ماهنامه مثلث شماره 321

‫روحانی درحال‬ ‫حرکت بهسمت‬ ‫اصولگرایان است‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و بیست و یک‪ 23 /‬مرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫ردصالحیت روحانی‬ ‫شانس نامزد ما را‬ ‫چندبرابر میکند‬ ‫گفتوگو با‬ ‫ولیال ّله شجاعپوریان‬ ‫سعید حجاریان در یک‬ ‫جمعخصوصیمطرحکرد‬ ‫مردان تهران – بروکسل‬ ‫گمانهزنی پیرامون اعضای احتمالی تیم مذاکرهکننده حقوق بشری و اعضای‬ ‫باالدستی در مثلث این شماره بههمراه بررسی تهدیدها و فرصتهای این مذاکرات‬ ‫موافقت مشروط‬ ‫ایا اصالحطلبان برای‬ ‫حمایت از روحانی‬ ‫شرط میگذارند؟‬ ‫اتحاد در شمال‬ ‫بررسی رابطه ایران – روسیه‬ ‫به بهانه دیدار‬ ‫روحانی – پوتین‬ ‫از روحانی عبور نمیکنیم‬ ‫گفتوگو با‬ ‫علیاکبر اولیا درباره‬ ‫استراتژی اصالحطلبان‬ ‫از محمود به باراک‬ ‫هدف احمدینژاد از‬ ‫ارسال نامه به اوباما‬ ‫چیست؟‬ ‫ملتهاعاشقایرانند‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫خداوندا‪ ،‬ما با این ملتهای مظلوم که در‬ ‫تحت فشار این دولتها هستند چه بکنیم؟ چه‬ ‫جواب بدهیم به این ملتها؟ خداوندا‪ ،‬ما با این‬ ‫دولتهایی که به اسم اســام این قدر تحقیر‬ ‫می‏شــوند و نفس در نمی‏اورند‪ ،‬ما چه بکنیم‬ ‫با اینها؟ اینها را باید چه کرد با انها؟ باید ملتها‬ ‫خودشان‪ ،‬خودشــان بیدار بشوند‪ .‬خودشان‬ ‫بیدار بشــوند دفاع کنند از خودشــان‪ .‬منتظر‬ ‫نباشند که دولتهایشان این کارها را بکنند‪ .‬ما‬ ‫هم اگر نشسته بودیم منتظر بودیم که اریامهر‬ ‫برایمان کار بکند‪ ،‬حاال بدتــر از حاال بودیم‪.‬‬ ‫ملت ما ننشســت که برایــش «دروازه تمدن‬ ‫بزرگ» را بیاورند‪ ،‬او را گرفت‪ ،‬دمش را گرفت بیرونش کرد‪،‬‬ ‫و خودش زمام امور را به دســت گرفت‪ .‬و امروز که ما اینجا‬ ‫نشسته‏ایم با یک سال پیشمان‪ ،‬با دو سال پیشمان خیلی‬ ‫فرق داریم‪ .‬امروز بحمدال ّله‏ همه چیز این ملت و همه چیز‬ ‫این مسلمانهای کشــور ما رو به ترقی اســت و ترقی کرده‬ ‫است‪ .‬باالتر‪ ،‬از این شما اگر‪ ،‬این یک کلمه را توجه کنید‬ ‫که اگر این کشور یک پیشروی اسالمی‪ ،‬یک پیشروی ملی‬ ‫نکرده بود‪ ،‬چرا همۀ کشــورها با ان مخالف‏اند‪ .‬استثنایش‬ ‫کم اســت‪ .‬مگر اینجا چه شده اســت که همه با ان بدند؟‬ ‫دست‏چپی بد اســت‪ .‬دست راستی بد اســت‪ .‬منافقش بد‬ ‫است‪ .‬ـ نمی‏دانم ـ سلطنت‏طلبش بد است‪ .‬امریکایی‏اش‬ ‫بد است‪ .‬شوروی‏اش بد است‪ .‬همه بد! مگر چه شده اینجا‬ ‫که همه با ان بد هستند؟ خوب‪ ،‬همه جا هم انقالبات شده‬ ‫‪8- 17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫اعتراضسوم‬ ‫جنجالترامپ‬ ‫سرنوشتیکگزارش‬ ‫اعدامجاسوس‬ ‫‪18- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سازمانمللوحیثیتازدسترفته‬ ‫اتحادشمال‬ ‫اتحاداستراتژیک‬ ‫علیهکلیشه‬ ‫‪28- 47‬‬ ‫سیاست‬ ‫موافقتمشروط‬ ‫نامزدهایروزمبادا‬ ‫ازروحانیعبورنمی کنیم‬ ‫ازمحمودبهباراک‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫تاریخ‪ :‬مصطفی شوقی (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫است‪ .‬اما انقالبی که شده همه با ان بد نبودند‪ .‬یک دسته‬ ‫طرفدارش بودند‪ .‬یک دســته هم با ان مخالف‪ .‬ایران چه‬ ‫شــده اســت که همه با ان مخالف‏اند؟ این معلوم می‏شود‬ ‫ایــران یک مطلبی در ان هســت کــه این مطلــب بر همه‬ ‫سنگینی می‏کند‪ .‬ایران دنبال یک برنامه‏ای هست که این‬ ‫برنامه نمی‏توانند بپذیرند‪.‬‬ ‫گوشهایشــان نمی‏تواند بشــنود‪ ،‬و ان برنامه‪ ،‬برنامۀ‬ ‫اسالم اســت‪ .‬اســامی که می‏گوید که همه را باید رفض‬ ‫کنید‪ ،‬خودتان باید باشید‪ .‬اسالمی که می‏گوید که اگر کسی‬ ‫با یک جناح از چپ و راست ُموا ّده داشته باشد‪ ،‬این محاربه‬ ‫با خدا دارد‪ .‬اینها از این می‏ترسند‪ .‬از این می‏ترسند که این‬ ‫نزاع به جاهای دیگر برسد و رسیده الحمدل ّله‏‪ ،‬و دنبال کنید‬ ‫که برسد به همه جا‪ ،‬درست برسد‪ .‬دنبال کنید که دنیا بفهمد‬ ‫شما چه کردید و تبلیغات زیاد خارجیها را خنثی کنید‪.‬‬ ‫االن سرتاسر‪ ،‬سرتاسر دنیا تبلیغ بر ضد شما می‏کنند‪،‬‬ ‫ا ّ‬ ‫ال کمی‪ ،‬کمی هست ملتها با شمایند‪ .‬هر کس ندای‬ ‫شما را شنیده فهمیده شما چه می‏گویید‪ ،‬با شماست‪.‬‬ ‫انها هم کــه ندایتان را فهمیدنــد و فهمیدند هم چه‬ ‫می‏گویید‪ ،‬لکن این را مخالف با ســلطنت خودشان‬ ‫می‏دانند‪ ،‬مخالف با رئیس‏جمهور خودشان می‏دانند‪،‬‬ ‫مخالف با منافع خودشــان می‏دانند‪ ،‬انها هم با شما‬ ‫دشمن‏اند‪ .‬ملتهای ضعیف هر که حرف شما را شنیده‬ ‫با شما موافق است‪.‬‬ ‫اینهایی کــه در خارج رفته‏اند‪ ،‬هــر جا رفته‏اند‬ ‫اینها‪ ،‬وقتی که می‏ایند می‏گویند که ملتها همه عاشق‬ ‫ایران‏اند‪ .‬ایران را می‏خواهند‪.‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر دارابی ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬حسین محمد پورزرندی‬ ‫مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‪ -‬محمدابراهیم محمد پورزرندی‬ ‫علیرضا حسن زاده ‪ -‬دکتر عیسی رضایی ‪ -‬سید حمید خالقی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫‪46- 61‬‬ ‫بینالملل‬ ‫ایران‪ ،‬غرب را به چالش خواهد کشید‬ ‫اغازگفت وگوهای تهران ‪ -‬بروکسل‬ ‫باید مذاکرات جامع با اروپا پیگیری شود‬ ‫چالش های دیپلماتیک‬ ‫‪62-68‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫داستان های پراکنده یک گروه خشن عاشق‬ ‫در میشیان در النتوری واقعا عصبانی نیست‬ ‫از عرش تا فرش‬ ‫خودم را در النتوری بازی کردم‬ ‫‪70-75‬‬ ‫ورزش‬ ‫از فوتسال به فوتبال‬ ‫انتخاب افتخاری اشتباه است‬ ‫بدون حتی یک مدال‬ ‫درس پروفسور به رضاییان‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫روحانی درحال‬ ‫حرکت بهسمت‬ ‫اصولگرایان است‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و بیست و یک‪ 23 /‬مرداد ‪ 88 / 1395‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫ردصالحیت روحانی‬ ‫شانس نامزد ما را‬ ‫چندبرابر میکند‬ ‫گفتوگو با‬ ‫ولیاللّه شجاعپوریان‬ ‫سعید حجاریان در یک‬ ‫جمعخصوصیمطرحکرد‬ ‫مردان تهران – بروکسل‬ ‫گمانهزنی پیرامون اعضای احتمالی تیم مذاکرهکننده حقوق بشری و اعضای‬ ‫باالدستی در مثلث این شماره بههمراه بررسی تهدیدها و فرصتهای این مذاکرات‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫موافقت مشروط‬ ‫ایا اصالحطلبان برای‬ ‫حمایت از روحانی‬ ‫شرط میگذارند؟‬ ‫اتحاد در شمال‬ ‫بررسی رابطه ایران – روسیه‬ ‫به بهانه دیدار‬ ‫روحانی – پوتین‬ ‫از روحانی عبور نمیکنیم‬ ‫گفتوگو با‬ ‫علیاکبر اولیا درباره‬ ‫استراتژی اصالحطلبان‬ ‫از محمود به باراک‬ ‫هدف احمدینژاد از‬ ‫ارسال نامه به اوباما‬ ‫چیست؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫اعدام جاسوس‬ ‫خبرنامه‬ ‫شــهرام امیــری بنــا بــه حکــم دادگاه اعــدام شــد‪ .‬او پژوهشــگر و متخصص‬ ‫رادیو ایزوتوپ های پزشکی در دانشگاه صنعتی مالک اشتر بود که در سفر حج عمره به‬ ‫عربستان در خرداد ‪ ۱۳۸۸‬ناپدید و حدود یک سال بعد از انکه چند کلیپ ویدئویی با‬ ‫سخنان متناقض از او منتشر شد‪ ،‬سرانجام‪ ۲۲‬تیر‪ ۱۳۸۹‬به دفتر حافظ منافع ایران در‬ ‫امریکا رفت و سپس به ایران بازگشت‪ .‬حاال بعد از ماجراهای بسیار او اعدام شده است‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫اعتراضسوم‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫علی اکبرصالحیباردیگردرباره‬ ‫نقضبرجامهشدارداد‬ ‫«بانک های بزرگ اروپایی با فشــار امریکا فعال با ما‬ ‫کار نمی کنند‪ ».‬این تازه ترین اظهارنظر علی اکبر صالحی‬ ‫اســت در مورد برجام و اثرات ان‪ .‬ســخنان او در این مورد‬ ‫البته پیش تر بــا انتقــاد و اعتراض حســن روحانی مواجه‬ ‫شده بود‪ .‬او در ماه های پایانی سال گذشته بود که در یک‬ ‫گفت وگوی خبری به عنوان یکی از اصلی ترین اعضای تیم‬ ‫مذاکره کننده پرده از واقعیتی برداشــت که پیش تر دولت‬ ‫خالف ان را مطرح می کرد‪ .‬صالحی چند ماه بعد از اجرای‬ ‫برجام رسما اعالم کرد که تحریم ها لغو نشده است‪ .‬رئیس‬ ‫ســازمان انرژی اتمی در ان گفت وگو اعــام کرد که غرب‬ ‫در اجرای تعهدات خود براساس برجام‪ ،‬تاخیر دارد و هنوز‬ ‫برخی تحریم ها برداشته نشده است‪ .‬صالحی گفت‪« :‬من‬ ‫هنوز با ارنســت مونیز (وزیر انرژی امریکا) جهت بررســی‬ ‫مکانیزم اجرا‪ ،‬در ارتباط هستم‪ .‬تهران به انچه باید‪ ،‬متعهد‬ ‫اســت اما تاخیری در طرف مقابل هســت که مسئولیتش‬ ‫هم با خودش است‪ .‬هیچ مانع مشــخصی وجود ندارد اما‬ ‫منظورم اینجا‪ ،‬تاخیرشــان در اجرای برخی نقاط به شــکل‬ ‫کامل اســت‪ ».‬صالحی در ادامه‪« ،‬رفع تحریم به موجب‬ ‫توافق» را از مصادیق این تاخیر برشمرد و گفت‪« :‬تا االن‬ ‫برخی بانک هــای بزرگ اروپایی تحریم هایشــان را به طور‬ ‫کامل پایان نداده اند چرا که قبال تعهــد داده اند که با ایران‬ ‫مراوده تجاری نداشــته باشــند‪ .‬ما هنوز منتظر هستیم که‬ ‫وزارت خارجــه ایران با اتحادیــه اروپا تمــاس بگیرد و این‬ ‫بحران را حل کند‪ .‬هیات انرژی اتمی مســئول این بخش‬ ‫نیست اما ارزیابی من این اســت که سیر امور به طور نسبی‬ ‫خوب است‪ ».‬مدتی از این اظهارات نگذشته بود که حسن‬ ‫روحانی به ان پاســخی تند داد؛ رئیس جمهور در پاســخ به‬ ‫سوال خبرنگاری که پرسید «از اجرایی شدن برجام می گذرد‬ ‫و اخیرا علی اکبر صالحی‪ ،‬رئیس سازمان انرژی اتمی اعالم‬ ‫کرده که طرف غربی نســبت به برخی از تعهــدات خود در‬ ‫برداشتن تحریم ها از جمله تحریم های بانکی تاخیر داشته‬ ‫است‪ ،‬ایا شــما تایید می کنید یا خیر؟ گفت‪« :‬از خود اقای‬ ‫صالحی این موضوع را بپرسید‪ .‬در زمینه مسائل اتمی اقای‬ ‫صالحی هرچه بگوید درســت است و ایشــان وزیر اقتصاد‬ ‫و رئیس کل بانک مرکزی نیســت‪ ،‬وزیــر خارجه هم االن‬ ‫نیست‪ ،‬ایشان مسئول ســازمان انرژی اتمی است‪ ».‬وی‬ ‫ادامه داد‪« :‬به نظر بنده مســیر درســتی را طی می کنیم و‬ ‫ممکن است مشکالت جزئی داشته باشیم که باید رفع شود‪.‬‬ ‫مرجع اظهارنظر درباره مســائل هســته ای اقای عراقچی‬ ‫مسئول اســت‪ ،‬در سیاســت خارجی وزیر خارجه مسئول‬ ‫اســت‪ ،‬در مســائل اقتصادی وزیر اقتصاد و بانک مرکزی‬ ‫مسئول است و در مسائل هســته ای نیز علی اکبر صالحی‬ ‫مسئول پاسخگویی است‪ ».‬بعد از ان اظهارات علی اکبر‬ ‫صالحی مدتی سکوت کرد اما چندی بعد در یک مصاحبه‬ ‫جنجالی پاسخ رئیس جمهور را داد‪ .‬او در کنایه هایی معنادار‬ ‫به رئیس جمهور از برخــی نتایج سیاســی و حقوقی برجام‬ ‫انتقاد کرد‪ .‬علی اکبر صالحی در خصوص نکات منفی ابعاد‬ ‫سیاسی‪ ،‬حقوقی‪ ،‬اقتصادی و بانکی برجام گفت‪« :‬چند ماه‬ ‫پیش بنده گفتم که مسائل بانکی مقداری کند پیش می رود‬ ‫که خب حرف ما مقــداری مطلوب واقع نشــد‪ ».‬صالحی‬ ‫ادامه داد‪« :‬بنابرایــن از ان موقع تصمیم گرفتیم نه در بعد‬ ‫سیاسی‪ ،‬نه در بعد بانکی و نه در بعد حقوقی صحبت نکنیم‬ ‫چرا که بنده مسئول فنی برجام هستم‪ ».‬صالحی با اشاره به‬ ‫پیش رفتن مذاکرات و عملکرد طرف مقابل در تعهدات خود‬ ‫به برجام تصریح کرد‪« :‬من نباید وارد این موضوع شــوم‪،‬‬ ‫حاال دوباره ممکن اســت عزیزی ناراحت شود اما در برجام‬ ‫طرف مقابل متعهد شده کاری نکند که با روح برجام در تضاد‬ ‫باشد‪ ».‬رئیس سازمان انرژی اتمی به وضع قانون روادید در‬ ‫کنگره امریکا پس از برجام اشــاره کرد و گفت‪« :‬حاال من‬ ‫این را می توانم بگویم و دوستی نمی تواند به من اعتراض‬ ‫کند که مثال اقا! شما وزیر اقتصاد یا رئیس بانک مرکزی یا‬ ‫وزیر امور خارجه نیستید چرا که حداقل از نظر علمی ‪ 40‬سال‬ ‫استاد دانشگاه هستم‪ ،‬بنابراین این را می توانم بگویم‪».‬‬ ‫محافظه کاری بانک ها‬ ‫اما این فقط علی اکبر صالحی نیست که در مورد عدم‬ ‫همکاری بانک های غربی هشدار داده است‪ .‬پیش از او و‬ ‫البته همسو با او مجید تخت روانچی در نخستین همایش‬ ‫مشترک ایران و ایتالیا در خصوص مسائل بانکی و وضعیت‬ ‫اجرای برجام گفته است‪« :‬ان چیزی که مدنظر ایران بوده‬ ‫تا به امروز به طور کامل مشاهده نشده و ما اجرای برجام را‬ ‫به طور کامل ندیده ایم‪ .‬محافظــه کاری بانک های بزرگ‬ ‫اروپایی در این ارتباط وجود دارد که همه این موارد دست‬ ‫به دســت هم داده و اثــرات برجام به طور کامل مشــاهده‬ ‫نمی شــود گرچه اخیرا تحوالت خوبی نیز صــورت گرفته‬ ‫است‪ ».‬در اظهار نظری مرتبط با این موضوع علی ماجدی‪،‬‬ ‫سفیر ایران در المان در همایش تجاری ‪ -‬بانکی ایران و اروپا‬ ‫با بیان اینکه ترس از تنبیهات امریــکا مانع برقراری روابط‬ ‫بانکی بعد از اجرای برجام شده است‪ ،‬گفته است‪« :‬بعد از‬ ‫اجرای برجام هنوز فعالیت های بانکی ان طور که قرار بود‬ ‫اغاز نشده البته دولت المان تمام تالش خود را به کار گرفته‬ ‫تا این معضل حل شود‪ ».‬وی با اشاره به اینکه به دنبال حل‬ ‫معضل برقــراری ارتباط بانکی ایــران و فضای بین المللی‬ ‫بودیم‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬بین ایران و بانک های بزرگ که‬ ‫پیگیری کردیم مساله امریکا وجود داشت و در پیگیری های‬ ‫بعدی به دنبال حل همه مسائل بودیم که در این زمینه بحث‬ ‫کردیم و در المان جلساتی را داشتیم که االن هیچ کدام از‬ ‫موانع وجود ندارد‪».‬‬ ‫چالش بر ســر روابط بانکی ایران و دیگر بانک های‬ ‫بین المللی پس از رفع تحریم ها و اجرایی شــدن تعهدات‬ ‫ایران در خصوص برجام‪ ،‬نیازمند فعال تر شدن دیپلماسی‬ ‫بانکی فراگیر و همکاری های گسترده بین بانک مرکزی‪،‬‬ ‫مدیران ارشــد شــبکه بانکی و متولیان وزارت خارجه برای‬ ‫رصد ابهام ها و یافتن راهی برای برداشتن موانع احتمالی‬ ‫است‪ .‬هرچند از زمان اجرای برجام تاکنون مذاکراتی بین‬ ‫مقامات سیاسی و اقتصادی برخی کشورها با مقامات بانک‬ ‫مرکزی ایران برگزار شده‪ ،‬اما به نظر می رسد این رایزنی ها‬ ‫و تالش ها کافــی نبوده و ضــرورت دارد تا مشــکالت در‬ ‫دســتورکار جدی قرار گیرد و مشــمول مرور زمان نشــود‪،‬‬ ‫هرچند معاون نظارتی بانک مرکزی گفته اســت‪« :‬وقتی‬ ‫اب به درجه جوش می رســد یک پروســه زمانی از صفر تا‬ ‫صد را طــی خواهد کرد که کســی متوجه ان نمی شــود و‬ ‫برای برقراری روابط بانکی نیازمند زمان هســتیم‪ .‬اما نباید‬ ‫فراموش کــرد پیگیری مطالبات شــبکه بانکــی و فعاالن‬ ‫اقتصادی نباید مشمول مرور زمان شود‪».‬‬ ‫جنجال ترامپ‬ ‫راهزنان امریکایی‬ ‫جنجالترامپ‬ ‫ماجرای انتقال پول از امریکا به ایران خبرساز شده است‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫اول‬ ‫‪.‬‬ ‫نظ‬ ‫ر‬ ‫مثل‬ ‫ث‬ ‫‪ l‬فعالیت زودهنگام ممنوع!‬ ‫‪1‬‬ ‫در ایاالت متحــده امریــکا و همزمــان با مبــارزات‬ ‫انتخاباتی همچنان نام ایــران به عنوان یک موضوع مهم‬ ‫در مباحــث مختلف به میــان می اید‪ .‬این مباحــث گاه به‬ ‫جنجال های خبری مهم تبدیل می شود و گاه در حد همان‬ ‫اظهارنظرهای مقطعی باقــی می ماند‪ .‬در تازه ترین تحول‬ ‫در این مورد‪ ،‬ترامپ مدعی باج دادن مقامات امریکایی به‬ ‫ایران برای ازادی چهار زندانی خود شده است‪.‬‬ ‫ترامپ یک روز پس از اظهاراتش در این باره در صفحه‬ ‫ی که‬ ‫توئیتر خود به اشتباهش اعتراف کرده و نوشت‪« :‬فیلم ‬ ‫دیدم مربوط به بازگشــت چهار زندانی امریکایی با هواپیما‬ ‫از ایران به ژنو بوده اســت» اما برخی رسانه های امریکایی‬ ‫پس از عقب نشــینی ترامپ از اظهاراتــش‪ ،‬اعالم کردند‬ ‫فیلم مربوط به خالی کردن ‪ 400‬میلیون دالر نقد از هواپیما‬ ‫در فرودگاه تهران پیش تر در شبکه تلویزیون دولتی ایران‬ ‫نمایش داده شــده بود‪ .‬وب سایت شبکه خبری سی ان ان‬ ‫و وب ســایت «دیلی میل» انگلیس با انتشــار گزارشی در‬ ‫این باره نوشــتند با وجود اعتراف ترامپ به اشتباه خود‪ ،‬اما‬ ‫ویدئوی هواپیمای حامل این پول هــا در تاریخ ‪ 15‬فوریه‬ ‫ســال جاری در برنامه ای تحت عنــوان «قاعده بازی» در‬ ‫تلویزیون دولتی ایران نمایش داده شده است‪ .‬در این فیلم‬ ‫بسته های چوبی حاوی پول از هواپیما تخلیه می شوند‪.‬‬ ‫در گزارش روزنامه وال اســتریت ژورنال امریکا که به‬ ‫جزئیات پرداخت این پول اشاره داشــت‪ ،‬امده بود که این‬ ‫پول ها کــه به یورو و فرانک ســوئیس بوده در بســته های‬ ‫جعبه ای چوبی بارگیری شــده و در یــک هواپیمای بی نام‬ ‫و نشــان همزمان با ازاد شــدن چهار زندانــی امریکایی از‬ ‫زندان هــای ایران‪ ،‬بــه تهران فرســتاده شد‪.‬انتشــار این‬ ‫گــزارش جنجــال جدیــدی در امریــکا بــه راه انداخت و‬ ‫جمهوریخواهان مخالف دولت اوباما از جمله دونالد ترامپ‬ ‫نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاســت جمهوری امریکا‪ ،‬با‬ ‫حمله به اوباما او را به باج دادن بــه ایران بابت ازادی چهار‬ ‫زندانی متهم کردند‪.‬‬ ‫اوباما اما در اظهاراتی با رد باج دادن به ایران بار دیگر‬ ‫اعالم کرد این پول در قالب یک توافق کلی با ایران برای‬ ‫بستن پرونده سی وچند ساله توقیف اموال ایران در امریکا‬ ‫به این کشــور پرداخت شــده و ارتباطی به برجام و مساله‬ ‫ازادی زندانیان امریکایی از ایران نداشته است‪.‬‬ ‫جان کری وزیر امور خارجــه امریکا نیز در واکنش به‬ ‫این انتقادهــای جمهوریخواهان اظهاراتی مشــابه اوباما‬ ‫داشت و اتهام باج دادن به ایران را رد کرد‪ .‬تیم کین نامزد‬ ‫معاونت هیالری کلینتون در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریکا در اظهاراتی در شــبکه ســی بی اس‪ ،‬پیش از اقرار‬ ‫ترامپ به اشتباهش گفته بود‪« :‬من نمی دانم او (ترامپ)‬ ‫واقعا از چه فیلمی صحبت می کند‪ .‬این ویدئویی است که‬ ‫وجود ندارد‪ .‬او شاید موضوع را با داستان «ایران کنترا» در‬ ‫‪ 35‬سال پیش یا چیزی شبیه به ان اشتباه گرفته است‪».‬‬ ‫راهزنانامریکایی‬ ‫‪ l‬اردوغان جدید‬ ‫اتفاقاتی که درکشور همســایه ما یعنی ترکیه رخ‬ ‫داد در عین اینکه نشان داد مردم دوران جدید مخالف‬ ‫کودتا هستند و عمر چنین اقداماتی به سر امده‪ ،‬فرصت‬ ‫جدیدی را در اختیار سیاست خارجی کشور ما قرار داده‬ ‫اســت‪ .‬اردوغان که در یک محاســبه گری اشــتباه و‬ ‫نادرست با کشورهای تروریست پروری همچون قطر‪،‬‬ ‫عربستان و حتی ایاالت متحده ائتالف کرده بود حاال‬ ‫در جریان کودتا دوســتان واقعی خود را شــناخته و به‬ ‫حسن همجواری ایرانی ها پی برده اند‪ .‬دوستان ایرانی‬ ‫اردوغان بالفاصله به حمایت از او و دموکراسی در ترکیه‬ ‫پرداختند و حاال از این فرصت تازه دســتگاه سیاســت‬ ‫خارجی ایران باید بهترین استفاده را داشته باشد‪ .‬اکنون‬ ‫زمان ائتالف و زمان دست دادن با اردوغان است‪ .‬باید‬ ‫او را از عربستان‪ ،‬قطر و امریکا دور کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬دست های نامرئی‬ ‫نوع واکنش های برخی کشورها و مقامات خارجی‬ ‫به ماجرای اعدام چند تروریست در ایران نشان دادکه‬ ‫دقیقا چه کســانی اسپانســر اصلی جنایت هــای انها‬ ‫بوده اند‪ .‬تروریست هایی که دست شان به خون مردم‬ ‫و علمای این کشور اغشــته و تالش کردند تا اختالف‬ ‫میان مردم ایجاد کنند‪ .‬ســوال اصلی مــردم ما از این‬ ‫دســت های نامرئی و حامی تروریست ها این است که‬ ‫اگر همین تروریست ها در کشور خودتان اقدام به ترور‬ ‫و تیراندازی منجر به قتل می کردنــد چه حکمی برای‬ ‫انها صادر می کردید؟ به نظر می رســد اعدام این چند‬ ‫تروریست فریب خورده می تواند هم درس عبرت خوبی‬ ‫برای سایر فریب خوردگان باشد و هم اینکه نشانی باشد‬ ‫از اقتدار کشور ما در مواجهه با چنین دسیسه هایی ‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫در ایاالت متحــده در کــوران مبــارزات انتخاباتــی‬ ‫حرف هایی زده می شــود که توجه دقیق بــه ان می تواند‬ ‫کدهای زیــادی را برای مســئوالن مــا به همراه داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬حاال این روزها به خوبی می توان خوی استکباری‬ ‫و استعماری امریکایی ها و میزان خصومت و دشمنی انها‬ ‫را با خودمان حس و البته درک کنیم‪ .‬کســانی که معتقدند‬ ‫امریکایی ها نســبت به ما تغییر وضعیــت داده و اماده اند‬ ‫تا دست دوســتی از ســر اخالص به ســمت ما دراز کنند‪،‬‬ ‫می توانند به سادگی دریابند که انها چه تصوری در مورد ما‬ ‫دارند و چگونه برای دوران پسا اوباما برنامه ریزی کرده اند‪.‬‬ ‫انها اموال ما را سال های سال است به یغما برده اند و البته‬ ‫برای اموال باقی مانده ما نیز نقشه های فراوانی دارند‪ .‬این‬ ‫روزها گویا هر کس در ایاالت متحده قول راهزنی بیشتری‬ ‫می دهد محبوب تر است‪ .‬این است خوی واقعی امریکا!‬ ‫اظهارنظــر و بیــان مواضــع از ســوی همــه‬ ‫شخصیت های سیاسی مسلما ازاداست و می تواند حق‬ ‫هرکدام از این افراد باشــد‪ .‬انچه اما در این میان مهم‬ ‫به نظر می رســد ورود زود هنگام برخی شخصیت ها به‬ ‫فضای انتخابات ریاست جمهوری ســال اینده است‪.‬‬ ‫سفرهای استانی با رنگ و بوی انتخابات حتما مساله ای‬ ‫خالفقانوناستوافرادیکهسابقهحضوردرمناصب‬ ‫باالی کشور را داشته اند بیش از ســایرین باید در این‬ ‫مورد به قانون پایبند باشند‪ .‬در این میان وظیفه وزارت‬ ‫کشور است که از برگزاری چنین تجمعات و مراسمی که‬ ‫قانون شکنی به همراه دارد جلوگیری کند‪ .‬چه اینکه اگر‬ ‫این برخورد رخ ندهد سایر شخصیت های سیاسی هم‬ ‫خود را محق می دانند که از این فرصت ها استفاده کرده‬ ‫و فعالیت های زود هنگام و خالف قانون را اغاز کنند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫جشن حافظ و حواشی انتشار یالثارات‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سرنوشت یک گزارش‬ ‫حاشیه های جشن هنرمندان ادامه دارد‬ ‫دادستان تهران در نشست هفته گذشته که با موضوع‬ ‫«کاهش جمعیت کیفری زندان ها» برگزار شد‪ ،‬به موضوع‬ ‫پرونده هفته نامه یالثارات و حواشی ان پرداخت‪.‬‬ ‫دادستانتهراندربخشیازاینجلسهبهابهامدرمورد‬ ‫مجوز نشر یالثارات اشاره کرد و گفت ‪« :‬نکته دیگر که اخیرا‬ ‫در فضای کشــور رخ داد و مورد توجه دادستان تهران قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬ادعای برخی رسانه ها مبنی بر اینکه دادستانی تهران‬ ‫مجوز انتشار مجدد به نشریه یالثارات داده است‪ ،‬بود‪».‬‬ ‫دادســتان تهران با رد این ادعا توضیــح داد که اوال‬ ‫هفته نامه یالثارات در چهاردهم دی ماه ســال گذشته و به‬ ‫موجب تصمیم هیات نظارت بر مطبوعات لغو امتیاز شــده‬ ‫اما پرونده موضــوع تخلف در دوازدهم مرداد ســال جاری‬ ‫به دادســرای فرهنگ و رســانه ارســال شده اســت؛ یعنی‬ ‫دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات شش یا هفت ماه پس‬ ‫از لغو امتیاز‪ ،‬پرونده را با تاخیر چند ماهه به دادســرا ارسال‬ ‫کرده اســت؛ ثانیا اعالم کردند که نشــریه یالثارات مجددا‬ ‫توقیف شده است‪ ».‬دادستان کشور در بی مبنا بودن ادعای‬ ‫مسئوالن مربوطه پیرامون نقش دادستانی تهران در انتشار‬ ‫مجدد نشــریه یالثارات و جوســازی برخی رســانه ها علیه‬ ‫دادستانی‪ ،‬افزود‪« :‬دادسرا مجوز انتشار به کسی نمی دهد‪،‬‬ ‫بلکه صرفا می تواند نشریه ای را توقیف کند‪ .‬نشریه یالثارات‬ ‫توقیف نشده بود‪ ،‬بلکه لغو امتیاز شده است و چون تصمیم‬ ‫کمیســیون هیات نظارت قابل اعتراض است‪ ،‬با اعتراض‬ ‫مدیر مسئول نشریه‪ ،‬مراتب در یکی از شعب محاکم حقوقی‬ ‫ تهران طرح شده و دادگاه مذکور دستور موقت مجوز انتشار‬‫نشریه را صادر کرده است‪ ».‬دادستان تهران با ابراز تاسف از‬ ‫فضاسازی رسانه ای اخیر‪ ،‬از مسئوالن وزارت ارشاد خواست‬ ‫در این زمینه پاسخگو بوده و طبق قانون عمل نمایند‪.‬‬ ‫وی با تاکیــد بر اینکه دادســتانی تهــران اجرا کننده‬ ‫قانون‪ ،‬در مورد رسانه ها و از جمله هفته نامه یالثارات است‪،‬‬ ‫به حاشیه های ایجاد شده توسط این نشریه که درج تصاویر‬ ‫مربوط به جشــن حافظ و مطلبی پیرامون ان بــود‪ ،‬اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬ما بارها گفته ایم و باز هم می گوییم اگر اهانتی‬ ‫به مقامات و مسئوالن نظام و نهادهای جمهوری اسالمی‬ ‫شود‪ ،‬جرم عمومی است که دادستان باید با رعایت مقررات‬ ‫و صالحیت ها ورود نمای د اما توهین به اشخاص عادی که‬ ‫واجد وصف مجرمانه اســت‪ ،‬از جنبــ ه خصوصی برخوردار‬ ‫بوده و تعقیب مرتکب منوط به اعالم شکایت از سوی شاکی‬ ‫خصوصی است و اگر کسانی مدعی اهانت یا نشر اکاذیب‬ ‫هســتند می توانند به دادستانی شــکایت کنند تا رسیدگی‬ ‫شود‪».‬‬ ‫جشن حافظ و حواشی‬ ‫انتشاریالثارات‬ ‫حمید جهانبین‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫حواشی مربوط به انتشــار مجدد هفته نامه یالثارات‬ ‫همچنان ادامــه دارد‪ .‬با ارائــه توضیحاتی کــه در این باره‬ ‫صورت گرفت می توان اطمینان داشت که این ماجرا تقریبا‬ ‫با ادامه انتشار هفته نامه یالثارات به پایان خواهد رسید‪.‬‬ ‫اظهارنظر دادســتان محترم کشــور که موضع گیری‬ ‫مشــخصی درباره جشن حافظ داشت‪ ،‬نشــان می دهد که‬ ‫این جشن نیز اگرچه از ســوی وزارت ارشــاد برگزار شد اما‬ ‫نمی تواند مورد تایید مقامات قضایی و پلیس باشد‪ ،‬چرا که‬ ‫پلیس نیز درباره ان گزارشی به دادستانی ارائه کرده است‪.‬‬ ‫جعفری دولت ابادی گفته بود که «نســبت به مراسمی که‬ ‫نقض ارزش هــای اســامی و ترویج ســبک زندگی غربی‬ ‫است‪ ،‬برخورد قانونی خواهیم کرد» و ان را «همایش مد و‬ ‫لباس» دانسته بود‪.‬‬ ‫جعفری دولت ابادی با انتقاد از وضعیت برگزاری این‬ ‫مراسم و اقدامات اشــخاصی که یک جشن فرهنگی را به‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گواهی وزیر کشور درباره‬ ‫رئیس جمهور‬ ‫عبدالرضارحمانیفضلیدرایینمعارفهوتودیعروسای‬ ‫جدید و قدیم ســازمان ثبت احوال دربــاره رابطه مقام معظم‬ ‫رهبــری و روحانی توضیــح داد‪« :‬براســاس رابطــه ای که‬ ‫رئیس جمهوریبارهبریتعیینکردندگواهیمی دهمارتباط‬ ‫ایشــان از نظر قلبی و اجرایی واقعا به رهبری نزدیک است‪،‬‬ ‫براساس انچه در جلسات خصوصی و مشورت ها و تعامالتی‬ ‫که در تحلیل مسائل روز داریم‬ ‫همیشه احساســم این بوده که‬ ‫ایشــان دقیقا در همه مســائل‬ ‫خودشــان را با رهبــری تنظیم‬ ‫می کننــد و این جــزو امتیازات‬ ‫بسیار خوبی اســت که باید ان را‬ ‫قدربدانیم‪».‬‬ ‫همایش مد و لباس تبدیل کردند‪ ،‬تاسف خود را چنین ابراز‬ ‫داشت‪« :‬واقعا این جشــنواره فرهنگی بود یا همایش مد و‬ ‫لباس ؟»‬ ‫در طرف دیگر تیتــر یالثــارات وجــود دارد که حتی‬ ‫مدیرمســئول این هفته نامه در گفت وگوی هفته گذشته با‬ ‫مثلثنیزمعتقدبودکهمی توانستتیتربهتریبرایاعتراض‬ ‫به این موضوع انتخاب شود‪ .‬نظر دادســتان کشور بر این‬ ‫اســت که موضوع توقیف یالثارات از این بابت مطرح شده‬ ‫است که «شــلوغ بازی های سیاسی» باعث شــود تا اقدام‬ ‫انها در راه اندازی این جشــن که در ان لباس های عجیب و‬ ‫غریب پوشیده می شود را پشت حمایت از هنرمندان پنهان‬ ‫کند‪ .‬ناراحتی قوه قضائیه از این موضوع است که چرا نوک‬ ‫پیکان حمله در انتشار مجدد نشریه را به سمت قوه قضائیه‬ ‫سوق داده اند‪ .‬هنوز مشخص نیست مواردی که در گزارش‬ ‫پلیس امده است چه مواردی را شامل می شود اما به طور حتم‬ ‫این موضوع منجر به توقیف یالثارات نشده و حتما انتشار این‬ ‫نشریه را شاهد خواهیم بود‪ .‬در عین حال به گفته دادستان‬ ‫راه شکایت شخصی از این موضوع همچنان باز است‪.‬‬ ‫دستگیریشهرامجزایری‬ ‫دیوارنگاریعلیه‬ ‫مدیران اشرافی‬ ‫حســن حیــدری‪ ،‬معاون‬ ‫دادستانی مشهد پروژه پدیده را‬ ‫به دلیل تعداد باالی سهامداران‬ ‫یک پروژه ملی دانســت و درباره‬ ‫دســتگیری شــهرام جزایــری‬ ‫گفت‪« :‬دلیل اصلی دستگیری‬ ‫وی اختالل در نظم و اســایش‬ ‫عمومیاست‪».‬ویبابیاناینکه‬ ‫جزایری هم اکنون در زندان مشهد است‪ ،‬اضافه کرد‪« :‬برای‬ ‫وییکقرارتامینیقابلاعتراضصادرشدهکهباتودیعوثیقه‬ ‫ازاد می شود‪ ».‬حیدری در خصوص اینکه ایا شرکت پدیده از‬ ‫شهرامجزایریبرایشرکتدرجلسه ایدعوتکردهاستنیز‬ ‫گفت‪:‬مسئوالنپدیدهاینموضوعراتکذیبوعنوانکرده اند‬ ‫کهیکبخشخصوصیمسئولیتدعوتازشهرامجزایریرا‬ ‫برعهدهداشتهاست‪.‬‬ ‫هنرمندان گرافیک در برخی از شــهرهای کشورمان‬ ‫به طور خودجوش اقــدام به ترســیم اثــاری در اعتراض به‬ ‫مدیران دارای فیش هــای حقوقی نجومی کردنــد‪ .‬در این‬ ‫طرح ها که به صورت دیوارنگاری خلق شــده اند‪ ،‬شعارهایی‬ ‫چون «غارتگر بیت المال‪ ،‬محاکمه باید گردد»‪« ،‬مســتی‬ ‫اشــرافیگری مدیــران‪ ،‬خیانت‬ ‫است به خون شــهیدان» و‪...‬‬ ‫دیده می شود‪ .‬این اثار در برخی‬ ‫ازشهرهاازجملهمشهد‪،‬اهواز‪،‬‬ ‫زاهدان‪ ،‬بندرعبــاس و قزوین‪،‬‬ ‫در معابر عمومی رسم شده اند‪.‬‬ ‫گزارشیازاینماجر اراکیهاندر‬ ‫هفتهگذشتهمنتشرکرد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شکایت از توهین کنندگان به رئیس جمهور‬ ‫برخی انتقادات به دولت و خصوصا حســن روحانی‬ ‫سرانجام باعث شــد تا اعضایی از دولت وارد گود شده و از‬ ‫روحانی دفاع کنند‪ .‬انها توهین بــه رئیس جمهور را کاری‬ ‫غیر اخالقی دانســته و خواستار برخورد شــدند‪ .‬در همین‬ ‫رابطه اســحاق جهانگیری از پیگیری اهانت های اشکار‬ ‫به رئیس جمهوری و هیات دولت از سوی معاونت حقوقی‬ ‫ریاســت جمهوری خبر داد و گفت که انتظار ما از دستگاه‬ ‫قضایی این اســت کــه در چنین مــواردی خیلــی منتظر‬ ‫شکایت نباشند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر روز گذشــته مجید انصــاری معاون‬ ‫حقوقی رئیس جمهور در یک نشســت خبــری اعالم کرد‬ ‫به علت هجمه های اخیر بــه رئیس جمهوری به ویژه پس‬ ‫از گفت وگــو با مــردم که حتی از ســوی هم لباســان بنده‬ ‫صورت گرفته‪ ،‬از هتاکان به دادگاه ویژه روحانیت شکایت‬ ‫کرده ایم‪ .‬همزمــان محمدرضا عارف رئیس فراکســیون‬ ‫امید نیــز در گفت وگو با عصــر ایران از حمــات اخیر به‬ ‫روحانی به شدت انتقاد کرد‪ .‬در همین حال عباس جعفری‬ ‫دولت ابادی دادستان تهران گفت‪« :‬توهین به مسئوالن‬ ‫و نهادهای کشــور جرم اســت‪ ».‬طی ماه های گذشته و‬ ‫به خصوص پس از افشــای ماجــرای فیش های حقوقی‬ ‫برخی از مدیــران‪ ،‬دولت یازدهم زیر تیــغ انتقاد مخالفان‬ ‫قــرار گرفته اســت‪ .‬البته ایــن انتقادها تنها بــه ماجرای‬ ‫فیش های حقوقی محدود نمی شــود و سیاســت خارجی‬ ‫دولت یازدهم و به خصوص برجام نیز مورد انتقاد واقع شده‬ ‫است‪ .‬انتقادهایی از جنس سخنرانی ها و نصب بیلبوردهای‬ ‫مخالفت با برجام در ســطح شــهر‪ .‬در کنار این هجمه ها‪،‬‬ ‫حســن روحانی رئیس جمهوری نیز طی روزهای گذشــته‬ ‫در ماجرای فیش های حقوقی از یک سو و انچه که نقش‬ ‫برادرش حســین فریدون در فســاد اقتصادی می خوانند‬ ‫به شدت تحت فشار قرار گرفته است‪.‬‬ ‫فشــارهایی که صاحب نظران ان را به دلیل نزدیک‬ ‫شــدن به زمــان انتخابات ریاســت جمهوری ‪ 96‬تفســیر‬ ‫می کنند‪ ،‬اما دامنه این انتقادها این روزها به اندازه ای باال‬ ‫گرفته که اســحاق جهانگیری چند روز پیش در نشســت‬ ‫دانش اموختــگان ادوار دانشــکده خبــر که به مناســبت‬ ‫روز خبرنگار برگزار شــد ان را «در تاریخ ایران بی ســابقه»‬ ‫توصیف کرد‪ .‬در واکنش بــه توهین های صورت گرفته از‬ ‫سوی منتقدان دولت‪ ،‬جهانگیری یکشنبه شب‪ ،‬در پایان‬ ‫جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران گفت‪« :‬تالش ما بر‬ ‫این بوده که مساله را حتی االمکان تا انجا که مقدور است‬ ‫وارد حوزه پیگیری قضایی نکنیم‪ ،‬امــا اگر در مواردی که‬ ‫به صورت اشکارا به اقای رئیس جمهوری و اعضای هیات‬ ‫دولت اهانت شود حتما معاون حقوقی پیگیری می کند‪».‬‬ ‫جهانگیــری همچنیــن بــا بیــان اینکه در جلســه‬ ‫هیات دولت تذکر دادیــم مواردی که مشــخصا به اقای‬ ‫رئیس جمهوری اهانت می کنند‪ ،‬حتما از طریق دســتگاه‬ ‫قضایی پیگیری شــود‪ ،‬گفت‪« :‬البته انتظار ما از دستگاه‬ ‫قضایی این است که در چنین مواردی خیلی منتظر شکایت‬ ‫نباشــند‪ ».‬رحمانی فضلی نیز به انتقــاد از اهانت کنندگان‬ ‫پرداخته و گفته بود‪« :‬چگونه می شود به رئیس جمهوری‬ ‫به راحتی اتهــام می زنیم؟ واقعا فکــر نمی کنید این مردم‬ ‫می فهمند و می دانند؟ رئیس جمهــوری انتخاب کرده ایم‬ ‫و همه باید به او کمک کنیم و ناظر او باشــیم‪ ».‬در همین‬ ‫راســتا مجید انصاری‪ ،‬معاون حقوقــی رئیس جمهوری از‬ ‫شــکایت دولت علیه اهانت کنندگان بــه رئیس جمهوری‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫مجید انصاری‪ ،‬در نشست خبری خود با تاکید بر این‬ ‫نکته که برخورد با جرم اشــکار نیاز به شکایت ندارد و مثل‬ ‫سایر جرایم اشکار مدعی العموم می تواند رسما اقدام کند‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬در مورد حقوق شخصی‪ ،‬رئیس جمهور با بزرگواری‬ ‫و سعه صدر همواره تاکید می کنند که ورود نداشته باشیم‬ ‫و شــکایت نکنیم و معتقدم از علل هجمه های اخیر علیه‬ ‫شخص رئیس جمهور همین بردباری و صبرشان است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬بعــد از گفت وگوی اخیــر رئیس جمهوری با‬ ‫مردم باوجود هتاکی ها بدون عصبانیت و با منطق با مردم‬ ‫سخن گفتند‪ ،‬اما در این مدت شاهد هتاکی و اهانت های‬ ‫بی ســابقه از ســوی برخی از هم لباســان بنده کــه لباس‬ ‫اخالق را بر تن دارند‪ ،‬بودیم که پیشــتاز شکستن اخالق‬ ‫در کشور شدند‪ ».‬به نظر می رســد منظور مجید انصاری‪،‬‬ ‫حمید روحانی (زیارتی) باشد که اخیرا در سخنرانی تندی‬ ‫علیــه رئیس جمهور انتقاداتــی را مطرح کرده بــود‪ .‬البته‬ ‫او در یک گفت وگو اعالم کرده اســت که از این شــکایت‬ ‫استقبال می کند‪.‬‬ ‫معاون حقوقی رئیس جمهور با اشاره به اینکه برخی‬ ‫تالش دارند با عصبانی کردن رئیس جمهور ایشان را وادار‬ ‫به برخوردهای غیرمنطقی کنند‪ ،‬خاطرنشــان گفت‪« :‬ما‬ ‫وظیفه داریم از حقوق عمومی مــردم دفاع کنیم و توهین‬ ‫به رئیس جمهور به عنــوان نماد ملی همه مــردم ایران در‬ ‫واقع توهین به ‪ 77‬میلیون ایرانی و حق رای و انتخاب مردم‬ ‫است که باید مورد پیگیری قرار گیرد‪».‬‬ ‫محکومیتاسرائیل‬ ‫در پرداخت بدهی‬ ‫به ایران‬ ‫ممنوع الخروجییکاقازادهبدهکار‬ ‫در شورای مرکزی کارگزاران‬ ‫حســین مرعشــی‪،‬‬ ‫عضو ارشــد حزب کارگــزاران‬ ‫ســازندگی در گفت وگویــی‪،‬‬ ‫در خصــوص خبــر اســتعفای‬ ‫اســحاق جهانگیــری معاون‬ ‫اول ریاست جمهوری از حزب‬ ‫کارگــزاران ســازندگی گفت‪:‬‬ ‫«اقای جهانگیری از موسسان‬ ‫و از اعضای فعلی حزب کارگزاران ســازندگی هســتند‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪ « :‬اقای جهانگیری به دلیل مســئولیتی که‬ ‫در دولت دارند عالقه مند بودند عضو شــورا نباشند بنابراین‬ ‫بین اقای جهانگیری و شــورا توافق شد که ایشان در شورا‬ ‫نباشــند‪ ،‬چراکه در حال حاضر حزب در ابعاد مختلف فعال‬ ‫شده و شورای مرکزی کارگزاران ریاست افتخاری اش را به‬ ‫اقای جهانگیری داده بود‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬در حال حاضر‬ ‫اقای محسن هاشمی به عنوان جایگزین اقای جهانگیری‬ ‫در شورای مرکزی مشغول شده اند‪».‬‬ ‫تقدیرنخست وزیرترکیه‬ ‫از سرلشکر صفوی‬ ‫دفتــر نخســت وزیری‬ ‫ترکیه طــی تماســی از مواضع‬ ‫و اظهارات دســتیار و مشــاور‬ ‫عالی مقــام معظــم رهبری در‬ ‫خصوص کودتای ترکیه تقدیر‬ ‫و تشکر کرد‪ .‬ســردار سرلشگر‬ ‫رحیم صفــوی‪ ،‬در یــادواره‬ ‫شــهدای اطالعات به تشریح‬ ‫مســائل پیرامونی دولت ترکیه پرداخته و موضع جمهوری‬ ‫اسالمی ایران را در قبال کودتای ترکیه‪ ،‬موضعی صریح‪،‬‬ ‫شــفاف و از اولین موضع گیری های رســمی پس از وقوع‬ ‫کودتا دانست‪ .‬سرلشــکر صفوی انجام کودتای ترکیه را با‬ ‫اطالع کشــورهای بیگانه همچون ایاالت متحده امریکا‬ ‫دانست و با اشاره به موضع گیری بهنگام و اصولی جمهوری‬ ‫اســامی ایران گفته بود‪« :‬متاســفانه رســانه های ترکیه‬ ‫موضع گیری صریح و به موقع ایران در رابطه با محکومیت‬ ‫کودتا را بازتاب ندادند‪».‬‬ ‫ممنوع التصویریرئیسدولت‬ ‫اصالحاتپابرجاست‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫غالمحسین محسنی اژه ای‪ ،‬سخنگوی قوه قضا ئیه‬ ‫در یکصدمین نشســت خبری‬ ‫خود با اصحاب رســانه در مورد‬ ‫ممنوع التصویری رئیس جمهور‬ ‫اسبق و همچنین اختالف بین‬ ‫دادستانی و شورای امنیت ملی‬ ‫افزود‪« :‬بارها در این خصوص‬ ‫اظهارنظــر کرده ام‪ ،‬شــورای‬ ‫امنیت ملی مصوبــه ای در این‬ ‫خصوص داشــت و به صورت مصداقــی دبیرخانه در این‬ ‫خصــوص واکنش داشــته اســت‪ ،‬ضمن اینکــه وظایف‬ ‫دادستانی و دبیرخانه شورای امنیت ملی با یکدیگر منطبق‬ ‫است و اجرایی شده و همچنین این مصوبه نیز تاکنون لغو‬ ‫نشده است‪ .‬همچنین دســتوری که از مرجع رسمی صادر‬ ‫شده الزم االجراســت بنابراین مصوبه شورای عالی امنیت‬ ‫ملی در این خصوص همچنان پابرجاست‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بهنوشتهروزنام هها ارتص‪،‬‬ ‫دادگاهیدرسوئیس‪،‬درخواست‬ ‫فرجــام شــرکت نفتــی ترنس‬ ‫اسیاتیک اسرائیل علیه شرکت‬ ‫ملی نفت ایران را رد و اعالم کرد که این شرکت اسرائیلی باید‬ ‫یکمیلیاردو‪ 200‬میلیوندالربدهی اشبهایرانراکهمربوط‬ ‫به پرونده ای در دوران شاه مخلوع ایران است‪ ،‬پرداخت کند‪.‬‬ ‫ هاارتصدرادامهنوشت‪«:‬اینپروندهقضاییجدیدتریندور‬ ‫ازجدالحقوقیمیانایرانواسرائیل درطول‪ 37‬سال برسر‬ ‫انتقال نفت و شــراکت در بازاریابی است که دو طرف پیش از‬ ‫وقوعانقالباسالمیدرسال‪ 1979‬ایجادکردهبودند‪.‬حکم‬ ‫پرداختاینبدهیبهزمانپیشازانقالببازمی گردد‪».‬‬ ‫رئیسجمعیتهاللاحمربااشارهبهپروندهشرکترشد‬ ‫وبدهییکمیلیاردییکاقازادهبههاللاحمرگفت‪«:‬این‬ ‫فردممنوعالخروجاست‪،‬ضمناینکهروزهایپایانیدادگا هرا‬ ‫سپریمی کنیم‪».‬‬ ‫سید امیر محسن ضیایی در حاشیه امضای تفاهم نامه‬ ‫با ســازمان اموال تملیکی کشور در پاســخ به این سوال که‬ ‫کاال های قاچاقی که از این ســازمان خریداری می شود‪ ،‬در‬ ‫بینچهکسانیتوزیعمی گردد‪،‬گفت‪«:‬دروهلهاول‪۲۰‬هزار‬ ‫بسته غذایی میان نیازمندان در‬ ‫اســتان سیســتان و بلوچستان‬ ‫توزیع می شــود‪ ».‬وی در پاسخ‬ ‫به این ســوال که ایا این کاال ها‬ ‫به نیازمندان خارجــی نیز تعلق‬ ‫می گیرد یا خیــر ‪ ،‬گفت‪« :‬برای‬ ‫اینکارنیازمندمجوزهستیم‪».‬‬ ‫رونمایی از جایگزین جهانگیری‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫ویژه‬ ‫اعدام جاسوس‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫حکم شهرام امیری اجرا شد‬ ‫شهرام امیری اعدام شد؛ یک خبر غیر منتظره که ابتدا‬ ‫از سوی رسانه های ان ســوی ابی منتشر و سپس در داخل‬ ‫مورد تایید قرار گرفت‪ .‬مرضیه امیری‪ ،‬مادر او در تایید این‬ ‫خبر در مصاحبه با یک رســانه خارجی گفت یک روز قبل از‬ ‫اعدام پسرش‪ ،‬با او دیدار کرده و پسرش به او خبر داده که‬ ‫به زودی قرار است اعدام شود‪ .‬همچنین اعالمیه برگزاری‬ ‫مجلس ختم امیری منتشر شد که بر اساس تحقیقات محلی‬ ‫مشخص شد که پنجشنبه همان هفته در کرمانشاه مجلس‬ ‫ختمی برای امیری برگزار شده است‪ .‬سی ان ان سال گذشته‬ ‫بر مبنای ایمیل های افشا شده کلینتون در گزارشی نوشت‬ ‫که شــهرام امیری با میل خود به امریــکا رفته و اطالعات‬ ‫ذی قیمتی از پرونده هسته ای ایران را فروخته است‪.‬‬ ‫«شــهرام امیــری»‪ ،‬پژوهشــگر و متخصــص‬ ‫رادیو ایزوتوپ های پزشکی در دانشگاه صنعتی مالک اشتر‬ ‫بود که در سفر حج عمره به عربستان در خرداد ‪ ۱۳۸۸‬ناپدید‬ ‫و حدود یک سال بعد از انکه چند کلیپ ویدئویی با سخنان‬ ‫متناقض از او منتشر شد‪ ،‬ســرانجام ‪ ۲۲‬تیر ‪ ۱۳۸۹‬به دفتر‬ ‫حافظ منافع ایران در امریکا رفت و سپس به ایران بازگشت‪.‬‬ ‫هنگام بازگشــت به ایران‪ ،‬مقامات رسمی از جمله معاونت‬ ‫وقت وزارت خارجه دولت احمدی نژاد از او استقبال کردند‪،‬‬ ‫مقاماتی که در فرودگاه به استقبال امیری رفتند‪ ،‬حلقه گل‬ ‫به گردن او انداختند‪.‬‬ ‫محمود احمدی نــژاد در ابــان ‪ ،۱۳۸۸‬پنج ماه پس‬ ‫از ناپدیدشــدن شــهرام امیری در پاســخ به این سوال که‬ ‫«مسال ه ربوده شدن چهار نفر از دانشمندان ایرانی از جمله‬ ‫شهرام امیری که بعد از رفتن به عربستان و انجام حج عمره‬ ‫پیدا نشــده اند تا چه اندازه صحت دارد»‪ ،‬گفته بود‪« :‬این‬ ‫کسانی که ربوده شده اند‪ ،‬از سوی سازمان های اطالعاتی‬ ‫وابسته به امریکا ربوده شده اند‪ .‬ایران اطالعات مشخصی‬ ‫در این باره در اختیار دارد‪ ».‬شــبکه «ای بی ســی» امریکا‬ ‫فروردین ســال ‪ ١٣٨٩‬مدعی شــده بود امیری‪ ،‬دانشــمند‬ ‫سازمان انرژی اتمی بوده که به امریکا پناهنده شده است؛ ‬ ‫اما پیــش ا ز ان‪ ،‬علی اکبر صالحی به «فــارس» گفته بود‬ ‫امیری نه تنها دانشمند هسته ای نیست‪ ،‬بلکه ارتباطی هم‬ ‫با سازمان انرژی اتمی ندارد‪.‬‬ ‫‪ ١٧‬اذر ‪ ٨٨‬رامین میهمان پرســت‪ ،‬سخنگوی وقت‬ ‫وزارت خارجه به «مهر» گفته بود امیری که برای سفر حج‬ ‫به عربستان مشرف شده بود‪ ،‬از سوی ریاض به واشنگتن‬ ‫تحویل داده شده است‪ .‬همان زمان مسئوالن امریکا اعالم‬ ‫کردند امیری نه تنها ربوده نشــده‪ ،‬بلکه بــه اختیار خود به‬ ‫امریکا امده و تقاضای پناهندگی کرده است‪ .‬چندی پس‬ ‫از انتشار اخباری مبنی بر ربایش امیری‪ ،‬دبیر وقت شورای‬ ‫عالی امنیت ملی‪ ،‬به مجله المانی «اشپیگل» گفت‪« :‬او‬ ‫در جریان یک سفر خارجی ربوده شده و یک سال را خارج‬ ‫از مرزهای ایران گذرانده‪ ،‬بعد او برگشت و حاال ما داریم از‬ ‫او تحقیق می کنیم که چه اتفاقی برایش افتاده است»‪.‬‬ ‫در خرداد ســال ‪ ۱۳۸۹‬چند پیام ویدئویی متناقض از‬ ‫امیری منتشر شد؛ در اولین پیام ویدئویی که صداوسیما هم‬ ‫ان را پخش کرد‪ ،‬امیری مدعی شــد از سوی دستگاه های‬ ‫اطالعاتی امریکا ربوده شــده اســت؛ اما پــس از ان پیام‬ ‫دیگری از او منتشر شد که از اقامت و تحصیل ازادانه او در‬ ‫امریکا حکایت می کرد‪.‬‬ ‫پیام ویدئویی سوم امیری با ادعای او مبنی بر فرار از‬ ‫چنگ ربایندگان ادامه یافت‪ .‬ماجرا بــا پیام های ویدئویی‬ ‫بعدی دنبال می شــد تا اینکه ایران در ‪ ۲۲‬تیر اعالم کرد او‬ ‫با مراجعه به دفتر حافظ منافع جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫واشنگتن‪ ،‬خواستار بازگشت به ایران شده است‪.‬‬ ‫همان زمان رحمانی‪ ،‬مسئول دفتر حافظ منافع ایران‬ ‫در واشــنگتن نیز به شــبکه خبر گفت‪« :‬شــهرام امیری‪،‬‬ ‫کارشناس ایرانی ربوده شده از سوی امریکایی ها‪ ،‬اکنون در‬ ‫دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن حضور دارد و به زودی با‬ ‫هماهنگی وزارت امور خارجه ایران به کشورمان بازگردانده‬ ‫می شود‪ .‬ازادی شهرام امیری در پی افشاگری های ایران‬ ‫علیه اقدام تروریســتی دولــت امریکا و ارائه اســناد معتبر‬ ‫و موثق از ربایش شــهرام امیری به ســازمان ملل متحد و‬ ‫فشــار افکار عمومی جهان‪ ،‬محقق و دولت امریکا مجبور‬ ‫به عقب نشــینی شــد و نامبرده را تحویل دفتر حافظ منافع‬ ‫ایران در امریکا داد»‪ .‬هیالری کلینتون‪ ،‬وزیر خارجه وقت‬ ‫امریکا‪ ،‬در همان روز اعالم کرد‪« :‬شهرام امیری ازادانه به‬ ‫امریکا امد و ازادانه می تواند از امریکا برود‪».‬‬ ‫امیری ‪ ۲۳‬تیر ‪ ،۱۳۸۹‬از امریکا خارج شــد و مقامات‬ ‫ایرانی اعالم کردند او پنجشــنبه ‪ ۲۴‬تیر از طریق قطر وارد‬ ‫ایران خواهد شــد‪ .‬همان روز‪ ،‬واشنگتن پست از پرداخت‬ ‫پنج میلیون دالر از طرف سازمان سیا به شهرام امیری خبر‬ ‫داد‪ .‬در بازگشت به ایران مقامات رسمی دولت احمدی نژاد‬ ‫از او اســتقبال کردند و حلقه گل به او اهدا شد‪ .‬امیری در‬ ‫نشست خبری خود پس از بازگشت به ایران‪ ،‬روایاتی از نحوه‬ ‫ربایش خــود ارائه داد و حتی به ایرنا گفت‪« :‬پیشــنهادات‬ ‫مالی مقامات امریکایی را نپذیرفته و با وجود فشار‪ ،‬با انان‬ ‫همکاری نکردم‪».‬‬ ‫او همچنیــن چند روز پــس از ازادی‪ ،‬در گفت وگوی‬ ‫ویژه خبری شبکه دو سیما حاضر شد و به تشریح وضعیتش‬ ‫در امریکا پرداخت‪ .‬حاال بعد از مدتی سکوت خبری اعالم‬ ‫شده است که او اعدام شده‪.‬‬ ‫روایت یک جاسوسی‬ ‫ســال ‪ 2005‬اســت و ایران فعالیت برنامه هسته ای‬ ‫خود را بر اساس توافقی با سه کشور اروپایی به حالت تعلیق‬ ‫دراورده اســت‪ .‬مرکز یو ‪.‬ســی‪.‬اف اصفهان پلمب شده و‬ ‫تمام فعالیت های مربوط به ساخت سانتریفیوژ و راکتور اب‬ ‫سنگین هم متوقف شده است‪.‬‬ ‫بر اساس تفاهماتی که در تهران‪ ،‬بروکسل و پاریس‬ ‫به دســت امده بود‪ ،‬قرار بود که در پاسخ به این «اقدامات‬ ‫داوطلبانه»‪ ،‬نه فقــط اروپا از رفتن پرونــده اتمی ایران به‬ ‫شــورای امنیت جلوگیری کند‪ ،‬بلکــه راه را برای عضویت‬ ‫تهران در سازمان تجارت جهانی هم باز کند‪.‬‬ ‫اما در ان سوی میدان و همزمان با تعلیق در تهران‪،‬‬ ‫ایاالت متحده که تحت رهبری «جورج بوش» شعار روی‬ ‫میز بودن تمام گزینه ها را می داد‪ ،‬در فکر اغاز عملیاتی تازه‬ ‫علیه ایران بود‪ .‬دولت بوش که به واسطه جنگ در عراق و‬ ‫افغانســتان تا حدی تمرکز بر ایران را کاهش داده و تعداد‬ ‫نیروهای «کارگروه ویژه ایران» را هم به شدت کم کرده بود‪،‬‬ ‫دوباره بر تهران متمرکز شده و برنامه تا زه ای را به اژانس های‬ ‫اطالعاتی سفارش داده است‪ .‬برنامه ای که دو هدف عمده‬ ‫را دنبال می کرد؛ دســتیابی به اطالعات طبقه بندی شــده‬ ‫و تضعیف تــوان برنامه نوپای اتمی ایــران‪( .‬لس انجلس‬ ‫تایمز‪ 9 ،‬دسامبر ‪)2007‬‬ ‫همان ســال بود که اژانس مرکزی اطالعات امریکا‬ ‫(سیا) برنامه موســوم به «فرار مغزها» را کلید زد و از محل‬ ‫«بودجه ســیاه» نهادهای اطالعاتی ایاالت متحده مبالغ‬ ‫خبرنامه‬ ‫عربستان؛ ایستگاه انتقال به امریکا‬ ‫تایید یک حکم‬ ‫در نهایت محســنی اژه ای‪ ،‬ســخنگوی قوه قضائیه‬ ‫هفته گذشته اعالم کرد که شهرام امیری اعدام شده است‪.‬‬ ‫اژه ای تاکید کرد که وی اسرار نظام را در اختیار دشمن قرار‬ ‫می داده و بدین ترتیب جاسوس بودن وی را تائید کرد‪.‬‬ ‫به گفته اژه ای‪ ،‬این فرد طبق قانون در جلسات متعدد‬ ‫محاکمه شــد و حکم دادگاه بدوی او مــورد اعتراض قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬بعد در دیوان عالی کشور با وسواس پرونده را مورد‬ ‫بررسی قرار دادند و در نهایت [حکم اعدام] تایید شد‪.‬‬ ‫ســخنگوی قوه قضائیه همچنین اظهار داشت‪« :‬با‬ ‫کمال تاســف این فرد توبه نکرد و خطای خودش را جبران‬ ‫نکرد‪ ...‬و تالش کرد تا از درون زندان یک سری اطالعات‬ ‫را بفروشد‪».‬‬ ‫نکته بســیار جالبی که اژه ای مورد اشاره قرار داد «رو‬ ‫دست خوردن امریکایی ها از دستگاه اطالعاتی ایران» بود‪.‬‬ ‫وی تاکید کرده که «ان شاءالله سیستم اطالعاتی در زمان‬ ‫خودش این ماجرا را تشریح خواهد کرد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫بر اساس گزارش هایی که ان زمان منتشر شد‪ ،‬امیری‬ ‫ابتدا توسط نیروهای امنیتی عربستان سعودی در فرودگاه‬ ‫جده برای چند ســاعت «بازداشت» شــده و مورد بازجویی‬ ‫قرار گرفته است‪.‬روزنامه لس انجلس تایمز پیش تر نوشته‬ ‫بود که تماس با اهداف مورد نظر امریکا ابتدا با سه واسطه‬ ‫فاصله انجام می شود و رابطه ابتدایی از طریق ماموران سیا‬ ‫برقرار نمی شود‪ .‬پس از این مرحله‪ ،‬فرد مستقیما توسط سیا‬ ‫یا «یکی از اژانس های اطالعاتــی متحد» مورد مصاحبه‬ ‫قرار گرفته و بعد به امریکا یا کشور دیگری منتقل می شود‪.‬‬ ‫امیری تا یک سال بعد که باالخره خود را به دفتر حافظ‬ ‫منافع ایران در ســفارت پاکســتان تحویل داد‪ ،‬چند ویدئو‬ ‫منتشر کرد و اظهارات متناقضی را در مورد وضعیتش مطرح‬ ‫کرد‪ .‬او نهایتا در تیر ماه سال‪ 1389‬به ایران بازگشت‪ .‬همان‬ ‫زمان متکی در مورد امیری گفــت‪« :‬باید اول ببینیم که در‬ ‫این دو سال چه گذشــته و بعد ببینیم ایا او قهرمان است یا‬ ‫نه‪ .‬باید برای ایران محرز شود که ادعاهای او در خصوص‬ ‫ربوده شدنش درست است‪( ».‬بی بی سی‪ ،‬تیر ‪)1389‬‬ ‫در فاصله ناپدید شدن تا بازگشت امیری‪ ،‬رسانه های‬ ‫امریکایی گمانه زنی هایی را در مورد اینکه امیری احتماال‬ ‫جذب برنامه «فرار مغزها» شده را مطرح کردند‪ ،‬اما مقامات‬ ‫امریکایی هرگز حاضر نشدند این ادعا را تائید کنند‪.‬‬ ‫تنها بعد از بازگشــت امیــری بود که واشــنگتن‪ ،‬که‬ ‫احتماال این فرد را یک مهره ســوخته به شمار می اورد‪ ،‬به‬ ‫صورت غیررســمی تائید کرد که وی هدف برنامه سازمان‬ ‫سیا بوده است‪.‬‬ ‫روزنامه واشنگتن پســت اندکی بعد از بازگشــت این‬ ‫پژوهشگر ایرانی به تهران‪ ،‬از قول مقامات بی نام امریکایی‬ ‫خبرنامه‬ ‫کالنی را برای «اغوا کــردن» و «فریفتن» دانشــمندان‬ ‫هســته ای و مقامات مطلع از اســرار ایران کنار گذاشت‪.‬‬ ‫(کتاب مخبرها‪ ،‬شــاهدان پاسخگو و تحقیقات مخفیانه‪،‬‬ ‫ص ‪)2014 ،212‬‬ ‫نقشه بسیار ساده بود؛ شناسایی افراد اگاه به اطالعات‬ ‫طبقه بندی شــده برنامه هســته ای ایران‪ ،‬برقراری ارتباط‬ ‫پنهانی بــا انها‪ ،‬طرح پیشــنهادات وسوســه کننده مالی و‬ ‫رفاهی‪ ،‬انتقال انها به امریکا و تخلیه اطالعاتی‪.‬‬ ‫در واقع این اولیــن بار نبود که نهادهای جاسوســی‬ ‫امریکا چنین طرحی را در دســتورکار قرار می دادند‪ .‬سابقه‬ ‫چنین اقداماتی به دوران جنگ ســرد و حتــی پیش از ان‬ ‫بازمی گردد‪ .‬در ان زمان واشنگتن تالش می کرد با جذب‬ ‫دانشــمندان و مقامات نظامی اتحاد جماهیر شــوروی از‬ ‫برنامه های سری این کشور کسب اطالع کند‪.‬‬ ‫بر اساس قانون سال ‪ 1949‬کنگره‪ ،‬سازمان سیا این‬ ‫اختیار را دارد که ساالنه تا سقف ‪ 100‬نفر را خارج از برنامه‬ ‫عادی مهاجرت به امریکا‪ ،‬به این کشــور منتقل کرده و به‬ ‫انها حق اقامت اعطا کنــد‪ .‬در برنامه «فرار مغزها» هم که‬ ‫تمرکز اصلی اش بر برنامه اتمی ایران بود‪ ،‬مشوق های مالی‬ ‫و وعده اقامــت در امریکا‪ ،‬دو ابزار اصلی ســیا برای فریب‬ ‫دانشمندان ایرانی بود‪( .‬واشنگتن پست‪)2010 ،‬‬ ‫بر این اساس سازمان ســیا به ریاست «پورتر گاس»‬ ‫فهرســتی از چند ده دانشــمند و مقام ایرانــی تهیه کرد که‬ ‫احتماال هم اطالعات مناســبی از برنامه هســته ای ایران‬ ‫داشــتند و هم نبودن انها به پیشــرفت برنامه ایران لطمه‬ ‫می زد‪.‬‬ ‫رسانه های امریکایی ان زمان از قول یک مقام دولت‬ ‫این کشور در مورد مشخصه افراد مورد نظر نوشتند‪« :‬کسی‬ ‫که اگر از برنامه حذف شود‪ ،‬شدیدترین اثر را بر برنامه انها‬ ‫(ایرانی ها) داشته یا باعث کند شدن پیشرفت ان شوند‪».‬‬ ‫از ســال ‪ 2005‬بــه بعــد‪ ،‬گزارش هــای جســته و‬ ‫گریخته ای از تالش هــای امریکا برای جــذب نیروهای‬ ‫ایرانی منتشر شــد؛ تالش هایی که به نوشــته رسانه های‬ ‫امریکایــی نتیجــه چندانــی در بــر نداشــته اند و «تعداد‬ ‫انگشت شماری» هم که از طریق این برنامه راهی امریکا‬ ‫شــدند‪ ،‬افراد رده پائینی بودنــد که دسترســی چندانی به‬ ‫اطالعات پرونده هسته ای ایران نداشتند‪.‬‬ ‫ان طور که روزنامه لس انجلس تایمز در سال ‪2007‬‬ ‫نوشــت‪ ،‬تا ان زمان «کمتــر از ‪ 6‬ایرانــی دارای موقعیت‬ ‫مناسب» از ایران جدا شده بودند و هیچ یک از انها هم «در‬ ‫جایگاهی قرار نداشتند که بتوانند اطالعات جامعی در مورد‬ ‫برنامه هسته ای ایران» در اختیار امریکا قرار دهند‪.‬‬ ‫ســال ‪ 2009‬یعنــی تقریبــا همزمــان بــا انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در ایران‪ ،‬خبرهایی از ناپدید شدن «شهرام‬ ‫امیری» پژوهشگر دانشگاه مالک اشتر منتشر شد‪ .‬وی که‬ ‫برای «حج» به عربستان رفته بود‪ ،‬تا یک سال بعد به ایران‬ ‫بازنگشت و در این مدت با انتشار ویدئوهایی اعالم کرد که‬ ‫در امریکا به سر می برد‪.‬‬ ‫اندکی بعد از ناپدید شــدن امیری‪ ،‬مقامــات ایرانی‬ ‫واشنگتن را عامل این رخداد معرفی کرده و منوچهر متکی‪،‬‬ ‫وزیر خارجه وقت ایران با ارسال نامه ای به دبیرکل سازمان‬ ‫ملل رسما اعالم کرد که بر اساس اطالعات تهران‪ ،‬امریکا‬ ‫و عربستان در گم شدن این فرد نقش افرینی کرده اند‪.‬‬ ‫اما «یان کلی» سخنگوی وقت وزارت خارجه امریکا‬ ‫چند روز پس از صحبت های متکی گفت که واشنگتن هیچ‬ ‫اطالعی از وضعیت امیری ندارد و نمی داند که او کجاست‪.‬‬ ‫او گفت حتی نام این فرد هم برای امریکا اشــنا نیســت و‬ ‫واشنگتن او را نمی شناسد‪.‬‬ ‫اما انتشــار ایمیل های هیالری کلینتون وزیر خارجه‬ ‫سابق امریکا نشان داد که عالوه بر نهادهای اطالعاتی‪،‬‬ ‫این وزارتخانه هم در جریان پرونده امیری بوده است‪.‬‬ ‫در ایمیلــی بــه تاریــخ ‪ 5‬جــوالی ‪« ،2010‬ریچارد‬ ‫مورنینگ اســتون» نماینده موقت وزارت خارجه امریکا در‬ ‫امور انرژى اوراســیا بدون نام بردن از امیری‪ ،‬می گوید که‬ ‫وی می خواهد برای دیدن خانــواده اش به ایران بازگردد‪.‬‬ ‫او به کلینتون توصیه می کند که واشنگتن اجازه این کار را‬ ‫به امیری بدهد‪.‬‬ ‫اندکی بعد‪ ،‬یعنی زمانی که این پژوهشگر ایرانی خود‬ ‫را به دفتــر حافظ منافــع معرفی کرد‪« ،‬جیک ســالیوان»‬ ‫دســتیار وقت وزیر خارجه در ایمیلی به کلینتون دلیل این‬ ‫کار امیری را ناخرســندی او از طوالنی شدن روند خروج از‬ ‫امریکا اعالم می کند‪.‬‬ ‫نوشــت که ســیا در قبال دریافت اطالعــات محرمانه‪ ،‬به‬ ‫امیری پول داده است‪.‬‬ ‫به ادعای ان گــزارش‪ ،‬به امیری بیــش از ‪ 5‬میلیون‬ ‫دالر پول و وعده اقامت در امریکا داده شده بود‪ .‬یک مقام‬ ‫امریکایی به واشنگتن پست گفته بود که همین رقم نشان‬ ‫می دهد که اطالعات دریافتی از وی تا چه حد ارزشمند بوده‬ ‫است‪ ،‬چراکه «شما چیزی نمی دهید که چیزی نگیرید‪».‬‬ ‫یک مقام امریکایی دیگر هم گفت «یک بسته مزایای‬ ‫بلند مدت» به امیری پیشنهاد شده بود که این امکان را به‬ ‫وی می داد یک «زندگی مرفه و راحت» در امریکا داشــته‬ ‫باشد‪( .‬سی ان ان‪ ،‬سپتامبر ‪)2015‬‬ ‫پس از انکه امیری این پیشنهاد را پذیرفته‪ ،‬در ایالت‬ ‫«اریزونا» مستقر شــده و مبلغ وعده داده شده در حسابی‬ ‫بلند مدت یا یک حساب سرمایه گذاری واریز شده‪ ،‬به نحوی‬ ‫که بتواند «زندگی وی را تامین کند»‪.‬‬ ‫مقامات امریکایی به واشنگتن پست گفته بودند که‬ ‫امیری به حساس ترین اطالعات هسته ای ایران دسترسی‬ ‫نداشته‪ ،‬اما در تائید اطالعاتی که واشنگتن از منابع دیگر‬ ‫به دســت اورده بوده و همچنین ارائه جزئیات در مورد چند‬ ‫سایت هسته ای ایران نقشی «ارزشمند» ایفا کرده است‪.‬‬ ‫روزنامــه نیویورک تایمز در ســال ‪ 2010‬نوشــت که‬ ‫همکاری امیری با سرویس های اطالعاتی امریکا سابقه ای‬ ‫چند ساله داشــته و او زمانی که در ایران بوده‪« ،‬اطالعات‬ ‫مهمی» را در اختیار واشــنگتن قرار داده است‪ .‬بر اساس‬ ‫ان گزارش‪ ،‬اطالعات امیری حتی در گزارش سال ‪2007‬‬ ‫جامعه اطالعاتی امریکا در مورد برنامه هسته ای ایران هم‬ ‫نقش داشته است‪.‬‬ ‫با وجود اطالعاتی که واشــنگتن می گوید از امیری‬ ‫دریافت کــرده ‪ ،‬امریکایی ها چندان قــدردان وی نبودند و‬ ‫بالفاصله بعد از بازگشــت او اطالعات گسترده ای در مورد‬ ‫فعالیت های وی در اختیار رســانه ها قرار دادند‪ .‬امیری در‬ ‫جریان معامله با امریکایی ها‪ ،‬هم تخلیه اطالعاتی شده و‬ ‫هم پول وعد ه داده شده را به واسطه تحریم ها از دست داده‬ ‫بود؛ مساله ای که به نظر می رسد امریکایی ها چندان هم از‬ ‫ان ناراضی نبودند‪.‬‬ ‫یک مقام امریکایی بعد از بازگشت امیری گفت‪« :‬به‬ ‫لطف تحریم های مالی علیه ایران‪ ،‬هرچیزی که او دریافت‬ ‫کرده بود‪ ،‬حاال از دسترسش خارج است‪ .‬او رفته‪ ،‬اما پولش‬ ‫نه‪ .‬ما اطالعاتش را داریم و ایرانی ها خودش را‪».‬‬ ‫شهرام امیری بعد از بازگشت از امریکا به خبرنگاران‬ ‫گفت‪« :‬هر ایرانی دیگری نیز جای من بود حاضر نمی شد‬ ‫شرافت و حیثیت خود را فدای خواسته های مالی اش کند و‬ ‫کشور خود را به کشور بیگانه بفروشد‪».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫دیدار رهبر معظم انقالب با مدیران وزارت اطالعات‬ ‫هاشمی و روحانی در حاشیه جلسه مجمع تشخیص‬ ‫جلیلی و اقازاده در جلسه مجمع تشخیص‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫علی اکبرصالحی در مراسم ازدواج فرزند رحیمی‬ ‫شام مشترک سران ایران‪ ،‬روسیه و اذربایجان‬ ‫دیدار پوتین و اردوغان بعد از کودتا‬ ‫سلفی یک خبرنگار با اسحاق جهانگیری‬ ‫در حاشیه جلسه مجلس‬ ‫بازدید سرلشکر باقری از نمایشگاه پدافند غیرعامل‬ ‫دعوای ایران و لهستان‬ ‫مثلث | شماره ‪279‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سلفی ورزشکار کره شمالی و جنوبی‬ ‫‪15‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬حاج رجب! کاش می توانســتم از نزدیک مانند‬ ‫رهبرم بر پیشانی به جا مانده از صورتت بوسه بزنم‪.‬‬ ‫شهادتت مبارک‪.‬‬ ‫‪ l‬چه شد این وام ساده ازدواج؟! چه شد حمایت‬ ‫از مزدوجین؟!‬ ‫‪ l‬به بانک مرکزی پیشنهاد می کنم برای تامین‬ ‫منابع وام ازدواج صرفا بانک هایی که تعهد بدهند‬ ‫‪ 80‬درصد سپرده های قرض الحسنه را به مزدوجین‬ ‫اعطا کنند‪ ،‬اجازه افتتاح حســاب قرض الحســنه‬ ‫داشته باشند‪ ،‬در غیر این صورت حق گشایش این‬ ‫حساب را نداشته باشند‪.‬‬ ‫‪ l‬رئیس جمهــور قبــل می گفت کــه تحریم ها‬ ‫فقط روی کاغذ هســت و رئیس جمهور حال فقط‬ ‫توانسته است تحریم ها را از روی کاغذ بردارد‪ ،‬بعد‬ ‫می گویند دوران کاغذبازی تمام شده است‪ .‬اقای‬ ‫خرازی! ان قدر از برجام و دولت تعریف نکن‪ .‬مردم‬ ‫خودشان می فهمند‪ .‬از طرف یک ادم بی طرف‪.‬‬ ‫‪ l‬این روزها له یا علیه اقای عباســی پیام مردمی‬ ‫ زیاد چاپ می کنید‪ .‬به نظر من ایشان عمدا وثیقه‬ ‫مورد درخواست بازپرس را تودیع نکردند تا بازداشت‬ ‫شوند و کمی در تیتر رسانه ها باشــند‪ ،‬وگرنه یعنی‬ ‫ایشان تمکن مالی نداشــته وثیقه بسپارد یا دلش‬ ‫می خواسته عمدا بازداشت شود؟‬ ‫‪ l‬شهادت اسطوره صبر و شکیبایی‪ ،‬حاج رجب‬ ‫محمدزاده را به خانواده محترمش تبریک و تسلیت‬ ‫می گوییم‪ .‬‬ ‫‪ l‬وقتی رانت در کار باشــد و کمی هــم اختیار‪،‬‬ ‫یک کارمند هم قانون را می تواند خود تفسیر کند‬ ‫و هم زمین شخصی را ملی و زمین ملی را شخصی‬ ‫قلمداد نماید‪.‬‬ ‫‪ l‬دولت محترم و اقای جهانگیری! بهتر اســت‬ ‫به جای ایــن مظلوم نمایی هــا و صحبت کردن از‬ ‫مظلوم ترین رئیس جمهور به وعده های خود عمل‬ ‫کنند و مردم را بچه فرض نکنند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪ l‬روز خبرنــگار یعنی روز اگاه کننــدگان بر همه‬ ‫خبرنگاران و بر شما مبارک باد‪.‬‬ ‫‪ l‬االن احمدی نژاد هم مثل من یک شــهروند‬ ‫عادی اســت‪ .‬می خواســتم بدانم مــن هم مثل‬ ‫ایشــان می توانم بــه رئیس جمهور امریــکا نامه‬ ‫بنویسم و بدهم به سفارت سوئیس که به دستش‬ ‫برسانند یا فقط ایشان به صورت خودمختار در این‬ ‫کشــور زندگی می کند و به جایی هــم جواب پس‬ ‫نمی دهد؟!‬ ‫‪ l‬کاش زمان به عقب برمی گشت و تلفن همراه‬ ‫اختراع نمی شد تا باعث افســردگی و اضطراب و‬ ‫جدایی انسان ها شود‪ .‬ای کاش!‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫دیکتاتورهاعلیهیکرژه‬ ‫در جریــان رژه کاروان کشــورمان در افتتاحیه المپیک‬ ‫ریو اتفاقی به وقوع پیوســت که در عیــن زیبایی بی نظیر بود؛‬ ‫سکینه خدابنده لو از ورزشــکاران کاروان المپیک در این رژه با‬ ‫حجاب چادر حضور یافت‪ .‬اما متاسفانه و در ادامه این حضور‬ ‫زیبا و باوقار با واکنش های متفاوتــی در فضای مجازی اعم از‬ ‫تلگرامواینستاگرامروبه روشد‪.‬بعضی هااینحرکتغرور افرین‬ ‫را ســتودند و بر چادر زهرایی اش احســنت و مرحبــا گفتن د اما‬ ‫بعضی ها‪...‬نشاندادند‪.‬بهتصویرکشیدناحساساتکاربران‬ ‫فضای مجازی در این خصوص خالی از لطف نیســت‪ .‬خانم‬ ‫شریفی مقدم‪ ،‬مجری صداوســیما در صفحه اینستاگرامش‬ ‫خطاببهسکینهخدابنده لونوشت‪:‬‬ ‫«خوشبه حالشکهتونستهتااونجابرهواونجاهمچادر‬ ‫روسرشکنه‪،‬اولینبارهانقدعمیقبهیکیغبطهمی خورم‪.‬واقعا‬ ‫ش! » کاربر دیگری در این باره نوشت‪« :‬میدونید‬ ‫خوش به حال ‬ ‫چرا این زن چادریــه ویلچر پرچمــدار کاروان رو هل میداد؟ تا‬ ‫ی عرصه ها‬ ‫نشون بده حجاب محدودیت نیست و زنان در تمام ‬ ‫دوشادوش مردان حاضرند‪ ».‬اما در کنار این ابراز احساسات و‬ ‫تحسین ها عده ای نیز بودند که فضای مجازی را بستری برای‬ ‫عقده گشایی خود علیه حجاب قرار دادند و تا توانستند به این‬ ‫حرکتعفیفانهوارزشمندورزشکارکشورمانتاختن دکهکاربران‬ ‫فضای مجازی نســبت به این حرکات خالف ادب و نزاکت نیز‬ ‫واکنش نشان دادند‪ .‬یکی از کاربران شبکه های اجتماعی در‬ ‫این باره نوشــته بود‪« :‬میدونی چرا دارن بهت فحش میدن؟‬ ‫چونافسانهمحدودیتبودنچادرروشکستی‪.‬ازاینعصبانی‬ ‫هستند‪.‬درودبرتالشو شرفت‪ ».‬درادامهبرخیازواکنش های‬ ‫مهمشبکه هایمجازیدراینبارهرامی خوانید‪:‬‬ ‫ چادری که باشی وظیفت سنگین تره‪ ،‬چه توی جامعه‪،‬‬‫چهتوالمپیک؛توهین هایفضایمجازیدرمقابلکاربزرگتو‬ ‫هیچه‪.‬مهماینهکهرویاعتقادتمحکمایستادی‪.‬‬ ‫ تو امریکا با اون بی بند و باری ش ورزشــکار مســلمون‬‫بدون هیچ مشکلی میاد تو رژه کسی هم چیزی نمیگه‪ ،‬اینجا‬ ‫بعضیا به چادر سرکردن مربی کشورمون ایراد میگیرن‪ .‬به چه‬ ‫ا یینیهستیدشما؟‬ ‫ چــادر قهرمــان المپیکی مــون بعضی ها رو حســابی‬‫سوزونده!‬ ‫ اونایی کــه از چادری بودن عضــو کاروان المپیکمون‬‫حسابی ســوختن‪ ،‬تالش کنن برا المپیک بعدی جای ایشونو‬ ‫بگیرینتورژه!‬ ‫ هر نامسلمونی سطح شعور و ادب کســایی که با چادر‬‫عضو کاروان المپیکمون مخالفت می کنن رو ببینه‪ ،‬ناخوداگاه‬ ‫بهاینمی رسهچادرچقدرخوبه‪...‬ادامهبدید‪.‬‬ ‫دوستانیکهازرژهحجاببهغیظوغضبمیانچراازرژه‬‫برهنگینالهنمی کنن؟چی؟چونبرهنگیتمدنه؟!‬ ‫ این جماعت هتاک رو ول کنی چادر از سر این بنده خدا‬‫می کشن!‬ ‫اینحجممخالفتوتوهینبهچادرنشونمیدهرضاخان‬‫یدموکراسیچقدرقویه‪.‬‬ ‫دروناینجماعتحام ‬ ‫ ‪-‬حاالمشخصمی شود بی فرهنگ هاچهکسانیهستند!‬ ‫کسیکهچادرمی پوشدوبهالمپیکصعودمی کندیاکسیکه‬ ‫فحشمی دهدوهیچهنریندارد؟‬ ‫ غیرت یعنی بدونی که اگر اینطــوری بری باید فحش و‬‫ناسزابشنویولیهمهاین هاروبهجونبخری!‬ ‫حاالاگهیهورزشکارلیختناشتاینیباچادراومدهبودا‪،‬‬‫همیناکهاالنفحشمیدنبهچادر‪،‬داشتنازتوسعهفرهنگی‬ ‫لیختن اشتاینتعریفمی کردن‪.‬‬ ‫ اگه ایــن خانم به جــاى پوشــیدن چادر روسری شــو‬‫در می اورد‪ ،‬همین اقایون معترض به چادر االن اسمشــو ترند‬ ‫می کردن ‪.‬‬ ‫ رفتن اینســتاگرام به دختر چادری که رفته ریو فحش‬‫میدن به خاطر چادر‪ .‬اینها منادی ازادی بیان و پوشش هستن‬ ‫البته‪.‬کسانیکهتوتیممدرسهشونم‪،‬اولنشدن!‬ ‫ همه این برخوردهای نادرســت با چادر این ورزشــکار‬‫کشورماندرحالیصورتمی گیردکهدرکاروانالمپیککشور‬ ‫امریکا شاهد حضور زن مســلمانی با حجاب کامل بودیم که‬ ‫اتفاقاباتشویقحضاروشرکت کنندگاندرمسابقاتروبه روشد‪.‬‬ ‫چهخوباستقدریظرفیت هایخودراافزایشدهیم‬‫و حداقل به انتخاب زنان کشــور خود در زمینه حجاب احترام‬ ‫بگذاریم و در پایان به روشنفکران تازه به دوران رسیده ای که‬ ‫ادعا می کنند حضور یک زن با چادر در رژه المپیک با فرهنگ‬ ‫اریایی همخوانی ندارد توصیه می شــود که یک بار شاهنامه‬ ‫فردوسیرابخوانندتابفهمندکهحجابوپوشیدگیزنانیکی‬ ‫از زیباترین جلوه های فرهنــگ ایرانی بوده و چــادر در ایران‬ ‫باستان مورد استفاده بوده و از کلمه چادر هم در شعر فردوسی‬ ‫استفادهشده ‪.‬‬ ‫حسن روحانی‬ ‫در زیارت حج‬ ‫تولد رشیدپور در ‪33‬هزار پایی‬ ‫فوت علیخانی‬ ‫و تکذیب ان‬ ‫پــس از جنجــال خبــر فــوت احســان علیخانی در‬ ‫شبکه های اجتماعی و اعالم این خبر توسط مجری شبکه‬ ‫ورزش‪ ،‬مجری محبــوب برنامه ماه عســل در گفت وگوی‬ ‫تلفنی با شبکه ســوم ســیما نســبت به عملکرد توتونچی‬ ‫واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫وی در صفحه اینســتاگرامش با انتشار قطعه فیلمی‬ ‫ از این گفت وگــوی تلفنی از کاربران خواســت که به اقای‬ ‫توتونچی توهین نکنند‪.‬‬ ‫علیخانی که در گفت وگوی دیگــر گفته بود به دنبال‬ ‫انتشــار این خبر مادرش روانه بیمارستان شــده است‪ ،‬در‬ ‫این باره نوشــت‪« :‬ســام به رفقا! اقــای توتونچی که در‬ ‫برنامه زنده این خبر اعالم کردن حتما ســهوا بوده و از سر‬ ‫نگرانی و دلسوزی ‪ .‬مقصر اصلی سازنده و مولف این شایعه‬ ‫است نه ایشون‪ ،‬تنها اشــتباه ایشون باور کردن این شایعه‬ ‫و اعالم این خبر روی انتنــه‪ ،‬البته من کماکان اعتقاد دارم‬ ‫غیر حرفه ای بوده این نحو اعالم کردن اما این دلیل نمیشه‬ ‫که کسی از دوســتان به خودش اجازه توهین به ایشون رو‬ ‫بده و من خواهش می کنم که دوستان حرمت ایشونو نگه‬ ‫دارند ‪ .‬می دونم که چقدر کار همــه همکاران اعزامی من‪،‬‬ ‫به برزیل برای پوشــش مسابقات ســخت و فشرده است و‬ ‫امیدوارم از امروز اقــای توتونچی عزیز از برزیل برای همه‬ ‫ما خوش خبر باشه‪».‬‬ ‫بسیاری از کاربران شبکه های مجازی به این مجری‬ ‫تلویزیون انتقاد کردند که چرا اساسا وارد مقوالتی شده است‬ ‫که به وی ارتباط پیدا نمی کند‪ .‬انها می پرسیدند ایا او قبل‬ ‫از انتشار چنین خبری نباید نســبت به صحت ان اطمینان‬ ‫حاصل می کرد ؟ این اتفاق درست یک روز بعد از روز خبرنگار‬ ‫صورت گرفت‪ .‬از همین رو انتقادات به رفتار غیرحرفه ای‬ ‫این مجری نیز بسیار زیاد بود‪.‬‬ ‫انتقادهای فضای مجازی به‬ ‫حرف های روحانی‬ ‫دفاع انبارلویی از شریعتمداری‬ ‫کاظم انبارلویی درباره مناظره شــریعتمداری و خرازی در روزنامه‬ ‫رســالت یادداشت نوشــته و به شــبهات خرازی پاســخ داده است‪ .‬او‬ ‫می نویسد‪«:‬مناظرهاقایانحسینشریعتمداریوسید صادقخرازیدر‬ ‫برنامه نگاه یک سیما در خصوص برجام‪ ،‬فیش های حقوقی‪ ،‬بدعهدی‬ ‫امریکاو‪...‬داراینکاتجالبواموزنده ایبودواگربرایفهممخاطب‬ ‫ارزش قائل شــویم‪ ،‬عیار صحت و اتقان اظهارات هر یک از دو طرف‬ ‫را می توانیم مورد ســنجش قرار دهیم‪ .‬تمرکز این یادداشــت روی دو‬ ‫نکته ای اســت که اقای خرازی به انها‪ -‬در مورد پول نفت و فیش های‬ ‫نجومی‪ -‬پرداخت‪ .‬اقای خرازی در این مناظره درباره فروش نفت در دولت نهم و دهم گفت‪ 800،700« :‬میلیارد دالر از پول‬ ‫مردم به غارت رفت‪ .‬این پول ها کجا رفت؟ مردم در این باره سوال دارند‪ ».‬وی همچنین در توجیه فیش های نجومی گفت‪:‬‬ ‫«همین مسائل مالی و حقوق های کالن در دولت قبل هم وجود داشت‪ ».‬در خصوص شبهه غارت پول نفت که از سوی‬ ‫رئیس جمهور و معاون اول وی به ان تفوه شد‪ ،‬نگارنده بارها پاسخ داده اما حضرات ان را نشنیده گرفتند‪ .‬اقای خرازی هم‬ ‫اگربخواهدگوش هایشرابگیردوپاسخینشنود‪،‬معلوممی شودکسانیکهپشتاینسیاه نماییقرارگرفته اندمی خواهند‬ ‫از سواالت مردم در مورد ضعف دولت در مبارزه با فساد فرار کنند‪ .‬اقای خرازی باید درباره بار حقوقی کلمه «غارت» توضیح‬ ‫بدهد‪ .‬این غارت‪« ،‬دزدی» بوده‪« ،‬اختالس بوده»‪« ،‬تصرف در وجوه عمومی» بوده و‪...‬؟ چون به هر حال هر کدام از این‬ ‫واژگان حکم خاص خود را دارد‪ ».‬سردبیر رسالت ادامه می دهد‪« :‬اقای خرازی می گوید‪ 800،700‬میلیارد دالر از پول مردم‬ ‫به غارت رفت‪ .‬باالخره‪ 700‬میلیارد دالر بوده یا‪ 800‬میلیارد دالر‪ .‬بین این دو رقم‪ 100‬میلیارد دالر اختالف است‪ .‬تکلیف این‬ ‫یچهمی شود؟ایامی شوداینطوربی حسابوکتابحرفزدوتقویمتخلفدرغارتراباایناوصافبیانکرد؟»‬ ‫رقمنجوم ‬ ‫تهدید روحانی توسط یک اصالح طلب‬ ‫رســول منتجب نیــا در گفت وگو بــار روزنامه ارمــان دربــاره نگاه‬ ‫اصالح طلبان بــه روحانی در انتخابات اینده معتقد اســت که روحانی به‬ ‫نیروهای اصالح طلب توجه نکرده است‪« :‬اصالح طلبان و اقای روحانی‬ ‫باید در زمینه انتصابات در دولت اینده مذاکره کنند‪ .‬این خالف رویه است‬ ‫که جریان اصالحات به صورت کامــل از اقای روحانی حمایت کنند‪ ،‬اما‬ ‫ایشان پس از اینکه به پیروزی رسیدند‪ ،‬به هر شکل که تمایل داشتند در‬ ‫زمینه انتصابات عمل کنند و از هر تفکر و جریانی که خود تشخیص دادند‬ ‫دردولتایندهاستفادهکنند‪.‬انتصاباتاقایروحانیدردولتاولبراساس‬ ‫انتظارجریاناصالحاتنبودهوباانچهماتصورمی کردیمفاصلهداشتهاست‪.‬دولتاولایشانبهصورتائتالفیوبراساس‬ ‫سلیقه شخصی اقای روحانی تعیین شده است‪ .‬بدون شک اصالح طلبان به عنوان مهم ترین جریان حامی اقای روحانی‬ ‫باید در انتصابات دولت دوم ایشان دخالت داشته باشند‪ .‬ما در این زمینه با اقای روحانی مذاکره خواهیم کرد‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫باید در دولت اینده سهم بیشتری داشته باشند و درصد قابل توجهی از کابینه ایشان را تشکیل بدهند‪ .‬این مساله شامل وزرا‪،‬‬ ‫معاونانوهمچنیناستاندارانمی شودودرهمهاینزمینه هابایدتغییراتجدیصورتبگیرد‪.‬بههمیندلیلمادرانتخابات‬ ‫ریاست جمهوریایندهبااقایروحانیمذاکرهومفاهمهانجامخواهیمداد‪.‬درانتخاباتمجلسشورایاسالمینیزماباوجود‬ ‫مخالفت های برخی از دوستان اصالح طلب با حامیان دولت مذاکره و مفاهمه انجام دادیم و در نهایت نیز به یک جمع بندی‬ ‫مناسبدستپیداکردیم‪.‬درانتخاباتریاست جمهوریمانهبدونقیدوشرطازاقایروحانیحمایتخواهیمکردونهاینکه‬ ‫تصمیمداریمگزینهدیگریدرمقابلاقایروحانیمعرفیکنیم‪ ».‬اوتاکیددارد درصورتیکهاقایروحانیدستازشعارهای‬ ‫خودمانندازادیسیاسی‪ ،‬عقالنیتواعتدالبرداردوازشعارهایاصولگراییاستفادهکندوخودرا درانگفتمانتعریفکند ‬ ‫یا در اصولگرایان ذوب شود‪ ،‬در چنین شرایطی اصالح طلبان از الترناتیو خود استفاده خواهند کرد‪.‬‬ ‫چینش های خانوادگی در یک شرکت نفتی‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫روزنامهجواندرصفحهاقتصادیخود ازبرخیروابطدرونشرکت‬ ‫نفتپردهبرداشتونوشت‪«:‬پسازتغییروتحوالتمدیریتیدرصنعت‬ ‫نفتازسال‪ 92‬مدیرانزیادیبهسمت هایمدیریتیمنصوبشدندکه‬ ‫درنخستیناقداماقوامخودرابرسفرهنفتنشانده اند‪.‬مدیرانجدیداین‬ ‫شرکتپسازاطالعازوجودشرکت هایتابعهکهدرزمانمدیریتقبلی‬ ‫تاسیسشدهبودندوبررسیسایرشرکت هاکهدرشرکتمادرتحتنظارت‬ ‫انهاسهامداربودند‪،‬بهایننتیجهرسیدندکهبسیاریازاینشرکت هامی تواندمحلریختوپاشوگعده هایخانوادگیباشد‪،‬‬ ‫به طوریکهمدیرعاملسابقاینشرکتکههم اکنوننیزمدیرعاملدرسایهاناست‪،‬فرزندخودرادریکیازاینشرکت های‬ ‫اقماریبهوظیفهامورخریدوبازرگانیگماردهاست‪.‬جالب ترانکهیکیازیارانمدیرعاملسابقوفعلینیزبرادرخودرابهشرکت‬ ‫«پ‪.‬ک»فرستادهتاباهمکاریپسردوستخودبهتجارتکاالهاینفتیمشغولباشند‪.‬ایندرحالیاستکهشرکتمادر‬ ‫مذکورقصددارددرنیمهدومسال‪ 25‬درصدازنیروهایخودراتعدیلکندتامزاحمحقوق هاینجومی وکاسبیمدیرانشنشود‪.‬‬ ‫نکتهدیگردراینشرکت‪،‬نقش افرینیفردیجوانبهنام«م»استکهپیش تربامدیرعاملسابقدرشرکت«پ»همکاربوده‬ ‫استویک شبهبهسمتمدیریتشرکت«پ‪.‬ک»درزیرمجموعه هایاقماریشرکتمادرمنصوبشد‪.‬ویبدونیکروز‬ ‫تجربهفعالیتدرحوزهتخصصیزنجیرهتامینولجستیکحفاری‪،‬حلقهاصلیزنجیرهمدیرانواقوام شاناستکهباچیدمان‬ ‫دقیقانهادربخش هایمختلفانحصارفوق العاده ایرابرایتجارتفراهمکرد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫رئیس جمهوری دوشنبه هفته گذشته (یازدهم مرداد)‬ ‫در مراسم پنجاهمین سالگرد تاسیس شرکت ملی گاز ایران‬ ‫با اشــاره به اصرار دولت برای جلوگیری از مســدود شدن‬ ‫شبکه های مجازی گفت‪« :‬انقالبی بودن به معنای ازادی‬ ‫ملت و ازادی اندیشه‪ ،‬بیان و انتقاد است و اینکه امروز مردم‬ ‫ما در فضای مجازی ســلیقه‪ ،‬نظر و انتقاد خود را نسبت به‬ ‫حاکمیت‪ ،‬برنامه ها و تصمیمات دولت ابراز می کنند‪ ،‬موجب‬ ‫می شــود تا زیبایی انقالب و ازادی را نه در فضای حقیقی‪،‬‬ ‫بلکه در فضای مجازی هم احساس کنیم‪».‬‬ ‫همچنین یک فعال رســانه ای منتقد دولت در کانال‬ ‫ی خود نوشت‪« :‬اقای «حسن روحانی» در همایش‬ ‫تلگرام ‬ ‫ی بودن را به باز گذاشتن «فضای مجازی»‬ ‫«گازی» انقالب ‬ ‫تعبیر کرد و اینکه دولت فشار زیادی را در این راستا تحمل‬ ‫کرد تا نقد دولت جا بیفتد‪ .‬سیل سواالت از دولت حکایت از‬ ‫یک ســونامی دارد‪ .‬این به مثابه بومرنگی است که ‪ 3‬سال‬ ‫پیش برای فرافکنی پرتاب شد و حاال حرکت معکوس اغاز‬ ‫کرده است‪».‬‬ ‫کانــال دیگری زیــر عنوان «تلگــرام؛ کلیــد جدید‬ ‫انتخاباتی روحانی» نوشت‪« :‬مرور سیاست های رسانه ای‬ ‫روحانی و حضــور غافلگیرانــه او در گفت وگوی تلویزیونی‬ ‫همگرا با فعالیت های تبلیغاتی زودهنگام وی است‪ .‬تمرکز‬ ‫روحانی بر تلگــرام به عنوان یگانه عامل شــانس موفقیت‬ ‫او در انتخابات پیش رو‪ ،‬ســخنرانی هایش را دســتخوش‬ ‫ی کرده است‪».‬‬ ‫موضع گیری های غیرعلم ‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪17‬‬ ‫لیست سیاه‬ ‫گفتارها‬ ‫مقامات سعودی که قاتل هزاران کودک یمنی محسوب می شوند‪،‬‬ ‫سعی دارند به عناوین مختلف از مســئولیت خود در کشتار کودکان‬ ‫و زنان و مردان بیگناه شــانه خالی کرده و همگام با دبیرکل رو ســیاه‬ ‫ســازمان ملل متحد مانع از درج نام عربستان در لیست سیاه مربوط‬ ‫به حقوق کودکان شود‪.‬‬ ‫سازمان ملل و حیثیت از دست رفته‬ ‫از انفعال در برابر کشتار یمنی ها‬ ‫تا سکوت در برابر طغیان هسته ای امریکا‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪1‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫در حالی که منابع اگاه در سازمان ملل متحد تصریح‬ ‫کرده بودند که عربســتان مدارک و مستندات الزم را برای‬ ‫عدم قرار گرفتن در لیست ســیاه ناقضین حقوق بشر ارائه‬ ‫نکرده است‪ ،‬دبیرکل رو سیاه سازمان ملل که به قول خود‬ ‫تحت تاثیر فشــارهای بیرونی قرار دارد‪ ،‬حاضر نشــد نام‬ ‫ریاض را در لیست ســیاه قرار دهد‪ .‬این در حالی است که‬ ‫از فروردین ماه سال گذشته هزاران کودک و زن بی گناه در‬ ‫یمن به شهادت رسیده اند‪.‬‬ ‫به راســتی دبیرکل ســازمان ملل متحد چه می کند و‬ ‫به کدام ســو می رود؟ چندی پیش‪ ،‬پس از تاخیر بســیار‪،‬‬ ‫نام عربستان در لیست ســیاه ناقضین حقوق بشر در یمن‬ ‫قرار گرفت اما بالفاصله بان کی مــون اعالم کرد که این‬ ‫کشور از لیست سیاه خارج شده است! موضع گیری اخیر‬ ‫بان کی مون در قبال جنایات ال ســعود نیز نشان می دهد‬ ‫دبیرکل ســازمان ملل متحد همچنان ابروی این سازمان‬ ‫به اصطالح بین المللی را فدای منافع و زد و بندهای مالی‬ ‫پشت پرده میان خود و ال سعود می نماید‪.‬‬ ‫در این خصوص دبیرکل ســازمان ملــل اعالم کرده‬ ‫اســت که ائتالف عربی به رهبری عربســتان باید تالش‬ ‫بیشــتری برای زدودن «نگرانی های بسیار شدید» درباره‬ ‫کشتار کودکان در یمن بکند!‬ ‫به راســتی بان کی مون از کدام تالش بیشتر سخن‬ ‫می گوید؟! ایا دبیرکل ســازمان ملل متحــد خود می داند‬ ‫که چه می گوید؟! بان کی مون سه شــنبه گــزارش خود را‬ ‫درباره تصمیم بحث برانگیــزش در زمینه حذف موقت نام‬ ‫ائتالف ســعودی از لیست ســیاه ناقضان حقوق کودکان‬ ‫که خشم گروه های حقوق بشری را برانگیخت‪ ،‬به شورای‬ ‫امنیت تقدیم کرد‪ .‬بعد از اینکه سازمان ملل اعالم کرد که‬ ‫ائتالف نظامی عربی مســئول کشتار ‪ ۶۰‬درصد کودکان و‬ ‫زخمی شدن ‪ ۷۸۵‬کودک در سال گذشته میالدی در یمن‬ ‫است‪ ،‬عربستان بسیار عصبانی به درج نام ائتالف سعودی‬ ‫در ژوئن گذشته در لیست سیاه واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫نکته قابل تامل اینکه بان کی مون در این خصوص‬ ‫خطاب به شورای امنیت ســازمان ملل متحد اعالم کرده‬ ‫اســت‪« :‬من اطالعاتی درباره تدابیری که ائتالف اتخاذ‬ ‫می کند‪ ،‬به دســت اورده ام اما همچنان کافی نیستند‪ .‬ما‬ ‫به منظور تضمین تدابیر قابل مالحظه در زمینه حمایت از‬ ‫کودکان ادامه خواهیم داد‪ .‬محتوای گزارش نیز بر همین‬ ‫مساله تاکید کرده است‪».‬‬ ‫در این میــان‪ ،‬مقامات ســعودی که قاتــل هزاران‬ ‫کودک یمنی محســوب می شوند‪ ،‬ســعی دارند به عناوین‬ ‫مختلف از مســئولیت خود در کشــتار کــودکان و زنان و‬ ‫مردان بیگناه شانه خالی کرده و همگام با دبیرکل رو سیاه‬ ‫سازمان ملل متحد مانع از درج نام عربستان در لیست سیاه‬ ‫ی است که افکار‬ ‫مربوط به حقوق کودکان شود‪ .‬این در حال ‬ ‫عمومی دنیا نســبت به جنایاتی که ال ســعود از فروردین‬ ‫ماه سال گذشــته و در جریان حمله به یمن صورت داده‪،‬‬ ‫اگاه اســت‪ .‬در این خصوص المعلمی‪ ،‬ســفیر عربستان‬ ‫در سازمان ملل مدعی شده است که تیمی متشکل از ‪۱۳‬‬ ‫تن تحقیقی را درباره بمباران بیمارستانی در استان صعده‬ ‫در ماه اکتبر و یک مطــب در تعز در دســامبر اغاز کردند‪.‬‬ ‫همچنین ســال جاری میالدی نیز تحقیقی در ســه مورد‬ ‫انجام شد که از جمله انها دو حمله به بازارهایی در فوریه‪،‬‬ ‫مارس و نیز بیمارســتانی در ژانویه اســت‪ .‬المعلمی گفته‬ ‫است که نتایج این تحقیقات به محض تمام شدن اطالع‬ ‫داده خواهد شد! این در حالی است که جنگ یمن موجب‬ ‫کشته شدن ‪ ۶۴۰۰‬تن و نیز افزایش بحران انسانی در این‬ ‫کشور فقیر شده است‪.‬‬ ‫بان کی مون هم اکنون دو راه بیشتر پیش رو ندارد ؛‬ ‫ او باید به عنوان دبیرکل سازمان ملل متحد که مسئولیتی‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انســانی و بین المللی بر عهــده دارد فورا نام عربســتان را‬ ‫در لیست ســیاه ســازمان ملل قرار دهد یا اینکه به عنوان‬ ‫فردی ناتوان از سمت خود اســتعفا دهد‪ .‬این مطالبه باید‬ ‫به صورتی دقیق و کامل از ســوی دســتگاه دیپلماســی و‬ ‫سیاســت خارجی کشــورمان در قبال جنایات ال سعود در‬ ‫یمن مطرح شود‪ .‬بدیهی اســت که در این خصوص باید‬ ‫جنایات بیشمار عربستان در یمن به صورتی صریح و مکرر‬ ‫از سوی دولت و وزارت امور خارجه کشورمان محکوم شود‬ ‫تا این موضوع تحت تاثیر البی های پشــت پرده ال سعود‬ ‫و بان کی مون به حاشــیه رانده نشــود‪ .‬وظیفه دیگری که‬ ‫سازمان ملل متحد به ان عمل نمی کند‪ ،‬مربوط به پیگیری‬ ‫موضوع خلع سالح هسته ای قدرت های سلطه گر است‪.‬‬ ‫بان کی مــون به دالیــل و عناویــن گوناگــون از مواخذه‬ ‫ایاالت متحده امریــکا بابت اقدامات هســته ای مخرب‬ ‫این کشور سرباز می زند‪ .‬این در حالی ست که اصلی ترین‬ ‫وظیفه بان کی مون همین بازخواست است‪ .‬در حالی که‬ ‫ایاالت متحده امریکا بر سر داشتن یک سانتریفیوژ کمتر‬ ‫با جمهوری اســامی ایران چانه می زند‪ ،‬خود به ازمایش‬ ‫ســاح های هســته ای و خطرناک دســت می زند‪ .‬اقدام‬ ‫ایاالت متحده امریکا در به روزرسانی بمب هسته ای ‪61-B‬‬ ‫امریکا‪ ،‬صلح و امنیت بین المللی را تهدید می کند‪ .‬در این‬ ‫خصوص‪ ،‬شاهد ســکوت وقیحانه مقامات ارشد سازمان‬ ‫ملل متحد هستیم‪ .‬مقامات شــورای امنیت سازمان ملل‬ ‫متحد که ازمایش هســته ای اخیر کره شــمالی را محکوم‬ ‫کرده اند‪ ،‬از محکوم کردن اقــدام خطرناک اخیر مقامات‬ ‫امریکایی ســر بــاز می زننــد‪ .‬هانس کریستنســن‪ ،‬عضو‬ ‫فدراســیون دانشــمندان امریــکا در واکنش بــه تصمیم‬ ‫سازمان ملی امنیت هســته ای وزارت انرژی امریکا برای‬ ‫به روزرســانی کالهــک هســته ای ‪ 61-B‬در گفت وگــو با‬ ‫اسپوتنیک اظهار کرده است قابلیت هایی که در این بمب‬ ‫هسته ای وجود دارد برای کشوری که قصد حمله نخست‬ ‫را داشته باشد جذاب تر اســت! هدف از این به روزرسانی‬ ‫افزایش دقــت هدف گیری بمب های ‪ 61-B‬اســت تا این‬ ‫بمب هســته ای به یک ســاح کارامدتر تبدیل شــود! به‬ ‫راســتی این اقدام ویرانگر چه معنایــی دارد؟ ایا هیچ نهاد‬ ‫بین المللی قصد ندارد نسبت به خیمه شب بازی هسته ای‬ ‫امریکا اعتراض کند؟‬ ‫‪ 61-B‬سالحی خواهد بود که نخستین بمب هسته ای‬ ‫گرانشــی قابل هدایــت خواهد بــود‪ .‬امریــکا هم اکنون‬ ‫چنین بمبی را در زرادخانه هســته ای خود ندارد‪ ،‬بنابراین‬ ‫به روزرسانی این بمب هسته ای باعث دستیابی به قابلیت‬ ‫جدید نظامی خواهد شد‪ .‬این اقدام ایاالت متحده امریکا‬ ‫از سوی روسیه محکوم شده است‪ .‬نباید فراموش کرد که‬ ‫ایاالت متحــده امریکا با این اقدام عمال دســت به تهدید‬ ‫مستقیم علیه بشــریت زده اســت‪ .‬حال چرا نهادهای به‬ ‫اصطالح بین المللی و در راس انها ســازمان ملل متحد از‬ ‫کنار چنین مساله ای به سادگی می گذرد؟‬ ‫این مواجهــه دوگانه با کره شــمالی و ایاالت متحده‬ ‫امریکا چــه معنایی دارد؟ مطالبه خلع ســاح هســته ای‬ ‫ایاالت متحده امریکا و دیگرکشورهای دارنده سالح های‬ ‫مخرب هسته ای همچنان به عنوان خواسته و مطالبه ای‬ ‫مهم در میان افــکار عمومی جهــان و دولت های اگاه در‬ ‫نظام بین الملل مطرح اســت‪ .‬خواســته و مطالبه ای که‬ ‫کشــورهای دارنده ســاح های هســته ای و در راس انها‬ ‫ایاالت متحده امریکا نســبت به طرح و اجرایی شــدن ان‬ ‫به شدت هراس دارند‪.‬‬ ‫در این خصوص واقعیاتی وجــود دارد که نمی توان‬ ‫انها را نادیده انگاشــت اقدام اخیــر ایاالت متحده امریکا‬ ‫نشان می دهد شعارهای مطرح شــده از سوی این کشور‬ ‫مبنی بر خلع ســاح هســته ای نه تنها رنگ و بوی واقعی‬ ‫ندارد‪ ،‬بلکه نوعی دروغ پردازی مســبوق به سابقه از سوی‬ ‫شــیطان بزرگ محســوب می شــود‪ .‬مطالبه خلع ســاح‬ ‫هســته ای امریکا و دیگر کشــورهای دارنده سالح اتمی‬ ‫ باید در دســتورکار کشــورهای مختلف دنیا قرار گیرد تا به‬ ‫این وســیله امنیت بین المللی تضمین شود‪ .‬بدیهی است‬ ‫که اعضای گروه هفــت به عنوان دارندگان ســاح های‬ ‫مخرب و ممنوعه هســته ای و میکروبی و شیمیایی اساسا‬ ‫صالحیت سخن گفتن از خلع ســاح هسته ای در جهان‬ ‫را ندارند‪ .‬در جریان نشســت اخیر در هیروشیما (نشست‬ ‫گروه هفت) شاهد بودیم که کشورهای دارنده سالح های‬ ‫هســته ای خواســتار تحقق جهانی عاری از ســاح های‬ ‫هســته ای شــدند ؛ تناقض و پارادوکســی که اساسا قابل‬ ‫درک نیســت! در هر صورت بحث خلع ســاح هسته ای‬ ‫قدرت های بــزرگ باید به عنــوان مطالبــه ای عمومی در‬ ‫دنیا مدنظر قرار گیرد‪ .‬باید مقدماتی تــدارک دید تا اتخاذ‬ ‫اســتانداردهای دوگانــه و تبعیــض امیز از ســوی برخی‬ ‫قدرت های هســته ای به ویژه همکاری برخی کشورهای‬ ‫هســته ای با غیر اعضــای ان پی تی و نادیده انگاشــتن‬ ‫زرادخانــه هســته ای رژیم صهیونیســتی مــورد اعتراض‬ ‫انجمن هــا و نهادهــای مســتقل بین المللی قــرار گیرد‪.‬‬ ‫هم اکنون رژیم اشــغالگر و منحوس صهیونیستی دارای‬ ‫سالح های مخرب هسته ای است‪ .‬با این حال هیچ نهاد‬ ‫بین المللی از جمله اژانس بین المللی انرژی اتمی سخنی‬ ‫از بازرســی زرادخانه های هســته ای این رژیم اشغالگر به‬ ‫میان نمی اورد‪ .‬همچنین ایاالت متحده امریکا و اتحادیه‬ ‫اروپا از حامیان برنامه های هسته ای مخرب رژیم اشغالگر‬ ‫قدس محسوب می شوند‪ .‬اعتراضات مردمی به کشورهایی‬ ‫کــه از وضعیت کنونــی جانبداری می کننــد و به خصوص‬ ‫امریکا رو به گسترش است‪ .‬این اعتراضات ظرفیت خوبی‬ ‫برای تحت فشــار قرار دادن دولت های غرب و دارندگان‬ ‫سالح های هسته ای اســت‪ .‬باید با محافل هدایت کننده‬ ‫این جریانات ارتباطات مستمر و موثری برقرار کرد‪ .‬بدیهی‬ ‫است که ملت های دنیا همواره مطالبه خود را در خصوص‬ ‫خلع سالح هســته ای کشــورهایی که خود را قدرت های‬ ‫بزرگ می نامند مطرح کرده و هیــچ گاه از این موضع خود‬ ‫عقب نشــینی نمی کنند‪.‬بــا این حال ملت هــای جهان به‬ ‫خوبی عملکرد سازمان ملل متحد را در این خصوص مورد‬ ‫ارزیابی قرار داده و نسبت به انفعال و حتی حمایت ضمنی‬ ‫افرادی مانند بان کی مون از برنامه هتی هسته ای مخرب‬ ‫ایاالت متحده امریکا متاسف هستند‪ .‬نقطه پیوند سکوت‬ ‫بان کی مون در مقابل کشتار کودکان یمنی و سکوت وی‬ ‫در مقابل اقدامات هسته ای مخرب امریکا‪ ،‬بی تعهدی وی‬ ‫نسبت به نظام بین الملل اســت‪ .‬در اینجاست که بار دیگر‬ ‫مطالبه ای مهم به نام اصالح ساختار امنیت سازمان ملل‬ ‫متحد مطرح می شود‪...‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اتحاد شمال‬ ‫چشم انداز روابط ایران و روسیه چگونه خواهد بود؟‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫سردبیر دیدبان روسیه‬ ‫برای اولین بــار اجالس مشــترک ایران‪ ،‬روســیه و‬ ‫اذربایجان در باکو برگزار شــد (هشتم اگوست)‪ ،‬اجالسی‬ ‫که به اعتقاد رئیس جمهور اذربایجان فصل نوینی در روابط‬ ‫سه کشــور ایجاد می کند‪ .‬این اجالس ســه جانبه به گفته‬ ‫الهام علی اف در دیدار روســای جمهور اذربایجان و ایران‬ ‫در تهران طرح ریزی شده بود تا به بررسی جوانب همکاری‬ ‫بین طرفین به خصوص در حوزه ترانزیت و سایر موضوعات‬ ‫پرداخته شود‪.‬‬ ‫روسای جمهور ایران و روسیه که برای هشتمین بار با‬ ‫یکدیگر دیدار می کردند نیز پیش از اغاز نشست سه جانبه‬ ‫با یکدیگر به گفت وگو پرداختند و بر توانمندی های موجود‬ ‫برای اجرای طرح هــای دوجانبه و ســه جانبه با محوریت‬ ‫اقتصــادی‪ ،‬بازرگانی و حمــل و نقل تاکیــد کردند‪ .‬گفته‬ ‫می شود دور دوم این نشست در تهران برگزار خواهد شد‪.‬‬ ‫با نگاهی به بیانیه مشترک طرفین در پایان نشست به‬ ‫نظر می رسد بهبود روابط ایران و اذربایجان پس از چندین‬ ‫سال تنش‪ ،‬یکی از دستاوردهای مهم این اجالس است‪.‬‬ ‫در ادامه بیانیه مشترک و اهداف روسیه برای حضور در این‬ ‫اجالس بررسی خواهد شد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ابعاد بیانیه مشترک اجالس سه جانبه باکو‬ ‫در این بیانیــه طرفین ضمن حمایــت از برنامه جامع‬ ‫اقدام مشترک در خصوص وضعیت برنامه هسته ای ایران‪،‬‬ ‫بر ضرورت گسترش همکاری های بانکی‪ ،‬انتقال فناوری‬ ‫و تجهیــزات‪ ،‬اتصال شــبکه برق و خطوط حمــل و نقل و‬ ‫ارتباطات و نیز اهمیت رایزنی های دوجانبه و سه جانبه برای‬ ‫مقابله موثر با تروریسم تاکید کردند‪.‬‬ ‫ی که به ان‬ ‫در کنار مبارزه با تروریسم یکی از موارد مهم ‬ ‫اشاره شد و بدون شک مورد توجه روس ها در شرایط کنونی‬ ‫است‪ ،‬توجه به راهگذارهای مطمئن بود که در این بیانیه‬ ‫نیز امده است‪« :‬کریدورهای ترانزیتی امن و قابل اعتماد‪،‬‬ ‫ایجاد فرصت های جدید جهت توسعه منطقه و رفاه مردم‬ ‫ان را تســهیل خواهد کرد‪ ،‬با تاکید مجــدد بر تعهد خود بر‬ ‫متنوع سازی مسیرهای حمل و نقل و وســایل ارسال کاال‬ ‫براساس اصول اقتصاد بازار‪ ،‬رقابت ازاد و منافع متقابل‪».‬‬ ‫در این بیانیه همچنین بر تصویب و نهایی شدن هرچه‬ ‫ســریعتر کنوانســیون رژیم حقوقی دریای خزر تاکید شده‬ ‫است‪ .‬از دیگر موارد مطرح شده موضوع حمایت و تشویق‬ ‫سرمایه گذاری بود که بر ضرورت حمایت از شرایط مطلوب‬ ‫من جمله ارتقای همکاری های بانکی سه کشور در جهت‬ ‫اجــرای پروژه های ســرمایه گذاری و جــذب فناوری های‬ ‫جدید تاکید شد‪.‬‬ ‫با نگاهی به موارد مطرح شــده در ایــن بیانیه از یک‬ ‫ســو می توان گفت که ایــن موضوعات بســیار طالیی و‬ ‫مهم است‪ ،‬از سوی دیگر اما باید پرسید به چه میزان قابل‬ ‫اجراست‪.‬‬ ‫ایران و روسیه در حوزه انرژی رقیب یکدیگر محسوب‬ ‫می شــوند و عمال نمی توانند با یکدیگر همکاری داشــته‬ ‫باشــند اما در خصوص راهگذر میان دو کشــور که در این‬ ‫بیانیه نیز شاهد ان هستیم که بر شمال ‪-‬جنوب تاکید شده‬ ‫اســت‪ ،‬روس ها همواره به دنبال کریدوری برای صادرات‬ ‫کاالهای خود می باشند و چه مسیری بهتر از اب های ازاد‬ ‫جنوب ایران‪ .‬موضوع این کریدور ترانزیتی سال های سال‬ ‫است که مطرح است؛ اما همواره عده ای از کارشناسان و‬ ‫صاحب نظران معتقد هستند این کریدور نباید صرفا شمال‪-‬‬ ‫جنوب خوانده شود که می توان از ان با عنوان جنوب‪-‬شمال‬ ‫نیز یاد کرد‪ .‬بدین معنا که مسیری برای صادرات جمهوری‬ ‫اسالمی ایران‪ ،‬هندوســتان و دیگر کشورهای اسیایی به‬ ‫روسیه و دیگر کشورهای اروپایی باشد‪.‬‬ ‫شــاید مطرح شــدن همین فلش معکوس است که‬ ‫سبب شــده این موضوع همواره تنها در حوزه ســخن باقی‬ ‫بماند و عزمی از سوی همسایه شمالی برای سرمایه گذاری‬ ‫در حوزه ترابری ریلی و جاده ای مشاهده نشود‪ .‬اما به نظر‬ ‫می رسد باتوجه به شرایط کنونی فدراسیون روسیه در منطقه‬ ‫و جهان که تمایل دارد از انزوا خروج کند از یک سو و فضای‬ ‫پسابرجام در جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬تهران می تواند با به‬ ‫کارگیری سیاســتی صحیح از حس رقابت روس ها با طرف‬ ‫غربی بر اساس منافع ملی خود بهره برداری نماید‪ .‬در ادامه‬ ‫به وضعیت کنونی همســایه شــمالی و چرایی استقبال از‬ ‫بازارهای ایران اشاره می شود‪.‬‬ ‫تالش روسیه برای خروج از انزوا‬ ‫بحران اوکراین‪ ،‬شکل گیری و تشدید تحریم ها علیه‬ ‫روســیه تقابل کرملین با غرب در کارزار سوریه سبب شد تا‬ ‫میان ســال های ‪ 2014‬و ‪ 2015‬انزوا بر سیاســت خارجی‬ ‫سرزمین تزاری سایه افکند‪ ،‬انزوایی که با تقابل این کشور با‬ ‫ترکیه شدت بیشتری گرفت‪.‬‬ ‫ی تمرکز خود را بر اتحادیه اوراسیایی‬ ‫روس ها که تمام ‬ ‫یا سازمان بریکس بنا نهاده بودند اما هوشمندانه دریافتند‬ ‫که برای حفــظ و افزایش قــدرت در نظــام بین الملل باید‬ ‫از تقابل با نظام بین الملل با حفظ منافع و ارزش هایشــان‬ ‫بکاهند و از انزوا خارج شــوند‪ .‬از این رو طی ســال ‪2016‬‬ ‫شــاهد دیدارها و تماس های تلفنی گسترده رئیس جمهور‬ ‫و وزیر خارجه فدراســیون روســیه با همتایان امریکایی و‬ ‫اروپایی بودیم‪.‬‬ ‫این سیاست تنها به غرب منتهی نشــد و انها عالوه‬ ‫بر توجه به شرق اسیا با همتایان خود در منطقه غرب اسیا‬ ‫روابط خود را گســترده تر کردند‪ .‬روس ها کــه در موضوع‬ ‫سوریه وارد میدان شده اند نه تنها با متحد خودشان در این‬ ‫کارزار (ایران) روابط خود را حفــظ کرده اند‪ ،‬بلکه درصدد‬ ‫بهبود روابط با کشورهای مقابل خود نظیر ترکیه و عربستان‬ ‫نیز هستند‪.‬‬ ‫روسیه به دنبال گسترش بازارهای اقتصادی‬ ‫تحریم های غرب علیه روســیه در ‪ 29‬جوالی ‪2014‬‬ ‫فشار اقتصادی باالیی را بر کرملین وارد کرد؛ اگر چه غرب‬ ‫و امریکا می پنداشــتند که با این بســته تحریمی مشترک‬ ‫می توانند در مقابــل سیاســت های روســیه در اوکراین و‬ ‫ســوریه ایســتادگی کنند اما حمایت مردم و دومای روسیه‬ ‫از سیاســت های دولت ســبب شــد که روس ها از مواضع‬ ‫خود عقب نشینی نکنند و نهایتا از برگ اقدامات تروریستی‬ ‫داعش اســتفاده کنند و در مســیر مقابله با تروریسم برای‬ ‫ائتالف با غرب موقعیت خود را بهبود دهند‪.‬‬ ‫اما روس ها که طی سالیان گذشته هزینه های بسیاری‬ ‫را متحمل شده اند‪ ،‬تالش دارند روابط دوجانبه و چندجانبه‬ ‫خود را افزایش دهند و به فرصت سازی برای ارتقای موقعیت‬ ‫اقتصادی و سیاســی خود در منطقــه و بین الملل مبادرت‬ ‫ورزند‪ .‬از همین روست که شاهد هستیم به رغم انکه بیش‬ ‫از شانرده سال است که موضوع راهگذر (کریدور) جنوب‪-‬‬ ‫شمال مطرح است‪ ،‬در این زمان انها از این طرح استقبال‬ ‫می کنند‪ .‬اما در این میان سوالی مطرح است که این گذرگاه‬ ‫شمال به جنوب است یا جنوب به شمال؟‬ ‫بررسی تراز اقتصادی روسیه و ایران‬ ‫طی سال های گذشته‬ ‫امارهــای ســازمان توســعه تجارت نشــان می دهد‬ ‫که روســیه جزو پنج مبدا مهم وارداتی به ایران محســوب‬ ‫می شــود‪ ،‬در حالی که ایران به رغم فرصت هایی که پس‬ ‫از تحریم روســیه در حوزه میوه و پس از ان حذف ترکیه به‬ ‫واسطه تقابل با روسیه برخوردار بوده است‪ ،‬نتوانسته میزان‬ ‫صادرات خــود را افزایش دهــد و همچنان این همســایه‬ ‫شمالی که پهناورترین کشور جهان اســت‪ ،‬در لیست ‪10‬‬ ‫کشور نخست در حوزه صادرات ایران قرار ندارد‪ .‬در همین‬ ‫رابطه می توان بــه اخرین امارهای گمرک اشــاره کرد که‬ ‫صادرات به ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری‬ ‫نسبت به سه ماهه ابتدای سال قبل‪ ،‬به لحاظ وزنی ‪۷۱.۵۶‬‬ ‫درصد کاهش و به لحاظ ارزشــی ‪ ۴‬درصد کاهش را تجربه‬ ‫کرده است که نشان می دهد‪ ،‬سیاســت های دولت برای‬ ‫تسخیر بازار روســیه از ســوی صادرکنندگان ایرانی به رغم‬ ‫تاکیدات مقامات ارشــد دو کشور‪ ،‬چندان رضایت بخش و‬ ‫اثربخش نبوده است‪ .‬بر این اساس‪ ،‬میزان صادرات ایران‬ ‫به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری به لحاظ وزنی ‪۵۷‬‬ ‫میلیون و ‪ ۸۰۵‬هزار و ‪ ۲۷۳‬کیلوگرم بوده که این رقم در مدت‬ ‫مشابه ســال قبل‪ ،‬معادل ‪ ۲۰۳‬میلیون و ‪ ۲۶۲‬هزار و ‪۸۴۶‬‬ ‫کیلوگرم بوده است‪ ،‬ضمن اینکه به لحاظ ارزشی صادرات‬ ‫ایران به این کشــور در زمان یاد شده‪ ،‬معادل ‪ ۴۶‬میلیون و‬ ‫‪ ۹۴۵‬هزار و ‪ ۸۵۵‬دالر و در مدت مشابه سال قبل ‪ ۴۹‬میلیون‬ ‫و ‪ ۱۳۷‬هزار و ‪ ۹۰‬دالر بوده است‪ .‬همچنین میزان واردات‬ ‫ایران از روسیه نشانگر ان است که واردات از این کشور در‬ ‫سه ماهه ابتدای سال جاری ‪ ۲۵۹‬میلیون و ‪ ۵۱۰‬هزار و ‪۵۰۱‬‬ ‫کیلوگرم بوده که ارزشی معادل ‪ ۵۳۹‬میلیون و ‪ ۵۴۶‬هزار و‬ ‫‪ ۲۴۱‬دالر داشته است که این رقم‪ ،‬تراز منفی تجارت ایران‬ ‫و روسیه را نشان می دهد‪ .‬در عین حال‪ ،‬میزان واردات ایران‬ ‫از روسیه در سه ماهه ابتدای سال ‪ ۹۴‬نیز حکایت از ان دارد‬ ‫که میزان واردات ایران به لحاظ وزنی ‪ ۳۳۱‬میلیون و ‪۱۱۵‬‬ ‫هزار و ‪ ۵۳۲‬کیلوگرم معادل ‪ ۱۴۳‬میلیون و ‪ ۱۳۷‬هزار و ‪۳۷۴‬‬ ‫دالر بوده است‪.‬‬ ‫این امار در حالی اســت که نایب رئیس اتاق بازرگانی‬ ‫مشــترک ایران و روســیه معتقد است با ســرمایه گذاری و‬ ‫ظرفیت ســازی صحیح اگر دولت در ایــران بتواند تنها ‪10‬‬ ‫درصد سهم واردات محصوالت کشــاورزی و مواد غذایی‬ ‫و مصرفی روســیه را به خــود اختصاص دهــد‪ ،‬ارزش ان‬ ‫‪۴.۳‬میلیارد دالر می شود که رقم قابل توجهی است‪.‬‬ ‫فرجام‬ ‫همکاری با فدراسیون روســیه همواره فرصت بسیار‬ ‫طالیی می تواند برای جمهوری اســامی ایران باشد و از‬ ‫این رو گســترش همکاری های دو جانبه و چند جانبه با این‬ ‫کشور برای تهران و مســکو مفید و ضروری است‪ .‬تامل بر‬ ‫فلش جنوب به شمال این کریدور به معنای نفی این موضوع‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه بدان معناست که تالش شود همکاری های‬ ‫اقتصادی نیز همچون همکاری های نظامی دو سویه باشد‪.‬‬ ‫از این رو ضروری اســت باتوجه به چشم انداز نظام و‬ ‫فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اقتصاد مقاومتی که‬ ‫تبیین کننده مبانی استراتژیک توســعه صنعتی‪ ،‬معدنی و‬ ‫تجاری است‪ ،‬دولت میان صادرات و واردات توازنی منطقی‬ ‫و صحیح برقرار نماید و از این فرصت در راستای منافع ملی‬ ‫جمهوری اســامی ایران استفاده شــود و شاهد گسترش‬ ‫حجم مبادالت میان دو کشور ایران و روسیه باشیم‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اتحاداستراتژیک‬ ‫روسیه و ایران به یکدیگر نزدیک تر شده اند‬ ‫افشار سلیمانی‬ ‫سفیر پیشین ایران در جمهوری اذربایجان‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گفتارها‬ ‫طی ســفر اخیر رئیس جمهور ایران به باکو و دیدار با‬ ‫روسای جمهور کشورهای روســیه و اذربایجان توافقات و‬ ‫مذاکراتی صورت گرفت که قابل توجه است‪ .‬در خصوص‬ ‫نتایج و دســتاوردهای این ســفر و توافقات صورت گرفته‬ ‫به ویژه با والدمیر پوتین‪ ،‬رئیس جمهور روسیه باید گفت که‬ ‫سفرهای سیاسی که سران کشــورها در ان حضور دارند‪،‬‬ ‫همواره به لحاظ شــکلی و تشــریفاتی و نیز از جنبه بازتاب‬ ‫رسانه ای خوب و مثبت است‪ ،‬اما انچه اهمیت دارد تحقق‬ ‫مذاکرات و توافقات انجام گرفته است‪ .‬درواقع فاز عملی‬ ‫مهم تر از خود دیدارها است‪ .‬بنابراین این سفر از چند جهت‬ ‫حائز اهمیت اســت‪ .‬یکی از موارد این اســت که نشســت‬ ‫سه جانبه میان ایران‪ ،‬اذربایجان و روسیه برای اولین بار بود‬ ‫که انجام می شد؛ دلیلش هم این است که اساسا روس ها‬ ‫حاضر نمی شدند در حیطه مسائل منطقه ای با کشور دیگری‬ ‫وارد مذاکره شوند خصوصا در قفقاز جنوبی سابقه نداشته که‬ ‫روسیه با ایران و ارمنستان یا اذربایجان اجالس سه جانبه‬ ‫تشــکیل دهد‪ ،‬بنابراین اگر روسیه به تعهدات و توافقاتش‬ ‫عمــل کند‪ ،‬موضــع جدید روســیه و رغبتش بــه همکاری‬ ‫منطقه ای‪ ،‬قابل تحسین است‪.‬‬ ‫مســاله دومی که در این ســفر حائز اهمیت اســت‪،‬‬ ‫نگرش عمل گرایانه وسیه در این مذاکرات است‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال مطرح کردن بحث کریدور شمال به جنوب است زیرا‬ ‫این مبحث از سال ‪ 1378‬در پی مذاکرات بین ایران و روسیه‬ ‫و هند شروع شده و در طول این سال ها اقدام جدی صورت‬ ‫نگرفته اســت و اگر نگاه کشــورهای عضو عمل گرایانه تر‬ ‫بود‪ ،‬بایستی االن این کریدور به شــکل گسترده ای فعال‬ ‫می شــد‪ .‬بحث دیگری که درگرفت راه اهن ریلی است که‬ ‫در باکو توافق شــد اما باید گفت که از ‪ 20‬ســالف گذشته‬ ‫تا کنون قرار بوده که راه اهن استارا تا قزوین احداث شود و‬ ‫قسمتی از ان در دوره دولت اصالحات انجام شده اما ناتمام‬ ‫مانده و به نتیجه رســیدن ان امری زمان بر است و باید دید‬ ‫این توافقات و تعهدات فارغ از مانورهای تبلیغاتی‪ ،‬به طور‬ ‫کامل پیاده ســازی می شــود و ان زمان می توان گفت که‬ ‫منجر به رونق تجارت و اقتصاد شده اســت‪ .‬منافع ملی ما‬ ‫ایجاب می کند که سیاستی متوازنانه و متعادالنه و تعاملی‬ ‫در سیاست خارج داشته باشیم‪ ،‬این اجالس سه جانبه نیز در‬ ‫شرایطی برگزار شده که روسیه و ایران با غرب دچار مشکل‬ ‫شده و اذربایجان هم که سیاســت های همگرایانه با غرب‬ ‫دارد در ســال های اخیر مورد انتقاد امریکا واقع شــده و در‬ ‫کنار ایران و روسیه قرار گرفته است‪ .‬بنابراین امیدوارم این‬ ‫سه کشور حقیقتا با اهداف عملگرایانه و همکاری سه جانبه‬ ‫به جهت افزایش صلح و ثبات منطقه دیدار کرده باشند و در‬ ‫لو نقل‪ ،‬اقتصاد و تجارت‬ ‫عمل نیز در زمینه های انرژی‪ ،‬حم ‬ ‫و نیز مسائل امنیتی همکاری کنند و می توان پیش بینی کرد‬ ‫که اگر در اینده نشســتی چهار جانبه با حضور ترکیه برگزار‬ ‫شود‪ ،‬مســائل قره باغ حل شود و مناقشــات میان روسیه و‬ ‫ارمنستان یا گرجستان مرتفع شود‪ .‬به بیان دیگر با مبنا قرار‬ ‫دادن مدل سه به ســه می توانند امنیت و ثبات را در منطقه‬ ‫افزایش داده و با هم افزایی مقابل دخالت های فرامنطقه ای‬ ‫ایستادگی کنند‪ .‬بحث دیگری که در این نشست مطرح شد‬ ‫همکاری ایران و روسیه در سوریه و مقابله با تروریسم است‪.‬‬ ‫سابق بر این نیز شاهد همکاری این دو کشــور در رابطه با‬ ‫سوریه بوده ایم‪ ،‬روسیه با اســتفاده از امکاناتش خصوصا‬ ‫در بعد هوایی به مقابله با داعــش و دیگر مواضع تهاجمی‬ ‫ می پردازد‪ ،‬ایران نیز بــه عملیات مستشــاری می پردازد‪،‬‬ ‫در این میان حزب الله و ارتش ســوریه هــم در کنار ایران‬ ‫و روســیه قرار دارند و این چهار کشــور به عنوان متحدینی‬ ‫عمل می کنند که هم قدرت بشار اســد را حفظ کرده و هم‬ ‫داعش و گروهک های ترویستی دیگر را دفع می کنند‪ .‬اما‬ ‫در این رابطه یک خالء وجــود دارد و باتوجه به ان باید دید‬ ‫همکاری ایران و روسیه در بعد همکاری با بشار اسد تا انتها‬ ‫ادامه پیدا می کند یا خیر‪ .‬چون ایــران رابطه اش با اعراب‬ ‫ضعیف است‪،‬با عربستان قطع رابطه کرده و اسرائیل را نیزبه‬ ‫رسمیت نمی شناسد‪ ،‬حال انکه روسیه با اعراب‪ ،‬اسرائیل‬ ‫و امریکا ارتبــاط دارد و چالشــی که ایران با این کشــورها‬ ‫دارد را ندارد‪ .‬همچنین می دانیم تحرکاتی که در ســوریه و‬ ‫خاورمیانه اتفاق می افتد به نفع اسرائیل است چون اختالف‬ ‫در اردوگاه جهان اسالم موجب از دست دادن زمان و انرژی‬ ‫مسلمانان و عقب ماندن از توسعه می شود‪،‬به همین دلیل‬ ‫اینده این گونه تفاهات مبهم است و فاکتورهایی وجود دارد‬ ‫که نشان می دهد روسیه امکان دارد از این جرگه جدا شود‪.‬‬ ‫پوتین در باکو طــی اظهارنظری کم ســابقه ایران را‬ ‫متحد اســتراتژیک خود خطاب کرده‪ ،‬امــا باید دید متحد‬ ‫اســتراتژیک بودن به چــه معناســت؛ اوال همکاری های‬ ‫استراتژیک سه سطح دارد؛ اتحاد اســتراتژیک‪ ،‬شراکت‬ ‫استراتژیک و همکاری استراتژیکی و مناسبات استراتژیکی‬ ‫بین کشورها به این سه سطح تقســیم می شود که ایران و‬ ‫روسیه نه اتحاد استراتژیک و نه شراکت استراتژیک با هم‬ ‫دارند اما می توان گفت کــه در برخی موارد همکاری هایی‬ ‫می توانند بکنند که نام استراتژیک بتوان به ان داد‪ ،‬اما این‬ ‫همکاری ها مقطعی اســت‪ .‬به عنوان مثال در حال حاضر‬ ‫این دو کشور در بحث سوریه کنار هم قرار گرفته اند و در یک‬ ‫موضوع مشخص و زمان مشــخص همکاری استراتژیک‬ ‫دارند اما زمانی که جناح های سیاست خارجی ایران با روسیه‬ ‫متفاوت اســت و منافع متفاوتی نیز دارند چگونه می توان‬ ‫متحد استراتژیک بود بنابراین به نظر من اینها الفاظی است‬ ‫که برای تاثیرگذاری و اســتفاده ابزاری به کار می برند زیرا‬ ‫پیشینه رفتارهای روسیه این را ثابت می کند‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫ایران به دنبال این اســت که عضو سازمان شانگهای شود‬ ‫که گرچه نه به نفع ماست که عضو شویم نه انها می پذیرند‪،‬‬ ‫ولی روســیه می تواند در اینجا نقش میانجی را ایفا کند و از‬ ‫ایران دفاع کند‪ ،‬یا در بحث خزر کنار دیگر کشورها و مقابل‬ ‫ایران قرار دارد بنابراین این صحبت ها تعارفات دیپلماتیک‬ ‫در مقطعی خاص است که ممکن است در اینده تکرار شود‬ ‫یا نشود‪ ،‬اما عملیاتی شدن بعد رابطه استراتژیک را به دلیل‬ ‫اختالفات و تفاوت در رویکردهای سیاست خارجی ایران و‬ ‫روسیه بعید می دانم اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫استراتژی روحانی در انتخابات پیش رو در مواجهه با اصولگرایان چه خواهد بود؟‬ ‫از مهار تا مهندسی اقدامات اصولگرایان‬ ‫رضا حیدری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫تحلیــل جامعــه ایران بســیار دشــوار بوده اســت‪.‬‬ ‫در هم تنیدگی زیاد مولفه های تصمیم گیری اعم از مسائل‬ ‫دینی عقلی‪ ،‬هویتی و فرهنگی در عرصه سیاست ایران بیش‬ ‫از پیش مانع ان خواهد شــد که بتوان به راحتی برای این‬ ‫جامعه با این مختصات خاص برنامه و نسخه های تجویزی‬ ‫صادر کرد‪ .‬شاید همین امر باعث شــده است که ایران به‬ ‫گورستان تئوری های توسعه بدل شود‪ .‬شاید همین تعدد‬ ‫مولفه هاست که نمی توان به راحتی این جامعه را به سمت‬ ‫یک هدف خاص مهندســی کرد و همین امر کار مسئوالن‬ ‫اجرایی کشور را با دشواری بسیار مواجه ساخته است‪.‬‬ ‫این تعــدد مولفه ها منجر به ان خواهد شــد که مزاج‬ ‫سیاسی ایران نیز ثابت نباشــد‪ .‬به بیان دیگر در هر مقطع‬ ‫تاریخی با برجســته شدن بخشــی از ان (دینی‪ ،‬اخالقی‪،‬‬ ‫غرب گرایانــه و‪ )...‬جامعه در یک موضوع واحد کنشــی‬ ‫کامال متضــاد از خود نشــان می دهد‪ .‬از این روســت که‬ ‫بسیاری از کارشناســان بر این باورند که پیش بینی جامعه‬ ‫ایران بسیار سخت یا غیرممکن است‪.‬‬ ‫در واقــع رفتــار متضاد در یــک موضوع واحــد تنها‬ ‫مختص به مردم عادی نبوده و نیست بلکه در میان نخبگان‬ ‫نیز به کرات دیده شــده اســت‪ .‬اینکه فردی از دل جریان‬ ‫اصولگرایی مواضعی اصالح طلبانه بگیرد و یا بالعکس‪ .‬این‬ ‫مزاج دمدمی را می توان بخشی از فرهنگ سیاسی ایرانیان‬ ‫دانســت‪ .‬ویژگی شــخصیتی که این روزها نیز بر شدت و‬ ‫حدت ان افزوده شده است‪.‬‬ ‫روحانــی رئیس جمهور ایــن روزهای ایران‪ ،‬کســی‬ ‫است که پای در دامن جریان اصولگرایی داشته اما امروز‬ ‫در برخی از مواضع سیاسی(به خصوص سیاست خارجی)‬ ‫از تندرو ترین اصالح طلبان نیز پا را فراتر گذاشــته است‪.‬‬ ‫بخشــی از این فعــل و انفعاالت شــخصی قابــل پذیرش‬ ‫اســت اما این نکته که یک فرد در خصوص یک موضوع‬ ‫واحد رفتــاری متناقض از خود نشــان دهد نشــان دهنده‬ ‫عدم نظام واره شــدن تمامی ابعاد رفتاری و تصمیم گیری‬ ‫اوست‪ .‬این مســاله در خصوص اقای روحانی در مساله و‬ ‫موضع گیری های وی در مورد حجاب (ایشــان از مصران‬ ‫اول انقالب در خصوص حجــاب اجبــاری بوده اند) تا به‬ ‫امروز صدق می کند‪.‬‬ ‫البته بخشــی از موضع گیری های این چنینی را باید‬ ‫دال بر مانورهای سیاسی در جهت خرید‪ ،‬افزایش و یا تثبیت‬ ‫حامیان دانست‪ .‬اما به یقین روحانی باهوش تر از ان است‬ ‫که بخواهد با این جنس مانورهای عوامانه در صدد افزایش‬ ‫ارای خود باشــد‪ .‬به اعتقاد نگارنده یکی از تخصص های‬ ‫اقای روحانی و صد البته هاشمی رفسجانی در به هم ریختن‬ ‫پازل بازی جریان رقیب است‪.‬‬ ‫«تشکیک در تشکیالت» شاید عنوان مناسبی برای‬ ‫تحلیل رفتار سیاســی روحانی و هاشمی رفسنجانی باشد‪،‬‬ ‫انجا که قبل از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم با معرفی‬ ‫والیتی و البته همگامی با رضایی رسما تمام معادالت را علیه‬ ‫سبد رای جریان اصولگرا رقم زد تا در نهایت نیز با انصراف‬ ‫تاکتیکی عارف به نفع روحانــی‪ ،‬وی از یک مذاکره کننده‬ ‫ساده به شخص اول کشور بدل شود‪ .‬هاشمی متخصص‬ ‫بازی های اینچنینی اســت‪ .‬البته وی دیگر صبر سال های‬ ‫پیشــین را ندارد امــا بازی بــا مهره های سیاســی را خوب‬ ‫می داند‪.‬‬ ‫در واقــع این تز کــه در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫می توان شــخصیتی نزدیک به اصولگرایان تنها با هدف‬ ‫کاهش و تخریب سبد رای معرفی کرد همان روشی است که‬ ‫روحانی ان را فراگرفته است‪ .‬از این رو می توان این تحلیل‬ ‫را در گوشه ذهن داشت که روحانی‪ -‬و صد البته تشکیالت‬ ‫حامی وی‪ -‬فردی نزدیک به جریان رقیب و شــاید بیش از‬ ‫یک تن را به عرصه انتخابات معرفی کند و جریان رقیب را‬ ‫با وجود وحدت در گزینه دچار اشکال کند‪ ،‬چرا که روحانی‬ ‫این نکته را به خوبی دریافته است که وی هیچ گاه ان فردی‬ ‫نخواهد بود که بتواند با اتکا با توان تشکیالتی‪ ،‬مدیریتی‬ ‫و شــخصی خود با اختالف گوی رقابت را از حریفان برباید‬ ‫و بر مسند ریاست جمهوری بنشیند‪ .‬از این رو بیش از انکه‬ ‫د ر صدد باشد رفتارهای خود را مهندسی کند بیشتر به دنبال‬ ‫ان است که زمینی را برای کنش رقبای خود طراحی کرده و‬ ‫بتواند رفتارهای انان را حتی المقدور مدیریت کند‪.‬‬ ‫بخشــی از این مهندســی رفتار را می توان در نحوه‬ ‫مواجهــه روحانی با عــارف در انتخابات مجلس شــورای‬ ‫اسالمی دانست‪ .‬انجا که عارف با رای مناسب و با فاصله‪،‬‬ ‫در صدر لیســت رای دهندگان تهران قــرار گرفت‪ .‬عارفی‬ ‫که به یقین خــود را برای برعهده گرفتن ریاســت مجلس‬ ‫مهیا می کرد‪ .‬البته عارف و مشــاوران وی نیز بازی ساده را‬ ‫شروع نکرده بودند‪ ،‬حضور محمد عارف در حوزه هایی که‬ ‫انتخابات به دور دوم کشیده شده بود و حمایت از کاندیدای‬ ‫اصالح طلب ان حوزه تالشی مناسب در جهت رای اوری ان‬ ‫کاندیدا و البته پی ریزی اقدامی تشکیالتی در جهت حمایت‬ ‫از ریاست مجلسی او قابل تحلیل بود‪.‬‬ ‫اما شــاهد انیم که همه چیز برخــاف میل وی رقم‬ ‫خورد‪ .‬انجا کــه روحانی و البتــه بدنه طرفــداران امید در‬ ‫مجلس گرد الریجانی حلقه زدند و حتی تشکیالت جریان‬ ‫اصالحات و امیــد نیز حمایت خاصــی از وی نکردند‪ .‬وی‬ ‫کامال دچار سوخت سرمایه شــد‪ .‬به بیان دیگر به صورت‬ ‫کامال مهندســی شــده و در دل یــک اقدام تشــکیالتی‬ ‫توان‪ ،‬پرســتیژ و قدرت مانور عارف از وی گرفته شــد و از‬ ‫قامت مدعی ریاســت مجلس به سطح یک نماینده عادی‬ ‫تنزل داده شــد‪ .‬به زبان ســاده تر‪ ،‬روحانی و اصالح طبان‬ ‫تمام دارایی سیاســی عارف را از وی گرفتنــد‪ .‬انصراف از‬ ‫کاندیداتوری ریاست جمهوری تا بدل شدن وی به نماینده‬ ‫ساده مجلس شورای اسالمی‪.‬‬ ‫این مهندســی یقینا با هدف مهار عارف و سوخت او‬ ‫برای اینده ای نه چندان جهــت حضور مجدد در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری صورت گرفت و روحانی به قیمت سوختن‬ ‫یکی از مهره های اصلی جریان اصالحات به نفع خود‪ ،‬ان‬ ‫را انجام داد‪ .‬همان طور که می تــوان گفت که الریجانی‬ ‫بدل تمام قد روحانی در دل جریان اصوگرایی است می توان‬ ‫این ادعا را داشت که عارف همان بدیل حدادعادل است‪.‬‬ ‫به بیــان دیگر ایــن اقدام روحانــی در جهت مهندســی و‬ ‫کنترل تشــکیالتی عارف‪ ،‬در اینده تنهــا می توان برای او‬ ‫یک شــخصیت مهربان‪ ،‬دلسوز و ریش ســفید در جریان‬ ‫اصالحات متصــور بود همــان چهره ای کــه حدادعادل‬ ‫خواسته یا ناخواسته برای خود ساخته است‪.‬‬ ‫خالصه انکه روحانی این نکته را خوبی دریافته است‬ ‫که بیش از انکــه روی رفتارهای خودش مانــور بدهد باید‬ ‫بتواند بــازی رقیب را شناســایی و ان را مهندســی کند‪ .‬در‬ ‫واقع روحانی در پروژه مهار عارف نشان داد که در این قبیل‬ ‫مسائل باهوش تر از ان چیزی است که تا قبل از ان از خود‬ ‫نشــان داده بود‪ .‬حال باید در چند ماه اینــده منتظر بود که‬ ‫ی رو بــه جلو خواهد کرد و یا باز هم‬ ‫ایا این بار روحانی اقدام ‬ ‫در صدد ان اســت که با همکاری دوستان اصولگرای خود‬ ‫همانند الریجانی پروژه مهار جریان رقیب را اجرا کند‪.‬‬ ‫علیهکلیشه‬ ‫«پریا»؛ روایت یک عاشقانه شجاعانه‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫این بار ایدز سوژه محوری کل یک مجموعه تلویزیونی‬ ‫شده است‪ .‬سیاست های صدا و ســیما تغییر کرده؛ دیگر‬ ‫مثل سابق نیســت که مانند مجموعه خط قرمز‪ ،‬گریزی به‬ ‫ابتالی یک شخصیت داستان در یکی‪ ،‬دو قسمت زده شود‬ ‫و بعد هم مشخص شود که او چون دستش با میخ الوده به‬ ‫خون یک مبتال به ایدز مجروح شده‪ ،‬او هم به این بیماری‬ ‫دچار شده است‪.‬‬ ‫اما این بار‪ ،‬موضــوع خیلی مبســوط و بی پرده تر از‬ ‫نمونه های قبلــی مجموعه های تلویزیونــی پیرامون ایدز‬ ‫یعنی «اخرین ستاره شب» منوچهر پوراحمد‪« ،‬داستان یک‬ ‫شهر» اصغر فرهادی‪« ،‬بیگانه ای در میان ما» احمد امینی‬ ‫و «خط قرمز» قاسم جعفری‪ ،‬به این بیماری صعب العالج‬ ‫پرداخته است‪.‬‬ ‫اینکه همیشه نویســنده مجبور بود که هر طور شده‪،‬‬ ‫فقط تلویحا به ایدز اشاره ای کند و عامل ابتال به ان را یک‬ ‫میخ الوده‪ ،‬یک سرنگ الود ه و یک خون الوده عنوان کند‪،‬‬ ‫در «پریا » به کلی محو شده است‪.‬‬ ‫اگرچه «کیــوان» مجموعه پریا‪ ،‬با بــازی باورپذیر‬ ‫امیرحســین ارمــان‪ ،‬از طریق ســرنگ الوده‪ ،‬دچــار ایدز‬ ‫می شود‪ ،‬اما شخصیت شهرام‪ ،‬با بازی عمار تفتی‪ ،‬با یک‬ ‫رابطه جنسی به این بیماری مبتال شده و این به صراحت در‬ ‫مجموعه عنوان می شود‪.‬‬ ‫«پریا » ایدز را به مثابه یک واقعیت در جامعه دراماتیزه‬ ‫می کند و اچ ای وی در دهه نود را همان طوری که هســت‬ ‫روایــت می کند؛ نه ملوس تــر و نه خشــن تر‪ .‬واقعیت امار‬ ‫ی از‬ ‫نیز همین را نشــان می دهد که به هر حال کم تر از نیم ‬ ‫مبتالیان به ایدز‪ ،‬از طریق رابطه جنسی (امار رسمی حدود‬ ‫‪ ۳۰‬درصد را گزارش می دهد) و مابقی از طریق خون الوده‬ ‫و تزریق مشــترک‪ ،‬ویروس وارد بدنشــان شده است‪ .‬پس‬ ‫می توان پذیرفت که حامل اولیه ویروس در این مجموعه‬ ‫یعنی شهرام‪ ،‬از طریق جنسی و حامل ثانویه یعنی کیوان‪،‬‬ ‫از طریق ســرنگ الوده مبتال شده باشــد‪ .‬سعید فرهادی و‬ ‫سعید سهیلی‪ ،‬یک درام اجتماعی پرکشش و منطقی را به‬ ‫تصویر کشیده اند و بدون شک‪ ،‬مهم ترین و موثرترین اثر‬ ‫ل به ایدز به عنوان یک بیماری و نه یک‬ ‫تلویزیونی که تا به حا ‬ ‫تابو پرداخته است‪« ،‬پریا » محسوب می شود‪.‬‬ ‫اینکه به چه دلیل تا کنــون‪ ،‬پرداختن به این بیماری‬ ‫صعب العالج‪ ،‬به طور زیرپوستی و حاشیه ای در دستورکار‬ ‫صدا و سیما قرار داشته‪ ،‬موضوع این یادداشت نیست‪ ،‬اما‬ ‫همین که صدا و سیم ا با مشارکت دفتر ارتقاء سالمت وزارت‬ ‫بهداشــت‪ ،‬خیلی علمی و به روز‪ ،‬یک ماجرای عاشقانه را‬ ‫دســتمایه روایتش کرده ‪ ،‬تحســین برانگیز و اقدامی قابل‬ ‫دفاع است‪.‬‬ ‫فارغ از وجه اگاهی بخشی «پریا»‪ ،‬از لحاظ وجوه فنی‬ ‫و سینمایی نی ز پریا توانســته با بازی هایی قوی و در خدمت‬ ‫اثر‪ ،‬اشــک و لبخند را میهمان چهره های مخاطبین کند‪.‬‬ ‫پریا‪ ،‬خیلی روان و دوست داشــتنی‪ ،‬مهم ترین معضالت‬ ‫اجتماعی را همان گونه که هســتند‪ ،‬به ســوژه های اصلی‬ ‫داســتانش بدل کرده اســت؛ وقتــی پای ایــدز‪ ،‬طالق‪،‬‬ ‫کودکان طــاق‪ ،‬ازدواج مجدد یک زن بچه دار با پســری‬ ‫جوان و مجرد روایت می شــود‪ ،‬محتمل اســت که انواع و‬ ‫اقسام زیاده روی ها را در فیلمنامه شاهد باشیم‪ ،‬اما شجاعت‬ ‫مدیریت شبکه سه سیما و مهارت نویسنده و کارگردان پریا ‬ ‫باعث شــده تا کل یک خانواده بتوانند حین صرف شــام‪،‬‬ ‫این مجموعه را تماشــا کنند و همه‪ ،‬همان قدر که باید‪ ،‬با‬ ‫ایدز اشنا شوند‪.‬‬ ‫شــخصیت پردازی مجموعــه با زیرکی طــوری رقم‬ ‫گفتارها‬ ‫خورده کــه هر ایرانــی در هر ســنی می تواند شــخصیتی‬ ‫برای همذات پنــداری در مجموعه پیدا کنــد؛ کودکان با‬ ‫«محمدرضا شــیرخانلو» ارتباط برقرار می کنند‪ ،‬مادران‪،‬‬ ‫مادرانگی های نیره با بازی «افســانه بایگان» را‪ ،‬پدران‪،‬‬ ‫دوست داشــتن های مردانه حســین اقا با بازی «محمود‬ ‫پاک نیــت» را و خواهــران دلســوزی های خواهرانه گلی‬ ‫با بــازی «کمنــد امیرســلیمانی» را و برادرانه هــای داماد‬ ‫خانواده یعنی علیرضا با بازی «امیررضا دالوری» را به نظاره‬ ‫می نشینند و حتی شــخصیت های فرعی داســتان‪ ،‬مانند‬ ‫حبیب با بازی «رامتین خداپناهی» ‪ ،‬اقای رســتگار با بازی‬ ‫«هادی قمیشی» و شــهرام با بازی «عمار تفتی»‪ ،‬همه و‬ ‫همه کارکردهای متناسب و مرتبط با فیلمنامه را ایفا می کنند‬ ‫و مخاطب می تواند تا حدی شخصیت های انها را فهم کند‪.‬‬ ‫شــاید مهم ترین هنر و تمایز «پریا» با دیگر اثار بلند‬ ‫صدا و سیم ا این باشد که پریا توانسته با رعایت مالحظاتی‪،‬‬ ‫کلیشــه های زاید را در خدمت اثرگذاری بیشــت ر بشــکند؛‬ ‫نگارنده انجا بیش از همــه در ان صحنه تحــت تاثیر این‬ ‫ت کــه کیوان نشســته و دارد نماز‬ ‫کلیشه شــکنی قرار گرف ‬ ‫خواندن پدرش را تماشا می کند‪ .‬نماز پدر که تمام می شود‪،‬‬ ‫حسین اقا می بنید که پســرش مقابلش نشسته‪ .‬به کیوان‬ ‫می گوید «وضو گرفتــی؟»‪ ،‬کیوان می گویــد «من ایدز‬ ‫دارم!»‪.‬‬ ‫پدر تعجب می کند و می پرسد «چه ربطی داره؟!» و‬ ‫کیوان مغموم پاســخ می دهد «ربط داره!» و بلند می شود‬ ‫و می رود دوباره بخوابد‪ .‬به همین ظرافت و زیبایی‪ ،‬شــک‬ ‫و تردید و خداباوری یک مسلمان مبتال به ایدز‪ ،‬در مجموعه‬ ‫به تصویر کشیده می شود‪.‬‬ ‫اگرچه عمق این شــک و غلظت ایــن دوگانگی که‬ ‫درون کیوان با ویروس ایدز فعال شــده‪ ،‬شــاید در «پریا»‬ ‫ بی پیرایه پرداخت نشــده باشــد‪ ،‬اما صرف همین اشــاره‬ ‫هم‪ ،‬می تواند کشــمکش های درون شخصی که مصیبت‬ ‫زده اســت را واقع بینانه به تصویر بکشــد؛ حال می خواهد‬ ‫ایــن مصیبــت ایدز باشــد‪ ،‬یــا هر علــت دیگــری‪ .‬و این‬ ‫کلیشه شــکنی های شــجاعانه واقع بینانــه شــریف‪ ،‬هنر‬ ‫مجموعه «پریا»ست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪23‬‬ ‫فکـر نـو‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫جامعه شناسیفسادسیستمی‬ ‫چرا ابن خلدون بر اگوست کنت ارجحیت دارد؟‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫جامعه شناسیانتونیگیدنز‬ ‫ویراست هفتم کتاب جامعه شناسی انتونی گیدنز‬ ‫با ترجمه هوشــنگ نایبی عضو هیات علمی دانشــگاه‬ ‫تهران ترجمهوازسوینشرنیمنتشرشد‪.‬گیدنزنویسنده‬ ‫کتاب حتی برای ایرانیان شناخته شده تر از ان است که‬ ‫نیاز به معرفی داشته باشد‪.‬کتاباویکی از اساسی ترین‬ ‫و پرکاربردترین اثار در این حوزه اســت که با وجود حجم‬ ‫بسیار باال و تنوع مطالب تاکنون سه ترجمه از ان توسط‬ ‫نشرنیمنتشرشدهکهویراستهفتمباهمکاریفیلیپ‬ ‫ساتن را هوشنگ نایبی به فارسی ترجمه کرده است‪ .‬در‬ ‫اهمیت و ارزشمندی کتاب گیدنز به مثابه اثری عمومی‬ ‫در شناخت حوزه های گوناگون جامعه شناسی تردیدی‬ ‫نیست و نمی توان انکار کرد که این کتاب از نظریه های‬ ‫جامعه شناســی و داده های میدانی بهره گرفته اســت‪.‬‬ ‫ویراست های متعدد ان نشان از به روز شدن اطالعات و‬ ‫داده هادارد‪،‬اماچراجامعه شناسیماهمچناننمی تواند‬ ‫کتابیدست کمنزدیکبهاینمعیارهاتولیدکند؟‬ ‫حدود‪ ٨٠‬ســال از زمانی که غالمحسین صدیقی‬ ‫از فرنــگ برگشــت و در دانشســرای عالی بــه تدریس‬ ‫جامعه شناسیتعلیموتربیتپرداخت‪،‬می گذرد‪.‬دراین‬ ‫هشت دهه یکی از مهم ترین معضالتی که دانشجویان‬ ‫جامعه شناســی اکادمیک با ان مواجه بوده اند‪ ،‬مساله‬ ‫منابع درسی و کتاب های قابل استفاده اســت‪ .‬در برابر‬ ‫این چالش‪ ،‬دیدگاه های متعارض و متضادی پدید امده‬ ‫کهیکسومی گویدعلوماجتماعیجدیداصوالمحصول‬ ‫بسترمکانیوزمانیجامعهغربیهستندوبه هیچ عنوان‬ ‫نمی تــوان از مفاهیــم و نظریه های ان بــرای توضیح‬ ‫جامعه ایدیگربهرهگرفتوان سویطیفمعتقداست‬ ‫وابستگینظریه هابهزمانومکانخاصامریظاهری‬ ‫و در ســطح اســت و می توان از ایده ها و دستاوردهای‬ ‫فکری این علوم برای تبیین و تحلیل همه انسان هایی‬ ‫کهدرعصرجدیدزندگیمی کنند‪،‬کمکگرفت‪.‬دربرابر‬ ‫این نگرش ها‪ ،‬محققان و پژوهشگران علوم اجتماعی‬ ‫نگاه هایــی میانه روتر را برمی گزینند؛ انها بــر این باورند‬ ‫که اگرچه خاستگاه جامعه شناسی عمدتا در کشورهای‬ ‫صنعتیپیشرفتهبودهوعمدهنخستیننظریه پردازانان‬ ‫غربی بوده اند اما این امر مانع از کاربردپذیری ان در سایر‬ ‫جوامع نیســت‪ .‬از منظر این دسته به دلیل فراگیر شدن‬ ‫تجدد در تمام جهان‪ ،‬امروز نقطه ای از زمین نیست که‬ ‫ازفرهنگوتمدنجدیدومظاهرانمتاثرنشدهباشد‪.‬به‬ ‫همین دلیل اساس و اصول نگرش های متفکران علوم‬ ‫اجتماعی در توضیح مشکالت و مصائب زندگی جدید‬ ‫ربطیبهیکجغرافیایاجامعهخاصندارد‪.‬‬ ‫ دکتر غالمرضا جمشیدی ها‪ ،‬اســتاد جامعه شناسی‬ ‫دانشــگاه تهران دربــاره قرائــت امروزیــن از ابن خلدون و‬ ‫امکان اســتخراج جامعه شناســی اســامی از گفتمان او‬ ‫می گوید‪« :‬موضوع ابن خلــدون را باید در فضــای بازتری‬ ‫ببینیم؛ موضوع اصلی‪ ،‬تمدن اسالمی است‪ .‬اگر بخواهیم‬ ‫سطح کار را مقداری باالتر ببریم‪ ،‬باید بگوییم ایا گذشته های‬ ‫دانش بشری به درد بشــر امروزی می خورد؟ فرقی ندارد که‬ ‫متعلق به کدام حوزه تمدنی باشــد‪ ».‬استاد جامعه شناسی‬ ‫دانشگاه تهران در پاســخ به این سوال که ایا امروز می توان‬ ‫از دســتاوردهای ابن خلدون اســتفاده کرد؟ چنین ســخن‬ ‫می گویــد‪« :‬بله؛ چراکــه ابن خلدون برای ســواالت زمانه‬ ‫جواب دارد‪ .‬برای مثال من جواب ســوال های زمانه خودم‬ ‫را خیلی راحت با ابن خلدون می توانــم بیان کنم تا با کنت و‬ ‫دیگر جامعه شناسان غربی‪ ».‬او با بیان اینکه مبانی نظری‬ ‫ابن خلدونراامروزهممی تواناستفادهکرد‪،‬ادامهمی دهد‪:‬‬ ‫«انچه باقی می ماند‪ ،‬داده های تاریخی ان اســت که باید‬ ‫توجه داشــت داده های تاریخی ابن خلــدون از داده های‬ ‫تاریخــی مارکس و اگوســت کنت جدیدتر اســت‪ .‬مارکس‬ ‫به کمون اولیــه تاریخ که هیچ کــس ان را ندیده برمی گردد‬ ‫اما داده هــای تاریخی ابن خلدون بیشــتر داده های دنیای‬ ‫اسالم اســت‪ ».‬اســتاد جامعه شناسی دانشــگاه تهران با‬ ‫بیان اینکه ابن خلدون باتوجه به متونی که در اختیار داشته‬ ‫و روشــی که به کار برده‪ ،‬می تواند اموزه های خوبی برای ما‬ ‫داشــته باشــد‪ ،‬درعین حال می گوید‪« :‬البته در ابن خلدون‬ ‫ماندن درســت نیســت‪ ،‬اما تئوری ای که من از او گرفته ام‬ ‫و اموزه هایی کــه دارد هنوز هــم جواب خیلی از ســواالت‬ ‫ما را می دهد‪ .‬برای مثــال در فضای ایران بعــد از انقالب‪،‬‬ ‫بسیاری از انقالبیون ما تغییر مسیر دادند‪ .‬در واقع بسیاری‬ ‫از انقالبیون ما حرف هایشان عوض شد‪ .‬پدید ه بدی در بعد‬ ‫از انقالب به نام اقازادگی پیدا شــد‪ ،‬فسادهای مالی کالنی‬ ‫پیدا شــده اســت‪ .‬کدام یک از تئوری های جامعه شناسی‬ ‫کالن جواب سوال شما را می دهد؟ در حالی که ابن خلدون‬ ‫به شما پاسخ می دهد‪ ».‬او در بیان پاسخ ابن خلدون به این‬ ‫مســاله چنین می گوید‪« :‬ابن خلدون می گویــد توانگری و‬ ‫تجمل خواهی از امور طبیعی کشورداری است‪ .‬او می گوید‬ ‫همه ادم هایی که به حکومت می رســند توانگری هایشــان‬ ‫باال می رود‪ .‬این حرف برعکس حرف مارکس اســت؛ یعنی‬ ‫همه مردان سیاســی امکانات مالی شــان بیشتر می شود‪.‬‬ ‫ابن خلدون معتقد است وقتی یک نفر به قدرت رسید دوست‬ ‫دارد همه قدرت را در دســت داشــته باشد‪ .‬همچنین معتقد‬ ‫است تن اسایی و اسایش طلبی از امور مشترک کشورداری‬ ‫اســت‪ ».‬جمشــیدی ها ادامه می دهد‪« :‬ابن خلدون حتی‬ ‫تئوری نســل ها را مطرح می کنــد‪ .‬او می گوید نســل اول‬ ‫انقالب بنیان گذارند‪ ،‬نسل دوم انقالب مباشرند‪ ،‬نسل سوم‬ ‫مقلدند‪ .‬این مفاهیم را ابن خلدون بیــان می کند که ما االن‬ ‫هم می توانیم از انها استفاده کنیم و تغییر و تحوالت جامعه‬ ‫خودمان را با انها توضیح دهیم کــه افرادی که روزی خیلی‬ ‫ادعامی کردندامروزهزبان شانعوضشدهاست ‪،‬بهامکانات‬ ‫مالی سیاسی فراوانی رسیده اند‪ ،‬می گویم همه انهایی که به‬ ‫قدرت رسیده اند‪ ،‬امکانات بســیار زیادی دارند‪ .‬هیچ یک از‬ ‫تئوری های جامعه شناسی به این سواالت جواب نمی دهد‬ ‫اال تئوری ابن خلدون‪».‬‬ ‫ابگوشت یا فست فود؟‬ ‫غالمحسینابراهیمی دینانی‬ ‫غالمحســین ابراهیمی دینانی‪ ،‬اســتاد بازنشســته‬ ‫فلســفه تهران در میان عالقه مندان غیرحرفه ای فلســفه‬ ‫بسیار پرطرفدار است؛ کالس هایش در انجمن حکمت و‬ ‫فلسفه ایران همیشه شلوغ است و برنامه اش در تلویزیون‬ ‫با عنوان معرفت پربیننده‪ .‬تخصصش در فلســفه اسالمی‬ ‫به ویژه حکمت اشراق سهروردی است‪ ،‬با این همه اثاری‬ ‫نیز درباره سهروردی‪ ،‬خواجه نصیرالدین طوسی‪ ،‬ابن رشد‪،‬‬ ‫ابن سینا و‪ ...‬نگاشته است‪ .‬او متولد پنجم دی ماه ‪1313‬‬ ‫در روستای دینان‪ ،‬از توابع درچه در خمینی شهر اصفهان‬ ‫است‪ .‬دینانی تحصیل را در روستای خود در مدرسه علمیه‬ ‫نیم اورد اصفهان اغاز کرده و پس از گذراندن دوره سطح و‬ ‫مقدمات فلسفه‪ ،‬در سال ‪ 1333‬خورشیدی به حوزه علمیه‬ ‫قم رفته و همراه با ســایر علوم اسالمی‪ ،‬فلسفه اسالمی را‬ ‫نزد عالمه طباطبایی اموخته است‪ .‬دینانی در بیان احوال و‬ ‫روزگار خود زبان به سخن گشوده و درباره علت عقب ماندگی‬ ‫ایرانیان می گویــد‪« :‬چون خوب فکر نمی کنیم و فلســفه‬ ‫نمی خوانیم‪ .‬فلسفه با همه چیز مرتبط است و به زندگی معنی‬ ‫می دهد‪ .‬هم با دین هم با اقتصاد هم با خانواده‪ ،‬با همه چیز‬ ‫در ارتباط اســت‪ .‬فلســفه می گوید که زندگی چیست‪ .‬ما‬ ‫فلسفه نمی خوانیم‪ ،‬برای همین عقب هستیم‪ .‬توصیه من‬ ‫این است که از بچه ها تا بزرگسال همگی فلسفه بخوانند‪».‬‬ ‫بــه بــاور او بهتر اســت جوانان هــم به جــای رمان‬ ‫خواندن‪ ،‬فلسفه بخوانند‪« :‬بدون فلسفه‪ ،‬گفتن از چیزهای‬ ‫دیگــر مثل تاریخ و اینها درســت نیســت‪ .‬هرچــه بگوییم‬ ‫بدون تحلیل به درد نمی خورد‪ .‬تحلیلــی حرف زدن یعنی‬ ‫فلسفه‪ .‬کسانی که از اسم فلسفه می ترسند و فکر می کنند‬ ‫رشــته خاصی اســت که فقط عده ای بایــد ان را بخوانند‪،‬‬ ‫ذهن تحلیلی ندارند و اهل تحلیل مســائل نیســتند‪ .‬انها‬ ‫عادت کرده اند کورکورانــه یک چیــزی را بخوانند‪ ،‬ببینند‬ ‫یا بشــنوند‪ .‬مثال انها شبیه افرادی اســت که به خودشان‬ ‫زحمت ابگوشت درست کردن نمی دهند و فقط می خواهند‬ ‫فست فود بخورند و بروند‪ .‬انها فقط می خواهند یک چیزی‬ ‫بشــنوند و بروند‪ ،‬حاضر نیســتند درباره چرایی و چگونگی‬ ‫تحلیل بشنوند‪ .‬اغلب شان هم قدرت فکر کردن ندارند‪».‬‬ ‫ابگوشت یا فست فود؟‬ ‫غالمحسین ابراهیمی دینانی‬ ‫سبک زندگی طلبگی‬ ‫دیدگاه یک روحانی درباره لباس روحانیت‬ ‫ملکان عذاب‬ ‫رمان استدالل گر باشد یا اثبات گر؟‬ ‫جدال بر سر زبان شناسی شناختی‬ ‫ضیاء موحد ذهن انسان را بدن مند می داند‬ ‫زبان شناسیشناختیرادومینانقالبمعرفت شناختی‬ ‫در زبان شناسی دانسته اند‪ .‬کتاب «بان شناسی شناختی»‬ ‫دربرگیرنده ترجمه ها‪ ،‬گفت وگــو و گفتارهای رضا نیلی پور‬ ‫است که از سوی نشــر هرمس منتشر شــده است‪ .‬غالب‬ ‫مطالب این دفتر برگردان متونی اســت که از زبان لیکاف‬ ‫و هم فکــران او دربــاره مبانی روش شــناختی و فلســفی‬ ‫زبان شناسی شناختی بیان شده است‪ .‬این کتاب در نشست‬ ‫هفتگی شــهر کتاب با حضور ضیاء موحد‪ ،‬ازیتا افراشــی‬ ‫و رضا نیلی پور بررســی شــد‪ .‬رضا نیلی پور نویسنده کتاب‬ ‫«زبان شناسی شــناختی» در این نشســت گفت‪« :‬به باور‬ ‫لیکاف منشا علم و شــناخت در دوران مختلف تاریخ یکی‬ ‫نیست‪ .‬در هر دوره ای استعاره ای را گرفته اند و این استعاره‬ ‫مبنای ان علم شــده اســت‪ .‬هر یک از مکاتب فلســفی و‬ ‫علمــی‪ ،‬در قالب نوعی جهان بینی کوشــیده اند به شــیوه‬ ‫استعاری خاصی برای معنی دارشدن ذهن تعریف یا الگویی‬ ‫ارائه دهند‪ .‬مکاتب فلســفی و زبان شــناختی هم در قالب‬ ‫همان اســتعاره ها قرار می گیرند‪ .‬یک استعاره مبنای یک‬ ‫علم می شود و ادامه می یابد و سپس ان علم به ان استعاره‬ ‫متعهد می شود‪ .‬اما اینجا دو بحث عمده پیش می اید؛ اول‪،‬‬ ‫از لحاظ چیستی یا هستی شناسی که می خواهد منظر ما به‬ ‫ماهیت ذهن را تعیین کند و دوم‪ ،‬از لحاظ روش شناختی‪.‬‬ ‫وقتی صحبت از علوم شــناختی می شــود‪ ،‬می بینیم که از‬ ‫لحاظ بن مایه های فلسفی با یک نوع علم شناختی روبه رو‬ ‫نیستیم‪».‬‬ ‫پــس از او‪ ،‬ضیاء موحــد‪ ،‬بــه رئــوس دیدگاه های‬ ‫چامســکی پرداخــت و گفت‪« :‬چامســکی معتقد اســت‬ ‫نحو زبان مســتقل از اندیشــه و تعقل انســان است؛ یک‬ ‫ژرف ساخت زبانی وجود دارد‪ .‬قواعد گشتاری برای مطالعه‬ ‫دستور زبان اساسا کافی اند‪ .‬مقوله های نحوی مستقل از‬ ‫مقوله های تفکر انسانند‪ .‬کاربرد زبان در دستور زبان نقشی‬ ‫ندارد و نحو زبان مســتقل از تصورات اجتماعی و فرهنگی‬ ‫گویش وران زبان اســت‪ ».‬موحــد ادامــه داد‪« :‬لیکاف‬ ‫می گوید ذهن انســان ذاتا بدنمند اســت‪ .‬اندیشه های ما‬ ‫اغلب ‪ -‬نه همه ‪ -‬نااگاهانه اند و مفاهیم انتزاعی به طورکلی‬ ‫اســتعاری اند‪ .‬او می گوید ما بــه طریقه جســمانی کردن‬ ‫معرفت شناختی توانستیم راه حل را پیدا و قضایایی را اثبات‬ ‫کنیم که اثبات اصلی شان دشوار است‪».‬‬ ‫موحد خاطرنشان کرد‪« :‬فلسفه تحلیلی هرگز تسلیم‬ ‫چامسکی نشد‪ ،‬اما لیکاف ادعای خیلی بزرگی دارد؛ خاصه‬ ‫اینکه معنا در طول تاریخ فلسفه همیشه در مرکز توجه بوده‬ ‫اســت‪ .‬لیکاف شــکل های رایج معنا را به هیچ روی قبول‬ ‫نمی کند و ماجرا را تا سیاســت‪ ،‬بازی و اخالق می کشاند و‬ ‫سرانجام با انقالب نورونی کاری می کند که فالسفه کانتی‬ ‫انجام داده اند‪».‬‬ ‫محرمانه هایدرویش‬ ‫اکران رستاخیز تکذیب شد‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫محمد خوش چهره‪ ،‬اقتصاددان اصولگرا و استاد‬ ‫اقتصاد دانشــگاه تهران دغدغه هایی دربــاره یارانه ها‬ ‫و نقش افرینی اش در انتخابات اتی دارد‪ .‬او سیاســت‬ ‫پرداخت یارانه نقدی را به تیغ نقد می کشــد و می گوید‬ ‫این سیاست با هدف خرید رای اقشار فرودست جامعه‬ ‫طراحی شده است‪.‬‬ ‫این اقتصاددان ریشه راضی نشدن مردم برای از‬ ‫دست دادن یارانه را این گونه بیان می کند‪« :‬ریشه این‬ ‫مشکل در عدم شفافیت است‪ .‬در سایه این عدم شفافیت‬ ‫خیلی از مردم این یارانه را حق مسلم خود می دانند‪ .‬اگر‬ ‫به مردم بگوییم اگر این پول نقد به جای اینکه نقدی به‬ ‫شما داده شــود صرف کاهش قیمت سبد غذایی شود‪،‬‬ ‫به نفع شماست‪ ،‬شاید رضایت بدهند‪ .‬من فکر می کنم‬ ‫دولت یازدهم شــفاف برای مردم توضیح نداد هدفش‬ ‫از قطع یارانه چیســت‪ .‬باید روراســت باشیم تا حمایت‬ ‫مردم را داشته باشیم‪ .‬اگر روراست می گفت جایگزین‬ ‫چیســت و چه اهدافی را دنبال می کند‪ ،‬شاید همراهی‬ ‫مردم بیشتر می شد‪».‬‬ ‫خوش چهره تاکید می کند‪« :‬یارانه همان کمش‬ ‫هم ایراد دارد‪ ،‬اما فعال چاره ای نیســت‪ .‬همان طور که‬ ‫گفتم ریسک قطع یارانه ها را در شرایط کنونی به صالح‬ ‫نمی دانم چون اکنون زمان تعجیل نیست‪ .‬فکر نمی کنم‬ ‫کسی چنین ریسکی کند‪».‬‬ ‫او راه حل کنترل عــوارض اجتماعی حذف یارانه‬ ‫را شــفافیت می داند و یاداور می شــود‪« :‬در بسیاری از‬ ‫کشورها برای مســائل و موضوعات سرنوشت سازشان‬ ‫رفراندوم برگزار می کنند‪ .‬شــاید بهتر بود دولت یازدهم‬ ‫همزمانی کــه از مردم خواســت داوطلبانــه از دریافت‬ ‫یارانه انصراف بدهند‪ ،‬می امد و رفراندوم برگزار می کرد؛‬ ‫رفراندومی بــا چند گزینــه و یکی از گزینه هــا را حذف‬ ‫می گذاشت‪ .‬از سوی دیگر شفاف به مردم بگوییم این‬ ‫یارانه یعنی چه و تبعاتش چیســت‪ .‬اگر صادق باشــیم‬ ‫می توان مشکل را حل کرد‪».‬‬ ‫استاد اقتصاد دانشــگاه تهران نقش یارانه ها در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری اتی را جدی توصیف می کند‬ ‫و می گویــد‪« :‬همه بر طبــل یارانه می کوبنــد و بعضی‬ ‫یارانه ‪ 250‬هزار تومانی را به رئیس سابق دولت منتسب‬ ‫می کنند‪ .‬البته حرکت نامیمونی نیز در انتخابات مجلس‬ ‫در برخی موارد دیده شد‪.‬‬ ‫من دیدم برخی با پول در برخی موارد رای خریدند‪.‬‬ ‫همه گیر نبود امــا حتی اگر یک مورد هم باشــد‪ ،‬خیلی‬ ‫ناپســند اســت‪ .‬این نگرانی هســت کــه در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری هم مسابقه ای شکل بگیرد که کدام‬ ‫کاندیدا بیشــتر یارانــه می دهد اما من فکــر می کنم با‬ ‫تجربه این چند ســال مــردم دیگر می فهمنــد که باید‬ ‫خط قرمزی روی وعده ها بگذارنــد و در نتیجه کاری از‬ ‫پیش نمی رود‪».‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫توقیف فیلم ســینمایی «رســتاخیز» یک ساله شد‬ ‫اما هنوز سرنوشت این فیلم مشخص نیست‪ .‬رستاخیز‪،‬‬ ‫اخرین فیلم احمدرضا درویش‪ ،‬درباره واقعه عاشــورا و‬ ‫قیام امام حسین(ع) است که ساخت ان حدود ‪ 10‬سال‬ ‫زمان برد و در نهایت در جشنواره سی و دوم فجر رونمایی‬ ‫شد‪ .‬سهم رستاخیز از این جشــنواره‪ 9 ،‬سیمرغ بلورین‬ ‫و جایزه ویژه مصطفی عقاد بــود‪ .‬همه چیز برای اکران‬ ‫فیلم اماده بود اما پس از چند نمایش محدود با دســتور‬ ‫وزارت ارشاد از اکران محروم شــد‪ .‬اولین حاشیه مهم‬ ‫توقیف رستاخیز را وزیر ارشاد رقم زد؛ ‪ ١٧‬مرداد ‪ 94‬علی‬ ‫جنتی در مراســمی گفت‪« :‬ایــن فیلم (رســتاخیز) هم‬ ‫ممکن اســت مثل بعضی از فیلم های دیگر با بعضی از‬ ‫اصالحات جزئی اکران شــود‪ .‬منتها در ان مقطع زمانی‬ ‫من احســاس کردم عناصری می خواهنــد علیه دولت و‬ ‫فعالیت هایــش‪ ،‬تظاهراتــی را به عنوان دفــاع از تاریخ‬ ‫عاشورا راه بیندازند‪ .‬همان طور که شاهد بودید‪ ،‬عده ای‬ ‫دو روز در مقابل وزارت ارشاد تظاهرات کردند؛ بنابراین‬ ‫ما اکران این فیلــم را به تعویــق انداختیم‪ ،‬به خصوص‬ ‫که نمی خواســتیم جشن هســته ای تحت الشــعاع این‬ ‫موضوع قرار گیرد‪ ».‬درحالی نمایش رستاخیز در اولین‬ ‫روز اکرانش در ســینماهای کشــور به تعویــق افتاد که‬ ‫اعترا ض ها همزمان بــا اکران این فیلم در جشــنواره ‪،‬‬ ‫باعث شــد دســت اندرکاران فیلم برای اکــران عمومی‬ ‫اصالحاتی انجام دهنــد‪ .‬از هفته هــای پیش از اکران‬ ‫هم برخی گرو ه ها به طور غیررســمی با اکران این فیلم‬ ‫مخالفت هایــی کرده بودنــد‪ .‬درپی این اتفــاق بود که‬ ‫شــورای صنفی نمایش در اقدامی نمادین‪ ،‬در اعتراض‬ ‫به نحوه پایین امدن از اکران و برای احترام به رستاخیز‪،‬‬ ‫تصمیــم گرفت تــا یک هفتــه فیلمی را در ســینماهای‬ ‫نمایش دهنده این فیلم جایگزین نکند و تابلو سردر این‬ ‫سینماها سفید بماند‪.‬‬ ‫هفته گذشــته اخبــاری غیررســمی دربــاره اکران‬ ‫رستاخیز در ماه محرم منتشر شــد‪ ،‬درحالی که ساعتی بعد‬ ‫غالمرضا فرجی‪ ،‬سخنگوی شورای صنفی نمایش اعالم‬ ‫زمان مشــخص برای اکران فیلم را تکذیب کرد و گفت‪:‬‬ ‫«درحال حاضر هیچ مدرکی از سوی عوامل فیلم رستاخیز‬ ‫ارائه و قــراردادی مبنی بــر اکران فیلم با شــورای صنفی‬ ‫نمایش بسته نشده است‪ ،‬پس نمی توان زمان قطعی برای‬ ‫اکران این فیلم مشخص کرد‪ ».‬احمدرضا درویش هم از‬ ‫زمان اکران فیلم ابراز بی خبری کرده است‪ .‬کمتر از دو ماه‬ ‫تا اغاز ماه محرم باقی اســت و بار دیگر از اکران این فیلم‬ ‫صحبت می شود‪.‬‬ ‫خطر نقش افرینی یارانه‬ ‫در انتخابات‬ ‫‪25‬‬ ‫سبک زندگی طلبگی‬ ‫دیدگاه یک روحانی درباره لباس روحانیت‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫هشدار درباره اجرای‬ ‫نادرست طرح بازار اب‬ ‫مدتی اســت که وزیر نیرو‪ ،‬مســئوالن دولتی‬ ‫و اعضای ارشــد اتــاق بازرگانی از ضــرورت ایجاد‬ ‫ی کــه تاکنون‬ ‫بــازار اب خبر می دهنــد؛ طرح مبهم ‬ ‫جزئیات ان در رسانه ها اعالم نشــده است اما وزیر‬ ‫نیرو می گویــد «صد درصد» مقبول ایــن وزارتخانه‬ ‫اســت و رئیس اتــاق بازرگانــی ان را «واجب ترین‬ ‫مساله کشــور» می داند‪ .‬ظاهرا ماجرا تبدیل اب به‬ ‫کاالیــی قابل خری دو فروش و برچیدن بســاط دولت‬ ‫از مدیریــت‪ ،‬بهره برداری و توزیع منابع ابی اســت‪.‬‬ ‫دولت می گوید اب را با بهایــی به مراتب پایین تر از‬ ‫هزینه تولید شده در اختیار مردم قرار می دهد؛ اگرچه‬ ‫مشترکان شهری‪ ،‬صنایع و کشاورزان درحال حاضر‬ ‫نیز بابــت ابی که اســتفاده می کنند‪ ،‬پــول پرداخت‬ ‫می کنند اما برنامه دولت از ایجــاد این بازار‪ ،‬فروش‬ ‫اب به مردم به بهای «هزینه تمام شده تولید به همراه‬ ‫سود» است‪ .‬بازار اب در عین حال با پروژه انتقال اب‬ ‫خلیج فارس به اســتان های مرکزی کشــور و پروژه‬ ‫انتقال اب دریای خزر به ســمنان گره خورده که قرار‬ ‫اســت بخش خصوصی در انجام انها مشارکت کند‪.‬‬ ‫تفکیک مالکیــت اب از زمین نیز احتمــاال از جمله‬ ‫برنامه هــای طراحان بــازار اب در زمینه کشــاورزی‬ ‫است تا اب های زیرزمینی را به کشاورزان صاحب چاه‬ ‫بفروشند‪ .‬در شهر نیز شــرکت های توزیع کننده اب‬ ‫که در ایران شــرکت های اب و فاضالب و در دیگر‬ ‫کشــورها شــهرداری ها و شــرکت های خصوصی‬ ‫هســتند‪ ،‬می توانند به طور رســمی و با ثبت در دفاتر‬ ‫قانونی‪ ،‬اقدام به خرید اب از حقابــه داران کنند‪ .‬در‬ ‫این فضا‪ ،‬بخش خصوصی می تواند با سرمایه گذاری‬ ‫و اســتحصال اب وارد بازار شود و محصول خود را با‬ ‫قیمت ازاد به فروش برساند‪.‬‬ ‫اصل ‪ 45‬قانون اساســی می گوید ثروت های‬ ‫عمومی از قبیــل دریاها‪ ،‬دریاچه هــا‪ ،‬رودخانه‏ها و‬ ‫ســایر اب های عمومــی در اختیار دولت قــرار دارد‬ ‫و ملی اســت اما در مــاده ‪ 106‬قانون برنامه ســوم‬ ‫توســعه و مســتندات اجرایی ماده ‪ 17‬قانون برنامه‬ ‫چهارم توسعه و ماده ‪ 142‬برنامه پنجم بر لزوم تقویت‬ ‫بازارهای محلی اب و تســهیل مبادالت تاکید شده‬ ‫اســت‪ .‬به عالوه قانون «تشــویق ســرمایه گذاری‬ ‫در طرح هــای اب» نیز مجوز فــروش اب به قیمت‬ ‫توافقی را به سرمایه گذار داده است‪ .‬هواداران بازار‬ ‫اب در توجیه این طرح به میزان مصرف شهروندان‬ ‫و محدودیــت منابــع ابی کشــور اســتناد می کنند؛‬ ‫درحالی که مخالفان با کاالیی سازی این ماده حیاتی‬ ‫برای زندگی مخالفند‪ .‬براســاس گزارش ها‪ ،‬ایران با‬ ‫متوسط بارندگی ‪ 250‬میلی متر در سال از کشورهای‬ ‫خشک جهان محسوب می شــود و دارای منابع اب‬ ‫محدود است‪ .‬از سویی الگوی مصرف اب هر ایرانی‬ ‫در ســال های اخیر در عمل ‪ 250‬تا ‪ 300‬لیتر در روز‬ ‫بوده اســت؛ درحالی که ســازمان ملــل حداقل اب‬ ‫مصرفی هر شهروند را برای حفظ بهداشت و سالمت‬ ‫جامعه ‪ 99‬لیتر در روز تعیین کرده است‪ .‬همچنین ‪95‬‬ ‫درصد اب به دست امده در کشور در بخش کشاورزی‬ ‫مصرف می شود که راندمان این حوزه به طور متوسط‬ ‫حدود ‪ 37‬درصد گزارش شده است‪.‬‬ ‫حجت االســام محمد پیکری‪ ،‬مدیر مدرسه علمیه‬ ‫امام علی ابن ابی طالب(ع) هفته گذشــته در گفت وگویی‬ ‫جذاب‪ ،‬درباره سبک زندگی روحانیت سخن گفت‪ .‬او درباره‬ ‫لباس روحانیت گفــت‪« :‬برخی در دوره ای بــرای درمان‬ ‫به انگلســتان می رفتند و از انجایی که این کشــور‪ ،‬زمانی‬ ‫بزرگ ترین تولیدکننده پارچه در دنیا بوده‪ ،‬پارچه می خریدند‬ ‫و به قم می اوردند تا برای شان لباس بدوزند‪ .‬این موضوع‬ ‫که منچستر بزرگ ترین تولیدکننده لباس روحانیت است‪،‬‬ ‫مدتی سر زبان ها افتاد؛ درحالی که پارچه و لباس از نجف‬ ‫و قم تهیه می شود و پارچه ها انگلیسی نیستند‪ ».‬پیکری‬ ‫توضیح داد‪« :‬بهترین و بیشــترین عباها از نظر کیفیت و‬ ‫کثرت در نجف و کربال تولید و در قم توزیع می شود‪ .‬پارچه‬ ‫عمامه نیز جنس های مختلفــی دارد اما بهترین جنس ان‬ ‫هندی اســت که چون نازک و خنک است‪ ،‬هنگامی که بر‬ ‫سر بسته می شود‪ ،‬اذیت نمی کند‪».‬‬ ‫این مدرس حــوزه با بیان اینکه لبــاس روحانیت در‬ ‫رفتار اهل علم ریشه دارد‪ ،‬افزود‪« :‬لباس روحانیت جزئیاتی‬ ‫دارد که «ملیتی» است و بین روحانی شیعه ساکن لبنان با‬ ‫روحانی شیعه ســاکن ایران تفاوت می کند؛ گرچه هر دو‬ ‫روحانی قبا‪ ،‬عبــا و عمامه دارند‪ ،‬اما مدل لباس پوشــیدن‬ ‫انها متفاوت است‪».‬‬ ‫مدیر مدرسه علمیه امام علی ابن ابی طالب(ع) درباره‬ ‫رنگلباسروحانیتنیزتوضیحداد‪«:‬بخشیازرنگلباس ها‬ ‫به روحانیت اختصاص ندارد و شــامل همه مردم می شود و‬ ‫توصیهدیناست‪.‬دردینتوصیهشدهکهبیشترازلباسسفید‬ ‫استفاده شود و مکروه است کسی با لباس هایی که از فرق سر‬ ‫تانوکپامشکیاست‪،‬نمازبخواند‪».‬‬ ‫پیکری درباره اینکه لباس روحانیت چطور در برابر‬ ‫سرما و گرما مقاومت می کند‪ ،‬توضیح داد‪« :‬در زیر قبا‪،‬‬ ‫جلیقه ای است که زیر ان نیز لباسی بلند و روی ان‪ ،‬عبا‬ ‫می پوشــند و جلوی سرما گرفته می شــود‪ .‬اگر به جای‬ ‫یک لباس کلفت‪ ،‬ســه لباس نازک بپوشیم‪ ،‬در حقیقت‬ ‫پنج الیه ایمنی ایجاد کرده ایم؛ زیرا بین سه لباس‪ ،‬دو‬ ‫الیه هوا قرار می گیرد‪ ».‬مدیر مدرسه علمیه امام علی‬ ‫ابن ابی طالب(ع) در ادامه گفت‪« :‬لباس روحانیت روی‬ ‫اصولی دوخته می شود‪.‬‬ ‫مثال زیربغل لبــاس روحانیت کمی باز اســت اما‬ ‫برخی فکر می کنند که پاره است درحالی که ان روزنه ای‬ ‫است که در تمام قباها وجود دارد‪ .‬زمانی که لباس بلندی‬ ‫دوخته می شــود‪ ،‬بــه ورود و خروج هوا نیــاز دارد‪ .‬این‬ ‫موضوع به لباس روحانیت اختصاص ندارد و لباس های‬ ‫بلنــد در همه جای دنیــا از جملــه لباس کشــیش ها‪،‬‬ ‫خاخام ها و حتی لباس رســمی شــب برای خانم ها نیز‬ ‫چنین اســت؛ اما خیاط ها براســاس فرمول های خود‪،‬‬ ‫ان را می دوزند و روزنه ای بــرای ورود و خروج هوا قرار‬ ‫می دهند‪».‬‬ ‫او بیان کــرد‪« :‬لباس رســمی روحانیت که در‬ ‫فرهنگ ما وجود دارد‪ ،‬شامل عبا‪ ،‬قبا و عمامه است‪.‬‬ ‫گاهی برخی روحانی ها به جای قبا‪ ،‬از لباده اســتفاده‬ ‫می کنند که فرقش با قبا این است که قبا دگمه دارد‪،‬‬ ‫اما لبــاده دگمه ندارد‪ ،‬یقه قبا بســته نیســت‪ ،‬اما یقه‬ ‫لباده تا باال بســته اســت‪ .‬گاهی در فصل زمستان‪،‬‬ ‫لباده را روی قبا می پوشند و به عنوان باالپوش حساب‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫پس لرزه های یک شایعه‬ ‫چگونه شایعه درگذشت علیخانی روی انتن زنده اعالم شد؟‬ ‫احســان علیخانی مطرح کردن شــایعه درگذشتش‬ ‫در تلویزیون توسط مجری برنامه را‪ ،‬اقدامی غیرحرفه ای‬ ‫دانست و به خاطر دامن زدن به این شایعه از مردم و به ویژه‬ ‫خانواده خود عذرخواهی کرد‪.‬‬ ‫او در گفت وگویی کــه با پیمان طالبــی مجری برنامه‬ ‫«مردم چی میگن» انجام داد‪ ،‬درباره شــایعاتی که پیش‬ ‫از این هم علیــه او طراحــی کرده اند انتقاد کــرد و گفت‪:‬‬ ‫«متاســفانه خبــر مرگ من چند بار شــایعه شــده اســت‪.‬‬ ‫برخی ســایت ها از این اخبار برای تبلیــغ و افزایش بازدید‬ ‫کاربران شان اســتفاده می کنند تا بازدیدکننده زیاد داشته‬ ‫باشند اما به کسانی که طراح این شایعات هستند باید بگویم‬ ‫اگر به خــدا و اخالق اعتقــاد ندارید‪ ،‬خانواده خــود را که‬ ‫می فهمید‪ ،‬مفهوم نگرانی یک مادر را درک می کنید‪ .‬اگر‬ ‫اتفاقی برای خانواده من پیش می امد چه کســی پاسخگو‬ ‫بود؟ سمت کدام مقصد می روید؟ هر ادمی که با من مساله‬ ‫دارد می تواند هر کار دیگری انجام دهد یا برنامه من را مورد‬ ‫نقد قرار دهد‪ .‬خبر مرگ من برای برخی ها طعمه اســت تا‬ ‫پول دربیاورند‪».‬‬ ‫مجری «ماه عســل» با انتقــاد از اینکه خبر شــایعه‬ ‫درگذشتش چگونه در تلویزیون مطرح شده است؟ توضیح‬ ‫داد‪« :‬انقدر طراحی شایعه درست بوده که مجری تلویزیون‬ ‫ما ان را مطرح می کند و مردم هم بــاور می کنند‪ .‬بماند‬ ‫که کســی که از طریق ارتباط زنده تلویزیونی این شایعه‬ ‫را مطرح کرده‪ ،‬اقدامی کامــا غیرحرفه ای انجام داده‬ ‫است‪ ».‬او با بیان اینکه از شــنیدن این شایعات خسته‬ ‫شده‪ ،‬گفت‪« :‬برخی از این شایعات به قدری زننده است‬ ‫که گفتن ان در شان انتن تلویزیون و مردم نیست‪ .‬وقتی‬ ‫این شایعات را می شــنوی واقعا حالت گرفته می شود و‬ ‫بی انگیزه می شــوی‪ .‬فکر می کنم اگر من واقعا بمیرم‬ ‫دیگر کســی باور نمی کند‪ .‬واقعا گاهی اوقــات از کارم‬ ‫پشیمان می شوم اما چه کنم از ‪ 17‬سالگی در تلویزیون‬ ‫بوده ام و خودم را فرزند تلویزیون می دانم و اگر کاری جز‬ ‫این می دانستم حتما شغلم را عوض می کردم‪».‬‬ ‫احســان علیخانی در پایان برای طراح این شایعه‬ ‫ارزو کرد که خود او دچار چنین شایعاتی شود و انجاست‬ ‫که این لحظات را درک خواهد کرد‪.‬‬ ‫براساس خبرهایی که در خبرگزاری ها منتشر شده‪،‬‬ ‫اعالم شایعه درگذشت احسان علیخانی از شبکه ورزش‬ ‫توســط مجری ویژه برنامه المپیک ریو ‪ 2016‬توبیخ او‬ ‫را به همراه داشــته اســت‪ .‬او یک روز بعد از اعالم این‬ ‫شایعه در برنامه زنده ابراز تاســف کرد و گفت حرفی جز‬ ‫معذرت خواهی از علیخانی ندارد‪.‬‬ ‫چه کسی پیروز شد؟‬ ‫مناظره شریعتمداری و خرازی بازتاب فراوانی داشت‬ ‫مناظره صادق خرازی‪ ،‬دبیــرکل حزب ندای ایرانیان‬ ‫و حسین شــریعتمداری‪ ،‬مدیرمســئول روزنامه کیهان که‬ ‫شنبه گذشــته به طور زنده از شبکه اول ســیما پخش شد‪،‬‬ ‫به موضوعاتی نظیر برجام و فیش های حقوقی اختصاص‬ ‫یافت؛ مناظره ای که بازتاب ها و حاشــیه های مختلفی در‬ ‫فضای مجازی و سایت ها به دنبال داشت و یادداشت های‬ ‫روزنامه نــگاران و تحلیلگــران را به خــود اختصاص داد‪.‬‬ ‫بسیاری بر سر این مســاله بحث می کردند که چه کسی در‬ ‫این مناظره پیروز شده است؟‬ ‫خرازی در این مناظره حرف های زیادی زد‪ .‬او با انتقاد‬ ‫از وضعیت خبرنگاران گفت‪« :‬برای اقای شــریعتمداری‬ ‫متاسفم که خدمات دولت های دیگر را نادیده می گیرند و از‬ ‫دولتی دفاع می کنند که جز اثار زیانبارش‪ ،‬خدماتی در جایی‬ ‫نداشته است‪ ».‬خرازی گفت‪« :‬شما می گویید فسادها را‬ ‫در روزنامه خود اورده اید‪ .‬دوســتان ما در زندان و گرفتاری‬ ‫بودند و شــما ازادانــه حرف می زدیــد‪ ».‬او با بیــان اینکه‬ ‫سندی که اقای شــریعتمداری می دهد به درد خود کیهان‬ ‫می خورد‪ ،‬ادامه داد‪« :‬بحث های اقای شریعتمداری من‬ ‫را یاد توده ای ها می اندازد‪ ،‬اقای احمدی نژاد هم با شارون‬ ‫عکس داشتند‪ ،‬می توان همه چیز را حاشا کرد و گفت هیچ‬ ‫اتفاقی در روابط ما نیفتاده و تحریم ها لغو نشــده است‪».‬‬ ‫خرازی یاداور شد‪« :‬روزی که برجام اغاز شد‪ ،‬شش قطعنامه‬ ‫در شورای امنیت و قطعنامه های تحریمی داشتیم‪ .‬همین‬ ‫اقایان در روزنامه خود نوشتند تحریم موهبت الهی است‪».‬‬ ‫شــریعتمداری هم گفت‪« :‬خبرنگاری با پشــت میز‬ ‫نشســتن و زیــر کولــر لــم دادن ســازگار نیســت و انچه‬ ‫تحت عنوان کپی پیســت مطــرح اســت‪ ،‬کار خبرنگاری‬ ‫نیست‪ .‬خبرنگار باید وارد معرکه شود؛ مثال در حقوق های‬ ‫نجومی اســنادی به دســت اوردیم که این اســناد سخت‬ ‫به دســت امد‪ .‬وقتی فیش های حقوقی را مطرح و تصویر‬ ‫ان را منتشر کردیم‪ ،‬بسیاری از این روزنامه ها به حمایت از‬ ‫دولت به ما حمله کردند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه کســانی که حقوق های ‪ ١٠‬میلیونی‬ ‫می گیرنــد هرگــز بــه فکــر مــردم نیســتند‪ ،‬ادامــه داد‪:‬‬ ‫«دولت احمدی نــژاد از زمانی دچار انحراف شــد که مثل‬ ‫اصالح طلب ها شد‪ .‬شم ا به لحاظ خدمتی که به مردم کرد‪،‬‬ ‫انگشت کوچک ان هم نمی شوید‪».‬‬ ‫مدیرمسئول کیهان از خرازی خواست سند ارائه دهد و‬ ‫گفت‪« :‬شما که به ما می گویید موافق تحریم بودیم و به ما‬ ‫می گویید کاسب تحریم‪ ،‬اقایان بیایند زندگی من را بگیرند و‬ ‫با زندگی یکی از ان اقایان عوض کنند‪ .‬کدام کاسب تحریم‬ ‫است که اصرار کند تحریم ها حذف شود؟!»‬ ‫او همچنیــن گفت‪« :‬اقــای بابک زنجانــی با اقای‬ ‫روحانی و هاشمی رفسنجانی عکس دارند‪».‬‬ ‫ملکان عذاب‬ ‫رمان استدالل گر باشد یا اثبات گر؟‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫بخشهجدهم‬ ‫استادمهدیقاسمی‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫مــراد از فشــار قبــر‪،‬‬ ‫اتفاقاتی اســت که در درون‬ ‫قبر می افتد نــه در این دنیا؛‬ ‫اگر اثار فشــار قبر در این دنیا‬ ‫مشخص می شد‪ ،‬یک جای ‬ ‫ســالم در بهشــت زهرا(س)‬ ‫و دیگر قبرســتان ها نبود‪ .‬از‬ ‫جسم برزخی انســان سوال‬ ‫می شــود درحالی که میت درون قبر اســت‪ .‬از روح به‬ ‫همراه جسم برزخی در عالم برزخ سوال می شود‪ .‬عالم‬ ‫برزخ عالم مهمی است که انســان باید ان را بشناسد و‬ ‫بداند پس از مرگ به کجا می رود و در چه عالمی ســیر‬ ‫می کند‪ .‬یکی از خصوصیات عالم برزخ این اســت که‬ ‫تاریک مطلق و ظلمات است‪ .‬هر انسانی باید از دنیا با‬ ‫خودش نور ببرد‪ .‬امام سجاد(ع) می فرماید‪« :‬خدایا من‬ ‫تو را حمدی می کنم که برای من نوری داشته باشد که‬ ‫برزخ من را روشــن کند‪ ».‬بنابراین حمد را نباید کوچک‬ ‫شــمرد‪ .‬زمانی که دعــا را می خوانیم فقط این نیســت‬ ‫که الفاظ را بخوانیم و جلو برویــم‪ ،‬بلکه باید نکته های‬ ‫معرفتی ان را نیز درک کنیم‪.‬‬ ‫اینکــه در کنار ســفره یــا در کنار بالیی کــه از ما‬ ‫می گذرد می گوییم الحمدلله رب العالمین‪ ،‬اثار و برکات‬ ‫فراوانی دارد؛ ذکری نیســت که فقط لقلقه زبان باشد‪.‬‬ ‫یکی از مهمترین اثار حمد‪ ،‬این است که تاریکی های‬ ‫برزخ را برای انسان روشــن می کند؛ راه انسان را برای‬ ‫قیامت همــوار می کنــد و به انســان ابرو می بخشــد‪.‬‬ ‫اســتنباطی که از ســخنان امیرالمومنین(ع) می شود‬ ‫این است که حمد بدین معناست که اگر کسی به عالم‬ ‫برزخ برود و برزخ او تاریک باشد‪ ،‬تاریکی و روشنی اش‬ ‫ربطی به عمل او ندارد‪ .‬من سوال کردم و به این نتیجه‬ ‫رسیدم که این بحث تا حدودی متشابه است ‪ .‬ترجمه ای ‬ ‫که صراحتا از فرمایش امیرالمومنین(ع) می شــود این‬ ‫اســت که کســانی که شــب وارد عالم برزخ می شوند‪،‬‬ ‫همه برزخ شان شب است و طلوع خورشید را نمی بینند؛‬ ‫کســانی که روز وارد برزخ می شــوند‪ ،‬غروب خورشید را‬ ‫نمی بینند‪.‬‬ ‫یک معنــای این عبارت این اســت که کســانی‬ ‫ که شب وارد می شــوند همیشه در شــب به سر می برند‬ ‫و کســانی که روز وارد می شوند‪ ،‬همیشــه در روز به سر‬ ‫می برند‪ .‬معنای این سخن این نیست که اگر کسی شب‬ ‫از دنیا رفت و برزخ او تاریک بود‪ ،‬انسان بدی است یا روز‬ ‫از دنیا رفت و برزخ او روشن بود حتما انسان خوبی است‪.‬‬ ‫ظاهرا این تاریکی و روشــنایی مربوط به عمل انســان‬ ‫نیست بلکه ظلمات برزخ مربوط به عمل انسان است‪ ،‬در‬ ‫روایت هم داریم که برزخ شما تاریک است و با خودتان‬ ‫نور بفرستید؛ قران بخوانید که قران نور عالم برزخ است‪.‬‬ ‫مشخص می شود ما باید عملی انجام دهیم که این‬ ‫ظلمات به پایان برسد‪ .‬ظاهرا باید این روشنایی (طلوع)‬ ‫و تاریکی (غروب) عالم برزخ‪ ،‬مربــوط به تکوین عالم‬ ‫برزخ باشد نه اعمال ما‪ .‬ظاهرا انچه امام سجاد(ع) بیان‬ ‫می فرمایند‪ ،‬مربوط به عمل ماست‪ .‬اگر می خواهیم در‬ ‫برزخ تاریک نباشــیم و روشن باشــیم‪ ،‬یک بخش این‬ ‫است که اهل حمد و شــکر نعمت های خداوند تبارک و‬ ‫تعالی باشیم‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫رمان‪‎‬خوان‪‎‬هــای امــروز‪ ،‬دیگــر نمی خواهند فقط‬ ‫خواننده باشــند‪ .‬دیگر قصه‪‎‬خوانی به دلیل تکــرار هزاران‬ ‫قصه در مدیاهای مختلف امری تکراری شده‪ ،‬امروز رمانی‬ ‫موفق‪‎‬تر است که به جای خواننده‪ ،‬درک کنندگان بیشتری‬ ‫داشته باشد؛ یعنی خواننده بتواند به واسطه خواندن‪ ،‬رمان‬ ‫ن دلیل کار‬ ‫و وقایع درون ان را لمس کنــد و بپذیرد‪ .‬به همی ‬ ‫رمان‪‎‬نویس ها ســخت می‪‎‬شــود؛ چراکه باید در کنار خلق‬ ‫شخصیت‪ ،‬قصه های مربوط به او را نیز خلق کنند و تمامش‬ ‫هم پذیرفتنی باشد‪ .‬د ر مقابل نوع خاصی از رمان‪‎‬نویسی که‬ ‫شاید عنوان «رمان استدالل گر» یا «رمان اثبات گر» برای‬ ‫ان مناسب باشد‪ ،‬از حقایق تاریخی‪ ،‬علمی‪ ،‬اجتماعی و‪...‬‬ ‫برای بیان مطالب اســتفاده می کند‪ ،‬چون شــخصیت‪‎‬ها‪،‬‬ ‫مکان‪‎‬ها و تاریخ های مســتند در ذهن تمــام مردم جهان‪،‬‬ ‫معیارهای اشنایی دارند و استفاده از نام انها استفاده از تمام‬ ‫ان معیارهاســت‪« .‬رمان های اثباتگر» از شــخصیت ها و‬ ‫خرده روایت های موجود در جهان اســتفاده می کنند تا راه‬ ‫بیان یک مفهــوم را کوتاه کنند‪ .‬انچه اســتدالل های این‬ ‫نوع رمان را با مقاله های علمی یا پژوهش ها متمایز می کند‬ ‫این است که این استدالل ها اصال به استناد و اثبات علمی‬ ‫ نیازی ندارند‪.‬‬ ‫اگر قوانین بیان شده در رمان از قوانین بیرونی فاصله‬ ‫بگیرد و قوانین جهان درون حکم فرما شــود‪ ،‬جهان رمان‬ ‫ارزش و اعتبار بیشــتری پیــدا می کند‪ .‬ســبک هایی مانند‬ ‫رئالیســم جادویــی‪ ،‬با اســتدالل ها و اثبات هــای هرچند‬ ‫غیرمســتند قدرت می گیرند و پذیرفتنی می شوند؛ اما این‬ ‫نوع قصه‪‎‬پردازی اسیب هایی هم دارد‪ .‬یکی از این اسیب ها‬ ‫تبدیل رمان به پژوهش یا مقاله اســت‪ .‬خواننده می پسندد‬ ‫بین دیالوگ ها‪ ،‬موقعیت هــا و قصه های رمان مقدار کمی‬ ‫اطالعات علمی یا تاریخــی بخواند اما دوســت دارد این‬ ‫اطالعات سفت وســخت‪ ،‬به گونه ای در رمــان جا گرفته‬ ‫باشد که حس نشوند بلکه فقط دانسته شوند‪ .‬چنین کاری‬ ‫به قصه پردازی دقیق‪ ،‬تقطیع درســت اطالعات و قصه و‬ ‫ترکیب دوست داشتنی انها و گذشتن از بسیاری اطالعات‬ ‫کســل کننده و اضافه نیاز دارد‪ .‬می توان گفت نوشتن یک‬ ‫رمان اثبات گر خوب‪ ،‬طاقت فرســاتر از انواع دیگر است‪.‬‬ ‫اخرین رمان ابوتراب خســروی با عنوان «ملکان عذاب»‬ ‫عالوه بر اینکه دارای چند روایت اســت و روایت ها بســیار‬ ‫پرتنش هستند‪ .‬شــخصیت پردازی رمان بســیار قدرتمند‬ ‫و همان طــور که از نویســنده باتجربه ان انتظــار می رود‪،‬‬ ‫تاثیرگذار است و به خوبی در خدمت قصه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫نویسنده روایت های عجیب و نگارشی نزدیک به رئالیسم‬ ‫جادویی صحبت از مکان ها و زمان ها و شخصیت ها را در‬ ‫دستورکار خود قرار داده است‪.‬‬ ‫ماجراهای رمان خواننده را با خود همراه می کند‪.‬‬ ‫تاریکی و روشنایی عالم برزخ‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست‬ ‫چالش روز بیست و نهم‬ ‫دربارهاینکهاصالح طلبانچهتصمیمیبرایانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫سال اینده خواهند گرفت اگرچه تحلیل غالب این است که حمایت از حسن‬ ‫روحانی تصمیم نهایی است اما حاال حرف وحدیث هایی شنیده می شود که‬ ‫برخی در این جناح نظر دیگری دارند‪.‬‬ ‫موافقتمشروط‬ ‫ایااصالحطلبانبرایحمایتازروحانی‬ ‫شرطمیگذارند؟‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫از روحانی عبور نمی کنیم‬ ‫‪28‬‬ ‫ردصالحیت روحانی شانس‬ ‫نامزد ما را چندبرابر می کند‬ ‫علی اکبر اولیا‬ ‫ولی ال ّله شجاع پوریان‬ ‫‪1‬‬ ‫اگرچه خیلی ها معتقدند بدون هیچ شــک و تردیدی‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات ســال اینده از حســن روحانی‬ ‫حمایت خواهند کرد اما این روزهــا صداهای دیگری هم‬ ‫شــنیده می شــود‪ .‬برخــی از اصالح طلبان پــای حمایت‬ ‫مشروط را پیش کشیده اند و برخی از لزوم حمایت مستقل‬ ‫از روحانی سخن می گویند‪ .‬چنین زمزمه هایی است که به‬ ‫ما ان ســخنان محمد رضا تاجیک را یــاداوری می کند که‬ ‫برای اولین بار از تالش عده ای برای عبور از روحانی خبر‬ ‫می داد‪ .‬برای تحلیل انچه اکنون در اردوگاه اصالح طلبان‬ ‫می گذرد‪ ،‬باید شرایط پیرامونی حسن روحانی را نیز بررسی‬ ‫کرد و البته نســبتی که او اخیرا با اصالح طلبان پیدا کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ســعید حجاریان در یــک جمع‬ ‫خصوصی مطرح کرده است که‬ ‫روحانی در حال حرکت به سمت‬ ‫اصولگرایان است‬ ‫تصمیم جدید اقای رئیس جمهور؟‬ ‫حســن روحانی نشــانه های تازه ای را نمایان کرده؛‬ ‫نشــانه هایی که برای اهل تحلیل گمانه هایی از شــیفت‬ ‫سیاسی را به وجود اورده است‪ .‬حاال در تازه ترین اظهارنظر‬ ‫در این مورد گویا ســعید حجاریان گفته اســت‪« :‬حســن‬ ‫روحانی می داند که ما چاره ای جــز حمایت از او نداریم به‬ ‫همین دلیل به سمت اصولگرایان تمایل پیدا کرده و تالش‬ ‫می کند تا ارای انها را نیز به دست اورد‪ ».‬این سخنان سعید‬ ‫حجاریان دقیقا مبنای حرف ان دســته از اصالح طلبانی‬ ‫است که از روحانی قطع امید کرده اند و به فکر ارائه نامزد‬ ‫مستقل هستند‪ .‬یا دســت کم برخی را به این فکر انداخته‬ ‫که حســن روحانی را تهدید کنند که به دســت اوردن رای‬ ‫اصالح طلبــان چندان ســهل نیســت‪ .‬به یک معنــا انها‬ ‫می خواهند به روحانی بگوینــد رای او میان اصالح طلبان‬ ‫اصالح طلبان البته تنها در روزهای اخیر‬ ‫نیســت که بحث عبور از روحانــی را در‬ ‫جناحخود مطرحکرده اند‪.‬انهاازمدت ها‬ ‫پیشبااینمباحثهمواجهبوده اندکهچرا‬ ‫جناح باید از حسن روحانی حمایت کند؟‬ ‫شــاید بتوان گفت اغاز گر این بحث در‬ ‫میان اصالح طلبــان محمد رضا تاجیک‬ ‫بودهاست‬ ‫عبور از اقای رئیس جمهور؟‬ ‫اصالح طلبان و روحانی در یک قاب‬ ‫در این شکی نیست که حسن روحانی‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫را یک واقعیت افزوده برای خود می داند‪ .‬به دیگر ســخن‬ ‫اینکه او برای خود تا پیش از انتخابات سال ‪ 92‬یک چهره‬ ‫حکومتی ساخته بود که البته از دوران احمدی نژاد به جمع‬ ‫محمد رضا عارف هنوز راضی‬ ‫نشده حمایتش از حسن‬ ‫روحانی را اعالم کند‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫اصالح طلبان البته تنها در روزهای اخیر نیســت که‬ ‫بحث عبور از روحانی را در جناح خود مطرح کرده اند‪ .‬انها‬ ‫از مدت ها پیش با این مباحثه مواجه بوده اند که چرا جناح‬ ‫باید از حسن روحانی حمایت کند؟ شاید بتوان گفت اغاز گر‬ ‫این بحث در میان اصالح طلبان محمد رضا تاجیک بوده‬ ‫است‪ .‬او در تیرماه گذشته در بخشی از مصاحبه مطول خود‬ ‫با روزنامه ارمان گفته بود‪« :‬برای من بسیار عجیب است که‬ ‫برخی افراد چگونه به خود اجازه می دهند به صورت علنی‬ ‫عنوان کنند که جریان اصالحــات در انتخابات اینده قرار‬ ‫است از چه کسی حمایت کند و هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده‬ ‫استراتژی جریان اصالحات در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫اینــده را برای رســانه ها تئوریزه می کنند‪ .‬بــرای من هنوز‬ ‫مشخص نیست است این نگاه مستبدانه و توتالیتر چگونه‬ ‫در بین برخی شــخصیت های اصالح طلب شــکل گرفته‬ ‫که به خود اجــازه می دهند به نام نامــی جریان اصالحات‬ ‫ســخن بگویند‪ .‬ما باید اجــازه بدهیم پنجــره ای جدید در‬ ‫جریان اصالح طلبی باز شود و نســیمی تازه به این جریان‬ ‫وزیدن کند‪».‬‬ ‫او در همان روز و در مصاحبه دیگری که به تفصیل با‬ ‫روزنامه شرق انجام داد هم همین معنا را موکدا مورد اشاره‬ ‫قرار داده بود‪.‬‬ ‫شرق از تاجیک پرسیده بود‪« :‬در فضای رسانه ای تا‬ ‫به حال از قول اصالح طلبان بر این موضوع تاکید شده که‬ ‫همچنان در سال ‪ 96‬هم از اقای روحانی حمایت خواهند‬ ‫کرد‪ .‬حتی برخــی از تحلیلگــران معتقدند کــه انتخابات‬ ‫‪ 96‬با همه ایــن اتفاقات و اســیبی که بدنــه اجتماعی از‬ ‫ماجراهای اخیر خورده ‪ ،‬به دلیــل اینکه راه دیگری ندارد‪،‬‬ ‫مثــل اینکه فقط یک ماشــین برای عبور داشــته باشــد‪،‬‬ ‫مجددا اقای روحانــی را انتخــاب خواهد کــرد‪ ،‬این چه‬ ‫اندازه به واقعیت نزدیک اســت؟ ایا دربــاره الترناتیوهای‬ ‫اقای روحانی به طور جــدی در جریان اصالح طلبی بحث‬ ‫شــده اســت یا نه؟»و تاجیک هم جمــات کوتاهی که‬ ‫در گفت وگــو با ارمــان بیان کــرده را اینگونه بســط داد‪:‬‬ ‫«بله؛ می شــنوم و می خوانم که برخی به نــام نامی کلیت‬ ‫و تمامیــت اصالح طلبی از حــاال تجویزهایــی می کنند‪،‬‬ ‫من چنین صالحیتی را نه برای خودم و نه برای دوســتانی‬ ‫که از این موضع ســخن می گویند‪ ،‬نمی بینم؛ باید ببینیم‬ ‫عقل جمعی در فضای اصالح طلبی چه حکمی می کند‪ .‬در‬ ‫نهایت باالخره نخبگان اصالح طلبی کنار هم می نشــینند‬ ‫به جمع بندی می رســند و ان جمع بنــدی را به عنوان اراده‬ ‫جریان اصالح طلبی در اینده مطرح می کنند‪ .‬می دانم در‬ ‫جریان اصالح طلبی‪ ،‬خیلی ها هســتند کــه به گزینه های‬ ‫دیگری می اندیشند و خیلی ها هستند که از شرایط کنونی‬ ‫عبــور! کرده اند؛ امــا ایا تصمیــم و تجویز انهــا عقالیی‬ ‫است؟ من درباره هیچ کدام از اینها صحبت نمی کنم؛ زیرا‬ ‫استدالل های الزم را نه شنی ده ام و نه ارائه کرده ام؛ اما باید‬ ‫در مواجهه عقول و استدالل ها‪ ،‬ما به استدالل برتر برسیم‬ ‫و در نهایت همه به قواعد ان تــن بدهیم‪ ،‬هرچند برخی از‬ ‫ما از ان دل خوشی نداشــته باشیم یا چندان نپسندیم؛ اما‬ ‫به هرحال به عنــوان عقل جمعی باید پذیرای ان باشــیم‪.‬‬ ‫هنوز ان اتفاق نیفتاده اســت؛ بنابراین اگر برخی از افراد‬ ‫جایی صحبت می کننــد‪ ،‬من دوســتانه از انها می خواهم‬ ‫یا تاکیــد کنند که اظهارنظر شــخصی می کننــد‪ ،‬یا اینکه‬ ‫باالخره به شکلی سخنان خودشان را توجیه کنند که بدنه‬ ‫اصالح طلبی متوجه شود‪ ،‬اینها چنین اقتدار‪ ،‬مقبولیت و‬ ‫منزلتی دارند که به نام تمامی اصالح طلبان سخن بگویند؛‬ ‫بنابراین این فضا وجود دارد و ناظر به روزهای اتی است‪ .‬ما‬ ‫به زمان احتیاج داریم تا درباره اینکه چه فضایی باید ایجاد‬ ‫شود و چه کسی باید کاندیدای اصالح طلبان شود‪ ،‬تصمیم‬ ‫بگیریم و ببینیم ما می خواهیم با چه برگی بازی کنیم؛ این‬ ‫هنوز کامال مشخص نشده است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫چندان گارانتی شده نیست‪.‬‬ ‫انچــه رخ داده دقیقــا این اســت که اکنــون میان‬ ‫اصالح طلبان در مــورد حمایت یا عدم حمایت از حســن‬ ‫روحانی اختالف نظر پدید امده است‪.‬‬ ‫علی تاجرنیــا‪ ،‬از فعاالن این جریــان و از نمایندگان‬ ‫مستعفی مجلس ششــم چندی قبل در گفت وگو با روزنامه‬ ‫ارمان گفته بود‪«:‬ان بخش از جریان دلواپس اصولگرا که‬ ‫سعی می کنند با فشار و مشکل زایی‪ ،‬دولت روحانی را دولت‬ ‫یک دوره ای معرفی کنند و ان بخش از نیروهایی که به اسم‬ ‫اصالح طلبی و در اصل با اتکا به رفتارهای دلواپسانه بحث‬ ‫عبور از دولت روحانی را مطرح کننــد‪ ،‬دو تیغه یک قیچی‬ ‫هســتند‪ ».‬غیر از او‪ ،‬روزنامه اعتماد هم در شماره دوشنبه‬ ‫‪ 11‬مرداد خود و در مقدمه مصاحبه با «علی شکوری راد»‬ ‫نوشــته بود‪« :‬عده ای – از اصالح طلبان ‪ -‬معتقدند بدون‬ ‫اما و اگر باید از همین امروز اعالم کنیــم که تنها و تنها از‬ ‫حسن روحانی حمایت می کنیم‪ .‬در مقابل‪ ،‬عده ای دیگر‬ ‫می گویند تــداوم حمایــت اصالح طلبــان از روحانی باید‬ ‫منوط به بررســی عملکرد وی و اغاز گفت وگوهای سازنده‬ ‫با روحانی و دولتمردانش باشد‪ .‬انها حمایت بی چون و چرا‬ ‫از روحانی را معادل نفی نقد او می دانند و معتقدند مسدود‬ ‫کردن راه نقد دولت با اعالم حمایت بی چون و چرا عدول‬ ‫از هویت اصالح طلبانه است‪ ».‬به تازگی‪ ،‬این سعید لیالز‬ ‫از تحلیلگران سیاســی و اقتصــادی جریان اصالح طلب‬ ‫بود که در مصاحبه با شماره ‪ 185‬نشریه تجارت فردا بحث‬ ‫«عبور مردم از روحانی» را هم پیش کشــید‪ .‬او گفته بود‪:‬‬ ‫«من این گزاره را قبول می کنم که ممکن اســت مردم به‬ ‫دلیل وخامت اوضــاع و مطالبات اقتصــادی که دارند‪ ،‬از‬ ‫دولت اقای روحانی عبور کنند‪ ،‬اما اوال این به دلیل شدت‬ ‫وخامت اوضاع است‪ ،‬ثانیا اقای روحانی تقصیری در بروز‬ ‫این وخامت ندارد‪ ».‬یا بــرای مثال «محمد کیانوش راد»‬ ‫دیگر نماینده مجلس ششــم در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا‬ ‫گفته بود‪« :‬هنوز بحث جدی بین اصالح طلبان به صورت‬ ‫تشکیالتی درباره این مساله صورت نگرفته است‪ ،‬اما روح‬ ‫تفکر جمعی اصالح طلبان بدون انکه تصمیم تشکیالتی‬ ‫صورت گرفته باشد‪ ،‬به سمت اقای روحانی است‪».‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫افرادی مانند هاشمی و ناطق در زاویه اش با ساختار های‬ ‫حاکمیتی افزوده شــده بود‪ .‬حاال او در پوزیشنی است که‬ ‫می توانــد ادعا کند هم یــک چهره حاکمیتی اســت‪ ،‬هم‬ ‫حمایت بخشــی از اصولگرایان و نهادهــای حاکمیتی را‬ ‫دارد و هم در پدیده ای قابل توجــه حمایت طیف هایی از‬ ‫اصالح طلبان را دارد‪ .‬پس اصالح طلبان برای او یک امتیاز‬ ‫خوب هستند که ظاهر او را در جامعه متفاوت کرده اند‪ .‬اما‬ ‫این یک جانب ماجراســت‪ .‬از زاویه دیگر اگر این ماجرا را‬ ‫از نگاه اصالح طلبان ببینیم نتایج مهمی به دست می اید‪.‬‬ ‫صرف نظر از انچه اصالح طلبان ممکن است در گعده های‬ ‫خودمانی بگویند انچــه انها در عیان بــه روحانی و دولت‬ ‫او نســبت می دهند عجالتا می تواند نشــانه های خوبی از‬ ‫تصویری که انها نســبت بــه روحا نی در ذهن خــود دارند‬ ‫برای ما نمایان ســازد‪ .‬برای مثال پورنجاتی معتقد اســت‬ ‫روحانی از خود پایگاه اجتماعی و بدنه سیاســی ندارد و در‬ ‫همین زمینه می گوید‪« :‬درست است که روحانی با تابلوی‬ ‫اعتدال و نوعی دولت فراجناحی به میدان رقابت ها امد اما‬ ‫از این حالت هاست‪ .‬درنتیجه‪ ،‬نمی توان دولت را در یکی از‬ ‫این قالب ها گنجاند‪ ،‬بلکه باید برای دولت در ایران تئوری‬ ‫مســتقلی تعریف کرد‪ .‬عده ای دولت را «دولت پادگانی»‬ ‫می نامند‪ ،‬عده ای ان را «دولت پاتریمونیال» خوانده اند‪.‬‬ ‫عده ای ان را «دولت مطلقه» دانســته اند و بعضی ها هم‬ ‫به ان صفت «دموکراسی» داده اند و برخی دیگر «دولت‬ ‫استثنایی» گفته اند‪ .‬گروهی هم از «بناپارتیسم» استفاده‬ ‫کرده اند و برخی دیگر ان را رانتیر دانسته اند و‪ ...‬هر یک‬ ‫هم برای تعریف خود مبانی عرضه می کنند‪ .‬االن‪ ،‬پیشنهاد‬ ‫می کنم دولت فعلی را حسینقلی خانی بنامیم تا بعدا ببینیم‬ ‫چه خواهد شد!»‬ ‫اما در تشبیهی دیگر محمدرضا تاجیک‪ ،‬رئیس مرکز‬ ‫بررسی های استراتژیک دولت اصالحات‪ ،‬دولت یازدهم‬ ‫را یک دولت پوپولیستی می داند که بیش از اینکه به فکر‬ ‫ذهن مردم باشد به فکر بدن مردم اســت‪ .‬وی در یکی از‬ ‫مصاحبه های خود دولــت روحانی را «دولــت گرفتاری»‬ ‫توصیف می کنــد و می گویــد‪« :‬دولت روحانــی‪ ،‬گرفتار‬ ‫چ تردیدی او به عنوان شخص خودش از هیچ پایگاه‬ ‫بی هی ‬ ‫اجتماعی و بدنه سیاسی اختصاصی برخوردار نبود‪ ».‬وی‬ ‫در گفت وگویی با روزنامــه اعتماد‪ ،‬دربــاره دولت اعتدال‬ ‫و پایگاه اجتماعــی اقای روحانــی می گویــد‪« :‬تا جایی‬ ‫که من احســاس می کنم ارتباط حمایتــی و تعاملی جدی‬ ‫جریــان اصالح طلب با تمام تفــاوت طیف بندی هایش با‬ ‫اقای روحانی و برنامه ها و سیاســت هایی کــه دارد‪ ،‬وجود‬ ‫دارد‪ .‬این یک امر موقتی نیست و پایدار است‪ .‬تعبیرم این‬ ‫است که پایگاه اجتماعی اقای روحانی ائتالفی است‪ .‬از‬ ‫ان خودش نیست ولی در اختیار او قرار داده شده است تا‬ ‫پایان دوره ای که خواهد بود‪ ».‬در اظهارنظری دیگر سعید‬ ‫حجاریان کــه از او به عنوان تئو ریســین جبهه اصالحات‬ ‫نام می برند نیز اظهارنظرهای گوناگونی در رابطه با دولت‬ ‫یازدهم داشته است‪ .‬وی معتقد است که اگر اصالح طلبان‬ ‫نباشند روحانی هم وجود نخواهد داشت‪ .‬اما حجاریان در‬ ‫اظهارنظر خود‪ ،‬دولــت یازدهم را دولت حســینقلی خانی‬ ‫معرفی می کند‪ .‬روزنامه ارمان به نقل از ســعید حجاریان‬ ‫درباره نوع دولت یازدهم می نویسد‪« :‬دولت کنونی ایران‬ ‫را می توان تا حــدودی ایدئولوژیک‪ ،‬تا حــدی مدرن و تا‬ ‫حدی عقالنی دانست‪ .‬در واقع‪ ،‬دولت در ایران ملغمه ای‬ ‫خود و دیگــران و زندگی روزمــره مردم و امریکا و مســاله‬ ‫هسته ای و مسائل حاشیه ای و گذشته است‪ .‬از این منظر‪،‬‬ ‫دولت کنونــی را با وجود تمایزاتش بــا دولت قبلی‪ ،‬دولتی‬ ‫پوپولیستی می دانم که بیش و پیش از انکه دل اشوب ه ذهن‬ ‫مردم را داشته باشد دلمشغول جســم انان است و بیش و‬ ‫پیش از انکه به گشودن درهای بسته «مدنی» بیندیشد‪،‬‬ ‫به گشودن درهای نیمه بسته «بدنی» می اندیشد و بیش‬ ‫و پیش از انکه دغدغه «تحزب» داشــته باشــد‪ ،‬دغدغه‬ ‫ «تزاحم» دارد‪ ،‬بیش و پیش از انکه دلمشغول «ازادی و‬ ‫دموکراسی» باشد‪ ،‬دلمشــغول «نان و یارانه» است و نیز‬ ‫بیش و پیش از انکه واهمــه رضامندی احزاب و نهادهای‬ ‫مدنی را داشــته باشــد‪ ،‬دل نگران رضامندی کانون های‬ ‫قدرت در جامعه است‪».‬‬ ‫چرا عبور؟‬ ‫در میان کسانی که معتقد به عبور از روحانی هستند‬ ‫دو عقیده حاکم اســت ؛ یک عده بر این باورند که روحانی‬ ‫نمی تواند خواسته های حداکثری اصالح طلبان را براورده‬ ‫سازد‪ .‬انها می گویند حســن روحانی صرفا یک گزینه بوده‬ ‫برای عبور از یک شرایط خاص‪.‬‬ ‫این را می شــود واضح و صریح در ســخنان ســعید‬ ‫حجاریان دید ؛ انجا که این تئوریسین اصالح طلب مانند‬ ‫بسیاری از چپگراهای دیگر بر عدالت اصرار می ورزد و ان را‬ ‫ید هد‪« :‬البته لیبرالیسم حتما برای‬ ‫به لیبرالیسم ارجحیت م ‬ ‫من جدی اســت اما یک چیزی این وسط هست و مشکل‬ ‫ما ســت‪ .‬برای ما عدالت بسیار مهم اســت‪ .‬جمع عدالت‬ ‫و لیبرالیسم خیلی سخت اســت‪ .‬در غرب هم این مشکل‬ ‫بوده اســت‪ .‬اصالح طلبان تا حدودی دچار بحران راهبرد‬ ‫هســتند‪ .‬انها در کل می دانند چه باید بکنند اما نمی دانند‬ ‫از چه طریقی‪ .‬بعضی ها اصالح طلب نما هستند‪ .‬به زبان‬ ‫دیگر اصالح نما طلــب هســتند‪ .‬روحانی چند مــاه دیگر‬ ‫گرفتاری های عجیب و غریبی خواهد داشــت؛ بی پولی‪،‬‬ ‫پروژه های عمرانی‪ ،‬اخراج کارگــران‪ ،‬ناتوانی در پرداخت‬ ‫یارانــه و حتی بخشــی از حقــوق دیگــران‪ .‬او (روحانی)‬ ‫تالش می کند مساله ما را با امریکا حل کند تا از ان طریق‬ ‫در اقتصاد هم تحول ایجاد شــود‪ .‬ما چاره ای جز دفاع از‬ ‫روحانی نداریم‪ .‬شکســت روحانی شکســت ما نیست‪ .‬او‬ ‫اصالح طلب نبوده است‪».‬‬ ‫همه حرف ها گویا در این سخنان ســعید حجاریان‬ ‫تجلی پیدا می کند‪ .‬انها هم مشکل گفتمان و راهبرد پیدا‬ ‫کرده اند و هــم اینکه از هر جای راه که بشــود می خواهند‬ ‫لیدر خودشان را‪ ،‬یعنی یکی از میان خود را انتخاب کنند‪.‬‬ ‫این نکته هم البته قابل تامل است که حجاریان قبال هم در‬ ‫مقاله ای با مدل تئوری پوالنزاس از دولت های استثنایی‪،‬‬ ‫تشریح می کند که هدف روحانی عبور از شرایط استثنایی‬ ‫دولت های نهم و دهم و بازگرداندن شرایط به حالتی نرمال‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫اینکه حجاریان چگونه تئوری نیکوالس پوالنزاس‪،‬‬ ‫جامعه شناس یونانی – فرانســوی را با شرایط امروز تطبیق‬ ‫داده و اصرار دارد تا ادامه حرکتی گفتمان اعتدال (بخوانید‬ ‫طول عمر دولت روحانی) را تعیین کند‪ ،‬حتما مســاله ای‬ ‫مهم اســت چرا که امــروزه نقشــه راه اصالح طلبان برای‬ ‫تعیین سرنوشــت روحانی احتماال بر اســاس چنین مدلی‬ ‫طراحی شده اســت‪ .‬او می گوید‪ «:‬اما گفتمان اعتدال تا‬ ‫کجا جلو می رود؟ تا جایی که فضای عمومی کشــور را تا‬ ‫حدی نرمال و عادی کند‪ .‬نرمالیزاســیون و عادی ســازی‬ ‫اسم مســتعار دموکراتیزاســیون نیســت‪ .‬می توان گفت‬ ‫دولــت نرمــال پیش زمینه و شــرط الزم دولــت دموکرات‬ ‫اســت اما شــرط کافی برای ان نیســت‪ .‬حاکمیت قانون‬ ‫پیش نیاز دموکرات است اما حاکمیت قانون‪ ،‬همان گذار‬ ‫به دموکراسی نیســت‪.‬پروژه روحانی نرمالیزه کردن است‬ ‫اما اصالح طلبی نیســت‪ .‬نرمالیزاســیون و گذر از استثنا‬ ‫بــه نرمــال‪ ،‬درجه بنــدی دارد و مرحله بــه مرحله صورت‬ ‫می گیرد‪.‬روحانی مشخص کرده که اول سیاست خارجی‬ ‫و بعد اقتصاد را می خواهد به سامان برساند‪ .‬البته روحانی‬ ‫می خواهد برخی منازعات سیاســی را هم حــل کند اما او‬ ‫امــکان و توانایی نرمالیزاســیون در این عرصــه را ندارد‪.‬‬ ‫نرمالیزاســیون در عرصه سیاســی به اراده سیاسی برای‬ ‫دموکراتیزاسیون احتیاج دارد‪.‬‬ ‫روحانی قادر نیســت فضا را صددرصــد نرمال کند‪.‬‬ ‫فســاد ســاختاری‪ ،‬دامن دولــت روحانی را هــم گرفته و‬ ‫فســادهایی از دولت ســابق به دولت اعتدال منتقل شده‬ ‫است‪ .‬به قول اسحاق جهانگیری فســاد مثل موریانه ای‬ ‫است که پایه های سیســتم را خورده اســت‪ .‬برخی مردم‬ ‫هم به شــرایط اســتثنایی عادت کرده اند چرا کــه قاعده‬ ‫اســتثنا برای دوره ای حاکم شــده بود‪ .‬کندن ریشه های‬ ‫اســتثنا وقتی که غالب شود‪ ،‬بسیار ســخت و صعب است‬ ‫و در چنین شرایطی نمی توان به راحتی به وضعیت نرمال‬ ‫بازگشت‪ .‬اقای روحانی می خواهد دامنه نوسانی را کم کند‬ ‫که در دولت قبل به حداکثر رسیده بود اما توان و اراده اش‬ ‫محدود است‪ .‬دولت استثنایی‪ ،‬دولت ناقض عهدها ست‬ ‫و نرمالیزیشــن روحانی می خواهد که دیگر عهدی نقض‬ ‫نشود و پیمان شکنی صورت نگیرد اما چنان که اشاره شد‬ ‫نرمالیزه کردن به معنای هموار شــدن مســیر رفت و امد‬ ‫نیســت‪ .‬روحانی در گذر از شــرایط اســتثنایی می خواهد‬ ‫بگوید که زمین پیش روی ما مین گذاری شده و تالش دارد‬ ‫صرفا نقشه مین را به ما بدهد و بگوید کجاها مین است تا‬ ‫به ان سمت نرویم‪ .‬کنسرت ها برگزار نمی شود و همچنان‬ ‫لغو می شــود اما دولت مین ها را معرفی می کند‪ .‬بنابراین‬ ‫با نرمالیزاســیون فعال باد موافقی وزیده است و مردم هم‬ ‫راضی ترند‪ ،‬اگرچه نرمالیزه کردن بایــد چیزی متفاوت از‬ ‫مطالبات دموکراتیزه کردن باشد‪».‬‬ ‫اما ان دسته دیگر که به عبور از روحانی اصرار دارند‬ ‫برای این عقیده شــان دلیل دیگری دارند‪ .‬انها می گویند‬ ‫احمدی نژاد حتما یک پای انتخابات اینــده خواهد بود و‬ ‫حســن روحانی در این دو قطبی که پدید می اید به سختی‬ ‫می تواند رقیب احمدی نژاد شود‪.‬‬ ‫یکی از مدافعان این ایده ســعید حجاریان اســت‪.‬‬ ‫زیباکالم در اظهارات جنجالی اش در این مورد گفته بود‪:‬‬ ‫«بنابراین اصولگرایان برای کســب قــدرت هیچ چاره ای‬ ‫ندارند که به سمت احمدی نژاد بروند و ایشان را نامزد اصلی‬ ‫خود بکنند؛ در غیر این صورت حتی اگر روحانی خیلی هم‬ ‫در زمینه اقتصادی موفق نباشــد‪ ،‬هیچ یک از چهره های‬ ‫مطرح اصولگرا‪ ،‬پتانسیل رای اوری و رقابت با وی را ندارند‪.‬‬ ‫می توان گفت با تداوم وضعیت کنونی اقتصاد‪ ،‬تنها فردی‬ ‫که می تواند روحانی را مورد چالش قرار دهد‪ ،‬احمدی نژاد‬ ‫اســت و از این منظر تصمیم برای اصولگرایان دشــوار و‬ ‫سرنوشت ســاز خواهد بود‪ .‬قدرت برای اصولگرایان مانند‬ ‫عسل‪ ،‬شیرین است و بین شــیرینی قدرت و عدم انتخاب‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬انها شیرینی قدرت را انتخاب می کنند و غرور‬ ‫خود را زیر پا خواهند گذاشت و ســراغ وی خواهند رفت‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در میان اقشــار و الیه های متوسط به پایین‬ ‫جامعه و افراد روستایی و سنتی از محبوبیت کاریزماتیکی‬ ‫برخوردار اســت‪ .‬خیلی از اصولگرایان هم حاضر نشدند‬ ‫احمدی نژاد را محکوم کننــد و به طور مثال جبهه پایداری‬ ‫خیلی راحت پشت ســر احمدی نژاد قــرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫بنابرایــن اگرچه مــن معتقــدم احمدی نــژاد همین االن‬ ‫حداقل ‪ 10‬میلیون رای دارد اما این ‪ 10‬میلیون نفر فقط به‬ ‫احمدی نژاد رای می دهند و حاضر نیســتند به فردی شبیه‬ ‫او رای بدهند‪.‬اگر روحانــی صرف نظر از اینکه در موضوع‬ ‫اقتصاد موفق بشود یا نشود‪ ،‬عنوان کند که دیگر اصراری‬ ‫به دور دوم ریاســت جمهوری ندارد‪ ،‬انگاه عارف یا ظریف‬ ‫نامزد اصالح طلبــان می شــوند‪ .‬در این صــورت ارایش‬ ‫سیاسی به هم می خورد و شانس پیروزی جناح اصالح طلب‬ ‫خیلی بیشتر می شود‪».‬‬ ‫از نامزد مستقل تا حمایت مشروط‬ ‫اصالح طلبان دلخورند‬ ‫نکته اما این است که برخی اصالح طلبان به صراحت‬ ‫حمایت مشروط‬ ‫مســاله امــروز اصالح طلبان این اســت کــه بدون‬ ‫دریافت امتیاز از حسن روحانی نباید به صورت صد در صد از‬ ‫او حمایت شود‪ .‬اصغر زاده که با پیشنهاد تشکیل لویی جرگه‬ ‫اصالح طلبان بــرای تصمیم گیری در مــورد روحانی این‬ ‫روزها خبر ســاز شــده ‪ ،‬در اظهارنظری در این مــورد گفته‬ ‫اســت‪ «:‬ما اصالح طلبان باید بگوییم از چــه روحانی ای‬ ‫حمایت می کنیم‪ .‬ما باید تصویر روشــنی از چهارساله دوم‬ ‫دولت اقای روحانی ایجاد کنیــم‪ .‬وقتی این مفهوم ایجاد‬ ‫شــد می گوییم اقای روحانی کاندیدای ما ست ولی اقای‬ ‫روحانی که این ماموریت ها را انجــام دهد‪ .‬نه اینکه اقای‬ ‫روحانی همین که در ســال ‪ ٩٢‬گفت من سرهنگ نیستم‬ ‫و حقوقدان هســتم‪ ،‬کف بزنیم و بگوییــم او کاندیدای ما‬ ‫اصالح طلبان است‪.‬‬ ‫دیگــر گفتار درمانــی بس اســت‪ .‬البته بــه نظر من‬ ‫االن اصالح طلبــان چــاره ای جــز حمایــت از روحانــی‬ ‫ندارنــد و چــاره ای ندارند جــز اینکه اســتراتژی خــود را‬ ‫برای انتخابــات ‪ ٩٦‬درون مطالبات کامال روشــن و معین‬ ‫اصالح طلبانه ترســیم کنند که اگر روحانی شکست خورد‬ ‫اقال اصالح طلبی شکست نخورد‪».‬‬ ‫به نظر می رســد کار اصالح طلبان و حســن روحانی‬ ‫چندان ســاده نخواهد بود‪ .‬اصالح طلبــان اکنون به این‬ ‫نتیجه رسیده اند که حسن روحانی که می داند انها چاره ای‬ ‫جز حمایت از او ندارند به سمت دیگری شیفت کرده و این‬ ‫یعنی اینکــه اصالح طلبان نمی تواننــد در صورت پیروزی‬ ‫حسن روحانی انتظار ویژه ای از او داشته باشند‪.‬‬ ‫حــال انکــه اگــر حســن روحانــی بتوانــد حمایت‬ ‫طیف هایی از اصولگرایان را نیز در انتخابات همراه کند ان‬ ‫وقت اســت که دیگر اصالح طلبان نمی توانند حرف های‬ ‫چند سال اخیرشان را در مورد وزن سیاسی شان در جامعه‬ ‫بیان کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫به جای روحانی گزینه صددرصدی خــود را معرفی کنند‪،‬‬ ‫رســول منتجب نیا‪ ،‬قائم مقام حــزب اعتماد ملــی نیز در‬ ‫گفت وگو بــا روزنامه ارمــان‪ ،‬از احتمال معرفــی الترناتیو‬ ‫به جای حســن روحانــی در انتخابات ســال ‪ 96‬خبر داد‪.‬‬ ‫منتجب نیا در پاســخ به این پرســش که اصالح طلبان در‬ ‫زمینــه انتصابات مدیــران در دولت چه انتظــاری از اقای‬ ‫روحانی دارند‪ ،‬گفته اســت‪« :‬دولت اول ایشان به صورت‬ ‫ائتالفی و براساس سلیقه شــخصی اقای روحانی تعیین‬ ‫شده است‪ .‬بدون شک اصالح طلبان به عنوان مهم ترین‬ ‫جریان حامی اقای روحانی بایــد در انتصابات دولت دوم‬ ‫ایشــان دخالت داشــته باشــند‪».‬قائم مقام حزب اعتماد‬ ‫ملی با ابراز «مــا در این زمینه با روحانــی مذاکره خواهیم‬ ‫کرد»‪ ،‬می گویــد‪« :‬اصالح طلبــان باید در دولــت اینده‬ ‫سهم بیشتری داشته باشند و درصد قابل توجهی از کابینه‬ ‫ایشان را تشکیل بدهند‪ ،‬این مســاله شامل وزرا‪ ،‬معاونان‬ ‫و همچنین اســتانداران می شــود و در همه ایــن زمینه ها‬ ‫باید تغییرات جدی صــورت بگیرد‪».‬منتجب نیا در ادامه‬ ‫گفت وگو در پاسخ به این پرسش که ایا پشتوانه اجتماعی‬ ‫روحانی به همان شکل که در سال ‪ 92‬از وی حمایت کرد‪،‬‬ ‫حاضر خواهد بود در ســال ‪ 96‬نیز از روحانی حمایت کند‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪« :‬بنده به دلیل ســخنرانی بــه مناطق مختلف‬ ‫کشــور ســفر می کنم و از نزدیک با اصالح طلبان مناطق‬ ‫مختلف گفت وگو و رایزنی می کنم‪ .‬متاســفانه در بسیاری‬ ‫از این سفرها متوجه شــده ام که برخی از اصالح طلبان از‬ ‫اقای روحانــی رنجش خاطر دارند و اقــای روحانی موفق‬ ‫نشده رضایت انها را جلب کند‪».‬وی درباره ائتالف حامیان‬ ‫دولت و جریــان اصالحات در انتخابات مجلس شــورای‬ ‫اســامی‪ ،‬خاطرنشــان کرد‪« :‬نزدیکی اعتدال و توسعه‬ ‫به جریان اصالحات باعث شــده که مردم برای این حزب‬ ‫احترام قائل شــوند‪ .‬اگر اصالح طلبــان از اقای روحانی‬ ‫حمایت نکنند حزب اعتدال و توســعه نمی تواند به تنهایی‬ ‫بار حمایت از اقای روحانی را به دوش بکشد‪ .‬بنده به برخی‬ ‫از دوستان هشدار می دهم که نه خود دچار توهم شوند و نه‬ ‫اقای روحانی را دچار توهم کنند‪ .‬هنگامی که اصالح طلبان‬ ‫از اقای روحانی حمایت کنند به معنای این است که اکثریت‬ ‫مردم از اقای روحانــی حمایت می کنند‪ ،‬بــه همین دلیل‬ ‫اگر اقای روحانی از فرصت حمایت اصالح طلبان از خود‬ ‫استفاده نکند دچار یک اشتباه تاریخی شده است‪».‬‬ ‫منتجب نیــا درباره احتمــال حمایــت اصولگرایان از‬ ‫روحانــی در انتخابــات ‪ ،96‬با بیــان اینکه اگــر روحانی در‬ ‫جریان اصولگرایی ذوب شود به صورت طبیعی بین روحانی‬ ‫و جریــان اصالحات فاصله ایجاد می شــود‪ ،‬متذکر شــده‬ ‫است‪« :‬در چنین شــرایطی اصالح طلبان از الترناتیو خود‬ ‫استفاده خواهند کرد‪ .‬در سال ‪ 92‬شــرایط ایجاب می کرد‬ ‫که اصالح طلبان از روحانی حمایت کنند‪ ،‬با وجود این‪ ،‬این‬ ‫حمایت به منزله این نبود کــه روحانی بهترین گزینه جریان‬ ‫اصالحات به شمار می رود‪ .‬در سال‪ 92‬ما «خیرالموجودین»‬ ‫را در نظر گرفتیم و براساس ان عمل کردیم‪».‬‬ ‫می گویند از حســن روحانی دلخورند و انتظار دیگری از او‬ ‫داشته اند‪ .‬پزشکیان‪ ،‬نایب رئیس مجلس در این مورد گفته‬ ‫است‪« :‬در همه حوزه های سیاســی و اقتصادی قدم اول‬ ‫برای موفقیت این است که هوای مشتری را داشته باشیم‪،‬‬ ‫مشتری کسی است که در دکان ما امده و می خواهد از ما‬ ‫جنس بگیرد و این یعنی ما را قبــول دارد و باید هوای این‬ ‫مشتری را داشت‪،‬کسی که در دکان ما نمی اید و ما را قبول‬ ‫ندارد دلیلی ندارد خودمان را بکشیم که وی ما را قبول کند‪.‬‬ ‫دولت اقای روحانی اگر می خواهد موفق باشد باید هوای‬ ‫کسانی را که دولت وی را قبول دارند و برای این دولت مایه‬ ‫گذاشته و کار کرده اند داشته باشد و این یک قاعده است‬ ‫که باید رعایت شود‪ ».‬وی با بیان اینکه دولت اقای روحانی‬ ‫در خیلی جاها هوای افرادی را که از وی حمایت کرده اند‬ ‫نداشته‪ ،‬گفت‪«:‬اولین قدم اقای روحانی برای موفقیت در‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری اینده باید این باشد که هوای‬ ‫کســانی را که از وی حمایت کرده اند داشته باشد و در گام‬ ‫بعدی می توانند با کســانی که وی را قبول ندارند بنشینند و‬ ‫بحث کنند‪».‬‬ ‫یک نکته دیگر که در این مورد به شــدت جلب توجه‬ ‫می کند این اســت که محمد رضا عارف هنوز راضی نشده‬ ‫ حمایتش از حسن روحانی را اعالم کند‪ .‬خیلی ها معتقدند‬ ‫کــه او دلخوری های زیادی از حســن روحانــی به جهت‬ ‫مواضع او در انتخابات هیات رئیسه مجلس دارد‪ .‬او تا کنون‬ ‫در مورد همه سوال هایی که از وی در مورد حسن روحانی‬ ‫پرســیده اند ســکوت کرده‪ ،‬در تازه ترین اظهارنظر در این‬ ‫مورد عارف در رابطه با اینکه ایــا حمایت اصالح طلبان از‬ ‫روحانی مشــروط خواهد بود‪ ،‬گفته اســت‪«:‬ما هنوز هیچ‬ ‫بحثی در هیچ جلسه ای نداشته ایم و هنوز به صورت رسمی‬ ‫به این موضوع ورود نداشته ایم‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫حاال در تازه ترین واکنش ها در مورد حمایت از حسن‬ ‫روحانی‪ ،‬علی محمد نمازی‪ ،‬عضو شــورای مرکزی حزب‬ ‫کارگزاران‪ ،‬گفته اســت‪« :‬اقای روحانی اصولگرایی بود‬ ‫که از ان جبهه فاصلــه گرفت و مــا از وی حمایت کردیم‬ ‫اما کاندیدای اصلی مــا نبود؛ بنابراین نظر شــخصی من‬ ‫این اســت که نامزد اصلی خــود را روی کار بیاوریم‪ ».‬او‬ ‫البتــه در ادامــه اظهارنظــرش در این مورد گفته اســت‪:‬‬ ‫«برخی چهره های حزبی و تشــکل ها در ایــن یک ماه از‬ ‫صحبت هایشــان چنین برمی اید که کاندیدایشــان دکتر‬ ‫روحانی است اما «شــورای هماهنگی جبهه اصالحات»‬ ‫هنوز نظری اعالم نکرده اســت‪ .‬افراد یا احزاب می توانند‬ ‫نظر خود را بگویند اما شــورای هماهنگی بایــد با روحانی‬ ‫نشســت برگزار کند که هنوز این کار انجام نشده است‪».‬‬ ‫اما یک روز پس از انکه علی محمد نمازی‪ ،‬عضو شــورای‬ ‫مرکزی حــزب کارگــزاران از اصالح طلبان خواســت که‬ ‫علی محمد نمازی‪ ،‬عضو شورای مرکزی‬ ‫حزب کارگــزاران‪ ،‬گفته اســت‪« :‬اقای‬ ‫روحانی اصولگرایی بود کــه از ان جبهه‬ ‫فاصله گرفت و مــا از وی حمایت کردیم‬ ‫اما کاندیدای اصلی ما نبود؛ بنابراین نظر‬ ‫شخصی من این اســت که نامزد اصلی‬ ‫خود را روی کار بیاوریم‪».‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪31‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫نامزدهای روز مبادا‬ ‫‪2‬‬ ‫اصالح طلبان به کدام گزینه ها برای جایگزینی روحانی فکر می کنند؟‬ ‫وقتی بحث بر سر این باشد که ممکن است اصالح طلبان گزینه الترناتیو خود را در انتخابات ریاست جمهوری سال اینده معرفی کنند‪ ،‬ان وقت است که چند نام به میان‬ ‫می اید؛ افرادی که گمان می رود نامزد انتخابات سال اینده باشند و اصالح طلبان انها را در شرایط اضطرار خاص روانه میدان رقابت کنند‪ .‬انها در صورتی که چنین تصمیمی‬ ‫ بگیرند نامزدی را می خواهند که هم خواست های بیشتری از انها را عملی کند و هم البته بتواند در رقابت انتخابات نامزد جناح مقابل را شکست دهد‪.‬‬ ‫تصمیم اقای دیپلمات‬ ‫محمد جوادظریف‬ ‫پیشرو تر از همه این صادق زیباکالم است که موکدانه‬ ‫از نامزدی ظریف در انتخابات صحبت می کند و البته اخیرا‬ ‫به روحانی پیشنهاد کرده است شخصی مانند ظریف را برای‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ ۹۶‬به جای خودش معرفی‬ ‫کند‪ .‬محمد جواد ظریف اما خودش قاطعانه می گوید‪ :‬من‬ ‫دیپلماتم نه سیاســتمدار؛ نامزد هیچ انتخاباتی نمی شوم‪.‬‬ ‫محمد کریــم عابدی یکــی از نماینــدگان ادوارمجلس در‬ ‫این مورد گفته است‪ :‬عوامل پشــت پرده ای که از نامزدی‬ ‫اقای ظریف در ســال ‪ 96‬برای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫صحبت می کنند در واقــع به دنبال جایگزینــی برای مهره‬ ‫سوخته خود هستند‪ .‬اما در مورد نسبت محمد جواد ظریف‬ ‫با اصالح طلبان بهتر اســت به کتاب خاطرات اقای سفیر‬ ‫نگاهی داشته باشــیم‪ .‬او در بخشــی از این کتاب نوشته‬ ‫است‪« :‬اسم روزنامه ســام می امد تنمان می لرزید‪ ،‬یادم‬ ‫اســت در یک مورد این روزنامه در نامه ای بــه وزیر خارجه‬ ‫نوشته بود که ظریف در جایی این صحبت را درباره امریکا‬ ‫نامزدی‬ ‫اقای مهندس؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫اسحاقجهانگیری‬ ‫وقتــی هنــوز تردیــد وجــود داشــت کــه اکبــر‬ ‫هاشمی رفســنجانی نامــزد انتخابــات ســال ‪ 92‬باشــد‪،‬‬ ‫اســحاق جهانگیری نزدیکترین فــرد به او بــود که گفته‬ ‫می شد نامزدی اش قطعی شده اســت‪ .‬حتی می گویند او‬ ‫نزدیک به ســاختمان میدان فاطمی بود برای ثبت نام در‬ ‫انتخابات که خبر رســید هاشــمی عازم وزارت کشور شده‬ ‫است‪ .‬سیب سیاســت ایران انچنان چرخید که دست اخر‬ ‫حســن روحانی رئیس جمهور شــد و‬ ‫اسحاق جهانگیری معاون اول‬ ‫او‪ .‬البته همان سیب سیاست‬ ‫ایــران همچنــان می چرخد‬ ‫و کار بــه انجــا رســیده که‬ ‫کرده و وزارت خارجه باید موضع خودش را روشن کند در غیر‬ ‫این صورت ما افشاگری می کنیم بیشتر تندروی ها از النه‬ ‫جاسوسی گرفته تا قضیه مکه و ممانعت از روابط با مصر به‬ ‫دست «جناح چپ» صورت گرفت‪.‬‬ ‫روزی به شــوخی و جــدی به اقــای (رئیــس دولت‬ ‫اصالحات) گفتــم زمانی دوســتانتان به خاطــر اینکه ما‬ ‫حرف هــای معتــدل می زدیم با مــا مخالف بودنــد‪ ،‬حاال‬ ‫خودشــان همان حرف های ما را می زنند‪ .‬یکی از شــرایط‬ ‫تندروهــای مجلس ششــم بــرای اینکه به اقــای صادق‬ ‫خرازی رای اعتماد بدهند؛ ایــن بود که مرا از معاونت عزل‬ ‫کنــد‪ ،‬روش مبارزه با نظام ســلطه این نیســت که شــما با‬ ‫رفتار و عملکردتان مبانی نظام ســلطه را تقویت کنید‪ ،‬اگر‬ ‫می خواهید با نظام ســلطه برخورد کنید باید مبانی سلطه را‬ ‫برهم بزنید‪.‬ایشان (محتشــمی پور) در هیات دولت گفته‬ ‫بود این فرد امریکایی اســت و نمی تواند برود‪ .‬من به اقای‬ ‫محتشــمی پور پیغام دادم که در این دنیا نمی توانم کاری‬ ‫انجام دهم اما دران دنیا از شما نخواهم گذشت‪».‬‬ ‫به نظر می رســد که محمد جواد قاطعانه با پیشــنهاد‬ ‫نامزدی اش مخالفت کند اما برخی اصالح طلبان همچنان‬ ‫به حضور او اصرار دارند‪.‬‬ ‫می گویند او ممکن اســت نامزدالترناتیو حسن روحانی در‬ ‫انتخابات سال‪ 96‬باشد‪.‬یکی از روزنامه نگاران اصالح طلب‬ ‫اخیرا مدعی شده است که پروژه یک دوره ای بودن حسن‬ ‫روحانی قطعی است و حتی نفر جایگزین را نیز معرفی کرد‪.‬‬ ‫این روزنامه نگار نوشــته اســت‪« :‬برای اجرایی شدن این‬ ‫پروژه‪ ،‬قرار نیست فرد جایگزین‪ ،‬اصولگرا باشد‪ .‬برخی منابع‬ ‫از اسحاق جهانگیری به عنوان محتمل ترین فرد جایگزین‬ ‫یاد می کنند؛ چراکه هم اصالح طلبان او را از خود می دانند‬ ‫و هم اصولگرایان بــا او تعارض جــدی ندارند‪ .‬همچنین‬ ‫روابطش با نظام حســنه و مطلوب اســت و او قابل اعتماد‬ ‫تمامی مقامات جمهوری اسالمی ایران است‪».‬‬ ‫شخصیت های ارشــد حزب کارگزاران از او به عنوان‬ ‫کاندیدای مورد نظر خود در انتخابات ریاست جمهوری اینده‬ ‫نام می برند‪ .‬برخی از اعضای این حزب که خود را پدرخوانده‬ ‫اصالح طلبان می دانند از معاون اول روحانی خواسته اند که‬ ‫خود را برای دور بعد انتخابات اماده کند‪ .‬جهانگیری از حزب‬ ‫متبوعش ماموریت دارد در ماه های اخیر روی فساد و مبارزه‬ ‫با انکه مورد تاکید مقامات ارشد نظام است متمرکز شود و‬ ‫خود را به عنوان چهره ای ضد فساد معرفی کند‪.‬‬ ‫در این میان اما کسانی که حامی نامزدی او هستند‬ ‫می گویند جهانگیری هم ارتباط خوبی با اصالح طلبان دارد‬ ‫و هم ارتباط خوبی با حلقه نزدیک به هاشمی رفسنجانی‪.‬‬ ‫انها می گویند جهانگیری قدرت مناظره بیشــتری نســبت‬ ‫به حســن روحانی دارد و بهتر می تواند حریف نامزد جناح‬ ‫مقابل شود‪.‬‬ ‫حرف دیگر این است که این چهره سیاسی با قرابت‬ ‫بیشــتری که با اصالح طلبان دارد نقش بیشتری به انها در‬ ‫دولت اینده خواهد داد ضمن اینکه راه انها برای باقی ماندن‬ ‫در سیاست هموارتر خواهد کرد‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫سکوت و قناعت‬ ‫محمد رضاعارف‬ ‫محمد رضا عارف روزهای ســختی را سپری می کند‪.‬‬ ‫او اســتراتژی ویژه ای بــرای ایــن روزها برگزیده اســت‪.‬‬ ‫اســتراتژی ای که یــک روزنامــه اصالح طلب نــام ان را‬ ‫«سکوت و قناعت» گذاشته است‪ .‬برخی اما نظر دیگری‬ ‫دارند‪ .‬انهــا می گویند محمــد رضا عارف بــرای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ســال اینده خود را اماده می کند‪ .‬روزنامه‬ ‫ارمان در تحلیلی با طرح این احتمال که عارف در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 96‬نامزد می شــود‪ ،‬نوشــت‪« :‬به نظر‬ ‫نمی رسید عدم ریاست بر کمیسیون اموزش به منزله پایان‬ ‫فعالیت های سیاسی عارف باشد‪ ،‬بلکه شنیده شده او پس‬ ‫از ناکامی برای جلوس بر کرســی ریاســت مجلس حاضر‬ ‫به پذیرش رقابت برای کرســی های دیگر ریاست نشد و به‬ ‫انتخابات ســال ‪ 96‬می اندیشــد‪ .‬البته عارف این روزها از‬ ‫اصالح طلبان دلگیر است که حق هم دارد‪ ،‬نخست از سال‬ ‫‪ 92‬که به ســبب حمایت از روحانی مجبور به انصراف شد و‬ ‫سپس انتخابات ریاســت مجلس که رقابت را به الریجانی‬ ‫واگذار کرد و ان طور که انتظار داشــت از ســوی اعضای‬ ‫لیست امید حمایت نشــد و در نهایت هم اصولگرایانی که‬ ‫در لیست امید بودند مسیر دیگری غیر از سایر اعضای این‬ ‫لیست انتخاب کردند‪ .‬اکنون این احتمال در حال تقویت‬ ‫شدن است که عارف در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪96‬‬ ‫حضور پیدا کند‪ .‬در این مسیر برخی که از مشکالت دولت‬ ‫روحانی که بیشتر در حوزه اقتصادی خودنمایی می کند اگاه‬ ‫هســتند به عارف توصیه می کنند که تبلیغاتی از این ناحیه‬ ‫داشته باشــد که همین موضوع هم برای او رای اور است‪.‬‬ ‫پزشک و سیاست‬ ‫یزاده هاشمی‬ ‫قاض ‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سیاست‬ ‫از ان دســت سیاســتمدارانی اســت که نه می شود‬ ‫او را اصولگــرا نامید نــه اصالح طلب‪ .‬طــرح تحول نظام‬ ‫ســامت‪ ،‬او را به وزیری کارامد و مدافع حقوق مستحقین‬ ‫تبدیل کرده اســت‪ .‬او به مناطق محروم می رود و چشمان‬ ‫مردم را رایگان مــداوا می کند‪ .‬بیان و حرکاتــش به دور از‬ ‫چارچوب های مالوف و مرسوم ریاســت است‪ .‬ارام حرف‬ ‫می زند و از حضور در میان مردم عــادی ِابایی ندارد‪ .‬همه‬ ‫این ها باعث شده تا وزیر چشم پزشک‪ ،‬چشم خبرسازان را‬ ‫برای ریاست جمهوری ‪ 96‬بگیرد‪ .‬شایعه شد که سید حسن‬ ‫قاضــی زاده هاشــمی امــاده نامــزدی بــرای انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری سال اینده است‪ .‬وزیر بهداشت در پاسخ‬ ‫به این شایعات گفت‪« :‬این مسائل همه حاشیه است‪ .‬این‬ ‫روزها متاسفانه همه چیز در کشور حاشیه شده و ان کسانی‬ ‫که در بســیاری از موارد فراموش شده اند‪ ،‬متن یعنی مردم‬ ‫هســتند‪ .‬بگذارید کارمان را برای مــردم انجام دهیم‪ .‬من‬ ‫قبال نظرم را اعالم کردم‪ ».‬اما در تازه ترین تحول در مورد‬ ‫او اخیرا یکی از روزنامه ها مصاحبه را با اقای وزیر انجام داد‬ ‫و این تیتر از او در خروجی سایت ها و رسانه ها قرار گرفت‪:‬‬ ‫«صبر کنید تا معلوم شود نامزد ریاست جمهوری می شوم یا‬ ‫نه»‪ ،‬بالفاصله یک جنجال خبری به راه افتاد و کار به انجا‬ ‫رسید که روابط عمومی وزارت بهداشت این بیانیه را صادر‬ ‫کرد‪ :‬وزیر بهداشت در مصاحبه با روزنامه شهروند در پاسخ‬ ‫به ســوالی در خصوص تداوم حضور خــود به عنوان وزیر‬ ‫بهداشت در دور بعد توضیحاتی داد که پس از انتشار‪ ،‬یکی‬ ‫از خبرگزاری ها براساس دیدگاه‪ ،‬استنباط و یا عالیق سیاسی‬ ‫خود تعابیر تحریف شده دیگری را به نقل از ایشان و با این‬ ‫عناوین که « صبر کنید تا معلوم شود نامزد ریاست جمهوری‬ ‫می شوم یا نه ‪ /‬مطمئن نیستم روحانی دوباره کاندید شود»‬ ‫منتشــر کرد‪ ،‬بنابراین مرکز روابط عمومی و اطالع رسانی‬ ‫وزارت بهداشــت ضمن تکذیــب نقل قــول غیر واقعی و‬ ‫تحریف شــده به نقل از وزیر بهداشت‪ ،‬هرگونه قضاوت در‬ ‫این مورد را به وجدان عمومی احاله می نماید‪».‬‬ ‫بــه نظــر می رســد او از جملــه افــرادی اســت که‬ ‫اصالح طلبان روی او حساب باز کرده اند‪.‬‬ ‫البته برخی هم اینگونه بیان می کننــد که عارف به تنهایی‬ ‫ظرفیت الزم برای پیروزی در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫را ندارد و اگر کاندیدا شــود برداشت عمومی چنین خواهد‬ ‫بود که او برای جلوس برکرسی ریاست جمهوری براساس‬ ‫تصمیم شخصی عمل می کند‪ .‬او دلخور است و باید بزرگان‬ ‫ســریع تر فکری برای این مســاله داشته باشــند‪ .‬حامیان‬ ‫عارف تصورشان این اســت که ایشان به حق خود نرسیده‬ ‫است‪ ،‬بنابراین باید درباره او تصمیم عقالنی اتخاذ شود‪».‬‬ ‫اما در اظهارنظری متفاوت در این مورد سید حسن رسولی‪،‬‬ ‫عضو شــورای راهبردی اصالح طلبان و از افــراد نزدیک‬ ‫به محمد رضا عارف گفته اســت‪« :‬هیچ گونه بحثی درباره‬ ‫کاندیدا شــدن دکتر عارف در انتخابات ‪ 96‬صورت نگرفته‬ ‫اســت‪ .‬تاکنون هیچ گونه بحث کارشناســی و تحلیلی در‬ ‫خصوص کاندیدا شــدن دکتر عــارف در انتخابات ‪ 96‬در‬ ‫جمع اصالح طلبان صــورت نگرفته و طــرح این موضوع‬ ‫بیشتر شایعه اســت و تا جایی که بنده مطلع هستم این امر‬ ‫صحت ندارد‪».‬‬ ‫اما این روزها برخی اصالح طلبــان حامی نامزدی او‬ ‫هســتند از جمله صادق زیباکالم در این مورد گفته است‪:‬‬ ‫«روحانی بهتر اســت یا عارف یا ظریف را بــه مردم در ‪96‬‬ ‫معرفی کند‪ .‬اگر این اتفاق بیفتد شانس اصالح طلبان بیشتر‬ ‫می شــود‪ ».‬فعال که محمد رضا عارف هم در مورد خودش‬ ‫ســکوت کرده و هم در مورد نظــرش در مــورد حمایت از‬ ‫روحانی‪ .‬باید دید او چه تصمیمی در مورد اینده سیاسی اش‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫رد صالحیت روحانی شانس نامزد ما را چندبرابر می کند‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با ولی ال ّله شجاع پوریان‬ ‫اصالح طلبــان تدبیرشــان بــرای انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری چه خواهد بود و چه برنامه ریزی‬ ‫برای نوع حضورشان داشتند؟‬ ‫فکر می کنــم مجموعه اصالح طلبــان باتوجه به‬ ‫عملکرد قابل قبول اقای روحانی دیگر تردید دوره گذشــته‬ ‫را ندارند ‪ .‬برخی فعاالن سیاسی و تشکل های اصالح طلب‬ ‫در انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 92‬می گفتند نامزد‬ ‫اختصاصی یعنی اقای عارف را باید حمایت کنیم اما تا االن‬ ‫همه یکدل و هماهنگ در حمایــت همه جانبه و همگرایی‬ ‫کامل نســبت به اقــای روحانــی هســتند‪ .‬بحث هایی که‬ ‫گاهی مطرح می شــود تحت عنوان «عبــور از روحانی»‪،‬‬ ‫«رقیب سازی برای اقای روحانی»‪« ،‬اینکه اقای روحانی‬ ‫خودش ممکن است نامزد نشود» یا «رئیس جمهوری یک‬ ‫دوره ای باشد» همه خارج از اردوگاه اصالح طلبان مطرح‬ ‫می شــود و در مجموعه طیف هــای مختلف اصالح طلب‬ ‫قاطع داشت‪ ،‬با این وصف به خاطر جمیع شرایطی که کشور‬ ‫دارد و خطراتی که برای کشور احساس می کنیم کمترین‬ ‫ تردید در جریان اصالحات برای حمایــت از اقای روحانی‬ ‫نیســت‪ ،‬در واقع همه اصالح طلبان نکات و نقدهای خود‬ ‫را کنار می گذارنــد و از توقعات خود می گذرنــد و کامل به‬ ‫حمایت از اقــای روحانی می پردازند و ایــن موضوع با نظر‬ ‫اقای صوفی منافاتی ندارد‪ .‬اقای خاتمی قبال هم خودش‬ ‫به عنوان کسی که در جریان مســائل کالن کشور است ‪،‬‬ ‫عملکرد اقای روحانی در مرعی و منظر او قرار دارد و بعضی‬ ‫جاها تامل ها و نقطه نظرهایــی دارد‪ .‬گزارش اقای صوفی‬ ‫شاید کمی جامع تر و جزیی تر باشد اما به معنای این نیست‬ ‫که یک برنامه ای است که شرط گذاری شود یا باعث شود‬ ‫برون دادش تغییر موضع نسبت به حمایت از اقای روحانی‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫شــما از عملکــردی که اقــای روحانــی در حوزه‬ ‫چنین مباحثی وجود ندارد‪ .‬اصالح طلبــان همچون دوره‬ ‫دوم اقای خاتمی که هیچ شک و تردیدی در حمایت از او‬ ‫نداشتند هم اکنون نیز همین همسویی و همگرایی را درباره‬ ‫اقای روحانی دارند‪.‬‬ ‫اقای صوفی در یک اعالم نظر گفته اصالح طلبان‬ ‫گزارشی را به رئیس جمهور اسبق دادند و از اغاز‬ ‫مذاکره با اقای روحانی سخن به میان اورده است‪،‬‬ ‫ایا بــرای حمایت از اقــای روحانــی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری بحث شــرط گذاری در جریان‬ ‫اصالح طلب مطرح اســت که صحبت از مذاکره‬ ‫می شود؟‬ ‫تردیدی نیســت که افراد و تشــکل های مختلف‬ ‫اصالح طلــب ممکــن اســت تامل هــا و نقطه نظرهــا یا‬ ‫انتقادهــای درون گروهی نســبت به برخــی عملکردهای‬ ‫اقای روحانی در حوزه های مختلف داشته باشند به این معنا‬ ‫که انتظار داشتند او ورود قوی تری به برخی موضوعات پیدا‬ ‫می کرد یا مثال اقای خاتمی و اقای هاشــمی شاید انتظار‬ ‫یک نوع تعامل و ارتباط بیشــتری از اقای روحانی در دوره‬ ‫ریاست جمهوری داشتند‪ ،‬چون حمایت رهبران این جریان‬ ‫و مجموعه تشــکل ها قطعا در کامیابی اقای روحانی تاثیر‬ ‫ریاست جمهوری داشت کجا راضی بودید و کجا‬ ‫به عملکرد دولت او نقد داشتید؟‬ ‫اقای روحانی در عرصه سیاست خارجی که بسیار‬ ‫موفق و عالی و فراتر از انتظار ظاهر شد‪ ،‬خیلی دیگر نیاز به‬ ‫توضیح نیست که کشور در چه شرایطی بود که اقای روحانی‬ ‫سکاندار دستگاه اجرایی شد‪ ،‬چندین قطعنامه بین المللی‬ ‫علیه ایران صادر شــده بود و تحریم های ظالمانه بســیار‬ ‫سختی علیه کشــور اعمال می شد؛ ســطح روابط ایران با‬ ‫دیگر کشورها بسیار افت پیدا کرده بود و بیشتر به کشورهای‬ ‫کم اهمیت و افریقایی محدود شــد‪ .‬اقای روحانی پرونده‬ ‫پیچیده هسته ای چندین ساله را حل کرد‪ ،‬البته حمایت رهبر‬ ‫معظم انقالب و مصوبه مجلس را هم همراه خود داشــت‬ ‫و باالخره توانست گشــایش هایی را در حوزه دیپلماسی به‬ ‫نفع کشــور رقم بزند‪ .‬در حوزه فرهنگ هم تا انجا که دولت‬ ‫روحانی توان داشت و بخش هایی که مربوط به خود دولت‬ ‫بود مانند صدور مجوزهای نشــریات‪ ،‬موفــق عمل کرد‪.‬‬ ‫جاهایــی که از حیطه اختیــارات دولت خــارج بود حداقل‬ ‫وزارت فرهنگ و ارشاد از حقوق و توقع هنرمندان همچون‬ ‫برگزاری کنسرت ها و تکریم نویســندگان و اهالی فرهنگ‬ ‫دفاع کرد‪ ،‬درکل در این حوزه ها هم نمره دولت خوب بود‪.‬‬ ‫مو بیش تالش هایی‬ ‫در بحث های اقتصادی هــم دولت ک ‬ ‫باتوجه به مشکالت و بن بســت هایی که در حوزه اقتصاد‬ ‫بود ‪-‬کــه بخش زیــاد ش از حــوزه اختیــارات دولت خارج‬ ‫اســت‪ -‬موفقیت هایی داشــت اما در حوزه سیاست داخلی‬ ‫در حد مــورد انتظار عمل نکــرد؛ اینکــه مجموعه فعاالن‬ ‫سیاســی قدرت فعالیت بیشــتری پیدا کننــد‪ ،‬ان جی او ها‬ ‫جان تــازه ای بگیرند‪ ،‬انجمن هــای صنفی احیا شــوند یا‬ ‫مطالبه ای که جریــان اصالحات و حداقــل همان حدود‬ ‫‪14‬میلیــون نفری کــه در انتخابات ریاســت جمهوری ‪88‬‬ ‫به اقای موسوی رای دادند به انتظارشــان توجه نگردید و‬ ‫تقریبا به اعتقاد من دولت با انفعــال کامل از کنار موضوع‬ ‫حصر گذشت و هیچ گونه تالشی در این زمینه به هر دلیل‬ ‫نکرد‪ ،‬نه از طریق شــورای عالی امنیت ملــی‪ ،‬نه از طریق‬ ‫ارتباطی که رئیس جمهوری می توانســت با قوه قضائیه و‬ ‫رهبری داشته باشــد یا درباره زندانیان سیاسی دولت خیلی‬ ‫تالش نکرد محکومیت هایشان کوتاه تر شود یا انهایی که‬ ‫نیاز به تجدیدنظ ر اســت با صحبت و تعامــل با قوه قضائیه‬ ‫محکومیت هــا کوتاه تر شــود‪ .‬در این زمینــه خیلی دولت‬ ‫اقای روحانی مایه نگذاشت‪.‬‬ ‫در حــوزه احــزاب با بازگشــایی خانه احــزاب ان‬ ‫گشایشی که مدنظر بود اتفاق افتاد؟‬ ‫ما که حزب اتحاد هستیم و ان بخشی که مربوط به‬ ‫دولت و وزارت کشور بود بله‪ ،‬دولت رویکرد مثبت و حمایتی‬ ‫داشت‪ .‬با وجودی که در راس وزارت کشور فردی با پیشینه‬ ‫اصولگرایی بود عملکردش قابل قبول است‪.‬‬ ‫درباره حمایت از اقای روحانی در قالب شــورای‬ ‫عالی سیاســتگذاری تصمیم گیری شد یا جبهه‬ ‫هماهنگی اصالحات؟‬ ‫اخیرا اقای عارف مصاحبــه ای کرد که تیتر بعضی‬ ‫روزنامه ها هم بود‪ .‬او دو نکته را ابراز کرد ؛ یکی اینکه مالک‬ ‫حرکت اصالح طلبان در انتخابات ریاســت جمهوری همان‬ ‫ســازوکار قبلی اســت البته در شــورای عالی سیاستگذاری‬ ‫بازنگری می شــود یعنی یک تجربه موفقی بود اما نقیصه ها‬ ‫و کاستی هایی هم داشــت‪ ،‬به هر حال در این تجربه مرور‪،‬‬ ‫واکاوی و بازنگری می شــود‪ .‬نکته دیگر صحبت های اقای‬ ‫عارف ان بود که به طور شفاف گفت‪« :‬ما همان مسیر سال‬ ‫‪ 92‬را در انتخابــات ‪ 96‬طــی و تجربه می کنیم‪ ».‬ما ســه تا‬ ‫چهار مجموعه شاید هم عرض در جریان اصالحات داریم‪،‬‬ ‫شورایهماهنگیجبههاصالحاتشاملتشکل های‪ 20‬گانه‬ ‫اصالح طلب‪ ،‬شورای مشورتی اقای خاتمی و شورای عالی‬ ‫سیاستگذاریکهتلفیقوترکیبیازهمهاینمجموعه ها ست‪.‬‬ ‫همان شــورای عالی بــرای انتخابــات ریاســت جمهوری‬ ‫بازنگری می شود اما در بحث تعیین مصداق برای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری دوازدهم اختالف نظر نداریــم‪ ،‬چون در‬ ‫اینجا انتخــاب یک فرد نیاز اســت مثــل انتخابات مجلس‬ ‫شــورای اســامی نیســت که هدف انتخاب ‪ 290‬نامزد در‬ ‫حوزه هایمختلفانتخابیهباشد‪.‬انچهمادغدغه اشراداریم‬ ‫و سازوکارش را باید بیندیشیم این اســت که با وجود بمباران‬ ‫شــدید و تخریب دولت از سوی صدا و ســیما‪ ،‬تشکل های‬ ‫رادیکال بتوانیم مردم را متقاعد کنیــم که راهکار موفقیت و‬ ‫تداومموفقیتبازهمحضورحداکثریدرانتخاباتواستفاده‬ ‫از صندوق رای است و هیچ راه بدیل دیگری همچون انفعال‬ ‫یاقهرازصندوقرایوجودنداردوجوابنمی دهدامادرحوزه‬ ‫تعیینمصداقبرایانتخاباتریاست جمهوریایندورهاصال‬ ‫توقفی نداریم کامال همان طور که گفتم مصداق مشخص‬ ‫است و اتفاق نظروجود دارد‪.‬‬ ‫محافظه کارتر شــد ه یــا اصالح طلب تــر یا اصال‬ ‫تغییری نکرده است؟‬ ‫اقای روحانی در سال پایانی به دالیل متعددی با‬ ‫تدبیر بیشــتری عمل می کند‪ .‬اوال تالش می شود فضای‬ ‫چالشــی برای روحانی ایجاد شــود و رقبای او می خواهند‬ ‫جامعه این احساس را داشته باشد که اقای روحانی گاهی‬ ‫در تقابل با مواضع نظام حرکت می کند‪ .‬عالوه بر ان اقای‬ ‫روحانی نیم نگاهی به حمایت بخش هــای معتدل جریان‬ ‫اصولگرایــی در انتخابات اینــده دارد‪ ،‬بنابراین احســاس‬ ‫می کنم با تدبیر بیشتری نسبت به سال اول و دوم دارد عمل‬ ‫می کند‪ .‬در ســال اغازین گاهی شــاهد موضع گیری های‬ ‫بســیار تندی از جانب اقای روحانی دربــاره برخی نهادها و‬ ‫دیگر مجموعه های حاکمیــت بودیم که این موضعگیری‬ ‫تند کمتر در مال عــام بیان می گردید‪ .‬اما اخیــرا با احتیاط‬ ‫بیشــتری ســخن می گوید و عالمت ان همیــن مصاحبه‬ ‫تلویزیونی اخیر اقای روحانی است که به رغم وجود فضای‬ ‫خیلی ســنگینی که منتقدان او ایجاد کرده بودند و ســعی‬ ‫داشتند او را عصبانی کنند اما اقای روحانی از چارچوب خارج‬ ‫نشد و خیلی واکنشی صحبت نکرد‪ ،‬در عوض با طمانینه و‬ ‫ارامش بحث هایش را ارائه داد‪ .‬به نظر می اید با یک تدبیر‬ ‫بیشتری در سال پایانی ریاست جمهوری دور نخست دارد‬ ‫موضع می گیرد‪.‬‬ ‫اقای زیبــاکالم می گوید اگر دو قطبــی روحانی‪-‬‬ ‫احمدی نــژاد شــکل بگیــرد روحانی شکســت‬ ‫می خورد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫اصال چنین نظری ندارم‪ .‬امروز سطح اگاهی مردم‬ ‫بسیار باالرفته و رسانه های نوظهور از جمله فضای مجازی‬ ‫از نظر روشــن گری برای افکار عمومی نقش مهمی دارند‪.‬‬ ‫معجزه انها را در انتخابات مجلــس در تهران دیدیم‪ .‬نکته‬ ‫دوم اینکه یک همگرایی و اتفاق نظر کاملی در میان مجموع‬ ‫اصالح طلبان و اعتدالیون نسبت به اقای روحانی به وجود‬ ‫امده اســت‪ ،‬ســوم انکه در مجلس دهم طیف وســیعی از‬ ‫نمایندگان متمایل به اقای روحانی هستند و نکته اخر اینکه‬ ‫مردم در دولت یازدهم اثار اسیب دو دوره ریاست جمهوری‬ ‫اقای احمدی نژاد را دیدند؛ در مجموع من فکر می کنم اگر‬ ‫اقای روحانی یک رقیب دیگری غیــر از اقای احمدی نژاد‬ ‫داشته باشد کارزار و رقابت انتخاباتی اش راحت تر است اما‬ ‫اگر اقای احمدی نژاد هم بیاید تردیدی ندارم اقای روحانی‬ ‫دوباره در مرحله نخست انتخابات رای می اورد‪.‬‬ ‫باالخــره فــرض محال محــال نیســت‪ ،‬خیلی از‬ ‫احتماالت را باید سیاســیون در نظر بگیرند‪ ،‬اگر‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫اگــر شــرایط و فضــا طــوری شــود که‬ ‫خروجی اش ردصالحیت اقــای روحانی‬ ‫شود‪ ،‬همان موجی که در کشور به تبع ان‬ ‫ایجاد می شود یک شرایط بسیار ارمانی و‬ ‫خوبی را برای اینکه شانس موفقیت نامزد‬ ‫الترناتیو اقای روحانــی را چند برابر کند‪،‬‬ ‫فراهم می کند‬ ‫اقای روحانی نتوانست وارد عرصه انتخابات سال‬ ‫اینده شود یا یک اتفاقی افتاد که رای اش بسیار‬ ‫شــکننده ارزیابی و احتمال شکســتش تقویت‬ ‫شــود‪ ،‬اصالح طلبان گزینه دومی را مدنظر قرار‬ ‫می دهند یا خیر؟‬ ‫خــود فعل و انفعاالتی کــه منجر به حــذف اقای‬ ‫روحانی شود‪ ،‬به نظر من مثل ان جریان حذف اقای هاشمی‬ ‫یک ســوخت قوی اســت که می تواند جریان اصالحات‬ ‫را برای گرفتن تصمیم و نتیجه در کوتاه مدت شــارژ کند‪.‬‬ ‫یعنی واقعیت این است که اگر شرایط و فضا طوری شود که‬ ‫خروجی اش ردصالحیت اقای روحانی شود‪ ،‬همان موجی‬ ‫که در کشــور به تبع ان ایجاد می شود یک شــرایط بسیار‬ ‫ارمانی و خوبی را برای اینکه شانس موفقیت نامزد الترناتیو‬ ‫اقای روحانی را چند برابر کند‪ ،‬فراهم می کند‪.‬‬ ‫امــا شــما می گوییــد اقــای روحانی تــک نامزد‬ ‫اصالح طلبــان در انتخابــات ریاســت جمهوری‬ ‫سال ‪ 96‬است؟‬ ‫وقتی معادالت سیاســی در نظر گرفته شــود‪ ،‬در‬ ‫شرایط یادشده جریان سیاســی ادم هایی را که در سطوح‬ ‫کاندیدای ریاســت جمهوری مطرح باشند حتما دارند البته‬ ‫ما االن رقیبی کنار اقای روحانی بــه دلیل تبعات منفی که‬ ‫ممکن است ایجاد کند نداریم ولی اگر ان شرایطی که گفتم‬ ‫ی را گرفت و عمل کرد‪.‬‬ ‫به وجود امد می توان چنین تصمیم ‬ ‫روشــن تر بگوییم ایا دو نامزد از جناح اصالحات‬ ‫می ایند؛ یکی اقای روحانی و دیگری نقش نامزد‬ ‫در ســایه را ایفا می کند که اگر برای حضور اقای‬ ‫روحانی در عرصه رقابت اتفاقی افتاد‪ ،‬او جایگزین‬ ‫شود؟‬ ‫خیر‪ ،‬نیاز نیست که با دو نامزد حضور پیدا کنیم اما‬ ‫اگر این اتفاق بیفتد ما نامزدهای بالقوه ای که در این عرصه‬ ‫بودند‪ ،‬مثل اقای دکتر عارف و دیگران را داریم یعنی بالقوه‬ ‫شــرایط برای شــخصیت های دیگر وجود دارد که بیایند و‬ ‫خالء را پر کنند‪.‬‬ ‫زمانی که اقای هاشــمی ردصالحیت شــد اقای‬ ‫روحانی بود کــه از ظرفیت رای ردصالحیت اقای‬ ‫هاشمی استفاده کند اما وقتی ثبت نام نامزدهای‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری تمام شود و شورای‬ ‫نگهبان نظرش را درباره بررسی صالحیت نامزدها‬ ‫اعالم کند و اصالح طلبان کاندیدا نداشته باشند‪،‬‬ ‫فقط نامزدهای اصولگرا باقی بمانند‪ ،‬چه کسی به‬ ‫تعبیر شما می خواهد از ظرفیت رای حذف اقای‬ ‫روحانی استفاده کند؟‬ ‫ممکن اســت مجموعه ما در ســازوکارهایی که در‬ ‫بحث های انتخاباتــی خواهد داشــت‪ ،‬نیم نگاهی به این‬ ‫موضوع هم داشته باشــند‪ .‬البته برای اینکه خطر تشتت را‬ ‫دفع کنند می تواند با همین گزینه اعالم حضور کند که هیچ‬ ‫ تردیدی نسبت به کاندیدای اول به وجود نیاید و کاندیدای‬ ‫دوم به عنوان یار احتیاطی باشــد‪ .‬این هم در حد یک فکر‬ ‫است‪.‬‬ ‫یعنی با هماهنگی اقای روحانی نفر دوم می اید؟‬ ‫من نمی توانم بگویم حتما نفــر دوم می اید‪ ،‬فردا‬ ‫همین تیتر شود بلکه در حد فرضیه می تواند مطرح شود‪.‬‬ ‫اتفاقا اقای اولیا نیــز همین را گفت کــه اگر نفر‬ ‫دومی بیاید هماهنگ شده با اقای روحانی خواهد‬ ‫بود‪ ،‬همان طور که گفتم فرض محال محال نیست‬ ‫اگر احتمال وقوع ان اتفــاق را دادید‪ ،‬حاال نامزد‬ ‫دوم چه کسی خواهد بود؟‬ ‫پیشگویی اقای اولیا خوب است اما پیشگویی من‬ ‫خوب نیست؛ چو فردا شود فکر فردا کنیم‪.‬‬ ‫یعنی همان زمان تصمیم می گیرید؟‬ ‫ان شاءالله‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما اصالح طلبان گویا دربــاره ترکیب دولت اینده‬ ‫بحث دارند؟‬ ‫این صحبت هایی اســت که خبرنگاران در دهان‬ ‫مــا می گذارند‪ .‬به هــر حال چند هــزار نفر فعال سیاســی‬ ‫اصالح طلب است هر کسی ممکن است حرفی بزند و عقیده‬ ‫شــخصی اش را بگوید اما خروجی و تصمیم جمعی موثر و‬ ‫مالک عمل است‪.‬‬ ‫برخی معتقدند اقای روحانی کابینه کنونی خود را‬ ‫متناسب با مجلس نهم بست تا رای اعتماد وزرای‬ ‫پیشنهادی را از نمایندگان ان دوره اخذ کند ‪ .‬یک‬ ‫بحث دیگر درباره ترکیب مدیران استانی شامل‬ ‫استانداران و فرمانداران است که نیازمند برخی‬ ‫بازنگری هاســت ‪ .‬این دیدگاهی اســت که خیلی‬ ‫از اصالح طلبــان حتی نماینــدگان مجلس دهم‬ ‫بیان کردند تا دولت با قدرت بیشتری وارد عرصه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری شــود‪ ،‬اما گویا اقای‬ ‫روحانی این نظر را ندارد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫ایــن صحبت ها درســت اســت‪ .‬االن حداقل دو‬ ‫دیــدگاه وجــود دارد‪ ،‬یکی ان اســت که گفته شــد‪ ،‬نظر‬ ‫شــخصی من هم این اســت که دولت در برخــی مدیران‬ ‫اســتانی و برخی وزارتخانه ها در ‪ 9‬ماهی کــه تا انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری مانده اگر تغییراتی به وجود بیاورد هم‬ ‫یک پیام مثبت دارد که این دولت از ایستایی و توقف فاصله‬ ‫می گیرد و هــم به هر حال یک تزریــق روحیه و امیدی در‬ ‫مجموعه است که دولت در جاهایی که الزم باشد مماشات‬ ‫نمی کند‪ .‬نگاه دیگری را که بیشتر خود دولتمردان و اقای‬ ‫روحانی دارند‪ ،‬این است که فرصت انجام این کار نیست‪.‬‬ ‫در این فرصتی که تــا انتخابات ‪ 29‬اردیبشــهت ‪ 96‬باقی‬ ‫است اوردن مدیر جدید حتی اگر نسبت به نفر قبلی خیلی‬ ‫کارامدتر باشد چندان کارساز نیست و فرصت اینکه بتواند‬ ‫تثبیت شــود وجود ندارد این دیدگاه هم قابل تامل اســت‬ ‫چون در مجموعه هــای کالن یک تغییر باعث می شــود‬ ‫تمام ارکان ان مجموعه احســاس بالتکلیفی کنند‪ ،‬یعنی‬ ‫اگر وزیر عوض شــود تا ادارات کل اســتان ها و مدیران‬ ‫پایین تر بالتکلیف هستند و نمی دانند وزیر جدید انها را در‬ ‫مسئولیت های شان تثبیت می کند یا تغییر می دهد‪ .‬وقتی‬ ‫هزینه و فایده نگاه شود معلوم نیست که اقدام برای تغییر‬ ‫کابینه فایده بیشتری نســبت به هزینه اش داشته باشد اما‬ ‫همه این بحث ها که من در حد بیــان و دیدگاه می دانم به‬ ‫ان معنا نیســت که اگر اقای روحانی این کار را انجام نداد‬ ‫عده ای از مجموعه اصالح طلبان از اقای روحانی قهر کنند‬ ‫و مساله ان قدر مهم باشد که بخواهند مقابل اقای روحانی‬ ‫جبهه گیری کنند‪ .‬با همه مالحظات و تح ّفظ هایی که وجود‬ ‫دارد معتقدیم که گزینه منحصر به فرد در این شرایط برای‬ ‫اصالح طلبان اقای روحانی است‪.‬‬ ‫از صحبت درباره اقای روحانی بگذریم‪ ،‬ایا اقای‬ ‫جهانگیری‪ ،‬عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی‬ ‫توانست در مقام معاون اول رئیس جمهور انتظار‬ ‫اصالح طلبان را براورده کند؟‬ ‫در مجموع بله‪ ،‬باتوجه به اینکه بخش های زیادی‬ ‫از دولت خیلی گرایش و تمایلی به اصالح طلبان نداشتند‪،‬‬ ‫اقای جهانگیری در تعدیــل رویکرد بی تفاوتی نســبت به‬ ‫اصالحیون نقش بســیار موثری ایفا کرد‪ .‬از طرفی گاه که‬ ‫الزم بــود از گفتمان اصالحــات و تبلیــغ و ترویج عملکرد‬ ‫مجموعه اصالح طلبــان و دولت اصالحات دفاع شــود‪،‬‬ ‫اقای جهانگیری دفاع الزم را انجام می داد‪ .‬در دفاع از کیان‬ ‫عملکرد دولت برای اقای روحانی به نظرم هیچ فردی از وزرا‬ ‫و مجموعه دولــت به اندازه اقای جهانگیــری موثر و مفید‬ ‫نبوده است‪ .‬در مجموع اقای جهانگیری موفق عمل کرده‬ ‫و موفق ظاهر شده است‪.‬‬ ‫اقــای روحانــی امــروز در مقایســه با ســال ‪92‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ولی الله شــجاع پوریان‬ ‫می گویــد‪« :‬باتوجه بــه اینکه‬ ‫بخش هــای زیــادی از دولت‬ ‫خیلــی گرایــش و تمایلــی به‬ ‫اصالح طلبان نداشتند‪ ،‬اقای‬ ‫جهانگیــری در تعدیل رویکرد‬ ‫ بی تفاوتی نســبت به اصالحیون نقش بسیار موثری‬ ‫ایفا کرد‪ ».‬با او در این مورد گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪35‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫از روحانی عبور نمی کنیم‬ ‫گفت وگو با علی اکبر اولیا‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫هم اکنون اگر موضع اصالح طلبان برای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال اینده بررسی می شود انها‬ ‫دو دسته هستند ؛ برخی صحبت از حمایت قطعی‬ ‫از اقای روحانــی می کنند‪ ،‬گروه دیگــر می گویند‬ ‫باید مشــروط این اتفاق بیفتــد‪ ،‬االن وضعیت به‬ ‫چه صورت اســت و خودتان چه طــور پیش بینی‬ ‫می کنید؟ به نظر شــما اصالح طلبان باید چه طور‬ ‫وارد رقابت سیاسی پیش رو شوند؟‬ ‫من فکر می کنم دوره قبل ریاســت جمهوری اقای‬ ‫روحانی کاندیدای اصالح طلبان نبود ولی باتوجه به مجموعه‬ ‫شــرایطی که پیش امد اقای دکتر عــارف کناره گیری کرد و‬ ‫زمینه رای اوردن اقای روحانی فراهم شد‪ .‬به نظر من کسی‬ ‫که رئیس جمهور ایران شــد از جناح اصولگــرا بود ولی زبان‬ ‫اصالح طلبان را می فهمید‪ ،‬به مبانی انها توجه داشت و این‬ ‫مساله با خواســت عموم مردم مطابق بود‪ ،‬بر همین اساس‬ ‫توانست اکثریت ارا را کســب کند‪ .‬به نظر من اوال باید توجه‬ ‫کرد که اقــای روحانی یک اصالح طلب نبــود و حرف هایی‬ ‫که می زد برخاسته از جناح اصولگرا بود ‪ .‬قاعدتا او با واکنش‬ ‫کمتری از طیف رادیکال جریان اصولگرا مواجه شــد‪ .‬این‬ ‫پارامتر به طور نســبی برای اصالح طلبان مطلوب بود چون‬ ‫ان حساســیت هایی که روی اصالح طلبان در زمان تصدی‬ ‫امور اجرایی شــکل می گرفت و به وجود می امد روی اقای‬ ‫روحانی نبود‪ ،‬بنابراین او یکســری خواســته های عمومی را‬ ‫مطابق مبانی اصالح طلبی مطرح کــرد‪ .‬خود اقای روحانی‬ ‫یکسری ویژگی های شخصی خوب هم داشت که با شهامت‬ ‫و شجاعت انچه باور داشــت را بیان می کرد و هنوز هم بیان‬ ‫می کند‪ .‬تصــور می کنم مجموعــه اصالح طلبان گزینه ای‬ ‫غیر از اقای روحانــی را نمی توانند در این انتخابات داشــته‬ ‫باشــند؛ ضمن اینکه او رئیس جمهور است و قاعدتا بهترین‬ ‫ظرفیت و بهترین گزینــه می تواند برای دوره بعد باشــد‪ .‬در‬ ‫مجموع اصالح طلبان مشکل خاصی با اقای روحانی ندارند‬ ‫و او گزینه قابل قبولی می تواند برای انها باشد‪ .‬از طرفی یک‬ ‫نگرانی هایی وجود دارد و به خاطر افزایش حساسیت ه ا روی‬ ‫اقای روحانی‪ ،‬امکان دارد شرایط کارکردن برای او دشوارتر‬ ‫شــود‪ ،‬طبعا از جناح اصالحات نمی توانــد در همین رابطه‬ ‫گزینه های دیگری مطرح شود‪ .‬باید درنظر بگیریم که شرایط‬ ‫بین المللی ما بسیار حساس است‪ ،‬ایران در یک منطقه بسیار‬ ‫ناارامی قرارداردکههمسایگانشیعنیافغانستان‪،‬پاکستان‪،‬‬ ‫عراق و اخیرا ترکیه با مشکالت و بحران ثبات مواجه شده اند‬ ‫بنابراین ما فرصت هیچ گونه خطا یا استفاده از گزینه ازمون‬ ‫نشده را نداریم‪ .‬به هر حال اقای روحانی یک مسیری را طی‬ ‫کرده و به نظر می رسد در مجموعه اصالح طلبان و حتی برای‬ ‫مجموعه کشــور گزینه ای غیر از او نمی تواند مطرح باشد‪.‬‬ ‫اینکه این روند قطع شود قطعا برای کشور ضایعات فراوانی‬ ‫خواهد داشت‪ .‬من فکر می کنم که هر چند شاید خیلی شرایط‬ ‫مطلوب و ایده الی از جهت رشد اقتصادی حاصل نشده‪ ،‬اما‬ ‫تا حدی تورم کنترل شد ه و رشد هم دارد و اثاری را از خودش‬ ‫نشانمی دهدولیبههرحالکسیکهواقع بینباشدمی گوید‬ ‫درگذارازشرایطبحرانی‪،‬مدیریتاقایروحانیموفقیت امیز‬ ‫بودهودرمجموعبههرجهتدستاوردهایبسیارخوبیدولت‬ ‫یازدهم داشت که اگر ریاست جمهوری او ادامه داشته باشد‬ ‫می توانیم به دستاوردهای بهتری هم برسیم و رشد اقتصادی‬ ‫و رفاه مردم بیش از پیش محقق شود‪.‬‬ ‫ صحبتی را اقای صوفی گفت که «گزارشی درباره‬ ‫اقای روحانی به اقای خاتمی داده و مذاکره با اقای‬ ‫روحانی اغاز شده اســت»‪ ،‬چه مباحثی در مذاکره‬ ‫با اقای روحانی طرح خواهد شــد یــا اصال نیاز به‬ ‫چنین مذاکــره ای وجود دارد یا خیــر؛ چون وقتی‬ ‫شــما می گویید گزینه قطعی اصالح طلبان برای‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬اقای روحانی است‪،‬‬ ‫مذاکره بر سر چه خواهد بود؟‬ ‫طبعــا در جزئیــات کار جــای بحث اســت‪ ،‬اینکه‬ ‫مشــخصا اقای روحانی برای رای اوردن وزرای پیشنهادی‬ ‫باید با مجلس نهم تعامل می کرد و به هر حال خواســت ها و‬ ‫ســاختارهای حاکم بر مجلس نهم را مدنظر قرار می داد اما‬ ‫االن مجلس دهم بر سر کار است و مشخصا اصالح طلبان‬ ‫پایگاه بسیار قوی تری دارند‪ ،‬می توان با مسامحه گفت ‪30‬‬ ‫نماینده مردم تهران از جناح اصالح طلبان هستند و طبعا این‬ ‫مساله اقای روحانی را در شرایط جدید تری قرار می دهد‪ .‬ما‬ ‫بایدبپذیریمکهبخشعمده ایازمدیراندولتاقایروحانی‬ ‫بنابههمانمالحظاتمجلسنهمازمدیرانسابقدولتقبل‬ ‫بودند‪ ،‬قاعدتا چنین انتظاری وجود دارد که با مجلس جدید او‬ ‫دستش بازتر باشد و بتواند نیروهای متناسب با فضای جامعه‬ ‫و کارامدتر انتخاب کند‪ .‬به نظر من انچه با او می تواند مطرح‬ ‫شود در این حوزه خواهد بود‪.‬‬ ‫شــما گفتید اقای روحانی کابینه اش را متناسب با‬ ‫فضای حاکم بــر مجلس نهم بســت و االن خیلی‬ ‫شــرایط و اوضــاع فــرق کــرده اســت‪ .‬از طرفی‬ ‫قریب به اتفاق اصالح طلبــان معتقدند که کابینه‬ ‫باید اصالح شــود اما گویا اقای روحانی تصمیمی‬ ‫ بر این کار ندارد و باتوجه به اینکه ‪ 9‬ماه تا انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریبیشترباقینیست‪،‬می خواهد‪.‬با‬ ‫همین ترکیب کابینه تا پایان ادامه دهد‪ ،‬به نظر شما‬ ‫این مساله پاشنه اشیل اقای روحانی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری می شود یا خیر؟‬ ‫بهنظرمنفرصتزیادینیستکهدستبهتغییرات‬ ‫ گســترده ای زده شــود‪ ،‬ولی به نظر من قطعا اقای روحانی‬ ‫ارزیابی جدی تری از وزرا و معاونان وزرا از نظر کارایی و گرایش‬ ‫انها به موفقیت دولت داشــته باشــد‪ .‬به نظر من این مساله‬ ‫شوخی نیست‪ ،‬خیلی از پســت های کلیدی هنوز در اختیار‬ ‫مدیران دولت اقای احمدی نژاد است و با گرایش های خاص‬ ‫خودشــان کار را ادامه می دهند‪ .‬با کمــال تعجب می بینیم‬ ‫افرادی که هیچ کارایی ندارند مدیریت شــان همچنان باقی‬ ‫است‪ ،‬این موارد در دولت بعدی قابل استمرار نخواهد بود و‬ ‫حداقل در چارچوب هایی که خود اقای روحانی در برنامه های‬ ‫خود اعالم کرد‪ ،‬یک تغییر ارایش در مجموعه مدیران دولت‬ ‫باید صورت بگیرد تا ما خروجــی بهتری را از مجموعه دولت‬ ‫شاهد باشیم‪.‬‬ ‫این را برای دولــت اینده متصور هســتید یا برای‬ ‫دولت کنونی؟‬ ‫من فکر می کنم در دولت کنونی دیگر خیلی فرصتی‬ ‫برای جابه جایی مدیران وجود ندارد اما تدارک تغییر در ترکیب‬ ‫مدیران دولت بعد باید از االن دیده شود‪ ،‬در واقع برای خود‬ ‫وزرا و زیرمجموعه هایشــان ارزیابی هایی صورت گیرد‪ .‬هر‬ ‫چن د به نظر من موارد حادی وجود دارد که همین االن هم در‬ ‫حد معاونان وزرا تغییر و جابه جایی بالمانع است و کمک به‬ ‫کارایی و توانمندی و یکدست شدن دولت می کند‪.‬‬ ‫پس طرح این مباحث در همان قالب مذاکره با اقای‬ ‫روحانی می گنجد؟‬ ‫به نظر مــن دو حوزه ای کــه قابل مذاکــره با اقای‬ ‫روحانی است همین ها ست‪.‬‬ ‫کجا از اقــای روحانی راضــی و کجا بــه کار او نقد‬ ‫دارید؟‬ ‫من سخنگوی کسی نیستم ولی به نظرم چارچوبی‬ ‫کــه او در ان حرکــت کــرد پوشــش خوبــی روی انتظارات‬ ‫اصالح طلبان بود‪ .‬بحث انتظارات و توقعاتی که مردم دارند‬ ‫در حوزه هــای فرهنگی‪ ،‬قانونمداری‪ ،‬پافشــاری بر موازین‬ ‫قانونی را خوب دنبال کرد‪ .‬به هر حال در توجه ها و تاکیدها و‬ ‫ی در برخی موارد کمتر از خیلی از اصالح طلبان‬ ‫حتی پافشار ‬ ‫نبوده است‪.‬‬ ‫نقد عمده ای کــه اصالح طلبــان به دولــت اقای‬ ‫روحانی دارند چیست؟‬ ‫من نمی توانم از طرف جمع صحبت کنم‪ .‬مشخصا‬ ‫در حوزه سیاســت داخلی نقدهای قابل توجهی است‪ .‬یک‬ ‫بخشــی هم به حوزه برنامه ریزی بر می گردد‪ ،‬مخصوصا در‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫حتمــا همین طور اســت‪ .‬به هر حال خــود به خود‬ ‫ی که طیف گسترده ای از اصالح طلبان‬ ‫اتفاق نیفتاد‪ .‬در حال ‬ ‫ردصالحیت شدند و اصالح طلبان با نفر دوم و سوم در خیلی‬ ‫حوزه ها وارد میدان رقابت شدند اما توانستند رای قابل توجهی‬ ‫بیاورند و این اتفاق کمی نیست‪.‬‬ ‫االن ارتباط ارگانیک اقای روحانی با اصالح طلبان‬ ‫چــه طــور برقــرار اســت‪ ،‬ایــا از طریــق اقایــا ن‬ ‫جهانگیری‪ ،‬مجید انصاری یا جمشید انصاری این‬ ‫کار انجام می شود؟‬ ‫طبعا نیروهایی که در دولت اقای روحانی هســتند‬ ‫این ارتباط را برقرار می کنند‪ .‬مــن خیلی دقیق نمی دانم چه‬ ‫مکانیزمی پیش بینی شده اســت‪ ،‬اما اقای مجید انصاری و‬ ‫اقای جهانگیری می توانند کانال های ارتباطی برای برقراری‬ ‫ارتباط و تعامل با اصالح طلبان باشند‪.‬‬ ‫حضور اقــای جهانگیــری در دولت چقــدر تاثیر‬ ‫داشته و توانســته پل ارتباطی اصالحات و دولت‬ ‫را برقرار کند؟‬ ‫من که اطالع دقیقی ندارم‪ .‬شاید اقای جهانگیری‬ ‫تمام نظرات اصالح طلبان را تامین نکرده باشــد اما به طور‬ ‫نسبی قطعا تاثیرگذاری خودش را داشته است‪.‬‬ ‫اینکه گفته می شــود دولت یازدهم براساس میل‬ ‫کارگزاران بسته شــد این حرف را قبول دارید؟ در‬ ‫دولت اینده باید چطور شود؟ اصالح طلبان انتظار‬ ‫دارند چه استفاده دیگری از ظرفیت های این جناح‬ ‫سیاسی در قوه مجریه صورت بگیرد؟‬ ‫قاعدتا اصالح طلبان طیف گسترده ای هستند که‬ ‫شورای هماهنگی شان می تواند خواسته هایشان را مطرح‬ ‫کند و ان تعامالت و گفت وگوها را با دولت داشــته باشــند‪.‬‬ ‫حداقل این اســت که از نیروهای درون جبهه اصالحات به‬ ‫خوبیاستفادهشودودرواقعیکمجموعهمنسجم تریبرای‬ ‫کابینه و مجموعه دولت رقم بخورد تا دستاوردهای بیشتری‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫کسی که رئیس جمهور ایران‬ ‫شد از جناح اصولگرا بود ولی‬ ‫زبان اصالح طلبان را می فهمید‬ ‫مجید انصاری و جهانگیری‬ ‫می توانند کانال های ارتباطی‬ ‫برای برقراری ارتباط و تعامل با‬ ‫اصالح طلبان باشند‬ ‫سیاست‬ ‫انفکاک سازمان اداری و اســتخدامی از سازمان مدیریت و‬ ‫برنامه ریزی این مساله خود را نشان داد‪ .‬در این حوزه ضعف‬ ‫مفرطی وجود داشت و دولت ناچار شد تصمیم خود را عوض‬ ‫و دو سازمان را از هم منفک کند‪.‬‬ ‫در سایر حوزه های سیاست داخلی همچون احزاب‬ ‫و مطبوعات عملکرد چطور بود؟‬ ‫بیشتر درباره حضور چهره های شاخص و تابلوداری‬ ‫از دولت قبل در مجموعه دولت یازدهم عدم همخوانی هایی‬ ‫را نمایان کرد‪.‬‬ ‫منظورتان مدیران‪ ،‬استانداران و فرمانداران است؟‬ ‫در خیلی اســتان ها خیلی از مسئوالن تغییر نکردند‬ ‫و فقط در حد جا به جایی بود که مشــخص بود یکدســتی و‬ ‫یکپارچگی وجود ندارد‪.‬‬ ‫االن اقای جمشید انصاری از اســتانداری زنجان‬ ‫معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان امور اداری‬ ‫و استخدامی شد‪ ،‬ایا این خواسته اصالح طلبان از‬ ‫رئیس جمهور بود؟‬ ‫اقای انصــاری چهره نزدیک بــه جریان اصالحات‬ ‫اســت‪ ،‬ولی در واقع یک تصمیم اورژانســی بود برای اینکه‬ ‫ضعف مفرطی کــه در ایــن حوزه وجــود داشــت و در واقع‬ ‫ن وضعیت‬ ‫ســاختارهای اداری و استخدامی رها شــده بود ‬ ‫تغییر کند و انچه در این حوزه باید اتفاق بیفتد دنبال شــود‪.‬‬ ‫تصمیم شایســته ای بود اما کمی دیرهنگام‪ ،‬در واقع غفلتی‬ ‫سه ســاله اتفاق افتاد و بحث فیش های نجومی هم یکی از‬ ‫اتفاقایی بود که به خاطر ایــن غفلت بروز پیدا کرد که البته تا‬ ‫حد زیادی هم جمع و جور شد‪ ،‬ولی نشان داد مجموعه دولت‬ ‫در این حوزه بسیار ضعیف عمل کرد و این مساله از حوزه توجه‬ ‫اصلی اش خارج بود‪.‬‬ ‫اقای روحانی امروز همان اقای روحانی ســال ‪92‬‬ ‫است یا تغییر کرده است؟‬ ‫اساسا همین ایشــان اســت ولی من فکر می کنم‬ ‫حرکت های ایذایی که طیف های رادیــکال مقابل او انجام‬ ‫دادنــد شــاید او را در مواضعش مقداری شــفافتر و پایدارتر‬ ‫کرده باشد‪ .‬اگر این حساسیت ها نبود‪ ،‬شاید معتدل تر حرکت‬ ‫می کرد‪ .‬فکر می کنم جناح رادیکال حتی اقای روحانی را به‬ ‫اصالح طلبان نزدیک تر کرده باشد‪.‬‬ ‫یــک نــگاه ایــن بــود کــه اقــای روحانــی دارد‬ ‫محافظه کارتر می شــود تــا اینکه خواســته های‬ ‫اصالح طلبــان را بخواهــد دنبال کند‪ ،‬پس شــما‬ ‫می گویید اقای روحانی به اصالح طلبان نزدیک تر‬ ‫شده است؟‬ ‫اقای روحانی باید به هر حال مجموعه شرایط و منافع‬ ‫ملی را هم در نظر بگیرد‪ .‬کشور باید با حفظ ارامش اداره شود‬ ‫قطعا اذیت ها و ازارهایی که جنــاح مقابل کرد بدون تاثیر در‬ ‫خط مشی اقای روحانی نبود‪ .‬هر چند خیلی جاها او انعطاف‬ ‫خودش را داشت‪.‬‬ ‫ان خواســته هایی که اصالح طلبــان از اقای روحانی‬ ‫داشتند به ویژه گشــایش در حوزه سیاســت داخلی محقق‬ ‫شد؟ ایا او رفت به سمتی که این خواسته را محقق کند؟ مثال‬ ‫دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسالمی برگزار شد و‬ ‫اصالح طلبان خیلی به دولت اقای روحانی انتقاد می کردند‬ ‫که نتوانست انتظار اصالح طلبان را براورده کند؟‬ ‫به رغم اشــکاالت و ضعف هایی که در حوزه سیاست‬ ‫داخلی مطرح کردم اما در مجموع نتیجه و خروجی انتخابات‬ ‫‪ 94‬مجلس دهم نتیجه قابل قبولی بود‪ .‬باید انصاف به خرج‬ ‫داد که همان بی طرفی و قانونمداری و امانتداری رای مردم‬ ‫حاصل خود را نشــان داد و این دســتاورد کمی نبود‪ .‬به رغم‬ ‫اینکه خیلی ها شــاید خوشــبین نبودند اما ایــن اتفاق افتاد‬ ‫بنابراین قطعا یک گام بسیار مثبت و قابل تقدیر است‪.‬‬ ‫یعنی حاصل رویکرد سیاســی دولت بــود که این‬ ‫گشایش اتفاق افتاد؟‬ ‫‪4‬‬ ‫علی اکبر اولیا می گوید‪« :‬عبــور اصالح طلبان‬ ‫در انتخابــات ریاســت جمهوری ســال ‪ 96‬اتفــاق‬ ‫نمی افتد اما میزان اســتقبال و میزان سرمایه گذاری‬ ‫در عرصه انتخابات به میــزان همراهی اقای روحانی‬ ‫بســتگی دارد ‪ .‬قطعــا ان شــور و اشــتیاق می تواند‬ ‫درجات مختلفی داشته باشــد‪ ».‬این فعال سیاسی‬ ‫اصالح طلب یاداور می شود‪« :‬اگر هم قرار باشد برای‬ ‫شــرایطی خاص گزینه دوم اصالح طلبان را در نظر‬ ‫بگیرند قطعا این کار با هماهنگــی خود اقای روحانی‬ ‫انجام می شود‪».‬‬ ‫حاصل ایــد‪ .‬نه مجموعه نامتجانســی که مجبور باشــند به‬ ‫سختی ان را نگه دارند‪.‬‬ ‫اقــای جهانگیــری توانســته ان انتظــارات‬ ‫اصالح طلبــان را به عنوان معــاون اول تامین کند‬ ‫یا خیر؟‬ ‫من خیلی دقیق نمی توانم نظر بدهم‪ .‬در کل خیلی‬ ‫کامل نبوده اما به طور نســبی می توانیم نمره قبولی به اقای‬ ‫جهانگیری بدهیم‪.‬‬ ‫برخی مثل اقای زیبــاکالم می گویند اگر دو قطبی‬ ‫روحانی‪ -‬احمدی نژاد شــکل بگیرد‪ ،‬اقای روحانی‬ ‫می بازد نظر شما چیست؟‬ ‫به نظر من اقای احمدی نژاد همین االن هم در بین‬ ‫ی خــاص اصولگرا طرفــدار دارد اما قاطبه‬ ‫برخی جریان ها ‬ ‫اصولگرایان قطعا از او حمایت نخواهند کرد و به نظرم وزنی در‬ ‫مجموعه حوزه سیاست داخلی نخواهد داشت‪ .‬اصولگرایان‬ ‫اگر بخواهند چهره ای مطرح کنند باید چهــره جدیدی را به‬ ‫میدان بیاورند‪.‬‬ ‫به فرض کــه اصولگرایــان از اقــای احمدی نژاد‬ ‫حمایت نکننــد‪ ،‬کما اینکه خود اقــای احمدی نژاد‬ ‫نیز اعالم کرده که نیازی به دریافت چنین حمایتی‬ ‫ندارد‪ ،‬اگر خودش با تصمیم شــخصی به صحنه‬ ‫بیاید این دو قطبــی بین او و اقای روحانی شــکل‬ ‫می گیرد؟‬ ‫به نظــرم خیر شــکل نمی گیرد‪ .‬هر چنــد برخی به‬ ‫سیاســت های پوپولیســتی او هنوز وفادارند و در سفرهایی‬ ‫که می رود درخواست هایی می دهند و فکر می کنند کاره ای‬ ‫هست اما تعداد قابل توجهی نیســتند‪ .‬یعنی طیف طرفدار‬ ‫اقای احمدی نژاد در کشور رقم قابل توجهی نمی شوند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان ایا شرط برای حمایت از اقای روحانی‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 96‬می گذارند؟‬ ‫طبعا اگر احساس کنند میزان خواسته هایشان بهتر‬ ‫تامین می شود‪ ،‬انگیزه بیشــتری خواهند داشت برای اینکه‬ ‫در انتخابات فعال شــوند و جدی تر وارد شــوند و اگر نباشد‬ ‫قاعدتا کم رنگتر خواهد بود اما در کل مشکلی با اقای روحانی‬ ‫نخواهند داشت‪.‬‬ ‫ایــا فکــر می کنیــد اقــای روحانــی حرف هــای‬ ‫اصالح طلبان را بپذیرد و اعمال کند؟‬ ‫به نظر من یکســری از حرف ها منطقی اســت که‬ ‫خیلی قابل انکار نیست یا مقاومت در برابر انها وجود ندارد‪،‬‬ ‫اصالح طلبان خیلی خواســته های تندی را از اقای روحانی‬ ‫مطرح نخواهند کرد و توقع بیجایی از او نخواهند داشت‪.‬‬ ‫اگر اقای روحانی به شــروط اصالح طلبان توجه‬ ‫‪37‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫نکند واکنــش اصالح طلبــان فقط ایــن خواهد‬ ‫بود که با رغبــت کمتری پــای کار او در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری می ایند؟‬ ‫قطعــا این طور اســت‪ .‬میــزان اســتقبال و میزان‬ ‫سرمایه گذاری در عرصه انتخابات به میزان همراهی اقای‬ ‫روحانی بستگی دارد ؛ قطعا ان شور و اشتیاق می تواند درجات‬ ‫مختلفی داشته باشد‪.‬‬ ‫به ان ســمت نخواهید رفت که شــما یــک گزینه‬ ‫دیگری را به صحنه بیاورید؟‬ ‫خیر‪ ،‬فکر نمی کنم چنین چیزی مطرح باشد واقعیت‬ ‫جامعه ان است که بهتر و ایده ال تر از اقای روحانی نمی توان‬ ‫مطرح کرد‪.‬‬ ‫یک صحبتی بود که ممکن است اقای عارف دوباره‬ ‫ردای نامزدی ریاســت جمهوری بپوشــد‪ ،‬چقدر‬ ‫امکان دارد؟‬ ‫بسیار بعید می دانم‪.‬‬ ‫فرض محــال محال نیســت‪ ،‬اصالح طلبان گزینه‬ ‫ی را در نظر نمی گیرند برای یک شرایط خاصی‬ ‫دوم ‬ ‫که حــاال اقــای روحانی نتوانســت بیایــد یا خیلی‬ ‫وضعیت ارایش شرایط شــکننده بود تا در روزهای‬ ‫نزدیکبهانتخاباتاوجایگزیناقایروحانیشود؟‬ ‫اوال از طرف کسی صحبت نمی کنم و نظر شخصی‬ ‫خودم را می گویم‪ .‬در حد احتماالت خیلی کمی که به قاعده‬ ‫هم اگر بخواهد صورت گیــرد‪ ،‬این کار بــا هماهنگی خود‬ ‫اقای روحانی انجام می شود یعنی این طور نیست که بدون‬ ‫هماهنگی او باشد‪ .‬تصور می کنم عبور از روحانی به هیچ وجه‬ ‫اتفاق نخواهد افتاد‪.‬‬ ‫یک نکتــه ای را اقــای عطریانفر مطــرح کرد که‬ ‫اصولگرایان باخــت در مقابل روحانی را پذیرفتند‪،‬‬ ‫نظر شما چیست؟ ایا این طور است؟‬ ‫من باخــت تلقی نمی کنــم‪ ،‬به نظــرم بایــد فضا را‬ ‫به گونه ای امــاده کنیم که به ســمت برد‪-‬برد پیــش بر دیم‪،‬‬ ‫همان طورکهتیپ هاییمثلاقایباهنرهممطرحکردندانها‬ ‫می تواننددرخواست هایخودشانرادرمذاکرهبااقایروحانی‬ ‫مطرح کنند و من فکر می کنم که ما به اشــتباه داریم این خط‬ ‫تفرقه را مطرح می کنیم‪ .‬به هــر حال وقتی منافع ملی مطرح‬ ‫استوقتیارزش هایبیندوطرفمطرحاستبهنظرماقای‬ ‫روحانی می تواند گزینه مطلوب حتی برای اصولگرایان باشد‪.‬‬ ‫اما باید حســاب تندروها را جدا کرد که خیلــی وزنه اجتماعی‬ ‫ندارند‪ .‬یعنــی اصولگرایان انها هم خواهند توانســت بخش‬ ‫عمده ای از خواسته هایشــان را از طریق اقای روحانی دنبال‬ ‫کنند و بتوانند تعاملی با اقای روحانی داشــته باشند‪ .‬در واقع‬ ‫اقای روحانی چنین تصمیمی دارد که با اصالح طلبان و هم با‬ ‫اصولگرایانتعاملکندویکفضایوحدت گراییرادرجامعه‬ ‫ایجاد کند‪ .‬من بهترین گزینه را همین می دانم و امیدوارم که‬ ‫این اتفاق بیفتد‪ .‬یعنی هر دو طرف خواسته هایشان را مطرح‬ ‫کنندومادرچارچوبمنافعملیحرکتکنیم‪.‬‬ ‫ایا ایــن مثل ترکیــب فعلی دولت نمی شــود که نه‬ ‫اصولگرایان راضی باشند و نه اصالح طلبان؟‬ ‫خیر به نظر من ما در شرایطی هستیم که به صورت‬ ‫بارز طیف های وابســته به اقای احمدی نژاد هنوز ســر کار‬ ‫هســتند و ضعف دولت اســت که از انســجام و یکپارچگی‬ ‫برخوردار نیست‪ .‬ما چهره های معتدل و شایسته ای در هر دو‬ ‫جناح داریم که اقای روحانی می تواند در تقویت دولت خود‬ ‫از انها استفاده کند‪.‬‬ ‫شما رقیب جدی را برای اقای روحانی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری‪ 96‬متصور هستید؟‬ ‫خیــر‪ ،‬اگر اتفــاق خاصــی نیفتــد اقــای روحانی‬ ‫طبیعی ترین گزینه اســت‪ ،‬روندی هم که داشــتیم روسای‬ ‫جمهور دو دوره ای بودند طبیعتا دور بعد هم او رئیس جمهور‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫رحیل جدایی اصالحات از روحانی‬ ‫‪5‬‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اصالح طلبان به جهانگیری و ظریف هم فکر می کنند‬ ‫صدای ناقوس جــدال میان جریان های سیاســی‬ ‫کشور برای کارزار رقابت بر صدارت پاستور بلند شده است؛‬ ‫راست گرایان سپهر سیاست کشــور در کنکاش فرایندی‬ ‫برای همگرایی طیف های گریز از مرکز هســتند و نجوای‬ ‫ایده «پارلمان اصولگرایان» از اتاق مدیرمسئول روزنامه‬ ‫رسالت شنیده می شــود هرچند برخی کنشگران اصولگرا‬ ‫از اســتمرار فراینــد همگرایــی ائتالف مجلس شــورای‬ ‫اسالمی دهم خبر می دهند‪ .‬ان سوی جغرافیای سیاست‬ ‫کشور چپ نشینان رهانیده شــده از برزخ رخدادهای پس‬ ‫از انتخابات ‪ 88‬قــرار دارند؛ اصالح طلبــان پس از اعالم‬ ‫گــزاره «گزینــه اول و اخر حســن روحانی» با چرخشــی‬ ‫کالمی از «حمایت مشروط» کلیددار فعلی پاستور روایت‬ ‫می کنند‪ .‬حال این ســوال در میان فعاالن سیاسی مطرح‬ ‫می شــود که جریان سیاســی اصالحات در طی سه سال‬ ‫گذشته با شبکه سازی نیروهای سیاســی خود چه الگوی‬ ‫سیاست ورزی در قبال انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم‬ ‫اتخاذ می کند؟‬ ‫وضعیت اجبار سیاسی‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات خــرداد ‪ 92‬با تک ژنرال‬ ‫وارد رقابت سیاسی شدند؛ از بدو حضور محمدرضا عارف‪،‬‬ ‫یاران پیشین او که انتخابات مجلس شورای اسالمی نهم‬ ‫را تحریم کرده بودند؛ وی را «اصالح طلب بدلی» و «مهره‬ ‫امنیتی» دانستند‪ .‬عارف در قبال شــماتت یاران سکوت‬ ‫کرد؛ مزد ناجوانمردانه سکوت او مرقومه دستوری رئیس‬ ‫دولت اصالحات مبنی بر کناره گیــری از رقابت انتخاباتی‬ ‫بود؛ شیخ اصولگرای سرخه ای بر سیاستمدار اصالح طلب‬ ‫یزدی رجحان یافت‪.‬‬ ‫حســن روحانی با گفتمان اعتدال به پاستور رسید‪.‬‬ ‫دو سال بعد میدان رقابت برای کرسی های بهارستان برپا‬ ‫شــد؛ هفتم اســفند ‪« 94‬تکرار» پیروزی ائتالف ‪ 92‬بود؛‬ ‫این بار نوبــت محمدرضا عارف‪ ،‬منتخــب اول تهران بود‬ ‫که «گالیه ها» و «شکوه ها» از دوست نماها را بیان کند؛‬ ‫او اظهار داشــت‪« :‬من خیلی فحش خــوردم‪ .‬انگ هایی‬ ‫به من زدند که ســابقه نداشــت‪ .‬اتهام اصالح طلب بدلی‬ ‫به مــن زدنــد‪ .‬حتی گفتنــد امنیتی ها بــه تــو گفته اند که‬ ‫کاندیدا شــوی!» و حتی خاطرات تلخ خــرداد ‪ 92‬را از یاد‬ ‫نبرد و گفت‪« :‬من در ســال ‪ 92‬در شــرایطی کنار رفتم که‬ ‫نتیجه نظرســنجی هایی که به دســتم رســیده بود‪ ،‬نشان‬ ‫می داد می توانم پیروز شــوم‪ .‬کاری به نظر سازی ها ندارم‬ ‫اما نظرســنجی ها نشــان مــی داد می توانم پیروز شــوم‪.‬‬ ‫افتخــار می کنم راحت از قــدرت گذشــتم»‪ .‬اما حالوت‬ ‫پیروزی با مناسبات پارلمانی پشــت پرده به سرعت در کام‬ ‫اصالح طلبان تلخ شد و علی الریجانی به ریاست بهارستان‬ ‫رسید‪ .‬پیش از رقابت‪ ،‬حسن رسولی از نزدیکان محمدرضا‬ ‫عارف از «زدوبندهای غیرشفاف» برای انتخابات ریاست‬ ‫مجلس سخن می گفت؛ پس از شکست‪ ،‬مقصر را «ستاد‬ ‫نامرئی وزیران» دولت یازدهم دانســت و اظهار داشــت‪:‬‬ ‫«برخی از دولتی ها ‪ -‬به طور مشــخص تعدادی از وزیران‬ ‫دولت اقای روحانی ‪ -‬در دفاتر خودشــان بــرای رایزنی در‬ ‫جهت انتخاب دکتر الریجانی ستادهایی نامرئی زدند‪ .‬همه‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫این ها باعث شــد مجموعه جریان اصولگــرا در رویارویی‬ ‫موقت و کوتاه مدت با فراکسیون امید‪ ،‬بتوانند به انسجام‬ ‫برسند و اقای الریجانی هم رئیس مجلس شدند‪».‬‬ ‫اصالح طلبان باتجربه شکست و پیروزی خود را برای‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم مهیا می کنند؛ کنش‬ ‫سیاســی اصالح طلبان به درک وضعیت انان در شــطرنج‬ ‫سیاسی کشــور بســتگی دارد؛ فعاالن سیاسی اصالحات‬ ‫رفتار سیاسی خود را به دلیل «وضعیت اجبار ائتالف ‪»92‬‬ ‫تابع کنش حامیان دولت تلقی می کنند‪ ،‬زیــرا انها با تمام‬ ‫توان به حمایت همه جانبه از دولت برای پروژه گفت وگو با‬ ‫غرب پیرامون انرژی هسته ای پرداخته اند‪.‬‬ ‫چرخش به راست دولت‬ ‫سهم خواهی یا اهنگ جدایی اصالح طلبان‬ ‫در شرایط جدید‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫حمایت از حسن روحانی را «چک‬ ‫سفید امضا» تلقی نمی کنند‪،‬‬ ‫بلکه برای گذار از هویت‬ ‫اصالح طلبانه حق السکوت‬ ‫می خواهند‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫پالس های نزدیکی دولت یازدهــم به اصولگرایان‪،‬‬ ‫اصالح طلبــان را دلواپس کرده اســت؛ انــان پیام های‬ ‫هشــدار را جدی تر به پاســتور انتقال می دهند‪ ،‬این روزها‬ ‫محمدرضا عارف بر «هویــت اصالح طلبانه» و حمایت از‬ ‫«نامزد اصالحات» تاکید می کند و از ســوی دیگر رئیس‬ ‫دولت اصالحات «گالیه» عدم حمایت معاون اول خود را‬ ‫از طریق مجید انصاری به گوش حسن روحانی می رساند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان خواهان تغییر «وضعیت اجباری سیاسی»‬ ‫برای انتخابات اینده هستند؛ انان دوراه پیش رو دارند‪:‬‬ ‫‪ .1‬سهم خواهی از حسن روحانی‪:‬‬ ‫در شــرایط جدید‪ ،‬اصالح طلبان حمایت از حســن‬ ‫روحانی را «چک سفید امضا « تلقی نمی کنند‪ ،‬بلکه برای‬ ‫گذار از هویــت اصالح طلبانه حق الســکوت می خواهند‬ ‫و حمایــت از وی را مشــروط به «مذاکــره» می دانند و در‬ ‫صورت عدم اختصاص ســهم مناســب در دولــت بعدی‬ ‫انان الترناتیو خود را فعال خواهند کرد‪ .‬رســول منتجب نیا‬ ‫قائم مقام حزب اعتماد ملی به نمایندگی از الیه تصمیم گیر‬ ‫اصالحات ابتدا «مذاکره» را مطرح کرد و اظهار داشــت‪:‬‬ ‫«این درســت نیســت که از شــخصیتی حمایت شود اما‬ ‫او به هیچ وجه خــود را وامدار نداند‪ .‬ازایــن رو قبل از انکه‬ ‫اصالح طلبان به تصمیم برسند اقای روحانی باید جلساتی‬ ‫را با شــخصیت های بزرگ اصالح طلب برگزار کند و حلقه‬ ‫افراد نزدیک به او با اصالح طلبان جلســاتی داشته باشند‬ ‫تا به یک توافق و تعامل مشــخص و مکتوب برسند» اما‬ ‫سیاست‬ ‫اتاق فکــر حامیان حجت االســام حســن روحانی‬ ‫برای اســتمرار حیات سیاســی خود در پاســتور دو راهبرد‬ ‫«تشــدید واگرایی» در اصولگرایان و «تقلیل مطالبات»‬ ‫در قبال اصالح طلبــان را اتخاذ کرده انــد‪ .‬تیم انتخاباتی‬ ‫دولت یازدهم دو تاکتیک را در قبال اصولگرایان به صورت‬ ‫همزمــان پیــش می برنــد؛ ‪ .1‬دولــت یازدهــم تغییرات‬ ‫پارلمانی را به ســمت ایجــاد پیوند پایدار سیاســی با ضلع‬ ‫اصولگرایــی ائتــاف انتخابــات ‪ 92‬پیش می بــرد؛ انها ‬ ‫با دســتور تشــکیالتی به نماینــدگان حامی خــود به علی‬ ‫الریجانی رای دادند و مغز متفکر راســت گرایان اصولگرا‬ ‫پس از فتح بهارســتان در پاســخ به این همراهی سیاسی‬ ‫اظهار داشت‪« :‬برخی احتمالش را زیاد می دانند که اقای‬ ‫دکتر روحانی رئیس جمهور یک دوره ای باشــد‪ ،‬می گویم‬ ‫خیر‪ ،‬مــن احتمالش را زیــاد نمی دانم ولی شــرایط اینده‬ ‫خیلی می تواند تعیین کننده باشــد‪ ».‬و پــس از ‪50‬روز از‬ ‫ریاســت علی الریجانی؛ مجید انصاری اصلی ترین عضو‬ ‫طیف ســنتی اصالحــات و حامــی محمدرضا عــارف در‬ ‫رقابت ریاست مجلس در بهارســتان تغییر کرد و همچنین‬ ‫فراکسیون همسو با پاستور به نام «اعتدال» از دل لیست‬ ‫امید اعالم موجودیت کرد؛ همزمانی این دو رخداد حاوی‬ ‫پیام های مهم چرخش دولت برای نزدیکی به طیف راست‬ ‫اصولگرایان بــا رهبری علی الریجانی را نشــان می دهد‪.‬‬ ‫علی صوفی‪ ،‬رئیس ســتاد انتخاباتی اصالحات در تهران‬ ‫اقدام پاســتور را «عجیب» و «اصولگرایانه» خواند و در‬ ‫همین راستا اظهار داشــت‪« :‬اتفاقی که در مورد معاونت‬ ‫پارلمانی صورت گرفت مقداری عجیــب بود‪ .‬این تغییر با‬ ‫رویکرد اصولگرایی بود‪ .‬ایشــان یکی از نیروهای وزارت‬ ‫کشــور یعنی امیری را که از حامیان اقای الریجانی است‬ ‫جای انصاری کــه اصالح طلــب اســت و از عملکرد وی‬ ‫رضایت وجود داشــت‪ ،‬قــرارداد‪ ».‬و ســپس محمدجواد‬ ‫حق شــناس‪ ،‬عضو شــورای مرکزی حزب اعتمــاد ملی با‬ ‫صراحت بیشتری از موضع گیری اصالحات سخن گفت و‬ ‫اظهار داشت‪« :‬به نظر می رسد جریان اصالح طلب باتوجه‬ ‫به هزینه هایی که برای دولت روحانی داد‪ ،‬مورد کم لطفی‬ ‫قرار گرفت و متناســب با ان زحمات و حمایت ها از انها در‬ ‫کابینه استفاده نشد‪ .2 ».‬اتاق جنگ روانی حامیان حسن‬ ‫روحانــی خواهان تشــدید واگرایی در بدنــه اصولگرایان‬ ‫اســت؛ حامیان دولت خواهان تکرار مدل انتخاباتی ‪92‬‬ ‫و وجود نامزدی هم راستا با انان هستند و به همین منظور‬ ‫با «نامزد ســازی» زودهنگام برای جریان رقیب خواهان‬ ‫درگیری طیف مدرن و سنتی انان با یکدیگر می باشند‪.‬‬ ‫اما از سوی دیگر مناسبات دولت و جریان اصالحات‬ ‫رنگ دیگری به خود گرفته است؛ دولتی ها معتقدند که باید‬ ‫مطالبات سیاست داخلی اصالح طلبان را با «گفتاردرمانی»‬ ‫تقلیل داد و با برخی تک گزاره ها مانند «شورای عالی امنیت‬ ‫ملی مصوبه ای نســبت به ممنوع التصویری حضرت اقای‬ ‫خاتمی نداشــته اســت» و «در دورانی که من در مجلس‬ ‫حضور داشتم بزرگانی مثل شهید سید رضا پاک نژاد و برادر‬ ‫عزیز من ســید محمد خاتمی از اردکان در مجلس حضور‬ ‫داشتند‪ ».‬بار دیگر ســرمایه اجتماعی جریان اصالحات‬ ‫را برای اهداف دولت بســیج تهییج کند و از ســوی دیگر‬ ‫مطالبــات اصلی این جریــان سیاســی از ســال ‪ 88‬را به‬ ‫حاشیه برد‪.‬‬ ‫پیشنهاد مذاکره از ســوی دولت یازدهم بی پاسخ ماند‪ ،‬به‬ ‫همین خاطر رســول منتجب نیا با شدت بیشــتر از امکان‬ ‫حمایت اصالحات از الترناتیو حسن روحانی در اردیبهشت‬ ‫‪ 96‬گفت؛ قائم مقــام حزب اعتمــاد ملــی در گفت وگو با‬ ‫روزنامه ارمان امروز اظهار داشــت‪« :‬اگــر اقای روحانی‬ ‫در جریان اصولگرایی ذوب شــود‪ ،‬به صورت طبیعی بین‬ ‫اقای روحانی و جریان اصالحات فاصله ایجاد می شــود‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی اصالح طلبان از الترناتیو خود استفاده‬ ‫خواهنــد کرد‪ .‬جریــان اصالحــات مدعی نخبه ســازی و‬ ‫نخبه پروری اســت و همواره از نیروهای انســانی کارامد‬ ‫سرشــار و لبریز بوده اســت‪ .‬در سال ‪ ۹۲‬شــرایط ایجاب‬ ‫می کرد که اصالح طلبان از اقای روحانی حمایت کنند‪».‬‬ ‫اصالح طلبــان با ایــن فشــارها به حســن روحانی‬ ‫خواهان ســهم از کابینــه و نفوذ قشــر مهمــی از عناصر‬ ‫تندرو خــود به مراکــز مهــم تصمیم ســاز و تصمیم گیر و‬ ‫فشــار برای بروز رفتارهــای رادیکالی و حرکت در مســیر‬ ‫جهت و اهــداف تجدیدنظرطلبی نظیر حمایت از ســران‬ ‫فتنه یــا موضع گیری هــای هزینه زا دربــاره «فرهنگ» یا‬ ‫«تصمیمات کالن سیاست خارجه در منطقه غرب اسیا»‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫‪ .2‬اهنگ جدای از حسن روحانی ‬ ‫از سوی دیگر با کنارهم قرار دادن رخدادهایی مانند‬ ‫رســوایی فیش گیت دولتمردان و عدم اثرگذاری برجام با‬ ‫وجود شــعارهای فراوان رئیس دولت یازدهم بر معیشت‬ ‫مردم و فعالیت های پرشتاب سیاسی محمود احمدی نژاد‪،‬‬ ‫بار دیگر امکان ظهور صورت بنــدی دوگانه «فقیر‪/‬غنی»‬ ‫محتمل هســت و در این شــرایط حســن روحانی نماینده‬ ‫طیف ا غنی جامعه اســت و از دســتیابی رای طبقه پایین‬ ‫جامعه محروم خواهد شــد‪ .‬در همین راســتا طیف رسانه‬ ‫حزب کارگزاران ســازندگی با هشــدار نســبت بــه احیای‬ ‫شکاف «فقیر‪/‬غنی» نوشت‪« :‬مجموعه شواهد و قرا ئن‬ ‫نیز حکایت از ان دارد که زمینه های سیاســی و اجتماعی‬ ‫که منجر به ظهور احمدی نژاد در دهه ‪ 80‬شــد‪ ،‬همچنان‬ ‫پابرجاست‪ .‬نه «ترمیدورهای اول» (دولت های هاشمی و‬ ‫خاتمی) و نه «ترمیدور دوم» (دولت روحانی) نتوانسته اند‬ ‫«انقالب اجتماعی» و زیرپوســتی جامعه ایران را متوقف‬ ‫کنند‪ ،‬چراکه بدنه اجتماعی این انقــاب نه تنها به هدف‬ ‫خود که تغییر مناســبات طبقاتی بود‪ ،‬نرســیده که شکاف‬ ‫طبقاتی و به ویژه «احساس شکاف طبقاتی» تشدید شده‬ ‫اســت‪ ».‬بنابراین در این شــرایط اصالح طلبان خواهان‬ ‫تغییــر صورت بنــدی قطب بنــدی انتخابــات از «جدال‬ ‫طبقاتی» به «رقابت سیاسی» هستند؛ پس بهترین کنش‬ ‫سیاسی عبور از روحانی و حضور‪  ‬نامزدی اختصاصی مانند‬ ‫اســحاق جهانگیری‪ ،‬کمال خرازی و حتــی محمدجواد‬ ‫ظریف است‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫چالش در پروژه سهم خواهی‬ ‫اختالف نظر اصالح طلبان در خصوص انتخابات ریاست جمهوری ‪96‬‬ ‫محمدحسین احمدپور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪6‬‬ ‫در اردوگاه اصالح طلبان چه خبر اســت؟ این روزها از‬ ‫یکســو محمد رضا خاتمی‪ ،‬دبیرکل حزب منحله مشــارکت‬ ‫می گوید گزینه اول و اخر اصالح طلبان روحانی اســت‪ ،‬اما‬ ‫در جواب او مدیر مســئول رونامه افتاب یزد می نویســد که‬ ‫«اصالح طلبانبرایانتخابات‪ 96‬ریاست جمهوریبهحسن‬ ‫روحانیچکسفیدامضاندهند‪.‬اظهاراتیمثلاینکه«حسن‬ ‫روحانیگزینهاولواخراصالح طلباناست»لفظمناسبیدر‬ ‫شرایطفعلیارزیابینمی شود‪.‬نبایداینگونهبرداشتشودکه‬ ‫اصالح طلبان قرار است تا ابد از روی ناچاری تصمیم بگیرند‬ ‫و از هم اکنــون چاره ای ندارند جز حمایــت از رئیس جمهور‬ ‫فعلی‪ ».‬همسو با او رسول منتجب نیا قائم مقام حزب اعتماد‬ ‫ملیعنوانیادداشتخودرااینگونهانتخابمی کند‪«:‬برای‬ ‫حمایت مشروط از روحانی مذاکره می کنیم‪».‬‬ ‫ســال پایانی دولت فــرا رســیده و اصالح طلبــان در‬ ‫خصوص حمایت یا عدم حمایت از روحانــی برای دور بعد‪،‬‬ ‫بسیار متشتت به نظر می رسند‪ .‬عده ای که از دولت روحانی‬ ‫به عنوان رحــم اجــاره ای اصالح طلبان تعبیــر می کردند‪،‬‬ ‫هم اکنون نیز می گویند که چک سفید امضا به او نمی دهن د و‬ ‫به همین منظور برای جایگزینی روحانی اسامی ای را لیست‬ ‫می کنند‪ .‬اما عده ای دیگر عنــوان می کنند که تداوم دولت‬ ‫اعتدال‪ ،‬مقصود اصالح طلبان است‪.‬‬ ‫در مورد چرایی حمایت یا عدم حمایت اصالح طلبان‬ ‫در دور دوم‪ ،‬یکــی از مولفه هــای موثــر در تصمیم گیری‬ ‫ایشان‪ ،‬به این بر می گردد که چرا اساســا انها در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 92‬حاضر شدند به نفع روحانی کنار بکشند‬ ‫و سطح خواسته های خود را از اصالح طلبی به اعتدال گرایی‬ ‫ یا به عبارت بهتر عملگرایی تقلیل دهند‪ .‬در صورتی که این‬ ‫علت همچنان باقی باشــد اصالح طلبان در صورت لحاظ‬ ‫عقالنیت سیاســی‪ ،‬به ناچار باید بر تصمیم گذشته استوار‬ ‫بمانند‪ .‬در همین رابطه اصالح طلبان پس از پاسخ منفی و‬ ‫قاطع مردم د ر انتخابات ریاست جهموری سال‪ 84‬و سپس‬ ‫با تکرار این سرنوشت در سال ‪ ،88‬راه بازگشت به قدرت را در‬ ‫فتنه گری و بر هم زدن قواعد حاکم بر انتخابات پنداشتند که‬ ‫این مقصود با بی ثمر ماندن اشوب های خیابانی‪ ،‬در نهایت‬ ‫به کمرنگ شــدن بدنه اجتماعی اصالحات و نگاه منفی و‬ ‫امنیتی حاد حاکمیت به این دسته انجامی د و این وضعیت‪،‬‬ ‫شــرایط را برای حذف کامل ایــن عده فراهم ســاخت‪ .‬از‬ ‫این رو انان پــس از تحریم انتخابات مجلــس نهم‪ ،‬چاره را‬ ‫در اعتماد سازی و دنبال کردن راهکارهایی برای برون رفت‬ ‫از این شــرایط یافتند ‪ ،‬بنابراین کنار کشــیدن این دسته به‬ ‫نفع گروه عملگرا به همیــن منظور صورت گرفــت‪ .‬اما در‬ ‫خصوص اینکه ایا انان همچنان باید از دور نظاره گر قدرت‬ ‫باشند یا نه‪ ،‬نظرات متفاوتی از سوی این عده ابراز می شود‪.‬‬ ‫در همین خصوص انتخابــات مجلس و به ویــژه انتخاب‬ ‫ریاست مجلس عمال نشان داد که حرص و ولع رسیدن به‬ ‫قدرت اکثریت انها را متحــول می کند ‪ ،‬به گونه ای که تمام‬ ‫واقعیــات را بی خیال می شــون د و بنابراین چنانچه شــرایط‬ ‫مساعدباشدحتمااصالح طلباندرسالایندهازروحانیعبور‬ ‫خواهند کرد‪ .‬ولی ابهام وضعیت اینده به انها گوشزد می کند‬ ‫که اکنون بایــد با رعایت اصل احتیاط با خواســته حداقلی‬ ‫خود یعنی تداوم دولت روحانی کنار بیاینــد‪ .‬اما در کنار این‬ ‫موضوع‪ ،‬انها واقفند که با قدرت گیری‪ ،‬به سرعت تندروی‬ ‫وجهه کار شان می شود‪.‬‬ ‫در ایــن رابطــه فائزه هاشــمی‪ ،‬چندی قبــل گفت‪:‬‬ ‫«به دســت اوردن اکثریت مطلق موجب غره شدن به خود‬ ‫شــده و به دلیل قدرت زیاد می تواند هر جریانی را از مسیر‬ ‫اعتدال خارج کند‪ .‬جریــان اصالح طلبی هم باید با تدبیر و‬ ‫عقالنیت عمل کند‪ .‬داشتن اکثریت نسبی موجب می شود‬ ‫از مســیر اعتدال خارج نشــده و دچار تصورات و توهمات‬ ‫اشتباه نشویم و مجلس ششم تکرار نشود‪ ».‬اما مسائلی که‬ ‫موجب می شــود عده ای از اصالح طلبان حمایت مشروط‬ ‫و نه قطعی و کامل از روحانــی را تکرار کنند به نحوه تعامل‬ ‫روحانی با حامیان بر می گردد‪ .‬باید گفت به رغم اینکه گزینه‬ ‫اصالح طلبــان در انتخابــات ریاســت جمهوری یازدهم‪،‬‬ ‫باالجبار به نفــع روحانی کنــار رفت و نیز به رغــم اینکه انها‬ ‫حمایت از دولت را ســرلوحه کار قرار دادند‪ ،‬روحانی التفات‬ ‫چندانی به مطالبات ایشــان نکرد و سهم ایشان از مناصب‬ ‫قــدرت را ان گونه که انتظار داشــتند نپرداخــت‪ .‬عالوه بر‬ ‫این روحانی در خصوص رفع حصر ســران فتنه‪ ،‬تنها با چند‬ ‫نمایش لفظی‪ ،‬اصالح طلبــان را جدی نگرفت‪ .‬همچنین‬ ‫او جایگاهی همچون معاون اولی‪ ،‬بــرای گزینه انصرافی‬ ‫اصالحاتدرنظرنگرفتوترکیبکابینهوسایرمناصبمهم‬ ‫را ان طور که اصالح طلبان تمایل داشــت قرار نداد و حتی‬ ‫به پاس انصراف عارف در سال ‪ ،92‬از کاندیداتوری ایشان‬ ‫برای ریاســت مجلس حمایت نکــرد و برعکس دولتی ها‪،‬‬ ‫رقیب او را تقویت کردند‪ .‬این نمونه مطالبات بر زمین مانده‬ ‫و موارد متعدد دیگر سبب می شود اصالح طلبان بر خالف‬ ‫مصلحت خود‪ ،‬بحث عبور از روحانی را در دســتورکار خود‬ ‫قرار دهند و از طرف دیگر برای بــاال بردن مطالبات خود از‬ ‫روحانی‪ ،‬این موضوع را دائما تکرار کنن د و بهتر است بگوییم‬ ‫هدف اصلی شمار زیادی از انها‪ ،‬از مطرح کردن بحث هایی‬ ‫چون عبور از روحانی و جایگزین های روحانی‪ ،‬وادار کردن‬ ‫دولت به پذیرش و محقق ساختن سطح باالتری از مطالبات‬ ‫انهاســت‪ ،‬در همین خصوص منتجب نیا قائم مقام حزب‬ ‫اعتماد ملی در روزنامه اصالح طلب اعتماد اظهار می نویسد‪:‬‬ ‫«اصالح طلبان اگرچه در سال‪ 92‬توانستند عرصه انتخابات‬ ‫را به نفع خود بسازند اما کاری غیر معمول در سیاست ورزی‬ ‫انجام دادند‪ .‬اگر بنا باشد از اقای روحانی در سال‪ 96‬حمایت‬ ‫کنیم باید بعد از مذاکرات طوالنی و تعامل وسیع با او این کار‬ ‫را انجام دهیم‪ .‬این درست نیست که از شخصیتی حمایت‬ ‫شــود اما او به هیچ وجه خود را وامدار ندانــد‪ .‬از این رو قبل‬ ‫از انکه اصالح طلبان به تصمیم برســند اقای روحانی باید‬ ‫جلساتی را با شخصیت های بزرگ اصالح طلب برگزار کند‬ ‫و حلقه افراد نزدیک به او با اصالح طلبان جلســاتی داشته‬ ‫باشــند تا به یک توافق و تعامل مشخص و مکتوب برسند‪.‬‬ ‫دولت باید نسبت به تغییر کابینه به افراد با نشاط تر و قوی تر‬ ‫اقدام کند‪ .‬این مساله تنها محدود به وزرا هم نیست و شامل‬ ‫بسیاری از استانداران و فرمانداران نیز می شود‪».‬‬ ‫الزم به ذکر اســت که انچه اخیرا پروژه ســهم خواهی‬ ‫اصالح طلبــان را دچــار چالش کــرده اظهــارات بعضی از‬ ‫اصولگرایان در حمایــت از تدوام دولت روحانی اســت‪ .‬به‬ ‫همین خاطر اصالح طلبان برای جلوگیری از پررنگ شدن‬ ‫صبغهراست هایسنتیدردولتدومروحانیعنوانمی کنند‬ ‫کهبهروحانیچکسفیدامضانمی دهندتااز اینراه‪،‬احتیاج‬ ‫او به پایگاه مردمی اصالحات را گوشزد کنند و وی را وادار به‬ ‫در نظرداشتن مطالباتشان نمایند و از سوی دیگر در صورت‬ ‫پر رنگ شدن ائتالف دولت با راست های سنتی از دولت عبور‬ ‫کنند‪ .‬اما بعضی از اصالح طلبان در مواجهه با این موضوع‬ ‫شــیوه حمایت تام و تمام از دولت را در پیش گرفته اند تا به‬ ‫روحانی بفهمانند که حامی اصلی دولت انها هستند‪ .‬گفتنی‬ ‫است به هر میزان که این تشــتت ها سر باز می کند ‪ ،‬فقدان‬ ‫اســتراتژی و نیز منفعت جویی اصالح طلبــان در خصوص‬ ‫ن مسائلی‬ ‫مســاله حمایت از دولت اشــکار می شــود‪ .‬چنی ‬ ‫سبب می شــود که اصالح طلبان به رغم حمایت‪ ،‬مرز بندی‬ ‫خود با دولت را به صورت جدی حفــظ کنند‪ .‬باید گفت عدم‬ ‫گشــایش اقتصادی این روزها دولت را به تقلیل شعار های‬ ‫خود به دور کردن سایه جنگ از سر کشــور به وسیله برجام‬ ‫ســوق داده اســت‪ .‬از طرف دیگر رکود و بیکاری شدید این‬ ‫روزهای کشور‪ ،‬چالش های مهم دولتی است که با شعار حل‬ ‫مشکالت اقتصادی شکل از مردم رای گرفت‪ .‬از همین رو‬ ‫اصالح طلبان واقفند که با حفظ مرزبندی‪ ،‬در فرض ریزش‬ ‫پایگاه رای روحانــی می توانند با تصویــری متمایز از دولت‬ ‫امکان رای اوری را برای خود حفظ کنند‪.‬‬ ‫عالوه بر این اصالح طلبان باتوجه به پیروزهایی نسبی‬ ‫درانتخاباتمجلس‪،‬تصورمی کنندکهمی توانندایننتیجهرا‬ ‫درانتخاباتریاست جمهوریدریکسطحبیشترتکرارکنند ‪،‬‬ ‫که این موضوع نشان می دهد انها به راحتی متوهم می شوند‬ ‫و محاســبات را کنار می گذارند‪.‬اما با همه اینها ان دسته از‬ ‫اصالح طلبانی هم که به صورت جدی به دنبال پروژه عبور از‬ ‫روحانی هستند تنها در صورتی این ایده را محقق خواهند کرد‬ ‫کهرقبایجدیازطیفاصولگرارقیبروحانینباشن دوبرنامه‬ ‫و ارایش انتخاباتی اصولگرایان مساله ای تعیین کننده برای‬ ‫انهاست‪ .‬از همین رو این روزها عمده مطالب رسانه ای این‬ ‫جناح شناسایی و تخریب گزینه های احتمالی اصولگرایان‬ ‫است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫بازی جدید‬ ‫محمود احمدی نژاد دوباره خبرساز شده ‪ .‬گویی از این پس باید عادت‬ ‫کنیم که هر روز از او خبر تازه ای بشنویم‪ .‬انتخابات نزدیک شده و البد دلیل‬ ‫این اقدامات او هم همین است‪ .‬نامه جدید او به باراک اوباما تازه ترین اقدامی‬ ‫است که او انجام داده است‪.‬‬ ‫از محمود به باراک‬ ‫هدفاحمدی نژادازارسالنامهبهاوباماچیست؟‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪41‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫‪1‬‬ ‫محمود احمدی نــژاد در این ماه هــای باقیمانده تا‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری همه کار می کند تا رسانه ای‬ ‫و البته محل توجــه‪ .‬او بعد از انکه از یک ســفر اســتانی‬ ‫پر حاشــیه بازگشــت بالفاصلــه دســت بــه قلم شــد و به‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده نامه نوشت‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ســابق تمایل زیادی پیدا کرده تا این‬ ‫لقب ســابق را در ‪ 29‬اردیبهشت ســال اینده تبدل کند به‬ ‫رئیس جمهور جدید ایران‪ .‬او انچنان فعال شده و اشتیاقش‬ ‫را به بازگشت به عرصه قدرت رســمی نشان داده است که‬ ‫وزیر کشــور در اظهارنظری بی ســابقه در مورد اقداماتش‬ ‫گفته اســت‪« :‬ما قبــا هم اعــام کردیــم فعالیت های‬ ‫انتخاباتی زودرس خالف قانون اســت چون قانون برای‬ ‫فعالیت هــای تبلیغاتــی انتخاباتی زمان مشــخص کرده‬ ‫است‪ .‬اگر احساس کنیم کسانی از این تجمعات و جلسات‬ ‫بهره برداری انتخاباتی می کنند قطعا از کار انها جلوگیری‬ ‫می شــود‪ .‬این موضوع را ما به دوستان اقای احمدی نژاد‬ ‫هم اعالم کردیم بــه انها هم گفتیم و هــم تذکر دادیم به‬ ‫دلیل مسائل امنیتی و حفاظت‪ ،‬این جلسات حتما باید تابع‬ ‫شوراهای تامین استان ها و شهرستان ها باشند و هم اینکه‬ ‫در موضوع مباحث انتخاباتی نباشند‪».‬‬ ‫یک تیر و چند هدف‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫خودش می گوید نامه را با انگیزه سیاسی ننوشته اما‬ ‫به هیچ وجه نمی توان تصور کرد که محمود احمدی نژاد‬ ‫قصد بهره برداری سیاسی از این اقدام تازه اش را نداشته‬ ‫است‪ .‬تحلیل محتوای نامه جدید او چند نکته مهم دارد‪:‬‬ ‫‪ -1‬او تمام تالشــش را کــرده که ماجــرای مصادره‬ ‫‪2‬میلیارد دالر توســط امریکا را به مســاله مربوط به دولت‬ ‫بعد از خودش تبدیل کند‪ .‬به یک معنا او تالش کرده است‬ ‫که با عبور از جزئیات مصــادره این بخش از اموال ایران و‬ ‫عدم توجه به اینکه این حکم تاحدودی به اشتباه دولت او‬ ‫بوده دو تاریخ را در نامه ذکر کند که هر دو مربوط به دوران‬ ‫بعد از خودش بوده است‪ .‬به این ترتیب او از خودش یک‬ ‫ســند به جا گذاشــته که مســئولیت این دو میلیارد دالر را‬ ‫متوجه دولت یازدهم کرده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬نکته دیگر این است که تالش کرده خود را ناجی‬ ‫مردم نشان داده و در واقع فردی که می خواهد حق کشور‬ ‫را از یک کشور دیگر بستاند‪.‬‬ ‫‪ -3‬محمــود احمدی نژاد نشــان داده کــه در تدوین‬ ‫برنامه هــای انتخاباتی خود توجهش را فقــط معطوف به‬ ‫مســائل داخلی نکرده و تالش کــرده اکت هایی در زمینه‬ ‫سیاست خارجی نیز داشته باشد‪.‬‬ ‫کوهکن می گوید‪« :‬باور اینکه‬ ‫اقدام احمدی نژاد سیاسی نبوده‬ ‫سخت است»‬ ‫‪ -4‬او می خواهد تصویری که در دو سال اخر در مورد‬ ‫نگاه او به ایاالت متحده در جریان ارزشی به وجود امده را‬ ‫تصحیح کند‪ .‬به یک معنا احمدی نژاد می خواهد همچنان‬ ‫مانند دولت اولش خود را فردی ضد امریکایی به این طیف‬ ‫از جامعه و اهل سیاست معرفی کند‪.‬‬ ‫بازخوردهای یک نامه‬ ‫محمــود احمدی نژادالبته در داخل کشــور چند برد‬ ‫سیاسی از نامه اش نداشــت‪ .‬این نامه چندان جدی تلقی‬ ‫نشد و واکنش ها یا از سر کنایه بود و یا همراه با طنز‪ .‬حتی‬ ‫در شــبکه های اجتماعی موجی از طنز پردازی با مضمون‬ ‫ بی اهمیت بودن این نامه به راه افتاد‪.‬‬ ‫در واکنشــی به این نامه‪ ،‬غالمحســین کرباسچی‬ ‫گفت‪« :‬تاکنــون همه تالش احمدی نژاد ایــن بوده تا در‬ ‫افکار عمومی‪ ،‬جامعه‪ ،‬مطبوعات و تبلیغات حضور داشته‬ ‫باشد و موضوع این نامه هم همین است‪ .‬احمدی نژاد ان‬ ‫موقع که در راس کار بود باید پی گیری می کرد تا این اموال‬ ‫برگــردد‪ ».‬در اظهارنظری دیگر محســن کوهکن گفت‪:‬‬ ‫«بنده منهای ورود به ماهیت نامه نوشته شده‪ ،‬این اقدام‬ ‫را ارزیابی مثبت و یا منفی نمی کنم‪.‬‬ ‫نایــب رئیس جبهــه پیــروان با تاکیــد بــر اینکه ما‬ ‫نمی توانیم بگوییم که یک شــخصیت سیاسی کشور حق‬ ‫نوشــتن نامه به مقامات سیاسی کشــورهای دیگر را دارد‬ ‫یا ندارد‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬در اینجا محتوای نامه اهمیت‬ ‫دارد و با اطالع از ان است که می توان اقدام احمدی نژاد‬ ‫را ارزش گــذاری کرد‪ ».‬وی بــا بیان اینکه ممکن اســت‬ ‫بســیاری این اقدام احمدی نــژاد را انتخاباتی تلقی کنند‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬در کشور ما تمامی کســانی که تصمیم به‬ ‫ورود در انتخابات دارند‪ ،‬از مدت ها قبل از شروع انتخابات‬ ‫به انحای مختلف هــر کاری که انجام دهنــد به این فضا‬ ‫کشیده می شوند‪.‬‬ ‫اگر احمدی نژاد هزار بار هم قســم بخورد که کارش‬ ‫انتخاباتی نبوده‪ ،‬اکثر سیاســیون بــاور نمی کنند و حرکت‬ ‫وی را انتخاباتی تلقی می کنند‪ ».‬نایب رئیس جبهه پیروان‬ ‫با اشاره به اینکه برداشت این افراد کامال طبیعی است حتی‬ ‫اگر قصد کاتب چنین چیزی نبوده باشد‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«هرکس که با فضای سیاسی کشــور اشنا باشد‪ ،‬باید این‬ ‫دیدگاه ها و فضاها را نیز بشناسد‪» .‬‬ ‫محمدرضا عارف هم در واکنش به نگارش این نامه‬ ‫گفته است‪«:‬از محتوای نامه ایشــان اطالعی ندارم اما‬ ‫به طورکلی در مورد انتقادی که درباره لزوم هماهنگی این‬ ‫اقدام با وزارت خارجه و شــورای عالــی امنیت ملی مطرح‬ ‫مجید انصاری‪ ،‬معاون حقوقی‬ ‫رئیس جمهور‪،‬ارسال این‬ ‫نامه را انتخاباتی دانسته و‬ ‫می گوید‪«:‬برخی اسب انتخابات را‬ ‫از یک سال پیش زین کرده اند»‬ ‫می شود‪ ،‬باید گفت که از اســاس شخصیت های سیاسی‬ ‫کشــور چه فعلی و چه ســابق‪ ،‬بایــد هماهنگی های الزم‬ ‫را با نهادهای ذی ربط داشــته باشــند به خصوص اگر این‬ ‫فعالیت ها جنبه خارجی داشته باشــد‪ .‬توجه به سیاست ها‬ ‫و منافع ملی باید در اولویت باشــد‪ ».‬در اظهارنظری قابل‬ ‫توجه‪ ،‬مجید انصاری معاون حقوقی رئیس جمهور‪،‬ارسال‬ ‫این نامه را انتخاباتی دانست و گفت‪« :‬اقای احمدی نژاد‬ ‫مانند سایر شهروندان از حقوقی برخوردار است و می تواند‬ ‫به هر کســی که می خواهد نامه بنویســد‪ .‬بنده از محتوا و‬ ‫اهداف ان اطالع ندارم‪ .‬برخی اســب انتخابات را از یک‬ ‫سال پیش زین کرده اند‪».‬‬ ‫اما در واکنشــی متفاوت‪ ،‬مرتضی تمدن اســتاندار‬ ‫سابق تهران گفت‪« :‬این نامه در راســتای احقاق حقوق‬ ‫ملت ایران اســت‪ .‬اگر در چارچوب کلی به ان نگاه کنیم‪،‬‬ ‫احمدی نژاد با اینکــه رئیس جمهور نیســت اما همچنان‬ ‫خواستار حقوق ملت ایران است‪ .‬ضایع شدن حقوق ملت‬ ‫ایران قابل درک نیست‪.‬‬ ‫در سال ‪ 93‬امریکا پول های ما را بلوکه و در سال ‪94‬‬ ‫مصادره کرد و طبیعتا هر کســی که نســبت به ملت ایران‬ ‫تعصب داشته باشد نمی تواند ســکوت کند‪ .‬احمدی نژاد‬ ‫حتما بر اســاس ضرورتی ایــن نامه را نوشــته و هر قصد و‬ ‫انگیزه ای که داشته قابل احترام است که به عنوان خادم‬ ‫ملت همچنان خواستار حقوق انها است‪».‬‬ ‫در اظهارنظــری دیگر میرزابابــا مطهری نژاد‪ ،‬عضو‬ ‫حزب مردم ساالری اظهار داشته است‪« :‬نگارش این نامه‬ ‫از سوی رئیس جمهور سابق کشورمان به هیچ وجه اقدام‬ ‫درستی نیســت‪ .‬وقتی در کشــور کمیته ای برای پیگیری‬ ‫و رســیدگی به برجام ایجاد شــده و همه مواضع سیاسی و‬ ‫خطوط قرمز کشورمان در ان مشخص است‪ ،‬چنین حرکتی‬ ‫از ســوی احمدی نژاد به لحاظ دیپلماتیک و اخالقی معنا‬ ‫ندارد‪ ».‬وی با تاکید بر اینکه اقــدام احمدی نژاد را کامال‬ ‫منفی می دانم‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬ایــن کار احمدی نژاد با هر‬ ‫نیتی غلط بوده و اگر با هدف و نگاه به انتخابات سال اینده‬ ‫انجام شده باشد بدتر است‪ ،‬چرا که باعث دو قطبی کردن‬ ‫جامعه می شد‪».‬‬ ‫بازتاب های خارجی‬ ‫این نامه البته در رســانه های خارج از کشــور هم با‬ ‫واکنش هایی مواجه شــده است‪ .‬در واکنشــی رسمی به‬ ‫این نامه از ســوی ایاالت متحده‪ ،‬الیزابت ترودو‪ ،‬معاون‬ ‫ســخنگوی وزارت خارجه امریکا با بیــان اینکه «این نامه‬ ‫را دیده ایم» گفت که وزارت دادگســتری امریکا مسئول‬ ‫پاسخگویی به سواالت در این زمینه است‪.‬‬ ‫اما روزنامه «واشــنگتن پســت» در گزارشی در این‬ ‫مورد از احمدی نژاد به عنــوان رئیس جمهوری «تندروی‬ ‫ســابق ایران» یاد کرده و درباره نامه او نوشته است‪« :‬او‬ ‫خواستار حل سریع حکم دادگاه عالی امریکا بوده که اجازه‬ ‫می دهد خانواده های افراد قربانی در حمالت تروریســتی‬ ‫که ایران در انها نقش داشته است غرامتی ‪ 2‬میلیارد دالری‬ ‫کسب کنند‪».‬‬ ‫این روزنامــه می افزاید‪« :‬احمدی نــژاد در این نامه‬ ‫اشاره کرده که ماهیت اقدامش سیاسی نیست اما حدس‬ ‫و گمان ها بــر این مبناســت که ایــن سیاســتمدار تندرو‬ ‫می خواهد به عنوان نامزد در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫ســال اینده ایران نامــزد شــود‪ .‬همچنین به دلیــل انکه‬ ‫میانگین شــهروندان ایرانی هنــوز از دســتاوردهای لغو‬ ‫تحریم ها بهره مند نشــده اند‪ ،‬احمدی نــژاد می خواهد با‬ ‫استفاده از نارضایتی ها در کارزار خود در مقابل نامزد بالقوه‬ ‫میانه روها بایستد‪».‬‬ ‫این روزنامه اشــاره می کند که نامــه احمدی نژاد به‬ ‫ســفارت ســوئیس که حافظ منافع امریکا در ایران است‬ ‫احزاب‬ ‫سو شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫یاست‬ ‫نامه هایبی جواب‬ ‫‪2‬‬ ‫مکتوبات خارجی محمود احمدی نژاد همگی بی پاسخ مانده است‬ ‫محمود احمدی نژاد حاال دوباره دســت به قلم شده و‬ ‫یک نامه نوشته؛ نامه ای که البته مقصدش خارج از مرزهای‬ ‫ایران اســت‪ .‬او اولین بارش نیســت چنین نامه نگاری ای‬ ‫کرده است‪ .‬او سابقه نوشتن نامه هایی را دارد که البته غالبا‬ ‫ بی جواب مانده است؛ نامه هایی با منتقدان فراوان‪.‬‬ ‫نامه ای به باراک‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫او در جدیدترین اقدامش در این مورد یک نامه نوشته‬ ‫استبهمقصدایاالتمتحدهامریکاوالبتهنامگیرندهانهم‬ ‫باراک اوباما لحاظ شده است‪ .‬او نامه اش را با یک یاداوری‬ ‫به اوباما اغاز کرده اســت‪« :‬جناب عالی در اوج اعتراضات‬ ‫و نارضایتی عمومی ملت ها‪ ،‬از چند دهه سیاست ها و رفتار‬ ‫سلطه طلبانهدولت هایمتوالیامریکاوباشعارتغییرواینکه‬ ‫مصمم هستید ان سیاســت ها و رفتارها را اصالح نمایید‪،‬‬ ‫حقوق ملت ها را به رسمیت بشناسید و به فرهنگ و استقالل‬ ‫ملت ها احترام بگذارید‪ ،‬سکان مدیریت دولت امریکا را به‬ ‫دست گرفتید‪ .‬این تعهدات صریح جنابعالی از جمله اعالم‬ ‫علنی و همچنین کتبی شما برای اصالح روابط با ملت ایران‬ ‫و جبران حدود شصت سال اجحافات و مظالم رفته توسط‬ ‫دولت های متعدد امریکا علیه ملت ایران‪ ،‬متاسفانه به هر‬ ‫دلیل‪ ،‬جامه عمل نپوشید و همان سیاست ها و روند خصمانه‬ ‫گذشته کمابیش به شکل دیگری ادامه پیدا کرد‪».‬‬ ‫محمود احمدی نژاد البته نامه اش را اختصاص داده‬ ‫به ماجرای همان دو میلیارد دالر جنجالی که ایاالت متحده‬ ‫ان را مصادره کرده است‪ .‬احمدی نژاد نوشته است‪« :‬در ‪۱۸‬‬ ‫تیرماه ‪ ۱۳۹۳‬هجری شمسی (نهم ژوئیه ‪ ،)۲۰۱۴‬دادگاهی‬ ‫در امریکا به بهانه های واهی و بدون ارائه هیچ سند معتبری‬ ‫حکم تصرف حــدود دو میلیارد دالر از ثــروت ملت مظلوم‬ ‫ایران را به ناحق و با زورگویی اشــکار صادر کــرد و در اول‬ ‫اردیبهشت ســال ‪ ۲۰( ۱۳۹۵‬اوریل ‪ )۲۰۱۶‬نظام قضایی‬ ‫امریکا ان حکم را تایید و اموال را مصادره کرد که این امر با‬ ‫اعتراضات گسترده و عمومی ملت ایران مواجه شد‪ .‬ملت‬ ‫ایران انتظار دارد‪ ،‬این مورد خاص که تماما و مشــخصا در‬ ‫دوره حکومت جنابعالی و ان هم در اواخر دوره ریاست شما‬ ‫و بر خالف تمام موازین و قواعد حقوقی بین المللی اتفاق‬ ‫افتاده است‪ ،‬توســط جناب عالی و به سرعت مرتفع شده‪،‬‬ ‫حق ملت ایران اســتیفا گردد‪ ،‬منابع به طور کامل مسترد و‬ ‫خسارات وارده نیز جبران شــود‪ ».‬احمدی نژاد نامه اش را‬ ‫اینگونه به پایان رسانده اســت‪« :‬گرچه بر این باورم که در‬ ‫هر صورت ملت ایران‪ ،‬تمامی حقوق پایمال شــده خود را‬ ‫بازپس خواهد گرفت اما اینجانب مشفقانه به شما نصیحت‬ ‫می کنم که اجازه ندهید این لکه ننگ و نقطه تاریک و حادثه‬ ‫تلخ به نام شما در تاریخ روابط یکسویه و غیرعادالنه دو کشور‬ ‫ثبت شود و بی اعتمادی تاریخی تعمیق یابد‪ .‬نامه اینجانب‬ ‫سیاست‬ ‫تحویل داده شده اما ان ســفارتخانه هیچ اظهارنظری در‬ ‫این باره نکرده است‪ .‬واشنگتن پست همچنین می نویسد‪:‬‬ ‫«کاخ ســفید هم واکنشــی فوری در این باره نشان نداده‬ ‫است‪».‬‬ ‫ایــن روزنامــه می افزاید‪« :‬زمان انتشــار ایــن نامه‬ ‫جالب اســت ان هم در برهه ای که گفته می شود احتماال‬ ‫احمدی نژاد رقیب اصلی روحانی در انتخابات اینده خواهد‬ ‫بود‪ ».‬این روزنامه می نویسد‪« :‬باید دید ایرانیان نسبت به‬ ‫نامه او چه واکنشی نشان می دهند‪».‬‬ ‫ایــن روزنامه در پایان می نویســد‪« :‬تحت ریاســت‬ ‫احمدی نژاد بود کــه تحریم های ضد ایرانی در مقیاســی‬ ‫وسیع علیه ایران وضع شدند‪ .‬او درباره هولوکاست صحبت‬ ‫کرد و ان را انکار کرد و از فروپاشــی قریب الوقوع اسرائیل‬ ‫ســخن گفت‪ .‬او همچنین پــس از انتخابات ســال ‪ 88‬بر‬ ‫موضع خود ایستادگی کرد و حاضر به گوش دادن به حرف‬ ‫مخالفان نشد‪ .‬دو تن از معاونان و افراد نزدیک سیاسی به‬ ‫او به اتهام فساد زندانی شده اند‪».‬‬ ‫خبرگزاری «فرانسه» نیز با انتشار گزارشی اشاره کرده‬ ‫که همزمان ارسال نامه احمد نژادی به اوباما با «شایعات‬ ‫درباره برنامه ریزی بازگشت سیاســی» او از محتوای خود‬ ‫نامه مهم تر اســت و در این باره می نویســد‪« :‬این نامه در‬ ‫حالی ارسال می شــود که گفته می شــود او ممکن است‬ ‫دوباره سودای بازگشت به سیاست را در سر داشته باشد‪ .‬او‬ ‫به طور رسمی این موضوع را مطرح نکرده اما گمانه زنی ها‬ ‫بر این مبناست‪.‬‬ ‫نطق هــای احمدی نــژاد در طــول هشــت ســال‬ ‫ریاســت جمهوری اش همــواره جنجال ســاز بود ه انــد‬ ‫به خصــوص اظهارات خصمانــه اش در قبال اســرائیل‪،‬‬ ‫اظهارات تندش درباره غــرب و حرف هایش درباره برنامه‬ ‫هسته او رویکردی پوپولیستی داشت و می گفت که مدافع‬ ‫بخش های حاشیه ای و فقیر جمعه ایران است‪ .‬اظهارات‬ ‫او بود که به ضرر روابط ایران و غرب تمام شد‪ .‬او در پایان‬ ‫دوران ریاســت جمهوری خود از محافظه کاران جدا شد‪.‬‬ ‫معلوم نیست که ایا شــورای نگهبان صالحیت او را تایید‬ ‫خواهد کرد یا خیر‪ .‬پس از او بود که روحانی به قدرت رسید‬ ‫و باعث لغو تحریم ها و حصول توافق هسته ای شد‪».‬‬ ‫خبرگــزاری فاکس نیــوز در ایــن بــاره نوشــت‪:‬‬ ‫«احمدی نژاد در حالی کــه تاکید می کنــد نامه اش هیچ‬ ‫مفهوم سیاســی ندارد‪ ،‬اما در شــرایطی این نامه را ارسال‬ ‫کرد که حدس و گمان های بسیاری درباره احتمال شرکت‬ ‫احمدی نژاد در انتخابــات ریاســت جمهوری اینده ایران‬ ‫مطرح می شود‪».‬‬ ‫فاکس نیوز همچنین بر این باور است که نامه نگاری‬ ‫احمدی نــژاد بــه روحانی در شــرایطی صــورت می گیرد‬ ‫که بســیاری از مــردم ایــران در انتظــار مشــاهده اثرات‬ ‫توافق هســته ای میان ایران و قدرت های غربی هستند؛‬ ‫موضوعی که احمدی نژاد و دیگر تندروها می توانند از ان‬ ‫در کمپین تبلیغاتی خود علیه میانه روها استفاده کنند‪.‬‬ ‫در این گزارش همچنین امده اســت که هنوز روشن‬ ‫نیســت احمدی نژاد انتظار چه اقدامی از ســوی اوباما در‬ ‫پاسخ به نامه اش دارد‪ .‬هنوز کاخ سفید هیچ واکنشی به این‬ ‫نامه نداشته است‪ .‬وب سایت پولتیکو نیز در واکنش به این‬ ‫نامه نگاری می نویسد‪« :‬محمود احمدی نژاد رئیس جمهور‬ ‫سابق ایران خواستار بازگشت پول های کشورش شد‪».‬‬ ‫پولتیکــو می نویســد‪« :‬احمدی نــژاد در شــرایطی‬ ‫این درخواســت را از اوبامــا کرده که اوباما بــرای تحویل‬ ‫‪400‬میلیــون دالر پــول نقد بــه ایران تحت شــدیدترین‬ ‫انتقــادات قــرار دارد‪ .‬پولــی کــه دونالــد ترامــپ نامزد‬ ‫جمهوریخواهان معتقد است که به عنوان باج برای ازادی‬ ‫زندانیــان امریکایی در ایران به تهران تحویل داده شــده‬ ‫است‪».‬‬ ‫‪43‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫مطلقا جنبه سیاسی ندارد بلکه صرفا از منظر حقوق انسانی‬ ‫و در دفاع از حق مسلم ملتم نگاشــته شده است و چنانچه‬ ‫جنابعالی ان را با نگاه و مالحظات سیاسی مطالعه کرده اید‪،‬‬ ‫ضروری اســت یک بار دیگر و صرفا از منظر نگارنده ان را‬ ‫مرور نمایید‪» .‬‬ ‫نامه به جرج بوش‬ ‫محمود احمدی نژاد در زمان ریاســت جمهوری اش‬ ‫در فرودگاه مهراباد در حالی که تهران را به مقصد اندونزی‬ ‫برای شرکت در نشست گروه هشت کشورهای اسالمی ترک‬ ‫می کرد خبر داد که نامه ای برای جرج بوش ارسال کرده که‬ ‫حاوی نقطه نظرات ملت ایران و پیشــنهادهایی برای حل‬ ‫مشــکالت میان دو کشور اســت‪ .‬این نامه توسط سفارت‬ ‫سوئیس در ایران که حافظ منافع ایاالت متحده امریکا در‬ ‫ایران است ارسال شد‪.‬‬ ‫وزارت امور خارجه امریکا در اولیــن واکنش به نامه‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬ان را «تالشی ضعیف» برای گفت وگو‬ ‫با مردم امریکا خواند اما نامه «هجــده صفحه ای» وی با‬ ‫استقبال سرد مقامات امریکایی همراه بود و ان را نامه ای‬ ‫حاوی موعظه دانستند و بر خالف انتظار انان‪ ،‬این نامه هیچ‬ ‫فکر جدیدی برای حل بحران هسته ای ایران در بر نداشت‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در این نامه ضمن بررســی وضعیت موجود در‬ ‫جهان‪ ،‬با اشاره به هولوکاست و مساله اسرائیل به نوعی به‬ ‫محکوم کردن سیاست خارجی امریکا می پردازد‪.‬‬ ‫احمدی نژاد می گوید‪« :‬سیاست های امریکا مسئول‬ ‫ریخته شــدن خون بیگناهان در سراســر جهان است» و‬ ‫به خصوص حمله به عراق و حمایت امریکا از اســرائیل را‬ ‫محکوم می کند‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ایران به طور کلی به جرج بوش نصیحت‬ ‫می کند که بهتر است راه انبیا را برگزیند‪ .‬محموداحمدی نژاد‬ ‫در بخش پایانی این نامه می نویســد که «نظام دموکراسی‬ ‫غربی و لیبرالیسم نتوانسته خواسته های بشریت را براورده‬ ‫کند و و صدای شکستن ان به گوش می رسد»‪ .‬مقامات کاخ‬ ‫ســفید نامه رئیس جمهور ایران را حاوی مطالب «گسترده‬ ‫و تاریخی» نامیدند که به مناقشــه میان دو کشــور ارتباط‬ ‫مســتقیم ندارد‪ .‬گرچه نامه احمدی نژاد به ناکامی جهانی‬ ‫درباره حقوق بشر‪ ،‬تروریســت‪ ،‬تهاجم فرهنگی و ناراحتی‬ ‫مردم جهــان از تمرکز قــدرت در بعضی کشــورها و دیگر‬ ‫مشــکالت مردم جهان و به خصوص فلســطینیان اشاره‬ ‫می کند اما امریکا در اولین واکنش خود گفته است که «این‬ ‫نامه به نگرانی های جامعه جهانی توجهی ندارد» و به گفته‬ ‫برخی مقامات کاخ ســفید «این نامــه مطالب مهمی نظیر‬ ‫مساله اتمی را در بر نداشت‪ ».‬برخی مطبوعات امریکایی‬ ‫در ان زمان ان نامه را نشانه تمایل مقام های رسمی ایران‬ ‫به مذاکره مستقیم با امریکا دانستند‪.‬‬ ‫احمد جنتــی‪ ،‬دبیر شــورای نگهبان در نمــاز جمعه‬ ‫تهــران‪ ،‬نامــه محمــود احمدی نــژاد بــه جــورج بوش‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری امریکا را «عملی فوق العاده» خوانده بود‪.‬‬ ‫کاخ سفید در موضعی رســمی اعالم کرد که به نامه‬ ‫احمدی نــژاد جوابــی داده نمی شــود‪ .‬بی اعتنایی دولت‬ ‫امریکا در پاســخ به نامه محمود احمدی نژاد باعث شد که‬ ‫وی در مصاحبه های مختلف‪ ،‬از ان به عنوان «بی اعتنایی‬ ‫رئیس جمهــور امریکا بــه نداهای صلح جویــان جهان»‬ ‫یاد کند‪.‬‬ ‫نامه به سارکوزی‬ ‫پس از یک وقفه یکساله در ارسال نامه ها‪ ،‬در ابان ماه‬ ‫‪( ۱۳۸۶‬نوامبر ‪ )۲۰۰۷‬خبر ارسال نامه به نیکالی سارکوزی‬ ‫رئیس جمهور اخیر فرانسه از سوی روزنامه لوموند به نقل از‬ ‫سخنگوی الیزه منتشر شد‪ .‬این دومین نامه رئیس جمهوری‬ ‫ایران به کاخ الیزه بود‪ ،‬نامه قبلی برای ژاک شیراک ارسال‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫لوموند گــزارش داد که بــه گفته منابــع دیپلماتیک‬ ‫لحن نامه بســیار تند بــوده و تهدیدهایــی در محتوای ان‬ ‫وجودداشته اســت‪ .‬لوموند مدعی شد احمدی نژاد در این‬ ‫نامه ســارکوزی را «فردی جوان و بی تجربه» خطاب کرده‬ ‫و توصیه هایی به وی کرده‪ ،‬از او خواســته اســت «روابط‬ ‫دو کشــور را ازبین نبرد» اما ثمره هاشــمی مشــاور ارشــد‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬خبر لوموند درباره محتوای نامه احمدی نژاد‬ ‫به ســارکوزی را تحریف شــده دانســت و تاکید کرد‪« :‬در‬ ‫این نامه با اشاره به ســوابق روابط ایران و فرانسه و تشریح‬ ‫وضعیت موجود‪ ،‬به افق اینده روابط دو کشور نیز اشاره شده‬ ‫اســت‪ ».‬احمدی نژاد در واکنش به ایــن مطالب گفت که‬ ‫«نامه به سارکوزی شدیداللحن یا مربوط به مساله هسته ای‬ ‫نبوده است‪».‬‬ ‫نامه به صدر اعظم المان‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه‬ ‫و پاپ بندیکت شانزدهم‬ ‫سه نامه بعدی محمود احمدی نژاد‪ ،‬به انگال مرکل‪،‬‬ ‫صدراعظم المان‪ ،‬پاپ بندیکت‪ ،‬رهبر کاتولیک های جهان‬ ‫و نیکال سارکوزی رئیس جمهور فرانسه نوشته شد‪ .‬هر سه‬ ‫نامه احمدی نژاد بدون جواب ماند‪.‬‬ ‫او در نامه اش به مرکل نوشــت‪« :‬سرکار خانم انجال‬ ‫مــرکل جنابعالی به عنــوان سیاســتمداری دنیا دیــده و با‬ ‫تجربه های تلخ و شیرین در دو جامعه با حکومت ها و اداب‬ ‫و روش های مختلف در راس دســتگاه اجرایی کشــورتان‬ ‫هســتید که در عین حال از امتیازاتــی برخوردارید که فقط‬ ‫مربوط به زنان اســت‪ ،‬نظیر بهره مندی از عواطف انسانی‬ ‫قویتر و جلوه هایی از رحمت و عطوفت خداوند بزرگ به ویژه‬ ‫در جایگاه مادری و خدمت به مردم و مســئولیت مشــترک‬ ‫همه خداپرســتان در حفــظ حرمــت و کرامت انســان ها و‬ ‫جلوگیری از تضییع حقوق و تحقیر انان بــا این اعتقاد که‬ ‫همه بندگان خداوند متعال هســتیم و خداونــد به همه ما‬ ‫کرامت عطا فرموده و کســی بر کس دیگــری برتری ندارد‬ ‫و به هیــچ بهانه ای نمی تــوان جامعــه ای را از حقوق خود‬ ‫محروم کرد و از پیشــرفت و کمال بازداشت یا او را محدود‬ ‫و تحقیر کــرد‪ .‬جناب صدر اعظــم‪ ،‬اینجانب قصــد ندارم‬ ‫موضوع هلوکاست را بررسی کنم‪ .‬اما ایا این احتمال عقالیی‬ ‫نیست که بعضی کشورهای پیروز در جنگ قصد داشته اند‬ ‫بهانه ای درست کنند و بر اساس ان مردم کشور مغلوب در‬ ‫جنگ را دائما شــرمنده نگه دارند تا انگیزه‪ ،‬حرکت و نشاط‬ ‫را در انان تضعیف کنند و جلوی پیشــرفت و اقتدار شایسته‬ ‫ان کشور را سد نمایند‪.‬ما باید به ناهنجاری های موجود در‬ ‫تعامالت بین المللی‪ ،‬تعامالتی که تعامالت پیروزمندان و‬ ‫شکست خوردگان در جنگ دوم جهانی است خاتمه دهیم‪.‬‬ ‫در این مسیر ملت ها و تعداد زیادی از دولت ها نیز همراه ما‬ ‫خواهند بود‪ .‬ما باید سایه سنگین جنگ جهانی دوم را محو‬ ‫کنیم و به جامعه بین المللی برای گسترش امنیت‪ ،‬ازادی و‬ ‫احساس ارامش کمک کنیم‪ ».‬او البته در نامه به پاپ هم‬ ‫نوشت‪« :‬از مواضع شما و شــورای پاپی ادیان واتیکان در‬ ‫محکوم کردن اقدام نابخردانه کلیسایی در ایالت فلوریدای‬ ‫امریکا در اهانت به ساحت مقدس کالم الله مجید که دل‬ ‫میلیون ها مسلمان را به درد اورد‪ ،‬تشکر می کنم‪ .‬اینجانب‬ ‫ضمن احترام ویژه به دیدگاه های عدالت خواهانه و اهتمام‬ ‫جنابعالی در نفــی تبعیض و خشــونت و با تاکیــد دوباره بر‬ ‫جایگاه دین و عبودیت در گره گشــایی معضالت جهانی‪،‬‬ ‫امادگی جمهوری اســامی ایران را برای مساعی مشترک‬ ‫در جهــت تغییر ســاختار ظالمانــه حاکم بر جهــان اعالم‬ ‫می دارم‪».‬‬ ‫نامه به باراک اوباما‬ ‫پس از پیروزی اوباما در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریــکا‪ ،‬احمدی نژاد پیــام تبریکــی برای وی فرســتاد‪.‬‬ ‫محتوای کامل نامه او به اوباما منتشر نشد اما طبق اظهارات‬ ‫نزدیکان وی در نامه به مواردی از جمله‪:‬‬ ‫مبارزه با تروریســم‪ ،‬عملکرد دولــت امریکا در حادثه‬ ‫حمله به برج هــای دوقلو و حملــه انها به منطقــه به بهانه‬ ‫مقابله با تروریســم و عملکرد امریــکا در حمایت از ریگی‬ ‫اشاره شده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫نامه های دیگر‬ ‫محتوای کامل نامه احمدی نژاد به اوباما در سال‪ 88‬منتشر نشد‬ ‫اما طبق اظهارات نزدیکان وی در نامه به مواردی از جمله مبارزه‬ ‫با تروریسم‪ ،‬عملکرد دولت امریکا در حادثه حمله به برج های‬ ‫دوقلو و حمله انها به منطقه به بهانه مقابله با تروریسم و عملکرد‬ ‫امریکا در حمایت از ریگی اشاره شده است‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در وبالگ شــخصی خود به نام یادداشــت های شخصی‬ ‫احمدی نژاد به انچه نامه یک مادر امریکایی خوانده شده‪،‬‬ ‫پاسخ داد‪ .‬به نظر می رسد این تنها نامه ای است که اگرچه‬ ‫غیررسمی و خطاب به شخص نامعلومی نوشته و فرستاده‬ ‫شــده‪ ،‬اما برخالف نامه های بــاال‪ ،‬متن کامــل ان‪ ،‬جزو‬ ‫نامه های رسمی در سایت ریاست جمهوری ثبت شده است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در این متن در پاسخ به بخشی از نامه این «مادر‬ ‫امریکایی» که از احتمال حمله ایران به امریکا ابراز نگرانی‬ ‫کرده است‪ ،‬با تاکید بر اینکه «تاکنون تعداد زیادی از این‬ ‫نوع پیام را دریافت کرده ام» ضمن انتقاد از سیاســت های‬ ‫امریکا و اشاره به زورگویی ها و زیاده خواهی های اسرائیل‬ ‫و امریکا‪ ،‬بــه وی اطمینان می دهد که ایــران اغازگر هیچ‬ ‫جنگی نخواهد بود‪.‬‬ ‫در قامت یک مصلح؟‬ ‫محموداحمدی نژاد چرا به اوباما نامه نوشت‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫‪3‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬حرکتی دیگر در جهت تقویت روابط انجام‬ ‫دهد‪ .‬از این رو خواسته تا هرچه زودتر خودش را به ماجرای‬ ‫این بازگشت احتمالی این پول ها سنجاق کند و در صورتی‬ ‫که این اتفاق بیفتــد ان را به عنوان یکی از دســتاوردهای‬ ‫نامه اش به اوباما تلقی کند‪ .‬درحالــی که خودش به خوبی‬ ‫می داند اگــر این پول بازگردانده شــود ایــن نامه کمترین‬ ‫تاثیری در این تصمیم گیری نداشــته است‪ .‬اما به هرحال‬ ‫فضا برای بهره برداری در میان بخشــی از مردم برای او را‬ ‫فراهم می کند‪.‬‬ ‫ســوم‪ :‬مهمترین بخش نامه احمدی نــژاد به اوباما‬ ‫جایی است که از بین کلمات نگاشته شده در نامه‪« ،‬میل»‬ ‫و «عالقه شــدید» او برای برقراری رابطه با امریکا در دوره‬ ‫ریاســت جمهوری و حال حاضر را می توان مشاهده کرد‪.‬‬ ‫او از عدم «اصالح روابط ایران و امریکا» اظهار «تاسف»‬ ‫می کند و می نویســد‪« :‬این تعهدات صریــح جناب عالی‬ ‫از جمله اعــام علنی و همچنین کتبی شــما برای اصالح‬ ‫روابط با ملت ایران و جبران حدود شــصت سال اجحافات‬ ‫و مظالم رفته توســط دولت های متعــدد امریکا علیه ملت‬ ‫ایران‪ ،‬متاســفانه به هر دلیل‪ ،‬جامه عمل نپوشید و همان‬ ‫سیاست ها و روند خصمانه گذشته کمابیش به شکل دیگری‬ ‫ادامه پیدا کرد‪».‬‬ ‫احمدی نژاد در این بخش از نامــه همچنین ادعایی‬ ‫را نیز مطرح می کند‪ .‬اینکه اوباما به صــورت «کتبی» نیز‬ ‫خواستار اصالح روابط بوده اما «متاسفانه به هر دلیل» این‬ ‫خواسته دو طرفه «جامه عمل نمی پوشد»‪ .‬به کار بردن واژه‬ ‫«به هر دلیلی» یعنی او نمی خواهد در مورد این «دالیل»‬ ‫توضیح دهد‪ .‬دالیل از نظر او چیزی نیست که او بخواهد یا‬ ‫بتواند راجع به ان سخن بگوید‪.‬‬ ‫به خوبی می دانیم که احمدی نژاد خصوصا در اواخر‬ ‫دوران ریاست جمهوری تمایل شدیدی به ارتباط با امریکا‬ ‫داشــت‪ .‬حتی در اخرین ســفرش به نیویورک رسما اعالم‬ ‫کرد که حاضر به گفت وگوســت اما با این حال همان طور‬ ‫که نامه های او به جورج دبلیو بوش و اوباما بی پاسخ مانده‬ ‫بود‪ ،‬این درخواســت نیز با بی اعتنایــی و بی توجهی اوباما‬ ‫روبه رو شد‪ .‬البته می دانیم که در همان حوالی زمانی امریکا‬ ‫گفت وگوهایی را با ایران از طریق عمان اغاز کرده بود که‬ ‫متولی ان نه محمــود احمدی نژاد‪ ،‬بلکه‬ ‫وزارت خارجــه او یعنی علــی اکبرصالحی‬ ‫بــود‪ .‬صالحــی یک ســالی اســت که در‬ ‫گفت وگوهای متعدد جزئیات ان را افشــا‬ ‫کرده اســت‪ .‬او در گفت وگو بــا هفته نامه‬ ‫مثلث و ماهنامه دیپلمات مشخص می کند‬ ‫که احمدی نژاد با این گفت وگوها مخالف‬ ‫بود‪ .‬شــاید علت این مخالفت را بتوان در‬ ‫اشــتیاق او برای انجام ایــن گفت وگوها‬ ‫توســط خودش جســت وجو کــرد چرا که‬ ‫پیش از ان نیز رسانه هایی از تالش مشایی‬ ‫برای گشــودن راه گفت وگو با امریکا خبر‬ ‫داده بودند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از دالیل کینه توزی های‬ ‫نزدیکان دولت قبل بــه علی اکبر صالحی‬ ‫را نیز در همین ماجرا می توان جست وجو‬ ‫کرد‪ .‬انها از اینکه صالحی چنین نقشی را‬ ‫ایفا کرد به شدت ازرده خاطر هستند‪.‬‬ ‫همچنین می دانیم که اولین بار سال‬ ‫‪ 90‬دو رســانه پر نفــوذ امریــکا و انگلیس‬ ‫(واشنگتن پست و بی‪.‬بی‪.‬سی) گزارشی‬ ‫را به طور همزمان درج کردند که حاکی از‬ ‫این بود که تیم مشــاوران احمدی نژاد به‬ ‫رهبری «اسفندیار رحیم مشایی» برنامه ای‬ ‫جدی برای رایزنی با طرف های امریکایی‬ ‫تدارک دیده اند‪« .‬واشنگتن پست» با استناد به گزارش منابع‬ ‫خبری خود در مورد «تالش های اســفندیار رحیم مشــایی‬ ‫برای گشودن باب مذاکره با امریکا» نوشت‪« :‬اقای مشایی‬ ‫عالیم متعددی فرســتاده مبنی بر اینکه مایل بــه دیدار با‬ ‫مقام های امریکایی است‪».‬‬ ‫در این میان شبکه «بی‪ .‬بی‪ .‬ســی» در گزارش خود‬ ‫نکاتی فراتر از مطالب واشنگتن پست منتشر کرد و نوشت‪:‬‬ ‫«برخی شــواهد حاکی از ان اســت که گروهی از مدیران‬ ‫احمدی نــژاد در فرصت دیــدار نیویورک پیشــنهاد مبادله‬ ‫امتیازاتی را بین طرف امریکایــی و ایرانی به امید برچیدن‬ ‫تحریم ها مطرح می کنند‪».‬‬ ‫اگرچه پرداختن به نامه ای که بیشتر از همه به خاطر‬ ‫در معرض دید قرار گرفتن احمدی نژاد نوشته شده‪ ،‬خالی از‬ ‫ارزش است‪ ،‬با این وجود از انجا که این نامه نشان می دهد‬ ‫او درحالی که در مجامع عمومی ژست های استکبارستیزانه‬ ‫می گرفت‪ ،‬چگونه تا «بن دنــدان» عالقه مند به برقراری‬ ‫رابطه با امریکا بود‪ ،‬نمی تواند بی اهمیت باشد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫احمدی نــژاد اگرچــه در جریــان ســخنرانی اش در‬ ‫بافق یزد گفت کــه قصد نــدارد «فعال» در مورد مســائل‬ ‫سیاســی ورود پیدا کند‪ ،‬اما او برای انکه همچنان در تیتر‬ ‫رســانه ها باشــد دســت به یک کار جدید دیگــر زد‪ .‬اقدام‬ ‫احمدی نژاد در نوشــتن نامه به روسای جمهور کشورهای‬ ‫دیگر مسبوق به سابق است‪ .‬اما با این حال او این بار نه از‬ ‫کسوت یک «رئیس جمهور» بلکه در قالب یک شهروند یا‬ ‫ان طور که خودش دوست دارد «خاد م ملت» به اوباما نامه‬ ‫نوشــت‪ .‬به اعتقاد نگارنده او دو هدف را در این نامه دنبال‬ ‫می کرد امــا مهمتر از ان نکته ای اســت‬ ‫که در میان سطور نگاشــته شده توسط‬ ‫رئیس دولت های نهم و دهم نهفته است‪.‬‬ ‫واژه ها و حرف هایی که به ما می گوید او‬ ‫«همچنان مشتاق است تا روابط با امریکا‬ ‫از طریق او عادی سازی شود»‪.‬‬ ‫ابتدا باید موارد مهم نامه را یاداوری‬ ‫کنم‪ .‬ظاهــر نامــه به مــا می گویــد که‬ ‫احم دی نژاد این نامه را برای این نوشــته‬ ‫تا از اوباما درخواست کند در روزهای اخر‬ ‫دولت خود در ایاالت متحده سر عقل امده‬ ‫و دو میلیارد دالر پول توقیف شــده ایران‬ ‫را برگرداند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در قامــت یک مصلح‬ ‫وارد شده و در این نامه تقاضا می کند ان‬ ‫دو میلیارد دالر را به ایران برگرداند‪ .‬البته‬ ‫مناقشه ای نیز در این نامه هست که بر سر‬ ‫تاریخ ضبط ایــن دو میلیارد دالر می توان‬ ‫خ ضبط‬ ‫ان را دید‪ .‬احمدی نژاد تعمدا تاری ‬ ‫پول را‪ 18‬تیر‪ 93‬عنوان می کند و به ماقبل‬ ‫ان نمی پــردازد‪ .‬اما واقعیت این اســت‬ ‫که اولین بار حکــم دادگاه در این باره در‬ ‫دوران احمدی نژاد صادر شد و مهمترین‬ ‫نقد به دولت او همین بود که در حالی که‬ ‫فرصت خارج کردن این پول را داشت چرا‬ ‫این کار را انجام نداد‪.‬‬ ‫صرف نظر از این موضوع باید گفت اگر احمدی نژاد‬ ‫فکر می کند اوباما با نوشــتن این نامه دســت تســلیم بلند‬ ‫می کند و ضمن تقدیم دو میلیارد دالر نامه می نویسد برای‬ ‫او که با هشدارهای شما سر عقل امدیم و دیگر دست از این‬ ‫کارها بر می داریم‪ ،‬نشــان می دهد که در باد خوش خیالی‬ ‫خوابیده است‪ .‬امریکا این پول را نه به راحتی توقیف کرده‬ ‫و نه به این راحتی ها رها خواهد کرد‪ .‬اما نفس نوشتن چنین‬ ‫نامه «نصیحت گرایانــه» در حالی کــه می دانیم این نامه‬ ‫نمی تواند در تصمیم گیری اوباما و امریکا کوچکترین نقشی‬ ‫داشته باشد برای چیست؟‬ ‫به طور حتم می توان گفت نامه احمدی نژاد به اوباما‬ ‫حتما به سرنوشت اسالفش دچار شــده و بی پاسخ خواهد‬ ‫ی که در این نامه وجود‬ ‫ماند‪ .‬بنابراین الزم است نکات مهم ‬ ‫دارد و در پس ان نهفته شده را به شرح زیر واکاوی کرد‪.‬‬ ‫اول‪ :‬احمدی نژاد قصد دارد همچنان و به هر طریقی‬ ‫خودش را در رســانه ها مطرح کند‪ .‬ایــن وضعیت درحالی‬ ‫اســت که حتی انتشــار این نامه که از ســوی رسانه های‬ ‫اصولگرا با بی توجهی روبه رو شد‪ ،‬به عکس در رسانه های‬ ‫اصالح طلب به عنوان تیتر اول از همان لحظه انتشــار ان‬ ‫در ســایت ها قرار گرفت‪ .‬به عبارت دیگر هرچقدر مسائل‬ ‫مربوط به احمدی نژاد برای اصولگرایان بی اهمیت است‬ ‫برای اصالح طلبان از درجه اهمیت زیادی برخوردار است‪.‬‬ ‫دوم‪ :‬او در این نامه خواســتار بازگرداندن دو میلیارد‬ ‫دالر دارایــی توقیف شــده ایران شــده اســت‪ .‬دو میلیارد‬ ‫دالری که توســط دولــت خــود او به عنــوان اوراق قرضه‬ ‫در امریکا ســرمایه گذاری یا به عبارت روشــن تر در اختیار‬ ‫امریکا قرار گرفت تا به راحتی بتواند به انها دســتبرد بزند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد حدس می زند که تالش های روحانی می تواند‬ ‫در این باره به ثمر برسد و اوباما نیز قصد دارد در اواخر دوره‬ ‫احزاب‬ ‫سو شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫یاست‬ ‫‪45‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫ت ها‬ ‫س‬ ‫یاست‬ ‫دیپلماسی حالی به حالی‬ ‫احمدی نژاد و نامه نگاری های یک طرفه به اوباما‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪ ۱۷‬مرداد است و روز خبرنگار‪ .‬و ما روزنامه نگاران مثال‬ ‫سرخوشیم که اگرچه کل سال به کام ما نیست‪ ،‬اما الاقل‬ ‫یک روز به ناممان است‪ ،‬اما همین یک روز هم خیلی به نام‬ ‫ما نمی شــود انگار‪ .‬باز هم خیلی ما روزنامه نگاران و صنف‬ ‫خبری ها‪ ،‬سوژه نیستیم‪ .‬باز هم او سوژه می شود‪.‬‬ ‫اصال هرچه اکراه دارم از اینکه درباره اش بنویســم‪،‬‬ ‫ایشان اصرار دارد که همچنان سوژه هفتگی باقی بماند و از‬ ‫انجا که ما مکلفیم به روشنگری‪ ،‬پس می نویسم‪.‬‬ ‫دوباره او دســت به قلم شــده‪ .‬دوباره نامه ای نوشته‬ ‫به باراک اوباما؛ اصالح می کنم‪ ،‬به باراک حسین اوباما‪.‬‬ ‫اگرچه وقتــی رئیس جمهور هم بود‪ ،‬در همــان ایامی که‬ ‫پشــت بلندگوها شــیرین زبانی می کرد و خودش بیشتر از‬ ‫همه خوشش می امد هم نامه نگاری می کرد‪ ،‬ولی این بار‬ ‫فرق می کنــد‪ .‬او دیگر رئیس جمهور جمهوری اســامی‬ ‫ایران نیست‪ .‬فراموش نمی کنم که چگونه شخصیت هایی‬ ‫که دیگر رئیس جمهور نبودند را در زمان زمامداری اش به‬ ‫ســخره می گرفت و به هیچ می انگاشت و او امروز خودش‬ ‫سمتی شبیه انان دارد‪.‬‬ ‫او یک «ســابق» اســت؛ رئیس جمهور «سابق»‪.‬‬ ‫زمانــی کــه رئیس جمهــور بــود‪ ،‬نامــه می نوشــت بــه‬ ‫شخصیت های خارجی و انان یا پاســخش را نمی دادند‪،‬‬ ‫یا نامــه ای محرمانه خطاب بــه رهبری می نوشــتند‪ .‬این‬ ‫هم طنــز روزگار اســت که شــخصی در زمان ریاســتش‪،‬‬ ‫نامه نگاری هــای یک ســویه می کــرده و حــال در زمان‬ ‫ بی ریاستی اش‪ ،‬باز هم از ادامه این روند ناامید نمی شود‪.‬‬ ‫پیروی ماجرای نامه جدید احمدی نژاد به اوباما‪ ،‬ذکر‬ ‫نکات ذیل‪ ،‬غیرتکراری و مفید به نظر می رسد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬اگر گمان کنیم که احمدی نژاد‪ ،‬منتظر دریافت‬ ‫پاسخ نامه اوباماســت‪ ،‬سخت دراشــتباهیم و مشخص‬ ‫اســت که نه رئیس جمهور سابق خود را شــناخته ایم و نه‬ ‫رئیس جمهور فعال در مســند قــدرت امریکایی ها را‪ .‬اما‬ ‫از ســوی دیگر‪ ،‬اگر فکــر می کنیم که ایــن نامه نگاری‪،‬‬ ‫اقدامی اشتباه بوده‪ ،‬باز هم در اشتباهیم؛ این نامه برای‬ ‫ایران حتمــا بی فایده اســت‪ ،‬اما برای شــخص حقیقی‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬بسیار پرخاصیت خواهد بود‪ .‬مشخص ترین‬ ‫خاصیت این نامه‪ ،‬دوباره تیتر یک رسانه ها شدن اوست‪.‬‬ ‫دوباره مورد تحلیــل قرار می گیرد؛ عــده ای برایش کف‬ ‫می زنند و عده ای به او می خندند و اوباما هم پاســخش را‬ ‫نمی دهد‪ .‬خود او هم خوب می داند همه اینها را‪ .‬اما وقتی‬ ‫نمی توانی با سربرگ «ریاست جمهوری اسالمی ایران»‬ ‫نامه نگاری کنی‪ ،‬با ســربرگ «رئیس جمهــور دوره نهم و‬ ‫دهم» که می توانی؛ چرا که نه؟! وقتی همیشه نامه هایت‬ ‫ بی پاسخ بوده‪ ،‬خب این بار هم روی همان بارهای قبل‪،‬‬ ‫به جایی برنمی خورد که می خورد؟! نه! مهم این است که‬ ‫تو دوباره تیتر یک شوی‪.‬‬ ‫‪ -۲‬شروع نامه‪ ،‬با این عبارات اســت‪« :‬جنابعالی در‬ ‫اوج اعتراضات و نارضایتی عمومــی ملت ها‪ ،‬از چند دهه‬ ‫سیاست ها و رفتار سلطه طلبانه دولت های متوالی امریکا و‬ ‫با شعار تغییر و اینکه مصمم هستید ان سیاست ها و رفتارها‬ ‫را اصالح نمایید‪ ،‬حقوق ملت ها را به رســمیت بشناسید و‬ ‫به فرهنگ و اســتقالل ملت ها احترام بگذارید‪ ،‬ســکان‬ ‫مدیریت دولت امریکا را به دست گرفتید‪».‬‬ ‫انــگار اقای احمدی نــژاد فراموش کــرده که در ان‬ ‫ایام ســال ‪ ۲۰۰۷‬که نام اوباما به عنوان یکی از نامزدهای‬ ‫محتمل دموکرات ها مطرح شده بود‪ ،‬او پیش بینی می کرد‬ ‫که امریکا نمی گذارد یک سیاهپوست رئیس جمهور شود‪.‬‬ ‫طوری سخن گفته که گویی او عین کف دستش‪ ،‬اوضاع‬ ‫امریکا را رصــد و مطالبات مردم را نیز شناســایی و تحقق‬ ‫رئیس جمهور شدن اوباما را حادث می دانسته است‪.‬‬ ‫در ادامه نامه‪ ،‬حســرتی در روح نامه حس می شــود‬ ‫که ما را به یاد چراغ سبز نشــان دادن های سال های اخر‬ ‫ریاســت جمهوری احمدی نژاد و نامه نگاری هــا و پیغام و‬ ‫پسغام فرســتادن هایش برای اوباما و مسئوالن امریکایی‬ ‫برای مذاکره می اندازد‪ .‬همان ایامی که بالفاصله رهبری‬ ‫در واکنش به این رفتارهای احمدی نژاد گفتند‪« :‬ما مذاکره‬ ‫می کنیم‪ ،‬ولی نه با امریکا‪ ».‬او هنوز دلخور اســت که چرا‬ ‫رهبر انقالب به او و دولتش برای مذاکره اعتماد نکردند‪،‬‬ ‫حتی در حد ارتباط وزرای امور خارجه‪ ،‬اما در دولت یازدهم‪،‬‬ ‫تا این حد تعامالت بین المللی و حتــی ارتباط مذاکراتی و‬ ‫دیپلماتیک با ایاالت متحده‪ ،‬ولو در همین حدود و با همین‬ ‫کیفیت‪ ،‬برقرار شد‪.‬‬ ‫‪ -۳‬حال کــه مذاکــرات و دیپلماســی فعــال دولت‬ ‫یازدهم‪ ،‬ولو در همین حد که دومیلیارد دالر دارایی توقیف‬ ‫شــده ایران ازاد شــود‪ ،‬دارد نتیجه می دهد‪ ،‬احمدی نژاد‬ ‫هم هم مسیر با باد‪ ،‬شــروع به حرکت کرده است‪ .‬دو هفته‬ ‫قبل تر به همین امریکا در مشهد می گوید شیطان بزرگ و‬ ‫دو هفته بعدش با احترامات خاصه به رئیس جمهورش نامه‬ ‫سرگشــاده می نویســد‪ .‬خب اصال چرا نامه؟ احمدی نژاد‬ ‫می توانست دوباره راهی یک شهر دیگر شود و چند فحش‬ ‫منحصر به فرد با همان ادبیات خاص خود نثار امریکا کند و‬ ‫پیامش را بدین ترتیب به اوباما منتقل نماید‪ ،‬اما دیپلماسی‬ ‫شلخته و متناقض هم‪ ،‬از ویژگی های کم نظیر این مرد بود‬ ‫که رفت‪ .‬به تعبیر دیگر‪ ،‬احمدی نژاد منتظر اســت تا پیرو‬ ‫تالش دولت یازدهــم‪ ،‬این پول به ایــران بازگردد و او هم‬ ‫ژست ظفرمندانه بگیرد و خود را در پیروزی شریک انگارد‪.‬‬ ‫‪ -۴‬امــا در دل ایــن نامــه و در کل نامه نگاری هــای‬ ‫رئیس جمهور سابق‪ ،‬طنزی تلخ نهفته است؛‬ ‫از اقای ثمره هاشمی نقل است که وقتی اوباما برای‬ ‫اولین بــار رئیس جمهور می شــود‪ ،‬احمدی نــژاد نامه ای‬ ‫می نویســد و امضا می کند‪ .‬وزارت امــور خارجه‪ ،‬پیش از‬ ‫ارســال نامه‪ ،‬ان را غلط گیری و ویراســتاری کرده و برای‬ ‫احمدی نژاد می فرســتد تا او نامه جدید را امضاء کند و بعد‬ ‫برای اوباما ارســال کننــد و او می گوید‪« :‬نامــه قبلی را با‬ ‫«حالی» امضا کردم که این «حال» دیگر تکرار نمی شود‪.‬‬ ‫همان را بفرستید‪ ».‬یعنی وقتی با چنین شخصیتی مواجه‬ ‫باشــیم‪ ،‬باید بپرســیم که االن این نامه اخــر در چه حالی‬ ‫نوشته شده است؟ در حال خوشــحالی از برجام؟ در حال‬ ‫خوشــحالی از مذاکرات هســته ای و ثمرات دیپلماســی‬ ‫دولت یازدهم که عکس دیپلماسی دولت نهم و دهم بوده؟‬ ‫در حال ناراحتی از این سیاســت خارجه و اتفاقات پیش و‬ ‫پسابرجام؟ کال در چه حالی نوشته شده است؟ اصال نظر‬ ‫احمدی نژاد درباره برقراری رابطه با شیطان بزرگ چیست؟‬ ‫چرا بیش از همه‪ ،‬همین اقای احمدی نژاد‪ ،‬همین امریکا‬ ‫را شــیطان بزرگ خطاب کرد و همین اقا هم بیش از همه‬ ‫و پیش از حســن روحانی‪ ،‬اصرار داشــت تا به اوباما نامه‬ ‫بنویسد‪ ،‬اوباما هم پاسخش را بدهد (که هرگز نداد) و رابطه‬ ‫با امریکا برقرار شود؟‬ ‫اینها می شود همان روحیه متناقضی که همگی سطح‬ ‫بود و هیچ گاه در عمق فضای حقوق بین الملل و دیپلماسی‬ ‫یکپارچه و مستمر‪ ،‬در دوران احمدی نژاد بدل نشد؛ مشکل‬ ‫این است که اگرچه در فضای دیپلماسی دولت یازدهم هم‬ ‫بازی های رســانه ای کم اتفاق نیفتاد‪ ،‬اما واقعا بخشی از‬ ‫ماجرا‪ ،‬دعواهای حقوقی و بین المللی بود که ولو اندکی از‬ ‫ان‪ ،‬توانست شانیت قانونی و حقوقی به پرونده هسته ای‬ ‫ایران بدهد و نیز جایــگاه جمهوری اســامی ایران را در‬ ‫فضای بین الملل و افکار عمومی ارتقاء بخشد که این دقیقا‬ ‫نقطه مقابل دیپلماسی عمومی دوران احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫وقتی نامه ای می نویســی که دلت خوش اســت به‬ ‫اینکــه اوبامــا را «باراک حســین» خطاب کــرده ای‪ ،‬در‬ ‫متن انگلیسی نوشــته ای «ســام علیکم» و اخرش هم‬ ‫رئیس جمهور امریکا را نصیحت کرده ای که «نامه اینجانب‬ ‫مطلقا جنبه سیاسی ندارد بلکه صرفا از منظر حقوق انسانی‬ ‫و در دفاع از حق مســلم ملتم نگاشته شده است و چنانچه‬ ‫جنابعالی ان را با نگاه و مالحظات سیاسی مطالعه کرده اید‪،‬‬ ‫ضروری اســت یک بار دیگر و صرفا از منظــر نگارنده ان‬ ‫را مرور نماییــد‪ ».‬خب باید حق بدهی بــه اوباما که با کف‬ ‫دست بزند روی پیشــانی اش و بعد هم بگوید «وای کاش‬ ‫زودتر می فهمیدم» و بزند زیر خنده و این تنها واکنشــش‬ ‫به نامه تو باشد‪.‬‬ ‫این نامه هــم‪ ،‬روی نامه های قبلــی احمدی نژاد به‬ ‫جورج دابلیو بــوش‪ ،‬ســارکوزی‪ ،‬مرکل‪ ،‬پــاپ بندیکت و‬ ‫دیگران‪ .‬یکی از مشــکالت همین اســت کــه در همان‬ ‫زمان هم‪ ،‬عمال عزت ملی حتی در این حد که پاســخ نامه‬ ‫رئیس جمهور مملکت را بدهند‪ ،‬موضوعیت نداشت‪.‬‬ ‫دیپلماسی دوجانبه‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫ایت اللهاملی الریجانی‪،‬رئیسقوهقضائیهاخیراخطاببهستادحقوقبشر‪،‬وزارتامورخارجهو‬ ‫شورایعالیامنیتملیاعالمکردکهباهمکاریوزارتامورخارجهستادحقوقبشرایرانامادهاست‬ ‫مسالهگفت وگو هایحقوقبشریباکشورهایاروپاییراپیگیریکند‪.‬بهاعتقادایت الله املی الریجانی‬ ‫اینگفت وگوهابایدمتقابلوطرفینیباشدوایراننیزهمچوناروپادرموردموضوعاتحقوقبشری‬ ‫ازطرفمقابلسوالمطرحکند‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چراتهرانمی خواهدواردگفت وگوهایحقوقبشریشود؟‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ایران‪ ،‬غرب را به چالش خواهد کشید‬ ‫اغاز گفت وگوهای تهران – بروکسل‬ ‫گمانه زنی پیرامون اعضای احتمالی‬ ‫تیم مذاکره کننده حقوق بشری‬ ‫و اعضای باالدستی‬ ‫‪1‬‬ ‫اغاز گفت وگوی حقوق بشری ایران که گویا تا امروز‬ ‫محرمانه بوده حاال با اعالم ان از سوی رئیس قوه قضا ئیه‬ ‫رنگ و بوی رسمی گرفته است‪.‬‬ ‫ایت اللــه املی الریجانی به صــورت غیر منتظره ای‬ ‫اعالم کرده است که‪« :‬من پیشنهادی دارم به ستاد حقوق‬ ‫بشــر که با همکاری وزارت امور خارجه مساله گفت وگو با‬ ‫کشــورهای اروپایی را در بخش حقوق بشر ایجاد کند‪».‬‬ ‫این سخنان ایت الله املی الریجانی بال فاصله به خبر اول‬ ‫خروجی های خبرگزاری مهم داخلی و خارجی تبدیل شد ؛‬ ‫خبری که در سالگرد یک سا لگی برجام عنوان شد و حکایت‬ ‫از دور جدید گفت وگوهای بین المللی ایران داشت‪.‬‬ ‫حاال همه با جست وجو میان اخبار به سابقه این ماجرا‬ ‫می پرداختند و البته تالش های زیــادی صورت گرفت تا‬ ‫اخبار تازه تری از این رویداد مهم بین المللی به دست اید‪.‬‬ ‫جست وجو در این مورد به سخنان محمد جواد ظریف‬ ‫می رســید‪ ،‬وقتی که او برای اولین بار در سال ‪ 93‬در یک‬ ‫نشست خبری مشترک با مارتین لیدگارد‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫دانمارک گفته بود‪« :‬ما امادگی هر گونه گفت وگوی صریح‬ ‫و باز را در این زمینه با طرف مقابل خود داریم‪ .‬در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 73‬درصد از مردم ایران شــرکت کردند‬ ‫که از میان شش نامزد انتخاباتی به معتدل ترین انها رای‬ ‫دادند‪ .‬ما در رابطه با حقوق بشر اماده مذاکره هستیم‪».‬‬ ‫بعد از ان هم البته محمد جواد ظریف در بهار امسال‬ ‫مسلم است که جمهوری اسالمی در مورد‬ ‫حقوق بشــر از اســتانداردهای بســیارباالیی‬ ‫برخوردار بوده کــه این مهم با توجــه به اجرای‬ ‫قوانین مترقی اسالمی حاصل شده است‪ .‬نکته‬ ‫اصلی این اســت کــه ورود جمهوری اســامی‬ ‫به چنین گفت وگوهایی دفــاع از موازین اصیل‬ ‫اسالمی و به چالش کشیدن تبعیض های بزرگ‬ ‫حقوق بشری در غرب است حاال میدان مهمی‬ ‫فراهم شده که بتوان حقانیت جمهوری اسالمی‬ ‫را ثابت کرد‬ ‫ایت الله صادق املی الریجانی اظهارات مهمش را در‬ ‫مراسم بزرگداشت روز حقوق بشر اسالمی و کرامت انسانی‬ ‫بیان کرده و گفته است‪« :‬مساله حقوق بشر اهمیت زیادی‬ ‫هم در دنیای امروز به لحاظ اثار عملــی و هم برای ادیان‬ ‫اغاز گفت وگوهای مقدماتی‬ ‫امــا در انــدک زمانــی کــه از ســخنرانی ایت اللــه‬ ‫املی الریجانــی می گذشــت محمد جــواد الریجانــی در‬ ‫گفت وگوی ویژه خبری حاضر شد و اطالعات و ناگفته های‬ ‫بیشتری را در این مورد مطرح کرد‪.‬‬ ‫او گفت‪« :‬موضوع مذاکره از طرف ستاد حقوق بشر‬ ‫قوه قضا ئیه به وزارت امور خارجه کشــورمان داده شــده و‬ ‫اقای ظریف در مذاکرات مقدماتی با خانم موگرینی درباره‬ ‫این بحث پیشــرفت داشــته اســت‪ .‬در دوره گفت وگوی‬ ‫انتقادی با غرب تجربه تلخی ایجاد شــد و گفت وگوهای‬ ‫جدید برای تکرار نشــدن ان تجربه های تلخ است‪ .‬در ان‬ ‫دوران انهــا در موضع انتقاد بودند و ما باید به ســوال های‬ ‫انها پاسخ می دادیم‪ .‬به درک که انها از ما ناراضی هستند ‪،‬‬ ‫مگر قرار اســت ما دل انها را به دســت اوریم‪ .‬در ان دوره‬ ‫از گفت وگوها انها مذاکره را به مســائل دیگر مربوط کرده‬ ‫بودند یعنی اگر المان می خواســت یک ماشــین به ایران‬ ‫بفروشد صدراعظم ان کشــور به ما می گفت فالن زندانی‬ ‫را ازاد کنید‪ .‬این گونه مذاکــره مضحک ترین گفت وگوی‬ ‫حقوق بشری است‪».‬‬ ‫محمد جواد الریجانی البته باز شدن فضا برای بشریت‬ ‫در تجربه های جدید و امــکان مفاهمه در این گفت وگوها‬ ‫را دلیل پیشــنهاد مذاکره حقوق بشــر با غرب بیان کرده و‬ ‫اظهار کرده است‪« :‬برای باز شــدن فضا برای ملت های‬ ‫اســامی تالش می کنیــم چه غربی هــا بخواهنــد و چه‬ ‫نخواهند‪ .‬غربی ها از این نوع گفت وگو استقبال نخواهند‬ ‫کرد و می خواهند چیزی شــبیه برجام دو‪ ،‬سه‪ ،‬چهار و پنج‬ ‫راه بیندازند و بعــد بگویند اگر می خواهید کمی شــیرهای‬ ‫بانک ها را برای تــان باز کنیم اجازه دهید علیه اســام نیز‬ ‫حرف زده شود‪».‬‬ ‫این سخنان محمد جواد الریجانی حاوی دو خبر بود‬ ‫که اوال موضــوع مذاکره درباره حقوق بشــر الاقل فعال از‬ ‫قوه قضا ئیه به وزارت امور خارجه ارجاع شده و دیگر اینکه‬ ‫گفت وگوهــای مقدماتــی در این دوره میــان محمد جواد‬ ‫ظریف و موگرینی صورت گرفته است‪.‬‬ ‫به یک معنا مســاله گفت وگوی حقوق بشری ایران و‬ ‫اتحادیه اروپا حاال دیگر از حالت محرمانه خارج شده و باید‬ ‫منتظر تحوالت تازه در مورد ان بود‪.‬‬ ‫گفت وگو منهای امریکا‬ ‫«البتــه امریکایی ها را باید کنار گذاشــت‪ ،‬انها اهل‬ ‫خدعه اند و در برجام نشــان دادند‪ .‬ما در بحث حقوق بشر‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سخنان مهم ایت اهلل‬ ‫الهی خصوصا دین اسالم که همه به ان منتسب هستیم‪،‬‬ ‫دارد‪ .‬مساله حقوق بشر یک مســاله محوری است‪ ،‬هم به‬ ‫لحاظ عملی و هم به لحاظ نظری‪».‬‬ ‫رئیس قوه قضائیه هم چنین گفته است‪« :‬من در چند‬ ‫جلسه به ستاد حقوق بشــر پیشنهاد دادم که بحث تحلیلی‬ ‫راجع به حق و حقوق بشری را جزو یکی از کارهای اساسی‬ ‫و زیر بنایی قرار دهد؛ گرچه نمی شود فقط انتزاعی فکر کرد‬ ‫و بحث فلســفی و تحلیلی کرد ولی یکی از کارهایی که در‬ ‫ستاد باید پیگیری شود و از متفکران اسالمی و غیراسالمی‬ ‫کمک گرفته شــود و بحث های داغی مطرح شود راجع به‬ ‫ماهیت حق است‪.‬‬ ‫حقوق بشر یا واقعیت اســت یا واقعیت نیست‪ .‬این‬ ‫بحث که ایا تمام حق ها قراردادی است یا الاقل برخی از‬ ‫حقوق باید واقعی باشند و غیرقراردادی که من از این حق‬ ‫دفاع می کنم‪.‬‬ ‫اگر بنا باشــد همه حقوق قراردادی باشــد چه کسی‬ ‫حق این قراردادها را به این کســانی که قرارداد می گذارند‬ ‫اعطا کرده است‪ .‬مسلما فرق است بین قانونی که مجلس‬ ‫شورای اسالمی ما در کشــور قرار می دهد و قراردادی که‬ ‫فردی در خیابان راه می رود و می گوید مــن این قرارداد را‬ ‫داشته ام‪ .‬مسلما این دو با هم فرق دارد و فرقش این است‬ ‫که مجلس اســت که حق تقنین دارد و به ان شخصی که‬ ‫در خیابان راه می رود حق تقنیــن نداده اند و تقنین او الزام‬ ‫نمی اورد ولی مجلس شورای اسالمی الزام می اورد‪.‬‬ ‫نظام سیاسی این حق را از کجا اورده است؟ براساس‬ ‫مبانی مختلف در تحلیل نظام های سیاسی منشا حق پیدا‬ ‫می شــود‪ .‬به نظر می اید باید ما الاقل یک یــا چند حق را‬ ‫غیرقراردادی بپذیریــم واال نمی توانیم بقیــه حقوق ها را‬ ‫الزامی بدانیم‪ ».‬وی با بیان اینکه «دو پرســش اساســی‬ ‫در مقابل اعالمیه جهانی حقوق بشــر و سخنان انها و یک‬ ‫پرســش در مقام عمل داریم»‪ ،‬تصریح کرده است‪« :‬دو‬ ‫پرسش ما در رابطه با مبانی حق است‪.‬‬ ‫این حق برای کیست و تحلیل شما از حق چیست؟‬ ‫در بحث دیگر باید گفت شــما به چه دلیل نــگاه خود را به‬ ‫همه دنیا تحمیل می کنید‪ ،‬این با حقوق بشر در پارادوکس‬ ‫نیست؟ در جمهوری اســامی ایران ‪98‬درصد مردم ما به‬ ‫قانون اساسی رای دادند‪ .‬در این قانون اساسی یک نظام‬ ‫سیاسی تشریح شده و مورد تصویب قرار گرفته که اسالم‬ ‫اساس ان است‪.‬‬ ‫شــما می گویید این نباشــد‪ ،‬بــر چه اســاس این را‬ ‫می گویید؟ شما قصاص و دیات را نفی می کنید‪ ،‬این نفی‬ ‫شــما نفی حقوق مردم ماست‪ .‬چه کســی به شما این حق‬ ‫را داده که ایدئولوژیک و روش زندگــی خود را به تمام دنیا‬ ‫تحمیل کنید؟ غرب در حقوق بشر رفتاری دوگانه دارد و از‬ ‫ان استفاده ابزاری می کند‪ .‬کشورهای امریکایی و اروپایی‬ ‫چه موضعی در رابطه با بحرین گرفته اند؟ ان رهبر انقالبی‬ ‫و صلح طلبــی که اهداف حقوق بشــر را مطــرح می کند و‬ ‫می گوید هر بحرینی یک حق رای داشته باشد شما جلوی‬ ‫او را گرفته ایــد‪ .‬در فلســطین هزاران کــودک و زن و مرد‬ ‫ بی پناه بمباران می شوند‪ .‬ایا مسلمانان حقوق بشر ندارند؟»‬ ‫رئیــس قوه قضائیه در مهمرین بخش از ســخنانش‬ ‫خطاب به ستاد حقوق بشــر و وزارت امور خارجه خواستار‬ ‫شــد‪« :‬من پیشــنهادی دارم به ســتاد حقوق بشــر که با‬ ‫همکاری وزارت امور خارجه مساله گفت وگو با کشورهای‬ ‫اروپایی را در بخش حقوق بشر ایجاد کند البته امریکایی ها‬ ‫را باید کنار گذاشــت‪ ،‬انها اهل خدعه اند و در برجام نشان‬ ‫دادند‪ .‬ما در بحث حقوق بشــر با انها گفت وگویی نداریم‪.‬‬ ‫اصلی ترین شــرط ایــن گفت وگو بایــد این باشــد که این‬ ‫گفت وگوی حقوق بشــری و مضمونش طرفینی باشــد نه‬ ‫اینکه فقط ایران مورد سوال قرار گیرد‪ ،‬باید دوطرفه باشد‪.‬‬ ‫ما هم نسبت به اروپا بحث داریم‪ .‬باید در نحوه رفتارشان با‬ ‫بشریت از انها و در مورد این اسالم هراسی سوال کنیم‪ .‬در‬ ‫رابطه با این کشف حجاب اجباری در مدارس و دانشگاه ها‬ ‫در فرانسه سوال داریم‪ .‬در فرانسه ای که اگر با هولوکاست ‬ ‫ مخالفت شــود باید بــه زندان رفــت ‪ ،‬ایا این حقوق بشــر‬ ‫است؟»‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫اشاره ای مهم به این مساله داشت اما هرگز خبر بیشتری در‬ ‫این مورد نداد‪ .‬او در موسسه سیپری سوئد برای نخستین‬ ‫بار از یک سمت عالی کشورمان‪ ،‬نسبت به مذاکره با غرب‬ ‫در موضوع حقوق بشر چراغ سبز نشــان داده بود‪ .‬او گفته‬ ‫بود‪« :‬من اماده ورود به گفت وگو با اروپا در مسائل حقوق‬ ‫بشری هستم‪ ،‬ولی به موگرینی نیز گفتم که این گفت وگوها‬ ‫دو طرفه خواهد بود‪ .‬شکی نیست که هر دو طرف چیزهایی‬ ‫را می شنویم که خوشمان نمی اید ولی باید جدی باشیم و‬ ‫در این گفت وگوها جدی ورود کنیــم‪ ،‬اما این گفت وگو نه‬ ‫یکجانبه بلکه کامال دوجانبه خواهد بود‪».‬‬ ‫حاال اما ایت الله املی الریجانــی و البته محمد جواد‬ ‫الریجانی خبرهای مهمی در این مورد در اختیار رســانه ها‬ ‫قرار داده اند‪.‬‬ ‫باید مذاکرات جامع با اروپا‬ ‫پیگیری شود‬ ‫گفت وگوی مثلث با فرجی راد‬ ‫دیپلمات پیشین وزارت خارجه‬ ‫چالش های دیپلماتیک‬ ‫اختالفات ایران و غرب فقط به‬ ‫برنامه هسته ای محدود نمی شود‬ ‫‪49‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫با انهــا گفت وگویی نداریــم‪ ».‬این نکته ای کــه ایت الله‬ ‫املی الریجانی مطرح کرده البته از نکات قابل توجه اغاز‬ ‫گفت وگوهای حقوق بشری است‪ .‬انچه در برجام رخ داد در‬ ‫واقع این بود که اگر چه محوریت گفت وگو به اتحادیه اروپا‬ ‫و مسئول سیاست خارجی ان سپرده شده بود اما به واقع دو‬ ‫طرف اصلی گفت وگو ایــران و امریکا بودند‪ .‬انچه رخ داد‬ ‫هم این بود که بیشترین مذاکرات میان وزرای خارجه ایران‬ ‫و امریــکا و هیات های معاونین و کارشناســی انها صورت‬ ‫گرفت و در واقع برجام وقتی حاصل شد که ایران و امریکا‬ ‫به تفاهم رسیدند‪ .‬اینجا اما گویا شرایط تغییر کرده؛ در این‬ ‫گفت و گو امریکا از معادالت حذف شــده و شــاید یکی از‬ ‫شروط اصلی ایران نیز همین بوده که طرف امریکایی وارد‬ ‫این معادله جدید نشود‪.‬‬ ‫اغازگفت وگوهای تهران – بروکسل‬ ‫‪2‬‬ ‫گمانه زنی پیرامون اعضای احتمالی تیم مذاکره کننده حقوق بشری‬ ‫و اعضای باالدستی‬ ‫حاال که خبر امده گفت وگوهای مقدماتی حقوق بشری ایران و اتحادیه اروپا اغاز شده‪ ،‬مهمترین سوال این‬ ‫است که ترکیب تیم مذاکره کننده چگونه خواهد بود و چه افرادی در این تیم حضور خواهند داشت؟ گمانه زنی ها‬ ‫در این مورد البته متفاوت است اما انچ ه تا کنون به صورت رسمی اعالم شده تنها همین یک جمله محمد جواد‬ ‫الریجانی است‪ «:‬در هیات مذاکره حقوق بشر با غربی ها ترکیبی از متفکران‪ ،‬مسئوالن قضایی و سیاستمداران‬ ‫عالقه مند حضور خواهند داشت‪ ».‬اوالبته در بخشی دیگر از سخنانش گفته است‪ :‬‬ ‫از میان افرادی که فعال می توان در مورد انهــا گمانه زنی کرد این نام ها را می شــود ذکر کرد‪« :‬علی اکبر‬ ‫والیتی‪ ،‬محمد جو اد ظریف‪ ،‬محمد جواد الریجانی‪ ،‬علی الریجانی‪ ،‬سید عباس عراقچی و علی شمخانی‪».‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫برجامی در کار نیست‬ ‫نکته مهــم اما این اســت که همــه افــرادی که از‬ ‫وزارت خارجه و قوه قضا ئیه در این مورد سخن گفته اند به‬ ‫این مساله اشــاره کرده اند که گفت وگوهای حقوق بشری‬ ‫نباید یک جانبه باشــد‪ .‬این را هم محمد جواد ظریف گفته‬ ‫و هم برا دران الریجانی در قوه قضا ئیه‪ .‬به یک معنا گویی‬ ‫قرار اســت این گفت وگوها در یک کانتکس طراحی شده‬ ‫دو طرفه انجام شود‪.‬‬ ‫به گونه ای کــه فقط ســواالت طرف غربــی مبنای‬ ‫گفت وگو نباشد و ایران نیز بتواند سواالتش را درباره نقض‬ ‫حقوق بشر در ان کشــورها و البته تبعیض های موجود در‬ ‫این زمینه مطــرح کند‪ .‬به یک معنا شــاید بتوان گفت اگر‬ ‫چه برجام در بخش هایی از ان می توانــد مدلی برای اغاز‬ ‫گفت وگو ها در سایر زمینه ها باشد اما برخی نقاط ضعف این‬ ‫توافقنامه و اشکاالت و چالش هایی که ایجاد کرده مقامات‬ ‫ایران را به این نتیجه رسانده که نباید این گفت وگوها را به‬ ‫برجامی دیگر تبدیل کرد‪.‬‬ ‫چنین است که ایت الله الریجانی گفته است‪« :‬شرط‬ ‫اصلی اغاز این گفت وگوها پرسشــگری طرفین اســت و‬ ‫اینگونه نیست که تنها طرف غربی‪ ،‬پرسشگر باشد و ما در‬ ‫مقام پاســخ و دفاع براییم‪ ،‬به عالوه امریــکا هم به جهت‬ ‫برخورداری دوگانــه و خدعه و نیرنگــش در مذاکرات و در‬ ‫انجام تعهدات از دایره این گفت وگو خارج است‪».‬‬ ‫رئیس قوه قضا ئیه البته بر امادگی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در انجام گفت وگوهای حقوق بشری با اروپا به شرط‬ ‫پاسخگو بودن انان در قبال رفتارهای دوگانه خود در بحث‬ ‫حقوق بشر تاکید کرده و گفته است‪« :‬پرسش ما این است‬ ‫که مدعیان غربی حقوق بشر در مقابل جنایت های صورت‬ ‫گرفته در یمن و دیگر کشورها چه اقدامی کرده اند‪».‬‬ ‫با این تفاسیر حاال ســوال اصلی این است که اغاز‬ ‫این گفت وگوها چه دستاوردی برای ایران خواهد داشت؟‬ ‫واقعیت این است که جمهوری اسالمی در سال های بعد از‬ ‫انقالب همواره با سیاه نمایی غرب و ایاالت متحده همواره‬ ‫تحت فشار مســائلی بوده که یا وجود خارجی نداشته یا با‬ ‫سیاه نمایی به گونه ای دیگر جلوه داده شده است‪ .‬حقوق‬ ‫بشر نیز یکی از همان موارد اســت که ایران با دروغ های‬ ‫غربی و امریکایی همــواره به این بهانه با فشــارها و حتی‬ ‫تحریم هایی مواجه شده است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد اغاز این گفت وگو البته با لحاظ همه‬ ‫شرایط پیرامونی ان و استفاده از تجربیات برجام می تواند‬ ‫تهدید های سال های طوالنی قبل را به فرصت سال های‬ ‫پیــش رو تبدیل کنــد‪ .‬واقعیت این اســت کــه جمهوری‬ ‫اســامی به جهت بهره گیری از قوانین مترقی اســامی‬ ‫از اســتانداردهای باالی حقوق بشــری برخوردار است و‬ ‫می تواند وارد چالش های حقوق بشری با ممالکی شود که‬ ‫اشکارا یا حقوق بشر را نقض می کنند یا اینکه چشم شان را‬ ‫بر نقض حقوق بشر می بندند‪.‬‬ ‫عل‬ ‫ ‬ ‫یاکبر‬ ‫والیتی‬ ‫او ســال ها وزیر امور خارجه بوده و البتــه مهمترین‬ ‫مذاکره ای که مسئول مستقیم ان بوده قطعنامه ‪ 598‬بوده‬ ‫است ؛ با سابقه ترین دیپلمات ایرانی که همیشه در سیاست‬ ‫خارجی ایران از جمله افراد تاثیر گذار در دولت های مختلف‬ ‫بوده است‪ .‬علی اکبر والیتی را البته باید یکی از افراد موثر‬ ‫در به نتیجه رســاندن مذاکرات هســته ای دانست‪ .‬او در‬ ‫همان مناظره های انتخاباتی به صــورت علنی انتقادهای‬ ‫خودش را به مذاکرات هســته ای در زمــان دولت محمود‬ ‫احمدی نژاد اعالم و حتی اعتراضی را به نحوه مذاکره رئیس‬ ‫تیم مذاکره کننده پیشین اعالم کرد‪ .‬او بعد از پیروزی حسن‬ ‫روحانــی در انتخابات و اغاز به کار تیم جدید هســته ای به‬ ‫حامی اصلی تیم تبدیل شد‪.‬‬ ‫علی اکبــر والیتــی دربــاره حمایت هایــش از تیــم‬ ‫مذاکره کننده و محمد جواد ظریف به هفته نامه مثلث گفته‬ ‫بود‪« :‬وقتی سربازی را به میدان می فرستید چه در عرصه‬ ‫نظامی و چه سیاســی حتما باید مورد حمایت قــرار گیرد و‬ ‫نمی شود وقتی در حال مذاکره است ما او را تضعیف کنیم‬ ‫چرا که هم روحیه او از بین می رود و هم طرف مقابل به این‬ ‫جمع بندی می رسد که او حمایت های الزم را در میان ملت و‬ ‫حکومت ندارد ‪ ،‬بنابراین به این دالیل بنده اگر امکان داشته‬ ‫باشم حتما کمک و حمایت می کنم‪ .‬گاهی نکاتی به نظرم‬ ‫می رســد که دیدگاه های خود را درباره مذاکرات و سخنان‬ ‫طرف مقابل بیان می کنم نظیر انچه اخیرا شــرمن و کری‬ ‫اظهار کرده اند و من به عنوان یک شهروند و کسی که سابقه‬ ‫کار سیاســی دارد نظرم را مطرح کردم‪ ».‬او اکنون یکی از‬ ‫افرادی است که به نظر می رسد ممکن است در تیم مذاکره‬ ‫کننده حقوق بشری حضور داشته باشد‪ .‬البته این امکان هم‬ ‫وجود دارد که او در این مذکرات نیز نقش مستقیم نداشته‬ ‫باشــد و بدون حضور در تیم اصلی در نقشــی باالتر به تیم‬ ‫مذاکره کننده کمک کند‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫محم ‬ ‫دج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ظ‬ ‫ریف‬ ‫گویا قرار اســت اتفاقات مهم عرصه سیاســت خارجی همچنــان در دوره وزارت او رخ دهد‪ .‬حاال‬ ‫که یک ســال از امضای برجام گذشــته به نظر می رســد پرونده مهم دیگری روی میز او در ســاختمان‬ ‫قدیمی وزارت امور خارجه قرار گرفته است‪ .‬پرونده ای که در سکوت خبری چند ماهی است کلید خورده هر‬ ‫چند که هنوز سیکل اصلی ان شکل نگرفته است‪ .‬از قرار انچه رخ داده فعال این است که گفت وگوهای‬ ‫مقدماتی میان وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اروپا صورت گرفته تا ساز و کار اغاز مذاکرات‬ ‫مشخص شود‪.‬‬ ‫محمد جواد ظریف البته پیش تر بدون اینکه اشاره ای به اغاز گفت وگوهایش کند در موسسه صلح‬ ‫استکهلم (سیپری) و در جمع کارشناسان‪ ،‬صاحب نظران و دیپلمات های خارجی مقیم سوئد گفته بود‪:‬‬ ‫«من اماده ورود به گفت وگو با اروپا در مســائل حقوق بشری هســتم‪ ،‬ولی به فدریکا موگرینی مسئول‬ ‫سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفته ام که این گفت وگوها دوطرفه خواهد بود‪ .‬شکی نیست که از هر‬ ‫دو طرف چیزهایی را می شنویم که خوشمان نمی اید ولی باید جدی باشیم و در این گفت وگوها جدی ورود‬ ‫کنیم‪ ،‬اما این گفت وگو نه یکجانبه بلکه کامال دوجانبه خواهد بود‪».‬‬ ‫محمد جواد ظریف البته گویا این بار شرایطش با برجام تغییراتی دارد‪ .‬او انجا مستظهر به حمایت‬ ‫دولت و رئیس کابینه اما اینجا پرونده یک موضوع فرا دولتی اســت و در واقع مساله ای است که از یک‬ ‫قوه دیگر به وزارت خارجه ارجاع شده اســت‪ .‬او می داند برای این گفت وگوهای تازه اش باید با یک قوه‬ ‫دیگر هم هماهنگ باشد و البته این برای او اگر قرار باشد رئیس تیم هم باشد یک نکته اطمینان بخش‬ ‫تلقی می شود چرا که این بار با خیال راحت تری می تواند چمدان سفرش را ببندد‪ .‬حضور قوه قضائیه در‬ ‫این مذاکرات پشــتوانه داخلی خوبی برای او جهت انجام مذاکرات خواهد بود‪ .‬این مساله ای است که‬ ‫می تواند محمد جوا د ظریف را امیدوار تر کند‪ .‬ایا ظریف رئیس تیم مذاکره کننده خواهد شــد یا پس از‬ ‫فراهم اوردن ساز و کار مذاکرات‪ ،‬انجام ان را به فرد دیگری خواهد سپرد؟‬ ‫محم ‬ ‫د‬ ‫ج‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫الریجان‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫محمد جواد اردشیر الریجانی‪ ،‬مرد ‪64‬ساله ستاد حقوق بشر ایران که ‪۳۰‬سال‬ ‫اســت در عرصه حقوق بشــر فعالیت دارد‪،‬حاال به قول خودش پیر مردی شده که تا‬ ‫وقتی توان داشته باشد‪،‬کار می کند‪ .‬وی که متولد نجف اشرف است در کارنامه خود‬ ‫القابی از جمله سیاســتمدار‪ ،‬ریاضی دان‪ ،‬نظریه پرداز سیاسی و سمت هایی از جمله‬ ‫معاون بین الملل و دبیر ســتاد حقوق بشــر قوه قضائیه‪ ،‬مدیر پژوهشگاه دانش های‬ ‫بنیادین‪ ،‬نماینده دوره های دوم‪ ،‬چهارم و پنجم مجلس شــورای اســامی و معاون‬ ‫وزارت امورخارجه را دارد‪.‬‬ ‫محمد جواد الریجانی که یکی از پنج برادران الریجانی ها اســت‪ ،‬تحصیالت‬ ‫عالی خود را در رشته مهندسی برق دانشــگاه صنعتی شریف اغاز کرد و تا تحصیل در‬ ‫دانشــگاه های خارج از کشــور پی گرفت‪ .‬یک نکته مهم در مورد او این است که در‬ ‫استانه انتخابات دوم خرداد‪ ۱۳۷۶‬وی در مجلس پنجم مقام ریاست مرکز پژوهش های‬ ‫مجلس را داشت و از متحدان علی اکبر ناطق نوری بود‪ .‬پیش از انتخابات او سفری‬ ‫به انگلیس داشــت و درمالقاتی محرمانه با نیک براون در مــورد پیروزی ناطق نوری‬ ‫سخنانی را بیان کرده بود‪.‬‬ ‫انتشار بخش هایی از مذاکرات محرمانه محمد جواد الریجانی با نیک براون در‬ ‫ایران از سوی روزنامه سالم واکنش هایی را در بر داشت‪ .‬اگر چه محمد جواد الریجانی‬ ‫دستی در علم ریاضی دارد اما در کشور بیشتر او را در عر صه فعالیت های حقوق بشری‬ ‫می شناسند‪.‬‬ ‫او نماینده مجلس شــورای اســامی در دوره های دوم‪ ،‬چهارم و پنجم‪ ،‬معاون‬ ‫سابق وزارت امور خارجه و موســس مرکز پژوهش های مجلس شــورای اسالمی از‬ ‫فعاالن سیاسی بوده است‪.‬اویکی از مبدعان نظریه ام القری در اواخر دهه ‪60‬است‪.‬‬ ‫او در سال های اخیر البته تالش های فراوانی در زمینه حقوق بشر داشته است‬ ‫و در مورد ا غاز گفت وگوها سخنانی را مطرح کرده که از عزم قاطع او برای پیشرفت در‬ ‫این مورد حکایت دارد‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‪51‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫علی‬ ‫ش‬ ‫مخانی‬ ‫بــدون شــک علــی شــمخانی یکــی از مهمترین‬ ‫چهره های سیاســی و امنیتی است که در ســال های بعد‬ ‫ازانقالب مسئولیت های مهمی به او سپرده شده است‪ .‬امیر‬ ‫دریابان شمخانی از زمان پیروزی انقالب و جنگ تحمیلی‬ ‫تاکنون سمت هایی همچون فرمانده نیروی زمینی سپاه‪ ،‬‬ ‫قائم مقام وزیر ســپاه ‪ ،‬فرماندهی مشــترک نیروی دریایی‬ ‫ارتش و سپاه‪ ،‬وزارت دفاع و پشــتیبانی نیروهای مسلح و‬ ‫ی عالی امنیت ملی‬ ‫ریاســت کمیته دفاعی‪ -‬امنیتی شــورا ‬ ‫را بر عهده داشــته و هم اکنون دبیر شــورای عالی امنیت‬ ‫ملی است‪.‬او در سال ‪ 1378‬به درجه «دریابانی » (معادل‬ ‫سرلشــکری) نا یل شــد و تاکنون ‪ 3‬مدال فتح از حضرت‬ ‫ایت الله خامنــه ای رهبر معظم انقالب اســامی به دلیل‬ ‫شایســتگی های خــود در عرصه های مختلــف دریافت‬ ‫کرده اســت‪ .‬امیر دریابان علی شــمخانی عالوه بر دوره ‬ ‫دانشــگاه های عالی و اســتراتژیک نظامی‪ ،‬دارای‬ ‫دانشنامه مهندسی از دانشگا ه شهید چمران اهواز‬ ‫و مدرک کارشناســی ارشــد مدیریت است‪ .‬علی‬ ‫شــمخانی مولف نخســتین دکترین استراتژی‬ ‫دریایــی جمهوری اســامی ایــران و همچنین‬ ‫دکترین تطبیق استراتژی امریکا و شوروی بوده‬ ‫است‪ .‬شمخانی در پرونده هسته ای ایران نیز اگر‬ ‫چه به صورت مستقیم در تیم مذاکره کننده حضور‬ ‫نداشت اما در نقشی باال دستی تاثیر بسزایی در‬ ‫به ثمر رسیدن ان داشــت‪ .‬او دبیر شورای عالی‬ ‫امنیت ملی بود و از ارکان های تصمیم ساز در این‬ ‫حوزه به شمار می رفت‪ .‬انچه باعث شده که گمانه‬ ‫حضــور او در پرونده گفت وگوهای حقوق بشــری را‬ ‫تقویت کند نقش میان قوه ای شورای عالی امنیت ملی‬ ‫است‪ .‬به یک معنا از انجا که این موضع یک مساله مهم‬ ‫امنیت ملی به شــمار می اید و البته بــا هماهنگی دوم قوه‬ ‫مجریه و قضائیه پیگیری خواهد شد شاید حضور نهادی‬ ‫مانند شــورای عالی امنیت ملی در ان دور از ذهن نباشد‪.‬‬ ‫علی شــمخانی اگر در تیم مذاکره کننده حضور مستقیم‬ ‫نداشته باشد ممکن است مانند برجام نقشی باال دستی‬ ‫در انجام داشته و برای هماهنگی و تصمیم سازی نقش‬ ‫موثری ایفا کند‪.‬‬ ‫بازگشت به تنش زدایی‬ ‫چرا گفت وگوهای حقوق بشر میان ایران و اروپا اغاز شد؟‬ ‫علی خرم‬ ‫کارشناس ارشد مسائل بین الملل‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪3‬‬ ‫چندی قبــل ایت الله املــی الریجانــی‪ ،‬رئیس قوه‬ ‫قضا ئیــه ایران خطاب به ســتاد حقوق بشــر و وزارت امور‬ ‫خارجه و شــورای عالی امنیت ملی خواســتار ان شــد که‬ ‫ســتاد حقوق بشــر با همکاری وزارت امور خارجه‪ ،‬مساله‬ ‫گفت وگو با کشــورهای اروپایــی را در بخش حقوق بشــر‬ ‫دنبال کند‪ .‬البته او تاکید داشــت که امریکایی ها را باید در‬ ‫این موضوع کنار گذاشــت‪ ،‬زیرا انها اهل خدعه اند و ان را‬ ‫در برجام نشان دادند‪ .‬همچنین به گفته رئیس قوه قضائیه‬ ‫ایران‪ ،‬اصلی ترین شــرط این گفت وگو باید این باشــد که‬ ‫ایــن گفت وگو حقوق بشــری و مضمونش طرفینی باشــد‬ ‫نه اینکه فقط ایران مورد ســوال قرار گیــرد‪ ،‬باید دوطرفه‬ ‫باشد‪ .‬بسیاری از رســانه ها و مطبوعات داخلی و خارجی از‬ ‫این اظهارات به عنوان پیشنهاد بی سابقه ایران به اتحادیه‬ ‫اروپا نام بردند اما سوابق این مذاکرات به دوران اصالحات‬ ‫باز می گردد که در ان دوران به دلیل نرمش و تعادلی که در‬ ‫سیاست خارجی و سیاســت داخلی وجود داشت‪ ،‬اتحادیه‬ ‫اروپا و ایران سلســله گفت وگوهای جامع را که پیش از ان‬ ‫با عنــوان گفت وگو های انتقادی دنبــال می کردند‪ ،‬برگزار‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫در ایــن گفت وگوها عالوه بر مســاله حقوق بشــر‪،‬‬ ‫مسائل دیگری مانند تجارت‪ ،‬سیاست‪ ،‬مبارزه با موادمخدر‬ ‫و غیره نیز مطرح شــدند‪ .‬چندیــن دوره از این گفت وگوها‬ ‫در ان زمان برگزار شــد که هر دو طــرف نقطه نظرات خود‬ ‫را بیان کرده و مورد بحــث وتبادل نظر قــرار دادند‪ .‬ایران‬ ‫درباره اقلیت های مسلمان در کشورهای مختلف اروپایی‬ ‫نگرانی هــا و مواضع خود را بیــان کرد و در مقابــل انها نیز‬ ‫درباره وضعیت اقلیت های قومی و مذهبی در ایران مواضع‬ ‫خود را بیــان کردند‪ .‬همچنیــن در این مذاکــرات تهران‬ ‫ســید عباس عراقچی یکــی از مهمترین افــراد تیم‬ ‫مذاکره کننده هسته ای بوده است‪ .‬او مدرک لیسانس خود‬ ‫را در رشــته روابط بین الملل از دانشــگاه تهران اخذ کرده و‬ ‫از همین دانشــگاه در رشته علوم سیاســی و در مقطع فوق‬ ‫لیســانس ادامه تحصیل داد‪.‬عراقچی سپس به انگلستان‬ ‫رفت و از دانشگاه کنت دکترای خود را در رشته اندیشه های‬ ‫سیاسی دریافت کرد‪.‬سید عباس عراقچی که به زبان های‬ ‫انگلیســی و عربی تسلط دارد‪ ،‬ســفیر ایران در توکیو بوده و‬ ‫استوارنامه خود را ‪ ۱۱‬مارس ‪ ۲۰۰۸‬از امپراتور ژاپن دریافت‬ ‫کرده اســت‪ .‬اواز نیمه دوم ســال ‪ ۲۰۱۱‬و پس از بازگشت‬ ‫از توکیو به ســمت معاون وزارت امور خارجه در امور اســیا‬ ‫و اقیانوسیه منصوب شده است‪.‬ســید عباس عراقچی ‪۲۱‬‬ ‫اردیبهشت ‪ ،1392‬در پی اســتعفای رامین میهمانپرست؛‬ ‫سخنگوی وزارت امور خارجه‪ ،‬از ســوی علی اکبر صالحی‬ ‫به عنوان سخنگوی این وزارتخانه منصوب شد‪ .‬این چهره‬ ‫نام اشنای وزارت امور خارجه بعد از اینکه محمد جواد ظریف‬ ‫مسئول پرونده هسته ای ایران شد یکی از سه ضلع اصلی‬ ‫تیم مذاکره کننده شد‪ .‬او روزهای سختی را در ژنو‪ ،‬وین‪،‬‬ ‫لوزان‪ ،‬عمان و‪ ...‬دیگر نقاط محل مذاکرات داشــت‪.‬‬ ‫او در اخریــن روز دور اول از مذاکرات ژنــو (‪ ۲۴‬نوامبر‬ ‫‪ )۲۰۱۳‬باثبتپیغامی بامضمون«برخاستندودسفید‬ ‫از مذاکرات ژنــو» در صفحه توییتر خــود‪ ،‬موفقیت‬ ‫در دســتیابی به توافق اولیه در خصــوص برنامه ای‬ ‫اتمی ایرانرااعالمرسانه ایکرد ‪ .‬عراقچیتاپایان‬ ‫مذاکرات هســته ای ایران و دســتیابی به برنامه‬ ‫جامع اقدام مشــترک‪ ،‬به عنــوان مذاکره کننده‬ ‫ارشــد در متن مذاکرات حضور داشت و نفر دوم‬ ‫مذاکرات محسوب می شد‪ .‬این نکته البته قابل‬ ‫ذکر اســت که ســیدعباس عراقچــی در تیم قبلی‬ ‫مذاکره کننده هم حضور داشــته اســت‪ .‬این گمانه که‬ ‫ممکن است او در تیم مذاکره کننده حقوق بشری هم حضور‬ ‫داشته باشد فقط از انجا شکل نگرفته او عضو تیم هسته ای‬ ‫بوده است‪ ،‬بلکه از انجا هم تقویت می شود که سیدعباس‬ ‫عراقچی معاون حقوقی وزیر امورخارجه هم هســت و طبعا‬ ‫چنیــن پرونده هایی ارتباط مســتقیم با حوزه مســئولیت او‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫محدودیت های خود را به خصوص در مساله مبارزه با مواد‬ ‫مخدر بیان کرد و مقامات اروپایی بر همکاری دو طرف در‬ ‫مبارزه با قاچاقچیان موادمخدر تاکید کردند‪ .‬در نتیجه یک‬ ‫همکاری همه جانبه میــان دو طرف به وجــود امد که هم‬ ‫طرف ایرانی و هم اروپایی از روند همکاری ها در حوزه های‬ ‫مختلف راضــی بودند‪ .‬اما با پایــان دوره اصالحات و روی‬ ‫امدن دولت احمدی نژاد رئیس جمهور پیشین کشورمان‪،‬‬ ‫روند ایــن مذاکرات بــر هم خــورد و پس از اینکــه پرونده‬ ‫هسته ای ایران توســط شــورای حکام اژانس بین المللی‬ ‫انرژی اتمی به شورای امنیت ســازمان ملل ارجاع داده شد‬ ‫و ابعاد تازه ای در مســاله هســته ایران مطرح شد‪ ،‬طرف‬ ‫اروپایی این مذاکرات را کنار گذاشت‪ .‬در همین راستا پس‬ ‫از قطع مذاکرات جامع‪ ،‬اتحادیه اروپا در حوزه اقتصادی و‬ ‫تجاری نیز سطح مبادالت خود را بسیار کاهش داد‪ .‬اکنون‬ ‫پس از گذشت بیش از یک سال از حصول توافق هسته ای‬ ‫میان ایران و گــروه ‪ 5+1‬و لغو تحریم های هســته ای در‬ ‫دولت حسن روحانی‪ ،‬اتحادیه اروپا در صورتی که بخواهد‬ ‫همکاری هایی با ایران در حوزه های مختلف داشته و روابط‬ ‫نزدیکی بــا ایران حتی در حل مســائل منطقه ای داشــته‬ ‫باشد‪ ،‬نیاز دارد که در زمینه های حقوق بشر و مسائل دیگر‬ ‫کانال هایی باز شود‪.‬‬ ‫در همین راســتا ایت الله املی الریجانی رئیس قوه‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫سی ‬ ‫دعب‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ع‬ ‫راقچی‬ ‫علی‬ ‫الر‬ ‫یجانی‬ ‫حاال همه به این مساله اعتقاد دارند که علی الریجانی‬ ‫یکی از افراد بســیار موثر در به نتیجه رســیدن برجام بوده‬ ‫اســت‪ .‬او که برای تصویب ایــن توافق نامــه در مجلس‬ ‫روزهای ســختی را گذراند از جمله شخصیت هایی بود که‬ ‫محمد جواد ظریف و حســن روحانی حساب ویژه ای روی‬ ‫حمایت او باز کرده بودند‪.‬‬ ‫حاال که پای یک پرونده بسیار مهم به میان امده‪،‬‬ ‫حتما این مســاله به میان می اید که علی الریجانی با‬ ‫استفاده از تدبیر و تجربه اش کمک زیادی می تواند‬ ‫به این ماجرا داشته باشد‪.‬‬ ‫او که در کارنامه کاری اش ســابقه هدایت تیم‬ ‫مذاکره کننده هسته ای را نیز داشته‪ ،‬قدرت باالیی‬ ‫در تصمیم گیــری دارد و البتــه از قــدرت مناظــره‬ ‫و مواجهــه با طرف هــای غربی برخوردار اســت‪.‬‬ ‫اگرچه به نظر نمی رســد که او به صورت مستقیم‬ ‫در چنیــن تیــم مذاکره کننده ای حضور داشــته‬ ‫باشد اما شــاید دور از ذهن نباشــد که او باتوجه‬ ‫به جایــگاه و تجربیاتش نقشــی مشــاوره ای و‬ ‫باال دستی در پیشبرد ماجرا داشــته باشد‪ .‬او به‬ ‫لحاظ روش و تفکر به حســن روحانی نزدیک‬ ‫است و البته قرابتش با مسئوالن قوه قضائیه و‬ ‫نیز نقش و نفوذ او در پارلمان یک پتاسیل بسیار‬ ‫خوب به شــمار می اید‪ .‬طرف هــای غربی نیز‬ ‫علی الریجانی را به عنوان یکی از مســئولینی‬ ‫می شناســند کــه نفــوذ باالیــی در ســاختار‬ ‫سیاســی ایــران دارد و حرف هــای او تقریبا‬ ‫همان صدایی اســت که می توانند از نظام ما‬ ‫بشنوند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫قضا ئیه ازســرگیری مذاکرات دراین باره با طرف اروپایی را‬ ‫خواستار شده است‪ .‬در همین راستا چندی قبل محمد جواد‬ ‫ظریف وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی رئیس سیاست‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا در یک گفت وگوی دو جانبه درباره این‬ ‫مساله صحبت های مقدماتی را انجام دادند‪ .‬هر دو طرف بر‬ ‫از سرگیری همان مذاکرات گذشته توافق کرده اند تا ایران‬ ‫و اروپا بتوانند به یک همکاری همــه جانبه در تمامی ابعاد‬ ‫دست یابند‪.‬‬ ‫اگر این مذاکرات از سر گرفته شود‪ ،‬یکی از سواالتی‬ ‫که مطرح می شود‪ ،‬این اســت که نمایندگی ایران در این‬ ‫مذاکرات بر عهده چه کســی خواهد بود‪ ،‬اسامی مختلفی‬ ‫از دستگاه ها و وزارت خارجه کشــور مطرح می شود اما در‬ ‫این باره باید گفت کــه به طور طبیعی مذاکرات سیاســت‬ ‫خارجــی از ســوی وزارت امــور خارجــه انجام گیــرد زیرا‬ ‫این وزارتخانــه در عرصــه بین المللی با تمــام روش ها و‬ ‫کانال های دیپلماتیک اشــنا اســت و تجربیات بســیاری‬ ‫درهمین راستا دارد‪ .‬همان طور که مشاهده شد‪ ،‬در دوران‬ ‫ریاســت جمهوری حســن روحانی‪ ،‬زمانی کــه مذاکرات‬ ‫هسته ای به وزارت خارجه به سرپرستی محمد جواد ظریف‬ ‫سپرده شد و پس از برگزاری چندین دوره مذاکرات سخت‬ ‫و فشرده در طول دوسال در نهایت این مذاکرات به نتیجه‬ ‫رسید‪ .‬اکنون مذاکرات با اتحادیه اروپا باید به وزارت خارجه‬ ‫سپرده شــود‪ ،‬البته ارگان های دیگر کشــور مانند شورای‬ ‫امنیت ملــی می توانند نظرات خــود را دراین بــاره همانند‬ ‫مذاکرات هسته ای به تیم مذاکره کننده اعالم کنند و حتی‬ ‫ممکن اســت نمایندگانی از دســتگاه ها و وزارتخانه های‬ ‫مختلف کشور در این مذاکرات حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫در این میان یکی از تاکیدهای انجام شــده از سوی‬ ‫رئیس قوه قضا ئیه بر انجام مذاکرات با طرف اروپایی است‬ ‫و اینکه نباید امریکا در این مذاکرات حضور داشــته باشد‪.‬‬ ‫دراین باره باید به این نکته اشــاره کرد که این مذاکرات در‬ ‫ادامه مذاکرات پیشین بوده و در ان مذاکرات نیز تنها طرف‬ ‫ایرانی و اروپایی حضور داشــتند و در این مذاکرات به هیچ‬ ‫وجه امریکایی ها حضور نخواهند داشت‪ .‬اکنون زمینه های‬ ‫این مذاکرات در حال انجام است در همین راستا اتحادیه‬ ‫اروپا به دنبال باز کردن دفتر نمایندگی رسمی خود در ایران‬ ‫است‪ .‬سفر موگرینی به ایران و انجام مذاکرات با مقامات‬ ‫ایران در بهــار امســال گمانه زنی ها را در این بــاره تقویت‬ ‫کرده اســت‪ .‬هفت کمیســیونر اروپایی که در زمینه هایی‬ ‫چون محیط زیســت‪ ،‬انرژی‪ ،‬حمل و نقل‪ ،‬همکاری های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬همکاری با سازمان تجارت جهانی و‪ ...‬مشغول ‬ ‫فعالیت هســتند‪ ،‬او را در این ســفر همراهی می کردند که‬ ‫نشان از جدیت انها در این زمینه دارد‪.‬‬ ‫در همین راستا چندی قبل معاون اروپا و امریکا وزارت‬ ‫امور خارجــه در گفت وگویی اعالم کــرد‪« :‬در حال حاضر‬ ‫دو نفر بــه نمایندگی از اتحادیــه اروپا در ســفارت هلند در‬ ‫تهران جهت پیگیری امور مربوط به این اتحادیه مشغول ‬ ‫فعالیت هســتند و امور مربوط به ایــران و اتحادیه اروپا را‬ ‫پیگیری می کنند‪ .‬همچنین سفیر جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در بروکسل‪ ،‬هم به عنوان ســفیر ایران در این کشور و هم‬ ‫به عنوان رابط ایران با اتحادیه اروپا ایفای مسئولیت می کند‬ ‫و در همین چارچوب اروپایی ها تاکید دارند که تشکیالت‬ ‫مستقلی در تهران داشته باشند‪ .‬در واقع مقامات اتحادیه‬ ‫اروپا تاکید دارند برای اجرایی شدن توافقات صورت گرفته‬ ‫بین ایران و اتحادیــه اروپا ضرورت دارد کــه انها یک تیم‬ ‫قوی در تهران به صورت مســتقر داشته باشند و الزمه اش‬ ‫این اســت که دفتر نمایندگی مستقلی ایجاد کنند‪ .‬اما این‬ ‫موضوع زمان بر است و باید مسائل حقوقی مرتبط با تاسیس‬ ‫دفتر نمایندگی رســمی اتحادیه اروپا در تهــران را در نظر‬ ‫بگیرند و کاری نیست که بتوان یک شبه ان را انجام داد‪.‬‬ ‫در حقیقــت توافق هســته ای توانســت راه را برای‬ ‫انجام چنیــن گفت وگوهایی همــوار کند‪ ،‬زیــرا با حصول‬ ‫این توافق تحریم های سیاســی پایان پذیرفت و به دنبال‬ ‫ان تحریم های اقتصادی نیز برداشته شــده و راه را برای‬ ‫برقراری روابط گسترده با کشورهای سراسر جهان از جمله‬ ‫اتحادیه اروپا باز کرد‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫باید مذاکرات جامع با اروپا پیگیری شود‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با فرجی راد‪ ،‬دیپلمات پیشین وزارت خارجه‬ ‫دکتر فرجی راد ! اخیرا رئیس قوه قضائیه خواهان‬ ‫اغــاز گفت وگوهای حقوق بشــری با اروپا شــد ‪‎‬ه‬ ‫است‪ .‬این در حالی است که طی چند سال اخیر‬ ‫شــاهد افزایش تنش میان ایران و نماینده ویژه‬ ‫ســازمان ملــل در امور حقوق بشــر بــرای ایران‬ ‫بوده ایم‪ .‬چرا این ســطح از تنش‪‎‬ها به وجود امد‬ ‫و شــاهد افزایش فشــارهای حقوق بشری علیه‬ ‫ایران بودیم؟‬ ‫پــس از یــک دوره وقفــه در دوران اصالحات و‬ ‫خارج کــردن نماینــده ویژه ســازمان ملل در امــور حقوق‬ ‫بشــر ایــران‪ ،‬مجــددا در دولت قبــل اقای احمد شــهید‬ ‫به عنوان نماینــده ویژه در رابطــه با ایران تعیین شــد ولی‬ ‫موضع گیری های وی از ســوی طرف ایرانــی ناصواب و‬ ‫سیاسی تلقی شد‪ .‬اکنون ک ه قوه قضائیه جمهوری اسالمی‬ ‫ایران برای مذاکــرات دوجانبه با اتحادیــه اروپایی اعالم‬ ‫امادگی کرده به نظر می رسد روند جدیدی در روابط ایران و‬ ‫اروپا اغاز شده است‪.‬‬ ‫درواقع در چند سال گذشته در رابطه با مسائل حقوق‬ ‫بشــری‪ ،‬دکتر جــواد الریجانی‪ ،‬مشــاور حقوق بشــری و‬ ‫بین الملل رئیس قوه قضائیه مذاکراتی را در سطح محدود و‬ ‫در سازمان‪‎‬های بین المللی مانند ژنو انجام دادند‪ .‬اما معموال‬ ‫این سازمان‪‎‬ها تالش شــان بر این بوده که ایران را در این‬ ‫زمینه محکوم کنند‪ .‬بــه ویژه از زمانی کــه دولت نهم روی‬ ‫کار امد تا ابتدای دولت یازدهم‪ ،‬فشارهای حقوق بشری بر‬ ‫ایران زیاد بود‪ .‬به ویژه انکه اقای احمد شهید هم به عنوان‬ ‫نماینده ویژه ســازمان ملل در امور حقوق بشر ایران تعیین‬ ‫شده بود و باتوجه به اینکه او نتوانســته بود طرف ایرانی را‬ ‫قانع کند که وارد کشور شــود و به تحقیقاتش ادامه دهد‪،‬‬ ‫این مساله باعث شد که در این خصوص تنش میان ایران و‬ ‫نماینده ویژه سازمان ملل افزایش پیدا کند‪ .‬به نظر می‪‎‬رسد‬ ‫احمد شهید هم برای تالفی این رفتار از ایرانیان مخالف در‬ ‫خارج و داخل از کشور دعوت کرد که اعتراضات و شکایات‬ ‫خود را به او تحویل دهند‪ .‬احمد شــهید نیز بر این اســاس‬ ‫گزارش‪‎‬هایی را منتشــر می کرد که طبیعتا تنــش را در این‬ ‫رابطه افزایش می‪‎‬داد‪ .‬این افزایش تنش‪‎‬ها به جایی رسیده‬ ‫بود که مذاکرات حقوق بشری مشــاور قوه قضائیه تقریبا‬ ‫نتیجه و دستاوردی به دنبال نداشت‪.‬‬ ‫بعــد از حصــول برجــام شــاهد بودیــم کــه‬ ‫گفت وگوهایــی در این زمینه میــان وزیر خارجه‬ ‫ایران و مســئول سیاســت خارجی اتحادیه اروپا‬ ‫انجام گرفت‪ .‬این گفت وگوها با چه هدفی انجام‬ ‫گرفت و چه نتایجی داشــت؟ همچنین می توان‬ ‫گفت به دلیل انجام این مذاکرات اکنون نیز قوه‬ ‫قضائیه به نوعــی از وزارت خارجه خواســته این‬ ‫گفت وگوها را پیگیری کند ‪.‬‬ ‫بعد از برجــام و توافق هســته‪‎‬ای باتوجه به بهبود‬ ‫روابط ایران بــا غرب و به خصوص اروپا‪ ،‬شــخص فدریکا‬ ‫موگرینــی در ایــن زمینــه وارد عمل شــد و کمــک کرد تا‬ ‫گفت وگوهایی با شخص وزیر خارجه ایران یعنی محمد جواد‬ ‫ظریف انجام دهند‪ .‬انهــا تالش کردند کــه در این رابطه‬ ‫تبلیغات ســوئی صورت نگیرد تــا گفت وگوهای مقدماتی‬ ‫انجام بگیرد‪ .‬همچنین دو طــرف در پی ان بودند که برای‬ ‫ادامه مذاکرات چارچوبی را تعیین کننــد‪ .‬باتوجه به اینکه‬ ‫دکتر ظریف مذاکرات مقدماتی را بــا خانم موگرینی انجام‬ ‫داده‏اند‪ ،‬احتماال قــوه قضائیه جمهوری اســامی ایران‬ ‫باتوجه به اینکه در گذشــته نیز این تنش‪‎‬ها وجود داشته‪،‬‬ ‫موافقت کرد ه که وزارت خارجه این مذاکرات را دنبال کند‪.‬‬ ‫ایا کل مســئولیت این مذاکرات به وزارت خارجه‬ ‫سپرده خواهد شد؟‬ ‫بدون شــک در این رابطه هماهنگی‪‎‬های کامل‬ ‫میان وزارت خارجه با قوه قضائیه صورت می‪‎‬گیرد و احتماال‬ ‫نمایندگانــی از این ســازمان در مذاکرات حضــور خواهند‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫می‪‎‬توان این موضوع را با مساله پرونده هسته‏ای‬ ‫که از شــورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه‬ ‫منتقل شد مقایسه کرد؟‬ ‫بله‪ ،‬همچنان که پرونده هسته‪‎‬ای از شورای امنیت‬ ‫در وزارت خارجه مستقر شــد و وزارت خارجه مسئولیت این‬ ‫پرونده را برعهده گرفت و به نتیجه رسید‪ ،‬امروز نیز به دنبال‬ ‫همان روند پرونده مذاکرات حقوق بشری از قوه قضائیه به‬ ‫وزارت خارجه منتقل شده است‪ .‬البته همان طور که اشاره‬ ‫کردم پیگیری این روند با همراهی قوه قضائیه خواهد بود‪.‬‬ ‫صحبت‪‎‬های اخیر رئیس قوه قضائیه نیز حاکی از ان است‬ ‫که این اقدام تا حدودی عملیاتی شده است‪.‬‬ ‫طرف مقابل ایران در این مذاکرات فقط اتحادیه‬ ‫اروپا خواهد بود؟‬ ‫بله ‪ ،‬طرف مقابل ایران‪ ،‬اتحادیه اروپا خواهد بود‪.‬‬ ‫ایــران ســابقه گفت وگوهــای حقوق بشــری با‬ ‫اتحادیه اروپا را در کارنامــه خود دارد‪ .‬کمی راجع‬ ‫به ان مذاکرات و دالیل عــدم توفیق گفت وگوها‬ ‫توضیح دهید ‪.‬‬ ‫همان طور که اشاره کردید این برای نخستین بار‬ ‫نیســت که چنین مذاکراتی انجام می‪‎‬گیــرد‪ .‬بعد از جنگ‬ ‫تحمیلی علیه ایران شاهد بودیم که چنین مذاکراتی تحت‬ ‫عنوان مذاکرات انتقــادی انجام گرفــت‪ .‬در ان زمان در‬ ‫داخل کشور فشارهایی بر دولت وارد امد که چرا مذاکرات‬ ‫انتقادی با اتحادیه اروپا انجام می‪‎‬دهیم و چرا این اتحادیه‬ ‫باید منتقد باشد‪ .‬بنابراین مسائل دیگری مانند فعالیت های‬ ‫منافقین و کشتارهای انها در داخل کشــور نیز مطرح شد‬ ‫و نماینده ویژه اتحادیه اروپا هم گزارشــی در این خصوص‬ ‫تهیه کرد‪ .‬پــس از ان بود که به دنبال فشــارها و انتقادات‬ ‫داخلی‪ ،‬این مذاکرات انتقادی با اتحادیه به مذاکرات جامع‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬در گفت وگوی جامع در واقع موضوع از حالت‬ ‫یک طرفه خارج شد و طرف ایرانی نیز نسبت به موضوعاتی‬ ‫که مالحظاتی داشت‪ ،‬طرف مقابل را مورد نقد قرار می داد‪.‬‬ ‫این مذاکرات ادامه داشت اما با روی کار امدن دولت نهم‬ ‫متوقف شد‪.‬‬ ‫رئیس قوه قضائیه بــر این نکته تاکیــد کرده اند‬ ‫که امریــکا نباید در این مذاکرات حضور داشــته‬ ‫باشد‪ .‬چرا ایشان خواســته اند که این مذاکرات‬ ‫بدون حضور امریکا باشد و به طور کلی ایا نیازی‬ ‫به حضور امریکا در این مذاکرات هست یا خیر؟‬ ‫اگر در مساله هســته‪‎‬ای‪ ،‬امریکا به عنوان طرف‬ ‫مقابل ایــران نقش اصلی را داشــت به این خاطــر بود که‬ ‫بیشتر فشــارها و تهدیدات از سوی واشــنگتن علیه کشور‬ ‫ما وارد امده بود‪ .‬به بیــان دیگر عامل اصلــی تحریم‪‎‬ها و‬ ‫فشــارهای بین المللی علیه ایران‪ ،‬ایاالت متحده امریکا‬ ‫بود‪ .‬کاخ سفید دیگر کشورهای جهان را نیز مجبور می کرد‬ ‫تا ایران را تحت فشار قرار دهند و تحریم‪‎‬هایی را علیه کشور‬ ‫اجرا کنند‪ .‬در واقع وزارت خزانه داری امریکا مسئولیت این‬ ‫امر را پذیرفت و تمام کشــورها را علیه ایران به صف کرد‪.‬‬ ‫اما مساله حقوق بشــر با مساله هســته ای متفاوت است؛‬ ‫در خصوص مســاله هســته ای ایران مجبور بود با امریکا‬ ‫مذاکره کند‪ .‬زیرا در دوره اصالحات یک تجربه ســخت را‬ ‫گذرانده بودیم و با سه کشور اروپایی شامل المان‪ ،‬فرانسه و‬ ‫‪4‬‬ ‫عبدالرضــا فرجــی راد‪ ،‬اســتاد ژئوپلیتیــک در‬ ‫گفت وگویــی تفصیلی بــا هفته نامه مثلــث باتوجه به‬ ‫ســخنان اخیر رئیس قوه قضائیه در خصوص «اغاز‬ ‫گفت وگوهــای حقوق بشــری بــا اتحادیــه اروپا» به‬ ‫بررســی این مســاله پرداخت و گفت که با این مدل از‬ ‫گفت وگو یعنی صرفا بر سر مســاله حقوق بشر خیلی‬ ‫موافق نیســت‪ .‬او می‪‎‬گوید بهتر است طی یک سری‬ ‫گفت وگوهای جامع بــا اتحادیه اروپا‪ ،‬مســاله حقوق‬ ‫بشر نیز به بحث گذاشته شود و دو طرف دیدگاه‪‎‬های‬ ‫خود را مطرح کنند‪ .‬همچنین فرجی راد معتقد اســت‬ ‫در گفت وگوهای جامع بر سر مسائلی چون تروریسم‪،‬‬ ‫استفاده از ســاح های شــیمیایی و کشــتار جمعی‬ ‫توســط گروه‪‎‬های تروریســتی تکفیــری در منطقه و‬ ‫مســاله امنیت محیط زیســت نیــز می‪‎‬تــوان رایزنی‬ ‫کرد‪ .‬این اســتاد دانشــگاه با اشــاره به اینکه اکنون‬ ‫از ســوی قو ه قضائیه مســئولیت ایــن گفت وگوها به‬ ‫وزارت خارجه سپرده شده اســت ادامه داد‪« :‬در این‬ ‫رابطه هماهنگی‪‎‬های کامل میــان وزارت خارجه با قوه‬ ‫قضائیه صورت می‪‎‬گیرد و احتمــاال نمایندگانی از این‬ ‫سازمان در مذاکرات حضور خواهند داشت‪».‬‬ ‫دارد؛ در حال حاضر برخی کشــورهای مهم اروپایی اصال‬ ‫امنیت ندارند بنابراین یکــی از بحث هایی که در مذاکرات‬ ‫جامــع و در کنار مباحث حقــوق بشــری‪ ،‬می توانیم دنبال‬ ‫کنیم همین مساله تروریسم است‪ .‬امروز خدا را شاکریم که‬ ‫باثبات ترین کشور در خاورمیانه‪ ،‬ایران است‪ .‬بنابراین اروپا‬ ‫و باقی کشورهای منطقه بیش از ایران در معرض تروریسم‬ ‫سلفی قرار دارند‪.‬‬ ‫مساله دیگر مساله سالح های کشتار جمعی است که‬ ‫ایران می تواند در گفت وگوهای جامع به صورت جدی در‬ ‫این رابطه با اروپا به بحث و گفت وگو بنشیند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫مساله هسته ای ایران با جهان حل و فصل شده است حتی‬ ‫چندی پیش یکی از مقامات رژیم صهیونیستی که از جمله‬ ‫مخالفان سرســخت مذاکرات ایران بوده و هستند اذعان‬ ‫کرد که ایران از توافق تخطی نکرده اســت‪ .‬باراک اوباما‬ ‫رئیس جمهوری امریکا نیز اخیرا مجددا اعالم کرد که ایران‬ ‫توافق را به طور کامل اجرا کرده است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر شاهد هستیم که سالح های شیمیایی‬ ‫از سوی تروریست‪‎‬ها در منطقه به کار گرفته می شود‪ .‬باید‬ ‫تحقیق کنیم که چه کشورهایی این سالح ها یا منابع مالی‬ ‫ان را در اختیار تروریست ها قرار می دهند‪ .‬به کارگیری این‬ ‫سالح ها در منطقه بیشتر برای اروپا خطر دارد زیرا اگر روند‬ ‫اقدامات تروریســت ها به همین صورت ادامه داشته باشد‬ ‫تا چند ســال دیگر انها در فرانســه یا انگلیس می توانند از‬ ‫سالح های شیمیایی نیز استفاده کنند‪ .‬در نتیجه این مساله‬ ‫باید در گفت وگوهای جامع ایران و اتحادیه اروپا مورد بحث‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫همچنیــن در گفت وگوهــای جامع بــا اتحادیه اروپا‬ ‫مساله محیط زیست نیز می تواند یکی از موضوعات مورد‬ ‫بحث باشد‪.‬‬ ‫در خصوص تمامی مســائل ذکر شــده الزم است که‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫در مذاکــرات جامع در چنــد الیه و چند‬ ‫موضــوع مهــم بــا اروپــا بــه گفت وگو‬ ‫خواهیم نشســت؛ موضوعاتی که هم‬ ‫به نفع ایران است و هم به نفع اتحادیه‬ ‫اروپا‪ .‬در این میان یکــی از موضوعات‬ ‫مهم‪ ،‬مسائل حقوق بشری خواهد بود‬ ‫گفت وگوهایــی میان اتحادیه اروپا و ایــران به عنوان یک‬ ‫کشور مهم و باثبات منطقه صورت بگیرد تا در حداقل زمان‬ ‫این مسائل حل و فصل شود و منطقه و اروپا به سمت ثبات‬ ‫و امنیت بیشتر حرکت کنند‪.‬‬ ‫در نتیجه مــا ‪ 4‬موضوع مهــم را می توانیــم در کنار‬ ‫موضوع حقوق بشــر مــورد بحث قــرار دهیــم و مرحله به‬ ‫مرحله پیش برویم‪ .‬البته به نظر مــن نباید این موضوعات‬ ‫دســته بندی و اولویت بندی شــوند بلکه ایــن موضوعات‬ ‫می توانند همزمــان در کنار هــم و در کمیته های مختلف‬ ‫مطرح و سپس در جلسات روسا پیگیری شود‪.‬‬ ‫اگر در این رابطه نتایجی حاصل شود برای همه مفید‬ ‫خواهد بود‪ ،‬همچنانکه در مساله هســته‪‎‬ای نیز توافقاتی‬ ‫امضا و ارامش نسبی در این خصوص برقرار شد‪.‬‬ ‫می توان گفت اکنــون باتوجه به شــرایط امروز‬ ‫جهان دیدگاه های ایران و اروپا در برخی موارد به‬ ‫یکدیگر نزدیک تر شده است؟‬ ‫در واقع در بعضی موارد سیاست های دو طرف تا‬ ‫حدودی به یکدیگر نزدیک تر شــده است‪ .‬امروز در مساله‬ ‫حقوق بشر عالوه بر موارد داخلی مورد مذاکره موضوعات‬ ‫گسترده ای از یمن و بحرین گرفته تا سوریه و نیجریه وجود‬ ‫دارد که می تواند به مذاکره گذاشــته شــود و دیدگاه های‬ ‫نزدیک تری برای همکاری و کاهش رنــج مردم پیدا کرد‪.‬‬ ‫نکته بعدی مســاله فلسطین اســت‪ .‬در این رابطه رویکرد‬ ‫اروپا نســبت به رژیم صهیونیســتی اســرائیل در مقایسه با‬ ‫گذشــته تغییر کرده اســت‪ ،‬منظور این نیســت که اروپا از‬ ‫سیاست های خود عدول کرده‪ ،‬بلکه پیشرفت تکنولوژی و‬ ‫اطالع رسانی باعث شده که افکار عمومی اروپا از جنایات به‬ ‫عمل امده بر سر فلسطینی ها به خوبی مطلع شوند و بالطبع‬ ‫دولت ها نیز برای رضایت افکار عمومی خود در سطح اروپا‬ ‫به اقداماتی دست بزنند‪ .‬به طوری که در دو تا سه سال اخیر‬ ‫ن را به رسمیت‬ ‫تعدادی از پارلمان های اروپایی کشور فلسطی ‬ ‫شناخته اند و اتحادیه ورود بسیاری از کاالهای کرانه غربی‬ ‫رود اردن را که ارم رژیم اسرائیل داشته باشد‪ ،‬ممنوع کرده‬ ‫است‪ .‬حتی نخست وزیر تندر و اسرائیل در سخنرانی سازمان‬ ‫ملل خود اتحادیه اروپا را به عنوان دشمن اسرائیلیان نام برد‬ ‫و اخیرا در رابطه با کشور فرانسه از چنین جمالتی استفاده‬ ‫کرد‪ .‬بنابراین در مذاکرات جامع با اروپا که به نوعی با مسائل‬ ‫حقوق بشری نیز ارتباط پیدا می کند باتوجه به نزدیک شدن‬ ‫دیدگاه ها در رابطه با درد و رنج فلسطینیان می توان به این‬ ‫موضوعات خاص پرداخت‪.‬‬ ‫و ســوال اخــر اینکــه ایــران از پیگیــری چنین‬ ‫گفت وگوهایی چه هدفی را دنبال می کند؟ ایا این‬ ‫گفت وگوها به خصوص در بخش حقوق بشر در‬ ‫صورت پیگیری‪ ،‬نتیجه بخش خواهد بود؟‬ ‫باید توجه داشت که مســاله حقوق بشر به عنوان‬ ‫یک مانع و بحران در روابط ایران و اروپــا وجود دارد ‪ ،‬این‬ ‫در حالی است که ایران می خواهد روابطش را با کشورهای‬ ‫اروپایی گسترش دهد‪ .‬یکی از اعتراضات اروپایی ها نسبت‬ ‫به مساله احمد شهید است و نمی توان تا ابد نسبت به این‬ ‫مســاله بی تفاوت بود‪ .‬بحرانــی که میان ایــران و نماینده‬ ‫ســازمان ملل ایجاد شــده به مرحله ای رســید کــه به نظر‬ ‫می رسد طرف ایرانی به این نتیجه رسیده که امدن ایشان‬ ‫به ایران ضرورتی ندارد‪ .‬از سوی دیگر باید راهی برای حل‬ ‫این موضوع باز شــود و ایران باتوجه بــه تجربه قبلی که با‬ ‫اروپایی ها داشته این راه را انتخاب کرده است‪ .‬به نظر من‬ ‫این راه مناسب است و طی یکســری گفت وگوهای جامع‬ ‫اثربخش خواهــد بود‪ .‬همچنین از انجایــی که اروپایی ها‬ ‫روی این مذاکرات خیلی تبلیغات نکرده اند به نظر می رسد‬ ‫که بیشتر به دنبال نتیجه بخش بودن ان هستند‪ .‬همچنین‬ ‫موگرینی نیز شخصی نیســت که بخواهد از چنین مباحثی‬ ‫سوءاستفاده سیاسی انجام دهد‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫بریتانیا مذاکراتی را در خصوص مسائل هسته ای پیگیری‬ ‫کردیم اما چون امریکا در این گفت وگوها حضور نداشت‪،‬‬ ‫نتیجه ای حاصل نشد‪.‬‬ ‫اما در خصوص مساله حقوق بشر‪ ،‬وضعیت متفاوت‬ ‫است و اتفاقا امریکا در این رابطه خیلی به ایران فشار وارد‬ ‫نمی اورد و انعطافش بیشتر از اروپاست‪.‬‬ ‫از چه منظری مســاله حقوق بشر برای اروپا حائز‬ ‫اهمیت است؟‬ ‫درواقع اروپا ســه اصل دارد و معتقد است که اگر‬ ‫قرار باشــد با کشــوری روابط همه جانبه و گســترده برقرار‬ ‫کنند باید این سه اصل که شامل حقوق بشر‪ ،‬دموکراسی و‬ ‫اقتصاد بازار ازاد است‪ ،‬از سوی کشور مقابل رعایت شود‪.‬‬ ‫بنابراین پیش تر نیز فشارهایی از سوی اتحادیه اروپا بر ایران‬ ‫وارد امده بود‪ .‬پس اگر ایران بتوانــد در این گفت وگوها با‬ ‫اتحادیه اروپا پیش برود و نتیجه ای حاصل شود‪ ،‬طبیعتا در‬ ‫سطح کشورهای غربی یا پیشرفته دیگر در این خصوص به‬ ‫مشکلی برنمی‪‎‬خورد‪.‬‬ ‫ایا پیگیری مدل برجام برای این مذاکرات نتیجه‬ ‫بخش خواهد بود؟‬ ‫من شخصا موافق مذاکرات حقوق بشری به این‬ ‫صورت نیســتم یعنی با اروپا صرفــا وارد بحث راجع به یک‬ ‫مساله مشخص و ان هم حقوق بشر شویم‪ .‬من معتقدم که‬ ‫باید با اروپا مذاکرات جامع صورت بگیرد‪ .‬برجام فرصتی را‬ ‫برای ایران ایجاد کرده که از این فرصت باید استفاده بهینه‬ ‫و کامل انجــام دهیم‪ .‬در رابطه با مذاکرات حقوق بشــری‬ ‫باتوجه به اینکه رئیس قوه قضائیه گفته اند که این مذاکرات‬ ‫را با اروپا انجام خواهیم داد و با در نظر گرفتن فضای فعلی‪،‬‬ ‫این تصور به وجود می اید که این گفت وگوها در ادامه همان‬ ‫گفت وگوهای انتقادی است‪ .‬همان طور که اشاره کردم این‬ ‫مذاکرات انتقادی در داخل با مخالفت هایی مواجه شد و به‬ ‫شکست انجامید‪ ،‬بنابراین اگر ایران بتواند مذاکرات جامع‬ ‫را در پیش گیرد امکان حصول نتیجه بیشتر خواهد بود‪.‬‬ ‫این مذاکرات جامع که می فرمایید‪ ،‬چه محورهایی‬ ‫را در بر خواهد گرفت؟‬ ‫در مذاکرات جامع در چند الیه و چند موضوع مهم‬ ‫با اروپا به گفت وگو خواهیم نشست‪ .‬موضوعاتی که هم به‬ ‫نفع ایران است و هم به نفع اتحادیه اروپا‪ .‬در این میان یکی‬ ‫از موضوعات مهم‪ ،‬مسائل حقوق بشری خواهد بود‪ .‬اگر به‬ ‫این صورت به قضیه نگاه کنیم هیچ موردی ندارد که درباره‬ ‫مسائل حقوق بشری نیز با اتحادیه اروپا به بحث بنشینیم ‪،‬‬ ‫چرا که مسائل حقوق بشــری امروز با مسائل حقوق بشری‬ ‫ســال های گذشــته که با اروپا در خصوص انهــا مذاکره‬ ‫می کردیم‪ ،‬متفاوت شده است‪.‬‬ ‫ممکن است انها طی این گفت وگوها‪ ،‬مواردی را راجع‬ ‫به بحث های حقوق بشری داخل ایران مطرح کنند که حتی‬ ‫شاید این موارد مفید هم واقع شــود ‪ ،‬زیرا برخی مسائل از‬ ‫بیرون بهتر قابل مشاهده اســت تا از داخل یک کشور‪ .‬در‬ ‫عین حال ممکن است ایران نسبت به مسائل حقوق بشری‬ ‫اروپا اعتراضاتی داشته باشد و ان را بیان کند‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫سیاســت و رویکرد اروپایی‪‎‬ها در مسائل منطقه جای بحث‬ ‫دارد ‪ ،‬زیرا مشاهده می‪‎‬کنیم که مثال در یمن در قبال کودکان‬ ‫چقدر جنایات حقوق بشری توسط سعودی ها انجام می‪‎‬گیرد‬ ‫و قطعنامه ای هم علیه عربستان صادر شد‪ .‬اما پس از مدتی‬ ‫اعالم کردند که به دنبال فشــارهای عربســتان بر دبیرکل‬ ‫سازمان ملل این قطعنامه پس گرفته شد‪ .‬ما شاهد بودیم‬ ‫که اروپا در این رابطه واکنش خاصی نشــان نداد‪ .‬این در‬ ‫حالی است که در یمن جنایت جنگی علیه کودکان از سوی‬ ‫عربســتان صورت گرفته اســت‪ .‬البته این تنها یک نمونه‬ ‫از انتقاداتی اســت که ایران می تواند علیه مواضع حقوق‬ ‫بشری اروپا طی مذاکرات جامع مطرح کند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر امروز مســاله تروریسم نیز جای بحث‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪55‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫سناریوی قدیم وجدید‬ ‫قوه قضائیه در دیپلماسی ایران یک گام به جلو برداشته است‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫‪5‬‬ ‫استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫اظهارات اخیر ایت اللــه املی الریجانی‪ ،‬رئیس قوه‬ ‫قضا ئیه ایران درباره انجام گفت وگو های حقوق بشــری با‬ ‫اروپایی ها از یک منظر یک پیشنهاد جدید و از منظر دیگر‬ ‫یک پیشنهاد قدیمی است‪ .‬این پیشنهاد از این جهت جدید‬ ‫اســت که رئیس قوه قضائیه تالش دارد با یک پیش بینی‬ ‫استراتژیک بر این مساله صحه نهد که مساله حقوق بشر‬ ‫یک مساله پذیرفته شده ای است که باید این مساله مورد‬ ‫گفت وگو و تبادل نظر قرار گیرد‪ .‬این پیشنهاد یک گام رو به‬ ‫جلو در فضای گفتمانی قوه قضائیه ایران محسوب می شود‬ ‫و از این جهت یــک اتفاق خشــنودکننده اســت‪ .‬اما این‬ ‫پیشنهاد در باب حقوق بشر از منظر زمان پیشنهاد جدیدی‬ ‫نیست‪ .‬زیرا اولین دور گفت وگوهای اتحادیه اروپا با ایران‬ ‫به «گفت وگوهای انتقادی» معروف است‪ .‬گفت وگوهای‬ ‫انتقادی بر اساس بیانیه ادینبورگ سال ‪ 1992‬بر چهار محور‬ ‫حقوق بشر‪ ،‬سالح های کشتار جمعی‪ ،‬روند صلح خاور میانه‬ ‫و مساله سلمان رشدی شکل گرفت که منجر به هفت دور‬ ‫گفت وگو در سطح معاون وزیر امور خارجه ایران و تروئیکای‬ ‫اروپایی شــد‪ .‬این گفت وگوها ابتدا از ســوی انگلیس ها و‬ ‫سپس المان ها مطرح شــد‪ .‬دور بعدی گفت وگو ها تحت‬ ‫عنوان «گفت وگو های فراگیر و سازنده » شهرت یافت‪ .‬در‬ ‫این دوره‪ ،‬گفت وگو ها از موضوعات حقوق بشری به سایر‬ ‫حوزه ها تسری یافت‪ .‬از محورهای موردبحث در این دوران‬ ‫می توان به مسائلی مانند حقوق بشــر‪ ،‬مسائل اقتصادی‬ ‫و تجاری‪ ،‬مواد مخــدر‪ ،‬مهاجرت‪ ،‬پناهنــدگان‪ ،‬انرژی و‬ ‫همکاری های منطقه ای در تحوالت خاورمیانه اشاره کرد‪.‬‬ ‫اولیــن دور گفت وگوهــای فراگیر و ســازنده در ماه‬ ‫دســامبر ‪ 2002‬با موضوعات «منع تبعیض» و «راه های‬ ‫پیشــگیری از اعمال شــکنجه» در تهران انجام گرفت‪.‬‬ ‫در دور دوم این گفتمــان‪ ،‬موضوعات «حاکمیت قانون»‬ ‫و «دادرســی های عادالنه» مورد تبادل نظر قرار گرفت و‬ ‫سومین دور این گفت وگو ها در مورد «ازادی بیان» و «حق‬ ‫توســعه» در ماه اکتبر ‪ 2003‬در بروکســل برگزار شــد‪ .‬در‬ ‫نهایت در ماه ژوئن ‪ 2004‬دور چهارم با موضوعات «نحوه‬ ‫اجرای عدالت در سیســتم قضایــی» و «تقویت همکاری‬ ‫و همبســتگی بین المللی در زمینه حقوق بشــر» در تهران‬ ‫مذاکره شد‪ .‬اما صدور قطعنامه در اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی علیه ایران و موضع کشورهای اروپایی در خصوص‬ ‫پرونده هسته ای ایران‪ ،‬باعث شد تا مجلس و دولت جدید‬ ‫ایران نســبت به ادامه ایــن گفت وگو ها و نحــوه تعامل با‬ ‫کشورهای اروپایی تجدید نظر کنند و این دور از گفت وگو ها‬ ‫خاتمه یافت‪ .‬بر همین اســاس پیشــنهاد کنونی از جهت‬ ‫ادراک اســتراتژیک قوه قضائیه ایران در باب حقوق بشر‬ ‫و پذیرش ان به عنوان یک مســاله اساسی برای گفت وگو‬ ‫بسیار حائز اهمیت و جدید است‪.‬‬ ‫همچنین چند روز گذشته محمدجواد الریجانی‪ ،‬دبیر‬ ‫ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در یک برنامه تلویزیونی گفت‪:‬‬ ‫«اروپایی ها پیشنهاد مذاکره درباره حقوق بشر را داده اند‪.‬‬ ‫در این باره محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر خارجه ایران و فدریکا‬ ‫موگرینی‪ ،‬رئیس سیاســت خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات‬ ‫مقدماتی داشــته اند اما اگر مذاکراتی انجام شــود ســتاد‬ ‫حقوق بشر قوه قضائیه بر ان نظارت جدی می کند‪ .‬در هیات‬ ‫مذاکره حقوق بشر با غربی ها ترکیبی از متفکران‪ ،‬مسئوالن‬ ‫قضایی و سیاستمداران عالقه مند حضور خواهند داشت‪».‬‬ ‫ن حال در واقع به نظر می رسد یکی از چالش های‬ ‫با ای ‬ ‫پیــش روی این مســاله محدود کــردن مذاکــرات تنها به‬ ‫باید فضای گفتمانــی حاکم بر مذاکرات‬ ‫هســته ای در چارچوب نظام بین المللی‬ ‫بــا کنشــگران اصلــی در جهــان انجام‬ ‫گیرد تا همان گونه که موضوع هسته ای‬ ‫ایران با دســتیابی به توافق هسته ای در‬ ‫سال گذشته بسته شــده و تحریم های‬ ‫هسته ای لغو شــود‪ ،‬پرونده حقوق بشر‬ ‫نیز بسته شود‬ ‫اتحادیه اروپا ست‪ .‬مساله حقوق بشر بین المللی و جهانی‬ ‫است و در منشور سازمان ملل به ان اشاره شد ه و این مساله‬ ‫از چنان اهمیتی برخوردار است که نقض حقوق بشر یکی‬ ‫از عوامل ســه گانه نقض کننده‪ ،‬نفی کننــده و ردکننده حد‬ ‫حاکمیت کشورها بر مرز های سرزمین شان است و وضعیت‬ ‫بد حقوق بشــر یک کشور می تواند باعث شــود که پرونده‬ ‫ان کشور بر اساس فصل هفتم منشور ســازمان ملل مورد‬ ‫بررسی قرار گیرد‪ .‬در واقع مرجع اصلی حقوق بشر سازمان‬ ‫ملل به عنوان اصلی تریــن و بزرگترین مرجــع بین المللی‬ ‫اســت ‪ ،‬بنابراین باید از همان اغاز مذاکرات درباره حقوق‬ ‫بشر‪ ،‬بعد بین المللی این مســاله مورد توجه قرار گیرد‪ .‬در‬ ‫همین راستا این سوال مطرح می شود که کنشگران اصلی‬ ‫در این مساله چه کسانی هستند‪ ،‬محدود سازی مذاکرات‬ ‫ن که می خواهیم‬ ‫حقوق بشر نمی تواند نتیجه مطلوب هما ‬ ‫در نهایت به ان دست یابیم‪ ،‬باشد‪ .‬باید این مساله چه از نظر‬ ‫حقوقی‪ ،‬سیاسی و ساختاری به عنوان یک مساله بین المللی‬ ‫در چارچوب تعامل ســازنده ایران با کنشگران اصلی نظام‬ ‫بین المللی و در چارچوب سازمان های بین المللی حل شود‪.‬‬ ‫باید در گفت وگوهای حقوق بشری از همان ابتدای راه یک‬ ‫استراتژی مشخص داشته باشــیم‪ .‬اظهارات قوه قضائیه‬ ‫ت اما این نکته را نباید فراموش کنیم که‬ ‫کامال درست اســ ‬ ‫روند مذاکره با مقامات اروپایی در گذشته نیز بوده است اما‬ ‫با وجود انکه پیشرفت هایی در این مذاکرات وجود داشت‪،‬‬ ‫مســاله ای را در حوزه حقوق بشــر برای ایــران حل نکرده‬ ‫اســت‪ .‬همچنین در نهایت باید بپذیریم که این مذاکرات‬ ‫به عنوان یک مساله بین المللی باید با جامعه بین المللی مورد‬ ‫گفت وگو قرار گیرد‪ .‬به عبارت دیگــر باید فضای گفتمانی‬ ‫حاکم بر مذاکرات هسته ای در چارچوب نظام بین المللی‬ ‫با کنشگران اصلی در جهان انجام گیرد‪ ،‬تا همان گونه که‬ ‫موضوع هسته ای ایران با دستیابی به توافق هسته ای در‬ ‫سال گذشته بسته شــده و تحریم های هسته ای لغو شود‪،‬‬ ‫پرونده حقوق بشر نیز بسته شود‪ .‬اما این نکته باید مد نظر‬ ‫قرار گیرد که موضوع حقوق بشر بسیار حساس و مهم است ‬ ‫و برداشت های متفاوتی در این باره وجود دارد‪.‬‬ ‫اکنون یکی از ســواالت مطرح شــده در این باره این‬ ‫است که در صورت انجام این مذاکرات در باب حقوق بشر‪،‬‬ ‫چه وزارتخانه ای باید عهده دار انجام مذاکرات شــود ؟ در‬ ‫این باره در درجه اول باید بر این نکته تاکید کرد که مسائل‬ ‫و موضوعات مربوط به خارج از مرز های ملی کشور بر عهده‬ ‫وزارت خارجه اســت و یک وزارت خارجه قدرتمند پیشانی‬ ‫سیاســت خارجی این کشــور چه در حوزه منطقه ای و چه‬ ‫بین المللی محسوب می شود‪ .‬به طورکلی‪ ،‬سه عامل تنظیم‬ ‫اســتراتژی‪ ،‬طر ح ریزی تاکتیک ها و اجرای تکنیک ها در‬ ‫حوزه سیاست خارجی باید به وزارت خارجه سپرده شود اما‬ ‫تنظیم پارادایم ها‪ ،‬دکترین و سیاست های کالن بر عهده‬ ‫شورای امنیت ملی کشور اســت‪ .‬در واقع ضر ری ندارد در‬ ‫روند مذاکرات نمایندگانی از ارگان ها‪ ،‬دستگاه های مربوطه‬ ‫حضور داشته باشند‪ .‬زیرا وزارت خارجه سیاست های کالن‬ ‫ابالغ شده از ســوی شورای امنیت ملی کشــور را تبدیل به‬ ‫اســتراتژی ها و تاکتیک هایی در فضای مذاکرات می کند‬ ‫تا بدین شــکل بتواند بیشــترین امتیازات را به دست اور د‪.‬‬ ‫بی تردید تصمیمات شورای امنیت ملی تحت نظر ریاست‬ ‫رئیس جمهور کشــور جایگاه باالتری نسبت به وزارت امور‬ ‫خارجه دارد و تصمیمات شــورا در چارچوب سیاست های‬ ‫تشخیص مصلحت نظام و فرمایشات مقام معظم رهبری‬ ‫ابالغ می شود‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫چالش هایدیپلماتیک‬ ‫اختالفات ایران و غرب فقط به برنامه هسته ای محدود نمی شود‬ ‫علی بیگدلی‬ ‫استاد دانشگاه روابط بین الملل‬ ‫‪6‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫پیشــنهاد مذاکره درباره حقوق بشــر بــا غربی ها در‬ ‫حالی مطرح شــده اســت که مدت زمان کوتاهی از برجام‬ ‫گذشته اســت‪ .‬هر چند مذاکره با طرف غربی در خصوص‬ ‫برنامه هســته ای ایران صرفــا به موضوعات اساســی در‬ ‫خصوص هسته ای ارتباط داشت اما این موضوع فتح بابی‬ ‫برای اغاز مذاکرات دیگر با کشــورهای غربی شده است‪.‬‬ ‫این موضوع در حالی اســت که ریشــه اختالف جمهوری‬ ‫اسالمی و غرب تنها برنامه هسته ای ایران نبوده و نیست‪.‬‬ ‫موضوع برنامه هسته ای‪ ،‬حقوق بشــر یا سایر موضوعات‬ ‫مناقشه برانگیزجمهوریاسالمیایراندرعرصهبین المللی‬ ‫عمال در حاشــیه قرار دارد و اصل اختالفات غرب با ایران‬ ‫بــر موضوعاتی چــون امنیــت اســرائیل‪ ،‬حمایت های از‬ ‫گروه های نظامی و شبه نظامی همچون حماس و حزب الله‬ ‫لبنان که اتفاقا تهدیدی علیه امنیت اســرائیل محســوب‬ ‫می شــوند‪ ،‬اصلی ترین مبنا و معلول بــروز علت اختالفات‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و غرب بر سر برنامه هسته ای ایران‬ ‫محسوب می شود‪ .‬بنابراین حل و فصل مناقشه هسته ای‬ ‫ایران با گروه ‪ 5+1‬بر ســر نحوه‪ ،‬ادامه یا ابعاد فعالیت های‬ ‫هســته ای ایران بود که به نتایج خوبی دســت یافتیم‪ .‬اما‬ ‫نباید فراموش کرد که برجام‪ ،‬برنامه ای جداگانه نســبت به‬ ‫دیگر مسا ئل کشورمان با غربی هاست‪ .‬هر چند بهره بردن‬ ‫از مدل مذاکراتی برجام برای حل مسائل دیگر مفید است‬ ‫اما ارتباطی میان حل و فصل مسائل حقوق بشری با برجام‬ ‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫موضوع مذاکره از طرف ستاد حقوق بشر قوه قضائیه‬ ‫به وزارت امور خارجه کشورمان داده شــده و اقای ظریف‬ ‫در مذاکرات مقدماتــی با خانم موگرینــی درباره این بحث‬ ‫پیشرفت داشــته اســت‪ .‬با این حال دبیر گروه حقوق بشر‬ ‫قوه قضائیه تاکید داشته چون در دوره گفت وگوی انتقادی‬ ‫با غرب تجربه تلخی ایجاد شــد‪ ،‬بنابرایــن گفت وگوهای‬ ‫جدید برای تکرار نشدن ان تجربه های تلخ است‪ .‬زیرا در‬ ‫ان دوران انها در موضع انتقاد بودند و ما باید به سوال های‬ ‫انها پاسخ می دادیم‪ .‬به همین دلیل در شرایط جدید موضوع‬ ‫از سوی قو ه قضائیه به وزارت امور خارجه سپرده شده است‬ ‫و این تصمیم بسیار درستی است زیرا همه موضوعاتی که‬ ‫در سطح بین المللی مطرح می شــود مربوط به وزرات امور‬ ‫خارجه است‪ .‬بنابراین محمد جواد ظریف نیز در این زمینه‬ ‫گفت وگوهایی را با خانم موگرینی داشته که قرار است این‬ ‫گفت وگوها به صورت بیشتری صورت بگیرد‪ .‬هر چند این‬ ‫پیشنهاد بسیار خوب است و نشان دهنده ان است که کشور‬ ‫ما واهمه ای از طرح مباحث این چنینی ندارد و پاسخ های‬ ‫خاص و مختص به خود را دارد بنابراین حاضر به گفت وگو و‬ ‫مذاکره است‪ .‬در این میان اما یک پرسش ایجاد می شود‪،‬‬ ‫اینکه ایا ایــن طرح قابلیت اجرا دارد یــا خیر؟ اولین فردی‬ ‫که بحث حقوق بشر را مطرح کرد جان الک در اوایل قرن‬ ‫پانزدهم میالدی بــود‪ .‬بعد از مطرح شــدن این موضوع‪،‬‬ ‫بحث حقوق بشر ضمیمه قانون اساسی انگلیس‪ ،‬فرانسه و‬ ‫امریکا شد‪ .‬بعد از ان ضمیمه منشور سازمان ملل متحد شد‪.‬‬ ‫در مبنای این منشورها بحث بر سر انسان است و توجهی به‬ ‫بسیاری از مفاهیم ندارد‪ .‬براساس مبانی حقوق بشر انسان‬ ‫از یک حقــوق الینفکی برخوردار اســت که هیــچ قانونی‬ ‫نمی تواند ایــن حقوق را نقض کند‪ .‬در ایــن میان موضوع‬ ‫قابل توجه ان است که پیشــنهاد قوه قضائیه در خصوص‬ ‫قانون حقوق بشــر اســامی هیچ گونه انطباقی با منشور‬ ‫ســازمان ملل متحد ندارد‪ .‬زیرا قوانین کشــور ما براساس‬ ‫دین و شریعت مردم ما ســت‪ .‬براین اساس به نظر می رسد‬ ‫این گفت وگوها نتواند به نتیجه خاصی دست پیدا کند‪ .‬زیرا‬ ‫مبانی اسالمی کشورمان با موضوعاتی که غربی ها مطرح‬ ‫می کنند تفاوت اساســی دارد‪ .‬از انجا که غربی ها سعی در‬ ‫اعمال نظر خود دارند‪ ،‬نمی توان انتظار نتیجه ای از تشکیل‬ ‫چنین گروهی داشت‪.‬‬ ‫موضوع مهم دیگر اینکه قوه قضائیه تاکید کرده که‬ ‫در این مذاکرات هیچ توجهی بــه امریکایی ها نداریم‪ ،‬از‬ ‫ان رو است که حقوق بشر شــعار زیبایی است که از سوی‬ ‫امریکا داده می شــود‪ ،‬در حالی که انها ادعــای زیادی در‬ ‫زمینه رعایت ان دارنــد اما موارد بســیاری از نقض حقوق‬ ‫بشر در کارنامه شان مشاهده می شــود؛ از جمله رفتارهای‬ ‫ضدحقوق بشــری امریــکا می توان به تبعیــض نژادی در‬ ‫داخل کشورش و وضعیت نامناسب زندان های این کشور‬ ‫اشــاره کرد؛ همچنین تجهیز نظامــی و اطالعاتی عراق و‬ ‫سرنگونی هواپیمای مســافربری ایران در سال ‪ ،1367‬از‬ ‫موارد ضدحقوق بشری این کشور علیه ایران است‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر حقوق بشر‪ ،‬ابزاری است مخصوصا دست دموکرات ها‬ ‫برای تحت فشار قرار دادن کشورهایی که مسیری خالف‬ ‫مسیر جهانی امریکا دارند‪ ،‬اگر چه حقوق بشر صاحب نهاد‬ ‫و ساختارهای گســترده در سطح جهانی اســت اما بیشتر‬ ‫شکل ابزاری در دســت کشــورهای غربی پیدا کرده علیه‬ ‫کشــورهایی که ناســازگاری اساسی با کشــورهای غربی‬ ‫دارند‪ ،‬از جمله ایران‪ .‬پس از برجام‪ ،‬امریکا ســه قطعنامه‬ ‫را با ادعای رعایت نشــدن حقوق بشــر‪ ،‬پرتاب موشک با‬ ‫برد ‪2 500‬کیلومتــر و ادعای دخالت ایران در کشــورهای‬ ‫همسایه مطرح کرد‪.‬‬ ‫کشــوری که به رعایت نکردن حقوق بشــر محکوم‬ ‫می شود‪ ،‬شان و جایگاهش توسط این نهادهای بین المللی‬ ‫در افکار بین المللی لطمه می بیند و میزان توجه دنیا به ان‬ ‫کشور کم می شود و سهم ســرمایه گذاری هم در ان کشور‬ ‫کاهش می یابد‪ .‬بنابرایــن با وجود ادعاهای بســیاری که‬ ‫امریکا در زمینه رعایت حقوق بشر دارد‪ ،‬در این کشور شاهد‬ ‫موارد متعددی از نقض حقوق بشــر هستیم‪ .‬در این کشور‬ ‫همچنان تبعیض نژادی وجود دارد اما متاســفانه در روابط‬ ‫بین الملل حــق با قدرت اســت و کشــورهایی که صاحب‬ ‫قدرت هســتند از این ابزار اســتفاده می کنند‪ ،‬در حالی که‬ ‫ ما نمی توانیم علیه انها از این ابزار اســتفاده کنیم‪ .‬امریکا‬ ‫کشوری چند ملیتی است‪ ،‬شــاید برخی معتقدند در امریکا‬ ‫ملت وجود ندارد اما به دلیل اینکــه همه جمعیت هایی که‬ ‫در امریکا هســتند‪ ،‬در یک نظام حقوقــی زندگی می کنند‪،‬‬ ‫ناچاریم اسمش را ملت بگذاریم‪ .‬در عین حال از اقلیت های‬ ‫قومــی و زبانی و نــژادی هســتند که حقوق شــان رعایت‬ ‫نمی شــود‪ .‬هنوز هم سفید پوستان شــهروندان درجه یک‬ ‫هســتند و حتی سیاهپوســتانی که در انجا متولد شده اند‪،‬‬ ‫گاهی اوقات شهروند درجه ســه محسوب می شوند‪ ،‬هنوز‬ ‫در مناطــق شــمالی امریکا ســیاهان نمی تواننــد به همه‬ ‫رســتوران ها بروند که اینها همه نشانه هایی از عدم رعایت‬ ‫حقوق بشر در این کشور است‪.‬‬ ‫موضوع مهم دیگر اینکه متاســفانه با وجود منشــور‬ ‫حقوق بشر سازمان ملل متحد اما شاهد تبعیض در اعمال‬ ‫و رفتار کشورهای غربی به خصوص امریکا نسبت به موارد‬ ‫نقض حقوق بشــر در کشــورهای مختلــف از جمله نقض‬ ‫حقوق بشر در همین کشور هستیم‪ .‬موارد تبعیض بسیاری‬ ‫را می توان در رفتارهای این کشور در زمینه حقوق بشر دید‪.‬‬ ‫از زمان تشــکیل ســازمان ملل این ابزار را صاحبان قدرت‬ ‫علیه کشورهای دشــمن به کار می برند‪ .‬به عنوان نمونه در‬ ‫عربســتان فردی را گردن می زنند‪ .‬ایا این نــوع رفتار ضد‬ ‫حقوق بشر نیست؟ امریکا اعتراضی به این موضوع نمی کند‬ ‫به دلیل اینکه عربستان اندوخته های فراوانی در امریکا دارد ‬ ‫اما اگر این گونه اعمال به فرض مثال از سوی ایران صورت‬ ‫بگیرد‪ ،‬علیه ما قطعنامه صادر می کنند‪ .‬این نشان دهنده ان‬ ‫است که حقوق بشر بیشــتر یک ابزار جهت تسویه حساب‬ ‫کشورهای غربی با کشــورهایی است که پیروی چندانی از‬ ‫اصول انها ندارند‪.‬‬ ‫هر چند پیگیری بحث حقوق بشــر از طریق مذاکره‬ ‫وگفت وگو راه حل اصولی و بسیار مناسبی است که این گروه‬ ‫قرار است ان را دنبال کند اما این موضوع انطباق چندانی با‬ ‫موضوعات مطرح در کشور ما ندارد‪ .‬با این وجود اگر بتوانیم‬ ‫این موضوع را از طریق روابط دیپلماتیک حل کنیم بسیار‬ ‫مهم است زیرا ما هیچ راهی نداریم جز اینکه راه مماشات‬ ‫و خویشــتنداری را پیش بگیریم و این اختالفات را مســیر‬ ‫دیپلماتیک و از طریق مذاکره حل و فصل کنیم‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫سرنوشتیکگفت وگو‬ ‫ایران‪ ،‬انگاره های بوروکراتیک و سیاست حقوق بشر اتحادیه اروپا‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫‪7‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ل هانتینگتون در ســال ‪ 1995‬کتــاب «موج‬ ‫ســاموئ ‬ ‫ب هانتینگتون‬ ‫ســوم دموکراســی» را نوشــت‪ .‬در این کتا ‬ ‫امیدوار بود که موج های دموکراتیک گرایی جدید در فضای‬ ‫برگشت ناپذیر قرار گیرند‪ .‬واقعیت های جوامع در حال گذار‬ ‫نشان می دهد که بســیاری از زیرســاخت های دموکراسی‬ ‫غربی وجود ندارد‪.‬‬ ‫در تبیین این موضوع‪ ،‬فرید زکریا نظریه «لیبرالیســم‬ ‫در برابر دموکراسی» را ارائه می دهد‪ .‬فرید زکریا تالش دارد‬ ‫تا نشان دهد که موج های دموکراسی خواهی در کشورهای‬ ‫پیرامونی بدون توجه به زیرســاخت های اندیشه لیبرالیسم‬ ‫نمی تواند از پایداری موثری برخوردار شود‪ .‬به همین دلیل‬ ‫است که ایاالت متحده و کشورهای جهان غرب‪ ،‬موضوع‬ ‫حقوق بشر را تبدیل به یکی از ابزارهای سیاست خارجی خود‬ ‫کرده اند‪ .‬انان هیچ گاه در ارتباط با کشــورهای اســتبدادی‬ ‫و اقتدارگرای خاورمیانه که دچــار وضعیت «دولت ناکام»‪،‬‬ ‫«گسست های ســاختاری» و «جنگ داخلی» می باشند‪،‬‬ ‫موضوعحقوقبشررابه عنوانضرورتراهبردیخودبرجسته‬ ‫نساخته اند‪.‬‬ ‫‪ .1‬علل و روند پیگیری تاســیس دفتر حقوق بشــر در‬ ‫تهران‬ ‫اگرچــه دموکراســی بخشــی از فرهنگ سیاســی و‬ ‫ایدئولوژی جهان غرب محسوب می شود اما همواره چنین‬ ‫مفهومی تابعیازضرورت هایراهبردیوامنیتیبودهاست‪.‬‬ ‫کشــورهای جهان غرب تالش دارند تا رابطــه بین قدرت‪،‬‬ ‫دموکراسی‪ ،‬امنیت و حقوق شهروندی را به گونه ای تنظیم‬ ‫نمایند که ساختار سیاسی با چالش و محدودیت های امنیتی‬ ‫روبه رو نشود‪ .‬امنیت ســازی را می توان در زمره اصلی ترین‬ ‫ضرورت های ساختاری در جهان غرب دانست‪.‬‬ ‫روابــط ایــران و اروپــا بعــد از ســال ‪ 1990‬در دوران‬ ‫ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به گونه تدریجی ارتقا‬ ‫پیدا کرد‪ .‬رفسنجانی تالش داشــت تا زمینه های مربوط به‬ ‫بازسازی ساختار اقتصادی ایران از طریق گسترش همکاری‬ ‫با کشورهای اروپایی و اتحاد شوروی را فراهم اورد‪ .‬گرایش‬ ‫ایرانبرایمشارکتبانهادهایاقتصادیبین المللیازجمله‬ ‫بانک جهانی و صندوق بین المللی پــول را می توان در زمره‬ ‫عواملدیگریدانستکهزیرساخت هایمربوطبهگسترش‬ ‫روابط با اروپا را امکان پذیر می ساخت‪.‬‬ ‫اگر چه این روابط گاهی با چالش هایی همراه بوده ولی‬ ‫درقریببهاتفاقمواقعدرایندودورهشرایطباثباتیبرروابط‬ ‫ایران و کشورهای اروپایی حکمفرما بوده است‪ .‬شرکت های‬ ‫اروپایی بخشــی از مجموعه های اقتصاد جهانی محسوب‬ ‫می شدندکهگسترشروابطباایرانرادردستورکارقراردادند‪.‬‬ ‫شرکت های اروپایی فاینانس الزم برای مبادالت اقتصادی با‬ ‫ایران را فراهم اوردند‪ .‬بدهی اقتصادی ایران در سال های‬ ‫اولیه دهه‪ 1990‬به گونه قابل توجهی افزایش یافت‪.‬‬ ‫بخش قابل توجهی از رســانه ها و ادبیات دیپلماتیک‬ ‫کشورهای جهان غرب درگیر این موضوع است که چگونه‬ ‫می توان از ســازوکارهای مربــوط به حقوق بشــر در ارتباط‬ ‫با اهداف سیاســی بهــره گرفت؟ بخشــی از نشــانه های‬ ‫حقوق بشــر با مفاهیم مربوط به امنیت انسانی پیوند خورده‬ ‫است‪ .‬نشــانه های امنیت انسانی را «همپســون» در قالب‬ ‫موضوعاتی مربوط به تبعیض نژادی‪ ،‬حقوق زنان و موضوع‬ ‫پناهندگان تبیین کرده است‪ .‬هر یک از نشانه های یادشده‬ ‫دارای شــاخص های متفاوتی بوده که طیف گسترده ای از‬ ‫موضوعات نظارتی را برای نهادهای حقوق بشــر برجسته‬ ‫می سازد‪.‬‬ ‫یکی از دالیل اصلی مذاکرات حقوق بشری اتحادیه‬ ‫اروپــا و ایران را می توان ایجاد «ســتادی بــرای دیدبانی»‬ ‫دانســت‪ .‬هم اکنــون طیف هــا و نشــانه های مختلفی از‬ ‫«دیدبانی های موضوعی» توســط رســانه های فرامرزی و‬ ‫«دیدبانی منطقه ای» توســط ســرویس های اطالعاتی و‬ ‫امنیتی انجام می گیرد‪ .‬ســازماندهی نهادی برای دیدبانی‬ ‫حقوق بشــر در ایران به گونــه ای اجتناب ناپذیر تضادهای‬ ‫قوه قضائیه‪ ،‬وزارت امورخارجه و نمایندگان مجلس شورای‬ ‫اسالمی را افزایش خواهد داد‪.‬‬ ‫هر یک از نهادهای یادشــده تالش دارند تا مرجعیت‬ ‫ســاختاری برای ایفــای چنین نقشــی را عهده دار شــوند‪.‬‬ ‫هم اکنون وزارت امورخارجه موافقت کلی خــود را با ایجاد‬ ‫چنین ســتادی در ایران اعالم داشته اســت‪ .‬تحقق چنین‬ ‫وضعیتی نیازمند ان است که روندهای بوروکراتیک سپری‬ ‫گردیدهوزمینهبرایتصمیم گیرینهاییبه وجوداید‪.‬هرگونه‬ ‫تصمیم گیری نیازمند ان اســت که زمینه هــای پذیرش ان‬ ‫توسط ستاد حقوق بشــر قوه قضائیه به وجود اید‪ .‬مذاکرات‬ ‫هیات هــای اروپایی بــا دیپلمات های ایــران عموما برای‬ ‫فعال سازی این ستاد در محیط اجتماعی ایران شکل گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫کشــورهای اتحادیه اروپا امیدوار هستند که موضوع‬ ‫مربوط به ستاد حقوق بشــر در تهران براساس نقش وزارت‬ ‫امورخارجه پیگیری شــود‪ .‬الگوی انتقال پرونده هسته ای‬ ‫از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امورخارجه را می توان‬ ‫به عنوانیکیازنشانه هاونمادهایاصلیافزایشانتظارات‬ ‫اتحادیه اروپا برای تغییــر در مرجعیت پیگیری موضوعات‬ ‫بین المللی دانست‪ .‬واقعیت ان است که هم اکنون در ایران‬ ‫دو نگرش درباره چگونگی فعالیت کشورهای اتحادیه اروپا‬ ‫در چارچوب موضوعات حقوق بشــر وجود دارد‪ .‬هم اکنون‬ ‫کشــورهای اتحادیه اروپا فعالیت های حقوق بشری خود را‬ ‫در چارچوب برنامه های دیپلماتیک و فعالیت سفارتخانه ها‬ ‫پیگیری می کنند‪ .‬طبیعی اســت اگر چنین ستادی تشکیل‬ ‫شود‪ ،‬در ان شــرایط زمینه برای فعالیت گروه هایی به وجود‬ ‫می اید که ماموریت خــود را از پارلمان اروپا و کمیســاریای‬ ‫سیاست خارجی اروپا به دســت می اورند‪ .‬ادراک مختلف از‬ ‫نشانگانامنیتیرامی توانعاملاصلیتفاوترویکردوزارت‬ ‫امورخارجه و قوه قضائیه در مورد چگونگی و مقیاس فعالیت‬ ‫دفتر حقوق بشر اتحادیه اروپا در ایران دانست‪.‬‬ ‫یکی از علل اصلی مخالفت قوه قضائیه با نقش یابی‬ ‫وزارت امورخارجه در ارتباط با موضوع حقوق بشر را می توان‬ ‫تجربه محمدجواد الریجانی در وزارت امورخارجه دانست‪.‬‬ ‫اگرچــه الریجانــی در دورانــی که به عنــوان معــاون وزیر‬ ‫امورخارجه ایفای نقش می کــرد‪ ،‬مورد توجه دیپلمات های‬ ‫اروپایی بــود اما نامبــرده از ســال ‪ 1388‬نگــرش انتقادی‬ ‫شدیدتری نسبت به سیاست کشــورهای اروپایی پیدا کرده‬ ‫است‪ .‬برخی از تحلیلگران بر این اعتقادند که چنین نگرش‬ ‫بدبینانه مربوط به نتایج حاصل از مذاکره محمدجواد ظریف‬ ‫و نیک براون در ســال ‪ 1997‬بوده اســت‪ .‬موضوعی که در‬ ‫ایران تبدیل به جنجال سیاسی شد و زمینه های تنزل جایگاه‬ ‫ساختاری معاون سابق وزارت امورخارجه را فراهم اورد‪.‬‬ ‫از این مقطع زمانی به بعد‪ ،‬بسیاری از فرایندهای روابط‬ ‫ایران و اتحادیه اروپا با نشــانه هایی از ناپایداری و بی ثباتی‬ ‫همراه بوده اســت‪ .‬روابط ایران و کشورهای اروپایی به ویژه‬ ‫المان‪ ،‬انگلیس و فرانســه در نیمه اول دهه ‪ 1990‬به گونه‬ ‫قابل توجهی ارتقا پیدا کرد‪ .‬مراکز تصمیم گیری اروپایی بر‬ ‫این موضوع تاکید داشتند که ادامه روابط اقتصادی با ایران‬ ‫نیازمند بازسازی قالب های ادراکی و هنجاری خواهد بود‪ .‬به‬ ‫همین دلیل است که ایران و اروپا به موازات همکاری های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬مبادرت به گســترش همکاری هــای فرهنگی‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫انچهدرقالب«گفت وگوهایانتقادی»مطرحمی شود‬ ‫را می توان محور بنیادین تفاوت های ادراکی و ســاختاری‬ ‫ایرانواتحادیهاروپادردهه‪ 1990‬دانست‪.‬درسپتامبر‪1998‬‬ ‫دیدارهایی بین کمال خرازی و رابین هوک انجام گرفت و از‬ ‫این مقطع زمانی روابط ایران و بریتانیا وارد فصل تازه ای شد‪.‬‬ ‫گام بعدی ایران به سوی اروپا مجموعه دیدارهای خاتمی در‬ ‫فرانسهوایتالیادرسال‪ 1999‬بودوعلتانتخاباینکشورها‬ ‫اهمیت اقتصادی بود که این کشورها برای ایران داشتند‪.‬‬ ‫در طول تمامی این دیدارها‪ ،‬مقامات اروپایی پیوسته‬ ‫راجع به مسائلی ازجمله موضوعات حقوق بشر‪ ،‬اینده فتوای‬ ‫ارتداد سلمان رشــدی و ســازوکارهای ایجاد صلح در روابط‬ ‫کشورهای عرب و اســرائیل که محور نگرانی هایشان بود‪،‬‬ ‫تبادلنظرمی کردند‪.‬به دنبالاینامروزرایخارجهانگلیس‪،‬‬ ‫فرانسه و المان در دیداری از تهران درصدد حل این بحران‬ ‫برامدند و این در حالی بود که امریکا به اژانس فشار می اورد‬ ‫تا موضوع ایران را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کند‪.‬‬ ‫چنین فراینــدی از روابط متقابل ایران و کشــورهای‬ ‫اتحادیه اروپا تا ســال ‪ 2005‬ادامه یافت‪ .‬در ســال ‪2005‬‬ ‫همزمان با به قدرت رســیدن احمدی نــژاد و اتخاذ مواضع‬ ‫رادیکالدرموردبعضیازمسائلازجملههولوکاست‪،‬بهروابط‬ ‫نسبتا باثبات و ســازنده ایران با اتحادیه اروپا صدمات جدی‬ ‫وارد شــد‪ .‬در دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد‪ ،‬بسیاری‬ ‫از کشورهای اروپایی موضعی مشابه ایاالت متحده نسبت‬ ‫به ایران اتخاذ کردند‪.‬‬ ‫همکاری هــای حقوق بشــری ایران و اتحادیــه اروپا‬ ‫را می توان یکــی از عوامل اصلی ارتقــای روابط اقتصادی‬ ‫دانســت‪ .‬در روزهای بعد از برجام که زمینــه الزم برای تردد‬ ‫وزرای اروپایی به تهران و بالعکس به وجود امد‪ ،‬اثار خود را در‬ ‫ارتباط با موضوعات اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و حقوق بشر به جا‬ ‫خواهد گذاشت‪ .‬تجربه نشــان داده که کشورهای در حال‬ ‫توسعهنمی توانندروابطاقتصادیگستردهوفراگیریرابدون‬ ‫توجه به ضرورت های مربوط بــه همکاری های فرهنگی‪،‬‬ ‫نهادی و حقوق بشر با اتحادیه اروپا ادامه دهند‪.‬‬ ‫براساس چنین نگرشی‪ ،‬تفاوت های امریکا و اتحادیه‬ ‫اروپا در الگوی رفتاری با ایران برجسته شده و زمینه فعالیت‬ ‫نهادهای اروپایی در ایران را تشدید می کند‪ .‬کارگزارانی که‬ ‫دارای نگرش اروپامحور در سیاست خارجی ایران بودند بر‬ ‫این موضوع تاکید داشتند که سیاست خارجی اروپا دارای‬ ‫جهت گیری و نشــانه هایی اســت که زمینه محدودسازی‬ ‫سیاست یکجانبه ایاالت متحده را در مقابله با ایران به وجود‬ ‫می اورد‪ .‬نگــرش دیگری وجود دارد کــه الگوهای کنش‬ ‫امریکا و اتحادیه اروپا را در حالی کــه دارای تفاوت هایی‬ ‫با یکدیگر هســتند در قالب الگوهای کنش تکمیل کننده‬ ‫تبیین می نمایند‪ .‬در سال ‪ 1384‬نشانه هایی از امنیت گرایی‬ ‫در تمامی کشورهای جهان مشاهده می شد‪ .‬جهت گیری‬ ‫اقتصادی و راهبردی ایران و اروپا از سال ‪ 2005‬به بعد که‬ ‫محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب‬ ‫شد‪ ،‬با تغییرات مشهودی همراه گردید‪ .‬احمدی نژاد جهت‬ ‫این همکاری ها را به سمت چین‪ ،‬روسیه و امریکای التین‬ ‫تغییر داد و عنوان کرد که ایــران به خاطر اجتناب از روابط‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫با این کشورها‪ ،‬فرصت های زیادی را از دست داده است‪.‬‬ ‫همکاری هــای ایــران و اتحادیــه اروپــا در دوران‬ ‫احمدی نژاد با فرا زو فرودهایی همراه بود‪ .‬بازســازی روابط‬ ‫اقتصادی با اتحادیه اروپا تابعــی از تحریم های اقتصادی‬ ‫شورای امنیت ســازمان ملل علیه ایران محسوب می شد‪.‬‬ ‫اتحادیه اروپا نه تنها به رویکرد امریکا برای محدودســازی‬ ‫اقتصادی ایــران به دلیــل سیاســت خارجی و هســته ای‬ ‫احمدی نژاد نگرش مثبتی نشــان داد بلکه از ســازوکارهای‬ ‫مربوط به تحریم های اقتصادی یکجانبــه امریکا حمایت‬ ‫به عمل اورد‪.‬‬ ‫تلفنی ‪ 9‬اگوست با رئیس جمهور اسالمی ایران بر ضرورت‬ ‫ارتقای سطح روابط دیپلماتیک تاکید دارد‪ .‬اگر کشورهای‬ ‫انگلیس‪،‬کاناداواسترالیاسطحروابطوالگویهمکاری های‬ ‫دیپلماتیک خود با ایران را ارتقا دهند‪ ،‬طبیعی است که در ان‬ ‫شرایط اتحادیه اروپا وقوف بیشتری برای درک شرایط وزارت‬ ‫امورخارجه برای کاهش انتظــارات در مورد الگوی فعالیت‬ ‫دفتر حقوق بشر در تهران را خواهد داشت‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫هرگاه موضوع مربوط به حقوق بشــر اروپایی در ایران‬ ‫مطرح می شود‪ ،‬واکنش های متفاوتی از سوی تحلیلگران‬ ‫و نهادهای مختلف به وجود می ایــد‪ .‬ایران الگوی جدیدی‬ ‫از روابط همکاری جویانه را با اتحادیه اروپا در دستورکار قرار‬ ‫داده است‪ .‬چنین الگویی در سال های مختلف مورد ازمون‬ ‫قرارگرفتهوبانتایجبرگشت پذیریهمراهشدهاست‪.‬واقعیت‬ ‫ان است که الگوی نگرش کشــورهای اروپایی در ارتباط با‬ ‫ایران و بخش قابل توجهی از کشورهای خاورمیانه براساس‬ ‫نشانه هایی از «شرق شناسی» شکل گرفته است‪.‬‬ ‫انقالب اســامی ایران را می توان واکنشی نسبت به‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪ .2‬نقش موضوعات حقوق بشری در اینده روابط ایران‬ ‫و اتحادیه اروپا‬ ‫اگرچه بخش قابل توجهی از مذاکــرات دیپلماتیک‬ ‫ایران و جهــان غرب در دوران ریاســت جمهوری روحانی را‬ ‫می توان در قالــب «تعامل دیپلماتیک» بــا ایاالت متحده‬ ‫دانســت‪ ،‬اما وزرای امــور خارجــه کشــورهای اروپایی از‬ ‫انعطاف پذیری بیشــتری بــرای گســترش همکاری های‬ ‫اقتصادی با ایران بعــد از برنامه جامع‬ ‫اقداممشترکبهره گرفته اند‪.‬گسترش‬ ‫همکاری با ایــران در تفکــر مقامات‬ ‫اروپایی صرفا ماهیت اقتصادی ندارد‪.‬‬ ‫موضوعــات فرهنگــی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫امنیتــی را می توان به عنــوان بخش‬ ‫دیگری از رویکرد تعاملی اروپا با ایران‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫تفاوت در نگرش اروپا با ایران را‬ ‫می توان براساس انگاره های بنیادین‬ ‫رفتارسیاسیاروپادانست‪.‬نگرشاروپا‬ ‫در برخورد با موضوعــات منطقه ای‪،‬‬ ‫فرهنگــی‪ ،‬راهبــردی و اقتصــادی‬ ‫براساس نشانه های موازنه گرا حاصل‬ ‫شده است‪ .‬در حالی که رویکرد امریکا‬ ‫ماهیــت امنیتــی دارد‪ ،‬نشــانه های‬ ‫تفاوت سیاســت امنیتی امریکا و اروپا‬ ‫را می تــوان در رویکــرد منطقــه ای‬ ‫فرانسه و المان مورد مالحظه قرار داد‪.‬‬ ‫فرانســوا اوالند در اجالسیه گروه ‪ 8‬در‬ ‫کمپ دیوید تالش کرد تا نشــان دهد‬ ‫فراینــد جدیدی در سیاســت دفاعی‪،‬‬ ‫امنیتــی و اقتصادی فرانســه در حال‬ ‫شکل گیریاست‪.‬‬ ‫واقعیت ان است که هم اکنون دو رویکرد در ارتباط با‬ ‫الگوی کنش ایران و اتحادیــه اروپا وجود دارد‪ .‬موضوعات‬ ‫حقوق بشــری همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست‬ ‫خارجی و الگوهای رفتار قوه قضائیه بوده است‪ .‬قوه قضائیه‬ ‫همواره نگرش متفاوتی نسبت به موضوعات حقوق بشری با‬ ‫نهادهایبین المللیداشتهاست‪.‬اماالگویرفتاردیپلماتیک‬ ‫ن مختلف تفاوت داشــته است‪ .‬هرگاه رابطه‬ ‫ایران در دورا ‬ ‫دولت و قوه قضائیه مبتنی بر اعتماد و همکاری بوده‪ ،‬زمینه‬ ‫برای تحرک بیشتر حوزه دیپلماتیک در عرصه های مختلف‬ ‫حقوق بشری به وجود امده است‪.‬‬ ‫در دورانی که نشــانه هایی از تفاوت به وجود می اید‪،‬‬ ‫طبیعی اســت که تفاوت های ادراکی متفاوت عامل اصلی‬ ‫نگرش دوگانه وزارت امورخارجه و قوه قضائیه خواهد بود‪ .‬از‬ ‫انجایی که سطح روابط با تضادهای امنیتی همراه بوده‪ ،‬در‬ ‫دوراناحمدی نژادبحث هایمربوطبهحقوق بشروسیاست‬ ‫منطقه ایایراننقش محورینداشتهاست‪.‬طبیعیاستکه‬ ‫بازتولیدروابطایرانواتحادیهاروپادردورانریاست جمهوری‬ ‫روحانی زمینه های الزم برای طرح موضوعات جدید در روابط‬ ‫ایران و اتحادیه اروپا را اجتناب ناپذیر می سازد‪.‬‬ ‫سفر موگرینی به تهران زمینه های الزم برای بازگشایی‬ ‫دفتراتحادیهاروپارابه وجودمی اورد‪.‬طبعادرچنینفرایندی‪،‬‬ ‫ســطح جدیدی از مطالبات اتحادیه اروپا مطرح می شــود‬ ‫که شــاید مورد پذیرش و پســند طیف گســترده ای از حوزه‬ ‫سیاستگذاری راهبردی ایران نباشد‪ .‬سیاست موازنه اروپایی‬ ‫را می توان در قالب ســازوکارهای تعامل گرای اروپا با ایران‬ ‫دانســت‪ .‬ایران از موقعیت ژئوپلیتیکی و هنجاری ویژه ای‬ ‫برای مقابله با موج تکفیری داعش محور برخوردار اســت‪.‬‬ ‫ایران تمامی حوادث تروریستی اروپا را محکوم کرده است‪.‬‬ ‫مقاماتدیپلماتیکایرانتالشدارندتانشاندهنداگرایران‬ ‫وکشورهایاتحادیهاروپابخشقابل توجهیازفعالیت های‬ ‫سیاسی و دیپلماتیک خود را به حوزه موضوعات منطقه ای و‬ ‫مقابله با تهدیداتی همانند تروریسم متمرکز نمایند‪ ،‬طبیعی‬ ‫است که در ان شرایط به نتایج و مطلوبیت های بیشتری نایل‬ ‫خواهند شد‪ .‬مقابله با تروریســم تکفیری و سلفی می تواند‬ ‫به عنوان یکی از موضوعات مشــترک ایران و اتحادیه اروپا‬ ‫مطرح شود‪.‬‬ ‫م ترزا مــی» در تماس‬ ‫نخســت وزیر انگلیس «خانــ ‬ ‫ادراک شرق شناســانه ای دانست که از ســوی کشورهای‬ ‫جهان غرب به عنــوان محور اصلی سیاســت خارجی انان‬ ‫تلقی می شود‪ .‬به همین دلیل است که عموما طرح موضوع‬ ‫گشایش دفتر اتحادیه اروپا در تهران همواره واکنش هایی را‬ ‫بههمراهخواهدداشت‪.‬طبیعیاستکهروابطبااتحادیهاروپا‬ ‫بخشی از حوزه دیپلماتیک جمهوری اسالمی ایران است‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر می توان ب ه این موضوع نیز اشاره داشت که هر‬ ‫یک از دستگاه های اجرایی و بوروکراتیک بخشی از فعالیت‬ ‫خود را در قالب الگوهای همکاری جویانه با قوه قضائیه قرار‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫ســازماندهی برخی از نهادهایی که مربــوط به حوزه‬ ‫دیپلماتیک بوده و از ســوی قوه قضائیه پیگیری می شود‪،‬‬ ‫زمینه ایجــاد تفاوت های الگویی را در مورد گشــایش دفتر‬ ‫حقوق بشر اتحادیه اروپا در تهران فراهم می سازد‪ .‬واقعیت‬ ‫ان اســت که گشــایش دفتر اتحادیه اروپا در تهران‪ ،‬زمینه‬ ‫پیگیــری موضوعات اجتماعــی‪ ،‬فرهنگــی و اقتصادی را‬ ‫به وجود می اورد‪ .‬کشورهای اروپایی از سازوکارهای گسترش‬ ‫تعامل برای هماهنگ ســازی ایران با هنجارهای اروپایی و‬ ‫غربیبهرهمی گیرند‪.‬‬ ‫شاید بتوان نشــانه هایی از توافق‬ ‫هلســینکی را در اینده روابــط اتحادیه‬ ‫اروپــا و ایــران مشــاهده کــرد‪ .‬توافق‬ ‫هلســینکی زمینه های الزم برای حل و‬ ‫فصل اختالفات اروپا و اتحاد شــوروی‬ ‫را پیگیری می کرد‪ .‬طبیعی است که در‬ ‫چنینفرایندیعالوهبرطرحموضوعات‬ ‫منطقه ای‪ ،‬بحث هــای دیگری ازجمله‬ ‫حقوق بشر از اهمیت ویژه ای برخوردار‬ ‫خواهد بــود‪ .‬هرگونــه ابهــام در میزان‬ ‫انعطاف پذیری ایران در مورد موضوعات‬ ‫شــهروندی‪ ،‬منطقــه ای و حقوق بشــر‬ ‫منجر به اقدام متقابل اروپــا در ارتباط با‬ ‫موضوعات امنیتی و اقتصادی خواهد‬ ‫شد‪ .‬واقعیت کنش دیپلماتیک و الگوی‬ ‫رفتــار سیاســی اتحادیه اروپــا ماهیت‬ ‫اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫در چنین شرایطی‪ ،‬طبیعی به نظر‬ ‫می رســد که رویکردهــای متفاوتی در‬ ‫ارتباط با الگوی روابــط ایران و اتحادیه‬ ‫اروپــا از ســوی نهادهــای اجرایــی و‬ ‫قوه قضائیه ارائه شــود‪ .‬ادبیــات به کار‬ ‫گرفته شــده از ســوی نهادهــای تابعه‬ ‫قوه قضائیه نشــان می دهد کــه الگوی تعامــل اجتماعی‪،‬‬ ‫فرهنگی و حقوق بشــری اتحادیه اروپا با تهران روند ساده و‬ ‫بدون چالشــی را طی نخواهد کرد‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫نمی توان رویکرد اینده اروپا به ایــران را خارج از موضوعات‬ ‫مربوط به حقوق بشر و سیاست منطقه ای همکاری جویانه با‬ ‫جهانغربتحلیلکرد‪.‬شایدبتوانموضوعاتحقوقبشری‬ ‫را به عنوان اصلی ترین دغدغه ایران و اتحادیه اروپا در اینده‬ ‫نزدیک دانست‪.‬‬ ‫طبیعیاستکهاگرهیالریکلینتوندرایاالت متحده‬ ‫به عنوان رئیس جمهور انتخاب شــود‪ ،‬الگوی کنش حقوق‬ ‫بشــری امریکا و اتحادیه اروپا برای محدودســازی قدرت و‬ ‫الگوی تعامل ایران با کشورهای اروپایی را تحت تاثیر قرار‬ ‫خواهد داد‪ .‬شــاید بتوان بــه این جمع بندی رســید که روند‬ ‫تصمیم گیری نهادهای سیاســی و قضایی ایــران در مورد‬ ‫چگونگیفعالیتدفتراتحادیهاروپادرتهرانبهمیزانزیادی‬ ‫به نتایج انتخابات ریاست جمهوری امریکا و ایران بستگی‬ ‫خواهد داشت‪ .‬نشــانگان موجود بیانگر ان است که وزارت‬ ‫امورخارجه به تنهایی قادر به حل و فصل موضوعات حقوق‬ ‫بشری ایران و اتحادیه اروپا نخواهد بود‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫دیالوگ سازنده‬ ‫باید از روندهای تخریبی در گفت وگوهای حقوق بشری خارج شد‬ ‫نصرت اهلل تاجیک‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪8‬‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫با زوایای دید و رویکردهای متفاوتی میشود به مساله‬ ‫حقوق بشــر نگاه کرد‪ .‬من به دلیل وزن مساله حقوق بشر‬ ‫در اینده روابط بین الملل همچون چند مســاله مهم دیگر‬ ‫نظیر اب‪ ،‬محیط زیست و اهمیت اینگونه مباحث در اینده‬ ‫سیاست خارجی کشور برای حفظ جایگاه منطقه ای و حرکت‬ ‫به ســوی تعامل مسئوالنه با دنیا چنین مســائلی را از منظر‬ ‫تاثیرات بین المللی شاخص ها و اقدامات دولت و حکومت‬ ‫بر زیر ساخت های توسعه کشــور می بینم‪ .‬خوشبختانه از‬ ‫منظر مفهومی ما به عنوان ایران اســامی از هر دو مقوله‬ ‫ملی و مذهبی خود دارای عملکرد و شاخص هایی هستیم‬ ‫که در شرایط کنونی که معیارهای اخالقی کمتر مورد توجه‬ ‫قرار می گیرند قابل ارائه برای مردم جهان است‪ .‬منتها باید‬ ‫شاخص های اجرایی و عملیاتی دقیقی تعریف کنیم تا همه‬ ‫کسانی که به نوعی عملکردشان با حقوق تمامی‬ ‫ شــهروندان کشــور ارتباط پیدا می کند به طور‬ ‫دقیق‪ ،‬مســتمر و به دور از هرگونه شــائبه قابل‬ ‫کنترل و نظارت باشد‪.‬‬ ‫اگــر دو فرضیه بــاال یعنــی «‪ -1‬اهمیت‬ ‫مســائلی ماننــد حقــوق بشــر کــه در رونــد‬ ‫جهانی ســازی در توسعه کشــور نقش خواهند‬ ‫داشــت و ‪ -2‬وجــود زمینه‪ ،‬ســابقه‪ ،‬توانمندی‬ ‫مفهومــی و توانایــی و ظرفیــت ایــران برای‬ ‫گفتمان سازی در زمینه چنین مسائلی در صحنه‬ ‫منطقه ای و جهانی» را بپسندیم‪ ،‬ما نیاز به‪:‬‬ ‫‪ -1‬در نظر گرفتن مقتضیــات زمان برای‬ ‫حل مشــکالتی کــه تا کنــون از عــدم وجود‬ ‫برنامه ریزی راهبردی و برخورد انفعالی و به دنبال‬ ‫تحوالت دویدن در این زمینه و ‪ -2‬سازماندهی‬ ‫مجدد تدوین و اجرای سازوکار این امر و تقسیم‬ ‫کار جدید داریم‪ .‬در زمینه نیاز اول بدون شــک‬ ‫ما باید با استفاده از سیاست درهای باز و ضمن‬ ‫حفظ اصــول از توانمندی گفتمان ســازی خــود هم برای‬ ‫ارتقای شــاخص های عملیاتی خود اســتفاده ببریم و هم‬ ‫در تعامل با برنامه با دنیای خارج اذهان عمومی را اگاه و با‬ ‫تبیین اصول و عملکرد خود از افتادن کشور در ورطه انفعال‬ ‫جهانی که کمک به ادامه پروژه ایران هراســی است دفاع‬ ‫مستند و منصفانه کنیم‪ .‬خوشبختانه در هفته حقوق بشر‪،‬‬ ‫رئیس قوه قضائیه طی ســخنانی به احتمال گفت وگوهای‬ ‫ایران و اتحادیه اروپا در خصوص مسائل حقوق بشر اشاره‬ ‫کرد‪ .‬باتوجه به نوع سخنان ایشــان به نظر من این مساله‬ ‫فعال یک پیشنهاد اولیه اســت و باید سازمان های ذی ربط‬ ‫به دنبال تهیه طرح منســجم و همه جانبه ای در این زمینه‬ ‫باشــند‪ .‬تصور من این اســت که اگر چنین گفت وگوهایی‬ ‫پیگیری شود بیشــتر در زمینه مباحث مفهومی و انتقادی‬ ‫خواهد بود که اثرات مثبتی را به دنبال خواهد داشت و الزم‬ ‫است ولی کافی نخاهد بود‪ .‬بدین مفهوم که اگر دو طرف‬ ‫صرفا مواضع همدیگر را در مســائل حقوق بشــر نقد کنند‬ ‫و قســمت اعظم این مباحث نیز فقط بــه مباحث مفهومی‬ ‫ مربوط شــود‪ ،‬خیلی روند ســازنده ای نخواهد بود‪ .‬به طور‬ ‫مثال بررســی اینکه هر یک از طرفین چه نگاهی به حقوق‬ ‫بشر دارند یعنی ممکن است یک کشــوری از مکتب دینی‬ ‫به این مســاله نگاه کند و یک کشــور دیگر از زاویه لیبرال‬ ‫دموکرات‪ ،‬خیلی دردی دوا نخواهد کــرد اما اگر به عنوان‬ ‫فراهم کردن مقدمــه ورود به مباحث اجرایــی و عملیاتی‬ ‫باشد طبعا می تواند کمک کند تا زمینه مناسبی برای تعامل‬ ‫اتی فراهم نماید‪ .‬بنابراین این مساله ای که از سوی رئیس‬ ‫قوه قضائیه مطرح شده به نظر می رسد بیشتر یک گفتمان‬ ‫پیشنهادی را شامل شود تا یک طرح اجرایی که باید از سوی‬ ‫ســازمان های اجرایی و تحت یک نهــاد فرا قوه ای تهیه و‬ ‫سیاست گذاری شود‪.‬‬ ‫انچه که در این میان بسیار اهمیت دارد‪ ،‬اغاز چنین‬ ‫گفت وگوهایی است؛ بر اســاس صحبت های اقای املی‬ ‫الریجانی کشورهای اتحادیه اروپا در این رابطه با ایران به‬ ‫گفت وگو خواهند نشست‪ .‬ظاهرا پیش تر نیز مباحثی میان‬ ‫محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی‪،‬‬ ‫مســئول سیاســت خارجی اتحادیه اروپا در این زمینه اغاز‬ ‫شــده اســت و نیاز به الگو ســازی و سناریو نویســی توسط‬ ‫بخش های مختلف دارد‪ .‬به طور کلی این طرح که مراحل‬ ‫اولیه را سپری می کند طرح خوبی است‪ .‬اما ایران باید به طور‬ ‫کامل اهدافش را مشــخص کند که از این گفت وگوها چه‬ ‫نتیجه ای می خواهد عایدش شود‪ .‬یعنی ایران باید بررسی‬ ‫کند که ایا با در پیش گرفتن یک رویکرد انتقادی می تواند‬ ‫نتیجه مطلوب بگیرد یا خیــر؟ یا به دنبال رویکرد ســازنده‬ ‫یا جامع باشــد؟ به هر صورت تاکنون چندیــن قطعنامه در‬ ‫زمینه حقوق بشر علیه ایران صادر شده است‪ .‬هر چند این‬ ‫قطعنامه ها بر اساس مواضع ادعایی طرف های مقابل صادر‬ ‫شده باشد اما اینکه بخواهیم چنین قطعنامه هایی را کاغذ‬ ‫پاره بخوانیم‪ ،‬تجربه نشــان داده که روش درستی نیست‪.‬‬ ‫بنابراین ایران باید بداند که این گونه مباحث در سازمان ها‬ ‫و مجامــع بین المللی‪ ،‬اثــرات و ترتیبات ناخوشــایندی را‬ ‫ممکن است در اینده به دنبال داشــته باشد‪ ،‬بنابراین ایران‬ ‫همان گونه که در مباحث هســته ای به روشی دست یافت‬ ‫که بتواند یک دیالوگ و گفتمــان صحیحی را با مجموعه‬ ‫غرب شروع کند‪ ،‬در زمینه حقوق بشر نیز باید همین روش را‬ ‫در پیش بگیرد‪ .‬یعنی با یک رابطه درست‪ ،‬گفتمان صحیح‬ ‫و از طریق مجاری مناســب وارد این گفت وگوها شــود‪ .‬به‬ ‫عقیده من بحث مجاری خیلی مهم است تا ما بتوانیم یک‬ ‫گفتمان غالب و صحیح را در زمینه عملکرد حقوق بشــری‬ ‫کشور ارائه دهیم‪.‬‬ ‫از همین جا وارد مبحث ســازماندهی مجدد سازوکار‬ ‫حقوق بشری در دو بخش داخلی برای ارتقای شاخص ها‬ ‫برای رعایت حداکثری کرامت انسانی شهروندان و خارجی‬ ‫برای گفتمان ســازی با مجامع بین المللــی و مردم جهان‬ ‫خواهیم شــد‪ .‬با رویکرد بین المللی به مســاله حقوق بشر‬ ‫و بــا در پیش گرفتــن چنیــن گفت وگوهایــی هزینه های‬ ‫سیاســت خارجی کشــور را کاهش می دهیم‪ .‬بنابراین اگر‬ ‫این رویکرد و زاویه نگاه درســت باشــد‪ ،‬روشــی که امروز‬ ‫در سیاســتگذاری‪ ،‬برنامه ریــزی‪ ،‬تعامل‪ ،‬اجــرا و رعایت‬ ‫حقوق شهروندی در ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در پیش‬ ‫گرفته ایم شاید خیلی پاسخگو نباشد و باید تجدید نظر شود‪.‬‬ ‫من معتقدم این ســتاد باید مهمترین هدف‪ ،‬چشم انداز و‬ ‫ماموریتش ارتقای معیارها و شاخص های عملیاتی رعایت‬ ‫حقوق شهروندی باشد‪ .‬یعنی نظارت بر عوامل اجرایی این‬ ‫قوه‪ ،‬دستگاه های دولتی و حاکمیتی برای باال بردن سطح‬ ‫حقوق بشر در کشور از وظایف اصلی این ستاد باشد‪.‬‬ ‫اما در زمینه گفتمان سازی خارجی با رویکرد بین المللی‬ ‫به مساله حقوق بشر باید سیاســتگذاری‪ ،‬سناریو نویسی و‬ ‫تهیه طرح هایــی عملیاتی برای تصویب در شــورای عالی‬ ‫امنیت ملی به وزارت امور خارجه ســپرده شــود‪ .‬از انجایی‬ ‫کــه وزارت امور خارجــه یک ســازمان برونگرا بــه منظور‬ ‫رصد تحوالت خارجی اســت و زودتــر از ســایر نهادها در‬ ‫مقابل توفان هــای جهانی قرار می گیرد ناچار اســت برای‬ ‫برون رفــت کشــور از ایــن گردبادها برای‬ ‫بلند مدت برنامه ریزی هایش را انجام دهد و‬ ‫همچنینبرنامه ریزی هایشراهبردیباشد‪.‬‬ ‫زیرا مهمترین وظیفه این ســازمان ایجاد‬ ‫فضای تنفسی برای کشــور در بعد خارجی‬ ‫است‪ .‬در نتیجه به نظر من این وزارت امور‬ ‫خارجه اســت که باید مســئولیت مدیریت‬ ‫تعامل خارجی را برعهده گیرد؛ یعنی صرفا‬ ‫به گفت وگو و دیالوگ بسنده نکند‪.‬‬ ‫اگــر در مســائل کالن کشــور‬ ‫شــورای عالی امنیــت ملی نظــارت دارد‪،‬‬ ‫که امر بسیار خوبی اســت ولی در قسمت‬ ‫تعامالت خارجی باید نقش بیشتر‪ ،‬قاطع تر‬ ‫و بلندمدت تری به وزارت امور خارجه داده‬ ‫شود‪ .‬این وزارت باید دروازه سیاست خارجی‬ ‫کشور باشد که در حال حاضر نیز مهمترین‬ ‫بعد سیاست خارجی را مسائل حقوق بشری‬ ‫تشــکیل می دهد‪ .‬یعنی نمی توانیم صرفا‬ ‫مســائل هســته ای مان را حل و فصل کنیم اما به مسائل‬ ‫حقوق بشــری نپردازیم‪ .‬البته در این رابطه ایران هم مانند‬ ‫دیگر کشــورهای جهان یک ســری امتیازات دارد و یک‬ ‫سری نقایص‪ .‬ما باید تاجایی که می توانیم وزنه معیارهای‬ ‫عملیاتی رعایت حقوق شهروندی و توجه عمیق به کرامت‬ ‫انسانی شهروندانمان در اجرا را مخصوصا از منظر مفاهیم‬ ‫اســامی قوی تر و غنی تر کنیم تا توانمنــدی وزارت امور‬ ‫خارجه که دروازه تعامل با جهان خارج است را افزایش داده‬ ‫تا انها بــه وظیفه اصلی خود یعنی کاهش هزینه سیاســت‬ ‫خارجی برای کســب حداکثری منافع ملی برسند‪ .‬به بیان‬ ‫دیگر در سازماندهی مجدد و تقسیم کار اگر هدف اصلی‪،‬‬ ‫ارتقای حقوق شهروندی و حداکثر سازی کرامت بخشیدن‬ ‫واقعی و نه شــعاری به شهروندان باشــد در این صورت ما‬ ‫می توانیم از نقــش نظارتی ایــن ســتاد در عملکرد قوای‬ ‫سه گانه و دستگاه های حکومتی در زمینه حقوق بشر بهره‬ ‫بگیریم و سیاســتگذاری‪ ،‬گفتمان سازی و عملیاتی کردن‬ ‫مصوبات شــورای عالی امنیــت ملی برای قــرار گرفتن در‬ ‫پیشاپیش تحوالت منطقه ای و جهانی و مبارزه با پروژه ایران‬ ‫و اسالم هراسی را با تمام اختیارات و قبول مسئولیت ها به‬ ‫وزارت امــور خارجه که درک روند و تحــوالت بین المللی را‬ ‫دارد بسپاریم‪.‬‬ ‫معلق میان همه چیز‬ ‫فرهنگ‬ ‫النتوری سومین فیلم رضا درمیشیان است که به رغم استقبال تماشاگران در روز‬ ‫اول اکران‪ ،‬حتی جایزه مردمی فجر را هم نگرفت‪ .‬برخی منتقدان می گویند که امتیاز و‬ ‫مجوز ساخت این فیلم به نوعی کمک به درمیشیان بود که فیلم «عصبانی نیستم»اش‬ ‫به اکران نرســید و با محدودیت نمایش رو به رو شد‪ .‬النتوری یک فیلم داستانی است‬ ‫که روایتی مستند گونه برای نمایش قصه اش برگزیده اســت‪ .‬اما نه توانسته قصه گو‬ ‫باشد نه مستند‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫داستان هایپراکنده‬ ‫یک گروه خشن عاشق‬ ‫دربارهفیلمالنتوری‪،‬سومینسینماییبلند رضادرمیشیان‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پاییز ســال ‪ 93‬بود که فیلمبرداری فیلم «النتوری»‬ ‫در تهران کلید خورد‪ .‬بخش هایی از این فیلم که در فصل‬ ‫ســرد می گذشــت‪ ،‬در همان زمان جلوی دوربین رفت تا‬ ‫اینکه گروه‪ ،‬کار را متوقف و دوباره در اردیبهشــت ماه سال‬ ‫گذشــته اغاز کرد‪ .‬اواخر خــرداد ماه همان ســال بود که‬ ‫اخرین پالن فیلم‪ ،‬جلوی دوربین رفت و کالکت النتوری‬ ‫برای اخرین بار بــه هم خــورد ‪ .‬فیلمبــرداری النتوری در‬ ‫زمان تولید چند بار متوقف شــد‪ .‬مهمترین توقف تولید ان‬ ‫به زمانی مربوط می شود که گویا ســازمان زندان ها مجوز‬ ‫الزم برای فیلمبرداری این فیلم را در لوکیشن های داخلی‬ ‫محیط زندان صادر نکرد‪ .‬این اتفاق بازتاب های متعددی‬ ‫در رســانه ها داشــت و گمانه زنی های زیــادی را در متون‬ ‫مطبوعاتی ایجاد کرد‪.‬‬ ‫به هر حال النتوری با رفع همه مشکالت‪ ،‬به سرانجام‬ ‫رسید و در بخش ســودای سیمرغ ســی و چهارمین دوره‬ ‫جشنواره فیلم فجر نیز پذیرفته شد‪.‬‬ ‫درباره کارگردان‬ ‫رضا درمیشیان‪ ،‬کارگردان جوان و تجربه گرای ایرانی‬ ‫است که تنها ‪ 35‬سال سن دارد‪ .‬او از ســال ‪ 1374‬کار در‬ ‫حوزه ســینما را با فعالیت هایی نظیر نقد و گزارش نویســی‬ ‫سینمایی شروع کرده است ؛ یعنی زمانی که ‪ 14‬ساله بوده‪.‬‬ ‫بنابراین دور از ذهن نیســت که چنین نوجوانــی به زودی‬ ‫بخواهد دوربین به دست بگیرد و فیلم بسازد‪ .‬اما درمیشیان‬ ‫تا ‪ 16‬ســال بعد جســارت فیلم ســاختن را در خودش ندید‬ ‫تا اینکه در ســال ‪ 90‬با ســاخت فیلم بغض‪ ،‬رسما در جرگه‬ ‫کارگردان های ســینما قرار گرفــت ؛ یعنی زمانــی که ‪30‬‬ ‫ساله بود‪.‬‬ ‫او در ابتــدا به عنــوان نویســنده فیلمنامه و دســتیار‬ ‫کارگردان و برنامه ریز وارد عرصه ســینمای حرفه ای شد و‬ ‫با کارگردانان مطرحی چــون داریوش مهرجویی‪ ،‬علیرضا‬ ‫داوودنژاد و فریدون جیرانی همکاری کرد‪.‬‬ ‫درمیشیان چندین فیلم مستند و کوتاه داستانی ساخته‬ ‫که از میــان انها می توان به مســتند بلند جادوگــر (درباره‬ ‫علیرضا زرین دســت برنــده جایزه بهترین مســتند انجمن‬ ‫منتقدان‪ ،‬مستند خانه خراب) برنده جایزه بهترین مستند به‬ ‫خاطر نگاه هوشمندانه به مسائل شهری از دومین جشنواره‬ ‫فیلم بم)‪ ،‬گریزه‪ ،‬کروات‪ ،‬پامنار‪ ،‬درخت ارزوها و‪ ...‬اشاره‬ ‫کرد‪ .‬درمیشیان همچنین در کنار نگارش فیلمنامه‪ ،‬فعالیت‬ ‫حرفه ای خود در سینما را به عنوان مجری طرح و تهیه کننده‬ ‫ادامه داد و در چندیــن فیلم از جمله فیلم هــای داریوش‬ ‫مهرجویی با این عناوین حضور داشته است‪.‬‬ ‫او در سال ‪ ۱۳۸۹‬نمایش داریوش مهرجویی را با نام‬ ‫«درس» تهیه کنندگی کرد‪ .‬این کارگردان در سال ‪۱۳۹۰‬‬ ‫نخســتین فیلم بلند ســینمایی خود با نام بغض را ساخت‪.‬‬ ‫این فیلــم در حالی از بخش مســابقه جشــنواره فیلم فجر‬ ‫کنار گذاشته شــد که نمایش جهانی ان در سی و ششمین‬ ‫جشــنواره بین المللی فیلم مونتــرال اغــاز و در نزدیک به‬ ‫بیســت جشــنواره جهانی به نمایش درامد و برنــده جوایز‬ ‫متعددی شد‪.‬‬ ‫رضا درمیشــیان برای «بغض» برنده جایزه بهترین‬ ‫کارگردانی فیلــم اول و خالقیت و اســتعداد درخشــان از‬ ‫ششمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران شد‪.‬‬ ‫عصبانــی نیســتم( ‪)1392‬دومین فیلم ســینمایی‬ ‫رضــا درمیشــیان‪ ،‬جنجالی تریــن فیلــم ســی و دومین‬ ‫جشــنواره بین المللی فیلم فجــر و تنها نماینده ســینمای‬ ‫ایــران در شــصت و چهارمیــن دوره جشــنواره برلین بود‬ ‫که بــا انتقادهــای فراوانــی روبه رو شــد‪ .‬جــدال درباره‬ ‫این فیلم او چنــان باالگرفت کــه امــکان اکرانش هرگز‬ ‫فراهم نیامد‪.‬‬ ‫النتوری خوشبختانه به اندازه‬ ‫عصبانی نیستم‪ ،‬عصبانی نیست‬ ‫گفت وگو با رضا درستکار در خصوص‬ ‫النتوری و نظرات مختلف پیرامون ان ‬ ‫قصه فیلم‬ ‫فیلم یک قصه محوری کوتاه دارد‪ .‬داســتان کســی‬ ‫که روی صورت معشــوقه اش اسید می پاشــد و قربانی در‬ ‫نهایت او را می بخشد‪ .‬اما قصه های دیگری در فیلم جریان‬ ‫دارنــد‪ .‬در واقع این فیلــم را می توان با چنــد قصه موازی‬ ‫تعریف کرد‪ .‬شیوه ساخت این فیلم مستندگونه است‪ .‬البته‬ ‫مستند نیست‪ .‬این فیلم در واقع روایت یک عشق است که‬ ‫سرانجام به جنون ختم می شود‪.‬‬ ‫عوامل فیلم‬ ‫در فیلم النتوری باران کوثری‪ ،‬نوید محمدزاده‪ ،‬مریم‬ ‫پالیزبان‪ ،‬رضا بهبودی‪ ،‬مهدی کوشــکی‪ ،‬بهناز جعفری‪،‬‬ ‫فاطمه نقوی‪ ،‬پریوش نظریه‪ ،‬نادر فالح‪ ،‬اردشیر رستمی‪،‬‬ ‫حســین پاکدل‪ ،‬بهرنگ علوی‪ ،‬ســتاره پســیانی‪ ،‬بهرام‬ ‫افشاری و‪ ...‬نقش ایفا می کنند‪.‬‬ ‫همچنین اشکان اشکانی؛ مدیر فیلمبرداری‪ ،‬هایده‬ ‫صفی یاری؛ تدوین‪ ،‬کیهان کلهر؛ موســیقی‪ ،‬محمدرضا‬ ‫دلپاک؛ طراحی و ترکیب صدا‪ ،‬محمد رضا منصوری؛ مدیر‬ ‫تولید‪ ،‬عبدالله اسکندری؛ طراح چهره پردازی سه بعدی‪،‬‬ ‫مهرداد میرکیانی؛ طراح چهره پردازی‪ ،‬محسن نصراللهی؛‬ ‫طراح صحنه‪،‬گلناز گلشن؛ طراح لباس‪ ،‬سعید بجنوردی؛‬ ‫صدابردار‪ ،‬افشین رضایی؛ مدیر برنامه ریزی‪ ،‬امیرحسین‬ ‫غیاثوند؛ دستیار اول کارگردان‪ ،‬امیر سحرخیز؛جلوه های‬ ‫بصری و نوشین جعفری عکاس از عوامل اصلی این فیلم‬ ‫هستند که به تهیه کنندگی خود رضا درمیشیان تولید شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫النتوری در سودای سیمرغ‬ ‫ویژه بهترین فیلــم از ســومین جشــنواره های فیلم های‬ ‫ایرانی زوریخ اســت و تاکنون در ســه فســتیوال جهانی‪:‬‬ ‫شصت و ششــمین دوره جشــنواره برلین‪ ،‬پنجــاه و یکمن‬ ‫جشــنواره کارلووی واری و نو زدهمین جشنواره بین المللی‬ ‫فیلم شانگهای به نمایش درامده است‪.‬‬ ‫اکران و فروش‬ ‫اظهارنظر وزیر ارشاد درباره النتوری‬ ‫پیش تر علی جنتی فیلم النتــوری را یک فیلم قرانی‬ ‫توصیف کرده بود‪ .‬او هفته گذشته و همزمان با روز خبرنگار‪،‬‬ ‫حاشیه های فیلم‬ ‫مریم پالیزبــان پس از چهارده ســال از بازی در فیلم‬ ‫«نفس عمیق» و فیلم اکران نشده «لرزاننده چربی» در این‬ ‫فیلم به سینما بازگشــته و نقش اصلی زن فیلم «النتوری»‬ ‫را ایفا می کند‪.‬‬ ‫همزمان دو گریمور مطرح ســینمای ایــران در فیلم‬ ‫«النتــوری» حضور دارنــد‪ .‬گریم های رئال فیلم توســط‬ ‫مهرداد میرکیانی و گریم سه بعدی توسط عبدالله اسکندری‬ ‫انجام شده است‪.‬‬ ‫فیلم «النتوری» دومین همــکاری نوید محمدزاده‬ ‫و رضا درمیشیان بعد از فیلم «عصبانی نیستم!» است‪.‬‬ ‫فیلــم «النتــوری» ســومین همــکاری بــاران‬ ‫کوثری(بازیگر)‪ ،‬محمدرضــا دلپاک(طراح صدا)‪ ،‬هایده‬ ‫صفی یاری(تدوینگر) و رضا درمیشیان بعد از فیلم «عصبانی‬ ‫نیستم!» و «بغض» است‪.‬‬ ‫حجت الله ایوبی‪ ،‬رئیس ســازمان سینمایی از پشت‬ ‫صحنه فیلم «النتوری» بازدید کرده است‪.‬‬ ‫نظام الدین کیایی‪ ،‬صدابردار مطرح سینمای ایران در‬ ‫فیلم «النتوری» به ایفای نقش پرداخته است‪.‬‬ ‫درمیشیان چندین فیلم‬ ‫مستند و کوتاه داستانی‬ ‫ساخته است‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪ 13‬مرداد ماه امســال‪ ،‬فیلم ســوم درمیشــیان روی‬ ‫اکران عمومی را دید‪ .‬شــاید مهم ترین نکته درباره اکران‬ ‫این فیلــم محدودیت نمایش بود‪ .‬النتوری بر حســب نظر‬ ‫سازمان ســینمایی برچســب محدودیت نمایش مثبت ‪16‬‬ ‫خورده است‪ .‬یعنی نمایش این فیلم برای افراد زیر ‪ 16‬سال‬ ‫توصیه نمی شود‪ .‬اما همه ماجرای اکران این فیلم به این‬ ‫موضوع ختم نمی شــود‪ .‬در حالی چنــد روز پیش از اکران‬ ‫فیلم پیش فروش بلیت های ان اغاز شــده بــود‪ ،‬در میان‬ ‫سالن های نمایش دهنده این فیلم هیچ یک از سینماهای‬ ‫وابسته به حوزه هنری دیده نمی شد‪ .‬از همه مهم تر پردیس‬ ‫ازادی بود که با وجود داشتن ‪ 7‬سالن‪ ،‬حتی یک سانس را‬ ‫هم به نمایش این فیلم اختصاص نــداد‪ .‬این اتفاق باعث‬ ‫ش د بار دیگر شائبه تحریم یک فیلم از سوی حوزه هنری به‬ ‫وجود بیاید‪ .‬از سینماهای وابسته به حوزه هنری در تهران‬ ‫می توان به «استقالل»‪« ،‬بهمن ‪ 1‬و ‪« ،»2‬سپیده ‪ 1‬و ‪،»2‬‬ ‫«شاهد»‪« ،‬شقایق»‪« ،‬شیدا»‪« ،‬فردوسی» و «پردیس‬ ‫ازادی» اشــاره کرد که ازادی از همه مهم تر اســت‪ .‬این‬ ‫پردیس باتوجه به موقعیتی که در مرکز شهر دارد و وجود ‪7‬‬ ‫سالن جزو پرفروش ترین سینماهای تهران است‪.‬‬ ‫اکران نشــدن فیلم «النتوری» در سینماهای حوزه‬ ‫هنری به ایــن دلیل مهم اســت که پیش تر هــم این نهاد‬ ‫اقدام به تحریم برخی از فیلم های سینمایی نظیر «نهنگ‬ ‫عنبر»‪« ،‬قصه هــا»‪« ،‬برف روی کاج هــا»‪« ،‬پل چوبی»‬ ‫و‪ ...‬کرده بود که از قضا اغلب انها هم با استقبال مخاطبان‬ ‫مواجــه شــدند‪.‬غالمرضا فرجــی‪ ،‬مدیر پخش موسســه‬ ‫بهمن سبز (وابسته به حوزه هنری) در برابر این پرسش که‬ ‫ایا «النتوری» با تحریم حوزه هنری مواجه شــده اســت‪،‬‬ ‫جواب منفی داد و گفت‪« :‬احتماال برخی از سینماها‪ ،‬سالنی‬ ‫برای نمایش این فیلم نداشتند و به همین دلیل نتوانسته اند‬ ‫سانسی را برای اکران «النتوری» در نظر بگیرند‪.‬‬ ‫البته یک سری از سینماها هم هستند که از قبل تعهد‬ ‫و قرارداد هایی را برای نمایش کامل فیلم ها منعقد کردند و‬ ‫به همین دلیل موظف هستند تا زمانی مشخص به اکران‬ ‫انها ادامه دهند‪ ،‬اما تا به امروز بحثی در مورد تحریم فیلم‬ ‫«النتوری» از سوی حوزه هنری نبوده است‪».‬‬ ‫اما به هر حال این فیلم در اولین روز اکران توانســت‬ ‫بیش از ‪ 141‬میلیون تومان بفروشــد تا رکورد فروش همه‬ ‫فیلم هــای ســینمایی ایــران را در روز اول از ان خود کند‪،‬‬ ‫این در حالی بود که این فیلم در همان روز نخســت ‪ 20‬بار‬ ‫به نمایش و سانس فوق العاده رسید‪ .‬جالب انکه این فیلم‬ ‫هنوز هم رکــورد اغازینش را حفظ کــرده و به طور میانگین‬ ‫هر روز بیش از ‪ 130‬میلیون تومان فروش می رود‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد که فروش نهایی این فیلم به چیزی در حدود ‪4/5‬‬ ‫میلیارد تومان برسد‪.‬‬ ‫با حضور در خبرگزاری ایســنا‪ ،‬در پاســخ ب ه ســوالی دربار ه‬ ‫اظهارنظرش درباره فیلم گفت‪ :‬چند ماه قبل گفته بودم که‬ ‫در فیلم هایمان بایســتی به بعضی از مســائلی که در قران‬ ‫امده توجــه کنیم چون بعضــی وقت ها وقتــی می گوییم‬ ‫فیلم ارزشی یا دینی بســازیم فکر می کنند اگر جانمازی در‬ ‫فیلم پهن باشــد‪ ،‬کسی قران دستش باشــد یا نماز بخواند‬ ‫یعنی فیلم دینی اســت‪ ،‬ولی مهم این اســت که یکسری‬ ‫فضائل اخالقی که قران و اســام بر انها تاکید دارند مورد‬ ‫اشاره و تاکید باشد‪ ».‬جنتی ادامه داد‪« :‬در بخشی از فیلم‬ ‫«النتوری» هم روی این نکته تاکید شــده و این ارزشمند‬ ‫است‪ ،‬بنابراین فیلمسازان ما باید بیشتر روی این موضوع‬ ‫دست بگذارند و کار کنند‪».‬‬ ‫وزیــر فرهنــگ و ارشــاد اســامی گفــت ‪« :‬فیلــم‬ ‫«النتوری» ممکن است اشکاالتی هم داشته باشد ولی در‬ ‫مجموع ان را مثبت می بینم و مشکل خاصی ندارد‪ .‬من این‬ ‫فیلم را قبال دیده ام‪ ،‬مجوز هم دارد و مشکل خاصی ندارد‪.‬‬ ‫این روزها هم می بینیم که اســتقبال خوبــی از ان صورت‬ ‫گرفته است‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫این فیلم براســاس خبرهایــی که در زمــان برگزاری‬ ‫جشنواه شنیده می شد‪ ،‬پربیننده ترین فیلم سی وچهارمین‬ ‫جشنواره فیلم فجر بود‪ .‬تب دوستداران سینما در جشنواره‬ ‫برای دیدن این فیلم‪ ،‬صف های بسیار طوالنی را تشکیل‬ ‫می داد تا جایــی که گاه ســانس های اضافــی اکران هم‬ ‫پاسخگوی اشتیاق بسیار تماشاگران نبود‪ .‬اما به رغم این‬ ‫خبرها‪ ،‬النتوری حتی در ارای تماشاگران نیز نتوانست در‬ ‫جمع پنج فیلم برگزیده باشــد و تمام بازی را در اینجا هم به‬ ‫رقبایش واگذار کرد‪.‬‬ ‫اما النتوری در دریافت جایزه در این دوره از جشنواره‬ ‫فجر هم ناکام بود‪ .‬کیهان کلهر‪ ،‬موســیقیدان و اهنگساز‬ ‫برجسته ایرانی که موسیقی این فیلم را نیز ساخته بود حتی‬ ‫نامش در میان نامزدهای بخش موســیقی فیلم جشنواره‬ ‫هم مطرح نشــد تا شــگفتی همه چهره های ســینمایی و‬ ‫موسیقی برانگیخته شــود‪.‬به هر حال النتوری تنها در سه‬ ‫بخش توانســت نامزد داشته باشــد ؛ تدوین‪ ،‬صداگذاری‬ ‫و چهره پــردازی‪ .‬و البته تنها در بخــش اخیر یعنی بهترین‬ ‫صداگذاری و ترکیب صدا بود که سیمرغ گرفت‪.‬‬ ‫پیش از این نیز بعد از نمایش فیلم «عصبانی نیستم»‪،‬‬ ‫در سی و دومین جشــنواره فیلم فجر حواشی زیادی برای‬ ‫فیلم درمیشــیان به وجود امد و کار را به جایی رساند که او‬ ‫مجبور شد «عصبانی نیستم» را از بخش مسابقه جشنواره‬ ‫سی و دوم فجر بیرون بکشــد و جایزه ای که هیات داوران‬ ‫برای بازی نوید محمد زاده به عنــوان بهترین بازیگر نقش‬ ‫اول مرد در نظر گرفته بودند به رضا عطاران برسد‪.‬‬ ‫با این همه النتــوری در جشــنواره های متعددی در‬ ‫ســطح جهان به نمایــش درامد‪ .‬ایــن فیلم برنــده جایزه‬ ‫از عرش تا فرش‬ ‫سینماروها نظرهای خیلی متفاوتی‬ ‫درباره فیلم النتوری دارند‬ ‫خودم را در النتوری‬ ‫بازی کردم‬ ‫گفت وگوی مثلث‬ ‫با اردشیر رستمی‬ ‫‪63‬‬ ‫هادی عیار‬ ‫خبرنگار‬ ‫النتوریخوشبختانهبه‬ ‫اندازهعصبانینیستم‬ ‫عصبانینیست‬ ‫گفت وگوبارضادرستکار‪،‬کارگردان‬ ‫ومنتقدسینماییدرخصوصالنتوری‬ ‫ونظراتمختلفپیرامونان ‬ ‫النتوری همچون عصبانی نیســتم‪ ،‬فیلم قبلی‬ ‫درمیشــیان با حواشــی مختلفی قبــل از اکران‬ ‫مواجه بود که خوشــبختانه این حواشــی مانند‬ ‫عصبانی نیســتم ان قدری نبود که جلوی اکران‬ ‫فیلم را بگیرد‪ .‬فارغ از ایــن هیاهوهای به وجود‬ ‫ امده برای فیلم به عنوان یــک منتقد النتوری را‬ ‫چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫به نظر من النتوری فیلمی با یک بسته بندی جدید‬ ‫در سینمای ما ســت‪ .‬درمیشیان بعد از ســاختن عصبانی‬ ‫نیستم که به نظر من بسیار فیلم درخشانی بود و متاسفانه‬ ‫به دالیل واهی جلوی اکران ان گرفته شد و در حق ان ظلم‬ ‫شد‪ ،‬توانسته اســت با این فیلم جبران مافات کند و به این‬ ‫فیلم برســد‪ .‬این فیلم در فرم‪ ،‬روایتگری و مستندپردازی‬ ‫فیلم خاصی اســت و نمونه ان را حداقل من در ســینمای‬ ‫ایران سراغ ندارم‪ .‬اینکه می گویم فیلم خاصی است دارای‬ ‫بار مثبت بسیار زیادی است ولی همه فیلم این نیست‪ .‬به‬ ‫این منظور که تا امروز فارغ از ارزشگذاری هنری فیلمی با‬ ‫این بسته بندی در ســینمای ایران نداشته ایم و این اتفاق‬ ‫تازه ای است‪.‬‬ ‫تازگی ای که به ان اشــاره می کنید بیشتر در چه‬ ‫بخش هایی از فیلم قابل مشاهده است؟ بیشتر‬ ‫درباره این تازگی بگویید‪.‬‬ ‫چند موضوع مهم اجتماعی به موازات هم در این‬ ‫فیلم دنبال می شود‪ .‬نخست تشکیل گروه هایی که نماینده‬ ‫نوعی تازه از دزدی یعنی راهزنی شــهری هســتند‪ .‬از این‬ ‫گروه ها بسیار در سطح شــهر وجود دارد و این برای اولین‬ ‫بار است که به ان پرداخته می شود‪ ،‬چرایی و دلیل ان نیز‬ ‫مطرح می شــود و نحوه و روش ان نیز به نمایش گذاشته‬ ‫می شود‪ .‬خشــونت زیر پوســتی که در الیه های مختلف‬ ‫اجتماعی ما وجود دارد‪ ،‬در این فیلم به شکل عیان به ان‬ ‫پرداخته می شود‪.‬‬ ‫همچنین اسیدپاشــی روی صورت دختری بی گناه‬ ‫که نماینده تمام مواردی اســت که در جامعه ما رخ داده و‬ ‫هیچ گاه به نمایش گذاشــته نشده اســت و بسیاری موارد‬ ‫دیگر که در الیه هــای مختلف فیلم به نمایش گذاشــته‬ ‫شده و بیانگر خشونت اشکار و جاری در جامعه است‪ .‬این‬ ‫فیلم با نگاهی کامال مســتند به تقبیح خشونت می پردازد‬ ‫و ضمن ان نگاهی نیز به چرایی وقــوع چنین اتفاقاتی در‬ ‫جامعه می اندازد‪.‬‬ ‫اســتفاده از چنین موضوعی و نوعی بــار و پرداخت‬ ‫داســتانی بــه ان دادن هنری اســت که کمتر شــاهد ان‬ ‫بوده ایم و کارگردان النتوری به نظر من موفق شده فیلم را‬ ‫به درجه ای از اقناع مخاطب برساند که جوابگوی انتظارات‬ ‫تماشاگر باشد‪.‬‬ ‫به نظر شــما النتوری را بیشــتر یک مستند باید‬ ‫دانست یا فیلم سینمایی؟‬ ‫به نظرم النتوری فیلمی است که رسالت خود را به‬ ‫خوبی به انجام رسانده است‪ .‬نخست اینکه تماشاگر را به‬ ‫دلیل بداعت خود در داستان سرایی و نحوه روایت داستان‬ ‫و نیز اقناعی که در جذب مخاطب در همراهی با داســتان‬ ‫دارد‪ ،‬به خوبی ســرگرم می کند و دارای نقاط عطف و اوج‬ ‫و فرود فراوان اســت و در کنار این جذابیت های داستانی‬ ‫فیلم به خوبی رســانای پیام نهایی خود است که در نهایت‬ ‫می توان این پیام را در یک جمله خالصه کرد که خشونت‪،‬‬ ‫خشــونت می زاید و اگــر بخواهیــم جلوی خشــونت را با‬ ‫خشونت بگیریم به بازتولید دوباره خشونت کمک کرده ایم‪.‬‬ ‫اینکه شخصیت دختر فیلم بینایی و زیبایی اش به بدترین‬ ‫شکل ممکن مورد اســیب قرار گرفته و با این وجود از حق‬ ‫رضا درستکار می گوید‪:‬‬ ‫«درمیشیان در النتوری از همه‬ ‫ابزار و امکانات سینما برای‬ ‫رسالتی اجتماعی بهره برده‬ ‫است»‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ارزش هــای اجتما عــی با ایــن ارزش های هنــری باعث‬ ‫همراهی مخاطب عام و خاص با این دو فیلم می شود‪.‬‬ ‫حیف که هنــوز فرصت اکــران عمومی عصبانی‬ ‫نیستم فراهم نشده است و بعضی ها در این باره‬ ‫می گویند که با گذشتن از فیلم عصبانی نیستم‪،‬‬ ‫درمیشیان به قدری پخته شده که توانسته است‬ ‫مو ضوعی دیگر به همان حساسیت را تولید کند‬ ‫که این بار قابل نمایش باشد‪.‬‬ ‫عصبانی نیســتم کــه دیر یــا زود باالخــره اکران‬ ‫می شود اما به نظر من درمیشیان همین که توانسته راه حلی‬ ‫برای عبور از مخمصه ای که برای فیلم عصبانی نیستم او‬ ‫به وجود اوردند پیدا کند و دو مرتبه کاراکتر خود را بازسازی‬ ‫کند نشان می دهد که کارگردان باهوش و توانمندی است‪.‬‬ ‫فشــاری که از ســوی مخالفان به فیلم عصبانی نیستم و‬ ‫کارگــردان و عوامل این فیلم وارد شــد و باعــث به نوعی‬ ‫مچاله شدن فیلم شد اما نکته مثبت ان‪ ،‬این بود که عوامل‬ ‫این فیلم توانستند دو مرتبه این فشار را تبدیل به پتانسیلی‬ ‫کنند که بتوانند دوباره با قدرت بیشتری به میدان بیایند‪ .‬در‬ ‫عصبانی نیستم تالش می شــد این خشونت از طریق رویا‬ ‫نمایش داده شود و گفته شود که در واقعیت می توان این‬ ‫خشونت را کنترل کرد‪ .‬شــخصیت دختر عصبانی نیستم‪،‬‬ ‫عصبانی بود و می گفت عصبانی نیســتم امــا در النتوری‬ ‫عصبانیت عریــان و جاری در جامعه کــه فرهنگ را تحت‬ ‫تاثیر خود قرار داده به صورت صریح نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫درمیشیان در النتوری بخشــی از این خشونت را در مقابل‬ ‫معضلی اجتماعی کــه اتفاقا بر خالف عصبانی نیســتم‪،‬‬ ‫سیاسی نیست‪ ،‬به نمایش می گذارد که این موضوع نشان‬ ‫از ذوق و تیزهوشی درمیشیان است‪.‬‬ ‫در عصبانی نیستم اسیب جامعه از خشونت‪ ،‬اسیبی‬ ‫روحی بود‪ .‬اسیب هایی به شــکل کنار گذاشتن‪ ،‬حذف و‬ ‫طرد نمایش داده می شــد اما در النتوری این اسیب شکل‬ ‫فیزیکی و سخت به خود می گیرد و کامال عریان به شکل‬ ‫اسیدپاشی خود را نشان می دهد‪.‬‬ ‫در خصوص شخصیت پاشــا برخی معتقدند که‬ ‫کارگردان از این کاراکتر‪ ،‬شخصیتی عاشق پیشه‬ ‫و رابین هود وار به نمایش می گذارد که به نوعی‬ ‫از پولدار ها می دزدد و به فقرا کمک می کند‪ .‬نظر‬ ‫شما درباره این نقد چیست؟‬ ‫نه‪ .‬به نظر مــن این نقد درســتی نیســت‪ .‬اتفاقا‬ ‫یکــی از کارهایی که در یــک فیلم خوب اتفــاق می افتد‬ ‫این است که انتاگونیســت و پروتوگونیست قصه اش را به‬ ‫خوبی تعریف کند و حتی انتاگونیست یا شخصیت منفی را‬ ‫قدرتمندتر از قطب مثبت فیلم نشان دهد‪ .‬کارگردان برای‬ ‫نشان دادن پاشــا از شخصیت بتمن کلیشــه ای استفاده‬ ‫نمی کند و اتفاقــا تمام خصایــص و روحیــات او را نیز به‬ ‫نمایش می گذارد‪.‬‬ ‫اتفاقــا کارگــردان به خوبــی روی این نقطه دســت‬ ‫گذاشته که بسیاری از خشــونت های به بار امده در جامعه‬ ‫ریشه های نفســانی و جســمانی در این افراد دارد‪ .‬اتفاقا‬ ‫کارگردان به این مســاله به صورت ســطحی نگاه نکرده و‬ ‫به عمق ان رفته است و اینکه نشان می دهد این خشونت‬ ‫ی رخ بدهد‪ .‬پاشا هم که توان‬ ‫ممکن است از سوی هر ادم ‬ ‫«نه» شــنیدن ندارد و صاحب قدرت نیز شده است به این‬ ‫شکل به این مســاله واکنش نشــان می دهد‪ .‬شما پاشا را‬ ‫به عنوان نمونه ای از تمام کســانی که صاحب پول‪ ،‬مقام‬ ‫یا قدرت هستند در نظر بگیرید که هنگامی که با نه مواجه‬ ‫می شوند چه واکنشی نشان می دهند‪.‬‬ ‫برخــی کارهای درمیشــیان از جملــه النتوری را‬ ‫نوعــی ســیاه نمایی می دانند و با این اســتدالل‬ ‫النتوری و بســیاری فیلم های دیگــر را مصداق‬ ‫سیاه نمایی در جامعه در نظر می گیرند و معتقدند‬ ‫که نباید اجازه اکران چنین فیلم هایی را داد‪ .‬نظر‬ ‫شما درباره این منتقدان چیست؟‬ ‫به نظر من سیاه نمایی به این معنا ست که ما واقعه‪،‬‬ ‫مکان یا موضوعی سفید یا منزه را به صورت وارونه و سیاه‬ ‫نشــان دهیم‪( .‬با خنده) اقای درمیشــیان بر این اساس‬ ‫موضوع سفیدی را سیاه نکرده است‪ .‬این موضوع را مکررا‬ ‫در صفحــات حوادث و بســیاری جاهای دیگــر می توان‬ ‫به وضوح دید و کامال هم خود این موضوع ســیاه است و‬ ‫نیازی به سیاه نمایی ندارد‪ .‬کارگردان داستان امنه بهرامی‬ ‫ را اســاس قرار داده و از انجایی که این موضوع متاسفانه‬ ‫بارها توسط برخی به صورت اسیدپاشــی تکرار شد ‪ ،‬فیلم‬ ‫خود را بر مبنــای ان جلو می بــرد‪ .‬در این میــان موضوع‬ ‫سفیدی‪ ،‬سیاه نشده است و حل معضل اسیدپاشی مطالبه‬ ‫همه مردم است‪.‬‬ ‫در خصــوص بخــش دیگــر فیلــم یعنی تشــکیل‬ ‫گروه های خالفــکاری که بــه روش های تازه ای دســت‬ ‫به دزدی می زنند نیز باز موضوع ســفیدی‪ ،‬ســیاه نشــده‬ ‫است‪ .‬وقتی شــکاف طبقاتی رخ می دهد و نئولیبرالیزم و‬ ‫اموزه های ان وارد جامعه می شــود و فاصله های طبقاتی‬ ‫شدید می شود طبیعی است که ناهنجاری های به این شکل‬ ‫زیاد شود و درست نیست که بگوییم سیاه نمایی شده است‪.‬‬ ‫سیاه نمایی در واقع نوعی‪...‬‬ ‫نوعی برچسب است که با ان حریف را از میدان‬ ‫به در کنند‪...‬‬ ‫بله دقیقا‪ .‬نوعی برچســب اســت که با ان رقیب‬ ‫را از میــدان بــه در کننــد‪ .‬در مراجعــه ای منصفانــه بــه‬ ‫موضــوع‪ ،‬خود مــن به عنوان کســی که حاال فیلــم زیاد‬ ‫می بیند ســیاه نمایی ای نمی بینــم و اتفاقــا واقع نمایی و‬ ‫مســئولیت پذیری در قبال اتفاقات را می بینــم‪ .‬اتفاقا در‬ ‫النتوری دعوت به رحم و گذشت می شود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫خود می گذرد‪ ،‬می تواند جنبه معنایی اثرگذار فیلم باشــد‪.‬‬ ‫اینجاست که تماشاگر به رغم تلخی فیلم‪ ،‬نگاه خطاپوش‬ ‫و با گذشت شــخصیت دختر را در طول قصه ای که با ان‬ ‫همراه شده است می پذیرد‪ .‬در کل می توان گفت النتوری‬ ‫فیلم موفقی ا ز کار درامده اســت و اینکه ایا فیلم مســتند‬ ‫است یا نه باید گفت چه بهتر که قسمتی از این فیلم و قصه‬ ‫با اســتناد به زندگی یک کاراکتری که ما او را می شناسیم‬ ‫و قربانی اسیدپاشــی شــده یعنی خانم امنه بهرامی پیش‬ ‫می رود‪ .‬النتوری توانســته اســت موضوعی اجتماعی و‬ ‫مستند را به زبان سینما به مخاطب نشان دهد‪ .‬درمیشیان‬ ‫در النتوری از همه ابزار و امکانات ســینما برای رســالتی‬ ‫اجتماعی بهره برده است‪.‬‬ ‫از تصاویر خشونت بار در فیلم گفتید‪ .‬به نظر شما‬ ‫ممانعت تماشای فیلم توسط افراد زیر ‪ 16‬سال و‬ ‫ن دادن خشونت در سینما کار درستی‬ ‫در کل نشا ‬ ‫است یا باید سعی کرد تا جایی که ممکن است از‬ ‫نمایش خشونت اجتناب کرد؟‬ ‫به نظر من اتفاقی که در فیلم افتاده اتفاق کاملی‬ ‫اســت و تقلیل یا حذف بخشــی از ان به دلیل موضوعات‬ ‫بیرونی کار اشــتباهی اســت‪ .‬هــر فیلمی اصــول خود را‬ ‫می طلبد‪.‬‬ ‫گاهی بایــد در فیلمی صحنه ای خشــونت امیز را از‬ ‫طریق ایجاز مســتقیما به نمایش نگذاشــت و صرفا پیام‬ ‫دوری از خشونت را بازتاب داد‪ .‬به گمان من در النتوری که‬ ‫رویکردی کامال اجتماعی دارد و نیاز دارد تا سختی پیش‬ ‫امده برای شخصیت ها را به تمامی به نمایش بگذارد‪ ،‬الزم‬ ‫است که بخشی از این خشونت به صورت عریان نمایش‬ ‫داده شود‪.‬‬ ‫اینکه محدودیت ســنی بــرای تماشــای فیلم قرار‬ ‫داده شده تصمیم درستی است و می تواند به یک رسم در‬ ‫سینمای ما تبدیل شــود‪ ،‬البته باز هم یاداوری می کنم که‬ ‫هر فیلم اصول خاص خود را می طلبد‪ .‬النتوری به نظر من‬ ‫به همین شکل که ساخته شده‪ ،‬فیلم کاملی است و نیازی‬ ‫به کم یا زیاد شدن ندارد‪.‬‬ ‫النتوری همچــون بغــض و عصبانی نیســتم‬ ‫ویژگی هایــی دارد که کم کم تبدیــل به امضای‬ ‫شــخصی درمیشــیان می شــود‪ .‬به نظر شما‬ ‫این رگه هــای مشــترک در این فیلم هــا نتیجه‬ ‫تعهــد اجتماعی کارگردان به زمانه خود اســت‬ ‫یا به قول برخــی منتقدا ن هــای و هویی برای‬ ‫دیده شدن؟‬ ‫به نظــر من فیلــم عصبانی نیســتم بســیار فیلم‬ ‫ارزشمندی اســت‪ .‬عصبانی نیســتم هم به اصول پایه ای‬ ‫خود وفادار است و هم توانســته فرم نوینی را برای روایت‬ ‫استفاده کند‪ .‬در عصبانی نیستم به خوبی می توان دید که‬ ‫کارگردان متعهدانه نسبت به بازگویی مسائل و مشکالت‬ ‫جامعه فیلمی می ســازد کــه هم این مشــکالت را مطرح‬ ‫می کند و صورت مساله را پاک نمی کند و هم تالش می کند‬ ‫به دالیلی همچون ممیزی راهی پیدا کند که فیلمش قابل‬ ‫نمایش باشــد و در ضمن مســاله ای اجتماعی را از راهی‬ ‫هنرمندانه بدون پاک کردن صورت مســاله بیان کند‪ .‬اگر‬ ‫همان موضوع را بخواهیم مســتقیم بگوییــم با ان مقابله‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫در النتــوری کارگــردان نگاهــی متعهدانــه دارد‪.‬‬ ‫موضوعاتی کــه درمیشــیان روی ان انگشــت می گذارد‬ ‫جــزو مســائل ملتهــب جامعــه ما ســت و روایــت انها به‬ ‫جرات می تــوان گفت کار هر کســی نیســت‪ .‬همین که‬ ‫درمیشیان توانســته راهی برای بیان این مسائل ملتهب‬ ‫پیدا کند نشانگر تعهد هم هندی و هم اجتماعی او است‪.‬‬ ‫خوشبختانه هردوی این فیلم ها ارزش های هنری زیادی‬ ‫را در درجــه اول دارا می باشــند و در درجــه دوم همراهی‬ ‫‪2‬‬ ‫برخــی معتقدنــد درمیشــیان در النتــوری نیز‬ ‫همچــون عصبانی نیســتم دوبــاره عصبانی شــده و‬ ‫معضلی اجتماعی را با نگاه تند به نقد کشــیده است‪.‬‬ ‫برخی دیگر اما در نقطــه مقابل این فیلم را واقع گرایی‬ ‫محض می دانند و این نقد ها را حربه ای برای از میدان‬ ‫به در کردن کارگردان های خوشفکر قلمداد می کنند‪.‬‬ ‫فارغ از حواشی فیلم های درمیشیان که اتفاقا همیشه‬ ‫قبل از اکران فیلم به ســراغ کارهای او می اید‪ ،‬با رضا‬ ‫ی گفت وگو کردیم‬ ‫درستکار‪ ،‬کارگردان و منتقد سینمای ‬ ‫تا از او درباره جنبه هــای فنی و ســینمایی النتوری و‬ ‫مسیر کارگردانی درمیشیان بپرسیم‪ .‬در ادامه مشروح‬ ‫این گفت وگو را می خوانیم‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫هادی عیار‬ ‫منتقد‬ ‫‪3‬‬ ‫در میشیاندرالنتوریواقعاعصبانینیست‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫النتوری یک باند عصبانی اســت‪ .‬بانــدی که گمان‬ ‫می کند جامعه حقش را نداده و تصمیــم می گیرد خودش‬ ‫با زور حقش را از جامعه پس بگیرد‪ .‬گروهی که هرکدام به‬ ‫دالیل اجتماعی مختلف که به نظر خودشــان موجه است‬ ‫مانند کودک پرورشگاهی بودن یا هر چیز دیگری به سمت‬ ‫خالف سوق داده شده اند و بر حســب اتفاق دور هم جمع‬ ‫می شوند تا به قول خودشــان به صورت تیمی دزدی‪ ...‬یا‬ ‫به قول خودشان حقشــان را از بچه پولدارها پس بگیرند‪.‬‬ ‫تا همین جای داستان مشخص است که درمیشیان مانند‬ ‫فیلم قبلی اش «عصبانی نیستم»‪ ،‬عصبانی است‪ .‬عصبانی‬ ‫از چیزی که هست و نباید باشــد اما این اشتراک در سطح‬ ‫داستان است‪ .‬مقایســه عمقی تر النتوری با ساخته قبلی‬ ‫درمیشیان که هنوز اجازه اکران پیدا نکرده به گمان نویسنده‬ ‫نشان می دهد ســدی که در مقابل عصبانیت کارگردان در‬ ‫عصبانی نیســتم قرار داده شــد باعث پخته تر شدن او در‬ ‫النتوری می شود‪ .‬النتوری از جهاتی همان حرف عصبانی‬ ‫نیستم را می زند اما از سوی شخصی جاافتاده تر و پخته تر‪.‬‬ ‫در این یادداشــت نگاهــی می اندازیم بــه حرف هایی که‬ ‫درمیشیان در عصبانی نیستم می خواهد بزند و در النتوری‬ ‫ان را تکمیل می کند‪.‬‬ ‫عصبانی نیستم فیلمی خوش ساخت با داستانی به روز‬ ‫درباره دختر و پسری دانشجو است که پس از وقایع ‪ 88‬یکی‬ ‫از انها از دانشگاه اخراج می شــود‪ .‬نوید محمدزاده پس از‬ ‫سرخوردگی از حوادثی که برای او در این سال رقم می خورد‬ ‫تصمیم می گیرد ارمان های اجتماعی خود را کنار گذاشته‬ ‫یا شاید فعال با ان کاری نداشــته باشد‪ .‬تصمیم می گیرد با‬ ‫دختری که دوستش دارد زندگی مشترک خود را شروع کند‬ ‫و اینجای داستان اســت که متوجه می شود او از سیاست‬ ‫دســت برداشته اما سیاســت دســت از او برنداشته است‪.‬‬ ‫اخراج او از دانشگاه و ســابقه ای که دارد باعث می شود به‬ ‫قول خودش هیچ جا ادم حسابش نکنند و حتی فرصت های‬ ‫شــغلی معمولی و بدون نیاز به تخصص را نیــز از او دریغ‬ ‫می کنند‪ .‬نویدمحمدزاده در عصبانی نیستم نماینده نسلی‬ ‫اســت که معتقد اســت جامعه حق او را نداده اما همچنان‬ ‫تالش می کند عصبانی نباشد‪.‬‬ ‫در النتــوری همین داســتان تکــرار می شــود اما با‬ ‫تغییراتی خاص‪ .‬ســرخوردگی نســل جــوان در عصبانی‬ ‫نیستم ســرخوردگی سیاسی اســت که روی زندگی فردی‬ ‫شــخصیت های فیلم نیز تاثیر می گذارد امــا در النتوری‬ ‫قضیــه برعکــس می شــود‪ .‬ســرخوردگی های فــردی‬ ‫شخصیت های داستان مثل نوید محمدزاده یا باران کوثری‬ ‫سرخوردگی هایی فردی و غیر سیاســی هستند اما واکنش‬ ‫این شخصیت ها به این سرخوردگی واکنشی جمعی است‬ ‫که تاثیر اجتماعی دارد‪ .‬درمیشــیان در النتوری از جایش‬ ‫بلند می شود و ان طرف میزی می نشیند که قبال در عصبانی‬ ‫نیستم نشسته بود‪.‬‬ ‫یکــی از موضوع های محــوری النتــوری مســاله‬ ‫اسیدپاشی است که هرچند تبعات سیاسی بسیاری در جامعه‬ ‫داشــت اما در نفس خود هیچگونه برداشــت سیاسی ای‬ ‫نمی توان از ان کرد و معضلی است که حاصل قدرت گرفتن‬ ‫شخصیت هایی است که در بعد سرکوب هایی دارند؛ پس از‬ ‫قدرتگرفتنمنتظرفرصتیبرایپاسخگوییبهانهستند؛‬ ‫حقی که اعضای این گروه بر این باورند توسط بچه پولدارها‬ ‫دزدیده شده است به تعبیر خودشان با خشونت پس گرفته‬ ‫می شــود و به این اقدام خــود وجهه ای رابین هــود وار نیز‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫مانند سکانســی که باران کوثری در ان می گوید که‬ ‫پاشا چقدر به بچه های پرورشگاهی کمک می کرد‪ .‬عالوه‬ ‫بر نشان دادن این گروه کارگردان دسته دیگری را نیز هدف‬ ‫نگاه منتقد خود قرار می دهد‪ .‬افرادی که در این سوی ماجرا‬ ‫ی را با رضایت‬ ‫در تالش هســتند نوجوانان بزهکار یا اعدام ‬ ‫گرفتن از خانواده هــای مقتول از مرگ نجــات دهند‪ .‬در‬ ‫قسمت های پایانی اما فارغ از تصمیم گیری نهایی دختری‬ ‫که مورد اسیدپاشی واقع شده کارگردان به خوبی معادله را‬ ‫برعکس می کند و او را که در طول داستان به دنبال رضایت‬ ‫گرفتن از خانواده های مقتول بود در جایگاه فرد مورد تعرض‬ ‫قرار گرفته می گذارد و منتظر تصمیم او درباره بخشــیدن‬ ‫یا نبخشیدن پاشــا می شود‪ .‬در این قســمت درمیشیان با‬ ‫تیزهوشی فراوان تا اخرین لحظات فیلم تصمیم دختر در‬ ‫این باره را به تعویــق می اندازد تا در ایــن فاصله مخاطب‬ ‫تکلیفش را با خودش مشخص کند در این میانه قضاوتش‬ ‫به سمت کدام یک از طرفین خواهد بود‪.‬‬ ‫از نکات برجســته دیگر النتوری می توان به تدوین‬ ‫حرفه ای هایده صفی یاری اشــاره کرد که در ترکیب سهم‬ ‫روایی و مستند فیلم بســیار ماهرانه رفتار کرده و تکه های‬ ‫این پازل را طوری در کنار هــم چیده که ضمن رعایت روند‬ ‫داستان مدام تماشاگر را در جایگاه های مختلف و به جای‬ ‫کاراکترهای داستان قرار می دهد‪ .‬یک بار به جای عاشقی‬ ‫رمانتیک و یــک بار به جــای روزنامه نگاری مــورد تعرض‬ ‫قرار گرفته و در همین رفت وامدها است که قدرت تدوین‬ ‫حرفه ای خود را بدون نمایش متظاهرانه به رخ می کشــد‪.‬‬ ‫عصبانی نیستم با وجود روایت خوب و خوش ساخت بودنش‬ ‫اما همچنان مانند اسمش عصبانی است و در این عصبانیت‬ ‫واکنش نیروهای مقابــل را بر می انگیزد تا کار به جلوگیری‬ ‫از اکرانش بکشد‪ .‬در النتوری اما درمیشیان شاید به همان‬ ‫میزان عصبانی اســت اما عصبانیتش را با اســتدالل های‬ ‫منطقی تری بــه مخاطب عرضه می کند‪ .‬اســتدالل هایی‬ ‫که هم فیلمش را از نظر هنری خوش ســاخت تر می کند و‬ ‫هم فرصت خرده گیری های برخــی افراد و گروه ها را برای‬ ‫جلوگیری از اکران فیلم می گیرد‪.‬‬ ‫و نکته اخــر اینکــه اســتفاده از روایت ســینمایی و‬ ‫مســتندگونه به صورت توامان هم زیبایی های ســینمایی‬ ‫و جذابیت هــای ان را حفــظ می کنــد و هم اســتنادهای‬ ‫مســتندگونه واقعیت و معضلی اجتماعی به نام اسیدپاشی‬ ‫را در فیلم به کار می برد که این دو در کنار هم باعث می شود‬ ‫ی هنری ‪ -‬اجتماعی به دست تماشاگر برسد‪.‬‬ ‫فیلم ‬ ‫فرهنگ‬ ‫از عرش تا فرش‬ ‫سینماروها نظرهای خیلی متفاوتی درباره فیلم النتوری دارند‬ ‫مینا انصاری فر‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫گویا رضا درمیشیان اصرار‬ ‫داشته که به عنوان نویسنده و‬ ‫کارگردان‪ ،‬وجه واقع گرایانه به‬ ‫فیلم بدهد‬ ‫فرهنگ‬ ‫به روال معمول برای دریافتن نظر مردم و تماشاگران‬ ‫ســینما درباره فیلم النتوری‪ ،‬به شــبکه های اجتماعی سر‬ ‫زدیم‪ .‬به نظر می رسد که کاربران این شبکه ها‪ ،‬نگاه تحلیلی‬ ‫جدی تری نسبت به باقی فیلم ها داشته اند‪ .‬گو اینکه فیلم‬ ‫النتوری چندان هم شــبیه به فیلم های قصه گوی ســینما‬ ‫نیســت و روایتی مســتندگونه دارد‪ .‬گرچه به نظر نمی رسد‬ ‫که هیچ بخشی از کار مستند باشــد اما گویا رضا درمیشیان‬ ‫اصرار داشته که به عنوان نویســنده و کارگردان‪ ،‬یک وجه‬ ‫واقع گرایانه به فیلم بدهد‪ .‬این واقع گرایی را در مستند نشان‬ ‫دادن قصه فیلم روایت کرده است‪.‬‬ ‫نظرهــای مردمی دربــاره فیلم النتوری شــباهت ها‬ ‫و تفاوت های بنیادینــی با هم دارند‪ .‬گاهی کســی فیلم را‬ ‫فیلم خوبی توصیف کرده اما درونمایه قصــه فیلم را به باد‬ ‫انتقاد می گیرد و گاهی کســی درونمایه فیلم را نکته قوت‬ ‫کار می داند و فیلم را از لحــاظ ارزش هنری تهی می بیند‪.‬‬ ‫خالصه وقتی نظرها را می خوانید می توانید با چند عینک و‬ ‫از چند زوایه مختلف به فلم نگاه کنید‪ .‬در کمتر فیلمی این‬ ‫میزان پراکندگی نظرها وجود دارد‪ .‬یادمان باشد که النتوری‬ ‫فیلمی است که بیش از هر فیلم دیگری در جشنواره دیده‬ ‫شــد اما کمتر از رقیبانش جایزه گرفت و تقدیر شــد‪ .‬حتی‬ ‫وقتی پــای رای مردمی هم به میان امد فیلــم النتوری در‬ ‫پنج فیلم منتخب تماشاگران نبود‪ .‬اما با این وصف در روز‬ ‫اول اکرانش همه رکوردها را شکست و ‪ 141‬میلیون تومان‬ ‫فروخت‪ .‬خواندن نظرهای زیر می تواند خوانش مردم از این‬ ‫فیلم را به صورتی مستقیم تر و بی پرده به نمایش بگذارد‪.‬‬ ‫شیدا‪ .‬م‪ 26 -‬ساله‪ :‬داستان «النتوری» درباره پسر‬ ‫جوانی اســت از طبقه پایین اجتماع که عاشــق دختری از‬ ‫طبقه مرفه می شود و البته که این عشق سرنوشتی تراژیک‬ ‫را برای دختر رقم می زند‪ ،‬چراکه پســر جــوان و خودخواه‬ ‫که نمی تواند به وصال محبوب برســد بر صورت وی اسید‬ ‫می پاشد و البته همین اسیدپاشــی است که ادامه ماجرا را‬ ‫شــکل می دهد‪ ...‬قصه اش خوب است اما به نظرم خیلی‬ ‫غلو شده است‪ .‬خیلی عاشــق این قصه اغراق شده نشان‬ ‫داده شده است و ادم سخت باورش می شود‪.‬‬ ‫ارمینا‪ .‬م – ‪ 19‬ســاله‪ :‬دخترای فیلــم هیچ کاری از‬ ‫دستشــان برنمی امد انگار فقط ابزار هســتند‪ .‬من از فیلم‬ ‫خوشم نیامد‪ .‬به نظرم خیلی ســطحی بود‪ .‬چند تکه بود و‬ ‫نمی شد به عنوان یک فیلم واحد حسابش کرد‪.‬‬ ‫رضا نوری‪ 32 -‬ساله‪ :‬به نظرم فیلم های درمیشیان‬ ‫فیلم ها واقع گرایانــه اما کمی ابزورد اســت‪ .‬یک جاهایی‬ ‫غلو شــده اما جاهای درســتی برای غلو انتخاب می شود‪.‬‬ ‫همانجایی که قرار است مخاطب خودش را جای قهرمان‬ ‫بگذارد‪ ،‬دست کارگردان برای بیان جزیی تر سکانس بازتر‬ ‫می شــود و تماشــاگر به خوبی می تواند با شخصیت فیلم‬ ‫همذات پنــداری کند‪ .‬ضمن اینکه فکــر می کنم النتوری‬ ‫یک نکته قوت هم دارد‪ .‬این فیلم روایت زندگی چند جوان‬ ‫اســت‪ .‬اگر توجه کرده باشــید دکوپاژ فیلم با زندگی بسته‬ ‫این چند جوان نســبت درســتی را میان محتوا و فرم ایجاد‬ ‫کرده اســت‪ .‬نمای باز در فیلم نیســت و دایره تنگ زندگی‬ ‫این چند جــوان با همین فرمت انتخــاب کادر‪ ،‬در فیلم جا‬ ‫افتاده است‪ .‬به نظرم می شــد کار بهتری باشد اگر به جای‬ ‫مســتند گونه فیلم همان وداســتان گونگی اش را تقویت‬ ‫می کرد‪ .‬اما به هر حال به یکی دو بار دیدن می ارزد‪ .‬النتوری‬ ‫فیلم بدی نیست‪.‬‬ ‫جواد‪ .‬ع – ‪ 35‬ســاله‪ :‬فیلم به شــدت دو پاره است و‬ ‫نیمه اول و دوم فیلم دو ســاختار کامال متفاوت دارد‪ .‬این‬ ‫فیلم تلگراف خانــه محض بود و پیامک های سردســتی‪،‬‬ ‫حرف های دم دستی و پیامک های رایج و مبتذل درون فیلم‬ ‫امده بود تا یک اثر مغشوش داشته باشیم ضمن اینکه فکر‬ ‫کردم چرا باید از احساسات‪ ،‬هیجانات و حتی تعلقات مردم‬ ‫و یک نسل اینطور سوءاســتفاده کنیم‪ .‬چیزی شبیه جنس‬ ‫تاثیرگذاری سینمای هند به لحاظ سطحی در این فیلم وجود‬ ‫دارد از این حیث که می خواهد یک تاثیر سطحی هیجانی‬ ‫و زودگذر را روی مخاطب بگذارد‪ ،‬هیچ امر عمقی در فیلم‬ ‫ندیدم و این اثر پر از شعار و بسیار به هم ریخته بود‪.‬‬ ‫صحرا‪ .‬س – ‪ 30‬ساله‪ :‬اگر حرف هایی که در فیلم‬ ‫امده بود را در روزنامه می خواندم خوشم می امد‪ .‬هم انجایی‬ ‫که سیاســی می شــود و هم انجایی که اخالقی است‪ .‬اما‬ ‫سینما یک مدیوم متفاوت است‪ .‬انقدر شعاری بودن به چه‬ ‫معناست‪ .‬این همه شعار سطحی و رودستی و ظاهری که‬ ‫هیچ ورودی به درام قصه ندارند‪ ،‬چرا باید در یک فیلم باشد‪.‬‬ ‫من از فیلم بدم امد‪ .‬ما را‪ ...‬فرض کرده بود‪.‬‬ ‫حلیه‪ .‬ص‪ 32 -‬ساله‪ :‬فیلم از هر نظر عالی بود‪ .‬واقعا‬ ‫نقص نداشت‪ .‬با مخاطبش گفت وگو می کرد‪ .‬حرف ناگفته‬ ‫باقی نگذاشت و به اندازه کافی هم سرگرم کننده بود‪ .‬مگر‬ ‫ادم از یک فیلم ســینمایی چه انتظاری دارد؛ هم جذابیت‬ ‫داشت‪ ،‬هم سوژه خوبی داشت و هم اموزنده بود‪.‬‬ ‫صادق‪ .‬خ‪ 40-‬ساله‪ :‬فیلم النتوری از نظر من به یک‬ ‫شعر شباهت داشت‪ .‬چون فیلمی است که بیش از هر چیز‬ ‫حس از دست رفتن یک امر وجودی را بیان می کند‪ .‬در این‬ ‫فیلم همه چیز در لحظه از دســت دادن قرار دارد‪ .‬امنیت‪،‬‬ ‫زیبایی‪ ،‬ازادی‪ ،‬با هم بودن و‪ ...‬اینــده‪ .‬فیلم البته از نظر‬ ‫بنده چنان که باید و شاید موفق نبوده است اما در اینکه چه‬ ‫سوژه ای را با چه ساختار بیانی انتخاب کرده باشد‪ ،‬موضوع‬ ‫متفاوت و مهمی است که باید مورد توجه قرار داد‪ .‬به نظر‬ ‫من فیلم در انتخاب ســوژه و انتخاب شیوه بیان ان موفق‬ ‫بوده اما در نهات یک اثر ســینمایی جذاب نشــده است‪.‬‬ ‫بازی ها هم خوب است‪.‬‬ ‫هلیا وسینی‪ 21 -‬ساله‪ :‬لحظه هایی از این فیلم واقعا‬ ‫نعل به نعل مانند فیلمفارســی اســت‪ .‬بعضی از دیالوگ ها‬ ‫‪67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫تاسف بار است‪ .‬شخصیت پردازی ایزوله و از کار درنیامده‬ ‫پاشا به نظرم نقطه اوج ضعف های فیلم است‪ .‬چرا باید در‬ ‫سال‪ 94‬هنوز هم مثل سال‪ 30‬فیلم ساخته شود‪ .‬فیلم اصال‬ ‫قصه ندارد و همه چیز به یک مجموعه تصاویر بدون راکورد‬ ‫چسبیده بهم شبیه است که فیلم النتوری را تشکیل داده‪.‬‬ ‫پایان فیلم هم به شکل اگزجره ای غیرواقعی و فیلم فارسی‬ ‫طور است‪.‬‬ ‫بهنام سیفی‪ 27 -‬ساله‪ :‬این فیلم نمایش معذورات‬ ‫یک جامعه اســت و رضا درمیشــیان برای ســاخت چنین‬ ‫فیلمی‪ ،‬جســارت به خرج داده اســت‪ .‬امیدوارم برای این‬ ‫فیلم اتفاقات خوبــی بیفتد‪ ،‬چون درمیشــیان نیت خیری‬ ‫برای ساخت این فیلم داشته است‪ .‬البته درمیان فیلمسازان‬ ‫نسل جوان ممکن است عده ای هم باشند که تنها به خاطر‬ ‫شهرت به سراغ فیلمسازی می ایند‪ ،‬اما انها در نهایت غربال‬ ‫خواهند شد و از دور خارج می شــوند‪ .‬اما درمیشیان نشان‬ ‫داده که دغدغه های اجتماعی جدی دارد‪.‬‬ ‫فخرالدیــن‪ .‬ش – ‪ 31‬ســاله‪ :‬فیلــم النتــوری‬ ‫ی را با‬ ‫فیلمی متفاوت است‪ .‬کمتر کسی می تواند چنین فیلم ‬ ‫این شیوه داستان پردازی بسازد‪ .‬غیر از چند دیالوگ بد‪ ،‬باقی‬ ‫فیلم خوب است‪ .‬سرگردانی و بی هویتی جوانان عصر ما در‬ ‫فیلم به خوب بازنمایی شده است‪ .‬بازی ها اگرچه دشوار است‬ ‫اما خوب از اب در امده است‪ .‬باران کوثری و نوید محمد زاده‬ ‫به خوبی توانســته اند شخصیت هایشــان را جان ببخشند‪.‬‬ ‫به نظرم ترسیم وضعیت و فضاســازی کار به خوبی چند پله‬ ‫باالتر از اســتانداردهای سینمایی ما ســت‪ .‬البته عصبانی‬ ‫نیستم هم چنین کاری بود اما در عصبانی نیستم قصه فیلم‬ ‫به نظر شــخصی تر می امد در ایــن فیلم اخیر امــا جامعه و‬ ‫ساخت های اجتماعی برکنش های فردی عاملیت دارد و به‬ ‫نظرمدرمیشیانبیشترتوانستهبهذهنخودشنزدیکشود‪.‬‬ ‫خاطره بهاری‪ 32 -‬ساله‪ :‬فیلم النتوری یا خوب است‬ ‫یا بد‪ .‬این بخشــی از ماجراست‪ .‬اما مســاله ای که مطرح‬ ‫می کند حتما مساله مهمی است و باید به ان فکر کرد‪ .‬نباید‬ ‫فیلم را به عنوان یک برساخت اجتماعی صرفا به یک سری‬ ‫فرمول بندی های فنی تقلیل داد‪ .‬این می تواند یک مساله‬ ‫سلیقه ای باشــد‪ .‬اما انچه مطرح می شــود‪ ،‬درک اهمیت‬ ‫موضوع فیلم‪ ،‬یک مساله معرفتی است‪ .‬باید روی ان بحث‬ ‫کرد‪ .‬متاسفم برای کسانی که از سینما جز یک سکانس و‬ ‫پالن و‪ ....‬نمی بینند‪.‬‬ ‫ابراهیم‪ .‬ت‪ 38 -‬ساله‪ :‬یاد سریال خط قرمز افتادم‪.‬‬ ‫اصوال مســاله جوانان در فیلم ها و سریال های جوان یک‬ ‫مساله گیج کننده اســت‪ .‬فیلم خوب اســت اما در بررسی‬ ‫مســائل جوانان و قصه پردازی دچار ناهمگونی است‪ .‬به‬ ‫نظرم فیلم اثرگذاری است و مخاطب با دیدنش تحت تاثیر‬ ‫قرار می گیــرد‪ .‬اما اینکه ســرانجام با چــه ذهنیتی از روی‬ ‫صندلی ســینما بلند می شــود و به خانه مــی رود دیگر یک‬ ‫مساله دیگر است‪.‬‬ ‫رویا‪ .‬م – ‪ 33‬ساله‪ :‬باران عالی بود‪ .‬در همه فیلم ها‬ ‫خوب بازی می کند‪ .‬نوید محمد زاده هم واقعا بازیگر خوبی‬ ‫است‪ .‬اینکه صدای شجریان در فیلم هست خودش یک‬ ‫نکته مثبت است‪.‬‬ ‫بنیامین رضایی‪ 41 .‬ســاله‪ :‬فیلمســاز باید تکلیف‬ ‫خودش را مشــخص کند‪ .‬می خواهد یک فیلم عاشــقانه‬ ‫بسازد که درامی خشــن دارد یا اینکه می خواهد یک فیلم‬ ‫خشــن با یک داســتان عاشقانه بســازد؟ ما متاســفانه در‬ ‫ایران یــاد نگرفته ایــم یک فیلم عاشــقانه ســالم و خوب‬ ‫بســازیم‪ .‬فیلم هایی مثل راه خانه ســاخته ژانگ ییمو که‬ ‫به نظرم جایش در ســینمای ما خالی است‪ .‬النتوری مگر‬ ‫نمی توانست یک داســتان عاشــقانه خوب داشته باشد؟‬ ‫چراباید بیخودی بحث اسید و‪ ...‬وارد فیلم بشود؟ چرا باید‬ ‫هر فیلمی به خاطر اینکه وجهه اجتماعی پیدا کند باید برود‬ ‫سراغ یک مساله دردناک اجتماعی؟‬ ‫خودم را در النتوری بازی کردم‬ ‫گفت وگوی مثلث با اردشیر رستمی‬ ‫به عنوان ســوال اول‪ ،‬تا چه میزان با شخصیت‬ ‫جامعه شناس شاعری که در فیلم بازی می کرد و‬ ‫با قضاوت های او همراهی دارید؟‬ ‫این شخصیت صددرصد خود من بود‪.‬‬ ‫در واقــع کارگــردان دربــاره ایــن کاراکتــر و‬ ‫دیالوگ هایی که باید بگوید با شما صحبت کرده‬ ‫بود یا مانند یک مستند از شما خواسته شده بود‬ ‫هر انچه فکر می کنید را بگویید؟‬ ‫کارگردان درباره این شــخصیت بــا من صحبت‬ ‫کرده بود اما من به شــخصه هیچ چیزی کــه به ان اعتقاد‬ ‫نداشته باشــم را نمی گویم‪ .‬نه تنها در النتوری که در هیچ‬ ‫جای دیگری‪.‬‬ ‫فیلم ساختن درباره یک موضوع اجتماعی بدون‬ ‫قضاوت درباره ان بســیار کار دشــواری است‪.‬‬ ‫به نظر شما درمیشــیان تا چه اندازه توانسته به‬ ‫موضوع اسیدپاشــی بدون قضاوت شــخصی‬ ‫درباره ان بپردازد؟‬ ‫من به عنوان برداشت شخصی درباره این موضوع‬ ‫می توانم ســخن بگویم اما هر کســی می تواند برداشــت‬ ‫شخصی خودش را درباره این فیلم داشــته باشد‪ .‬ممکن‬ ‫اســت برخی فکر کنند کارگــردان جانبدارانــه درباره این‬ ‫موضوع فیلم ساخته است ولی من به شخصه فکر می کنم‬ ‫تالش کارگردان این بوده که همه نظرها درباره این موضوع‬ ‫را بدون پیشداوری لحاظ کند‪ .‬در النتوری از موضوعاتی‬ ‫حرف زده می شود که اگر نشود گفت اصال صحبت نشده‬ ‫اما می توان ادعا کرد بسیار کم درباره ان گفته شده است‪.‬‬ ‫برخــی می گویند در النتوری نوعی ســیاه نمایی‬ ‫وجود دارد‪ .‬شما در این مورد چه نظری دارید؟‬ ‫به نظر من جامعه ما به رشــدی رســیده است که‬ ‫این جهت گیری ها را بتواند تشخیص دهد‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫موضوع مهمی که وجود دارد این است که بیان یک چیز‪،‬‬ ‫تایید یک چیز نیست‪ .‬شــما فیلم های بزرگ جهان را نگاه‬ ‫کنید‪ .‬مثال قاتلین بالفطره‪ .‬ایا در این فیلم نشان دادن ان‬ ‫میزان از خشــونت در جامعه ای خاص‪ ،‬تایید ان خشونت‬ ‫است؟ خیلی وقت ها نشان دادن یک سیاهی برای دوری‬ ‫از ان سیاهی اســت‪ .‬اگر نتوانیم ســیاهی را نشان دهیم‬ ‫هیچ گاه سفیدی را نخواهیم شناخت‪ .‬اگر به دنبال نشاط‬ ‫جامعه ای هســتیم باید اندوه و درد ان جامعــه را به خوبی‬ ‫نشان دهیم و به دنبال پاســخی برای ان باشیم‪ .‬النتوری‬ ‫فیلم سیاهی نیســت شــاید بتوان گفت فیلم تلخی است‬ ‫اما این تلخی شبیه تلخی دارو است‪ .‬تلخی ای که تحمل‬ ‫می کنیم تا به سالمتی برسیم‪.‬‬ ‫در خصوص نمایش تصاویر خشونت امیز به نظر‬ ‫شما برای نشان دادن این تلخی‪ ،‬نمایش چنین‬ ‫تصاویری ضروری اســت یا می شد بدون نشان‬ ‫دادن ان‪ ،‬تلخی موضوع را منتقل کرد؟‬ ‫این تصاویر خشونت امیز روزانه صدها برابر بیشتر‬ ‫از این فیلم در شبکه های مجازی برای ما مخابره می شود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪5‬‬ ‫اردشیر رســتمی را همه با طر ح های روزمره اش‬ ‫در مطبوعات و حس و حال شاعرانه اش می شناسند‪.‬‬ ‫البته بازی در نقش شهریار هم او را به یک شخصیت‬ ‫محبــوب تلویزیونی بــدل کرد‪ .‬رســتمی متولد تبریز‬ ‫اســت‪ .‬هم شــعر نوشــته و هم طراحی می کند‪ .‬هم‬ ‫نویســنده اســت و هم معمار‪ ،‬هم بازیگر است و هم‬ ‫مجسمه ســاز و اصطالحــا یــک هنرمنــد چندوجهی‬ ‫اســت اما یک وجه پنهان یا نیمه اشکار او تحلیلگری‬ ‫اجتماعی اســت‪ .‬همان که نقشــش را هــم در فیلم‬ ‫النتــوری بازی کرده اســت‪ .‬ایــن گفت وگــو در واقع‬ ‫دربردارنــده تحلیل هــای اجتماعی فیلــم النتوری از‬ ‫یک ســو و بحث پیرامون بازی در ســومین فیلم رضا‬ ‫درمیشــیان از ســوی دیگر اســت‪ .‬گفت وگویی چند‬ ‫پارچه که خواندنش به زمانی که برای خواندنش صرف‬ ‫می شود‪ ،‬می ارزد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ایا در این فیلــم نشــان دادن ان میزان‬ ‫از خشــونت در جامعــه ای خــاص‪ ،‬تایید ان‬ ‫خشونت اســت؟ خیلی وقت ها نشــان دادن‬ ‫یک ســیاهی برای دوری از ان سیاهی است‪.‬‬ ‫النتوری فیلم سیاهی نیست شاید بتوان گفت‬ ‫فیلم تلخی اســت اما این تلخی شــبیه تلخی‬ ‫دارو اســت‪ .‬تلخی ای که تحمل می کنیم تا به‬ ‫سالمتی برسیم‬ ‫فرهنگ‬ ‫متاســفانه امروز پدیده ای به نام داعش یــا القاعده وجود‬ ‫دارد که تصاویر مخابره شده از انها بسیار بیشتر از این فیلم‬ ‫است‪ .‬این خشونت را نمی شود انکار کرد‪ .‬درباره اینکه باید‬ ‫نمایش داده شــود یا نه باید گفت عالوه بر ممیزی موجود‬ ‫اگر بخواهیم خودمان هم ممیزی دیگری به فیلم وارد کنیم‬ ‫دیگری هنری نمی ماند که بخواهیم از ان صحبت کنیم‪.‬‬ ‫اینکه ســنین پایین نتوانند به تماشــای این فیلم بنشینند‬ ‫اتفاق بدی نیســت‪ ،‬هرچند انها خودشــان از کانال های‬ ‫دیگری این فیلم را پیدا می کنند اما ما نباید اجازه پررنگ تر‬ ‫شدن ان را بدهیم‪.‬‬ ‫برگردیم به شخصیتی که در فیلم بازی می کنید‪.‬‬ ‫در بخشــی از فیلــم شــخصیتی که شــما بازی‬ ‫می کنید وارد دیالــوگ با شــخصیت اقای فالح‬ ‫می شود‪ .‬شــما جامعه شناسی شــاعر و ایشان‬ ‫مغازه دار اســت‪ .‬تمثیل بســیار زیبایی که وجود‬ ‫دارد این است که این دو نفر بعد از مشاجره به این‬ ‫نتیجه می رسند که حرف همدیگر را نمی فهمند‪.‬‬ ‫به نظر شما چه کاری می توان کرد که این دو نفر‬ ‫حرف همدیگر را بفهمند؟‬ ‫فردی که در فیلم من بــا او صحبت می کنم جدا‬ ‫از من نیست‪ .‬ما جزو یک خانواده ایم‪ .‬نمونه هایی از او را‬ ‫در این کشور‪ ،‬شهر و محله بسیار می توان دید و همچنین‬ ‫نمونه شــخصیتی کــه من بــازی می کنم‪ .‬نصف بیشــتر‬ ‫دوستان من ادم هایی شبیه همان شخصیت هستند‪ .‬باید‬ ‫سعی کنیم با هم دیالوگ داشته باشیم‪ .‬ما هنوز وارد عصر‬ ‫دیالوگ نشده ایم و تازه در حال شروع این مسیر هستیم‪.‬‬ ‫در جامعه ما مســاله گفت وگو و دیده شــدن وجــود دارد‪.‬‬ ‫شاندور پتوفی شــعر زیبایی دارد که می گوید‪« :‬تو بهار را‬ ‫دوســت داری و من پاییز را‪/‬اگر تو چند گام به جلو بیایی و‬ ‫من‪/‬چند گام به عقب برگردم‪/‬در تابستان گرم و بلند به هم‬ ‫می رسیم‪ ».‬من بدون ان فرد به جایی نمی رسم‪ .‬ما باید با‬ ‫هم این مسیر را ادامه دهیم‪ .‬امروز خوشبختانه جامعه ما از‬ ‫این موارد عبور کرده است و بسیار به هم نزدیک شده ایم‪.‬‬ ‫فقط برخی نمی خواهند این نزدیکی صورت بگیرد‪ .‬برای‬ ‫رسیدن به اینجا بسیار زحمت کشیده شده است‪ .‬باید این‬ ‫موارد گذرای روزانه را نادیده بگیریم‪.‬‬ ‫گفتید که شخصیت جامعه شناس و شاعر فیلم‬ ‫دقیقا خود شــما بودید‪ .‬چقدر دیالوگ های شما‬ ‫حرف های خودتان بود و چقــدر از روی فیلمنامه‬ ‫خوانده شد؟‬ ‫اصال مهم نیست ان صحبت ها حرف خود من بود‬ ‫یا دیالوگ فیلم‪ .‬مهم این اســت که همه این فیلم متعلق‬ ‫به کارگردان است‪ .‬کارگردان معمار یک فیلم است‪ .‬حتی‬ ‫اگر من گفته باشــم یا خود ایشان نوشــته باشند مهم این‬ ‫اســت که این دیالوگ ها بدون تایید ایشان در فیلم جای‬ ‫داده نمی شــد‪ .‬این فیلم متعلق به اقای درمیشیان است‬ ‫و هر کدام از ما ســهمی از ان داریم‪ .‬فکر کنم این سوال‬ ‫از اقای درمیشیان پرسیده شود بهتر است‪ .‬من می توانم‬ ‫بگویم که ان شخصیت خود من بودم و او را دوست داشتم‪.‬‬ ‫همان طور که شــخصیتی که در نارنجی پوش بازی کرده‬ ‫بودم را دوست داشتم و همان طور شخصیتی که در سریال‬ ‫شهریار داشــتم را‪ .‬من اگر شــخصیتی که بازی می کنم‬ ‫را قبول نداشــته باشــم نمی توانم حرفی بزنم‪ .‬خاطره ای‬ ‫از سریال شــهریار تعریف کنم‪ .‬یک برداشــتی بود که ما‬ ‫‪ 26‬بار ان را گرفتیم و نهایتا نیز نتوانســتیم ان برداشت را‬ ‫تمام کنیم‪.‬‬ ‫پس شما معتقدید که بازیگر نباید بازیگری کند و‬ ‫نقشی را که به ان اعتقاد ندارد بازی کند؟‬ ‫هر بازیگری که این کار را کند به نظر من نمی تواند‬ ‫موفق باشد‪ .‬اگر به کارنامه بازیگران بزرگ دنیا نیز نگاه کنید‬ ‫در مجموع می توانید تشخیص دهید که انها در چه ژانری‬ ‫موفق تر بوده اند‪ .‬بســیاری از بازیگران دنیا بارها اعتراف‬ ‫کرده اند که کاش فالن فیلم را بازی نمی کردم‪ .‬بزرگترین‬ ‫انها مارلون براندو بود‪ .‬تالش ما باید این باشــد که جایگاه‬ ‫خودمان را پیدا کنیم‪ .‬من خودم را بکشــم هم نمی توانم‬ ‫مانند یک امریکایی یا اروپایی بخندم چون ما اصال خنده‬ ‫در ان معنایی کــه در انجا وجــود دارد نداریم‪ .‬ما حجب‪،‬‬ ‫شرم‪ ،‬تنگدستی‪ ،‬اقلیم و بســیاری موارد دیگر داریم که با‬ ‫هم تفاوت دارد و این باعث می شــود که نتوانیم مانند هم‬ ‫بخندیم‪ .‬این دلیل ضعف یکی بر دیگری نیســت‪ ،‬بلکه از‬ ‫تفاوت های بشری نشات می گیرد و همین زیبایی ها است‬ ‫که جهان را زیبا می کند‪.‬‬ ‫یکی از مفاهیم مشترک در بین ســه اثری که از‬ ‫درمیشیان دیده ایم یعنی بغض‪ ،‬عصبانی نیستم‬ ‫و النتوری مفهوم خشــونت اســت‪ .‬به نظر شما‬ ‫جامعه ما جامعه خشنی اســت که ایشان ان قدر‬ ‫بر این مفهوم انگشت می گذارد؟‬ ‫خشــونت در عصبانی نیســتم اصال ان چنان که‬ ‫در النتوری اســت‪ ،‬وجود ندارد و از جنس دیگری است‪.‬‬ ‫در عصبانی نیســتم پدری وجود دارد که تمــام ارزش ها را‬ ‫کنار می گذارد و دخترش را به فــرد ثروتمندی می دهد که‬ ‫مشخص نیســت ثروت او از چه راهی به دست امده است‬ ‫و شــخصیت پســر هم می گوید که هیچ وقت به این فکر‬ ‫کرده ای کــه او این ثــروت را از چه راهی به دســت اورده‬ ‫است؟ در واقع شخصیت پسر بر ارزش ها تاکید می کند و به‬ ‫ان فکر می کند‪ .‬من باز هم تاکید می کنم که سخن گفتن‬ ‫از یک چیز تایید ان چیز نیست‪...‬‬ ‫بگذارید حرفم را اصالح کنم‪ .‬خشــونت در این‬ ‫دو فیلــم نتیجه احســاس حق پایمال شــده ای‬ ‫اســت‪ .‬در واقع هر دو تصور می کنند که حقی از‬ ‫انها ضایع شده و این احساس منجر به خشونت‬ ‫می شود‪...‬‬ ‫بله‪ .‬همین طور اســت که می گویید‪ .‬تمام بحث‬ ‫در عصبانی نیستم این است که جامعه ای از درون در حال‬ ‫فروپاشیدن است‪ .‬اگر یک فیلمساز این را نگوید چه کسی‬ ‫باید از ان حرف بزند؟ درمیشیان فیلمی می سازد‪ ،‬محکوم‬ ‫به خشونت نمایی می شود‪ .‬این حرف ها باید گفته شود‪ .‬ما‬ ‫تا هنگامی که با خشونت ها‪ ،‬بغض ها و دردهایمان مواجه‬ ‫نشویم نمی توانیم ان را حل کنیم‪ .‬رســالت یک فیلمساز‬ ‫همین است‪ .‬امکان داشــت همین فیلم اقای درمیشیان‬ ‫نیز امکان پخش پیــدا نکند‪ .‬تا همین چنــد روز پیش هم‬ ‫از اکران ان اطمینان نداشــتیم‪ .‬درمیشیان زندگی خود را‬ ‫روی این کار گذاشته است‪ .‬اگر فیلم نسازد چه کار کند؟‬ ‫به نظر شــما درمیشــیان در النتوری پخته تر و‬ ‫هوشمندانه تر از عصبانی نیستم شده است؟‬ ‫ممنون‪ .‬سوال بسیار بجایی بود‪ .‬بسیاری متوجه‬ ‫شــده اند که النتوری یک کالس فیلمسازی است‪ 4 .‬یا ‪5‬‬ ‫نوع ژانر در این فیلم مشاهده می شود‪ .‬شروع فیلم یک ژانر‬ ‫محشر سینمایی است‪ .‬تدوین و صداگذاری فوق العاده کار‬ ‫و همچنین ذهن هوشمند درمیشــیان که چگونه توانسته‬ ‫است این ژانر ها را مانند یک پازل در کنار هم بچیند‪ ،‬جای‬ ‫تحســین دارد‪ .‬امروز دیگر وقت ان نیســت که دوربین را‬ ‫در جایی بکاریم و در مقابل ان بــازی کنیم‪ .‬تعداد فریم ها‬ ‫و صحنه هــای باالی این فیلم عالی اســت‪ .‬چون معاصر‬ ‫است‪ .‬دیگر نمی توان انسان معاصری که در لحظه ‪100‬‬ ‫خبر بــه او از طریق کانال های مختلف می رســد را معطل‬ ‫کرد‪ .‬زمانه امروز زمانه مینی مالیزم اســت و درمیشیان در‬ ‫النتوری به خوبی بــه این موضوع پی برده اســت‪ .‬به این‬ ‫نکته نیز دقــت کنید که یــک فیلم تلخ در حــال فروختن‬ ‫است‪ .‬خیلی اتفاق مهمی برای جامعه ماست این موضوع‪.‬‬ ‫یک فیلم خنده دار نمی فروشد بلکه یک فیلم تلخ در حال‬ ‫فروش اســت‪ .‬مردم پول می دهند که با دردهایشان اشنا‬ ‫شــوند و ان را ببینند‪ .‬اقبال از این فیلم نشانه ترقی جامعه‬ ‫ما ســت‪ .‬جامعه ما به سالن ســینما می رود تا با دردهایش‬ ‫مواجه شود‪ .‬جامعه ای که با دردهایش مواجه شود جامعه‬ ‫مترقی ای است‪.‬‬ ‫‪69‬‬ ‫باشگاه شلوغ‬ ‫هفته گذشــته ابی های پایتخت حاشــیه های زیــادی را از ســر گذراندند‪.‬‬ ‫تغییرات مدیریتی در این باشگاه باعث شد تا استقالل به تیتر یک رسانه ها تبدیل‬ ‫شود‪ .‬انها اوضاع خوبی ندارند و البته حاشیه های مخرب تصمیمات وزارت ورزش‬ ‫همچنان ابی ها را در خصوص ادامه راه در لیگ برتر نگران کرده است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫از فوتسال به فوتبال‬ ‫سیدرضاافتخاری‬ ‫سرپرستاستقاللشد‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫‪1‬‬ ‫در حالی که اســتقالل در بازی های لیــگ برتر هنوز‬ ‫نتوانســته انتظــار هوادارانش را بــراورده کنــد‪ ،‬در بحث‬ ‫مدیریتی نیز با چالش های متعددی روبه رو شــده اســت‪.‬‬ ‫باتوجه به تصمیمات عجیب وزارت ورزش به نظر می رسد‬ ‫اســتقالل همچنان میان تیم های پرحاشیه فوتبال ایران‬ ‫قرار داشته باشد‪.‬‬ ‫هفته گذشته ابی های پایتخت حاشیه های زیادی را‬ ‫از سر گذراندند‪ .‬تغییرات مدیریتی در این باشگاه باعث شد‬ ‫تا استقالل به تیتر یک رســانه ها تبدیل شود‪ .‬انها اوضاع‬ ‫خوبی ندارند و البته حاشیه های مخرب تصمیمات وزارت‬ ‫ورزش همچنان ابی ها را در خصوص ادامه راه در لیگ برتر‬ ‫نگران کرده است‪.‬‬ ‫پایان عصر افشارزاده‬ ‫چرا بهرام افشارزاده برکنار شــد؟ ان هم در شرایطی‬ ‫که اعضای هیات مدیره باشگاه اســتقالل به ابقای بهرام‬ ‫افشــارزاده اصرار داشــتند و تاکید می کردنــد که او اصال‬ ‫استعفایی نداده است‪ .‬از مدت ها قبل مشخص بود که وزیر‬ ‫ورزش چندان اعتقادی به ادامه فعالیت افشارزاده در باشگاه‬ ‫استقالل ندارد‪ .‬به خصوص بعد از انکه برخی از هواداران‬ ‫استقالل مقابل ســاختمان وزارت ورزش شعارهایی علیه‬ ‫محمود گودرزی مطرح کردند و خواهان ابقای افشارزاده‬ ‫در باشگاه استقالل شدند‪ ،‬شمارش معکوس برای برکناری‬ ‫افشارزاده اغاز شد؛ سرپرستی که هرگز موفق نشد انتظارات‬ ‫را براورده کند‪.‬‬ ‫او تا چندی پیش پست مهمی در وزارت ورزش داشت‬ ‫و مدیرکل حوزه وزارتی بود اما از انجا نیز رانده شد تا تالش‬ ‫خود را به حفظ سرپرستی در باشگاه استقالل معطوف کند‪.‬‬ ‫اما او به فاصله اندکی پس از کنار رفتن از معادالت مدیریتی‬ ‫در وزارت ورزش پست مهم خود در باشگاه استقالل را هم‬ ‫از دست داد‪ .‬به نظر می رسد سرشاخ شدن غیر مستقیم او با‬ ‫وزیر ورزش یکی از عوامل اصلی برکناری اش بود‪ ،‬انجا که‬ ‫ظاهرا خود را تابع وزیر ورزش می نامید اما هیاهوی برخی‬ ‫هواداران استقالل که عرصه را بر گودرزی تنگ کرده بودند‬ ‫چیز دیگری را نشان می داد‪.‬‬ ‫هر چند افشــارزاده در طول دوران سرپرستی اش در‬ ‫باشگاه استقالل نیز نشان داد که اساسا در زمینه مدیریت‬ ‫فوتبال حرفی برای گفتن ندارد‪.‬‬ ‫معمای رفت و برگشت حسنی خو‬ ‫رفتن حســنی خو به باشــگاه اســتقالل و استعفای‬ ‫زودهنگام او از جمله اتفاقاتی بود که سوال ها و تحلیل های‬ ‫متفاوتــی را باعث شــد‪ .‬نکته اصلــی اینجا بود کــه وزیر‬ ‫ورزش قصد داشت فردی را به عنوان سرپرست به باشگاه‬ ‫استقالل بفرستد که سابقه رابطه شان نشان می داد چندان‬ ‫هم با یکدیگر همسو نیستند‪ .‬حسنی خو در این مدت بارها‬ ‫نشــان داده بود که مواضعی همســو با وزیر ورزش ندارد ‪،‬‬ ‫به خصوص در مــورد قضیه کــی روش کــه اوج اختالف‬ ‫انتخاب افتخاری اشتباه است‬ ‫چرا مدیر دو شغله جانشین‬ ‫مدیر دوشغله شد؟‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫و به همین دلیل وزیر وقت ورزش می دانست که برکناری او‬ ‫تبعات زیادی برایش خواهد داشت‪ .‬این تبعات به قدری زیاد‬ ‫بود که او این راه حل را نادیده گرفته و به دنبال راه حل بهتر و‬ ‫کم هزینه تری بود‪ .‬این گزینه‪ ،‬سرپرستی باشگاه پرسپولیس‬ ‫بود‪ .‬وزیر ورزش گزینه جذاب مدیریت باشگاه پرسپولیس را‬ ‫به نژادفالح پیشنهاد داد‪ .‬گزینه ای که حضور در ان در عین‬ ‫حال می توانست پایانی بر قدرتش باشد‪ .‬زیرذره بین بودن‬ ‫در پرسپولیس که باعث می شود حضور در راس این باشگاه‬ ‫مانند یک تیغ دو لبه عمل کرده و مدیر این تیم را حســابی‬ ‫تحت فشار بگذارد و از سوی دیگر به دلیل صادر شدن حکم‬ ‫سرپرستی و نه مدیرعاملی‪ ،‬امکان برکناری او با حکم وزیر‬ ‫ورزش وجود داشت‪ .‬نژاد فالح این پیشنهاد را پذیرفت و در‬ ‫نهایت همان اتفاقی افتاد که وزیر می خواست‪.‬‬ ‫این ســناریو قرار بود این بار با همین وزارت ورزش و‬ ‫البته مدیرکل حراست این وزارتخانه تکرار شود‪ .‬به خصوص‬ ‫اینکه در مورد پست حراست وزارت ورزش گفته می شود که‬ ‫معموال تعیین تکلیف برای چنین پست هایی در وزارتخانه ها‬ ‫باتوجه به حساسیت های موجود صرفا به سلیقه و انتخاب‬ ‫وزیر مربوطه انجام نمی شود‪ .‬بنابراین راه دیگری الزم بود تا‬ ‫مخالف وزیر از وزارتخانه دور شود اما در ماجرای اخیر یک‬ ‫واقعیت روشن شد؛ حســنی خو‪ ،‬نژادفالح نبود‪ .‬حسنی خو‬ ‫در این مدت بارها نشان داده بود که مواضعی همسو با وزیر‬ ‫ورزش ندارد‪ .‬وزیر ورزش هر روز علیه کی روش و کادرفنی‬ ‫تیم ملی مصاحبه می کرد و حسنی خو عالوه بر مصاحبه های‬ ‫حمایتــی اش از طرف دولت مامور شــد تا کــی روش را در‬ ‫ایران نگه دارد‪ .‬چندین و چند بار دیگر این عدم همســویی‬ ‫در سیاســت های کالن به نمایش گذاشته شد‪ .‬حاال مثل‬ ‫چند سال گذشته وزیر ورزش می خواست مخالفی قدرتمند‬ ‫را از ســر راه بردارد و بهترین و بدون حاشیه ترین گزینه باز‬ ‫هم خرج کردن پســت جذاب مدیرعاملی سرخابی ها بود ؛‬ ‫چه گزینه ای بهتر از اســتقالل که انتخاب دوسر برد بود‪.‬‬ ‫هم افشارزاده از کار برکنار می شد و هم حسنی خو از وزارت‬ ‫ورزش دور می شــد‪ .‬به همین دلیل ابتدا وعده مدیرعاملی‬ ‫استقالل به او داده شد‪ .‬پیشنهادی که روز اول با مخالفت‬ ‫حسنی خو مواجه نشد اما بعد از گذشت ‪24‬ساعت این وعده‬ ‫محقق نشد تا زمزمه حکم سرپرستی‪ ،‬حسنی خو را وادار به‬ ‫واکنش کند‪ .‬حسنی خو مشــاوره هایی گرفت که در نهایت‬ ‫به استعفای روز بعد او منجر شد‪ .‬حسنی خو متوجه شد که‬ ‫حکم مدیرعاملی اســتقالل برای او صادر نخواهد شد و از‬ ‫سوی دیگر او که معاون اقتصادی استان مقدس حضرت‬ ‫شاه عبدالعظیم است و دوستان زیادی در نهادهای مالی و‬ ‫امنیتی دارد‪ ،‬متوجه شد که حساب و کتاب باشگاه استقالل‬ ‫شفاف و روشــن نیست و حتی مسدود شــدن حساب های‬ ‫باشگاه دردسرهای بیشتری را در اینده برای این تیم به وجود‬ ‫خواهد اورد‪ .‬مشکالت مالی که نه تنها دردسرهای زیادی‬ ‫خواهد داشت‪ ،‬بلکه کارنامه حسنی خو را به عنوان شخصی‬ ‫که در یکی از مهم ترین قسمت های مالی مسئولیت دارد‪،‬‬ ‫دچار چالش خواهد کرد‪ .‬به همین دلیل او خیلی زود راهی را‬ ‫که برایش انتخاب کرده بودند ‪ ،‬دور زد و برگشت تا در همان‬ ‫پست حراست وزارت ورزش باقی بماند و سرنوشت نژادفالح‬ ‫را پیدا نکند‪.‬به دنبــال انصراف رضا حســنی خو‪ ،‬مدیرکل‬ ‫حراســت وزارت ورزش و جوانــان از مدیرعاملی باشــگاه‬ ‫اســتقالل با تصمیم وزیــر ورزش و جوانان اما ســیدرضا‬ ‫افتخاری به عنوان سرپرست جدید باشگاه استقالل انتخاب‬ ‫شد‪ .‬افتخاری به عنوان سرپرست موقت پست مدیرعاملی‬ ‫باشگاه استقالل و البته عضو پنجم هیات مدیره این باشگاه‬ ‫انتخاب شد تا در نخستین مصاحبه اش گاف های عجیبی‬ ‫را مطرح کند‪ .‬او در نخستین واکنش خود درباره حضورش‬ ‫به عنوان سرپرســت باشگاه اســتقالل گفت‪« :‬استقالل‬ ‫شــانس اورد که مدیرش شــدم تا تجربیاتم را در اختیارش‬ ‫بگذارم‪».‬‬ ‫اما چند ســاعت قبــل از ایــن حرف ها افتخــاری در‬ ‫مصاحبه ای گفته بود امیدوار است که به کمک کادر فنی‬ ‫و بازیکنان امســال چهارمین ســتاره اســیا را روی پیراهن‬ ‫استقالل بنشاند‪ .‬اماری غلط که خیلی زود به سوژه رسانه ها‬ ‫و شبکه های اجتماعی تبدیل شد‪ .‬چون استقالل تنها دو بار‬ ‫به قهرمانی اسیا رسیده است و حتی اگر بار دیگر به قهرمانی‬ ‫اسیا برسد سومین ستاره روی پیراهنش حک خواهد شد‪.‬‬ ‫خبرنگاران از افتخاری درباره صحبت اشتباهش درباره‬ ‫تعداد قهرمانی های استقالل در اسیا پرسیدند که او با خنده‬ ‫پاســخ داد‪« :‬اگر ان حرف را نمی زدم که روزنامه ها چیزی‬ ‫برای نوشتن نداشتند‪ ،‬پس گفتم که چیزی بگویم و بتوانند‬ ‫صفحه هایشــان را پر کنند‪ .‬البته حقیقت این است که ان‬ ‫حرفم یک اشتباه لپی بود‪».‬‬ ‫افتخــاری دربــاره انتقاد برخــی از اهالــی فوتبال به‬ ‫ســوابقش هم گفت‪« :‬اهالی فوتبال من را می شناســند‪.‬‬ ‫من زمانی که سرپرســت تیم ملی بــودم همین منصوریان‬ ‫بازیکن تیم بود‪ .‬من بیگانه نیستم و فوتبال ایران را کامال‬ ‫می شناسم‪ .‬اگر منتقدان رزومه من را مطالعه کنند‪ ،‬خواهند‬ ‫دید که در فدراسیون فوتبال کسی نیست که مثل من تمام‬ ‫این مراحل و مسئولیت ها را طی کرده باشد‪ .‬به نظرم کسب‬ ‫تجربه و فعالیت کافی اســت و االن وقــت بهره برداری از‬ ‫تجربیات زیاد من اســت‪ .‬اســتقالل شــانس اورد که من‬ ‫مدیرعاملش شدم تا تجربیاتم را در اختیارش قرار بدهم!»‬ ‫خبرنگاری از افتخاری پرسید که ایا قرار است کار در‬ ‫استقالل و کمیته فوتسال فدراســیون فوتبال را همزمان‬ ‫ادامه دهد که او پاسخ داد‪« :‬با وزیر ورزش جلسه داشتم‪.‬‬ ‫من شرایط کشور را در نظر می گیرم و می بینم که کجا به من‬ ‫نیاز است‪ .‬اکنون احساس می کنم که استقالل در شرایطی‬ ‫است که به کمک نیاز دارد‪».‬‬ ‫او همچنین دربــاره انتقادهایی کــه از مدیریتش در‬ ‫کمیته فوتسال می شــود‪ ،‬گفت‪« :‬فوتسال ما باالی ‪400‬‬ ‫تیــم در کشــور دارد‪ .‬مگر می شــود که ایــن تیم ها بدون‬ ‫مدیریت در رده های مختلف مسابقه دهند؟ پس چه کسی‬ ‫این مسابقه ها را برگزار می کند؟ این گونه انتقادها بازارگرمی‬ ‫ است‪ .‬کاری که ما در فوتســال کردیم‪ ،‬در اینده مشخص‬ ‫می شود‪ .‬چه زمانی فوتسال ایران این همه ارامش داشته و‬ ‫در یک سال سه قهرمانی به دست اورده است؟»‬ ‫افتخاری دربــاره صحبت های تاج مبنــی بر اینکه او‬ ‫تا یک ماه دیگر در کمیته فوتســال حضور دارد هم گفت‪:‬‬ ‫«من از کمیته فوتسال هنوز استعفا نداده ام‪ ،‬بلکه موافقت‬ ‫هیات مدیره باشــگاه اســتقالل را گرفته ام تا جام جهانی‬ ‫فوتسال به تیم ملی کمک کنم‪ .‬بعد از ان طبیعی است که‬ ‫با یک دست نمی توان دو هندوانه برداشت و تمام وقتم را‬ ‫صرف استقالل خواهم کرد‪».‬‬ ‫با این حال برخی رسانه ها در واکنش به این اظهارات‬ ‫نوشــتند‪« :‬یک بازنشسته سه شــغله به گفته رئیس جوان‬ ‫هیات مدیره استقالل که نه ســابقه ورزشی دارد‪ ،‬نه سابقه‬ ‫ورزش‬ ‫نظر انها مشخص شــد‪ .‬اتفاق بزرگی که در البه الی اخبار‬ ‫حاشــیه ای اســتقالل و نتیجه نگرفتــن این تیم گم شــد ‬ ‫استعفای حسنی خو است‪ .‬شــخصی که گفته می شد قرار‬ ‫اســت به عنوان مدیرعامل به اســتقالل بیاید اما ساعتی‬ ‫بعد از هیاهوی رسانه ای عنوانش تغییر کرد و به سرپرست‬ ‫استقالل تنزل یافت‪ .‬او اما باهوش تر از ان بود که بتوانند‬ ‫دورش بزننــد‪ .‬بنابرایــن ‪ 24‬ســاعت بعد از قطعی نشــدن‬ ‫مدیرعاملی اش در استقالل متن استعفایش را منتشر کرد‬ ‫تا همچنان کارمند وزارت ورزش باقی بماند‪.‬‬ ‫اما پشت پرده این امدن و رفتن ‪48‬ساعته مدیرعامل‬ ‫استقالل چه بود؟ برای اینکه دلیل و پشت پرده این اتفاق‬ ‫روشن تر شود شاید بهتر باشــد کمی به عقب برگردیم و به‬ ‫انتصاب نژادفالح به عنوان سرپرست پرسپولیس برگردیم‪.‬‬ ‫نژادفالح‪ ،‬پیش از اینکه حکم مدیریت پرســپولیس‬ ‫را دریافت کند‪ ،‬مدیرکل ورزش استان تهران بود‪ .‬او قدرت‬ ‫زیادی در استان تهران و شهرهای اطراف مانند کرج داشت‬ ‫بدون حتی یک مدال‬ ‫کاروان ایران هنوز‬ ‫شگفتی خلق نکرده است‬ ‫پیام نعمتی‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫مدیریتی‪ ،‬نه اقتصادی و نه حتی سیاسی با اصرار پذیرفته‬ ‫مسئولیت استقالل را بر عهده بگیرد‪».‬‬ ‫رضا افتخاری سال هاست که در ورزش تهران نقش‬ ‫دارد‪ .‬از اداره کل شــمیران تا تهران‪ .‬از سایپا تا سرپرستی‬ ‫چند فدراسیون ورزشی‪ .‬از کمیته فوتسال فدراسیون تا حاال‬ ‫که سرپرست استقالل است‪ .‬چرا این سمت به او رسیده؟‬ ‫روایت شهاب جهانیان رئیس هیات مدیره استقالل از این‬ ‫انتخاب‪« :‬استقالل مدیر کارکشته می خواهد‪،‬به سختی‬ ‫افتخاری را راضی کرد یم به استقالل بیاید‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫شهاب جهانیان کیست؟‬ ‫عضوی که جوان تر از علیرضا منصوریان‪ ،‬سرمربی‬ ‫جوان ابی هاســت‪ .‬او اصالتی نهاوندی دارد و ورودش به‬ ‫عرصه ورزش با تیمداری های اقماری حسین هدایتی بود‪.‬‬ ‫او دوره ای در هیات مدیره اســتیل اذین و ملوان بود و بعد‬ ‫از رای اعتماد به محمود گــودرزی‪ ،‬وارد مجموعه مدیران‬ ‫وزارت ورزش شــد‪ .‬کمــی بعد بــه عضویــت هیات مدیره‬ ‫اســتقالل در امد و حاال رئیس این هیات مدیره اســت‪ .‬او‬ ‫البته در رزومــه کاری اش نه چهره اقتصــادی قدرتمندی‬ ‫بوده‪ ،‬نه سیاستمدار بنامی اســت و نه یک اقتصاددان‪ .‬او‬ ‫را در کنار عبدالحمید احمدی‪ ،‬معاون وزیر ورزش به عنوان‬ ‫عوامل اصلی تغییرات در اســتقالل می شناســند‪ .‬اینکه‬ ‫این رئیس هیات مدیره در دل بی پولی های ابی ها به مدیر‬ ‫پرســپولیس گفته بود ‪ ۴۰۰‬میلیون تومان برای رضایتنامه‬ ‫کنعانی به قرمزها می دهد‪ ،‬از جدیدترین تصمیماتش بود‬ ‫که رسانه ای شد‪.‬‬ ‫جهانیان البته در جلســه هفته گذشــته که خروجی‬ ‫ان انتخــاب ناگهانی حســنی خو به عنوان مدیــر و عضو‬ ‫هیات مدیره بود هم از ایــن اتفاق ناراضی بود‪.‬روایت های‬ ‫مطرح شده درباره ان جلسه این اســت که جهانیان از این‬ ‫شکل انتخاب مدیر تیم دلخور بوده و حتی مدام در حضور‬ ‫وزیر‪ ،‬خواهان این بــوده که انتخاب حســنی خو به زمانی‬ ‫دیگر یا رای گیری مخفی منوط شود اما وزارتخانه تصمیم‬ ‫مشــورتی اش را در ان لحظه گرفته بود و هر سه نفر دیگر‬ ‫هیات مدیره رای شان را در این باره‪ ،‬خیلی زود بیان کردند‪.‬‬ ‫انها پیشنهاد وزارتخانه را تایید کردند و جهانیان هم به ناچار‬ ‫به حسنی خو رای داد‪ .‬این خواست اما فقط ‪ ۴۸‬ساعت زمان‬ ‫داشت چون حسنی خو اختیار تام می خواست و اصرار داشت‬ ‫این همه جلسه با هیات مدیره‪ ،‬لزومی ندارد ؛ نظری که البته‬ ‫با خواست وزارتخانه از هیات مدیره استقالل متفاوت بود‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل هم استعفای حسنی خو خیلی زودتر از‬ ‫موعد اتفاق افتاد‪ .‬به نظر می رسد با رفتن حسنی خو‪ ،‬وزیر‬ ‫در روزهای تنهایی اش که همه مدیرانش به ســفر کاری ‪-‬‬ ‫ماموریتی المپیک ریو رفته اند‪ ،‬تصمیم گیری نهایی برای‬ ‫سرپرست را تا حدی به جهانیان به عنوان رئیس هیات مدیره‬ ‫باشگاه‪ ،‬واگذار کرده اســت‪ .‬او هم کلی گشته و به گزینه‬ ‫افتخاری رســیده که همین حاال در فدراسیون شغل دارد‬ ‫و البته بازنشسته هم هســت‪ .‬اما چه کسی است که نداند‬ ‫افتخاری نسخه ضعیف تر افشارزاده است‪.‬‬ ‫حاال این مدیر سه شغله که از هفته گذشته استقالل‬ ‫را هدایت می کند‪ ،‬به عنوان سرپرست پست مدیریتی تیم و‬ ‫عضو پنجم هیات مدیره به اندازه کافی خبرساز شده است‪.‬‬ ‫هفته قبل بود که افشارزاده به اجبار مستعفی شد چون گفتند‬ ‫او مشــکل بازنشســتگی دارد‪ .‬هرچند حاال افتخاری هم‬ ‫بازنشسته و دوشغله است اما وزارت ورزش به دنبالش رفته و‬ ‫راضی اش کرده که حکم سرپرستی را بپذیرد‪.‬‬ ‫انگار بازنشســته بودن تنها بهانه ای بــرای برکناری‬ ‫محترمانه افشــارزاده بود‪ ،‬چه همین بهانه در مورد ســایر‬ ‫گزینه های مدیریتی ابی ها مد نظر وزارت ورزش قرار نگرفته‬ ‫است‪ .‬گویا وزیر ورزش تنها با بازنشسته هایی مشکل دارد‬ ‫که با او سرشاخ می شوند‪.‬‬ ‫حضور افتخاری به استقالل انسجام می دهد‬ ‫شرایط مان شبیه پرسپولیس سال گذشته است‬ ‫مسعود معینی‬ ‫‪2‬‬ ‫عضو هیات مدیره باشگاه استقالل‬ ‫قبل از هر چیز باید از این فرد دلســوز و پاک تشــکر‬ ‫کنیم چرا که او با وجود ‪ 50‬سال سابقه مدیریت در ورزش به‬ ‫استقالل امد و تجربیات خود را خالصانه در اختیار باشگاه‬ ‫گذاشت ‪ .‬افشارزاده خودش احساس خستگی کرد و ترجیح‬ ‫داد استعفا دهد و البته استعفایش را به وزیر داده است‪.‬‬ ‫قطعا در جلسه ای که اعضای هیات مدیره در خدمت‬ ‫وزیر ورزش خواهند داشــت‪ ،‬سیاســت های کلی در اینده‬ ‫تعیین می شــود و ما رئیــس و نایب رئیــس هیات مدیره را‬ ‫انتخاب می کنیم‪.‬‬ ‫خوشبختانه شرایط تیم مطلوب و خوب است‪ .‬لیگ‬ ‫شانزدهم فرسایشی اما قطعا نسبت به فصل گذشته بهتر‬ ‫اســت‪ .‬جا دارد از ســازمان لیگ و کمیته داوران تشکر‬ ‫کنیم که مســابقات منظم و مطلوب برگزار می شود‪ .‬همه‬ ‫تیم های مدعی شروع متوسطی داشــتند و من احساس‬ ‫می کنــم که هفته چهــارم برای اســتقالل هفتــه خوبی‬ ‫خواهد بود و از هــواداران هم می خواهم که اســتقالل‬ ‫را تنها نگذارند و با شــور و احســاس از تیم محبوب شان‬ ‫حمایت کنند‪.‬‬ ‫این انتخاب با نظر و تایید هیات مدیره صورت گرفته و‬ ‫از اینکه وضعیت مدیریت باشگاه در زودترین زمان ممکن‬ ‫مشخص شد خوشــحالیم‪ .‬با شــرایطی که باشگاه دارد و‬ ‫نتایجی که در این چند هفته کسب شده است‪ ،‬طبیعی بود‬ ‫که باید زودتر اقدام می کردیم و خوشبختانه وزارت ورزش‬ ‫و اقای وزیر هم این حساسیت را در این موضوع داشتند که‬ ‫زودتر سرپرست باشگاه انتخاب شود‪.‬‬ ‫البته با اینکه در این سه هفته تیم نتایج خوبی نگرفته‬ ‫اســت اما ما اصال نگران نیســتیم و می دانیم این شرایط‬ ‫مقطعی است‪ .‬خود منصوریان هم بســیار ناراحت است‪.‬‬ ‫ما هم قطعا از او و تمام تیــم حمایت خواهیم کرد تا هرچه‬ ‫زودتر دوران افــت تیم به پایان برســد‪ .‬در یکی‪ ،‬دو هفته‬ ‫اخیر مشــخص نبودن اوضاع مدیریتی باشگاه هم باعث‬ ‫شده بود شرایط ســردرگمی در تیم ایجاد شــود که حاال با‬ ‫روشن شدن این قضیه این مساله هم برطرف خواهد شد‪.‬‬ ‫از حاال به بعد بازیکنان باید بیشتر احساس مسئولیت کنند‬ ‫تا بتوانند با کسب نتایج درخور نام استقالل دل هواداران‬ ‫را شاد کنند‪ .‬من قبال در فدراسیون فوتبال افتخار همکاری‬ ‫با افتخاری را داشــته ام و می دانم که ایشان فردی بسیار‬ ‫کاربلد و دانا هستند‪ .‬او در کمیته فوتسال هم نقش بسیار‬ ‫موثری دارد‪ .‬با شــناختی که از اقای افتخــاری دارم این‬ ‫انتخاب را بــه فال نیک می گیرم و امیدوارم خیلی ســریع‬ ‫جلسه هیات مدیره تشکیل شود تا این انتخاب نهایی شود‪.‬‬ ‫بهرام افشارزاده‪ ،‬سرپرست پیشین استقالل به دلیل‬ ‫دو شغله بودن و نداشتن وقت کافی برای رسیدگی به امور‬ ‫این باشگاه مورد انتقاد اکثر کارشناسان و پیشکسوتان قرار‬ ‫گرفت‪ .‬این در حالی اســت که افتخاری سرپرست جدید‬ ‫باشگاه استقالل نیز در شرایطی برای این سمت انتخاب‬ ‫شده که در حال حاضر ریاســت کمیته فوتسال را برعهده‬ ‫دارد و دوشــغله محسوب می شود‪ .‬شــاید عده ای باتوجه‬ ‫به این موضوع بگوینــد ایا افتخاری هم مانند افشــارزاده‬ ‫نمی تواند وقت زیادی برای اســتقالل بگذارد؟ پاسخ من‬ ‫منفی است؛ فکر نمی کنم مشکلی ایجاد شود‪ .‬برای اینکه‬ ‫کمیته فوتسال حوزه گســترده ای ندارد که بخواهد خیلی‬ ‫انتخاب افتخاری اشتباه است‬ ‫چرا مدیر دو شغله جانشین مدیر دوشغله شد؟‬ ‫جواد زرینچه‬ ‫پیشکسوت استقالل‬ ‫‪3‬‬ ‫وقت افتخاری را بگیرد‪ .‬تصورم این اســت که خود اقای‬ ‫وزیر هم به این مســائل فکر کرده است که ایشان را برای‬ ‫سرپرستی استقالل انتخاب کرده‪ .‬باتوجه به وسیع نبودن‬ ‫حوزه فوتســال توقع داریم افتخاری وقت بیشــتری برای‬ ‫استقالل بگذارد تا فوتســال و به نوعی حضور در باشگاه‬ ‫استقالل اولویت اصلی او باشد‪.‬‬ ‫نکته اصلی اینجاست که اســتقالل ‪ 70‬سال است‬ ‫قدمت دارد و یکی از دو تیم محبوب ایران است و شاید این‬ ‫مساله تا ‪ 200‬سال اینده هم ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫االن هجمه به سوی نتایج است اما باید از هواداران‬ ‫تشکر کنم که حمایت می کنند و صبر و حوصله دارند‪ .‬تیم‬ ‫دگرگون شده و نیاز به زمان دارد‪ ،‬شاید هفته های اینده هم‬ ‫نتیجه نگیرد اما برای اینده یک تیم باشگاه و مدیریت قوی‬ ‫خواهیم داشت‪ .‬امیدوارم با امدن افتخاری به یک انسجام‬ ‫قوی در مدیریت برسیم و کم کم شرایطی به وجود بیاوریم‬ ‫که تیم با اسودگی خاطر به فکر مسابقات باشد‪ .‬معتقدم که‬ ‫بازیکنان امروز نیاز به اعتماد به نفس‪ ،‬صبر و حوصله دارند‬ ‫چرا که همه مجموعه بازیکنــان و حتی کادر فنی قدرتمند‬ ‫هستند و فقط صبر و حوصله می خواهند‪.‬‬ ‫یادمان نرفته که پرســپولیس پارســال چه شرایطی‬ ‫داشــت اما برانکو با صبــر و حوصله کم کــم نتایج خوبی‬ ‫گرفت‪ .‬امسال هم این شــرایط نصیب استقالل شده اما‬ ‫مطمئنم با همتی که بچه ها دارند شــرایط خوب می شود‪.‬‬ ‫امروز هم حیدری کــه در غیاب رحمتــی همزمان تمرین‬ ‫می کرد به عنوان کاپیتان دوم صحبت کرد‪ ،‬این امیدواری‬ ‫به وجود امد که نتایج خوب استقالل از راه می رسد‪.‬‬ ‫با تغییر و تحوالتی که در اســتقالل بــه وجود امده‪،‬‬ ‫عده ای هســتند که گمان می کنند منصوریــان به زودی‬ ‫تحت فشــار قرار می گیرد‪ .‬این فضاســازی غلطی است‪.‬‬ ‫این اظهارات صرفا جهــت به هم ریختن شــرایط روحی‬ ‫استقالل اســت و گر نه ما به تیم و به خصوص منصوریان‬ ‫اعتماد کامل داریم و حتی برای ‪ 5‬ســال اینده منصوریان‬ ‫طراحی خوبی شده تا او از اســتقالل به نیمکت مربیگری‬ ‫تیم ملی برسد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫اندازه یک فدراسیون مشــکالت دارد و نیاز به کسی دارد‬ ‫که برای باشــگاه وقت بگذارد‪ .‬افتخــاری هم که به دلیل‬ ‫درگیر بودن در فوتســال وقت زیادی ندارد و بعید می دانم‬ ‫اتفاق تازه ای در باشــگاه رخ بدهد بلکه روال مثل ســابق‬ ‫خواهد بود‪ .‬اقای افتخاری به فوتســال کشــور خدماتی‬ ‫ارائه داده است‪ .‬از نظر ســخت افزاری کمک های خوبی‬ ‫به فوتسال کشور انجام داده اســت اما حاال که به عنوان‬ ‫سرپرست اســتقالل معرفی شــده ‪ ،‬باید از فوتسال برود و‬ ‫اســتعفا بدهد‪ .‬اســتقالل باشــگاه بزرگی است و شخص‬ ‫پر مشغله به درد این باشگاه نمی خورد‪ .‬در فوتسال هم باید‬ ‫شخصی کار کند که تمام وقتش در اختیار فوتسال باشد‪.‬‬ ‫ماندن او در فوتســال از حاال به بعد فقط اسیب است و به‬ ‫نظر من باید فوتسال را رها کند‪ .‬اســتقالل باشگاه بزرگ‬ ‫و همین طور پر حاشــیه ای اســت‪ .‬اســتقالل مشکالت‬ ‫زیادی دارد‪ .‬پیشکسوت های اســتقالل به این اتفاقات‬ ‫انتقاد دارند‪ .‬کســی از پیشکســوت های استقالل پرسید‬ ‫چه کسی خوب است؟ نظر پرســیدند؟ متاسفانه از بیرون‬ ‫برای ما تصمیم می گیرند و نمی پرسند افراد منتخب شان‬ ‫دردی را دوا می کننــد یا خیر‪ .‬اما مســاله اســتقالل فقط‬ ‫ضعف تصمیم گیری در خصوص مسائل مدیریتی نیست‪.‬‬ ‫متاسفانه نتایج تیم هم تا االن خوب نبوده و همه ناراضی‬ ‫هســتند‪ .‬البته ما هم می گوییم فعال هفته های اول است‬ ‫و صبر می کنیم ببینیم چه خواهد شد‪ .‬در نهایت امیدوارم‬ ‫اتفاقاتی در استقالل رخ دهد که این تیم بتواند به دور از‬ ‫حاشیه ها به کار خودش ادامه دهد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫من همیشه سعی کرده ام در مورد استقالل با احتیاط‬ ‫خاصی صحبت کنم‪ .‬هواداران از ما که به نوعی جوانی مان‬ ‫را در این باشگاه سپری کردیم توقع دارند که همیشه هوای‬ ‫تیم را داشــته باشــیم‪ .‬خود من سعی داشــته ام که رفتار‬ ‫مناسبی داشته باشم‪ .‬کمتر انتقاد کنم تا این تیم محبوب‬ ‫همیشه موفق و در ارامش باشد‪ .‬اما یک سری از انتقادها‬ ‫را نمی توان مطرح نکرد‪ .‬اگر ســکوت کنیم کار درســتی‬ ‫نکرده ایم‪ .‬سال گذشته با وجود همه مشکالت استقالل‬ ‫شرایط بدی نداشــت‪ .‬تیم اگر چه قهرمان نشد اما ال اقل‬ ‫از لحاظ مدیریتی به جز در مقطع پایانی فصل حاشــیه ای‬ ‫نداشت‪ ،‬اما امسال شرایط استقالل فرق کرده است‪.‬‬ ‫شــرایط خیلی به هم ریخته و این بــه هم ریختگی‬ ‫به تیم ضربــه می زند‪ .‬اگر مــا منصوریان را به اســتقالل‬ ‫اورده ایم و به او اعتمــاد کرده ایم دیگر دلیلی ندارد که هر‬ ‫روز با یک تصمیــم عجیب او و تیمش را بــه هم بریزیم و‬ ‫شرایط استقالل را به سمت و سویی ببریم که به تیتر یک‬ ‫حاشیه های فوتبال کشــور تبدیل شــود‪ .‬من از شرایطی‬ ‫که به وجود امده واقعــا ناراحتم‪ .‬هــواداران واقعا انتظار‬ ‫دارند که تیم شــان از این شــرایط خارج شــود و با ارامش‬ ‫خاصی رقابت های لیگ را ادامه دهد‪ .‬به نظر من انتخاب‬ ‫افتخاری به عنوان سرپرســت باشــگاه اســتقالل اشتباه‬ ‫بود‪ .‬من همیشــه گفته ام که با بودن بزرگانــی مانند علی‬ ‫جباری‪ ،‬منصور پورحیدری و نصرالله عبداللهی در باشگاه‬ ‫استقالل‪ ،‬باشگاه نیازی به مدیرعامل ندارد و این عزیزان‬ ‫خیلی بهتر می توانند تیم را مدیریــت کنند‪ .‬اما با این حال‬ ‫افشارزاده با همه انتقاداتی که به او وارد بود کارش را انجام‬ ‫می داد و بهتر بود اقایان به جای درست کردن این حواشی‪،‬‬ ‫اجازه می دادند او بعد از سه سال که تازه با فضای مدیریت‬ ‫در استقالل اشنا شده بود به کارش ادامه بدهد‪ .‬اما مایلم‬ ‫درباره دو شــغله بودن افتخاری نیز نکته ای را عرض کنم؛‬ ‫باید به جرات بگویم کــه این هم از شــاهکارهای اقایان‬ ‫اســت‪ .‬یک دو شــغله را برداشتند و یک دوشــغله دیگر را‬ ‫انتخاب کردند و فقط هم خودشــان باید بگویند چرا چنین‬ ‫تصمیماتی گرفته اند‪ .‬امدن افتخاری به استقالل اشتباه‬ ‫اســت‪ .‬او درگیر فوتســال است و اســتقالل هم خودش‬ ‫ورزش‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫بدون حتی یک مدال‬ ‫کاروان ایران هنوز شگفتی خلق نکرده است‬ ‫در حالی که نــزاع میــان وزارت ورزش و کمیته ملی‬ ‫المپیک هنوز اشــکار نشده اســت با عدم موفقیت کاروان‬ ‫ورزش ایــران در المپیــک ریــو‪ ،‬نگرانی هــا در خصوص‬ ‫فرافکنی مدیران ورزش تشــدید شده است‪ .‬بعد از گذشت‬ ‫یک هفته از مســابقات المپیک ‪ 2016‬ریو‪ ،‬کاروان ورزش‬ ‫کشورمان هنوز ان طور که باید در کسب مدال موفق ظاهر‬ ‫نشده اســت و حذف ‪ 12‬نفر از ورزشــکاران کشورمان نیز‬ ‫نگرانی ها را تشدید کرده است‪.‬‬ ‫کاروان المپیک کشورمان در ریو شروع خوبی نداشته‬ ‫اســت و در هفته نخســت این رقابت ها هیچ مدالی کسب‬ ‫نکرده ایم‪.‬‬ ‫این احتمال وجود دارد که در ادامه هم همین اتفاقات‬ ‫تلخ تکرار شــود و المپیک بدی را پشت سر بگذاریم‪ .‬البته‬ ‫کاروان های ایران معموال هفته نخست را بد شروع می کنند‬ ‫و اکثر مدال هایی که در دوره های قبلی کسب کرده ایم در‬ ‫هفت ه پایانی المپیک بوده است‪.‬‬ ‫بیشــتر مدال هایی هم که برای ایران به دست امده‬ ‫اســت از رشــته هایی مثل تکواندو‪ ،‬دوومیدانی‪ ،‬کشتی و‬ ‫وزنه برداری بوده است‪ .‬شاید بد نباشد که عملکرد رشته های‬ ‫ناموفق در هفته نخست المپیک ‪ 2016‬را مرور کنیم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫والیبال‬ ‫تیم ملی والیبال کشــورمان که برای نخستین بار به‬ ‫المپیک صعود کرده اســت‪ ،‬کار خود را با دو باخت شــروع‬ ‫کرد و شروع خوبی در این رقابت ها نداشته است‪ .‬البته گفته‬ ‫می شود تیم ایران می تواند در ادامه این نتایج را جبران کند‬ ‫و شرایط بدی ندارد‪.‬‬ ‫تیراندازی‬ ‫در این رشته پنج سهمیه داشتیم که تمامی نفرات ما‬ ‫جز مه لقا جام بزرگ از دور رقابت ها حذف شدند‪ .‬مهمترین‬ ‫این افراد الهه احمدی بود که بسیاری وی را شانس کسب‬ ‫مدال می دانســتند اما او در نهایت توانســت رتبه المپیک‬ ‫قبل را تکرار کند و ششم شــود‪ .‬دالیل زیادی در این اتفاق‬ ‫دخیل بود‪ .‬قبل از المپیک اردوی اماده سازی خارجی برای‬ ‫ورزشکاران المپیکی گذاشته نشد و حتی در تورنمنت هایی‬ ‫که ایران دعوت شده بود و می توانست فرصت خوبی برای‬ ‫امادگی تیراندازان باشــد‪ ،‬شــرکت نکردیــم‪ .‬در تمرینات‬ ‫داخلی هم مشــکالت فراوانی وجود داشــت‪ ،‬مثل کمبود‬ ‫فشنگ برای تمرینات اماده ســازی که در نهایت منجر به‬ ‫حذف ورزشکاران مان از المپیک ریو شد‪.‬‬ ‫در دوچرخه ســواری نیز ســه ســهمیه در استقامت‬ ‫جاده ای داشــتیم که نهایتا هیچ کدام از ورزشکاران ایران‬ ‫به خط پایان نرســیدند و از المپیک حذف شــدند‪ .‬در این‬ ‫رشته ما رتبه نخست اسیا را در اختیار داریم اما در المپیک‬ ‫انتظارات براورده نشد‪.‬‬ ‫قایقرانی نیز هرگز در حد انتظار نبود و در حالی که دو‬ ‫سهمیه داشتیم مهســا جاور از صعود به فینال بازماند و در‬ ‫رقابت های رده بندی باید مســابقه بدهد اما شانس کسب‬ ‫مدال را از دست داده است‪.‬‬ ‫در رشته پینگ پنگ نیز هر ســه نماینده کشورمان از‬ ‫دور رقابت ها حذف شدند‪ .‬نوشاد عالمیان و ندا شهسواری‬ ‫در مرحله اول باختند و حذف شدند و نیما عالمیان توانست‬ ‫مرحله اول را با پیروزی پشت ســر بگذارد اما در مرحله دوم‬ ‫شکست خورد و از المپیک کنار رفت‪.‬‬ ‫در شنا نیز تنها نماینده کشــورمان‪ ،‬اریا نسیمی شاد‬ ‫در دور مقدماتی هفتم شــد و نتوانســت به فینال المپیک‬ ‫صعود کند‪ .‬این ورزشکار‪ ،‬جوان ترین نماینده کشورمان در‬ ‫المپیک ریو با ‪ 16‬سال سن است‪.‬‬ ‫جودو نیز حرکت رو به رشدی نداشت‪ .‬در این رشته دو‬ ‫سهمیه داشتیم که یکی از انها به دلیل اخطارهای زیاد در‬ ‫نخستین دیدار حذف شد و از راهیابی به مرحله بعد بازماند‪.‬‬ ‫نماینده دیگر کشورمان نیز هنوز مسابقه خود را انجام نداده‬ ‫است‪ .‬در این بین نیز باید به شرایط اشفته فدراسیون جودو‬ ‫اشاره کنیم‪ .‬دبیر فدراسیون مشخص نیست و فدراسیون‬ ‫رئیس ندارد‪ .‬از ســوی دیگر ورزشــکاران تیم ملی جودو با‬ ‫ولی اف‪ ،‬سرمربی تیم ملی مشکالتی داشتند و حاشیه هایی‬ ‫به وجود اوردند‪.‬‬ ‫بوکس‬ ‫احسان روزبهانی که یکی از شانس های کسب مدال‬ ‫بود در دور اول به بوکســوری از هلند بــازی را واگذار کرد و‬ ‫حذف شد‪ .‬البته بســیاری معتقدند که داوری نقش زیادی‬ ‫در حذف او داشت‪.‬‬ ‫خود او نیز بعد از حذف از المپیک به این موضوع اشاره‬ ‫کرد و انتقادهای تنــدی را متوجه داور مســابقه اش کرد‪.‬‬ ‫این ورزشکار که بســیاری از او انتظار مدال اوری داشتند‪،‬‬ ‫نتوانست انتظارات را براورده کند‪.‬‬ ‫تیروکمان‬ ‫زهرا نعمتی کــه تنها بانوی مــدال اور تاریخ ایران در‬ ‫پاراالمپیک است‪ ،‬امســال در المپیک نیز مسابقه داد که‬ ‫نتوانست موفقیتی کسب کند و حذف شد‪ .‬وی به وضعیت‬ ‫تمرینات و حمایت های قبل از المپیک بسیار انتقاد داشت‪.‬‬ ‫همچنین به وضعیت زمین مسابقات المپیک در این رشته‬ ‫معترض بود‪.‬‬ ‫با گذشــت پنج روز از مســابقات المپیک ‪ 2016‬ریو‪،‬‬ ‫هیچ مدالی کسب نکرده ایم و ‪ 12‬نفر از ورزشکاران کشور‬ ‫نیز از المپیک حذف شده اند‪.‬‬ ‫اگر این شــرایط در ادامه مســیر المپیک هم اتفاق‬ ‫افتد و المپیک ناموفقی داشــته باشــیم مشــخص نیست‬ ‫چه کســی پاســخگو خواهد بود‪ .‬معموال مسئوالن کمیته‬ ‫المپیــک و وزارت ورزش در این شــرایط تــوپ را به زمین‬ ‫دیگران می اندازند و البته اگر المپیک بدی نداشته باشیم‬ ‫به سهم خواهی های بی حد و حصر می پردازند! وضعیتی که‬ ‫در گذشته نیز شاهد ان بوده ایم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫پیام نعمتی‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫زهــرا نعمتــی‪ ،‬نماینــده کشــورمان در رقابت های‬ ‫مرحله حذفی (مرحله یک ســی ودوم) تیراندازی با کمان‬ ‫سی و یکمین دوره بازی های المپیک برزیل (سه شنبه) در‬ ‫مصاف با حریفی از روسیه با نتیجه ‪ 6‬بر ‪ 2‬شکست خورد و در‬ ‫همین ابتدای کار حذف شد‪.‬‬ ‫زهــرا نعمتــی‪ ،‬کماندار ایــران شــروعی ناموفق در‬ ‫بازی هــای المپیک ریو داشــت‪ ،‬اما پیشــگام ایرانیان در‬ ‫این رشته ورزشی از پیام الهام بخشی که برای ورزشکاران‬ ‫معلول دارد‪ ،‬هیجان زده است‪ .‬نعمتی اولین مدال طالی‬ ‫پاراالمپیکی ایران در رشــته تیروکمان را در المپیک لندن‬ ‫به ارمغان اورد و در المپیک جاری (ریــو ‪ )2016‬پرچمدار‬ ‫کاروان ایران در مراسم افتتاحیه در ورزشگاه ماراکانا بود‪.‬‬ ‫نعمتی پس از شکســت مقابل حریف روســی اش به‬ ‫خبرنگاران گفت‪« :‬رقابت خوبی بود‪ .‬تمام تالشم را کردم‪،‬‬ ‫اما حریفم واقعا خوب بود و به همین خاطر پیروز این رقابت‬ ‫شد‪ .‬در حال حاضر نمی توانم جلوی احساساتم را بگیرم و‬ ‫این شاید به این خاطر است که نتوانستم بهترین عملکردم‬ ‫را ارائه بدهم‪ .‬تفاوت من و حریفم تنها به خاطر استرسی بود‬ ‫که در این رقابت داشتم‪».‬‬ ‫نعمتی که ماه اینده میالدی در بازی های پارالمپیک‬ ‫‪ 2016‬برای دفاع از عنــوان قهرمانی اش به مصاف رقبای‬ ‫خــود خواهد رفــت‪ ،‬در ادامه عنــوان کــرد‪« :‬از اینکه در‬ ‫بازی های المپیک حضــور پیدا کردم‪ ،‬واقعــا هیجان زده‬ ‫هستم‪ ،‬امیدوارم همین مساله در تمامی کسانی که معلول‬ ‫هســتند‪ ،‬ایجاد انگیزه کنــد و از دیدن رقابت مــن در این‬ ‫بازی ها خوشحال شوند‪ .‬پیام من به انها این است که اجازه‬ ‫ندهید معلولیت بر شــما غلبه کند و ورزش بهترین راهکار‬ ‫برای غلبه بر معلولیت است‪».‬‬ ‫درس پروفسور به رضاییان‬ ‫ایوانکوویچ اقتدارش را حفظ کرد‬ ‫علیرضا کردی‬ ‫روزنامه نگار ورزشی‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫ورزش‬ ‫خبر اگر چه برای مدتــی جنجال هایی را باعث شــد‬ ‫اما حرف اخر را برانکو زد‪ .‬ســرمربی پرسپولیس به صورت‬ ‫رســمی اعالم کرد نیازی به رامین رضاییان ندارد و به این‬ ‫ترتیب بازگشت این بازیکن به جمع سرخپوشان منتفی شد‪.‬‬ ‫قبــول نکردن حضــور رضاییــان در پرســپولیس در‬ ‫شــرایطی گرفته شــد که در چند وقت اخیر شنیده می شد‬ ‫برانکو برای قبول عذرخواهــی رضاییان و رضایت دادن به‬ ‫بازگشت او‪ ،‬از سوی مدیران باشگاه و برخی از پیشکسوتان‬ ‫تحت فشار است‪ .‬این احتمال وجود داشت تا مرد کروات‬ ‫نیمکت پرســپولیس برخالف تمام حرف هــای چند وقت‬ ‫اخیر خــود عمل کرده و راضی به بازگشــت مهــره کلیدی‬ ‫فصل گذشته تیمش شود‪ .‬اتفاقی که البته رخ نداد‪ .‬برانکو‬ ‫روی اصول کاری و حرفه ای خود پافشاری کرد تا اقتدارش‬ ‫به عنوان تصمیم گیرنده اصلی تیم پرســپولیس نه تنها زیر‬ ‫سوال نرود‪ ،‬بلکه تحکیم شود‪.‬‬ ‫تصمیم قاطعانــه برانکو در موضوع بازگشــت دوباره‬ ‫رضاییان‪ ،‬البته اولین حکم قطعی او از زمان حضورش در‬ ‫پرســپولیس نبود‪ .‬او در اوایل حضورش در پرسپولیس نیز‬ ‫ستاره ای دیگر به نام پیام صادقیان را به دلیل بی انضباطی‬ ‫و همسو نبودن با شــرایط تیم‪ ،‬از پرسپولیس کنار گذاشته‬ ‫بود‪ .‬برانکو در ان زمان هم برای پذیرفتن عذرخواهی ستاره‬ ‫جوان و یاغی ان روزهای پرســپولیس‪ ،‬از سوی هواداران‬ ‫تحت فشار بود اما حاضر به پذیرفتن دوباره صادقیان نشد‬ ‫تا ثابت کرده باشــد نظم تیمی برای او در اولویت اســت‪.‬‬ ‫او از همان ابتدای حضورش در پرســپولیس نشان داد که‬ ‫بر خالف گمانه زنی برخی از رسانه ها مربی ترسویی نیست‪.‬‬ ‫نکته جالب توجه دیگر در رفتار برانکــو در قبال پیام‬ ‫صادقیان و رامیــن رضاییان این اســت کــه او در این دو‬ ‫موضوع حتــی توصیــه بازیکنان محبوب و نامی گذشــته‬ ‫پرســپولیس برای بخشــش این دو بازیکــن را نپذیرفت‪.‬‬ ‫در قضیه پیام صادقیان‪ ،‬کریم باقری برای بخشــش این‬ ‫بازیکن وساطت کرد و برانکو نپذیرفت‪ .‬در موضوع رامین‬ ‫رضاییــان نیز علی کریمــی در نقش میانجی گــر با برانکو‬ ‫گفت وگو کرد که باز هم مرد کروات سرخپوشان با رد کردن‬ ‫خواسته کریمی‪ ،‬دست رد به سینه مدافع راست فصل پیش‬ ‫تیم خود زد‪.‬‬ ‫برانکــو اما بــا ایــن رفتــار‪ ،‬نه تنهــا اقتدار خــود در‬ ‫تصمیم گیری را به بازیکنان دیگر تیمش نشان داد‪ ،‬بلکه‬ ‫با این برخورد جلوی رخ دادن حاشــیه های احتمالی اینده‬ ‫را گرفت‪ .‬او با پافشــاری بر تصمیم خود به رامین رضاییان‬ ‫نشان داد که گرفتن یک تصمیم اشــتباه و بدون پشتوانه‬ ‫فکــری الزم و همچنین رفتارهــای ناشــیانه او در جواب‬ ‫ندادن تماس های باشگاه در زمان شروع تمرینات‪ ،‬تاوانی‬ ‫سنگین تر از چیزی که او تصور می کرد در پی دارد‪ .‬ضمن‬ ‫انکه برانکو با تصمیم درســت و مقتدرانه ای کــه در قبال‬ ‫رضاییان گرفت‪ ،‬موقعیت خود به عنوان یک مربی مقتدر را‬ ‫در رسانه ها تثبیت کرد‪ .‬به نظرم این ذهینت بسیار متفاوت‬ ‫از چیزی است که رســانه ها از برانکوی تیم ملی فوتبال در‬ ‫گذشته در ذهن داشتند‪ .‬ذهنیتی که باعث شده بود اهالی‬ ‫رسانه احساس کنند ســرمربی سرخپوشــان در برابر فشار‬ ‫هواداران و برخی از مدیران باشــگاه برای بازگشت مدافع‬ ‫فصل پیش این تیم تســلیم خواهد شــد اما او با این رفتار‬ ‫نشان داد نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده است‪.‬‬ ‫در مورد رضاییان اما یک نکته وجود دارد؛ او تنها بعد از‬ ‫یک فصل درخشش در فوتبال ایران که به واسطه حضور در‬ ‫پرسپولیس برانکو رخ داده بود‪ ،‬به دلیل نداشتن مشاوران‬ ‫خوب قدم در راهی اشتباه گذاشت‪ .‬رامین که برای حضور‬ ‫در فوتبال اروپا عجله داشت‪ ،‬هنگام جدایی از پرسپولیس‬ ‫راهی را پیش گرفت که برخالف عرف جدایی بازیکنان از‬ ‫هر باشگاهی است‪ .‬او اما بعد از اینکه متوجه تصمیم اشتباه‬ ‫خود شــد‪ ،‬قصد داشــت با ایجاد کردن فضایی احساسی‬ ‫که منجر به تحت فشــار قرار گرفتن کادرفنی تیم و برانکو‬ ‫می شد‪ ،‬زمینه حضور خود در پرسپولیس را فراهم کند‪ .‬اما‬ ‫در این راه با مخالفت جدی برانکو مواجه شد تا حاال مجبور‬ ‫باشد در تیمی غیر از پرسپولیس فوتبال خود را ادامه بدهد‪.‬‬ ‫رضاییان که تنها در عرض چند ماه تمام چیزهایی که طی‬ ‫فصل پیش به دست اورده بود را از دست داده است‪ ،‬حاال‬ ‫به اندازه کافی وقت دارد که به دالیل رخ دادن این اتفاقات‬ ‫در زندگی فوتبالی خود فکر کند‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫تن تن و سندباد‬ ‫تقابل قهرمانان شرق و غرب‬ ‫«بسم الله الرحمن الرحیم‬ ‫من هم همین قصه را همیشــه تعریف می کردم! حیف‬ ‫که خیلی ها ان را باور نداشتند‪ .‬حاال خوب شد‪ ،‬شاهد از غیب‬ ‫رســید! راوی این حکایت که خود همه چیز را به چشــم خود‬ ‫دیده‪ ،‬حکایت تن تن و سندباد را چاپ کرده است‪ .‬حاال دیگر‬ ‫کار من اسان شد! همین بس است که نسخه این کتاب را به‬ ‫همهبچه هابدهم‪».‬‬ ‫این متن یادداشــت مقام معظم رهبری بــر یک کتاب‬ ‫است‪ ،‬کتابی که نه درباره دفاع مقدس و حوزه های دیگری که‬ ‫شما انتظار دارید‪ ،‬اســت‪ .‬این کتاب ‪ ،‬کتابی در حوزه ادبیات‬ ‫کودک و نوجوان است‪ .‬کتاب «تن تن و سندباد» اثری خیالی‬ ‫واستعاریازتقابلدوشخصیتتن تنوسندبادبهنمایندگیاز‬ ‫دو فرهنگ غرب و شرق است‪ .‬این کتاب سال ها پس از پایان‬ ‫مجموعه داســتان های تن تن‪ ،‬توســط «محمد میرکیانی»‬ ‫خلق و نگارش شده اســت‪ .‬کتاب داستان تقابل افسانه های‬ ‫کهنمشرقزمینوداستان هایخیالیغرببازبانیاستعاری‬ ‫و در قالب واقع گرایانه است‪ .‬شــخصیت هایی نظیر سندباد‪،‬‬ ‫علی بابا و‪ ...‬که روزگاری سکه رایج بازار نقال ها بودند و در دل‬ ‫داستان های خود نکته های پنداموز داشتند‪ ،‬در این کتاب به‬ ‫مصاف قهرمان های پوشالی و بزرگنمایی شده غرب می روند‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫از تن تن تا سندباد‬ ‫نام «تن تن» برای ما همه اشناست ‪ .‬تن تن اسم خبرنگار‬ ‫خیالی است که از ذهن نویسنده ای بلژیکی بیرون امده است‪.‬‬ ‫نخســتین بار نام او در داســتانی مصور با عنوان «تن تن در‬ ‫سرزمین شوراها» مطرح شد‪ .‬در این کتاب خبرنگاری به اسم‬ ‫تن تن به همراه میلو که ســگ خانگی اش است‪ ،‬به شوروی‬ ‫که نماینده و قطب کشــورهای بلوک شرق بود سفر می کند و‬ ‫در می یابد که افرادی ستمگر و نادان در ان حکومت می کنند‬ ‫که هیچ پیشرفت اقتصادی به وجود نیاورده اند‪ .‬پس از انتشار‬ ‫این کتاب و اســتقبالی که از ان در غرب شد‪ ،‬مجموعه های‬ ‫ت ترجمه شد‪ .‬شخصیت‬ ‫بعدی تن تن نیز نگارش و به ســرع ‬ ‫ماجراجو و جذاب تن تــن با مدل موهای خــاص خود که به‬ ‫همین نام نیز معروف شــد‪ ،‬بین نوجوانان جهان طرفداران‬ ‫زیادی پیدا کرد و خیلی زود به عنوان نماد یک جوان جذاب و‬ ‫باهوش غربی تکثیر شد‪ .‬در این میان اما تصویر خشن و بدی‬ ‫ی کنگو‪ ،‬سیاهپوستان‬ ‫که از روس های کمونیست‪ ،‬قبایل بوم ‬ ‫امریکا‪ ،‬نژادهای جنوب شــرقی اســیا و‪ ...‬در مجموعه اثار‬ ‫تن تن نشــان داده می شــد حاکی از ترویج نگاه برتر و باالتر‬ ‫غرب بر دیگــر فرهنگ ها بــود‪ .‬تن تن به هرجایی که ســفر‬ ‫می کرد‪ ،‬مردمی را می دید که گرفتار مشــکلی هستند و مانند‬ ‫همه داستان ها و فیلم های امریکایی و غربی‪ ،‬این او ست که‬ ‫در نقش «ناجی» وارد شده و با همراهی دوستانش ان مشکل‬ ‫را برطرف می کند‪ .‬تن تن را می توان یکی از نمونه های موفق‬ ‫از نمادی برای تبلیغ و ترویج یکسان سازی فرهنگی در جهان‬ ‫ان زمان به حســاب اورد‪ .‬این بار اما تن تــن در کتابی از یک‬ ‫نویســنده ایرانی ظهور پیدا کرده است‪ .‬در این کتاب‪ ،‬تن تن‬ ‫در ادامه ماجراجویی هایش با همراهی دوســتان همیشگی ‬ ‫خود‪ ،‬یعنی میلو‪ ،‬کاپیتان هادوک و پروفسور تورنسل به سفری‬ ‫دیگر امده اند‪ .‬انها پس از سفر به نقاط مختلف جهان و خلق‬ ‫داســتان های گوناگون‪ ،‬حاال به عنوان جهانگرد‪ ،‬میهمان‬ ‫مردم شــرقی می شــوند‪ .‬اما پس از مدتی مشخص می شود‬ ‫هدف انها یافتن افســانه های شــرق و غلبه بر انها ست‪ ،‬تا با‬ ‫تعریفاینقصهجدید‪،‬خودبه عنوانافسانه هایجدیدجهان‬ ‫مطرح و الگوی جوانان و نوجوانان شوند ‪ .‬تن تن و دوستانش‬ ‫به هر نقشــه و وســیله ای می خواهند در این داســتان جدید‬ ‫پیروز شوند‪ ،‬اما در این میان ســندباد با همراهی افسانه های‬ ‫شــرقی به مقابله با مهاجمان برمی خیزد‪ .‬تن تــن که خود را‬ ‫در حال شکســت می بیند‪ ،‬به ناچار مجبور می شود تا از دیگر‬ ‫قهرمان های غربی کمک بخواهد و پای افســانه هایی مثل‬ ‫سوپرمن‪ ،‬تارزان و کینگ کنگ نیز به داســتان باز می شود‪.‬‬ ‫در اخر اما این مشرقیان هســتند که با استفاده از قدرت عقل‬ ‫و خودباوری‪ ،‬موفق می شوند مهاجمان را شکست دهند‪ .‬اما‬ ‫گروه شکست خورده در حالی به غرب باز می گردند که در فکر‬ ‫حمله ای مجدد به مشرق زمین هستند‪.‬‬ ‫کتاب تن تن و سندباد را می توان یک کتاب استراتژیک‬ ‫در حوزه ادبیات نوجوان به شــمار اورد‪ .‬این کتاب که در سال‬ ‫‪ ۱۳۷۰‬نگارششدهاست‪،‬بانگاهیدقیقونافذمسالهنوظهور‬ ‫زمان خود را به عنوان موضوع و هسته اصلی داستان برگزیده‬ ‫است‪.‬هدفنویسندهازخلقچنینداستانی‪،‬پرداختاستعاری‬ ‫وغیرمستقیمبهمساله«تهاجمفرهنگی»غرببهشرقاست‪.‬‬ ‫حرف های نویسنده‬ ‫محمدمیرکیانیازجملهنویسندگانشناخته شدهادبیات‬ ‫کودک و نوجوان است که اثار و پژوهش هایی در حوزه ادبیات‬ ‫کهن و امثال و ِحکم های زبان فارســی دارد ‪ .‬میرکیانی معتقد‬ ‫است اثاری مانند تن تن و دیگر داستان های مشابه خارجی‪،‬‬ ‫اگرچه بــرای مخاطب ایرانــی‪ ،‬شــیرین و خاطره انگیزند اما‬ ‫با قصد و نیتی نوشــته شــده اند که رســیدن بــه ان هدف در‬ ‫الیه های زیریــن اثر اتفاق می افتد و همــه ذات و هویت این‬ ‫داستان ها‪ ،‬در ظاهر زیبا و جذاب شان خالصه نمی شود‪ « :‬تن‬ ‫تن بین کتاب خوان ها و کارتون بین های قدیمی‪ ،‬شخصیت‬ ‫پرطرفداری اســت امــا معموال افــرادی کــه تحت تاثیر این‬ ‫شخصیت و داستان هایی از این دســت هستند‪ ،‬از الیه های‬ ‫زیرین اثر خبر ندارند‪ .‬معموال مخاطبان عام‪ ،‬ظاهر و ساختمان‬ ‫بیرونی زیبای اثر را می بیننــد و کار زیادی به عمق و الیه های‬ ‫درونی ان ندارند‪ .‬این مســاله ای بود که در نوشتن «تن تن و‬ ‫ســندباد» تمرکزم روی ان بود‪ ».‬او مشخصات رمانش را این‬ ‫گونه توصیف کرده است‪ « :‬من در این رمان‪ ،‬شرق و غرب را‬ ‫در کنار هم اورده ام و فضای داســتان را طوری ترسیم کرده ام‬ ‫که بچه های خارجی هم ان را درک می کنند‪ .‬این را هم اضافه‬ ‫کنم که فضای ذهنی ام به عنوان نویسنده‪ ،‬جانبدارانه نبوده و‬ ‫موضع گیری یا قضاوت صریح و روشنی نداشته ام‪ .‬بلکه این‬ ‫کاربایدتوسطخودمخاطبوبچه هاییکهکتابرامی خوانند‪،‬‬ ‫انجامشود‪.‬شخصیت هایاینرمان‪،‬هیچ کدامواقعینیستند‬ ‫و همگی از اسطوره ها و افســانه ها امده اند‪ .‬اتفاقاتی هم که‬ ‫برایشان رخ می دهد براساس کاراکترها و شخصیت خودشان‬ ‫است‪ .‬در نوشتن این رمان‪ ،‬تدبیری را به کار بستم تا مخاطب‪،‬‬ ‫شخصیت هارادوستداشتهباشدوهمان طورکهاشارهکردم‪،‬‬ ‫اینرمان‪،‬کشمکشاستوبهنوعیتقابلفلسفیبیندونگاه‪.‬‬ ‫سعی هم نکردم به شخصیتی مثل تن تن که بچه های قدیم‬ ‫با ان خاطره های خوش داشتند‪ ،‬وجه منفی بدهم یا بخواهم‬ ‫تخریبش کنــم‪ .‬بخش مهمی از شــخصیت های این رمان‪،‬‬ ‫شخصیت هایرسانه ایهستند‪».‬‬ ‫رونمایی از یادداشت رهبری‬ ‫مراســم رونمایی از تقریظ مقام معظم رهبری بر کتاب‬ ‫«تن تن و ســندباد » دوشــنبه ‪ 18‬مرداد در موسسه پژوهشی‬ ‫انقالب اسالمی برگزار شد‪ .‬در این مراسم محمدرضا سرشار‬ ‫نویسنده‪ ،‬قصه گوی ظهر جمعه رادیو و رئیس انجمن قلم‪ ،‬با‬ ‫اشارهبهتاکیداتمقاممعظمرهبریدرحوزهکودکونوجوان‪،‬‬ ‫بهپژوهش هایخوددرحوزهنشراثارکودکونوجوانپرداخت‬ ‫و گفت‪« :‬من براساس پژوهش هایم به امارهایی رسیده ام که‬ ‫قابل توجه است‪ .‬یکی از این امارها این است که تعداد عناوین‬ ‫کتاب کودک مــا قبل از انقالب ســاالنه ‪ 154‬مــورد بود‪ .‬اما‬ ‫میانگینکتاب هایمنتشرشدهدرطول ‪10‬سالپسازانقالب‬ ‫به طور متوسط سالی‪ 265‬عنوان است‪ .‬به نظرم در حال حاضر‬ ‫هیچ کدام از مراکز فعلی مســئول ادبیات کودک و نوجوانان‬ ‫در جهت انقالب حرکت نمی کننــد‪ .‬باید مرکزی به وجود بیاید‬ ‫که ادبیات فعلی کــودک و نوجــوان را از وضعیت دلخواهی‬ ‫دربیاورد‪».‬درادامهمراسم‪،‬مجتبیرحماندوستگفت‪«:‬نباید‬ ‫خود را از ترجمه خوب محروم کنیم اما باید بدانیم که غرب به‬ ‫سمتبی دینیپیشمی رود‪.‬درداستان هایامروزانها‪،‬کودک‬ ‫از خانه و خانواده سر برنمی اورد‪ ،‬از کوره راهی پیدایش می شود‬ ‫و با دوست ناهمجنس خود با حرکات اکشن کارهای عجیب‬ ‫می کند‪ .‬ادبیات کودک و نوجوان غرب‪ ،‬بی پدر و مادر است‪».‬‬ ‫در ادامه مراسم محسن مومنی شریف‪ ،‬رئیس حوزه هنری نیز‬ ‫ازتوجهمقاممعظمرهبریبهادبیاتوهنرانقالبسخنگفت‬ ‫و اظهار کرد‪« :‬با تاکیدات ایشان روی این هنر ادعا می کنیم‬ ‫امروز صاحب مکتب هنر و ادبیات انقالب شده ایم و به نظرم‬ ‫معماراینمکتبخودمعظم لههستند‪».‬‬ ‫ســپس تقریظ مقام معظم رهبری بر کتــاب «تن تن و‬ ‫سندباد» رونمایی شد و سپس محمد میرکیانی‪ ،‬نویسنده این‬ ‫کتاب در ســخنانی گفت‪« :‬جایگاه وشان مقا م معظم رهبری‬ ‫بسیار ارجمندتر و دســت نیافتنی تر از ان است که بخواهم در‬ ‫اینبارهچیزیبگویم‪.‬تصورمایناستکهانچهمعظم لهدرباره‬ ‫این کتاب فرمودند‪ ،‬فراتر از شان و جایگاه مناست و من بسیار‬ ‫احساس حقارت و کوچکی می کنم‪».‬‬ ‫امپراتور خسته‬ ‫حکایت جدایی او از ســلطنت باشــد‪ .‬در اقدامی نادر هیتو‬ ‫اعالم کرد به دلیل بیماری و کهولت سن در ماه های اینده‬ ‫از قدرت کناره گیری می کند‪ .‬امپراتور ‪ ۸۲‬ساله ژاپن مبتال‬ ‫به سرطان پروستات بوده و به تازگی نیز تحت عمل جراحی‬ ‫قلب قرار گرفته بود‪.‬‬ ‫ او در یک پیام ویدئویی که از تلویزیون سراسری این‬ ‫کشــور پخش شــد‪ ،‬اعالم کرد پس از دومین جراحی اش‬ ‫دیگر توان الزم برای اداره امور کشور را ندارد و مقام سلطنت‬ ‫را به پسرش واگذار خواهد کرد‪.‬‬ ‫کشور در جنگ دوم جهانی توسط امریکا‪ ،‬هیچ امپراتوری‬ ‫در ژاپــن دیگر حق چنیــن کاری را نــدارد‪ .‬هرگونــه تغییر‬ ‫قانونی در این روند زمان بر اســت و شاید ســال ها به طول‬ ‫بینجامد اما در حال حاضر این تالش از سوی امپراتور ‪82‬‬ ‫ساله ژاپن می تواند به یک امر سخت و مشکل برای شینزو‬ ‫ابه‪ ،‬نخست وزیر این کشور اسیایی بدل شود که اولویتش‬ ‫احیای قانون اساســی تدوین شــده مربوط به جنگ دوم‬ ‫جهانی است‪«.‬شینزو ابه»‪ ،‬نخست وزیر این کشور‪ ،‬گفته‬ ‫است دولتش «با جدیت» راهکارهای قانونی این موضع را‬ ‫دنبال خواهد کرد‪.‬‬ ‫در صورت کناره گیری اکی هیتو‪ ،‬ناروهیتو‪ ،‬فرزند ‪56‬‬ ‫ساله امپراتور که تنها یک فرزند دختر دارد‪ ،‬وارث پدر خواهد‬ ‫شــد‪ .‬باتوجه به اینکه طبق قوانین ژاپن یک زن نمی تواند‬ ‫امپراتور شود‪ ،‬برادر شاهزاده ناروهیتو ولیعهد خواهد شد‪.‬‬ ‫امپراتــور ژاپن در ســخنانش بــا صراحــت از کلمه‬ ‫«کناره گیری از ســلطنت» نام نبرد؛ اما تاکیــد کرد تمایل‬ ‫دارد از وظایفش کناره گیری کند‪ .‬او در سخنان خود که از‬ ‫پیش ضبط شده بود‪ ،‬گفت‪« :‬امیدوار بودم‪ ،‬می توانستم به‬ ‫وظایف خود به عنوان امپراتور و سمبل کشور ادامه دهم‪».‬‬ ‫براســاس قوانین ژاپن‪ ،‬پادشــاه نمی توانــد در امور‬ ‫سیاســی دخالت کند یا اظهارات سیاســی داشــته باشد و‬ ‫بنابراین اشــاره مســتقیم او به «کناره گیری از ســلطنت»‬ ‫می تواند به بیان اظهاراتی سیاســی از سوی او تعبیر شود‪.‬‬ ‫اخرین امپراتــوری ژاپن کــه از ســمتش کناره گیری کرد‬ ‫«کوکاکو» بود که در سال ‪ 1817‬این کار را انجام داد‪ .‬پس‬ ‫از ان به دلیل تغییر در قانون اساسی ناشی از شکست این‬ ‫البته ناروهیتو ســابقه کوتاه امپراتــوری دارد‪ .‬در تاریخ ‪۱۷‬‬ ‫فوریه ‪ ۲۰۱۲‬اکی هیتو‪ ،‬امپراتــور ژاپن برای عمل قلب در‬ ‫بیمارستان بســتری شــد‪ .‬وی قرار بود در ‪ ۱۸‬فوریه ‪۲۰۱۲‬‬ ‫تحت عمل جراحی بای پس قلب ‪ -‬بازکردن رگ های قلب ‪-‬‬ ‫قرار گیرد‪ .‬در دوره استراحت اکی هیتو که حدودا دو هفته‬ ‫طول کشید‪ ،‬ناروهیتو پسر بزرگ وی طی مراسمی رسمی‪،‬‬ ‫جانشین موقت او بود‪ .‬سه ســال پیش نیز بئاتریس ملکه‬ ‫هلند که رابطه دوستانه ای با خانواده سلطنتی ژاپن داشت‬ ‫در زمان حیات خود از ســلطنت کناره گیری کرد و جایش را‬ ‫به پســرش داد‪ .‬همچنین‪ ،‬در همان ســال‪ ،‬پاپ بندیکت‬ ‫شــانزدهم نیز از کار خود کناره گیری کرد که هر دو در نوع‬ ‫خود عمل بی سابقه ای بودند‪.‬‬ ‫اکی هیتو می خواهد کنار بکشد‬ ‫دودمان یاماتو شاید طوالنی ترین خاندان سلطنتی در‬ ‫جهان باشد‪ .‬از زمانی که امپراتور جینمو در ‪ 600‬سال قبل‬ ‫از میالد به عنوان امپراتور نخســتین روی تخت نشست تا‬ ‫امروز ‪ 125‬نفر از این خاندان امپراتوری این کشور را برعهده‬ ‫داشته اند اما در طول این مدت بسیار طوالنی‪ ،‬هیچ گاه به‬ ‫اندازه‪ 100‬سال اخیر این خاندان با مشکالت قانونی مواجه‬ ‫نبوده‪ ،‬در زمانی که ژاپن در جنگ جهانی دوم همراه با ایتالیا‬ ‫و المان‪ ،‬در میان بازنده های جنگ جای گرفت‪ ...‬امپراتور‬ ‫ان چهــره فراقانونی را از دســت داد‪ .‬هیروهیتــو امپراتور‬ ‫زمان جنگ‪ ،‬به عنوان پادشاهی سمبولیک از فعالیت های‬ ‫سیاســی کناره گرفت و در مقام دانشمند طبیعی دان که به‬ ‫تحقیقات علمی سرگرم بود‪ ،‬مشهور شد‪ .‬هیروهیتو که در‬ ‫لحظه مرگ ‪ 18‬کیلوگرم وزن داشت‪ ،‬از ‪ 19‬سپتامبر ‪1988‬‬ ‫تا پایان عمرش به مدت ‪ 111‬روز به دلیل ابتال به ســرطان‬ ‫ی عشر در بیمارستان بســتری بود و همین بیماری مرگ‬ ‫اثن ‬ ‫وی را رقم زد‪ .‬پس از مرگ او پســرش اکی هیتو به عنوان‬ ‫امپراتــور جدید ژاپــن انتخاب شــد‪ .‬از زمــان هیروهیتو‪،‬‬ ‫امپراتوری تنهــا عاملی برای وحدت بــود و صرفا به عنوان‬ ‫نماد یکپارچگی کشور به انجام امور تشریفاتی و فرهنگی‬ ‫می پرداخــت‪ .‬اکی هیتو در دوران ســلطنت خود عالوه بر‬ ‫انجام امور تشریفاتی معمول‪ ،‬به فعالیت های بشردوستانه‬ ‫بســیاری نظیر حضور در مناطق حادثه دیــده و گفت وگو با‬ ‫حادثه دیدگان‪ ،‬دلجویی از بازماندگان جنگ و ادای احترام‬ ‫به قربانیان ان نیز پرداخته است و به همین دلیل درمجموع‬ ‫امپراتور محبوب و خوشنامی بوده است‪.‬‬ ‫اکی هیتو همواره امپراتوری متفاوت بود‪ ،‬او همیشه‬ ‫رفتاری متفاوت از خود نشــان داده است‪،‬او یک دانشمند‬ ‫اســت‪ .‬اکی هیتو عالقه خاصی به زیست شناسی دریایی‬ ‫دارد و متخصــص گاوماهیان اســت‪ .‬یک نمونــه از این‬ ‫ماهی ها به افتخار او اکسیریاس اکیه یتو نامگذاری شده‪.‬‬ ‫او تا به حال چندین مقاله برای مجله ابزی شناســی ژاپن و‬ ‫دیگر نشــریات نوشــته‪ ،‬او برخالف پدرش که ژاپن را وارد‬ ‫جنگ دوم جهانی کرد‪ ،‬به ژاپن کمک کرده تا وارد دورانی‬ ‫صلح امیز و عاری از تقابل شود‪.‬‬ ‫او واقعا امپراتوری متفاوتی است‪ .‬این را می توان از‬ ‫ازدواج او دانست‪ .‬اکی هیتو که در ان زمان ولیعهد بود در‬ ‫سال ‪ ۱۹۵۹‬با دختری از طبقه عوام ازدواج کرد و با این کار‬ ‫به سنتی هزار و پانصد ساله پایان داد‪ .‬اشنایی انها در حین‬ ‫بازی تنیس باعث شــد تا رابطه عاطفی انها به «عشــق در‬ ‫زمین تنیس» ملقب شود‪ .‬او و میچیکو‪ ،‬همسرش‪ ،‬سه بچه‬ ‫و چهار نوه دارند‪ ...‬اما شاید عجیب تر از داستان ازدواج او‪،‬‬ ‫پیشخوان مجازی‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫دیدار‬ ‫حمایت نادر سلیمانی از صنعت نفت‬ ‫ته چین ایرانی در اینستاگرام ماریا شارپوا‬ ‫خیابانی در خندوانه‬ ‫‪77‬‬ ‫بازگشت پل‬ ‫پوگبا گرانترین بازیکن جهان شد‬ ‫«پل یکــی از بهتریــن بازیکنان دنیاســت و یکی از‬ ‫مهره های کلیدی تیم منچستری است که من می خواهم‬ ‫در اینده بســازم‪ .‬او ســریع‪ ،‬قدرتمند‪ ،‬گلزن و بازی خوانی‬ ‫فوق العاده است و خیلی بهتر از بسیاری از بازیکنانی است‬ ‫که از او بهترند‪ .‬در سن ‪ 23‬ســالگی این شانس را دارد که‬ ‫به جایگاهی که مســتحقش است برسد و ســال ها در ان‬ ‫حضور داشــته باشــد‪ .‬او جوان است و به رشــد و پیشرفت‬ ‫ادامه می دهد‪ .‬این شانس را دارد تا یک دهه اینده در قلب‬ ‫این باشــگاه باشــد‪ ».‬این دالیل ژوزه مورینیو است برای‬ ‫اخرین خرید بزرگش ‪ .‬او دارد منچســتر یونایتد را با فلسفه‬ ‫خودش می ســازد ‪ .‬این تیم که زمانی با الکس فرگوســن‬ ‫فلســفه ای کامال متفاوت برای موفقیت داشــت و ســعی‬ ‫می کرد به عنوان مکانی برای پرورش ستاره ها باشد و درعین‬ ‫حال موفقیت کسب کند‪ ،‬در عصر مورینیو‪ ،‬دارد شعبه دوم‬ ‫کهکشان را راه اندازی می کند‪ ،‬شعبه ای که خیلی شباهت‬ ‫به رئال مادرید زمان مورینیو دارد و حتی این توان را دارد که‬ ‫رئال مادرید را در راه خرید پل پوگبا شکست دهد‪ .‬در عصر‬ ‫جدید منچســتر صدور چک های میلیــون پوندی چندان‬ ‫هم ســخت نیســت‪ ،‬این تیم حاال با زالتان ابراهیموویچ‪،‬‬ ‫هنریک میختاریان‪ ،‬وین رونی‪ ،‬دخیا‪ ،‬مارسیال و‪ ...‬یکی از‬ ‫پرستاره ترین تیم های اروپا ست‪ ،‬چیزی شبی ه کهکشان‪...‬‬ ‫پل پوگبا امد تا این پازل تکمیل شود‪ .‬به این ترتیب هشتگی‬ ‫در فضای مجازی درست شد که خبر از برگشتن او می داد‪،‬‬ ‫‪ pogback#‬بله برگشــت‪ ،‬به جایی که با جنجال امده بود و‬ ‫جنجال رفته بود‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫منچستر بار اول‬ ‫پدر و مــادر پوگبــا اهل گینه هســتند که به فرانســه‬ ‫مهاجرت کرده اند‪ .‬او دو برادر دوقلو هم دارد که از خودش‬ ‫بزرگ ترند‪ .‬ان دو نیز فوتبالیســت های حرفه ای هســتند‪.‬‬ ‫اســتعداد پل خیلــی زود خودش را نشــان داد‪ .‬در شــش‬ ‫ســالگی در یک تیم محلی فوتبالش را شــروع کرد‪ .‬سال‬ ‫‪ 2006‬ان تیم محلی را ترک کرد و به تورسی امد و یک سال‬ ‫بعد به جوانان لوهارو پیوست تا فوتبال را جدی تر پیگیری‬ ‫کند‪ 31.‬ژوئیه ‪ 2009‬پوگبا اعالم کرد می خواهد تیم فوتبال‬ ‫لوهاور را ترک گفته و به اکادمی فوتبال منچســتر یونایتد‬ ‫بپیوندند‪ .‬او که از خانواده ای گینه ای تبار متولد شده بود‪،‬‬ ‫با شکایت باشگاه فرانســوی مواجه شد که اعتقاد داشت ‪:‬‬ ‫«یونایتد ‪ ۱۰۰‬هزار یورو بــه مادر و ‪ ۱۰۰‬هــزار یورو و یک‬ ‫خانه به پدر پوگبا داده اســت‪ .‬نمی دانم چرا به این مســاله‬ ‫رســیدگی قانونی نمی شــود‪ .‬طبق توافقی که انجام شده‬ ‫کســی نمی تواند بازیکنان جوان را به این شــکل ترغیب‬ ‫کند‪ ».‬انها حتی به فیفا هم شکایت کردند اما پل عضوی از‬ ‫منچستر شد‪ .‬پل پوگبا پس از حضور در تیم جوانان یونایتد‬ ‫در فصل ‪ 2011-12‬به تیم اصلی منتقل شد تا زیر نظر سر‬ ‫الکس فرگوسن به کارش ادامه دهد‪ ،‬اما در یونایتد فرصت‬ ‫زیادی بــه او داده نشــد‪ .‬پوگبا در این فصــل تنها هفت بار‬ ‫برای منچستر یونایتد به میدان رفت که تنها ‪ 3‬تای ان لیگ‬ ‫برتر بود‪ .‬در پایان همین فصل بود که او از منچستر رفت‪،‬‬ ‫فرگوســن یک نفر را مقصر این ماجرا می داند‪ ،‬او در کتاب‬ ‫رهبری نوشته است‪« :‬یک یا دو مدیر برنامه هستند که من‬ ‫انها را دوســت ندارم‪ .‬یکی از انها مینو رایــوال‪ ،‬ایجنت پل‬ ‫پوگبا ست‪ .‬وقتی که او برای اولین بار دیدم‪ ،‬دیوانه شدم‪.‬‬ ‫او ایجنت زالتان ابراهیموویچ بود در حالی که او ‪ 18‬ســال‬ ‫داشت و در اژاکس بازی می کرد‪ .‬بعد هم ایجنت پوگبا شد‪،‬‬ ‫در حالی که او باز هم ‪ 18‬سال سن داشت‪ .‬ما با پل به مدت‬ ‫ سه سال قرارداد داشتیم و گزینه تمدید قرارداد به مدت یک‬ ‫سال دیگر داشتیم‪ ،‬ناگهان رایوال امد و مثل اولین دیدار‪،‬‬ ‫یک شکســت مفتضحانه رقم خورد‪ ».‬پوگبا خودش تایید‬ ‫می کند که فرگوسن او را می خواست‪« :‬فرگوسن به خانه ام‬ ‫امد و با من صحبت کرد‪ .‬او می خواست که من دوباره روی‬ ‫تصمیمم فکر کنم و می خواست در منچستر بمانم اما من‬ ‫تصمیمم را برای جدایی گرفته بودم‪ ».‬پل شــاید تصمیم‬ ‫درستی هم گرفت‪ .‬او به یوونتوس رفت و چند فصل بی نظیر‬ ‫را پشت سر گذاشت‪ ،‬سالی نبود که به جام قهرمانی نرسد و با‬ ‫تکنیک بی نظیرش همه را مبهوت نکند‪ .‬ت ا تبدیل به یکی از‬ ‫بزرگترین ستاره های جوان جهان شد‪ ،‬به طوری که هرسال‬ ‫مشــتریان زیادی دم خانه او ایستاده بودند تا شاه ماهی در‬ ‫تور انها بیفتد ‪ .‬ســال قبل بارســلونا او را می خواست و این‬ ‫ســال رئال مادرید و منچســتر یونایتد رقابت را برای خرید‬ ‫او شــروع کرده بودند‪ .‬پوگبا می توانســت رئالی شود چون‬ ‫زیدان سرمربی این تیم فرانسوی است اما باز هم یک نفر‬ ‫باید حرف اخر را می زد‪ ،‬همان کسی که فرگوسن از او متنفر‬ ‫است‪ ،‬یک مدیر برنام ه ؛ مینو رایوال‪.‬‬ ‫منچستر بار دوم‬ ‫مینور ایوال امســال عزمش را جزم کرده که منچستر‬ ‫یونایتد را تبدیــل به یکی از پرســتاره ترین تیم های جهان‬ ‫کند ‪ .‬او ابتدا میختاریان را به این تیم داد‪ ،‬ســپس زالتان و‬ ‫باالخره پوگبا‪ .‬پل با قراردادی ‪ 5‬ساله به ارزش ‪ 105‬میلیون‬ ‫یورو به عالوه ‪ 5‬میلیون یورو بر اســاس یک سری بندهای‬ ‫خاص‪ ،‬به باشگاه ســابق خود بازگشته است‪ .‬بدین ترتیب‬ ‫او با پیشــی گرفتن از گرت بیل‪ ،‬به گران ترین بازیکن دنیا‬ ‫بدل شــد و رکورد نقل و انتقاالت تاریخ فوتبال را شکست‪.‬‬ ‫پوگبا در منچستریونایتد شماره ‪ 6‬را به تن می کند‪ .‬مورینیو‬ ‫مبلغ قرارداد پوگبا را در راه جــذب او چندان دارای اهمیت‬ ‫نمی داند‪ « :‬فکر نمی کنــم رئال مادرید از اینکه برای گرت‬ ‫بیل یا کریستیانو رونالدو رکورد گران ترین انتقال فوتبال را‬ ‫شکست ناراحت شد‪ .‬وقتی رکوردی شکسته می شود نباید‬ ‫ناراحت شــد‪ ،‬بلکه مایه افتخار اســت که باشگاه می تواند‬ ‫چنیــن کاری را بکند و توانایــی جذب چنیــن بازیکنانی را‬ ‫دارد‪ .‬اگر بگویید این پول خیلی زیاد است می گویم فوتبال‬ ‫همین دیوانه بازی ها ست‪ .‬بازار هم دیوانه شده‪ .‬چیزی که‬ ‫برای شما االن احمقانه است سه ســال بعد اصال نیست‪.‬‬ ‫گاهی ده میلیون برای یک بازیکن خیلی زیاد اســت شاید‬ ‫هم نیم میلیــون‪ .‬گران و غیرگــران فوتبــال را نمی دانم‪،‬‬ ‫فقط می دانم او بازیکن بزرگی است و می تواند برای تیمی‬ ‫مثل منچستریونایتد مهم باشد‪ ... ».‬خود پوگبا که از این‬ ‫انتقال بسیار راضی است ‪ .‬او همراه مادرش که همیشه در‬ ‫کنارش است به شهر منچســتر رفت‪ ،‬با یک اتومبیل زیبا‪،‬‬ ‫گران قیمت ترین قــرارداد فوتبال در جهــان را امضا کرد و‬ ‫گفت‪« :‬خیلی خوشــحالم که دوباره به یونایتد پیوسته ام‪.‬‬ ‫این باشگاه همیشه جایگاهی ویژه در قلب من داشته‪ .‬واقعا‬ ‫از دوره حضورم در یوونتوس لذت بــردم و خاطرات خیلی‬ ‫خوبی از این تیم دار م ولی حس کردم که زمان مناسب برای‬ ‫بازگشت به اولدترافورد است‪ .‬همیشه از بازی کردن مقابل‬ ‫هواداران لذت می برم و تمام تالشم را برای باشگاه انجام‬ ‫خواهم داد‪ .‬اینجا باشــگاهی مناسب برای من است که به‬ ‫همه چیز دست پیدا کنم و من خیلی خوشحالم که قرار است‬ ‫با مور ینیو کار کنم‪ .‬من با بازیکنان زیادی در مورد مورینیو‬ ‫حرف زدم‪ .‬با موراتا و واران که در رئال سابقه کار کردن با او‬ ‫را داشــتند و همه تایید کردند که مورینیو می تواند بهترین‬ ‫مربی برای من باشد‪ .‬او باعث پیشــرفت شما خواهد شد و‬ ‫کاری می کند که بیشتر از همیشه تالش کنید‪.‬‬ ‫با مورینیو چند بار صحبت کردم و به من انرژی مثبت‬ ‫داد‪ .‬با خودم فکر کردم که چرا که نه؟ مطمئنم که با مورینیو‬ ‫به بازیکن و انسان بهتری بدل خواهم شد‪ .‬دوست دارم با‬ ‫یونایتد فاتح لیگ برتر و لیگ قهرمانان شوم‪ .‬شکی نیست‬ ‫که ارزوی من کســب توپ طالســت اما پیش از ان باید با‬ ‫یونایتد قهرمان لیگ برتر شوم‪».‬‬ ‫اقیانوس مشرق‬ ‫رمانی با نگاه به زندگی امام رضا(ع)‬ ‫کتاب «اقیانوس مشرق» به قلم مجید پورولی کلشتری با نگاهی به زندگی امام رضا (ع)‬ ‫داســتان زندگی فردی به نام «عمران بن داوود» را نقل می کند ؛ رمانی که در زمان حضور‬ ‫امام در طوس اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫شخصیت اصلی داستان جوانی که به دنبال چشمه اب حیات است‪ ،‬در بیا بانی گرفتار‬ ‫می اید و به عنایت امام رضا (ع) از بیابان نجات پیدا کرده و با پیرمردی از شیعیان امام اشنا‬ ‫می شود‪ .‬در مسیری با پیرمرد همراه می شود و با او و دیگران درباره امام رضا علیه السالم و‬ ‫مساله امامت گفت وگو می کند‪ .‬ماجراها و حادثه هایی که در رمان اتفاق می افتد گفت وگوها‬ ‫را زیب ا و انها را از حالت تصنعی خارج کرده است‪ .‬این رمان بر پایه کتب حدیثی معتبری چون‬ ‫کافی‪ ،‬ارشاد و‪ ...‬بناشده است‪ .‬خواندن این رمان فوق العاده را از دست ندهید‪.‬‬ ‫در بخش هایی از این کتاب می خوانیم‪« :‬عمران بن داوود در جست وجوی اب حیات‬ ‫است و در بیابانی در مسیر خراسان راه را گم می کند‪ .‬ابتدای داستان با شرح وضعیت عمران‬ ‫که از تشنگی و خستگی در حالتی بی رمق و وهم الود در بیابان افتاده اغاز می شود‪ .‬عمران‬ ‫تشنه است و خسته و مجروح از راه طوالنی‪ .‬ناگهان مردی را می بیند که «زانو می زند باالی‬ ‫سرش‪ .‬دستش را اهسته زیر چانه عمران می گیرد و صورت عمران را باال می اورد‪ .‬عمران‬ ‫در بهت نگاهش می کند‪.‬‬ ‫مرد می گوید‪ :‬ایا تو ِعمران پسر داوودی؟ عمران در اوج درد می خندد‪ -...‬من تشنه ام‪.‬‬ ‫تشنه پسر تشنه‪ ...‬مرد مشکی پر از اب را به سوی عمران می گیرد‪ -...‬این هدیه ای است‬ ‫از علی بن موسی الرضا‪».‬‬ ‫غریب قریب‬ ‫رمانی درباره بارگاه امام رضا(ع)‬ ‫کتاب «غریب قریب» داســتان دوازده دوره ساخت و بازســازی بارگاه ملکوتی امام‬ ‫رضا (ع) در مقاطع مختلف تاریخی است‪ .‬سعید تشــکری در دوازده بخش کتاب «غریب‬ ‫قریــب»‪ ،‬روایت هایی از ســاخت ایــن بــارگاه در دوران نوغانیان‪ ،‬ســامانیان‪ ،‬غزنویان‪،‬‬ ‫سلجوقیان‪ ،‬خوارزمشاهیان‪ ،‬چنگیزی ها‪ ،‬ایلخانان‪ ،‬تیموریان‪ ،‬صفویان‪ ،‬افشاریان و قاجار‬ ‫ارائه کرده است‪ .‬این اثر دو جلدی به شکلی نفیس از ســوی موسسه افرینش های هنری‬ ‫استان قدس رضوی منتشر شده است‪ .‬غریب قریب یک رمان اپیزودیک است که به جای‬ ‫شخصیت محوری به ســراغ مکان محوری رفته و در واقع مکان است که قهرمان داستان‬ ‫است که این مکان در این رمان ارامگاه امام رضا(ع) است‪ .‬تشکری درباره این رمان گفته‬ ‫است‪« :‬در رمان والدت من به موضوع شــخصیت امام رضا(ع) و سلسله سادات رضوی و‬ ‫قدسی بودن مشهد مقدس اشاره داشتم‪ .‬این مکان اما قهرمانانی دارد که کسی جز مردم‬ ‫ان نیستند که توانستند این مزار را در خود نگاه دارند و میزبانی کنند‪ .‬داستان «غریب قریب»‬ ‫نیز از همین جا شروع می شــود؛ از زندگی زنی از اهالی نوغان که در ان دوران روستایی در‬ ‫حوالی مشهد بوده و شوهرش یکی از شهدای در رکاب امام و مزارش در جوار مزار امام بوده‬ ‫است‪ .‬این زن به همین بهانه نخستین نگاهبان مزار می شود و روزانه در کنار ان به مراقبت و‬ ‫حراست مشغول بوده است‪ .‬گروه های زیادی در این رمان یاد شده اند که در طول تاریخ قصد‬ ‫تخریب این مزار را داشته اند و بخشی از فصل پایانی ان نیز به زمان قاجاریه باز می گردد‪ .‬از‬ ‫این نویسنده پیش از این اثاری مانند «پاریس پاریس»‪« ،‬والدت»‪« ،‬باز باران»‪« ،‬وقتی‬ ‫زمین دروغ می گوید» و «وصل هزار مجنون» منتشر شده است‪ .‬رمان های والدت وبازباران‬ ‫نیز به نوعی به امام رضا(ع) برمی گردد‪.‬‬ ‫ردپایی از چریک‬ ‫رونمایی از دوکتاب دفاع مقدسی‬ ‫رونمایی کتاب «حجت چریک» زندگی نامه شــهید‬ ‫حجت الله نیکچه فراهانی‪ ،‬فرمانده گردان انصار الرسول‬ ‫لشکر ‪ 27‬محمد رسول الله(ص) به قلم فاطمه وفایی زاده‬ ‫و کتاب «رد پایی در رمل» خاطرات روزنوشــت از تفحص‬ ‫شهدا لشکر ‪« 27‬یادبود شهیدان علی محمودوند و مجید‬ ‫پازوکی»‪ ،‬با حضور سردار کاظمینی‪ ،‬سردار گلعلی بابایی‪،‬‬ ‫ســردار احمد بیگدلی‪ ،‬ســردار ریوندی‪ ،‬خانواده شــهدا و‬ ‫محسن پیرهادی‪ ،‬عضو شورای اســامی شهر تهران در‬ ‫ســاختمان مرکز تبادل کتــاب برگزار شــد‪ .‬در ابتدای این‬ ‫نشست سردار گلعلی بابایی با اشــاره به بیانات رهبر معظم‬ ‫انقالب اسالمی مبنی بر گنج بودن جنگ تحمیلی گفت‪« :‬از‬ ‫هر منظری که به این واقعه نگاه کنیم می توانیم اثری بدیع و‬ ‫منحصر به فرد خلق کنیم‪ .‬کار در این زمینه همواره پر برکت‬ ‫خواهد بود‪ .‬برای نشــان دادن ابعاد متعدد جنگ می توان‬ ‫فیلم ساخت‪ ،‬داستان نوشت‪ .‬یکی از شیوه ها نیز روز نوشت‬ ‫خاطرات اســت؛ کاری که اقای منافی زحمت کشــیدند و‬ ‫خاطرات روز نوشت خود را به کتاب تبدیل کردند‪ .‬به نظرم‬ ‫جنگ را از هر زاویه ای ببینم برکت است‪ .‬چرا که با حرکات‪،‬‬ ‫رفتار و سیره شهدا اشنا می شویم و از ان بهره مند می شویم‪.‬‬ ‫دفاع مقدس بستری است که از هر ژانر هنری می توان وارد‬ ‫شد و تولید داشــت‪ .‬یکی از این راه ها انتشار کتاب است‪.‬‬ ‫البته باید در این زمینه ذوق و ســلیقه و حتی جرات داشت‪.‬‬ ‫این کتاب برش هایی از دلتنگی های جوانانی است که در‬ ‫ارزوی تفحص هم رزمانشــان هســتند‪ .‬گاهی برای اینکه‬ ‫پیکری پیدا نمی کردند به اهل بیت(ع) متوســل می شدند‬ ‫و ســختی های این راه را به جان می خریدند‪ .‬سختی هایی‬ ‫مانند شهادت دوستان شان در میدان مین که حقیقتا بعد از‬ ‫جنگ دیدن این شهادت بسیار سخت تر است‪».‬‬ ‫در بخــش دیگــری از ایــن برنامــه بــرادر شــهید‬ ‫نیکچه فراهانی گفت‪« :‬حجت الله از نظر روحی انســانی‬ ‫خاضع‪ ،‬خاشع و بســیار خنده رو بود‪ .‬در بچگی بر تمام امور‬ ‫خود مدیریت خاصی داشت که در این کتاب نیز به ان اشاره‬ ‫شده است‪ .‬حجت سال ‪ ،59‬یک هفته قبل از شروع جنگ‬ ‫به کردستان رفت و مشغول خدمت شــد‪ .‬در انجا عملیات‬ ‫چریکی انجام مــی داد و بارها وارد خاک عراق شــده بود‪.‬‬ ‫به طور مثال عامــل بمب گذاری نماز جمعه را که از کشــور‬ ‫گریخته بــود‪ ،‬در عراق بــه درک واصل کــرد‪ .‬در جوانرود‬ ‫جزو گروه عملیات بود و به حجــت عراقی و حجت چریک‬ ‫معروف شد‪ .‬پس از نوشته شــدن کتاب «حجت چریک»‬ ‫بسیاری از دوستان و هم رزمانش برای بیان خاطرات خود‬ ‫و ثبت ان در قالب کتاب ابراز تمایل کرده اند‪ .‬من از ســوی‬ ‫خانواده ام برای انتشار این کتاب ها سپاسگزارم‪ ».‬منافی‪،‬‬ ‫نویسنده کتاب «ردپایی در رمل» نیز در این برنامه کتابش‬ ‫را روزنوشــت خود از حضورش در مناطق عملیاتی تفحص‬ ‫شــهیدان معرفی کرد و گفت‪« :‬این کتاب روز نوشت های‬ ‫تلخ و شیرینم از سال ‪ 1376‬تا ‪ 1380‬است که در این مناطق‬ ‫حضور داشتم‪ .‬زندگی در کنار شهیدان که پدر و مادر هایشان‬ ‫چشم انتظار دیدنشــان بودند برای من نعمت بود‪ .‬پیش از‬ ‫انکه به مناطق عملیاتی تفحص بــروم‪ ،‬کتاب های اندکی‬ ‫درباره تفحص نوشته شده بود اما من از همان ابتدا تصمیم‬ ‫داشتم کتابی درباره حاالت روحی و شیوه زندگی افرادی که‬ ‫به تفحص شهیدان می پردازند‪ ،‬بنویسم‪ .‬افزون بر این‪ ،‬در‬ ‫کتاب «ردپایی در رمل» خاطراتی از شهیدان محمود وند و‬ ‫پازوکی اورده شده که خواندنی است‪».‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫سقوط اقتصاد‬ ‫مصر از نگاه‬ ‫اکونومیست‬ ‫اشپیگل علیه‬ ‫فضای مجازی‬ ‫جلد اسپورت‬ ‫برای بازگشت‬ ‫پوگبا به‬ ‫منچستر‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫پیام مدیرعامل بانک انصار‬ ‫به مناسبت روز خبرنگار‪ ‬‬ ‫دکتر ایت الله ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل بانک انصار‪ ،‬در‬ ‫پیامی به مناســبت روز خبرنگار‪ ،‬با گرامیداشت یاد و خاطره‬ ‫شهیدمحمودصارمی‪،‬خبرنگارخبرگزاریجمهوریاسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬خبرنگاران را پرچمداران بیداری‪ ،‬بصیرت و وحدت‬ ‫در جامعه اسالمی دانست‪.‬‬ ‫متن پیام مدیرعامل بانک انصار به این شرح است‪:‬‬ ‫بسم الله الرحمن الرحیم‬ ‫هفدهــم مردادمــاه در حافظه تاریخی ملــت ایران‬ ‫– به ویژه جامعه رسانه ای کشور‪ -‬یاداور حماسه بزرگ مردی‬ ‫از خیل خبرنگاران فهیم‪ ،‬شــجاع و امانت داری اســت که‬ ‫در راه اگاهی بخشــی به افکار عمومی جهانیان نســبت به‬ ‫سیاســت های تجاوزکارانه و جنگ افروزانه نظام ســلطه و‬ ‫استکبار و پرده برداشــتن از چهره کریه و شیطانی مدعیان‬ ‫دروغین حقوق بشــر‪ ،‬هدف مزدوران استکبار جهانی قرار‬ ‫گرفت و سالروز شــهادت مظلومانه اش‪ ،‬هنگامه تجلیل و‬ ‫پاسداشت «خبرنگار» و «اصحاب رسانه» قرار گرفت‪.‬‬ ‫در این رهگذر با پاسداشــت یاد و خاطره الهام بخش‬ ‫شهید محمود صارمی – خبرنگار متعهد و فداکار خبرگزاری‬ ‫جمهوری اسالمی ایران – مجاهدت های صادقانه و عالمانه‬ ‫اصحاب رسانه در برافراشتن پرچم «بیداری»‪« ،‬بصیرت» و‬ ‫«وحدت» در جامعه اسالمی را ارج نهاده و با تبریک فرخنده‬ ‫«روز خبرنگار»‪ ،‬از اهتمام رســانه ها و یکایــک خبرنگاران‬ ‫گرانقدر و رسالت اشنا که در انعکاس خدمات و کارکردهای‬ ‫«بانک انصار» و نقش پذیری هــای ان در عرصه «اقتصاد‬ ‫مقاومتی‪ ،‬اقــدام و عمل» و نیل به «بانکداری اســامی»‬ ‫سپاسگزاری و قدردانی می نمایم‪.‬‬ ‫در عصر پرماجرای امروز که رســاندن پیام حقانیت و‬ ‫مقاومت ملت ایران و احاد امت اسالمی برابر جبهه دشمنان‬ ‫اسالم عزیز و بشــریت ارزوی همگان اســت‪ ،‬سربلندی و‬ ‫کامیابی اصحاب رســانه‪ ،‬تحت عنایات حضرت ولی عصر‬ ‫(عج) و منویات و رهنمودهــای حکیمانه و هدایت گر مقام‬ ‫عظمای والیت و رهبری امام خامنه ای (مدظله العالی) را از‬ ‫خداوند سبحان مسئلت می کنم‪.‬‬ ‫ایت الله ابراهیمی‬ ‫مدیرعامل بانک انصار‬ ‫حجت االسالم والمسلمین سعیدی در ائین تجلیل از برگزیدگان قرانی بانک انصار‪:‬‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫والیت مداری و شریعت محوری ازمون الهی مردم و مسئوالن‬ ‫نماینده ولی فقیه در ســپاه گفت‪« :‬عبــور از خطوط‬ ‫قرمــز‪ ،‬سکوالریســم و نادیــده گرفتن شــریعت‪ ،‬عامل‬ ‫ثروت اندوزی قارون ها و مترفین عصر جدید است‪».‬‬ ‫حجت االسالم و المسلمین علی ســعیدی‪ ،‬نماینده‬ ‫ولی فقیه در ســپاه در ایین اختتامیه برنامه های ماه مبارک‬ ‫رمضــان و تجلیــل از برگزیــدگان قرانی بانــک انصار در‬ ‫ســاختمان مرکزی این بانــک با بیان اینکه در مهندســی‬ ‫نرم افزار الهی برای تکامل بشــر دو رکن اساسی «رهبری‬ ‫مطلوب» و «قانون مطلوب» گنجانده شده است‪ ،‬اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬این دو رکن ســخت ترین ازمون را برای بشــر‬ ‫رقم زده و جمهوری اســامی ایران نیز به خاطر ماهیتش‬ ‫نمونه ای از این ازمون است‪».‬‬ ‫وی معیار سنجش در این ازمون را «والیت مداری» و‬ ‫«شریعت محوری» بیان کرد و ادامه داد‪« :‬بر این اساس‬ ‫در جمهوری اسالمی همگان اعم از وزیر‪ ،‬وکیل‪ ،‬خواص‬ ‫و مردم باید والیت مداری و شریعت محوری را رعایت کنند‬ ‫تا نمره قابل قبولی بگیرند‪».‬‬ ‫نماینده ولی فقیه در ســپاه ادامه داد‪« :‬متاسفانه در‬ ‫طول تاریخ نمره قابل قبولی توسط بشر در رابطه با این دو‬ ‫رکن کسب نشده و این را باید از تاریخ سوال کرد‪».‬‬ ‫حجت االسالم والمســلمین ســعیدی در ادامــه‬ ‫حضرت بقیه الله االعظم (عج) را اخرین ذخیره الهی برای‬ ‫هدایت بشریت توصیف و افزود‪« :‬باتوجه به عدم امادگی‬ ‫گذشتگان و پیشینیان در این ازمون بزرگ‪ ،‬اخرین ذخیره‬ ‫الهی به عنوان اخرین فرصت بشــر از ســوی ذات باری‬ ‫تعالی در نظر گرفته شده و تا هنگامی که انسان و جامعه‬ ‫ظرفیت و شایســتگی الزم برای موفقیت در ازمون های‬ ‫والیت مــداری و شــریعت محوری را پیدا نکنــد‪ ،‬اخرین‬ ‫ذخیره الهی ظهور نخواهد کرد‪ ».‬وی در ادامه با اشاره به‬ ‫اینکه در ازمون والیت مداری و شــریعت محوری عده ای‬ ‫برای رســیدن به قدرت و پول می خواهند از خطوط قرمز‬ ‫عبور کنند‪ ،‬افزود‪ « :‬در تاریخ عــده ای مانند قارون بودند‬ ‫که با عبــور از خطوط قرمــز ثروت های فراوانــی را جمع‬ ‫کردند‪ ،‬قارون می گفت که با فکر اقتصادی به این ثروت‬ ‫رســیده در حالی که منظورش همان عبور از خطوط قرمز‬ ‫بود که عامل هالکتش هم شد‪».‬‬ ‫حجت االسالم والمســلمین ســعیدی موضــوع‬ ‫«ســبت» در قران را به ویژه برای‬ ‫ثروت اندوزی اصحاب َ‬ ‫جامعه امروز اموزنــده و الهام بخش قلمداد و تصریح کرد‪:‬‬ ‫«ســه دســته از افراد در ماجرای اصحاب ســبت حضور‬ ‫داشــتند؛ عده ای که بر خالف دســتور خدا عمل کردند و‬ ‫نیز افرادی که در مقابل خطاهای انها سکوت کردند بنا به‬ ‫نص صریح قران مورد غضب الهی واقع شدند و ان دسته‬ ‫که معترض به این خطا بودند نجات یافتند‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه قارون یک جریان تاریخی است که‬ ‫در هر زمان در اشــکال مختلف بروز و ظهور دارد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«قارون نماد انسانی است که در ابتدا از صالحین بود‪ ،‬اما‬ ‫بر اثر غرور و غفلت در ورطه نابودی سقوط کرد‪».‬‬ ‫حجت االسالم والمســلمین ســعیدی تاکیــد کرد‪:‬‬ ‫«عبــور از خطوط قرمــز‪ ،‬سکوالریســم و نادیــده گرفتن‬ ‫شــریعت از عوامل ثروت اندوزی قارون ها و مترفین عصر‬ ‫جدید اســت‪ ».‬وی با اشــاره به انچه در کشــور به عنوان‬ ‫پدیــده «حقوق های نجومــی» و پرداخت های نامتعارف‬ ‫مطرح شده اســت‪ ،‬عبور از خطوط قرمز برای کسب مقام‬ ‫و ثروت را اقدامی نامشــروع تلقی و خاطرنشان کرد‪« :‬در‬ ‫ماجراهــای امروز هــم اگر کســانی در مقابــل خطاهایی‬ ‫همچون فیش های حقوقی یا تفســیر غلط از دیدگاه های‬ ‫امام و رهبری و عبور از خطوط قرمز نظام ســکوت اختیار‬ ‫کنند بر اســاس ســنت الهی دچار عذاب خواهند شــد‪».‬‬ ‫حجت االسالم والمسلمین ســعیدی در بخش دیگری از‬ ‫سخنان خود با اشــاره به موضوع «برجام» و دیدگاه های‬ ‫مختلف در کشور نســبت به ان گفت‪« :‬در تفسیر پیامدها‬ ‫و اثــار برجام و نســبت ان با اســتقالل و عــزت جمهوری‬ ‫اســامی‪ ،‬مالک مــا قران کریــم‪ ،‬ســیره نبــوی و ائمه‬ ‫اطهار (ع)‪ ،‬اموزه های امام راحل (ره) و دیدگاه های مقام‬ ‫معظم رهبری است و به یقین‪ ،‬این نوع نگاه و شیوه تفسیر‬ ‫است که تضمین کننده رســتگاری مردم و مسئوالن کشور‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫نماینده ولی فقیــه در ســپاه در پایان بــا قدردانی از‬ ‫الگو و شــیوه مدیریت در بانک انصار به ویژه اهتمام دکتر‬ ‫ابراهیمــی‪ ،‬مدیرعامــل‪ ،‬در پیاده ســازی احــکام الهی و‬ ‫شــریعت در معامالت بر لزوم رعایت کامــل احکام فقهی‬ ‫در این بانک ارزشــی تاکید کرد و گفــت‪« :‬این بانک باید‬ ‫در حوزه اقتصاد و بانکداری الگو باشــد و این سخت است‬ ‫و مدیریت هوشــمند و ذکاوت می خواهــد‪ ،‬یعنی عمل در‬ ‫چارچوب شریعت به طوری که هم بانک بود و هم بتوان در‬ ‫چارچوب ضوابط به بهترین جای ممکن رسید که بحمدالله‬ ‫این مسیر در بانک انصار در حال طی شدن است‪ ».‬گفتنی‬ ‫اســت در این ائین‪ ،‬جوایز و هدایای برگزیدگان مسابقات‬ ‫قرانی اهدا و از فعاالن برنامه های ویژه ماه مبارک رمضان‬ ‫در بانک انصار تجلیل به عمل امد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مجمع عمومی عادی ساالنه بانک دی برگزار شد‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫بازار‬ ‫مجمع عمومی عادی ســاالنه صاحبان سهام بانک‬ ‫دی با حضور حدود ‪ 76‬درصد ســهامداران برگزار شــد‪ .‬به‬ ‫گزارش اداره کل روابط عمومی بانــک دی در ابتدای این‬ ‫جلســه علیرضا عاطفی فر ـ سرپرســت بانک دی ـ ضمن‬ ‫خیرمقدم بــه ســهامداران از اقای مهنــدس میرمرادی‪،‬‬ ‫نماینده سهامدار اصلی دعوت کرد تا به عنوان رئیس مجمع‬ ‫اغاز کننده مراسم باشــد‪ .‬وی نیز از خانم کشاورز به عنوان‬ ‫منشی جلســه و نمایندگان شــرکت کشــتیرانی و نماینده‬ ‫سهامداران به عنوان ناظران برای عضویت در هیات رئیسه‬ ‫دعوت کرد که این ترکیب مورد تایید اکثریت حاضران قرار‬ ‫گرفت‪ .‬همچنین نماینده بازرس قانونی و نماینده سازمان‬ ‫بورس از دیگر اعضای هیات رئیســه بودند‪ .‬در این جلسه‬ ‫برای بررســی صورت های مالی بانک‪ ،‬گــزارش عملکرد‬ ‫هیات مدیره به مجمع عمومی ارائه شد‪.‬‬ ‫سرپرست بانک دی در ادامه با تشریح عملکرد بانک‬ ‫در ســال ‪ 94‬به ارائه برنامه های سال ‪ 95‬پرداخت و گفت‪:‬‬ ‫«خداوند بزرگ را شاکریم که بار دیگر فرصتی دست داد تا‬ ‫کارنامه مثبت بانک دی را در گزارش پیش رو به سهامداران‬ ‫ارجمند تقدیم کنیم‪ ».‬وی گفــت‪« :‬بی تردید این توفیق‬ ‫حاصل نمی شد مگر با ســعی و تالش خالصانه همکاران‬ ‫متعهد و متخصص‪ ،‬اعتماد مشــتریان گرامی و همراهی‬ ‫سهامداران گرانقدر بانک که با حضور مستمر و موثر خود‪،‬‬ ‫ی بوده اند‪ ،‬بنابراین وظیفه‬ ‫ما را در مسیر موفقیت بانک حام ‬ ‫خود می دانیم ســپاس و قدردانی خالصانه خــود را از همه‬ ‫عزیزان اعالم داریم‪ ».‬سرپرســت بانک دی با اشــاره به‬ ‫اینکه سال ‪ 1394‬دشوارترین ســال اقتصادی ایران پس‬ ‫از انقالب بود‪ ،‬خاطرنشــان کرد‪« :‬در ســالی که گذشــت‬ ‫بیشترین تالش مدیران و کارشناسان بانک در بهبود کمی‬ ‫و کیفی محصوالت و خدمات و ایجــاد امادگی برای ارائه‬ ‫خدمات مطلوب و متنوع و متناسب با نیازهای مشتریان و‬ ‫همچنین ارتقای شــاخص های عملکردی بانک بوده که‬ ‫نشان از تالش و تجربه همکاران دارد‪ ».‬وی کاهش نرخ‬ ‫سود سپرده و تسهیالت بانکی را از رویدادهای مهم سال‬ ‫‪ 1394‬عنوان کرد و گفت‪« :‬در سال ‪ 1394‬دو بار نرخ سود‬ ‫ســپرده و تســهیالت کاهش یافت به طوری که نرخ سود‬ ‫سپرده ابتدا در تابستان ‪ 94‬به ‪ 20‬درصد و مجددا در زمستان‬ ‫به ‪ 18‬درصد کاهش یافت و در ادامه به ‪ 15‬درصد رســید‪.‬‬ ‫همچنین سود تسهیالت از ‪ 24‬درصد در ابتدای سال به ‪20‬‬ ‫درصد در پایان سال رسید‪».‬‬ ‫عاطفی فر در ادامــه به دســتاوردها و موفقیت های‬ ‫بانک دی در سال ‪ 94‬اشاره کرد و گفت‪« :‬بانک دی امروز‬ ‫با تحقق کامل ‪ EPS‬و مقدار بیشتر سود پیش بینی شده برای‬ ‫ســال ‪ 94‬گام بلندی در مسیر رشــد خود برداشت و پیامی ‬ ‫مثبت به ســهامداران ارائه کرد‪ .‬خوشبختانه اکنون بانک‬ ‫دی با دارا بودن سهم ‪ 1/8‬درصدی از نقدینگی کل کشور‬ ‫در جایگاه ‪ 56‬از صد شرکت برتر کشور قرار دارد‪ ».‬سرپرست‬ ‫بانک دی افزود‪« :‬بانک دی با مدیریت هوشــمند منابع و‬ ‫مصارف توانســته در راســتای تحقق منویات مقام معظم‬ ‫رهبری‪ ،‬در سال اقتصاد مقاومتی با پشتیبانی از طرح های‬ ‫توسعه ای و همچنین تامین سرمایه در گردش واحدهای‬ ‫تولیدی قدم های بزرگی بردارد که این سیاســت را در سال‬ ‫‪ 95‬با قدرت ادامه خواهد داد‪».‬‬ ‫وی بانک دی را با پیاده سازی ‪ 26‬زیرسیستم بانکی‪،‬‬ ‫بانک تمام هوشــمند نامید و تاکید کــرد‪« :‬در حال حاضر‬ ‫بانک عالوه بــر اینکه در حــوزه بانکــداری الکترونیک و‬ ‫فناوری های نوین گام هایی اساســی برداشــته‪ ،‬توانسته‬ ‫در قالب یک گروه مالی منسجم شــرکت های تابعه خود را‬ ‫نیز در مســیر تحقق اهداف اقتصاد ملی یاری کند‪ .‬اکنون‬ ‫صرافی دی فعالیت خود را به نحو احسن اغاز کرده است‪،‬‬ ‫همچنین بیمه دی بــا افزایش ‪ 308‬درصدی در ســرمایه‬ ‫و افزایــش قدرت توانگری در بازار با پشت ســر گذاشــتن‬ ‫همه موانع‪ ،‬شــرکتی معتبر در عرصه صنعت بیمه کشــور‬ ‫اســت‪ ».‬سرپرســت بانک دی همچنین با ارائه اماری از‬ ‫میزان رشد سپرده ها و تسهیالت بانک به رعایت بهداشت‬ ‫اعتباری به عنوان یکی از اصول راهبردی بانک دی اشاره‬ ‫کرد و افزود‪« :‬بانــک دی همواره در راســتای صیانت از‬ ‫سرمایه های سهامداران و مشتریان‪ ،‬خود را ملزم به رعایت‬ ‫بهداشت اعتباری و مراقبت از تسهیالت ارائه شده می داند‬ ‫و اقدامات مختلفی از جمله رصد و کنترل روزانه تسهیالت‬ ‫پرداخت شده و تعهدات ایجاد شده از طریق گزارش گیری‬ ‫از نرم افزار جامع بانــک و مطابقت با ضوابط جاری بانک را‬ ‫در دستورکار دارد‪».‬‬ ‫عاطفی فر بانکداری الکترونیک و توجه به تغییرات‬ ‫تکنولوژیکی صنعــت بانکــداری را یکــی از رویکردهای‬ ‫اصلی بانک دی عنوان کرد و افــزود‪« :‬از این رو حرکت به‬ ‫سمت هوشمندی الکترونیک در مدیریت بازار اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاست گذاری‪ ،‬جذب‪ ،‬حفظ و ارتقای مشتریان‪ ،‬کنترل‬ ‫عملیاتی و هزینــه ای در جهت گیری های راهبردی بانک‬ ‫همواره مد نظر اســت‪ .‬مجموعه این اقدامات و بررســی‬ ‫ن تراکنش های‬ ‫شــاخص های مختلفی چون تعداد و میزا ‬ ‫اینترنت بانک‪ ،‬همراه بانک‪ ،‬خودپردازها و دســتگاه های‬ ‫پوز همگی نشــان از اقبال مشــتریان به فناوری های روز‬ ‫دارد‪».‬‬ ‫در ادامه این مراسم و پس از ارائه گزارش حسابرس‪،‬‬ ‫مدیران بانک دی به سواالت تعدادی از سهامداران پاسخ‬ ‫گفتند‪ .‬در پایان مجمع عمومی عادی نیز رای گیری برای‬ ‫موارد زیر انجام و مورد تایید اکثریت اعضا قرار گرفت‪:‬‬ ‫ـ تصویب صورت های مالی سال ‪94‬‬ ‫ـ تقسیم سود به میزان هر سهم ‪ 120‬ریال‬ ‫ـ انتخاب موسسه حسابرسی هوشیار بهمند به عنوان‬ ‫بازرس اصلی و موسسه بهمند به عنوان بازرس علی البدل‬ ‫ـ انتخاب روزنامه هــای اطالعات و دنیــای اقتصاد‬ ‫به عنوان روزنامه کثیراالنتشار‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫عدم اگاهی و تحریف اخبار نظام بانکی‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛‬ ‫کاهش نرخ تــورم در دولت تدبیرو امیــد و اقدام داوطلبانه‬ ‫بانک هــا و موسســات اعتبــاری مجــاز در کاهــش نرخ‬ ‫سود ســپرده ها و تســهیالت نشــان داد که همواره نظام‬ ‫بانکی پیش قدم در توســعه نظــام اقتصــادی و مدیریت‬ ‫بحران هاســت‪ .‬در این میان اعتماد عمومــی رکن اصلی‬ ‫فعالیت های بانکی اســت‪ .‬با این رویکرد انعکاس و انتشار‬ ‫اخبار بانکی از ســوی رســانه های جمعی و گروهی بسیار‬ ‫حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫شــامگاه روز یکشــنبه ‪ 17‬مردادماه همزمــان با روز‬ ‫خبرنگار در بخــش خبری تحلیلی برنامــه پایش‪ ،‬موضوع‬ ‫نظــارت بانک مرکــزی بر بانک هــا و موسســات اعتباری‬ ‫درگفت وگو با کارشناسان بررسی شد‪.‬‬ ‫در این برنامــه چند تمــاس تلفنی با کارکنــان برخی‬ ‫موسسات اعتباری پخش شــد‪ .‬در فایل تصویری موجود‬ ‫یکی از کارمندان موسسات به طرح صندوق سرمایه گذاری‬ ‫با سود ‪ 19‬درصد اشاره می کند‪ .‬متاسفانه برخی خبرگزاری ها‬ ‫طی روز جاری به انتشــار خبری بــا تیتــر « بی اعتنایی دو‬ ‫موسســه مالی و اعتباری به مصوبه نرخ ســود سپرده های‬ ‫شورای پول و اعتبار» اقدام کردند‪.‬‬ ‫ی که اقــدام به تهیه‬ ‫به نظر می رســد خبرنگار محترم ‬ ‫و انتشــار این خبر کرده اشــنایی کافی با فرایندهای نظام‬ ‫بانکی و صندوق های سرمایه گذاری ندارد‪ .‬بر اساس این‬ ‫گزارش‪ ،‬موسسه اعتباری کوثر در طول ‪ 5‬سال از فعالیت در‬ ‫نظام بانکی کشور کامال همسو با سیاست های بانک مرکزی‬ ‫گام برداشته است‪.‬‬ ‫با این رویکرد نرخ سود اعالمی در تمامی طرح های‬ ‫ســپرده گذاری و تســهیالتی ایــن موسســه بر اســاس‬ ‫چارچوب هــای ابالغی بانــک مرکزی و شــرایط اعطای‬ ‫تسهیالت مبتنی بر اصول بانکداری اسالمی است‪.‬‬ ‫صدور ‪ 1200‬کارت هواداری ویژه معلولین‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪321‬‬ ‫بنیادفاطمه زهرا(علیهاالسالم)‬ ‫تعــداد ‪ 1200‬فقره کارت هــواداری کوثــر در برنامه‬ ‫«یاران کوثر» به معلولین و افراد کم تــوان بنیاد معلولین‬ ‫فاطمه زهرا (علیها السالم) ایرانیان اعطا شد‪.‬‬ ‫به گزارش رابط عمومی موسسه اعتباری کوثر؛ برنامه‬ ‫یاران کوثر به همت مدیریت شــعب اســتان تهران و بنیاد‬ ‫معلولین فاطمه زهرا(علیها السالم) همزمان با دهه کرامت‬ ‫با حضور عباســی فر مدیر پروژه ‪ 3090‬موسســه اعتباری‬ ‫کوثر‪ ،‬خوردبین سرپرست باشگاه پرسپولیس‪ ،‬نحوی نژاد‬ ‫معاون امور توانبخشی سازمان بهزیســتی‪ ،‬رحیمی مدیر‬ ‫بازاریابی افق کوروش‪ ،‬روسای دوایر مدیریت شعب استان‬ ‫تهران و جمعی از معلولین برگزارگردید‪.‬‬ ‫محمد حسن عباسی فر‪ ،‬مدیر پروژه ‪ 3090‬در موسسه‬ ‫اعتباری کوثــر که به نمایندگــی از دکتر رضایی مدیرعامل‬ ‫موسسه در این مراسم حضور یافته بود‪ ،‬گفت‪« :‬معلولین‬ ‫علت های صبوری‪ ،‬شکیبایی‪ ،‬مهر و مهربانی هستند‪».‬‬ ‫وی اظهار داشت‪« :‬اشــتغال و امرار معاش از جمله‬ ‫مشــکالت این قشــر حســاس جامعه اســت که با تدبیر‬ ‫مدیرعامل موسســه اعتباری کوثر در راستای ایفای نقش‬ ‫مسئولیت های اجتماعی طی دوســال اخیر بنیاد معلولین‬ ‫فاطمه زهرا(علیها السالم) تحت حمایت کوثر است‪».‬‬ ‫عباسی فر افزود‪« :‬صدور ‪ 1200‬فقره کارت هواداری‬ ‫کوثر در راســتای حمایت از اعضای بنیاد معلولین فاطمه‬ ‫زهرا(علیها السالم) صورت گرفته تا این عزیزان نیز بتوانند‬ ‫از مزایا و تخفیف های هوادار کارت بهره مندگردند‪».‬‬ ‫مدیر پروژه ‪ 3090‬موسسه اعتباری کوثر خاطرنشان‬ ‫کــرد‪« :‬از مزایــای کارت هــای هــواداری‪ ،‬حمایــت از‬ ‫باشگاه های پرطرفدار استقالل‪ ،‬پرسپولیس و تراکتورسازی‬ ‫اســت‪ ».‬ناهیــد کلوشــانی‪ ،‬مدیرعامــل بنیــاد معلولین‬ ‫فاطمه زهرا(علیها الســام) در ادامه مراسم بیان داشت‪:‬‬ ‫«این بنیاد به منظور سازماندهی معلولین کشور و با هدف‬ ‫حمایت مــادی و معنــوی از انــان در زمینه هــای درمان‪،‬‬ ‫توانبخشــی‪ ،‬اشــتغال‪ ،‬ورزش‪ ،‬تحصیالت‪ ،‬تفریحات‪،‬‬ ‫خدمات بیمه ای‪ ،‬تامین تســهیالت و رفاه زندگی در حال‬ ‫فعالیت است‪».‬‬ ‫کلوشانی تصریح کرد‪« :‬با حمایت موسسه اعتباری‬ ‫کوثر و به ویژه مدیریت شــعب اســتان تهران برای تمامی‬ ‫ افراد تحت پوشــش این بنیاد کارت هواداری صادر شــده‬ ‫اســت که تعدادی از ان به صورت نمادین به جمع حاضر‬ ‫اهدا شد‪».‬‬