ماهنامه مثلث شماره 313

‫شیفت از چپ به‬ ‫محافظه کاری‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و سیزده‪ 29 /‬خرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫نشانه های فراوانی از همراهی طیف راست اصول گرا‬ ‫با حسن روحانی در انتخابات ‪ 96‬دیده می شود‬ ‫ائتالف‬ ‫برجامیان‬ ‫اوبامای چپ گرا با حمایت‬ ‫هیالری به سمت طیف‬ ‫سنتی دموکرات حرکت کرد‬ ‫وحدت مقابل ائتالف‬ ‫اعتدال – اصالح‬ ‫رویکرد طیف چپ‬ ‫اصول گرایان در انتخابات ‪96‬‬ ‫چگونه خواهد بود؟‬ ‫راستسنتی‬ ‫و روحانی اشتراک‬ ‫طبقاتیدارند‬ ‫تحلیل عبدالرضا داوری‬ ‫از ائتالف برجامیان‬ ‫روز رسوایی‬ ‫ایا بان کی مون‬ ‫از خارج کردن‬ ‫عربستان از لیست‬ ‫سیاه راضی است؟‬ ‫دستاصول گرایانبستهنیست‬ ‫پیش بینی عباس سلیمی نمین از‬ ‫رویکرد اصول گرایان در انتخابات‬ ‫روحانی‬ ‫اصالح طلب نیست‬ ‫گفت وگو با‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم‬ ‫مساله شریعتی‬ ‫گفتارها‬ ‫اینکه به شــریعتی در دوران خودش از ســوی دیدگاه هــا و افراد‬ ‫مختلــف چگونه نــگاه می شــده حتما مســاله قابل توجهی اســت‪.‬‬ ‫مساله ای که هنوز با گذشت سال ها محل بحث و گفت و گو است‪ .‬در‬ ‫گفتار این هفته این موضوع را دنبال کرده ایم‪.‬‬ ‫سید علی قادری‬ ‫نویسنده و پژوهشگر‬ ‫‪1‬‬ ‫دوستانمتضاد‬ ‫تفکرعلیشریعتیدرچهاحزاب‬ ‫گفتارها‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫وگروه هاییتاثیرگذاشت؟‬ ‫دکتر شــریعتی تنها متعلق به ایران نبود و میان ملل‬ ‫مختلف برای بسیاری از مخاطبانش جاذبه داشت‪ .‬چنان که‬ ‫با انکه شیعه بود‪ ،‬بســیاری از اهل سنت در کشورهایی که‬ ‫اکثریت با اهل سنت است به او عالقه مند بودند و کتاب های‬ ‫او را در کشور خو د ترجمه و منتشر و از اموزه های او به شوق‬ ‫می امدند؛ اما چون بررسی جایگاه و نقش او در کشورهای‬ ‫دیگر مجال بیشــتری می طلبد‪ ،‬فعال به گروه های داخلی‬ ‫کشورمان در حد اشــاره و خیلی گذرا اشــاره می کنم‪ .‬اگر‬ ‫فعالیت دکتر را که بدون وقفه تا فوت ادامه یافت‪ ،‬از سال‪41‬‬ ‫به بعد که پرتپش تر بود مورد مالحظه قرار دهیم‪ ،‬گروه های‬ ‫سیاسی مطرح این دوره عبارت اند از‪:‬‬ ‫‪ -1‬نهضت ازادی؛ که بین روشــنفکران مذهبی جزو‬ ‫پرطرفدارترین حزب محسوب می شد‪ .‬دکتر شریعتی با چند‬ ‫تن دیگر از افراد سیاسی ازجمله شــهید دکتر چمران جزو‬ ‫بنیانگذاران نهضت ازادی در خارج از کشــور بودند‪ .‬پس‬ ‫از حضور پررنگ او در صحنه سیاسی کشور‪ ،‬به جز مرحوم‬ ‫مهندس بازرگان کــه پس از فوت دکتر تحت تاثیر شــهید‬ ‫مطهری مطالبی ناخوشایند در مورد شریعتی نوشت و البته‬ ‫از ان نوشته نیز اظهار پشــیمانی کرد‪ ،‬غالب افراد نهضت‬ ‫ازادی از اموزه های دکتر شریعتی هم استفاده و هم استقبال‬ ‫می کردند و درواقع کسی را یافته بودند که اموزه های او به‬ ‫روشنفکران مذهبی هویت عزتمندانه می بخشید‪.‬‬ ‫‪ -2‬جبهه ملی؛ که در ایران پس از دستگیری مرحوم‬ ‫دکتر مصدق غیر قانونی اعالم شــده بود‪ .‬در ســال ‪1341‬‬ ‫یعنی در اگوست ‪ 1962‬شریعتی توسط اعضای جبهه ملی‬ ‫در خارج از کشور به دلیل قدرت قلمی اش به عنوان سردبیر‬ ‫روزنامه ایران ازاد انتخاب شد‪ .‬این روزنامه ارگان جبهه ملی‬ ‫ایران در اروپا محسوب می شــد و دیدگاه های روشنفکران‬ ‫ایرانی را در زمینه علل مبارزه با رژیم شاه منعکس می کرد‪.‬‬ ‫اکثریت اعضای جبهه ملی هم از حسن انتخاب موضوعات‬ ‫این روزنامه و هم از نوشته های شریعتی به وجد می امدند‪.‬‬ ‫البته ان دســته از اعضای جبهه ملی که بــا مذهب رابطه‬ ‫خوبی نداشــتند در ان زمان با دکتر شریعتی نه علنا بلکه در‬ ‫خفا مخالفت می کردند‪ .‬چراکه معتقد بودند روشنفکری با‬ ‫مذهبی بودن سازگار نیست‪.‬‬ ‫‪ - 3‬حــزب توده؛ کــه این حــزب نیز در ســال ‪1327‬‬ ‫غیر قانونی اعالم شده بود ولی در ساحت فرهنگی و سیاسی‬ ‫کشور نقش بسیارپررنگی داشت‪ .‬این نقشتاپس از انقالب‬ ‫نیز چنان ادامه داشــت که رئیس جمهور وقــت گفته بود‪:‬‬ ‫«در یک برهه از زمان و در همــان اوایل انقالب همه چیز‬ ‫در تیول حزب توده بود‪ ».‬حزب تــوده نیز جزو جدی ترین‬ ‫مخالفین دکتر شــریعتی محســوب می شــد‪ .‬چراکه بنیانا‬ ‫مارکسیست و طرفدار شوروی بود و پس از ظهور شریعتی در‬ ‫صحنه فرهنگی کشور و نفوذ او در دانشگاه ها‪ ،‬موجب شد‬ ‫که بخش عمده ای از طرفداران حزب توده در دانشگاه ها‬ ‫به ســمت اموزه های دکتر شــریعتی گرایش نشان دهند‪.‬‬ ‫ی حزب توده دشمنی خود‬ ‫بنابراین بسیاری از اعضای قدیم ‬ ‫را با دکتر شریعتی حفظ کردند‪ .‬حتی برخی از کسانی که بعد‬ ‫از انقالب جزو توابین محسوب می شوند و به مبانی انقالب‬ ‫اظهار وفاداری می کنند‪ ،‬دشــمنی خود را با دکتر شریعتی‬ ‫پنهان نمی کنند‪ .‬چراکه از لحاظ روانی در دورانی که شــور‬ ‫تبلیغات برای حزب توده داشــتند‪ ،‬ناگهان شخصیتی بنام‬ ‫گفتارها‬ ‫رابطه دکتر شریعتی و امام‬ ‫دلیل دوم‬ ‫دوم اینکه با ظهور شریعتی در صحنه فرهنگ سیاسی‬ ‫– مذهبی‪ ،‬ادبیات امام هم تحت تاثیر ادبیات شریعتی قرار‬ ‫گرفت‪ .‬درک این معنا برای اهل ادبیات بسیار سهل و ساده‬ ‫است‪ .‬چراکه کافی است دست نوشــته ها و اعالمیه های‬ ‫امام خمینی(ره) را قبل و بعد از شــریعتی مورد بررسی قرار‬ ‫دهیم‪ .‬امــام(ره) عالئمی نیز برای اهل فــن در این زمینه‬ ‫ارسال داشته اند ازجمله اینکه عین عبارت شریعتی در مورد‬ ‫«زر و زور و تزویر» را دو بار بکار بردند‪ .‬الزم به ذکر است که‬ ‫برخی از روحانیون روی این ترکیب حساســیت فوق العاده‬ ‫داشتند و به کار بردن ان توســط امام ان هم در پیامی برای‬ ‫برائت از مشرکین در حج که مخاطب ان همه ملل مسلمان‬ ‫هستند‪ ،‬خود برای اهل پژوهش قابل تامل است‪.‬‬ ‫دلیل سوم‬ ‫سوم اینکه وقتی روحانیونی ازجمله یکی از شاگردان‬ ‫مبرز امام خمینی(ره) مانند شهید مطهری که قبال با شریعتی‬ ‫دوست بود و سپس با او مخالفت کرد‪ ،‬امام خمینی(ره) در‬ ‫‪ 10‬ابان ‪ 1356‬در پاسخ به تســلیت هایی که بابت شهادت‬ ‫حاج اقا مصطفی به ایشان گفته بودند و ایشان خود را ملزم‬ ‫می دانســتند به طور عمومی نیز به انها پاســخ دهند‪ ،‬یک‬ ‫سخنرانی مفصل در مسجد شیخ انصاری ایراد کردند که در‬ ‫ان از دو گروه گالیه کردند‪.‬‬ ‫یکی از روشنفکران و دیگری از روحانیون که از سیاق‬ ‫کالم واضح بود که منظورشان از روشنفکران دکتر شریعتی‬ ‫اســت که البته در ان زمان ‪ 5‬ماه و ‪ 10‬روز از فوت شریعتی‬ ‫گذشته بود و بعدها که نامه شهید مطهری به امام(ه) علیه‬ ‫شریعتی پخش شد‪ ،‬معلوم شــد که گالیه از روحانیون نیز‬ ‫به طور عام مربوط به مخالفین شریعتی و به طور خاص پاسخ‬ ‫به اقای مطهری بوده است‪.‬‬ ‫به هرحال امام در انتقاد به دکتر شــریعتی عبارتی را‬ ‫به کار برده اند‪ :‬به بخشــی از ان بنگریم؛ «من با تمام این‬ ‫جناح هایى که هســتند و براى اسالم خدمت مى‏کنند‪ ،‬چه‬ ‫جناح هاى روحانى که از اول تا حاال خدمت کرده‏اند و چه‬ ‫جناح هاى دیگر‪ ،‬از سیاســیون‪ ،‬از روشــنفکرها که براى‬ ‫اســام خدمت مى‏کنند‪ ،‬من به همه اینها عالقه دارم و از‬ ‫همه اینها هم گالیه دارم؛ اما عالقه‪ ،‬باید هر ُم ْســلمى به‬ ‫اشخاصى‪ ،‬به گروه هایی که براى اسالم خدمت مى‏کنند‪-‬‬ ‫قلما قدما‪ -‬براى اسالم خدمت مى‏کنند‪ ،‬باید هر مسلمى‪،‬‬ ‫باید هر انسانى که ببیند این ها براى انسانیت‪ ،‬براى اسالم‬ ‫یعنى براى انســانیت‪ -‬اســام مکتب انسان سازى است‪،‬‬ ‫وقتی که انســان ببیند کــه گروه هایى در خدمت انســان‬ ‫هستند‪ ،‬در خدمت انسانیت هستند‪ ،‬در خدمت اسالم که‬ ‫انسان ساز است هستند‪ ،‬چاره ندارد اال اینکه عالقه داشته‬ ‫باشد به ان‪ .‬این اشکال نیست که عالقه‏مند است‪ .‬از ان‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫قبل از تحریف بخش هایی از تاریخ انقالب‪ ،‬یکی از‬ ‫شعارهای اکثریت مردم این بود‪« :‬درود بر شریعتی‪ ،‬معلم‬ ‫انقالب» الزم به عرض می دانم که عالقه دکتر شــریعتی‬ ‫به امام خمینی(ره) از هیچ اهل کنکاشــی در این زمینه ها‬ ‫پوشیده نیست ولی برای کسانی که ممکن است در این مورد‬ ‫اطالعات الزم را نداشته باشند‪ ،‬سه دلیل اشکار و سه دلیل‬ ‫که محتاج تحلیل است بر این معنا وجود دارد‪.‬‬ ‫دالیل اشکار اینکه دکتر شــریعتی دو بار شعری برای‬ ‫امام سروده است‪ .‬دوم اینکه کســی بود که بدون ترس از‬ ‫ســاواک باالخص پس از زندان در ســال ‪ 55‬عمد داشت‬ ‫که نام امام را در مجالــس مختلف با تجلیل به زبان بیاورد‪.‬‬ ‫ســوم اینکه یک بار یک روحانی وابســته به رژیم شاه علیه‬ ‫شــریعتی صحبت کرده بود و برای اثبات باطل بودن عقاید‬ ‫دکتر گفتــه بود‪« :‬خالصــه بگویم او مقلد {امــام }خمینی‬ ‫است!» دکتر هم از موقعیت استفاده کرد و علنی قریب به‬ ‫این معنا گفت و نوشت که اگر من یک میلیون تومان هزینه‬ ‫می کردم که جامعه بفهمد من مقلد {امام }خمینی هستم‪،‬‬ ‫موفق نمی شدم ولی خداوند به وسیله دشمنان احمق چنین‬ ‫حقیقتی را بر مال کرد‪.‬‬ ‫و اما شــواهد محتاج تحلیــل اینکه دکتر شــریعتی‬ ‫ســخنرانی امت و امامــت را در جهت کتــاب والیت فقیه‬ ‫امام خمینی (ره) ایــراد کرد‪ .‬درواقع کتــاب امت و امامت‬ ‫ورژن دانشگاهی کتاب والیت فقیه است‪ .‬دوم اینکه اکثر‬ ‫شاگردان دکتر شــریعتی خودبه خود مقلد امام خمینی(ره)‬ ‫می شــدند‪ .‬چراکــه بیــن اموزه هــای دکتر و شــخصیت‬ ‫امام خمینی(ره) قرابت احســاس می کردند‪ .‬سوم اینکه در‬ ‫اسفند سال ‪ 46‬دکتر با تعدادی از دانشجویانش قصد رفتن‬ ‫به عراق برای زیارت عتبات و دیدار امام خمینی را داشت که‬ ‫ســاواک او را ممنوع الخروج کرد و دکتر مقاله ای با عنوان‬ ‫«نوروز» نوشــت که در کتاب کویر هم به چاپ رساند‪ .‬ان‬ ‫مقاله را دانشجویانش در دیدار با امام برای ایشان خواندند‬ ‫و تحلیل من این اســت که امام خمینی(ره) غزل «نوروز»‬ ‫را که دیوان امام با ان اغاز می شــود در پاسخ به مقاله نوروز‬ ‫دکتر سروده است‪.‬‬ ‫و اما در مــورد نظر امــام خمینی (ره) نســبت به دکتر‬ ‫شــریعتی هرکس با دکتر یا با امام دشمن بوده‪ ،‬سعی کرده‬ ‫دالیلی جور کند که نشــان دهد امام هم با شریعتی دشمن‬ ‫بوده است؛ و هر کس هر دو را دوست دارد‪ ،‬شواهدی دارد‬ ‫دلیل اول‬ ‫اول همان مقاله نوروز دکتر و سپس غزل نوروز امام را‪.‬‬ ‫چنان که بیت اخر غزل امام چنین است‪:‬‬ ‫ســال ها در پی ارباب عمائم بودم تا به دلدار رسیدم‪،‬‬ ‫نکنم باز خطا‬ ‫گفتارها‬ ‫دکتر شــریعتی چنان جاذبه کالم یافته بود که تعلیمات او‪،‬‬ ‫جاذبه تبلیغات حزب توده را از بین می برد و خاطره از دست‬ ‫دادن طرفداران انها و تحقیر فکری و فرهنگی شدنشــان‬ ‫توسط شریعتی همچنان با انها مانده است‪.‬‬ ‫‪ -4‬احــزاب مورد حمایت شــاه؛ اعضــای احزابی که‬ ‫توسط رژیم شاه ساخته یا حمایت می شــدند‪ ،‬تابع نظرات‬ ‫حکومتــی بودند‪ .‬بنابرایــن به ندرت می توانســتند در مورد‬ ‫جریاناتی مانند اموزه های دکتر شــریعتی اظهارنظر کنند‪.‬‬ ‫به هرحال میان فرزندان انها کســانی پیدا می شدند که به‬ ‫دکتر شریعتی عالقه مند می شــدند و والدین و اقوام خود را‬ ‫که طرفدار شاه بودند‪ ،‬به چالش می کشیدند‪ .‬باالخص بعد‬ ‫از فوت مشکوک دکتر‪ ،‬بســیاری از فرزندان خانواده های‬ ‫طرفدار رژیم شاه‪ ،‬با اموزه های شریعتی‪ ،‬مقلد رهبر انقالب‬ ‫شدند و بســیاری از انها به انقالب پیوستند ولی بدنه اصلی‬ ‫ســلطنت طلبان همچنان به عنوان مخالف سرسخت دکتر‬ ‫باقی ماند‪.‬‬ ‫‪ -5‬ســازمان مجاهدیــن؛ که از ســال ‪ 60‬بــه بعد به‬ ‫سازمان منافقین شــهرت یافت‪ .‬یکی از سازمان هایی که‬ ‫با دکتر شریعتی چه قبل از انشــعاب و چه بعد از ان مشکل‬ ‫خیلی جدی داشت‪ ،‬ســازمان مجاهدین خلق بود‪ .‬چراکه‬ ‫کادر مرکزی این ســازمان معتقد بود که اکنون وقت مبارزه‬ ‫مسلحانه اســت و نه کار فرهنگی؛ و کار فرهنگی در پروسه‬ ‫مبارزه‪ ،‬معنای حقیقی خود را پیــدا می کند‪ .‬بااین حال این‬ ‫نظر تشــکیالتی انها بود و اال بســیاری از عضوگیری ها در‬ ‫کنار حسینیه ارشــاد انجام می شــد و برخی از اعضای این‬ ‫تشــکیالت اثار دکتر را با ولع می خواندند و پس از انقالب‬ ‫این ســازمان تالش داشــت دکتر را به نفع خــود مصادره‬ ‫کند‪ ،‬باالخص که دکتــر راجع به «حســن و محبوبه» این‬ ‫زوج که عضو فعال سازمان شــده بودند و در تمام جلسات‬ ‫سخنرانی های دکتر در حسینیه ارشاد شرکت می کردند‪ ،‬پس‬ ‫از کشته شدن انها توسط ساواک چیزی شبیه یک جزوه هم‬ ‫داشت‪ .‬با این حال این سازمان توفیقی برای مصادره دکتر به‬ ‫دست نیاورد؛ زیرا اگرچه برخی طرفداران اولیه این گروهک‬ ‫عالقه مند به شریعتی بودند اما ان سازمان کوچک تر از ان‬ ‫بود که شخصیتی مانند شریعتی را در خود جای دهد‪.‬‬ ‫‪ -6‬انجمنی ها؛ از دشمنان سرســخت دکتر شریعتی‬ ‫انجمن حجتیه بــود‪ .‬بااین حال ظهور شــریعتی در عرصه‬ ‫فرهنگی کشور که موجب رویکرد از دین رمیدگان به سوی‬ ‫مذهب شــده بود‪ ،‬انها نیز از وضعیت پیش امده اســتفاده‬ ‫می کردند‪ .‬ضمن انکه کســانی نیز بودند کــه ضمن انکه‬ ‫در انجمن حجتیه عضویت داشــتند‪ ،‬به طــور پنهانی اثار‬ ‫شریعتی را مطالعه و به همان میزان از انجمن فاصله فکری‬ ‫می گرفتند‪.‬‬ ‫‪ - 7‬گروه های مبارزی که پس از شریعتی شکل گرفتند‪.‬‬ ‫پس از انکه دکتر زندانی شد‪ ،‬در کل کشور افرادی پیدا شدند‬ ‫که تصور می کردند برای مبارزه با رژیم شاه و امپرپالیسم‪ ،‬باید‬ ‫به طور حتم به تاسیس تشکیالت مخفی روی اورد و پس از‬ ‫شهادت دکتر و شهادت حاج اقا مصطفی تعداد گروه هایی‬ ‫که به تشــکیالت مخفی روی اوردند رو بــه ازدیاد گذارد‪.‬‬ ‫چنان که مجاهدین انقالب اســامی که پــس از انقالب‬ ‫باهم یکی شدند و سپس انشــعاب کردند متشکل از هفت‬ ‫گروه بود که بخش سنتی ان گروه ها با دکتر شریعتی رابطه‬ ‫خوبی نداشتند ولی طیف چپ انها اموزه های دکتر را مد نظر‬ ‫قرار داده بودند‪.‬‬ ‫‪ – 8‬فدائیان اسالم و هیات های موتلفه‪ ،‬این دو گروه‬ ‫از جهاتی به هم وابسته یا تشــابه و از جهاتی تفاوت هایی‬ ‫دارند و هر دو به طور رســمی بــا دکتر مخالــف بودند؛ زیرا‬ ‫تصور انها باالخــص هیات های موتلفه ایــن بود که چون‬ ‫اکثریت روحانیت بــا دکتر میانه خوبی نــدارد و حتی برخی‬ ‫روحانیون ســطوح باال او را تا حد تکفیر هم مورد شــماتت‬ ‫قرار داده اند‪ ،‬پس نباید نســبت به او موضــع مثبت بگیرند‬ ‫اما به طور انفرادی بســیاری از اعضــای انها اثــار دکتر را‬ ‫می خواندند و او را می ستودند و به طور گزینشی برخی اثار او‬ ‫را در اختیار فرزندان و مریدان خود قرار می دادند‪ .‬همچنین‬ ‫برخی فرزندان انها به پدرانشان یاداور می شدند که اگر در‬ ‫عصر توسعه و پیشــرفت علمی‪ ،‬مسلمان مانده اند به دلیل‬ ‫احیاگری شریعتی است‪.‬‬ ‫‪ – 9‬روحانیت؛ این قشر پیچیده ترین رابطه را با دکتر‬ ‫شــریعتی داشــته و دارد؛ زیرا روحانیون برخالف ظاهر که‬ ‫در شکل لباس با هم شباهت دارند‪ ،‬از لحاظ ساختار ذهنی‬ ‫گاه تفاوت های صد و هشــتاد درجــه ای دارند‪ .‬مثال میان‬ ‫روحانیون اهل فلســفه داریم تا کســانی که فیلسوفان را‬ ‫تکفیر می کنند؛ روحانیونی عارف مســلک وجود دارند و در‬ ‫مقابل کسانی که دیوان شمس و لسان الغیب را با انبر ورق‬ ‫می زدند که دست شان الوده نشــود‪ .‬میان روحانیون افراد‬ ‫سیاسی داریم و افرادی که افراد سیاسی را روحانی نمی دانند‬ ‫و از خود می رانند‪ .‬با چنین طیف وسیعی به راحتی نمی توان‬ ‫گفتکه اموزه های دکترشریعتی میان روحانیت چگونه بود؛‬ ‫اما انچه برای اکثریت جامعه قابل لمس بود اینکه بخشی از‬ ‫روحانیون که با موضوعات مبتالبه امروزی اشنایی مکفی‬ ‫داشتند‪ ،‬ظهور شــریعتی را در عرصه فرهنگ دینی مغتنم‬ ‫می شمردند و مبلغ افکار او شدند‪.‬‬ ‫که نشــان می دهد امام به دکتر شــریعتی فوق تصور عامه‬ ‫عالقه مند بوده است‪ .‬من هم که جزو کسانی هستم که به‬ ‫هر دو شخصیت به شدت عالقه مندم‪ ،‬دالیلی برای خود دارم‬ ‫که می گویم عالقه امام به دکتر شریعتی از حد معمول هم‬ ‫فراتر رفته بود و البته چون شریعتی را عارف می دانم و عارف‬ ‫بودن امام هم نیاز به بازگویی ندارد‪ ،‬تصور می کنم برای بیان‬ ‫این عشق و ارادت باید زبان عرفان را برگزید چراکه مراودات‬ ‫دو عارف گاه فقط یا سکوت انجام می شود اما علی الحساب‬ ‫چهار داللت را مورد اشاره قرار می دهد‪:‬‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتارها‬ ‫طرف گالیه هم هست از همه گروه ها گالیه ارادتمندانه؛‬ ‫اما ان گروه های روشنفکر و دانشگاهى و محصلین جدید‬ ‫و انها‪ -‬ایدهم الله‪ -‬انهایی که خدمتگزارند براى اســام‪-‬‬ ‫خداوند تاییدشــان کند‪ -‬من از انها گالیه دارم براى اینکه‬ ‫مى‏بینم در نوشته‏هایشــان‪ ،‬بعضى نوشته‏هایشان‪ ،‬اینها‬ ‫راجع به فقها‪ ،‬راجع به فقه‪ ،‬راجع به علماى اسالم‪ ،‬راجع‬ ‫به فقه اســام‪ ،‬اینها یک قدرى زیاده‏روى کرده‏اند‪ ،‬یک‬ ‫قدرى حرف هایی زده‏اند که مناســب نبوده است بگویند‪.‬‬ ‫اینها غرض ندارنــد‪ .‬من مى‏دانم که غالبــا اینها که براى‬ ‫اســام مى‏خواهند خدمت کنند‪ ،‬نه این است که مغرض‬ ‫باشند و از روى سوء نیت اینها حرفى بزنند؛ اینها اطالعشان‬ ‫کم است‪ .‬من هم اطالعم از تاریخ کم است‪»...‬اگر کلمه‬ ‫به کلمه موارد فوق با شان نزول ان بیان گردد‪ ،‬عالقه امام‬ ‫خمینی(ره) به شریعتی بیشتر اشــکار می شود‪ .‬در بخش‬ ‫گالیه از روحانیــون هم باز عباراتی در تایید روشــنفکران‬ ‫که مشخصا منظور شــریعتی و عالقه مندان ایشان بوده‪،‬‬ ‫بیان شده که خوب است دوستان کل این سخنرانی را که‬ ‫از پربارترین سخنرانی های امام خمینی(ره) است در جلد‬ ‫سوم صحیفه امام بخوانند‪.‬‬ ‫دلیل چهارم‬ ‫دلیل چهارم اینکه امام در موضوعات اساسی اعتقادی‬ ‫با هیچ کس رودربایستی نداشتند و می دانیم که برخی بسیار‬ ‫تالش کردند که علیه دکتر شریعتی از امام مطلبی دریافت‬ ‫دارند ولی امام به خواهش انها وقعی ننهاد‪ .‬البته به طوری که‬ ‫معاندین هر دو شخصیت نتوانند از نظرات مثبت امام (ره)‬ ‫در مورد شریعتی علیه نهضت سوءاستفاده کنند‪ ،‬به ظاهر در‬ ‫تایید ایشان هم سخنی نگفتند و شاید یکی از علل ان این‬ ‫بود که امام خمینی(ره) به خوبی می دانســتند که شریعتی‬ ‫محتاج حمایت نیست و فقط نباید او را تخریب کرد‪.‬‬ ‫دلیل پنجم‬ ‫و اما دلیل پنجم اینکه عالقه امام به شــریعتی را باید‬ ‫در میان خانواده ایشــان نیز دید‪ .‬چنانکه مرحومه همســر‬ ‫امام تمام اثار شــریعتی را با ولــع خوانده بودنــد‪ .‬دختران‬ ‫امام؛ دو داماد امام یعنی ایت الله اشراقی و دکتر بروجردی‬ ‫جزو ارادتمندان پروپاقرص دکتر شــریعتی بودند و از همه‬ ‫مهم تر مرحوم حاج احمد اقا که دیگر امام برای او فقط پدر‬ ‫نبود‪ ،‬بلکه مراد و معشــوق هم بود‪ ،‬چنان به دکتر شریعتی‬ ‫عالقه مند بود که به رغم مشکالت فراوان تالش داشت در‬ ‫هر فرصتی دکتر را ببیند و حدود دو ســال پس از انقالب در‬ ‫اذرماه ‪ 1359‬برای بزرگداشت دکتر شریعتی به منزل ایشان‬ ‫رفت و چنین جمالتــی را گفت‪« :‬خدمات ایشــان چیزی‬ ‫نبود که حاال من بخواهم راجــع به ان صحبت بکنم‪ ،‬برای‬ ‫اینکه ایشــان واقعا معلم انقالب بودند و االن هم هستند؛‬ ‫و حاال کو تا یکی پیدا بشود تا مسائل و مطالب را این چنین‬ ‫ بی پرده بگوید و بررســی کند‪ .‬خدا می داند‪ ...‬در ان موقع‬ ‫ما می دانستیم چه کســانی با این جریان مخالف بودند که‬ ‫االن ممنوع منبر هستند یا دستگیر شده اند‪ .‬هر چقدر ما به‬ ‫ســردمداران روحانیت می گفتیم که این کار‪ ،‬کار دستگاه‬ ‫است‪ ،‬این کارها را نکنید‪ ،‬با این وضع انها فکر می کردند که‬ ‫والیت در خطر است‪»...‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫مصادره به مطلوب دکتر شریعتی‬ ‫هر از چندی در میــان هر ملت و امتــی افرادی پیدا‬ ‫می شوند که نمی شود دوستشان نداشت‪ .‬در ایران و جهان‬ ‫اسالم دکتر شریعتی ازجمله کســانی بود که هر فردی که‬ ‫خمیرمایه ذهنی اش میل به دین داشت ولی از تحجر بیزار‬ ‫بود و گمشده ای داشت‪ ،‬ان را در کالم شریعتی می یافت‪.‬‬ ‫به همین جهت برای اولین بار در کشوری که شمار‬ ‫کتاب های خوب و پرخواننده از چندهزار فراتر نمی رود‪،‬‬ ‫تیراژ کتاب های دکتر شریعتی از صدهزار فراتر می رفت‬ ‫و به رغم ترجمه هــای ناقص در کشــوهای دیگر با تیراژ‬ ‫زیادی خریدار داشــت‪ .‬و یکی از دالیل وجود این همه‬ ‫خواننده این بود که ســخنان شــریعتی چندســاحتی بود‬ ‫و در میان دیگــر ملل که مبارزه با رژیم شــاه بــرای انها‬ ‫موضوعیت نداشــت‪ ،‬حرف های دیگری وجود داشــت‬ ‫که پرجاذبه بود‪.‬‬ ‫ارتباط دکتر شریعتی با گروه های داخلی‬ ‫«علی تنها است» عنوان یکی از سخنرانی های دکتر‬ ‫است که بخش ســوزناکی هم دارد‪ .‬دکتر بعد از ازادی از‬ ‫زندان‪ ،‬قریب به این مضمون گفته بود‪« :‬یک روز کسی را‬ ‫که به سختی شکنجه کرده بودند و روی زمین می کشیدند‬ ‫تا او را به ســلولش ببرند‪ ،‬وقتی نزدیک ســلول من شــد‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬علی تنها اســت‪ .‬این یاداوری باعث شــد تنهایی‬ ‫خودم در تنهایی علی ناچیز و بیرنگ شود‪ ».‬غرض اینکه‬ ‫دکتر شــریعتی در میان جمع هم تنها بود‪ .‬به این معنا که‬ ‫گروه های سیاسی ان روزها با ارمان هایش فاصله نجومی ‬ ‫داشتند اما به هرحال به حسب شرایط‪ ،‬گرایش هایی نیز به‬ ‫گروه های سیاسی نشان داده است‪ .‬ازجمله در جوانی به‬ ‫سوسیالیست های خداپرســت‪ ،‬به دکتر مصدق و تا حدود‬ ‫کمی به جبهه ملی‪ ،‬پس ازان به نهضت ازادی و با تحفظی‬ ‫قابل توجه به نحوی تایید ضمنــی مجاهدین زمان خود‪.‬‬ ‫البته در مورد مجاهدین خلق باید با تامل بیشــتر ســخن‬ ‫گفت‪ .‬چون دکتــر هم مانند امام معتقد بــود که تا ملت به‬ ‫خوداگاهی برای انقالب نرسد‪ ،‬مبارزه مسلحانه به انحراف‬ ‫خواهد رفت‪ .‬همچنین دکتر در فرانســه نیز با گروه های‬ ‫مبارز فلســطینی و الجزایری هم همکاری کرده و یک بار‬ ‫توســط پلیس مضروب و زندانی شــده بود‪ .‬به اعتقاد من‬ ‫دکتر شــریعتی را بیش از انکه شخصیتی سیاسی بدانیم‪،‬‬ ‫باید عارف بدانیــم و تصور می کنم عرفــان او به کالمش‬ ‫جاذبه داده بود‪.‬‬ ‫سیاســت او نیــز در خم عرفــان او رنــگ می گرفت‬ ‫اما کســانی که فقط بخش حماســی کالمش بــرای انها‬ ‫جاذبه داشــت‪ ،‬دکتر به انها انگیزه جهادی زیادی می داد‬ ‫و چنین گروه هایی رویکردشــان بیشــتر مبارزه به ســبک‬ ‫ایجاد تشــکیالت متداول بود و برخی نیــز انحرافی از اب‬ ‫در می امدند ولی کسانی که نسبت به اموزه های عرفانی دکتر‬ ‫اگاه تر بودند‪ ،‬مبارزه با رژیم شاه برای انها فقط یک مصداق‬ ‫از مبازره قلمداد می شد و نه همه ابعاد مبارزاتی‪ .‬چنانکه دکتر‬ ‫در مورد ازادی‪ ،‬چهار زندان را مطرح کرده که می توان این‬ ‫مفهوم را از وجه مبارزاتی هم مورد تحلیل قرار داد‪.‬‬ ‫شــهید دکتر بهشــتی در مورد دکتر شــریعتی تعبیر‬ ‫«جســت وجوگری در مســیر شــدن» را به کار برده است‪.‬‬ ‫کسانی که با اندیشه انقالبی دکتر اشــنایی کافی دارند نیز‬ ‫این تاثیر را از او پذیرفته اند که «جســت وجوگری در مسیر‬ ‫شدن» باشند به همین جهت هر از چندی در خود نیز انقالب‬ ‫می کنند و اموزه های پیشین خود را با حفظ اصولی بنیادین‪،‬‬ ‫مورد بازبینی قرار می دهند‪.‬‬ ‫ضمن انکــه دکتر در ابعــاد فراتر از مبــارزه به معنای‬ ‫متــداول کلمــه‪ ،‬در اعمــاق اندیشــه ارادتمنــدان خــود‬ ‫تاثیر گذارده اســت‪ .‬به عنوان مثال ســریال ســربداران و‬ ‫سریال امام علی(رع) و مختارنامه‪ ...‬تاثیرپذیری عمیقی‬ ‫از اموزه های شــریعتی دارد و چون اندیشــه سیاسی دکتر‬ ‫در انها حضور پررنگ تری نسبت به ســریال هایی دارد که‬ ‫موضوع ان جالب هست اما منظومه اندیشه ای شریعتی در‬ ‫انها کم ‪ -‬رنگتر است‪ ،‬دیدنی تر از اب در امده اند‪ .‬دولتمردان‬ ‫سیاسی نیز که با اموزه های دکتر شریعتی اشنایی بیشتری‬ ‫داشته اند از نظر اکثریت مردم و وجهه بین المللی موفق تر‬ ‫از دولتمردانی بوده اند که با دکتر یا دشمن بوده و یا با اندیشه‬ ‫او بیگانه بوده اند‪.‬‬ ‫فردگرایی جمعی یا‬ ‫وضع طبیعی هابزی‬ ‫نگاهیجامعه شناختیبه‬ ‫میتینگ های دهه هفتاد و‬ ‫هشتادی ها‬ ‫جعفر حسن خانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫در روزهای اخیر شاهد تجمعات قشری از نوجوانان‬ ‫و جوانان دهه هفتاد و هشــتادی تحت عنوان «میتینگ‬ ‫دهه هفتاد و هشــتادی» ها بودیــم‪ .‬تحلیل ایــن پدیده‬ ‫نوظهور بیش از هر چیز نیازمند دقت نظر در انچه به وقوع‬ ‫پیوســته اســت‪ ،‬هســت‪ .‬فیلم هایی که از این تجمعات‬ ‫منتشر شده موید این نکته است که در این تجمعات هزار‬ ‫نفری اصطکاک باال بوده و خود نوجوانان زد و خوردهای‬ ‫پرتکراری با هم داشــته اند و به صورت دست جمعی بدون‬ ‫وجود هیچ شرمی رکیک ترین توهین ها را سر داده اند‪ .‬این‬ ‫نمود ان چیزی است که به وقوع پیوسته است‪.‬‬ ‫برای تحلیل این پدیدار ابتدا نگاهی داشــته باشیم‬ ‫به زمینه و زمانــه تجمعات‪ .‬ســوال اول در ایــن باره این‬ ‫می تواند باشد که این میتینگ ها در چه محل هایی به وقوع‬ ‫پیوسته است؟ در پاسخ باید گفت محل تجمعات پاساژها‬ ‫و پارک های باالی شهر بوده اند‪ .‬مجتمع تجاری کورش و‬ ‫پارک اب و اتش محلی هایی بوده اند که میتینگ ها در ان‬ ‫برگزار شده است‪ .‬پاســاژ و پارک در جامعه ما سازمان های‬ ‫اجتماعی نهاد «تفریح» هستند‪ .‬پاساژ گردی و پارک گردی‬ ‫ نمود این تفریح است‪ .‬باید دقت داشت که در جامعه کنونی‬ ‫پاســاژ بیش از انکه چون بازار کارکرد رفع نیاز های اولیه را‬ ‫بر عهده داشته باشــد‪ ،‬محلی است برای تفریح و تصاحب‬ ‫برند ها و فانتزی های دنیای مدرن‪ .‬محل تجمع این قشر‬ ‫از نوجوانان و جوانان محل هایــی بودند که کارکرد تفریح‬ ‫را بر عهده داشــته اند‪ .‬این تجمع در بازار تهران‪ ،‬میادین‬ ‫امام حســین(ع)‪ ،‬انقــاب و ازادی اتفاق نیفتاده اســت‬ ‫بلکه در محل هــای تفریح به وقوع پیوســته اســت‪ .‬این‬ ‫موضوع ضمن انکه نشــان می دهد جامعه در نهاد تفریح‬ ‫حداقل برای قشــری دچار اختالل کارکردی است‪ ،‬موید‬ ‫این نکته هم هســت که خواســت تفریــح‪ ،‬فایده مندی و‬ ‫خرسندی مطالبه بســیار مهمی برای این تجمع کنندگان‬ ‫باال شهر نشین بوده است‪.‬‬ ‫ســوال دوم درباره زمینه و زمانه تجمعات این است‬ ‫که این تجمعات در چه شــرایطی به وقوع پیوسته است؟‬ ‫در پاســخ به این ســوال هم باید گفت تجمعات مذکور در‬ ‫زمانه ای کــه رکود بر جامعــه حاکم اســت و کارخانه های‬ ‫مهم و پر سابقه نیز به تعطیلی کشیده شده به وقوع پیوسته‬ ‫اســت‪ ،‬ان هم با خواست خرســندی و تفریح حداکثری‪.‬‬ ‫صاحبان کارخانه ها و سرمایه و نه تجاری و خانواده انها در‬ ‫شرایط رکود کنونی وضعیت خوبی را پشت سر نمی گذارند‪.‬‬ ‫همچنین کارگران صنایع تولیدی در کارخانه ها و کارگاه ها‬ ‫نیز وضع بدتری دارند‪ .‬ورشکستگی کاری و تعطیلی‪ ،‬انها‬ ‫را در مطالبه خواســت های اولیه سلســله مراتب نیاز های‬ ‫مازلو یعنی معیشت گرفتار کرده است‪ .‬مطالبه ای که هنوز‬ ‫ نمود جمعی نیافته است‪ .‬درست در این شرایط تجمعی با‬ ‫خواست جست وجوی «سازمانی برای تفریح و خرسندی»‬ ‫از سوی بخشی از جامعه به وقوع می پیوندد! این موضوع‬ ‫نشان می دهد که این جوانان متعلق به بخش سرمایه داری‬ ‫تولید یــا طبقات پاییــن و کارگــری جامعه نیســتند‪ .‬بلکه‬ ‫احتماال پدران این جوانان در بخش بازرگانی و واسطه گری‬ ‫مشغول هستند و توانســته اند با واردات‪ ،‬حدی از انتفاع را‬ ‫برای خانواده خود فراهم کنند که تفریح مهم ترین مساله‬ ‫جوانان و نوجوانانشان باشد‪ .‬شاید بتوان این تجمعات را‬ ‫سرخوشــی جوانان طبقه سرمایه داری وابســته که از تراز‬ ‫منفی تجاری کشور سود می برد‪ ،‬دانست‪.‬‬ ‫بعد از دقت نظــر در زمینه و زمانــه تجمعات به خود‬ ‫تجمعات دقتی داشته باشیم‪ .‬اینکه در شرایط رکود‪ ،‬جمعی‬ ‫بدون در نظر گرفتن مطالبات هموطنان و همنوعان درگیر‬ ‫در بحران معیشــت ‪ ،‬بــه صورت جمعی در جســت وجوی‬ ‫ســازمان تفریح هســتند نشــان دهنده این موضوع است‬ ‫که اینان خرســندی و فایده مندی شــخصی بیــش از هر‬ ‫چیز برایشــان مهم است‪ .‬شــاید بتوان فردگرایی محض‬ ‫را مهم تریــن ویژگی این جوانــان دانســت‪ .‬جوانانی که‬ ‫فایده مندی شخصی برایشان بسیار مهم است‪ .‬فردگرایی‬ ‫در جامعــه ما به خصــوص در تهران نمود بیشــتری یافته‬ ‫است‪.‬‬ ‫بــرای مثــال اینکــه جــواب پرســش ادرس به هم‬ ‫نمی دهیم‪ ،‬در تصادفات و حوادث به جای نوع دوســتی و‬ ‫کمک‪ ،‬برای انکه «من» تصویری شخصی از این موقعیت‬ ‫نادر داشته باشــد به تصویر برداری از تصادفات و حوادث‬ ‫مبادرت می ورزیم‪ ،‬اینکه وقت برای دیگری نداریم‪ ،‬اینکه‬ ‫در گفتار از جمالتی نظیر «من همینم که هســتم»‪« ،‬به‬ ‫تو چه»‪« ،‬به من چه»‪« ،‬عیســی به دین خود‪ ،‬موسی به‬ ‫دین خود»‪« ،‬مــن رو تو گور تو نمی گذارنــد‪ ،‬تو رو تو گور‬ ‫من نمی گذارند»‪« ،‬قاطی نشــو درد سر داره»‪« ،‬فایدش‬ ‫برا من چیه» و‪ ...‬استفاده می کنیم همه و همه موید نضج‬ ‫فردگرایی در جامعه ماست‪.‬‬ ‫این رفتار و گفتار در تجمع کنندگان شکل افراطی به‬ ‫خود گرفته اســت‪ .‬با نگاهی به گروه تلگرامی این افراد‪،‬‬ ‫تعامالت روزمــره و انچه در تجمعات مــورد مداقه به وقع‬ ‫پیوســت ‪ ،‬فردگرایی محــض تجمع کننــدگان قابل اثبات‬ ‫است‪ .‬این فردگرایی و فایده گرایی و خرسندی شخصی به‬ ‫درست در این رشایط تجمعی با خواست‬ ‫جست وجوی «ســازمانی برای تفریح و‬ ‫خرسندی» از ســوی بخشــی از جامعه‬ ‫به وقوع می پیوندد! این موضوع نشــان‬ ‫می دهد که ایــن جوانان متعلق به بخش‬ ‫رسمایــه داری تولیــد یا طبقــات پایین و‬ ‫کارگری جامعه نیستند‬ ‫حدی است که با هر نظم و قاعده مندی اجتماعی که ان را‬ ‫محدود کند در این تجمعات مخالفت می شود‪ .‬توهین به‬ ‫«مامور» به عنوان نمود قاعده مندی اجتماعی مهم ترین‬ ‫ ترجیع بند این تجمعات و وجه ســلبی مشترک ایشان بود‪.‬‬ ‫حال چه مامور حراست مجتمع تجاری‪ ،‬چه مامور حراست‬ ‫پارک‪ ،‬چه مامور حراست مترو و چه مامور نیروی انتظامی‬ ‫باشد‪ .‬ســر خوشی و خرســندی شــخصی محض در این‬ ‫تجمعات منجر به این شــده اســت که امــر اخالقی‪ ،‬امر‬ ‫سیاســی و حتی امر اجتماعی که صورت بندیی برای نظم‬ ‫جامعه ارائه می دهد و طبیعتا محدودیت هایی را برای فرد‬ ‫به وجود می اورد از سوی این جماعت نقض و طرد شود‪.‬‬ ‫ایــن وی‍ژگــی بــه قــدری در افــراد حاضــر در این‬ ‫میتینگ هــا پر رنگ بــوده کــه میتینگ ها را بیــش از هر‬ ‫چیز به وضــع طبیعی هابزی شــبیه کــرده اســت‪ .‬با این‬ ‫تفاوت که ســطح فردگرایی از حفظ حیات به خرســندی‬ ‫و فایده گرایــی ارتقــا یافتــه اســت‪ .‬زد و خــورد و دعوای‬ ‫دختر ‪ -‬پسری‪ ،‬توهین و پرخاش جوانان به هم‪ ،‬نفی نمود‬ ‫هر گونه قاعده مندی اجتماعــی ان هم به صورت متناوب‬ ‫موید همین نکته اســت‪ .‬تصاویر و فیلم های بسیاری که‬ ‫نه رســانه های رســمی بلکه حاضران در این تجمعات در‬ ‫شــبکه های اجتماعی انعــکاس داده اند ایــن موضوع را‬ ‫تایید می کند کــه در تجمعات وضعیت پیشــا مدنی حاکم‬ ‫بوده اســت‪ .‬عباس عبدی‪ ،‬روزنامه نــگار اصالح طلب در‬ ‫مصاحبه ای که با روزنامه شرق داشــته به استقبال از این‬ ‫تجمع رفته و اســتدالل کرده اســت‪« :‬در این اتفاق یک‬ ‫گفتارها‬ ‫نکته مهــم وجــود دارد و ان وجود ظرفیت مناســب برای‬ ‫ســرمایه اجتماعی اســت که در جریان این میتینگ دور‬ ‫هم جمع شده اند‪ .‬ســرمایه اجتماعی از موضوعاتی است‬ ‫که در سال های اخیر در جهان مورد توجه بیشتری بوده و‬ ‫حساسیت بسیاری نسبت به ان پیدا کرده اند‪ .‬داشتن این‬ ‫نوع مشارکت ها و ارتباطات به شکلی که یک مجموعه از‬ ‫افراد بتوانند دور هم جمع شــوند برای هر کشوری سرمایه‬ ‫است‪.‬‬ ‫کشورهایی که از چنین سرمایه اجتماعی ای بهره مند‬ ‫هســتند می تواننــد از ان در امــور مثبت اســتفاده کنند‪.‬‬ ‫اما اینکــه از نظــر برخی حساســیت منفی نســبت به این‬ ‫موضوع وجود دارد دلیلش این است که ما با نوعی فقدان‬ ‫اعتمادبه نفس در ساخت رســمی روبه رو هستیم که به هر‬ ‫ظرفیتی با بدگمانی نگاه می کنند‪ .‬درصورتی که اگر چنین‬ ‫اعتمادبه نفسی وجود داشته باشد از این اتفاقات استقبال‬ ‫و تالش می شــود از ظرفیت چنین اتفاقاتی در امور مثبت‬ ‫استفاده کنند‪».‬‬ ‫در نقد این اســتدالل و تایید تحلیل پیش گفته باید‬ ‫جناب اقای عبــدی به این نکته توجــه می کرد که مفهوم‬ ‫سرمایه اجتماعی در برگیرنده مفاهیمی همچون اعتماد‪،‬‬ ‫همکاری و همیاری میان اعضای یک گروه یا یک جامعه‬ ‫است که نظام هدفمندی را شکل می دهند و انها را در جهت‬ ‫دستیابی به هدف های ارزشمند هدایت می کند‪ .‬هیچ یک‬ ‫از این مفاهیم در بین اعضای تجمع نمود نداشــت‪ .‬هیچ‬ ‫«اعتماد»ی بین اعضای تجمع کننده وجود نداشت‪ .‬انچه‬ ‫وجود داشت زد و خورد و فحاشی به هم بود‪ .‬بدون اعتماد‬ ‫ســرمایه اجتماعی به هیچ و جه شکل نمی گیرد‪ .‬تنها وجه‬ ‫مشــترک اعضای تجمع فردگرایی و فایده گرایی محض‬ ‫اعضا بود که موجب شده بود در دو موضوع با هم باشند‪.‬‬ ‫یک جســت وجوی ســازمان تفریــح و دو ‪ ،‬نفی امر‬ ‫اخالقی و اجتماعی و هر انچه نمود قاعده مندی اجتماعی‬ ‫بود‪ .‬باید دقت داشت این باهم بودن به معنای همبستگی‬ ‫و وجود اعتماد نیست‪ .‬بلکه نیاز به هم برای جست وجوی‬ ‫فایده گرایی و خرسندی است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫چالش با‬ ‫امید و اصولگرایان‬ ‫فراکسیون جدید چه مختصاتی دارد‬ ‫علی سبحانی فر‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪1‬‬ ‫عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسالمی‬ ‫بحث نحوه کار و مرزبندی های فراکسیونی هم اکنون‬ ‫در مجلس شورای اسالمی کم رنگ اســت و بیشتر توجه‬ ‫نمایندگان معطوف به انتخاب کمیسیون تخصصی است و‬ ‫همچنین نیم نگاهیهمبهساماندهیمجمعاستانیمربوط‬ ‫به خود دارند‪ ،‬اما با این حال عده ای تحرکاتی دارند و دنبال‬ ‫ان هستند که یک فراکسیون جدید تشکیل دهند‪.‬‬ ‫متقاضیان تشکیل یک فراکسیون جدید را می توان‬ ‫نمایندگان مســتقل اعتدالگرا نامید کــه نمی خواهند ذیل‬ ‫هیچ کدام از فراکســیون های امید و والیت تعریف شوند‪.‬‬ ‫البته هر چنــد برخی در فراهم بودن بســترهای تشــکیل‬ ‫چنین فراکسیونی تشکیک می کنند‪ ،‬منتها به نظر می رسد‬ ‫بسترهای این شــکل گیری وجود دارد ولی انکه چه زمانی‬ ‫اعالم موجودیت کند و بخواهد فعالیت خود را با انســجام‬ ‫تشــکیالتی اســتارت بزند فکر می کنم بعد از شکل گیری‬ ‫کمیسیون های تخصصی و احیانا مجامع استانی باشد که‬ ‫بر این اساس به یکی دو هفته اینده موکول می شود‪.‬‬ ‫هم اکنون وزن فراکســیون امید به لحــاظ اعضا در‬ ‫مجلس شــورای اســامی خوب و هماهنگی و انســجام‬ ‫اعضای این فراکســیون نیز با هم مطلوب است‪ .‬به نظرم‬ ‫تعداد اعضای فراکســیون نزدیک به ‪ 130‬نفر می شــود و‬ ‫هرچه زمان می گذرد کار تشکیالتی در مجموعه فراکسیون‬ ‫امید قوت بیشتری پیدا می کند‪.‬‬ ‫برخی تصــور می کنند که چون فراکســیون جدید به‬ ‫نام اعتدال است پس بیشتر از فراکسیون امید عضوگیری‬ ‫خواهد کرد حال انکه این طور نیســت‪ ،‬البته فراکســیون‬ ‫امید شــامل نمایندگان اعتدالگرا و اصالح طلب است اما‬ ‫فراکســیون اعتدال با حضور افرادی تشکیل می شود که‬ ‫خیلی تعلقاتی به فراکســیون اصولگراهــا و ائتالف امید‬ ‫ندارند و مســتقل عمل می کنند‪ .‬گرچه گفته می شود این‬ ‫فراکســیون بیش از ‪ 100‬عضو خواهد داشت اما تا شکل‬ ‫نگیرد نمی توان قضاوتی درباره این موضوع داشت‪.‬‬ ‫البته برخی متقاضیان تشــکیل فراکسیون اعتدال‬ ‫تحلیل می کنند که اگر اختالف ارای اقــای عارف (‪103‬‬ ‫رای) با ارای اقای پزشــکیان (‪ 154‬رای) و اختالف رای‬ ‫الریجانی (‪ 173‬رای) با ارای اقای حاج بابایی (‪ 122‬رای)‬ ‫محاسبه شود عدد ‪ 51‬به دســت می اید که نشان می دهد‬ ‫فراکسیون اعتدال یک وزن بدوی ‪ 51‬عضوی دارد اما من‬ ‫به شخص معتقدم روی این نوع ضرب و تقسیم ها نمی شود‬ ‫خیلی حســاب کرد چون تفاوت رای ها بعضا متاثر از ارای‬ ‫قومیتی اســت یا انکه یــک نماینده ای بررســی می کند و‬ ‫تشخیص می دهد به نامزد حضور در هیات رئیسه رای دهد‬ ‫بنابراین تفکیک کردن و تعیین وزن مولفه های موثر در ارای‬ ‫اعضای هیات رئیسه به نظر پیچیده تر از ان معادله ای است‬ ‫که مطرح شد‪.‬‬ ‫یک نگاه این است که اگر فراکسیون اعتدال شکل‬ ‫بگیرد فراکســیون والیت از هم می پاشد یعنی فراکسیون‬ ‫والیت ان انسجام و قوت را ندارد چون طیف های عضوش‬ ‫فقط بر سر ریاســت اقای الریجانی توافق داشتند اما من‬ ‫معتقدم اگر چنین فراکسیونی تشکیل شود تعداد اعضای‬ ‫فراکسیون والیت به حداقل می رسد‪ .‬خصوصا اینکه تعداد‬ ‫اعتدالگراهای مســتقل زیاد باشــد و اقای الریجانی خود‬ ‫را در این فراکســیون جدید تعریف کند چــون او نیز گرچه‬ ‫مورد حمایت ائتالف امید بود اما به طور مستقل وارد عرصه‬ ‫انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسالمی شد‪ .‬حضور‬ ‫اقای الریجانی قطعا وزن فراکســیون جدید را ســنگین تر‬ ‫می کنــد‪ ،‬در مقابل تعــداد اعضای فراکســیون والیت به‬ ‫حداقل ممکن کاهش می یابد‪ .‬بعدا اعضای باقیمانده در‬ ‫فراکسیون والیت چه کار خواهند کرد‪ .‬ایا با همین عنوان‬ ‫ادامه می دهند یا نام مجموعه خود را تغییر می دهند بستگی‬ ‫به نحوه شکل گیری فراکسیون اعتدال دارد‪.‬‬ ‫معتقدم نگاه اقایان کاظم جاللــی و بهروز نعمتی به‬ ‫سمت فراکسیون اعتدال است چون اینها جزو اعتدالگراها‬ ‫هستند اما اینکه ریاست فراکسیون اعتدال چه کسی خواهد‬ ‫بود‪ ،‬باید دید نظر اعضای مجمع عمومی و شورای مرکزی‬ ‫ان فراکسیون بر چه کســی اســت پس از االن نمی شود‬ ‫قضاوتی داشت‪.‬‬ ‫بعضی می گویند اگر فراکســیون اعتدال تشــکیل‬ ‫شــود ســردرگمی در معادالت سیاســی داخــل مجلس را‬ ‫بیشــتر می کند اما من معتقــدم وجود چنین فراکســیونی‬ ‫نه تنها سردرگم کننده نیست بلکه به شفافیت فضا نیز کمک‬ ‫می کند چون هم اکنون برخی نمایندگان بین دو فراکسیون‬ ‫امید و والیت سردرگم هستند و نمی دانند به کدام فراکسیون‬ ‫معتقدم نگاه اقایان کاظم جاللی و بهروز‬ ‫نعمتی به سمت فراکسیون اعتدال است‬ ‫چون اینها جزو اعتدالگراها هســتند اما‬ ‫اینکه ریاســت فراکســیون اعتدال چه‬ ‫کســی خواهد بود‪ ،‬باید دید نظر اعضای‬ ‫مجمــع عمومــی و شــورای مرکــزی ان‬ ‫فراکســیون بر چه کسی اســت پس از‬ ‫االن نمی شود قضاوتی داشت‬ ‫سیاسی بپیوندند‪ .‬وجود مجموعه سوم کمک خواهد کرد‬ ‫که انها مسیر حرکتی خود را در مجلس بهتر دنبال کنند‪.‬‬ ‫در کل بــر این بــاورم کــه فراکســیون اعتــدال به‬ ‫فراکسیون امید نزدیک تر است چون به هر حال فراکسیون‬ ‫امید نیز خارج از بحث اعتدال نیست‪ ،‬شاید افرادی باشند‬ ‫که یک مقداری تند باشــند ولی فکر می کنم که در کل دو‬ ‫فراکســیون اعتدال و امید نزدیک تر به هم عمل خواهند‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫البته یک دیدگاه هم بود که اعتدالی ها ذیل مجموعه‬ ‫امید یک ســو فراکســیون تشــکیل دهند اما واقعیت ان‬ ‫است که انها مستقلند و نمی خواهند وابستگی سیاسی به‬ ‫اصولگراها یا اصالح طلبان داشته باشند بنابراین به لحاظ‬ ‫دید سیاسی این امکان وجود نداشت‪ .‬متقاضیان تشکیل‬ ‫فراکسیون اعتدال بیشتر عقالقه مندند که مستقل باشند‬ ‫ولی به هر حال نگاهشــان به فراکســیون امید نزدیک تر‬ ‫است‪.‬‬ ‫اگــر کســی همیــن االن از مــن بپرســد کــه بین‬ ‫فراکســیون های امیــد‪ ،‬اعتــدال و والیــت کدامیــک‬ ‫تشــکیالتی تر عمل خواهد کــرد؟ جواب می دهــم بعد از‬ ‫شکل گیری فراکسیون اعتدال و گذشت چند ماه از تشکیل‬ ‫مجلس دهم مشــخص می شــود که کدام فراکسیون در‬ ‫اجرای برنامه هایش منسجم تر عمل می کند بنابراین از االن‬ ‫نمی شود درباره این موضوع اظهارنظر کرد‪.‬‬ ‫در مجموع فراکســیون امیــد را از بحث انشــقاق و‬ ‫شکنندگی به دور می دانم و معتقدم این اسیب ها شامل حال‬ ‫فراکسیون امید نمی شود‪ .‬این فراکسیون با قوت در طول‬ ‫مجلس دهم به فعالیت تشکیالتی خود ادامه می دهد‪.‬‬ ‫اینکه تصمیم گیری های مجلــس دهم در چارچوب‬ ‫مواضع فراکسیونی رقم می خورد یا معادالت منطقه ای باید‬ ‫یاداور شــوم که مجموعه مجلس دهم را تقریبا اعتدالگرا‬ ‫می دانــم‪ .‬چه اعضــای فراکســیون امید و چــه اعضای‬ ‫فراکسیون اصولگراها مبتنی بر عقالنیت عمل می کنند و‬ ‫در واقع مجلسی را تجربه خواهیم کرد که تقریبا مصادیق‬ ‫تندروی و مسائل حاشیه ای در ان کم خواهد بود‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫صف بندی ها کمرنگ شده‬ ‫حرکت شانه به شانه فراکسیون والیت و امید چالش برانگیز نخواهد بود‬ ‫محمدحسین فرهنگی‬ ‫‪2‬‬ ‫عضو فراکسیون والیت مجلس شورای اسالمی‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اقای الریجانی صرفا نامزد‬ ‫ائتالف امید در انتخابات مجلس‬ ‫شورای سالمی نبود‬ ‫گفتارها‬ ‫ارایش سیاسی دهمین دوره مجلس شورای اسالمی‬ ‫متفاوت از دوره نهم اســت‪ .‬می توان گفت که تقریبا همه‬ ‫جریان های سیاســی کشــور در مجلس حضور موثر دارند‬ ‫و توصیه مــا از ابتدا به همه این بود که ســعی کنند مســیر‬ ‫تعامل را در مقابل یکدیگر ترجیح دهند‪ ،‬یعنی در مســائلی‬ ‫که اختالف نظر ندارند‪ ،‬به دلیــل هم صدا بودن با یکدیگر‬ ‫مخالفت نکنند و این مســیر را تا رســیدن به یــک نتیجه و‬ ‫جمع بندی روشــن در ان موضوع اســتمرار ببخشند اما در‬ ‫موضوعاتی کــه اختالف نظــر وجود دارد به طــور طبیعی‬ ‫هر کدام به دنبال ایده های خودشــان باشند‪ .‬پیمودن این‬ ‫مسیر به نفع کشور اســت و طبعا توصیه منطقی و عقالنی‬ ‫هم همین می تواند باشد‪.‬‬ ‫دو فراکسیون امید و والیت تاکنون در مجلس شورای‬ ‫اسالمی تشکیل شده و به نظر می رسد که تا پایان مجلس‬ ‫همین دو مجموعه در حالت کالن باقی بماند البته همیشه‬ ‫فراکسیون ها در درون خودشان گرایش های متفاوتی دارند‬ ‫که براساس وضعیت حاضر به طور مشــخص از مسائل و‬ ‫موضوعات ادراکات متفاوتی را در جهت اجرای امور دنبال‬ ‫می کنند و ممکن است بخشی از یک فراکسیون با بخش‬ ‫دیگر فراکسیون دیگر هم نظر باشد و بین انها هم همگرایی‬ ‫به وجود اید‪ ،‬یعنی این دو طیف در فراکسیون های مجلس‬ ‫شورای اســامی در موضوعی مشــخص با هــم هم نظر‬ ‫می شــوند و برای به نتیجه رســیدن ان همگرایی نشــان‬ ‫می دهند‪ .‬بــر همین اســاس معتقدم هر چنــد صحبت از‬ ‫تشکیل فراکسیون اعتدال در مجلس این روزها به گوش‬ ‫می رسد که می خواهد مستقل از دو فراکسیون والیت و امید‬ ‫عمل کند اما در مسائل مهم و حســاس طبیعتا بیش از دو‬ ‫فراکسیون اصلی نخواهیم داشت‪ ،‬شاید در موارد خواص‬ ‫درباره موضوعات سیاست داخلی و حتی در بعضی مسائل‬ ‫خارجی برخی بخواهند خودی نشــان دهنــد اما در کالن‬ ‫نگاهم ان اســت که عمال دو فراکسیون سیاسی بیشتر در‬ ‫مجلس نخواهیم داشت‪.‬‬ ‫شــاید برخی بگویند تشکیل فراکســیون اعتدال به‬ ‫نفع مجلس اســت چون فضای معادالت سیاســی درون‬ ‫پارلمانی را شفاف تر می کند‪ ،‬حال انکه نگاه قانون اساسی‬ ‫به جایــگاه نمایندگی مجلس نگاه حزبی نیســت‪ .‬مجلس‬ ‫شورای اســامی براســاس احزاب شــکل نمی گیرد بلکه‬ ‫براســاس فرد فرد و یکایک نمایندگان تنظیم شده است‪،‬‬ ‫بنابرایــن در اصول مختلــف قانون اساســی اظهارات هر‬ ‫نماینــده را داریم کــه تک تک انهــا باید انتخــاب کنند‪.‬‬ ‫نماینــده ای کــه از هر حــوزه انتخابیــه به خانــه ملت راه‬ ‫می یابد بعد از انتخاب شــدن دیگر فقط نماینده ان منطقه‬ ‫نیســت بلکه نماینده کل ملت ایران اســت‪ .‬پس با در نظر‬ ‫گرفتن این توضیــح معتقدم در هر مقطعی ممکن اســت‬ ‫فراکسیون بندی های مختلفی در نهاد قانونگذاری شکل‬ ‫بگیرد‪ .‬من یادداشتی را چندی پیش نوشتم و در یک فرازی‬ ‫از ان اوردم که در هر موضوعی‪ ،‬فراکسیون بندی متفاوتی‬ ‫در مجلس شورای اسالمی به وجود می اید‪ .‬صرفا در بعضی‬ ‫مســائل خاص مثل انتخاب رئیس و نواب رئیس مجلس‬ ‫است که صفوف سیاسی شکل واقعی به خود می گیرد ولی‬ ‫در هر مســاله داخلی یا در هر موضوعی می تواند شکل و‬ ‫قالب فراکســیون بندی داخل مجلس عوض شود‪ .‬گرچه‬ ‫اصالح طلبان می گویند مجموعه فراکســیون امید خیلی‬ ‫تشکیالتی تر نسبت به فراکســیون والیت عمل می کند و‬ ‫از دوام و قوام بیشــتری برخوردار است‪ ،‬اما من این نگاه را‬ ‫ندارم چون این مساله بســتگی به موضوعات مطرح شده‬ ‫در داخــل مجلــس دارد بنابراین در همــه موضوعات این‬ ‫طور نیست‪.‬‬ ‫شاید برخی بگویند فراکســیون والیت هنوز به هفته‬ ‫ســوم نکشــیده‪ ،‬طیفــی از درون ان قصــد جدا شــدن و‬ ‫مرزبندی دارند اما این تحلیل درستی نیست چون طیفی که‬ ‫می خواهد فراکسیون جدید را در مجلس شورای اسالمی‬ ‫ایجاد کند از فراکســیون امید هم عضو گیری می کند‪ .‬در‬ ‫کل فراکسیون اعتدال را به فراکســیون والیت نزدیک تر‬ ‫می دانم ولی از هر دو گرایش سیاســی در ان مجموعه نیز‬ ‫حضور دارند‪.‬‬ ‫عده ای در شــکل گیری فراکســیون اعتدال سخن‬ ‫از نقش طیــف اقای الریجانــی می کنند حــال انکه تعبیر‬ ‫«طیف اقای الریجانی» عنوان و تعریف روشنی ندارد‪ .‬اگر‬ ‫منظور اقایان جاللی و نعمتی هستند انها در لیست تهران‬ ‫امید بودند‪ ،‬زمان انتخابات هیات رئیسه مجلس به سمت‬ ‫ریاست اقای الریجانی گرایش داشتند‪ ،‬حتی اقای نعمتی‬ ‫نامزد فراکســیون والیت برای حضور در هیات رئیســه بود‬ ‫بنابراین خط کشی های شفافی در مجلس وجود ندارد و در‬ ‫هر موضوعی می تواند صف بندی ها با هم متفاوت باشد‪.‬‬ ‫به نظرم هر چه زمان از اغاز مجلس دهم می گذرد‪ ،‬سیاسی‬ ‫بودن رفتارهای نمایندگان کم رنگتر می شود و این مساله‬ ‫جای خود را به نگاه های موضوعی می دهد‪.‬‬ ‫در حال حاضر اکثریت کرسی های مجلس در اختیار‬ ‫فراکسیون والیت قرار دارد‪ .‬گرچه فراکسیون امید مدعی‬ ‫است که با احتساب اقایان نعمتی و الریجانی هفت عضو در‬ ‫هیات رئیسه دارد اما یاداور می شوم که اقای الریجانی صرفا‬ ‫نامزد ائتالف امید در انتخابات مجلس شورای سالمی نبود‪،‬‬ ‫بلکه جامعه مدرسین قم هم از او حمایت کردند‪.‬‬ ‫در کل حرکت شانه به شــانه فراکسیون والیت و امید‬ ‫چالش برانگیز نخواهد بود‪ .‬هرچه جلوتر برویم و مناسبات‬ ‫پارلمانی بیشتر شفاف شــود‪ ،‬نگاه های تعاملی نمایندگان‬ ‫براســاس موضوعات مطروحه تقویت می شود و در عمل‬ ‫کمرنگ شدن رفتارهای سیاسی و شکل گیری رقابت های‬ ‫دیدگاهی براســاس موضوعات بخشــی را شاهد خواهیم‬ ‫بود‪ .‬موضوعات بخشی به این معناست که مثال عده ای از‬ ‫نمایندگان در حوزه کشاورزی یک صف بندی متفاوتی را با‬ ‫گروه دیگری نشــان خواهند داد‪ .‬در حوزه صنعت‪ ،‬بانکی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬موضوعات کارشناســی دنبال خواهد شد و این‬ ‫یعنی صف بندی هــای درون پارلمانی هرچــه می گذرد به‬ ‫ســمت صف بندی های غیر سیاســی می رود‪ .‬در مجموع‬ ‫معتقدم صف بندی های سیاســی در مجلــس دهم همان‬ ‫‪ 10-12‬روز نخست کمرنگ شد‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫ایا جدا شدن اعتدالی ها از فراکسیون والیت درست است؟‬ ‫مساله ‪ 45‬نفر‬ ‫حسن نوروزی‬ ‫عضو فراکسیون والیت مجلس شورای اسالمی‬ ‫‪3‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫ارایــش فراکســیون های سیاســی درون مجلس از‬ ‫موضوعات خبری روز برخی رسانه ها است‪ .‬انتخابات سال‬ ‫نخســت هیات رئیسه مجلس شورای اســامی نشان داد‬ ‫که وزن فراکســیون امید معادل ‪ 103‬رایی است که اقای‬ ‫عارف کسب کرد و بیش از ان هم نیست‪ .‬وزن فراکسیون‬ ‫والیت هم حدود ‪ 140‬نفر است‪ .‬یعنی ‪ 143‬نماینده مجلس‬ ‫خود را تاکنون عضــو یکی از دو فراکســیون والیت و امید‬ ‫اعالم کردند و نزدیک به ‪ 45‬نماینده نیز عضو هیچ کدام از‬ ‫دو فراکسیون یادشده نیستند‪ ،‬بنابراین فراکسیون والیت‬ ‫از نظر تشــکیالتی در اکثریــت قرار دارد امــا اگر بخواهد‬ ‫فراکســیون ســومی به نام اعتدال در مجلس شکل بگیرد‬ ‫مقداری شکنندگی در موقعیت فعلی فراکسیون والیت ایجاد‬ ‫خواهد کرد‪ .‬از انجایی که در فراکسیون امید نقار و شکاف‬ ‫مشاهده نمی شود‪ ،‬طبیعتا با شکل گیری فراکسیون اعتدال‬ ‫جایگاه اکثریت فراکسیون والیت از بین می رود و ان وقت‬ ‫فراکسیون امید اکثریت می شود‪ .‬شاید برخی درباره ریشه‬ ‫احتمالی این انشقاق در فراکسیون والیت سوال کنند و من‬ ‫در جواب می گویم با وجودی که فکر نمی کنم کسی از این‬ ‫فراکسیون برود اما اگر خالف نظر من این اتفاق بیفتد علت‬ ‫حقیقی اش موضوعات مطالبه گری در کسب جایگاه های‬ ‫مدیریتی مجلس همچــون اداره برخی کمیســیون های‬ ‫تخصصی و مرکز پژوهش ها است‪.‬‬ ‫ما در فراکســیون والیت ســعی کردیم بــا وحدت و‬ ‫انسجام پیش برویم اما اگر برخی دوستان به فکر این باشند‬ ‫که با جذب بعضی اعضای فراکســیون والیــت می توانند‬ ‫نقش سیاســی جدید و ویــژه ای در مجلس ایفــا کنند‪ ،‬نه‬ ‫تنها به ان هدف نخواهند رســید بلکه موجب شــکنندگی‬ ‫در وزن فراکســیون والیــت هم خواهند شــد کــه این در‬ ‫حقیقت ضربه به فراکســیون اکثریت مجلس می زند‪ .‬اگر‬ ‫فراکســیون اعتدال تشکیل شــود بین ‪ 30‬تا ‪ 45‬نفر عضو‬ ‫ان می شــوند که قطعا چنیــن فراکســیونی جایگاهی در‬ ‫معادالت مجلس نخواهد داشــت‪ .‬گرچه شــاید صحبت‬ ‫شــود که فراکســیون اعتدال بیش از ‪ 100‬عضو به دست‬ ‫می اورد اما رسیدن به این رقم با واقعیت همراه نمی شود‪.‬‬ ‫ضمن انکه این صحبت ها بوی قدرت طلبی می دهد‪ .‬یک‬ ‫روزی هم فراکســیون امید فکر می کرد اکثریت است اما‬ ‫وزن کشــی انتخابات هیات رئیسه نشــان داد که این طور‬ ‫نیست و فراکسیون اصولگرایان دست باال را دارد اگر حاال‬ ‫فراکســیون اعتدال می خواهد چنین راه تجربه شده ای را‬ ‫دوباره بپیماید نتیجه متفاوتی از انچه فراکســیون امید به‬ ‫ان رســید کســب نخواهد کرد اما تفاوتش این خواهد بود‬ ‫که به فراکســیون والیت نیز ضربه می زنــد‪ .‬همان کاری‬ ‫که فراکســیون ‪ 45‬نفری اعتدال می خواهد در قالب یک‬ ‫فراکســیون مســتقل دنبال کند و به یک اثار و نتایج کمی‬ ‫برسد در عوض می تواند در ذیل فراکسیون والیت اهدافش‬ ‫را پی جویی کند و بهتر و قوی تر نتیجه بگیرد‪ .‬یاداور می شوم‬ ‫همین فراکسیون اعتدال روزی می خواست در مجلس نهم‬ ‫نیز تشکیل شود و همین مساله شکنندگی های سیاسی را در‬ ‫فراکسیون رهروان مجلس نهم ایجاد کرد‪ .‬این تجربه نباید‬ ‫در مجلس دهم تکرار شود‪ .‬اگر فراکسیون اعتدال قبل از‬ ‫انتخابات هیات رئیســه مجلس شکل می گرفت ما شرایط‬ ‫امروز را در هیات رئیســه مجلس نداشــتیم‪ ،‬بنابراین باید‬ ‫همیشه بیندیشیم که سال اینده نیز به این حرکت رو به این‬ ‫جلو نیاز داریم نه انکه کاری کنیم که باعث شود فراکسیون‬ ‫والیت در انتخابات هیات رئیسه سال اینده شکست بخورد‪.‬‬ ‫در کل فکر مان این اســت کــه همین تعداد فراکســیون‬ ‫سیاســی در مجلس کافــی اســت و نیاز به شــکل گیری‬ ‫فراکسیون دیگری در مجلس نیســت‪ .‬انچه ما تا االن به‬ ‫دست اوردیم تحت لوای یکپارچگی بوده و این یکپارچگی‬ ‫را باید ادامه داد‪ .‬اگر فراکسیون اعتدال شکل نگیرد هرچه‬ ‫بگذرد‪ ،‬فراکســیون والیت جایگاه واقعی خودش را روز به‬ ‫روز بهتر در مجلس پیدا می کند‪ .‬ما باید به اصل و اســاس‬ ‫کار در مجلس بیندیشیم و به جای تشکیل فراکسیون های‬ ‫سیاسی هدف مان تقویت کردن کمیسیون های تخصصی‬ ‫باشد‪ .‬در واقع به جای ایجاد شــکنندگی سیاسی به سمت‬ ‫همفکری و تعامل بیشــتر پیش برویم‪ .‬البته معتقدم وجود‬ ‫برخی رگه های اختالفی در فراکســیون والیت ریشــه در‬ ‫ائتالف های قبل از انتخابات مجلس شــورای اســامی‬ ‫دارد‪ .‬برخــی اقایان در زمان انتخابــات عضو ائتالف امید‬ ‫بودند‪ ،‬بعد از انتخابات به فراکســیون والیت امدند‪ ،‬حتی‬ ‫نامزد فراکسیون والیت در انتخابات هیات رئیسه مجلس‬ ‫بودند‪ .‬بعد کــه رای گرفتند گفتند ما در هیچ فراکســیونی‬ ‫عضو نیســتیم‪ .‬معتقدیم ایــن عزیزان همــان روز قبل از‬ ‫انتخابات هیات رئیسه باید می گفتند ما در هیچ فراکسیونی‬ ‫عضو نیســتیم‪ .‬دوســتان را نصیحت می کنیم که به جای‬ ‫این مسائل به انســجام روی بیاورند‪ .‬از انسجام و وحدت‬ ‫اســت که همه چیز به دســت می اید‪ .‬اینکه گفته می شود‬ ‫تنها نقطه اشــتراک طیف های مختلف عضو فراکسیون‬ ‫والیت بر ســر ریاســت مجلس بود و وقتی اقای الریجانی‬ ‫رئیس مجلس شد‪ ،‬دیگر ضرورتی بر باقی ماندن در ائتالف‬ ‫نیست‪ ،‬چنین تحلیلی را درســت نمی دانم ‪ .‬ما در انتخاب‬ ‫رئیس مجلس فعــال بودیم امــا در انتخاب نــواب رئیس‬ ‫به خاطر بروز برخی بد سلیقگی ها شکســت خوردیم اما در‬ ‫سطوح دیگر هیات رئیســه همچون انتخاب رئیس موفق‬ ‫بودیم اما بی سلیقگی اســت که منجر به عقبگرد می شود‪.‬‬ ‫در حوزه هایی که ما وحدت نداشــتیم شکســت خوردیم‪.‬‬ ‫متاسفانه دوستان به اصول کار تشکیالتی در فراکسیون‬ ‫والیت کم توجهی کردند و متاســفانه به قــول خود در کار‬ ‫تشکیالتی متحد و پایبند نبودند‪ .‬این دوستان باید بدانند که‬ ‫انتخابات هیات رئیسه فقط یک بار نیست‪ ،‬بلکه سال های‬ ‫دیگر هم تکرار می شــود‪ ،‬بنابراین باید با وحدت و انسجام‬ ‫پیش رفت و در همه امور موضعی شفاف داشت‪.‬‬ ‫یک تحلیلی هم هست که می گوید بهتر است ‪ 45‬نفر‬ ‫از فراکسیون والیت جدا شوند و فراکسیون خود را تشکیل‬ ‫دهند تا اینکــه بخواهنــد بماننــد و در تصمیم گیری های‬ ‫فراکســیونی تزلزل ایجاد کنند اما من معتقــدم باید از این‬ ‫مسائل پرهیز کرد و به اصالت ها اندیشــید‪ .‬اندیشیدن به‬ ‫اصالت هاست که یکپارچگی ایجاد می کند و یکپارچگی ها‬ ‫می تواند ما را در همه مراحل قانونگذاری و نظارت و کار در‬ ‫مجلس موفق کند‪ .‬یعنی برجسته کردن کارهای کوچک ما‬ ‫را از انجام کارهای بزرگ باز می دارد‪ .‬همان طور که در کار‬ ‫فراکســیون امید افتراقی وجود ندارد و به چشم نمی خورد‬ ‫باید وحدت خودمان را دنبال کنیم‪ .‬هم اکنون نزدیک ‪45‬‬ ‫نفر در مجلس فاقد فراکســیون هســتند‪ ،‬اگر برخی تصور‬ ‫می کنند با جدایی از فراکســیون والیت و جذب ان ‪ 45‬نفر‬ ‫می توانند یک فراکسیون ‪ 90‬نفری را به نام اعتدال تشکیل‬ ‫دهند اشــتباه می کنند چون فکر نمی کنم انها بتوانند همه‬ ‫ان ‪ 45‬نماینده فاقد فراکســیون را جذب کنند‪ .‬اقای دکتر‬ ‫الریجانی مصمم اســت که ریاست فراکســیون والیت را‬ ‫دنبال کند و از انجایی که تشــکیل فراکســیون ‪ 45‬نفری‬ ‫اقتداری به دنبال نخواهد داشت‪ ،‬بنابراین شکل گیری ان‬ ‫را بعید می دانم‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫چرا تبلیغ در ماهواره ناپسند است؟‬ ‫این فقط یک مساله سیاسی نیست‬ ‫شایان ربیعی‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‬ ‫‪1‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫گفتارها‬ ‫ایجاد محدودیت برای اکران فیلم هایی که تبلیغات‬ ‫انها از کانال های ماهواره ای پخش می شــود‪ ،‬ریشــه در‬ ‫یک ســوال اساســی دارد‪ .‬اینکه ایا ما مصرف کانال های‬ ‫ماهــواره ای را در ایــران به رســمیت می شناســیم و ان را‬ ‫گسترش می دهیم یا خیر؟ بدون در نظر گرفتن این سوال‪،‬‬ ‫چه اهمیتــی دارد اینکه تبلیغات فیلمــی از ماهواره پخش‬ ‫بشــود یا نشــود؟ همه این فیلم ها که به اکران رسیده اند‪،‬‬ ‫پروانه نمایش دارند و در چارچوب قانون کشــور ما تولید و‬ ‫اکران شــده اند‪ .‬بنابراین بدون در نظر گرفتن پرسشی که‬ ‫از ابتدا مطرح کردم‪ ،‬تبلیغ این فیلم ها در هر رسانه دیگری‬ ‫منطقا اشــکال ندارد‪ .‬بنابرایــن وقتی دربــاره محدودیت‬ ‫اکران فیلم های تبلیغ شده در کانال های ماهواره ای حرف‬ ‫می زنیم‪ ،‬محور اصلی بحث همان پرسش است‪.‬‬ ‫پرسش ما دو بخش دارد؛ به رسمیت شناختن مصرف‬ ‫ماهواره در ایران یک بخش است و گسترش دادن مصرف‬ ‫ان بخش دیگر‪ .‬بخش اول این سوال بدیهی است‪ .‬فکر‬ ‫نکنم کســی بخواهد با انــکار مصرف ماهــواره در ایران‪،‬‬ ‫خودش را گــول بزند‪ .‬حتــی برخی امارها میــزان مصرف‬ ‫برنامه های ماهواره ای در ایران را تا ‪ 50‬درصد هم گزارش‬ ‫کرده اند کــه البته به نوبه خود جای تامــل دارد‪ .‬به هر حال‬ ‫ما می دانیم کــه برنامه های ماهواره ای در ســطح بســیار‬ ‫قابل توجهی در ایران دیده می شود‪ .‬اما بخش دوم سوال‬ ‫تبصره و تفسیر دارد‪.‬‬ ‫تبصره و تفسیر این سوال وقتی شــکل می گیرد که‬ ‫بدانیم کدام کانال های ماهــواره ای دارند فیلم های روی‬ ‫پرده ســینمای ایرانی را تبلیغ می کنند؟ این کانال هایی که‬ ‫مبلغ سینمای ایران شده اند‪ ،‬چه برنامه هایی تولید می کنند‬ ‫و چه جهان بینی هــا و گفتمان هایــی را در دل برنامه های‬ ‫خود ترویــج می کنند؟ نکتــه اصلی موضوع اینجاســت‪.‬‬ ‫در واقــع ما با تبلیغ فیلم های ســینمایی روی پــرده در این‬ ‫کانال ها نه به کلیت ماهــواره بلکه به مصرف این کانال ها‬ ‫رســمیت می بخشــیم‪ .‬کانال هایی که به گــواه قریب به‬ ‫اتفاق کارشناسان و هنرمندان کشورمان‪ ،‬هدفی جز به هم‬ ‫ریختن ســازمان اجتماعی ایران در ســر ندارند‪ .‬ســازمان‬ ‫اجتماعی ایران متشــکل از همه وجــوه بنیادین جامعه از‬ ‫جمله هنجارهای فرهنگی از یک سو و قوانین اجتماعی از‬ ‫سوی دیگر است‪ .‬درواقع دنبال کردن برنامه های برخی از‬ ‫این کانال های ماهواره ای از جمله همان هایی که تبلیغات‬ ‫فیلم های ســینمایی ایران را هــم در دســتورکار خود قرار‬ ‫داده اند‪ ،‬بــه یک نتیجه حتم خواهد شــد؛ فروریزی ارکان‬ ‫حیاتی انســجام اجتماعــی‪ .‬این موضوع صرفا سیاســی‬ ‫نیســت که مخالفان نظام هم بخواهند به لحاظ سیاسی از‬ ‫ان سود بجویند‪.‬‬ ‫این موضوع فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی است‪ .‬ابتدا‬ ‫خانواده را متالشــی می کند‪ ،‬ســپس هنجارهای فرهنگی‬ ‫را و به این ترتیب ســاختار هویت جامعه را متزلزل می کند‪.‬‬ ‫تبلیغ کردن فیلم هــا در این کانال ها متضمــن پذیرفتن و‬ ‫ســر خم کردن به این اهداف اســت‪ .‬جالب این است که‬ ‫تهیه کننده فیلم «عادت نمی کنیم» گفته که این کانال ها‬ ‫بدون هیچ گونه سفارش و مبلغی از ســوی تیم سازنده این‬ ‫فیلم‪ ،‬اقــدام به پخش اگهی فیلم کرده انــد‪ .‬این موضوع‬ ‫اگرچه ممکن است چندان هم واقعی نباشــد اما بعید هم‬ ‫نیســت‪ .‬وقتی یک کانال ماهواره ای تبلیــغ رایگان یک‬ ‫فیلم سینمایی به عنوان یک اثر فرهنگی و هنری را در کنار‬ ‫تبلیغات پرشمار لوازم و ابزاراالت ارایشی و جنسی به صورت‬ ‫مکرر و مداوم پخش می کند‪ ،‬معلوم است که سر نخ قضیه‬ ‫به کجا می رسد‪.‬‬ ‫یادمان نرود سونامی طالق در سال های پایانی دهه‬ ‫هشــتاد که امارهای عجیب و غریبش داد همه را دراورد‪،‬‬ ‫درست زمانی اتفاق افتاد که تازه مصرف برخی کانال های‬ ‫ماهواره ای مثل فارســی وان و‪ ...‬در ایران جا افتاده بود‪.‬‬ ‫این موضوع شوخی نیست‪ .‬همچنان که قبال هم گفتم یک‬ ‫موضوع سیاسی صرف نیست که محل جدال باشد و بتوان‬ ‫بر اساس رویکردهای سیاسی مختلف‪ ،‬تفاسیر متعددی از‬ ‫ان داشت‪ .‬بحث درباره فروپاشی سازمان اجتماعی است‬ ‫که با به هــم خوردن زندگــی تعداد پرشــماری از زوج های‬ ‫جوان در اواخر دهه هشتاد شروع شده است‪ .‬تولید و پخش‬ ‫سریال هایی بی محتوا و درجه سه و چهار که صرفا قرار است‬ ‫موضوع زیبایی و جذابیت جنسی را برجسته کنند تا مخاطب‬ ‫با دیدنشان اماده پذیرفتن اگهی های تجاری بعدی باشد‪،‬‬ ‫علت اصلی شــکل گیری این کانال هاســت‪ .‬اما این همه‬ ‫ماجرا نیست‪ .‬انچه دردناک تر است‪ ،‬به سخره گرفتن شئون‬ ‫فرهنگی مخاطب ایرانی در این سریال هاســت‪ ،‬ا ن چنان‬ ‫که شیوه زندگی شخصیت های ســریال ها به عنوان شیوه‬ ‫مطلوب و شــیوه زندگی مخاطبــان ایرانی این ســریال ها‬ ‫به عنوان شیوه مطرود بازنمایی می شــود‪ .‬باری‪ ،‬موضوع‬ ‫این نوشته چیز دیگری اســت‪ .‬اینکه هر نوع کمک به این‬ ‫کانال هــا در واقع کمک بــه انهدام بنیادهــای اجتماعی‬ ‫خانواده بزرگــی به نــام خانواده های ایرانیان اســت‪ .‬این‬ ‫کمک چه با پرداخت پول بــرای پخش اگهی تجاری یک‬ ‫فیلم باشد‪ ،‬چه با رســمیت دادن به فعالیت این سازمان ها‬ ‫به هر نحو‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫هر فیلم ‪ 150‬تا ‪ 200‬تیزر در تلویزیون می خواهد‬ ‫همچنان امیدواریم را ه باز شود‬ ‫داریوش مودبیان‬ ‫تهیه کننده و عضور شورای عالی تهیه کنندگان سینما‬ ‫‪2‬‬ ‫ممانعــت از پخــش تیزرهــای تبلیغاتــی فیلم های‬ ‫ســینمایی در حال اکران از کانال های ماهــواره ای‪ ،‬جزو‬ ‫قوانین کشــور ماســت و بنابرایــن هرگونه تخطــی از این‬ ‫امر‪ ،‬غیرقانونی و مستوجب بازخواســت است‪ .‬از این نظر‬ ‫حرف شورای عالی تهیه کنندگان سینمای ایران به عنوان ‬ ‫تریبون همــه تهیه کننــدگان ایرانی نیز همین اســت که‬ ‫هیچ کســی مجاز نیســت از خط قرمز قانون بگــذرد‪ .‬این‬ ‫از این‪ .‬اما یک ســوی دیگر قضیه فروش فیلم ها اســت‪.‬‬ ‫باالخره تهیه کننده ای که فیلمی می سازد و ان را در سینما‬ ‫نمایش می دهد‪ ،‬نیاز دارد فیلمش دیده شود‪ ،‬فروش برود و‬ ‫هزینه های فیلم برگردد‪ .‬چگونه باید این کار را انجام بدهد؟‬ ‫خوشبختانه دوستان ما در شورای عالی تهیه کنندگان طی‬ ‫مذاکرات مفصلی که هم با ارشاد و هم با سازمان صدا وسیما‬ ‫داشــته اند‪ ،‬به نتایجی رسیده اند‪ .‬وزارت ارشــاد از موضع‬ ‫تهیه کنندگان حمایت می کند و حرفــش با حرف انها یکی‬ ‫شده اما هنوز صدا وسیما جوابی به ما نداده است‪ .‬منتظریم‬ ‫ببینیم تــا در اینده نزدیک چــه جوابی از مدیران ســازمان‬ ‫می گیریــم‪ .‬البته فعال حرف هایی زده شــده کــه برای هر‬ ‫فیلم روی پرده ‪ ،‬حداکثر پنج بــار تبلیغ تلویزیونی روی انتن‬ ‫برود اما خب همان طور که همه می دانند پنج نوبت پخش‬ ‫تیزر با پخش نکردن تیزر فرقی ندارد‪ .‬وقتی تهیه کننده ای‬ ‫فیلم اکشن می سازد‪ ،‬مخاطب فیلمش دخترها و پسرهای‬ ‫نوجوان و جوان هســتند‪ .‬این قشــر در دوره زمانه ما کمتر‬ ‫روزنامه می خوانند‪ ،‬یعنی اصال روزنامه نمی خوانند‪ ،‬مجله‬ ‫نمی خوانند‪ ،‬طبعا تبلیغات روزنامه ها و مجالت هم نمی تواند‬ ‫کمکی بــه فروش این فیلــم بکند‪ .‬اینجاســت که اهمیت‬ ‫تلویزیون به عنوان تنها رسانه همه گیر مشخص می شود‪.‬‬ ‫اگر تلویزیون از این فیلم حمایت نکنــد‪ ،‬دیگر باید در این‬ ‫سینما را تخته کرد‪ .‬ما اعتقاد داریم که حداقل ‪ 150‬تا ‪200‬‬ ‫بار باید تیزر یک فیلم در تلویزیون پخش شــود تا مخاطب‬ ‫هدف این فیلم ها امکان دسترســی به اگهی فیلم را دیده‬ ‫باشد و ان را ببیند‪ .‬البته شورای تهیه کنندگان روی این مساله‬ ‫اصرار دارد و گویا مدیران سازمان هم موافقت ضمنی خود‬ ‫را اعالم کرده اند‪ .‬البته مانده اســت تا ببینیم که در نهایت‬ ‫چه اتفاقی می افتد و چه می شــود‪ .‬خروجی این تصمیم ها‬ ‫مهم است‪ .‬شــیوه اجرای ان هم مهم است‪ .‬باالخره همه‬ ‫فیلم هایی که روی پرده می روند‪ ،‬فرزندان سینمای همین‬ ‫دفاع از اکران‬ ‫سینمای ما شناسنامه دار است‬ ‫غالمرضا موسوی‬ ‫رئیس شورای عالی تهیه کنندگان سینمای ایران‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪3‬‬ ‫درباره موضوع محدودیــت اکران برخی از فیلم های‬ ‫سینمایی که تیزر تبلیغاتی شــان در کانال های ماهواره ای‬ ‫پخش شده است باید چند مطلب را مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫نکتــه اول این که تا جایــی که من اطــاع دارم و از‬ ‫دوســتان پرس و جو کرده ام‪ ،‬به نظر می رســد هیچ یک از‬ ‫تهیه کنندگان فیلم های در حال اکران‪ ،‬سفارش پخش تیزر‬ ‫تبلیغاتی به کانال های ماهواره ای نداده اند‪ .‬انها معتقدند که‬ ‫ممکن است برخی از این کانال ها تبلیغ فیلم را به سفارش‬ ‫پخش کنندگان خارجی فیلم ها‪ ،‬پخــش کنند‪ .‬وقتی یک‬ ‫پخش کننده خارج از کشور‪ ،‬فیلم را می خرد‪ ،‬برای بازگشت‬ ‫سرمایه و پر کردن ســالن های نمایش دهنده فیلم ممکن‬ ‫است ان را تبلیغ کند‪ ،‬در قرار داد فروش فیلم ها به خریداران‬ ‫خارجی که نمی توان گفت فیلم را تبلیغ نکنند‪ .‬در این صورت‬ ‫قیمت فیلم به یک ششم کاهش می یابد و حتی با این قیمت‬ ‫هم خریدار خارجی به خرید فیلم ترغیب نمی شــود‪ ،‬چون‬ ‫تقریبا تمام بیننده های فیلم های ایرانــی در اروپا و کانادا و‬ ‫امریکا‪ ،‬ایرانیان مقیم انجا هســتند و ماهواره می بینند‪ .‬به‬ ‫هر حال مهم این است که تهیه کنندگان این فیلم ها و تیم‬ ‫سازنده شان‪ ،‬نه پولی به این کانال های ماهواره ای داده اند‪،‬‬ ‫نه سفارشی‪ .‬طبیعتا وقتی هم تبلیغات فیلم هایشان پخش‬ ‫شــده‪ ،‬اعتراضی نکرده اند تا همین اواخر که مجبور شدند‬ ‫برای رفع محدودیت های اکران داخلی اعتراض و شکایت‬ ‫کنند‪ .‬اما سوال اینجاست که وقتی یک پخش کننده خارجی‬ ‫ممکن اســت فیلمــی را در کانال های ماهــواره ای برای‬ ‫بینندگان خارج از ایران تبلیغ کند‪ ،‬چرا تهیه کننده ایرانی را‬ ‫باید تنبیه کنیم؟ این در حالی است که بر اساس یک اصل‬ ‫قانونی بین المللی‪ ،‬تلویزیون ها می توانند سه دقیقه از هر‬ ‫فیلم سینمایی را پخش کنند‪ ،‬حاال این سه دقیقه یا بخشی‬ ‫متوالی از فیلم باشــد یا اگهی بازرگانی فرقی ندارد‪ .‬از این‬ ‫حیث نمی توان به خاطر پخش تیزر تبلیغاتی از کانال های‬ ‫ماهواره ای شکایت کرد‪ .‬اما با این اوصاف اگر ما تهیه کننده‬ ‫داخلی را مجازات کنیم چه چیزی عایدمان می شود؟ وقتی‬ ‫شخص دیگری گناهی به گردن دارد چرا کس دیگری را باید‬ ‫محدود و متضرر کرد؟‬ ‫نکتــه دوم کــه اگر مــا همین شــیوه یعنــی توقیف‬ ‫فیلم هایی کــه اگهی تبلیغاتــی در ماهواره دارنــد را ادامه‬ ‫بدهیم‪ ،‬با یک مشــکل اساســی بزرگتری مواجه خواهیم‬ ‫شــد‪ .‬یکی اینکه هرچه ما حساس تر بشــویم و حساسیت‬ ‫بیشتری از خودمان نشــان دهیم‪ ،‬انها در کار خود جری تر‬ ‫می شوند‪ .‬ایا غیر از این است؟ ضمن اینکه پخش تبلیغ در‬ ‫این کانال های ماهواره به سادگی انجام می پذیرد‪ .‬فرض‬ ‫کنید من و شما دشمن هم هستیم‪ .‬من اگر بخواهم شما را‬ ‫زمین بزنم‪ ،‬به سادگی می توانم با یک مبلغ پنج تا ‪ 10‬میلیون‬ ‫از شــهرداری و تلویزیون انتظار داریم با‬ ‫در اختیار گذاشنت ظرفیت های بیشرتی‬ ‫در قالب بیلبوردهای محیطی و تیزرهای‬ ‫تبلیغاتــی ســینما را کمــک کننــد‪ .‬ایــن‬ ‫حمایت ها کمک می کند تــا مردم به جای‬ ‫دیدن فیلم های ماهواره ای در ســینمای‬ ‫کشور خودشان با تازه ترین دستاوردهای‬ ‫هرنی و سینمایی کشورشان روبه رو شوند‬ ‫کشور هستند‪ .‬درست است که این فیلم ها یا این فرزندان‬ ‫ممکن است بد و خوب داشته باشند‪ ،‬خلف و ناخلف داشته‬ ‫باشند و‪ ...‬اما به هرحال کمک به هر یک از انها کمک به‬ ‫کل سینماست و کمک نکردن به هریک‪ ،‬کمک نکردن به‬ ‫کل سینماست‪ .‬سینمای ایران درســت مثل یک خانواده‬ ‫است و باید مثل یک خانواده مراقبش بود‪.‬‬ ‫به هر حال امیــدوارم که به زودی خبرهــای خوبی از‬ ‫سوی مدیران ســازمان صدا وسیما بشنویم و برای همیشه‬ ‫ایده تبلیغ فیلم ها در کانال های ماهــواره ای از بین برود‪.‬‬ ‫فرض کنید هربار پنج فیلم وارد چرخ اکران شود‪ ،‬اگر برای‬ ‫هر فیلم ‪ 150‬تیــزر ‪ 20‬ثانیه ای پخش شــود‪ ،‬تمام تایمی‬ ‫ که تلویزیون مثــا در یک ماه به ســینما اختصاص داده‪،‬‬ ‫حدود چهار ساعت می شود که وقت زیادی نیست‪ .‬از ‪360‬‬ ‫ساعت زمان پیک پخش برای برنامه های تلویزیونی در یک‬ ‫ماه‪ ،‬چهار ساعت درصد است؟ یک و یک دهم درصد‪ .‬ایا‬ ‫سینمای ملی ما ارزشش را ندارد که یک درصد از وقت رسانه‬ ‫ملی را بگیرد؟ تازه نه رایگان و مجانی‪.‬‬ ‫به هر حال خدا را شکر گویا امیدواری هایی وجود دارد‬ ‫که بتوانیم برای همین فیلم هایی که االن روی پرده هستند‪،‬‬ ‫تیزرهای تلویزیونی ارزان قیمت بگیریم‪ .‬این روزها فروش‬ ‫فیلم ها کاهش داشته است‪ .‬حاال دلیل این کاهش فروش‬ ‫فوتبال اروپا باشد تا هرچیز دیگری‪ ،‬اولویت ندارد‪ ،‬مهم این‬ ‫است که سینما بازگشت سرمایه ندارد‪ ،‬نیاز به حمایت دارد‪.‬‬ ‫حمایت مجانی هم نه‪ .‬انشالله به زودی این اتفاق می افتد‬ ‫و سینما نفس تازه ای می کشد‪.‬‬ ‫تومانی کسی را اجیر کنم که اگهی فیلم شما را به یکی از این‬ ‫کانال های ماهواره بدهد تا پخش کند‪ .‬نتیجه این است که‬ ‫فیلم شما توقیف می شود و سرمایه تان برنمی گردد‪ .‬برهمین‬ ‫اساس بود که ما از دوستان قوه قضائیه خواستیم تا همان‬ ‫کســی که خطایش در دادگاه ثابت شده را مجازات کنند نه‬ ‫کل یک فیلم را توقیف کنند‪ .‬چون هر فیلم سرمایه چندین‬ ‫نفر است‪ .‬فیلم یک موجود زنده است که نماینده تفکر بیش‬ ‫از ‪ 50‬نفر است‪ ،‬از بازیگران و کارگردان و نویسنده گرفته تا‬ ‫تصویربردار و صدا بردار و موسیقی و‪...‬‬ ‫نکته ســوم این اســت کــه ســینمای ما ســینمای‬ ‫شناسنامه داری است‪ .‬هویت ایرانی ‪ -‬اسالمی دارد‪ .‬وقتی‬ ‫این کانال های ماهواره ای بــدون دریافت پول دارند یک‬ ‫اثر فرهنگی هنری قانونی و مجوز دار که در ایران تولید شده‬ ‫را تبلیغ می کنند که به نفع ماست‪ .‬من بررسی کردم و دیدم‬ ‫که به جز فیلم «بارکد» همه فیلم های دیگری که روی پرده‬ ‫هستند در کانال های ماهواره ای تبلیغ شده اند‪ ،‬هم عادت‬ ‫می کنیم‪ ،‬هم رسوایی ‪ 2‬و هم ایستاده در غبار‪ .‬من هم مثل‬ ‫همه اگر پولی رد و بدل شــود و به این کانال ها کمک مالی‬ ‫شــود مشــکل دارم و قبول دارم که باید برخورد کرد اما اگر‬ ‫پولی رد و بدل نشده که به نفع ماست‪.‬‬ ‫نکته اخر هم این است که از شــهرداری و تلویزیون‬ ‫انتظار داریم با در اختیار گذاشــتن ظرفیت های بیشــتری‬ ‫در قالب بیلبوردهای محیطی و تیزرهای تبلیغاتی سینما را‬ ‫کمک کنند‪ .‬این حمایت ها کمک می کند تا مردم به جای‬ ‫دیدن فیلم های ماهواره ای در ســینمای کشور خودشان‬ ‫با تازه ترین دســتاوردهای هنری و ســینمایی کشورشــان‬ ‫روبه رو شوند‪.‬‬ ‫من به شــخصه به عنــوان نماینــده تهیــه کنندگان‬ ‫سینمای ایران از شهرداری و صدا وســیما توقع دارم راه را‬ ‫برای پخش تیزرهای تبلیغاتی فیلم های ســینمایی هموار‬ ‫کنند‪ .‬الزم اســت توضیح بدهم که به رغم برخی خبرهای‬ ‫رسانه ای بنده تاکنون به شخصه هیچ مذاکره ای با مدیران‬ ‫تلویزیون نداشته ام اما امیدوارم زمینه هایی فراهم شود تا‬ ‫به زودی مشکالت پیش رو حل شود‪.‬‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫فکـر نـو‬ ‫ک ت اب‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫ماهیت سرمایه داری مدرن‬ ‫دفتر اول از مجموعه کتاب های «اشنایی با نظام‬ ‫سرمایه داری» با عنوان «ماهیت سرمایه داری مدرن»‬ ‫نوشته شهریار زرشــناس‪ ،‬عضو هیات علمی پژوهشگاه‬ ‫فرهنگ و اندیشه اســامی از ســوی دفتر نشر معارف‬ ‫منتشر شد‪ .‬شــهریار زرشــناس از پژوهشــگرانی است‬ ‫که با رصد جریان های فکری و فرهنگی کشــور و نظام‬ ‫ســلطه‪ ،‬به رهیافت های نظری مناسبی در زمینه تهاجم‬ ‫فرهنگی و راهکارهای نفوذ دشــمنان در ســه دهه اخیر‬ ‫در مراکــز فرهنگی‪ ،‬اموزشــی‪ ،‬هنری و حتی سیاســی‬ ‫کشور‪ ،‬دســت یافته اســت‪ .‬این کتاب به سفارش مرکز‬ ‫مطالعاتراهبردیـفرهنگیژرفاوبرایاشناییمخاطبان‬ ‫عمومیبانظامسرمایه داریوماهیتسرمایه داریمدرن‬ ‫در ســه فصل تنظیم و نگاشته شده اســت؛ «ماهیت و‬ ‫مختصات ســرمایه داری مدرن»‪« ،‬مولفه های بنیادین‬ ‫نظام ســرمایه داری مــدرن» و «ســرمایه داری مدرن و‬ ‫یهودیت‪ ».‬در بخشــی از این کتاب می خوانیم‪« :‬نظام‬ ‫تجســم و ظهو ِر اقتصــادی ـ اجتماعی‬ ‫ســرمایه داری‪ّ ،‬‬ ‫عالم مدرن است‪ .‬مدرنیته نفس مد ّبر غرب مدرن است‬ ‫و برجسته ترین ویژگی ان‪ ،‬اومانیســم است‪ .‬سرمایه و‬ ‫سرمایه داریدرذیلمدرنیتهوعالممدرناستکهفعلیت‬ ‫وتحققپیدامی کندوازاین روجانوجوهریاومانیستی‬ ‫تجســم والیت نفس اماره است‬ ‫دارد‪ .‬اومانیســم همانا ّ‬ ‫و ماهیتی ضد اسالمی دارد‪ ،‬ســرمایه داری مدرن نیز به‬ ‫تبع جوهر اومانیستی اش‪ ،‬جان مایه ضد اسالمی دارد‪.‬‬ ‫ی ِاستکبار‬ ‫تجسم اقتصادی ـ اجتماع ‬ ‫نظام سرمایه داری ّ‬ ‫مدرن است و در تقابل ماهوی با اسالم و دین و دیانت قرار‬ ‫دارد‪».‬کتاب «اشنایی با نظام سرمایه داری (‪ :)۱‬ماهیت‬ ‫ســرمایه داری مدرن» در ‪ ۱۰۸‬صفحه‪ ،‬قطــع پالتویی‪،‬‬ ‫تیراژ ‪ ۱۵۰۰‬نســخه و قیمت ‪۴‬هزار تومان منتشــر شده‬ ‫استوازهفتهجاریدرمراکزتوزیعمحصوالتفرهنگی‬ ‫و پاتوق های کتاب کشــور عرضه می شــود‪ .‬دفتر نشر‬ ‫معارف تاکنون از این نویسنده منتقد و پژوهشگر برجسته‬ ‫علوم انسانی‪ ۱۶،‬کتاب «تکنوکراسی‪ ،‬واژه نامه فرهنگی‬ ‫ـ سیاســی‪ ،‬نقد حال‪ ،‬سرمایه ســاالری (کاپیتالیسم)‪،‬‬ ‫درباره دموکراســی‪ ،‬توســعه‪ ،‬جامعه مدنی‪ ،‬نیمه پنهان‬ ‫امریکا‪،‬پیوندناگسستنیتکنوکراسیواقتصادنئولیبرال‪،‬‬ ‫روانشناسی مدرن و حقیقت فراموش شده انسان‪ ،‬نگاهی‬ ‫کوتاه به تاریخچه روشــنفکری در ایران (جلــد ‪ ۱‬و ‪،)۲‬‬ ‫جنبش دانشــجویی در ایران و ســیری انتقادی در ارای‬ ‫داریوششایگان‪،‬غفلتتئوریکخطرناک‪،‬نئولیبرالیسم‬ ‫ایرانی و تهاجم فرهنگی» را منتشر کرده است و به زودی‬ ‫جلد دوم «نقد حال» را از این نویســنده روانه بازار کتاب‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫دیگر نمی توان هایدگر را نادیده گرفت‬ ‫فکر روز‬ ‫نشست تلگرامی بیژن عبدالکریمی ‬ ‫بیژن عبدالکریمی‪ ،‬فیلسوف ایرانی به بهانه چهلمین سال‬ ‫درگذشــت مارتین هایدگر‪ ،‬در یادداشتی این گونه نگاشته است‪:‬‬ ‫«مثلهرمتفکربزرگدیگری‪،‬به هایدگرنیزازجنبه هایگوناگونی‬ ‫می توان نظر کرد‪ .‬اندیشــه متفکران بزرگ همچــون اقیانوس‬ ‫عظیمی است که از زوایای گوناگونی می توان به انها نزدیک و در‬ ‫درون انها غوطه ور شد‪ .‬اما در اینجا و باتوجه به مخاطبان بحث در‬ ‫یکنشریهیاسایتعمومی‪،‬شایدمناسب ترینمنظراینباشدکه‬ ‫گفته شود هایدگر نیز مثل هر متفکر دیگری خواهان پاسخگویی‬ ‫به مسائل و بحران های تاریخی و تمدنی جامعه و فرهنگ خویش‬ ‫بود‪.‬اونیزبهتبعیتازنیچه‪،‬بحراننهیلیسمدورانمدرنراباتمام‬ ‫پوست و گوشت و اســتخوان خویش درک و لمس کرد و خواهان‬ ‫مواجهه با ایــن بحران بود‪ .‬البته این نکتــه اختصاص ب ه هایدگر‬ ‫نداشته و ندارد و بسیاری از متفکران غربی‪ ،‬به خصوص انان که در‬ ‫سنت فلسفه به اصطالح قاره ای یا اروپایی می اندیشند‪ ،‬خواهان‬ ‫مواجههبابحراننهیلیسمدورانمدرنبودهوهستند‪.‬برایمثال‪،‬‬ ‫هوسرل نیز به طرح مساله بحران در علوم اروپایی و جامعه و تمدن‬ ‫غربی می پردازد و در کتاب بحران علوم اروپایی و پدیدارشناســی‬ ‫استعالیی خواهان نشان دادن راه برون شدی از بحران نهیلیسم‬ ‫دوران جدید و عقالنیت مدرن غربی اســت‪ ».‬او ادامه می دهد‪:‬‬ ‫«اکثر متفکران غربی می کوشند در درون سنت تفکر متافیزیکی‬ ‫بهیافتنپاسخیبرایبحراننهیلیسممستتردرعقالنیتمدرنو‬ ‫تفکرتکنولوژیکنائلایند‪ ،‬هایدگربهنقدبنیادینورادیکالتفکرو‬ ‫سنتمتافیزیکیمی پردازدوپاسخبحرانرادرمسیرتفکریخارج‬ ‫ازسنتتفکرمتافیزیکیدنبالمی کند‪ ».‬عبدالکریمیمی نویسد‪:‬‬ ‫«همینامروصفیدوگانهرابهتفکر هایدگرمی بخشد‪:‬الف‪-‬تالش‬ ‫اوبهمنظورنقدرادیکالوبنیادینسنتمتافیزیکغربی‪،‬یعنینقد‬ ‫سنت تاریخی و بستری که عقالنیت جدید و مدرنیته از ان ریشه و‬ ‫قوامگرفتهاست‪ ،‬هایدگرراتاسرحدرادیکال تریننقادانعقالنیت‬ ‫چهره‬ ‫جدید و مدرنیته قرار می دهد‪ ،‬تا انجا که انتقادات متفکرانی چون‬ ‫رومانتیست هایالمانی‪،‬مارکس‪،‬فروید‪،‬فرانکفورتیانوحتینیچه‬ ‫(باوجودعظمتهمهاینانتقادات)درقیاسباانتقاداتریشه ای‬ ‫و بنیادین هایدگر‪ ،‬نوعی حرکت در سطح و بی توجه به ریشه ها به‬ ‫نظرمی رسد‪.‬ب‪-‬تالش هایدگربهمنظورامکاننیلبهنحو هتفکر‬ ‫غیرمتافیزیکیوگسستازسوبژکتیویسممتافیزیکی‪،‬زمینه های‬ ‫رجوع به سنن فکری و فرهنگی غیرمتافیزیکی‪ ،‬یعنی سنن شرقی‬ ‫را فراهم می اورد‪ ».‬این استاد فلســفه با بیان اینکه اندیشیدن به‬ ‫امکانگسستازمتافیزیک‪،‬درجهانی کهتحت سیطرهتاموتمام‬ ‫تفکر متافیزیکی است‪ ،‬امری است که به هایدگر در تاریخ فلسفه‬ ‫غربی جایگاهی یگانه و ویژه می بخشد‪ ،‬این گونه می نویسد‪« :‬در‬ ‫ادامه سخن درباره شــاخصه های اصلی تفکر هایدگر باید اضافه‬ ‫کردکهدرهمینراستایمواجههبانهیلیسمغربیاستکه هایدگر‬ ‫به نقد بنیادین سوبژکتیویســم مســتتر در تاریخ تفکر متافیزیکی‬ ‫پرداخته‪ ،‬بــه تخریب ریشــه ای سوبژکتیویســم دکارتی مبادرت‬ ‫می ورزد و تصور دکارتی از انسان‪ ،‬جهان و نسبت ان دو با یکدیگر‬ ‫را به نحو کامل ویران ســاخته‪ ،‬بر ثنویت ســوبژه­ ابژه دکارتی غلبه‬ ‫می کند‪ .‬این در حالی است که ســایر متفکران غربی‪ ،‬کم وبیش‬ ‫اسیر تفکر متافیزیکی به طور عام و ســنت اندیشه دکارتی به طور‬ ‫خاص هستند‪ ».‬عبدالکریمی معتقد است‪« :‬پاره ای از متفکران‬ ‫پست مدرن اظهار داشته اند که مسیر اینده تفکر و تمدن غرب از‬ ‫طریقتعیینتکلیفمتفکرانغربیبااندیشه هایدگرتعیینخواهد‬ ‫شد‪ .‬این سخن بسیار قابل تامل است‪ .‬در روزگار ما دیگر نمی توان‬ ‫ هایدگررانادیدهگرفت‪.‬نادیدهگرفتن‪،‬استهزا‪،‬ضدیتیانقدهای‬ ‫مبتذل سیاســی نســبت به هایدگر‪ ،‬یعنی همان رویکردهایی که‬ ‫در جامعه ما ایرانیان دیده می شــود‪ ،‬نشانگر وجود و سیطره وجوه‬ ‫غیرفلسفیوپوپولیستیدرجامعهشبه روشنفکری‪،‬شبه دانشگاهی‬ ‫وحتیشبه فلسفیماست‪».‬‬ ‫کم کاری حوزه در تئوری پردازی‬ ‫ایت الله محســن اراکی‪ ،‬دبیر کل مجمع جهانی تقریب‬ ‫تو گوییرادیوییکهازرادیو‬ ‫مذاهباسالمیهفتهگذشتهدرگف ‬ ‫معارف پخش شــد‪ ،‬گفت‪« :‬حوزه باید انقالبی باشد و اگر حوزه‬ ‫انقالبی نباشد به این معنی اســت که به وظیفه اش عمل نکرده‬ ‫است‪».‬اودرادامهگفت‪«:‬اینکهمقاممعظمرهبریتاکیددارند‬ ‫حوزه انقالبی باشد‪ ،‬منظور این است که حوزه باید اصالت خود را‬ ‫بشناسدوبهانعملکند‪.‬هررفتارضدانقالبیدرحوزهنظیرعمل‬ ‫نکردن به مســئولیت های حوزویان‪ ،‬خارج کردن حوزه از نقش‬ ‫اصلی ان و قصور در انجام مســئولیت ها و ماموریت ها به معنی‬ ‫خیانتدرامانتیاستکهبرعهدهحوزویانگذاشتهشدهاست‪».‬‬ ‫ایت اللهاراکیبااشارهبهحضورجدیحوزهدرصحنه های‬ ‫انقالبیاداورشد‪«:‬البتهبخشعظیمی ازکارهابه ویژهدرزمینه‬ ‫تئوری پردازی هنوز انجام نشده اســت‪ ،‬بنابراین برای اینکه ما‬ ‫بتوانیمیکجامعهسراسراسالمیداشتهباشیمبایدسیستمجامع‬ ‫ایت الله محسن اراکی‬ ‫و فراگیری داشته باشــیم که این سیستم در همه بخش هایش‬ ‫اسالمی باشد و االن با شــرایطی که جامعه معاصر پیدا کرده ما‬ ‫در هر بخش از زندگی اجتماعی نظیر محیط زیست‪ ،‬بهداشت‪،‬‬ ‫اموزشوپرورش‪،‬حقوقو‪...‬نیازبهتئوریمفصلاستخراجشده‬ ‫از دین داریم که حوزویان باید تئوری های مربوط را تدوین و ارائه‬ ‫کنند‪ .‬البته مقداری از ان تاکنون انجام گرفته اما بخش اعظمی‬ ‫ ازانبایدباتالشحوزویاندرایندهانجامگیرد‪ ».‬دبیر کلمجمع‬ ‫جهانیتقریبمذاهبدربخشدیگریازاظهاراتشخاطرنشان‬ ‫کرد‪«:‬همان گونهکهخطرنفوذدرسیستمحاکمیتی‪،‬نهاد های‬ ‫حکومتی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی وجود دارد‪ ،‬این خطر در حوزه ها‬ ‫هموجوددارد‪،‬بنابراینبایدخطرنفوذراگوشزدکرد؛بایدمدیریت‬ ‫حوزه هاونهاد هایحوزویوعناصرفعالحوزه هاخودراامادهکنند‬ ‫که هوشیارانه مسیر حوزه ها را در راستای انجام وظایف حوزوی‬ ‫انچنانادامهدهندکهراهبرهر گونهنفوذیبستهشود‪».‬‬ ‫در باب تمدن نوین اسالمی‬ ‫دااگشنه‬ ‫انتقاد الریجانی‬ ‫مجاهدین خلق‬ ‫پاسخ ضرغامی به‬ ‫جایگاه ایران در ژئوپلتیک خلیج فارس‬ ‫گزارش یک نشست علمی‬ ‫نشســت «سیاســت خارجی ایــران و ژئوپلتیک منطقه‬ ‫خلیج فارس؛چالش هاوفرصت ها»ازسویگروهعلومسیاسی‬ ‫خانهاندیشمندانعلوم انسانیباهمکاریانجمنعلوم سیاسی‬ ‫ایرانباسخنرانیدکترمحمدفرازمند‪،‬مدیرکلخلیج فارسوزارت‬ ‫امور خارجه و دکتر حســین ربیعی‪ ،‬عضو هیات علمی دانشگاه‬ ‫خوارزمی برگزارشد‪.‬‬ ‫فرازمند در این نشست با طرح پرسشــی گفت‪« :‬اگر به‬ ‫گذشــته نه چندان دور نگاه کنید در همه تحقیق ها‪ ،‬ســفرها و‬ ‫مناســبات‪ ،‬در نگاه نخست مســاله دنیا با خلیج فارس‪ ،‬پرونده‬ ‫هسته ای ایران بود و در همه مناســبات سیاسی و دیپلماتیک‬ ‫تمرکزبراینمسالهوجودداشت‪».‬‬ ‫او در ادامه گفت‪« :‬پس از اینکه در مذکرات هســته ای‬ ‫نشانه هایی دال بر حل این مساله از طریق گفت وگو پیدا شد‪،‬‬ ‫در محافل سیاســی به شــکل دیگری به مســاله خلیج فارس‬ ‫نگاه می شود‪ .‬از یک ســال پیش تا امروز مساله دنیا در منطقه‬ ‫خلیج فارسنوعمناسباتایرانوعربستانسعودیشدهاست‪.‬‬ ‫در ادبیات مقام های سیاسی دنیا و منطقه‪ ،‬همه می گویند باید‬ ‫رابطهایرانوعربستانمتحولشودوامکاناتبه سویارامشو‬ ‫کاهشتنشپیشبرودامابه تدریجبهسمتیحرکتمی کنیمکه‬ ‫دیگر مساله دنیا با خاورمیانه ایران و نوع مناسباتش با عربستان‬ ‫سعودینیست‪ ».‬مدیرکلخلیج فارسوزارتامورخارجهیاداور‬ ‫شد‪« :‬ما می بینیم که عربستان ســعودی در محور این ادبیات‬ ‫جهانی مرتبط با خلیج فارس قرار دارد‪ .‬سیل بی سابقه انتقادها‬ ‫و هجوم تبلیغاتی به ان از زمان شراکت استراتژیکش با امریکا‬ ‫در سال ‪ 1945‬که با دیدار سمبلیک ملک عبدالعزیز و روزولت‬ ‫اغازشد‪،‬درحالافزایشاست‪.‬اینفضاتنهامحدودبهرسانه ها‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه انتقاد از عربستان از سوی بسیاری از دولتمردان و‬ ‫شخصیت های رسمی در حال افزایش است‪ ».‬فرازمند ادامه‬ ‫داد‪«:‬ازعربستانبه عنوانشیطانخاورمیانهیادمی شودواین‬ ‫تعبیر در قلم فرید زکریا نیز به کار رفت‪ .‬از دولتمردان ســعودی‬ ‫به عنوان خطرناک ترین شخصیت های دنیا نام برده می شود‪.‬‬ ‫به مرد کلیدی عربستان نیز عنوان خطرناک ترین مرد جهان را‬ ‫می دهند‪ ».‬سپس ربیعی با اشاره به تنهایی استراتژیک ایران‬ ‫در منطقه خلیج فارس بیان کرد‪« :‬فرازمند در توضیح این مساله‬ ‫می گوید چون امنیت ایران وابســته به امنیت منطقه نیست و‬ ‫کشوریمستقلاست‪،‬بنابرایندچارتنهاییاستراتژیکنیست‪.‬‬ ‫منباهمهنظرویموافقنیستمزیرااینامنیتوجهتدافعیدارد‬ ‫ودردفاعکردنازخودبهکشوریاقدرتیوابستهنیستیمامابخش‬ ‫دیگری از سیاست خارجی یا کنش گری هر کشوری در مناطق‬ ‫پیرامونیخودش‪،‬موضوعدرستیاستزیراصرفانمی خواهیم‬ ‫امنیت برقرار کنیم و بگوییم ما به هیچ کشوری وابسته نیستیم‬ ‫و مستقل هستیم‪ ».‬ربیعی گفت‪« :‬زمانی قصد داریم در یک‬ ‫منطقهنفوذودرسیاستوبازارشمشارکتکنیموبرخیکشورها‬ ‫یکهعربستانتصمیمبهقطعرابطهبا‬ ‫راباخودهمراهکنیم‪.‬زمان ‬ ‫ایران گرفت‪ ،‬تعدادی از کشورها – هر چند کوچک و بی اهمیت‬ ‫در منظر سیاست خارجه ما ‪ -‬با این کشــور همراهی کردند و ما‬ ‫نتوانستیمبهلحاظدیپلماتیکیابابهره گیریازابزاردیگر‪،‬فشار‬ ‫بیاوریمومانعایناقدامشویم‪».‬‬ ‫اکران روی پیاده رو‬ ‫قاچاق بالی جان فیلم ها شده است‬ ‫درشرایطی کههنوزاکراننشدهدی وی دیقاچاقانمنتشرشده‬ ‫است‪ .‬توتونچیگفتهاست‪«:‬ازعرضهایننسخهقاچاقاطالع‬ ‫داشتم زیرا دو‪ ،‬سه هفته پیش از طریق یکی از دوستانم متوجه‬ ‫شدم که دی وی دی فیلمم در میدان انقالب پخش شده است و‬ ‫همیندوستباخریداریاینفیلممتوجهشدنسخهقاچاقفیلم‬ ‫کاملاست‪ ».‬اینکارگرداناضافهمی کند‪«:‬واقعانمی دانماین‬ ‫نسخه چگونه به بیرون راه پیدا کرده و برایم بسیار عجیب است‬ ‫که این اتفاق چگونه رخ داده است‪ .‬البته نسخه قاچاق شده که‬ ‫در صداگذاری مشکل داشته و نســخه بین الملل ماست که با‬ ‫زیرنویسعرضهشدهاستولیایناصالبهمعنایاننیستکه‬ ‫ازطریقپخش کنندهایناتفاقافتادهاست‪ ».‬توتونچیبااشاره‬ ‫به اینکه پیش از این نیز نسخه های قاچاق از طریق یک سایت‬ ‫اینترنتیمنتشرشده‪،‬یاداورشد‪«:‬انزمانبهدادسراوپلیسفتا‬ ‫شکایتکردمومشخصاتیازیکفردرابهدستاوردیماماهنوز‬ ‫نتوانسته ام حکم جلب وی را بگیرم‪ ».‬توتونچی تاکید می کند‪:‬‬ ‫«یکیازمسائلیکهخیلیمراناراحتمی کند‪،‬ایناستکهفیلم‬ ‫من هنوز اکران نشده و دو سال است در نوبت اکران گروه «هنر‬ ‫و تجربه»هستیم وهمه چیز برای اکران مان در حال اماده شدن‬ ‫بوداماحاالنمی دانمتکلیف مانچهمی شود‪».‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫عبور بوئینگ ها از‬ ‫دیوار تحریم‬ ‫در بهمن ماه سال ‪ 1394‬و همزمان با سفر اروپایی‬ ‫رئیس جمهوری به فرانســه پیش قــرار داد خرید ‪118‬‬ ‫هواپیما به نام ایران ثبت شــد تا تاریــخ پس از انقالب‬ ‫برای صنعت هوایی کشــور برگی جدید داشــته باشد؛‬ ‫برگی که هرچند هنوز اســتفاده از ان ممکن نشــده اما‬ ‫مقدمه ای بر قرار داد های اینده شده است‪ .‬ایران اعالم‬ ‫کرده است حدود ‪ 10‬سال اینده به ‪ 500‬فروند هواپیمای‬ ‫ی که‬ ‫مسافرتی جدید احتیاج خواهد داشت؛ هواپیما های ‬ ‫باید بخش قابل توجهی از انها نوســاز باشند و از طریق‬ ‫شــرکت های بزرگ تولید کننده هواپیماهای مسافرتی‬ ‫خریداری شود‪.‬‬ ‫گام نخســت در ایــن حوزه بــه قرار داد ایــران با‬ ‫ایرباس بازمی گــردد؛ جایی کــه هواپیمایی جمهوری‬ ‫اســامی توانســت پس از ســال ها نســبت به خرید‬ ‫هواپیماهای دست اول اقدام کند‪ .‬هرچند دو طرف در‬ ‫طول این ماه ها بر لزوم اجرایی شدن این قرار داد تاکید‬ ‫داشته و جلســاتی مکرر برگزار کردند اما هنوز تکلیف‬ ‫نهایی ورود ایرباس ها به ایران نامشــخص اســت‪ .‬در‬ ‫این شرایط رقیب اصلی ایرباس در بازار های جهانی نیز‬ ‫از پای ننشسته‪ ،‬شرکت امریکایی بوئینگ که به عنوان‬ ‫یکی از اصلی ترین ســازندگان هواپیماهای مسافرتی‬ ‫غول پیکر در جهان به شمار می رود‪ ،‬برای ورود به ایران‬ ‫با موانع خاصی کــه دولت ایاالت متحــده وضع کرده‬ ‫روبه رو بود و از این رو برای اغــاز مذاکراتش به چند ماه‬ ‫زمان نیاز داشت‪.‬‬ ‫پس از رفع برخی از این سدها و موانع حاال نوبت‬ ‫ان رســیده که عباس اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرســازی‬ ‫ایران رســما اعالم کنــد مذاکرات با بوئینــگ به نقاط‬ ‫مثبتی رســیده که می توانــد خبر دقیــق قرار دادهای‬ ‫احتمالی در روزهای اینده مشخص شود‪ .‬این در حالی‬ ‫است که دولت ایاالت متحده امریکا نه تنها هنوز تکلیف‬ ‫بوئینگ را به طور کامل مشخص نکرده‪ ،‬بلکه حتی هنوز‬ ‫مجوز فروش ایرباس به ایران را نیز صادر نکرده است‪.‬‬ ‫توجیه این دولت تالش برای حفظ تحریم هایی است‬ ‫که هنوز امریکا انها را علیه ایران حفظ کرده و از این رو‬ ‫هر قرار دادی باید با تایید نهایی انها انجام بگیرد‪ .‬این‬ ‫موضوع را می توان در واکنش کاخ سفید به مذاکرات‬ ‫ایران و بوئینگ نیز مشاهده کرد‪ .‬کاخ سفید رسما اعالم‬ ‫کرده است که برجام اجازه فروش مورد به مورد هواپیما‬ ‫به ایران را می دهد و در این حوزه مانعی وجود نخواهد‬ ‫داشت‪ .‬باتوجه به اظهارات وزیر راه و شهرسازی ایران‬ ‫و چراغ ســبز مبهم امریــکا در این باره بایــد دید که ایا‬ ‫شرایط ســرانجام برای ورود بوئینگ فراهم می شود یا‬ ‫انکه هنــوز خزانه داری امریکا به عنــوان اخرین مرجع‬ ‫تایید کننده فروش هواپیما به ایران قصد مانع تراشی بر‬ ‫سر نهایی شدن این قرار داد ها را دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫این روزها دی وی دی قاچاق چهار فیلم سینمایی دیگر در‬ ‫کوچهوخیابان هایشهربهفروشمی رسد‪.‬باوجودپیگیری های‬ ‫فراوان و برگزاری جلســات متعدد با نیــروی انتظامی همچنان‬ ‫دی وی دیقاچاقفیلم هایسینماییبهفروشمی رسد‪.‬درحال‬ ‫حاضردی وی دیچهارفیلم«ماهیوگربه»‪«،‬اشکان‪،‬انگشتر‬ ‫متبرک و چند داســتان دیگر»‪« ،‬کوچه بی نام» و «نوراستنیا»‬ ‫به طور قاچاق عرضه می شــود و دی وی دی «ماهی و گربه» با‬ ‫زیرنویس انگلیسی که کیفیت بســیار پایینی دارد‪ ،‬عرضه شده‬ ‫اســت‪ .‬شــهرام مکری کارگردان دو فیلم «ماهــی و گربه» و‬ ‫«اشکان‪»...‬باابرازبی اطالعیوتاسفازدیدنایننسخه های‬ ‫قاچاقمی گوید‪«:‬قاچاقفیلممشکلبزرگسینمایایراناست‬ ‫که هنوز به طور کامل رفع نشــده و ما تــاش می کنیم به زودی‬ ‫دی وی دیباکیفیتفیلمراباضمائمبیشتردراختیارتماشاگران‬ ‫و عالقه منــدان بگذاریــم‪ .‬مخاطبانی که این فیلم را دوســت‬ ‫داشــته اند‪ ،‬حتما ترجیح می دهنــد ان دی وی دی را بخرند‪».‬‬ ‫این در حالی اســت که «ماهی و گربه» همچنان در گروه «هنر‬ ‫و تجربه» در حال اکران است‪ .‬در این میان فیلم «نوراستنیا»‬ ‫ســاخته امید توتونچی شــرایط ویژه تری دارد‪ .‬این فیلم بعد از‬ ‫گذشت دو سال‪ ،‬در انتظار اکران در گروه «هنر و تجربه» است و‬ ‫سینما‪ /‬ائترت‬ ‫در مذمت تغییر ایدئولوژی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫نسبت جامعه اسالمی و‬ ‫مدرنیته‬ ‫مناظره غیابی‬ ‫سال گرگ‬ ‫‪27‬‬ ‫مح‬ ‫زیسیطت‬ ‫گردشگری‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫روادید در تعلیق‬ ‫«ســفارتخانه های اروپا به بهانــه تهدیدات‬ ‫امنیتی داعش همزمان با برگــزاری جام ملت های‬ ‫اروپا‪ ،‬درخواســت ویزای حدود ‪ ۷۰‬تا ‪ ۸۰‬هزار نفر از‬ ‫اتباعخاورمیانهرادرحالتاستندباینگهداشته اند»؛‬ ‫این روایت غیرمستند یکی از کارمندان سفارتخانه‬ ‫کشــوری اروپایی در تهران اســت‪ .‬مدیــر یکی از‬ ‫اژانس هایمسافرتیدرتهرانکهباسفارتخانه های‬ ‫یونان و ایتالیا در ارتباط است و به صورت تخصصی‬ ‫تورهایی را بــه این مقاصد برگــزار می کند‪ ،‬به تعلل‬ ‫و تعلیقی که برخی ســفارتخانه ها در صدور ویزای‬ ‫اتباع ایرانی به وجود اورده اند‪ ،‬اشــاره کرده اســت‪.‬‬ ‫رضا باقرزاده می گوید‪« :‬سفارتخانه های کشورهای‬ ‫اروپایی در ایران خط مشی یکســانی ندارند‪ ،‬برای‬ ‫مثال المان مدتی اســت حجــم صدور ویــزا را در‬ ‫ایران محدود و شرایط ان را سخت کرده یا سفارت‬ ‫یونان که حجم صدور ویزا را ‪ ۱۰‬برابر کرده بود‪ ،‬حاال‬ ‫امکان پاسخگویی به درخواست ها را ندارد‪ .‬برخی‬ ‫ســفارتخانه ها مانند ایتالیا نیز سیاســت کاری خود‬ ‫را تغییــر نداده اند‪ ».‬او به تجربه خــود در این زمینه‬ ‫اشاره می کند و ادامه می دهد‪« :‬ما به عنوان یکی از‬ ‫اژانس های ‪ VIP‬ســفارت یونان در تهران محسوب‬ ‫می شویم که همکاری خود را با انها از سال گذشته به‬ ‫درخواست این سفارتخانه و پس از بازاریابی انها اغاز‬ ‫کردیم اما به محض اینکه روی این بازار زوم کردیم‪،‬‬ ‫مشکالت صدور ویزا هم اغاز شد‪ ».‬این مدیر اژانس‬ ‫مســافرتی همچنین می گوید‪« :‬پاییز سال گذشته‬ ‫زمانی کهمتقاضیانسفربهیونانرابرایدریافتویزا‬ ‫بهاینسفارتخانهفرستادیم‪،‬بهبهانهقطعسیستم ها‬ ‫که حدود ســه ماه طول کشــید‪ ،‬به درخواســت ها‬ ‫جواب ندادند‪ .‬این مشــکل برای همه اژانس های‬ ‫گردشگری که با این سفارتخانه کار می کردند پیش‬ ‫امده اســت‪ ».‬باقرزاده ادامه می دهد‪« :‬مشکالت‬ ‫این ســفارتخانه در ســال جــاری نیز ادامــه دارد؛‬ ‫درخواســت های ویزا در هفته های اخیر همچنان‬ ‫بی پاســخ مانده‪ ،‬درحالی که زمان پرواز مســافران‬ ‫ما فرا رسیده اســت‪ ».‬او می گوید‪« :‬در هفته های‬ ‫اخیر‪ ،‬بیش از‪ ۴۰‬مکاتبه با سفارتخانه یونان داشتیم‬ ‫اما پاسخ قانع کننده ای نداده اند‪ .‬از یکی از کارمندان‬ ‫سفارت شنیده ام که گفته است «درخواست حدود‬ ‫‪ ۷۰‬تا ‪ ۸۰‬هزار اتباع خاورمیانه را برای دریافت ویزا در‬ ‫حالت استندبای نگه داشته اند که علت ان برگزاری‬ ‫جام ملت های اروپــا‪ ،‬تامین امنیــت و تهدیدهای‬ ‫داعش بوده اســت‪ ».‬نمی دانم ایــن مطلب چقدر‬ ‫درست اســت و می تواند مستند باشــد‪ ».‬او درباره‬ ‫تغییر سیاست سفارتخانه های اروپایی در صدور ویزا‬ ‫برای اتباع ایرانی پس از برجام اظهار داشــت‪« :‬در‬ ‫یک سال گذشته برخی از انها سخت گیرتر شده اند‬ ‫و حجم ویزاها را محدود کرده اند‪ .‬ســفارت المان از‬ ‫ت این موضوع را نمی دانم‪».‬‬ ‫ان جمله است که عل ‬ ‫باقرزاده می گوید‪« :‬در واقع‪ ،‬برجام تغییری در رفتار‬ ‫دیپلماتیک برخی سفارتخانه ها نداشته و روند صدور‬ ‫ویزایانهابرایاتباعایرانیتغییرمحسوسینداشته‬ ‫است‪».‬‬ ‫حوزه‬ ‫نسبت جامعه اسالمی و مدرنیته‬ ‫در باب تمدن نوین اسالمی‬ ‫سومین جلســه از سلســله جلســات تبیین گفتمان‬ ‫«تمدن نوین اسالمی» در استان البرز با سخنرانی ایت الله‬ ‫ســید محمدمهدی میرباقری‪ ،‬رئیس فرهنگســتان علوم‬ ‫اســامی قم‪ ،‬درباره «تبیین رویکرد تمدن نوین اسالمی‬ ‫و رویکردهــای دیگر» برگــزار شــد‪ .‬او در این جلســه به‬ ‫بررسی زیرســاخت های فکری ناظر به تشکیل حکومت و‬ ‫تمدن سازی پرداخت‪.‬‬ ‫میرباقری به واکاوی علل و عوامل تفاوت برداشت ها‬ ‫از حکومت اســامی پرداخت و با تذکر به اهمیت دقت در‬ ‫نوع نگاه به دین برای تشکیل حکومت گفت‪« :‬ریشه این‬ ‫اختالف ها به نوع درک ما از دین و معارف دینی برمی گردد‪،‬‬ ‫از این رو اگر بخواهیم حکومت دینی موفقی داشته باشیم‪،‬‬ ‫باید درک از دین و نظام اعتقادی و فکری ما متناسب با این‬ ‫امر باشد‪».‬‬ ‫او با تاکید بر لزوم ترســیم جایگاه اجتماعی دین‪ ،‬در‬ ‫زمینه ویژگی های معرفت دینی برای تشکیل نظام یکپارچه‬ ‫سیاســی بیان داشــت‪« :‬منظومه اعتقادی ما‪ ،‬الزم است‬ ‫مجموعه ای هماهنگ‪ ،‬متالئم و به هم پیوســته باشــد‪،‬‬ ‫اجزایش یکدیگر را تایید کنند؛ بر یک مبنا اســتوار باشــد؛‬ ‫این معارف باید ناظر به هدف ما باشــد؛ یعنی واحد مطالعه‬ ‫اعتقاداتی که برای زیربنای تمدن تعریف می کنیم‪ ،‬واحد‬ ‫تمدنی یا حداقل واحد اجتماعی باشد‪».‬‬ ‫مدرس حوزه علمیه قم ادامه داد‪« :‬اســاس و محور‬ ‫دعوت همــه انبیا‪ ،‬دعوت به توحید اســت و تقریبا لســان‬ ‫همه انبیا همین اســت که بــا تعابیر مختلفی کــه در قران‬ ‫تلوزییون‬ ‫ذکر می شود؛ تعریفی که شایع هست قران از انبیاء ذکر‬ ‫می کند این است که «اال تعبدوا اال الله» یا «انما الهکم‬ ‫اله واحد» این تصریح انبیا و تاکید ایشان برای این است‬ ‫که ما به «مقام توحید» برسیم‪».‬‬ ‫ایت الله میرباقری همچنین به نسبت بین انسان‬ ‫و اسماء الهی پرداخت و بیان داشت‪« :‬نسبت ما به این‬ ‫اسما این است که ما فقیر به این اسما هستیم؛ ما هرچه‬ ‫داریم در پرتو این اسما است‪ .‬این نسبت هم در قران به‬ ‫خوبی توضیح داده شــده «ایها الناس انتم الفقراء الی‬ ‫الله»‪ ،‬ما محتاجیم‪ ،‬وابسته ایم؛ شاید یک معنای توحید‬ ‫فطری همین باشــد؛ خدای متعال در ما طلب اســماء‬ ‫خودش را گذاشــته اســت؛ ما مخلوقیم و با این فطرت‬ ‫خلق شده ایم؛ ما اسما‪ ،‬حیات‪ ،‬علم و قدرت می خواهیم‪،‬‬ ‫به تعبیر دیگر ما فقیریم‪ .‬فقیری که نمی تواند بگوید من‬ ‫نمی خواهم‪».‬‬ ‫ایت الله سید محمدمهدی میرباقری با بیان مسیر‬ ‫حرکت تکاملی انسان به سمت یقین‪ ،‬جایگاه نظام والیت‬ ‫الهی را تبیین کرد و گفت‪« :‬ســیر انســان از ظلمات به‬ ‫ســمت نور‪ ،‬ســیر در درجات توحید با والیت الله است‪.‬‬ ‫ابتدای والیت الله از طریق خلفای الهی اعمال می شود‪.‬‬ ‫انها هستند که مومن را در درجات توحید و در وادی نور‬ ‫سیر می دهند‪ .‬سیر در وادی نور با والیت الله‪ ،‬در واقع با‬ ‫نور نبی اکرم است‪ .‬بنابراین اگر کسی کفر بالطاغوت و‬ ‫ایمان بالله ورزید‪ ،‬وارد وادی والیت می شود که همان‬ ‫بیت النور است‪».‬‬ ‫گسترش غمخوارگی ملی‬ ‫ماه عسل از چشم علی ربیعی‬ ‫وزیر تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی در اظهاراتش درباره‬ ‫برنامه تلویزیونی «ماه عســل» با این تعریف که این برنامه‬ ‫دارای ویژگــی گســترش غمخوارگی ملی و یــک مددکار‬ ‫اجتماعیاست‪،‬ازتالش هایتهیه کنندهومجریاینبرنامه‬ ‫قدردانی کرد‪ .‬علی ربیعی درباره کمرنگ شــدن مسئولیت‬ ‫اجتماعی گفته اســت‪« :‬فارغ از مســئولیتی کــه در قبال‬ ‫گروه های اجتماعی از جامعه که نیازمند حمایت اجتماعی‬ ‫مو‬ ‫هستند دارم‪ ،‬من به عنوان مســئول دولتی وظیفه تنظی ‬ ‫برنامه ریزی برای حمایت از انها را نیز دارم‪ .‬نه به عنوان یک‬ ‫کنشگر اجتماعی که خودش از بطن طبقات پایین اجتماعی‬ ‫امده و به درکــی از زندگی همراه با رنج رســیده که به عنوان‬ ‫یک ایرانی می خواهم نکاتی را یــاداوری کنم‪ .‬اوال ما همه‬ ‫مســئولیم اما مدت هاست که این مســئولیت اجتماعی در‬ ‫جامعه کمرنگ شده‪ ،‬ما امروز به احساس مسئولیت گسترده‬ ‫نیاز داریم؛ به طوری که هر ایرانی مسئول همه ایران تلقی‬ ‫شود‪ .‬من با مشاهداتی که از الیه های مختلف اجتماع دارم‬ ‫به این نتیجه رسیدم که ایرانی ها امروز تنهاتر از قبل زندگی‬ ‫می کنند‪ .‬تنهایــی و انزواگیری اغلب افراد ناشــی از برخی‬ ‫تحمیل هایتکنولوژیکوتغییراتسبکزندگیوازبسیاری‬ ‫جهاتنیزتغییراتارزشیوفرهنگیاستکهباعثوضعیت‬ ‫کنونی شده است‪».‬‬ ‫او با اشاره به حضور خود میان بیماران مبتال به ام اس‪،‬‬ ‫معتادان درمان یافته و چند جوان نجات یافته از خودکشی‪،‬‬ ‫تاکید کرده است‪« :‬تقریبا فصل مشترک همه اینها احساس‬ ‫تنهایی‪ ،‬بی هم زبانی و ترس های موهوم بود‪ .‬امروز دیگر‬ ‫با بیماری های واگیردار روبه رو نیســتیم‪ ،‬ریشه بسیاری‬ ‫از بیماری ها امروز افســردگی و تنهایی است‪ .‬ما بیش از‬ ‫گذشته نیاز داریم که کنار هم باشــیم و بیش از هر زمان‬ ‫دیگر باید پشت به پشــت هم دهیم و مراقب هم باشیم‪.‬‬ ‫من می خواهم از پدیده ای به عنوان «غمخوارگی ملی»‬ ‫یاد کنم؛ ما نیاز به جنبش عظیــم اجتماعی غمخوارگی‬ ‫نســبت به هم داریم‪ ».‬وزیر تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی‬ ‫در بخشی دیگر از اظهارنظر خود با بیان اینکه برنامه ماه‬ ‫عســل دارای ویژگی گســترش غمخوارگی ملی است‪،‬‬ ‫اظهار کرده اســت‪« :‬من می خواهم نام برنامه شــما را‬ ‫گسترشغمخوارگیملیبنامم‪.‬می خواهمنامبرنامه تان‬ ‫را «هر ایرانی‪ ،‬یــک مددکار اجتماعــی» اطالق کنم و‬ ‫ِ‬ ‫عسل» زندگی‬ ‫همچنین می خواهم نام برنامه تان را «ماه‬ ‫خوب برای ایرانیان نامگذاری کنم‪ .‬یا شــاید بهتر باشد‬ ‫بگویم یک ماه‪« ،‬ماه عسل» اما ماه ها زندگی خوب برای‬ ‫ایرانیان و زندگی پر از شیرینی و عسل برای هر ایرانی که‬ ‫با این برنامه اتفاق می افتد‪ ».‬او با بیان این اعتقاد که ماه‬ ‫عسل یک نوع سخنگوی خیر جمعی است‪ ،‬مطرح کرده‬ ‫است‪« :‬ماه عسل به نظرم حاال دیگر یک رسانه جمعی‬ ‫شده و یک نوع سخنگوی خیر جمعی است‪ .‬خیر جمعی‬ ‫فقط کمک مالی نیست؛ خیر جمعی کمک از یک لبخند‬ ‫تا کمک و دستگیری و حتی یک اموزش ساده از طریق‬ ‫مهربانی است‪».‬‬ ‫تفسیر ح یدث‬ ‫پاسخ ضرغامی به انتقاد الریجانی‬ ‫علی الریجانی‪ ،‬رئیس اســبق صداوســیما و رئیس‬ ‫فعلی مجلس شورای اسالمی سه شنبه گذشــته در برنامه‬ ‫گفت وگــوی ویژه خبری حاضر شــد تــا درباره اغــاز به کار‬ ‫مجلس دهم ســخن بگویــد؛ برنامه ای که بخشــی از ان‬ ‫به مســائل صداوسیما در گذشته کشیده شــد و به انتقاد از‬ ‫مدیریت این سازمان رســید‪ .‬الریجانی البته در سخنانش‬ ‫نامی از شــخص خاصی نیاورد‪ ،‬امــا عزت الله ضرغامی در‬ ‫ی خــود به این انتقــادات پاســخ داد تا از ‪١٠‬‬ ‫کانال تلگرام ‬ ‫سال مدیریت خود دفاع کند؛ پاسخی با پنج بند که در پایان‬ ‫ان نوشــته شــده‪« :‬بندهای دیگر این نامه به دلیل امکان‬ ‫سوءاســتفاده مخالفین‪ ،‬عنداللزوم به طور مســتقیم ارائه‬ ‫خواهد شد‪ ».‬رئیس مجلس دهم در پاسخ به اینکه مجلس‬ ‫برای تولیدات فرهنگی چه کمکی کرده است؟ زبان به انتقاد‬ ‫گشود؛ به طوری که مجری برنامه خطاب به الریجانی گفت‪:‬‬ ‫«انگار شما دلتان از صداوسیما خیلی پر است؛ برگردیم به‬ ‫اقتصاد مقاومتی‪ ».‬الریجانی با بیان اینکه کمک کردن به‬ ‫بخش های فرهنگی در مجلس‪ ،‬کم نبوده‪ ،‬گفت‪« :‬فرضا‬ ‫به رادیو و تلویزیون کم کمک مالی نشــد ولی اینکه درست‬ ‫مصرف شود هم مهم است»‪ .‬او با اشاره به اینکه حقوق ها‬ ‫در رادیو وتلویزیون ناگهان افزایش یافــت‪ ،‬افزود‪« :‬فکر‬ ‫می کنم مدیریت متناسب با جاهای دیگر صورت نگرفت‪.‬‬ ‫یکی از بحران های صداوسیما االن بحران مالی است‪ .‬منبع‬ ‫برای تولید برنامه کم شــد‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬مدیریت رادیو‬ ‫و تلویزیون باید تالش کند بــرای بخش های مختلف پول‬ ‫ادبیات‬ ‫رساهن‬ ‫درست کند ولی همه به حقوق و مزایا می رود‪ ».‬ضرغامی در‬ ‫پاسخ به این قسمت از سخنان الریجانی نوشت‪« :‬اصالح‬ ‫پایه حقوق کارمندان براساس ضوابط و مقررات قانونی و از‬ ‫محل اعتبار اضافه کار و رشد ساالنه ضریب حقوق کارکنان‬ ‫دولت و عادالنه شــدن دریافتی بدنــه کارکنــان به ویژه در‬ ‫استان ها و بازنشستگان عزیز سازمان‪ ،‬اقدام به تاخیرافتاده‬ ‫ی بود که با مطالعه و مقایسه با سایر دستگاه ها انجام‬ ‫و الزم ‬ ‫گرفت»‪ .‬او ادامه داد‪« :‬از شــما انتظار می رفت با شناختی‬ ‫که از سازمان صداوسیما دارید؛ پشتیبان کارمندان سازمان‬ ‫باشید و از حقوق حق ه انان دفاع کنید‪ .‬باتوجه به اینکه بخش‬ ‫اعظم تولید سازمان‪ ،‬مستقیما توســط بدن ه کارکنان انجام‬ ‫می گیرد؛ هنوز جای توجه بیشــتری به این موضوع وجود‬ ‫دارد‪ ».‬الریجانی با اشاره به اینکه گسترش نیروی انسانی‬ ‫موضوع مهمی است‪ ،‬گفت‪« :‬این که می شد با‪ 10-12‬هزار‬ ‫نفر کار کرد ولی ناگهان تعداد کارکنان این ســازمان به ‪٣٦‬‬ ‫ی در پاسخ به این سخن‬ ‫هزار نفر رسید‪ ،‬مهم است‪ ».‬ضرغام ‬ ‫الریجانی نوشت‪« :‬سازمان ایده الی که به اعتقاد شما باید‬ ‫با ‪ 10-12‬هزار کارمند اداره شود‪ ،‬با ‪ ۲۸‬هزار کارمند در سال‬ ‫‪ ۸۳‬تحویل شد (به اعتقاد برخی مدیران ‪ ۳۰‬هزار نفر)؛ امروز‬ ‫تعداد کارمندان سازمان ‪٣٣‬هزار و ‪ ٦٠٠‬نفر است‪ ».‬رئیس‬ ‫اسبق صداوسیما نوشت‪« :‬اگر منظور شما تعداد کارمندان‬ ‫رسمی است؛ الزم است اشاره شود که این رقم در سال ‪۸۳‬‬ ‫(اتمام مدیریت جنابعالی) ‪ 14/400‬نفر بود که در سال ‪ ۹۳‬به‬ ‫‪ 13/640‬نفر کاهش یافت‪».‬‬ ‫سال گرگ‬ ‫در مذمت تغییر ایدئولوژی مجاهدین خلق‬ ‫بخشسیزدهم‪/‬استادمهدیقاسمی‬ ‫امام ســجاد(ع) در فراز‬ ‫بعدیمی فرماید‪َ «:‬وا ْل َح ْم ِ‬ ‫دُل َّل ِه‬ ‫َع َلى َما َع َّر َفنَا ِم ْن َنف ِْس ِه َو َا ْل َه َمنَا‬ ‫ِم ْن ُشــکر ِِه َو َف َت َح َلنَا ِم ْن َا ْب َو ِ‬ ‫اب‬ ‫ــه َو َد َّلنَا َع َل ِ‬ ‫ا ْل ِع ْلمِ ِب ُر ُبو ِب ِ‬ ‫یه ِم َن‬ ‫یت ِ‏‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الخْ َ‬ ‫ِْ‬ ‫ال ِ‬ ‫ص َل ُــه فی ت َْوحیــده َو‬ ‫َج َّن َبنَا ِم َن ْ ِ‬ ‫ال ْل َح ِاد َو الشَّ ک ِفی‬ ‫َا ْمر ِِه‏‪ ».‬ایشــان در قالب دعا‪،‬‬ ‫‪ 4‬یا ‪ 5‬ویژگی را برای ائمه ذکر‬ ‫می کنند‪ .‬اول اینکه خداوند را‬ ‫حمد می کند که خــودش را به ما شناســانده و معرفتش را‬ ‫روزی مان کرد‪ .‬عبــارت «ما» در ادبیات عربــی به انکه و‬ ‫انچهتعبیرشدهکهبسیاربایکدیگرمتفاوتاست؛حضرت‬ ‫در این عبارت‪« ،‬انکه» را مدنظر قرار می دهند‪ .‬در اصول‬ ‫کافیداریمکهازامامصادق(ع)سوالشدکهمعرفت الله‪،‬‬ ‫صنع اللهاستیاساختهبشریاست؟امامفرمودندصنع الله‬ ‫است‪ .‬ممکن است این مساله شبهه ای ایجاد کند که اگر‬ ‫خداوند بخواهد معرفتش را به کســی بدهــد و به دیگری‬ ‫ندهد‪،‬مامجبورهستیموکسانی کهمعرفتندارندمواخذه‬ ‫نمی شوند؛درحالی کهاین گونهنیستوماچندقسممعرفت‬ ‫داریم‪ .‬یک قسم معرفت فطری است که خداوند ان را در‬ ‫وجود همه انسان ها قرار داده است‪ .‬همه انسان ها فطرتا‬ ‫خداشناس هســتند؛ یعنی بذر اولیه معرفت به پروردگار را‬ ‫خداوند در همه انســان ها قــرار داده و بدین معنا صنع الله‬ ‫اســت‪ .‬دومین معرفت‪ ،‬معرفت عقلی اســت‪ ،‬ســومین‬ ‫معرفت‪ ،‬معرفت شهودی است و در البالی اینها معرفت‬ ‫حســی نیز وجود دارد‪ .‬اگر کســی از خداوند به موجودات‬ ‫پی ببرد‪ ،‬می گویند برهان لم اســت اما اگر از مخلوقات به‬ ‫خداوندپیببردمی گویندبرهان ِاناست‪.‬برایمثالقران‬ ‫می فرماید «افال ینظرون الی االبل کیــف خلقت‪ ،‬و الی‬ ‫السماءکیفرفعتوالیالجبالکیفنصبتوالیاالرض‬ ‫کیف سطحت‪ .‬به شتر‪ ،‬اسمان‪ ،‬کوه و زمین بنگرید‪»...‬‬ ‫اینهابرهانانّیاستاماکسی کهخداوندرامی شناسدوازاو‬ ‫بهسایرمخلوقینتوجهمی کند‪،‬عبارتیاستکهدردعای‬ ‫ابوحمزهثمالیذکرشدهاست‪.‬امامدرایندعامی فرماید‪:‬‬ ‫«بک عرفتک و انت دلتنی علی»؛ خدایا من از تو خودت‬ ‫را شــناختم و اگر تو خودت را به من نمی شناساندی‪ ،‬من‬ ‫نمی توانستمتورابشناسم‪.‬عالی ترینمرتبهمعرفت‪،‬معرفت‬ ‫شهودی است که ان را ائمه ما دارند و امام سجاد(ع) این‬ ‫معرفت را حمد می کند‪ .‬معرفت عقلــی‪ ،‬معرفت عرفانی‬ ‫و شــهودی همه را ائمــه در اوج دارند که اگر نداشــتند‪،‬‬ ‫نمی توانستند به این زیبایی خدا را به دیگران بشناسانند و‬ ‫معرفیکنند‪.‬دوماینکهخداوندراشکرمی کندکهبهماالهام‬ ‫کردکهچگونهشکرشرابه جابیاوریم‪.‬اینالهامبهمعنای‬ ‫افاضهکردنبهقلببدونواسطهاست‪.‬مایکالهامداریم‬ ‫ویکوحی؛وحیافاضهبه واسطهملکاستکهجبرئیل‬ ‫ازجانبخداوندبرقلبپیامبرسخنیمی اوردومی شودایه‬ ‫قران اما الهام‪ ،‬وحی اختصاصی است خصوصا که در ان‬ ‫رسالت و شریعت باشــد‪ .‬تفاوت دیگر این است که وحی‬ ‫متعلقبهرسالتاستاماالهامنه؛یعنیاگربهکسیالهام‬ ‫شد‪،‬مسئولیتینداردکهاینالهامرابهدیگرانبگویدوانرا‬ ‫تبلیغکند‪،‬درحالی کهپیامبربایدانراابالغکند‪.‬سوماینکه‬ ‫وحی از شــاخه های رسالت اســت اما الهام از شاخه های‬ ‫والیتاستکهالبتهاصلوالیترسالتاست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫«پرتو نوری نیســت‪ .‬هــوا دم دارد‪ .‬تــا دمیدن صبح‬ ‫هنوز هم زمان باقی است؛ شاید بیشتر از یکی‪ ،‬دو ساعت‪.‬‬ ‫نگهبان شب ایســتگاه راه اهن محلی‪ ،‬خمیازه می کشد و‬ ‫همزمان‪ ،‬چراغ فانوسی را مقابل چشمان خیسش به چپ‬ ‫و راســت تکان می دهد‪ .‬دیــزل کهنه‪ ،‬چرخ بــه روی ریل‬ ‫می ساباند و تن له اش را میان سایۀ تاریک درختان نارون و‬ ‫سپیدار حاشیه ایستگاه می کشاند و دور می شود‪ .‬واگن های‬ ‫کهنه و تاریک هم به دنبالش ایســتگاه را ترک می کنند‪».‬‬ ‫«سال گرگ» این چنین اغاز می شــود تا از همان ابتدای‬ ‫امر به مخاطب نشان دهد به تاریخ سالی پا گذاشته‪ ،‬مهیب‬ ‫و هراس اور و «جــواد افهمی»‪ ،‬فانوس در دســت امده تا‬ ‫زوایای مختلف این سال تاریک را برایش روشن کند‪.‬‬ ‫«ســال گرگ»‪ ،‬تازه ترین اثر جواد افهمی است که‬ ‫پیش تر‪« ،‬سوران سرد» را نگاشــته است‪ .‬او در این کتاب‬ ‫که در چهارمین جشنواره داستان انقالب هم مورد تقدیر قرار‬ ‫گرفته‪ ،‬روایتگر برهه ای حســاس از تاریخ پیش از انقالب‬ ‫است؛ سال ‪ ،54‬سالی که ان را «سال گرگ» نامیده است‪.‬‬ ‫در این سال ســازمان مجاهدین خلق (منافقین) دست به‬ ‫تغییر ایدئولوژی زد و با خروج از اندیشه اسالمی نخستین‪،‬‬ ‫خود را گروهی چپگرا نامید‪ .‬این موضوع دستمایه نگارش‬ ‫رمان جدید افهمی شده است‪.‬‬ ‫رمان افهمی‪ ،‬رمانی است نیمه مستند – نیمه داستانی‪.‬‬ ‫او با دســت بردن در تاریخ و افزودن شــاخ و برگ تخیل به‬ ‫حقیقت ها‪ ،‬روایتی افریده اســت که نه بازگویی بی چون و‬ ‫چرای تاریخ است و نه تخیل صرف نویسنده‪ .‬اصلی ترین‬ ‫شخصیت کتاب «شهرام» است؛ شــخصیتی برگرفته از‬ ‫«تقی شهرام» که مهره اصلی در تغییر ایدئولوژی و انحراف‬ ‫فرقه منافقین بوده است‪ .‬دیگر شخصیت ها و اتفاقات نیز‪،‬‬ ‫هر کدام ریشــه ای در واقعیت دارند امــا چنان که افهمی ‬ ‫بارها در طول داستان به ان اشــاره می کند‪ ،‬هرجا مجالی‬ ‫دست داده‪ ،‬او خود وارد عمل شــده و خالءهای تاریخ را با‬ ‫روایت های ذهنی اش پر کرده است‪.‬‬ ‫یکــی از نقــاط قــوت «ســال گــرگ»‪ ،‬صداقت و‬ ‫امانتداری ان اســت‪ .‬نویســنده بی انکه بــه وجهه کنونی‬ ‫ســازمان مجاهدین خلق توجه کند یا در پی این باشد که با‬ ‫ارائه تصویری منفور و زشــت از انها‪ ،‬با تحسین مخاطبین‬ ‫مواجه شود‪ ،‬ابعاد مثبت و منفی سازمان را بی کم و کاست و‬ ‫صادقانه به تصویر می کشد‪.‬‬ ‫این صداقت نویســنده‪ ،‬او را از دیگر اثار مشــابهش‬ ‫متمایز می کند؛ چراکه مخاطب قدم به قدم با داستان پیش‬ ‫می اید و می بیند چطور دست کشیدن از اسالم و ارمان های‬ ‫انقــاب دینی می توانــد موجب گمراهــی و ضاللت یک‬ ‫شخصیت شود‪.‬‬ ‫رمان «سال گرگ»‪ ،‬بازگویی برهه ای از تاریخ است‬ ‫که در ان‪ ،‬از دل ســالی تاریک‪ ،‬گرگ های منافق به جان‬ ‫ایران پنجه می کشند‪.‬‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫مناظرهغیابی‬ ‫ویژگی های امام‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫تدبیرسنتی ها‬ ‫اینکه جناح اصول گرا چه تصمیمی برای انتخابات سال ‪ 96‬خواهد‬ ‫گرفت و ایا در این تصمیم خود احتمال دارد که به حمایت از حسن روحانی‬ ‫همفکرکندموضوعبحثروزهایاخیردررسانه هاومحافلسیاسیبوده‬ ‫است‪ .‬در این پرونده در این مورد بحث کرده ایم‪.‬‬ ‫ائتالفبرجامیان‬ ‫نشانه هایفراوانیازهمراهیطیفراستاصولگرا‬ ‫باحسنروحانیدرانتخابات‪ 96‬دیدهمیشود‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫دستاصول گ رایان‬ ‫بستهنیست‬ ‫عباس سلیمی نمین‬ ‫راست سنتی و روحانی‬ ‫اشت راکطبقاتیدارند‬ ‫عبدالرضا داوری‬ ‫‪1‬‬ ‫یــک ســال مانــده تــا دوازدهمیــن انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری تاریخ انقالب‪ .‬انتخاب دوازده مردم بعد‬ ‫از انتخابات سال ‪ 88‬می تواند چالش برانگیز باشد‪ .‬به طور‬ ‫معمول تا انتخابات سال ‪ 88‬روســای جمهوری با کمترین‬ ‫چالش در دور دوم ریاســت جمهوری خود مواجه بودند‪ .‬نه‬ ‫رهبرمعظمانقالب‪،‬نهایت اللههاشمیونهحتیسیدمحمد‬ ‫خاتمــی‪ ،‬در دور دوم انتخابات خود بــا چالش «انتخاب»‬ ‫روبه رو نبودند‪ .‬شــاید یکــی از دالیل ان مشــخص بودن‬ ‫تکلیف گروه های سیاسی در مورد گزینه های مورد نظرشان‬ ‫و وزن روســای جمهوری در این ارتباط بود‪ .‬اما از سال ‪88‬‬ ‫اوضاع تغییر کرد‪ .‬احمدی نژاد با چالشی بزرگ برای ادامه‬ ‫مسیر سوم تیر ‪ 84‬روبه رو شد‪ .‬از همین جاست که اهمیت‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری دوازدهم نیز اشکار می شود‪،‬‬ ‫ایا گروه های مخالف روحانی می تواننــد او را کنار بزنند؟ و‬ ‫مهمترین سوالی که می توان به ان پرداخت این است که‬ ‫اساسا احتمال نزدیکی اصولگرایان معتدل با روحانی وجود‬ ‫دارد؟ اگر وجود دارد این امر چــه تبعاتی می تواند به دنبال‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫هنوز بررسی های انتخاباتی در میان گروه ها اغاز نشده‬ ‫اســت‪ .‬به طور کلی این امر در اواخر ســال به نقطه نهایی‬ ‫می رسد‪ .‬در واقع اواخر امسال است که مشخص می شود‬ ‫کاندیداها چه کسانی خواهند بود‪ .‬در این مسیر از ابتدای‬ ‫سال تا زمســتان بیشــتر افراد به محک زدن شرایط برای‬ ‫حضورشان در انتخابات دست می زنند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد تالش می کند از خــود چهره ای منجی‬ ‫را برای اصولگرایان ترســیم کند‪ .‬اما واکنش های اخیر به‬ ‫اگر بپذیریم که اصولگرایان تکلیفشان‬ ‫را با احمدی نژاد روشن کردند با این دو‬ ‫گزاره که «یا او وارد انتخابات نمی شود»‬ ‫یادرصورتحضور«رد صالحیتخواهد‬ ‫شد» می توان به ســوال اصلی و بعدی‬ ‫رسید‪ :‬کاندیدای اصولگرایان چه کسی‬ ‫اســت و ایا این امکان وجود دارد که از‬ ‫حسن روحانی حمایت کنند؟‬ ‫حضور او در ســفرهای استانی ماه گذشــته نشان می دهد‬ ‫هیچ کس قصد ندارد برای او فرش قرمز پهن کند‪ .‬در همین‬ ‫شرایط است که مصباحی مقدم از احتمال حمایت بخشی‬ ‫از اصولگرایان از حســن روحانی ســخن به میــان اورده و‬ ‫برخی دیگر نیز به نوعی ان را تایید کردند‪ .‬ایا حسن روحانی‬ ‫می تواند محــل اجماع هر دو جناح در جمهوری اســامی‬ ‫قرار گرفته و با رایی باال به دور دوم ریاســت جمهوری اش‬ ‫ادامه دهد؟‬ ‫ائتالف با روحانی؟‬ ‫بخشــی از اصول گرایــان از‬ ‫احتمال حمایــت از روحانی خبر‬ ‫داده اند‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫در انتخابات حضور پیــدا نمی کنند اما اگر حضور پیدا کنند‬ ‫بسیار بعید است مورد حمایت جریان اصولگرا قرار بگیرد‪».‬‬ ‫حجت االســام مصباحی مقدم فردی اســت که در‬ ‫سال های اخیر در اتاق های فکر اصولگرایان به طور مستمر‬ ‫حضور داشته است‪ .‬اظهارنظرهای او به خاطر شخصیت‬ ‫حقوقی اش که در جایگاه سخنگویی جامعه روحانیت مبارز‬ ‫تهران قرار دارد از درجه اهمیت زیادی برخوردار است‪.‬‬ ‫مشخص شدن تکلیف احمدی نژاد‬ ‫از خوشــحالی زیاد حواسشان باشــد که روحانی خاستگاه‬ ‫اصولگرایی دارد و این ماشین شــاید متعلق به انها نباشد‪.‬‬ ‫البته او در این میان تنها نبود‪ .‬هفته گذشته عبدالله ناصری‬ ‫از اعضای ســازمان مجاهدین انقالب اسالمی هم حرفی‬ ‫زد که همین مضمون را داشــت اما از جهات دیگری به ان‬ ‫پرداخته بود‪ .‬او گفته بود که «اگر رحم اجاره ای (اشاره به‬ ‫روحانی) خوب کار کند ممکن اســت دوباره اجاره شود‪».‬‬ ‫انتشار این اظهارات او را ناچار کرد که توضیحات جدیدی را‬ ‫به ان اضافه کند‪ .‬اما این جمالت یک استدالل درون خود‬ ‫مستتر شده داشت‪ .‬اینکه انها روحانی را یک اصالح طلب‬ ‫کامل نمی دانند‪.‬‬ ‫در همین حال حجت االسالم مصباحی مقدم با ارمان‬ ‫گفت وگو کرد و در مورد وضعیت اصولگرایان در انتخابات‬ ‫اینده به این روزنامه گفت‪« :‬هنوز بررسی شرایط انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری در دســتورکار جریــان اصولگرایی قرار‬ ‫نگرفته اســت‪ .‬با این وجود احتمال این مساله وجود دارد‬ ‫که اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری اینده از اقای‬ ‫روحانی حمایت کنند‪ .‬از سوی دیگر این احتمال نیز وجود‬ ‫خواهد داشت که اصولگرایان از یک گزینه جدید حمایت‬ ‫کنند و ان را در مقابل اقای روحانی قرار بدهند‪ .‬گزینه سوم‬ ‫اصولگرایان نیز«سکوت» اســت که ممکن است از هیچ‬ ‫گزینه ای حمایت نکنند و تنها در انتخابات مشارکت داشته‬ ‫باشــند‪ .‬درباره اقای احمدی نژاد هم بنده معتقدم ایشــان‬ ‫اصولگرایــان در صورتی به دنبــال گزینه های دیگر‬ ‫خواهند رفت که تکلیفشان با احمدی نژاد مشخص شود‪.‬‬ ‫احمدی نژاد هنوز مشخص نیســت که به طور قطع از دور‬ ‫رقابت خارج شــده باشــد‪ .‬هرچنــد اظهارات اکبــر جباری‬ ‫(باجناق غالمحسین الهام) و همچنین داوری (از اعضای‬ ‫تیم رسانه ای احمدی نژاد) نشان می دهد یاس و ناامیدی‬ ‫در میان تیم سیاسی دولت قبل به شدت پراکنده شده است‪.‬‬ ‫درست بعد از انتخابات اسفند ‪ 94‬بود که انها احساس‬ ‫کردند شــرایط برای حضور احمدی نژاد مســاعد اســت و‬ ‫می تــوان او را به عنوان ناجــی بازگشــت اصولگرایان به‬ ‫قدرت مورد استفاده قرار داد‪ .‬اما موضع گیری های بعدی‬ ‫اصولگرایان نشان داد که چندان رغبتی به وی وجود ندارد‪.‬‬ ‫یکی از مهمترین این اظهارنظر ها متعلق به مصباحی مقدم‬ ‫و احمد توکلی بود که معتقد بودند احمدی نژاد ردصالحیت‬ ‫خواهد شد و دالیل برای این کار بسیار است‪.‬‬ ‫اگــر بپذیریــم کــه اصولگرایــان تکلیفشــان را بــا‬ ‫احمدی نژاد روشــن کردند با این دو گزاره کــه «یا او وارد‬ ‫انتخابات نمی شــود» یا در صورت حضــور «رد صالحیت‬ ‫خواهد شــد» می تــوان به ســوال اصلی و بعدی رســید‪:‬‬ ‫کاندیدای اصولگرایان چه کسی است و ایا این امکان وجود‬ ‫دارد که از حسن روحانی حمایت کنند؟ در صورت حمایت نیز‬ ‫ایا این کار به صالح جریان اصولگرایی هست یا نه؟‬ ‫تکلیف اصالحات با روحانی چه می شود؟‬ ‫یک بخش مهــم از تصمیم اصولگرایان اساســا به‬ ‫رفتار اصالح طلبان نیــز باز می گردد‪ .‬انهــا منتظرند ببینند‬ ‫که اصالح طلبان با روحانی چه رفتاری خواهند داشت؟ ایا‬ ‫یک بار دیگر از روحانی در انتخابات حمایت می کنند؟ به نظر‬ ‫می رسد در ابتدای سال و بعد از برد انها در انتخابات اسفند‬ ‫کمی شــرایط برای روحانی تغییر کرده بود‪ .‬زمزمه هایی از‬ ‫درون اردوگاه اصالحات برخاســته بود با این مضمون که‬ ‫می توان باتوجه به بدنه رایی که حاضر شدند پای کار بیایند‪،‬‬ ‫کاندیدای جدیدی را مطرح کرد‪ .‬این بخش به دنبال ان بود‬ ‫که حتی در مقابل الریجانی به پیروزی برسد‪ .‬باخت عارف‬ ‫سکوت یا حمایت؟‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اصولگرایان در صورتی به دنبال‬ ‫گزینه های دیگر خواهند رفت‬ ‫که تکلیفشان با احمدی نژاد‬ ‫مشخص شود‬ ‫اگر در ‪ 92‬روحانی حتی‬ ‫عارف را در دولت جای‬ ‫نداد این بار اصالح طلبان‬ ‫خواهان حضور در کابینه‬ ‫خواهند بود‬ ‫سیاست‬ ‫اصولگرایان پیش از انکه به مساله روحانی بپردازند‪،‬‬ ‫ناچارند تکلیف شان را در درون جبهه اصولگرایی مشخص‬ ‫کنند‪ .‬هر چند به اعتقاد برخی روحانی را اساســا نمی توان‬ ‫یک اصالح طلب بــه حســاب اورد‪ .‬این نگاه نــه فقط در‬ ‫جبهــه اصولگرایــی بلکــه در اصالح طلبان نیز هســت‪.‬‬ ‫فردای انتخاب حسن روحانی و درحالی که اصالح طلبان‬ ‫اعالم پیروزی می کردند‪ ،‬حســین شریعتمداری در کیهان‬ ‫سرمقاله ای نوشت و در ان به ماجرای شستن ماشین توسط‬ ‫فردی اشــاره کرد که در نهایت فرد وقتی به پالک ماشین‬ ‫می رسد متوجه می شود ماشــین خودش را نشسته است‪.‬‬ ‫مدیرمسئول کیهان توصیه کرده بود که اصالح طلبان قبل‬ ‫‪31‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫در انتخابات هیات رئیســه موقت تلنگر مناسبی به انها در‬ ‫مورد وزن خود وارد کرد‪ .‬برخی از اصالح طلبان نیز صراحتا‬ ‫در مورد حمایت از روحانی در دور اینده سخن گفتند و او را‬ ‫بهترین گزینه اصالحات برای دور اینده ریاست جمهوری‬ ‫خطاب کردند‪ .‬اما به طور حتم انها برای حمایت از روحانی‬ ‫در دور دوم خواهان امتیازات جدیدی هســتند که از حاال‬ ‫ساز ان را کوک کرده اند‪ .‬بحث تغییرات در کابینه روحانی که‬ ‫از سوی اصالح طلبان مطرح می شــود اگرچه ناظر بر امروز‬ ‫است اما نگاه اصلی ان به دور بعدی ریاست جمهوری خواهد‬ ‫بود‪ .‬شــرایط برای اصالحات تغییر کرده اســت‪ .‬انها امروز‬ ‫فراکسیون امید را در مجلس دارند و در شرایط سال ‪ 92‬قرار‬ ‫ندارند‪ .‬اگر در ‪ 92‬روحانی حتی عارف را در دولت جای نداد‬ ‫این بار انها خواهان حضــور در کابینه خواهند بود و احتماال‬ ‫به این شرط با دولت همراهی می کنند‪ .‬اگرچه چاره ای نیز به‬ ‫غیر از همراهی با دولت روحانی ندارند اما از این رهگذر امتیاز‬ ‫خود را از دولت روحانی خواهند گرفت‪ .‬چرا که هم روحانی و‬ ‫همنظامبهرایباالیریاست جمهوریدردورایندهنیازدارد‪.‬‬ ‫وضعیت ریاست جمهوری اینده‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫یکــی از عوامل تاثیرگــذار بر ریاســت جمهوری دور‬ ‫بعد ایران‪ ،‬انتخابات ریاســت جمهوری امریکاســت‪ .‬این‬ ‫ی بر ایران نــدارد اما می تواند‬ ‫مولفه اگرچه تاثیر مســتقیم ‬ ‫در تحریک جناح های سیاسی موثر باشد‪ .‬در امریکا امروز‬ ‫ف ترامپ‬ ‫دو رقیب به طور عمده مطرح هســتند‪ .‬یــک طر ‬ ‫قــرار دارد و طرف دیگر کلینتــون‪ .‬هر کــدام از انها که به‬ ‫کاخ ســفید راه پیدا کنند می توانند در فرصت شــش ماهه‬ ‫انتخاب شــان تا انتخابات ریاســت جمهوری ایران به طور‬ ‫غیرمســتقیم بر انتخابات مــا تاثیرگذار باشــند‪ .‬مهمترین‬ ‫مساله در این میان موضع گیری انها در مورد برجام است‪.‬‬ ‫از این رهگذر حســن روحانی بیش از ســایرین در معرض‬ ‫التهاب قرار دارد‪ .‬او باید منتظر موضع گیری رئیس جمهور‬ ‫اینده امریکا باشد‪ .‬اگرچه بعید اســت که طرف امریکایی‬ ‫برجام را «پاره» کند‪ .‬اما در صورت انجام چنین کاری ایران‬ ‫نیاز به رئیس جمهوری خواهد داشت که برجام را «اتش»‬ ‫بزند‪ .‬بنابراین اشکار اســت که روحانی می تواند بیشترین‬ ‫اسیب را در این میان از نتیجه ریاست جمهوری در امریکا‬ ‫ببیند‪ .‬بررسی ها نشــان می دهد که در این وضعیت اوضاع‬ ‫چندان بر وفق مراد روحانی نخواهد بود‪ .‬ترامپ از اردوگاه‬ ‫محافظه کاران نزدیک به نئوکان های جنگ طلب است و‬ ‫کلینتون نزدیکی زیادی به کانون های مالی عربســتان و‬ ‫رژیم صهیونیستی دارد‪.‬‬ ‫چرخش به سمت روحانی‬ ‫با این همه وضعیت اصولگرایــان در ماه های اخیر‬ ‫با روحانی مشــخص خواهد شــد‪ .‬بعد از انکه مولفه های‬ ‫ســه گانه فوق که تشــریح شــد تکلیفش مشخص شود‪،‬‬ ‫اصولگرایــان به راحتــی می توانند تصمیــم بگیرند که از‬ ‫روحانی حمایت کنند یا نه‪ .‬هر چند زمزمه های ان از حاال‬ ‫نیز به گوش می رســد‪ .‬عالوه بر مصباحی مقدم‪ ،‬حســن‬ ‫سبحانی نیا نیز در این باره اظهاراتی داشت که هفته گذشته‬ ‫به سر تیتر بسیاری از رسانه ها تبدیل شد‪ .‬او فعال سیاسی‬ ‫اصولگراست که کارنامه شش دوره حضور در مجلس را با‬ ‫خود به همراه دارد‪ .‬هفته قبل او بــه عصر ایران گفته بود‪:‬‬ ‫«قطعا یکی از گزینه های مطرح بــرای تمام جریان های‬ ‫سیاسی در انتخاب اینده حسن روحانی است‪».‬‬ ‫حرف های ســبحانی مکمل ان بخــش از اظهارات‬ ‫مصباحی مقدم بود که گفته بود‪« :‬این را بگویم که اینطور‬ ‫نیســت که شــرایط اقای روحانی شرایطی باشــد که مورد‬ ‫اقبال اصولگرایــان قرار نگیرد و محتمل اســت مجموعه‬ ‫اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری از ایشان حمایت‬ ‫کند و اگر گزینه بهتری نداشته باشیم حتما وارد گفت وگو با‬ ‫ایشان خواهیم شد‪».‬‬ ‫سبحانی نیا همچنین با بیان اینکه پایگاه اصلی حسن‬ ‫روحانی اصولگرایی اســت‪ ،‬افزود‪« :‬روحانــی عضو جامعه‬ ‫روحانیتمبارزبودهودرسال هاییهمکهنمایندهمجلسبودند‬ ‫به عنواننامزدجامعهروحانیتدرانتخاباتشرکتمی کردنداما‬ ‫رفتارهاوحمایت هایجریاناصالحاتازاودراینسال های‬ ‫شایدباعثشودبرخیازاصولگرایاندرحمایتازاودچارشک‬ ‫شوند‪ ،‬درست مانند انتخابات ریاست جمهوری ‪ ».92‬اما در‬ ‫صورتیکهاحمدی نژادواردانتخاباتشودانهابرسردوراهی‬ ‫خواهند ماند که میان او و روحانی یک نفر را انتخاب کنند‪ .‬به‬ ‫نظراقایسبحانی نیااصولگرایاندراینصورتبهدوقسمت‬ ‫تقسیممی شوند‪.‬سبحانی نیامی گوید‪«:‬گروهیمانندجبهه‬ ‫پایداری از حامیان احمدی نژاد هســتند اما بخشی دیگر به‬ ‫دلیل رفتارهای احمدی نژاد در دوران ریاســت جمهوری به‬ ‫ویژه ماجرای خانه نشــینی حاضر نیســتند از او در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یا هیچ انتخابات دیگری حمایت کنند‪».‬‬ ‫این طیف به اعتقاد او و بســیاری دیگــر از روحانی حمایت‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫گزینه سوم‬ ‫اما ایــن احتمــال وجــود دارد کــه اصولگرایــان با‬ ‫احمدی نژاد یا بــدون ان کاندیدای دیگــری را نیز مطرح‬ ‫کنند‪ .‬از این بابت باید دید ایا این فرد مورد اقبال گروه های‬ ‫اصولگرا قرار خواهد گرفت یا نه؟ در میان انها نام قالیباف‬ ‫یکی از عوامل تاثیرگذار بر ریاست جمهوری دور بعد ایران‪ ،‬انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ی بر ایران ندارد اما می تواند در تحریک‬ ‫امریکاست‪ .‬این مولفه اگرچه تاثیر مستقیم ‬ ‫جناح های سیاسی موثر باشد (عکس مربوط به نبرد انتخاباتی در امریکاست)‬ ‫و سعید جلیلی مطرح اســت‪ .‬اما چندان نمی توان از حاال‬ ‫در مورد انها نظر داد‪ .‬انهــا عالوه بر رقابت در صندوق رای‬ ‫ناگزیر هستند رقابت درون گروه های اصولگرایی را تجربه‬ ‫کنند تا بتوانند به عنــوان کاندیدای جبهــه اصولگرایی به‬ ‫جامعه عرضه شوند‪ .‬وضعیت در مورد گزینه سوم را می توان‬ ‫به یک نوع رقابــت درون حزبی (مانند انچــه در امریکا رخ‬ ‫می دهد) تشــبیه کرد‪ .‬حتی می توان این پیشــنهاد را نیز‬ ‫به انها داد که مبدع ایــن رقابت درونی باشــند تا در نهایت‬ ‫یک نفر با حداکثر توان اصولگرایی در مقابل روحانی قرار‬ ‫بگیرد‪ .‬در این راستا برخی از محمدرضا باهنر نیز سخن به‬ ‫میان می اورند‪.‬‬ ‫مجید محتشــمی‪ ،‬دبیرکل حزب ازادی بــه یکی از‬ ‫خبرگزاری ها گفته‪« :‬برخی از نشانه ها بیانگر این واقعیت‬ ‫اســت که به نوعی از اقــای محمدرضا باهنــر در اردوگاه‬ ‫اصولگرایان بــرای انتخابات ریاســت جمهوری دوازدهم‬ ‫رونمایی می شــود‪ .‬اقای روحانی تا به امــروز اعالم نکرده‬ ‫که مورد حمایــت اصولگرایان قــرار می گیرد‪ ،‬هــر چند با‬ ‫یک ائتالف تاکتیکی با اقــای الریجانی‪ ،‬اقای روحانی به‬ ‫نوعی مجلس دهم و به ویژه هیات رئیسه را به سمت و سوی‬ ‫دولت یازدهم سوق داده است‪ .‬شرایط به گونه ای است که‬ ‫اصولگرایان برای عبور از اقای روحانی با رونمایی از اقای‬ ‫باهنر بازی را بــرای انتخابات ریاســت جمهوری دوازدهم‬ ‫شروع می کنند‪».‬‬ ‫ایا روحانی گزینه مطلوبی است؟‬ ‫در طرف دیگــر رســول منتجب نیا معتقد اســت که‬ ‫اصولگرایان می توانند از روحانی حمایت کنند و این بهترین‬ ‫گزینه انهاست‪ .‬او می گوید‪« :‬اتحاد سنتی ها و پایداری ها‪،‬‬ ‫ضربه سنگینی به بدنه اصولگرایان سنتی خواهد زد‪ .‬دولت‬ ‫اقای روحانــی یک دولت معتدلی اســت‪ ،‬نــه صد در صد‬ ‫اصولگرا و نه صد در صد اصالح طلب‪ .‬ایشان تالش کرده‬ ‫که فراتر از جناح هــا حرکت کند و تا حدی هــم از دو جناح‬ ‫استفاده کرده است‪ .‬با این وضعیت هیچ دلیلی وجود ندارد‬ ‫که اصولگرایان از چنین دولتی حمایت نکنند و کاندیدای‬ ‫دیگری را مطرح کنند‪ .‬ضمن اینکه انها هر کسی را مطرح‬ ‫کنند بهتر از اقای روحانی برای کشــور و ملت و حتی برای‬ ‫خود اصولگرایان نخواهد بود‪(».‬انتخاب ‪)95/3/25‬‬ ‫نگاهــی به ســابقه اتفاقــات اخیر (وحتــی اتفاقات‬ ‫پیش رو) نشــان می دهد که اتحــاد میان طیــف میانه رو‬ ‫اصولگرایــان بــا پایداری ها نتیجــه مطلوب را بــرای انها‬ ‫به دنبال نداشــته و نخواهد داشــت‪ .‬حتی ائتالف نیم بند‬ ‫طیف الریجانی با نزدیکان پایداری در مجلس مانند کریمی‬ ‫ قدوسی و نقوی حسینی‪ ،‬ائتالف چندان پایداری نیست که‬ ‫بتوان روی ان حساب کرد‪ .‬زمزمه های تشکیل فراکسیون‬ ‫جدید می تواند در این زمینه نشانه مهمی باشد‪.‬‬ ‫در این شرایط به نظر می رسد بهترین و مطلوب ترین‬ ‫گزینه بــرای هر دو طــرف حمایت اصولگرایان از حســن‬ ‫روحانی باشد‪ .‬در صورتی که حســن روحانی با رای باالیی‬ ‫به ریاست جمهوری دور بعد برســد ایران توانایی چانه زنی‬ ‫بهتری در منازعات منطقه ای و جهانی خواهد داشــت‪ .‬از‬ ‫ســوی دیگر به نظر می رســد خود روحانی نیز بی تمایل به‬ ‫این نیســت که بیش از اندازه وامدار اصالح طلبان باشد‪.‬‬ ‫روحانی تــاش می کنــد رای بدنه اصالح طلبــی و قدرت‬ ‫چانه زنی های اصولگرایان در سایر ارکان قدرت در ایران را‬ ‫همراه خود کند‪ .‬در این وضعیت حمایت انها از روحانی هم‬ ‫مطلوب روحانی است و هم به نفع اصولگرایان خواهد بود‪.‬‬ ‫هر چه است به نظر می رسد طیف سنتی اصول گرایان که‬ ‫در ماجرای برجام از حامیان دولت برای به نتیجه رســیدن‬ ‫ان بوده اند حاال یکسال مانده به برگزاری انتخابات ریاست‬ ‫جمهوری نشانه هایی بروز داده اند که می توان از ان تصمیم‬ ‫به حمایت از حسن روحانی در این رقابت را مشاهده کرد‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫انقالبی گری علیه تئوری اوکشات‬ ‫جعفر حسن خانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫چگونه می توان جامعه را از محافظه کاری در انتخابات سال ‪ 96‬رهانید؟‬ ‫واپس گرایی چیست؟‬ ‫واپس گرایی چه زمانی رخ می دهد؟‬ ‫فردی را در نظر بگیرید که در لبه پرتگاه اســت و هر‬ ‫لحظه امکان دارد به دره عمیق پرتاب شود و جان خود را از‬ ‫دست بدهد‪ .‬اولین کار ممکن برای چنین فردی که در حال‬ ‫لغزیدن از پرتگاه است این است که بازگشته و اولین چیزی‬ ‫که برای او قابل چنگ زدن باشد ولو اینکه خار مغیالن باشد‬ ‫را چنگ زند تا شاید به دره پرتاب نشود‪ .‬واپس گرایی دقیقا‬ ‫چنین شــرایطی اســت‪ .‬واپس گرایی برای جامعه‪ ،‬زمانی‬ ‫رخ می دهد که تصور کند در حال ســقوط به دره ای اســت‬ ‫و فاجعه در حال رخ دادن است‪ .‬در این شرایط او بازگشته‬ ‫اولین امکان در دسترس را چنگ می زند تا به دره پرت نشود‬ ‫و به دامن فاجعه نیفتد‪ .‬برای چنین فردی و چنین جامعه ای‬ ‫که تصور این را دارد که فاجعه ای در حال رخ دادن اســت‬ ‫نمی توان از امکان ها گفت‪ .‬او در این شرایط به محتمل ها‬ ‫فکر نمی کند به هست ها می اندیشــد حتی اگر این هست‬ ‫یک خار باشد ‪ ،‬خاری که او را از غلطیدن به دره عمیق حفظ‬ ‫کند ؛ این یعنی واپسگرایی‪ .‬وقتی در جامعه تصوری ساخته‬ ‫شــود که االن فاجعه ای در حــال رخ دادن اســت نتیجه‬ ‫طبیعی این است که جامعه در چنین شرایطی به هست های‬ ‫تجربه شده بیندیشــد نه امکان های تجربه نشده‪ .‬حاصل‬ ‫چنین شرایطی واپس گرایی جمعی است‪.‬‬ ‫انتخابــات ‪ 1392‬در ایران واپس گرایــی از نوع دوم‬ ‫بود‪ .‬می توان با کمی دقت نظر انتخابات ‪ 92‬را ذیل شکل‬ ‫دوم از واپس گرایی تحلیل کرد‪ .‬کوشــش برای بازافرینی‬ ‫گذشته نزدیک‪ ،‬تغییر گذشــته نگر ـ که به برشی از گذشته‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫انتخابات ‪ 1392‬و پدیده واپس گرایی‬ ‫سیاست‬ ‫در سیاست‪« ،‬واپس گرایی» را اغلب سیمای شاخص‬ ‫اندیشه «محافظه کاری» می دانند که تمایل به حفظ وضع‬ ‫موجود دارد و نگرشی منفی نسبت به تغییر را دنبال می کند؛‬ ‫اما نکته حائز اهمیت اســت این کــه واپس گرایی ممکن‬ ‫است دست کم سه شکل متفاوت به خود بگیرد‪:‬‬ ‫نخســت اینکــه‪ ،‬واپس گرایــی می توانــد خواهان‬ ‫اســتمرار گذشــته باشــد‪ ،‬به ســخن دیگــر واپس گرایی‬ ‫می کوشــد تغییر را به طور معمول به اتکای عرف و سنت‪،‬‬ ‫ریشه کن سازد‪.‬‬ ‫دوم اینکه‪ ،‬واپس گرایی می تواند متضمن کوشــش‬ ‫در راه بازافرینی گذشته باشــد‪ ،‬در واقع «ساعت را به عقب‬ ‫بر می گرداند‪ ».‬این موضع‪ ،‬از تغییری که گذشــته نگر یا‬ ‫پسرفت باشد‪ ،‬جانبداری می کند؛ هدفی که اغلب از عقیده‬ ‫«دوران طالیی» الهام می گیرد‪.‬‬ ‫ســوم اینکه‪ ،‬واپس گرایی با قبول فلســفه «تغییر با‬ ‫هدف حفظ وضع موجود» لــزوم تغییر به عنوان ابزار حفظ‬ ‫وضع موجود را می پذیرد‪.‬‬ ‫انچه که ما می خواهیم از ان صحبت کنیم و مبتنی بر‬ ‫ان انتخابات سال ‪ 1392‬و ‪ 1396‬را مورد مداقه قرار دهیم‪،‬‬ ‫واپس گرایــی از نوع دوم اســت‪ .‬در این نوع واپســگرایی‬ ‫تالش می شــود دو بازنمایی از دو برهه زمانی ارائه شــود‪.‬‬ ‫اول انکــه «اکنــون» و «زمان حــال» به عنوان شــرایط‬ ‫نزدیک به بروز یک فاجعه جمعی برساخته می شود و دیگر‬ ‫انکه «گذشته ای نزدیک» و گزینش شده به عنوان عصر‬ ‫طالیی‪ ،‬انتخاب و برای جامعه برســاخته می شود‪ .‬تالش‬ ‫می شود این «گذشته نزدیک » و قابل درک به عنوان راه حل‬ ‫ممکن و نه محتمل از «فاجعه در حال رخ دادن» به جامعه‬ ‫ارائه شود‪ .‬در این شرایط مردم برای فرار از رخداد فاجعه امیز‬ ‫پیش رو به نزدیک ترین گذشته قابل حصول چنگ می زنند و‬ ‫رجوع می کنند تا از فاجعه بگریزند‪.‬‬ ‫به عنوان «دوران طالیــی» توجه جــدی دارد ـ ان چیزی‬ ‫بوده که در انتخابات ریاست جمهوری گذشته اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫با کمی تســاهل می توان گفت روحانی و ستاد انتخاباتی‬ ‫وی به دوران ســازندگی در مرحله اول و دوران اصالحات‬ ‫در مرحله بعد نگا ه هانا ارنتی داشــتند‪ .‬هانا ارنت همیشه از‬ ‫یونان باستان به عنوان عصر طالیی یاد می کرد و تمنای ان‬ ‫گذشته نوستالژیک و اسطوره ای را داشت‪ .‬اعتدالیون نیز‬ ‫با ارائه تصویری گزینشی از دولت های پیش از احمدی نژاد‬ ‫دوران طالیی را به نمایش گذاشته و تغییرات برای تحقق‬ ‫دوباره ان دوران را نوید دادند‪ .‬ایــن همه کاری نبود که در‬ ‫انتخابات گذشــته ریاســت جمهوری اتفاق افتاد‪ .‬در کنار‬ ‫این موضوع تالش شد شرایط سال ‪ 92‬شرایط بسیار حاد و‬ ‫فاجعه امیز جلوه داده شود‪ .‬اگزجره و غلو کردن مشکالت‬ ‫و ســیاه نمایی گســترده در افکار عمومی‪ ،‬جامعه را به این‬ ‫تصور رســاند که در حال لغزیدن به پرتگاه اســت‪ .‬حاصل‬ ‫انکه جامعه واکنش طبیعی نشان داد و اولین گذشته نزدیک‬ ‫تجربه شده و لو اینکه خار داشته باشد را بر گزید‪ .‬یعنی جامعه‬ ‫دولت هاشمی و خاتمی را در چهره روحانی برگزید تا شاید از‬ ‫دامن فاجعه ‪ -‬به تعبیر اصالح طلبان‪-‬نجات یابد‪.‬‬ ‫یکی از کســانی که محافظه کاری‪ ،‬دفاع از شــرایط‬ ‫موجــود و واپس گرایــی را نظریه پــردازی کــرده‪ ،‬مایکل‬ ‫اوکشات است‪ .‬اوکشات در تحلیل شکل گیری این شرایط‪،‬‬ ‫که از منظر او عمیقا ریشه در روان شناسی انسان دارد‪ ،‬در‬ ‫مقاله ای تحت عنوان «عقل گرایی در سیاست» گفت که‬ ‫محافظه کار بودن یعنی «ترجیح دادن معلوم بر مجهول‪،‬‬ ‫ ترجیح دادن ازموده بر ناازمــوده‪ ،‬عینیت بر ذهنیت‪ ،‬واقع‬ ‫بر امکان‪ ،‬محدود بر نامحــدود‪ ،‬نزدیک بر دور‪ ،‬کفایت بر‬ ‫فراوانی زیاد‪ ،‬مناســب بودن بر کمال‪ ،‬شادمانی حاضر بر‬ ‫سعادت خیالی‪ ».‬در توضیح ســخنان اوکشات‪ ،‬باید بیان‬ ‫داشــت این ســخنان به این معنی نیســت که «حال» یا‬ ‫«برشی از گذشته نزدیک» به هر صورت کمال است یا حتی‬ ‫‪33‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫نمی گفت که «حال» بهتر از هر شرایط احتمالی است؛ بلکه‬ ‫او می گفت «حال» یا «برشی از گذشته نزدیک» بر حسب‬ ‫شــناخته بودن‪ ،‬شــناختی که معنایی از اطمینان دوباره‪،‬‬ ‫ثبات و امنیت را افاده می کنــد‪ ،‬ارزش دارد و همین مقدار‬ ‫از ارزشــمندی ان را توجیه می کند‪ .‬این توجیه زمانی برای‬ ‫جامعه قابل قبول و معیار انتخاب است که جامعه تصور کند‬ ‫در شرایط بحرانی و فاجعه امیز قرار دارد‪.‬‬ ‫برای اینکه بتوان قرابت ســخنان اوکشــات و دولت‬ ‫تدبیر و امید را نشان داد‪ ،‬کافی است بین سخنان اوکشات‬ ‫و ســخنان مطرح شــده در دفاع از دولتمردان اعتدال در‬ ‫مراســم رای اعتماد به وزرای پیشــنهادی دولــت تدبیر و‬ ‫امید مقایســه ای صورت پذیــرد‪ .‬تاکید بر ســوابق معلوم‬ ‫و نــه توانمندی های مجهــول‪ ،‬تاکید بر تجربــه ازموده و‬ ‫واقع شــده‪ ،‬نه امکان ناازموده و ذهنی و‪ ...‬کلیدواژه های‬ ‫پر تکــرار رئیس جمهــور‪ ،‬وزرای پیشــنهادی و نمایندگان‬ ‫مدافع در مراســم رای اعتماد به وزرای پیشنهادی بوده و‬ ‫این همان صورت روتوش شده واپس گرایی است ؛ صورت‬ ‫روتوش شــده ای که بازگرداندن وزیران مســن به کابینه‪،‬‬ ‫تغییر هزاران مدیر سطح باال و میانی و‪ ...‬را توجیه می کند‪.‬‬ ‫در همین راســتا و در تاییــد همین ادعــا‪ ،‬می توان‬ ‫به یادداشــت دکتر محمدجواد غالمرضاکاشــی‪ ،‬اســتاد‬ ‫اصالح طلب دانشگاه عالمه طباطبایی‪ ،‬تحت عنوان «خرد‬ ‫اعتدالی و احساس جمعی یک فاجعه» اشاره کرد که خرد‬ ‫دولت اعتدال را در اندیشه اوکشــات جست وجو می کند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬نماینده قرن بیســتمی اعتدال نیز اوکشات‬ ‫است‪ .‬او سیاســت ورزی را به اشپزی یا کشــتیرانی تشبیه‬ ‫می کند‪ .‬سیاستمدار کسی است که سکانداری یک کشتی‬ ‫را در اختیار دارد‪ .‬این کشــتی نه از جایی امده نه قصد دارد‬ ‫به جایی برود‪ .‬تنها قرار است کشتی بان‪ ،‬اعتدال کشتی را‬ ‫در دریای پرتالطم حفظ کند‪ ...‬خرد اعتدالی در احساس‬ ‫جمعی یک فاجعه ظهور کرد‪».‬‬ ‫با توجه به انچه گفته شد‪ ،‬می توان اظهار داشت انچه‬ ‫امروز به عنوان امید از سوی منتخبان انتخابات ‪ 92‬پیش و‬ ‫پس از انتخابات در جامعه مطرح شــده‪ ،‬چیزی جز امید به‬ ‫تصویر برساخته و گزینشی از گذشته‪ ،‬از دولت های پیش‬ ‫از دولت نهم نبوده است و تدبیر ان نیز چیزی جز حرکت در‬ ‫پارادایم واپس گرایی نیست‪.‬‬ ‫انتخابات ‪ 1396‬و پدیده واپس گرایی‬ ‫در شرایط حاضر بخشی از جریان رقیب اعتدال تالش‬ ‫می کند از همان فرمولــی که روحانی را به پیروزی رســاند‬ ‫اســتفاده کند‪ .‬دوباره تالش می شــود جامعه در لبه پرتگاه‬ ‫بازنمایی شود‪ .‬تا مردم طبیعتا به اولین امکان در دسترس‬ ‫و تجربه شــده در گذشــته نزدیک یعنی دولت نهم و دهم‬ ‫بازگردند و چنگ زنند تا به دره فاجعه نیفتند‪ .‬همان طور که‬ ‫ناکارامدی اقتصادی دولت مهرورزی در کنار نوسانات ارزی‬ ‫در دو سال پایانی دولت مهرورزی شرایط را برای ترسیم این‬ ‫فضا فراهم کرد‪ .‬چهار سال بی عملی دولت اعتدال در حوزه‬ ‫اقتصادی و صنعتی و توجه افراطی به مقوله مذاکره و خرج‬ ‫تمام توان دولت در این مســیر که گویی قرار است برجام‬ ‫معجزه بیافریند نیز شــرایط را برای فاجعه امیز نشان دادن‬ ‫حال حاضر فراهم کرده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫نتایج پدیده واپس گرایی‬ ‫اگر پدیــده واپس گرایــی پارادایم حاکم بر ســاحت‬ ‫سیاست ورزی ایران شود ‪ ،‬چند اتفاق ناخوشایند می افتد که‬ ‫سه مورد ان بیش از همه مهم است‪.‬‬ ‫اول انکه واپس گرایی جامعه موجب انسداد سیاسی‬ ‫می شــود‪ .‬بدان معنا که نام های جدید در ساحت سیاست‬ ‫شنیده نمی شود‪ .‬چرخش نخبگان از حرکت می ایستد و فقط‬ ‫چند نام بیشتر شنیده نمی شود‪ .‬یعنی وقتی فضا به قدری بد‬ ‫جلو داده شود که جامعه در استانه یک فاجعه بازنمایی شود‬ ‫نتیجتا جامعه بــه امکان ها‪ ،‬ظرفیت هــا و توانمندی های‬ ‫ممکن فکر نمی کند‪ ،‬چرا که قدرت ریسک ندارد بلکه فقط‬ ‫توان انتخاب از هســت ها را دارد‪ .‬هســت هایی که شاید‬ ‫جامعه بپذیرد چون خاری مضراتی را داشته باشد اما برای‬ ‫نغلتیدن در پرتگاه چاره ای جز چنگ زدن بــه ان را ندارد‪.‬‬ ‫دوگانه احمدی نژاد و هاشــمی و انتخــاب از میان این دو‬ ‫حاصل وجود همین پارادایم واپســگرایی در جامعه ایران‬ ‫اســت‪ .‬این دوگانه مرداب وارگی را بر جامعه ایران تحمیل‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫دوم انکه در پارادایم واپســگرایی جامعه و نخبگان‬ ‫دیگر انقالبی نیستند‪ ،‬بلکه محافظه کاری و تالش برای‬ ‫حفظ وضع موجود و تن دادن به اشــتباهات‪ ،‬کاســتی ها‬ ‫و ناتوانی ها و عــدم توجه به امکان هــا و توانمندی های‬ ‫ممکن حاصل واپس گرایی اســت‪ .‬واپس گرایی ذهنیتی‬ ‫را ایجــاد می کند کــه محافظــه کاری نتیجــه الجرم ان‬ ‫اســت‪ .‬شــما خود را در لبه پرتگاه تصور کنید که در حال‬ ‫لغزیدن بــه درون انید‪.‬ایا راهی جز ایــن دارید که اولین‬ ‫امکان مطمئن در دسترس را بیابید تا چنگ زنید و نجات‬ ‫یابید؟ این همان ذهنیتی اســت که واپسگرایی را توجیه‬ ‫می کند و سیاســتمداران و جامعه را از حالــت انقالبی به‬ ‫محافظه کاری سوق می دهد‪.‬‬ ‫ایجاد یاس عمومی در جامعه نتیجه دیگر حاکم شدن‬ ‫پارادایم واپس گرایی بــر جامعه ایران اســت‪ .‬اگر جامعه‬ ‫همیشــه خود را در لبه پرتگاه ببیند الجرم کم کم امید خود‬ ‫را از دست می دهد و به بی عملی می رســد‪ .‬جامعه ناامید‪،‬‬ ‫ بی عمل و محافظه کار که دچار انســداد سیاســی شده ان‬ ‫فاجعه ای است که اگر اتفاق بیفتد فاجعه به معنای واقعی‬ ‫کلمه افریده شده است‪.‬‬ ‫چه باید کرد؟‬ ‫الگوی سیاست ورزی ‪ 1384‬برای خروج از پارادایم‬ ‫واپس گرایی الگــوی کارامد و قابل اتکا بــرای انتخابات‬ ‫پیش رو اســت‪ .‬در ســال ‪ 1384‬در شــرایطی که دولت‬ ‫مســتقر برای جمهوری اســامی هــر ‪ 9‬روز یک بحران‬ ‫می افریــد و طرفداران و حزب بر امــده از ان همه تالش‬ ‫خود را بــرای مشــروعیت زدایی از جمهوری اســامی و‬ ‫نهاد هــای انقالبی می کردند‪ .‬نیروهــای انقالب با درک‬ ‫شــرایط حســاس همه توان خــود را به میــدان اورده و‬ ‫تالش کردنــد نگذارند قطار انقالب از ریل خارج شــود‪.‬‬ ‫البته بــرای این کار شــرایط را برای جامعــه بحرانی و در‬ ‫لبه پرتــگاه جلو ندادند بلکه از امکان پیشــرفت‪ ،‬از اینده‬ ‫روشــن و خدمتگزاری بیشــتر برای جامعه سخن گفتند‪.‬‬ ‫انان می توانســتند بــرای جامعه‪ ،‬کشــور را در ان روز در‬ ‫لبه یک پرتگاه بازنمایی کنند امــا چنین نکردند و به جای‬ ‫بحرانی جلوه دادن شرایط برای توجیه خود‪ ،‬ازادمنشانه‬ ‫از توانمندی خود برای اداره کشور گفتند‪ .‬الگوی رفتاری‬ ‫نیروهای انقالب در ســال ‪ 1384‬از جنس انقالبی گری‬ ‫بود و نه محافظه کاری‪ .‬در سال ‪ 1384‬نخبگان انقالبی‬ ‫پراکنده بودند اما بدنه انقــاب به بی عملی نظیر انچه در‬ ‫‪ 92‬اتفاق افتاد دچار نشــد‪ .‬بلکه با انگیزه به یک توافق‬ ‫ضمنی رســید و روســتا به روستا و شهر به شــهر گشت تا‬ ‫فردی با توان انتخاباتی پایین را به اریکه قدرت رســاند‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1396‬نیز می توان چنین کرد‪ .‬در ســال ‪1396‬‬ ‫بیش از فرد کاندیدا انچه که مهم است تصمیم نیروهای‬ ‫وفادار به انقالب اسالمی است‪ .‬انها ثابت کرده اند یک‬ ‫استاندار و شهردار را بر کســی که تصور می شد نفر دوم‬ ‫کشــور اســت می توانند پیروز کنند چه رســد به کسی که‬ ‫کمی بیشــتر از ‪ 50‬درصد رای اورده است و در چهار سال‬ ‫ریاست جمهوری خود هیچ کارنامه قابل اتکایی از خود بر‬ ‫جای نگذاشته است‪.‬‬ ‫روحانی‬ ‫اصالح طلب ‬ ‫نیست‬ ‫گفت وگوی مثلث با غالمرضا‬ ‫مصباحی مقدم‬ ‫‪3‬‬ ‫غالمرضــا مصباحی مقــدم معتقد اســت‪« :‬دکتر‬ ‫روحانی اصوال اصالح طلب نیست و اصالح طلبان نباید‬ ‫تصورشان این باشد که روحانی کاندیدای انها ست‪».‬‬ ‫وی تاکید می کند‪« :‬حمایت اصولگرایان از اقای دکتر‬ ‫روحانی به عنــوان یک فردی که در دایــره اصولگرایی‬ ‫تعریف می شده یک حمایت کامال طبیعی است و جای‬ ‫ی ندارد‪ ».‬عضو شورای مرکزی جامعه‬ ‫سوال خیلی مهم ‬ ‫روحانیت مبــارز تهران بر این باور اســت کــه روحانی‬ ‫خودش را تا حدی فراجناحی معرفی کرده است و سعی‬ ‫داشته هر دو جناح را به نحوی راضی نگه دارد‪ ،‬بنابراین‬ ‫موافق است که سبد ارای اشتراکی داشته باشد‪.‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقای مصباحی مقدم ! بررســی اخبار سیاســی‬ ‫کشور این روزها حکایت از ان می کند که اصولگرایان‬ ‫در نوع نگاه به اقای دکتر روحانی و رفتار و مواجهه با او‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 96‬دچار اختالف‬ ‫دیدگاه شــدند ؛ گروهی حمایت از اقای دکتر روحانی‬ ‫را در رقابت سال اینده دردستورکار خود قرار دادند اما‬ ‫طیف دیگر چنین رویکردی را به شــدت نقد می کند و‬ ‫معتقد اســت جریان اصولگرا حتما بایــد قطب مقابل‬ ‫اقای دکتر روحانی تعریف شود‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫اختالف نظــر اصولگرایــان دربــاره اقــای دکتر‬ ‫روحانی امری روشن اســت‪ ،‬بعضی ها به طور مسلم اقای‬ ‫دکتر روحانــی را مطلقا بر نمی تابند و تداوم مســئولیتش را‬ ‫به عنوان رئیس جمهور دوره دوازدهم قبول ندارند‪ .‬برخی ها‬ ‫هم احیانا با شــرط و شروطی ریاســت جمهوری او را برای‬ ‫دوره بعد ممکن است بپذیرند‪ .‬عده ای هم که در انتخابات‬ ‫ســال ‪ 92‬به او رای دادند و علی القاعده این طور است که‬ ‫در سال ‪ 96‬نیز این رای را تکرار می کنند‪.‬‬ ‫ان دســته از اصولگرایان کــه می خواهند برای‬ ‫حمایــت از اقای دکتر روحانی شــرط و شــروط‬ ‫بگذارند‪ ،‬شامل چه طیف هایی هستند؟‬ ‫هنوز نمی شود این مســاله را خیلی مشخص کرد‬ ‫ولی اصل اینکه یک طیفی وجود دارد که چنین نگاهی را‬ ‫دنبال می کند‪ ،‬نمی توان منکر شد‪ .‬این طیف مایل است‬ ‫به اقای دکتر روحانی رای بدهند چون شاید به نظرشان او‬ ‫می تواند گزینه خوبی باشد‪ ،‬منتها معتقدند وقتی می توانند‬ ‫چنین نگاهی را عملیاتی کنند که اقای دکتر روحانی بعضی‬ ‫از انتظارات انها را هم براورده کنــد‪ .‬به عبارتی به گونه ای‬ ‫باشــد که برخی مواضعی که اقای دکتــر روحانی در دوره‬ ‫اول ریاســت جمهوری اش گرفت‪ ،‬اصالح شــود یا برخی‬ ‫اقدامات تغییر کند‪.‬‬ ‫مصادیق شــروط ایــن دســته از اصولگرایان را‬ ‫روشن تر بیان می کنید؟‬ ‫به عنوان مثال در حوزه اقتصادی مساله خروج از‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫سیاست‬ ‫رکود و اجرایی شدن سیاست های اقتصاد مقاومتی از جمله‬ ‫مطالبات و انتظارات است‪.‬‬ ‫االن جامعه روحانیت مبارز تهران جز و کدام گروه‬ ‫از اصولگرایان تعریف می شــود‪ ،‬ایــا قصد دارد‬ ‫موافق محض باشــد یا به طور مشــروط حمایت‬ ‫می کند یا انکه منتقد و قطب مقابل اقای روحانی‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫چون بحثی درباره این موضوع در جلسات جامعه‬ ‫روحانیت مبارز تهران مطرح نشده است‪ ،‬نمی توانم بگویم‬ ‫این تشکل روحانی جز و کدام گروه خواهد بود‪.‬‬ ‫صحبتی که شما چندی پیش در حمایت از اقای‬ ‫دکتــر روحانی مطــرح کردید تقریبــا همزمان با‬ ‫موضعگیری اقایان محمدرضا باهنر و دکتر علی‬ ‫الریجانی شــد‪ ،‬بفرمایید این نظر شخصی شما‬ ‫بود یا عقبه تشکیالتی دارد؟‬ ‫با اطالعاتی که من دارم تاکنون هیچ گفت وگوی‬ ‫تشکیالتی راجع به این موضوع مطرح نشده است‪.‬‬ ‫یعنی نظری که دادید شخصی بوده و تشکیالت‬ ‫خاصی را در طرح موضــوع حمایت از اقای دکتر‬ ‫روحانی نمایندگی نمی کردید؟‬ ‫بله‪ ،‬نظر شخصی من بود‪.‬‬ ‫چون در برخــی رســانه ها این صحبت شــما از‬ ‫جایگاه سخنگوی جامعه روحانیت مبارز منعکس‬ ‫شــد‪ ،‬پس شــما چنین موضعگیــری از جایگاه‬ ‫سخنگوی جامعه روحانیت مبارز را رد می کنید؟‬ ‫اول مصاحبه به خبرنگار اعالم کردم این مصاحبه‬ ‫به عنوان سخنگوی جامعه صورت نمی گیرد و او هم همین‬ ‫مطلب را درج کرد ولی بعدا ســایت هایی کــه به نقل از ان‬ ‫خبرگزاری مصاحبه را بازنشــر کردند‪ ،‬چنیــن عنوانی را به‬ ‫کار بردند‪ ،‬حال انکه ان صحبت ها نظر شخصی من بود‪.‬‬ ‫اقای دکتــر الریجانی وقتی نامــزد دهمین دوره‬ ‫انتخابات مجلس شــورای اســامی شد اعالم‬ ‫کرد که مستقل اســت اما اصالح طلبان در قالب‬ ‫ائتالف امید از او حمایت کردند وقتی به مجلس‬ ‫راه یافت اصولگراها پشتیبان ریاستش بودند‪،‬‬ ‫بعد از انکه فاصلــه ‪ 70‬رایی او با اقــای عارف در‬ ‫انتخابــات هیات رئیســه موقت محرز شــد‪ ،‬در‬ ‫انتخابات هیات رئیســه دائــم اصالح طلبان نیز‬ ‫همچــون اصولگرایان به ریاســت اقــای دکتر‬ ‫علی الریجانی رای دادند‪ ،‬ایا اقای دکتر روحانی‬ ‫می توانــد همچون اقــای دکتر علــی الریجانی‬ ‫ایفای نقــش کند که ارای اشــتراکی از دو جناح‬ ‫سیاسی کشور را در دوازدهمین دوره انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 96‬به دست بیاورد؟‬ ‫یــک نکتــه ای را درباره اقــای دکتــر الریجانی‬ ‫اصالح کنم‪ ،‬اینکه گفته شد اقای الریجانی مورد حمایت‬ ‫اصولگرایان نبود حرف درســتی نیســت‪ .‬او مورد حمایت‬ ‫اصولگرایان بود ولی بخشی از اصولگرایان قم اقای دکتر‬ ‫الریجانی را مورد حمایــت قرار ندادند‪ .‬جامعه مدرســین‬ ‫حوزه علمیه قم اصولگرا ست‪ .‬ایا مراجع تقلید اصالح طلب‬ ‫هستند؟‬ ‫مراجع تقلید فراجناحی هستند ‪...‬‬ ‫بله‪ ،‬به یک معنا اینجا که می رسد جایگاه سیاسی‬ ‫مراجع عظام تقلید فراجناحی تعریف می شود‪ .‬باالخره قبول‬ ‫کنیم عده ای از انهایی که به اصول انقالب پایبند هستند از‬ ‫اقای دکتر الریجانی حمایت کردند و اصولگرایان تهران‬ ‫هم چنین موضع حمایتی داشتند‪ ،‬بنابراین این طور نیست‬ ‫که اقــای الریجانــی در دهمیــن دوره انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی مورد حمایت اصولگرایان نبود‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اقای الریجانی با عنوان نامزد مستقل به میدان‬ ‫امد و اصالح طلبان که حمایت کردند حمایت شان یکطرفه‬ ‫بود یعنی این طور نبود که اقای دکتــر علی الریجانی این‬ ‫حمایت را مورد قبول قرار داده باشد و به عنوان کاندیدای‬ ‫اصالح طلبان به میدان امده باشد‪.‬‬ ‫اما دکتر الریجانــی ان زمان مخالفتی هم درباره‬ ‫حمایت ائتالف امید از خود نکرد؟‬ ‫خیلی خــوب‪ ،‬پس همین کفایــت می کند‪ .‬پس‬ ‫این طور نبود که اقای دکتر علی الریجانی پذیرفته باشــد‬ ‫کاندیدای ائتالف امید باشد‪.‬‬ ‫پس قبول دارید که رای اقای دکتر علی الریجانی‬ ‫در دهمیــن دوره انتخابــات مجلــس شــورای‬ ‫اسالمی اشتراکی بود؟‬ ‫بله‪ ،‬رای او اشــتراکی بود‪ .‬البته ایــن نکته را هم‬ ‫یاداور می شوم اصال وزن پایگاه اجتماعی اصالح طلبان‬ ‫در قم ان قدر نیســت که کســی بگوید به طور جدی رای‬ ‫اقای الریجانی اشــتراکی اســت‪ .‬بخش اعظــم ارای او‬ ‫شــامل ارای متدینین قم بود که به طور سنتی چنین رایی ‬ ‫می دادنــد‪ .‬عالوه بــر این مراجــع تقلید هم کــه از اقای‬ ‫دکتر الریجانی حمایت کردند معلوم بــود‪ ،‬توده مردم که‬ ‫مومن‪ ،‬متدین و انقالبی هستند چنین حمایتی را خواهند‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫ایا اقای روحانی هم می تواند با اخذ رای اشتراکی‬ ‫از دو جنــاح رئیس جمهــور دوره دوازدهم لقب‬ ‫گیرد؟‬ ‫جناب اقــای دکتر روحانی اصــوال اصالح طلب‬ ‫نیســت و اصالح طلبــان نباید تصورشــان این باشــد که‬ ‫اقای دکتر روحانی کاندیدای انها ســت‪ .‬حاال باید دید ایا‬ ‫اصولگرایان به اقای دکتر روحانی رای خواهند داد یا رای‬ ‫نخواهند داد‪ ،‬این حرف عجیب و غریبی اســت‪ .‬حمایت‬ ‫از اقــای دکتر روحانی به عنــوان یک فردی کــه در دایره‬ ‫اصولگرایی تعریف می شــده یک حمایــت کامال طبیعی‬ ‫است‪ ،‬جای ســوال خیلی مهمی ندارد‪ .‬بله‪ ،‬ممکن است‬ ‫بعضی ها برخی اقدامات و مواضع اقــای دکتر روحانی را‬ ‫قبول نداشــته باشــند‪ ،‬کما اینکه همین طور هم اســت یا‬ ‫انتظاراتی داشــته باشــند که ان انتظارات براورده نشــده‬ ‫است‪.‬‬ ‫در طیــف اصالح طلــب هــم همیــن طور اســت؛‬ ‫اصالح طلبان اقای دکتر روحانی را به طــور تمام و کمال‬ ‫قبول ندارند و اگر هم به اقای دکتــر روحانی رای بدهند از‬ ‫روی ناچاری است‪ .‬بر این اســاس اگر اقای دکتر روحانی‬ ‫روی کار بیایــد‪ ،‬مجــددا محصــول رای اصولگرایــان و‬ ‫اصالح طلبان خواهد بود‪.‬‬ ‫خود اقای روحانی موافق اســت که ســبد ارای‬ ‫اشتراکی داشته باشد و دوباره با چنین سبد رایی‬ ‫رئیس جمهور شود؟‬ ‫این ســوال را باید خــود اقای روحانی پاســخگو‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫تحلیل شــما چیســت؟ ایا اقای روحانی موافق‬ ‫چنین حالتی است؟‬ ‫بله‪ ،‬اقای روحانی خــودش را تا حدی فراجناحی‬ ‫معرفی کرده است و سعی داشــته هر دو جناح را به نحوی‬ ‫راضی نگه دارد‪.‬‬ ‫همان راهی که اقای هاشــمی رفت یا مدعی ان‬ ‫است که چنین نگاهی به عرصه سیاسی کشور‬ ‫دارد؟‬ ‫حاال به جای دیگری نرویم‪.‬‬ ‫اگر شروط اصولگرایان شرط گذار برای حمایت‬ ‫از اقــای روحانــی تامین شــود و این گــروه نیز‬ ‫همچــون اصولگرایــان موافــق در انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 96‬به جمع حامیان اقای‬ ‫دکتــر روحانــی بپیوندنــد‪ ،‬در مقابــل ان طیفی‬ ‫که تــداوم ریاســت جمهوری اقــای روحانی را‬ ‫بر نمی تابند به سوی تقابل بروند‪ ،‬جریان اصولگرا‬ ‫به چه سرنوشتی دچار می شوند؟‬ ‫چه عرض کنم‪ ،‬نمی خواهم پاسخی به این سوال‬ ‫بدهم‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫دست اصول گرایان بسته نیست‬ ‫گفت و گو ی مثلث با عباس سلیمی نمین‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫دو دیدگاه درباره اقــای روحانی وجود دارد‪ ،‬یکی‬ ‫اینکه اقــای روحانــی همچون روســای جمهور‬ ‫گذشــته دو دوره ای مســئولیت قــوه مجریه را‬ ‫برعهــده خواهد داشــت و احتمال تــک دوره ای‬ ‫شدن مسئولیت او قطعا منتفی است‪ ،‬مگر اینکه‬ ‫یک اتفاق بســیار بــزرگ و ویــژه ای رخ دهد که‬ ‫شــرایط و معادالت سیاسی کشور را دستخوش‬ ‫تغییرات بنیادیــن کند‪ ،‬دیدگاه دیگــر مربوط به‬ ‫منتقدان اقای روحانی است که می گویند او یک‬ ‫رای لرزان و لب مــرزی ‪ 50/7‬درصدی دارد چون‬ ‫پاشنه اشیل دولت یازدهم حوزه اقتصادی است‬ ‫و به احتمال قریب به یقین قادر به پاســخگویی‬ ‫درباره مطالبات معیشتی مردم طی یک سال اینده‬ ‫نیز نخواهد بود و جای خود را به شخص دیگری‬ ‫می دهد و نخســتین رئیس جمهور تک دوره ای‬ ‫ایران لقب خواهد گرفت‪ ،‬نظر شما چیست‪ ،‬ایا از‬ ‫امروز یعنی ‪ 25‬خرداد ‪ 95‬قابل پیش بینی هست‬ ‫که چه دیدگاهی به واقعیت می پیوندد؟‬ ‫‪4‬‬ ‫عباس ســلیمی نمین اختالف بین تحولخواهان‬ ‫اصولگــرا و راســت ســنتی در موضــوع نوع نــگاه به‬ ‫روحانــی را رد می کنــد و معتقد اســت‪« :‬اصولگرایان‬ ‫شخصیت های خیلی قوی دارند که می توانند انها را در‬ ‫سال ‪ 96‬وارد رقابت سیاسی با روحانی کنند‪».‬‬ ‫چون ما هنوز تا انتخابات نزدیک به یک سال زمان‬ ‫داریم‪ ،‬در این یک سال دولت زمان الزم را برای انجام برخی‬ ‫کارهای تاثیرگذار دارد‪ .‬اینکه از این فرصت استفاده الزم‬ ‫را ببرد‪ ،‬هم نشــانه های مثبت وجود دارد و هم نشانه های‬ ‫منفی‪ .‬نشانه های منفی مربوط به برخی حاشیه سازی هایی‬ ‫اســت که مشــاوران رئیس جمهور برای او ایجاد می کنند‬ ‫و این حاشیه ســازی ها عمدتــا با هدف مشخص نشــدن‬ ‫ماهیت غرب است‪ .‬برخی مشــاوران اقای روحانی خیلی‬ ‫غرب باور هستند و مایل نیســتند که در ارتباط با مذاکراتی‬ ‫که ما با امریکا انجام دادیم‪ ،‬ایــن جمع بندی صورت گیرد‬ ‫که حاصل این مذاکرات عدم اعتماد بیشتر به امریکا ست‪.‬‬ ‫بنابراین یک ســری دارند حاشیه ســازی می کننــد از جمله‬ ‫موضع گیری های اقای روحانــی درباره خطوط کالنی که‬ ‫رهبری در سخنان شان ترســیم می کنند‪ .‬مثال وقتی رهبر‬ ‫معظم انقالب در زمینه صیانت از زبان فارســی سخنانی را‬ ‫بیان می کنند‪ ،‬بالفاصله رئیس جمهور موضع می گیرد که‬ ‫این کار نه به لحاظ محتوا و نه به لحاظ فهم سیاسی شایسته‬ ‫است‪ .‬این نوع تقابل ها که به نوعی یک حاشیه سازی هایی‬ ‫صورت می گیرد تا جامعه از مســائل اصلی مقداری دور و‬ ‫غافل شود‪ ،‬به دولت ضربه می زند‪ .‬همان طور که گفته شد‪،‬‬ ‫اینک ارزیابی عملکرد دولت اقای روحانی عمدتا در حوزه‬ ‫اقتصاد خواهد بود چون دولت یازدهم روی مسائل سیاسی‬ ‫که خیلی نه حرفی برای گفتن دارد و نه شعاری در این زمینه‬ ‫داده است‪ .‬در واقع جریان حاکم بر دولت گفتمان سیاسی‬ ‫تعریف شده با اندیشه مشخص ندارد‪ ،‬بنابراین ملت عمدتا‬ ‫دولت اقــای روحانی را با اقتصاد خواهد ســنجید و محک‬ ‫خواهد زد و برخی مشاوران هم با هدف اینکه سنجش اقای‬ ‫روحانی و عملکردش از حول مساله اصلی دور شود و جامعه‬ ‫هم تجربه الزم را درباره مذاکرات هســته ای کسب نکند‪،‬‬ ‫یک سری حاشیه سازی هایی را برای دولت ایجاد می کنند‪.‬‬ ‫اینجا الزم به یاداوری است بعد از انکه هم در مطبوعات و‬ ‫هم شخصیت های سیاسی تذکراتی به اقای روحانی دادند‬ ‫و به او نهیب زدند که دارد چه کار می کند و چرا دارد خودش‬ ‫را از یک سرمایه کالنی محروم می کند‪ ،‬اگر می خواهد در‬ ‫عرصه اقتصاد موفق شود باید حتما از پشتوانه نظام و رهبری‬ ‫برخوردار باشد تا ما شــاهد توقف این نوع حاشیه سازی ها‬ ‫هســتیم‪ .‬بنابراین می خواهم بگویم امکان رفتن به سوی‬ ‫خطای بیشتر وجود دارد‪ ،‬در مقابل امکان اصالح خطا هم‬ ‫ل وجود دارد‪،‬بنابراین نمی توانم االن به طور‬ ‫در این یک سا ‬ ‫قطعی بگویم که ایا دولت می تواند اعتماد مردم را برای دوره‬ ‫اینده کسب کند یا خیر‪ .‬ضمن پذیرش شکنندگی رای اقای‬ ‫روحانی قائلم که اقای روحانی با عملکردش هم می تواند‬ ‫این میزان رای را افزایش دهد و هــم می تواند این میزان‬ ‫رای را کاهش جدی دهد‪ .‬نشانه هایی در هر دو حالت وجود‬ ‫دارد‪ ،‬امیدواریم اقای روحانی تحت تاثیر عناصر غرب باور‬ ‫افراطی اطراف خود قرار نگیرد و متن هایی را که انها برای‬ ‫ســخنرانی هایش تهیه می کنند بدون تامل قرائت نکند و‬ ‫متوجه شرایط ویژه خودش باشد تا بتواند رای الزم را از مردم‬ ‫برای دوره دوم همچون سنت جاری گذشته کسب کند‪.‬‬ ‫تیم رســانه ای اقای روحانــی را چطور می بینید‪،‬‬ ‫ایا ان طور که باید توانســتند مقابل شــائبه های‬ ‫منتقدان روشنگری می کنند یا اصال چیزی برای‬ ‫گفتن داشتند ؟‬ ‫میان تیم رسانه ای اقای رئیس جمهور متاسفانه‬ ‫اختالفاتی افتاده است‪ .‬البته اختالفاتی در سطوح باالتر‬ ‫از تیم رســانه ای او هم وجود دارد‪ .‬نزدیکان او یک سری‬ ‫کارهایی می کنند که به شدت به اقای روحانی ضربه می زنند‪.‬‬ ‫برخی نیروهای دیگری که در اطراف اقای روحانی هستند‬ ‫در واقع برای ایشان خیلی عملکرد مثبتی را رقم نمی زنند‪.‬‬ ‫حاال انچه به تیم رسانه ای او بر می گردد به دلیل اختالفاتی‬ ‫که بین شــان رخ داده‪ ،‬اقــای صادق به انزوا رفته اســت‪،‬‬ ‫برخی دیگر جای او را گرفتند بنابراین این اختالف ها درونی‬ ‫کارایی شان را به شدت کاسته است‪ ،‬ضمن انکه اختالفات‬ ‫فکری نیز در تیم رسانه ای اقای روحانی به طور جدی وجود‬ ‫دارد‪ .‬برخی عناصر تیم رسانه ای او خیلی مایل نیستند که‬ ‫اقای روحانی تجربه خوبی از مذاکرات با غرب به دست اورد‬ ‫و رویکرد خود را عوض کند‪ .‬یعنی توجــه او به داخل جلب‬ ‫شود‪ ،‬بنابراین عملکردشان به گونه ای است که جامعه خیلی‬ ‫نمی پسندد یا جامعه احساس می کند دارای انسجام فکری‬ ‫نیستند‪ .‬معتقدم تیم رسانه ای اقای روحانی با یک تناقض‬ ‫مواجه است؛ جریانی که می گفت ما نه تنها هسته ای را با‬ ‫غرب حل کردیم‪ ،‬بلکه می توانیم همه مسائل را حل کنیم‪،‬‬ ‫امروز دچار یــک تناقض شــده بنابرایــن نمی تواند خیلی‬ ‫راحت وارد تبیین مســائل شــود و اجازه دهد در درون خود‬ ‫صاحب نظران مختلف بیایند حرف بزنند‪ ،‬بین انها مناظراتی‬ ‫بگذارد و مباحث ایــن مناظرات را در رســانه های مرتبط با‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫سیاست‬ ‫دولت منعکس کند چــون در این صــورت ضعف تحلیلی‬ ‫و ضعف تشــخیصی خودش را اشــکار خواهد کرد‪ .‬عمده‬ ‫اطرافیان رئیس جمهور ضعف اساســی تحلیلی داشتند و‬ ‫به همین دلیل می گفتند‪ ،‬بیاییم برجام ‪ 4 ،3 ،2‬و ‪ 5‬را کلید‬ ‫بزنیم‪ ،‬حال انکه هنوز برجام اول حل نشــده و با مشکالت‬ ‫جدی مواجه است‪ .‬در چنین شرایطی بیاییم اگر برجام های‬ ‫دیگر را در دســتورکار قرار دهیم‪ ،‬به این معنی است که ما‬ ‫قادر خواهیم بود همه مســائل را از این طریق حل و فصل‬ ‫کنیم‪ .‬حاال با این بحرانی که به لحاظ تحلیلی مواجهند ایا‬ ‫جز این انتظار است که ترجیح بدهند ساکت باشند تا اینکه‬ ‫حرف بزنند و مشخص شود چقدر ضعف نگاه سیاسی دارند ؟‬ ‫این سکوت در حوزه اقتصادی هم وجود دارد؟‬ ‫ حوزه اقتصاد هم به ان مســاله بر می گردد‪ .‬یعنی‬ ‫انها تصورشــان این بود کــه غربی ها درهــا را صادقانه باز‬ ‫می کنند‪ ،‬ما اگر به تعهــدات خودمان عمل کنیم یک روزه‬ ‫همه مشکالت اقتصادی حل خواهد شد و درهای اقتصاد‬ ‫جهان روی ما باز خواهد شــد‪ ،‬بنابراین این نــگاه در حوزه‬ ‫اقتصادی هم درباره دولت یازدهم صادق اســت که برای‬ ‫دولت اقــای روحانی فرصت ســوزی کرد‪ .‬اقــای روحانی‬ ‫فرصت زیادی داشــت‪ .‬امیدوارم از فرصت باقی مانده در‬ ‫دور اول با تنوع دادن به مشــاوران خود اســتفاده کند اما‬ ‫متاســفانه اســتفاده نمی کنند‪ ،‬یعنی کمتریــن ارتباطی با‬ ‫کارشناســان اقتصادی ندارند‪ ،‬اقتصاددانانی مثل اقایان‬ ‫نادران و توکلی که در مجلس خوب درخشیدند و صداقت‬ ‫گفتارشان مشــخص بود‪ ،‬رئیس جمهور یک جلسه با انها‬ ‫ننشســت صحبت کند‪ .‬در یک فضای بسته مشاوران‪ ،‬ان‬ ‫هم مشــاورینی که ذهن شــان کامال منجمد شده است‪،‬‬ ‫یعنی دچار انجماد ذهنی به لحاظ نگاه شدند‪ ،‬معلوم است‬ ‫که انها قادر به مشاوردهی درست و صحیح نخواهند بود‪.‬‬ ‫حتما باید رئیس جمهور با مشاوران مختلف تماس داشته‬ ‫باشد و از توانمندی های مختلف استفاده کند‪ .‬این فاجعه‬ ‫اســت که رئیس جمهور از برخی صاحب نظران اقتصادی‬ ‫صادق‪ ،‬سالم‪ ،‬پاک و بدون هیچ نوع نگاه سودطلبانه بهره‬ ‫نگیرد‪ .‬برخی کسانی که نگاه سودطلبانه دارند و ارتباطاتی با‬ ‫غرب داشتند ‪ ،‬به لحاظ اقتصادی‪ ،‬االن هم تصورشان این‬ ‫است که بهترین شرایط برای کشور گسترش روابط با غرب‬ ‫است‪ .‬برای همین بر ان خط و ان فکر پافشاری می کنند‪،‬‬ ‫ت اگر این روال ادامه داشــته باشد به نظر من‬ ‫طبیعی اســ ‬ ‫اقای روحانی شرایطش بسیار شکننده خواهد شد ولی اگر‬ ‫تغییر مشی دهد و در این یک سال بازنگری کند می تواند در‬ ‫واقع برای خودش فرصت سازی کند‪.‬‬ ‫یک موضــوع قابــل تحلیل دیگــر دربــاره اقای‬ ‫روحانی نوع نگاه جناح های سیاسی به انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 96‬است‪ ،‬اقای عارف یکی‬ ‫دوبار تهدید کرد و گفت‪« :‬خیلی ها سعی می کنند‬ ‫اقای روحانی رئیس جمهوری تک دوره ای شود‪ .‬ما‬ ‫باید تالش کنیم این اتفاق نیفتد‪ ،‬البته به شرطی‬ ‫که اقای روحانی نیز پیام انتخابات مجلس را درک‬ ‫کند‪ ».‬وقتی اقای عارف توفیقی در کسب کرسی‬ ‫ریاست مجلس پیدا نکرد و نمایندگان منتسب به‬ ‫جریان اعتدال رای خود را به نفع اقای الریجانی‬ ‫در گلدان ها انداختند‪ ،‬به نظر می رسد او از جریان‬ ‫اعتدال دلخور اســت‪ ،‬االن مناسبات بین دولت‬ ‫یازدهم و اصالح طلبان به چه صورت اســت؟ ایا‬ ‫اصالح طلبان تغییر رویه می دهند و راه خود را از‬ ‫جریان اعتدال جدا می کنند یا عجالتاتا انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 96‬این ائتالف سست را ادامه‬ ‫می دهند امــا پــس از ان محکم بــرای حضوری‬ ‫مستقل در انتخابات ریاست جمهوری سال‪1400‬‬ ‫تالش خواهند کرد؟‬ ‫اصالح طلبان در پی فرصت هســتند‪ ،‬انها هم در‬ ‫واقع با ارزیابی میدانی موضــع خواهند گرفت‪ .‬در مجلس‬ ‫هم با ارزیابی میدانی موضع گرفتنــد‪ .‬یعنی وقتی که یک‬ ‫واقعیتی را پیش روی خودشــان یافتند ‪ ،‬طبیعی اســت که‬ ‫سیاستمدار‪ ،‬سر خودش را به دیوار نمی زند‪ ،‬بلکه از دیوار‬ ‫عبور می کند‪ .‬اگر اقایان ببینند شرایط اقای روحانی خوب‬ ‫نیست قطعا خودشــان را به اقای روحانی متصل نخواهند‬ ‫کرد و این پیوند را سست خواهند ساخت‪ .‬همه اینها بستگی‬ ‫به این دارد که اقای روحانی در این فرصت باقی مانده چه‬ ‫خواهد کرد‪ ،‬اگر دقیق و ســنجیده عمل کند می تواند این‬ ‫پیوند را حفظ و دیگران را حول خود متمرکز کند‪ ،‬واال هرگز‬ ‫کسی روی یک اسب بازنده شرط نمی بندد‪.‬‬ ‫ نکته ای را اقای زیبــاکالم مطرح کــرده بود که‬ ‫اگر احمدی نژاد بتوانــد کارت ورود به انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری را از شــورای نگهبان دریافت‬ ‫کند‪ ،‬بهتر اســت اقای روحانی دیگر نامزد نشود‬ ‫تا یک شــخصیت ملی نــزد افــکار عمومی باقی‬ ‫بماند‪ ،‬در عوض اقای عارف یا اقای ظریف نامزد‬ ‫ریاست جمهوری شــود‪ ،‬در واقع اقای زیباکالم‬ ‫محترمانه این نکته را یــاداوری می کند که اقای‬ ‫روحانی نمی تواند جلوی اقای احمدی نژاد بایستد‬ ‫و از او شکست خواهد خورد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫من ترجیح می دهم این ارزیابی ها و پیش بینی ها‬ ‫را به خود پیشگویی کننده واگذار کنم ‪ .‬خیلی وارد مباحثی‬ ‫که دیگران مطرح می کنند‪ ،‬نمی شوم‪.‬‬ ‫فارغ از صحبت اقای زیباکالم‪ ،‬نظرتان را درباره‬ ‫دو قطبی روحانی‪-‬احمدی نژاد بفرمایید ‪.‬‬ ‫این هم بســتگی به عملکرد اقای روحانی دارد‪.‬‬ ‫اگر انتخابات هفته اینده باشــد می توانــم صحبت کنم اما‬ ‫یک ســال تمام امکانات و ســرمایه های کالن کشــور به‬ ‫ویژه در حوزه نیروی انســانی در اختیارش اســت‪ .‬باید دید‬ ‫او با این ســرمایه ها چگونه کار خواهد کرد‪ .‬اقای روحانی‬ ‫اصال از بســیاری از توانمندی های نیروی انســانی کشور‬ ‫استفاده نکرده است‪ .‬حتی با نیروهایی که اطرافش هستند‬ ‫و بعضا تنوع دارند ارتباطش در حد صفر است‪ .‬حاال برخی‬ ‫نیروها هســتند که با ان کادر بســته اطراف اقای روحانی‬ ‫متفاوتند‪ .‬انها هم اصال امکان تماس و تبادل نظر وســیع‬ ‫با اقای روحانی ندارند‪ .‬اگر اقای روحانی این رویه را تغییر‬ ‫دهد و از توانمندی نیروی انســانی‪ ،‬توانمندی اقتصادی‬ ‫جامع ه و توانمندی های مختلف سیاسی که در اختیار داریم‬ ‫بهره برداری کند‪ ،‬طبیعتا مساله به گونه ای دیگر خواهد بود‪،‬‬ ‫بنابراین ترجیح می دهم که باتوجه به زمانی که در پیش رو‬ ‫داریم‪ ،‬فقط به اقای روحانی توصیه کنم که شرایط اطراف‬ ‫ط میــان نیروهایی که به‬ ‫خودش را تغییر دهــد و فقط و فق ‬ ‫غرب می اندیشــند قرار نگیرد‪ .‬اگر رئیس جمهور خودش‬ ‫را اسیر چنین کسانی کند ‪ ،‬حاصلش فرصت سوزی خواهد‬ ‫بود و بعد خود غربی ها هم درک خواهند کرد که اینها هیچ‬ ‫گزینه دیگری برای خودشان ایجاد نکردند‪ ،‬بنابراین دنبال‬ ‫اخذ امتیاز بیشــتری از دولت هستند‪ .‬کما اینکه االن اقای‬ ‫اوبامــا از اقای روحانــی دائم امتیاز جدیــد می خواهد‪ .‬در‬ ‫حالی که ما به تمام تعهدات خود جامه عمل پوشــاندیم و‬ ‫انها باید تعهدات شان را انجام دهند‪ .‬وقتی چنین شرایطی‬ ‫در داخل رقم می خورد‪ ،‬دشمن هم متوجه می شود که دولت‬ ‫اقای روحانی دســت خودش را بســته و فقط نگاهش را به‬ ‫غرب دوخته است اما اگر ببیند دولت نگاهش در اداره امور‬ ‫کشور متنوع است ‪ ،‬طبیعی است که از موضع باال نمی تواند‬ ‫سخن بگوید اما وقتی دولت خود را اسیر سیاست های غرب‬ ‫می کند طبیعی اســت که غرب هم دولت ما را بازی خواهد‬ ‫داد و با خودش خواهد کشاند‪ ،‬چنانچه دارد هم اکنون این‬ ‫کار را می کند‪.‬‬ ‫االن اصولگرایان نســبت خود را با اقای روحانی‬ ‫چطور تعریف می کنند؟ ایا یکدست مخالفند‪ ،‬یا‬ ‫همچون اقای ناطق نوری موضــع حمایتی دارند‬ ‫یا به طور مشروط حاضرند که از اقای روحانی در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال‪ 96‬حمایت کنند؟‬ ‫نــگاه اینکه به هــر دولتی فرصت دهیــم تا تمام‬ ‫توانمندی های خــودش را عرضه و بعد عرصه سیاســی را‬ ‫ترک کند‪ ،‬این نگاهی براساس منافع ملی است‪ .‬یک دولت‬ ‫وقتی می اید دو ســال طول می کشد بر اوضاع مسلط شود‬ ‫بنابراین دوســال برای کار در حوزه اجرایی کشور کم است‬ ‫باید دو سال دیگر هم به فرصت داده شود تا توانمندی های‬ ‫خودش را عرضه کند‪ ،‬بنابراین نــگاه کالنی وجود دارد که‬ ‫دولت ها از همه انچه قانــون در اختیارشــان می گذارد تا‬ ‫توانمندی هایشــان را عرضه کنند بهره مند شوند اما عرض‬ ‫کردم این منوط به ان اســت کــه دولت در مســیر عرضه‬ ‫توانمندی های ملت و کشــور قرار بگیرد‪ .‬اگــر قرار نگیرد‬ ‫به نظــر من هرگز این مســاله صــادق نخواهد بــود‪ .‬نگاه‬ ‫اصولگرایان به برخی مواضع دولت بسیار منفی است‪ .‬قلیلی‬ ‫در اصولگرایان هستند که مقداری خوشبین هستند که شاید‬ ‫دولت اصالح کند‪ .‬همان هایی که در سوال شما به عنوان‬ ‫موافق از انها یاد شــد دیگر نگاه شــان مثل دو ســال قبل‬ ‫نیست و امروز با اقای روحانی جلسه می گذارند و به او تذکر‬ ‫می دهند که چه کار دارد می کنــد و اگر این طور ادامه دهد‬ ‫خودش را از یک پشتیبانی قوی محروم می کند‪ .‬ان تذکرات‬ ‫بود که اقای روحانی رویه خود را قدری اصالح کرد‪ .‬بنابراین‬ ‫عده ای هم که خوش بین هســتند خیلی اندک هســتند و‬ ‫امیدوارند اقای روحانی اصالح کند‪ ،‬واال هیچ کسی میان‬ ‫اصولگرایان امیدی به اقای روحانی نخواهد داشت‪.‬‬ ‫برخی می گویند همان طور کــه اقای الریجانی با‬ ‫یک ظرفیت رای اشــتراکی رئیس مجلس شد‪،‬‬ ‫اقای روحانی هــم می تواند با یــک ظرفیت رای‬ ‫اشتراکی رئیس جمهور شود‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫اقــای الریجانــی بســیار سیاســتمدارتر از اقای‬ ‫روحانی است‪ .‬مت ُاسفانه این بار باید عرض کنم‪.‬‬ ‫چرا متاسفانه؟‬ ‫(خنده) رئیس جمهور باید سیاستمدارتر از رئیس‬ ‫مجلس باشد‪ ،‬یعنی اقای روحانی نباید این میزان خودش‬ ‫را اسیر جریانات اطرافش کنند‪ .‬اقای الریجانی با وجودی‬ ‫که یک سری اطرافیانی دارد اما در انتخابات خودش ر ا اسیر‬ ‫اطرافیانش نکرد‪ ،‬یعنی این طور نکرد که اطرافیانش بر او‬ ‫مسلط باشــند ولی اقای روحانی چنین تدبیری از خودش‬ ‫نشان نداده اســت‪ .‬امیدوارم چنین تدبیری را در یک سال‬ ‫اینده از خود نشان دهد‪.‬‬ ‫ایا اقای روحانی تمایل به کســب رای اشــتراکی‬ ‫دارد یا فقط جلــب نظر یک جامعــه رای خاص را‬ ‫هدف قرار داده است؟‬ ‫برای باقی ماندن در قدرت قطعــا تمایل دارد و در‬ ‫ن تردیدی نیست اما این منوط به عملکرد و توانمندی اش‬ ‫ای ‬ ‫در تدوین یا تنظیم روابط خواهد بود‪.‬‬ ‫یک نکته ای که درباره اصولگرایان گفته می شود‬ ‫ان است که چون انها یک نامزد قوی و حداکثری‬ ‫برای قــرار دادن جلوی اقــای روحانــی ندارند‪،‬‬ ‫صحبت هایی را مطرح می کنند که شاید مشروط‬ ‫ی را‬ ‫از اقای روحانی حمایت کنند‪ ،‬ایا این سردرگم ‬ ‫در جریان اصولگرا می بینید؟‬ ‫خیــر‪ ،‬ایــن طــور نیســت‪ .‬میــان اصولگرایان‬ ‫شخصیت های خیلی قوی وجود دارند‪ .‬اقای قالیباف یک‬ ‫فرد بســیار توانمند و دارای کارایی اســت‪ ،‬برخالف اقای‬ ‫روحانی که خیلی سنگین وزن حرکت می کند‪ ،‬اقای قالیباف‬ ‫چابک و سریع پیش می رود و در خیلی از پروژه ها نشان داده‬ ‫اســت که با زمان بســیار کوتاه تحوالت بزرگی را در عرصه‬ ‫عمرانی به منصه ظهور رسانده است‪ .‬‬ ‫اما دربــاره اقای قالیبــاف نیز گفته می شــود که‬ ‫‪37‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫اگر او قادر به شکســت دادن اقای روحانی بود‪،‬‬ ‫این کار را سال ‪ 92‬انجام می داد که اقای روحانی‬ ‫فقط در مســئولیت مرکز تحقیقات استراتژیک‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام بود‪ ،‬نه االن که‬ ‫رئیس جمهور اســت و تمام امکانات کشور را در‬ ‫اختیار دارد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫سال ‪ 92‬که عوامل دیگری در رقم خوردن نتیجه‬ ‫موثر بود‪ .‬سیاســت بازی های چند جریان باعث شد اقای‬ ‫قالیباف نتواند پیروز شود‪ .‬سیاست بازی اقای هاشمی برای‬ ‫ایجــاد اختالف میــان اصولگرایان و سیاســت بازی های‬ ‫احمدی نژاد برای ایجاد اختــاف میان اصولگرایان موثر‬ ‫بود که بحث مفصلی دارد‪.‬‬ ‫و انصراف اقای عارف؟‬ ‫عرض کردم بازی های مختلفی در پشــت صحنه‬ ‫صورت گرفت که عامل شکســت اقای قالیباف شد‪ .‬االن‬ ‫ماهیت ان بازی ها برای خیلی ها روشن شده است و قطعا‬ ‫امروز میزان تخریبی که احمدی نژاد و اصالح طلبان نسبت‬ ‫به اقای قالیباف داشــته و دارند‪ ،‬مقداری برای توده های‬ ‫مرد م نشــان داده شده اســت‪ .‬البته کاندیداهای مختلف‬ ‫دیگری هم میان اصولگرایان وجود دارند و این طور نیست‬ ‫که اصولگرایان دست شان در این زمینه بسته باشد‪ .‬نفس‬ ‫جلســات تخریبی طیف اقای احمدی نژاد و اصالح طلبان‬ ‫درباره اقای قالیباف نشــانه ان است که این کاندیدا خیلی‬ ‫تاثیرگــذار و دارای رای باال ســت‪ ،‬اگر این طــور نبود که‬ ‫سرمایه گذاری زیادی برای تخریب اقای قالیباف صورت‬ ‫نمی گرفت‪.‬‬ ‫شــکل حضور رقبای اقای روحانــی را در صحنه‬ ‫انتخابــات ســال ‪ 96‬چگونــه می بینیــد؟ برخی‬ ‫می گویند اصولگرایان با تکثــر نامزد مقابل اقای‬ ‫روحانی قرار می گیرند تا بــا نقدهای پی در پی به‬ ‫او رای متزلزل ‪50/7‬درصدی سال ‪ 92‬را بشکنند و‬ ‫در دور دوم نامزدی از این جریان بر اقای روحانی‬ ‫فائق بیاید‪ ،‬همان سناریویی که در سال ‪ 84‬اتفاق‬ ‫افتاد و احمدی نژاد با اقای هاشــمی به دور دوم‬ ‫انتخابــات ریاســت جمهوری رفت و انجــا کار را‬ ‫تمام کــرد‪ ،‬در مقابل نگاه دیگری وجــود دارد که‬ ‫اقای احمدی نژاد وارد می شود همه اصولگرایان‬ ‫پشت ســر او قرار می گیرند و دو قطبی روحانی‪-‬‬ ‫احمدی نژاد شکل می گیرد‪ ،‬ارزیابی شما چیست؟‬ ‫وقوع حالت دوم بســیار ضعیف اســت‪ .‬احتمال‬ ‫وقوع حالــت اول هم االن به هیچ عنــوان قابل پیش بینی‬ ‫نیســت‪ ،‬اگر اقای روحانــی مواضعش را نســبت به نظام‬ ‫اصالح و منطقــی کند و فهم دقیقی را بــر روابط خودش با‬ ‫همه امکانات کشور حاکم کند‪ ،‬برای او یک اتفاق مطلوب‬ ‫می افتد ولی اگر بــا یک برگه بازی کند‪ ،‬طبیعی اســت که‬ ‫شرایط برایش تغییر خواهد کرد‪.‬‬ ‫چرا حالت دوم نمی تواند رخ دهد؟ ایا به این خاطر‬ ‫که چــون اگر اقــای احمدی نژاد بخواهــد نامزد‬ ‫ریاست جمهوری شود‪ ،‬رد صالحیت خواهد شد؟‬ ‫به دالیل مختلف حالت دوم رخ نمی دهد‪.‬‬ ‫یکی از دالیل ان نیست که احمدی نژاد از پایگاه‬ ‫رای الزم برای شکســت اقای روحانی برخوردار‬ ‫نیست؟‬ ‫خیــر‪ ،‬وارد ان مباحث نمی شــوم‪ .‬کال دو قطبی‬ ‫شدن انتخابات ریاست جمهوری توسط اقای احمدی نژاد‬ ‫را منتفی می دانم‪.‬‬ ‫در کل شما اختالفی بین تحول خواهان اصولگرا و‬ ‫راست سنتی در موضوع نوع نگاه به اقای روحانی‬ ‫نمی بینید؟‬ ‫بعید می دانم‪ ،‬اینکه اختالفــی در ان زمینه وجود‬ ‫داشته باشد‪ ،‬خیر‪ ،‬وجود ندارد‪.‬‬ ‫به باز تعریف نیاز داریم‬ ‫اصول گرایان چگونه باید سیاست ورزی کنند؟‬ ‫رضا حیدری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪5‬‬ ‫صحنه سیاســی جامعه ایــران از پیچیدگــی باالیی‬ ‫برخوردار اســت‪ .‬بخشــی قابل توجهی از ایــن پیچیدگی‬ ‫سیاســی را باید در هویت چندگانه جامعه ایران جست وجو‬ ‫کرد که از هم نشینی ســه هویت مدرن‪ ،‬اسالمی و ایرانی‬ ‫نشــات گرفته اســت‪ .‬پیچیدگی هویتی جامعه ایران پس‬ ‫از برخورد نزدیک تر با مظاهر مدرنیته‪ ،‬به خصوص پس از‬ ‫انقالب اسالمی‪ ،‬بر دامنه های ان افزوده شده و از این رو‬ ‫هیچ گاه نمی توان به سادگی شرایط سیاسی ایران را درک‪،‬‬ ‫تحلیل یا برای ان نســخه تجویزی صادر کــرد‪ .‬از این رو‬ ‫شــاید همین امر باشــد که جامعه ایران از لحاظ سیاسی‪،‬‬ ‫به راحتــی قابل مهندســی نیســت‪ .‬چرا کــه فاکتورهای‬ ‫تصمیم گیری سیاسی در جامعه ایران بسیار متنوع و متاثر‬ ‫از خاســتگاه های بعضا متضاد فکری‪ -‬فرهنگی است‪ .‬از‬ ‫این رو تحلیل وقایع سیاســی نیز از دشــواری خاص خود‬ ‫برخوردار است‪.‬‬ ‫در حالی وارد ســال پایانی دولت یازدهم می شــویم‬ ‫که جامعه به تازگــی از تب و تاب انتخابــات مجلس فارغ‬ ‫شده و هیجان ان فروکش کرده است‪ .‬در سال اخر تمامی‬ ‫ دولت ها ‪ -‬بسته به فضای باز یا بسته سیاسی‪ -‬جناح بندی ها‬ ‫از وضوح بیشتری برخوردار خواهند شد و تمامی نیروهای‬ ‫کنشگر به دنبال ان هستند که میزان تاثیر گذاری خود را در‬ ‫این دوران به بیشترین حد امکان افزایش دهند‪.‬‬ ‫اما در این میان دو جریان اصولگرایی و اصالح طلبی‬ ‫از وضعیت خــاص برخــوردار هســتند چرا کــه به عنوان‬ ‫گفتمان های غالب فضای سیاســی جامعه ایران شناخته‬ ‫شده اند و ســایر جریان ها و خرده گفتمان ها خود را نسبت‬ ‫به این دو مفصل بندی می کنند‪ .‬اما در یک ســال مانده به‬ ‫انتخابات این دو گفتمان از وضعیت سیاســی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫یکسانی برخوردار نیستند‪.‬‬ ‫اصولگرایــان در حالــی خــود را بــرای انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری اماده می کنند که پس از دوازده ســال‬ ‫استیال بر قوه مقننه ان را از دست داده اند و اصال مطلوب‬ ‫خــود را محقــق نکردند و این در حالی اســت کــه جریان‬ ‫اصالح طلب بر خالف جریان رقیب‪ ،‬پیروزی ولو کمرنگ‪،‬‬ ‫اما دلچسب را ‪ -‬به خصوص در تهران ‪ -‬به دست اورده و از‬ ‫این رو امیدوارتر در حال کنش در فضای سیاســی جامعه‬ ‫ایران است‪.‬‬ ‫در واقع اصولگرایان پس از از دست دادن انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری و تقسیم کرســی های مجلس با جریان‬ ‫رقیب به دنبال ان هستند که حداالمکان ریاست جمهوری‬ ‫را به دســت اورند‪ ،‬اما طبیعتا این امر میســر نخواهد شــد‬ ‫مگر اینکه این جریان نســبت به خود دســت به باز تعریف‬ ‫زده و علــت ناکامی های اخیــر خود را شناســایی و دالیل‬ ‫موفقیت های جریان رقیب را در بخشی از فضای سیاسی‬ ‫فاکتور ماندگاری روحانی‬ ‫حضور اصولگرایان در ‪ ۹۶‬یا «چگونه به جای چهار سال صبر‪ ۱۲ ،‬سال منزوی شوید»‬ ‫احسان رستگار‬ ‫‪6‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫نامزد اصولگرایان در سال ‪ ۹۶‬چه کسی خواهد بود؟‬ ‫این سوالی است که از مدت ها پیش ‪ ،‬بسیاری از رسانه های‬ ‫اصولگرا و اصالح طلــب به گمانه زنی درباره ان مشــغول‬ ‫شــده اند‪ .‬خود اصولگرایان نیز ســخت مشــغول کارند‪.‬‬ ‫قالیباف‪ ،‬جلیلی‪ ،‬الریجانی‪ ،‬صفارهرندی و برخی اسامی‬ ‫ دیگــر‪ ،‬گزینه هایی هســتند که هر کــدام از جانب طیفی‬ ‫مطرح می شــود‪ .‬ممکن اســت هیچ کدام از این چهره ها‬ ‫نامزد نشــوند اما کســی که حتما خواهد امد‪ ،‬احمدی نژاد‬ ‫اســت‪ .‬اینجاســت که ناگهان ولوله می شــود در اردوگاه‬ ‫اصولگرایی و بعضی شــان با خود می گویند «اگه دست رو‬ ‫دست بذاریم و نیایم وسط که یه دفعه می بینی این باز اومد‬ ‫و رئیس جمهور شد!»‬ ‫اظهارنظر بی پیرایــه فوق‪ ،‬هیچ پربیراه نیســت‪ ،‬اما‬ ‫حال ســوال اینجاســت؛ ایا یعنی اگر اصولگرایان دست‬ ‫روی دســت بگذارند یا نگذارند‪ ،‬در صــورت حضور یا عدم‬ ‫حضور احمدی نژاد‪ ،‬تایید یا رد صالحیت شدن او‪ ،‬تغییری‬ ‫در بخت اصولگرایان برای پیروزی ایجاد می شــود؟ پاسخ‬ ‫منفی اســت‪ .‬واقعیت تلخ برای اصولگرایان این است که‬ ‫امدن یــا نیامدن و تایید یا رد شــدن احمدی نژاد‪ ،‬مســاله‬ ‫شخصی خودش است و اگر بنا باشد باعث کنش یا واکنشی‬ ‫در اصولگرایان مبنی بر حضور در انتخابات ‪ ۹۶‬شــود‪ ،‬این‬ ‫یعنی خسرانی برای اصولگرایان که به سختی قابل جبران‬ ‫است‪ ،‬زیرا؛‬ ‫اوال احمدی نــژاد اصولگرا نیســت‪ .‬او بارها صریحا‬ ‫اعالم کرده که اصولگرا نبوده‪ ،‬نیســت و اصولگرایان هم‬ ‫باعث پیروزی او نه در ســال ‪ ۸۴‬و نه در ‪ ۸۸‬نشــده اند‪ .‬این‬ ‫جنس مواضــع احمدی نــژاد‪ ،‬قدرنشناســانه و بی رحمانه‬ ‫اســت و حتی به شــدت ضد فعالیت های تشــکیالتی اما‬ ‫اگر صادقانه بررســی کنیم‪ ،‬می بینیم که راست می گوید؛‬ ‫نــه احمدی نژاد اصولگراســت و نه اصولگرایــان اگر از او‬ ‫پشــتیبانی نمی کردنــد‪ ،‬احمدی نژاد شکســت می خورد‪.‬‬ ‫کدام یک از مردم را می شناسیم که گفتند «ما به احمدی نژاد‬ ‫رای می دیم چون فالن شخصیت اصولگرا به احمدی نژاد‬ ‫رای می دن؟» حتما عده ای این طور فکر و عمل کرده اند‪،‬‬ ‫اما اقلیتند؛ احمدی نژاد رای شخصی و شخصیتی خودش‬ ‫را اورد‪ .‬تنها عاملــی که عالوه بر ویژگی های شــخصی و‬ ‫شخصیتی احمدی نژاد برای رای دادن برخی از مردم به او‪،‬‬ ‫اثرگذار بود‪ ،‬این حس بود که رهبری موافق و حامی گفتمان‬ ‫ احمدی نژاد است‪.‬‬ ‫ثانیــا اصولگرایــان با ایــن تصمیم‪ ،‬اگر هــم گزینه‬ ‫بالقــو ه ای داشــته باشــند کــه پــس از هشــت ســال‬ ‫ریاســت جمهوری روحانی ارائه کنند‪ ،‬بــا خرج کردنش در‬ ‫انتخابات ‪ ،۹۶‬برای همیشــه او را به مهره ای سوخته بدل‬ ‫می کنند؛ این یک توهم است که برخی گمان می کنند چون‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بسیاری کارشناســان به برجام و نیز عملکرد دولت در ابعاد‬ ‫مختلف نقد دارند‪ ،‬نتیجتا مردم هم از دولت برگشته اند‪ .‬یا‬ ‫اینکه بعضی گمان کرده اند که رو شدن فیش های حقوقی‬ ‫چند ده میلیونی و چند صد میلیونی برخی از مدیران ارشــد‬ ‫دولت یازدهم‪ ،‬باعث بی اعتمادی مــردم به دولت یازدهم‬ ‫شــده و اتفاقاتی از این دســت‪ ،‬باعث خواهد شد که سال‬ ‫اینده‪ ،‬مردم دیگر دست حمایت شان را از پشت این دولت‬ ‫بردارند‪.‬‬ ‫در راستای اثبات این فرضیه هم می گویند که «کال‬ ‫‪ ۳۰۰‬هزار نفر بیشــتر رای اورده؛ توی این سه سال خیلی‬ ‫بیشتر از ‪ ۳۰۰‬هزار نفر از طرفداراش ریزش کردن»‪ .‬حال‬ ‫اینکه واقعیت اصال دخلی به این استدالل ها ندارد؛ واقعیت‬ ‫این اســت که ایا واقعا برخــی گمان کرده انــد که اکثریت‬ ‫مردم در ســال ‪ ،۹۶‬حاضرند به جای روحانی‪ ،‬چه کسی را‬ ‫به عنوان گزینه اصلح برگزینند؟ ایا مردم حاضرند به قالیباف‬ ‫رای دهند؟ یا الریجانی که یک شــخصیت اریستوکرات و‬ ‫نخبه پسند است (و نه عوام پسند)؟ یا محسن رضایی یا به‬ ‫جلیلی یا ‪ ...‬یا چه کسی و چرا؟‬ ‫برخی هنوز نفهمیده اند که در سال ‪ ۹۶‬قرار نیست که‬ ‫مردم به روحانی نمره قبولی دهند‪ ،‬بلکه صرفا قرار است بین‬ ‫چند گزینه از جمله رئیس جمهور فعلــی‪ ،‬یکی را به عنوان‬ ‫رئیس جمهور چهار ســال بعد برگزیننــد‪ .‬اصولگرایان اگر‬ ‫چهار سال صبر کنند‪ ،‬از یک شکست حتمی جان سالم به‬ ‫در می برند و می توانند چهار ســال بعد‪ ،‬گزینه ای را معرفی‬ ‫کنند که شــاید واقعا بتوانــد پیروز انتخابات شــود‪ ،‬اما اگر‬ ‫تسلیم اوهام خود مبنی بر شکست خورده بودن روحانی نزد‬ ‫افکار عمومی شــوند‪ ،‬نه تنها چهار سال بعد بلکه انتخابات‬ ‫‪ ۱۴۰۰‬و ‪ ۱۴۰۴‬را نیــز واگــذار خواهند کرد؛ چــرا؟ واضح‬ ‫است؛ جامعه شناسی ارای مردم ایران در ریاست جمهوری‬ ‫این گونه است که؛‬ ‫اوال به هیــچ نامزد پیش تــر شکســت خورده ای در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری رای نمی دهند‪ ،‬البته این قاعده‬ ‫صرفا یک استثنا داشت که ان هم عملی نشد ولی اگر احراز‬ ‫صالحیت صورت می گرفت‪ ،‬محتوم به وقوع قطعی بود‪،‬‬ ‫یعنی ایت الله هاشمی رفســنجانی در ســال ‪ ۹۲‬که اگرچه‬ ‫سال ‪ ۸۴‬شکســت خورده بود اما در ‪ ۹۲‬می توانست با رایی‬ ‫باال پیروز شود‪ ،‬که تازه ان هم عینیت نیافت‪.‬‬ ‫ثانیــا اصولگرایان در نســبت فعلــی خود بــه اندازه‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬از شــخصیت هایی که چه از نظر سوابق و‬ ‫چه از حیث وجوه شخصیتی‪ ،‬بتوانند ارای مردم را به سمت‬ ‫خود جلب کنند‪ ،‬برخوردار نیســتند و در نتیجــه تنها زمانی‬ ‫می توانند در سال ‪ ۱۴۰۰‬پیروز شوند که در صورت عملکرد‬ ‫ضعیف دولت روحانی‪ ،‬مــردم به کارامــدی روی بیاورند و‬ ‫تلخ کامی شــان از جریــان اصولگرایی به واســطه حضور‬ ‫طیف افــرادی مانند احمدی نژاد برطرف شــود؛ اگرچه او‬ ‫واقعا اصولگرا نبود اما عمال دوران ریاســت جمهوری او‪،‬‬ ‫دوران ریاســت جمهوری جریان ضد اصالح طلبی بود‪ ،‬نه‬ ‫ضد اصولگرایی‪.‬‬ ‫سال ‪ ۹۶‬برای اصولگرایان‪ ،‬بین وسوسه سراب گونه‬ ‫قدرت در دســترس و صبر برای کســب قــدرت تضمینی‪،‬‬ ‫یکی را باید برگزیند‪ ،‬امــا با لحاظ کردن ایــن نکته که اگر‬ ‫اصولگرایان در ‪ ۹۶‬مغلوب شــوند انتخابات هشــت سال‬ ‫بعد را هم از دست داده اند و مهره های خود را سوزانده اند‪.‬‬ ‫هــرکــس در ســال ‪ ۱۴۰۰‬رئیس جمهــور شــود‪ ،‬او هــم‬ ‫رئیس جمهوری هشــت ســاله خواهد بود‪ .‬ایران الاقل تا‬ ‫‪ ،۱۴۰۸‬رئیس جمهور چهارساله به خود نخواهد دید‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫بازشناسایی نماید‪.‬‬ ‫بخشــی از ســردرگمی امــروز جریــان اصولگرایان‬ ‫را باید عدم انطباق اندیشــه های سیاســی خود با شــرایط‬ ‫جامعه دانســت‪ .‬البته این نکته را باید مد نظر داشــت که‬ ‫اساسا اصولگرایان تازه نفس ترین گفتمان سیاسی جامعه‬ ‫ایران هستند و می توان انها را بازنمای همان جریان های‬ ‫سیاســی انباشــته شــده در طول تاریخ انقالب اســامی‬ ‫و حتــی قدیمی تر دانســت که بــا کمی تســامح می تواند‬ ‫ادامه دهنــده جریان های مبارزه عصر مشــروطه باشــند‬ ‫که امروز و پــس از انقالب اســامی در قامتی این چنینی‬ ‫در حال فعالیت و کنشــکری سیاســی اند‪ ،‬به بیان ساده تر‬ ‫هیچ گاه در طول تاریخ معاصر ایران‪ ،‬شاهد ان نبوده ایم که‬ ‫جریان های مذهبی در قالب یک گفتمان فراگیر در فرایند‬ ‫به دست گیری قدرت و بازی سیاسی مشارکت داشته باشند‬ ‫و درصدد باشند که بازی سیاسی را به نفع خود برده یا حریف‬ ‫را در چارچوب فرایند بازی از قدرت بازدارند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر نکته مغفول مانده در تحلیل جریان‬ ‫اصولگرا این است که هر چند این جریان در حوزه اندیشه‬ ‫ســر در زمین اصول و ارزش های اسالمی و سر در اسمان‬ ‫تحــول و اصالح گرایــی دارد اما زبــان ابراز ایــن جریان‬ ‫متاسفانه بیات و به اصطالح‪ ،‬امروزی نیست‪.‬‬ ‫در واقع اخالق‪ ،‬عدالت‪ ،‬پیشــرفت‪،‬مبارزه با ظلم‪،‬‬ ‫فســاد و‪ ...‬از واژگان اصلــی اندیشــه جریــان اصولگرا‬ ‫هســتند‪ ،‬اما هیچ گاه نتوانســتند بــرای بیــان ان از زبان‬ ‫تازه تری اســتفاده کنند کــه همین امر تا حــدودی انان را‬ ‫نسبت به تحوالت جامعه در حالتی پسینی قرار داده است؛‬ ‫و این در حالی اســت کــه اصالح طلبان همیشــه در حال‬ ‫ازمون و خطا‪ ،‬نه در اندیشه بلکه در زبان و شیوه بیان خود‬ ‫بوده اند و از این رو از ابزارهای نوین نیز به ســرعت و بهتر‬ ‫اســتفاده کرده اند‪ .‬در واقع اصولگرایان در حوزه اندیشــه‬ ‫پیشتاز تر از جریان رقیب هستند‪ ،‬چرا که عالوه بر تاکید بر‬ ‫اندیشه های ارزشی و ســنتی جامعه ایران در حال انطباق‬ ‫و درهم امیختگــی مثبت ان با مفاهیــم امروزی تر جامعه‬ ‫هستند و این در حالی اســت که جریان رقیب هنوز متاثر و‬ ‫به بیان بهتر اسیر اندیشــه مدرن خود است و این اندیشه‬ ‫مدرن ان زمان که زبان و ابزار مناسب خود را پیدا نمی کند‬ ‫تنها بــرای نخبــگان قابل فهم اســت و به کنــج جامعه یا‬ ‫کالس های درس می خزد و تاثیر خود را از دست می دهد‪.‬‬ ‫اما این برتری در حوزه اندیشه بدین معنا نیست که جریان‬ ‫اصولگرا در تبیین و تفسیر وقایع اجتماعی نیز دست برتر را‬ ‫دارد‪ .‬در واقع یکی از ضعف ها و انتقادات جدی به جریان‬ ‫اصولگرا را باید در عدم توان کافی در تبیین و تفسیر علمی ‬ ‫وقایع اجتماعی دانســت‪ .‬انجا که زبان ســنت نمی تواند‬ ‫راهگشــای تبیین وقایع اجتماعی شــود و این جریان در‬ ‫اســتفاده از زبان جدید – اکادمیک ‪ -‬در تفســیر رویدادها‬ ‫دچار حالتی منفعالنه و پســینی می شــود‪ .‬در واقع یکی از‬ ‫نقاط ضعف یا سردرگمی فعلی جریان اصولگرا را باید عدم‬ ‫تطبیق مناسب بین اندیشه و ارزش های سیاسی ‪ -‬اخالقی‬ ‫خود و زبان و ابزار مناسب دانست‪ .‬به اعتقاد نگارنده یکی‬ ‫از دالیل شکست و به حاشیه رفتن جریان دوم خرداد پس‬ ‫از سال ‪ 84‬تا کنون نداشتن زبان و ابزار مناسب ارتباط ‪ -‬که‬ ‫این ابزار نسبت به شــرایط زمانی تولید می شــود‪ ،‬همانند‬ ‫شــبکه های اجتماعی و‪ - ...‬در جهت ساده سازی مفاهیم‬ ‫و در عین حال کارکردی و کاربردی کردن ان بود‪ .‬در واقع‬ ‫همیشــه اندیشه های سیاســی دارای مفســرانی بوده اند‬ ‫که وظیفه ساده ســازی و تفهیم ان را بــرای مردم برعهده‬ ‫داشــته اند‪ .‬این مفســران حدفاصل بین رهبران فکری‪-‬‬ ‫اجرایی و مردم می شــدند و همین امر‪ ،‬دسترســی متقابل‬ ‫بین رهبران سیاسی و مردم را سخت تر و دارای پیچیدگی‬ ‫می کرد‪ .‬امروز ابزارها جای مفسران را گرفته اند‪ ،‬در واقع‬ ‫اصالح طلبان پس از انتخابات سوم تیر و به خصوص فتنه‬ ‫‪ 88‬با درک دقیق از این نکته به جای تاکید به مفســران و‬ ‫شبکه انسانی از ابزارهای ارتباطی جدید تر استفاده کرده اند‬ ‫و باتوجه به اینکه ابزار خود سازنده نوعی ادبیات خاص به‬ ‫خود اســت‪ ،‬عمیق ترین اندیشه های سیاســی خود را در‬ ‫قالب همان زبان های تازه متولد شده بازتولید و بهینه سازی‬ ‫می نمایند‪ .‬این نکته ای اســت که تاکنون اصولگرا از ان‬ ‫غافل بوده اند‪ .‬از سوی دیگر یکی از نقصان های اساسی‬ ‫جریان اصولگــرا در عدم تــوان در کارکــردی ‪ -‬کاربردی‬ ‫کردن اندیشه هایشان است‪ .‬به بیان دیگر مفاهیم اصلی‬ ‫همچــون عدالت‪ ،‬ظلم ســتیزی‪ ،‬مبــارزه با مفاســد و‪...‬‬ ‫هیچ گاه توسط این جریان دارای سازوکار معین و مشخص‬ ‫نشد و تالشی نظام مند از سوی انها در جهت تحقق ان هم‬ ‫صورت نگرفت‪ .‬این نــوع اقدامات و عدم تالش در جهت‬ ‫ایجاد ساختار منظم برای اجرای ارزش های رفتاری خود‬ ‫در میان مدت موجبات بی تفاوتی و در نهایت بی اعتمادی‬ ‫مردم را به وجود خواهد اورد‪.‬‬ ‫در واقع زمانی اعتماد به شعارها و ارزش ها عمیق تر‬ ‫و دارای پیوستی ناگسستنی خواهد شــد که بتوان انها را‬ ‫لمس کرد‪ ،‬از این رو مســاله ای چون عدالــت اجتماعی‬ ‫که مهمترین ارزش اندیشــه اصولگرایان تــا به حال بوده‬ ‫هیچ گاه دارای ساخت و سازوکاری معین جهت اجرا نشد‪.‬‬ ‫از این رو بخشــی از موفقیــت جریــان اصولگرا در‬ ‫رقابت های انتخاباتی به بازتعریف درست از خود و بازیابی‬ ‫موقعیت سیاســی اجتماعی خود نسبت به جامعه است که‬ ‫بخشــی از نقصان های بعضا نظــری ان در خطوط باال به‬ ‫ان اشاره شد‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫وحدت مقابل ائتالف اعتدال – اصالح‬ ‫رویکرد طیف چپ اصول گرایان در انتخابات ‪ 96‬چگونه خواهد بود؟‬ ‫پیمان فراهانی‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪7‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مدتــی اســت زمزمه هایــی از فعالیــت یــا اعــام‬ ‫امادگی برخی افراد شــاخص بــرای حضــور در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 1396‬می شنویم‪.‬‬ ‫تا یــک مــاه قبــل الاقــل جدی تریــن گزینه های‬ ‫کاندیداتوری را محمود احمدی نژاد و حسن روحانی تشکیل‬ ‫می دادند‪ ،‬اما مطابق شنیده ها و گمانه ها‪ ،‬گزینه هایی چون‬ ‫محمدباقر قالیباف‪ ،‬سعید جلیلی و محمدرضا عارف نیز به‬ ‫این لیست اضافه شده اند‪ .‬هرچند صحبت هایی نیز از حضور‬ ‫برخی افراد غیرشاخص شنیده شده اما به جهت جدی نبودن‬ ‫حضور و عدم تاثیرگذاری جدی این افــراد روی پازل کلی‬ ‫انتخابات از نام بردن انان خودداری می کنیم‪.‬‬ ‫محمود احمدی نژاد با سفرهای استانی اخیر خود که‬ ‫پس از عید انها را به صورت جــدی پیگیری می کند عالقه‬ ‫خود برای بازگشــت به قدرت اجرایی کشــور را نشان داده‬ ‫است‪ ،‬حسن روحانی نیز به عنوان رئیس جمهور مستقر به‬ ‫رســم دو دوره ای بودن عمده ریاست های پیشین‪ ،‬طبیعی‬ ‫است که از تالش برای ماندن در این مقام صرف نظر نکند‪.‬‬ ‫اما انچه موجب شده ســه گزینه دیگر نیز در کنار دو‬ ‫سیاستمدار پیش گفته نامشــان به صورت جدی در عرصه‬ ‫سیاســت برای انتخابــات ‪ 96‬مطــرح شــود در خصوص‬ ‫محمدباقر قالیباف ان است که به جهت اتمام زمان رسمی‬ ‫ریاست وی بر شهرداری تهران در یک سال اینده و حضور‬ ‫حدود یک دهه ای قالیباف در منصب شــهرداری تهران‪،‬‬ ‫اصالح طلبان بــرای شــهرداری تهران خیز برداشــته اند‬ ‫در این بیــن قالیباف به عنــوان یکــی از گزینه های جدی‬ ‫برای ریاســت جمهوری کشور الاقل در ســه دوره اخیر به‬ ‫احتمال بســیار زیاد تالش مجدد خود را نیز برای رسیدن‬ ‫به این مقام خواهد کرد‪ ،‬در این خصوص شــنیده هایی نیز‬ ‫از سازماندهی و استقرار ســتادهای انتخاباتی وی شنیده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫با توجه به عملکرد دولت تدبیر و امید در ســه ســال‬ ‫گذشته احتماال بخشی از رای جریان اصولگرا که در سبد‬ ‫اعتدال ریخته شد به سبد رای قالیباف افزوده خواهد شد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر قالیبــاف در رقابتی که با حســن روحانی در‬ ‫انتخابات ‪ 92‬داشــت این بار به جهت تجربه اندوخته خود‬ ‫شــانس بیشــتری برای رقابت با روحانی خواهد داشــت‪.‬‬ ‫همچنین حضور محمود احمدی نژاد در این رقابت رای های‬ ‫منفی در جریان اصولگرایی ایجاد خواهد کرد که به جهت‬ ‫مخالفت با بازگشــت احمدی نژاد احتماال به سبد قالیباف‬ ‫ریخته خواهد شد‪.‬‬ ‫در خصــوص حضور ســعید جلیلی نیز شــنیده هایی‬ ‫مبنی بر تمایــل وی برای رقابــت مجدد با روحانی شــنیده‬ ‫می شــود‪ .‬البته به جهت ارمان گرا بودن جلیلــی و دوگانه‬ ‫جدی تعامل – سازشــی که وی با روحانی در انتخابات ‪92‬‬ ‫ایجاد کرد‪ ،‬باتوجه به ادامه دار شــدن مســاله هســته ای‬ ‫و ناکامی دولت در بخشــی از سیاســت های خارجی خود‬ ‫احتمال شکل گیری رقابت گفتمانی در این میان افزایش‬ ‫یافته است‪.‬‬ ‫جریان پایداری کــه در ‪ 6-7‬ســال اخیر تالش های‬ ‫جدی و مستمری برای ایفای نقش در سیاست کرده‪ ،‬گزینه‬ ‫جدی تر از جلیلی نخواهد داشــت‪ .‬هرچند حضور محمود ‬ ‫احمدی نژاد بســیاری از رای های جلیلی را کم خواهد کرد‬ ‫اما همان طور که گفته شد به جهت ارمان گرا بودن جلیلی‬ ‫و تکلیف گرا بودن جریان حامی وی احتمال حضور او برای‬ ‫شرکت در رقابت انتخاباتی ‪ 96‬جدی خواهد بود‪.‬‬ ‫محمدرضا عارف نیز با اصرار برای رقابت با الریجانی‬ ‫در انتخابــات ریاســت مجلــس و نپذیرفتن پســت جدی‬ ‫ریاست مرکز پژوهش های مجلس نشان داد عزمی راسخ‬ ‫برای تکیه زدن بــر منصب های جدی در سیاســت دارد‪.‬‬ ‫احتمال حضــور عــارف در انتخابات ‪ 96‬پس از شکســت‬ ‫مقابل الریجانی جدی شد‪ .‬عارف تجربه رقابت با روحانی‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 92‬را در مقابل روحانی دارد‬ ‫و به جهت پایبندی های تشکیالتی خود در لحظات اخر از‬ ‫این رقابت صرف نظر کرد اما تالش خودســرانه وی برای‬ ‫ماندن در رقابت برای انتخابات مجلس و برداشــته شدن‬ ‫حمایت جریان اصالحات از وی نشــان داد احتمال اینکه‬ ‫عارف پایبندی های تشکیالتی خود را کنار گذاشته و این بار‬ ‫به عنوان رقیبی جدی برای روحانی حاضر شود‪ ،‬وجود دارد‪.‬‬ ‫انطور کــه از شــواهد پیداســت حکایــت رقابت در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری‪ ،96‬تکرار همان رقابت‪ 92‬بدون‬ ‫حضور غرضی‪ ،‬والیتی و رضایی است با این تفاوت که کار‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫رقابت میان عارف – روحانی بیشرت از انکه‬ ‫گفتمانــی و کارکردی باشــد معطــوف به‬ ‫احساساتوتعلقاتجناحیوحزبیاست‪.‬‬ ‫عارف از روحانی انتقــاد نخواهد کرد و این‬ ‫کار را برای عارف دشوار می کند‪ ،‬مگر انکه‬ ‫در مقام پرسشگر و مطالبه گر قرار گرفته و‬ ‫خواسته های جریان حامی اصالحات را به‬ ‫صورتجدیازروحانیپیگیریکند‬ ‫سیاست‬ ‫برای روحانی بسیار سخت خواهد شد‪ .‬شاید پر بیراه نباشد‬ ‫که گمانه هایــی در خصوص احتمال تــک دوره ای بودن‬ ‫ریاست جمهوری روحانی زده می شود چرا که وی در رقابت‬ ‫‪ 92‬با رای مرزی به منصب ریاست جمهوری رسید بنابراین با‬ ‫فرض تکرار این رقابت و تالش جدی تر رقیبان وی احتمال‬ ‫رای نیاوردن او الاقل در دور اول بسیار باال خواهد رفت و‬ ‫می توان گفت حتمی است‪.‬‬ ‫امــا رقابت چــرا برای روحانی ســخت خواهد شــد؟‬ ‫پیش تــر در انتخابات ‪ 92‬اصولگرایان تکلیف مشــخصی‬ ‫نســبت به وضعیت خود نداشــتند و با تالش برای شــکل‬ ‫دادن ائتالف پیشرفت که به نتیجه نرسید بخشی از نیروی‬ ‫خود را هدر دادند‪ ،‬از طرف دیگر نیز بخشــی از نیرو صرف‬ ‫رقابت های درونی اصولگرایان با یکدیگر شــد که احتماال‬ ‫با عدم حضــور برخــی افــراد اصولگرای دیگــر همچون‬ ‫حدادعادل‪ ،‬رضایی و والیتی این مســاله در انتخابات ‪96‬‬ ‫وجود نخواهد داشت و تنها بخش جزئی از ان میان قالیباف‬ ‫و جلیلی که بیشــتر اختالف بر ســر مباحث فرهنگی است‬ ‫باقی خواهد ماند کــه باتوجه به محوریت بــودن رقابت با‬ ‫روحانی از میان این رقابت درون گفتمانی کاســته خواهد‬ ‫شد‪.‬‬ ‫رقابتی که میان قالیباف و روحانی شکل می گیرد در‬ ‫این دوره احتماال بیشتر از انکه سیاسی باشد وجهه کارکردی‬ ‫پیدا خواهد کــرد‪ .‬روحانی که پیش از ایــن منصب جدی‬ ‫اجرایی را بر عهده نداشــت در انتخابات ‪ 92‬از این کارنامه‬ ‫ســفید در مقابل عملکرد مدیریتی قالیبــاف به عنوان برگ‬ ‫برنده استفاده کرد‪.‬‬ ‫در انتخابــات ‪ 92‬قالیبــاف به پشــتوانه تالش یک‬ ‫دهه ای خود در شهرداری تهران و تالش بسیار خود برای‬ ‫ارائه یک الگوی کارامــدی مدیریتی به عرصه رقابت امده‬ ‫بود اما رقیب جدی او ‪ ،‬یعنی حسن روحانی رقابت را به عرصه‬ ‫دیگری برد و با مطرح کردن دوگانه حقوقدان – ســرهنگ‬ ‫زمین بازی را با قالیباف عوض کرد و او را شکست داد‪.‬‬ ‫اما این بار در رقابــت ‪ 96‬باتوجه به انکه دیگر روحانی‬ ‫ان کارنامه پاک و برگ برنده را در دســت نــدارد مجبور به‬ ‫حضور در زمین قالیباف بــرای رقابت خواهد شــد که این‬ ‫مساله کار را برای روحانی بسیار سخت خواهد کرد‪ ،‬به شرط‬ ‫انکه مشاوران قالیباف این بار مشورتی درست و دقیق به او‬ ‫داده و با اشتباهی مجدد زمین بازی را به نفع روحانی تغییر‬ ‫ندهند‪ .‬قالیباف شــاید تا اینجای کار احتمال بسیار زیادی‬ ‫برای رفتن به دور دوم انتخابات یا پیروزی داشته باشد اما‬ ‫با اضافه کردن و در نظــر گرفتن مولفه حضور احمدی نژاد‬ ‫به عنوان رقیب جدی و سرسخت قالیباف احتمال پیروزی‬ ‫برای او به حداقلی ترین حالت ممکن خواهد رسید چرا که‬ ‫رقابت با سه جناح‪ ،‬روحانی – احمدی نژاد – جلیلی برای او‬ ‫ناممکن خواهد شــد و قالیباف تنها راهی که برای پیروزی‬ ‫خواهد داشت امید به رد صالحیت احمدی نژاد در انتخابات‬ ‫‪ 96‬است‪.‬‬ ‫ســعید جلیلــی نیــز همان طور کــه پیش تر اشــاره‬ ‫شــد رقابت خــود را در دوگانــه مقاومت ‪-‬ســازش پیگیری‬ ‫می کرد‪ .‬جلیلی تــا ان هنگام به عنوان مســئول مذاکرات‬ ‫هســته ای این مذاکــرات به نتیجه مشــخصی نرســیده‬ ‫بود و به عنوان مســئول مســتقر در این منصب در جایگاه‬ ‫پاســخگو قرار داشــت و روحانــی تنها بــا ایــراد ایده ای‬ ‫جدید مبنی بر ســازش و نقــد عملکرد جلیلی توانســت او‬ ‫را شکســت دهد اما این بار تنها پاســخگو جلیلی نخواهد‬ ‫بود بلکه جلیلــی نیز می تواند بــه کارنامه روحانی در ســه‬ ‫سال اخیر نســبت به مساله هســته ای انتقاد کند و حضور‬ ‫وی در کمیســیون برجام در مجلس شــورای اســامی و‬ ‫مخالفت های جدی و سرســختانه او و حامیانش با برجام‬ ‫کار را جــدی خواهد کرد‪ ،‬البته به نظر نمی رســد که رقابت‬ ‫روحانی ‪-‬جلیلی از این دوگانه فراتــر رفته و به عرصه های‬ ‫دیگر کشیده شود‪.‬‬ ‫جلیلــی در انتخابــات گذشــته فرصت جــدی برای‬ ‫تبلیغات نداشت و تجربه ‪ 92‬احتماال به او و حامیانش برای‬ ‫انتخابات ‪ 96‬کمک خواهد کرد اما اگر حضور احمدی نژاد‬ ‫را در این میدان رقابت در نظر بگیریــم همان طور که بنده‬ ‫در گذشته از تعبیری به عنوان «جلیلی‪ ،‬بدل احمدی نژاد»‬ ‫اســتفاده کرده ام اکنــون نیز بهتریــن تعبیــر را در دوگانه‬ ‫احمدی نژا د ‪-‬جلیلی همــان اصل جنس و بدل ان می دانم‬ ‫که احتمال پیــروزی جلیلی را کاهــش می دهد‪ ،‬هرچند او‬ ‫اکنون به بدنه حامی نســبتا ثابتی هرچند اندک دست پیدا‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫همچنیــن محمدرضا عــارف همان طور که اشــاره‬ ‫شــد در انتخابات گذشــته به عنوان فــردی دارای وجهه‬ ‫مثبت در نظام به عنــوان گزینه اصلی جریــان اصالحات‬ ‫مطرح شد و امیدها کمتر به سمت رای اوری وی و پیروزی‬ ‫حداکثری اصالح طلبــان می رفت‪ ،‬از ایــن رو اصالحات‬ ‫تصمیم گرفت عارف را به واسطه پایبندی های جریانی اش‬ ‫راضی به کناره گیــری به نفع روحانی به عنــوان یار قرضی‬ ‫اصالحات بــرای قطعی کــردن پیــروزی حداقلــی خود‬ ‫کند‪ .‬در این میان اما عارف متوقع شد و انتظار حمایت جدی‬ ‫از وی برای انتخابات مجلس می رفت‪ ،‬این حمایت اما نه به‬ ‫صورت حداکثری بلکه به عنــوان باز هم تنها گزینه موجود‬ ‫به صورت حداقلی انجام گرفت و در برهه انتخابات ریاست‬ ‫مجلس حتی این حمایت قطع شــد اما این مساله موجب‬ ‫عدم حضور و تالش عارف نشد و به رغم توصیه های صورت‬ ‫گرفته ان زمان که شکست عارف در مقابل الریجانی قطعی‬ ‫بود و این شکست به ضرر اصالحات تمام می شد‪ ،‬عارف به‬ ‫صورت شخصی تصمیم بر ادامه مسیر خود گرفت‪.‬‬ ‫با توجه به ایــن مطلب عــارف ‪ 96‬را نمی توان گزینه‬ ‫ائتالفی روحانی دانست بلکه باید او را نیز در کنار دیگر رقبای‬ ‫احتمالی روحانی‪ ،‬رقیبی جدی به حساب اورد با این فرض‬ ‫که امید جریان اصالحات با پیروزی حداکثری در انتخابات‬ ‫مجلس در حــوزه تهران اعتماد به نفــس و امید جدی را به‬ ‫اصالحات داده است و احتمال حمایت اجباری از تنها گزینه‬ ‫موجود‪ ،‬یعنی عارف ممکن اســت جدی شود و این مساله‬ ‫قطعا کار را برای روحانی دشوار خواهد کرد‪.‬‬ ‫رقابت میان عارف – روحانی بیشــتر از انکه گفتمانی‬ ‫و کارکردی باشد معطوف به احساسات و تعلقات جناحی و‬ ‫حزبی است‪ .‬عارف از روحانی انتقاد نخواهد کرد و این کار‬ ‫را برای عارف دشــوار می کند‪ ،‬مگر انکه در مقام پرسشگر‬ ‫و مطالبه گــر قــرار گرفته و خواســته های جریــان حامی‬ ‫ اصالحات را به صورت جدی از روحانی پیگیری کند تا جایی‬ ‫که بتواند دیگران را قانع کند که او نسبت به این خواسته ها‬ ‫تاکنون بی توجــه بوده و ضــرورت حضور فــردی که این‬ ‫دغدغه ها را داشته باشد جدی شود‪.‬‬ ‫اما در خصــوص محمود احمدی نژاد به شــرط تایید‬ ‫صالحیت برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری مساله‬ ‫کمی متفاوت است‪ .‬روحانی در مدت سه سال اخیر تمامی ‬ ‫اتهامات را متوجه عملکرد دولت گذشته کرده و پاسخگویی‬ ‫به این مســاله شــاید جدی ترین انگیزه احمدی نژاد برای‬ ‫اعالم تمایل به بازگشت به قدرت بوده است‪ .‬احمدی نژاد‬ ‫در سه سال اخیر چندین مورد درخواست مناظره و تریبون‬ ‫برای پاسخگویی به اتهامات وارده به دولت های نهم و دهم‬ ‫کرده‪ ،‬اما هیچ پاسخی از سوی دولت دریافت نکرده است‪.‬‬ ‫چهره احمدی نژاد به واســطه عملکردش و شدت گرفتن‬ ‫انتقادها به او به شدت تخریب شد و در مقابل چهره هاشمی‬ ‫که رقیب و مخاطب اصلی احمدی نژاد بود بســیار تطهیر‬ ‫شــد‪ .‬این وضعیت قطعا برای احمدی نژاد مطلوب نیست‬ ‫و او حتما به دنبال تغییر این شــرایط خواهد بود‪ ،‬از این رو‬ ‫جدی ترین و اصلی ترین رقیب روحانی چه پای میز مناظره‬ ‫و چه در صورت رد صالحیت‪ ،‬پیش از انتخابات حتما محمود‬ ‫احمدی نژاد است‪ .‬احمدی نژاد تنها کسی است که می تواند‬ ‫روحانی را در جایگاه متهم قرار دهد و با ادعای دولت خود‪،‬‬ ‫او را بازخواست کند و مساله پیروزی روحانی با رای مرزی را‬ ‫تمام خواهد کرد‪.‬‬ ‫اما بحــث دیگر و نهایــی پیرامون انتخابــات ‪ 96‬در‬ ‫خصوص خالء حضور جناحین سیاسی کشور و نمایندگان‬ ‫رسمی انان در این انتخابات اســت‪ .‬ان طور که از شواهد‬ ‫پیداســت این بار این جناحین سیاســی کشــور نیستند که‬ ‫نماینده ای بــرای رقابت معیــن می کنند بلکه تنهــا باید از‬ ‫شرکت کنندگان این رقابت‪ ،‬حمایت یا در حالت بسیار خاص‬ ‫و بعید‪ ،‬عدم حمایت و سکوت کنند‪.‬‬ ‫مدت هاســت که گفته می شــود دوگانــه اصولگرا –‬ ‫اصالح طلب دیگر در کشــور کارکردهای خود را از دســت‬ ‫داده اســت‪ ،‬هر چند وجود حقیقی حامیان ایــن دو جناح‬ ‫اجازه انکه این دوگانه کنار گذاشــته شــود را نمی دهد اما‬ ‫در حال حاضر کشــور نیازمند ارایشــی جدید از جناح های‬ ‫سیاسی اســت که پاسخگوی شــرایط فعلی جامعه باشد‪.‬‬ ‫این شــکل گیری قطعا بــه انتخابات ‪ 96‬کشــیده نخواهد‬ ‫شــد و زمانی شــاید بســیار بیشــتر نیاز دارد اما انتخابات‬ ‫‪ 96‬ضــرورت رفتــن بــه ایــن ســمت را احتمــاال تقویت‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫راست سنتی و روحانی اشتراک طبقاتی دارند‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫تو گوی مثلث با عبدالرضا داوری‬ ‫گف ‬ ‫چندی پیش یک جمله ای گفتید که انعکاس های‬ ‫بسیاری در رسانه ها و شبکه های فضای مجازی‬ ‫داشت‪ ،‬شما مطرح کردید که حمایت الریجانی‪،‬‬ ‫باهنــر و مصباحــی مقــدم از روحانی و نیــز اغاز‬ ‫دور جدید حمالت علیه دکتــر احمدی نژاد به نام‬ ‫«جریان انحرافی» نشــان می دهد که سیستم‬ ‫برای تداوم ریاســت جمهوری روحانــی در حال‬ ‫قانع شدن است‪ .‬منظور شما از سیستم چه بود؟‬ ‫ایا این واژه به بدنه تصمیم گیری جریان اصولگرا‬ ‫بر می گشت یا به نظام؟‬ ‫من هم احســاس کــردم بعضی دوســتان از این‬ ‫صحبت دچــار یک بدفهمی شــدند حال انکــه منظورم از‬ ‫سیســتم‪ ،‬نظام نبود‪ ،‬بلکه منظور ســاختار حقیقی قدرت‬ ‫است‪ .‬یعنی بخشی از ســاختار حقیقی قدرت در جمهوری‬ ‫اســامی و به تعبیر من سیســتم در حال نزدیک شدن به‬ ‫اقای روحانی است‪ .‬کما اینکه در انتخابات مجلس دهم هم‬ ‫این اتفاق افتاد و مشاهده کردیم بخشی از ساختار حقیقی‬ ‫قدرت که البته بخش پرقدرتی هم است و حول اقای علی‬ ‫الریجانی سازماندهی شــده‪ ،‬با تیم اقای روحانی ائتالف‬ ‫کردند‪ .‬بنابراین انچه من درباره سیستم و اقناع شدن سیستم‬ ‫برای دو دوره ای شدن اقای روحانی نوشتم معطوف به این‬ ‫ساختار حقیقی قدرت بود‪ .‬به نظر من چیزی به نام جریان‬ ‫اصولگرایی دیگر باقی نمانده کــه بخواهد تصمیمش در‬ ‫انتخابات بعدی تاثیرگذار باشــد‪ .‬به نظــرم جریان نزدیک‬ ‫به اقای الریجانی و بخشــی از طیف سنتی جناح راست در‬ ‫انتخابات اینده به ســمت اقای روحانــی گرایش خواهند‬ ‫‪8‬‬ ‫عبدالرضا داوری‪ ،‬تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد‬ ‫است که اصولگرایان دچار یک شکاف عمیق شده اند‪.‬‬ ‫ســنتی ها در انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬از‬ ‫روحانی حمایــت می کنند امــا تحول خواهان بر خالف‬ ‫میل باطنی یا پشــت ســر احمدی نژاد قرار می گیرند یا‬ ‫در صورتی کــه احمدی نژاد نیاید‪ ،‬لشــکری از نامزدها‬ ‫را به مصاف روحانی می فرســتند تا جلوی افزایش رای‬ ‫او را بگیرند‪.‬‬ ‫داشــت و از او حمایت می کننــد ولی جمعیــت ایثارگران‪،‬‬ ‫پایداری و رهپویان حتمــا با اقای روحانی در ســال ‪ 96‬در‬ ‫چالش خواهند بود‪.‬‬ ‫یعنــی شــما می گوییــد بیــن طیــف ســنتی و‬ ‫تحول خواه جناح راست اختالف افتاده است؟‬ ‫قطعا همین طور اســت‪ ،‬نمونه بــارز این صحبت‬ ‫اتفاقی است ک ه در انتخابات مجلس دهم رخ داد‪ .‬وضعیتی‬ ‫که اتفاق افتاد نشــان داد که جریان اصولگرایی از درون‬ ‫دچار فروپاشی شده است‪.‬‬ ‫اما از زاویه دیگری هم می شــود نــگاه کرد و ان‬ ‫اینکــه اقای الریجانــی تالش کرد یک شــورای‬ ‫‪ 4‬نفره برای تصمیم گیری درباره انتخابات مجلس‬ ‫شامل خودش و اقایان ناطق‪ ،‬والیتی و مقتدایی‬ ‫تشــکیل دهد اما بعــد منصرف شــد و اعالم کرد‬ ‫مســتقل نامزد انتخابات شده اســت‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر انشعاب تشکیالتی در جریان اصولگرایی‬ ‫اتفاق نیفتاد؟‬ ‫دلیلــش ایــن بــود کــه او نمی خواهــد در کنار‬ ‫طیف هایی مثــل پایــداری و ایثارگران قــرار بگیرد‪ .‬اقای‬ ‫الریجانی می خواهد جناح اصولگرا را حول خود بازســازی‬ ‫کند اما موفق نشد‪.‬‬ ‫اما از جهتــی هم موفق شــد‪ ،‬چــون کاندیدای‬ ‫اصولگرایان برای ریاســت مجلــس دهم اقای‬ ‫حدادعادل بود‪ ،‬وقتــی او به مجلــس راه نیافت‬ ‫طیف های مختلف اصولگرایی در موضوع ریاست‬ ‫مجلس اقای الریجانی با یکدیگر هم نظر شدند‪،‬‬ ‫یعنــی نهایتا اقای الریجانی توانســت ســا یق‬ ‫اصولگرایــی را گرد خــود جمع کند و بر کرســی‬ ‫ریاست مجلس بنشیند؟‬ ‫اقــای الریجانی کــه بــا حمایــت اصولگرایان‬ ‫به مجلــس راه نیافت چــون اقــای الریجانی در لیســت‬ ‫اصولگرایان قم حضور نداشت‪.‬‬ ‫اما با حمایت اصولگرایان رئیس مجلس شد؟‬ ‫خیر‪ ،‬اصال چه کسانی مصداق جریان اصولگرایی‬ ‫هستند‪ .‬دیگر جریانی به نام اصولگرا وجود ندارد‪.‬‬ ‫نمایندگان همســو بــا جبهه پایــداری‪ ،‬جمعیت‬ ‫ایثارگران و جمعیــت رهپویان به ریاســت اقای‬ ‫الریجانی در مجلس رای دادند؟‬ ‫اینها خرده گروه های سیاســی هســتند‪ .‬وقتی از‬ ‫جریان صحبت می کنیم یعنی اینهــا می توانند در تضادها‬ ‫و شکاف های سیاسی نقش افرین باشــند‪ .‬امروز ما دیگر‬ ‫عنوانی به نــام اصولگــرا و اصالح طلب نداریــم‪ .‬با معیار‬ ‫دهــه ‪ 70‬ایا اقــای عارف اصالح طلب اســت؟ ایا کســی‬ ‫که به حســن روحانــی رای می دهد اصالح طلب اســت؟‬ ‫اصالح طلبــی یک منشــا و مبدایی دارد‪ ،‬نمی شــود گفت‬ ‫چون یک کســی قبال اصالح طلب بوده‪ ،‬حــاال هم نماد‬ ‫اصالح طلبی اســت‪ .‬روش ها‪ ،‬مرزبندی هــا و تضادهای‬ ‫جناح ها عوض شده است‪ .‬اصالح طلبی که در دهه ‪ 70‬بعد‬ ‫از دوم خرداد شکل گرفت‪ ،‬ان اصالح طلبی مدت هاست‬ ‫مرده و حاال تعریف جدیدی تحت نام میانه روی و اعتدال‪،‬‬ ‫با ادبیات جدید تولید شده است‪.‬‬ ‫یعنی بــه عبارت دیگر شــما می گوییــد جناح ها‬ ‫فرو پاشیدند؟‬ ‫نه‪ ،‬جناح بندی های جدید اتفاق افتاده است‪ .‬نه‬ ‫اینکه جناح ها فروپاشیدند‪.‬‬ ‫بحث ما نیــز درباره مرزبندی های جدید اســت‪،‬‬ ‫هم اکنون در جناح راســت قدرت کدام طیف بر‬ ‫دیگری می چربد؟ شــما از پایــداری‪ ،‬ایثارگران و‬ ‫رهپویان به عنوان خرده گروه نام بردید‪...‬‬ ‫اینها کــه واقعــا زوری ندارند چــون در انتخابات‬ ‫مجلس ‪30‬بر هیــچ باختند‪ .‬به کســانی باختنــد که حتی‬ ‫در بلوک اپارتمان خودشــان هم شناخته شــده نبودند‪ .‬به‬ ‫ادم های بسیار معمولی و غیر مشهور باختند‪ .‬اصال تکلیف‬ ‫این ماجراها که روشن شده است‪ .‬اگر منظور از قدرت نفوذ‬ ‫در نهادهای حاکمیتی است‪ ،‬بله اینها یکسری نفوذهایی‬ ‫دارند اما اصل مطلب نفوذ در بدنه اجتماعی اســت‪ .‬اینها‬ ‫تحلیــل و درک درســتی از تحوالت و شــرایط نداشــتند‪،‬‬ ‫جامعه ای که امروز سیاســتش تلگرامیزه شده یعنی امروز‬ ‫با یک گوشی یک شــهروند دارد در صحنه سیاسی کشور‬ ‫برای خودش نقش افرینی می کند‪ ،‬تحوالت جدید است‪.‬‬ ‫کدام طیف های سیاســی امدند موضوعاتی از این دست‬ ‫را تحلیــل کنند؟ اتفاقــات جدیدی در الیه هــای مختلف‬ ‫جامعه ما رخ داده اســت باید اینها را درک و تحلیل کنیم و‬ ‫بشناســیم‪ .‬حاال اینکه جمعیت ایثارگران چه گفت و فالن‬ ‫حزب نیز چه واکنشی نشان داد‪ ،‬چه اهمیتی دارد‪ .‬حتی در‬ ‫بین اصالح طلبان‪ ،‬معتقدم همان قــدر که فالن جمعیت‬ ‫اصول گرا از اعتبار اجتماعی ساقط شده‪ ،‬حزب مشارکت نیز‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫سیاست‬ ‫همین شرایط را دارد‪ .‬اصال گروه های مرجع دگرگون شدند‪.‬‬ ‫اینها دیگر گروه مرجع در جامعه ما نیستند‪.‬‬ ‫اگر به نظر شــما پایداری‪ ،‬ایثارگــران و رهپویان‬ ‫مرجعیت ندارند ایا هنوز جامعه روحانیت و موتلفه‬ ‫برای مردم مرجع هستند؟‬ ‫اینها حلقه های ‪ 40‬تا ‪ 50‬نفــری فارغ از تحوالت‬ ‫جامعه هستند‪ .‬برای خودشان مباحثی را می گویند‪ ،‬منتها‬ ‫چون تریبون و رسانه دارند و صدای شان از تلویزیون پخش‬ ‫می شــود‪ ،‬می توان گفت صــدای این حلقه هــای اقلیت‬ ‫کوچک در جامعه بلند است ولی مردم به این صداها توجه‬ ‫نمی کنند‪ .‬باید نهایتا سطح کنش گری را در جامعه ارزیابی‬ ‫می کرد‪ .‬ایا کسی امروز در جامعه منتظر نشسته ببیند اقای‬ ‫الریجانی چه می گوید تا از حرف او حمایت کند؟ چند درصد‬ ‫مردم منتظر موضع گیری اقای باهنر هســتند؟ اینها را باید‬ ‫اندازه گیری کرد‪ .‬واال اینها حلقه های قدرت هستند چون‬ ‫ارتباطاتی هم با رسانه ها به ویژه رسانه ملی دارند می توانند‬ ‫صدای شان را در جامعه بلند کنند ولی ایا مردم منتظر شنیدن‬ ‫صدا و خط دهی اینها هستند؟ خیر‪ ،‬این طور نیست‪.‬‬ ‫سوالم همین است‪ .‬همان طور که درباره پایداری‪،‬‬ ‫ایثارگران و رهپویان گفتید اینها خرده تشــکل ها‬ ‫هستند‪ .‬درباره جبهه پیروان خط امام و رهبری و‬ ‫جامعه روحانیت نیز همین نظر را دارید؟‬ ‫بله‪ ،‬همــه اینها حتی اصالح طلبــان و جناح چپ‬ ‫سابق هم همین شرایط را دارند‪ .‬چند درصد جامعه منتظرند‬ ‫ببینند کــه به فرض حــزب اتحاد ملــت ایران چــه نظری‬ ‫درباره فــان موضوع کشــور دارد؟ احــزاب اصالح طلب‬ ‫هم خرده تشــکل هســتند‪ .‬در واقع اینها حلقه های قدرت‬ ‫هستند که مدام می خواهند میزها و سکوهای قدرت را بین‬ ‫خودشان دست به دســت کنند‪ ،‬تنها چیزی که برای شان‬ ‫اهمیت ندارد مردم هســتند‪ .‬برای همین مردم اینها را کنار‬ ‫گذاشتند‪ .‬معدود افرادی را در جامعه می بینیم که می توانند‬ ‫با بدنه زنده اجتماعی ارتباط داشته باشند‪ ،‬دیدگاه هایشان‬ ‫را رد و بدل کنند و نظر انها نیز برای مردم مهم باشــد‪ .‬االن‬ ‫دبیرکل حزب موتلفه در انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫چقدر رای اورد؟ مردم چه اهمیتی به حضور او در انتخابات‬ ‫دادند؟‬ ‫اقای الریجانی رئیس مجلس شد‪ .‬ریاست او به‬ ‫نوعی هر دو جناع را قانع کرد چون اصالح طلبان‬ ‫می گویند «اقــای الریجانی کاندیــدای ائتالف‬ ‫امید در قم بود ما حمایت کردیم کــه او بتواند به‬ ‫مجلس راه یابد»‪ ،‬اصولگراها نیز می گویند «اقای‬ ‫الریجانی کاندیدای ما برای ریاست مجلس بود»‬ ‫در واقع هر دو جناح راضی هســتند‪ ،‬حاال به نظر‬ ‫شما برای اقای روحانی هم چنین اتفاقی می افتد‬ ‫که دو جناح راضــی به تداوم ریاســت جمهوری‬ ‫او باشند؟‬ ‫به جــای انکه موقعیت اقای روحانــی را نزد گروه‬ ‫قدرت اندازه گیری کنیم‪ ،‬باید موقعیت او را در بدنه اجتماعی‬ ‫ببینیم چون اقای روحانی نهایتا بایــد از مردم رای بگیرد‪.‬‬ ‫ایا مردم نشســتند که ببینند اقای الریجانــی‪ ،‬اقای باهنر‬ ‫و مصباحــی مقدم از اقــای روحانــی حمایــت می کنند تا‬ ‫در ریاســت جمهوری به او رای بدهند؟ اصال این مســاله‬ ‫اهمیتی برای مردم ندارد‪ .‬ما باید نوع نگاهمان را به صحنه‬ ‫سیاست ورزی کشــور تغییر دهیم‪ .‬چه بســا حمایت های‬ ‫اقایــان الریجانی‪ ،‬باهنر و مصباحی مقدم بخشــی از بدنه‬ ‫اجتماعی اقای روحانی را از بین ببرد‪.‬‬ ‫اینکه شما گفتید بخشی از ساختار حقیقی قدرت‬ ‫وارد تعامل با اقای روحانی شده پس چه تاثیری بر‬ ‫رای های او دارد؟‬ ‫تاثیرگذار در صحنه اســت که بتواند رقبای اقای‬ ‫روحانی را مدیریت کند‪ ،‬حال انکه این مساله در رای اقای‬ ‫روحانی می تواند اثر معکوس و تخریبی نیز داشته باشد‪.‬‬ ‫حمایت های اقایان الریجانی‪ ،‬باهنر و مصباحی‬ ‫مقدم کــدام رقبــای اقــای روحانــی را می تواند‬ ‫مدیریت کند؟‬ ‫باالخره وقتی ساختار حقیقی قدرت با تمام توان‬ ‫از اقای روحانی حمایت کند‪ ،‬این تالش را خواهد کرد تا ان‬ ‫دو قطبی های جدی حول اقای روحانی شکل نگیرد‪ .‬یعنی‬ ‫با ابزارهای قدرت بتوانند رقبا را منفعــل کنند‪ ،‬از این منظر‬ ‫اهمیت دارد اما در کل حمایت اینها در بدنه اجتماعی اقای‬ ‫روحانی اگر مخرب نباشد قطعا رویشی هم ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫نکته همین است؛ ایا اقای روحانی می تواند مثل‬ ‫اقای الریجانی همه حلقه های قدرت را دور خود‬ ‫جمع کند؟ اگر الریجانی نمی توانســت که االن‬ ‫اقای عارف رئیس مجلس بود؟‬ ‫اقــای روحانی مهــارت سیاســت ورزی اش باال‬ ‫نیســت‪ .‬اقای روحانی به جهت تجربه و مهارت ها با اقای‬ ‫هاشمی متفاوت است‪ .‬اقای روحانی همواره در حلقه های‬ ‫محدود امنیتــی در این ‪ 37‬ســال حرکت کرده اســت و به‬ ‫اعتقاد من مهارتــش در سیاســت ورزی باال نیســت ولی‬ ‫به طور نســبی می تواند در ســاختار حقیقی قدرت با کمک‬ ‫اقای هاشمی و الریجانی یک همگرایی های نسبی حول‬ ‫خودش ایجاد کند‪.‬‬ ‫شــما می گویید اگر طیف ســنتی جناح راست از‬ ‫اقای روحانی حمایت کنند حتی امکان دارد تاثیر‬ ‫منفی و تخریبی بــر ارای او بگذارنــد‪ ،‬در چنین‬ ‫شــرایطی اقای روحانی موافــق و پذیرای چنین‬ ‫حمایتی است؟‬ ‫نمی دانم‪ ،‬شــاید اینها در بدنه اجتماعی مضاری‬ ‫برای اقای روحانی داشته باشند اما ممکن است در ساختار‬ ‫حقیقی قدرت در جاهایی مسائل و مشکالت اقای روحانی‬ ‫را نیز حل کنند‪ .‬مثال می گویم شاید حضور اینها کنار اقای‬ ‫روحانی بتواند بخشی از فشارهای نهادهای خاص و نظارتی‬ ‫را بر اقای روحانی کم کند‪.‬‬ ‫این سیستم قدرتی که می گویید در حال هماهنگ‬ ‫شــدن با اقای روحانی اســت چقدر وسعت دارد‬ ‫و اقایان الریجانی‪ ،‬باهنــر و مصباحی مقدم چند‬ ‫درصد این سیستم قدرت را شامل می شوند؟‬ ‫به نظرم نقطه ثقل شــان حول اقــای الریجانی‬ ‫اســت‪ .‬البته اقای مصباحی مقدم شــاید بتواند در شــبکه‬ ‫روحانیــت عالیرتبه تاثیرگذار باشــد چون منابــع قدرت در‬ ‫جمهوری اسالمی چهار دسته است‪ .‬منبع قدرت روحانیت‬ ‫عالی رتبه‪ ،‬منبع قدرت حزب الله‪ ،‬منبع قدرت بورکرات های‬ ‫غربگرا و منبع قدرت توده های مردم‪ .‬اقای مصباحی مقدم‬ ‫می توانــد در حوزه روحانیــت عالی رتبه موثر باشــد‪ .‬اقای‬ ‫الریجانی هم در حوزه روحانیت عالی رتبه و هم در بخشی از‬ ‫مراکزی مرتبط با دستگاه قضایی می تواند نفوذ داشته باشد‪.‬‬ ‫منبع قدرت بوروکرات های غربگرا نیز حول اقای هاشــمی‬ ‫رشد کرده اســت و منبع قدرت موثری محسوب می شود‪.‬‬ ‫البته هر چند تعداد عناصر این منبــع در قیاس با ابعاد ملی‬ ‫طبقه کوچکی هستند ولی اینها به جهت وسعت تاثیرگذاری‬ ‫در حوزه های تصمیم ســازی‪ ،‬افراد موثری هســتند که در‬ ‫دولت روحانی به سر کار برگشتند و باز تولید شدند‪.‬‬ ‫اقای باهنر چون رئیس جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری است و یکسری تشکل های صنفی و بازار‬ ‫سنتی زیرمجموعه این جبهه فعالیت می کنند او‬ ‫چقدر می تواند در حوزه توده هــای مردم به نفع‬ ‫اقای روحانی اثرگذار باشد؟‬ ‫هیچی‪ ،‬کل شــبکه ای که اقای باهنــر تاثیرگذار‬ ‫اســت در حد ‪ 5‬هــزار نفر نیســت‪ .‬عناویــن پرطمطراق را‬ ‫باید کنار گذاشــت‪ .‬تقریبا جبهه پیروان خط امام و رهبری‬ ‫هیچ سازمان رایی را در ســطوح مختلف جامعه نمی تواند‬ ‫ایجاد کند چون اینها حزب به معنای واقعی که ریشه های‬ ‫اجتماعی و بافت اجتماعی و پایگاه اجتماعی داشته باشند‬ ‫نیستند اینها گروه های قدرت هستند‪.‬‬ ‫اگــر اقایــان الریجانــی‪ ،‬مصباحی مقــدم و کل‬ ‫جبهه پیروان خط امام و رهبــری بدنه نفوذی در‬ ‫جامعــه ندارند‪ ،‬پس چــرا پایــداری‪ ،‬ایثارگران و‬ ‫رهپویان می گویند اینها نظرات شخصی شان را‬ ‫در حمایــت از اقای روحانی گفتنــد و نظرات انها‬ ‫عقبه تشکیالتی ندارد؟‬ ‫این حرف بی مبنایی اســت‪ ،‬چون اصال در ایران‬ ‫اشــخاص از تشــکیالت بزرگتر هســتند‪ .‬معتقــدم اقای‬ ‫الریجانی به شخصه یک تشــکالت بزرگ سیاسی است‪.‬‬ ‫االن اقای الریجانی به اندازه ‪ 10‬تشکل سیاسی در ساختار‬ ‫ل است که در‬ ‫قدرت موثر اســت‪ .‬جبهه پایداری یک تشک ‬ ‫درون خودش دچار بحران گفتمانی است‪ .‬جبهه پایداری‬ ‫گفت سوم تیر منهای احمدی نژاد‪ .‬اینها در همان ابتدای‬ ‫کار دچار بحران گفتمان شدند‪ .‬االن تضادها و شکاف های‬ ‫درون جبهه پایداری قابل کتمان و الپوشانی نیست‪.‬‬ ‫اقــای حســینیان طرفــداری تــام و تمــام از‬ ‫اقــای احمدی نــژاد بــرای ورود بــه انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری می کنــد‪ ،‬در مقابــل اعضای‬ ‫دیگری از جبهه پایداری معتقدند مردم برگشتی‬ ‫به احمدی نژاد ندارند‪...‬‬ ‫همین را می گویم‪ .‬مساله اصلی امروز این است‬ ‫که دوستان یکســری دو قطبی های کاذب درست کرده و‬ ‫بعد داخل ان دو قطبی ها شروع به رقابت با هم می کنند‪ .‬ما‬ ‫پیش بینی می کردیم اقای الریجانی به زودی با جریان اقای‬ ‫روحانی و هاشــمی ائتالف کند چون ما سیاست را در حوزه‬ ‫منافع تعریف نمی کنیم بلکه می خواهیم سیاست را در حوزه‬ ‫زد و خوردهای سیاسی ببینیم‪ .‬برای همین است که همیشه‬ ‫تحلیل ها دچار بن بست است‪ .‬اول باید دید منشا دعواها و‬ ‫تعارض در تقسیم منافع کجاست‪ ،‬بعد واقعیت های صحنه‬ ‫مشــخص می شــود‪ .‬یکی از تناقض ها ان است که اقای‬ ‫الریجانی با حمایت اصالح طلبان وارد مجلس شد اما حاال‬ ‫که بر کرسی ریاست نشست‪ ،‬اصولگرایان پزش را می دهند‪.‬‬ ‫یــک تحلیــل ان اســت کــه چــون اصولگراها‬ ‫نامزد تعییــن کننــده و حداکثــری در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 96‬ندارند به ایــن تناقض ها‬ ‫خوردند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫خیــر ایــن طــور نیســت‪ ،‬اقایــان الریجانــی‪،‬‬ ‫مصباحی مقدم و باهنر به نظر من به یک وحدت استراتژیک‬ ‫با اقای روحانی رســیدند‪ .‬معتقدم اگر انهــا به یک هویت‬ ‫واقعی در صحنه سیاســی دســت می یافتند حتما کاندیدا‬ ‫می داشتند‪ .‬سوال این است که چرا انها باید با اقای روحانی‬ ‫رقابت کنند؟ دلیلی برای رقابت ندارند‪.‬‬ ‫انگیزه شــان بــرای حمایــت از اقــای روحانــی‬ ‫چیست؟ به عبارت دیگر در سایه حمایت از اقای‬ ‫روحانی چه امتیازی به دست می اورند؟‬ ‫اشتراک منافع با اقای روحانی دارند‪.‬‬ ‫چه منافع مشترکی با اقای روحانی دارند؟‬ ‫اینها پایگاه های طبقاتــی و رویکردهای تحلیلی‬ ‫و راهبردی شــان با اقای روحانی یکسان اســت‪ .‬مگر در‬ ‫موضوع برجام چه اتفاقی افتاد؟ اقایــان باهنر‪ ،‬الریجانی‬ ‫و مصباحی مقدم اشتراک منافع راهبردی داشتند حمایت‬ ‫کردند در مقابل برجام با منافع طیف هایی نیز تضاد داشت‬ ‫که این مساله در قالب مخالفت ها خودش را نشان داد‪.‬‬ ‫یعنی تعامل بــا اقای روحانی موثر بــود که امروز‬ ‫شاهد تداوم ان هستیم؟‬ ‫بله‪ ،‬کامال و قطعا موثر بود و ادامه هم پیدا خواهد‬ ‫کرد بنابراین شــکل جغرافیای سیاســی ایران عوض شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫به نظر شما دایره تعامل با اقای روحانی وسعت هم‬ ‫ می گیرد یا در همین حد باقی می ماند؟‬ ‫به نظرم هرچه جلوتر برویم و صحنه شفاف تر شود‬ ‫ائتالف هایی که در این صحنه دیده می شود بیشتر به چشم‬ ‫می اید‪ .‬اصــا نمی توانیم صحنه را بــا دو قطبی اصولگرا‪-‬‬ ‫اصالح طلب توضیح دهیم‪.‬‬ ‫ایا االن می توان گفت راست سنتی کامال با اقای‬ ‫روحانی پیوند استراتژیک خورده است؟‬ ‫شاید پیوند تشکیالتی نخورده باشند اما شک ندارم‬ ‫همین االن در داخل موتلفــه یک بحران جدی وجود دارد‬ ‫یعنی بخشی از موتلفه همگرایی با دولت را دنبال می کند و‬ ‫بخش کوچکی از این حزب که تیپ های جوان تر هستند‬ ‫مثل اقای ترقی‪ ،‬جهت گیری شان با دولت در تضاد است‪.‬‬ ‫اما همین اقای ترقی عضو شورای مرکزی موتلفه‬ ‫به ما گفــت اگر هیالری کلینتــون رئیس جمهور‬ ‫امریکا شود گشایش هایی در رفع جدی تحریم ها‬ ‫صــورت می گیــرد‪ .‬در چنیــن وضعیتــی رقابت‬ ‫سیاســی با حســن روحانی جــدی نخواهد بود‬ ‫اما اگر ترامــپ رئیس جمهور امریکا شــود قطعا‬ ‫نــگاه امریــکا در اجــرای برجام تغییــر می کند‪،‬‬ ‫بنابراین برای مقابله با او نیــاز به چهره ای داریم‬ ‫که بتواند هماوردی خود را نشــان دهد‪ .‬در واقع‬ ‫او تصمیم گیــری اصولگرایان دربــاره نوع نگاه‬ ‫به اقــای روحانی را موکــول به نتیجــه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا کرد؟‬ ‫این االن پارامتر بیرونی اســت‪ .‬به اعتقاد من اگر‬ ‫اقای ترقی دارد بحث حمایت اقای روحانی را بیان می کند‬ ‫دلیل دیگری دارد‪.‬‬ ‫اقای ترقــی در همین مصاحبــه کال موضوعیت‬ ‫حمایت اصولگرایان از اقایان جلیلی و قالیباف را‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 96‬منتفی خواند و‬ ‫بیشتر این طور جلوه داد که گزینه قوی در جریان‬ ‫اصولگرا مقابــل اقای روحانی وجــود ندارد‪ ،‬نظر‬ ‫شما چیست؟‬ ‫اقای جلیلــی و اقای قالیباف ســال ‪ 92‬که اقای‬ ‫روحانی فقط مســئول یک مرکز تحقیقاتــی در ایران بود‬ ‫حریف او نشدند حاال که اقای روحانی شخص اول اجرایی‬ ‫کشور اســت و این همه منابع قدرت و ثروت و شبکه بزرگ‬ ‫بوروکراسی کشــور در اختیارش اســت و از ان طرف یک‬ ‫حمایت خاص خارجی را در بحث برجام پشت سر خود دارد‪،‬‬ ‫در این شرایط دیگر اقای قالیباف و اقای جلیلی حریف اقای‬ ‫روحانی نمی شوند‪ .‬ثانیا اصوال رقابت با رئیس جمهوری که‬ ‫بر سر کار است و خودش را برای دوره بعدی اماده می کند‬ ‫کار بســیار مشــکلی اســت و هر کســی نمی تواند در این‬ ‫میدان وارد شود‪ .‬کسی باید بیاید که خودش در طراز یک‬ ‫رئیس جمهور باشد‪ .‬نظر ســنجی ها هم همین را می گوید‬ ‫که حداقل ســال ‪ 96‬زمــان ورود این اقایان بــه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نیست‪.‬‬ ‫اگر راست ســنتی به حمایت از اقای روحانی در‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬بپردازد‪،‬‬ ‫راست تحول خواه چه کار خواهد کرد؟‬ ‫ن قطب بندی هــای انتخابات به‬ ‫بســتگی دارد ای ‬ ‫کدام سمت برود‪.‬‬ ‫یعنی راســت تحول خــواه نیز از ســر ناچاری به‬ ‫ســمت اقای روحانی می ایند‪ ،‬اتفاقی در مجلس‬ ‫افتاد و انها از سر اجبار به ریاست اقای الریجانی‬ ‫رای دادند؟‬ ‫خیــر‪ ،‬دو حالــت بیشــتر رخ نمی دهد‪ ،‬یــا اقای‬ ‫احمدی نژاد کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری می شود‬ ‫یا نمی شود‪ .‬به نظرم انجا پارامتر مستقل اقای احمدی نژاد‬ ‫اســت‪ .‬اگر اقای احمدی نژاد کاندیدا شــود اصال صحنه‬ ‫دگرگون می شود و قطب بندی ها شکل خاصی را می گیرند‪.‬‬ ‫در واقع یــک دو قطبی واقعی اتفاق می افتــد اما اگر اقای‬ ‫احمدی نــژاد نیایــد معتقــدم طیف هایی مثــل رهپویان‪،‬‬ ‫جمعیت ایثارگــران و پایداری به ســمت اســتراتژی تکثر‬ ‫کاندیدا می روند مثل اتفاقی که سال ‪ 80‬مقابل اقای خاتمی‬ ‫افتاد و در ان انتخابات اقای خاتمی ‪ 9‬رقیب داشت‪.‬‬ ‫ان روش که ناموفق بود و باعث شد ‪ 2‬میلیون به‬ ‫رای های اقای خاتمی اضافه شود؟‬ ‫تنها راه برای ان سه تشــکل همین است‪ .‬منتها‬ ‫اقای خاتمی کاریزمایی داشــت که اقــای روحانی ندارد‪.‬‬ ‫موقعیت اجتماعی اقای خاتمی اصال قابل قیاس با موقعیت‬ ‫اجتماعی اقای روحانی نیســت‪ .‬موقعیت اجتماعی اقای‬ ‫روحانی عاریه ای و نیابتی است‪ ،‬اقای روحانی به نیابت از‬ ‫اقای خاتمی دارد از بدنه رای بخشی از جامعه بهره برداری‬ ‫می کند‪ ،‬خودش رای مستقلی ندارد‪.‬‬ ‫اگر اقای خاتمی ســال ‪ 96‬هم در حمایت از اقای‬ ‫روحانــی گفت «تکــرار می کنــم »‪ ،‬ان موقع چه‬ ‫اتفاقی می افتد؟‬ ‫تکرار می کنم ها‪ ،‬تاثیرش به میزانی که قرار است‬ ‫برای خود اقای خاتمی رای جمع کند نیست‪.‬‬ ‫اما یک تحلیل ان اســت که نتیجه سی بر هیچ‬ ‫در تهران به نفــع اصالح طلبــان‪ ،‬حاصل همین‬ ‫جمله بود؟‬ ‫فــرق می کند اقــای خاتمی رای بــرای خودش‬ ‫بخواهد یا اینکه او دعوت کند تا پایگاه اجتماعی اش به یک‬ ‫نامزد رای دهد‪ .‬من حســاب کردم جمله «تکرار می کنم»‬ ‫راندمانــش در حالــت دوم ‪ 70‬درصد اســت‪ .‬یعنــی اقای‬ ‫خاتمی حداکثر ظرفیت رایی که از پایگاه اجتماعی اش به‬ ‫سبد رای اقای روحانی منتقل کند حدود ‪ 70‬درصد است و‬ ‫بیشتر نیست‪.‬‬ ‫در حالتــی کــه ‪ 9‬نامــزد مقابــل اقــای روحانــی‬ ‫صف ارایی کننــد ایــا می توانند اقــای روحانی را‬ ‫شکست دهند؟‬ ‫نمی تواننــد شکســت دهنــد امــا می توانند یک‬ ‫رئیس جمهــور متزلزلــش کنند‪ .‬یعنــی همیــن رای کف‬ ‫‪ 50‬درصــدی او را حفظ کننــد و جلوی افزایــش رایش را‬ ‫بگیرند‪ .‬تنها حالتی که احتمال شکست اقای روحانی وجود‬ ‫دارد کاندیداتوری اقای احمدی نژاد است‪ .‬غیر از این حتما‬ ‫اقای روحانی دوره دوم هم رئیس جمهور خواهد بود‪.‬‬ ‫یک نکتــه ای را اقای محمدرضــا خاتمی مطرح‬ ‫کــرد؛ «اقــای احمد ی نــژاد ســال ‪ 92‬گفــت‬ ‫اصولگراها بدون من هیچ هســتند ما امیدواریم‬ ‫اقــای احمدی نــژاد ســال ‪ 96‬بــرای انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری کاندیدا شــود ببینیم هیچ به‬ ‫عالوه هیچ چند می شود»‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫این جمله را خواندم‪ ،‬این حرف ها رجزخوانی های‬ ‫سیاسی است‪ .‬به اقای محمدرضا خاتمی پیشنهاد می دهم‬ ‫او با جهاد دانشگاهی ارتباط دارد اخرین نظرسنجی ایسپا‬ ‫را بگیرد‪ .‬همین االن نظرســنجی مهمترین مراکز معتبری‬ ‫که دارند نظرســنجی می کننــد چــه در وزارت اطالعات‪،‬‬ ‫صداوسیما و غیره نشان می دهد اقای احمدی نژاد‪ 2/5‬برابر‬ ‫اقای روحانی در کل کشور رای دارد‪.‬‬ ‫یعنی اگر اقای روحانی ‪ 10‬میلیــون رای بیاورد‪،‬‬ ‫اقای احمدی نژاد ‪ 25‬میلیون رای می اورد؟‬ ‫اگر همین امروز انتخابات برگزار شــود تقریبا ‪35‬‬ ‫بر ‪ 15‬اقای احمدی نژاد پیروز اســت‪ .‬من اعتقاد دارم این‬ ‫روند در ماه های اینده به ضرر اقای روحانی می شــود چون‬ ‫وضعیت معیشتی مردم و فرهنگی جامعه رو به نزول است‪.‬‬ ‫هیچ بخشی از جامعه امروز از اقای روحانی راضی نیست‪.‬‬ ‫اقای روحانی نتوانست رضایت هیچ بخش از جامعه را تامین‬ ‫کند‪ .‬ما االن با متزلزل ترین رئیس جمهور در تاریخ پس از‬ ‫انقالب مواجه هستیم‪ .‬تمام روســای جمهور از سال دوم‬ ‫دوره دوم مسئولیت شان در سراشیبی قرار گرفتند اما اقای‬ ‫روحانی از سال سوم دوره اول مســئولیتش چنین وضعی‬ ‫پیدا کرده است‪ .‬من تحلیل اقای زیباکالم را قبول دارم که‬ ‫اگر اقای احمدی نژاد حضورش در صحنه قطعی شد‪ ،‬حتما‬ ‫اصالح طلبان و طرفداران اقای روحانی به فکر یک الترناتیو‬ ‫قوی تر باشند‪ .‬اقای روحانی نمی تواند با اقای احمدی نژاد‬ ‫رقابت کند‪.‬‬ ‫اگر اقای احمدی نژاد بیایــد‪ ،‬پایداری‪ ،‬ایثارگران‬ ‫و رهپویان حاضرند پشت ســر احمدی نژاد قرار‬ ‫بگیرند یا اصال حمایت شان مهم نیست؟‬ ‫به نظر من فی نفســه این حمایت اهمیت ندارد‪.‬‬ ‫صحنه به ســمتی می رود که همــه از اقــای احمدی نژاد‬ ‫حمایت خواهند کــرد‪ .‬بدنه حزب اللهی نــگاه نمی کند که‬ ‫ایثارگران از چه کسی حمایت کرده است‪ ،‬بدنه حزب اللهی‬ ‫جامعه در رقابت اقای احمدی نژاد و اقای روحانی‪ ،‬هرچقدر‬ ‫هم از اقای احمدی نژاد گله مند باشد تردیدی نیست که به او‬ ‫رای می دهند‪ .‬االن نظرسنجی هایی که در پایان نمازجمعه‬ ‫سراسر کشــور در ماه های اخیر انجام شــد نشان می دهد‬ ‫که اقای احمدی نژاد در بدنه حزب اللهی باالی ‪ 92‬درصد‬ ‫پایگاه رای دارد‪ .‬به عبارت دیگر منبع قدرت بدنه حزب اللهی‬ ‫در دو قطبی احمدی نژاد‪-‬روحانی هیچ گاه به ســمت اقای‬ ‫روحانی نمی رود‪.‬‬ ‫ی ترقی که شما او را از بدنه مسن حزب‬ ‫همین اقا ‬ ‫موتلفه متمایــز کردید به ما گفــت «احمدی نژاد‬ ‫ ‪2-3‬ســخنرانی داشــت‪ ،‬بعد از ارزیابی اوضاع و‬ ‫تحلیل شرایط در جلسات داخلی به این جمع بندی‬ ‫رســید که به دلیل موضوع احتمــال ردصالحیت‬ ‫شــدن‪ ،‬قطع پشــتیبانی بســیاری از هواداران‬ ‫گذشــته به علت باقی ماندن بر نظــر حمایت از‬ ‫مشایی‪ ،‬ناتوانی در پاسخگویی به مواضع دولت‬ ‫روحانی در قبال عملکرد دولت دهم و نهم و وجود‬ ‫محدودیت هــا برای ســفرهای اســتانی صالح‬ ‫نیســت ورودی به انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫داشته باشد»‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫اوال اقــای احمدی نژاد که هنــوز تصمیمی برای‬ ‫نامزدی در انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬نگرفته‬ ‫است‪ .‬حتی درباره این موضوع هیچ بحث و مطالعه ای هم‬ ‫نشده است بنابراین از منبع خبر اقای ترقی اطالعی ندارم‪.‬‬ ‫یعنی خبری که به اقای ترقی دادند کذب است‪ .‬ضمن انکه‬ ‫اســتقبال از اقای احمدی نژاد در جیرفت‪ ،‬زنجان و کرمان‬ ‫ماورای تصــور بود‪ ،‬فیلم هــا و عکس هایش هــم موجود‬ ‫اســت‪ .‬در واقع مهمترین موج جدید حمــات علیه اقای‬ ‫تنها حالتی که احتمال شکست‬ ‫اقای روحانی وجود دارد‬ ‫کاندیداتوری اقای احمدی نژاد‬ ‫است‪ .‬غیر از این حتما‬ ‫اقای روحانی دوره دوم هم‬ ‫رئیس جمهور خواهد بود‬ ‫احمدی نژاد حمایت های مردمی از او به شمار می اید‪ .‬ثالثا‬ ‫اگر اقای احمدی نژاد روزی تصمیم به نامزدی در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری بگیرد‪ ،‬مشــکلی بابت تایید صالحیت‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬فارغ از این مباحث اقای احمدی نژاد هنوز‬ ‫تصمیمی نگرفته است چون اولویت خودش نمی داند که‬ ‫بخواهد در صحنه سیاسی باشد یا دوباره بخواهد یک دوره‬ ‫دیگر در عرصه اجرایی کشور نقش افرینی کند‪ ،‬عالقه مندی‬ ‫هم ندارد اما شاید در ماه های اینده اتفاقاتی در کشور بیفتد‬ ‫که او ضرورت این حضور را احساس کند‪ .‬کال صحبت های‬ ‫اقای ترقی خیلی مبنایی ندارد‪ .‬در جلســاتی که اقای دکتر‬ ‫احمدی نژاد حضور دارد درباره موضوعات مختلف صحبت‬ ‫می شود اال انتخابات‪ .‬حتی اقای احمدی نژاد در جلسات‬ ‫خصوصی هــم رغبتی نــدارد کــه بخواهد درباره مســاله‬ ‫انتخابات صحبت کند‪.‬‬ ‫در مجموع جناح بندی های سیاســی کشــور در‬ ‫انتخابات ســال ‪ 96‬چه شــکلی به خود می گیرد‬ ‫چون سال ‪ 76‬دو جناح چپ و راست جای خود را‬ ‫به دو جریان اصالح طلب و اصولگرا دادند‪ ،‬سال‬ ‫‪ 96‬شاهد چه جناح بندی سیاسی خواهیم بود؟‬ ‫به نظرم صحنه ســال ‪ 96‬فقط تابع تصمیم اقای‬ ‫احمدی نژاد است‪ .‬اگر بیاید‪ ،‬دو قطبی مردمی‪-‬غیرمردمی‬ ‫ شــکل می گیرد‪ .‬اگر نیاید یک رقابت غیر واقعی بین اقای‬ ‫روحانی و لشکری از کاندیداهای اصولگرا شکل می گیرد و‬ ‫اقای روحانی با یک رای حداقلی برنده صحنه خواهد بود‪.‬‬ ‫یعنی در حالت دوم جناح ها از هم نمی پاشــند و‬ ‫الاقل اسم خود را خواهند داشت؟‬ ‫به اعتقاد من اگر سال ‪ 96‬این فضا شکل بگیرد تا‬ ‫سال ها حاکمیت جریان میانه رو حول محور اقای هاشمی و‬ ‫اقای روحانی تثبیت می شود چون چهره دیگری را نیروهای‬ ‫انقالبی نتوانســتند برای مقابلــه با این گفتمــان به میدان‬ ‫بفرستند‪.‬اقایاحمدی نژادویژگی هایکاریزماتیکشخصی‬ ‫دارد‪ ،‬اصال ربطی به اینکه او به کجا وصل است و با چه حزب‬ ‫و تشــکلی در ارتباط اســت‪ ،‬ندارد‪ .‬اقای خاتمی هم رایش‬ ‫را از جبهه مشــارکت نگرفت یا اقای هاشــمی که مقبولیت‬ ‫ن هاشمی‪،‬‬ ‫اجتماعی اش را از کارگزاران به دست نیاورد‪ .‬اقایا ‬ ‫خاتمی و احمدی نژاد ویژگی های منحصر به فرد شــخصی‬ ‫دارند که می توانند در صحنه سیاســی کشور حرکت کنند‪.‬‬ ‫انها هستند که به اطرافیان و حامیانشــان اعتبار می دهند‬ ‫نه بر عکس‪.‬‬ ‫هم اقای الریجانی و هم یک عضو برجسته جبهه‬ ‫پایداری –که هــر دو اینها با هم اختالف ســلیقه‬ ‫شدید دارند‪ -‬درباره کاندیداتوری اقای احمدی نژاد‬ ‫هم نظرنــد و معتقدند مردم کســی را که امتحان‬ ‫کردند به او رجعــت نمی کنند‪ ،‬پس شــما چنین‬ ‫تحلیلی را رد می کنید؟‬ ‫این حرف یک جمله مکمل می خواهد‪ .‬اگر چیزی‬ ‫امتحان شد و ناخوشایند بود‪ ،‬دیگر سراغش نخواهند رفت‬ ‫اما اگر مطلوبیت داشت‪ ،‬رجعت صورت می گیرد‪.‬‬ ‫یعنی شــما می گویید اقای روحانی که ســال ‪92‬‬ ‫بیش از ‪ 18‬میلیون رای کســب کرد‪ ،‬در سال ‪96‬‬ ‫از ارایش کاسته به ســبد رای اقای احمدی نژاد‬ ‫ریخته می شود؟‬ ‫اگر نامزد مقابل اقای روحانی‪ ،‬اقای احمدی نژاد‬ ‫باشد از قول من امروز دوشنبه ‪ 24‬خرداد سال ‪ 95‬بنویسید‬ ‫که اقای روحانی به اقای احمدی نژاد ‪ 25‬به ‪ 75‬می بازد‪.‬‬ ‫یعنــی رای ســال ‪ 92‬خــودش را هــم نمی تواند‬ ‫تکرار کند؟‬ ‫بخش مهمی از کســانی که به اقای روحانی رای‬ ‫دادنــد عالقه مند به اقــای احمدی نژاد بودنــد‪ .‬بزرگترین‬ ‫خطای اقای روحانی و مشــاورانش این بود که خودشان را‬ ‫قطب مقابل اقای احمدی نژاد قرار دادند‪.‬‬ ‫سیاست انتخاباتی اوباما‬ ‫بین الملل‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫هفته گذشــته باراک اوباما حمایت رســمی خود را از نامزدی هیالری کلینتــون در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریامریکااعالمکردوپسازایناعالمرسمیدرنشستمشترکیبابرنیسندرزنشان‬ ‫داد که عزم خود را برای برقراری انسجام و وحدت در اردوگاه دموکرات ها جزم کرده است‪ .‬با وجود همه‬ ‫اینتالش هاهنوزمشخصنیستکهایابرنیسندرزحاضرخواهدشدازادامهرقابت هایانتخاباتی‬ ‫کناره گیریکند؟‬ ‫شیفت از چپ به محافظه کاری‬ ‫بین الملل‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اوبامایچپ گرا باحمایتاز هیالریبه‬ ‫سمتطیفسنتیدموکرات هاحرکتکرد‬ ‫دوگانه سندرز ‪ -‬هیالری‬ ‫حمایت ها از کلینتون افزایش خواهد‬ ‫یافت‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫‪1‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫باراک اوباما بعد از نهایی شدن نتایج کنوانسیون های‬ ‫ایالتی حزب دموکرات‪ ،‬حمایت صریح خــود را از هیالری‬ ‫ن به عنــوان کاندیدای انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫کلینتو ‬ ‫اعالم داشت‪ .‬اخرین مرحله رقابت های کنوانسیون ایالتی‬ ‫حزب دموکرات و جمهوریخواه مربوط بــه ایالت کالیفرنیا‬ ‫ی سندرز‬ ‫بوده ک ه سه شنبه هفتم ژوئن ‪ 2016‬برگزار شد‪ .‬برن ‬ ‫ چهارشنبه‪ 8‬ژوئن‪ 2016‬اعالم داشت که در روند رقابت های‬ ‫انتخاباتی تا زمان برگزاری کنوانسیون ملی حزب دموکرات‬ ‫که اواخــر اگوســت ‪ 2016‬برگزار می شــود‪ ،‬از رقابت های‬ ‫انتخاباتی کنوانسیون حزبی کناره گیری نخواهد کرد‪.‬‬ ‫سندرز بر این موضوع تاکید داشت که نظام انتخاباتی‬ ‫امریکا فاسد بوده و قواعد نظام ســرمایه داری بیش از اراده‬ ‫مــردم و گروه های شــهروندی بــر نتایج و رونــد انتخابات‬ ‫تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬ادبیات ســندرز نشــانه هایی از انتقاد‬ ‫ســاختاری را منعکس می ســازد ‪ .‬همان گونه که سندرز در‬ ‫فساد در ســاختار سیاســی و انتخاباتی امریکا تاکید دارد‪،‬‬ ‫دونالد ترامپ تالش دارد تا نخبگان و قواعد امریکا را مورد‬ ‫انتقاد قرار دهد‪ .‬ترامپ بر فســاد نخبگان تاکید داشــته و‬ ‫نظرســنجی های انجا م شــده اوریــل‬ ‫‪ ،2016‬نشــان می دهد که گروه هــای نژادی‪،‬‬ ‫مجموعه های مهاجر و اقلیت های دینی گرایش‬ ‫بیشــتری به ســندرز و حزب دموکرات نشــان‬ ‫می دهند‪ .‬در حالی کــه گروه های امریکایی تبار‬ ‫و مجموعه هایی که دارای اندیشه های امنیتی‬ ‫هســتند‪ ،‬محور اصلی انتخاب خود را در ارتباط‬ ‫بــا مجموعه های افراطــی هماننــد ترامپ قرار‬ ‫داده اند‬ ‫‪ .2‬چالش هــای ســندرز و موقعیت شــکننده هیالری‬ ‫کلینتون‬ ‫مشــکالت اقتصادی موجود امریکا زمینه های الزم‬ ‫برای نقش یابی ســندرز در رقابت های کنوانســیون حزبی‬ ‫را به وجود اورده است‪ .‬پیروزی ســندرز در انتخابات ایالت‬ ‫ویسکانســن‪ ،‬اعتمادبه نفس نامبرده برای پیگیری جایگاه‬ ‫در ایالت های باقیمانده را افزایش داد‪ .‬در حالی که ســندرز‬ ‫نتوانست موقعیت خود را در ایالت های نیویورک و کالیفرنیا‬ ‫که از جایگاه ویژه ای در توزیــع ارا ی هیات های انتخاباتی‬ ‫برخوردار اســت‪ ،‬تثبیت نماید‪ .‬برجسته ســازی درامدهای‬ ‫غیرقانونی هیــاری کلینتون از نهادهــای مالی‪ ،‬بانکی و‬ ‫صنعتــی نیویورک را می تــوان مهم ترین ادبیاتی دانســت‬ ‫‪ .3‬تثبیت نســبی موقعیت هیالری کلینتــون و دونالد‬ ‫ ترامپ در ساختار انتخاباتی امریکا‬ ‫نظــام انتخاباتــی امریــکا دارای شــکل بندی های‬ ‫درهــم تنیده ای اســت که می تــوان ان را انعــکاس نظام‬ ‫حزبی و رقابت های پایان ناپذیر نخبگان دانســت‪ .‬ساختار‬ ‫سیاســی امریکا بیش از انکه دموکراتیک باشــد باید ان را‬ ‫در فضای نخبه گرایی تحلیل کرد‪ .‬اگــر ترامپ و هیالری‬ ‫کلینتون توانستند موقعیت خود را در ساختار انتخابات اولیه‬ ‫کنوانسیون حزبی امریکا ارتق ا دهند‪ ،‬باید ان را ناشی از ظهور‬ ‫پوپولیسم و تالش گروه های جنجالی برای جایگاه یابی در‬ ‫ساختار سیاسی دانست‪ .‬روندهایی که زمینه های الزم برای‬ ‫کنترل موج های گریز از مرکز را به وجود می اورد‪.‬‬ ‫در ایــن فراینــد اگرچــه جمهوریخواهــان از انگیزه‬ ‫بیشــتری بــرای موفقیــت در انتخابــات نوامبــر ‪2016‬‬ ‫برخوردارند‪ ،‬اما جناح بندی داخل حــزب دموکرات در زمره‬ ‫موضوعات و عواملی محسوب می شــود که زمینه را برای‬ ‫ایجاد هیجان های حزبی در ســاختاری که نشــانه هایی از‬ ‫«دموکراســی عوام گرایانــه» وجــود دارد‪ ،‬اجتناب ناپذیر‬ ‫می سازد‪ .‬ساختار حزب دموکرات همانند حزب جمهوریخواه‬ ‫معطوف بــه رقابت فراگیــر درون حزبــی بــدون توجه به‬ ‫نشانه هایی از انضباط حزبی است‪.‬‬ ‫اگرچه «جی‪.‬ســی‪.‬وایل» بر این اعتقاد اســت که‬ ‫رقابت های انتخاباتی و مبارزات سیاسی امریکا را نمی توان‬ ‫صرفا به عنوان رقابت های میان دو ســازمان رقیب دانست‬ ‫بلکه چنین رقابت هایی نشان می دهد که گرایشات مختلف‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪ .1‬باراک اوباما و تــاش برای تثبیت موقعیت هیالری‬ ‫کلینتون در کنوانسیون ملی حزب دموکرات‬ ‫باراکاوباماتالشداردتازمینههمبستگیدرون حزبی‬ ‫را به وجود اورد‪ .‬اگرچه باراک اوباما به عنوان رقیب انتخاباتی‬ ‫هیالریکلینتوندرکنوانسیون هایایالتی‪ 2008‬محسوب‬ ‫می شود‪ ،‬اما به دلیل جایگاه فردی و الگوی رفتاری هیالری‬ ‫کلینتون از وی حمایت به عمــل اورد‪ .‬هیالری کلینتون از‬ ‫ی که رویکرد‬ ‫جاه طلبی قابل توجهی برخوردار بــوده‪ ،‬در حال ‬ ‫برنی ســندرز ماهیــت انتقــادی دارد‪ .‬روانشناســان بر این‬ ‫اعتقادند که اگر فــردی از انگیزه مدیریتــی و بوروکراتیک‬ ‫برخوردار است‪ ،‬نباید درگیر مفاهیم و ادبیات انتقادی شود‪.‬‬ ‫در ساختار سیاســی امریکا‪ ،‬افرادی که از مفاهیم و ادبیات‬ ‫تند و رادیکال انتقادی بهره می گیرند‪ ،‬قادر به ایفای نقش‬ ‫سیاسی و ساختاری نخواهند بود‪.‬‬ ‫نشانه های رقابت حزبی در کنوانســیون های ایالتی‬ ‫بیانگر ان اســت که ترامــپ و هیالری کلینتــون به عنوان‬ ‫کاندیدای نهایی حزب در اگوســت ‪ 2016‬انتخاب خواهند‬ ‫شــد‪ .‬کنوانســیون ملی حــزب دموکــرات و جمهوریخواه‬ ‫ناچار اســت از افرادی حمایت به عمل اورد که بیشــترین‬ ‫حمایت «گروه هــای انتخاب کننــده کاندیــدای حزبی»‬ ‫موســوم بــه (‪ )Delegate‬را به دســت اورنــد‪ .‬در شــرایط‬ ‫موجود که رقابت های کنوانســیون ایالتی حزب دموکرات‬ ‫و جمهوریخواه به پایان رسیده‪ ،‬سندرز و هیالری کلینتون‬ ‫بیشترین ارای مربوط به گروه های انتخاب کننده کاندیدای‬ ‫حزبی (‪ )Delegator‬را به دست اورده اند‪ .‬طبیعی است که‬ ‫در چنین فرایندی‪ ،‬ســندرز با مقاومت خود نمی تواند نتایج‬ ‫حاصل از کنوانسیون های ایالتی را تغییر دهد‪.‬‬ ‫واقعیت ان اســت که ســندرز باید نتیجــه حاصل از‬ ‫برگزاری انتخابات مربوط به کنوانســیون حزبی را بپذیرد‪.‬‬ ‫دیدار باراک اوباما و سندرز در کاخ سفید و در ‪ 9‬ژوئن ‪2016‬‬ ‫به این دلیل انجام گرفت که باراک اوباما بتواند زمینه های‬ ‫متقاعدســازی برنی سندرز را فراهم ســازد‪ .‬برنی سندرز بعد‬ ‫از دیدار با باراک اوباما در مصاحبه مطبوعاتی شرکت کرد‪.‬‬ ‫در مصاحبه مطبوعاتی بر این موضوع تاکید داشــت که با‬ ‫کلینتون درباره ضــرورت و چگونگی غلبه بــر ترامپ دیدار‬ ‫خواهد کرد‪ .‬ســندرز بر ضرورت ایجاد و سازماندهی کابینه‬ ‫قوی تاکید داشت‪ .‬طبعا نگرش سندرز و هیالری کلینتون‬ ‫در ارتباط با کارگزاران اینده ساختار سیاسی امریکا متفاوت‬ ‫خواهد بود‪ .‬به همین دلیل اســت که هنوز ســندرز حمایت‬ ‫مســتقیمی از هیالری کلینتون به انجام نرســانده است‪.‬‬ ‫جاه طلبی هیالری کلینتون مانع از همکاری بوروکراتیک با‬ ‫فردی همانند سندرز خواهد شد که دارای رویکرد انتقادی‬ ‫نسبت به ساختار‪ ،‬فرایند و نخبگان سیاسی است‪ .‬وساطت و‬ ‫پادرمیانی باراک اوباما برای متقاعدسازی برنی سندرز طبعا‬ ‫به نتایج موثری منجر نخواهد شد‪.‬‬ ‫که زمینه های الزم برای افول جایــگاه هیالری کلینتون را‬ ‫به وجود اورده است‪.‬‬ ‫موضوع دریافت های مالی کلینتون از «سوپر بک ها»‬ ‫یا «کمیته های اقدام سیاســی» از طریق جمع اوری منابع‬ ‫مالی برای کاندیدا و پیوند انان با «وال استریت» را می توان‬ ‫در زمره عواملی دانست که موقعیت هیالری کلینتون را در‬ ‫کنوانســیون ملی حزب دموکرات تحت تاثیــر قرار خواهد‬ ‫داد‪ .‬گروه هــای انتقادی بــر این اعتقادند کــه جمع اوری‬ ‫منابع گســترده مالی کمپیــن هیالری کلینتــون از طریق‬ ‫سوپر بک های الیه بندی شــده در تضاد با روح رقابت های‬ ‫دموکراتیک و شفاف سازی سیاسی در امریکا ست‪ .‬در چنین‬ ‫فرایندی‪ ،‬جوانان امریکایی بیشترین حمایت را از سندرز به‬ ‫انجام می رسانند‪ .‬انان مخالف هیالری کلینتون و «دونالد‬ ‫ ترامپ»هستند‪.‬واقعیتاناستکهمیزانمشارکتجوانان‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری امریکا بسیار محدود است‪.‬‬ ‫پیروزی سندرز در وایومینگ و ویسکانسن موقعیت هیالری‬ ‫کلینتون را کاهش داد‪ ،‬اما کلینتون توانست موقعیت خود را‬ ‫در روند رقابت های ایالت های باقیمانده ارتق ا دهد‪.‬‬ ‫بخــش قابل توجهــی از پایگاه اجتماعی ســندرز که‬ ‫مربوط به گروه های فرودست اقتصادی است‪ ،‬امکان دارد ‬ ‫در روند رقابت های انتخاباتی نوامبر ‪ 2016‬به سیاست های‬ ‫پوپولیســتی دونال د ترامپ رای دهند‪ .‬واقعیت ان است که‬ ‫انضباط حزبی در امریــکا وجود ندارد‪ .‬بســیاری از گروه ها‬ ‫و الیه های خاکســتری از قابلیت الزم برای تاثیرگذاری بر‬ ‫نتیجه انتخابات برخوردارند‪ .‬عدم حمایت سندرز از هیالری‬ ‫کلینتون را می توان به عنوان یکی از دغدغه های اساســی‬ ‫حزب دموکرات در روند رقابت های انتخاباتی نوامبر ‪2016‬‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫انــان را به عنوان کارگزار نظــام ســرمایه داری می داند‪ .‬در‬ ‫ی که هر یک از نخبگان بایــد از توانایی های مدیریتی‬ ‫حال ‬ ‫و قابلیــت بوروکراتیک خود بــرای بهینه ســازی الگوهای‬ ‫رفتاری و ارتقا ی جایگاه مردم در نظام اجتماعی‪ ،‬سیاسی و‬ ‫اقتصادی بهره گیری کنند‪« .‬سندرز» و «ترامپ» را می توان‬ ‫چهره های جنجالی رقابت های انتخابات کنوانسیون های‬ ‫حزب دموکرات و جمهوریخواه در امریکا دانســت‪ .‬سندرز‬ ‫به گونه ای تدریجــی موقعیت خود را در کنوانســیون های‬ ‫ایالتی حزب دموکرات ارتق ا داد‪ ،‬اما در دو ایالت سرنوشت ساز‬ ‫نیویورک و کالیفرنیــا از هیالری کلینتون شکســت خورد‪.‬‬ ‫هیالری کلینتون که قبــا نماینده مجلس ســنا از ایاالت‬ ‫نیویورک بوده‪ ،‬موقعیت بهتــری در بین کارگزاران حزبی در‬ ‫ایالت های محوری امریکا دارد‪ .‬به همین دلیل اســت که‬ ‫توانســت موقعیت خود را در روند رقابت های کنوانســیون‬ ‫ایالتی حزب ارتق ا دهد‪.‬‬ ‫خاستگاه طبقاتی هیالری‬ ‫اریستوکراسی امریکا از کلینتون‬ ‫حمایت می کند‬ ‫روز رسوایی‬ ‫چرا بان کی مون تسلیم فشارهای‬ ‫عربستان سعودی شد؟‬ ‫‪47‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫درون حزبی وجــود دارد که تالش دارد تــا زمینه های الزم‬ ‫برای بازتولید افکار عمومی پراکنده جامعه در جهت حمایت‬ ‫از احزاب‪ ،‬ســاختار سیاســی و رقابت هــای درون حزبی را‬ ‫فراهم ســازد‪ .‬روندهــای رقابت حزبی زمینه شــکل گیری‬ ‫پلیتوکرات ها (‪ )Politocrats‬را به وجود می اورد‪ .‬این گروه‬ ‫از فعاالن سیاسی و حزبی تالش دارند تا زمینه ارتباط بیشتر‬ ‫نظام سیاسی‪ ،‬ساختار حزبی و گروه های اجتماعی را در روند‬ ‫رقابت های انتخاباتی به وجود اورند‪.‬‬ ‫‪ .4‬کناره گیری مرحله ای سندرز وجهت گیری انتخاباتی‬ ‫هیالری کلینتون‬ ‫ از اواســط ژوئن ‪ 2016‬نشــانه هایی از نهایی شــدن‬ ‫کاندیدای حزب دموکرات و جمهوریخواه برای رقابت های‬ ‫انتخاباتی نوامبــر ‪ 2016‬وجود دارد‪ .‬در چنین شــرایطی‪،‬‬ ‫الگــوی رفتــاری ســندرز نشــان می دهد کــه نامبــرده از‬ ‫سازوکارهای مرحله ای برای کناره گیری و حمایت از هیالری‬ ‫کلینتون بهره می گیرد‪ .‬سندرز تمایلی به پذیرش همه جانبه‬ ‫هیالری کلینتون و کناره گیری بی قید و شرط ندارد‪ .‬در حالی‬ ‫ که دونالد ترامپ موقعیت خود را تثبیت کرده و از ژوئن‪2016‬‬ ‫تالش دارد تا از مفاهیم و سازوکارهایی برای بی اعتبارسازی‬ ‫سیاســت اقتصادی و امنیتی اوباما بهره گیری کند‪ .‬ترامپ‬ ‫همچنین تالش دارد تا زمینه های الزم برای نشــان دادن‬ ‫بی کفایتی هیالری کلینتون را منعکس سازد‪.‬‬ ‫در فراینــد رقابت کاندیــدای حــزب جمهوریخواه و‬ ‫دموکرات برای پیروزی در کنوانســیون حزبی‪ ،‬نشانه هایی‬ ‫از انتقاد گســترده نســبت به گروه های رقیب وجــود دارد‪.‬‬ ‫سیاســت خارجی یکی از مولفه هــای بنیادیــن در نگرش‬ ‫انتخاباتــی شــهروندان امریکایــی اســت‪ .‬کاندیداهای‬ ‫ی ایالت ها تالش‬ ‫انتخاباتی حــزب جمهوریخواه در تمامــ ‬ ‫داشــتند تا از مفاهیم و ادبیاتی اســتفاده نمایند که نشــان‬ ‫دهد سیاســت خارجی دولت اوباما ضعیف بــوده و منجر به‬ ‫هزینه های راهبردی برای امریکا شده است‪ .‬کاندیداهای‬ ‫حزب جمهوریخواه به جای انکــه برنامه های ایالتی درباره‬ ‫موضوعات اقتصــادی و اجتماعی ارائه دهنــد‪ ،‬از ادبیات‬ ‫و مفاهیمی استفاده کرده اند که نشــان دهد دولت اوباما و‬ ‫دموکرات ها قابلیت الزم برای قدرت ســازی و حفظ اقتدار‬ ‫راهبردی امریکا را ندارند‪.‬‬ ‫هیالری کلینتون که تمایل دارد از حمایت باراک اوباما‬ ‫بهره مند شود‪ ،‬انتقاد چندانی از فرایندهای موجود سیاست‬ ‫خارجی و امنیتی ندارد‪ .‬او صرفا برنامــه اینده خود را تبیین‬ ‫می کند‪ .‬حمایت هیالری کلینتون از عربســتان و اسرائیل‬ ‫را می توان محور اصلی سیاست های منطقه ای برای جلب‬ ‫افکار عمومــی گروه های عرب محور و اســرائیل محور در‬ ‫ایاالت متحده د انســت‪ .‬مشــکالت امنیتی ناشی از ظهور‬ ‫داعش و گســترش قدرت گروه های تکفیــری در عراق را‬ ‫باید در زمــره مولفه های بنیادین تبلیغــات انتخاباتی حزب‬ ‫جمهوریخواه دانست که محور اصلی تبلیغات خود را علیه‬ ‫اوباما و هیالری کلینتون قرار داده اند‪.‬‬ ‫هیــاری کلینتــون درصــدد اســت تا ســنت های‬ ‫تهاجمی در سیاست خارجی امریکا را اعاده نماید‪ .‬هیالری‬ ‫که در دهه ‪ 1980‬به عنوان وکیلی خوشــنا م بین گروه های‬ ‫اجتماعی امریکا از جایگاه مطلوبی برخوردار بود‪ ،‬به گونه ای‬ ‫تدریجی تحت تاثیر رقابت های مالی شرکت های اقتصادی‬ ‫قرار گرفته و در بسیاری از پرونده های بحران ساز اقتصادی‬ ‫امریکا نقش افرین بوده است‪ .‬گرایش هیالری کلینتون به‬ ‫تقویت جبهه ائتالفی جدیدی از اعراب و اســرائیل است‪.‬‬ ‫ائتالف عربستان سعودی و اسرائیل در ارتباط با موضوعات‬ ‫منطقــه ای در دوران وزارت امورخارجــه هیالری کلینتون‬ ‫انجام گرفته است‪ .‬هیالری کلینتون در زمره بوروکرات های‬ ‫ساختاری محسوب می شود‪.‬‬ ‫‪ .5‬روندهای رقابت انتخاباتی هیالری کلینتون و دونالد‬ ‫ ترامپ از جوالی تا نوامبر ‪2016‬‬ ‫در رونــد انتخابــات ریاســت جمهوری‪ ،‬موضوعات‬ ‫اجتماعی و اقتصــادی نیز انعــکاس قابل توجهــی دارد‪.‬‬ ‫نظرسنجی های انجام شده اوریل ‪ ،2016‬نشان می دهد که‬ ‫گروه های نژادی‪ ،‬مجموعه های مهاجر و اقلیت های دینی‬ ‫گرایش بیشتری به سندرز و حزب دموکرات نشان می دهند‪.‬‬ ‫در حالی که گروه های امریکایی تبــار و مجموعه هایی که‬ ‫دارای اندیشه های امنیتی هســتند‪ ،‬محور اصلی انتخاب‬ ‫خود را در ارتباط با مجموعه های افراطی همانند ترامپ قرار‬ ‫داده اند‪ .‬در شرایط موجود که نتیجه کنوانسیون های ایالتی‬ ‫حزب دموکرات و جمهوریخواه مشــخص شــده می توان‬ ‫به این موضوع اشاره داشــت که الگوهای رفتار سیاسی و‬ ‫شانس هیالری کلینتون و دونالد ترامپ در روند رقابت های‬ ‫انتخاباتی با چه تغییراتی همراه خواهد شد؟‬ ‫ت کاندیداها در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫هرگاه رقاب ‬ ‫امریکا انجام پذیرد‪ ،‬زمینه تبیین رویکــرد کاندیداها درباره ‬ ‫موضوعات بحرانی فراهم می شــود‪ .‬به همین دلیل است‬ ‫که از ســال ‪ 2015‬همواره کاندیدای حــزب جمهوریخواه‬ ‫و دموکرات برای انتخابات نوامبــر ‪ 2016‬به تبیین رویکرد‬ ‫خود درباره ایران‪ ،‬بحران سوریه‪ ،‬چگونگی مقابله با داعش‬ ‫و الگوی تعامل با اسرائیل مبادرت می نمایند‪ .‬تبیین چنین‬ ‫مواضعی به مفهوم ان است که زمینه برای درک دقیق تری‬ ‫از قابلیت کاندیداها برای پیگیری منافع ملی امریکا و منافع‬ ‫گروه های ذی نفوذ در ساختار سیاسی ایاالت متحده فراهم‬ ‫می شود‪ .‬الگوهای کنش رقابتی احزاب و کاندیداها نشان‬ ‫می دهد که انان دارای چه اولویت هایی بوده و چگونه تالش‬ ‫دارند تا بر روندهای بسیج اجتماعی و کنترل افکار عمومی‬ ‫تاثیرگذار باشند‪ .‬به طور مثال سیاســت اجتماعی اوباما در‬ ‫گسترش حقوق بشر و دموکراسی با تاکید بر محورهایی از‬ ‫یوتصویرسازی‬ ‫قبیلحمایتازحقوقاقوام‪،‬اقلیت هایدین ‬ ‫مجــازی از نقض حقوق زنان بوده اســت‪ .‬در ایــن فرایند‪،‬‬ ‫موضوعات مربوط به سیاســت خارجی و الگــوی تعامل با‬ ‫بازیگران محیط بحرانی نیز از اهمیت الزم برخوردار است‪.‬‬ ‫هیالری کلینتون نیز شانس بهره گیری از حمایت گروه های‬ ‫نژادی و اقلیت های دینی برخوردار است‪.‬‬ ‫ترامپ را می توان پدیده انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریــکا در ســال ‪ 2016‬دانســت‪ .‬ظهو ر ترامــپ در حالی‬ ‫انجام گرفت که ادبیات و رویکرد محافظه کارانه کاندیدای‬ ‫حزب جمهوریخواه برای بسیاری از شهروندان کشورهای‬ ‫اروپایی و خاورمیانه مبهم به نظر می رسید ‪ .‬ترامپ از ادبیات‪،‬‬ ‫مفاهیــم و رویکردهایی بهــره گرفت که انعــکاس قدرت‬ ‫نهفته امپراتوری امریکایی محسوب می شد‪ .‬پیروزی های‬ ‫مرحله ای ترامــپ در کنوانســیون حــزب جمهوریخواه‪،‬‬ ‫انعکاس نشانه هایی از ظهور پدیده ای است که تالش دارد‬ ‫تا ادبیات و نشانه های هویتی جدیدی را در امریکا منعکس‬ ‫سازد‪ .‬ادبیات ترامپرامی توانبراساسساختارهایمعنایی‬ ‫درک کرد که بسیاری از رســانه ها ان را در فضای اجتماعی‬ ‫انعکاس داده و بــه این ترتیب‪ ،‬تالش دارنــد تا قالب های‬ ‫بازنمایی شــده هویت جهان گرا در امریکا منعکس سازند‪.‬‬ ‫بازنمایی قدرت امریکا انعکاس مفاهیم فرهنگی است که در‬ ‫اندیشه سیاسی و اجتماعی جامعه امریکایی شکل گرفته و‬ ‫در روند حوادث تاریخی‪ ،‬قابلیت خود را در فضای اجتماعی‬ ‫تثبیت کرده است‪ .‬شــیوه های بازنمایی چهره امریکایی را‬ ‫می توان در فیلم هایی همانند «مرد شش میلیون دالری»‪،‬‬ ‫«جیمــز بانــد» و حتــی کارتون هایی همانند «ماســک»‬ ‫مشاهده کرد‪.‬‬ ‫هریکازتولیداتفرهنگییادشدهبیانگرظهورچهره‬ ‫مافوق قدرت برای مقابله با تهدیــدات در فضای فرهنگی‬ ‫بوده است‪ .‬در شــرایط موجود‪ ،‬دونالد ترامپ چهره واقعی‬ ‫شخصیت های تخیلی فرهنگ امریکایی است که تالش‬ ‫دارد تا رفاه‪ ،‬امنیت و قدرت بیشتری برای جامعه امریکایی‬ ‫ایجاد نماید‪ .‬ماموریت چنین افرادی را می توان در درگیری‬ ‫پایان ناپذیربانشانه هاییدانستکهرهبریوموقعیتامریکا‬ ‫رادرسیاستجهانیومحیط هایمنطقه ایباچالشامنیتی‬ ‫روبه رو می سازد‪ .‬در چنین شرایطی‪ ،‬ژانر جدیدی در سیاست‬ ‫امریکا شکل گرفته که مبتنی بر نشانه هایی از جمله‪ :‬قدرت‪،‬‬ ‫امنیت و عملگرایی خواهد بود‪.‬‬ ‫پیروزیمرحله ایوپی درپی ترامپدرکنوانسیون های‬ ‫حزبی را می توان به عنــوان مقدمه ای بــرای ظهور پدیده‬ ‫جدید در حوزه سیاسی و اجتماعی امریکا دانست‪ .‬بسیاری‬ ‫از گروه های محافظــه کار در برابر پدیــده ترامپ مقاومت‬ ‫کردند ‪ .‬ترامپ بدون توجه به رویکرد گروه های محافظه کار‪،‬‬ ‫درصدد برامد تا موقعیــت خود را از طریــق جایگاه یابی در‬ ‫فضای اجتماعی ارتقا دهد‪ .‬ظهــور ترامپ زمینه های الزم‬ ‫برای «قطبی شدن فضای بوروکراتیک» امریکا را به وجود‬ ‫اورده است‪ .‬دونالد ترامپ بعد از انتخابات کنوانسیون ایالتی‬ ‫ایندیانا به عنوان کاندیدای بدون منازع حزب جمهوریخواه‬ ‫ایفای نقش می کند‪ .‬با توجه به تغییــر در ادبیات و الگوی‬ ‫کنش سیاســی ترامپ‪ ،‬می تــوان نشــانه های جدیدی در‬ ‫ادبیات سیاســی و الگوی رقابت بین حزبی ترامپ مشاهده‬ ‫کرد‪ .‬واقعیــت کنش سیاســی ترامپ ان اســت که بدون‬ ‫واهمه و بدون هرگونه ابهام به شــخصیت های رقیب خود‬ ‫حمله می کند‪ .‬از انجایی که تاکنون ترامپ نقش ساختاری‬ ‫و بوروکراتیک نداشــته‪ ،‬به همین دلیل است که هیچ گونه‬ ‫انتقادی نسبت به الگوهای رفتاری وی در گذشته قابل درک‬ ‫برای شهروندان و گروه های اجتماعی نخواهد بود‪ .‬حمایت‬ ‫از الیه های اســیب دیده اقتصادی از طریق سیاست های‬ ‫مالیاتــی را می تــوان به عنوان بخــش دیگــری از رویکرد‬ ‫اجماع ســاز ترامپ برای کســب حمایت کنوانسیون ملی‬ ‫حزب جمهوریخواه دانست‪ .‬در شرایط موجود‪ ،‬محورهای‬ ‫اصلی سیاست خارجی ترامپ را اعاده قدرت ایاالت متحده‬ ‫بــرای ایفای نقــش موثر در سیاســت بین الملل تشــکیل‬ ‫می دهد‪ .‬ادبیات ترامپ نشــانه هایی از تالش پایان ناپذیر‬ ‫بــرای اعتمادســازی در ســاختار داخلی امریــکا و فضای‬ ‫بین المللی را منعکس می ســازد‪ .‬ویژگی های شــخصیتی‬ ‫ ترامپ به گونه ای است که تیزهوشی را با عملگرایی پیوند‬ ‫داده است‪ .‬اگر چه بنیان های فکری ترامپ ماهیت بنیادگرا‬ ‫دارد‪ ،‬اما ویژگی های کنش فردی ترامپ زمینه ظهور فردی را‬ ‫به وجوداوردهکهازقابلیتالزمبرایهمکاری هایچندجانبه‬ ‫با گروه های رقیب برخوردار است‪ .‬رویکرد سیاسی و الگوی‬ ‫کنش مبتنی بر همکاری چندوجهی ترامــپ را می توان در‬ ‫زمره مولفه هایی دانســت که امکان اجماع ســازی حزبی و‬ ‫اجتماعی ترامپ در اینده فعالیت های سیاســی و حزبی را‬ ‫نگرش هیالری کلینتون و ترامپ‬ ‫در مورد ساختار سیاسی اینده‬ ‫امریکا تفاوت بنیادینی با یکدیگر‬ ‫دارد‬ ‫بین الملل‬ ‫به وجود می اورد‪ .‬گذار از روند اجماع ســازی را می توان در‬ ‫زمرهسازوکارهاییدانستکهزمینهموفقیتو عبورازپیروزی‬ ‫شکننده در رقابت های حزبی را امکان پذیر می سازد‪.‬‬ ‫دوگانه سندرز ‪ -‬هیالری‬ ‫حمایت ها ازکلینتون افزایش خواهد یافت‬ ‫دکتر نادر انتصار‬ ‫استاد دانشگاه االبامای جنوبی‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اعــام حمایــت بــاراک اوبامــا‪ ،‬رئیــس جمهوری‬ ‫دموکــرات امریکا و ســاکن فعلــی کاخ ســفید از نامزدی‬ ‫هیالری کلینتون‪ ،‬نامــزد مطرح این حــزب در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری پیش رو در این کشــور‪ ،‬تاثیرات مثبتی‬ ‫بر ادامه رقابت های نامزد مذکور برجای خواهد گذاشــت‪.‬‬ ‫چرا که با ایــن حمایت‪ ،‬بســیاری از افرادی کــه طی این‬ ‫هشت سال حامی سیاســت های اوباما بوده اند از هیالری‬ ‫کلینتون حمایت خواهند کــرد‪ .‬موضوع دیگری که باید به‬ ‫ان توجه داشــت اینکه تعداد زیادی از پشــتیبانان سناتور‬ ‫برنی ســندرز‪ ،‬دیگر نامزد دموکرات ایــن دور از رقابت ها‪،‬‬ ‫کسانی هســتند که زیر ‪ 40‬سال ســن دارند و اغلب شامل‬ ‫جوانان می شوند‪ .‬این دســته از افراد تا امروز هنوز اشکار‬ ‫نکرده اند که ایا پشــتیبانی خود از ســندرز را بــه کلینتون‬ ‫منتقل خواهند کرد یا خیر؟ یا اینکه ایــا اوباما قادر خواهد‬ ‫بود اکثریت قریب به اتفــاق جوانان طرفدار ســندرز را به‬ ‫سمت هیالری سوق دهد؟ پاسخ این مســائل تا ‪ 6 ،5‬ماه‬ ‫اینده مشخص خواهد شــد‪ .‬البته از انجایی که هنوز مدت‬ ‫زمان کوتاهی از اعالم حمایت اوباما از کلینتون می گذرد‪،‬‬ ‫نتایج ان خیلی مشخص نشده است شاید با گذشت زمان‬ ‫و کمپین کردن های رئیس جمهور فعلی‪ ،‬او موفق شود که‬ ‫طرفداران سندرز را به ســمت کلینتون بکشاند‪ .‬همچنین‬ ‫اوباما طی گفت وگوهای شخصی با سندرز تالش کرد تا او‬ ‫را قانع کند که به نفع هیالری از انتخابات کناره گیری کند‪.‬‬ ‫اما ظاهرا رئیس جمهور امریکا در این رسالت موفق عمل‬ ‫نکرد‪ .‬البته به نظر می رسد که در اینده باز هم دیدارهایی از‬ ‫این دست میان سندرز‪-‬اوباما صورت پذیرد اما در برهه فعلی‬ ‫شواهد نشان نمی دهد که سندرز و طرفداران او اماده باشند‬ ‫ت خود را از کلینتون اعالم کنند‪.‬‬ ‫تا حمای ‬ ‫در این میان نقش برنی سندرز در ‪5-6‬ماه اینده بسیار‬ ‫حائز اهمیت است چرا که اگر او پشتیبانی کامل و صد درصد‬ ‫از هیالری صورت ندهد‪ ،‬این مســاله به ارای دموکرات ها‬ ‫ضربه خواهد زد‪ .‬البته واضح است که طرفداران سندرز به‬ ‫دونالد ترامپ‪ ،‬نامزد جمهوریخواهان رای نخواهند داد اما‬ ‫اگر حتی ‪10-15‬درصد حامیان ســندرز تصمیم بگیرند که‬ ‫در انتخابات شرکت نکنند‪ ،‬این مســاله‪ ،‬صدمه زیادی به‬ ‫هیالری کلینتون خواهد زد‪ .‬بر اساس چندین نظرسنجی‬ ‫که هر هفتــه در امریکا صورت می گیــرد‪ ،‬گرچه هیالری‬ ‫کلینتون نسبت به ترامپ پیشتاز است اما درصد پیشتازی‬ ‫او در حدی نیست که بتوان با قاطعیت گفت ترامپ شانسی‬ ‫در انتخابات ندارد‪ .‬همان طور که اشاره کردم اگر نزدیک‬ ‫به ‪ 15‬درصد حامیان سندرز تصمیم بگیرند رای ندهند‪ ،‬این‬ ‫مســاله در نتیجه انتخابات نوامبر ‪ 2016‬در امریکا بســیار‬ ‫اثرگذار خواهد بود‪.‬‬ ‫البته به نظــر می رســد برنی ســندرز به ایــن نتیجه‬ ‫رسیده اســت که میان نمایندگان اصلی دموکرات ها هیچ‬ ‫شانســی ندارد و کلینتون نامزد اصلی حزب خواهد شــد‪.‬‬ ‫اما شاید هدف او این است که با فشــار اوردن بر کلینتون‬ ‫و حزب دموکــرات تا مقدار زیادی‪ ،‬برنامــه دموکرات ها در‬ ‫انتخابات را تحت تاثیر قرار دهد‪ .‬یعنی برخی از طرح هایی‬ ‫را که خودش ارائه داده اســت ‪ ،‬تا جایی کــه می تواند در‬ ‫برنامه های حزب دموکرات بگنجاند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫رقابت های انتخاباتــی ترامپ و کلینتون از اواســط‬ ‫ژوئن ‪ 2016‬وارد مرحله جدی و سرنوشت ســاز شده است‪.‬‬ ‫در فرایند جدید هر یک از کاندیداها باید رویکرد خود درباره‬ ‫موضوعات راهبردی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی را تبیین کنند‪.‬‬ ‫چنین فراینــدی به مفهوم ان اســت کــه الگوهای کنش‬ ‫انتخاباتی هیالری کلینتون و ترامپ می بایســت معطوف‬ ‫به جذب گروه های شهروندی و حوزه خاکستری انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در امریکا باشد‪ .‬اگرچه هیالری کلینتون‬ ‫موقعیــت مطلوب تری در نظرســنجی های ژوئــن ‪2016‬‬ ‫در مقایســه با دونالد ترامپ دارد‪ ،‬اما نتایــج موجود در روند‬ ‫مناظره های انتخاباتی با تغییراتی روبه رو خواهد شد‪.‬‬ ‫حادثــه تیرانــدازی بــه کلــوپ شــبانه گروه هــای‬ ‫همجنس گرا در اورالندو ایالت فلوریدا را می توان به عنوان‬ ‫یکی از موضوعاتی دانست که زمینه اتخاذ مواضع کاندیدا‬ ‫را به وجود می اورد‪ .‬چنین حوادثی می تواند موقعیت دونالد‬ ‫ ترامــپ را ارتق ا دهد‪ .‬زیــرا ترامپ از یک ســو مواضع تند و‬ ‫افراطی در ارتباط با داعش و عربستان دارد‪ ،‬از سوی دیگر‪،‬‬ ‫گروه های محافظه کار امریکا اگرچه مخالف نشانه هایی از‬ ‫همجنس گرایی هستند‪ ،‬اما اقدام شکل گرفته در سحرگاه‬ ‫‪ 12‬ژوئن ‪ 2016‬کلوپ شبانه را محکوم کردند‪.‬‬ ‫ی نشانه های مفهومی و ادبیات به کار گرفته شده‬ ‫تمام ‬ ‫از سوی ترامپ و کلینتون می تواند ماهیت انتخاباتی داشته‬ ‫پ نزد شهروندان امریکایی برای‬ ‫باشد‪ .‬اعتمادســازی ترام ‬ ‫غلبه بر هیالری کلینتون تنظیم شده است‪ .‬به همین دلیل‬ ‫است که بخش قابل توجهی از ســخنرانی ترامپ در انتقاد‬ ‫از سیاست خارجی هیالری کلینتون و حزب دموکرات بوده‬ ‫اســت‪ .‬ترامپ در ســخنرانی خود حتی تالش کرد تا افکار‬ ‫عمومی البی های اسرائیل محور در ساختار داخلی امریکا‬ ‫را به خود جلب نماید‪.‬‬ ‫الزم بــه توضیــح اســت کــه گروه های یهــودی و‬ ‫مجموعه هــای اســرائیل محور عمومــا به عنــوان پایگاه‬ ‫اجتماعی حــزب دموکــرات ایفای نقــش می کنند‪ .‬چنین‬ ‫افرادی ناچــار خواهند بود در انتخابــات نوامبر ‪ 2016‬بین‬ ‫هیالری کلینتــون و دونالد ترامپ یکــی را انتخاب کنند‪.‬‬ ‫هم اکنــون رونــد اجماع ســازی و متقاعدســازی اعضا و‬ ‫گروه های ذی نفوذ در حزب جمهوریخواه اغاز شده است‪.‬‬ ‫ ترامپ در شــرایط موجود به عنوان پدیده سیاســی ‪2016‬‬ ‫محسوبمی شود‪ .‬ترامپفردیاستکهازپیشینهحرفه ای‬ ‫خود در حوزه رسانه‪ ،‬تبلیغات و حوزه هایی که با فرهنگ پاپ‬ ‫جامعه امریکایی پیوند یافته بهره گرفت و توانست موقعیت‬ ‫خود را در فضای شــخصیت خودرای و معطوف به قدرت‬ ‫بازسازی کند‪.‬‬ ‫اگر ترامپ در انتخابات نوامبر ‪ 2016‬به پیروزی برسد‬ ‫فاصله چندانی با اسطوره سیاسی نخواهد داشت‪ .‬علت ان‬ ‫را باید در نقش یابی ســریع ترامپ در ساختار قدرت امریکا‬ ‫دانست‪ .‬هرگاه نشانه هایی از بحران سیاسی و اجتماعی در‬ ‫امریکا شکل گیرد‪ ،‬زمینه برای ظهور افرادی به وجود می اید‬ ‫که تالش دارن د الگوهای جدیدی برای اعاده قدرت‪ ،‬اعتبار‬ ‫و امید اجتماعی در امریکا را فراهم سازند‪ .‬واقعیت ان است‬ ‫که روند رقابت انتخاباتی هیالری کلینتون و دونالد ترامپ‬ ‫ماهیت نزدیک به هم و شکننده دارد‪ .‬نظرسنجی های ژوئن‬ ‫در مقایسه با نظرسنجی های اکتبر ‪ 2016‬متفاوت خواهد‬ ‫بود‪ .‬افکار عمومی امریکا در ژوئن ‪ 2016‬گرایش بیشتری‬ ‫نسبت به هیالری کلینتون نشان می دهد‪ .‬طبعا مناظره های‬ ‫انتخاباتی و برنامه های هــر یک از کاندیداهــا در جایگاه‬ ‫انتخاباتی انان در اینده تاثیر به جا خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بین الملل‬ ‫در این میــان اگر تحــت شــرایطی هر چنــد تقریبا‬ ‫غیرممکن اســت برنی ســندرز به عنوان کاندیدای اصلی‬ ‫دموکرات ها به رقابت بــا ترامپ بپردازد‪ ،‬شــانس چندانی‬ ‫نخواهد داشــت‪ .‬زیرا او همچنان یک چهره شناخته نشده‬ ‫نزد بسیاری از مردم امریکا به خصوص افراد باالی ‪ 40‬سال‬ ‫اســت‪ .‬درواقع می توان گفت که ســندرز نماینده جوانان‬ ‫حامی دموکرات ها در امریکاســت‪ .‬اما در مقابل هیالری‬ ‫کلینتون ماشــین انتخاباتی حزب دموکرات را پشــت خود‬ ‫دارد‪ ،‬یعنی هم قدرت سیاســی دارد و هم قدرت مالی‪ .‬این‬ ‫در شرایطی است که اگر کاندیدایی این حمایت ها را پشت‬ ‫خود نداشته باشــد‪ ،‬ادامه حضورش در انتخابات و امکان‬ ‫پیروزی اش بسیار سخت و دشوار خواهد بود‪.‬‬ ‫با توجه به حمایــت اوباما از کلینتون این مســاله نیز‬ ‫مطرح اســت که در صورت راهیابی کلینتون به کاخ سفید‬ ‫او در چه حوزه هایی سیاست هایی مشابه با سلفش را دنبال‬ ‫خواهد کرد‪ .‬باید توجه داشــت که حزب دموکرات امریکا‬ ‫چندین جنــاح دارد که به صــورت میانه رو‪ ،‬دســت چپی و‬ ‫دست راستی تقسیم بندی می شــوند‪ .‬در سیاست داخلی و‬ ‫مسائلی که به حقوق زنان مربوط می شود سیاست های او به‬ ‫جبهه میانه رو یا دست چپی حزب دموکرات نزدیک تر است‬ ‫اما در بحث سیاست خارجی هیالری کلینتون در جناح دست‬ ‫راستی حزب دموکرات جای می گیرد‪ .‬این در حالی است که‬ ‫اوباما حتی در سیاست خارجی نیز به جناح چپ حزب تعلق‬ ‫دارد‪ .‬به خصوص در مورد ایران و خاورمیانه به نظر می رسد‬ ‫که تاحدودی سیاست های این دو دموکرات تفاوت هایی‬ ‫داشته باشــد‪ .‬البته این تفاوت ها بدان معنا نیست که اگر‬ ‫کلینتون روی کار بیاید برجام را نادیده بگیرد اما نســبت به‬ ‫زمان باراک اوباما اجرای برجام با موانع و مشکالت بیشتری‬ ‫مواجه خواهد شد‪ .‬با این تفاسیر اگر اجرای برجام تماما در‬ ‫دوره شخصی مانند اوباما بود این روند با مشکالت کمتری‬ ‫مواجه می شــد‪ .‬کلینتون در سیاســت خارجی سمپاتیک‬ ‫بسیار زیادی به سیاســت های رژیم صهیونیستی و اعراب‬ ‫ضد ایرانی دارد و مواضع او در این خصوص کامال اشــکار‬ ‫و عیان است‪ .‬در واقع به واسطه حضور کلینتون در عرصه‬ ‫سیاسی امریکا و همچنین تصدی پست وزارت امور خارجه‪،‬‬ ‫سیاست ها و خط مشی او تاحدودی مشخص است‪.‬‬ ‫در مقایسه هیالری کلینتون و دونالد ترامپ در قبال‬ ‫ایران نیز باید گفــت نمی توان با صراحت اعــام کرد که‬ ‫ترامپ برای ایران بدتر اســت‪ .‬زیــرا از انجایی که ترامپ‬ ‫تاحدودی غیرقابل پیش بینی اســت و هــر روز یک حرف‬ ‫می زند‪ ،‬نمی توان راجع به او و سیاست هایش در خصوص‬ ‫ایران حدس زد‪ .‬ممکن اســت سیاست های او برای ایران‬ ‫بسیار بد باشــد یا ممکن است سیاســت هایی را دنبال کند‬ ‫که به ضرر ایران نباشد‪ .‬یکی از نقاط عطف دوران ریاست‬ ‫جمهوری باراک اوباما روابط میان جان کری و محمد جواد‬ ‫ظریف‪ ،‬وزرای خارجه ایران و ایاالت متحده امریکا است؛‬ ‫روابطی که بدون شــک دیگر تکرار نخواهد شد‪ .‬لذا برای‬ ‫هر دو کشور بهتر است در این مدت زمان کوتاه باقی مانده‬ ‫در جهت رفع موانعی که بر سر راه اجرای برجام وجود دارد‬ ‫تالش کنند‪ .‬زیرا با انتخابات نوامبر‪ 2016‬در امریکا و سپس‬ ‫نیز انتخابات ریاســت جمهوری در ایــران و احتمال تغییر‬ ‫حسن روحانی‪ ،‬فضای حاکم بر روابط دو کشور دستخوش‬ ‫تحوالت بسیاری خواهد شد ؛ تحوالتی که به نظر می رسد‬ ‫برجام و تالش هایی که در راســتای توافق هسته ای میان‬ ‫ایران و گروه ‪ 5+1‬صورت گرفته اســت را با موانع بیشتری‬ ‫مواجه خواهد کــرد‪ .‬اگر چه در خصــوص انتخابات ایران‬ ‫هنوز مشخص نیســت که چه کســی روی کار بیاید اما در‬ ‫امریکا چه دونالد ترامپ جمهوریخواه روی کار بیاید و چه‬ ‫هیــاری کلینتون دموکــرات‪ ،‬دیگر فضایی کــه در زمان‬ ‫ریاست جمهوری اوباما و وزارت خارجه جان کری در روابط‬ ‫دو کشور شاهد بودیم‪ ،‬تکرار نخواهد شد‪.‬‬ ‫هزینه و فایده های یک حمایت‬ ‫امریکایی های افریقایی تبار ازکلینتون حمایت خواهند کرد‬ ‫ن هانتر‬ ‫شیری ‬ ‫استاد دانشگاه جرج تاون‬ ‫‪3‬‬ ‫باراک اوبامــا در حالی به منظــور متحد کردن حزب‬ ‫دموکرات با برنی سندرز دیدار کرد که او گزینه مدنظر خود‬ ‫برای نامزدی حزب دموکرات را هیالری کلینتون دانست‪.‬‬ ‫بدین ترتیب انتخاب هیالری کلینتون به عنوان گزینه مورد‬ ‫وثــوق اکثریت دموکرات ها قطعی شــد‪ .‬در همین راســتا‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده امریــکا تاکید کرده که تصور‬ ‫نمی کنم تاکنون کســی تا این حد برای ریاست جمهوری‬ ‫حائز صالحیت بوده باشــد‪ .‬براین اســاس بایــد گفت که‬ ‫حما یت اقای اوبامــا از خانــم کلینتون بی تاثیر نیســت و‬ ‫می تواند کمک بسیاری به خانم کلینتون در کسب ارا داشته‬ ‫باشد‪ .‬یکی از این بخش ها ارای امریکا ییان افریقایی تبار‬ ‫است که عالقه و گرایش بســیاری به رهبر ایاالت متحده‬ ‫امریــکا دارند‪ .‬بنابرایــن به دنبال حمایت اقــای اوباما این‬ ‫بخش از جامعه امریکا ممکن است رای خود را به صندوق‬ ‫هیالری کلینتون بریزند‪ .‬در این میان اما دیدگاه بخشی از‬ ‫رای دهندگان مســتقل امریکا نیز دارای اهمیت است‪ .‬در‬ ‫میان این دســته کسانی هســتند که هیچ گونه موافقتی با‬ ‫رئیس جمهوری امریکا ندارند بنابراین حمایت اوباما می تواند‬ ‫ارای این دسته را از سبد کلینتون دور کند‪ .‬بنابراین هر چقدر‬ ‫این حمایت جنبه مثبت داشته باشد از جهت های دیگر نیز‬ ‫می تواند تبعات منفــی برای نامزد نهایی حــزب دموکرات‬ ‫داشته باشــد‪ .‬در هر صورت‪ ،‬حمایت روسای جمهوری از‬ ‫کاندیدای حزب شان یک رسم و سنت دیرین در امریکا ست‬ ‫چون هیالری کلینتون موفق شد نامزدی حزب دموکرات‬ ‫را به دست بیاورد‪ ،‬بنابراین مشخص بود که باراک اوباما از‬ ‫او به عنوان نامزد نهایی این حزب حمایت خواهد کرد زیرا‬ ‫اوباما انتخاب دیگری نداشت‪ .‬از سوی دیگر خانم کلینتون‬ ‫به مدت چهار سال به عنوان وزیر امور خارجه اقای اوباما در‬ ‫کاخ سفید با او همکار بود‪ .‬براساس چنین موضوعاتی این‬ ‫اعالم حمایت صورت گرفت‪.‬‬ ‫یکی از موضوعاتی که نباید فراموش کرد این اســت‬ ‫که در شــرایط کنونی جامعه امریکا با موضوعات متعددی‬ ‫دست به گریبان است‪ .‬هر روز مسائل متعددی در این کشور‬ ‫روی می دهد و بر این اساس اولویت های مردم در انتخابات‬ ‫تغییر می کند‪ .‬بعد از حادثه تروریســتی ســن برناردینو که‬ ‫موجب کشته شدن شــهروندان امریکایی بسیاری شد‪ ،‬در‬ ‫هفته جاری شــاهد کشته شدن ‪ 50‬شــهروند امریکایی در‬ ‫فلوریدا بودیم‪ .‬موضوعی که بار دیگر تاســف و تاثر مردم‬ ‫امریکا را برانگیخت‪ .‬بنابراین در شرایط کنونی بیش از انکه‬ ‫موضوعاتی مانند اقتصاد‪ ،‬سیاســت خارجی و‪ ...‬اثرگذار‬ ‫باشد‪ ،‬مســائل دیگری چون مهاجرت و ناامنی است که از‬ ‫اهمیت بســیاری برخوردار اســت‪ .‬به عبارت دیگر مسائل‬ ‫جدیدی در انتخابات ســال اخیر امریکا اثر دارند تا مسائل‬ ‫سنتی که در انتخابات های گذشته موثر بودند‪.‬‬ ‫خانم کلینتون در خصوص مســائل سیاست خارجی‬ ‫تبحــر بســیاری دارد‪ .‬او به عنوان وزیر امور خارجه ســابق‬ ‫تجربه بسیاری در این حوزه دارد و خود را خوب نشان داده‬ ‫اســت‪ .‬در شــرایطی که اقای اوباما معتقد به دیپلماسی و‬ ‫گفت وگو به منظور حل مســائل در نظام بین الملل اســت‬ ‫اما هیالری کلینتون به گزینه نظامی و اعمال فشار اعتقاد‬ ‫بسیاری دارد‪ .‬در این زمینه می توان به سیاست این دو فرد‬ ‫خاستگاهطبقاتی هیالری‬ ‫اریستوکراسی امریکا ازکلینتون حمایت می کند‬ ‫علی بیگدلی‬ ‫‪4‬‬ ‫کارشناس روابط بین الملل‬ ‫باراک اوبامــا‪ ،‬رئیس جمهور امریکا پــس از دیدار با‬ ‫«برنی سندرز»‪ ،‬رســما از نامزدی «هیالری کلینتون» در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری این کشور حمایت کرد تا بدین‬ ‫ترتیب اتحاد حــول «کلینتــون» به عنــوان گزینه نهایی‬ ‫دموکرات ها با سرعت بیشتری شکل بگیرد و ارای پشتیبان‬ ‫اوباما به سبد رای کلینتون منتقل شود‪.‬‬ ‫اوباما در دوره اول ریاســت جمهوری خود توانســت‬ ‫‪ 76‬درصــد ارای البی های یهــودی را به دســت بیاورد که‬ ‫رقم بســیار باالیی بود هرچنــد بعدها این ارتبــاط به دالیل‬ ‫مختلف بهم خورد‪ ،‬اما در شرایط کنونی هیالری کلینتون‬ ‫نیز در انتظار همین میزان رای از سوی البی های یهودی‬ ‫است‪ .‬مساله دیگر حمایت سیاهپوستان از اقای اوباما بود‬ ‫که به احتمال زیاد این حمایت از خانم کلنتون نیز صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬بنابراین حمایت اوباما از کلینتون در شرایط کنونی‬ ‫نقش مهمی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری این کشور‬ ‫دارد‪ .‬از انجا که هر دو عضو حزب دموکرات هستند بنابراین‬ ‫عملکرد باراک اوباما در هشت ســال اخیر می تواند نقش‬ ‫مثبتی در انتخاب هیالری کلینتون داشــته باشد‪ .‬یکی از‬ ‫موضوعات مهم در دوره ریاست جمهوری اوباما حل مشکل‬ ‫میان امریکا و کوبا بود که موفقیت بزرگی بعد از ‪ 70‬ســال‬ ‫اختالف بود‪ .‬ایــن موضوع باعث می شــود خانم کلینتون‬ ‫بتوند رای التین تباران مقیم امریکا را از ان خود کند‪ .‬این‬ ‫موضوع بســیار حائز اهمیت اســت زیرا در زمان اوباما این‬ ‫بخش از مردم امریکا رای خود را بــه اقای اوباما ندادند‪ .‬با‬ ‫این وجود به دلیل سیاست هایی که اوباما در قبال مهاجران‬ ‫اتخاذ کرد قطعا ارای این بخش به صنــدوق دموکرات ها‬ ‫ریخته خواهد شــد‪ .‬بنابراین با حمایت اوباما کسانی که به‬ ‫او وفادار هســتند رای خود را به صندوق کلینتون خواهند‬ ‫ریخت‪ .‬هر چند‪،‬خط مشــی اقای اوباما و خانم کلینتون از‬ ‫یکدیگر بسیار جدا اســت ولی در هر صورت نباید فراموش‬ ‫کرد که هر دو عضو حزب دموکرات هســتند‪ .‬تاریخ امریکا‬ ‫تاکنون رئیس جمهوری با صبر و شــکیبایی اقای اوباما به‬ ‫خود ندیده است‪ .‬او به گفت وگو در حل مسائل بسیار اعتقاد‬ ‫دارد و به دلیل سیاست های ضدجنگی که داشته توانسته‬ ‫برنده جایزه صلح نوبل شود‪ .‬بنابراین خانم کلینتون می تواند‬ ‫از امتیازاتی که رئیس جمهوری کنونی امریکا دارد در جهت‬ ‫پیروزی خود بهره ببرد‪.‬‬ ‫خانم کلینتون از دو خاستگاه مهم در شرایط کنونی‬ ‫بین الملل‬ ‫بهره منــد اســت؛ یکی مربــوط به خاســتگاه شــخصی و‬ ‫خانوادگی وی می شود که همسرش دو دوره رئیس جمهور‬ ‫بوده‪ ،‬خودش نیــز دو دوره ســناتور نیویــورک و یک دوره‬ ‫وزیر امور خارجه بوده اســت‪ .‬خــود وی از طبقه اشــراف‬ ‫امریکا ســت‪ ،‬بنابراین نگاه وی از باال به پایین است‪ .‬زنی‬ ‫است که در واقع بسیار دیکتاتور مابانه رفتار می کند و نگاه‬ ‫وی به دنیا نگاهی تحقیرامیز است و در دوره وزارت خارجه‬ ‫خود این ویژگی را به طور کامل از خود بروز داد‪ .‬خاســتگاه‬ ‫دیگر کلینتون به نقش او در برقراری رابطه مجدد امریکا با‬ ‫کوبا برمی گردد که بر این اساس توانست نظر التین تبارهای‬ ‫ایاالت متحده را با خود همراه کند‪ .‬از سویی سیاهپوست ها‬ ‫نیز به این خانم نظر مثبتی دارند‪ .‬کلینتون در دوران وزارت‬ ‫امور خارجه خویش نســبت به ایــران رویکرد تنــد و تیزی‬ ‫داشــت‪ .‬اکثریت تحریم ها علیــه ایــران در دوران خانم‬ ‫کلینتون اعمال شد‪ .‬او رویکرد مثبتی به ایران ندارد هر چند‬ ‫در برابر سخنان و رفتارهای افراطی گونه ترامپ نخواسته ‬ ‫ســخن تندی علیه ایران بگویــد؛ با این حــال‪ ،‬او رویکرد‬ ‫باراک اوباما در قبال ایــران را دنبال نخواهد کرد‪ .‬کلینتون‬ ‫نسبت به سایر نامزدهای ریاســت جمهوری امریکا نسبت‬ ‫به مسائل خاورمیانه از تســلط و اگاهی بیشتری برخوردار‬ ‫است‪ .‬او روابط نزدیکی با البی های عربی و یهودی دارد‪ .‬در‬ ‫صورت ریاست جمهوری کلینتون باید شاهد رویکرد جدیدی‬ ‫در منطقه خاورمیانه به خصوص در قبال ســوریه باشــیم‪.‬‬ ‫کلینتون برخــاف بــاراک اوباما که جنگ طلــب نبود‪ ،‬به‬ ‫استفاده از گزینه نظامی در خصوص مسائل مختلف اشتهار‬ ‫دارد و روحیاتی جمهوریخواهانه در این نوع مسائل دارد و‬ ‫در این راستا ممکن است امریکا در دوره ریاست جمهوری‬ ‫احتمالی او تصمیــم جدیدی بگیــرد‪ .‬براین اســاس‪ ،‬در‬ ‫صورت پیــروزی کلینتون در برابر رقیب خــود در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬تغییراتی در تاکتیک های واشنگتن در‬ ‫منطقه خاورمیانه ایجاد خواهد شد‪ .‬روابط نزدیک هیالری‬ ‫کلینتون با اعراب خاورمیانه موضوع قابل توجهی است‪ .‬در‬ ‫صورتی که نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫پیروز شود‪ ،‬به دلیل ارتباطات نزدیکی که با محافل عربی‪،‬‬ ‫البی یهود و اسرائیل دارد می تواند به طور قطع برای ایران‬ ‫محدودیت هایی به وجود اورد‪ .‬او در مســاله سوریه مانند‬ ‫اوباما رفتار نخواهد کرد زیرا زن جنگ طلبی است و تمایالت‬ ‫دیکتاتورانه ای دارد‪ .‬سابقه رفتارهای کلینتون در وقایع بهار‬ ‫عربی نیز این مساله را تایید می کند‪ .‬چرا که اقداماتی که در‬ ‫مصر علیه محمد مرســی روی داد توسط کلینتون طراحی‬ ‫شده بود‪ .‬از این رو انتخاب او اگرچه ممکن است به دلیل‬ ‫احترامی که برای اوباما به عنوان هم حزبی اش قائل است‬ ‫به مردم لطماتی وارد نکند اما بدون شک فشارهایی برای‬ ‫ایران به همراه خواهد داشت‪.‬‬ ‫ســابقه حزب جمهوریخواه نشــان داده که بیشتر به‬ ‫مسائل داخلی امریکا می پردازد‪ ،‬اما دموکرات ها نگاهشان‬ ‫به بیرون اســت و منافع امریکا را در بیرون از خاک امریکا‬ ‫جست وجو می کنند‪ .‬دموکرات ها با ابزار حقوق بشری خیلی‬ ‫به مســائل بین المللی توجه کرده اند‪ ،‬یعنی منافعشــان را‬ ‫ پشت مرزهای امریکا جست وجو می کنند‪ .‬ترامپ خیلی با‬ ‫یهودی ها ارتباط نزدیکی ندارد و از عرب ها بیزار است‪ .‬ولی‬ ‫در برابر ترامپ‪ ،‬خانم کلینتون نزدیک به محافل عرب است‬ ‫و به محافل یهودی نزدیک اســت‪ ،‬بنابراین جنگ افروزی‬ ‫خانم کلینتون بیشتر از اقای ترامپ خواهد بود‪ .‬اگر چه در‬ ‫امریکا قدرت از چند جهت کنترل می شود و رئیس جمهور به‬ ‫تنهایی قادر نیست دست به اقدام نظامی بزند‪ ،‬ولی با همه‬ ‫این احوال این در ذات و سرشــت خانم کلینتون است که‬ ‫میل به جنگ اوری در وی بسیار باالست‪.‬‬ ‫در هر صورت یکی از نکات بسیار اثرگذار در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا‪ ،‬اتفاقات درونی است که در این‬ ‫کشور روی می دهد‪ .‬حادثه فلوریدا که منجر به کشته شدن‬ ‫‪ 50‬نفر از شهروندان این کشور شد‪ ،‬بار دیگر موج توجه به‬ ‫دونالد ترامپ را ایجاد خواهد کرد‪ .‬ایــن موضوع در حالی‬ ‫اهمیت دارد که ترامپ تاکید بسیاری بر جلوگیری از حضور‬ ‫مسلمانان در این کشور داشته است‪ .‬براین اساس به نظر‬ ‫می رسد که هیالری کلینتون در برابر دونالد ترامپ شانس‬ ‫کمتری داشته باشــد‪ .‬به خصوص انکه در هر انتخاباتی‪،‬‬ ‫اتفاقات ماه هــای منتهی به روز برگــزاری انتخابات باعث‬ ‫می شود مردم در نتیجه گیریشان بابت انتخاب گزینه خود‬ ‫فکر کنند‪ .‬به همین دلیل «بــاراک اوباما» اگر به دنبال ان‬ ‫است که هم حزبی اش برنده شود‪ ،‬هوشیارانه باید ماه های‬ ‫اتی را مدیریت کند تا مردم کشورش را به این نتیجه برساند‬ ‫دولت اگر در دست دموکرات ها باشــد‪ ،‬امریکا‪ ،‬امریکایی‬ ‫می شود که مطلوب انهاست‪.‬‬ ‫بنابراین در صورتی که شرایط همچون روزهای اخیر‬ ‫در امریکا باشــد شــانس هیالری کلینتون بــرای پیروزی‬ ‫بسیار کم اســت اما در صورتی که احساسات در رای مردم‬ ‫اثرگذار نباشد‪ ،‬خانم کلینتون می تواند براساس منطق خود‬ ‫در انتخابات پیروز شود‪ .‬در هر صورت در شرایط کنونی به‬ ‫ســختی می توان درباره پیروزی دموکرات ها در انتخابات‬ ‫اظهارنظر اساسی داشته باشیم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫شکســت خورده بهداشــت و درمان‪ ،‬افزایش مهاجرت ها‬ ‫و غیره‪ ،‬مشــکالت خاور میانــه و تهدیــدات جهانی نیز به‬ ‫رئیس جمهور اینده امریکا می رســد‪ .‬هیالری کلینتون در‬ ‫صورت پیروزی روزهای سختی درپیش خواهد داشت‪.‬‬ ‫موضــوع دیگــر در این میان ان اســت کــه هر چند‬ ‫انتخابات مقدماتی در امریکا به پایان نرسیده اما براساس‬ ‫بین الملل‬ ‫در خصوص ایران اشاره کرد‪ .‬در شــرایطی که اقای اوباما‬ ‫رویکرد دیپلماسی تاکید دارد اما خانم کلینتون سیاست های‬ ‫خــود در دوران وزارت امــور خارجه اش در قبــال ایران در‬ ‫خصوص اعمال فشــار به ایران را همچنــان تایید می کند‬ ‫و درســت می داند‪ .‬یک نکته مهم اینکه مسائل مربوط به‬ ‫سیاست خارجی در انتخابات امریکا اثر بسیار زیادی ندارند‪،‬‬ ‫مگر جنگ شود یا اتفاقاتی مانند حادثه فلوریدا صورت بگیرد‬ ‫که باعث ترس مردم شود‪ .‬با این وجود‬ ‫در شرایط کنونی که اولویت های مردم‬ ‫امریکا در انتخابات تغییر کرده است به‬ ‫نظر نمی رسد که این موارد چندان مورد‬ ‫توجه باشد‪ .‬به همین دلیل در شرایطی‬ ‫که برنی سندرز با شعارهای اجتماعی و‬ ‫عدالت محور خود موفق نشــد نامزدی‬ ‫حزب دموکــرات را به دســت بیــاورد‪،‬‬ ‫اقای اوباما چاره دیگری جز حمایت از‬ ‫هیالری کلینتون نداشــت‪ .‬بنابراین در‬ ‫شــرایط کنونی اوضاع داخلــی امریکا‬ ‫موضــوع بســیار مهمــی در انتخابات‬ ‫است‪ .‬در شــرایط کنونی که نزدیک به‬ ‫چند ماه به انتخابات زمــان باقی مانده‬ ‫اگر حوادث تروریستی دیگری در امریکا‬ ‫روی دهد و خاورمیانه باز هم دستخوش‬ ‫اشوب شود‪ ،‬موقعیت نامزدهایی چون‬ ‫کلینتون و ترامپ بسیار تغییر می کند‪.‬‬ ‫در اینجا شعارهای هر یک در خصوص‬ ‫مبارزه با بحث تروریسم و مباحث امنیت‬ ‫اهمیت اساسی پیدا می کند و مباحثی چون حمایت اقای‬ ‫اوبامــا از خانم کلینتــون و مواردی از این دســت کمرنگ‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫بنابراین در شــرایطی کــه به نظر می رســد انتخابات‬ ‫سال جاری ریاست جمهوری ایاالت متحده امریکا عرصه ‬ ‫نمایش رقابت هیالری کلینتــون دموکرات و دونال د ترامپ‬ ‫جمهوریخواه خواهــد بــود‪ ،‬پیش بینی دربــاره اینکه چه‬ ‫کسی می تواند پیروز میدان باشــد سخت است‪ .‬هیالری‬ ‫چــه شــانس هایی بــرای پیــروزی دارد؟ پشــت ســرش‬ ‫جمهوریخواهان ایستاده اند که بدون جنگ سومین دوره‬ ‫ریاســت جمهوری را به دموکرات ها نخواهنــد داد‪ .‬امریکا‬ ‫مشکالت درونی بسیاری دارد و این مشکالت بیرون مرزها‬ ‫هم کم نیســتند‪ .‬در کنــار قرض های دولتــی‪ ،‬اصالحات‬ ‫ی که تاکنون وجود دارد‪ ،‬مشخص است‬ ‫میزان ارای ایاالت ‬ ‫که خانم کلینتون به عنوان گزینه نهایی است و برنی سندرز‬ ‫در حزب دموکرات شانسی برای پیروزی ندارد‪ .‬در هر صورت‬ ‫اوباما به منظور ایجاد اتحاد درون حزب دموکرات با سندرز‬ ‫دیدار داشــت و در این مالقات بر حمایت از خانم کلینتون‬ ‫تاکید کرد‪ .‬به نظر می رسد سندرز از خانم کلینتون حمایت‬ ‫خواهد کرد زیرا در شرایطی که شانسی ندارد‪ ،‬مجبور است‬ ‫از هم حزبی خود به منظور پیروزی حزب‬ ‫دموکرات در انتخابــات حمایت کند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر باید توجه داشت که به رغم‬ ‫وجود اختالف نظر میان ســندرز و خانم‬ ‫کلینتون اما اختالفات میان برنی سندرز‬ ‫و دونال د ترامپ بیشــتر است‪ .‬مساله ای‬ ‫که مطرح اســت اینکه انهــا در مرحله‬ ‫چانه زنی هســتند‪ ،‬بنابراین سندرز سعی‬ ‫دارد در کنگره نهایی حزب دموکرات که‬ ‫تشکیل خواهد شد و رســما کاندیدای‬ ‫حزب معرفی می شود‪ ،‬نظرات خودش‬ ‫را در انجا بگنجاند و یک امتیازی از خانم‬ ‫کلینتون بگیــرد‪ .‬در پایان باید گفت که‬ ‫نهایی شــدن نامزدی خانــم کلینتون و‬ ‫دونالد ترامپ در شرایط کنونی مشخص‬ ‫شــده اما موضوع مهم این است که در‬ ‫حال حاضر نمی توان پیش بینی دقیقی‬ ‫در خصوص اینده انتخابــات در امریکا‬ ‫داشت زیرا وضعیت در امریکا به گونه ای‬ ‫اســت که مولفه های اثرگذار گذشــته‬ ‫تحت تاثیر موضوعات کنونی در این کشور قرار گرفته اند و‬ ‫باید منتظر ماند و دید که مردم امریکا دست به چه انتخابی‬ ‫خواهند زد‪ .‬در اینجا ارای رای دهندگان مستقل از اهمیت‬ ‫بسیار زیادی برخوردار است‪ .‬در واقع ارای خاموش در این‬ ‫انتخابات می توانند مســیر انتخابات و پیــروزی نامزدها را‬ ‫مشخص کنند‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫چرخش به راستِ دموکرات ها‬ ‫هیالری کلینتون برنامه خدمات اجتماعی اوباما را‬ ‫با شیب مالیم دنبال می کند‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫بر اســاس ســاختار حزبی در ایاالت متحده امریکا‪،‬‬ ‫رئیس جمهور عالی ترین شــخصیت حزب خودش قلمداد‬ ‫می شود و در حقیقت امروز باراک اوباما از یک وزنه و وزانت‬ ‫زیادی داخل حزب دموکرات برخوردار است‪ .‬بنابراین اعالم‬ ‫حمایت اوبامــا از نامزدی هیالری کلینتــون می تواند یک‬ ‫سری از تردیدها را برطرف کند‪.‬‬ ‫البته بایــد در نظر گرفت کــه اوبامــا از مدت ها قبل‬ ‫به شــکل تلویحی و بــا اشــاراتی تمایل خود را نســبت به‬ ‫هیالری کلینتون اعالم کــرده بود و به نظر می‪‎‬رســید که‬ ‫نامزد مورد نظر و حمایت اوباما‪ ،‬کلینتون باشد‪ .‬چرا که این‬ ‫دو سیاســتمدار به مدت چهار ســال با هم همکار بودند و‬ ‫هیالری کلینتون در دولت اول اوبامــا وزیر خارجه او بود‪.‬‬ ‫همچنیــن در رقابت های انتخاباتی ســال ‪ 2008‬کلینتون‬ ‫توانســت ارای زیادی داخل حزب دموکرات کســب کند‪.‬‬ ‫این مساله نشان می داد که هیالری از جایگاه قابل قبولی‬ ‫داخل حزب دموکرات برخوردار اســت‪ .‬اما اعالم حمایت‬ ‫رســمی اوباما از هیالری کلینتون موکول شد به زمانی که‬ ‫تکلیف انتخابات مقدماتی روشن شود‪ .‬پیش از ان باراک‬ ‫اوباما از اعالم نظر رســمی خودش اکراه داشــت‪ ،‬چرا که‬ ‫می توانست با انتقادهای جناح های داخلی حزب دموکرات‬ ‫مواجه شــود و به تاثیرگذاری بر روند انتخابات درون حزبی‬ ‫متهم شــود‪ .‬به هر حال جناح چپ حزب دموکرات از برنی‬ ‫سندرز حمایت می کرد و اگر اوباما پیش از پایان انتخابات‬ ‫اخرین سه شنبه بزرگ نظرش را اعالم می کرد‪ ،‬با اعتراض‬ ‫این جناح مواجه می شــد‪ .‬بنابراین او منتظــر ماند تا زمانی‬ ‫که هیالری کلینتــون حدنصــاب الزم را به دســت اورد و‬ ‫مشخص شد که در کنوانسیون ملی حزب دموکرات قطعا‬ ‫نامزد نهایی خواهد بود‪ ،‬حمایتش را از او اعالم کرد‪ .‬جالب‬ ‫اینجاست که حتی جو بایدن‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور هم‬ ‫که براساس سنت سیاسی در امریکا بعد از یک دوره هشت‬ ‫ساله ریاست جمهوری وارد رقابت می شود‪ ،‬برخالف افرادی‬ ‫مانند ال گور‪ ،‬معاون کلینتون یا جورج هربرت واکر بوش‪،‬‬ ‫معاون ریگان‪ ،‬به دلیل حضور هیالری کلینتون و روشــن‬ ‫بودن حمایت بــاراک اوباما از این نامــزد‪ ،‬وارد رقابت های‬ ‫انتخاباتی نشد‪.‬‬ ‫از ایــن به بعد تالش ســران حزب از جمله شــخص‬ ‫باراک اوباما این اســت که وحدتــی درون حزب ایجاد کند‬ ‫تا شــکافی که میان جناح چپ حزب به رهبری برنی سندرز‬ ‫و جناح میانه به رهبری هیالری کلینتون ایجاد شده است‬ ‫را بتواند پرکند‪ .‬طی مالقات اخیر اوباما با برنی ســندرز‪ ،‬او‬ ‫بر وحدت درون حزب دموکرات تاکید داشــت و سندرز نیز‬ ‫چند روز بعد از این مالقات اعالم کــرد که اماده حمایت از‬ ‫هیالری کلینتون در انتخابات است با این هدف که دونالد‬ ‫ترامپ‪ ،‬نامــزد جمهوریخــواه در انتخابــات نوامبر ‪2016‬‬ ‫شکســت بخورد‪ .‬البته ســندرز برای اعالم این حمایت دو‬ ‫شرط را مطرح کرده است؛ نخست اینکه در ادامه این مسیر‬ ‫هیالری کلینتون مواضع عدالت خواهانه را در دســتورکار‬ ‫خود قرار دهد‪ .‬یعنی همان انتظاری که حامیان ســندرز در‬ ‫خصوص توزیع عادالنه درامدهــا و برقراری نوعی عدالت‬ ‫اجتماعی دارند‪ .‬شرط دوم که ســندرز شخصا بر ان تاکید‬ ‫کــرده مبارزه با مافیای وال اســتریت اســت‪ .‬اگــر این دو‬ ‫شرط توســط هیالری کلینتون محقق شود‪ ،‬حمایت برنی‬ ‫ســندرز از کلینتون می توانــد نیروی مضاعفــی در اردوگاه‬ ‫دموکرات‪‎‬ها ایجاد کند‪ ،‬چرا که به هر حال برنی سندرز بیش‬ ‫از ‪ 10‬میلیون رای دارد‪ ،‬بین جوانان خیلی محبوب اســت‬ ‫و در میان جناح لیبرال و سوسیالیســت حــزب دموکرات از‬ ‫جایگاه قابل توجهی برخوردار است‪ .‬بنابراین این جریان‪‎‬ها و‬ ‫بلوک‪‎‬های رای دهنده می توانند به پیروزی هیالری کلینتون‬ ‫در انتخابات ماه نوامبر بسیار کمک کنند و اثر گذار باشند‪.‬‬ ‫در ایــن میــان اگــر هیــاری کلینتــون به عنــوان‬ ‫رئیس جمهور امریکا انتخاب شود و مجددا یک دموکرات‬ ‫به کاخ ســفید راه پیدا کند‪ ،‬در نگاه کالن گفته می شود که‬ ‫او ادامه دهنده دولت بــاراک اوباما خواهد بود‪ .‬اتهامی که‬ ‫دونالد ترامپ در این خصوص مطرح کرده نیز این اســت‬ ‫که اگر هیالری برنده شــود مانند این می‪‎‬مانــد که باراک‬ ‫اوباما برای ســومین بار در انتخابات پیروز شــده باشد‪ .‬اما‬ ‫این دو سیاســتمدار برخی تفاوت دیدگاه‪‎‬ها نیــز دارند؛ به‬ ‫نظر می رسد که کلینتون در اجرای برخی برنامه های دولت‬ ‫رفاهی با احتیاط بیشتری قدم بردارد؛ عملکرد دولت سابق‬ ‫بیل کلینتون شوهر هیالری کلینتون نشاند هنده ان است‬ ‫که او بیشــتر مواضع میانه روی حزب را تبییــن کرده بود تا‬ ‫دیدگاه هــای جناح چپ حــزب دموکــرات را‪ .‬در حالی که‬ ‫باراک اوباما در ســال ‪ 2009‬وقتی که وارد کاخ ســفید شد‬ ‫بیشــتر مواضع چپ حزب دموکرات را پیگیری می کرد‪ .‬از‬ ‫این رو می توان گفــت برنامه های جنجالی و پرســروصدا‬ ‫مانند بیمه های درمانی ارزان قیمت اوباما از سوی هیالری‬ ‫کلینتون با شــیب مالیم تری دنبال خواهد شــد‪ .‬در حوزه‬ ‫سیاست خارجی نیز به نظر می رسد هیالری کمتر از اوباما‬ ‫به مواضع کاهش حضور امریکا در سیاســت خارجی فکر‬ ‫می کند‪ .‬به بیان دیگر باراک اوباما سیاست کاهش مداخله‬ ‫را مطرح می کرد و نسبت به اینکه ایاالت متحده امریکا وارد‬ ‫منازعات بین المللی مانند جنگ داخلی لیبی یا سوریه شود‪ ،‬‬ ‫تردید داشت اما هیالری کلینتون از درگیری و مداخله بیشتر‬ ‫امریکا حمایت خواهد کرد‪ .‬در نتیجه این دو تفاوت عمده‬ ‫میان دولت باراک اوباما و دولت احتمالی هیالری کلینتون‬ ‫قابل ارزیابی است‪.‬‬ ‫البتــه اختــاف دیــدگاه در سیاســت امــری کامال‬ ‫طبیعی است‪ .‬نمی توان هیچ دو سیاستمداری را یافت که‬ ‫اختالف نظر و تفاوت عملکرد نداشته باشند‪ .‬نمی توان دو‬ ‫سیاستمدار را پیدا کرد که بتوان گفت درست عین هم فکر‬ ‫می کنند و درست عین هم تصمیم می گیرند‪.‬‬ ‫در مقایســه عملکــرد نامــزد دموکرات هــا و نامــزد‬ ‫جمهوریخواهــان نیــز چندین مســاله قابل طرح اســت؛‬ ‫درواقع در انتخابات امســال ایاالت متحده امریکا ما با دو‬ ‫پدیده متفاوت مواجه هستیم؛ یکی یک نامزد محک خورده‬ ‫و قابل پیش بینی و دیگری یک نامزد بدون تجربه و غیرقابل‬ ‫به نظر می رســد که کلینتــون در اجرای‬ ‫برخی برنامه های دولت رفاهی با احتیاط‬ ‫بیشرتی قدم بردارد؛ عملکرد دولت سابق‬ ‫بیل کلینتون شــوهر هیــاری کلینتون‬ ‫نشاند هنده ان است که او بیشرت مواضع‬ ‫میانــه روی حــزب را تبیین کــرده بود تا‬ ‫دیدگاه های جناح چپ حزب دموکرات را‬ ‫پیش بینی‪ .‬هیــاری کلینتون به لحاظ سیاســت خارجی‬ ‫دست کم چهار سال عملکرد روشنی داشته که قابل مشاهده‬ ‫است‪ .‬او از یک سو مبتکر مذاکرات مستقیم میان ایران و‬ ‫امریکا ست‪ .‬در واقع مذاکرات محرمانه مسقط که نهایتا به‬ ‫برجام و توافق هسته ای منجر شد‪ ،‬توسط هیالری کلینتون‬ ‫کلید خورد‪ .‬انچه انتظار می رود این اســت که روند تعامل‬ ‫میان ایران و امریــکا در پرونده هســته ای و برجام همان‬ ‫مسیری را طی کند که در دوران باراک اوباما پیمود‪.‬‬ ‫هر چند این احتمال هم وجود دارد که در روند اجرای‬ ‫برجام بــا برخــی از محدودیت هــا در حوزه کاهــش و لغو‬ ‫تحریم ها مواجه شویم چراکه به هر تقدیر هیالری کلینتون‬ ‫روابط بسیار نزدیکی با اســرائیلی ها دارد و دو دوره سناتور‬ ‫ایالت نیویورک بوده که مرکز اصلی نفوذ یهودیان امریکا و‬ ‫هواداران اسرائیل است‪ .‬در نتیجه احتمال این وجود دارد‬ ‫که فشار اسرائیل در مورد مسائلی مانند پرونده هسته ای یا‬ ‫برنامه موشکی‪ ،‬کلینتون را وادار به ایجاد محدودیت های‬ ‫بیشتر علیه ایران کند‪ .‬اما واقعیت این است که اگر در ایران‬ ‫رویداد عمده ای رخ ندهد و اتفاق خاصی نیفتد‪ ،‬چارچوب‬ ‫کلی توافق هسته ای و برجام قاعدتا از سوی امریکا تغییر‬ ‫نخواهد کرد و نقض نخواهد شد‪.‬‬ ‫در طرف مقابل بــا دونالد ترامپ مواجه هســتیم که‬ ‫فاقد هرگونه تجربه مدیریت سیاسی چه در حوزه اجرا و چه‬ ‫در حوزه قانون گــذاری‪ ،‬چه در حوزه ایالتــی و چه در حوزه‬ ‫فدرال است‪ ،‬چه برسد به تجربه و کارنامه و عملکرد روشن‬ ‫در سیاست خارجی‪ .‬گرچه همین دونالد ترامپ حرف های‬ ‫جنجالی زیادی در مورد سیاست خارجی می زند و وعده های‬ ‫قو برقــی می دهد کــه همین ها هم باعــث جلب نظر‬ ‫پر زر ‬ ‫توده های رای دهنده شده است‪ ،‬اما این شعارها و وعده های‬ ‫بزرگ از یک سو گاهی غیرعملی و از سوی دیگر متناقض‬ ‫و پریشان هستند‪.‬‬ ‫باوجــود تمــام ایــن مــوارد‪ ،‬ازجملــه بی تجربگی‬ ‫دونالد ترامــپ‪ ،‬متناقض بــودن حرف هــا و برنامه هایش‬ ‫طو نشــان هایی که بــرای مخالفان‪ ،‬منتقــدان‪ ،‬رقبا و‬ ‫وخ ‬ ‫دشمنان امریکا در سطح جهان می کشد‪ ،‬پاره کردن برجام‬ ‫را نمی توان یکی از شعارهای عملی او حساب کرد‪.‬‬ ‫واقعیت این است که حتی نامزدی تندروتر از ترامپ‬ ‫هم اگر بــه ریاســت جمهوری امریکا انتخاب شــود برای‬ ‫نقض و پاره کردن برجام دچار مشکل می شود‪ .‬برجام یک‬ ‫توافقنامه ســاده دوجانبه میان ایران و امریکا نیســت که‬ ‫رئیس جمهور این کشور بتواند با یک فرمان ان را نقض کند‪.‬‬ ‫برجام یک توافق بین المللی است که شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل متحد بر ان صحه گذاشته است‪ .‬کشورهای اروپایی در‬ ‫برجام مشارکت دارند و ان را پذیرفته اند و روسیه و چین ان‬ ‫را قبول کرده اند‪ .‬برجام توافقی نیست که یک طرف بتواند‬ ‫ان را ناگهان نقض کند‪.‬‬ ‫حداکثر کاری که از دونالد ترامپ بر می اید این است‬ ‫که تالش کند در مرحلــه اجرا موانعی را ایجــاد کند‪ .‬مثال‬ ‫می تواند هر ســال زمانی کــه فرمان رئیس جمهــور برای‬ ‫لغو تحریم ها را می خواهد امضا کند امتیازات بیشــتری از‬ ‫ایران طلب کند‪ ،‬ســختگیری ها در برابر تجارت خارجی با‬ ‫ایران را افزایش دهــد یا اینکه موضوعات غیرهســته ای‬ ‫را به مباحث هســته ای متصــل کند و تالش کنــد در مورد‬ ‫مسائلی مانند حقوق بشر یا ازمایش های موشکی به ایران‬ ‫فشار وارد کند‪.‬‬ ‫در واقع راهکار او نمی تواند پاره کردن توافق هسته ای‬ ‫باشــد‪ ،‬بلکه حداکثــر می تواند تــاش کند تا ایــران را به‬ ‫واکنشــی وادار کند که از سوی دســتگاه نظارت بر اجرای‬ ‫برجام به عنوان نقض برجام تلقی شــود یا بهانه ای را برای‬ ‫نقض برجام در اختیار امریکا قرار دهد‪ .‬لغو و نقض چارچوب‬ ‫کلی برجام به دلیل ذات چندجانبه و بین المللی این توافق‬ ‫دور از ذهن به نظر می رسد‪.‬‬ ‫رازهای دبیرکل‬ ‫بین الملل‬ ‫نامعربستان بافشارهایائتالفسعودیازلیستسیاهکودکاندرجنگیمنخارجشد‪.‬اینواقعیتپس‬ ‫ازانبرمالشدکهبان کی موندبیرکلسازمانمللدرهفتهگذشتهاعالمکردکهبهدلیلتهدیداتمالیمجبور‬ ‫شده است نام ائتالف را از این لیست خارج کند‪ .‬پس از این رویداد برخی کارشناسان اعتراف بان کی مون را به‬ ‫منزلهناکارامدیاینسازماندربرقراریصلحوامنیتبین المللیدانستند‪،‬برخیدیگربرایننکتهپایفشردند‬ ‫کهدبیرکلبااعترافاتخوداحترامواعتبارعربستانرادرنظامجهانیزیرسوالبردهاست‪.‬‬ ‫روز رسوایی‬ ‫چرا بان کیمونتسلیمفشارهایعربستانسعودیشد؟‬ ‫علی خرم‬ ‫‪1‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بین الملل‬ ‫به تازگی در گزارش ‪ 40‬صفحه ای که عمدتا از سوی‬ ‫لیال زروقی‪ ،‬نماینده ویژه کودکان جنگ دبیرکل ســازمان‬ ‫ملل تالیف شــد‪ ،‬تاکید شــده عربستان مســبب و مسئول‬ ‫‪60‬درصد از مجموع ‪ 1953‬مورد قتل و جراحت کودکان در‬ ‫یمن از سال گشته میالدی تاکنون است‪.‬‬ ‫ل به قرار دادن‬ ‫در پی این گزارش‪ ،‬دبیرکل سازمان مل ‬ ‫نام ائتــاف نظامی تحت رهبری عربســتان در فهرســت‬ ‫کشورها‪ ،‬جنبش های شورشی و ســازمان های تروریستی‬ ‫عامل کشــتار‪ ،‬قطع عضو و سوء اســتفاده از کــودکان در‬ ‫جنگ انتقاد کرد‪.‬‬ ‫پس از ان دیپلمات های عربســتانی در هشــدار به‬ ‫مقام های ارشــد ســازمان ملل گفته بودند ریاض از نفوذ‬ ‫خود برای متقاعد کردن دیگر دولت های عربی و همچنین‬ ‫ســازمان همکاری اســامی اســتفاده خواهد کرد تا انها‬ ‫روابطشان را با سازمان ملل قطع کنند‪.‬‬ ‫بان کی مون پس از هشدار ســعودی ها در بیانیه ای‬ ‫گفت که نــام ائتــاف تحت رهبــری عربســتان را از این‬ ‫فهرست حذف خواهد کرد‪.‬‬ ‫این اقدام ســازمان با انتقادهای گسترده ای روبه رو‬ ‫شد‪ ،‬در همین راســتا‪ ،‬پایگاه اینترنتی فارن پالیسی فاش‬ ‫کرد که تصمیم ســازمان ملل در حذف نــام ائتالف عربی‬ ‫از لیســت ســیاه متجاوزان‪ ،‬در پی تهدید ریاض به خروج‬ ‫صدها میلیون دالر اعتباراتش از برنامه های ســازمان ملل‬ ‫اتخاذ شده است‪.‬‬ ‫پس از برداشتن نام کشــورهای ائتالف عربی از این‬ ‫فهرست‪ ،‬دیده بان حقوق بشــر نیز‪ ،‬بان کی مون‪ ،‬دبیرکل‬ ‫سازمان ملل را به تسلیم شدن در برابر فشارهای عربستان‬ ‫متهم کرد‪.‬‬ ‫همچنین عفو بین الملل در بیانیه ای اعالم کرد‪« :‬پس‬ ‫از اینکه ســازمان ملل به طور شرم اوری تسلیم فشار حذف‬ ‫ائتالف نظامی تحت فرمان عربستان سعودی از فهرست‬ ‫«کشــورها و گروه های مســلح ناقض حقوق کودکان در‬ ‫جنگ» شد‪ ،‬اعتبار این سازمان در خطر قرار دارد‪».‬‬ ‫اما به طــور کلی تجاوز عربســتان ســعودی به یمن‬ ‫موضوعی شناخته شــده و از نظر حقوق بین الملل جنایت‬ ‫علیه بشریت و جنگی است و به عبارت دیگر می توان ان را‬ ‫نقض حقوق بشر تلقی کرد‪ ،‬بر همین اساس اگر عربستان‬ ‫از نظر سیاســی برای مبرا کردن خود از این مســاله تالش‬ ‫کند‪ ،‬تاثیری در نگاه جامعه جهانی ندارد‪ .‬اقدام اخیر ریاض‬ ‫بیشتر یک رسوایی سیاســی بود تا اینکه یک اقدام واقعی‬ ‫که توانسته باشد جلوی برجسته شدن و دیده شدن کارهای‬ ‫انجام شده توسط این کشــور را بگیرد‪ .‬از نظر حقوقی کار‬ ‫عربستان غیر قابل نادیده گرفتن است زیرا در ابعاد مختلف‬ ‫دست به جنایت علیه بشریت زده است‪ .‬با این حال ریاض از‬ ‫نظر سیاسی تالش می کند که به زور پول‪ ،‬جنایت های خود‬ ‫را پنهان کند‪ .‬بنا براین اقدام اخیــر ریاض هیچ وجه مثبتی‬ ‫برای این کشــور چه در عرصه منطقه ای و چه بین المللی‬ ‫به همراه نداشته اســت‪ .‬عربستان ســعودی همین کار را‬ ‫ هنگام مطرح شــدن گزارش ‪ 28‬صفحه ای کنگره امریکا‬ ‫درباره حمالت تروریستی ‪ 11‬سپتامبر انجام داد‪ .‬این کشور‬ ‫تهدید کرد که اگر اعالم شــود‪ ،‬برخی مقامات سعودی در‬ ‫این حمالت دست داشته اند‪ ،‬اندوخته هنگفت خود را از بازار‬ ‫این کشور بیرون می کشد و این مساله باعث سقوط سهام در‬ ‫امریکا می شود و می تواند مشکالتی را برای اقتصاد امریکا‬ ‫به وجود اورد که امریکایی ها در برابر این تهدید مجبور شدند‬ ‫از این کار دست بکشند و عربستان موفق شد از بر مال شدن‬ ‫حقیقت موجود در برابر افکار عمومی جهان جلوگیری کند‪.‬‬ ‫اکنون همه در سراسر جهان می دانند که خاندان سعودی‬ ‫برای پوشــاندن خطاهای خود و کتمان حقایــق و وارونه‬ ‫جلوه دادن حقایق از قدرت مالی خود استفاده می کند و هر‬ ‫کشوری را حتی سازمان ملل را تهدید می کند‪.‬‬ ‫ عربستان سعودی با تهدید مبنی بر قطع کمک های‬ ‫مالی خود به سازمان ملل‪ ،‬دبیرکل ســازمان ملل را مجبور‬ ‫به حذف نام خود از لیســت ســیاه کــرد و دبیــرکل در برابر‬ ‫این تهدیدات با شرمندگی خواســته انها را پذیرفت اما در‬ ‫سیستم ســازمان ملل همه می دانند که عربستان سعودی‬ ‫چــه جنایت هایی را علیه مــردم بی گناه یمــن به خصوص‬ ‫کودکان این کشور انجام داده اســت‪ ،‬در همین راستا‪ ،‬در‬ ‫ی گزارشــات منتشر شــده درباره بحران یمن از سوی‬ ‫تمام ‬ ‫سازمان های زیر مجموعه سازمان ملل‪ ،‬همواره از عربستان‬ ‫سعودی انتقاد شــده و اقدامات این کشــور محکوم شده‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اســت‪ .‬در واقع باتوجه به شــرایط حاکم بر جهــان امروز‪،‬‬ ‫دیگر عربســتان ســعودی با انجام تهدیــدات نمی تواند‬ ‫جلوی رسانه ها و محافل خبری را در اگاهی بخشی به افکار‬ ‫عمومی جهان بگیرد‪ .‬روز به روز عربســتان رسواتر خواهد‬ ‫شد و همگان از جنایت های این کشــور علیه بشریت پرده‬ ‫برخواهند داشت و این کشــور نیز مانند اســرائیل در برابر‬ ‫جهانیان رسوا خواهد شد‪.‬‬ ‫برخی تحلیلگــران وقوع چنیــن اتفاق هایــی مانند‬ ‫اقــدام اخیــر عربســتان ســعودی را نشــان دهنده وجود‬ ‫نواقصی در ســاختار ســازمان ملل به عنوان یک سازمان‬ ‫بین المللی‪ ،‬جهانشــمول و بی طرف می داننــد و برای رفع‬ ‫چنین کاستی هایی معتقدند که باید اصالحاتی در ساختار‬ ‫سازمان ملل انجام گیرد‪ .‬در این باره باید گفت سازمان ملل‬ ‫باشگاهی اســت که در ان بیش از ‪ 190‬کشور جهان عضو‬ ‫هستند‪ ،‬اعضای این باشگاه هزینه های ان را می پردازند‪،‬‬ ‫در همین ر استا کشــورهایی مانند امریکا‪ ،‬ژاپن‪ ،‬فرانسه‪،‬‬ ‫انگلیس و‪ ...‬بخشی از هزینه های این سازمان را پرداخت‬ ‫می کننــد‪ .‬ممکن اســت برخی کشــورها عالوه بر ســهم‬ ‫تعیین شده‪ ،‬مقداری کمک های بالعوض به سازمان ملل‬ ‫بدهند‪ ،‬عربستان هم تا حدودی از این کمک ها به سازمان‬ ‫ملل می کند‪ .‬اکنــون ریاض در برابر ایــن کمک ها تالش‬ ‫می کند در این ســازمان حرفی برای گفتن داشــته باشد و‬ ‫در جای خود بتواند از این اهرم استفاده کند‪ .‬اما شرایط به‬ ‫سمتی در عرصه بین المللی حرکت می کند که دیگر کشورها‬ ‫نمی توانند از پول هایی کــه در قالب کمک های بالعوض‬ ‫به ســازمان ملل می کنند‪ ،‬به عنوان ابزاری برای پوشاندن‬ ‫خطاها و اشتباهات خود اســتفاده کنند‪ .‬اکنون عربستان‬ ‫سعودی از روی جاهلیت سازمان ملل را اینگونه تهدید کرده‬ ‫ اما این تهدید نه تنها به نفع این کشور تمام نمی شود بلکه‬ ‫به ضرر ان اســت‪ .‬بر همین اساس ساختار ســازمان ملل‬ ‫تنها به این دلیل نباید تغییر یابد بلکه باید کشورهایی مانند‬ ‫عربستان سعودی رویکرد خود را تغییر دهند‪.‬‬ ‫برخی بر ایــن باورند که هر چند بــان کی مون مدعی‬ ‫شــد که یکی از دردناک ترین تصمیمات زندگــی اش را با‬ ‫حذف موقتی نام عربستان گرفته ‪ ،‬اما این کار وی موجب‬ ‫خدشه دار شدن بیشتر نام دولت سعودی شد‪ ،‬زیرا اگر صرفا‬ ‫در این گزارش نام عربســتان به عنوان یکی از کشورهای‬ ‫ناقض حقــوق کودکان در مخاصمات مســلحانه می امد‪،‬‬ ‫میزان برد تبلیغاتی و اطالع رسانی به جهان و افکار عمومی‬ ‫نسبت به این اتفاق بســیار محدود بود‪ ،‬اما بان کی مون با‬ ‫این ترفندی کــه به کار برد عمال چهره خاندان پادشــاهی‬ ‫عربســتان را در بی توجهی به بنیان های الــزام اور حقوق‬ ‫بین الملل نسبت به حقوق کودکان در برابر چشمان جامعه‬ ‫بین المللی قرار داد ‪ .‬در این باره باید به این نکته اشاره کرد‬ ‫که جهان دیگر قبول نمی کند کشــوری به طور علنی یک‬ ‫سازمان بین المللی را تهدید کند تا جنایاتش نادیده گرفته‬ ‫شود‪ .‬باتوجه به شرایط حاکم اگرچ ه سازمان ملل کوتاه امده‬ ‫و تسلیم شد‪ ،‬اما این سازمان جزئیات را در اختیار رسانه های‬ ‫بزرگ جهان قرار داد تا همگان از پشت پرده این مساله اگاه‬ ‫شوند و این رسوایی بیشتر و بیشتر شود‪.‬‬ ‫اکنــون ریــاض در برابــر ایــن کمک ها‬ ‫تالش می کنــد در این ســازمان حرفی برای‬ ‫گفتن داشــته باشــد و در جای خود بتواند از‬ ‫این اهرم اســتفاده کند‪ .‬اما شرایط به سمتی‬ ‫در عرصه بین المللی حرکــت می کند که دیگر‬ ‫کشــورها نمی توانند از پول هایی که در قالب‬ ‫کمک های بالعوض به سازمان ملل می کنند‪،‬‬ ‫به عنوان ابــزاری بــرای پوشــاندن خطاها و‬ ‫اشتباهات خود استفاده کنند‬ ‫بان کی مون از وضع موجود ناراضی است‬ ‫سخنگوی سابق نمایندگی ایران در سازمان ملل درگفت وگو با هفته نامه مثلث‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫پس از حذف نام ائتالف عربستان از لیست سیاه‬ ‫سازمان ملل‪ ،‬برخی منابع اگاه اعالم کردند‪ ،‬پس‬ ‫از این اقــدام‪ ،‬دفتر بان کی مــون با تماس های‬ ‫وزرای خارجــه برخــی کشــورهای عــرب حوزه‬ ‫خلیج فارس و کشورهای عضو سازمان همکاری‬ ‫اسالمی رو به رو شــده و عربستان تلویحا اعالم‬ ‫کرده که در واکنش به این اقدام کمک های خود را‬ ‫به فلسطینی ها و سازمان های بین المللی ذی ربط‬ ‫متوقف می کند‪ .‬نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫موضوع فشار کشورها به سازمان ملل برای تغییر‬ ‫رای یا رویه اش اتفاق جدیدی نیســت و از اولین روزهای‬ ‫تشکیل این ســازمان کم و بیش وجود داشته است‪ .‬با این‬ ‫حال این بــار بان کی مون جــرات کرده و ایــن موضوع را‬ ‫رســانه ای کرده است‪ .‬بیشترین سوابق فشــار به سازمان‬ ‫ملل از طریق تهدیــدات بودجه ای توســط کنگره امریکا‬ ‫صورت گرفته است‪.‬‬ ‫این فشــارها عمدتا هم برای اهداف سیاسی و هم‬ ‫بــرای تحمیل اصالحات نظــر در رویه این ســازمان وارد‬ ‫امده اند و بارها شاهد تهدید سازمان ملل توسط سناتورها و‬ ‫دولتمردان امریکایی بوده ایم‪.‬‬ ‫حتــی در ســال ‪ ،1985‬کنگــره قانونی موســوم به‬ ‫کاسبوم‪-‬ســولومون تصویب کرد کــه پرداخت ‪ 20‬درصد‬ ‫حق السهم امریکا را منوط به انجام تغییرات مدنظر دولت‬ ‫امریکا کرد‪ .‬این اتفاق بارها در دهه نود و بعد از ان هم برای‬ ‫تحمیل رویه های مدنظر امریکا و هم برای ملزم کردن این‬ ‫سازمان به برخی اقدامات در زمینه حفظ صلح و نظایر ان‬ ‫تکرار شده است‪.‬‬ ‫روش های دیگری هم برای اعمال فشــار استفاده‬ ‫شده اســت‪ .‬مثال در گزارش کمیته حقیقت یابی سازمان‬ ‫ملل درباره جنگ ‪ 22‬روزه ر ِژیم اسرائیل علیه ساکنان نوار‬ ‫غزه موسوم به گزارش گلدستون‪ ،‬با فشارها و تهدیدهای‬ ‫به عمل امــده اقــای گلدســتون مجبور به پــس گرفتن‬ ‫گزارش خود در مورد جنایات جنگی رژیم صهیونیستی در‬ ‫نوار غزه شد‪.‬‬ ‫یا نوع برخوردهایی که با گزارش های ریچارد فالک‪،‬‬ ‫گزارشگر ویژه امور فلسطین از سال ‪ 2008‬تا ‪ 2014‬شاهد‬ ‫همین فشــارها بودیم؛ فشــارهایی که باعث شد جانشین‬ ‫وی هم در کمتر از دوسال اســتعفا دهد‪ .‬اما دلیل پر رنگ‬ ‫شــدن این اتفاق این اســت که در واقع بــرای اولین بار‪،‬‬ ‫بان کی مون این موضوع را که کشوری به این صراحت و‬ ‫موضوع فشار کشــورها به سازمان ملل برای‬ ‫تغییر رای یا رویه اش اتفاق جدیدی نیست‬ ‫و از اولیــن روزهــای تشــکیل این ســازمان‬ ‫مو بیش وجود داشته است‪ .‬با این حال این‬ ‫ک ‬ ‫بار بان کی مون جرات کرده و این موضوع را‬ ‫رسانه ایکردهاست‪.‬بیشترینسوابقفشار‬ ‫به سازمان ملل از طریق تهدیدات بودجه ای‬ ‫توسطکنگرهامریکاصورتگرفتهاست‬ ‫سراسر جهان‪ ،‬این اقدام قطعا به نفع ریاض نبوده است‪.‬‬ ‫شاید اگر عربســتان در لیســت می ماند‪ ،‬این همه هجمه‬ ‫و فشار رسانه ای در سطح گســترده بر مقامات این کشور‬ ‫وارد نمی شد‪.‬‬ ‫با توجه به اظهارات شــما‪ ،‬بــان کی مون دبیرکل‬ ‫ســازمان ملل اعالم کرد برداشــتن نــام ائتالف‬ ‫تحت امر عربســتان از فهرست ســیاه به دلیل‬ ‫تهدیدهــای برخــی کشــورها مبنی بــر قطــع‬ ‫حمایت های مالی شــان از ســازمان ملل صورت‬ ‫گرفته و این تصمیم از دشــوارترین تصمیماتی‬ ‫بود کــه اتخاذ کــرده و در نهایــت تنش ها میان‬ ‫عربستان و سازمان ملل افزایش یافت‪ ،‬ارزیابی‬ ‫شــما از اعتراف ســازمان به تحت فشــار بودن‬ ‫چیست؟‬ ‫صحبت هــای بان کی مــون به نظر مــن از روی‬ ‫سوء نیت نبوده است‪ .‬همین که این فشارها را فاش می کند‬ ‫نشــان می دهد که از این وضعیت ناراضی اســت‪ .‬به هر‬ ‫حال بان کی مون در اواخر دوره دوم دبیرکلی خود است و‬ ‫دیگر دغدغه انتخاب مجدد را ندارد‪ .‬ب ه عالوه عملکرد وی‬ ‫در چندسال گذشــته زیر انتقاد بوده و رسانه ای کردن این‬ ‫موضوع از سوی وی یک اتفاق جدید است‪.‬‬ ‫شاید به همین علت است که دبیرکل بر موقتی بودن‬ ‫این خروج از لیست تاکید دارد و مقامات سعودی بر دائمی‬ ‫بودن ان‪ .‬به همین خاطر باید منتظر شــد و دید کدامیک‬ ‫درســت می گوینــد‪ .‬به عالوه برخــی اعتقاد دارنــد انتقاد‬ ‫بان کی مون بیش از عربســتان به اعضای دائم شــورای‬ ‫امنیت برمی گردد که از وی به انــدازه کافی در قبال چنین‬ ‫فشارهایی حمایت نمی کنند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال در مارس گذشــته مراکش نیروهای‬ ‫حافظ صلح ســازمان ملل را اخراج کرد‪ ،‬فقط به این علت‬ ‫که بان کی مون از اشــغال صحرا توســط مراکش انتقاد‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫به عــاوه امــکان دارد تهدیــدات ســازمان ملــل‬ ‫فقط تهدیــدات مالی نباشــد‪ .‬به هــر حال ســازمان ملل‬ ‫نیروهــای زیاد حافظ صلــح در نقاط مختلــف جهان و در‬ ‫نزدیکی گروه های افراطی دارد و طبق اســناد و اعترافات‬ ‫امریکایی ها‪ ،‬عربســتان بزرگترین حامــی این گروه ها در‬ ‫سراسر جهان است‪.‬‬ ‫پس ممکن اســت بــان کی مــون تمام فشــارها و‬ ‫تهدیدات وارده را بیان نکرده باشد‪ .‬با این حال فکر می کنم‬ ‫بان کی مون باید مقاومت بیشتری در مقابل این خواسته‬ ‫غیرمنطقی می کرد‪.‬‬ ‫برخی تحلیلگران براین باورند اگر چه ســازمان‬ ‫ملل بــه دلیــل فشــارها و تهدیدهای وارده ســر‬ ‫تسلیم فرود اورده‪ ،‬اما بان کی مون با اعتراف به‬ ‫فشارهای وارده‪ ،‬به نوعی تالش کرده که چهره‬ ‫واقعی عربستان ســعودی را برمال کند و ان را به‬ ‫همگان نشان دهد‪ ،‬نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫همــان گونه که اشــاره کــردم بیشــتر انتقادات‬ ‫کنونی درباره این اتفاق متوجه عربســتان سعودی است‪.‬‬ ‫بان کی مون باوجود تمام ضعف ها و کاستی ها در ماه های‬ ‫پایانی دوره دوم‪ ،‬تالش کرد ه که این مساله را در برابر افکار‬ ‫عمومی برجسته تر کند‪.‬‬ ‫چند روز قبــل از اعترافــات بان کی مــون‪ ،‬خبرنگار‬ ‫فارین پالیسی در ســازمان ملل با ارائه مستنداتی جزئیات‬ ‫تهدیدات عربســتان ســعودی بــرای حذف نــام خود از‬ ‫لیســت ســیاه را اعالم کرده بود‪ ،‬ولی چندان مورد توجه‬ ‫رســانه ای قرار نگرفت‪ .‬ولی این اظهارات بان کی مون بر‬ ‫تشدید فشارهای رسانه ای بر دولت سعودی در عربستان‬ ‫و احتمــاال جلوگیــری از تکــرار رفتــار ســعودی ها موثر‬ ‫خواهد بود‪ .‬به هر حال ایــن باج خواهی مالی اولین اقدام‬ ‫سعودی ها نبوده است‪.‬‬ ‫چندی قبل و هنگام اعــام رای اولیه کنگره امریکا‬ ‫در رابطه با انتشار گزارش کمیسیون تحقیق ‪ 11‬سپتامبر‪،‬‬ ‫ریاض تهدید کــرده بود که ‪ 750‬میلیارد دالر ســهامی که‬ ‫در امریکا دارد را بیرون می کشــد و باعث بحران مالی در‬ ‫امریکا خواهد شــد‪ .‬به هر حال چنین اقداماتی از ســوی‬ ‫عربستان و سوءاســتفاده از دالرهای نفتی نه اولین اقدام‬ ‫سعودی هاســت و نه اخریــن ان خواهد بــود؛ ولی قطعا‬ ‫هزینه های ان باالتر خواهد رفت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اظهارات بان کی مون بر تشدید‬ ‫فشارهای رسانه ای بر دولت سعودی در‬ ‫عربستان و احتماال جلوگیری از تکرار‬ ‫رفتار سعودی ها موثر خواهد بود‬ ‫بین الملل‬ ‫روشنی به دبیرکل سازمان ملل دستور می دهد اسم خود را‬ ‫لیست سیاه حذف کند‪ ،‬رســانه ای کرد و این مساله باعث‬ ‫انعکاس پررنگ ان شده است‪.‬‬ ‫امــا نکتــه مهــم دراین بــاره ابروریــزی‬ ‫عربستان ســعودی و ســازمان ملل است‪ .‬قطعا‬ ‫چنین اقدامی برای عربستان هزینه هایی داشته‬ ‫و خواهد داشت‪.‬‬ ‫اکنون اش انقدر شور شده که حتی دولت امریکا‬ ‫هم از این اقــدام انتقاد می کند و ســرمقاله نیویورک تایمز‬ ‫دولت عربســتان را دولت بیچاره ای می خوانــد که با این‬ ‫کار خــود را در مخمصــه بــدی انداخته اســت‪ .‬در طول‬ ‫سال های گذشته ایران همواره اعالم کرده که بسیاری از‬ ‫قطعنامه های ســازمان ملل با انگیزه های سیاسی نوشته‬ ‫می شوند و این قطعنامه از لحاظ حقوقی و فنی به نگارش‬ ‫در نیامده و حقیقت یاب نیستند‪.‬‬ ‫اکنــون می تــوان همیــن مســاله را در ســرمقاله‬ ‫نیویورک تایمز خواند که می نویســد ســازمان ملل وجهه‬ ‫خوبی در زمینه حقوق بشــر ندارد و به ویژه شورای حقوق‬ ‫بشر این ســازمان متشــکل از ناقضان اصلی حقوق بشر‬ ‫نظیر عربستان است‪ .‬این اعترافات در واقع تکرار مواضع‬ ‫ایران است‪ .‬در واقع گزارش تهیه شده توسط یک کمیته‬ ‫رسمی در ســازمان تحت فشــارهای غیر موجه زیر سوال‬ ‫رفته و نام عربستان حذف می شــود‪ .‬البته باید این نکته را‬ ‫یاداور شد که باتوجه به جنجال رســانه ای مطرح شده در‬ ‫‪2‬‬ ‫علیرضا میریوســفی‪ ،‬رایزن و سخنگوی سابق‬ ‫نمایندگــی ایران در ســازمان ملل اعالم کــرد که این‬ ‫مساله موضوع بی سابقه ای نیســت و در گذشته نیز‬ ‫بارها اتفاق افتاده که سازمان ملل به دلیل تهدیدهای‬ ‫مالی و فشارهای باج خواهانه‪ ،‬رای خود را تغییر دهد‪.‬‬ ‫مشروح این گفت وگو به شرح زیر است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پول کثیف ال سعود‬ ‫عربستان از رانت نفتی برای تحت فشار قرار دادن سازمان ملل استفاده می کند‬ ‫عبدالرضا فرجی راد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪3‬‬ ‫استاد ژئوپلتیک دانشگاه‬ ‫دست داشــتن ائتالف سعودی در کشــتار کودکان‬ ‫بی گناه‪ ،‬قرار گرفتن نام این ائتالف در لیست سیاه سازمان‬ ‫ملل و سپس حذف ان‪ ،‬مساله ای اســت که امروز به طور‬ ‫جدی مطرح شــده و دامن حاکمان عربســتان سعودی را‬ ‫گرفته است‪ .‬این مساله پیش از انکه توسط سازمان ملل‬ ‫مطرح شود‪ ،‬توســط کشــورهای غربی از جمله انگلیس‬ ‫مطرح شده بود‪ .‬اولین بار پارلمان انگلیس چنین مسائلی‬ ‫را مطرح کرد و بعد دیگر کشورهای غربی مقاالت متعددی‬ ‫در رابطه با جنایات عربستان و متحدان ان در یمن و کشتار‬ ‫کودکان و در کل افراد بی گناه منتشــر‬ ‫کردنــد‪ .‬بنابراین وقتی افــکار عمومی‬ ‫در اروپا نســبت به این مســاله واکنش‬ ‫نشــان داد‪ ،‬طبیعی بود که به ســازمان‬ ‫ملل نیز فشــار وارد می اید‪ .‬یعنی وقتی‬ ‫افکار عمومی در اروپا یا امریکا نســبت‬ ‫به مساله ای حســاس شوند و نارضایتی‬ ‫خود را نشــان دهند‪ ،‬بر دولت ها فشــار‬ ‫می اورنــد و دولت ها نیز این مســائل را‬ ‫بــرای پیگیری بــه نهادهــای مربوطه‬ ‫ارجاع می دهند‪ .‬با این تفاسیر هیچ کس‬ ‫نمی تواند بگوید در خصــوص جنایات‬ ‫صورت گرفته توسط سعودی ها در یمن‬ ‫شک و تردیدی وجود دارد‪ .‬مساله دیگر‬ ‫و اتفاق ناگــوار دیگری کــه این روزها‬ ‫شــاهد بودیم این اســت که به صورت‬ ‫علنی و بی سابقه در ســازمان ملل یک‬ ‫تصمیم بی مورد و نابجا گرفته شود‪.‬‬ ‫پیش تر کــه رژیم صهیونیســتی‬ ‫جنایــات متعــددی علیه فلســطینی ها‬ ‫انجــام مــی داد اگــر قطعنامه هایی در‬ ‫شورای امنیت مطرح می شــد‪ ،‬امریکا‬ ‫با بهانه هــای واهی ان را وتــو می کرد‬ ‫و اتهاماتی را علیه فلســطینیان مطرح‬ ‫می کــرد‪ .‬اما در مــورد جنایات اشــکار‬ ‫ســعودی ها علیه یمنی ها شرایط فرق‬ ‫می کند‪ .‬چرا که بــان کی مون‪ ،‬دبیرکل‬ ‫ســازمان ملل اعــام کرد که بــه دلیل‬ ‫فشارهای عربستان‪ ،‬نام ان کشور را از‬ ‫لیســت ناقضان حقوق کودکان حذف‬ ‫کرده اســت‪ .‬باوجودی که امریکا قدرت و نفوذ بیشــتری‬ ‫در چنین سازمان هایی دارد اما تابه حال چنین موردی را در‬ ‫مورد امریکا شاهد نبوده ایم‪ .‬چنین مسائلی نشان می دهد‬ ‫که واقعا ســازمان ملل بــا زور قدرت های جهانــی و پول‬ ‫یک سری قدرت های منطقه ای تصمیم گیری می کند و این‬ ‫مساله اعتبار سازمان ملل را به شدت خدشه دار خواهد کرد‪.‬‬ ‫چرا که پیش تر نیز صحبت هایی مطرح شــده بود که این‬ ‫سازمان یک سازمان کامال بی طرف نیست و گزارش هایش‬ ‫جانبدارانه اســت‪ .‬در مورد حادثه ‪ 11‬سپتامبر نیز بار دیگر‬ ‫شاهد رویکرد جانبدارانه در قبال عربستان سعودی بودیم‪.‬‬ ‫چرا که نمایندگان کنگره امریکا می دانستند که سعودی ها‬ ‫در حادثه ‪ 11‬سپتامبر نقش داشــتند و حتی می خواستند با‬ ‫اســتناد به گزارش ‪ 28‬صفحه ای که در اختیار داشتند این‬ ‫مساله را علنی کنند‪ ،‬اما دولت امریکا به دلیل منافعش با این‬ ‫امر مخالفت کرد‪ .‬مقامات عربستان با تهدیداتی همچون‬ ‫خارج کردن ‪ 750‬میلیارد دالر ثروت شــان از امریکا انها را‬ ‫از پرداختن به این مســاله بازداشتند‪.‬در خصوص سازمان‬ ‫ملل نیز تهدید کرده بودند کــه در صورت خارج نکردن نام‬ ‫عربستان از لیست سیاه سازمان ملل انها کمک هایشان به‬ ‫این سازمان را قطع خواهند کرد‪.‬‬ ‫این مــوارد روشــن می کند که در خصوص مســائل‬ ‫ی اصلی بنیادگرایی‬ ‫دیگری که گفته می‪‎‬شود عربستان حام ‬ ‫و تروریسم اســت‪ ،‬نیز کامال صحیح است‪ .‬اما غربی‪‎‬ها به‬ ‫دلیل منافع مادی شــان از پرداختن جدی به این مســائل‬ ‫صرف نظر می‪‎‬کنند‪ .‬حتی شاهد هستیم که این گروه های‬ ‫تروریســتی در کشــورهای اروپایی و امریکایــی تاکنون‬ ‫چندین عملیات انجــام داده اند و تهدید انهــا از مرزهای‬ ‫غرب نیــز عبور کرده اســت‪ .‬با این وجــود حاکمان غربی‬ ‫باز هم منافع مادی را بــر امنیت شهروندان شــان ترجیح‬ ‫می دهند‪ .‬این جای تاسف دارد که باتوجه به پیشرفت‪‎‬های‬ ‫تکنولوژیک‪ ،‬فضای مجازی و اطالع رســانی این روند به‬ ‫جای انکه کاهش پیدا کند در حال افزایش است‪ .‬بنابراین‬ ‫اگر عربستان این قدرت مالی را که به واسطه فروش نفت با‬ ‫قیمت باال به دست اورده‪ ،‬نداشت نمی توانست این طور در‬ ‫جهان جوالن بدهد و شاهد مشکالت متعدد این کشور در‬ ‫سازمان ملل و امریکا می‪‎‬شدیم‪ .‬در ان صورت حتی جهان‬ ‫در برابر تروریســم بین المللی قاطعانه تر عمل می کرد‪ .‬در‬ ‫یکی‪ ،‬دو هفته اخیر گزارشی منتشر شد که در ان ایران در‬ ‫راس کشورهای حامی تروریسم در جهان قرار گرفته بود‪.‬‬ ‫من معتقدم چنین گزارشــات سراسر دروغی نیز به واسطه‬ ‫فشار و پول سعودی‪‎‬ها منتشر می شود‪ .‬زیرا شاهد هستیم‬ ‫که ایران در کشــوری چون عراق کمک های مستشاری‬ ‫دارد و در انجا با گروه تروریســتی داعــش در حال جنگ‬ ‫است‪ .‬همچنین اگر به رســانه ها و سایت های سعودی ها‬ ‫مراجعه شــود می بینیم که انها تاچه حد برای این گزارش‬ ‫ادعایــی تبلیغات و فضاســازی انجام داده اند‪ .‬در ســطح‬ ‫منطقه نیــز اگر برخــی کشــورهای منطقــه در کنفرانس‬ ‫اسالمی استانبول یا اتحادیه عرب در قاهره از سعودی ها‬ ‫در برابر ایران یا حزب الله حمایــت کردند باز به تهدیدها و‬ ‫فشارهای این کشور علیه کشورهای مذکور باز می‪‎‬گردد‪.‬‬ ‫زیرا اگــر در کنفرانس هــای دو جانبه پــای صحبت‪‎‬های‬ ‫مقامات این کشــورها بنشــینیم انها اعتراف می کنند که‬ ‫عربستان انها را تهدید کرده یا برخی را با پول تطمیع کرده‬ ‫اســت‪ .‬در عین حال اگر گفته شــده که به صورت موقت‬ ‫نام عربستان از لیســت سیاه ســازمان ملل حذف شده به‬ ‫این خاطر اســت که اگر گفته می شــد به صــورت دائمی‬ ‫ حذف شده برای این ســازمان خیلی بدتر می شد‪ .‬در واقع‬ ‫انها بــرای انکه تاحدودی ابرویشــان را‬ ‫حفظ کنند مجبور بودند بگویند به صورت‬ ‫موقت نام را حذف کرده‪‎‬اند‪ .‬در این میان‬ ‫به نظر می رســد که به دنبــال مذاکرات‬ ‫کویت بر سر مســاله یمن نیز یک سری‬ ‫توافقات حاصل شــود و وقتی مذاکرات‬ ‫یمن به یک ســرانجام نســبی برســد و‬ ‫این مســاله تاحدی از اخبار خارج شود‪،‬‬ ‫طبیعتا سازمان ملل نیز دیگر این مساله‬ ‫را پیگیری نخواهد کرد‪ .‬درواقع سازمان‬ ‫ملل کامال با هوشیاری این مساله را این‬ ‫چنین مطرح کرده اســت زیــرا می داند‬ ‫که با گذشــت زمان و توافقات نســبی‪،‬‬ ‫مســاله یمن از دســتورکار خارج خواهد‬ ‫شد‪ .‬در این شــرایط مردمان بی گناهی‬ ‫که در یمن خانه هایشان توسط ائتالف‬ ‫سعودی ویران شده و کودکان معصومی‬ ‫ که بــر اثــر حمالت عربســتان کشــته‬ ‫شده اند‪ ،‬حق شــان پایمال خواهد شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر ســفر هفته گذشته محمد‬ ‫بن سلمان‪ ،‬جانشین ولیعهد و وزیر دفاع‬ ‫عربســتان ســعودی به امریکا نیز بسیار‬ ‫حائز اهمیــت اســت‪ .‬احتمــال می رود‬ ‫که این ســفر بــرای قدردانــی از امریکا‬ ‫باشد‪ .‬چرا که سازمان سیا اعالم کرده که‬ ‫دولتمردان سعودی دخالتی در مساله ‪11‬‬ ‫سپتامبر نداشته اند‪ .‬همچنین در سوریه‬ ‫و عراق نیز شاهد برخی اتفاقات هستیم‬ ‫و مســاله فدرالیســم در ســوریه جــدی‬ ‫شده است‪ .‬روسیه‪ ،‬امریکا و تاحدودی‬ ‫اروپایی ها به همراه کردهای ســوریه به این مساله تمایل‬ ‫نشان داده اند‪ .‬این در حالی اســت که در درجه اول ترکیه‬ ‫و سپس عربستان نســبت به این موضوع حساس هستند‬ ‫و نمی خواهند این اتفاق بیفتد‪ .‬زیرا نگران ان هســتند که‬ ‫اگر چنین اتفاقی بیفتد حکومت بشــار اســد بیشتر تداوم‬ ‫یابد‪ ،‬این در حالی است که انها می خواهند هر چه سریعتر‬ ‫حکومت اسد از قدرت در سوریه کنار برود‪.‬‬ ‫در خصوص عراق نیز از انجایی که عربستان حامی ‬ ‫گروه هــای بنیادگرا ســت و وضعیت در فلوجه نیــز به نفع‬ ‫نیروهای عراقی است‪ ،‬ریاض نگرانی هایی در این رابطه‬ ‫دارد‪ .‬بنابرایــن مقامات ســعودی با هدف انکــه قدرت و‬ ‫نفوذشان را در منطقه از دســت ندهند باید رایزنی هایی با‬ ‫واشنگتن داشته باشند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫استانداردهایدوگانه‬ ‫عربستانحامیاصلیتروریسمبین المللاست‬ ‫داود احمدزاده‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بین الملل‬ ‫جنگ ویرانگر یمن و کشــته شــدن زنان و کودکان‬ ‫ایــن کشــور فقیر کــه با حمــات برخــی از کشــورهای‬ ‫ائتــاف عربــی بــه رهبــری عربســتان ســعودی تحت‬ ‫عناویــن بازگردانــدن مشــروعیت و مبــارزه با تروریســم‬ ‫صورت می گیــرد‪ ،‬بر بی اعتباری هرچه بیشــتر ســازمان‬ ‫ملل متحد و مدعیان حقوق بشــر صحه گذاشــته است‪.‬‬ ‫به طوری کــه اخیرا دبیــرکل ســازمان ملــل متحد ضمن‬ ‫عجز و ناتوانــی در قبال فشــارهای همه جانبــه ریاض و‬ ‫متحــدان ان‪ ،‬نام ائتالف ســعودی را از لیســت ناقضان‬ ‫حقوق بشــری حــذف و در ادله مضحک اعــام می کند‬ ‫که قطع کمک های مالی عربســتان ســعودی به سازمان‬ ‫ملل متحد می تواند مانــع اقدامات این نهــاد بین المللی‬ ‫در امداد رســانی به کودکان و زنان اواره به ویژه فلسطینی ‬ ‫شود‪.‬‬ ‫یعنــی بــرای تــداوم کمک هــای مالــی حاکمان‬ ‫اقتدارگرای ســعودی به ســازمان ملل بایســتی چشم بر‬ ‫جنایت های بشــری این کشــور در یمن‪( ،‬طبق اماری که‬ ‫خود این نهاد ارائه می کنــد و ‪ 60‬درصد قربانیان کودک را‬ ‫نتیجه حمالت مستقیم هوایی این رژیم می داند ) بست‪.‬در‬ ‫هر صورت چراغ سبز سازمان ملل متحد برای ال سعود در‬ ‫دهن کجی به قوانین حقوق بشری گناهی بس نابخشودنی‬ ‫است که نشان می دهد نوع نگاه این نهاد و منادیان حقوق‬ ‫بشــر در غرب نســبت به بحران های منطقه ای بر اساس‬ ‫سیاست های دوگانه و منفعت طلبی شکل گرفته است‪.‬‬ ‫این درحالی اســت که عربستان ســعودی به عنوان‬ ‫یکی از حامیان اصلی تروریسم در منطقه از عوامل اصلی‬ ‫کشیدگی اوضاع انسانی و سیاسی در سوریه و عراق است‪.‬‬ ‫رژیمی که به دلیل ساختار سیاســی غیر منطعف و تکیه بر‬ ‫خشونت عریان در برخورد با هرگونه اعتراض مدنی مانع از‬ ‫ظهور و بروز جامعه تحول گرا و دموکراســی خواه در داخل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در کارنامه سیاه عربستان سعودی ذکر این نکته بس‬ ‫که پس از قیام های مردمی در جهان عرب و شــکل گیری‬ ‫اعتراضــات در مناطق شیعه نشــین ان‪ ،‬نیروهای امنیتی‬ ‫با مشــت اهنین به ســرکوب مخالفین پرداختنــد و برخی‬ ‫از رهبــران جنبش هــای ازادیخــواه را بــه اعــدام و نیــز‬ ‫محکومیت های طوالنی مــدت محکوم کردند‪ .‬همچنین‬ ‫عربســتان با ترس از قدرت یابی شــیعیان در بحرین و نیز‬ ‫حوثی ها در یمــن از همه ابــزار نظامی و رســانه ای برای‬ ‫سرکوب این قیام ها اســتفاده کرده و حتی در نهان دست‬ ‫دوستی با ســران اصلی گروه های تروریستی چون جبهه‬ ‫النصره و داعش در منطقه داد‪.‬‬ ‫این درحالی اســت کــه اطالعــات ســازمان های‬ ‫جاسوســی و اذعــان مقامــات امنیتــی امریــکا و برخی‬ ‫کشورهای اروپایی مبنی بر بیعت بیشتر رهبران گروه های‬ ‫تروریستی به عربســتان سعودی نشــان می دهد که این‬ ‫کشــور از طریق فروش منابــع نفتی و کســب درامدهای‬ ‫کالن از مراســم مذهبی حج همــواره به دنبــال بازتولید‬ ‫خشــونت و گســترش جنــگ مذهبــی در خاورمیانــه‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫ولی چرا بــا این همه ادله محکم و شــواهد متقن در‬ ‫نقض اشکار قوانین بین المللی از سوی مراکز حقوق بشری‬ ‫مستقل و حتی اذعان دبیرکل سازمان ملل متحد (بان کی‬ ‫مون ) در ارتکاب این جرایم‪ ،‬غرب به ویژه امریکا نسبت به‬ ‫ان بی تفاوت است و حتی در راستای تقویت هرچه بیشتر‬ ‫این روابط گام برمی دارد؟‬ ‫اساســا در پاســخ به این ســوال باید گفت که نگاه‬ ‫امریکایی ها نسبت به مسائل حقوق بشر و قوانین نهادهای‬ ‫بین المللی همواره براساس منافع و مصلحت سیاسی بوده‪،‬‬ ‫به طوری که امریکا در کنار برخی کشورهای اروپایی هرگاه‬ ‫تالشی از سوی کشورهای اســامی و یا مستقل در اعاده‬ ‫حقوق انسانی مردم فلسطین از طریق سازمان ملل متحد‬ ‫در مجمع عمومی یا شورای امنیت طرح شده ان را بی اثر‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫وتوی مکرر قطعنامه های مطروحه در شورای امنیت‬ ‫علیه اســرائیل نیز نشان می دهد که ســازمان ملل متحد‬ ‫به ویــژه رکن رکیــن ان شــورای امنیت به عنوان باشــگاه‬ ‫کشورهای قدرتمند ابزار و دستاویزی برای نیل به اهداف‬ ‫سیاسی است‪ .‬در کنار اسرائیل‪ ،‬عربستان سعودی متحد‬ ‫اســتراتژیک غرب و دشمن سرســخت ایران حضور دارد‬ ‫که به رغم ارتکاب جرم و نفی حقوق بشــر و قوانین اشکار‬ ‫بین المللی بایستی حمایت و تقویت شود‪.‬‬ ‫به طوری که اخیرا ســیا سازمان جاسوســی امریکا‬ ‫اعالم کرد که عربســتان در حمالت ‪11‬ســپتامبر دســت‬ ‫داشــته و با اقدامات خویش‪ ،‬امنیت ملی این کشــور را به‬ ‫خطر انداخته است؛ ولی گویا تهدید به قطع همکاری های‬ ‫نظامی و عدم خرید تسلیحات باعث شده که امریکا به ناچار‬ ‫برای حفظ نفوذ سنتی خویش در منطقه از طریق کنترل و‬ ‫مدیریت عربستان از هرگونه اعاده دعوی و اقدام تنبیهی‬ ‫خودداری کند‪.‬‬ ‫بنابراین در قبال فشارهای مقامات سعودی مبنی بر‬ ‫حذف گروه ائتالف سعودی عامل کشتار کودکان یمنی‪،‬‬ ‫بان کی مون سکوت کرد‪ .‬ولی امریکا و برخی از کشورهای‬ ‫اروپایی در مورد بحران سوریه با دستاویز قرار دادن مسائل‬ ‫حقوق بشری علنا با نقض اصل عدم مداخله‪ ،‬به دخالت و‬ ‫تنش افرینی اشکار پرداختند‪.‬‬ ‫درمورد ایران هم با نادیــده گرفتن تمام تالش های‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ان برای بهبود روند حقوق بشر وهمراهی با قوانین حقوق‬ ‫بشری‪ ،‬با رویه سیاسی به تحریم و مســدود کردن اموال‬ ‫ایران اقدام کردند‪ .‬جالب اینکه ایران خود قربانی اقدامات‬ ‫تروریستی به ویژه گروه های فرقه گرایی است که از سوی‬ ‫غــرب و عربســتان حمایــت و هدایت می شــوند‪ .‬در این‬ ‫میان ایران پس از حادثه تروریســتی ‪ 11‬ســپتامبر‪ ،‬جز و‬ ‫اولین کشورهایی بود که با محکومیت این اقدام خواهان‬ ‫شــکل گیری همکاری هــای بین المللــی برای مبــارزه با‬ ‫تروریسم در جهان شــد‪ .‬ولی تضاد منافع با غرب و تداوم‬ ‫اختالفات در مسائل منطقه ای باعث شده با تحریم های‬ ‫ظالمانه و تهدیدهای نظامی روبه رو شود‪.‬‬ ‫باتوجه به نکات ابراز شــده پیرامون عجز و ناتوانی‬ ‫شخص دبیرکل ســازمان ملل متحد در قبال گردن کشی‬ ‫ســعودی و بی تفاوتی نســبت به قوانین حقوق بشــر باید‬ ‫گفت یکــی از ضعف های عمــده این نهــاد بین المللی‪،‬‬ ‫وابستگی مالی به کشورهای ثروتمند و برخی قدرت های‬ ‫بزرگ جهانی اســت که عمال این نهــاد را از نقش افرینی‬ ‫بیشــتر و انجام وظایف در صلح ســازی و ایجــاد امنیت و‬ ‫جلوگیــری از نقض قوانین بین المللی بازداشــته اســت‪.‬‬ ‫امروزه عدم همخوانی در سیاست های کشورهای مطرح‬ ‫نظام بین الملــل در رابطه بــا دفاع همه جانبــه و همه گیر‬ ‫از هنجارهــای حقوق بشــری ‪ ،‬واقعیت تلخی اســت که‬ ‫نمی توان ان را نادیده گرفت‪.‬‬ ‫به طوری کــه به کارگیری اســتانداردهای دوگانه در‬ ‫اعمال سیاست های حقوق بشــر و نیز حاکم شدن بیشتر‬ ‫منافع سیاسی بر عملکرد این نهاد بزرگ بین المللی باعث‬ ‫شــده که دبیرکل ان ضمن اذعان به بی کفایتی در انجام‬ ‫ماموریت خطیر‪ ،‬همگان را متوجه خطرات اتی کند‪ .‬حال‬ ‫پرسش این اســت که در قبال این همه ظلم و ناکار امدی‬ ‫ســازمان ملل متحد در اعاده و تثبیت حقوق بشــر و دفع‬ ‫تجاوز چه باید کرد؟‬ ‫در هر صورت در سطح عمومی این باور جهان شمول‬ ‫وجود دارد که انسان ها دارای حقوق هستند‪ .‬این شمولیت‬ ‫در ســطح کلی شــامل کودکان و زنان بی دفــاع یمنی که‬ ‫قربانی تجــاوز نظامی عربســتان و متحــدان منطقه ای‬ ‫هستند‪ ،‬نیز می شود‪.‬‬ ‫بنابراین اگر در ســطح دولت ها و نظام بین الملل به‬ ‫دلیل حاکمیت قدرت وعــدم وجود قوانیــن الزم االجرا‪،‬‬ ‫نتوان به رنج و مشــقت مردم بی دفاع و اســیب پذیر یمنی‬ ‫پایان بخشــید ولی در ســطح عمومی از طریق ارتباطات‬ ‫شــبکه ای می توان نســبت به اقدامــات ســازمان یافته‬ ‫ضد بشری عربستان واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫چرا کــه بــا گســترش ســازمان های غیر حکومتی‬ ‫طرفدار حقوق بشر‪ ،‬پر واضح است که می توان با اقدامات‬ ‫دســته جمعی و فعالیت حقوق بشــری علیــه بی عدالتی و‬ ‫تبعیض موجــود اقدام کــرد‪ .‬الزم به ذکر اســت که حتی‬ ‫در کشــورهای کمتر توســعه یافته هم اخیرا شــبکه های‬ ‫حامی حقوق بشر شــکل گرفته اند که با فعال شدن انها‪،‬‬ ‫فشار از پایین به واحدهای سیاسی و حاکمیتی مشهودتر‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در هر صورت مجموعــه جغرافیایــی و فرهنگی که‬ ‫غرب نامیده می شــود بنا بــه مالحظات سیاســی در قبال‬ ‫نسل کشــی ها در منطقه به ویژه تجاوز ائتالف سعودی به‬ ‫یمن ســکوت اختیار کردند؛ در چنیــن وضعیت ناگواری‬ ‫که ســازمان ملل نیز به دلیل وابستگی مالی به کشورهای‬ ‫قدرتمند تــوان واکنش جــدی در خود نمی بینــد‪ .‬این در‬ ‫حالی اســت کــه این رســالت ســترگ برعهــده نهادها و‬ ‫سازمان های مستقل حقوق بشــری در اقصی نقاط است‬ ‫که با ارمان خدا پســندانه در مســیر تامین حقوق انسانی‬ ‫و بــدون اثر پذیــر از اقدامات سیاســی نقــش خویش را‬ ‫ایفا کنند‪.‬‬ ‫اعتراف بان‬ ‫ایا زمان اصالح سازمان ملل فرا نرسیده است؟‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪5‬‬ ‫همراهی ســازمان همکاری کشــورهای اسالمی و‬ ‫اتحادیه عــرب در مقابــل جنایات ال ســعود چگونه قابل‬ ‫توجیه است؟‬ ‫فعل و انفعال صورت گرفته در خصوص گنجاندن و‬ ‫حذف نام عربستان سعودی در لیســت سیاه سازمان ملل‬ ‫متحد‪،‬پرده از ماهیت نهادهای بین المللی و نفوذ جریان‬ ‫ثروت و قدرت در این ســازمان ها برداشته است‪ .‬اصالح‬ ‫ســاختار ســازمان ملل متحد به دغدغه ای مهــم در بین‬ ‫ملت های دنیا تبدیل شــده اســت‪ .‬دغدغه ای که نسبت‬ ‫به ان هنوز پاسخی داده نشده اســت‪ .‬در هر صورت صبر‬ ‫ملت های دنیا در برابر ظلم بی حد و حصر شــورای امنیت‬ ‫در حق بشریت نیز حد معینی دارد‪.‬اقدام اخیر سازمان ملل‬ ‫متحد در حذف نام عربســتان از لیست سیاه نشان داد که‬ ‫این سازمان دیگر نمی تواند مرجعی برای استیفای حقوق‬ ‫حقه ملت های دنیا باشد‪ .‬در حالی که ال سعود بیرحمانه به‬ ‫کشتار ملت یمن ادامه می دهند‪ ،‬شاهد تعظیم سازمان ملل‬ ‫در برابر این جنایات هستیم‪.‬‬ ‫هم اکنون‪ ،‬متعاقب اعتــراف تلخ بان کی مون مبنی‬ ‫بر اینکه وی با فشار ســعودی ها مجبور به حذف نام انها از‬ ‫لیست ســیاه جنایت علیه ملت یمن شــده است‪ ،‬بار دیگر‬ ‫دغدغه اصالح ساختار ســازمان ملل ذهن ملت های دنیا‬ ‫ر ا به خود مشــغول کرده اســت‪ .‬برگزاری مجمع عمومی‬ ‫سازمان ملل متحد در ســپتامبر هر سال مولد دغدغه های‬ ‫ثابتی در اذهان بشری است‪.‬یکی از این دغدغه ها اصالح‬ ‫و بلکه ایجاد تغییر بنیادین در ســاختار سازمان ملل متحد‬ ‫اســت‪ .‬در این خصوص معموال پیشــنهادهای زیادی از‬ ‫سوی سران برخی کشورها صورت می گیرد‪ ،‬اما قوه حاکم‬ ‫بر شــورای امنیت ســازمان ملل متحد ایجاد تغییر در این‬ ‫مجموعــه را بر نمی تابد‪ .‬واقعیت امر این اســت که ایجاد‬ ‫تغییر در ســاختار ســازمان ملل متحد با دو مانع اساســی‬ ‫روبه روست‪:‬‬ ‫نخستین مانع‪ ،‬حضور جریان های سلطه در شورای‬ ‫امنیت سازمان ملل است‪ .‬در این میان قدرت های سلطه گر‬ ‫در مقام تصمیم گیرنده و قاضــی تحوالت جهانی برامده و‬ ‫با حق وتویی که در اختیار دارند همواره نظام بین الملل را‬ ‫به وجه المصالحه خود تبدیل کرده اند‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫همین قدرت های بــزرگ هرگز ایجــاد تغییر در ســاختار‬ ‫شورای امنیت و متعاقبا سازمان ملل متحد را بر نمی تابند‪.‬‬ ‫در ایــن خصوص قدرت هــای بزرگ هر انچــه حق وتوی‬ ‫انها را وتو کند وتو می کنند! از این حیث اصالح ســاختار‬ ‫سازمان ملل متحد نمی تواند مصدری درون سازمانی داشته‬ ‫باشد‪.‬به عبارت بهتر‪ ،‬اصالح ساختار سازمان ملل متحد با‬ ‫ساز و کارهای فعلی اساسا امکان پذیر نیست‪.‬‬ ‫براین اســاس مجمع عمومی با ‪192‬عضــو‪ ،‬تقریبا‬ ‫عرصه ای جهانی اســت و نماد گوناگونی منافع و شــرایط‬ ‫بین المللی محسوب می شــود‪ .‬این مجمع وظیفه دارد از‬ ‫حقوق همه زنان و مردان جهان پشــتیبانی کند‪ .‬اما مانور‬ ‫قدرت های بزرگ عمال مانع از چنین چیزی شــده اســت‪.‬‬ ‫همین قدرت های بزرگ نیز به شدت در برابر اصالح ساختار‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اصالح ساختار سازمان ملل‬ ‫متحد به دغدغه ای مهم در بین‬ ‫ملت های دنیا تبدیل شده است‬ ‫بین الملل‬ ‫نادرست سازمان ملل مقاومت می ورزند‪ ،‬زیرا قدرت خود را‬ ‫در خطر می بینند‪ .‬موضوع اصلی مجمع عمومی تاکید بر‬ ‫نقش محوری سازمان ملل در مدیریت جهان است و دایس‬ ‫رئیس مجمع عمومی ســازمان ملل متحد با اشاره به این‬ ‫موضوع هشدار داده که ممکن است سازمان ملل در سایه‬ ‫بازیگران بین المللی نوظهور به حاشیه رانده شود‪ .‬در این‬ ‫میان بازیگران قدرت طلب همچنان سعی در قبضه کردن‬ ‫قدرت در نظام بین الملل دارند‪ .‬بســیاری از کارشناســان‬ ‫و تحلیلگــران مســائل بین الملل معتقدنــد‪« :‬برای انکه‬ ‫ن ایفا‬ ‫سازمان ملل بتواند نقش خود را در مرکز مدیریت جها ‬ ‫کند‪ ،‬باید قوی تر‪ ،‬بازتر و فراگیرتر شود‪ .‬اما این روند چگونه‬ ‫باید هدایت شود؟»‬ ‫به نظر می رسد در داخل ســازمان ملل متحد تمایلی‬ ‫برای این تغییر وجود ندارد زیرا صاحبان قدرت از وضعیت‬ ‫موجود بسیار راضی هستند!بنابر این چنین اصالحی باید‬ ‫به صورت طبیعی مصــدری خارج از ســازمان ملل متحد‬ ‫داشــته باشــد‪.‬در این صورت می توان نســبت بــه ایجاد‬ ‫اصالحات گســترده در ســازمان ملل متحد امیدوار بود‪.‬‬ ‫در غیر این صورت طرح های اصالحی ارائه شــده توسط‬ ‫خود سازمان ملل ضمانت اجرایی نداشته و تنها نوعی رفع‬ ‫تکلیف در این خصوص محسوب می شود‪ .‬رئیس مجمع‬ ‫عمومی ســازمان ملل معتقد اســت که باید میان دولت ها‬ ‫و بخش خصوصــی‪ ،‬جامعه مدنی و بازیگــران منطقه ای‬ ‫ارتباطی نزدیک ایجاد شــود‪ .‬ما باید به بازیگران خارج از‬ ‫مجمع گوش کنیم و با انها ارتباط داشــته باشیم‪ .‬واقعیت‬ ‫امر این است که غلبه رویکرد رئالیســتی و نئو رئالیستی بر‬ ‫سایر پارادایم ها در عرصه بازی دولتمردان غربی عمال مانع‬ ‫از تحقق چنین مساله ای شده اســت‪ .‬هم اکنون مقامات‬ ‫ســازمان ملل متحد باید نســبت به اینکه نقش ملت های‬ ‫دنیا و ســازمان های غیر وابســته به دولت ها در معادالت‬ ‫و محاســبات انها کجاست پاســخگو باشــند اما چرا این‬ ‫پاسخگویی صورت نمی گیرد؟‬ ‫مانــع دیگر در اصالح ســاختار ســازمان ملل متحد‬ ‫عدم اتحاد بازیگران غیر دولتی نظام بین الملل و ملت های‬ ‫جهان در راستای ایجاد چنین تغییر گسترده ای است‪ .‬در‬ ‫حال حاضر با اســتفاده از ابزارها و امکانات ارتباط جمعی‬ ‫می توان تغییر ســاختار ســازمان ملل متحــد را به عنوان‬ ‫مطالبه ای فراگیر در نظام بین الملل مطرح کرد‪ .‬همچنین‬ ‫می توان با بررســی مــوردی عملکرد ســازمان ملل متحد‬ ‫در مــواردی مانند جنگ عراق‪ ،‬جنگ افغانســتان‪ ،‬جنگ‬ ‫بالکان‪،‬جنــگ ‪ 33‬روزه‪ ،‬مقاومــت ‪ 22‬روزه‪ ،‬تحــوالت‬ ‫سودان‪ ،‬بمباران یمن توسط ال ســعود‪ ،‬تحوالت خونین‬ ‫ســوریه و عراق‪ ....‬ناکامی ایــن ســازمان در مواجهه با‬ ‫تحوالت بین المللی را به تصویر کشید‪.‬‬ ‫بنابر این در وهله اول باید ناکارامدی ســازمان ملل‬ ‫متحد برای افکار عمومی دنیا ترســیم شــود‪ .‬این مساله‬ ‫با اســتناد به ضعف عملکرد ســازمان ملل طی ســال ها و‬ ‫دهه های اخیــر کامالقابل تصور اســت‪.‬در مرحله بعدی‬ ‫تئوریسین ها و استراتژیست های مستقل نظام بین الملل‬ ‫باید وضعیت مطلوب را ترسیم کرده و ساختار جایگزین را‬ ‫برای بشریت تشریح نمایند‪ .‬تشریح این ساختار وضعیت‬ ‫مطلوب را برای ما مشــخص می کند و گــذار از وضعیت‬ ‫موجود به وضعیت مطلوب را امکان پذیر می سازد‪.‬‬ ‫اما نکته دیگری که باید ان را مدنظر قرار داد‪ ،‬انفعال‬ ‫ســازمان های عربی و اســامی در مقابل جنایات متعدد‬ ‫ال سعود است‪ .‬جهان اســام روزهای دردناکی را سپری‬ ‫می کند‪ .‬اتش جنگ ســوریه و عراق و یمــن را فرا گرفته‬ ‫است‪ .‬عمال تکفیری با چراغ سبز ایاالت متحده امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی و حمایت های مستقیم ال سعود در حال‬ ‫به خاک و خون کشیدن ملت های مظلوم و زنان و کودکان‬ ‫و مردان بی گناهی هســتند که تنها جرم انهــا پایبندی به‬ ‫دین مبین اسالم است‪ .‬در ماورای این همه غوغا‪ ،‬ردپای‬ ‫انگلیس و تفرقه افکنی های اســتعمار پیر قابل مشــاهده‬ ‫است‪....‬‬ ‫به راســتی در این شرایط بغرنج و حســاس‪ ،‬سازمان‬ ‫کنفرانس اســامی و اتحادیه عرب چه می کنند؟ چرا این‬ ‫دو ســازمان مثال اســامی به نقش خود در ایجاد صلح و‬ ‫ارامش در جهان اسالم کمک نمی کنند؟ چرا دو سازمانی‬ ‫که متشکل از کشورهای مسلمان منطقه هستند‪ ،‬نظاره گر‬ ‫کشتار مسلمانان هستند؟‬ ‫اخیرا شــاهد بودیم که در ســالروز جنگ شش روزه‬ ‫اعراب و اســرائیل‪ ،‬صهیونیســت ها با وقاحــت تمام در‬ ‫مسجد االقصی مراســم پایکوبی برگزار کردند‪ .‬به راستی‬ ‫چرا ســازمان کنفرانس اســامی در مقابل این وقاحت و‬ ‫صدها وقاحت دیگر ســکوت کرده و با سکوت خود زمینه‬ ‫را جهت ارتکاب دوباره این موارد توســط صهیونیست ها‬ ‫هموار می سازد؟ صهیونیست ها هم اکنون با خنجر تکفیر‪،‬‬ ‫کالبد جهان اسالم را هدف قرار داده اند‪ .‬ایا این موضوع در‬ ‫درک سازمان کنفرانس اسالمی می گنجد؟ صهیونیست ها‬ ‫در حالی به افتخار پیروزی خود بر اعراب جشن و پایکوبی‬ ‫برگزار می کننــد که در ســال ‪ 2006‬میــادی‪ ،‬حزب الله‬ ‫لبنــان توانســت در جنــگ ‪ 33‬روزه صهیونیســت ها را به‬ ‫خاک ذلت افکنده و شکستی ســنگین را بر پیکره تل اویو‬ ‫تحمیل نماید‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که جنبش حماس نیز در جریان‬ ‫مقاومت ‪ 22‬روزه و مقاومت هشــت روزه و ‪ 51‬روزه‪ ،‬قدرت‬ ‫مقاومت را در مقابل رژیم تا دندان مســلح صهیونیست به‬ ‫نمایش گذاشت‪ .‬ایا زمان ان نرسیده تا سازمان کنفرانس‬ ‫اسالمی به جای ســکوت در مقابل جنایاتی که در جهان‬ ‫اسالم رخ می دهد‪ ،‬به قدرت مقاومت ایمان اورده و از ان‬ ‫حمایت کند؟ ایا زمان ان نرسیده است که سازمان کنفرانس‬ ‫اســامی به جای اینکه در مقابــل حزب اللــه و مقاومت‬ ‫اسالمی لبنان موضع گیری کند‪ ،‬به تقویت ان پرداخته و به‬ ‫ان مباهات نماید؟موضوع دیگری که باید در این خصوص‬ ‫مدنظر قرار گیرد‪ ،‬مربوط به مساله حج است‪ .‬سال گذشته‬ ‫در جریان برگزاری مراسم حج‪ ،‬هزاران مسلمان بی گناه و‬ ‫زوار بیت الله الحرام به دلیل وقوع فاجعه منا جان خود را از‬ ‫دســت دادند‪ .‬ایا در اینجا نباید سازمان همکاری اسالمی‬ ‫وارد عمل می شد و اقدامی در راستای دفاع از حرمت جان‬ ‫مسلمین صورت می داد؟ ایا ســازمان کنفرانس اسالمی‬ ‫نباید باتوجه به وجود اســتعدادها و نخبگان در کشورهای‬ ‫اســامی‪ ،‬اداره حج را از دســتان رژیمی ناتوان که توان‬ ‫برقراری امنیت بــرای زوار را ندارد خارج ســازد؟ امســال‬ ‫مراسم حج ابراهیمی در حالی برگزار می شود که ال سعود‪ ،‬‬ ‫جمهوری اســامی ایران را که سردمدار اســام ناب در‬ ‫جهان است از حضور در این مراسم منع کرده است‪ .‬یکی‬ ‫از دالیل ممانعت سعودی ها از حضور ایران در مراسم حج‬ ‫امسال‪ ،‬برگزاری مراســم برائت از مشــرکین بوده است‪.‬‬ ‫ایا مکه و مدینه در تصرف حامیان مشــرکین است؟ انچه‬ ‫این روزها در یمن می گــذرد‪ ،‬تراژدی خونیــن و غیرقابل‬ ‫باوری است که سازمان همکاری اسالمی و اتحادیه عرب‬ ‫نه تنها در قبال ان ســکوت کرده اند‪ ،‬بلکــه زمینه را برای‬ ‫ارتکاب نسل کشی مسلمانان یمنی توسط ال سعود فراهم‬ ‫می اورند‪ .‬به راستی نسل کشی مسلمانان در یمن‪ ،‬ان هم‬ ‫توسط حکومتی که خود را خادم ال حرمین می نامد! چگونه‬ ‫قابل توجیه اســت؟ هم اکنون در شــرایطی که ســازمان‬ ‫کنفرانس اسالمی و اتحادیه عرب به وظایف حداقلی خود‬ ‫در قبال صیانت از جان و ابروی مسلمانان عمل نمی کنند‪،‬‬ ‫علمای مسلمان وظایف ســنگینی را بر دوش دارند‪ .‬این‬ ‫وظایف عبارتست از‪:‬‬ ‫‪ -1‬تبلیغ و ترویج اسالم ناب محمدی و مرزبندی ان با‬ ‫اسالم تکفیری و امریکایی‬ ‫‪ -2‬خاموش کردن اتش جنگ در همه سرزمین های‬ ‫اســامی و برقــراری امنیــت و جلوگیری از نسل کشــی‬ ‫مسلمانان‬ ‫‪ -3‬جهانی ســازی اســامی با تکیه بر ظرفیت های‬ ‫عمیق دین مبین اسالم اقدامی که باید در راستای فراگیر‬ ‫کردن اسالم راستین در سرتاسر عالم صورت گیرد‪.‬‬ ‫انچه مسلم اســت اینکه تا کنون ســازمان همکاری‬ ‫کشــورهای اســامی نه تنها به وظیفه خــود در صیانت‬ ‫از جهان اســام و حریــم ان عمل نکــرده ‪ ،‬بلکــه مانند‬ ‫اتحادیه عرب در این خصوص نقش و رویکردی بازدارنده‬ ‫و منفعالنه داشــته اســت‪ .‬ایا زمان اصالح ایــن رویکرد‬ ‫فرا نرسیده است؟‪......‬‬ ‫‪59‬‬ ‫اعتراف دبیرکل‬ ‫بانکی مونبهخبرنگاراناعالمکرددرصورتیکهسریعانسبتبهحذف‬ ‫نام ائتالف به سرکردگی عربستان از لیست ســیاه اقدام نکند‪ ،‬وی تهدید به‬ ‫قطعمنابعمالیبرایکارهایبشردوستانهدرسرزمین هایفلسطین‪،‬سودان‬ ‫جنوبیوسوریهخواهدشد‪.‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫روز سیاه اقای بان‬ ‫دبیرکلسازمانمللیکنمرهمنفیدیگرگرفت‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫سومینی سنگوپتا ‪ -‬ایوب لشینی‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫عقب نشینی های سازمان ملل‪« :‬رئیس سازمان ملل‬ ‫با اعالم تهدیدشدن توسط عربســتان به محدودیت های‬ ‫خود اعتراف کرد‪».‬‬ ‫سازمان ملل‪ :‬دبیرکل سازمان ملل مکلف است تا به‬ ‫همه ملل پاسخگو باشد نه فقط یک ملت‪.‬‬ ‫بنابرایــن روز پنجشــنبه و در پــی پذیــرش صریح و‬ ‫غیر منتظره دبیرکل سازمان ملل بان کی مون مبنی بر اینکه‬ ‫وی بــه زور مجبور به حــذف ائتالف نظامی به ســرکردگی‬ ‫عربستان در یمن از لیست سیاه نظامیان متهم به کشتار و‬ ‫ضرب و جرح کودکان شده است‪ ،‬دریچه ای نادر به سمت‬ ‫محدودیت های قدرت سیاســی و معنوی سازمان ملل باز‬ ‫می کند و می تواند درســی برای جانشین وی که قرار است‬ ‫سال اینده انتخاب شود‪ ،‬باشد‪.‬‬ ‫روز پنجشنبه‪ ،‬بان کی مون به خبرنگاران اعالم کرد در‬ ‫صورتی که سریعا نسبت به حذف نام ائتالف به سرکردگی‬ ‫عربستان از لیست سیاه اقدام نکند‪ ،‬وی تهدید به قطع منابع‬ ‫مالی برای کارهای بشردوستانه در سرزمین های فلسطین‪،‬‬ ‫سودان جنوبی و سوریه خواهد شد‪.‬‬ ‫این ائتالف متهم اســت که در جنگ بــا انقالبیون‬ ‫حوثی‪ ،‬بــرای مــدت زمانی بیــش از یک ســال‪ ،‬مناطق‬ ‫غیر نظامی و شهروندان عادی را بمباران کرده است‪ .‬این‬ ‫ائتالف که به وســیله ایاالت متحده پشــتیبانی می شود‪،‬‬ ‫همواره این اتهامات را رد کرده است‪.‬‬ ‫دفتر بان کی مون هفته گذشته گزارشی در خصوص‬ ‫نقض حقوق کودکان در مناطق جنگی اماده و در ان اعالم‬ ‫کرد که حمالت مرگبار این ائتالف مدارس و بیمارستان ها‬ ‫را ویران کرده اســت‪ .‬با این وجود روز دوشنبه گذشته این‬ ‫ائتالف با البی گری های عربستان سعودی و برخی متحدان‬ ‫ثروتمند این کشــور که به کارهای بشر دوستانه در سازمان‬ ‫ملل کمک می کردند از این لیست سیاه خارج شد‪.‬‬ ‫بان کی مون بــه خبرگزاری ها این چنین پاســخ داد‪:‬‬ ‫«من مجبورم به اینده میلیون ها کــودک دیگر که در رنج و‬ ‫محنت شدیدی قرار دارند توجه کنم و همان طور که به من‬ ‫پیشنهاد شد‪ ،‬کشورها ممکن است کمک های مالی شان‬ ‫به بسیاری از برنامه های سازمان ملل را متوقف کنند‪».‬‬ ‫بان کی مون در ادامه با استفاده از لحنی دیپلماتیک‬ ‫و مالیم به مالمت مستقیم این کشــورها پرداخت و گفت‬ ‫اعمال فشار های ناروا از سوی کشورهای عضو سازمان ملل‬ ‫غیر قابل قبول است‪ .‬اما سفیر عربستان سریعا اعالم کرد‬ ‫که هیچ گونه فشاری وجود نداشته است‪.‬‬ ‫بــان کی مــون در حــال بســتن کوله بــار ‪ 10‬ســال‬ ‫تصدی اش در سازمان ملل است و در عین حال قدرت های‬ ‫جهان شروع به چانه زنی پیرامون جایگزین وی و اینکه چقدر‬ ‫باید استقالل عمل داشته باشد کرده اند‪.‬‬ ‫دبیرکل های ســازمان ملل بارها با فشــارهای شدید‬ ‫سیاسی از طرف کشورهای بزرگ و کوچک مواجه می شوند‬ ‫و دوران بان کی مون نیز از این سازش های ناشیانه مصون‬ ‫نبوده است‪.‬‬ ‫تابستان گذشته نیز بان کی مون فهرست ارتش ها و‬ ‫گروه های چریکی ناقض حقوق کودکان در جنگ را تغییر‬ ‫داد‪ .‬بــرای مثال‪ ،‬لیال زروگــوی نماینده ویــژه وی در امور‬ ‫کودکان و درگیری های مسلحانه‪ ،‬پیشنهاد داد تا نیروهای‬ ‫دفاعی اسرائیل و حماس را نیز در لیست کشورهایی که در‬ ‫بمباران مدارس و بیمارستان ها نقش دارند قرار دهد و درغیر‬ ‫این صورت منجر به شکسته شــدن قوانین بین المللی در‬ ‫طول جنگ ‪ 50‬روزه در شمال نوار غزه در سال ‪ 2014‬خواهد‬ ‫شد‪ .‬به گفته مشــاور بان کی مون‪ ،‬قبل از انتشار گزارش‪،‬‬ ‫اسرائیل در این خصوص به وی مشاوره داد و دیپلمات های‬ ‫امریکایی و اســرائیلی در برابر این لیســت البی کردند‪ .‬در‬ ‫نهایت‪ ،‬نام اسرائیل و حماس هر دو از لیست خارج شد‪ .‬بان‬ ‫کی مون از پاسخگویی به سواالت خبرنگاران طفره رفت و‬ ‫پاسخ به انها را به فرســتاده اش خانم زروگوی محول کرد‪.‬‬ ‫بان کی مون که به طور کلی شخصیتی ریسک گریز دارد‪،‬‬ ‫تالش می کرد تا در طول اخرین سال ریاست خود گام های‬ ‫بیشتری بردارد اما بارها و بارها مجبور به عقب نشینی شد‪.‬‬ ‫در ماه مارس‪ ،‬در یکــی از معدود بازدیدهایــش از اردوگاه‬ ‫پناهندگان صحرای غربی‪ ،‬بان کی مون از واژه «اشغال»‬ ‫برای اشاره به الحاقیه ‪ 1975‬کشور مراکش درباره قلمرویی‬ ‫که صحرا ادعا می کرد متعلق به انهاست‪ ،‬استفاده کرد و در‬ ‫عوض دولت مراکش با اخراج ده ها تــن از اعضای هیات‬ ‫سازمان ملل پاسخ بان کی مون را داد و ماموریت حفظ صلح‬ ‫در ان منطقه را کامال مسدود کرد‪.‬‬ ‫مراکش متحــدی قدرتمند به نــام فرانســه دارد که‬ ‫ماجرای یازده سپتامبر ادامه دارد‬ ‫پل کریگ رابرترز ‪ -‬شراره بهنام نیا‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫داستان تغییر همیشــگی ماجرای یازده سپتامبر در‬ ‫حال ورود به فاز جدیدی است‪ .‬داستان جدید تقصیرات را از‬ ‫اسامه بن الدن به گردن دولت عربستان سعودی می اندازد‪.‬‬ ‫ســند ‪ 28‬صفحه ای که بر اســاس درخواست کنگره‬ ‫در مورد یازده سپتامبر در دسته بندی محرمانه قرار گرفته‪،‬‬ ‫حاوی اسنادی اســت که حمایت مالی عربستان سعودی‬ ‫از هواپیماربایان یازده ســپتامبر را تایید می کند‪ .‬نه جورج‬ ‫دبلیو بوش و نه دولت اوباما این اســناد طبقه بندی شده را‬ ‫افشا نکردند‪ .‬تنها تعداد اندکی از نمایندگان اجازه یافتند تا‬ ‫به مطالعه ان بپردازند و با این وجود حتی مجاز به صحبت‬ ‫کردن در مورد ان هم نبودند‪ .‬با این وجود کنگره در صورت‬ ‫تصویب ان به واســطه برقراری عدالت علیه تروریست به‬ ‫خانواده های قربانیان یازده ســپتامبر اجــازه می دهد تا از‬ ‫دولت عربســتان ادعای خســارت کنند‪ .‬به عبارت دیگر‪،‬‬ ‫اگرچه کنگره هیچ اطالعاتی را به جز شایعات در حمایت از‬ ‫این مصوبه در اختیار ندارد‪ ،‬اما همچنان این روند را پیگیری‬ ‫می کند‪ .‬اوباما می گوید حتی اگر این صورتجلســه توسط‬ ‫کنگره تصویب شود‪ ،‬ان را وتو می کند‪.‬‬ ‫امتناع در خارج کردن اســنادی که علیه عربســتان‬ ‫ســعودی وجود دارد از حالت طبقه بندی شــده و تهدید به‬ ‫وتوی ان باعث ازردگی خاطر شــدید بســیاری از مفسران‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اما ماجرا از چه قرار است؟‬ ‫یک پاســخ احتمالی این است که اعتماد عمومی در‬ ‫قضیه یازده سپتامبر تضعیف شده و این می تواند در نتیجه‬ ‫نظرات کارشناسانه رو به افزایش باشد که خط و مرز رسمی‬ ‫را به چالش می کشند‪ .‬به منظور مسیردهی مجدد به شک‬ ‫ و تردید اذهان عمومی‪ ،‬انها ســعی دارند تا اذهان عمومی‬ ‫مــردم را از مرکز اصلی به حواشــی منحرف ســازند‪ .‬تغییر‬ ‫زوایا به ســمت عربســتان بر این اعتقاد که برخی کشورها‬ ‫چهره خود را می پوشانند‪ ،‬قابل قبول است‪ ،‬اما مسیر شک‬ ‫و تردید را از واشنگتن به سمت عربستان منحرف می سازد‪.‬‬ ‫تغییر زاویه به سمت عربستان سعودی نیز می تواند متناسب‬ ‫با برنامــه اصلی نومحافظــه کاران برای ســرنگونی دولت‬ ‫عربستان ســعودی و همراهی با دولت هایی چون عراق‪،‬‬ ‫ســوریه و ایران باشــد‪ .‬اگر مردم امریکا در این مورد علیه‬ ‫عربســتان همراهی کنند‪ ،‬نومحفظــه کاران می توانند به‬ ‫ارزوی خود بــرای «تغییر رژیم» در عربســتان ســعودی‬ ‫دست یابند‪.‬‬ ‫ما احتماال با یک بــازی گمراه کننــده دولتی مواجه‬ ‫هستیم که به منظور حمایت از داستان اشتباه یازده سپتامبر‬ ‫طراحی شده است‪ .‬در حال حاضر شــک و تردید عمومی‬ ‫به سمت عربســتان ســعودی هدایت شده اســت و خشم‬ ‫عمومی به سمت دولت امریکا به خاطر سرپوش گذاشتن‬ ‫بر عمل عربستان سعودی است‪ .‬دالیل احتمالی دیگر در‬ ‫مورد اینکه چرا این اسناد فاش نمی شود به شرح ذیل است‪:‬‬ ‫‪ )1‬صرفا دروغ پراکنی شده است تا منجر به انحراف اذهان‬ ‫عمومی شــود و اگر این امر موفقیت امیز باشد کارشناسان‬ ‫اگاه عمومی ان را فاش خواهند ســاخت‪ )2 .‬دروغ پراکنی‬ ‫تنها خوراکی است برای نو محافظه کاران که منتظر فرصتی‬ ‫برای حمله به عربستان سعودی هستند‪.‬‬ ‫هیــچ توضیحــی در مــورد اینکــه چرا «عربســتان‬ ‫ســعودی» این کار را انجــام داده وجــود نــدارد‪ ،‬ان هم‬ ‫عربســتانی که چنین رابطه طوالنی و محکمی با واشنگتن‬ ‫و خاندان بوش داشته ‪ ،‬ســعودی ها به حمایت امریکا نیاز‬ ‫دارند‪ .‬انهــا هیچ تمایلــی ندارند که حامی خــود را انچنان‬ ‫ضعیف ببینند که با تعدادی از مردان جوان مسلح به چاقو‬ ‫ی ضعیفی یعنی نداشتن محافظ‪.‬‬ ‫تحقیر شود‪ .‬چنین حام ‬ ‫عــاوه بــر ان‪ ،‬ســعودی ها در حال جنــگ در یمن‬ ‫برای واشنگتن هستند‪ .‬اگر سعودی ها بخواهند به امریکا‬ ‫اسیب بزنند چرا از همراهی با امریکا در جنگ با یمن دست‬ ‫نمی کشند؟‬ ‫کاتب الشــمری می گوید که امریکا یازده سپتامبر را‬ ‫به منظور به دست اوردن سلطه بر خاورمیانه برنامه ریزی و‬ ‫اجرا کرده و تقصیر را بر گردن یک لیســت همیشه در حال‬ ‫تغییر از مجرمانی می اندازد که بستگی به اهداف واشنگتن‬ ‫دران زمان دارد‪ .‬انهــا اول ادعا می کردند مقصر اوســامه‬ ‫بن الدن‪ ،‬القاعده و طالبان هستند‪ .‬پس از ان صدام حسین‬ ‫و عراق‪ .‬دادگاهــی در نیویورک ایران را مقصر دانســت و‬ ‫حاال به عربستان ســعودی نقش تبهکار داده شده است‪.‬‬ ‫می گوید امریکایی ها همیشــه با اسناد مشــکوک می ایند‬ ‫و ادعا می کنند که شــواهدی وجود دارد که هرگز به کسی‬ ‫نشان نمی دهند‪.‬‬ ‫مردم امریکا همیشــه بیشــترین بهــره را از خواندن‬ ‫دیدگاه دیگران می برند‪ .‬همچنان که از خواندن توضیحات‬ ‫عربســتان در مورد یازده سپتامبر اســتفاده کردند و به نظر‬ ‫می رســد این توضیحات از داســتان جدیــد امریکایی ها‬ ‫واقعی تر به نظر می رسد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بین الملل‬ ‫یکی از اعضای دارای حق وتو در شــورای امنیت اســت و‬ ‫این مساله می تواند دلیل سکوت شــورای امنیت در قبال‬ ‫متقاعد کردن مراکش در گرفتن این تصمیم را توجیه کند‪.‬‬ ‫این همان مساله ای اســت که باعث شد بان کی مون چند‬ ‫روزی سمت خود را ترک کند و ســخنگوی او نیز مجبور به‬ ‫سکوت شود‪.‬‬ ‫اســتفان جوریک‪ ،‬ســخنگوی دبیرکل سازمان ملل‬ ‫دراین باره فقط اظهار کرد‪« :‬ما از این سوء تفاهم ها و نتایج‬ ‫که باعث بوجود امدن نگرانی می شود‪ ،‬پشیمان هستیم‪».‬‬ ‫شاید خام ترین لحظه ریاست بان کی مون وقتی بود‬ ‫که وی به دنبال انجــام اقدامی مســتقل از امریکا بود‪ .‬در‬ ‫ژانویه سال ‪ 2014‬وی از ایران برای میانجی گری سازمان‬ ‫ملل در موضوع مذاکرات ســوریه دعوت به عمل اورد‪ .‬اما‬ ‫ان طور که دیپلمات هــا ان زمان در مصاحبه هایشــان به‬ ‫ان اشاره می کردند‪ ،‬مقامات امریکایی تنها به وی توصیه‬ ‫کردند که این دعوت را لغو کند‪.‬‬ ‫یک روز پس از اعالم رسمی وی مبنی بر دعوت ایران‪،‬‬ ‫در مقابل خبرنــگاران حضور یافت و اعالم کــرد که ایران‬ ‫نمی تواند در این مذاکرات شرکت کند‪ .‬وزارت امورخارجه‬ ‫مخالفت صریح خود را اعالم کرد و خواســتار این شــد که‬ ‫ایران ابتدا یک ســری شــروط را قبول کند‪ ،‬در حالی که از‬ ‫قبل می دانستند که ایران انها را قبول نخواهد کرد‪ .‬یکی از‬ ‫دستیاران بان کی مون در ان زمان گفت که بان کی مون در‬ ‫برابر این مسائل احساس خیانت می کرد‪.‬‬ ‫در پاســخ به این پرســش ها در نشســت خبــری روز‬ ‫پنجشــنبه پیرامون پذیرش فشــار عربســتان توســط بان‬ ‫کی مون‪ ،‬مارک تونر‪ ،‬سخنگوی وزارت خارجه گفت‪« :‬ما‬ ‫با جناب دبیرکل موافقیم که ســازمان ملل باید مجاز باشد‬ ‫تا رســالت و وظایف خود را بدون ترس از قطع شدن منابع‬ ‫مالی ادامــه دهد‪ ».‬تونر بــا تاکید بر تهدیــدات امریکا در‬ ‫مورد قطع کمک های مالی گفت‪« :‬ما از سوابق خود اگاه‬ ‫هســتیم‪ .‬تاکنون یازده نفر امادگی خود را بــرای نامزدی‬ ‫جانشــینی بان کی مون در پایان سال جاری اعالم کردند‪.‬‬ ‫انتظار می رود چند نفر دیگر نیز تا پایان هفته برای شــرکت‬ ‫در این رقابت نام نویسی نمایند‪ ».‬موگنس لیکتوفت‪ ،‬رئیس‬ ‫مجمع عمومی ســازمان ملل که اولین جلسات عمومی را‬ ‫برای کاندیداها برگزار کرده از کلماتی نظیر «مســتقل» و‬ ‫«شجاع» برای توصیف دبیرکل ایده ال خود استفاده کرده‬ ‫است‪ .‬این مســاله کمی دور از واقعیت است‪ .‬تاکنون پنج‬ ‫عضو دائمی شــورای امنیت برای انتخاب رئیس سازمان‬ ‫اعالم امادگی کرده اند ‪ ،‬درحالی که بســیاری از انها اعالم‬ ‫کردند که دبیرکلی قدرتمند می خواهند از بیان واژه مستقل‬ ‫در کنار قدرتمند و شجاع امتناع کرده اند‪.‬‬ ‫در همین حال بان کی مون اعالم داشــته که پرونده‬ ‫ائتالف به سرکردگی عربستان که توسط نماینده ویژه اش‬ ‫متهم به انجام حمالت علیه کودکان است را مورد بررسی‬ ‫مجدد قرار خواهــد داد‪ .‬دیپلمات ها در محافل خصوصی‬ ‫اعالم کرده اند که این بازبینی می تواند ان قدر طوالنی شود‬ ‫که این مساله کامال از ذهن عموم پاک شود‪.‬‬ ‫عربستان سعودی صراحتا اعالم کرده که هیچ فشاری‬ ‫وارد نکرده اســت‪ .‬عبدالله المعلمی‪ ،‬ســفیر این کشور در‬ ‫مصاحبه ای تلفنی گفت‪« :‬نه‪ ،‬البته که نه؛ این ســبک ما‬ ‫نیست‪ ،‬این جزئی از فرهنگ ما نیست‪ .‬ما از روحیه تهدید و‬ ‫ارعاب استفاده نمی کنیم‪».‬‬ ‫وی گفت مالقاتی با یان الیاسون‪ ،‬دیپلمات سوئدی‬ ‫و معاون بان کی مون‪ ،‬داشته و نگرانی خود را در خصوص‬ ‫این لیست سیاه ابراز کرده است‪ .‬وی ادامه داد که به معاون‬ ‫دبیرکل گفته اســت‪« :‬این کار می توانــد تاثیرات منفی بر‬ ‫روابط عربستان سعودی و سازمان ملل داشته باشد‪».‬‬ ‫منبع‪ :‬نیویورک تایمز ( ‪ 9‬ژوئن ‪)2016‬‬ ‫عربستان سعودی به امریکا حمله کرد‬ ‫‪61‬‬ ‫ارزشانساندرتوجهبهتکالیفالهی‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫و من بــاز هم به اقایــان عرض می‏کنم‬ ‫که توجه بکنید که مقام‪ ،‬شمارا نگیرد‪ .‬ارزش‬ ‫انسانی انســان به مقام نیست‪ ،‬به این نیست‬ ‫که من نخســت وزیرم‪ ،‬من رئیس جمهورم‪،‬‬ ‫من رئیس مجلسم‪ ،‬من وکیل مجلسم؛ اینها‬ ‫ارزش نیست‪.‬‬ ‫ارزش انسان به این است که توجه بکند‬ ‫که چه باید در مقابل خدای تبــارک و بندگان‬ ‫خدای تبارک وتعالی بکند‪ ،‬چه تکلیفی انسان‬ ‫دارد در مقابل خــدا و در مقابل بنــدگان خدا‬ ‫که از خدا هستند؛ این ارزش اســت‪ .‬مادامی که شما این‬ ‫ارزش را حفــظ بکنید‪ ،‬ارزش اســامی و انســانی را حفظ‬ ‫کرده‏ایــد‪ .‬و اگر از این‪ ،‬انحراف حاصل بشــود‪ ،‬شــما هر‬ ‫مقامی پیدا کنید؛ در علم بشــوید باالتریــن علما‪ ،‬در زهد‬ ‫هم هر چه می‏شــوید‪ ،‬بشــوید‪ ،‬اما ارزش را از دســت داده‬ ‫باشــید‪ ،‬شــما نه پیش خدا دیگــر ارزش داریــد‪ ،‬نه پیش‬ ‫خلق خدا‪.‬‬ ‫باید فکر این معنا[را]بکنید که خدمت کنید به کشور‪،‬‬ ‫خدمت کنید به ملت که بعد از خود شــما ـ که ان شــاء ال ّل ‏ه ـ‬ ‫حاال طوالنی باقی می‏مانید ـ مثــل مرحوم رجایی که مردم‬ ‫‪8- 15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شکایتازامریکا‬ ‫فرهنگدغدغهچهکسانیبود؟‬ ‫انتقادکاربرانبهدولتروحانی‬ ‫تمجیدازفیلم ایستادهدرغبار‬ ‫‪16- 25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫دوستانمتضاد‬ ‫فردگراییجمعییاوضعطبیعی هابزی‬ ‫چالشباامیدواصولگرایان‬ ‫صف بندی هاکمرنگشده‬ ‫‪30- 45‬‬ ‫سیاست‬ ‫ائتالفبرجامیان‬ ‫انقالبی گریعلیهتئوریاوکشات‬ ‫دستاصول گرایانبستهنیست‬ ‫راستسنتیوروحانیاشتراکطبقاتیدارند‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫تاریخ‪ :‬مصطفی شوقی (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫این طور برایش به سر و سینه می‏زنند‪ ،‬مردم شهادت فعلی‬ ‫و عملی بدهند بر اینکه شما خوبید تا خدای تبارک وتعالی در‬ ‫محضرش شما را قبول کند؛ برای اینکه ادمی بوده است که‬ ‫یک عده‏ای شــهادت دارند می‏دهند‪ ،‬عم ً‬ ‫ال توی سرشان‬ ‫می‏زنند از رفتن او ‪.‬‬ ‫این شــهادت فعلی اســت بر اینکه ایــن ادم مقبول‬ ‫است و خدای تبارک و تعالی همین طور قبول می‏کند و اگر‬ ‫گناهی هم داشته باشــید‪ ،‬به همین می‏گذرد خدای تبارک‬ ‫و تعالی‪.‬‬ ‫و من امیدوارم که شما همه‏تان همان طوری که سیرۀ‬ ‫انبیا بوده است[باشید؛]که سیرۀ انبیا برای این بوده است‬ ‫که در مقابل طاغوت محکم می‏ایستادند و در مقابل ضعفا‬ ‫و فقرا و مستضعفین و مســتمندان فروتن بودند؛ ان‬ ‫طوری که وقتی عرب وارد می‏شود در مسجد رسول‬ ‫ال ّله‏‪ ،‬می‏گوید‪ :‬کدام یکتان[رسول خدا]هستید؟ در‬ ‫وقتی که رسول ال ّل ‏ه ان وقت[در راس]حکومت بود‪،‬‬ ‫ان وقت در مدینه بودند‪ ،‬در مدینه تشکیل حکومت‬ ‫بود بساط‪ ،‬لکن وضعش این طوری بود‪ .‬از ان طرف‪،‬‬ ‫در مقابل هیچ قدرتی خاضع نبود‪ ،‬برای اینکه او خدا را‬ ‫می‏دید‪.‬‬ ‫کســی که توجه دارد بــه اینکه قــدرت هر چه‬ ‫هست مال خدای تبارک و تعالی است و دیگران هیچ‬ ‫نیســتند‪ ،‬این دیگر نمی‏تواند خاضع بشود در مقابل‬ ‫یک قدرتمندی‪.‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬دکترغالمحسننتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪46- 61‬‬ ‫بینالملل‬ ‫شیفت از چپ به محافظه کاری‬ ‫دوگانه سندرز ‪ -‬هیالری‬ ‫روز رسوایی‬ ‫پول کثیف ال سعود‬ ‫‪62-71‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫تدبیرهایی که در مسکن مهر نشد‬ ‫چالش خانه دار شدن‬ ‫اخم مسکن مهر به اقشار اسیب پذیر‬ ‫مهری که دولت ان را سه قفل کرد‬ ‫‪72-77‬‬ ‫ورزش‬ ‫جنگ سرخابی در سئول‬ ‫پشت پرده یک انتقال جنجالی‬ ‫باید درس بگیریم‬ ‫شاگردان خادم برنده جنگ ابرقدرت ها‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫شیفت از چپ به‬ ‫محافظهکاری‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و سیزده‪ 29 /‬خرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫نشانههای فراوانی از همراهی طیف راست اصولگرا‬ ‫با حسن روحانی در انتخابات ‪ 96‬دیده می شود‬ ‫ائتالف‬ ‫برجامیان‬ ‫اوبامای چپگرا با حمایت‬ ‫هیالری به سمت طیف‬ ‫سنتی دموکرات حرکت کرد‬ ‫وحدت مقابل ائتالف‬ ‫اعتدال – اصالح‬ ‫رویکرد طیف چپ‬ ‫اصولگرایان در انتخابات ‪96‬‬ ‫چگونه خواهد بود؟‬ ‫راستسنتی‬ ‫و روحانی اشتراک‬ ‫طبقاتیدارند‬ ‫تحلیل عبدالرضا داوری‬ ‫از ائتالف برجامیان‬ ‫روز رسوایی‬ ‫ایا بان کیمون‬ ‫از خارج کردن‬ ‫عربستان از لیست‬ ‫سیاه راضی است؟‬ ‫دستاصولگرایانبستهنیست‬ ‫پیش بینی عباس سلیمی نمین از‬ ‫رویکرد اصولگرایان در انتخابات‬ ‫روحانی‬ ‫اصالح طلب نیست‬ ‫گفتوگو با‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫فرجام یک طرح‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫مشکالت ناشی از باال بودن نرخ مسکن سبب شد تا فشاری مضاعف در طول سالیان متمادی بر اقشار‬ ‫اسیب پذیروکم درامدواردشود‪«.‬مسکنمهر»پروژه ایبودکهبرایحلمشکلکمیتوگرانیمسکنطراحیو‬ ‫اجراشد‪.‬قیمتمسکنمهربهسببحذفشدنقیمتزمینازهزینهساختمسکن‪،‬بهمیزانمحسوسیازحد‬ ‫نرمالجامعهکمتربود؛کهاینامرخصوصادراوایلشروعطرحکامالملموسبودوسببشدتاد رکنارامکان‬ ‫پرداختمرحله ایوقسطیارزشاپارتمان هایاینپروژهگسترده‪،‬بسیاریازاقشارکم درامدبهبرخوردارشدن‬ ‫ازمسکنشخصیامیدوارشوند‪.‬دراینپروندهدربارهسرنوشتمسکنمهربحثکردیم‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫لیبرالیسمعلیه مسکنمهر‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫چراپروژهمسکنمهردردولتیازدهم اجرانشد؟‬ ‫‪1‬‬ ‫محمد خجسته‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫طــرح مســکن مهــر به عنــوان یکــی از بزرگترین‬ ‫پروژه هــای اجرایی دولت هــای نهم و دهــم و باتوجه به‬ ‫اصل ‪ 31‬قانون اساسی که با نگاه به موضوع تامین مسکن‬ ‫با کیفیت و امن برای اقشــار جامعه با محوریت گروه های‬ ‫کم درامد و اســیب پذیر اســت در ســال ‪ 1386‬به صورت‬ ‫رسمی اغاز شد‪.‬‬ ‫باتوجه بــه کمبود ‪ 2‬میلیــون واحد مســکونی که از‬ ‫دولت های پیشــین به جا مانده بود کارشناسان دولت نهم‬ ‫به این نتیجه رســیده بودند که اگر مســکن جدید و ارزان‬ ‫قیمتی ساخته نشود باتوجه به کسری واحدهای مسکونی‬ ‫در کشور از ‪ 2‬میلیون واحد در سال ‪ ۱۳۸۵‬به رقم ‪ ۴‬میلیون‬ ‫واحد مسکونی در سال ‪ 90‬خواهیم رســید؛ عدد مزبور در‬ ‫مقایســه با ‪ ۲۲‬میلیون خانوار‪ ،‬یعنی کســری‪۲۰‬درصدی‬ ‫واحدهای مســکونی در مقابل خانوارهای کشور بوده که‬ ‫عدد هنگفتی محسوب می شد‪.‬‬ ‫طبــق گفتــه صومعلو‪ ،‬معاون ســابق امور مســکن‬ ‫و ســاختمان در پایان ســال ‪ 92‬دو میلیــون و ‪ 300‬هزار‬ ‫واحد مسکونی شــهری در قالب مسکن مهر تکمیل شده‬ ‫اســت که جمعیتی در حدود ‪ 7‬میلیون نفر یعنی ‪ 14‬درصد‬ ‫جمعیت شهرنشین را در بر می گیرد‪ .‬اگر به بررسی تحقق‬ ‫طرح مسکن مهر در استان های مختلف کشور بپردازیم‪،‬‬ ‫می بینیم که اســتان قم در صدر اســتان هایی اســت که‬ ‫افــراد فاقد ســرپناه ملکــی‪ ،‬از جمله‬ ‫افــراد اســیب پذیر در این حوزه هســتند‪.‬‬ ‫وقتــی قیمت خانه بــاال و پایین می شــود‪،‬‬ ‫قبل از انکه اثر ان را در حساب و کتاب های‬ ‫انبوه ســازان و تجار حوزه مســکن ببینیم‪،‬‬ ‫قدر عمیق تر ان را در همین اقشــار شاهد‬ ‫خواهیم بود‬ ‫روایتی تلخ از مسکن مهری که درد شد‬ ‫سه سال از روی کار امدن دولت یازدهم می گذرد و اکنون‬ ‫ســه ســال از عدم اتمام و واگذاری مســکن مهر به مردم‬ ‫می گذرد‪ .‬گذشــته از اینکه مســکن مهر نیمه تمام برای‬ ‫مردم تبدیل به درد بی درمان شــده است‪ ،‬از مسئوالن باید‬ ‫پرســید که ایا تکمیل نکردن این واحدهای مســکونی و‬ ‫عدم واگذاری انها به مردم دیون شــرعی بر گردن دولت‬ ‫نمی اورد؟‬ ‫خانه از جمله اولین نیازهای بشر در طول حیات وی‬ ‫بوده است‪ .‬چه ان زمان که با برگ و گیاه در میان درختان‬ ‫و چمنزار برای خود سرپناهی می ساخت و چه ان زمان که‬ ‫ی برای محفوظ ماندن از گرما‪ ،‬سرما‪،‬‬ ‫غار را برای خود مامن ‬ ‫حیوانات وحشی و سایر بالیا انتخاب کرد و چه ان زمان که‬ ‫به روستانشینی و شهرنشــینی رو اورد و با مصالح و سنگ و‬ ‫کم کم با خشت و اجر برای خود خانه ای مستحکم ساخت‬ ‫تا در ان بیاساید و زندگی کند‪.‬‬ ‫در زندگی امروز خانه ها بیشــتر از نوع اخر هســتند‪.‬‬ ‫در دولت یازدهم‪ ،‬اخوندی وزیر‬ ‫راه و شهرسازی در جلسه رای‬ ‫اعتماد خود قول داد پروژه های‬ ‫مسکن مهر را به پایان برساند‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بیشــترین تحقق برنامه را داشــته اســت‪ .‬این استان به‬ ‫‪ ۸۲‬درصد اهداف برنامه ریزی شــده خود در مســکن مهر‬ ‫رســیده که باالترین درصد موجود بوده اســت‪ .‬در پایان‬ ‫دولت دهــم نیزبا توجه بــه عدم تکمیل تمــام طرح های‬ ‫مســکن مهر حدود یک میلیون واحد مسکن مهر شهری‬ ‫با ‪ ۷۰‬درصد پیشرفت فیزیکی و ‪ ۴۰۰‬هزار واحد مسکونی‬ ‫روســتایی برعهده دولت یازدهم گذاشته شد تا این دولت‬ ‫افتتاح کننده باقی خانه هایی باشــد که چشــم امید مردم‬ ‫مستاجر بوده است‪.‬‬ ‫در دولــت یازدهم‪ ،‬اخونــدی وزیر راه و شهرســازی‬ ‫در جلســه رای اعتماد خــود قول داد پروژه های مســکن‬ ‫مهر را به پایان برســاند‪ .‬یکی از وعده های بی شمار وزیر‬ ‫راه و شهرسازی از شهریورماه ســال ‪ ۹۲‬تکمیل و تحویل‬ ‫پروژه های نیمه تمام مســکن مهر در سال ‪ ۹۴‬بوده است‪،‬‬ ‫اخوندی ابان ماه ســال ‪ ۹۳‬با تاکید بر اینکه تمام تعهدات‬ ‫دولت قبــل در خصوص مســکن مهــر با قــوت پیگیری‬ ‫می شود‪ ،‬ابراز امیدواری کرد که پروژه مسکن مهر در سال‬ ‫‪ ۹۴‬جمع شود‪.‬‬ ‫کسانی که سال ‪ ۹۲‬شرایط سیاسی اقتصادی ایران‬ ‫ِ‬ ‫امدن‬ ‫را رصد می کردند‪ ،‬شــاید از همان ابتــدای روی کار‬ ‫دولت حسن روحانی‪ ،‬متوجه شده بودند که نمی شود اینده‬ ‫روشنی را پیش روی طرح مسکن مهر دید‪ .‬شاید هیچ کسی‬ ‫تصور نمی کرد که اوضاع این طرحِ بزرگ‪ ،‬پس از گذشت‬ ‫ســه ســال از عمر دولت یازدهم هم‪ ،‬اینقدر نزار و رقت بار‬ ‫باقی بماند‪.‬حتی اخوندی از این طرح به عنوان «مســکن‬ ‫مهر طرح مزخرفی است» یاد کرده و عدم توانایی دستگاه‬ ‫مربوطه خود را بر گردن این طرح عظیم می گذارد‪.‬‬ ‫به رغم انکه بارها و بارها رهبر معظم انقالب نسبت به‬ ‫اجرای تعهدات دولت گذشته توسط دولت فعلی خصوصا‬ ‫درباره اتمام پروژه های مسکن مهر تذکر داده اند و در این‬ ‫خصوص تاکید فرموده اند‪ ،‬اما هنوز شاهدیم که بسیاری از‬ ‫پروژه های مسکن مهر به کندی پیش رفته و در برخی از این‬ ‫مناطق این طرح ها یا تعطیل شده و یا به دلیل عدم اتصال‬ ‫انشعابات‪ ،‬تحویل داده نشده و موجب مکدر شدن خاطر‬ ‫مردم شده است‪.‬‬ ‫دولت نیز بــرای اثبات خود خبر از طــرح جدیدی به‬ ‫نام مسکن اجتماعی داد‪ .‬طرح های دیگری مثل اعطای‬ ‫وام های سنگین برای چند باره خانه دار شدن اقشار مرفه‬ ‫جامعه که وام اقساط ماهانه ان از ‪۲٫۳‬میلیون تومان شروع‬ ‫می شد و تصویب قانونی بودن واگذاری واحدهای مسکن‬ ‫مهر به متقاضیان فاقد شرایط(دارای مسکن)‪ ،‬مساله ای‬ ‫که دست دالالن بازار مسکن را برای بیرون اوردن مسکن‬ ‫مهر از چنگ اقشــار ضعیف بــاز کرده‪ ،‬باعــث ایجاد بازار‬ ‫سیاه در این فضا شد‪ .‬این در شرایطی است که طرح های‬ ‫جایگزینی از ســوی دولت برای پاســخگویی به تقاضای‬ ‫ساالنه یک میلیون واحدی مسکن ارائه شده که تا اکنون‬ ‫با شکست مواجه شده است‪.‬‬ ‫به گفتــه دولتمردان‪ ،‬یکی از مشــکالت اساســی‬ ‫مســکن مهر‪ ،‬کمبود منابع مالی برای خدمات زیر بنایی و‬ ‫روبنایی اســت‪ .‬باتوجه به افزایش شدید نقدینگی به بیش‬ ‫از هزار هزار میلیارد تومان‪ ،‬این نقدینگی هیچ نقشــی در‬ ‫تولید نداشــته اســت و چه چیزی بهتر از اینکه این میزان‬ ‫نقدینگی وارد مسکن شده و اشتغال را نیز تضمین کند‪ .‬در‬ ‫دولت گذشته ساالنه ‪89‬هزار میلیارد تومان بودجه جاری‬ ‫مورد اســتفاده قرار می گرفت اما این رقم در ســال جاری‬ ‫به ‪173‬هــزار میلیارد تومان رســیده‪ ،‬در حالــی که حقوق‬ ‫کارمندان افزایشی نیافته است‪ .‬حال سوال اینجاست که‬ ‫این پول ها به کجا رفته است؟ باتوجه به اینکه یارانه های‬ ‫پرداختی نیز باتوجه به افزایش قیمت ها در همان حد قبلی‬ ‫خوب باقی مانده و یارانه برخی افراد نیز قطع شده است‪.‬‬ ‫متاســفانه دولت در شــرایطی مردم را بــه امیدهای‬ ‫برجام دلبســته کرد و وقت فراوانی از کابینه را به مذاکرات‬ ‫هســته ای اختصاص داد که نه تنها برجــام «تقریبا هیچ‬ ‫دســتاوردی» نداشــت‪ ،‬که هنوز پروژه های مسکن مهر‬ ‫که یکی از نیازهای اساســی مردم نیازمند است‪ ،‬به اتمام‬ ‫نرسیده است‪ .‬از وعده هایی که هرباره در این زمینه به مردم‬ ‫داده می شود که تا فالن تاریخ همه پروژه ها تحویل داده‬ ‫می شود‪ ،‬و این در حالی است که تاکنون بارها این تاریخ ها‬ ‫به تعویق افتاده و در تاریخ وعده داده شده‪ ،‬هیچ ملکی به‬ ‫مشترکین تحویل داده نشده است‪.‬‬ ‫هر چه از عمر دولت یازدهم بیشتر می گذرد‪ ،‬به همان‬ ‫نســبت‪ ،‬امیدها برای تکمیل واحدهای نیمه تمام مسکن‬ ‫مهر نیز کم رنگ تر می شــد و پیشــرفت طرح ها به تدریج‬ ‫متوقف می شود‪ .‬به نظر می رســد تنها چیزی که در میانه‬ ‫دعواهای سیاســی جناب اخوندی با مســکن مهر قربانی‬ ‫می شود‪ ،‬همین مردم کم بضاعت هستند‪.‬‬ ‫اگرچه انتقادات کارشناســی به پروژه های مســکن‬ ‫مهر وارد است اما نمی توان از تاثیرگذاری ولو محدود ان‬ ‫بر قشرهایی از جامعه غافل بود‪ .‬اگر بر فرض صحیح هم‪،‬‬ ‫طرح مسکن مهر یک سیاست صد در صد اشتباه نیز بوده‬ ‫باشد‪ ،‬نمی توان حجم عظیم سرمایه ملی مجتمع شده در‬ ‫این طرح را تنها به این دلیل به حال خود واگذار کرد! و باید‬ ‫در اولین فرصت این سرمایه گذاری عظیم را تکمیل کرده‬ ‫به بهره برداری رساند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد دولت تدبیر و امید به جای اینکه پس‬ ‫از سه سال از روی کار امدن کماکان از تخریب این طرح‬ ‫و تخریب دولت قبل در ســایر زمینه ها ســخن بگوید خود‬ ‫اســتین باال زده و طرح های خود را برای خانه دار شــدن‬ ‫بسیاری از مستاجر نشــینان عملیاتی کند تا مردم که خود‬ ‫بهترین قاضی هستند در این خصوص قضاوت کنند‪.‬‬ ‫یادمان باشــد خرداد ‪ 96‬نزدیک است و دولت تدبیر‬ ‫و امیــد باید حرفی بــرای گفتن داشــته باشــد و بتواند به‬ ‫قول هایــی که در خرداد ‪ 92‬بــه مردم داده بــوده و اکنون‬ ‫نتوانسته اســت انها را عملیاتی کند پاســخ بگوید و برای‬ ‫همین برای اینکه راه فراری داشــته باشــد باید بگوید که‬ ‫مسکن مهر طرح مزخرفی بوده است‪.‬‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫چالش خانه دار شدن‬ ‫گفت وگوی مثلث با ابراهیم رزاقی‬ ‫مسکن مهر؛ رویایی که به تراژدی‬ ‫بدل شد!‬ ‫گزارش تحلیلی پیرامون وضعیت‬ ‫مسکن مهر ‬ ‫اخم مسکن مهر به اقشار‬ ‫اسیب پذیر‬ ‫یک تراژدی برای جمعیت میلیونی‬ ‫ایران‬ ‫‪63‬‬ ‫اقتصادسیاسی‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫به ویژه در کشــور ما‪ ،‬اکثر مردم روستانشین و شهرنشین‬ ‫هستند و امار مردم عشایر و کوچ نشین بسیار کم تر از مردم‬ ‫روستانشین و شهرنشین است‪ .‬در این دسته بندی‪ ،‬نیاز به‬ ‫داشــتن خانه ای از جنس اجر و مصالــح از جمله نیازهای‬ ‫اولیه در سبد هر خانوار است‪.‬‬ ‫طبیعی اســت که هر چه قیمت این نیاز اولیه باالتر‬ ‫رود‪ ،‬امکان تشــکیل خانــواده بــرای افراد مجــرد و نیز‬ ‫ادامه گــذران زندگی برای خانواده های تشــکیل شــده‬ ‫نوپــا و دیرپایی کــه توانایی خریــد خانه را بــه لحاظ مال‬ ‫نداشته اند‪،‬سخت تر می شود‪.‬‬ ‫از این حیث افراد فاقد ســرپناه ملکی‪ ،‬از جمله افراد‬ ‫اسیب پذیر در این حوزه هســتند‪ .‬وقتی قیمت خانه باال و‬ ‫پایین می شود‪ ،‬قبل از انکه اثر ان را در حساب و کتاب های‬ ‫انبوه سازان و تجار حوزه مسکن ببینیم‪ ،‬قدر عمیق تر ان را‬ ‫در همین اقشار شــاهد خواهیم بود‪ .‬زیرا اگر با این باال و‬ ‫پایین شدن ها سرمایه این سرمایه داران به خطر می افتد‪،‬‬ ‫در این خانواده های اســیب پذیر امکانات اولیه و ضروری‬ ‫برای ادامه گذران زندگی به خطر می افتد‪.‬‬ ‫در ســال های گذشــته همواره تامین مســکن و نیز‬ ‫مدیریت تاثیرات بازار مسکن بر سایر حوزه های اقتصادی‬ ‫اعم از اشتغال و صنعت‪ ،‬از بحث های مهم روز بوده است‪.‬‬ ‫اجاره به شرط تملیک‪ ،‬ایجاد شهرهای جدید همچون پرند‬ ‫و هشــتگرد برای رفع تمرکز از کالنشــهرها و جلوگیری از‬ ‫هجوم به شهرهای بزرگی همچون تهران و نیز اعطای وام‬ ‫از جمله راهکارهای دیرپای دولت ها برای تامین مسکن‬ ‫برای نیازمندان بوده است‪.‬‬ ‫این راهکارها در دولت نهم و دهم در قالب طرحی با‬ ‫عنوان مســکن مهر نمود پیدا کرد که در ان هزینه زمین‬ ‫مسکن از طریق زمین ها و اراضی کشور که متعلق به بیت‬ ‫المال اســت و مالک معینی ندارد‪ ،‬تامین می شــد و سند‬ ‫ملکی ان ‪ 100‬ساله واگذار می شد‪.‬‬ ‫دولت با احداث مسکن مهر در حاشیه شهرها درصدد‬ ‫کاهش تراکــم جمعیت از کالنشــهرها و خانــه دار کردن‬ ‫نیازمندان بر امد و اعالم کرد نیازهای مختلف مردم در این‬ ‫شهرک های مسکونی را تامین خواهد کرد‪ .‬پس از اجرایی‬ ‫شدن این طرح‪ ،‬بسیاری از انانی که از همان ابتدا در این‬ ‫طرح ثبت نام کرده بودند موفق بــه دریافت خانه با قیمتی‬ ‫بسیار پایین شــدند‪ .‬پس از انکه مردم شاهد این موفقیت‬ ‫شدند‪ ،‬برای خانه دار شدن اقدام کردند و هر انچه داشتند‬ ‫برای ثبت نام در این طرح اختصاص دادند‪.‬‬ ‫اما ماجرا به اینجا ختم نشد و در نزاع های انتخاباتی‬ ‫بحث اســیب شناســی مســکن مهر باال گرفــت و برخی‬ ‫از معایب طرح مســکن مهر ســخن گفتند و ان را طرحی‬ ‫شکست خورده دانستند‪.‬‬ ‫اما از ســوی دیگر از انجــا که مردم زیــادی در این‬ ‫طرح در ســال های اخر دولت دهم ثبت نــام کرده بودند‪،‬‬ ‫نامزدهای انتخاباتــی از جناح مقابل دولــت دهم عنوان‬ ‫کردند این طرح متوقف خواهد شــد اما به رغم اشکاالتی‬ ‫که این طرح دارد‪ ،‬مردمی که پیش ازاین در این طرح ثبت‬ ‫نام کرده اند‪ ،‬متضرر نخواهند شــد و مسکن انان به زودی‬ ‫تحویل داده خواهد شد‪ .‬درکنار این خبرها‪ ،‬بارها اعالم شد‬ ‫افرادی کــه پــول و دارایی خــود را برای‬ ‫خانه دار شــدن به حســاب تعاونی های‬ ‫مســکن مهر واریز کرده بودنــد‪ ،‬نگران‬ ‫اینده مسکن خود بودند‪ .‬اکنون نزدیک‬ ‫به ‪ 3‬ســال از عمر دولت یازدهم می گذرد‬ ‫و خربی از تحویل مســکن مهر ثبت نام‬ ‫کنندگان نیست و معلوم نیست اینده این‬ ‫طرح به کجا بینجا مد‬ ‫که مسکن مهر نتایج گرانباری بر اقتصاد داشته و دولت به‬ ‫زودی طرح جدیدی با عنوان مســکن اجتماعی را جهت‬ ‫تامین مسکن مورد نیاز مردم به اجرا خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫خبر توقف مسکن مهر برای انهایی که خانه دار شدن‬ ‫دیگران را دیده بودند‪ ،‬خبری تلخ بود و از سوی دیگر اینده‬ ‫خانه دار شــدن خــود را در طرح مســکن اجتماعی مبهم‬ ‫می دیدند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر افرادی که پول و دارایی خود را برای‬ ‫خانه دار شدن به حســاب تعاونی های مسکن مهر واریز‬ ‫کرده بودنــد‪ ،‬نگــران اینده مســکن خود بودنــد‪ .‬اکنون‬ ‫نزدیک به ‪ 3‬سال از عمر دولت یازدهم می گذرد و خبری از‬ ‫تحویل مسکن مهر ثبت نام کنندگان نیست و معلوم نیست‬ ‫اینده این طرح به کجا بینجا مد؛ طوری که ان دسته سوم‬ ‫که فکر می کردند از عدم ثبت نام در مســکن مهر متضرر‬ ‫شده اند و فرصت خانه دار شدن را از دست داده اند‪ ،‬اهی‬ ‫عمیق از سر راحتی می کشند و خدا را شکر می کنند که ثبت‬ ‫نامی نکرده اند‪ .‬برخی از دسته دوم نیز در نتیجه بالتکلیفی‬ ‫شان و نیازشــان به پول واریز شــده‪ ،‬انصراف را در پیش‬ ‫گرفته اند و امیدی به خانه دار شــدن ندیدند اما بقیه افراد‬ ‫این دسته‪ ،‬همچنان چشــم امیدی در ناامیدی دوخته اند‬ ‫تا روزی برســد که دولت یازدهم به تعهــدات خود در این‬ ‫زمینه عمل کند‪.‬‬ ‫این بازی های پر درد وقتی دردناک تر شد که در این‬ ‫سه ســال‪ ،‬بارها مصاحبه های مختلفی از مسئوالن حوزه‬ ‫مســکن مبنی بر امید بخشــی به صاحبان این واحدهای‬ ‫مسکونی داده شــد و چندی بعد بدون انکه اتفاق خاصی‬ ‫بیفتــد‪ ،‬ان مصاحبه در ارشــیو خبرگزاری هــا و مطبوعات‬ ‫دیجیتــال و کاغذی گم می شــد و باز‪ ،‬چنــد وقتی دیگر‪،‬‬ ‫پس از گزارش های رنگی یک رسانه و خبرنگار دغدغه مند‬ ‫دیگری‪ ،‬دوبــاره مصاحبه ای با وعده هــای جدید و دوباره‬ ‫فراموشــی وعده و تکــرار داســتان ارشــیو مصاحبه ها و‬ ‫اظهارنظرها‪.‬‬ ‫این مصاحبه ها وقتی دردناک تر می شــد که برخی‬ ‫کارشناسان و مسئوالن دولت یازدهم زخم از روی زخم این‬ ‫صاحبان نیم بند مســکن مهر می تراشــیدند و مدام بر سر‬ ‫مسکن مهر و موسسین قبلی اش می کوفتند‪.‬‬ ‫بیچــاره مردمی که بر ســر ســاختمان ها می رفتند و‬ ‫می دیدند چهاردیواری این ساختمان ها کامل شده و تنها‬ ‫معطل برق و گاز و اب و تلفن مانده و رسیدن این امکانات‬ ‫به این شهرک ها نیازمند همت مسئوالن دولت است‪ .‬امروز‬ ‫مسکن مهر تبدیل به ساختمان هایی شده که چندین سال‬ ‫است نیمه کاره ساخته شــده اند و معلوم نیست قرار است‬ ‫چند سال بعد به عنوان خانه نوساز به انها تحویل داده شود‪.‬‬ ‫جای تاســف اســت که همه این اتفاق هــا در حالی‬ ‫می افتد که رهبر انقالب بر ضرورت عمل دولت یازدهم به‬ ‫تعهدات دولت دهم بارها تاکید کردند اما این تاکید نه تنها‬ ‫حداقل در حوزه مسکن مهر‪ ،‬سرلوحه کار دولتمردان دولت‬ ‫یازدهم قرار نگرفت بلکه با افزایش اقساط و باالبردن هزینه‬ ‫اتمام طرح ها و ستاندن پول بیشتر از مردم و عدم تحویل‬ ‫این واحدهای مســکونی بیش از پیش مردم را از تحویل‬ ‫گرفتن خانه هایشان ناامید کرد‪.‬‬ ‫در پایــان ایــن مرثیه پــردرد ســوالی از مســئوالن‬ ‫دولت یازدهم داریــم؛ خودمانیــم‪ ،‬این مردم پــردرد که‬ ‫نیازمند یک ســرپناه هســتند چه گناهی کرده انــد که باید‬ ‫هزینــه اختالف نظرهای شــما بــا دولت قبــل را در حوزه‬ ‫مســکن یا هر حوزه دیگری بدهند؟ ایا خودتان بی خانگی‬ ‫و بی ســرپناهی کشــیده اید تــا بفهمید این مســکن مهر‬ ‫نیمــه تمام چــه مرثیــه پــردردی بــرای این مردم شــده‬ ‫اســت؟ ایا تکمیل نکردن ایــن واحدهای مســکونی و‬ ‫عــدم واگــذاری انها بــه مــردم دیون شــرعی بــرگردن‬ ‫شما نمی اورد؟‬ ‫مشکلمسکن‬ ‫با مسکن مهر حل‬ ‫نمی شود‬ ‫گفت وگوی مثلث با ابراهیم رزاقی‬ ‫جهت ورود به بحث لطفا مقوله مســکن به عنوان‬ ‫یک پدیده اقتصادی را در ساختار اقتصادی امروز‬ ‫ایران کمی شرح دهید‪.‬‬ ‫خود می دانید اقتصاد هم همانند علوم دیگر دارای‬ ‫دو بخش است‪ .‬یک بخش قواعد اقتصادی است که برخی‬ ‫از ان به عنوان ابزارهای اقتصادی نام می برند و بخش دیگر‬ ‫جهان بینی و نگاه و فلســفه اقتصادی اســت‪ .‬متاسفانه از‬ ‫همان ابتدا فلسفه ســرمایه داری و سوسیالیستی بر اقتصاد‬ ‫جمهوری اسالمی سایه افکند و سیاست های اقتصادی ما‬ ‫را تحت الشــعاع قرار داد‪ .‬فلسفه ما چیست؟ باید دید قانون‬ ‫و اندیشــه امام در مورد مســکن چه می گوید‪ .‬این موضوع‬ ‫وظیفهدولت هااست‪.‬دولتبایدمسکن‪،‬خوراک‪،‬پوشاک‪،‬‬ ‫ی کشــور فراهم‬ ‫کار‪ ،‬درمان‪ ،‬بهداشــت و بیمه را برای تمام ‬ ‫کند‪ .‬در جمهوری اســامی ایران این موارد پس از انقالب‬ ‫طبق قانون اساســی اصل ‪ 43‬جزو وظایف دولت ها است‪.‬‬ ‫در اصول دیگر نیز راجع به این مساله صحبت می شود‪ .‬حق‬ ‫مردم ایران اســت که کار‪ ،‬خانه و‪ ...‬داشته باشند‪ .‬مبنا یک‬ ‫مبنای عدالت خواهانه اســت‪ .‬عمال دولت ها اگــر با فراز و‬ ‫نشیب شان کاری نداشته باشیم‪ ،‬راجع به مسکن باتوجه به‬ ‫اینکه سرمایه داری لیبرال در ایران پیدا شده است‪ ،‬این منش‬ ‫و روش را قبول ندارند و به ان پایبند نماندند‪.‬‬ ‫دستگاه اجرایی نگاهش این است که هر کسی دنبال‬ ‫مســکن خود برود و این مقوله ربطی به دولت ندارد‪ .‬برخی‬ ‫دولت ها کم وزیاد در شــکل گیری ایــن ذهنیت نقش هایی‬ ‫داشــته اند‪ .‬جدیدا هم اقای روحانی عنوان داشته است که‬ ‫کار ایجاد کردن ربطی به دولت ها نــدارد‪ .‬درحالی که طبق‬ ‫قانون اساسی عالوه بر مسکن موارد دیگر نیز بر عهده دولت‬ ‫است‪ .‬این در حالی اســت که دولت مالک بخش زیادی از‬ ‫اقتصادایرانتلقیمی شودولیمتاسفانهامروزماشاهدچنین‬ ‫اظهارنظرهاییهستیمکهالبتهدردولتفعلیبسیارصراحت‬ ‫پیدا کرده است‪.‬‬ ‫این مــوارد را به بخــش خصوصی واگــذار می کنند و‬ ‫‪2‬‬ ‫ابراهیم رزاقی ‪ ،‬دکترای‬ ‫توســعه اقتصادی از دانشگاه‬ ‫ســوربن معتقــد اســت کــه‬ ‫معضل مسکن با مسائلی چون‬ ‫مســکن مهر حل نمی شــود‪.‬‬ ‫بعد از شروع این طرح مسکن‬ ‫گران تر هم شد این یعنی ناکارامدی‪ .‬مهم ترین اقدام‬ ‫اصالح ساختاری و حقوقی است‪ .‬باید دولت و مجلس‬ ‫تمام تالش خود را جهت تغییر مسیر سرمایه از مسکن‬ ‫به ســمت ســایر مولد های اقتصادی چون کشاورزی‬ ‫و صنعت کند که متاســفانه این چنین نمی شود‪ .‬با او‬ ‫درباره مسکن مهر سخن گفتیم‪.‬‬ ‫باالمی رود‪.‬زمانیقیمتباالمی رودکهدولتواممی دهدکه‬ ‫اینخودمعضلایجادمی کند‪.‬مثالباوام های‪ 20‬میلیونیبه‬ ‫ناگهانقیمتمسکنبه‪ 80‬میلیونرسید‪.‬چهکسیمی تواند‬ ‫قسط این وام را بدهد؟ مگر ماهیانه ‪ 2-3‬میلیون قسط دادن‬ ‫شــوخی اســت؟ ایا طبقات محروم توانایی دریافت چنین‬ ‫وام هاییرادارند‪.‬نتیجتابایدگفتاینوام هادرجهتخانه دار‬ ‫شدن عمومی نیست بلکه در جهت رونق بازار مسکن است‪.‬‬ ‫بر این اساس ایا مسکن خود عاملی برای فشار بر‬ ‫طبقاتپاییننیست؟‬ ‫قطعا همینطور اســت‪ .‬این ظلمی بزرگ به کسانی‬ ‫که انقالب کردند‪ ،‬است‪ .‬به کسانی که طبق اصل‪ 43‬انتظار‬ ‫داشتند و دارند که دولت ها مشکل مسکن را حل کنند‪ .‬چرا‬ ‫دولت ها یا از افزایش قیمت مســکن حمایت می کنند و وام‬ ‫می دهند‪ ،‬یا وقتی متوقف می شود هیچ اقدامی برای کاهش‬ ‫قیمتانجامنمی دهند ویاخودهمهمانندخانه هایسازمانی‬ ‫خانه سازینمی کنند؟‬ ‫بهنظرمی ایددانستهیانادانستهمنافعیدراینکار‬ ‫است‪.‬کسانیکهازبانک هاواممی گیرندسودهای‬ ‫کالنی می گیرند‪ .‬وام هــای بانک ها به جای اینکه‬ ‫به دست کسانی برســد که خانه ندارند‪ ،‬به دست‬ ‫کســانی می رســد که می خواهند اضافه داشــته‬ ‫باشند و برج ســازی دارند و ســوداوری می کنند‪.‬‬ ‫ثروت ها کامل به ان ســو مــی رود‪ 70-80 .‬درصد‬ ‫حقوق بگیران شــاغل زیر خط فقر هســتند‪ .‬این‬ ‫گونهچهکسیمی تواندپس اندازکندوخانهبخرد؟‬ ‫این عدم عدالتشرایطیرابهوجودمی اوردکهشما‬ ‫می بینید‪ 6‬میلیون خانواده نیمی از درامد خود را به اجاره خانه‬ ‫می دهند‪ .‬این مساله بزرگی اســت‪ .‬ان تعدادی که ازدواج‬ ‫نکرده اند را در نظر بگیرید‪ .‬نزدیک بــه ‪ 12‬میلیون بیکار در‬ ‫کشور داریم‪ .‬بسیاری از این بیکاران بی خانه هستند‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد این امر به مشکل بزرگ اجتماعی تبدیل شده است‬ ‫ولی دولت ها بی تفاوت هستند‪.‬‬ ‫مسکنمهرکهدردولت هاینهمودهماتفاقافتاد‬ ‫پروژه بزرگ خانه سازی تلقی می شود چه نقشی در‬ ‫ساختار اقتصادی داشت و ایا به بحران دامن زد یا‬ ‫حرکت خوبی قلمداد می شود؟‬ ‫اوال در این اتفاق این به بخش خصوصی تکیه شد‪.‬‬ ‫برج سازی و خانه سازی را انها انجام می دادند یعنی از طریق‬ ‫انها می خواســتند مشــکل خانه را حل کنند‪ .‬اشکاالتی که‬ ‫داشت این بود که بیشتر در شــهرها مطرح شد‪ .‬در روستاها‬ ‫مطرح نشد‪ .‬بدون امکانات حاشیه نشینی شده است و این‬ ‫خود معضالت بسیاری را دامن می زند‪.‬‬ ‫ولی نکات مثبت این اســت که اقدام سراسری برای‬ ‫مسکن مهر انجام شده است‪ .‬فقرا با‪ 15-20‬میلیون‪ ،‬باز هم‬ ‫دقیقنمی دانم‪،‬می توانستندخانه دارشوندهرچندکهحاشیه‬ ‫می نشستند‪ .‬درست است که عده ای اینها را خریداری کردند‬ ‫تا اجاره دهند‪ .‬همه اینها وجــود دارد ولی به هر حال حرکتی‬ ‫برای عرضه خانه بوده است‪ .‬جلوی این اقدام را گرفتند‪ .‬چرا‬ ‫این کار را کردند؟ چه تحلیل هایی را جایگزین کردند؟ هیچ‪.‬‬ ‫سه ســال اســت که این بحران تشدید شــده است‪.‬‬ ‫افزایش قیمت به وجــود امده و قیمت خانه چند برابر شــده‬ ‫است‪ .‬این یعنی ضد عزیزانی اقدام کردند که خانه نداشتند‬ ‫و امید به خانه دار شــدن داشتند‪ .‬به رغم همه مشکالتی که‬ ‫داشــت می خواســتند به ان خانه ها برای زندگی بروند‪ .‬باید‬ ‫دولت در روســتاها و نقاط معمولی خانه بســازد یک زندگی‬ ‫معمولی که به درد طبقات پایین جامعه بخورد‪.‬‬ ‫بحران مســکن چه نســبتی با فرهنگ اقتصادی‬ ‫حاکم بر جامعه دارد؟‬ ‫این موضوع بســیار تاثیر گذار اســت‪ .‬چرا باید هر‬ ‫کسی بیش از یک خانه داشته باشد؟ امام در وصیت نامه خود‬ ‫می گویند‪ .‬چرا قانونی را تصویب نکردند که هر فرد نباید بیش‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫بخشخصوصیهمکهبه دنبالحداکثرسوداست‪.‬حداکثر‬ ‫سود فرقی نمی کند کجا باشــد‪ .‬در صورتی که لیبرال ترین‬ ‫کشور های دنیا هم می گویند حداکثر سود اگر خارج از تولید‬ ‫باشدمالیاتدریافتمی کنند‪.‬دراینرابطهبایدگفتمسکن‬ ‫اجتماعی تقریبا در تمام کشورهای اروپایی حاکم است و با‬ ‫درامدها تناسب دارد‪ .‬در ایران هم نیروی انتظامی‪ ،‬ارتش‪،‬‬ ‫سپاه و‪ ...‬مسکن خود را دارند‪ .‬یعنی دولت برای اینها مسکن‬ ‫تهیه می کند‪ .‬در این شرایط اگر حقوق هم کم دهند شخص‬ ‫در مســکنی زندگی می کند که اجاره ان بسیار اندک است‪.‬‬ ‫اما متاسفانه این موضوع ادامه پیدا نکرده و در سایر صنوف‬ ‫تکثیرنشدهاست‪.‬‬ ‫همه این تجربیات ‪ 200‬ساله سرمایه داری لیبرال هم‬ ‫به وسیله مسئوالن ما فراموش شده است‪ .‬شرایطی به وجود‬ ‫امده که دولت از خود سلب مسئولیت کرده است‪ .‬وقتی فضا‬ ‫این است چه اتفاقی در حال افتادن است؟ اتفاقی که افتاده‬ ‫این است که ما از زمان رضاشاه مرتبا روستاها را ویران کردیم‬ ‫و وارد شهرها شدیم‪ .‬خانه ها در شــهرها متناسب و متعادل‬ ‫با جمعیت شهری نیســت و دچار نوعی عدم توازن در حوزه‬ ‫مسکنهستیم‪.‬‬ ‫روســتاها هم به دلیل فقر نمی توانند بــرای خود خانه‬ ‫بســازند و اگر می ســازند هم بســیار قدیمی و بــا روش خود‬ ‫می سازند یعنی گلی و با حداقل امکانات است‪ .‬انقالب شده‬ ‫است و کمبود مسکن وجود داشــته ولی ما با سیاست های‬ ‫لیبرالی عمل کردیم‪ .‬بنیاد مســکن وظیفه دارد برای مردم‬ ‫مسکن تهیه کند که بخشی را مردم و بخشــی را باید دولت‬ ‫بدهد‪ .‬اما مگر یک بنیــاد انقالبی بدون پشــتیبانی دولتی‬ ‫می تواند اقدامی جدی انجام دهد‪.‬‬ ‫زمان گذشته اســت و دولت ها نســبت به انچه اتفاق‬ ‫افتاده است بی تفاوت تر شده اند‪ .‬خانه ای را یک زمانی ‪200‬‬ ‫هزار تومان خریداری کرده اند و االن‪ 250‬میلیون قیمت دارد‬ ‫بااینکهازنظرساختقدیمی ترشدهاست‪.‬اینیعنیهرکسی‬ ‫یکخانهبخردبرندهاست‪.‬کسیکهمی خواهدثروت اندوزی‬ ‫کندبدونهیچزحمتیمسکنوخانهمی خردوباگذشتزمان‬ ‫بدهی خود را می تواند بدهد و می تواند خود بنشیند و یا اجاره‬ ‫دهد‪ .‬یا می تواند خانه را نگه دارد و با سود باال به عنوان خانه‬ ‫نوساز بفروشد‪.‬‬ ‫یعنی مســکن به کاالی ســرمایه ای تبدیل شده‬ ‫است؟‬ ‫اینفضاراببینید‪.‬اگرتعدادقلیلیوارداینفضاشوند‬ ‫مشکلی نیست اما اگر تعداد افزایش یابد نتیجه این می شود‬ ‫که ‪ 6‬میلیون نفر در ایران مســتاجر هستند‪ .‬چه لطمه ای بر‬ ‫انان وارد می شــود وقتی اجاره می دهنــد و این اجاره نصف‬ ‫درامد ان مستاجر را جذب می کند‪ .‬شــما تصور کنید این از‬ ‫زمان رضا شاه اغاز شده اســت‪ .‬تنها در اوج انقالب بود که‬ ‫همه گمان می کردند هر فردی نباید بیش از یک خانه داشته‬ ‫باشد‪ .‬قیمت تمام خانه ها تنزل یافت‪ .‬کسی که پول داشت‬ ‫می توانســت خانه بخرد‪ .‬اما متاسفانه این رویه خیلی سریع‬ ‫معکوسشد‪.‬‬ ‫ارام ارام فضای ســرمایه داری‪ -‬لیبــرال ان هم از‬ ‫بدترین نوع ان وارد شــد‪ .‬از این جهت می گویم‬ ‫بدترین نوع لیبرالیسم در ایران پیاده شد‪ .‬امریکا‬ ‫بدترینکشورلیبرالیاستاماازتولیدداخلیدفاع‬ ‫می کند و از فعالیت های غیر تولید که سود ان زیاد‬ ‫استجلوگیریمی کندویامالیاتدریافتمی کند‪.‬‬ ‫در انگلستان اگر کسی خانه ای بخرد و به موجب‬ ‫این خریدوفروش ســودی کند ‪ 90‬درصد مالیات‬ ‫می گیرند‪ .‬یعنی هر کسی خانه ای بخرد و بفروشد‬ ‫سودیبرایشنداردپسچراخانهبخردوبه عنوان‬ ‫احتکار کنار بگذارد؟‬ ‫وقتی این اتفاق بیفتد دولت ها خواسته یا ناخواسته‬ ‫به بخش عظیمی از سرمایه های کشــور اجازه می دهند در‬ ‫مقوله مسکن متمرکز شوند و تولید واقعی به فراموشی سپرده‬ ‫می شود‪ .‬متاسفانه نتیجه این موضوع این می شود که برای‬ ‫طبقات پایین در کشور ما اقدامی نشــده است‪ .‬هر کسی را‬ ‫می بینید دلش می خواهد خانه بخرد‪ ،‬خانه دارد اما دوســت‬ ‫ی و‪ ...‬را هم بخرد‪ .‬اگــر بتواند وام برای‬ ‫ی و ســوم ‬ ‫دارد دوم ‬ ‫این کار می گیرد‪ .‬کلی از وام های بانک ها برای این است‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که برای ســرمایه داران خانه ساخته‬ ‫می شود و خانواده های فقیر توان خرید خانه را ندارند‪ .‬این‬ ‫خانه ها تجملی ســاخته می شود و ســود خانه های تجملی‬ ‫باال است‪ .‬در قسمت سرمایه دارنشین شهر خانه سازی سود‬ ‫بسیار دارد چون کسانی که پول دارند دوســت دارند در باال‬ ‫شــهر زندگی کنند‪ .‬نمی خواهند در روســتاها و جنوب شهر‬ ‫زندگی کنند‪ .‬این خود فرهنگی غلط برای دامن زدن به تورم‬ ‫مسکناست‪.‬‬ ‫یعنیشمامعتقدیداساساسیاست گذاریمسکن‬ ‫در جهت خانه دار شدن همه ایرانیان نبوده است؟‬ ‫بله‪.‬چند میلیون بی خانه در ایران هستند؟‪ 6‬میلیون‬ ‫مستاجرهستند‪.‬چندمیلیوندیگرهستند؟‪ 11‬میلیونایرانی‬ ‫قادر نیستند ازدواج کنند‪ .‬یعنی این میزان خانه کم است‪ .‬چه‬ ‫تعدادازخانه هایایرانزمان شانازجهتاستهالکگذشته‬ ‫است؟ کمبودها چند میلیون است؟ امار رسمی چند میلیون‬ ‫می گوید؟ امار رســمی یک الی دو میلیون می گوید و با این‬ ‫دید نگاه نمی کند‪ .‬توزیع به گونه ای است که عده ای خاص‬ ‫تعدادزیادیخانهدارندوان‪ 15‬میلیونبی خانههستندواالن‬ ‫مستاجرهستند‪.‬‬ ‫وضعیت مســکن یا متوقف اســت که بــه ان بحران‬ ‫مسکن می گویند یا کســی خانه خود را نمی فروشد یا قیمت‬ ‫اقتصادسیاسی‬ ‫‪65‬‬ ‫اقتصادسیاسی‬ ‫از یک خانه داشته باشد؟ حق مردم ایران است‪ .‬چرا از اجاره‬ ‫مالیاتنمی گیرند؟مالیاتبازدارندهاست‪.‬نکندخودمسئوالن‬ ‫هم در این نوع ثروت اندوزی مشارکت دارند؟ مجموع اینها‬ ‫نشان می دهد دولت تدابیری که حتی در کشورهای لیبرال‬ ‫اجرا می شود برای صاحب مسکن شدن افراد و حل مشکل‬ ‫مسکنحاضرنیستپیشبگیرد‪.‬‬ ‫دولت های غربی در مدل سرمایه داری رفتار می کنند‬ ‫اما زیر فشار طبقات کارگری‪ ،‬خانه های کارگری و کارمندی‬ ‫مجبور شدند عقب نشینی هایی کنند‪ .‬مخصوصا در دوره ای‬ ‫که شوروی وجود داشته و با اروپایی ها رقابت می کرده است‪.‬‬ ‫کلی خانه های سازمانی و متناسب با درامد کارگران ساختند‪.‬‬ ‫به همان هم ما عمل نکردیم‪.‬‬ ‫اندیشــه و عمل امام (ره) چه می گویــد؟ چرا باید‬ ‫میلیاردها قیمت یک اپارتمان باشد‪ .‬این را از کجا‬ ‫اوردند؟ به قول امام (ره) که در وصیت نامه گفتند‬ ‫خوی کاخ نشینی پیدا کردند‪ .‬مسئوالنی که االن‬ ‫در خانه معمولی زندگی کنند کم پیش می اید‪ ،‬چرا؟‬ ‫خود به این وضع دامن می زننــد‪ .‬در واقع قرار بود‬ ‫اینها امانت دار و خدمتگزار مردم ایران باشند‪ .‬حال‬ ‫سرور شده اند‪ .‬با مردم ان گونه بی ادبانه صحبت‬ ‫می کنند‪ .‬چطور جرات می کنند با مردمی که ندارند‬ ‫اینگونهصحبتکنند؟‬ ‫اینکه درباره یارانه این گونه سخن می گویند‪ ،‬شما‬ ‫چه کسی هســتید؟ این انقالب شما را کســی کرده است‪.‬‬ ‫خادماینمردمهستید‪.‬حالفرقینمی کنداقایرفسنجانی‪،‬‬ ‫خاتمی‪ ،‬احمدی نژاد و روحانی باشــد‪ .‬انصاف نیست با این‬ ‫مردم که در این سطح فقر و بی خانگی دنبال جانبازی می روند‬ ‫چنینکرد‪.‬برایچه؟اینحقنیست‪.‬ببینیدچهذهنیتیپیش‬ ‫امده است که چنین شد‪.‬‬ ‫شــما معتقدید صرف ساخت مســکن و حرکاتی‬ ‫همانندمسکنمهرچاره سازمسالهنیست؟‬ ‫این اقدام تجربه شــد‪ .‬باید کل مسکن را عادالنه‬ ‫حل کنیم‪ .‬مالیــات از خانه هــای بزرگ‪ ،‬تجملــی‪ ،‬خالی‪،‬‬ ‫کرایه خانــه و‪ ...‬می تواند کمک کند‪ .‬همه باید شناســایی‬ ‫شود‪ ،‬برای هر کسی می خواهد باشــد‪ ،‬این اقدامات انجام‬ ‫شود و به ســوی رفع نیازهای مردم معمولی قدم برداریم که‬ ‫قربانیان جامعه هستند‪ .‬البته تنها مسکن مهر مساله را حل‬ ‫نمی کند‪ .‬نباید مســکن کاالی ســرمایه باشــد و افراد روی‬ ‫مسکنسرمایه گذاریکنند‪.‬‬ ‫بدین ترتیب ساختار درســت شود شاید نیازی به‬ ‫ساختخانههمنباشد؟‬ ‫این نکته هم بســیار درســت اســت‪ .‬عرضه خانه‬ ‫شوک به قشر ضعیف‬ ‫وضعیت مسکن مهر مناسب نیست‬ ‫علی میرزایی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاسی‬ ‫سیاسی‬ ‫اقتصاد‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مســکن مهر که اکنون به چالشــی بزرگ برای سنجش‬ ‫عمل دولت یازدهم به وعده های انتخاباتی اش تبدیل شــده‪،‬‬ ‫بارها در کالم رهبر معظــم انقالب نیز مورد اشــاره قرار گرفته‬ ‫اســت‪ .‬چهارشــنبه پنجم شــهریورماه ‪ 1393‬بود که حضرت‬ ‫ایت الله خامنه ای‪،‬رهبرانقالباسالمیطیدیدار رئیس جمهور‬ ‫و اعضای هیات دولت با ایشان ضمن اشاره مستقیم به پروژه‬ ‫«مســکن مهر» فرمودند‪« :‬اگر احتماال با اصل طرح مسکن‬ ‫مه ر یا نحوه تزریــق اعتبارهای بانکی بــه ان مخالفتی وجود‬ ‫دار د اما این را هم بدانیم که اکنون چند میلیون نفر چشم انتظار‬ ‫تکمیل مسکن مهر هستند و باید این کار به طور جدی پیگیری‬ ‫شودوبهاتمامبرسد‪».‬‬ ‫این ســخنان در حالی در دیدار رسمی با مسئوالن دولت‬ ‫یازدهم و در حدود یک ساله شدن اغاز کار انها بیان شد که قبل‬ ‫و بعد از انتخابات یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫حرف های نه چندان کارشناســان ه درباره مسکن مهر تبدیل به‬ ‫گفتار رایج طیف حامیان دولت فعلی و متحدان اصالح طلب‬ ‫انهاشدهبود‪.‬‬ ‫این روند اما در دوران مســئولیت دولت یازدهم نیز ادامه‬ ‫یافت که به دنبال ان شاهد بودیم از «مسکن مهر» با کلماتی‬ ‫سخیف یاد شــد‪ .‬اخوندی وزیر راه‪ ،‬مســکن و شهرسازی در‬ ‫پانزدهــم بهمن ماه‪ 1393‬عنــوان کرد‪« :‬مســکن مهر طرح‬ ‫مزخرفی است‪ ».‬این پاســخ را اقای وزیر در جواب سوالی که‬ ‫ازایشانپرسیدهبودند‪«:‬وضعیتمسکنمهرمناسبنیستو‬ ‫چندین هزار نفر در کشور و مخصوصا تهران درگیر این موضوع‬ ‫هستند‪ ،‬متاسفانه شما در این قضیه کار مفیدی انجام نداده اید‬ ‫و چندین بار هم علیه این طرح صحبت کرده اید‪ ،‬می خواستم‬ ‫بدانیمنظرتاندراینموردچیست؟»اظهارکرد‪.‬‬ ‫این روند البته در دولت «اعتــدال» ادامه یافت تا جایی‬ ‫که در چهارم شهریورماه ‪ ،1394‬حسن روحانی در دیداری که‬ ‫به همراه اعضای هیات دولت به محضر رهبر انقالب رســیده‬ ‫بود‪« ،‬مسکن مهر» را یکی دیگر از چاله های بزرگ پیش روی‬ ‫دولتیازدهمبرشمرد‪.‬‬ ‫اکنونودرکنارادامه دارشدنچنیندیدگاه هاواظهاراتی‬ ‫بودکهسخناندیگردرقالبامارازگوشهوکناردستگاهاجرای‬ ‫ومسئوالندولتیدررابطهبا«مسکنمهر»بیانمی شود‪.‬‬ ‫چندی پیش مهرابادی‪ ،‬قائم مقام وزیر راه و شهرسازی‬ ‫در طرح مسکن مهر در یک گفت وگوی خبری از اتمام ساخت‬ ‫مجموعایکمیلیونو‪ ۸۷۵‬هزارواحدمسکنمهرتاپایانسال‬ ‫‪ ۹۴‬خبر داد‪ .‬مهرابادی عدد واحدهای مسکن مهر افتتاح شده‬ ‫در دولت یازدهم را قریب به ‪ ۷۰۰‬هزار واحد اعالم کرد و گفت‪:‬‬ ‫«پیش بینی می شود تا پایان امسال (ســال ‪ ۳۰۰ )1394‬هزار‬ ‫واحددیگرنیزبهبهره برداریبرسد‪ ».‬مهرابادیباتاکیدبراینکه‬ ‫نزدیک به‪ ۴‬تا‪ ۵‬درصد از واحدها برای سال‪ ۹۶‬خواهد ماند‪ ،‬در‬ ‫توضیحاتیگفت‪«:‬دیرشروعشدنبرخیازپروژه هامانندشهر‬ ‫جدیدپردیسومشکالتمالی‪،‬دالیلیاستکهمانعازبهپایان‬ ‫رسیدن عملیات ساخت میزان بسیار کمی از واحدهای سایت‬ ‫مسکن مهر در سال ‪ ۹۵‬خواهد شــد‪ ».‬مهرابادی همچنین با‬ ‫اعالم اینکه پیشرفت فیزیکی فعلی پروژه های مسکن مهر در‬ ‫کل کشور در پایان سال ‪ ۸۶ ،۱۳۹۳‬درصد بوده‪ ،‬این رقم را در‬ ‫ق سخنان‬ ‫انتهای ســال ‪ ۱۳۹۴‬به ‪ ۹۲‬درصد اعالم کرد‪ .‬مطاب ‬ ‫قائم مقام وزیر‪ ،‬دو نکته مهم را می توان برداشت کرد‪ .‬نخست‬ ‫انکه پیشرفت فیزیکی طرح مســکن مهر در سال ‪ 1394‬تنها‬ ‫‪ ۶‬درصد بوده که معادل با رقم هر ماه نیم درصد اســت‪ .‬با این‬ ‫حساب اگر قرار بود روند ساخت مسکن مهر از ابتدا تاکنون با‬ ‫سرعتفعلیخوددردولتیازدهمپیشبرود‪،‬تکمیلاینطرح‬ ‫‪ ۱۷‬سال زمان می برد که با احتساب سال ‪ ۱۳۸۷‬به عنوان سال‬ ‫اغازمسکنمهر‪،‬اینطرحدرافق‪ ۱۴۰۴‬بهپایانمی رسید!‬ ‫نکته دوم اینکه قائم مقام وزیر در این مصاحبه از ساخت‬ ‫یک میلیون و ‪ ۸۷۵‬هزار واحد مسکن مهر از ابتدا تاکنون خبر‬ ‫داده و قول بهره برداری از‪ ۳۰۰‬هزار واحد دیگر تا پایان سال‪۹۵‬‬ ‫را می دهد‪ .‬بر اساس این اعالم مهرابادی و باتوجه به کل طرح‬ ‫مســکن مهر که بالغ بر دو میلیون و ‪ ۳۰۰‬هزار واحد مسکونی‬ ‫افزایش می یابد‪ .‬برخی می گویند در سال باید‪ 2‬میلیون خانه‬ ‫بسازیم چون رشد جمعیت زیاد است‪ .‬فکر کسانی که ازدواج‬ ‫نکرده اند هم باید باشیم‪ .‬نباید هر زمان که قیمت باال است‬ ‫عرضهکنیم‪.‬اینگونهنمی شود‪.‬اجارههمتازمانیکهتخلیه‬ ‫نشده اســت باید چنان پایین باشــد که یک کارگر معمولی‬ ‫بتواند اجاره خانــه دهد‪ .‬مگر اروپایی ها چــه کردند با اینکه‬ ‫سرمایه داری هستند؟ مشکل مسکن را حل کردند‪ .‬به همین‬ ‫علتطبقاتضعیفخیلیخردنمی شوندوحداقل هارادارند‪.‬‬ ‫چرا در ایران چنین نکنیم‪ .‬باید هر فرد یک خانه داشته باشد‬ ‫و خانه هم ساده باشد‪ .‬سرمایه ساخت خانه های تجملی باید‬ ‫در تولید و صنعت وارد شود‪ .‬ثروت اگر باشد باید در کارخانه‬ ‫و معادن برود‪.‬‬ ‫به طور کلی باید گفت معضل مسکن با مسائلی چون‬ ‫مسکن مهر حل نمی شود‪ .‬بعد از شــروع این طرح مسکن‬ ‫گران تر هم شــد این یعنــی ناکارامدی‪ .‬مهم تریــن اقدام‬ ‫اصالح ساختاری و حقوقی است‪ .‬باید دولت و مجلس تمام‬ ‫تالش خود را جهت تغییر مسیر سرمایه از مسکن به سمت‬ ‫سایر مولد های اقتصادی چون کشاورزی و صنعت کند که‬ ‫متاسفانه این چنین نمی شود ودر نقطه مقابل ما با مسئوالنی‬ ‫روبه رو هستیم که از این شرایط منفعت می برند و اجازه تغییر‬ ‫نمی دهند‪.‬‬ ‫است‪ ،‬کار ساخت حداقل ‪ ۱۲۵‬هزار واحد مسکن مهر در سال‬ ‫‪ ۹۵‬بهاتمامنخواهدرسیدوساختوبهره برداریازاینتعدادبه‬ ‫سال هایبعدخواهدکشید‪.‬‬ ‫این تازه در صورتی اســت که وعده مهرابــادی مبنی بر‬ ‫تکمیل ‪ ۳۰۰‬هزار واحد تا پایان ســال ‪ 94‬محقق شــده باشد‪.‬‬ ‫مخصوصاکهدرسال‪ ۹۳‬نیزوزیرراهوشهرسازیوعدهتکمیل‬ ‫‪ ۷۰۰‬هزارواحدمسکنمهرتاپایانسالرادادهبودامابر اساس‬ ‫گزارش وزارت راه و شهرسازی در عمل تنها ‪ ۱۵۰‬هزار واحد در‬ ‫انسالبهافتتاحرسید‪.‬‬ ‫نکتهمهمدیگراناستکهدولتیازدهممسکنمهررابا‬ ‫‪ ۷۰‬درصدپیشرفتفیزیکیتحویلگرفتوبه عنوانمثالپس‬ ‫از گذشتن زمان حدود‪ ۲۲‬ماه از اغاز به کار ان این پروژه با حدود‬ ‫‪ ۸۴‬درصد پیشرفت فیزیکی روبه رو شــده بود! این امار گویای‬ ‫ضعف عملکرد وزارت راه و شهرســازی در تحقق وعده هایش‬ ‫اســت‪ .‬همان طور که عنوان شــد متاسفانه مســئوالن دولت‬ ‫یازدهم‪،‬بدونانکهطرحجایگزینیراشروعکنندتنهابهنقداین‬ ‫طرحمربوطبهدولتقبلپرداختند‪ .‬‬ ‫درکناراینموارد‪،‬افزایشقیمت‪،‬بدقولیدرتاریخافتتاح‬ ‫وتکمیلوبعضارهاشدنپروژه هایمسکنمهردرگوشه وکنار‬ ‫کشورسببایجادمشکالتعدیدهبرایمردمشدهاست‪.‬‬ ‫به عنوان مثال پروژه مسکن مهر پردیس که در ماه های‬ ‫اخرعمردولتدهمکلنگ زنیشد‪،‬طیدوسالگذشتهبهیکی‬ ‫از چالش های بزرگ میان دولت و متقاضیان خانه های مسکن‬ ‫مهر تبدیل شده است‪ .‬در این پروژه و بعضی پروژه های مشابه‪،‬‬ ‫این گونه اعالم شده که هزینه های باالی اماده سازی و تامین‬ ‫خدمات زیربنایی‪ ،‬روند کار را با کنــدی مواجه کرده و در نتیجه‬ ‫هزینهتحمیل شدهبهمتقاضیانراافزایشدادهاست‪ .‬‬ ‫بی گمانمشکالتیکهدرمسکنمهربعدازافتتاحوجود‬ ‫دارد‪،‬دردولتیازدهمنیزادامهداشتهاستامامسئوالنمربوطه‬ ‫بهجایقبولاشتباهاتخود‪،‬کوشیده اندتاامارهاینامنطبقبا‬ ‫گفته های خود و حقیقت موجود را به کمک رســانه ها به افکار‬ ‫عمومیالقاکنند‪.‬‬ ‫اردیبهشت ماه ســال گذشــته بود که اخوندی وزیر راه‪،‬‬ ‫مسکن و شهرســازی ســخنانی بر زبان اورد که شــامل اعداد‬ ‫و رقم های جالبی بود‪ .‬وی مدعی شــ د کــه ‪ 42‬درصد تحویل‬ ‫واحدهای مســکن مهر در دوره وزارت ایشــان صورت گرفته‬ ‫و میانگین پیشرفت ساخت مســکن مهر به ‪ ۹۰‬درصد رسیده‬ ‫است !‬ ‫مسکن مهر؛ رویایی که به تراژدی بدل شد!‬ ‫‪4‬‬ ‫گزارش تحلیلی پیرامون وضعیت مسکن مهر ‬ ‫روند تکمیل طرح های مســکن مهر و عدم جدیت وزارت‬ ‫راه و شهرسازی در پیگیری تکمیل این طرح دانسته اند‪ .‬با‬ ‫این وجود؛ متاسفانه انتشار این گزارش و تجمع مردمی در‬ ‫مقابل مجلس نیز‪ ،‬نتوانســت حرکت قابل توجهی در زمینه‬ ‫تکمیل به موقع مســکن مهر را ســبب شــود و جدیدترین‬ ‫اظهارات مسئوالن وزارت راه و شهرسازی‪ ،‬حاکی از تکمیل‬ ‫طرح های نیمه تمام در سال ‪ 97‬است! این در حالی است‬ ‫که عباس اخوندی‪ ،‬در ابان ماه سال ‪ ،93‬با تاکید بر اینکه‬ ‫تمام تعهدات دولت قبل در خصوص مســکن مهر با قوت‬ ‫پیگیری می شــود‪ ،‬ابراز امیدواری کرده بود پروژه مســکن‬ ‫مهر در سال ‪ 94‬جمع شــود! این وعده بعدها به سال ‪ 95‬و‬ ‫حاال به سال ‪ 97‬موکول شده اســت‪ .‬به نظر می رسد جناب‬ ‫وزیر محترم قصد دارد تا پروژه مسکن مهر را نیز به سرنوشت‬ ‫ازادراه تهران‪-‬شمال دچار نماید‪ .‬هر چه هست‪ ،‬مسکن مهر‬ ‫به این زودی ها تکمیل نمی شود و مردم چشم انتظار‪ ،‬هنوز‬ ‫هم باید پیه اجاره نشــینی را بر تن خود بمالند‪ ،‬حداقل برای‬ ‫دو الی سه سال دیگر!‬ ‫بحث در زمینه چرایــی رخ دادن این همــه تاخیر اما‬ ‫خود مجال دیگری خواهد طلبیــد‪ ،‬چرا که عباس اخوندی‬ ‫در جریان جلسه رای اعتماد خود‪ ،‬قول های وثیقی در زمینه‬ ‫پیگیریتکمیلطرح هایمسکنمهربهنمایندگانمجلس‬ ‫داده و مدعی شــده بود‪«:‬من خودم اولین کسی بودم که‬ ‫طرح مســکن مهر را وارد نظام برنامه ریزی کشور کردم‪».‬‬ ‫جناب اخوندی امــا از زمانی که جناب وزیــر نام گرفت‪ ،‬در‬ ‫یک تغییر ‪ 180‬درجه ای‪ ،‬به دشــمن خونی طرح مســکن‬ ‫مهر تبدیل شده‪ ،‬فهمید که این طرح‪ ،‬اساسا «مزخرف!»‬ ‫است‪ .‬وی پیش از انکه طرح مســکن مهر را «مزخرف»‬ ‫بخواند اما در یک ادعای شــگفت‪ ،‬این طرح را در تناقض‬ ‫با سیاست های امام(ره) و رهبری در حوزه مسکن دانسته‬ ‫بود! حال انکه طرح مســکن مهر‪ ،‬اساســا با هدف تامین‬ ‫مسکن محرومین پایه گذاری شده بود‪ .‬اخوندی گفته بود‪:‬‬ ‫«مسکن مهر برخالف تمام سیاست های ابالغی حضرت‬ ‫امام و مقام معظم رهبری است چرا که در ان سیاست های‬ ‫ابالغی گفته شده که دولت مداخله نکند‪ ،‬اما این حداکثر‬ ‫مداخله بود‪ .‬در سیاســت های ابالغی حضرت امام گفته‬ ‫شده بود که مسکن را خود مردم بســازند اما مسکن مهر را‬ ‫دولت احداث کرد و خدمات زیربنایی انها هنوز مشکل دارد‪.‬‬ ‫اینها را باید با شفافیت بگو ییم که یک بار دیگر همه ما اشتباه‬ ‫نکنیم؛ اینکه مــدام می گویم برای‬ ‫این اســت که دوباره امکان اشتباه‬ ‫وجود دارد‪».‬‬ ‫جالــب انکــه دقیقــا نقیــض‬ ‫همیــن حرف های جنــاب اخوندی‬ ‫را می تــوان در گزارش کمیســیون‬ ‫عمــران مجلس که در اردیبهشــت‬ ‫ماه ‪ 94‬منتشــر شــده ‪ ،‬دید‪ .‬در متن‬ ‫گزارش مذکور می خوانیم‪ «:‬بسیاری‬ ‫از برنامه های دولت یازدهم مبتنی بر‬ ‫گسترش اجاره داری در کشور است‪.‬‬ ‫این سیاست با فرمان تاریخی حساب‬ ‫‪ ۱۰۰‬امام خمینــی(ره) مبتنی بــر‬ ‫خانــه دار کــردن محرومــان و رفع‬ ‫اجاره نشینی انان‪ ،‬در تعارض است‬ ‫و رشد اجاره نشینی در سال های اخیر‬ ‫به علت عــدم بهبود شــاخص های‬ ‫اقتصادی مسکن و از روی اجبار بوده‬ ‫است‪».‬‬ ‫حال انکــه واقعیت ان اســت‬ ‫که دولت یازدهم‪ ،‬به غیر از تخریب‬ ‫طرح مســکن مهر‪ ،‬برنامه عملیات‬ ‫قابل توجه دیگری در حوزه مســکن‬ ‫نداشته اســت! مســکن اجتماعی‬ ‫که قرار بود جایگزینی بــرای تقابل‬ ‫با مسکن مهر باشــد‪ ،‬حجمی بسیار‬ ‫انــدک دارد و ان گونه کــه در خبرها‬ ‫ امــده ‪ ،‬اولیــن واحدهــای ان نیز تا‬ ‫پایان دولت یازدهــم اماده نخواهد‬ ‫شد!‬ ‫به نظر می رسد‪ ،‬تراژدی مسکن‬ ‫مهر در دولت یازدهم‪ ،‬تنها و تنها به‬ ‫دالیل سیاسی و شخصی رقم خورده است‪.‬‬ ‫خاصــه انکــه رهبــر فرزانه انقــاب بــا درک همین‬ ‫موضوع‪ ،‬در جریــان دیدار خود با هیــات دولت یازدهم در‬ ‫شــهریور ماه ‪ ،93‬تاکید کرده بودند‪ «:‬اگر احتماال با اصل‬ ‫طرح مســکن مهر یا نحوه تزریق اعتبارهای بانکی به ان‬ ‫مخالفتی وجود دارد‪ ،‬اما این را هــم بدانیم که اکنون چند‬ ‫میلیون نفر چشم انتظار تکمیل مسکن مهر هستند و باید‬ ‫این کار به طور جدی پیگیری شود و به اتمام برسد‪».‬‬ ‫توصیه ای که متاسفانه شواهد نشان می دهد به هیچ‬ ‫صورت به گوش جناب اخوندی فرو نرفته است!‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫یکــی از خبرهــای پر حــرارت و ناراحت کننــده‬ ‫اردیبهشــت ماه ســال ‪ ،94‬تجمع اعتراضــی متقاضیان‬ ‫مســکن مهر مقابل مجلس شــورای اســامی بود‪ .‬حاال‬ ‫دقیقا یک سال از ان زمان گذشته است‪ .‬در تاریخ مذکور‪،‬‬ ‫جمعی از متقاضیان واحدهای مســکن مهــر در اعتراض‬ ‫به عدم واگذاری واحدهای خریداری شــده و عمل نکردن‬ ‫دولت جدید به تعهدات این حوزه‪ ،‬در مقابل مجلس شورای‬ ‫اسالمی تجمع کرده بودند‪.‬‬ ‫انها نســبت به عدم واگــذاری واحدهــای خریداری‬ ‫شده با وجود پرداخت اقساط تعیین شده در ابتدای قرارداد‬ ‫و عدم اعتقــاد وزارت راه و شهرســازی دولــت یازدهــم به‬ ‫این پــروژه و بالتکلیف نگهداشــتن خریــداران اعتراض‬ ‫داشتند‪ .‬اخوندی؛ وزیر راه و شهرســازی ان زمان و تحت‬ ‫فشار نمایندگان مجلس‪ ،‬یک هفته! برای رسیدگی به این‬ ‫موضوع مهلت خواسته بود‪ .‬حاال و‬ ‫پس از گذشت یک سال از ان روزها‪،‬‬ ‫معاون اقای وزیر خبر از اتمام طرح‬ ‫مسکن مهر تا سال ‪ 97‬داده است!‬ ‫این یعنی انکه واحدهای نیمه تمام‬ ‫مســکن مهر هنوز هم بایــد دو الی‬ ‫سه سال دیگر‪ ،‬خالی از سکنه بوده‬ ‫و خاک بخورنــد‪ .‬اینکه این واحدها‬ ‫پس از تکمیل‪ ،‬چقدر مستهلک شده‬ ‫باشند را خدا می داند‪.‬‬ ‫مهلت یــک هفتــه ای جناب‬ ‫وزیر در ســال گذشــته اما بیشتر به‬ ‫طنز شباهت داشت تا به یک ادعای‬ ‫واقعی و صادقانــه! نگاهی به متن‬ ‫گزارش کمیســیون عمران مجلس‬ ‫که در تاریخ اول اردیبهشت ماه ‪-94‬‬ ‫یعنی چند هفته قبــل از تجمع مردم‬ ‫در مقابل مجلس‪ -‬منتشــر شــده به‬ ‫سادگی می تواند این مدعا را اثبات‬ ‫نماید‪.‬‬ ‫در بخشــی از ایــن گــزارش‪،‬‬ ‫پیرامون تاخیر عجیب و غیرمنطقی‬ ‫وزیــر در تکمیل طرح مســکن مهر‬ ‫امــده اســت‪ «:‬مهمترین مســاله‬ ‫در مســکن مهر‪ ،‬بررســی ســرعت‬ ‫پیشرفت و تکمیل این طرح است‪.‬‬ ‫در ایــن زمینه گویاترین شــاخص‪،‬‬ ‫سهم الشــرکه پرداختــی یــا همان‬ ‫میزان اعتبار پرداخت شده از سوی‬ ‫بانک مســکن بــه پیمانــکاران در‬ ‫ماه های مختلف است‪».‬‬ ‫گــزارش دریافتــی از بانــک‬ ‫مسکن نشان می دهد که متوسط سهم الشرکه پرداختی به‬ ‫پیمانکاران در ‪ ۹‬ماهه پایانی دولت قبل‪ ،‬ماهانه حدود ‪۵۸۰‬‬ ‫میلیارد تومان بوده است‪ .‬با تغییر دولت‪ ،‬این رقم در نیمه‬ ‫دوم ســال ‪ ۹۲‬به ‪ ۳۰۰‬میلیارد تومان‪ ،‬در سال ‪ ۹۳‬به ‪۱۵۰‬‬ ‫میلیارد تومان و نهایتا در دی مــاه ‪ ۹۳‬با ‪ ۸۶‬درصد کاهش‬ ‫به ‪ ۸۰‬میلیارد تومان تنزل یافته است‪ .‬یعنی روند پرداخت‬ ‫اعتبار برای تکمیل پروژه ها در حال حاضر نسبت به ‪ ۹‬ماهه‬ ‫پایانی دولت دهم کمتر از یک هفتم شده است!‬ ‫اعضای کمیســیون عمران مجلــس‪ ،‬در ادامه این‬ ‫قصور بودار بانک مسکن را بیانگر بالتکلیفی و کند شدن‬ ‫اقتصادسیاسی‬ ‫‪67‬‬ ‫اخم مسکن مهر به اقشار اسیب پذیر‬ ‫یک تراژدی برای جمعیت میلیونی ایران‬ ‫سیدمحمد لطیفی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪5‬‬ ‫مســکن مانند امنیــت‪ ،‬اب‪ ،‬غذا و مــوارد دیگری از‬ ‫همین دست‪ ،‬یک نیاز اساسی برای بشر و از ملزومات اولیه‬ ‫زندگی اوست؛ بر همین اساس از یک سو تقاضای باال در‬ ‫کشورهای مختلف دنیا برای براورده کردن این نیاز وجود‬ ‫دارد و از سوی دیگر بازار گسترده داللی مسکن با همه ابعاد‬ ‫پیدا و پنهانش شــکل گرفته است‪ .‬گســترش شهرنشینی‬ ‫و کمتر شــدن جمعیت روستانشــین در عموم کشورهای‬ ‫دنیا ســبب شــده تا دالل ها که در همه جــای عالم دیدی‬ ‫سوداگرانه به بازار مسکن دارند‪ ،‬با اســتفاده از شرایط هر‬ ‫یک از کشورهای دنیا‪ ،‬می کوشند تا با گرانفروشی و ایجاد‬ ‫تقاضای کاذب‪ ،‬از این کاله برای خود نمدی درست کنند‪.‬‬ ‫در کشور ما نیز از سالیان دور موضوع داللی مسکن‬ ‫و نقــش ان در هر چه گرانتر شــدن هزینه تامیــن این نیاز‬ ‫مردمی‪ ،‬قابل لمس بوده اســت‪ .‬شدت این امر سبب شده‬ ‫تا ســرمایه های مالی به این بخش سرازیر شــوند و نهایتا‬ ‫هر چند سال یک بار شــاهد انفجار و رشد فزاینده در قیمت‬ ‫مسکن باشیم‪.‬‬ ‫مشکالت ناشــی از باال بودن نرخ مسکن سبب شده‬ ‫تا فشــاری مضاعف در طول ســالیان متمادی بر اقشــار‬ ‫اسیب پذیر و کم درامد وارد شود‪« .‬مسکن مهر» پروژه ای‬ ‫بود که برای حل مشــکل کمیت و گرانی مسکن طراحی و‬ ‫اجرا شد‪ .‬قیمت مسکن مهر به ســبب حذف شدن قیمت‬ ‫زمین از هزینه ساخت مســکن‪ ،‬به میزان محسوسی از حد‬ ‫نرمال جامعه کمتر بود؛ که این امر خصوصا در اوایل شروع‬ ‫طرح کامال ملموس بود و سبب شد تا د ر کنار امکان پرداخت‬ ‫مرحله ای و قسطی ارزش اپارتمان های این پروژه گسترده‪،‬‬ ‫بســیاری از اقشــار کم درامد به برخوردار شــدن از مسکن‬ ‫شخصی امیدوار شوند‪.‬‬ ‫در حال حاضر اما پرداخت قســطی هزینه ســاخت و‬ ‫تملک مسکن مهر توسط مالکان‪ ،‬باید در محدود ه زمانی‬ ‫کمتری صورت پذیرد و در نتیجه فشــار مالی بیشــتری بر‬ ‫مشتریان مسکن مهر وارد می شود‪.‬‬ ‫شاید مهمترین اقدام دولت یازدهم در زمینه تکمیل‬ ‫مســکن مهر را بتوان افزایــش زمان بازپرداخت اقســاط‬ ‫تسهیالت ان از مدت ‪ ۱۵‬سال به ‪ ۲۰‬سال دانست که البته‬ ‫همزمان با افزایش سقف تسهیالت فردی از ‪ ۲۵‬میلیون به‬ ‫‪ ۳۰‬میلیون تومان بوده است و این مصوبه در واپسین ایام‬ ‫خ دوم مرداد ‪ 1392‬نهایی شده بود‪ .‬‬ ‫عمر دولت دهم به تاری ‬ ‫اگر چه در مدت قریب به ‪ ۱۸‬مــاه زمان به خاطر بی توجهی‬ ‫مســئوالن دولت یازدهم در حوزه مســکن‪ ،‬این مصوبه در‬ ‫حاشیه و مورد بی توجهی قرار داشــت اما نهایتا اعالم شد‬ ‫که قرار است به مرحله اجرا برسد‪ .‬البته در طول این مدت‬ ‫و باتوجه به گران شــدن مصالح و تورم و ســایر عوامل در‬ ‫عمل اثر مثبت این افزایش سقف وام و مدت بازپرداخت به‬ ‫حداقل ممکن رسید و بسیاری از پروژه های مسکن مهر در‬ ‫وضعیت تعلیق به سر بردند‪.‬‬ ‫در حال حاضر اما برخالف محتوای بخشنامه دولت‬ ‫نهم که مطابق با ان مقرر شــده بود تا بازپرداخت اقســاط‬ ‫تسهیالت مسکن مهر از ‪ 15‬سال به ‪ 20‬سال افزایش یابد‪،‬‬ ‫مدت بازپرداخــت نه تنها افزایش نیافته بلکه با یک ســال‬ ‫کاهش به ‪ 14‬سال رسیده و موجب وارد شدن فشار مضاعف‬ ‫بر مشتریان و مالکان واحد های مسکن مهر شده است!‬ ‫مع االسف تکمیل پروژه های مسکن مهر نیز که بارها و‬ ‫بارها از سوی دولت موسوم به «اعتدال»‪ ،‬قول تکمیل انها‬ ‫داده شده بود در حال حاضر به نقطه مناسبی نرسیده است‪.‬‬ ‫اینکه وعده های انتخاباتی دولت یازدهم تا چه میزان‬ ‫در زمینه مســکن محقق شــده و دیدگاه ان نسبت به پروژه‬ ‫مسکن مهر چیست البته نیازمند بررسی جامع در نوشتاری‬ ‫مستقل است‪ ،‬اما بی شــک نگاه منفی دولت فعلی نسبت‬ ‫به پروژه مسکن مهر از دالیل عدم ساماندهی مناسب ان و‬ ‫بالتکلیف ماندن میلیون ها نفر شده است‪.‬‬ ‫نکته مهم ان اســت که حمایت از گروه ها و اقشــار‬ ‫اسیب پذیر جامعه که در امدهای اندکی داشته و برای تهیه‬ ‫مسکن و ســرپناه با ناتوانی مالی مواجهه هستند‪ ،‬یکی از‬ ‫وظایف قانونی دولت اســت‪ .‬این موضوع در حقیقت جز و‬ ‫تعهدات کتبی وزیر راه و شهرســازی به مجلــس نیز بوده‬ ‫است‪ .‬بر اساس گزارش وزارت راه و شهرسازی‪ ،‬برنامه های‬ ‫ایــن وزارتخانه برای تامیــن مســکن کم درامدها‪ ،‬همان‬ ‫برنامه های مندرج در پیش نویس مطالعات بازنگری طرح‬ ‫جامع مسکن است‪.‬‬ ‫شاید این را بتوان یک تراژدی برای زندگی میلیون ها‬ ‫نفر دانست که در اســتانه سه سال شــدن دولت یازدهم‪،‬‬ ‫برنامه های ان برای تامین مسکن اقشار کم درامد همچنان‬ ‫به صورت پیشنهاد و پیش نویس بوده و نه تنها اجرایی نشده‬ ‫بلکه حتی در مرحل ه طرح نیز نهایی نشده است!‬ ‫در یک طرف معادلــه چند مجهولی تامین مســکن‬ ‫اقشــار کم درامد‪ ،‬دولت محترم اســت که عمــا حرکتی‬ ‫ا ز خود نشــان نمی دهــد و در ســوی دیگر هــم مالکان و‬ ‫ســوداگران هســتند که یا با انگیز ه تامین سود شخصی یا‬ ‫به تبعیت از قانون عرضه و تقاضای حاکم بر بازار مســکن‬ ‫بر مشکالت اقتصا د اســیب پذیر می افزایند‪ .‬بالتکلیفی و‬ ‫نامشــخص بودن وضعیت در حالی گریبان مسکن مهر را‬ ‫گرفته اســت که افراد پایین جامعه هر روز و هر ثانیه تحت‬ ‫فشار اجاره نشینی قرار دارند و انواع اضطراب ها را در این راه‬ ‫متحمل می شوند‪ .‬با هم ه این توصیفات هنوز هم مشخص‬ ‫نیست برنامه های دولت مانند مسکن اجتماعی چه زمانی‬ ‫قطعی شــده و به دســت اجرا ســپرده می شــوند‪ ،‬بنابراین‬ ‫دورنمای روشــنی د ر این رابطه وجود ندارد ضمن انکه در‬ ‫افقی یک ســاله باقیمانده از عمر دولت یازدهم به احتمال‬ ‫قریب به یقین مسائل سیاسی بر اقتصاد و در نتیجه مسکن‬ ‫اثر خواهد گذاشت هیچ طرح بزرگی در عمل اجرا نخواهد‬ ‫شد؛ بر فرض اجرا شدن هر طرحی در یک سال باقیمانده‬ ‫از دولت اعتدال‪ ،‬باید قبول کنیم که فرصتی برای به نتیجه‬ ‫رساندن ان وجود ندارد‪ .‬نتیجه ناامیدکننده این موارد‪ ،‬ادامه‬ ‫بالتکلیفی قشر اسیب پذیری است که می توانستند در باز ه‬ ‫زمانی سه سال گذشته از طریق مسکن مهر صاحب سرپناه‬ ‫و مسکن شوند‪.‬‬ ‫به یاد داشته باشیم که مطابق پیش نویس طرح جامع‬ ‫مسکن‪ ،‬ما با دو و نیم میلیون خانوار شهری کم درامد فاقد‬ ‫خانه شــخصی یا اصطالحا زیر خط فقر مسکن در کشور‬ ‫مواجه هســتیم‪ .‬موضوعی که به نگرانی ها می افزاید ان‬ ‫اســت که ســاالنه ‪ ۵۶‬هزار خانوار نیز به جمع افــراد فاقد‬ ‫مسکن اضافه می شود‪.‬‬ ‫موضــوع نگران کننده بعدی ان اســت کــه مجموع‬ ‫برنامه های دولت برای این خانوارها اعم از تهیه مســکن‬ ‫ملکی‪ ،‬اجاره ای و ارائه وام ودیعه مســکن‪ ،‬ساالنه بیشتر‬ ‫از ‪ ۱۱۰‬هزار خانواده را پوشــش نمی دهد؛ بنابراین با ادامه‬ ‫اهنگ تهیه مسکن مطابق این برنامه ها‪ ،‬تهیه مسکن برای‬ ‫کم درامدها با صرف نظر از تعدادی که هر ساله به جمع انها‬ ‫اضافه می شود‪ ،‬حدود ‪ ۲۵‬سال زمان الزم دارد‪.‬‬ ‫حل مشکل مسکن مهر با برجام شماره چند؟‬ ‫‪6‬‬ ‫همزمان با افزایش مطالبات مردمی‪ ،‬طبیعتا دولت نیز‬ ‫خواهد کوشــید تا حرکتی در این زمینه از خود نشان بدهد‪.‬‬ ‫امید ان اســت که واکنش بعدی دســتگاه اجرایی به این‬ ‫مطالبات درباره راه اندازی مسکن مهر‪ ،‬مانند ماه های اخیر‬ ‫تنها به اعالم تاریخ راه اندازی ختم نشده و اقدامات عملی‬ ‫در این زمینه را شاهد باشیم‪.‬‬ ‫این یک حقیقت اســت که دولت یازدهم طی مدت‬ ‫سه سال گذشته در راستای تولید و عرضه مسکن موردنیاز‬ ‫مردم چهار طــرح را معرفــی و تبلیغ کرده اســت‪ .‬اولین و‬ ‫پرســروصداترین طرح هــا‪ ،‬طرحی تحت عنوان مســکن‬ ‫اجتماعــی بود که اکنون بعد از گذشــت ســه ســال هنوز‬ ‫حتی یک واحد نیز در قالب این طرح ســاخته نشده است‪.‬‬ ‫دولت یازدهم‪ ،‬افزایش وام خرید مسکن بود که هشت برابر‬ ‫شــدن قرار بود موجبات حل معضل مسکن را فراهم کند‪.‬‬ ‫میزان ایــن وام از ‪ 20‬میلیون تومان در دولت گذشــته به‬ ‫‪ 160‬میلیون تومان در دولت یازدهم رسید اما باز هم موفق‬ ‫به تحریک تقاضا ‪ ،‬افزایش تولید و رفع نیاز مردم به مسکن‬ ‫نشــد‪ .‬دلیل به نتیجه نرســیدن این طرح هم بسیار ساده‬ ‫است‪ .‬دولت تسهیالتی می دهد که اقساط ان بین یک تا‬ ‫دو میلیون تومان است! کافی است نگاهی به دور و اطراف‬ ‫خود بیندازیم تــا ببینیم چند درصد از مــردم توان پرداخت‬ ‫چنین اقساطی را دارند‪.‬‬ ‫باید صادقانــه قبول کنیم که قول هــای مکرر دولت‬ ‫یازدهم برای حل مشکل مســکن مردم‪ ،‬تنها در حد حرف‬ ‫و سخن بوده اســت؛ در این میان موضوع به ثمر نرسیدن‬ ‫پروژه مسکن مهر در حقیقت نمادی برای این عدم توفیق‬ ‫محسوب می‪‎‬شــود که خواه ناخواه در اذهان مردم به یک‬ ‫عالمت سوال بزرگ تبدیل شده است‪ .‬عالمت سوالی که‬ ‫باید مشخص کند ایا تکمیل نشــدن واحدها و پروژه های‬ ‫مسکن مهر تنها به دلیل مسائل اقتصادی است یا مسائل‬ ‫سیاسی و اهداف غیراقتصادی و تبلیغاتی دولت یازدهم در‬ ‫کنار نظرات و اغراض شخصی مســئوالنی که این طرح را‬ ‫«مزخرف» می نامند دلیل اصلی ناقص ماندن «مســکن‬ ‫مهر» است؟‬ ‫دولت طــرح احیا و بهســازی بافت های‬ ‫فرســوده را به عنــوان راهــکاری بــرای‬ ‫خانه دار شــدن مردم مطرح کرده است‬ ‫و مدعی ساخت ‪ 300‬هزار واحد مسکونی‬ ‫در قالب این طرح شده بود‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫تا همین چندسال قبل «مســکن مهر» معادل بود با‬ ‫«خانه دار شدن اسان»‪« ،‬برخورداری از سرپناه حداقلی»‪،‬‬ ‫«کاهش تقاضای مســکن» و بســیاری از اتفاقات مشابه‬ ‫دیگــر‪ .‬در حــال حاضر اما مســکن مهــر نمــاد بدقولی و‬ ‫بی تدبیری شده است!‬ ‫برجام ‪ ،1‬برجام‪ 2‬و الــی اخر‪ .‬اینهــا کلمات کلیدی‬ ‫مدافعان برجام است که به جای تبیین اثرات احتمالی مثبت‬ ‫برجام می کوشند تا شــیوه اجرا شده د ر مذاکرات هسته ای‬ ‫را به عنوان یــک روش پیش رو در حل معضالت سیاســی‬ ‫مطرح کننــد‪ .‬حدود دو ســال قبل بود که منتقــدان برجام‬ ‫کوشــیدند تا انتقادات سازنده خود را نســبت به توافقی که‬ ‫در حال شکل گرفتن بود‪ ،‬به گوش دولت یازدهم خصوصا‬ ‫شخص رئیس جمهور و تیم مذاکره کننده برساند‪ .‬انها در پی‬ ‫این بودند که بیم ها و امیدهایشان در هیاهوی تبلیغاتی که‬ ‫مذاکرات را واجب‪ ،‬محتوایش را محرمانه و مذاکره کنندگان‬ ‫را قهرمان ملی معرفی می کرد‪ ،‬شنیده شود‪.‬‬ ‫مذاکره کنندگان و تصدیق کنندگان شیوه مذاکراتی‬ ‫که برد‪-‬برد خوانــده می شــد‪ ،‬تاکید می کردنــد که نتیجه‬ ‫هرگونــه توافق در ایــن زمینه‪ ،‬عــاوه بر حفــظ و ارتقای‬ ‫امنیت ملی کشــورمان‪ ،‬انبوهی از یک فهرست بلندباالی‬ ‫مشکالت اقتصادی‪ ،‬عمرانی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و حتی‬ ‫زیســت محیطی را برطرف خواهد کرد‪ .‬البته قرار بود انچه‬ ‫تعامل با دنیا خوانده می شد از راه همراهی با امریکا حاصل‬ ‫شود و عالوه بر رفع معضالت اقتصادی شاهد بالندگی در‬ ‫این بخش باشیم‪ .‬این نگاه فوق خوشبینانه تا انجا پیش رفت‬ ‫که حتی حل مشکل اب خوردن مردم هم به نتیجه مذاکرات‬ ‫هسته ای پیوند خورد و مذاکره کنندگان برای حصول توافق‬ ‫ان هم تحت هر شرایط ممکن‪ ،‬حتی از خط قرمز های مورد‬ ‫تاکید عالی ترین مقام نظام نیز عبور کردند‪.‬‬ ‫در بــازه زمانی طوالنی و فرسایشــی جریان داشــتن‬ ‫مذاکرات هســته ای؛ عموما توجه خاص مسئوالن دولتی‬ ‫به نهایی شدن نتیجه گپ های دیپلماتیک‪ ،‬قدم زدن های‬ ‫شــاعرانه و دیدارهای کامال اتفاقی معطوف بود‪ .‬همزمان‬ ‫اما در مورد حل مشــکالت عمرانی کشــور و رکود حاکم بر‬ ‫انها امیدی به وجــود نیامد‪ .‬همچنین طــرح و پروژه هایی‬ ‫همچون تکمیل پروژه های مسکن مهر‪ ،‬با گذشت ماه ها از‬ ‫نهایی شدن نتیجه مذاکرات هسته ای و پدیدار نشدن نتایج‬ ‫مثبتی که وعده اش داده شده بود‪ ،‬خبر خاصی منتشر نشده‬ ‫است‪ .‬در حال حاضر هم به نظر می رسد مسئوالن اجرایی‬ ‫کشور مشغله فکری دیگری دارند‪ .‬انها درگیر تالش و اقامه‬ ‫دلیل و مدرک و انواع برهان ها برای اثبات رفع تحریم هایی‬ ‫هستند که خود امریکایی ها از ادامه ان به اشکال مختلف‬ ‫سخن می گویند!‬ ‫البته به همان انــدازه که عدم توفیــق دولت یازدهم‬ ‫در تامین معاش و مســکن مردم خصوصا در زمینه تکمیل‬ ‫پروژه هــای مســکن مهر‪ ،‬مشــهود و بــارز اســت‪ ،‬دلیل‬ ‫تالش های ان برای اثبات موفقیت برجام د رحل معضالت‬ ‫اقتصادی قابل درک است‪.‬‬ ‫مردمی که براورده شــدن حقوق و نیازهای طبیعی و‬ ‫اولیه انها وابسته به شرط تکمیل مذاکرات هسته ای شده‬ ‫است‪ ،‬د رحال حاضر بحق خواهان تحقق وعده های دولت‬ ‫در این زمینه هستند‪ .‬البته دولت یازدهم نیز در حد توان خود‬ ‫سعی در اثبات وقوع این موضوع دارد اما وقتی با سه سال‬ ‫انتظار هنوز اثار برجام نه در سطح روابط خارجی نه در جامعه‬ ‫داخلی و نه در سبد معیشت مردم دیده نشده است‪.‬‬ ‫خلف وعده ها درباره مسکن مهر اما گویی تمام شدنی‬ ‫نیست‪ .‬اینکه تاریخ های مختلفی برای راه اندازی پروژه های‬ ‫مســکن مهر اعالم می شــود و عموما رنگ عمــل به خود‬ ‫نمی گیرد‪ ،‬به اندازه کافــی روی ذهن و روح مردم متقاضی‬ ‫مسکن اثر منفی می گذارد؛ در کنار ان پیوند زدن مشکالت‬ ‫اقتصادی کــه موجب عقب افتــادن راه انــدازی و افتتاح‬ ‫مسکن مهر شده بود به موضوع مذاکرات هسته ای‪ ،‬در حال‬ ‫حاضر توقعات از دولت یازدهم را برای راه اندازی واحدهای‬ ‫باقیمانده این پروژه دوچندان کرده است‪.‬‬ ‫همچنین بعد از گذشــت سه ســال از عمر دولت یازدهم‪،‬‬ ‫تنها ‪ 100‬واحد از شــرکت ســرمایه گذاری مســکن‪ ،‬وارد‬ ‫صندوق زمین و مســکن به عنوان یکی دیگر از طرح های‬ ‫دولت یازدهم در زمینه مســکن شــده که اصوال تناسبی با‬ ‫نیاز میلیونی موجــود در این عرصه ندارد‪ .‬از ســوی دیگر‬ ‫دولت طرح احیا و بهسازی بافت های فرسوده را به عنوان‬ ‫راهکاری برای خانه دار شــدن مردم مطرح کرده اســت و‬ ‫مدعی ساخت ‪ 300‬هزار واحد مسکونی در قالب این طرح‬ ‫شــده بود‪ .‬اکنون اما تنها بــرای ‪ 15‬هزار واحد مســکونی‬ ‫جهت ساخت در بافت فرسوده شهرها با بانک های عامل‪،‬‬ ‫قرارداد بسته شده اســت‪ .‬چهارمین طرح وعده داده شده‬ ‫اقتصاد‬ ‫امیر مینایی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫خلف وعده ها درباره مسکن مهر تمام شدنی نیست‬ ‫‪69‬‬ ‫مسکن مهر‪ ،‬اسیر بی مهری سیاست‬ ‫ی هنوز دارای سازوکار اجرایی شدن نیز نیست!‬ ‫طرح مسکن اجتماع ‬ ‫سمانه سلمانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪7‬‬ ‫ت یا چه معایبی دارد‪،‬‬ ‫اینکه مســکن مهر چه محســنا ‬ ‫خود نیازمند برگزاری همایش ها و تحقیقات گسترده است و‬ ‫نمی توانباچندخطنوشتاریاجمالتپراکندهبهعمقمطلب‬ ‫راه یافت‪ .‬اما انچــه می تواند در این مورد بــا تقریبی خوب و‬ ‫نزدیک به حقیقت مورد بررسی قرار گیرد‪ ،‬امار و ارقام رسمی‬ ‫است‪ .‬در دولت دوم محمود احمدی نژاد رکورد عرضه مسکن‬ ‫زده شده و در این چهارســال با احتساب مسکن مهر‪ ،‬حدود‬ ‫‪ 16‬ســال دولت های ســازندگی و اصالحات‪ ،‬ساخت وساز‬ ‫مسکونیواپارتمانجدیدبهبازارتزریقشدهاست‪.‬درفاصله‬ ‫ســال های ‪ 88‬تا ‪ 91‬طبق اعالم مرکز امار دو میلیون و ‪622‬‬ ‫هزار واحدمسکونی جدید در شهرهای کشور احداث شده که‬ ‫با احتساب امار وزارت راه وشهرسازی مبنی بر ساخت حداقل‬ ‫‪ 700‬هزار مسکن مهر در شهرهای جدید اطراف کالنشهرها‬ ‫(پروانه ساختمانی شــهرهای جدید در محاسبات مرکز امار‬ ‫لحاظنمی شود)کلحجمعرضهمسکنجدیددردولتدهم‬ ‫به باالی ‪ 3‬میلیون و ‪ 300‬هزار واحد رسید ‪ .‬مسکن مهر را در‬ ‫بدترینحالتمی توانعاملیبرایثبترکوردخارق العاده ای‬ ‫دانســت که در دولت نهم و دهم در زمینه تولید مســکن به‬ ‫جا گذاشته شد؛ اما کم نیســتند افرادی که این خصوصیت‬ ‫مسکنمهررانادیدهمی انگارندوحرف هاییمی زنندکهفقط‬ ‫و فقط به عنوان یک اظهارنظر سیاسی محسوب می شود و‬ ‫نیره ساری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقتصاد سیاسی‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪8‬‬ ‫هرگز ارزش کارشناسی ندارد‪ .‬بهمن ماه ‪ 1393‬بود که عباس‬ ‫اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی در بازدید از فرودگاه مهراباد در‬ ‫پاسخبهسوالدبیرکمیتهمطالبهحقمسکن‪،‬دراظهارنظری‬ ‫تاسف اور عنوان کرد‪« :‬مسکن مهر طرح مزخرفی است»‪.‬‬ ‫این پاسخ در جواب سوال دبیر کمیته که از وی پرسیده بود‪:‬‬ ‫«وضعیت مسکن مهر مناسب نیســت و چندین هزار نفر در‬ ‫کشورومخصوصاتهراندرگیراینموضوعهستند‪،‬متاسفانه‬ ‫شما در این قضیه کار مفیدی انجام نداده اید و چندین بار هم ‬ ‫علیهاینطرحصحبتکرده اید‪،‬می خواستمبدانمنظرتاندر‬ ‫اینموردچیست؟»عنوانشد‪.‬‬ ‫البته اخوندی مدتی بعد در اردیبهشت‪ 1394‬علنا گفت‬ ‫که هیچ مسئولیت قانونی در برابر تکمیل مسکن مهر ندارد‪.‬‬ ‫وی در پاسخ به سوال ملی نمایندگان با بیان اینکه به نظر من‬ ‫ازجهتحقوقینمی توانازوزیرراهوشهرسازیسوالیمبتنی‬ ‫بر اصل‪ ۸۸‬درباره مســکن مهر پرسیده شود‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«در عین حال باتوجه به تصمیم هیات رئیسه مجلس در این‬ ‫ رابطه گزارش می دهم و اگر وقت مبسوطی از سوی مجلس‬ ‫اختصاص داده شود‪ ،‬گزارش مفصلی از این پروژه مهم ارائه‬ ‫خواهم کرد‪» .‬این گونه اظهارات البتــه ادامه یافت و ت ا انجا‬ ‫رســید که لقبی جدید به پروژه مســکن مهر تعلق گرفت‪ .‬در‬ ‫شرایطیکهوزارتراهوشهرسازیهیچبرنامه ایجزتحریک‬ ‫تقاضابااستفادهازمکانیسمپرداختوامخریدوالبتهجوسازی‬ ‫برخی رسانه های وابســته برای برهم زدن و اثرگذاری بر بازار‬ ‫مسکن ندارد‪ ،‬عباس اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی سیاست‬ ‫دولت نهم و دهم برای خانه دار کرد ن اقشار کم درامد را به باد‬ ‫مسکن هایی که بی مهر از‬ ‫دولت یازدهم شد‬ ‫سه ســال از عمر دولــت یازدهم می گــذرد و هنوز هم‬ ‫شــعارهای انتخاباتی و وعده های قبل پیروزی از ذهن مردم‬ ‫پاک نشده اســت‪ .‬از وعده های اقتصادی گرفته تا خروج از‬ ‫رکود و کاهش نرخ بیکاری و‪ ...‬که هیچ کدام در عمل دیده‬ ‫نشده اســت‪ .‬در این میان خانه دار کردن مردم و جوانان هم‬ ‫از همان وعده هایی بود که داده شد و حتی اخوندی وزیر راه‬ ‫ِ‬ ‫جریان جلسه رای اعتماد مجلس به وی نیز‬ ‫و شهرسازی در‬ ‫ضمن تاکید بر همین مساله‪ ،‬به مجلسی ها قول داد تا طرح‬ ‫مسکن مهر را در اولین فرصت تکمیل کند‪ ،‬اما درست بعد از‬ ‫روی کار امدن دولت‪ ،‬حجم انتقادات به سمت مسکن مهر‬ ‫سرازیر شد و از ان به بعد هرگز خبرهای خوبی به گوش مردم‬ ‫در این باره نرســید‪ ،‬جز وعده های جدیدی همچون مسکن‬ ‫اجتماعی که ســر انجامی نداشت‪ .‬گذشــت زمان حاکی از‬ ‫صحتنگرانی هایبرخینمایندگانوانتقاداتبهاخوندیدر‬ ‫زمینهعدمبرنامهمشخصبرایمسکنمهربودوویدرحالی‬ ‫بعدها طرح مسکن مهر را «مزخرف»خواند که در جلسه رای‬ ‫اعتماد‪ ،‬ادعا کرده بود خود اولین فردی بود ه که چنین طرحی‬ ‫راواردنظامبرنامه ریزیکشورکردهاست‪.‬‬ ‫تخریب و سیاه نمایی یک ســویه شخص وزیر از طرح‬ ‫مسکن مهر‪ ،‬در کنار انتشــار خبرهای ناخوشــایند در زمینه‬ ‫پیشرفت این طرح در استان های مختلف کشور‪ ،‬پای ثابت‬ ‫خبرهای مسکن مهر در سه ســال قبل بود ه و در اخرین خبر‬ ‫تکمیل این پروژه به ســال ‪ 97‬وعده داده شده است‪ .‬دولت‬ ‫یازدهمدرحالیاینپروژهراتحویلگرفتکهدارایپیشرفت‬ ‫‪ 70‬درصدی بود اما جالب این است که از سال ‪ 92‬تا ‪ 94‬تنها‬ ‫‪ 14‬درصد به پیشرفت این پروژه ها افزوده شد‪ .‬اجرای مسکن‬ ‫یبهدنبالداشت‬ ‫مهربنابهگفتهحسنروحانیبارسنگینتورم ‬ ‫و وزیر راه و شهرسازی در مهر سال‪ 92‬با انتقاد از طرح مسکن‬ ‫مهرگفت‪«:‬مشکلمنباساختمسکنمهراینبودکهاین‬ ‫واحد هادرجاهاییساختهشده اندکهقابلسکونتنبوده اند‪».‬‬ ‫ایندرحالیاستکهبسیاریازمردمدرسراسرایراناینروزها‬ ‫درخانه هایمهرسکنیگزیده اندوزندگیمی کنند‪.‬‬ ‫هر چند وظیفه دولت یازدهم اتمام طرح های نیمه تمام‬ ‫مسکن مهر و تحویل انها به منتظران خانه ها بود و ارائه دادن‬ ‫طرح جایگزیــن اما اقتصادی هــای دولت یازدهــم تنها به‬ ‫انتقاد از مسکن مهر ادامه دادند تا جایی که عباس اخوندی‬ ‫سیاست هایمسکندولتگذشتهرابههرجومرجتعبیرکردو‬ ‫گفت‪«:‬بامسکنمهر‪،‬موضوعمسکنتنهابهیکچاردیواری‬ ‫تقلیل پیدا کرد‪ .‬به مردم گفتند که برای شــما در بیابان خانه‬ ‫بعــد از کش و قو س هــای فــراوان‪،‬‬ ‫طرح مســکن اجتماعی با نــام «تامین‬ ‫مســکن اقشــار کم درامد» که با تفاهم‬ ‫وزارتخانه هــای راه و شهرســازی و‬ ‫تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی نهایی شــد‪،‬‬ ‫با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول‬ ‫رئیس جمهــوری در شــورایعالی رفاه به‬ ‫تصویب رسید تا وارد فاز اجرا شود‬ ‫انتقاد گرفت‪ .‬وی در گردهمایی مدیران ارشد و روسای شعب‬ ‫بانک مسکن با بیان اینکه صندوق های پس انداز منطقه ای‬ ‫و پروژه ای در انتظار دریافت مجوز هستند گفت‪« :‬متاسفانه‬ ‫در دولت های نهم و دهم با این شــعار عامه پســند که نیازی‬ ‫به پس انداز برای خانه دار شــدن نیست و با‪ 500‬هزار تومان‬ ‫می توان خانه دار شــد‪ ،‬رژیم پس انداز از بین رفت و در اواخر‬ ‫دهههشتادشاهداضمحاللرژیمپس اندازمسکنوتشویق‬ ‫سیاستمصرفمسکنبدونپس اندازبودیم‪».‬‬ ‫البته حســن روحانی رئیس جمهــور نیز بــه دفعات با‬ ‫سخنانی تند از مســکن مهر یاد کرد‪ .‬فروردین ماه ‪ 1395‬بود‬ ‫که روحانی بــا تاکید بر اینکه تــاش دولت یازدهــم از اغاز‬ ‫فعالیت‪ ،‬کاهش تورم در کشور و مساله حفظ پایه پولی و عدم‬ ‫بهره برداری منابع بانک مرکزی بوده است‪ ،‬گفت‪« :‬در طرح‬ ‫مسکنمهرتامینهیچکدامازنیازمندی هایاساسیمسکن‬ ‫از جمله امنیت‪ ،‬بهداشت‪ ،‬مراکز تربیتی‪ ،‬مدرسه و حتی اب و‬ ‫برقوگازلحاظنشدهبودواینمعضلیاساسیبود‪».‬همزمان‬ ‫بامطرح شدنطرح«مسکناجتماعی»درتبلیغاتانتخاباتی‬ ‫دولت یازدهم و نیــز بعد از اغاز به کار ان‪ ،‬ســخنان مختلفی‬ ‫پیرامون چگونگی اجرای ان گفته شده و نظرات متعدد و گاه‬ ‫متضادی بر زبان مسئوال ن جاری شــده است‪ .‬این سخنان‬ ‫در حالی از سوی رسانه ها به گوش مردم و افراد فاقد مسکن‬ ‫می رسدکهاصوالاینپروژهبهمرحلهاجرانرسیدهاست‪.‬‬ ‫ی هنوز دارای‬ ‫همچنین متاسفانه طرح مسکن اجتماع ‬ ‫سازوکار اجرایی شدن نیز نیست! اوایل ســال ‪ 1395‬بو د که‬ ‫وزیر راه و شهرسازی اعالم کرد مسکن اجتماعی قرار است‬ ‫عالوه بر این وزارتخانه از ســوی برخی نهادهای خدماتی و‬ ‫حمایتیمانندکمیتهامداد‪،‬سازمانبهزیستیووزارتتعاون‪،‬‬ ‫کار و رفاه اجتماعی به اجرا برســد‪ .‬پــس از ان علی ربیعی‪،‬‬ ‫وزیر کار هم با تایید این خبر گفت که در حوزه مسکن‪ ،‬طرح‬ ‫می سازیم‪ .‬نه تنها به فرهنگ و تاریخ توجهی نشد که در مورد‬ ‫زیرســاخت ها‪ ،‬مدرســه‪ ،‬محیط فرهنگی و ورزشی هم فکر‬ ‫نشد‪ ».‬مهرماهسال‪ 93‬بودکهخبررسید‪،‬کمیتهسه جانبه ای‬ ‫ترا هو شهرسازی‪،‬معاونتبرنامه ریزی‬ ‫باحضورنمایندگانوزار ‬ ‫و نظارت راهبردی رئیس جمهوری و وزارت نیرو ایجاد شده و‬ ‫جلسه هایی نیز برای شناســایی نقاط ضعف و قوت وضعیت‬ ‫مسکن مهر در ‪ 31‬استان کشور تشکیل داده تا روند تکمیل‬ ‫مسکن مهر های باقیمانده تسریع شود‪ .‬بعد از ان هم اعالم‬ ‫شد‪،‬تکلیفحداقلنیم میلیونواحدمسکونی مهردرمناطق‬ ‫مشخصی از کشــور‪ ،‬به خاطر بحران اب و خشکسالی‪ ،‬بین‬ ‫مردموانبوه سازانسرگردانماندهوچونهنوزنهمنشابحران‬ ‫شناساییشدهونهعملیاتموثریبرایرفعانبهاجرادرامده‬ ‫است‪ ،‬هیچ چشم انداز روشــنی از تحویل این اپارتمان ها به‬ ‫پیش خریداران در دسترس نیست‪ .‬وزیر راه وشهرسازی هم‬ ‫اعالم کرد‪« :‬مسکن مهر هنوز به بودجه هایی کالن و بالغ بر‬ ‫‪ 40‬و‪50‬هزارمیلیاردتومان نیاز دارد که امکان تامین ان وجود‬ ‫نخواهد داشت» تا اب پاکی را روی دست متقاضیان منتظر‬ ‫مسکنمهربریزد‪.‬سرانجامدراسفندسال‪ 93‬اما‪،‬معاونوزیر‬ ‫راه و شهرسازی از اتمام پرونده مسکن مهر تا اوایل سال ‪۹۵‬‬ ‫خبر داد و این در حالی بود که پیش از این مسئوالن در وزارت‬ ‫مسکنازاتماماینپروژه هادرانتهایسال‪ ۹۴‬خبرمی دادند‪.‬‬ ‫پسازاینبودکهاخوندیدرابان ماهسال‪ 94‬باتاکیدبر‬ ‫انکهتمامتعهداتدولتقبلدرخصوصمسکنمهرباقوت‬ ‫پیگیری می شود‪ ،‬ابراز امیدواری کرده بود که سفره مسکن‬ ‫مهربهزودیجمعشودامااکنوندرابتدایسال‪ 95‬بر اساس‬ ‫جدیدترین اظهارات معاون وزیر راه و شهرسازی پروژه های‬ ‫مسکنمهرنهدردولتیازدهمبلکهدرسالدومفعالیتدولت‬ ‫دوازدهم(سال‪)97‬بهپایانمی رسد‪.‬بنابرگزارشیکهدی ماه‬ ‫‪ 94‬در سطح رسانه ها منتشر شــد‪ ،‬تنها در شهر پرند‪1400 ،‬‬ ‫خانوار معطل تکمیل و تعیین تکلیف واحدهای مســکونی‬ ‫خوددرقالبمسکنمهربوده اند‪.‬طبیعتااگربخواهیماماراین‬ ‫جایگزین مسکن مهر به زودی رونمایی می شود‪ .‬وی با بیان‬ ‫اینکه این طرح حمایتی که با همکاری این وزارتخانه و وزارت‬ ‫راهوشهرسازیدرحالانجاماست‪،‬گفت‪«:‬دربحثمسکن‬ ‫حمایتیبخشیرابهتعاونی هااختصاصخواهیمدادوازاین‬ ‫ظرفیت قطعا استفاده می کنیم‪ ،‬عالوه بر این‪ ،‬صندوق های‬ ‫مسکندرقالبتعاونی هانیزپیگیریمی شود‪ ».‬ایناظهارات‬ ‫در حالی بیان می شود که سابقه حضور تعاونی ها در ساخت و‬ ‫ساز‪ ،‬چندان موفق نبوده و یکی از بزرگترین معضالت پروژه‬ ‫مسکنمهرازابتداتاکنون‪،‬حضورتعاونی هایمسکندراین‬ ‫پروژه بوده است‪ .‬جالب انجاست که مسئوالن دولت یازدهم‬ ‫از منتقدان همیشگی مسکن مهر هستند و ان را فاقد کارایی‬ ‫می دانند‪ .‬مساله ان اســت که تعاونی های مسکن که طبق‬ ‫سازوکارمشخصوزیرنظروزارتتعاون‪،‬کارورفاهاجتماعی‬ ‫فعالیت می کنند؛ از یک سو در اغلب پروژه های مسکن مهر‬ ‫ناموفق عمل کرده اند و از سوی دیگر پس از گذشت ‪ ۷‬سال‬ ‫از اجرای پروژه مسکن مهر‪ ،‬بخش زیادی از واحدها را هنوز‬ ‫تحویلمتقاضیاننداده اند‪.‬‬ ‫نگاهی به انچه از طرح مســکن اجتماعی عنوان شده‬ ‫نشان می دهد که مسکن مهر دســت کم در اجرا‪ ،‬سازوکاری‬ ‫را انتخاب کرده که تا حد زیادی مــورد قبول دولت فعلی نیز‬ ‫قرار دارد‪ .‬اگر قرار باشد دقیق تر سخن بگوییم‪ ،‬باید گفت که‬ ‫خالء های قانونی‪ ،‬عدم استفاده صحیح از امکانات موجود‪،‬‬ ‫عدم پیش بینی نیازهــا و مواردی از ایــن قبیل که کم وبیش‬ ‫در مســکن مهر وجود داشــت‪ ،‬می تواند با نگاهــی دقیق و‬ ‫کارشناسانه برطرف شود و دستمایه طرح مسکن اجتماعی‬ ‫قرارگیرد؛نهانکهمسکنمهرازاساس‪،‬مزخرف‪،‬پوپولیستی‬ ‫و عامل تورم خوانده شود اما شاکله اصلی ان به صورت کامل‬ ‫در طرحی جدید به نام مســکن اجتماعی مورد استفاده قرار‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫مردم‪ ،‬قربانی نگاه سیاسی دولت یازدهم به اقتصاد‬ ‫مرضیه مهدیلو‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪9‬‬ ‫اززمان اغازبهکاردولتیازدهمبیشترینهموغمدولت‬ ‫سیاستخارجیازجملهبهنتیجهرساندنمذاکراتهسته ای‬ ‫بودودرســایههمینموضوعنیزبهمردموعــدهووعیدهای‬ ‫ اقتصادیدادهمی شد‪.‬مساله ایکهدولتیازدهمبه انتوجه‬ ‫نداشتمسائلداخلیازجملهاقتصادمقاومتیبودکهدرنهایت‬ ‫منجرشدرهبرمعظمانقالبامسالراسالاقتصادمقاومتی‪،‬‬ ‫اقداموعملنامگذاریکنند‪.‬عدمتوجهدولتبهداخلکشور‬ ‫تنها به مساله اقتصاد مقاومتی معطوف نشد‪ ،‬بلکه با اغاز کار‬ ‫دولت یازدهم هجمه به هر انچه در دولت قبل رخ داده بود نیز‬ ‫ اغازشد‪.‬ازجملهاینهجمه هاانتقادبهمسکنمهربود‪،‬باوجود‬ ‫رضایتنسبیمردمازطرحیکهباعثخانه دارشدنبسیاریاز‬ ‫افرادیشدهبودکهداشتنخانهبرایشانتبدیلبهیکرویاشده‬ ‫بود‪،‬متاسفانهدولتمردانبرایپیشبرداهدافسیاسیخوداز‬ ‫هروسیله ایبهرهمی بردند‪،‬حتیازمسکنمهرکهمستقیما‬ ‫با زندگی مردم ســر و کار داشــت که دولت برای انتقام گیری‬ ‫سیاسیازدولتقبلنیزاز انچشم پوشینکرد‪ .‬طرحمسکن‬ ‫مهر در ابتدا در قالب بند د تبصره‪ ۶‬قانون بودجه ســال‪۱۳۸۶‬‬ ‫اغازشدوسپسبرمبنایقانونساماندهیوحمایتازتولیدو‬ ‫عرضه مسکن‪ ،‬به صورت پیوسته در دستورکار قرار گرفت‪ .‬به‬ ‫موجباینطرحساالنهبایدبراییکمیلیونو‪ ۵۰۰‬هزارواحد‬ ‫مسکونی‪،‬زمیندرسطحکشورواگذارمی شد‪.‬برایناساساز‬ ‫ابتدایدولتنهمبالغبر چهارمیلیونو‪ ۴۰۰‬هزارواحدمسکن‬ ‫مهر در شهرها و روستاها شروع به ساخت شد که نیمی از این‬ ‫تعداددرروستاهابوده اند‪.‬بخشیازاینواحدهادردولتدهم‬ ‫تحویلمتقاضیشدهوکارتکمیلوواگذاریبخشیدیگر‪،‬با‬ ‫متوسطپیشرفتفیزیکی‪۷۰‬درصدبهدولتیازدهمرسید‪.‬همه‬ ‫بهاینموضوعمعترفندکهتعهداتدولت هافارغازجریان هایی‬ ‫سیاسیبهعهدهدولت هایبعدیخواهدبود‪،‬درغیراین صورت‬ ‫مردم قربانی اختالفات جناحی خواهند شد‪ .‬در اغاز کار دولت‬ ‫یازدهمعباساخوندی‪،‬وزیرراهوشهرسازیگفت‪«:‬وفایبه‬ ‫عهدبسیارمهماستوبزرگترینماموریتدولتجدید‪،‬اجرای‬ ‫تعهداتدولتدهمبهشمارمی رود‪.‬طرحمسکنمهرازسوی‬ ‫دولتمتوقفنشده‪،‬بلکهمجلسشورایاسالمیدرچارچوب‬ ‫قانونبودجه‪ 1392‬هیچ گونهاعتباریدراینارتباطتخصیص‬ ‫ندادهاست‪».‬اماچندیپیش اخوندیمسکنمهررادوبارهبه‬ ‫بادانتقادگرفتوگفت‪«:‬مگرمی شودبدونپس اندازتوسعه‬ ‫داشت؟اماباشعارپوپولیستیگفتندکهنیازبهپس اندازنیست‬ ‫و در اواخر دهه هشتاد هیچ سیاســت پس اندازی را مشاهده‬ ‫نمی کنیم‪.‬شعارخانه دارشدنبدوننیازبهپس اندازبرایاخذ‬ ‫رایجذاباستامادراوایلدههنودتورم هایباالی‪ 40‬درصد‬ ‫وافزایش‪ 9‬برابریقیمتمسکندرتهرانبراییکاپارتمان‬ ‫معمولیازنتایجهمینشعاربود‪».‬یکیازبهانه هاییکهباعث‬ ‫قفل شدنمسکنمهرشد‪،‬اظهاراتروحانیبودکهدراینباره‬ ‫گفت‪ 40 « :‬درصد از افزایش پایه پولی کشور به دلیل مسکن‬ ‫مهربودهاست»؛مساله ایکهباانتقادکارشناسانروبه روشد‪ .‬‬ ‫از جمله علیرضا خســروی‪ ،‬عضو کمیسیون عمران مجلس‬ ‫در این خصوص گفت‪« :‬رئیس محترم دولــت چندین بار در‬ ‫سخنرانی های خود به این موضوع اشاره کرد که‪ 40‬درصد از‬ ‫افزایشپایهپولیکشوربهدلیلمسکنمهربودهاست‪،‬غافل‬ ‫از اینکه دولت قبل حجم نقدینگی با‪ 90‬هــزار میلیارد تومان‬ ‫تحویل گرفت و حدودا‪ 490‬هزار میلیارد تومان نقدینگی را به‬ ‫دولتتدبیروامیدتحویلدادامااینرقمدردوسالگذشتهاز‬ ‫‪ 500‬هزارمیلیاردتومانبه‪ 850‬هزارمیلیاردتومانرسیدهاست‪،‬‬ ‫بنابراین اینکه همه گناه را گردن مسکن مهر بیندازیم درست‬ ‫نیست‪».‬براساس اماردولتقبل‪۷۰‬درصدپروژهمسکنمهر‬ ‫رابهپایانرساندهبودوتنها‪۳۰‬درصدپروژهمسکنمهربرعهده‬ ‫دولت یازدهم بود که با غفلت از ان در اینســه سال پیشرفت‬ ‫چندانینداشتهاست‪.‬‬ ‫مساله مسکن مهر و خانه دار شدن مردم چنان اهمیت‬ ‫داشتکهحضرتایت اللهخامنه ایسال‪ 93‬دردیداریکهبا‬ ‫دولتمردانیازدهمداشتنددرخصوصمسکنمهرفرمودند‪:‬‬ ‫«اگراحتماالبااصلطرحمسکنمهر یانحوهتزریقاعتبارهای‬ ‫بانکیبهانمخالفتیوجوددار دامااینراهمبدانیمکهاکنون‬ ‫چندمیلیوننفرچشمانتظارتکمیلمسکنمهرهستندوباید‬ ‫اینکاربه طورجدیپیگیریشــودوبهاتمامبرسد‪».‬بررسی‬ ‫امارشرکتعمرانشهرهایجدیدازدی‪ ۹۲‬تادی ماه‪ ۹۴‬نشان‬ ‫می دهدمسکنمهرچندشــهرجدیدکشورنه تنهاپیشرفتی‬ ‫نداشته‪،‬بلکهعقبگردنیزداشتهاســت‪.‬دولتیازدهمباهمه‬ ‫انتقادها به عدم پیشرفت پروژه مسکن مهر دست بردار بازی‬ ‫سیاسی که اغاز کرده بود ‪،‬نشــد‪ ،‬به همین خاطر برای اینکه‬ ‫مسکنمهرراطرحشکست خوردهبنامد‪،‬نام انراتغییردادونام‬ ‫مسکناجتماعیرارویانگذاشت؛تغییرنامی کهاثر بخش‬ ‫نبود‪ .‬مسکن مهری که تقریبا در این سه سال هیچ پیشرفتی‬ ‫نداشتتاجاییکهقرارشدبدونامکاناتزیر بناییخانه هابه‬ ‫مردمواگذارشــودتادولتازاجرایکاملطرحخالصشود‬ ‫کهبامخالفتخوددولتمردانمواجهشد‪،‬حاالجایخودرابه‬ ‫مسکناجتماعیدادهاست‪.‬بر اســاساینطرحقراربودهر‬ ‫ل‪ ١٢٥‬هزار واحد مسکن اجتماعی در شهرها ساخته شود‬ ‫سا ‬ ‫که این روند تا شش سال ادامه یابد و درنهایت‪ ٧٥٠‬هزار واحد‬ ‫مسکونیبهاقشارکم درامدتحویلدادهشود‪ .‬قراربودسال‪٩٤‬‬ ‫نیزبه عنواننخستین سالاجرایاینطرحباساخت‪ ٢٠‬هزار‬ ‫واحدمسکونیاغاز شود‪،‬اماباگذشتبیشازیک سالازاغاز‬ ‫طرحمسکناجتماعیهممردمخانه دارنشدندومعلومنیست‬ ‫ بی مهریدولتبهمسکنمهربهشعارهایانتخاباتیسال‪96‬‬ ‫همکشیدهشودیانه!‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫خانواده هادرسراسرکشوررامحاسبهکنیم‪،‬بهرقم هایبزرگی‬ ‫خواهیم رســید‪ .‬این وعده های امروز فردایی دولت یازدهم‬ ‫در حالی اســت که اواخر فروردین ماه سال‪ 93‬بود که عباس‬ ‫اخوندی‪،‬وزیرمسکندولتیازدهمازطرحمسکناجتماعی‬ ‫به طــور کامــل رونمایی کــرد و گفت‪« :‬مســکن اجتماعی‬ ‫بازگشت به گفتمان امام (ره) طی فرمان‪ ۲۱‬فروردین‪ ۱۳۵۸‬و‬ ‫سیاست هایابالغیمقاممعظمرهبریاست‪.‬ماموریتمهم‬ ‫اجرای این طرح که براساس ان طی ‪ ۱۰‬سال‪ ۱/۵ ،‬میلیون‬ ‫واحد مســکونی احداث خواهد شــد‪ ،‬به عهده بنیاد مسکن‬ ‫انقالب اســامی و نهادهای عمومی از جمله شهرداری ها‬ ‫ابالغ می شــود‪ .‬وزیر راه و شهرسازی با اعالم اینکه گفتمان‬ ‫حضرت امام خمینی (ره) و سیاســت های ابالغی از ســوی‬ ‫رهبرمعظمانقالبپایه هایطرحمسکناجتماعیهستند‪،‬‬ ‫تاکیدکرد‪« :‬ماموریت مهم اجرای این طرح که براساس ان‬ ‫طی‪ ۱۰‬سالیکونیممیلیونواحدمسکونیاحداثخواهد‬ ‫شد‪،‬بهعهدهبنیادمسکنانقالباسالمیونهادهایعمومی‬ ‫از جمله شهرداری ها است تا ماجرای جایگزینی مسکن مهر‬ ‫با مسکن اجتماعی جدی تر شود»؛ طرحی که بر اساس ان‬ ‫دولت قصد داشته ‪ ۶۰‬درصد اجاره بهای مسکونی ‪۷۰۰‬هزار‬ ‫خانوار را به صورت بن تامین کند و انها را تحت حمایت خود‬ ‫قراردهدامانکتهاینجاستکهخودوزیرمسکندرابتدایکار‬ ‫مسکنمهررا همانمسکناجتماعیمعرفیمی کردوبهان‬ ‫انتقادشدیدداشت‪.‬‬ ‫شو قوس های فــراوان‪ ،‬طرح‬ ‫به این ترتیــب بعد از ک ‬ ‫مسکن اجتماعی با نام «تامین مسکن اقشار کم درامد» که‬ ‫با تفاهم وزارتخانه های راه و شهرســازی و تعاون‪ ،‬کار و رفاه‬ ‫اجتماعی نهایی شد‪ ،‬با حضور اســحاق جهانگیری معاون‬ ‫اولرئیس جمهوریدرشورایعالیرفاهبهتصویبرسیدتاوارد‬ ‫فاز اجرا شود‪ .‬فازی که البته با نزدیک شدن به سومین سال‬ ‫ریاست جمهوریحسنروحانیهنوزهمعملینشدهومعلوم‬ ‫نیستبهاینزودی هاعملیبشودیاخیر‪.‬‬ ‫مهریکه دولت ان را سه قفلکرد‬ ‫‪71‬‬ ‫وزیر پرسپولیسی است؟‬ ‫دســتور توقف نقل و انتقاالت باشــگاه اســتقالل از ســوی وزیر ورزش‬ ‫حاال خشــم هواداران این تیم را برانگیخته اســت‪ .‬انها مقابل ساختمان‬ ‫وزارت ورزش و بعد تر مقابل ســاختمان مجلس شــورای اسالمی تجمع‬ ‫کردند و خواستار برکناری وزیری شدند که ان را پرسپولیسی می خواندند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫جنگسرخابیدرسئول‬ ‫استقاللی هاازوزیرورزش‬ ‫انتقادکردند‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫‪1‬‬ ‫همه چیز از ناکامی استقالل در لیگ پانزدهم اغاز شد‪.‬‬ ‫هواداراناستقاللکهازنتایجبهدستامدهرضایتنداشتند‪،‬‬ ‫خیلی زود نسبت به ضرورت ایجاد تغییرات جدی در باشگاه‬ ‫استقالل واکنش نشــان دادند‪ .‬انها راه ســاده ای در پیش‬ ‫داشتند؛ اعتراض در شبکه های مجازی‪ .‬بازهم اینستاگرام‪.‬‬ ‫این بار اینستاگرام رئیس جمهور‪ .‬اما این بار خبری از کارلوس‬ ‫کی روش و کفاشیان نبود‪ .‬استقاللی ها تا نیمه های شب در‬ ‫صفحهرئیس جمهوربودندتاشایدپیام هایخودرامستقیمبه‬ ‫گوشرئیسدولتبرسانند‪.‬‬ ‫درواقعاعتراض هاازهمانشبتلخابی هادرخرمشهر‬ ‫کلید خورد‪ .‬جایی که فینال جام حذفی را به ذوب اهن باختند‪.‬‬ ‫استقاللی ها که پس از شکســت در فینال جام حذفی‪ ،‬شب‬ ‫بسیار ســختی را پشــت سرگذاشــتند‪ ،‬چاره کار را در صفحه‬ ‫رئیس جمهور دیدند‪ ،‬به این امید که حســن روحانی صدای‬ ‫اعتراضانهارابشنودوبرایبحرانبهوجودامدهدراینباشگاه‬ ‫چاره ای بیندیشد‪ .‬کسب مقام سومی در مسابقات لیگ برتر‬ ‫و شکســت در فینال جام حذفی‪ ،‬یکی از تلخ ترین سال های‬ ‫فوتبالی اســتقاللی ها را رقم زد‪ .‬انها عامل این شکســت ها‬ ‫را پرویز مظلومی‪ ،‬ســرمربی ابی پوشــان‪ ،‬بهرام افشــارزاده‬ ‫مدیرعاملاینباشگاهوکادر فنیانمی دانستند‪.‬‬ ‫ میــان کامنت های ارســالی بــه صفحه اینســتاگرام‬ ‫رئیس جمهور پیام های مختلفی دیده می شد؛ از اعتراض به‬ ‫وزیرورزشتااعتراضبهپرویزمظلومی وافشارزادهودرنهایت‬ ‫حمله به هیات مدیره و بازیکنان استقالل که عده ای معتقد‬ ‫بودند باید برای فصل اینده تغییرات اساســی در این باشگاه‬ ‫صورتپذیردواینکادر فنیتغییرکند‪.‬اماهیچکسندانست‬ ‫که چرا ظرف چند روز نام افشــارزاده از این لیست خط خورد‪.‬‬ ‫هواداران پس از برکناری مظلومی اعتراضی نسبت به اقای‬ ‫سرپرست نداشــتند‪ .‬حتی وقتی برخی منابع خبری از حضور‬ ‫قریب الوقوع قنبرزاده در باشــگاه استقالل خبر دادند همان‬ ‫هوادارانی که چندی پیش علیه افشارزاده شعار می دادند‪ ،‬در‬ ‫مقامحمایتازاوبرامدند‪.‬حمایتیکهعجیببهنظرمی رسید‪.‬‬ ‫هفته گذشته ظرف کمتر از سه روز هواداران استقالل‬ ‫دســت به اعتراض هایی زدند‪ .‬ابتدا مقابل ساختمان وزارت‬ ‫ورزشتجمعکردند‪.‬‬ ‫پس از متوقف شــدن روند نقل وانتقاالت اســتقالل‪،‬‬ ‫شماری از هواداران اســتقالل باتوجه به انچ ه ممانعت وزیر‬ ‫ورزش و جوانان از جذب بازیکنان مدنظر علیرضا منصوریان‬ ‫خواندهشد ‪،‬مقابلوزارتورزشحضورپیداکردندتااعتراض‬ ‫خودرابهگوشوزیرورزشبرسانند‪.‬‬ ‫در میانانها‪،‬بانواننیزدیدهمی شدند‪.‬ایناعتراضدر‬ ‫حالی صورت گرفت که برخی از کاربران استقاللی در فضای‬ ‫مجازی نیز اعتراض های گسترده ای داشتند‪ .‬همچنین این‬ ‫عده مخالفت خود را با حضور قنبرزاده در این باشگاه به عنوان‬ ‫مدیرعامل اعالم کردند‪ .‬هواداران تیم فوتبال اســتقالل در‬ ‫چند وقت اخیر نسبت به عملکرد تیم شان در نقل و انتقاالت‬ ‫انتقاد داشــتند و اعتقاد داشتند سیاســت های وزارت ورزش‬ ‫علیه این تیم است‪ .‬اما یک روز بعد از این تجمع‪ ،‬وزیر ورزش‬ ‫در مصاحبه ایگفتکه نهپرسپولیسی است و نه استقاللی‪.‬‬ ‫اظهاراتی که برای هواداران ناراضی اســتقالل قانع کننده‬ ‫نبود تا یک روز بعد از این دلجویی ضعیف خود را به بهارستان‬ ‫برسانند‪.‬هواداراناستقاللمقابلساختمانمجلستجمع‬ ‫کردند و شــعارهای اعتراضی شان را ســر دادند‪ .‬هواداران‬ ‫اســتقالل شــعار گودرزی حیا کن وزارت را رها کــن‪ ،‬وزیر‬ ‫پرسپولیســی نمی خواهیم و‪ ...‬را ســر دادند تا چند نماینده‬ ‫مجلس در خصوص عملکرد وزیــر ورزش مواضع انتقادی‬ ‫اتخاذکنندوسیاست هایگودرزیدرحوزهفوتبالرابهچالش‬ ‫بکشند‪ .‬اما این همه اعتراض های هواداران استقالل نبود‪.‬‬ ‫انها در ادامه اعتراضات خود نســبت به اتفاقات رخ داده در‬ ‫باشگاه‪ ،‬شکایت خود را به فیفا بردند‪ .‬هفته گذشته یک پیام‬ ‫در اینســتاگرام رسمی فدراســیون بین المللی فوتبال تکرار‬ ‫شد و ان هم از ســوی کاربران ایرانی بود‪ .‬پیامی که در ان با‬ ‫اشاره به شائبه دستور برای توقف امور نقل و انتقاالت باشگاه‬ ‫از ســوی وزارت ورزش و دخالت فیفا در این بــاره‪ ،‬خواهان‬ ‫کمک فدراسیون بین المللی فوتبال شده بود‪ .‬موضوعی که‬ ‫با واکنش های جالبی از سوی کاربران ایرانی اینستاگرام فیفا‬ ‫روبه رو شد و البته کمپین گسترده ای را از سوی استقاللی ها‬ ‫تشکیلداد‪.‬‬ ‫چه کسی خط داده بود؟‬ ‫حمالت اســتقاللی ها به محمود گودرزی به شــکل‬ ‫عجیبی ادامه دارد‪ .‬جذب وحید امیری توسط پرسپولیسی ها‬ ‫پشت پرده یک انتقال جنجالی‬ ‫ایا نفت تهران به سرنوشت پاس دچار‬ ‫می شود؟‬ ‫برایابی هاان قدرسنگینبودهکهانهاوقتو بی وقتبهوزیر‬ ‫ورزشحملهمی کنندوحتیاورابهطرفداریازتیمرقیبمتهم‬ ‫می کنند‪.‬شایدمشکلازپرسپولیسی هاستکهاستقاللی ها‬ ‫یزنند‪.‬شایدانهاهمباید‬ ‫امروزاینچنیندستبهتخریبانهام ‬ ‫در روزی که بختیار رحمانی با استقالل قرارداد بست به وزیر‬ ‫اعتراضمی کردند‪.‬وریاغفوریهمازساسانانصاریبزرگ تر‬ ‫است و جذبش توسط ابی ها می توانست انها را شاکی کند اما‬ ‫چنین اتفاقی رخ نداد‪ .‬برای باشگاهی که همین وزیر ورزش‬ ‫یکمدیرعاملتماماستقاللی(سیاسی )برایشانتخابکرده‬ ‫بود‪،‬همینکهبرانکوراداشتهباشندکفایتمی کندتابهکسی‬ ‫اعتراضنکنند‪.‬انهاان قدرخواسته هایشانکمشدهکهدیگر‬ ‫بهداشتنیکبرانکوو‪ 10‬بازیکنلیگیکیهمراضیهستند‬ ‫چهبرسدبهخریددو‪،‬سهبازیکن ترازاول‪.‬‬ ‫استیضاح وزیر به چه قیمتی؟‬ ‫درروزهاییکهمدیرعاملپرسپولیسبهاستقاللکمک‬ ‫‪ 6‬میلیاردیمی کرد‪،‬هیچکدامازاستقاللی هاازوزیرناراضی‬ ‫نبودندواورافردیالیقبرایوزارتخانهمی دانستند‪.‬‬ ‫مقداد نجف نژاد که هفته گذشــته از اســتیضاح وزیر‬ ‫صحبتکرد‪،‬شایدروزیکهبههیات مدیرهاستقاللراهیافت‬ ‫را به یاد داشته باشــد‪ .‬همان روز استیضاح وزیر کنسل شد و‬ ‫نجف نژادراضی ترازهمهبهخانهبرگشتوباوجوداینکهرئیس‬ ‫هیات مدیرهاستقاللبوددرهیچکدامازجلساتهیات مدیره‬ ‫حاضر نشد تا اینکه در این دوره رای مردم را از دست داد و به‬ ‫مجلسراهنیافت‪.‬‬ ‫شاگردان خادم برنده جنگ‬ ‫ابرقدرت ها‬ ‫ایران باالتر از امریکا و روسیه‬ ‫متنی که مشکوک است‬ ‫متنی که مشخص نیست توسط چه کسی تهیه شده‪،‬‬ ‫در سایت نزدیک به رئیس فدراسیون فوتبال منتشر شده و از‬ ‫استقاللی هاخواستهتامقابلمجلسشورایاسالمیحاضر‬ ‫شوند و اعتراض شان به گودرزی را نشان دهند‪ .‬هر چند این‬ ‫موضوعبههیچوجهازسیاست های جنجال برانگیزگودرزی‬ ‫چیزی کم نمی کند‪ .‬اما بهرام افشارزاده با بیان اینکه تیمش‬ ‫در نقل و انتقاالت فعال خواهد بود همواره طی روزهای اخیر‬ ‫ســعی کرده از چالش ها فرار کند‪« :‬باتوجه به فرصتی که تا‬ ‫پایان فصل نقل و انتقاالت لیگ برتر باقــی مانده‪ ،‬درصدد‬ ‫هستیمنقاطضعفتیمراباجذبمهره هایباکیفیتومطرح‬ ‫برطرفکنیم‪».‬‬ ‫افشارزادهبااشارهبهنقشمهموزارتورزشوجواناندر‬ ‫پیاده کردن اهداف باشگاه استقالل می گوید‪« :‬ما با تکیه بر‬ ‫رهنمو دهاوکمک هایوزیرمحترمورزشوجوانانقدم های‬ ‫خوبیبرداشتیموهنوزهمفرصتکافیتاتکمیللیستنهایی‬ ‫استقاللبرایحضوردررقابت هایفصلایندهداریم‪.‬جناب‬ ‫گودرزی همان گونه که تاکنون یار و مددکار استقالل بوده‪،‬‬ ‫از این پس نیز مانند همیشه استقالل را مورد لطف خود قرار‬ ‫می دهد تا بتوانیم مقابل هواداران و خانواده بزرگ استقالل‬ ‫سربلند باشیم‪ .‬جا دارد از وزیر محترم ورزش و جوانان تشکر‬ ‫ویژه ای داشته باشم چرا که به خوبی از زحمات و کمک های‬ ‫بی دریغایشانبرایاستقاللاگاههستم‪».‬‬ ‫نکته جالب اینجاســت؛ از روزی که بهرام افشــارزاده‬ ‫افشارزاده در استقالل مدیر موفقی نبوده‬ ‫وزیر ورزش باید عدالت را میان سرخابی ها برقرار کند‬ ‫بهتاش فریبا‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫سکان مدیریت استقالل را بر عهده گرفت‪ ،‬وی در محافل‬ ‫خصوصی و نزد دوســتانش بارها اعالم کرد که دوست ندارد‬ ‫در تیمی با حاشیه های فراوان مثل استقالل یا پرسپولیس‬ ‫مدیریتکند‪.‬‬ ‫وزارت ورزش و جوانان هم به این مساله پی برده و حتی‬ ‫ نام افشارزاده را از هیات مدیره بعدی استقالل حذف کرد اما‬ ‫درستساعاتیقبلازایناتفاق‪،‬سهمصاحبهحمایتیازوزیر‬ ‫روی خروجی سایت باشگاه اســتقالل قرار گرفت که در نوع‬ ‫خودشجالبتوجهبود‪.‬‬ ‫افشارزاده که در این مدت نشان داده فردی رسانه گریز‬ ‫است و تاب و تحمل سواالت پیچیده خبرنگاران را ندارد‪ ،‬سه‬ ‫مصاحبهرویسایتاستقاللانجامداد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که افشارزاده به خوبی دریافته راه ماندن‬ ‫درراسامورمدیریتیباشگاهاستقاللچیست‪.‬اوبهترازهر‬ ‫کسدیگریروحیهوزیرورزشرامی شناسدوباسیاست های‬ ‫وی همراه است‪ .‬باید دید این همکاری ویژه تا کجا ادامه پیدا‬ ‫می کند؟ ایا ماندن افشارزاده در استقالل منجر به قهرمانی‬ ‫می شود؟ایامنصوریانکهبالفاصلهنسبتبهحضورقنبرزاده‬ ‫در باشگاه استقالل واکنش نشان داد می تواند با افشارزاده‬ ‫فصلی رویایی برای هواداران استقالل بسازد؟ موضع وزارت‬ ‫ورزش در این بین چه تغییراتی خواهد داشــت؟ پشت پرده‬ ‫اعتراض اســتقاللی ها به وزیر ورزش که اتفاقا سخت مورد‬ ‫تاییدافشارزادهاست‪،‬چیست؟اینسوال هااصالسوال های‬ ‫سختی نیست‪ .‬فصل شانزدهم پاســخ همه این سواالت را‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫در پرسپولیس و استقالل همیشه ســخت و دشوار است‪.‬‬ ‫هواداران توقع باالیی از مدیران دو باشگاه دارند و مشکالت‬ ‫مالی هم که همیشه وجود داشته اســت‪ .‬با این حال اینها‬ ‫توجیه خوبی برای نتیجه نگرفتن تیــم در چند فصل اخیر‬ ‫نیست‪ .‬به نظرم در مورد اقای افشارزاده هم هواداران باید‬ ‫نظر بدهند و باید دیــد انها در مورد مدیرعامل باشــگاه چه‬ ‫چیزی می گویند‪ .‬البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که‬ ‫افشارزاده تنها تصمیم گیرنده باشگاه نیست و به همین دلیل‬ ‫استقالل در حال حاضر ارامش ندارد که مسبب این مساله‬ ‫هم افشارزاده نیست‪ .‬اینکه باشگاه در این شرایط حساس‬ ‫ارامش ندارد‪ ،‬یکــی از دالیلش تغییر دوبــاره هیات مدیره‬ ‫است‪ .‬من نمی دانم سیســتم وزارت ورزش برای انتخاب‬ ‫اعضای هیات مدیره استقالل و پرسپولیس چگونه است‪،‬‬ ‫اما اقایــان باید بدانند کــه این تغییرات دائــم حاصلی جز‬ ‫ضربه زدن به باشگاه ندارد‪ .‬من شــنیدم که یکی از همین‬ ‫اعضای هیات مدیره جدید باشــگاه انصــراف داده و این‬ ‫خیلی بد است‪ .‬به این دلیل که نتیجه این کارها چیزی جز‬ ‫بالتکلیفی باشگاه نیست و دود این مشکل هم تنها به چشم‬ ‫تیم و هواداران می رود‪.‬‬ ‫من نمی توانم قبول کنم که وزیر فرقی بین ابی و قرمز‬ ‫قائل باشد‪ .‬یک زمانی مردم به استادیوم می رفتند و بعد از‬ ‫بازی دیگر همه چیز تمام می شد‪ ،‬اما حاال مردم خیلی خوب‬ ‫فوتبال را می فهمند و اگر اعتراضــی می کنند به دلیل این‬ ‫است که می بینند شــرایط تیم محبوبشان مناسب نیست‪.‬‬ ‫از نظر من اینکه وزیر به موضوع نقل وانتقاالت ورود کرده‬ ‫و حرفی زده است نباید دلیلی برای این باشد که بگویم او به‬ ‫رنگ خاصی عالقه دارد‪ .‬اما به هواداران هم حق می دهم‬ ‫که معترض باشند‪ .‬وزیر به عنوان متولی اصلی این دو تیم‪،‬‬ ‫باید عدالت را بین سرخابی ها برقرار کند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫مهمترین زمان برای اینکه تیمی بتواند موفقیتش در‬ ‫طول فصل را تا حدود زیادی تضمین کند‪ ،‬دوران پیش از‬ ‫فصل است که هر تیمی با گرفتن نفرات مورد نیاز و برگزاری‬ ‫اردوهای اماده سازی خودش را برای بازی ها اماده می کند‪.‬‬ ‫حاال طبیعی اســت که با اتفاقاتی که رخ داده تذکر وزیر به‬ ‫باشگاه استقالل جنجالی شود‪ .‬مردم فوتبال را می فهمند‪.‬‬ ‫هواداران می دانند که تیمشان برای قهرمان شدن نیاز به‬ ‫مهره های قابل دارد‪ .‬ضمن اینکه تیم رقیب را هم می بینند‬ ‫که با داشتن سرمایه گذارهای قابل توجه چطور در یارگیری‬ ‫موفق بوده است و همین مسائل موجب ازردگی هواداران‬ ‫می شــود و نتیجه این ناراحتی هم همین تجمعاتی است‬ ‫که دیدیم‪.‬‬ ‫بازیکنان امروزی بیشــتر دنبــال مادیات هســتند و‬ ‫پول خیلــی روی تصمیم گیــری انها اثر دارد‪ .‬مشــخص‬ ‫است وقتی تیم رقیب با داشــتن یک منبع مالی مناسب در‬ ‫کنار خود‪ ،‬راحــت می تواند در نقل وانتقــاالت هزینه کند‪،‬‬ ‫هواداران اســتقالل نســبت به حرف وزیر واکنش نشان‬ ‫می دهند‪ .‬اگر استقالل هم ســرمایه گذارهای بزرگی را در‬ ‫کنار خود داشــت‪ ،‬شــاید وضعیت فرق می کــرد‪ ،‬اما االن‬ ‫هوادار استقالل احساس می کند شرایط عادالنه نیست و‬ ‫به همین دلیل هم معترض است‪ .‬من در جریانم که بازیکنی‬ ‫با استقالل به توافق رسیده بود‪ ،‬اما به دلیل پیشنهاد مالی‬ ‫بیشتر پرسپولیس نظرش تغییر کرد و در لحظات اخر به تیم‬ ‫رقیب رفت‪ .‬به نظرم باید به هوادار هــم حق داد که نتواند‬ ‫این وضعیت را تحمل کند‪ .‬با توجه به بازیکنانی که باشگاه‬ ‫تا االن گرفته‪ ،‬بایــد گفت عملکرد تیــم در نقل وانتقاالت‬ ‫خوب بوده است‪ .‬اما هنوز هم نیاز است تا چند بازیکن دیگر‬ ‫مخصوصا برای کناره های زمین جذب شوند که در صورت‬ ‫رخ دادن این اتفاق دیگر شــرایط تیم از نظر داشتن مهره‬ ‫خیلی خوب خواهد بود‪ .‬این روزها در مورد افشــارزاده هم‬ ‫نقدهایی جدی مطرح می شود‪ .‬در این باره باید عرض کنم‬ ‫که جذب بازیکنان مورد نیاز تیــم کار اولیه هر مدیرعاملی‬ ‫است و اگر قرار باشد یک مدیر بازیکنان مورد نیاز سرمربی‬ ‫را هم جذب نکند‪ ،‬پس دیگر برای چه مدیر باشــگاه شــده‬ ‫است‪ .‬البته خود من به خوبی در جریانم که فصل گذشته در‬ ‫نیم فصل‪ ،‬سرمربی تیم برای جذب چند بازیکن مورد نیاز به‬ ‫باشگاه درخواست داد و بعد به او قول دادند این بازیکنان را‬ ‫می گیرند‪ ،‬اما هیچ کدام را نتوانستند جذب کنند و در ادامه‬ ‫هم تیم به مشکل خورد‪ .‬ولی حداقل در این فصل شرایط از‬ ‫این نظر خوب بوده است‪.‬‬ ‫از نظر نتیجه هم اگر بخواهیم شرایط را بسنجیم باید‬ ‫گفت دوران مدیریت افشــارزاده در استقالل ناموفق بوده‬ ‫اســت‪ .‬از زمانی که ایشان به باشــگاه امده هیچ قهرمانی‬ ‫نداشتیم و این اصال قابل دفاع نیست‪ .‬البته شرایط مدیریت‬ ‫کم لطفی وزیر‬ ‫چرا گودرزی به مراسم استقبال‬ ‫نرفت؟‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫جدیبگیرد‪.‬‬ ‫نفتکهسالگذشتهیکیازپرستاره ترینتیم هایلیگ‬ ‫برتر فوتبال ایران محسوب می شد‪ ،‬حاال به تاریخ پیوسته و‬ ‫جایی در جمع تیم های باشــگاهی ایران ندارد‪ .‬در حالی که‬ ‫هفته گذشــته برخی بازیکنان نفت به قصد اعالم وفاداری‬ ‫به ســازمان لیگ رفتند و حتی بعضی از انها اعالم کردند در‬ ‫صورت عدم انتقال نفت در این باشــگاه خواهند ماند‪ ،‬ســه‬ ‫بازیکن از جمع چهره های باقیمانده به صبا پیوستند تا تعداد‬ ‫نفتی هاییکهازاینتیمجداشده اندبهرقمعجیب‪ 18‬برسد‪.‬‬ ‫باتوجهبهاینکهبازیکناننفتمجوزحضوردرتیم هایدیگر‬ ‫را به دســت اورده اند‪ ،‬هرچه زودتر به تیــم دیگری خواهند‬ ‫رفت‪.‬نفت به واسطه ثبات مدیریت و حضور در جمع مدعیان‬ ‫در چند سال گذشته سرمایه انسانی قابل توجهی برای خود‬ ‫دست و پا کرده بود‪.‬‬ ‫در شرایط فعلی و باتوجه به جدایی اکثریت چهره های‬ ‫این تیم به نظر نمی رسد‪ ،‬خرید این مجموعه که از بازیکنان‬ ‫شاخص تقریبا خالی شــده است‪ ،‬به سود ســرمایه گذاران‬ ‫باشد‪ ،‬مگر انکه ســازمان لیگ برای این تیم به صورت ویژه‬ ‫محدودیت ها را بردارد‪.‬‬ ‫واکنش گرشاسبی به انتقال نفت‬ ‫پشت پرده یک انتقال جنجالی‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ایا نفت تهران به سرنوشت پاس دچار می شود؟‬ ‫درحالیکههفتهگذشتهخبرهایمهمی دربارهتیمنفت‬ ‫تهران و انتقالش به شــهرهای مختلف به گوش می رسید‪،‬‬ ‫مراحل انتقال این تیم به انزلی انجام شــد‪ .‬حاال ملوانی ها‬ ‫صاحبان نفت تهران هستند‪ .‬ماجرا از اظهارنظر بیژن زنگنه‬ ‫شروع شد؛ وزیر نفت اعالم کرده بود وزارت نفت و همچنین‬ ‫شــرکت ملی نفت در تهران قصد تیمداری ندارد‪ .‬به همین‬ ‫دلیل دستور واگذاری این تیم صادر شد‪ .‬نفت چهار مشتری‬ ‫اصلی داشت؛ یکی حســین هدایتی بود که معموال در همه‬ ‫خریدها شــرکت می کند اما بنا به دالیلی از لیست خریداران‬ ‫کنار گذاشته می شــود‪ .‬شهرداری کاشــان‪ ،‬باشگاه ملوان‬ ‫انزلی و نمایندگان شهر اراک در مجلس هم خواهان امتیاز‬ ‫نفت بودند‪ .‬در دوره قبل نفت در اســتانه انتقال به اراک بود‬ ‫که رسانه ها جلوی این انتقال را گرفتند اما این بار شهر انزلی‬ ‫مقصد نفت تهران شــده اســت‪ .‬در روزهای گذشته احمد‬ ‫دنیامالی‪ ،‬عضو شورای شــهر تهران که رئیس هیات مدیره‬ ‫باشگاهملوانانزلیاست‪،‬پیگیراینانتقالبود‪.‬دنیامالیکه‬ ‫خودش اهل شهر انزلی است با ریاست فدراسیون قایقرانی‬ ‫به شــهرت رســید و حاال می خواهد یکی از ســهمیه های‬ ‫لیگ برتری پایتخت را به گیالن منتقــل کند‪.‬درباره انتقال‬ ‫نفت نامه هایی به رئیس جهموری و وزیــر ورزش و جوانان‪،‬‬ ‫همچنین وزیر نفت نوشته شده و ظاهرا دســتورات الزم در‬ ‫این باره داده شده است‪ .‬البته تجربه انتقال پاس به همدان‬ ‫و سقوط این تیم به لیگ دسته دوم نشــان می دهد انتقال‬ ‫امتیاز نفت به شهری مثل کاشان یا اراک که در فوتبال سابقه‬ ‫تیمداری در ســطح اول را ندارند‪ ،‬می تواند به سقوط بیشتر‬ ‫این تیم منجر شود‪.‬‬ ‫هر چند سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال مخالفتش را‬ ‫با این انتقال اعالم کرده ‪ ،‬اما تجربه دو بار قبلی نشان می دهد‬ ‫که فدراســیون فوتبال نمی تواند مقابل این انتقال بایستد‪.‬‬ ‫مهدی تاج اعالم کرده بود که به هیچ وجه اجازه خروج تیم ها‬ ‫را از استان ها نمی دهد اما در ماه دوم ریاستش در فدراسیون‬ ‫فوتبالبایکمسالهمهممواجهشدهاست‪.‬البتهتاجمی تواند‬ ‫از همین امروز به فکر توجیه باشــد؛ اینکه خود وزارت نفت‬ ‫تصمیمگرفتهتاامتیازتیمشرابهیکتیمدیگربفروشد‪.‬ان‬ ‫تیمی که بحران مالی داشته و براساس اخرین اخبار‪ ،‬باشگاه‬ ‫انزلی‪ ،‬حتی حاضر شــده بدهی های فصل قبل نفت تهران‬ ‫را بپردازد و این ماجرا ربطی به فدراســیون فوتبال وسازمان‬ ‫لیگ ندارد‪ .‬اما تکلیف فوتبال چه می شود؟ تکلیف بازیکنان‬ ‫نفت تهران که با باشگاهشــان قرارداد دارند در تهران بازی‬ ‫کنند چه می شود؟ تقســیم تیم نفت تهران در دو تیم ملوان‬ ‫انزلی و ملوان نوین چه معنایی می تواند داشــته باشد؟ متن‬ ‫قرارداد بازیکنان چه می شــود؟ نمونه این اتفاق اما تا کنون‬ ‫چند بار رخ داده اســت؛ چند فصل پیش فوالد خوزستان که‬ ‫به لیگ یک ســقوط کرده بود‪ ،‬امتیاز تیم سپاهان نوین که‬ ‫به لیگ برتر صعود کرده بود را خرید و دوباره لیگ برتری شد‬ ‫اما بازیکنان تیم سپاهان نوین همه رها شدند‪ .‬همین سال‬ ‫گذشته هم امتیاز تیم فوالد نوین که به لیگ برتر صعود کرده‬ ‫بود را هم به اســتقالل اهواز دادند و بازیکنان ان تیم دچار‬ ‫مشکالتفراوانیشدند‪.‬چندبازیکنخوبفوالدنوینبهتیم‬ ‫استقاللخوزستانعبداللهویسیپیوستندامادیگربازیکنان‬ ‫فوتبال شــان تمام شــد‪ .‬ظاهرا ازموده را دوباره می خواهند‬ ‫بیازمایند‪ .‬با این توجیه که تیم ملوان یک تیم ریشه دار است‬ ‫و البته نفت به سرنوشت پاس همدان و فوالد نوین و سپاهان‬ ‫نوین دچار نمی شود اما چه فرقی می کند؟ اصل ماجرا یکی‬ ‫است‪.‬اگراینانتقالبهروالیعادیتبدیلشودچهسرنوشتی‬ ‫در انتظار فوتبال ایران خواهد بود؟ هر فصل تیمی که سقوط‬ ‫کرد‪،‬امتیازیکتیملیگبرتریرامی خردودوبارهبهلیگبرتر‬ ‫صعود می کند‪ .‬فوتبال ایران باید درباره این مســاله تصمیم‬ ‫مدیرکل اداره ورزش و جوانان استان تهران اما اعتقاد‬ ‫دارد واگذاری باشــگاه نفت از نظر قانونی مشــکلی ندارد‪.‬‬ ‫حمیدرضا گرشاسبی درباره واگذاری باشگاه نفت تهران به‬ ‫ملوان انزلی‪ ،‬روندی که در این مدت ســپری شده‪ ،‬حواشی‬ ‫پیش امده و برخی مســائل مربوط به باشــگاه پرسپولیس‬ ‫توضیحاتی را ارائه می کند‪.‬‬ ‫اومی گویــد‪« :‬باشــگاه نفــت از ‪ 4‬ماه قبل بــه دلیل‬ ‫مشکالت موجود تصمیم گرفته بو د باشگاه را واگذار کند‪ .‬ما‬ ‫از ان زمان چندین بار پیگیر شدیم تا جلوی ماجرا را بگیریم‪.‬‬ ‫حتی شخص وزیر ورزش پیگیر شــد که این اتفاق نیفتد اما‬ ‫انها نمی خواســتند تیم داری کنند‪ .‬این ماجرا ادامه یافت تا‬ ‫اینکه وزارت نفت با ارسال نامه ای به وزارت ورزش کتبا اعالم‬ ‫کرد که قصد واگذاری باشگاه را دارد و قصد تیمداری کردن‬ ‫ندارد‪ ».‬وی ادامه می دهد‪« :‬وقتی از تصمیم قطعی مدیران‬ ‫باشگاه نفت باخبر شدیم‪ ،‬به انها گفتیم که اجازه نمی دهیم‬ ‫تیم از تهران بیرون برود و کسی برنده مزاید ه خواهد شد که‬ ‫تیم را در تهران حفظ کند‪ .‬مدیران باشگاه از حدود یک ماه‬ ‫قبل اطالعیه و اگهی زدند که در نهایت سه شرکت کننده در‬ ‫مزایده معرفی شــدند‪ .‬یکی از انها مراحــل مزایده را رعایت‬ ‫نکرده بود و عالوه بر نداشــتن چک ضمانــت‪ ،‬قیمتی هم‬ ‫اعالم نکرده بود که ناخوداگاه کنار رفت‪ .‬شرکت دیگری هم‬ ‫درخواســت داده بود که مبلغ پیشنهادی اش با ملوان بسیار‬ ‫فاصله داشــت‪ .‬این شــرکت گفته بود یک میلیارد پرداخت‬ ‫می کنم و بدهی ها را نیــز می دهم‪ .‬ملوان امــا ‪ 6/5‬میلیارد‬ ‫پیشنهادکردهبودومسئولیتبدهی هایباشگاهرانیزبرعهده‬ ‫گرفت‪ .‬این در حالی است که باشــگاه نفت یک ساختمان‬ ‫اداری هم به ارزش‪ 1/5‬میلیارد تومان در اختیار دارد‪».‬‬ ‫گرشاســبی یاداور می شود‪« :‬مســئوالن نفت حتی با‬ ‫شــرکت دوم مذاکره کردند که شــما مبلغ را به اندازه ملوان‬ ‫باال بیاورید اما انها زیر بار نرفتند‪ .‬ما بارها به مســئوالن نفت‬ ‫گفته بودیم که خروج تیم های تهران از اســتان‪ ،‬خیانت به‬ ‫ورزش کشور اســت اما انها یک جواب مشخص و منطقی‬ ‫داشتند‪ .‬می گفتند شما در اداره کل تربیت بدنی استان‪ ،‬پول‬ ‫ما را بدهید و تیم را بردارید‪ .‬نفت یک سرمایه گذار است که‬ ‫می خواهد سرمایه اش را بفروشد تا ضرر نکند‪ .‬انها می گفتند‬ ‫اگر تا ‪ 10‬روز دیگر نفروشــیم‪ ،‬منحل می شود و ضرر و زیان‬ ‫ما را نیز کسی نمی دهد‪ .‬حرف وزارت نفت این بود که قانون‬ ‫اجازه نمی دهد کسی سرمایه کسی را از او بگیرد‪ ».‬اما خروج‬ ‫از اســتان منع قانونی ندارد؟ گرشاســبی در این باره اینگونه‬ ‫واکنش نشــان می دهد‪« :‬بحث دیگری درباره نفت تهران‬ ‫ورزش‬ ‫وجود دارد و ان هم ســازنده بودنش اســت‪ .‬در فوتبال همه‬ ‫قبول دارند نفت تهران با وجــود اینکه هوادار نــدارد اما در‬ ‫ســال های اخیر بازیکنان زیادی به استقالل و پرسپولیس‬ ‫داده و ما خودمان هم دل ســوخته هستیم‪ .‬مســاله اما این‬ ‫است که نفت یا باید منحل می ش د یا سهمیه اش با فروش به‬ ‫دیگر تیم حفظ می شد‪ .‬تعصب ما نیز این است که در تهران‬ ‫بمانداماازنظرقانونینمی شودمانعشد‪».‬ویبااشارهبهاین‬ ‫موضوع که بعضی ها حاشیه سازی می کنند‪ ،‬تاکید می کند‪:‬‬ ‫«من حرف های دلسوخته های ورزش کشور را درباره انتقال‬ ‫امتیاز از تهران به شهرستان درک می کنم امایک سری افراد‬ ‫دوســت دارند با اظهارنظرهای خود فضا را ملتهب کنند و با‬ ‫حاشیهسازیکارراجلوببرندکهاینموضوعانصافنیست‪».‬‬ ‫فدراســیون چطور می خواهد جلوی انتقال را بگیرد؟‬ ‫این هم پرسشی اســت که گرشاســبی اینگونه به ان پاسخ‬ ‫می دهد‪ :‬در گذشــته نیز تیم هایی مثل پاس‪ ،‬راه اهن و‪...‬‬ ‫به شهرستان ها فروخته شدند و قانون نتوانست جلوی انها را‬ ‫بگیرد‪ .‬پسانتقالامتیازنفتبهملوانمنعقانونیندارد‪.‬حال‬ ‫اینکه فدراسیون فوتبال چطور می خواهد‪ ،‬جلوی این انتقال‬ ‫رابگیرد‪،‬خودشانبایدتوضیحبدهند‪.‬باهمهاینهاامامهدی‬ ‫تاج تاکید می کند که انتقال نفت به انزلی غیرقانونی است‪.‬‬ ‫ساعتی بعد از اعالم خبر رســمی تیم فوتبال نفت تهران به‬ ‫ملوان انزلی مهدی‪ ،‬تاج رئیس فدارسیون فوتبال این انتقال‬ ‫را غیرقانونی خواند‪.‬‬ ‫تاج گفــت‪« :‬مجموعــا مخالف این حرکت هســتیم‬ ‫چراکه ســابقه خوبی در خریــد و فروش تیم ها وجــود ندارد‬ ‫و نتایج خوبی هم برای فوتبال کشــور و ثبــات رقابت های‬ ‫باشگاهی در پی نداشته اســت‪ ».‬رئیس فدراسیون فوتبال‬ ‫درباره اینکه انتقال منصوریان‪ ،‬بیرانوند و امیری به استقالل‬ ‫و پرسپولیس قانونی بوده است یا نه‪ ،‬گفت‪« :‬موضوعی که‬ ‫من موارد ان را اورده ام‪ ،‬بحث انتقال امتیاز نفت اســت‪ ،‬نه‬ ‫این موارد‪ .‬ما فوتبالی تصمیم گرفته و به نفع یا ضرر کســی‬ ‫تصمیم نگرفتیم‪ .‬این انتقال باید شــرایط قانونی خودش را‬ ‫داشته باشد‪ .‬نامه ای هم امده بود که کاظمی در جلسه ان را‬ ‫خواند و ما هم مخالفت خودمان را با این نامه اعالم کردیم‪.‬‬ ‫بحثانتقالامتیازنفتبهانزلیبودهکهاعالمکردیممخالف‬ ‫هستیم و بازهم می گوییم مخالفیم‪ .‬همه چیز باید فوتبالی‬ ‫باشدومزایدهبایدبرگزارشودوبازهماگربرندهمزایدهازاستان‬ ‫دیگری باشد‪ ،‬بازهم مخالفیم و فرقی بین ملوان یا تیم های‬ ‫شهرهایدیگرنیست‪».‬تاجتاکیدکرد‪«:‬هیاتفوتبالبااین‬ ‫موضوع انتقال نفت مخالفت کرد‪ .‬ما باید قبل از انجام مزایده‬ ‫یاهرگونهجابه جاییشرایطفوقراداشتهباشیم‪.‬باشگاهجدید‬ ‫باید همانند موسسه یا شرکت باشد و باید با بدهکاران نفت‪،‬‬ ‫بازیکنان و عوامل ان تسویه حساب کامل کند‪ .‬فکر می کنم‬ ‫این تسویه حســاب صورت نگرفته و همچنین امور مالیاتی‬ ‫هم انجام نشده اســت‪ .‬مالیات هم تسویه حساب نشده که‬ ‫این دلیل سوم است و موضوع اصل این کار بوده که به نفع‬ ‫فوتبالنیست‪.‬‬ ‫‪ ۶‬ایراد سازمان لیگ به انتقال نفت به انزلی‬ ‫اما در گیــ رو دار نهایی شــدن انتقال نفت بــه انزلی‪،‬‬ ‫ســازمان لیگ فوتبال ایــران اطالعیه ای صادر کــرد و در‬ ‫خصوص برگزاری مزایده باشگاه نفت تهران واکنش نشان‬ ‫داد؛ از انجایی که موسســه فرهنگی ورزشی نفت تهران در‬ ‫نظر دارد امتیاز تیم خود را واگذار کند و باتوجه به سوابق امر‬ ‫ممکن است باشــگاه های دیگری نیز قصد فروش و انتقال‬ ‫امتیاز تیم فوتبال خود را داشته باشند‪ ،‬ضروری است با رعایت‬ ‫کاملقوانینومقرراتجاریمصوبفدراسیونفوتبالاقدام‬ ‫شود که در مزایده باشگاه نفت صورت نگرفته است‪ .‬بنابراین‬ ‫مسئولیت عدم موافقت و تبعات ناشی از ان متوجه مسئوالن‬ ‫محترم ذیربط خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ -۱‬در خصوص فــروش‪ ،‬واگذاری یا انتقــال امتیاز یا‬ ‫سهام باشگاه می بایســت برابر مفاد ماده ‪ ۵‬ائین نامه شماره‬ ‫باید درس بگیریم‬ ‫تکلیف مطالبات بازیکنان و ارکان تیم فوتبال نفت تهران چه خواهد شد؟‬ ‫ل اسحاق‬ ‫حسین ا ‬ ‫بازرس قانونی باشگاه نفت تهران‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫همان ها امروز مدعی هســتند که همین موضوع داغ ما را‬ ‫بیشتر می کند‪.‬‬ ‫اما نکتــه دیگری هم وجــود دارد کــه بعضی ها طی‬ ‫روزهای اخیــر به ان اشــاره کرده انــد؛ این ســوال که ایا‬ ‫دخالت های سیاسی هم در انتقال امتیاز نفت به ملوان تاثیر‬ ‫داشته و گفته می شود احمد دنیامالی‪ ،‬رئیس هیات مدیره‬ ‫باشــگاه ملوان که عضو شورای شــهر تهران است نقش‬ ‫بسزایی در این مساله داشته است‪ .‬باید بگویم خود ایشان‬ ‫باید در این زمینه توضیح بدهد‪ .‬اما من یکی از کسانی بودم‬ ‫که از ابتدای انتشار اگهی فراخوان در جریان کار بودم‪.‬‬ ‫اما تکلیف مطالبات بازیکنان و ارکان تیم فوتبال نفت‬ ‫تهران چه خواهد شــد؟ این هم سوالی اســت که شاید بد‬ ‫نباشد به ان پاسخ بدهیم؛ من به عنوان بازرس قانونی باشگاه‬ ‫نفت تهران تا جایی که وظیفه داشتم‪ ،‬کارم را انجام دادم‪.‬‬ ‫دستور وزیر نفت این بود که ابتدا بدهی پرداخت شده و بعد‬ ‫امتیاز باشگاه به جای دیگری منتقل شود‪.‬‬ ‫اگر ملوان نتواند با بازیکنان نفت تســویه کند انتقال‬ ‫امتیاز این باشــگاه منتفی خواهد شــد‪ .‬این هم موضوعی‬ ‫یا بهتر بگویم شایعه ای اســت که به نظرم باید در این مورد‬ ‫به دستور وزارت نفت استناد کنم؛ دستور وزیر نفت همین‬ ‫بوده‪ ،‬مگر اینکه وزیر ورزش دستورش را تغییر دهد‪ .‬دستور‬ ‫وزیر این بوده باید ابتدا با تمام کادر و عوامل تیم نفت تسویه‬ ‫حساب شود‪.‬‬ ‫با همــه اینهــا بنــده بویی جــز بــوی بی تدبیــری و‬ ‫بی فکری استشــمام نمی کنم‪ .‬امیدوارم ایــن بی تدبیری‬ ‫گریبــان مــا را نگیــرد و حق و حقــوق بچه هــای باغیرت‬ ‫نفــت داده شــود‪ .‬همچنیــن امیــدوارم انهایــی کــه بــا‬ ‫تخریب نفت به دنبــال منصب و مقام بودنــد‪ ،‬از این ماجرا‬ ‫درس بگیرند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫وزیر نفت دســتور داده بود قبل از انتقــال امتیاز این‬ ‫باشگاه با ارکان تیم نفت تسویه حساب صورت بگیرد‪.‬‬ ‫ما گزارش ها را به کمیته سه نفره ای دادیم که متشکل‬ ‫از دو معاون وزیر و یک مشــاور وزیر هستند و انها تصمیم‬ ‫گرفته اند‪ .‬حمیدرضا گرشاسبی معاون وزیر ورزش وجوانان‪،‬‬ ‫عمادحســینی معاون وزیر نفت و دکتر هندی مشاور وزیر‬ ‫نفت در امــور حقوقی و بین الملل در ایــن کمیته عضویت‬ ‫داشتند‪.‬‬ ‫تیم نفت از لیگ دسته دوم و لیگ دسته اول تالش‬ ‫کرد تا لیگ برتری شود و این مساله حاال مورد توجه خیلی از‬ ‫اهالی فوتبال قرار گرفته است‪ .‬این موضوع باعث می شود‬ ‫سوال مهمی نزد افکار عمومی شکل بگیرد؛ ایا لیگ برتری‬ ‫شدن ملوان با خرید امتیاز نفت از نظر فوتبالی درست است؟‬ ‫پاسخ روشن اســت؛ واگذار کردن امتیاز نفت تهران با این‬ ‫ســبک و ســیاق و با این عجله و بدون برنامه درست نبود‪.‬‬ ‫این گره ای بود که می شد با دست باز کرد‪ ،‬اما دو سر گره را‬ ‫بریدند‪ .‬این موضوع برای فوتبال ما تبعاتی خواهد داشت‪.‬‬ ‫به نظــرم دو عامل ســبب انتقال امتیــاز نفت تهران‬ ‫به ملوان انزلی شــد؛ عامل اول درونی بــود که عده ای در‬ ‫مجموعه وزارت نفت نه باشــگاه نفت‪ ،‬حضور داشتند و تا‬ ‫جایی که می توانســتند دســت به تخریب زدند و امروز هم‬ ‫مدعی هستند‪ .‬اینها کسانی هســتند که پیش وزیر و وکیل‬ ‫رفتند و انــواع تهمت ها و دروغ ها را زدنــد‪ ،‬چون از فوتبال‬ ‫کنار رفته بودند و ســعی داشــتند تیم را به ســمت شخص‬ ‫ســوق بدهند‪ .‬این افراد تیمی که متعلق بــه خانواده نفت‬ ‫بود را ملک شــخصی کرده بودند و به نتیجه هم رسیدند و‬ ‫امروز مدعی هســتند که نباید ایــن کار صورت می گرفت‪.‬‬ ‫مســتنداتی در خصوص این افراد هست که چگونه نفت را‬ ‫تخریب کردند؛ اسنادی درباره اقایانی که امروز نقش مدعی‬ ‫را بازی می کنند‪.‬‬ ‫ضعف قانون اما عامل دوم و بیرونــی انتقال نفت به‬ ‫ملوان اســت؛ اتفاقی که بــرای نفت تهران افتــاد‪ ،‬برای‬ ‫صنعت نفت ابادان هم می افتد و برای تیم هایی که از بودجه‬ ‫عمومی اســتفاده می کنند هم به زودی رخ می دهد‪ .‬وقتی‬ ‫ضعف قانون وجود دارد و در برابر کمــک دولت به فوتبال‬ ‫ایستادگی می شود‪ ،‬صدا و ســیما حق پخش را نمی دهد و‬ ‫باشگاه ها دچار مشکل مالی شده و زیان ده می شوند‪ ،‬این‬ ‫اتفاق ها قابل پیش بینی اســت‪ .‬ما با این تصمیم و اتفاق‪،‬‬ ‫دو گانه سوز شــدیم‪ ،‬چون هم از داخل ســوختیم و هم از‬ ‫بیرون‪.‬‬ ‫باشگاه نفت نابود شــد‪ .‬تیمی بودیم که در پنج سال‬ ‫گذشــته همیشــه بین پنج تیم باالی جدول قرار داشتیم‪.‬‬ ‫تیم نفت هیچ گاه سقوط نکرد‪ ،‬در اسیا موفق بود‪ ،‬اما برخی‬ ‫اقایان که در نفت نتیجــه نگرفتند و به دلیل ضعف شــان‬ ‫از تیم کنار گذاشــته شــدند‪ ،‬به این تیم ضربه زدند‪ .‬حاال‬ ‫‪ ۲۶۱/۶۷۹۳/۱۱‬مــورخ ‪ 90/۵/11‬و دســتورالعمل شــماره‬ ‫‪ ۲۶۱/۹۱۱۸/۱۱‬مورخ ‪ 90/۶/19‬اقدام کنند که این موضوع‬ ‫با مخالفت صریح هیات فوتبال اســتان تهران مطرح شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ -۲‬پیرو ائین نامه مربوطه قبــل از تنظیم مبایعه نامه و‬ ‫مزایده و موافقت هیات فوتبال اســتان و پیرو دستورالعمل‬ ‫‪ ۲۶۱/۹۱۱۸/۱۱‬اداره کل تربیت بدنــی اســتان مبــداء‬ ‫(کمیسیون ماده‪ ) ۵‬باید دریافت می شد که اخذ نشده است‪.‬‬ ‫‪-۳‬موردمعاملهیاانتقال بایددرابتد اپسازهماهنگیبا‬ ‫سازمانلیگپسازاخذتسویه حسابوتائیدیهمبنیبرعدم‬ ‫مشکالت حقوقی و مالی از بخش های ذیربط و رفع تعهدات‬ ‫وبدهی هایمربوطهوتسویه حسابمالیاتیامکان پذیرباشد‬ ‫که این موضوع رعایت نشده است‪.‬‬ ‫‪ -۴‬اخذ تاییدیــه از کمیته های فنی و توســعه و صدور‬ ‫مجوز فدراســیون فوتبال به دلیل رعایت اهداف و وظایف‬ ‫فدراسیون فوتبال وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪-۵‬پیروبندیکائین نامهشرایطواگذاریمورخ‪90/۶/20‬‬ ‫که به تمامی باشگاه ها ابالغ شده است هر گونه مورد معامله‬ ‫باشــگاه و انتقال بدوا پس از هماهنگی و موافقت ســازمان‬ ‫لیگصورتگیردکهاینمهمصورتنگرفتهوسازمانلیگ‬ ‫مخالفتخودرابرایانجامانتقالاعالمکرد هوتسویه حساب‬ ‫وتائیدیهمبنیبرعدممشکالتحقوقیومالیازبخشذیربط‬ ‫فدراسیونوسازمانلیگوتسویه حسابمالیاتیوجودندارد‪.‬‬ ‫‪ -۶‬قبل از اینکه امتیاز یا ســهام باشــگاه واگذار شود‬ ‫وضعیــت قراردادهــای بازیکنــان و کادر فنی بایســتی با‬ ‫هماهنگی طرفین قرارداد بین بازیکنان و کادر فنی با باشگاه‬ ‫مشخص شده باشد که این موضوع رعایت نشده است‪ .‬در‬ ‫خاتمه با استناد به شرایط فوق الذکر واگذاری سهام باشگاه‬ ‫و مزایده انجام شــده وجاهت قانونی نداشته و این سازمان‬ ‫مســئولیت عدم رعایت ضوابط قانونی را متوجه مســئوالن‬ ‫ذیربط می داند‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫شاگردانخادم‬ ‫برنده جنگ‬ ‫ابرقدرت ها‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫ایران باالتر از امریکا و روسیه‬ ‫همه چیز برای خادم و شاگردانش روشن بود؛ انها به‬ ‫امریکا رفته بودند تا عنوان قهرمانــی را از ان ایران کنند و‬ ‫این موضوع حتی از گفت وگوهای رئیس فدراسیون کشتی‬ ‫کامال پیدا بود‪ .‬انجــا که غیبت باروز را نــه امتیازی به نفع‬ ‫ایران بلکه اتفاقی حسرت برانگیز خواند‪ .‬باروز؛ کشتی گیر‬ ‫بدبدنی که به کوه عضله معروف است‪.‬‬ ‫رســول خادم از همان ابتــدا مصمم بــودن کاروان‬ ‫کشتی ازاد را به رقبای ایران دیکته کرد‪ .‬او بعد از پیروزی‬ ‫شاگردانش برابر تیم های اذربایجان و هند در رقابت های‬ ‫جام جهانی ‪ ۲۰۱۶‬امریکا گفت‪« :‬ما برای مسابقه مهمی‬ ‫ اینجا امده ایم‪ .‬در فاصله حــدود دو ماه تا اغاز رقابت های‬ ‫المپیک مهم است که تکنیک حریفان خود را بشناسیم و‬ ‫انها را از هر جهت انالیز کنیم‪».‬‬ ‫سرمربی تیم ملی کشتی ازاد ایران با اشاره به غیبت‬ ‫جردن باروز در ترکیب تیم امریکا نیز افزود‪« :‬انتظار داشتیم‬ ‫«جردن باروز» را اینجا ببینیم اما این اتفاق نیفتاد‪ .‬اکنون‬ ‫باید تــا المپیک منتظر باروز باشــیم تا حســن یزدانی با او‬ ‫رقابت کند‪ .‬این مسابقه ای بود که امریکایی ها هم انتظار‬ ‫دیدنش را داشتند‪».‬‬ ‫قطعا این ادبیــات از ان مربی اســت کــه تیمش را‬ ‫برای رویارویی با ســخت ترین رقبا اماده کرده است؛ یعنی‬ ‫همان اتفاقی کــه رخ داد و ایران قهرمان شــد‪ .‬تیم ملی‬ ‫کشتی ازاد کشورمان با غلبه بر روسیه در فینال رقابت های‬ ‫جام جهانی‪ ،‬هفتمیــن بار عنوان قهرمانی این مســابقات‬ ‫را به خود اختصاص داد‪ .‬جام جهانی کشــتی ازاد یکشنبه‬ ‫هفته گذشــته با حضور هشــت تیــم برتر جهان در شــهر‬ ‫لس انجلس امریکا اغاز شد‪ .‬تیم ملی کشورمان در فینال‬ ‫به مصاف روســیه رفت که با پیروزی در ایــن دیدار برای‬ ‫هفتمین بار و پنجمین مرتبــه متوالی عنوان قهرمانی را به‬ ‫خود اختصاص داد‪.‬‬ ‫در ایــن دیدار که از ســاعت ‪ 5:55‬بامداد در ســالن‬ ‫فوروم اغاز شد‪ ،‬تیم کشورمان با نتیجه ‪ 5‬بر ‪ 3‬از سد روسیه‬ ‫گذشت و برای پنجمین سال متوالی عنوان قهرمانی این‬ ‫رقابت ها را کسب کرد‪ .‬تیم گرجســتان نیز با برتری مقابل‬ ‫امریکا در دیدار رده بندی سوم شد‪.‬‬ ‫رسول خادم‪ ،‬ســرمربی تیم ملی کشــتی ازاد گفت‪:‬‬ ‫«مسابقات گزینشی المپیک زمان بسیاری از تورنمنت های‬ ‫بین المللی ســال های گذشــته پیش از المپیــک را تغییر‬ ‫داد‪ .‬از این رو کادر فنی تیم ملی کشــتی ازاد‪ ،‬مســابقات‬ ‫جام جهانــی را به عنــوان یــک مســابقه تدارکاتــی برای‬ ‫قهرمانان مدعی پیراهن تیم ملــی در المپیک نیز در نظر‬ ‫گرفت‪».‬‬ ‫رســول خــادم در مــورد قهرمانــی در جام جهانــی‬ ‫امریکا اظهار داشــت‪« :‬افتخار کســب عنــوان قهرمانی‬ ‫در جام جهانی امریکا کــه برای پنجمین بــار پی در پی به‬ ‫دســت امد‪ ،‬متعلق به مردم عزیز ایران است که بزرگترین‬ ‫سرمایه ورزش ملی کشور‪ ،‬کشتی هستند‪ ».‬وی افزود‪« :‬از‬ ‫پیگیری میلیون ها نفر از مردم کشورمان‪ ،‬ان هم در ساعات‬ ‫بامدادی و هنگام ســحر در ماه مبارک رمضــان از طریق‬ ‫شــبکه های تلویزیونی و همچنین از حضور گرم ایرانیان‬ ‫عزیز در ســالن «فــوروم» لس انجلس و حمایت شــان از‬ ‫تیم ملی کشورشان در جام جهانی امریکا تشکر می کنم‪».‬‬ ‫خادم تصریح کرد‪« :‬مســابقات جام جهانی بــه دلیل نوع‬ ‫رقابت جذاب و ســنگین تیم به تیم‪ ،‬روز بــه روز از جایگاه‬ ‫باالتری میان مســابقات اصلی اتحادیه جهانی کشــتی‬ ‫(جهانی‪ ،‬قاره ای‪ ،‬جام جهانی) برخوردار می شود‪ .‬از این رو‬ ‫شاهد هستیم سال به سال حضور تیم های ملی کشورهای‬ ‫برتر دنیا در این رقابت ها در مجموع جدی تر دنبال می شود‬ ‫و به همــان نســبت رقابت ها هــم ســنگین تر و جذاب تر‬ ‫می شــود‪ ».‬دارنده مدال طالی المپیــک اتالنتا تصریح‬ ‫کرد‪« :‬به دلیل نزدیکی مسابقات جام جهانی با المپیک‪،‬‬ ‫بر خالف سال های گذشته که کشتی گیران به علت فاصله‬ ‫حدود پنــج ماهه بین مســابقات جام جهانی با مســابقات‬ ‫جهانی ان سال‪ ،‬در شرایط اوج نســبی به لحاظ بدنی‪ ،‬در‬ ‫جام جهانی شرکت می کردند اما امسال در شرایطی که در‬ ‫دوره تمرینات اســتقامتی ســنگین المپیک قرار داشتند و‬ ‫نمی توانستند شرایط تمرینی شــان را تغییر بدهند‪ ،‬در این‬ ‫مســابقات حضور پیدا کردند‪ ».‬ســرمربی تیم ملی افزود‪:‬‬ ‫«مردم عالقه مند به ورزش کشــور می داننــد که در چنین‬ ‫شرایط بدنی‪ ،‬انجام مسابقه کاری بسیار دشوار خواهد بود‪.‬‬ ‫از این رو بچه ها با بدن های اســتقامتی که بدنی سنگین و‬ ‫کم ســرعت برای اجرای فنون و جا به جایی تکنیکی است‬ ‫و اجرای فن را محدود می کند در این مســابقات شــرکت‬ ‫کردند‪ .‬بیشــترین اثر گذاری این شرایط اســتقامتی را در‬ ‫کشــتی های علیرضا کریمی‪ ،‬به دلیل فیزیک خاص این‬ ‫کشتی گیر شاهد بودیم‪ .‬به هر حال با همه حساسیت های‬ ‫سنگینی که در رقابت های قهرمانان ملی کشتی ازاد کشور‬ ‫با رقبای امریکایی‪ ،‬روســیه و اذری به وجود امد‪ ،‬با دعای‬ ‫خیر مردم و غیرت دالوران مان تیم ملی قهرمان شد‪».‬‬ ‫خادم خاطرنشــان کــرد‪« :‬در حال حاضــر مطابق‬ ‫مصوبه شورای فنی کشتی ازاد کشور‪ ،‬اخرین ارزیابی های‬ ‫الزم از سوی کادر فنی تیم ملی پس از جام جهانی انجام و‬ ‫نتیجه ان به شورای فنی اعالم می شود و در نهایت در یکی‬ ‫دو تورنمنت باقیمانده پیش رو تا المپیک در مورد وضعیت‬ ‫چنــد وزن باقیمانده تصمیم گیری می شــود‪ .‬همچنین به‬ ‫دلیل استفاده تدارکاتی از مسابقات مذکور‪ ،‬در زمان محدود‬ ‫پیش رو تا المپیک‪ ،‬روی نقاط ضعف شناسایی شــده‪ ،‬در‬ ‫کشتی های کشــتی گیران کشــورمان در این مسابقات‪،‬‬ ‫کار خواهد شد‪».‬‬ ‫امــا قهرمانــی کشــتی ازاد ایــران در جام جهانــی‬ ‫تمجیدهای بسیاری را باعث شــد؛ سایت اتحادیه جهانی‬ ‫کشتی نوشت‪« :‬ایران در جام جهانی لس انجلس در خانه‬ ‫مبارزه نمی کرد اما برای هر کســی که در ســالن مسابقات‬ ‫نشســته بود‪ ،‬ســخت بود که تصور کند ایرانی ها در خانه‬ ‫کشتی نمی گیرند‪ .‬در جوی که فریادهای بسیار و تشویق‬ ‫هو اد ا ران را در پی داشــت و در شــرایطی که تماشاگران‬ ‫ایرانی پرچم کشورشان را تکان می دادند و با نواختن طبل‬ ‫و بوق ها ایران را تشــویق می کرد ند‪ ،‬تیم ملی کشتی ازاد‬ ‫ایران برای پنجمین بار متوالی عنوان قهرمانی جام جهانی‬ ‫را به خود اختصاص داد‪».‬‬ ‫حاال خادم و شاگردانش باید خیلی زود از تمجیدها و‬ ‫پیام های پرمهری که چهره های سیاسی برای شان مخابره‬ ‫می کنند عبور کنند‪ .‬انها ریو را در پیش دارند؛ جایی که قرار‬ ‫است کشــتی ازاد و فرنگی ایران بار سنگینی از مسئولیت‬ ‫بزرگ کاروان ورزش ایران را به دوش بکشد‪ .‬هر چند وزیر‬ ‫ورزش شــخصا برای کشــتی گیران پیام تبریکی مخابره‬ ‫نکرد اما برای خادم‪ ،‬المپیک و درخشــش شاگردانش در‬ ‫ریو حتما اهمیت بیشتری دارد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫داور فوتبال‪ ،‬شهید‬ ‫مدافع حرم شد‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫هفته گذشته در هیاهوی اخبار فصل نقل و انتقاالت‬ ‫خبری متفاوت منتشــر شــد؛ خبری که اهالــی فوتبال از‬ ‫شنیدنش به خود بالیدند‪ .‬یک داور فوتبال در راه دفاع از حرم‬ ‫شهید شد‪ .‬مهدی طهماسبی‪ ،‬پاسدار مدافع حرم در نبرد با‬ ‫تروریست های تکفیری در استان حلب در شمال سوریه به‬ ‫فیض شهادت نائل امد‪ .‬پاسدار شهید طهماسبی یکی از‬ ‫داوران درجه یک فوتبال استان قم بود‪.‬شهدای مدافع حرم‬ ‫چراغ هدایت نسل جوان به خصوص ورزشکاران را روشن‬ ‫نگه داشته اند‪.‬کسانی که در مسیر شهادت قدم برمی دارند‬ ‫با خدا معامله می کنند و این وظیفه سنگین بر دوش ماست‬ ‫که رهروان صدیقی برای انها باشیم‪ .‬هفته نامه مثلث کوچ‬ ‫غریبانه این داور قهرمــان را به مردم عزیــز و خانواده وی‬ ‫تســلیت گفته و از خداوند منان برای خانواده ایشان صبر‬ ‫جزیل طلب می کند‪.‬‬ ‫چرا گودرزی به مراسم استقبال نرفت؟‬ ‫کم لطفیوزیر‬ ‫مهدی ربوشه‬ ‫دبیر گروه ورزشی‬ ‫مثلث | شماره ‪293‬‬ ‫ورزش‬ ‫به نظــرم وزیر ورزش نســبت بــه تیم رســول خادم‬ ‫کم لطفی کــرد؛ تیمی کــه در خاک امریکا موفق شــد در‬ ‫چند مسابقه ســخت میزبان را کنار بزند و در فینال روسیه را‬ ‫مقتدرانه شکســت دهد و برای هفتمین بار قهرمان جهان‬ ‫شــود؛ ازادکارانی که خیلی ها امیدوارند همین ها در ریو از‬ ‫اعتبار کاروان ورزش کشــورمان دفاع کننــد در حق چنین‬ ‫تیمی به نظرم کم لطفی بود که وزیر ورزش نه تنها شخصا‬ ‫پیام تبریکی مخابره نکرد بلکه برای استقبال از این تیم به‬ ‫فرودگاه هم نرفت‪ .‬البته او مشاورش را به مراسم استقبال‬ ‫فرســتاد امــا ازادکاران از کمیته ملی المپیک رئیســش را‬ ‫می دیدند و از وزارت ورزش تنها مشــاورش را؛ این شــاید‬ ‫تفاوتی محســوس در احترام گذاشــتن به تیمی بود که بر‬ ‫بام جهان ایستاده اما قدرشناسی درخوری نمی بیند‪ .‬انگار‬ ‫برای وزیــر ورزش تبریک گفتن و رفتن به اســتقبال کمی‬ ‫سخت بود؛ تبریک به خادم به خاطر تیم بزرگش و استقبال‬ ‫از همین بزرگان وقتی بامداد چهارشنبه وارد تهران شدند‪.‬‬ ‫حاال بر هیچ کس اختالف میان فدراسیون کشتی و وزارت‬ ‫ورزش پوشــیده نیســت اما ایــن اختالف ها نبایــد روحیه‬ ‫قدرشناسی را از ما بگیرد‪ .‬تیم ملی کشتی ازاد ایران موفق‬ ‫شد در رقابت هایی سخت و نفسگیر در خاک امریکا رقبایی‬ ‫چون میزبان و روسیه را کنار بزند‪ .‬بنابراین حساب قدردانی‬ ‫از چنین تیمی را باید از حساب های شخصی جدا کرد‪ .‬این‬ ‫قهرمانی برای همــه مردم و البته حاکمیت ارزشــمند بود؛‬ ‫اتفاقی که باعث شد اکثر چهره های مهم سیاسی همچون‬ ‫رئیس جمهور و رئیس مجلس شــورای اســامی به خادم‬ ‫و تیمش تبریک بگویند اما کســی که باید خوشحالی اش‬ ‫از این موفقیت بزرگ را به رخ می کشــید سکوت کرد؛ این‬ ‫وزارت ورزش بود که قهرمانی ازادکاران را تبریک گفت نه‬ ‫شخص وزیر‪ .‬پیامی اشکار از سوی گودرزی که ابدا رسول‬ ‫خادم را به واکنشــی وادار نکرد‪ .‬شــاید رئیس فدراسیون‬ ‫کشتی اصال به این مسائل فکر هم نمی کند‪ .‬او دغدغه های‬ ‫دیگری دارد؛ در امریکا حسرت خورد که چرا جردن باروز در‬ ‫مسابقات نیست که حسن یزدانی را سخت به چالش بکشد‬ ‫و در تهران اصال ذوق زده نشان نداده و تاکید کرده است‪:‬‬ ‫«نمی خواهم به برخی مســائل ورود کنم و حاشیه ها را دو ‬ ‫برابر کنم‪ .‬بنابراین تاکید می کنم کــه فقط باید به المپیک‬ ‫فکر کنیم‪ ».‬در مراسم استقبال از ازادکاران قهرمان وزیر‬ ‫ورزش‪ ،‬عبدالحمید احمدی‪ ،‬مشــاور عالی خــود را راهی‬ ‫فرودگاه کرد در حالی که رئیس کمیته ملی المپیک شخصا‬ ‫برای قدردانی از خــادم و تیمش در فرودگاه حاضر شــد‪.‬‬ ‫شاید این همان نکته ای است که محمد بنا مدت ها است‬ ‫درباره اش ســخن می گوید؛ گرفتن احترام از مدیرانی که‬ ‫گاهی تقدیر و تشکرشــان کمی دیر می شود‪ .‬نکته جالب‬ ‫اینکه کیومرث هاشــمی در مصاحبه خود بــه گالیه های‬ ‫محمد بنا نیز اشاره کرد‪« :‬نگرانی مربیان بحق است و حتی‬ ‫گاهی محمد بنا صحبت هایی را مطرح می کند که به اعتقاد‬ ‫من بحق است و باید مورد توجه باشد و نباید ناراحت شویم‪،‬‬ ‫بلکه باید در صدد رفع مشــکالت اقدام کنیــم‪ .‬البته چهار‬ ‫روز پیش معــاون اول رئیس جمهور درخواســت های ما را‬ ‫خواستند تا انها را بررسی کنند‪ ».‬رئیس کمیته ملی المپیک‬ ‫کلید واژه مهمی را مطرح کرده است‪ .‬او گفته نباید از شنیدن‬ ‫حرف هــای بنا ناراحت شــویم‪ .‬او همچنیــن در خصوص‬ ‫حضور در کنار قهرمانان و ورزشکاران نیز حرف های جالبی‬ ‫را مطرح کرده است؛ «این حضورها می تواند باعث دلگرمی‬ ‫ و تشویق ورزشکاران و مربیان باشد و وظیفه ما بوده که در‬ ‫کنار این قهرمانان باشیم‪ ».‬با همه اینها شاید حق با رسول‬ ‫خادم است‪ .‬او می گوید‪« :‬متاسفانه خیلی از فرصت ها در‬ ‫این مدت از دســت رفت و در فرصت باقیمانده نیز به جای‬ ‫ورود به مسائل حاشــیه ای باید به فکر حضوری موفق در‬ ‫المپیک باشیم‪ ».‬رئیس فدراسیون کشتی که پیش از این‬ ‫دو بار به دولت تدبیر و امید نامه نوشــته و از انها خواســته‬ ‫که هوای المپیکی ها را داشــته باشــند این بار نیز انها را به‬ ‫استمداد طلبیده و گفته است‪« :‬دوستان نیز باید مورد توجه‬ ‫دولتمردان قرار بگیرند و با منابع و حمایت هایی که در اختیار‬ ‫انها قرار می گیــرد‪ ،‬کار کننــد‪ ».‬ازادکاران و فرنگی کاران‬ ‫حاال بیــش از هر چیز دیگــری به ریو می اندیشــند اما این‬ ‫باعث نمی شود که نکته مراسم استقبال را فراموش کنیم؛‬ ‫وزیر ورزش به مراسم اســتقبال نرفت‪ .‬کم لطفی بود‪ .‬کار‬ ‫خوبی نبود‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫به نام پدر‬ ‫حمیدسبزواریدرگذشت‬ ‫پیام تسلیت رهبر انقالب‬ ‫«شــعر دوران انقــاب در میــان همــه‬ ‫مقاطع تاریخــی طوالنی‪ ،‬ایــن ویژگــی را دارد‬ ‫شعر سبزواری‪ ،‬شناسنامه زمان مند انقالب‬ ‫در پی درگذشت حمید سبزواری‪ ،‬شاعر گرانقدر انقالب اسالمی‪ ،‬حضرت‬ ‫که تقریبا یکدســت و کامل در جهت ارمان ها و‬ ‫اســت‪ ،‬زیرا کمتر حادثــه یا رویدادی اســت که‬ ‫ایت الله خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب پیام تسلیتی صادر کردند‪ .‬متن پیام رهبر‬ ‫انعکاســی از ان در شــعر او نباشــد‪ .‬این شاعر با‬ ‫هدف های واال و ســخنگوی احساسات و افکار‬ ‫معظم انقالب اسالمی به شرح زیر است‪:‬‬ ‫حساســیت ویژه خویش‪ ،‬هر رویــداد مهم تاریخ‬ ‫و جهت گیری های ملتی اســت که شاعر‪ ،‬از دل‬ ‫«بسمه تعالی‬ ‫با دریغ و تاسف خبر درگذشت شاعر نامدار معاصر جناب اقای حسین اقا‬ ‫معاصر ایران را با گل واژه های شعرش در حافظه‬ ‫ان برخاســته و بدان وابسته اســت‪ .‬شعر دوران‬ ‫ممتحنی معروف به حمید سبزواری را دریافت کردم‪ .‬این نام ماندگار و پرافتخار‪،‬‬ ‫انقالب شــعر زر و زور نیســت‪ .‬شــعر احساسات‬ ‫زمانه نقش کرده اســت تا ایندگان از یاد نبرند که‬ ‫سطحی و فردی و متوجه به ارزوها و امیال حقیر‬ ‫نسل گذشته در چه شرایط دشــواری از ارمان ها‬ ‫یاداور تالش ارزنده هنرمندی سختکوش و شــجاع در پشتیبانی از انقالب در‬ ‫بشری نیســت‪ .‬زبان یک ملت و شرح حال یک‬ ‫و انقالبش دفاع کرده است‪.‬خودش درباره شیوه‬ ‫عرصه شعر و ادب است‪ .‬حمید ســبزواری‪ ،‬صریح و ثابت قدم و موقع شناس‪،‬‬ ‫امت است‪ .‬انعکاسی از روح بزرگ جامعه ای است‬ ‫شــاعری ای که پیش گرفت اینگونه می گوید‪:‬‬ ‫هنر واال و فاخر خود را به خدمت گرفت تا انقالب اسالمی و نظام برامده از ان را‬ ‫«از مدت ها قبل از حادثه های انقالب اسالمی‬ ‫که یکپارچه در جهت هدف ها و ارمان های الهی‬ ‫از جنبه اثرگذار شعر روان و جذاب‪ ،‬تغذیه و تامین کند‪ .‬سرودها و منظومه های‬ ‫شــعر انقالبی گفتــم‪ ،‬زمانی که صنعــت نفت را‬ ‫بلند و غزل ها و قصیده های خوش ساخت و پرمضمون او‪ ،‬ثروت ادبی درخوری‬ ‫و انســانی گام برداشــته و فداکاری کرده است‪.‬‬ ‫ی است‪ .‬شعر دربارها‬ ‫شعر هدفدار و سازنده مردم ‬ ‫ملی کردند‪ ،‬باز هم منافع دســت بیگانگان بود و‬ ‫را تقدیم انقالب کرد‪ .‬با انقالب زیست و برای اسالم و انقالب سرود و وفادارانه‬ ‫و میخانه ها و عشــرتکده ها نیست‪ .‬شعر صحنه‬ ‫ثروت مردم را می بردند‪ .‬شعری گفتم با این مطلع‬ ‫در کنار انقالب ماند‪ .‬رحمت و رضوان خدا نصیب او باد‪ .‬مصیبت درگذشت او را‬ ‫عظیم جهاد و سیاســت و انقالب و جهان نگری‬ ‫«نفت ملی وطن گرو رفته» البته نتوانســتم این‬ ‫به خاندان گرامی و همه دوستداران به ویژه همشهریان قدردان سبزواری اش‬ ‫شــعر را جایی چاپ کنم‪ .‬ان زمان معلم بودم‪ .‬به‬ ‫است‪ .‬شعر خدایی است‪.‬‬ ‫تسلیت عرض می کنم‪.‬‬ ‫من خاتمه خدمــت دادند و در مشــهد محاکمه‬ ‫شــاعر گرامی ما اقای حمید ســبزواری از‬ ‫سیدعلی خامنه ای‪ ۲۳ -‬خرداد ماه»‬ ‫شــدم‪ .‬انســان مبارز از هیچ چیزی نمی ترسد و‬ ‫پیشکسوتان و پیشروان این راه است‪ .‬زبان فاخر‬ ‫در شــعر حمید‪ ،‬با مضمون انقالبــی و مکتبی‪،‬‬ ‫مبارزه می کنــد‪ ،‬این یک لذت شــیرین دارد‪ .‬در‬ ‫شعر را اغاز کرد و اشعارش را در دفتری با نام «فریاد نامه»‬ ‫امیزه ای مطلوب و ارزنــده پدید اورده و مجموعه شــعر او‬ ‫ان زمان من غالبا شعر می گفتم که این شعرها را کم کم به‬ ‫می نوشت که بیشــتر اشــعارش اجتماعی بود و این بیشتر‬ ‫در دیوان معاصر فارســی‪ ،‬فصل رغبت انگیز و شایسته ای‬ ‫سمت سرنگونی رژیم کشــیدیم‪ .‬این کار را از اغاز سلطنت‬ ‫شاه انجام دادم و شــروع به مبارزه با رژیم کردم‪ .‬وقتی امام‬ ‫به علــت جریان های ســال ‪ 1320‬و ورود متفقین به ایران‬ ‫گشوده است‪».‬‬ ‫مطرح شدند ان موقع مبارزات من جهت دار شد‪ .‬در اشعار و‬ ‫و مشــکالت اقتصادی و معشیتی بود‪ .‬ســبزواری ابتدا به‬ ‫بخشی از مقدمه حضرت ایت الله خامنه ای بر دیوان‬ ‫سرودها برای ما راهی باز شد که بر خیزش مردم راهی ببریم‪.‬‬ ‫شغل معلمی مشغول شد‪ ،‬سپس کارمند بانک بازرگانی در‬ ‫زنده یاد حمید سبزواری‪.‬‬ ‫تهران شد و بعد به شاعری روی اورد‪ .‬مهم ترین فعالیتش‬ ‫بی گمان نام استاد حمید سبزواری با خاطرات اغلب‬ ‫امام هم کم کم در این اواخر سال های نزدیک به انقالب‪،‬‬ ‫ شاعری بود‪ .‬وی در رشــته ادبیات تحصیل کرده و سال ها‬ ‫ایرانیــان در بعد از انقالب گره خورده اســت‪ .‬او مهم ترین‬ ‫زمانی که به عراق رفتند اعالمیه هایشان برای ما می امد و‬ ‫سابقه تدریس در همین رشــته را در کارنامه دارد و تاکنون‬ ‫شــعرهای مربوط به انقالب اســامی یا همان شعرهای‬ ‫این اعالمیه ها برای ما دستورالعمل بود‪ .‬در رابطه با همین‬ ‫چند مجموعه کتاب به چاپ رسانده است مانند سرود درد‪،‬‬ ‫اعالمیه ها شعر می گفتیم و راه و روش در اختیار مردم قرار‬ ‫انقالبی را سروده است‪ ،‬مانند خوش امدی ای امام ما‪ ،‬این‬ ‫سرود سپیده‪ ،‬سرود دیگر‪ ،‬کاروان سپیده‪ ،‬یاد یاران‪ ،‬گزیده‬ ‫می دادیم‪ .‬امام(ره) در صدر انقالب بود‪ ،‬من بارها گفته ام‬ ‫بانگ ازادی کز خاوران خیزد‪ ،‬برخیزید ای شهیدان‪ ،‬امریکا‬ ‫ادبیات معاصر و‪ ...‬وی مدال درجه یک هنر در رشته ادبیات‬ ‫امریکا ننگ به نیرنگ تو‪ ،‬شــهید مطهر‪ ،‬خمینی ای امام‪،‬‬ ‫هرچند امام(ره) به امامت نرســیده‪ ،‬اما کارش کار امامانه‬ ‫دارد و اولین شاعری است که کتاب شعرش با عنوان سرود‬ ‫بود‪ .‬امام(ره) باعث شــد ما گرد هم جمع شویم و شرایط را‬ ‫خجسته باد این پیروزی و‪...‬؛ شعرهایی که هر کدام از انها‬ ‫درد‪ ،‬سال ‪ 1375‬کتاب سال شناخته شد‪ .‬حمید سبزواری‬ ‫بشناسیم‪ .‬امام(ره) مردم را به حرکت دراورد‪».‬‬ ‫دنیایی از خاطرات را با خود به همراه دارد‪ .‬نسل نوجوانان‬ ‫به مناســبت های گوناگــون از جمله گرامیداشــت مقدم‬ ‫پس از انقالب با این نواها بزرگ شدند و این سرودها هنوز‬ ‫پس از انقالب هم در تمام حوادث‪ ،‬استاد سبزواری‬ ‫زبان توصیف حوادث هســتند از اشغال النه جاسوسی که‬ ‫امام خمینی (ره)‪ ،‬شهادت شهید مطهری (ره)‪ ،‬ازادسازی‬ ‫صدای بسیاری از خاطرات انهاست‪ .‬همین خاطرات است‬ ‫پیام امریکا امریکای او را شــنیدیم تا شهادت استاد شهید‬ ‫خرمشهر‪ ،‬تسخیر النه جاسوســی و‪ ...‬ترانه های ماندگار‬ ‫که به شاعر انها لقب پدر شعر انقالب را داده است‪.‬‬ ‫مرتضی مطهری که ســرود شــهید مطهر جاودانه شد‪ .‬در‬ ‫بســیاری ســروده اســت‪ .‬از اثار او می توان به کتاب های‬ ‫درباره استاد‬ ‫«ســرود درد»‪« ،‬سرود سپیده»‪« ،‬ســرودی دیگر»‪« ،‬تو‬ ‫تمام اجزا و ابعاد اشــعار حمید ســبزواری‪ ،‬پیــام انقالبی و‬ ‫عاشــقانه ســفر کن»‪« ،‬بانگ جرس» و‪ ...‬اشاره کرد که‬ ‫حسین اقاممتحنی مشهور به حمید سبزواری در سال‬ ‫انقالبی بودن دیده می شود‪ .‬حتی این پیام در اشعاری که‬ ‫حتی در عنوان انها نیز واژه ســرود‪ ،‬غالب اســت‪ .‬اســتاد‬ ‫‪ 1304‬در سبزوار دیده به جهان گشود‪ .‬پدرش عبدالوهاب‪،‬‬ ‫موضوع انقالب هم نداشت‪ ،‬به چشم می خورد‪ .‬سبزواری‬ ‫حمید ســبزواری در ســحرگاه پنجم ماه رمضــان مصادف‬ ‫از شاعرانی بود که تمام اتفاق ها و لحظه های انقالب را در‬ ‫پیشه ور ســاده ای بود که قریحه شــاعری داشت و جدش‬ ‫با ‪ 22‬خرداد ‪ 1395‬هجری شمســی بر اثر کهولت ســن و‬ ‫قالب شعر دراورد‪ .‬شعرهای ایشان در دوران دفاع مقدس‬ ‫مال محمد صادق ممتحنی شاعری مردمی بود که «مجرم»‬ ‫بیماری در بیمارستان اسیای تهران دار فانی را وداع گفت‪.‬‬ ‫تخلص می کــرد و اثارش در ســفری به مشــهد‪ ،‬در حمله‬ ‫هم مبین همین حرکت اســت‪ .‬اغراق نیســت که بگوییم‬ ‫مراسم تشییع پیکر استاد حمید سبزواری‪ ،‬پدر شعر انقالب‬ ‫راهزنان به یغما رفــت‪ .‬حمید‪ ،‬قبل از رفتن به مدرســه در‬ ‫مرحوم حمید سبزواری ستون شعر انقالب بود و باید ایشان‬ ‫خانه نزد مادرش قــران را اموخت و به همیــن دلیل وقتی‬ ‫در شهرستان سبزوار برگزار شــد و در حالی که شعر ماندگار‬ ‫را یکی از پایه گذاران شعر انقالب نامید‪ .‬نقش ان مرحوم در‬ ‫«خمینی ای امام» پخش می شــد در نزدیکی مقبره حاج‬ ‫به مدرســه رفت فارســی را خیلی خوب و سلیس می خواند‬ ‫ماندگار کردن حماسه پیروزی انقالب انکارناپذیر و همدلی ‬ ‫او با انقالب و انقالبی ها ستودنی است‪.‬‬ ‫مالهادی سبزواری تشییع و به خاک سپرده شد‪.‬‬ ‫و از بچه های دیگر جلوتر بود‪ .‬او از ‪ 14‬ســالگی ســرودن‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫پدر شعر انقالب‬ ‫پچ پچه های پشت خط نبرد‬ ‫ممکن اســت این متن به وقایع سال ‪ 61‬اشاره داشته باشد‬ ‫اما مثل همه متون ماندگار قابلیت اجرا در زمان های مختلف‬ ‫را دارد‪ .‬این مساله نیز به ویژگی علیرضا نادری باز می گردد‬ ‫که توانســته اثری را خلق کند که روایتی صادقانه از جنگ‬ ‫داشته باشــد‪ .‬نمایشــنامه «پچ پچه های پشت خط نبرد»‬ ‫از مطرح ترین اثار علیرضا نادری اســت که اوایل دهه ‪80‬‬ ‫هم به کارگردانی خود او اجرا شــد و ســال ‪ 91‬نیز اشــکان‬ ‫خلیل نژاد یک بار دیگر این نمایشــنامه را روی صحنه برد‪.‬‬ ‫در اجراهای قبلی بازیگران حرفه ای تری در نمایش حضور‬ ‫داشتند؛بازیگرانی مثل مهدی سلطانی‪ ،‬فرهاد اصالنی‪،‬‬ ‫نوید محمدزاده و‪ ...‬در این تئاتر عباس خداوردیان‪ ،‬مسعود‬ ‫عابدی‪ ،‬حجت غالمی‪ ،‬افشــین واعظی‪ ،‬کسری بنایی‪،‬‬ ‫رامین دلفانی‪ ،‬محمدرضا ستاری و مسعود شیرانی فر بازی‬ ‫ارزویم بود که روزی نمایشی با موضوع جنگ در خوزستان و‬ ‫دفاع مقدس روی صحنه ببرم‪ .‬من در هفت سالگی شانس‬ ‫این را داشتم که شاهد اجرای «علیرضا نادری» از نمایش‬ ‫«پچ پچه های پشت خط» باشم و تماشای این نمایش ان‬ ‫قدر ذهن من را درگیر کرد کــه ارزو کردم روزی من هم این‬ ‫نمایش را روی صحنه ببرم و خوشحالم که باالخره به ارزویم‬ ‫رسیدم‪ .‬این کار را به عشق شهدا اغاز کردیم‪ .‬نگاه ما این بار‬ ‫به حوزه دفاع مقدس متفاوت است؛ چرا که به هیچ عنوان از‬ ‫المان های جبهه استفاده نکردیم و مستقیم به این موضوع‬ ‫نپرداختیم‪ .‬من خودم دغدغه فعالیت در عرصه اثار ارزشی‬ ‫را دارم و ان قدر متن این اثر خوب نوشته شده که مطمئن‬ ‫هستم مورد استقبال مردم هم قرار خواهد گرفت‪».‬‬ ‫این کارگردان در این باره که ایــن کار چه ویژگی ای‬ ‫داشت که نظر او را برای اجرا جلب کرده است‪ ،‬هم اضافه‬ ‫می کند‪ «:‬در این نمایشنامه از جنگ و ادم های ناشناخته‪،‬‬ ‫مادرهای شهدای گمنام صحبت می شود و اول نمایش نیز‬ ‫متنی نوشته ایم که این نمایش تقدیم می شود به مادرهایی‬ ‫که سوت قطارهای جنوب یک عمر از جوانی شان کاست‬ ‫می کنند و سید رضا بزرگ زاده هم تهیه کننده کار است‪.‬‬ ‫محمدرضا ستاری‪ ،‬کارگردان نمایش «پچ پچه های‬ ‫پشت خط نبرد» در خصوص اجرای این نمایش می گوید‪:‬‬ ‫«من اصالتا خوزســتانی هســتم و به دلیل اینکه در ابادان‬ ‫زندگی می کردیم‪ ،‬از دوران کودکی جنگ را تجربه کرده ام و‬ ‫بسیاری از اعضای خانواده من شهید شده اند و همیشه پای‬ ‫صحبت بزرگترهایی که هر یک به نوعی جنگ را با گوشت‬ ‫و پوست شان لمس کرده اند نشسته ایم و از کودکی همواره‬ ‫و مادرهایی که دیگر پســری ندارند و هیچ کوچه و خیابانی‬ ‫به نام شان نیست‪ .‬این نمایشــنامه در واقع درباره این قشر‬ ‫از افرادی که جنگ را تجربه کرده اند حرف می زند‪ .‬درباره‬ ‫هشت قشر از جامعه که در حد فاصل زمانی اتش بس سال‬ ‫‪ ۱۳۶۱‬و عملیات سال ‪ ۱۳۶۱‬در ماه های خرداد‪ ،‬تیر و مرداد‬ ‫جانفشانی کردند و خوشبختانه این شانس را داشتم که این‬ ‫نمایش را پس از ‪ ۳۰‬سال دقیقا در همان مقطع زمانی روی‬ ‫صحنه ببرم‪».‬‬ ‫روایت سوم از یک نمایشنامه دفاع مقدسی‬ ‫نمایش «پچپچه های پشت خط نبرد» که این روزها‬ ‫از ساعت ‪ 17:30‬در تاالر مولوی تهران روی صحنه می رود‪،‬‬ ‫روایتی صادقانه و انسانی از مفهوم جنگ دارد که در قالب‬ ‫دفاع مقدس هشــت ساله روایت شــده‪ .‬البته در چند سال‬ ‫اخیر نمایش هایی که به موضوع جنگ بپردازند‪ ،‬کم نبوده‬ ‫و احتماال شــما هم چندتایی از انها را دیده باشــید‪ .‬شاید‬ ‫مطرح ترین نمایشی که با موضوع جنگ در چند مدت اخیر‬ ‫روی صحنه رفت‪ ،‬نمایش «تکه های سنگین سرب» کاری‬ ‫از ایوب اقاخانی بود که به زندگی و حضور شهید دکتر چمران‬ ‫در جنگ می پرداخت‪ .‬جالب اینکه با گســترش اســتقبال‬ ‫تئاتری ها از کارهای حوزه دفاع مقدس‪ ،‬میزان اســتقبال‬ ‫تماشاگران نیز بیشتر شــده و سالن اجرای تئاترهای حوزه‬ ‫دفاع مقدس معموال مملو از تماشاگر بوده است‪.‬‬ ‫به هر حال نمایشنامه «پچ پچه های پشت خط نبرد»‬ ‫ســال ‪ 74‬به دســت علیرضا نادری نوشــته شــده و وقایع‬ ‫داستان نیز به ســال ‪ 61‬برمی گردد‪ .‬اما به گفته کارگردان‬ ‫این نمایش‪ ،‬ضرورت اجــرای این نمایش بعد از ســال ها‬ ‫توسط یک گروه جوان تئاتری بیشتر به خاطر مساله انسانی‬ ‫اســت که این نمایشنامه در بســتر جنگ به ان می پردازد‪.‬‬ ‫در خالصه داســتان «پچ پچه هــا‪ »...‬امده که داســتان‬ ‫اتفاقات هشــت رزمنده و فرمانده ای است که درخط مقدم‬ ‫جبهه قرار دارنــد و این اتفاقات در چنــد روز اتش بس قبل‬ ‫از عملیات رمضان ســال ‪ ۶۱‬اســت‪« .‬پچ پچه های پشت‬ ‫ی اســت از یک دســته پیاده‬ ‫خط نبرد» بازســازی خاطره ا ‬ ‫در رمضان ســال‪...61‬اتش بس موقت‪ ،‬شــب های دراز‬ ‫تابستانی خوزستان را به بحث و شــوخی و مجادله مردان‬ ‫دهه ‪ 60‬تبدیل کرده‪ ،‬اما این اتش بس موقت است و جنگ‬ ‫دوباره اغاز می شــود‪ ...‬نمایش در اتش بسی که به خاطر‬ ‫ماه رمضان در جبهه ایجاد شده‪ ،‬روایت می شود‪ .‬خاطراتی‬ ‫از سوی نویسنده به عنوان پچ پچه ها بیان می شود که خود‬ ‫ان را تجربه کرده است‪ .‬چند مرد از سالیق و عقاید مختلف‬ ‫در دفاع از اب و خاک خود به وحدتی یکپارچه رســیده اند‪.‬‬ ‫لهجه هایــی که به گــوش می رســد‪ ،‬رزمندگانی را نشــان‬ ‫می دهد که زندگی خود را رها کرده اند تا به مقابله با متجاوز‬ ‫بیایند‪ .‬با وجود طنزی که در شــخصیت برخی از بازیگران‬ ‫(سربازان) دیده می شــود اما دیالوگ ها فضای ضد جنگ‬ ‫را تداعی و جنگ را بــه نوعی یک تحمیل القــا می کنند‪.‬‬ ‫خاطرات افراد در قالب نمایش پرداخته شــده که روزگاری‬ ‫بودند و حــال تنها پچ پچه هــای انان در خاطرات شــنیده‬ ‫می شــود‪« .‬پچ پچه های پشــت خط نبرد» تا جایی پیش‬ ‫می رود که در نهایت رزمندگان به ســوی خــدا می روند‪...‬‬ ‫پیشخوان مجازی‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫دیدار‬ ‫خاطره پرستویی از مادرش‬ ‫حاج قاسم در حرم مطهر حضرت زینب(س)‬ ‫طارمی در حرم رضوی‬ ‫‪79‬‬ ‫بازگشتهولیگان ها‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫ترس از اوباشگری یورو ‪ 2016‬را‬ ‫تحت تاثیر قرار داد‬ ‫اولین نشــانه های ترس از عکســی شــروع شد که‬ ‫هواداران المان را در میدانی در پاریس نشــان می داد که‬ ‫ی مربوط به نازی ها عکس‬ ‫با صورت های پوشــیده با پرچم ‬ ‫یادگاری گرفته بودند و دستانشان را مانند هواداران هیتلر‬ ‫نشان می دادند‪ ،‬اما بازگشت نازی ها به پاریس در حد یک‬ ‫عکس باقی ماند‪ ،‬جنجــال اصلی را هواداران انگلیســی‬ ‫کلید زدند‪ .‬انها دو روز مانده به بازی تیم شان مقابل روسیه‬ ‫وارد شهر مارسی شدند و به زد و خورد با محلی ها پرداختند‪.‬‬ ‫پلیس ضد شورش فرانسه هم برای برقراری نظم و ارامش از‬ ‫گاز های اشک اور استفاده کرد‪ .‬هواداران تیم ملی انگلیس‬ ‫هم بطری های نوشابه را به سمت پلیس بندر مارسی پرتاپ‬ ‫کردند کــه البته برخی از انها هم دســتگیر شــدند‪ .‬با ورود‬ ‫تماشــاگران روس اوضاع پیچیده تر شــد‪ .‬طرفین قبل از‬ ‫بــازی و حتــی در دقایق پایانی بــازی روی ســکوها درگیر‬ ‫شدند‪ .‬این درگیری بعد از گل تســاوی روسیه اتفاق افتاد‬ ‫و تماشاگران این تیم به ســمت انگلیسی ها حمله کردند‪.‬‬ ‫حتی پایان بازی دو تیم با تساوی ‪ 1-1‬هم به این درگیری ها‬ ‫پایان نداد و گروهی‏از هواداران روسیه با عبور از نرده هایی‬ ‫که تماشاگران دو تیم را در ورزشگاه جدا می کرد‪ ،‬به سمت‬ ‫هواداران حریف حمله کردند‪.‬‏نکته قابل تامل عدم وجود‬ ‫نیروهای امنیتی کافی در ورزشگاه بود که باتوجه به حمالت‬ ‫تروریستی چند ماه اخیر در فرانسه‪ ،‬عجیب به‏نظر می رسید‪.‬‬ ‫‏انها قبل از سفر به فرانســه هم به انگلیسی ها هشدار داده‬ ‫بودند و به وعده شان عمل کردند‪ .‬پلیس فرانسه گفته است‬ ‫در این درگیری ها نه تنها هواداران دو تیم روسیه و انگلستان‬ ‫که بعضی از هواداران تیم فوتبال فرانســه که میزبان این‬ ‫مسابقات اســت هم حضور داشــته اند‪ .‬زدوخورد دوباره به‬ ‫خیابان های اطراف کشیده شد و در نهایت هم بیش از ‪٣٥‬‬ ‫نفر به شدت مجروح شدند؛ پلیس فرانسه هم شش مظنون‬ ‫اصلی را دستگیر کرده و بقیه را هم در لیست سیاه گذاشته‬ ‫اســت‪ .‬بســیاری از کارشناســان فوتبال می گویند باتوجه‬ ‫به تجربیات گذشــته برگزاری دیدار روسیه و انگلستان در‬ ‫مارسی‪ ،‬جرم خیزترین شــهر فرانسه‪ ،‬اشتباهی بزرگ بوده‬ ‫اســت‪ .‬ســرمربی روس ها در کنفرانس خبری بعد از بازی‬ ‫ســعی کرد خودش را به ندیدن بزند و گفت‪« :‬واقعا ندیدم‬ ‫تماشاگران ما به هواداران انگلیســی حمله کنند ولی اگر‬ ‫چنین اتفاقی افتاده‪ ،‬کار زشتی رخ داده است‪».‬‬ ‫تکلیــف هــواداران انگلیســی معلــوم اســت؛ انها‬ ‫ســال های ســال اســت که به عنوان مالک و معیار رفت‬ ‫خشــونت طلبانه در دنیــای فوتبــال مشــهور هســتند اما‬ ‫هولیگان هــای روس از کجــا امده اند؟ برای رســیدن به‬ ‫جواب خبرگزاری فرانســه با یکــی از انهــا مصاحبه کرده‬ ‫اســت‪ .‬والدیمیر در مســکو مســئول روابط عمومی یک‬ ‫شرکت است و با همسر و دو فرزندش زندگی می کند‪ .‬او در‬ ‫مارسی یکی از هولیگان های روســی بود که در درگیری با‬ ‫هواداران انگلیسی شرکت داشت‪ .‬او به خبرگزاری فرانسه‬ ‫گفت که انها می خواســتند روی هواداران انگلیسی را کم‬ ‫کنند و وعده می دهد اگر روســیه به فینال برسد به فرانسه‬ ‫باز خواهد گشت‪.‬‬ ‫والدیمیر که بعد از بازی به روســیه برگشــته‪ ،‬در یک‬ ‫گفت وگوی تلفنی گفت‪« :‬انگلیســی ها همیشه می گویند‬ ‫که فقط خودشان هولیگان هستند‪ .‬ما امده بودیم تا ثابت‬ ‫کنیم انها دختربچه هستند‪ .‬هدف ما از امدن به فرانسه این‬ ‫است که نشــان دهیم انگلیســی ها هولیگان های واقعی‬ ‫نیستند‪ ،‬انها نمی دانند چگونه باید بجنگند‪ .‬بیشتر روسی ها‬ ‫با این انگیزه بــه اینجا امده اند‪ .‬برای مــا این نوعی ورزش‬ ‫است‪ .‬انگلیسی ها از بطری و صندلی(برای دعوا) استفاده‬ ‫می کنند‪ ،‬سبک روسی ها مشت است! البته ما نمی خواهیم‬ ‫کسی را بکشیم یا به کسی صدمه بزنیم‪ ،‬هدف ما این است‬ ‫که قدرت خود را نشان دهیم‪ » .‬او که ‪ 30‬سال دارد سفری‬ ‫‪ 48‬ساعته از مســکو داشته تا بازی روســیه و انگلیس را از‬ ‫نزدیک ببیند؛ «من شــاهد درگیری هــای اصلی بودم و در‬ ‫بعضی از انها شرکت کردم‪ .‬من با مردانی ‪ 40-50‬ساله درگیر‬ ‫شدم که بدن شان پر از خالکوبی بود‪ .‬همه ما برای این کار‬ ‫امده بودیم‪ .‬روز بازی همه تماشــاگران روســی به فرانسه‬ ‫پرواز کردند‪ .‬حدود ‪ 150‬نفر از قوی ترین ها‪».‬‬ ‫او وقتــی در مســکو اســت زندگــی مرتبــی دارد و‬ ‫هولیگان های روس را اینگونه وصف کرد؛ «‪ 20‬تا ‪ 30‬ساله‪،‬‬ ‫ورزشکار‪ ،‬طرفدار بوکس و سایر ورزش های رزمی‪.‬اگر یک‬ ‫نفر را با پرچم روسیه و تی شرتی به رنگ پرچم دیدید‪ ،‬بدانید‬ ‫او هرگز نمی تواند یک هولیگان باشد‪ .‬ظاهر ما باید طوری‬ ‫باشد که در میان مردم عادی قابل شناسایی نباشیم‪».‬‬ ‫واکنش ها‬ ‫ایــن درگیری ها واکنش شــدید دولت فرانســه را در‬ ‫پی داشــت به طوری کــه وزیر ایــن کشــور به صراحت از‬ ‫«دیپورت»کردن افــراد خاطی خبــر داد؛ در بیانیه ای که‬ ‫وزارت داخلی فرانســه منتشــر کرده امده اســت ‪ ١٠‬نفر از‬ ‫تماشاگران افراطی به کشورهایشــان برگردانده شده اند و‬ ‫نزدیک به ‪ ١١٦‬نفر دیگر زیر ذره بین قرار گرفته اند؛ افرادی‬ ‫که در صورت بــروز کوچک تریــن تخلفی از ســوی انها‪،‬‬ ‫دیپورت خواهند شد؛ البته اتفاق مهم تر هم این بود که این‬ ‫نهاد دستور داده فروش نوشیدنی های الکلی در روز برگزاری‬ ‫مسابقه و همچنین در خیابان های منتهی به ورزشگاه محل‬ ‫برگزاری ممنوع شود‪.‬‬ ‫کنفدراســیون فوتبال اروپا (یوفا) هــم در بیانیه ای‬ ‫شــدید اللحن هر دو تیم انگلیــس و روســیه را تهدید کرد‬ ‫در صورتی که خشــونت های جدیدی رخ بدهــد‪ ،‬انها را از‬ ‫تورنمنت کنار می گذارد‪.‬پس از ان هم اعالم شــد روسیه‬ ‫توسط یوفا به صورت مشــروط تعلیق شده است‪ .‬این تیم‬ ‫عالوه بر تعلیق‪ 150 ،‬هزار یورو نیز جریمه شــده است‪.‬در‬ ‫بیانیه رســمی یوفا امده اســت‪ «:‬به دلیل ایجاد بی نظمی ‬ ‫در ورزشــگاه یک محرومیت تعلیقی برای تیم ملی فوتبال‬ ‫روســیه از حضور در یورو ‪ 2016‬در نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫بر اســاس ماده ‪ 20‬قوانین انضباطی یوفا‪ ،‬این محرومیت‬ ‫تعلیقی تا پایان تورنمنت معتبر خواهد بود و اگر اتفاق های‬ ‫مشابه انچه در گذشته رخ داد از سوی هواداران روسیه در‬ ‫هر کدام از بازی های اینده این جام انجام شود‪ ،‬انها به طور‬ ‫کامل از رقابت ها کنار گذاشته خواهند شد‪».‬‬ ‫روی هاجســون‪ ،‬ســرمربی انگلیس درباره دریافت‬ ‫هشــدار جدی از ســوی یوفا گفت‪« :‬به عنوان ســرمربی‬ ‫انگلیــس از رفتارهایی که در دور و اطراف مان شــاهدش‬ ‫هســتیم و تحریمی که می تواند به ما تحمیل شود‪ ،‬بسیار‬ ‫نگرانم‪ .‬ما سخت تالش کردیم تا به اینجا برسیم و به شدت‬ ‫به دنبال ماندن در این تورنمنت هســتیم‪ .‬از هواداران مان‬ ‫درخواست می کنم که از ایجاد هر گونه دردسر به دور باشند‬ ‫و از حمایتی که انها از ما داشته اند‪ ،‬قدردانی می کنم‪ .‬لطفا‬ ‫مراقب رفتار خود باشید و ما هم سعی خواهیم کرد تا با ارائه‬ ‫بهترین عملکردمان در مسابقات یورو‪ 2016‬باقی بمانیم‪».‬‬ ‫این بیانیه با اعتراض روس ها مواجه شــد‪ .‬لبدف که‬ ‫عضو حزب لیبرال دموکرات روســیه هم هســت‪ ،‬از اقدام‬ ‫هواداران تیم ملی کشــورش‏تقدیر کــرد‪.‬‏او به خبرنگاران‬ ‫گفت‪« :‬گر تحریک های هواداران انگلیــس نبود انها به‬ ‫هیچ وجه به ســمت طرفداران انها نمی رفتند‪ .‬مشــکل را‬ ‫انگلیسی ها شــروع کردند و هواداران روسیه در ان نقشی‬ ‫نداشــتند‪ .‬من در درگیری هــواداران مشــکلی نمی بینم‪.‬‬ ‫برعکس‪ ،‬پسران ما خیلی خوب عمل‏کردند؛ ادامه بدهید ‏!‬ ‫انچه در مارســی و سایر شهرهای فرانســه رخ داد‪ ،‬تقصیر‬ ‫هواداران نیســت‪ .‬تقصیر پلیــس و عدم توانایــی انها‏در‬ ‫سازماندهی چنین رقابت هایی اســت‪ ».‬ارتم زوبا‪ ،‬مهاجم‬ ‫این تیم هم می گوید که دست های سیاسی در کار است تا‬ ‫روسیه را دچار مشکل کند‪ .‬او در این باره گفته است‪« :‬شما‬ ‫به رسانه های بریتانیایی نگاه کنید که چگونه تالش می کنند‬ ‫و می گویند میزبانی جام جهانی ‪ 2018‬باید از ما گرفته شود‪.‬‬ ‫نمی توانم علت این رفتار رسانه های بریتانیایی را درک کنم‪.‬‬ ‫تصور نمی کنم که هواداران روسیه تنها مقصر اتفاقات رخ‬ ‫داده اخیر باشــند‪ .‬من اطالعات مختلفی کسب کرده ام و‬ ‫هنوز هم اگر صادق باشــم باید بگویم هیچ کسی نمی داند‬ ‫دقیقــا چه اتفاقــی رخ داده اســت‪ ».‬در پی ایــن حوادث‬ ‫نگرانی ها از برگزاری جام جهانی اینده فوتبال در روسیه هم‬ ‫بیشتر شده است‪ .‬این خشــونت ها برگزاری جام جهانی در‬ ‫روسیه را زیر سوال ببرند و نگران کننده بخوانند‪.‬‬ ‫فواره گنجشک ها‬ ‫زندگی داستانی امام جعفر صادق(ع)‬ ‫کتاب «فواره گنجشــک ها» شــامل زندگی داســتانی امام جعفر صادق(ع) نوشته‬ ‫محمود پوروهاب توســط انتشــارات کتاب جمکران منتشــر و راهی بازار نشر شده است‪.‬‬ ‫محمود پوروهاب از جمله نویسندگان کودک و نوجوان است که تا به حال زندگی پیشوایان‬ ‫و بزرگان دینی را در قالب داســتان برای کودکان و نوجوانان به چاپ رســانده است‪ .‬کتاب‬ ‫«فواره گنجشک ها»‪ ۳۲ ،‬داستان درباره زندگی امام جعفر صادق(ع) را شامل می شود که‬ ‫ی ان ها به ترتیب عبارت است از‪ :‬قرص خورشید‪ ،‬همیشه کسی هست‪ ،...‬بزرگ ترین‬ ‫اسام ‬ ‫دانشمند‪ ،‬در کاخ خلیفه‪ ،‬وداع‪ ،‬تی ِر کور‪ ،‬با او درشتی نکن!‪ ،‬فراری‪ ،‬مستجاب نشدن دعا‪ ،‬کار‬ ‫و تالش‪ ،‬مرا سوار کن!‪ ،‬دانستن و ندانستن‪ ،‬ادب‪ ،‬اشتباه بزرگ‪ ،‬کتاب توحید‪ ،‬وعده های‬ ‫شیرین‪ ،‬انســان برتر‪ ،‬ســخن امام‪ ،‬چه لباس زیبایی!‪ ،‬دعا‪ ،‬بخشــش پنهانی‪ ،‬مثل بقیه‪،‬‬ ‫باران‪ ،‬پیمان با خدا‪ ،‬شگفت انگیز‪ ،‬از جنس دیگر‪ ،‬بهترین دوست‪ ،‬فرماندار‪ ،‬مال حالل‪،‬‬ ‫خیارفروش‪ ،‬پیشــوا‪ ،‬انها را نمی شود کشت‪ .‬در قســمتی از این کتاب می خوانیم‪ :‬عرقش‬ ‫را پاک کرد‪ .‬بعد شروع کرد به جست و جو‪ .‬گشت و گشــت‪ .‬به تک تک ادم ها خیره شد‪ .‬از‬ ‫راهروی دراز مسجد گذشت‪ .‬پشت درها و ستون ها را خوب نگاه کرد‪ .‬ناگهان همان شخص‬ ‫را در اخر مسجد‪ ،‬پشت ستونی دید‪ .‬او نشسته بود و ارام زیر لب ذکر می گفت‪ .‬اسماعیل با‬ ‫خودش گفت‪« :‬عجب دزد نترسی! پولم را زده و هنوز هم در مسجد است‪ .‬حتما این پول ها‬ ‫برایش کم است و در فکر نقشه دیگری است تا پول کسی دیگر را هم غارت کند! بهتر است‬ ‫اول بروم با او حرف بزنم و تهدیدش کنم‪ ،‬شاید ترسید و پولم را داد! اگر نداد‪ ،‬فریاد می زنم‬ ‫و شرطه ها را خبر می کنم‪»...‬‬ ‫پندهای رسول اعظم(ص)‬ ‫قاتل اهلی‬ ‫اولین همکاری مشترک کیمیایی و پرستویی‬ ‫مسعود کیمیایی که به زودی تازه ترین فیلم خود را با‬ ‫عنوان «قاتل اهلی» مقابل دوربیــن خواهد برد این روزها‬ ‫به شــدت درگیر انتخاب بازیگر اســت‪ .‬اولین چهره ای که‬ ‫او برای اخرین فیلم خود انتخاب کرده‪ ،‬یک نام بســیار‬ ‫مشهور است؛ پرویز پرستویی‪ .‬با اینکه پرستویی سال ها‬ ‫با فیلم های کیمیایی و قهرمان هایــش زندگی کرده بود‬ ‫و برای تمرینات بازیگــری اش در ابتدای راه‪ ،‬انها را اتود‬ ‫می زد‪ ،‬اما به دالیــل مختلفی این همــکاری تاکنون به‬ ‫تاخیر افتاده و پیش نیامده بود که پرســتویی را در قامت‬ ‫قهرمان های کیمیایی ببینیم‪ .‬پرستویی دو سال پیش در‬ ‫مصاحبه ای اشاره کرده بود که سه بار قرار بود با کیمیایی‬ ‫کار کند اما نتوانســته با فیلمنامه های پیشنهادی ارتباط‬ ‫برقرار کند‪ .‬او گفته بود‪« :‬همچنان منتظرم اقای کیمیایی‬ ‫یک سناریوی خیلی خوب بنویســد تا من از ان استقبال‬ ‫کنم‪ ».‬ظاهرا فیلمنامه «قاتل اهلی» ان قدر خوب بوده که‬ ‫بازیگر ســختگیر و گزیده کاری چون پرستویی حاضر شد‬ ‫بازی در ان را بپذیرد‪ ،‬این همبازی شدن را مسعود کیمیایی‬ ‫رسانه ای کرد‪ ،‬با انتشار یادداشتی که در بخشی از ان امده‬ ‫از مجموعه درس های اخالق‬ ‫کتاب «پندهای رســول اعظم(ص) به ابــاذر غفاری» که نوشــته ایت ‏الله العظمی‬ ‫ سید محمدعلی علوی گرگانی است با استقبال مخاطبان به چاپ دوم رسید‪ .‬این کتاب جلد‬ ‫چهارم از مجموعه درس های اخالق ایشان با عنوان «انوار اخالقی» است که بقیه جلدها‬ ‫در حال تدوین و انتشار است‪ .‬این کتاب شرح حدیث اخالقی پیامبر بزرگوار اسالم(ص) به‬ ‫صحابی برجسته شان جناب ابوذر غفاری است که ایت الله علوی گرگانی در جلسات درس‬ ‫اخالق شان در حوزه علمیه قم‪ ،‬با زبانی روان و شیرین‪ ،‬همراه با حکایت های اخالقی بزرگان‬ ‫برای طالب و جوانان ایراد کرده است‪ .‬در بخشی از مقدمه کتاب می ‏خوانیم‪« :‬موعظه و‬ ‫نصیحت‪ ،‬کلید سعادت و رستگاری در دنیا و اخرت است‪ .‬موعظه‪ ،‬دل ها را صفا می بخشد و‬ ‫چشم جان را به دنیای ُپر رمز و راز معنویت می گشاید‪ .‬خداوند متعال در کتاب شریف قران‪،‬‬ ‫یکی از مهم ترین تکالیف رسول خدا(ص) را ارشاد مردم از راه پند و اندرز و موعظه معرفی‬ ‫می کند‪ .‬پیامبــر گرامی اســام(ص) در زمان ها و مکان های مختلف و به مناســبت های‬ ‫گوناگون‪ ،‬زبان به وعظ و اندرز می گشودند و مردم را از سرچشمه جوشان حکمت های الهی‬ ‫خود‪ ،‬ســیراب می ســاختند و زنگار غفلت را از این ه قلب انان می زدودند‪ .‬یکی از مهم ترین‬ ‫مواعظی که رســول خدا(ص) بیان فرموده اند‪ ،‬موعظه ای اســت که ایشان ان را خطاب‬ ‫به یار وفادارشــان‪ ،‬ابوذر غفاری‪ ،‬بیان کرده اند‪ .‬در این موعظه‪ ،‬تنها ابوذر مخاطب رسول‬ ‫خدا(ص) نیست‪ ،‬بلکه تمام انسان های ازاداندیش دنیا در تمام زمان ها و مکان ها‪ ،‬مخاطب‬ ‫این پندهای جاودانی هستند‪ .‬این مواعظ‪ ،‬سرشار از حکمت ها و اندیشه های عمیق الهی‬ ‫است که فهم و درک ان می تواند وسیله ای برای سیر و سلوک باشد و گنجینه ای از معارف‬ ‫زالل دینی است که شناخت ان بر همگان واجب است‪».‬‬ ‫است‪« :‬یک ادم تازه که پنهان مانده بود؛ سخت بود‪ .‬اقاى‬ ‫پرویز پرستویى شد‪ .‬تا امروز‪ ...‬با پرویز پرستویى دیر شده‬ ‫بود‪ .‬ان تنهاى قلدر ضرب ِ‬ ‫دیده تنها مانده و مانده تا موسفید‬ ‫کرده و از پا نیفتاده من پیدا شد‪ .‬پیدا بود‪ ،‬دیر شده بود‪ .‬قرار‬ ‫بر این اســت ســازهاى خود را کوک کنیم تا ارکستر «قاتل‬ ‫اهلى» اهنگ و قطعه ســینماى ملى ما را بنوازد‪ .‬بازیگران‬ ‫دیگر «قاتل اهلى» همه از قلب انتخابى صحیح می ایند‪.‬‬ ‫در هفتاد و پنج ســالگى‪ ،‬فیلم «قاتل اهلى» که ِ‬ ‫نگاه امده‬ ‫از تجربه هاى ســخت کشــیده ى امروز من است ساخته‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫«قاتــل اهلی» بــه کارگردانــی مســعود کیمیایی و‬ ‫تهیه کنندگی منصور لشکری قوچانی داستان زندگی جوانی‬ ‫را روایت می کند که تمــام راه های پولدار شــدن را می رود‬ ‫اما در انتها متوجه می شــود برای پولدار شدن نبوغی بیش‬ ‫از انیشــتین باید داشــته باشــد‪ ...‬در این فیلم تنها پرویز‬ ‫پرستویی نیست که ایفای نقش می کند‪ ،‬بابک حمیدیان‬ ‫و همســرش مینا ســاداتی هم از دیگر بازیگران این اثر‬ ‫هستند‪ .‬این دو پیش از این در فیلم «هیهات» با یکدیگر‬ ‫همکاری کرده بودند؛ فیلمی که هنوز اکران عمومی نشده‬ ‫اســت‪ .‬البته مثل اکثر فیلم های اخیر کیمیایی پسرش‬ ‫پوالد هــم در میان بازیگران جــای دارد‪ .‬پوالد کیمیایی‬ ‫از نقش متفاوتش در این فیلم گفته اســت‪« :‬در «قاتل‬ ‫اهلی» نقش متفاوتی را بازی می کنم و شخصیتی که از‬ ‫من خواهید دید به دیگر نقش هایم در فیلم های کیمیایی‬ ‫شباهتی ندارد‪ .‬همواره سعی کرده ام در همه نقش هایی‬ ‫که در ســینمای کیمیایی بازی کرده ام‪ ،‬چــه قهرمان و‬ ‫چه شبه قهرمان تفاوت را در بازی ام لحاظ کنم تا تماشاگر‬ ‫یاد قهرمــان قبلی نیفتــد‪ ».‬طبق برنامه ریزى انجام شــده‬ ‫فیلمبردارى «قاتل اهلى» به تهیه کنندگى منصور لشکرى‬ ‫قوچانى تا چند هفته دیگر در تهران اغاز می شود‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جلد تایم برای‬ ‫محمدعلی‬ ‫کلی‬ ‫چگونه‬ ‫معلم خوب‬ ‫بسازیم سوژه‬ ‫اکونومیست‬ ‫لطفا نرویدتیتر‬ ‫اصلی اشپیگل‬ ‫در مورد خروج‬ ‫انگلیس از‬ ‫اتحادیه اروپا‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪81‬‬ ‫تداوم دشمنی امریکا‬ ‫خبرنامه‬ ‫دشمنی امریکایی ها با ایران ادامه دارد‪ .‬نوع مواجهه دولت ایران‬ ‫با اقدامــات خصمانه دولت امریــکا در مقطع کنونی بســیار پراهمیت‬ ‫اســت‪ .‬در صورتی که مقابل امریکایی ها موضع مناسبی گرفته نشود‬ ‫اقدامــات خصمانه انها ادامــه می یابــد‪ .‬در خبرنامه این هفتــه به این‬ ‫موضوع پرداخته ایم‪.‬‬ ‫رهبرمعظمانقالب‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫اگر برجام را پاره کنند‪ ،‬ما‬ ‫ان را اتش می زنیم‬ ‫حضرت ایــت الله خامنــه ای‪ ،‬رهبر معظــم انقالب‬ ‫اسالمی در دیدار سران سه قوه‪ ،‬مسئوالن و کارگزاران نظام‪،‬‬ ‫مدیران ارشد دستگاه های مختلف و عناصر فعال سیاسی‪،‬‬ ‫اجتماعــی و فرهنگی‪ ،‬افزایش توانمندی های اساســی را‬ ‫موجب مصونیت و اقتدار ملت و کشور خواندند و افزودند‪:‬‬ ‫«برنامه ریزی و اولویت بندی در حل دو مشکل اساسی رکود‬ ‫و بیکاری‪ ،‬شــتاب حرکت برای تحقق اقتصاد مقاومتی را‬ ‫افزون تر خواهد کرد‪ ».‬حضــرت ایت الله خامنه ای به یک‬ ‫تصور غلط درخصوص امریکا اشــاره و خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«برخی تصور می کنند ما می توانیم بــا امریکا کنار بیاییم و‬ ‫مشکالت خود را حل کنیم در حالیکه این تصور نادرست و‬ ‫یک توهم است‪ ».‬ایشان با تاکید بر اینکه از لحاظ منطقی‪،‬‬ ‫هیچ گاه جمهوری اسالمی ایران مورد محبت دولت امریکا‬ ‫قرار نخواهــد گرفت‪ ،‬گفتند‪« :‬رفتــار امریکایی ها همواره‬ ‫خباثت امیز و همراه با عناد بوده است‪ ،‬بنابراین‪ ،‬تصور اینکه‬ ‫مسائل ایران و امریکا سوءتفاهم است و از طریق مذاکره و‬ ‫به شیوه پنجاه پنجاه قابل حل است‪ ،‬تصوری غیر واقعی و‬ ‫غلط است‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی افزودند‪« :‬مساله اصلی‬ ‫امریکایی ها‪ ،‬موجودیت جمهوری اسالمی ایران است که‬ ‫با مذاکره و رابطه حل نمی شود‪ ،‬زیرا قدرت و استقالل ناشی‬ ‫از اسالم برای استکبار غیرقابل قبول است‪ ».‬مساله برجام‬ ‫و ارزیابی میزان پایبندی طرف های مقابل به تعهداتشان‪،‬‬ ‫اخرین بخش از سخنان مهم رهبر انقالب اسالمی در جمع‬ ‫مسئوالن و کارگزاران نظام بود‪ .‬حضرت ایت الله خامنه ای‪،‬‬ ‫نظرات هر دو گروه موافقان و مخالفان برجام را مبالغه امیز‬ ‫خواندند و گفتند‪« :‬هم افرادی که از برجام تمجید می کنند‬ ‫و هم مخالفان و منتقدان ان‪ ،‬در بیــان نظرات خود گاهی‬ ‫مبالغه و اغراق می کنند‪ ،‬در حالی که برجام هم «نقاط مثبت‬ ‫و محســنات» دارد و هم «نقاط ضعــف و معایب»‪ ».‬رهبر‬ ‫انقالب افزودند‪« :‬محســنات برجام همان مواردی بود که‬ ‫ت ترغیب کرد‬ ‫جمهوری اسالمی را به روی اوردن به مذاکرا ‬ ‫که البته خیلی از ان محسنات تامین نشد‪ ».‬ایشان در اشاره‬ ‫به معایب برجام خاطرنشــان کردند‪« :‬این معایب مواردی‬ ‫است که ما همیشه از ان بیمناک بودیم و تکرار می کردیم که‬ ‫طرف مقابل‪ ،‬طرف بدعهد و بد ذاتی است که دبه در می اورد‬ ‫و زیر قول خود می زند‪ ».‬ایشان افزودند‪« :‬در برجام خلل و‬ ‫فرج هایی وجود دارد که اگر بسته می شد‪ ،‬معایب‪ ،‬کمتر یا‬ ‫منتفی می شــدند‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای با تجلیل از‬ ‫تالش فراوان و ســخت مذاکره کنندگان هسته ای‪ ،‬تاکید‬ ‫کردند‪« :‬انچه در خصوص برجام می گوییم‪ ،‬مطلقا ناظر به‬ ‫زحمات و تالش های این برادران عزیز نیست‪ ،‬بلکه ارزیابی‬ ‫عملکرد طرف مقابل است‪ ».‬رهبر انقالب با اشاره به زوایای‬ ‫پر ابهام سند برجام که زمینه سوءاستفاده طرف های مقابل را‬ ‫فراهم کرده است تاکید کردند‪« :‬جمهوری اسالمی در ابتدا‬ ‫برجام را نقض نخواهد کرد‪ ،‬زیرا وفای به عهد‪ ،‬دستور قرانی‬ ‫است اما اگر تهدید نامزدهای ریاست جمهوری امریکا مبنی‬ ‫بر پاره کردن برجام عملی شود‪ ،‬جمهوری اسالمی برجام را‬ ‫اتش خواهد زد که این کار هم دستوری قرانی درباره نقض‬ ‫عهد متقابل است‪».‬‬ ‫حضــرت ایت اللــه خامنــه ای در ادامــه به تشــریح‬ ‫مصادیقی از عمل نکردن امریکا به تعهدات خود پرداختند‬ ‫و خاطرنشان کردند‪« :‬وظیفه طرف مقابل‪ ،‬برطرف کردن‬ ‫تحریم ها بود‪ ،‬اما به این وظیفه عمل نکرده یعنی بخشــی‬ ‫از تحریم هــا را به نحوی برداشــت ه اما در عمــل تحریم ها‬ ‫برداشته نشــده اســت‪ ».‬رهبر انقالب خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«امریکایی هــا تحریم های اولیــه را به طــور کامل حفظ‬ ‫کرده اند که این مساله بر تحریم های ثانویه نیز که قرار بود‬ ‫برطرف شــود اثر می گذارد‪ ».‬حضــرت ایت الله خامنه ای‬ ‫تاکیــد کردند‪« :‬دســت اندرکاران به این واقعیــات توجه و‬ ‫دقت کنند و این حرف را تکرار نکنند که تحریم ها برداشته‬ ‫شده است‪».‬ایشان با اشاره به حل نشدن مشکل معامالت‬ ‫با بانک های خارجی‪ ،‬افزودند‪« :‬مقامــات دولت امریکا در‬ ‫زبان و بخشنامه می گویند که مانعی برای معامالت بانکی با‬ ‫ایران وجود ندارد اما در عمل کاری می کنند که بانکها جرات‬ ‫معاملهباایرانرانداشتهباشند‪».‬حضرتایتاللهخامنه ای‪،‬‬ ‫سخنان اخیر یک مقام مسئول امریکایی را مبنی بر اینکه «ما‬ ‫نمی گذاریم ایران راحت باشــد»‪ ،‬نمونه ای از همین رفتار‬ ‫دوگانه دانستند و گفتند‪« :‬طرف امریکایی این گناه و تخلف‬ ‫بزرگ را در مانع تراشی برای تعامل بانک های خارجی با ایران‬ ‫انجام داده و کسی نباید کار امریکایی ها را توجیه کند‪».‬‬ ‫«بیمه نفتکش ها» موضوع مهم دیگری بود که رهبر‬ ‫انقالب‪،‬جزئیاتیازتخلفوبدعهدیامریکادرخصوصان‬ ‫را بیان و خاطرنشان کردند‪« :‬البته انها در سقف محدودی‬ ‫این بیمه را قبول کرده اند اما ســاختارهای بزرگ بیمه وارد‬ ‫این موضوع نمی شــوند زیرا امریکایی ها در ان ســاختارها‬ ‫عضو هستند و مانع تراشــی می کنند‪ ».‬ایشــان با اشاره به‬ ‫انجام کامــل تعهدات جمهــوری اســامی افزودند‪« :‬ما‬ ‫پیش پرداخت ها و تعهدات خود را پی در پی انجام دادیم و‬ ‫غنی سازی‪ 20‬درصد‪ ،‬فردو و اراک را تعطیل کردیم‪ ،‬اما طرف‬ ‫مقابل همچنان متوقع است‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای‬ ‫خطاب به رئیس ســازمان انرژی اتمی کشور تاکید کردند‪:‬‬ ‫«توقعات طرف مقابل را در زمینه «الیاف ِ‬ ‫کربن دارای کاربرد‬ ‫در ساخت سانتریفیوژها» و در خصوص «اندازه گیری ‪300‬‬ ‫کیلو مواد هسته ای» مطلقا قبول نکنید و زیر بار انها نروید‪».‬‬ ‫رهبر انقالب‪ ،‬با اشــاره به پول های بلوکه شــده کشورمان‬ ‫در خــارج گفتنــد‪« :‬امروز دسترســی به درامدهــای نفتی‬ ‫کشور کاری دشوار و هزینه دار است و پول هایی هم که در‬ ‫بانک های دیگر کشورها داریم‪ ،‬هنوز به جمهوری اسالمی‬ ‫برنگشته است چرا که این پول ها به دالر است و انتقال انها‬ ‫به دلیل دشمنی و بدعهدی امریکا قفل شده است‪».‬رهبر‬ ‫انقالب افزودند‪« :‬خوشــبختانه قابلیت بازگشــت به وضع‬ ‫قبلی حفظ شده و ما می توانیم در شرایطی که الزم بدانیم‪،‬‬ ‫با سانتریفیوژهای نســل جدید در کمتر از یکسال و نیم به‬ ‫صد هزار سو دست یابیم‪ ،‬بنابراین طرف مقابل خیال نکند که‬ ‫دست ما بسته است‪».‬حضرت ایت الله خامنه ای با تاکید بر‬ ‫مقابله جدی با هرگونه کارشکنی امریکا خطاب به مسئوالن‬ ‫تاکیدکردند‪«:‬حقگرفتنیاستانهمازگرگیمثلامریکا‬ ‫که باید حق را از دهانش بیرون کشید‪».‬رهبر انقالب با ابراز‬ ‫خرســندی از ســخنان رئیس جمهور و وزیر خارجه مبنی بر‬ ‫مقابله با مانع تراشی های امریکا خاطرنشان کردند‪« :‬برای‬ ‫مقابله با جفاها و اقدامات طرف مقابل باید توانایی های خود‬ ‫را حفظ کنیم‪».‬‬ ‫ولنگاری فرهنگی نتیجه‬ ‫ بی توجهی فرهنگی‬ ‫فرهنگ دغدغه چه‬ ‫کسانی بود؟‬ ‫شکایت از امریکا‬ ‫خبر تازه روحانی از پرونده مصادره اموال ایران‬ ‫ث‬ ‫امریکایی هــا در لبنان چــه می کرده اند و ایــن موضوع چه‬ ‫ارتباطی به ایران دارد‪».‬‬ ‫رئیس جمهوری اظهارداشــت‪« :‬در برابر این حادثه‬ ‫نباید ساکت بمانیم و به طور رسمی شکایت خود را در دیوان‬ ‫دادگستری بین المللی به ثبت رســاندیم و این شکایت را تا‬ ‫رسیدن به نتیجه پیگیری خواهیم کرد‪».‬‬ ‫گفتنیاستپیشازاینسید عباسعراقچیدرحاشیه‬ ‫مراسم دومین ســال بین المللی شدن دانشــگاه خوارزمی‬ ‫ اعالم کــرد کار کارشناســی حقوقــی در معاونــت حقوقی‬ ‫ریاست جمهوری با کمک وزارت خارجه و سایر حقوقدانان‬ ‫درباره نحوه برخورد با توقیف دو میلیــارد دالر دارایی ایران‬ ‫و نحوه شــکایت به مراجع بین المللی در حال انجام است‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬به زودی تصمیم گیری و دادخواست های الزم‬ ‫تنظیم خواهد شد‪».‬‬ ‫عراقچی تاکید کرد‪« :‬دولت در این خصوص کارگروه‬ ‫ویژه ای را تشــکیل داده و بررســی های الزم انجام شــده‪.‬‬ ‫مصوبه مجلس محترم هم وجود دارد که طبق ان دولت ملزم‬ ‫به پیگیری خسارت وارده است‪».‬‬ ‫یک گام به پیش‬ ‫‪ l‬فیش های جنجالی‬ ‫بحــث ایــن روزهــای رســانه ها و دولت در‬ ‫مــورد دریافت حقوق های میلیــاردی برخی‬ ‫مدیــران از زوایــای مختلفی قابل بررســی‬ ‫است‪.‬‬ ‫اولین مساله چرایی پیدایش این پدیده است‪.‬‬ ‫در شریطی که بسیاری از کارمندان دولت با‬ ‫حقوق اندک خود به ســختی ماه را به پایان‬ ‫می رســانند‪ ،‬چگونه اســت که این مدیران‬ ‫ی ماه مالی خــود را اغاز‬ ‫با فیش هــای نجوم ‬ ‫می کنند‪ .‬این پدیده البتــه حتما منحصر به‬ ‫دوران دولت جدیــد نبــوده و ان گونه که در‬ ‫اخبار امده از ســنوات قبل ســوابقی در این‬ ‫مورد موجود است‪ .‬سوال مهم این است که‬ ‫چرا تا کنون هیچ نهادی از نهادهای مسئول‬ ‫متوجه این ظلم اشکار نشده و چرا مقابل این‬ ‫فساد نایستاده اند؟‬ ‫یک نکته مهم دیگر در این زمینه این اســت‬ ‫که اگر این ماجــرا به دســتمایه بحث های‬ ‫ بی حاصل سیاسی تبدیل شــود‪ ،‬حتما مثل‬ ‫هزاران پرونده ناتمام دیگــر در میانه راه رها‬ ‫شــده و تکلیف ان مشــخص نخواهد شد‪.‬‬ ‫انچه توســط دولت و مجلس بــرای برخورد‬ ‫قاطع با این ماجرا فعال دیده شده قابل تقدیر‬ ‫است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫امریکا دولــت متخاصم علیه مات‪ .‬ایــن گزاره حاال‬ ‫دیگر به خیلی از افرادی که نســبت به تغییــر رفتار امریکا‬ ‫خوش بین شده بودند هم ثابت شده است‪.‬‬ ‫ایاالت متحده امریکا سال هاســت که با ایران ســر‬ ‫ناســازگاری دارد‪ .‬انهــا از ابتدای انقالب ضدیت با کشــور‬ ‫و نظــام مــا را اغــاز کــرده و در ایــن راه ذره ای مضایقــه‬ ‫نکرده اند‪.‬‬ ‫در فقــره توقیف امــوال ایــران در ایاالت متحده نیز‬ ‫این کشــور در مورد ایران نهایت تخاصم را داشت‪ .‬انها در‬ ‫یک دزدی اشکار اموال ایران را به یغما برده اند‪ .‬راه درست‬ ‫مواجهه با امریکا در این مورد سکوت‪ ،‬پرده پوشی و مذاکره‬ ‫نیســت‪ .‬حاال باید در این دعوا یک گام به پیش برداشت‪.‬‬ ‫استوار ایستاد و حق کشور را از امریکایی ها گرفت‪.‬‬ ‫در روزهای اخیــر از ایاالت متحــده امریکا‬ ‫صداهایی شنیده می شود که حکایت از عزم‬ ‫نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری امریکا‬ ‫برای مواجهه بــا برجام اســت‪ .‬این صداها‬ ‫حکایت از این دارد که با رفتن اوباما بنای انها‬ ‫از بین بردن توافق هسته ای است‪ .‬توافقی‬ ‫که با تایید شورای امنیت اکنون یک معاهده‬ ‫بین المللی است‪.‬‬ ‫بدون شک بهترین پاسخ به این نوع برخورد‬ ‫امریکایی ها‪ ،‬همــان ســخنان رهبر معظم‬ ‫انقالب است‪.‬‬ ‫ایشــان هفته گذشته در ســخنانی صریح‪،‬‬ ‫شــفاف و قاطعانــه فرمودنــد‪« :‬جمهوری‬ ‫اسالمی ابتدائا برجام را نقض نخواهد کرد‪،‬‬ ‫زیرا وفای به عهد‪ ،‬دســتور قرانی اســت اما‬ ‫اگر تهدیــد نامزدهــای ریاســت جمهوری‬ ‫امریکا مبنی بر پاره کردن برجام عملی شود‪،‬‬ ‫جمهوری اسالمی برجام را اتش خواهد زد که‬ ‫این کار هم دستوری قرانی درباره نقض عهد‬ ‫متقابل است‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪1‬‬ ‫ی را اعالم کرده‬ ‫حسن روحانی هفته گذشته خبر مهم ‬ ‫اســت‪ .‬او گفته که دولت جمهوری اســامی ایران به طور‬ ‫رسمی از امریکا به علت ضبط و دستبرد به حدود دو میلیارد‬ ‫دالر از اموال بانک مرکزی‪ ،‬به دیوان دادگستری بین المللی‬ ‫شــکایت کرده و خواســتار محکومیت اقــدام ضد ایرانی‬ ‫واشنگتن و جبران خسارات شده است‪.‬‬ ‫حســن روحانی این ســخنان را در ضیافــت افطار با‬ ‫خانواده معظم شهدا و ایثارگران مطرح کرده و البته افزوده‬ ‫اســت‪« :‬دولت یازدهم تا احقاق حقوق مردم و به دســت‬ ‫اوردن اصل و خسارت وارده‪ ،‬موضوع را دنبال خواهد کرد‪».‬‬ ‫رئیس جمهوری که اظهاراتش با تکبیر خانواده معظم‬ ‫شهدا و ایثارگران تایید می شد‪ ،‬گفت‪« :‬دنبال کردن حقوق‬ ‫ملت به معنای ادامه راه شهیدان اســت‪ ».‬روحانی با بیان‬ ‫اینکه اموال این مردم که نزدیک به دو میلیارد دالر بوده براثر‬ ‫یک بی احتیاطی در دسترس امریکایی ها قرار گرفته بود‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬دادگاه های امریکا با صــدور احکامی غیرقانونی‬ ‫گفته اند که این اموال باید در اختیار امریکایی ها و خانواده‬ ‫کسانی قرار گیرد که در لبنان کشته شده اند و معلوم نیست‬ ‫‪1‬‬ ‫ن‬ ‫ظر‬ ‫مثل‬ ‫‪ l‬پاسخ قاطع‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫اول‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫انتقاد کاربران به‬ ‫دولت روحانی‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫فرهنگ دغدغه چه کسانی بود؟‬ ‫با اغــاز دهمین دوره مجلس شــورای اســامی در‬ ‫چهارم خرداد مــاه و پس از تاییــد اعتبار نامــه نمایندگان‬ ‫و انتخــاب هیات رئیســه‪ ،‬روال قانونــی بر ان اســت که‬ ‫نماینــدگان اولویــت خــود را بــرای کاندیداتــوری در‬ ‫کمیســیون های تخصصی اعالم کرده و پس از بررســی‬ ‫در شــعب مشــخص‪ ،‬بر اســاس تخصص و ســوابق در‬ ‫کمیســیون ها توزیع می شــوند‪ .‬با این حال مقایســه امار‬ ‫ثبت نامــی کمیســیون های مختلف‪ ،‬نتیجــه ای جز این‬ ‫برجای نمی گــذارد که وقتی کمیســیون تخصصی حوزه‬ ‫فرهنگ مجلس شورای اســامی (کمیسیون فرهنگی)‬ ‫تنها ‪ 4‬داوطلب را به خود اختصاص داده اســت‪ ،‬ان وقت‬ ‫دغدغه برخی مدعیان حــوزه فرهنگ‪ ،‬چیــزی جز بلوف‬ ‫فرهنگی نبوده و نیست!‬ ‫هــر کمیســیون تخصصــی می تواند بیــن ‪ 19‬الی‬ ‫‪ 23‬نفر عضو داشته باشــد که با نگاهی به امار متقاضیان‬ ‫می توان به خوبــی فهمید که هرکــدام از نمایندگان طبق‬ ‫سوابق و تخصص شان اقدام کرده اند یا نه؟! تا جایی که‬ ‫کمیسیون های جذابی! چون امنیت ملی و سیاست خارجی‬ ‫‪ 38‬متقاضی دارد‪ .‬نصرالله پژمان فر‪ ،‬احمد سالک کاشانی‪،‬‬ ‫جمشــید جعفرپور و احمد مازنی نام چهــار نماینده ای بود‬ ‫که ابتــدا برای عضویت در کمیســیون فرهنگــی ثبت نام‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫احمد سالک رئیس سابق این کمیسیون در مجلس‬ ‫قبل و پژمان فر و جعفرپور هر ســه اصولگــرا و از اعضای‬ ‫سابق کمیسیون فرهنگی دوره نهم بودند اما از فراکسیون‬ ‫امیــد و جمــع اصالح طلبــان تنها احمــد مازنــی نماینده‬ ‫مردم تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشهر و شــمیرانات کاندیدا شده‬ ‫است‪ .‬امار ثبت نام کمیسیون ها نشــانگر ان است که در‬ ‫مجلســی با ‪ 290‬عضو‪ ،‬تنها ‪ 4‬نفر اولویت اصلی شــان با‬ ‫کمیسیون فرهنگی است که این اتفاق پرده از نتیجه گیری‬ ‫تاسف برانگیزی برمی دارد‪ .‬در نهایت حتی علی الریجانی‬ ‫به ایــن جمع اضافــه شــد و از اصالح طلبان هــم وکیلی‬ ‫به کمیســیون فرهنگی رفت‪ ،‬بــا این حــال اعضای این‬ ‫کمیسیون تعدادشان نهایی نشد چون تنها دوازده نفر زیر‬ ‫به عضویت این کمیسیون درامده اند‪.‬‬ ‫حجت االســام نصرالله پژمان فر‪ ،‬حجت االســام‬ ‫احمد سالک‪ ،‬حجت االســام جمشــید جعفرپور‪ ،‬اصغر‬ ‫مسعودی‪ ،‬حجت االســام ســیدصادق طباطبایی نژاد‪،‬‬ ‫علی الریجانی‪ ،‬علی مطهری‪ ،‬محمدعلــی وکیلی‪ ،‬علی‬ ‫کاظمــی‪ ،‬حجت االســام مهدی شــیخ‪ ،‬ســیده فاطمه‬ ‫ذوالقدر‪ ،‬سید احسان قاضی زاده هاشمی‪.‬‬ ‫ولنگاریفرهنگی‬ ‫نتیجه بی توجهی‬ ‫فرهنگی‬ ‫اصالح طلبــان کــه در روزگار خارج بــودن از قدرت‬ ‫دغدغه هــای فرهنگی شــان را مــدام در جامعــه تزریق‬ ‫می کنند‪ ،‬به محض ورود به قدرت از این دغدغه ها دست‬ ‫می کشــند‪ .‬نگاهی به وضع اســفبار کمیســیون مهجور‬ ‫فرهنگی نشــان می دهد که چرا باید رهبــری نظام نگران‬ ‫«ولنگاری فرهنگی»باشد‪ .‬فرهنگی که هیچ کس حاضر‬ ‫نیست برای ان قدمی بردارد؟‬ ‫یکی از مهمترین انتقاداتی که همیشه اصالح طلبان‬ ‫به اصولگرایــان مطرح می کردند‪ ،‬نداشــتن دغدغه های‬ ‫فرهنگــی بــود‪ .‬دامنــه ایــن موضــوع بــه ســال ها قبل‬ ‫باز می گردد‪ .‬جایی که جناح راســت نمادی از اقتصاد بود‬ ‫و چپ (کــه بعدها اصالح طلب شــدند) خــود را مدعیان‬ ‫امور فرهنگی و اموزشــی جامعه می دانســتند‪ .‬نگاهی به‬ ‫وضعیت امروز نیز نشان می دهد انها تنها در مقام حرف دم‬ ‫از فرهنگ می زنند‪ .‬در مواقعی که الزم باشد از حضورشان‬ ‫در عرصــه مطبوعات‪ ،‬فرهنــگ و کتاب حــرف می زنند و‬ ‫زمانی که به وارد چرخه قدرت می شــود‪ ،‬به تنها مقوله ای‬ ‫که بی توجهی می کنند‪ ،‬فرهنگ اســت‪ .‬نمونــه بارز ان را‬ ‫می توان در ماجرای کمیســیون فرهنگــی مجلس دید‪.‬‬ ‫از میان حداقل صدنفــر اصالح طلبی که بــه مجلس راه‬ ‫پیدا کردند‪ ،‬تنها حجت االســام احمد مازنــی برای این‬ ‫کمیسیون ثبت نام کرد و در نهایت با فشــار رسانه ها علی‬ ‫مطهری و وکیلی نیز به این کمیســیون رفتند‪ .‬در لیســت‬ ‫اصالح طلبان تهران حداقل سه مدیر مسئول روزنامه وجود‬ ‫داشــت که هیچ کدام برای کمیســیون فرهنگی ثبت نام‬ ‫نکرده بودنــد‪ .‬الیاس حضرتــی (مدیرمســئول اعتماد)‪،‬‬ ‫مصطفی کواکبیان (مدیرمسئول راه مردم) و محمدعلی‬ ‫وکیلی (مدیرمسئول ابتکار) حداقل سه نفری بودند که در‬ ‫دوران گذشته در حوزه مطبوعات کار کردند‪ .‬عالوه بر این‬ ‫سایر اعضای لیســت امید یکی از مهمترین رزومه ای که‬ ‫برای خودشان اعالم کرده بودند‪ ،‬اســتاد دانشگاهی بود‬ ‫که نوعی کار فرهنگی محسوب می شود‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫رفتن وکیلی به این کمیسیون نیز با هدف فرستادن وی به‬ ‫هیات نظارت بر مطبوعات اســت که تا پیــش از این علی‬ ‫مطهری نماینده ان بود‪.‬‬ ‫ســوال اینجاســت که انها کــه حداقل از تهــران با‬ ‫رزومه هــای فرهنگی بــه مجلس رفتند چــرا دغدغه های‬ ‫فرهنگی ندارند؟ با این حال به نظر می رســد حداقل میان‬ ‫اصالح طلبان مدعی فرهنگ‪ ،‬این کمیســیون با نگاهی‬ ‫بی اهمیت روبه رو شده اســت‪ .‬اما طبق روال همیشه این‬ ‫کمیســیون های اقتصادی هســتند کــه متقاضی زیادی‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫بازیکنتیم ملیکهزورگیریمی کرد‬ ‫«ولنگاریفرهنگی»‬ ‫صدورحکماشرفیاصفهانی‬ ‫گ زار‬ ‫ش دوم‬ ‫‪1‬‬ ‫بی توجهی اصالح طلبان به کمیسیون فرهنگی‬ ‫صابر کرامت‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪2‬‬ ‫روزنامه ایــران در صفحه حوادث خــود گفت وگو با‬ ‫زورگیری را منتشــر کرد ه که بازیکن سابق تیم ملی جوانان‬ ‫بود ه اســت‪ .‬این گفت وگو که در ان مشــخص نیست این‬ ‫بازیکن چه کسی است در این زمینه می گوید‪« :‬من ورزشکار‬ ‫بودم‪ ،‬اما در این چند سال بسیار شکسته شدم‪ .‬ای کاش به‬ ‫فوتبالم ادامه می دادم و اال ن جایگاهی برای خودم داشتم‪.‬‬ ‫کاش پیش خانواده مانــده بودم و از انها جدا نمی شــدم‪.‬‬ ‫عشــق فوتبال بودم و داشــتم‬ ‫خــوب پیشــرفت می کــردم‪،‬‬ ‫اما افســوس که نشد‪ ».‬بحث‬ ‫اسیب های اجتماعی و حضور‬ ‫افرادی از قشــرهای مختلف‬ ‫در ایــن اســیب ها روز بــه روز‬ ‫فراگیر تر می شود‪.‬‬ ‫رئیــس رســانه ملــی در‬ ‫گفت وگویی درباره شــخصیت‬ ‫مرحوم حمید ســبزواری گفت‪:‬‬ ‫صداقــت و شــجاعت در راه‬ ‫حقیقت‪ ،‬توام بــا زیبایی‪ ،‬هنر و‬ ‫شعر که همراه شود ماندگاری به‬ ‫همراه می اورد‪.‬حضرتایت الله‬ ‫خامنه ای رهبــر معظم انقالب‬ ‫اســامی چندی پیش در دیدار رئیس و نمایندگان مجلس‬ ‫دهم اعالم کرده بودند‪« :‬در مســال ه فرهنگ احساس یک‬ ‫«ولنگاری» می کنم؛ چه در تولید کاالهای فرهنگی مفید و‬ ‫چهدرجلوگیریازکاالهایمضرفرهنگی‪.‬درموضوعفرهنگ‬ ‫نوعی «ولنگاری» و بی اهتمامی در دستگاه های فرهنگی به‬ ‫چشممی خورد‪».‬تسنیماینگفت وگورامنتشرکردهاست‪.‬‬ ‫تو گویی‬ ‫سید عادل حیدری‪ ،‬وکیل اقای بقایی در گف ‬ ‫دربارهرایپروندهشکایتحمیدبقاییازحجت االسالماشرفی‬ ‫اصفهانیاظهارکرد‪«:‬براساسحکمدادگاه‪،‬حجت االسالم‬ ‫اشــرفی اصفهانی؛ رئیس هیات بدوی رسیدگی به تخلفات‬ ‫ادارینهادریاست جمهوریدرخصوصشکایتحمیدبقایی‬ ‫از وی‪ ،‬به دو سال حبس تعلیقی و دو ســال انفصال از هیات‬ ‫تخلفات نهاد ریاست جمهوری‬ ‫محکوم شــده اســت‪ ».‬ســال‬ ‫قبل و به دنبال بازداشــت بقایی‬ ‫حجت االسالماشرفیاصفهانی‬ ‫گفته بود کــه وی مقادیر زیادی‬ ‫پول از ایران خارج کرده اســت‪.‬‬ ‫اظهاراتــی که برپا یــه ان از وی‬ ‫شکایتشد‪.‬‬ ‫اصالح طلبان درباره خواسته هایشان از روحانی می گویند‬ ‫در میــان منتقــدان روحانــی‪ ،‬اصالح طلبــان بیش‬ ‫از بقیــه طیف های سیاســی‪ ،‬خواهــان تغییــر در کابینه‬ ‫و مدیــران دولتــی بودنــد‪ .‬از اردیبهشــت ســال ‪ 94‬موج‬ ‫ش رفت که‬ ‫اعتراضات به کابینه دولت یازدهم تا انجایی پی ‬ ‫گمانی زنی هایی برای تغییر چند وزیر و استاندار جدی شد‪.‬‬ ‫در روزهای اخیر با روشن شدن ترکیب مجلس دهم عالوه‬ ‫بر چالش انتخاب رئیس مجلس‪ ،‬نحوه تعامل راه یافتگان‬ ‫لیســت امید با دولت نیز مورد بحث قرار گرفته است‪ .‬علی‬ ‫مطهری از استیضاح وزیر کشور سخن می گوید‪ .‬کواکبیان‬ ‫از لزوم تغییــر در کابینــه می گوید و‪ ...‬هرچنــد باتوجه به‬ ‫ترکیب چندگانه مجلس دهم فراکسیون های متعددی در‬ ‫تصمیماتــش نقش افرینی می کنند لیکن به نظر می رســد‬ ‫باید در انتظار فصلی نو در نحوه تعامل قوای مجریه و مقننه‬ ‫با یکدیگر بود‪.‬‬ ‫در همیــن راســتا‪ ،‬فیــاض زاهــد‪ ،‬فعال سیاســی‬ ‫اصالح طلب در اظهاراتی گفت‪« :‬به اقای روحانی توصیه‬ ‫می کنم بیشتر از چهره های سیاسی‪ ،‬صاحب نظر و صاحب‬ ‫تحلیل در دولت خود اســتفاده کند‪ .‬دولــت اقای روحانی‬ ‫کمتریــن تغییر را در ســطح مدیــران انجام داده اســت‪.‬‬ ‫متاسفانه هم اکنون در برخی از استان ها نارضایتی زیادی‬ ‫از نحوه انتخاب استانداران و برخی از مدیران وجود دارد‪.‬‬ ‫بسیاری از کسانی که در ستادهای انتخاباتی اقای روحانی‬ ‫فعال بودند‪ ،‬ناراحت هســتند‪ .‬انها معتقدند انتظاراتشــان‬ ‫براورده نشده و کسی تاکنون با انها وارد تعامل و گفت وگو‬ ‫نشــده اســت‪ ».‬در اظهارنظری دیگر احمد شیرزاد‪ ،‬فعال‬ ‫سیاســی اصالح طلب در گفت وگو با اریا گفته بود‪« :‬بهتر‬ ‫اســت اقای روحانی در وزارت کشــور تغییراتی بدهند‪ .‬به‬ ‫نظر می رســد اقای رحمانی فضلی راننده قــدری برای این‬ ‫لکوموتیو نیستند‪ ،‬هرچند ممکن اســت ایشان در جا های‬ ‫دیگر خیلی بهتر کار کنند‪ .‬مشکل ما با وزیر کشور به خاطر‬ ‫خط سیاســی یا اصولگرا بودن ایشــان نیســت ما حتی با‬ ‫اینکه اقای رحمانی فضلی دوســت اقای الریجانی است‬ ‫نیز مشــکلی نداریــم؛ چراکه مــن مطمئنم اگر شــخص‬ ‫اقای الریجانی وزیر کشــور بود وضع مــا از این بهتر بود و‬ ‫در بسیاری از مسائل درســت تر و جدی تر عمل می شد‪».‬‬ ‫همچنین محمدجواد حق شــناس‪ ،‬عضو شــورای مرکزی‬ ‫حزب اعتماد ملی معتقد بود کــه اگرچه جریان اصالحات‬ ‫همچنان از اقای روحانی و دولت ایشــان حمایت می کند؛‬ ‫پستپیشنهادی‬ ‫الریجانی به عارف‬ ‫افزایش دوهزار درصدی واردات ایران‬ ‫ازامریکا؟‬ ‫واردات ایــران از کشــور امریکا در ‪ ۲‬ماه ابتدای ســال جاری‬ ‫‪۲‬هزار درصد (‪۲۰‬برابر) در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‬ ‫ش یافته و به ارزش ‪۵۱‬میلیون و ‪۳۴۹‬هزار دالر رســیده‬ ‫افزایــ ‬ ‫که بخش عمده ان مربوط به واردات دانه های روغنی است‪.‬‬ ‫میــزان واردات کاال از امریکا در ‪2‬ماهه ابتدای ســال ‪ ،95‬در‬ ‫مقایسه با مدت مشابه سال گذشته هشت هزار و ‪ 281‬درصد‬ ‫(‪ 80‬برابــر)‪ ،‬افزایــش یافتــه و‬ ‫امریکا هفدهمین کشــور عمده‬ ‫صادرکننــده کاال به ایران شــده‬ ‫است‪.‬بنا بر امار درحالی در‪2‬ماهه‬ ‫امسال ‪83‬هزار تن کاال به کشور‬ ‫امده که این رقم در مدت مشابه‬ ‫سال گذشته ‪ 991‬تن بوده است‪.‬‬ ‫رضــا خاتمــی در‬ ‫گفت وگویــی در پاســخ بــه‬ ‫این پرســش که‪ :‬رقبای شــما‬ ‫می گویند اصالح طلبان از سر‬ ‫ناچــاری روی روحانــی اجماع‬ ‫کردنــد؛ امــا شــما می گویید‬ ‫اشــتراک گفتمانی در مواضع‬ ‫و شعارهای روحانی بود گفت‪:‬‬ ‫«هم اشــتراک گفتمانی و برنامه ای و هم انکه اول گفتم‬ ‫یعنی نجات کشور مهم بود؛ اگر اقای روحانی ردصالحیت‬ ‫می شــد؛ اگر اقای عارف ردصالحیت می شد؛ ما قرارمان‬ ‫بود از کاندیدایی حمایت کنیم که کشور را به ان سراشیبی‬ ‫پیش نمی برد‪.‬‬ ‫پروپاگاندا و تبلیغات سیاسی را کنار بگذاریم‪ ،‬واقعیت‬ ‫درون خودمان را می گوییم‪ .‬این گونه نبود که از سر ناچاری‬ ‫باشــد‪.‬در حقیقت برای بدترین وضعیت هــم برنامه وجود‬ ‫داشت‪» .‬‬ ‫واکنش وزیر به یک فیش حقوقی‬ ‫جنجالی‬ ‫علــی ربیعــی در واکنش‬ ‫بــه موضــوع فیــش میلیونی‬ ‫مدیرعامل بانک رفــاه گفت ‪:‬‬ ‫انچــه منتشــر شــده بازمانده‬ ‫حساب مالی مدیرعامل بانک‬ ‫رفاه بوده که گردش مالی اش را‬ ‫گرفته است؛ عالوه بر این وزیر‬ ‫هنوز با ایــن پرداخت موافقت‬ ‫نکرده بــود‪ ».‬ربیعی همچنین از بررســی نظــام پرداخت‬ ‫حقوق در بیمه هــا و بانک هــا در هیات دولــت خبر داد و‬ ‫گفت‪« :‬ظرف دو سه هفته اینده این موضوع تعیین تکلیف‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه فضای عمومی ناجوانمردانه ای‬ ‫علیه دولت شکل گرفته است‪ ،‬گفت‪« :‬می گویند کارخانه‬ ‫پارس الکتریــک در این دولــت تعطیل شــد در حالی که‬ ‫اقــای روحانی در ســخنرانی های خود تاکیــد می کرد که‬ ‫نباید کارخانه پــارس الکتریک بــه خانــه کبوترها تبدیل‬ ‫می شد‪».‬‬ ‫ناراحتی از دست زدن نمایندگان‬ ‫اسداللهعباســی‪،‬نماینده‬ ‫مــردم املــش و رودســر در‬ ‫مجلس شــورای اســامی از‬ ‫حرکــت نمایندگان کــه پس از‬ ‫تذکــر زهرا ســعیدی بــرای او‬ ‫دســت زده بودند‪ ،‬انتقاد کرد و‬ ‫گفت‪« :‬نماینده ای در تذکری‬ ‫ایین نامــه ای بی عدالتــی را‬ ‫زیرسوال برد اما بعد از صحبت های وی بخشی از نمایندگان‬ ‫دست زدند که این امر جایگاه و منزلت مجلس را سبک کرد‪.‬‬ ‫برخی از همکاران بدانند اینجا مجلس است و قداست ان‬ ‫باید حفظ شود‪ .‬هیچ گاه در ادوار مجلس رسم نبوده بعد از‬ ‫سخنان یکی از نمایندگان دست زده شود‪ ».‬پس از پایان‬ ‫تذکرات این نماینده‪ ،‬علی الریجانی گفت‪« :‬چارچوب های‬ ‫رفتاری داخلــی مجلس بایــد مطابق بــا ایین نامه رعایت‬ ‫شود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫محمدرضا تابش در مورد‬ ‫انتخابرئیسمرکزپژوهش های‬ ‫مجلس گفــت‪« :‬اقــای عارف‬ ‫خودشــان تمایلــی ندارنــد که‬ ‫منصبومسئولیتیرادرمجلس‬ ‫قبولکنند‪،‬ولیاعتقادمنوبسیاریازاعضایفراکسیونامید‬ ‫بر این است که ریاست مرکز پژوهش های مجلس متناسب‬ ‫با شان و شخصیت اقای عارف است‪.‬اگر همه به این نتیجه‬ ‫برسند که عارف باید مسند را بر عهده بگیرد‪ ،‬وی قبول خواهد‬ ‫کرد‪».‬تابش گفت‪« :‬البته هیات رئیسه و رئیس مجلس ابراز‬ ‫تمایل کرده اند که عارف به عنوان ریاست مرکز پژوهش های‬ ‫مجلسمطرحشود‪».‬بااینحالعارفاینسمترانپذیرفته‬ ‫واحتماالفقطرئیسکمیسیون اموزشخواهدبود‪.‬‬ ‫اما نســبت به کابینه انتقادات جــدی دارد‪ .‬او اضافه کرده‬ ‫بود‪« :‬در انتخاب اســتانداران و برخی اعضای کابینه نیز‬ ‫همچنان مشــکالتی وجود دارد بنابراین من فکر می کنم‬ ‫اقای روحانی وقت زیادی ندارد و بایــد تغییراتی در کابینه‬ ‫اعمال کند‪».‬پس از انتخابات مجلس شــورای اســامی‬ ‫و پیروزی لیســت امید در تهران زمزمه تغییــرات در کابینه‬ ‫روحانی دوباره قوت گرفت و به نظر می رسد این موضوع قرار‬ ‫است از اولین کنش های مجلس دهم در برابر دولت یازدهم‬ ‫باشد‪ .‬در این رابطه مصطفی کواکبیان‪ ،‬دبیرکل حزب مردم‬ ‫ساالری و منتخب مردم تهران در مجلس شورای اسالمی‬ ‫در برنامــه گفت وگوی ویژه خبــری گفــت‪« :‬در دولت نیز‬ ‫خانه تکانی نیاز داریم‪ .‬شاید برخی نتوانند مطالبات مردم را‬ ‫براورده کنند‪ .‬باید نیروهای جوانتر و بانشاط تر باشند‪4-5 .‬‬ ‫وزارتخانه تغییر نیاز دارند‪ .‬در مباحث اقتصادی‪ ،‬صنعتی‪،‬‬ ‫مسائل اجتماعی و مشکالت مردم تغییرات الزم است‪ .‬به‬ ‫موقع مصداق ها را می گوییم‪ ».‬اظهارات این اصالح طلبان‬ ‫با اظهارنظر موسوی الری‪ ،‬وزیر کشور اصالحات تکمیل‬ ‫شد‪ .‬الری در گفت وگو با ایرنا خواستار تغییر در وزرای دولت‬ ‫خصوصا وزرای اقتصادی کابینه شده بود‪ .‬موسوی الری در‬ ‫این گفت وگو معتقد است که برجام توافق خوبی است چرا‬ ‫که اگر بد بود حتما نتانیاهو از ان حمایت می کرد‪ .‬او در ادامه‬ ‫به موضــوع اقتصاد مقاومتی پرداخت و افــزود‪« :‬اقتصاد‬ ‫مقاومتی طبق تعریف این اســت که در شرایط فشارهای‬ ‫همه جانبه ای که از ناحیه دشمن وارد می شود و باتوجه به‬ ‫محدودیت منابع‪ ،‬بتوان با گرفتن تصمیمات عاقالنه و باال‬ ‫بردن بهره وری ها مسیر توسعه را دنبال کرد‪».‬‬ ‫به گفته وی در تیم اقتصادی دولت هماهنگی وجود‬ ‫ندارد‪« :‬دولت هم برای این کار باید دست به اصالحاتی در‬ ‫کابینه خود بزند‪ .‬شبهه ای ندارم که اقای روحانی نتوانسته‬ ‫در انتخاب کابینه ان طور که دلش می خواسته رفتار کند‪.‬‬ ‫چرا که جو حاکم بــر مجلس این اجازه را بــه وی نمی داد‪.‬‬ ‫طبعا االن کــه ترکیب مجلس تغییر کرده بایــد تغییراتی را‬ ‫به خصوص در تیم اقتصادی خــود ایجاد کند‪ .‬هماهنگی‬ ‫الزم در تیــم اقتصــادی دولت دیده نمی شــود‪ ».‬اشــاره‬ ‫اصالح طلبان بــه عدم هماهنگی میان طیب نیا‪ ،‬ســیف و‬ ‫نعمت زاده اســت که معتقدند این موضوع می تواند پاشنه‬ ‫اشیل دولت را برای رقابت های سال اینده ریاست جمهوری‬ ‫فراهم کند‪.‬‬ ‫ماجرای حمایت از روحانی‬ ‫خبرنامه‬ ‫ی ترمیم کابینه‬ ‫درخواست برا ‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪11‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫دیدار مسئوالن نظام با رهبر معظم انقالب‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫دیدار ظریف و کری در اسلو‬ ‫دیدار وزیر دفاع سوریه با شمخانی‬ ‫بوسه بر چهره الریجانی در مجلس‬ ‫سردار جعفری در مراسم ترحیم والده حجت االسالم فالح زاده‬ ‫نشست سران قوا به میزبانی علی الریجانی‬ ‫محفل انس پیشکسوتان جهاد و شهادت‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫سلفی با برانکو‬ ‫خبرنامه‬ ‫پاریس دوباره به اشوب کشیده شد‬ ‫‪13‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬جوانان همچنان از مســائلی مانند بیکاری و‬ ‫عدم رفــاه اجتماعی رنج می برند‪ .‬بــا ندیدن انها‬ ‫نمی توان مشــکل را حل کرد‪ .‬صورت مســاله را‬ ‫پاک نمی کنند‪ ،‬حل می کنند‪.‬‬ ‫‪ l‬اقای رئیس جمهور گفته اند رسانه ها توقعات‬ ‫از دولت را باال برده اند‪ .‬خوب شــد در عصری به‬ ‫ســر می بریم که تمام سخنان و ســخنرانی های‬ ‫گذشــته ایشــان ضبط صوتی و تصویری شده‪.‬‬ ‫خداوکیلی چه کســی بود که اب خوردن مردم را‬ ‫به تحریم ها گره زد؟‬ ‫‪ l‬مســئوالن و مدیــران صاحــب حقوق های‬ ‫نجومــی ســفره افطــار با چنــد عدد خرمــای ما‬ ‫مستمری بگیران تامین اجتماعی را ببینند‪ ،‬بلکه‬ ‫قدری خجالت بکشند‪.‬‬ ‫‪ l‬ر کــود اقتصــادی ایــن روزهــا از دوران‬ ‫جنــگ تحمیلــی شــدیدتر اســت‪ .‬بســیاری از‬ ‫مردم‪ ،‬با ســختی روزشان را به شــب می رسانند‪،‬‬ ‫کارخانه های نامــدار هم در حال تعطیل شــدن‬ ‫هســتند و امار بیکاری رو به افزایش است‪ .‬تدبیر‬ ‫و امید دولت چه وقت قرار است مرهم زخم های‬ ‫مردم بشود‪.‬‬ ‫‪ l‬ریشه تمامی معضالت بیشــتر در این است‬ ‫که اقایانی که راهکار پیشنهاد می دهند خود نه به‬ ‫ان عمل می کنند و نه اعتقاد دارند و به قولی فقط‬ ‫برای دیگران می گویند!‬ ‫ ‪ l‬ســازمان ملل و سیاستمداران امریکا هم در‬ ‫برابر دالرهای امریکا دوام نیاوردند و خون مردم‬ ‫را بــه وهابیون ســعودی فروختند و هــر روز باید‬ ‫شاهد این ماجراجویی ها باشند‪.‬‬ ‫‪ l‬بــه مدیرعامــل ارج بگوییــد کارگــران و‬ ‫خبرنگاران و فیلم بــرداران همه دروغ می گویند‪،‬‬ ‫فقط شما راست می گویی؟‬ ‫‪ l‬خانم جلودارزاده! نمی خواهد شــما از زبان‬ ‫کشاورز و کارگر ســخن بگویی و برایمان تصمیم‬ ‫بگیری‪ .‬خودمان به حد بلوغ سیاسی رسیده ایم!‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫انتقادکاربرانبهدولتروحانی‬ ‫دیگر هم با انتشــار واکنش یکی از نماینــدگان مجلس به‬ ‫گفته های وزیر صنعت نوشــت‪« :‬نعمت زاده باید شرمنده‬ ‫باشد‪ .‬وزیر صنعت هیچ راه حلی برای بیکاری ندارد‪ ».‬دیگر‬ ‫کانال خبری مخالف مدعی شــد که وزارت صنعت چشــم‬ ‫اسفندیار دولت یازدهم است و اورد‪« :‬رئیس ستاد انتخاباتی‬ ‫روحانی‪ ،‬درمانــی برای صنعت نــدارد‪ ».‬همچنین در یک‬ ‫کانال تلگرامی منتقــد دولت نیز می خوانیــم‪« :‬امارهای‬ ‫صنعتی نگران کننده است ‪ .‬صادرات غیرنفتی ایران بیش‬ ‫از منفــی ‪ 16‬درصد کم شــده اســت!» تعطیلــی کارخانه‬ ‫ارج به عنوان یکی از قدیمی ترین واحدهــای تولید لوازم‬ ‫خانگی هم دســتاویز دیگر‬ ‫منتقــدان برای زیر ســوال‬ ‫بــردن عملکــرد اقتصادی‬ ‫دولت بــود‪ .‬در کانالی منتقد‬ ‫دلیل تعطیلــی کارخانه ارج‬ ‫این گونه بیان شــده است‪:‬‬ ‫«حســابرس شــرکت ارج‬ ‫تاکیــد می کند کــه دالیلی‬ ‫چــون کســری ســرمایه در‬ ‫گردش جهت تامیــن مواد‬ ‫اولیه موجبات کاهش تولید‬ ‫نســبت به برنامه ســاخت را‬ ‫فراهم کرده است‪».‬‬ ‫یکــی از کانال هــای تلگرامی وابســته بــه جریان‬ ‫دولت پیشــین‪ ،‬از کار افتادن چرخ صنعتــی کارخانه ارج‬ ‫را محصــول بی نتیجه بــودن برجام خواند و مدعی شــد‪:‬‬ ‫«تعطیلی کارخانه‪ ،‬بی پایه بودن این شعار انتخاباتی را که‬ ‫«سانتریفیوژها بچرخد و چرخ صنعت و اقتصاد هم بچرخد»‬ ‫بیش از پیش نشان می دهد‪ ،‬پس نباید به بهانه تدبیر و امید‪،‬‬ ‫ارج را در دامــان اجنبی نهاد‪ ».‬در برابر این جوســازی ها‪،‬‬ ‫کانال خبری «مجمع اصالح طلبان» به نقل از مدیرعامل‬ ‫شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی‪ ،‬علت تعطیلی این‬ ‫کارخانه را این گونه بیان کرد‪« :‬نزدیک به یک سال از ابالغ‬ ‫مصوبه مجلس درباره خروج بانک ها از بنگاهداری سپری‬ ‫شده و بر اســاس قانون مجبور به واگذاری هستیم‪ .‬هفت‬ ‫شرکت داخلی و خارجی متقاضی خرید ارج هستند که پس‬ ‫از بررسی نهایی‪ ،‬واگذاری انجام می شود‪».‬‬ ‫تعطیلی کارخانه «ارج» و انتشار فیش های حقوقی؛‬ ‫مهمترین اتفاقات هفته گذشته در فضای مجازی بود‪.‬‬ ‫طی هفته گذشته‪ ،‬انتشار تصویر فیش های حقوقی‬ ‫چند ده میلیونی برخی مدیران و تعطیلی کارخانه ارج موجب‬ ‫شــد تا کاربران شــبکه های مجازی نســبت به این موارد‬ ‫واکنش نشان داده و به دولت انتقاد کنند‪ .‬یک کانال منتقد‪،‬‬ ‫زیر عنوان «مدیریت اشــرافی ســد راه اقتصاد مقاومتی»‬ ‫نوشت‪« :‬پیش از این و در مورد انتشار فیش های مدیران‬ ‫بیمه‪ ،‬دولت یازدهم تمام توان خود را برای سرپوش نهادن‬ ‫بر ان بــه کار گرفــت‪ .‬در تازه ترین موارد تخلف اســنادی‬ ‫نشــان می دهــد پرداختی‬ ‫برای حقــوق مهرماه ‪1394‬‬ ‫مدیرعامل یکی از بانک های‬ ‫کشور مبلغی بیش از «‪151‬‬ ‫میلیــون تومــان» اســت‪.‬‬ ‫مدیرعامــل این بانک پیش‬ ‫از ایــن شــرکتی تضامنــی‬ ‫بــرای مبادلــه ارز و ســکه‬ ‫راه اندازی کرده بود‪ ».‬کانال‬ ‫خبری دیگری در این زمینه‬ ‫این گونه انتقاد کرد‪« :‬با بذل‬ ‫وبخشش هایحاتم گونه ای‬ ‫که مدیران بانک هــا (البته‬ ‫برای جیب خود و نه برای مردم) انجام می دهند‪ ،‬به راستی‬ ‫پولی هم می ماند که صرف حمایت از تولید ملی‪ ،‬اشتغال‬ ‫و صنعت شود؟»‬ ‫در برابر‪ ،‬کانال خبری «ایران تایمز» دستور «اسحاق‬ ‫جهانگیری» معاون اول رئیس جمهوری مبنی بر رسیدگی‬ ‫دقیق به مســاله حقوق و دریافتی مدیران را منتشــر کرد‪.‬‬ ‫تازه ترین ســخنان «محمدرضا نعمت زاده» وزیر صنعت‪،‬‬ ‫معدن و تجــارت در زمینه چالش های صنعتی کشــور نیز‬ ‫بهانه ای به دســت مخالفان دولت داد تا از این سخنان در‬ ‫راســتای هدف خود مبنی بر حمله به دولــت‪ ،‬بهره برداری‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫یــک کانــال تلگرامی منتقــد با اشــاره به ســخنان‬ ‫نعمت زاده نوشت‪« :‬شاهد فاجعه در بخش صنعت هستیم‬ ‫و در رونق اقتصادی هم به شــدت مشکل داریم ‪ ».‬کانالی‬ ‫عیادت دکتر قالیباف‬ ‫از یادگار شهید دادمان‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫‪ l‬نام بان کی مون به عنوان خودفروخته ترین‬ ‫دبیرکل سازمان ملل در تاریخ ثبت خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ l‬پس از حذف عربستان از لیست کودک کشی‬ ‫حاال رئیس ســازمان ســیا نقش ال ســعود را از‬ ‫‪ 11‬ســپتامبر مبــرا دانســت! گویــا دولتمردان‬ ‫امریــکا پیمانــکار ال ســعود هســتند یــا قصــد‬ ‫دارنــد ان قدر اعتمــاد به نفــس کاذب بــه انها‬ ‫بدهند تا در خــود توان مقابلــه رودررو با ایران را‬ ‫ببینند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در‬ ‫دانشگاه علم و صنعت‬ ‫عزت اللــه ضرغامی ‪ ،‬رئیس اســبق ســازمان صدا و‬ ‫سیما در صفحه شخصی اینســتاگرامش به تمجید از فیلم‬ ‫ســینمایی «ایســتاده در غبار» پرداخت و نوشــت‪« :‬حاج‬ ‫احمد متوســلیان‪ ،‬مرد بــزرگ تاریخ انقالب‪ ،‬بــا این فیلم‬ ‫خوش ساخت و باورپذیر به مردم معرفی شد‪ .‬به گروه سازنده‪،‬‬ ‫به ویژه کارگــردان جــوان و توانا؛ اقای حســین مهدویان‬ ‫خســته نباشــید و دســت مریزاد می گویم‪ .‬اقای مهدویان‬ ‫فار غ التحصیل دانشکده صداوسیماست‪ .‬از ایشان؛ قبال‬ ‫ســریال «اخرین روزهای زمســتان» که روایــت زندگی و‬ ‫فرماندهی شهید حسن باقری است را در تلویزیون دیده ایم‪.‬‬ ‫خوشــحالم که با تیزبینی گروه؛ ســکانس مهم و کلیدی و‬ ‫بحث برانگیز مربوط به حاج احمد متوسلیان‪ ،‬به طور مستقل‬ ‫دستمایه ساخت این فیلم ارزشمند شــد‪ .‬از نظر من تقاطع‬ ‫مدیریت و فرماندهی در صف و ستاد‪ ،‬که نمونه ای از ان در‬ ‫عملیات بیت المقدس و میان این دو فرمانده بزرگ است‪،‬‬ ‫درس بزرگی برای مدیران کشور و دانشجویان رشته مدیریت‬ ‫ی هادی بهروز جوان و‬ ‫است‪ .‬تصویربردا ری فوق العاده اقا ‬ ‫طراحی صحنه اقای دکتر شجاعی در ذهن ما باقی خواهد‬ ‫ماند‪ .‬شهید محسن وزوا یی از دانشــجویان مسلمان پیرو‬ ‫خط امام و از فرماندهان دفاع مقدس است که در این فیلم‬ ‫به او هم پرداخته شده اســت‪ .‬واقع نما یی کارگردان جسور‬ ‫در پرداختن به اختالف رفتار و مشی این شهید عزیز با حاج‬ ‫احمد متوسلیان به قدری جذاب و دیدنی است که سکانس‬ ‫شهادت او را صدچندان جلوه می دهد و بی اختیار اشک را‬ ‫بر پهنای صورت هر بیننده ای جاری می کند‪ .‬فاتحان النه‬ ‫جاسوسی امریکا بیش از سی شهید در دفاع مقدس‪ ،‬تقدیم‬ ‫ملت بزرگ ایران کردند‪ .‬روحشان شاد»‬ ‫برجام هدف نقدهای مداوم‬ ‫دولت روحانی چند شقه شده است‬ ‫سعید حجاریان‪ ،‬تئوریســین اصالح طلبان یادداشتی را به مناسبت‬ ‫ســومین ســالگرد انتخاب روحانی در نشــریه امتداد امید منتشر کرد که‬ ‫بخش هایی از ان را از نظر می گذرانید‪ -« :‬روحانی به دلیل درگیر شــدن با‬ ‫مســائلی همچون یارانه ها‪ ،‬کشــمکش های تریبونی‪ ،‬کارشکنی عوامل‬ ‫دولتسابقوبرخینهادها‪،‬نتوانستهدرتحققبرنامهعادی سازیبهنتیجه‬ ‫موثریبرسد‪.‬هرچندانتخاباتاخیرمجلسنورامیدیتاباندتاالاقلدراین‬ ‫اخرین سال نخستین دوره ریاست جمهوری‪ ،‬درگیری روحانی با مجلس به حداقل برسد‪ - .‬مجلس می تواند تا حدودی از باری‬ ‫که بر دوش روحانی است‪ ،‬بکاهد‪ .‬هر چن د هم اکنون به دلیل کاهش یافتن بودجه ستاد دولت و کابینه چند شقه شده است و‬ ‫ادامه کار را برای روحانی دشوار کرده است‪ - .‬در سال ‪ 1392‬عوامل متعددی دست به دست هم دادند تا دکترحسن روحانی در‬ ‫انتخاباتبه عنوانرئیس جمهوریبرگزیدهشود‪- 1:‬ردصالحیتهاشمی رفسنجانی‪-2‬ائتالفجمعی‪-3‬شکافبیناصولگراها‬ ‫‪ -4‬انصراف محمدرضا عارف‪ -5‬کفایت خود روحانی ‪ -‬تحریم ها در حال ویران کردن کشور و ایجاد بحران های جدی تر بودند و‬ ‫فشارمشکالتروزبهروزبرمردمبیشترمی شد‪.‬روحانیپسازانتخاب‪،‬هموغمشرامعطوفبهحلاینمشکلکرد‪-.‬مساله‬ ‫سوریه باید مطابق اراده ملت سوریه و از طریق برقراری دیپلماسی فعال با کشورهای خارجی تاثیرگذار در این جنگ طوالنی‪،‬‬ ‫هر چه سریع تر حل شود زیرا اگر مساله سوریه حل نشود دامنه اش به عراق کشیده خواهد شد‪ .‬در چنین وضعیتی حتی ممکن‬ ‫است در عراق رژیمی برسرکار بیاید که به مراتب بدتر از حزب بعث باشد و این وضعیت به صالح ما نیست‪».‬‬ ‫فحاشیمجازی‬ ‫روزنامه قانون در گــزارش اجتماعی خود به موضوع فحاشــی در‬ ‫شبکه هایمجازیپرداخت‪.‬اینروزنامهدراینگزارشباعنوان« فحاشی‬ ‫مجازی‪،‬الودگیحقیقی»نوشت‪«:‬بسیاریازکاربرانفضاهایمجازیو‬ ‫شبکه هایاجتماعیاینحقرابرایخودقائلهستندتابهراحتیفحاشی‬ ‫کنند و سبب ناراحتی و رنجش دیگران شوند‪ .‬لیونل مسی‪،‬اولین نام بود‪.‬‬ ‫همه چیز با مسی اغاز شــد و کار ان قدر باال گرفت که جمشید مشایخی‬ ‫بازیگرکهنه کارایرانیراواردماجراکردوتابوسیدنکتف هایمردانهمسی‬ ‫پیش رفت‪.‬کاربران ایرانیفضای حققیقیکه در زمینفوتبال ازتیم ارژانتین شکست خورده بودند‪،‬تصمیم داشتند درفضای‬ ‫مجازیخدمتمسیبرسند‪.‬درکمترازیکساعتبیشازیکمیلیوننظرثبتشدواگرتاپیشازانحمالتجسته گریخته ای‬ ‫بهصفحاتمجازیاشخاصمشهورمی شد‪،‬اینبار یککلونیهدفمندتشکیلشدکهازصفحه ایبهصفحهدیگرمی رفت‪.‬‬ ‫فحاشانی که در فضای مجازی نقاب به صورت دارند و به صورت دیگران پنجه می کشند‪ .‬میان انان از بیکار تا منادی اخالق و‬ ‫ادب یافت می شود‪ .‬در این میان اما یک نکته باید بار دیگر دیده و بارها گوشزد شود‪ .‬مشکل نه وجود شبکه های اجتماعی و نه‬ ‫راه های نوین ارتباطی که مشکلی در درون جامعه ایرانی است‪ .‬اژدهایی که در درون این جامعه النه کرده است و ارام ارام سر‬ ‫بیرونمی اورد‪.‬فیلترکردنومحدودکردنشبکه هاکمکیبهوضعیتبحرانیامروزمانخواهدکردکهتنهاپاک کردنصورت‬ ‫مساله ایاستکهاکنونبیشازهمیشهنیازمندیافتنراه حلاست‪.‬شبکه هایمجازیاینروزهااینه ایازمامی سازنددربرابر‬ ‫ما‪،‬اینه ایکهنبایدانراشکست‪،‬بلکهبایدحقیقترادرانبهتماشانشست‪.‬حقیقتیکهامروزاگرچناناژدهاییازشبکه های‬ ‫مجازی سر برون اورده است‪ ،‬طی یک دهه اتی می تواند چنان اژدهایی حقیقی بر خیابان های شهرهایمان چمبره بزند‪ .‬اتش‬ ‫خشمی فروخفتهرابایددرککردوبرایشعالجیافت‪،‬چشمفرو بستنبرحقیقتوانکارونفیاندیگرچاره سازنیست‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪313‬‬ ‫توافق هسته ای و سند ملی برجام ماه ها ست که مورد‬ ‫انتقاد مخالفان دولت اســت‪ .‬یک کانال تلگرامی منتقد در‬ ‫تازه ترین ادعای خود اورد‪« :‬برجامِ تدبیر و امیدی ها رنگ به‬ ‫رخسار نداردو انچهکه منتقدان درخصوصتوافقهسته ای‬ ‫هشــدار می دادند‪ ،‬در حال رخ دادن اســت‪ ».‬این کانال به‬ ‫نقل از یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران و امارات نوشت‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫قرارداد واقعی هم‬ ‫«‪ 150‬هیات خارجی به ایران امد‪ ،‬یــک‬ ‫امضا نشــد‪ ».‬کانال یادشــده به نقل از یکی از نمایندگان‬ ‫مجلس نوشت‪« :‬خوش خیالی در برجام بس است‪ .‬غربی ها‬ ‫به تعهدات خود در برجام عمل نمی کنند‪ .‬دولت در این زمینه‬ ‫نباید از دیپلماسی انفعال و التماس اســتفاده کند‪ » .‬کانال‬ ‫تلگرامی یکی از خبرگزاری های کشــور نیز بــه نقل از یک‬ ‫نماینده منتقد مدعی شــد که صنعتگران در پسابرجام حتی‬ ‫نمی توانند یک ال ســی باز کنند و هیچ نقــل و انتقال پولی‬ ‫صورت نمی گیرد‪ .‬در برابر هجمه ها بــه برجام‪ ،‬کانال های‬ ‫نزدیک به دولت از دولت یازدهم حمایت کردند و یکی از انها‬ ‫ی عضو اتاق بازرگانی ایران‬ ‫نوشت‪« :‬اسدالله عسگر اوالد ‬ ‫برخالف نظر برخی تحلیلگران اعتقاد دارد برجام گام اولیه‬ ‫پیشرفت است که ایران و غرب در اجرای برجام برداشته اند و‬ ‫اقدام های انجام شده نشان از موفقیت اولیه برجام دارد‪».‬‬ ‫روزنامه جوان در گزارشــی بــا تیتر « مســلمانان امریکا در منگنه‬ ‫نژادپرستی » ضمن اشــاره به حادثه تروریستی اورالندو که بهانه تشدید‬ ‫تمایالت نژادپرســتانه شد‪ ،‬نوشــت‪« :‬رهبران مســلمان امریکا حمله‬ ‫تروریستی به کلوپ شــبانه در ایالت فلوریدا را به شدت محکوم کرده اند ‬ ‫ولی این حادثه بهانه ای تازه برای حمله به مســلمانان امریکا و تشــدید‬ ‫گرایش هاینژاد پرستانهعلیهانهاشدهاست‪.‬دونالد ترامپ‪،‬نامزدپیشتاز‬ ‫جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری امریکا گفت که حادثه‬ ‫اورالندونشاندادتمرکزاوبرتروریسماسالمیوضرورترویاروییباانکار‬ ‫درستیبودهاست‪،‬نخست وزیررژیم صهیونیستیهمایناقدامتروریستیراباعملیاتاستشهادیفلسطینیانمقایسهکرد‪».‬‬ ‫بهگزارش«جوان»‪،‬پسازانکهگروهتکفیریداعشمسئولیتحملهبهیککلوپشبانهدرشهراورالندورابرعهدهگرفتو‬ ‫درحسابتوئیترخودعکس«عمرانمتین»عاملتیراندازیراکهگفتهمی شودیکشهروندامریکاییافغانی تباراست‪،‬منتشر‬ ‫کرد‪،‬جامعهمسلمانانامریکابه شدتایناقدامتروریستیرامحکومکردند‪«.‬نهادعوض»مدیرشورایروابطامریکاییاسالمی‬ ‫(کر)ضمنمحکوم کردنکشتاراورالندوگفتکهقاتل‪،‬نمایندهعقیدهاسالمینیست‪.‬نهادعوضتاکیدکرد‪«:‬به طورواضح‬ ‫مشخصاستکهاینجنایتباانگیزهنفرتانجامشدهاست‪.‬ماانراباشدیدترینعبارت هایممکن‪،‬محکوممی کنیم‪.‬تسلیم‬ ‫نفرت افکنیوتنفروتسلیم ترسنمی شویم‪».‬همزمانرهبراناسالمیدرامریکانیزبامحکومیتکشتاراورالندو‪،‬خواستاردعا‬ ‫برایکشته شدگانشدند‪.‬بهگزارشخبرگزاریفرانسه‪،‬امامجماعتمسجدیدراورالندوگفت‪«:‬ایناقدامغیرقابلباوراست‪».‬‬ ‫همچنیندفتر«انجمنارتباطاتاسالمیامریکا»ازمسلماناناینکشورخواستدرراستایاقداماتبشردوستانهواسالمی‪،‬‬ ‫برایمجروحاناینحادثهتروریستی‪،‬خوناهداکنند‪.‬اینحملهکهبامدادیکشنبهدریککلوپشبانههمجسنگرایاندرشهر‬ ‫اورالندودرایالتفلوریدایامریکارخداد‪ 50‬نفرکشتهو‪ 53‬نفرزخمی برجایگذاشت‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫تمجید از فیلم‬ ‫ایستاده در غبار‬ ‫فشاربرمسلمانانامریکا‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪15‬‬ ‫بازار‬ ‫اقای فروتن‪ ،‬قائم مقام بانک انصار‪:‬‬ ‫بانک ها هزینه مسائلی را می پردازند که به‬ ‫وظیفه ذاتی انها مربوط نیست‬ ‫اقای فروتن‪ ،‬قائم مقام بانک انصار طی سخنانی در‬ ‫جمع مدیران بانک‪ ،‬به موقعیت بانک ها در افکارعمومی‬ ‫اشــاره کرد و گفت‪« :‬متاســفانه بانک ها هزینه مسائلی را‬ ‫می پردازند که بــه وظیفه ذاتی انها مربوط نیســت‪ ».‬وی‬ ‫افزود‪« :‬بنگاه های پولی وظایف مشخصی دارند و برخی‬ ‫از افراد و گروه ها درسطح عمومی کشــور‪ ،‬به طور عمد یا‬ ‫سهو‪ ،‬با نســبت دادن انبوهی از نیازها به وظایف بانک ها‬ ‫احساسات دیگران را علیه انها بر می انگیزانند‪».‬‬ ‫اقای فروتن در ادامه ضمن اشاره به موضوع نرخ سود‬ ‫و تجهیز منابع گفت‪« :‬امسال‪ ،‬نرخ سود بازهم به طورحتم‬ ‫کاهش می یابد و بانک انصار براســاس سیاست تبعیت از‬ ‫مبادی قانونی خود را برای اجرای تصمیمات مربوط به ان‬ ‫اماده می کند‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ما به دنبال طرح هــای تامین و مصرف‬ ‫بهینه منابع خود هســتیم کــه منابعی پایدار‪ ،‬مشــتریانی‬ ‫وفادار و فعالیت هایی اساسی را میســر کند و ضمن دادن‬ ‫مدیرعامل بانک انصار با تاکید بر اهتمام ملی در تحقق اقتصادمقاومتی گفت‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫عزم بانک ها برای تغییر ریل گذاری‬ ‫شبکه بانکی در پشتیبانی از اقتصاد‬ ‫مقاومتی ضروری است‬ ‫دکتر ایت الله ابراهیمــی‪ ،‬مدیرعامل بانک انصار در‬ ‫ســخنانی با اشــاره به نقش شبکه بانکی کشــور در عرصه‬ ‫اقتصادمقاومتــی اظهار داشــت‪« :‬نقش محــوری بانک‬ ‫مرکزی در ثبات اقتصاد کالن شامل ارتقای شاخص های‬ ‫ثبات پولی‪ ،‬مالی و ارزی در چارچوب سیاست های پولی‪،‬‬ ‫ارزی‪ ،‬اعتباری‪ ،‬پایــداری خارجی‪ ،‬پایــداری بودجه ای و‬ ‫حوزه نظارت بسیار تعیین کننده بوده و شبکه بانکی‬ ‫باید در ذیل این سیاست ها‪ ،‬مجموعه اقداماتی را‬ ‫انجام دهد که متضمن اجرای سیاست های کلی‬ ‫اقتصادمقاومتی باشد‪».‬‬ ‫به گــزارش اداره کل بازاریابــی و تبلیغات‪،‬‬ ‫دکتر ابراهیمی در بخش دیگری از ســخنان خود‬ ‫ی مقاومتــی به معنــای انجام‬ ‫گفــت‪« :‬بانکــدار ‬ ‫عملیات بانکداری منطبق بر اهداف سیاست های ‬ ‫کلــی اقتصادمقاومتی‪ ،‬بــه منظور ایفــای نقش ‬ ‫مثبت و موثر بانک ها در اجرای این سیاســت ها‪ ،‬‬ ‫حفظ وتوســعه رقابت پذیری در فضای بانکداری ‬ ‫بین الملل در پاسخگویی به نیازهای بخش واقعی‬ ‫اقتصاد‪ ،‬همراه با ایجاد شرایط پایداری در برابر تکانه های‬ ‫داخلی و خارجی است‪».‬‬ ‫وی ســپس به نقش شــبکه بانکداری در حوزه پولی‬ ‫ و ارزی اقتصادمقاومتــی پرداخــت و بــا تشــریح برخی از‬ ‫متغیرهــای موثر اقتصــادی اولویت بندی ایــن نقش ها و‬ ‫بیان برتری نرخ بازدهی بانک ها در مقایســه با حوزه های‬ ‫طال‪ ،‬ارز‪ ،‬مســکن‪ ،‬نفــت و بــورس‪ ،‬توجه به اســتحکام‬ ‫درونی را در این شــبکه حائزاهمیت بسیار دانست و افزود‪:‬‬ ‫«باال بودن نرخ ســود سپرده ها و تســهیالت مانعی بر سر‬ ‫راه اقتصادمقاومتی و بخش واقعی اقتصاد اســت و باعث‬ ‫کاهش سرمایه گذاری در این بخش می شود‪».‬‬ ‫دکتــر ابراهیمــی در ادامــه‪ ،‬توجــه به کســب وکار‬ ‫مرکزی بانک ها و ســایر مدل هــای کســب وکار مبتنی بر‬ ‫بندهــای کلــی سیاســت های اقتصادمقاومتــی‪ ،‬زنجیره‬ ‫توانمندســازی محرومیــن و تامیــن مالی زنجیــره ارزش‬ ‫خودروهای داخلــی را دارای اهمیت خوانــد و گفت‪« :‬در‬ ‫کسب و کار مرکزی شــبکه بانکی باید ارزش افزوده ایجاد‬ ‫شــود تا بتواند از اقتصادمقاومتی و نظام تولید پشــتیبانی‬ ‫کنــد‪ ».‬وی تصریح کــرد‪« :‬اگــر بانکی در حــوزه کفایت‬ ‫ نقدینگی‪ ،‬کفایت ســوداوری‪ ،‬حوزه مدیریــت مطالبات یا‬ ‫نســبت کفایت ســرمایه‪ ،‬حوزه نظارت‪ ،‬کنترل و حاکمیت‬ ‫شــرکتی و موضوعاتی از این قبیل مشــکل داشــته باشد‪،‬‬ ‫نمی تواند از اقتصادمقاومتی پشــتیبانی کند‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫بانک انصار با اشاره به موضوع زیرســاخت های بانکداری ‬ ‫داخلی و بین الملل و مدل مفهومی ریل گذاری بانک ها برای‬ ‫ایفای نقش در اقتصادمقاومتی طراحی و رونمایی شده در‬ ‫بانک انصار گفت‪« :‬امروزه مدل های کســب وکار فراوانی‬ ‫همراه با خالقیت و نواوری های گســترده وجود دارد که با‬ ‫اطمینان به کار بانک به بهبود و توســعه اقتصاد کشور نیز‬ ‫کمک کند‪».‬‬ ‫قائم مقام مدیرعامل بانک انصار در پایان ضمن اشاره‬ ‫به شرایط حســاس کشــور پس از برجام‪ ،‬از توانمندسازی‬ ‫منابع انســانی‪ ،‬مدیریت کســب وکار رقابتی و اســتفاده از‬ ‫نرم افزارهــای ایجادکننــده مزیــت رقابتــی به عنــوان‬ ‫سیاســت های راهبردی در راســتای رســیدن بــه اهداف‬ ‫بانک انصار یاد کرد‪.‬‬ ‫به کارگیــری انها می توان به تحقق سیاســت های اقتصاد‬ ‫مقاومتی کمک رساند‪».‬‬ ‫ی اصالح شبکه بانکی و ابالغ قانون رفع‬ ‫دکترابراهیم ‬ ‫موانع تولید در این راســتا را یکی از اقدامات مناسب برای‬ ‫بسترسازی تحقق اقتصاد مقاومتی دانست که در چندسال‬ ‫گذشته به سرانجام رسیده است‪.‬‬ ‫مدیرعامل بانک انصــار همچنین با تاکیــد بر کافی‬ ‫ بودن اقدامات تئوریک در حــوزه اقتصادمقاومتی گفت‪:‬‬ ‫«ما باید به اقدام و عمل بپردازیــم و منابع مالی کافی را در‬ ‫جهــت حمایت از تولید داخلی و رشــد اقتصادی کشــور با‬ ‫مولفه های موردنظــر بانک مرکزی فراهم کــرده و بدانیم‬ ‫بدون اتحاد و همکاری نظام بانکی نمی توان سیاست های‬ ‫اقتصادمقاومتــی در بخش پولی و بانکی کشــور را محقق‬ ‫ســاخت‪ ».‬رئیس شــورای عالــی اقتصادمقاومتی بانک‬ ‫انصار در بخش دیگری از ســخنان خود به موضوع بحران‬ ‫بدهی ها در کشــور اشــاره کرد و تاخیر در ایفــای تعهدات‬ ‫دولت به پیمانکاران را از دالیل انباشــت گسترده مطالبات‬ ‫معوق بانکی و ایجاد تنگناهای اعتباری دانســت و تصریح‬ ‫کرد‪« :‬اعمال نرخ ســپرده قانونی باال در عمل به‬ ‫این تنگنــای اعتباری نظام بانکــی دامن می زند و‬ ‫حجم نقدینگی بانک ها را که تا رســیدن به سطح‬ ‫مطلــوب فاصله زیــادی دارد‪ ،‬کاهش می دهد‪».‬‬ ‫دکترابراهیمی با بیان اینکه اولین و مهم ترین اقدام‬ ‫بانک ها حل مشــکالت درونی‪ ،‬ارتقای سالمت و‬ ‫ارتقای سطح پایداری شان اســت‪ ،‬اهمیت تغییر‬ ‫ریل بانک ها در مسیر اقتصادمقاومتی را یاداور شد‬ ‫و خاطرنشــان کرد‪« :‬این امر زمینه را برای تحقق‬ ‫نقش نظام بانکــی در اجرای سیاســت های کلی‬ ‫اقتصاد مقاومتی‪ ،‬فراهم می ســازد‪ ».‬وی با اشاره‬ ‫به اقدامات مثبت بانک مرکزی از مداخله این بانک‬ ‫در بازار بین بانکی و کاهش نــرخ این بازار که زمینه کاهش‬ ‫نرخ ســود بانکی را فراهم کرد‪ ،‬تقدیر کرد‪ .‬دکترابراهیمی ‬ ‫در پایان با تاکید بر لزوم ایجاد بســتر خالقیت و نواوری در‬ ‫شبکه بانکی به مثابه محوری ترین رهیافت در برون رفت از‬ ‫معضالت کنونی و نیز توســعه زنجیره گفت ‪« :‬اقدام بانک‬ ‫انصار در ایجاد و راه اندازی کارت اعتباری حاتم براســاس‬ ‫عقد مرابحه با اســتقبال مشــتریان مواجه و موجب رونق‬ ‫خرید کاالهای ایرانی شده و می تواند به عنوان یک نمونه‬ ‫از کارهای خالقانه در سایر حوزه ها و از سوی سایر بانک ها‬ ‫مورد توجه قرار گرفته و بــه تحقق اقتصاد مقاومتی کمک‬ ‫شایانی کند‪».‬‬ ‫بازار‬ ‫سرپرست بانک دی‪:‬‬ ‫مرکز ارتباط با مشتریان نقطه اغاز‬ ‫تعامل با مردم است‬ ‫سرپرســت بانــک دی در بازدیــد از مرکــز ارتباط با‬ ‫مشتریان بانک بر تعامل و پاسخگویی کامل به مشتریان‬ ‫و کارکنان در این مرکز تاکید کرد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬علیرضا‬ ‫عاطفی فر با حضور در مرکز ارتباط با مشــتریان بانک دی‬ ‫ضمن دیدار بــا کارکنان این بخش و اســتماع نظرات انها‬ ‫اظهار کــرد‪« :‬باتوجــه به اهمیــت پاســخگویی صحیح‬ ‫و مناســب به مشــتریان‪ ،‬انتظار می رود ایــن مرکز ضمن‬ ‫برقراری ارتباط دوسویه با مشتریان با استفاده از ابزارهای‬ ‫نوین ارتباطــی بتواند در معرفی خدمــات بانک و افزایش‬ ‫رضایتمندی مشتریان نیز گام بردارد‪».‬‬ ‫وی بــا تاکید بر اینکــه کارشناســان مرکــز ارتباط با‬ ‫مشتریان باید از مطلع ترین کارکنان بانک برای پاسخگویی‬ ‫باشــند‪ ،‬افزود‪« :‬مرکز نقطه ارتباطی رسمی بانک با مردم‬ ‫اســت و انچه باعث موفقیــت این مرکــز در جلب رضایت‬ ‫تماس گیرندگان می شود‪ ،‬داشتن اطالعات جامع و روزامد‬ ‫و اشراف کارشناسان مرکز به فعالیت های واحدهای مختلف‬ ‫بانک است‪ ».‬سرپرســت بانک دی از جمله سیستم های‬ ‫تسهیل کننده دریافت خدمات که مشتریان بیشتری را جذب‬ ‫خواهد کرد‪ ،‬مراکز ارتباط با مشتریان دانست و گفت‪« :‬این‬ ‫مرکز می تواند سطح رضایت مشتریان را ارتقا داده و مطمئنا‬ ‫این رضایت بخشــی نه تنها به سود بانک دی بلکه به دیگر‬ ‫بانک ها نیز تسری پیدا خواهد کرد‪».‬‬ ‫عاطفی فر در ادامه پیشنهاد کرد که به صورت منظم‬ ‫روزهایــی در هفته یکــی از مدیــران یا معاونــان بانک در‬ ‫مرکز ارتباط با مشتریان مستقر شــده و به صورت مستقیم‬ ‫پاســخگوی ســواالت مشــتریان و کارکنان در حوزه های‬ ‫مختلف باشند‪.‬‬ ‫مرکز ارتباط با مشــتریان بانک دی با شــماره تماس‬ ‫‪ 28930‬بــه صورت ‪ 24‬ســاعته پاســخگوی ســواالت و‬ ‫مراجعات به بانک دی است‪ .‬کارشناسان این مرکز عالوه بر‬ ‫پاسخگویی نسبت به سواالت تخصصی و بانکی مشتریان‬ ‫باتوجه به حمایت بانــک دی از تیم ملی والیبال جمهوری‬ ‫اســامی ایران‪ ،‬همزمــان بــا بازی های این تیــم نتیجه‬ ‫مسابقات را به اطالع مشتریان می رسانند‪.‬‬ ‫سرپرســت بانک دی در ادامه این بازدید با مدیران و‬ ‫کارشناسان اداره و ســامانه مکاتبات اداری و نیز دبیرخانه‬ ‫مرکزی بانک دی دیدار و گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫حضور خانواده نخستین شهید مدافع حرم‬ ‫بانک دی از اعضای تیم ملی والیبال ایران تقدیر کرد‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫بازار‬ ‫مراســم تقدیر از تیم ملی والیبال جمهوری اسالمی‬ ‫ایران پس از تحقق رویای ‪ ٥٢‬ســاله و حضور در المپیک‬ ‫با حضور وزیــر ورزش و جوانــان‪ ،‬هیات مدیره بانک دی‪،‬‬ ‫هنرمندان‪ ،‬ورزشــکاران و خانواده نخستین شهید مدافع‬ ‫حرم برگزار شــد‪ .‬به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک‬ ‫دی‪ ،‬در این مراســم بانک دی از اعضای تیم ملی والیبال‬ ‫و کادر فنی به صورت ویژه ای تقدیر کرد و پاداش صعود به‬ ‫المپیک را به انها اهدا کرد‪ .‬همچنین از کاپیتان های ادوار‬ ‫مختلف تیم های ملی مردان و زنان ایران از سوی بانک دی‬ ‫تقدیر شد‪ .‬در این مراسم از خانواده نخستین شهید مدافع‬ ‫حرم (شهید محرم ترک) با اهدای لباس امضا شده کاپیتان‬ ‫تیم ملی والیبال در یک تابلو‪ ،‬تجلیل و قدردانی شد‪.‬‬ ‫علیرضــا عاطفی فر‪ ،‬سرپرســت بانــک دی در این‬ ‫مراسم با تشکر از تالش های بازیکنان تیم ملی در رسیدن‬ ‫به ایــن موفقیت اظهار کرد‪« :‬بانــک دی بانک قهرمانان‬ ‫ملی ایران است چرا که بیشتر سهام ان متعلق به فرزندان‬ ‫شهدای عزیز انقالب اسالمی اســت‪ ،‬قهرمانانی که با از‬ ‫خود گذشتگی انان فرصت جشــن کنونی و افتخارافرینی‬ ‫ورزشی برای ما فراهم شده اســت‪ ».‬وی با اشاره به اینکه‬ ‫بانک دی نگاهــی فراتر از موضوعات مالــی به حمایت از‬ ‫سروقامتان والیبال ایران دارد‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬امروز ایران‬ ‫اســامی قهرمانان زیادی دارد و هر یک در اوردگاهی در‬ ‫حال خدمت و افتخارافرینی هســتند و بی شــک مدافعان‬ ‫حرم اهل بیت(ع) جزو پرافتخارترین عزیزان این کشورند‪».‬‬ ‫وی با ابــراز امیــدواری از اینکه بانــک دی بتواند در‬ ‫راستای مسئولیت های اجتماعی خود به شکل مطلوبی در‬ ‫کنار قهرمانان وطن بایستد و به سربلندی ایران اسالمی در‬ ‫حوزه های ورزشی کمک کند‪ ،‬خاطرنشان کرد‪« :‬موفقیت‬ ‫ایران عزیز در صحنه های ورزشی حاصل ارامشی است که‬ ‫شــهدا به ان اهدا کرده اند‪ ».‬دکتر محمود گودرزی‪ ،‬وزیر‬ ‫ورزش و جوانان نیز در این مراســم اظهــار کرد‪« :‬والیبال‬ ‫ایران کاری نشــدنی را انجام داد‪ ،‬چیــزی که برخی مواقع‬ ‫به صورت یک ارزو تلقی می شــد‪ .‬امیــدوارم تالش ارزنده‬ ‫والیبال الگویی برای سایر رشته های ورزشی باشد‪».‬‬ ‫وی افــزود‪« :‬تبریک ویــژه ای برای صعــود والیبال‬ ‫به المپیــک دارم که بعد از ســال ها تحقق یافته اســت و‬ ‫نشاط‪ ،‬شادی و امید را برای جامعه ایرانی به همراه داشت‪.‬‬ ‫امیــدوارم در اینده نیز هدف گذاری فدراســیون‪ ،‬مربیان‪،‬‬ ‫ورزشــکاران و تمامی اعضای خانواده والیبال برای کسب‬ ‫سکو و افتخارات بیشتر در جهان باشد و من از طرف دولت‬ ‫یازدهم قدردانی ویژه ای از ورزش والیبال ایران می کنم‪».‬‬ ‫وی تحقق ایــن رویا را در ســایه برنامه ریزی واقعی و‬ ‫مبتنی بر دانش دانست و گفت‪« :‬از توانمندی ها به صورت‬ ‫درستی در این مسیر اســتفاده شده است‪ .‬تشــکر ویژه از‬ ‫رائول لوزانو سرمربی تیم ملی والیبال و دستیارانش دارم که‬ ‫تالش ارزنده و خردمندانه ای در انتخابی المپیک داشتند‪».‬‬ ‫داورزنی‪ ،‬رئیس فدراسیون والیبال نیز در این مراسم‬ ‫کسب ســهمیه المپیک را به خانواده معظم شهدا تبریک‬ ‫گفت و اظهــار کرد‪« :‬هر چــه داریم از شــهدا داریم‪ ،‬این‬ ‫افتخارات قطعــا ثمره خون شــهدای بزرگ اســت‪ ،‬ما در‬ ‫اغاز راهی به مراتب دشــوارتر قرار گرفته ایم و مسئولیتی‬ ‫ســنگین تر در پیش رو داریم که جز بــا همدلی و همراهی‬ ‫نمی توانیم این مســیر را طی کنیم و امیدوارم حرکت تازه و‬ ‫فصل نوین والیبال همچنان با افتخار همراه باشد‪».‬‬ ‫در پایان این مراسم نیز وزیر ورزش و جوانان‪ ،‬محسن‬ ‫مهر علیزاده‪ ،‬دکتر محمدرضا داورزنی و سرپرست بانک دی‬ ‫هدایای کادر فنی و بازیکنان تیم ملی را به انان اهدا کردند‪.‬‬ ‫امیر خوش خبر (سرپرست)‪ ،‬رائول لوزانو (سرمربی)‪،‬‬ ‫خوان سیچلو (دستیار)‪ ،‬رحمان محمدی راد و محمدرضا‬ ‫تندروان (مربی)‪ ،‬ســیامک افروزی(فیزیوتراپ)‪ ،‬اندرس‬ ‫اسپر (مربی بدنساز)‪ ،‬نوید مشــجری و مهرداد مهران پور‬ ‫(انالیزو)‪ ،‬علیرضا پیشیاره (ماساژور)‪ ،‬سعید معروف‪ ،‬عادل‬ ‫غالمــی‪ ،‬فرهاد ظریف‪ ،‬شــهرام محمــودی‪ ،‬امیر غفور‪،‬‬ ‫فرهاد قائمی‪ ،‬میالد عبادی پور‪ ،‬مجتبی میرزاجانپور‪ ،‬حمزه‬ ‫زرینی‪ ،‬ارمین تشکری‪ ،‬مهدی مرندی‪ ،‬مصطفی شریفات‪،‬‬ ‫علیرضا مباشــری و جواد معنوی نژاد کادر فنی و بازیکنان‬ ‫تیم ملی بودند که از انان تقدیر شــد‪ .‬فرهــاد قائمی که در‬ ‫بیمارستان بستری است و امیر خوش خبر‪ ،‬سرپرست تیم که‬ ‫در کنار او بود‪ ،‬در این مراسم حضور نداشتند‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫حمایت کوثر از پویش «سه شنبه های بدون خودرو»‬ ‫موســه اعتباری کوثر از پویش «سه شنبه های بدون‬ ‫خودرو» حمایت می کند‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر‪،‬‬ ‫رعایت اصول زیســت محیطی در موسســه کوثر از طریق‬ ‫طراحی و توسعه به کارگیری تکنولوژی های روز و خدمات‬ ‫ســبز از برنامه های توسعه ای این موسســه در سال جاری‬ ‫است‪.‬‬ ‫یکــی از راهکارهای اولیه این نــوع بانکداری حذف‬ ‫کاغذ و توسعه بانکداری الکترونیک جهت انجام عملیات‬ ‫بانکی است‪ .‬بانکداری الکترونیک نظامی است که تولید‬ ‫کربن را کاهش داده و به حفظ و ترمیم محیط زیست کمک‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫بر اســاس ایــن گــزارش‪ ،‬بانــک مرکــزی نیــز در‬ ‫نامــه ای بــه شــماره ‪ ٦٦٣٨١/٩٥‬در ابتــدای خردادمــاه‬ ‫امســال به مدیران عامل بانک هــا و موسســات اعتباری‬ ‫عضو شتاب دســتور داده که شــعار سه شــنبه های بدون‬ ‫خــودرو را در برگه هــای رســید دســتگاه های خودپــرداز‬ ‫منتشر کنند‪.‬‬ ‫موسسه اعتباری کوثر نیز با تاکید و توجه بر بانکداری‬ ‫سبز و اقدام در این زمینه با درج شعار «سه شنبه های بدون‬ ‫خودرو» در برگه های رسید دستگاه های خودپرداز حمایت‬ ‫خود را از این پویش محیط زیســتی اعالم کرده و بیش از‬ ‫پیش در جهت مسئولیت های اجتماعی خود و متمایز سازی‬ ‫خدمات برای مشتریان تالش خواهد کرد‪.‬‬ ‫مدیرعامل بانک صادرات ایران‪:‬‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫نیاز مشتریان را با سیاست هر شعبه‬ ‫یک بانک تامین خواهیم کرد‬ ‫اسماعیل لله گانی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫بانــک صــادرات ایران در نشســت‬ ‫کمیته عالی بازاریابی بانک متبوع با‬ ‫اشاره به اهمیت و نقش مشتریان در‬ ‫عصر کنونی تامین خواسته و نیازهای‬ ‫تمامی مشــتریان با اجرای سیاست‬ ‫هر شــعبه یک بانک را مــورد تاکید‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫بــه گــزارش روابــط عمومــی‬ ‫بانــک صــادرات ایــران‪ ،‬لله گانــی‬ ‫در جمــع مدیــران عالی ایــن بانک‬ ‫گفت‪« :‬جایــگاه و نقــش این بانک‬ ‫به عنوان نهــادی مردمی و بزرگترین‬ ‫بانک بورسی کشــور ایجاب می کند‬ ‫تــا همــواره در راســتای حمایت از‬ ‫برنامه های توســعه ای پیشتاز باشد‬ ‫و این امر در سیاســت هر شعبه یک‬ ‫بانک تبلور خواهد یافت‪».‬‬ ‫مدیرعامل ضمن تشریح مقوله‬ ‫هر شعبه یک بانک اضافه کرد‪« :‬در‬ ‫حیطه خدمات به مشتریان با اعمال‬ ‫این سیاست در پی ان هستیم تا ضمن توانمندسازی شعب‬ ‫و افزایش قابلیت و توانمندی تمامی شــعب ظرفیت انها را‬ ‫به میزانی ارتقا دهیم تا امــکان ارائه تمامی خدمات بانکی‬ ‫به صورت مستقیم به مشــتریان و هموطنان فراهم شود و‬ ‫از این رهگذر برای مشتری و بانک کاهش هزینه و افزایش‬ ‫بهره وری در پی داشته باشد‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬نهادینه و اجرایی کردن سیاست هر‬ ‫شعبه یک بانک باتوجه به اثار مثبت ان از جمله فراهم کردن‬ ‫شرایط مساوی برای دسترسی همگانی به خدمات متنوع‬ ‫بانکداری نوین به اجرا گذاشته شده است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬باتوجــه به بانک محور بــودن اقتصاد‬ ‫کشــور بانک ها می توانند در دست یابی‬ ‫بــه اهــداف اقتصــاد مقاومتــی نقش‬ ‫تعیین کننــده ای داشــته باشــند که در‬ ‫این راســتا برای دســت یابی به اهداف‬ ‫موردنظــر و ایفــای نقــش موثرتــر‪،‬‬ ‫چابک سازی‪ ،‬اصالح ساختارها و روان‬ ‫ســازی عملیات بانکی را در دســتورکار‬ ‫قــرار داده ایم و در این رابطــه اقدامات‬ ‫مطلوبی از طریــق بخش های مختلف‬ ‫بانک صورت پذیرفته است‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬در جهت افزایش‬ ‫رونق اقتصادی و اشــتغالزایی به عنوان‬ ‫دو شاخص مهم و موثر بر اقتصاد کالن‬ ‫توجه به بخش مولد اقتصاد در دستورکار‬ ‫است و اعتبارات و منابع بانک به گونه ای‬ ‫اختصاص خواهــد یافت کــه حداکثر‬ ‫بهره وری را برای اقتصاد کشور به همراه‬ ‫داشته باشد‪».‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪« :‬این بانک‬ ‫حمایت از تولیــد داخلــی را در اولویت‬ ‫برنامه ها قــرار داده و در این برنامه ها بر‬ ‫گسترش بخش واقعی اقتصاد تاکید شــده است‪ .‬در این‬ ‫زمینه با طراحی و اجرای بســته های اعتباری ویژه صنوف‬ ‫مختلف براســاس توانمندی و ظرفیت هــر صنف امادگی‬ ‫دارد تا نســبت به تامین منابع مورد نیاز بخش های مختلف‬ ‫اقتصادی اقدام نماید‪».‬‬