ماهنامه مثلث شماره 309

‫کوچکعلیهبزرگ‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و نه‪ 1 /‬خرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫ایا پروژه «عبور از روحانی» جدی است؟‬ ‫بازیظریف‬ ‫با روحانی‬ ‫مطرحکردنظریف‬ ‫کار هاشمی است‬ ‫گفتوگوی مثلث‬ ‫با عبدالرضا داوری‬ ‫درباره عبور از روحانی‬ ‫شکنکنیداصالحطلبان‬ ‫ازروحانیعبورمیکنند‬ ‫گفتوگو با حمید رضا ترقی‬ ‫عبدالله ویسیچگونه‬ ‫برانکو را شکست داد؟‬ ‫ردپایامریکا‬ ‫چراچپگرایانامریکایالتین‬ ‫با بحران مواجه شدند؟‬ ‫روحانی مایل به ریاست عارف است یا الریجانی؟‬ ‫شکاف‬ ‫اعتدالگرایان – اصالحطلبان‬ ‫این رقابت پایان ائتالف‬ ‫اعتدال و اصالح است‬ ‫صادق زیباکالم از رقابت‬ ‫عارف و الریجانی میگوید‬ ‫به نام پدر‬ ‫اقدام فائزه هاشمی در دیدار‬ ‫با یک بهایی انتقادهای فراوانی‬ ‫برانگیخته است‬ ‫عبور از خط قرمزها‬ ‫گفتوگو با تهیهکننده و‬ ‫کارگردان برنامه ‪ 180‬درجه‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫شکاف اعتدال گرایی – اصالح طلبی‬ ‫روحانیمایلبهریاستعارفاستیاالریجانی؟‬ ‫ابعادمعنویضیافت‏ال ّل ‏ه‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫قب ً‬ ‫ال من باید از ملت ایران‪ ،‬بعد از اینکه‬ ‫تبریک عید را عرض می‏کنم‪ ،‬تشکر کنم که در‬ ‫صحنه‏ها خصوص ًا‪ ،‬در صحنۀ انتخابات خوب‬ ‫حاضر شدند و در عین حالی که همۀ دستها در‬ ‫این بود که این انتخابات به طور شایسته و ارام‬ ‫عمل نشود‪ ،‬بحمدال ّل ‏ه عمل شد و خداوند عید‬ ‫مبارک را بر همه مبارک کند‪.‬‬ ‫چیزی که مــن می‏خواهم عرض کنم‪،‬‬ ‫راجع به یک فقره از این خطبه‏ای اســت که‬ ‫رســول اکرم در ماه رمضان فرموده‏اند‪ .‬یک‬ ‫جملــه از او این اســت که خداوند شــماها را‬ ‫مهمان کرده اســت‪ ،‬دعوت کرده است شما‬ ‫را به ضیافت‪ ،‬شــماها در ماه مبارک مهمان خدا هســتید؛‬ ‫مهماندار خداســت و مخلوق مهمان او اســت‪ .‬البته این‬ ‫ضیافت نسبت به اولیاء ُک ّمل الهی به ان نحوی نیست که‬ ‫ما تخیل کنیم‪ ،‬یا دست ما به او برسد‪ .‬ما باید حساب کنیم‬ ‫ببینیم که این ضیافت چی بوده اســت و ما چقدر راه یافتیم‬ ‫به این ضیافت‪ .‬در عین حالی کــه همۀ عالم تحت رحمت‬ ‫الهی است و هر چه هست رحمت اوست و رحمت او به هر‬ ‫چیز واسع است‪ ،‬لکن باب ضیافت‪ ،‬یک باب دیگر است‪،‬‬ ‫دعوت به ضیافت یک مسئلۀ دیگری است‪.‬‬ ‫این ضیافت‪ ،‬همه‏اش ترک اســت؛ ترک شهوات از‬ ‫قبیل خوردنیها‪ ،‬نوشــیدنیها و جهات دیگری که شــهوات‬ ‫انســان اقتضا می‏کند‪ .‬خداوند دعوت کرده اســت ما را به‬ ‫اینکه شما باید وارد بشوید در این میهمانخانه و این ضیافت‬ ‫‪10- 17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫امریکا«طاغوتاعظم» و«شیطاناکبر»است‬ ‫خداحافظیاقایروزنامه نگار‬ ‫جنجالجدیددختر هاشمی‬ ‫‪18- 25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫بهنامپدر‬ ‫توطئهصهیونیستی‪-‬سعودی‬ ‫تاملیبرنشستوین‬ ‫لغوتحریم هاومشکالتعملی‬ ‫‪26- 31‬‬ ‫فکر نو‬ ‫استفادهازشبکه هایاجتماعیموجگذراست‬ ‫گالیهداوریاردکانیازجامعه شناسان‬ ‫تثبیتهویتملیدرقالبتشیع‬ ‫افشاگریکارگردانجوان‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫تاریخ‪ :‬مصطفی شوقی (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫هم جز ترک‪ ،‬چیزی نیست؛ ترک هواها‪ ،‬ترک خودیها‪ ،‬ترک‬ ‫منیها‪ ،‬منیتها‪ .‬اینها همه در این میهمانخانه است و ما باید‬ ‫حساب کنیم ببینیم که ایا وارد شدیم در این میهمانخانه یا‬ ‫اص ً‬ ‫ال‪ ،‬وارد نشدیم‪ ،‬راهمان دادند به این ضیافتخانه یا نه‪،‬‬ ‫استفاده کردیم از این ضیافت الهی یا نه‪ .‬البته حساب امثال‬ ‫من با کرام الکاتبین اســت‪ .‬اما من به شــما اقایان و به هر‬ ‫کس که این کلمات می‏رسد و خصوص ًا‪ ،‬طبقۀ جوان عرض‬ ‫می‏کنم که ایا در این مهمانخانه رفتید؟ استفاده کردید؟ از‬ ‫شهوات خصوص ًا شهوات معنوی چشم پوشیدید؟ یا اینکه‬ ‫مثل من هستید؟‬ ‫جوانها متوجه باشند که در جوانی می‏شود اصالح کند‬ ‫انسان خودش را‪ .‬هر مقداری انسان سنش زیادتر می‏شود‪،‬‬ ‫اقبالش به دنیا بیشتر می‏شود‪ .‬جوانها نزدیکترند به ملکوت‪.‬‬ ‫پیرها هر چه می‏گذرد‪ ،‬هر چه بر عمرشان می‏گذرد‪،‬‬ ‫هی اضافه می‏شــود یک چیزهایی که انها را از خدا‬ ‫دور می‏کند‪.‬‬ ‫شــماها در فکر باشــید که اگر از این ضیافت‬ ‫درســت بیرون امدید ان وقت عیــد دارید‪ .‬عید مال‬ ‫کسی است که در این ضیافت راه یافته باشد استفاده‬ ‫کرده باشد از این ضیافت‪ .‬همان طوری که شهوات‬ ‫ظاهری را بایــد ترک بکنــد‪ ،‬از شــهوات باطنی که‬ ‫باالترین ســد راه اســت برای انســان‪ ،‬باید از اینها‬ ‫جلوگیری کند‪.‬‬ ‫تمام این مفاسدی که در عالم حاصل می‏شود‪،‬‬ ‫برای این است که در این ضیافت وارد نشده‏اند یا اگر‬ ‫وارد شده‏اند استفاده نکرده‏اند‪.‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬دکترغالمحسننتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪32- 47‬‬ ‫سیاست‬ ‫بازی ظریف با روحانی‬ ‫مطرح کردن ظریف کار هاشمی است‬ ‫شکاف اعتدال گرایی ‪ -‬اصالح طلبی‬ ‫این رقابت پایان ائتالف اعتدال و اصالحات است‬ ‫‪48-57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ردپای امریکا‬ ‫پایان استراتژی نان و کره‬ ‫لمپنیسم نقاب دار‬ ‫میراث سخت مادورو‬ ‫‪58-63‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫برنامه ما در تکریم گفت وگو ست‬ ‫از پشت عینک مردم‬ ‫چگونه از یک برنامه گفت وگو محوریک پدیده‬ ‫تلویزیونی بسازیم؟‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫کوچکعلیهبزرگ‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و نه‪ 1 /‬خرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫ایا پروژه «عبور از روحانی» جدی است؟‬ ‫بازیظریف‬ ‫با روحانی‬ ‫مطرحکردنظریف‬ ‫کار هاشمی است‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫گفتوگوی مثلث‬ ‫با عبدالرضا داوری‬ ‫درباره عبور از روحانی‬ ‫شکنکنیداصالحطلبان‬ ‫ازروحانیعبورمیکنند‬ ‫گفتوگو با حمید رضا ترقی‬ ‫عبدالله ویسیچگونه‬ ‫برانکو را شکست داد؟‬ ‫ردپایامریکا‬ ‫چراچپگرایانامریکایالتین‬ ‫با بحران مواجه شدند؟‬ ‫روحانی مایل به ریاست عارف است یا الریجانی؟‬ ‫شکاف‬ ‫اعتدالگرایان – اصالحطلبان‬ ‫این رقابت پایان ائتالف‬ ‫اعتدال و اصالح است‬ ‫صادق زیباکالم از رقابت‬ ‫عارف و الریجانی میگوید‬ ‫به نام پدر‬ ‫اقدام فائزه هاشمی در دیدار‬ ‫با یک بهایی انتقادهای فراوانی‬ ‫برانگیخته است‬ ‫عبور از خط قرمزها‬ ‫گفتوگو با تهیهکننده و‬ ‫کارگردان برنامه ‪ 180‬درجه‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫رییس جدید‬ ‫خبرنامه‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫از مهم ترین اتفاقات هفته گذشــته‪ ،‬جابه جایی و مراســم تودیع‬ ‫و معارفه رئیس ســازمان صداوســیما بود‪ .‬ســرافراز رفت تا بــه جای او‬ ‫علی عســگری ســکان دار یکی از مهمتریــن ســازمان های دولتی در‬ ‫جمهوری اسالمی شود‪.‬‬ ‫یک‬ ‫رهبرانقالبدردیدارشرکت کنندگانمسابقاتقرانکریم ‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫امریکا«طاغوتاعظم»‬ ‫و «شیطان اکبر» است‬ ‫رهبر معظــم انقالب با بیــان اینکه تروریســت های‬ ‫تکفیری و نزدیک به وهابی ها کاری را که دشمن می خواهد‬ ‫انجام می دهند‪ ،‬فرمودنــد‪« :‬دارند قضیه فلســطین را به‬ ‫فراموشی می سپارند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنــه ای‪ ،‬رهبر معظــم انقالب‬ ‫اسالمی در جمع شــرکت کنندگان در سی و ســومین دوره‬ ‫مســابقات بین المللی قران کریم‪ ،‬ایمان به خــدا و کفر به‬ ‫طاغوت را مبنای اصلی و واقعی اقتدار دانســتند و با تاکید‬ ‫بر اینکــه امریــکا «طاغوت اعظــم» و «شــیطان اکبر»‬ ‫است‪ ،‬گفتند‪« :‬امروز مهمترین وظیفه علما‪ ،‬روشنفکران‬ ‫و نخبــگان‪« ،‬روشــنگری» و «جهــاد تبیینــی» در قبال‬ ‫فریبکاری هــای طواغیت اســت و امت اســامی نیز باید‬ ‫فریب وعده های قدرت هــا را نخــورد و از تهدیدهای انها‬ ‫هم نهراسد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی ضمن قدردانی از برگزارکنندگان‬ ‫و دست اندرکاران این مســابقات‪ ،‬قران را محور «وحدت‬ ‫امت اســامی» خواندنــد و افزودنــد‪« :‬در شــرایطی که‬ ‫سیاســت های اســتکبار بر ایجاد اختالف و درگیری میان‬ ‫مسلمانان است‪ ،‬امت اسالمی باید با تمسک به این نعمت‬ ‫بزرگ الهی در مسیر وحدت و انسجام حرکت کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای یکی از برکات جلســات‬ ‫قرانی را انس قشــرهای مختلــف مردم به ویــژه جوانان با‬ ‫قران برشمردند و خاطرنشان کردند‪« :‬امت اسالمی‪ ،‬امروز‬ ‫بیش از هرزمان دیگــر نیازمند تعالیــم و مفاهیم و معارف‬ ‫قران اســت زیرا واقعیات زندگی مسلمانان‪ ،‬فاصله زیادی‬ ‫با قران دارد‪».‬‬ ‫ایشان با اشاره به تالش گسترده قدرت های طاغوتی‬ ‫برای ضربه زدن به اســام و امت اســامی‪ ،‬گفتند‪« :‬انها‬ ‫می دانند که اگر مســلمانان قدرت داشــته باشند و صدای‬ ‫انان رسا و بلند باشد‪ ،‬قادر به ظلم به ملت ها نیستند و موضوع‬ ‫فلسطین به عنوان غصب یک کشور اسالمی به فراموشی‬ ‫سپرده نخواهد شد‪».‬رهبر انقالب اسالمی رمز غلبه بر این‬ ‫توطئه ها را تمسک به قران و به دست اوردن مبانی اصلی‬ ‫قدرت دانســتند و افزودنــد‪« :‬قدرت واقعــی در «ایمان و‬ ‫پایداری» و «کفر به طاغوت» است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با اظهار تاسف از تمسک‬ ‫برخی کشورهای اســامی به طاغوت به جای تمسک به‬ ‫خدا‪ ،‬تاکید کردند‪« :‬کشــورهایی کــه در منطقه‪ ،‬مجری‬ ‫سیاســت های امریکا هســتند‪ ،‬در واقع به امت اســامی‬ ‫خیانت و زمینه نفوذ امریکا را فراهم می کنند‪».‬‬ ‫ایشان ایمان و پایداری ملت ایران و ایستادگی انان‬ ‫در مقابل زیاده خواهی های امریــکا را عامل اصلی اقتدار‬ ‫جمهوری اسالمی ایران دانســتند و تاکید کردند‪« :‬علت‬ ‫هراس قدرت ها از ملت ایران و انــواع توطئه ها برضد این‬ ‫ملت‪ ،‬اقتدار بر مبنای اســام است و دشــمن از «اسالم‬ ‫مقتدر» و «اسالم شجاع» می ترسد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی بــا تاکید بر اینکــه مواضع و‬ ‫عملکرد صادقانه جمهوری اســامی ایران‪ ،‬عامل اصلی‬ ‫تاثیرگذاری ایران در میان مسلمانان و یکی دیگر از عوامل‬ ‫اقتدار نظام اسالمی است‪ ،‬خاطرنشان کردند‪« :‬تاکنون نه‬ ‫وعده های طواغیت توانسته ملت ایران را فریب دهد و نه‬ ‫تهدیدهای انها موجب ترس ملت شده است‪».‬‬ ‫حضــرت ایت الله خامنــه ای یکی از نیازهــای مبرم‬ ‫دنیای اسالم را فریب نخوردن در قبال وعده های قدرت ها‬ ‫و نهراسیدن از تهدیدهای انها دانستند و افزودند‪« :‬امروز‬ ‫مهمتریــن وظیفه همــه در امت اســامی به ویــژه علما‪،‬‬ ‫روشنفکران و تحصیلکردگان کشورهای اسالمی‪ ،‬مبارزه‬ ‫برای روشنگری و جهاد تبیینی درباره حقایق دنیای اسالم‬ ‫است‪».‬‬ ‫ایشان ظهور گروه های تروریستی تکفیری در منطقه‬ ‫و ایجاد جنگ و اختالف میان مسلمانان به نیابت از دشمنان‬ ‫را نتیجه گمراهی و فقدان روشــنگری برشمردند و گفتند‪:‬‬ ‫«باید از محافــل قرانی برای روشــنگری اســتفاده کرد و‬ ‫کسانی که از کشــورهای مختلف به این محافل می ایند‪،‬‬ ‫باید ملت های خود را ارشاد و اگاه کنند‪».‬‬ ‫رهبــر انقالب اســامی با تاکیــد بر اینکــه کمک و‬ ‫نصرت الهی منوط به حرکت ملت های اسالمی است و این‬ ‫حرکت در گروی جهاد تبیینی اســت‪ ،‬خاطرنشــان کردند‪:‬‬ ‫«تردیدی وجود ندارد که «جبهه کفر»‪ ،‬سرانجام در مقابل‬ ‫«جبهه اســامی مبــارز و مجاهد» وادار به عقب نشــینی‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫پیــش از ســخنان رهبــر انقــاب اســامی‪،‬‬ ‫حجت االسالم والمســلمین محمدی‪ ،‬نماینده ولی فقیه و‬ ‫رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه‪ ،‬شــعار سی و سومین‬ ‫دوره مسابقات بین المللی قران کریم را «یک کتاب‪ ،‬یک‬ ‫ُامت» خواند و گفت‪« :‬در این دوره از مسابقات ‪ 130‬نفر در‬ ‫رشته های حفظ و قرائت قران از ‪ 70‬کشور شرکت کردند‪».‬‬ ‫وی با گرامیداشــت یاد و خاطره شــهدای فاجعه منا‬ ‫به ویژه شهدای قرانی‪ ،‬خاطرنشــان کرد‪« :‬حضور قاریان‬ ‫روشندل از کشورهای مختلف برای نخستین بار‪ ،‬تجلیل‬ ‫از خانواده هــای شــهدای قرانی و شــهدای مدافع حرم‪،‬‬ ‫فراخوان مقاالت و پژوهش های قرانی و برپایی نمایشگاه‬ ‫و محافل قرانی از جمله فعالیت های انجام گرفته در ســی‬ ‫و سومین دوره مسابقات بین المللی قران کریم است‪».‬‬ ‫خداحافظی‬ ‫اقای روزنامه نگار‬ ‫تروریست در دام‬ ‫منافقدستگیر شدهچهکسیاست؟‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫اول‬ ‫‪1‬‬ ‫هفته گذشته یک خبر بسیار مهم به تیتر اول رسانه ها‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬گفته شــد که عضو موثر انفجــار دفتر حزب‬ ‫جمهوری اسالمی دستگیر شده اســت‪ .‬بعد از اعالم این‬ ‫خبر گمانه زنی های زیادی در مورد هویت فرد دستگیر شده‬ ‫مطرح شد‪.‬‬ ‫ماجــرا از ایــن قــرار بــود کــه ســردار سید ســعید‬ ‫منتظرالمهدی در نشســت خبری که با رســانه ها داشت‪،‬‬ ‫از دســتگیری یکی از عناصر منافق در کشور البانی که در‬ ‫انفجار دفتر حزب جمهوری اسالمی نقش افرین بود‪ ،‬خبر‬ ‫داد‪ .‬او گفت‪« :‬با تالش ها و پیگیری های نیروی انتظامی ‬ ‫در شناســایی عوامل این حادثه و همکاری با اینترپل‪ ،‬این‬ ‫عضو گروهک منافقین بازداشــت شده و به زودی به ایران‬ ‫منتقل خواهد شد‪».‬‬ ‫به دنبال این خبر برخی از رسانه ها شروع به گمانه زنی‬ ‫درباره فرد دستگیر شــده کردند‪ .‬مطرح ترین فــرد در این‬ ‫زمینه کشمیری بود‪ .‬این خط را برخی از رسانه ها (خصوصا‬ ‫نزدیکان محمــود احمدی نژاد) بــه راه انداختند‪ .‬غافل از‬ ‫اینکه کشــمیری اساســا در پرونده انفجار حزب جمهوری‬ ‫عامل نبود‪ ،‬بلکه در پرونــده انفجار نخســت وزیری نام او‬ ‫مطرح بود‪ .‬دو سال پیش نیز البته خبرهایی منتشر شد که‬ ‫نشــان می داد کشــمیری و کالهی هر دو زنده و در المان‬ ‫دیده شده اند‪ .‬کشــمیری در بخش اطالعات نخست وزیر‬ ‫در ان سال ها فعال بود و کالهی منشی مخصوص ایت الله‬ ‫بهشــتی بود‪ .‬در پرونده انفجار حزب جمهوری نام کالهی‬ ‫وجود دارد‪ .‬بعد از ان شــنیده ها حاکی از ایــن بود که فرد‬ ‫دستگیر شده زهره عطریانفر همسر جواد قدیری است‪ .‬به‬ ‫گفته برخی منابع این دســتگیری به تازگی اتفاق نیفتاده و‬ ‫مدتی است از ان می گذرد‪.‬‬ ‫نکتــه این اســت که اکنــون اعــام شــده اوال فرد‬ ‫دستگیر شده زن است‪ .‬بر این اساس گفته شد که برخالف‬ ‫گمانه زنی ها و شــایعات مطرح شــده‪ ،‬عامل دستگیر شده‬ ‫مرتبط با انفجار ســاختمان حزب جمهوری یک زن است‪.‬‬ ‫سردار منتظرالمهدی در تشــریح جزئیات دستگیری یکی‬ ‫از عوامل انفجار ســاختمان حزب جمهوری کــه اخیرا در‬ ‫کشور البانی دستگیر شده است اظهار داشت‪« :‬این خانم‬ ‫به استناد اعالن قرمز (‪ )red wanted‬صادر شده از سوی‬ ‫اینترپل‪ ،‬دستگیر شد‪ ».‬ســخنگوی ناجا افزود‪« :‬اعالن‬ ‫قرمز اینترپل به مثابه حکم جلب سیار بین المللی است که‬ ‫پس از صدور این اعالن‪ ،‬این عضو گروهک تروریســتی‬ ‫منافقین که در انفجار ســاختمان حزب جمهوری اسالمی‬ ‫در سال ‪ ۶۰‬دست داشته است‪ ،‬در کشــور البانی دستگیر‬ ‫شــد‪ ».‬در تازه ترین خبر در این مورد‪ ،‬فرمانــده ناجا گفته‬ ‫است‪« :‬فرد شناسایی شــده در کشور البانی نه کشمیری و‬ ‫نه عطریانفر اســت‪ .‬این متهم خانمی است که در جریان‬ ‫بمب گذاری شرکت داشته و در تحقیقات پلیسی ماموران‬ ‫پلیس شناســایی شــده اما در حال حاضر کشــور البانی از‬ ‫استرداد وی به ایران سر باز می زند‪».‬‬ ‫پشت پرده یک جنایت‬ ‫راز ترور افشا می شود‬ ‫‪2‬‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ث‬ ‫‪ l‬ضرورت یک موضع گیری‬ ‫در مورد ماجــرای دیــدار دختر اکبر‬ ‫هاشمی رفســنجانی با بهایی هــا در هفته‬ ‫گذشــته واکنش های زیادی مطرح شده‬ ‫است‪ .‬اقای هاشمی هم در این مورد خیلی‬ ‫کوتاه گفته اســت که این اقدام فرزندش‬ ‫مناسب نبوده و باید اصالح شود‪ .‬اما دختر‬ ‫اقای هاشــمی بر درســتی کار خود اصرار‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد اقای هاشمی باید به‬ ‫صورت صریح و جدی در این مورد موضع‬ ‫بگیرد و قبل از اینکه روال قانونی برخورد با‬ ‫فائزه هاشمی اغاز شود‪ ،‬او خود به اصالح‬ ‫و تادیــب فرزنــدش بپــردازد‪ .‬اینجا دیگر‬ ‫بحث اختالف در ســلیقه و نوع برداشت و‬ ‫بیان نیست‪ .‬مســاله یک فرقه ضاله است‬ ‫که فرزند اقای هاشــمی بــه حمایت ازان‬ ‫پرداخته‪.‬‬ ‫‪ l‬دخالت ممنوع!‬ ‫رایزنی هــا و البی ها بــرای انتخاب‬ ‫رئیــس مجلس جدیــد به شــدت افزایش‬ ‫یافته اســت‪ .‬از ســخنان برخــی از افراد‬ ‫منسوب یا نزدیک به دو گزینه مطرح برای‬ ‫ریاســت مجلس اینگونه استنباط می شود‬ ‫که برخــی جریان هــا و شــخصیت های‬ ‫بیرون از پارلمان در این روند وارد شده اند‬ ‫و حتی گفته شده که دیدارها و رایزنی ها و‬ ‫مالقات هایی هم با شخص رئیس جمهور‬ ‫انجام شده است‪.‬‬ ‫این خبرها اگر واقعیت داشــته باشد‬ ‫یک نکتــه و نقطــه منفی برای مجلســی‬ ‫اســت که هنوز عمر ان اغاز نشده است‪.‬‬ ‫مسلما فقط این نمایندگان مجلس هستند‬ ‫که باید در مورد سرنوشت ریاست پارلمان‬ ‫تصمیم بگیرند‪.‬‬ ‫‪ l‬دغدغه رئیس جدید!‬ ‫اقــای ســرافراز از رســانه ملی رفت‬ ‫و اقای علی عســگری جایگزین او شــده‬ ‫اســت‪ .‬حاال که رئیس جدید امده به نظر‬ ‫می رسد او باید با دیدن دقیق نقاط ضعف‬ ‫دوره مدیریت قبل تالش کند سازمان را به‬ ‫سمت بهبود کیفیت پیش برده و تالش کند‬ ‫که برای مردم رسانه وطنی اولویت باشد و‬ ‫رسانه های فارسی زبان که مشخص است‬ ‫چرا امده انــد و از کجا ارتزاق می شــوند از‬ ‫انتن بیفتند‪ .‬این حتما مهمترین رســالت‬ ‫رئیس جدید سازمان است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫یکی از تلخ ترین خاطرات ســال های بعد از انقالب‪،‬‬ ‫انفجار دفتر حزب جمهوری اســامی اســت‪ .‬جنایتی که‬ ‫موجب شد بســیاری از یاران انقالب به شــهادت برسند‪.‬‬ ‫تا مدت زیادی بعد از این حادثه تروریســتی که از نفوذ در‬ ‫بخش امنیتی اتفــاق افتاده بــوده پرونده ایــن جنایت در‬ ‫جریان بــود‪ .‬اینکه چــرا ان پرونده بــا پیگیری های برخی‬ ‫عناصر ناتمام بســته شــد‪ ،‬همچنان از ســوال های بزرگ‬ ‫عصر ماســت‪ .‬حاال کــه یکی از ایــن جنایتــکاران به دام‬ ‫افتاده امید زیــادی وجود دارد تا یک بــار دیگر این پرونده‬ ‫باز گشایی شود‪.‬‬ ‫یک پرونــده جنجالی که ممکن اســت پــای برخی‬ ‫را به میــان بکشــد‪ .‬ناگفتــه پیداســت کــه از هم اکنون‬ ‫دســتگاه دیپلماســی باید به کمــک پلیس رفته‪ ،‬کشــور‬ ‫پناه دهنــده به ایــن جنایتکار را تحت فشــار قــرار دهند تا‬ ‫نســبت بــه بازپس گیــری ایــن مجــرم بــزرگ اقــدام‬ ‫کننــد‪ .‬داغ ان جنایــت همچنــان بــر دل مــا ســنگینی‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ظر‬ ‫مثل‬ ‫خبرنامه‬ ‫رویکرد صدا و سیما در‬ ‫اینده چه باید باشد؟‬ ‫جنجال جدید دختر‬ ‫ هاشمی‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫د‬ ‫وم‬ ‫‪1‬‬ ‫خداحافظی اقای روزنامه نگار‬ ‫گالیه های سرافراز در مراسم تودیع‬ ‫از مهمتریــن اتفاقات هفتــه گذشــته‪ ،‬جابه جایی و‬ ‫مراســم تودیع و معارفه رئیس ســازمان صداوســیما بود‪.‬‬ ‫ســرافراز رفت تا به جای او علی عسگری سکان دار یکی از‬ ‫مهمترین سازمان های دولتی در جمهوری اسالمی شود‪.‬‬ ‫در این مراسم اقایان والیتی‪ ،‬الریجانی‪ ،‬حسین محمدی‪،‬‬ ‫حجت االسالمرسولیمحالتیوبرخیازنمایندگانمجلس‬ ‫شورای اسالمی و حاضرانی از بیت شریف ایت الله شاه ابادی‬ ‫وفرماندهانعالی رتبه‪ ،‬سرداراننیرویانتظامی‪ ،‬هنرمندانی‬ ‫همچونجمشیدمشایخی‪ ،‬داریوشارجمند‪ ،‬علینصیریان‬ ‫و محمدعلیکشاورز‪،‬جوادشمقدریومحمد رضاشریفی نیا‬ ‫حضور داشتند‪.‬‬ ‫یکی از نکات جالب این مراسم که مورد توجه رسانه ها‬ ‫هم قرار گرفت حضور برخی معاونان صداوسیما در دوران‬ ‫ضرغامــی بود‪ .‬پورمحمدی‪ ،‬معاون ســیما در این جلســه‬ ‫گفت‪« :‬سرافراز پدیده بود و هست‪ ،‬همان طور که دکتر علی‬ ‫عسگری هم پدیده است و در سن ‪ ۱۶‬سالگی وارد دانشگاه‬ ‫ی هم پدیده بود و هست‪ .‬دکتر سرافراز‬ ‫شــد‪ ،‬اقای ضرغام ‬ ‫خدمات ارزشمندی انجام داد که برخی عملیاتی شد و برخی‬ ‫هم به سرانجام نرسید‪».‬‬ ‫همچنین سرافراز در این جلسه گالیه هایی را مطرح‬ ‫کرد که چندان پررنگ نبود‪ .‬او گفــت که مهمترین چالش‬ ‫رسان ه ملی مشکالت مالی بود‪.‬‬ ‫سرافراز گفت‪« :‬در ابان ســال ‪ ۹۳‬که بنده مسئولیت‬ ‫ریاست ســازمان را برعهده گرفتم شــاید مهم ترین چالش‬ ‫ســازمان بحث مشــکالت مالی بود چون در این شــرایط‬ ‫بودجه ســازمان حدود ‪ ۱۸۰۰‬میلیارد تومان بود اما مخارج‬ ‫سازمان ‪ ۲۷۰۰‬میلیارد تومان بود که یک رقم کسری بزرگ‬ ‫بودجه وجود داشت و د ر همان سال ‪ ۹۳‬کمک یک میلیارد‬ ‫دالری دولت به صدا و سیما نیز تمام شده بود و از این به بعد‬ ‫باید برای هزینه های ســازمان فکری می شد چون مخارج‬ ‫ان خیلی بیشــتر از عددی بود که در بودجــه امده بود‪ ».‬او‬ ‫گفت که دولت قول هایی بــرای رفع مشــکل داده بود که‬ ‫عملی نشد‪.‬‬ ‫در ایــن مراســم علی عســگری تاکیــد داشــت که‬ ‫به طور قاطع از دولــت حمایت خواهند کرد و صداوســیما‬ ‫خــود را «عضــو غیرقابــل انفــکاک نظــام جمهــوری‬ ‫اســامی می داند»‪ .‬او ابــراز امیدواری کــرد‪« :‬با حمایت‬ ‫رئیس جمهــور و ریاســت قوه قضائیــه و مجلس شــورای‬ ‫اسالمی و با اتکا به داشته ها و سرمایه های سازمانی بتوانیم‬ ‫در دوران جدیــد‪ ،‬فصلی نو را در فضای رســانه ای کشــور‬ ‫رقم بزنیم‪».‬‬ ‫رویکرد صدا و سیما‬ ‫در اینده‬ ‫چه باید باشد؟‬ ‫‪2‬‬ ‫همان طور که ســرافراز در مراســم تودیــع و معارفه‬ ‫خود بیان کرد‪ ،‬یکی از مهمترین چالش های رســانه ملی‪،‬‬ ‫بحث مالی است‪ .‬این ســازمان که یکی از پرجمعیت ترین‬ ‫ســازمان های جمهوری اســامی اســت‪ ،‬در حال حاضر‬ ‫نزدیک به ‪ 48‬هزار نفر عضو دارد‪ .‬سرافراز خبر داده بود که‬ ‫بودجه سازمان در زمانی که او به صداوسیما رفته بود ‪1800‬‬ ‫میلیارد تومانــی بود‪ .‬در حالــی که هزینه های این رســانه‬ ‫‪ 2700‬میلیارد تومان بود‪ .‬بسیاری بر این باور بودند که فشار‬ ‫مالی به سیما موجب شد تا سرافراز نتواند برنامه های خود را‬ ‫عملی کند تا در نهایت پس از یک سال و اندی از این سمت‬ ‫کنار برود‪ .‬با این حال باید منصفانه گفت که در بخش های‬ ‫خبری صداوسیما در این مدت به نسبت دوره های گذشته‬ ‫بهتر عمل کرد‪ .‬اگرچه برخی از رفتار صداوسیما در ماجرای‬ ‫برجام ناراضی بودند و حتی علی الریجانی در همین مراسم‬ ‫تودیع و معارفعه سرافراز نسبت به این موضوع انتقاد کرده و‬ ‫گفت بود که کارنامه صداوسیما در این بخش مطلوب نبوده‪،‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫حزب اقای نوبخت به اصالح طلبان‬ ‫پشت پا زد‬ ‫دبیرکل حزب میهن اسالمی ایران با بیان اینکه «الهه‬ ‫راستگوهای زمان» بسیاری را به مجلس فرستاده ایم‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«ای کاش تن به یک فراکسیون فراگیر می دادیم و هیچ وقت‬ ‫شــاهد رقابت عارف عزیز با الریجانی نمی شدیم‪ .‬کسانی در‬ ‫لیستاصالحاتقرارگرفتندکههیچریشه ایدراصالح طلبی‬ ‫ندارندواصالنمی تواننداصالح طلبیراهضمکنند‪.‬دولتیکه‬ ‫با اصالح طلبان توافق کرده حق‬ ‫ندارد در هتل اســتقالل تهران‬ ‫جلســه بگذارد و بگوید که اینها‬ ‫حامیان دولــت بودند کــه رای‬ ‫اوردند‪.‬حزباعتدالوتوسعه ای‬ ‫کهدبیرکلیانراسخنگویدولت‬ ‫روحانیبرعهدهدارد‪،‬امروزبهچه‬ ‫حقیبهماپشت پامی زند؟»‬ ‫اما ســرافزاز تالش کرد تا در بخش های خبری سلیقه های‬ ‫گوناگون را پوشش دهد‪ .‬شاید این به مساله سابقه حضور‬ ‫او در کار روزنامه نگاری (روزنامه رســالت) و مدیریت شبکه‬ ‫پرس تی وی که یک شــبکه خبری بود باز می گشت‪ .‬اما به‬ ‫هر حال انچه مسلم است سرافراز نتوانست برنامه های خود‬ ‫را عملیاتی کند‪ .‬تذکری که الریجانی در این مراسم داد نیز‬ ‫می تواند راه را برای مطلوب شدن فضا ایجاد کند‪ .‬الریجانی‬ ‫گفته بود‪« :‬رادیو و تلویزیون چه در بحث مسائل هسته ای‬ ‫و چه مســائل دیگر باید نگاه ملی داشته باشند تا به واسطه‬ ‫این نگاه برای ملت و جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬بهره ایجاد‬ ‫شود‪ ».‬رهبری معظم انقالب در حکم انتصاب رئیس جدید‬ ‫سازمان به نکته مهمی اشاره کرده بودند که بعدها ان را در‬ ‫دیدار با طــاب تکمیل کردند‪ .‬ایشــان در این حکم تاکید‬ ‫داشتند که نباید از فضای مجازی غافل شد‪ .‬اندکی بعد نیز‬ ‫در دیدار با طالب این عرصه را عرصه جنگ واقعی دانستند‪.‬‬ ‫بنابراین الزم است رسانه ملی در این زمینه به طور گسترده و‬ ‫با اهدافی بلند مدت اما در عیــن حال اقداماتی عاجل ورود‬ ‫پیدا کند‪.‬‬ ‫جزئیات درخواست اوباما از رهبر انقالب‬ ‫مثلث الریجانی‪ ،‬عارف و مطهری‬ ‫ســردار حســین ســامی‬ ‫ خطاب به سربازان جوان گفت‪:‬‬ ‫«شــما میراث مانــدگار جوانانی‬ ‫هستید که ســینه های خود را در‬ ‫برابر بارش گلوله دشــمنان برای‬ ‫حفظ امنیت ملی و تمامیت ارضی‬ ‫سپر کردند‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬شما‬ ‫جوانانی هســتید که معادله پرواز موشــک ها را ساختید و‬ ‫ماهواره ها را در فضا جای دادید‪ .‬شما به دنیای ریز اتم نفوذ‬ ‫ی یاداور شد‪« :‬شما‬ ‫کردید و اورانیوم را غنی کردید‪ ».‬سالم ‬ ‫از جوانانی هســتید که دشــمنان ایران انها را در خیابان ها‬ ‫ترور کردند و اینک این کشور در جغرافیای سیاست امریکا‬ ‫کشــور قدرتمندی اســت و رهبــر امریکا به رهبــرش نامه‬ ‫می نویسد و از عالی ترین مقامش برای حل مشکالت کمک‬ ‫می خواهد‪».‬‬ ‫دبیرکل حزب اسالمی ایران زمین دررابطه با انتخاب‬ ‫رئیس مجلــس گفــت‪« :‬نمایندگان قرار اســت کســی را‬ ‫انتخاب کنند که مجلس دهم را مدیریت کند‪ ».‬ابوالقاسم‬ ‫رئوفیان اظهار کــرد‪« :‬با توجه به اینکــه مدیریت مجلس‬ ‫شــاخصه هایی دارد‪ ،‬نمایندگان مجلس بایــد در انتخاب‬ ‫رئیس و نواب رئیس‪ ،‬بررســی های الزم را انجــام دهند تا‬ ‫کسانی که دارای شاخصه های الزم هستند در این جایگاه‬ ‫قرار بگیرنــد‪ ».‬وی افزود ‪« :‬در‬ ‫صورتیکهنمایندهمجلسبودم‬ ‫رایــم برای ریاســت مجلس به‬ ‫الریجانی و بــرای نواب رئیس‬ ‫به عارف و مطهــری بود ‪ ،‬چون‬ ‫این مثلــث را ترکیب مناســبی‬ ‫در صدر هیات رئیســه مجلس‬ ‫می دانم‪».‬‬ ‫با پایان یافتن دوران مجلس نهم برخی از افراد مهم‬ ‫در این هفته اخرین نطق خود را انجام دادند‪ .‬در میان انها‬ ‫نطق حدادعــادل یکی از نطق های مهــم مجلس بود که‬ ‫در پایان دوره نهم ایراد شــد‪ .‬حداد در این نطق از پیروزی‬ ‫اصولگرایان در بعضی شــهرها و پیروزی اصالح طلبان در‬ ‫تهران یاد کرد و گفت‪« :‬اصولگرایــان اگر چه در تهران به‬ ‫مجلس راه نیافتند‪ ،‬به اعالم نتیجه انتخابات از سوی مراجع‬ ‫قانونی نظام احترام گذاشتند و اگر اعتراضی هم داشتند از‬ ‫طریق مجاری قانونی دنبال کردند‪».‬‬ ‫وی در ادامه به فتنه ‪ 88‬و تهمــت تقلب که هیچ گاه‬ ‫اثبات نشده اشاره کرد و بیان داشت‪« :‬معترضان به جای‬ ‫تبعیت از قانون‪ ،‬به قشون کشی خیابانی پرداختند و دست‬ ‫به تخریب و اتش ســوزی و خونریزی زدند‪ .‬انها انتقال نرم‬ ‫قدرت و به عبارت دیگر «جمهوریت» نظام را نشانه گرفته‬ ‫بودند به همین جهت از ســوی دشــمنان انقــاب تایید و‬ ‫حمایت می شــدند‪ ».‬به اعتقاد حداد نبایــد چنین رفتاری‬ ‫فراموش شــود و هر کس بخواهد از ســران فتنه دفاع کند‬ ‫باید به این سوال پاسخ دهد که چرا انها با تهمت بی اساس‬ ‫تقلب‪ ،‬دل دشمنان نظام را شاد کردند؟ نماینده مردم تهران‬ ‫در مجلس با اشــاره به اینکه دولت و اصالح طلبان با شعار‬ ‫«امید» وارد انتخابات مجلس دهم شدند و مقصود انها از‬ ‫امید‪ ،‬گشایش های اقتصادی و معیشتی حاصل از برجام‬ ‫بود‪ ،‬گفت‪« :‬دولت برجام را از اول نوعی معامله «برد ـ برد»‬ ‫می دانست‪ .‬اما امریکایی ها به اندازه ای گستاخ شده اند که‬ ‫به وزیر امور خارجه ایران اعتراض می کنند که چرا شهادت‬ ‫شیر بیشه مقاومت‪ ،‬مصطفی بدرالدین را تبریک و تسلیت‬ ‫گفته است‪ ».‬حدادعادل خاطرنشــان کرد‪« :‬در برجام هر‬ ‫کس به امریکایی ها اعتماد کرده و امید بسته باشد‪ ،‬ناامید‬ ‫خواهد شد‪ .‬امیدها باید به خدا و به ملت با ایمان و قهرمان‬ ‫ایران باشد‪ .‬راه رفع مشکالت اقتصادی‪ ،‬اقتصاد مقاومتی‬ ‫است که همه باید برای تحقق ان همت کنند‪».‬‬ ‫حداد در پایان گفت‪« :‬این نطق‪ ،‬اخرین نطق من در‬ ‫پایان ‪16‬ســال نمایندگی در مجلس است‪ .‬از مردم تهران‬ ‫که با اعتماد و لطف خود مرا به مجلس فرســتادند تشــکر‬ ‫می کنم‪ .‬همچنین از همه کسانی که در انتخابات‪ 7‬اسفند به‬ ‫بنده و همراهانم رای دادند سپاسگزاری می کنم‪».‬‬ ‫انتقاد جاللی به اصالح طلبان‬ ‫اخرین نطــق کاظم جاللی حاوی یــک نکته مهم و‬ ‫اساســی بود‪ .‬او در نطق خود که در روزهــای پایانی عمر‬ ‫مجلس نهم انجام شد گالیه های خود را از اصالح طلبان‬ ‫بدون نام بردن از انها مطرح کرد‪.‬‬ ‫جاللــی کــه این بار بــا حضــور در لیســت امیــد از‬ ‫حوزه انتخابیــه تهران راهــی مجلس شــده در نطق خود‬ ‫به موضوعــات مطــرح روز پرداخت و در بخشــی از ان به‬ ‫مســاله انتخــاب رئیس مجلس اینده اشــاره کــرد‪ .‬بحث‬ ‫ریاســت مجلس اینده که محل اختالفی شده است میان‬ ‫اصالح طلبان و اعتدالگرایان روز به روز شــکاف را بیشتر‬ ‫می کند؛ تا جایی که جاللی هشدار می دهد‪« :‬در خانه اگر‬ ‫کس هست‪ ،‬یک حرف بس اســت‪ ».‬جاللی گفت‪« :‬به‬ ‫راستی چرا عمدتا اذهان ما به مسائل فرعی معطوف است‬ ‫و این حجم از مشکالت را یا نمی بینیم یا فرافکنی می کنیم؟‬ ‫مثال این روزها یک بحث کامال فرعی به نام «انتخاب رئیس‬ ‫مجلس و اعضای هیات رئیســه» به عنوان موضوع اصلی‬ ‫کشور درمی اید و افرادی با هم در رسانه ها نزاع می کنند حال‬ ‫انکه انتخاب رئیس مجلس معطوف به اراده منتخبان ملت‬ ‫نظر روحانی درباره لغو‬ ‫کنسرت ها‬ ‫انتقادشدیدبهدونمایندهمجلس‬ ‫روزنامه افتاب یزد در گزارشــی به انتقــاد از دو تن از‬ ‫نمایندگان پرداخت و نوشــت‪«:‬برخی از افراد لیست امید‬ ‫به محض گذر حیوان چهارپایشان از پل انتخابات مجلس‬ ‫دهم‪ ،‬در حالی که جامه اصالح طلبانــه خود را از تن به در‬ ‫می کردند‪ ،‬پا روی تمام پرتره های دونفره شــان با منتخب‬ ‫اول مردم تهران گذاشتند‪.‬سردسته فراموشکاران لیست‬ ‫امید‪ ،‬کاظم جاللی دست راســت علی الریجانی و بهروز‬ ‫نعمتی از یاران رئیس مجلس نهم هســتند کــه با حضور‬ ‫در فهرســت امید‪ ،‬امروز عنوان‬ ‫وکالی ملــت در مجلس دهم را‬ ‫به دنبال خود یدک می کشند اما‬ ‫علت رای اوری خــود را از خاطر‬ ‫برده انــد‪ .‬بی وفایان به لیســت‬ ‫امید‪ ،‬در نهایت خودشان متضرر‬ ‫می شوند‪».‬‬ ‫روح الله حسینیان‪ ،‬عضو‬ ‫شاخص جبهه پایداری گفت‪:‬‬ ‫«احمد ی نــژاد صددرصــد‬ ‫توســط شــورای نگهبان تایید‬ ‫صالحیــت می شــود و دلیلی‬ ‫بــرای رد صالحیتــش وجــود‬ ‫ندارد‪ .‬احمدی نژاد ‪ 8‬ســال به‬ ‫این کشــور و مــردم خدمت و‬ ‫تحوالت بزرگی ایجــاد کرد و عظمت ایــران را به جهانیان‬ ‫نشــان داد‪ .‬در مقابل استکبار جهانی ایســتاد و سینه سپر‬ ‫کرد و از ایران اســامی دفــاع کرد‪ .‬احمدی نــژاد فاصله‬ ‫حکومت و مردم را کم کرد ‪ .‬بــرای انتخابات بعد هم من از‬ ‫احمدی نژاد حمایت می کنم و اعتقاد دارم فقط او می تواند‬ ‫برنده انتخابات ریاست جمهوری باشد‪ .‬هر چه هم دیگران‬ ‫بخواهند دخالت کنند و وی را تخریب کنند‪ ،‬فقط خودشان‬ ‫را خراب می کنند‪».‬‬ ‫نظرانجلیناجولی‬ ‫درباره ایران‬ ‫انجلینــــــــا جولــــی از‬ ‫سیاسـت های دونالـد ترامـپ‬ ‫انتقـاد کـرد‪ .‬او کـه به عنـوان‬ ‫نماینـــــــــده کمیسـاریای‬ ‫عالـی سـازمان ملـل در‬ ‫امـور پناهنـدگان در لنـدن سـخن می گفـت بـه سـخنان‬ ‫ ترامـپ اشـاره کـرد و گفـت‪« :‬امریـکا بـرای تمـام مـردم‬ ‫جهـان سـاخته شـده کـه بـرای ازادی گـرد هـم جمـع‬ ‫شـده اند‪ ،‬بنابرایـن شـنیدن ایـن حرف هـا از زبـان کسـی‬ ‫کـه می خواهـد رئیس جمهـور امریـکا شـود سـخت‬ ‫است‪».‬‬ ‫انجلینــا جولــی همچنیــن بــه بحــران پناهندگان‬ ‫سوری اشــاره و از کم کاری ســازمان ملل و جامعه جهانی‬ ‫انتقــاد کرد‪ .‬او در ســخنانش به ایــن نکته اشــاره کرد که‬ ‫«در حــال حاضــر پاکســتان‪ ،‬ترکیــه‪ ،‬ایــران و اتیوپــی‬ ‫بیشــترین پناهنــدگان را پذیرفته انــد و تمام کشــورهای‬ ‫جهان از جمله کشــورهای اروپایی باید به این کار مبادرت‬ ‫ورزند‪».‬‬ ‫اسمبهداشتیاصالح طلبی؟!‬ ‫حمیدضــا جالیی پــور‬ ‫از تاکتیک هــا و اســتراتژی‬ ‫اصالح طلبــان در انتخابــات‬ ‫گذشــته و اینــده کشــور‬ ‫ســخن گفــت‪ .‬او معتقــد‬ ‫است‪«:‬اعتدال گرایان همان‬ ‫کسانی هستند که در جامعه ای‬ ‫بــا محدودیت هــای زیــاد‪،‬‬ ‫کارهای اصالح طلبی را انجام‬ ‫می دهند‪ .‬اعتدال گرایی «تقیه» اصالح طلبی است‪.‬‬ ‫ما بــه اقــای روحانــی احتــرام می گذاریــم‪ ،‬برای‬ ‫اینکه اقداماتــی انجام می دهــد که واقعا خواســته های‬ ‫اصالح طلب ها اســت‪ .‬اقای حجاریان نرمالیزاســیون را‬ ‫به عنوان خواست اصالح طلبان مطرح کرده و اقای روحانی‬ ‫دارد همین را انجام می دهد‪« .‬اعتدال» اســم بهداشتی‬ ‫اصالح طلبی است‪.‬‬ ‫ما االن بهتر از اقای عارف در زمان اقای خاتمی‪ ،‬با‬ ‫اقای جهانگیری می توانیم بحث و گفت وگو کنیم‪» .‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫نوبخت در پاسخ به سوالی‬ ‫در مورد لغو مجوز کنســرت ها‬ ‫گفت‪« :‬رئیس جمهور در برخی‬ ‫سخنرانی های خود به صراحت‬ ‫مراتب نارضایتی خود را از لغو مجوزهای قانونی کنسرت ها‬ ‫بیان کرده اند‪ ».‬سخنگوی دولت افزود‪« :‬انتظار داریم در‬ ‫خصوصکنسرت هاییکهبامجوزانجاممی شود‪،‬شاهدلغو‬ ‫انها نباشیم‪ ،‬چرا که اثار اجتماعی و فرهنگی سوئی دارند‪».‬‬ ‫وی با اشــاره به اینکه گاهی لغو مجوز کنســرت ها در مورد‬ ‫هنرمندانی مثل استاد ناظری که شخصیت هنری برجسته‬ ‫کشــور هســتند‪ ،‬اتفاق می افتد‪ ،‬گفت‪« :‬اصالت و متانت‬ ‫برنامه های استاد ناظری بر همه روشن است و قطعا مواضع‬ ‫رئیس جمهور در این موارد قابل تسری به همه کنسرت هایی‬ ‫است که مجوز دارند‪».‬‬ ‫و اگر ائتالف‪ ،‬عقالنیت و کارامدی جهت حل مشــکالت‬ ‫کشور با شکســت مواجه شــود در انتخابات هیات رئیسه‬ ‫مجلس‪ ،‬طرف پیــروزی وجود نخواهد داشــت‪ ».‬رئیس‬ ‫مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی بدون نام بردن‬ ‫از کسی معتقد اســت که نباید در فضای باز به وجود امده و‬ ‫فضای عقالنیت و اعتدال تخت گاز رفــت‪« :‬برخی هنوز‬ ‫نمی دانند برای هموار شــدن مسیر عقالنیت و اعتدال چه‬ ‫خون دل هایی که خورده نشــده و چــه گام های مهمی که‬ ‫برداشته نشده است‪ .‬انان امروز در جاده باز تندروانه پا را بر‬ ‫پدال گاز گذاشته اند در حالی که خود زاییده فضای جدید‬ ‫هســتند و نه خالق این فضا‪ .‬فعال به همیــن میزان در این‬ ‫باب اکتفا می کنم که اگر در خانه کس است یک حرف بس‬ ‫است‪ ».‬نماینده مردم شاهرود در مجلس نهم با هشدار به‬ ‫مقامات کشور گفت‪« :‬همه باید هوشیار باشیم زیرا استانه‬ ‫تحمل صاحبان اصلــی انقالب یعنی مردم مســتضعف و‬ ‫پابرهنه در حال پایین امدن اســت و دیگر وقت اختالف و‬ ‫دعوا نیست‪ .‬نظام باید کارامد و گره گشای مشکالت مردم‬ ‫باشد و در همین راستا باید دولت را کمک کرد‪».‬‬ ‫عالقهحسینیانبهاحمدی نژاد‬ ‫خبرنامه‬ ‫تشکر حداد از مردم تهران‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪13‬‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫م با رهبر انقالب‬ ‫دیدار شرکت کنندگان در مسابقات بین المللى قران کری ‬ ‫روبوسی علی الریجانی و عارف‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫رئیس صداوسیما در جلسه هیئت دولت‬ ‫احترام فرمانده عمانی به سردار اشتری‬ ‫خوش وبش جلیلی و شریعتمداری‬ ‫ابراهیم حاتمی کیا در مراسم ختم سردار شهید ناظری‬ ‫«سردارقاسمسلیمانی»بافرزندشهیدمدافعحرمحسینعطری‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫حمید فرخ نژاد در جشن صعود صنعت‬ ‫تخلیه ورزشگاه اولدترافورد به دالیل امنیتی‬ ‫خبرنامه‬ ‫تظاهرات مردم بحرین برای بزرگداشت شهدا‬ ‫سلفی برای جلب رای‬ ‫‪15‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬امیــدوارم تغییــرات در صداوســیما بتواند این‬ ‫رسانه را به قطبی حقیقی و کارامد در مقابل ماهواره‬ ‫تبدیل کند‪.‬‬ ‫‪ l‬حضرت اقا در مورد جنگ واقعی در حوزه فضای‬ ‫مجازی حرف بسیار مهمی بیان کردند‪ .‬اینکه عرصه‬ ‫مجازی واقعا عرصه جنگ است‪ .‬ایا برای ان اماده‬ ‫هستیم؟ چه کاری در این زمینه انجام دادیم؟ ایا تنها‬ ‫فیلترینــگ می تواند نیاز مــا را در این عرصه جنگی‬ ‫براورده کند؟ اگر فیلترینگ سد دفاعی است‪ ،‬ما در‬ ‫مورد برنامه های حمله ای در این جنگ چه برنامه ای‬ ‫داریم؟ ایا دفاع تنها کافی است؟‬ ‫‪ l‬مطبوعــات ازاد و مســتقل تنهــا راه مبــارزه بــا‬ ‫فســاد و افزایش اگاهی مردم هســتند‪ .‬کسانی که‬ ‫مطبوعات را می بندند راه را برای فساد باز می کنند‪.‬‬ ‫اقتصاد ســالم بــا مطبوعــات ســالم و مــردم اگاه‬ ‫میسر است‪.‬‬ ‫‪ l‬یک جملــه از خواجــه حافظ شــیرازی خطاب‬ ‫به فائزه هاشــمی‪ :‬بــا کافــران چــه کارت‪ ،‬گر بت‬ ‫نمی پرستی!‬ ‫‪ l‬اقای عارف و طیفــش عوض اینکه به فکر مردم‬ ‫باشند و مجلس اینده به فکر معیشت انها باشد به فکر‬ ‫ریاست خود و اصالح طلبان هستند!‬ ‫‪ l‬زمان ما می گفتند جوان ها سر به هوا هستند اما‬ ‫امروز به یمــن فضای مجازی نه تنهــا جوانان بلکه‬ ‫پدر و مادرها هم شــکر خدا در خانه وخیابان سر به‬ ‫زیر شده اند! دیروز در خیابان شــاهد برخورد دو نفر‬ ‫از همین ســر به زیرها بودم که گوشــی یکی از انها‬ ‫کف خیابان افتاد‪ .‬با خودم گفتم االن است که دعوا‬ ‫شود‪ .‬در کمال تعجب گوشی را برداشت و در حالی‬ ‫که چشمش را به صفحه دوخته بود‪ ،‬راهش را ادامه‬ ‫داد و رفت!‬ ‫‪ l‬بعید است رســانه ملی بتواند سریال پرمحتوایی‬ ‫مثل شــهرزاد تولید کند‪ .‬هم از لحــاظ محتوا و هم‬ ‫از لحاظ بازیگر‪ .‬دســت مریزاد اقای فتحی و سایر‬ ‫عوامل شــهرزاد! از وقتــی این ســریال امده کمتر‬ ‫کسی ماهواره و تلویزیون می بیند‪ .‬از سریال معمای‬ ‫شاه بهتر است‪.‬‬ ‫‪ l‬کارگران قالی بافی را در کشور سراغ دارم که اگر‬ ‫تمام عمر خود مشغول قالی بافی باشند مجموع درامد‬ ‫انان دریافتی چند ماه مدیران بیمه مرکزی نخواهد‬ ‫شد‪ .‬اقای رئیس جمهور چگونه در جایگاه باالترین‬ ‫مقام اجرایی کشور چشمان خود را روی این تبعیض‬ ‫ظالمانه بسته اند و موضع نمی گیرند؟‬ ‫‪ l‬عملکرد دســتگاه های نظارتی دولت بر عملکرد‬ ‫مدیران دولتی چرا باید به شکلی باشد تا فسادهایی‬ ‫انجام گیرد و افشا شدن ان تازه دستگاه های نظارتی‬ ‫را به فکر مقابله بــا ان بیندازد؟ از دســتگاه قضایی‬ ‫تقاضای رسیدگی جدی و برخورد قاطع با متخلفان‬ ‫را داریم‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫جنجالجدیددختر هاشمی‬ ‫انتشــار تصاویر فائزه هاشــمی با یکی از سرکردگان‬ ‫بهائیت در تهران یکی از مهمترین اتفاقات فضای مجازی‬ ‫در هفته گذشته بود‪ .‬واکنش ها به این اتفاق بسیار زیاد بود‪.‬‬ ‫بحث های زیــادی در گروه های تلگرامی و فضای مجازی‬ ‫در ارتباط با حقوق شهروندی بهاییان در گرفت‪ .‬اما دو روز‬ ‫بعد ایت الله هاشــمی هم ناچار شد به این موضوع واکنش‬ ‫نشان دهد‪.‬‬ ‫ایت اللــه هاشــمی این‬ ‫موضــوع را اشــتباه خوانــد و‬ ‫خواســتار تصحیح ان توســط‬ ‫دخترش شد‪ .‬با این حال فائزه‬ ‫در گفت وگو بــا یورونیوز از کار‬ ‫خود دفــاع کرده بــود و معتقد‬ ‫بود به دلیل هم بند بودن با این‬ ‫فرد بعــد از امدن بــه مرخصی‬ ‫به دیدار او رفته اســت‪ .‬به طور‬ ‫کلی انتشار این تصویر فضای‬ ‫مجازی را بــرای چند روز تحت‬ ‫تاثیر بحث های خود قرار داد‪.‬‬ ‫در مقابل کسانی هم معتقد بودند بهاییان نیز دارای‬ ‫حقوق شــهروندی هســتند و این حقوق از انها سلب شده‬ ‫اســت‪ .‬بســیاری بر این بــاور بودند که هیــچ وقت حقوق‬ ‫شــهروندی فردی نقض نمی شــود مگر به خاطر مســائل‬ ‫امنیتی و جرائم‪ .‬یک وجه ایــن بحث به موضوع اعتقادی‬ ‫ارتباط مســلمانان با بهاییان بازمی گشــت که در ان ایات‬ ‫عظامی چون مــکارم نیز واکنــش نشــان داده بودند‪ .‬اما‬ ‫وجه اصلی کــه در این میان مغفول مانده بود‪ ،‬این اســت‬ ‫که بهاییان همگــی به صورت ســازمان یافتــه تحت امر‬ ‫تشکیالت بیت العدل قراردارند که مقر ان در حیفا (سرزمین‬ ‫اشــغالی) و تحت حمایت اســرائیل اســت‪ .‬ماجرا ان قدر‬ ‫بــاال گرفته بود که حســام الدین اشنا‪،‬مشــاور رســانه ای‬ ‫دولت یازدهــم نیز در فیس بــوک خود بدون اشــاره به نام‬ ‫فائزه هاشــمی نوشــت‪« :‬ای کاش انانی که نام بزرگشان‬ ‫بر نام کوچکشــان غلبه دارد به جای انتشــار تصاویر عید‬ ‫دیدنی های پسا نوروزی‪ ،‬کمی هم در عواقب امور اندیشه‬ ‫و نصیحت پدر را اویزه گوش می کردند‪ .‬کاش می دانستند‬ ‫که با این کار نه کمکی به میزبان کرده اند و نه باری از ایران‬ ‫برداشته اند‪».‬‬ ‫عبدالله شــهبازی در کانال تلگرامی اش می نویسد‪:‬‬ ‫«برای من‪ ،‬که به وجود سازمان مخفی بهاییت در ایران‪ ،‬‬ ‫به جز تشــکیالت علنی ان‪ ،‬باور دارم و کارکردهای پنهان‬ ‫و تخریبی این فرقــه را از نفوذ و ترور تا عملیات گســترده‬ ‫و مافیایــی مالــی‪ ،‬در دوران قاجاریه و پهلوی شــناخته و‬ ‫شناسانیده ام‪« ،‬ضوضاء»(هیاهو) اخیر نمی تواند عادی‬ ‫جلوه کند‪».‬‬ ‫هم بنــد کــردن خانــم‬ ‫فائــزه هاشــمی بــا ســران‬ ‫بلندپایه تشــکیالت بهائیت‪،‬‬ ‫نه بهاییانــی معمولی‪ ،‬در دوره‬ ‫گذرانیــدن محکومیــت وی‪،‬‬ ‫باتوجه بــه روحیات ایشــان و‬ ‫تجربه طوالنــی مبلغین بهایی‬ ‫در تاثیرگذاری بر افراد ســاده‬ ‫و نــااگاه از طریــق تحریــک‬ ‫عواطف انسانی‪ ،‬به تامل جدی‬ ‫نیاز دارد‪ .‬دیــدار خانم هاشــمی با یکی از ایــن هم بندان‬ ‫ســابق که اخیرا به مرخصی امده (فریبا کمال ابادی عضو‬ ‫«جمعیت یــاران » کــه در غیاب «محفل ملــی روحانی»‬ ‫هدایت سازمان بهائیت را در ایران به دست داشت) و پخش‬ ‫وسیع تصویر این دیدار و موج گسترده ناشی از ان نیز قطعا‬ ‫تصادفی نیست‪.‬‬ ‫محسن رضایی هم به این موضوع واکنش نشان داد‬ ‫و در کانال تلگرامی اش «بهاییت‪ ،‬وهابیت و صهیونیزم»‬ ‫را «مثلث نفاق» خواند و نوشت‪« :‬استعمار پیر‪ ،‬انگلیس‪،‬‬ ‫سه فرقه و مذهب جعلی را در میان مسلمانان ساخته است‪:‬‬ ‫بهائیت را در میان شیعیان‪ ،‬وهابیت را در میان اهل سنت‬ ‫و صهیونیزم را در سرزمین فلســطین و منطقه خاورمیانه تا‬ ‫با این اقدام تفرقه و شکاف را بین مسلمانان و ناامنی را در‬ ‫منطقه به وجود اورند‪» .‬‬ ‫سعدالله زارعی‪ ،‬از کارشناسان امور بین الملل و منطقه‬ ‫نیز در کانال تلگرامی خودش در این باره متنی را منتشر کرد‬ ‫و نوشت‪« :‬در ماجرای دیدار فائزه هاشمی و چند زن بهایی‬ ‫که ســر برهنه در عکس دیده می شــوند‪ ،‬بیش از هر چیز‬ ‫دومی‪ :‬سلفی مربی فوالد و‬ ‫رئیس جمهور کرواسی‬ ‫شهید همدانی و حسین الله‬ ‫کرم در کردستان‬ ‫فائزه و تحریم های جدید‬ ‫اقای امیر قادی در پی مصاحبه هفته گذشته با مثلث توضیحی برای ما ارسال کرد که عینا نقل می شود‪« :‬هفته های‬ ‫گذشته تماسی از سوی اقای خبرنگاری که می گفت از نشریه «مثلث» تماس گرفته‪ ،‬داشتم‪ ،‬درباره فیلم «بادیگارد»‬ ‫ابراهیم حاتمی کیا‪ .‬از انجا که «بادیگارد»‪ ،‬این روزها و به خصوص باتوجه به رویکرد فیلمســاز‪ ،‬بیشــتر به یک پدیده‬ ‫سیاسی‪-‬اجتماعی تبدیل شــده تا ســینمایی‪ ،‬به نظرم رســید چنین گفت وگویی می تواند چالش برانگیز و جذاب باشد‪.‬‬ ‫فقط با ایشان شــرط کردم که حتما قبل از چاپ‪ ،‬مطلب را بخوانم‪( .‬همان گونه که در یکی دو گفت وگوی دیگر درباره‬ ‫فیلم‪ ،‬چنین کرده بودم و دوســتان هم به عهدشــان وفا کرده بودند‪ ).‬اتفاقی که البته نیفتاد و به نظرم رسید البد انتشار‬ ‫این پرونده لغو شده است‪ .‬این هفته که اما منتشر شــد‪ ،‬با تعجب دیدم این گفت وگو که بر خالف قرار‪ ،‬پیش از چاپ در‬ ‫اختیار من قرار نگرفته بود‪ ،‬به شیوه ای عجیب و غریب منتشر شده است‪ .‬مشــکل فقط نارسایی کالم‪ ،‬در بخش هایی‬ ‫که امیدوار بودم هنگام ویرایش روشن تر شوند‪ ،‬نبود‪ .‬نکته اصلی این اســت که بخش های انتقادی گفت وگو تقریبا از‬ ‫بین رفته و بخش های دیگر بال و پر پیــدا کرده اند! گفتم از این طریق‪ ،‬ماجرا را به اطالع خوانندگان نشــریه «مثلث»‬ ‫برســانم‪ .‬عالقه مندان ســینما می توانند ایده ها و فکرهای اصلی من درباره پدیده حاتمی کیــا‪ ،‬به عنوان نمونه اعالی‬ ‫یک سینماگر با استعداد حکومتی‪ ،‬با همه امتیازها و ضررها و معایب اش‪ ،‬به خصوص در این دوران را در «کافه سینما»‬ ‫دنبال کنند‪».‬‬ ‫محور مذاکرات‬ ‫روزنامه ارمان در گزارشــی به موضوع انتخاب رئیــس مجلس اینده‬ ‫پرداخته و در گزارشــی با عنوان «ناطق محور مذاکرات عارف ‪ -‬الریجانی‬ ‫» نوشــته‪« :‬در این شــرایط درخواســت صریح از عارف و الریجانی برای‬ ‫کنار رفتن از کرسی ریاست اگر از ســوی انها هم پذیرفته شود اما حامیان‬ ‫و رای دهندگان به این دو منتخب راضی نخواهند شــد‪ ،‬پس الزم اســت تا‬ ‫معمای کرسی ریاست از سوی یک شخصیت با تجربه که مورد پذیرش دو‬ ‫طرف و حامیانشان است حل شود که در این زمان نگاه ها به سمت شیخ نور‬ ‫می رود‪ .‬حجت االسالم والمسلمین علی اکبر ناطق نوری که خود زمانی ریاست مجلس را بر عهده داشت مشی اعتدالی‬ ‫و فراجناحی دارد‪ .‬شاید از جمله افرادی باشــد که از عملکرد اصالح طلبان در خرداد ‪ ۹۲‬خشنود شد و اکنون هم بهترین‬ ‫گزینه برای مذاکره با عارف و الریجانی در راستای انتخاب رئیس مجلس دهم است‪.‬در دی ماه ‪ ۹۴‬پس از اینکه مخالفان‬ ‫اعتدال با ایجاد شایعاتی مبنی بر حمایت ناطق نوری از یک لیست درصدد جنجال سازی بودند با اطالعیه ای از سوی دفتر‬ ‫او مواجه شدند که در ان تاکید شده بود‪ « :‬ایشان ضمن تاکید بر حضور همه گروه ها در انتخابات با هیچ جریان سیاسی‬ ‫همکاری ندارد و از هیچ گروه سیاسی خاص حمایت نکرده و همکاری ندارند‪ ».‬همین بی طرفی او سبب شده تا بسیاری از‬ ‫دلسوزان تاکید کنند او محور مذاکرات قرار گیرد و تکلیف کرسی ریاست را مشخص کند‪ .‬ناگفته نماند برخی که از قدرت‬ ‫اقناع و تاثیرگذاری ناطق نوری هراس داشتند از ابتدای سال گذشته کوشیدند تا با القای برنامه او برای حضور در انتخابات‬ ‫مجلس به دوقطبی سازی ناطق ‪ -‬الریجانی یا ناطق ‪ -‬عارف بپردازند که برنامه انها خیلی زود برمال شد و ناطق نوری ترجیح‬ ‫داد مانند گذشته در راستای حل مشکالت گام بردارد‪ .‬دیروز یک عضو شورای عالی سیاست گذاری اصالح طلبان هم‬ ‫گفت‪« :‬در جلســات هر هفته رئیس دولت اصالحات با فعــاالن اصالح طلب‪ ،‬رئیس دولت اصالحــات از اقای نجفی‬ ‫خواسته اند که برای تعامل بیشتر حامیان دولت با اصالح طلبان درباره ریاست مجلس با دولت رایزنی های الزم را انجام‬ ‫تا لله هاشمی رفسنجانی انجام می شود ک ه نتیجه این رایزنی ها اعالم‬ ‫دهند‪ ».‬علی صوفی افزود‪« :‬همچنین رایزنی با ای ‬ ‫شده است‪ » .‬وی از دیدار ناطق نوری با رئیس دولت اصالحات برای حمایت از الریجانی خبر داد‪.‬‬ ‫ترمیم کابینه‬ ‫سیدمصطفی هاشمی طبا‪ -‬وزیر و معاون دولت های جنگ و سازندگی‬ ‫در یادداشتی در روزنامه شرق با عنوان «پیامد تاخیر در تایید یا رد «ترمیم‬‫کابینه»» به موضوع تغییرات در دولت پرداخته است و می نویسد‪« :‬اخباری‬ ‫که در رســانه های مخالف یا موافق دولت در قبال تغییرات احتمالی برخی‬ ‫وزرای کابینه دکتر روحانی منتشر می شــود‪ ،‬موضوعی است که به طبیعت‬ ‫دموکراسی و تعدد رســانه ها بازمی گردد‪ .‬به طور معمول در این گونه موارد‪،‬‬ ‫رسانه های مخالف تالش می کنند با برجسته سازی این اخبار‪ ،‬ذهن دولت و‬ ‫ی دولت نیز از باب وارد دانستن نقد به عملکرد برخی‬ ‫وزرا را درگیر کرده و به ان لطمه بزنند‪ .‬در پاره ای موارد رسانه های حام ‬ ‫وزرا یا وجود مسائل دیگر‪ ،‬چنین اخبار و گزارش هایی را نشر می دهند‪ .‬نمی توان جلوی این نوع مباحث را گرفت اما انچه‬ ‫مهم است‪ ،‬نوع عملکرد دولت و رئیس جمهور در قبال ان است‪ .‬اگر چنین مساله ای صحت دارد‪ ،‬تاخیر در اجرای ان جایز‬ ‫نیست چراکه به هر دلیل ‪ ،‬رئیس جمهور به این جمع بندی رسیده که برای پویایی بیشتر کابینه خود‪ ،‬دست به تغییراتی بزند‬ ‫و دیر و زودکردن ان به ضرر حرکت دولت و شرایط کشور و مردم است‪ .‬اینکه این نوع اخبار به طور رسمی از سوی مقامات‬ ‫ارشد دولت تکذیب نشده و به تواتر نقل شده‪ ،‬نشــان از بحث پیرامون ان در سطح دولت دارد‪ .‬اما واقعیت این است که‬ ‫گمانه زنی و بردن نام وزرا سبب می شود ماجرا به بدنه وزارتخانه و دســتگاه های تابعه و افراد و پیمانکاران مرتبط با یک‬ ‫دستگاه دولتی کشیده شــود و در فعالیت های معمول ان خلل وارد کند چراکه گمان می کنند وزیر مربوطه شاید از فردا‬ ‫در سمت خود نباشد‪ .‬این نوع اخبار روی فعالیت های معمول و اجرای برنامه های وزیر هم تاثیر می گذارد؛ چون فضای‬ ‫بالتکلیفی را حاکم می کند‪ .‬اگر رئیس جمهور احساس می کند وزیر یا معاونی باید تغییر کند‪ ،‬سریع تر این کار را به انجام‬ ‫برساند تا مانع بی ثباتی شود و اگر ماجرا در حد گمانه زنی های رسانه ای است‪ ،‬با قدرت ان را تکذیب کند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫دکتر رضا ســراج در کانال تلگرامی اش درباره علت‬ ‫دیدار فائزه هاشــمی با جمعی از بهاییان معتقد بود که این‬ ‫مساله دامنه هایی فراتر از انچه می بینیم دارد‪ .‬او می نویسد‪:‬‬ ‫«انتشــار تصاویر دیدار فائزه هاشمی با بها ییان‪ ،‬موجی از‬ ‫انتقاد را متوجه جهت گیری ضد دینی و ضدانقالبی برخی از‬ ‫اعضای خاندان اقای هاشمی کرد‪ .‬اما در این میان واکاوی‬ ‫علل انتشــار این تصاویر‪ ،‬کمتر مورد بررســی قرار گرفت‪.‬‬ ‫اهداف مشترک طرفین برای انتشار تصاویر‪ .1 :‬قبح زدایی‬ ‫از این فرقه ضاله صهیونیستی ‪ .2‬فضاسازی تبلیغی برای‬ ‫طرح این فرقه ضاله ‪ .3‬برجسته سازی موضوع حقوق بشر‬ ‫در ایران ‪ .4‬بسترسازی برای اعمال فشار غربی ها به نظام‬ ‫‪ .5‬کم رنگ کردن مرزبندی های خودی و غیر خودی‪« .‬این‬ ‫کارشــناس امور اســتراتژیک در ادامه با طرح این پرسش‬ ‫که «سناریوی اصلی چیست؟» پاســخ می دهد‪« :‬به نظر‬ ‫می رسد انتشار این تصاویر‪ ،‬بیش از همه مرتبط با دستورکار‬ ‫امریکا و اســرائیل برای تصویب بســته جدیــد تحریم ها‬ ‫علیه ایران اســت‪ .‬ایــاالت متحده و رژیم صهیونیســتی‬ ‫ســعی دارند معادلــه «تحریم هســته ای» را بــه موضوع‬ ‫موشــکی های بالســتیک‪ ،‬حمایــت ایــران از مقاومت و‬ ‫نقض حقوق بشــر در ایران تعمیم داده و سه معادله جدید‬ ‫ی علیــه ایران ایجاد نمایند‪ .‬در این راســتا موضوع‬ ‫تحریم ‬ ‫حقوق بشر‪ ،‬به بهانه و پیشــران موثری نیاز داشت‪ .‬ضمن‬ ‫انکه شــکل گیری این معادالت به ویژه در موضوع حقوق‬ ‫بشــر‪ ،‬مانع از ارتباط اروپایی ها با ایران در پســا برجام نیز‬ ‫می گردد‪».‬‬ ‫توضیح درباره یک مصاحبه‬ ‫خبرنامه‬ ‫خط شکنی مد نظر است‪ .‬بهاییان در ایران هر تعداد هم که‬ ‫باشند‪ ،‬ان قدر نیستند که معرف گروه بزرگی از جامعه ایران‬ ‫باشند تا به کار روز رای گیری بیایند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫شیعیان که اکثریت قاطع جامعه ایران را تشکیل می دهند‪،‬‬ ‫همگرایی با بهاییان که همه مراجع و رهبران شیعه انان را‬ ‫فرقه ای ضاله و در نتیجه کافر و نجس به حساب می اورند‬ ‫را نمی پسندند و به فائزه و جریانی که او در ان جریان تعریف‬ ‫می شــود‪ ،‬بدبین می شــوند‪ .‬با این وصف معاشرت فائزه‬ ‫هاشــمی و جریان مالوف وی قاعدتا مصرف خارجی دارد‬ ‫و با هدف جلب بیشتر حمایت خارجی انجام شده است‪ .‬از‬ ‫همین جا می توان حدس زد که جریان خارجی از این جریان‬ ‫داخلی‪ ،‬هنجارشکنی بیشتر به خصوص در حوزه فرهنگی‬ ‫را طلب کرده و ازادی بیشــتر بهاییان و رسمیت پیدا کردن‬ ‫فعالیت انان به عنوان شــاخص بهبود فضــای فرهنگی را‬ ‫تحمیل کرده است‪».‬‬ ‫به اعتقاد این نویسنده روزنامه کیهان «منظور اصلی‬ ‫غــرب ازادی عمــل بهاییان در ایــران نیســت‪ ،‬چرا که از‬ ‫یک ســو این ها یعنی بهاییان در حال حاضر انچنان منشا‬ ‫اثر نیســتند تا ازادی عمل انان گرهی از غرب را در ارتباط‬ ‫با جامعه ایــران باز کند و از ســوی دیگر غــرب می داند به‬ ‫فرض که در ســطوح رســمی فضا برای فعالیت بیشــتر و‬ ‫ازادانه تر بها ییان باز شــود‪ ،‬مشــکل بهاییان در ســطوح‬ ‫اجتماعی به دلیل هنجارهای حاکم شــیعی باقی می ماند‬ ‫و در عمــل انفتاحــی در فعالیــت بها ییان در ایــران روی‬ ‫نمی دهد‪».‬‬ ‫او در این بــاره ادامــه داده بود‪« :‬از این روســت که‬ ‫دیدار فائزه هاشمی که به دلیل انتسابش به رئیس مجمع‬ ‫تشخیص مصلحت نظام و انتساب هاشمی رفسنجانی به‬ ‫دولت‪ ،‬یک اقدام سیســتمی تلقی می شود‪ ،‬حائز اهمیت‬ ‫بســیار اســت و باید در انتظار وقــوع انواعــی از اقدامات‬ ‫هنجارشــکنانه بود که از نفــس انداختن نظــام جمهوری‬ ‫اسالمی را نشانه رفته اند‪».‬‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪17‬‬ ‫خطای بزرگ‬ ‫گفتارها‬ ‫اقدام ناشایست فائزه هاشمی در مالقات با عناصر بهایی موجی‬ ‫از اعتراضات مردم مسلمان ایران را در پی داشته است‪ .‬نکته این است‬ ‫که به رغم درخواســت اقای هاشــمی‪ ،‬دختر او از عذرخواهی در این‬ ‫مورد سرباز زده است‪ .‬این مســاله را در گفتار این شماره مورد بررسی‬ ‫قرار داده ایم‪.‬‬ ‫به نام پدر‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫فائزهتکلیفخودرامشخصکرد؛اقایهاشمی!شماهمتکلیفخودرامشخصکنید‬ ‫خیلی ســال پیش یک روحانی جوان که تــا ان روز‬ ‫کمتر از سایرین دیده شــده بود‪ ،‬کنار امام نشست و حکم‬ ‫نخست وزیری مهندس بازرگان را خواند‪ .‬ان روحانی جوان‬ ‫اما خیلی زود به یکی از مهمترین شــخصیت های انقالب‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬او اولین رئیس مجلس شــورای اســامی‪،‬‬ ‫رئیس جمهور و رئیس مجلس خبرگان هم شد‪ .‬در مورد این‬ ‫روحانی حرف زیاد است؛ برخی با تکرار این جمله که مالک‬ ‫حال فعلی افراد اســت می گویند او ایــن روزها خیلی فرق‬ ‫دارد با ان روحانی جوان سال های اول انقالب‪ .‬می گویند‬ ‫تغییرات زیادی کرده و البته دالیل بســیاری هم برای این‬ ‫شــیفت شــخصیتی او بر می شــمرند‪ .‬برخی اما می گویند‬ ‫هیچ تغییــری نکــرده؛ او از اول هم همین بــوده لکن ان‬ ‫زمان خودش را جزئی از حاکمیت می دانسته و جامعه هم‬ ‫چنین حسی داشته و چون این جایگاه او را در قالب مدافع‬ ‫حاکمیت قرار می داده نمی توانسته انچه امروز بروز می دهد‬ ‫را نمایان کند‪ .‬باالخره اینکه این یک معما شده که چرا این‬ ‫روحانی شــبیه ان روحانی اول انقالب نیســت‪ ،‬الاقل در‬ ‫عرصه عمومی!‬ ‫ان روحانی دیگر جوان نیســت اما جنجال های او و‬ ‫جنجال های پیرامون او همچنان ادامه دارد‪ .‬جنجال هایی‬ ‫به داغی جنجال های همان روزها! گاهی خودش جنجال‬ ‫می افریند و گاهی افراد نزدیک و پیرامون او جنجال درست‬ ‫می کنند‪ .‬این روزها یک اتفاق جدید هم افتاده است؛ دختر‬ ‫این روحانی کنار یک بهایی تازه ازاد شــده نشسته‪ ،‬عکس‬ ‫یادگاری انداخته و به مظلوم نمایی دروغین این فرقه ضاله‬ ‫رسمیت داده است‪ .‬این دختر ان روحانی البته تا پیش از ان‬ ‫هنجار شکنی های زیادی کرده بود؛ از حرف تا عمل‪ .‬انگار‬ ‫نه انگار که پدرش روزی انقالبی بوده و این انقالب با کمک‬ ‫او و دوستانش به سرانجام رسیده بود‪ .‬خیلی وقت ها جوری‬ ‫حرف زده و عمل کرده که انگار خود خود اپوزیسیون است‪.‬‬ ‫مثال ســه ســال پیش وقتــی پــدرش در انتخابات‬ ‫ردصالحیت شــد گفــت‪« :‬از نظر مــن رد صالحیت اقای‬ ‫هاشمی یعنی رد جمهوریت و اسالمیت نظام‪ .‬حداقل بخش‬ ‫عمده ای از این نظام از اهــداف انقالب و چارچوب قانون‬ ‫به قدری منحرف شده که اقای هاشمی با این ویژگی ها در‬ ‫ان جایی ندارد‪».‬‬ ‫این بار اما ماجرا فراتــر از اختالف عقایــد او با نظام‬ ‫و سیاســت جاری و رســمی فعلی اوســت‪ .‬او ســراغ یک‬ ‫فرقه ضاله رفته؛ همه کار کرده تا ان ســاخته های دســت‬ ‫صهیونیســت ها جانی تازه بگیرند‪ .‬ماجرا از این قرار است‬ ‫که فائــزه هاشمی رفســنجانی در حاشــیه دیدار بــا فریبا‬ ‫کمال ابادی‪ ،‬عضو ارشــد بهاییت ایران که به تازگی بعد از‬ ‫هشت ســال زندان به مرخصی امده است‪ ،‬با برخی سران‬ ‫این فرقه دیدار کرد‪ .‬در بخشــی از تصویر منتشــر شده از‬ ‫این دیدار‪ ،‬عکسی روی دیوار از عباس افندی فرزند ارشد‬ ‫بهاءاللــه (بنیانگذار بهاییت) که به نام عبدالبهاء شــناخته‬ ‫می شود و سومین شــخصیت محوری بهاییت است دیده‬ ‫می شود‪ .‬کار به انجا رســیده که سخنگوی جامعه بهاییان‬ ‫در لندن طی گفت وگویی با بی بی سی گفته است‪« :‬بعد از‬ ‫سالیان ســال نااگاهی درباره وضعیت بهاییان و اعتقادات‬ ‫بهاییان‪ ،‬این سدها دارد شکسته می شــود و کسانی که با‬ ‫بهاییان در تماس هستند متوجه واقعیات می شوند‪ .‬البته‬ ‫اختالف عقیده وجود دارد اما احترام به عقاید دیگران نشانه‬ ‫پیشرفت جامعه ایران است‪ ،‬مخصوصا از سوی کسانی که‬ ‫متعلق به قشر مذهبی جامعه هستند‪».‬‬ ‫خب این صورت ماجرا بوده؛ تصویری کوتاه از انچه‬ ‫رخ داده‪ .‬حاال حرف برای زدن زیاد است‪ .‬اقای هاشمی تا‬ ‫کنون برای تمام جنجالی هایی که خودش یک ســوی ان‬ ‫بوده یا جنجال هایی که اطرافیانــش در ان دخیل بوده اند‬ ‫توجیه و دلیل زیادی اورده؛ هر کدام را به نوعی پاسخ داده‬ ‫یکی را گفته حق با ماست‪ ،‬یکی را گفته دروغ است و یکی‬ ‫را گفته دیگران بودند ما نبودیم‪ .‬این بــار اما او می خواهد‬ ‫چه کار کند؟ این بار می تواند بگوید حق با خانواده ماست؟‬ ‫می تواند از بهاییت دفاع کند؟ می تواند بگوید دروغ اســت‬ ‫وقتی فائزه با وقاحت تمام در پاســخ به او که گفته «فائزه‬ ‫اشتباه کرده باید جبران کند» می گوید‪« :‬هیچ کار خالفی‬ ‫گفتارها‬ ‫بهشتیمقایسهکرده اید؛اتهام هایمقابلتانراباتهمت های‬ ‫مقابل ان شهید بزرگوار مقایسه کرده اید اما باور کنید این بار‬ ‫پای هیچ اتهامی وسط نیست‪ .‬حاال یک جرم اتفاق افتاده؛‬ ‫یک جرم واقعی؛ عکس ان هم موجود اســت البته نه مثل‬ ‫عکس های اقــای احمدی نژاد از دیگــران‪ .‬این بار مجرم‬ ‫خودش عکسش را منتشر کرده؛ ان را سر دست گرفته و پز‬ ‫می دهد! او البد باز دنبال زندان است و هزار شوی سیاسی‬ ‫دیگر! اما ما باید دنبال چه باشــیم؛ ایــن وقاحت را چگونه‬ ‫می توان جمع کرد؟ این درد ســنگینی زیــادی دارد‪ .‬کاش‬ ‫ایت الله بهشــتی این روزها بود‪ ،‬کاش مطهری بود‪ ،‬کاش‬ ‫مفتح بود؛ کاش بودنــد و می دیدند رفیق ان روزهایشــان‬ ‫که برای مبارزه و برای انقالب همه کار می کرد حاال حاضر‬ ‫نیست کار چندانی برای رفع این ثلمه بزرگ بکند! کاش انها‬ ‫بودند تا شاید هاشمی جور دیگری رفتار می کرد!‬ ‫و اما فائزه‪...‬‬ ‫فائزه هاشمی در این عکس در کنار هم بندی سابقش فریبا کمال ابادی که یک بهایی است دیده می شود‪ .‬او‬ ‫به جای پذیرش اشتباه و عذرخواهی‪ ،‬از رفتار زننده اش دفاع کرده است‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫هاشمی رفسنجانی رفتار دخترش را اشتباه توصیف کرد اما در مقابل فائزه در برابر حرف پدرش هم تمکین نکرد‬ ‫گرچه در این میان برخی واکنش شدیدتر هاشمی رفسنجانی را خواستار بودند‬ ‫گفتارها‬ ‫نکرده ام پشــیمان نیستم و کســانی که به این دلیل حمله‬ ‫می کنند دغدغه دین ندارند‪ ».‬یا مثال این بار هم می خواهد‬ ‫بگوید این یک عکس فتوشــاپ اســت و توســط یکی از‬ ‫نزدیکانی که اکنون اخراج شــده منتشر شــده‪ .‬خیر! این‬ ‫روحانی ســابقا جوان به خوبی می داند چه اتفاقی افتاده؛‬ ‫می داند دختــر او این غلط های زیادی اش را از چند ســال‬ ‫پیش اغاز کرده؛ او یادش مانده که در مالقات با دخترش‬ ‫در اوین چه گفته بــود‪ .‬مالقاتی که فائــزه ان را این گونه‬ ‫روایت می کند‪« :‬زمانی که بابا برای مالقات با من به زندان‬ ‫امد‪ ،‬گله های ان طرف را منتقل کرد که چرا به مجاهدین‬ ‫ومنافقین نمی گویم یا چرا روابط خوبی مثال با مجاهدین و‬ ‫بهایی ها دارم‪ ».‬اقای هاشــمی حتما مثل ما این روایت را‬ ‫هم خوانده‪« :‬یکی از زندانیان فرقه صهیونیستی بهاییت‬ ‫بنام مهوش‪.‬ش که از دوســتان و نزدیکان فائزه هاشمی‬ ‫در زندان اوین بوده است در یادداشت های روزانه خود که‬ ‫بعدها در رسانه های بهایی منتشر شد‪ ،‬نوشته است‪« :‬امروز‬ ‫ن کرد که مایل اســت همراه ما روزه بگیرد‬ ‫فائزه خانم اعال ‬ ‫[‪ ۱۱‬تا ‪ ۲۹‬اســفند دوران روزه بهاییان اســت]‪ .‬با او افطار‬ ‫کردیم‪ .‬محبت او فوق العاده است‪».‬‬ ‫اری همه حرف همین اســت که فائزه تکلیف خود را‬ ‫با ما؛ یعنی ملت مســلمان ایران مشــخص کرده است‪ .‬او‬ ‫وقیحانه می گوید مقصودش مســائل حقوق بشری است‬ ‫تا دیگر کســی شک نکند که نســبت او با انقالب اسالمی‬ ‫به کجا رسیده است‪ .‬اقای هاشمی‪ ،‬شــما همان روحانی‬ ‫هســتی که روزی یار امام بودی‪ ،‬اقای هاشمی شما همان‬ ‫شــیخی بودی که روزی تصویر جمهوری اسالمی بودی‪.‬‬ ‫اقای هاشمی شما همان شیخی هستی که پای نماز جمعه‬ ‫تو می گفتند «مخالف هاشــمی‪ ،‬دشــمن پیغمبر است»؛‬ ‫اقای هاشــمی صادق بــاش‪ ،‬الاقل با خــودت در خلوت‬ ‫خودت‪ ،‬انجا که نشسته ای نماز می خوانی‪ ،‬انجا که قران‬ ‫می خوانی از خودت بپرس اگر به محضر رسول الله برسی‬ ‫چه حرفی برای او داری‪ .‬چه پاسخی داری برای ان عکسی‬ ‫که از دخترت منتشر شــده؛ البد می خواهی بگویی‪« :‬من‬ ‫که گفتم فائزه اشتباه کرده!»‪ .‬همین و بس! اقای هاشمی‬ ‫شاید درست باشــد بگوییم قبل از اینکه فائزه اشتباه کرده‬ ‫باشد این شما هستید که اشتباه کرده اید؛ کسی منکر این‬ ‫نیست که شما مثل خیلی از دیگر انقالبیون زحمت زیادی‬ ‫برای انقالب و نظام کشیده اید اما دور از واقعیت نیست اگر‬ ‫بگوییم برای فرزندانتان زحمت چندانی نکشــیده اید! اگر‬ ‫فرزندان شما‪ ،‬یا الاقل همین فائزه خانم در تمام این سال ها‬ ‫فقط وجهه رحمانی پدر را نمی دیدنــد کجا جرات می کرد‬ ‫چنان کاری بکند‪ .‬اقای هاشــمی مشکل از انجا شروع شد‬ ‫که دختر شما وقیحانه نظام را زیر ســوال برد و گفت نظام‬ ‫مشروعیتش را از دست داده؛ شما ان زمان شاید چندان از‬ ‫درشت گویی دخترتان بدتان نیامد یا الاقل نرنجیدید چون‬ ‫پای خودتان وســط بود اما این بار پای اسالم وسط است‪.‬‬ ‫پای مکتب تشیع در میان است‪ .‬اقای هاشمی شما خودت‬ ‫مگر بارها روی منبر روضه نخواندنی برای مظلومیت امامان‬ ‫شیعه‪ ،‬حاال دخترت ان فرقه کذایی را بر دست گرفته و دم‬ ‫ی هاشمی‪ ،‬فائزه تکلیف خود را با‬ ‫از حقوق بشر می زند‪ .‬اقا ‬ ‫ما مشخص کرده‪ ،‬حاال شما هم تکلیف خود را روشن کن!‬ ‫با کدام طرفی؛ نکند خدایی نکرده همان جایی می خواهی‬ ‫بایســتی که فائزه با وقاحت ایســتاده! اگر انجا نیســتی؛‬ ‫اســتینت را باال بزن بــاالی منبر برو؛ یک بــار دیگر روضه‬ ‫بخوان و گریه کن‪ .‬برای مظلومیت اســام؛ برای تنهایی‬ ‫شیعه‪ .‬برای اینکه این دین اینقدر مظلوم شده که در مملکت‬ ‫جمهوری اسالمی؛ فرزند یک روحانی جوان که چند سال‬ ‫است ایت الله هم خوانده می شود از بهاییت دفاع می کند‪.‬‬ ‫اقای هاشــمی این بار ماجرا نه انتخابات است نه موشک‬ ‫است نه توئیتر؛ این بار ماجرا دختر شماست؛ فائزه‪.‬‬ ‫اقای هاشمی نگذارید خاطره ما از شما بعد از نبودنتان‬ ‫تلخ تر از اینی باشد که حاال هست‪ .‬شما بارها خود را با شهید‬ ‫این دختــر که البد به نــام پدرش خــود را ادم مهمی‬ ‫ می داند با یک عالمه حاشیه امن تا ان حد که از این کارها‬ ‫بکند؛ دقیقا می داند چه می کند خوب هــم می داند‪ .‬برای‬ ‫هدفی که دارد از اتفاق راه درستی را انتخاب کرده‪ .‬نتیجه‬ ‫طبیعی کارهایش تقریبا هم همان می شــود که همیشــه‬ ‫می خواهد‪ .‬می دانید چرا؟ به دلیل اینکه مقابل او همیشه‬ ‫به نام پدرش مالطفت شده است‪ .‬چند سال پیش خیلی ها‬ ‫راهی خیابان شــدند برای اعتراض های غیر قانونی برای‬ ‫چنگ زدن به جمهوری اســامی؛ بعضی از انها محاکمه‬ ‫شدند بعضی از انها به حبس رفتند و تنبیه شدند‪ ،‬اما ایشان به‬ ‫نام پدرش با ارامش از ان ون پلیس پیاده شد و راه خانه اش‬ ‫را در پیش گرفت‪ .‬انچه از شواهد می توان فهمید این است‬ ‫که این دختر که خــود را ادم مهمی می دانــد ان هم به نام‬ ‫پدرش برنامه های زیادی دارد‪ .‬باید با این پدیده مواجه شد‬ ‫بدون اینکه به این فکر کرد که او فرزند کیســت‪ .‬باید مثل‬ ‫هر کس دیگری با او برخورد کرد‪ .‬ســوال مهم این اســت‬ ‫که اگر هر فردی غیر از فائزه مثال یکی از روزنامه نگاران‪،‬‬ ‫سیاسیون‪ ،‬فرهنگی ها‪ ،‬ورزشی ها یا هنری ها چنین خبطی‬ ‫کرده بود بــا او چگونــه برخورد می شــد‪ .‬باید بــا فائزه هم‬ ‫همان گونه برخــورد کرد‪ .‬چه اشــکالی دارد؟ جرمی اتفاق‬ ‫افتاده؛ مجرم را صدا کنید؛ پای میز محاکمه ببرید‪ .‬اجازه‬ ‫دهیم قانون ما که از شرع بهره گرفته قضاوت کند‪.‬‬ ‫باید خود را برای یک محاکمه امــاده کنیم؛ قانون‪،‬‬ ‫شــرع و جامعه این را از ما می خواهد؛ یک محاکمه بدون‬ ‫توجه «به نام پدر»!‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫توطئه صهیونیستی‪ -‬سعودی‬ ‫چه کسی فرمانده نظامی حزب الله را شهید کرد؟‬ ‫حسن هانی زاده‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪1‬‬ ‫شــهادت مصطفی بدرالدیــن از فرماندهان ارشــد‬ ‫میدانی حزب الله در حومه دمشــق‪ ،‬نتیجه تغییر تاکتیک‬ ‫گروهک های تکفیری‪ ،‬عربستان و رژیم صهیونیستی بوده‬ ‫است‪ .‬این عملیات با همکاری موساد‪ ،‬سازمان اطالعات‬ ‫عربســتان و با کمک جبهه النصره‪ ،‬جیش االسالم‪ ،‬فتح‬ ‫االســام و احرار الشــام انجام شــده و در اینده نیز از این‬ ‫دســت عملیات‪‎‬ها علیه رهبران میدانی و فرماندهان ارشد‬ ‫حزب الله انجام خواهد شد‪ ،‬چرا که شــاهد بودیم در طول‬ ‫‪ 6‬ماه گذشته شــرایط میدانی و شــطرنج نظامی سوریه به‬ ‫دلیل پیشروی نیروهای مسلح دولتی و حزب الله در شمال‬ ‫حلب و ازادسازی دو شهر مهم نبل و الزهراء‪ ،‬به سود دولت‬ ‫این کشور تغییر یافته اســت‪ .‬طی این مدت هزاران نفر از‬ ‫نیروهای داعش‪ ،‬جبهه النصره‪ ،‬ارتش ازاد و احرار الشــام‬ ‫به هالکت رســیده اند و این امر نشــان دهنده ان است که‬ ‫گروهک هــای تروریســتی از توانایی کافی بــرای مقابله‬ ‫میدانی مســتقیم با نیروهــای دولتی ســوریه و حزب الله‬ ‫برخوردار نیستند‪.‬‬ ‫سفر اخیر عادل الجبیر‪ ،‬وزیر خارجه رژیم عربستان‬ ‫در راس یــک هیات بلندپایــه اطالعاتی و امنیتــی از این‬ ‫کشور به فلسطین اشــغالی در چارچوب رایزنی اطالعاتی‬ ‫موجود میان عربســتان و رژیم صهیونیســتی برای تغییر‬ ‫شــطرنج نظامی ســوریه قابل تجزیه و تحلیل اســت‪ .‬در‬ ‫این ســفر برخی از رهبــران گروهک های تروریســتی نیز‬ ‫شــرکت داشــتند و هماهنگــی الزم میــان گروهک های‬ ‫تروریستی‪ ،‬عربســتان و اســرائیل برای ترور فرماندهان‬ ‫ارشد حزب الله در سوریه به عمل امد‪ .‬از سوی دیگر خروج‬ ‫ناگهانی نیروهای روسیه از خاک ســوریه‪ ،‬موجب شد که‬ ‫حزب الله و ارتش ســوریه‪ ،‬پوشــش هوایی خــود را برای‬ ‫حمله به مواضع گروهک های تروریســتی در شمال حلب‬ ‫از دســت بدهند‪ .‬عقب نشینی نیروهای روســیه از سوریه‪،‬‬ ‫نوعی خالء سیاســی‪ ،‬امنیتی و نظامی در این کشور ایجاد‬ ‫کرده و موجب شده اســت تا شطرنج نظامی سوریه به سود‬ ‫گروه های تروریستی تغییر کند‪ .‬از این رو باتوجه به اشکار‬ ‫شــدن اثار شکســت در میان گروهک های تروریســتی‪،‬‬ ‫این گروهک ها با اســتفاده از اطالعاتی که سازمان های‬ ‫موساد‪ ،‬شاباک و رژیم صهیونیستی در اختیار گروهک های‬ ‫تکفیری قرار می دهند‪ ،‬توانستند پایگاه حزب الله در اطراف‬ ‫فرودگاه بین المللی دمشــق را توســط عکس های هوایی‬ ‫اسرائیل شناسایی و با اســتفاده از توپخانه گروهک های‬ ‫تروریســتی هدف قرار دهند‪ .‬در نتیجه شهادت مصطفی‬ ‫بدرالدین‪ ،‬فرمانده دلیر نیروهای نظامی حزب الله در سوریه‬ ‫در چارچــوب تاکتیک جدیــد گروهک های تروریســتی‪،‬‬ ‫عربستان و رژیم صهیونیستی قرار دارد‪.‬‬ ‫در این میــان با کاهش حمله های هوایی روســیه به‬ ‫مواضع تروریست ها‪ ،‬عملیات های نظامی تروریست های‬ ‫تکفیری هم افزایش یافت ه و فاز جدید بحران در ســوریه بر‬ ‫افزایش فشار به ایران و حزب الله اســت که مبتنی بر ترور‬ ‫و به شهادت رســاندن فرماندهان ارشــد ایران و حزب الله‬ ‫است‪ .‬باید توجه داشت که عقب نشینی ناگهانی روسیه از‬ ‫سوریه در چارچوب رایزنی های پشت پرده روسیه و امریکا‬ ‫برای مرحله پس از بشار اسد قرار دارد‪ .‬این در حالی است‬ ‫که موضوع بشار اسد یک موضوع سرنوشت ساز و خط قرمز‬ ‫ایران و حزب الله در سوریه تلقی می شود‪ .‬ایران و حزب الله‬ ‫تحت هیچ شرایطی از بشار اسد عبور نخواهند کرد و مساله‬ ‫بشار اسد خط قرمز انهاســت‪ .‬اما روس ها اگر تضمینی از‬ ‫امریکا و غرب و مخالفان دولت سوریه مبنی بر اینکه منافع‬ ‫اســتراتژیک مسکو پس از بشــار اســد حفظ خواهد شد‪،‬‬ ‫ســفر اخیر عادل الجبیر‪ ،‬وزیــر خارجه‬ ‫رژیــم عربســتان در راس یــک هیــات‬ ‫بلندپایه اطالعاتی و امنیتی از این کشور‬ ‫به فلسطین اشغالی در چارچوب رایزنی‬ ‫اطالعاتــی موجــود میــان عربســتان و‬ ‫رژیم صهیونیســتی برای تغییر شطرنج‬ ‫نظامی سوریه قابل تجزیه و تحلیل است‬ ‫دریافت کنند قطعا از اسد عبور خواهند کرد‪ .‬اظهارات اخیر‬ ‫ســرگئی الوروف‪ ،‬وزیر امور خارجه روســیه مبنی بر اینکه‬ ‫بشار اســد هم پیمان دولت روسیه نیســت‪ ،‬نشان می دهد‬ ‫که رایزنی هایی میان مســکو و واشنگتن برای مرحله پس‬ ‫از بشار اســد صورت گرفته اســت‪ .‬البته ایران و حزب الله‬ ‫روی موضع خود در مورد ســوریه و اسد باقی خواهند ماند‪.‬‬ ‫همچنین ســطح همکاری ها و رایزنی های تهران و مسکو‬ ‫درباره بحران سوریه در هفته های اخیر کاهش یافته است‪.‬‬ ‫روس ها بیش از هر چیز به دنبال حفظ منافعشان در دوران‬ ‫پسا بشار اسد هســتند و می خواهند پایگاه هایشان در بندر‬ ‫طرطوس و الذقیه حفظ شود‪.‬‬ ‫در خصوص نقش بدرالدیــن در حزب الله باید گفت‬ ‫که مصطفی بدر الدین از ابتدای تاسیس حزب الله‪ ،‬نقش‬ ‫مهمی در ســازماندهی نیروهای نظامی حزب الله به عهده‬ ‫داشت و یکی از نوابغ نظامی این جنبش تلقی می شد‪ .‬شهید‬ ‫مصطفی بدرالدین پس از شهید عماد مغنیه به لحاظ نظامی‬ ‫و اطالعاتی در رده اول فرماندهی قرار داشــت و در جنگ‬ ‫‪ 33‬روزه سال ‪ 2006‬حزب الله با رژیم صهیونیستی هدایت‬ ‫عملیات را علیه ارتش متجاوز اســرائیل به عهده گرفت‪.‬‬ ‫شــهادت مصطفی بدرالدین ضربه بزرگی بر پیکره نظامی‬ ‫حزب الله تلقی می شــود اما از انجایی که حزب الله قائم بر‬ ‫افراد و اشخاص نیست‪ ،‬بنابراین فرماندهان دیگری جای‬ ‫شــهید مصطفی بدرالدین را خواهند گرفت‪ .‬شهادت این‬ ‫فرمانده دلیر حزب الله قطعا موجب خواهد شد تا این جنبش‬ ‫در اینده تاکتیــک عملیاتی خود را در ســوریه تغییر دهد و‬ ‫از حضور مســتقیم فرماندهان میدانی خود در عرصه های‬ ‫نظامی جلوگیری خواهد کرد‪ .‬نباید از نظر دور داشــت که‬ ‫قطعــا حزب الله در تغییر وضعیت میدانی ســوریه نقشــی‬ ‫فرادستی داشته است؛ باتوجه به اینکه ارتش سوریه یک‬ ‫ارتش کامال کالسیک است و تجربه جنگ شهری ندارد‪،‬‬ ‫بنابراین حزب الله بــا ورود به عرصه های میدانی ســوریه‬ ‫از سقوط بســیاری از شهرهای این کشــور جلوگیری کرد‪.‬‬ ‫حزب الله طی پنج سال بحران سوریه‪ ،‬هزاران نفر از جوانان‬ ‫سوری را برای مقابله با گروهک های تکفیری اموزش داد‬ ‫و اکنون این نیروها برای سرکوب گروهک های تروریستی‬ ‫مســتقیما وارد عرصــه میدانی شــده اند‪ .‬از ســوی دیگر‬ ‫گفتارها‬ ‫اسرار فرمانده نبردهای نامتقارن‬ ‫جعفر قنادباشی‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫با شــهادت «مصطفی بدر الدین»‪ ،‬فرمانده ارشد حزب الله‬ ‫لبنان در ســوریه؛ (شــخصیتی که از او به عنوان جانشــین شهید‬ ‫«عمادمغنیه»یانفردومحزب اللهلبنانیادمی شد)‪،‬بخشیازابعاد‬ ‫شخصیتیویوهمچنینکارنامهمختصریازفعالیت هاومبارزات‬ ‫سی و چند ساله اش در رسانه ها منتشر شــد و مقامات‪ ،‬سازمان ها‬ ‫گروه های سیاســی و مذهبی در اعالمیه ها و یا نامه های تسلیتی‬ ‫که به این مناسبت ارسال کردند‪ ،‬به بسیاری از ویژگی های برجسته‬ ‫وی اشاره کردند‪ .‬اما شاید هیچ یک از این نوشته ها‪ ،‬نتوانست حق‬ ‫مطلب را درخصوص این فرمانده بزرگ که بخشی از موفقیت های‬ ‫مهمحزب اللهلبنان‪،‬درعرصهپیچیده تریننبردهاینامتقارنعصر‬ ‫حاضر‪،‬مرهونذکاوت هاینظامیاوست‪،‬اداکند‪.‬‬ ‫یمتعددیکهاینفرماندهشهیددر‬ ‫نگاهیبهفهرستاسام ‬ ‫دورانمبارزات‪ 34‬ساله اش(از‪ 1982‬تا‪)2016‬باانهانامیدهمی شد‪،‬‬ ‫شاید بتواند بخشی از دشواری های دوران مبارزاتی وی را در جنوب‬ ‫لبنان و سپس در مدت حدود چهارســال اقامتش در سوریه اشکار‬ ‫کند‪.‬اری؛«مصطفیبدرالدین»تنهایکیازاسامی اوبود‪.‬نام هایی‬ ‫همانند‪«:‬مصطفیامینبدرالدین»‪«،‬مصطفییوسفبدرالدین»‪،‬‬ ‫«سامی عیسی»‪«،‬الشبح»‪«،‬الیاسصعب»‪«،‬ابراهیمعیسی»‪،‬‬ ‫«سیدذوالفقار»‪«،‬الیاسفوادسائب»و‪...‬ازجملهنام هایدیگری‬ ‫بودندکه بنابهضرورت هاوالزاماتفعالیت هاینظامیسری‪،‬این‬ ‫شــهید مبارز‪ ،‬با ان شناخته می شــد‪ .‬و این تنها یکی از ضرورت ها‬ ‫و الزامات پیمودن راه دشــواری بــود که «مصطفــی بدرالدین»‬ ‫ان را برگزیده بــود؛ راه او یعنی همان ســخت ترین و پرابعادترین‬ ‫شیوه هایمبارزاتیومبارزهباکسانیکهقدرتمندترینسازمان های‬ ‫جاسوســی و اطالعاتی جهان را دراختیار دارند و از پیشرفته ترین‬ ‫ابزارها و پیچیده ترین تکنولوژی ها بــرای رصد کردن جزئی ترین‬ ‫ی افراد مرتبط‬ ‫تحرکات مقامات و اعضای حزب الله لبنــان و تمام ‬ ‫با این گروه‪ ،‬اســتفاده می کنند‪ .‬به همین علت واقعه به شهادت‬ ‫رسیدن این فرمانده ارشد حزب الله برای بســیاری از افرادی که از‬ ‫عظمتنقش افرینی هاینظامیویدرصحنهلبنانوسوریهورفت‬ ‫وامدهایضروریاوبه عنوانفرماندهنیروهایحزب اللهدرسوریه‬ ‫اگاه بودند‪ ،‬واقعه ای غیرمنتظره نبود‪ ،‬بلکه از دیدگاه انها‪ ،‬شگفتی‬ ‫بزرگ ان بود که او چگونه با ذکاوت نظامی و پایبندی خود به اصول‬ ‫امنیتیمی تواندازتوطئه هایتروریکهسرویس هایاطالعاتیو‬ ‫جاسوسیغربیوصهیونیستیبرایویتدارکدیده اند‪،‬رهایییابد‬ ‫وبارعایتدقیقانضباطنظامی‪،‬صهیونیست هاراکهازسالپیش‬ ‫نام او را در فهرست افرادی که باید ترور شــوند قرار داده اند‪ ،‬ناکام‬ ‫گذارد‪.‬واقعیتاناستکهمصطفیشهید‪،‬گامدرراهپر افتخاری‬ ‫گذاشــته بود که بنا به بیانیه حزب الله لبنان‪ ،‬وی را «در راس نبرد با‬ ‫یصهیونیستیوهمچنیندرصدرفعالیت های‬ ‫طرح هایامریکای ‬ ‫جهادیورویاروییباگروهک هایتکفیریتروریستیقرارمی دادو‬ ‫زندگیویراازجهاد‪،‬اسارت‪،‬مجروحیتوموفقیت هایویژهبزرگ‬ ‫مملوساختهبود‪».‬‬ ‫اینفرماندهبزرگخودگفتهبود‪«:‬ازسوریهبرنمی گردم‪،‬مگر‬ ‫اینکهشهیدشدهباشمیاپرچمپیروزیراباخودحملکنم‪».‬اینبود‬ ‫کهبیانیهحزب اللهبااشارهبهاینسخناوتصریحکرد‪«:‬مصطفی‬ ‫بدرالدین (ذوالفقار) فرمانده ارشد امروز شهید به لبنان بازگشت‪ ،‬در‬ ‫حالی کهپیکرشدرمیانپرچمپیروزیقراردارد‪».‬‬ ‫به کارگیری عبارت «پرچم پیــروزی» در بیانیه حزب الله‪ ،‬در‬ ‫واقعاشاره ایبسیارکوتاهوسمبلیکبهموفقیت هایاعجاب انگیز‬ ‫«مصطفیبدرالدین»درسوریهوهمچنین ترجمانیبسیارمختصر‬ ‫ازکارنامهچهارسالگذشتهاودرعرصهمیدانیاینکشوربود‪.‬‬ ‫درستاستکههنوزکههنوزاست‪،‬نبردهایدشواروبسیار‬ ‫پیچیده ای در عرصه میدانی ســوریه ادامــه دارد‪ ،‬ولیکن ادامه و‬ ‫استمرار چنین نبردهایی نمی تواند نقش بسیار تعیین کننده ای که‬ ‫نیروهای حزب الله لبنان به مدد فرماندهی «مصطفی بدرالدین»‬ ‫دراینمدتایفاکردند‪،‬انکاریاپنهانکند‪.‬زیرابنابهنظرخبره ترین‬ ‫کارشناســان نظامی‪ ،‬حزب الله لبنان در سلسله عملیات نظامی و‬ ‫غیر متقارن خود در سوریه‪ ،‬نه با نیروهای نظامی یک کشور‪ ،‬بلکه‬ ‫با مجموعه پیچیده ای از توانمندی هــای متنوع نظامی جمعی از‬ ‫کشــورهای منطقه و فرا منطقه ای روبه رو بود و با وجود فضاسازی‬ ‫تبلیغاتی که به موازات هــر عملیات نظامی‪ ،‬جنگ روانی بســیار‬ ‫گسترده ای را علیه نیروهای لبنانی ســامان می داد‪ ،‬به طور مکرر‬ ‫موفقشد‪،‬پیروزی هایحیرت انگیزیراکسبکندوازتحققشرایط‬ ‫دلخواه ائتالف سه گانه «عربی– غربی– صهیونیستی» در صحنه‬ ‫سوریه‪،‬بهبهترینوجهجلوگیرینماید‪.‬‬ ‫بعد از اعالم خبر شهادت «مصطفی بدرالدین» رسانه های‬ ‫رژیم صهیونیســتی نگران از واکنش های ســهمگین حزب الله‪،‬‬ ‫در تالشــی هماهنگ و اشــکار‪ ،‬کوشــیدند تا این رژیم را از دست‬ ‫داشتن در عملیات ترور وی مبرا جلوه دهند و بدین لحاظ سکوت را‬ ‫برهر گونه اظهارنظری ترجیح دادند‪ .‬حال انکه بنا به اعتقاد اغلب‬ ‫تحلیلگران‪ ،‬عملیات ترور او که به گفته مقامات حزب الله ‪ ،‬توسط‬ ‫گروه های تروریســتی سوریه انجام شــده‪ ،‬از حمایت اطالعاتی‪،‬‬ ‫لجستیک و تسلیحاتی برخی طرف های خارجی برخوردار بوده و‬ ‫در این خصوص‪ ،‬بیش از هر رژیم یا گروه دیگری‪ ،‬انگشــت اتهام‬ ‫به سوی اسرائیل نشانه می رود‪ .‬فردای روز ترور شهید «مصطفی‬ ‫بدرالدین»‪ ،‬رسانه های اسرائیلی‪ ،‬مصاحبه ای را از ژنرال «یعقوب‬ ‫عمیدور»‪،‬مشاورسابقامنیتداخلیاینرژیمپخشکردندکهدر‬ ‫انمصاحبه«عمیدور»کشتهشدن[شهادت]بدرالدینرامژ ده ای‬ ‫برایاسرائیلتوصیفکردوبه گونه ایغیر مستقیماینظنراتقویت‬ ‫کردکهسرکردگانرژیم«تل اویو»امراناصلیطراحیواجرایترور‬ ‫اینفرماندهبزرگحزب اللهبوده اند‪.‬‬ ‫به هر ترتیب نگاهی به شرایط امروز لبنان و سوریه و نگاهی‬ ‫دیگربهمعادالتجدیدسیاسیونظامیکهبرکلمنطقهحکمفرما‬ ‫شده‪،‬نشانمی دهدکهحزب اللهدرحالحاضربااتکابهقابلیت های‬ ‫فرماندهی و مهارت های افنــدی و پدافندی اشــخاصی همانند‬ ‫«مصطفی بدرالدین» و هوشــمندی های نظامــی وی‪ ،‬به قدرت‬ ‫شکســت ناپذیری در منطقه تبدیل شده و جهان اســام را عالوه‬ ‫بر تجربیات بسیار بســیار گرانبهای نظامی‪ ،‬از ظرفیت های بسیار‬ ‫چشمگیرنظامیکهمی توانددرایندهاسالمواحیایتمدناسالمی‬ ‫نقشیجدیایفاکندبرخوردارساختهاست‪.‬‬ ‫درارزیابیقابلیت هاوموفقیت هاینظامیحزب اللهلبنانبه‬ ‫ویژهدرعرصهرویارویی هایپردامنهبارژیم صهیونیستی یادربررسی‬ ‫جنگ های داخلی ســوریه‪ ،‬برای کارشناسان نظامی و تحلیگران‬ ‫سیاسی همواره این پرســش کلیدی مطرح است که‪ :‬فرماندهان‬ ‫یتوانسته اند‬ ‫نظامیاینگروه(حزب اللهلبنان)باچهشیوهومکانیسم ‬ ‫این توانایی های خارق العاده را در پیشبرد برنامه های نظامی‪( ،‬به‬ ‫ویژهدرصحنه هاینبردکهبابه کارگیریپیشرفته ترینسالح های‬ ‫اهدایی غرب به اسرائیل صورت می گیرد)‪ ،‬به دست اورند و در هر‬ ‫نوع نبرد چریکی یا رزم های کالســیک‪ ،‬به گونه ای موفقیت امیز‬ ‫ظاهر شوند؟ و مهمتر از ان‪ ،‬با کدام مطالعه و اموزش‪ ،‬سامانه های‬ ‫نفوذناپذیردفاعیحزب اللهراطراحیکردهوبراساسچهتعالیمی‪،‬‬ ‫مناسب ترین تاکتیک ها را برای مقابله نامتقارن با انواع تهاجمات‬ ‫مسلحانهگروهک هایتروریستیتدوینکرده اند؟اینجاستکهیاد‬ ‫ونامدیگرفرماندهانمتبحروهوشمندحزب اللهکهانهانیزبهمقام‬ ‫رفیع شهادت نائل شده به خاطر می اید و شخصیت های استثنایی‬ ‫فرماندهانیهمانند«عمادمغنیه»‪«،‬علیفیاض»و«سمیرقنطار»‬ ‫(کهزمستانگذشتهبهجمعفرماندهانشهیدحزب الله‪،‬پیوست)در‬ ‫یاد هازندهمی شود‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫حزب الله قطعا در اینده با تغییر تاکتیک نظامی خود سعی‬ ‫خواهد کرد تا گروهک های تروریســتی را از اطراف حلب‬ ‫به ویژه شهر اســتراتژیک خان طومان خارج کند زیرا شهر‬ ‫حلب نقطه سرنوشت ساز تقابل دولت بشار اسد با بازیگرانی‬ ‫چون امریکا‪ ،‬اسرائیل‪ ،‬عربســتان‪ ،‬ترکیه و گروهک های‬ ‫تکفیری تلقی می شود‪.‬‬ ‫در این میان مساله ازادســازی خان طومان که یک‬ ‫منطقه استراتژیک به شــمار می رود و بر جاده بین المللی‬ ‫ترکیه‪ ،‬دمشق و جنوب سوریه تسلط دارد در دستورکار هم‬ ‫پیمانان دولت بشار اســد قرار دارد‪ .‬دولت سوریه با کمک‬ ‫ایران و حزب اللــه در اینده تــاش خواهد کرد تــا با قطع‬ ‫راه های ارتباطی گروهک های تروریستی در شمال حلب‬ ‫به سرکوب این گروهک ها بپردازد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر هفته گذشته نشست موسوم به دوستان‬ ‫سوریه در وین با حضور محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫ایران برگزار شد‪.‬‬ ‫انچه مشخص است چنین نشســت هایی نمی تواند‬ ‫خروجی قابل قبولی داشــته باشــد‪ ،‬دلیل این امر نیز این‬ ‫است که بازیگران بحران ســوریه اراده الزم و کافی برای‬ ‫حل بحران سوریه از رهگذر سیاسی ندارند‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫طوالنی شــدن بحران ســوریه منجــر به بــروز اختالفاتی‬ ‫میان بازیگران درگیر در این بحران شــده است‪ .‬هر کدام‬ ‫از بازیگــران دارای منافــع خاص خــود هســتند و بالطبع‬ ‫دستورالعمل خاصی را در مذاکرات دنبال می کنند که چندان‬ ‫با هم همساز نیســت‪ .‬امریکا چون گزینه ای مناسب برای‬ ‫جانشینی بشار اسد ندارد و بعد از پنج سال بحران نتوانسته‬ ‫در میدان عملیاتی گشایشی صورت دهد‪ ،‬بنابراین تالش‬ ‫می کنــد که با کنتــرل و اداره کــردن بحــران‪ ،‬بازیگران و‬ ‫متحدان منطقه ای اش وضعیت را به گونه ای پیش ببرد که‬ ‫امنیت اسرائیل حفظ شود‪.‬‬ ‫عربستان که حامی و تغذیه کننده گروه های تروریستی‬ ‫و معارضان مخالف دولت سوریه است‪ ،‬بدون اینکه برنامه‬ ‫مشخص و منسجمی داشته باشد و بیشتر در قالب افزایش‬ ‫قدرت منطقه ای و تقابل با ایران در پی برکناری و سرنگونی‬ ‫بشار اسد است‪ .‬ترکیه‪ ،‬قطر و دیگر کشورهای متحد امریکا‬ ‫در منطقه هم چنین هدفی دارنــد و از ان پیروی می کنند‪،‬‬ ‫اما عربســتان شــیوه تهاجمی تــری را در دنبال کردن این‬ ‫هدف در پیش گرفته اســت‪ .‬همین عامل سبب اختالف‬ ‫امریکا با عربستان در مورد حل بحران سوریه شده است‪.‬‬ ‫ســفر جان کری‪ ،‬وزیر خارجــه امریکا یکــی دو روز قبل از‬ ‫برگزاری این نشست نیز به نظر می رســد در همین راستا و‬ ‫برای مجاب کردن عربستان صورت گرفته تا هم گروه های‬ ‫معارض را به مذاکرات برگرداند و هــم پایانی برای بحران‬ ‫بیابند‪ .‬البته به هیچ گونه مذاکره و برنامه ای بدون مشارکت‬ ‫و وجود بشار اسد و دولت قانونی سوریه در مورد حل بحران‬ ‫سوریه نمی توان خوشبین بود و به نظر می رسد که با چنین‬ ‫روندی این گونه نشســت ها از پیش محکوم به شکســت‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫به نظر می رســد وضعیت کنونی ســوریه بعــد از چند‬ ‫دور مذاکره میــان کشــورهای درگیر در بحران ســوریه و‬ ‫بازیگران داخلی این کشــور دوبــاره از فاز سیاســی به فاز‬ ‫میدانی و مبارزه ای منتقل شده است‪ .‬سرکوب تروریست ها‬ ‫و گروه های تروریستی و شــدت گرفتن مبارزات در شمال‬ ‫سوریه و دســت باالی نیروهای ارتش ســوریه و حزب الله‬ ‫لبنان در ایــن ســرکوب ها می تواند باعث افزایش ســقف‬ ‫چانه زنی بشار اسد و دولت قانونی سوریه در مذاکرات شود‬ ‫و همین امــر موجب نگرانی قدرت هــای منطقه ای متحد‬ ‫امریکا از جمله عربســتان‪ ،‬ترکیه و قطر شــده است‪ .‬اگر‬ ‫بازیگران درگیر در بحران سوریه و امریکا در پی ان باشند که‬ ‫در مورد حل بحران سوریه به نتیجه ای برسند باید سرکوب‬ ‫گروه های تروریستی در دستورکار قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫تاملی بر نشست وین‬ ‫افزایش هزینه های شکست غرب و ارتجاع عرب در دمشق‬ ‫نشســت وین در خصوص تحوالت ســوریه در حالی‬ ‫برگزار شد که گروه های تروریستی و حامیان غربی و عربی‬ ‫انها‪ ،‬عدم پایبندی خود را به اتش بس نظامی در میدان نبرد‬ ‫نشان دادند‪ .‬انچه در خان طومان رخ داد مهر تاییدی بر این‬ ‫مساله است‪ ..‬در پایان نشســت وین‪ ،‬نمایندگان حاضر بر‬ ‫لزوم استقالل این کشور در تصمیم گیری برای روند انتقال‬ ‫سیاسی تاکید کردند‪.‬‬ ‫در بیانیه پایانی این نشست امده است‪« :‬تمام اعضا‬ ‫قبل‪ ،‬یعنــی زمانی که بیداری اســامی میــان ملت های‬ ‫منطقه اوج گرفته و دیکتاتورهای مورد حمایت غرب مانند‬ ‫زین العابدین بن علی و حســنی مبارک به خاک ذلت افتاده‬ ‫بودند‪ ،‬اتاق های فکر ایاالت متحــده امریکا درصدد خلق‬ ‫تصویری مجازی از بیداری اسالمی در خاورمیانه برامدند‪.‬‬ ‫هدف واشــنگتن از خلق این تصویر مجــازی یکی ایجاد‬ ‫انحراف در روند بیداری اسالمی و دیگری تقویت موقعیت‬ ‫از دســت رفته تل اویو در منطقه بود‪ .‬اوبامــا و متحدانش‬ ‫موظف شدند این تصویر مجازی را در دمشق خلق کنند تا‬ ‫تصویر واقعی بیداری اسالمی را تحت الشعاع ان قرار دهند‪.‬‬ ‫دلیل این اقدام غرب کامال مشخص بود‪ .‬حذف مبارک از‬ ‫معادالت سیاسی قاهره ضربه سختی به رژیم صهیونیستی‬ ‫تاکید می کننــد که انتقال سیاســی قدرت در ســوریه باید‬ ‫بر عهده ســوریه و تحت هدایت این کشــور باشــد‪ .‬اعضا‬ ‫تعهد صریح و همگانــی خود را برای تســهیل روند انتقال‬ ‫سیاسی در سوریه با اتکا به قطعنامه ‪ 2254‬شورای امنیت و‬ ‫اعالمیه های پیشین این گروه در ‪ 30‬اکتبر و ‪ 14‬نوامبر سال‬ ‫گذشته میالدی (‪ 8‬و ‪ 23‬ابان ‪ )94‬و ‪ 11‬فوریه ‪22( 2016‬‬ ‫بهمن ‪ )94‬اعالم می کنند‪».‬‬ ‫در این بیانیه همچنین بر لزوم تعهد تمام طرف های‬ ‫درگیر بر توافق اتش بس در سوریه تاکید شده است‪.‬‬ ‫در خصوص تحوالت جاری در ســوریه نکاتی وجود‬ ‫دارد که نمی توان به ســادگی از کنار ان گذشت ؛ نخست‬ ‫اینکه کلیــت حضور ایران در نشســت وین نشــان دهنده‬ ‫شکست غرب در بازی خونین چند ســاله در سو ریه است‪.‬‬ ‫بدیهی اســت که امریکا و مهره های منطقه ای ان بخشی‬ ‫از راه حل مشــکالت ســوریه و عراق نیســتند‪ ،‬بلکه خود‬ ‫مشــکل هســتند‪ .‬در این برهه زمانی‪ ،‬الزم است بار دیگر‬ ‫بر زمینه ایجاد بحران سوریه متمرکز شویم‪ .‬حدود ‪ 5‬سال‬ ‫وارد ساخته بود‪ .‬تل اویو عمال یکی از اصلی ترین متحدین‬ ‫خود در منطقــه را از دســت داده و در مقابل بــا مطالبات و‬ ‫فریادهای ملت مصر مبنی بر لغو قرار داد کمپ دیوید مواجه‬ ‫شد‪ .‬در چنین شرایطی واشــنگتن‪ ،‬اتحادیه اروپا و ارتجاع‬ ‫عرب در صدد از بین بردن محور مقاومت‪ ،‬از طریق ساقط‬ ‫کردن حکومت بشار اسد در سوریه بر امدند‪.‬‬ ‫خلق داعش در ســوریه نیز در همین راســتا صورت‬ ‫گرفت‪ .‬از سال ‪ 2013‬میالدی به بعد‪ ،‬حمایت های غرب‬ ‫و ارتجاع عرب از تروریست های متوحش تکفیری شدت و‬ ‫عینیت کاملی یافت‪ .‬ایاالت متحده امریکا دریافته بود که به‬ ‫دلیل متفاوت بودن جنس تحوالت سوریه با دیگر کشورها‬ ‫باید سناریوی مجزایی برای دمشــق اماده کند‪ .‬بر اساس‬ ‫این ســناریو اصطکاک میــان ارتش ســوریه و گروه های‬ ‫تروریستی و تکفیری از یک سو و بمباران تبلیغاتی و سیاسی‬ ‫ترکیه‪ ،‬قطر و عربســتان ســعودی و حتــی اتحادیه عرب‬ ‫از سوی دیگر بشــار اســد را در منگنه ای میان «استعفای‬ ‫ناخواسته از قدرت» و «ســقوط طبیعی» قرار می داد‪ .‬در‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫چنین شرایطی کمک های مالی واشنگتن‪ ،‬اتحادیه اروپا‬ ‫و رژیم صهیونیستی نیز در اختیار مخالفان اسد قرار گرفت‪.‬‬ ‫اضافه شــدن ترکیه به صف مخالفان حکومت بشــار اسد‬ ‫تخیل سقوط زودهنگام حکومت ســوریه را در ذهن سران‬ ‫غربی و صهیونیســتی تقویت کرد‪ .‬در ان ســوی میدان‪،‬‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و روســیه از اصلی ترین مخالفان‬ ‫فروپاشی حکومت سوریه بودند‪.‬‬ ‫نکته دوم اینکه ایاالت متحده امریکا در ســناریوی‬ ‫اولیه خود علیه بشــار اســد بــه تجمیع همــه ظرفیت ها‬ ‫جهت تغییر حکومت ســوریه روی اورده بود‪ .‬کاخ ســفید‬ ‫روی انســجام گروه های تروریســتی و تکفیری‪ ،‬انسجام‬ ‫مخالفان سیاســی اســد‪ ،‬حمایــت مســتمر و همه جانبه‬ ‫ترکیه و اردن از گروه های تروریســتی‪ ،‬پشتیبانی اتحادیه‬ ‫اروپا از طرح های امریکا در دمشــق و در نهایت تضعیف‬ ‫موقعیت سیاســی متحدان حکومت ســوریه مانند ایران‬ ‫و روســیه حســاب ویژه ای باز کرده بود‪ .‬با این وجود هیچ‬ ‫یک از این پیش شــرط ها تحقــق پیدا نکــرد و در نتیجه‬ ‫ابطال پیش شرط ها اصل سناریوی غرب در دمشق را زیر‬ ‫سوال برد‪.‬‬ ‫ایاالت متحده امریکا از اغاز درگیری ها در ســوریه تا‬ ‫کنون بنا را بر امتیازدهی به حکومت سوریه نگذاشته بود‪.‬‬ ‫به عبارت بهتر‪ ،‬واشنگتن صرفا توان و تمرکز خود را صرف‬ ‫حذف بشار اسد و تغییر حکومت سوریه کرده و هرگونه نگاه‬ ‫معامله گرایانه را در این خصوص خط قرمز خود می دانست‪.‬‬ ‫بنابراین تاکید ایاالت متحده امریکا بر حل سیاسی بحران‬ ‫سوریه (به جای ادامه وضعیت فعلی) کامال ناخواسته بوده‬ ‫است‪ .‬رمز گشایی از این تغییر رویکرد امریکا چندان دشوار‬ ‫نیســت‪ .‬چینش داده هــا و اطالعات مربوط بــه وضعیت‬ ‫حکومت و ارتش ســوریه‪ ،‬وضعیت گروه های تروریستی‪،‬‬ ‫وضعیت کشورهای مخالف و حامی حکومت فعلی سوریه‬ ‫به خوبی ما را به ســوی حل معمای تغییر رویکرد امریکا در‬ ‫قبال سوریه رهنمون می سازد‪.‬‬ ‫نکته بعدی در خصوص تحوالت سوریه‪ ،‬به افزایش‬ ‫اقبال مردمی نسبت به حکومت این کشور باز می گردد‪.‬‬ ‫اگرچه تشــدید درگیری ها در ســوریه طی سال های‬ ‫اخیر فشار ســنگینی را به حکومت و ارتش این کشور وارد‬ ‫ساخته است‪ ،‬اما به دلیل مواجهه ارتش سوریه با تروریسم‬ ‫تکفیری‪ ،‬حتــی برخی مخالفــان اولیه حکومت اســد نیز‬ ‫ادامه حضور وی در قدرت را نســبت به حضــور گروه های‬ ‫تکفیری و تروریستی ترجیح می دهند‪ .‬برگزاری دو انتخابات‬ ‫موفقیت امیز در سوریه طی سال های اخیر(با وجود درگیری‬ ‫و نبرد در این کشور) نشان دهنده این اقبال است‪.‬‬ ‫پرده برداری از ماهیت و هویــت گروه های تکفیری‬ ‫نیز در این راســتا نقش داشته اســت‪ .‬اقدامات وحشیانه‬ ‫گروه های تروریستی در سوریه از جمله کشتن و ُمثله کردن‬ ‫افراد به جرم حمایت از حکومت بشار اسد و اقداماتی مانند‬ ‫نبش قبر صحابــی پیامبــر (صلی الله علیه و اله)‪ ،‬حجر بن‬ ‫عدی(رضی الله عنه) به خوبی پرده از ماهیت انها برداشته‬ ‫است‪ .‬انتشار تصاویر دلخراش و غیر قابل تصور از جنایات‬ ‫گروه های تروریســتی نه تنها منجر به خشم ملت سوریه از‬ ‫این گروه ها شــده ‪ ،‬بلکه نفرت جهانی از این گروه ها را نیز‬ ‫برانگیخته است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬با طوالنی شدن درگیری ها در سوریه‬ ‫اختالفــات درونی گروه های تروریســتی نیز بــه اوج خود‬ ‫رسیده اســت‪ .‬بارها گروه های تروریستی داعش و النصره‬ ‫با یکدیگر و دیگــر گروه های تکفیری درگیری مســلحانه‬ ‫داشته اســت‪ .‬این درگیری ها منجر به کشــته شدن تعداد‬ ‫گفتارها‬ ‫تاملی در لزوم توجه به زبان فارسی در دانشگاه‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫فرض کنید خسته از روزی پر از خستگی در شبانه ای‬ ‫که می خواهید اندکی در سایه ســار ادبیات‪ ،‬گــرده از گرد‬ ‫روزگار بتکانید‪ ،‬روبه روی جعبه جادو نشسته اید و برنامه ای‬ ‫شــهره به ادبیات و فرهنگ را از شــبکه چهارم سیما تماشا‬ ‫می کنید‪ .‬در بخشــی مجری ادب دوســت برنامه شــما را‬ ‫دعوت می کند به دیدن مســتندی درباره مدارس جدید در‬ ‫ایران‪ ،‬مستندی که گویندگی گفتار متن ان بر عهده یکی‬ ‫از بانوان مورد احترام در سینماست‪ .‬همه چیز خوب است‬ ‫تا انکه می بینید بیتی کــه گوینده به عنوان شــعر در گفتار‬ ‫متن می خواند‪ ،‬غلط خوانده می شود‪ .‬ان هم غلطی که در‬ ‫وزن شعر نیز اختالل به وجود می اورد و طرفه اینکه شواهد‬ ‫نشان می دهد نه گوینده متوجه غلط خواندن شعر شده‪ ،‬نه‬ ‫کارگردان مستند و نه حتی سردبیر برنامه تلویزیونی و از ناظر‬ ‫و دیگران هم که بگذریم‪....‬‬ ‫انصافا بعد از این فرض قریب خستگی تان چقدر شده‬ ‫است و چقدر می شود که اگر این قرائت های غلط را مکرر ا‬ ‫از رسانه ملی شاهد یا شنوا باشید؟‬ ‫اساتید نویسندگی و پژوهشگران عرصه ادبیات طنز‬ ‫یکی از شگرد ها و روش های ایجاد موقعیت طنز در گفتار یا‬ ‫کردار را در مبالغه می دانند‪ .‬مبالغه ای که با هدف قرار دادن‬ ‫یک کژی‪ ،‬ناراستی یا حتی زشــتی و نقص ان را به چالش‬ ‫می کشانند‪ .‬در برنامه های طنز سالیان دور رسانه ملی یکی‬ ‫از ایتم های معروف برنامه ای که قرار بود لبخندی بر چهره‬ ‫مخاطبانش ترســیم کند‪ ،‬مبالغه ای بود در موضوع همین‬ ‫«فارســی نادانی» اســاتید و گویندگان رادیو و تلویزیون‪.‬‬ ‫شاید شما هم این بیت معروف از ان برنامه ها را یادتان باشد‬ ‫که در قرائت غزلی از حافظ با ردیف «که َم ُپرس» مجری به‬ ‫«کمپرس»می خواند‪.‬‬ ‫زبان طنز با دلیری تمام کلمه مزبور را ْ‬ ‫حاال اما ســال ها از ان برنامه های طنز گذشته است‬ ‫و البته نســلی از گویندگان و مجریان توانا و اهل فضل نیز‬ ‫گذشته اند که این سرای سپنچ جای ماندن نیست و به تعبیر‬ ‫حکیم فرخ نهاد توس؛ سرای ســپنجی بدینسان بود‪/‬خرد‬ ‫یافته زو هراسان بود‪.‬‬ ‫اما مشــکل «فارســی نادانی» ایرانی به نظر می اید‬ ‫روز به روز گسترده تر می شــود و خطر ناک تر‪ .‬مشکلی که‬ ‫می توان از ان به بی سوادی هم یاد کرد‪ .‬و این بی سوادی‬ ‫البته صرفا صفتــی برای مــردم عادی کوچــه و خیابان یا‬ ‫حتی اهالی رســانه های دیداری و شــنیداری هم نیست و‬ ‫می توان ردپای واضحی از ان را در میان دانشجویان و حتی‬ ‫فارغ التحصیالن تحصیالت تکمیلی نیز مشاهده کرد‪.‬‬ ‫از تعبیر بی سوادی برای فارســی نادانی به ویژه برای‬ ‫قشر اخیر یعنی شــاغالن و فارغان تحصیالت تکمیلی در‬ ‫ایران معنای خاصی را مراد دارم‪ .‬در این معنا منظور من از‬ ‫ بی سوادی نه به معنای مطلقش است‪ ،‬چرا که باالخره کسی‬ ‫که توانســته تا مقطع کارشناسی ارشد یا دکترای یک رشته‬ ‫تحصیل کند‪ ،‬حداقل به مبانی حوزه و مطالعات رشــته اش‬ ‫اگاه است‪( .‬البته بدون در نظر گرفتن مدارکی که به واسطه‬ ‫رانت های سیاســی به دســت می ایند و همین طور مدارک‬ ‫غیرمعتبر با اسم های معتبر) تعبیر بی ســوادی در اینجا از‬ ‫باب ُمجاز بودن استفاده از َمجاز به عالقه تمامی‪« ،‬کلی»‬ ‫است که «جز‍ء» ان مراد شده است‪ .‬کل بی سوادی از جزء‬ ‫فارسی نادانی‪ .‬توضیح اینکه فارسی نادانی را جزئی از یک‬ ‫کل یعنی ســواد به معنای مطلقی تصور کرده ام که ارکان‬ ‫مختلفی دارد‪.‬‬ ‫اگر تعریف رســمی و فنی یونســکو درباره اصطالح‬ ‫سواد را بپذیریم سواد عبارت اســت از «توانایی شناخت‪،‬‬ ‫درک‪ ،‬تفســیر‪ ،‬ســاخت‪ ،‬برقــراری ارتباط و محاســبه در‬ ‫استفاده از مواد چاپ شده و نوشته شده مربوط به زمینه های‬ ‫گوناگون» و «باســوادی زنجیره اموزشــی را کــه توانایی‬ ‫رســیدن به اهداف‪ ،‬توســعه دانش و پتانســیل و شــرکت‬ ‫کامل در جامعه ای بزرگتــر را برای یک فرد فراهم می کند‪،‬‬ ‫دربر دارد‪ ».‬با این وصف این تعریف فنی از ســواد را وقتی‬ ‫در زمینه فرهنگ ایرانی – اســامی مورد توجه قرار دهیم‪،‬‬ ‫نکته ای واضح به دست می اید که در تعریف سواد در زمینه‬ ‫فرهنگ ایرانی – اسالمی‪ ،‬زبان و ادبیات فارسی یک رکن‬ ‫بسیار مهم است‪ .‬رکنی که در بازشناسی «سواد» با تعریف‬ ‫از پیش گفته در فرهنگ مان بایــد ان را به عنوان یک رکن‬ ‫اصلی و قوام بخش در نظر گرفت‪ .‬به گونه ای که اگر به هر‬ ‫دلیلی این رکن اسیب ببیند‪ ،‬اجزای دیگر این کل یا در واقع‬ ‫مجموعه توانایی ای که ســواد نامیده می شود‪ ،‬مخدوش‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫با این توصیف بار دیگر به ادعای اصلی این نوشــتار‬ ‫باز می گــردم و اینکــه این ادعــا چقدر مقرون بــه حقیقت‬ ‫است‪ .‬ادعای اینکه مشکل فارســی نادانی ایرانی در میان‬ ‫متخصصان علوم نیز فراگیر شده اســت‪ .‬به ویژه در میان‬ ‫شاغالن و فارغان تحصیالت تکمیلی‪.‬‬ ‫برای ایضــاح مفهومی ایــن ادعا‪ ،‬این نکتــه را باید‬ ‫گوشزد کرد که میان تکنسین شدن یا حتی متخصص شدن‬ ‫ی و معرفتی با «فارســی دانی» به معنای‬ ‫در حوزه ای علمــ ‬ ‫ادبیاتی و عمیق ان‪ ،‬تفاوت عمده ای وجود دارد‪.‬‬ ‫فراگرفتــن مبانی یک دانــش و پیشــرفت در ان و‬ ‫طی مدارج علمی و دســت یافتن به باالترین این مدارج‬ ‫در جامعــه علمــی و دانشــگاهی ایــران نیازمنــد اگاهی‬ ‫حداقلی از زبان فارســی اســت و این دقیقا نقطه کانونی‬ ‫این بحث است‪ .‬اینکه گاه دیده می شود هر فردی با طی‬ ‫مدارج عالی علمی با حداقل «فارســی دانی» می تواند از‬ ‫معتبر ترین دانشگاه های ایران فارغ التحصیل شود و حتی‬ ‫گاه جذب هیات علمی شــود‪ .‬با این وصف این افراد که‬ ‫گاه در برخی از رشته ها مهارتشان در فهم متون انگلیسی‬ ‫و عربــی به عنــوان دو زبان علمی رشته شــان ســنجیده‬ ‫می شود‪ ،‬بدون سنجش در یکی از مهم ترین ارکان سواد‬ ‫یعنی تسلط بر زبان و ادبیات فارسی متخصص یک رشته‬ ‫علمی محسوب می شوند اما دچار خلل جدی در رکن مهم‬ ‫سوادشان یعنی فارســی دانی اند‪ .‬این خلل همان اسیب‬ ‫فارسی نادانی است که در نسل های دور فارغ التحصیالن‬ ‫تحصیالت تکمیلی در ایران بسیار بســیار کم رنگ بوده‬ ‫است و متاسفانه اکنون به یک اســیب زیر پوستی تبدیل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اگر روزگاری نقد اسیب فارســی نادانی متوجه اقشار‬ ‫مختلفی مثل دانش اموزان‪ ،‬دانشــجویان و اهالی رســانه‬ ‫می شد‪ ،‬گسترش این اسیب در میان کسانی که در مقاطع‬ ‫باالی تحصیلی تخصص هایی را کســب کرده و به مدارج‬ ‫باالی علمی رســیده اند‪ ،‬باید مانند زنگ خطری باشــد که‬ ‫جامعه فارسی زبان را متوجه خود کند‪ .‬زنگ خطری که حیات‬ ‫جامعه را از جوانب مختلف نشانه می رود و عمر کوتاه می کند‬ ‫و باشد که این سخن حضرت لسان الغیب یادمان نرود؛‬ ‫«خوبان پارســی گو بخشــندگان عمرند ‪ /‬ساقی بده‬ ‫بشارت رندان پارسا را»‬ ‫گفتارها‬ ‫زیادی از تروریســت ها شــده اســت‪ .‬ضمن اینکه تشدید‬ ‫بالتکلیفی های موجود در ســوریه سبب شــده است تا هر‬ ‫روز بر تعداد طرفداران حل سیاسی و مسالمت امیز بحران‬ ‫ســوریه افزوده شــود ودر مقابل طرفداران نظامی گری و‬ ‫خشونت تروریستی در کفه سبک تر ترازو قرار گیرند‪ .‬ناتوانی‬ ‫اصلی ترین حامی تروریست های تکفیری در منطقه یعنی‬ ‫ال ســعود در ادامه هدایت و مدیریت موثر این گروه های‬ ‫متوحش‪ ،‬کامال محرز است‪.‬‬ ‫موضــوع بعدی کــه در ایــن خصوص بایــد مدنظر‬ ‫قرار گیرد‪ ،‬به مخالفــت قاطعانه افکار عمومــی با دخالت‬ ‫نظامی غرب در ســوریه بر می گردد‪ .‬زمانــی که حادثه ‪11‬‬ ‫ســپتامبر ‪ 2001‬رخ داد‪ ،‬مقامات امریکایی با سوءاستفاده‬ ‫از جریحه دار شدن افکار عمومی نقشه های از پیش تعیین‬ ‫شــده خود در خصوص حمله به افغانستان و متعاقبا عراق‬ ‫را عملی کردنــد‪ .‬در ان زمان شــورای نومحافظه کاران به‬ ‫رهبری ایروینگ کریســتل از امکانات رسانه ای متعددی‬ ‫که در اختیار داشــت اســتفاده کرد و حتی مخالفان حمله‬ ‫به افغانســتان و عراق را در نزد افکار عمومی انسان هایی‬ ‫وطن فروش جلوه داد‪ .‬هم اکنون بیش از ‪10‬سال از حادثه‬ ‫‪ 11‬سپتامبر ‪ 2001‬می گذرد و شهروندان امریکایی به خوبی‬ ‫نســبت به ترفندهای تبلیغاتی و رســانه ای سیاستمداران‬ ‫خود‪ ،‬اعم از دموکرات یــا جمهوریخواه اگاه شــده اند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر‪ ،‬شکست در افغانســتان و عراق درس سختی‬ ‫به ملــت امریکا داده اســت‪ .‬بر این اســاس شــهروندان‬ ‫امریکایی خواســتار تمرکز بر معضــات داخلی و کاهش‬ ‫هزینه ماجراجویی در ان سوی اتالنتیک هستند‪ .‬مخالفت‬ ‫علنی افکار عمومی امریــکا با هرگونه دخالــت نظامی در‬ ‫ســوریه یکی از فاکتورهای بازدارنده پیش روی کاخ سفید‬ ‫محسوب می شود‪.‬‬ ‫چنــدی پیــش خبرگــزاری رویترز‪ ،‬بــا انتشــار نتایج‬ ‫نظرســنجی خود از شــهروندان امریکایی اعــام کرد که‬ ‫‪ 61‬درصــد امریکایی ها مخالــف درگیر شــدن امریکا در‬ ‫جنگ بر ضد ســوریه هســتند و موافقان چنیــن حمله ای‬ ‫تنهــا ‪ 10‬درصد از مردم این کشــور را شــامل می شــوند‪.‬‬ ‫شبکه خبری ســی‪.‬بی‪.‬اس و روزنامه امریکایی نیویورک‬ ‫تایمز نیز در یک نظرسنجی دیگر از مخالفت ‪ 62‬درصدی‬ ‫مردم امریکا با مشارکت کشورشان در هرگونه حمله بر ضد‬ ‫سوریه یا کره شمالی خبر داده و تاکید کرده بودند که مردم‬ ‫امریکا‪ ،‬شرکت در حمله به این کشورها را وظیفه کشورشان‬ ‫نمی دانند‪.‬‬ ‫در نهایت اینکــه ناتوانی و شکســت مضاعف مثلث‬ ‫ترکیه‪ ،‬عربســتان و قطر در تقابل با نظام و ملت سوریه در‬ ‫شکل گیری روند فعلی موثر بوده است همان گونه که اشاره‬ ‫شد‪ ،‬ایاالت متحده امریکا و متحدان غربی و عربی ان در‬ ‫ابتدا تصور می کردند که نظام سوریه به راحتی پس از مدتی‬ ‫کوتاه در برابر فشــار و حمله گروه های مســلح و مخالفان‬ ‫سیاسی داخلی تســلیم شــود‪ .‬با این وجود طوالنی شدن‬ ‫درگیری ها در سوریه هزینه های تحقق سناریوی واشنگتن‬ ‫در سوریه را افزایش داد‪.‬‬ ‫هم اکنون هر یــک از کشــورها و جریان هایی که به‬ ‫نوعی در بطن درگیری با نظام سوریه بوده اند دیگر از قدرت‬ ‫و توان گذشته برخوردار نیستند‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه هــر اندازه ایاالت متحــده امریکا و‬ ‫مهره های منطقه ای واشــنگتن بیشتر چشــمان خود را بر‬ ‫واقعیات جاری در ســوریه ببندند‪ ،‬هزینه های شکست انها‬ ‫در دمشــق به صورت تصاعدی افزایش پیدا خواهد کرد‪.‬‬ ‫در چنین شرایطی تنها راه موجود‪ ،‬سپردن سرنوشت سوریه‬ ‫به دست ملت این کشور است‪ .‬بدیهی است که کشورهای‬ ‫حامی گروه های تکفیری و تروریستی و بانیان جنایات پنج‬ ‫ساله اخیر در سوریه اساســا صالحیت تصمیم گیری برای‬ ‫ملت سوریه و سرنوشت سیاسی انها را ندارند‪.‬‬ ‫«فارسی نادانی»‬ ‫شاغالن و فارغان تحصیالت تکمیلی‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫چالش عدم اعتماد‬ ‫لغوتحریم هاومشکالتعملی‬ ‫علی خرم‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫به تازگی جــان کری‪ ،‬وزیر امور خارجــه امریکا برای‬ ‫شــرکت در نشســت مدیران ارشــد بانک های اروپایی به‬ ‫لندن سفر کرده و به ســواالت جامعه بانکداری اروپا درباره‬ ‫تاثیرات رفع تحریم ها علیه ایران پاسخ گفت و اعالم کرد‪:‬‬ ‫«بانک های اروپایی نباید درباره از سرگیری روابط تجاری‬ ‫قانونی با ایــران‪ ،‬نگــران اقدامات تالفی جویانــه امریکا‬ ‫باشند‪ ».‬درباره علت تعلل این بانک ها در تعامل اقتصادی‬ ‫باید گفت کــه‪ ،‬تحریم ها زمانی که برقرار می شــود مدتی‬ ‫طول می کشــد تا اجراشــود‪ ،‬یعنی زمانی که امریکایی ها‬ ‫تحریم های شــورای امنیت و حتی تحریم کشــور خود را‬ ‫علیه ایران اعمال می کردند تا چندین ســال طول کشــید‬ ‫که توانســتند دیگران را متقاعد کنند این تحریم ها به طور‬ ‫کامل اجرا شــود‪ .‬در مقابل زمانی که تحریم ها برداشــته‬ ‫می شــود‪ ،‬چون سیســتم های مختلف بانکی و اقتصادی‬ ‫مانند شرکت ها عادت به اجرای تحریم ها کرده اند ممکن‬ ‫اســت چند ســال طول بکشــد تا تحریم ها به طور عملی‬ ‫برداشــته شــود‪ .‬از ســوی دیگر بســیاری از شــرکت ها و‬ ‫واسطه ها که همانند برخی افراد در داخل کشورمان از قبل‬ ‫اعمال تحریم ها منافعی به دســت می اورند‪ ،‬نمی خواهند‬ ‫تحریم ها برداشته شود به همین خاطر کارشکنی می کنند‬ ‫و یا با موضع گیری در مقابل توافق هســته ای عمال جلوی‬ ‫برداشــتن تحریم ها را می گیرند‪ .‬هم چنین باید این مساله‬ ‫را مد نظر قرار دهیم که بازگشــت امور اقتصــادی به روال‬ ‫گذشــته پس از لغو تحریم ها مدتی زمــان می برد و تصور‬ ‫اینکه فردای لغو تحریم ها‪ ،‬همه مســائل حل می شــود‪،‬‬ ‫یک نگاه احساساتی و عجوالنه به این مساله است‪ .‬نکته‬ ‫دوم این است که تحریم ها از سوی شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل با صدور قطعنامه ‪ 2231‬کامال لغو شــده و اجرای ان‬ ‫برای همه کشــورها حتی برای رئیس جمهــور اتی امریکا‬ ‫اجباری شده اســت‪ .‬در همین راستا تحریم های امریکا به‬ ‫دستور رئیس جمهور این کشور و وزارت خزانه داری در تمام‬ ‫بانک ها و شرکت ها به حالت تعلیق در امده است‪ .‬همچنین‬ ‫اتحادیه اروپا با ارســال بیانیه مربوطه به تمــام بانک ها و‬ ‫موسسات تجاری و مالی لغو تحریم های یک جانبه را ابالغ‬ ‫کرده اســت‪ .‬بر همین اســاس تحریم ها از نظر اصولی و‬ ‫تئوری لغو شده است‪.‬‬ ‫اکنون این ســوال به وجود می اید کــه باتوجه به لغو‬ ‫تحریم های اقتصادی و بانکی‪ ،‬چرا با گذشــت چندین ماه‬ ‫از لغو تحریم ها‪ ،‬هنوز بانک هــای اروپایی درباره همکاری‬ ‫با ایران مردد هســتند؟ نکته مهم در این باره این است که‬ ‫برداشتن تحریم ها یک موضوع است و اعتماد و اطمینان‬ ‫ســرمایه گذاران و بانک های خارجی مقوله دیگری است‪.‬‬ ‫هیچ یک از روسا و دیگر مقامات کشــورهای امریکایی و‬ ‫اروپایی نمی توانند به موسســات و بانک های خود اعالم‬ ‫کنند با ایران حتما بایــد همکاری کنیــد‪ .‬بنابراین به جای‬ ‫کوبیدن مشت در هوا‪ ،‬باید وسایل و اسباب مورد نیاز برای‬ ‫ایجاد اعتماد و اطمینان سرمایه گذاران و بانکداران خارجی‬ ‫را فراهم کنیم‪.‬‬ ‫در همین راستا در درجه اول باید اسباب و ابزار سیاسی‬ ‫این روند فراهم شــود که ‪ 50‬درصد ایــن اقدامات بر عهده‬ ‫ایران بوده و ‪ 50‬درصــد باقی بر عهده امریکاســت‪ ،‬بدین‬ ‫معنی که برای ایجاد اعتماد سازی میان ایران و شرکت ها‪،‬‬ ‫بانک ها و موسسات مالی و تجاری خارجی می بایستی در‬ ‫امریکا ندای منفی علیه توافق هســته ای داده نشــود‪ ،‬به‬ ‫عبارت دیگر دونالد ترامپ‪ ،‬نامزد پیشتاز جمهوریخواهان‬ ‫و هیالری کلینتــون کاندیدای حزب دموکــرات نباید نگاه‬ ‫منفی به توافق هسته ای داشته باشند‪ .‬هم چنین بسیاری از‬ ‫بانک های اروپایی مانند اچ اس بی سی‪ ،‬در طول چند سال‬ ‫گذشته میلیاردها دالر جریمه تنها به خاطر همکاری قانونی‬ ‫با ایران و نادیــده گرفتن تحریم های اعمالی داشــته اند‪.‬‬ ‫اکنون این قبیل بانک ها این نگرانی را دارند که اگر اکنون‬ ‫ارتباط بانکی بر قرار شــود‪ ،‬چه ضمانتی وجود دارد که چند‬ ‫ماه دیگر‪ ،‬باتوجه به مواضــع انتخاباتی ترامپ یا کلینتون‬ ‫درباره توافق هســته ای‪ ،‬یکی از این دو کاندیدا وارد کاخ‬ ‫سفید شده و تصمیم بگیرد تحریم ها را بازگرداند‪ .‬اما انچه‬ ‫بعد از حصول توافق هســته ای و لغو تحریم هــا بر عهده‬ ‫ایران است اینکه اروپایی ها‪ ،‬اسیایی ها و امریکایی ها مرتبا‬ ‫گفتارها‬ ‫شایان ربیعی‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‬ ‫ی مردی که از پل عابری در خیابان میرداماد‬ ‫خودکش ‬ ‫خود را حلق اویز کرد‪ ،‬خودکشی مرد دیگری در بیمارستان‬ ‫میالد‪ ،‬خودکشــی دختــر ‪ ۱۳‬ســاله در اتوبــان نیایش‪،‬‬ ‫خودکشی پسر ‪ ۲۸‬ساله ای در میدان رسالت‪ ،‬خودکشی دو‬ ‫زن در کرمانشاه‪ ،‬خودکشی یک جوان در شیراز‪ ،‬خودکشی‬ ‫یک مرد در مشهد و‪ ...‬اردیبهشت امسال به رغم طراوت‬ ‫باران های مداومش‪ ،‬پر از زمختی خبرهای تلخ بود‪.‬‬ ‫در دو هفته گذشــته بارها و بارهــا خبرهای متعددی‬ ‫از خودکشــی های موفق یــا ناتمام ‪ ،‬رســانه های خبری و‬ ‫گروه هــا و کانال های تلگــرام را زیر و رو کرد‪ .‬بر اســاس‬ ‫اخرین اماری که ســازمان جهانی بهداشــت منتشر کرده‬ ‫و رســانه های خبری در ایــران بازانتشــارش کرده اند‪ ،‬هر‬ ‫‪ 40‬ثانیه یــک نفر به علت خودکشــی می میــرد و از قطار‬ ‫این جهان پیاده می شــود‪ .‬این یعنی هر ســال چیزی در‬ ‫حدود حدود ‪ 800‬هــزار نفر و از این ‪ 800‬هزار نفر بیشــتر‬ ‫از چهار هزار نفرشان ایرانی هستند‪ .‬با این حساب هر روز‬ ‫در ایران یازده نفر خودشــان را می کشــند‪ .‬البته این امار‬ ‫صرفا بیانگر اقدام به خودکشی اســت و نه مرگ‪ ،‬بنابراین‬ ‫نمی توان با قطعیت گفت که روزانــه در ایران یازده نفر به‬ ‫علت خودکشی می میرند‪ .‬به هر حال موفقیت یا شکست‬ ‫اقدام به خودکشی‪ ،‬تاثیری در متن و بطن موضوع ندارد‪.‬‬ ‫خودکشی ساالنه بیش از چهار هزار ایرانی فی نفسه بحران‬ ‫است حتی اگر در مقایســه با امار خودکشی در کشورهای‬ ‫توسعه یافته و در حال توسعه رقم چندان باالیی هم نداشته‬ ‫باشــیم‪ .‬بر حســب این امار‪ ،‬چیزی در حــدود نیم درصد‬ ‫خودکشی های جهان در ایران اتفاق می افتد‪ .‬به هر حال‬ ‫اینها که گفته می شــود امار اســت و بازی ریاضی‪ .‬وقتی‬ ‫از امار حرف می زنیم برایمان مهم نیســت ان کســی که‬ ‫خودش را کشــته جوان بوده یا پیر! اسمش مرتضی بوده‬ ‫یــا مهرانگیز‪ ،‬صادق بــوده یا مریم‪ ،‬داســتان زندگی اش‬ ‫چه بــوده و کجای کار امیدش را برای همیشــه از دســت‬ ‫داده اســت و کجای کار به این نتیجه رســیده که زندگی‬ ‫برایش امیدبخش نیســت‪ .‬به امار باید نــگاه واقعی تری‬ ‫داشته باشیم‪.‬‬ ‫برای این منظور دوبــاره به امــار برمی گردیم‪ .‬امار‬ ‫می گوید روزانه در ایران یازده بار خودکشی اتفاق می افتد‬ ‫یعنی خیلی بیشتر از تعداد خبرهای خودکشی که در چند‬ ‫روز اخیر منتشر شده اســت‪ .‬پس چرا ما فکر می کنیم که‬ ‫تعداد خودکشی ها افزایش پیدا کرده؟ واقعیت ان است‬ ‫که ما نمی توانیــم با قطعیت بگوییم تعداد خودکشــی ها‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬بیان دقیق تر این موضوع ان است‬ ‫که بگوییم تعداد خبرهای منتشر شده درباره خودکشی ها‬ ‫افزایش داشته اســت‪ .‬رهاوردی که به واسطه گسترش‬ ‫استفاده از رسانه های موبایلی و بر همین اساس افزایش‬ ‫گرایش عمومی شــهروندان به خبرنگاری شــهروندی به‬ ‫دست امده است‪ .‬از این رو می توانیم بگوییم که احتماال‬ ‫تعداد خودکشــی ها اضافه نشــده بلکه حساسیت جامعه‬ ‫به این موضوع بیشــتر شــده اســت‪ .‬اما ســوال دیگری‬ ‫که مطرح می شــود‪ ،‬ان اســت کــه ایا صرف اســتفاده‬ ‫از رســانه های موبایلی باعث افزایش حساســیت شــده‬ ‫اســت؟ پاســخ منفی اســت‪ .‬بررســی موارد متعددی از‬ ‫خودکشــی های اخیر نشــان می دهد که قریب به اتفاق‬ ‫افرادی که اقدام به خودکشی کرده اند در اماکن عمومی‬ ‫دســت به این کار زده اند‪ .‬این اقدام بیشــتر نشان دهنده‬ ‫یک کنش اجتماعی اســت‪ .‬از این رو خودکشــی را باید‬ ‫به عنوان یک نشانه در نظر گرفت‪ .‬نشانه ای که می گوید‬ ‫دالیل اصلی خودکشی های اخیر ممکن است ریشه های‬ ‫اجتماعی داشــته باشــد‪ ،‬در حالی که در گذشــته به نظر‬ ‫می رسید علت بیشــتر خودکشــی ها فردی یا خانوادگی‬ ‫است‪ .‬خالصه کالم انکه امارها می توانند فریبنده باشند‬ ‫و ما را به درون الیه هــای تو در توی زندگــی افرادی که‬ ‫خودکشــی می کنند‪ ،‬نبرند‪ .‬دشوار شدن شــرایط فعالیت‬ ‫اقتصادی و بسته شدن روزنه های اجتماعی برای زندگی‬ ‫برخی از افراد‪ ،‬موجب بــروز ناامیدی و بــه احتمال زیاد‬ ‫تصمیم به خودکشــی می شود‪ .‬شــاید واضح باشد گفتن‬ ‫اینکه بهبود فضای کسب و کار‪ ،‬گسترش اشتغال‪ ،‬تزریق‬ ‫امید به جامعه و‪ ...‬مهمترین ابزارها برای توسعه کیفیت‬ ‫زندگی و کاهش مرگ و میرهای خودخواســته است‪ .‬بر‬ ‫همین اساس دولت و مجلس باید هرچه بیشتر در جهت‬ ‫تحقق این موارد تــاش کنند‪ .‬خصوصــا اینکه مجلس‬ ‫دهم تازه در حال شــکل گیری اســت و باید و نبایدهای‬ ‫زیادی پیش رویش دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫گفتارها‬ ‫رســانه ها و مطبوعات ایران را رصد کــرده و نگاه می کنند‬ ‫که مســئوالن و مقامات از مجلس شورای اسالمی گرفته‬ ‫تا دیگر ارگان هــا در ایران دربــاره توافق هســته ای و لغو‬ ‫تحریم ها چه مواضعی دارند‪ .‬باتوجه به شرایط کنونی حاکم‬ ‫بر صحنه سیاست داخلی کشور و انعکاس ان در رسانه ها‪،‬‬ ‫این نتیجه به دســت می اید که ایرانیان خود بیش از همه‬ ‫تمایل دارند که توافق هسته ای را زیر سوال ببرند و به طور‬ ‫مداوم برخی این توافق را محکوم می کرده و اعالم می کنند‬ ‫که توافق هسته ای دستاورد نبوده و به ضرر مملکت است‪.‬‬ ‫در واقع ما ایرانیان خود به جای اینکه وسایل اعتماد ساز را‬ ‫برای شرکت ها‪ ،‬موسسات مالی و بانک ها فراهم کنیم‪ ،‬با‬ ‫مخالفان توافق مانند تندروها و جمهوریخواهان در امریکا‬ ‫به خصوص دونالد ترامپ و حتی کلینتون همساز شده ایم که‬ ‫این توافق هسته ای را نابود کنیم‪ .‬تنها در این میان دولت‬ ‫حسن روحانی در ایران و دولت باراک اوباما در امریکا تالش‬ ‫می کنند که از این توافق دفاع کرده و ان را محترم بشمارند‪.‬‬ ‫بر همین اساس بهتر است به جای شعاری حرف زدن‪ ،‬این‬ ‫مساله را به طور دقیق از ابعاد مختلف مورد تجزیه و تحلیل‬ ‫قرار دهیم کــه چرا با وجود لغو تحریم هــا و مذاکرات جان‬ ‫کری وزیر خارجه امریکا با روســای بانک ها‪ ،‬شــرکت ها و‬ ‫موسســات اروپایی‪ ،‬هنوز انها برای همکاری با ایران مردد‬ ‫هستند و درصدد عالج براییم‪.‬‬ ‫همچنین روابط فنی بانک های ایــران با بانک های‬ ‫اروپایی و امریکا بســیار مهم اســت‪ .‬در واقــع اروپایی ها‬ ‫اعالم می کنند کــه بانک هــای ایرانی باید شــفاف عمل‬ ‫کرده و از هر گونه پولشویی در سیستم های خود جلوگیری‬ ‫کننــد و از قوانین معمــول جهانی پیروی کننــد‪ .‬در همین‬ ‫راســتا بانک های اروپایی می گویند باید بانک های ایرانی‬ ‫به گونه ای عمل کنند که با داشتن سیستمی شفاف عملیات‬ ‫مشــکوکی در حوزه هایی که انها در لیســت سیاه خود وارد‬ ‫کرده اند‪ ،‬فعالیت نکنند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر این نکتــه را نباید فرامــوش کرد که‬ ‫در مبــادالت تجاری بــر پایــه دالر در سراســر جهان‪ ،‬هر‬ ‫نقل و انتقالی بیــش از ‪ 10‬هــزار دالر انجام شــود‪ ،‬به طور‬ ‫خودکار از وزارت خزانه داری امریکا کسب مجوز می کند‪.‬‬ ‫البته وزارت خزانه داری امریکا از ‪ 210‬کشــور جهان برای‬ ‫‪ 190‬کشور‪ ،‬این درخواست کسب مجوز را اتوماتیک کرده‬ ‫است اما برای ‪ 20‬کشور این کسب مجوز باقی است‪ .‬این‬ ‫روند از پیش از انقالب وجود داشــته و یک روند مرسوم در‬ ‫روابط مالی است‪ .‬در این مساله روابط ایران و امریکا مهم‬ ‫است‪ .‬اگر امریکا و ایران یکدیگر را در میان دشمنان خود‬ ‫قرار ندهند در این صورت این روند مشکلی برای مبادالت‬ ‫مالی ایران نخواهد داشت در غیر این صورت ممکن است‬ ‫مشکالتی به وجود اید‪ ،‬در همین راســتا می توان به سفر‬ ‫ولی الله ســیف‪ ،‬رئیس بانک مرکزی ایران به امریکا برای‬ ‫شرکت در اجالس بهاره بانک جهانی و صندوق بین المللی‬ ‫پول و دیدار با برخــی از مقامات امریکایــی در جهت رفع‬ ‫ابهامات موسسات مالی و بانک های اروپایی اشاره کرد‪.‬‬ ‫همچنین برخــی تحلیلگران بــر این باورنــد‪ ،‬یکی‬ ‫از دالیــل تعلــل بانک هــای اروپایــی درباره از ســرگیری‬ ‫همکاری هــای بانکــی و مالــی و عدم اعتماد بــه امریکا‬ ‫این اســت که واشــنگتن چنین اجازه ای را به موسسات و‬ ‫بانک های امریکایی نمی دهد اما انها را تشویق به همکاری‬ ‫با ایران می کند‪ ،‬در این بــاره باید بگوییم که مــا امریکا را‬ ‫دشــمن خود می نامیــم و در مقابل انها نیز ما را در لیســت‬ ‫سیاه خود قرار داده و بر اســاس این روند دیگر شرکت ها و‬ ‫بانک های این کشور مجاز به همکاری با کشور ما نیستند‬ ‫اما اتحادیــه اروپا ایران را دشــمن خود نمی دانــد و ما هم‬ ‫انها را دشــمن خود نمی دانیم و بر همین اساس بانک ها و‬ ‫موسسات مالی اروپا می توانند با ایران بدون نگرانی از سایه‬ ‫خصومت متقابل همکاری کنند‪.‬‬ ‫خوانش دوباره خودکشی های اخیر‬ ‫‪25‬‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫فکـر نـو‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫ف‬ ‫کر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫استفاده از شبکه های اجتماعی موج گذراست‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با دکتر حسین اقاجانی‬ ‫فراگیــر شــدن و رواج اپیدمیــک شــبکه های‬ ‫اجتماعی و رســانه های دیجیتــال در جامعه‪ ،‬تا‬ ‫چه حدی بر سرانه مطالعه تاثیرگذار بوده است؟‬ ‫ایا این گســترش‪ ،‬تهدید برای مطالعه به شــمار‬ ‫می رود یا فرصت؟‬ ‫این اتفاق نمی تواند در مطالعه بی تاثیر باشــد اما‬ ‫کارکردهایی دارد و شــاید بتواند اثرات مثبتی داشته باشد‪.‬‬ ‫هر تکنولوژی که وارد جوامع می شــود‪ ،‬فرهنگی را با خود‬ ‫به همــراه می اورد‪ .‬اگر ایــن تکنولوژی یــا فرهنگ مادی‬ ‫با فرهنگ غیرمادی هماهنگی و همســانی داشــته باشد‪،‬‬ ‫خدمــات فراوانی بــه ان جامعــه خواهد کرد‪ .‬مــا در خانه‬ ‫نشســته ایم و قبض های خودمان را می پردازیــم یا برای‬ ‫ســفر بلیت تهیه می کنیم؛ اینها را نمی توان انکار کرد‪ .‬اما‬ ‫انسانی که از این شبکه ها به نحو نادرست استفاده می کند و‬ ‫کج رفتارهایی را به وجود می اورد می تواند اثار نامطلوبی به‬ ‫همراه داشته باشد‪ .‬از یک سو شبکه های مجازی با شتاب‬ ‫وارد جامعه ما شد و تغییرات فرهنگی و اجتماعی به همراه‬ ‫داشت‪ ،‬و از ســوی دیگر کاربران ان اغلب جوانان و حتی‬ ‫کودکان هســتند‪ .‬نمی توان از این تحوالت فــرار کرد‪ .‬ما‬ ‫باید پذیرای این شبکه ها باشــیم اما در عین حال اموزش‬ ‫هم بدهیم و کارکردهای مناسب یا نامناسب انها را به همه‬ ‫‪1‬‬ ‫دکتــر حســین اقاجانی‬ ‫استاد جامعه شناسی فرهنگ‬ ‫اســت‪ .‬او درباره شــبکه های‬ ‫اجتماعـــــــــــی می گویــد‪:‬‬ ‫«نمی تــوان از ایــن تحوالت‬ ‫فــرار کــرد‪ .‬مــا بایــد پذیرای‬ ‫این شــبکه ها باشــیم اما در عیــن حال امــوزش هم‬ ‫بدهیم و کارکردهای مناســب یــا نامناســب انها را به‬ ‫همه گوشــزد کنیم‪ ».‬اقاجانی بر این اعتقاد است که‬ ‫اگر از شبکه های اجتماعی استفاده نادرست صورت‬ ‫می گیرد‪ ،‬به این دلیل است که این تکنولوژی متعلق به‬ ‫ما نیست؛ این دلیل مشکل داشتن جامعه ما با این نوع‬ ‫از تکنولوژی است‪.‬‬ ‫گوشزد کنیم‪.‬‬ ‫شــما به دو نکته اشــاره کردید؛ نخســت اینکه‬ ‫شــبکه های اجتماعی بــه مثابه یک تیــغ دو لبه‬ ‫عمل می کنــد و کارکردهای مثبــت و منفی دارد؛‬ ‫می تواند ســرانه مطالعــه را کاهش دهــد یا به ما‬ ‫کمک کند که ســرانه مطالعــه را افزایش دهیم‪.‬‬ ‫دوم اینکه فرهنگ سازی اهمیت بسزایی دارد‪ .‬در‬ ‫واقع می توان گفت که مثل بســیاری از چیزهای‬ ‫دیگر‪ ،‬بعد از ورود شبکه های اجتماعی ما به فکر‬ ‫افتاده ایم که در جامعه فرهنگ ســازی کنیم و به‬ ‫جامعه اموزش دهیم‪.‬‬ ‫تولیدات تکنولوژیک و صنعتی فقط وارد کشور ما‬ ‫نشده و امری جهانی است؛ چه کشورهای در حال توسعه و‬ ‫چه کشورهای توسعه یافته‪ .‬من یک گوشی موبایل قدیمی ‬ ‫دارم اما دانشجویان من می گویند این شبکه ها به ما کمک‬ ‫می کند که ارتباط بهتری با جامعه بگیریم و سرگرم شویم‪.‬‬ ‫این تکنولوژی به جامعه ما کمک می کند که اوقات فراغت‬ ‫خود را پر کنند‪ ،‬درحالی که اگر در زمان دانشجویی ما وارد‬ ‫کشور می شد‪ ،‬کسی از ان استفاده نمی کرد‪ .‬در هر مقطعی‬ ‫هر تکنولوژی که وارد کشــور می دهــد‪ ،‬تغییرات فرهنگی‬ ‫با خود به همــراه می اورد‪ .‬اگــر از شــبکه های اجتماعی‬ ‫استفاده نادرســت صورت می گیرد‪ ،‬به این دلیل است که‬ ‫این تکنولوژی متعلق به ما نیست؛ این دلیل مشکل داشتن‬ ‫جامعه ما با این نوع از تکنولوژی است‪ .‬زمانی که تکنولوژی‬ ‫جدید از جامعه دیگــری می اید‪ ،‬رفتارهــا را تغییر می دهد‬ ‫و دسترســی به برخی منابع را تســهیل می کند‪ .‬چه لزومی‬ ‫ دارد که برخــی افــراد در تکنولوژی به دنبــال موضوعات‬ ‫غیراخالقی باشند؟ این گره تکنولوژی نیست؛ شما باید این‬ ‫را رها کنید و به سراغ کاربران ان بروید‪ .‬جامعه ما تا پیش از‬ ‫این مکانیسمی داشــته و قهوه خانه ها یا مکان های دیگر‬ ‫بسیار بوده اند‪ .‬امروز افراد بسیاری هستند که با استفاده از‬ ‫تکنولوژی‪ ،‬با اساتید دانشگاه های خارجی مکاتبه می کنند‬ ‫و فرصت مطالعاتــی می گیرند؛ این مســائل را نمی توان‬ ‫نادیده گرفت‪ .‬هر فردی بنا به سطح فرهنگ و تحصیالت‬ ‫و همچنین موقعیت و منزلت اجتماعــی از این تکنولوژی‬ ‫اســتفاده می کند‪ .‬شــبکه های اجتماعی‪ ،‬پلیس و قاضی‬ ‫خاص خود را می طلبد و باید قوانین ویژه ای برای ان تدوین‬ ‫شود‪ .‬زمانی که اپارتمان نشینی وارد جامعه ما شد‪ ،‬مردم با‬ ‫یکدیگر مشکل داشتند اما به تدریج این مشکالت رفع شد‪.‬‬ ‫اگر نیازهای انسان ها به طور طبیعی براورده نشود‪ ،‬به سراغ‬ ‫این تکنولوژی ها می روند‪ .‬هیچ گاه برای اموزش دیر نیست‬ ‫اما از خانواده تا مدرسه و دانشگاه در اموزش مشکل داریم‬ ‫و این تکنولوژی مــا را غافلگیر کرده اســت‪ .‬تکنولوژی از‬ ‫خانه ها تا پیاده روها وارد زندگی مردم شده اما در عین حال‪،‬‬ ‫مضرات خود را دارد‪ .‬تکنولوژی ســودهای فراوانی دارد و‬ ‫من به عنوان استاد دانشگاه و شــما به عنوان روزنامه نگار‬ ‫از ان بهره می برید‪ .‬صنعت ارتباطات بســیار سوداور است‬ ‫و دولت ها از این ســوداوری اســتقبال می کنند اما ممکن‬ ‫است اثار منفی هم داشته باشد‪ .‬البته نمی توان انکار کرد‬ ‫که این شــبکه ها هویت فرهنگی ما را زیرسوال می برد‪ ،‬بر‬ ‫ذهن جوانان ما تاثیر منفی می گذارد‪ ،‬ما را از هویت دینی‪،‬‬ ‫اخالقی و ملی مان دور می کند و رفتار ما را تغییر می دهد‪.‬‬ ‫امروز به جایی رسیده ایم که نمی توانیم بدون این تکنولوژی‬ ‫زندگی کنیم و برای ما حکم اکسیژن دارد‪ .‬از کودکی که به‬ ‫مهدکودک می رود تا پیرمردی که بیش از ‪ 70‬سال دارد‪ ،‬باید‬ ‫همواره در حال اموزش باشــند که اثار مخرب این موضوع‬ ‫کاهش یابد‪ .‬اینکه شبکه های اجتماعی حس کنجکاوی‬ ‫ادم ها را تحریک می کند بســیار مهم اســت اما متاسفانه‬ ‫درباره ان تحقیق نکرده ایم‪ .‬شــاید جامعــه جدید فضایی‬ ‫را ایجــاد کرده که ادم هــا فقط در فضای مجازی باشــند‪.‬‬ ‫خیابان ها برای کودکان فضای تفریح ندارد و ما نمی توانیم‬ ‫گالیه داوری اردکانی از‬ ‫جامعه شناسان‬ ‫تجربه ایرانی مواجهه با علوم انسانی مدرن‬ ‫در خیابان راه برویم؛ همه چیز برای اتومبیل سوارها طراحی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫شما می گویید اگر این تکنولوژی در دوره شما وارد‬ ‫جامعه می شد کمتر کسی از ان استفاده می کرد‬ ‫اما امروز اغلب جوان ها از ان اســتفاده می کنند؛‬ ‫مساله ای که نشــان دهنده تغییر ذائقه نسل ها و‬ ‫تغییر شــکل ارتباطات اجتماعی است‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬انبــوه اطالعات وارد ذهــن مخاطبان این‬ ‫شبکه ها می شــود و انها را به جایی می رساند که‬ ‫احساس می کنند همه چیز را می دانند‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫اطالعات کاذب اســت و شــناخت واقعی به‬ ‫این‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫مخاطب نمی دهد؛ روی کلماتی مانند ُمد‪ ،‬فشــن و‪ ...‬کار‬ ‫می کنند‪ .‬ما حدود ‪ 25‬میلیون نفر جــوان داریم که از این‬ ‫موضوعات لذت می برند‪ .‬جامعه شهری و صنعتی مملو از‬ ‫رقابت است و کاالهای تکنولوژی به راحتی در ان به فروش‬ ‫می رســد‪ .‬من تا امــروز مقاومت کرده ام که گوشــی تلفن‬ ‫همراه خود را تغییر ندهــم اما دانشــجویانم می گویند که‬ ‫این تکنولوژی به شما کمک می کند که در جریان اتفاقات‬ ‫روزمره قرار بگیریــد‪ .‬میان تکنولوژی و مدرنیته و ســنت‪،‬‬ ‫کشاکشی وجود دارد؛ یعنی نســل جدید‪ ،‬نسل تکنولوژی‬ ‫مدرن اســت و برای انها جذابیت دارد‪ .‬ما باید بررسی کنیم‬ ‫و ببینیم چه چیزی وجود دارد که برای شــان جذاب است‪.‬‬ ‫تا امروز کســی به خوبی تحقیق نکرده است و تحقیقات و‬ ‫پایان نامه ها‪ ،‬متکی بر اطالعات و پایایی بســیار ضعیفی‬ ‫است و عمق ندارد‪ .‬کارل پوپر فیلسوف اتریشی می گوید‬ ‫که تکنولوژی خدمت بسیاری به ما کرده است‪ .‬ما در خانه‬ ‫پدری مان در میدان خراســان برق‪ ،‬گاز و اب نداشــتیم و‬ ‫مادرمان اشپزی می کرد و فقط یک کبابی در محله مان بود‬ ‫که کمتر کسی به انجا می رفت اما امروز در گوشه و کنار این‬ ‫محله‪ ،‬اشپزخانه هایی ساخته شــده که مردم از انها خرید‬ ‫روایت عطشانی‬ ‫می کنند؛ چراکه خانه ها و اشــپزخانه ها کوچک شده اند‪.‬‬ ‫اینها تحت تاثیر تکنولوژی است‪ .‬ممکن است مترو برای ما‬ ‫جذاب باشد اما من طی دوسال همه دعواهای داخل مترو‬ ‫را یادداشت کردم؛ ادم ها به کوچکترین بهانه ای با یکدیگر‬ ‫درگیر می شوند‪.‬‬ ‫اینده این اتفاق به کجا خواهد رسید؟‬ ‫من بســیار مثبت می بینم و اموزش کارگر خواهد‬ ‫بود‪ .‬دبستانی های امروز‪ ،‬اگاه تر می شوند و نسلی که با ان‬ ‫مشکل داریم‪ ،‬اموزش های الزم را ندیده اند‪ .‬در اینده این‬ ‫جوان ها اگاه تر می شوند و دانش بیشتری کسب می کنند‪.‬‬ ‫نسلی که ‪ 25‬سال بعد می اید‪ ،‬اموزه های بیشتری نسبت به‬ ‫نسل فعلی دارد و می تواند موثر باشد‪ .‬باید خوش بین باشیم‬ ‫و همه تقصیرها را گردن فضای مجازی نیندازیم‪ .‬تحوالت‬ ‫دهه اخیر در تکنولوژی در تاریخ بشر بی سابقه بوده و جامعه‬ ‫ما تحمل این شتاب را نداشته است‪.‬‬ ‫ایا ممکن اســت روزی برســد که این تکنولوژی‬ ‫کارکرد فعلی خود را از دست بدهد و مردم به کتاب‬ ‫و رسانه های مکتوب بازگردند؟‬ ‫شــک نکنید‪ .‬مشــکالتی که برای چشــم مردم‬ ‫ایجاد می شود یک دلیل مهم برای دوری از این تکنولوژی‬ ‫است‪ .‬در بسیاری از دانشگاه های جهان‪ ،‬با وجود استفاده‬ ‫گســترده از کامپیوتر‪ ،‬کتابخانه ها روزبه روز درحال توسعه‬ ‫است و کتابخوانی از بین نرفته اســت‪ .‬وقتی دانشجویان‬ ‫من می خواهند برایم مطلبی را ارسال کنند‪ ،‬می گویم پرینت‬ ‫بگیرید و برایم بیاورید‪ .‬این اتفاق در یک مقطع کوتاه است‬ ‫و به خاطر داشــته باشید هر انچه در قالب شــتاب و مد ‪ -‬به‬ ‫معنای اماری ‪ -‬قرار گیرد‪ ،‬یک منحنی است که باال می رود‬ ‫و به سرعت پایین می اید‪ .‬اســتفاده جوانان و نوجوانان از‬ ‫شبکه های اجتماعی به اقتضای سن و عواطف و احساسات‬ ‫انهاست و گذرا خواهد بود‪.‬‬ ‫کتاب‪ ،‬رسانه برتر‬ ‫‪2‬‬ ‫من با این نظر که شبکه های اجتماعی رسانه هستند‪،‬‬ ‫موافق نیستم‪ .‬شبکه های اجتماعی وسیله ارتباطی هستند‬ ‫اما رسانه نیستند‪ .‬هرچه زمان بیشتر می گذرد‪ ،‬این موضوع‬ ‫بیشتر ثابت می شود‪ .‬یکی از ارکان رسانه مالکیت است اما‬ ‫شــبکه های اجتماعی مالکیت ندارند و اساسا تولید محتوا‬ ‫در رسانه حرفه ای‪ ،‬رویکرد دارد؛ یا برای خبر است یا برای‬ ‫اموزش که این باید از ان حاصل شــود‪ .‬هر تولید متنی در‬ ‫شبکه های اجتماعی نباید معادل تولید محتوا فرض شود‪.‬‬ ‫البته شبکه های اجتماعی کارکرد دارند و در سودمندی انها‬ ‫شکی نیست اما معایبی هم دارند‪ .‬مهمترین عیب شان این‬ ‫اســت که در انجا با تولید حرفــه ای و چارچوب مند مواجه‬ ‫نیســتیم‪ .‬انچه در یک کتاب دیده می شود‪ ،‬یک پژوهش‬ ‫نک‬ ‫ت‬ ‫ ‬ ‫ه‬ ‫ها‬ ‫‪ l‬تکریم بنیان گذار فلسفه علم‬ ‫مراســم بزرگداشــت مهــدی گلشــنی‬ ‫بنیان گذار گروه فلســفه علم دانشگاه صنعتی‬ ‫شــریف‪ ،‬چهره ماندگار عرصــ ه فیزیک و عضو‬ ‫پیوسته فرهنگســتان علوم‪ ،‬دوشــنبه گذشته‬ ‫در انجمــن اثــار و مفاخر فرهنگی برگزار شــد‪.‬‬ ‫ایت الله محمدعلی تسخیری مشاور عالی رهبر‬ ‫انقالب در امور جهان اســام‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫عباس قائم مقامی نماینده ســابق رهبر انقالب‬ ‫در دانشگاه تهران‪ ،‬رضا امراللهی رئیس سابق‬ ‫ســازمان انرژی اتمی‪ ،‬دکتر کریــم مجتهدی‬ ‫استاد فلسفه‪ ،‬فتح الله مضطرزاده چهره ماندگار‬ ‫مهندســی‪ ،‬مهدی محقق رئیس انجمن اثار و‬ ‫مفاخر فرهنگی‪ ،‬احمد کتابی عضو هیات علمی‬ ‫ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و‬ ‫همچنین حســینعلی قبادی رئیس پژوهشگاه‬ ‫علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سخنرانان این‬ ‫مراسم بودند‪.‬‬ ‫‪ l‬چالش نظر و عمل‬ ‫مراسمافتتاحیهپنجمینکنفرانسالگوی‬ ‫پیشرفت هفته گذشــته در مرکز همایش های‬ ‫کتابخانه ملی برگزار شــد‪ .‬صــادق واعظ زاده‪،‬‬ ‫رئیس شورای عالی مرکز الگوی اسالمی ایرانی‬ ‫پیشرفت در این مراســم گفت‪« :‬چالش نظر و‬ ‫عمل‪،‬ازچالش های ِ‬ ‫پیش رویماست‪.‬متفکران‬ ‫بزرگ ما‪ ،‬در حوزه نظر ید طوالیی داشــته اند اما‬ ‫ی ما‪ ،‬کمتر وارد حوزه عمل‬ ‫متون فلسفی و حکم ‬ ‫درعرصهاجتماعشده اند‪.‬نظریاتدینیوعلمی‬ ‫ امروز مــا باید با عمل و کنــش اجتماعی ارتباط‬ ‫برقرار کند‪».‬‬ ‫‪ l‬رونمایی از فلسفه علم اصول‬ ‫ایت الله املی الریجانی‬ ‫مجموعه «فلســفه علم اصول»‪ ،‬به قلم‬ ‫ایت الله صادق املی الریجانی‪ ،‬رونمایی شــد‪.‬‬ ‫مراسمرونماییازاینمجموعهپنجشنبهگذشته‬ ‫در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسالمی قم برگزار‬ ‫شــد‪ .‬رئیس قوه قضاییه هدف از گرداوری این‬ ‫مجموعه را پاالیش علم اصول فقه از مجموعه‬ ‫مســائلی می دانــد که نســبت به مســائل این‬ ‫علم‪ ،‬جنبه مقدماتی دارد و درجه دوم به شــمار‬ ‫می اید‪ .‬این مجموعه‪ ،‬حاصل ده سال تدریس‬ ‫ایت اللــه املی الریجانی در قالــب درس خارج‬ ‫اصول فقه در شهر قم است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫یادداشت‬ ‫دکتر مجید رضاییان‬ ‫استاد روزنامه نگاری‬ ‫است و برخی از انها سال ها تدریس شده و تبدیل به نظریه‬ ‫می شود؛ در شــبکه های اجتماعی نه این ظرفیت هست و‬ ‫نه این اتفاق افتاده است‪« .‬کتاب همچنان برترین رسانه‬ ‫است»‪ ،‬بهترین شعار در نقد شــبکه های اجتماعی است‪.‬‬ ‫در شبکه های اجتماعی شما اسناد تک سندی نمی بینید‪.‬‬ ‫هیچ کــدام اینها در طول زمــان ثابت نکرد کــه مخاطبان‬ ‫عمیق تر شدند‪ ،‬بلکه سطحی تر شــدند و دانسته هایشان‬ ‫افزون تر شــد‪ .‬اما کتاب‪ ،‬مخاطب را عمیق بــار می اورد‪.‬‬ ‫شــبکه های اجتماعی‪ ،‬انســان را به دانستن کشــانده اما‬ ‫دانستن های بسیار پراکنده و اینها نمی توانند او را به عمق‬ ‫برسانند‪ .‬تحقق تعریف عمیق با کتاب ممکن است و کتاب‬ ‫ما را بــه عرصه ای به نــام قدرت تشــخیص و عمقی بودن‬ ‫می رســاند‪ .‬نه تنها کتاب بلکه هر قرائتی که عمقی باشــد‬ ‫به ما قدرت تشــخیص می دهد‪ .‬کســی نمی گوید شــبکه‬ ‫اجتماعی وسیله ارتباطی نیست اما نمی تواند عمقی بودن‪،‬‬ ‫عمقی شــدن و ماندن را محقق کند‪ .‬وسیله ارتباطی بودن‬ ‫نشان دهنده این است که کتاب همچنان رسانه برتر است‪.‬‬ ‫روایت رئیس فرهنگستان علوم‬ ‫اسالمی از سه امر تاریخی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫افشاگری کارگردان‬ ‫جنجالی‬ ‫شرط انقالبی ماندن حوزه ‬ ‫‪27‬‬ ‫گالیه داوری اردکانی از‬ ‫جامعه شناسان‬ ‫فکر روز‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫برساخت گراییاجتماعی‬ ‫کتــاب «برســاخت گرایی اجتماعی» نوشــته‬ ‫ویویــن بر با ترجمه اشــکان صالحی از ســوی نشــر‬ ‫نی منتشــر شــده اســت‪ .‬هدف مولف در این کتاب‬ ‫اشنا کردن خواننده با شــماری از ویژگی های اصلی‬ ‫بر ساخت گرایی اجتماعی است‪ .‬کانون توجه کتاب‬ ‫حاضر بــر ســاخت گرایی اجتماعی اســت‪ .‬ان گونه‬ ‫که در روان شناسی و روان شناســی اجتماعی مطرح‬ ‫می شود‪ ،‬هدف مولف اشــنا کردن خواننده با شماری‬ ‫از ویژگی های اصلی بر ســاخت گرایی اجتماعی و در‬ ‫عین حال تشــریح پیامدهایی اســت که این رویکرد‬ ‫برای درک رفتار انســان و همچنین برای خود رشــته‬ ‫روان شناسی به همراه دارد‪.‬‬ ‫در فصل نخســت اینکه کدام دسته از نوشته ها‬ ‫و پژوهش ها می توانند زیر عنوان «برســاخت گرایی‬ ‫اجتماعی» قرار بگیرند و دلیل ان توضیح داده شــده‬ ‫است‪.‬‬ ‫در فصل دوم از مســائل شخصیت‪ ،‬سالمتی و‬ ‫بیماری و سکسوالیته به منزله نمونه هایی برای تشریح‬ ‫برخی ویژگی های برساخت گرایی اجتماعی و توجیه‬ ‫ان به مثابه شــیوه ای بدیل برای فهم جهان استفاده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در فصل سوم این ادعا شرح داده شده که انچه‬ ‫امکان اندیشــیدن را به شــیوه های مختلف برای ما‬ ‫فراهم می کند زبان است و در ادامه نقش کنشی زبان‬ ‫بررسی شده است‪.‬‬ ‫در فصل چهارم مفهوم فوکویی گفتمان و رابطه‬ ‫بین گفتمان و دانش و قدرت بررسی شده است‪.‬‬ ‫در فصل پنجم ماهیت مساله ســاز «حقیقت»‬ ‫و «واقعیت» بررسی شده اســت‪ .‬این ادعا که «هیچ‬ ‫چیز بیرون از متن نیست» غالبا این واکنش را به دنبال‬ ‫دارد که برســاخت گرایی اجتماعــی رویکردی کامال‬ ‫تخیلی است‪.‬‬ ‫در فصل های ششــم و هفتم به مســاله ســوژه‬ ‫روان شناختی پرداخته شده اســت‪ .‬نویسنده در این‬ ‫فصل ها سوژه روان شناختی را بدان صورت که در هر‬ ‫دو بخش خرد و کالن بر ســاخت گرایی اجتماعی در‬ ‫نظر گرفته می شود بررسی می کند و به مسائلی چون‬ ‫هویت‪ ،‬عاملیت و تغییر می پــردازد و برخی ابزارهای‬ ‫مفهومی را که بر ساخت گرایان بر تقریر مجدد سوژه‬ ‫روان شناختی پدید اورده اند‪ ،‬می کاود‪.‬‬ ‫در فصل هشت به برخی از رویکردهای پژوهشی‬ ‫خاصی پرداخته می شود که برساخت گرایی اجتماعی‬ ‫شکل داده و اختیار کرده اســت‪ .‬ابتدا درباره پاره ای‬ ‫از مســائل نظری و روش شــناختی بحث شده نظیر‬ ‫عینیــت‪ ،‬ازادی از ارزش گذاری و بازنگری‪ ،‬ســپس‬ ‫برخی از روش هایی که در برســاخت گرایی اجتماعی‬ ‫به کار رفته اند بررسی می شود‪.‬‬ ‫در سرتاسر کتاب به برخی از موانع و مشکالت‬ ‫موجود در انواع برساخت گرایی اجتماعی اشاره شده‬ ‫است‪ .‬مولف در فصل پایانی کتاب موضعی انتقادی تر‬ ‫اختیار کرده و اســتدالل های شــخصی اش را درباره‬ ‫برساخت گرایی اجتماعی مطرح کرده است‪.‬‬ ‫تجربه ایرانی مواجهه با علوم انسانی مدرن‬ ‫نشســت «تجربــه ایرانی مواجهــه با علوم انســانی‬ ‫مدرن» هفته گذشــته در حالی برگزار شــد که رضا داوری‬ ‫اردکانی از جامعه شناسان کشور بسیار گله کرد و نعمت الله‬ ‫فاضلی بی توجهی به فرهنگ عمومی را علت بســیاری از‬ ‫بحران ها در ایران به شمار اورد‪.‬‬ ‫در این نشســت‪ ،‬نعمت الله فاضلی درباره مطالعات‬ ‫مردم شناســی در ایران معاصر گفت‪« :‬در ایران معاصر ما‬ ‫گفتمان های زیادی وجود دارد که از درون انسان ایرانی‪،‬‬ ‫با اصالــت‪ ،‬خالقیت و بدیع بیــرون امده اســت‪ .‬برخی از‬ ‫ایــن گفتمان ها شــامل گفتمــان روشــنفکری‪ ،‬خلقیات‬ ‫ایرانیان‪ ،‬گفتمان فهم علم جدید و مطالعات فولکاریک و‬ ‫فرهنگ مردم است‪ ».‬وی افزود‪« :‬علوم انسانی در ایران‬ ‫معاصر‪ ،‬برخالف برچسب های نادرســت و ارزیابی نشده‪،‬‬ ‫بسیار کارامد‪ ،‬ســودمند و تاثیرگذار بوده اســت‪ .‬وقتی در‬ ‫البه الی ســنت های بومی‪ ،‬قصه هــا و داســتان ها رصد‬ ‫می کنیــم‪ ،‬اگرچه ما خیلــی نواقص داریم و بــه حد کافی‬ ‫توسعه نیافته ایم‪ ،‬اما همان مقدار هم یکی از ارکان تاریخ‬ ‫معاصر ما بوده است‪ ».‬حجت االسالم پارسانیا نیز عنوان‬ ‫کرد‪« :‬نخستین مساله بحث این است که علوم انسانی چه‬ ‫معنایی دارد‪ .‬من زیاد معتقد نیستم که علوم انسانی را باید از‬ ‫علوم پایه و فنی مهندسی جدا کنیم؛ چراکه علوم پایه ریشه‬ ‫در علوم انسانی دارد و چندان قابل جدایی نیستند‪ .‬بسیاری‬ ‫از تحوالتی که امروز در عرصه علوم انســانی می بینیم‪ ،‬از‬ ‫دهه ‪ 60‬به بعد در علوم پایه رخ داده است‪».‬‬ ‫وی درباره ناصحیح بودن معادل فارسی‪Humanities‬‬ ‫گفت‪« :‬حادثه ای که رخ داده علم در معنای جدید دارای‬ ‫ویژگی هایی است‪ .‬ســوژه و ابژه در این راه با هم تنیده اند‪.‬‬ ‫چهره‬ ‫حال باید بررســی کنیم که علم در معنــای مدرن و حوزوی‬ ‫با مسائل اجتماعی و انسانی چه تجربه ای با هم دارند‪».‬‬ ‫همچنین رضا داوری اردکانی در این نشست به پیشینه‬ ‫رابطه علوم انســانی و فلسفه در کشور اشــاره کرد و گفت‪:‬‬ ‫«این دو در کشورمان گرچه باهم بیگانه نبودند‪ ،‬اما رفاقت و‬ ‫نسبتی هم نداشتند‪ .‬ان زمان رشته های مستقلی به نام علوم‬ ‫اجتماعی در کشور وجود نداشت‪ .‬غالمحسین صدیقی به‬ ‫ما هم فلسفه یونان و هم جامعه شناسی درس می داد و دکتر‬ ‫مهدوی اولین کتاب جامعه شناسی را در ایران نوشت‪ .‬رشته‬ ‫ما هم فلسفه و هم علوم تربیتی بود‪».‬‬ ‫داوری اردکانی با بیان اینکه فالسفه در تاسیس علوم‬ ‫اجتماعی دخیل بودند‪ ،‬عنوان کرد‪« :‬حتی نام جعلی را که‬ ‫اگوســت کنت از لفظ یونانی و التینی علوم اجتماعی اخذ‬ ‫کرد و به هم چســباند‪ ،‬دکتر صدیقی جامعه شناسی نامید‪.‬‬ ‫این لفظ طــوری در جامعه جا افتاد که انــگار از ازل ترجمه‬ ‫لفظ سوسیالوژی بوده است‪ .‬علوم اجتماعی در انگلستان‪،‬‬ ‫فرانسه و المان در شرایطی خیلی خاص قوام یافت تا به رفع‬ ‫تعارضات و حل مسائل بپردازد‪».‬‬ ‫رئیــس فرهنگســتان علــوم بــا بیــان اینکــه از‬ ‫جامعه شناسان گله مند است‪ ،‬ادامه داد‪« :‬جامعه شناسان‬ ‫فکر نکردند که باید به مساله مهم جامعه ما ـ که علوم انسانی‬ ‫موجود بر مبنای دین استوار نیســت ـ تامل کنند‪ .‬انها تنها‬ ‫تصور می کنند بحث در مبادی و اصول‪ ،‬کار فیلسوفان است‬ ‫و نباید انها ورود کنند‪ ،‬ولی ما در وضعی قرار داریم که گویی‬ ‫علوم انســانی را دوباره باید تاســیس کنیم‪ .‬استادان علوم‬ ‫اجتماعی باید فکر کنند که در شرایط کنونی چگونه می توان‬ ‫علوم انسانی را متحول کرد‪».‬‬ ‫افشاگریعلیهبهاییت‬ ‫عبداللهشهبازی‬ ‫عبدالله شــهبازی که سال هاســت در حوزه تاریخ به‬ ‫تحقیق و پژوهش اشتغال دارد و سعی می کند کمتر موض ع‬ ‫سیاسی اتخاذ کند‪ ،‬هفته گذشــته به موضع گیری صریح‬ ‫علیه فرقه بهاییت پرداخت؛ اظهاراتی که در پی انتشار خبر‬ ‫دیدار فائزه هاشمی با اعضای این فرقه بیان شد‪.‬‬ ‫شهبازی در کانال شخصی تلگرامی خود به سابقه فرقه‬ ‫بهایی در زمان نهضت جنگل پرداخت و عملکرد موسوم به‬ ‫چپ و انقالبی این فرقه در ان دوره را با عملکرد ان در قبال‬ ‫جمهوری اسالمی مقایسه کرد‪ .‬شــهبازی فرقه بهاییت را‬ ‫دارای مختصاتی دانست که برای «کالت» به عنوان فرقه‬ ‫بسته و متمرکز دارای اهداف مالی و سیاسی بیان می شود‪.‬‬ ‫شهبازی در پست دیگری نوشت‪« :‬در این بحث حق‬ ‫شهروندی دو مساله خلط می شــود؛ یکی حق شهروندی‬ ‫احاد مردم است به رغم عقاید انها که کامال طبیعی است‪،‬‬ ‫و همگان صرف نظر از عقایدشان باید در پناه قانون باشند‬ ‫و بهره مند از حقوق شهروندی در چارچوب قانون‪ .‬دیگری‬ ‫حق شهروندی فرقه ای اســت به نام بهاییت با تشکیالت‬ ‫گسترده مرکزیت حیفا؛ یعنی در واقع به رسمیت شناختن ان‬ ‫به عنوان دین رسمی‪ .‬این مســاله ای است که حتی دولت‬ ‫اسرائیل نیز حاضر به پذیرش ان نیست‪ .‬بهاییان به دنبال‬ ‫حق شــهروندی به عنوان احادی از ایرانیان نیستند‪ ،‬بلکه‬ ‫به دنبال مطرح کردن خود به عنوان دین رسمی هستند‪».‬‬ ‫یادداشت های شهبازی در کانال شخصی اش در تلگرام با‬ ‫واکنش محسن کدیور مواجه شد‪.‬‬ ‫او در یادداشــتی تحت عنــوان «با بهاییــان چگونه‬ ‫برخورد کنیم؟» نوشــت‪« :‬پاســخ کوتاه من این است‪ :‬با‬ ‫بهاییان مثل انسان برخورد کنیم‪».‬‬ ‫شهبازی در واکنش به این یادداشت نوشت‪« :‬بدیهی‬ ‫است که با هر انسانی باید به مثابه انسان سلوک کرد‪ .‬اقای‬ ‫کدیور به دلیل رشــته تحصیلی و تخصص شــان می دانند‬ ‫که مساله طهارت و نجاست که در شریعت یهود نیز مشابه‬ ‫دارد‪ ،‬ربطی به حقوق شهروندی ندارد‪ .‬نجاست اهل کتاب‬ ‫به زعم بسیاری از فقها به معنی غیرانسان بودن و نفی حقوق‬ ‫شهروندی ایشان نیست و بالتشبیه نجاست سگ و خوک‬ ‫در فقه به معنی مجوز رفتار ظالمانه با ایشان نیست‪».‬‬ ‫وی با طرح این ســوال که ایا بهایــی می تواند بدون‬ ‫عضویت در تشکیالت بیت العدل حیفا بهایی باشد؟ تاکید‬ ‫کــرد‪« :‬بهایی بدون عضویــت در ســازمان جهانی بهایی‬ ‫به مرکزیت بیت العــدل حیفا وجــود خارجی نــدارد و ما با‬ ‫شهروندان منفرد بهایی مواجه نیستیم‪».‬‬ ‫دااگشنه‬ ‫تثبیت هویت ملی در قالب تشیع‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫گزارش «نهضت تحریم‪ ،‬نفی سلطه بیگانه»‬ ‫افشاگری کارگردانجنجالی‬ ‫روایت عطشانی از سیاست در سینما‬ ‫ادامه داد‪« :‬بعد از یک جلســه مالقات‪ ،‬ایشــان به راحتی‬ ‫موافقت خود را با ســرمایه گذاری در این فیلم اعالم کرد‪.‬‬ ‫فردای ان روز پیش قرارداد را امضا کرد و گفت شنبه بیایید‬ ‫چک خود را بگیرید‪ .‬یک ماه قبل از جشنواره او را بازداشت‬ ‫کردند و حاشیه ها شروع شد‪».‬‬ ‫این کارگــردان درباره حواشــی فیلــم «تلفن همراه‬ ‫رئیس جمهور» گفت‪« :‬یــک هفته مانده‬ ‫به اکــران این فیلــم‪ ،‬اقــای علی اکبری‪،‬‬ ‫تهیه کننده فیلم به من زنگ زد و گفت یک‬ ‫نســخه از فیلم را برای ریاســت جمهوری‬ ‫بفرست‪ .‬بعد از ان ایشــان گفت که اقای‬ ‫احمدی نژاد گفته اند کــه فیلم فعال اکران‬ ‫نشود‪ .‬ایشــان یک ســال بعد در بحبوحه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬و وقتی‬ ‫داشــتتند می رفتند‪ ،‬اجازه نمایش فیلم را‬ ‫دادند‪ .‬این فیلم وقتی برای مردم جذابیت‬ ‫داشــت که ایشــان در قدرت بــود‪ ».‬وی‬ ‫افزود‪« :‬با مشکالتی که برای «تلفن همراه‬ ‫رئیس جمهور» به وجود اوردند‪ ،‬نگذاشتند‬ ‫این فیلم دیده شود‪ .‬این فیلم نقد مستقیم‬ ‫اقای احمدی نژاد بود‪ ،‬چون ایشان گفت نقدپذیر است‪».‬‬ ‫ی در گنجه‬ ‫عطشــانی با بیان اینکــه هیچ وقت هیچ فیلمــ ‬ ‫نمی ماند در پایان این گفت وگو گفت‪« :‬اعتراف می کنم که‬ ‫گاهی از ایجاد جنجال حول فیلم هایم سود بردم‪ .‬تاکنون‬ ‫به واسطه جنجال و حاشیه سازی ‪ 2‬میلیارد فروخته ام‪».‬‬ ‫گزارش منتشــره دولت از بررســی ابعاد مختلف‬ ‫دستبرد دولت امریکا به دارایی ایران‪ ،‬از نقش پررنگ‬ ‫بانک مرکزی و دولت قبــل در دوره حدود هفت ماهه‬ ‫ســال ‪ 1387‬حکایــت دارد‪ .‬ایــن در حالی اســت که‬ ‫معاون ســابق پارلمانی بانک مرکزی معتقد اســت که‬ ‫باید این گزارش حاوی جزئیات شــفاف تری در رابطه‬ ‫با خرید و فروش اوراقی که به ضبط دارایی دو میلیارد‬ ‫دالری منتهی شد‪ ،‬باشد‪ .‬در عین حال که پاسخگویی‬ ‫مســئوالن حاضــر در این جریــان حدود ‪ 15‬ســاله از‬ ‫الزامات رفع ابهام ان است‪.‬‬ ‫دوشــنبه گذشــته دولت با انتشــار بیانیــه ای تا‬ ‫حدودی از ماجرای توقیف دارایــی دو میلیارد دالری‬ ‫پرده برداشت‪ .‬در این گزارش ضمن بررسی و تشریح‬ ‫ابعاد حقوقی و سیاســی موضوع و همچنین رای های‬ ‫دادگاه امریــکا و رونــد خریــد اوراق و توقیف‪ ،‬برخی‬ ‫ابهامات نیز مطرح اســت و به گونه ای به این ســوال‬ ‫که تعلل در فروش اوراق باتوجه به همزمانی با اعمال‬ ‫تحریم هــا‪ ،‬مربوط بــه چه زمانــی بوده‪ ،‬پاســخ داده‬ ‫می شود و این گونه قابل استنباط است که عدم فروش‬ ‫اوراق در دوره ریاست طهماســب مظاهری در بانک‬ ‫مرکزی اتفاق افتاده اســت‪ .‬این در حالی است که در‬ ‫بیانیه این گونه اعالم شده که چرا با وجود هشدارهای‬ ‫منابع خارجی‪ ،‬مراکز ذی ربط داخلی و نهادهای عالی‬ ‫ که در گزارش ها و مکاتبات مسئوالن و مقامات ارشد‬‫کشور موجود است ‪ -‬در فاصله زمانی خطیر پاییز ‪1386‬‬ ‫تا خرداد ‪ 1387‬اقدام موثری برای خارج کردن اموال‬ ‫ملت ایران از دسترس نظام مالی و قضایی امریکا که‬ ‫غیرقابل اعتماد بودن ان به اثبات رسیده بود‪ ،‬به عمل‬ ‫نیامده اســت؟ در بازه حدود ‪ 20‬سال گذشته از شروع‬ ‫خرید و فروش اوراق‪ ،‬اواخر دولت ششــم و همچنین‬ ‫دولت های هفتم‪ ،‬هشــتم‪ ،‬نهم‪ ،‬دهم و اخیرا یازدهم‬ ‫است‪ .‬این در حالی اســت که در این دوران نوربخش‬ ‫تا سال ‪ 1382‬در بانک مرکزی حضور داشته و اخرین‬ ‫معاون ارزی وی محمدجعفر مجرد اســت که در دوره‬ ‫شــیبانی ‪ -‬رئیس بعدی بانک مرکزی ‪ -‬و از سال ‪1382‬‬ ‫تا ‪ 1386‬نیز در این سمت حضور داشته است‪ .‬پس از‬ ‫انکه شیبانی از بانک مرکزی استعفا داد‪ ،‬احمدی نژاد‬ ‫رئیس جمهور وقت ‪ -‬طهماسب مظاهری را جایگزین‬‫وی کرد که او نیز در مدت کمتر از یک سال از حضور‬ ‫خود در بانک مرکزی‪ ،‬رضا راعی را به عنو ان جانشــین‬ ‫مجرد برگزیــد؛ دوره ای که اکنون انگشــت اتهام به‬ ‫چرایی عدم فروش کامل اوراق قرضه و دردســرهای‬ ‫بعدی به سمت ان نشانه رفته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫علی عطشــانی هفته گذشــته درباره حضــور جورج‬ ‫کلونی و ناتالی پورتمن در فیلمش‪ ،‬دیدار با بابک زنجانی‪،‬‬ ‫ممنوعیت اکــران «تلفن همــراه رئیس جمهور» توســط‬ ‫محمــود احمدی نژاد‪ ،‬بــازی ناصر ملک مطیعــی در فیلم‬ ‫ِ‬ ‫«نقش نگار» و‪ ...‬سخن گفت‪ .‬این کارگردان که در بخش‬ ‫«گپ هفت» برنامه تلویزیونی هفت حضور داشت‪ ،‬درباره‬ ‫خبر حضور جورج کلونی و ناتالی پورتمن‬ ‫در فیلم اخرش توضیــح داد‪« :‬من چنین‬ ‫خبری منتشر نکردم‪ .‬علت انتشار این خبر‬ ‫مالقات های من در خارج از کشور بوده که‬ ‫این خبر می تواند لید چند خبرگزاری باشد!‬ ‫و اگر قرار باشــد چنین خبری هم بدهم‪،‬‬ ‫نیازی نیست به برنامه شما بگویم که با چه‬ ‫کسی مالقات کردم‪».‬‬ ‫او درباره دیــدار با بابــک زنجانی و‬ ‫سرمایه گذاری مشــترک با وی در ساخت‬ ‫نقش نــگار گفت‪« :‬من با هیچ کســی در‬ ‫قدرت ارتباط ندارم‪ .‬چنــد روز بعد از اغاز‬ ‫فیلمبــرداری نقش نگار و بعــد از اینکه با‬ ‫عوامل فیلم قرارداد بستم‪ ،‬دو سرمایه گذار‬ ‫فیلم کنار کشیدند و من برای تامین تعهداتی که به عوامل‬ ‫فیلم داشــتم‪ ،‬به طور اتفاقی از ســر ناچاری توسط یکی از‬ ‫دوستان به اقای زنجانی معرفی شدم‪».‬‬ ‫عطشانی با بیان اینکه پیش از فیلم نقش نگار چیزی‬ ‫زیادی از ایشان نمی دانستم جز انکه مرد پولداری است‪،‬‬ ‫سینما‪ /‬ائترت‬ ‫رمزگشایی از سرقت‬ ‫دو میلیارد دالری‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫نشســت «نهضت تحریم‪ ،‬نفی ســلطه بیگانه» در‬ ‫موسســه پژوهشــی‪ -‬فرهنگی انقالب اســامی سه شنبه‬ ‫گذشته برگزار شد‪ .‬در این نشســت موسی حقانی‪ ،‬موسی‬ ‫نجفی‪ ،‬محمدحســن رجبی دوانی‪ ،‬یعقوب توکلی‪ ،‬مجید‬ ‫تفرشی و عادل پیغامی به سخنرانی پرداختند‪.‬‬ ‫موســی نجفی پیرامون گفتمان تحریم در اندیشــه‬ ‫بیداری اســامی در قرن اخیر اظهار داشت‪« :‬با نهضت‬ ‫تحریم تنباکو بیداری اسالمی از فاز سلبی نظامی در مصر‬ ‫و جهان تســنن به حوزه اقتصــادی منتقل شــد‪ .‬در دوره‬ ‫مشروطه این تقابل سیاسی می شــود و در دوره رضاخان‬ ‫وجه فرهنگی به خود می گیرد و در نهایت در دوران انقالب‬ ‫اسالمی شکل تمدنی دارد‪».‬‬ ‫نجفی گفت‪« :‬نهضت تحریم تنباکو توانست هویت‬ ‫ملی ایــران را در قالب تشــیع تثبیت کنــد‪ .‬اولین نهضت‬ ‫بیداری که بــا یک وضع مردمی روبه رو می شــود‪ ،‬نهضت‬ ‫تحریم تنباکو اســت‪ .‬بایــد گفت قبل از موضــوع تحریم‬ ‫تنباکو‪ ،‬جریان بیداری اسالمی به این شکل نداریم و بیشتر‬ ‫در حوزه تسنن این امر را شاهد هستیم‪».‬‬ ‫دومین ســخنران این نشســت محمدحسن رجبی‬ ‫دوانی‪ ،‬مورخ و پژوهشــگر بود که بحث خود را پیرامون‬ ‫ابعاد سیاســی داخلــی و خارجی حکم میرزای شــیرازی‬ ‫ارائه داد‪ .‬وی گفت‪« :‬حکم میرزا ســبب شــد تحوالتی‬ ‫بین سلطنت و روحانیت ایجاد شــود و این امر به پیروزی‬ ‫روحانیــت منجر شــد‪ ».‬در ادامه یعقــوب توکلی در باب‬ ‫شــکل گیری انحصارات و مقابله بــا ان در تحریم تنباکو‬ ‫به ایراد ســخن پرداخــت‪ .‬وی گفــت‪« :‬در دوره صفویه‬ ‫تــا پهلوی چند نــوع تعامــل علما بــا حاکمیت را شــاهد‬ ‫هستیم‪ .‬در دوره صفوی همگرایی روحانیت و سلطنت را‬ ‫می بینیم‪ .‬در دوران قاجار شاهد همراهی و همگامی علما‬ ‫با حاکمیت قاجار به خاطر دفاع از سرزمین شیعه هستیم‪.‬‬ ‫اما بعد از ترکمانچای این فاصله گیــری علما از حاکمان‬ ‫ارام ارام شکل می گیرد‪».‬‬ ‫در ادامه مجید تفرشــی درباره توجه به ابعاد محلی و‬ ‫منطقه ای نهضت تحریم تنباکو ســخن گفت‪ .‬وی اظهار‬ ‫داشت‪« :‬نهضت تنباکو برای خیلی ها پایان یافته ولی من‬ ‫معتقدم هنوز حجم زیادی از داده ها نسبت به نهضت تنباکو‬ ‫وجود دارد که روی ان کار نشده است‪».‬‬ ‫تفرشــی ادامه داد‪« :‬مــا نیازمند بازنگــری دقیق تر‬ ‫روی اسناد عثمانی و انگلیسی هستیم و با وجود اینکه این‬ ‫اســناد توام با غرض ورزی یا نادانی باشــد نمی توان انها‬ ‫را نادیده گرفت‪ ».‬موســی حقانی نیز به بیان دیدگاه خود‬ ‫درباره نهضت تحریم تنباکو پرداخت و گفت‪« :‬برای درک‬ ‫بهتر نهضت تحریم به دو نکته باید توجه کرد‪ .‬یکی رفتار‬ ‫اســتعمار در تاریخ معاصر ایران و اصول حاکم بر رفتار ان‬ ‫است و دیگری برداشت علما از این تکاپو بود که باید با هم‬ ‫مورد واکاوی قرار گیرد‪».‬‬ ‫‪29‬‬ ‫گردشگری‬ ‫مح‬ ‫زیسیطت‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫وتوی واردات‬ ‫خودروهایگردشگری‬ ‫وزارت صنعــت‪ ،‬معــدن و تجــارت‪ ،‬طرح‬ ‫«تســهیل واردات خودروهــای گردشــگری»‬ ‫را در دولــت وتو کرد‪ .‬بیــش از یک ســال و نیم‬ ‫پیش ســازمان میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دســتی‬ ‫و گردشــگری طرحی را بــه هیات دولــت برد تا‬ ‫براســاس ان مجــوز واردات تعــدادی خــودرو ‬ ‫خاص گردشــگری بــا کاهش تعرفــه گمرکی‪،‬‬ ‫صادر شود؛ طرحی که از همان ابتدا با مخالفت‬ ‫وزارت صنعــت‪ ،‬معــدن و تجــارت و همچنین‬ ‫سازمان امور مالیاتی همراه بود‪ ،‬چراکه به اعتقاد‬ ‫کارشناســان این بخش ها‪ ،‬امکان ســاخت این‬ ‫خودروها در داخل کشــور وجود دارد و از ســوی‬ ‫دیگر اعمــال معافیــت مالیاتی بــر واردات این‬ ‫خودروهــا‪ ،‬از درامدهای مالیاتــی مملکت کم‬ ‫می کند‪ .‬این درحالی بود که ســعید شــیرکوند‪،‬‬ ‫معاون سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی و‬ ‫گردشگری که پیگیر این طرح پیشنهادی بود‪ ،‬‬ ‫اعتقاد داشت امکان ساخت چنین خودروهایی‬ ‫در داخل کشــور وجــود نــدارد و نمی تــوان از‬ ‫خودروســازان داخلی خواست که انها را بسازند ‪،‬‬ ‫به همین دلیل از دولت تقاضا شــد کــه راه ورود‬ ‫این خودروهــا به کشــور را تســهیل کنــد‪ .‬ان‬ ‫زمان طبــق ارزیابی اولیــه جامعــه تورگردانان‪،‬‬ ‫صنعت گردشــگری که بــا موج تــازه ای از ورود‬ ‫گردشگران خارجی مواجه شده بود‪ ،‬برای خرید‬ ‫حدود دوهزار دســتگاه خودرو که شــامل ‪300‬‬ ‫دســتگاه اتوبــوس‪ 400 ،‬دســتگاه مینی بوس‬ ‫(ظرفیــت ‪ 15‬تا ‪ 20‬نفــر)‪ ،‬هزار دســتگاه ون و‬ ‫‪ 150‬دســتگاه افرود می شــد‪ ،‬اعالم نیاز شــد‪.‬‬ ‫حال پس از گذشــت حــدود یک ســال و نیم از‬ ‫بررســی ایــن طــرح در کمیســیون های هیات‬ ‫دولت‪ ،‬سرانجام معاون رئیس جمهور از مخالفت‬ ‫قطعی وزارت صنعت با این طرح و خارج شــدن‬ ‫ان از دستور رســیدگی کمیســیون های هیات‬ ‫دولت خبر داد‪ .‬مسعود ســلطانی فر گفته است‪:‬‬ ‫«انها (وزارت صنعت‪ ،‬معــدن و تجارت) معتقد‬ ‫بودنــد خودروهای موردنیاز بخش گردشــگری‬ ‫را می تــوان در کارخانه های داخلــی تولید کرد‬ ‫و به واردات اتومبیل های پیشــنهادی ما نیازی‬ ‫نیست‪ ».‬او در عین حال اظهار داشت‪« :‬اجازه‬ ‫برای وارد کــردن خودروهــای موردنیاز صنعت‬ ‫گردشــگری وجود دارد ولــی پرداخت عوارض‬ ‫گمرکی هزین ه تمام شده ان را بسیار گران می کند‪.‬‬ ‫ انچه ما پیش بینی و پیشــنهاد کــرده بودیم این‬ ‫بود که با اعمال معافیــت گمرکی بر واردات این‬ ‫خودروهای خــاص‪ ،‬خرید انها بــرای اژانس ها‬ ‫ارزان تر شــود که با این طرح موافقت نکردند‪».‬‬ ‫رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادامه‬ ‫داد‪« :‬پیشنهاد جایگزین وزیر صنعت این بود که‬ ‫خودروهای موردنیاز گردشگری را در داخل تولید‬ ‫کنند و قول دادند در شش ماه اول سال این کار را‬ ‫انجام دهند و حاال ما منتظریم ببینیم در این شش‬ ‫ماه چه اتفاقی می افتد‪».‬‬ ‫حوزه‬ ‫شرط انقالبی ماندن حوزه ‬ ‫روایت رئیس فرهنگستان علوم اسالمی از سه امر تاریخی‬ ‫حجت االسالم سید محمدمهدی میرباقری‪ ،‬رئیس‬ ‫فرهنگستان علوم اســامی قم و نماینده البرز در مجلس‬ ‫خبرگان رهبری در دیدار با روحانیون اســتان البرز در قم به‬ ‫بیان مختصات حوزه شیعی و مدیریت سه امر مهم تاریخی‬ ‫از سوی این نهاد پرداخت‪.‬‬ ‫وی گفت‪« :‬حوزه شــیعه در طول تاریــخ یک حوزه‬ ‫انقالبی و همیشه درگیر با جبهه مقابل بوده و در این درگیری‬ ‫جامعه مومنین را به پیش برده است؛ حوزه های علمیه‪ ،‬بر‬ ‫محور فقهای شیعه حلقه اتصال جامعه و معصومین(ع) و‬ ‫حلقه اتصال بین امام و اداره جامعه و پیشرفت دینی جامعه‬ ‫بوده است‪».‬‬ ‫میرباقری با بیان اینکه در این حوزه پیوســته سه کار‬ ‫انجام می شده اســت‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬اوال جامعه شیعه با‬ ‫جامعه کفار امیخته نشده تا مرزبندی ها حفظ شود که ما از‬ ‫ان به تبری تعبیر می کنیم‪ .‬علمای اسالم تالش می کردند‬ ‫جامعه شــیعه در جبهه مقابل اســتحاله نشــود و به عنوان‬ ‫جبهه ای که دارای فرهنگ و مکتب روشنی است و مکتب‬ ‫کالمی‪ ،‬فقهی‪ ،‬اخالقی و عرفانی ویژه ای دارد‪ ،‬به عنوان‬ ‫یک جامعه مستقل ان را حفظ کنند تا فرهنگ ان استحاله‬ ‫پیدا نکند و مهمتر انکه به عنوان یک جامعه سیاسی هم در‬ ‫جبهه دشمن اســتحاله نیابد‪ .‬دومین کار درگیری مستمر‬ ‫با جبهه ای اســت که درصدد تغییر فرهنگ شــیعه است‪.‬‬ ‫زمانی که شیعه هنوز دولتی مرکزی نداشت به شکل مبارزه‬ ‫تلوزییون‬ ‫پارتیزانی و در دوره صفویه و شکل گیری دولت شیعی به‬ ‫شکلی دیگر این رویارویی ادامه داشته است‪ .‬سومین‬ ‫کار انقالبی‪ ،‬اماده و در صحنه نگه داشتن جامعه شیعی‬ ‫است‪ .‬نکته مهم این است که این مبارزه در دوره معاصر‬ ‫وارد فضای جدیدی شده؛ دشمن به سطح جدیدی از‬ ‫مبارزه روی اورده اســت‪ .‬در دوران قبــل دولت مدرنی‬ ‫که همه عرصه های حیات زندگی اجتماعی انســان را‬ ‫مدیریت کند‪ ،‬نبود؛ قدرتی شکل نگرفته بود که بخواهد‬ ‫یک دهکده واحد جهانی درســت کند و همه شــئون‬ ‫جامعه جهانــی را بر محور یک فرهنــگ و یک مکتب‬ ‫ســامان دهد‪ .‬جبهه کفر در این دوران به دنبال ایجاد‬ ‫یک جامعه یا دهکده جهانی واحــد مبتنی بر مکتب و‬ ‫فرهنگ مادی واحد است‪».‬‬ ‫او در بخش دیگری از اظهاراتش به برنامه ریزی‬ ‫تمدن غرب برای اســتحاله ســایر تمدن ها اشاره کرد‬ ‫و انقالب اســامی را نماد مقابله با نفوذ جریان سلطه‬ ‫خواند‪ .‬میرباقری در بیان شــرط انقالبی ماندن حوزه‬ ‫گفت‪« :‬اگر انقالب اســامی بخواهــد به عنوان یک‬ ‫حرکت رو به جلو برای ایجاد یک تمدن اســامی و بعد‬ ‫استحاله فرهنگ مادی غرب در درون تمدن اسالمی‬ ‫اقدام کند‪ ،‬باید رابطه میان اسالمیت و تمدن و جامعه‬ ‫و دولت اسالمی منطقا حل شود که این کار حوزه های‬ ‫علمیه و شرط انقالبی ماندن حوزه و حکومت است‪».‬‬ ‫مرور زوایای پنهان بهاییت‬ ‫ساکنین سرزمین کسوف‬ ‫هفته گذشته مستندی تحت عنوان ساکنین سرزمین‬ ‫کســوف با موضع بهاییت و تقابل با حقوق بشر روی انتن‬ ‫شبکه اول ســیما رفت؛ مســتندی که به بهانه دیدار فائزه‬ ‫هاشمی با برخی از اعضای این فرقه انحرافی پخش شد‪.‬‬ ‫پیدایش بهاییــت از ســال ‪ ۱۲۶۰‬با ادعــاى جوانى به نام‬ ‫ســید على محمد که خود را ملقب به «باب» کرد اغاز شده‬ ‫است‪ .‬سید على محمد باب ابتدا ادعاى مهدویت و سپس‬ ‫ادعاى خدایى کرد‪.‬‬ ‫این شخص پس از ‪ 9‬سال که توانست پیروانى را براى‬ ‫خود دســت و پا کند‪ ،‬توســط امیرکبیر در تبریز اعدام شد‪.‬‬ ‫میرزا حسینعلى نورى از پیروان باب بود که پس از اعدام وى‬ ‫ادعاى من یظهراللهى کرد و گفت که باب مبشــر من بوده‬ ‫و من موعود هســتم و به این شکل ادعاى مهدویت کرد و‬ ‫خودش را «بهاءالله» و پیروانش را «بهایى» نامید‪ .‬بعد از‬ ‫بهاء‪ ،‬پســرش به نام عباس افندى که خودش را عبدالبهاء‬ ‫(بنده بهاء) نامید جانشین او شد و پس از او نیز شوقى افندى‬ ‫که نوه دخترى عبدالبهاء بــود اداره امور بهاییان را برعهده‬ ‫گرفت‪ .‬پس از این سه نفر و تا امروز زعامت بهاییان برعهده‬ ‫بیت العدل است‪.‬‬ ‫بیت العدل مرکزیتى متشکل از ‪9‬نفر است که توسط‬ ‫شوقى افندى تشکیل شد؛ چراکه او صاحب فرزندى نشد‬ ‫تا رهبرى بهاییان را برعهده بگیرد‪ .‬تمام دســتورات ادارى‬ ‫و حقوقى و در کل تمام مسائل بهاییان از بیت العدل صادر‬ ‫مى شــود و همه بهاییان تابع محض این ‪9‬نفر هستند‪.‬‬ ‫بهاییان این ‪9‬نفر را مصون از هرگونه خطا مى پندارند و‬ ‫جمع انها را (نه تک تک) برى از هر اشتباهى مى دانند‪.‬‬ ‫از جمله عقایــد فرقه انحرافــی بهاییت می توان‬ ‫به این مسائل اشــاره کرد‪« :‬ســیدعلی باب امام زمان‬ ‫اســت و با ظهور او اسالم به پایان رســیده و دین جدید‬ ‫ظهور کرده‪ ،‬همــه مردم بایــد بهایی شــوند»‪« ،‬تقیه‬ ‫از اصــول اســت و بهاییــان معتقد بــه پنهــان کردن‬ ‫دین خــود هســتند»‪« ،‬ماه هــا ‪ 19‬روز دارنــد و قبل از‬ ‫نــوروز‪ ،‬روزه می گیرند»‪« ،‬نمــاز جماعت جــز در نماز‬ ‫میت باطــل اســت»‪« ،‬قبله‪ ،‬مرقــد بهاءالله در شــهر‬ ‫عکا اســت»‪« ،‬حج برای مــردان واجب اســت و برای‬ ‫زنــان واجــب نیســت و حــج زیــارت خانــه بهاءالله یا‬ ‫ســید علی محمد بــاب در شــیراز اســت»‪« ،‬ازدواج با‬ ‫محارم جز پدر بالاشکال است» و نهایتا اینکه «حجاب‬ ‫کان لم یکــن بــوده و در معامالت نیز ربــا ازاد و حالل‬ ‫است‪ ».‬این مستند که به مدت ‪ ۵۶‬دقیقه و توسط گروه‬ ‫سیاسی شــبکه اول ســیما تهیه و تولید شــده است‪ ،‬با‬ ‫مروری بر نحوه تشکیل فرقه بهاییت‪ ،‬مصاحبه با برخی‬ ‫دستگیرشدگان اغتشاشات عاشورای ‪ ،۱۳۸۸‬مصاحبه‬ ‫با برخی از اعضای ســابق تشــکیالت بهاییت‪ ،‬ســعی‬ ‫دارد برخی از زوایای پنهان ایــن فرقه ضاله را به تصویر‬ ‫بکشد‪.‬‬ ‫شماره جدید سیاست نامه‬ ‫شماره دوم و سوم «سیاست نامه» که توسط گروه‬ ‫مطبوعاتی هم میهن منتشــر می رود‪ ،‬روی دکه ها قرار‬ ‫گرفت‪ .‬محمد قوچانی‪ ،‬سردبیر سیاست نامه در استانه‬ ‫انتشــار شــماره جدید این نشــریه در صفحه شخصی‬ ‫اینستاگرام خود نوشت‪« :‬با پوزش از خوانندگان گرامی‬ ‫ که ما را در استقبال از شــماره اول سیاست نامه شرمنده‬ ‫کردند‪ ،‬شماره های دوم و سوم در یک جلد اما با صفحات‬ ‫بیشتر منتشر می شود و از این پس هر دو ماه یک بار در‬ ‫خدمت خواهیم بود‪ .‬واقعیت این اســت کــه این همه‬ ‫استقبال از یک نشریه علمی و تخصصی بار مسئولیت‬ ‫ما را بیشتر کرده و نمی توانیم درباره کیفیت سیاست نامه‬ ‫سهل انگار باشیم‪ .‬در این شــماره تدوین یک فهرست‬ ‫تحلیلی کتاب های علوم سیاســی را اغــاز کرده ایم که‬ ‫اگر خدا بخواهد مقدمه یک دانشــنامه کتاب شناختی‬ ‫خواهد بــود برای دانشــجویان علوم سیاســی‪ .‬توصیه‬ ‫می کنم مقاله دکتر ســید جواد طباطبایی و گفت وگوی‬ ‫دکتر محمود ســریع القلم درباره وضع علم سیاســت در‬ ‫ایران را بخوانید‪».‬‬ ‫قوچانی در این شــماره ســرمقاله ای تحت عنوان‬ ‫«اقتدا به ارسطو» نگاشــته که درامدی است بر نظریه‬ ‫«حکومت معتدل» و طرح این نظر که چرا جمهوری از‬ ‫دموکراسی به ازادی نزدیک تر است؟‬ ‫گفت وگو بــا اســتادان علوم سیاســی فصل دوم‬ ‫سیاست نامه است که به گفت وگو با محمود سریع القلم‬ ‫درباره جایگاه علم سیاســت در ایــران امروز اختصاص‬ ‫دارد‪ .‬فصل ســوم که «ایرانشــهر» نامگذاری شــده و‬ ‫تامالتی در باب ایران اســت‪ ،‬شــامل مقاله ای از حامد‬ ‫زارع مدیرمســئول تحت عنــوان «چــرا بازگشــت بــه‬ ‫ایرانشــهر؟» و مقاله ای از ســید جواد طباطبایی رئیس‬ ‫شــورای سیاســت گذاری سیاســت نامه تحت عنــوان‬ ‫ادبیات‬ ‫«غیبت ملیــت ایرانی در روشــنفکری ایران» اســت‪.‬‬ ‫فصل چهارم‪ ،‬تامالتی در باب جهان است که به ترجمه‬ ‫بخش اول از کتــاب «نظم جهانی» هنری کیســینجر‬ ‫تحت عنوان «صلح عالیجنابان» اختصاص یافته است‪.‬‬ ‫«پایان دولت ملت ها» به قلم دکتر حســین سیف زاده‬ ‫و «شــهریاران مقتدر» نوشــته دکتر عبدالرحمان عالم‬ ‫محتویات دیگر این بخش است‪.‬‬ ‫فصل پنجم‪« ،‬جامعــه باز» نامگذاری شــده که‬ ‫تامالتی است در باب جامعه شناسی سیاسی‪« .‬معنای‬ ‫تاریخ» ریمون ارون با ترجمــه عزت الله فوالدوند متن‬ ‫بلندی است که در این فصل منتشر شده است‪.‬‬ ‫فصل ششم با نام «شهریار» تامالتی است در باب‬ ‫فلسفه سیاسی که به بررسی ارا و اندیشه های اسپینوزا‪ ،‬‬ ‫هایدگر و هگل پرداخته است‪.‬‬ ‫«ترقی» عنــوان فصل هفتم اســت کــه تاملی‬ ‫دارد در بــاب تاریخ نگاری سیاســی جدیــد‪ .‬این بخش‬ ‫از فریدون ادمیــت تحت عنوان «مورخ منــزوی» یاد‬ ‫می کند؛ چهــره ای که تاریخ نــگار دوره بیــداری بود و‬ ‫عامل اصلی پس رفتگی تاریخ نویسی ایران را فقر فکر‬ ‫و دانش سیاسی می دانست‪ .‬فصل هشتم تحت عنوان‬ ‫«گلستان» به ادب سیاســی پرداخته و متون حماسی‬ ‫سیاست و اندیشه ناصرخســرو قبادیانی را بررسی کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫فصــل نهــم‪« ،‬اکادمــی» اســت کــه در ان‬ ‫درسگفتارهایی از علوم سیاسی منتشر شده و فصل دهم‬ ‫«کتاب نامه»ای اســت که به کتاب شناســی تحلیلی‬ ‫علوم سیاسی ایران پرداخته اســت‪ .‬محمد قوچانی در‬ ‫این بخش یادداشتی تحت عنوان «راه ناتمام عنایت»‬ ‫نگاشته اســت که درامدی اســت بر فهرست توصیفی‬ ‫کتاب شناسی علوم انسانی و تالش برای تداوم ان‪.‬‬ ‫ناگفته هایتازه‬ ‫روایت همسر شریعتی از نامه های منتشرنشده‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫بخش نهم ‪ /‬استاد مهدی قاسمی‬ ‫ما در قــران کریم یک‬ ‫اجــل مطلق داریــم که هیچ‬ ‫قیــدی نــدارد و تحت عنوان‬ ‫«اجل» ذکر شده و یک اجل‬ ‫مســمی داریم‪ .‬اجل مسمی‬ ‫ مدت زمان مقرری اســت که‬ ‫هرگز پس و پیش نمی شود‪.‬‬ ‫اما اجل مطلق‪ ،‬موقتی است‬ ‫و برخی چیزها می تواند ان را به تاخیر بیاندازد یا تسریع‬ ‫کند‪ .‬از ایــن رو در روایتــی از امیرالمومنین(ع) داریم‬ ‫که الصدقه تفصح االجال؛ صدقه بــا را دفع و عمر را‬ ‫بر به پدر و مــادر و صله رحم‪ ،‬در اجل‬ ‫طوالنی می کند‪ّ .‬‬ ‫مطلق یا مدت زمــان تغییرپذیر‪ ،‬موثر اســت اما اجل‬ ‫مسمی تغییرپذیر نیست‪ .‬امیرالمومنین(ع) می فرماید‬ ‫َ‬ ‫االجال فاطا َلها و َق َّص َرها؛ اجل ها را خدا خلق‬ ‫که خَ َل َق‬ ‫قد َمها و‬ ‫کرده و انهــا را کوتاه یا بلند گردانیده اســت‪ .‬و َّ‬ ‫َّ‬ ‫اخ َرها؛ اوســت که اجل ها را پیش یا پــس می اندازد‪.‬‬ ‫یعنی اینکه شــما صدقه می دهید و خداوند اجل شــما‬ ‫را به تاخیر می اندازد‪ ،‬این هم کار خداســت؛ خدا این‬ ‫اصل را در صدقه‪ ،‬احســان به والدین‪ ،‬صله رحم و‪...‬‬ ‫ِ‬ ‫بالمــوت اســبا َبها؛ مرگ با‬ ‫وص َل‬ ‫قــرار داده اســت‪ .‬و َ‬ ‫وسیله به سراغ شــما می اید‪ .‬چرا فالنی به رحمت خدا‬ ‫رفت؟ ســرطان داشــت‪ ،‬ســکته کرد‪ ،‬تصادف کرد یا‬ ‫چنین و چنان‪ .‬نقل می کننــد زمانی که خداوند حضرت‬ ‫عزرائیل را ملک الموت قــرار داد‪ ،‬او فرمود خداوند به‬ ‫من ماموریتی داد که همــه به من بد نــگاه می کنند یا‬ ‫بدگویی ام را می کنند‪.‬‬ ‫خداوند فرمود اما من کاری می کنم که مردم مرگ‬ ‫را به تو نســبت ندهند و نگویند عزرائیــل جان فالنی را‬ ‫گرفت‪ ،‬بلکه بگویند مریض شــد‪ ،‬تصادف کرد‪ ،‬زلزله‬ ‫یا ســیل امد که از دنیا رفت‪ .‬البته من این را در روایات‬ ‫و منابع معتبر ندیده ام‪ .‬اجل قلعه ای است که انسان را‬ ‫نگه می دارد؛ امیرالمومنیــن(ع) می فرماید زمانی که‬ ‫اجل فرابرســد‪ ،‬این قلعه شکســته می شــود و از دنیا‬ ‫می رود‪ .‬ســعدی جمله زیبایی دارد کــه می گوید‪ :‬دو‬ ‫چیز محال عقل اســت؛ خوردن بیش از رزق مقســوم‬ ‫و مردن پیش از وقت معلــوم‪ .‬صیاد بی روزی ماهی در‬ ‫دجله نگیرد و ماهی بی اجل در خشکی نمیرد‪ .‬مسکین‬ ‫حریص در همه عالم همی رود؛ او در قفای رزق و اجل‬ ‫در قفای او‪.‬‬ ‫در روایتــی از امام صــادق(ع) داریم که فرمود‪:‬‬ ‫«همــا اجالن؛ اجــل محتــوم و اجل موقــوف؛ اجل‬ ‫موقت و حتمی‪ .‬ســوالی که مطرح می شود این است‬ ‫که چه لزومی دارد امــام این مطلب را بیــان کند؟ اگر‬ ‫کسی بداند اجل دارد‪ ،‬حداقل ســه فایده دارد‪ .‬اولین‬ ‫فایده اش این است که انســان پی می برد دنیا ناپایدار‬ ‫است؛ وقتی ناپایدار شد‪ ،‬ادم دلبستگی پیدا نمی کند‪.‬‬ ‫پول و قدرت نمی ماند و همه چیز تمام می شــود‪ .‬دوم‬ ‫اینکه بنا به روایتی از امیرالمومنین(ع) کسی که بداند‬ ‫اجل دارد از فرصت هــا و مهلت ها اســتفاده می کند‪.‬‬ ‫سومین فایده این است که در کنار حوادث و بیماری ها‪،‬‬ ‫اطمینان و ارامش دارد و می گویــد تا اجل نیاید‪ ،‬مرگ‬ ‫من نمی رسد‪ .‬خداوند باور و ایمان به این مساله را به ما‬ ‫عنایت فرماید‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫پوران شــریعت رضوی‪ ،‬همســر مرحــوم دکتر علی‬ ‫شــریعتی به تازگی ناگفته هایــی را از زندگی با همســرش‬ ‫بیان کرده اســت‪ .‬او که با شــماره جدید ماهنامه اندیشــه‬ ‫پویا گفت وگو کــرده اســت‪ ،‬می گوید‪« :‬علــی نامه هایی‬ ‫را می نوشــته اما بعد یادش می رفته پســت کند‪ .‬برخی از‬ ‫نامه های منتشرشده در این کتاب (طرحی از یک زندگی)‬ ‫را بعدها که به اروپا رفتم در خانه اش و البه الی وســایلش‬ ‫پیدا کردم‪ ».‬شــریعت رضوی با بیان اینکه مــن به لحاظ‬ ‫نامه نگاری مقیدتر از علی بودم‪ ،‬ادامه داد‪« :‬من نامه های‬ ‫او را حتی انهــا را که نفرســتاده بود‪ ،‬نگه داشــتم اما علی‬ ‫هیچ کدام از نامه های من را که در جواب نامه هایش نوشته‬ ‫بودم‪ ،‬حفظ نکرد‪ .‬بعدا که به پاریس رفتم هم هیچ کدام از‬ ‫نامه هایم به علی را میان وسایلش ندیدم‪».‬‬ ‫او از زندگــی ســخت خــود در ایران ســخن گفت و‬ ‫یاداور شد‪« :‬خواننده این نامه ها می تواند پی ببرد که علی‬ ‫شریعتی هم در کنه وجودش مردساالر است و پسردوست‬ ‫و حتی یک نام دخترانه برای بچه مان که معلوم نبود پســر‬ ‫است یا دختر‪ ،‬پیشنهاد نمی کند‪ ».‬همسر شریعتی گفت‪:‬‬ ‫«هر کس مشــکالت من را داشــت گاهی عصبی می شد‬ ‫و جوش می اورد‪ .‬برای همین اســت که برایم می نوشــت‬ ‫ِ‬ ‫لگدزن فالن‪ ...‬ســر تولد سوسن و سارا در‬ ‫ُنه من شیر‬ ‫پاریس زندگی می کردیم که علی خانه نبود و من در حال‬ ‫زایمان مانده بودم چه کنم‪ .‬شــب تولــد مونا هم که در‬ ‫مشهد زندگی می کردیم‪ ،‬علی تهران بود و همان شبی‬ ‫بود که سخنرانی «فاطمه‪ ،‬فاطمه است» را انجام داد‪.‬‬ ‫مادرم هم مشهد نبود و من مجبور شدم با یک دوستم به‬ ‫بیمارستان بروم‪».‬‬ ‫وی اظهار داشت‪« :‬اینکه علی در یکی از نامه ها‬ ‫می گوید همســر خوب ولی همدم بد‪ ،‬خیلی هم دروغ‬ ‫نیست‪ .‬من همدم خوبی نبودم اما دلیلش این بود که من‬ ‫باید هر روز چهار تا بچه را راه بیندازم و بعد خودم هم بروم‬ ‫مدرسه و درس بدهم‪ ،‬طبیعی است که با چنین اوضاع‬ ‫و احوالی نیمه شب نمی توانم پای درد دل علی بنشینم‬ ‫و ببینم چه مقاله ای نوشــته و چه فکرهایی در ســرش‬ ‫اســت‪ ».‬شــریعت رضوی با بیان اینکه هنوز نمی دانم‬ ‫انتشار این نامه ها درست بوده یا نه گفت‪« :‬خواننده هایی‬ ‫که تا االن کتاب را خوانده اند و به خودم بازخورد داده اند‪،‬‬ ‫برداشت شــان این بوده که من در برابر علی شخصیت‬ ‫خــودم را حفظ کــرده ام و خیلی اظهار عجــز و ناتوانی‬ ‫نمی کردم‪».‬‬ ‫اعتقاد به اجل‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫ژورنال علم سیاست‬ ‫رساهن‬ ‫تفسیر ح یدث‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫الترناتیو‬ ‫به صورت ناباورانه ای از میان حامیان اقای رئیس جمهور شــنیده‬ ‫می شــود که باید به فکر نامزد دیگری بود برای انتخابات ســال ‪ ! 96‬یک‬ ‫خواسته غیر منتظره ان هم در سال اخر ریاست جمهور ی حسن روحانی ‪.‬‬ ‫برخیاینطرحراصرفابرایکاهشفشاراصولگرایانبهروحانیمیدانند‬ ‫و برخی دیگر ان را جدی و در مرحله اجرا عنوان می کنند ‪.‬‬ ‫ایا پروژه «عبور از روحانی» جدی است؟‬ ‫بازی ظریف با روحانی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫مطرح کردن ظریف‬ ‫کار هاشمی است‬ ‫‪32‬‬ ‫شک نکنید‪ ،‬اصالح طلبان از‬ ‫روحانی عبور می کنند‬ ‫عبدالرضا داوری‬ ‫حمیدرضا ترقی‬ ‫‪1‬‬ ‫عجب حکایتی شــده؛ یک ائتــاف غیر منتظره در‬ ‫سال ‪ 92‬حاال در سال ‪ 95‬ترک هایی ان چنان پیدا کرده که‬ ‫از پاستور تا بهارســتان را تحت تاثیر خود قرار داده است‪.‬‬ ‫از همه مهمتر این که در سال پایانی دولت حسن روحانی‬ ‫برخــی اصالح طلبان بی محابــا حرف از عبــور از روحانی‬ ‫به میــان اورده انــد و حتی گزینــه الترناتیو هــم داده اند؛‬ ‫محمد جواد ظریف‪ .‬ایا یک پدیده دیگر سیاسی ان هم در‬ ‫این سطح باال را در دهه ‪ 90‬شاهد خواهیم بود؟ یک سوال‬ ‫سخت که حتما حسن روحانی ان را این روزها جدی گرفته‬ ‫است که پالس هایی از حمایت او از محمد رضا عارف شنیده‬ ‫شده است‪ .‬یک سوال بسیار مهم که موجب شده انگشت‬ ‫اشــاره به ســوی چند نفر از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی‬ ‫نشانه رود به عنوان تئوریســین های این طرح پرهزینه‪ .‬از‬ ‫همه مهمتر اینکه چرا امروز این ســوال در میان موتلفان‬ ‫پدید امده است؟‬ ‫حسن روحانی سرمایه اجتماعی ندارد؛ این را خیلی‬ ‫از کســانی گفته اند که بزرگترین حامیان او هســتند‪ .‬انها‬ ‫مثل خیلی از منتقدان حسن روحانی‪ ،‬رئیس جمهور شدن‬ ‫روحانی را محصول شرایط خاص پسا احمدی نژاد می دانند‬ ‫و تالش چند ضلع از اهالی سیاست ایران که به عبور از ان‬ ‫دوران اصرار داشتند؛ نه ماندن در شرایط وقت!‬ ‫تئوری عبور!‬ ‫برخی علت این شرایط و تصمیم به عبور از روحانی را‬ ‫چالش های ایدئولوژیک روحانی و اصالح طلبان می دانند‪.‬‬ ‫روحانی بــرای عبور از یک فاز زمانی بــرای اصالح طلبان‬ ‫مناســب بوده نه برای رهبری انها‪ .‬این را می شــود واضح‬ ‫طیف چپ اصالحات یعنــی در انجا که‬ ‫امثالحجاریانوبنیادبارانوحزباتحاد‬ ‫ملت ایستاده اند‪ ،‬حرف بر سر این است‬ ‫که حسن روحانی اوال یک اصالح طلب‬ ‫نیستواگرقراربراینباشدکهسیاست‬ ‫ایران به یک حالت نرمال رســیده باشد‬ ‫دیگر تاریخ مصرف او تمام شده و نوبت‬ ‫ریاستاصالح طلباناست‬ ‫برخی اصــاح طلبان‬ ‫نســخه عبــور از‬ ‫روحانیرا تجویز‬ ‫کردهاند‬ ‫این نکته هم البته قابل تامل است که حجاریان قبال‬ ‫هم در مقاله ای با مــدل تئوری پوالنــزاس از دولت های‬ ‫استثنایی‪ ،‬تشریح می کند که هدف روحانی عبور از شرایط‬ ‫اســتثنایی دولت های نهم و دهم و بازگرداندن شرایط به‬ ‫حالتی نرمال بوده است‪.‬‬ ‫اینکه حجاریان چگونه تئــوری نیکوالس پوالنزاس‬ ‫جامعه شناس یونانی‪ -‬فرانسوی را با شــرایط امروز تطبیق‬ ‫داده و اصرار دارد تا دامنه حرکتی گفتمان اعتدال (بخوانید‬ ‫طول عمر دولت روحانی) را تعیین کند‪ ،‬حتما مســاله ای‬ ‫مهم است چرا که امروز نقشه راه اصالح طلبان برای تعیین‬ ‫سرنوشت روحانی احتماال بر اســاس چنین مدلی طراحی‬ ‫شده است‪ .‬اما گفتمان اعتدال تا کجا جلو می رود؟ تا جایی‬ ‫که فضای عمومی کشــور را تا حدی نرمال و عادی کند‪.‬‬ ‫نرمالیزاسیون و عادی سازی اسم مستعار دموکراتیزاسیون‬ ‫نیســت‪ .‬می توان گفت دولت نرمال پیش زمینه و شــرط‬ ‫الزم دولت دموکرات است اما شرط کافی برای ان نیست‪.‬‬ ‫حاکمیت قانون پیش نیــاز دموکرات اســت اما حاکمیت‬ ‫قانون‪ ،‬همان گذار به دموکراسی نیســت‪ .‬پروژه روحانی‬ ‫نرمالیزه کردن است اما اصالح طلبی نیست‪ .‬نرمالیزاسیون‬ ‫و گذر از استثنا به نرمال‪ ،‬درجه بندی دارد و مرحله به مرحله‬ ‫صورت می گیرد‪ .‬روحانی مشخص کرده که اول سیاست‬ ‫خارجی و بعد اقتصاد را می خواهد به سامان برساند‪ .‬البته‬ ‫روحانی می خواهد برخی منازعات سیاسی را هم حل کند‬ ‫اما او امکان و توانایی نرمالیزاسیون در این عرصه را ندارد‪.‬‬ ‫نرمالیزاســیون در عرصه سیاســی به اراده سیاسی برای‬ ‫دموکراتیزاسیون احتیاج دارد‪.‬‬ ‫روحانی قادر نیســت فضا را صد در صــد نرمال کند‪.‬‬ ‫فســاد ســاختاری‪ ،‬دامن دولــت روحانی را هــم گرفته و‬ ‫فســادهایی از دولت ســابق به دولت اعتدال منتقل شده‬ ‫است‪ .‬به قول اسحاق جهانگیری فســاد مثل موریانه ای‬ ‫است که پایه های سیستم را خورده است‪ .‬برخی مردم هم‬ ‫به شــرایط اســتثنایی عادت کرده اند چرا که قاعده استثنا‬ ‫برای دوره ای حاکم شــده بود‪ .‬کندن ریشــه های استثنا‬ ‫وقتی که غالب شود بسیار سخت وصعب است و در چنین‬ ‫شــرایطی نمی توان به راحتی به وضعیت نرمال بازگشت‪.‬‬ ‫اقای روحانی می خواهد دامنه نوســانی را کــم کند که در‬ ‫دولت قبل بــه حداکثر رســیده بود‪ .‬اما تــوان و اراده اش‬ ‫محدود است‪ .‬دولت استثنایی‪ ،‬دولت ناقض عهد هاست‬ ‫و نرمالیزیشــن روحانی می خواهد که دیگر عهدی نقض‬ ‫نشود و پیمان شکنی ای صورت نگیرد‪ .‬اما چنان که اشاره‬ ‫شد نرمالیزه کردن به معنای هموار شدن مسیر رفت و امد‬ ‫نیســت‪ .‬روحانی در گذر از شــرایط اســتثنایی می خواهد‬ ‫بگوید که زمین پیش روی ما مین گذاری شده و تالش دارد‬ ‫صرفا نقشه مین را به ما بدهد و بگوید کجاها مین است تا‬ ‫به ان سمت نرویم‪ .‬کنسرت ها برگزار نمی شوند و همچنان‬ ‫لغو می شــوند اما دولت مین ها را معرفــی می کند بنابراین‬ ‫با نرمالیزاســیون فعال باد موافقی وزیده است و مردم هم‬ ‫راضی ترند‪ ،‬اگرچه نورمالیــزه کردن باید چیزی متفاوت از‬ ‫مطالبه دموکراتیزه کردن باشد‪.‬‬ ‫از نهان خانه تا ویترین رسانه ها!‬ ‫صادق زیباکالم همیشه این گونه بوده که اگر چیزی‬ ‫به ذهنش رسیده ان را بیان کرده است‪ .‬حتی اگر متهم شود‬ ‫به اصالح طلب تندرو بودن‪ ،‬حامی هاشمی بودن یا حرکت‬ ‫برخالف هر دو! جنجال این روزها در مورد عبور از روحانی را‬ ‫او کلید زده است‪ .‬هر چه قدر که سعید حجاریان ایده هایش‬ ‫را در لفافه تئوری های الک و پوالنزاس و هابس بسته بندی‬ ‫کند تــا بگوید ارام ارام بایــد از روحانی عبــور کرد‪ ،‬صادق‬ ‫زیباکالم رک و صریح می گوید شــاید زمــان خداحافظی‬ ‫با اقای پرزیدنت فرا برســد به همین زودی؛ در انتخابات‬ ‫‪ .96‬اما کنکاشــی در گفته های زیباکالم و دیگرانی مثل‬ ‫او که اصالح طلب هستند و می گویند باید از روحانی عبور‬ ‫کرد‪ ،‬نشان می دهد که یک عنصر مشترک در سخنان اکثر‬ ‫انها وجود دارد ؛«احتمال نامزدی محمود احمدی نژاد» و‬ ‫البته مهمتر از ان‪« :‬احتمال حمایت اصالح طلبان از این‬ ‫گزینه»‪ .‬چنین است که زیباکالم در اظهارات جنجالی اش‬ ‫گفته اســت‪« :‬بنابراین اصولگرایان برای کســب قدرت‬ ‫هیچ چاره ای ندارند که به سمت احمدی نژاد بروند و ایشان‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫حجاریان در مقاله ای با مدل تئوری پوالنزاس از دولت های استثنایی‪ ،‬تشریح‬ ‫می کند که هدف روحانی عبور از شرایط استثنایی دولت های نهم و دهم و بازگرداندن‬ ‫شرایط به حالتی نرمال بوده است‬ ‫سیاست‬ ‫و صریح در ســخنان ســعید حجاریان دید‪ ،‬انجــا که این‬ ‫تئوریسین اصالح طلب مانند بسیاری از چپگراهای دیگر‬ ‫بر عدالت اصرار مــی ورزد و ان را به لیبرالیســم ارجحیت‬ ‫می دهــد‪« :‬البته لیبرالیســم حتما برای من جدی اســت‬ ‫اما یک چیزی این وسط هست و مشــکل ما است‪ .‬برای‬ ‫ما عدالت بســیار مهم اســت‪ .‬جمع عدالت و لیبرالیســم‬ ‫خیلی سخت اســت‪ .‬در غرب هم این مشکل بوده است‪.‬‬ ‫اصالح طلبــان تا حدودی دچــار بحران راهبرد هســتند‪.‬‬ ‫ان ها در کل می دانند چــه باید بکنند امــا نمی دانند از چه‬ ‫طریقــی‪ .‬بعضی هــا اصالح طلب نما هســتند‪ .‬بــه زبان‬ ‫دیگر اصالح نما طلــب هســتند‪ .‬روحانی چند مــاه دیگر‬ ‫گرفتاری های عجیب و غریبی خواهد داشــت؛ بی پولی‪،‬‬ ‫پروژه های عمرانی‪ ،‬اخراج کارگــران‪ ،‬ناتوانی در پرداخت‬ ‫یارانــه و حتی بخشــی از حقــوق دیگــران‪ .‬او (روحانی)‬ ‫تالش می کند مساله ما را با امریکا حل کند تا از ان طریق‬ ‫در اقتصــاد هم تحول ایجاد شــود‪ .‬ما چــاره ای جز دفاع‬ ‫از روحانی نداریم‪ .‬شکســت روحانی شکســت ما نیست‪.‬‬ ‫او اصالح طلب نبوده اســت‪ ».‬همه حرف ها گویا در این‬ ‫سخنان سعید حجاریان تجلی پیدا می کند‪ .‬انها هم مشکل‬ ‫گفتمان و راهبرد پیدا کرده اند و هم اینکه از هر جای راه که‬ ‫بشود می خواهند لیدر خودشان را‪ ،‬یعنی یکی از میان خود‬ ‫را برای راهبری انتخاب کنند‪.‬‬ ‫پس از اعتدال !‬ ‫دولت‬ ‫‪33‬‬ ‫دولت‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫را نامزد اصلی خــود بکنند؛ در غیر این صــورت حتی اگر‬ ‫روحانی خیلی هم در زمینه اقتصادی موفق نباشــد‪ ،‬هیچ‬ ‫یک از چهره هــای مطرح اصولگرا پتانســیل رای اوری و‬ ‫رقابت با وی را ندارنــد‪ .‬می توان گفت با تــداوم وضعیت‬ ‫کنونی اقتصاد‪ ،‬تنهــا فردی که می توانــد روحانی را مورد‬ ‫چالش قرار دهد احمدی نژاد اســت و از این منظر تصمیم‬ ‫بــرای اصولگرایان دشــوار و سرنوشت ســاز خواهد بود‪.‬‬ ‫قدرت برای اصولگرایان مانند عسل‪ ،‬شیرین است و بین‬ ‫شــیرینی قدرت و عدم انتخاب احمدی نژاد‪ ،‬انها شیرینی‬ ‫قدرت را انتخــاب می کنند و غــرور خود را زیر پــا خواهند‬ ‫گذاشت و ســراغ وی خواهند رفت‪ .‬احمدی نژاد در میان‬ ‫اقشار و الیه های متوسط به پایین جامعه و افراد روستایی‬ ‫و ســنتی از محبوبیت کاریزماتیکی برخوردار است‪ .‬خیلی‬ ‫از اصولگرایان هم حاضر نشــدند احمدی نژاد را محکوم‬ ‫کنند و به طور مثال جبهه پایداری خیلی راحت پشــت سر‬ ‫احمدی نژاد قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫بنابراین اگرچه من معتقدم احمدی نژاد همین االن‬ ‫حداقل ‪ ۱۰‬میلیون رای دارد اما این ‪ ۱۰‬میلیون نفر فقط به‬ ‫احمدی نژاد رای می دهند و حاضر نیســتند به فردی حتی‬ ‫شبیه او رای بدهند‪.‬‬ ‫اگر روحانی صرف نظر از اینکــه در موضوع اقتصاد‬ ‫موفق بشود یا نشــود‪ ،‬عنوان کند که دیگر اصراری به دور‬ ‫دوم ریاســت جمهوری ندارد‪ ،‬انگاه عارف یا ظریف نامزد‬ ‫اصالح طلبان می شــوند‪ .‬در این صورت ارایش سیاســی‬ ‫به هم می خورد و شانس پیروزی جناح اصالح طلب خیلی‬ ‫بیشتر می شود‪».‬‬ ‫حاال تا اینجای مطلب چند نکته معلوم شــده؛ طیف‬ ‫چپ اصالحات یعنــی در انجا که امثــال حجاریان و بنیاد‬ ‫باران و حــزب اتحاد ملت ایســتاده اند‪ ،‬حرف بر ســر این‬ ‫اســت که حســن روحانی اوال یک اصالح طلب نیســت‬ ‫و اگر قرار بر این باشــد که سیاســت ایران بــه یک حالت‬ ‫نرمال رسیده باشد دیگر تاریخ مصرف او تمام شده و نوبت‬ ‫ریاست اصالح طلبان است‪ .‬این البته مضاف می شود به‬ ‫اینکه این طیف معتقدند در میانه بحث بر سر لیبرالیسم و‬ ‫عدالت طلبی و دموکراسی خواهی حسن روحانی نمی تواند‬ ‫انی باشد که اصالح طلبان می خواهند‪.‬‬ ‫اما یــک نکته دیگــر اگر چه پنهان اســت و ســر در‬ ‫گریبان جمالت نامفهوم اما با اندکی دقت اشکار می شود‬ ‫و ان اینکه یک طیف دیگر اصالحات به واسطه خواستن‬ ‫یک فــرد تاثیر گــذار گویــا بــرای عبــور از روحانی طرح‬ ‫می نویسد‪.‬‬ ‫پای اقای هاشمی در میان است؟‬ ‫اگر کســی بگوید که اکبــر هاشمی رفســنجانی در‬ ‫حمایت از حسن روحانی در این سه سال اخیر کم گذاشته‪،‬‬ ‫حتما خیلی بی انصافی کرده اســت‪ .‬اما سیاســت همین‬ ‫اســت؛ یک روز بزرگترین حامی ترجیح به رفتن می دهد؛‬ ‫فرمان خداحافظی‪.‬‬ ‫امــا ایــا ایــن یــک توهــم توطئــه اســت کــه‬ ‫هاشمی رفسنجانی در پی رفتن روحانی از پاستور است؟‬ ‫یاداوری یک نکته شاید کار تحلیل را ساده تر کند ؛‬ ‫ســوال‪ :‬بــرای اکبــر هاشمی رفســنجانی تــداوم‬ ‫ریاســت جمهوری روحانی مهم است یا دفع خطر احتمال‬ ‫رئیس جمهور شدن مجدد محمود احمدی نژاد؟‬ ‫بی انصافی است اگر بگوییم هاشــمی میان این دو‬ ‫ماندن روحانی را انتخاب کند اگر بداند با روحانی نمی تواند‬ ‫احمدی نژاد را ببرد! ‬ ‫حاال کار خیلی ساده تر شــد؛ اگر این فرضیه درست‬ ‫باشــد راهی برای روحانی نمی ماند حتی اگــر او بخواهد‬ ‫که بیاید؛ دوســتان ســال ‪ 92‬تصمیم دیگری گرفته اند‪.‬‬ ‫سخت است و باور نکردنی اما سیاست است دیگر! همان‬ ‫دوستان که روزی دست به دست دادند و او را به ساختمان‬ ‫ریاســت جمهوری رســاندند‪ ،‬فکر دیگری در ســر دارند‪.‬‬ ‫می خواهند دست عوض کنند‪ .‬از پاستور شروع کرده اند و‬ ‫عارف را می خواهند جایگزین الریجانی کنند و پروژه بعدی‬ ‫هم از انتهای همین امسال کلید خواهد خورد‪.‬‬ ‫روزنامه ارمان یــک حزب دیگر را بهانــه قرار داده و‬ ‫برای اولین بار از عبــور از روحانی ســخن گفته‪« :‬به نظر‬ ‫می رسد حزب اعتمادملی نسبت به وحدت و دادن لیست‬ ‫مشترک همان مواضع دهه ‪ ۸۰‬را البته این بار با تز عبور از‬ ‫روحانی پیش گرفته است‪ ».‬و ان سو تر صادق زیبا کالم نام‬ ‫ظریف را به زبان می اورد‪ .‬یک فرد و یک رسانه نزدیک به‬ ‫هاشمی این طرح را کلید زده اند‪ .‬طرحی که سعید حجاریان‬ ‫چند ماهی است ان را تئوریزه گفتمانی می کند؛ دیگران هم‬ ‫از علت و معلول هایش می گویند‪.‬‬ ‫همراهان اقای هاشمی!‬ ‫اگــر روزی به محمد رضــا تاجیک خرده گرفته شــد‬ ‫که او بی پشــتوانه خبری اتهامی به دولتی هــا و نزدیکان‬ ‫روحانی زده‪ ،‬حاال با حرف های این روزها می شود حدس‬ ‫زد کــه اتفاقا او بر اســاس اطــاع گفته بود کــه از درون‬ ‫دولت پروژه عبــور از روحانی را کلید زده انــد‪ .‬زمانی که او‬ ‫گفته بود‪« :‬اقای روحانی تالش می کند نســبت به اجماع‬ ‫مدافع وضع موجود بودن از منتقد بودن بسیار سخت تر‬ ‫است‪ .‬روحانی نمی خواهد مدافع وضع موجود باشد‬ ‫چه اینکه او می داند دفاع از وضع موجود حتی در میان‬ ‫خودی ها هم میسر نیست‬ ‫جریان اصالحــات در حمایت از خود خدشــه وارد نکند و‬ ‫بازی «دگری» درنیندازد‪ .‬با این وجود مشکل اصلی اقای‬ ‫روحانی نیســت‪ ،‬بلکه افرادی هســتند که در تیم و دولت‬ ‫ایشان قرار دارند و تالش می کنند صدای متفاوتی داشته‬ ‫باشند و در اجماع حول محور اقای روحانی انشقاق ایجاد‬ ‫کنند‪ .‬این عــده به تازگــی مطالب جدیــدی را در محافل‬ ‫خصوصی عنــوان می کنند که به گوش ما نیز رســیده و ما‬ ‫از ان بی اطالع نیستیم‪ .‬من از این مساله هراس دارم که‬ ‫همین افراد پروژه «عبور از روحانی» را از درون دولت اغاز‬ ‫کنند و برای رسیدن به منفعت و قدرت از گفتمان اعتدال‬ ‫عدول کنند‪».‬‬ ‫خیلی زمان نمی گذرد از وقتی که حســین مرعشــی‬ ‫گفته بود‪« :‬ما سیاســت های کلی اقای روحانــی را تایید‬ ‫می کنیم اما در عرصه سیاســت داخلی همه سیاست های‬ ‫دولت را تاییــد نمی کنیم‪ .‬مــا منتقد وزارت کشــور بوده و‬ ‫هستیم‪ .‬تاکید می کنم که ما حامی اقای روحانی هستیم‬ ‫اما در عرصه سیاست داخلی کامال زاویه انتقادی داریم‪».‬‬ ‫پس گمانه ها درست اســت؛ ممکن است روحانی در سال‬ ‫اخر ریاست جمهوری اش‪ ،‬طعم تلخ سیاست را نیز تجربه‬ ‫کند‪.‬‬ ‫نعل وارونه!‬ ‫این وسط یک اتفاق عجیب دیگر هم افتاده است؛‬ ‫اقای رئیس جمهور گویا به یک ایده عجیب و غریب رسیده‬ ‫است‪ .‬ایده ای که معلوم نیســت حاصل تصمیم شخصی‬ ‫اوست یا مشاوره دوستان همراه‪ .‬او این روزها حرف هایی‬ ‫متفاوت می زند نســبت به انچه حاکمیــت می گوید؛ عبور‬ ‫از تعاریف رســمی امــور که البتــه در تخصــص محمود‬ ‫احمدی نژاد بوده در چند سال اخیر‪.‬‬ ‫شاید چندان شفاف سخن گفتن در این مورد کمکی‬ ‫به اوضاع نکند اما تحلیل تا حد امکان در مورد ان و اینکه‬ ‫چرا چنین نکته ای حاصل شده می تواند مفید باشد‪.‬‬ ‫شــاید یک گمانه درمورد رفتار اقــای رئیس جمهور‬ ‫این باشــد که او خواهی نخواهی در شــرایط فعلی و البته‬ ‫در سال ‪ 96‬در قامت مدافع وضع موجود خواهد بود و رقبا‬ ‫هم حتما تالش خواهند کرد که منتقد وضع موجود باشند‪.‬‬ ‫همیشــه این گونه اســت که مدافع وضع موجود بودن از‬ ‫منتقد بودن بســیار سخت تر اســت‪ .‬روحانی نمی خواهد‬ ‫مدافع وضع موجود باشــد چــه اینکه او می دانــد دفاع از‬ ‫وضع موجود حتی در میان خودی ها هم میســر نیســت‪.‬‬ ‫محاســبات عددی او در مورد زمان خروج از رکود و بهبود‬ ‫اقتصــاد اشــتباه از اب در امــده‪ ،‬انچه هــم در فرهنگ و‬ ‫سیاســت داخلی گفته چندان به نتیجه نرسیده است‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی او هم با منتقدان سنتی اش مواجه خواهد‬ ‫بود و هم با عدم حمایت همان سرمایه اجتماعی سال ‪.92‬‬ ‫او برای طبقه ضعیف کار چندانی نکرده و در همه این چند‬ ‫سال طبقه هدفش را طبقه متوسط انتخاب کرده و حتی در‬ ‫این راستا نتوانســته دل طبقه بورژوا و خرده بورژوا را هم به‬ ‫دست بیاورد‪ .‬پس فقط یک راه باقی مانده؛ باید منتقد وضع‬ ‫موجود شد؛ باید در جایگاه اپوزیسیون نشست و تقصیرها را‬ ‫گردن جای دیگری انداخت‪ .‬این گویا تئوری این روزهای‬ ‫برخی مشاوران روحانی شده است‪ .‬رفتن به جایگاه مدافع‬ ‫وضع موجود کار روحانی را تمام می کند‪ .‬روحانی این روزها‬ ‫شــباهت هایی به محمود احمدی نژاد پید ا کرده اســت‪.‬‬ ‫درست مثل روزهای اخر رئیس جمهور سابق شده‪ .‬او حتما‬ ‫راه خطایی می رود‪.‬‬ ‫اقای رئیس جمهور که با رفتن دوستان مواجه شده‬ ‫حاال باید وجه حاکمیتی خود را حفظ کند‪ .‬اگر قرار بر رفتن‬ ‫باشد؛ حسن روحانی نباید مثل محمود احمدی نژاد صحنه‬ ‫را ترک کند‪ .‬اقای رئیس جمهــور روزهای تعیین کننده ای‬ ‫پیش رو دارد!‬ ‫دولت‬ ‫شک نکنید‪ ،‬اصالح طلبان از روحانی عبور می کنند‬ ‫نیره ساری‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪2‬‬ ‫حمیدرضــا ترقی بــر این‬ ‫باور اســت که اصالح طلبان به‬ ‫دلیل فــرار از هزینه ضعف های‬ ‫دولت روحانی بحث عبور از او را‬ ‫مطرح می کنند‪ .‬او می گوید‪« :‬با‬ ‫توجه به پیشنهادات حجاریان و‬ ‫موضع گیری های افرادی چون‬ ‫محمدرضــا تاجیک‪ ،‬بی شــک اصالح طلبــان از دولت‬ ‫روحانی عبــور خواهند کــرد چراکه امیدی بــه کارکرد‬ ‫دولت و پیروزی بر حل مشــکالت توســط وی ندارند‪.‬‬ ‫این در حالی است که استراتژی این طیف اساسا عبور‬ ‫از روحانی بوده اســت‪ ».‬بــا او در این مــورد گفت و گو‬ ‫کرده ایم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫این جریــان تندرو قــرار دارند‪ .‬شــاید از همان شــیوه ای‬ ‫اســتفاده کنند که در انتخابــات اخیر بهره جســتند؛ یعنی‬ ‫معرفی کاندیداهایی که شناخته شــده نیســتند و مردم نیز‬ ‫با عدم اطالعات کافی از لیســت و چهره هــای حاضر در‬ ‫ان‪ ،‬بــرد انتخاباتی را بــرای اصالح طلبان رقــم می زنند‪.‬‬ ‫بنابراین سعی انها بر این اســت تا زمان انتخابات‪ ،‬شرایط‬ ‫سیاسی را با اعمال فشارهای مختلف تغییر دهند تا عناصر‬ ‫ممنوع التصویــر و حذف شــده تا حدی به عرصه سیاســی‬ ‫برگردند و در نهایت از طریق فضای مجازی و قابلیت های‬ ‫موجود در ان‪ ،‬گزینه های خود را وارد کنند‪.‬‬ ‫یعنی می خواهیــد بگویید بــا ممنوع التصویر ها‬ ‫می ایند؟‬ ‫امثال خاتمی و موسوی گزینه های این طیف برای‬ ‫کاندیداتوری نیســتند چراکه احتمال تایید صالحیت انها‬ ‫وجود ندارد اما این افراد پشــتیبانان کاندیداهایی هستند‬ ‫که اصالح طلبان قصــد معرفی انها را دارنــد‪ .‬بنابراین فرد‬ ‫معرفی شــده کامال باید تحت کنتــرل و هدایت این طیف‬ ‫قرار گیرد اما به واســطه حمایت های افــرادی که اکنون‬ ‫هنوز فضای سیاســی انها را نپذیرفته اســت‪ ،‬در صدد برد‬ ‫انتخاباتی هستند‪.‬‬ ‫با توجه به گمانه زنی های موجــود و فرضیه هایی‬ ‫برای کاندیداتوری عارف برای ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫ایــن احتمال وجــود دارد که عــارف گزینه اصلی‬ ‫اصالح طلبان باشد؟‬ ‫عارف هنوز هم از دایره نظــر اصالح طلبان خارج‬ ‫نشده و همچنان گزینه مورد توجه انها خواهد بود‪ ،‬بنابراین‬ ‫امدن وی به مجلس نیز یک گام برای دستیابی به موقعیت‬ ‫برتر است‪.‬‬ ‫ایا حاکمیت حضور اصالح طلبان را در این سطح‬ ‫خواهد پذیرفت؟‬ ‫البته که ظرفیت حاکمیت در این مورد باالســت؛‬ ‫چنانچه رهبر معظم انقالب نیز تاکیــد بر تحمل مخالفین‬ ‫به خصــوص در انتخابات داشــتند و در همــان زمان بیان‬ ‫کردند که همه در انتخابات شــرکت کنند حتی کسانی که‬ ‫مخالف نظام و رهبری هســتند‪ .‬این نشان می دهد نظام از‬ ‫استحکام کافی برخوردار اســت چراکه یقین دارد این نوع‬ ‫جریان ها توان تغییر خط اصلــی انقالب را ندارند اما به هر‬ ‫تغییر روش هایی در حال شکل گیری است‪ ،‬بنابراین رقابت‬ ‫سیاسی باید در ریل نظام صورت گیرد نه مقابل نظام‪.‬‬ ‫اصالح طلبان می دانند که تکلیف سران انها مشخص‬ ‫شــده اســت و اگر قرار باشــد رقابت در حاکمیت و نظام را‬ ‫دنبال کنند نه تنها به نتیجه نمی رسند‪ ،‬بلکه منزوی خواهند‬ ‫شــد‪ ،‬بنابراین باید در چارچوب نظام و سیاست های کالن‬ ‫انقالب حرکت کنند که در این صورت‪ ،‬فضا برای عناصری‬ ‫که حرکــت و فعل سیاســی را در چارچوب قانون اساســی‬ ‫پذیرفتند‪ ،‬هموار تر خواهد بود و برای ســایرین که در این‬ ‫چارچوب حرکت نکنند بی شک محدود می شود‪.‬‬ ‫در نهایت فکــر می کنید اصالح طلبــان از دولت‬ ‫روحانی عبور خواهند کرد؟‬ ‫بــا توجــه بــه پیشــنهادات حجاریــان و‬ ‫موضع گیری هــای افــرادی چــون محمدرضــا تاجیک‪،‬‬ ‫ بی شــک اصالح طلبان از دولت روحانی عبور خواهند کرد‬ ‫چراکه امیدی به کارکرد دولت و پیروزی بر حل مشــکالت‬ ‫توســط وی ندارند‪ .‬این در حالی اســت که استراتژی این‬ ‫طیف اساسا عبور از روحانی بوده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقای ترقــی! برخــی اصالح طلبــان از ضرورت‬ ‫حضور افــرادی دیگر بــرای انتخابات ســال ‪96‬‬ ‫سخن به میان اورده اند‪ .‬شما این پدیده سیاسی‬ ‫را ان هم در ســال اخــر ریاســت جمهوری اقای‬ ‫روحانی چگونه تحلیل می کنید؟‬ ‫واقعیت این اســت کــه اصالح طلبــان اذعان به‬ ‫ناکارامدی دولت در حل مشکالت مردم دارند و از نزدیک‬ ‫شدن به دولت و گذاشتن تمامی تخم مرغ های خود در سبد‬ ‫روحانی پرهیز می کنند‪ .‬انها به این نتیجه رسیده اند که اگر‬ ‫دولت نتوانست مطالبات مردم را در فرصت باقیمانده پاسخ‬ ‫دهد و به مشکالت سامان ببخشد‪ ،‬الاقل محبوبیت فعلی‬ ‫خود را حفظ کند‪ .‬اصالح طلبان با نگرانی از عدم رای اوری‬ ‫دولت روحانی در دور دوم کم کــم در حال فاصله گیری از‬ ‫کابینه هستند تا از این طریق خود را مبرا کنند‪ .‬هر چند باید‬ ‫گفت از ابتدا نیز میان طیفی از اصالح طلبان تندرو و دولت‬ ‫دو گانگی و اختالف وجود داشــت‪ .‬انها خواســتار معرفی‬ ‫و پیروزی کاندیدای خــود یعنی محمد رضا عــارف بودند‬ ‫اما در این میان کار گزارانی هــا و معتدلین در یک طیف و‬ ‫تندروهای اصالحات همچون مشــارکت و مجاهدین که‬ ‫تحت عناوین جدید بــروز و ظهور یافتند‪ ،‬در ســمت دیگر‬ ‫قرار داشتند که این اختالف از ابتدا وجود داشت و تاکنون‬ ‫هم ادامه یافته اســت‪ .‬اکنون نیز کارگزارانی ها و دولت در‬ ‫یک ســو و تندروهای اصالح طلب هم در یک سوی دیگر‬ ‫مشغول هستند اما در مجموع می توان گفت که تندروهای‬ ‫اصالحات بــا محاســبه گری از طیف روحانــی نردبانی از‬ ‫قدرت ســاختند تا از خفقان عدم حضور در عرصه سیاسی‬ ‫بیرون بیایند‪ .‬در این میان البته عــدم به کارگیری دولت از‬ ‫عناصر این طیف امری عادی بود چراکه دولت مهره های‬ ‫کارگزاران را برای خود کافی می دانست‪.‬‬ ‫طیفــی که به دنبــال عبــور از روحانی اســت چه‬ ‫مصداقی برای نامزدی دارد؟‬ ‫گزینه ای کــه به راحتــی تایید صالحیت شــود‪،‬‬ ‫نخواهند داشــت‪ ،‬مگر چهره هایی کــه در الیه های دوم‬ ‫گفت وگوی مثلث با حمید رض ا ترقی‬ ‫‪35‬‬ ‫دولت‬ ‫مطرح کردن ظریف کار هاشمی است‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با عبدالرضا داوری درباره عبور از روحانی‬ ‫در ابتــدا تحلیلــی از وضعیــت گفتمانــی دولت‬ ‫روحانی و نسبت ان با گفتمان های روسای جمهور‬ ‫سابق ارائه دهید؟‬ ‫اقای روحانی حامل تضادهای دولت سازندگی و‬ ‫اصالحات است‪ .‬اقای هاشــمی زمانی که سال ‪ 68‬بر سر‬ ‫کار امد‪ ،‬جامعه را حول نابرابری های اجتماعی قطب بندی‬ ‫کرد‪ .‬یعنی نتیجه عملکرد اقای هاشمی درواقع ایجاد تضاد‬ ‫بین منتفع شدگان از توسعه اقتصادی دولت اقای هاشمی‬ ‫و متضررین روند توســعه اقتصادی دولت اقای هاشــمی‬ ‫بود‪ .‬یعنی یــک نوع مفهــوم عدالت‪ ،‬مبنــای قطب بندی‬ ‫اجتماعی‪ -‬سیاسی در دولت اقای هاشمی بود که خودش‬ ‫را در انتخابات ‪ 72‬نشــان داد‪ .‬اقای توکلــی که یک نامزد‬ ‫تقریبا ناشــناخته برای عموم جامعه در ان زمان بود‪ ،‬حتی‬ ‫در بعضی از استان ها از اقای هاشمی پیشی گرفت و رای‬ ‫اقای هاشمی نسبت به ســال ‪ 68‬حدود ‪ 50‬درصد کاهش‬ ‫پیدا کرد‪ .‬جامعه با سیاســت های توسعه ای اقای هاشمی‬ ‫ی هاشمی‪،‬‬ ‫حول مفهوم عدالت‪ ،‬دوقطبی شد‪ .‬در دولت اقا ‬ ‫مفهوم وابستگی‪ -‬استقالل مبنای قطب بندی جامعه شد‪.‬‬ ‫غرب گرایی نهادینه شــده در دولت اقای خاتمی جامعه را‬ ‫حول مفهوم اســتقالل قطبی کرد‪ .‬معتقــدم دولت اقای‬ ‫روحانی همزمان هم تضاد عدالت را در جامعه تقویت کرده‬ ‫یعنی گسل اســتقالل را در جامعه تقویت کرده و هم گسل‬ ‫عدالت را‪ .‬یعنی در دولت اقای هاشمی اگر توده های مردم‬ ‫با اقای هاشــمی قهر می کردند و در دولــت اقای خاتمی‪،‬‬ ‫منبع قدرت حزب الله مقابل دولت اصالحات بود‪ ،‬در دولت‬ ‫اقای روحانی هم منبع قدرت توده های مردم و منبع قدرت‬ ‫حزب الله همزمان مقابل دولت یازدهم قرار گرفتند‪ .‬مبنای‬ ‫سست شــدن پایگاه اجتماعی اقای روحانی این است که‬ ‫همزمان دو تضاد عدالــت و اســتقالل را در بدنه جامعه با‬ ‫‪3‬‬ ‫عبدالرضــا داوری درباره ماجرای طــرح عبور از‬ ‫روحانی که اخیرا در رســانه های اصالح طلب مطرح‬ ‫شــده‪ ،‬می گوید ‪« :‬تلقی من این است که این تئوری‬ ‫خود اقای هاشمی اســت‪ .‬اقای هاشمی بیش از انکه‬ ‫ریاست جمهوری اقای روحانی برایش اهمیت داشته‬ ‫باشد‪ ،‬نفی احمدی نژاد برایش اهمیت دارد‪ .‬من اعتقاد‬ ‫دارم حساسیتی که اقای هاشمی نسبت به احمدی نژاد‬ ‫دارد را حتی اصالح طلبان ندارند‪ .‬یعنی جریان نزدیک‬ ‫به اقای خاتمی عناد کمتری با اقای احمدی نژاد دارد‪».‬‬ ‫او در عین حال در مورد سرمایه اجتماعی روحانی هم‬ ‫می گوید ‪«:‬خود اقای روحانی به ماهو حسن روحانی‬ ‫رای ثابتی در جیــب خودش نــدارد درحالی که برخی‬ ‫شــخصیت ها این ویژگی را دارند کــه باالخره از کف و‬ ‫حداقلی از اراء برخوردارنــد‪ .‬اما اقای روحانی به نظرم‬ ‫خودش چنین ویژگی نــدارد‪ .‬یعنی اگر برایش چنین‬ ‫ویژگی ای هم ایجاد شــود از طریــق چهره هایی مثل‬ ‫اقایان هاشمی و خاتمی است که بدنه ثابتی دارند‪ ».‬با‬ ‫او در این مورد گفت و گو کردیم‪.‬‬ ‫رفتارهای دولت تزریق کرد‪ .‬از ان طرف خود اقای روحانی‬ ‫اصوال پایگاه اجتماعی ندارد‪ .‬یعنی اقای روحانی به لحاظ‬ ‫اینکه شخصیت اجرایی‪ -‬سیاسی اش در یک بستر امنیتی‬ ‫و نه اجتماعی شکل گرفته‪ ،‬اصوال خودش پایگاه توده ای‬ ‫ندارد و انچه در ســال ‪ 92‬برای ایشــان ایجاد شد‪ ،‬بخشی‬ ‫در تضاد گفتمان سازش‪ -‬مقاومت شــکل گرفت و بخش‬ ‫مهمی از ان ناشــی از حمایت اقایان هاشمی و خاتمی بود‬ ‫که توانستند بخشی از سبد رای خودشان را به اقای روحانی‬ ‫بدهنــد واال کمتر از یک درصــد جامعه هم بــه خود اقای‬ ‫روحانی اقبال ندارد‪.‬‬ ‫حرف شــما این اســت که اقــای روحانــی بدنه‬ ‫اختصاصی ندارد و رایی که دارد اشتراکی است؟‬ ‫اصال رای مال خودش نیســت‪ .‬یعنــی به اعتقاد‬ ‫من به رای اقای روحانی حتی نمی توان گفت اشــتراکی‪.‬‬ ‫چون ایشــان چیزی ندارد که به اشــتراک بگــذارد‪ .‬تمام‬ ‫نظرســنجی ها تا قبل از هفته ســوم پیش از انتخابات رای‬ ‫اقای روحانــی را کمتر از دو درصد نشــان می داد‪ .‬معتقدم‬ ‫اقای قالیباف اگر در انتخابات ‪ 92‬با سیاست ورزی قوی تر‬ ‫در صحنه حضــور پیــدا می کرد‪ ،‬امــکان نداشــت اقای‬ ‫روحانی بتواند رئیس جمهور شود‪ .‬یعنی موجی از خطاهای‬ ‫اصولگرایان از سال ‪ 90‬تا ‪ 92‬توانست بستر پیروزی روحانی‬ ‫را با حمایــت و الصاق ســبد رای اقای هاشــمی و خاتمی‬ ‫ِ‬ ‫خــود اقای روحانی اصوال چهره‬ ‫فراهم کند‪ .‬دقت کنید که‬ ‫اجتماعی نیست‪ .‬به عنوان مثال وقتی اخبار حضور ایشان‬ ‫را در منزل یکی از خانواده های شهدا نشان می دهد‪ ،‬حتی‬ ‫در تعامالت بین فردی ادم موفقی نیست‪ .‬یعنی نمی تواند‬ ‫عواطف و احساسات خودش را به مخاطب خودش که در‬ ‫ان صحنه حضــور دارد‪ ،‬منتقل کند‪ .‬اینها مهارت اســت و‬ ‫اقای روحانی اصوال از مهارت های ارتباطی برخوردار نیست‬ ‫و در این زمینه اقای هاشمی خیلی موفق تر از ایشان است‪.‬‬ ‫ایشان به اعتقاد من یک شــیخ دیپلمات است و درواقع از‬ ‫مجموعه ای از مهارت ها در حوزه های دیپلماسی برخوردار‬ ‫است‪ ،‬ولی در حوزه اجتماعی چندان کارامد نیست‪ .‬یکی‬ ‫از مهمتریــن ویژگی های رئیس جمهــور باید مهارت های‬ ‫فردی در حوزه ارتباطی باشد که ایشان فاقد ان است؛ ضمن‬ ‫اینکه پایگاه اجتماعی هم ندارد و تضاد دولت اصالحات و‬ ‫ســازندگی را همزمان تحمل می کند‪ .‬دولت اقای روحانی‬ ‫دولت‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫این را به عنوان یک گمانه زنی مطرح می کنم که ممکن است طرح عبور از اقای روحانی واجد این معنا‬ ‫هم باشد که حجم انتقادات و حمالت اصولگرایان را از اقای روحانی کاهش دهند‬ ‫سیاست‬ ‫هم نتوانسته رضایت توده ها را جلب کند که در دولت اقای‬ ‫هاشمی این اتفاق افتاد و هم نتوانسته رضایت حزب الله را‬ ‫جلب کند که در دولت اقای خاتمی این اتفاق افتاد‪ .‬االن‬ ‫با روندی که حتی در منبع قدرت روحانیت تحلیل می کنیم‪،‬‬ ‫رفتار و گفتار اخیر ایت الله جوادی املــی را هم که تحلیل‬ ‫کنید که بحث دیاثت سیاســی را مطرح کرد نشان می دهد‬ ‫که حتی منبع روحانیت عالی رتبه هم در حال دور شــدن از‬ ‫اقای روحانی است‪ .‬یعنی به اعتقاد من مهمترین منبعی که‬ ‫االن اقای روحانی می تواند به ان اتکاء داشته باشد‪ ،‬منبع‬ ‫بوروکرات های غرب گراست که از مجموعه مدیرانی که در‬ ‫دولت های ســازندگی و اصالحات و دولت ایشان هستند‪،‬‬ ‫می تواند روی پایگاه یکی‪ ،‬دو دهکی در جامعه حساب کند‪.‬‬ ‫به نظرم اقای روحانی کامال در یک بن بست اجتماعی قرار‬ ‫گرفته‪ .‬نگرانی ای که برای بخشی از اصالح طلبان ایجاد‬ ‫شده به دلیل صرفا خود بن بســت اجتماعی اقای روحانی‬ ‫نیست و به دلیل الترناتیوی است که ممکن است در مقابل‬ ‫اقای روحانی ایجاد شود‪ .‬معتقدم چون یک مقدار فضا برای‬ ‫فعالیت های اقای احمدی نژاد در صحنه سیاسی و رسانه ای‬ ‫ایجاد شــده و اقبال عمومی که در سفر اخیرشان نسبت به‬ ‫ایشان ایجاد شده‪ ،‬اصالح طلبان احساس کردند که اقای‬ ‫روحانی در رقابت با اقــای احمدی نژاد موفق نخواهد بود‪.‬‬ ‫اگر الترناتیو ایشــان الترناتیوهایی از جنــس ‪ 92‬بودند به‬ ‫اعتقاد من بحث عبور از اقای روحانی مطرح نمی شد‪ .‬نکته‬ ‫دوم‪ ،‬احتمال دارد و این را به عنوان یک گمانه زنی مطرح‬ ‫می کنم که ممکن اســت طرح عبور از اقای روحانی واجد‬ ‫این معنا هم باشد که حجم انتقادات و حمالت اصولگرایان‬ ‫را از اقای روحانی کاهش دهند‪ .‬یعنی وقتی این فضا حول‬ ‫اقای روحانی ایجاد شود که اصالح طلبان در حال فاصله‬ ‫گرفتن از ایشان هســتند‪ ،‬فاصله گذاری حساب شده را در‬ ‫جامعه ایجاد می کنند که در یک سال اخر زمینه حمالت و‬ ‫انتقادات اصولگرایان به اقای روحانی کاهش پیدا کند‪ .‬این‬ ‫می تواند یک گمانه زنی باشد واال من خودم اعتقاد دارم تا‬ ‫اخرین لحظه همچنان خود اقای روحانی از انجا که تصمیم‬ ‫ایشان مهم اســت‪ ،‬تصمیم دارد درصحنه باشد و سال ‪96‬‬ ‫هم در انتخابات شــرکت کند‪ .‬تلقی من هم این اســت که‬ ‫غیر از اقای احمدی نژاد هیچ چهره دیگری نمی تواند اقای‬ ‫روحانی را به چالش بکشد‪ .‬انتخابات یک پدیده نسبی است‬ ‫یعنی رای اقای روحانی برای ‪ 50‬درصد در سال ‪ 92‬براساس‬ ‫نوع رقابت و نسبتی که با سایر کاندیداها به لحاظ رقابتی و‬ ‫سیاسی برقرار کرده‪ ،‬ایجاد شده است‪ .‬ممکن است در یک‬ ‫صحنه دیگر این‪ 50‬درصد‪ 30،‬درصد بشود و در یک صحنه‬ ‫دیگر ‪ 70‬درصد شود‪.‬‬ ‫شــما می خواهیــد بگوییــد کــه اصالح طلبــان‬ ‫می گوینــد بدنــه رای اقــای روحانــی در جامعه‬ ‫پایین امده و از یک طرف هم متوجه شــدند اگر‬ ‫چنین دوگانــه ای به وجــود بیاید اقــای روحانی‬ ‫توانایی مقابله با چنین چیزی را ندارد و کســی را‬ ‫از جنس محمود احمدی نژاد می خواهند؛ کسی‬ ‫که حرف های تندتر و بهتری بزند و بتواند بیشتر‬ ‫رای بیاورد‪ .‬این تحلیل درست است؟ یعنی چون‬ ‫خطر احمدی نژاد را حس کردند‪ ،‬فکر کردند که‪...‬‬ ‫صحنه انتخابات یک صحنه نســبی اســت‪ .‬خود‬ ‫اقای روحانی به ماهو حســن روحانــی رای ثابتی در جیب‬ ‫خودش ندارد درحالی که برخی شــخصیت ها این ویژگی‬ ‫را دارند که باالخره از کف و حداقلی از اراء برخوردارند‪ .‬اما‬ ‫اقای روحانی به نظرم خودش چنین ویژگی ندارد‪ .‬یعنی اگر‬ ‫برایش چنین ویژگی ای هم ایجاد شود از طریق چهره هایی‬ ‫مثل اقایان هاشمی و خاتمی اســت که بدنه ثابتی دارند‪.‬‬ ‫سه دهک اول جامعه ما حتما در هر انتخاباتی رویکردشان‬ ‫به ســمت رویکردهای اقای هاشــمی و خاتمی است که‬ ‫این امکان انتقال به اقای روحانــی را دارد اما نهایتا در حد‬ ‫چیزی حدود ‪ 30‬تا ‪ 35‬درصد جامعه است‪ .‬افزایش ان هم‬ ‫به نوع صحنه بســتگی دارد‪ .‬اگر اقای احمدی نژاد مقابل‬ ‫اقای روحانی قرار بگیرد اعتقــاد دارم امکان افزایش این‬ ‫کف ارا را نخواهد داشت اما اگر افرادی مثل اقای جلیلی‬ ‫مجددا مقابل ایشان قرار بگیرند این امکان وجود دارد که‬ ‫با صحنه ارایی حول ضد تحریم بتوانند دوباره فضا را تغییر‬ ‫دهند‪ .‬البته خیلی هم عالقه مند هستند که فضای تبلیغات‬ ‫انتخاباتی را حول مفهوم و ســند برجام شکل دهند‪ .‬یعنی‬ ‫خودشــان پرچمدار برجام و پرچمدار مخالفت و برداشتن‬ ‫تحریم ها شــوند و طرف مقابل را جنگ طلــب‪ ،‬مخالف و‬ ‫کاسب تحریم‪ ،‬حامیان بابک زنجانی نشان دهند و بتوانند‬ ‫فضای اجتماعی را مدیریت کنند‪ .‬حاال اقای احمدی نژاد‬ ‫فردی اســت که اگر قرار باشــد روزی مقابل اقای روحانی‬ ‫قرار بگیرد در این صحنه ارایی نمی تواننــد او را وارد کنند‪،‬‬ ‫خودشــان هم این را می دانند‪ .‬رویکرد اقــای احمدی نژاد‬ ‫به صحنه‪ ،‬اجتماعی اســت و نــوع گفتمــان او با گفتمان‬ ‫اصولگرایی متعــارف خیلی متفاوت اســت‪ .‬رویکردهای‬ ‫اصولگرایــی متعــارف‪ ،‬امنیتی اســت و در عــوض اقای‬ ‫احمدی نــژاد رویکردهــای اجتماعــی را در صحنه دنبال‬ ‫می کند‪ .‬اینها از ایــن ماجرا نگرانند‪ .‬در همــان میزگردی‬ ‫که با اقای زیباکالم داشــتم‪ ،‬ایشــان در ابتــدا گفتند که‬ ‫اقــای احمدی نژاد می ایــد و ان قدر هــم رای دارد و اقای‬ ‫روحانی هم نمی تواند با او مقابلــه کند! اصال تئوری اقای‬ ‫زیباکالم درخصوص عبور از اقــای روحانی با پیش فرض‬ ‫کاندیدا شــدن اقای احمدی نژاد اســت و بعد می گوید که‬ ‫اگر احمدی نژاد نیاید هیچ اصولگرایــی نمی تواند با اقای‬ ‫روحانی مقابله کند‪.‬‬ ‫اصال پیش فرض اینکه یک نفــر را جای روحانی‬ ‫بیاوریم به دلیل وجود عنصری به نام احمدی نژاد‬ ‫است‪.‬‬ ‫دقیقا همینطور است‪.‬‬ ‫و در غیر این صورت اگر کسی دیگر بیاید که اصال‬ ‫به نفع اقای روحانی اســت یا اگر گزینه ضعیفی‬ ‫بیاید که اصال دغدغه ای ندارد‪.‬‬ ‫واقعیت این است که جریان انقالب غیر از اقای‬ ‫احمدی نژاد نتوانســته چهره هایی را بیاورد که ســبد رای‬ ‫جریان انقالب را به ســبد رای توده های مردم پیوند بزند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان ایــن ویژگی را دارند یعنی در بین خودشــان‬ ‫چهره هایی را دارند که ســبد رای تکنوکرات ها و غربگراها‬ ‫را بتوانند به سبد رای توده های مردم تعمیم دهند‪ .‬جریان‬ ‫انقالب غیر از محمود احمدی نژاد نتوانسته چهره دیگری‬ ‫را بیاورد که بــه اعتقاد من در این خالء وجــود دارد که چرا‬ ‫نتوانسته چهره دیگری غیر از احمدی نژاد را به صحنه بیاورد‬ ‫که بتواند گفتمان انقالبی و جریان انقالبی را به بدنه توده ها‬ ‫پیوند بزند و بتواند سبد رای بچه های انقالب را توسعه دهد‪،‬‬ ‫این باید اسیب شناسی شود‪ .‬نکته این است که فعالیت های‬ ‫انتخاباتی در نیمه دوم سال ‪ 95‬به تدریج شروع می شود و از‬ ‫بهمن اوج خواهد گرفت‪.‬در این فاصله ای که تا اوج گرفتن‬ ‫فضا داریم‪ ،‬امکان چهره سازی برای رقابت با اقای روحانی‬ ‫وجود ندارد‪ .‬همیــن چهره هایی که بعضا از انهــا نام برده‬ ‫می شود یا خود اقای احمدی نژاد که تاکنون عزم و اراده ای‬ ‫نشان نداده اند که بخواهند در صحنه باشند ولی مجموعا به‬ ‫نظرم اگر احمدی نژاد نیاید‪ ،‬روحانی بی دغدغه دولت بعدی‬ ‫را خواهد داشــت و پروژه عبور از روحانی هم اجرا نخواهد‬ ‫شد‪ .‬ولی اگر بحث احمدی نژاد برای حضورش در صحنه‬ ‫جدی شــود من اعتقاد دارم که ممکن است گزینه عبور از‬ ‫روحانی با اهداف مختلف مطرح شود که یک هدف ان هم‬ ‫می تواند این باشد که حجم انتقادات اصولگرایان را از اقای‬ ‫روحانی کاهش دهند و یک نوع اقبالی را در برخی الیه های‬ ‫اصولگرا نسبت به اقای روحانی ایجاد کنند‪.‬‬ ‫نکته اینجاست که همه اصالح طلبان این بحث‬ ‫را ندارند‪ .‬از نظر شما کدام بخش از اصالح طلبان‬ ‫دنبال این پروژه هستند؟‬ ‫ببینید! واقعیت این است که یکبار این را در کانال‬ ‫تلگرامــی ام در اســفندماه نوشــتم؛ اقای هاشــمی بعد از‬ ‫انتخابات هفتم اســفند چند تجلیــل خیلی ویــژه از اقای‬ ‫ظریف داشــتند که خیلی خــاص بود‪ .‬مربوط بــه انقالبی‬ ‫بودن و سوابق ایشان می شــد‪ .‬فتح الفتوح بودن اقدامات‬ ‫ایشان یک مقدار از ســطح تعاریف متداول باالتر بود‪ .‬ان‬ ‫موقع بعضی اخبار را داشــتیم که چنیــن طرحی در اطراف‬ ‫اقای هاشمی مطرح اســت و همچنین رفتار و گفتار اقای‬ ‫هاشــمی هم نســبت به اقای ظریف این را تائید می کرد‪.‬‬ ‫تلقی من این است که این تئوری خود اقای هاشمی است‪.‬‬ ‫اقای هاشمی بیش از انکه ریاست جمهوری اقای روحانی‬ ‫برایش اهمیت داشــته باشــد‪ ،‬نفی احمدی نــژاد برایش‬ ‫اهمیت دارد‪ .‬من اعتقاد دارم حساسیتی که اقای هاشمی‬ ‫نســبت به احمدی نژاد دارد را حتــی اصالح طلبان ندارند‪.‬‬ ‫یعنی جریان نزدیک به اقای خاتمــی عناد کمتری با اقای‬ ‫‪37‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫دولت‬ ‫احمدی نژاد دارد در قیاس جریان نزدیک به اقای هاشمی‪.‬‬ ‫تلقی خودم این است که این نظریه یا این مدل رفتاری در‬ ‫حوزه سیاست از نگاه اقای هاشمی استنتاج می شود‪ .‬خط‬ ‫اقای ظریف را از قبل از عید در گفتار و رفتار اقای هاشمی‬ ‫می دیدم‪ .‬االن هم به نظر می رسد چهره های بیشتر متمایل‬ ‫و رسانه های بیشــتر متمایل به اقای هاشمی این بحث را‬ ‫دنبال می کنند‪ .‬همین ها به طور همزمان بحث ردصالحیت‬ ‫احمدی نژاد را هم مطرح می کنند‪ .‬یعنی از یکســو تالش‬ ‫می کنند که احمدی نژاد را در مجرای حاکمیت به حاشــیه‬ ‫بکشــانند واز این طرف هم اگر احســاس کنند نمی توانند‬ ‫مانع بازگشت احمدی نژاد شوند‪ ،‬سعی می کنند گزینه های‬ ‫جایگزین را داشته باشند‪ .‬مساله بازگشت اقای احمدی نژاد‬ ‫برای اقای هاشــمی مســاله مرگ و زندگی اســت‪ .‬ایشان‬ ‫اخیرا به صراحت در یکی از سخنرانی هایشان گفتند حاال‬ ‫که احمدی نژاد رفته من می توانم راحــت بمیرم! یعنی به‬ ‫اعتقاد من مهمترین بخشــی که در فضای سیاســی ما به‬ ‫بازگشــت اقای احمدی نژاد حساسیت دارد‪ ،‬شخص اقای‬ ‫هاشمی و جریان متمایل به ایشــان است‪ .‬این حساسیت‬ ‫و عناد و این گفتار عنادامیز را در اطرافیان اقای خاتمی یا‬ ‫در اصالح طلبان نســبت به اقای احمدی نژاد نمی بینیم‪.‬‬ ‫انها خیلی هجمه و بی انصافی می کننــد ولی جنس گفتار‬ ‫اطرافیان اقای خاتمی و اصالح طلبان نسبت به احمدی نژاد‬ ‫از جنس مرگ و زندگی و دوئل نیســت‪ .‬این رفتار دوئلی را‬ ‫فقط در جریان اقای هاشمی و شخص ایشان می بینیم که‬ ‫ماجرا برای ایشان واقعا خونی و حیثیتی شده است‪.‬‬ ‫یعنی شــما نخ این ماجرا را در ســمت راست این‬ ‫جناح و جایی که اقای هاشمی ایستاده‪ ،‬می بینید؟‬ ‫دقیقا‪ .‬یک دلیــل عمده دیگر هــم دارد که چپ‬ ‫اصالحات بیشــتر نقش انفعالی و طبعی دارد‪ .‬یعنی االن‬ ‫بازی ســاز نیســت‪ .‬جریان نزدیک به اقای خاتمی به نظر‬ ‫من از ســال ‪ 90‬به این طرف و از بعــد از اتفاقاتی که در ‪9‬‬ ‫دی افتاد و بعد از ســال ‪ 89‬و قصه حصــر‪ ،‬فرمان جریان‬ ‫اقای خاتمی دســت اقای هاشمی اســت‪ .‬یعنی ان بدنه‬ ‫اجتماعی در ریلی جلو می رود که اقای هاشــمی طراحی‬ ‫می کند‪ .‬خیلی نقش بازی ساز در صحنه ندارند و این صحنه‬ ‫را اقای هاشمی صحنه مرگ و زندگی می بیند یعنی بازگشت‬ ‫احمدی نژاد در حوزه مدیریت کشور و تاثیرگذاری در صحنه‬ ‫مدیریت کشــور‪ ،‬برای اقای هاشمی شکســت راهبردی‬ ‫تاریخی است‪.‬‬ ‫یک نکته در مــورد اقای روحانــی می بینیم و ان‬ ‫اینکه چه در ماجرای اخیر در مورد زبان انگلیسی‬ ‫یا حرفی که راجع به نیروهای مسلح زده اند‪ ،‬خطی‬ ‫وجود دارد که عکس برخی مطالب مطرح شود‪.‬‬ ‫نظر شــخصی من این است که شــاید برخی از‬ ‫مشاورین ایشان به این تحلیل رسیده اند که االن‬ ‫اقای روحانی صاحب اوضاع مستقر است و اگر‬ ‫مناظره ای برگزار شود ایشان در موضع دفاع قرار‬ ‫می گیرد و کســی که جلوی او می نشیند و منتقد‬ ‫وضع موجود اســت‪ ،‬وضع بهتری دارد‪ .‬شاید در‬ ‫نظر انها بهتر این باشد که در جامعه به نظر بیاید‬ ‫و این تصویر ایجاد شود که اقای روحانی خالف‬ ‫قدرت و حاکمیت مســتقر اســت‪ .‬تصــورم این‬ ‫است که شاید اقای روحانی دوست دارد خودش‬ ‫را مخالــف وضع موجود یا یک جور اپوزیســیون‬ ‫نشان دهد و از این سایه اپوزیسیون بودن برای‬ ‫خودش یک استراحتگاهی بسازد که راحت از کنار‬ ‫انتخابات رد شود‪.‬‬ ‫من با ایــن تحلیل شــما موافقــم‪ .‬تحلیل اقای‬ ‫روحانی هم همین است و اصال تردید نکنید‪ .‬اقای روحانی‬ ‫در یک مجموعــه ای از گفتارهای زنجیــر ه ای بین گفتار‬ ‫خودش و گفتار حاکمیــت مرزبندی می کند‪ .‬اصال در این‬ ‫ تردید نکنید‪ .‬تحلیل من هم همین است‪ .‬اما اقای روحانی‬ ‫به اعتقاد من ان نتیجه ای کــه فکر می کند در این صحنه‬ ‫خواهد گرفت عایدش نخواهد شد‪ .‬دلیلش این است که‬ ‫االن در فضای افکار عمومی جامعه به غیر از بخش های‬ ‫غربگرا که از مرزبندی اقای روحانــی با حاکمیت حمایت‬ ‫می کند‪ ،‬در بدنه توده های جامعه معتقدم که تدبیر رهبری‬ ‫در بحث برجام و درواقع حمایت هایی که رهبری در مسیر‬ ‫مذاکراتی که دولت داشــت کردند‪ ،‬حمایت های متعدد و‬ ‫پرشــمار‪ ،‬اتفاقا در بدنه توده های جامعه‪ ،‬امروز رهبری در‬ ‫موضع مطالبه گری قرار گرفتند و اقای روحانی در موقعیت‬ ‫حاکمیت مستقر‪ .‬من اعتقاد دارم که اتفاقا این مرز بندی‬ ‫که اقای روحانــی می کند‪ ،‬موقعیت خــودش را به عنوان‬ ‫یک جریان تثبیت شده و مستقر پیش می برد چون رهبری‬ ‫بارها فرموده اند با این روند موافقت نظری نداشتم و گفتم‬ ‫شــما بروید انجام دهید و بعــد رهبری مطالبه گر شــدند‪.‬‬ ‫یعنی رهبری در موضع مطالبه نشســته اند‪ .‬اینها از ابتدای‬ ‫دولت شان خطی را طراحی کردند و در این مسیر هیچ کس‬ ‫تئوری اقای زیباکالم‬ ‫درخصوص عبور از اقای روحانی‬ ‫با پیش فرض کاندیدا شدن‬ ‫اقای احمدی نژاد است‬ ‫اقای محمد جواد‬ ‫ظریف حتما برای‬ ‫ریاست جمهوری‬ ‫رد صالحیت می شود!‬ ‫انتخابات یک پدیده نســبی است یعنی‬ ‫رای اقای روحانی برای ‪ 50‬درصد در سال‬ ‫‪ 92‬براســاس نوع رقابت و نســبتی که با‬ ‫سایر کاندیداها به لحاظ رقابتی و سیاسی‬ ‫برقرار کرده‪ ،‬ایجاد شــده است‪ .‬ممکن‬ ‫است در یک صحنه دیگر این ‪ 50‬درصد‪،‬‬ ‫‪ 30‬درصد بشود و در یک صحنه دیگر ‪70‬‬ ‫درصد شود‬ ‫مانع اینها نبود‪ .‬کجا رهبری مانع شــان شــد؟ مردم این را‬ ‫می فهمند‪ .‬کجا نیروهای مسلح و سپاه مانع اینها بود؟ اینها‬ ‫اراده کردند‪ ،‬جاسوسان امریکایی را ازاد کردند‪ .‬ایا کسی‬ ‫مانع شان شد؟ اینها اراده کردند در عرض ‪ 20‬دقیقه برجام‬ ‫در مجلس تصویب شد‪ .‬کسی مانع شان شد؟ اتفاقا نشان‬ ‫می دهد که ابزارهای قدرت در این ســه سال اخیر دست‬ ‫اینها بوده اســت‪ .‬اتفاقا نشــان می دهد که اگر حاکمیت‬ ‫مستقری وجود دارد‪ ،‬اینها هستند و با این شیوه و فضاسازی‬ ‫رسانه ای و بحث بر سر مسائلی مثل اموزش زبان انگلیسی‬ ‫و بحث هایی از این دســت می توانند در بدنــه جامعه نفوذ‬ ‫داشته باشند‪ ،‬اصال اینطور نیست و اتفاقا خط اشتباهی را‬ ‫می روند‪ .‬یعنی مرزبندی که اقای روحانی سعی می کند در‬ ‫حوزه گفتاری اش با گفتارهای حاکمیت داشته باشد‪ ،‬تردید‬ ‫نکنید که به نفعش نخواهد بود‪ .‬ممکن اســت سه دهکی‬ ‫که از ایشان حمایت می کنند و غر ب گراها در رای شان به‬ ‫اقای روحانی محکم تر شوند ولی نتیجه اش بیشتر از این‬ ‫نخواهد بــود و اتفاقا اقای روحانی خطــا می کند‪ .‬من اگر‬ ‫جای اقای روحانی بودم اتفاقا خط رفتاری خودم را با خط‬ ‫رهبری منطبق و خط گفتاری ام را بــه خط رهبری نزدیک‬ ‫می کردم‪ .‬البته اقای روحانی از این ماجرا یک هدف دیگر‬ ‫هم دارد‪ .‬او پالس به بیرون می دهد‪ .‬مساله اصلی غرب و‬ ‫امریکا در ایران‪ ،‬به اعتقاد من واتیکانیزه کردن نهاد دین‬ ‫است‪ .‬من اعتقاد دارم بخشــی از این رفتار اقای روحانی‬ ‫پیام دادن به طرف غربی است‪ .‬مرزهای خودش را شفاف‬ ‫می کند کــه بتواند زمینه هــای بیرونی را بــرای حمایت از‬ ‫دولت خودش فعال کند؛ این نکته را حتما در نظر بگیرید‪.‬‬ ‫قطعا دل بســتن به طرف غربی در صحنه سیاسی تبعات‬ ‫بسیار زیادی برای ان نیروی سیاسی دارد‪ .‬به عالوه اینکه‬ ‫غربی ها هم جریان وفاداری به نیروهایشــان نیستند و در‬ ‫این مورد تجربه تاریخی داشتیم‪.‬‬ ‫اقای تاجیک عنوان کردند بحث گذار از روحانی‬ ‫را خــود اعتدالگرایان دنبال می کننــد و از همین‬ ‫جاست که داستان شروع می شود‪.‬‬ ‫دقیقا همین است‪ ،‬همان جریان راست اصالحات‬ ‫و از همان حلقه هاست‪.‬‬ ‫نامزدی اقــای ظریف از نظر شــما چقــدر جدی‬ ‫است؟‬ ‫اوال ایــن را بگویم کــه اقای ظریــف حتما برای‬ ‫ریاست جمهوری رد صالحیت می شود!‬ ‫چرا؟‬ ‫دالیل متعددی در مورد اقای ظریف هست؛ نوع‬ ‫عملکرد و گفتمان و تعامل و ســوابق ایشــان‪ .‬یعنی اقای‬ ‫ظریف از فیلتر نظام رد نخواهد شد‪.‬‬ ‫اما ایشان تائیداتی از رهبری در مواقعی از توافق‬ ‫هسته ای گرفته اند‪.‬‬ ‫اخریــن تائیدی کــه رهبری نســبت بــه ظریف‬ ‫داشــتند‪ ،‬در ابان ‪ 94‬اســت که گفتند مهمتریــن ویژگی‬ ‫اقای ظریف‪ ،‬متدین بودنشان است‪ .‬همین صحبت را اقا‬ ‫در ‪ 23‬بهمن ســال ‪ 62‬دارند که در مورد دولت موقت نظر‬ ‫می دهند که می گویند دولت موقت‪ ،‬دولتی سازشــکار بود‬ ‫اما مهمترین ویژگی شان تدین شان بود که ادم های متدین‬ ‫و نماز شب خوان بودند اما سازشــکار بودند‪ .‬وقتی رهبری‬ ‫از وزیر خارجه که در حوزه دیپلماســی باید فعال باشد‪ ،‬اما‬ ‫از دیپلماســی اش تعریف نمی کند و می گویــد مهمترین‬ ‫ویژگــی اش تدینش اســت‪ ،‬تدین‪ ،‬کــف صالحیت یک‬ ‫مسئول در جمهوری اسالمی است‪ .‬شما نمی توانید تصور‬ ‫کنید وزیری در جمهوری اســامی بیاید کــه ادم متدینی‬ ‫نباشــد‪ .‬وقتی رهبری مهمتریــن ویژگی ظریــف را تدین‬ ‫می دانند یعنی ایشــان در حوزه های دیگــر از نظر رهبری‬ ‫عملکرد مطلوبی نداشتند و صراحتا در اول فروردین گفتند‬ ‫که اقای ظریف از خطوط قرمز عدول کردند‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫؟؟؟‬ ‫پسا ائتالف‬ ‫؟؟؟؟؟کسیتصورمی کردائتالفمیاناصالحطلبانواعتدالگرایان‬ ‫کمتر‬ ‫به این زودی از میان برود ‪ .‬حاال شکاف های جدید به وجود امده و انچه رخ‬ ‫داده اینکه رقابت بر سر ریاست مجلس باال گرفته است‪ .‬فراکسیون امید‬ ‫هم شکل گرفته اما بدون حضور رهروانی ها ‪.‬اخرین تحوالت پارلمان را در‬ ‫این پرونده بررسی کرده ایم ‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫شکافاعتدال گرایی–اصالح طلبی‬ ‫روحانیمایلبهریاستعارفاستیاالریجانی؟‬ ‫‪1‬‬ ‫اوضاع از انچه تصور می شــد پیچیده تر شده است؛‬ ‫رئیس شدن اقای الریجانی ان هم در مجلس چندان هم‬ ‫ساده نیست؛ هر چند هنوز خیلی ها می گویند‪« :‬الریجانی‬ ‫رئیس نشــود؟! امکان نــدارد‪ ،‬هنوز او را نشــناخته اید!»‬ ‫اتفاقات مهمی در پارلمان جدید افتاده؛ خیلی زودتر از انکه‬ ‫مجلس اولین جلسه رسمی اش را تشکیل دهد‪ .‬شکل تازه‬ ‫از این ارایش سیاســی ان هم در نیمه دوم دهه ‪ 90‬نشان‬ ‫می دهد ائتالف های سابق شکاف برداشــته و گویا زمانه‬ ‫دوباره برای اعالم موجودیت چپ و راست در سیاست ایران‬ ‫اماده می شود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫مصائب اقای رئیس!‬ ‫علــی الریجانی از خــرداد ‪ 92‬تا امروز بــرای جریان‬ ‫مستقر در دولت کارهای زیادی انجام داده‪ ،‬حتی می توان‬ ‫گفت او حیثیت سیاسی خود را برای رسیدن برجام به نتیجه‪،‬‬ ‫به میان اورد تا دست اخر دولتی ها به خواسته دلشان برسند‪.‬‬ ‫الریجانی البته در این میان تنها نبود؛ اصولگرایان دیگری‬ ‫نیز همچون کاظم جاللی و سایر دوستان همراه او شدند تا‬ ‫یک جریان تازه پدید اید به نام رهروان والیت؛ جریانی که‬ ‫قسمی از دو قسم اصولگرایان بود‪.‬‬ ‫این قســم از اصولگرایان در نتیجــه تحوالت حول‬ ‫توافق هســته ای به یک ائتالف رســید بــا اصالح طلبان‬ ‫و طیف های حامی هاشمی رفســنجانی تا تصور شــود در‬ ‫یک پوست اندازی سیاسی دیگر چپ و راست در سیاست‬ ‫ایران به پایان رسیده و برجام نقطه اغاز سامان یافتن یک‬ ‫شکل تازه است با صورت برجامیان و نابرجامیان‪ .‬ائتالفی‬ ‫که در انتخابات اســفند ماه هم نتیجــه داد و صندلی های‬ ‫قابل شماری را برای اعضای این ائتالف به ارمغان اورد‪.‬‬ ‫تا روزهای متعددی بعد از انتخابات هم گمان می شد‬ ‫که ایــن ائتالف پا برجاســت و مــا در مجلــس جدید یک‬ ‫فراکســیون خواهیم داشــت از این افــراد موتلف و یک‬ ‫فراکســیون دیگر از ان قســم باقیمانده از اصولگرایان‪.‬‬ ‫حاال اما این روزها شــرایط دیگری حکمفرما شده؛ اوضاع‬ ‫برای علی الریجانی کمی سخت شده و محمد رضا عارف‬ ‫اکنون امیدهای زیــادی دارد به ریاســت مجلس‪ .‬اما چرا‬ ‫علی الریجانی با چنین موقعیتی مواجه شــده است؟ گویا‬ ‫دست های زیادی پشت این ماجراســت‪ .‬دست هایی که‬ ‫نشان می دهد سیاست رســم و رســوم خودش را دارد و بر‬ ‫همین اســاس خیلی نمی توان همه چیز را ســاده و روان‬ ‫پیش بینی کرد‪.‬‬ ‫تصمیم اقای روحانی‬ ‫یک تحلیل این اســت که علی الریجانی با تصمیم‬ ‫جدید اقای روحانی مواجه شده؛ یک تصمیم مهم که حتما‬ ‫سرنوشت اقای روحانی هم در ان لحاظ شده است‪ .‬ماجرا‬ ‫چیســت؟ باید ببینیم اقای رئیس جمهــور در چه موقعیتی‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫واقعیت این اســت که حســن روحانی بخش زیادی‬ ‫از رای خــود را مدیــون حمایــت اصالح طلبــان اســت و‬ ‫اصالح طلبان با علم به همین نکته بــه او برای منافع خود‬ ‫فشــار می اورند‪ .‬چند روز مانــده به انتخابات رئیس ســتاد‬ ‫انتخابات اصالح طلبان استان تهران گفته بود‪« :‬عارف به‬ ‫اقای روحانی هشدار داده است که اگر اصالح طلبان موفق‬ ‫نشوند در انتخابات مجلس دهم پیروز شوند‪ ،‬اقای روحانی‬ ‫در سال ‪ ۹۶‬در پاستور نخواهد بود‪».‬‬ ‫حــاال امــا بحــث دیگــری در ایــن میــان اســت‪.‬‬ ‫اصالح طلبان کــه از انتخابــات عبور کــرده و به مجلس‬ ‫رســیده اند‪ ،‬حاال امتیاز مهمتری از روحانــی می خواهند‪.‬‬ ‫انها ریاســت مجلس را می خواهنــد‪ .‬محمدرضا تاجیک‬ ‫چندی پیش گفته بود‪« :‬انتخاب فردی جز از لیســت امید‬ ‫به عنوان ریاست مجلس از سوی جریان اعتدال (دولت)‬ ‫یک خطای استراتژیک غیرعقالیی است‪ .‬منطق تئوری‬ ‫بقا به دولتمردان حکم می کند که از هرگونه اقدام مستقیم‬ ‫و غیرمســتقیمی که موجب و موجد خدشــه به مقبولیت و‬ ‫مشروعیت مردمی اصالح طلبان می شود‪ ،‬پرهیز کنند‪ ».‬‬ ‫تاجیک به صراحت شرط حمایت اصالح طلبان از روحانی‬ ‫پارلمان‬ ‫در دور بعدی انتخابات را‪ ،‬حمایت دولت از ریاســت عارف‬ ‫می داند‪.‬‬ ‫در این میان اما یک نکته دیگر هم وجود دارد‪ .‬برخی‬ ‫نزدیکان به روحانــی می گویند اگــر اصالح طلبان قدرت‬ ‫بیشتری بگیرند حتما از روحانی عبور خواهند کرد‪.‬‬ ‫روزنامه ارمان‪ ،‬رســانه نزدیک به روحانی و هاشــمی‬ ‫نوشــته اســت‪« :‬برخی کارشناســان بر این باورند که اگر‬ ‫اصالح طلبان به قدرت بازگردند‪ ،‬هر لحظه امکان عبور از‬ ‫روحانی وجود دارد و روحانی این موضوع را خوب می داند‬ ‫و از کنار ان عبــور نمی کند‪ .‬کارشناســان معتقدند تا امروز‬ ‫انصراف عارف‪ ،‬تنها گزینه چانه زنی اصالح طلبان با دولت‬ ‫بود و اگر وی به ریاست مجلس برسد‪ ،‬دیگر زیاده خواهی‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬دولــت روحانی را به چالش می کشــاند‪».‬‬ ‫این روزنامه سرانجام با بیان اینکه «تعیین رئیس در صحن‬ ‫مجلس اشتباه بزرگی است» می نویســد‪« :‬در نهایت باید‬ ‫چنین نتیجه گرفت که اگر قرار باشــد ریاســت مجلس در‬ ‫درون صحن مجلس تعیین شود‪ ،‬بازی دو سر باخت است‬ ‫چرا که به طور طبیعی سبب دلخوری هایی میان نمایندگان‬ ‫و مردم می شــود‪ ،‬پس چه بهتر پیش از اغاز مجلس بر سر‬ ‫کرسی ریاست میان عارف و الریجانی توافق شود‪».‬‬ ‫در میانه این تحلیل هاست که می گویند حسن روحانی‬ ‫به حمایت از عارف متمایل شده است‪.‬‬ ‫وزیر ارتباطات اما در پاسخ به این پرسش که «برخی‬ ‫معتقدند پس از کناره گیری اقای عارف از جریان رقابت های‬ ‫انتخاباتــی ارای وی به صندوق اقای روحانی ریخته شــد‬ ‫و امروز بزنگاهی اســت که رئیس جمهــور باید بدهی خود‬ ‫را به عارف پرداخت کند»‪ ،‬گفته اســت ‪« :‬اقای روحانی تا‬ ‫االن به هیچ وجه اهل معاملــه و زد و بند نبوده و د ر اینده نیز‬ ‫نخواهند بود‪ .‬اقای روحانی به همان عهــد و پیمانی که با‬ ‫مردم بسته اند وفادار و متعهد هستند‪ .‬ان چیزی که روحانی‬ ‫نســبت به مردم متعهد شده اســت همان قول و قرارهایی‬ ‫است که با انها گذاشته است‪ .‬به عنوان دولت‪ ،‬بنای جدی‬ ‫دولت این است که در این امر مداخله نکند‪ ،‬چرا که اعتقاد‬ ‫ما بر این اســت که انتخاب رئیس و هیات رئیســه مجلس‬ ‫از جمله حقــوق نمایندگان مجلس اســت و نباید از بیرون‬ ‫مجلس هیچ گونه دخالتی در این امر شود‪ .‬در این موضوع‬ ‫باید فردی که رای بیشتری کسب می کند به ریاست برسد‬ ‫و این بحث باید با تفاهم برطرف شــود‪ ،‬حال هر کسی که‬ ‫می خواهد رئیس شود‪».‬‬ ‫هاشمی به عارف رسیده است؟‬ ‫امید بدون رهروان‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫در این میان اما یک اتفاق مهــم دیگر هم رخ داده‬ ‫است‪ .‬دومین جلسه فراکسیون امید مجلس دهم‪ ،‬هفته‬ ‫گذشــته در ســالن کنفرانس محل دائمی نمایشگاه های‬ ‫بین المللی تهــران‪ ،‬برگزار شــده و محمد رضــا عارف به‬ ‫ریاست این فراکســیون انتخاب شده اســت‪ .‬جلسه ای‬ ‫که دســتورکار ان تصویب اساســنامه و انتخاب اعضای‬ ‫هیات رئیسه فراکسیون بود و البته این برنامه پشت درهای‬ ‫بسته انجام شد‪ .‬میان نمایندگان حاضر در این مراسم که‬ ‫منتخبان لیست امید در سراسر کشور بودند‪ ،‬حضور مسعود‬ ‫پزشــکیان و علی مطهری باز هم معنای خاصی داشت‪.‬‬ ‫پس از بررسی مواد اساسنامه و تصویب ان‪ ،‬انتخاب رئیس‬ ‫فراکســیون به دلیل اینکه هیچ کاندیدایــی به جز عارف‬ ‫نامزد این سمت نبود‪ ،‬بدون برگه و با قیام و قعود انجام شد‬ ‫که تمامی اعضای فراکســیون به عنوان موافق ریاســت‬ ‫عارف قیــام کردند‪ .‬پــس از ان بود که ‪ ٢٣‬نفــر به عنوان‬ ‫نامزد عضویت در هیات رئیسه موقت‪ ،‬اعالم کاندیداتوری‬ ‫کردند تا از میان انها‪ ،‬هشــت عضو دیگر هیات رئیســه با‬ ‫رای اعضــای حاضر انتخاب شــوند‪ .‬محمدعلی وکیلی‪،‬‬ ‫مصطفی کواکبیــان‪ ،‬بهرام پارســایی‪ ،‬محمود صادقی‪،‬‬ ‫محمدرضا تابش‪ ،‬علی نوبخت‪ ،‬الیاس حضرتی‪ ،‬قاســم‬ ‫میرزایی نیکو‪ ،‬فاطمه سعیدی‪ ،‬شــهاب الدین بی مقدار‪،‬‬ ‫معصومــه اقاپــور‪ ،‬حســین امیری خامکانــی‪ ،‬مســعود‬ ‫رضایی‪ ،‬احمــد مازنــی‪ ،‬بهروز بنیــادی‪ ،‬پروانــه مافی‪،‬‬ ‫محمود نگهبان ســامی‪ ،‬غالمرضا تاجگــردون‪ ،‬پروانه‬ ‫سلحشوری‪ ،‬فریده اوالدقباد‪ ،‬محمد فیضی‪ ،‬محمدرضا‬ ‫منصــوری‪ ،‬رامیــن نورقلی پــور و تربتی نژاد اســامی ‪٢٣‬‬ ‫نامزد عضویت در هیات رئیســه فراکســیون بود که پس‬ ‫از شــمارش ارا بــه ترتیب تاجگــردون‪ ،‬تابــش‪ ،‬مازنی‪،‬‬ ‫حضرتی‪ ،‬صادقی‪ ،‬کواکبیــان‪ ،‬وکیلی و نوبخت به عنوان‬ ‫اعضای هیات رئیســه فراکسیون انتخاب شــدند‪ .‬انچه‬ ‫در ایــن میان بیــش از همه جلــب توجه می کــرد‪ ،‬نحوه‬ ‫اداره جلسه از ســوی عارف بود‪ .‬به گفته نزدیکان عارف‬ ‫معاون اول رئیس دولت اصالحات که برخی از منتقدانش‬ ‫دربــاره توانایــی او در اداره جلســه تردیدهایــی مطــرح‬ ‫می کردند‪ ،‬با اداره مطلوب و منظم این جلســه‪ ،‬تحسین‬ ‫حاضران را برانگیخت‪.‬‬ ‫محمد رضــا عارف در ایــن نشســت و در حالی که به‬ ‫ریاست فراکسیون رسیده بود گفت‪« :‬مجلسی می خواهیم‬ ‫که رقیب دولت نباشد‪ ».‬نفر اول انتخابات تهران و رئیس‬ ‫فراکسیون امید با تاکید بر اینکه مردم به فهرستی رای دادند‬ ‫که مبنای ان اخالق بود‪ ،‬گفت‪« :‬همه فراکسیون ها باید در‬ ‫مدیریت مجلس مشارکت کنند و برنامه ششم احتماال اولین‬ ‫خروجی مجلس دهم خواهد بود‪ ».‬او همچنین با بیان اینکه‬ ‫هیات رئیســه موقت یک ماهه اســت‪ ،‬گفت‪« :‬امیدواریم‬ ‫سیاست‬ ‫می گویند اکبر هاشمی رفســنجانی معتقد به ریاست‬ ‫محمد رضا عارف شــده اســت‪ .‬این را البته اصالح طلبان‬ ‫می گویند‪ .‬پیش رو تر از همه این صوفی است که خبر داده‬ ‫هاشــمی در این مورد تصمیم نهایی اش را گرفته اســت‪.‬‬ ‫او گفته‪« :‬شــورای عالی سیاســتگذاری اصالح طلبان با‬ ‫حساسیت خاصی مســاله ریاســت مجلس را در دستورکار‬ ‫خود قرارداده اســت‪ .‬در همین راســتا رایزنی بــا ایت الله‬ ‫هاشمی رفسنجانی انجام می شود که در نتیجه این رایزنی ها‬ ‫اعالم شــد که نظر ایشــان در راستای نظر شــورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری بوده و بــرای تعامل بیشــتر حامیان دولت‬ ‫با اصالح طلبان‪ ،‬ایت الله هاشــمی نشســت هایی با اقای‬ ‫روحانی داشته اســت‪ ».‬معنی این حرف ان است که اکبر‬ ‫هاشمی نظر شورای عالی را یعنی ریاســت عارف پذیرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫صوفی البتــه خبرهای دیگری هم داده اســت‪ .‬او از‬ ‫مالقات علی اکبر ناطق نوری و برخی وزیران دولت با محمد‬ ‫خاتمی برای جلب حمایت رئیس جمهور اســبق از ریاست‬ ‫علی الریجانی بر مجلس دهم روایت کرده است‪ .‬به گفته‬ ‫علی صوفی‪ ،‬محمد خاتمــی در این دیــدار تاکید کرد که‬ ‫نظر شورای عالی سیاســتگذاری اصالح طلبان بر نامزدی‬ ‫محمدرضا عارف برای ریاست مجلس دهم است و این نظر‬ ‫قطعی است‪ .‬اما چرا هاشمی به ریاست عارف رضایت داده‬ ‫است؟ در این خصوص دو فرضیه وجود دارد‪:‬‬ ‫‪ -1‬حکم پرونده مهدی هاشــمی را می تــوان در این‬ ‫مورد لحاظ کرد‪.‬‬ ‫‪ -2‬هاشــمی دنبال این اســت کــه اصالح طلبان با‬ ‫رسیدن به ریاست مجلس در پی ریاست جمهوری سال ‪96‬‬ ‫نباشند و در واقع او در پی ایجاد یک حاشیه امن برای حسن‬ ‫روحانی است‪.‬‬ ‫هــر کــدام از اینها کــه درســت باشــد ایــن اقدام‬ ‫هاشمی رفسنجانی حتما تاثیر زیادی دارد روی اینده جناح‬ ‫اصولگرا‪ .‬چرا که او با این کار کمک زیادی به اتحاد مجدد‬ ‫دو قسم اصولگرایان خواهد کرد‪ .‬ائتالف سه سال اخیر از‬ ‫بین می رود و باز چپ و راســت به معنای واقعی خود شکل‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬ ‫هیات رئیسه موقت بتواند در این مدت‪ ،‬با بررسی نمایندگان‬ ‫عضو فراکســیون‪ ،‬برای عضویت انها در کمیسیون های‬ ‫مختلف مجلس برنامه ریزی کند‪».‬‬ ‫اما این نشست حاشیه هایی هم داشت‪ .‬حاشیه هایی‬ ‫که حکایــت از ایجاد شــکاف در ائتالف امیــد دارد‪ .‬حاال‬ ‫حامیان الریجانی راه خود را از فراکسیون محمد رضا عارف‬ ‫جدا کرده انــد‪ .‬یک عضو هیات رئیســه فراکســیون امید‬ ‫در سخنانی در حاشــیه همایش این فراکسیون‪ ،‬از برخی‬ ‫عهدشکنی های منتخبان لیســت امید به شدت انتقاد کرد‬ ‫و در کنار ان از پیوســتن حدود ‪ ٣٠‬نماینده مســتقل به این‬ ‫فراکســیون خبر داد‪ .‬مصطفی کواکبیان در حاشــیه این‬ ‫مراسم با بیان اینکه به نظر می رسد راه تعامل بر سر ریاست‬ ‫مجلس‪ ،‬با برخوردهایی که دوســتان داشتند بسته شده و‬ ‫تکلیف ریاست در صحن علنی مشخص خواهد شد‪ ،‬اعالم‬ ‫کرد‪« :‬البته همچنان امکان تعامل درباره سایر جایگاه های‬ ‫هیات رئیسه و نحوه اداره مجلس وجود دارد‪ ».‬کواکبیان با‬ ‫بیان اینکه از نظر اعضای فراکسیون امید‪ ،‬عارف بهترین‬ ‫گزینه برای ریاست مجلس است‪ ،‬افزود‪« :‬این انتخاب در‬ ‫ی همان توقعی اســت که مردم در هفتم اسفند و ‪۱۰‬‬ ‫راستا ‬ ‫اردیبهشت از منتخبان داشــتند‪ .‬در این مدت با تعدادی از‬ ‫منتخبان مســتقل رایزنی کردیم و بر همین اساس بیش از‬ ‫‪ ۳۰‬نفر از نیروهای مســتقل که حتی در لیست امید نبودند‬ ‫اعالم کردند به فراکســیون امید می پیوندد و ان را تقویت‬ ‫خواهند کرد؛ البته ما انتظار داشتیم کسانی که به نام لیست‬ ‫امید انتخاب شدند براساس تعهداخالقی و شرعی به این‬ ‫فراکسیون بپیوندند و عهد شکنی با مردم نداشته باشند‪».‬‬ ‫این نماینده منتخب مردم تهران همچنین با بیان اینکه ما‬ ‫هرگز نمی خواهیم از بزرگان اصالحات و شــخصیت های‬ ‫موثر نظام در این زمینه هزینه کنیــم و باور داریم که دولت‬ ‫هم نباید به این ماجرا وارد شود‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬بقیه اعضای‬ ‫کابینه هم باید بی طرفی خود را در عمل ثابت کنند؛ متاسفانه‬ ‫عده ای از معاونان پارلمانی وزرا و برخی از دوستان با عدم‬ ‫تبعیت از دســتور رئیس دولت با برخــی نمایندگان تماس‬ ‫می گیرند و با وعده وعید می خواهند نظر انها را برگردانند‪».‬‬ ‫کواکبیان با بیان اینکه تعداد کســانی کــه تمایل به تداوم‬ ‫همکاری با فراکســیون امید ندارند‪ ،‬بســیار انگشت شمار‬ ‫اســت‪ ،‬گفت‪« :‬وقتی میثاق نامــه را امضــا می کنیم اگر‬ ‫برخالف نظر فراکسیون عمل کنیم از نظر اخالقی‪ ،‬درست‬ ‫نیست‪ ».‬کواکبیان نمایندگانی که خود را مستقل می نامند‬ ‫به سه دسته تقسیم کرد و گفت‪« :‬دســته اول نمایندگانی‬ ‫هستند که چون می دانستند با عنوان اصولگرا‪ ،‬نمی توانند‬ ‫رای بیاورند‪ ،‬با عنوان مســتقل در حوزه های انتخابیه شان‬ ‫خود را معرفی کردند؛ دســته دوم کسانی هستند که از بیم‬ ‫ردصالحیت شــدن در صورت اعالم اصالح طلبی‪ ،‬خود را‬ ‫مســتقل معرفی کرده اند و دسته ســوم هم کسانی هستند‬ ‫که هواشناســی خوبی دارند و با اســم مســتقل می ایند تا‬ ‫هر زمان باد به هر ســمت وزیــد‪ ،‬به همان طــرف حرکت‬ ‫کنند‪ ».‬او بعد از ارائــه این تحلیل از اقــدام برخی از افراد‬ ‫که با لیست امید به مجلس راه یافته اند و حاال زمزمه های‬ ‫راه اندازی فراکسیون مســتقلین را از انها می شنویم‪ ،‬این‬ ‫کار را غیراخالقــی و ایــن نــوع فراکســیون ها را مقطعی‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫به نظر می رســد حاال که در هیات رئیسه فراکسیون‬ ‫امید خبری از رهروانی ها نیست دیگر با خیال راحت می توان‬ ‫گفت اصولگرایان دوباره به هم رسیده اند‪ .‬اکنون فقط باید‬ ‫منتظر ادامه معادالت مربوط به انتخاب رئیس مجلس بود‪.‬‬ ‫در طــرف دیگــر هــم بــه نظــر می رســد ائتــاف‬ ‫اصــاح طلبــان و اعتدال گرایــان کــه یــک ســویش‬ ‫محمدخاتمی‪ ،‬میانه اش هاشــمی رفســنجانی و ســوی‬ ‫دیگرش علی اکبــر ناطق نوری بود در حال از هم پاشــیده‬ ‫شدن است‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫ترجیحروحانیریاستالریجانیاست‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫گفت وگوی مثلث با مهدی فضائلی‬ ‫به نظر شما اصالح طلبان بعد از گذشت سه سال‬ ‫از انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬چه نگاهی‬ ‫به دولت یازدهم و شخص اقای روحانی دارند؟‬ ‫نگاه جریان اصالحات به اقــای روحانی از همان‬ ‫ابتدا یک نگاه اصیل و ریشــه دار نبود؛ این مساله بارهااز‬ ‫جانب فعــاالن سیاســی این جناح سیاســی مطرح شــد‪.‬‬ ‫انها اقــای روحانی را یــک فرصت و یک پل بــرای عبور از‬ ‫یک مرحله می دانند‪ ،‬به عبارت بهتر اقــای روحانی را پلی‬ ‫برای گــذار از مرحله فعلی به مرحله دیگــر تلقی می کنند و‬ ‫ارزیابی شــان این است که در شــرایط فعلی اقای روحانی‬ ‫بهترین فــرد ممکن بــرای تغییر وضعیت و بهبود شــرایط‬ ‫برای فعالیت جریان اصالحات در عرصه سیاســی کشــور‬ ‫است‪ ،‬بنابراین بسیاری از مطالبات خودشان را االن خیلی‬ ‫جدی مطرح نمی کنند‪ ،‬این مطالبات هر چند بیان شــده و‬ ‫اقای روحانی به انها پاسخ نداده و اصالح طلبان از این نظر‬ ‫گالیه مند هستند اما ســعی بر مدارا دارند تا شرایطی پیش‬ ‫اید که چهره مطلوب شــان را بتوانند مســتقیم وارد صحنه‬ ‫کنند‪ .‬به طور خالصه اقــای روحانی بــرای اصالح طلبان‬ ‫‪2‬‬ ‫مهدیفضائلی‪،‬تحلیلگرمسائلسیاسیمعتقد‬ ‫اســت الریجانی رئیس مجلس می شــود و مطلوب‬ ‫روحانی هم همین اســت چــون اگر عــارف رئیس‬ ‫مجلس شــود فرد قابــل محاســبه ای در اداره امور‬ ‫مجلس نیست‪ ،‬ضمن انکه امکان دارد بعد از کسب‬ ‫این جایگاه به ریاســت جمهوری هم بیندیشــد و در‬ ‫انتخابات سال ‪ 96‬نامزد شود‪.‬‬ ‫همچون پلی است برای عبور از مرحله فعلی به مرحله مورد‬ ‫نظر و مطلوب‪.‬‬ ‫اصالح طلبــان برای چــه چنین نگاهــی به اقای‬ ‫روحانی دارند‪ ،‬ایا مدت این دوره را هشــت ساله‬ ‫می بینند یا ‪ 4‬ساله؟‬ ‫طبیعتا شــرایط را ارزیابی می کنند‪ ،‬یعنی در اولین‬ ‫فرصتی که احســاس کنند شــرایط برای حضور مســتقیم‬ ‫چهره مطلوب خودشان فراهم اســت‪ ،‬مالحظه نخواهند‬ ‫کــرد‪ .‬نمونه اش در مجلس قابل مشــاهده اســت‪ ،‬قبل از‬ ‫دهمیــن دوره انتخابات مجلس شــورای اســامی افراد‬ ‫زیادی از فعاالن سیاســی اصالح طلب بارها مطرح کردند‬ ‫«اقای الریجانی چهره مطلوب انها برای ریاست مجلس‬ ‫اســت» و حتی تالش کردند اقای الریجانی یا کسی مثل‬ ‫اقای الریجانی سرلیســت جریــان اصالحات قــرار گیرد‬ ‫ولی امروز وقتی شــرایط را می بینند و تصور می کنند شاید‬ ‫در مجلس دهم یک مقدار وضعیت برای کســب مدیریت‬ ‫قوه مقننه مهیا باشــد و می توانند جدای از اقای الریجانی‬ ‫اقدام کنند می کوشند اقای عارف را به صورت چهره مطلوب‬ ‫خودشان برای ریاست مجلس مطرح کنند‪ ،‬طبیعتا همین‬ ‫شرایط برای اقای روحانی هم وجود دارد‪ ،‬یعنی به محضی‬ ‫که اصالح طلبان احساس کنند‪ ،‬شرایط برای حضور یک‬ ‫چهره متعلق بــه جریان اصالحــات فراهم اســت درنگ‬ ‫نخواهند کرد چون انها اقای روحانی را یک چهره متعلق به‬ ‫جریان اصالحات نمی دیدند و نمی بینند‪ .‬بنابراین در اولین‬ ‫فرصتی که شرایط برای حضور یک چهره اصالح طلب در‬ ‫راس قوه مجریه فراهم شود‪ ،‬حتما مالحظه اقای روحانی‬ ‫را نخواهند کرد و از اقای روحانی عبــور می کنند؛ اگر این‬ ‫اتفاق در ســال ‪ 96‬برای انهــا ممکن به نظر برســد‪ ،‬وگرنه‬ ‫مدارا می کنند و اوضاع را برای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫‪ 1400‬می سنجند‪.‬‬ ‫یک نــگاه از طــرف اقــای احمدی نــژاد مطرح‬ ‫می شــود‪ ،‬اینکه عبور اصالحات از اقای روحانی‬ ‫پرداختــه ذهــن اصولگرایان اســت‪ .‬نظر شــما‬ ‫چیست؟‬ ‫منطق این تحلیل را متوجه نمی شوم‪.‬‬ ‫اصالح طلبان برای انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫ســال ‪ 96‬چــه برنامــه ای را دنبال خواهنــد کرد‪،‬‬ ‫گزینه های خود را سبک سنگین می کنند تا با نامزد‬ ‫اختصاصی وارد میدان شوند یا همچنان حمایت‬ ‫از اقای روحانی را در دستورکار خود قرار می دهند؟‬ ‫بله‪ ،‬حتما سنجش گزینه های اختصاصی جریان‬ ‫اصالحــات را انجام خواهنــد داد‪ .‬انچــه از محافل درون‬ ‫جریان اصالحات بر می اید این اســت که تــا االن گزینه‬ ‫مورد نظرشان همچنان اقای روحانی اســت ولی به نظرم‬ ‫اصال ایــن رای و نظر قابل اتکا نیســت چــون یک مقدار‬ ‫بستگی به شرایط این جریان در مجلس دارد‪ .‬اگر موقعیت‬ ‫اصالح طلبان در کســب جایگاه ریاســت‪ ،‬هیات رئیسه و‬ ‫کمیســیون های تخصصی پررنگ باشــد و در وزن کشی‬ ‫درون مجلس دســت برتر را پیدا کنند این اتفاق یعنی عبور‬ ‫از اقای روحانی خواهد افتاد‪ .‬البته مقداری هم بستگی به‬ ‫شرایط کلی کشور خواهد داشت که ببینند شرایط به چه نحو‬ ‫است‪ .‬هیچ بعید نیست مثال اگر اصالح طلبان در مجلس‬ ‫به موقعیتی برســند‪ ،‬به فرض اقای عــارف رئیس مجلس‬ ‫شود و در کشور نیز شــرایط را مناســب ببینند‪ ،‬بعید نیست‬ ‫حتی اقای عارف را در مقابل اقای روحانی برای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 96‬مطرح کنند‪ .‬همان طور که گفتم‬ ‫انها شرایط را رصد و در اولین فرصتی که بتوانند از روحانی‬ ‫عبور می کنند‪.‬‬ ‫اما بعضی می گویند اگر اقای عارف رئیس مجلس‬ ‫نشــود‪ ،‬به احتمال زیاد مقابل اقای روحانی قرار‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫بستگی به شرایطی دارد که اصالح طلبان در کل‬ ‫وضعیت خود را در کشور چگونه تحلیل کنند‪.‬‬ ‫یعنی شــما می گویید چه اقای عارف رئیس شود‬ ‫و چه رئیس نشود یک گزینه بالقوه برای رقابت با‬ ‫اقای روحانی خواهد بود؟‬ ‫اگر اقــای عــارف در مجلس کاندیدای ریاســت‬ ‫بشود و رای نیاورد‪ ،‬طبیعتا وزن او افت خواهد کرد و امکان‬ ‫اینکه بخواهد در ریاست جمهوری حضور فعال داشته باشد‬ ‫کاهش پیدا می کند اما اگر کاندیدا نشــود و به عنوان یک‬ ‫چهره دارای ظرفیت باقی بماند و در مجلس هم بتواند یک‬ ‫موقعیت مناسبی را به لحاظ شان و شئونات و جایگاه برای‬ ‫پارلمان‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫سیاست‬ ‫اصالح طلبان ایجاد کند و بعد مهمتر از مجلس‪ ،‬شــرایط‬ ‫کلی کشــور و فضای افکار عمومی مساعد تلقی شود‪ ،‬ان‬ ‫موقع این احتمال قــوت پیدا می کند که نامــزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شود‪ .‬همین االن درباره نامزد شدن اقای‬ ‫عارف برای ریاست در بین جریان اصالحات اختالف نظر‬ ‫اســت‪ ،‬به همین دلیل بعضی می گویند اگــر اقای عارف‬ ‫کاندیدا شــود و رای نیاورد موقعیت جریــان اصالحات در‬ ‫مجلس تضعیف می شــود‪ ،‬ضمن انکه احتمــال معامله با‬ ‫اقای الریجانــی و امتیاز گرفتــن از او کاهش پیدا می کند‬ ‫چون باالخره رقابت کردند و نتوانســتند به کرســی ریاست‬ ‫دســت پیدا کنند اما در صورتی که عارف کاندیدا نشود و از‬ ‫یک موضع با قوت و باال برخورد کند‪ ،‬احتمال امتیاز گرفتن‬ ‫از اقای الریجانــی وجــود دارد‪ ،‬ضمن انکــه او به عنوان‬ ‫یک چهره با ظرفیت برای یک شــرایط مناسب دیگر باقی‬ ‫می ماند‪.‬‬ ‫اقای روحانی به نظرتــان مطلوبش از بین اقایان‬ ‫عارف و الریجانی برای ریاست مجلس چه کسی‬ ‫است؟‬ ‫اقای روحانی به هر حال به عنوان یک شخصیت‬ ‫سیاســی در میدان ســبک ســنگین می کند و هر طرف را‬ ‫احســاس کند وزن بهتــری دارد با همــان به نوعــی وارد‬ ‫بده بستان خواهد شــد‪ .‬االن اخباری که شــنیده می شود‬ ‫متفاوت است یعنی یک فراز و نشیبی دارد گاهی به سمت‬ ‫اقای الریجانی و گاهی به ســمت اقای عــارف خبرها در‬ ‫نوسان اســت‪ .‬به نظرم اگر مستقل از شــرایط باشد چهره‬ ‫مطلوب تر بــرای اقای روحانی‪ ،‬اقای الریجانی اســت اما‬ ‫چون یک شــرایط ژله ای و متزلزلی وجود دارد ایشان هم‬ ‫خیلی موضعش را روشن نمی کند تا هر کدام از انها رئیس‬ ‫شدند بتواند امتیاز و بده بستان خودش را داشته باشد‪.‬‬ ‫اگر به لحــاظ اجبار باشــد کدام یــک را انتخاب‬ ‫می کند؟‬ ‫اجبار اگر باشد دیگر هر گزینه ای مقابلش قرار گیرد‬ ‫مجبور به پذیرش ان است‪.‬‬ ‫شما گفتید اقای الریجانی مطلوب اقای روحانی‬ ‫است‪...‬‬ ‫در یک شــرایطی که فقط خود اقای روحانی باشد‬ ‫و هیچ عامل و بازیگر دیگری نباشد‪ .‬در حالی که بازیگران‬ ‫دیگری هم هســتند که اقای روحانی مالحظــه انها را هم‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫نکته اینجاست که اقای عارف اخیرا موضع گیری‬ ‫کــرد و گفت‪« :‬بــا توجه بــه اینکــه اصولگرایان‬ ‫دوســت دارند ریاســت جمهوری اقــای روحانی‬ ‫تک دوره ای باشــد باید تالش کنیــم این اتفاق‬ ‫نیفتد‪ ،‬البته به شــرطی که دولت پیام انتخابات‬ ‫مجلــس را درک کنــد»؛ نکته حرف اقــای عارف‬ ‫روشــن اســت‪ ،‬او حمایت اصالح طلبان از اقای‬ ‫روحانی را در انتخابات ریاست جمهوری به حمایت‬ ‫اقای روحانی از تغییر رئیــس مجلس گره زد‪ .‬به‬ ‫نظر شــما این تهدید اقای عارف‪ ،‬اقای روحانی‬ ‫را به اجبار می اندازد که از تغییر ریاســت مجلس‬ ‫حمایت کند؟‬ ‫قبل از انتخابات هفتم اســفند دقیقــا اقای عارف‬ ‫چنین حرفی را زد کــه به نوعی تهدید اقــای روحانی تلقی‬ ‫می شد‪ ،‬ان زمان که بحث ائتالف جریان دولت با اصالحات‬ ‫بود‪ ،‬اقای عــارف قبل از انتخابات صحبتــی کرد که لحن‬ ‫کامال تهدید امیزی داشــت‪ ،‬او گفت‪« :‬اگــر وزن جریان‬ ‫اصالحــات در مجلس قوت نگیــرد‪ ،‬دوره اقــای روحانی‬ ‫چهارســاله خواهد بــود‪ ».‬بنابراین ان زمــان هم صحبت‬ ‫اقای عــارف تهدید اقــای روحانــی تلقی شــد‪ ،‬االن هم‬ ‫همین طور‪ ،‬چون انها می دانند بــرای اقای روحانی ادامه‬ ‫ریاســت جمهوری در دور دوم کامــا موضوعیت دارد‪ ،‬بر‬ ‫همین اساس از این اهرم استفاده می کنند که او تحریک و‬ ‫متقاعد شود که اگر می خواهد رئیس جمهوری دو دوره ای‬ ‫باشد باید با انها همراهی بیشتری کند‪ .‬در کل اقای روحانی‬ ‫اهل بده بستان است‪ .‬اگر احساس کند انها موقعیتی دارند‬ ‫که حمایت و عدم حمایت شان موثر است‪ ،‬حتما روی این‬ ‫محاسبه خواهد کرد‪.‬‬ ‫اصال اقــای روحانی‪ ،‬اقای عــارف را وزنه خطری‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری برای خود می داند‬ ‫یا خیر؟‬ ‫حتما به عنوان یــک رقیب محتمــل اقای عارف‬ ‫را در نظر می گیرد‪ .‬کســانی که در عرصه سیاست هستند‬ ‫نمی توانند احتماالت را نادیده بگیرنــد‪ .‬حتما اقای عارف‬ ‫به عنوان یــک بازیگر محتملی که می توانــد در انتخابات‬ ‫از طــرف جریــان اصالحات بــه صحنــه بیاید شــناخته‬ ‫می شــود‪ .‬این ظرفیت در اقای عارف به لحاظ شــخصی‬ ‫کامال وجــود دارد چون او شــخصا کامال متمایل اســت‬ ‫که رئیس جمهور شــود‪ .‬اقای عارف اتفاقی که در جریان‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬برایش افتاد را اسیب‬ ‫بزرگی می بیند و بر این باور اســت که ایثارش موجب شــد‬ ‫اقای روحانی رئیس جمهور شــود‪ ،‬بر همین اساس چون‬ ‫محاسباتی این چنینی دارد به شخصه مترصد فرصت است‬ ‫که بتواند باالخره در جایگاه ریاست جمهوری قرار بگیرد‪ .‬از‬ ‫طرفی جریان اصالحات هم چون اقای عارف را متعلق به‬ ‫خود می داند ترجیح شان به نسبت اقای روحانی این است‬ ‫که اقای عارف رئیس جمهور بشود‪.‬‬ ‫به نظر شــما اقای روحانی در ســال اخــر دولت‬ ‫یازدهــم ترجیــح می دهــد ایــن صدایی کــه از‬ ‫مجلس بر می اید اکثریت اصولگــرا با محوریت‬ ‫اقای الریجانی باشــد یا اکثریت اصالح طلب با‬ ‫محوریت اقای عارف؟ در واقع پیش بینی می کند‬ ‫با کــدام اکثریت بهتر می تواند ســال اخر دولت‬ ‫خود را به پایان برساند؟‬ ‫می توانم این طــور بگویم که وضعیــت فکری و‬ ‫روحیات و منش اقــای روحانی با اقای الریجانی تناســب‬ ‫بیشتری دارد تا اقای عارف‪ .‬ارزیابی هایی که از اقای عارف‬ ‫دارد این است که اقای عارف به لحاظ توان اداره مجلس‬ ‫و شرایطی که پیش خواهد امد فرد خیلی قابل محاسبه ای‬ ‫نیســت‪ .‬او ســابقه نمایندگی مجلس را ندارد چه برســد به‬ ‫ریاست مجلس‪ .‬از انجا که مدیریت مجلس پیچیدگی های‬ ‫خودش را دارد و روحیات و منش فردی اقای عارف خاص‬ ‫است‪ ،‬بنابراین ریاست او بر مجلس اصالتا مورد تایید اقای‬ ‫روحانی نیســت‪ ،‬بنابراین باتوجه به نکاتی که گفتم ترجیح‬ ‫می دهد اقای الریجانی رئیس باشد چون با اقای الریجانی‬ ‫نیز می تواند تعامل و بده بستان کند‪.‬‬ ‫اقای روحانی خیلی ســعی می کند که جامعه علیه او‬ ‫و دولتش دو قطبی نشود بر همین اساس می توان گفت از‬ ‫این نظر هم ترجیح می دهد اقای الریجانی رئیس مجلس‬ ‫دهم شود تا اقای عارف چون اگر اقای عارف رئیس مجلس‬ ‫شود این وضعیت دوقطبی بین سیاسیون برای عموم مردم‬ ‫نیز علنی می شــود‪ .‬بله‪ ،‬طبیعتا امــکان تحقق این هدف‬ ‫اقای روحانی با ریاســت اقای الریجانی بر مجلس بیشتر‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫در صورتی که اقای عارف رئیس مجلس شود چه‬ ‫شرایطی برای دولت اقای روحانی رقم می خورد؟‬ ‫بســتگی دارد این جریان در مجلس چگونه رفتار‬ ‫کند‪ .‬یک نگرانی این است که چون نمایندگانی که از طرف‬ ‫این جریان به مجلس امدند‪ ،‬غالبا افراد بی تجربه یا بسیار‬ ‫کم تجربه در صحنه سیاست ورزی هستند یعنی بسیاری از‬ ‫کسانی که تجربه ای در این صحنه ندارند و سیاستمداران‬ ‫اماتوری هستند وارد مجلس می شوند‪ ،‬معلوم نیست چگونه‬ ‫رفتار کننــد‪ .‬بنابراین مجلس در ان صــورت خیلی به نظرم‬ ‫غیر قابل محاسبه خواهد شد‪ .‬همین االن به طور پراکنده‬ ‫اظهارنظرهایی را از بعضی از نمایندگان رای اورده می شنویم‬ ‫که کامال نشان می دهد که انها خیلی از محکمات انقالب‬ ‫و چارچوب های سیاست داخلی و خارجی کشور یا اطالع‬ ‫ندارند یا اینکه پایبند به ان نیســتند‪ .‬بنابرایــن این افراد در‬ ‫مجلس که بیایند و روی ان صندلی ها بنشینند معلوم نیست‬ ‫چه رفتاری از خود نشــان می دهند و اداره چنین مجلســی‬ ‫برای کسی مثل عارف خیلی دشــوار خواهد بود‪ .‬بنابراین‬ ‫کال شرایط مجلس اینده مقداری مبهم و غیرقابل پیش بینی‬ ‫است و می تواند خیلی باعث متالطم شدن فضای سیاسی‬ ‫کشــور شــود‪ .‬البته اگر ریاســت مجلس عقالنی برخورد‬ ‫و مدیریــت خوبی اعمال کنــد و افراد تــازه وارد به مجلس‬ ‫مقداری مدیریت شــوند و به تدریج بــه ان جایگاه معقول‬ ‫خودشان برسند‪ ،‬ان موقع اوضاع عادی خواهد بود ‪ ،‬در غیر‬ ‫این صورت اگر مدیریت مجلس بخواهد هیجانی باشد ان‬ ‫موقع شرایط مجلس شرایط خیلی بدی خواهد بود‪.‬‬ ‫ائتالف اصالحات و اعتدال االن شکننده به نظر‬ ‫می رسد‪ ،‬فکر می کنید این ائتالف تا خرداد سال‬ ‫‪ 96‬حفظ شــود یا قبل از ان منتفی خواهد شــد؟‬ ‫چون شنیده می شود که اقای ناطق برای تداوم‬ ‫ریاست اقای الریجانی بر مجلس وارد رایزنی با‬ ‫اقای خاتمی شــده اما این رایزنی ها موفق نبوده‬ ‫و حتی گفته شــده که نظر اقای هاشــمی هم بر‬ ‫ریاســت اقای عارف اســت؟ چطور می شود در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬اقایان ناطق‪،‬‬ ‫خاتمی و هاشــمی از اقای روحانی حمایت علنی‬ ‫می کنند امــا االن بین انها بروز اختالف ســلیقه‬ ‫کامال مشهود است؟‬ ‫من خبرهایی که گفته شد را نشنیدم اما اینکه اینها‬ ‫چه می کنند‪ ،‬بســتگی به موقعیت شــان در مجلس دارد؛‬ ‫اینکه اقای عارف رئیس بشود ترکیب هیات رئیسه چگونه‬ ‫باشد و وزن کشــی دقیقی که در جریان انتخابات صورت‬ ‫می گیرد به چه سمت و سویی باشــد‪ ،‬این مسائل به نظرم‬ ‫خیلی مهم خواهد بود‪ .‬یعنی اگر اصالح طلبان احســاس‬ ‫کنند در مجلس یــک وزن قابل توجهــی دارند‪ ،‬وضعیت‬ ‫رفتارشان را با اقای روحانی متفاوت می کنند‪ ،‬مطالبات شان‬ ‫متفاوت خواهد شد و این می تواند باعث مقداری تنش بین‬ ‫انها و اقای روحانی بشــود‪ ،‬البته اگر اقــای روحانی با انها‬ ‫همراهی نکند‪.‬‬ ‫اینکه اقای خاتمی یا اقای هاشمی چرا االن رفتارشان‬ ‫این طوری شده‪ ،‬من اقای هاشمی را نمی دانم شاید دلیلش‬ ‫این باشــد که او هم توقعاتــی از اقای روحانی داشــته که‬ ‫براورده نشده است و به این نحو اقای هاشمی می خواهد‬ ‫یک ســیگنالی به اقای روحانی بدهد که اگر او همراهی و‬ ‫تمکین الزم را نداشته باشد‪ ،‬در بزنگاه هایی شاید رفتار اقای‬ ‫هاشمی متفاوت شود‪.‬‬ ‫اما حمایت اقای خاتمی از ریاســت اقــای عارف بر‬ ‫مجلس دلیلش روشــن اســت چون اقای خاتمی‪ ،‬اقای‬ ‫روحانــی را متعلق به پایــگاه و اردوگاه جریــان اصالحات‬ ‫نمی داند‪ ،‬در صورتــی که اقای عــارف را می داند بنابراین‬ ‫هر جایی احســاس کند می تواند از اقای روحانی عبور کند‬ ‫درنگ نمی کنــد ضمن انکه ان جریان تنــد اصالحات که‬ ‫االن پشت پرده فعال اســت و کمتر بروز و نمود دارد‪ ،‬انها‬ ‫پشت صحنه فشارشان بر اقای خاتمی و جناح است‪ ،‬اقای‬ ‫خاتمی هم همیشــه انها را در کنار خودش داشته و با انها‬ ‫همراهی های خیلی زیادی داشــته از جریان فتنه گرفته‬ ‫تا بعد از فتنه‪.‬‬ ‫در نهایت فکر می کنید اقای عارف رئیس مجلس‬ ‫می شود یا اقای الریجانی؟‬ ‫تصورم این است که اقای الریجانی رئیس مجلس‬ ‫شورای اسالمی در دوره دهم می شود‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫‪44‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫پ‬ ‫سارلمان‬ ‫یاست‬ ‫این رقابت پایان ائتالف اعتدال و اصالحات است‬ ‫ق زیباکالم از رقابت عارف و الریجانی می گوید‬ ‫صاد ‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫اصرار بورزند که عــارف باید رئیس مجلس شــود‪ ،‬ان‬ ‫زمان اســت که دیگر کار ائتالف اصالحــات و اعتدال‬ ‫از شــکنندگی می گذرد و عمــا این ائتالف شکســته‬ ‫می شــود‪ ».‬وی می گوید‪« :‬گام هایی که اصولگرایان‬ ‫میانــه رو و معتدل در برجــام و ســایر موضوعات برای‬ ‫حمایت از دولت اقای روحانی برداشــتند را نباید هیچ‬ ‫گاه فرامــوش کــرد‪ .‬اگر عــارف رئیس مجلس شــود‬ ‫نه تنها پیشــرفت اهداف اصالح طلبی یک میلیمتر به‬ ‫جلو نمــی رود بلکه با دســت خودمــان کاری کردیم که‬ ‫اصولگرایان معتدل و میانه رو با جبهه پایداری هم پیمان‬ ‫شوند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫به تبع اگــر اقای روحانی مجبور به این شــود که‬ ‫یکی را از بیــن اقایان عــارف و الریجانــی انتخاب کند‪،‬‬ ‫باز هم همچنــان تمایــل او روی اقای الریجانی اســت‬ ‫چون اقــای الریجانی در صحنــه عمل نشــان داد که از‬ ‫چه توانایی هایی بــرای مدیریت فضای مجلس برخوردار‬ ‫است‪.‬‬ ‫اما اقــای عــارف اخیــرا یــک تهدیدی کــرد و‬ ‫گفــت‪« :‬اصولگرایــان دنبــال این هســتند که‬ ‫ریاســت جمهوری اقــای روحانی تــک دوره ای‬ ‫شــود‪ ،‬باید تالش کرد این اتفاق نیفتــد‪ ،‬البته‬ ‫به شــرطی که اقای روحانی نیز پیــام انتخابات‬ ‫مجلس شــورای اســامی برای تغییــر فضا را‬ ‫دریافت کرده باشــد و در جهــت تحقق ان گام‬ ‫بر دارد‪ » .‬ایا این تهدید اقــای روحانی را مجبور‬ ‫نمی کند کــه تمایــل و مطلوب شــخصی اش را‬ ‫کنــار بگــذارد و بــرای توفیــق در انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬گزینــه حمایت از‬ ‫ریاســت مجلس شــدن اقای عارف را پیگیری‬ ‫کند تا به واســطه این اتفاق همچنان پشتیبانی‬ ‫اصالح طلبان را با خود به همراه داشته باشد؟‬ ‫مســاله ریاســت مجلس مقداری پیچیده شده‬ ‫اســت‪ .‬شــماری از اصالح طلبان می گویند‪« :‬مــا نباید‬ ‫همچنان دنبال ان باشــیم کــه اقــای الریجانی رئیس‬ ‫مجلس باقی بماند چون مردم در سراســر کشــور وقتی‬ ‫به لیســت ائتالف امید رای دادند‪ ،‬انتظار و توقع شــان‬ ‫این اســت ببینند که واقعا تغییــر در مدیریت مجلس رخ‬ ‫می دهد و دیگر اقای الریجانی رئیس مجلس نمی شود‬ ‫بلکه نماینده جریان اصالحات در راس هرم مجلس قرار‬ ‫می گیرد‪ ».‬به عبارت دیگر انهــا معتقدند را ی دهندگان‬ ‫به لیســت امید توقع و انتظار تغییر دارند و اگر این توقع‬ ‫و انتظارشــان براورده نشــود دلخور‪ ،‬ناامید و سرخورده‬ ‫می شوند و دیگر اهداف‪ ،‬ایده ها و گفتمان اصالح طلبی‬ ‫را در عرصه های وزن کشی سیاســی همراهی نمی کنند‬ ‫چون ایــن همراهی را بی فایــده می داننــد و می گویند‪:‬‬ ‫«با وجودی که پای صندوق هــای رای امدیم باز اقای‬ ‫الریجانــی رئیس مجلس شــد» امــا حداقــل برخی از‬ ‫اصالح طلبان این نــگاه را ندارند و معتقدنــد که «ما در‬ ‫مجلــس دهم نباید ســمبلیک انتخــاب کنیــم بلکه باید‬ ‫حرکت مان طوری باشــد که اقدامات واقعــی برای جلو‬ ‫سیاست‬ ‫یک سال تا انتخابات ریاست جمهوری ‪ 96‬زمان‬ ‫باقی اســت و رقابت های سیاســی ان عمال بعد‬ ‫از مشخص شــدن ترکیب هیات رئیسه مجلس‬ ‫دهم اغاز می شــود‪ ،‬بــا این مقدمــه بفرمایید ایا‬ ‫اصالح طلبــان هنــوز نگاه ســال ‪ 92‬را بــه اقای‬ ‫روحانی دارند و یــک دوره دیگر هم از او حمایت‬ ‫می کنند یا انکه این نگاه تغییر کرده و احتماال با‬ ‫نامزد اختصاصی به دوازدهمین دوره انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری پا می گذارند؟‬ ‫اقای روحانــی همچنان مــورد حمایــت و تایید‬ ‫رهبری جریان اصالحات اســت و دلیلی وجــود ندارد که‬ ‫اصالح طلبان از حمایــت و پشــتیبانی او روی برگردانند‪،‬‬ ‫بنابراین او همچنان نامزد اصلــی اصالح طلبان و رهبری‬ ‫اصالحات در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 96‬خواهد‬ ‫بود‪.‬‬ ‫منظور شــما از رهبری جریــان اصالحات به چه‬ ‫کســی یا کســانی بر می گــردد؟ ایــن مرجعیت‬ ‫محــدود و محصــور در شــخص اقــای خاتمی‬ ‫است؟‬ ‫خیر‪ ،‬اقــای خاتمی و اقای هاشمی رفســنجانی‬ ‫در ســطح اول رهبــری جریــان اصالحات هســتند و در‬ ‫ســطح بعدی اقایان موسوی الری‪ ،‬موســوی خوئینی ها‪،‬‬ ‫محمدرضا خاتمی‪ ،‬بهزاد نبوی و غیره قرار دارند‪.‬‬ ‫با توجه بــه اینکــه ترکیب مجلس دهم نســبت‬ ‫به مجلــس نهم تغییر کرده‪ ،‬معــادالت انتخاب‬ ‫رئیس مجلس پیچیده شده است‪ ،‬به نظر شما‬ ‫اقای روحانــی به عنوان رئیس جمهــور ترجیح‬ ‫می دهد از بیــن اقایــان عــارف و الریجانی چه‬ ‫کسی رئیس مجلس شــود؟ در واقع مطلوب او‬ ‫برای قرار گرفتــن در راس هرم خانــه ملت چه‬ ‫کسی است؟‬ ‫قطعا اقای الریجانی گزینه مطلوب اقای روحانی‬ ‫برای قرار گرفتن بر کرســی ریاســت مجلس است چون‬ ‫اقای الریجانــی توانایی های خــود را در مدیریت فضای‬ ‫مجلس نهم بــرای حمایت از دولت اقای روحانی نشــان‬ ‫داد‪ .‬در واقع اقای الریجانی می تواند کمک بیشــتری از‬ ‫جانب مراکز قدرت کند و اصولگرایان را پشــت سر دولت‬ ‫بیاورد‪ ،‬این توانایی خیلی مهمی اســت کــه اقای عارف‬ ‫نمی تواند انجام دهد‪ .‬اقای روحانی این را می داند‪ .‬اقای‬ ‫روحانی می داند اگر اقای عارف رئیس مجلس شــود‪ ،‬از‬ ‫همان روز اول ریاست او هجمه ســنگینی را اصولگرایان‬ ‫علیه دولت و مجلس نشــانه خواهند رفت‪ ،‬بنابراین اقای‬ ‫روحانــی اصــراری ندارد کــه حتمــا اقای عــارف رئیس‬ ‫مجلس شود چون بیشتر عملی بودن جنبه های کاربردی‬ ‫توانایی های مدیریت مجلس برایش مهم اســت‪ .‬با این‬ ‫تفاسیر من فکر می کنم در مجموع نظر رئیس جمهور روی‬ ‫تداوم یافتن ریاســت اقای الریجانی اســت تا انکه اقای‬ ‫عارف بخواهد سکان هدایت مجلس را به دست گیرد‪.‬‬ ‫به نظر شما اگر اقای روحانی مجبور به انتخاب‬ ‫از میان اقایان عارف و الریجانی شود‪ ،‬ان زمان‬ ‫چه گزینه ای را انتخاب می کند؟‬ ‫‪ 3‬صادق زیباکالم معتقد است‪« :‬اگر اصالح طلبان‬ ‫رفتن گفتمان اصالح طلبی صــورت بگیرد‪ ».‬گروه دوم‬ ‫تک بعدی نــگاه کردن بــه عرصه سیاســی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫اقتصادی و فرهنگی کشور را نادرست می دانند و بر این‬ ‫باور هستند که اهسته اهســته دارد اوضاع بر می گردد‪،‬‬ ‫کشور از رکود خارج می شود و حرکت های مبارزه با فساد‬ ‫شــکل می گیرد بنابراین وظیفه امروز ما این است که در‬ ‫بلند مــدت فکر و حرکــت می کنیم تا اینکــه بخواهیم به‬ ‫عواطف و احساســات رای دهندگان پاســخ دهیم‪ .‬دور‬ ‫شــدن از نگاه واقعی به صحنه سیاسی کشــور نه تنها به‬ ‫عواطــف و احساســات رای دهندگان پاســخ نمی دهد‪،‬‬ ‫بلکه مجلس را مقــداری ضعیف می کنــد‪ ،‬به طوری که‬ ‫نمی تواند در جهت خواســته های مــردم در زمینه های‬ ‫سیاســی‪ ،‬اجتماعی و اقتصــادی حرکت کنــد‪ ،‬بنابراین‬ ‫همچنا ن بحثــی وجــود دارد و مطرح می شــود ‪ ،‬خودم‬ ‫به شــخصه خیلی جدی معتقــدم که ما نباید به واســطه‬ ‫اینکه را ی دهندگان خوشحال شــوند و ابراز احساسات‬ ‫کنند‪ ،‬تسلیم دالیل این طوری شویم بلکه باید به پایگاه‬ ‫اجتماعی اصالح طلبان توضیح دهیم که مشکل چیست‬ ‫و چرا بهتر است همچنان اقای الریجانی رئیس مجلس‬ ‫بماند‪ .‬توضیح دهیم که اگــر اقای عارف رئیس مجلس‬ ‫شــود از همان لحظه که او بر کرســی مجلس می نشیند‬ ‫توپخانه ســنگین اصولگرایان به سمت مجلس و دولت‬ ‫نشــانه خواهد رفت‪ .‬چون اقای عارف را برند اصالحات‬ ‫و اصالح طلبی می دانند‪ ،‬بنابراین اصولگرایان مجلسی‬ ‫را که اقــای عارف در راســش باشــد بر نمی تابند و ان را‬ ‫مجلــس اصالحــات و اصالح طلــب توصیــف خواهند‬ ‫کرد‪ ،‬بر همین اســاس با تمام قوا در مقابلش می ایستند‬ ‫تا مجلس نتوانــد هیــچ کاری انجام دهد‪ .‬شــاید اقای‬ ‫عارف رئیــس مجلس می شــود ولی مطمئنــا حتی یک‬ ‫میلیمتر مجلس نمی تواند در جهت تحقق خواسته های‬ ‫اصالح طلبان حرکت کند‪ .‬هر مصوبه ای مجلس داشته‬ ‫باشد شــورای نگهبان وتو خواهد کرد‪ ،‬یعنی واقعا هیچ‬ ‫پیشرفتی در عمل برای اجرای گفتمان اصالح طلبی به‬ ‫وجود نمی اید‪ .‬این را باید برای رای دهندگان به لیســت‬ ‫ائتالف امید توضیح داد‪ .‬توضیح داد که ساختار قدرت‬ ‫به گونه ای نیســت که ما به این اســانی و راحتی بتوانیم‬ ‫بگوییم چون اکثریت کرســی های مجلــس را در اختیار‬ ‫داریــم‪ ،‬بنابراین ریاســت مجلس باید بــا اصالح طلبان‬ ‫باشــد‪ .‬فکر می کنم گرچه رئیس مجلــس ماندن اقای‬ ‫الریجانــی از نظــر افکار عمومــی مقــداری کار را برای‬ ‫اصالح طلبان دشوار می کند اما به جایش اصالح طلبان‬ ‫باید ســعی کنند مدیریــت ان بخش هایــی از مجلس را‬ ‫بگیرند کــه اهداف اصالح طلبــان را بــراورده می کند‪.‬‬ ‫یعنی مثال کمیسیون اصل ‪ 90‬و کمیسیون امنیت ملی و‬ ‫سیاســت خارجی مجلس را در اختیار بگیرند‪ .‬کمیسیون‬ ‫اصل ‪ 90‬ان قــدر قدرتمند اســت که حتــی می تواند از‬ ‫قو ه قضائیه‪ ،‬تشــکیالت امنیتی‪ ،‬ارگان هــای نظامی و‬ ‫غیره ســوال کند‪ ،‬بنابرایــن این کمیســیون خیلی نقش‬ ‫مهمی در حوزه نظارتی مجلس دارد یا اداره کمیســیون‬ ‫امنیت ملی و سیاســت خارجی در اوضاع کنونی منطقه و‬ ‫جهان خیلی حائز اهمیت است‪ .‬اصالح طلبان در عوض‬ ‫در اختیار گرفتن ریاســت مجلس‪ ،‬اگر کمیســیون ها و‬ ‫نهادهای مهم زیرنظر مجلس همچون کمیسیون اصل‬ ‫‪ ،90‬کمیســیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‪،‬‬ ‫‪45‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫پارلمان‬ ‫دیوان محاســبات و مرکــز پژوهش هــای مجلس را در‬ ‫اختیار بگیرند خیلــی موثرتر خواهند بود تــا انکه رئیس‬ ‫مجلس یک اصالح طلب باشــد و این مســاله کوهی از‬ ‫مخالفــت اصولگرایــان را در مقابل جریــان اصالحات ‬ ‫ســاماندهی کند‪ ،‬در صورت وقــوع چنیــن اتفاقی هیچ‬ ‫کدام از خواسته های اصالح طلبی براورده نخواهد شد‪.‬‬ ‫هم اکنون در مقابل دیدگاه شما یک نگاه دیگری‬ ‫هم در جریان اصالحات وجــود دارد و ان اینکه‬ ‫وقتی نظام برگه ورود به دهمین دوره انتخابات‬ ‫مجلس شورای اسالمی را به اصالح طلبان داد‪،‬‬ ‫پس به انها اعتماد دارد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫موضوع قدرت خیلی جدی است‪ ،‬بنابراین رقابت‬ ‫برای کسب کرسی ریاست مجلس نیز جدی خواهد بود‪.‬‬ ‫مطمئنا اگر اقای عــارف رئیس‪ ،‬علی مطهــری و الیاس‬ ‫حضرتی نواب او شــوند‪ ،‬اصولگرایان اجــازه کوچکترین‬ ‫تحرکی را به مجلس نمی دهند‪ .‬این طور نیست که بگویند‬ ‫دموکراسی است‪ ،‬قاعده بازی را ما رعایت می کنیم‪ .‬اصال‬ ‫و ابدا این طور نیســت‪ .‬این تصورات باطلی اســت‪ .‬اگر‬ ‫عملکرد و موضع گیری هــای اصولگرایان بعــد از هفتم‬ ‫اســفند ‪ 94‬بررسی شــود مشــخص خواهد شــد که انها‬ ‫به شدت خشمگین و ناراضی از نتیجه انتخابات هستند‪.‬‬ ‫اجــازه برگزاری یــک کنســرت را نمی دهند‪ .‬مــورد خانم‬ ‫مینو خالقی یکــی از مصادیق واکنش انها بــه انتخابات‬ ‫هفتم اسفند ‪ 94‬است‪ .‬اصولگرایان مطلقا و سرسوزنی از‬ ‫مواضع شان عقب نشینی نخواهند کرد‪.‬‬ ‫به نظر شما اقای عارف نمی تواند فضا را مدیریت‬ ‫کند؟‬ ‫شــاید اقــای عــارف بتوانــد مدیریت کنــد اما‬ ‫مدیریتش بــه این صورت باید باشــد که نگذارد خشــم و‬ ‫نارضایتی اصولگرایان از ترکیب مجلس دهم بیشتر شود‪.‬‬ ‫اگر اقای عارف و اقای خاتمی اصرار کنند که اقای عارف‬ ‫نامزد ریاست مجلس شود دقیقا به مصداق بنزین ریختن‬ ‫روی اتش است‪.‬‬ ‫به نظر شــما ایا اقای عارف خطری برای تداوم‬ ‫ریاســت جمهوری اقــای روحانــی محســوب‬ ‫می شــود؟ یک نــگاه ان اســت کــه اگــر اقای‬ ‫عــارف رئیــس مجلس نشــود بــرای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری کاندیــدا خواهد شــد و این‬ ‫شرایط را برای اقای روحانی سخت می کند‪ ،‬در‬ ‫مقابل تحلیل دیگری وجود دارد به این شرح که‬ ‫اگر اقای عارف رئیس مجلس بشود حتما نامزد‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری خواهد شــد چون‬ ‫اعتماد به نفس بیشــتری بــه جریان اصالحات‬ ‫می دهد و انها را بر ان مــی دارد که قوه مجریه را‬ ‫هم در اختیار خود بگیرند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫خیر‪ ،‬اصال اینها همه خواب‪ ،‬خیال ها‪ ،‬تصورات‬ ‫و نظریه های دایی جان ناپلئونی اســت کــه اصولگرایان‬ ‫برای خودشان مطرح می کنند‪ .‬واقع مطلب این است که‬ ‫اقای روحانی به هیــچ وجه خطری نه بالقــوه و نه بالفعل‬ ‫از ناحیه اقای عارف احســاس نمی کند چــون اگر اقای‬ ‫عارف به هر دلیلی بخواهد از تصمیم و دیدگاه ســال ‪92‬‬ ‫خود برگردد و نامزد انتخابات ریاســت جمهوری سال ‪96‬‬ ‫بشــود اجرای این تصمیم بر عهده خودش نیســت چون‬ ‫مساله مهم ان تصمیمی نیســت که اقای عارف یا اقای‬ ‫روحانی می گیرد‪ ،‬مســاله مهم تصمیمی است که رهبری‬ ‫جریان اصالحــات می گیرد‪ .‬رهبری جریــان اصالحات‬ ‫سال ‪ 92‬از اقای عارف خواســت که به نفع اقای روحانی‬ ‫کنار برود‪ ،‬وگرنه اقای عارف دلش نمی خواست این کار را‬ ‫انجام دهد و کامال مشخص بود وقتی از نامزدی انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری انصراف داد‪ ،‬ایــن کار را با دلخوری و‬ ‫ناراحتی انجام داد‪ .‬حتی نگفت مــن به نفع اقای روحانی‬ ‫کنار می روم‪ ،‬حتی از ستادهایش نخواست که به نفع اقای‬ ‫روحانی فعالیت کنند‪ .‬هیچ موضعی در این زمینه نگرفت و‬ ‫مشخص بود که با دلخوری از عرصه انتخابات کنار رفت‪.‬‬ ‫به هر حال باید از رهبری جریان سیاسی تمکین کرد‪ .‬اگر‬ ‫قرار باشــد هر کس هر طوری دلش خواست حرکت کند‪،‬‬ ‫کار تشــکیالتی نمی توان انجام داد‪ .‬اظهارنظر می توان‬ ‫کرد همچنــان کــه مــن االن دارم اظهارنظــر می کنم و‬ ‫می گویم اقای الریجانــی باید رئیس مجلس شــود ولی‬ ‫من اگر جایگاه اجرایــی در اردوگاه اصالحات داشــتم و‬ ‫تصمیم رهبری اصالح طلبان این بود که اقای عارف باید‬ ‫رئیس مجلس بشــود من با تمام وجــود تمکین می کردم‬ ‫چون نظر من مهم نیســت‪ ،‬بلکه مهم نظر رهبری جریان‬ ‫اصالحات است‪.‬‬ ‫یعنی شــما معتقدید اقای خاتمــی االن موافق‬ ‫ریاست اقای عارف بر مجلس است؟‬ ‫بله‪ ،‬اقای خاتمی موافق ریاســت اقای عارف بر‬ ‫مجلس اســت‪ ،‬منتها اقای هاشمی رفسنجانی و دیگران‬ ‫هم مطرح هستند که نظرشــان را هنوز اعالم نکردند‪ .‬در‬ ‫واقع تاکنون اجماع بر ســر ریاســت مجلسی اقای عارف‬ ‫در جریــان اصالحات به وجــود نیامده اســت‪ .‬هر زمانی‬ ‫چنیــن اجماعی به وجــود بیاید من اولین کســی خواهم‬ ‫بود که تمکیــن می کنم‪ .‬انچه االن شــاهدش هســتیم‬ ‫اظهارنظرهــای مختلف اســت که در قالب نظــر و رای و‬ ‫تصمیم واحد جریان اصالحات اعالم نمی شود‪.‬‬ ‫گفته می شود اقای هاشمی بدش نمی اید اقای‬ ‫عارف رئیس مجلس شــود تــا پیامی بــه اقای‬ ‫روحانی بدهد‪.‬‬ ‫ایــن طــور که نمی شــود بحــث سیاســی کرد‪.‬‬ ‫نمی توان به میلیون ها نفر که به لیست ائتالف امید رای‬ ‫دادند در قالب گفته ها و شــنیده ها تحلیل سیاســی داد‪.‬‬ ‫رهبری جریان اصالحات باید قرص و محکم موضع گیری‬ ‫کند و بگوید بعــد از بحث و بررســی زیــاد تصمیم گرفته‬ ‫شــد اقای عارف وارد رقابت برای کســب کرسی ریاست‬ ‫مجلس شود‪.‬‬ ‫مثل کاری که در سال ‪ 92‬اتفاق افتاد؟‬ ‫بله‪ ،‬دقیقا همین طور است‪ .‬اینکه گفته می شود‬ ‫اقای هاشمی رفســنجانی بدش نمی اید کــه اقای عارف‬ ‫رئیس مجلس شــود تا گوشــمالی به اقای روحانی داده‬ ‫شــود یا اینکه اقــای رفســنجانی بدش نمی ایــد تا اقای‬ ‫الریجانی رئیس مجلس شــود تا یک گوشمالی به فالن‬ ‫کس بدهد ‪ ،‬براســاس این حرف و شنیده ها که نمی توان‬ ‫تصمیم گرفت‪.‬‬ ‫به نظر شما در نهایت باید چه اتفاقی بیفتد و چه‬ ‫کسی رئیس مجلس شود؟‬ ‫عقل من می گوید اگر الریجانی بشود درست تر‬ ‫اســت‪ .‬ما با کمک الریجانی و بدنه اصولگرایان معتدل‬ ‫و میانــه رو بهتــر می توانیــم در جهــت تحقــق اهداف‬ ‫اصالح طلبی حرکــت کنیم‪ .‬اگر اقــای الریجانی رئیس‬ ‫مجلــس دهم شــود مشــروط بــر اینکــه اصالح طلبان‬ ‫ریاســت کمیســیون اصل ‪ 90‬و ســایر کمیســیون های‬ ‫مهم را بگیرند بهتر می تــوان نتیجه گرفت چون با چراغ‬ ‫خاموش می توان در جهت تحقق اهداف اصالح طلبی‬ ‫حرکت کرد‪ .‬معتقدم در این صورت می توانیم ‪ 5‬میلیمتر‬ ‫خواســته های اصالحات را جلو ببریم اما اگر روی دنده‬ ‫رقابت با اقای الریجانی و اصولگرایان معتدل و میانه رو‬ ‫بیفتیــم و اقای عــارف رئیس مجلس شــود‪ ،‬اتفاقی که‬ ‫می افتد این است که بین اصولگرایان معتدل و میانه رو‬ ‫و اصولگرایان تندرو و جبهــه پایداری و طرفداران اقای‬ ‫احمدی نژاد با دست خودمان یک ائتالف ایجاد کردیم‪،‬‬ ‫بعد مطمئنــا ان ‪ 5‬میلیمتــر را هم کــه در جهت اهداف‬ ‫اصالح طلبی قبال می توانستیم با ریاست اقای الریجانی‬ ‫به جلو برویــم دیگر حتی یــک میلیمتــرش را هم پیش‬ ‫نخواهیم رفت‪.‬‬ ‫ایا ائتــاف اصالحــات و اعتدال االن شــکننده‬ ‫شده است؟‬ ‫خیر‪ ،‬به هیچ وجه شــکننده نشــده است‪ .‬اگر ما‬ ‫اصــرار بورزیم بر اینکــه اقای عارف بایــد رئیس مجلس‬ ‫بشــود‪ ،‬ان زمان اســت که دیگــر ائتــاف اصالحات و‬ ‫اعتدال از شــکنندگی می گذرد و عمال شکسته می شود‪.‬‬ ‫یکــی از دالیلی که مــن می گویم اصالح طلبــان نباید بر‬ ‫کسب کرسی ریاست اصرار کنند این است که این ائتالف‬ ‫همچنان باقی بمانــد‪ .‬این ائتالف به نفــع اقای روحانی‬ ‫اســت‪ .‬گام هایی کــه اصولگرایان میانــه رو و معتدل در‬ ‫برجام و ســایر موضوعات بــرای حمایــت از دولت اقای‬ ‫روحانی برداشــتند را نباید هیــچ گاه فرامــوش کرد‪ .‬اگر‬ ‫موضع گیری های اقــای علی الریجانــی و اصولگرایان‬ ‫میانــه رو با موضعگیــری جبهه پایداری مقایســه شــود‪،‬‬ ‫اهمیت حفظ این ائتالف کامال مشــخص خواهد شــد‪.‬‬ ‫چرا مــا با دســت خودمــان کاری کنیم کــه اصولگرایان‬ ‫معتدل و میانه رو با جبهه پایداری هم پیمان شــوند؟ این‬ ‫اتفاق می افتد اگر اصالح طلبان بر رئیس مجلس شــدن‬ ‫اقای عارف اصرار کنند‪ .‬اتفاق دیگری که بعد از ریاســت‬ ‫اقای عارف بر مجلس می افتد این است که اصولگرایان‬ ‫تجربه الهه راستگو در شورای شهر را این دفعه در مجلس‬ ‫پیگیری می کننــد‪ .‬مطمئنا انها می کوشــند تعــدادی از‬ ‫نمایندگان لیســت امید که خیلی قرص و محکم نیســتند‬ ‫را اغوا کنند یا تحت فشار قرار دهند و بعد خواهیم دید که‬ ‫دانه دانه اعضای فراکسیون امید از این فراکسیون جدا‬ ‫و به فراکسیون اصولگرایان ملحق می شوند‪ .‬در حالی که‬ ‫اگر ما اصرار نکنیم اقای عارف رئیس مجلس شود دلیلی‬ ‫ندارد که اصولگرایان برای جداسازی اعضای فراکسیون‬ ‫امید و الحاق انها به فراکسیون اصولگرایان تالش کنند‪.‬‬ ‫شــما دیدگاه و نظر خودتان را دربــاره اینکه چه‬ ‫کسی رئیس مجلس شود برای جریان اصالحات‬ ‫بهتر است بیان کردید‪ ،‬فارغ از موضوع تحلیل‪،‬‬ ‫بفرمایید که در نهایت چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫نمی دانم ولی صادق زیباکالم تمام تالشش را تا‬ ‫روز رای گیری برای ریاســت مجلس به کار خواهد گرفت‬ ‫که بگوید چرا ریاست اقای عارف بر مجلس به نفع جریان‬ ‫اصالحات و دموکراسی خواهی نیست‪ .‬اگر موفق نشوم و‬ ‫رهبری اصالحات بنا بر مالحظاتی بگوید اقای عارف باید‬ ‫رئیس مجلس بشود‪ ،‬ان زمان با تمام وجود به این تصمیم‬ ‫تمکین می کنم‪ ،‬در حالی که با ان موافق نیســتم‪ .‬ما باید‬ ‫یاد بگیریم که تشــکیالتی و ســازمان یافته کار و حرکت‬ ‫کنیم‪ .‬کارهای انفرادی ما را به جایی نمی رســاند‪ .‬االن تا‬ ‫روزی که انتخابات هیات رئیسه برگزار شود‪ ،‬در صورتی که‬ ‫رهبری جریان اصالحات اعــام موضع نکند من از اینکه‬ ‫اقای الریجانی رئیس مجلس شود دفاع خواهم کرد‪.‬‬ ‫ایا اقای عــارف خودش نمی داند ریاســت او بر‬ ‫مجلس ایــن اســیب ها را دارد که ایــن همه بر‬ ‫کسب کرسی ریاست اصرار دارد؟‬ ‫نمی دانــم اقای عارف چقدر بر کســب کرســی‬ ‫ریاســت اصرار دارد ولی نظرات مختلف باید اظهار شود‪.‬‬ ‫شاید اقای عارف دلیل داشته باشــد بگوید به این دالیل‬ ‫صادق زیباکالم اشــتباه می کند اما تا به االن من تجزیه‬ ‫و تحلیــل صریحی ندیــدم که چــرا به نفــع اصالحات و‬ ‫دموکراسی خواهی اســت که اقای عارف رئیس مجلس‬ ‫شــود اما من با دلیل روشــن از ریاســت اقای الریجانی‬ ‫حمایت می کنم چون برایم دموکراسی خواهی و پیشرفت‬ ‫اصالحات مهم اســت چون ریاســت او باعث می شــود‬ ‫که مــا ‪ 5‬میلیمتر به اهــداف اصالح طلبی مان نزدیک تر‬ ‫شویم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪47‬‬ ‫توطئه شیطان‬ ‫بین الملل‬ ‫پس از تعلیق دیلما روسف‪ ،‬رئیس جمهور برزیل از قدرت‪ ،‬مادورو رئیس جمهور ونزوئال از ترس سرایت‬ ‫بحران ‪60‬روز وضعیت اضطراری در کشــور اعالم کرد‪ .‬مادورو معتقد است برکناری روسف از قدرت ناشی‬ ‫از توطئه مشترک امریکا و متحدان داخلی این کشور بوده اســت‪ .‬اما با اعالم وضعیت فوق العاده هواداران‬ ‫اپوزیســیون ونزوئال به خیابان ها ریختند و خواستار لغو شــرایط ویژه در کاراکاس شــدند‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫بحرانسیاسیواقتصادیدرامریکایالتینستار هبختچپ گرایانرادچارافولکردهاست‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چراچپ گرایانامریکایالتینبابحرانمواجهشدند؟‬ ‫ردپای امریکا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مهدی نیکوئی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ ‪20‬روز پیش بود که ریچارد هاس‪ ،‬دیپلمات و رئیس‬ ‫شــورای روابط خارجی امریکا در «پروژکت ســیندکت»‪،‬‬ ‫مقاله ای در تحسین روندهای سیاسی کشورهای امریکای‬ ‫التین نوشــت و به ویژه از شــرایط موجود برزیل و ونزوئال‬ ‫ابراز رضایت کرد‪ .‬او نوشــت‪« :‬برزیل کشــوری است که‬ ‫یک بحران سیاســی شدید را پشت ســر می گذارد‪ ،‬ضربه‬ ‫اقتصادی شدیدی در ســال گذشــته خورده و بیش از هر‬ ‫کشــوری از ویروس زیکا اسیب دیده اســت‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫همه چیز به دور از خشونت و در دادگاه های مستقل پیگیری‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫ونزوئال کشوری است که از بالی منابع طبیعی بیش‬ ‫از حد‪ ،‬مصون نمانده و در بحران اقتصادی به سر می برد‪،‬‬ ‫ســوء عملکرد سیاســی‪ ،‬ناارامی های داخلی و خشــونت‬ ‫مداخله گرانه هم در ان بیداد می کند اما به تازگی اپوزیسیون‬ ‫سیاســی این کشــور قدرت را در دســت گرفته و کشور از‬ ‫تک قطبی بودن خارج شده اســت‪ ».‬او در ادامه‪ ،‬اینده را‬ ‫متعلق به امریکای التین دانست‪ .‬با این حال‪ ،‬پس از این‬ ‫یادداشت‪ ،‬اوضاع هر دو کشور به هم ریخته و اینده ان در‬ ‫ هاله ای از ابهام قرار دارد‪.‬‬ ‫روسف برزیل‬ ‫حلقه نخست زنجیره اتفاقات اخیر برزیل و ونزوئال‪،‬‬ ‫برکناری رئیس جمهور برزیل از کار بود‪ .‬ســنای این کشور‬ ‫طــرح محاکمه و برکنــاری دیلما روســف را پنجشــنب ه ‪۲۳‬‬ ‫اردیبهشت (‪ ۱۲‬مه) تصویب کرد‪ .‬اعضای مجلس سنای‬ ‫برزیل پــس از دو روز مذاکره‪ ،‬با اکثریــت ارا طرح تعلیق و‬ ‫محاکمه دیلما روسف‪ ،‬رئیس جمهوری‪ ،‬به اتهام تخلف از‬ ‫قوانین مالی این کشو ر را تصویب کردند‪ .‬با این رای‪ ،‬خانم‬ ‫روسف تا زمان انجام محاکمه‪ ،‬از سمت خود معلق می شود‬ ‫و میشل تامر‪ ،‬معاون رئیس جمهوری‪ ،‬وظایف او را برعهده‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬ ‫این طرح با ‪ ۵۵‬رای موافــق در برابر ‪ ۲۲‬رای مخالف‬ ‫به تصویب سنا رسید‪ .‬با تصویب این طرح در سنا‪ ،‬رسیدگی‬ ‫قضایی به اتهامــات رئیس جمهوری حداکثر ظرف یکصد‬ ‫و هشتاد روز اغاز می شود در حالی که نمایندگان سنا نقش‬ ‫دادستان و همچنین هیات منصفه را برعهده دارند‪ .‬در طرح‬ ‫مصوب مجلس نمایندگان‪ ،‬دیلما روسف متهم شده بود که‬ ‫پیش از برگزاری انتخابات دومین دوره ریاســت جمهوری‬ ‫خود در سال ‪ ۲۰۱۴‬با برداشت از عواید شرکت های دولتی‪،‬‬ ‫در صدد برامد کمبودهای عایدی بودجه دولت را تامین کند‬ ‫تا به این ترتیب‪ ،‬تصویر بهتری از عملکرد بودجه در معرض‬ ‫قضاوت رای دهندگان قرار گیرد‪.‬‬ ‫میشــل تامر تالش کرده تا با وعده کاهش بیکاری و‬ ‫ایجاد ثبات سیاسی‪ ،‬شــرایط برزیل را سر و سامان ببخشد‬ ‫اما مردم از این ناراضی هستند که تمام اعضای کابینه او را‬ ‫مردان سفید پوست تشکیل می دهند و به نوعی مردساالری‬ ‫و نژادپرستی را ترویج کرده است‪.‬‬ ‫ونزوئال‬ ‫در هر صورت‪ ،‬بــه هم ریختن اوضــاع برزیل‪ ،‬زنگ‬ ‫هشــداری بــرای ونزوئال هم بــود که چپ ها بــر ان حکم‬ ‫می رانند‪ .‬رئیس جمهــوری ونزوئال در اعتــراض به تعلیق‬ ‫ریاست جمهوری دیلما روسف‪ ،‬سفیر کشورش را از برزیل‬ ‫فرا خواند‪.‬‬ ‫پایان استراتژی نان و کره‬ ‫بحران سیاسی در برزیل و ونزوئال‬ ‫ناشی از تحرک صاحبان سرمایه است‬ ‫رویگردانی از چپ‬ ‫مادورو و روسف از سیاست‬ ‫کنار زده می شوند‬ ‫میالدی در مــرز ونزوئال با کلمبیــا ضمانت های مربوط به‬ ‫اجرای قانون اساسی در این مناطق را به جز ضمانت های‬ ‫مرتبط با حقوق بشر به حالت تعلیق دراورد‪.‬‬ ‫در این میان مقامات اطالعاتی امریکا به خبرنگاران‬ ‫گفتند که به شدت نگران وضعیت بحرانی و انزوای سیاسی و‬ ‫اقتصادی در ونزوئال هستند و پیش بینی می کنند که مادورو‬ ‫نتواند دوره ریاست جمهوری خود را به پایان برساند‪.‬‬ ‫اپوزیســیون ونزوئــا نیــز به دنبــال برکنــاری‬ ‫رئیس جمهوری خود هستند و این درخواست ها در بحبوحه‬ ‫افزایش و بدتر شدن بحران مربوط به کمبود مواد قضایی‬ ‫و دارویی است‪.‬‬ ‫دست پنهان امریکا؟‬ ‫سقوط دولت روسف را بسیاری از رسانه های امریکای‬ ‫التین به عنوان یک کودتا شناختند و در مقابل ان واکنش‬ ‫نشــان دادند‪ .‬این وضعیت ســبب شــد که دولــت موقت‬ ‫برزیل ســران امریکای التین که تعلیق ریاست جمهوری‬ ‫روســف را به رســمیت نمی شناســند‪ ،‬به دروغگویی متهم‬ ‫کند‪ .‬فرانســه‪ ،‬ســران ونزوئال‪ ،‬کوبا‪ ،‬اکــوادور‪ ،‬بولیوی‪،‬‬ ‫نیکاراگوئــه و الســالوادور همگــی به حمایت از روســف‬ ‫برخاسته و مشــروعیت خلع وی را به چالش کشیده و ان را‬ ‫یک کودتا خواندند‪.‬‬ ‫اما این کشورها‪ ،‬دالیلی هم برای اثبات ادعای خود‬ ‫تردیــدی وجود نــدارد که امریــکا و طبقه‬ ‫متوســط در برزیــل با برکنــاری دیلما روســف‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری چپگــرای برزیل‪ ،‬پیروزی های‬ ‫یــک ســال اخیــر خــود در امریــکای التین را‬ ‫تکمیل می کنند‪ .‬در جهت مقابل میشــل تامر‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری جدید برزیل‪ ،‬شــباهت بسیار‬ ‫زیادی به مائوریســیو ماکری‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫راستگرای ارژانتین دارد‬ ‫مســاله نقش احتمالی دولت امریکا در عزل دیلما روسف‪،‬‬ ‫رئیس جمهور منتخب مردم برزیل را پررنگ تر کرده است‪.‬‬ ‫او همان سفیر امریکایی اســت که در زمان کودتای سال‬ ‫‪ 2012‬علیه فرنا ندو لوگو‪ ،‬رئیس جمهــور پاراگوئه‪ ،‬در این‬ ‫جایگاه قرار داشت‪.‬‬ ‫کارلــوس ادواردو مارتینز‪ ،‬پرفســور جامعه شناســی‬ ‫دانشــگاه ســائو پائولو به تله ســور گفــت ایالده‪ ،‬ســفیر‬ ‫کنونی امریکا در برزیل‪ ،‬از ادبیات مشــابهی برای دفاع از‬ ‫کودتای شبه نظامی علیه روسف استفاده می کند‪ .‬مارتینز‬ ‫افزود‪« :‬این سفیر طی کودتایی که در پاراگوئه رخ داد نقش‬ ‫فعالی ایفا کرد و این خانم اکنون در برزیل است و از همان‬ ‫گفتمان استفاده کرده و استدالل می کند که این شرایط را‬ ‫فقط نهادهای برزیلی می توانند حل و فصل کنند‪».‬‬ ‫به عالوه‪ ،‬اتیلو بورون‪ ،‬تحلیلگر سیاســی ارژانتینی‪،‬‬ ‫ایالده را «متخصص ایجاد کودتای نــرم» می خواند‪ .‬تله‬ ‫سور در پایان می افزاید‪«:‬الیزابت ترودو ‪ ،‬سخنگوی وزارت‬ ‫امور خارجه امریکا نیز از عبارات مشابهی در مورد کودتای‬ ‫شــبه نظامی در برزیل اســتفاده کرد‪ ».‬تــرودو گفت‪« :‬ما‬ ‫مطمئن هســتیم که برزیل از چالش های سیاسی خود به‬ ‫شکلی دموکراتیک و بر اســاس اصول قانون اساسی خود‬ ‫عبور خواهد کرد‪».‬‬ ‫ایالده در اوت ‪ 2011‬جایگاه خود را به عنوان ســفیر‬ ‫امریکا در پاراگوئه ترک کرد و به عنوان دستیار ارشد «دفتر‬ ‫امریکای التین و دریای کارائیب اژانس توسعه بین المللی‬ ‫امریکا» به کار خود ادامه داد و ســپس بــه جایگاه معاون‬ ‫وزیر امور خارجه امریکا در امــور نیمکره غربی ارتق ا یافت‪.‬‬ ‫ایالده در سال ‪ 2013‬ســفیر امریکا در برزیل شد‪ .‬او اندکی‬ ‫پس از افشــای جاسوســی دولت امریکا در برزیل به این‬ ‫پست رسید و تا جایی پیش رفت که مانع ارتباطات شخصی‬ ‫روسف می شد‪.‬‬ ‫نفع امریکا از تحوالت برزیل و ونزوئال‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫تردیدی وجود نــدارد که امریکا و طبقه متوســط در‬ ‫برزیل با برکناری دیلما روســف‪ ،‬رئیس جمهوری چپگرای‬ ‫برزیل‪ ،‬پیروزی هــای یک ســال اخیر خــود در امریکای‬ ‫التین را تکمیل می کننــد‪ .‬در جهت مقابل میشــل تامر‪،‬‬ ‫رئیس جمهــوری جدید برزیل‪ ،‬شــباهت بســیار زیادی به‬ ‫مائوریسیو ماکری‪ ،‬رئیس جمهوری راســتگرای ارژانتین‬ ‫دارد‪ .‬هر دوی انها به دنبال تشدید ریاضت های اقتصادی‬ ‫هستند که می تواند نارضایتی مردم را به همراه داشته باشد‪.‬‬ ‫در سطح خارجی نیز تامر همچون ماکری‪ ،‬عالقه مند‬ ‫به گســترش روابط با امریــکا و افزایش قدرت موسســات‬ ‫مالی وابسته به وال اســتریت در برزیل است و می خواهد‬ ‫این کشــور بار دیگر به یکی از اقمار امریکا تبدیل شود‪ .‬به‬ ‫این صورت حکومت کارگران بر برزیل‪ ،‬پس از ‪ 13‬سال به‬ ‫اتمام می رسد‪ .‬با این حال‪ ،‬مقاله ریچارد هاس دقیقا پیش‬ ‫از شروع این اتفاقات‪ ،‬تردیدهایی در ذهن ایجاد می کند که‬ ‫شــاید امریکا واقعا در این قضایا نقش داشته است‪ .‬اعالم‬ ‫نگرانی مقامات امریکایــی از وضعیت کنونی هم می تواند‬ ‫یک ظاهر سازی باشــد؛ هر چند نمی توان با قطعیت درباره‬ ‫ان سخن گفت‪ .‬با این حال‪ ،‬همان طور که رئیس شورای‬ ‫روابط خارجــی امریکا می گوید‪« :‬دادگاه های مســتقل بر‬ ‫برزیل حکومت می کنند و این موضوع یک نقطه قوت برای‬ ‫این کشور است‪».‬‬ ‫بین الملل‬ ‫به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک‪ ،‬نیکوالس مادورو‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری ونزوئال با اعالم ایــن خبر تصریح کرد که‬ ‫با البرتو کاستالر‪ ،‬سفیر این کشــور در برزیل درباره تعلیق‬ ‫ریاســت جمهوری دیلمــا روســف در کاراکاس‪ ،‬پایتخت‬ ‫ونزوئال دیدار و گفت وگو کرده است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬ما این اتفاق را به عنوان یک «صفحه‬ ‫دردالــود در تاریخ برزیــل» و توطئــه ای کثیــف ارزیابی‬ ‫می کنیم‪ ».‬حزب حاکم سوسیالیســت ونزوئال از متحدان‬ ‫همیشــگی حزب کارگران دیلما روســف ‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫تعلیق شــده برزیل خصوصــا در دوران حکومــت لوئیس‬ ‫ایناسیو لوال داسیلوا‪ ،‬رئیس جمهوری سابق برزیل محسوب‬ ‫می شــود‪ .‬اما احضار ســفیر‪ ،‬تنها واکنــش ونزوئال نبود‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری این کشور ‪ 60‬روز حالت فوق العاده هم در‬ ‫این کشــور اعالم کرده و علتش را «توطئه هایی در داخل‬ ‫ونزوئال و تالش های امریکا و کشورهای عضو اوپک برای‬ ‫سرنگونی دولت کاراکاس» دانسته است‪.‬‬ ‫به گزارش رویترز‪ ،‬نیکوالس مادورو‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫ونزوئال جزئیات دلیل اعالم این حالت فوق العاده را نگفته‬ ‫است؛ اعالم حالت فوق العاده قبلی مربوط به سال گذشته‬ ‫ارائه کرده اند‪ .‬پایگاه افشــاگر ویکی لیکس رئیس جمهور‬ ‫موقت برزیل را «خبرچین سفارت امریکا» معرفی کرد‪ .‬این‬ ‫پایگاه اعالم کرد میشل تمر اطالعات سیاسی برزیل و سایر‬ ‫کشــورهای امریکای جنوبی را به دیپلمات‪‎‬های امریکایی‬ ‫منتقل می‪‎‬کرده است‪.‬‬ ‫بر اســاس اســنادی که در این پایگاه اطالع رسانی‬ ‫جنجالی منتشــر شده اســت‪ ،‬تمر دوبار در ســال ‪ 2006‬با‬ ‫«کریستوفر مک مولن» کنسول امریکا در«سائو پائولو» و‬ ‫یک مقام دیگر کنسولگری امریکا در این شهر درباره اوضاع‬ ‫سیاسی کشور در استانه انتخابات عمومی ان زمان مکالمه‬ ‫تلفنی داشته است‪.‬‬ ‫ادعای دیگری که مطرح شــد‪ ،‬نقش داشــتن سفیر‬ ‫امریکا در برزیل در اتفاقات اخیر است‪ .‬گفته می شود سفیر‬ ‫امریکا در برزیل همان خانمی اســت که در زمان کودتای‬ ‫پاراگوئه‪ ،‬سفیر وقت امریکا در ان کشور بود و همین مساله‬ ‫نقش احتمالی دولــت امریکا در عزل روســف را پررنگ تر‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫به گزارش سرویســتله سور‪ ،‬ســفیر کنونی امریکا در‬ ‫برزیل متخصص کودتای نرم است‪ .‬حضور لیلیانا ایالده که‬ ‫به «متخصص ایجاد کودتای نرم» شهرت دارد‪ ،‬در برزیل‪،‬‬ ‫لمپنیسم نقاب دار‬ ‫فساد افسارگسیخته مشروعیت‬ ‫پوپولیست های امریکای التین را‬ ‫زیر سوال برده است‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پایان استراتژی نان وکره‬ ‫بحران سیاسی در برزیل و ونزوئال ناشی از تحرک صاحبان سرمایه است‬ ‫در مســاله بحران های اخیر دولت هــای منتخب در‬ ‫برزیل و ونزوئال که هر دو گرایش های سوسیالیستی دارد‪-‬‬ ‫ونزوئال با شدت بیشتر و برزیل کمتر ‪ -‬مطلوب خواهد بود تا‬ ‫نگرشی مجدد به تئوری های وابســتگی و توسعه نیافتگی‬ ‫اندره گوندر فرانک داشته باشــیم؛ زیرا به باور من نظرات‬ ‫جالب توجه او یک بار در حوزه اروپای شرقی به اثبات رسید‬ ‫و اکنون در حوزه امریکای التین با وجود سوسیالیست های‬ ‫تجدیدنظر طلــب با کارکردهــای متفاوت دوبــاره صحت‬ ‫فرضیه اش ثابت می شــود‪ .‬جایی می نویسد سوسیالیسم‬ ‫در بسیاری از کشــورها موجب توســعه اجتماعی شد‪ ،‬اما‬ ‫رشــد اقتصادی به همراه نیاورد و یا جایی در ســال ‪1972‬‬ ‫پیش بینی کرد کشورهای سوسیالیســتی به مرور در درون‬ ‫به باال فشــار و توقعات فزاینده ای برای دگرگونی در سطح‬ ‫دولت وارد می نمایند‪ .‬در برزیل بخشی از این اقشار عبارتند‬ ‫از؛ زمینداران بزرگ یا التیفوندیســت ها کــه تولید قهوه‪،‬‬ ‫کاکائو و نیشــکر را در انحصار داشــته اند‪ .‬بورژوازی ملی‬ ‫و صنعتی شــهری‪ -‬صادر کنندگان و صاحبــان انحصارات‬ ‫خارجــی ‪ -‬وارد کننــدگان و صاحبان انحصــارات خارجی‪-‬‬ ‫دامداران و دامپروران‪ -‬طبقه جدید روشنفکران‪ ،‬کارمندان‪،‬‬ ‫دانشــجویان و کارگران‪ .‬ارتش قبال نقش سیاســی داشته‬ ‫است تا نظامی و اکنون برای جمهوری مشکل ساز نیست‪.‬‬ ‫لوال داسیلوا از حزب کارگر در شرایط اتئالفی پیچیده ای به‬ ‫قدرت رسید‪ .‬اولویت های دولت وی جنگ علیه فقر ‪ ،‬بهبود‬ ‫سطوح اموزش ‪ ،‬تساوی در خدمات اجتماعی ‪ ،‬رشد سریع‬ ‫اقتصادی ‪ ،‬سیاست مالی منضبط ‪ ،‬کاهش تورم ‪ ،‬احترام به‬ ‫ن و ریشه کنی گرسنگی‬ ‫قراردادهای خارجی ‪ ،‬اشتغال جوانا ‬ ‫با هدف کالن رســیدن به رفاه برای ملت بــود‪ .‬همچنین‬ ‫اصالحــات مربوط بــه زمین و ســازماندهی انهــا از جمله‬ ‫نظام اقتصاد سرمایه داری جهانی جذب و حل خواهندشد‬ ‫و از منظر او در تقســیم کار بین المللی اقتصاد کشورهای‬ ‫سوسیالیستی موضعی فیمابین مواضع کشورهای پیشرفته‬ ‫صنعتی غربی و کشــورهای جهان ســوم خواهند داشت‪.‬‬ ‫او حتی بعدها نوشــت هیچ یک از الگوهای توسعه موجود‬ ‫دیگر کافی نیست‪ ،‬کوشش برای ایجاد نظام نوین تقسیم‬ ‫کار جهانی رویایی بیش نیست‪ ،‬همچنان که ایجاد تقسیم‬ ‫کار سوسیالیستی هم رویایی بیش نبوده است و سوسیالیسم‬ ‫به واقع تنها به معنی سوسیالیسم توســعه یعنی استراتژی‬ ‫انباشــت ســرمایه ها ظاهر شــد و بی عدالتی و ناکارامدی‬ ‫اقتصادی را تشــدید کرد‪ .‬این پیش بینی ها تاکنون تقریبا‬ ‫در کشورهایی که سیاســت های سوسیالیستی به هر اسم‬ ‫و عنوان را پیگیری کرده اند‪ ،‬به وقوع پیوســته است ؛ ابتدا‬ ‫در اروپای شــرقی و اکنــون در کوبا به عنوان ســنگر مهم‬ ‫کمونیســم و در ســایر کشــورهای امریکای التین پس از‬ ‫رنسانس چپ گرایی گسترده و شــگفت انگیز شبیه دومینو‬ ‫که اکنون شکســتی دیگر را تجربه می کنند‪ .‬اگر قرار باشد‬ ‫مقایسه ای بین دوکشــور برزیل و ونزوئال انجام دهیم باید‬ ‫ساختارهای متفاوتی از انها را با وام گیری از جامعه شناسی‬ ‫سیاسی لحاظ کنیم‪ ،‬زیرا در دو کشــور نیروهای اجتماعی‬ ‫و طبقات مختلف با ماهیت متفاوت هســتند کــه از پایین‬ ‫اقدامات وی بود‪ .‬در کشور گروه های فشار با تجربه حضور‬ ‫در رژیم های پیشین روابط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند که‬ ‫به وسیله گروه های کوچکت ر رهبری می شدند‪ ،‬انجمن های‬ ‫سرمایه داری و کارگری در شکل شبکه ای مسلط می باشند‪.‬‬ ‫همین مســاله به عالوه بی ثباتی و ناهماهنگی وســیع در‬ ‫توسعه نامتوازن در مناطق جنوبی و جنوب شرقی یا شمال‬ ‫و شــمال شــرقی موجب احســاس محرومیت در مناطق‬ ‫مختلف شده است‪ .‬بنابراین اشــکاالت و موانع مربوط به‬ ‫سیاست های اصالحات به منافع صاحبان ائتالف ها پیوند‬ ‫خورده است‪ .‬در کشور بازیگران سیاسی به رغم اتفاق نظر بر‬ ‫نیاز به تقویت دموکراسی دچار اختالف هستند‪ .‬بخش هایی‬ ‫از حزب کارگــران و متحد جامعه مدنی ان بیشــتر بر مدل‬ ‫مستقیم دموکراسی تاکید دارند‪ .‬در مساله اقتصاد بازار نیز‬ ‫تفاوت وجود دارد‪ .‬همین شعارها و برنامه های لوال داسیلوا‬ ‫را دیلما روسف استمرار بخشــید‪ .‬به واقع موفقیت نسبی‪،‬‬ ‫ملت را به این باور رســاند که ادامه رشــد با سیاســت های‬ ‫حزب کارگــر و نمایندگی روســف مقــدور خواهدبــود‪ .‬از‬ ‫منظر جامعه شناســی سیاسی ســرانجام الیت های جامعه‬ ‫مدنی نیرومند مرکب از جنبش ها و ســازمان های کارگری‪،‬‬ ‫ســندیکاها وعموم مردم معتــرض به بحث فســاد اداری‬ ‫به عنوان نمادهای طبقات مختلف با نگرشی شبه انقالبی‬ ‫هادی اعلمی فریمان‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪2‬‬ ‫کارشناس امریکای التین‬ ‫در ســاختار قانونی ناشــی از مطالبات و توقعات در سطح‬ ‫اقتصادی با فشار بر دولت ائتالفی و کسب حمایت عناصر‬ ‫قانونی دولت سرانجام او را تعلیق کردند‪ .‬اپوزیسیون قانونی‬ ‫برای مشروعیت بخشــی به اقدامات اینده برای حکمرانی‬ ‫به نوعی اشکار از مطالبات گســترده مردمی حمایت کرد‪.‬‬ ‫بهترین شــیوه برای بررســی مدل فعلی تحرک و اقدامات‬ ‫سیاسی رهبران برزیل در ماه ها و سال های اخیر را باید در‬ ‫رفتار شناسی لوال داســیلوا و دیلما روسف بررسی کرد‪ .‬این‬ ‫دو از ســطوح پایین اجتماعی به قدرت سیاســی رسیدند‪.‬‬ ‫لوال اولین رئیس جمهور و نماینده طبقه ای اســت که تا ان‬ ‫زمان تحت محدودیت سیاسی قرار داشته است‪ .‬بنابراین‬ ‫انتخاب وی نمــادی از مطالبات برای تغییرات سیاســی و‬ ‫اجتماعی بود و ارزوی میلیون هــا برزیلی برای جنگ علیه‬ ‫فقر و بی عدالتی مستمر گذشته نیز از سایر عوامل است‪.‬‬ ‫یکی از دالیل محبوبیت لوال خاستگاه خانوادگی وی نیز بوده‬ ‫است‪ .‬او در خانواده ای فقیر و هشت نفره متولد شد‪ .‬لوال در‬ ‫فقر مصیبت باری در شمال شــرقی برزیل زندگی می کرد‪.‬‬ ‫در این باره نظریه جدیدی از ســوی خانم ‪Denis Parana‬‬ ‫در کتابش تحت عنوان «لوال‪ ،‬فرزند برزیل» مطرح شــده‬ ‫است‪ .‬وی از اوج فقر لوال ســخن گفته است‪ .‬فقر غذایی‪،‬‬ ‫فقدان کفش و لباس‪ ،‬نبودن برق و شســت و شوی لباس‬ ‫در رودخانه که خانواده لوال و هــزاران تن مانند او را گرفتار‬ ‫کرده بود‪ .‬وی در اثرش راه حل مشکالت برزیل را رسیدن‬ ‫به فرهنگ دگرگونی و گذار ‪Culture of transformation‬‬ ‫به جای فرهنگ فقر می داند‪ .‬فقر فرهنگی با تقدیرگرایی و‬ ‫ناامیدی عجین شده و نوعی بی برنامگی و از خود بیگانگی‬ ‫را در جامعــه دامــن می زند و لــوال و خانــواده اش هم این‬ ‫احساسات را تجربه کرده اند‪ ،‬اما انها در نهایت قادر شدند‬ ‫با تغییر در از خود بیگانگی و با تــاش و فعالیت‪ ،‬تغییرات‬ ‫اجتماعی و شخصیتی خود را بهبود بخشند‪ .‬لوال برای فرار‬ ‫از فقر‪ ،‬مادرش را تشویق به فروش تمام مایملک کرد و از‬ ‫شمال شرقی به ایالت جنوبی ســائوپولو مهاجرت کردند‪.‬‬ ‫سائوپولو به دلیل محیط سرمایه داری و مزد باالی کارگران‬ ‫وضعیت مناســب تری داشــت و لوال با کار سخت توانست‬ ‫به مدرســه برود و کار با ماشــین تراش را فراگیرد و با ورود‬ ‫به کارخانه توانســت به عنوان مذاکره کننده جانشین رهبر‬ ‫کارگران شود‪ .‬او در ابتدا به اســتراتژی نان و کره (‪bread‬‬ ‫‪ )and butter unionism‬به عنوان رهیافتی مورد پذیرش‬ ‫در ســائوپولو تاکید کرد‪ .‬او در انتخابات بعدی دست های‬ ‫روسف را که رنج کشیده سیاسی و زندان رفته و شکنجه دیده‬ ‫بود‪ ،‬بلند کرد و ادامه راهبردش را به او ســپرد‪ .‬لکن همان‬ ‫نیروهای اجتماعی و صاحبان ائتالف های نیرومند صاحب‬ ‫منافــع او را معلق کردند‪ .‬انچــه از تاثیر رفتار شناســی‪ ،‬به‬ ‫همراه حمایت نیروهای اجتماعی سطح پایین و پشتیبانی‬ ‫نیروهای سیاسی در ســطح قدرت‪ ،‬می توان توضیح داد‪،‬‬ ‫نگرش به واکنش روسف پس از افشای موارد فساد در حزب‬ ‫کارگر مربوط است‪ .‬در ماه های اخیر انتصاب لوال داسیلوا‬ ‫به عنوان رئیس کارکنان کابینه شک و تردیدهای فراوانی با‬ ‫عنوان مصونیت بخشی به لوال برای پیشگیری از اقدامات‬ ‫قضایی ایجاد کرد و خشــم و تردید ملت را دوچندان کردو‬ ‫همین خط را ســنا علیه روســف اجرایی کرد‪ .‬حل و فصل‬ ‫منازعات در برزیل در چارچوب روندی به ظاهر دموکراتیک‬ ‫و ازمــوده شــده در دولت هــای قبلــی داردو رفتارهــای‬ ‫اعتراض امیز روســف و دفاع با تمام توان به احتمال قوی‬ ‫نتیجه نخواهــد داد‪ .‬البته می تــوان ایــن دگرگونی ها در‬ ‫قرن‪ 21‬را به نوعی مطالبات ملت هابرای شــفاف سازی در‬ ‫بین الملل‬ ‫رویگردانی از چپ‬ ‫مادورو وروسفازسیاستکنارزدهمی شوند‬ ‫میرقاسم مومنی‬ ‫مدیرعامل موسسه پژوهشی و مطالعات بین المللی‬ ‫چشم انداز ابرار نوین‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫کشــورهای امریکای التین در شــش ماه گذشــته‬ ‫ابســتن حوادث زیادی بوده اند؛ در دهه گذشــته احزاب‬ ‫سوسیالیســت و چپگرا زمام امــور را در اکثر کشــورهای‬ ‫امریکای التین از جمله برزیل‪ ،‬بولیوی‪ ،‬ارژانتین و ونزوئال‬ ‫در اختیار داشــتند و در حال حاضر ما شــاهد ســقوط این‬ ‫احزاب از طریق قوانین پیش بینی شــده در قانون اساسی‬ ‫این کشورها هستیم‪ .‬تغییر ریاست جمهوری در ارژانتین و‬ ‫روی کار امدن حزب محافظه کار به جای حزب سوسیالیسم‬ ‫و برکناری خانم دیلما روسف از ســوی نمایندگان و سنای‬ ‫برزیل به جرم دست کاری در اســناد مالی و سایر اتهامات‬ ‫انتخاباتــی جریانات چپگــرا‪ ،‬برزیل را دچــار تزلزل کرده‬ ‫اســت‪ .‬در واقع حاکمیت دو دهه احزاب چپگرا و کارگری‬ ‫در برزیل رو به اتمام اســت‪ .‬برزیل به عنوان قدرتمندترین‬ ‫اقتصاد امریــکای التین در حــال حاضر با رکود شــدید‪،‬‬ ‫بیکاری‪ ،‬تورم و از دست دادن اعتبار «رئال» در مقابل دالر‬ ‫مواجه است؛ به همین جهت فشار زیادی به تولیدکنندگان‬ ‫و صنعت برزیل وارد شــده اســت‪ .‬از ســوی دیگر با تغییر‬ ‫دولت در ارژانتین و برکناری دیلما روســف در برزیل‪ ،‬سایر‬ ‫مخالفین در کشــورهای امریــکای التین نیز نســبت به‬ ‫تغییرات در کشور خود امیدوار شده اند‪ .‬ونزوئال به عنوان‬ ‫کشــوری که دارای بزرگترین ذخایر نفت جهان اســت در‬ ‫حال حاضر از تامین ساده ترین مایحتاج زندگی مردم عاجز‬ ‫مانده اســت‪ .‬باتوجه به بحران غذا در ونزوئال و از ســوی‬ ‫دیگر بحران امنیت‪ ،‬فشارهای خارجی و تقویت مخالفین‬ ‫جهت برکناری نیکوالس مادورو از ریاست جمهوری‪ ،‬مردم‬ ‫بسیار حساس شــده اند‪ .‬با پیروزی مخالفین در انتخابات‬ ‫مجلس و گرفتن اکثریــت مجلس ونزوئال کــه در اختیار‬ ‫نمایندگان مخالف دولت اســت اکنون بر اســاس قوانین‬ ‫جاری ونزوئال جهت برکنــاری رئیس جمهور مخالفان نیاز‬ ‫به جمع اوری امضا داشــتند‪ .‬در حال حاضر نزدیک به دو‬ ‫میلیون امضا از سوی مخالفین جمع اوری شده است و از‬ ‫سوی دیگر باتوجه به کارشکنی تولیدکنندگان در تولید مواد‬ ‫غذایی و مایحتاج ضروری مردم ونزوئال‪ ،‬مردم از حضور در‬ ‫صف های طوالنی مواد غذایی خسته شده اند‪ .‬باتوجه به‬ ‫ارائه امضای معترضان به شــورای ملی انتخابات ونزوئال‬ ‫جهت برگزاری همه پرسی به منظور برکناری رئیس جمهور‬ ‫نیکوالس مادورو و با عنایت به فرصت پنج روزه شورای ملی‬ ‫انتخابات و اینکه بعد از گذشت ‪12‬روز هنوز هیچ پاسخی‬ ‫از سوی شورای ملی انتخابات واصل نشده‪ ،‬این امر باعث‬ ‫باال رفتن اعتراضات و فشــار مخالفین شده است‪ .‬در این‬ ‫خصوص انریکه کاپریلس رهبر مخالفان و نامزد دوره قبلی‬ ‫انتخابات در بین مخالفان دولت حاضر و به سخنرانی علیه‬ ‫سیاست ها و اقدامات مادورو پرداخت‪ .‬ایشان در سخنرانی‬ ‫خود جهت استفاده از وضعیت روحی و روانی مردم به نفع‬ ‫خود اعالم کرد ما کشوری می خواهیم که برای هر خریدی‬ ‫اولیه‬ ‫ناچار نباشیم صف بکشــیم‪ .‬ما دارو‪ ،‬غذا و نیازهای ‬ ‫بین الملل‬ ‫سیاست ها و مسئولیت ها دانست‪ ،‬فرضی که نشان می دهد‬ ‫برای مردم سابقه یا کارنامه رفتار سیاسی مهمتر از هر امری‬ ‫است‪ .‬به باور من سرانجام سیاستمداران ناچار خواهندشد‬ ‫در اتاق شیشه ای بنشینندتا همگان رفتار و عملکرد انها را‬ ‫به وضوح ببینند‪.‬‬ ‫همین روند در ونزوئال در حال تکرار است‪ .‬هوگو چاوز‬ ‫در روندی دموکراتیک و با سیستم انتخابات به قدرت رسید‪.‬‬ ‫در عرصه سیاسی و اقتصادی ونزوئال او نوعی سوسیالیسم‬ ‫اصالح طلب از مدل فابینی را اشــاعه داد که بر اســاس ان‬ ‫ارزش مازاد نه صرفا به کارگران و نه سرمایه داران بلکه به کل‬ ‫جامعه تعلق دارد و در این نوع سوسیالیسم از انتقال تدریجی‬ ‫مالکیت هــای ارضی‪ ،‬صنعتــی‪ ،‬مالی و تجــاری به جامعه‬ ‫و حکومت به عنــوان نماینده جامعه جانبــداری می کردند‪،‬‬ ‫به عالوه ایــن نوع سوسیالیســم اصالح طلــب از انقالب‬ ‫خشونت بارحمایتنمی کردبلکهخواستاردگرگونی های صلح‬ ‫امیزوتدریجیبود‪ .‬ادعایفرضمنحمایتومیانجی گری‬ ‫جدی چــاوز از مذاکرات فارک با دولت کلمبیا اســت‪ .‬چاوز‬ ‫از ایــن منطق با عنوان سوسیالیســم قــرن‪21‬در حکومت‬ ‫استفاده کرد و به قدرت رســید و اقدامات سوسیالیستی در‬ ‫قالب تصمیم های داخلی و خارجی را اجــرا کرد‪ .‬اما مادورو‬ ‫جانشین وی که با کسب مشــروعیت از چاوز ‪ -‬به شیوه لوال‬ ‫و روسف‪ -‬به قدرت رســید برخالف او به تدریج از منطق غیر‬ ‫دموکراتیک و خشــونت بار برای حفظ قدرت علیه نیروهای‬ ‫سیاسی و اجتماعی استفاده می کند‪ .‬این مدل خالف رویه‬ ‫جاری مشــارکت و رقابت در یک نظام دموکراتیک است که‬ ‫ونزوئال بهره زیادی از ان داردو سرانجام نقطه ضعف او برای‬ ‫استفاده اپوزیسیون به استناد قانون اساسی برای تعلیق وی‬ ‫خواهدشد‪ .‬اپوزیسیون از ســال های پیش قدرتمندتر شده‬ ‫اســت‪ ،‬کماکان رســانه ها را در اختیار دارد اوضاع اسف بار‬ ‫اقتصادی مشروعیت و حقانیت بیشــتر به انها داده است و‬ ‫اکثریت پارلمان را در دست دا شــته و اقدامات مکرر ایذایی‬ ‫در دســتورکار دارند‪ .‬مادورو از حرارت گرم و عاطفی چاوز در‬ ‫مواجهه با مردمش بهره ای ندارد‪.‬منطق دولت مادورو برای‬ ‫براندازیشایدتااندازهودرصدکمیصحتداشتهباشد‪،‬لکن‬ ‫انچه میدانی از وضعیت ونزوئال می بینیم صف های طوالنی‬ ‫مردمبرایخرید‪،‬قطعبرق‪،‬کاهشساعتکاروصرفه جویی‬ ‫و اعالم حالت فوق العاده در کشــور اســت‪ .‬اعالم برگزاری‬ ‫رزمایش علیــه ایاالت متحده و یا جنــگ علیه بخش های‬ ‫اقتصادی کشور قطعا مشــکالت مادورو را افزایش خواهد‬ ‫دادو امضا های بیشتری برای همه پرســی برکناری او جمع‬ ‫خواهدکردو ســطوح مخالفت ها را گســترده تر خواهدکرد‪.‬‬ ‫بخشی از بدنه ارتش یا کانون های بولیوار وفادار به مادرور‬ ‫هستند‪ ،‬اما کمتر کسی تمایل به استفاده از ارتش یا خشونت‬ ‫برایاستقراراینشرایطشکنندهوتجربهنظامی گریازموده‬ ‫شده مکرر در امریکای التین در ونزوئال را خواهد داشت‪ .‬به‬ ‫واقع درتاریخ ونزوئال نظامپونتافیخیستا(همکاری احزاب با‬ ‫سیاستمداران) با مدیریت نظامیان و با استفاده از درامد نفت‬ ‫کشور توانست به مدت ‪ 30‬سال نیروهای مسلح را مدیریت‬ ‫کند و انان را از ورود به عرصه سیاست برحذر دارد و نقش انها‬ ‫را به عنوان نگهبانان نظم و حقوق عمومی مورد پذیرش قرار‬ ‫دهدودردورهچاوزومادورواینکنترلبهشکلدیگریانجام‬ ‫شد‪ ،‬به نظر همین نقش امروز عمیق تر شده است و از سوی‬ ‫عقالینیروهایمسلحونزوئالتعقیبمی شود‪.‬‬ ‫بالی کاهش درامد نفتــی و رکود اقتصــادی و تورم‬ ‫گسترده به احتمال قوی سبب شکســت دولت او در اینده‬ ‫نزدیک خواهد شد‪ .‬سیاســت ارائه خدمات و دولت رفاهی‬ ‫ سوبسیدی با خزانه خالی بی ســرانجام است‪ .‬احتماالدر‬‫ونزوئال پدیده سیاسی به قدرت رسیدن معاون مانند برزیل‬ ‫تکرار خواهدشــد و با وجود تنش های گســترده سیاسی و‬ ‫تهدیدهای مادورو دولتی با سیاســت های برعکس فعلی‬ ‫جایگزین می شود‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫زندگی را می خواهیم؛ ما خواستار تغییر در ونزوئال هستیم‪.‬‬ ‫ایشان وضعیت فعلی ونزوئال را به یک بمب ساعتی تشبیه‬ ‫کرده که هر لحظه احتمال انفجار ان پیش بینی می شود‪.‬‬ ‫از این رو باتوجه به تغییر و تحوالت منطقه ای که در‬ ‫کشورهای همسایه ونزوئال پیش امده و باتوجه به شرایط‬ ‫سیاســی منطقــه ای و بین‪‎‬المللــی که در حــال دگرگونی‬ ‫ساختارهای سیاســی نظام های کمونیســتی و چپگرا در‬ ‫امریکای التین اســت و همچنیــن باتوجه به بازگشــایی‬ ‫روابط امریکا با کوبا بعد از نیم قرن تخاصم و قطع رابطه‪،‬‬ ‫چنین به نظر می رسد که سوسیالیسم در حال خداحافظی‬ ‫از امریکای التین اســت؛ چرا که احزاب سوسیالیســت با‬ ‫شعار حمایت از حقوق مردم و کارگران توانسته اند بیش از‬ ‫دو دهه در این کشورها حکومت کنند اما واقعیت این است‬ ‫که بحران جهانی و سیاســت های کالن اروپا و امریکا در‬ ‫رقابت با روســیه و چین این کشــورها را نیز در گرداب این‬ ‫رقابت ها فرو برده است و خواه و ناخواه کشورهای امریکای‬ ‫التین که به نوعی گرایش های چپگرا و سوسیالیستی دارند‬ ‫جای خود را به احزاب محافظه کار می دهند‪ .‬این موضوع‬ ‫بر اساس شرایط هر کشــوری در حال انجام است‪ .‬نقطه‬ ‫ مشــترک همه این تغییرات در این کشــورها جنبش های‬ ‫مردمــی و انتخابات مردمی بوده اســت یعنی بــا وجودی‬ ‫که احزاب حاکم خــود را نمایندگان مردم و قشــر کارگری‬ ‫می دانند اما همین احزاب از ســوی خود مــردم از صحنه‬ ‫ سیاسی طرد می شــوند‪ .‬یعنی احزاب سوسیالیست کنگره‬ ‫مجلس و ســنا که با رای مردم انتخاب شده اند نمی توانند‬ ‫ارای الزم را بــه دســت بیاورنــد‪ .‬در واقع می تــوان گفت‬ ‫برخالف گذشته که تغییرات سیاســی در اکثر کشورهای‬ ‫امریکای التین از طریق کودتاهای نظامی یا دخالت های‬ ‫نظامیان با حمایت سرویس های اطالعاتی خارجی انجام‬ ‫می گرفت در حال حاضر این تغییرات از طریق پارلمان ها‪،‬‬ ‫کنگره ها و مجالس انجام می گیــرد و در واقع تغییرات به‬ ‫صورت دموکراتیک و مردمی است‪ .‬به همین جهت نتیجه ‬ ‫این تغییرات هرچه باشد مورد حمایت مردم ان کشور قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬به نظر می رســد باتوجه به شــرایطی که در حال‬ ‫حاضر در ونزوئال در حال جریان است حزب مادو رو که از‬ ‫رئیس جمهور فقید ونزوئال‪ ،‬هوگو چاوز به ارث رسیده بعد از‬ ‫نزدیک به ‪15‬سال در حال ترک قدرت و واگذاری ادار ه امور‬ ‫سیاسی کشــور به مخالفین محافظه کار است‪ .‬در شرایط‬ ‫فعلی با افت قیمت نفت‪ ،‬قدرت گرفتن مخالفین‪ ،‬در اختیار‬ ‫قرار گرفتــن اکثریت پارلمان ونزوئال از ســوی مخالفان‪،‬‬ ‫همراهی صاحبان صنایع و تولیدکنندگان با مخالفین دولت‬ ‫و حمایت امریکا از مخالفین از نظر سیاسی‪ ،‬اطالعاتی و‬ ‫اپوزیسیون ونزوئال خواستار‬ ‫کناره گیری مادورو از قدرت‬ ‫است‬ ‫اقتصادی به نظر می رسد مقاومت مادورو طوالنی نخواهد‬ ‫بود و ایشان مجبور به تسلیم شــدن در برابر خواسته های‬ ‫مخالفین خواهد بــود ‪ ،‬چرا کــه هرچقدر زمــان می گذرد‬ ‫مشکالت معیشتی مردم بیشــتر می شود و بنابراین پایگاه‬ ‫اصلی حزب حاکم در مناطق فقیر نشــین بیش از گذشته‬ ‫از دســت می رود‪ .‬بنابراین تعداد مخالفین هرروز بیشــتر‬ ‫می شــود و اگر وضعیت سیاســی و بحران موجــود ادامه‬ ‫یابد دولت فعلی قطعا صحنه سیاســی این کشــور را ترک‬ ‫خواهد کرد‪ .‬مگر اینکه جهت جلوگیــری از جنگ داخلی‬ ‫و ممانعــت از دخالت های خارجــی‪ ،‬مــادورو و مخالفین‬ ‫بر اساس یک توافق و فرمول توافق شده انتقال صلح امیز‬ ‫قدرت را انجام دهند‪ .‬در غیر این صورت احتمال از دست‬ ‫دادن کنترل امنیتی و سیاســی کشور و ایجاد بحران های‬ ‫شهری و جدایی طلبانه را در شرایط فعلی ونزوئال می توان‬ ‫متصور بود‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر باتوجه بــه بحــران پیــش امده و‬ ‫اعتراضاتی که در شــهرهای مختلف در حال انجام است‬ ‫و همچنین با در نظر گرفتن اعتصــاب برخی کارخانه ها و‬ ‫تولیدکنندگان محصوالت غذایی و مایحتاج مردم‪ ،‬مادورو‬ ‫جهت مدیریت بحران و جلوگیری از هرگونه اقدام امنیتی‬ ‫و اخالل در توزیع مایحتاج مردم ونزوئال با اعالم وضعیت‬ ‫اضطراری در کل کشور‪ ،‬سعی در جلوگیری از هرج و مرج‬ ‫احتمالی کرده اســت‪ .‬به همین خاطر ایشــان باتوجه به‬ ‫وضعیت فوق العاده می تواند از یک ســری اختیاراتی که‬ ‫رئیس جمهور در وضعیت بحران دارد در سرکوب معترضین‬ ‫استفاده کند؛ ســه ماه وضعیت فوق العاده اعالم شده در‬ ‫صورت نیاز تا اخر سال جاری می تواند تمدید شود‪.‬‬ ‫نقش ایاالت متحده امریکا در بحران ونزوئال نیز قابل‬ ‫بررسی اســت؛ امریکا یکی از شــرکای اقتصادی ونزوئال‬ ‫در قــاره امریکا بود و حضور شــرکت ها و ســرمایه گذاران‬ ‫امریکایی در ونزوئال بسیار چشــمگیر بوده است‪ .‬باتوجه‬ ‫به اختالفات پیش امده بین دو کشور در دوران هوگو چاوز‬ ‫و به دنبال ملی کردن کارخانه ها و صنایع وابسته به امریکا‬ ‫در ان کشــور‪ ،‬اختالفات دو کشور شــدیدتر شد به همین‬ ‫جهت دولت امریکا جهت مبارزه با چاوز و بعد از ان مادورو‬ ‫با تقویت مخالفیــن و حمایت های اقتصــادی‪ ،‬امنیتی و‬ ‫سیاســی زمینه را جهت دخالت و ایجاد تغییــرات الزم در‬ ‫ونزوئال مهیا می کند‪.‬‬ ‫با توجــه بــه نگرانی هایــی کــه از ســوی حاکمان‬ ‫ونزوئال در خصوص مبتال شدن به سرنوشت برزیل وجود‬ ‫دارد‪ ،‬باید گفت که از نظر ســاختار سیاســی و اقتصادی‬ ‫و نوع اعتراضــات با اینکه تشــابهاتی بیــن معترضین در‬ ‫برزیل و ونزوئال وجود دارد اما از نظر زیرســاخت ها و نوع‬ ‫دخالت های بیگانگان‪ ،‬دو کشور با هم فرق دارند‪.‬‬ ‫اعتراضات مردمی در ونزوئال براســاس تورم‪ ،‬رکود‬ ‫اقتصادی‪ ،‬نبود امنیت‪ ،‬نبود مایحتاج زندگی اولیه مردم و‬ ‫ بی برنامگی دولت بوده است که از سوی مخالفین مطرح‬ ‫می شــود اما در برزیل که قــدرت اول اقتصــاد امریکای‬ ‫التین و عضو کشورهای جی ‪ 20‬است‪ ،‬موضوع کمی فرق‬ ‫دارد‪ .‬در برزیل روند اعتراضات براساس عملکرد شخصی‬ ‫رئیس جمهور بوده و معترضین بیشــترین فشار خود را به‬ ‫خانم دیلما روسف متمرکز کرده اند‪ .‬اما در ونزوئال مخالفین‬ ‫خواستار تغییر حزبی و کنار رفتن حزب چپگرا از قدرت در‬ ‫همه عرصه ها هستند‪.‬‬ ‫ در یک موضوع وضعیت دو کشور مشترک است یعنی‬ ‫در هر دو کشور مردم ســعی در انتقال قدرت از طریق روند‬ ‫قانونی و صلح امیز دارند اما در ونزوئال بحث جدا خواهی و‬ ‫خشونت های اعتراضی بیشتر از برزیل بوده است‪.‬‬ ‫بــا ایــن تفاســیر بایــد گفــت دومینــوی احــزاب‬ ‫سوسیالیســت در کشــورهای امریــکای التیــن در حال‬ ‫ســقوط اســت‪ .‬احزاب چپگرا که در دودهه گذشته زمام‬ ‫امور سیاســی کشــورهای امریــکای التین را بــر عهده‬ ‫داشــته اند در حال ترک قدرت هســتند و جای خــود را به‬ ‫احزاب محافظه کار و لیبــرال دموکراتیــک می دهند؛ به‬ ‫نظر می رسد این موضوع در کشور بولیوی نیز اتفاق بیفتد‬ ‫چرا که شرایط سیاسی و اقتصادی بولیوی نیز از نظر ساختار‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی و بحران های موجود به ونزوئال نزدیک‬ ‫اســت و با شــدت گرفتن اعتراضات در برزیــل‪ ،‬ارژانتین‬ ‫و ونزوئال‪ ،‬احزاب مخالف در ســایر کشــورهای امریکای‬ ‫التین نیز تجدید قوا کرده و خواستار تحول شده اند‪.‬‬ ‫در شرایط فعلی در ونزوئال دولت حاکم معتقد است‬ ‫که دوران ریاســت جمهوری مادورو بایســتی تا اتمام ان‬ ‫ادامه داشته باشد و انتخاباتی که برگزار خواهد شد وضعیت‬ ‫سیاسی کشور را مشــخص خواهد کرد‪ .‬موافقان دولت با‬ ‫برگزاری همه پرســی یا انتخابات پیــش از موعد مخالفت‬ ‫می کننــد و ان را نوعی کودتای سیاســی که با پشــتوانه‬ ‫خارجی ها انجام می گیرد توصیف می کنند به همین جهت‬ ‫با هرگونه تغییرات سیاسی پیش از موعد مخالفند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر مخالفین دولت انجام اصالحات و تغییرات سیاسی‬ ‫را در زمان حال به نفع کشــور می دانند و معتقدند به جهت‬ ‫ناکارامدی دولت در رفع مشــکالت مــردم و جلوگیری از‬ ‫طوالنی شــدن بحران بایســتی انتخابات پیــش از موعد‬ ‫برگزار شود‪ .‬انها این موضوع را به عنوان محور نجات مردم‬ ‫از وضعیت فعلی بحران معرفی می کنند به همین جهت از‬ ‫هر کمک خارجی که جهت تحقق این هدف حمایت کند‪،‬‬ ‫استقبال می کنند‪.‬‬ ‫با توجــه به عملکــرد دولت هــای چپگــرا در حدود‬ ‫‪ 2‬دهه در این کشــورها‪ ،‬به نظر می رســد بــه جهت عدم‬ ‫حصول به نتیجه شــعارهای داده شــده مــردم از احزاب‬ ‫چپگرا رویگردان شده اند و الزم است بر این مساله تمرکز‬ ‫شــود که دخالت های امریکا و رســانه های وابسته نقش‬ ‫مهمی ایفا کردند‪.‬‬ ‫در شــرایط فعلی بیشــترین تمرکز مخالفین در این‬ ‫کشــورها‪ ،‬کنار زدن حزب حاکم و در اختیار گرفتن قدرت‬ ‫سیاسی اســت و به همین جهت در ونزوئال امید مخالفین‬ ‫بعد از روی کار امدن‪ ،‬بــه قدرت ارتباط بــا امریکا و جلب‬ ‫کمک های امریکا و اروپا جهت حل مشکل فعلی معیشت‬ ‫و رفع فســاد اداری و اقتصادی است‪ .‬اما در برزیل شرایط‬ ‫به گونه ای دیگر اســت مخالفین دولت برزیل خواســتار‬ ‫تحول در نظام اداری و مدیریتی کشور هستند و به همین‬ ‫جهت ســعی در انجام امور براساس توان حزبی و سیاسی‬ ‫خود دارند‪ .‬بنابراین انها از اعالم وابستگی اشکار به امریکا‬ ‫پرهیز می کنند‪.‬‬ ‫در این میان نوع بهبود وضعیت اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و سیاسی در واقع به برنامه های اتی حزب حاکم در عرصه‬ ‫ داخلی و بین المللی بســتگی دارد اما نقطه مشترک که در‬ ‫این کشــورها وجود دارد نقش امریــکا در تحوالت جاری‬ ‫اســت که اشــکارا مشــخص اســت‪ .‬امریکای ها جهت‬ ‫جلوگیری از نفوذ روسیه و چین در حوزه امریکای التین که‬ ‫به عنوان حیاط خلوت این کشور محسوب میشود‪ ،‬سعی‬ ‫کرده اند تغییرات سیاســی دلخواه خود را از طریق احزاب‬ ‫همسو با سیاست های انها در کشورها اعمال کنند‪.‬‬ ‫در نهایت به نظر می رســد خانم دیلما روسف و اقای‬ ‫مادورو در صورت کنار رفتن از قــدرت‪ ،‬امکان فعالیت در‬ ‫احزاب خود را نیز از دســت خواهند داد و در واقع به عنوان‬ ‫سیاستمداران کهنه کار فعالیت خواهند کرد‪ .‬انها از حضور‬ ‫در عرصه سیاسی این کشــورها دور خواهند ماند‪ ،‬چرا که‬ ‫حضور این افــراد در مدیریــت احزاب می تواند شــکاف‬ ‫ایجاد کند‪ ،‬بنابراین جهت حفظ ســاختار سازمانی حزبی و‬ ‫جلوگیری از انشــعاب حزب از صحنه سیاسی و حزبی انها‬ ‫بایستی کنار بروند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫لمپنیسم نقاب دار‬ ‫فساد افسارگسیخته مشروعیت پوپولیست های امریکای التین را‬ ‫زیر سوال برده است‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫‪4‬‬ ‫استاد روابط بین الملل دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫همان ها که خود را پاکدست ترین دولت ها‬ ‫می شمارند و در چارچوب این معنا بر سر‬ ‫قدرت می ایند‪ ،‬در زمان قدرت گرفتن خود‬ ‫از قــدرت به عنوان یک بنــگاه معامالتی‬ ‫برایکسبثروتبیشتراستفادهمی کنند‬ ‫و در این دولت هاست که زمینه های فساد‬ ‫اقتصــادی و پیرو ان فســاد سیاســی و‬ ‫اخالقی فزونی پیدا می کند‬ ‫بین الملل‬ ‫انچــه امــروز در امریــکای التیــن می گــذرد‪ ،‬نــه‬ ‫چپ گرایی بلکه یک پوپولیســم متمایل به لومپنیســم در‬ ‫لباس چپ گرایی کالسیک است که امریکای التین با نماد‬ ‫«النده» ان را به جهان معرفی کرد‪ .‬امروز نه در برزیل و نه‬ ‫در ونزوئال و نه دیگر پایتخت های امریکای التین از النده‬ ‫خبری نیست‪ ،‬بلکه به نام چپ گرایی نوعی مردم فریبی در‬ ‫قالب شعارهای مردم گرایانه بیان می شود و از این طریق‬ ‫تالش می کنند توده های ناراضی خود را در مســیر ایجاد‬ ‫هواداری و حمایــت مدیریت کرده و از ایــن هواداری در‬ ‫نبرد قدرت استفاده کرده و ســکان قدرت در این کشورها‬ ‫را در دست گیرند‪.‬‬ ‫این جهت گیری موجب شد در کشورهای امریکای‬ ‫التین با ظاهر فریبنده مردم گرایانه با شعارهای پوپولیستی‬ ‫اما در جهت استفاده از توده های مردمی در جهت کسب‬ ‫قدرت استفاده شود و این شعار را عملیاتی کند که توده های‬ ‫مردم اتش بیار معرکه نخبگان برای کســب و حفظ قدرت‬ ‫هســتند‪ .‬این دولت ها بــا شــعارهای چپ گرایانه ای که‬ ‫مخالفــت با وضــع موجــود را در این کشــورها برجســته‬ ‫می کردنــد و وعده هــای فریبنــده در جهــت احقاق حق‬ ‫مردم و دســتیابی به یــک زندگی مرفه در قالــب مدیریت‬ ‫اقتصادی چنین گرایش های فکــری را مطرح کردند‪ ،‬به‬ ‫این حرفه گرایش پیدا کردند و از ایــن فرصت پیش امده‬ ‫نهایت اســتفاده را بردند‪ .‬امــا با در دســت گرفتن قدرت‬ ‫جهت گیرهای نامیمونی را دنبال کردند که همگی برخوردار‬ ‫از شــعارهای مردم فریبانه بود اما در درون فســاد دولتی و‬ ‫فساد اقتصادی در این کشورها را افزایش داد‪ ،‬به گونه ای‬ ‫که در حال حاضر بســیاری از این دولت ها با رویکردهای‬ ‫لمپنیســتی با مــردم برخورد می کننــد و این پوپولیســم با‬ ‫گرایش های لمپنیســتی را در خــود نهفته داشــته و بروز‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫بنابراین انچــه به عنوان چــپ در امریــکای التین‬ ‫مطرح اســت تا حدودی خاموش و به انزوا کشــیده شده‬ ‫است و اکنون میدان برای کسانی باز شده است که به نام‬ ‫چپ جهت گیری های خودمحورانــه و گریز از عقالنیت و‬ ‫خرد سیاســی را ابزاری قرار داده اند تا بتوانند حمایت های‬ ‫توده ای را جلب و با تکیه بر انها زمینه قدرت برانگیز بیشتر‬ ‫بــرای افــراد و جناح هــای خاصــی را در مجموعه قدرت‬ ‫ایجاد کنند‪.‬‬ ‫در وهله نخست سیستم چپ در کشورهای مختلف‬ ‫جهان تا حدود زیــادی با موانع گوناگونی مواجه اســت ‪.‬‬ ‫به طوری که انها نتوانستند از این موانع به صورت فرصت‬ ‫استفاده کنند‪ .‬قبله امال بســیاری از چپ های کالسیک‬ ‫اتحاد جماهیر شوروی اســت که رویکردی سوسیالیستی‬ ‫داشــت‪ .‬با ریزش ایــن اتحاد نوعــی انــزوای تاریخی بر‬ ‫تفکرات چپ مارکسیستی وارد شد‪ .‬این چپ در امریکای‬ ‫التین تالش کــرد با احیای نوع بومی شــده تفکرات چپ‬ ‫به حیات خود ادامه دهد و زمینه های جذب طبقه پایین و‬ ‫بخشی از طبقه متوسط را فراهم کند و باتوجه به این پایگاه‬ ‫اجتماعی قــدرت را در دســت گیرد اما به دلیــل انکه این‬ ‫هدف با جهت گیری های پوپولیســتی همراه شد‪ ،‬بعضی‬ ‫از فرصت طلبان در قبال تفکرات چــپ جهت گیری های‬ ‫عوامانه توده پســند را مطرح کردند شــاهد روی کار امدن‬ ‫دولت هایی هســتیم که به راحتی به نام مبارزه با فســاد در‬ ‫این کشورها باالترین میزان فساد را به فعلیت رسانده اند‪.‬‬ ‫بسیاری از دولت های پوپولیستی در کشورهای گوناگون‬ ‫جهان برای جــذب ارای مردم و جلــب توده ها به حمایت‬ ‫از این افراد و جناح های سیاســی شــعارهای پوپولیستی‬ ‫را برجســته کرده و در جهت جذب انها تــاش می کنند و‬ ‫زمینه های کسب قدرت را فراهم می کنند‪ .‬اما همان ها که‬ ‫خود را پاکدست ترین دولت ها می شــمارند و در چارچوب‬ ‫این معنا بر سر قدرت می ایند‪ ،‬در زمان قدرت گرفتن خود‬ ‫از قدرت به عنوان یک بنگاه معامالتی برای کسب ثروت‬ ‫بیشتر استفاده می کنند و در این دولت هاست که زمینه های‬ ‫فساد اقتصادی و پیرو ان فســاد سیاسی و اخالقی فزونی‬ ‫پیدا می کند و ارزش های مقدس خود را فراموش می کنند‪.‬‬ ‫براین اســاس باید گفت انچــه در ونزو ئال می گذرد‬ ‫ی شود ولی رخ‬ ‫نسبت به برزیل ممکن است دچار دیرهنگام ‬ ‫خواهد داد‪ .‬برزیل از منظر ساختار فرهنگی و رفتارشناسی‬ ‫مردم از ونزو ئال در ارتباط با فهم شــعارهای پوپولیســتی‬ ‫پیش تر و جلوتر اســت‪ .‬امروز یک راننــده اتوبوس و یاور‬ ‫قدیم چاوز در یک جریان پوپولیستی فربه شده در ونزو ئال‬ ‫توانست رئیس جمهور این کشور شود و با ادامه شعارهای‬ ‫پوپولیستی چاوز بدون داشــتن ویژگی های چاوز قدرت را‬ ‫به دست گیرد‪ .‬بنابراین چاوز در اواخر دوران حکومت خود‬ ‫به دالیل خاصی که از بیماری اش ناشی می شد در موضع‬ ‫ضعف قرار گرفت و زمینه های ایجاد یک نوع مقاومت در‬ ‫برابر چاویســم ایجاد شد و مادورو ســر کار امد ‪ .‬او تالش‬ ‫کرده است با جذب و توجه توده ها در چارچوب شعارهای‬ ‫پوپولیستی انها را حفظ کند اما اکنون بعد از گذشت مدت‬ ‫زمانی قابل تامل از به قدرت رســیدن او و فقدان موفقیت‬ ‫در پاســخ دادن به خواســته ها و نیازهای مردم‪ ،‬از طریق‬ ‫یک نوع پوپولیسم نوع انگیخته تر می تواند از بین برود‪ .‬در‬ ‫ونزوئال به نظر می رســد هنوز راه درازی است تا این کشور‬ ‫خود را از شعارهای پوپولیســتی جدا کرده و به سوی یک‬ ‫خردورزی سیاسی متکی بر ســاخت و پرداخت یک نظام‬ ‫حکومتی دموکراتیک حرکت کند‪.‬‬ ‫در این میان نباید فراموش کرد که یکی از مولفه های‬ ‫اثرگذار حضور ایاالت متحده در امریکای التین اســت‪.‬‬ ‫به طوری که انها با سیاســت هایی که در این منطقه دنبال‬ ‫می کنند توانستند گام مهمی در اجرای سیاست های خود‬ ‫در این منطقــه بردارند‪ .‬بزرگترین پایتخــت مقاوم در برابر‬ ‫ایاالت متحده یعنی هاوانــا را تا حدودی زیــادی از متن‬ ‫به حاشــیه بردند‪ .‬اگرچه امروز همچنــان هاوانا با حضور‬ ‫فیدل کاسترو و رائول سخن از مقاومت در برابر از ایاالت‬ ‫متحده می زند اما امریکا توانست به رغم این سال ها مبارزه‬ ‫هم اکنون زمینه های نوعی برخورد احترام برانگیز در هاوانا‬ ‫به وجود اورد که در ارائه شکلی نشان از رودررویی با امریکا‬ ‫را نشــان می دهد اما در عمل نشــان می دهد که ‪ 50‬سال‬ ‫هزینه دادن پاسخگو نیســت‪ ،‬بنابراین باید وارد تعامالت‬ ‫بین المللی با این کشــور شــد‪ .‬بنابراین باتوجه به انچه در‬ ‫کوبا‪ ،‬برزیل و ونزوئــا می گذرد باید بگوییــم که در حال‬ ‫حاضر افتاب پوپولیسم چپ نما در امریکای التین در حال‬ ‫غروب است‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫میراث سخت مادورو‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫سفیر سابق ایران در ونزوئال در گفت وگو با مثلث‬ ‫وارث هوگو چاوز‪ ،‬ظاهــرا میراث دار خوبی نبوده و‬ ‫امروز شاهد اعتراضاتی در ونزوئال هستیم‪ .‬کمی‬ ‫راجعبهفرازوفرودهایاحزابچپگرادرکشورهای‬ ‫امریکای التین بگویید‪.‬‬ ‫در یــک بررســی کلــی در خصــوص عملکــرد‬ ‫حکومت‪‎‬هــای چپ گــرا در ونزوئــا و ســایر کشــورهای‬ ‫امریکای التین در سال‪‎‬های اخیر‪ ،‬باید گفت که امریکای‬ ‫التین‪ ،‬منطقه کودتاها بوده اســت‪ .‬بعــد از دوره کودتاها‪،‬‬ ‫حکومت‪‎‬های دســت راســتی ســر کار بودند و اجازه نفس‬ ‫کشیدن به چپ گراها نمی‪‎‬دانند‪ .‬در ان مقطع تنها حکومت‬ ‫چپ گرای منطقه کوبا بود که مقاومت کرد؛ در نیکاراگوئه‬ ‫چپ گراهــا تالش کردنــد قــدرت را در اختیــار بگیرند اما‬ ‫شکست خوردند و سال‪‎‬ها ساندنیست‪‎‬ها در حاشیه بودند‪ .‬اما‬ ‫باتوجه به حوادثی که در بلوک شرق اتفاق افتاد توجه مردم‬ ‫امریکا و غرب به این سمت جلب شــد‪ .‬هدف انها این بود‬ ‫که اینگونه وانمود کنند به عنوان حکومت های دموکراتیک‬ ‫اصیــل فشــار را از روی امریــکای التین برداشــته اند‪ .‬در‬ ‫نتیجه حکومت های چپگرا‪ ،‬انقالبــی و عدالتخواه‪ ،‬یکی‬ ‫پس از دیگری ســرکار امدند‪ .‬از جملــه در ونزوئال یک فرد‬ ‫انقالبی چپ گرا به نام هوگو چاوز قدرت گرفت که توانست‬ ‫محبوبیت زیادی در ونزوئال و کل امریکای التین به دست‬ ‫اورد‪ .‬به دنبال این مساله و گسترش تفکر چاوز‪ ،‬کشورهای‬ ‫امریکای التین یکی یکی به دست چپگراها افتادند یا متاثر‬ ‫از چپ‪‎‬ها شدند‪ .‬حتی برخی از کشورهای راستگرای منطقه‬ ‫هم شعارهای چپ می دانند؛ کشوری مانند کلمبیا که هنوز‬ ‫هم گفته می‏شود یک کشور غرب گراست دست کمک به‬ ‫سوی کوبا دراز کرد و تالش داشــت رابطه اش را با ونزوئال‬ ‫تنظیم کنــد‪ .‬کوبایی که همیشــه در تحریم بــود و از تمام‬ ‫سازمان های منطقه‪‎‬ای کنار گذاشته شــده بود‪ .‬اما سر کار‬ ‫امدن نیکوالس مادورو در ونزوئال‪ ،‬درست زمانی که قیمت‬ ‫نفت افول پیدا کرد و شــخصیت کاریزماتیک چاوز به کنار‬ ‫رفت‪ ،‬باعث شد میراث ســختی برای او باقی بماند‪ .‬قیمت‬ ‫نفت در کشوری که تقریبا همه چیز ان به نفت وابسته است‬ ‫بســیار کاهش یافت‪ .‬این در حالی است که هزینه و قیمت‬ ‫اســتخراج نفت در ونزوئال بسیار باالســت چرا که نفت این‬ ‫منطقه سنگین یا فوق سنگین است‪ .‬از طرفی خشکسالی‬ ‫شــدید‪ ،‬عدم تجربه و ســوء مدیریت بســیاری از کارگزاران‬ ‫جدید و از همه مهمتر توطئه امریکایی‪‎‬ها و ســازمان‪‎‬های‬ ‫اطالعاتی علیه ونزوئال باعث شد که شرایط فعلی را شاهد‬ ‫باشیم‪ .‬اکنون شخصیت کاریزماتیک چاوز وجود ندارد و در‬ ‫کشوردسته بندی هایجناحیصورتگرفتهیعنیبسیاریاز‬ ‫حکومت مادورو حمایت می‪‎‬کنند‪ ،‬بخشی مخالفند و بخشی‬ ‫از افرادی که طرفدار چاوز بودند‪ ،‬هنوز حمایت خود را حفظ‬ ‫کرده‪‎‎‬اند ولــی بعضا از حکومت مــادورو حمایت نمی‪‎‬کنند‪.‬‬ ‫از طرف دیگر فقر شــدید به دلیل ارزان شدن قیمت نفت‪،‬‬ ‫خشکسالی و سوءمدیریت باعث شد که نارضایتی در بخش‬ ‫متوسط و رو به پایین افزایش یابد و مادورو امروز با این چالش‬ ‫مواجه شود‪.‬‬ ‫با توجه بــه اتفاقاتی که در برزیل شــاهد بودیم و‬ ‫همچنین وضعیت فعلی در ونزوئال‪ ،‬اینده سیاسی‬ ‫مادورو را چطور می‪‎‬بینید؟‬ ‫تفکری در میان غربی‪‎‬ها و سازمان‪‎‬های اطالعاتی‬ ‫وجود داشــت بر این اســاس که اگر چاوز و چاویسم باقی‬ ‫بماند‪ ،‬دردسرساز خواهد شد‪ .‬بنابراین انها خواستار ان شدند‬ ‫که چاویسم را بدون شخصیت کاریزمای چاوز داشته باشند‪.‬‬ ‫بســیاری از افراد این تصور را دارند که با مــرگ چاوز‪ ،‬این‬ ‫نهضت بدون سر خواهد شد‪ .‬همچنین برای شخصی مانند‬ ‫‪5‬‬ ‫احمد سبحانی‪ ،‬سفیر ســابق ایران در ونزوئال‬ ‫در گفت وگــو با مثلث به بررســی تحــوالت اخیر در‬ ‫ونزوئــا پرداخت و گفت ســر کار امــدن نیکوالس‬ ‫مــادورو در ونزوئال‪ ،‬درســت زمانی کــه قیمت نفت‬ ‫افول پیدا کرد و شخصیت کاریزماتیک چاوز به کنار‬ ‫رفت‪ ،‬باعث شد میراث سختی برای او باقی بماند‪.‬‬ ‫به گفته سبحانی‪ ،‬خشکســالی شدید‪ ،‬عدم تجربه‬ ‫و سوء مدیریت بسیاری از کارگزاران جدید و از همه‬ ‫مهمتر توطئه امریکایی‪‎‬ها و سازمان‪‎‬های اطالعاتی‬ ‫علیه ونزوئال باعث شــد که شــرایط فعلی را در این‬ ‫کشور شاهد باشیم‪ .‬سفیر ســابق ایران در ونزوئال‬ ‫معتقد است که خیلی دور از تصور نیست که مادورو‬ ‫نیز به سرنوشت دیلما روسف‪ ،‬رئیس جمهور برزیل‬ ‫دچار شود‪ .‬او همچنین افزود که حتی اگر راستگراها‬ ‫در ونزوئال قدرت بگیرند اداره کشور و هدایت ان به‬ ‫سمت ثبات‪ ،‬با وضعیت فعلی و قیمت پایین نفت به‬ ‫اسانی اتفاق نخواهد افتاد‪.‬‬ ‫مادورو بسیار سخت بود که جایگزین شایسته ای برای چاوز‬ ‫شود‪ .‬او همیشه خود را فرزند چاوز می‪‎‬دانست‪ .‬اما همان طور‬ ‫که اشاره کردم افول قیمت نفت‪ ،‬خشکسالی‪ ،‬سوء مدیریت‬ ‫و از همه مهمتر توطئه راستگراها و سازمان های اطالعاتی‬ ‫وضعیت بدی را بــرای انها رقم زد‪ .‬در ایــن میان خیلی دور‬ ‫از تصور نیســت که مادورو نیز به سرنوشــت دیلما روســف‬ ‫دچار شود‪.‬‬ ‫ایا مخالفان در ونزوئال در صــورت قدرت گرفتن‬ ‫می‏توانند کشور را به سمت ثبات هدایت کنند؟‬ ‫در ابتدا این مساله را متذکر شوم که جامعه ونزوئال‬ ‫یک جامعه دو بخشی است؛ یک بخش طرفدار راستگراها‬ ‫و بخش دیگر حامی چپ گراها هستند‪ .‬البته قشر متوسط‬ ‫در انجا سیال است یعنی قشر متوسط رو به باال با مخالفان‬ ‫همراه بودند و قشــر متوســط رو به پایین از دولت حمایت‬ ‫می‪‎‬کردند‪.‬‬ ‫در این میان اگر مخالفان قدرت را در اختیار بگیرند‪،‬‬ ‫اداره کشــور با وضعیت فعلی و قیمت پایین نفت به اسانی‬ ‫اتفاق نخواهد افتاد‪ .‬در حال حاضر در ان کشــور همه چیز‬ ‫میان مردم تقسیم می‪‎‬شــود ولی اگر راســتگراها روی کار‬ ‫بیایند ممکن است بخشی از اجناس را ازاد کنند تا در کشور‬ ‫فراوانی ایجاد شود‪ ،‬اما قدرت خرید در بین مردم وجود ندارد‪.‬‬ ‫همان طور که در زمان قبل از چاوز‪ ،‬قسمت عمد ه و بیش از‬ ‫‪ 50‬درصد مردم ونزوئال زیر خط فقر زندگی می‏کردند‪ .‬این‬ ‫افراد با حق و حقوق خود اشــنا شده‪‎‬اند بنابراین اپوزیسیون‬ ‫در صورت قدرت گرفتن با شــرایط بســیار ســختی مواجه‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫در حال حاضــر عمده ترین مخالفــان مادورو چه‬ ‫کسانیهستند؟‬ ‫اصل اپوزیســیون مادورو همان کســانی هستند‬ ‫که کودتا کــرده و در اعتصابات نفتی شــرکت کردند‪ .‬اینها‬ ‫همان سرمایه داران بزرگ و سازمان‪‎‬های اطالعاتی اند که‬ ‫به انها کمک می‪‎‬کردند‪ .‬البته این بدان معنا نیست که تمام‬ ‫کســانی که طرفدار اپوزیســیون یا مخالف دولت هستند‪،‬‬ ‫رویکرد غربگرایانه دارند یا با سازمان‪‎‬های اطالعاتی مرتبط‬ ‫هستند‪ .‬باید توجه داشت که سوء مدیریت باعث نارضایتی‬ ‫بخش عمده‪‎‬ای از مردم شده اســت‪ .‬همان طور که اشاره‬ ‫کردم بخش عمده ای از مخالفان مادورو همچنان طرفدار‬ ‫چاوز هستند‪ .‬در ونزوئال شرایط ســختی حاکم است و این‬ ‫افرادی که همچنان طرفدار چاوز و مخالف مادورو هستند‬ ‫نتوانسته‪‎‬اند بدون پول نفت اوضاع خود را سروسامان بدهند‪.‬‬ ‫اما در کشوری مانند بولیوی این امادگی الزم ایجاد شده بود و‬ ‫انها با پول نفت سرمایه گذاری انجام دادند‪.‬‬ ‫با توجه بــه شــرایطی کــه در برخی کشــورهای‬ ‫امریکای التین بــا حکومت های چپگــرا مواجه‬ ‫هســتیم‪ ،‬می تــوان گفــت کــه چپگرایــی و‬ ‫سوسیالیسم در این قاره رو به افول است؟‬ ‫از گذشــته در ونزوئــا دو حــزب اصلی راســتگرا‬ ‫وجود داشت که هر چند ســال یکبار اداره کشور را به دست‬ ‫می گرفتند‪ .‬اما امروز چپگراها هم وارد دایره قدرت شده اند‬ ‫و اگر احزاب چپ گرا در این کشــورها به هر دلیلی از قدرت‬ ‫برکنار شوند این به معنای نابودی انها نیست‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫در کشــوری مانند ارژانتین چپ ها از قدرت کنار رفته‪‎‬اند اما‬ ‫همچنان نزدیک به ‪ 50‬درصد جامعه و قــدرت را در اختیار‬ ‫ن و چپگراها حتی اگر‬ ‫دارند‪ .‬انچه مسلم است عدالت خواها ‪‎‬‬ ‫به اقلیت در کشــورهای امریکای التین تبدیل شوند‪ ،‬یک‬ ‫اقلیت بسیار قوی خواهند بود‪.‬‬ ‫در نهایــت اینکــه به نظر شــما ایا امریــکا نیز در‬ ‫تحوالت اخیر ونزوئال نقشی داشته است؟‬ ‫نبایــد از نظر دور داشــت کــه دولــت ونزوئال طی‬ ‫سال‪‎‬های گذشته بارها با سیاست‪‎‬های امریکا سرشاخ شده‬ ‫بودوشخصیتکاریزماییمانندچاوزتوانستهبودیکحرکت‬ ‫را در منطقه ایجاد کند‪ .‬ونزوئال کشــوری بــود که در زمان‬ ‫جنگ‪‎‬هــای ‪ 22‬روزه و ‪ 33‬روزه علیه غزه و لبنان‪ ،‬نســبت به‬ ‫تمام کشورهای مرتجع عرب مواضع بهتری را در برابر رژیم‬ ‫اسرائیل اتخاذ کرد‪.‬‬ ‫بنابرایناگرامروزشاهدتوطئه هایبرخیسازمان های‬ ‫اطالعاتــی و دامــن زدن بــه بی تجربگی و ســوء مدیریت‬ ‫دولت هســتیم قطعا غرب و امریکا پشــت ایــن توطئه ها‬ ‫قرار دارند‪ .‬انها تبلیغات گســترده ای را علیه مسائل داخلی‬ ‫ونزوئال ترتیب داده‪‎‬اند و سعی دارند مشکالت این کشور را‬ ‫برجسته کنند‪.‬‬ ‫بحران اعتبار‬ ‫سقوط روســف از بحران گســترده اعتبار که سیستم سیاســی برزیل را‬ ‫متشنجکرده‪،‬نشاتمی گرفت‪.‬اواعتمادبسیاریازمردمبرزیلراازدستداده‬ ‫بود‪ ،‬بســیاری از مردم بر این عقیده اند که روسف حداقل در زمانی که ریاست‬ ‫هیات مدیره شرکت پتروبراس را به عهده داشــت باید از موضوع فساد در این‬ ‫شرکتمطلعمی بود‪.‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫چهره پاک ازدست رفته‬ ‫چگونهحزبچپ گرایبرزیلخودرانابودکرد‬ ‫انتونیو سامپایو‬ ‫مترجم‪ :‬ایوب لشینی‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫بین الملل‬ ‫روزگاری حزب کارگری متعهد شد تا دولتی پاک تاسیس‬ ‫کند و حاال در مرکز بزرگترین رسوایی فســاد در طول تاریخ این‬ ‫کشــور قرار دارد‪ .‬پس از چند روز هرج و مرج در ســطوح باالی‬ ‫سیاسیبرزیل‪،‬مجلسسنایبرزیلرایبهاعالمجرمواستیضاح‬ ‫رئیس جمهور این کشــور دیلما روســف داد‪ .‬این لحظه نه تنها‬ ‫نشان دهندهسقوطنهاییرئیس جمهوربودبلکهپایانیبرحزب‬ ‫کارگــر تحت حاکمیــت وی بود که حدود‪ 13‬ســال در کشــور‬ ‫حکومتمی کرد‪.‬‬ ‫تاهمینچند وقتپیشبسیاریازمردمدربرزیلبهترین‬ ‫راه امید برای نجات کشور را حزب چپ گرا می دانستند و گرچه‬ ‫حزبکارگریدراکثرنقاطدنیابرایاجرایبرنامه های بی پروایش‬ ‫(و البتهموفقیت امیزش)درمبارزهبافقرمشهوربوداماانچهباعث‬ ‫محبوبیتانبینمردمبرزیلشدهبود‪،‬وعده هایانحزببرای‬ ‫به وجود اوردن دولتی پاک و به دور از اعمال سوءاستفاده گرانه‬ ‫بهشمارمی رفت‪.‬‬ ‫اکنونوبااینشرایط‪،‬بزرگترینرسواییفساددرتاریخملی‬ ‫اینکشورپدیدارشدهتاجاییکهروسفومتحدانشبهصورت‬ ‫فعال در ریشه کنی نهادهای دموکرات این کشور شرکت دارند‪.‬‬ ‫اســتیضاح و برکناری اولین رئیس جمهور زن برزیل‪ ،‬که مدعی‬ ‫مبارزه قهرمانانه برای به وجود اوردن دولتی پاک بود‪ ،‬به عنوان‬ ‫واقعیتیتلخبهوقوعپیوست‬ ‫در روزهــای اول ســال‪ 2011‬کــه روســف زمــام امــور‬ ‫ریاست جمهوری را به دست گرفت‪ ،‬کشور درگیر رسوایی های‬ ‫مربوط به فســاد در الیه های باالیی حکومت بود‪ .‬در ان سال‪،‬‬ ‫سیاســتمدار عالی رتبه از دفتــر او و از حامیان اســبق او‪ ،‬لوئیز‬ ‫ایناسیو لوال دا سیلوا‪ ،‬به جهت نقش داشــتن در به وجود اوردن‬ ‫سیســتم قانونی خرید و فروش ارا که به نام منســاالو شــناخته‬ ‫می شــد‪ ،‬محاکمه شــد‪ .‬روســف در طــول ‪ 12‬مــاه از دوران‬ ‫ریاســت جمهوری اش با قاطعیت شــش وزیری را کــه پس از‬ ‫تحقیقات الوده شدن انها در فساد مالی مسجل شده بود‪ ،‬عزل‬ ‫کرد‪.‬اینروشاومعروفبهپاکسازیاخالقیدرکابینهبودومیان‬ ‫مردمبهسرعتطنین اندازشد‪.‬‬ ‫درانجاماینکار‪،‬روسفصرفارویموضوعیکهچندین‬ ‫سال قبل به عنوان پیام حزب وی مطرح می شد تمرکز کرد‪ .‬در‬ ‫حالیکهدرمقابلدردهه‪ 1990‬حزبکارگریباحرکت هایینظیر‬ ‫مبارزه با فساد فاصله زیادی داشت‪ .‬نیاز به اخالق در سیاست‪،‬‬ ‫درستبعدازپیدایشسیاست هایضدفقراینحزب‪،‬به عنوان‬ ‫نقاطموردبحثومطالباتاینحزبمطرحشد‪.‬‬ ‫رسوایی منســاالو که در ســال ‪ 2006‬و در طول دور اول‬ ‫ریاســت جمهوری لوال داســیلوا به بــار امد‪ ،‬شــکی عمیق به‬ ‫رای دهندگان برزیلی که از دیدن فســاد برخی از نزدیکان خود‬ ‫وحشت زده بودند‪ ،‬وارد کرد‪ .‬لینکلن سکو (مورخ برزیلی) بعدها‬ ‫این به هم ریختگی به وجود امــده را به عنوان بزرگترین بحران‬ ‫حزبتوصیفکرد‪.‬حزبیکهبهواسطهریشه داربودنوحمایت‬ ‫طبقهکارگرومحبوبیتلوالهمچنانبهحیاتخودادامهمی داد‪.‬‬ ‫وقتی ریاســت جمهوری روســف به وقوع پیوست‪ ،‬هاله‬ ‫معصومیت چپ گرایان برزیلی شــروع به رنگ باختن کرد‪ .‬در‬ ‫سال‪ 2013‬دراواسطدورهاولریاستاو‪،‬رسواییمنساالومنجر‬ ‫بهبازداشتبعضیازقدرت مردانکشورشامل‪،‬رئیس دفترقبلی‬ ‫لوالورهبرقبلیحزبکارگریشد‪.‬هرچندروسفمتهمبهخالفی‬ ‫نشد اما شهرت او توسط مجمع الوده شد‪ .‬او به هر حال یکی از‬ ‫حامیانلوالداسیلوابود‪.‬‬ ‫درستدرپایاناولیندورریاست جمهوریاویکرسوایی‬ ‫دیگرافشاشدکهاینباربهمراتببزرگتروگسترده ترازمنساالو‬ ‫بود‪ .‬مرکزیت ان روی شــرکت نفتی پتروبراس بود که روسف در‬ ‫ســال های بین‪ 2003‬تا‪ 2010‬رئیس هیات مدیره ان بود‪ .‬این‬ ‫شرکتیکیازمحور هایکلیدیرشدبرزیلدریکدههگذشته‬ ‫بود و این رســوایی به طور موثری به اقتصاد برزیل ضربه می زد‬ ‫و باعث به زانو در اوردن ان می شــد‪ .‬پتروبراس و شــرکت های‬ ‫ساختمانی بزرگ ســرمایه گذاری را به شــدت کاهش دادند که‬ ‫طی براورد یک شرکت مشاوره برزیلی این اقدام باعث ضربه ای‬ ‫‪ 40‬میلیارددالریبهکلکشورشدهبود‪.‬‬ ‫مردمبرزیلدرچندسالاخیربهدیدنفسادافرادخطاکاردر‬ ‫ایاالتاینکشورعادتکرده اند‪.‬حالان طورکهشواهدنشان‬ ‫می دهدتشکیالتاقتصادیفاسد‪،‬کهبه طوراستادانه ایبوجود‬ ‫امده اند‪،‬برایتبدیلقدرتاقتصادیبرزیلبهمکانیزمی پرمایه‬ ‫براینخبگانسیاسیاینکشوراختصاصیافته اند‪.‬کسانیکه‬ ‫درکشفمواردمربوطبهپتروبراسشرکتداشته اندادعامی کنند‬ ‫که این بزرگترین بازرسی در مبارزه با فســاد در تاریخ برزیل بوده‬ ‫استومی تواندبهیکیازبزرگترینموارددرجهانتبدیلشود‪.‬‬ ‫بازرسانپلیسفدرالتخمینزده اندکهرقمی معادل‪ 12‬میلیارد‬ ‫دالربهحسابسیاستمدارانواحزابانهاواریزشدهاست‪(.‬این‬ ‫رقمباعدد‪ 28‬میلیوندالریکهصرفرشوهدررسواییمنساالو‬ ‫شد‪،‬مقایسهمی شود‪).‬‬ ‫پس چه خطایی درتحقق وعده اخالق در سیاست اتفاق‬ ‫افتاد؟ حتی در زمان بیشترین نفوذ و شهرت انها (زمانی که لوال‬ ‫‪ 87‬درصد میزان رضایت را برای خود ثبت کرد)‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫حزبکارگرینیزنتوانستساختارسیاسیاینکشوررابازسازی‬ ‫نمایدوکشوررادروضعیتبحرانیفسادرهاکرد‪.‬شایدبزرگترین‬ ‫مشکلیکهانهانتوانستندانراشناساییکنندسیستمحزبیازهم‬ ‫گسیختهانهاباشدکهتمایلبهایجادائتالفیپیچیدهدرحاکمیت‬ ‫انهاداشت‪.‬اینکاربهنوبهخود‪،‬بهرهبرانائتالفانگیزهمی داد‬ ‫تاباترتیبدادنحمایت هایپیچیدهبسیاریازمتحدانخودرا‬ ‫درخطنگاهدارند‪(.‬ایندرواقعپیشزمینه ایبرایمنساالوبود‪).‬‬ ‫ترس بزرگ هواداران حزب کارگری کــه در اصل ان را به‬ ‫ی و پاک نهاد می شناختند‪ ،‬این است‬ ‫عنوان حزبی ضد سیستم ‬ ‫کهدولت هایلوالداسیلواوروسفدرپایانخود‪،‬بیشتردرجهت‬ ‫به وجوداوردنائتالف هایپیچیده‪،‬حتیبیشترازپیشنیانخود‪،‬‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫بین الملل‬ ‫حرکت کردند‪ .‬چهره های کلیدی حزب که در انجام بازی های‬ ‫سیاسی نقش موثری داشــتند یک بار حتی ائتالفی متشکل از‬ ‫‪ 10‬حزب و ‪ 37‬وزارتخانه به وجود اوردند که این میزان برای هر‬ ‫دو مورد بی سابقه بوده است‪ .‬در سال‪ 2012‬دیوان عالی کشور‬ ‫منساالو (ایجاد سیستم قانونی خرید و فروش رای) را به عنوان‬ ‫استراتژیحزبکارگریبراینگه داشتنقدرتدانست‪.‬‬ ‫امروز حامیان دولت حق دارند که روسف را به عنوان یکی‬ ‫از معدود چهره های سیاسی بشناسند که متهم به سوءاستفاده‬ ‫از مقامش برای منافع شخصی نیست‪( .‬استیضاح او مربوط به‬ ‫دستکاریحساب هایعمومیبرایپنهان کردنکسریبودجه‬ ‫است)امابهدلیلبازداشتوزندانی شدنتعدادیازچهره های‬ ‫کلیدیاطرافروسفشهرتویبه عنوانقهرماناخالقازبین‬ ‫رفته است‪ .‬با افشای جوانب موضوع رشوه خواری پتروبراس از‬ ‫اعتمادبهویبینمردمکاستهشدهاست‪،‬به ویژهاززمانیکهوی‬ ‫درطولهفتسالریاست جمهوریلوالداسیلوابه عنوانرئیس‬ ‫هیات مدیره این شرکت بود و این طرح در اوج خود قرار داشت‪.‬‬ ‫اتهاماتمربوطبهسوء مدیریتمالیباشواهدروشنیازفساددر‬ ‫حزبویهمراهشدواثارمخربیبرایویبهباراورد‪.‬‬ ‫مطمئنابحراناعتمادبرتمامجناح هایبرزیلتاثیر گذارده‬ ‫است‪.‬بسیاریازسیاستمدارانمخالفدرتظاهرات هایخیابانی‬ ‫کهعلیهدولتصورتگرفتهوشدند‪.‬یکیازنمایندگانکنگره‬ ‫که کمپین اســتیضاح علیه روســف را به راه انداخته بود‪ ،‬به نام‬ ‫ادواردو کنها‪ ،‬اخیرا توسط دیوان عالی کشور از مقام خود معلق‬ ‫شده است‪ .‬اما جزئیات فساد که به طور مستقیم حزب کارگری‬ ‫را نشــانه می رود‪ ،‬حتی بدبینانه ترین ناظران سیاســی برزیل را‬ ‫شگفت زده کرده است‪( .‬برای نمونه افشای مکانیزم اختالس‬ ‫پتروبراسکهمستقیمابهحساب هایحزبواریزشدهبود‪).‬‬ ‫بنابراینسقوطروسفازبحرانگستردهاعتبارکهسیستم‬ ‫سیاسی برزیل را متشــنج کرده‪ ،‬نشــات می گرفت‪ .‬او اعتماد‬ ‫بسیاری از مردم برزیل را از دســت داده بود‪ ،‬بسیاری از مردم بر‬ ‫اینعقیده اندکهروسفحداقلدرزمانیکهریاستهیات مدیره‬ ‫شرکت پتروبراس را به عهده داشت باید از موضوع فساد در این‬ ‫شــرکت مطلع می بود‪ .‬شــهرت وی در بهبود فقر در این کشور‬ ‫نیز با به دست اوردن رشد اقتصادی منفی‪ 3.8‬در سال گذشته‪،‬‬ ‫ضعیف تر شــد‪ .‬با افزایش تورم وضعیت فقر نیز در این کشــور‬ ‫وخیم تر شد و نسبت به مدت مشــابه در سال گذشته با افزایش‬ ‫ده درصدی مواجه شد که بســیار فراتر از اهداف کابینه بود‪ .‬در‬ ‫ماه دسامبر چند ماه قبل از شروع روند استیضاح روسف‪ ،‬میزان‬ ‫رضایتمردمازاوباکاهشچشمگیروتاریخیبه‪ 9‬درصدتنزل‬ ‫یافت‪ .‬در‪ 13‬مارس در اقدامی بی سابقه سه و نیم میلیون نفر به‬ ‫خیابان هاریختندوخواستاراستیضاحویشدندوحمایتخودرا‬ ‫ازبازرسیپتروبراسنشاندادند‪.‬‬ ‫از دســت رفتن چهــره پــاک برزیل نیــز برگــی دیگر از‬ ‫شکســت های روســف بود‪ .‬بی اعتمادی به دولــت وی عمال‬ ‫حکومتوی‪،‬دراخرینروزهایقدرتش‪،‬راغیر ممکنکردهبود‪.‬‬ ‫به طوریکهحتیفرماندارانوشهردارانبهسختیبهتماس های‬ ‫تلفنی او پاسخ می دادند‪ .‬اعتبار هر دو قوه مقننه و مجریه نیز به‬ ‫این دلیل که مردم برزیل می دانستند فســاد در این سازمان ها‬ ‫نیز تا حدی نفوذ کرده‪ ،‬به طور گســترده ای زیر سوال رفته بود‪.‬‬ ‫شاید برای همیشه این حزب شعار خود از روی اوردن اخالق به‬ ‫سیاست در این کشور را از دست است‪ .‬احزاب در برزیل و سایر‬ ‫سازمان های سیاسی از زمان سقوط رژیم نظامی در سال‪1985‬‬ ‫با بحران بزرگی مواجه شــده اند‪ .‬در حال حاضر اعتماد مردم به‬ ‫سمتسایرسازمان هامتمایلشدهاست‪.‬پلیسفدرال‪،‬قضات‬ ‫ودادستان هاییکهرسواییپتروبراسرادنبالمی کنندقهرمان‬ ‫انها هستند‪ .‬اینکه چگونه انها کارهای خود را انجام می دهند و‬ ‫اینکهایاقادرخواهندبودنتایجبازرسی هارابهنتیجهقابلقبولی‬ ‫برســانند‪ ،‬تعیین کننده اینده دموکراســی به شدت ضعیف شده‬ ‫برزیلخواهدبود‪.‬‬ ‫منبع‪:‬فارینپالیسی‬ ‫درتاریخ‪ 13‬می ‪2016‬‬ ‫بازیسوسیالیست هایفرانسویبرسرتاجوتخت‬ ‫زمستان برای فرانسوا اوالند در راه است‬ ‫رابرت زارتسکی‬ ‫مترجم‪ :‬شراره بهنام نیا‬ ‫سباستین نودت ‪ 43‬ساله فرانسوی را مالقات کردم با‬ ‫بدنی ورزشکارانه و با حال و هوای ورزشکاری؛ همان گونه‬ ‫که باید باشد‪ .‬با تحصیالتی در رشته تربیت بدنی و تاریخ‪.‬‬ ‫نودت معلم بوده‪ ،‬اما هرگز در زندگــی اش دفتر انتخاباتی‬ ‫نداشته اســت‪ .‬چه ویژگی خوبی برای یک رئیس جمهور!‬ ‫هفته گذشــته‪ ،‬نودت اعالم کرد بــرای جنبش ترقی خواه‬ ‫(م‪.‬د‪.‬پ) در انتخابــات بعدی که از ســال ‪ 2017‬شــروع‬ ‫خواهد شد‪ ،‬به عنوان کاندیدای انتخاباتی فعالیت خواهد‬ ‫کرد‪ .‬با این اگاهی که او هیچ تجربه ای در سیاست ندارد‪،‬‬ ‫نودت بی باک به نظر می رســد‪.‬چه چیــز جالب تر از اینکه‬ ‫رابــرت هو‪ ،‬رئیــس جنبــش ترقی خــواه (م‪.‬د‪.‬پ) و یک‬ ‫سیاستمدار مادام العمر‪ ،‬نیز به همان اندازه بی باک است‪.‬‬ ‫قبل از اعالم کاندیدا شدن نودت‪ ،‬او در میان اندک متحدان‬ ‫رئیس جمهور کنونی‪ ،‬فرانسوا اوالند قرار داشت‪ .‬در طول‬ ‫اخرین تجدید سازمان کابینه‪ ،‬نام او حتی به عنوان وزیری‬ ‫بالقوه خودنمایی می کرد‪ .‬حاال او در چنین جایگاهی نه تنها‬ ‫در تایید کاندیــدای دیگری برای ریاســت جمهوری دیده‬ ‫می شــود‪ ،‬بلکه با هدف اعالم ماموریت حزبش «برای از‬ ‫هم دریدن حرفه ای سازی زندگی سیاسی» در فرانسه وارد‬ ‫میدان شده است‪ ،‬فریادی که در مورد کثیف بودن دولت‬ ‫حزب سوسیالیست و به بیان عام حزب چپ فرانسه بلند شده‬ ‫است‪ .‬بر اساس اخرین نظر سنجی ها‪ ،‬به ندرت از میان هر‬ ‫ده رای دهنده فرانسوی‪ ،‬یک نفر مایل به پیروزی فرانسوا‬ ‫اوالند برای دومین باربه عنوان رئیس جمهور است‪.‬‬ ‫جدا از معایب رقابت در مقابل هانری دولوسکویین‪،‬‬ ‫کاندیدای مستقلی که روی مزایای برده داری اصرار داشت‬ ‫و قول ممنوعیت «موسیقی سیاهپوســتان» را در فرانسه‬ ‫می دهد‪ ،‬اوالنــد در مقابــل هر گونه ارایــش مخالفان‪ ،‬از‬ ‫رئیس جمهور قبل نیکوالس ســارکوزی گرفتــه تا مارتین‬ ‫لوپن رهبر جبهه راســت ملی گرایی شکست خواهد خورد‪.‬‬ ‫به رغم امادگی اوالند برای کمپین انتخابات مجدد‪ ،‬به نظر‬ ‫او اگاه از مخمصه ای است که در ان گرفتار شده است‪ .‬در‬ ‫کتاب جدیدی‪ ،‬در تصدی ریاست جمهوری اش‪ ،‬به نقل از‬ ‫اوالند امده است که ایا او باید در برگرداندن منحنی بیکاری‬ ‫تا پایان ســال ‪ 2016‬پیروز شــود‪ ،‬اگر «خلق و خوی ملت‬ ‫همچنان در حالت افسردگی است‪( ،‬کمپین من) باید تحت‬ ‫فشار قرار گیرد‪ ».‬اعضای حزب سوسیالیست اوالند کامال با‬ ‫این نظر موافق هستند‪ .‬اگرچه انان در اکثر موارد دیگر با او‬ ‫موافق نیستند‪ -‬از جمله اینکه چه کسی باید رهبر حزب چپ‬ ‫فرانسه شود‪ -‬در سوی دیگر اسلینگرهای معروف یا همان‬ ‫شورشی ها ایستاده اند‪ .‬این لقب در اصل به فرانسویانی از‬ ‫طبقه اشــراف اطالق می شــد که در قرن هفدهم‪ ،‬به بر پا‬ ‫کردن سلطنت مطلق بوربن اصرار داشتند‪ .‬این گروه‪ ،‬که در‬ ‫مجمع ملی توسط پل مسیحی رهبری می شد‪ ،‬به شدت به‬ ‫ایدئولوژی دموکراتیک اجتماعی سنتی حزب سوسیالیست‬ ‫متعهد و عمیقا مشکوک به هر گونه زیاده روی در اصالحات‬ ‫اقتصادی «نئولیبرالی» یا خطابه هایــی بودند که ممکن‬ ‫است از ان به عنوان ارتجاعی تفسیر شود‪.‬‬ ‫به صورت خاص‪ ،‬دو بحران سیاسی که اوالند با انها‬ ‫روبه رو شد منجر به کم شدن حمایت از او توسط این گروه‬ ‫شده اســت‪ .‬اولین انها تالش نامشــروع در محروم کردن‬ ‫تروریست های محکوم از حق شــهروندی فرانسوی شان‬ ‫بود که ضربتی بود که او به خود وارد کرد‪ .‬در اواخر مارس‪،‬‬ ‫پس از بحث تند و تیــز و طوالنی در هــر دو خانه مجلس‪،‬‬ ‫اصالحات پیشنهادی قانون اساسی در مجلس سنا ملغی‬ ‫شد که نه تنها یک رسوایی اخالقی محسوب می شد‪ ،‬بلکه‬ ‫یک هدف تاکتیکی اشتباه بود‪ ،‬چرا که اتحاد با اسلینگرها‬ ‫نیز محســوب می شــد‪ ،‬اســلینگرهایی که رهبری شــان‬ ‫متهم شــده بــود بــه جانبــداری از حامیانی کــه از میان‬ ‫جمهوریخواهان محافظه کار و حزب افراط گرایانه راست‬ ‫ملی بودند‪ .‬در اواســط فوریه زمانی که دولت مجموعه ای‬ ‫از اصالحات کارگــری را در تــاش بــرای متوقف کردن‬ ‫قیام مداوم به بیــکاری ارائه کرد‪ ،‬انها به ســنگرهای خود‬ ‫بازگشتند‪ .‬در مقایســه با قوانین نام اشنای ال خمری‪ -‬این‬ ‫قوانین پس از وزیر کار‪ ،‬میریــام ال خمری بدین نام نهاده‬ ‫شده اند‪ -‬قوانین کار نسبت به کشورهای غربی قوانین نسبتا‬ ‫معتدلی بوده اســت و کم کردن اندک مشکالتی از سی و‬ ‫پنج ساعت کار هفتگی متاثر از سال ‪ 2000‬بود‪ .‬اصالحات‬ ‫پیشنهاد شده راه های گریز بیشتری را در مورد مذاکره برای‬ ‫ساعات طوالنی تر و پرداخت اضافه کاری کمتر‪ ،‬و قراردادن‬ ‫محدودیت در مورد مبلغ پرداختی بــه کارگرانی که با عزل‬ ‫غیر قانونی از کار مواجه شده بودند‪ ،‬پیش روی کارفرمایان‬ ‫قرار می داد‪ .‬در حالی که نخست وزیر مانویل والس انتظار‬ ‫یک پاســخ خصمانه را از ســوی اتحادیه ها می کشید‪ ،‬با‬ ‫واکنش دانشجویان دانشــگاه و دانش اموزان دبیرستانی‬ ‫غافلگیر شد‪ .‬اقدامات پیشنهادی اعالم شده‪ ،‬حق امنیت‬ ‫شغلی شــان را تضعیف می کرد و در عــوض میراثدار یک‬ ‫زندگی مخاطره امیز برای انها بــود‪( .‬هرگز فراموش نکنید‬ ‫که ‪ 27‬درصد از این جوانان که ‪ 25‬درصد از جامعه را تشکیل‬ ‫می دهند بیکارند که در حال حاضر مقایســه ای فاجعه امیز‬ ‫با ‪ 20‬درصد متوســط سراسر اتحادیه اروپاســت‪ ).‬بنرها و‬ ‫عالئم حمل شده حاکی از روح سال ‪ 1968‬بود و بیان کننده‬ ‫اینکه «شب برای عشق افریده شــده است نه برای کار‪».‬‬ ‫نگرانی ها توسط دانشجویانی معترض بر سر اینده فرانسه‬ ‫سر داده می شد که در عموم فرانسه طنین انداز شد و شامل‬ ‫دو ســوم از کســانی بود که بر ماهیت نقض ناشدنی برنامه‬ ‫کار تاکید داشــتند‪ .‬پس از چندین هفته اعتراض‪ ،‬والس‬ ‫اعالم کرد که ‪ 400‬تا پانصد میلیون یورو در سال به منظور‬ ‫به کار گیری دانشــجویان به عنوان نیروی کار اختصاص‬ ‫داده می شود‪ .‬رهبران دانشــجویان رضایتمندی خود را با‬ ‫دریافت امتیازات اعالم کردند‪ .‬اگرچه اســلینگرها‪ ،‬موانع‬ ‫برپا ســازی مجدد در حزب خــود بودند اما وحشــت زده از‬ ‫اخرین عالئم سرایت خزنده نئو لیبرالیسم در حزب خود‪ ،‬با‬ ‫نمایندگان حزب مخالف برای رد کردن بودجه پیشنهادی‬ ‫متحد شدند‪ .‬در پاسخ‪ ،‬دولت تصمیم به مشروع سازی تقریبا‬ ‫زورمدارانه نامحســوس کنونی از طریــق مجلس گرفت‪.‬‬ ‫انها به قانون ‪ ،3-49‬ماده قانون اساسی که به دولت مجوز‬ ‫نادیده گرفتن مخالفت مجلــس را در برخی از ارا می دهد‪،‬‬ ‫استناد کردند‪ .‬متعاقب خشم به وجود امده از این حرکت‪،‬‬ ‫اســلینگرها با ریزش فقط دو رای از ‪ 60‬رای مورد نیاز سعی‬ ‫به سانســور دولت خود در روز چهارشــنبه کردند‪ .‬در مبارزه‬ ‫با اوالند‪ ،‬اســلینگرها تــاش می کنند تا کنتــرل خود را بر‬ ‫دستورکار فعلی سوسیالیست ها اثبات کنند‪ .‬اما دالیل کمی‬ ‫وجود دارد که فکــر کنیم در حال نشــان دادن اینده حزب‬ ‫خود هستند‪ .‬اگر چه انان خود را اخالق مدار و مدافع میراث‬ ‫انسان گرایی سوسیالیسم فرانسوی نشــان می دهند‪ ،‬اما‬ ‫تعداد بســیار اندکی از انان – به جز مارتین اوبری‪ ،‬شهردار‬ ‫لیل که در سال ‪ 2000‬به عنوان وزیر کار قانون ‪ 35‬ساعت‬ ‫کار هفتگی را نوشت‪ -‬به فکر شهروندان بیچاره خود هستند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫بین الملل‬ ‫حرفه ای ســازی بیش از حد انان بخش اعظم مشــکل را‬ ‫تشکیل می دهد‪ .‬به هر حال ایدئولوژی که توسط انها بیان‬ ‫می شــود همان چیزی اســت که عامه مردم فرانسه بدان‬ ‫اعتقاد دارند و ان‪ ،‬این است که سیاستمداران موجودات ‬ ‫ترسویی هســتند که مدافع منافع شخصی خود می باشند و‬ ‫باالتر از همه تمایل به حفظ کرسی های خود دارند‪.‬‬ ‫و تعجب برانگیز نخواهد بود اگر دو ستاره به پا خواسته‬ ‫از حزب چپ فرانســه‪ ،‬امانویل ماکرون و نیکوالس هالیو‬ ‫هر دو ضد سیاستمداران باشند‪ .‬انان بسیار در مشخصات‬ ‫ایدئولوژیک خود متفاوت می باشند‪ ،‬نه در منافع متقابل خود‬ ‫در باالترین سطوح اداره سیاسی کشور‪ .‬تا دو سال پیش‪،‬‬ ‫تعداد کمی از مردم فرانســه نام ماکرون را می دانســتند‪.‬‬ ‫فارغ التحصیلی ممتاز از زمین تمرین معتبر فرانســه یعنی‬ ‫مدرســه ملی مدیریت که او را تبدیل به نخبه ای سیاسی و‬ ‫مالی کرده اســت‪ .‬ماکرون از حرفه بانکداری سرمایه ای‬ ‫زمانی بهره جست که اوالند در ســال ‪ 2014‬او را جایگزین‬ ‫ارنود مونتبرگ کرد‪ ،‬کســی که به تازگــی از وزارت اقتصاد‬ ‫خلع شــده اســت‪ .‬تقابلی بیش از این نمی توانست وجود‬ ‫داشته باشد‪ :‬در حالی که مونتبرگ تجسم عالیق حریصانه‬ ‫سوسیالیســتی در نمایش دخالت دولت در امور اقتصادی‬ ‫ملی بود‪ ،‬ماکرون خیلــی زود تمایالت «لیبــرال» یا بازار‬ ‫ازاد خود را نشــان داد‪ .‬قابل توجه ترین ماده قانونی که او‬ ‫در ســال ‪ 2015‬از ان حمایت کرد «باز کردن قفل اقتصاد‬ ‫فرانســه» بود‪ ،‬قانونی که به فروشــگاه های بــزرگ اجازه‬ ‫می داد که در روزهای یکشنبه باز بمانند‪ .‬اصالحات بسیار‬ ‫ســتیزه گرانه بود که دولــت را وادار کرد تا قانــون ‪ 3-49‬را‬ ‫برای اولین بار به منظور پیش رانــدن ان از طریق مجلس‬ ‫ملی به پشیزی بشمرد‪ .‬همچنان این نبرد شهرت ماکرون‬ ‫را به عنوان بیگانــه ای که به زبانی ســاده مصمــم به رفع‬ ‫مشکالت سیستم اســت را جال می دهد‪ .‬ماه گذشته‪ ،‬در‬ ‫جهت بنا کردن شهرت از این نزاع ماکرون جنبش سیاسی را‬ ‫راه اندازی کرد و لقب مارچ را بر ان نهاد! او می گفت که این‬ ‫پاسخی است به ایدئولوژی های احمقانه سوسیالیست ها‪،‬‬ ‫که کــم از محافظه کاران نداشــت‪ .‬جســت وجو به دنبال‬ ‫«راهی ســوم»‪ :‬ماکرون می خواهد جنبش او مســیری را‬ ‫نشان دهد که «نه چپ باشد و نه راست‪( ».‬به عنوان فردی‬ ‫چنین نخبه‪ ،‬ماکرون خود را دانشجوی بدی در درس تاریخ‬ ‫نشان داد‪ :‬شعار «نه چپ‪ ،‬نه راست همان چیزی است که‬ ‫تکنوکرات های فرانسوی در طول مدت جنگ های داخلی‬ ‫از ان استفاده می کردند که در نهایت منجر به بنیاد نهادن‬ ‫خانه رژیم استبدادی ویشی شد‪ ).‬گذشــته از ان ماکرون‬ ‫در سخنرانی اخیر خود در سالگرد ژاندارک کارفرمای خود‬ ‫را مورد تکریم قرار نداد‪ .‬وقتی ماکرون از ســوی شــهردار‬ ‫محافظه کار بــرای ســخنرانی در اورلیان دعوت شــد‪ ،‬در‬ ‫شهرســتان جوان ازاد شــده از دســت انگلیس ها‪ ،‬تمایل‬ ‫و تحســین خود را برای «نبــرد با نظــام» و «متحد کردن‬ ‫ملت» اعالم کرد‪ .‬با اگاهی بسیار خوبی که ماکرون مانند‬ ‫محافظه کاران مخالف دارد‪ ،‬پیکان های خود را به ســوی‬ ‫سوسیالیست های بیچاره نشانه می رود‪ .‬کارکنان اوالند او‬ ‫را در زمان وزارتش به یاد می اورنــد‪ .‬این یاداوری ها منجر‬ ‫به تقویت این شــهرت شد‪ .‬هفته گذشــته وقتی والس در‬ ‫معرض دید عموم مبادالت گرمی با ماکرون در مجلس ملی‬ ‫در باب فعالیت مارچ داشت‪ ،‬بیانات وحشت زده دو وزیری‬ ‫که بین این دو مرد نشســته بودند بیانگر ترس گســترده و‬ ‫در حال پیشرفت و شاید شــکاف غیر قابل جبران در میان‬ ‫این حزب بود‪( .‬در روز چهارشــنبه‪ ،‬این شــکاف عمیق تر‬ ‫و حتی بیش از قبل اســت‪ :‬بر اســاس مقاالت انالین مدیا‬ ‫پارت‪ ،‬ماکرون در حال اماده شــدن بــرای اعالم نامزدی‬ ‫خــود به عنوان یــک نامزد مســتقل در ‪ 20‬ژوئن اســت‪).‬‬ ‫باتوجه به افزایش محبوبیت‪ ،‬این وحشــت موجه اســت‪.‬‬ ‫بر اساس نظر ســنجی ای که در ماه گذشــته در لیبراسیون‬ ‫انتشار یافت‪ ،‬نزدیک ‪ 40‬درصد از پاســخ دهند گان که به‬ ‫صورت سنتی به حزب چپ رای می دهند‪ ،‬معتقدند که وزیر‬ ‫اقتصــاد‪ ،‬کاندیدای سوسیالیســت ها در انتخابات ‪2017‬‬ ‫خواهد بود‪ .‬البته مشــکل این اســت که ماکرون از سوی‬ ‫بسیاری از این هواداران پذیرفته شــده نیست‪ .‬همچنان‬ ‫این رای دهندگان گزینه دیگری با ویژگی های مشــابه در‬ ‫اختیار دارند؛ نیکوالس هالیو‪ .‬مانند نماینده احتمالی حزب‬ ‫جمهوریخواه ایاالت متحده امریکا‪ ،‬هالیو ‪ ،‬شــهرت خود‬ ‫را از طریق تلویزیون به دســت اورده است‪ :‬البته برخالف‬ ‫دونالد ترامپ او صدا و مو های شایسته تری دارد‪ .‬به عنوان‬ ‫میزبان شو در اوسوایا‪ ،‬ترکیبی از نشنال ژئو گرافیک و صلح‬ ‫سبز هالیو او را تا پایان سال ‪ 1990‬به اوج شهرت رساند‪ .‬با‬ ‫تکیه بر شــهرت به وجود امده اش‪ ،‬هالیو بنیاد اوسوایا را با‬ ‫هدف اموزش عموم در مورد مسائل زیست محیطی و انتشار‬ ‫مجموعه کتــب در برگیرنده ســواالت مطروحه ای چون‬ ‫عنوان یکی از خواسته ها مانند «چند فاجعه پیش از ما وارد‬ ‫عمل می شوند؟» بنا نهاد ‪ .‬هالیو به عنوان پیشگوی بالیای‬ ‫طبیعی خوش عکس در مسائل زیست محیطی در نهایت‬ ‫توجه خود را معطوف به بنیادهای سیاســی کرد‪ .‬در سال‬ ‫‪ 2003‬ژاک شــیراک اورا به وزارت محیط زیست منصوب‬ ‫کرد‪ .‬بیشک به دلیل وجود ریسک از دست دادن محبوبیت‬ ‫و وجه اجتماعی او این پیشــنهاد را نپذیرفت و به جای ان‬ ‫شیراک را متقاعد کرد تا «منشور محیط زیستی » به قانون‬ ‫اساســی اضافه کند که به عنوان قانون در ســال ‪ 2005‬به‬ ‫امضا رسید‪.‬‬ ‫اوالند پیشنهاد شــیراک را دوباره‬ ‫تکرار کــرد‪ ،‬مطرح کــردن مقام‬ ‫عالــی وزارت محیط زیســت‬ ‫به هالیو‪ .‬بار دیگر هالیو ان‬ ‫را نپذیرفت‪ ،‬اما با خدمت‬ ‫در موقعیتــی غیر قابــل‬ ‫مواخــذه به عنــوان‬ ‫«فرستاده جهانی» اوالند‬ ‫در موضوعات محیط زیســت موافقت کرد‪ .‬در ژانویه او از‬ ‫این جایگاه کنار رفت‪ .‬با وجــود اینکه او انتقادات به اوالند‬ ‫را نمی پذیرد امــا بدبینی عمیق خود را نســبت بــه تمایل‬ ‫سیاســتمداران به اقدام در چالش های زیست محیطی و‬ ‫اقتصادی پیچیده بیان کرده اســت‪ .‬او به لوموند در مورد‬ ‫درخواست های حال حاضر گفت ‪« :‬ما با هم برابر نیستیم‪».‬‬ ‫عالوه بر این نســبت به همان نظامی که ماکــرون به ان‬ ‫حمله می کند‪ ،‬بی رحم است‪ .‬او به گزارشکر لوموند در مورد‬ ‫هر گونه ابتکار عمل سیاسی گفت‪« :‬این گونه ابتکار عمل ها‬ ‫از طریق جدال های شخصی و درگیری های ایدئولوژیک‬ ‫محصور شــده اند‪ ».‬با وجود اینکه انتقــاد وارده به اوالند‬ ‫ریشــه در جنبش های محیط زیستی فرانســه دارد‪،‬اما به‬ ‫مانند رویکــرد تکنوکرات ماکرون با همان عدم شــکیبایی‬ ‫سیاسی و ایدئولوژیکی روبه رو است‪ .‬اما برخالف ماکرون‪،‬‬ ‫ هالیو بــا فروتنــی در جاه طلبی های سیاســی خــود بازی‬ ‫می کند‪ .‬او محدود می کند‪« :‬در لحظه کســی را نمی بینم‬ ‫که این عطش جامعه را برای داشتن رهبری موفق در عرصه‬ ‫سیاست فراتر از چاله های ایدئولوژیک و نگرش های حزبی‬ ‫امروزی برطرف کند‪ ».‬اگرچه او بر اینکه رقابت در عرصه‬ ‫ریاست جمهوری هنوز «بخشی از برنامه های من نیست»‬ ‫اصرار می کند اما اضافه می کند که زندگی به او اموخته است‬ ‫«که جهان به سرعت تغییر می کند و تصمیم فردی خاص‬ ‫باید ان را تغییر دهد»‪ .‬مردم به نظر اماده این تغییر هستند‪:‬‬ ‫نظر ســنجی اخیر نشــان می دهد که بیش از ‪ 60‬درصد از‬ ‫رای دهند گان حزب چپ ‪ -‬و ‪ 50‬درصد از کل رای دهندگان‬ ‫ تمایل دارند که هالیو «نقش مهم تــری را در اینده بازی‬‫کند» و چه نقشی پر اهمیت تر از کاندیدای مستقل‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری؟‬ ‫اوالنــد روزی واژه خوبــی بــرای تغییــر‬ ‫محسوب می شد‪ .‬در ســال ‪ ،2012‬در واقع‪ ،‬او‬ ‫با مضمون اینکه «زمان تغییر‪ ،‬اکنون است»‬ ‫به رقابــت پرداخت‪ .‬با این حال‪ ،‬نیاز شــدید به‬ ‫خوش بینیکهتوسطرای دهندگانسوسیالیست‬ ‫احساسمی شد‪،‬اکنونبه بی تفاوتیتلخگراییده‬ ‫است‪ .‬اوالند مسیر تغییرات را که ترجیح می دهد‬ ‫انها را نادیده بگیرد‪ ،‬به اشــتباه رفته اســت‪ ،‬یک‬ ‫جبهه ملی صعود کننده‪ ،‬یک حزب سوسیالیســت‬ ‫بحران زده‪ ،‬و رای دهند گانی به شدت بیگانه‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬فارین پالیسی‬ ‫‪57‬‬ ‫‪ ۱۸۰‬درجه‬ ‫فرهنگ‬ ‫مجله تلویزیونی ‪ ۱۸۰‬درجه در طول چهار ماهی که از پخشــش در شــبکه افق‬ ‫می گذرد‪ ،‬توانســته طیف قابل توجهی از بینندگان تلویزیــون را پای گفت وگوهای‬ ‫تحلیلی اش بنشــاند و ترغیبشــان کند تا مخاطب ثابــت برنامه باشــند‪ .‬این برنامه‬ ‫همچنین به واســطه انتخاب موضو ع های حســاس و حرکت مماس بر تیغه خطوط‬ ‫قرمز‪ ،‬شهروندان تازه ای را به جمع بینندگان رسانه ملی اضافه کرد و به همان میزان از‬ ‫توجه بینندگان به برنامه های مشابه کانال های ماهواره ای کاست‪ .‬در این پرونده طی‬ ‫یادداشت ها و گفت وگوهایی به بررسی بیشتر این برنامه پرداخته ایم‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫برنامه ما در تکریم گفت وگو ست‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫یازاهدافوایده های«مجلهتلویزیونی‪ 180‬درجه»می گوید‬ ‫سید مرتضیفاطم ‬ ‫اقای فاطمی! همان طور که خود شما هم اطالع‬ ‫دارید‪ ،‬در دوران مدیریت اقای سرافراز در صدا و‬ ‫سیما برنامه های استودیویی و گفت وگو محور در‬ ‫اولویت تولید قرار گرفتند‪ .‬بر همین اساس تعداد‬ ‫این برنامه ها تقریبا در همه شبکه های تلویزیون‬ ‫افزایش یافــت‪ .‬شــما به عنــوان تهیه کننده و‬ ‫ســردبیر یکــی از همیــن گونــه برنامه هــا چه‬ ‫شــاخص ها و متدهایــی را در اولویت کاری خود‬ ‫قرار دادید کــه بتوانید در میان ایــن همه برنامه‬ ‫تحلیلی و گفت وگویی ماحصل متفاوت و گیرایی‬ ‫ارائه کنید؟‬ ‫در ابتدای بحث الزم اســت به اســم برنامه اشاره‬ ‫کنم‪ .‬اسم برنامه به صورتی مینی مال می تواند دربردارنده‬ ‫شاخص های کلی برنامه باشد‪ .‬نام کامل برنامه ما «مجله‬ ‫تلویزیونی ‪ 180‬درجه» اســت‪ .‬همان طور که از اســم بر‬ ‫می اید محور این نام روی عبارت ‪ 180‬درجه اســت‪ .‬یعنی‬ ‫دو ســر یک طیف! یعنی از ابتدا تا انتهــا‪ .‬به عبارتی دیگر‬ ‫یعنی اتصــال دورترین دو نقطه ممکــن در یک طیف‪ .‬از‬ ‫این اســم چنین برمی اید که امکانی فراهم امده اســت تا‬ ‫در قالب گفت وگو که نیاز امروز جامعه ماســت‪ ،‬تضارب ارا‬ ‫شــکل بگیرد‪ .‬ما در این برنامه تمام تالشمان را کرده ایم‬ ‫که به اسم برنامه وفادار باشیم‪ .‬یعنی در حد وسط و بدون‬ ‫غل و غــش راوی نظرها و ارایی باشــیم کــه در مورد یک‬ ‫موضوع خاص‪ ،‬رویکردهای متفاوتی دارند‪ .‬این در واقع‬ ‫ساده ترین و در عین حال دشوارترین راه ممکن برای ایجاد‬ ‫جذابیت و جذب مخاطب بود‪ .‬چون همیشه برخوردهای‬ ‫نظری می تواند جذابیت داشته باشد و مخاطب را به دنبال‬ ‫خود بکشاند‪.‬‬ ‫البته طبیعتــا این موضــوع ممکن اســت طیف‬ ‫گسترده ای از مخاطبان را جدا کند و به مذاق طیف‬ ‫محدودتری از مخاطبان خوش بیاید که به دنبال‬ ‫بحث های جدی و چالشی هستند‪.‬‬ ‫طبیعتــا همین طور اســت‪ .‬در اینجاســت که ما‬ ‫انتخاب کردیم که سعی کنیم بیشتر اثرگذار باشیم تا اینکه‬ ‫بخواهیم صرفا به افزایش مخاطب فکر کنیم‪ .‬جذابیت و‬ ‫کشش برنامه های گفت وگویی طبیعتا برای جذب مخاطب‬ ‫حداکثری در یک زمینه خاص است نه همه مخاطبان‪ .‬ما‬ ‫برای مخاطبان محدودمان سعی کردیم هم جذاب باشیم‬ ‫و هم اثرگذار‪.‬‬ ‫اگر به نــام برنامــه برگردیم به نظر می رســد که‬ ‫انتخاب نام مجله هم با هدف خاصی انجام شده‬ ‫باشد‪ ،‬درست است؟‬ ‫بله‪ ،‬اتفاقا همین طور است‪ .‬من شخصا پیش از‬ ‫این روزنامه نگار بودم‪ .‬نگاه روزنامه نگارانه به رویدادهای‬ ‫پیرامونی همیشه یک نگاه تحلیلی اســت‪ .‬در این برنامه‬ ‫مخاطبان مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه درباره‬ ‫این برنامه چه می گویند؟‬ ‫از پشت عینک مردم‬ ‫درباره مجری ‪ ،‬موضوع و میهمانان ‪ 180‬درجه‬ ‫چگونه از یک برنامه گفت وگو محور‬ ‫یک پدیده تلویزیونی بسازیم؟‬ ‫محدودیت هایی نیز هست؟‬ ‫چرا اتفاقا همین طور اســت‪ .‬باالخره هر قصاری‬ ‫که حرکت می کند الجرم بهش سنگ هم می زنند‪ .‬خیلی ها‬ ‫مخالفت کردند و در مقابلشان تعداد بسیار بیشتری موافق‬ ‫و مشــوق بودند‪ .‬برای مثال در برنامه ای کــه به موضوع‬ ‫فساد اقتصادی اختصاص داشت‪ ،‬برنامه ما توانست رکورد‬ ‫پیامک های تلفنی یک برنامه تحلیلی را بشــکند‪ .‬منظورم‬ ‫پیامک هایی اســت که در انها نظر مردم نوشته می شود‪.‬‬ ‫در این برنامه بیش از ‪ 500‬پیامک به برنامه رسید که واقعا‬ ‫خودمان هم تصورش را نمی کردیم‪ .‬مخالفان و موافقان‬ ‫میهمانان برنامه پیامک داده بودند‪ .‬نظرشان را گفته بودند‬ ‫و در بحث شــرکت کرده بودند‪ .‬در واقــع یک گفت وگوی‬ ‫بزرگ و جمعی در این برنامه شکل گرفت‪ .‬اما خب هر چه‬ ‫میزان حساسیت موضوع برنامه بیشتر شده‪ ،‬طبیعتا میزان‬ ‫موافقت ها و مخالفت ها هــم تغییر کرده و مخالفت ها هم‬ ‫بیشتر شده است‪ .‬فشارهای زیادی روی برنامه بوده است‪.‬‬ ‫بعضی مسا ئل حاشیه ای ممکن بود پیش بیاید که البته با‬ ‫بردباری و حمایت مسئوالن شبکه خدا را شکر اتفاق تلخی‬ ‫روی نداد‪.‬‬ ‫بــه بازخوردهای مردمی اشــاره کردیــد‪ ،‬غیر از‬ ‫میزان قابل توجه پیامک ها برخورد مردم با برنامه‬ ‫چطور بوده است؟ از میزان استقبال از برنامه تان‬ ‫اماری دارید؟‬ ‫البته خب برنامــه ما در حدود چهار ماه اســت که‬ ‫روی انتن رفته و طبیعتا نباید انتظار زیادی از ان دا شــت‪.‬‬ ‫اما در همین مدت کم هــم باتوجه به اطالع رســانی ها و‬ ‫باز پخش برنامه‪ ،‬اســتقبال بیشتر از حد تصور بوده است‪.‬‬ ‫در شــبکه ها ی اجتماعی به ویژ ه در اپارات و تلگرام و‪...‬‬ ‫فایل وید ئویی برنامه بارها و بارها دیده شــده اســت‪ .‬امار‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫نام کامل برنامه ما «مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه» است‪ .‬همان طور که از اسم بر می اید محور این نام روی‬ ‫عبارت ‪ 180‬درجه است‪ .‬یعنی دو سر یک طیف!‬ ‫فرهنگ‬ ‫هم ما ســعی کردیم همان فرمــت روزنامه نگارانه را حفظ‬ ‫کنیم‪ .‬بخش های مختلف برنامه از جمله سرمقاله و گزارش‬ ‫ورودی و‪ ...‬همگی تحت تاثیر همین نکته ای که عرض‬ ‫کردم شکل گرفته اســت‪ .‬اصوال روزنامه نگارها جهان را‬ ‫براساس ارزش های خبری که مخاطب می پسندد یا الزم‬ ‫دارد‪ ،‬می بینند‪ .‬از همین رو اســت که معمــوال مخاطبان‬ ‫خاص ارادت ویــژه ای به روزنامه نــگاری و روزنامه نگارها‬ ‫دارند‪ .‬ما سعی کردیم همان فرمت روزنامه نگاری را جلوی‬ ‫دوربین بیاوریم‪ .‬یعنی ان را بصری کنیم و از قالب خواندنی‬ ‫خارجش کنیم‪ .‬این تنها تفاوت کار ما با کار روزنامه نگاری‬ ‫صرف اســت‪ .‬همچنین در محدوده مباحث و خط قرمزها‬ ‫هم ســعی کردیم دامنه خط قرمزهای انتن را کمتر کنیم و‬ ‫به حد و حدود خط قرمزهای روزنامه ها برسیم که الحمدلله‬ ‫به نظر می رسد موفق بوده ایم و بازخوردهای مناسبی هم‬ ‫تا کنون گرفته ایم‪ .‬البته این موضوع حتما نیازمند شکیبایی‬ ‫و اعتماد مســئوالن شبکه افق بوده اســت که باید به طور‬ ‫خاص و ویژه از انها تشکر و قدر دانی کنم‪.‬‬ ‫از همین رو اســت که تــاش دارید تــا حتما در‬ ‫تیتراژ عنوان سردبیر هم اورده شود؟‬ ‫بلــه‪ ،‬مــن اصــرار دارم روی ایــن موضــوع‪ .‬در‬ ‫برنامه های تلویزیونی کشور ما متاســفانه به این موضوع‬ ‫توجه نمی شود‪ .‬د ر حالی که سردبیری یک برنامه تحلیلی‬ ‫یک امر جدی اســت‪ .‬البته پیش تر کارهایی در این حوزه‬ ‫شده است اما هنوز کار جدیدی است‪ .‬من تالش کرده ام‬ ‫تا این را در برنامه ســازی کشــور خودمان هم جا بیندازم‪.‬‬ ‫اصوال یک برنامه تحلیلی بدون سردبیر امکان شکل گیری‬ ‫و موفقیــت نــدارد‪ .‬خط دهی به گــروه پژوهــش و اجرا و‬ ‫منسجم کردن کلیت برنامه حتما نیازمند سردبیری است و‬ ‫به نظرم نقطه مهم مشترک میان روزنامه نگاری کاغذی و‬ ‫روزنامه نگاری تصویری بخش سردبیری است‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اتفاقا بسیاری از کســانی که برنامه را دنبال‬ ‫کرده اند‪ ،‬معتقدند که هرگز فکرش را نمی کرده اند‬ ‫که روزی محمد قوچانی یا ســعید لیــاز یا حتی‬ ‫داوری را در برنامه تلویزیونی ببینند‪.‬‬ ‫اتفاقا به نکته جالبی اشــاره کردید‪ .‬شاید برایتان‬ ‫جالب باشــد که بدانید اقایان لیــاز و داوری پیش از این‬ ‫حضور مشــخصی در قاب تلویزیون نداشــتند‪ .‬ســال ها‬ ‫بود که تصویرشــان روی انتن نرفته بود اما در برنامه ما نه‬ ‫فقط این دو بزرگوار بلکه چهره های شــاخص دیگری هم‬ ‫میهمان شدند و اظهارنظر کردند‪ .‬همینطور اقای قوچانی‬ ‫هم به تلویزیون نیامده بود‪ .‬همان طور که گفتم ما تالش‬ ‫داشــتیم تا در برنامه تضارب ارا شــکل بگیــرد‪ .‬بنابراین‬ ‫در همه موضوعاتی کــه انتخاب کردیم ســعی کردیم از‬ ‫چهره هایی دعوت کنیم که نظراتشــان در مقابل یکدیگر‬ ‫بود‪ .‬از این نظر بود که می توانســتیم هم با ا قای قوچانی‬ ‫گفت وگو کنیم هم با اقای نادران ‪ ،‬هم با اقای لیالز و هم‬ ‫با اقای توکلی‪ .‬این میهمانان و بسیاری دیگر از میهمانان‬ ‫که فرصتی برای نام بردنشان نیست و نظرات متفاوتشان‬ ‫باعث شد تا بحث هایی جدی شــکل بگیرد‪ ،‬رویکردهای‬ ‫مختلــف جامعه به یــک موضوع ارائه شــود و طیف های‬ ‫مختلف مردم احساس کنند کسی در برنامه هست که حرف‬ ‫انها را می زند‪ .‬ما هیــچ چاره ای جز گفت وگــو با همدیگر‬ ‫نداریم‪ .‬ایــن برنامــه در تکریم گفت وگــو و حتی اموزش‬ ‫گفت وگو است‪.‬‬ ‫البته چنیــن کاری حتمــا توامان با مشــکالت و‬ ‫‪1‬‬ ‫ســید مرتضی فاطمــی‪ ،‬ســردبیر و تهیه کننده‬ ‫برنامه ای ترکیبی است که با عنوان «مجله تلویزیونی‬ ‫‪ 180‬درجــه» جمعه ها روی انتن شــبکه افق می رود‪.‬‬ ‫فاطمی پیش از این سردبیر هفته نامه پنجره نیز بوده‬ ‫اســت و اصالتا روزنامه نگار اســت‪ .‬در این گفت وگو‬ ‫نیز تــاش کــرده تــا از مو ضع یــک روزنامه نــگار به‬ ‫پرســش های ما پیرامون برنامه تلویزیونی اش پاسخ‬ ‫بدهد‪.‬‬ ‫حتی تا ســی و چهل هزار هم پیــش رفته و مرتبــا افزوده‬ ‫هم می شود‪ .‬البته جمعا بر اســاس عدد و رقمی که برخی‬ ‫دوســتان می گویند‪ ،‬در بســتر فضــای مجــازی بیش از‬ ‫دو میلیون بازدید داشــته ایم‪ .‬این امار منهای مخاطبانی‬ ‫است که به صورت همزمان از طریف انتن تلویزو نی برنامه‬ ‫ما را می بینند‪.‬‬ ‫بخش مهمی از برنامه شــما که طیف موضوعی‬ ‫گسترده ای را پوشــش می دهد باید به تحقیق و‬ ‫پژوهش بپردازد‪ .‬در این موضوع چه مکانیزمی را‬ ‫به کار بسته اید؟‬ ‫ما هم در پیش تولید و هم همزمان با تولید ســعی‬ ‫کرده ایم که تا ســر حد توان موضوعات را واکاوی کنیم‪.‬‬ ‫مهمترین کاری که گروه پژوهش انجام می دهد وارســی‬ ‫همه ابعــاد یک موضوع و پیشــنهاد دادن افرادی اســت‬ ‫که می توانند این ابعاد را تو ضیــح دهند؛ یعنی میهمانان‪.‬‬ ‫خوشــبختانه در ا ین حوزه به اهدافی که مدنظر داشته ایم‬ ‫رســیده ایم و در صدد هســتیم تا بیشــتر و بهتر از گذشته‬ ‫کار کنیم‪.‬‬ ‫اما خب همان طــور که گفتــم رویه پژوهشــی ما تا‬ ‫حدودی مبتنی بــر رویه و رویکــرد روزنامه نگاری تحقیقی‬ ‫است‪ .‬بنابراین به رغم برخی دیگر از برنامه ها میهمان برنامه‬ ‫ما بخشی از پژوهش ماست نه یک میهمان که قرار است‬ ‫معرفی و احیانا برجسته شود‪ .‬نکته مهم در بحث پژوهش‬ ‫در برنامه ما که از قضا نکته قوت کار ماســت این است که‬ ‫نقطه دعوا را کجا بگذاریم‪ .‬ســاعت ها روی این موضوع‬ ‫فکر کرده ایم‪.‬‬ ‫به نظرم این هم نقطه ضعف ماســت هم نقطه قوت‬ ‫ما‪ .‬یعنی قوت ماســت زیرا مدخل بحث و گره گفت وگو را‬ ‫درست انتخاب می کنیم وبحث به حاشیه نمی رود وپراکنده‬ ‫نمی شود‪ .‬از طرفی هم نقطه ضعف ماست چون حساسیت‬ ‫باالیی دارد و باید مرتبا مراقب خطوط قرمز هم باشیم‪.‬‬ ‫البته خوبــی برنامه ما این اســت که ُجنگ اســت‪.‬‬ ‫یعنی در همه حوزه ها ورود می کنیم و این باعث می شــود‬ ‫تا دســتمان در انتخاب موضوع بازتر باشــد‪ .‬البته طبیعتا‬ ‫محدوده کار ما گسترش پیدا می کند و نیاز پیدا می کنیم که‬ ‫هیات مشاوران گسترده ای داشته باشیم‪ .‬این هسته اصلی‬ ‫گروه پژوهشی را وسیع تر و پرتعداد تر می کند‪ .‬امیدواریم‬ ‫به لطف مسئوالن محترم شبکه و با تالش بیشتر گروه‪ ،‬روز‬ ‫به روز بتوانیم بهتر کار کنیم‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫چگونه از یک برنامه گفت وگو محور‬ ‫یک پدیده تلویزیونی بسازیم؟‬ ‫درباره مجری ‪ ،‬موضوع و میهمانان ‪ 180‬درجه‬ ‫سید امیر سیاح‬ ‫کارشناس رسانه‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اصوال تهیه و پخش برنامه هــای گفت وگو محور به‬ ‫ویژه مناظره‪ ،‬سهل و ممتنع است‪ .‬یعنی به همان میزان که‬ ‫ساده به نظر می اید‪ ،‬دشوار است و طاقت فرسا‪ .‬از یک سو‬ ‫فریبنده است چون به نظر می رسد که به سادگی می توان با‬ ‫دورهم جمع کردن چند کارشناس‪ ،‬برنامه را به انتها رساند و‬ ‫از سوی دیگر چنان پر زحمت و خسته کننده و حساس است‬ ‫که سازندگانش فکر می کنند کار هرگز از پیش نمی رود‪.‬‬ ‫این نوع برنامه ها به رغم تصور برخی از کارشناســان‬ ‫و برنامه سازان‪ ،‬می تواند بسیار پربیننده باشد و حتی رکورد‬ ‫تعداد بیننده برنامه های طنز یا اثار نمایشی و داستانی را نیز‬ ‫بشکند‪ .‬منتها شرط پربیننده شــدن این دست برنامه ها ان‬ ‫است که مبتنی بر اصول و قواعد ساخته شوند نه بر اساس‬ ‫همان تصور ساده بودن ساخت این برنامه ها‪.‬‬ ‫مهمترین مشــکل ســاخت مجموعه های تصویری‬ ‫تحلیل و گفت وگویی‪ ،‬پیدا کردن میهمان اســت‪ .‬به ویژه‬ ‫اگر قــرار باشــد موضوع های حســاس و مهــم را به بحث‬ ‫گذاشت و مواجهه چالشــی با میهمان ها برقرار کرد‪ .‬یکی‬ ‫از مهم ترین محدودیت ها در این باره ان است که بسیاری‬ ‫از مسئوالن حاضر نیستند در برنامه های مناظره ای شرکت‬ ‫کنند‪ .‬حتی در دولت کنونی هم بسیاری از مسئوالن تن به‬ ‫مناظره تلویزیونی نمی دهند‪ .‬مســئوالن اقتصادی دولت‬ ‫که به طور کلی در برنامه های اینچنینی حاضر نمی شــوند‪.‬‬ ‫باز مسئوالن سیاسی بیشتر از این دست برنامه ها استقبال‬ ‫می کنند‪ .‬به هرحال وقتی مسئوالن دولتی تن به شرکت در‬ ‫برنامه ندهند‪ ،‬ناچارا باید دســت به دامان کارشناس هایی‬ ‫شد که موضعشان در مواجهه با مسائل مختلف به موضع‬ ‫دولت شبیه باشد‪ .‬بســیاری از کارشناسان هم البته شرط و‬ ‫شروط سخت و دشواری برای حضور در برنامه دارند‪ .‬اینکه‬ ‫چه کسی در مقابلشان می نشــیند‪ ،‬چه کسی برنامه را اجرا‬ ‫می کند ‪ ،‬چه ســوال هایی مطرح می شــود‪ .‬زاویه دوربین‬ ‫چگونه است‪ .‬در کدام سمت میز بنشینند و‪ ...‬این در حالی‬ ‫است که حتی اگر در برنامه هم شرکت کنند‪ ،‬اگر در مناظره‬ ‫در کنج قرار بگیرند و دفاع محکمی نداشته باشند‪ ،‬می توانند‬ ‫بگویند که بروید از دولتی ها بپرسید من که دولتی نیستم‪.‬‬ ‫خالصه اینکــه دعوت از میهمانان به عنوان رکن اساســی‬ ‫شکل گیری برنامه های گفت وگو محور کار بسیار دشواری‬ ‫اســت‪ .‬اضافه بر این باید در نظر داشت که به ویژه در صدا‬ ‫وسیما انتخاب موضوعات حساس برای مباحثه و گفت وگو‬ ‫مناسبات حساســی هم دارد‪ .‬به سادگی نیســت‪ .‬باید هم‬ ‫پیچیدگی های ابعاد موضــوع را لحاظ کرد و هــم موارد و‬ ‫نکات حاشیه ای را‪ .‬مجموع این اتفاق ها دست تهیه کننده‬ ‫را می بندد و کار را دشــوارتر از چیزی می کنــد که پیش تر‬ ‫تصورش را می کردیم‪ .‬اما به طور کلی موفقیت یک برنامه‬ ‫مناظره ای و گفت وگو به سه «میم» بستگی دارد؛ میهمان‪،‬‬ ‫مجری و موضوع‪ .‬در حالی که در برخی برنامه ها دکورهای‬ ‫عظیم و اکسســوار زیاد و‪ ...‬می چینند اما جالب ان است‬ ‫که نبض موفقیت یک برنامه در دست همان سه میم است‬ ‫و همین سه شــاخص است که باعث می شــود یک برنامه‬ ‫گفت وگو محور معمولی به یک پدیده تلویزیونی تبدیل شود‪.‬‬ ‫اگر مجری به خوبی بتواند از عهده اجرا و مسئولیت هایی که‬ ‫بر عهده دارد بربیاید‪ ،‬اگر موضوع خوب ‪ ،‬جذاب ‪ ،‬پرکشش‬ ‫و به روز باشــد و اگر میهمان ها انگیزه داشته باشند‪ ،‬حرف‬ ‫برای گفتن داشته باشــند و از موضوع اطالع کافی داشته‬ ‫باشند‪ ،‬بی تردید برنامه ای که روی انتن خواهد رفت بیننده‬ ‫را پای تلویزیون میخکوب می کند‪ .‬سایر مسائل مانند دکور‬ ‫و استودیو و حاضران در استودیو و‪ ....‬چندان در این امر‬ ‫موثر نیســتند‪ .‬اما به همان نســبت هر یک از ان سه میم‬ ‫ضعیف باشند ‪ ،‬برنامه ضعیف می شود‪ .‬با این همه چیزی که‬ ‫این سه میم را زنده می کند و به انها روح می دهد‪ ،‬صداقت‬ ‫است‪ .‬اصوال اگر صداقت در برنامه ای نباشد‪ ،‬هیچ چیزی‬ ‫نمی تواند نجات بخش باشد چون اعتماد مردم به یک برنامه‬ ‫براساس میزان صداقتی است که ان برنامه دارد‪ .‬در همه‬ ‫چیز و در همه جا و در هر زمان باید صادقانه برخورد کرد‪ .‬با‬ ‫این مقدمه اگر بخواهم درباره مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه‬ ‫صحبت کنم باید بگویم که از نظــر میم اول یعنی مجری‪،‬‬ ‫برنامه خوبی اســت‪ .‬می تواند بهتر هم باشد‪ .‬البته من ان‬ ‫دو مجری که باال می نشــینند را نمی فهمم و نمی دانم چه‬ ‫کارکردی دارند‪ .‬اما به هر حال مجری با کمی اغماض خوب‬ ‫است وبد نیســت‪ .‬ضمن اینکه به نظر می رسد حاضران در‬ ‫استودیو که به عنوان تماشاگر حاضر هستند اصوال نقشی‬ ‫در پیشــبرد برنامه ندارنــد‪ .‬نه دخالتی در بحث هــا دارند نه‬ ‫سوال می پرســند و نه حتی ری اکشن هایشان را می بینیم‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که بهتر است مشارکت انها را بیشتر کرد‪ .‬از‬ ‫نظر میم دوم که موضوع باشد به نظرم این برنامه مهمترین‬ ‫امتیازش را می گیرد‪ .‬انتخاب موضوع خیلی خوب است و‬ ‫البته امیدوارم بهتر و به روز تر هم بشود‪ .‬باید به شبکه افق‬ ‫برای فراهم کردن زمینه های انتخــاب این موضوع ها در‬ ‫برنامه ‪ 180‬درجه تبریک گفت و قدر این فضا را دانســت‪.‬‬ ‫از نظر میم ســوم که میهمان اســت‪ ،‬برنامه خوب است‪.‬‬ ‫به نســبت میهمانان دیگــر برنامه ها خیلی خوب اســت‪.‬‬ ‫میهمان ها جدی هستند و در بحث ها مشارکت خوبی دارند‪.‬‬ ‫باتوجه به این مــواردی که گفتم‪ ،‬مجلــه تلویزیونی ‪180‬‬ ‫درجه در مجموع برنامه خوبی است و یک نمونه است برای‬ ‫اینکه بگوییم اگر مسئوالن رسانه ملی به تهیه کنندگانشان‬ ‫اجازه پرداختن به برخی موضوعات را بدهند و حمایت کنند‬ ‫می توان مردم را از توجه به برنامه های ماهواره بازداشت‪.‬‬ ‫یکی از مشکالت صدا وسیما این اســت که فکر می کنند‬ ‫برای مقابله بــا برنامه های ماهواره ای فقط باید ســریال و‬ ‫برنامه نمایشی درســت کنند در حالی که همین برنامه های‬ ‫گفت وگویــی و مناظره ای اگر دستشــان باز باشــد بهتر از‬ ‫بسیاری دیگر از انواع برنامه های تلویزیونی می توانند نظر‬ ‫مردم را جلب کنند‪.‬‬ ‫مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه در مجموع برنامه‬ ‫خوبی است و یک نمونه است برای اینکه بگوییم‬ ‫اگر مسئوالن رسانه ملی به تهیه کنندگانشان اجازه‬ ‫پرداختن به برخی موضوعات را بدهند و حمایت‬ ‫کنند می توان مردم را از توجه به برنامه های ماهواره‬ ‫بازداشت‬ ‫فرهنگ‬ ‫از پشت عینک مردم‬ ‫مخاطبانمجلهتلویزیونی‪ 180‬درجهدربارهاینبرنامهچهمی گویند؟‬ ‫‪3‬‬ ‫سارا‪.‬م – ‪ 36‬ساله‪ :‬نمایشنامه نویس‬ ‫با گسترش رسانه های دیجیتالی و افزایش استفاده‬ ‫عمومی جوامــع مختلــف از اینترنت‪ ،‬دیگر رســانه های‬ ‫کاغذی کمتر مورد توجه مردم هســتند‪ .‬برنامه ‪ 180‬که به‬ ‫تازگی امده‪ ،‬توانسته تا حد زیادی فضای نوشتن در محیط‬ ‫روزنامه ای را جلــوی دوربین ببرد‪ .‬این اتفــاق هم جذاب‬ ‫اســت و هم اینکه باعث شــده تا ســاختار خبری‪-‬تحلیلی‬ ‫یادداشــت ها و گزارش ها و مصاحبه هــای مطبوعاتی به‬ ‫شیوه قابل توجهی دراماتیزه شود‪ .‬حضور مردم که به عنوان‬ ‫تماشــاگر در اســتودیو هســتند به گفت وگوهــا خصلتی‬ ‫دراماتیک هم بخشــیده اســت‪ .‬این خیلــی اتفاق خوبی‬ ‫است‪ .‬انگار جمعیتی از مردم به تماشای تئاتری امده اند که‬ ‫هم دیالوگ دارد هم اکت‪ .‬به نظرم ‪ 180‬درجه یک چیزی‬ ‫در میان تئاتر است و روزنامه نگاری ؛ دو نهادی که هم برای‬ ‫مردم قابل اعتماد هستند و هم جدی‪.‬‬ ‫م‪ .‬سعادت – ‪ 32‬ساله‪ :‬روزنامه نگار‬ ‫قبل از عید یک بــار برنامه را دیدم و بعــد از عید غیر‬ ‫از یکــی‪ ،‬دو قســمت‪ ،‬باقی قســمت ها را دیــده ام‪ .‬کم و‬ ‫کاســتی هایی دارد اما قابل تحمل تر از بقیه برنامه ها مثل‬ ‫امروز‪ ،‬دیروز‪ ،‬فردا و اینهاســت‪ .‬البته اگر در ادامه بتواند‬ ‫بهتر شــود احتماال می تواند محبوب ترین برنامه تحلیلی‬ ‫صدا وسیما بشود‪ .‬بقیه برنامه ها نتوانستند درست و درمان‬ ‫کار کنند‪ .‬منتهای مراتب باید ببینیم که این برنامه می تواند‬ ‫در ادامه هم انصاف را رعایت کنــد یا اینکه مثل مجموعه‬ ‫خبری بیست وسی این برنامه هم ناگهان جناحی می شود‪.‬‬ ‫ابراهیم‪.‬ت – ‪ 52‬ساله‪ :‬کارمند‬ ‫صدا وســیما همیشه ســعی کرده تا به هر نحوی که‬ ‫می شــود مردم را پــای برنامه هایش بنشــاند‪ .‬اما معموال‬ ‫موفق نبــوده‪ .‬برنامــه ‪ 180‬درجــه البته تــاش کرده که‬ ‫خودش را بیطرف نشان بدهد اما همیشــه در برنامه های‬ ‫این شــکلی‪ ،‬چیزهایی وجود دارد که باعث می شود مردم‬ ‫بفهمند که واقعا بیطرفی نیســت‪ .‬یعنی کم یا زیاد باالخره‬ ‫دست اندرکاران برنامه به یک سمت بحث غش می کنند‪.‬‬ ‫اما به هــر حال حتی اگــر حفظ ظاهر می کننــد هم خوب‬ ‫است‪ .‬به نظرم حیف است قطع بشود‪.‬‬ ‫فاطمه سادات حسینی‪ :‬دانشجو‬ ‫به نظرم بهتره که این برنامه رو ا ز یک شبکه ای نشون‬ ‫بدن که مردم همه شــون بتونن ببینن‪ .‬بحث دانشــگاه و‬ ‫دانشــجوها رو باید توی این برنامه ها باز کــرد‪ .‬قبال صدا‬ ‫وسیما یک برنامه ای داشت به اسم تریبون ازاد یا همچین‬ ‫چیزی که می امد توی دانشــگاه ها و خیلی نمایشــی بود‪.‬‬ ‫واقعا باور کردنی نبــود‪ .‬اما اگه این برنامــه در یک محیط‬ ‫دانشــگاهی بیاد و نظرات دانشــجوها رو هم انعکاس بده‬ ‫خیلی خوبه‪ .‬هم بــه نفع برنامه س‪ ،‬هــم بیننده هاش زیاد‬ ‫می شن‪.‬‬ ‫راشد فالحی‪ :‬ویراستار‬ ‫متاســفانه این گونه برنامه هــا بــرای مردمی که در‬ ‫شهرســتان ها هســتند کمتر گیرایی دارد‪ .‬چون مردم در‬ ‫شهرستان ها به این فکر می کنند که موضوعات مربوط به‬ ‫محل زندگی خودشــان را دنبال کنند‪ .‬یعنی موضوع های‬ ‫محلی و منطقه ای و استانی‪ .‬البته نه اینکه هیچ مخاطبی‬ ‫نداشته باشــد‪ .‬بلکه به این معنی که نســبت مخاطبانش‬ ‫در اســتان های دیگــر و تهران مســاوی نیســت‪ .‬درباره‬ ‫قومیت ها هم خوب اســت که برنامه بسازند‪ .‬من همه اش‬ ‫را ندیده ام اما دو ســه قســمت که دیدم فکر کردم برنامه‬ ‫مناسبی است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫‪ 180‬درجــه را تقریبا هــر هفته می بینــم‪ .‬بچه های‬ ‫جوانی هستند که خوب کار می کنند‪ .‬معلوم است دغدغه‬ ‫دارند‪ .‬اینها دغدغه مردم هم هســت‪ .‬برنامه خوبی است‪.‬‬ ‫انشــالله بهتر هم می شــود‪ .‬البته گاهی ممکن است تند‬ ‫و تیز بروند امــا در کل کار خوب اســت‪ .‬اطالعات خوبی‬ ‫کیهان‪ .‬ع – ‪ 46‬ساله‪ :‬بیمه گذار‬ ‫فرهنگ‬ ‫اوایل دی ماه سال گذشــته بود که خبرگزاری ها خبر‬ ‫پخش مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه را از شــبکه افق منتشر‬ ‫کردند‪ .‬خبر چرخیــد و چرخید تا اینکه ســرانجام در اوایل‬ ‫اســفندماه این مجله تلویزیونی روی انتن رفت‪ .‬موضوع‬ ‫نخستین قسمت این برنامه درباره مناظره های تلویزیونی‬ ‫بود؛ مناظره ای تلویزیونــی درباره مناظــره تلویزیونی! از‬ ‫همان ابتدا مخاطبان مجله ‪ 180‬درجه با یک رویه متعادل‬ ‫و متعامل در این برنامــه مواجه شــدند‪ .‬اتفاقی که باعث‬ ‫کشــش و جاذبه بیشــتر برنامه بــرای تماشــاگر خانگی و‬ ‫اعتماد بیشتر او به ســازندگان و میهمانان برنامه می شد‪.‬‬ ‫در ادامه این شیوه تعاملی ‪ -‬تعادلی چند وجهی شده و قوام‬ ‫گرفت‪ .‬گاهی الیــاس نادران از تریبون ایــن برنامه حرف‬ ‫می زد و گاهی محمد قوچانی‪ .‬قضیه انجا جالب تر شد که‬ ‫سعید لیالز و عبدالرضا داوری که ســال های متمادی در‬ ‫رسانه های تصویری دیده نمی شدند‪ ،‬به برنامه امدند و در‬ ‫قاب تلویزیون با مخاطبان مجله ‪ 180‬درجه حرف زدند‪.‬‬ ‫خالصه هر هفته یک موضوع حســاس و اصطالحا‬ ‫«ســگرمه جمع کــن!» کــه البته معمــوال هــم غیرقابل‬ ‫پیش بینی اســت با حضور چهره هایی شاخص انتن شبکه‬ ‫افق را پر کرد و هر روز مخاطبان بیشتری را پای این شبکه‬ ‫تلویزیونی نشاند‪.‬‬ ‫در این گزارش سعی می شــود تا برخی بازخوردهای‬ ‫اجتماعــی را در میــان کاربــران شــبکه های اجتماعی و‬ ‫شــهروندانی که مخاطب مجلــه تلویزیونــی ‪ 180‬درجه‬ ‫بوده اند ‪ ،‬برای شما منتشر کنیم‪ .‬طبیعی است که هر برنامه‬ ‫اینچنینــی مخالفــان و موافقانی دارد و هر کســی به زعم‬ ‫خودش اســتدالل هایی برای مخالفت یا موافقت اعالم‬ ‫می کند‪ .‬اما شــاید جالب باشــد که بدانید شــیوه منصفانه‬ ‫و متعــادل این برنامــه‪ ،‬اعتماد بســیار باالیــی را در میان‬ ‫مخاطبانش ایجاد کرده‪ ،‬به نحوی که در مقایســه با تعداد‬ ‫قابل توجهی از برنامه های مشــابه در صدا وسیما‪ ،‬امتیاز‬ ‫مجله ‪ 180‬درجه را بسیار باالتر برده است‪ .‬انچه در ادامه‬ ‫می خوانید نظر صریح‪ ،‬بی ویرایش و بی سانســور برخی از‬ ‫مخاطبان مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه اســت که در قالب‬ ‫پیام کوتاه یا پیغام مکتوب در شبکه های اجتماعی به ویژه‬ ‫تلگرام به نویســنده این گزارش رســیده اســت‪ .‬صد البته‬ ‫که این پیغام ها نمی تواند مشــتی باشــد نمونه خرواری‪.‬‬ ‫چون گستره ســایق و عالیق مخاطبان این برنامه بسیار‬ ‫بیشتر از انگشت شــمار نظرهایی است که در این گزارش‬ ‫می خوانید‪ .‬اما طبیعی است که شــاید بتوان از این پنجره‬ ‫نگاه شــفاف تری به منظره پیــش رو کــرد و نمایی کلی از‬ ‫مخاطبان را دید‪.‬‬ ‫می دهد‪ .‬زوایای زیادی را روشن می کنند‪ .‬میهمان هایشان‬ ‫اطالعات خوبی دارند‪ .‬اما باید مردم هم حضور بیشتری در‬ ‫برنامه داشته باشند‪ .‬حضور فعال منظورم است‪ .‬پیام های‬ ‫موبایلی را سریع تر بخوانند‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫گفت وگو با محمد فواد صفاریان پور‪ ،‬کارگردان مجله تلویزیونی ‪ 180‬درجه‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫خط قرمزهای خیالی را برمی داریم‬ ‫اقای صفاریان پور! ما تجربیات بسیاری در حوزه‬ ‫کارگردانی و برنامه ســازی دارید‪ ،‬می خواســتم‬ ‫داســتان ورودتان بــه «مجلــه تلویزیونی ‪180‬‬ ‫درجــه» را بدانم‪ .‬چه شــد کــه وارد ایــن برنامه‬ ‫شدید‪ ،‬کار از کجا شروع شد‪.‬‬ ‫دوســت و همکار خوبــم جناب اقــای فاطمی به‬ ‫همراه اقــای زاهدی تمــاس گرفتند و داســتان برنامه را‬ ‫گفتند‪ .‬ایده و طــرح را که مطرح کردند‪ ،‬خــود من هم به‬ ‫کار عالقه مند شــدم‪ .‬به نظرم کار متفاوتی قرار بود شکل‬ ‫بگیرد‪ .‬در ابتدا قرار بود که برنامه با محوریت مناظره میان‬ ‫دو نفر برگزار شود که نظرات متقابل و رودرروی هم دارند‪.‬‬ ‫قرار بود برنامه روایتگر تقابل دیدگاه ها باشــد که در قالب‬ ‫مناظره و گفت وگو اســت امــا در ادامه تصمیــم گرفتیم‬ ‫که قالب بندی گفت وگوها را تا ســر حد امکان اخالقی و‬ ‫متعادل نگاه داریم‪ .‬در واقع قرار شد ضمن اینکه انرژی و‬ ‫چالش گفت وگوها حفظ و بلکه تشدید شود‪ ،‬سعی کنیم از‬ ‫بروز هرگونه سوءتفاهم و جدال جلوگیری کنیم‪ .‬خود این‬ ‫موضوع جذابیت داشت‪ .‬بعد از ان جلسات متعددی برگزار‬ ‫شد و اتاق فکر شــکل گرفت‪ .‬اقای فاطمی و اقای سجاد‬ ‫نجفی پیش از انکه من وارد کار شوم‪ ،‬پیش تولید مفصلی‬ ‫داشتند و تحقیق و پژوهش گســترده ای انجام شده بود‪.‬‬ ‫از زمانی هم که بنده به تیم پیوســتم حدود یک ماه زمان‬ ‫برد تا ترکیب بندی برنامه نهایــی و بخش های مختلف ان‬ ‫مهندسی شود‪.‬‬ ‫مهمترین محورهایی کــه در جریان پیش تولید‬ ‫بر انها تمرکز کردید‪ ،‬چه چیزهایی بود؟ منظورم‬ ‫بیشتر حوزه پژوهش است‪.‬‬ ‫ببینیــد نکتــه این اســت کــه برنامه ســازی در‬ ‫تلویزیون مناســبات خاص خودش را دارد‪ .‬هوشــمندی‬ ‫بسیاری نیاز اســت که بدانیم مخاطب به دنبال چیست‪.‬‬ ‫ادرس غلط ندهیم و بی خود موضوع یا ســوژه نادرســتی‬ ‫را برجســته نکینــم‪ .‬برنامه ریزی ها عمدتــا روی انتخاب‬ ‫ســوژه و میهمانان برنامه بــود‪ .‬قرار شــد کاری کنیم که‬ ‫پالتوهای اولیه و‪ ...‬در امتداد موضــوع برنامه و مکمل‬ ‫سایر بخش ها باشد‪ .‬در واقع ما کلیتی را تجسم و تصویر‬ ‫می کردیــم که قــرار بود در نهایت متناســب باشــد و کم‬ ‫و زیاد نباشــد‪ .‬خالصــه هر چیزی کــه در برنامــه اتفاق‬ ‫می افتــد‪ ،‬پیش از این در گــروه پژوهش و تیــم اجرایی‬ ‫برنامه ریزی شــده اســت‪ .‬بخش هــای مســتند برنامه‪،‬‬ ‫گفت وگو ها‪ ،‬حضور تماشــاگران اســتودیویی و شــکل‬ ‫گفت وگو ها و‪...‬‬ ‫درباره حضور تماشاگران در برنامه خیلی حرف و‬ ‫حدیث هست‪ .‬مهمترین نقدی که در این باره به‬ ‫برنامه وارد است‪ ،‬درباره این تماشاگران و عدم‬ ‫مشارکت شان در بحث ها و‪...‬‬ ‫نه اتفاقــا بنای مــا بر ان اســت که حضــور این‬ ‫تماشــاگران در هر برنامه بیشــتر شود‪ .‬مشــارکت انها در‬ ‫بحث ها در واقــع یک نمونه و ماکــت از مواجهه و برخورد‬ ‫مخاطبانی است که در خانه نشسته اند و از طریق تلویزیون‬ ‫برنامــه را دنبال می کننــد‪ .‬انها اولین شــاهدان گفت وگو‬ ‫هستند و سریع ترین واکنش ها را نشــان می دهند‪ .‬اتفاقا‬ ‫شاید برایتان جالب باشد که بگویم در برنامه ما سوال های‬ ‫گفت وگو عمدتا سوال های باز هستند‪ .‬یعنی از ابتدا نوشته‬ ‫شده نیســتند‪ .‬بخش قابل توجهی از ســوال هایی که در‬ ‫جریان گفت وگو مطرح می شوند براســاس بازخوردهایی‬ ‫است که همان حاضران در استودیو به ما می دهند‪ .‬اینجا‬ ‫همان جایی اســت که ســردبیری یک برنامــه تلویزیونی‬ ‫اهمیت ویژه خود را نشان می دهد‪ .‬سردبیر در این بخش‬ ‫بر اساس بازخوردهایی که از حاضران می گیرد‪ ،‬براساس‬ ‫پیامک هایی که بــه برنامه می رســد و فضــای گفت وگو‬ ‫ســوال های بعدی را طراحی می کند و به صورت همزمان‬ ‫مطرح می شود‪ .‬این نقطه قوت برنامه است که مناظره ها‬ ‫و گفت وگوها را زنده و ذی روح می کند‪ .‬اصوال برنامه های‬ ‫گفت وگو محور در همه جــای دنیا به این طریق می توانند‬ ‫به استاندارد برسند‪.‬‬ ‫اتفاقــا در ادامــه همیــن موضوع می خواســتم‬ ‫سوال بعدی را مطرح کنم‪ .‬اینکه در جریان این‬ ‫گفت وگو ها که عمدتا با سوال باز دنبال می شود‪ ،‬‬ ‫چگونه می توانیــد خطوط قرمــز را لحاظ کنید؟‬ ‫باالخره در صدا وســیما هر چیــزی امکان ظهور‬ ‫وبروز ندارد‪.‬‬ ‫بله درست است اما باید توجه کنیم که کسی منکر‬ ‫نیست خط قرمزهایی هستند‪ .‬اما برخی مواقع بدون اینکه‬ ‫واقعا خط قرمزی وجود داشته باشد ما دچار خودسانسوری‬ ‫می شــویم‪ .‬این خیلی بدتر از خطوط قرمز اســت‪ .‬خدا را‬ ‫شــکر صبر و بردباری مسئوالن شــبکه به ما این امکان را‬ ‫داده تا دســتمان باز باشــد‪ .‬یعنی خیلی از حرف هایی که‬ ‫قبال فکر می کردیم گفتن شان در تلویزیون ممکن نیست‬ ‫به سادگی در برنامه مطرح می شوند و حاشیه ساز هم نبوده‬ ‫است‪ .‬به همین دلیل است که گفت وگوهای برنامه شفاف‬ ‫و صریح و جذاب است‪.‬‬ ‫کارگردانی چنیــن برنامــه ای طبعا باید دشــوار‬ ‫باشد؟‬ ‫اتفاقا همینطور است‪ .‬ببینید جلسات گفت وگویی‬ ‫که برگزار می شود بسیار شبیه است به دوره های گفتمانی‬ ‫اتفاق افتاده در تاریخ‪ .‬ما روایت گفتمان هایی هستیم که‬ ‫در جریان گفت ‍ وگو و جــود دارند و ســعی دارند دیگری را‬ ‫اســتیضاح کنند‪ .‬ما باید تمام انچه را اهمیت دارد و اتفاق‬ ‫می افتد به صورت تمام و کمال به تصویر بکشیم‪.‬‬ ‫ایرادی که بــه کار می گیرند این اســت که ریتم‬ ‫برنامه کند اســت و بخشــی از این ممکن است‬ ‫به حرکت دوربین و تقطیــع پالن ها و‪ ...‬مربوط‬ ‫باشد‪ .‬قبول دارید؟‬ ‫من شــخصا به فرم روایت خیلــی عالقه مندم‪.‬‬ ‫در این برنامه اما عمــدا از حرکت هــای عجیب و غریب‬ ‫دوربیــن و پالن های خــاص پرهیــز کــرده ام‪ .‬متد ما‬ ‫بر این اســت که اگــر گفت وگو جذاب باشــد بــا حرکت‬ ‫دوربین یــا وله و پاســاژهای میانی و‪ ...‬نمی شــود ریتم‬ ‫برنامه را بــه صورت تصنعــی باال برد‪ .‬فضــای گفت وگو‬ ‫اســت که تمپوی ســوئیچ را تعیین و تقطیــع پالن ها را‬ ‫معلوم می کنــد‪ .‬همان طور کــه گفتم قرار اســت که ما‬ ‫تماشــاگر خانگی را هم بیاوریم کنار تماشــاگری که در‬ ‫اســتودیو هســت بنشــانیم و ســعی کنیم فضای درون‬ ‫اســتودیو را برایــش چنــان مصــور کنیم که خــودش را‬ ‫درون بحث احســاس کند‪ .‬بر این اســاس نمی شــود از‬ ‫ریتم گفت وگو پیشــی گرفــت یا عقب افتــاد‪ .‬مثل بازی‬ ‫فوتبال اســت دیگر‪ .‬حرکــت دوربین کــه گل نمی زند‪.‬‬ ‫(صفاریان می خندد) دریبل نمی زند و ســرعت بازیکن را‬ ‫باال نمی برد‪ .‬بازی همان اســت‪ .‬ضمن اینکه مخاطبان‬ ‫برنامه های تحلیلــی و گفت وگویی خیلــی دنبال حرکت‬ ‫دوربین نیســت و بیشــتر محتوا و حرف ها را مد نظر قرار‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫بازخوردها را دنبال می کنید؟‬ ‫بلــه اتفاقا به صــورت ویژه چند برنامه را شــخصا‬ ‫محمد فواد صفاریان پور‪،‬‬ ‫چهل سالش اســت‪ .‬در سال‬ ‫‪ 1372‬با ســاخت فیلم کوتاه‬ ‫تبــاه وارد دنیــای دوربین ها‬ ‫شد‪ .‬در ســال ‪ 1375‬در فیلم‬ ‫سینمایی روزی که هوا ایستاد‬ ‫به کارگردانی زنده یاد نادر ابراهیمی فعالیت خود را‬ ‫به عنوان دستیار کارگردان اغاز کرد و در سال ‪1376‬‬ ‫دســتیار تدوین با خانم هایده صفی یــاری در فیلم‬ ‫اژانس شیشــه ای ابراهیم حاتمی کیا بود؛ خالصه از‬ ‫این دست کارها زیاد در کارنامه دارد‪« .‬اسمان شب»‬ ‫عنوان یکی از قدیمی ترین برنامه های تلویزیون در‬ ‫حوزه نجوم است که فواد صفاریان پور کارگردانی ان‬ ‫را برعهده داشته است‪.‬‬ ‫تا امــروز در کارنامه فعالیت هــای او برنامه های‬ ‫تلویزیونی پرمخاطبی همچون خندوانه‪ ،‬تیک تاک‪،‬‬ ‫کندو‪ ،‬مدار بسته‪ ،‬تصویر زندگی‪ ،‬مردم ایران سالم‪،‬‬ ‫صبح بخیــر ایــران و‪ ...‬بــه چشــم می خــورد که او‬ ‫به عنوان تهیه کننده یا کارگردان در انها ایفای نقش‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫محمدفــواد صفاریان پــور‪ ،‬کارگــردان مجلــه‬ ‫تلویزیونی ‪ 180‬درجه است‪ .‬در این گفت وگو گاهی‬ ‫درباره کارگردانی حرف می زنیم و بحث فنی می شود‬ ‫و گاهی جامعه شــناختی حرف می زنیــم و بحث به‬ ‫روشنفکری نقب می زند‪.‬‬ ‫پیگیری کردم کــه بازخوردها را ببینم‪ .‬به ویــژه برنامه ای‬ ‫که به شــهید اوینی اختصاص داشــت‪ .‬بازخوردها عمدتا‬ ‫خوب و خیلی خوب اســت‪ .‬این ها به ما یعنــی به همه ما‬ ‫انگیزه می بخشــد‪ .‬هم از ســمت مخاطب هم از ســمت‬ ‫همکارانمان در ســیما و در عین حال در میان دوستانمان‬ ‫در فضای مجازی و رســانه ای بازخوردهای امیدبخشــی‬ ‫داشــتیم‪ .‬همه اینها به این خاطر اســت که برنامه ما یک‬ ‫برنامه جامع اســت‪ .‬در موضوعات مختلف ورود می کنیم‬ ‫و سعی می کنیم با جســارت به موضوعات بپردازیم‪ .‬خط‬ ‫قرمزهای خیالــی را برمی داریم و شــفاف تر و صریح تر به‬ ‫موضوعات نگاه می کنیم‪.‬‬ ‫شما مدام به اهمیت شفاف و صریح بودن اشاره‬ ‫می کنید‪ .‬برای پاسخ به این نیاز جامعه که شفاف‬ ‫فکر کردن و شفاف حرف زدن در مورد موضوعات‬ ‫حساس است‪ ،‬چه ایده هایی دارید؟‬ ‫ما در کشــوری زندگــی می کنیم کــه رنگ های‬ ‫مختلفــی دارد‪ .‬ایــن کشــور در ذات خود واحــد و یکه‬ ‫اســت‪ .‬یعنی وحــدت در ذات مردم کشــور مــا نهادینه‬ ‫اســت‪ .‬ما معتقدیم امــکان گفت وگــو را بیشــتر فراهم‬ ‫کنیم و ایــن اتحاد قطعــی و یقینــی را بازنمایــی کنیم‪.‬‬ ‫افراد دشمن هم دیگر نیســتند‪ .‬اختالف نظر و اختالف‬ ‫ســلیقه دارند و نظرشــان هم قابل احترام اســت‪ .‬ما هم‬ ‫در ایــن برنامه تــاش داریــم تا ایــن نظرهــا را در کنار‬ ‫همدیگر بــه گفت وگو برســانیم‪ ،‬نه جدال! ایــده ما این‬ ‫اســت که انســان های ســالم که اختالف نظر هم دارند‬ ‫به دنبال بحران ســازی نیســتند‪ .‬پــس چرا نبایــد با این‬ ‫نظرها به گفت وگو و تفاهم بیشــتر رسید‪ .‬من خوشحالم‬ ‫که بلوغ رســانه ای خاصی در کشور ما شــکل گرفته که‬ ‫همگراســت و امکان بیان نظرات متفــاوت و متقابل را‬ ‫فراهم کرده است‪ .‬ضمن اینکه تشکر خاص و ویژه ای از‬ ‫مسئوالن ارجمند شبکه افق دارم که با نگاه باز و پذیرنده‬ ‫امکان تعامل همــه دیدگاه هــا را ایجاد کردنــد‪ .‬جامعه‬ ‫ما نیازمند گفت وگوی بیشــتر اســت و نیازمنــد همدلی و‬ ‫همگرایی‪ .‬چون این در ذاتش وجود دارد و باید در پیش‬ ‫چشمش هم باشد‪.‬‬ ‫شاهکار ویسی‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫کوچکعلیهبزرگ‬ ‫ورزش‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫عبداللهویسیچگونهبرانکو را‬ ‫شکستداد؟‬ ‫شاید همه انهایی که ‪ 16‬ســال پیش در رختکن سپاهان اشک‬ ‫های عبدالله ویســی را می دیدند و به او بابت خط خوردن از تیم‬ ‫ملی دلداری می دادند‪ ،‬هرگز تصور نمی کردند که جوان شــاکی‬ ‫ان روز جام قهرمانی لیگ پانزدهــم را در قامت یک مربی باالی‬ ‫سر ببرد‪.‬‬ ‫راه ارزشمند بودن‬ ‫گفت وگوی مثلث با مجید جاللی‬ ‫درباره ویسی‬ ‫نامــش اولین بــار در ســال ‪ ١٣٦٧‬بود که ســر زبان‬ ‫افتاد‪ .‬همه از جوان رامهرمزی سخن می گفتند که در تیم‬ ‫مجید باقری نیا با شــماره ‪ ١٤‬در چارچوب جام حذفی برابر‬ ‫پرسپولیس توانسته بود خوش بدرخشد؛ دیداری که شاهین‬ ‫اهواز موفق شده بود سه بر یک برنده بازی شود و در نهایت‬ ‫هم با برد برابر ملوان در فینــال‪ ،‬قهرمان جام حذفی ایران‬ ‫شد‪ .‬اما این اولین و تنها قهرمانی ویسی به عنوان بازیکن‬ ‫در فوتبال ایران بود‪.‬‬ ‫«من به پســرم شــایان قول داده ام برایش سوغاتی‬ ‫بیاورم‪ ،‬حاال جواب پسرم را چه بدهم؟» این جمله ها خیلی‬ ‫دردناک بــود‪ .‬این حرف هــا را عبدالله جــوان در رختکن‬ ‫سپاهان به زبان می اورد در حالی که اشک می ریخت‪ .‬او از‬ ‫تیم ملی خط خورده بود و دلش شکسته بود‪ .‬دلش بدجوری‬ ‫شکسته بود‪ .‬عبدالله ویسی در ان مقطع یکی از اماده ترین‬ ‫بازیکنان فوتبال ایران بود اما منصــور پورحیدری نامش را‬ ‫خط زد و محمد نوازی را به جای او به تیم ملی دعوت کرد‪.‬‬ ‫ان روزها شاید حتی خودش هم فکرش را نمی کرد که ‪١٦‬‬ ‫سال بعد قرار است با یک مشــت جوان کم نام و نشان قله‬ ‫فوتبال ایران را فتح کند و انتقام ان خط خوردن را به گونه ای‬ ‫دیگر از فوتبال ما بگیرد‪.‬‬ ‫حاال ویسی جوان‪ ،‬اموخته که ارزشمند باشد‪ .‬از‬ ‫ابتدای این فصل که ویسی به جوانان خوزستان‬ ‫و فوالدنوین اعتماد کرد و با تــدارک تیمی مرکب‬ ‫از بازیکنــان گمنام اما بومی‪ ،‬فصل تــازه ای را در‬ ‫کارنامهمربیگری اشاغازکرد‬ ‫دوره مربیگری ویسی‬ ‫فصل بعد رویه اش را عوض کرد‪.‬‬ ‫او تعدادی جــوان به تیمش اضافه کــرد و البته چند‬ ‫خرید عجیب لیگ برتری داشت که جواب چندانی ندادند‬ ‫و این تیم در انتهای لیگ در مرحله پلی اف با شکست مس‬ ‫کرمان در بازی رفت و برگشت توانست بماند‪.‬‬ ‫ویســی برای فصل پانزدهم فکر دیگری کرد و البته‬ ‫قهرمانی فوالد نوین و رد کردن ســتاره های ان تیم توسط‬ ‫اسکوچیچ به او کمک کرد تا فکرش را عملی کند‪ .‬عبدالله‬ ‫ســتاره های گمنام لیگ یکی که اکثرا خوزستانی بودند را‬ ‫به تیمش اضافه کرد‪ ،‬جوانانی چون رحیم زهیوی‪ ،‬حسن‬ ‫بیت سعید‪ ،‬فرشــاد جانفزا‪ ،‬عقیل کعبی‪ ،‬عاشوری‪ ،‬پیمان‬ ‫شــیرزادی‪ ،‬دانیال ماهینی‪،‬فرشاد ســاالروند و یکی‪ ،‬دو‬ ‫بازیکن دیگر‪.‬‬ ‫در واقع زندگی حرفه ای ویسی چند مقطع مهم دارد؛‬ ‫ویسی جوان و سختکوش با ســپاهان در قامت بازیکن به‬ ‫قله فوتبال ایران رسید و بعد با فوالد‪ ،‬در کنار جوانان گمنام‬ ‫خوزستانی‪ ،‬در کسوت مربی‪ ،‬قهرمان ایران شد و سال ها‬ ‫بعد با تیم صبا سهمیه اسیا را گرفت‪ .‬از ان شب سرد دی ماه‬ ‫‪ 1378‬که از از لیست تیم ملی خط خورد تا قهرمانی اش با‬ ‫استقالل خوزستان در لیگ برتر بیش از ‪ 16‬سال گذشت تا‬ ‫باز اشک های عبدالله جاری شود‪ .‬این بار از ان موهای به‬ ‫هم ریخته افشان ‪ 16‬سال پیش خبری نبود‪.‬‬ ‫یک مربی ارزشمند‬ ‫پس از باخت پیکان با ویســی مقابل پرســپولیس در‬ ‫سال ‪ 91‬مجید جاللی خطاب به ویسی نامه ای نوشت و بعد‬ ‫از نقل جمله «سعی نکنید موفق باشید‪ ،‬سعی کنید با ارزش‬ ‫باشید» از انیشتین خطاب به ویسی گفته بود‪:‬‬ ‫«در نظر داشــته باش که مقام را می شــود در زمانی‬ ‫کوتاه و با خیلی روش ها به دســت اورد‪ ،‬اما برای به دســت‬ ‫اوردن منزلــت‪ ،‬باید ســال ها رنج و زحمت بکشــی‪ ،‬خاک‬ ‫بخــوری‪ ،‬بســازی و بســوزی‪ ،‬ســالم زندگــی و کار کنی‪،‬‬ ‫نامالیمت را صبورانه تحمل کنی‪ ،‬اما وقتی صاحب منزلت‬ ‫شدی‪ ،‬دیگر کســی نمی تواند تو را نادیده بگیرد‪ .‬عبدالله‬ ‫عزیز؛ در راهی که هستی ثابت قدم و پایدار باش‪ .‬در کمال‬ ‫سالمت و صحت کار خود را پیش ببر و البته صبور باش‪».‬‬ ‫حاال ویســی جوان‪ ،‬اموخته است که ارزشمند باشد‪.‬‬ ‫از ابتــدای این فصل که ویســی بــه جوانان خوزســتان و‬ ‫فوالدنوین اعتماد کرد و با تدارک تیمی مرکب از بازیکنان‬ ‫گمنام اما بومــی‪ ،‬فصل تــازه ای در کارنامه مربیگری اش‬ ‫اغاز کرد‪.‬‬ ‫حامی کی روش‬ ‫مقاومت ویسی‬ ‫هیچ کس نتوانســت مقاوت ویسی را در هم بشکند‪.‬‬ ‫او در تمام طول فصل تردید منتقدان و هواداران فوتبال را‬ ‫به همراه خود داشت‪ ،‬اما هرگز پا پس نکشید و حتی پس از‬ ‫قهرمانی در نیم فصل هم که باورش نکردند همچنان تیم را‬ ‫باال کشید تا در روزهای اخر کاری کند که همه به او احترام‬ ‫بگذارند‪ .‬اگرچه ویسی دست روی سرش گذاشت و به همه‬ ‫احترام گذاشت و دور افتخار زد‪.‬‬ ‫ویسی احترام خرید و سر در گریبان خود راهش را طی‬ ‫کرد‪ .‬او مظلوم بود‪ ،‬بازیکنانش هــم همینطور که حتی در‬ ‫روزی که مدعی ترین مدعیان برای قهرمانی بودند هم صدا‬ ‫و سیما بازی این تیم را نه در شبکه سه و نه در شبکه ورزش‬ ‫پخش نکرد تا هیچ کس اسم بازیکنانش را هم نشناسد‪.‬‬ ‫ویســی قهرمانی را نه امــروز که از همــان روز که از‬ ‫تیم ملی خط خورد اســتارت زده بود‪ ،‬از زمانی که تمرینات‬ ‫کی روش را نت بــرداری می کــرد و حتــی در روزهایی که‬ ‫خودش را با گواردیوال شبیه ســازی می کــرد و تیمش را با‬ ‫لســتر‪ .‬ویســی باب جدیدی را با این قهرمانی باز کرد‪ .‬او‬ ‫نشــان داد که راه قهرمانی فقط جذب ملی پوشان نیست‪،‬‬ ‫بلکه ساختن تیم است‪ .‬در واقع باید گفت تا قبل از ویسی‬ ‫و قهرمانی اش این مدیران باشــگاه ها بودنــد که به جای‬ ‫مربی قهرمان می شــدند‪ ،‬انها بودند که با جذب بازیکنان‬ ‫برتر ملی و خارجی تیمشــان را قهرمان می کردند و مربیان‬ ‫عمال کار خاصی نمی کردند اما با قهرمانی ویســی ‪ -‬و البته‬ ‫نایب قهرمانی برانکــو – تاثیر مربــی در قهرمانی ها از قبل‬ ‫بیشتر به چشم امد‪.‬‬ ‫ویســی و برانکو تیم هــای ضعیف و متوســطی را به‬ ‫اوج رســاندند و این کاری بود کــه نه پروین‪ ،‬نــه دایی‪ ،‬نه‬ ‫قلعه نویی‪ ،‬نه مظلومی و نه هیچ مربی قهرمان شده دیگری‬ ‫به این شــکل انجام نداده بود و حتی فوالد خوزســتان هم‬ ‫در قهرمانی هایش بازیکنان ملی پوش بیشتری داشت چه‬ ‫در زمان فرانچیچ که می گفتنــد برانکو مربی تیم ملی وقت‬ ‫بیهوده این بازیکنان را از فوالد دعوت می کند و چه در زمان‬ ‫فرکی‪ .‬نکته مهم دیگر که پیش از ویســی‪ ،‬فرکی و جاللی‬ ‫هم ان را ثبت کرده بودند و ویســی هــم ان را محکم کرد‪،‬‬ ‫ادب و متانت بود‪ .‬ویسی نشان داد که با ادب و متانت هم‬ ‫می توان قهرمان شــد و برای قهرمانی هیــچ راه میانبری‬ ‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫جام طالیی لیگ پانزدهم در خوزستان ماند تا افتخار‬ ‫دیگری در تاریخ فوتبال خوزستان ثبت شود و این افتخارات‬ ‫ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫حــاال دیگــر عبداللــه نگــران ایــن نیســت که هم‬ ‫والیتی هایــش در رود زرد رامهرمز بیهوده جشــن نگیرند‪.‬‬ ‫این بار صدای بلند او و چشــمان سرخش گویای همه چیز‬ ‫است‪.‬گویای این مطلب که او همچنان رویایی در سر دارد‪.‬‬ ‫می گوید وعده من و شــما دو ســال دیگر‪ ،‬قهرمانی اسیا‪.‬‬ ‫اصال مهم نیست که او دو سال دیگر قهرمان اسیا شود یا‬ ‫نه‪ .‬اما خیلی مهم است که یک مربی جوان ایرانی اینگونه‬ ‫بزرگ می اندیشد و رویاهای بزرگی در سر دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫عبدالله ویســی در تمام این سال ها ســعی کرده که‬ ‫بیشــتر بیاموزد‪ .‬او جزو ان مربیانی اســت که همــواره از‬ ‫کی روش حمایت می کند‪ .‬ویسی بارها به تمرینات تیم ملی‬ ‫رفت و از روی تمرینات کی روش نُت بر می داشــت و اتفاقا‬ ‫استقالل خوزستانش را درست مثل تیم ملی ایران ارایش‬ ‫می داد تا اول گل نخورد و بعد سر بزنگاه گل بزند؛ این همان‬ ‫اتهامی بود که منتقدان به کی روش و سیستم تدافعی اش‬ ‫می زدند اما ویسی به جای انکه اسیر دعوای صنفی و شغلی‬ ‫مربی داخلی و خارجی بر سر نشستن روی نیمکت شود در‬ ‫تمام این مدت فقط کوشــید تا الگو بگیرد از کی روش‪ ،‬از‬ ‫گواردیوال‪ ،‬از لســتر و از هرکســی یا تیمی که می توانست‬ ‫به تیمش کمک کند‪ .‬او قدر ذره هــا و لحظه ها را می داند‪.‬‬ ‫همان طور کــه در برنامه نود رختکن تیمش را نشــان داد‪.‬‬ ‫ویسی ایســتاده بود و درباره لحظه ها با شاگردانش حرف‬ ‫می زد‪ .‬حرف هایش را در مورد برخی پست ها ادامه می داد‬ ‫و باز به همین لحظه ها برمی گشت‪ .‬می نوشت «لحظه»‪.‬‬ ‫دورش را خط می کشید و باز‪....‬‬ ‫ورزش‬ ‫عبدالله ویســی مربیگری اش را در تیم فوالد شــروع‬ ‫کرد‪ ،‬او در لیگ چهارم کنار فرانچیچ روی نیمکت به عنوان‬ ‫مربی نشست و ان سال فوالد بر بام فوتبال ایران نشست‪.‬‬ ‫بدین ترتیب ویسی دومین قهرمانی اش را در فوتبال ایران‬ ‫به دست اورد؛ البته این بار به عنوان کمک مربی‪.‬‬ ‫اما او دیگر دلش نمی خواســت کمک مربی باشــد‪.‬‬ ‫او به فکــر نشســتن روی نیمکت به عنوان ســرمربی بود‪.‬‬ ‫ویســی در تیم های ســیمان بهبهان و فرهنــگ رامهرمز‬ ‫ســرمربی گری کرد و پس از ان در راه اهن و صبا به عنوان‬ ‫کمک مربی سابقه حضور در لیگ برتر را پیدا کرد‪ .‬پس از‬ ‫اینکه کربکندی از صبا رفت‪ ،‬عبدالله سرمربی این تیم شد و‬ ‫توانست سهمیه اسیایی را با یک مشت جوان به دست اورد‬ ‫و فصل جدیدی از زندگی اش را رقم بزند‪.‬‬ ‫پس از ان ویســی که پخته تر هم شــده بود هدایت‬ ‫پیکان را پذیرفت اما تا انتهای لیگ روی نیمکت ننشست و‬ ‫تجربه ای تلخ برای عبدالله رقم خورد‪.‬‬ ‫بعد از ان شروع داستان ویسی و استقالل خوزستان‬ ‫بود؛ مســئوالن استقالل خوزســتان که تیمشــان تازه به‬ ‫لیگ برتر امده بود زمام نیمکت شــان را به ویســی سپردند‬ ‫و ویسی در ســال اول باتجربه های خوزستانی را به تیمش‬ ‫اورد تا تیمش اسانســوری عمل نکند‪ ،‬ســتاره هایی چون‬ ‫ســهراب بختیاری زاده‪ ،‬حســین کعبی‪ ،‬عادل کاله کج‪،‬‬ ‫میالد میداوودی و چند بازیکن با تجربه دیگر‪ .‬اســتقالل‬ ‫خوزســتان در انتهای لیگ ماندنی شــد و اما ویسی برای‬ ‫عالمت سوال مقابل مشروعیت‬ ‫انتخابات فوتبال‬ ‫اجورلوشکایتخودراتحویلدبیرکل داد‬ ‫از مت هوملس و مالدینی تا بیرانوند‬ ‫سندسازی ما تا کجا ادامه دارد؟‬ ‫‪65‬‬ ‫ورزش‬ ‫راه ارزشمند بودن‬ ‫ورزش‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با مجید جاللی درباره ویسی‬ ‫اقای جاللــی! این روزهــا همه دربــاره قهرمانی‬ ‫استقالل خوزســتان ســخن می گویند‪ .‬ویسی‬ ‫قهرمان شد‪ .‬در این زمینه چه نظری دارید؟‬ ‫به نظــرم یکی از بهتریــن راه ها برای اینکه شــما‬ ‫بتوانید بــه موفقیت برســید اســتفاده از جوان ها اســت‪.‬‬ ‫استفاده از نیروی انســانی جوان در همه زمینه ها‪ .‬معتقدم‬ ‫در زمینه هــای سیاســی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و ورزشــی‬ ‫به خصوص در رشــته فوتبال اســتفاده از جوانان می تواند‬ ‫منشا بسیاری از اتفاقات خوب و خوشایند باشد‪ .‬همه ما دیر‬ ‫یا زود به این نتیجه خواهیم رسید‪.‬‬ ‫اما فرصــت دادن به جوان هــا هزینه های خاص‬ ‫ویسی شــاخصه های خوبی برای مربیگری دارد‪.‬‬ ‫من این موضوع را در موردش می دانستم‪ .‬حتی در مقطعی‬ ‫که در پیکان به مشــکل خورد و البته روزهای حساســی را‬ ‫پشت سر می گذاشت تصمیم گرفتم با نوشتن یک نامه به‬ ‫او روحیه و انگیزه ادامــه راه مربیگری بدهم‪ .‬این را وظیفه‬ ‫انســانی خودم می دانســتم‪ .‬به عنوان یک همکار دوست‬ ‫داشتم او پیشرفت کند و از بحران نجات پیدا کند‪.‬‬ ‫چگونه باید نسل تازه ای از مربیان جوان تربیت‬ ‫شود؟‬ ‫باید روی توانمندی ویسی ها سرمایه گذاری کنیم‪.‬‬ ‫در این صورت انها بهتر و بهتر خودشان را نشان می دهند‪.‬‬ ‫خودش را دارد‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫قطعا باید غرامت بدهیم‪ .‬بایــد این حوصله وجود‬ ‫داشــته باشــد‪ .‬این صبر باید نزد مدیران فوتبال ما باشــد‪.‬‬ ‫مربیان وقتی بــه بازیکنان جــوان اعتماد کننــد بی تردید‬ ‫می توانند طی یک پروســه به نتایج خیلی خوبی دست پیدا‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫ ایا خود شما در این زمینه هزینه کرده اید؟‬ ‫بلــه‪ .‬قطعا‪ .‬چند ســال پیــش وقتی باشــگاه صبا‬ ‫به دنبال جذب من بود در جلسه با هیات مدیره شان شرایط‬ ‫را بررســی کردیم‪ .‬من این مجــوز را پیدا نکــردم که با انها‬ ‫همکاری کنم اما وقتی نظر من را جویا شــدند به انها گفتم‬ ‫یحیی گل محمدی را از دست ندهید‪ .‬چون او اگر چه مربی‬ ‫جوانی است اما خیلی خوب می تواند پیشرفت کند‪ .‬اگر به‬ ‫او اعتماد کنید نتیجه اش را خواهید دید‪ .‬امروز خوشحالم‪.‬‬ ‫همه ما باید خوشحال باشیم که مربی جوان و باهوشی مثل‬ ‫یحیی گل محمدی را داریم‪ .‬این مساله در مورد ویسی هم‬ ‫صدق می کند‪.‬‬ ‫نظرتان در مورد ویسی چیست؟ شما یک بار برای‬ ‫این مربی جوان نامه نوشــتید و از او خواســتید‬ ‫روحیه خــودش را حفظ کنــد و خود را نبــازد‪ .‬ان‬ ‫هم درست در روزهایی که ویســی در تیم پیکان‬ ‫شــرایط خوبی نداشــت‪ .‬خودتان در ایــن مورد‬ ‫صحبت می کنید؟‬ ‫ویسی امسال در حداقلی ترین شرایط مالی موفق شد با یک‬ ‫سری بازیکن جوان قهرمان لیگ شود‪ .‬چرا نباید روی چنین‬ ‫مربی سرمایه گذاری های بزرگ تر و بهتر صورت بگیرد‪ .‬در‬ ‫این صورت می توانیم بیشــتر از اینهــا از توانمندی چنین‬ ‫مربیان جوانی بهره مند شویم‪.‬‬ ‫قبول دارید که مدیریت باشــگاه نیز عامل بسیار‬ ‫موثری در رسیدن به موفقیت یا قهرمانی است؟‬ ‫قطعا همین طور اســت‪ .‬یادم می اید که ویســی‬ ‫فصل قبل از پیکان در صبا خیلی خوب کار کرد اما وقتی به‬ ‫پیکان امد نتوانست موفقیت هایش در صبا را ادامه دهد‪.‬‬ ‫هر مربی برای خودش یکســری قواعد دارد‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫درجه ای هم برای سطح کار خودش قائل است‪ .‬اما یادمان‬ ‫باشــد همه نتایج به مربــی برنمی گردد‪.‬می خواهم بگویم‬ ‫یک مربی خوب و با دانش خیلی در روند موفقیت یک تیم‬ ‫من معتقــدم کــه فلســفه مربیگری ما‬ ‫باید فلســفه خدمــت به فوتبال باشــد ‪،‬‬ ‫در این صــورت حتما موفق می شــویم‪.‬‬ ‫حتمــا قهرمــان می شــویم و مانــدگار‬ ‫خواهیم بود‬ ‫‪2‬‬ ‫مجیــد جاللــی یکــی از‬ ‫مربیــان فوتبــال ایــران در‬ ‫گفت وگــو بــا مثلــث دربــاره‬ ‫عبداللــه ویســی و قهرمانــی‬ ‫استقالل خوزســتان در لیگ‬ ‫پانزدهم به نکات جالبی اشاره‬ ‫می کند‪ .‬او درباره راهی که قرار‬ ‫اســت مربیان جــوان در ان قرار بگیرند حساســیت‬ ‫خاصی نشان می دهد و معتقد است هدف نسل تازه ای‬ ‫که قرار است جای باتجربه ها را بگیرند باید خدمت به‬ ‫فوتبال باشد‪ .‬متن گفت وگوی مثلث با این مربی فوتبال‬ ‫را می خوانید‪.‬‬ ‫موثر است اما یادمان باشــد که یک مربی خوب همه چیز‬ ‫نیســت‪ .‬بلکه یک مجموعه ای الزم است که بتوانید یک‬ ‫تیم را قهرمان کنید‪ .‬همان طور که وقتی یک تیم ســقوط‬ ‫می کند‪ ،‬مربی مقصر است اما همه تقصیرها به گردن مربی‬ ‫نیســت‪ .‬بنابراین در ان مقطع که برای ویسی نامه نوشتم‬ ‫سعی کردم از او و شخصیت او دفاع و حمایت کنم‪ .‬از این‬ ‫بابت هم خوشحالم‪.‬‬ ‫در فوتبال ما ســهم بندی ها در مورد وظایف یک‬ ‫مربی چگونه است؟‬ ‫به طور کلی در کشور ما در شکست ها سهم بیشتری‬ ‫برای مربی قائل می شــوند و در پیروزی ها ســهم کمتری‪.‬‬ ‫نباید افراط کنیم‪ .‬ما ‪ 16‬تیم داریم که بیشتر از ‪ 25‬تغییر در‬ ‫مورد این تیم ها اعمال می شود‪ .‬این اتفاق خوبی نیست‪.‬‬ ‫فوتبال ما را عقب نگه می دارد‪ .‬این موضوع نشان می دهد‬ ‫که ما تنها در مواقعی که شکست می خوریم سراغ مربیان‬ ‫می رویم و می خواهیم به نقش انها به طور ویژه توجه کنیم‬ ‫و احیانا انها را محکوم اصلی جلــوه دهیم‪ .‬من نمی گویم‬ ‫مربیان در شکست ها مقصر نیستند‪ .‬بلکه می گویم اگر قرار‬ ‫است در شکست ها سهم ویژه ای برای مربیان قائل شویم‬ ‫باید در پیروزی ها هم سهم بســزایی برایشان قائل باشیم‪.‬‬ ‫باز هم می گویم که نباید افراط کنیم‪ .‬همه شکست و همه‬ ‫پیروزی را نباید به مربی نسبت بدهیم‪ .‬عبدالله ویسی مربی‬ ‫خوبی اســت و بهتر از اینها هم خواهد درخشید اما همین‬ ‫مربی وقتی ســال گذشــته تیمش به پلی اف رفت مدیران‬ ‫باشگاه استقالل خوزســتان به خوبی از او حمایت کردند‪.‬‬ ‫در واقع انها با حمایت و اعتماد کردن به ویسی نشان دادند‬ ‫که تا چه حد نســبت به وظایف حرفه ای شان اگاه هستند‪.‬‬ ‫بنابراین تصمیماتی گرفتند که در نهایت به سود استقالل‬ ‫خوزستان تمام شد‪ .‬این تصمیم باعث شد که همه اعضای‬ ‫ان مجموعه وظایف خودشان را بشناسند و برای موفقیت‬ ‫تیم شان تالش کنند‪.‬‬ ‫مربیان جــوان چه راهی را بایــد انتخاب کنند که‬ ‫بتوانند به فوتبال ایران خدمت کنند؟‬ ‫مربیان باید برای خودشان یک فلسفه کاری داشته‬ ‫باشند‪ .‬هر مربی ممکن است فلسفه مخصوص به خودش‬ ‫را داشته باشد‪.‬‬ ‫اما به نظر من ان فلسفه ای موفق می شود که خدمت‬ ‫به فوتبال اولویت ان را تشکیل دهد‪ .‬در این صورت جامعه‬ ‫از خدمات این مربیان استقبال خواهد کرد و فوتبال از وجود‬ ‫چنین مربیانی بهره مند خواهند شــد‪ .‬بــه همین دلیل من‬ ‫معتقدم که فلسفه مربیگری ما باید فلسفه خدمت به فوتبال‬ ‫باشد ‪ ،‬در این صورت حتما موفق می شویم‪ .‬حتما قهرمان‬ ‫می شــویم و ماندگار خواهیم بود‪ .‬ویســی‪ ،‬گل محمدی‪،‬‬ ‫منصوریان‪ ،‬خطیبی؛ اینها مربیان جوانی هســتند که رفته‬ ‫رفته توانمندی های شان را بیشــتر به جامعه فوتبال نشان‬ ‫خواهند داد‪ .‬خوشحالم که نســل تازه ای از مربیان جوان‬ ‫در راه است و باید از این مربیان استقبال شود و حتی به انها‬ ‫کمک کنیم که بهتر دیده شوند‪.‬‬ ‫عبور از دوران شیفتگی‬ ‫ویسی نباید به سپاهان برود‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫‪3‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫صحبت از عبدالله ویســی اســت‪ .‬صحبت از مربی‬ ‫جوانی اســت که یک تیم جوان مثل خــودش را قهرمان‬ ‫لیگ برتر کرده اســت‪ .‬قبل از هر چیز باید بگویم من یک‬ ‫ســری وابســتگی های متقابل با ویســی دارم‪ .‬بــه لحاظ‬ ‫فنی و اخالقی ما یکدیگــر را قبول داریم و بــه هم احترام‬ ‫می گذاریم‪ .‬من و ویسی در فرودگاه در مقابل همدیگر قرار‬ ‫گرفتیم‪ .‬با هم دیده بوسی کردیم اما او من را نشناخت‪ .‬من‬ ‫خودم را معرفی نکردم که مبادا او از خودش دلگیر شــود‪.‬‬ ‫اما عقبه این اشنایی کجاست‪ .‬یک زمانی تیم من که یک‬ ‫تیم لرستانی بود یک بازی دوستانه با صبای ویسی داشته‪.‬‬ ‫از قضا من در ان بازی روی نیمکت نبودم‪ .‬کاری پیش امد‬ ‫و مجبور شــدم برای دو هفتــه به المان بــروم‪ .‬در نبود من‬ ‫فرهاد غیابی (دایــی مجتبی جباری) که دســتیار من بود‪،‬‬ ‫روی نیمکت نشست‪ .‬از المان تلفنی با تیم در ارتباط بودم‪.‬‬ ‫خالصه ان روز تیم ویســی برنده شــد‪ .‬بعد از بازی ویسی‬ ‫گفته بود از نظــر فوتبالی خیلی حریف خوبــی روبه روی ما‬ ‫قرار داشت‪.‬‬ ‫به مقطع پیکان بپردازیم‪ .‬ویسی در پیکان به مشکل‬ ‫خورده بــود‪ .‬نتیجه نمی گرفت‪ .‬تحت فشــار بــود‪ .‬من به‬ ‫حمایت از ویســی جوان مطلبی نوشــتم و به یکی‪ ،‬دو تا از‬ ‫رسانه ها دادم‪.‬‬ ‫تمام قد از این مربــی حمایت کردم‪ .‬ویســی در ان‬ ‫مقطع به من زنگ زد‪ .‬از حمایت من قدردانی کرد‪ .‬بعدا هم‬ ‫در مصاحبه هایش از من تشکر کرد‪ .‬یکی‪ ،‬دو مقطع دیگر‬ ‫هم از او حمایت کردم‪ .‬چون همیشــه به این مربی اعتقاد‬ ‫داشته و دارم‪ .‬ویسی یک شاه میوه است‪ .‬هنوز به طور کامل‬ ‫نرسیده است‪ .‬اگر ویسی خودش را کنترل کند و راهش را‬ ‫اشتباه نرود‪ ،‬یک روزی به طور حتم می تواند یکی از بهترین‬ ‫گزینه ها برای مربیگری تیم ملی فوتبال کشــورمان باشد‪.‬‬ ‫اما چرا می گویم ویسی شاه میوه است اما نرسیده ‪ .‬شما اگر‬ ‫بخواهید به یک هنرمند خالق تبدیل شوید باید یک راهی‬ ‫را طی کنید‪ .‬بنابراین می گویند شــما از شیفتگی است که‬ ‫به خالقیت می رسید‪ .‬تا شیفته نشوید شکوفا نمی شوید‪.‬‬ ‫ویســی گاهی مثــل گواردیــوال لباس می پوشــد و‬ ‫موهایش را به سبک او درست می کند‪ .‬خود من یک زمانی‬ ‫شــیفته هاپل بودم‪ .‬هاپل وسط تابســتان در اوج گرما به‬ ‫بازیکنان می گفت گرمکن بپوشــید و ‪ 45‬دقیقه دور زمین‬ ‫بدوید تا خوک و ســگی که در درون شما ست از جسم تان‬ ‫بیرون بیاید و اگر این کار را نکنید ادم نمی شوید‪ .‬بعضی ها‬ ‫ورزش‬ ‫اما در این شــیفتگی زیاد می مانند‪ .‬درجا می زنند‪ .‬ماگات‬ ‫دوره شیفتگی اش طوالنی شد و نتوانست به خالقیت برسد‪.‬‬ ‫خود من شــیفته هاپل بودم‪ .‬زیپ گرمکنم را تا زیر گلویم‬ ‫باال می کشــیدم و با بازیکنانم می دویدم‪ .‬اما از یک جایی‬ ‫به بعد دیگر این کار را نمی کردم‪ .‬چون ابتکار خاص خودم‬ ‫را داشتم‪ .‬همه این طور هستند‪ .‬شما در سینما و تئاتر هم‬ ‫می بینید که یک سری تحت تاثیر عده دیگری هستند‪ .‬این‬ ‫شیفتگی تا یک جایی خوب است و شما را پیش می برد‪ .‬در‬ ‫مورد ویسی هم همین طور است‪ .‬به همین دلیل او را توصیه‬ ‫نمی کنم که االن به تیم ملی فکر کند‪ .‬ویسی باید از دوران‬ ‫شیفتگی عبور کند تا بتواند به مرحله قابل قبولی برسد‪.‬‬ ‫اینکه می گوییم ویســی نمی خواهد با ســتاره ها کار‬ ‫کند حرف اشــتباهی اســت‪ .‬چــون او هنــوز نمی تواند با‬ ‫ستاره ها کار کند‪ .‬چون انقدر بزرگ و شکوفا نشده که برای‬ ‫ستاره های بزرگ مقبول باشــد‪ .‬بنابراین ویسی باید در این‬ ‫زمینه خودش را پیدا کند و رشد داشته باشد‪ .‬ویسی باید یاد‬ ‫بگیرد که دیگر گواردیوال نباشــد‪ .‬خود ویسی باشد‪ .‬مربی‬ ‫جوانی که خالقیت دارد و می تواند با ستاره ها هم کار کند‪.‬‬ ‫یادمان باشد که ستاره ها ملزومات خاص خودشان را دارند‬ ‫و شما باید بلد باشید که با ســتاره ها چطور کار کنید و از انها‬ ‫کار بکشید‪.‬‬ ‫همه اینها را گفتم که عرض کنم به عقیده من ویسی‬ ‫به هیــچ وجه نباید اســتقالل خوزســتان را تــرک کند و به‬ ‫سپاهان برود‪ .‬او باید در خوزســتان بماند تا پخته تر شود‪.‬‬ ‫چون تا اخر فصل در ســپاهان دوام نمــی اورد‪ .‬این را هم‬ ‫بگویم که ویسی یک انسان به تمام معنا ست و من همیشه‬ ‫او را دوست داشته ام و از او حمایت کرده ام‪.‬‬ ‫قهرمانی با ‪ 14‬میلیارد‬ ‫‪4‬‬ ‫نعمتی نژاد می گوید‪« :‬در سال اینده هم افزایش بودجه نخواهیم داشت»‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫دغدغه های فوتبالی اسامه بن الدن و عالقه اش به ارسنال‬ ‫در زمان حمله های ‪ 11‬ســپتامبر‪ .‬کاش «کوپر» خوزستان‬ ‫را هم می دید‪ .‬جنگیــدن بازیکنان ناشــناخته را؛ بازیکنان‬ ‫تنها‪ ،‬در برابر خوش پوش های قرمز و ابی پایتخت؛ در برابر‬ ‫بازیکنان موردعالقه رســانه ها‪ .‬حاال انها قهرمان شــده اند‬ ‫و در روزگار ســیطره علم و پیش بینی و محاسبه‪ ،‬معادالت را‬ ‫بهم زده اند‪ .‬انها تراژدی و درام خلق کرده اند؛ روایتی بکر و‬ ‫تازه از کوشش انسانی برای غلبه بر غیرممکن ها و محال ها‪.‬‬ ‫ویسی می گوید‪« :‬هنر مربی در بازیکن گرفتن نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫در بازی گرفتن اســت‪ ».‬بعد از قهرمانی نیز همین عقیده را‬ ‫دارد و تاکید می کند‪« :‬من قســم خوردم به بازیکن های کم‬ ‫نام و نشــان بها بدهم و این کار را کردم‪ ».‬او تئوری اش را با‬ ‫کلکسیونیازجوانان بی نامونشانمحققکرد‪.‬اوازگنجینه‬ ‫استعدادهایخوزستانچندنفرراشکارکردوتیمیبابدنه ای‬ ‫کامال بومی ســاخت‪ .‬او و جوان هایش حــاال الهام بخش‬ ‫تیم های دیگرند؛ تیم های بی بضاعت و کوچک‪ ،‬تیم های‬ ‫ناشناختهوبا انگیزه‪.‬قهرمانانابی پوشخوزستانیقراراست‬ ‫سال بعد در بازی های باشگاهی اسیایی بجنگند؛ با تیم های‬ ‫کشورهای عربی حاشــیه خلیج فارس که سرشــار از پول و‬ ‫ثروتند‪.‬ثروتباد اورده ایکهبرایشهیچزحمتینکشیده اند‪.‬‬ ‫فصل بعد دوباره جنگ دارا و ندار اســت‪ .‬جنگ جنوبی های‬ ‫رنج کشیده و با استعداد در برابر حاکمیت پول‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫در حالی که استقالل و پرســپولیس در لیگ پانزدهم‬ ‫با بودجه ای به مراتب بیشــتر از اســتقالل خوزســتان وارد‬ ‫رقابت های لیگ برتر شــدند‪ ،‬این تیم کم ادعای ویسی بود‬ ‫که با بودجه ای اندک موفق شد دست به کار بزرگی بزند و جام‬ ‫قهرمانی را باالی سر ببرد‪ .‬استقالل و پرسپولیس چند برابر‬ ‫ابی های خوزســتان هزینه کردند اما از این هزینه کمترین‬ ‫خروجی ممکن به دست امد‪ .‬استقالل خوزستان در فصل‬ ‫پانزدهم‪ 14،‬میلیاردتومانهزینهکرد‪.‬جالباینکهمدیرعامل‬ ‫اســتقالل خوزســتان تاکید می کند که در فصل اینده نیز با‬ ‫همین بودجه وارد مسابقات لیگ برتر خواهند شد‪ .‬هر چند‬ ‫باتوجهبه قهرمانیاستقاللخوزستانبعیدبهنظرمی رسدکه‬ ‫این تیم با چنین بودجه اندکی وارد لیگ برتر شود‪.‬‬ ‫مدیرعاملباشگاهاستقاللخوزستاندربارهبرنامه های‬ ‫اردویی این تیم می گوید‪« :‬قطعــا اردوی خارجی نداریم و‬ ‫اردوی داخلی ما نیز در هفته پیش رو و احتمال فراوان از ‪14‬‬ ‫تیر در بروجرد یا سرعین اغاز خواهد شد‪».‬‬ ‫نعمتی نژاد در خصوص بودجه این باشگاه برای لیگ‬ ‫پانزدهم تاکید می کند‪« :‬بــراورد بودجه ما برای فصل اینده‬ ‫همچون فصل گذشــته ‪ 14‬میلیارد تومان است‪ .‬البته سال‬ ‫گذشته میزان هزینه های باشــگاه به این رقم نرسید و کمتر‬ ‫شد‪ .‬به هر حال براورد ما برای فصل جدید همان ‪ 14‬میلیارد‬ ‫استوبایدببینیممسئوالنمربوطهچهتصمیمی می گیرند‪».‬‬ ‫پله اظهارنظر جالبی دارد‪ .‬او می گوید‪« :‬فوتبال بازی زیبایی‬ ‫است که جنگ ها را اغاز می کند و به پایان می رساند‪ ».‬این‬ ‫دقیق ترین توضیح چگونگی پیروزی جنوبی های خوزستان‬ ‫در لیگ پانزدهم است‪ .‬قهرمانی ابی های خوزستان تجلی‬ ‫ارمان های جوانانه است‪ ،‬در برابر واقعیت خشک و خشن‪.‬‬ ‫نشانهپیروزیارادهوکنشانسانیبرپولوسرمایه‪.‬استقالل‬ ‫خوزستان نه پول زیادی داشت‪ ،‬نه امکانات چندانی‪ .‬همه‬ ‫بودجه باشگاه به اندازه قرارداد چند تا از سلبریتی های قرمز و‬ ‫ابی پایتخت نبود‪ .‬جنوبی ها اما تا دل تان بخواهد رویا داشتند‬ ‫و ارزو‪ .‬فوتبــال برای انهــا پیش از انکه «کار» یا «شــغل»‬ ‫باشد‪ ،‬خود «زندگی» است‪ .‬برای جنوبی ها شعار «خوزستان‬ ‫برزیلته»فقطیککریفوتبالینیست‪،‬بلکهمعنیتالشانها‬ ‫برای مبارزه با فقر و رنج و محرومیت است؛ شبیه کوچه پس‬ ‫کوچه های برزیل؛ شبیه سائوپائولو‪ ،‬ریو دوژانیرو‪ ،‬کوریتیبا‬ ‫و غیره‪ .‬استقالل خوزستان با بودجه مصوب ‪ 14‬میلیاردی‪،‬‬ ‫در ‪ 30‬مســابقه اش فقط ســه بار باخت و تنها ‪ 14‬گل خورد‪.‬‬ ‫یعنی به طور متوســط کمتر از نیم گل در هر مسابقه! یعنی‬ ‫تالش برای حفظ داشته ها و استفاده از همه توان برای خلق‬ ‫پیروزی‪ .‬ان هم تیمی که دو سال پیاپی در استانه سقوط بود‬ ‫و برای بقا می جنگید؛ برای حفظ موجودیت‪ .‬تیمی با تالشی‬ ‫مضاعف برای بهتر شدن؛ برای بهترین شدن‪ .‬حاال اسمان‬ ‫خاکی خوزستان دوباره ابی شــده‪ .‬موقعیتی برای شادی و‬ ‫فراموشی رنج ها و ریزگردها شکل گرفته‪ .‬جوانان ویسی یک‬ ‫فصل جنگیدند و جام را به خوزستان بردند تا بازار زمین های‬ ‫خاکیجنوبدوبارهداغشود‪،‬تاجوان ترهاباتوپپالستیکی‬ ‫چند الیه شانجدی تربازیکنند‪،‬تازندگیادامهداشتهباشد‪.‬‬ ‫ســایمون کوپر‪ ،‬کتابی دارد با عنــوان «فوتبال علیه‬ ‫دشمن» که برای نوشتنش به ‪ 22‬کشــور سفر کرده و در ان‬ ‫مشاهدات عینی خود را از اثرات فوتبال در ساختار اجتماعی‬ ‫و سیاسی این کشورها نوشته‪ .‬او از افریقا نوشته و از ارژانتین‬ ‫و برزیــل‪ .‬از هــوادار اهل برلین شــرقی که پلیــس امنیتی‬ ‫المان شرقی به خاطر طرفداری تیم محبوبش ازارش داد تا‬ ‫‪67‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫استقالل خوزستان در سالی که لستر قهرمان انگلیس شد توانست همان کار‬ ‫را در لیگ برتر ایران تکرار کند تا از این پس همه بدانند که برای قهرمانی داشتن یک‬ ‫رویا و اراده رسیدن به ان رویا کافی است‪ .‬تصاویر روز اخر لیگ را روایت می کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪69‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫عالمتسوالمقابلمشروعیتانتخاباتفوتبال‬ ‫اجورلو شکایت خود را تحویل دبیرکل داد‬ ‫حاشیه های انتخابات فدراســیون فوتبال که نتیجه‬ ‫ان تحت تاثیر برخی از مســئوالن رده بــاالی دولت تعیین‬ ‫شد‪ ،‬همچنان ادامه دارد‪ .‬در حالی که مهدی تاج به ریاست‬ ‫فدراسیون فوتبال انتخاب شده و کارش را اغاز کرده‪ ،‬این‬ ‫مصطفی اجورلو است که شــکایت خود را رسما به دبیرکل‬ ‫فدراســیون فوتبال ارائه کرده اســت‪ .‬این نامزد انتخابات‬ ‫ریاست فدراســیون فوتبال در روز مجمع نیز اعتقاد داشت‬ ‫در این انتخابات تخلف رخ داده است‪ .‬نشریه تماشاگران‬ ‫با تطبیق اساســنامه ســال ‪ 1390‬که مرجع برای برگزاری‬ ‫انتخابات بوده و مجوز نهایی را از سازمان بازرسی کل کشور‬ ‫هم گرفته است‪ ،‬با اعضایی که رای ایشــان را به صندوق‬ ‫انداخته انــد‪ ،‬پی به تناقض اشــکار در تعــدادی از ارا برده‬ ‫اســت‪ ،‬ارایی که اگر در روز مجمع به صندوق نمی افتادند‬ ‫حتی سرنوشت انتخابات تغییر می کرد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫کدام رای ها مشکل دارند؟‬ ‫علی کفاشیان نه برای رای دادن که برای رای ندادن‬ ‫تخلف کرده است‪.‬‬ ‫رئیــس مجمــع انتخاباتــی فدراســیون در روز ‪18‬‬ ‫اردیبهشت ماه‪ ،‬بر اســاس اساســنامه انتخابات به عنوان‬ ‫عضو مجمع‪ ،‬صاحــب حق رای بــوده و در جمع حاضرین‬ ‫شمرده شــده اســت‪ .‬او اما بنا به هر دلیلی به رغم خوردن‬ ‫تیک حضور رای نداده است و باید یک رای به تعداد ارای‬ ‫حاضر اما باطله در مجمع افزوده می شد‪ .‬باشگاه نفت تهران‬ ‫اگر چه با تخلفی اشکار از ســوی دبیرکل‪ ،‬مدیرعاملش از‬ ‫رای دادن محروم شده بود اما با استناد به ایین نامه اجرایی‬ ‫انتخابات و اساسنامه ســال ‪ 1390‬که در ان صراحتا اشاره‬ ‫شده است‪ ،‬تنها اعضای هیات رئیسه یا شخص مدیرعامل‬ ‫حق رای دارند‪ ،‬رایی که به صندوق انداخته اند‪ ،‬فاقد اعتبار‬ ‫قانونی اســت‪ .‬علیرضا اســدی در نامه ای به باشگاه نفت‬ ‫قبل از انتخابات اعالم کرده بود منصــور قنبرزاده به دلیل‬ ‫کاندیداتوری‪ ،‬حق رای دادن ندارد؛ در حالی که این تصمیم‬ ‫در هیچ جای اساسنامه فدراسیون فوتبال قید نشده است‪ .‬با‬ ‫این وجود باشگاه نفت از این خواسته تمکین کرده و بهرام‬ ‫میرشیبانی معاون اجرایی تیم را به عنوان نماینده به مجمع‬ ‫معرفی کرده است‪ .‬میرشــیبانی به دلیل عدم عضویت در‬ ‫هیات مدیره صالحیت قانونی بــرای انداختن رای نفت به‬ ‫صندوق را نداشــته و در انتخاباتی که قبل از برگزاری اش‬ ‫‪ 35‬نفر را به دلیل ســختگیری های قانونی اساســنامه‪ ،‬رد‬ ‫صالحیت کرده بودند‪ ،‬این رای کامــا غیر قانونی و باطل‬ ‫اســت‪ .‬امیر عابدینی به نمایندگی از باشــگاه پارسه تهران‬ ‫رای داده اســت‪ .‬عابدینی هم همان مشکل میرشیبانی را‬ ‫دارد‪ .‬کارت حضور در مجمع هم نداشته است‪ .‬او نه عضو‬ ‫هیات مدیره تیم بوده و نه مدیرعامل و حتی کارت صادر شده‬ ‫برای این باشگاه هم به نام کاوه عابدینی بوده و عابدینی در‬ ‫روز مجمع رویش با خودکار قلم گرفته و نام خودش را نوشته‬ ‫است‪ .‬بر اساس قانون‪ ،‬این رای هم سرنوشت رای باشگاه‬ ‫نفت تهران را پیدا می کند‪.‬‬ ‫در اساسنامه فدراســیون فوتبال صراحتا اشاره شده‬ ‫تنها هیات های استانی عضو مجمع هستند‪ .‬کیش استان‬ ‫نیست و مناطق ازاد ســهمیه ای در مجمع ندارند‪ .‬اگر چه‬ ‫پیش از این هم مجامعی بوده که این هیات در ان شــرکت‬ ‫کرده اما رای این هیات کامال غیر قانونی است‪ .‬به خصوص‬ ‫اینکه هیات فوتبال استان هرمزگان در این انتخابات رای‬ ‫داشته و حتی رئیس هیاتش مسئول شمارش ارا بوده است‪.‬‬ ‫رایی که کارون یعقوبی به عنوان مدیر باشگاه استقالل‬ ‫اهواز بــه صندوق انداخته اســت هم درســت مثــل ارای‬ ‫عابدینی و میرشیبانی است و هیچ جایی در اسناد رسمی این‬ ‫ی وجود ندارد‪ .‬تازه به این ارای مشکوک‬ ‫باشگاه‪ ،‬چنین اسم ‬ ‫می توان در نگاه سختگیرانه‪ ،‬رای های سرپرستان استقالل‬ ‫و پرســپولیس را هــم اضافه کــرد‪ .‬اینها همــه رای هایی‬ ‫غیرقانونی بودند که علی کفاشــیان بــا لب های خندانش‬ ‫وقتی می خواست این انتخابات را برگزار کند باید از لیست‬ ‫ارا حذف می کــرد‪ .‬ارایی که اگر حذف می شــدند‪ ،‬باتوجه‬ ‫به تصمیمات هیات رئیسه قبلی‪ ،‬حاال دیگر کل انتخابات‬ ‫روی هــوا رفته بود‪ .‬باید دیــد نهادهای نظارتــی ایا به این‬ ‫ماجرا ورود می کنند؟‬ ‫شکایت رسمی مصطفی اجورلو می تواند این پروسه‬ ‫را وارد دعــوای جدیدی کنــد‪ .‬اگر چه مهدی تــاج در این‬ ‫پروسه هیچ نقشی نداشــته و توانسته پیروز انتخابات باشد‬ ‫اما تعدادی از ارا در مکانیسم انتخاب مشکل داشته اند‪ .‬‬ ‫اما مصطفی اجورلو که پیش تر نیز درباره مهندســی‬ ‫شدن انتخابات از سوی دولت هشدار داده بود‪ ،‬ضمن ارائه‬ ‫نامه اعتراض امیز به دبیرکل فدراسیون فوتبال از رسانه های‬ ‫هوشیار و صریح قدردانی کرد‪.‬‬ ‫اجورلو‪ :‬با ارای باطله مشروعیت انتخابات‬ ‫زیر سوال رفت‬ ‫مصطفی اجورلو‪ ،‬نامزد ریاست انتخابات فدراسیون‬ ‫فوتبال اعالم کرد که خواهان رسیدگی‪ ،‬به موضوع ‪ 5‬رای‬ ‫باطله در انتخابات فدراسیون فوتبال است و به همین جهت‬ ‫نامه ای را خطاب به علیرضا اسدی‪ ،‬دبیر مجمع فدراسیون‬ ‫فوتبال نوشته است‪.‬‬ ‫اجورلو در این باره گفت‪« :‬خوشحالم از اینکه رسانه ها‬ ‫در کشور ما بیدار هســتند و با دقت باالی خود بر روند امور‬ ‫نظارت می کنند و پیگیری انها باعث شد که بخشی از انچه‬ ‫رفتارهای غیرقانونی و فرا دستی در انتخابات نامیده می شد‪،‬‬ ‫عیان شــود‪ .‬در هر صورت مــن پــس از انتخابات فضای‬ ‫ایجاد شــده برای یک نامزد را حاصــل دخالت معاون اول‬ ‫رئیس جمهور و وزارت ورزش وجوانان دانســتم و اعتراض‬ ‫خود را اعالم کردم‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬برخی از دوستان حتی به من توصیه‬ ‫کردند از واژه کودتا در انتخابات فدراســیون فوتبال سخن‬ ‫م اما من واقعا نمی خواهم از این واژه اســتفاده کنم و‬ ‫بگوی ‬ ‫ ترجیح می دهم به همان ساماندهی ارا و فشار برای پیروزی‬ ‫یک نامزد اشــاره کنم که البته شــاهد چنین ساماندهی در‬ ‫حکم وزیر ورزش برای رئیس فدراسیون فوتبال پدید امد‪ .‬به‬ ‫نظرم برای اهل اشاره و نظر این حکم حاوی تمام واقعیت ها‬ ‫درباره این انتخابــات اســت‪ ».‬اجورلو با اشــاره به ‪ 5‬رای‬ ‫شبهه دار انتخابات فدراســیون فوتبال عنوان کرد‪« :‬یکی‬ ‫از نشانه های این ســاماندهی در این ‪ 5‬رای خود را نمایان‬ ‫کرد که خوشبختانه توســط رســانه ها پرده از ان برداشته‬ ‫شــد‪ .‬از همین رو من نامه ای خطاب به اقای اسدی‪ ،‬دبیر‬ ‫مجمع نوشتم و از ایشــان خواستم که به موضوع رسیدگی‬ ‫کنند‪ .‬همچنین از سازمان بازرسی کل کشور و هیات رئیسه‬ ‫مجمع فدراسیون هم که شامل ناظران انتخابات می شود‪،‬‬ ‫می خواهم که این موضوع را بررسی کنند‪ ».‬نامزد انتخابات‬ ‫فدراســیون فوتبال گفت‪« :‬بروز این اتفاق و باطل شــدن‬ ‫برخی ارا باعث می شود که مشروعیت انتخابات زیر سوال‬ ‫برود و از همین رو الزم است که مسئوالن به سرعت نسبت‬ ‫به این شــبهه واکنش نشــان دهند‪ .‬طبق بنــد ‪ 4‬ماده ‪22‬‬ ‫اساســنامه تخلفاتی صورت گرفته که برخــی حقوقدانان‬ ‫هم در گفت وگوهایی که داشتند بر ان تاکید می کردند‪».‬‬ ‫اجورلــو از فعال بــودن و بیــداری رســانه ها‬ ‫اظهار خوشــحالی کــرد و گفــت‪« :‬قطعا وجود رســانه ها‬ ‫اجــازه نمی دهــد کــه تخلفــات در فوتبــال پنهــان‬ ‫بمانــد‪ .‬ایــن باعــث خشــنودی اســت و مــا را بــه اینده‬ ‫امیدوار می کند‪».‬‬ ‫متن نامه مصطفی اجورلو به اسدی به شرح زیر است‪:‬‬ ‫«بسم الله الرحمن الرحیم‬ ‫جناب اقای دکتر اسدی‬ ‫دبیر محترم مجمع فدراسیون فوتبال‬ ‫با سالم‬ ‫احتراما به عرض می رساند نظر به اینکه در انتخابات‬ ‫فدراسیون فوتبال مورخ ‪ 95/2/18‬چند نفر از رای دهندگان‬ ‫فاقد صالحیــت قانونی بــرای دادن رای طبق اساســنامه‬ ‫بوده اند (اساســنامه تصریح به حضــور مدیرعامل یا عضو‬ ‫هیات مدیره باشــگاه دارد) و امعان نظر به الزامات مندرج‬ ‫در ماده ‪ 22‬و خصوصا تکلیــف مقرر در بند ‪ 4‬همان ماده در‬ ‫خصوص لزوم مباشــرت صاحبان ارا در رای گیری به نظر‬ ‫می رسد حداقل ‪ 3‬رای ماخوذه باطل بوده و به لحاظ حقوقی‬ ‫واجد اثار قانونی نیســت‪ .‬در نتیجه تعداد ارای نفر برگزیده‬ ‫به حد نصاب قانونی نمی رسد و اعالم نامبرده به عنوان فرد‬ ‫برگزیده مغایر با اصول و موازین قانونی اســت‪ .‬در خاتمه‬ ‫رسیدگی و اتخاذ تصمیم شایسته منطبق با قوانین مصرحه‬ ‫در این خصوص مورد تقاضا است‪.‬‬ ‫مصطفی اجورلو» ‬ ‫اینکه انتخابــات فدراســیون فوتبــال انتخاباتی از‬ ‫پیش تعیین شــده و مهندسی شــده بود موضوعی نیست‬ ‫که بتوان ان را کتمان کرد اما اینکه از ســوی دولت تدبیر‬ ‫و امید به شکایت اجورلو پیرامون حقی که از او ضایع شده‬ ‫ی سوال‬ ‫است رسیدگی الزم و سریع صورت نگیرد‪ ،‬موضوع ‬ ‫بر انگیز محسوب می شود؛ موضوعی که با شعارهای دولت‬ ‫فعلی در خصوص توجــه و اعتقاد به فضــای دموکراتیک‬ ‫کامال در تضاد است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫بازگشتبرزیل‬ ‫هفته گذشــته ابادانی هــا خوشــحال ترین مردمان‬ ‫زمین بودند‪ .‬در هوای گرم ابادان و در ورزشگاه تختی این‬ ‫شــهر تیم نفت ابادان به دیدار فجر سپاسی رفت و موفق‬ ‫شــد میهمان شــیرازی اش را با نتیجه ‪ 1-2‬شکست دهد‪.‬‬ ‫شاگردان نادر دست نشان با این برد لیگ برتری شدن و فجر‬ ‫سپاسی در لیگ دسته اول ماندگار شد‪ .‬این دومین تیم نادر‬ ‫دست نشان مربی قائمشهری کشورمان بود که در این فصل‬ ‫راهی لیگ برتر شد‪ .‬پیش از این تیم ماشین سازی تبریز که‬ ‫در نیم فصل اول هدایت ان را دست نشان بر عهده داشت‬ ‫لیگ برتری شده بود و صعود نفت که در دور برگشت سکان‬ ‫هدایتش به این مربی سپرده شــده بود نادر دست نشان را‬ ‫صاحب رکورد جدیدی در فوتبال کشور کرد‪.‬‬ ‫در هفته پایانی لیگ دسته یک نیز چند بازی حساس‬ ‫هم در پایین جدول برگزار شد که با موفقیت تیم های پارسه‬ ‫تهران و فوالد یزد به پایان رسید و این دو تیم در دقیقه ‪90‬‬ ‫از سقوط به دســته دوم نجات یافتند‪ .‬ســه تیم شهرداری‬ ‫اردبیل‪ ،‬پاس همدان و گیتی پسند اصفهان با نتایجی که‬ ‫پارسه و فوالد کســب کردند به دسته دوم ســقوط کردند‪.‬‬ ‫پیش از این تیم های پیکان و ماشین ســازی به لیگ برتر‬ ‫صعود کرده بودند‪.‬‬ ‫از مت هوملس و مالدینی تا بیرانوند‬ ‫سندسازی ما تا کجا ادامه دارد؟‬ ‫مهدی ربوشه‬ ‫دبیر گروه ورزش‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫ورزش‬ ‫خیلــی از بازیکنان می توانســتند در فوتبــال ایران به‬ ‫مراتب در جایگاه بهتری قرار بگیرند امــا این اتفاق نیفتاد‪.‬‬ ‫اینکه خودشــان نخواســتند امری بدیهی است اما بخشی‬ ‫از ایــن سرگذشــت را مــا تلــخ کردیــم‪ ،‬فقط بــرای برخی‬ ‫تسویه حســاب های شــخصی‪ .‬فقط برای اینکــه به افکار‬ ‫عمومی جهت بدهیم و برای چند روز هم که شده یک انسان‬ ‫را به گوشــه رینگ ببریم تا از یمین و یســار برایش گالیه و‬ ‫دردسر ببارد‪ .‬اصال چرا حاشیه؟ سخن از بیرانوند است؛ گلر‬ ‫جوانی که به تازگی پیراهن پرســپولیس را پوشیده‪.‬بیرانوند‬ ‫قبل از اینکه گلر پرسپولیس باشــد‪ ،‬قبل از اینکه قرمز باشد‬ ‫یا ابی یا عالقه قلبی اش هر رنگ دیگری داشــته باشد یک‬ ‫انسان است و ما حق نداریم با ابروی یک انسان بازی کنیم‪.‬‬ ‫همان کاری که با بسیاری از استعدادهای فوتبال مان کردیم‬ ‫وانهارابرایهمیشهمحوکردیم‪.‬اینرفتارزنندهتاکجاادامه‬ ‫دارد؟ رفتارهای زننده ما در فضــای مجازی چه زمانی پایان‬ ‫خواهد گرفت؟ چرا هیچ وقــت این ضرورت را حس نکردیم‬ ‫که در مورد اخالق رسانه صحبت کنیم‪ .‬همان اخالق زشتی‬ ‫که چند روز متوالی وقت مان را صرف به دست اوردن سندی‬ ‫می کنیمکهنشاندهدبیرانونددرمقطعیازاستقاللتمجید‬ ‫کردهوبرایابی هاارزویموفقیتکردهاست‪.‬اینرفتاروقتی‬ ‫ناجوانمردانه تر جلوه می کند که بدانیم بیرانوند قبل از اینکه‬ ‫پیراهنپرسپولیسرابهتنکندچنیناظهارنظریکردهاست‪.‬‬ ‫اصال هزار بار نظیر این اظهارنظرها را مطرح کرده باشد‪ .‬چه‬ ‫فرقی می کند؟ مگر اینکه این بازیکن حاال گلر پرسپولیس‬ ‫است و با انگیزه فراوان امده تا برای سرخ ها به قول خودش‬ ‫‪ 10‬ســال دروازه بانی کند‪ .‬مگر نه اینکه بسیاری از ما زمانی‬ ‫به هر بهانه یا دلیلی طرفدار تیمی بوده ایم که حاال طرفدار‬ ‫رقیبش هستیم؟ چرا هیچ وقت در مورد خودمان سندسازی‬ ‫نمی کنیم؟ چرا به خودمان نگاه نمی کنیم؟ واقعا در فوتبال‬ ‫حرفه ای دنیــا اینکه بیرانوند در زمــان کودکی و جوانی اش‬ ‫طرفدار چه تیمی بوده است چقدر اهمیت دارد؟‬ ‫یک مثــال می زنم؛ مت هوملــس اولین بمب فصل‬ ‫نقل وانتقاالت بایرن مونیخ است‪ .‬بمبی که از دورتموند به‬ ‫این تیم امده و حسابی هواداران این تیم را خوشحال کرده‬ ‫است‪ .‬مت هوملس همان بازیکنی است که قبل از رفتن به‬ ‫بایرن بارها علیه این تیم مصاحبه کرده و حتی در نقل قولی‬ ‫صریح گفته بود که از ‪40‬کلیومتری این باشگاه رد نخواهد‬ ‫شد‪ .‬این فصل اما او نه تنها از ‪ 40‬کیلومتری باشگاه رد شد‬ ‫بلکه قرار است فصل اینده در الیانس اره نا و مقابل هواداران‬ ‫بایرن به میدان برود‪ .‬این تنها یک نمونه از حضور بازیکنی‬ ‫است که سیاهه ای از نقل قول های او علیه تیم فعلی اش‬ ‫می توان پیدا کرد اما هیچ کس به جز هواداران دورتموند از‬ ‫حضور او در بایرن گالیه نمی کنند‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که اینجــا از زمانی کــه بیرانوند‬ ‫حضورش در پرسپولیس قطعی شــده هر رسانه ای تالش‬ ‫می کند تا مدرکی دال بر استقاللی بودن این دروازه بان پیدا‬ ‫کند‪ .‬در حالی که این صحبت هــا و مدارک دیگر در فوتبال‬ ‫حرفه ای جایی ندارد‪ .‬اتفاقی که بیشتر نشان می دهد برخی‬ ‫رسانه ها فقط و فقط برای بدست اوردن کلیک بیشتر انجام‬ ‫می دهند‪ .‬در غیر این صورت اســتقاللی بــودن یا نبودن‬ ‫یک بازیکــن در فوتبال امــروزی کوچکتریــن تاثیری در‬ ‫تصمیم گیری یک باشگاه برای جذب یک بازیکن ندارد‪.‬‬ ‫شاید در فوتبال روز دنیا خیلی از بازیکنان که به صورت‬ ‫مستقیم از یک تیم به تیم رقیب رفته اند محبوب نباشد‪ .‬مثل‬ ‫فیگو که با کله خوک از او استقبال شد‪ .‬شاید خیلی ها او را‬ ‫خائن بمانند اما کی و کجا دیده شده که یک طرفدار میالن‪،‬‬ ‫مالدینی را به خاطر عالقه کودکی اش به یوونتوس محکوم‬ ‫کند یا مت هوملس را به واسطه چند مصاحبه خائن بنامد‪.‬‬ ‫بیرانوند از امروز که قراردادش را ثبت کرده باید نشان‬ ‫دهد پرسپولیسی است یا نه‪ .‬عملکرد و رفتار او از امروز معیار‬ ‫پرسپولیسی بودن یا نبودنش خواهد بود‪.‬‬ ‫به خودمان که برگردیم خیلی چیزها درست می شود‪.‬‬ ‫مثال اینکه یاد بگیریم وقتی از فوتبال حرفه ای می نویسیم‬ ‫خودمان نیز حرفه ای رفتار کنیم و به جای ســند سازی در‬ ‫مورد اســتقاللی بودن یا پرسپولیســی بودن یک بازیکن‬ ‫موضوعات مهم تر فوتبال را دنبال کنیم؛ درست مثل روزنامه‬ ‫نگارانی که در گیر و دار سندســازی مضحک برای بیرانوند‬ ‫مشــغله شــان را صرف موضوعات مهم تری کردند و سند‬ ‫تخلف در انتخابات فدراسیون فوتبال را فاش کردند‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫پدر شعر انقالب‬ ‫از حمید سبزواری تجلیل شد‬ ‫حمید شاهنگیان‪ ،‬اهنگساز مطرح سرودهای انقالبی‬ ‫را یاداوری کنم که حمید سبزواری متعلق به دوره ای است‬ ‫در میان شاعران انقالب اسالمی‪ ،‬برخی از چهره ها در‬ ‫که دیگر سخنران این مراسم بود نیز گفت‪« :‬به نظرم بیشتر‬ ‫که انسان ها با شــانس و پارتی بازی نمی توانستند بزرگ و‬ ‫تمام فراز و فرودهای سال های مبارزه و رویارویی با جریانات‬ ‫مردم حمید سبزواری را از سال ‪ ۵۷‬به بعد می شناسند اما بیان‬ ‫شناخته شده باشند و نیاز به توانایی و استعداد ذاتی بود‪ .‬اگر‬ ‫مخالف و سال های دفاع مقدس همراه با انقالب قلم زده اند‬ ‫اینکه سبزواری شاعر بعد از انقالب است کمی بی انصافی‬ ‫شعرها و سرودهای حمید سبزواری را بررسی کنیم‪ ،‬متوجه‬ ‫که در این میان نام «حمید ســبزواری» از جایگاه ویژه ای‬ ‫است چراکه او از سال های قبل از انقالب شعرهای انقالبی‬ ‫می شویم که موفقیت فردی که سرودهای ماندگاری مانند‬ ‫برخوردار اســت‪ .‬مقام معظم رهبری در مقدمه دیوان شعر‬ ‫می گفت و کمک شایانی به پیروزی انقالب کرده است‪ .‬من‬ ‫«خمینی ای امام» و «خجسته باد این پیروزی» را سروده‬ ‫حمید ســبزواری او را چنین می شناســانند‪« :‬شاعر گرامی‬ ‫از سال ‪ ۱۳۲۹‬کارهای سبزواری را دنبال می کنم و به خاطر‬ ‫است نمی تواند اتفاقی و بر اساس شانس و پارتی بازی باشد‬ ‫ ما‪ ،‬اقای حمید سبزواری از پیشکســوتان و پیشروان این‬ ‫دارم که او هر جا ستمی را می دید درباره ان شعر می سرود‬ ‫چراکه اگر این عوامل را هم موثــر بدانیم مهم ترین عامل‬ ‫راه است‪ .‬زبان فاخر در شــعر حمید‪ ،‬با مضمون انقالبی و‬ ‫چراکه وجدان هنری او همیشه بیدار بود‪ .‬سبزواری در طول‬ ‫موفقیت او این است که ســبزواری مایه و توان رسیدن به‬ ‫مکتبی‪ ،‬امیزه ای مطلوب و ارزنده پدیــد اورده و مجموعه‬ ‫موفقیت را داشــته اســت‪ .‬به نظرم خدا به حمید سبزواری‬ ‫ســال های فعالیتش به همراه قلمش که حکم شمشــیر را‬ ‫شــعر او در دیــوان معاصر فارســی‪ ،‬فصــل رغبت انگیز و‬ ‫داشت‪ ،‬جلوی ظلم های فراوانی ایستاد و همیشه در میدان‬ ‫عزت داده اســت چراکــه او را با توانایی های سرشــار‪ ،‬در‬ ‫شایسته ای گشوده است‪».‬‬ ‫مبارزه حضور داشت‪ .‬او از سابقون است و قران سابقون را‬ ‫زمانی مناســب و در موقعیت جغرافیایــی خاصی قرار داده‬ ‫بی گمان نام استاد حمید سبزواری با خاطرات اغلب‬ ‫تا بتواند به مردم خدمت کند‪ .‬به نظرم سبزواری با استفاده‬ ‫مقرب دانسته است‪ .‬بدون شک حمید سبزواری پدر سرود‬ ‫ایرانیــان در بعد از انقالب گره خورده اســت‪ .‬او مهم ترین‬ ‫انقالب اســت چراکه من هیچ کس را نمی توانم هم سنگ‬ ‫از توانمندی های درونی و موقعیت شناسی کارهای بزرگی‬ ‫شــعرهای مربوط به انقالب اســامی یا همان شعرهای‬ ‫او بدانم و به مقایسه با او بپردازم‪ .‬ســبزواری در طول عمر‬ ‫انجام داده است‪».‬‬ ‫انقالبی را سروده است‪ ،‬مانند‪ :‬خوش امدی ای امام ما‪ ،‬این‬ ‫در ادامه این مراســم‪ ،‬اســماعیل امینی با اشــاره به‬ ‫پر برکتش با اســتفاده از شعر به بیان درد انســان‪ ،‬ازادگی‬ ‫بانگ ازادی کز خاوران خیزد‪ ،‬برخیزید ای شهیدان‪ ،‬امریکا‬ ‫امریکا ننگ به نیرنگ تو‪ ،‬شــهید مطهر‪ ،‬خمینی ای امام‪،‬‬ ‫و دین پرداخته اســت‪ ».‬حسین شمسایی شــاعر و مداح‬ ‫خاطره ایگفت‪«:‬روزهاییکهقراربودحضرتامامخمینی(ره)‬ ‫خجسته باد این پیروزی و‪...‬؛ شعرهایی که هر کدام از انها‬ ‫نیز در این ایین با اشــاره به جهان بینــی و دورنگری حمید‬ ‫به ایران برگردد‪ 15-16 ،‬ســال داشــتم و هر روز به خیابان‬ ‫دنیایی از خاطرات را با خود به همراه دارد‪ .‬حال استاد مدتی‬ ‫سبزواری در جریان انقالب اسالمی گفت‪« :‬وی در تمامی ‬ ‫می رفتیم و منتظر ورود امام بودیم اما دولت بختیار هر روز‬ ‫مناســبت های مربوط به انقالب اســامی از جمله چهلم‬ ‫مشــکلی را علم می کرد و مانع ورود امام به کشور می شد‪.‬‬ ‫است که چندان مساعد نیست اما همچنان همه توجه اش‬ ‫شهدای قم و تبریز اشعاری می سرود که اینها را در جلساتی‬ ‫به خاطر دارم وقتی امام در روز ‪ ۱۲‬بهمن به کشور بازگشت‬ ‫به شعر انقالب است‪ ،‬بی دلیل نیست که خیلی ها او را پدر‬ ‫می خواندند و عموم مردم را با جریان های انقالب اسالمی‬ ‫در بهشت زهرا(س) سرود «برخیزید‪ ،‬برخیزید‪ ،‬برخیزید‪،‬‬ ‫شعر انقالب می دانند‪.‬‬ ‫اشنا می کردند‪ .‬سبزواری پیامی به نسل امروز ماست که اگاه‬ ‫ای شهیدان راه خدا» پخش شد و همه گریه کردند‪ ،‬امروز‬ ‫تجلیل از استاد‬ ‫نیز وقتی ســرودهای انقالبی در ســالن پخش شد یاد ان‬ ‫شوند‪ .‬پیشکسوتان این عرصه با بیان منظوم و منثور خود‬ ‫روزها افتادم‪ .‬به نظرم اینکه هنرمندی شاهد اتفاقات بزرگ‬ ‫اینده را می بینند‪».‬‬ ‫در شــب میالد حضرت علی اکبر(ع)‪ ،‬موزه هنرهای‬ ‫کشورش باشد و به ان کمک کند‪ ،‬توفیق بزرگی است‪».‬‬ ‫سهیل محمودی‪ ،‬شاعر و نویسنده با بیان خاطراتی‬ ‫دینی امام علی(ع) میزبان ایین نکوداشت حمید سبزواری‪،‬‬ ‫از استاد حمید سبزواری گفت‪« :‬باید با شرف‬ ‫شاعر و معلم شعر انقالب اسالمی بود که‬ ‫زندگی کردن را از نسل حمید سبزواری بیاموزیم‬ ‫با حضور جمع کثیری از شــاعران کشور و‬ ‫که این ویژگی از همه اشــعار و هنرها جاودانه‬ ‫رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری‬ ‫اســت و امیدوارم این ویژگــی در عصر ما هم‬ ‫تهران برگزار شد‪ .‬از جمله حاضران در این‬ ‫باشــد‪ ».‬فاضل نظری هم در این مراسم شعر‬ ‫حسین اقاممتحنی متخلص به حمید سبزواری و ملقب به پدر شعر انقالب اسالمی‬ ‫مراسم می توان به مصطفی رحماندوست‪،‬‬ ‫خواند اما قبل از ان در ســخنانی کوتاه گفت‪:‬‬ ‫متولد ‪ 1304‬در سبزوار است‪ .‬سبزواری ابتدا به شــغل معلمی مشغول شد‪ ،‬سپس کارمند‬ ‫اســماعیل امینی‪ ،‬بیوک ملکــی‪ ،‬فاطمه‬ ‫«اگر هزار مراسم دیگر برای بزرگداشت حمید‬ ‫راکعی‪ ،‬محمد گلریز‪ ،‬سهیل محمودی‪،‬‬ ‫بانک بازرگانی در تهران شد و بعد به شاعری روی اورد‪ .‬مهم ترین فعالیتش شاعری است‪.‬‬ ‫حســین اســرافیلی‪ ،‬حمید شــاهنگیان‪،‬‬ ‫ســبزواری برگزار کنیم باز هم نمی توانیم دین‬ ‫وی در رشته ادبیات تحصیل کرده و سال ها سابقه تدریس در همین رشته را در کارنامه دارد‬ ‫مجتبی مطهری‪ ،‬جواد محقق‪ ،‬حســین‬ ‫خود را به او ادا کنیم چراکه او خدمات فراوانی‬ ‫و تاکنون چند مجموعه کتاب به چاپ رسانده اســت مانند سرود درد‪ ،‬سرود سپیده‪ ،‬سرود‬ ‫شمسایی‪ ،‬فاضل نظری و خانواده حمید‬ ‫به انقالب و ادبیات کشــور کرده است‪ .‬او در‬ ‫دیگر‪ ،‬کاروان ســپیده‪ ،‬یاد یاران‪ ،‬گزیده ادبیات معاصر و‪ ...‬وی مدال درجه یک هنر در‬ ‫ســبزواری اشــاره کــرد‪ .‬در این مراســم‬ ‫‪ ۹۰‬سالگی چنان شعر می گوید که گویی یک‬ ‫رشته ادبیات دارد و اولین شاعری است که کتاب شعرش با عنوان سرود درد‪ ،‬سال ‪1375‬‬ ‫مصطفی رحماندوست چهره اشنای شعر‬ ‫جوان ‪ ۳۰‬ساله شعر گفته است‪ .‬به نظرم اشعار‬ ‫کتاب سال شناخته شد‪ .‬شعر سبزواری ‪ ،‬شناسنامه زمان مند انقالب است‪ ،‬زیرا کمتر حادثه‬ ‫انقالب و شعر کودک در مورد جایگاه استاد‬ ‫او ســند تاریخی از ســال های انقالب اســت‬ ‫یا رویدادی است که انعکاسی از ان در شعر او نباشد‪ .‬این شاعر با حساسیت ویژه خویش‪ ،‬هر‬ ‫حمید ســبزواری در شــعر معاصر گفت‪:‬‬ ‫چراکه بهتریــن بیانیه ها در ادبیــات انقالب‬ ‫رویداد مهم تاریخ معاصر ایران را با گل واژه های شعرش در حافظه زمانه نقش کرده است‪.‬‬ ‫«برای همه ما پیش امده کــه گاهی فرد‬ ‫اســامی را می توان در ســرودها و شعرهای‬ ‫حمید سبزواری به مناسبت های گوناگون از جمله گرامیداشــت مقدم امام خمینی (ره)‪،‬‬ ‫حمید ســبزواری یافــت‪ .‬ســبزواری خدمات‬ ‫شهادت شهید مطهری (ره)‪ ،‬ازادسازی خرمشهر‪ ،‬تسخیر النه جاسوسی و‪ ...‬ترانه های‬ ‫مشــهوری را در جامعه می بینیم اما دلیل‬ ‫فراوانی انجام داده اســت و امیدوارم مسیری‬ ‫ماندگار بسیاری ســروده اســت‪ .‬از اثار او می توان به کتاب های «ســرود درد»‪« ،‬سرود‬ ‫ان را نمی دانیم و همه چیز را پای شانس‬ ‫که او در ان گام گذاشــته است‪ ،‬ادامه داشته‬ ‫سپیده»‪« ،‬سرودی دیگر»‪« ،‬تو عاشقانه سفر کن»‪« ،‬بانگ جرس» و‪ ...‬اشاره کرد که‬ ‫و پارتی بازی می گذاریم‪ .‬شــاید این فکر‬ ‫باشد‪».‬‬ ‫حتی در عنوان انها نیز واژه سرود‪ ،‬غالب است‪.‬‬ ‫خیلی از مردم جامعه باشد اما باید این نکته‬ ‫دیدار‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫شناسنامه شعر انقالب‬ ‫خداحافظ پاریس‬ ‫مقصد بعدی زالتان کجاست؟‬ ‫بازهم ثابت کرد که ســن فقط و فقط یک عدد است‪.‬‬ ‫او یک فصل رویایی دیگر را هم پشــت سر گذاشت‪ .‬همه‬ ‫افتخارات ممکن را به دســت اورد اما این اخرین باری بود‬ ‫که پاریسی ها می توانستند این ستاره را در کنار خود ببینند‪.‬‬ ‫زالتــان ابراهیموویچ یک دقیقــه مانده به پایــان اخرین‬ ‫بازی اش با پیراهن پاری ســن ژرمن گل زد تــا رکورد گلزنی‬ ‫تیم پایتخت در یک فصل را به نــام خودش ثبت کند‪ .‬او با‬ ‫گل دقیقه ‪ 18‬خــود با رکورد کارلــوس بیانچی که در فصل‬ ‫‪ 1977-1978‬توانســته بود ‪ 37‬گل بزند‪ ،‬برابر شــده بود‪.‬‬ ‫زالتان در نهایت ‪ 38‬گله شد‪.‬‬ ‫کاپیتان تیم ملی ســوئد بعد از برد صفــر بر‪ 4‬تیمش‬ ‫برابر نانت گفت‪« :‬خیلی احساساتی شدم‪ ،‬بعد از این چهار‬ ‫ســال پرافتخار امروز برایم خاص بود‪ .‬متشــکرم‬ ‫«ایبراکادابرا»‪ ،‬این چهار ســال همیشــه در قلبم‬ ‫می ماند‪».‬‬ ‫او که اعالم کرده این اخرین فصل بازی اش‬ ‫در پاریس اســت‪ ،‬امید دارد تیم بــه روند بردهای‬ ‫خود ادامــه دهد‪« :‬بدون ایبرا ســخت اســت اما‬ ‫امکان دارد!»‬ ‫زالتــان ‪ 34‬ســاله بالفاصلــه بعــد از گلش‬ ‫مصدوم شــد اما چون لوران بالن سه تعویضش‬ ‫را انجام داده بود زالتان در میان تشویق ایستاده‬ ‫هواداران زمین بازی را ترک کرد‪ .‬در پایان مسابقه‬ ‫بچه های او بــه درون زمین دویدنــد در حالی که‬ ‫پیراهن هایی با نام شــاه و اســطوره بــه تن کرده‬ ‫بودند؛ اشاره شان به صحبت های روز جمعه زالتان‬ ‫درباره رفتــن از ‪ PSG‬بود‪« :‬من مثل شــاه امدم‪،‬‬ ‫مثل اســطوره می روم‪ ».‬در دقیقــه ‪ 10‬بازی هم‬ ‫هواداران حاضر در ورزشگاه به مهاجم شماره ‪10‬‬ ‫پاری سن ژرمن ادای احترام کردند‪.‬‬ ‫زالتان گفت‪« :‬من معموال گریه نمی کنم اما‬ ‫وقتی دیدم بچه هایم وارد زمین شــدند‪ ،‬اشک در‬ ‫چشمانم حلقه زد‪ .‬خیلی از مردم فرانسه ممنونم‪،‬‬ ‫باید با تمام وجود به خاطر انها بازی می کردم‪».‬‬ ‫او کــه شــایعاتی دربــاره رفتنــش بــه‬ ‫منچســتریونایتد‪ ،‬لس انجلس گلکسی و میالن‬ ‫مطرح شده‪ ،‬درباره تیم بعدی اش گفت‪« :‬همین‬ ‫حاال می دانم فصل بعد کجا می روم اما نمی خواهم‬ ‫االن حرفی درباره اش بزنم‪».‬‬ ‫این جمالت بازهم معمای مقصد بعدی این‬ ‫ستاره را پیچیده تر کرد‪ .‬همه از پیشــنهاد منچستر یونایتد‬ ‫می گفتند‪ .‬حتی اســطوره ای دیگر از اسکاندیناوی حضور‬ ‫زالتان را عاملــی برای جذابیت منچســتر دانســت‪ .‬پیتر‬ ‫اشــمایکل دانمارکی در این باره گفت‪« :‬مدت هاست ارزو‬ ‫دارم این بازیکن بزرگ را با پیراهن منچســتریونایتد ببینم‪.‬‬ ‫زالتان به دنیا امده تا برای تیم بزرگ شــهر منچســتر بازی‬ ‫کند‪ .‬او مثل اریک کانتوناســت و این توانایــی را دارد که‬ ‫تماشاگران را به وجد اورد‪ .‬زالتان الهام گر بزرگی برای دیگر‬ ‫بازیکنان منچستریونایتد خواهد شد و امیدوارم که او را در‬ ‫تیم محبوبم ببینم‪ ».‬اما حتی پیشنهاد منچستر یونایتد هم‬ ‫از ســوی مدیر برنامه های زالتان رد شد‪ .‬مینو رایوال در این‬ ‫باره گفت‪« :‬واقعا باید بپذیریم کــه در این دنیا خبرنگارانی‬ ‫هستند که فقط از قوه تخیل شان استفاده می کنند و داستان‬ ‫می سازند اما این ماجرا صحت ندارد‪».‬‬ ‫معمای زالتان ادامه دارد و هیچ کس نمی داند که او‬ ‫به کجا می رود اما چیزی که واضح اســت اینکه پاریسی ها‬ ‫هم تالش خود را شروع کرده اند تا با یک خرید بزرگ جای‬ ‫زالتان ابراهیموویــچ را پر کنند‪ .‬انها در گام نخســت به دو‬ ‫نام بزرگ از رئال مادرید و بارسلونا فکر می کنند؛ کریستیانو‬ ‫رونالدو و نیمار‪ ...‬شانس پی اس جی برای خرید نیمار کمتر‬ ‫است ؛ چرا که به نظر می رسد مذاکرات برای تمدید قرارداد‬ ‫او با بارســلونا به خوبی پیش می رود‪ .‬در مورد کریســتیانو‬ ‫رونالدو هم به نظر می رسد اینده او بستگی زیادی به عملکرد‬ ‫رئال در فینال لیگ قهرمانان اروپا خواهد داشت‪ .‬در صورت‬ ‫قهرمانی رئال در اروپا‪ ،‬قطعا کریــس در جمع مادریدی ها‬ ‫خواهد ماند ولی اگر رئال بازنده فینال شود‪ ،‬ممکن است او‬ ‫به فکر ترک تیمش بیفتد و در ان حالت شانس پی اس جی‬ ‫برای جذب کریس بیشتر خواهد شد‪.‬‬ ‫این مساله باعث شــده اســت که انها به گزینه های‬ ‫دیگری هم فکر کنند‪.‬روزنامه اکیپ فرانســه در‬ ‫گزارشــی مدعی شــده است مســئوالن باشگاه‬ ‫پاریســی فهرســت بلندباالیی را از مهاجمان مد‬ ‫نظرشان اماده کرده اند که در صدر این فهرست‪،‬‬ ‫نام انتوان گریزمان فرانســوی‪ ،‬مهاجم ‪ 25‬ساله‬ ‫اتلتیکومادرید‪ ،‬دیده می شود‪ .‬این بازیکن جوان‬ ‫در این فصل درخشش فوق العاده ای در اتلتیکو‬ ‫داشته اســت و جذب او کار نســبتا راحتی برای‬ ‫سران باشگاه پاریسی به نظر می رسد‪.‬‬ ‫طبق این گزارش‪ ،‬قیمــت گریزمان حدود‬ ‫‪ 70‬میلیون یورو براورد شــده و البته تماس هایی‬ ‫نیز مبنی بر انتقال احتمالی او به باشگاه پاریسی‬ ‫برقرار شــده اســت‪ .‬هر چند لوران بالن اعتقاد‬ ‫دارد یافتن جانشــین برای زالتان امکان ندارد‪:‬‬ ‫«زالتان ‪ ،‬زالتان‪ ...‬بعضی او را دوســت ندارند و‬ ‫بعضی عاشق او هستند‪ .‬به نظر من‪ ،‬زالتان یک‬ ‫پدیده است و این را با امار و گلزنی اش نشان داده‬ ‫است‪ .‬او پدیده است‪ .‬در انجام کارهای عجیب‬ ‫و استثنایی همیشه موفق است و با قد بلند و بدن‬ ‫تنومندش‪ ،‬کارهای تکنیکی فوق العاده ای انجام‬ ‫می دهد‪ .‬چه او را دوست داشته باشید و چه از او‬ ‫متنفر باشید‪ ،‬امار دروغ نمی گوید‪ .‬با کیفیتی که‬ ‫زالتان دارد‪ ،‬به دســته بهترین هــا تعلق دارد‪ .‬ما‬ ‫یک پدیده را از دســت دادیم‪ ،‬بازیکنی که بسیار‬ ‫گل می زند و کسی مثل او نیست‪ .‬باید یکی مثل‬ ‫او اختراع کنیم زیرا وجود خارجی ندارد! به دنبال‬ ‫مهاجم دیگری خواهیم بود ولــی باید همچنان‬ ‫رقابتی بمانیم‪».‬‬ ‫پیشخوان مجازی‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫دیدار‬ ‫پست ویژه پرستویی برای سردار‬ ‫گناه از نگاه‬ ‫شیخ حسین‬ ‫انصاریان‬ ‫عکسی از جوانی حجت االسالم قرائتی‬ ‫‪73‬‬ ‫دختر شینا‬ ‫کتابی که روی صحنه رفت‬ ‫حوزه نمایش مدتی اســت کــه اجراهــای متفاوتی‬ ‫را تجربــه می کند‪ ،‬اجراهایــی با محوریت دفــاع مقدس‪،‬‬ ‫سوژه های ناب و بکری که تاکنون غفلت از ان توجیه ناپذیر‬ ‫بود‪ .‬این نمایش ها با رودیکــری مدرن تر و روایتی به روز تر‬ ‫به ســراغ مفاهیمی از جنس حماســه می روند و از دل این‬ ‫نمایش ها کارهای تاثیر گــذاری هم بیرون امده مثل اروند‬ ‫خون‪ ...‬در ایــن میان کاری که شــروع شــده و می تواند‬ ‫ادامه دار هم باشد‪ ،‬اقتباس های نمایشی از کارهای ادبی‬ ‫حوزه دفاع مقدس اســت‪ .‬خبــر خوب این اســت که این‬ ‫روزها تماشــاخانه «ســرو» میزبان نمایش «دختر شینا»‬ ‫اســت؛ اثری در ژانر دفاع مقدس‪ .‬این نمایش بر اســاس‬ ‫رمانی با همین نام و با محور خاطرات همســر شــهید حاج‬ ‫ستار ابراهیمی هژیر‪ ،‬زنده یاد «قدم خیر محمدی کنعان»‬ ‫این روزها در حال اجراست‪ ...‬این تئاتر از روز دوشنبه ‪20‬‬ ‫اردیبهشت ماه به مدت ‪ 20‬شب از ساعت ‪ 20‬در تماشاخانه‬ ‫سرو روی صحنه رفته است‪.‬دختر شینا اولین کار است اگر‬ ‫در این حوزه جست و جو کنیم‪ ،‬کارهای بیشماری هستند که‬ ‫می توانند روی صحنه تئاتر اجرا شوند‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫درباره کتاب‬ ‫«دختر شینا» تنها نام یک کتاب نیست‪ .‬نمایش های‬ ‫صحنه ای و رادیویی‪ ،‬تیزرهای سینمایی و‪ ...‬براساس ان‬ ‫ساخته شده است‪ .‬این کتاب سال ‪ 1390‬از سوی انتشارات‬ ‫سوره مهر منتشر شده و تاکنون به چاپ بیست و دوم رسیده‬ ‫است‪ .‬دختر شــینا از ابتدای انتشــار خود با استقبال بسیار‬ ‫خوبی از سوی اهالی کتاب‪ ،‬هنرمندان و مردم روبه رو بوده‬ ‫است‪ .‬ناگفته نماند این کتاب مورد توجه رهبر معظم انقالب‬ ‫هم قرار گرفته است و تقریظ شفاهی نسبت به ان داشته اند‪.‬‬ ‫در تیزر ســینمایی ایــن اثر که بــه کارگردانــی محمدباقر‬ ‫مفیدی کیا و بازی الیکا عبدالرزاقی و امیــن زندگانی ارائه‬ ‫شده اســت‪ ،‬بخش هایی از کتاب توسط دو بازیگر خوانده‬ ‫می شود‪ .‬بازی های تاثیرگذار و انتخاب بخش های جذابی‬ ‫از کتاب‪ ،‬تاثیر خوبی روی مخاطب دارد‪.‬‬ ‫دختر شــینا در فهرســت ‪ 105‬کتاب انتخابی مجمع‬ ‫ناشران دفاع مقدس برای عرضه در نمایشگاه بین المللی‬ ‫کتاب فرانکفورت سال جاری میالدی (‪ )2015‬قرار داشته و‬ ‫در شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس به عنوان‬ ‫اثر برگزیده در بخش خاطره شــفاهی انتخاب شده است‪.‬‬ ‫دختر شینا به زبان های ترکی استانبولی‪ ،‬انگلیسی و عربی‬ ‫هم ترجمه شده است‪.‬قدم خیر کنعان محمدی‪ ،‬قهرمان‬ ‫داستان دختر شینا و همسر ســتار ابراهیمی هژیر است که‬ ‫در عملیات والفجر‪ 8‬به شهادت رسید‪ .‬قدم خیر در ان زمان‬ ‫با وجود پنــج فرزند‪ ،‬به تنهایی فرزندانــش را بزرگ کرد‪ .‬در‬ ‫این کتاب کودکی‪ ،‬نوجوانی‪ ،‬جوانی و میانســالی قدم خیر‬ ‫کنعان محمــدی در ‪ 19‬فصل به همت بهنــاز ضرابی زاده‬ ‫گرداوری شده است‪.‬‬ ‫بهناز ضرابی زاده‪ ،‬نویسنده کتاب دختر شینا از توجهی‬ ‫که به این کتاب می شود بسیار خوشحال است‪ .‬او در این‬ ‫باره گفته اســت‪« :‬در شــرایطی که گقته می شــود میزان‬ ‫مطالعه در جامعه پایین است و مردم زیاد کتاب نمی خوانند‪،‬‬ ‫افراد زیادی دختر شینا را خوانده اند و درباره اش با من حرف‬ ‫زده اند‪ .‬از طرفــی دیگر‪ ،‬از ایــن کتاب نمایش هــا و تیزر‬ ‫سینمایی هم تولید شده اســت و این موضوع هم نشان از‬ ‫موفقیت کتاب دارد‪».‬‬ ‫او درباره دلیــل اقبال مردم به این کتــاب هم اعتقاد‬ ‫دارد‪« :‬این کتاب روایتگر داســتانی اســت که مردم ان را‬ ‫از جنس خودشــان می دانند و می توانند با ان ارتباط برقرار‬ ‫کنند‪ .‬این واقعی بودن داســتان قطعا تاثیر خوبی داشته و‬ ‫احساسات و اتفاقات را به شــکلی واقعی به انها ارائه کرده‬ ‫است‪ ،‬در ضمن خلوص نیت شهید و همسرش هم در این‬ ‫اقبال تاثیر ویژه ای دارد‪ ».‬ضرابی زاده در پایان سخنانش‬ ‫اظهار کرد‪« :‬هر هنرمندی کــه قصد دارد درباره این کتاب‬ ‫کاری انجام دهد با اســتقبال من مواجه می شود‪ ،‬البته به‬ ‫همه تاکیــد می کنم با خلــوص نیت در این مســیر حرکت‬ ‫کنند‪».‬‬ ‫ضرابی زاده درباره تعهد هنرمند نســبت به انچه خلق‬ ‫می کند‪ ،‬گفت‪« :‬اگر کسی نسبت به ادبیات دینی و انقالبی‬ ‫تعهد داشــته باشــد باید پیش از هر گونه اقدامــی‪ ،‬افکار‬ ‫و نظرات خود را محک بزند‪ .‬نوشــتن کار ســختی است‪،‬‬ ‫چون قرار اســت اندیشــه ای را به دیگران منتقــل کنیم و‬ ‫یک نویسنده مسلما باید اندیشــه خود را باور داشته باشد و‬ ‫کلیشه های معمول را به فراموشی بسپارد‪».‬‬ ‫درباره نمایش‬ ‫نمایش «دختر شینا» که این روزها به کارگردانی علی‬ ‫مستعلی در تماشاخانه سرو روی صحنه است‪ ،‬قدم مهمی‬ ‫ در ادای دین به کتــاب و ایثارگــری و مجاهدت قدم خیر‪،‬‬ ‫همسر شــهیدش و همه تالشــگران بی دریغ عرصه دفاع‬ ‫مقدس اســت‪ .‬نازنین بابایی‪ ،‬مریم اشــوری و محمدرضا‬ ‫قلمبر بازیگران این نمایش هستند‪ .‬نمایش بر اساس روایت‬ ‫بهناز ضرابی زاده به نمایش درمی اید‪ .‬این تئاتر سه بازیگر‬ ‫دارد که یکی از انها در نقش راوی یا همان نویسنده رمان‪،‬‬ ‫یعنی بهناز ضرابی زاده است و بازیگر دوم در نقش قدم خیر و‬ ‫دیگری هم شوهر وی است‪ .‬این داستان تم عاشقانه دارد و‬ ‫داستان عشق بین قدم خیر و شوهرش شهید ستار ابراهیمی ‬ ‫اســت که از زبان نویســنده برای مخاطب بیان می شود‪.‬‬ ‫مســتعلی پیش از این نمایش هایــی را با موضــوع تاریخ‬ ‫معاصر روی صحنه برده و این نخســتین بار است تئاتری‬ ‫را با موضوع جنگ تحمیلی کارگردانی کرده اســت‪ .‬علی‬ ‫مستعلی کارگردان این نمایش در این باره که چرا این متن‬ ‫را برای نمایش انتخاب کرده‪ ،‬گفته اســت‪« :‬دوست دارم‬ ‫به شکل جدی تری ســراغ تئاتر دفاع مقدس بروم و در این‬ ‫عرصه کار کنم؛ چراکه در این عرصه هنوز هم جای کار زیاد‬ ‫است و می توان ابعاد مختلفی را از دید افراد گوناگون روایت‬ ‫کرد‪ .‬وقتی شروع به مطالعه رمان «دختر شینا» کردم‪ ،‬در‬ ‫استانه جشنواره مقاومت قرار داشتیم‪ .‬این همزمانی سبب‬ ‫شده بود که از طرف بخش رادیویی جشنواره مقاومت چهار‬ ‫متن برای کارگردانی به من پیشــنهاد شــود کــه متن ها را‬ ‫ایوب اقاخانی تدوین کرده بود‪ .‬این متن ها بر اساس چهار‬ ‫رمان دفاع مقدس و یکی از انها «دختر شینا» بود که بدون‬ ‫شک ان را انتخاب کردم زیرا رمان ان را خوانده بودم‪ .‬بعد‬ ‫از جشــنواره مقاومت نیز تصمیم گرفتم که این نمایش را‬ ‫از فرمت رادیویی خارج و به شکل صحنه ای اجرا کنم‪».‬‬ ‫این نمایش چــه تفاوتی با دیگر متن های نمایشــی‬ ‫دارد؟ مســتعلی در ایــن باره هــم این گونــه توضیح داده‬ ‫است‪« :‬شیوه اجرایی من در این تئاتر شیوه کامال تئاتری‬ ‫است و در ان از شــعارزدگی پرهیز شده‪ .‬تالشم بر ان بوده‬ ‫که این نمایش حالت کلیشــه ای نداشــته باشد‪ .‬جامعه ما‬ ‫به خصوص نســل جدید‪ ،‬نســبت به ژانر دفاع مقدس گارد‬ ‫می‏گیرد‪ ،‬بابت اینکه می گویند ایــن ژانر حرف جدید ندارد‬ ‫و به صورت کلیشه ای درامده اســت‪ .‬البته ناگفته نماند‪ ،‬با‬ ‫اجرای تئاترهای «اروند خون‪ ،‬دریادالن و تکه های سنگین‬ ‫ســرب» نگاه مردم کمی تغییر کرد و من هم این شانس را‬ ‫داشتم که با حمایت های ایوب اقاخانی نمایشنامه را برای‬ ‫صحنه به صورتی تدویــن کنم که از نــگاه نویی همچون‬ ‫نمایش تکه های سنگین سرب و اروند خون برخوردار باشد‪.‬‬ ‫درواقع ما تئاتــری را روی صحنه بردیم کــه در ان به تاریخ‬ ‫جنگ به گونه ای دیگر اشار ه شده است‪».‬‬ ‫مستعلی در مورد ادامه کار در ژانر دفاع مقدس گفته‬ ‫اســت‪« :‬یکی از دغدغه های من این اســت که بتوانم در‬ ‫اینده تئاتری بر اساس یکی دیگر از رمان های دفاع مقدس‬ ‫با عنوان «پایی که جا ماند»‪ ،‬نوشته سید ناصر حسینی پور‬ ‫را بر صحنه اجرا کنم‪».‬‬ ‫وی در خصوص واکنش های مخاطبان نمایش خود‬ ‫هم تصریح کرده‪« :‬واکنش خوب و بد هم داشتیم‪ .‬به این‬ ‫صورت که افرادی که کار را ندیده اند برای دیدی که از قبل‬ ‫نسبت به تئاتر دفاع مقدس دارند کار را کلیشه ای قضاوت‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫ولی خوشحال هســتم از اینکه افرادی که می ایند و‬ ‫کار را می بینند راضی از سالن بیرون می روند‪ ،‬باوجوداینکه‬ ‫هیچ کدام من را نمی شناسند‪ .‬بعد از کار وقتی با من مالقات‬ ‫می کنند اذعــان می کننــد که تحــت تاثیر فضــای تئاتر‬ ‫قرارگرفته اند و ایــن نمایش را نگاهی نــو و متفاوت به ژانر‬ ‫دفاع مقدس می دانند‪ ،‬من نیز از رضایت مخاطب خوشحال‬ ‫هستم‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬یکی از میهمانان ما در ایام اجرا‬ ‫ایوب اقاخانی بود که به دلیــل تاثیری که از نمایش گرفته‬ ‫بود اشک ریزان سالن را ترک کرد و جمله ای بیان کرد با این‬ ‫عنوان که «حیف است که این تئاتر دیده نشود»‪.‬‬ ‫بانوی قهرمان کربال‬ ‫فرارساعت ها‬ ‫زندگی شهید هاشم شیخی‬ ‫کتابی در مورد حضرت زینب (س)‬ ‫کتاب «فرارســاعت ها» بیســتمین کتــاب از مجموعه اثــار یا کتاب ملی چشــمان‬ ‫اسمانی انقالب اسالمی با تدوین محمدمحمودی نورابادی است‪ .‬فرار ساعت ها به زندگی‬ ‫شهید هاشم شیخی متولد شــیراز پرداخته است‪ .‬این شهید از ســن ‪ 18‬سالگی وارد جبهه‬ ‫می شود و بعد از مدتی به خاطر رشادت هایی که از خود نشان می دهد وارد واحد اطالعات‬ ‫– عملیات می شــود و در انجا ماجراهایی به ســراغش می اید‪ .‬این اثر به صورت مجموعه‬ ‫خاطرات گرداوری شده است‪ .‬کتاب فرار ساعت ها از زبان خواهر‪ ،‬برادر‪ ،‬همسر و دوستان‬ ‫شهید روایت شده است‪ .‬شهید هاشم شــیخی در عملیات های زیادی از جمله کربالی ‪ 4‬و‬ ‫‪ 5‬حضوری بسیار پررنگ داشــت و در همین عملیات ها بسیاری از دوستانش شهید شدند‪.‬‬ ‫ســرانجام دوری از دوســتان را تاب نیاورد و در ســال ‪ 1366‬به درجه رفیع شهادت رسید‪.‬‬ ‫کتاب فرار ساعت ها با همکاری کنگره بزرگداشت سرداران و شهدای استان فارس در ‪207‬‬ ‫صفحه‪ ،‬توسط انتشارات انجمن پیشکسوتان ســپاس به چاپ رسیده است‪ .‬در بخشی از‬ ‫این کتاب می خوانیم‪« :‬با هم رفتیم‪ .‬حوالی اسفند ماه بود‪ .‬همان روز هم نزدیک های مقّر‬ ‫صاحب الزمان(عج) شــیراز را بمباران کرده بودند و یک زن با سه بچه اش شهید شده بود‪.‬‬ ‫زمانی که رســیدیم دارالرحه‪ ،‬مردم داشــتند همان جنازه ها را دفن می کردند‪ .‬من از جنازه‬ ‫می ترسیدم‪ .‬هاشم اما رفت و فاتحه ای خواند وقتی برگشــت‪ ،‬خیلی تو هم بود‪ .‬بی مقدمه‬ ‫گفت‪« :‬زهره کی میشه منم شهید بشم؟» ازش ناراحت شدم‪ .‬گفتم‪« :‬حاال منو اوردی که‬ ‫این حرف ها رو بزنی؟ راه بیفت بریم!»‪...‬‬ ‫دفتر نشر فرهنگ اسالمی کتاب «زینب بانوی قهرمان کربال» نوشته بنت الشاطی را با‬ ‫ ترجمه عالمه سید جعفر شهیدی را به اهتمام غالمرضا امامی منتشر کرد‪ .‬این کتاب روایتی‬ ‫است مستند و داســتانی از زندگی حضرت زینب(س) که به قلم محقق و نویسنده مصری‬ ‫تالیف شده است‪ .‬الشاطی در مقام نویسنده از اساتید ادبیات و زبان عرب در مصر به شمار‬ ‫می رود که زیر نظر دکتر طه حسین‪ ،‬ادیب نام اور مصری موفق به دریافت درجه تحصیلی‬ ‫دکتر ا شده است‪ .‬وی در دانشگاه عین الشمس قاهر تدریس کرده و مدتی نیز در سمت استاد‬ ‫به پژوهش هایقرانیدردانشگاهمصرپرداختهاست‪.‬ویپسازبازنشستگینیزدراواخردهه‬ ‫شصتشمسیب هعنواناستادمطالعاتیعالیقرانیدردانشگاهقروییندرشهرفاسمراکش‬ ‫تدریسکردهاست‪.‬ازایننویسندهپیشازاینکتاب هاییدربارهاعجازپیامبراکرم(ص)‪،‬زنان‬ ‫و دختران پیامبر اکرم(ص ) و حضرت سکینه(س) دختر امام حسین(ع) منتشر شده است‪.‬‬ ‫این کتاب که روایتی است داستانی از زندگی حضرت زینب(س) به گفته نویسنده بر اساس‬ ‫عالقه وی به زندگی پر سوز و گذار خواهر امام حسین(ع) تالیف شده است‪ .‬ترجمه این کتاب‬ ‫توسط مرحوم سید جعفر شهیدی سال ها پیش انجام شده و ویراست تازه ان را نیز سید محسن‬ ‫شهیدی‪ ،‬فرزند وی انجام داده است‪ .‬این کتاب به تصحیح مقدمه خود بر اساس باورهایی بر‬ ‫مبنای میزبان باور و ارادت پیروان ا ئین شافعی که نویسنده از جمله انان است راجع به اهل‬ ‫بیت(ع) تالیف شده است و به همین خاطر نباید از این متن انتظار داشت که نویسنده اش‬ ‫مانند بهره مندان از مفهوم والیت با ان برخورد کرده باشد‪.‬‬ ‫سیمرغ در محیط زیست‬ ‫از دو اثر استاد فرشچیان رونمایی شد‬ ‫رونمایی از هر اثر استاد می تواند یک خبر خوب باشد‪.‬‬ ‫خبر خوب در ایــن باره اینکه گنجی تازه بــه گنجینه میراث‬ ‫فرهنگی ایران اضافه شده اســت و در هفته ای که گذشت‬ ‫از دو اثر ســیمرغ و محیط زیســت از محمود فرشچیان در‬ ‫کاخ موزه سعداباد رونمایی شد‪.‬‏این اثار با تکنیک اکرلیک‬ ‫کار شــده اند و نگارگری هر کدام از انان بیش از ‪ ۶‬ماه طول‬ ‫کشیده اســت‪ .‬در اثر «ســیمرغ» تعداد زیادی از مرغ ها‬ ‫برای یافتن حقیقت و دیدار با سیمرغ به سمت کو ه قاف در‬ ‫حرکت هستند و هدهدی انان را راهنمایی می کند‪ .‬نیمی از‬ ‫مرغان در بین راه از بین می روند و تنها ســی مرغ به پایان‬ ‫راه می رســند و درمی یابند که ســیمرغ خود انان بوده اند‪.‬‬ ‫این اثر بیانگر این اســت که حقیقت همیشه در وجود خود‬ ‫ادم هاست و برای رسیدن به حقیقت باید راه بی نهایت طی‬ ‫کرد‪ .‬در تابلوی «محیط زیست»‪ ،‬حیوان درنده ای به تصویر‬ ‫کشیده شده که قصد اسیب رساندن به سایر حیوانات را دارد‬ ‫و استاد فرشچیان با هدف حمایت از محیط زیست به خلق‬ ‫این اثر پرداخته است‪.‬‬ ‫فرشــچیان در جمع خبرنگاران درباره اثار جدید خود‬ ‫گفت‪« :‬در اثر «سیمرغ» هم باتوجه به روایت عطار تعدادی‬ ‫از مرغان با و هدایت ســیمرغ برای پیدا کردن راه حقیقت‬ ‫به ســمت قله قاف حرکت می کنند و در ایــن راه تعدادی از‬ ‫انها می میرند و در انتها فقط ســی مرغ باقی می ماند‪ .‬من‬ ‫این مرغان را به صورت یک مرغ کشــیدم و در اصل سنبل‬ ‫انسان هایی است که قلبشان به یک شکل است و به دنبال‬ ‫کشف حقیقت هستند‪.‬‬ ‫«سیمرغ» ســمبلی از انسان هاست و نشان می دهد‬ ‫ما انسان ها همیشه در‏جســت وجوی حقیقت هستیم‪ .‬در‬ ‫نمایشگاه سال گذشــته که خانم ابتکار نیز حضور داشتند‪،‬‬ ‫چند تابلو با مضمون طبیعت به نمایش گذاشته بودم‪ .‬این‬ ‫مساله‏مطرح شــد که چرا تابلویی در رابطه با محیط زیست‬ ‫خلق نمی شود برای همین تابلوی «محیط زیست‪ ،‬انسان و‬ ‫طبیعت» را کشیدم‪ .‬در‏گوشه ای از اثر دیوی دیده می شود‬ ‫که نماد محیط زیست اســت و همه جا را الوده کرده است‪.‬‬ ‫در سوی دیگر فرشته هایی حضور دارند که‏محیط زیست را‬ ‫پاک می کنند‪‎.‬به نظر بنده حفاظت از محیط زیســت کاری‬ ‫ندارد و از هموطنانم استدعا می کنم محیط زیست را دوست‬ ‫داشته باشــند و‏ان را حفظ کنند‪ .‬من این دو اثر را با چند کار‬ ‫دیگر طراحی کردم و ســال اینده از بعضی از انها رونمایی‬ ‫می شود‪ .‬یکی از این اثار خلقت ادم و حواست‪».‬‬ ‫محمود فرشچیان در اصفهان دیده به جهان گشود‪.‬‬ ‫وی از هفت سالگی نزد استاد حاج میرزا اقا امامی یادگیری‬ ‫را اغاز و در سال ‪ 1324‬به هنرستان هنرهای زیبای اصفهان‬ ‫رفت و تحت تعلیم استاد عیسی خان بهادری که خود شاگرد‬ ‫کمال الملک بود‪ ،‬قرار گرفت و با رموز رنگ ها‪ ،‬ابزار نقاشی‬ ‫و زیر رنگ اشنا شــد‪ .‬این هنرمند در ابتدا از ابرنگ و گواش‬ ‫و از اوایل دهه پنجاه بیشــتر از اکریلیک برای خلق اثارش‬ ‫استفاده کرد‪.‬‬ ‫موزه فرشچیان در ســال ‪ 1380‬در مجموعه سعداباد‬ ‫افتتاح شد و تاکنون بیش از ‪ 70‬اثر اصل از این هنرمند را در‬ ‫معرض دید عالقه مندان قرار داده‪ 18 .‬اثر این هنرمند هم‬ ‫در موزه استان قدس رضوی قرار دارد‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جنگ اعراب‬ ‫از نگاه‬ ‫اکونومیست‬ ‫شعبده بازی‬ ‫ترامپ روی‬ ‫جلد نیویورکر‬ ‫سرمایه داری از‬ ‫نگاه تایم‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪75‬‬ ‫بازار‬ ‫صفرلکی در پیامی به مناسبت‬ ‫روز روابط عمومی‪:‬‬ ‫حمایت از والیبال‬ ‫بازار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫مدیرکل روابــط عمومی بانک دی در یادداشــتی با‬ ‫عنــوان «ارزش افرینی و افتخارافرینی» به تشــریح ابعاد‬ ‫حمایت بانک دی از تیم ملی والیبال جمهوری اســامی‬ ‫ایران پرداخت‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬ابراهیم‬ ‫صفرلکی در این یادداشــت که به مناسبت ‪ 27‬اردیبهشت‬ ‫ماه و روز روابــط عمومی و ارتباطات نگارش شــده ضمن‬ ‫بررسی جایگاه و تاثیر روابط عمومی در ساختار سازمان ها‬ ‫به بلوغی که در این حوزه شکل گرفته است به عنوان یک‬ ‫مزیت یاد کرد‪.‬‬ ‫وی در ادامــه حمایــت از ورزش را در راســتای‬ ‫مسئولیت های اجتماعی بانک دی در قبال جامعه دانسته‬ ‫و تاکید کرده اســت‪« :‬بانک دی که ایــن روزها هفتمین‬ ‫سال فعالیت خود را اغاز کرده اســت با شعار ارزش افرینی‬ ‫برای ذی نفعان و مشــتریان خود تالش کــرده عالوه بر‬ ‫نقش افرینی مناسب در عرصه اقتصادی و خلق «ارزش»‬ ‫برای مشتریان خود با پذیرش مسئولیت اجتماعی‪ ،‬نسبت‬ ‫به جامعه و پیرامون نیز غافل نباشد‪».‬‬ ‫به گفته وی امروز بانک دی بر اساس سند استراتژی‬ ‫مسئولیت اجتماعی خود عالوه بر پوشش برخی از نیازها‬ ‫و اهداف غیر اعتباری ذی نفعان کلیدی‪ ،‬حضور در عرصه‬ ‫ورزش ملی به ویژه والیبال را به عنوان یک کارویژه تعریف‬ ‫کرده اســت که ضمن کارکردهای تبلیغاتی و رسانه ای در‬ ‫راستای ارتقای جایگاه ذهنی نشان تجاری‪ ،‬معرفی بانک‬ ‫و نهایتا جذب مشــتری جدید در پی فراهــم اوردن زمینه‬ ‫افتخارافرینی بیشــتر برای ورزشــکاران تیم ملی والیبال‬ ‫جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫متن کامل این یادداشت به شرح زیر است‪:‬‬ ‫ارزش افرینی و افتخارافرینی‬ ‫‪ 1‬ـ روابط عمومی امروزه از جایگاهی به مراتب باالتر‬ ‫از هر زمــان دیگری در ســازمان ها برخوردار اســت و این‬ ‫اتفاق هم مرهون تخصصی شــدن و نقش افرینی بیشتر‬ ‫در راستای‬ ‫مسئولیت های‬ ‫اجتماعی بانک‬ ‫دی است‬ ‫روابط عمومی در سازمان هاست و هم احساس نیاز مدیران‬ ‫ارشد به این تخصص‪.‬‬ ‫عمومــا روابط عمومی ها بــه ویژه در ســازمان های‬ ‫ایرانی دارای دو کارکرد تبلیغی ـ ارتباطی هســتند و اغلب‬ ‫فعالیت های خود را ذیل این دو مقوله به اجرا درمی اورند‪.‬‬ ‫البته با وجود اینکه همچنان سازمان ها و مدیرانی هستند‬ ‫که نســبت به وجود روابط عمومی فعال غفلــت کرده و یا‬ ‫کارکردهای جاری و نمایشــی را برای ان متصورند‪ ،‬اما در‬ ‫اغلب ســازمان ها مخصوصا در سازمان های خصوصی با‬ ‫ارتقای جایگاه روابط عمومی در چارت سازمانی و اعطای‬ ‫نقش های کلیــدی‪ ،‬وظایــف متفاوت تــری از ان طلب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫اضافــه شــدن وظایفی چــون «ســاماندهی حوزه‬ ‫فرهنگ ســازمانی» به روابــط عمومی ها حکایــت از این‬ ‫دارد که گســتره نفوذ و تاثیرگذاری یک روابط عمومی در‬ ‫داخل سازمان بســیار باال بوده و می تواند در ساماندهی و‬ ‫بازار‬ ‫اماده سازی تشــکیالتی و زیرســاختی ان هم بسیار موثر‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫در کنــار ایــن موضوع مقولــه جدیدتری بــه عرصه‬ ‫روابط عمومی اضافه شــده کــه درجــه نقش افرینی ان را‬ ‫بسیار باال برده است‪ :‬مفهومی به نام «مسئولیت اجتماعی‬ ‫سازمان»(‪ .)CSR‬امروز در برخی از کشورهای توسعه یافته‬ ‫حتی تا مرز حذف روابط عمومــی (‪ )PR‬و جایگزینی ان با‬ ‫‪CSR‬پیش رفته انــد‪ .‬با این توضیح کــه روابط عمومی در‬ ‫سازمان ها با حفظ وظایف ســنتی و حتی توسعه یافته تری‬ ‫چون روابــط عمومــی الکترونیک‪ ،‬دپارتمان مســئولیت‬ ‫اجتماعی سازمان را هم عهده دار هستند‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ مســئولیت اجتماعــی ســازمانی (‪ )CSR‬دیگــر‬ ‫مفهومی ناشــناخته برای ســازمان ها نیســت هر چند که‬ ‫همچنان اغلب کارکردهای خیرخواهانه برای ان متصورند‬ ‫اما ورود به این مبحث با سرعت نسبتا باالیی در سازمان ها‬ ‫طرفدار پیدا کرده است چرا که مدیران متوجه این موضوع‬ ‫شده اند که منتســب کردن فعالیت های توسعه ای و حتی‬ ‫جاری خود به این مفهوم‪ ،‬هم دارای منافع اقتصادی است‬ ‫و هم در ارتقای جایگاه ذهنی نشان تجاری ان سازمان در‬ ‫جامعه به انها کمک می کند‪.‬‬ ‫در نگاهی ســاده می تــوان مســئولیت اجتماعی را‬ ‫این گونه تعریف کرد؛ مســئولیت یک ســازمان نسبت به‬ ‫جامعه ای که مستقیم یا غیر مســتقیم از اثار‪ ،‬محصوالت‬ ‫یا خدمات ان متاثر اســت‪ .‬به این ترتیب می توان گستره‬ ‫وســیعی از وظایف یــا مســئولیت ها را در ایــن چارچوب‬ ‫تعریف کرد‪.‬‬ ‫هنوز این مفهوم به بلوغ کافی در ساختار سازمان های‬ ‫ایرانی دست نیافته است که حضور در حوزه مسئولیت های‬ ‫اجتماعی نه بر اساس یک اســتراتژی از قبل تعیین شده‬ ‫بلکه بر اساس سلیقه و عالقه مدیران و یا حتی بعضا توصیه‬ ‫و سفارش دوستان انجام می شود‪ .‬به طور مثال گاهی یک‬ ‫بنگاه مالی که وظیفه خود می داند درصدی از هزینه های‬ ‫تبلیغاتی خــود را صرف مســائل جامعه کند بــه مقوله ای‬ ‫اجتماعی یا فرهنگی ورود پیدا می کند که ممکن است در‬ ‫اولویت متولیان ان بخش نباشد و شاید اگر با مطالعه بیشتر‬ ‫و یا همکاری با سازمان های مرتبط به ان مبادرت می کرد‪،‬‬ ‫نتیجه بهتری حاصل می شد‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ در ایــن بیــن یکــی از حوزه هــای جــذاب برای‬ ‫ســازمان ها در این زمینــه‪ ،‬ورزش اســت و البتــه ورزش‬ ‫قهرمانی که هم هیجان و طرفــدار دارد و هم می تواند در‬ ‫صورت محاســبات صحیح منافع اقتصــادی را هم برای‬ ‫سازمان داشته باشــد‪ .‬البته با احترام به سازمان هایی که‬ ‫تاکنون در این عرصه گام برداشــته اند بــه ویژه بانک ها و‬ ‫نهادهای مالی باید عنوان شود که در درجه اول اهمیت‪،‬‬ ‫موضوع تبلیغات از طریق ورزش در اولویت بوده اســت نه‬ ‫کمک به ارتقای جایــگاه ان ورزش در جامعه و رتبه بندی‬ ‫بین المللی ان‪.‬‬ ‫هر چند که هــدف تبلیغات و دیده شــدن با یک تیم‬ ‫ورزشی بسیار قابل احترام بوده و همچنان یک اصل در امور‬ ‫تبلیغی نیز محسوب می شود اما اگر این موضوع با مفهوم‬ ‫مسئولیت اجتماعی همپوشانی داشــته و با تلفیق ان اثار‬ ‫بعدی و مثبت تری را برای جامعه ای که مشتری هدف هم‬ ‫نیستند ایجاد کرد بسیار با ارزش تر خواهد شد‪.‬‬ ‫ورزش در جامعــه کنونی ایــران همــواره از اهمیت‬ ‫باالیی برخوردار اســت‪ ،‬البتــه ورزش در مفهوم قهرمانی‬ ‫و افتخارافرینی ان که حس شــادی و غم ان در الیه های‬ ‫مختلــف جامعه نفوذ می کنــد‪ .‬در این زمینــه می توان به‬ ‫فوتبال اشــاره داشــت که به عنوان یکــی از ورزش های‬ ‫پرطرفدار همــواره مورد توجه بنگاه ها و ســازمان ها برای‬ ‫تبلیغ قرار داشته اســت اما با وجود هزینه های گزافی که‬ ‫در ان می شــود ضعف های شــدیدی در مباحث فرهنگی‬ ‫و اجتماعــی در البــه الی ان دیده شــده و حتــی میزان‬ ‫افتخارافرینی ان (به مفهوم کســب عناویــن و جام های‬ ‫معتبر) نسبت به برخی ورزش های دیگر اندک بوده است‪.‬‬ ‫از سویی دیگر برخی ورزش ها در کشور با وجود حرکت‬ ‫در مسیر قهرمانی با ساختارســازی منظم عالوه بر تقویت‬ ‫غرور ملی به نشاط و جنب و جوش اجتماعی و ارامش ذهنی‬ ‫جامعه نیز کمک کرده اند که نمونــه اخیر ان یعنی ورزش‬ ‫والیبال چند سالی است لبخند رضایت را بر لبان میلیون ها‬ ‫ایرانی جاری کرده است‪.‬‬ ‫‪ 4‬ـ موفقیت هایی که طی چند ســال گذشته در حوزه‬ ‫والیبال نصیب کشــور شــده حاصل حدود دو دهه تالش‬ ‫و اماده سازی زیرساخت هاســت‪ .‬حدود ‪ 20‬سال است که‬ ‫والیبال راه جدیدی را اغاز کرده است‪ ،‬ابتدا استعدادیابی‬ ‫مناسبی انجام داد و سپس پله به پله از نوجوانان و جوانان‬ ‫اغاز کرد تا بعد از سالیان نسبتا طوالنی در سال ‪ 1395‬اماده‬ ‫و مهیای حضور در مهمترین مســابقات ورزشی دنیا یعنی‬ ‫«المپیک» شود‪.‬‬ ‫این مسیر سخت طی شده و رسیدن به اهداف بلندی‬ ‫که تا چندی پیش دست یافتن به انها نه تنها یک ارزو بلکه‬ ‫رویایی دور دســت می کرد‪ ،‬نشــات گرفته از برنامه ریزی‬ ‫دقیق و هزینه کردن مناسب است‪ .‬تجربه ثابت کرده است‬ ‫که اگر منابع مالی به اندازه کافی در اختیار باشد و مدیران‬ ‫دلسوز و کارامد با برنامه ریزی هدفمند اقدام کنند موفقیت‬ ‫نیز حاصل خواهد شد‪.‬‬ ‫والیبال ورزشی اســت که گام به گام باال امده و طی‬ ‫یک دهه اخیر با حمایت های مالی مناسب توانسته است‬ ‫هم از مربیان با دانــش روز بهره بگیرد و هــم از اردوهای‬ ‫تمرینی خوبی استفاده کند‪ .‬همه اینها باعث «دیده شدن»‬ ‫بیشتر شده و ســازمان ها را بر ان داشته اســت که از این‬ ‫فرصت به نحو مطلوبی بهره بگیرند‪.‬‬ ‫قطعا حضور و تبلیــغ در کنار والیبال در مســیر دیده‬ ‫شدن می تواند یک هدف خوب باشــد اما سرمایه گذاری‬ ‫اصلی در جایی اســت کــه در ضمن دیده شــدن و جذب‬ ‫مشــتری جدید شــما بتوانید در یک جشــن ملــی و یک‬ ‫افتخارافرینی بزرگ ســهیم باشــید‪ .‬و اگر هــدف اصلی‬ ‫سازمان یا بانک در حمایت از ورزش‪ ،‬مسئولیت اجتماعی‬ ‫باشــد‪ ،‬عالوه بر تبلیغ‪ ،‬پاداش بزرگتری را هم نصیب خود‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫‪ 5‬ـ بانک دی که این روزها هفتمین سال فعالیت خود‬ ‫را اغاز کرده است با شــعار ارزش افرینی برای ذی نفعان و‬ ‫مشتریان خود تالش کرده عالوه بر نقش افرینی مناسب‬ ‫در عرصه اقتصــادی و خلــق «ارزش» برای مشــتریان‬ ‫خود با پذیرش مســئولیت اجتماعی‪ ،‬نســبت بــه جامعه‬ ‫و پیرامــون نیز غافل نبــوده و وظیفه تدوین اســتراتژی و‬ ‫حرکت در مسیرهای مکمل را بر عهده روابط عمومی بانک‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫روابط عمومی بانک دی طی چند ســال گذشــته با‬ ‫بهره گیری از نیروهای متخصص و با تجربه و نیز استفاده‬ ‫از دانش علمی و دانشــگاهی عالوه بر نقش افرینی موثر‬ ‫در مقوالتی چــون فرهنگ ســازمانی با شــرحی که رفت‬ ‫تالش کرده اســت از مفهوم مســئولیت اجتماعی ان در‬ ‫جایگاه درستی بهره گرفته و تدوینگر راهی متناسب با شعار‬ ‫ارزش افرینی در حوزه های مرتبط باشد‪.‬‬ ‫امروز بانک دی بر اساس ســند استراتژی مسئولیت‬ ‫اجتماعی خود عالوه بر پوشــش برخی از نیازها و اهداف‬ ‫غیر اعتباری ذی نفعان کلیدی‪ ،‬حضــور در عرصه ورزش‬ ‫ملی به ویژه والیبال را به عنــوان یک کارویژه تعریف کرده‬ ‫است که ضمن کارکردهای تبلیغاتی و رسانه ای در راستای‬ ‫ارتقــای جایگاه ذهنی نشــان تجــاری‪ ،‬معرفــی بانک و‬ ‫نهایتا جذب مشــتری جدید در پــی فراهــم اوردن زمینه‬ ‫افتخارافرینی بیشــتر برای ورزشــکاران تیم ملی والیبال‬ ‫جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫بازار‬ ‫‪77‬‬ ‫بازار‬ ‫روابط عمومیبانک ها؛‬ ‫نقش ها و چالش ها‬ ‫بازار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫مدیرکل بازاریابی وتبلیغات بانک انصار‬ ‫مروری بر نقش هــای روابط عمومی در شــرکت ها و‬ ‫ســازمان ها براســاس رســالت این حرفه و تجربیات بیش‬ ‫از یکصدســال گذشــته‪ ،‬حکایــت از ان دارد کــه هــرگاه‬ ‫توانمندی های تخصصی (نظیر درک‪ ،‬تشخیص‪ ،‬هوش‪،‬‬ ‫هنر‪ ،‬خالقیــت و مهارت هــای ارتباطــی) بــا اقتضائات‬ ‫اجتماعی و تعهدات حرفه ای و اخالقی (مســئولیت های‬ ‫اجتماعی) عجین شــده و مدیران شــرکت ها و سازمان ها‬ ‫(به اتکای بسترهای اقتصادی و سیاسی مناسب‪ ،‬فضای‬ ‫رقابتــی و مدیریت راهبــردی) زمینــه را برای شــکوفایی‬ ‫اســتعدادهای منابع انسانی کارشــناس در روابط عمومی‬ ‫فراهم کرده اند‪ ،‬اثربخشی و کارایی این رشته اشکار شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫مطالعات نشــان می دهــد‪ ،‬هنگامی کــه مدیران و‬ ‫متصدیان ایــن حرفه از عهــده ایجاد جریــان اطالعات‬ ‫ســودمند و بــه روز برامده انــد‪ ،‬از همــه ابزارهــا به همراه‬ ‫مهارت های کارشناسی استفاده کرده اند‪ ،‬مخاطب شناسی‬ ‫و نیازســنجی الزم را صورت داده و از همه مهم تر سازمان‬ ‫متبوعه شــان‪ ،‬خدمات و کاالهایــی با باالتریــن درجه از‬ ‫انطباق با اســتانداردها را تولید کرده انــد و موفقیت‪ ،‬پیامد‬ ‫محتوم فعالیت هایشان بوده است‪.‬‬ ‫افــزون برایــن‪ ،‬نظریــه فضیلــت در روابط عمومی‬ ‫(‪ )Excellence Theory in Public Relations‬کــه‬ ‫یک نظریــه عمومــی در روابط عمومی و نتیجه ‪ 15‬ســال‬ ‫مطالعه بهتریــن اقدامــات در مدیریت ارتباطــات بوده و‬ ‫توســط جیمز گرانیگ و دوزیه در بنیاد پژوهشــی انجمن‬ ‫بین المللی ارتباطات تجاری ارائه شــده نیــز نقش روابط‬ ‫عمومی را در توســعه ســازمان و کسب شــهرت به منظور‬ ‫جلب اعتماد ذی نفعان برجسته می داند‪ .‬ده ها تحقیق در‬ ‫کشــورهای گوناگون از جمله امریکا‪ ،‬انگلستان و کانادا و‬ ‫در فاصله های زمانی مختلف براســاس این تئوری انجام‬ ‫شده و درستی یافته ها و مبانی نظری ان را تاییدکرده است‪.‬‬ ‫اکنون با اطمینان از تاثیرگذاری بســیار مثبت حرفه‬ ‫روابط عمومی در دنیای کســب وکار در کشورهای صنعتی‬ ‫و پیشرفته‪ ،‬پرسش این است که دســتاوردهای حرفه ای‬ ‫این رشــته در حوزه مالی و بانکی چه بوده اســت؟ پاسخ به‬ ‫این پرســش نیازمند بررســی نقش های روابط عمومی در‬ ‫سازمان ها وشرکت های جدید و سنجش تاثیرشان در حوزه‬ ‫پولی و بانکی اســت‪ .‬اما انچه مســلم به نظر می رسد این‬ ‫است که شرکت ها و سازمان ها از اغاز سده بیستم رو به رشد‬ ‫و توسعه گذاشــتند و پس از جنگ جهانی دوم به شدت در‬ ‫سراسر جهان گسترش یافتند‪.‬‬ ‫نخســتین نیاز این ســازمان ها و شــرکت ها و به تبع‬ ‫انها‪ ،‬بانک هــا به روابط عمومــی‪ ،‬لزوم دسترســی انها به‬ ‫انبوه مشتریان و مردم پراکنده در شهرها و مناطق مختلف‬ ‫به عنوان شریکان بالقوه و بالفعل در کسب وکار پر ریسک‬ ‫در فضای رقابتی بود کــه از طریق یک واحد خبره ارتباطی‬ ‫و اطالعاتی‪ ،‬روابطی ســازنده و مســتمر و اثربخش ایجاد‬ ‫کنند تــا جریانی اطالعاتــی به وجود اید که بــه اتکای ان‬ ‫تداوم همکاری میســر شــود‪ .‬این نیاز حــول محور ایجاد‬ ‫ذهنیت مثبت درباره شــرکت و ســازمانی شکل می گرفت‬ ‫که می بایست با رقبای بســیاری مواجه شده و مخاطبانش‬ ‫را نســبت به وجــود مزیتی رقابتی در مقایســه بــا دیگران‬ ‫مجاب کند‪.‬‬ ‫بانک هــا‪ ،‬به عنــوان بنگاه هــای مالــی و خدماتی‪،‬‬ ‫به مرور زمان انچنــان اهمیت یافتند که در زمره مشــاغل‬ ‫خدماتــی بــر بنگاه هــای تولیــد کاالهــا پیشــی گرفته و‬ ‫اقتصادخدماتــی پیشــتاز در عرصه اقتصــادی را در صدر‬ ‫فعالیت های اقتصــادی قراردادند‪ .‬ایــن بانک ها با ایفای‬ ‫نقش های کلیدی در حوزه اقتصاد‪ ،‬ریسک سرمایه گذاری‬ ‫در بخش های مختلف اقتصاد را کاهش داده و سرمایه های‬ ‫خرد را جذب بازار ســرمایه و تولید کرده و توسعه بخشی به‬ ‫اقتصاد جهانی شده را باعث گردیدند‪.‬‬ ‫اکنون بانک ها می توانستند به تامین مالی شرکت ها‬ ‫و پروژه هــای مختلــف بپردازنــد و از روابط عمومی هــا‬ ‫بخواهند که شــرکت ها و مردم و حتی دولت را به مشارکت‬ ‫در فرایندهــای توســعه ای فراخوانند و انان را تشــویق به‬ ‫ســرمایه گذاری و حتــی خرید ســهام کننــد‪ .‬فرایندهای‬ ‫ ترغیبی و تهییجی و اقدامــات اقناعی انچنان موثر بود که‬ ‫بنگاه های اقتصادی و تولیدی با ایجاد جریان اطالعات و‬ ‫کانال های ارتباط از سوی روابط عمومی ها موفق گردیدند‬ ‫پیشرفت های بی ســابقه ای در عرصه های اقتصادجهانی‬ ‫رقم بزننــد‪ .‬البته در این میان ســهم رســانه های همگانی‬ ‫و همــکاری و همدلــی انــان بــا روابط عمومی ها بســیار‬ ‫برجسته بود‪.‬‬ ‫در اقتصاد جهانی شــده امروز که دانش و اطالعات‬ ‫محور همه گونه فعالیت به شمار می اید‪ ،‬بیشترین اهتمام‬ ‫بنگاه های اقتصادی مصروف امورخدماتی شــده اســت‪.‬‬ ‫براین اســاس‪ ،‬بانک ها از چنان جایگاهی برخوردار شدند‬ ‫که تجارت جهانی بــدون حضور انــان غیرقابل تصور و از‬ ‫این رو‪ ،‬تالش برای گسترش مبادالت اقتصادی‪ -‬تجاری‬ ‫به اولویت نخســت همــه بنگاه های اقتصــادی و تجاری‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬به عنوان مثال؛ بحران مالــی ‪2007-2012‬‬ ‫مجموعه ای از مشــکالت اقتصــادی را در امریکا و غرب‬ ‫ایجاد کرد که مشخصه اصلی ان بحران در کاهش نقدینگی‬ ‫در نظام بانکی و اعتباری بود‪ .‬این بحران با انفجار حباب در‬ ‫بازار مسکن اغاز شــد و در نهایت به یک بحران سراسری‬ ‫در اقتصاد امریکا و سپس اروپا و ســایر کشورهای جهان‬ ‫انجامیــد‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬اشــکار شــد که نقــش بانک ها‬ ‫در فرایندهــای اقتصادی بســیار حائزاهمیت بــوده و اگر‬ ‫این بنگاه های مالــی از مدیریت اطالعات بــه روز و موثر‬ ‫برخوردار باشند‪ ،‬هرگز دچار تصمیمات نادرست نشده و نظام‬ ‫اقتصادی جامعه و جهان را در معرض تهدید قرار نمی دهند‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬یکــی از نقش های مهــم روابط عمومی ها‬ ‫در مقام مدیریت ارتباطات و اطالعــات‪ ،‬مدیریت جریان‬ ‫اطالعات در بانک ها‪ ،‬درحالی است که این فضا به شدت‬ ‫تحت تاثیر جریان اطالعات جهانی و رقابت های شــدید‬ ‫داخلــی قــراردارد و هرگونه تحــول و تصمیمــی در ان بر‬ ‫کلیت اقتصادهای جهانی شده تاثیر دارد‪ .‬مدیریت روابط‬ ‫عمومی‪ ،‬در چنین وضعیتی‪ ،‬وظیفه خطیر تامین اطالعات‬ ‫و کانال های ارتباط را در سازمان ها و شرکت ها به عهده دارد‬ ‫تا اطالعات مورد نیاز را به موقع در اختیار تصمیم گیران قرار‬ ‫دهد و انان را از هرگونه تصمیم گیری زیانبخش و نااگاهانه‬ ‫برحذر دارد‪.‬‬ ‫وظیفه دیگری که شــرکت ها و بنگاه های اقتصادی‬ ‫و تجاری به عهده بانک ها و روابط عمومی انها گذاشــتند‪،‬‬ ‫تالش تبلیغی و اطالع رسانی اقناعی به منظور جذب منابع‬ ‫مالی خرد و کالن پراکنده در سراســر یک کشور مفروض‬ ‫بود تا به یک منبع مالی بزرگ تبدیل شــود و برای گسترش‬ ‫و توســعه اندازه و مقیــاس اقتصاد از محدوده یک شــهر‬ ‫به یک اســتان و سپس سراسر کشــور‪ ،‬منطقه و سرانجام‬ ‫جهانی مورد اســتفاده قرارگیرد‪ .‬بدون این حرکت بنیادی‬ ‫بانک هــا‪ ،‬اقتصادهای امــروزی که مقیاســی بین المللی‬ ‫دارند‪ ،‬هرگز ظهــور نمی یافتند‪ .‬بنگاه هــای اقتصادی به‬ ‫اتکای این پدیده بی نظیر و اطمینان از سرمایه های کالن‬ ‫به توسعه کســب وکار پرداختند و اندیشــه جهانی شدن را‬ ‫چ تردیدی روابط عمومی ها در این‬ ‫تحقق بخشیدند‪ .‬بی هی ‬ ‫عرصه بسیار نقش موثری داشتند‪ ،‬زیرا مردم را به مشارکتی‬ ‫فراخواندند که هرگــز پیش از ان وجود نداشــت و مجاب‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک صادرات ایران‪:‬‬ ‫فعاالن عرصه روابط عمومی و ارتباطات‬ ‫عهده دار مسئولیت بزرگی هستند‬ ‫مدیرعامــل بانک صــادرات ایــران همزمــان با ‪٢٧‬‬ ‫اردیبهشــت روز ملی روابط عمومی و ارتباطات طی پیام ‬ ‫ی‬ ‫ضمن تبریک این روز‪ ،‬فعالیت در این عرصه را مسئولیتی‬ ‫سنگین و حساس توصیف کرد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی بانک صــادرات ایران‪ ،‬در‬ ‫بخشی از پیام اسماعیل لـله گانی امده است‪« :‬نامگذاری‬ ‫این روز مبین اهمیت و جایگاه ویــژه روابط عمومی در هر‬ ‫ســازمانی اســت و باتوجه به تغییرات روز افزون در عرصه‬ ‫فناوری ها الزم اســت تا فعاالن این عرصه با بهره گیری از‬ ‫ابزارهای ارتباطی برای کارامدتر کــردن این نهاد بیش از‬ ‫پیش بکوشند‪».‬‬ ‫وی اضافه کرده اســت‪« :‬تعامل با اصحاب رسانه و‬ ‫تالش برای هم افزایی به ویژه در عرصه مسائل اقتصادی‬ ‫در شرایط فعلی برای تبیین وضعیت و تشریح خدمات انجام‬ ‫شــده از اهمیت مضاعفی برخوردار اســت و برای تحقق‬ ‫مفاهمه و برقراری جریــان ازاد ارتباطی بــا حفظ مصالح و‬ ‫منافع ملی همکاری بین بخشــی ضــرورت اجتناب ناپذیر‬ ‫است‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک صادرات ایران با تقدیر از مجموعه‬ ‫روابط عمومی و رســانه ای کشــور‪ ،‬از کوشش های انجام‬ ‫شــده برای بیان دســتاوردهای نظام بانکی به ویژه بانک‬ ‫صادرات تقدیر کرد و ابراز امیــدواری کرده که افراد خدوم‬ ‫و شایســته ای که در زمینــه روابــط عمومــی و ارتباطات‬ ‫نقش افرینی می کنند با ارتقای دانش ســهم بیشــتری در‬ ‫اطالع رسانی تخصصی و اقناعی به مخاطبین داشته باشند‪.‬‬ ‫لـــله گانی همچنین ترسیم افق روشن اقتصاد ملی‬ ‫در پرتو پایبندی به رهنمودهای مقــام معظم رهبری مبنی‬ ‫رعایت الزامات اقتصاد مقاومتی را در شــمار رســالت های‬ ‫روابط عمومی ها و جامعه رســانه ای و ارتباطی کشور مورد‬ ‫تاکید قرار داده است‪.‬‬ ‫مدیریت برنامه ریزی و تحول‪ ،‬مغز سازمان است‬ ‫و این بخش در اشــاعه اهداف و سیاست های بلند مدت و‬ ‫کوتاه مدت سازمان تاثیر بسزایی دارد‪».‬‬ ‫بر اســاس این گزارش در ابتدای این نشست حمید‬ ‫جم‪ ،‬مدیر برنامه ریزی و تحول اهم فعالیت های انجام شده‬ ‫در سال گذشته و رئوس برنامه های راهبردی سال جاری با‬ ‫محوریت اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل تشریح کرد و در‬ ‫ادامه کارشناســان این بخش به تفکیک فرایندهای کاری‬ ‫خود را پرداختند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫نشســت مشــترک مدیران و کارشناســان مدیریت‬ ‫برنامه ریــزی و تحول با حضــور دکتر رضایــی‪ ،‬قائم مقام‬ ‫محتــرم مدیرعامل و جمعــی از معاونین و مدیــران حوزه‬ ‫مرکزی‪ ،‬با محوریت ارائه گزارش عملکرد ســال گذشته و‬ ‫برنامه های سال ‪ 95‬این مدیریت برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛‬ ‫دکتر رضایی با بیان این مطلب که برنامه ریزی مغز سازمان‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬مدیران و کارشناســان حوزه برنامه ریزی و‬ ‫تحول باید بر تمام فرایندهای واحدهای مختلف سازمان‬ ‫مسلط باشــند‪ ».‬مدیرعامل موسســه اعتبار کوثر افزود‪:‬‬ ‫باتوجه به راهبردی بــودن فعالیت مدیریــت برنامه ریزی‬ ‫و تحــول در روندهای توســعه ای موسســه‪ ،‬به کارگیری‬ ‫نیروهــای متخصص و حرفه ای جهت تدویــن فرایندها‪،‬‬ ‫دستورالعمل ها و ابالغیه ها در اولویت است‪ ».‬دکتر رضایی‬ ‫تصریح کرد‪« :‬نظارت و کنترل های داخلی ابزاری اســت‬ ‫که می تواند اثر بخشــی فرایندها و دســتورالعمل ها را در‬ ‫تمامی سطوح از ســتاد تا صف در اختیار مدیران به منظور‬ ‫برنامه ریزی صحیح و مدیریت بحران قرار دهد‪».‬‬ ‫نایب رئیس هیات مدیره موسسه اعتباری کوثر گفت‪:‬‬ ‫«فرهنگ سازمانی باید از برنامه ریزی و تحول ریشه بگیرد‬ ‫بازار‬ ‫کردنشان به مشــارکت به یک اقدام بی سابقه بسیار دشوار‬ ‫می نمود‪.‬‬ ‫یکی دیگــر از نقش هــای بی بدیــل روابط عمومی‬ ‫در بانک ها به مشــارکت در تدوین سیاســت های عمومی‬ ‫انها بازمی گردد‪ .‬سیاســت عمومی از طریــق هم پیوندی‬ ‫افکارعمومی در ســازمان و تعیین اولویت هــا‪ ،‬نقش ها و‬ ‫مبانی تصمیم گیری میســر می شــود‪ .‬ازانجا کــه وظیفه‬ ‫کلیدی روابط عمومی ها افکارســنجی و ســنجش نیازها‪،‬‬ ‫سالیق و انتظارات مردم و شناسایی افکارعمومی به منظور‬ ‫اتخاذ تصمیماتی متناسب با تقاضاهای مخاطبان است‪،‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬روابط عمومی ها توانستند کانال های ارتباطی قابل‬ ‫اعتمادی را در درون و بیرون از سازمان متبوعه ایجاد کنند‬ ‫و به عنوان عامل ارتباطی و اطالعاتی‪ ،‬نقشی تعیین کننده‬ ‫ایفا کنند‪.‬‬ ‫ارتقــای ریســک پذیری در اقتصــاد یکــی دیگر از‬ ‫دســتاوردهای بانک ها در عرصــه اقتصاد بــود که روابط‬ ‫عمومی ها بــرای تحقــق ان بســیار کوشــیدند‪ .‬تا پیش‬ ‫از شــکل گیری بانک ها و موسســات اعتبــاری و بانکی‪،‬‬ ‫ســرمایه گذاران و کارافرینــان قادر به ســرمایه گذاری در‬ ‫حوزه های پرهزینه‪ ،‬ناشــناخته و جدید در اقتصاد نبودند‪.‬‬ ‫بانک ها از طریق حمایت از ســرمایه گذاران و کارافرینان‬ ‫و ارائه تســهیالت کالن به انان‪ ،‬این زمینه را برای توسعه‬ ‫حوزه های جدید اقتصادی فراهم کردند و روابط عمومی ها‬ ‫نیز در ایجاد فضاهای ذهنی متناســب با این تحول بسیار‬ ‫کوشــیدند‪ .‬باوجــود نقش هــا و وظایــف یادشــده برای‬ ‫واحدهــای روابط عمومی در بانک های جهــان‪ ،‬در ایران‬ ‫همان طور کــه روابــط عمومی ها برای ایفــای نقش خود‬ ‫با چالش های بســیاری مواجه هســتند‪ ،‬در بانک ها نیز با‬ ‫چالش هــای قابل توجهی رو بــه رو بوده و هســتند‪ .‬یکی‬ ‫از این چالش هــا‪ ،‬مجاب کــردن مدیران و مســئوالن به‬ ‫پذیرش قاعده های رقابتی درحالی اســت کــه حوزه های‬ ‫مختلف اقتصادی همچنان غیررقابتی مانده است‪ .‬مجاب‬ ‫کردن فعــاالن عرصه های اقتصادی تاثیــری بی بدیل بر‬ ‫پیشرفت های اقتصادی دارد که روابط عمومی بانک ها باید‬ ‫بسیار برای تحقق ان بکوشند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از مهم ترین چالش هــا در روابط عمومی‬ ‫بانک ها کــه رقابتی ترین فضــای کســب وکار در ایران به‬ ‫شمار می ایند‪ ،‬اقناع و ترغیب مردم و افراد به سپرده گذاری‬ ‫در بانک ها درحالی اســت که همه انها خدمات مشــابهی‬ ‫ارائــه داده و نرخ های سودشــان باید براســاس مقررات‬ ‫موجــود‪ ،‬تابــع قواعــد ابالغــی از ســوی بانک مرکــزی‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫چالش دیگــر روابط عمومی های بانکــی در ایران‪،‬‬ ‫فقدان نظام های پژوهشــی و اطالعات جامع درخصوص‬ ‫وضعیت اســتفاده مردم و اقشــار مختلف از رســانه های‬ ‫گوناگون است‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬روابط عمومی بانک ها باید‬ ‫دقیقا مشخص کنند که مخاطبان بانک ها از چه رسانه ها و‬ ‫ابزارهایی برای مبادله اطالعات استفاده می کنند و تاچه حد‬ ‫به رسانه های موجود اعتماد دارند و ایا هزینه های مصروف‬ ‫امور تبلیغی و بازاریابی تاثیر الزم را برمخاطبان داشته اند‪.‬‬ ‫سرانجام اینکه روابط عمومی بانک های کشور اکنون یکی‬ ‫از مهم ترین چالش هــای خود را پشت ســرمی گذارند‪ .‬از‬ ‫یک ســو‪ ،‬موضوع بانکداری اســامی به یک نیاز اساسی‬ ‫کشور تبدیل شده و از ســوی دیگر‪ ،‬نظام بانکداری کشور‬ ‫تحت تاثیر اقتضائات و زمینه های موجود به اســانی قادر‬ ‫بــه پیاده ســازی تمام عیار مبانــی این بانکداری نیســت‪.‬‬ ‫روابط عمومــی بانک ها در مقام مشــاوران این بنگاه های‬ ‫اقتصادی باید راه هایی ارتباطی و سیاست هایی اطالعاتی‬ ‫را جست وجو کنند که براساس انها‪ ،‬تعامل عناصر انسانی‬ ‫و ســازمانی در این قلمرو حســاس‪ ،‬به بهترین نتایج برای‬ ‫اقتصاد کشور بینجامد‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫ی است‬ ‫روابط عمومی پل ارتباط ‬ ‫ازاده محمدی‬ ‫مدیر روابط عمومی موسسه کوثر‬ ‫از گذشــته تا کنون ارتباط با همنــوع‪ ،‬همواره یکی‬ ‫از مسائل بسیار مهم برای انســان محسوب می شده و از‬ ‫صورت های ابتدایی اولیه با کمک ابزار و تکنولوژی های‬ ‫نوین ارتباطی امروزه در قالب های شــبکه های اجتماعی‬ ‫گسترش یافته است‪.‬‬ ‫این ابــزار زمینــه بالقوه ای بــرای کمک بــه ایجاد‬ ‫رابطه ای ســاده‪ ،‬روان و موثر بین ســازمان ها و نهادها و‬ ‫ارائه خدمات ارزان قیمت و فوری به تمامی گروه های کاربر‬ ‫را فراهم خواهد کرد‪.‬‬ ‫امروزه ارتباطات نقــش مهم‪ ،‬ســازنده و موثری در‬ ‫گسترش روابط و رشد و تحول همه جانبه در جوامع دارد‪.‬‬ ‫روز ارتباطات و روابط عمومی فرصت مبارکی است تا همه‬ ‫فعاالن عرصه ارتباطات برای توسعه ارتباطات اجتماعی و‬ ‫غنای معنوی و ارزشی این حرفه ارزشمند‪ ،‬با رعایت اخالق‬ ‫در عملکرد خود تالش کرده و جایگاه این حرفه را در جامعه‬ ‫اسالمی ارتقا بخشند‪.‬‬ ‫تحوالت شگفت انگیزی که در حوزه تکنولوژی های‬ ‫ارتباطی به وجود امده‪ ،‬جهان را کوچک تر و انسان ها را به‬ ‫هم نزدیک تر ســاخته به نحوی که امکان برقراری ارتباط‬ ‫همگان با هم را در هر جا و در هر زمانی فراهم کرده است‪.‬‬ ‫روابط عمومی در جوامع اطالعات اینده نقش مهمی‬ ‫ در امر اطالع رســانی بهینه‪ ،‬ارائه سرویس ها و خدمات به‬ ‫تک تک افراد جامعه خواهد داشــت‪ .‬ویژگی های خاص‬ ‫روابط عمومی دیجیتال سبب تسهیل دسترسی شهروندان‬ ‫و مخاطبــان به اطالعــات و خدمات مورد نیــاز و کاهش‬ ‫هزینه ها خواهد شد‪.‬‬ ‫در این میــان روابط عمومــی به عنوان ســامانه ای‬ ‫منســجم و هدفمند‪ ،‬با تــاش اگاهانه و موثــر در جهت‬ ‫اطالع رســانی و شفاف ســازی‪ ،‬می تواند پلی باشد برای‬ ‫ایجاد و حفظ ارتباط یک مجموعه با دنیای خارج از ان‪.‬‬ ‫بنده ضمــن تبریک هفتــه روابط عمومی در ســالی‬ ‫که به فرموده مقــام معظــم رهبری(مدظله العالی) تحت‬ ‫عنوان اقتصــاد مقاومتی؛ اقدام و عمل نامگذاری شــده‬ ‫اســت‪ ،‬این روز را به مدیران‪ ،‬مســئوالن‪ ،‬کارکنان و همه‬ ‫تالشــگران این حوزه‪ ،‬صمیمانه تبریک عرض کرده و از‬ ‫خداوند متعال‪ ،‬موفقیت و اســتقامت در راه خدمت رسانی‬ ‫به نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران و مردم عزیز این‬ ‫مرز و بــوم را در ســایه توجهات حضــرت ولی عصر(عج)‬ ‫مسئلت می نمایم‪.‬‬ ‫انتصاب در موسسه اعتباری کوثر‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪309‬‬ ‫محمود همت ابادی‪ ،‬معاون پشتیبانی و مهندسی شد‬ ‫در مراســمی با حضــور دکتــر رضایــی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫موسســه‪ ،‬فهیمی پــور قائــم مقــام‪ ،‬دارانــی معــاون‬ ‫هماهنگ کننده و برخی از معاونین و مدیران حوزه مرکزی از‬ ‫زحمات حمزه مقصودی سرپرست سابق معاونت پشتیبانی‬ ‫و مهندســی تقدیــر و طی حکمــی محمــود همت ابادی‬ ‫به عنوان معاون پشتیبانی و مهندسی موسسه منصوب شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛‬ ‫در این مراســم دکتر رضایــی مدیرعامل موسســه ضمن‬ ‫تبریک اعیاد شــعبانیه و ایام با سعادت والدت منجی عالم‬ ‫بشــریت‪ ،‬حضرت مهدی(عج) گفت‪« :‬اقای مقصودی‬ ‫که از یادگاران هشت سال دفاع مقدس می باشند در طول‬ ‫مدتی که به عنوان سرپرست معاونت پشتیبانی و مهندسی‬ ‫مشغول به فعالیت بودند‪ ،‬خدمات قابل توجهی به مجموعه‬ ‫کوثر داشتند‪».‬‬ ‫مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر با تشکر از تالش ها و‬ ‫خدمات سرپرست سابق معاونت پشتیبانی و مهندسی اظهار‬ ‫داشت‪« :‬با حضور این یادگار دوران دفاع مقدس و تعهدی‬ ‫که نسبت به کار داشتند شاهد اصالح و ایجاد فرایند های‬ ‫جدید در حوزه پشتیبانی و مهندســی بودیم و امیدواریم از‬ ‫خدمات و تجارب ایشان بتوانیم بهره الزم را ببریم‪».‬‬ ‫وی در ادامه با اشــاره به سوابق همت ابادی در زمینه‬ ‫پشتیبانی و مهندسی افزود‪« :‬با سوابقی که بنده از معاون‬ ‫جدید پشتیبانی و مهندسی ســراغ دارم مطمئن هستم به‬ ‫خوبی از عهده مسئولیت ها برمی ایند‪».‬‬ ‫نایب رئیس هیات مدیره موسسه اعتباری کوثر با بیان‬ ‫اهمیت فعالیت معاونت پشتیبانی و مهندسی بیان داشت‪:‬‬ ‫«استانداردسازی فرایندهای سیستمی و سازمانی‪ ،‬تعامل‬ ‫با ستاد سرپرستی استان ها‪ ،‬شناسایی نیازها در سطح شعب‬ ‫و نظارت بر انهــا و هزینه یابی و صرفه جویــی از مهمترین‬ ‫اولویت های کاری معاونت پشتیبانی و مهندسی است‪».‬‬ ‫وی بــا تاکیــد بــر جایــگاه و حمایــت معاونــت‬ ‫پشــتیبانی – مهندســی شــعب‪ ،‬تســریع در انجــام کار‪،‬‬ ‫پاســخگویی بهنــگام و مســولیت پذیری را از اولویت ها و‬ ‫اقدامات ایــن معاونت دانســت و بر لــزوم نزدیکی هر چه‬ ‫بیشتر ســتاد و صف به منظور خدمت رســانی همه جانبه به‬ ‫مشتریان تاکید کرد‪.‬‬ ‫دکتر رضایی با تاکید بر اهمیت موضوع پاکدستی در‬ ‫این معاونت گفت‪« :‬رعایت مباحث پاکدســتی باید جدی‬ ‫گرفته شــود و همواره از این مهم مراقبــت کنید‪ .‬همواره‬ ‫تمامی جوانــب کار را بســنجید و نکات اساســی را مدنظر‬ ‫داشــته باشــید‪ ».‬بر اســاس این گزارش در ابتــدای این‬ ‫مراســم حمزه مقصودی با ارائه گزارشی از روند فعالیت در‬ ‫طول تصدی سرپرستی این معاونت از همدلی و همزبانی‬ ‫کارکنان تشکر کرد و اعالم داشــت‪« :‬امیدوارم بتوانم در‬ ‫ادامه فعالیت حرفه ای در خدمت به مجموعه ای که مزین‬ ‫به نام مبارک حضرت صدیقه طاهره (علیها السالم) است‬ ‫موثر باشم‪ ».‬همچنین همت ابادی‪ ،‬معاون جدید معاونت‬ ‫پشتیبانی و مهندسی گفت‪« :‬از خداوند متعال می خواهم‬ ‫مرا در این مسیر یاری کند و همه تالش خود و همکارانم را به‬ ‫کار می بریم تا انتظارات مدیرعامل و هیات مدیره موسسه را‬ ‫جلب کنیم و در راه اعتالی نام کوثر از هیچ تالشی فروگذار‬ ‫نخواهیم بود‪».‬‬ ‫در پایــان این مراســم حکــم معاونت پشــتیبانی و‬ ‫مهندسی موسسه اعتباری کوثر به همت ابادی ارائه شد‪.‬‬