طلب‬ ‫در ان بود و طیف اکثریت‪ ،‬اصولگــرای منطقی و معتدل‬ ‫بودند‪ .‬به نظر می اید گرچه سطح گزینش ها و انتخاب های‬ ‫ما به دلیل سختگیری شورای نگهبان تا حدودی تنازل پیدا‬ ‫کرد و یک رتبه ضعیف تری از نیروهای دو طرف شــاید در‬ ‫این مجلس االن حاضر شدند اما مجلس در روند فعالیتش‬ ‫همســویی با دولت می کند‪ ،‬البته جای اقلیــت و اکثریت‬ ‫در چشــم انداز یک ســال اینده عوض خواهد شد‪ ،‬به این‬ ‫معنا که سه اقلیت موجود مجلس به یک اکثریت و اقلیت‬ ‫تبدیل می شوند که این اقلیت‪ ،‬اقلیت نیرومند اصولگرایی و‬ ‫اکثریت اصالح طلبی است که هر دو همسویی تام و تمامی ‬ ‫با دولت خواهند داشت‪.‬‬ ‫شــما گفتید جهت گیری مجلس باید به ســوی‬ ‫همکاری بــا دولت بــرای تامین رفاه و اســایش‬ ‫مردم باشــد‪ ،‬این پیوندی که بین اصالح طلبان‬ ‫و اصولگرایان معتدل ایجاد شــد و ائتالفی که از‬ ‫سال ‪ 92‬میان انها شکل گرفت‪...‬‬ ‫ائتالف نیست‪ ،‬بلکه نوعی همگرایی است‪.‬‬ ‫این همگرایی که شکل گرفت االن تکلیفش چه‬ ‫می شود؟ ایا ادامه پیدا می کند یا هر کدام به طور‬ ‫مستقل دنبال تحقق دیدگاه خود می روند یا انکه‬ ‫ارایش فضای سیاسی کشور را عوض می کند و‬ ‫شکلی جدید به ان می دهد؟‬ ‫هیچ گاه مجلــس در مقام اجرا نیســت‪ .‬مجلس‬ ‫‪4‬‬ ‫محمــد عطریانفــر چرایــی حمایــت برخــی‬ ‫صاحب نظــران جریــان اصالحــات از ریاســت علی‬ ‫الریجانی را توضیح می دهــد و می گوید‪« :‬اقای دکتر‬ ‫الریجانی واجد یک سری صالحیت های بالفعل است‪.‬‬ ‫همچنین یک سری مصالح و مطالباتی نیز وجود دارد‬ ‫که مردم جامعه‪ ،‬دولت و نظام سیاسی مطالبه می کند‬ ‫پس باید مناســب ترین و بهینه تریــن راه را انتخاب‬ ‫کنیم و کســی رئیس مجلس شــود کــه از مجموعه‬ ‫ظرفیت های ذاتی و حرفه ای خودش در تعامل با دیگر‬ ‫قوا یا اداره مناسب مجلس بتواند بهترین فرصت ها را‬ ‫در اختیار بگیرد‪».‬‬ ‫همیشــه ریل گذار اســت‪ .‬در گذشــته در برخی مجالس‬ ‫همکاری وجود داشــت‪ ،‬در برخی مجالس هم نداشــتیم‬ ‫و درگیری ها و رفتارهای تند و خشــن عمــا مجلس را از‬ ‫کارامــدی الزم انداخت اما این مجلــس نیز علی االصول‬ ‫همان روش را پیش رو خواهد داشــت‪ .‬ما تجربه همدلی‬ ‫و همکاری بین اصولگرایــان معتدل و اصالح طلبان را در‬ ‫انتخابات مجلس شورای اسالمی تجربه کردیم و یک پیام‬ ‫هم بیشتر نداشت‪ ،‬پیامش این بود که کاری کنیم نیروهای‬ ‫افراطی و تندرو (تنــدرو به معنی غیرعقالنــی و فی الواقع‬ ‫کســانی که دل در گرو منافع مردم ندارند و بیشــتر درگیر‬ ‫مصالح گروهی‪ ،‬شخصی و طایفه ای خودشان هستند) به‬ ‫حاشیه بروند‪ .‬بر همین اساس دو طرف پیام نانوشته ای را‬ ‫بین هم تبادل کردند که اجازه دهیم عقالنیت و خردمندی‬ ‫با هم رقابت کند و هر کســی بهتر می تواند و درک بهتری‬ ‫دارد‪ ،‬او نقــش عمده تــری را عهــده دار شــود و حاال این‬ ‫توفیق به دست امده است‪ .‬منطقا وقتی ما در دوره برگزاری‬ ‫انتخابات به چنین دســتاورد ارزشمندی دست پیدا کردیم‬ ‫و در برخی حوزه ها ایــن حمایت های دو جانبــه را در حق‬ ‫همدیگر ابراز کردیم‪ ،‬عمال در عرصه مجلس و در صحن‬ ‫مجلس هم این اتفاق به صورت ریشــه دار تر و منطقی تر‬ ‫شکل خواهد گرفت‪.‬‬ ‫به نظر شما در مجلس دهم این پیوند و همگرایی‬ ‫و همکاری تا کجا می تواند پیش برود؟ ایا به یک‬ ‫شکل ارایش سیاسی جدید بدل می شود یا انکه‬ ‫بعد از مدتی وقتی رقیب را ضعیف دیدند هر کدام‬ ‫به سمت و جهت دلخواه گرایش پیدا می کنند و از‬ ‫هم جدا می شوند؟‬ ‫معموال مجلــس شــورای اســامی در برگزیدن‬ ‫مدیران یک چالش گروهــی و خطــی دارد‪ .‬این در همه‬ ‫پارلمان ها شکل گرفته است و در این پارلمان دور از ذهن‬ ‫نیست که یک چالش انتخاب درون پالمانی برای ریاست‬ ‫مجلــس‪ ،‬نواب رئیس‪ ،‬مســئوالن بخش هــای مختلف‪،‬‬ ‫روســای کمیســیون ها و کمیته های کاری شکل بگیرد‪،‬‬ ‫لکن امروز بنا به شــرایط خاصی که ایران در ان قرار دارد‬ ‫و ما فرصت پســابرجام را تعقیب می کنیــم و یک وحدت‬ ‫نظر در همه حوزه های مدیریت کالن کشــور باید شــکل‬ ‫بگیرد‪ .‬مــن تصور می کنــم حتی این چالش سیاســی در‬ ‫بحث گزینش هــای درون پارلمانی هم بــا نوعی همدلی‬ ‫و الفت شــکل خواهد گرفت‪ .‬امروز در بحث ریاســت هم‬ ‫چهره اقای عارف شــفاف و درخشــان و از یــک موقعیت‬ ‫قابل توجهی برخوردار است و هم شخصیت مجرب و موفق‬ ‫اقای الریجانی به چشم می خورد که با یک موقعیت کامال‬ ‫شرافتمندانه مجددا در انتخابات مجلس پیروز شد و پیام‬ ‫خودش را هم به دوســتان رادیکال اصولگرا منتقل کرد‪.‬‬ ‫تصور می کنم قبل از انی که رو در رویــی برای این رقابت‬ ‫شکل گیرد چه بســا به یک توافق نسبی و ضمنی برسیم و‬ ‫یک وجه غالب‪ ،‬نیرومند و پرتوان بیاید و از یک پیشــنهاد‬ ‫حمایت و همراهی کند‪ .‬این تجربه را ممکن اســت ما در‬ ‫مجلس داشته باشیم چون ضرورت شرایط سیاسی ایران‬ ‫است‪ .‬امروز دوران پس از برجام تقریبا مشابه شرایط پس‬ ‫از جنگ است و عمال ما حادثه تلخ و ناهنجاری های که بر‬ ‫سر راه ملت ایران در بحث تحریم ها بود پشت سر گذاشتیم‬ ‫و االن در یک نقطه اوج قرار گرفته ایم که باید با دولت برای‬ ‫عبور از این مرحله همکاری کنیم‪ .‬عمال وقتی درگیر مسائل‬ ‫روزمره مجلس می شویم‪ ،‬مجلس خود به خود وقت خودش‬ ‫را از طریق کمیســیون تخصصی در بحث پیشــبرد برنامه‬ ‫توســعه ملی هدفدار پیش خواهد برد‪ .‬در این رابطه دیگر‬ ‫خیلی رقابت های خطی معنا نخواهد داشت‪.‬‬ ‫شــما معتقدید رقابت اقای الریجانی و عارف به‬ ‫صحن نمی رسد؟‬ ‫من امیدوارم این طور باشد‪ ،‬عالقه و ارزوی خودم‬ ‫را این طور گفتم‪.‬‬ ‫اگر رقابــت اقــای الریجانی و عــارف به صحن‬ ‫نرسد چه حســنی دارد و اگر برســد چه پیامدی‬ ‫خواهد داشت؟‬ ‫اگر توافق قبل از برگزاری انتخابات هیات رئیسه‬ ‫حاصل شــود‪ ،‬داللت بر یک همدلی و همسویی پیش از‬ ‫برگزاری انتخابات داخلی مجلس اســت کــه این پیامش‬ ‫بــرای جامعه ایرانــی خیلی مطلــوب خواهد بــود اما اگر‬ ‫این طور نشــود و رقابتی در صحن شکل بگیرد بیشتر یک‬ ‫پیامی دارد بــرای طرفــداران دو جناح و شــاید جناحی را‬ ‫خوشحال و یک جناحی را گالیه مند کند ولی عالقه مندم‬ ‫با خردمنــدی و خردورزی کــه در این ســطوح وجود دارد‬ ‫مجلس به یک گزینه روشــن و قطعی و در مظان پیروزی‬ ‫قطعی برســد و دیگران خودشــان را درگیر مسائل جانبی‬ ‫رقابت نکنند‪.‬‬ ‫یک نگاهی است که تقریبا تحلیلگران دو جناح‬ ‫مطرح می کننــد‪ ،‬برخــی نزدیکان اقــای عارف‬ ‫می گویند او ریاست را در دست دارد و وارد معامله‬ ‫پنهانی نمی شــود‪ ،‬از ان طرف هــم برخی دیگر‬ ‫از تحلیلگران اصولگرا اعــام می کنند که اقای‬ ‫الریجانی نیاز به معامله سیاسی ندارد و قطعا بر‬ ‫کرسی ریاست مجلس اینده تکیه می زند‪ ،‬نگاه‬ ‫شما چیست؟‬ ‫فکر می کنم این مجلس به جای معامله به تعامل‬ ‫می اندیشد‪ .‬ماهیت تعامل با معامله فرق می کند؛ معامله‬ ‫این است که از سر قدرت و مزیت نســبی در برابر دیگری‬ ‫دست به یک داد و ستد بزنیم‪ .‬این چیزی است که در عرصه‬ ‫سیاسی مرسوم اســت‪ ،‬رد هم نمی کنیم در بسیاری جاها‬ ‫هم برای برون رفت از برخی بن بست ها از همین روش ها‬ ‫استفاده می کنیم‪ ،‬اشــکالی هم ندارد اما فکر می کنم این‬ ‫روندی که انتخابات پارلمان از سرگذراند‪ ،‬در عرصه ادامه‬ ‫حیات پارلمــان‪ ،‬نیروهای درون مجلس به ســمت نوعی‬ ‫تعامل می روند‪ .‬تعامــل برای یک همکاری مشــترک در‬ ‫جهت تحقق یک هدف سوم و نه به خاطر منافع دو طرف‬ ‫شکل می گیرد‪ .‬مثال برویم به سمت اینکه کسی به ریاست‬ ‫مجلس برسد که از مجموعه ظرفیت های ذاتی و حرفه ای‬ ‫خودش در تعامل با دیگر قوا یا اداره مناسب مجلس بتواند‬ ‫بهترین فرصت ها را در اختیار بگیرد وقتی این چنین نگاهی‬ ‫به عرصه باشد‪ ،‬طبیعتا مبنا‪ ،‬مبنای اقناع است‪ .‬بحث اقناع‬ ‫فی الواقع ما را از یک نوع رای گیری رو در رو باز می دارد و‬ ‫به یک تفاهمی می رساند و ان تفاهم را می اییم در صحنه‬ ‫ارایش و بازی زیبای دموکراسی به نمایش می گذاریم‪ .‬فکر‬ ‫می کنم مجلس اینده را بیشــتر در چشــم انداز یک تعامل‬ ‫منطقی‪ ،‬سیاســی و حرفه ای باید به رســمیت بشناســیم‬ ‫تا اینکــه بگوییم این چــه دارد و ان چــه دارد‪ .‬می توانیم‬ ‫این مجلــس را در روند تعیین مدیــران داخلی اش با مدل‬ ‫تعامل پیش ببریم تا ان شــاءالله مصلحت ملی ما بیشــتر‬ ‫تامین شود‪.‬‬ ‫می توانند چهره هایی که مورد نظر هســتند و می توانند از‬ ‫بالقو گی به بالفعل تبدیل شوند انجا ایفای نقش کنند و مورد‬ ‫حمایت قرار گیرند‪.‬‬ ‫شما گفتید فردی بهتر اســت رئیس شود که در‬ ‫تعامل بین قــوا و در بهره گیــری از ظرفیت های‬ ‫موجود بهترین اســتفاده را کند‪ ،‬یــک نگاهی را‬ ‫خیلی از تحلیلگران و صاحب نظران سیاسی در‬ ‫جناح اصالحات مثل اقای عبدی‪ ،‬اقای زیباکالم‪،‬‬ ‫اقای کرباســچی و اقای حجاریان و حتی شــما‬ ‫بیان می کنند و ریاست اقای الریجانی بر مجلس‬ ‫را به ریاست اقای عارف ترجیح می دهند‪ ،‬به نظر‬ ‫شما این نگاه از کجا بر می اید و اساسا چرا چنین‬ ‫نگاهی وجود دارد؟‬ ‫جواب این سوال خیلی سخت نیست‪ .‬دکتر عارف‬ ‫یک شخصیت دانشمند‪ ،‬استاد دانشگاه و یک شخصیت‬ ‫فرهیخته دانشگاهی است که فی الواقع وزن علمی بسیار‬ ‫باالیی دارد و دوره تحصیل و دوره استادی او در دانشگاه‬ ‫شریف زبانزد بســیاری اســت‪ .‬در کنار این تجربه علمی‪،‬‬ ‫اقای دکتر عارف دورانی در حوزه مدیریت اجرایی فعالیت‬ ‫کــرد‪ ،‬در مقطعی وزیر مخابــرات بــود‪ ،‬در مقطع دیگری‬ ‫رئیس سازمان برنامه و بودجه شد و نقش مهمی در تدوین‬ ‫برنامه ها داشــت و به هر حال کلید واژه یا خط اتصال یا نخ‬ ‫تسبیح کل وزارتخانه های عملیاتی کشور و دولت بود و در‬ ‫گام بعد او به عنوان معاون اول نقش هماهنگی و پیشــبرد‬ ‫ماموریت هــای کالن دولت اصالحــات را عهده دار بود‪،‬‬ ‫طبیعتا این تصویــری که از اقای دکتر عــارف داریم یک‬ ‫تصویر و چهره ای است که بیشتر به او یک صفت مدیریت‬ ‫برنامــه یا مدیریــت اجرایــی می دهــد‪ .‬در حالی که اقای‬ ‫دکتر الریجانی در یک حوزه دیگری صاحب تجربه است‪.‬‬ ‫تجربه اقای الریجانــی در حوزه فعالیت هــای فرهنگی‪،‬‬ ‫اجتماعی و هنری بود‪ ،‬دوران نســبتا طوالنی ‪ 10‬ساله در‬ ‫صدا و سیما مسئولیت داشت یا در مقطعی به عنوان وزیر‬ ‫فرهنگ و ارشاد اســامی در دســتگاه دولت خدمت کرد‬ ‫و در گام بعــدی به عنــوان رئیس پارلمــان دو دوره تجربه‬ ‫موفقی داشت‪.‬‬ ‫اقــای الریجانی زمانــی هم دبیر شــورای عالی‬ ‫امنیت ملی بود؟‬ ‫دوران حضور او در این مسئولیت کوتاه بود و خیلی‬ ‫در کارنامه دکتر الریجانی برجســته نیست به خصوص که‬ ‫رئیس باالدستی اش کسی بود که دو طرف به هم اعتمادی‬ ‫نداشــتند‪ .‬بنابراین دوران کوتاهی بــود بنابراین ماهیت و‬ ‫حوزه عمل و تجربه اقای دکتر الریجانی متفاوت از اقای‬ ‫دکتر عارف است‪ .‬االن ما مواجه با شــرایطی هستیم که‬ ‫شخصیت فرهنگی و اجتماعی تجربه عملی ریاست و اداره‬ ‫پارلمان را به صورت معقول و معتدل در دو دوره چهارساله‬ ‫داشــته‪ ،‬در نقطه مقابل یک شــخصیتی داریــم که نماد‬ ‫نیرومندترین اقلیت مجلس اســت و او اقــای دکتر عارف‬ ‫اســت‪ .‬االن جدولی که پیش رو داریم ظرفیت نیروهایی‬ ‫که از ناحیه حمایت اصالح طلبی به مجلس راه پیدا کردند‬ ‫که در مرز ‪ 60‬درصد است‪ ،‬در حالی که دوستان اصولگرای‬ ‫ما از یک حجم کمتری در حــد ‪ 30‬درصد یعنی نصف این‬ ‫رقم برخوردارند‪ 10 ،‬درصد هم نیروهایی هستند که تحت‬ ‫عنوان مستقل تلقی می شوند‪.‬‬ ‫پس با صحبتی که انجام دادید اقای عارف نماد‬ ‫اکثریت نیرومند مجلس اســت‪ ،‬پس چرا اقای‬ ‫عارف را نمــاد اقلیت نیرومنــد مجلس توصیف‬ ‫کردید؟‬ ‫منتخبان لیست امید دو قسمت شامل یک گروه‬ ‫اصالح طلب و یک گروه حامیان دولت هستند‪ .‬اگر این دو‬ ‫را ترکیب کنیم‪ ،‬اکثریت مطلق می شــوند و اگر به صورت‬ ‫کامال منفک و جزئی نــگاه کنیم‪ ،‬اصالح طلبان به مفهوم‬ ‫خــاص و خالص اصالح طلبــی یک اقلیــت نیرومندی را‬ ‫تشکیل می دهند که نمادش اقای عارف نماد است که این‬ ‫قوت و قدرت را همراه خود به درون مجلس اورده اســت‪.‬‬ ‫ما در هر صورت این تفاوت ها را می فهمیم و می دانیم که‬ ‫به طور بالقــوه اقای عارف واجد یکســری صالحیت های‬ ‫قابل اعتنا اســت و همچنیــن می فهمیم که اقــای دکتر‬ ‫الریجانی واجد یکسری صالحیت های بالفعل است و در‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫سیاست‬ ‫بزرگان جریان اصالحات اقایان هاشمی و خاتمی‬ ‫در ایجاد تعامل بین اقایــان عارف و الریجانی بر‬ ‫سر کرسی ریاست چه نقشی ایفا خواهند کرد؟‬ ‫تجربه ای که نیروهای ارشد جریان اصالح طلب‬ ‫در دوره برگــزاری انتخابات داشــتند‪ ،‬به گونــه ای بود که‬ ‫اصالح طلبان از یک رشد سیاسی کافی برخوردار هستند و‬ ‫نیاز نیست که ما و بزرگان در تصمیم ها و تدابیر انها دخالت‬ ‫کنیم و این کار را خوشــبختانه در همه حوزه های انتخابیه‬ ‫اعمال کردند‪ .‬ایــن جمله گفتنش خیلی خوب اســت که‬ ‫هیچ یک از این بــزرگان در تعییــن هیچ چهــره و نامزد و‬ ‫کاندیدای انتخاباتی در هیچ حوزه ای حتی تهران دخالت‬ ‫نداشــتند‪ .‬حتی این ظرفیت داوری که در نظر گرفتیم که‬ ‫اگر بین برخی افــراد درون یک حــوزه انتخابیه اختالفی‬ ‫صورت گرفت می توان داوری شورای عالی اصالح طلبان‬ ‫را مالک و محک عمــل قرار داد حتی ایــن اتفاق هم رخ‬ ‫نداد‪ ،‬ما در درون حوزه ها به جمع بندی قطعی رســیدیم و‬ ‫حاال یکی دو مورد هم به طور اســتثنایی بود که ان هم به‬ ‫صورت دیگری حل شــد‪ .‬همین مدل و همیــن رویکرد و‬ ‫همین نگاه سیاســی در بحث درون پارلمان برای گزیدن‬ ‫مدیران کلیــدی پارلمان نیــز طی خواهد شــد‪ .‬نه جناب‬ ‫اقای هاشمی رفســنجانی و نه اقای خاتمی و نه دوستان‬ ‫صاحب نظر در این حوزه نه تنها دخالتی نخواهند کرد‪ ،‬بلکه‬ ‫از هر گونه دخالت بیرون پارلمــان جلوگیری خواهند کرد‪.‬‬ ‫فی الواقع پیامشان به نمایندگان مجلس این خواهد بود که‬ ‫شما از یک توسعه فکری و ذهنی فکری کافی برخورداری‬ ‫هســتید خودتان در کنار هم به جمع بندی می رســید و به‬ ‫بهترین گزینه مورد نظرتان دست پیدا خواهید کرد‪.‬‬ ‫این مجلس در قیاس با مجالس گذشــته خالی‬ ‫از لیدرهای سیاســی اســت‪ ،‬به نظر شما اقایان‬ ‫الریجانی و عارف نمی توانند تقســیم کار کنند و‬ ‫کسی که ریاســت مجلس را برعهده می گیرد و‬ ‫از باال مدیریت می کنــد‪ ،‬نفر دوم در پایین و کف‬ ‫مجلس مدیریت و لیدری کار را داشته باشد؟‬ ‫ضعــف چهره هــای شــاخص در ایــن پارلمــان‬ ‫نســبت به دوره هــای دیگر یــک واقعیتی اســت و عامل‬ ‫تحقق چنین واقعیت تلخ کســی نیســت جــز هیات های‬ ‫نظارت بر انتخابات که از طرف شــورای نگهبان دست به‬ ‫ردصالحیت های گسترده دست زدند‪ .‬ای کاش مسئوالن‬ ‫نظارت بر انتخابات اجازه می دادند کســانی که بیشــتر در‬ ‫حوزه نهاد تقنین قوی بودند به مجلس راه پیدا کنند‪ .‬االن‬ ‫چهره هایی امده اند که بالقــوه حتما واجد صالحیت هایی‬ ‫هســتند اما ما این تجربه را پیش از ورود انهــا به پارلمان‬ ‫نداشــتیم‪ .‬از این نظر حساســیت کار خیلی بیشتر است‪.‬‬ ‫ماموریت و مسئولیتی که روســای فراکسیون های پایین‬ ‫مجلس نشســته پیش روی خــود دارند حتما ســخت تر و‬ ‫ســنگین تر از ماموریت هایی اســت که در ادوار گذشــته‬ ‫روسای کمیسیون ها انجام می دادند‪ .‬این تقسیم کار هم‬ ‫خود به خود شکل می گیرد اما چه بپذیریم و چه نپذیریم ما‬ ‫برای پارلمان یک رئیس بیشــتر نمی توانیم انتخاب کنیم‬ ‫و طبیعی اســت اگر تعدادی از چهره های واجد صالحیت‬ ‫هم داشته باشــیم از میان انها باید بهترین گزینه انتخاب‬ ‫شود‪ .‬طبیعتا از این مرحله که عبور کردیم‪ ،‬ماموریت های‬ ‫دیگری که در پارلمان وجــود دارد‪ ،‬انجام ان ماموریت ها‬ ‫به عهده دیگــران خواهد بــود‪ .‬وقتــی می گوییم رئیس‬ ‫مجلس به ادبیــات مدرن امروز فی الواقع داریم ســخنگو‬ ‫انتخاب می کنیم‪ ،‬ریاســت مجلس به صفت انتخابی که‬ ‫دیگر افراد همطراز و هم عرض دارند واجد قدرت می شود‬ ‫بنابراین قدرت رئیــس مجلس تبعی اســت‪ .‬از این حیث‬ ‫صرف سخنگویی و ریاســت پارلمان‪ ،‬همه امور پارلمان را‬ ‫تمشیت نمی کند بسیاری از امور روی زمین است‪ ،‬تکلیف‬ ‫اصلی اداره پارلمان بر عهده کمیسیون ها است‪ ،‬بنابراین‬ ‫اگرچــه اقــای عــارف در انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 92‬حضور پیدا‬ ‫کرد و در ایــن رقابت به نفع اقــای دکتر‬ ‫روحانــی کنار رفت امــا او االن بــرای در‬ ‫حضور جدی در پارلمان و ایفای نقش از‬ ‫منظر قانون گذاری متمرکز شــده است‪.‬‬ ‫این را باید احترام بگذاریم‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫‪41‬‬ ‫پارلمان‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫برابر این دو عرصه ای که ترسیم کردیم‪ ،‬یکسری مصالح‬ ‫و مطالباتی وجود دارد مردم جامعه‪ ،‬دولت و نظام سیاسی‬ ‫مطالبه می کنــد پس باید مناســب ترین و بهینه ترین راه را‬ ‫انتخاب کنیم که در این رابطه خــود نمایندگان باید ایفای‬ ‫نقش را عهده دار باشند‪.‬‬ ‫تحلیل شما این است که اقای الریجانی بهتر از‬ ‫اقای عارف می تواند این نقش را ایفا کند؟‬ ‫من به نمایندگی از مردم سخن نمی گویم‪ .‬شخصا‬ ‫معتقدم به طور طبیعــی وقتی به عرصــه واقعیت مجلس‬ ‫نگاه می کنم‪ ،‬کسی را داریم که این تجربه را داشته و این‬ ‫تجربه در واقع در عرصــه ازمون و خطا دیگر نمی خواهیم‬ ‫تجربه کنیم‪ .‬در عین حال ممکن اســت اقای دکتر عارف‬ ‫هم واجد یک توان بالقوه ای باشد که شاید در مقام عمل‬ ‫در همان جایگاه با همان ظرفیت و توان و استعداد ظهور‬ ‫پیدا و نقش ایفا کند‪.‬‬ ‫یک تحلیل ان اســت که اگر اقای عارف رئیس‬ ‫مجلس نشود شاید برای ریاست جمهوری بیاید‬ ‫ایا این طور است؟‬ ‫خیر‪ ،‬اساســا ماهیت حضور شخصیت های ما در‬ ‫پارلمان و ریاست جمهوری دو دنیای متفاوت دارد‪ ،‬اگرچه‬ ‫اقای عارف در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬حضور‬ ‫پیدا کرد و در این رقابت بــه نفع اقای دکتــر روحانی کنار‬ ‫رفت اما او االن برای در حضور جــدی در پارلمان و ایفای‬ ‫نقش از منظر قانون گذاری متمرکز شده است‪ .‬این را باید‬ ‫احترام بگذاریم‪ .‬اتفاقا اگر در مقام مشــورت یا توصیه ای‬ ‫هم باشیم باید پیام ما این باشد که خیلی این ستون به ان‬ ‫ستون رفتن مصلحت نیست‪.‬‬ ‫ضمن انکه فراموش نکنیم این سنت قابل احترامی‬ ‫ که در دوره های ریاست جمهوری بوده‪ ،‬دو دوره ای شدن‬ ‫روسای جمهور است که از ابتدای انقالب تا به امروز ادامه‬ ‫پیدا کــرده‪ ،‬علی القاعده بــرای دکتر روحانــی هم اتفاق‬ ‫می افتد‪ .‬پس اگــر این واقعیت جاری نظام ایران باشــد‪،‬‬ ‫طبعا در ســال ‪ 96‬هم علی القاعده رئیس جمهور مســتقر‬ ‫به عنوان نامــزد پیروز لقب می گیرد بنابرایــن از او حمایت‬ ‫می کنیم‪ .‬اگر هم بحث ریاست جمهوری برای دوره سال‬ ‫‪ 1400‬مطرح باشد‪ ،‬فی الواقع باید اجازه داد در ظرف زمانی‬ ‫خودش صحبت شــود و از االن صحبت کــردن درباره ان‬ ‫زمان اقدامی غیر منطقی است‪.‬‬ ‫شــما از ســه اقلیت در بدو شــکل گیری مجلس‬ ‫صحبــت کردیــد کــه تبدیــل بعــد از انتخــاب‬ ‫هیات رئیســه تبدیل به یــک اکثریــت و اقلیت‬ ‫می شود‪ .‬شکل فراکســیون های مجلس چطور‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫در ابتــدا طیف بندی به صورت ســه اقلیت قوی‪،‬‬ ‫میانــی و ضعیــف اســت‪ .‬فی الواقــع اکثریــت از جناح‬ ‫اصالح طلب خواهد بود که به دلیل اینکه یک منظومه ای‬ ‫از تفکرات همگرا را در کنار خود دارد و حالت جبهه ای دارد‪،‬‬ ‫اسمش هم علی القاعده از جبهه اصالحات به جبهه امید یا‬ ‫فراکسیون امید مبدل شود که معنای عمیق تر و روشن تر‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫و اقلیت طیف اصولگرایــان منتقد دولت خواهد‬ ‫بود؟‬ ‫به نظر این طور می اید‪ .‬ضمن انکه ما در ان حوزه‬ ‫هم به طور کامل نمی توانیم بگوییم منتقد دولت‪ ،‬چه بسا‬ ‫بخش بزرگی از همــان جماعت در اقلیــت نیرومندی که‬ ‫خواهد بود‪ ،‬انها هم در کالن همراه دولت باشند ولی کال‬ ‫مجلس در مقام نقد و نظر و نظارت خودش چه بسا در قامت‬ ‫منتقد ظاهر شود‪ ،‬حتی کسانی که تا دیروز قبل از ورود به‬ ‫مجلس حامی دولت شناخته می شدند این طور رفتار کنند‪.‬‬ ‫امــکان دارد فراکســیون اعتدال شــکل بگیرد‬ ‫چون طیف اقــای الریجانی تــاش می کند یک‬ ‫فراکســیون اعتدالی در مجلس درست کند؟ ایا‬ ‫فراکسیون ســومی بین دو فراکســیون امید و‬ ‫اصولگرایان تشکیل می شود؟‬ ‫فکر نمی کنم وجــه عملی پیدا کنــد‪ ،‬هیچ دلیلی‬ ‫ندارد‪ .‬مــا اگر یک رســمی به صورت صحیح در گذشــته‬ ‫داشته باشــیم حاال ان رســم را به خاطر اختالفات جزئی‬ ‫به هم بزنیم‪ .‬اینکه گفتم فراکســیون اصالحات تبدیل به‬ ‫فراکسیون امید شود اســتدالل کنارش دارم و ان اینکه ما‬ ‫نیروهایی داریم که پهنه سیاســی اصالح طلبی را موســع‬ ‫و گســترده تر کرده که در درونش حتی اعتدال و توســعه‬ ‫هم قرار می گیرد‪ .‬اعتدال و توســعه ای که حامیان اقای‬ ‫روحانی در قالب یک حزب بودنــد یا دیگر نیروهایی که به‬ ‫شــکلی می ایند یا دیگر اقلیت هایی که به شــکل قومی یا‬ ‫نوعا همراهی با دولت می کنند طبیعتا در این پهنه گسترده‬ ‫می گنجنــد‪ .‬در مقابل در گذشــته فراکســیونی به عنوان‬ ‫یک فراکسیون اصولگرایان داشتیم چرا از همین عنوان‬ ‫استفاده نشود‪ .‬هنر اقای الریجانی و دوستان او این است‬ ‫که فضایی را فراهــم کنند که ان فراکســیون اصولگرای‬ ‫درون مجلــس مدیریــت و تدبیرش به دســت چهره های‬ ‫شــاخص ارام و غیر رادیکال باشــد‪ ،‬خب حــاال اگر چند‬ ‫نفــر نیروهای رادیــکال هــم در درونش باشــد‪ ،‬انها باید‬ ‫مدیریت فراکســیون را تحمل کنند بنابرایــن هیچ دلیلی‬ ‫ندارد که مجلس ســه فراکسیونی شــود چون طبیعتا اگر‬ ‫بخواهیم جزئی نگر باشیم خود لیســت امید هم می تواند‬ ‫چند زیر فراکسیون داشته باشد‪ .‬باید اجازه داد فراکسیون‬ ‫اقلیت و اکثریت مجلس مبتنی بر واقعیت طبیعی خودش‬ ‫شکل بگیرد و همکاری ها و همدلی هایی هم با هم داشته‬ ‫باشــند‪ ،‬طبعا در برخی موضوعات هم با هــم اختالفاتی‬ ‫خواهند داشت‪.‬‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫الریجانی وارد رقابت با محمدرضا عارف نشود‬ ‫محمد جواد حق شناس درگفت وگو با مثلث‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫وی بعــد از دولــت اصالحــات همچنــان در جریان‬ ‫قدرت رسمی کشور حاضر بوده است‪ .‬عارف به عنوان یک‬ ‫شخصیت حقیقی طی هشت سال عضو مجمع تشخیص‬ ‫با حکم رهبــر معظم انقالب بــوده و همچنیــن از اعضای‬ ‫شاخص شورای انقالب فرهنگی بوده است‪ .‬جدا از اینها ما‬ ‫شاهد بودیم که در سال ‪ 92‬با رفتاری بی سابقه و تاریخی از‬ ‫خودگذشتگی انجام داده و عمال به نفع منافع ملی کشور از‬ ‫منافعشخصیوفردیکنارکشید‪.‬‬ ‫اما اقای حق شناس ! طیف زیادی از اصالح طلبان‬ ‫مانند شــما فکر نمی کنند‪ .‬انهــا معتقدند که علی‬ ‫الریجانی در این شرایط باید رئیس مجلس باشد‬ ‫حتی اگر اصالح طلبان کرســی های قابل توجهی‬ ‫داشتهباشند‪.‬سوالمنایناستکهچرااینتفکر‬ ‫و گرایش در میان این بخــش از اصالح طلبان به‬ ‫وجود امده است؟‬ ‫من اما نظر دیگری دارم‪ .‬من توصیه می کنم اقای ‬ ‫الریجانــی وارد رقابت با محمدرضا عارف نشــود چراکه هر‬ ‫دوی این افراد در یک جبهه قــرار دارند‪ .‬جبهه ای که امروز‬ ‫شکل گرفته بر محوریت اعتدال و عقالنیت است‪ .‬من هر‬ ‫دو چهره موجود برای ریاست مجلس دهم را نماد عقالنیت‬ ‫می دانم اما به هر حال باید به روح پیام مردم که در شیوه رای‬ ‫دادن به خصوص کالنشهرها نشان دادند‪ ،‬توجه کرد‪ .‬مردم‬ ‫درکالنشهریچونتهرانبهلیستکاملامیدرایدادندودر‬ ‫سایر شهره ا چون شیراز و اهواز این امر تکرار شد‪.‬‬ ‫اصالح طلبان توانسته اند ‪ 60‬درصد کرسی ها را کسب‬ ‫کنند‪ ،‬این پدیــده حامل یک پیام اســت و اگر بــه این پیام‬ ‫ بی توجهی شود‪ ،‬کم لطفی بزرگی صورت گرفته است‪.‬‬ ‫از نظر من منطق حکم می کند عارف و الریجانی وارد‬ ‫فضای رقابتی نشوند‪ .‬باید شرایطی فراهم شود که باتوجه به‬ ‫رای اکثریتی اصالح طلبان و میزان نفوذ جریان ها در فضای‬ ‫سیاسی و مدیریتی کشور‪ ،‬این جریان نیز نمادی از قدرت را‬ ‫سیاست‬ ‫اقای حق شــناس! دور دوم انتخابات مجلس به‬ ‫پایان رســیده و اکنون مهمترین بحث این است‬ ‫که چه کسی رئیس مجلس می شــود‪ .‬باتوجه به‬ ‫ترکیب منتخبان و ارایش سیاســی شکل گرفته‬ ‫فکرمی کنیدچهاتفاقیدراینموردرخخواهدداد؟‬ ‫واقعیت این اســت که انتخاب رئیــس مجلس و‬ ‫نواب رئیــس از وظایف نمایندگان اســت و منتخبین ملت‬ ‫به عنوان بخشی از حقوق خود و بر اساس ایین نامه داخلی‬ ‫مجلس‪ ،‬موظف هســتند در اولین اقدام‪ ،‬بعــد از تصویب‬ ‫اعتبا رنامه های خود با هدف انتخاب رئیس و هیات رئیسه‬ ‫وارد تصمیم گیری شــوند‪ .‬ترکیب راه یافتــگان به مجلس‬ ‫نشان می دهد از ‪ 290‬کرسی در مجلس‪ ،‬سهم لیست امید‬ ‫در مرحله اول و دوم ‪ 164‬نماینده است و این یعنی ‪ 60‬درصد‬ ‫کرسی ها سهم اصالح طلبان و اعتدالیون یا همان حامیان‬ ‫دولت بوده است‪.‬‬ ‫ایــن جریــان باتوجــه بــه رای باالیــی کــه از میان‬ ‫کاندیداهای شــاخصی که در همان ابتدای رقابت توســط‬ ‫نهادهای نظارتی حذف شدن د کسب کرده به موفقیتی ممتاز‬ ‫و بی نظیردستیافته‪،‬کمااینکهبهجراتمی توانگفتحتی‬ ‫دربرخیحوزه ها‪،‬کاندیداهمنداشتهاست‪.‬بههرحالنتیجه‬ ‫انتخابات‪ ،‬جهت گیری مردم را روشن کرده و افراد شاخصی‬ ‫چون محمد رضا عارف با رای باال و در صدر لیســت تهران‬ ‫راهی بهارستان شده اند‪.‬‬ ‫در شــرایط فعلــی نــام محمد رضا عــارف و علی‬ ‫الریجانی بیش از ســایرین برای تصدی ریاست‬ ‫مجلس مطرح اســت‪ .‬شــما که بــه هر حــال از‬ ‫چهره هــای اصالح طلب هســتید فکــر می کنید‬ ‫محمد رضا عــارف چقــدر برای ریاســت مجلس‬ ‫شانس و اقبال دارد؟‬ ‫به نظر مــن محمدرضا عارف از چهره هایی اســت‬ ‫که می تواند رئیس مجلس شود‪.‬سوابق او نشان می دهد از‬ ‫چهره هایممتازوبرجستهعلمی کشوراستکهنزدیکبهدو‬ ‫دهه ریاست دانشگاه تهران را به عنوان یکی از برجسته ترین‬ ‫ی دنیا در اختیار داشــته و پس از ان نیز‬ ‫دانشــگاه های علم ‬ ‫مسئولیت ســازمان برنامه و بودجه را در دولت اصالحات و‬ ‫همچنین معاونت اول را با اشــراف کامل عهده دار بوده و به‬ ‫راحتی توانسته مسئولیت های خود را به سرانجام برساند‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫محمد جــواد حق شــناس معتقد اســت که علی‬ ‫الریجانی نباید وارد رقابت با محمد رضا عارف شود‪ .‬او‬ ‫می گوید برخالف عقیده و اصرار برخی اصالح طلبان‬ ‫بایــد محمد رضا عــارف ریاســت مجلــس را بر عهده‬ ‫بگیرد‪ .‬با او گفت وگویی در این مورد انجام دادیم‪.‬‬ ‫در اختیار گیرد‪.‬این پیام ملت است و نباید از این پیام‪ ،‬حضور‬ ‫و خواسته بی توجه عبور کرد‪.‬‬ ‫اقای حق شــناس پس چرا ایــن پیــام را افرادی‬ ‫مانند زیباکالم یا عباس عبــدی قبول ندارند؟ انها‬ ‫می گوین د شرایط برای بازی اصالح طلبان در این‬ ‫سطحفراهمنیست‪.‬‬ ‫قطعا افرادی همچون زیبــا کالم‪ ،‬نظر خود را ارائه‬ ‫کردندامانگاهمنبه عنوانحزباعتمادملیوشورایمرکزی‬ ‫اصالح طلبان مبتنی بر مصلحت است‪ .‬در اینجا مصلحت‬ ‫ایجاب می کند به نفر اول لیست تهران رای داد‪.‬‬ ‫نمی توان به خواســته ‪ 60‬درصد مــردم بی توجه بود‪.‬‬ ‫باید به سمتی حرکت کرد که از تمام ظرفیت ها بهره برد که در‬ ‫صورت بی توجهی به این ظرفیت و کم توجهی به رای مردم‪،‬‬ ‫پیام انها نادیده گرفته می شود‪.‬‬ ‫گذشته از پیام مردم‪ ،‬در حال حاضر با وجود فضای‬ ‫رقابتی میان عارف و الریجانی‪ ،‬به نظر شما دولت‬ ‫به کدامیک از این دو گزینه تمایل خواهد داشت؟‬ ‫در دولت نیز نظــرات مختلفی وجــود دارد اما من‬ ‫توصیهمی کنمدولتوارداینبحثنشود‪.‬حزبیکهپرچمدار‬ ‫حمایت از دولت نیز هســت‪ ،‬دونظر را در خود شــکل داده‬ ‫که برخی تمایل به ریاست عارف و عده ای دیگر عالقه مند‬ ‫ریاستالریجانیهستند‪.‬بهدولتتوصیهمی کنمخودراوارد‬ ‫ماجرا نکند چراکه اصوال دولت نیاز به همکاری مجلس دارد‪.‬‬ ‫در میان اصالح طلبان دســته سومی هم هستند‬ ‫که می گویند تفاوتی میان عارف و الریجانی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬نظر شما در این مورد چیست؟‬ ‫ما اکنون بین دو خیر قرار داریم‪ ،‬انتخاب ریاســت‬ ‫میان عارف و الریجانی بین الخیرین یا انتخاب میان خوب‬ ‫و خوب تر اســت‪ .‬باتوجه به چنین فضایی بهتر است دولت‬ ‫اکیدا سکوت کند و اجازه دهد نمایندگان منتخب ملت خود‬ ‫تصمیم گیرنده در این باره باشند‪ ،‬چرا که عدم مداخله به نفع‬ ‫دولت خواهد بود‪.‬‬ ‫به هر حال هــم از داخل مجلس و هــم از خارج ان‬ ‫البی هایی بــرای انتخابات هیات رئیســه صورت‬ ‫خواهد گرفت و این البی ها همیشــه تعیین کننده‬ ‫بوده است؟‬ ‫همین طور اســت‪ .‬قطعا البی ها موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫مجلس یکــی از نهادهایی اســت کــه البــی در ان حرفی‬ ‫جدی می زند گرچه متاسفانه در کشور ما البی ها به رسمیت‬ ‫شناخته نمی شوند‪ .‬در کنگره امریکا‪ ،‬قوانین صریح‪ ،‬روشن‬ ‫و مشخصی وجود دارد که جایگاهی مشخص برای البی ها‬ ‫در نظر می گیرد و شــغل و وظیفه انها نیز مشخص است اما‬ ‫در کشور ما به نوعی غیررســمی فعال است‪ .‬به طور حتم در‬ ‫این مساله عناصری وارد فضا خواهند شد تا منافع گروهی‪،‬‬ ‫صنفی‪ ،‬جناحی و البی های خود را فعال کنند‪.‬‬ ‫محمد رضــا عــارف در ماجــرای انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوریبهنفعحسنروحانیکناره گیری‬ ‫کرد‪ .‬دلیلش هم این بود که برخی می گفتند منافع‬ ‫جناحاصالح طلبانحکممی کنداودرعرصهرقابت‬ ‫باقی نماند‪ ،‬ایا ممکن اســت مصلحت اندیشی در‬ ‫اردوگاه اصالحات باز هم ایجــاب کند محمد رضا‬ ‫عارف کناره گیری کند؟‬ ‫قطعا تمایل اصالح طلبان به ســمت عارف اســت‬ ‫ی همچون زیبا کالم‪ .‬تمامی حرف اصالح طلبان‬ ‫مگر افراد ‬ ‫حول ریاست محمدرضا عارف است‪ .‬با کمال احترام برای‬ ‫اقدامات علی الریجانی در ســه ســال اخیر به خصوص در‬ ‫قضیه همکاری وی با دولت در برجام‪ ،‬بعید می دانم در این‬ ‫دور عارف از رقابت ریاست خارج شود‪ .‬توصیه مشخص من‬ ‫ایناستکهفضارابهسمتتوافقسوقدهندتارقابتیمیان‬ ‫عارف و الریجانی شکل نگیرد‪ .‬در صورت میسر شدن این‬ ‫امر‪ ،‬ایده ال ترین حالت ممکن رخ داده است‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫پارلمان‬ ‫نمی توان از عارف انتظار از خودگذشتگی داشت‬ ‫هر دو نامزد در یک جبهه قرار د ارند‬ ‫داریوش قنبری‬ ‫‪6‬‬ ‫فعال اصالح طلب‬ ‫ریاست مجلس به عنوان ریاست یکی از قوا یک پست‬ ‫بسیار مهم است که همواره بعد از به پایان رسیدن انتخابات‬ ‫پارلمان‪ ،‬جناح ها و طیف های سیاســی البی های فراوان‬ ‫و فشــرده ای را برای تعیین وضعیــت ان انجام می دهند‪.‬‬ ‫در شرایط فعلی اما فضای سیاســی کشور کمی پیچیده و‬ ‫نامشخص شده‪ ،‬به همین دلیل هم هست که پیش بینی در‬ ‫این مورد سخت است‪.‬‬ ‫فعال طبق گمانه زنی ها و اخبار موجود‪ ،‬علی الریجانی‬ ‫و محمدرضا عــارف دو گزینه اصلی رقابت در این پســت‬ ‫هســتند‪ .‬البته افــراد دیگری نیــز اما و اگر هایــی را برای‬ ‫کاندیدا شدن ریاست مجلس عنوان کرده اند‪ .‬به طور مثال‬ ‫مصطفی کواکبیان گفته اســت که اگر محمد رضا عارف‬ ‫کاندیدا نشود‪ ،‬او خود را به عنوان کاندیدا معرفی خواهد کرد‬ ‫البته همان طور که برخی از تحلیلگران و صاحبنظران بیان‬ ‫کرده اند این اظهارنظر کواکبیان بیشتر از این جهت بوده‬ ‫است که محمد رضا عارف را ترغیب به کاندیداتوری برای‬ ‫پست ریاست مجلس کنند‪.‬‬ ‫در این میان کســانی دیگر هم هســتند که با هدف‬ ‫نشــان دادن اختالف در اردوگاه اصالح طلبان‪ ،‬از نگرانی‬ ‫این طیف به جهــت کاندیداتوری عارف بــرای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری صحبت می کنند اما این در حالی است که‬ ‫اصالح طلبان به هیچ عنوان چنین نگرانی ندارند و دلسوز‬ ‫عارف نیز نخواهند بود! البته باید گفت تحلیل ان دســته‬ ‫از افرادی که مخالــف کاندیداتوری عارف برای ریاســت‬ ‫مجلس دهم هستند هم در جای خود قابل تامل است‪.‬‬ ‫واقعیت این اســت که به چند دلیل باید گفت انتظار‬ ‫محمدرضا عارف برای کســب مقام ریاست مجلس دهم‬ ‫کامال بر حــق اســت‪ .‬اوال از خودگذشــتگی تاریخی وی‬ ‫در ســال ‪ 92‬از خاطــر اصالح طلبــان پاک نشــده و نباید‬ ‫فراموش کرد همان از خودگذشتگی عارف بود که پیروزی‬ ‫اصالح طلبان را به دنبال داشــت‪ .‬ثانیا دموکراسی و سایر‬ ‫معیارهای دموکراتیک حکم بر ریاســت عارف بر مجلس‬ ‫می دهد چراکه اصول دموکراسی بر پایه چرخش نخبگان‬ ‫اســت و همین اصل به حضور مســتمر یک فــرد در یک‬ ‫جایگاه نمــره منفی ارائــه می کنــد‪ .‬ثالثا بر اســاس ارای‬ ‫مردمی‪ ،‬محمدرضا عارف بیشــترین رای و البته باالترین‬ ‫رای کالن شهری چون تهران را داشته است که بر همین‬ ‫اســاس احترام به ارای اکثریت ایجاب می کند که عارف‬ ‫ریاست مجلس را عهده دار شود‪.‬‬ ‫طبق اصول دموکراســی کسی که بیشــترین رای را‬ ‫کســب کند باید عهده دار ریاســت شــود‪ ،‬امیدواریم این‬ ‫ریاست در مجلس دهم به عارف برسد‪.‬‬ ‫نکته دیگر این است که هر دو کاندیدای مورد نظر‪،‬‬ ‫همزمان در یک جبهه همســو قرار دارند و از ســمت یک‬ ‫جریان حمایت می شوند‪ .‬بزرگان باید تالش کنند تا رقابتی‬ ‫این میان دو گزینه شکل نگیرد و هر انچه هست بر اساس‬ ‫مدل همکاری باشد‪ .‬این یعنی همان مدلی که در سال ‪92‬‬ ‫از ســوی محمدرضا عارف در پیش گرفته شــد‪ .‬زمانی که‬ ‫ضرورت همکاری و حمایت پیــش امد‪ ،‬تمامی محورهای‬ ‫شــخصی و خواســته های انفرادی به کنار رفت اما این بار‬ ‫با سال های گذشــته یک تفاوت اساسی دارد و ان هم این‬ ‫نبایدکاربهرقابتبکشد‬ ‫عارف به ریاست جمهوری فکر نمی کند‬ ‫مهدی رحمانیان‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪7‬‬ ‫مدیر مسئول روزنامه شرق‬ ‫در معادله شــکل گرفته میان دو گزینه موجود برای‬ ‫ریاست مجلس دهم‪ ،‬الزم است فراکسیونی به نام اعتدال‬ ‫یا امید شــکل گیرد و با برایند اعتدال و میانه روی‪ ،‬نظرات‬ ‫نمایندگان شــنیده و به رای گذاشــته شــود و بر اساس ان‬ ‫تصمیم گیری شــود‪ .‬در ایــن دوره هر دو گزینه ریاســت‬ ‫مجلس‪ ،‬مطلوب و مورد پسند طیف وسیعی از افراد جامعه‬ ‫هستند‪ .‬اعتقاد من این است که ریاســت مجلس نباید به‬ ‫رقابت کشیده شود چراکه در صورت ادامه مسیر رقابتی در‬ ‫انتخاب رئیس مجلس‪ ،‬فضای رقابت بر کل مسیر مجلس‬ ‫دهم اثرگــذار خواهد بــود‪ .‬در حالی که اگــر جریان های‬ ‫موجود به اعتدال و توافق دســت یابند و بــه جای رقابت‪،‬‬ ‫رفاقت را پیش رو قرار دهند‪ ،‬اثار و برکات بیشــتری خواهد‬ ‫داشت‪ .‬انتخاب گزینه مطلوب باید با رای ‪ 290‬نماینده باشد‬ ‫و از بیرون کسی مدعی تصمیم گیری نشود‪ .‬هر گزینه ای‬ ‫که اکثریت مجلس به ان تمایل داشته باشند مطلوب است‬ ‫و طبیعتا گزینه مجلس تلقی خواهد شد چراکه نمایندگان‬ ‫عصاره و چکیــده نظرات مردم هســتند و انتخاب اکثریت‬ ‫نمایندگان مجلس‪ ،‬انتخاب مردم اســت‪ .‬در نتیجه اینکه‬ ‫من یا هر شخص دیگری گزینه ای را رد یا تایید کند به رقابت‬ ‫دامن زده و رفاقت را کنار گذاشــته است‪ .‬طبق برایندهای‬ ‫موجود به نظر می رسد جریان اصالحات اکثریت را به دست‬ ‫اورده و این جریان نیز به ســمت محمد رضــا عارف تمایل‬ ‫دارد‪ .‬شــاید راهکار درســت برای انتخاب رئیس مجلس‬ ‫دهم این باشد که همان روز نخســت تشکیل مجلس‪ ،‬در‬ ‫جلسه ای غیر علنی رای گیری کنند و بعد بدون هیچ رقابتی‬ ‫و کشاندن چنین بحث هایی در صحن علنی مجلس گزینه‬ ‫مطلوب را معرفی نمایند‪ .‬نکته دیگر این است که این روزها‬ ‫در ارتباط با تمایــل دولت در مورد انتخــاب یکی از این دو‬ ‫گزینه و ترجیح به رئیس شدن او حرف و حدیث هایی شنیده‬ ‫می شود‪ .‬می گویند دولت متمایل به انتخاب علی الریجانی‬ ‫است‪ .‬این مساله از دو زاویه قابل بررسی است‪ .‬از یک سو‬ ‫ی قابل ستایش انجام‬ ‫محمد رضا عارف در ســال ‪ 92‬اقدام ‬ ‫داد که اگر قرار بر جبران از سوی دولت باشد‪ ،‬اکنون وقت‬ ‫مناسبی اســت‪ .‬از دیگر ســو علی الریجانی نیز در کسوت‬ ‫ریاست مجلس در قضیه برجام اقدامی بس بزرگ و شایسته‬ ‫انجام داده است‪ .‬با این همه به نظر می رسد دولت نباید در‬ ‫ماجرای انتخاب رئیس مجلس دخالت کند چراکه مجلس‬ ‫یک قوه است و نمایندگان خود باید نماینده منتخب را برای‬ ‫ریاســت برگزینند‪ .‬شــائبه هایی نیز در زمینه نگرانی دولت‬ ‫است که نمی توان امسال از عارف انتظار از خودگذشتگی‬ ‫داشت چراکه وی در سال ‪ 92‬یک بار این کار را انجام داد و‬ ‫این بار نوبت الریجانی است که از خودگذشتگی نشان دهد‬ ‫و از کاندیداتوری ریاست مجلس دهم به نفع عارف انصراف‬ ‫دهد و به او در این زمینه یاری رساند‪.‬‬ ‫نکته اساسی انجاست که شــکل گیری رقابت میان‬ ‫الریجانی و عارف در صحن علنی کامال اشــتباه است‪ .‬با‬ ‫خرد و درایــت موجود باید از شــکل گیری رقابت جلوگیری‬ ‫کرد چراکه در بطن ماجرا هر دو هدفی واحد داشــتند‪ ،‬هر‬ ‫دو از یک لیست به مجلس وارد شدند و هر دو مورد حمایت‬ ‫یک جناح بودنــد‪ .‬اقای الریجانی چه بپذیــرد و چه نپذیرد‬ ‫در اردوگاه اصالح طلبی و اعتدال قرار گرفته و همســوی‬ ‫اصالح طلبان است‪ ،‬بنابراین بزرگان اصالحات و اعتدال‬ ‫باید تالش کنند رقابتی شکل نگیرد‪ .‬در حالت کلی اکثریت‬ ‫اصالح طلبان موافق ریاست عارف بر مجلس دهم هستند‪.‬‬ ‫هرچند که انها تجارب ارزنده الریجانی را در این میان نادیده‬ ‫نمی گیرند اما اصول دموکراســی حکم می کند یک فرد در‬ ‫یک جایگاه ماندگار و ابدی نشود چرا که این تکرار پذیری‬ ‫حضور یک فرد در جایگاهی خاص‪ ،‬قدرت وی را افزایش‬ ‫می دهد و این چنین بر خــاف چارچوب های دموکراتیک‬ ‫قدم برداشته شــده است‪ .‬اگر قرار باشــد تجربه را مالکی‬ ‫مهم برای تعیین نقش افراد در یک جایگاه تعریف کنیم این‬ ‫چنین چرخش نخبگان رخ نخواهد داد‪.‬‬ ‫در زمینه شــکل دهی به نقش افــراد در جایگاه های‬ ‫مدیریتی کالن باید چرخش نخبگان صورت گیرد و از سایر‬ ‫افراد عالم نیز بهره برد چرا که انها نیز تجارب ارزشــمندی‬ ‫خواهند داشت‪ .‬ســایرین نیز باید داده های قبلی خود را به‬ ‫فرد جدید انتقال دهند و با ارائه مشــورت‪ ،‬فــرد جدید را در‬ ‫رســیدن به کمال برای نقش جدید یاری دهند‪ .‬کالم اخر‬ ‫اینکه نباید به بهانه تجربه‪ ،‬معیارهای دموکراتیک را تغییر‬ ‫داد و بر خالف اصول ان حرکت کرد‪ .‬تقویت حکومت مردم‬ ‫بر مردم و جلوگیری از حضور دائمی یک فرد در یک جایگاه‬ ‫مشخص حکم می کند تا چرخش نخبگان صورت گیرد‪.‬‬ ‫برای ریاست عارف مطرح می شود‪ ،‬مبنی بر اینکه احتمال‬ ‫کاندیداتوری وی برای ریاســت جمهوری وجــود دارد و از‬ ‫انجایی که عارف گزینه مطلوب دولت نیســت‪ ،‬دولت نیز‬ ‫احســاس خطر می کند و بر همین اساس به سمت ریاست‬ ‫الریجانی گرایــش دارد اما در همین زمینــه باید بگویم در‬ ‫جلسات خصوصی که با دکتر عارف داشتم‪ ،‬او به صراحت‬ ‫اشــاره کرد که جریان رقیب به دنبال یــک دوره ای کردن‬ ‫ریاســت دولت یازدهم اســت‪ ،‬بنابراین باید تالش کنیم تا‬ ‫دکتر روحانی در دور بعد باقی بماند‪ .‬بنابراین وقتی شخصی‬ ‫مثل دکتر عارف در جلسات خصوصی چنین نگاهی را دارد‪،‬‬ ‫به طور حتــم به کاندیداتــوری ریاســت جمهوری فکر هم‬ ‫نمی کند و تمایلی نیز نخواهد داشت و هر چه در توان دارد‬ ‫معطوف به کمک و یاری رســاندن به دکتر روحانی خواهد‬ ‫کرد‪ .‬همچنین باید این نکته را متذکر شد که دکتر الریجانی‬ ‫و دکتر عارف افرادی متفاوت به لحاظ گرایش های سیاسی‬ ‫هستند‪ .‬نباید فراموش کرد که این دو فرد با نگاه خاص خود‬ ‫مجلس را اداره خواهند کرد و شیوه مدیریت تفاوت خواهد‬ ‫داشت اما به یقین هر دو فرد نگاه نسبی دارند و برای کمک‬ ‫و یاری رساندن به دولت قدم بر می دارند‪ .‬از بعد دیگر برخی‬ ‫می گوینددرحوزهریاستمجلس‪،‬تجربهعنصرتعیین کننده‬ ‫است اما من این دیدگاه را قبول ندارم‪ .‬زمان ورود الریجانی‬ ‫به مجلس‪ ،‬او نیز تجربه چندانی نداشت اما عهده دار ریاست‬ ‫مجلس شد و توانســت پارلمان را به خوبی اداره کند‪ .‬دکتر‬ ‫عارف نیز از این قاعده مستثنی نیست‪ .‬او نیز فردی توانمند‬ ‫با سابقه ســال ها معاونت ریاســت جمهوری است بنابراین‬ ‫می تواند به خوبی عهده دار ریاست مجلس باشد و نباید در‬ ‫این مورد نگران بود‪.‬‬ ‫تنهاترینسرلیست‬ ‫عارف اصالح طلب تر هست ‪ ،‬ولی از الریجانی رئیس تر نیست‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫عارف اما ترجیح می دهد تــا برای تثبیت‬ ‫شخصیت و هویت مستقل سیاسی اش‪،‬‬ ‫بهجایرفاقتباعلیالریجانی‪،‬بااورقابت‬ ‫کنــد‪ .‬تاکید می شــود؛ عــارف نیامده که‬ ‫ببرد‪ ،‬بلکه امــده تا بمانــد‪ .‬به عنوان یک‬ ‫شــخصیت سیاســی بماند نه به عنوان‬ ‫یک مهره که در مواقع قحطی و دردسر‪،‬‬ ‫به عنوان یار ذخیره بــه میدان فراخوانده‬ ‫می شود‬ ‫به نام الریجانــی کنار بکشــد‪ .‬عــارف نمی خواهد چهره‬ ‫«اصالح طلب روزهای ســخت و مرد انصراف دادن های‬ ‫زورکی» لقب گیرد‪.‬‬ ‫او می خواهــد ثابت کند کــه او هم می توانــد مانند‬ ‫الریجانی برای خــود جایگاهی را ایجاد کنــد که دیگران‬ ‫برای او رقم نزده باشــند‪ ،‬بلکه او با طراحی حســاب شده‪،‬‬ ‫افراد را مجبور به حمایت از خود کند‪.‬‬ ‫عارف می خواهد الریجانی اصالحات شود؛ به این‬ ‫معنا که هــم اصالح طلب باشــد و هــم در چارچوب نظام‬ ‫حرکت کند و هم به دیدارهای منظمــش با رئیس جمهور‬ ‫اســبق ادامه دهد‪ .‬همان طــور که الریجانی از یک ســو‬ ‫بیانیه های ‪ ۹‬دی در محکومیت محکــم و بی تعارف فتنه‬ ‫‪ ۸۸‬قرائت می کند و از دیگر ســو ناجــی تصویب برجام در‬ ‫مجلس می شود‪.‬‬ ‫شــاید به دلیــل همین شباهت هاســت که حســین‬ ‫مرعشــی می گوید‪« :‬الریجانی و عارف نیز به عقیده من‬ ‫باید بنشینند و با هم صحبت کنند‪ .‬هردو نفر می توانند برنده‬ ‫این بحث باشند‪ .‬ما تجربه اقلیت موفق در مجلس پنجم و‬ ‫اکثریت ناموفق در مجلس ششم را داریم‪ .‬نباید الریجانی‬ ‫را کنار بگذاریم‪ .‬حتــی اگر قرار باشــد الریجانی را رئیس‬ ‫کنیم‪ ،‬این فراکسیون ما ست که باید تصمیم بگیرد‪».‬‬ ‫کواکبیان در همین رابطه اظهارنظر مشابهی را طرح‬ ‫می کند‪« :‬هر چند گزینه اصالح طلبان برای ریاست مجلس‬ ‫دهم عارف اســت‪ ،‬اما ما تابــع عقل جمعی فراکســیون‬ ‫اصالح طلبان اعتدالگرا خواهیم بود‪ ».‬او هم مانند بسیاری‬ ‫دیگر‪ ،‬هم بر اصالح طلب تر بــودن عارف تاکید می کند و‬ ‫هم احتمال حمایت فراکسیون و خرد جمعی از الریجانی‬ ‫را منکر نمی شود‪.‬‬ ‫عارف اما ترجیح می دهد تا برای تثبیت شــخصیت‬ ‫و هویت مســتقل سیاســی اش‪ ،‬بــه جای رفاقــت با علی‬ ‫الریجانی‪ ،‬با او رقابت کند‪ .‬تاکید می شــود؛ عارف نیامده‬ ‫که ببرد‪ ،‬بلکــه امده تا بمانــد‪ .‬به عنوان یک شــخصیت‬ ‫سیاســی بماند نه به عنوان یک مهره که در مواقع قحطی‬ ‫و دردسر‪ ،‬به عنوان یار ذخیره به میدان فراخوانده می شود‬ ‫ولی اولین گزینه هیات مدیره باشگاه اصالح طلبان برای‬ ‫فروش است‪ .‬دیگر برای عارف نه نشستن در کنار روحانی‬ ‫در سفر به یزد کفایت می کند‪ ،‬نه تعریف و تمجیدهایی که‬ ‫شــخصیت های مختلف از ایت الله هاشمی رفسنجانی تا‬ ‫رئیس جمهور اسبق از وی ابراز می دارند‪ .‬حتی رسانه های‬ ‫ایت الله هــم‪ ،‬از روزنامه و هفته نامــه اش گرفته تا پایگاه‬ ‫خبری‪-‬تحلیلی منسوب به او‪ ،‬حامی الریجانی اند‪ .‬شکی‬ ‫نیســت که عارف نه متوهم اســت و نه این اجماع به نفع‬ ‫الریجانی را متوجه نمی شــود‪ ،‬اما هیچ کدام از اینها برای‬ ‫او مهم نیست‪.‬‬ ‫اینکــه حــدود ‪ ۱۲۰‬نماینــده مجلــس دهــم از‬ ‫اصالح طلبان خواهند بود‪ ،‬حدود ‪ ۸۳‬اصولگرا و حدود ‪۸۱‬‬ ‫نامزد مستقل و اعتدالگرا‪ ،‬خیلی برای عارف تعیین کننده‬ ‫نیســتند‪ .‬او می اید تا حتی بــا رایی کمتــر از حدادعادل‪،‬‬ ‫مقابــل الریجانی بایســتد؛ نه بــرای اثبــات اصلح بودن‬ ‫ایدئولوژی اش‪ ،‬بلکه برای تثبیت جایگاه شخصی خود که‬ ‫حق هر سیاستمداری است‪.‬‬ ‫با این تفاسیر‪ ،‬پیش بینی نگارنده این است که نهایتا‬ ‫علی الریجانی با حدود ‪ ۶۰‬درصد ارا ‪ ،‬به ریاســت مجلس‬ ‫دهم در سال اول برسد‪ .‬اینکه الریجانی حاضر شود که یک‬ ‫سال در میان با عارف صندلی ریاســت را تعویض کند هم‬ ‫بعید به نظر می رسد؛ تجربه ثابت کرده که الریجانی‪ ،‬اگر‬ ‫بر صندلی ریاست تکیه زند‪ ،‬فقط اتمام زمان مقرر قانونی‬ ‫اســت که می تواند او را از ادامه ریاســت منصرف کند‪ .‬از‬ ‫این رو این پیش بینی و تحلیل برخی از سیاستمداران نیز‪،‬‬ ‫به نظر یک ارزوی محاســباتی روی کاغذ است و مبتنی بر‬ ‫تجربیات و شخصیت های دو طرف تنظیم نشده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مشکل از انجا شروع می شود که حتی عضو شورای‬ ‫مرکزی حزب کارگزاران یعنی محمــد قوچانی‪ ،‬چند هفته‬ ‫پس از انتخابــات ‪ ۷‬اســفند ‪ ،۹۴‬می نویســد‪« :‬ضرورتی‬ ‫ندارد که برای اصالح طلبانه شدن مجلس حتما رئیس ان‬ ‫اصالح طلب باشد‪ .‬می توان باتوجه به مقام رئیس مجلس‬ ‫به عنوان سخنگوی پارلمان از جناح معتدل هیات رئیسه ای‬ ‫معتدل و مصلح برگزید که بیشتر گویای این مجلس است‬ ‫تا یک رئیس مجلس اصالح طلب یا اصولگرای ضعیف‪».‬‬ ‫این جمالت از زبان محمد قوچانی عجیب اســت؛‬ ‫یعنــی حتــی اصالح طلبانه تریــن روزنامه نــگار ‪ -‬کــه از‬ ‫افراد تصمیم ســاز شــورای اصالح طلبان نیز هســت هم‬ ‫اصراری ندارد که محمدرضا عارف بشــود رئیس مجلس‪.‬‬ ‫او از منظری ســخن می گویــد که خواهــان یک مجلس‬ ‫اصالح طلب اســت‪ ،‬نه یــک رئیس اصالح طلــب‪ .‬اینها‬ ‫یعنی تعبیــری دقیق تر و کارشناســانه تر از همان جمالت‬ ‫عطریانفر که حتی پیش از برگزاری انتخابات مجلس دهم‬ ‫می گفت که «نقــد الریجانی را ترجیح می دهیم به نســیه‬ ‫عارف»؛ جمله ای که بســیار به مذاق رقبا و حتی دشمنان‬ ‫اصالح طلبان خوش امد و تیتر همگی شد‪.‬‬ ‫اصالح طلبان همیشه هوشیار بوده اند که مواضعی‬ ‫اتخاذ کنند تا باعث سوءاســتفاده دشمنانشــان نشود‪ ،‬اما‬ ‫نه؛ انگار این بار خیلی مهم نیست‪ .‬اول به نظر می رسد که‬ ‫گویی عطریانفر گاف داده یا نظرات شخصی خود را بیان‬ ‫کرده‪ ،‬ولی در کمال تعجب این جمالت با تعابیر و غلظت‬ ‫متفاوت‪ ،‬کمابیش توسط افراد تصمیم گیر و نظریه پرداز‬ ‫جریان اصالحات تکرار و تبیین می شود‪.‬‬ ‫عباس عبدی هم می گوید‪« :‬همان عاملی که سبب‬ ‫شــد اقای روحانی ترجیح داده شــود به اقــای عارف‪ ،‬ان‬ ‫عامل هنوز وجود دارد‪ ».‬انگار بناســت کــه افکار عمومی‬ ‫و نمایندگان مجلس از یک سو و شــخص عارف از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬به ایــن جمع بندی برســند که عــارف از الریجانی‬ ‫اصالح طلب تر هست‪ ،‬گزینه اول اصالحات هم هست‪ ،‬اما‬ ‫ممکن است در مجموع بهترین گزینه نباشد‪ ،‬به دالیلی‪...‬‬ ‫این روزها با لغت «مناســب» و «هست‪ ...‬ولی کم‬ ‫هســت» در فضای شــبکه های اجتماعی بســیار شوخی‬ ‫می شود؛ بر اســاس همین شــوخی این روزها‪ ،‬می توان‬ ‫این گونــه با عارف شــوخی کــرد کــه از نظر بســیاری از‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬به نظر «عارف سرلیســت مناسبی هست؛‬ ‫ولی رئیسی مناسب کم هست‪».‬‬ ‫ســعید حجاریــان هــم ســخنانی از همیــن جنس‬ ‫می گوید‪ .‬مثــل عباس عبدی هــم چهــره ای تحلیلگر و‬ ‫مستقل به شمار نمی رود؛ یعنی سراپا اصالح طلب حزبی و‬ ‫جناحی این جریان است‪ .‬اگر درصد اندکی بتوان بخشی از‬ ‫تحلیل های برخی از افراد را ناشی از سالیق شخصی شان‬ ‫به شــمار اورد ‪ -‬که تقریبا نامعقول اســت ‪ -‬نظرات ســعید‬ ‫حجاریان را نمی توان از این جنس قلمــداد کرد؛ تارهای‬ ‫صوتی اسیب دیده او ترمیم نشده‪ ،‬ولی وی هنوز سخنگوی‬ ‫ایدئولوژیک و نظریه پرداز ارشد جریان اصالحات است‪.‬‬ ‫موضع حجاریان این است‪:‬‬ ‫«من معتقدم مجلــس اینده دو فراکســیون خواهد‬ ‫داشــت‪ ،‬برجامیان و نابرجامیان‪ .‬بحث در مورد ریاســت‬ ‫عارف و الریجانی بحــث در مورد دو نفر اســت که هر دو‬ ‫در داخل یک فراکســیون قرار دارند و هر دوی انها داخل‬ ‫فراکســیون برجامیان محسوب می شــوند‪ .‬بنابراین این‬ ‫مساله نمی تواند تبدیل به یک رقابت شود و با یک گفت وگو‬ ‫حل و فصل می شود‪».‬‬ ‫اصال انــگار نه انــگار کــه در نــگاه اصالح طلبان‪،‬‬ ‫محمدرضا عــارف خودی تــر از علی الریجانی به شــمار‬ ‫می رود‪ .‬ایــن وحدت نظــر در افراد تحیلگــر اصالحات‪،‬‬ ‫می تواند سه دلیل داشته باشد؛ اولی نقش افرینی الریجانی‬ ‫در تصویب برجام و تحقق مهم ترین وعده دولت و مطالبه‬ ‫اصالحات‪ ،‬دوم رویارویی تمام قــد الریجانی با همفکران‬ ‫حزب پایــداری در مجلس نهم و کنترل انــان با مواضعی‬ ‫که اجازه نمــی داد اعضای پایداری‪ ،‬بتوانند به اســانی به‬ ‫الریجانی برچسب هایی بزنند که به اصالح طلبان می زنند‬ ‫و سوم رغبت و جدیت الریجانی در تصدی صندلی ریاست‬ ‫مجلس دهم‪.‬‬ ‫وقتی علی الریجانی و تیم سیاســی وی‪ ،‬بالفاصله‬ ‫پس از مشخص شدن نتایج انتخابات‪ ،‬جلسات عمومی و‬ ‫خصوصی شان را با منتخبان مجلس دهم برگزار می کنند و‬ ‫بر اصالح طلبان محرز می شود که الریجانی ریاست مجدد‬ ‫را حق خود می داند‪ ،‬طبیعی به نظر می رسد که مواضعی از‬ ‫این سنخ را شاهد باشیم‪ .‬اصالح طلبان دیگر طاقت قمار‬ ‫ندارند‪ .‬ترجیح می دهند تا اطالع ثانوی‪ ،‬روی اسب برنده‬ ‫شــرط بندی کنند‪ ،‬نــه روی ان فرد که بیشــتر حرف های‬ ‫اصالح طلبانه بزند‪ .‬تجربه موفق ‪ ۹۲‬برای اصالح طلبان‪،‬‬ ‫باعث شده تا سعی کنند کماکان ان را ادامه دهند؛ در سال‬ ‫‪ ۹۴‬هم دقیقا همین رویکرد بود که به سرانجام رسید‪.‬‬ ‫اما عارف هم طبیعتا مانند هر رجل سیاسی دیگری‪،‬‬ ‫در جســت و جوی ارتقــا ی وســعت و عمــق اثرگــذاری و‬ ‫کنش گری سیاسی خود است‪ .‬او اصال خوشحال نمی شود‬ ‫وقتی کــه در افکار عمومی و رســانه های مختلف و نیز در‬ ‫عرصه خواص و سیاستمداران‪ ،‬به عنوان «مرد انصراف»‬ ‫نامیده می شود‪.‬‬ ‫به غیرت عارف برخــورده؛ از همین رو بود که در دور‬ ‫دوم انتخابــات مجلس دهم‪ ،‬در برخی مــوارد‪ ،‬وی بدون‬ ‫هماهنگــی با شــورای هماهنگــی اصالحــات در بعضی‬ ‫شهرســتان ها و صرفا بنا بر اجتهاد به رای شــخصی اش‪،‬‬ ‫اقدام به حمایت از چهره هایی کرد که اصالح طلب نبودند‪.‬‬ ‫عارف مصمم اســت تا این بار با همان کســی که بسیاری‬ ‫اصالح طلبان از وی حمایــت خواهند کــرد‪ ،‬رقابت کند‪.‬‬ ‫او نیامده تا رئیس مجلس شــود‪ ،‬بلکه امــده تا دیگر فقط‬ ‫یک نامزد ریاست جمهوری که سه روز قبل انتخابات کنار‬ ‫می کشد‪ ،‬نباشد‪.‬‬ ‫او نمی خواهد تــا یک رای اولی تهران باشــد که در‬ ‫روزهای اخر راضــی اش می کنند که به نفــع اصولگرایی‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫‪45‬‬ ‫پارلمان‬ ‫اصالح طلبان می دانند‬ ‫چرا الریجانی باید رئیس شود‬ ‫ایا اصالح طلبان ریاست عارف را به صالح می دانند؟‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪9‬‬ ‫مدت هــا از روزی که عطریانفر به مثلــث گفت‪« :‬نقد‬ ‫الریجانی بهتر از نسیه عارف است» می گذرد‪ .‬این روند بعد‬ ‫از انتخابات ‪ 7‬اســفند و رایی که عارف در تهران کسب کرد‪،‬‬ ‫تغییرکرد‪.‬حسینمرعشی‪،‬عضوارشدوسخنگویکارگزاران‬ ‫ســازندگی در فروردین ‪ 95‬گفت که «اولویت اصالح طلبان‬ ‫برای ریاســت مجلس اینده اقای عارف است»‪ .‬با این حال‬ ‫او راه را برای تغییرات باز گذاشت و اعالم کرد که با این وجود‬ ‫«ازتصمیماتفراکسیونامیدپیرویخواهندکرد»‪.‬توصیه‬ ‫مرعشی این بود که در فراکســیون امید دراین باره تصمیم‬ ‫گرفته شــو د و خطاب به عارف و الریجانی گفتــه بود‪« :‬در‬ ‫فراکسیون «امید» که شامل اصالح طلبان و حامیان دولت‬ ‫می شود‪ ،‬موضوعات مورد بحث قرار بگیرد و هر چه تصمیم‬ ‫گرفته شــد به ان عمل شود‪ ».‬شــاید بتوان نام فراکسیون‬ ‫«امید»و«حامیاندولت»رادراینبخشازگفته هایاقای‬ ‫مرعشی به نوعی دیگر اما از زبان سعید حجاریان هم شنید‪.‬‬ ‫سعیدحجاریانکهبسیاریاوراتئوریسیناصالحاتمی دانند‬ ‫و از طرفی همچنان در میان اصالح طلبــان دارای جایگاه‬ ‫ویژه ایاست‪،‬درمصاحبه ایکههفتهگذشتهبااعتماد داشت‬ ‫به زبانی دیگر حرف های مرعشی را تکرار کرد‪ .‬حجاریان که‬ ‫به تحلیل انتخابات نشســته بود‪ ،‬معتقد بود که در این دوره‬ ‫رقابت میان «برجامیــان» و «نابرجامیان» بــود‪ .‬در همین‬ ‫رابطه او الریجانی و عارف را عضو یک فراکسیون دانسته و‬ ‫می گفت‪« :‬من معتقدم مجلس اینده دو فراکسیون خواهد‬ ‫داشت ؛ برجامیان و نابرجامیان‪ .‬بحث در مورد ریاست عارف‬ ‫و الریجانی بحث در مورد دو نفر است که هر دو در داخل یک‬ ‫لفراکسیونبرجامیان‬ ‫فراکسیونقراردارندوهردویانهاداخ ‬ ‫محسوبمی شوند‪.‬بنابرایناینمسالهنمی تواندتبدیلبهیک‬ ‫رقابتشودوبایکگفت وگوحلوفصلمی شود‪».‬‬ ‫در واقع «فراکســیون امید» که اقای مرعشــی از ان‬ ‫یاد می کند و «فراکســیون برجامیان» کــه حجاریان به کار‬ ‫می برد‪ ،‬یکی اســت‪ .‬نکته مهم هر دوی ایــن اظهارنظرها‬ ‫نیز محل اشتراک ان اســت‪ .‬هر دو به این قائل هستند که‬ ‫«با گفت وگو حل و فصل می شــود»‪ .‬همچنین می توان به‬ ‫اظهارات کرباســچی اشــاره کرد که گفته بود «میان عارف‬ ‫و الریجانی تفاوتــی وجود نــدارد‪ ».‬این موضــوع در ذات‬ ‫خود دارای پیام های روشــنی است‪ .‬توجه کنیم که هر دوی‬ ‫این افراد از اعضای تاثیرگذار احزاب اصالح طلب به شــمار‬ ‫می روند‪ .‬سوال این است‪« :‬ایا اصالح طلبان ریاست عارف‬ ‫را به صالح می دانند ؟ » در این باره به نظر می رســد ابتد ا باید‬ ‫این پاسخ داده شــود که ایا عارف توانایی ریاست مجلس را‬ ‫دارد؟ به خوبی می دانیم که ریاســت بر پارلمــان (ان هم در‬ ‫شرایطی که حتما با فراکســیون تقریبا با ‪ 40‬درصد مجلس‬ ‫روبهروهستیم)ادارهجلسهراسخت ترمی کند‪.‬امااینتوانایی‬ ‫تنها در اداره جلسه نیست که اهمیت دارد‪ .‬مهم رایزنی هایی‬ ‫است که در عهده و اختیار ریاست قوه مجلس است‪ .‬اما باید‬ ‫برگردیم به سوال‪ .‬ایا اصالح طلبان ریاست عارف را به صالح‬ ‫می دانند؟بهنظرمی رسداصالح طلبانبه دنبالریاستعارف‬ ‫بر مجلس نیستند‪ .‬این درست است که در این روزها برخی از‬ ‫اصالح طلبان با مصاحبه های متعدد تالش می کنند ریاست‬ ‫عارف بر مجلس را جا بیندازن د اما خودشان به خوبی می دانند‬ ‫کهنشستنبرصندلیریاستقوهمقننهتابعمولفه هایزیادی‬ ‫است‪ .‬برخی از اصالح طلبان عارف را به علت رایی که بیشتر‬ ‫از الریجانی بود مطلوب تر می دانند‪ .‬اما این قیاس درســتی‬ ‫نیست‪ .‬همان طور که گفته شــد قدرت چانه زنی میان ارکان‬ ‫نظامیکیازمهمترینمسائلمرتبطباریاستمجلساست‪.‬‬ ‫از طرف دیگر تندروهای مخالف الریجانی منتظر این اتفاق‬ ‫هستند‪ .‬انها ریاست عارف بر مجلس را بیشتر می پسندند تا‬ ‫ریاست الریجانی بر پارلمان‪ .‬چراکه عارف در مواجهه با انها‬ ‫اگرچه در جناح رقیب قرار دارد اما زخم خورده انها نیست‪ .‬اما‬ ‫الریجانی عالوه بر اینکه مورد هجوم انها واقع شده بود‪ ،‬در‬ ‫مقاطعمختلفودرعملنشاندادکهحاضرنیستدرمقابل‬ ‫انها کوتــاه بیاید‪ .‬از طرف دیگر این بخش معتقد اســت که‬ ‫الریجانیدریکمعاملهبادولتبرسربرجام‪،‬ریاستمجلس‬ ‫اینده را دریافت کرده اســت‪ .‬به باور این تحلیل الریجانی با‬ ‫حمایتی که از برجام در مجلس کرد به دنبال ریاست مجلس‬ ‫اینده بود‪ .‬غلط بودن این تحلیل را می توان به راحتی اثبات‬ ‫کرد‪ .‬الریجانی هم در مقطعی گفت که «پرونده هســته ای‬ ‫پروندهمننیست‪،‬پروندهنظاماست»‪.‬‬ ‫به عبارت روشن تر او قصد داشــت عنوان کند که هیچ‬ ‫معامله ایبرسرحمایتازبرجامدرمجلسنمی توانستانجام‬ ‫بگیرد‪ .‬اما این میان دولت اهمیت زیادی دارد‪ .‬ابتدای هفته‬ ‫قرار اســت گردهمایی منتخبین مجلس با وزرا در ساختمان‬ ‫قدیم مجلس برگزار شــود‪ .‬در این گردهمایــی که از صبح تا‬ ‫عصرادامهپیدامی کند‪،‬چندوزیرومعاونازجملهجهانگیری‪،‬‬ ‫ظریف‪ ،‬علی و نوبخت حضور خواهند داشت‪ .‬به طور معمول‬ ‫هر دولتی که بر سر کار باشــد توانایی جذب تعداد زیادی از‬ ‫نمایندگان را خواهد داشت‪ .‬به این دلیل که عمده نمایندگان‬ ‫مجلس از شهرستان ها هستند و تنها سی نماینده متعلق به‬ ‫تهران است‪ .‬نمایندگان شــهرهای بزرگ به راحتی در مورد‬ ‫مسائل ملی بحث می کنن د اما نمایندگانشهرستان ها عموما‬ ‫بهخاطرانکهنگرانفعالیت هایعمرانیمناطقخودهستند‪،‬‬ ‫خودراهمراست ابادولت هاتعریفمی کنند‪.‬‬ ‫اینجاســت که نقش دولت می تواند در تعیین ریاست‬ ‫مجلسایندهاهمیتبیشتریپیداکند‪.‬دولتالبتهگفتهکهدر‬ ‫این زمینه دخالتی نخواهد داشت‪ .‬نوبخت در نشست خبری‬ ‫ چهارشنبهگذشتهصراحتاگفتکهاینموضوعبهخودمجلس‬ ‫بســتگی دارد و نمایندگان در مورد ان تصمیم گیری خواهند‬ ‫کرد‪.‬بااینحالاینکهتمایلدولتبهکدامسمتباشداهمیت‬ ‫زیادیخواهد داشت‪.‬‬ ‫بهنظرمی رسدنهدولتونهاصالح طلبانتمایلچندانی‬ ‫بهریاستعارفندارند‪.‬بااینحالنمی تواننداینموضوعرابه‬ ‫صورتعلنیبیانکنند‪.‬بهاینمعنا‪،‬انهانگراناینهستندکه‬ ‫در صورت حضور عارف به عنوان یک ا صالح طلب در راس‬ ‫قوهمقننهفضاتند ترشود‪.‬‬ ‫اصالح طلبانبهخوبیبهشکنندهبودناوضاععلیه شان‬ ‫اگاه هستند‪ .‬این را از ردصالحیت ها نیز به روشنی دریافتند‪.‬‬ ‫برای همین تالش می کنند تا فضا همچنان در شرایطی قرار‬ ‫داشــته باشــد که بتوانند از ظرفیت اصولگرایان معتدل نیز‬ ‫استفادهکنند‪.‬اینپیش زمینهذهنیایجابمی کندکهانهابه‬ ‫الریجانی تمایل داشته باشند‪ .‬کسی که اگرچه اصالح طلب‬ ‫نیست اما به شدت با پایداری ها زاویه دار است‪ .‬او اگرچه برند‬ ‫ی و ندارد اما در مخالفت با انها از نظرات تندتری‬ ‫اصالح طلب ‬ ‫برخوردار اســت‪ .‬نگاهی به پســت های اینســتاگرامی علی‬ ‫الریجانیهممی توانداینموضوعرابهروشنینشاندهدکه‬ ‫همچنانبعدازگذشتچندسال‪،‬اوواقعهحملهبهخوددرحرم‬ ‫حضرتمعصومه(س)رافراموشنکردهاست‪.‬‬ ‫اصالح طبان در عین حال نمی توانند به صورت علنی‬ ‫از الریجانی حمایت کنند‪ ،‬چراکه باید پاســخگوی بدنه رای‬ ‫خود باشــند‪ .‬از همین رو تمایل دارند‪ ،‬ماجرا در رقابت درونی‬ ‫حل و فصل شود‪ .‬همچنان از هر دو طرف اخباری به گوش‬ ‫می رســد‪ .‬راه یافتگان به مجلس برخی از تهــران مصاحبه‬ ‫و از ریاســت عارف حمایت می کنند‪ .‬الریجانی در ســکوت‬ ‫کامل به سر می برد‪ .‬نتیجه ریاســت مجلس برای یک سال‬ ‫اینده در پشت درهای بســته رقم خواهد خورد‪ .‬این احتمال‬ ‫به شــدت قوت دارد که اصالح طلبان به خاطر دورنشدن از‬ ‫فضایتنش زداییبانظامعارفراراضیبهکناره گیریبهنفع‬ ‫الریجانی کند‪ .‬البته احتمال رقابت میان انها نیز وجود دارد‪.‬‬ ‫اما به نظر می رسد اصالح طلبان خواستار این هستند که این‬ ‫رقابت صورت نگیرد‪ .‬در این شرایط می توانند سال اینده و بعد‬ ‫ازانتخاباتریاست جمهوریاورابرایاینپستکاندیداکنند‪.‬‬ ‫تنها اظهارنظر قطعی در این باره را دبیرکل حزب اتحاد ملت‬ ‫(ابوالفضلشکوری راد)داشت‪.‬اومعتقدبودباتوجهبهنقشی‬ ‫که عارف در جریان انتخابات دور دوم در پیروزی لیست امید‬ ‫ایفاکرد‪،‬شایستگیریاستمجلسرادارد‪.‬‬ ‫عارف در استانه کناره گیری؟‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫دولت در انتخابات مجلس چه خواهد کرد؟‬ ‫نیره ساری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫سیاست‬ ‫با اتمــام دور دوم انتخابــات دهمیــن دوره مجلس‬ ‫شــورای اســامی طناب برد و باخت میان اصولگرایان و‬ ‫اصالح طلبان بیشتر کشــیده شــد اما باید گفت بر خالف‬ ‫تحلیل هــا و اظهارنظرهای دو جناح‪ ،‬مجلس دهم شــاید‬ ‫از اولین مجالسی باشــد که هیچ گرایشی در ان به صورت‬ ‫تام از اکثریتی برخوردار نبوده و برخالف مجالس قبلی که‬ ‫شاکله اکثریت و اقلیت را در خود جای داده بود‪ ،‬در مجلس‬ ‫دهم چندین تیپ شخصیتی و جناحی با اندک اختالف‪ ،‬کنار‬ ‫یکدیگر برابری می کنند که همین امر بر سختی اداره کردن‬ ‫ان می افزاید‪.‬‬ ‫اداره کردن و مدیریت! موضوعی که درست از زمان‬ ‫پیروزی لیســت امید در تهران بر ســر زبان ها افتاد و همه‬ ‫در برابــر دیدگان متعجــب یکدیگر این پرســش را مطرح‬ ‫می کردند که ایا الریجانی از صندلی ریاست به کنار می رود‬ ‫یا همچنان به جلوس خود بر این کرســی ســبز رنگ ادامه‬ ‫خواهد داد؟‬ ‫در ایــن بین‪ ،‬اصالح طلبــان‪ ،‬با پیــروزی حداکثری‬ ‫با لیســتی کامل در کالن شــهری چون تهران‪ ،‬اعتماد به‬ ‫نفســی زیاد پیدا کردند که شــاید همین مساله هم موجب‬ ‫شد بیشتر از قبل به ریاست مجلس فکر کنند‪ .‬در این میان‬ ‫اصولگرایان در شوک عدم راهیابی کاندیداهای شاخص‬ ‫خود از تهران به بهارســتان‪ ،‬شــاکله ظاهری خود را حفظ‬ ‫کرده و ســعی دارند با تمام ظرفیت‪ ،‬جایــگاه فعلی خود در‬ ‫مجلس را حفظ کنند و با گزینه ای مناســب برای کســوت‬ ‫ریاســت‪ ،‬مدیریت مجلس را الاقل تا اتمــام دولت فعلی‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫با این نگاه و البته رصد ظاهری نمایندگان جدید الورود‬ ‫به مجلس نهم‪،‬گویا رقابتی دو گزینــه ای در پیش خواهد‬ ‫بود‪.‬‬ ‫اصولگرایان با تکیه بر الریجانی به عنوان گزینه ای‬ ‫مطلوب و با تجربه‪ ،‬یارگیری می کنند و از سوی دیگر‪ ،‬محمد‬ ‫رضا عارف به عنوان رای اول کالن شــهر تهران در میان‬ ‫جمعی از نمایندگان جوان و کم تجربه به عنوان گزینه طیفی‬ ‫از اصالح طلبان معرفی شده است‪.‬‬ ‫البته در این میان گزینه هایی دیگر نیز هستند که در‬ ‫ردیف های نه چندان جدی قرار می گیرند‪ .‬افرادی همچون‬ ‫مصطفی کواکبیان که کاندیداتوری خود برای ریاســت را ‬ ‫منوط به عدم حضــور کاندیدایی خاص و نیز علی مطهری‬ ‫هم اعالم امادگی برای ریاســت مجلس دهم را رسانه ای‬ ‫کرده اما در نهایت گویا انچه در این جنــاح باقی می ماند‪،‬‬ ‫کسی جز محمد رضا عارف نخواهد بود‪.‬‬ ‫حال در یک کفه ترازو علی الریجانی رئیس مجلس‬ ‫هشتم و نهم با تجربه ‪ 8‬ساله نمایندگی که چرخش دوسال‬ ‫اخیرش از ســال ‪ 92‬تا ‪ 94‬و همراهی با دولت به خصوص‬ ‫در قضیــه تصویب برجــام و حمایت از تیــم مذاکره کننده‬ ‫هسته ای‪ ،‬از وی ایده الی مطلوب برای اعتدالیون و البته‬ ‫طیفی از اصالح طلبان ساخته است‪.‬‬ ‫در کفه دیگــر محمد رضا عــارف پیــروز اول میدان‬ ‫اصالح طلبان و اعتدالیون است که تاکنون سابقه نمایندگی‬ ‫نداشته و البته اسطوره فداکاری نزد طیفی از اصالح طلبان‬ ‫اســت که بی شــک خود را گزینه مطلوب این جناح برای‬ ‫ریاســت مجلس دهم می دانــد‪ .‬وی که برای رســیدن به‬ ‫صندلی مجلس رقیبی در جریان اصالحات نداشت‪ ،‬شاید‬ ‫فکر نمی کرد رای اول کالن شــهری چون تهران باشــد و‬ ‫اکنون در کســوت رقابت با مدیریت چندین ساله مجلس‬ ‫شورای اسالمی برای تصاحب کرسی ریاست قرار گیرد‪.‬‬ ‫اما در ایــن میــان انچه ســوال ایجــاد خواهد کرد‬ ‫مخالفت برخی اصالح طلبان با ریاســت محمد رضا عارف‬ ‫است‪.‬‬ ‫افرادی همچون زیبا کالم ریاست وی بر مجلس دهم‬ ‫را اشــتباه تلقی و همانند علی یونسی مصلحت را بهانه ای‬ ‫برای کناره گیری عارف توصیف می کننــد و همین فرد در‬ ‫نقطه مقابل‪ ،‬علی الریجانی را گزینه ای مطلوب می داند که‬ ‫به باور او در قضیه برجام خدمتی بزرگ به دولت و ملت کرد‪.‬‬ ‫برخی دیگر از صاحب نظران سیاسی نیز فرق چندانی‬ ‫برای ریاســت الریجانی و عارف قائل نیستند و هر دو‬ ‫گزینه را مطلوب دولت در ســال پایانی می دانند اما‬ ‫در این میان نباید از هــراس برخی اصالح طلبان‬ ‫غافل شد که می گویند محمدرضا عارف ریاست‬ ‫مجلــس را راهی همــوار بــرای کاندیداتوری‬ ‫ریاست جمهوری خود قرار خواهد داد‪.‬‬ ‫نکتــه دیگــر ایــن اســت کــه دولت‬ ‫چه خواهد کــرد؛ ایــا از نظر دولــت میان‬ ‫محمد رضا عــارف و علــی الریجانی هیچ‬ ‫تفاوتــی نیســت؟ این ســکوت دولت چه‬ ‫معنایی دارد؟‬ ‫برخی می گویند دولت به عنوان طرفدار‬ ‫لیست امید نمی تواند تا این حد بی تفاوت باشد‬ ‫اما معتقدند مطلوب ترین گزینه فعلی پیش روی‬ ‫دولت ســکوت در برابــر هر دو گزینه اســت‪ .‬دلیلش‬ ‫هم ا ین اســت که در یک طرف از این رقابت محمد رضا‬ ‫عارف قرار دارد که با کناره گیری اش موجب شــده حسن‬ ‫روحانی به ریاست جمهوری برسد و در سوی دیگر هم علی‬ ‫الریجانی قرار دارد که در مدت زمان گذشته از عمر دولت‬ ‫کمک های شــایانی به کابینه داشته از جمله در ماجرای‬ ‫تصویب برجام‪.‬‬ ‫برخی معتقدند ریاســت الریجانی نسبت به عارف‬ ‫برای دولت روحانی مطلوب تر است‪ .‬این طیف معتقد است‬ ‫حمایت از الریجانی می تواند برگ برنده دولت فعلی برای‬ ‫اینده انتخاباتی خود در سال ‪ 96‬باشد‪ .‬الریجانی گزینه ای‬ ‫اصولگرا ست که عالوه بر کنترل منتقدین‪ ،‬همراهی دولت‬ ‫را در بزنگاه های مهم دنبال می کند و بر خالف عارف ظاهرا‬ ‫سودای ریاســت جمهوری را هم در سر نداشــته و تنها به‬ ‫ریاست مجلس بسنده کرده است‪.‬‬ ‫اما دســت رد زدن به ســینه عارف هم بــرای دولت‬ ‫هزینه بر خواهد بود و حتمــا واکنش هایی از طرف حامیان‬ ‫اصالح طلــب دولــت خواهد داشــت‪ ،‬ایــن نقطه عکس‬ ‫تمایالت دولت برای رای اوری در سال ‪ 96‬است‪.‬‬ ‫در این میان به نظر می رسد اصولگرایان گزینه ای جز‬ ‫علی الریجانی نخواهند داشت‪ .‬هرچند در قضیه تصویب‬ ‫برجام و همراهی با دولت طی دو سال اخیر مخالفت هایی‬ ‫با وی داشــتند اما اکنون ترجیح می دهند ریاست مجلس‬ ‫دهم که فارغ از اکثریت و اقلیت اســت‪ ،‬بنــا بر مصلحت‬ ‫انتخاب شــود و این مصلحت کســی جز علــی الریجانی‬ ‫نخواهد بود‪.‬‬ ‫در حالی که هر روز صف بنــدی موافقان و مخالفان‬ ‫ریاست مجلس جدی تر می شود‪ ،‬این سوال پیش می اید‬ ‫که ایا مرد گذشــت دیروز‪ ،‬باز هم ردای مصلحت اندیشی‬ ‫اصالحــات و اعتدالیــون را بر تــن خواهد کــرد و به نفع‬ ‫الریجانی کنار خواهد کشید؟‬ ‫‪47‬‬ ‫دوئل بی پایان‬ ‫بین الملل‬ ‫هفتهگذشتهپارلمانعراقبهمحلکشاکشنیروهایسیاسیتبدیلشد‪.‬هوادارانمقتدیصدر‬ ‫برای ساعتی پارلمان عراق را به اشغال خود دراوردند تا زمینه اعمال فشار سیاسی برای تغییر کابینه‬ ‫نخست وزیرعراقفراهمشود‪.‬مقتدیصدروهوادارانشخواستارتشکیلکابینهتکنوکراتبرایمبارزه‬ ‫بافساداقتصادیهستند‪.‬ایندرحالیاستکهسایراحزابشیعیازتشکیلکابینهسیاسیبه همراه‬ ‫برخیشخصیت هایتکنوکراتحمایتمی کنند‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چرابحرانسیاسیدرعراقپایاننمی گیرد؟‬ ‫بلوای مقتدی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪1‬‬ ‫محسن صالحی خواه‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫تجمع و تظاهراتی که در اعتراض به اوضاع سیاسی‬ ‫عراق بــا پشــتیبانی جریان صدر برگــزار شــد‪ ،‬در حالی از‬ ‫خیابان های بغداد به منطقه سبز رســید که عراق با بحران‬ ‫شدید تروریسم دست و پنجه نرم می کند‪.‬‬ ‫برگــزاری تجمع و تظاهــرات از جمله ابزاری اســت‬ ‫کــه جریان های سیاســی و مردم یک کشــور بــرای بیان‬ ‫خواسته های خود از حکومت از ان استفاده می کنند‪ .‬عراق‬ ‫نیز از این قاعده مســتثنی نیســت‪ .‬از مدتــی پیش‪ ،‬مردم‬ ‫بغداد به دعوت ســید مقتدی صدر‪ ،‬روحانی با نفوذ شیعه و‬ ‫رهبر جریان صدر مقابل منطقه حفاظت شده الخضراء که‬ ‫مقر نهادهــای حکومتی و دولت عراق اســت تجمع کرده‬ ‫و خواســتار اعمال اصالحات واقعی در ساختار دولت این‬ ‫کشور شدند‪ .‬خواســته معترضان که هر روز مردم بیشتری‬ ‫از شــهرهای دیگر نیــز به انان می پیوســتند‪ ،‬اســتعفای‬ ‫دولت حاکــم و معرفی یک کابینه فن ســاالر (تکنوکرات)‬ ‫به پارلمان از سوی نخست وزیر بدون در نظر گرفتن نظام‬ ‫طایفه ای و سهم خواهی بود‪ .‬خواسته معترضین مورد قبول‬ ‫حیدر العبادی قرار گرفت و نخســت وزیر کشور بحران زده‬ ‫همسایه‪ ،‬فهرستی از وزرای پیشــنهادی خود را به «سلیم‬ ‫الجبوری» رئیس مجلــس نواب ارائه کرد‪ .‬فهرســتی که‬ ‫به دلیل شــرایط امنیتی و جریان داشــتن جنگ با داعش‬ ‫در مناطق مختلف به خصوص شــمال و شــمال غرب این‬ ‫کشــور‪ ،‬پیشــنهادی برای جایگزینی وزرای دفاع و کشور‬ ‫در ان نبود ؛ وزارتخانه هایی امنیتی که به طور مســتقیم در‬ ‫جنگ دخیل هستند‪.‬‬ ‫بحران ریاست در پارلمان‬ ‫پس از ارائه فهرســت وزرای پیشــنهادی‪ ،‬تجمع و‬ ‫تظاهرات مقابل دیوارهای منطقه ســبز نیــز پایان یافت‪.‬‬ ‫پارلمان هم متعهد شــد که ‪ 10‬روز پس از دریافت لیســت‬ ‫وزرای پیشــنهادی‪ ،‬جلســه رای اعتماد را برگزار و تکلیف‬ ‫هیات دولت را مشخص کند اما انچه مسیر تشکیل کابینه‬ ‫جدید را منحرف کرد تحصن شماری از نمایندگان و اعالم‬ ‫برکناری الجبــوری از ریاســت پارلمان بــود؛ تحصنی که‬ ‫از ســوی یکی از بزرگترین گروه های سیاســی اهل سنت‬ ‫عراق طرح ریزی و اجرا شــد‪ .‬بحران جدید کــه این بار به‬ ‫جای دولت‪ ،‬پارلمــان را نشــانه رفته بود برگزاری جلســه‬ ‫رای اعتمــاد را نیز با مشــکل مواجه کــرد و در نهایت چند‬ ‫روز پس از اغاز تحصن‪ ،‬تنها پنج نفر از وزرای پیشــنهادی‬ ‫موفق به اخذ رای اعتماد شــدند‪ .‬جلسه بعدی رای اعتماد‬ ‫به فهرســت نخســت وزیر نیز در پی به حد نصاب نرسیدن‬ ‫نمایندگان توســط رئیس پارلمــان تعطیل شــد‪ .‬انچه در‬ ‫منطقه سبز می گذشت‪ ،‬چیزی نبود که خواست معترضین‬ ‫و تظاهرات کنندگان پشت دیوارها باشــد و انان با از میان‬ ‫برداشتن حصار امنیتی دور منطقه سبز‪ ،‬وارد قلب سیاسی‬ ‫پایتخت شدند‪.‬‬ ‫اشغال قلب سبز بغداد‬ ‫انتشــار خبــر ورود معترضین بــه منطقه ســبز کمی‬ ‫غیر قابل باور به نظر می رسید زیرا منطقه الخضراء حفاظت‬ ‫شده ترین مکان در تمام عراق است‪ .‬اما تصاویر منتشر شده‬ ‫از معترضــان در منطقه ســبز و حضور انان در ســاختمان‬ ‫پارلمــان هرگونه شــک را از بین برد‪ .‬در ســطح پایتخت‪،‬‬ ‫نیروهای پلیس عراق که زیر مجموعه وزارت کشور هستند‬ ‫جنبش فرودستان‬ ‫مقتدی صدر بر هویت عربی شیعیان‬ ‫عراق تاکید می کند‬ ‫اتش بس متزلزل‬ ‫ایا سوریه دوباره به نقطه صفر‬ ‫بازمی گردد؟‬ ‫اشغال کنندگان ســاختمان مجلس نمایندگان بازداشت‬ ‫شده بودند‪.‬‬ ‫خطرات بزرگتر برای عراق‬ ‫معترضین با شکســتن حصار منطقه سبز‪ ،‬راه خود را‬ ‫به داخل پیدا کرده و امنیتی ترین نقطه پایتخت را اشــغال‬ ‫کردند‪ .‬هرچن د حرکت انان مسلحانه نبود اما خسارات و البته‬ ‫خطرات زیادی به دنبال داشت‪.‬‬ ‫از جمله خطرهایــی که می توان ذکر کــرد‪ ،‬احتمال‬ ‫حمله مسلحانه یا انتحاری به مقرهای مهم منطقه سبز بود‪.‬‬ ‫در شــرایط کنونی عراق‪ ،‬برگزاری تظاهرات و تحصن نیز‬ ‫احتمال خطر حمله تروریستی به تجمعات را باال می برد حال‬ ‫اینکه در این شرایط‪ ،‬ورود کنترل نشده جمعیتی ناشناخته‬ ‫به منطقه سبز می توانســت خسارات بیشــتری را به دنبال‬ ‫داشته باشد‪ .‬از جمله حمله به مقرهای دولتی و حکومتی و‬ ‫سفارتخانه های امریکا و انگلستان‪ .‬اینگونه تجمعات‪ ،‬راه‬ ‫را برای عناصر مساله دار باز می کند تا جو احساسی تظاهرات‬ ‫را به سویی که می خواهند منحرف کنند‪ .‬حال اینکه تعدادی‬ ‫از معترضین حاضر در منطقه سبز‪ ،‬شعارهایی علیه جریان‬ ‫به دنبــال ورود معترضین و طرفــداران مقتدی‬ ‫صدر به منطقه الخضراء‪ ،‬در تمــام عراق حالت‬ ‫فوق العاده اعالم شد و تمامی نیروهای امنیتی‪،‬‬ ‫نظامی و انتظامی این کشور به حالت اماده باش‬ ‫درامدند‬ ‫اگر کمک های ایران نبود داعش‪ ،‬منطقه سبز را نیز اشغال‬ ‫می کردند اما همواره ایران از ســوی کشورهای معارض و‬ ‫رسانه های وابسته به انان به طایفه گری و حمایت محض‬ ‫از شیعیان عراق متهم می شود‪.‬‬ ‫نمونه این اتهام زنی ها‪ ،‬متهم کردن بســیج مردمی‬ ‫ عراق موسوم به « الحشد الشعبی » به طایفه گرایی است‪.‬‬ ‫نیرویی که پس از فتوای مرجعیت عالیقدر شــیعه ایت الله‬ ‫سیستانی با مشارکت مستشاران ایرانی و حضور نیروهای‬ ‫داوطلب مردمی تشکیل شد‪ .‬هر چند هسته مرکزی بسیج‬ ‫مردمی متشــکل از گروه های شــیعه مانند ســازمان بدر و‬ ‫مجلس اعالی اســامی عراق بود اما اکنون طبق اخرین‬ ‫اماره ا موجود‪ ،‬حدود بیســت هزار نفر از اهل ســنت عراق‬ ‫زیر پرچم حشد الشعبی با داعش مبارزه می کنند و همچنین‬ ‫داوطلبان مسیحی نیز در بسیج مردمی حضور دارند‪ .‬الحشد‬ ‫الشعبی نیرویی رسمی اســت که فرماندهی ان را شخص‬ ‫نخست وزیر عراق بر عهده دارد‪.‬‬ ‫جریان های وابسته به کشورهای خارجی به خصوص‬ ‫عربستان ســعودی‪ ،‬که در عراق حضور داشــته و فعالیت‬ ‫سیاسی می کنند همواره در تالش هستند با زیر سوال بردن‬ ‫عملکرد بسیج مردمی‪ ،‬الحشد الشــعبی را نیروی شیعیان‬ ‫و ایرانیــان معرفی کنند کــه هدفی غیــر از ازادی مناطق‬ ‫اشغال شده توسط داعش دارند‪ .‬از جمله سنگ اندازی های‬ ‫انان در مسیر حرکت بسیج مردمی‪ ،‬این است که این نیروها‬ ‫نباید در ازادسازی مناطق اهل سنت حضور داشته باشند در‬ ‫حالیکه این نیروها بدون توجه به اینکه چه منطقه ای برای‬ ‫کدام قوم و طایفه است‪ ،‬کنار نیروهای مسلح عراق مشغول‬ ‫عملیات هستند‪.‬‬ ‫در حالی کــه ایران متهــم به انجــام اعمالی خالف‬ ‫مصالح عراق اســت‪ ،‬جریان های معارض محور مقاومت‬ ‫می توانند داستان منطقه سبز را با استفاده از رسانه های خود‬ ‫به تهران نسبت دهند زیرا همان طور که پیش از این گفته‬ ‫شد‪ ،‬ورود معترضین به الخضراء به پای جریان صدر نوشته‬ ‫می شود‪ .‬این مساله می توان د علیه شیعیان‪ ،‬حشد الشعبی‪،‬‬ ‫جریان صدر‪ ،‬دولت عراق و امنیت این کشور استفاده شود و‬ ‫بر بحران امنیتی مبارزه با تروریسم بیفزاید‪ .‬با این تفاوت که‬ ‫بحران تروریسم در صحراها و شهرهای دیگر عراق می خزد‬ ‫اما بحران جدید در دل پایتخت ایجاد شده است‪.‬‬ ‫اشغال الخضراء و تبعات برای ایران‬ ‫مقتدی صدر به دنبال تشکیل‬ ‫کابینه تکنوکرات در عراق است‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫جمهوری اســامی از ابتدای بروز بحران جدیدی به‬ ‫نام داعش‪ ،‬تکلیف خود با این پدیده را مشــخص کرد و با‬ ‫اعزام مستشاران نظامی و ساماندهی نیروهای مردمی وارد‬ ‫میدان شد‪ .‬ابتدا سوریه به ویروس تکفیر الوده شد و کمتر‬ ‫از دو سال قبل‪ ،‬تروریست های تکفیری داعش به عراق نیز‬ ‫راه پیدا کردند و تا چند کیلومتری بغداد رسیدند‪ .‬انان ان قدر‬ ‫به پایتخت نزدیک شــده بودند که می توانســتند فرودگاه‬ ‫بین المللی بغداد را با خمپاره هدف قرار دهند‪ .‬هر چند یکی‬ ‫از نمایندگان مجلس بغداد در اخرین سخنان خود گفت که‬ ‫بین الملل‬ ‫مسئولیت حفظ نظم و برپایی پست های ایست و بازرسی را‬ ‫در اختیار دارند اما نهاد حفاظت کننده از منطقه سبز‪ ،‬نیروی‬ ‫مخصوص ارتش عراق است‪.‬‬ ‫ورود بــه ایــن منطقــه تنهــا بــا مجوزهــای خاص‬ ‫امکان پذیر است و تعداد معدودی از جوازهای عبور امکان ‬ ‫تردد در تمام منطقه را به اشخاص می دهد‪ .‬دلیل حساسیت‬ ‫روی این مکان نیز این است که کاخ ریاست جمهوری‪ ،‬مقر‬ ‫نخست وزیر و هیات دولت‪ ،‬برخی وزارتخانه ها‪ ،‬پارلمان‪،‬‬ ‫تعدادی از نمایندگی های مهم دیپلماتیک از جمله سفارت‬ ‫ایاالت متحده امریکا و پادشاهی بریتانیا و ساختمان های‬ ‫مهم دولتی و حکومتی در ان قرار دارد‪ .‬به همین دلیل است‬ ‫که به ان منطقه بین المللی بغداد نیز می گویند‪.‬‬ ‫به دنبال ورود معترضیــن و طرفداران مقتدی صدر‬ ‫به منطقه الخضــراء‪ ،‬در تمــام عراق حالــت فوق العاده‬ ‫اعالم شــد و تمامی نیروهای امنیتی‪ ،‬نظامی و انتظامی‬ ‫ این کشــور به حالت اماده بــاش درامدند‪ .‬اخبار منتشــر‬ ‫شــده حاکی از ان بود کــه تعــدادی از معترضین کنترل‬ ‫فرودگاه بغداد را نیز به دســت گرفته تا جلوی فرار برخی‬ ‫عناصر فاســد را بگیرند زیرا تعدادی از نمایندگان توسط‬ ‫مقاومت نیز سر دادند‪ .‬همین عمل یکی از مصداق های‬ ‫نفوذ عناصر مســاله دار در تجمعی مســالمت امیز است و‬ ‫ان گونه که رســانه های عراق اعالم کردند‪ ،‬شــخصی که‬ ‫مسبب شعارهایی علیه جبهه مقاومت بود‪ ،‬عنصری بعثی‬ ‫بوده که به تازگی از مصر به عراق بازگشته است‪.‬‬ ‫نکته بعدی این اســت که وقتی اینگونــه تحرکات و‬ ‫حمله به ساختمان های سیاسی نه از سوی جریانی معارض‬ ‫بلکه توســط یکی از جریان های مشــارکت کننده در روند‬ ‫حکومت عراق صورت می گیرد‪ ،‬می تواند الگویی نامناسب‬ ‫برای گروه های دیگر باشــد‪ .‬هر چند رهبــر جریان صدر از‬ ‫هواداران خود خواست که منطقه حفاظت شده الخضراء را‬ ‫ترک کنند اما ورود به منطقه سبز‪ ،‬اشغال ساختمان پارلمان و‬ ‫اسیب زدن به اموال حکومت و مردم که بیت المال محسوب‬ ‫می شود‪ ،‬به پای صدری ها‪ ،‬شیعیان و سید مقتدی نوشته‬ ‫شد و بعدها می تواند به دستاویزی برای گروه های زاویه دار‬ ‫با حکومت عراق نیز تبدیل شود‪.‬‬ ‫وضعیت قرمز‬ ‫داعش برنده بحران سیاسی در‬ ‫بغداد‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫جنبش فرودستان‬ ‫مقتدی صدر بر هویت عربی شیعیان عراق تاکید می کند‬ ‫احمد معنوی‬ ‫‪2‬‬ ‫مدرس دانشگاه و کارشناس جغرافیای سیاسی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫وجود اقوام و مذاهب مختلف در عراق بافت سیاسی‬ ‫و اجتماعی پیچیــده ای در عراق ایجاد کرده اســت‪ .‬این‬ ‫کشور مملو از جریان سازی های طا یفه ای و مذهبی است‬ ‫که شور و هیجان زایدالوصفی را در مناطق مختلف ان پدید‬ ‫اورده است‪ .‬شــمال عراق همواره شاهد تعصبات قومیتی‬ ‫اکراد و زمزمه های خودمختاری کردســتان بوده اســت ‪.‬‬ ‫نواحی مرکزی این کشور نیز اهل سنت و نحله های متعدد‬ ‫ملی و دینی را در خود جای داده و سرزمین های جنوبی نیز‪،‬‬ ‫ماوای دیرینه شیعیان و پایگاه علمی هزار ساله انان تلقی‬ ‫می گردد‪.‬شکاف مذهبی در عراق اساسی‏ترین شکاف‏های‬ ‫اجتماعی است ک ه ریشه ان‪ ،‬نادیده گرفتن حقوق سیاسی‬ ‫شیعیان و سرکوب و حذف انها در روند قدرت سیاسی است‪.‬‬ ‫تبعیض‪ ،‬محرومیــت‪ ،‬نابرابری هایی که در راس حاکمیت‬ ‫عراق نســبت به شــیعیان و ممانعــت از مشــارکت انان در‬ ‫تعیین سرنوشت سیاسی کشور از یک سو‪ ،‬و فشار امنیتی و‬ ‫اقتصادی گسترده و مضاعفی که رژیم بعث از سال‪1968‬م‪.‬‬ ‫به شیعیان وارد اورد از دیگر سو‪ ،‬دست به دست هم دادند‬ ‫تا زمینه شکل گیری جریان ها و گروه های معارض متعددی‬ ‫از شــیعیان پدیدار شود‪ .‬ســرنگونی صدام باعث بازگشت‬ ‫شیعیان به هویت خود و افزایش تکاپوی سیاسی و اجتماعی‬ ‫انان شد و انان امیدوار شدند در پرتو فعالیت سیاسی پویا‪،‬‬ ‫تبدیل به یک بازیگر برتر عرصه سیاست داخلی و منطقه ای‬ ‫شوند‪ ،‬بنابراین مساله پیدایش و حضور نیروها و جریان های‬ ‫سیاسی گوناگون و نقش انان در تحوالت و ساخت سیاسی‬ ‫عراق نوین‪ ،‬خود به یکــی از عمده ترین چالش های عراق‬ ‫جدید تبدیل شده است‪.‬‬ ‫یکی از رایج ترین دســته بندی گروه ها و جریان های‬ ‫سیاسی کنونی عراق‪ ،‬معیاری است که بر پایه ان گروه های‬ ‫سیاسی عراق بر اساس مالحظات فرقه ای – قومی و ترکیبی‬ ‫از عوامل سیاسی و ایدئولوژیک تقســیم بندی می شوند‪.‬‬ ‫بر این اســاس‪ ،‬عمده ترین گروه ها و جریان های سیاسی‬ ‫عراق عبارتند از‪:‬‬ ‫جریان های سیاسی‪ -‬مذهبی شیعه ‬ ‫جریان های سیاسی‪ -‬قومی کرد‬ ‫جریان های سیاسی پان عربی‪.‬‬ ‫جریان شناسی شیعیان عراق‬ ‫به طور کلی شیعیان عراق را به لحاظ سیاسی می توان‬ ‫به سه طیف اسالمگرایان سیاســی‪ ،‬اسالم فقاهتی کمتر‬ ‫سیاسی سنتی و سکوالر دسته بندی کرد؛ که در میان هر سه‬ ‫طیف نیز رقابت های سیاسی به چشم می خورد‪.‬‬ ‫الف) جریان های اسالمگرای سیاسی‪:‬‬ ‫این طیف شامل ان قشر از جمعیت شیعه عراق است‬ ‫که گرداگرد احزاب و گروه های سیاسی شیعه معارض رژیم‬ ‫بعث جمع شده و در پی استقرار یک نظام سیاسی‪ -‬مذهبی‬ ‫مبتنی بر اندیشه های سیاسی تشیع هستند‪ .‬از جمله گروه ها‬ ‫و احزاب اســامگرای شــیعه می توان بــه حزب الدعوه‪،‬‬ ‫مجلس اعالی اســامی عراق و ســازمان عمل اسالمی‬ ‫اشاره کرد‪.‬‬ ‫حزب الدعوه‬ ‫ضرورت وجود ســازمان و تشــکل سیاســی با طرح‬ ‫تشکیل حزب در سال ‪ 1957‬توســط علما در منزل شهید‬ ‫محمدباقر صدر ریخته شد‪ .‬رویکرد سیاسی رادیکال حزب‬ ‫الدعوه در زمان خود در نجف که جوی محافظه کار داشت‪،‬‬ ‫یک نقطه عطف انقالبی به شــمار می امــد‪ .‬هزینه ای که‬ ‫حزب برای این پایداری د ر عراق پرداخت‪ ،‬موجب شــد در‬ ‫میان شیعیان ارج و ارزش و مشــروعیت بسیاری به دست‬ ‫اورد که این مشروعیت مهمترین عامل محبوبیت و قدرت‬ ‫حزب در صحنه سیاســی عراق نوین اســت‪ .‬حزب الدعوه‬ ‫برای گسترش نفوذ و برنامه های خویش نیازمند تاسیس یک‬ ‫پارادایم مشترک نظری و تئوریک در درون حزب است که‬ ‫پس از شهادت صدر فاقد ان بوده و انشعابات مختلف نیز‬ ‫ناشی از اختالف دیدگاه های مختلف پیرامون موضوعات‬ ‫پیرامونی اســت؛ نبود یک مرجع واحد مورد قبول از دالیل‬ ‫این شرایط به شمار می رود‪.‬‬ ‫از نظر سیاسی حزب الدعوه از وجود یک دولت قوی‬ ‫مرکزی تک ساخت حمایت کرده و مخالف فدرالیسم منبعث‬ ‫از مطالبات قومی‪ -‬مذهبی اســت‪ .‬این حزب تالش داشته ‬ ‫ رابطه خــود با ایران را طــوری طراحی نماید تا حساســیت‬ ‫جریانا ت ملی داخلی و حکومت های عربی منطقه و از همه‬ ‫مهم تر امریکا را تحریک نکنــ د تا به مخالفت با حضور این‬ ‫حزب در قدرت منجر نشود‪.‬‬ ‫مجلس اعالی اسالمی عراق‬ ‫در سال ‪ 1982‬در تهران و با پشتیبانی حکومت ایران‪،‬‬ ‫مجلس اعالی اسالمی عراق تشکیل شد‪ .‬این مجلس با‬ ‫هدف ایجاد همگرایی و وحدت در رهبری معارضان عراقی‬ ‫علیه رژیم بعثی‪ ،‬اسقاط ان‪ ،‬تدوین استراتژی فعالیت های‬ ‫ی تشکیل شد‪ .‬‬ ‫معارضان و حل مشکالت اوارگان عراق ‬ ‫اهمیت مجلس اعال بیشتر به خاطر قدرت شبه نظامی‬ ‫ان است که در چارچوب سپاه بدر ســازمان دهی شده اند‪.‬‬ ‫اعضای ارشد سپاه بدر هم اکنون در ساختارهای نظامی و‬ ‫انتظامی جدید عراق نیز فعال هستند‪.‬‬ ‫مهم ترین محور فعالیت مجلــس اعال که به جریان‬ ‫«حکیم» نیز معروف است‪ ،‬خواهان شکل گیری ساختار‬ ‫دولت نوین عــراق‪ ،‬کمک به فروپاشــی نظــام حکومتی‬ ‫سنی محور و تشکیل نظام سیاسی شــیعه محور است‪ ،‬در‬ ‫عین حال در صدد رفع نگرانی دولت هــای عربی در زمینه‬ ‫نقش و جایگاه شــیعیان در دولت نوین عراق است‪ .‬درباره‬ ‫برنامه مجلس اعــا در فرایند دولت ســازی عــراق نوین ‬ ‫باید گفــت مهم ترین محور فعالیت مجلــس اعال در قبال‬ ‫شکل گیری ســاختار دولت نوین در عراق اهتمام به حفظ‬ ‫وحدت ملی‪ ،‬حفظ تمامیت ارضی‪ ،‬تاکید بر خروج نیروهای‬ ‫اشغالگر‪ ،‬عبور ســریع از دوره انتقالی با برگزاری انتخابات‬ ‫تدوین قانون اساسی و گذار از بحران هویت بوده است‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬مجلس اعالء و رهبری ان‪ ،‬مخالف مبارزه‬ ‫مسلحانه با امریکا و ایجاد تنش با ان دولت در شرایط جدید‬ ‫هستند‪ ،‬اما منتقد عملکرد امریکا در عراق به شمار می روند‪.‬‬ ‫این گــروه در چندین مقطع حمایت خود را از شــکل گیری‬ ‫اقلیم شــیعه و تاســیس دولت منطقه ای (اقلیم یا ایالت)‬ ‫شیعه در جنوب اعالم داشته است‪.‬‬ ‫ب) جریان های فقاهتی و کمتر سیاسی شیعه‬ ‫جریان هــای کمتر سیاســی و ســنتی شــیعه که در‬ ‫چارچوب حوزه های علمیه نجف‪ ،‬کربال‪ ،‬کاظمین و سامرا‬ ‫سازمان یافته اند‪ ،‬از نفوذ چشمگیری میان شیعیان عراق‬ ‫برخوردار هســتند‪ .‬جریان فقاهتی حوزه های شیعه‪ ،‬پیش‬ ‫از انکه در پی کنترل سیاسی بر عراق از طریق برپایی یک‬ ‫حکومت کامال دینی بر پایه اسالم سیاسی در عراق باشد‪،‬‬ ‫برای حفظ منافع کلی شیعیان در عراق و پاسداری از میراث‬ ‫فرهنگی و دینی شــیعه و ارتقای ســنت فقه شــیعه تالش‬ ‫می کند‪ .‬این جریان بیشــتر گرداگرد مراجع بزرگ شــیعه‬ ‫سازمان دهی شده اند‪ .‬چه بسا گروه های اسالمگرای مبارز‬ ‫به دلیل تجربه سیاســی و رنج های متحمل شده در دوران‬ ‫رژیم بعث‪ ،‬ضرورت های مصالحه و وحدت را بیش از پیش‬ ‫درک کرده باشند‪ ،‬اما به نظر می رسد نسبت به انان جریان‬ ‫فقاهتی از اختالفات بیشــتری با یکدیگر مواجه باشــند‪.‬‬ ‫هم اکنون‪ ،‬سه حوزه عمده مدعی نمایندگی مسائل شرعی‬ ‫شیعیان عراق را به عهده دارند که عبارتند‪:‬‬ ‫حوزه ایت الله ســید علی حســینی سیســتانی‪ ،‬حوزه‬ ‫ایت الله سید ابوالقاسم خویی ‪ ،‬حوزه ایت الله صدر‬ ‫از انجــا که یــک از مهم تریــن این حوزه هــا‪ ،‬حوزه‬ ‫ایت اللــه صدر اســت بنابراین نگاهــی گذرا بــر این حوزه‬ ‫خواهیم داشــت به این صــورت که با درگذشــت ایت الله‬ ‫باید یک کابینه کارامد و یکدست قدرت را به دست گیرد‬ ‫حسین رویوران‬ ‫‪3‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫قرار نیست عراق روی ارامش به خود ببیند؛ مشکالت‬ ‫امنیتی و جنگ با گروه تروریستی داعش از یک سو دولت‬ ‫و ملت را درگیر کرده و از ســوی دیگر بحران سیاســی‪ ،‬بر‬ ‫مشکالت این کشور افزوده اســت‪ .‬چنددستگی سیاسی‬ ‫در عراق بیــداد می کنــد و تالش هــای حیــدر العبادی‪،‬‬ ‫نخســت وزیر این کشــور نیز تاکنون نتیجه خاصی در پی‬ ‫نداشته است‪ .‬باید توجه داشــت انچه که امروز عراق را به‬ ‫لحاظ سیاسی دچار تزلزل و بحران کرده‪ ،‬بحث ناکارامدی‬ ‫دولت اســت‪ .‬ریشــه اعتراضات مردمی در این کشور نیز‬ ‫به یک ســری مطالبات جدی و علنی مربوط می شود‪ .‬اغاز‬ ‫این اعتراضات سیاسی نیز تابستان گذشته بود که عده ای‬ ‫از معترضان کــه خواهان خدمات اجتماعــی چون تامین‬ ‫اب‪ ،‬برق‪ ،‬امنیت و شــغل بودند به خیابان ها امدند‪ .‬از ان‬ ‫زمان این بحث ها اغاز شــد و پایان پیدا نکرده اســت؛ در‬ ‫این میان برخی علت اصلی ناکارامدی دولت را در مســاله‬ ‫سهم خواهی می دانند‪.‬‬ ‫این اعتراضات درست اســت‪ ،‬چرا که حدود ‪ ۱۳‬سال‬ ‫از سقوط صدام گذشته و چرا این همه فساد و اختالس در‬ ‫عراق وجود دارد‪ .‬بنابراین یک خواست عمومی و اجتماعی‬ ‫وجود دارد که یــک دولت کارامــدی در عراق کــه بتواند‬ ‫خدمات اجتماعی را تامین کند‪ ،‬شــکل گیرد‪ .‬متاسفانه در‬ ‫بین ‪ ۱۸۰‬کشور دنیا‪ ،‬عراق جز و ‪ ۱۰‬کشور اخر از نظر مفاسد‬ ‫اداری قرار دارد و این یک فاجعه است‪ .‬بنابراین مردم عراق‬ ‫اجماع دارند که علت فساد در دولت‪ ،‬سهم خواهی است‪.‬‬ ‫باید توجه داشــت که ائتالف حاکم بر پارلمان عراق‬ ‫شامل سنی‪ ،‬شیعه و کرد اســت و این ائتالف قدرت را بین‬ ‫خودشان تقسیم کرده اند‪ .‬یعنی هرکدام پستی دارند ولی این‬ ‫افراد توان مدیریت مناسب در بخش های مختلف را ندارند‪.‬‬ ‫اعتراضات جدید بر اساس این تحلیل شکل گرفته است که‬ ‫دولت ائتالفی بر اساس سهم خواهی باید از بین برود و یک‬ ‫دولت کارامد مبتنی بر گماردن افراد متخصص در زمینه های‬ ‫مختلف جایگزین ان شود‪ .‬استعفای برخی وزرا و انشعاب‬ ‫در مجلس به این مســاله باز می گردد‪ .‬افــرادی که بعضا‬ ‫صحنه گردان تحوالت عراق هستند همچون مقتدی صدر‬ ‫و عمار حکیم نیز همین بحث دولت کارامد را مدنظر دارند‬ ‫اما اجماع در مــورد یک راه حــل واحد وجود نــدارد‪ .‬البته‬ ‫گروهی نیز در عراق هستند که معتقدند فعال به دلیل جنگ‬ ‫با داعش‪ ،‬زمان مناسبی برای طرح چنین موضوعاتی نیست‬ ‫اما در مقابل گروه دیگر بر این باورند که اگر قرار است مقابله‬ ‫با داعش به یک نتیجه مطلوب ختم شود‪ ،‬باید یک کابینه‬ ‫کارامد روی کار باشــد ‪ ،‬بنابراین چنددستگی و دیدگاه های‬ ‫متفاوت در عراق در اغلب مسائل وجود دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫اکنــون اختالفــات در عــراق هــم روی‬ ‫انتخاب اشخاص و همزمان برای انجام‬ ‫چنین اصالحات و تغییراتی معطوف شده‬ ‫اســت‪ .‬اما همه روی این مقولــه اتحاد و‬ ‫اتفاق نظر دارند که بایــد دولتی روی کار‬ ‫بیاید که در خدمت مردم باشد‬ ‫در این بین حیــدر العبــادی نیز در پی ان اســت که‬ ‫کابینه جدیدی روی کار بیاورد و شــش نفر را نیز به پارلمان‬ ‫معرفی کرده است‪ .‬این مســاله نشان می دهد که شخص‬ ‫نخســت وزیر نیز قبول دارد که باید یک دولــت کارامد در‬ ‫عراق روی کار بیاید‪.‬‬ ‫اکنون اختالفات در عراق هم روی انتخاب اشخاص‬ ‫و همزمان برای انجام چنین اصالحات و تغییراتی معطوف‬ ‫شده است‪ .‬اما همه روی این مقوله اتحاد و اتفاق نظر دارند‬ ‫که بایــد دولتــی روی کار بیاید که در خدمت مردم باشــد‪.‬‬ ‫در ابتدای شــروع بحران در عراق بحث و شــعار استعفای‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬نخست وزیر و رئیس پارلمان مطرح بود اما با‬ ‫گذشت زمان مشخص شد که این درخواست ها واقع بینانه‬ ‫نیست و مطالبات عمدتا به بحث تغییر وزرا و کابینه محدود‬ ‫شد تا وزرای کارامدی روی کار بیایند‪.‬‬ ‫اکنون مشکالت دیگری نیز وجود دارد از جمله انکه‬ ‫برخی نمایندگان رئیس پارلمــان را عزل کرده اند اما رئیس‬ ‫پارلمان خــود را معــزول نمی داند و این خــود یک معضل‬ ‫جدی است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر خطر چندپاره و فدرالی شــدن عراق‬ ‫نیز همواره به عنــوان یک خطر وجــود داشــته و دارد اما‬ ‫امروز شــاخصی برای این مساله مشــاهده نمی شود‪ .‬اگر‬ ‫نگرانی هایی نیز در این رابطه مطرح است به موضع گیری‬ ‫کردها مربوط می شــود‪ .‬زیرا کردهای عــراق بحث دولت‬ ‫کارامد را مدنظر ندارند بلکه بیشــتر بر سهم خواهی اصرار‬ ‫می ورزند که این رویکــرد انها یک موضع گیری سیاســی‬ ‫است‪ .‬اکنون کردها ‪ 17‬درصد پارلمان را در اختیار دارند اما‬ ‫انها تاکید کرده اند که اگر سهم کردها در کابینه قطع شود‬ ‫انها نیز با هدف استقالل‪ ،‬رفراندوم برگزار خواهند کرد‪ .‬این‬ ‫در حالی است که العبادی بارها بر این مساله تاکید داشته‬ ‫که او خواهان تشکیل کابینه ای کارامد و متشکل از همه‬ ‫گروه ها شامل کرد‪ ،‬سنی و شیعه است‪.‬‬ ‫امروز کردها از وضعیت به وجود امده استفاده کرده و‬ ‫این بهانه را برای اجرای رفراندوم مطرح کرده اند‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشــت که بحث استقالل کردها در‬ ‫عراق تقریبا هیچ حمایتی بیرون از کشــور به همراه ندارد و‬ ‫حتی امریکا نیز خواهان برهم خوردن ثبات در این کشــور‬ ‫نیست‪ ،‬زیرا استقالل کردها می تواند وحدت سرزمینی ترکیه‬ ‫را با خطر جدی مواجه کند‪ .‬حتی اگــر امریکا نیز خواهان‬ ‫چنین پروژه ای باشــد بــدون همراهی کشــورهای منطقه‬ ‫امکان اعالم استقالل کردها وجود ندارد‪ .‬بنابراین زمانی‬ ‫که امکان استقالل نیست برگزاری رفراندوم فقط منجر به‬ ‫تحریک افکار عمومی می شود و این مساله‪ ،‬شرایط منطقه‬ ‫و عراق را با مشکالت و بحران های بیشتری مواجه می کند‪.‬‬ ‫در واقع امریکایی ها در مدیریت بحران نقش خودشان‬ ‫را تعریف کرده انــد و اتفاقا در این موضوع حاضر هســتند‬ ‫نقشــی را ایفا کنند تا توازن را در عراق مدیریت کنند‪ .‬االن‬ ‫بحثی را مســعود بارزانی در مورد رفراندوم برای استقالل‬ ‫منطقه مطــرح می کند‪ ،‬امــا خیلی از کردهــا می گویند در‬ ‫اســتقالل کردســتان بحث رای مردم مهم نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫شرایط سیاسی مهم اســت‪ ،‬چرا که کردها در یک منطقه‬ ‫بین عراق‪ ،‬ترکیه‪ ،‬سوریه و ایران محصور هستند و امکان‬ ‫ندارد بدون اجازه حداقل یکی از این کشورها ادامه حیات‬ ‫پیدا کنند‪.‬‬ ‫برای همین انها با ترکیه یک ارتباط بســیار وســیعی‬ ‫را تعریف کردند‪ ،‬اما االن ترکیــه در ارتباط با منطقه کردی‬ ‫سوریه مشکل پیدا کرده و یکی از خطوط قرمز ترکیه اینکه‬ ‫منطقه کردی سوریه تبدیل به اقلیم فدرال نشود‪ .‬در نهایت‬ ‫بین الملل‬ ‫خویی‪ ،‬نوعی شکاف نسلی در میان پیروان این مرجع پدید‬ ‫امد‪ .‬شیعیان بزرگســال به ایت الل ه سیستانی اقتدا کردند‪،‬‬ ‫در حالی که نســل نو‪ ،‬ایت الله محمد صــادق صدر‪ ،‬برادر‬ ‫محمد باقر صدر معروف به صدر ثانــی را مرجع تقلید خود‬ ‫قرار دادند‪ .‬ریاســت حوزه صدر را مقتدا صدر‪ ،‬جوان ترین‬ ‫فرزند او – برادر زاده شهید ایت الله سید محمد باقر صدر‪ -‬بر‬ ‫عهده گرفت‪.‬‬ ‫با نگاهی بر مواضع و رفتار سیاسی مقتد ی صدر وی‬ ‫از نخستین کسانی بود که به دنبال ایجاد یک رویکرد بومی ‬ ‫شیعی (ملی گرایی شیعی ) در عراق بوده است؛ از همین رو‬ ‫خواستار خروج علمای دینی غیر عراقی‪ ،‬از عراق شد چرا که‬ ‫ی تردید داشت‪ .‬او در‬ ‫در شایستگی رهبران مذهبی غیر عراق ‬ ‫سال نخست به بهانه غیر عراقی بودن ایت الله سیستانی‪،‬‬ ‫خواستار خروج ایشان از عراق شــد که این موضع موجب‬ ‫تضعیف جایگاه وی در میان شــیعیان عراق شد‪ .‬از طرفی‬ ‫دیگر صدر مخالــف جریان حکیم بوده اســت چرا که این‬ ‫جریان را وابســته به ایران می دانســت و با راهبرد ایت ا لله‬ ‫سیستانی مبنی بر عدم دخالت اشکار و صریح مرجعیت در‬ ‫امور سیاست نیز‪ ،‬ســخت مخالفت می کند‪ .‬اما چون فاقد‬ ‫شرایط الزم مذهبی و تجربه کافی اســت و تنها نام صدر را‬ ‫با خود دارد‪ ،‬توانایی او در به دست گرفتن رهبری اکثریت‬ ‫شیعیان بسیار ناچیز است‪ .‬طرفداران صدر را بیشتر‪ ،‬افراد‬ ‫دارای سطح اموخته های پایین و نیز حاشیه نشینان شهری‬ ‫تشکیل می دهند که فاقد تجربه و اگاهی الزم در برخورد با‬ ‫تو خیزصدر‬ ‫مسائلسیاسیهستند‪.‬موضع گیری هایپر اف ‬ ‫در اوایل اشغال عراق که ناشی از عدم پختگی سیاسی وی و‬ ‫عدم اگاهی و بی توجهی به مولفه های قدرت در عراق بود‪،‬‬ ‫جایگاه او را در افکار عمومی عراقی ها و به ویژه شــیعیان‪،‬‬ ‫بسیار تضعیف کرده است‪.‬‬ ‫مقتدی صدر در صحنه تحوالت میدانی عراق بعد از‬ ‫صدام نقش مهمی را بازی کرد‪ .‬او بــا فراخوان طرفداران‬ ‫خود نیرویی شــبه نظامی تحت عنوان «جیش المهدی »‬ ‫تشــکیل داد کــه هــدف بنیادیــن ان مقاومــت در برابر‬ ‫اشغالگران خارجی بود‪.‬‬ ‫رسوخ گرایشات افراطی در جریان صدر و فوران حس‬ ‫انتقام جویی به ناارامی های عراق بدون صدام دامن زد و در‬ ‫مقطعی نجف اشرف به محل نزاع خونین جیش المهدی با‬ ‫نیروهای امنیتی عراق تبدیل شد ‪.‬‬ ‫مقتدی صدر با تاکید بر عنصر عربیت و هویت عربی‬ ‫شیعیان عراق همواره زاویه خود را نسبت به مرجعیت اعالی‬ ‫نجف که عموما اصلیت غیر عربی دارند‪ ،‬نشــان می دهد‪.‬‬ ‫درامیختگی شــعارهای مذهبی و نژادی برای بســیاری از‬ ‫جوانان شــیعه عراقی جذاب و لذت بخش است بنا بر این‬ ‫دور از انتظار نیست که امروزه در راهپیمایی ساالنه اربعین‬ ‫حسینی بیشترین تصویری که در حاشیه جاده های جنوب‬ ‫عراق به چشم می خورد تمثال سید محمد صدر و میراث دار‬ ‫او مقتدی است‪.‬‬ ‫ج) جریان شیعیان سکوالر‪:‬‬ ‫بســیاری از شــیعیان برپایی یک حکومت ســکوالر‬ ‫را ابزار قابل قبولی بــرای جوامع شــیعی می دانند؛ چرا که‬ ‫سکوالریســم در پــی جدا ســازی قانونی حکومــت و دین‬ ‫از یکدیگر اســت‪ ،‬در بســیاری از کشــورهای مســلمان‬ ‫(مانند ترکیه‪ ،‬ســوریه و پاکستان)‪ ،‬شــیعیان (یا علویان)‬ ‫از بیم تحمیل قانون و ارزش های مذهبی ســنی از ســوی‬ ‫بنیاد گرایان سنی‪ ،‬بســیار به سکوالریسم گرایش داشته و‬ ‫غیر مذهبی و چــپ گرایند‪ .‬از طرفی دیگر در کشــورهایی‬ ‫که شیعیان اکثریتند‪ ،‬بســیاری از انها از برپایی یک نظام‬ ‫ســکوالر پشــتیبانی می کنند؛ چرا که این نظام تنها ابزاری‬ ‫اســت که ترس ســنی ها از احتمال برپایــی یک حکومت‬ ‫اسالمی شیعی و پیامدهای دگرگونی و برپایی دموکراسی را‬ ‫کاهش می دهد‪.‬‬ ‫خطر فدرالی شدن عراق‬ ‫بین الملل‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بحث کردستان پیچیده است و فعال در منطقه کسی از این‬ ‫مساله طرفداری نمی کند‪ .‬ترکیه بعد از حوادثی که پیش امد‬ ‫از اقلیم فاصله جدی گرفت‪.‬‬ ‫از طرفــی مســعود بارزانی بــه علت بیمــاری گاهی‬ ‫ســه الی چهار ماه برای دوران نقاهت و درمان به اتریش‬ ‫می رود و یــک نوع ریــزش جــدی در حــزب دموکرات و‬ ‫اتحادیه میهنی شــروع شــده اســت و می توانیم بگوییم‬ ‫یک ســری نیروهای جدیدی مانند کاکا مصطفی در حال‬ ‫ظهور هســتند و نیروهای سیاسی در کردســتان در حال‬ ‫تغییر است‪ .‬بنابراین بحث کردســتان یک بحث پیچیده ‬ ‫ و نوعی از بحران در اینده اســت‪ .‬کردهای عراق در یک‬ ‫چارچوب فدرال متعارف بین المللی نمی گنجند و فراتر از‬ ‫این اختیارات را می خواهند‪ .‬معموال در یک کشور فدرال‪،‬‬ ‫نیروی نظامی و سیاست خارجی در انحصار دولت مرکزی‬ ‫است‪ .‬اما مسئوالن اقلیم یک نیروی نظامی در کردستان‬ ‫عراق ایجــاد کردند و ایــن قابل قبول نیســت‪ .‬همچنین‬ ‫سیاست خارجی خود را به دولت تحمیل می کنند‪ .‬بنابراین‬ ‫شرایط کردستان یک شرایط ناهنجار است و باید در اینده‬ ‫به گونــه ای تبدیل به یک هنجار شــناخته شــده و حقوق‬ ‫متعارف بین المللی شود‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر بایــد توجــه داشــت کــه امــکان‬ ‫یکسره سازی نظامی در عراق بر خالف سوریه وجود دارد‪.‬‬ ‫به رغم اینکه در سوریه هم زمینه به نفع یکسره سازی است‪،‬‬ ‫اما توان ان ضعیف تر است‪.‬‬ ‫ولی در عراق یکسره ســازی امکان پذیر است و انچه‬ ‫که دولتمردان عراق اعالم کرده اند در ســال ‪ ۲۰۱۶‬چنین‬ ‫چیزی امکان پذیر است‪ .‬االن موضوع اعتراضات اجتماعی‬ ‫و غیره یک مقدار کارشــکنی می کند و گاهی ناهماهنگی‬ ‫امریکا یی ها هم وجود دارد‪ .‬اینکه امریکا سعی می کند در‬ ‫عراق عملیات هوایی را در اختیار داشــته باشد‪ ،‬این مورد‬ ‫اعتراض اســت‪ .‬عراق ‪ ۶۰‬هواپیمــای اف ‪ ۱۶‬خریداری‬ ‫کرده است اما امریکا تا االن حدود هشت دستگاه از انها را‬ ‫تحویل داده در حالی که تا ‪ ۲۰۱۶‬باید تحویل داده باشــد‪.‬‬ ‫امریکا سعی می کند این گروکشی را ادامه دهد تا به نوعی‬ ‫توازن به وجود بیایــد و دیگر اینکه هر جایــی که خودش‬ ‫می داند را بمباران کند‪.‬‬ ‫مثال در شــهر هویجه در انجا امریکا نیرو پیاده کرد و‬ ‫از وسط یک منطقه محاصره شده توسط نیروهای عراقی‪،‬‬ ‫بســیاری از افراد را نجات داد و معلوم نیست این اقدام چه‬ ‫بود‪ ،‬یعنی زمانی که حشدالشعبی تقریبا شهر را صد در صد‬ ‫محاصره کرده بود‪ ،‬چرا هلیکوپتر امریکایی وســط شــهر‬ ‫نشســت و تعدادی از افراد را نجات داد؟ همه این مسائل‬ ‫جای سوال است؟ معلوم نیست این افراد از داعش بودند‬ ‫یا خیر؟ همه این ها سوال های جدی است که در ارتباط با‬ ‫بحث مدیریت امریکا در عراق وجود دارد‪.‬‬ ‫در عراق یکسره سازی امکان پذیر است‪ ،‬هر چند که‬ ‫جنگ موصل‪ ،‬جنگ خونینی خواهــد بود‪ .‬موصل دومین‬ ‫شــهر عراق با دو میلیون نفر جمعیت است و االن نزدیک‬ ‫یک میلیون نفر از ان باقی مانده و گروگان داعش هستند و‬ ‫داعش استفاده از انها را به عنوان سنگرهای انسانی مطرح‬ ‫می کند‪ .‬بنابراین ازادســازی موصل کار بسیار پیچیده ای‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫االن امریــکا یک حشــد وســیعی را بــرای مناطق‬ ‫مسیحی نشــین‪ ،‬یک حشد ایزدی در ســنجار و یک حشد‬ ‫سنی هم درســت کرده و این تنوعی که امریکا دارد ایجاد‬ ‫می کند‪ ،‬خوف انتقام های وسیعی را به دنبال خواهد داشت‪.‬‬ ‫به هرحال داعش درباره اقلیت ها جنایت های زیادی کرد و‬ ‫کینه شدیدی بین اقلیت ها وجود دارد‪ .‬از طرفی داعش در‬ ‫موصل اهل سنت را به خدمت گرفته است و هر گونه اسیب‬ ‫زدن به اهل سنت‪ ،‬کینه هایی را ایجاد می کند که پایان ان‬ ‫معلوم نیست‪.‬‬ ‫وضعیتقرمز‬ ‫داعش برنده بحران سیاسی در بغداد‬ ‫جعفر قنادباشی‬ ‫‪4‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫منطقه سبز بغداد و اصلی ترین مراکز حکومتی واقع‬ ‫در این منطقه‪ ،‬در پی یک سلسله افت و خیزهای سیاسی‬ ‫و تنش های ناشــی از ترمیم کابینه این کشور‪ ،‬به یک باره‬ ‫به صحنه بیشترین اغتشاشات سیاسی تبدیل شد و نه تنها‬ ‫عالی رتبه ترین مقامــات عراقی‪ ،‬بلکه اغلب مســئوالن و‬ ‫دست اندر کاران امور سیاسی و تقنینی را از افتادن این کشور‬ ‫در ورطه ای هولناک و فلج کننده به شــدت نگران ساخت‪.‬‬ ‫وقوع این اغتشاشــات ان هم در قالب هــای گوناگونی از‬ ‫تنش‪ ،‬تحصن‪ ،‬اعتراضات شدید و باالخره ورود غیرقانونی‬ ‫معترضین به پارلمان و نخست وزیری‪ ،‬در منطقه سبز بغداد‬ ‫که طی ‪ 10‬ســال گذشــته و به تدریج به نمــادی از اقتدار‬ ‫حکومت عراق تبدیل شده ‪ ،‬به معنی در خطر قرار گرفتن کل‬ ‫حاکمیت عراق تلقی شد تا انجا که برخی از رسانه ه ا سخنان‬ ‫شهریورماه گذشــته خود را مبنی بر وقوع کودتا در عراق و‬ ‫علیه شخص «حیدرالعبادی» نخست وزیر این کشور تکرار‬ ‫کردند و برخی هم از برنامه های براندازانه برای اضمحالل‬ ‫دولت عراق و روی کار اوردن دولتــی موافق با تجزیه این‬ ‫کشــور ســخن گفتند؛ به ویژه ان که «جو بایدن» معاون‬ ‫ریاست جمهوری امریکا نیز در این بحبوحه وارد عراق شد و‬ ‫فهرست مقامات امریکایی را که طی یک ماه گذشته به طور‬ ‫مشکوکی به این کشور سفر کردند‪ ،‬تکمیل کرد‪.‬‬ ‫اغتشاشات و اشوب ها در منطقه سبز بغداد‪ ،‬بعد از ان‬ ‫اغاز شد که تنش های چند هفته ای در پارلمان عراق‪ ،‬عمق‬ ‫و دامنه بیشــتری پیدا کرد و اختالف بر ســر ترکیب کابینه‬ ‫جدید میان احــزاب و ائتالف های موجود به اوج رســید؛‬ ‫به گونه که اوضاع بســیار پیچیده ناشــی از اجرای برنامه‬ ‫اصالحات حیدرالعبادی نخســت وزیر را بازهم پیچیده تر‬ ‫و روند تصمیم گیــری در خصوص افــراد ذی صالح برای‬ ‫عضویــت در دولت را متوقف ســاخت‪ .‬در ایــن حال ورود‬ ‫«مقتــدی صــدر» و طرفدرانش بــه منطقه ســبز‪ ،‬دامنه‬ ‫اغتشاشات درون پارلمانی را به بیرون کشاند و هرج و مرج‬ ‫موجود را به پهنه بسیار وسیعتری تسری بخشید‪.‬‬ ‫تا قبل از این واقعه‪ ،‬پادر میانی های «فواد معصوم»‬ ‫رئیس جمهور عراق و طرح شــش ماده ای وی برای ایجاد‬ ‫تفاهم احــزاب عراقی در خصوص ترمیــم کابینه‪ ،‬نه فقط‬ ‫به جایی نرســیده بود‪ ،‬بلکــه مراجعه به علمــای مذهبی و‬ ‫توصیه های انه ا نیز نقشی موثر در هموار کردن راه برای از‬ ‫سرگیری فعالیت های دولت با ترکیب جدید نداشت‪.‬‬ ‫در واقــع انچــه در منطقــه ســبز و در اصلی تریــن‬ ‫مراکز حکومتی عراق بــه نمایش درامد‪ ،‬حاصــل و برایند‬ ‫دور باطل‬ ‫فساد اقتصادی به پاشنه اشیل عراق تبدیل شده است‬ ‫احمد مرجانی نژاد‬ ‫‪5‬‬ ‫پژوهشگرمسائل بین الملل‬ ‫جمهوری عراق طی سال های اخیر با در هم تنیدگی‬ ‫مشکالت ساختاری داخلی و فزونی معضالت حوزه امنیتی‬ ‫منطقه ای روبه رو شــد ه کــه گریبانگیر هر نخســت وزیر و‬ ‫کابینه ای در بغداد شده است‪ .‬بغداد به رغم ورود به جنگی‬ ‫تمام عیار با گروه تروریستی داعش که بخشی از این کشور‬ ‫را اشــغال کرده‪ ،‬با پدیده های ناهنجار ســاختار تحمیلی‬ ‫داخلی نیز در مصاف اســت‪ .‬ضمن انکه اقلیم کردســتان‬ ‫تابع شرایط خاص خود‪ ،‬به واسطه تحریک نیروهای خارجی‬ ‫(در راس امریکا و اعمال نفوذ رژیم صهیونیستی‪ ،‬تهدید ها‬ ‫و تحدید های منطقه ای ) داعیه جدایی طلبی و اســتقالل‬ ‫کامل از جغرافیای سیاسی عراق را دارد‪ .‬اما انچه که امروز‬ ‫عراق را به لحاظ سیاسی دچار تزلزل و بحران کرده‪ ،‬بحث‬ ‫ناکارامدی دولت است‪ .‬با سقوط قیمت های جهانی نفت‪،‬‬ ‫دشواری های سیاسی و اقتصادی عراق بیشتر شد‪ ،‬مسائل‬ ‫مربوط به جنگ بــا داعش و همچنیــن درگیری های اخیر‬ ‫پیش امده میان شــیعیان ‪ -‬کرد ها در شــمال عراق بر این‬ ‫دشواری ها افزوده است‪ .‬به نظر می رس د عراق در یک چرخه‬ ‫پایان ناپذیر تاریخی معضالت ساختاری و امنیتی منطقه ای‬ ‫گرفتار شده است‪.‬‬ ‫البته سناریوهای مختلفی در خصوص اینده سیاسی‬ ‫کشــور عراق قابــل پیش بینی اســت و یکــی از بحث ها‪،‬‬ ‫تشــدید تقاضای اقلیم کردستان برای اســتقالل کامل و‬ ‫تشکیل یک دولت و کشور مســتقل از ساختار جغرافیایی‬ ‫و سیاسی کشور عراق اســت‪.‬در حالی که حدود ‪ ۲۸‬درصد‬ ‫خاک عراق تحت سلطه داعش است‪ ،‬زمینه تجزیه عراق‬ ‫ در اینده تشدید می یابد و شــکل گیری بحث های ذی ربط‬ ‫بــا بحران های زیر ســاختی این کشــو ر می توانــد تجزیه‬ ‫ژئوپلیتیکــی ان را در اینده محتمل ســازد‪ .‬در صورتی که‬ ‫اکراد عراق بخواهند این فرایند را پیش ببرند‪ ،‬تجزیه طلبی‪،‬‬ ‫اســتقالل‪ ،‬چه به صورت نیمه مســتقل و چه مستقل‪ ،‬در‬ ‫بخــش دیگــری از جغرافیای عــراق و حتی کشــور های‬ ‫همسایه نیز محتمل و تنش افرین خواهد شد‪.‬‬ ‫تغییرات جغرافیایی از منظر رهبران اکراد عراقی‬ ‫معاون سابق نخست وزیر عراق اظهار داشت‪ :‬مشکل‬ ‫اصلی مردم این منطقه و جهان خارج این است که انها فقط‬ ‫می دانند چیــزی را نمی خواهند‪ .‬انها هنوز درباره سیســتم‬ ‫سیاسی و اینکه چه نوع مرزی مناسب است‪ ،‬تصمیم گیری‬ ‫نکرده اند‪( .‬خبرگزاری کرد پرس – ‪)1395/02/13‬‬ ‫برهم صالــح‪ ،‬معاون دوم جــال طالبانی می گوید‪:‬‬ ‫«این بار مردم بر خالف قرارداد ســایکس‪ -‬پیکو‪ ،‬باید کار‬ ‫زیادی برای ترسیم مرزهای جدید انجام دهند‪ ،‬هر چند واقعا‬ ‫نمی دانیم سرنوشت مردم چه خواهد بود‪».‬‬ ‫نوزاد هادی‪ ،‬استاندار اربیل ابراز داشت‪« :‬صدها هزار‬ ‫نفر از مردم به خاطر توافق سایکس‪ -‬پیکو و مشکالتی که‬ ‫به دنبال این قرارداد به وجود امد‪ ،‬کشته شدند‪ ،‬این قرارداد‬ ‫مسیر تاریخ و طبیعت را تغییر داد‪».‬‬ ‫ذکری موسی‪ ،‬مشاور سیاســی مسعود بارزانی اعالم‬ ‫داشــت‪« :‬قرارداد ســایکس‪ -‬پیکــو مطمئنا یک اشــتباه‬ ‫بین الملل‬ ‫مجموعه ای از نیروهای ناهمگن و نامتجانسی بود که فراتر‬ ‫از قالب های معمول حزبی‪ ،‬از ابتدای تشکیل این دوره از‬ ‫پارلمان بر مناسبات و کنش ها و واکنش های سیاسی عراق‬ ‫سایه انداخته و هرگونه فعالیت دولتی و حکومتی را در این‬ ‫کشور تحت تاثیر خود قرار می دهد‪ .‬بنابراین این تصور که‬ ‫در عراق نظامی پارلمانی با ترکیبی از احزاب و متناســب با‬ ‫ارایی که در صندوق های رای ریخته شــده‪ ،‬کشور را اداره‬ ‫می کند‪ ،‬تصویری واقع گرایانه نمی تواند تلقی شود‪ .‬چرا که‬ ‫در عرصه سیاسی عراق موضوع گرایش های مذهبی (شیعه‬ ‫و سنی) از یک سو و موضوع قومیتی (کرد و عرب) از طرف‬ ‫دیگر‪ ،‬معــادالت پیچیــده ای از قدرت را در شــکل گیری‬ ‫ائتالف ها و در نتیجه به چگونگی تشــکیل دولت تحمیل‬ ‫می کند‪ ،‬چنانکه پایان هر انتخابــات پارلمانی در عراق‪ ،‬به‬ ‫معنی اغاز دور تــازه ای از زورازمایی هــا و یارگیری ها برای‬ ‫تشکیل فراکسیون ها و از ان بسیار مهمتر‪ ،‬چینش نیروها در‬ ‫باالترین رده های قوه مقننه و قوه مجریه است‪ .‬به ویژه انکه‬ ‫انتخاب ریاست جمهوری عراق نیز به پارلمان سپرده شده‬ ‫و این موضوع به خودی خــود‪ ،‬معادالت قدرت را در داخل‬ ‫پارلمان به موازات رقابت های قومــی و مذهبی بغرنج تر و‬ ‫درک ان را دشوار تر می سازد‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬اگر به اغاز تشــکیل این دور از پارلمان‬ ‫باز گردیم‪ ،‬خواهیم دید که در انتخابات بهار ‪ ،1393‬احزاب‬ ‫ ‪9‬گانه ای با ترکیب های ائتالفی کامال متفاوت با گذشته‪،‬‬ ‫به پارلمان راه یافتند و در تابستان ان سال‪« ،‬حیدر العبادی»‬ ‫سخنگوی «حزب الدعوه» را به عنوان نخست وزیر برگزیدند ‬ ‫و این به معنی ان بود که پارلمان کنونی به رغم یک سلسله‬ ‫افت و خیزهایی که در اغاز بر ســر انتخاب نخســت وزیر و‬ ‫ریاســت جمهوری شــاهد بود‪ ،‬ان مرحله را به طور نسبی با‬ ‫موفقیت طی کرد و دور نمای موفقــی از فعالیت های خود‬ ‫به نمایش گذاشــت؛ به خصوص که با اغــاز اجرای برنامه‬ ‫اصالحات حیدرالعبادی (در واقع برنامه مبارزه با فساد) در‬ ‫تابستان گذشته‪ ،‬پارلمان در بسیاری از موارد نشانه هایی از‬ ‫همکاری و حمایت خود از ان برنامه ها را به نمایش گذاشت‪،‬‬ ‫ولیکن این فضای تفاهم امیز بنا به دالیل مختلف ادامه پیدا‬ ‫نکرد و در حالی که اســتان های شــمالی کشور‪ ،‬همچنان‬ ‫تحت ســیطره گروه داعش قــرار داشــت و دارد و حتی در‬ ‫بعضی از موارد‪ ،‬شهر بغداد را نیز به عنوان پایتخت تهدید‬ ‫ب و اغتشاشی خطر ناک تبدیل شد‪.‬‬ ‫می کند‪ ،‬به فضای اشو ‬ ‫به عبارت دیگر‪ ،‬همان فسادی که «حیدرالعبادی»‬ ‫و همفکرانش در حزب الدعوه و ائتالف موسوم به «دولت‬ ‫قانون» در صــدد از میان بردن ان بوده و هســتند‪ ،‬این بار‬ ‫با چهره ای سیاســی در درون پارلمان ظهور پیدا کرد و در‬ ‫حالی که در درون حزب الدعوه به رهبری «نوری مالکی»‬ ‫نخست وزیر سابق عراق نیز انشعاب ها و دسته بندی های‬ ‫تازه ای ایجاد شد‪ ،‬همه نیروهای سیاسی‪ ،‬مذهبی و قومی‬ ‫ حاضر در صحنه سیاســی عراق را بر ســر در اختیار داشتن‬ ‫پست های مهم و کلیدی کابینه با یکدیگر درگیر ساخت‪.‬‬ ‫جالب انکه دقیقا در این بحبوحه بســیار پیچیده سیاسی‪،‬‬ ‫«مقتدی صدر» هم که ماه های قبل از پایان فعالیت های‬ ‫سیاسی خود ســخن گفته بود‪ ،‬همراه با هواداران خود به‬ ‫یکباره به صحنه این کشــمکش های سیاســی و پارلمانی‬ ‫پیوســت و شــکل تــازه ای از گروه هــای فشــار را بــرای‬ ‫تاثیر گذاری بر تصمیمات پارلمان عراق به نمایش در اورد‪.‬‬ ‫اما این تنها نیروی سیاســی بیــرون از پارلمان عراق‬ ‫نبود که اهرم هایی غیر متناســب با فعالیت های پارلمانی را‬ ‫برای تحقق اهداف خود به کار گرفت‪ ،‬زیرا در این میدان‬ ‫جو مرج‪ ،‬دو نیروی دیگر که یکی خارجی‬ ‫پر اغتشاش و پر هر ‬ ‫و دیگری داخلی بودند‪ ،‬برای سوق دادن دستگاه حکومتی‬ ‫عراق به ســمت و سوی اهداف خود دســت به کار شدند و‬ ‫هرچه در تــوان داشــتند در این میدان بــه کار گرفتند‪ .‬در‬ ‫این خصوص نیروی خارجی همان مجریان سیاست های‬ ‫منطقه ای امریکا بودند که بــا تماس های مکرر با مقامات‬ ‫عراقــی و یا با اعــام مواضــع سیاســی در مصاحبه های‬ ‫مطبوعاتی‪ ،‬ســعی بر تاثیر گذاری بر اوضاع داشــتند و در‬ ‫سیاســت های اعالمی خود از حمایــت از حیدر العبادی و‬ ‫برنامه های اصالحــات وی دم می زدن د و امــا نیروی دیگر‬ ‫جدی بــود که از‬ ‫یعنی همان نیــروی داخلــی‪ ،‬تهدیداتی ّ‬ ‫ناحیه داعش و ســتون پنجم ان در داخــل بغداد‪ ،‬در صدد‬ ‫بهره برداری از هرج و مرج موجود برای پیشبرد مقاصدش‬ ‫بود؛ نیرویی که با هوشیاری مقامات عراقی و همکاری های‬ ‫خوب ارتش و «حشــد الشــعبی » و همچنین عقب نشینی‬ ‫مقتدی صدر از سیاست اعمال فشار‪ ،‬با موانع جدی مواجه‬ ‫ و خنثی شــد‪ ،‬ولیکن از طرف دیگر این تمایل را در احزاب‬ ‫عراقی پدید اورد تا دیر نشده واکنش مناسبی از خود نشان‬ ‫دهند و بیش از این زمینه های تضعیف دولت را فراهم نکنند‪.‬‬ ‫ان هم در حالی کــه در بیرون مرزهای عراق و در ســطوح‬ ‫منطقه‪ ،‬حکومت های ارتجاعی وابســته به امریکا مترصد‬ ‫فرصتی هستند که انچه در قالب دموکراسی و هر نفر یک‬ ‫رای در عراق پدید امده را با استفاده از اختالفات داخلی در‬ ‫عراق به کلی از میان ببرند کما اینکه گفته می شود اتش بیار‬ ‫پنهانی معرکه اخیر نیز این حکومت ها بودند‪.‬‬ ‫بود‪ .‬این قــرارداد مثل یک ازدواج اجباری بــود و از همان‬ ‫ابتدا نحس بودن خود را اشــکار کرد‪ ،‬زیرا بدون پرســش‬ ‫و نظر خواهــی از مــردم‪ ،‬در مــورد ســرزمین و اینــده انها‬ ‫تصمیم گیری کرد‪».‬‬ ‫البته اکــراد منطقــه و به ویــژه عــراق‪ ،‬درخصوص‬ ‫توانایی هــا و ظرفیت های الزم برای تبدیل شــدن به یک‬ ‫کشور مستقل‪ ،‬محاســبه و برنامه دقیقی ندارند و بیشتر در‬ ‫پی جدا سازی نقشــه سیاسی خود از نقشــه سیاسی عراق‬ ‫ی قدرت هــای منطقه هم‬ ‫هســتند‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬برخــ ‬ ‫از سناریو ی کردســتان مســتقل که عراق را تضعیف کند‬ ‫حمایت می کنند و برای انکه موقعیت و وضعیت ژئوپلیتیکی‬ ‫عراق را در شــرایط فعلی محــدود و ناتوان ســازند‪ ،‬اهرم‬ ‫فشار را بر منطقه کردســتان عراق گذاشته اند تا کردستان‬ ‫به هر قیمتی که شده و با هر ســازو کاری‪ ،‬اعم از داشته ها‬ ‫و نداشــته ها‪ ،‬از جغرافیای عراق جدا شود‪ .‬البته غربی ها‪،‬‬ ‫بخشــی از ســرزمین های منطقه و به ویژه عراق را به مثابه‬ ‫غنیمت جنگــی خــود می پندارنــد‪ ،‬در حالی که بســیاری‬ ‫از کشــورهای خاورمیانــه گرفتار ســاختارهای شــکننده‬ ‫ژئوپلیتیکی شده اند‪( ،‬از میان‪ ۲۶‬کشور منطقه اسیای غربی‬ ‫موسوم به خاورمیانه‪ ۲۳ ،‬کشور عربی گرفتار ساختارهای‬ ‫شکننده ژئوپلیتیکی شده اند) مســلما چنین قرائتی بسیار‬ ‫خطرناک اســت و می تواند ژئوپلیتیک منطقــه را در اینده‬ ‫گرفتار انحطاط کند و در واقع بــه مثابه « راهکاری ناکامل‬ ‫برای جهانی ناکامل» تلقی می گردد‪.‬‬ ‫جهانی‪ ،‬کردها را به عنــوان یک بازیگر منطقه ای می بینند‬ ‫و چنین وضعیتی‪ ،‬گاه به رقابت خشــن میان اکراد‪ ،‬به ویژه‬ ‫طرفدار ان «پ‪.‬ک‪.‬ک» و «حزب دموکرات کردستان»‬ ‫منجر شود‪ .‬حزب کارگران کردستان که خاستگاه اصلی اش‬ ‫جمهوری ترکیــه اســت و مناطق اصلی مــورد عالقه اش‬ ‫مناطق کردنشین ترکیه هستند‪ ،‬به شدت به موصل که یکی‬ ‫از مراکز ملی گرایی اعراب است عالقه مند شده است‪ ،‬در‬ ‫واقع «پ‪.‬ک‪.‬ک» می خواهد در منطقه مذکور جایگاهی‬ ‫کســب کند و به بازیگری نقش افرین در بازسازی و ساختار‬ ‫جدید منطقه تبدیل شو د‪ .‬مســلما درگیری اصلی در پشت‬ ‫صحنه‪ ،‬اما واقعــی و علنی در موصل‪ ،‬بیــن اکراد خواهد‬ ‫بود‪ .‬در یــک طرف « حزب دموکرات کردســتان» بارزانی‬ ‫قرار دارد که نمی خواهد پ‪.‬ک‪.‬ک حضور داشــته باشــد‬ ‫و در طرف دیگر «حزب اتحادیــه میهنی» جالل طالبانی‬ ‫اســت که خواهان حضور «پ‪.‬ک‪.‬ک» است‪ .‬در پشت‬ ‫تمام این مسائل بازی قدرت در بین قدرت های منطقه ای و‬ ‫بین المللی‪ ،‬جاری است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر احتمال چندپاره و فدرالی شدن عراق‬ ‫نیز همــواره به عنوان یک خطــر وجود داشــته و دارد‪ ،‬اما‬ ‫امروز شــاخصی برای این مساله مشــاهده نمی شود‪ .‬اگر‬ ‫نگرانی هایی نیز در این رابطه مطرح است به موضع گیری‬ ‫کردها مربوط می شــود‪ .‬زیرا کردهای عــراق بحث دولت‬ ‫کارامــد را مدنظر ندارنــد‪ ،‬بلکه بیشــتر بر ســهم خواهی‬ ‫اقتدار حکومتی اصرار می ورزند که ایــن رویکرد انها یک‬ ‫موضع گیری سیاسی است‪.‬‬ ‫اکنون کردها ‪17‬درصــد درصد پارلمان عــراق را در‬ ‫اختیار دارنــد اما انها تاکیــد کرده اند که اگر ســهم کردها‬ ‫در کابینه قطع یا کمتر شــود‪ ،‬انها نیز با هدف اســتقالل‪،‬‬ ‫رفراندوم برگزار خواهند کــرد‪ .‬اینک اکراد عراقی خواهان‬ ‫بهره برداری از وضعیت به وجود امده هستند و این بهانه را‬ ‫برای اجرای همه پرسی مطرح کرده اند‪ .‬در این خصوص‬ ‫مال بختیار‪ ،‬مســئول امور اجرایی دفتر سیاســی اتحادیه‬ ‫میهنی کردستان (یکیتی)‪ ،‬از حصول توافق در خصوص‬ ‫برگزاری همه پرسی تعیین سرنوشت بین حزب خود با حزب‬ ‫دموکرات کردستان (پارتی) و دیگر احزاب کردستانی خبر‬ ‫می دهد و اظهار می نماید که‪ :‬اتحادیه میهنی کردســتان‬ ‫با حزب دموکرات و دیگر احزاب کردســتانی در خصوص‬ ‫برگزاری همه پرســی تعیین سرنوشــت در اقلیم کردستان‬ ‫به توافق رســیده اند‪ ،‬اگر مشــکالت بغــداد ‪ -‬اربیل ادامه‬ ‫یا بد‪ ،‬کردها حق دارند سرنوشــت خود را از طریق برگزاری‬ ‫همه پرســی تعیین کنند‪( .‬خبرگزاری کردپــرس به نقل از‬ ‫خبرگزاری «عراق پــرس»‪ )1395/02/12 ،‬این در حالی‬ ‫است که « العبادی » بارها بر این مســاله تاکید داشته که‬ ‫دولتش خواهان تشکیل کابینه ای کارامد و متشکل از همه‬ ‫گروه ها شامل کردها‪ ،‬سنی ها و شیعه ها است‪.‬‬ ‫جنگ احزاب کردی در عراق‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫بین الملل‬ ‫قدرت هــای جهانی از دیربــاز اکراد ســاکن ترکیه‪،‬‬ ‫ سوریه‪ ،‬عراق و ایران را به مثابه ابزار نقش افرینی در منطقه‬ ‫مذکور تلقی می کنند‪ .‬در حالی که حزب دموکرات کردستان‬ ‫عمال برای خود کشوری در جغرافیای عراق راه اندازی کرده‬ ‫ک نیز‬ ‫است‪ ،‬حزب کارگران کردســتان موسوم به پ‪.‬ک‪ .‬‬ ‫خواهان تبدیل شــدن به یک حزب تاثیر گذار در موصل و‬ ‫پیشی گرفتن از حزب دموکرات کردستان است‪ ،‬قدرت های‬ ‫چشم انداز‬ ‫چنین می نماید که در پی بروز مجموعه اختالف ها و‬ ‫تنش های سیاسی‪ ،‬امنیتی و اجتماعی در عراق‪ ،‬بازیگران‬ ‫خارجی بار دیگر به فکر عملی کردن طرح های خود برای‬ ‫تجزیه و تقســیم این کشــور افتاده اند؛ طرح هایی که اگر‬ ‫واقعا از ســوی این بازیگــران به صورت جــدی پی گیری‬ ‫ شــود‪ ،‬اثاری قابل لحــاظ و پرخطر را بــرای کل منطقه به‬ ‫همراه خواهد داشــت‪ .‬البتــه باید توجه داشــت که بحث‬ ‫اســتقالل کردها در عــراق‪ ،‬تقریبــا هیــچ حمایت جدی‬ ‫از سوی همســایگان را به همراه نداشته اســت‪ ،‬چنانچه‬ ‫تحقق استقالل اکراد در عراق می تواند وحدت سرزمینی‬ ‫ترکیه را نیز با خطر جدی مواجه ســازد‪ ،‬حتی اگر امریکا و‬ ‫صهیونیســت ها نیز خواهان تحقق چنین پروژه ای باشند‪،‬‬ ‫مسلما بدون همراهی کشــورهای همسایه‪ ،‬امکان اعالم‬ ‫اســتقالل کردها در عراق وجود نــدارد‪ .‬بنابرایــن زمانی‬ ‫که امکان اســتقالل نیســت‪ ،‬ژســت های سیاسی اعالم‬ ‫خود مختاری و برگزاری همه پرســی حق تعیین سرنوشت‬ ‫اکراد‪ ،‬فقط منجر به تحریک افکار عمومی می شود و این‬ ‫مساله‪ ،‬شرایط منطقه و عراق را با مشکالت و بحران های‬ ‫بیشتری مواجه می سازد‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تهاجم به پارلمان عراق‬ ‫چه چیزی استقالل عراق را تهدید می کند‬ ‫سید جالل ساداتیان‬ ‫کارشناس مسائل عراق‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪6‬‬ ‫مقتدی صــدر‪ ،‬چهارمیــن فرزند ســید محمد صدر‪،‬‬ ‫روحانــی بلند‍‍ پایــه عراقی (پســر عموی ســید محمد باقر‬ ‫صدر) از نخستین روزهای ســقوط صدام حسین از زندگی‬ ‫مخفی خارج شده و با شکل دادن به طرفداران خود تحت‬ ‫عنوان «جیش المهدی» در صحنه سیاســی و تا حدودی‬ ‫نظامی عراق‪ ،‬خود را مطرح کرد‪ .‬او با نیروهای امریکایی‬ ‫نیز درگیر شــد و با وساطت ایت الله سیســتانی توانست از‬ ‫مشکلی که ایجاد کرده بود‪ ،‬خالصی یابد‪ .‬مقتدی صدر از‬ ‫ابتدا که در صحنه عراق حضور یافته همواره مواضع تند و‬ ‫جنجالی داشته و در هر حرکتی که انجام داده است مباحث‬ ‫و تحلیل های فراوانی را پیرامون خود ایجاد و بدین طریق‬ ‫خود را مطرح ساخته است‪ .‬بن ا ب ه توصیه برخی از روحانیون‬ ‫ایرانی – عراقی در فوریــه ‪ 2014‬مصادف با بهمن ‪،1392‬‬ ‫مقتدی صدر طی بیانیه ای اعالم داشــت کــه همه دفاتر‬ ‫و فعالیت های سیاســی خود را تعطیل کرده و تنها دفاتری‬ ‫را که خدمات عام المنفعــه و اجتماعی انجام می دهند‪ ،‬باز‬ ‫نگه خواهد داشت‪ .‬از ان زمان تاکنون ایشان به مباحث و‬ ‫دروس حوزوی مشغول شده و تالش بر ان داشته است تا‬ ‫از خود چهره ای علمی و حوزوی در راستای مرجعیت شیعه‬ ‫معرفی کند‪.‬‬ ‫اما ظاهرا حوادث و جریانات عراق اجازه نمی دهد تا‬ ‫ایشان در سکوت خبری و در مســیر انتخاب شده اش گام‬ ‫بردارد و اگر هم ایشــان به ســراغ جنجال نرود‪ ،‬جنجال به‬ ‫سراغ ایشان می اید! به خبر زیر توجه فرمایید‪:‬‬ ‫«یــک نماینــده پارلمــان عــراق از زخمی شــدن‬ ‫چنــد نماینــده دیگر این کشــور در پــی حملــه گروهی از‬ ‫تظاهرکننــدگان به ســاختمان پارلمان در بغــداد خبر داد‪.‬‬ ‫طالل الزعوبی‪ ،‬نماینده پارلمان عــراق اعالم کرد‪ ،‬برخی‬ ‫از نمایندگان این کشور در پی حمله مهاجمان به ساختمان‬ ‫پارلمان به شــدت زخمی شــدند‪ .‬به گفته طالل الزعوبی‪،‬‬ ‫حال برخی از نمایندگان وخیم اســت‪ .‬روز گذشــته صدها‬ ‫تن از هواداران مقتدی صدر مقر پارلمان را اشــغال کردند‬ ‫و وارد ســالن اصلی نهاد قانون گذاری این کشــور شدند‪.‬‬ ‫حامیان جریــان صدر تاکیــد کرده اند که تــا زمان تحقق‬ ‫خواسته هایشــان برای پایان ســهمیه بندی ها و تصویب‬ ‫اصالحــات‪ ،‬در داخل پارلمــان و در اطــراف ان در حالت‬ ‫تحصن باقــی خواهند مانــد‪ .‬بدین ترتیــب پارلمان عراق‬ ‫نتوانست جلسه بررســی کابینه جدید این کشــور را برگزار‬ ‫کند‪».‬‬ ‫اقای صدر با اعتراض به اوضاع سیاسی نا به سامان‬ ‫و فســاد در عراق‪ ،‬از هواداران خود خواســت همچنان در‬ ‫خیابان های پایتخت بمانند و به تحصن خود ادامه دهند‪.‬‬ ‫ی که نشان از باال گرفتن تنش در این کشور اشوب زده‬ ‫اقدام ‬ ‫دارد‪ .‬رهبر جریان صدر در جمع خبرنگاران گفت‪« :‬تمامی ‬ ‫فعالیت های سیاسی جریان خود را به حالت تعلیق دراورده‬ ‫و فراکســیون رســمی االحرار وابســته به ایــن جریان نیز‬ ‫جلســات پارلمان را تحریم خواهند کــرد‪ ».‬وی تاکید کرد‬ ‫که هوادارانش هیچ ســمتی را در دولت اتــی عراق قبول‬ ‫نخواهند کرد و «مادامی که طایفه گرایی و حزب گرایی در‬ ‫عراق حاکم باشد» وی حاضر به مشارکت در روند سیاسی‬ ‫در عراق نیست‪.‬‬ ‫عصر شنبه (‪ 11‬اردیبهشــت) معترضان پس از ورود‬ ‫به منطقه سبز بغداد که محل اســتقرار نهادهای دولتی و‬ ‫سفارتخانه هاست‪ ،‬وارد ساختمان پارلمان شدند؛ جایی که‬ ‫در هفته های اخیر صحنه بحث و جدل های سیاسی بر سر‬ ‫تایید وزرای پیشــنهادی العبادی برای اجرای اصالحات‬ ‫سیاسی در این کشور بوده است‪.‬‬ ‫العبــادی‪ ،‬نخســت وزیر عــراق هفتــه گذشــته و‬ ‫پس از تاییــد پنج تن از وزرای پیشــنهادی اش‪ ،‬تا شــنبه‬ ‫(‪ 11‬اردیبهشــت) برای معرفی دیگر وزرای پیشنهادی از‬ ‫پارلمان مهلت خواسته بود‪ .‬اما تعداد نمایندگان در جلسه‬ ‫شنبه پارلمان به حد نصاب نرســید و این جلسه به روزهای‬ ‫اتی موکول شد‪ .‬این موضوع خشم مقتدی صدر را به دنبال‬ ‫داشت و بنابراین به اشاره او‪ ،‬طرفدارانش به سمت پارلمان‬ ‫حرکت کرده و ســرانجام با هجــوم به ســاختمان پارلمان‬ ‫خسارات فراوان به بار اوردند!‬ ‫منطقه سبز بغداد که محل ســاختمان های دولتی و‬ ‫سفارتخانه هاست‪ ،‬به شدت تحت تدابیر امنیتی قرار دارد و‬ ‫ورود و خروج از این منطقه با نظارت کامل نیروهای امنیتی‬ ‫انجام می شــود اما مردمی که با هدایت اقای صدر به این‬ ‫منطقه وارد شده بودند حریم را شکسته و وارد پارلمان شدند‪.‬‬ ‫حیدر العبــادی یکشــنبه (‪ 12‬اردیبهشــت) با اعالم‬ ‫وضعیــت فوق العــاده گفــت‪« :‬از وزارت کشــور و پلیس‬ ‫خواســته اســت «عناصر مهاجم بــه نیروهــای امنیتی‪،‬‬ ‫شــهروندان و اعضای پارلمــان» را که بــه تخریب اموال‬ ‫دولتی پرداختند‪ ،‬شناسایی کرده و انها را به مراجع قضایی‬ ‫تحویل دهند‪».‬‬ ‫عراق در هفته های گذشــته صحنه بحران سیاسی‬ ‫بوده و جلســات پارلمان این کشــور به منظور تایید وزرای‬ ‫پیشــنهادی دولت بــه دلیــل اختالفات سیاســی بارها به‬ ‫اغتشاش کشیده و تعلیق شده است‪.‬‬ ‫نمایندگان وابســته به فراکســیون بــدر در پارلمان‬ ‫عراق گفتند‪« :‬در نشست بعدی پارلمان‪ ،‬موضوع برکناری‬ ‫نخست وزیر و فرماندهان امنیتی این کشور بررسی خواهد‬ ‫شد‪».‬‬ ‫حمله معترضان بــه منطقه الخضــراء و ورود انها به‬ ‫ساختمان نخست وزیری و پارلمان را ناشی از ضعف العبادی‬ ‫و ناتوانــی فرماندهان امنیتی در حمایــت از اماکن دولتی‬ ‫دانسته اند‪ .‬جریان صدر نیز حمله به اموال دولتی را تالش‬ ‫برای منحرف کردن فرایند اصالح سیاسی در عراق دانسته‬ ‫و ان را محکوم کرده است‪.‬‬ ‫اتحادیه اروپا نیز با محکوم کردن هجوم به پارلمان‬ ‫عراق توســط طرفداران مقتدی صدر‪ ،‬خواستار برقراری‬ ‫ارامــش در این کشــور شــد‪ .‬فدریــکا موگرینــی‪ ،‬رئیس‬ ‫سیاســت خارجی اتحادیه اروپا با انتقــاد از اتفاقات اخیر‬ ‫در پارلمان عراق اعــام کرد‪ ،‬این گونه حرکات کشــور را‬ ‫بی ثبات می کنــد‪ .‬وی گفت‪« :‬یورش بــه پارلمان عراق و‬ ‫مقتدی صدر با ایت الله سیستانی‪ ،‬مرجع‬ ‫عالی قدر شــیعیان عراق در مقر اقامت‬ ‫ایشــان در نجف اشــرف دیدار کــرده تا‬ ‫اقدامات خــود را توجیه کنــد‪ .‬در همین‬ ‫حال‪ ،‬سلیم جبوری‪ ،‬رئیس پارلمان عراق‬ ‫از مقتدی صدر خواســت تا از معترضان‬ ‫بخواهد از پارلمان خارج شوند‬ ‫اعتراضات خشــونت امیز در بغداد خطر بی ثباتی در عراق‬ ‫را افزایش می دهــد‪ ».‬هواداران مقتدی صــدر‪ ،‬با نصب‬ ‫و اقامت در چادر در میدان تحریــر بغداد‪ ،‬وزارتخانه های‬ ‫خارجــه‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬گردشــگری و اثار باســتانی عــراق را‬ ‫محاصره کردنــد‪ .‬مقتدی صدر به رهبران سیاســی عراق‬ ‫(رئیس جمهور‪ ،‬نخســت وزیر و رئیس پارلمان) ســه روز‬ ‫مهلت داده بود تا تنش سیاسی در این کشور را پایان دهند‬ ‫و با رای به ‪ 16‬وزیر معرفی شده به پارلمان‪ ،‬اصالحات وعده‬ ‫داده شــده را عملی کنند‪ .‬وی گفته بود در صورت اجابت‬ ‫نشــدن این خواســت خود که «خواســته مردم عراق نیز‬ ‫هست» منطقه خضراء بغداد را اشغال می کند‪.‬‬ ‫ رهبر جریــان صدر عراق از ســازمان ملل خواســت‬ ‫برای نجات مــردم عراق وارد عمل شــود‪ ،‬حتــی اگر این‬ ‫امر به برگزاری انتخابات زودهنگام محقق شــود‪ .‬صدر با‬ ‫اشــاره به اینکه درگیری های فعلی پارلمــان تاثیر منفی بر‬ ‫«انقالب» مــردم دارد‪ ،‬برخی از چهره های سیاســی این‬ ‫کشــور را به تالش برای تحریف «انقــاب» و تبدیل ان‬ ‫به اختالفات سیاســی متهم کرد‪ .‬رهبر جریان صدر عراق‬ ‫ادامه اعتراضات مسالمت امیز مردمی را خواستار شد تا این‬ ‫تظاهرات چهره های سیاسی و حامیان فساد و تقسیم بندی‬ ‫طایفه ای را که مــردم عراق را به کشــتن می دهند‪ ،‬تحت‬ ‫فشار قرار دهد‪.‬‬ ‫مقتدی صدر با ایت الله سیســتانی‪ ،‬مرجع عالی قدر‬ ‫شیعیان عراق در مقر اقامت ایشان در نجف اشرف دیدار‬ ‫کرده تا اقدامات خود را توجیه کند‪ .‬در همین حال‪ ،‬سلیم‬ ‫جبوری‪ ،‬رئیس پارلمان عراق از مقتدی صدر خواست تا از‬ ‫معترضان بخواهد از پارلمان خارج شوند‪ .‬جبوری همچنین‬ ‫نسبت به فروپاشی دولت هشدار داد!‬ ‫صدر اعالم کــرد گروه های سیاســی می خواهند با‬ ‫ســهمیه بندی‪ ،‬جایگاه و پست های سیاســی خود را حفظ‬ ‫کنند و پارلمان این کشور به دنبال از بین بردن جریان اصلی‬ ‫اصالحات در عراق اســت‪ .‬او افزود‪« :‬گروه های سیاسی‬ ‫در عراق تالش می کنند نیروهای خود را تحت شعار دولت‬ ‫تکنوکرات توزیع کنند‪ .‬وی از فراکسیون احرار پارلمان عراق‬ ‫خواســت تا زمانی که این تقســیم بندی ها جریان دارد‪ ،‬از‬ ‫حضور در جلسات پارلمان خودداری کنند‪».‬‬ ‫عدنــان الجنابی کــه بــه رای نماینــدگان متحصن‬ ‫به عنــوان رئیس موقت پارلمان تعیین شــده بود‪ ،‬جلســه‬ ‫پارلمان را به دو روز بعد موکول کرد که دلیل ان به حدنصاب‬ ‫نرسیدن نمایندگان بود‪ .‬در پی تشــدید بحران سیاسی در‬ ‫عراق‪ ،‬بیش از صد تن از نمایندگان عراقی در داخل پارلمان‬ ‫تحصن کرده و رای به برکناری سلیم جبوری‪ ،‬رئیس پارلمان‬ ‫عراق دادند اما جبوری این تصمیم را غیر قانونی خوانده بود‬ ‫با این حال مقتدی صدر تحصن انان را پشتیبانی از مردم و‬ ‫خواسته های قانونی انها دانسته بود‪.‬‬ ‫صدر خطــاب به حیدر العبادی‪ ،‬نخســت وزیر عراق‬ ‫اعالم کرد‪« :‬کاسه صبرش به جای انکه برای اعتراضات‬ ‫مردمی مســالمت امیز لبریز شــود‪ ،‬برای فســاد مسئوالن‬ ‫دولتی لبریز شود و به جای ایراد سخنان بی فایده به مهلت‬ ‫اعالم شده از سوی پارلمان برای معرفی وزرای تکنوکرات‬ ‫پایبند باشد‪ ،‬در غیر این صورت‪ ،‬تنها به استیضاح در پارلمان‬ ‫اکتفا نمی شود بلکه علنا رای اعتماد تو را پس می گیریم‪».‬‬ ‫حوادث چند روز گذشته نشــان از ان دارد که عالوه‬ ‫بر مشکالت اشغال بخشــی از خاک عراق توسط داعش‬ ‫و نگرانی های ناشی از سیاست های اقلیم کردستان عراق‬ ‫و همچنین سهم خواهی های اهل تســنن‪ ،‬درگیری های‬ ‫جناح های شــیعه درون حاکمیت‪ ،‬از اینــده ای نه چندان‬ ‫روشــن و دلگرم کننده خبر می دهد که همچون موریانه از‬ ‫درون‪ ،‬عراق را می جود و به تحلیل می برد‪ .‬عدم انســجام‬ ‫بخش های مختلف حاکمیت می تواند همه پایه های ثبات‬ ‫و از جمله امنیت و استقالل عراق را در خطر قرار دهد‪.‬‬ ‫گذرگاه خطرناک سیاسی در عراق‬ ‫عربستان و اردن مناقشات سیاسی را تشدید می کنند‬ ‫حسن هانی زاده‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪7‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫واگرایی و تقابل سیاســی بیشــتر حرکت می کند و برکناری‬ ‫ســلیم الجبوری از ریاســت پارلمان موجب شده که برخی‬ ‫طیف های وابسته به جریان اهل سنت از این اقدام ناراضی‬ ‫باشند‪ .‬همچنین کردها نســبت به برکناری فواد معصوم از‬ ‫ریاست جمهوری هشدار داده اند که اگر ایشان برکنار بشود‬ ‫قطعا کردها اقدامات تالفی جویانه خــود را انجام خواهند‬ ‫داد و ممکن است کردها به سمت تجزیه و استقالل حرکت‬ ‫کنند‪ .‬به هر حال عراق روی لبه تیغ حرکت می کند و هر اقدام‬ ‫نسنجیده ای می تواند به فروپاشی کامل نظام سیاسی این‬ ‫کشور کمک بکند‪.‬‬ ‫در خصوص کابینه پیشــنهادی العبــادی که موجب‬ ‫اختالفات جدی شده نیز باید توجه داشت که تکنوکرات ها‬ ‫اکثریت کابینه جدید را تشــکیل می دهند ولــی از انجا که‬ ‫اساسا مشکل عراق‪ ،‬مشکل سیاسی است به نظر نمی رسد‬ ‫این کابینــه بتوانــد رای اعتمــاد بگیرد‪ .‬این نکتــه زمانی‬ ‫اهمیت بیشتر پیدا می کند که بدانیم بنای عراق باتوجه به‬ ‫سهم خواهی گروه ها و طوایف موجود شکل گرفته و همه‬ ‫طوایف تالش می کنند تا در کابینه نخســت وزیر ســهمی‬ ‫ داشته باشند‪ .‬همچنین از انجا که در کابینه بسیاری از وزرا‬ ‫هیچ سابقه کار اجرایی و سیاســی ندارند‪ ،‬با مالحظاتی از‬ ‫جانب احزاب سیاسی مواجه شده است‪.‬‬ ‫درواقع اکثریت کابینه تکنوکرات هســتند اما چون از‬ ‫جریان ها و شرایط واقعی سیاسی بی خبر هستند‪ ،‬نمی توانند‬ ‫در وضعیت موجود به عبور عراق از بحران های سیاســی و‬ ‫امنیتی و ســرکوب داعش کمکی بکنند‪ .‬بنابراین حتی اگر‬ ‫این کابینه رای اعتمــاد هم بگیرد نمی توانــد برنامه های‬ ‫خودش را عملیاتی بکند‪.‬‬ ‫در رابطه با بحرانی شدن وضعیت عراق برخی انگشت‬ ‫اتهام را به سمت نوری مالکی نشانه گرفته اند‪ ،‬این در حالی‬ ‫است که به نظر می رســد نوری مالکی مایل نیست اوضاع‬ ‫عراق به سمت بحرانی تر شــدن پیش برود اما کشورهای‬ ‫خارجی خصوصا برخی کشــورهای عربی مثل عربستان و‬ ‫اردن در پی تشدید مناقشات جریانات سیاسی هستند و این‬ ‫کشورها سعی می کنند از شکل گیری یک نظام پارلمانی با‬ ‫ثبات و دموکراتیک در عراق جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که اوضاع سیاسی در عراق به طور‬ ‫مســتقیم بــر اوضــاع امنیتی این کشــور‬ ‫اثرگــذار اســت؛ همچنین بروز گسســت‬ ‫میان قومیت های موجود در عراق‪ ،‬شرایط‬ ‫خطرناکی را برای این کشــور رقم زده است‬ ‫زیرا گروهک تروریستی داعش با استفاده‬ ‫از فضــای اختالفات قومیتی وارد شــمال‬ ‫و غرب عراق شــد‪ .‬طــی دو ســال اخیر به‬ ‫دلیل تمرکز داعش در شمال و غرب عراق‬ ‫و کشــتار مردم بی گناه‪ ،‬این کشــور با یک‬ ‫فاجعه انسانی و مهاجرت میلیون ها عراقی‬ ‫مواجه شد‪.‬‬ ‫در جریــان مقابلــه دولــت عــراق با‬ ‫گروهک تروریســتی داعش برخی طوایف‬ ‫موجود از شــرایط ناامنی هــای موجود در‬ ‫برخی مناطــق عراق برای طــرح مطالبات‬ ‫غیرمشــروع خود اســتفاده کردند‪ .‬تهدید‬ ‫رهبران اقلیم کردستان عراق برای جدایی از‬ ‫این کشور و تعامل برخی کشورهای منطقه‬ ‫مانند ترکیه‪ ،‬امارات‪ ،‬عربستان و قطر با اقلیم‬ ‫کردستان بدون گذر از کانال دولت مرکزی‬ ‫به تضعیف حاکمیت دولت عراق منجر شد‪.‬‬ ‫جریان سازی های منطقه ای و داخلی‬ ‫علیه مرجعیت و نیروهای مردمی به تدریج‬ ‫فاصله میــان دولــت و مرجعیت عــراق را‬ ‫افزایــش داد زیرا نقــش مرجعیت نجف در‬ ‫ایجاد همگرایــی ملی طی ماه های اخیر کمرنگ شــد‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق که وعده‬ ‫انجام اصالحات ساختاری در بدنه نظام عراق را داده بود‪،‬‬ ‫نتوانست به وعده های خود عمل کند‪ .‬مردم عراق خواهان‬ ‫مبارزه جدی دولت با رانت خواری و فســاد اداری هســتند‬ ‫اما حیدر العبادی نتوانســت فســاد اداری و رانت خواری را‬ ‫ریشــه کن کند‪ .‬مجموعه این رخدادها شرایط پیچیده ای‬ ‫را برای عراق به همراه داشــت و اکنون این کشور در برابر‬ ‫یک گذرگاه خطرناک سیاســی قرار گرفته است‪ .‬در نتیجه‬ ‫اگر دولت‪ ،‬ملــت‪ ،‬مرجعیت و طوایف موجــود در عراق به‬ ‫سمت همگرایی و تعامل مثبت و حل اختالفات سیاسی خود‬ ‫حرکت نکنند‪ ،‬این کشور در اینده با خطر تجزیه و فروپاشی‬ ‫مواجه خواهد شد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سهم خواهی‪ ،‬نظام طایفه ای‪ ،‬عدم تحقق وعده های‬ ‫دولت و دخالت های خارجی دســت به دســت هم داده اند‬ ‫تا عراق به ســمت تضعیــف دولت مرکــزی و حتی تجزیه‬ ‫پیش برود‪.‬‬ ‫اقدامات و رویدادهای اخیر عراق نتیجه شکل گیری‬ ‫یک نظام طایفه ای بر اســاس ســهم خواهی جریان های‬ ‫سیاسی است؛ در سال ‪ ۲۰۰۳‬میالدی که رژیم سابق عراق‬ ‫سرنگون شد‪ ،‬هریک از جریان های سیاسی عراق تالش‬ ‫ی فراتر از حجم سیاسی‬ ‫کردند تا در ســاختار قدرت ســهم ‬ ‫و انسانی خودشان داشته باشــند و به همین دلیل در طول‬ ‫سال های گذشــته دولت های عراق نتوانسته اند بر اساس‬ ‫شاکله شایسته ساالری و مردم ساالری حرکت کنند‪.‬‬ ‫به بیان دیگــر هر یک از جریان های سیاســی عراق‬ ‫تالش کردند تا بر اســاس شــطرنج سیاســی و جغرافیایی‬ ‫خود سهمی در ساختار قدرت داشته باشند‬ ‫و این امر شــکاف میان حاکمیت و ملت را‬ ‫تشدید کرد‪ .‬عراق در ترکیب پازل سیاسی و‬ ‫حاکمیتی جدید خود از لبنان الگو گرفت که‬ ‫یک تجربه کامال شکست خورده است زیرا‬ ‫نظام سهم بندی سیاسی پاســخگوی نیاز‬ ‫جامعه پیچیده عراق نیست‪.‬‬ ‫در طول ‪ ۱۳‬سال اخیر‪ ،‬عراق به دلیل‬ ‫نظام طایفه ‍ ای و بروز اختالف میان طوایف‬ ‫سه گانه کرد‪ ،‬شیعه و ســنی با چالش های‬ ‫گوناگونی مواجه شــد که این چالش ها به‬ ‫بروز ناامنی های سراسری منجر شد‪.‬‬ ‫در ایــن میــان پارلمــان عــراق هم‬ ‫براســاس ســاختار نامتــوازن قدرت های‬ ‫سیاســی شــکل گرفــت و یــک سلســله‬ ‫نارضایتی های سیاسی در سطح این کشور‬ ‫به وجود امــد؛ بنابراین برخــی از جریانات‬ ‫سیاسی غیرهمســو با دولت از این شرایط‬ ‫اســتفاده و مــردم را علیــه دولــت حیــدر‬ ‫العبادی تحریــک کردند‪ .‬نبایــد فراموش‬ ‫کرد برخی از کشــورهای منطقــه از جمله‬ ‫عربســتان‪ ،‬بحریــن‪ ،‬امــارات و کویت در‬ ‫تشــدید اختالفات در عراق نقــش دارند و‬ ‫نمی خواهند عراق به عنوان کشوری دارای‬ ‫پارلمان قوی و دموکراتیــک به راه خودش‬ ‫ادامه دهد‪ .‬در این رابطه عملکرد جریان صدر در وقایع اخیر‬ ‫پارلمان عراق و ورود هواداران مقتدی صدر به پارلمان عراق‬ ‫نیز قابل توجه است؛ در واقع بعد از یک سلسله اعتراضاتی‬ ‫که از ســوی اعضای پارلمان و جریانات سیاســی شــکل‬ ‫گرفت‪ ،‬حیدر العبادی تغییراتــی در کابینه جدید انجام داد‬ ‫و پارلمان هم قصد داشت ترکیب جدید را مورد بررسی قرار‬ ‫دهد اما گویا مردم عراق تحمل حضــور برخی از جریانات‬ ‫سیاسی را در ترکیب کابینه جدید نداشتند‪.‬‬ ‫همچنین حیدر العبادی در زمان شــروع به کار کابینه‬ ‫خود قول مبارزه با فســاد اداری و اصالحات ســاختاری را‬ ‫داده بود اما اولویت را در مقابله با داعش گذاشت اما برخی‬ ‫طیف های سیاسی بدون توجه به شــرایط عراق دست به‬ ‫تظاهرات زدند و از طریق فراخوان تالش می کنند تا دولت‬ ‫حیدر العبادی را فلج کنند‪ .‬در حال حاضر اوضاع باتوجه به‬ ‫بحران های سیاسی‪ ،‬ناامنی ها و حضور نیروهای داعش در‬ ‫منطقه شمال و غرب بســیار پیچیده شده است‪ .‬باتوجه به‬ ‫این شرایط‪ ،‬تظاهرات جدیدی که علیه دولت حیدرالعبادی‬ ‫شکل گرفته نظام سیاسی عراق را به سمت درگیرهای بیشتر‬ ‫داخلی سوق خواهد داد‪ .‬باتوجه به برکناری سلیم الجبوری‬ ‫از ریاســت پارلمان عــراق و تهدید جریان های سیاســی‬ ‫مخصوصا جریان مقتدی صدر برای برکناری حیدر العبادی‬ ‫و فواد معصوم رئیس جمهور عراق به نظر می اید اگر همه‬ ‫طیف های سیاسی عراق خویشتنداری از خود نشان ندهند‬ ‫و اجازه ندهند نخست وزیر برنامه های خودش را محقق کند‬ ‫عراق به سمت فروپاشی کامل حرکت خواهد کرد و این یک‬ ‫خطر جدی است که اینده عراق را تهدید می کند و موجب‬ ‫می شود نوعی خالء سیاســی‪ ،‬پارلمانی و امنیتی در عراق‬ ‫به وجود بیاید و به فروپاشی نظام سیاسی منجر خواهد شد‪.‬‬ ‫در حال حاضــر صف بندی های سیاســی در پارلمان‬ ‫میان سه طایفه بزرگ عراق یعنی سنی ها‪ ،‬شیعیان و کردها‬ ‫شکل گرفته و این نشان دهنده ان است که عراق به سمت‬ ‫بین الملل‬ ‫‪55‬‬ ‫واگرایی در شام‬ ‫اتش بس در سوریه در معرض فروپاشی است‪ .‬جنگ پرشدت در حلب منجر به واگرایی بیشتر‬ ‫دولت و اپوزیسیون سوری از یکدیگر شده و این مساله می تواند سوریه را به گذشته بازگرداند‪ .‬در‬ ‫حالی که ارتش اسد تاکید می کند که در حلب با تروریست ها می جنگد اپوزیسیون بر این نکته پای‬ ‫فشرده است که بدون اتش بس سراســری به مفاد صلح پایبند نخواهد بود‪ .‬چنین واگرایی ای با‬ ‫اختالف نظر میان مسکو و واشنگتن درباره اینده سوریه همراه شده و مجموع این تحوالت سوریه‬ ‫را بر لبه پرتگاه قرار داده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اتش بس متزلزل‬ ‫ایاسوریهدوبارهبهنقطهصفربازمی گردد؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪1‬‬ ‫جواد قربانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اکنون بیش از پنج سال اســت که موهبت امنیت از‬ ‫ســرزمین تاریخی شــام رخت بربسته اســت؛ بیش از پنج‬ ‫ســال‪ ،‬اتش جنگ مداوم در این ســرزمین زبانه کشیده‪،‬‬ ‫شــراره هایش صدها هزار انســان را بلعیده‪ ،‬میلیون ها نفر‬ ‫دیگر را اواره کرده و از ســوریه ویرانه ای برجای گذاشــته‬ ‫اســت‪ .‬این جنگ به ســرعت ابعــاد بین المللــی پیدا کرد‬ ‫و بازیگــران منطقه ای و جهانــی در ان وارد شــدند‪ .‬انچه ‬ ‫باعث شد هیزم الزم برای برافروخته ماندن مداومش مهیا‬ ‫شــود و لحظه ای لهیبش فروکش نکند‪ ،‬ان بود که همین‬ ‫بازیگران در اسفند گذشته با هم بر سر اتش بس به توافق‬ ‫رسیدند؛ اتش بسی که حتی اجرای نیم بندش هم به معجزه‬ ‫می مانست‪ .‬حدود یک ماه ارامشــی بی سابقه در پنج سال‬ ‫گذشته در بخش عمده ای از ســرزمین های سوری حاکم‬ ‫شد و در این مدت انها که موسوم به مخالفان میانه رو هستند‬ ‫در ژنو با نمایندگان دولت بشار اسد به مذاکره نشستند تا به‬ ‫صلح دست یابند؛ موفقیت این نشست ها حتی معجزه ای‬ ‫شگرف تر تلقی شده و می شود‪.‬‬ ‫با این حال اتش بس شــکننده انقدر نقض شد که در‬ ‫حالی که جنگ به شــدت در بســیاری از نقاط از سر گرفته‬ ‫شده بود‪ ،‬از اتش بسی یاد می شد که حتی نام بردن از ان نیز‬ ‫ بی معنی و مضحک بود‪ .‬اوج این درگیری ها نیز حلب بود که‬ ‫هر چه گذشت بر شدتش اضافه شد‪.‬‬ ‫همین مسائل امروز سبب شده دی میستورا‪ ،‬نماینده‬ ‫سازمان ملل‪ ،‬از ایاالت متحده و روسیه بخواهد که مجددا‬ ‫برای برقــراری اتش بس تــاش کننــد‪ .‬وزرای خارجه دو‬ ‫کشــور و برخی دیپلمات هــای دیگر از جمله چند کشــور‬ ‫عربی درگیــر در این جنگ نیــز به کنار دریاچــه ژنو رفتند و‬ ‫مهمترین نتیجه ای که از این نشســت حاصل شد تعیین‬ ‫عده ای ناظر بر جنگ ســوریه و البته جمله ای بود که کری‬ ‫گفت مبنی بر اینکه‪« :‬جنگ ســوریه از کنترل خارج شده‬ ‫اســت»‪ .‬انچه می توان ان را به این معنا دانست که دیگر‬ ‫بعید است بتوان پشــت میز مذاکره به صلح دست یافت‪.‬‬ ‫چرا؟ چون صدها گروه بــزرگ و کوچک مختلف در جنگ‬ ‫سوریه درگیر هستند‪ .‬گروه هایی که عمال مشخص نیست‬ ‫با که و برای چه می جنگند؟ این گروه ها به طور مداوم دست‬ ‫به اتحاد و ائتــاف تاکتیکی با یکدیگــر می زنند‪ ،‬پس از‬ ‫مدتی اتحادها جابه جا می شود و گروه های سابقا متحد به‬ ‫جان هم می افتند‪ .‬حتی ممکن است در ان واحد دو گروه‬ ‫در یک منطقه با هم متحد باشــند و در منطقه ای دیگر در‬ ‫حال نزاع‪ .‬در این شــرایط تشخیص دوســت و دشمن نیز‬ ‫غیرممکن است چه رسد به انکه بتوان اقتداری عالیه ایجاد‬ ‫کرد که تمام گروه ها تابع ان باشــند و بخواهند از توافق یا‬ ‫پیمان ســخن بگویند‪ .‬از طرف دیگر هیچ یک به درستی‬ ‫نمی داند چه می خواهد؛ جنگ و نابودی گروه های دیگر‪،‬‬ ‫ساخت کشــوری جدید‪ ،‬اجرای احکام شــریعت‪ ،‬اهداف‬ ‫ناسیونالیســتی‪ ،‬یا حتی احیای خالفــت و‪ ...‬تنها چیزی‬ ‫که همه این گروه ها مدعی ان هســتند جنگ با بشار اسد‬ ‫اســت‪ ،‬انچه عمال در بســیاری از مناطق به حاشــیه رفته‬ ‫بین الملل‬ ‫اراده ای برای حل بحران سوریه وجود ندارد‬ ‫پارادوکس های سوری‬ ‫نصر اهلل تاجیک‬ ‫‪2‬‬ ‫سفیر پیشین ایران در اردن‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫«ســوریه» محل رقابت های بازیگــران منطقه ای و‬ ‫فرامنطقه ای و در نقطه تالقی منافع درون و برون منطقه ای‬ ‫قرار گرفته اســت‪ .‬به دلیل دخیل شــدن عوامــل و منافع‬ ‫متعدد‪ ،‬پیش بینی اینده معادالت هر کشــور در خاورمیانه‬ ‫و مخصوصا در ســوریه محال اســت‪ .‬زیــرا در این منطقه‬ ‫متغیرها بسیار زیاد و همه مســائل از اهمیت بسیار باالیی‬ ‫برخوردار هستند‪ .‬اوضاع منطقه هر روز به سمت پیچیده تر‬ ‫شدن در حال حرکت اســت و تداوم ان می تواند وضعیت‬ ‫خطرناکی را برای منطقه و حتی کل جهان رقم بزند‪ .‬باتوجه‬ ‫به چنین متغیرهایی در درجه اول باید خاطر نشــان کرد که‬ ‫نباید مذاکرات ژنو درباره بحران سوریه را به گونه ای تصور‬ ‫کرد که به زودی به نتیجه خواهد رسید‪ .‬زیرا یکی از دالیل‬ ‫پیچیدگی این مذاکرات‪ ،‬چالش ها و مشکالت موجود در‬ ‫منطقه به خصوص در سوریه است‪ .‬جنگی نیابتی در سوریه‬ ‫با حضور کشــورهای منطقه ای و فرامنطقه ای اغاز شده و‬ ‫تداوم یافته است‪ .‬اکنون اراده الزم برای پایان دادن به این‬ ‫جنگ میان طرف های درگیر در جهت سامان بخشیدن به‬ ‫این اوضاع وجود ندارد‪ .‬اکنون برخی کشورها عالقه مندند‬ ‫که بحران سوریه خاتمه یابد‪ ،‬اما در مقابل کشورهایی نیز‬ ‫تمایل دارند که این بحران ادامه پیــدا کند و به هر نحوی‬ ‫برای دستیابی به این هدف تالش می کنند‪ .‬در همین راستا‬ ‫اگر بخواهیم درگیری های اخیر در حلب را مورد بررسی قرار‬ ‫دهیم‪ ،‬باید به این نکته اشاره کرد‪ ،‬در واقع این درگیری از‬ ‫ســوی گروه های مســلحی ادامه می یابد که در مذاکرات‬ ‫ژنو حضور نداشته و به دنبال حفظ وضعیت موجود و قدرت‬ ‫و مناطقی که به تصرف دراورده اند‪ ،‬هســتند‪ .‬به طور کلی‬ ‫سازمان ملل با مشارکت کشورهای خواهان پایان درگیری ها‬ ‫در ســوریه‪ ،‬مذاکرات ژنو را پیش می برد و از ســوی دیگر‬ ‫کشــورها و گروه هایی مانند ترکیه و عربستان سعودی که‬ ‫منافعشان در این است که به سمت جنگ و درگیری حرکت‬ ‫کنند‪ ،‬در میدان نبرد حضور دارند و به همین دلیل درگیری‬ ‫در حلب و برخی مناطق سوریه ادامه دارد‪.‬‬ ‫در همین راســتا هفتــه گذشــته جان کــری‪ ،‬وزیر‬ ‫امورخارجه امریکا به ژنو سفر کرده و با برخی از طرف های‬ ‫دخیل در بحران ســوریه دیدار و گفت وگو کرد‪ ،‬دراین باره‬ ‫باید گفت‪« :‬برای ترســیم ســیر تحوالت کنونــی منطقه‬ ‫باید دو گروه عوامل و متغیرهای داخلــی و خارجی را مورد‬ ‫بررسی قرار داد‪ .‬در بعد داخلی تحوالت منطقه ای و درونی‬ ‫کشــورهای بازیگر‪ ،‬انگیزه هــا‪ ،‬سیاســت ها‪ ،‬دیدگاه ها‪،‬‬ ‫نیازها و دغدغه های انــان در زمینه امنیت ملــی‪ ،‬منافع و‬ ‫مصالح ملی انها تاثیر گذار هستند و در بعد عوامل خارجی‬ ‫منافع قدرت های فرامنطقه ای‪ ،‬سیاست ها و تعامالت انان‬ ‫برای ایجاد توازن باید مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد‪ .‬اما‬ ‫به هر صورت هر کشــوری به دنبال حفظ منافع خود است‪.‬‬ ‫امریکایی ها نیز یکی از عوامل موثر در جریان مساله سوریه‬ ‫هســتند‪ .‬اما اینکه مقامات کاخ ســفید این تصور را داشته‬ ‫باشند که با یک سری دیدارها و گفت وگوها بتوانند مساله‬ ‫سوریه را حل کنند‪ ،‬اشــتباه می کنند‪ ،‬اینگونه هم نیست‪.‬‬ ‫کلیدی ترین مساله برای حل بحران ســوریه وجود عزم و‬ ‫اراده سیاسی تمام طرف ها برای حل این بحران است‪ ،‬که‬ ‫اکنون این اراده مشاهده نمی شود‪ .‬در واقع امریکا در طول‬ ‫سالیان گذشته با اشــتباهات خود در بعد سیاست خارجی‪،‬‬ ‫ژئوپلتیک منطقه را برهم زده است این به هم ریختگی باعث‬ ‫شد ه که اکنون حل بحران سوریه با پیچیدگی های دشواری‬ ‫روبه رو شود‪ .‬چنین شرایطی نشاندهنده پارادوکس هایی در‬ ‫سیاست خارجی امریکا در قبال سوریه است‪.‬‬ ‫تحوالت کنونی منطقه و نقش یابی کشورهای ان از‬ ‫جمله ایران‪ ،‬عربستان و ترکیه در ایجاد سمت و سوی جدید‬ ‫برای تحوالت کنونــی میدانی در داخل ســوریه تاثیرگذار‬ ‫است و تنها عوامل خارجی همچون بازی و توازن قوا میان‬ ‫دو ابرقدرت امریکا و روســیه ر ا نمی توان برای حل بحران‬ ‫بین الملل‬ ‫اســت‪ .‬البته مهمتر اینکه دو گروه قدرتمند جبهه النصرت‬ ‫و داعش به طور کامل از پروســه خــارج بوده اند‪ .‬در چنین‬ ‫شــرایطی اتش بســی که از دو ماه پیش اغاز شد‪ ،‬بیش از‬ ‫انکه تالشی واقعی برای صلح باشد‪ ،‬به تالش برای ایجاد‬ ‫فرصت و زمان خریدن می ماند‪ .‬طنز ماجرا این اســت که‬ ‫از زمانی که داعش به مخوف ترین غول این جنگ تبدیل‬ ‫شد‪ ،‬کمترین تهدید را برای حکومت اسد داشته و اتفاقا با‬ ‫تضعیف سایر گروه ها خدمات شایانی برایش داشته است‪.‬‬ ‫از جانب دیگر اتش بس در ســایر مواضــع‪ ،‬این فرصت را‬ ‫ایجاد کرد کــه رژیم بخش عمــده ای از توانش را در حلب‬ ‫متمرکز کند‪ .‬حضــور چندین گروه متخاصم در این شــهر‬ ‫و درگیــری انها بــا یکدیگر ایــن فرصت را ایجــاد کرد که‬ ‫حکومت اســد ابتکار عمل را در دســت بگیرد و به سرعت‬ ‫به شــهر یورش ببرد‪ .‬در واقع اتش بس این فرصت را برای‬ ‫اســد ایجاد کرد ه تا مهمترین شهر ســوریه را به طور کامل‬ ‫بازپس بگیرد‪ .‬اگر به اتفاقات دو ماه گذشته خوب بنگریم‪،‬‬ ‫ نمودار سینوسی جنگ و اتش بس در سوریه این طرح را به‬ ‫ذهن متبادر می کند که اتش بس‪ ،‬فرصت تجدید قوا برای‬ ‫حکومت اســد فراهم می کند و سپس رژیم یک گام به جلو‬ ‫برمی دارد و سپس اتش بسی دیگر‪ .‬در عین حال باید به این‬ ‫نکته نیز توجه داشت که بازیگران خارجی در طرف مقابل‬ ‫نیز صادقانه بازی نمی کنند‪ .‬تنها یک مورد از جبهه نصرت‬ ‫مثال خوبی است‪ .‬این جبهه از بدو تولد اشکارا اعالم کرد‬ ‫که شاخه ای از القاعده اســت‪ ،‬گروهی که در لیست سیاه‬ ‫تروریســتی قرار دارد و شــدیدترین تحریم هــا علیه ان‪،‬‬ ‫متحدین و حامیانش وضع شده است‪ .‬همواره نیز از جبهه‬ ‫نصرت با عنوان تروریستی یاد شده و در پروسه اتش بس و‬ ‫صلح احتمالی نیز جایی نداشته و ندارد‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫این گروه چگونه همچنان می تواند توان رزم داشته باشد و‬ ‫تا این حد نیز قدرتمند باشد؟ سالح های مدرنی که در دست‬ ‫ستیزه جویان منتســب به النصره دیده می شود‪ ،‬چگونه به‬ ‫دست انها می رسد؟ انها لجستیک شان را چگونه و از کجا‬ ‫تامین می کنند؟ پرواضح اســت که همین ســوال ها را در‬ ‫مورد بسیاری از گروه های دیگر و از جمله داعش می توان‬ ‫پرسید‪ .‬برای روشن تر شدن اهمیت این سوال ها بهتر است‬ ‫یوگوسالوی و عراق را به خاطر بیاوریم‪ ،‬کشورهایی برقرار با‬ ‫ارتش هایی کالسیک و مجهز که در عرض مدت کوتاهی‬ ‫در برابر ائتالف بین المللی به شدت در هم شکستند‪ .‬اما با‬ ‫گذشت حدود دو سال از شکل گیری ائتالف ضدداعش‪،‬‬ ‫این گروه همچنان ســاح های مدرن و لجستیک مناسب‬ ‫در اختیار دارد‪ .‬حداقل باید پرسید ایا این گروه توان تولید‬ ‫سالح دارد؟‬ ‫با توجه به انچه گفته شــد‪ ،‬در هیچ یــک از طرفین‬ ‫این درگیری‪ ،‬اراده دستیابی به صلح دیده نمی شود‪ .‬همه‬ ‫گروه های درگیر و بازیگران خارجی عزمشان را جزم کرده اند‬ ‫که در میدان نبرد حرفشان را به پیش ببرند و تنها زمانی که‬ ‫در موضع ضعف قــرار می گیرنــد‪ ،‬دم از اتش بس و صلح‬ ‫می زنند‪ .‬همچنین تمام طرفیــن اتش بس را فرصتی برای‬ ‫تجدید قوا می ببینــد‪ .‬گردهمایی دیپلمات ها در هتل های‬ ‫ پنج ستاره ژنو هیچ دردی از ســوریه دوا نخواهد کرد و این‬ ‫ژستی سیاسی بیشتر نیست‪ .‬همه کســانی که به ژنو رفت‬ ‫و امد می کنند‪ ،‬می داننــد انهایی که به عنــوان نمایندگان‬ ‫مخالفان در این نشست ها شرکت می کنند کمترین نفوذ را در‬ ‫میدان های جنگ سوریه دارند و این فشار حامیان خارجی‬ ‫است که گروه ها را وادار به اتش بس یا جنگ می کند‪ .‬تحت‬ ‫این شرایط‪ ،‬کلید قفل این جنگ تنها در دستان قدرت های‬ ‫بزرگ جهانی اســت‪ .‬اگــر ایاالت متحــده از جنگجویان‬ ‫مخالف اسد قطع امید کند‪ ،‬اسد به پشتوانه روسیه و ایران‬ ‫اکنون این توان را دارد که گام به گام انها را به عقب براند و‬ ‫اگر چنین نباشد‪ ،‬با روی کار امد رئیس جمهور جدید در ژانویه‬ ‫اتی‪ ،‬در روی پاشنه دیگری خواهد چرخید‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تجزیه و تحلیل کرد‪ .‬زیرا در کشورهای این منطقه فساد‪،‬‬ ‫توســعه نیافتگی‪ ،‬بی ســوادی‪ ،‬فقر‪ ،‬غارت منابع طبیعی و‬ ‫میزان استبداد و دیکتاتوری باال ست و هر یک از این عوامل‬ ‫خود یک متغیر با درجه باال محسوب می شوند که به عوامل‬ ‫دیگر به صورت زنجیره ای مرتبط می شــوند‪ .‬به هر صورت‬ ‫تعامل دو قدرت بزرگ و تاثیرگذار در بحران ســوریه برای‬ ‫حل این بحران الزم و ضروری اســت اما کافی نیست‪ .‬در‬ ‫واقع مذاکرات مسکو و واشنگتن می تواند از برخی جهات‬ ‫شروع خوبی برای گام گذاشتن در مسیر حل بحران سوریه‬ ‫باشد اما نقش افرینی کشورهای ایران‪ ،‬عربستان سعودی و‬ ‫ترکیه برای برداشتن گام های بیشتر در این مسیر بسیار مهم‬ ‫است‪ ،‬اما باتوجه به شرایط حاکم‪ ،‬هنوز ان اراده الزم برای‬ ‫حل این بحران در منطقه شــکل نگرفته اســت‪ .‬بر همین‬ ‫اســاس اگر قدرت های بزرگ فرامنطقــه ای تمایل به حل‬ ‫بحران سوریه دارند باید تالش کنند کشورهای هم پیمان‬ ‫خود را با اســتفاده از ابزار و اهرم های مختلف به همسویی‬ ‫با خود وادارند و از اقدامات مخرب انها در مسیر حل مساله‬ ‫سوریه بازدارند‪ .‬متاسفانه برخی کشورها در سیاست خارجی‬ ‫بیشــتر در حوزه تخریب نقش افرینی می کننــد تا در حوزه‬ ‫سازندگی‪.‬‬ ‫همچنین باید به این نکته اشاره کرد که تا قبل از ورود‬ ‫تمام قد روس ها به سوریه بسیاری از مفسران و تحلیلگران‬ ‫سیاست خارجی روســی و غربی احتمال همکاری نزدیک‬ ‫دو کشــور درباره نظم جدید بین المللی در کوتاه مدت را رد‬ ‫می کردند و از نظر انها امریکا و روسیه بر سر مسائل کریمه‬ ‫و اوکراین وارد جنگ ســرد الکترونیکی شده اند‪ .‬اما از این‬ ‫نقطه به بعد انها معتقد بودند که در صورت عدم حل مسائل‬ ‫سوریه و خاورمیانه روابط روسیه و امریکا می تواند به صورت‬ ‫یک تنش مزمن و دراز مدت دراید‪ .‬سیاستمداران امریکایی‬ ‫معتقدند منافع بلندمدت هر دو کشور در این است که کمیت‬ ‫و کیفیت بحران های کنونی تغییر کــرده و تعادل جدیدی‬ ‫مبتنی بر دنیایی بیــش از یک دنیــای چندقطبی و جهانی‬ ‫جایگزین ان شود‪ .‬این راهبرد در راســتای چهار سیاست‬ ‫اصولی دولت دموکرات هاســت‪ -1 :‬عدم دخالت مستقیم‬ ‫و هزینه زای مادی و معنــوی دولت امریــکا در خاورمیانه‬ ‫برای جلوگیری از ایجاد هزینه برای شهروندان امریکایی‪،‬‬ ‫‪ -2‬همکاری با قدرت های منطقــه ای و فرامنطقه ای برای‬ ‫تغییر ماهیــت بحران های کنونــی جهان‪ .‬در این راســتا‬ ‫دولــت کنونی امریــکا تــاش می کند هماهنگــی اش با‬ ‫روســیه و دیگــر قدرت های موثــر الگویی بــرای حصول‬ ‫راه حل هــای مســالمت امیز در خاورمیانــه و مناطق دیگر‬ ‫باشد‪ -3 ،‬عدم امکان دستیابی گروه های محلی و منطقه ای‬ ‫به راه حل مشکالت و بحران ها به دلیل عدم انسجام داخلی‬ ‫و نیاز انها به دخالت خارجــی و ‪ -4‬نیاز به حضور قدرت های‬ ‫منطقه ای در حل مشکالت برای تقبل هزینه و اثرات ان با‬ ‫همراهی و نظارت قدرت های برتر فرامنطقه ای‪.‬‬ ‫با توجه به این اصول و رونــد بازی روس ها در منطقه‬ ‫می توان همچنان قــدرت مانور ایران در بــازی منطقه ای‬ ‫در ســوریه را افزایش داد‪ .‬در درجه اول باید به بازی ســایر‬ ‫طرف ها با یکدیگر توجه کــرد و در درجه بعدی باید از یک‬ ‫سو اقدامات سیاســی‪ ،‬حقوقی و مجموعه ای از تعامالت‬ ‫با طرف های مختلف انجام گیرد و از سوی دیگر اقدامات‬ ‫تنبیهی مانند اعمال فشار بر کشورهایی که نقش تخریبی‬ ‫دارنــد و همچنیــن حمایت لجســتیکی بــرای گروه های‬ ‫تروریستی در سوریه ایجاد می کنند‪ ،‬صورت پذیرد‪ .‬همگان‬ ‫باید متوجه شوند که در بحران ســوریه روش تسلیحاتی و‬ ‫نظامی هیچ کارکردی ندارد و باید یک روند سیاسی در این‬ ‫کشور طی شود و به خواســته مردم سوریه احترام گذاشته‬ ‫شده‪ ،‬به دولت قانونی کمک کنند تا امنیت و ثبات را در کشور‬ ‫برقرار کرده و دوران سازندگی و پایان بخشیدن به االم مردم‬ ‫سوریه اغاز شود‪.‬‬ ‫جغرافیای سوریه محل زایش‬ ‫نظم نوین جهانی است‬ ‫مهدی مطهرنیا در گفت وگو با مثلث‬ ‫مذاکرات ژنو برای حل بحران ســوریه همزمان‬ ‫با افزایش درگیری های خونیــن در حلب ادامه‬ ‫دارد‪ ،‬در همیــن راســتا هفتــه گذشــته جــان‬ ‫کری‪ ،‬وزیر خارجــه امریکا به ژنو ســفر کرده و‬ ‫با طرف های دخیــل در مذاکرات گفت وگو کرد‪،‬‬ ‫به طور کلی شــرایط حاکم بر بحران ســوریه را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫در گذشــته در ادبیات سیاســی غربی بســیاری‬ ‫از تحلیلگــران برایــن بــاور بودند کــه راه دیپلماســی و‬ ‫جنگ از یکدیگر جدا ســت اما امروزه با شتاب روز افزون‬ ‫تغییــر و تحــوالت در عرصــه منطقــه ای و بین المللــی‬ ‫و پیچیدگی هــای موجــود در صحنــه سیاســی جنگ و‬ ‫دیپلماسی هم اغوش یکدیگر پیش می روند و می توانند‬ ‫به اهداف مشخص دســت یابند‪ .‬باتوجه به انگیزه های‬ ‫ایاالت متحده امریکا برای کسب قدرت بین المللی پس‬ ‫از جنگ جهانی دوم به خصوص بعد از جنگ ســرد بر ان‬ ‫اســت رهبری حل دیپلماتیک بحران ســوریه را بر عهده‬ ‫داشته و از سوی دیگر با سرپرســتی جنگی علیه داعش‬ ‫اتخاذ کند‪ .‬بر همین اساس واشنگتن با مدیریت رهبری‬ ‫دیپلماسی و میدان جنگ در چارچوب انچه بحران گذار‬ ‫از منطق قدیم به منطق جدید نظم جهانی اســت‪ ،‬اقدام‬ ‫می کند‪ .‬واشــنگتن تالش می کند این نظم نوین جهانی‬ ‫بر اســاس قدرت مطلوب خــود بازپروری کنــد و تاکنون‬ ‫به طور نســبی در این باره موفــق عمل کرده اســت‪ .‬بر‬ ‫همین اساس جان کری‪ ،‬وزیر خارجه امریکا به مذاکرات‬ ‫ژنو در کنار تالش های اوباما و تالش های اشتون کارتر‬ ‫وزیر دفاع امریــکا برای ایجاد یک ائتــاف ضد جهانی‬ ‫علیه داعش مــی رود‪ .‬این دو اقدام هماننــد دو لبه یک‬ ‫قیچی هســتند که می تواننــد در واقع روبــان نظم اینده‬ ‫جهانی را برش داده و زمینه های شکل گیری نظم جهانی‬ ‫نوین را فراهم کنند‪.‬‬ ‫چندی اســت به رغم اعالم اتش بس در برخی‬ ‫نقاط سوریه درگیری های شدیدی میان ارتش‬ ‫این کشــور و افراد مســلح در حلب در حال رخ‬ ‫دادن اســت کــه در ایــن درگیری بســیاری از‬ ‫غیرنظامیان از جمله زنــان و کودکان جان خود‬ ‫را از دســت داده اند‪ ،‬ارزیابی شــما درباره این‬ ‫درگیری ها چیست؟‬ ‫نه در حلب و دیگر مناطق در جغرافیای درگیری‬ ‫سوریه بلکه داعش و دیگر گروه های تروریستی در حوزه‬ ‫عقالنیت ابزاری قدرت وارد شــده اســت‪ ،‬فجایع بزرگ‬ ‫حقوق بشــری اتفاق افتاده اســت‪ .‬باید بپذیریم که اگر‬ ‫حلب رســانه ای می شــود و درباره درگیری های حلب در‬ ‫رســانه های جهان برجسته سازی می شــود‪ ،‬این اقدام‬ ‫صلحخاکستری‬ ‫عربستان عامل اصلی تشدید جنگ در سوریه است‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫سردبیر دیدبان روسیه و دانشجوی علوم سیاسی‬ ‫در دانشگاه دوستی ملل روسیه‬ ‫‪4‬‬ ‫رقابت‪ ،‬موضوعی اســت که همــواره میان قدرت ها‬ ‫وجود داشــته اســت؛ خواه ان قــدرت منطقه ای باشــد‪،‬‬ ‫فرامنطقه ای یا جهانی‪ .‬اما گاهی وجود یک دشــمن واحد‬ ‫یا عاملی که منافع دیگر قدرت ها را تهدید می کند‪ ،‬ســبب‬ ‫می شود دود سفید بر اسمان گفت وگو میان قدرت ها نقش‬ ‫بندد و برای از میان برداشــتن ان تهدید‪ ،‬ائتالف شــکل‬ ‫گیرد؛ کرملین و کاخ سفید نیز از این قاعده مستثنی نیستند‪.‬‬ ‫تهدید افراط گرایی؛ عامل اصلی ائتالف‬ ‫میان روسیه و امریکا‬ ‫پنج سالی از ناارامی و بحران در سوریه می گذرد و در‬ ‫این مدت روسیه و امریکا در تقابل با یکدیگر قرار داشتند‪،‬‬ ‫گاه این تقابل پر رنگ می شد و گاه کم رنگ بود اما همواره‬ ‫وجود داشت‪ .‬البته هر دو طرف از بحران سوریه خیرهایی‬ ‫نیز نصیب شــان شــد؛ به عنوان مثال هر دو از این بحران‬ ‫استفاده کردند و تســلیحات زیادی به هم پیمان هایشان‬ ‫فروختند‪ .‬در این میان مسکو که مســلمانان افراطی اش‬ ‫به ســوریه اعزام می شــدند‪ ،‬فرصت را مغتنم می دانست و‬ ‫تدابیر چندانی برای ممانعت از خروج این تندرو ها از خاک‬ ‫فدراسیون روسیه اتخاذ نکرد‪ .‬اما کرملین در ماه های اخیر‬ ‫که زمزمه های صلح به گوش می رســد هراسان از بازگشت‬ ‫این تندرو هاســت که حاال تجربه جنگی هم پیدا کرده اند؛‬ ‫از این رو در حوزه اگاه ســازی در سطح اجتماعی‪ ،‬سایبری‬ ‫و همچنین امنیتی به مقابلــه پرداخته اســت و با برگزاری‬ ‫نشست های گوناگون به خصوص در مناطق جنوبی و قفقاز‬ ‫تالش می کند تا جامعه پذیرای این افراد نباشد و انها را باز‬ ‫پس زند‪ .‬از ســوی دیگر واشــنگتن نیز در صدد بود پروژه‬ ‫خاورمیانه بزرگ را با برگ ســوریه به گونه ای پیش ببرد و در‬ ‫گام اول هالل شیعی را تضعیف و سپس نابود نماید‪ .‬بازی‬ ‫که هر دو قدرت از ان ســود می بردند؛ اگرچــه انها در این‬ ‫زمین بازی مقابل یکدیگر قرار داشتند‪.‬‬ ‫اما حوادث تروریستی یک سال اخیر از سوی داعش‬ ‫و خطر بازگشت این افراط گرایی به اروپا انها را شگفت زده‬ ‫کرد؛ خطری که می تواند وجــه بین المللی هر دو قدرت را‬ ‫به شــدت تضعیف کند و انها را تحت فشــار افکار عمومی‬ ‫شهروندانشــان قرار دهد‪ .‬در ایــن میان روســیه به دلیل‬ ‫نزدیکی مرزهایش به ســوریه و حضور مستقیم نیروهایش‬ ‫در تقابل با نیروهای مخالف به ویژه داعش و النصره بیشتر‬ ‫در معرض خطر تروریست و افراطی گرایی است؛ از این رو‬ ‫زودتر از طرف مقابل (امریکا) دستش را به نشانه صلح دراز‬ ‫کرد و پوتین از همتای خود در کاخ سفید درخواست ائتالفی‬ ‫برای نابودی گروه های تروریســتی کرد‪ .‬چرا که مسکو به‬ ‫خوبی می داند افراط گرایان به راحتی می توانند نه تنها قفقاز‬ ‫شمالی و چچن‪ ،‬بلکه تا خود مسکو نیز ناارامی ایجاد کنند‪.‬‬ ‫از الگوی پوتینی تا اوبامایی برای صلح در سوریه‬ ‫مســکو همچون دیگر رفتارهایش در گذشته‪ ،‬ابتدا‬ ‫‪3‬‬ ‫در حالی کــه قدرت های‬ ‫جهان از جمله امریکا و روسیه‬ ‫تاکید می کننــد که تنها راه حل‬ ‫بحران سوریه سیاسی است‬ ‫و تــاش می کننــد گرو ه هــا‬ ‫و کشــورهای منطقــه ای و‬ ‫فرامنطقه ای با مواضع مختلف‬ ‫را پشــت میز مذاکرات بنشــانند و از طریق مذاکرات‬ ‫و نزدیک کردن نســبی مواضع طرف های مختلف به‬ ‫یک راه حل کلی دســت یابند‪ ،‬همچنــان درگیری های‬ ‫شدیدی در حلب در حال رخ دادن است ‪ .‬روزانه ده ها‬ ‫نفر از مردم این شــهر جان خود را از دست می دهند‪،‬‬ ‫اما به گفته مهدی مطهرنیا‪ ،‬کارشناس مسائل منطقه‬ ‫نه تنها در حلب بلکه در بســیاری از کشورهای منطقه‬ ‫مردم بیگناه کشته می شوند ‪ .‬اکنون در بحران سوریه‬ ‫دیپلماســی در کنــار جنــگ بــه کار گرفته می شــود‪.‬‬ ‫مشروح این گفت وگو را در ادامه می خوانید‪:‬‬ ‫به صورت ضربتی و انی وارد شد و یکباره با امریکا گفت وگو‬ ‫کرد و به پرواز بر اسمان ســوریه درامد و به سرعت مواضع‬ ‫مخالفان را مورد هدف قرار داد؛ اما در شــرایط کنونی تنها‬ ‫حمایت امریکا نتوانست گره گشا باشــد‪ .‬مسکو فراموش‬ ‫کرده بود که اگر چه امریکا بازیگردان جبهه مخالفان اسد‬ ‫طی سال های قبل بوده‪ ،‬اما این کارگردان بازیگرانی داشته‬ ‫است که اکنون به این راحتی دست از بازی خود نمی کشند؛‬ ‫به خصوص پس از امضای برجام میان ایران و ‪.5+1‬‬ ‫کرملین همان طور که انی در اســمان ســوریه پرواز‬ ‫کرد‪ ،‬یکبار تصمیم به خــروج نیرو هایش گرفت؛ گویا این‬ ‫بار مدل پوتینی به مدل اوبامایی تغییر کرد؛ گفت وگو برای‬ ‫صلح به جای جنگ برای نابودی بحران‪.‬‬ ‫اتش بــس ناپایــداری بــدون مشــارکت گروه های‬ ‫تروریستی داعش و جبهه النصره که بیشتر در شمال و شرق‬ ‫سوریه هستند به اجرا در امد (از ‪ 27‬فوریه) و مذاکرات صلح‬ ‫از ‪ 13‬اوریل‪ ،‬بعد از توافق امریکا و روسیه برای برقراری و‬ ‫اجرای اتش بس شکل گرفت‪.‬‬ ‫ «ســرگئی الوروف» وزیر خارجه روســیه از توافق با‬ ‫طرف امریکایی خبر می دهد که به موجب ان قرار اســت‬ ‫واشنگتن از نفوذ خود از «اعضای مخالف خوب» استفاده‬ ‫کند و انها را از انجا خارج کند تا کســی مانــع نابودی گروه‬ ‫تروریســتی جبهه النصره نباشــد‪ .‬البته در این میان سوال‬ ‫مهمی وجود دارد‪ :‬برای این گروه های به اصطالح اعضای‬ ‫خوب چه مکانی برای اســتقرار در نظر گرفته می شود ؟ ایا‬ ‫انها به قفقاز بــاز می گردند یا تحت حمایــت ریاض به این‬ ‫کشــور می روند یا در افغانستان اســتقرار می یابند ؟ در هر‬ ‫صورت انها نیروهایی مخالف هســتند که اگر به خواست‬ ‫خود نرسند بالقوه تهدیدی برای امنیت منطقه ای که اسکان‬ ‫دارند‪ ،‬در نظر گرفته می شوند‪.‬‬ ‫اکنون اگرچه روسیه و امریکا از مذاکرات صلح روسیه‬ ‫حمایت می کنند و تالش می کنند دودی ســفید در اسمان‬ ‫سوریه نقش ببند د اما گروه های وابسته به عربستان تالش‬ ‫می کنند ان را خاکستری کنند‪.‬‬ ‫اکنون پنج ســال از ناارامی های روســیه می گذرد و‬ ‫تا کنون حدود ‪ 470‬هزار نفر از مردم این کشــور کشــته و‬ ‫بیش از یک میلیون و ‪ 900‬هزار نفر زخمی شده اند‪ .‬اما این‬ ‫همه این مرثیه نیست و این خشونت سبب شده میلیون ها‬ ‫جنگ زده در داخل و خارج این کشور اواره شوند؛ تروریست‬ ‫و افراط گرایی نیز می توانــد در کنار تهدیدهای ناشــی از‬ ‫معضالت جنــگ زدگــی تهدیدهای زیادی بــرای جامعه‬ ‫بین الملل داشته باشد؛ تهدیدهایی همچون حوادث تلخ‬ ‫شــب کریســمس در کلن المان یا بمب گذاری های اخیر‬ ‫در کشورهای اروپایی و روســیه‪ .‬برایند این عوامل در کنار‬ ‫دیگر عوامل سیاسی در شطرنج معادالت منطقه ای سبب‬ ‫شده روسیه و امریکا به شــدت از مذاکرات صلح سوریه در‬ ‫ژنو حمایت کنند‪.‬‬ ‫با این حال «اســتفان دی میســتورا» فرستاده ویژه‬ ‫ســازمان ملل در امور گفت وگوهای صلح ســوریه در پیام‬ ‫تصویری خود به شــورای امنیت تاکید کــرد که «امریکا و‬ ‫روسیه برای نجات سوریه از این بحران باید بیشتر تالش‬ ‫کننــد‪ ».‬وی در گزارش خود به گفت وگوهای انجام شــده‬ ‫برای صلــح اشــاره می کنــد و می گوید‪« :‬طی چهــار ماه‬ ‫گذشته سه دوره مذاکره برای ایجاد صلح در سوریه برگزار‬ ‫شده اســت و اخرین دور ان که دو هفته به طول کشید نیز‬ ‫نتیجه ای در بر نداشــت و صلح نســبی ایجاد شده در حال‬ ‫شکســت اســت‪ ».‬از این رو «جــان کری» وزیــر خارجه‬ ‫امریــکا به نشــانه حمایــت از اتش بس انجام شــده میان‬ ‫حکومت و شورشیان سوری به ژنو می رود و با وزرای خارجه‬ ‫اردن‪ ،‬عربســتان و نماینده ســازمان ملل دیــد ار می کند‬ ‫(‪ 30‬اوریل)‪.‬‬ ‫(ن) بودن بشار اسد؛ نقطه اختالف گفت وگوها‬ ‫ی در ژنــو اغاز‬ ‫دور جدیــد مذاکرات ســوریه دهــم م ‬ ‫می شــود‪ ،‬در این میان اگر چه روســیه و امریکا با یکدیگر‬ ‫به طرح مشترکی برای صلح در سوریه رســیده اند اما نباید‬ ‫فراموش کرد که انها همه ماجرا نیســتند‪ .‬طی ســال های‬ ‫گذشته کشــورهای گوناگونی به صورت علنی یا نیابتی در‬ ‫سوریه حضور داشتند‪ .‬از یک سو ایران به درخواست دولت‬ ‫بشار اسد در سطح مستشاری و طی سال گذشته به صورت‬ ‫رسمی در سوریه حضور داشته است و از سوی دیگر ترکیه‬ ‫و عربستان که به سازمان دهی و تجهیز نیروهای مخالفین‬ ‫و تروریست ها پرداخته اند وجود دارند‪ .‬در این میان هر دو‬ ‫طرف یک خط قرمز مشترک دارند‪( :‬ن)بودن بشار اسد‪.‬‬ ‫تهران همچنان بر باقی ماندن بشار اسد تاکید می کند‬ ‫و موضع ایران به صورت قاطع از سوی مقام معظم رهبری‬ ‫بیان شــده و اقای ظریف نیز در کنفرانس وین این موضع‬ ‫را به صورت شــفاف مطرح کردند و ان اینکــه از دید ایران‬ ‫سرنوشت نظام سیاسی سوریه و اینکه چه کسی در سوریه‬ ‫رئیس جمهور باشد باید به وسیله مردم سوریه انتخاب شود‬ ‫نه اینکه چند کشــور دور هم بنشــینند و برای مردم سوریه‬ ‫تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫حال انکه عربستان و ترکیه از میان برداشتن بشار اسد‬ ‫را شرط اصلی خود می دانند‪ .‬هر مذاکره و گفت وگویی برای‬ ‫انکه به نتیجه برسد نیاز دارد میان طرفین‪ ،‬رابطه حداقلی‬ ‫عموم و خصوص من وجه وجود داشــته باشد و بر اساس‬ ‫اشتراکاتی هر چند اندک‪ ،‬طرفین به گفت وگو بنشینند‪ .‬در‬ ‫این میان البته نقش روسیه و امریکا برای ایجاد گفت وگوها‬ ‫بسیار مهم است‪ .‬حال باید دید که روســیه و امریکا به چه‬ ‫میزان به منافع و مواضــع متحدان خود وفادار هســتند و‬ ‫کدام یک روحیه معامله گری دارند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫نقشــی که برای خود در عرصــه منطقــه ای و بین المللی‬ ‫تعریف کرد ه انجام مذاکرات با کشورها و طرف های درگیر‬ ‫است‪ .‬اما نباید توقعات فزاینده از این دیدارها داشت زیرا‬ ‫داشتن چنین توقعاتی دور از واقعیت های موجود در بحران‬ ‫سوریه است‪.‬‬ ‫برخی از تحلیلگران بــا بیان اینکه جنگ داخلی‬ ‫ســوریه‪ ،‬یــک جنــگ نیابتــی میان روســیه و‬ ‫امریکا ست‪ ،‬بر این باورند که در صورت توافق‬ ‫کامل میان روسیه و امریکا این بحران چندین‬ ‫ســاله حل خواهد شــد‪ ،‬نظر شــما در این باره‬ ‫چیست؟‬ ‫جغرافیای ســوریه محل برپایی جنــگ نیابتی‬ ‫تنهــا میــان امریــکا و روســیه نیســت‪ ،‬ممکن اســت‬ ‫بازیگران اصلی این صحنه واشنگتن و مسکو به عنوان‬ ‫بازیگــران اصلــی تلقی شــوند امــا بازیگــران دیگری‬ ‫هم در نظــام بین المللی در ان مشــارکت دارند و جنگ‬ ‫نیابتی میــان عربســتان و دیگر کشــورهای منطقه ای‬ ‫در حــال جریان اســت‪ .‬انچه مهــم اســت جغرافیای‬ ‫ســوریه محل زایش نظــم نوین جهانی اســت‪ .‬بحران‬ ‫ســوریه از ان جهت اهمیــت دارد که حــل این بحران‬ ‫پس از حل و فصل مســاله هســته ایــران و دســتیابی‬ ‫طرفین به توافق هســته ای می توانــد گام مهمی برای‬ ‫ایجاد فضایی مناسب به شکل دادن نظم اینده جهانی‬ ‫با تفســیر امریکایی باشــد‪ .‬امریکا به دنبال دســتیابی‬ ‫به جهانی اســت که در ان این کشــور رهبــری امنیتی‬ ‫جهان را برعهــده گرفته و پنج قدرت بــزرگ جهان ان‬ ‫را مدیریت کنند‪.‬‬ ‫بــا توجه بــه اظهــارات شــما‪ ،‬نقــش محوری‬ ‫واشــنگتن در برقــراری اتش بس در ســوریه‬ ‫چیست؟‬ ‫بی تردیــد ایاالت متحــده یک بازیگــر مهم در‬ ‫بحران های منطقه ای و فرامنطقه ای در سراســر جهان‬ ‫محسوب می شــود‪ .‬اکنون این کشــور با گذر از بحران‬ ‫اقتصادی در سال ‪ ،٢٠٠٨‬به خوبی توانسته به بازسازی‬ ‫قــدرت خود بپــردازد‪ .‬امــروز ایاالت متحده بــه تنهایی‬ ‫دارای بیــش از ‪ ٣٤‬درصد از قــدرت اقتصــادی جهان‬ ‫است‪ .‬بر همین اســاس این ســوال مطرح می شود که‬ ‫ایا می توان نقش این بازیگــر را در بحران های مختلف‬ ‫جهان نادیده گرفت؟ بی تردید پاسخ به این سوال منفی‬ ‫است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫هدفمندانه برای ایجاد یک فضا برای تقویت یا تضعیف‬ ‫هدف های به خصوصی است‪.‬‬ ‫ایا می توان امیدوار بود که مذاکرات ژنو بتواند‬ ‫حالل بحران سوریه باشد؟‬ ‫به طور کلــی در ســال ‪ 95‬بایــد در مســیر حل‬ ‫بحران ســوریه از ســوی جامعه بین المللــی یک گام رو‬ ‫به جلو برداشته شــود‪ .‬ایاالت متحده امریکا بعد از یک‬ ‫دوره تــاش بــرای مدیریــت بحران های منطقــه باید‬ ‫اقدامی بــرای حل بحــران انجام دهد‪ .‬اوباما توانســته ‬ ‫میراث تاریخــی خود را درباره مســاله هســته ای ایران‬ ‫برجــای بگــذارد‪ .‬او زمینه پرور یک فضــای مثبت برای‬ ‫رئیس جمهور و دولت اتی امریکا خواهد بود‪ .‬اکنون در‬ ‫چند ماه باقیمانده تا پایان ریاســت جمهوری خود تالش‬ ‫می کند که فضا را هر چه بیشــتر مثبت کند‪ .‬اوباما تمایل‬ ‫دارد هیالری کلینتون بر ســرکار اید تا او بتواند باقی راه‬ ‫را بپیماید‪ ،‬در حال حاضر نیز باتوجــه به تظاهرات های‬ ‫برگزار شــده در ایالت های مختلف امریــکا به خصوص‬ ‫کالیفرنیا علیــه دونالد نامزد پیشــتاز جمهوریخواهان به‬ ‫نظر می رسد که هیالری کلینتون از شانس بیشتری برای‬ ‫پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا دارد‪ .‬البته‬ ‫باز هم مشخص نیســت که در نهایت مردم امریکا به چه‬ ‫کسی در انتخابات ریاست جمهوری رای بدهند‪.‬‬ ‫ایا انجام دیدارها و مذاکرات در مســاله سوریه‬ ‫میان طرف های درگیر‪ ،‬از جمله دیدارهای کری‬ ‫در ژنو می تواند مثمر ثمر باشد؟‬ ‫به طــور کلــی نمی توان گفــت که ایــن دیدارها‬ ‫هیچ نتیجه ای به همراه ندارد‪ .‬نفس این دیدارها رســالت‬ ‫تایید شده دستگاه دیپلماسی کشورهای دخیل در بحران‬ ‫سوریه است‪ .‬در همین راستا ایاالت متحده امریکا اولین‬ ‫بین الملل‬ ‫‪59‬‬ ‫قضاوت در روزهای پایانی‬ ‫‪60‬‬ ‫ایا اوباما رئیس جمهور رئالیستی بوده است؟‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫نوشــته های اتالنتیک نشــان می دهد که اوباما کامــا هم در‬ ‫نگرشی رئالیستی غرق نشده است‪ .‬او فکر می کند که چهار استراتژی‬ ‫جایگزین مهم برای اوباما وجود دارد‪-1،‬رئالیسم‪ -2،‬مداخله لیبرالی‪،‬‬ ‫‪-2‬اینترناسیونالیسم(جهانگرایی)و‪-4‬انزواطلبی‪.‬‬ ‫بررسی عملکرد اوباما در سیاست خارجی از نگاه سایت فارین پالیسی‬ ‫بین الملل‬ ‫مترجم‪ :‬شراره بهنام نیا ‪ -‬ایوب لشینی‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫اما از سوی دیگر نوشته های اتالنتیک نشان می دهد‬ ‫که اوباما کامال هم در نگرشی رئالیستی غرق نشده است‪.‬‬ ‫او فکر می کند که چهار اســتراتژی جایگزیــن مهم برای‬ ‫اوبامــا وجــود دارد‪-1 ،‬رئالیســم‪ -2 ،‬مداخلــه لیبرالی‪-2 ،‬‬ ‫اینترناسیونالیســم (جهــان گرایی) و ‪-4‬انــزوا طلبی‪ .‬وی‬ ‫انزواطلبی را به کلی رد و معتقد اســت که سیاست خارجی‬ ‫انتخاب از میان سه مورد اول اســت‪ .‬هر چند وی به برخی‬ ‫از منتقدان تندش درباره مداخله گری پیشنهاد راهکار ‪DC‬‬ ‫را می دهد‪ ،‬اعتقادش بر این اســت که (درکنار استفاده از‬ ‫بسیاری از سیاست های خارجی) ایاالت متحده یک قدرت‬ ‫استثنایی اســت و رهبری امریکا همچنان ضروری است‪.‬‬ ‫در انتها او می خواهد هر دو راه را داشــته باشد؛ بااینکه به‬ ‫محدودیت هــای ایاالت متحده و برخی مشــکالت که به‬ ‫راحتی می توان از انها چشم پوشی کرد اذعان می کند‪ ،‬اما‬ ‫هنوز هم حین به خطر افتادن منافع حیاتی امریکا یا وقتی‬ ‫که قدرت ایاالت متحده می تواند نتایج مثبتی به وجود اورد‪،‬‬ ‫اماده مداخله است‪.‬‬ ‫امــا پــس از هفت ســال‪ ،‬ایــن بیــان رئیس جمهور‬ ‫ی از منافــع حیاتی‬ ‫هرگــز چارچوب مشــخص و منســجم ‬ ‫ایاالت متحده مشخص نکرده که در ان چرایی و چگونگی‬ ‫پیشــروی ایالت متحده با ارمان های سیاسی وسیع تر و در‬ ‫عین حال هزینه و ریسک قابل قبول شرح دهد‪ .‬این مساله‬ ‫را به تفصیل می توان این گونه شــرح داد‪ :‬چه مناطقی از‬ ‫جهان هستند که نســبت به جان و مال امریکایی ها متعهد‬ ‫هستند و به ان ارزش قائلند؟ چرا این مناطق از سایر مناطق‬ ‫با اهمیت تر هستند؟ تحت چه شرایطی می توان شهروندان‬ ‫امریکایی را در معرض خطر قرار داد تا سایر امریکایی ها در‬ ‫امنیت باشند؟ چه مواقعی هزینه ها و خطرات یک عملیات‬ ‫بیشتر از منافع بالقوه ان است؟ و این نکته را فراموش نکنیم‬ ‫که‪ :‬چه مناطق یا موضوعاتی اهمیتی برای ایاالت متحده‬ ‫ندارد و به راحتی می تواند به دیگران سپرده شوند؟‬ ‫روایت اتالنتیک نشان می دهد که اوباما این سواالت‬ ‫را از خود چندین بار پرســیده و با پاسخ های متعددی که در‬ ‫برخورد با هرکدام داشته راحت کنار امده است‪ .‬او می گوید‬ ‫که معتقد است اهمیت خاورمیانه کاهش یافته در حالی که‬ ‫اهمیت اسیا رو به افزایش اســت‪ .‬اما اوباما هیچ وقت دید‬ ‫فراگیر خود را با بقیه سیاستمداران به اشتراک نگذاشته و‬ ‫هیچ وقت هم به صورت اشکار اظهار نکرده که برخی مناطق‬ ‫جهان خارج از محدوده منافع حیاتی ایاالت متحده است و‬ ‫بین الملل‬ ‫همان طور که می دانیم باراک اوبامــا در اواخر دوره‬ ‫ریاست جمهوری خود است و به عنوان یک انسان می داند‬ ‫که پس از اتمام کارش مورد قضــاوت قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫احتماال ایــن انگیــزه ای بود تــا وی تصمیم بگیــرد تا در‬ ‫یک ســری مصاحبه با مجلــه اتالنتیک شــرکت کند و از‬ ‫دســت یافته های خود در سیاســت بین الملل دفاع کند و‬ ‫توضیح دهد چرا با وجود اینکه منتقدان وی عالقه شدیدی‬ ‫به استفاده از قدرت امریکا داشــتند اما وی تمایلی به این‬ ‫امر نشان نداد‪.‬‬ ‫جای تعجب نــدارد کــه این قضیــه به این ســوال‬ ‫باز می گردد که ایا اوباما سیاست خارجی رئالیستی را در هفت‬ ‫سال گذشته اجرا کرده اســت یا حداقل از افکار رئالیستی‬ ‫مطلع بوده است‪( .‬یکی از صاحب نظران ما یک بار به طور‬ ‫ساده لوحانه اعالم کرد که وی به صورت مخفیانه با جورج‬ ‫کنان در ارتباط بوده و کارهای وی را هدایت می کرده است‪.‬‬ ‫هر کس این ستون را مطالعه می کند می داند که اگر چنین‬ ‫چیزی صحت داشت سیاست خارجی ایاالت متحده به طور‬ ‫قابل مالحظه ای تغییر می کرد‪).‬‬ ‫اســتفان والــت در ادامه ادعــا می کند کــه می داند‬ ‫چرا مــردم بر ایــن باورند که اوباما فرد رئالیســتی اســت‪.‬‬ ‫امــا از جایگاهی کــه او در ان قرار دارد بعد غیر رئالیســتی‬ ‫ریاســت جمهوری اوباما برجســته تر و نمایان تــر از وجهه‬ ‫رئالیستی وی اســت‪ .‬و این ویژگی های غیر رئالیستی وی‬ ‫اســت که باعث عدم موفقیتش در سیاســت خارجی شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫اما در ابتدا باید به این سوال پاسخ داد‪« :‬میراث اوباما‬ ‫پس از وی چه خواهد بود؟» به نظر اســتفان والت‪ ،‬انچه‬ ‫ارزش زیادی دارد این اســت که تاریخ نویسان در اینده به‬ ‫وی نمره باالیی خواهند داد‪ .‬مطمئنــا از او به عنوان اولین‬ ‫رئیس جمهور غیر سفید پوســت و البته شــخصی که اداره‬ ‫امور را با شان‪ ،‬عزت و کوشــش فراوان انجام می داد‪ ،‬یاد‬ ‫خواهد شــد‪ .‬دولت وی عاری از رســوایی بــود و از گرفتن‬ ‫تصمیمات عجوالنه که عواقب نامطلوبی به همراه داشت‬ ‫اجتناب می کرد‪ .‬وی به طور تحسین امیزی نسبت به بیشتر‬ ‫منتقدانش‪ ،‬به رغم ناسزاها و نژاد پرستی اشکار برخی انها‪،‬‬ ‫خونسرد و ســخاوتمند بود‪ .‬بدون توجه به اینکه چه کسی‬ ‫در ماه نوامبر برنده انتخابات خواهد شد‪ ،‬اوباما در قیاس با‬ ‫سایرین فردی توانا به شمار می رود‪.‬‬ ‫با نگاهی به گذشــته‪ ،‬خواهیم دید کــه اوباما تغییر‬ ‫در امور بهداشتی را رونق بخشــید امریکا را از فرو رفتن در‬ ‫رکودی دیگر نجــات داد‪ ،‬در حالی که همه به یاد دارند که‬ ‫در ســال ‪ 2009‬که وی به سمت ریاســت جمهوری رسید‪،‬‬ ‫چگونه به مسائل با دید ترسناک نگاه می شد‪ ،‬در زمانی که‬ ‫هیچ بویی از موفقیت به مشام نمی رسید‪ .‬اوباما این کارها را‬ ‫انجام داد حتی زمانی که با مخالفت شدید جمهوریخواهان‬ ‫مواجه می شــد و وقتی که انها رهبران خــود را می بلعیدند‬ ‫و بارها و بارها تهدید به تعطیلی کل دولت فدرال کردند‪.‬‬ ‫اما تمام این موارد اشــاره شــده به عنــوان میراثی از‬ ‫دستاوردهای داخلی وی است و سابقه وی در امور خارجه‬ ‫در بهترین حالت به چند مورد بیشتر محدود نمی شود‪ .‬با این‬ ‫حال اوباما می تواند مدعی شود که چندین موفقیت خاص‬ ‫به دست اورده است‪ -1 :‬وجهه ایالت متحده را از زمانی که‬ ‫زمام امور را به دست گرفت باالتر برده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬روابط با چین به رغم حضور ایاالت متحده در اسیا‬ ‫ارام شده است و‬ ‫‪ -3‬توافق هســته ای با ایران تاکنــون موفقیت امیز‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫کارهای اوباما برای پایان دادن به تالش های طوالنی‬ ‫و ضد امریکایی برای منزوی کــردن کوبا و همچنین بهبود‬ ‫امنیت هسته ای جهان و تغییرات اب و هوایی قابل تقدیر‬ ‫و حمایت است‪( .‬هرچند اقدامات بیشــتری باید در هر دو‬ ‫جبهه انجام می شد‪).‬‬ ‫متاسفانه در سابقه سیاست خارجی اوباما تعداد قابل‬ ‫توجهی شکست فاجعه بار وجود دارد که اولین انها در جنگ‬ ‫افغانســتان رقم خورد‪ .‬اوباما در مواجهه با این موضوع در‬ ‫اولین سال ریاســت جمهوری اش مشقت بسیاری کشید و‬ ‫در نهایت شصت هزار ســرباز دیگر را وارد خاک این کشور‬ ‫کرد‪ .‬او متعهد شده بود که این موج اعزام‪ ،‬موقت و به منظور‬ ‫سرکوبی طالبان خواهد بود و تضمین داد که ایاالت متحده‬ ‫با افتخار از ان بیرون خواهد امد‪ .‬اما حاال در ســال ‪2016‬‬ ‫طالبان قلمرو وسیع تری را نسبت به سال‪ 2001‬تحت کنترل‬ ‫قرار داده اند و ایاالت متحده همچنان در نبردی که بی پایان‬ ‫به نظر می رسد همچنان در حال جنگیدن است‪ .‬همان طور‬ ‫که برخی از ما هشــدار داده بودیم این سیاست محکوم به‬ ‫شکست بوده و در اخر هم چنین شد‪.‬‬ ‫همچنین تالش های خیرخواهانه اوباما در برقراری‬ ‫صلح بین اســرائیل و فلســطین منجر به تحقیر وی شد‪:‬‬ ‫شهرک ســازی های اســرائیلی ها رو به افزایش رفت‪ ،‬غزه‬ ‫همچنان زیر اتش جنگ است‪ ،‬فلســطین متعادل از بین‬ ‫رفت‪ ،‬حماس قدرتمندتر شــد و راه حل دوطرفه مورد نظر‬ ‫بیل کلینتون‪ ،‬جورج دبلیو بوش و اوبامــا‪ ،‬از بین رفت و به‬ ‫خاک سپرده شد‪ .‬اوباما و وزیر خارجه اش جان کری زمان‬ ‫و انرژی زیادی را بر سر این موضوع هدر دادند اما هیچ چیز‬ ‫به دست نیامد‪.‬‬ ‫واکنش های اوباما بــه بهار عربی نیــز موفقیت امیز‬ ‫نبود‪ .‬ایاالت متحده به حسنی مبارک کمک کرد تا از مصر‬ ‫خارج شود و دولت انتخابی محمد مرسی را پای کار اورد که‬ ‫با کودتای نظامی به برکناری مرســی و تحمیل یک دولت‬ ‫دیکتاتوری ادمکش دیگر و تغییر مسیر و هدایت چشم های‬ ‫کور انجامید‪ .‬نیــروی هوایی ایاالت متحده به ســرنگونی‬ ‫محمد قذافی در لیبی کمک کرد (تصمیمی که اوباما بعدها‬ ‫از ان پشیمان شــد) و نتیجه ان شکســت دولت و فعالیت‬ ‫داعش شــد‪ .‬اوباما اعالم کرد که اســد باید از سوریه برود‬ ‫به رغم اینکه رفتن وی راه درســتی نبوده و هیچ کاندیدای‬ ‫جاگزینی نیز برای وی وجود نداشــت‪ .‬و بــه همین منظور‬ ‫ایاالت متحده کمک کرد تا تالش های اولیه سازمان ملل‬ ‫در برقراری صلح و پایان درگیری ها در سوریه متوقف شود‪.‬‬ ‫امروز سوریه به ویرانه ای تبدیل شــده و اسد نیز همچنان‬ ‫مناطق حساس کشــور را اداره می کند‪ .‬همچنین با وقوع‬ ‫تحوالت یمن‪ ،‬انقالب حوثی ها در این کشور و ظهور پدیده‬ ‫داعش اوباما و تیم او غافلگیر شــدند‪ .‬توضیح این مساله‬ ‫بسیار دردناک است اما خاورمیانه در مقایسه با زمان روی کار‬ ‫امدن اوباما در وضع بدتری قرار گرفته است‪ .‬ایاالت متحده‬ ‫به تنهایی مسئول این روند تاسفبار نیست اما دخالت های‬ ‫مکرر این کشور باعث این هرج و مرج های اضافی و تغییر‬ ‫موضع دوستان و دشمنان شده است‪.‬‬ ‫مطمئنا برخورد با چندین شورش همزمان در چند کشور‬ ‫مختلف هر رئیس جمهــوری را به چالش خواهد کشــید و‬ ‫می توان به راحتی تجسم کرد که چه واکنش های به مراتب‬ ‫بدتری نسبت به انچه ایاالت متحده انجام داد از خود نشان‬ ‫می دهند‪ .‬با این حال به نظر نمی رسد اوباما و تیم وی به انچه‬ ‫در منطقه می خواستند رسیده باشند‪( .‬به جز متوقف کردن‬ ‫برنامه ایران در تولید بمب هسته ای) و نتیجه کار چیزی جز‬ ‫چند بدیهه گویی متناقض نبوده است‪.‬‬ ‫در نهایت باید گفت اوباما در ارتباط با کنترل روســیه‬ ‫استحقاق نمره پایینی دارد‪ .‬استفان والت می گوید‪« :‬من‬ ‫طرفدار والدیمیر پوتین نیستم‪ ،‬اما مقامات ایاالت متحده با‬ ‫موضع گیری و جانبداری اشتباه از شورشیان اوکراین و بدون‬ ‫پیش بینی واکنش روسیه به دنبال سرنگونی رئیس جمهور‬ ‫ســابق این کشــور ویکتــور پانوکوویچ بودنــد‪ .‬نتیجه هم‬ ‫تبدیل به تراژدی برای مردم اوکراین و عرق شــرمی برای‬ ‫ایاالت متحده شد و وضعیت مخاطره امیزی در اروپا به وجود‬ ‫اورد و تبدیل به یک مشکل فوریتی در این منطقه شد‪».‬‬ ‫ایا بنا به ادعای منتقدان لیبرالیست اوباما‪ ،‬این سابقه‬ ‫نقص در سیاست خارجی به ظاهر رئالیستی وی نیست؟ از‬ ‫یک طرف اوباما دارای غرایزی است که نگاهی رئالیستی‬ ‫دارد‪ .‬او می داند که قدرت ایاالت متحده نامحدود و نیروی‬ ‫نظامی به عنوان ابزاری خام و خشــن به تنهایی نمی تواند‬ ‫هر مشکلی را حل کند‪ .‬مانند بســیاری از از رئالیست های‬ ‫معاصر‪ ،‬او فکر می کند که ایاالت متحده از امنیت باالیی‬ ‫برخوردار اســت و تروریسم هســته ای و تغییرات اب وهوا‬ ‫تنها تهدیدات موجود هستند که برای اینده قابل پیش بینی‬ ‫است‪ .‬اعتقاد وی مبنی بر اینکه اسیا از اهمیت استراتژیکی‬ ‫رو به افزایشــی برخوردار است نشــان می دهد که توانایی‬ ‫نظامی و اقتصادی نقش کلیدی در شــکل دهی سیاست‬ ‫جهــان دارد‪ .‬در واقــع‪ ،‬تاکیــد وی بر ســاختن ملت ها در‬ ‫خانه شــان‪ ،‬نشــان دهنده اگاهی دقیق وی نسبت به این‬ ‫مساله اســت که قدرت داخلی بســتر اصلی امنیت ملی و‬ ‫تاثیرات بین المللی است و مانند بســیاری از رئالیست ها‪،‬‬ ‫او این عقیده را که نیاز به جنگ احمقانه باعث حفظ اعتبار‬ ‫ایاالت متحده می شود را مزخرف و خطرناک می داند‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫از این رو ارزش اعزام نیروهای امریکایی و جنگیدن و مردن‬ ‫برای ان وجود ندارد‪ .‬وی به جای انکه منافع ایاالت متحده‬ ‫را مشخص کند و منطق پشت افکارش را توضیح دهد‪ ،‬در‬ ‫سخنرانی عمومی اش اغلب به تکرار و پشتیبانی از برتری‬ ‫لیبرال امریکایی پرداخته است‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،2009‬در نطق خود هنگام دریافت جایزه‬ ‫نوبل‪ ،‬ضمن دفاع از نیاز به قدرت نظامی به جهانیان گفت‬ ‫که ایاالت متحده برای مدت شــش دهــه و برای ضمانت‬ ‫امنیت جهانی با خون شــهروندان و بازوان قدرتش کمک‬ ‫کرده و بدین ترتیب نشــان داد کــه او از طریق اســتفاده‬ ‫از هواپیماهــای بــدون سرنشــین‪ ،‬ترورهــای هدفمند و‬ ‫عملیات های ویژه به این منظور رسیده است‪ .‬ممکن است‬ ‫وی در مقایســه با بوش از قدرت نظامی در مقیاس کمتر و‬ ‫برای رســیدن به اهدافش معتدل تر عمل کرده باشد اما او‬ ‫از قدرت نظامی در مکان های بی شــماری اســتفاده کرده‬ ‫است‪ .‬اما چگونگی تصمیم گیری وی مبنی بر اینکه در کجا‬ ‫اقدام کند و در کجا عقب نشینی هنوز هم به عنوان یک راز‬ ‫حتی برای انهایی که بســیار به این مســائل دقت می کنند‬ ‫باقی مانده است‪.‬‬ ‫عدم موفقیت وی در تعریف منافع امریکا و تمایل او‬ ‫به ســر دادن صریح شــعارهای اولویت دار لیبرالی چندین‬ ‫نتیجه ناخوشایند به همراه داشته اســت‪ .‬اول‪ ،‬این بدین‬ ‫معناســت که اوباما هــر زمان که مشــکلی در گوشــه ای‬ ‫دور افتاده در جهان اتفاق می افتاد‪ ،‬بــا جمله باالخره باید‬ ‫کاری انجام شــود تحت فشــار مداوم قرار گرفته اســت‪،‬‬ ‫اما هیچ اســتدالل یا اصولــی برای منحرف کردن فشــار‬ ‫نداشــته اســت‪( .‬حتی از این اجتناب نمی کرد که ممکن‬ ‫اســت احمق خطاب شــود)‪ .‬همان طور که شکست لیبی‬ ‫ان را به وضوح نشان می دهد‪ ،‬خطر این است که حامیان‬ ‫مداخله گرایــی گاهــی اوقات بــه مدیریت غرایــز معقول‬ ‫پرداخته و رئیس جمهور را به رغــم میل باطنی اش وادار به‬ ‫انجام کار می کنند‪ ،‬حتی اگر منافع امریکا در خطر نباشــد‬ ‫و واشــنگتن هم هیچ ایده ای در انجام ان نــدارد‪ .‬در نبود‬ ‫یک اســتراتژی مشــخص‪ ،‬کارهای نامعقول نیــز اتفاق‬ ‫خواهد افتاد‪.‬‬ ‫دوم به این دلیل که اوباما گفت رهبری ایاالت متحده‬ ‫امری ضــروری و اجتناب ناپذیر اســت‪ ،‬هــراز گاهی که‬ ‫وی ســعی در پایان سیاســت های ناموفق خودداشــته یا‬ ‫درصــدد جلوگیــری از ورود بــه باتالق های جدیــد بوده‪،‬‬ ‫نسبت به منتقدان تند رو اســیب پذیر شده بود‪ .‬خارج شدن‬ ‫از افغانســتان و عــراق و دور مانــدن از اوکراین و ســوریه‬ ‫می توانســت تصمیم درستی باشــد‪ ،‬چرا که منافع حیاتی‬ ‫ایاالت متحده در معرض خطر هیچ کدام از این کشــورها‬ ‫و مشکالت مربوط به انها نبوده است‪ .‬اما اوباما هیچ وقت‬ ‫توضیح قانع کننده ای برای این موارد نداد‪ .‬بنابراین‪ ،‬انچه او‬ ‫باید به عنوان سختی و مشکل ارائه می کرد را می توان ناشی‬ ‫از خســتگی جنگ‪ ،‬جنگ گریزی و ضعــف و حواس پرتی‬ ‫ناشی از ان قضاوت کرد‪.‬‬ ‫این دوگانگی به روابط با متحدان وی اسیب رساند‪.‬‬ ‫پیشروی ها و حرکت های خودسرانه و بی محابای متحدان‬ ‫اوبامــا وی را ازار مــی داد به طــوری که او زمــان و تالش‬ ‫زیادی را صرف قانع کردن بســیاری از ایــن متحدان کرد‬ ‫درحالی که به راحتی می توانســت بدون هیــچ توجهی به‬ ‫انچه اتفاق می افتد یا انچه انها انجام می دهند به کار خود‬ ‫ادامه دهد‪ .‬نتیجه پیش بینی شده چه بود؟ متحدان ایاالت‬ ‫متحده به این دلیل که واشــنگتن انچه انها می خواستند‬ ‫را انجام نمــی داد‪ ،‬هــر گاه عصبانی و ناراحت می شــدند‬ ‫با گســتاخی تمام به اقدامــات خود از راه هــای گوناگون‬ ‫ادامــه دادند‪ .‬اگر اوبامــا به دولت هــای خارجی می گفت‬ ‫چرا بــرای دفاع از خــود کارهای بیشــتری نکردند ممکن‬ ‫بود که انها ناامید شــوند‪ ،‬اما حداقــل می فهمیدند که در‬ ‫چه جایگاهی قرار دارنــد‪ .‬مهمتر از همه بــه این دلیل که‬ ‫اوباما هرگز به صورت عمومی چشم انداز رئالیستی خود را‬ ‫مشــخص نکرد و ســعی نکرد که این دیدگاه را برای مردم‬ ‫امریــکا توضیح دهــد‪ ،‬او راهکار حــزب دموکــرات را که‬ ‫حاال ان را بی اعتبــار می داند هرگز مختــل نکرد‪ .‬در طول‬ ‫اولین کمپیــن انتخاباتــی اش‪ ،‬وی اظهار کــرد که فقط‬ ‫قصد پایــان دادن به جنگ عراق را نــدارد بلکه تصمیم در‬ ‫پایان دادن بــه افکاری را دارد کــه امریکایی ها را در وهله‬ ‫اول به جنگ تحریک می کند‪ .‬داســتان اتالنتیک‪ ،‬اوباما‬ ‫را به عنوان کســی که اشــکارا نمایش حــزب دموکرات را‬ ‫کوچــک انگاریــد‪ ،‬توصیف می کنــد‪« :‬مجموعــه ای از‬ ‫منابع فکر»‪.‬‬ ‫روایت اتالنتیک اوباما را به عنوان فردی بی اعتنا به‬ ‫حزب دموکرات توصیف می کند کــه مجموعه ای از منابع‬ ‫فکری است؛ حزبی که او تعدادی از اعضا با جایگاه برجسته‬ ‫ان را منصوب کرده و بســیاری از شعارهای انان را پذیرفته‬ ‫اســت که مهمترین انها ضرورت رهبری ایاالت متحده در‬ ‫طول دوره ریاست جمهوری وی بود‪.‬‬ ‫تغییر افکاری که به خوبی تثبیت شــده‪ ،‬ساده به نظر‬ ‫نمی رســد و رئیس جمهور در این میان تنها یک نفر اســت‬ ‫(حتی با نفوذی که دارد) تغییر اجماع فکری فعلی تا منافع‬ ‫را تثبیت و رهبری همه این افکار را تماما و به طور مستقیم‬ ‫بر عهده گیرد و به انتصاب افراد دیگر در جایگاه های مهم‬ ‫دولتی بپردازد‪ .‬او در طول دوره ریاست جمهوری خود باید‬ ‫اســتراتژی متفاوتی را اتخــاذ می کرد‪ ،‬نه اینکــه صرفا به‬ ‫تعدادی ســخنرانی که زود فراموش می شــوند اکتفا کند‪.‬‬ ‫تغییر اجماع فکری مســتلزم همان تالش و تمرکزی است‬ ‫که وی روی برجام با ایران از خود نشــان داد و در حالی که‬ ‫او باید این امور را انجــام می داد هر هفته بایــد با اتفاقات‬ ‫تو پنجه‬ ‫پیش بینی نشده ای که در دولت اتفاق می افتد دس ‬ ‫نرم کند‪ .‬این مــوارد از مســئولیت های یک رئیس جمهور‬ ‫محسوب می شــود؛ و به خصوص برای کســی که تجربه‬ ‫پیشینی در واشنگتن نداشته بســیار سخت تر خواهد بود‪.‬‬ ‫به طور خالصه‪ ،‬در واقع اوباما در امور خارجه خود به صورت‬ ‫یک رئالیســت عمل نکرده اســت چرا که او جهان شناسی‬ ‫رئالیستی را به صورت کامل نپذیرفته است‪ .‬تعداد بسیاری‬ ‫از رئالیست ها یا به عبارتی هیچ رئالیستی را در جایگاه های‬ ‫کلیدی قرار نداده و هرگز تالشی برای پیاده کردن اجماع‬ ‫نظر دو حزبی در پشت اســتراتژی های اولویت دار لیبرالی‬ ‫از خود نشــان نداده اســت‪ .‬همان گونه که پیــش از این‬ ‫هم گفته شــد اگر سیاســت خارجی به صورت رئالیســت‬ ‫پیاده می شــد باید منجر به این می شــد که ایاالت متحده‬ ‫افغانستان را خیلی سریع در ســال ‪ 2009‬ترک کند و روابط‬ ‫خــاص خــود را در خاورمیانه بــه روابط نرمال تــری تغییر‬ ‫می داد‪ ،‬به صراحت با گسترش بیشتر ناتو مخالف می شد‪،‬‬ ‫از تغییر دولت ها و دیگر شــکل های مهندســی اجتماعی‬ ‫در کشــور های خارجــی مانند لیبــی و ســوریه جلوگیری‬ ‫به عمل امده و به سیاســت های قدیمــی تعدیل گرایی که‬ ‫ایاالت متحده را مانند گذشــته بســیار خوب جلوه می داد‬ ‫باز می گشــت‪ .‬البته حتی اگر اوباما منطق پشت پرده این‬ ‫سیاســت ها را با دقت توضیــح مــی داد و ان را به صورت‬ ‫مداوم پیگیری می کرد‪ ،‬همچنان نمی توانســت پایه های‬ ‫تفکــرات مداخله گرایانه سیاســت خارجــی را تغییر دهد‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬این جهان بینی از سوی بسیاری از افراد ثروتمند‪،‬‬ ‫شرکت های قدرتمند‪ ،‬منابع فکری پرنفوذ و البی های مرتبط‬ ‫مورد حمایت قرار گرفته اســت‪ .‬تالش های جاه طلبانه تر‬ ‫برای تغییر در طرز فکر امریکایی ها در مورد سیاست های‬ ‫خارجی به موفقیت نخواهد رسید‪ ،‬اما همچنان که دوران‬ ‫ریاســت جمهوری وی رو به اتمام اســت می تــوان به این‬ ‫مساله امیدوار بود‪.‬‬ ‫شوک به امریکایی ها‬ ‫ورود خودروهای امریکایی به ایران متوقف شــد ان هم درست چند روز‬ ‫بعد از اینکه اعالم شد مجوز رســمی واردات این خودروها صادر شده است‪.‬‬ ‫حاال شرکت های امریکایی از رقیبان غربی که توانسته اند مجوز واردات بگیرند‬ ‫عقب مانده اند‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫غول کشی در ایران‬ ‫ماجرایورودماشین هایامریکاییبهایرانچهبود؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪1‬‬ ‫«بازگشت یک افسانه پس از ‪ 34‬سال؛ همراه با شما‬ ‫در کارناوال انتخابات ‪ »92‬یــک تبلیغ عجیب و غریب ان‬ ‫هم یک ماه مانده به برگزاری انتخابات ســال ‪ .92‬محمود‬ ‫احمدی نژاد روزهای اخر ریاســت جمهوری اش را پشــت‬ ‫ســر می گذاشــت و حاال برخی فکر می کردند که در دوره‬ ‫رئیس جمهور جدید باید منتظــر تحوالت تازه ای در عرصه‬ ‫صنعت خودرو بود‪ .‬صنعت خودرو بعد از چند سال تحریم در‬ ‫ایران حال و روز خوبی نداشــت‪ .‬به همین دلیل هم بود که‬ ‫چنین تبلیغ عجیب و غریبی مورد توجه رسانه ها قرار گرفت‪.‬‬ ‫ سه ســال بعد از ان انتخابات ان شــعار هنوز محقق‬ ‫نشــده‪ ،‬اما اخبــار تــازه ای از صــدور مجوز بــرای ورود‬ ‫خودروهای امریکایی مورد توجه رســانه ها قــرار گرفته؛‬ ‫خبریکهالبتهباواکنشمنفیوزارتصنایعمواجهشدهاست‪.‬‬ ‫تیری که به سنگ خورد!‬ ‫با دســتور وزیــر صنعــت‪ ،‬مجــوز جنجالــی واردات‬ ‫خودروهای امریکایی باالخره لغو و اسامی ‪ ۲۴‬مدل شورولت‬ ‫از فهرست خودروهای مجاز برای ورود به کشور در سال ‪۹۵‬‬ ‫از سیستم ثبت سفارش حذف شد‪.‬این پایان همه جنجال ها‬ ‫در ماجــرای ورود خودروهــای امریکایی به ایران اســت‪.‬‬ ‫ماجرایی که با اعالم خبر مجوز ورود این خودروها به ایران‬ ‫اغاز شده بود و روزهای ســختی را برای وزارت صنعت رقم‬ ‫زد‪.‬همه چیز از این خبر کلید خورد‪ «:‬وزارت صنعت‪ ،‬معدن‬ ‫و تجارت‪ ،‬مجوز واردات خودرو از پنج شــرکت خودروســاز‬ ‫امریکایی و اروپایــی را صادر کرد تا مقدمــه ورود برندهای‬ ‫جدید به خیابان های کشور فراهم اید‪ ».‬ان طور که در سایت‬ ‫سازمان توسعه تجارت امده‪ ،‬طی سال گذشته مجوز ورود‬ ‫انواع خودرو از شرکت های فولکس واگن‪،‬شورولت‪ ،‬ا پل‪،‬‬ ‫اشکودا و دی اس صادر شده و این خودروسازان می توانند‬ ‫نســبت به صادرات محصوالت خود به ایــران اقدام کنند‪.‬‬ ‫این اتفاق یکی از اثرات توافق هســته ای به شمار می رود‪،‬‬ ‫چه انکه خودروســازان خارجی پس از اطمینان یافتن از به‬ ‫ســرانجام رســیدن مذاکرات‪ ،‬قصد بازار ایران را کرده و در‬ ‫این بین‪ ،‬برخی از انها توانســتند نظر مثبت وزارت صنعت‪،‬‬ ‫معدن و تجــارت را (برای صــدور خودرو به کشــور) جلب‬ ‫کنند‪ .‬اما بنابر اعالم سایت ســازمان توسعه تجارت‪ ،‬مجوز‬ ‫بازگشت با چراغ های روشن‬ ‫شورولت چگونه می خواست وارد بازار‬ ‫ایران شود؟‬ ‫واردات مدل سوپر بی اشــکودا (‪) 3T SKODA SUPER B‬‬ ‫صادر شده است‪ ،‬اشکودا یکی از زیرمجموعه های فولکس‬ ‫واگن به شــمار می رود که مقر ان در کشور چک قرار دارد‪.‬‬ ‫واردات ایــن خودرو به کشــور در حالی اســت که پیش تر‬ ‫خبرهایی مبنی بر مشارکت اشکودا با یکی از خودروسازان‬ ‫ایرانی منتشر شــد اما مذاکرات دو طرف به نتیجه نرسید‪.‬‬ ‫دیگر خودرویی که مجوز واردات به کشور را گرفته‪ ،‬دی اس‬ ‫(‪ )DS5‬است‪ ،‬محصول شرکت دی اس فرانسه که در واقع‬ ‫برند لوکس ساز پژوسیتروئن به حساب می اید‪ .‬از دی اس که‬ ‫بگذریم‪ ،‬ا پل نیز توانسته برای صادرات مدل اینسیگنیا به‬ ‫ایران‪ ،‬مجوز وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت را کسب کند‪.‬‬ ‫ا پل شاخه اروپایی جنرال موتورز امریکا به شمار می رود و در‬ ‫حالی قرار است محصول اینسیگنیای ان وارد کشور شود‬ ‫که دیگر برند خودروساز امریکایی یعنی شورولت نیز مجوز‬ ‫ورود به خیابان های ایران را در چند مدل کسب کرده است‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه فولکس واگن المان هم دیگر خودروسازی‬ ‫است که وزارت صنعت برای ورود یکی از محصوالت این‬ ‫شرکت به نام تیگوان‪ ،‬مجوز صادر کرده است‪ .‬‬ ‫شورولت می اید‬ ‫همزمان با این اخبــار‪ ،‬رئیس انجمــن واردکنندگان‬ ‫خودرو هم گفت‪« :‬نمایندگی رسمی شورولت تمام مراحل‬ ‫خود را در ایران طی کرده و از طریق کره جنوبی خودروهای‬ ‫امریکایی شــورولت وارد بازار ایران شــده است‪ ».‬فرهاد‬ ‫احتشام زاده در مورد اخرین وضعیت بازار واردات خودروی‬ ‫امریکایی بــه ایران‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬نمایندگی شــرکت‬ ‫شــورولت که از طریق کره جنوبی فعالیتش را در ایران اغاز‬ ‫کرده تمام مدارک و گواهی های الزم در زمینه استاندارد‪،‬‬ ‫ محیط زیســت و غیره را به طور قانونی طی و دریا فت کرده‬ ‫است‪».‬‬ ‫احتشام زاده در مورد تمایل ورود شرکت های مختلف‬ ‫خودروســاز خارجی به بازار ایران اینگونــه توضیح داد که‬ ‫تقاضا برای حضور در بازار خودروی ایران افزایش یافته که‬ ‫بیشتر به منظور واردات خودروی اماده است‪.‬‬ ‫به زعم احتشــام زاده انتقال تکنولــوژی جدید مزیت‬ ‫واردات خودروهای خارجی به کشــور اســت‪ .‬وی افزود‪:‬‬ ‫«نمایندگی ها باید بتوانند خود را با تکنولوژی روز مجهز کنند‬ ‫و موظف به ارائه خدمات پس از فروش مناسب هستند که‬ ‫در کنار ان اموزش های به روز نیز داده می شود‪».‬‬ ‫وی خطاب به واردکنندگان خودرو گفت‪« :‬از انجایی‬ ‫که مردم در ایران به خودرو نگاه سرمایه ای دارند برندهایی‬ ‫در ایران ماندگار خواهند بود که ســرمایه گذاری بلندمدتی‬ ‫داشــته باشــند چرا که خدمات پس از فروش به مشــتری‬ ‫یکی از ارکان اصلی در بازار ایران است و در عین حال باید‬ ‫تکنولوژی خودروسازان خارجی در ایران به روز باشد‪».‬‬ ‫مجوز برای دورگه المانی و امریکایی‬ ‫چراغ سبز مشکوک‬ ‫امسال برای اولین بار‪ ،‬نام ‪ ۲۴‬مدل شورولت امریکایی‬ ‫در فهرســت اعالمی خودروهای مجاز وارداتی به چشــم‬ ‫می خورد ؛ خودرویی دردسرساز که به رغم تاکیدات رهبری‬ ‫مبنی بر جلوگیری از ورود کاالهای لوکس به خصوص از نوع‬ ‫امریکایی اش‪ ،‬برخی مسئوالن به ورود انها چراغ سبز نشان‬ ‫داده اند؛ ان هم در سالی که نامش اقتصاد مقاومتی است‬ ‫و قرار است ارزهای اندک کشور که دالر دالر از بابت فروش‬ ‫نفت به پایین ترین قیمت جمع شده است‪ ،‬در راهی به غیر‬ ‫از مصرف گرایی کاالهای خارجی هزینه شود‪.‬‬ ‫ماجرا البته به بیســتم دی ماه ســال ‪ ۹۴‬برمی گردد‪.‬‬ ‫زمانی که سازمان توســعه تجارت ایران در نامه ای به مرکز‬ ‫واردات و امور مناطق ازاد و ویژه گمرک ایران اعالم کرد‪:‬‬ ‫«با توجه به نامه دفتــر صنایع خــودرو و نیرومحرکه درباره‬ ‫خودروی سواری قابل ورود با نشان تجاری ‪ Chevrolet‬با‬ ‫رعایت ائین نامه ضوابط فنی واردات خودرو و رعایت سایر‬ ‫مقررات و مطابق با مدل های مندرج در گواهی نمایندگی‬ ‫صــادره مرکز اصنــاف و بازرگانان با اعتبــار دوره زمانی ‪۲۹‬‬ ‫اذرماه ‪ ،۹۸‬اقدام شود‪ ».‬در واقع‪ ،‬دفتر نیرو محرکه وزارت‬ ‫صنعت‪ ،‬معدن و تجارت اعالم کرده بــود که واردکننده در‬ ‫نظر دارد دو مدل خودرو شورولت ‪ AVEO‬و ‪ TRAX‬کره جنوبی‬ ‫را در حجم موتورهای ‪ ۱۴۰۰‬تا ‪۱۸۰۰‬در دو گروه شاسی بلند‬ ‫و هاچ بک وارد کشور کند‪.‬‬ ‫ان زمان‪ ،‬مجتبی خســروتاج‪ ،‬قائم مقام محمدرضا‬ ‫نعمت زاده‪ ،‬وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت به صراحت اعالم‬ ‫کرد که خودرو جز و لیست کاالهای صنعتی ممنوعه که به‬ ‫سازمان توسعه تجارت معرفی شده‪ ،‬قرار نگرفت ه و بنابراین‬ ‫مشمول محدودیت نیست‪ .‬او البته به این نکته هم اشاره‬ ‫کرده بود که داشــتن نمایندگی‪ ،‬یکی از پیش شــرط های‬ ‫صدور مجــوز واردات خودرو اســت و از انجایــی که هیچ‬ ‫برند امریکایی در ایران نمایندگی مجاز ندارد‪ ،‬یک واسطه‬ ‫عمانی نمایندگی این دو برند شورولت را در ایران ایجاد کرده‬ ‫و توانسته است‪ ،‬امکان واردات را فراهم اورد‪.‬‬ ‫موضوع اما به این مجوز که بر خالف سایر مجوزهای‬ ‫ورود خودروهای وارداتی از ســایر کشــورها کــه حداکثر‬ ‫یک ساله صادر می شود هم ختم نشد‪ ،‬بلکه وزارت صنعت‪،‬‬ ‫معدن و تجارت به این واسطه ورود خودروهای امریکایی‪،‬‬ ‫امتیازی داده بود که نمایندگی اش‪ ،‬تا سال ‪ ۹۸‬اعتبار داشته‬ ‫باشد‪ .‬همین امر‪ ،‬چراغ سبزی بر این شد که پای خودروهای‬ ‫امریکایــی به بازار ایران باز شــود‪ .‬ورودی که شــاید برای‬ ‫کمپانی هــای امریکایی در ورود به بــازار پرتقاضا و جذاب‬ ‫ایران‪ ،‬میلیون ها دالر پول به همراه داشته باشد‪.‬‬ ‫حتی در ســال ‪ ۹۵‬هم‪ ،‬برخی دولتمــردان همچنان‬ ‫مصــر هســتند کــه خودروهــای لوکــس امریکایــی در‬ ‫خیابان های ایــران جوالن دهنــد‪ .‬شــاهد ان هم صدور‬ ‫المان‬ ‫ب‪.‬ام‪.‬و‪ ،‬اپل‪ ،‬دایملر (بنز)‪ ،‬مرسدس (بنز)‪ ،‬پورشه‪ ،‬فولکس واگن‬ ‫چین‬ ‫سایک‪ ،‬جی‪.‬ای‪.‬سی‪ ،‬بایک‪ ،‬جیانگسو جوی النگ‪ ،‬بریلیانس‬ ‫ژاپن‬ ‫سوبارو‪ ،‬تویوتا‪ ،‬میتسوبیشی‪ ،‬هوندا‪ ،‬سانگ یانگ‬ ‫فرانسه‬ ‫سیتروئن‪ ،‬رنو‬ ‫کره جنوبی‬ ‫هیوندای‪ ،‬کیا‬ ‫ایتالیا‬ ‫فیات‬ ‫سوئد‬ ‫ولوو‬ ‫جمهوری چک‬ ‫اسکودا‬ ‫امریکا‬ ‫شورولت‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫کشور‬ ‫شرکت های سازنده‬ ‫اقتصاد‬ ‫در اخرین روزهای فروردین امسال وزارت صنعت در‬ ‫نامه ای به دفتر مقررات واردات و صادرات‪ ،‬موافقت خود‬ ‫را با ثبت سفارش خودروی «ا پل» در دو مدل ادام و کورسا‬ ‫اعالم کرد‪.‬‬ ‫پس از اعالم فهرســت خودروهای مجاز وارداتی از‬ ‫سوی سازمان توسعه تجارت ایران‪ ،‬اداره کل صنایع خودرو‬ ‫و نیرومحرکه این وزارتخانه در نامه ای به ســازمان توسعه‬ ‫تجارت ایران‪ ،‬موافقت خود را با صدور مجوز ثبت سفارش‬ ‫تابلوی ورود ممنوع مقابل امریکایی ها‬ ‫ سه سال تالش برای ورود خودروهای‬ ‫امریکایی چگونه ناکام مانده است؟‬ ‫خودروی المانی ا پــل در دو مــدل ادام و کورســا با حجم‬ ‫موتور کمتر از ‪ ۲۵۰۰‬سی ســی را اعالم کرد‪ .‬این اداره کل‬ ‫خواستار ثبت سفارش خودرو ا پل توسط شرکت توان خودرو‬ ‫جی به عنوان نماینده رســمی برند ا پل المان در ایران شد‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬سازمان توسعه تجارت ایران‪ ،‬ثبت سفارش‬ ‫این دو مدل خودرو را با رعایت ائین نامه ضوابط فنی واردات‬ ‫خودرو بالمانــع اعالم کرد‪ .‬در این نامــه‪ ،‬اداره کل صنایع‬ ‫خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت اعالم‬ ‫کرده که شرکت واردکننده از گواهی معتبر فعالیت نمایندگی‬ ‫و مجوزهای ســازمان محیط زیست و ســازمان استاندارد‬ ‫برخوردار اســت و در نظــر دارد دو نوع دســتگاه خودروی‬ ‫سواری هاچ بک ‪ ۱۴۰۰‬سی‪ .‬سی با نام های تجاری ادام و‬ ‫کورسا را وارد کشــورمان کند‪.‬بر این اساس‪ ،‬دفتر مقررات‬ ‫صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت مجوز واردات این‬ ‫دو نوع خودروی تولیدی شرکت ا پل را به مرکز واردات و امور‬ ‫مناطق ازاد و ویژه گمرک ابالغ کرده است‪.‬‬ ‫ادام ا پل ا گ (به المانی‪ )Adam Opel AG :‬یا به طور‬ ‫خالصه ا پل شرکت خودروســازی المانی است که از سال‬ ‫‪ ۱۹۲۹‬به این ســو در تعلق شرکت خودروســازی امریکایی‬ ‫جنرال موتورز قرار گرفت‪.‬‬ ‫سایه ای روی دیوار‬ ‫خودروهای امریکایی را چه کسانی‬ ‫به ایران می اورند؟‬ ‫‪65‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫مجوز برای واردات ‪ ۲۴‬مدل شــورولتی اســت که امسال‬ ‫از ســوی دولت به واردکنندگان ایــن خودروهای لوکس و‬ ‫گران قیمت امریکایی داده شده اما نکته جالب تر‪ ،‬مهلت‬ ‫اعتبار نمایندگی اســت که بــرای برخــی از مدل های این‬ ‫خودرو تا اذر ‪ ۹۵‬و برای برخی دیگر تا اسفند امسال‪ ،‬در نظر‬ ‫گرفته شده است‪.‬‬ ‫حال اما محمدرضا نعمــت زاده‪ ،‬وزیر صنعت‪ ،‬معدن‬ ‫و تجارت می گوید که خبری از صدور این مجوزها نداشته‬ ‫و حال که دستور بررسی داده است‪ ،‬شــاید مجوز واردات‬ ‫شــورولت را باطل هــم بکند‪ .‬او بــه تازگی در یــک برنامه‬ ‫تلویزیونی اعالم کرده است‪« :‬من خودم نمی دانستم که‬ ‫خودروهای امریکایی وارد شــده و اکنون دستور پیگیری‬ ‫دادم و ظاهرا در سال ‪ ۹۳‬یک شرکت برای ورود خودروهای‬ ‫امریکایی که از طریق کشور ثالث وارد ایران شوند‪ ،‬از وزارت‬ ‫صنعت‪ ،‬معدن و تجــارت مجوز نمایندگی گرفته اســت و‬ ‫اواخر سال ‪ ۹۴‬هم این مجوز داده شد و البته هنوز نمی دانم‬ ‫که این خودرو وارد شده اســت یا نه‪ .‬اما به هرحال‪ ،‬یا باید‬ ‫مجوز این شرکت را لغو کنیم یا بگوییم از ان استفاده نکند‪».‬‬ ‫معاون وزیر صنعــت‪ ،‬معدن و تجارت بــا بیان اینکه‬ ‫مصوبــه ممنوعیــت ورود کاالهای امریکایــی منحصر به‬ ‫کاالهای مصرفی است گفت‪« :‬باتوجه به اینکه خودرو در‬ ‫قوانین ما به عنوان کاالی سرمایه ای یا مصرفی با دوام تلقی‬ ‫می شود شامل مصوبه مذکور نیست‪».‬‬ ‫محمود نوابی در خصوص واردات خودروی امریکایی‬ ‫به کشور گفته است‪« :‬شرایط ورود خودرو به کشور براساس‬ ‫مصوبه ضوابــط فنی واردات خــودرو و اصالحیه بعد از ان‬ ‫ســنجیده می شــود و در صورتی که خودرویی شرایط اخذ‬ ‫تاییدیه های مندرج در ضوابط فنــی واردات خودرو اعم از‬ ‫تاییدیه سازمان ملی استاندارد‪ ،‬ســازمان حفاظت محیط‬ ‫زیســت و‪ ...‬را داشته باشــد امکان ورود ان خودرو فراهم‬ ‫است‪».‬وی اظهار کرده اســت‪« :‬در صورتی که خودرو با‬ ‫اســتانداردهای ملی ما تطابق داشته باشــد می تواند وارد‬ ‫کشور شود و این موضوع نیاز به یک پیش نیاز اساسی دارد و‬ ‫ان وجود نمایندگی رسمی شرکت اصلی عرضه کننده است‪.‬‬ ‫براساس ماده (‪ )4‬قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان‬ ‫عرضه کاالهای سرمایه ای و مصرفی با دوام نظیر خودرو‬ ‫مســتلزم وجود نمایندگی رسمی و شــبکه خدمات پس از‬ ‫فروش اســت‪.‬در خصــوص ورود خودروهــای امریکایی‬ ‫باید متذکر شد مصوبه ممنوعیت ورود کاالهای امریکایی‬ ‫منحصر به کاالهای مصرفی بوده که لیســت این اقالم به‬ ‫سازمان توســعه تجارت و گمرک ابالغ شده است‪».‬نوابی‬ ‫همچنین بیان کرد‪« :‬باتوجه به اینکه که خودرو در قوانین ما‬ ‫به عنوان کاالی سرمایه ای یا مصرفی با دوام تلقی می شود‪،‬‬ ‫شامل مصوبه مذکور نیست و باید قوانین و مقررات یاد شده‬ ‫به شــرح فوق درمورد ان رعایت شــود‪ .‬همچنین موافقت‬ ‫ورود یا اصطالحــا اخذ مجــوز ورود در اختیار هیچ انجمن‬ ‫یا تشکلی نیســت‪».‬این ســخنان نوابی در حال ا ست که‬ ‫مدتی پیش گزارش شده بود که در ‪ ۱۰‬ماه نخست سال ‪94‬‬ ‫تعداد بسیار محدودی خودرو از مبدا ایاالت متحده امریکا‬ ‫به ایران وارد شده اســت‪ .‬در ان گزارش اشــاره شده بود‪،‬‬ ‫بر اساس امار رسمی گمرک ایران‪ ،‬در ابان ماه سال جاری‬ ‫سه دســتگاه «بی ام و ایکس ‪ 4‬ساخت ‪ 2015‬مدل ‪2016‬‬ ‫چهار سیلندر پنج درب ‪ 2000‬سی ســی دنده اتومات» هر‬ ‫کدام به ارزش ‪ 69‬هزار و ‪ 573‬دالر از کشور ایاالت متحده‬ ‫امریکا و از گمرک نامشــخص به ایران وارد شده است‪ .‬در‬ ‫مهرماه سال ‪ 94‬از گمرک معاونت واردات و ترانزیت تهران‪،‬‬ ‫یک دستگاه تراکتور مستعمل نیز به ارزش ‪ 15‬هزار و ‪284‬‬ ‫دالر‪ ،‬از کشور ایاالت متحده امریکا وارد ایران شده است‪.‬‬ ‫در همین حال محمد باقر رجال ‪ ،‬رئیس هیات مدیره انجمن‬ ‫قطعه سازان خودرو ایران نیز مهرماه سال گذشته‪ ،‬با اشاره‬ ‫به اینکه امریکایی ها از روزی که اولین نشــانه های توافق‬ ‫بین ایران و ‪ 5+1‬ظاهر شــد ‪ ،‬خواهان ورود بــه بازار ایران‬ ‫بودند‪ ،‬گفت‪« :‬چندی پیش در یکی از روزنامه های مطرح‬ ‫امریکا‪ ،‬یکی از خودروسازان امریکایی اظهار کرده بود که‬ ‫به دلیل شناختی که از بازار ایران دارند و می دانند که مردم‬ ‫ایران به خودروی امریکایی عالقه دارند ‪ ،‬خواهان ورود به‬ ‫بازار ایران هستند‪».‬‬ ‫خبر داشتند!‬ ‫میثــم رضایــی؛ رئیس انجمــن صنفــی کارفرمایی‬ ‫واردکنندگان خودرو در نشست خبری در پاسخ به این سوال‬ ‫که تکلیف مجــوز واردات خودروهــای امریکایی پس از‬ ‫مخالفت وزیر صنعت چیســت اظهار کرد‪« :‬هنوز خبری از‬ ‫باطل شــدن مجوز واردات خودروهای امریکایی نیســت‬ ‫و درحال حاضر ‪ 24‬تا ‪ 25‬خــودروی امریکایی به ارزش هر‬ ‫دستگاه ‪ 30‬تا ‪140‬هزار دالر در ســامانه ثبت سفارش قرار‬ ‫دارد و هر کسی می تواند با پرداخت سه درصد گمرکی انها را ‬ ‫ترخیص کند‪ ».‬وی در پاسخ به این سوال که وزارت صنعت‬ ‫اعالم کرده از صدور مجــوز واردات خودروی امریکایی به‬ ‫یک نمایندگی اطالع نداشــته است گفت‪ «:‬مگر می شود‬ ‫که مجوزی بدون اطالع وزارت صنعت داده شــود‪ .‬ارکان‬ ‫مدیریتی وزارت صنعــت در جریان صدور مجــوز واردات‬ ‫خودروهای امریکایی هستند‪ ».‬رئیس انجمن واردکنندگان‬ ‫خودرو ادامه داد‪« :‬مجوز واردات شــورولت سال گذشته‬ ‫صادر شــده و تاکنون حدود ‪ 25‬دســتگاه شــورولت ثبت‬ ‫سفارش شده اســت‪ ».‬به گفته رضایی‪ ،‬واردات شورولت‬ ‫در حالی انجام می شود که شرکت مادر امریکایی در سایت‬ ‫رسمی خود اعالم کرده به پنج کشور سرویس نخواهد داد و‬ ‫نام ایران در صدر این لیست قرار دارد‪ .‬وی تاکید کرد‪« :‬در‬ ‫شرایطی که امریکا سال هاست روی خوش به ایران نشان‬ ‫نداده است‪ ،‬چطور می تواند به خودروهای ما خدمات ارائه‬ ‫دهد‪ .‬در شرایط تحریم شــاهد این بودیم که خودروسازان‬ ‫فرانســوی ایران را ترک کردند‪ ،‬در مــورد امریکا نمی توان‬ ‫انتظار بهتری داشت‪ ».‬رئیس انجمن واردکنندگان خودرو‬ ‫اظهار داشت‪« :‬اینکه شورولت به طور رسمی اعالم می کند‬ ‫در ایران نمایندگی ندارد‪ ،‬نشان می دهد که محصوالت این‬ ‫شرکت به صورت واسطه ای به کشور وارد شده است‪».‬‬ ‫ت به ارزش هفت میلیون دالر برگشت خورد‬ ‫شورول ‬ ‫تازه ترین خبر این اســت که با دســتور وزیر صنعت‪،‬‬ ‫معدن و تجارت مجوز واردات خودروهای امریکایی ناگهان‬ ‫لغو و اسامی ‪ ۲۴‬مدل شورولت از فهرست خودروهای مجاز‬ ‫برای ورود به کشــور در سال ‪ ۹۵‬از سیســتم ثبت سفارش‬ ‫حذف شده است‪.‬‬ ‫ان گونه که خبرگزاری مهر گزارش داده‪ ،‬محمدرضا‬ ‫نعمت زاده‪ ،‬وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت دستور لغو مجوز‬ ‫واردات این خودروهای لوکس را صادر کرده است‪ .‬اکنون‬ ‫فهرست مجاز خودروهای وارداتی دیگر نامی از خودروهای‬ ‫امریکایی به خــود نمی بیند‪.‬یک مقام مســئول در وزارت‬ ‫صنعت اعالم کرده است‪« :‬در پی دستور وزیر صنعت‪۲۰۰ ،‬‬ ‫دستگاه خودروی شورولت که به ارزش هفت میلیون دالر‬ ‫ثبت سفارش شــده بودند‪ ،‬در میانه راه به مقصد کره جنوبی‬ ‫برگشــت خوردنــد‪ ».‬وی‪ ،‬ارزش محمولــه وارداتــی ثبت‬ ‫سفارش شده را در مجموع هفت میلیون دالر عنوان کرد و‬ ‫افزود‪« :‬به متقاضی ثبت سفارش این خودروها اعالم شده‬ ‫که اجازه واردات ندارند و البته این خودروها وارد کشور نشده‬ ‫بودند و فقط ثبت سفارش انها صورت گرفته بود اما بارگیری‬ ‫شده ولی هنوز به مرزهای داخل کشور هم نرسیده بودند‪».‬‬ ‫به گفته این مقام مسئول در وزارت صنعت‪ ،‬در زمان‬ ‫ثبت ســفارش این خودروهای امریکایی‪ ،‬سامانه به لحاظ‬ ‫قانونی ممانعتی ایجــاد نکرده بود و در میــان اقالمی هم‬ ‫که برای واردات مجاز شــمرده شــده بودند‪ ،‬خــودرو قرار‬ ‫نگرفته بود که سیســتم ثبت ســفارش بخواهد به صورت‬ ‫سیستماتیک جلوی ثبت را بگیرد و نظر دولت را اعمال کند‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬البته خودروهای شــورولت ثبت‬ ‫سفارش شده از مبدا امریکا نبود و قرار بود از مبدا کره جنوبی‬ ‫وارد کشــور شــود‪ ،‬در واقع این خودروســاز امریکایی در‬ ‫سایت های کشــور مذکور ســرمایه گذاری کرده و به تولید‬ ‫خودرو پرداخته بود اما اکنون بعد از دســتور وزیر صنعت‪،‬‬ ‫به واردکننده این خودروها اطالع رســانی شــده اســت که‬ ‫اجازه واردات این خودروها را ندارد‪ .‬در همین مورد رئیس‬ ‫انجمن واردکنندگان خودرو نیز بســته شــدن سامانه ثبت‬ ‫سفارش واردات ‪ ۲۴‬مدل خودروی امریکایی را تایید کرده‬ ‫است‪ ».‬فرهاد احتشــام زاده با بیان اینکه واردات ‪ 24‬مدل‬ ‫خودروی امریکایی در سامانه ثبت سفارش لغو شده است‪،‬‬ ‫گفته است‪« :‬پیش از این هر کسی می توانست با مراجعه‬ ‫به این سامانه و پرداخت سه درصد تعرفه گمرکی این خودرو‬ ‫را ترخیص کند‪ ».‬وی با اشــاره به اینکه البته این لغو ثبت‬ ‫سفارس مشــمول خودروهایی که قبال ثبت سفارش شده‬ ‫بودند نیســت‪ ،‬افزود‪« :‬در مورد لغو مجوز شرکت متقاضی‬ ‫واردات این خودروهای امریکایــی هم باید وزارت صنعت‬ ‫اطالعات تکمیلی را بیان کند‪ ».‬رئیس انجمن واردکنندگان‬ ‫خودرو تصریح کرد‪« :‬لغو مجوز واردات خودرو یک شرکت‬ ‫نیازمند یکسری الزامات و رعایت برخی قوانین است که این‬ ‫موضوع به نظر زمان بر خواهد بود‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫بازگشت با چراغ های روشن‬ ‫شورولتچگونهمی خواستواردبازارایرانشود؟‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫در دی مــاه ســال گذشــته در ادامه‬ ‫مجوزهــای وزارت صنعــت بــرای‬ ‫شرکت های متقاضی واردات خودرو‬ ‫به ایــران‪ ،‬نامه ای از طرف ســازمان‬ ‫توســعه تجارت به مرکــز واردات و‬ ‫امور مناطق ازاد و ویژه گمرک ایران‪،‬‬ ‫خودنمایی می کرد‬ ‫اقتصاد‬ ‫پس از لغو تحریم ها شــاهد حضور برندهای لوکس‬ ‫در ایران بودیــم که پیش از این به طــور متفرقه وارد ایران‬ ‫می شــد‪ ،‬اما پس از دستیابی به توافق هســته ای‪ ،‬وزارت‬ ‫صنعت در زمینه ارائــه مجوز به شــرکت های به اصطالح‬ ‫رســمی فعالیت خود را ادامــه کرد‪ .‬در این بیــن برندهایی‬ ‫همچون شورولت و اوپل در میان دیگر برندهایی که موفق‬ ‫به اخذ مجــوز فعالیت در ایران شــده بودنــد‪ ،‬خودنمایی‬ ‫می کرد‪ .‬به ایــن ترتیب به نظر می رســید کــه زمینه ورود‬ ‫شــرکت های خودروســاز امریکایی بــه ایران پــس از لغو‬ ‫تحریم ها فراهم شده است‪.‬‬ ‫حاال بحث در رســانه ها بــاال گرفــت‪ .‬امریکایی ها‬ ‫می خواهند روی جاده های ایران خودنمایی کنند‪ .‬یک خبر‬ ‫جذاب و البته پر از جنجال‪ .‬همه در اســناد گمرک و وزارت‬ ‫صنعت دنبال رد پای ورود این خودروهای امریکایی بودند‪.‬‬ ‫توجه به این نکته نیز ضروری اســت که خزانه داری‬ ‫امریکا پس از برجام تنها واردات برخی اقالم همچون مواد‬ ‫غذایی و دارویی را به ایران مجاز خوانده بود و شرکت هایی‬ ‫همچون خودروسازان از همکاری با ایران منع شده بودند‬ ‫هر چند که پیش از برجام برخی اخبــار از مذاکرات پنهانی‬ ‫برخی خودروسازان داخلی با امریکایی ها حکایت داشت‪.‬‬ ‫اما شورولت چگونه مجوز فعالیت خود را دریافت کرد؟‬ ‫در دی ماه سال گذشــته در ادامه مجوزهای وزارت‬ ‫صنعت برای شرکت های متقاضی واردات خودرو به ایران‪،‬‬ ‫نامه ای از طرف سازمان توســعه تجارت به مرکز واردات و‬ ‫امور مناطق ازاد و ویژه گمــرک ایران‪ ،‬خودنمایی می کرد‪.‬‬ ‫در این نامه تاکید شــده بود که باتوجه به نامه دفتر صنایع‬ ‫خــودرو و نیرومحرکه درباره خودروی ســواری قابل ورود با‬ ‫نشــان تجاری ‪ Chevrolet‬با رعایت ایین نامه ضوابط فنی‬ ‫واردات خودرو و رعایت سایر مقررات و مطابق با مدل های‬ ‫مندرج در گواهی نمایندگی صادره مرکز اصناف و بازرگانان‬ ‫با اعتبار دوره زمانی ‪ ۲۹‬اذرماه ‪ ،۹۸‬اقدام شــود‪ .‬طبق این‬ ‫نامه واردکننده مذکور در نظر داشت دو مدل خودرو شورولت‬ ‫‪ AVEO‬و ‪ TRAX‬را در حجم موتورهــای ‪ ۱۴۰۰‬تا ‪۱۸۰۰‬در‬ ‫دو گروه شاســی بلند و هاچ بک وارد کشور کند‪ .‬ارائه مجوز‬ ‫مذکور واکنش های منفی را به دنبال داشت مخصوصا اینکه‬ ‫مجوز مذکور متعلق به کاالهــای لوکس و مصرفی امریکا‬ ‫بود؛ اما به رغــم تمامی این انتقادات مجتبی خســروتاج‪،‬‬ ‫قائم مقام وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت به صراحت اعالم‬ ‫کرد که خودرو جزو لیست کاالهای صنعتی ممنوعه که به‬ ‫سازمان توسعه تجارت معرفی شده‪ ،‬قرار نگرفته و بنابراین‬ ‫مشمول محدودیت نیست‪.‬‬ ‫او البته به این نکته هم اشــاره کرده بود که داشــتن‬ ‫نمایندگی‪ ،‬یکی از پیش شــرط های صدور مجوز واردات‬ ‫خودرو اســت و از انجا که هیــچ برند امریکایــی در ایران‬ ‫نمایندگی مجاز ندارد‪ ،‬یک واســطه عمانی نمایندگی این‬ ‫دو برند شــورولت را در ایران ایجاد کرده و توانسته امکان‬ ‫واردات را فراهم اورد‪.‬‬ ‫اظهارات خسرو تاج به نوعی نشان از عملکرد قانونی‬ ‫این وزارتخانه در ارائه مجوز به این برند امریکایی بود؛ حال‬ ‫انکه محمدرضا نعمت زاده‪ ،‬وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت‬ ‫طی انتقاداتی که به صدور این مجوز شــده اعالم کرد که‬ ‫خبری از صدور این مجوزها نداشته و حال که دستور بررسی‬ ‫داده است‪ ،‬شاید مجوز واردات شورولت را باطل هم بکند‪.‬‬ ‫وی در یک برنامه تلویزیونی در پاســخ به ســوالی در‬ ‫مورد مجوز این وزارتخانه به ورود خودرو امریکایی عنوان‬ ‫کرده بود‪« :‬من خودم نمی دانستم که خودروهای امریکایی‬ ‫وارد شده و اکنون دستور پیگیری دادم و ظاهرا در سال ‪۹۳‬‬ ‫یک شــرکت برای ورود خودروهای امریکایی که از طریق‬ ‫کشــور ثالث وارد ایران شــوند‪ ،‬از وزارت صنعت‪ ،‬معدن و‬ ‫تجارت مجوز نمایندگی گرفته اســت و اواخر سال ‪ ۹۴‬هم‬ ‫این مجوز داده شــده و البته هنوز نمی دانم که این خودرو‬ ‫وارد شده است یا نه‪ .‬اما به هرحال‪ ،‬یا باید مجوز این شرکت‬ ‫را لغو کنیم یا بگوییم از ان اســتفاده نکند‪ ».‬در عین حال‪،‬‬ ‫محمود نوابی‪ ،‬معاون نعمــت زاده هم درخصوص واردات‬ ‫خودروی امریکایی در گفت و گویی تاکید کرده که شرایط‬ ‫ورود خودرو به کشور براساس مصوبه ضوابط فنی واردات‬ ‫خودرو و اصالحیه بعد از ان سنجیده می شود و در صورتی‬ ‫که خودرویی شــرایط اخذ تاییدیه های منــدرج در ضوابط‬ ‫فنی واردات خودرو اعم از تاییدیه سازمان ملی استاندارد‪،‬‬ ‫ســازمان حفاظت محیط زیســت و مراجع ذیربط را داشته‬ ‫باشــد‪ ،‬امکان ورود ان خودرو فراهم است‪ .‬وی همچنین‬ ‫تاکید کرده در صورتی که خودرو با اســتانداردهای ملی ما‬ ‫تطابق داشته باشد‪ ،‬می تواند وارد کشور شود و این موضوع‬ ‫نیاز به یــک پیش نیاز اساســی دارد و ان وجــود نمایندگی‬ ‫رسمی شــرکت اصلی عرضه کننده اســت‪ .‬براساس ماده‬ ‫(‪ )۴‬قانون حمایت از حقــوق مصرف کنندگان هم‪ ،‬عرضه‬ ‫کاالهای سرمایه ای و مصرفی با دوام نظیر خودرو مستلزم‬ ‫وجود نمایندگی رسمی و شبکه خدمات پس از فروش است‪.‬‬ ‫وی افــزوده که درخصــوص ورود خودروهــای امریکایی‬ ‫باید متذکر شد مصوبه ممنوعیت ورود کاالهای امریکایی‬ ‫منحصر به کاالهای مصرفی بوده که لیســت این اقالم به‬ ‫سازمان توســعه تجارت و گمرک ابالغ شــده است‪ .‬نوابی‬ ‫همچنین به این موضوع هم اشاره کرده که باتوجه به اینکه‬ ‫خــودرو در قوانین ایــران‪ ،‬به عنوان کاالی ســرمایه ای یا‬ ‫مصرفی با دوام تلقی می شود‪ ،‬شامل مصوبه مذکور نیست و‬ ‫باید قوانین و مقررات یاد شده به شرح فوق درمورد ان رعایت‬ ‫شود‪ .‬معاون وزیر صنعت همچنین این نکته را مورد تاکید‬ ‫قرار داده که موافقــت ورود یا اصطالحا اخذ مجوز ورود در‬ ‫اختیار هیچ انجمن یا تشکلی نیست‪.‬‬ ‫همان طور که گفته شد محمدرضا نعمت زاده در برنامه‬ ‫تلویزیونی این موضوع را مورد تاکید قرار داد که مجوز ورود‬ ‫خودروی امریکایی به ایران باید لغو شود یا باید از این مجوز‬ ‫اســتفاده نشود‪ .‬این در شــرایطی اســت که معاون وی بر‬ ‫قانونی بودن مجوز ورود خودروهای امریکایی تاکید کرده‬ ‫و خودرو را در زمره کاالهای ســرمایه ای یا مصرفی بادوام‬ ‫خوانده که واردات ان ممنوعیتی ندارد‪ .‬باتوجه به اظهارات‬ ‫یاد شده به نظر می رسد که این وزارتخانه یا باید مجوز ورود‬ ‫این خودروها را با برچســب امریکایی بودن لغــو کند یا به‬ ‫مقرراتی که خود در این زمینه پایه ریزی کرده تن دهد و ورود‬ ‫خودروهای یاد شده را بدون مانع اعالم کند‪ .‬فعال که برخی‬ ‫رســانه ها گزارش کرده اند این مجوز ها لغو شــده اما اخبار‬ ‫درگوشی حکایت دیگری دارد‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫ سه سالتالشبرایورودخودروهایامریکاییچگونهناکامماندهاست؟‬ ‫تابلوی ورود ممنوع مقابل امریکایی ها‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تالش برای ورود خودروهای امریکایی از ســال ‪92‬‬ ‫شــدت بیشــتری پیــدا کــرده بــود؛ از اخریــن ماه های‬ ‫ریاســت جمهوری پر چالش محمود احمدی نــژاد‪ .‬همان‬ ‫زمان یــک شــرکت واردکننده داخلــی از بازگشــت مجدد‬ ‫خودروهــای امریکایی جنــرال موتــورز و برندهایی چون‬ ‫کرایســلر‪ ،‬شــورولت‪ ،‬جی‪.‬ام‪ .‬ســی و بیوک به ایران خبر‬ ‫داده بود‪.‬‬ ‫در شرایطی که ســال ها از قطع رابطه ایران و امریکا‬ ‫می گذرد‪ ،‬زمزمه های واردات خودروهای امریکایی از مبدا ‬ ‫این کشور به ایران تا حدی عجیب به نظر می رسید‪ .‬با این‬ ‫حال شرکت ائل خودرو ارس تبلیغات خود در این باره را اغاز‬ ‫کرد؛ تبلیغاتی که تا حدی نیز عجیب بود و از عبارات خاصی‬ ‫در ان استفاده شده است‪.‬‬ ‫در یکی از این تبلیغــات در کنار تصویر یک خودروی‬ ‫شورولت نوشته شده بود؛ «بازگشت یک افسانه پس از ‪34‬‬ ‫سال؛ همراه با شما در کارناوال انتخابات ‪!»92‬؟‬ ‫یکــی از کارمنــدان این شــرکت همــان زمــان در‬ ‫مصاحبه ای گفته بود‪« :‬این خودروها شامل دو نوع جیپ‬ ‫و برندهایی چون کرایسلر‪ ،‬شورولت‪ ،‬جی‪.‬ام‪ .‬سی و بیوک‬ ‫است که هم اکنون در حال ورود به گمرک مرز ارس است‪».‬‬ ‫وی از برگزاری نمایشگاه هایی از این خودروها ظرف‬ ‫یک تا دو ماه اینده در تهران خبر داده و تاکید کرده بود که‬ ‫تمام این خودروها با پالک ایران و نه پالک موقت عرضه‬ ‫خواهند شد‪.‬‬ ‫این کارمند شرکت ائل خودروی ارس در پاسخ به این‬ ‫ســوال که ایا واردات خودروهای امریکایی و عرضه ان با‬ ‫پالک ایران عجیب نیست‪ ،‬می گوید‪« :‬خیلی ها در تماس‬ ‫با شرکت چنین اظهاراتی را داشــته اند اما ما در حال انجام‬ ‫این کار هستیم‪».‬‬ ‫این وضعیت در حالی بود که دبیر انجمن خودروسازان‬ ‫ایران بــا اظهار بی اطالعــی درباره ورود ایــن خودروها به‬ ‫ایران گفته بود‪« :‬به هر حال درست است که امریکایی ها‬ ‫از هرگونه همــکاری دو جانبــه در زمینه کاالهایــی که در‬ ‫کارخانجــات تولیــدی در ایــران کاربرد دارنــد خودداری‬ ‫می کنند‪ ،‬اما به نظر من مشکلی با فروش خودروهای اماده‬ ‫به ایــران ندارند زیرا این امر ســوداوری زیــادی برای انها‬ ‫خواهد داشت‪».‬در این شــرایط یک واردکننده خودرو در‬ ‫کشــور نیز گفته بود‪« :‬طبق قانون خودروهای امریکایی‬ ‫جز در مناطــق ازاد امــکان تــردد در دیگر نقاط کشــور و‬ ‫دریافت پالک ایران را ندارند بنابراین عرضه انها در تهران‬ ‫غیر ممکن به نظر می رسد‪ .‬البته هر واردکننده ای می تواند‬ ‫خودروهای امریکایی را از کشورهای همسایه جمع اوری‬ ‫کرده و وارد مناطق ازاد کند‪».‬‬ ‫رویا یا کابوس؛ بازگشت غول های امریکایی‬ ‫«برف سنگینی روی خیابان شلوغ ریخته است‪ .‬خط‬ ‫ماشین جدیدی هنوز روی خیابان باقی مانده که مربوط به‬ ‫یک دوج چلنجر‪ ،‬یکی از نمادهای خودروهای امریکایی‬ ‫است‪ .‬اینجا نیویورک‪ ،‬مونترئال یا توکیو نیست‪ .‬اینجا تبریز‪،‬‬ ‫شهری در شمال غربی ایران است که به نمایشگاه اخرین‬ ‫خودروهــای امریکایی تبدیل شــده اســت‪ ».‬این مقدمه‬ ‫گزارش رویترز چند ماه بعد از انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫یازدهم بود‪.‬‬ ‫رویترز نوشــته بود‪« :‬تا قبل از انقالب اسالمی سال‬ ‫‪ 1979‬ایران یکی از بازارهای بزرگ خودرو و کامیون های‬ ‫ســاخت امریکا محســوب می شــد‪ .‬اما بعد از انقالب به‬ ‫دلیل قطع روابط سیاســی و تحریم هــای اقتصادی عمال‬ ‫خودروهای امریکایی دیگر سهمی در بازار ایران ندارند‪».‬‬ ‫با این وجود تقریبا از سال گذشته صدها مدل خودروی‬ ‫امریکایی و اروپایی در تبریز نمایان شــده اند؛ شــهری که‬ ‫فاصله چندانی از منطقه ازاد تجاری نزدیک به ارمنســتان‬ ‫و اذربایجان ندارد‪.‬تاکنون تعداد زیــادی تصاویر و ویدئو‬ ‫از خودروهای امریکایی به عنوان مثال از خودروی چلنجر‬ ‫پوشــیده از برف در فضای مجازی توســط فروشــندگان‪،‬‬ ‫خودروبازان و مالکان این خودروها در ایران منتشــر شده‬ ‫است‪ .‬ایران چندی پیش با کشــورهای ‪ 5+1‬درباره برنامه‬ ‫هسته ای اش در ژنو به توافق رسید و به این ترتیب قرار شد به‬ ‫تدریج برخی از تحریم های وضع شده علیه ایران لغو شوند ؛‬ ‫اتقافی که باعث شد برخی نسبت به ورود مجدد خودروهای‬ ‫امریکایی به بازار ایران امیدوار شوند‪.‬‬ ‫مدیر فــروش یکــی از ‪ 20‬واردکننــده خودروهــای‬ ‫امریکایــی بــه ایــران می گوید‪« :‬مــا اینجــا خودروهای‬ ‫شــگفت انگیزی را می بینیم‪ .‬اینجا عالقه زیــادی به این‬ ‫خودروها وجود دارد چرا که تاکنون طی سال های گذشته‬ ‫تقریبا هیچ خودروی امریکایی در ایران نبوده اســت‪ .‬این‬ ‫اتفاق خوبی برای کسب و کار ما است‪».‬‬ ‫منطقه ازاد تجاری ارس که هشت سال پیش به ثبت‬ ‫رسید در شــمال غربی ایران واقع اســت‪ .‬از سال گذشته‬ ‫واردات خــودرو به این منطقه اغاز شــد‪ .‬در شــرایطی که‬ ‫واردات خودرو به ایران با محدودیت هــای زیادی مواجه‬ ‫اســت اما خودروها می توانند با پرداخــت کمترین تعرفه و‬ ‫عوارض وارد منطقه ازاد تجاری ارس شوند‪.‬‬ ‫فعــاالن اقتصادی کــه با رویتــرز تمــاس گرفته اند‬ ‫می گویند که بیش از ‪ 1500‬دستگاه خودرو از نیمه نخست‬ ‫ســال ‪ 2012‬تاکنون در منطقه ارس فروخته شــده است‪.‬‬ ‫بیش از نیمی از این خودروها نیز برندهای امریکایی شامل‬ ‫شورولت‪ ،‬جی ام سی‪ ،‬کادیالک‪ ،‬فورد و دوج بوده اند‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫ویدئوها و تصاویر متعــددی نیز روی فضای مجازی‬ ‫گذاشــته شــده که درباره قیمت خودروهای امریکایی در‬ ‫منطقه ارس در انها و ویژگی ها و چگونگی خرید انها توضیح‬ ‫داده شده است‪.‬‬ ‫طبق قوانیــن مناطق ازاد تجاری فقط افراد وابســته‬ ‫به ســاکنان یا فعاالن اقتصادی به ثبت رســیده در منطقه‬ ‫می توانند اقدام به خرید خودرو کنند‪ .‬مالکان این خودروها‬ ‫نیز می توانند در داخل منطقه خودشان و حتی تبریز اقدام‬ ‫به رانندگــی با این خودروهــا کنند‪.‬مالکان ایــن خودروها‬ ‫همچنین مجوز موقتی را تحت عنوان پالک موقت یا گذر‬ ‫موقت دریافت می کننــد تا بتوانند در ســایر نقاط ایران نیز‬ ‫با این خودروها تردد کنند‪ .‬اعتبار ایــن مجوز حدود دو ماه‬ ‫است‪ .‬در ژوئن سال جاری میالدی یک شرکت ثبت شده در‬ ‫ارس تبلیغاتی را در رسانه های ایران شروع کرد که در ان از‬ ‫اغاز فروش خودروهای امریکایی در ایران بدون هیچ گونه‬ ‫محدودیتی خبر داده شده بود‪ .‬براساس انچه ایسنا منتشر‬ ‫کرده در یکی از این تبلیغات تصویری از خودروی شورولت‬ ‫نشان داده شده که کنار ان نوشــته شده است‪« :‬بازگشت‬ ‫یک افسانه پس از ‪ 34‬سال‪ ».‬صاحبان این شرکت مدعی‬ ‫هستند که کارشان قانونی بوده و دارای مشتریان بالقوه ای‬ ‫نیز هستند‪ .‬شش ماه پیش هیچ نشانه ای از باز شدن بازار‬ ‫ایران دیده نمی شد اما منابع اگاه اعالم می کنند که دولت‬ ‫ایران در حال تشویق شرکت های این کشور برای پیدا کردن‬ ‫راه هایی برای ورود خودرو و کامیون های امریکایی به این‬ ‫کشور هســتند‪.‬یک فعال اقتصادی ایران در حوزه خودرو‬ ‫می گوید‪« :‬دولت نه فقط به دنبال واردات خودرو از امریکا‬ ‫است بلکه حتی روزی می رســد که خط مونتاژ خودروهای‬ ‫امریکایی نیز راه اندازی می شود‪ .‬صحبت کردن در این باره‬ ‫هنوز خیلی زود است اما این اتفاق خواهد افتاد‪».‬‬ ‫امریکایی ها با پاسپورت سوئیسی در ایران!‬ ‫شرط بازگشت‬ ‫ به ر غم این اظهارنظرها هیچ گشایشی در مورد پروژه‬ ‫ورود خودروهای امریکایی حاصل نشــد‪ .‬دو سال گذشت‬ ‫و در نهایت یک خبر تــازه امد که حکایت از تالش هایی در‬ ‫این زمینه داشت‪.‬‬ ‫ماجرا از این قرار بود کــه معاون وزیر صنعت‪ ،‬با بیان‬ ‫اینکه منعی برای ورود خودروســازان امریکایی به صنعت‬ ‫خودروی ایران وجود ندارد‪ ،‬در عین حال‪ ،‬هفت پیش شرط‬ ‫شراکت ایرانی ‪ -‬امریکایی را اعالم کرد‪.‬‬ ‫محســن صالحی نیــا در گفت وگویــی در خصوص‬ ‫مذاکره خودروســازان امریکایــی با خودروســازان ایرانی‬ ‫گفت‪« :‬اصوال وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت سیاست گذار‬ ‫این بخش است و شرکت های خودروساز داخلی براساس‬ ‫سیاست هایی که از ســوی وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت‬ ‫سیاست گذاری می شــود‪ ،‬باید با خودروســازان امریکایی‬ ‫مشارکت داشته باشند‪».‬‬ ‫معاون وزیر صنعــت‪ ،‬معدن و تجارت بــا بیان اینکه‬ ‫منعی برای همکاری خودروســازان ایرانی با خودروسازان‬ ‫امریکایی وجود ندارد‪ ،‬افزود‪« :‬در این همکاری مشترک‪،‬‬ ‫باید هفت پیش شــرط اعم از همکاری مشــترک‪ ،‬ایجاد و‬ ‫توسعه واحدهای صنعتی‪ ،‬سرمایه گذاری‪ ،‬ایجاد پلت فرم‬ ‫و طرح توسعه ان‪ ،‬عمق بخشی ســاخت داخل و استفاده‬ ‫از توانمندی قطعه سازان داخلی در رابطه با توسعه صنعت‬ ‫خودرو رعایت شود‪ » .‬وی تصریح کرد‪« :‬اگر شرکت های‬ ‫خودروساز بتوانند براساس این سیاســت ها مذاکراتی را با‬ ‫شرکت های مختلف دنیا چه امریکایی و چه غیرامریکایی‬ ‫داشته باشــند‪ ،‬منعی برای شــراکت وجود ندارد‪ .‬در واقع‬ ‫حضور شــرکت هایی که اصوال از نظر قواعد ایران بتوانند‬ ‫مراوده صنعتی و تجاری داشــته باشــند‪ ،‬بالمانع است‪».‬‬ ‫صالحی نیا بــا بیان اینکــه اطــاع ویــژه ای از اینکه این‬ ‫مذاکرات در چه مرحله ای اســت ندارم‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«لیکن به لحاظ سیاســت های کالن‪ ،‬اگــر این همکاری‬ ‫در چارچوب این سیاست ها باشــد؛ منعی برای ان نیست‪.‬‬ ‫البتــه در تجارت خارجی کشــور نیز جایی کــه همکاری با‬ ‫شرکت های امریکایی منع شده باشد‪ ،‬وجود ندارد‪».‬‬ ‫قبــل از او‪ ،‬محمدرضــا نجفی منش‪ ،‬عضو شــورای‬ ‫سیاستگذاری خودرو با بیان اینکه خودروسازان امریکایی‬ ‫رایزنی هایــی را با خودروســازان و مســئوالن ایرانی برای‬ ‫حضور در بازار خــودروی ایران انجــام داده اند؛ خبرداده و‬ ‫گفته بود‪« :‬هر حضوری که باعث ارتقای تکنیک و مجهز‬ ‫شــدن خودروســازان ایرانی به تکنولوژی روز شود‪ ،‬بسیار‬ ‫مناسب به نظر می رسد و ایران از ان استقبال می کند‪ ،‬این‬ ‫در حالی است که قراردادها باید به سرمایه گذاری مشترک‬ ‫و صادرات بینجامد‪».‬‬ ‫وی افــزوده بــود‪« :‬نکاتی در مــورد عقد قــرارداد با‬ ‫خودروســازان امریکایی حتما لحاظ خواهد شد که نمونه‬ ‫ان‪ ،‬منافع ملی باید در این قراردادها لحاظ شــود و صنعت‬ ‫داخلی باید در یک قرارداد جوینت ونچر «برد‪ -‬برد»‪ ،‬تولید‬ ‫مشترک با خودروساز امریکایی داشته و بخشی از تولیدات‬ ‫را صادر کند‪».‬‬ ‫رایزنی امریکایی ها با جاده مخصوصی ها‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫همان زمان شــنیده شــد که مذکراتی پشــت پرده با‬ ‫«جاده مخصوصی ها» انجام شده و قرار است اخبار مهمی‬ ‫ در این زمینه منتشر شود؛ از واردات تا تولید‪ .‬یک قرار داد‬ ‫بسیار مهم و سنگین که می توانست صنعت خودروسازی در‬ ‫ایران را وارد فاز متفاوتی کند‪.‬‬ ‫ساســان قربانی‪ ،‬سخنگوی شــورای سیاستگذاری‬ ‫معاون وزیر صنعت‪ ،‬با‬ ‫بیان اینکه منعی برای ورود‬ ‫خودروسازان امریکایی به‬ ‫صنعت خودرو ایران وجود ندارد‪،‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬هفت پیش شرط‬ ‫شراکت‬ ‫ایرانی ‪ -‬امریکایی را‬ ‫اعالم کرده بود‬ ‫اقتصاد‬ ‫چند ماه بعد رسانه های خارجی پس از مذاکرات ژنو از‬ ‫تمایل سرمایه گذاری اتحادیه اروپا به ویژه اروپای مرکزی‬ ‫در ایران خبر دادند و به این نکته اشاره کردند که گروه های‬ ‫سرمایه گذار خارجی در راه ایران هســتند گرچه رقیب انها‬ ‫یعنــی شــرکت های امریکایی نیــز با شــیوه های مختلف‬ ‫به دنبال ورود به بازار ایران هستند‪ .‬دراین باره نشریه المانی‬ ‫اشپیگل طی گزارشی از ورود گســترده شرکت های غربی‬ ‫به ایران پس از توافق ژنو خبر داد و نوشت‪« :‬در پی توافق‬ ‫هســته ای ژنو هیچ کدام از تحریم ها برداشــته نشده‪ ،‬اما‬ ‫این توافق منجر به سرازیر شــدن تاجران غربی به تهران‬ ‫شده است‪ .‬از زمان انعقاد توافق هسته ای ژنو میان ایران و‬ ‫غرب‪ ،‬بسیاری از مردم ایران امیدوارند تحریم ها علیه این‬ ‫کشور برداشته شود‪ .‬شــرکت های غربی نیز در حال اماده‬ ‫شدن برای انعقاد قراردادهای بزرگ با ایران هستند‪».‬‬ ‫دانیل برنبک‪ ،‬رئیس اتاق صنعــت و تجارت المان و‬ ‫ایران‪ ،‬مسیر را برای گسترش روابط تجاری در کشور هموار‬ ‫می کند‪ .‬روزنامه انگلیسی فایننشــال تایمز نیز در گزارشی‬ ‫به بررسی وضعیت بازار ایران توســط شرکت های اروپایی‬ ‫پرداخت و نوشت‪« :‬این شرکت ها به دلیل وضعیت نامناسب‬ ‫اقتصادی بســیاری از بازارها خواســتار ورود به بازار ایران‬ ‫هستند‪ ».‬امادگی ورود شــرکت های اروپایی برای ورود به‬ ‫ایران درحالی است که روزنامه نگار فیگارو خبر داده است‬ ‫که نمایندگان شرکت های امریکایی با پاسپورت سوئیسی‬ ‫مشــغول بازاریابی در ایران برای شــرکت های امریکایی‬ ‫هستند‪ .‬فیگارو اعالم می کند‪«:‬امریکایی ها از طریق یکی‬ ‫از همسایه های شمالی ایران چند دســتگاه کامارو به بازار‬ ‫ایران وارد کردند تا واکنش بازار ایران به این نشــان (برند)‬ ‫را بسنجند‪ .‬براســاس این گزارش‪ ،‬جنرال موتورز به دنبال‬ ‫یافتن جای پا در بازار ایران و کنار زدن رقبای اروپایی خود‬ ‫اســت‪ .‬گذشــته از ان تمایل غول های بــزرگ نفتی برای‬ ‫ســرمایه گذاری در میدان های گازی و نفتی کشورمان در‬ ‫کانون توجه قرار گرفت‪.‬‬ ‫خودرو نیز در این رابطه گفته بــود‪« :‬نباید بازار بزرگ ایران‬ ‫را نادیده گرفــت‪ ،‬به خصــوص اینکه کشــورهایی که در‬ ‫همسایگی ایران به ســر می برند‪ ،‬خود یک پتانسیل بسیار‬ ‫بزرگ برای خودروسازانی هســتند که اقدام به شراکت در‬ ‫صنعت خودروی ایــران می کنند‪ .‬این در حالی اســت که‬ ‫البته ایران هم این نکته را نادیــده نگرفته و بارها و بارها در‬ ‫شروطی که برای قراردادهای خارجی خود با خودروسازان‬ ‫بین المللی در نظر گرفته‪ ،‬به این نکته اشــاره کرده که باید‬ ‫حتما ‪ ۳۰‬درصد از تولیدات مشــترک‪ ،‬به ســمت بازارهای‬ ‫صادراتی روانه شود‪».‬‬ ‫این گفته سخنگوی شورای سیاستگذاری خودرو در‬ ‫حالی مطرح شده بود که اسدالله عسگراوالدی‪ ،‬رئیس اتاق‬ ‫بازرگانی مشترک ایران و چین هم گفته بود که خودروسازان‬ ‫امریکایی برای شــراکت بــا ایرانی ها قرار اســت راه جاده‬ ‫مخصوص را در پیش گیرنــد‪ ،‬این گفتــه در حالی مطرح‬ ‫می شود که چهار شرکت خودروساز امریکایی در گذشته با‬ ‫ایران برخی همکاری ها در صنعت خودرو را اغاز کرده بودند‪.‬‬ ‫عســگراوالدی در حالی خبر از حضور خودروسازان‬ ‫امریکایی برای مذاکره با همتایان ایرانی خود داده بود که‬ ‫همزمان می گفت‪« :‬نباید از دیدن غربی ها و امریکایی ها‬ ‫برای حضور در بازار پرمنفعت ایران‪ ،‬ذوق زده شد‪ .‬به همین‬ ‫دلیل است که می گوییم بازار ایران باید به نحوی در اختیار‬ ‫امریکایی ها قرار بگیرد که بتوانیم بابت این تحویل بازار به‬ ‫انها‪ ،‬خدمات زیادی را هم از انهــا دریافت کنیم‪ ،‬نه اینکه‬ ‫بازار را به صورت مجانی و با حاشیه سود باال در اختیار انها‬ ‫قرار دهیــم‪ .‬امریکایی ها باید بابت حضــور در بازار ایران‪،‬‬ ‫برخی شــروط را رعایت کنند و تعهد دهند که به بازار ایران‬ ‫پایبند هستند‪ .‬در غیر این صورت‪ ،‬نباید ما پیشگام شویم و‬ ‫بازار را به راحتی در اختیار انها بگذاریم‪ »،‬این در حالی است‬ ‫که در واقع‪ ،‬بازار ایران تنها بازار ‪ ۷۰‬میلیون نفری نیســت‪،‬‬ ‫بلکه کشــورهای حاشیه و همســایه نیز‪ ،‬تشــنه تولیداتی‬ ‫هســتند که با کیفیت و با برندهای مطرح و تکنولوژی روز‬ ‫دنیا باشد‪.‬‬ ‫عســگراوالدی گفته بود‪« :‬در قبال بــازاری که بابت‬ ‫شراکت با خودروسازان امریکایی‪ ،‬به این کشور می دهیم‪،‬‬ ‫باید حواسمان باشد که منافع ملی را زیر پا نگذاریم‪ ،‬ضمن‬ ‫اینکه انها باید در ابتدا‪ ،‬تکنولوژی های خود را به بازار ایران‬ ‫وارد کرده و خودروهایی تولید کنند که برای ارائه به بازارهای‬ ‫صاحب نام دنی ا می سازند‪».‬‬ ‫در هر صورت ســال ‪ 94‬در حالی به پایان رسید که در‬ ‫برخی محافل اقتصادی و رسانه ای گفته می شد سال ‪،95‬‬ ‫زمان ورود خودورهای امریکایی به ایران است‪.‬‬ ‫‪69‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫سایه ای روی دیوار‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪4‬‬ ‫خودروهای امریکایی را چه کسانی به ایران می اورند؟‬ ‫تا قبل از انقالب‪ ،‬شــرکت خودروســازی شــورولت‬ ‫در ایران فعالیت می کرد و تولید داشــت‪ .‬بعــد از انقالب‬ ‫که امریکایی هــا از ایران رفتند‪ ،‬این شــرکت هم از ایر ان‬ ‫اسباب کشی کرد‪ .‬به غیر از این شرکت امریکایی‪ ،‬شرکت‬ ‫اوپل هم هیچ وقت در ایران نمایندگی تولید نداشته و تنها‬ ‫واردات ایــن کارخانه انجــام می شده اســت‪ .‬محمدرضا‬ ‫نجفی منش‪ ،‬عضــو هیات مدیــره انجمن قطعه ســازان‬ ‫خودرو و رئیس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق تهران‬ ‫درباره تاریخچه ورود شــورولت و اوپل می گوید‪« :‬حضور‬ ‫شورولت در ایران به ســال های پیش از انقالب اسالمی‬ ‫برمی گردد‪ .‬شرکت خودروسازی شورولت در ان سال ها‪،‬‬ ‫در ایران خط تولید داشــت و خودروی ســواری شورولت‬ ‫و بیوک تولیــد می کرد‪ .‬پس از وقوع انقالب اســامی در‬ ‫ایران‪ ،‬این شرکت ایران را ترک کرد و خط تولید شورولت‬ ‫با عنوان جدید پارس خودرو‪ ،‬محصوالت جدیدی را روانه‬ ‫بازار خودر و ایران کرد‪ .‬در واقع با قطع ارتباط سیاسی ایران‬ ‫و ایاالت متحده امریکا‪ ،‬ارتباط صنعت خودروسازی ایران‬ ‫و کمپانی شورولت قطع شد‪ .‬شــرکت خودروسازی ُاپل در‬ ‫ســال های پیش و پس از انقالب در بازار خودروی ایران‬ ‫حضور داشت‪ ،‬اما این حضور تنها به صادرات خودروهای‬ ‫تولیدشــده این شــرکت به ایــران محدود می شــد و ُاپل‬ ‫خط تولیدی در ایران نداشــت‪ ».‬غیبت این شــرکت های‬ ‫امریکایی ادامه داشت اما در سال های قبل یک شرکت با‬ ‫نام «ائل خودرو ارس» تبلیغاتی را انجام داد که در یکی از‬ ‫این تبلیغات در کنار تصویر یک خودروی شورولت نوشته‬ ‫شــده بود‪« :‬بازگشت یک افســانه پس از ‪ 34‬سال! » این‬ ‫وضعیت در حالی بود که پس از گذشــت حدودا دوســال‬ ‫از اعالم و ادعای این شــرکت‪ ،‬هیچ خودرو امریکایی جز‬ ‫در مناطق ازاد امکان تردد در دیگر نقاط کشــور و دریافت‬ ‫پالک ایران را نداشت‪ .‬اما ظاهرا پیگیری ها و تالش های‬ ‫برخی شــرکت ها برای اخــذ نمایندگــی واردات خودرو از‬ ‫شرکت های امریکایی ادامه پیدا کرد و یک شرکت ایرانی‬ ‫در سال گذشــته اعالم کرد که مقدمات ورود خودروهای‬ ‫امریکایی «شــورولت» به داخل کشــور و اخذ نمایندگی‬ ‫رسمی ان را به انجام رسانده است‪.‬‬ ‫بر اســاس اطالعات منتشــر شــده در یکی از مراکز‬ ‫رســمی مرتبط بــا واردات خودرو‪ ،‬شــرکتی با نام «ســهام‬ ‫پژوهان مهــر»‪ ،‬مجــوز واردات خودروهای شــورولت را‬ ‫بر عهــده گرفتــه و در کنــار برندهــای مشــهوری چــون‬ ‫اطلس خودرو‪ ،‬اســان موتور و ســتاره ایران‪ ،‬قرار است به‬ ‫فعالیت بپردازد‪.‬‬ ‫به گفته مســئوالن‪ ،‬شــرکت ســهام پژوهان مهر که‬ ‫مجوز واردات شــورولت را به ایران پیدا کــرده بود‪ ،‬عضو‬ ‫انجمن واردکنندگان خودرو نبوده اســت‪ .‬فرهاد احتشام‪،‬‬ ‫رئیس انجمن واردکننــدگان خودرو اوایل امســال در این‬ ‫مورد گفته بود‪« :‬باتوجه به اینکه شرکت سهام پژوهان مهر‪،‬‬ ‫عضو انجمن واردکنندگان خودرو نیست‪ ،‬ما اطالع دقیقی‬ ‫از صدور مجوز برای واردات شــورولت توســط این شرکت‬ ‫نداریم‪».‬‬ ‫براساس اطالعاتی هم که شرکت سهام پژوهان مهر‬ ‫در وبسایت خود نوشته است‪ ،‬اثری از واردات خودرو دیده‬ ‫نمی شود‪ .‬در تاریخچه این شرکت نوشته شده بود‪« :‬شرکت‬ ‫سهام پژوهان مهر در سال ‪ ۱۳۸۵‬تاسیس و در زمینه تامین‬ ‫تجهیــزات بانکــی (دســتگاه کارت خــوان و خودپرداز)‬ ‫فعالیت خود را اغاز کرد و از ســال ‪ ۱۳۸۹‬پروژه کارت خرید‬ ‫یاران را راه اندازی و بــا جذب نیروهای متخصص در زمینه‬ ‫نرم افزارهای بانکی سوئیچ های مختص پروژه های رفاهی‬ ‫و تخفیف را طراحی کرده اســت‪ .‬در همین راســتا باشگاه‬ ‫مشتریان یاران در جهت حفظ شــان و منزلت اعضا و تنوع‬ ‫در خدمات و ســرویس دهی بهتر و رفع نیازهای خانوار در‬ ‫اســتفاده از کاال و خدمات راه اندازی گردید‪ .‬این شــرکت‬ ‫اماده همکاری با برترین اصناف و خدمات دهندگان با درصد‬ ‫تخفیف معقول و منطقی است‪ .‬شرکت سهام پژوهان مهر‬ ‫با همکاری بانک خاورمیانه به عنــوان صادرکننده کارت و‬ ‫همینطور شرکت تجارت الکترونیک کارت دماوند با مجوز‬ ‫رسمی از بانک مرکزی جمهوری اســامی ایران به عنوان‬ ‫‪ ،PSP‬پروژه ای تحت عنــوان یاران ارائه کــرده که تالش‬ ‫دارد با بهره گیــری از اخرین تجربیات موجود در کشــور و‬ ‫سایر کشورهای توســعه یافته‪ ،‬ایجاد ارزش افزوده کرده و‬ ‫با کمک به مدیریت هزینه خانواده هــا خدمت جدیدی به‬ ‫هموطنان عزیز ارائه نماید‪ .‬کارت خرید یاران تحت پوشش‬ ‫شبکه شــتاب و از نوع کارت های بانکی الکترومغناطیسی‬ ‫است و دارنده ان می تواند براســاس شرایط و کارمزدهای‬ ‫توافق شــده از تخفیفــات مراکز طــرف قرارداد بــا یاران‬ ‫استفاده نماید‪».‬‬ ‫به هرحال بر خالف نوشته های داخل سایت که اثری‬ ‫از واردات خودرو نیســت‪ ،‬اما این شــرکت مدعی شده بود‬ ‫واردات شــورولت را انجام می دهد و از سال اینده هم این‬ ‫اقدام اغاز خواهد شــد‪ .‬منشی این شــرکت هم در تماسی‬ ‫تلفنی با یکی از رسانه ها گفته بود‪« :‬اگر واردات شخصی یا‬ ‫درخواست نمایندگی دارید‪ ،‬باید ابتدا شماره همراهتون رو‬ ‫بذارید تا ما با شما تماس بگیریم‪ ».‬اما برخی رسانه ها روایت‬ ‫دیگری درباره این شــرکت داشــتند‪ .‬انها می گفتند شرکت‬ ‫ســهام پژوهان مهر‪ ،‬یک هلدینگ است که در زمینه های‬ ‫متفاوت اقتصادی فعالیت کرده و اکنون با برند شــورولت‬ ‫وارد بازار خودرو نیز شده است اما ورود این برند امریکایی چه‬ ‫تاثیری بر بازار خودروهای وارداتی خواهد داشت؟‬ ‫رئیس انجمن واردکنندگان خودرو‪ ،‬در این زمینه گفته‬ ‫بود‪« :‬مجوز واردات خودرو شورولت جدید نیست‪ ،‬مدت ها‬ ‫پیش این مجوز صادر شــده و مدل های ایــن برند نیز ثبت‬ ‫سفارش شده است‪ .‬قرار است واردات از طریق کره جنوبی‬ ‫صورت گیــرد و ســهام پژوهان مهر نمایندگی ایــن برند را‬ ‫دارد‪ ».‬او افــزوده بود‪« :‬اگر واردات این خــودرو با فراهم‬ ‫کردن زیرســاخت های مناســب صورت بگیرد‪ ،‬پیش بینی‬ ‫من اســت که این برند می تواند اینده موفقی در بازار ایران‬ ‫داشته باشد‪».‬‬ ‫فربــد زاوه‪ ،‬کارشــناس صنعت خــودرو‪ ،‬امــا اعتقاد‬ ‫دیگــری دارد‪ .‬او با در نظــر گرفتن ســابقه واردات چنین‬ ‫خودروهایی به بازار ایران‪ ،‬اظهار داشته بود‪« :‬تجربه نشان‬ ‫داده شرکت هایی که نمایندگی با واسطه دریافت می کنند‬ ‫نمی توانند رقابت کننــد‪ .‬چون واردکننده با واســطه خرید‬ ‫می کند‪ ،‬هزینه اش باالست و پشتیبانی خدمات ندارند‪ ،‬زیرا‬ ‫اتصال به شرکت مادر ندارند‪ ،‬بنابراین فعالیت غیراقتصادی‬ ‫اقتصاد‬ ‫می شود‪ .‬هزینه های تبلیغات و پشتیبانی به شدت سنگین‬ ‫است که حتی نمایندگی هایی را که به شرکت مادر اتصال‬ ‫دارند نیز تهدید به ورشکستگی می کند‪ .‬اکنون فروش هوندا‬ ‫بسیار پایین اســت‪ ،‬زیرا واردکننده نمی تواند خدمات ارائه‬ ‫دهد‪.‬مردم همه این موارد را تجربه کرده اند و حواس شان‬ ‫به این موضوع هســت‪ .‬ضمــن اینکه اگر بــه مناطق ازاد‬ ‫بروید‪ ،‬متوجه می شــوید شــورولت برند محبوبی نسبت به‬ ‫فورد و نیسان نیست‪ .‬مثال در منطقه ازاد انزلی نسبت فورد‬ ‫به شورولت‪ 10‬به یک است و نسبت نیسان به فورد هم‪ 10‬به‬ ‫یک است‪ ،‬یعنی برندهای اسیایی موفقیت بیشتری دارند‪».‬‬ ‫فورد در تهران؟‬ ‫هر چه بود در نهایت‪ ،‬مشــخص نشــد که خودرویی‬ ‫از شــورولت‪ ،‬توسط این نمایندگی وارد کشــورمان شده یا‬ ‫خیر‪ ،‬اما این بار پای نمایندگی خودروساز دیگر امریکا یعنی‬ ‫فورد به کشورمان باز شده بود‪ .‬شرکت فورد (‪Ford Motor‬‬ ‫‪ )Company‬یک خودروســا ز امریکایی اســت که دومین‬ ‫تولیدکننده خودرو در ایاالت متحده محســوب می شود و‬ ‫برخی مدل هــای ان هم اکنون در مناطق ازاد کشــورمان‬ ‫همچون اروند و ارس‪ ،‬ب ه تردد مشغول هستند‪.‬‬ ‫برخی رســانه ها اعالم کردند که اســتعالم از یکی از‬ ‫مراکز ورود برندهای خارجی نشــان می دهد شرکتی به نام‬ ‫ارتمن موتور کاسپین توانسته است نمایندگی شرکت فورد‬ ‫از کشــور رومانی را کســب کند که از تاریخ صدور گواهی‬ ‫یعنی ‪ 25‬مهرماه ‪ 94‬تا ‪ 25‬مهرماه سال ‪ 1399‬معتبر خواهد‬ ‫بود‪ .‬البته فورد‪ ،‬در رومانی نیز دارای کارخانه اســت و این‬ ‫شرکت در سال ‪ 2008‬شــرکت خودروسازی محلی کرایووا‬ ‫اتومبیل را خریداری و چهار ســال بعد تولید مدل بیمکس‬ ‫را در این کارخانه اغاز کرد و شاید بر همین اساس‪ ،‬شرکت‬ ‫ایرانی توانسته با چنین مجوزی‪ ،‬نمایندگی فورد را در ایران‬ ‫ثبت کند‪ .‬در بخــش محصوالت مجاز ایــن نمایندگی نیز‬ ‫انواع محصوالت مشهور فورد مانند موستانگ‪ ،‬فوکوس‪،‬‬ ‫ بیمکس‪ ،‬اسکیپ و مانند ان به چشم می خورد‪ .‬هرچند نام‬ ‫این نمایندگی فورد در میان شعب و نمایندگی های رسمی‬ ‫شرکت فورد‪ ،‬در وب سایت این شرکت درج نشده است اما‬ ‫قطعا نمی توان از عطش و عالقه خودروسازان و مسئوالن‬ ‫اقتصادی ان کشــور برای پیدا کــردن زمینه های ورود به‬ ‫بازار ایران و محکم کردن جای پای خود چشم پوشی کرد‪.‬‬ ‫قیمت برخی مدل های خودروهای امریکایی‬ ‫‪5‬‬ ‫چالش مقررات واردات خودرو چگونه میان‬ ‫شرکت های مادر و تازه تاسیس رقابت ایجاد کرد؟‬ ‫وزارت صنعــت طی سه ســال گذشــته همزمــان با‬ ‫تحوالت پرونده هسته ای‪ ،‬بازنگری مقررات واردات خودرو‬ ‫را در دستورکار قرار داد؛ اما در کنار این اصالحات‪ ،‬تعریف‬ ‫روشنی نیز از مجوز فعالیت به برندهای جدید ارائه کرد‪.‬‬ ‫مسئوالن این وزارتخانه با تاکید بر اینکه ساماندهی‬ ‫واردات خودرو به کشور را در دستورکار دارند‪ ،‬در ابتد ا فعالیت‬ ‫شرکت های غیرنمایندگی را به شــدت محدود کردند ‪ .‬این‬ ‫در شرایطی است که در ســال ‪ 93‬حدود ‪ 70‬درصد واردات‬ ‫خودرو در اختیار شرکت هایی بود که بدون پشتوانه خدمات‬ ‫پس از فــروش و تنهــا در قالــب کارت بازرگانــی اقدام به‬ ‫واردات می کردنــد‪ .‬در این بین هرچند برخی کارشناســان‬ ‫این اقــدام وزارت صنعــت را منجر به انحصــار در واردات‬ ‫خــودرو می خواندند‪ ،‬اما تخلفاتی که از ســال ‪ 91‬توســط‬ ‫برخی وارد کنندگان غیررســمی صورت گرفت‪ ،‬مســئوالن‬ ‫این وزارتخانه را بر ان داشت که اقدامات موثری در زمینه‬ ‫ساماندهی واردات خودرو به کشور انجام دهند‪.‬‬ ‫به این ترتیب بعد از اصالح مقــررات واردات خودرو‬ ‫به کشــور وزارت صنعت تعریفــی جدید از ارائــه مجوز به‬ ‫برندهایی که پیش از ایــن در ایران حضور نداشــتند ارائه‬ ‫کرد‪ .‬این تحوالت که همزمان با لغو تحریم ها و زمزمه ورود‬ ‫شرکت های اصلی به ایران بود در ابتدا برخی از شرکت هایی‬ ‫که نمایندگی از شرکت مادر را نداشتند نگران کرد‪ ،‬اما زمینه‬ ‫ورود برندهای جدید التاسیس را نیز به وجود اورد‪.‬‬ ‫شــرکت هایی همچون اشــکودا‪ ،‬شــورولت یا اوپل‬ ‫(که مدت ها پیش ایران را تــرک کرده بود) با لغو تحریم ها‬ ‫توانســتند مجوز ورود به ایران را بگیرند‪ .‬این در شــرایطی‬ ‫است که برخی شــرکت های یاد شــده همچون شورولت‪،‬‬ ‫مجوز فعالیت از شــرکت اصلی یا مادر را نداشــتند و کسب‬ ‫نمایندگی انها عمدتا از شرکت ثالثی بود که در کشوری دیگر‬ ‫فعالیت می کرد‪.‬‬ ‫بدین ترتیب انتقاد بســیاری از کارشناسان از همین‬ ‫نقطه شروع می شــود؛ چراکه انها معتقدند با لغو تحریم ها‬ ‫و به دنبال ان تمایل بســیاری از شــرکت های اصلی برای‬ ‫ورود به ایران وزارت صنعت باید این شرکت ها را در اولویت‬ ‫قرار دهد و ساماندهی واردات نیز از این نقطه شروع شود‪.‬‬ ‫در این زمینه یک کارشــناس واردات خــودرو می گوید که‬ ‫همراه با تحریم های بین المللی بسیاری از وارد کنندگان به‬ ‫دلیل عدم همکاری شرکت های مادر و بی رغبتی انها برای‬ ‫حضور در ایران‪ ،‬مجبــور به واردات از کشــورهای عمدتا‬ ‫همسایه با نام نمایندگی رسمی بودند‪ .‬وی تاکید می کند که‬ ‫هم اکنون با لغو تحریم ها و چشم انداز روشنی که برای ورود‬ ‫نمایندگی های رسمی به کشور شکل گرفته‪ ،‬وزارت صنعت‬ ‫باید ارائه مجوز به شرکت های غیررسمی را مورد تجدید نظر‬ ‫قرار دهد‪.‬پس از لغو تحریم ها‪ ،‬بســیاری از شــرکت های‬ ‫مادر خواستار حضوری بی واسطه در ایران شدند تا به طور‬ ‫مســتقیم در ایران فعالیت کنند‪ ،‬هرچند این درخواست ها‬ ‫موجودیت بسیاری از نمایندگی های غیررسمی که پیش تر‬ ‫خود را نماینده شرکت مادر می خواندند‪ ،‬به خطر انداخت اما‬ ‫این در خواســت ها در بطن خود ایده وزارت صنعت مبنی بر‬ ‫ساماندهی واردات به کشور را پرورش می داد‪.‬‬ ‫مســئوالن این وزارتخانه بارها اعالم کرده بودند که‬ ‫به دنبال حق و حقوق مشتریان این نوع خودروها با پیگیری‬ ‫خدمات فروش و خدمــات پس از فــروش از نمایندگی ها‬ ‫هستند‪ .‬حال این سوال مطرح می شــود که ارائه مجوز به‬ ‫برندهای لوکســی که حتی پس از لغو تحریم ها نتوانستند‬ ‫از شرکت مادر نمایندگی رســمی اخذ کنند چگونه می تواند‬ ‫پیگیر حقوق مشــتریان در بحث خدمات پــس از فروش‬ ‫باشد؟‬ ‫شاید توقع می رفت که این وزارتخانه در ارائه مجوز به‬ ‫برندهای لوکس که پیش از این در ایران حضور نداشــتند‪،‬‬ ‫اما با لغو تحریم ها عالقه مند به فعالیت در ایران شــدن ان‬ ‫هم بدون کســب نمایندگی رسمی از شــرکت مادر‪ ،‬کمی‬ ‫تامل می کرد تا بلکه با گذشت زمان شــرایط بهتری برای‬ ‫حضور اصلی ها در بازار وارداتی ها فراهم می شــد‪ .‬در این‬ ‫زمینه یک کارشــناس خودرو عنوان می کند که در شرایط‬ ‫فعلی شاید ضرورتی به ارائه مجوز به شرکت هایی همچون‬ ‫شورولت نبود و وزارتخانه مذکور در زمان حساب شده ای در‬ ‫این زمینه اقدام می کرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫بررسی های میدانی نشــانگر این است که خودروی‬ ‫اسپارک مدل ‪ ۲۰۱۴‬در بازار ‪ ۷۵‬میلیون تومان‪ ،‬رگال ‪۱۴۹‬‬ ‫میلیون تومان‪ ،‬ای تی اس ‪ ۱۷۵‬میلیون تومان‪ ،‬انکور ‪۱۲۸‬‬ ‫میلیون تومان‪ ،‬مالیبو‪ ۱۲۰‬میلیون تومان‪ ،‬کروز بنزینی‪۱۳۲‬‬ ‫میلیون تومان‪ ،‬سونیک ‪ ۹۰‬میلیون تومان و ایمپاال ‪۱۳۸‬‬ ‫میلیون تومان است‪.‬‬ ‫همچنین شــورولت کــوروت ‪ ۲۰۱۰‬پالک شــده با‬ ‫گیربکس اتوماتیک و کارکرد ‪ ۵۰‬هزار کیلومتر نیز به قیمت‬ ‫یک میلیــارد و ‪ ۱۵۰‬میلیون تومــان‪ ،‬گران ترین خودروی‬ ‫امریکایی در بازار ایران است‪ .‬این در حالی است که برخی‬ ‫مدل های قدیمی خودروهای خارجی نیز هنوز طرفداران‬ ‫خاص خود را دارد‪ ،‬به نحوی که شورولت وانت کاستوم مدل‬ ‫‪ ۱۹۷۶‬به قیمت ‪ ۳۵‬میلیون تومان‪ ،‬شورولت مالیبو ‪۱۹۷۰‬‬ ‫معادل ‪ ۶۸‬میلیون تومان‪ ،‬شورولت کامرو ‪ ۱۹۷۷‬به قیمت‬ ‫‪ ۲۵‬میلیون تومان و شــورولت کاپریس مدل ‪ ۱۹۷۴‬نیز به‬ ‫قیمت ‪ ۶۰‬میلیون تومان فروخته می شود‪.‬‬ ‫شــورولت نوا ‪ ۱۹۹۲‬بــه قیمت ‪ ۳۰‬میلیــون تومان‪،‬‬ ‫شــورولت ســلبریتی ‪ ۱۹۸۹‬به قیمت ‪ ۱۸‬میلیــون تومان‪،‬‬ ‫شــورولت ‪ c۱۰‬مدل ‪ ۱۹۷۸‬به قیمــت ‪ ۳۲‬میلیون تومان و‬ ‫شورولت کاپریس کالســیک مدل ‪ ۱۹۸۵‬نیز به قیمت ‪۲۵‬‬ ‫میلیون تومان فروخته می شود‪.‬‬ ‫مسابقه برای ورود به بازار ایران‬ ‫‪71‬‬ ‫بازگشت پروفسور‬ ‫برانکو به دوردست ها نگاه می کند‪ .‬او همچنان یک مربی جاه طلب است و‬ ‫می خواهد افتخارات زیادی کســب کند‪ .‬برانکو می گوید‪« :‬در حال حاضر‬ ‫تمام فکر و ذ کر من قهرمانی پرســپولیس در لیگ اســت و ان زمان است‬ ‫که با تمام وجودم خوشــحال خواهم شــد و جواب محبت هواداران را نیز‬ ‫ خواهم داد‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫سایه جنتلمن‬ ‫چرا برانکو شایسته تحسین است؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫‪1‬‬ ‫برانکو بازیکن ســابق و مربی فوتبال کروات اســت‪.‬‬ ‫برانکو ســرمربی تیم ملــی فوتبــال ایران در جــام جهانی‬ ‫فوتبال ‪ ۲۰۰۶‬بود‪ .‬او همچنین تیم فوتبال امید ایران را در‬ ‫بازی های اســیایی ‪ ۲۰۰۲‬قهرمان کرد‪ .‬برانکو نامی اشــنا‬ ‫برای ایرانی ها ســت‪ ،‬تیم ملی ایران با هدایت وی در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۶‬برای ســومین بار به جام جهانی فوتبال صعود کرده‬ ‫اســت‪ .‬وی متولد ‪« ۱۹۵۴‬چاکوتس» یوگســاوی سابق‬ ‫است ‪«.‬برانکو» در دوران بازیگری در پست هافبک بازی‬ ‫کرده و مهم ترین باشــگاهی که در ان تــوپ زده «دینامو‬ ‫زاگرب» اســت‪ .‬برانکو بعد از چند تجربه موفق مربیگری‬ ‫در باشگاه های کرواســی‪ ،‬در سال ‪ ۱۹۹۸‬به عنوان دستیار‬ ‫«میراسالوبالژویچ » انتخاب شده و در جام جهانی فرانسه‬ ‫با تیم ملی کرواسی شگفتی خلق کرده و این تیم در نخستین‬ ‫حضور خود در جام جهانی به عنوان ســومی جهان دست‬ ‫یافت‪ .‬اولین تقابل «برانکو» با فوتبال ایران یک ماه پیش‬ ‫از اغاز جام جهانی ‪ ۱۹۹۸‬و بازی دوســتانه تیم ملی ایران با‬ ‫کرواسی بود که این بازی با دو گل به سود کرواسی به اتمام‬ ‫رســید‪ .‬بعد از این بازی «بالژویچ» ادعا کــرده بود که اگر‬ ‫تیم یوگســاوی در جام جهانی موفق شود تیم ملی ایران‬ ‫را شکســت دهد‪ ،‬یک توپ فوتبال را قورت خواهد داد‪ .‬با‬ ‫پایان جام جهانی «برانکو » ترجیح داد به عنوان سرمربی به‬ ‫کارش ادامه دهد و هدایت تیم «هانوفر» المان را بر عهده‬ ‫گرفت‪ .‬بعــد از توافق ایــران با «بالژویچ» بــرای هدایت‬ ‫تیم ملی ایران‪ ،‬بار دیگــر برانکو به عنوان دســتیار در کنار‬ ‫بالژویچ قرار گرفت؛ تیم ملی ایران با «بالژویچ» نتوانست‬ ‫به جام جهانی ‪ ۲۰۰۲‬راه یابــد و در مرحله پلی اف در مقابل‬ ‫ســد ایرلند متوقف شــد‪ .‬با وجود این ناکامی فدراســیون‬ ‫وقت خواستار ادامه همکاری با کادر مربیان کرواسی بود‪،‬‬ ‫اما «بالژویــچ» پرمدعا از هدایت تیم ایران کنار کشــید و‬ ‫فدراســیون فوتبال با برانکو وارد گفت وگو شــد‪ .‬بســیاری‬ ‫موفقیت های «بالژویچ» در تیم ملی کرواســی را منتسب‬ ‫به «برانکو» دانسته و معتقد بودند که وی با علم روز فوتبال‬ ‫اشنا بوده و تمرین دهنده خوبی است‪« .‬برانکو» ابتدا تیم‬ ‫امید ایران را در بازی های اســیایی ‪ ۲۰۰۲‬قهرمان کرده و‬ ‫در ادامه موفق شد تیم ملی ایران را به جام جهانی برساند‪،‬‬ ‫ایران هر چقدر در سال ‪ ۱۹۹۸‬صعود سخت و فرسایشی به‬ ‫جام جهانی داشت اما با «برانکو» این صعود به اسانی میسر‬ ‫شد‪ .‬انتظارات از وی و تیم ملی ایران به حدی افزایش یافته‬ ‫بود که همه در جام جهانی توقع پیروزی بر مکزیک و انگوال‬ ‫و تساوی برابر پرتغال را داشته تا تیم ایران به مرحله حذفی‬ ‫صعود کند‪ ،‬اما برخالف انتظار ایران برابر مکزیک و پرتغال‬ ‫شکست خورده و به یک تساوی برابر انگوال دست یافت‪ .‬با‬ ‫این وجود در نتایج تیم ملی کمتر «برانکو» مورد هجمه قرار‬ ‫گرفت‪ .‬با حذف ایران در جام جهانی‪ ،‬علی ابادی مســئول‬ ‫وقت تربیت بدنی کشــور دادکان را برکنار کــرده و «برانکو‬ ‫پپ در راه رانیری‬ ‫عبدالله ویسی و استقالل‬ ‫خوزستان شگفتی را‬ ‫کامل می کنند؟‬ ‫ایوانکوویچ» نیز که حامی اصلی خود را از دســت داده بود‬ ‫ ترجیح داد که قید هشت ماه باقیمانده قراردادش با تیم ملی‬ ‫ایــران را زده و به این کشــور بازنگردد‪ .‬البتــه علت اصلی‬ ‫عدم بازگشت وی به ایران به دلیل بدهی مالیاتی این مربی‬ ‫اهل کرواسی بود‪.‬‬ ‫برانکو ایوانکوویچ و پسرش در تهران‬ ‫را نیز کسب کند‪ .‬اما دوران حضور وی در لیگ عربستان در‬ ‫پایان همین فصل به اتمام رســید و برانکو راهی االمارات‬ ‫شــد‪ .‬بدترین نتیجه دوران مربیگری وی در خاورمیانه نیز‬ ‫به همین یک فصل حضور برانکــو در الوحده بر می گردد‪.‬‬ ‫او با تیم الوحده در فصلی که ‪ ۱۱‬شکســت را متحمل شد‪،‬‬ ‫ به مقامی بهتر از هفتمی دست پیدا نکرد و سرانجام نیز از‬ ‫سمت خود برکنار شــد و یک بار دیگر به کرواسی بازگشت ؛‬ ‫بازگشتی که برای وی شگون نداشت‪ .‬برانکو که به همراه‬ ‫دینامو زاگرب از ‪ ۱۳‬بازی ‪ ۲۷‬امتیاز کســب کــرده بود و در‬ ‫رده دوم قرار داشت‪ ،‬پس از شکست در مقابل استریا وین‬ ‫اتریش‪ ،‬برای دومین بار پیاپی از سمت خود اخراج شد و از‬ ‫ان موقع تا کنون نیز ســرمربی هیچ تیمی نبوده است‪ .‬اما‬ ‫این همه ماجرای برانکو با فوتبال ایران نبود‪ .‬بعد از مطرح‬ ‫شــدن نام هایی مثل محمد مایلی کهن‪ ،‬حمید درخشان‪،‬‬ ‫افشین پیروانی‪ ،‬منصور ابراهیم زاده‪ ،‬حسین فرکی و زالتکو‬ ‫کرانچار برای حضور روی نیمکت پرسپولیس در سیزدهمین‬ ‫دوره لیگ حرفه ای‪ ،‬خبر رسید برانکو ایوانکوویچ کروات‪،‬‬ ‫سرمربی سابق تیم ملی ایران هم به گزینه های هدایت این‬ ‫تیم برای فصل اینده اضافه شده است‪ .‬باتوجه به مشکالت‬ ‫مالیاتی برانکو در ایران‪ ،‬به نظر می رسید بحث بازگشت او‬ ‫بیشتر یک شوخی باشد اما رئیس هیات مدیره پرسپولیس‬ ‫خبر اضافه شــدن این مربی کــروات به جمــع گزینه ها را‬ ‫تایید کرد تا قضیه وارد فاز جدیدی شــود‪ .‬او به پرسپولیس‬ ‫پیوست و اتفاقا در قامت سرمربی این تیم مقتدرانه کارش‬ ‫را پیش برد‪.‬‬ ‫اما قبــل از ســرمربی شــدن در پرســپولیس او چه‬ ‫عملکردی داشــت؟ برانکــو ایوانکوویچ بعــد از اینکه در‬ ‫پایان جام جهانــی ‪ 2006‬المان از ســرمربیگری تیم ملی‬ ‫ایران کنار رفت با پیشــنهاد دیناموزاگرب کرواسی روبه رو‬ ‫شــد‪ .‬او بالفاصله بعد از حــذف تیم ملی ایــران از مرحله‬ ‫گروهی به کشورش بازگشت و با قراردادی رسمی هدایت‬ ‫تیم قهرمان لیگ کرواســی را بر عهده گرفــت‪ .‬برانکو در‬ ‫ســال اول با دینامو نتایج بســیار خوبی در لیگ کرواســی‬ ‫گرفت و با کســب ‪ 92‬امتیاز از ‪33‬بازی از عنوان قهرمانی‬ ‫این تیم دفاع کرد‪ .‬تحمل یک شکســت در طول فصل و‬ ‫اختالف ‪ 20‬امتیازی دینامو با تیم دوم لیگ کرواسی در ان‬ ‫سال باعث شد قرارداد برانکو با وجود کسب نتایج ضعیف‬ ‫در اروپا تمدید شــود‪ .‬برانکو در ســال دوم هم با دینامو در‬ ‫لیگ کرواســی اقایی کرد‪ ،‬اما این بار نتیجــه نگرفتن در‬ ‫رقابت هــای اروپایی زمینه ســاز اخــراج او در اواخر فصل‬ ‫شــد‪ .‬به این نکته باید اشاره داشــت ایوانکوویچ در حالی‬ ‫از دینامو کنار رفت که قهرمانی این تیم در لیگ کرواســی‬ ‫برای دومین سال متوالی قطعی شده بود‪ .‬این را هم نباید‬ ‫فراموش کرد که برانکو در اولین فصل حضورش در دینامو‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫برانکو ایوانکوویــچ این روزها انقدر‬ ‫محبوب اســت که حتی می تواند با‬ ‫کارلــوس کی روش رقابــت کند‪ .‬راز‬ ‫این محبوبیت چیست؟ قصه زندگی‬ ‫او را مــرور کنید تــا بدانید چــرا او را‬ ‫دوست دارید‬ ‫یــک قهرمانی جام حذفی بــرای این تیم به همــراه اورد‪.‬‬ ‫برانکو بعد از جدایی از دینامو برای دو ســال از فوتبال کنار‬ ‫رفت و از او خبری در رسانه ها نبود‪ .‬فصل ‪ 2010‬بود که این‬ ‫مربی کروات به اسیا بازگشت تا بار دیگر سرمربیگری کند‬ ‫اما این بار به جای ایران راهی چین شــد‪ .‬او در این فصل‬ ‫هدایت شــاندونگ لیونگ چین را پذیرفت و این تیم را از‬ ‫رتبه چهارمی به مقــام قهرمانی رســاند‪ .‬ناکامی برانکو در‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا و چهارمی او در مرحله گروهی باعث‬ ‫شد چینی ها برای سال دوم قرارداد برانکو را تمدید نکنند تا‬ ‫پرونده این مربی در شرق اسیا بسته شود‪.‬‬ ‫ایوانکوویچ بعد از قهرمانی در چین راهی غرب اسیا‬ ‫شد و هدایت االتفاق عربســتان را بر عهده گرفت‪ .‬برانکو‬ ‫با ایــن تیم نتایــج قابل قبولی کســب نکرد تــا هنوز فصل‬ ‫تمام نشــده از عربســتانی ها حکم اخراج بگیرد‪ .‬حذف از‬ ‫رقابت های لیگ قهرمانان اسیا در پلی اف مقابل استقالل‬ ‫و چهارمی االتفاق در لیگ عربستان‪ ،‬زمینه ساز اخراج برانکو‬ ‫در عربستان شــد‪ .‬برانکو در این فصل االتفاق را به فینال‬ ‫حذفی عربستان هم رساند اما مقابل الهالل مغلوب شد تا‬ ‫بدون جام عربستان را ترک کند‪.‬‬ ‫بعد از عربســتان‪ ،‬امارات مقصد بعــدی ایوانکوویچ‬ ‫در غرب اسیا بود‪ .‬او پیش از شــروع فصل جاری با الوحده‬ ‫امارات قرارداد بست اما با این تیم هم نتوانست فصل را به‬ ‫پایان برساند و در اواسط نیم فصل دوم از امارات اخراج شد‪.‬‬ ‫الوحده در حال حاضر تیم هفتم لیگ امارات است و شانس‬ ‫اسیایی شدن را هم از دست داده است‪.‬‬ ‫در اینجا بد نیست مروری هم بر کل افتخارات کارنامه‬ ‫مربیگری برانکو ایوانکوویچ داشــته باشــیم‪ .‬قهرمانی با‬ ‫تیم ملی ایــران در بازی های اســیایی‪ ،‬مقام ســومی جام‬ ‫ملت های اســیا با تیم ملی ایران و قهرمانی غرب اســیا با‬ ‫این تیم‪ ،‬افتخارات برانکو در ایران بوده اســت‪ .‬قهرمانی‬ ‫لیگ کرواســی و جام حذفی این کشــور با دیناموزاگرب و‬ ‫قهرمانی لیــگ چین به ایــن افتخارات اضافه شــده تا او‬ ‫در بین گزینه های حال حاضر ســرمربیگری پرســپولیس‬ ‫کارنامه پربارتری داشته باشــد‪ .‬شاید حق با فرهاد ظریف‪،‬‬ ‫ملی پوش والیبال ایران اســت که می گوید؛ «حضور یک‬ ‫مربی موثر در تیم را می شــود در پرســپولیس امسال دید‪.‬‬ ‫خاصیت مربیان بزرگ این است که حواشی تیم های بزرگ‬ ‫را به حداقل می رساند و به تیم نظم می دهد‪ .‬برانکو امسال‬ ‫از تمام ابزار خود بهترین اســتفاده را می کنــد و تیم‪ ،‬یک‬ ‫تیم واقعی شده است که همین موضوع یکی از مهمترین‬ ‫دالیل موفقیت های پرسپولیس بوده است‪ .‬والسکو هم در‬ ‫بدو حضورش به نکات ریز و کلیدی خیلی اهمیت می داد و‬ ‫به باور بازیکنان توجه ویژه ای داشت‪ .‬نمی خواهم این دو‬ ‫مربی را با هم مقایسه کنم چون شرایط کامال متفاوت است‬ ‫اما شاید کاری که برانکو در پرسپولیس انجام داده است را‬ ‫بتوان از یک جنبه هایی با کار والسکو در ابتدای حضورش‬ ‫مقایســه کرد‪ ».‬هر چه هســت برانکو به دوردست ها نگاه‬ ‫می کند‪ .‬او همچنان یک مربی جاه طلب است و می خواهد‬ ‫افتخارات زیادی کســب کند‪ .‬برانکو می گوید‪« :‬در حال‬ ‫حاضر تمام فکــر و ذ کر من قهرمانی پرســپولیس در لیگ‬ ‫است و ان زمان است که با تمام وجودم خوشحال خواهم‬ ‫شد و جواب محبت هواداران را نیز خواهم داد‪».‬‬ ‫ایا چنین مربی جاه طلب و حرفه ای شایسته تحسین‬ ‫نیست؟‬ ‫ورزش‬ ‫«برانکــو» بعد از تیم ملــی ایران هدایــت تیم های‬ ‫«دیناموزاگرب»(دو بــار)‪« ،‬شــاندونگ لیونگ» چین‪،‬‬ ‫«االتفــاق» عربســتان و «الوحــده» امــارات را بر عهده‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫امار و ارقــام برانکو با تیم ملی بزرگســاالن ایران‬ ‫(‪ :)۲۰۰۳ – ۲۰۰۶‬در دور نخســت ایران با قطر‪ ،‬الئوس‬ ‫و اردن همگروه شد و به عنوان تیم نخست به مرحله بعدی‬ ‫رفت‪ .‬تیم ایران در ان دوره یکی از قدرتمند ترین تیم های‬ ‫تورنمنت بــود‪ .‬در دیــدار رده بندی ایران ‪ ۴‬بــر ‪ ۲‬بحرین را‬ ‫مغلوب کرد و سوم شد‪ .‬‬ ‫امار و ارقــام برانکو با تیــم دینامو زاگرب (‪۲۰۰۸‬‬ ‫– ‪ :)۲۰۰۶‬برانکو پس از بازگشــت به کشــورش سرمربی‬ ‫کراوســی شــد و در دو فصل و نیمی که در این تیم حضور‬ ‫داشــت ‪ ۲‬قهرمانی لیگ و ‪ ۲‬قهرمانی جام حذفی به دست‬ ‫اورد‪ .‬در ســال ســوم و در میانه راه از این تیم جدا شد و به‬ ‫شــاندونگ چین پیوست‪ .‬جالب اینجاســت که شاگردان‬ ‫برانکو پس از جدا شــدن وی نیز قهرمان شدند تا برانکو به‬ ‫نوعی به همراه این تیم در قهرمانی لیگ و حذفی هت تریک‬ ‫کرده باشد‪ .‬امار فوق العاده در لیگ کرواسی‪ :‬دیناموزاگرب‬ ‫در فصل اغازین حضور برانکو با ‪ ۳۰‬برد‪ ۲ ،‬تســاوی و تنها‬ ‫یک شکســت را تجربه کرد و بــا ‪ ۸۴‬گل زده و تنها ‪ ۲۲‬گل‬ ‫خورده‪ ،‬با ‪ ۹۲‬امتیاز باالتــر از هایدوک ‪ ۷۲‬امتیازی به مقام‬ ‫قهرمانی رسید‪ .‬در تیم ان سال برانکو سرشناسانی همچون‬ ‫ماریو مانژوکیچ‪ ،‬ادواردو داســیلوا و لوکا مودریچ نیز حضور‬ ‫داشتند‪.‬ادواردو در این فصل با ‪ ۳۴‬گل زده اماری فوق العاده‬ ‫به جای گذاشــت‪ .‬تیم برانکو در فصــل ‪ ۲۰۰۷-۰۸‬نیز به‬ ‫افتخار افرینی ادامه داد‪ .‬اگرچه نتوانست مثل فصل قبل‬ ‫عمل کند ‪ ،‬اما عملکرد خارق العاده ‪ ۲۶‬برد‪ ۴ ،‬تســاوی و ‪۳‬‬ ‫شکست‪ ۹۱،‬گل زده و تنها‪ ۳۴‬گل خورده نیز امار قابل قبولی‬ ‫برای ایــن تیم به حســاب می امد‪ .‬در این فصــل مودریچ‬ ‫و مانژوکیــچ روی هم رفته ‪ ۳۷‬گل به ثمر رســاندند‪ .‬برانکو‬ ‫در این فصــل در انتخابی لیگ قهرمانــان اروپا نیز حضور‬ ‫یافت اما با تنها ‪ ۴‬امتیاز و پایین تر از بازل و هامبورگ از دور‬ ‫رقابت ها کنار رفت‪.‬‬ ‫امــار و ارقــام برانکــو بــا تیم هــای شــاندونگ‬ ‫(‪ ،)۲۰۱۰ – ۲۰۱۱‬االتفــاق (‪ )۲۰۱۱ – ۲۰۱۲‬و الوحده‬ ‫(‪ :)۲۰۱۲ – ۲۰۱۳‬ایوانکوویچ کــه در پایان فصل ‪۲۰۰۹‬‬ ‫جانشین تومباکوویچ شده بود‪ ،‬تنها یک فصل در شاندونگ‬ ‫ماند و در ‪ ۲۵‬بــازی‪ ۲۰ ،‬برد‪ ۱۰ ،‬تســاوی و ‪ ۵‬شکســت را‬ ‫متحمل شد‪ .‬وی همچنین این تیم را در رقابت های لیگ‬ ‫برتر چین به مقام قهرمانی رساند‪ .‬تیم برانکو با ‪ ۱۸‬پیروزی‪،‬‬ ‫‪ ۹‬تســاوی و ســه شکســت‪ ۵۹ ،‬گل زده و ‪ ۳۴‬گل خورده‬ ‫قهرمان شــد تا وی در دومیــن تجربه باشــگاهی خود نیز‬ ‫افتخار افرینی کرده باشد‪ .‬ســپس برانکو به االتفاق رفت؛‬ ‫در انجا نیز عملکرد نســبتا قابل قبولی داشــت‪ .‬وی در تیم‬ ‫نه چندان مطرح االتفاق توانســت با ‪ ۱۳‬برد‪ ۸ ،‬تساوی و ‪۳‬‬ ‫شکست جواز حضور در مرحله پلی اف لیگ قهرمانان اسیا‬ ‫شانس اخر‬ ‫پرویز مظلومی در‬ ‫شرایط حساس‬ ‫رقابت محترمانه‬ ‫ایا برانکو ایوانکوویچ الترناتیوی‬ ‫برای کارلوس کی روش شده‬ ‫است؟‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫پپ در راه رانیری‬ ‫عبدالله ویسی و استقالل خوزستان شگفتی را کامل می کنند؟‬ ‫عبدالله ویســی حاال در ‪ 45‬ســالگی یکی از بهترین‬ ‫مربیان فوتبال ایران است‪ .‬او دو بازی حساس دیگر در پیش‬ ‫دارد و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان شانس تیم او برای‬ ‫رسیدن به قهرمانی بیشتر از استقالل و پرسپولیس است‪.‬‬ ‫با این همه اما نگاهی به کارنامه و شخصیت این مربی خالی‬ ‫از لطف نیست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫قهرمانی نیم فصل‬ ‫بهتر است از قهرمانی نیم فصل شــروع کنیم‪ .‬انجا‬ ‫که ویسی و استقالل خوزستان همه را شگفت زده کردند‪.‬‬ ‫قهرمانی نیم فصل نخست لیگ برتر پانزدهم به استقالل‬ ‫خوزســتانی رســید که با حدود پنــج میلیــارد هزینه راهی‬ ‫مسابقات لیگ شده‪ ،‬اما ســتاره اصلی اش عبدالله ویسی‬ ‫است‪ .‬لیگ پانزدهم وقتی به نیم فصل خود رسید که یکی‬ ‫از بزرگترین شگفتی های تمام ادوار لیگ برتر رقم خورد‪.‬‬ ‫عبدالله ویسی با تیم پنج میلیاردی خود باالتر از تیم های‬ ‫اســتقالل تهران‪ ،‬ذوب اهن و پر ســپولیس قرار گرفت؛‬ ‫تیم هایــی که بیــش از ‪ ۱۳‬تــا ‪ ۱۷‬میلیارد بــرای تیم های‬ ‫خود هزینه کرده اند‪ .‬اســتقالل خوزســتان در حالی قدم‬ ‫به مسابقات لیگ گذاشت که بیشــتر بازیکنانش کمتر از‬ ‫‪ ۲۵‬سال ســن دارند و از طرفی برای نخستین بار در سطح‬ ‫اول فو تبا ل ایران حضور یافتند‪ .‬نکته قابل ســتایش این‬ ‫است که ویسی سومین سال خود را در استقالل خوزستان‬ ‫ســپری می کند و در دو سال گذشــته برای سقوط نکردن‬ ‫تالش می کرد‪ ،‬اما مدیران استقالل اعتمادشان نسبت به‬ ‫ویسی را از دست ندادند تا گواردیوالی فو تبا ل ایران پس‬ ‫از به تثبیت رســاندن حضور این تیم خوزستانی در لیگ‪،‬‬ ‫این بار برای قهرمانی و کسب سهمیه تالش کند‪ .‬به طور‬ ‫دقیق تر تیم عبدالله ویســی جوان در شــرایطی در صدر‬ ‫جدول حضور داشت که هیچ گاه زبان به قهرمانی نچرخاند‬ ‫و فقط کسب سهمیه اسیایی را هدف تیمش بیا ن کرد اما‬ ‫از ان به بعد خیلی ها استقالل خوزستان را مدعی قهرمانی‬ ‫برشمردند؛ تیمی که در پایان نیم فصل رکورد کمترین گل‬ ‫خورده در تمام ادوار لیــگ را با چهار گل خــورده بر جای‬ ‫گذاشت و به جز شکست در هفته نخست رنگ باخت را به‬ ‫خود ندید‪ .‬در سالی که فو تبا ل خوزستان‪ ،‬دو تیم ریشه دار‬ ‫خود را در انتهای جدول می بیند‪ ،‬این اســتقالل است که‬ ‫در راه حفظ ابروی مهد فو تبا ل ایران قدم برداشته و نشان‬ ‫داده که استقالل خوزستان به سرنوشت برق شیراز دچار‬ ‫نمی شود چرا که یک مربی خوشفکر و با دیسیپلین را روی‬ ‫نیمکت خود دارد‪ .‬از این لحاظ عبدالله ویسی باور کرد که‬ ‫تیمش در قامت یک قهرمان اســت و چنین اندیشه ای را‬ ‫هم به بازیکنانــش تلقین کرد‪ .‬زمانی که اســتقاللی های‬ ‫خوزستان در فوالد شهر به خاطر کسب قهرمانی نیم فصل‬ ‫پایکوبی می کردند دیگر برای خیلی ها روشن شده بود که‬ ‫تیم ویسی دیگر قصد درجا زدن ندارد و می تواند یک زنگ‬ ‫خطر برای باشــگاه هایی باشــد که هزینه های میلیاردی‬ ‫انجام می دهند‪.‬‬ ‫یک مربی ضد ستاره‬ ‫ویسی شخصیتی ضد ستاره دارد‪ .‬این روحیه از خود‬ ‫او شروع می شود‪ .‬در دوران بازیگری هم همین طور بوده‬ ‫است‪ .‬چون ســتاره ها و بازیکنان سرشــناس باعث شدند‬ ‫ویســی در دوره بازیگری اش به حق واقعی خود نرســد‪ .‬او‬ ‫این روحیه را با خود به دوره مربیگری اورد‪ .‬شاید به همین‬ ‫دلیل بود که در پایان بازی تیمش برابر صبا این گونه واکنش‬ ‫نشان داد و از فاصله نام خودش تا نام علی دایی با ادبیاتی‬ ‫اعتراضی پرده برداشــت؛ «تمامی صحنه های مشکوک‬ ‫‪ 60‬به ‪ 40‬را داور به نفع صبا سوت زد و اگر اسم من هم علی‬ ‫دایی بود شاید وضعیت چیز دیگری بود‪ .‬خیلی مهم است‬ ‫داوران شهامت و شجاعت بیشــتری داشته باشند‪ .‬خیلی‬ ‫از صحنه ها به اشــتباه علیه ما خطا اعالم شــد‪ .‬امیدوارم‬ ‫اســامی ســرمربیان کنار خط‪ ،‬داوران جوان را تحت تاثیر‬ ‫قرار ندهد‪».‬‬ ‫او در تیمش هم همین روحیه را نشــان داده اســت‪.‬‬ ‫هیچ گاه به سراغ ستاره ها نرفته است و همواره سعی کرده با‬ ‫تکیه بر انگیزه و توانمندی باالی بازیکنان جوان اهدافش‬ ‫را به عنوان یک مربی دنبال کند‪ .‬استقالل خوزستان نمونه‬ ‫روشن شخصیت ویسی است؛ تیمی جوان و فاقد ستاره که‬ ‫هجومی بازی می کند‪.‬‬ ‫کارنامه ویسی‬ ‫ویســی کــه در دوران فوتبــال از پدیــده بــودن‬ ‫درشــاهین اهواز به یکی از بازیکنان بسیار خوب جنوب و‬ ‫فوالدخوزســتان و سپاهان بدل شــد‪ ،‬بعد از حضور در تیم‬ ‫فوالد و صبا به عنوان دستیار از ســال ‪ 1389‬سرمربی صبا‬ ‫شــد‪ .‬صبا با او در ‪ 34‬بازی لیگ صاحب ‪ 9‬برد‪ 14 ،‬مساوی‬ ‫و ‪ 11‬باخت شد‪ .‬او در این ســال جای محمود یاوری را در‬ ‫مسابقات گرفت‪ .‬البته در سال ‪ 1391‬کارنامه او عوض شد‬ ‫و در نیم فصل در حالی که ســرمربی پیکان بود برکنار شد و‬ ‫ی داد‪ .‬اما پیکان در این سال‬ ‫جای خودش را به فیروز کریم ‬ ‫به دسته اول ســقوط کرد تا خیلی ها بدانند مشکل این تیم‬ ‫مسائل دیگری بود نه حضور ویسی‪.‬‬ ‫عبدالله ویســی در ســال ‪ 1392‬به استقالل صنعتی‬ ‫رفت‪ ،‬تیمی که با ‪ 29‬امتیاز در لیگ ماندنی شــد‪ ،‬در حالی‬ ‫که فجرسپاســی هم امتیاز با استقالل خوزستان و با ‪ 3‬گل‬ ‫کمتر سقوط کرد‪.‬‬ ‫عبدالله ویســی در حالی باردیگر سرمربی استقالل‬ ‫خوزستان شد که در دومین سال حضور در استقالل صنعتی‬ ‫از ‪ 30‬بازی تنهــا ‪ 27‬امتیاز گرفت و با یــک امتیاز فاصله با‬ ‫پیکان سقوط کننده ماندنی شد‪ .‬بین تیم هایی که در‪ 2‬لیگ‬ ‫‪ 92‬و ‪ 93‬حاضر بودند استقالل خوزستان ضعیف ترین بود‪.‬‬ ‫او اما امیدوار بود که با تیم جوانش در لیگ پانزدهم‬ ‫شــرایط را عوض کند‪ .‬اتفاقی که به بهترین شکل ممکن‬ ‫رخ داد‪.‬‬ ‫عبدالله ویسی در سومین سال حضورش در استقالل‬ ‫خوزستان توانسته یک تیم فوق العاده به لیگ برتر فوتبال‬ ‫بفرستد‪ .‬ویســی در انتهای فصل اول استقالل خوزستان‬ ‫با تفاضــل گل در لیگ مانــد و در فصل بعــد حضورش در‬ ‫استقالل خوزستان با شکست دادن مس کرمان در مرحله‬ ‫پلی اف در لیگ ماند اما در این فصل رویه خود در دو فصل‬ ‫قبل را عوض کرد و با بها دادن به بازیکنان بومی با کیفیت از‬ ‫لیگ یک تیم خود را روانه مسابقات کرد‪.‬‬ ‫عبدالله ویســی این فصل به مانند حضور چند فصل‬ ‫قبلش درتیم صبا‪ ،‬بسیار خوب تیمش را به زمین می فرستد‬ ‫و باید دید می تواند شگفتی اش را کامل کند و جام قهرمانی‬ ‫لیگ برتر را باالی سر ببرد‪.‬‬ ‫در ایــن صــورت او بهتــر می توانــد از رویاهــای‬ ‫شــخصی اش ســخن بگوید‪ .‬هر چند مقصد بعدی ویسی‬ ‫روشن اســت اما او یک بار از رویای پیوستنش به تیم های‬ ‫بزرگ فوتبال ایران پرده برداشت؛ استقالل و پرسپولیس‪.‬‬ ‫او البته از تیم ملی هم سخن گفت؛ «عوام فریبی‪ ،‬سیاه بازی‬ ‫و اینکه ذهن مردم را منحرف کنم را بلد نیستم‪ .‬نمی توانم‬ ‫موضوعــی را بی جهت کتمــان کنم‪ .‬شــما ببینیــد من با‬ ‫استقالل خوزستان در چه شــرایطی نتیج ه می گیرم وقتی‬ ‫اینجا ان قدر خوب کار می کنم می توانم در تیم های بزرگتر‬ ‫هم خوب کار کنم‪ .‬همان طور که یک بازیکن دوست دارد‬ ‫به تیم ملی و باشگاه پرسپولیس و استقالل برسد من هم از‬ ‫این قاعده مستثنی نیستم‪».‬‬ ‫ویسی همین حاال هم قهرمان شده‬ ‫برای خیلی ها کــه نگاهی منصفانه بــه فوتبال دارند‬ ‫عبدالله ویسی همین حاال هم قهرمان است‪ .‬در واقع برخی‬ ‫مربیان هســتند که برای دیدنشــان نیازی به چشم مسلح‬ ‫نیست اما اقداماتشان را باید با ذره بین نگاه کرد و انها را انالیز‬ ‫کرد‪ .‬امثال گل محمدی‪ ،‬منصوریان‪ ،‬مظلومی و برانکو را‬ ‫همه می بینند و موفقیت های انها نیازی به معرفی ندارد اما‬ ‫واقعیت این است که انها با جزئیات خودشان را از مربیان‬ ‫دیگر جدا کرده اند‪.‬‬ ‫یکی از ایــن مربیان که به شــدت هم موفــق بوده‪،‬‬ ‫عبدالله ویسی اســت‪ .‬تیم های او همیشه خوب هستند‪.‬‬ ‫ویسی برای انتخاب بازیکنانش تا ان سر دنیا هم رفت‪ .‬او‬ ‫خسوسی که‪ ۵۰‬درصد موفقیت تیمش است را از لیگ دسته‬ ‫دوم برزیل اورد و برای قرارداد بستن با او دقیقا تا ان سوی‬ ‫کره زمین هم رفت‪ .‬برای کولی بالی تا مالی رفت و خودش‬ ‫او را به ایران اورد‪ .‬این موارد جزئیاتی هســتند مهم و قابل‬ ‫تامل‪ .‬ویسی دو سال تمام برای ســقوط نکردن جنگید تا‬ ‫امروز به کورس مدعیان قهرمانی برسد‪.‬‬ ‫مهم است که استقالل خوزستان جام قهرمانی بگیرد‬ ‫اما اگر این اتفاق هم رخ ندهد‪ ،‬هم او و هم تیمش شایسته‬ ‫تقدیر و تحسین هستند‪.‬‬ ‫شانس اخر‬ ‫پرویز مظلومی در شرایط حساس‬ ‫مظلومی اماده جنگ حیثیتی با ژنرال‬ ‫حاال پرویز مظلومی به یکی از حســاس ترین مقاطع‬ ‫مربیگری خود رسیده اســت‪ .‬برهه ای که باید قلعه نویی را‬ ‫شکست دهد و تیمش را در یک قدمی قهرمانی لیگ برتر‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫قرار دهد‪ .‬او انگیزه فراوانی برای شکســت تراکتورسازی‬ ‫دارد‪ .‬استقالل با پیروزی برابر تراکتورسازی می تواند صدر‬ ‫جدول را همچنان حفظ کند و از ایــن مهمتر جدال پرویز‬ ‫مظلومی با امیرقلعه نویی اســت؛ دو مربی که در ‪ 6‬ســال‬ ‫گذشته مدام نیمکت استقالل را دست به دست کرده اند و‬ ‫بی تردید انگیزه مظلومی برای مقابله با بزرگترین الترناتیو‬ ‫خود بسیار زیاد است‪.‬‬ ‫مظلومــی در جام حذفــی موفــق شــد با شکســت‬ ‫ تراکتورسازی امیرقلعه نویی به فینال جام حذفی صعود کند‬ ‫و می خواهد بازهم با شکســت این تیم این بار تیمش را در‬ ‫استانه فتح لیگ پانزدهم قرار بدهد‪.‬‬ ‫خودش می گویــد‪« :‬ما هدف مــان از ابتدای فصل‬ ‫قهرمانی بوده و باز هم تاکید می کنم استقالل هر دو جام‬ ‫را می خواهد‪».‬‬ ‫مظلومی اما بعد از دربی روزهای بســیار ســختی را‬ ‫پشت ســر گذاشــت‪ .‬او چند هفته پیش در دربی با نتیجه‬ ‫سنگین ‪ 4‬بر ‪ 2‬به پرســپولیس باخت تا خیلی ها او را گزینه‬ ‫مناســبی برای نیمکت اســتقالل ندانند‪ .‬تا پیش از دربی‬ ‫صدرنشــینی اســتقالل تنهــا دلیلی بــود که طرفــداران‬ ‫استقاللی اعتراض شدیدی به عملکرد تیم محبوب شان‬ ‫نداشــتند‪ .‬شــاگردان مظلومــی نمایش چشــم نوازی از‬ ‫خود نشــان نمی دادند و اســتقالل ‪ 4‬بازی متوالی بود که‬ ‫به پیروزی دســت پیدا نمی کرد‪ .‬صدرنشــینی اســتقالل‬ ‫می توانســت اصلی ترین توجیه محسوب شــود در مقابل‬ ‫نمایش نــه چندان خوب ایــن تیم در بازی هــای اخیرش‬ ‫و این امید به هواداران داده می شــد که در اینده شــرایط‬ ‫بهتری خواهد شد اما سقوط به رده ســوم‪ ،‬از دست دادن‬ ‫صدرنشــینی و خوردن چهار گل از پرسپولیس دیگر جایی‬ ‫برای صبر باقی نگذاشــت و طرفداران تیم ابــی در تمام‬ ‫محافل گفت وگو در اولین بحــث اعتراض خود را به پرویز‬ ‫مظلومی نشان می دادند‪.‬‬ ‫این اعتراضات از ورزشگاه ازادی و بعد از شکست برابر‬ ‫پرسپولیسشروعشدکهباجمله«مظلومیحیاکناستقالل‬ ‫رو رها کن» سر این بحث را باز کردند و بعد از ان‪ ،‬این موضوع‬ ‫به شکلی شدید وارد فضاهای مجازی شد‪ .‬پر مخاطب ترین‬ ‫بحــث در روزهــای پــس از دربــی در‬ ‫فضاهای مجازی موضوع اعتراض به‬ ‫مظلومیبودکهلحظهبهلحظهبه شدت‬ ‫ان اضافه می شد‪ .‬مظلومی در ابتدای‬ ‫فصل با اتکا به چهار بــرد خود در دربی‬ ‫و با شــعار فتح بازی مقابل پرسپولیس‬ ‫دل هواداران را به دســت اورد‪ ،‬اما اوج‬ ‫عملکــرد ضعیــف اســتقالل در دربی‬ ‫رقم خورد که شکســت ‪ 4‬بــر ‪ 2‬یکی از‬ ‫سنگین ترین شکست های ابی پوشان‬ ‫در تاریخ دربی بود‪.‬‬ ‫حاال نقطه قوت مظلومی به نقطه‬ ‫ضعف او تبدیل شــده بود و استقالل‬ ‫صدر جدول را از دســت داد‪ .‬مظلومی‬ ‫اما خــودش را نباخــت‪ .‬تیمــش را از‬ ‫حاشیه ها دور کرد و بعد از شکست در‬ ‫دربی موفق شــد با دو پیروزی متوالی‬ ‫باز هم استقالل را به صدر جدول لیگ‬ ‫برتر برساند‪ .‬ایا مظلومی که همواره از‬ ‫او به عنوان یکی از گزینه های متوسط‬ ‫اســتقالل نام برده می شــود در پایان‬ ‫فصل با کسب عنوان قهرمانی در لیگی‬ ‫که گرفتن جام به غایت در ان دشــوار‬ ‫است می تواند برای همیشه خود را در‬ ‫لیست مربیان برنده جای دهد یا اتفاق‬ ‫دیگری رخ خواهد داد؟‬ ‫ورزش‬ ‫قهرمانی حاال برای پرویز مظلومی از هر چیز دیگری‬ ‫مهم تر اســت‪ .‬او تقابل نزدیکــی با برانکو و ویســی دارد‪.‬‬ ‫اگر چه تیمش در فاصله دو هفته تا پایان رقابت های لیگ‬ ‫برتر همچنــان در صدر اســت اما این صدرنشــینی باعث‬ ‫نمی شود او با خیالی اسوده جام قهرمانی را از ان خود بداند؛‬ ‫چه هر سه تیم باالی جدول امتیاز برابر دارند و کوچکترین‬ ‫اشتباه یعنی از دست رفتن جام‪.‬‬ ‫پرویز مظلومی گذشــته از اینکه برای اســتقاللی ها‬ ‫بازیکنی خاطره انگیز و اسمی به شمار می رود و موفق شده‬ ‫در سال های حضور خود در استقالل ‪ ۷۲‬گل برای این تیم‬ ‫به ثمر برساند و البته در پر تماشــاچی ترین بازی استقالل‬ ‫و پرسپولیس در سال ‪ ۱۳۶۲‬در ورزشــگاه ازادی که حدود‬ ‫‪ ۱۲۰‬هزار نفر شاهد این دیدار بودند استقالل را با تک گل‬ ‫خودش برنده کند‪ ،‬حاال امید جام قهرمانی هم محســوب‬ ‫می شود‪ .‬مظلومی ان گل تاریخی را در نیمه دوم بازی و از‬ ‫روی سانتر رضا نعلچگر به ثمر رساند‪ .‬ان روز یک تمام کننده‬ ‫تمام عیار بود اما امروز قضاوت درباره قدرت مربیگری اش‬ ‫حتی در فاصله دو هفته مانده به پایان لیگ هم کار دشواری‬ ‫است‪ .‬چون اصال معلوم نیست که او بتواند این بار هم کار‬ ‫را تمام کند‪ .‬با ایــن حال تیم او به لطــف تفاضل گل بهتر‬ ‫نسبت به استقالل خوزستان و پرسپولیس صدرنشین لیگ‬ ‫برتر است‪.‬‬ ‫پرویز مظلومــی به مــدت ‪ ۹‬ســال دســتیار منصور‬ ‫پورحیدری در اســتقالل بود‪ .‬در ســال های بعد سرمربی‬ ‫تیم های صنعت نفت ابادان‪ ،‬مس کرمان‪ ،‬صبای قم (در ان‬ ‫زمان نام باشگاه صباباتری بود)‪ ،‬ابومسلم مشهد و استقالل‬ ‫اهواز بود‪ .‬او در سال ‪ ۲۰۰۷‬بازی های غرب اسیا‪ ،‬به عنوان‬ ‫ســرمربی در کنار مارکار اقاجانیان به هدایت تیم ب ایران‬ ‫پرداخت و این تیــم را که از بازیکنــان کم تجربه ای چون‬ ‫خســرو حیدری بهره می برد‪ ،‬قهرمان‬ ‫جام غرب اسیا کرد‪ .‬در لیگ هشتم به‬ ‫همراه مس کرمان در رتبه ســوم لیگ‬ ‫برتر ایران ایســتاد و این تیــم را روانه‬ ‫لیگ قهرمانان اســیا کرد‪ .‬پس از چند‬ ‫هفته از شروع لیگ نهم از مس کرمان‬ ‫جدا شــد و بعد از ان در مقطع کوتاهی‬ ‫نیز هدایت باشــگاه ابومسلم مشهد را‬ ‫بر عهده داشت‪.‬‬ ‫او در فصل ‪ 89-90‬به استقالل‬ ‫تهران ملحق شــد‪ .‬وی توانســت در‬ ‫اولین حضــور خود با ایــن تیم عنوان‬ ‫نایب قهرمانی دهمین دوره لیگ برتر‬ ‫ایــران را با یــک امتیاز کمتر کســب‬ ‫کند‪ .‬مظلومــی در حالی تیم را تحویل‬ ‫گرفت که دو بازیکــن اصلی تیم یعنی‬ ‫خسرو حیدری و جان واریو به سپاهان‬ ‫پیوسته بودند و استقالل هم از لحاظ‬ ‫مالی و هم از لحاظ بازیکنان در شرایط‬ ‫سختی بود‪ .‬در زمان باقیمانده تا شروع‬ ‫فصل اســتقالل چند بازیکن شاخص‬ ‫مانند میالد میداوودی‪ ،‬ایمان مبعلی‬ ‫و اسماعیل شریفات را در اختیار گرفت‬ ‫تا اماده حضور در لیگ شــود‪ .‬در این‬ ‫فصل مظلومی در بازی رفت و برگشت‬ ‫تیم پرســپولیس را با نتایج مشابه ‪۰–۱‬‬ ‫شکست داد و از سوی هواداران لقب پرویز رفت و برگشت‬ ‫را دریافت کرد‪.‬‬ ‫در فصــل ‪ 90-91‬شــهریور به یاد ماندنــی مظلومی‬ ‫شکل گرفت‪ .‬استقالل با سرمربیگری او موفق شد برای‬ ‫سومین بار متوالی پرسپولیس رقیب دیرینه اش را شکست‬ ‫دهد‪ .‬اما اذر طالیــی مظلومی وقتی شــکل گرفت که او‬ ‫به عنوان ســرمربی اســتقالل برای بار چهــارم نیز موفق‬ ‫به شکســت پرســپولیس در دربی هفتادوســوم شد‪ .‬روند‬ ‫پیروزی های او در مقابل پرســپولیس سرانجام با شکست‬ ‫‪ ۲–۳‬در مقابل پرسپولیس در بهمن ‪ ۱۳۹۰‬متوقف شد‪.‬‬ ‫او در اسفند ‪ ۹۰‬با شکست دادن شــاهین بوشهر در‬ ‫ضربات پنالتی توانست اســتقالل را قهرمان جام حذفی‬ ‫کند‪ .‬مظلومی در اقدامی نمادیــن قهرمانی جام حذفی را‬ ‫به روح ناصر حجازی تقدیم کرد‪ .‬در این فصل استقالل با‬ ‫‪ ۵۸‬گل زده بهترین خط حمله لیگ را داشــت و با اختالف‬ ‫یک امتیاز نسبت به قهرمان و یک گل کمتر نسبت به تیم‬ ‫دوم‪ ،‬به مقام سومی در لیگ دست یافت‪ .‬در فصل ‪94-95‬‬ ‫پرویز مظلومی هدایت اســتقالل تهران را دوباره برعهده‬ ‫گرفت و قراردادی سه ســاله به ارزش ‪ ۷۰۰‬میلیون تومان‬ ‫بست‪ .‬او در ســال اول وعده کسب سهمیه اسیا و در سال‬ ‫دوم کسب قهرمانی لیگ و در سال سوم وعده سه گانه داده‬ ‫اســت (قهرمانی در لیگ برتر ایــران‪ ،‬جام حذفی ایران و‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا) و در صورت انجام ندادن یکی از این‬ ‫تعهدات باشگاه مجاز به فسخ قرارداد با اوست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪75‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫رقابتمحترمانه‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫ایا برانکو ایوانکوویچ الترناتیوی برای کارلوس کی روش شده است؟‬ ‫وقتــی برانکــو وارد فوتبال ایران شــد کمتر کســی‬ ‫تصورش را می کرد که او روزی بتواند به رقیبی سرســخت‬ ‫برای کی روش تبدیل شود‪ .‬شرایط به هم ریخته پرسپولیس‬ ‫اما این ذهنیت را بیبشتر تشــدید می کرد و خیلی ها تصور‬ ‫می کردند برانکو نمی توانــد در این باشــگاه دوام بیاورد و‬ ‫ناگزیر به ترک پرســپولیس خواهد شــد‪ .‬امــا او رفته رفته‬ ‫تیمش را ســاخت‪ .‬به جوان ها میدان داد و تیمی ســاخت‬ ‫که همه تحسینش کردند‪ .‬او پرسپولیس را از قعر جدول به‬ ‫صدر رساند و در طول فصل ســعی کرد تصمیمات درستی‬ ‫برای تیمش اتخاذ کند‪ .‬بعد از اینکه دربی پایتخت به سود‬ ‫شاگردان برانکو تمام شد دیگر کمتر کسی می توانست با ‬ ‫تردید درباره محبوبیت این مربی کروات سخن بگوید‪ .‬اما‬ ‫یک نکته در مورد برانکو جالب توجه است‪ .‬او وقتی به ایران‬ ‫بازگشت تا سرمربیگری تیم پرســپولیس را بر عهده بگیرد‬ ‫با یک ســابقه نه چندان مثبت وارد شــد‪ .‬او در جام جهانی‬ ‫‪ 2006‬ســرمربی تیم ملی بود و اتفاقا تیمش در جام جهانی‬ ‫المان بازی های خوبی را به نمایش نگذاشت‪ .‬تا جایی که‬ ‫هواداران فوتبال اگر او را یک فراموش شده نمی دانستند‬ ‫دســت کم مشــتاق به دیدنش نبودند‪ .‬اما برانکو برگشت‪.‬‬ ‫شجاعت به خرج داد‪ .‬در شرایط بحرانی تیمش را به ارامش‬ ‫رساند‪ .‬تیمش را به اوج رساند و باالخره موفق شد تیمش را‬ ‫در کورس قهرمانی لیگ برتر قرار دهد‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫یک شــایعه بود که دهان به دهان نقل محافل خبری شد‪.‬‬ ‫خبر این بــود؛ برانکو الترناتیــو کی روش‪ .‬این شــایعه اما‬ ‫خیلی زود با واکنش های متفاوتی همراه شــد‪ .‬حتی خیلی‬ ‫از کارشناسان داخلی برانکو را به لحاظ رفتاری از کی روش‬ ‫بهتر و صبور تر برشــمردند‪ .‬مربی که اداهــای کی روش را‬ ‫ندارد اما به روز است و می تواند در اینده باز هم روی نیمکت‬ ‫ســرمربیگری تیم ملی بنشیند‪ .‬این شــایعه وقتی جدی تر‬ ‫شد که تکلیف کی روش با فدراســیون فوتبال در هاله ای‬ ‫از ابهام قرار گرفت‪ .‬در شــرایطی که هنــوز تکلیف ادامه‬ ‫همکاری کارلوس کی روش با فدراسیون فوتبال مشخص‬ ‫نبود‪ ،‬شایعاتی مطرح شد مبنی بر اینکه شاید برانکو گزینه‬ ‫مسئوالن فدراسیون برای جانشینی سرمربی تیم ملی باشد‪.‬‬ ‫موضوعی که برانکــو در گفت وگویــی ان را تکذیب کرد‪.‬‬ ‫او که به کی روش برای امدن به ایران مشــورت داده بود‪،‬‬ ‫درباره احتمال جانشینی او گفت‪« :‬اصال در این مورد فکر‬ ‫نکردم‪ .‬باید بگویم پیشنهاد تیم ملی کرواسی را داشتم اما‬ ‫قبول نکردم زیرا می خواستم در یک باشگاه کار کنم‪ .‬چون‬ ‫مربیگری در یک باشگاه به این معنی است که شما روزانه‬ ‫کار دارید و می توانید فعالیت کنید‪ .‬امدن من به ایران هم‬ ‫به این معنی نبود که می خواستم سرمربی تیم ملی فوتبال‬ ‫ایران شــوم‪ .‬کی روش با فوتبال ایران قراردادش را تمدید‬ ‫کرده و سرمربی تیم ملی فوتبال ایران است‪».‬‬ ‫همه چیز رنگ و بوی حرفه ای داشــت‪ .‬میان این دو‬ ‫نفر حاال هم همه چیز رنگ و بوی حرفه ای گری دارد‪ .‬هیچ‬ ‫کدام علیه دیگری موضع منفــی اتخاذ نمی کند‪ .‬اما هر دو‬ ‫نسبت یکدیگر با تیم ملی را به خوبی دریافته اند‪ .‬کی روش‬ ‫می داند که دیگری مراقب اســت و تعقیــب پنهانی اش را‬ ‫باتوجه به اصــول حرفه ای گری در دســتورکار دارد و البته‬ ‫برانکو می داند که برای ماندن در عنوان الترناتیو باید جام‬ ‫قهرمانی کسب کند‪ .‬دوشــنبه هفته گذشته اما جدی ترین‬ ‫پرده رقابت میان کــی روش و برانکو با نظر ســنجی برنامه‬ ‫نود کلید خورد‪.‬‬ ‫عادل فردوسی پور در برنامه اش اعالم کرد که قصد‬ ‫دارد بهترین مربی خارجی بعد از انقــاب را انتخاب کند و‬ ‫البته تاکید کرد که گزینه زیادی برای این نظرسنجی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬او گفــت احتمــاال از بین برانکو‪ ،‬کــی روش و یک‬ ‫گزینه دیگر مسابقه نظرســنجی هفته اینده برگزار می شود‬ ‫که احتماال ان یک گزینه تومیســاو ایویچ اســت؛ مربی‬ ‫که پیش از جام جهانی ‪ 1998‬سرمربی تیم ملی شد و موفق‬ ‫شد ســاختار دفاعی این تیم را برای شرکت در جام جهانی‬ ‫درست کند؛ هرچند مدت حضورش در فوتبال ایران بسیار‬ ‫کوتاه بود‪.‬‬ ‫کــی روش در طــول پنج بــار حضورش موفق شــده‬ ‫تیم ملی را به جام جهانی برود‪ ،‬نســلی تــازه برای تیم ملی‬ ‫بسازد و البته تیمش مدت ها است که از هیچ تیمی در اسیا‬ ‫شکست نخورده اســت و در رنکینگ اسیا سال هاست که‬ ‫صدرنشین است‪.‬‬ ‫برانکو هم در ســال ‪ 2006‬تیم ملی را به ســاده ترین‬ ‫شکل ممکن به جام جهانی رساند و نســل طالیی فوتبال‬ ‫ایران را تا مرحله نیمه نهایی جام ملت های اسیا باال اورد و‬ ‫شاید اگر اشتباهات داوری در بازی با چین نبود تیم برانکو‬ ‫می توانســت بعد از مدت ها بر بام فوتبال اسیا قرار بگیرد‪.‬‬ ‫البته برانکو در طول دوران حضورش در فوتبال اسیا موفق‬ ‫شــد تیم ملی ایران را قهرمان بازی های اســیایی بوسان‬ ‫کند؛ کاری که فوتبال ایران مدت ها اســت موفق به تکرار‬ ‫ان نشده است‪.‬‬ ‫اما پس از برنده شدن کی روش در نظرسنجی برنامه‬ ‫نود ایــن برانکو بود که بــار دیگر حرفه ای گــری خود را به‬ ‫رخ کشــید‪ .‬او گفت‪« :‬رقابت من و کی روش قشنگ ترین‬ ‫نظرســنجی بود و دیدید که نتیجه ان چقدر به هم نزدیک‬ ‫بود‪».‬‬ ‫برانکو ایوانکوویچ رقابت را در برنامه نود به کی روش‬ ‫واگذار کرد‪ .‬البته در این نظر سنجی استانکو و کرانچار هم‬ ‫حضور داشــتند و شــاید اگر این دو نفر در این نظر سنجی‬ ‫نبودند سرمربی پرسپولیس بیشتر رای می اورد‪.‬‬ ‫حاال برانکــو ایوانکوویچ در واکنش به نظر ســنجی‬ ‫می گوید‪« :‬افتخــار می کنم که هواداران پرســپولیس به‬ ‫من رای دادند و این نشان می دهد که انها عالقه مند به من‬ ‫هستند‪ .‬خوشبختانه توانسته ام نظر مثبتی در فوتبال ایران‬ ‫را به خودم جلب کنم و در کل به نظرم رقابت خیلی نزدیکی‬ ‫با کی روش انجام دادم‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬باید به کارلوس کی روش هم تبریک‬ ‫بگویم‪ .‬او مربی خوبی است و رقابت ما یک رقابت پرافتخار‬ ‫بود‪ .‬این قشنگ ترین نظرسنجی بود که می توانست انجام‬ ‫شــود‪.‬چرا که نتیجه ان بســیار به هم نزدیک بود‪ .‬همه ما‬ ‫مربیان برای موفقیت تالش می کنیم و قطعا ثمره کار ما با‬ ‫عملکرد و نتایج تیم های ما بستگی دارد‪».‬‬ ‫کی روش و برانکو برای کســب عنوان بهترین مربی‬ ‫خارجی فوتبال ایران بعد از انقالب در نظرسنجی برنامه نود‬ ‫رقابت تنگاتنگی با یکدیگر داشتند و در نهایت این کی روش‬ ‫بود که با اختالفی بسیار کم نسبت به رقیب پرسپولیسی اش‬ ‫موفق شد این عنوان را از مردم هدیه بگیرد‪.‬‬ ‫این نظرسنجی اما واکنش های متفاوتی را به همراه‬ ‫داشت‪ .‬به نظر می رسد جدال میان این دو مربی حرفه ای‬ ‫همچنان ادامه خواهد داشت‪ .‬کی روش قصد دارد تیمش‬ ‫را بــرای جام جهانی اماده کنــد و برانکــو می خواهد لیگ‬ ‫قهرمانان اســیا را تجربه کند‪ .‬ایا طی ماه هــای اینده باید‬ ‫منتظر اتفاقــات و تغییرات جالب توجهــی در مورد این دو‬ ‫مربی باشــیم یا هر کدام از این پادشــاهان سعی می کنند‬ ‫قلمرو خودشــان را حفظ کنند و به برنده شدن در زمین خود‬ ‫قانع خواهند شد؟‬ ‫ورزش‬ ‫روباه ها‬ ‫تاریخ سازیکردند‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫لسترسیتی قهرمان انگلیس شد‬ ‫لسترسیتی ملقب به روباه ها در فاصله دو هفته مانده‬ ‫به رقابت هــای لیگ برتر برای نخســتین بــار قهرمانی در‬ ‫رقابت های لیــگ برتر انگلســتان را جشــن گرفتند؛ این‬ ‫در حالی اســت که مــردان «کلودیــو رانیــه ری» در اغاز‬ ‫رقابت های فصل‪ ،‬گزینه سقوط به دســته پایین تر بودند‪.‬‬ ‫اگر تیم لسترسیتی مقابل منچستریونایتد برنده می شد در‬ ‫«تئاتر رویاها» جشــن قهرمانی برپا می کرد اما تساوی در‬ ‫اولدترافورد قهرمانــی ابی ها را به تعویــق انداخت‪ .‬با این‬ ‫حال تاتنهام چنانچه دوشــنبه شــب هفته گذشته در زمین‬ ‫چلسی به برتری می رســید‪ ،‬قهرمانی لسترسیتی باز هم به‬ ‫ی بــا نتیجه دو بر صفر‬ ‫تعویق می افتاد امــا در حالی که باز ‬ ‫پیش بود در نهایت پیروزی را با تساوی عوض کرد تا لستر‬ ‫قهرمان شود‪ .‬تاتنهام در بازی با چلسی در استمفوردبریج‬ ‫ابتدا بــا دو گل دقایق ‪ ۳۵‬و ‪« ۴۴‬هــری کین» و «هیونگ‬ ‫مین ‪ -‬ســون» پیش بود اما «گری کیهیل» در دقیقه ‪ ۵۸‬و‬ ‫«ادن ازار» در دقیقه ‪ ۸۳‬برای چلســی گلزنی کردند تا این‬ ‫بازی در نهایت با حساب تســاوی‪ 2-2‬به پایان برسد‪ .‬لستر‬ ‫در ابتدای فصل یک به پنج هزار شانس قهرمانی داشت اما‬ ‫مردان بی نام و نشان این تیم‪ ،‬از ناممکن‪ ،‬ممکن ساختند تا‬ ‫معلوم شود اگرچه سرمایه گذاری کالن در ورزش شرط الزم‬ ‫برای موفقیت است اما کافی نیست چراکه تا همت و عزم‬ ‫باالی بازیکنان و کادر فنی تیم نباشد‪ ،‬این اتفاق هرگز روی‬ ‫یو ششم رقابت های‬ ‫نمی دهد‪ .‬لستر سیتی در پایان هفته س ‬ ‫لیگ برتر با ‪ ۷۷‬امتیاز صدرنشین و قهرمان است و تاتنهام‬ ‫با ‪ ۷۰‬و ارسنال با ‪ ۶۷‬امتیاز در رده های بعدی قرار دارند‪.‬‬ ‫حواسمان به ویسی ها نیست‬ ‫ارزو دارم لستر فوتبال ایران جام قهرمانی را باالی سر ببرد‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫عادل ذوق می کــرد و می گفت وای چقــدر نزدیک به هم‬ ‫پیش می روند‪ .‬این اتفاق در نود رخ نداده است‪ .‬من به این‬ ‫موضوع فکر می کردم که امثال ویســی ها کجای فوتبال‬ ‫ایران هستند‪ .‬چرا رقابت دو مربی خارجی در یک نظرسنجی‬ ‫تا این حد باید جذاب باشــد اما ویســی‪ ،‬مربی تیمی که به‬ ‫لستر فوتبال ایران معروف شده برای کمتر کسی جذابیت‬ ‫دارد‪ .‬این قیاس هــا در ذهن من تمامی نــدارد‪ .‬طارمی را‬ ‫با بیت ســعید مقایســه می کنم‪ .‬یکی از اینها یک دستگاه‬ ‫صد هزار نفری را حامی خود می بیند و یک جین ستاره نامدار‬ ‫که توپ برایش بســازد اما با این حال از هر ‪ 10‬موقعیت دو‬ ‫تایش را به گل تبدیل می کند و دیگری یک مهاجم غریب‬ ‫که بازی اش چشــم نواز اســت‪ ،‬اما کســی او را نمی بیند‪.‬‬ ‫حامیانش بیشمار نیســتند‪ .‬همین طور در مورد ویسی این‬ ‫واقعیت تلخ صدق می کند‪ .‬من ارزو می کنم که اســتقالل‬ ‫خوزستان قهرمان لیگ برتر شود‪ .‬لسترسیتی فوتبال ایران‬ ‫واقعا قابل تحســین اســت‪ .‬انها واقعا زحمت کشیده اند و‬ ‫عالقه مند ند که جام قهرمانی را باالی سر خود ببرند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫اگر چه لیــگ جزیره همیشــه ان قدر جــذاب بوده‬ ‫که قهرمانش را از قبل نشناســیم‪ ،‬اما کمتر کســی تصور‬ ‫می کرد رانیری بــا تیم جوانش جام قهرمانــی لیگ جزیره‬ ‫را از ان خود کنــد‪ .‬هیچ کس لســتر را نمی دید‪ .‬هیچ کس‬ ‫حواسش به لستر نبود‪ .‬همان طور که ما در فوتبال خودمان‬ ‫حواسمان به استقالل خوزستان و ویسی نیست‪ .‬اصال این‬ ‫تیم را نمی بینیم و انگار در مغز مــا نمی گنجد که تیمی جز‬ ‫استقالل و پرسپولیس جام قهرمانی را باالی سر ببرد‪ .‬اما‬ ‫فوتبال همین اســت‪ .‬مدام همه را غافلگیر می کند‪ .‬مدام‬ ‫در حال به روز شــدن اســت و اتفاقاتی در ان رخ می دهد‬ ‫که غیر قابل پیش بینی اســت‪ .‬من از قهرمانی لستر سیتی‬ ‫خوشحال شدم‪ .‬به نظرم قهرمانی شــاگردان رانیری یک‬ ‫پیام روشن و بزرگ برای فوتبال داشت‪ .‬اینکه با یک سری‬ ‫بازیکنان جوان و تیمی یکدست یک مربی همچون رانیری‬ ‫می تواند مقابل بزرگان فوتبال جزیره بایستد و انها را به زیر‬ ‫بکشد‪ .‬خود من طرفدار منچستر یونایتد هستم‪ .‬اما وقتی‬ ‫خبر قهرمانی لستر ســیتی را شنیدم خیلی خوشحال شدم‪.‬‬ ‫قهرمانی لسترسیتی نشان داد که نمی شود در فوتبال همه‬ ‫چیز را با پول خرید‪ .‬در خارج از فضای فوتبال شاید بتوانید‬ ‫همه چیز را بــا پول بخرید اما فوتبال جای دیگری اســت‪.‬‬ ‫خیلی شــرایطش فرق می کند‪ .‬وقتی لسترسیتی قهرمان‬ ‫شــد رانیری حرف های جالبی زد‪ .‬پیش خودم می گفتم او‬ ‫قرار است چگونه درباره قهرمانی تیمش حرف بزند‪ .‬چگونه‬ ‫می خواهد درباره خودش حرف بزنــد‪ .‬او یک جمله جالبی‬ ‫گفت؛ من همان مربی اخراجی یونان هستم‪ .‬این اظهارنظر‬ ‫عجیبی بود‪ .‬یعنی اینکه من همان موقــع هم که از یونان‬ ‫اخراج شدم مربی قابلی بودم‪ .‬توانمندی های خاص خودم‬ ‫را داشتم اما اعتمادی در کار نبود‪ .‬در لسترسیتی به رانیری‬ ‫ی بسازد که‬ ‫اعتماد کردند‪ .‬پای او ایستادند و اجازه دادند تیم ‬ ‫دلخواه او است‪ .‬بنابراین مربی که در یونان نتیجه نگرفته‬ ‫می تواند به انگلیس بیاید و در لیگ جزیره قهرمان شــود‪.‬‬ ‫لسترسیتی می خواست به دنیا بفهماند که ما هم می توانیم‬ ‫قهرمان شویم‪ .‬ما ستاره نیســتیم اما اجازه داریم که جشن‬ ‫بگیریم و قهرمان شویم‪ .‬در شبی که بازی چلسی – تاتنهام‬ ‫خیلی اهمیت داشت و تکلیف قهرمانی لسترسیتی را روشن‬ ‫می کرد برنامه نــود هم با نامزدهای انتخابات فدراســیون‬ ‫فوتبال مناظره داشت‪ .‬وقت مناسبی نبود اما من مناظره را‬ ‫نگاه کردم‪ .‬می خواستم ببینم نامزدها چه می گویند‪ .‬عادل‬ ‫فردوســی پور اما به طور مرتب نتیجه نظرســنجی را اعالم‬ ‫می کرد‪ .‬رقابتی که بین کی روش و برانکو شکل گرفته بود‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫تاج گذاری روباه‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫لستر چگونه قهرمان انگلیس شد‬ ‫«او بــرای موفقیــت دیگر زیــادی پیر اســت؛ یک‬ ‫جام حذفی و چند جام کوچک دیگر گرفته و بعد از این هم‬ ‫به موفقیتی نخواهد رسید‪ ».‬این جمله را مورینیو گفته بود‪،‬‬ ‫در مورد کلودیو رانیــه ری ! همان زمان کــه مورینیو مربی‬ ‫اینترمیالن بود و رانیه ری مربی یوونتوس در اخر کار هم مرد‬ ‫پرتغالی اینتر را قهرمان سری‪ A‬کرد‪ .‬اما همیشه باید مواظب‬ ‫باشــید که چه می گویید‪ ،‬ایــن از همان طنزهــای روزگار‬ ‫اســت که در همان فصلی که مورینیو حتی به انتها نرسید‬ ‫و از چلسی اخراج شد‪ ،‬رانیه ری که چندین سال پیرتر بود‪،‬‬ ‫تاریخ ساز شد تا انجا که مورینیو مجبور شد در پیام تبریکی‬ ‫بگوید که کم اوردم‪« :‬می خواهم به همه از جمله باشــگاه‬ ‫لستر‪ ،‬بازیکنان‪ ،‬کادر فنی‪ ،‬مالکان و هواداران این باشگاه‬ ‫تبریک بگویم‪ .‬من عنوان قهرمانی خود را به رانیه ری باختم‬ ‫و تصور می کنم که این قهرمانی احساس متفاوت و جادویی‬ ‫در کارنامه او باشد‪».‬‬ ‫مورینیو یکی از انهایی بود که نمی توانســت باور کند‬ ‫که قصه ای قرار است متولد شود‪ .‬قصه ای از ان قصه های‬ ‫شاهزاده و گدا گونه که تاریخ ادبیات از ان پر است‪ .‬یک تیم‬ ‫کوچک که وارد بازی بزرگان می شود و از همه بزرگان بهتر‬ ‫بازی می کند‪ .‬خیلی ها مثل مورینیو فکر می کردند‪ ،‬اگر به‬ ‫ابتدای فصل بازگردیم‪ ،‬این خیلی ها شاید بشود همه دنیا‪...‬‬ ‫ان شــب بازیکنان لســتر در خانه جیمی واردی جمع شده‬ ‫بودند تا گل ادن هازارد ســتاره چلسی‪ ،‬قصه انها را تکمیل‬ ‫کند‪ ،‬قصه یک قهرمان را‪...‬‬ ‫قصه لســتر قصه امید اســت‪ ،‬قصه ای که همیشــه‬ ‫می تواند به همه یاداوری کند «خواستن توانستن است»‪،‬‬ ‫مهم نیست که چقدر مشــهور باشی‪ ،‬مهم نیست که چقدر‬ ‫پول داشته باشی‪ ،‬مهم نیست که چقدر بزرگ باشی‪ ،‬فقط‬ ‫مهم این است که یک رویا داشته باشی و به تحقق ان رویا‬ ‫ایمان؛ ان وقت هر اتفاقی ممکن اســت‪ ،‬هر معجزه ای‪.‬‬ ‫عجیب نیست که اینفانتینو رئیس فدراسیون جهانی فوتبال‬ ‫در پیام تبریک خود این گونه شاعرانه صحبت بکند‪« :‬این‬ ‫یک داستان پریان است‪ .‬این یکی از داستان های زیبای‬ ‫فوتبالی‏اســت که تنها فوتبال می تواند بنویسد‪ .‬کسی در‬ ‫ابتدای فصل و یا حتی در سراسر فصل‪ ،‬توقع چنین اتفاقی‬ ‫‏را نداشت‪.‬‏این قهرمانی نه تنها هواداران لسترسیتی را بسیار‬ ‫خوشحال و سرافراز کرده‪ ،‬بلکه باعث شادی همه‏هواداران‬ ‫فوتبال شده اســت زیرا این جادوی فوتبال است‪ .‬بنابراین‬ ‫یک تبریک خیلی خیلی خیلی بزرگ به‏باشــگاه لســتر‪ ،‬به‬ ‫رانیه ری‪ ،‬به بازیکنان‪».‬‬ ‫گــری لینه کر هم واژه هــای مشــابه ای دارد‪« :‬فکر‬ ‫می کنم این بزرگترین شــگفتی ورزشی اســت‪ .‬نمی توانم‬ ‫تصور کنم اتفاقی عجیب تر از این رخ بدهد‪ .‬وقتی این تیم‬ ‫خودتان باشــد‪ ،‬خیلی استثنایی می شــود؛ سخت است با‬ ‫کلمات حس تان را بیان کنید‪ .‬من از کودکی طرفدار لستر‬ ‫بودم‪ .‬از هفت ســالگی بلیت فصلی لستر را می خریدم‪ .‬ما‬ ‫چند بار جام اتحادیه را بردیم اما این قهرمانی چیز دیگری‬ ‫اســت‪ .‬این واقعا غیرممکن بــود‪ .‬این احتمالــی نبود که‬ ‫بخواهم از ابتدای فصل ان را در نظر بگیرم‪».‬‬ ‫مرد ایتالیایی‬ ‫رانیه ری از ســال ‪ 2004‬که از چلســی اخراج شــد تا‬ ‫مورینیو جایش را بگیرد‪ ،‬هیچ دستاورد قابل ذکری نداشت و‬ ‫شکست برابر جزایر فارو‪ ،‬می توانست پایان دوران حرفه ای‬ ‫او در باالترین سطح فوتبال اروپا باشد‪ .‬اما ناگهان پیشنهاد‬ ‫لسترسیتی‪ ،‬مانند نوری از انتهای یک تونل تاریک‪ ،‬رانیه ری‬ ‫را روی صحنه برگرداند؛ رانیه ری که می دانست یک ناکامی‬ ‫ دیگر‪ ،‬می تواند به معنای پایان واقعی دوران حرفه ای اش‬ ‫باشد‪ ،‬تمام تجربه اش را به کار گرفت تا با لستر شگفتی ساز‬ ‫شود‪ .‬او تیمی جنگجو ساخت که نه تنها مقابل هیچ حریفی‬ ‫عقب نمی نشــیند‪ ،‬که بازی زیبا را هم فدای کسب نتیجه‬ ‫نمی کند‪.‬‬ ‫رانیه ری برای لستر چه کار کرد؟ این یک راز کوچک‬ ‫اســت برای یک کار بــزرگ‪ ،‬خــودش ایــن راز را در یک‬ ‫یادداشت این گونه توصیف کرد‪« :‬ما فصل را خیلی خوب‬ ‫شروع کردیم اما هدفمان‪ ،‬نجات از سقوط بود‪ .‬در ‪ 9‬بازی‬ ‫اول ما بردهای زیادی به دست اوردیم اما در تمام مسابقات‬ ‫گل خوردیم‪.‬‬ ‫ما مجبور بودیم بــرای بردن هر بازی دو یا ســه گل‬ ‫بزنیم‪ .‬این مساله نگرانم کرده بود‪ .‬قبل از هر بازی می گفتم‪:‬‬ ‫«یاال بچه ها؛ بیایید این بازی کلین شیت داشته باشیم‪».‬‬ ‫باز هم نشد‪ .‬من از هر انگیزه ای که به ذهنم رسید استفاده‬ ‫کردم‪ .‬تا باالخره قبل از بازی مقابل کریستال پاالس گفتم‪:‬‬ ‫«بچه ها‪ ،‬بیایید این بازی کلین شــیت کنید‪ .‬اگر این کار را‬ ‫انجام بدهید‪ ،‬پیتزا میهمانتان می کنم‪ ».‬بله که بازیکنانم‬ ‫کلین شــیت کردند‪ .‬یک – هیچ‪ .‬من ســر حرفم ایستادم و‬ ‫انها را به پیتزافروشــی پیتر‪ ،‬واقع در میدان لســتر بردم اما‬ ‫برایشان سورپرایزی در نظر داشتم‪ .‬وقتی رسیدیم بهشان‬ ‫گفتم‪« :‬برای به دست اوردن هر چیزی باید زحمت بکشید‪.‬‬ ‫برای خوردن پیتزا هم همین طور‪ .‬ما خودمان پیتزامون را‬ ‫درست می کنیم‪».‬‬ ‫پس به اشــپزخانه رفتیم‪ ،‬بــا خمیر و پنیر و ســس‪.‬‬ ‫خودمان پیتزاهایمان را پختیم‪ .‬خیلی هم خوب شــد‪ .‬من‬ ‫کلی خوردم‪ .‬دست خودم نیست‪ .‬ایتالیایی ام و عاشق پیتزا‬ ‫و پاستا‪ .‬بعد از این پیتزاخوری ‪ 12‬بار کلین شیت داشتیم‪.‬‬ ‫فکر نمی کنم اتفاقی باشد‪ .‬ما باشگاه کوچکی هستیم که‬ ‫به جهان نشان دادیم با جرات و عزم جزم به کجاها می شود‬ ‫رسید‪ 26 .‬بازیکن‪26 .‬مغز جدا؛ با یک قلب واحد‪».‬‬ ‫مردان روباه‬ ‫تا همین ‪ 18‬ماه قبل‪ ،‬جیمی واردی مهاجم گمنامی‬ ‫ بود که پیگیرتریــن طرفداران فوتبــال اروپا هم نــام او را‬ ‫نشنیده بودند اما حاال تعدادی از بزرگترین باشگاه های قاره‬ ‫به دنبال اولین چراغ سبز لسترسیتی هستند تا رقابت برای به‬ ‫خدمت گرفتن او را اغاز کنند‪ .‬اما او در حالی چنین پیشرفت‬ ‫خیره کننده ای داشت که زمانی به نظر می رسد برای همیشه‬ ‫باید به بازی در لیگ های منطقه ای انگلیس راضی باشد‪.‬‬ ‫واردی در سال ‪ ،2011‬زمانی که ‪ 24‬ســاله بود‪ ،‬با انتقالی‬ ‫‪ 150‬هزار پونــدی از هالیفاکس تاون بــه فلیت وود تاون‬ ‫رفت؛ انتقالی که هزینه ان‪ ،‬نصف حقوق هفتگی وین رونی‬ ‫در منچستریونایتد است‪ .‬واردی حاال بازیکنی است که او‬ ‫را برای پوشیدن تیم ملی محقق تر از وین رونی می دانند‪.‬‬ ‫حاال ریاض محــرز بهترین بازیکن لیگ برتر اســت‬ ‫و همین حاال هم باشــگاه های زیــادی به دنبال خریدن او‬ ‫ی کرگر‪ ،‬مدافع ســابق لیورپول‪ ،‬او را با‬ ‫هســتند و حتی جم ‬ ‫لیونل مسی مقایسه کرده اســت اما یادمان نرود تا ابتدای‬ ‫فصل او یک بازیکن گمنام بود که هیچ گاه در دســته یک‬ ‫فرانســه بازی نکرد‪ .‬ریاض پســر دوم یــک زوج مهاجر‪،‬‬ ‫پدری الجزایری و مــادری اهل مراکش بــود که در حومه‬ ‫پاریس بزرگ شد‪ .‬احمد‪ ،‬پدر ریاض‪ ،‬در الجزایر و فرانسه‬ ‫به طور اماتور فوتبال بازی کرده بود و عالقه زیادی داشت‬ ‫تا پســرش دوران حرفه ای پرافتخارتری داشته باشد؛ اما‬ ‫ریاض تنها ‪ 15‬ســال داشــت که پدرش در اثر حمله قلبی‬ ‫درگذشــت‪ .‬مرگ بزرگترین حامی اش‪ ،‬می توانست دوران‬ ‫حرفه ای او را پایان بدهد اما او حاال بــرای موفقیت دلیل‬ ‫بیشتری داشت؛ خوشحال کردن روح پدرش و عاقبت این‬ ‫کار را در انگلستان کرد با قهرمانی لستر‪.‬‬ ‫تیم لستر از این قصه ها زیاد دارد‪ .‬تن کاته‪ ،‬درینک‬ ‫واتر و‪ ...‬همه این گروه می توانند قصه مشابهی برای شما‬ ‫تعریف کنند‪ ،‬حتی کاسپر اشمایکل هم می تواند از روزهایی‬ ‫برای شما بگوید که فشار خردکننده مقایسه با پدر باعث شد‬ ‫تا از سطح اول فوتبال اروپا دور شود‪ .‬رانیه ری هنوز اصرار‬ ‫دارد که این قصه را ادامه دهد و فوق ستاره ای را به مجموعه‬ ‫خود اضافه نکند‪ .‬او درمورد فلسفه خود و لستر برای فصل‬ ‫اینده می گوید‪« :‬ما به فوق ستاره نیازی نداریم‪ ،‬ما بازیکن‬ ‫می خواهیم‪ .‬می خواهــم تیم را بدون جذب ســتاره بزرگ‬ ‫تقویت کنم‪ .‬ما جام را بردیــم و می توانیم در اینده کارهای‬ ‫بزرگی کنیم‪ .‬به بازیکنانم می گویم اگر از تیم جدا شــوید‪ ،‬‬ ‫نمی دانید چه اتفاقی در اینده رخ می دهد‪ .‬شاید به یک تیم‬ ‫بزرگ بروید و نیمکت نشین شوید و روندتان افت کند‪ .‬اینجا‬ ‫پادشاه هستید‪ .‬یک سال دیگر اینجا بمانید و بعدش شاید‬ ‫بتوانید جایی بروید‪».‬‬ ‫کتابی به نام کتاب‬ ‫غزل های تازه ای از فاضل نظری منتشر شد‬ ‫نامش از چند ســال پیش به عنوان یکی از برترین و‬ ‫پرفروش ترین غزل ســرایان کشور بر ســر زبان ها افتاد‪،‬‬ ‫ان قدر خوب و لطیف غزل می گوید که هر کتاب تازه اش‬ ‫یک اتفاق است‪ .‬مجموعه سروده های تازه فاضل نظری‬ ‫با عنوان «کتاب» به تازگی از ســوی انتشارات سوره مهر‬ ‫به چاپ رســید‪ .‬مجموعه شــعر «کتــاب» پنجمین دفتر‬ ‫شعر نظری‪ ،‬شامل ‪ 39‬غزل با مضامین عاشقانه و عارفانه‬ ‫و اجتماعی اســت‪ .‬فاضل نظری درباره نام تازه این دفتر‬ ‫شعر گفته است‪« :‬این دفتر شعر در ادامه سایر دفاتر شعر‬ ‫من منتشر می شود با همان تفاوت هایی که تمامی انها با‬ ‫کارهای قبل از خود داشــته اند‪ .‬یعنی شباهت های انها با‬ ‫همدیگر و نیز تفاوت هایشان در این دفتر شعر حضور دارد‪.‬‬ ‫ «کتاب» پیش از هر چیز نام معجزه پیامبر عزیزمان است‬ ‫و من با این نامگذاری در صدد بودم تا اهمیت این معجزه را‬ ‫یاداوری کرده باشم‪ .‬از سویی دیگر انتخاب این نام تالشی‬ ‫است برای نشان دادن اهمیت کتاب و‬ ‫خواندن‪ ».‬‬ ‫اســت که برای گفتن شــعر خوب نیازی به شکستن قالب‬ ‫نیست و می توان وزن و قافیه و موسیقی کالم را حفظ کرد‪.‬‬ ‫در سنت اسالمی اثری به نام الکتاب تالیف سیبویه داریم‬ ‫که بزرگترین زبانشناس ایرانی زبان عربی است‪ .‬کتاب او‬ ‫دوران ساز و مرجع بود‪ .‬از سوی دیگر در منطق هم داریم‬ ‫که وقتی چیزی یا عبارتی به صورت کلی استفاده می شود‬ ‫بر مصداق اتم داللــت می کند‪ .‬فاضل نظــری نیز به نظر‬ ‫من با این اســم گذاری زرنگی به خرج داده و عنوان کرده‬ ‫اثر او اثری است که یک دانه اســت و مانند و مثل ندارد‪.‬‬ ‫زمانی که ما در دانشــگاه تهران دانشجو بودیم‪ ،‬استادان‬ ‫به دلیل غیرت زیادی که داشتند می گفتند وقتی می گویید‬ ‫دانشگاه منظورتان فقط دانشگاه تهران است چون اصلی‬ ‫وجود دارد که وقتی چیزی به طور کلی گفته می شــود‪ ،‬بر‬ ‫مصداق تمام تریــن ان داللت می کند‪ .‬پــس فاضل هم‬ ‫که کتابش را به اســم «کتــاب» نامگذاری کرده اســت‪،‬‬ ‫مراسم رونمایی‬ ‫از تازه تریــن اثر فاضــل نظری با‬ ‫حضور ناصر فیض (شــاعر طنزپرداز)‪،‬‬ ‫بهــروز رضــوی (گوینــده و مجــری‬ ‫صدا و ســیما)‪ ،‬غالمعلــی حدادعــادل‬ ‫(رئیــس فرهنگســتان زبــان و ادب‬ ‫فارســی )‪ ،‬ســعید حدادیــان (مــداح‬ ‫اهل بیــت) و محســن مومنی شــریف‬ ‫(رئیــس حــوزه هنــری) و چند تــن از‬ ‫شــاعران دیگر در مــوزه هنرهای دینی‬ ‫امام علی(ع) رونمایی شد‪.‬‬ ‫حدادعادل در این مراســم گفت‪:‬‬ ‫«من حرف هایم را مفصل راجع به فاضل‬ ‫در یک مقالــه ای با عنــوان «به همین‬ ‫ســادگی کــه می بینــی» زده ام و در یکی از شــماره های‬ ‫فصلنامه فرهنگســتان چاپ شــده‪ .‬معمــوال در فصلنامه‬ ‫فرهنگســتان راجع به کتاب های شــعر معاصر و جوان ها‬ ‫کمتر استادها چیز می نویســند‪ ،‬حاال من که استاد نبودم‬ ‫جر ات کردم و فاضل را بردم در ان ســطح فرهنگســتانی‬ ‫و همه تصدیق کردند که یک هوای تــازه ای وارد فضای‬ ‫شعر فارسی شده‪ .‬فاضل نظری یک اتفاق در شعر معاصر‬ ‫و فارسی است و با وجود او هوای تازه ای وارد شعر فارسی‬ ‫شده است‪ .‬ان چیزی که در شعر فاضل ثابت می شود این‬ ‫می خواهد بگوید که تنها یک کتاب وجود دارد و ان کتاب‬ ‫فاضل نظری است‪».‬‬ ‫محسن مومنی شــریف‪ ،‬رئیس حوزه هنری در ادامه‬ ‫مراسم گفت‪« :‬خیلی سال است افتخار دوستی با فاضل‬ ‫نظری را دارم‪ .‬خودشــان هــم مثل شعرهایشــان خوب‬ ‫هســتند‪ .‬اقای نظری هر موقعیتی برایشان پیش می اید‪،‬‬ ‫ناشــی از فضل خداســت و این اســم فاضل هم بی ربط‬ ‫نیست‪ .‬اعتقاد ایشان پاک است‪ ،‬این طور نیست که حرف‬ ‫خوبی بزند ولی عمل خودش به گونه دیگری باشد‪ .‬ایشان‬ ‫انصافا اهل کارهای خیر و عمل صالح هم هســتند‪ ».‬وی‬ ‫همچنین در مــورد جایگاه فاضل نظــری در ادبیات امروز‬ ‫گفت‪« :‬اقای نظری یکی از دســتاوردهای هنر و ادبیات‬ ‫انقالب اسالمی است‪ ،‬وقتی راجع به انقالب در حوزه های‬ ‫مختلــف می گوییم که چــه افتخاراتی داشــتیم‪ ،‬معموال‬ ‫ادبیات را نمی گوییم‪ ،‬بخشــی که بیشــترین افتخارات را‬ ‫در ان داشــته ایم‪ .‬یکی از این افتخارات اقــای نظری و‬ ‫دوستانشان هستند که ایشان خودشان را جزئی از ان جمع‬ ‫می دانند و این نشانه فروتنی فاضل نظری است‪ .‬استقبالی‬ ‫که در ســال های اخیر از کارهای فاضل نظری شد نشان‬ ‫می دهد خوشبختانه باوجود هم ه اشوب ها و اتفاقات حوزه‬ ‫فرهنگ‪ ،‬مردم ما به ویژه نســل جوان ذائقه شــان اسیب‬ ‫ندیده اســت‪ ».‬محمدعلی بهمنی شاعر و ترانه سرا نیز در‬ ‫ســخنانی گفت‪« :‬به خودم تبریک می گویم و به شما که‬ ‫چنین ســاده و صادق به ا یین رونمایی از یک دفتر شــعر‬ ‫امده اید تا نشان دهید جایگاه شاعر و شعرش کجاست؟»‬ ‫در ادامه مراســم بهــروز رضوی (گوینــده و مجری‬ ‫صدا و ســیما) اذعان داشــت‪« :‬من هر وقت شــعر خوب‬ ‫و شــاعر جوان خوب می بینم یاد شــاعر جوان «حســین‬ ‫منــزوی» می افتــم‪ .‬فاضل نظــری مژده فصــل بزرگ و‬ ‫عظیمی از غزل در ایران است‪ .‬شعر های‬ ‫فاضل هم دارای کتابت زیبــا و هم قرابت‬ ‫زیباست و کمتر شعری این گونه است‪».‬‬ ‫فاضــل نظــری در انتهای مراســم‬ ‫گفت ‪« :‬شــکرگزاری بــرای ادم ها مقامی‬ ‫ است که به ســادگی به دست نمی اید‪ .‬من‬ ‫خدا را شاکرم به خاطر همه نعمت های پیدا‬ ‫و پنهانی که به این بنده داده است و به من‬ ‫بیش از انکه شایسته ام تفضل داشته‪ .‬خدا‬ ‫را شاکرم که در دانشــگاه امام صادق(ع)‬ ‫درس خواندم و بخت دوســتی با عزیزانی‬ ‫را داشــتم که جزو ســرمایه های این بنده‬ ‫هســتند‪ .‬خدا را شــاکرم که به حوزه هنری‬ ‫رفتم و کتاب هــای گریه هــای امپرا تور و‬ ‫اقلیت که قبال ناشران دیگری انها را منتشر‬ ‫کرده بودند باالخره به سوره مهر رسید و در‬ ‫همان جا قرار گرفت و کتاب های بعدی در‬ ‫انجا منتشر شد‪».‬‬ ‫وی همچنین با تشــکر از رئیس فرهنگسرای رسانه‬ ‫بابت ایجاد فضایی صمیمی با شاعران جوان گفت‪« :‬شعر‬ ‫یک شکل جنینی دارد و یک شکل بالیده و بزرگ شده‪ .‬من‬ ‫در حلقه این دوستان‪ ،‬این شــعرها را خوانده و انها اولین‬ ‫کسانی بودند که این شعر ها را می شنیدند‪».‬‬ ‫این مراســم با اجرای احســان کرمی و شعر خوانی‬ ‫محمد علی بهمنی‪ ،‬بهروز رضوی‪ ،‬فاضل نظری و اجرای‬ ‫موسیقی توسط کیوان ساکت برگزار شد‪.‬‬ ‫پیشخوان مجازی‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دیدار‬ ‫حمایت پرویز پرستویی از حمید سوریان‬ ‫رامبد جوان و خلیج همیشه فارس‬ ‫سردار ازمون و معلم اسبش‬ ‫‪79‬‬ ‫لم یزرع‬ ‫از کتاب محمدرضا بایرامی رونمایی شد‬ ‫تازه ترین رمان محمد رضا بایرامی با عنوان «لم یزرع»‬ ‫ازسویانتشاراتکتابنیستانروانهبازارکتابشد‪.‬لم یزرع‬ ‫ن تراژیک و عاشقانه در بستر جنگ‬ ‫را می توان یک داســتا ‬ ‫تحمیلی دانســت با این تفاوت که بایرامی در این روایت به‬ ‫سراغ خانواده های شیعه منطقه دجیل در عراق رفته است و‬ ‫بدون حضور هیچ ایرانی داستانش را روایت می کند‪ .‬ماجرای‬ ‫این رمان شرح زندگی جوانی به نام سعدون از شیعیان دجیل‬ ‫است که دل به مهر دختری از یک قبیله اهل تسنن از این‬ ‫منطقه می بندد‪ .‬او در زمان جنگ راهی میدان نبرد می شود‬ ‫و این نبرد برای او سرنوشــتی را رقم می زند که نه در داخل‬ ‫میدان نبرد‪ ،‬بلکه در خارج از میدان در نهایت او را به فرجام‬ ‫کارش می رساند‪ .‬بایرامی خود درباره این رمان پیش از این‬ ‫گفته بود‪« :‬لم یزرع سیری است در وحشت‪ .‬یعنی مهم ترین‬ ‫ویژگی دوران دیکتاتوری صدام حســین در عراق اســت‪.‬‬ ‫خشونتی که نه تنها عشق که حتی عاطفه خانوادگی را هم‬ ‫می کشــد‪ ،‬در کنار تعصبات کور فرقه ای و ترس از واکنش‬ ‫تندروهای دائمی‪».‬‬ ‫در بخشی از این کتاب می خوانیم‪« :‬البته می دانیم که‬ ‫هیچ پدری پسرش را نمی کشد‪ .‬پسر کشی یعنی بی ایندگی‬ ‫و هرگز کســی نمی خواهد بی اینده بشــود و تیشــه بزند به‬ ‫ریشه اش‪ .‬ان هم به دست خودش اما باید کاری می کردند‪،‬‬ ‫چون کارهایی از کار گذشته بود‪ .‬برای همین هم‪ ،‬تکلیف‬ ‫تقصیر را واگذار کردند به دســت با کفایت تقدیر! و امیدوار‬ ‫شدند که خوب رقم بزند ان را‪ ،‬اگر که بشود و اگر که بتوان‪.‬‬ ‫و این جوری بود که سعدون برگشت به جایی که با ان همه‬ ‫زحمت‪،‬ازانگریختهبودوگوییسرنوشتهرسفریهمین‬ ‫است که تمام بشود‪ ،‬اما با بازگشت به نقط ه اغاز‪ .‬طوری که‬ ‫انگار رفتنی در کار نبوده و راهی هم طی نشده است‪ .‬و همین‬ ‫یا ش هم نمی شود کرد‪».‬‬ ‫است که هست و کار ‬ ‫تمجید امیرخانی‬ ‫یدرفرهنگ سرای‬ ‫ازرمان«لم یزرع»محمد رضابایرام ‬ ‫انقالب اسالمی با حضور نویســندگان و هنرمندان عرصه‬ ‫ادبیات و سینما رونمایی شــد‪ .‬در ابتدای مراسم محمدرضا‬ ‫بایرامی گفت‪« :‬از ســال ‪ 1388‬تمام تاریــخ معاصر عراق‬ ‫و دوران به قدرت رســیدن صــدام را مطالعه کــردم و ان را‬ ‫دوره ای بســیار دراماتیک یافتم‪ .‬تخیل در ایــن دوره یا هر‬ ‫دوره دیگر برای نویسنده بسیار دشوار است چراکه رسیدن به‬ ‫صرف تخیل از قدرت انسان خارج است و هیچ نویسنده ای‬ ‫به گــرد ان هم نمی رســد‪ .‬همان طــور کــه می دانید رمان‬ ‫پس زمینه های تاریخی دارد و البته مطالعات تاریخی چنین‬ ‫راهی را پیش رویم قرار داد‪ .‬این پس زمینه های تاریخی به‬ ‫نوعی با اتفاقات در منطقه خودمان در ارتباط است‪ .‬با وجود‬ ‫مطالعات چند ســاله هنوز قادر به نوشتن نبودم ‪ ،‬تردیدهایی‬ ‫داشتم تا اینکه به عراق سفر کردم و سبب شد در نوشتن ان‬ ‫تعجیل کنم‪ .‬این رمان اگرچه به مسائل تاریخی می پردازد‬ ‫اما نباید ان را تاریخی پنداشت‪ .‬همچنین عالوه بر مطالعه‬ ‫متون تاریخی با افرادی در عراق صحبت می کردم تا شاید‬ ‫بتوانم به روح زمانه در ان دوره نزدیک شوم‪ .‬عشق در رمان‬ ‫داستان جوانی است که به دختری دل می بندد منتها عرف‬ ‫قبیله و عادات و رســوم ان اجازه چنیــن وصلتی نمی دهد و‬ ‫این جوان به نوعی به خودزنی می پردازد و به جنگ می رود؛‬ ‫جنگی کــه در واقعه دجیل به وقوع پیوســت و صدام در ان‬ ‫‪ 143‬تنراکشت‪.‬بهنظرمی رسدکهفضایتلخوخشونت اور‬ ‫شوری در سر‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫رمانی از اورهان پاموک‬ ‫«شــوری در ســر» رمان جدید اورهان پاموک که در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬منتشر شــد با ترجمه عین لله غریب از سوی نشر چشمه در‬ ‫نمایشگاه کتاب عرضه خواهد شد‪ .‬اورهان پاموک(‪ )۱۹۵۲‬در این‬ ‫رمان غافلگیری بزرگی برای مخاطبان خود دارد‪ .‬این رمان برعکس‬ ‫بقیه نوشته های این نویسنده درباره حاشیه نشــین های فقی ِر استانبول است‪ .‬انهایی که از‬ ‫روستاهای خاک گرفته شرق اناتولی در دهه پنجاه و بعدش به استانبول مهاجرت کردند و‬ ‫بعد مدتی محله های خود را ساختند‪.‬‬ ‫شخصیت اصلی پاموک؛ «مولود» سال هاست که در این شهر دستفروشی می کند و‬ ‫شاهد تاریخ پر فراز و نشیب استانبول است‪ .‬تاریخی مملو از کودتاها‪ ،‬درگیری های خونین‬ ‫میان ارتش و کردها‪ ،‬از بین رفتن بافت دوران عثمانی‪ ،‬عوض شدن سلیق ه مردم و‪ ...‬رمانی‬ ‫متفاوت از برنده جایزه نوبل که باز روح استانبول و انسان این بار حاشیه نشین اش را احضار‬ ‫می کند و ان قدر خرده روایت برایش مهیا می کند که او گم می شود در این حجم از اتفاق های‬ ‫عجیب‪ .‬رمان مملو از شــخصیت های متفاوت اســت؛ کارگران فصلی‪ ،‬ماست فروش ها‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫خشن ترک‪ ،‬اسالمگراها‪ ،‬ماموران رشوه گیر‬ ‫چپ های اسلحه به دست‪ ،‬ناسیونالیست های‬ ‫دولت‪ ،‬تازه به دوران رسیده ها‪ ،‬گانگسترهای بساز و بفروش و‪...‬‬ ‫می تواند برگرفته از خود من و تاثیرات خشــونت منطقه در‬ ‫من باشد و این را امری بســیار ناهنجار نمی دانم‪ .‬پیرامون‬ ‫ما چنین خشــونتی را به بار اورده اســت‪ ».‬رضا امیرخانی‪،‬‬ ‫نویسنده مطرح که از سخنرانان این مراسم بود‪ ،‬در رونمایی‬ ‫از «لم یزرع» گفت‪« :‬من در رونمایی اثار دوســتانم شرکت‬ ‫می کنم اما در جلســات نقد چون متخصص نیستم حاضر‬ ‫نمی شوم‪ .‬رمان «لم یزرع» را کامل خواندم و چیزی که سبب‬ ‫می شود اثار بایرامی را هر بار که اثر جدیدی چاپ می شود‪،‬‬ ‫بخوانم‪ ،‬تجربه جدیدی اســت که او در کتاب هایش ارائه‬ ‫می دهــد‪ .‬رمان «مردگان باغ ســبز» را بهتریــن رمان رضا‬ ‫می دانم اما رمان «لم یزرع» با محتوای بسیار روشنفکرانه‬ ‫نوشته شده است‪ .‬رفتن او به عراق مهم است و نوشتن رمان‬ ‫در جغرافیایی غیر از جغرافیایی عراق امکان پذیر نیســت‪.‬‬ ‫«لم یزرع» اگر چه در حال و هوای دفاع مقدس اســت اما‬ ‫خواننده را در عین حضور در ان به بیرون برده و او را با زندگی‬ ‫در جنگ و نه صرفا جنگ اشــنا می کند‪ .‬رمان از تجهیزات‬ ‫جنگی از سرباز و گروهبان ســخن می گوید اما از خط مقدم‬ ‫چیزی نمی گوید‪ .‬رمان نشــان نمی دهد که ســرباز عراقی‬ ‫چگونهبهماشلیکمی کند‪،‬بلکهاززندگیدرجنگمی گوید‪.‬‬ ‫فضای روســتایی و جنگی در اثار او بسیار است و این به کار‬ ‫او ارزش می دهد‪ .‬رمان در عراق اســت اما شخصیت های‬ ‫ایرانی در ان حضور دارند‪ .‬دو دلداده یعنی اعلی و سعدون به‬ ‫وصال نمی رسند و این جنبه ناگوار داستان را نشان می دهد‬ ‫زیرا دلیل فقدان این وصال پدر سعدون است و این مشاجره‬ ‫پدر و پسر ما را یاد رستم و سهراب می اندازد‪ .‬عدم وصال لیلی‬ ‫و مجنون فضیلت است اما وصال اعلی و سعدون فضیلت‬ ‫است در حالی که این گونه نشد‪».‬‬ ‫‪ 54‬عاشقانه کوچک‬ ‫مجموعه شعر «بگو‪ ،‬بخند‪ ،‬گریه کن»‬ ‫مجموعه ای از شعرهای کوتاه افشین خماند در قالب کتابی‬ ‫با عنوان «بگو‪ ،‬بخند‪ ،‬گریه کن» منتشر شــد‪ .‬این کتاب که از ‪۵۴‬‬ ‫شعرکوتاهتشکیلشدهاست‪،‬به همراهطرح هایگرافیکیمرتضی‬ ‫فرج ابادی‪ ،‬از سوی انتشــارات ارادمان منتشر شده است‪ .‬افشین‬ ‫خماندکهسال هابه عنوانروزنامه نگاردررسانه هایمهموپرتیراژکشوردرکسوت هایمختلف‬ ‫فعالیت داشــته‪ ،‬از چندی پیش‪ ،‬شــعرهای کوتاه خود را در دایره مینی مال ها در شبکه های‬ ‫اجتماعیمنتشرکردکهبااستقبالمواجهشد‪.‬اکنونگزیده ایازانهادرقالبیککتابمنتشر‬ ‫شدهودرنمایشگاهکتابعرضهخواهدشد‪.‬افشینخمانددراینمجموعهبه دنبالیکتجربه‬ ‫شاعرانه بود‪ .‬در این تجربه‪ ،‬او ســعی دارد با ادبیاتی وام گرفته از حوزه های عملی جدی نظیر‬ ‫سیاست‪ ،‬فیزیک‪ ،‬شیمی و‪ ...‬از واژه اضافی حتی در اندازه یک فعل هم دوری شود و همه چیز‬ ‫در خالصه ترین شکل ممکن بیان شود‪ .‬در بخشی از این کتاب می خوانیم‪:‬‬ ‫همه رفتند و رسیدند‬ ‫فقط من‬ ‫باور کردم‬ ‫جاده در دست تعمیر است‬ ‫بار دیگر‪ ،‬نادر‬ ‫خاطرات شفاهی شهید نادر مهدوی‬ ‫کتاب «بار دیگر‪ ،‬نادر» نوشــته سید قاســم یاحســینی تاریخ شــفاهی زندگی شهید‬ ‫نادر مهدوی اســت‪ .‬شــهید نادر مهدوی یکی از مهره های اصلی جریان مقابله ب ه مثل در‬ ‫خلیج فارس در دوران جنگ تحمیلی اســت‪ .‬مقام معظم رهبری درباره این شــهید بزرگوار‬ ‫گفته اند‪ « :‬در منطقه بوشهر‪ ،‬یک شهید برجســته و بزرگوار هست که به نظر انهایی که دل‬ ‫به مسائل شــهادت و جهاد دارند‪ ،‬این جور چهره ها امثال نادر مهدوی و کسانی که همراه‬ ‫او بودند‪ ،‬ان کسانی که ان کارهای بزرگ را انجام دادند‪ ،‬برق چشم گرفتند از دشمن و ابرو‬ ‫دادند و قدرت نظام اســامی را به رخ دشمن کشــیدند»‪« .‬بار دیگر‪ ،‬نادر» تاریخ شفاهی‬ ‫زندگی شهید نادر مهدوی است که باتوجه به عدم اطالعات و اسناد دقیق از جریان مقابله ‬ ‫به مثل خلیج فارس صرفا بر پایه خاطرات شــفاهی چند تن از اقوام‪ ،‬دوســتان و هم رزمان‬ ‫ان شــهید‪ ،‬زندگــی وی را از اغاز تا شــهادت و حتی پس از شــهادت روایت کرده اســت‪.‬‬ ‫ت افزوده ‬ ‫یکی از مهم ترین ویژگی هــای این کتاب طراحی ان با اســتفاده از فناوری واقعی ‬ ‫(‪ )Augmented reality‬است‪ .‬این امکان از طریق نرم افزار مخصوص به هر کتاب فراهم‬ ‫می اید که از طریق ان مخاطب می تواند روایت هایی از بخش هایی از کتاب را به شکل ویدئو‬ ‫مشاهده کند‪ .‬برای اســتفاده از این امکان باید ابتدا اپلیکیشــن «فرشته نجات» از سایت‬ ‫مربوطه یا از طریق بارکدخوان تلفن یا تبلت هوشمند دریافت شود و پس از قرار دادن گوشی‬ ‫یا تبلت روی عکس های کتاب‪ ،‬فیلم ها و مصاحبه ها را تماشا کرد‪.‬‬ ‫ارمغان پرواز های سیاه‬ ‫زندگی نامه شهید دکتر ابراهیم هجرتی‬ ‫کتاب«ارمغانپرواز هایسیاه»نوشتهمجتبیحبیبیبهناگفته هاییدربارهزندگیشهید‬ ‫دکتر ابراهیم هجرتی می پردازد‪ .‬دکتر ابراهیم هجرتی سی و یکم اردیبهشت‪ 1334‬در اردبیل‬ ‫متولد شد و سال ‪ 1352‬به دانشکده افسری رفت‪ .‬وی پزشک ‪ ،‬متخصص جراحی عمومی و‬ ‫ی ترمیمی و پالستیک بود و ســال ‪ 1358‬ازدواج کرد‪ .‬حاصل این ازدواج‪ ،‬یک‬ ‫رزیدنت جراح ‬ ‫پسر و یک دختر به نام های بهمن و شــهره بود‪ .‬وی در سال های جنگ تحمیلی در لشکر‪58‬‬ ‫ذوالفقا ر به عنوان مامور به کرمانشــاه خدمت می کرد‪ .‬هجرتی دهم دی‪ 1365‬در حال انجام‬ ‫عملجراحیروییکیازمجروحاندربیمارستانصحرایی‪ 528‬سوماربراثربمبارانشیمیایی‬ ‫به شدت مصدوم شد و دو روز بعد یعنی دوازدهم دی ماه‪ 1365‬به شهادت رسید‪ .‬در صفحه‪53‬‬ ‫کتاب«ارمغانپرواز هایسیاه»می خوانیم‪«:‬دکتراحمدهجرتیرشیدوخوش هیکلوورزیده‬ ‫بود‪.‬می گفتازدورهدبیرستانهرزمانکهفرصتداشته‪،‬کاراتهوجودوتمرینمی کردویکی‬ ‫از رازهای موفقیت هایش را از این مورد می دانســت‪ .‬در اســام اباد غرب و بیمارستان‪ 528‬و‬ ‫شاید در مجموعه پزشکی‪ ،‬کسی به ورزیدگی او نداشتیم‪ .‬هر وقت فرصتی دست می داد‪ ،‬با‬ ‫همتمرینمی کردیم‪.‬منبهیاربودمواوپزشک‪،‬امااوهرگزخودشراازبقیهجدانمی دانست‪.‬‬ ‫می گفت هر کس هر وظیفه ای را به عهده می گیرد ‪ ،‬باید درست انجام دهد؛ خواه خلبان باشد‪،‬‬ ‫خواه راننده تراکتور‪ ،‬پزشک باشد یا انباردار‪ .‬با اینکه خوش مشرب و گشاده رو بو د اما هرگز اجازه‬ ‫نمی دادشوخیوبگوبخندمرزوظیفهومسئولیتواحترامراخدشه دارکند‪».‬‬ ‫چمران در خرمشهر‬ ‫اجرای دوباره نمایش «تکه های سنگین سرب»‬ ‫نمایش «تکه های ســنگین ســرب» به نویسندگی و‬ ‫کارگردانی ایوب اقاخانی کاری از گروه تئاتر پوشه‪ ،‬قرار است‬ ‫در بخش میهمان نوزدهمین جشنواره ملی تئاتر مقاومت ‪-‬‬ ‫فتح خرمشهر اجرا شود‪ .‬این نمایش به روایت زندگی شهید‬ ‫دکتر مصطفی چمــران به عنوان یکــی از صاحب نام ترین‬ ‫شــهدای تاریخ جنگ تحمیلی ایران می پردازد‪ .‬در نمایش‬ ‫«تکه های سنگین سرب» پیام دهکردی و عارفه لک ایفای‬ ‫نقش می کنند‪« .‬تکه های ســنگین ســرب» نگاه اقاخانی‬ ‫است که داســتان چمران را از منظر عشــق روایت می کند‬ ‫و او را از زوایه عاشــقی واکاوی می کند‪ .‬جلوه های چمران‬ ‫صبوری‪ ،‬روشنی و روشنفکری او از جمله نکاتی است که در‬ ‫روایت اقاخانی نمود دارد‪.‬‬ ‫داستان حول ارتباط مصطفی و غاده است‪ .‬از اولین‬ ‫دیدارهای شــان در مدرســه کودکان بی سرپرست «جبل‬ ‫عامل» تا بالندگی عشــقی که به هم چراغی شان می رسد‪.‬‬ ‫اقاخانی خواسته نمایشــنامه ای بنویسد که در ان چمرانی‬ ‫ببینیم که پیش تر در هیچ فیلم یا خاطره ای نمی توانستیم‬ ‫ببینیم‪ .‬اقاخانی دفاع مقدس را از خالل یکی از نامدارترین‬ ‫چهره های ان یعنی مصطفی چمــران روایت می کند‪ .‬ان‬ ‫هم نه روایت جنگی‪ ،‬بلکه روایتی شــخصی و عاشــقانه از‬ ‫زندگی مصطفــی چمــران‪ .‬در بطن فضای عاشــقانه ای‬ ‫که در نمایش وجود دارد‪ ،‬ســوالی هم دیده می شــود که‬ ‫تا پایان نمایش‪ ،‬شــهید چمران را رهــا نمی کند؛ چندین‬ ‫بار این دیالــوگ را از زبان پیام دهکردی یا شــهید چمران‬ ‫می شنویم که «وظیفه چیست؟» ایوب اقاخانی‪ ،‬نویسنده‬ ‫و کارگردان «تکه های سنگین سرب» پیش از این درباره‬ ‫این نمایــش گفته بود‪« :‬مــا تکه ای از زندگــی چمران را‬ ‫انتخاب کردیم کــه از طریــق ان بتوانیم ارتبــاط بهتری‬ ‫با نســل تازه تماشــاگران تئاتــر بگیریــم‪ .‬جوانانی که در‬ ‫سال های بعد از جنگ به دنیا امده اند و برای اینکه بتوانیم‬ ‫دفاع مقدس را به انها معرفی کنیم‪ ،‬باید با زبان خودشــان‬ ‫با انها حرف بزنیم‪« .‬تکه های ســنگین ســرب» تفسیر و‬ ‫برداشــتی در حد بضاعت ما از زندگی زنده یاد دکتر چمران‬ ‫اســت و زمانی که تماشــاگران نســلی که جنگ را تجربه‬ ‫نکرده اند‪ ،‬با بغض بابت اجرا سپاسگزاری می کنند‪ ،‬امیدوار‬ ‫می شوم که در هدفم موفقم بوده ام‪».‬‬ ‫پیام دهکــردی بازیگر نقش شــهید چمــران در این‬ ‫نمایش‪ ،‬ویژگی های نقش خود را این گونه توصیف کردند‪:‬‬ ‫«بحث عشــق تاثیر عجیبی روی زندگی چمران گذاشته‪.‬‬ ‫مصطفی چمران تندیسی از عشق اســت‪ .‬عشقی که یک‬ ‫وجهه ان عشق به همسرش است‪ ،‬وجهه دیگرش عشق به‬ ‫وطن است و در نهایت عشق به اعتقادات و باورهای مذهبی‬ ‫است‪ .‬نمی توانیم چمران را به کسی یا چیزی محدود کنیم‪.‬‬ ‫ی است که پایش‬ ‫این القاب چمران را کوچک می کند‪ .‬او ادم ‬ ‫روی زمین است و سرش در اسمان‪».‬‬ ‫نوزدهمین جشنواره ملی تئاتر مقاومت ‪ -‬فتح خرمشهر‬ ‫به دبیری حسین مسافراستانه از‪ ۲۸‬اردیبهشت تا‪۲‬خردادماه‬ ‫در شهرهای ابادان و خرمشهر برگزار می شود‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫اروپا بدون‬ ‫انگلیس تیتر‬ ‫اصلی لوپوئن‬ ‫معمای کامیابی‬ ‫تیتر اصلی‬ ‫اکونومیست‬ ‫جلد ویژه‬ ‫اسپرت برای‬ ‫صعود اتلتیکو‬ ‫مادرید‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫با حضور دکتر ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل بانک انصار‬ ‫از سامانه خودکار فروش کارت‬ ‫شهروندی انصار رونمایی شد‬ ‫دکترابراهیمــی مدیرعامــل بانک انصار بــه اتفاق‬ ‫فروتــن‪ ،‬مجاهــدی‪ ،‬ســعیدی مدنی‪ ،‬خالقــی‪ ،‬چمک و‬ ‫رضازاده‪ ،‬قائم مقام و معاونین این بانک در محل شــرکت‬ ‫ســامانه الکترونیک انصار حضور یافت تــا ضمن دیدار با‬ ‫مدیرعامل‪ ،‬مدیران و کارشناســان و بازدید از قسمت های‬ ‫مختلف این شــرکت‪ ،‬ســامانه الکترونیکی فروش کارت‬ ‫شهروندی انصار را رونمایی کند‪.‬‬ ‫به گــزارش اداره کل بازاریابــی و تبلیغــات‪ ،‬در این‬ ‫مراسم‪ ،‬دکتر مدرسی مدیرعامل شرکت سامانه الکترونیک‬ ‫ت سامانه‬ ‫بانک انصار حاضران را با برنامه ها و عملکرد شرک ‬ ‫ک انصــار کــه در تاریخ‪1385/09/21‬به عنوان‬ ‫ الکترونیــ ‬ ‫شرکت وابسته به شرکت مادر تخصصی کارکنان بانک انصار‬ ‫(تعاونی مصــرف) و ارائه دهنده خدمات مشــاوره‪ ،‬خرید‪،‬‬ ‫فروش‪ ،‬پیاده سازی و پشتیبانی در زمینه سیستم های جامع‬ ‫اتوماســیون رایانه ای و تجهیــزات مرتبط به ثبت رســیده‬ ‫است‪ ،‬اشنا کرد و ســپس مدعوین به بازدید از قسمت های‬ ‫مختلف پرداختند‪.‬‬ ‫دکتر مدرسی‪ ،‬مدیرعامل شرکت سامانه الکترونیک‬ ‫انصار در این بازدید ضمن تشریح ویژگی ها و دستاوردهای‬ ‫این شــرکت‪ ،‬به مزیت های کارت شــهروندی انصار اشاره‬ ‫یازدهمین جشنواره پژوهش های دانش اموزی تبیان‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫با حمایت بانک انصار‪ ،‬یازدهمین‬ ‫جشنواره پژوهش های دانش اموزی‬ ‫تبیان برگزار شد‬ ‫بــا حمایــت بانــک انصــار یازدهمیــن جشــنواره‬ ‫پژوهش های دانش اموزی تبیان بــا هدف ترویج فرهنگ‬ ‫و نهادینه شدن پژوهش در میان دانش اموزان و شناسایی‬ ‫استعدادها و نخبه ها و جهت دهی به انها برای به بارنشستن‬ ‫ایده ها و نواوری ها با حضور وزیرامــوزش وپروش‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمان تبلیغات اسالمی و مدیران عرصه فرهنگی کشور‬ ‫و پنج هزار دانش امــوز‪ ،‬در روزهای پنج شــنبه و جمعه ‪ 9‬و‬ ‫‪ 10‬اردیبهشــت ‪ 1395‬در مرکــز همایش های دانشــگاه‬ ‫شهید بهشتی برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪،‬‬ ‫این جشــنواره در ســه بخــش غرفه های نمایشــگاهی‪،‬‬ ‫ســمینارهای علمــی و مســابقات برگــزار و دانش اموزان‬ ‫شــرکت کننده ابداعــات‪ ،‬اختراعــات و پروژه هــای خود‬ ‫را در گرایش هــای مختلــف شــامل راکت ابــی‪ ،‬گالیدر‬ ‫و هــاور کرافــت‪ ،‬گرایــش رباتیک شــامل مســیریاب‪،‬‬ ‫جنگجــو و نمایشــی‪ ،‬گرایــش ســازه های ماکارونــی‪،‬‬ ‫فوتومیکروگــراف‪ ،‬کوره های خورشــیدی‪ ،‬ماشــین های‬ ‫کمیکال‪ ،‬بازی سازی‪ ،‬برنامه نویسی و کاپ فیزیک ایران‬ ‫ارائه دادند‪.‬‬ ‫دکترســید حمیدخالقی‪ ،‬مدیرکل بازاریابی وتبلیغات‬ ‫بانک انصار درباره علت حمایت بانک انصار از این جشنواره‬ ‫گفت‪« :‬بانــک انصار در راســتای انجام مســئولیت های‬ ‫اجتماعی و ایفای نقش در پیشرفت های علمی کشور که‬ ‫یکی از ابعاد مهم اقتصادمقاومتی را تشــکیل می دهد‪ ،‬با‬ ‫حمایت از اینگونه فعالیت ها ســعی در تشــویق نوجوانان‬ ‫ی دارد تا از‬ ‫وجوانان به فعالیت های پژوهشــی و تولید علم ‬ ‫ی و نواوری کشور توسعه یافته‬ ‫این طریق ظرفیت های علم ‬ ‫و دانش اموزان که اینده سازان این کشور به شمار می ایند‬ ‫به صورت موثر و اساسی در فرایندهای تولید ملی مشارکت‬ ‫جویند‪».‬‬ ‫کرده و بــا تاکید بر قیمت بســیار نــازل این کارت نســبت‬ ‫به کارت های مشــابه گفت‪« :‬تاکنون شــش کانال شــارژ‬ ‫بــرای ایــن کارت وجود داشــته اســت؛ باجه‪ ،‬دســتگاه‬ ‫کارتخــوان‪ ،‬بســتر‪ ،USSD‬اینترنــت‪ ،‬دســتگاه های‬ ‫خودپــرداز بانک انصــار و دســتگاه های پیشــخوان‬ ‫بانک انصار یــا همــان ‪ Cashless‬و ســامانه الکترونیکی‬ ‫فروش کارت شهروندی باعث تکمیل ظرفیت شارژ کارت‬ ‫می گردد‪».‬‬ ‫این گــزارش می افزاید کــه دکترابراهیمی در اخرین‬ ‫بخش بازدید خود از شرکت مذکور‪ ،‬سامانه خودکار فروش‬ ‫کارت شــهروندی را که به عنوان یک ماژول برای دستگاه‬ ‫پیشــخوان بانکی عمل می کند و کاربران با استفاده از ان‬ ‫می توانند کارت شهروندی خود را شارژ یا کارت جدیدی را‬ ‫خریداری کنند‪ ،‬رونمایی کرد‪.‬‬ ‫شایان ذکر اســت؛ این سامانه محصول نیازسنجی و‬ ‫توسعه دستگاه های موجود در عرصه بانکداری الکترونیک‬ ‫است و کارشناســان این شــرکت‪ ،‬ان را در راستای توسعه‬ ‫ی پیشخوان های بانکی انصار تولید کرده اند‪.‬‬ ‫کاربر ‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر‪:‬‬ ‫فعال شدن شبکه بانکی در سیستم‬ ‫جهانیباتغییرساختار‬ ‫مدیرعامل موسســه اعتبــاری کوثــر در مصاحبه با‬ ‫تو ششمین همایش‬ ‫پژوهشکده پولی و بانکی گفت‪« :‬بیس ‬ ‫سیاست های پولی و ارزی امسال در شرایطی برگزار می شود‬ ‫که نظام بانکی برای فعالیت در شــبکه بانکی جهانی باید‬ ‫در ساختار و روند فعالیت های خود تغییرات بنیادین ایجاد‬ ‫کند‪».‬‬ ‫عیســی رضایی افزود‪« :‬محور اصلــی این همایش‬ ‫باتوجه به این مهم اصالح ساختارهای مالی در نظر گرفته‬ ‫ شده که بسیار مناسب و موضوع روز در این حوزه است‪».‬‬ ‫نایب رئیس هیات مدیره موسســه اعتبــاری کوثر با‬ ‫تاکید بر اینکه اقتصاد ایران بانک محور است‪ ،‬گفت‪« :‬بار‬ ‫سنگین تامین مالی در کشور بر عهده بانک هاست و شبکه‬ ‫بانکی کشــور نیز در حال حاضر با کمبود نقدینگی مواجه‬ ‫اســت و اولین گام در این راســتا پرداخت بدهی دولت به‬ ‫بانک هاست‪».‬‬ ‫رضایی خاطرنشــان کرد‪« :‬افزایش سرمایه بانک ها‬ ‫یکی از موضوعات مهمی است که باید جدی گرفته شود و‬ ‫در این راستا دولت با هدف حمایت از بانک های خصوصی‬ ‫می تواند مبلغی در حدود ســه هزار و ‪ 500‬میلیــارد ریال را‬ ‫به صورت تســهیالت با ســود متعــارف و دوره بازپرداخت‬ ‫پنج ساله به منظور افزایش ســرمایه در اختیار شبکه بانکی‬ ‫خصوصی کشور قرار دهد‪».‬‬ ‫وی تاکید کرد‪« :‬همچنین بانک مرکزی باید دســت‬ ‫بانک ها را بــرای پرداخت تســهیالت به ســهامداران در‬ ‫راستای افزایش سرمایه باز بگذارد تا با این روند سهامداران‬ ‫به مرور زمان و از محل سودهای اتی‪ ،‬اقساط این تسهیالت‬ ‫را پرداخت و افزایش سرمایه در بانک ها انجام شود‪».‬‬ ‫رضایی با اشــاره بر اینکه ادغام بانک ها و موسسات‬ ‫کوچک یکی دیگر از تغییرات در این خصوص است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«یکی دیگر از اقدامات در شبکه بانکی در راستای اصالح‬ ‫ســاختارهای مالی ادغام بانک ها و موسســات کوچک با‬ ‫یکدیگر است‪».‬‬ ‫مدیرعامل موسسه کوثر گفت‪« :‬میزان سپرده قانونی‬ ‫بانک ها نزد بانک مرکزی بسیار باال است و این منابع در بانک‬ ‫مرکزی قفل شده است‪ .‬اگر نهاد ناظر به منظور توانمندسازی‬ ‫شبکه بانکی درازای این مبالغ‪ ،‬دارایی بانک ها را در اختیار‬ ‫خود بگیرد بــا این روند مبلــغ قابل توجهی در حــدود هزار‬ ‫هزار میلیارد ریال از منابع بانکــی ازاد و توان بانک ها برای‬ ‫پرداخت تسهیالت به مردم و شــبکه تولید کشور افزایش‬ ‫می یابد‪».‬‬ ‫وی با اشــاره به اصالح صورت هــای مالی بانک ها‬ ‫از ســوی بانــک مرکزی‪ ،‬گفــت‪« :‬اصــاح صورت های‬ ‫(اســتاندارهای گزارشــگری مالی بین المللــی) بر مبنای‬ ‫قوانین ‪ IFRS‬مالی واجرای بازل دو به شــبکه بانکی کشور‬ ‫ابالغ شــده اما تغییر زمان بر اســت و نیاز به اموزش دارد‪،‬‬ ‫زیرا زیرساخت های الزم در سیستم گزارشگری مالی شبکه‬ ‫بانکی در این خصوص فراهم نشده است‪».‬‬ ‫رضایی در پایان اظهار امیدواری کرد با اموزش هایی‬ ‫که از ســوی بانک مرکزی و پژوهشــکده پولی و بانکی در‬ ‫راســتای تنظیم صورت های مالی جدید انجام می شــود‬ ‫شاهد شــفافیت و اجرای درست این بخشــنامه در شبکه‬ ‫بانکی کشور باشیم‪.‬‬ ‫تاکید مدیرعامل بانک دی‬ ‫بر اخالق نیکو و عملکرد‬ ‫حرفه ایکارکنان‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫بازار‬ ‫هم اندیشــی توجیهی ـ اموزشــی برنامه های ســال‬ ‫‪ 1395‬با رویکرد مروری بر عملکرد سال ‪( 1394‬قوت ها و‬ ‫ضعف ها) و تشریح برنامه های سال ‪ 1395‬شعب طی سه‬ ‫جلســه و با حضور روسا و کارکنان شــعب منتخب تهران و‬ ‫شهرستان برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومــی بانک دی دکتر‬ ‫احمد شفیع زاده‪ ،‬مدیرعامل بانک دی در این مراسم با ابراز‬ ‫خرسندی از دیدار حضوری با برخی از کارکنان شعب به بیان‬ ‫دغدغه ها و انتظارات خویش از کارکنان شعب پرداخت‪.‬‬ ‫وی با اشاره به ملزومات موفقیت فرد در یک سازمان‬ ‫گفت‪« :‬در بررسی ســازمان های موفق و عوامل موفقیت‬ ‫انها درمی یابیم که ترقی و تعالی در هیچ سازمانی تصادفی‬ ‫نیست و به دســت اوردن پیروزی‪ ،‬مستلزم دقت‪ ،‬تالش‪،‬‬ ‫توســعه دانش و عوامل دیگر از ســوی نیروهای انســانی‬ ‫است‪ ».‬شــفیع زاده یکی از عوامل موفقیت در سازمان ها‬ ‫را ایجاد ادبیات مدیریتی مناســب برای تحقق چشم انداز‬ ‫و راهبردها دانســت و افزود‪« :‬اهداف یک سازمان باید به‬ ‫ادبیات مدیریتی در میان کارکنان تبدیل شود زیرا موفقیت‬ ‫تنها به واسطه مدیران و روسا میسر نمی شود‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه در سازمان های موفق همه مسئول‬ ‫هستند‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬موفقیت سازمانی حاصل هم افزایی‬ ‫زنجیرهایی از فعالیت هاست که سازمان را به سوی اهداف‬ ‫و چشم اندازهای خود ســوق می دهد‪ ».‬مدیرعامل بانک‬ ‫دی خاطر نشــان کرد‪« :‬مطابق با چشــم انداز پیش بینی‬ ‫شــده برای بانک دی‪ ،‬کارکنان و مدیران باید با اســتفاده‬ ‫از فناوری های روز‪ ،‬ارتباط‪ ،‬اخــاق و عملکرد حرفه ای‪،‬‬ ‫تصویری مطلــوب و حرفه ای از خود در جامعــه ارائه کنند‬ ‫تا بانک دی بتواند در میان بانک های کشــور بدرخشــد و‬ ‫نقش افرینی کند‪ ».‬وی تعهد سازمانی را که مهمترین عامل‬ ‫ایفای موثر نقش در شعبه است‪ ،‬مسئولیت پذیری که سبب‬ ‫افزایش کارایی می شود و عالقه مندی به سازمان که موجب‬ ‫می شــود کارمند بتواند کار خود را ان گونه که باید به انجام‬ ‫برساند را از جمله ویژگی های کارکنان شعب عنوان کرد‪.‬‬ ‫در ادامه این همایش مهدی قاســمی‪ ،‬معاون امور‬ ‫شــعب با تاکید بر مدیریــت اقتصادی همراه بــا مدیریت‬ ‫جهادی در شعب‪ ،‬توجه به تمامی ابعاد شــعبه را خواستار‬ ‫شد و با طرح شــعبه به عنوان یک بنگاه اقتصادی از منظر‬ ‫خدمتگزاری‪ ،‬فایده و هزینه‪ ،‬زیانده بــودن ان را غیرقابل‬ ‫قبول توصیف و خواستار حفظ روحیه جهادی در شعبه شد‪.‬‬ ‫وی با تشــبیه شــعبه بــه یک قایــق افــزود‪« :‬همه‬ ‫کارکنان باید با یکدیگر همسو و هم جهت در جهت اهداف‬ ‫پیش بینی شــده پارو بزنند تا شــعبه به هدف برسد‪ ،‬همسو‬ ‫و هم جهت بودن در مســیر اهداف بانک الزمه و ضرورت‬ ‫این حرکت اســت‪ .‬همچنین باید توجه ویژه ای به کاهش‬ ‫قیمت تمام شــده پول‪ ،‬جذب منابع ارزان قیمت و اهمیت‬ ‫جایگاه قرض الحسنه و تشویق مشتریان به افتتاح حساب‬ ‫قرض الحسنه در شعبه داشــت‪ ».‬قاسمی با تاکید بر اینکه‬ ‫«برای رســیدن به هدف باید قله را نشانه گرفت» تصریح‬ ‫کرد‪« :‬اقتصاد ایــران‪ ،‬اقتصاد بانک محــور بوده و ما باید‬ ‫تالشیدرخورتدابیرمقاممعظمرهبری–مدظلهالعالی‪-‬داشته‬ ‫باشیم تا به عنوان جزیی از جامعه و جزئی از اقتصاد‪ ،‬سخنان‬ ‫ایشان را اجرایی کرده و پیاده سازی کنیم و از تمامی شعب‬ ‫می خواهیم تا برنامه ای اجرایی متناســب با برنامه ابالغی‬ ‫ســال مدون و در جهت نیل به اهداف تدویــن و طبق ان‬ ‫حرکت کنند‪ ».‬در ادامه این همایش معاون توسعه مدیریت‬ ‫و سرمایه انسانی‪ ،‬سرپرست معاونت مالی‪ ،‬معاونت اعتبارات‬ ‫و بازریابی‪ ،‬معاون بازرسی و حسابرســی داخلی‪ ،‬جانشین‬ ‫معاون فناوری اطالعات و مدیرعامل شرکت دی ایرانیان‬ ‫به بیان سیاســت ها‪ ،‬برنامه ها و راهکارهای ســال ‪1395‬‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫در این جلسه از فرم های جدید اوراق صندوق ارزش‬ ‫افرینــان دی رونمایی و سیاســت ها و محصــوالت جدید‬ ‫بانکداری اختصاصی تشریح شد‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪307‬‬ ‫ســامانه همبانک (‪ )USSD‬بانــک دی با کد ‪*766#‬‬ ‫در راســتای توســعه خدمات نوین بانکداری الکترونیک‬ ‫توســط کارشناســان معاونت فناوری اطالعات این بانک‬ ‫راه اندازی شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬تمامی ‬ ‫دارندگان کارت های بانکی عضو شتاب می توانند از طریق‬ ‫شــماره گیری کد ‪ *766#‬تلفن همراه (خطوط همراه اول‬ ‫و ایرانسل) از خدمات همبانک دی نظیر پرداخت قبوض‬ ‫خدماتی‪ ،‬خرید شارژ تلفن همراه و پرداخت قبوض جرائم‬ ‫رانندگی استفاده کنند‪.‬‬ ‫مشــتریان بانک دی می توانند با استفاده از «شماره‬ ‫دی کارت و رمــز دوم» یــا «رمــز همبانــک» از خدمات‬ ‫گســترده تر همبانک دی نظیر اعالم موجــودی و انتقال‬ ‫وجه بهره مند شوند‪ .‬مشــتریان گرامی‪ ،‬جهت دریافت رمز‬ ‫همبانک به یکی از شعب بانک دی مراجعه کنند‪.‬‬ ‫پــاره ای از خدمــات عمومی همبانــک دی از جمله‬ ‫دریافت شبا و اطالعات شعب بانک‪ ،‬بدون نیاز به رمز‪ ،‬در‬ ‫دســترس کاربران قرار دارد‪ .‬تنظیم زبان سامانه (فارسی‪،‬‬ ‫انگلیسی و فارسی با حروف التین) توسط کاربر امکان پذیر‬ ‫اســت‪ .‬جزئیات خدمات همبانک دی از طریق هر یک از‬ ‫روش های ورود به شرح ذیل است‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ استفاده از شماره کارت شتابی و رمز دوم‬ ‫• پرداخت قبض‬ ‫• پرداخت قبض جریمه رانندگی‬ ‫• خرید شارژ تلفن همراه‬ ‫‪ 2‬ـ استفاده از شماره دی کارت و رمز دوم‬ ‫• موجودی کارت‬ ‫• پرداخت قبض‬ ‫• پرداخت قبض جریمه رانندگی‬ ‫• خرید شارژ تلفن همراه‬ ‫• انتقال وجه کارت به کارت (داخلی)‬ ‫• انتقال وجه کارت به سپرده (داخلی)‬ ‫• صورتحساب کارت (‪ 5‬گردش اخر)‬ ‫• انسداد کارت‬ ‫‪ 3‬ـ استفاده از رمز همبانک‬ ‫• موجودی سپرده‬ ‫• انتقال وجه عادی (داخلی)‬ ‫• انتقال وجه بین بانکی پایا‬ ‫• اعالم جزئیات تسهیالت‬ ‫• پرداخت قسط تسهیالت‬ ‫• صورتحساب سپرده (‪ 5‬گردش اخر)‬ ‫• اعالم وضعیت برگه چک‬ ‫• اعالم سقف و کف انتقال وجه‬ ‫ش تراکنش های اخیر انتقال وجه‬ ‫• گزار ‬ ‫• تنظیم نحوه نمایش صورتحساب‬ ‫• تغییر سپرده پیش فرض همبانک‬ ‫• تنظیم نحوه اعالم مانده‬ ‫• تغییر رمز همبانک‬ ‫‪ 4‬ـ خدمات عمومی (بدون نیاز به رمز)‬ ‫• دریافت شبا‬ ‫• اعالم نرخ ارز‬ ‫• اطالعات شعب‬ ‫راه اندازی شد‬