ماهنامه مثلث شماره 336

‫سوسیالیسم بوروکراتیک‬ ‫در راه است‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و سی و شش‪ 13 /‬اذر ‪ 88 / 1395‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫تاچر فرانسه‬ ‫کوبا بدون فیدل‬ ‫به کدام سمت میرود؟‬ ‫نوبت استعفا‬ ‫فرانسوا فیون‪ ،‬نامزد‬ ‫جمهوریخواهان در‬ ‫انتخابات فرانسه شد‬ ‫عباس اخوندی پس ازسانحه سمنان به شدت تحت فشار افکارعمومی قرارگرفته است‬ ‫معمای چراغ قرمز‬ ‫چرا سیستمکنترل هوشمند‬ ‫ایستگاه راهاهن خاموش شد؟‬ ‫تردیدهای‬ ‫ساکننیاوران‬ ‫ایا ممکناست دکتر والیتی‬ ‫نامزد انتخابات ‪ 96‬شود؟‬ ‫مصائب روحانی‬ ‫نقض عهد احتمالی امریکا‬ ‫درباره برجام‪ ،‬دولت را در شرایط‬ ‫سختی قرار میدهد‬ ‫درمیانه اصولگرایان‬ ‫و اعتدالگرایان‬ ‫سیاست راست سنتی‬ ‫در انتخابات ‪96‬چه خواهد بود؟‬ ‫برای مشاهده اخبار بزرگداشت روز کتاب‪ ،‬کتابخوانی و کتابدار میتوانید توسط گوشی تلفنهمراه خود از رمزینهها عکس بگیرید‬ ‫کتابداران برگزیده نهاد تقدیر شدند‬ ‫نفرات برگزیده هجده بخش ایین گرامیداشـت روز «کتاب‪ ،‬کتابخوانی‪ ،‬کتابدار»‬ ‫دوشـنبه بیسـت و چهارم ابان با حضور سـیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ‬ ‫و ارشـاد اسـامی‪ ،‬سـیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشـاد‬ ‫اسـامی‪ ،‬علیرضـا مختارپور دبیرکل نهـاد کتابخانههای عمومی کشـور‪ ،‬طیبه‬ ‫سیاوشـی شاهعنایتی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شـورای اسامی‪ ،‬سیده‬ ‫فاطمـه ذوالقـدر نماینده مردم تهران‪ ،‬ری‪ ،‬شـمیرانات‪ ،‬اسامشـهر و پردیس در‬ ‫مجلس شـورای اسامی‪ ،‬جمعی از مسـئولین‪ ،‬کتابداران‪ ،‬اهالی فرهنگ و حوزه‬ ‫کتـاب و کتابخوانی در تاالر وحدت تجلیل شـدند‪.‬‬ ‫در بخـش نخسـت؛ کتابخانههـای مرکـزی ارومیـه‪ ،‬اوحـدی مراغـهای و‬ ‫میرفندرسـکی گـرگان به عنـوان کتابخانههای نمونـه نهادی معرفـی و از انها‬ ‫تقدیر شـد‪.‬‬ ‫زهـرا اقایـی جوشـقانی از کتابخانـه عامـه امینی قم‪ ،‬سـمیه رسـتمی اصل از‬ ‫کتابخانـه عمومـی امـام باقـر(ع) نظرابـا ِد اسـتان البـرز و فریبـا رضا قرهبـاغ از‬ ‫کتابخانـه مرکـزی ارومیـه نیز به عنـوان کتابـداران برتر بخش کـودک تجلیل‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫در بخـش کتابـداران برتـر بخـش نابینایـان؛ حمیـده روحـی از کتابخانـه‬ ‫میرفندرسـکی گـرگان‪ ،‬سـمانه فتاحـی از کتابخانـه عمومـی امام علـی(ع) یزد‬ ‫و طیبـه عبدلـی از کتابخانـه عمومـی ایـتاهلل خامنـهای قـم به عنـوان نفرات‬ ‫برگزیـده معرفی شـدند‪.‬‬ ‫لـوح تقدیـر مسـئولین و کتابـداران کتابخانههای برتـر نهادی نیـز در دو بخش‬ ‫«درجـه روسـتایی» و «درجـه ‪ 8‬و ‪ »9‬بـه برگزیدگان اعطاء شـد کـه در بخش‬ ‫مسـئولین و کتابـداران روسـتایی؛ مریـم داوری از کتابخانـه عمومـی شـهدای‬ ‫محراب محمد صالحی گناوه در اسـتان بوشـهر‪ ،‬محمد اسدپور اقدم از کتابخانه‬ ‫عمومـی امـام علـی(ع) قاضیجهـان شهرسـتان اذرشـهر در اذربایجانشـرقی‬ ‫و مهدیـه هنرمنـد راد از کتابخانـه عمومـی حـاج ماعلـی فرحبخـش فرحاباد‬ ‫برگزیـده شـدند و در بخـش مسـئولین و کتابـداران «درجـه ‪ 8‬و ‪ »9‬نیز خانمها‬ ‫فاطمه صفرزاده از کتابخانه عمومی سـلمان فارسـی ایور در شهرسـتان گرمهی‬ ‫اسـتان خراسانشـمالی‪ ،‬ملیحـه دهقـان از کتابخانـه عمومـی کوثر ابرکـوه در‬ ‫اسـتان یزد و فاطمه خجسـته از کتابخانه عمومی بنتالهدی قوچان در اسـتان‬ ‫خراسـان رضـوی برگزیـدگان این بخـش را تشـکیل میدادند‪.‬‬ ‫پنجمیـن بخش به مسـئولین نمونه کتابخانههـای درجـات «‪ 6‬و ‪ 4« ،»7‬و ‪»5‬‬ ‫و «‪ 3‬بـه بـاال» اختصاص داشـت کـه در انها به ترتیب خانمها زهرا سـمیعی‬ ‫مصلـح از کتابخانه عمومی شـهید مفتح دمـق رزن‪ ،‬زهرا کریمخانی از کتابخانه‬ ‫عمومـی قائم ارومیـه‪ ،‬منیژه احمـدی از کتابخانه عمومی مطهری فوالدشـهر‪،‬‬ ‫ملیحه سـلیمان از کتابخانه عمومی هنر و اندیشـه فوالدشـهر‪ ،‬فرشته دولتی از‬ ‫کتابخانـه عمومی دانشـجوی مایر‪ ،‬زهره شـفیعزاده از کتابخانه فرهنگسـرای‬ ‫والیـت زیباشـهر‪ ،‬زهره تقوی رفسـنجانی از کتابخانه سـیدجواد افصح هجری‬ ‫رفسـنجان‪ ،‬نرگس فرحبخش از کتابخانه مرکزی ارومیه و مهدیه سلطانشـاهی‬ ‫از کتابخانـه مرکـزی کرمان بـه عنوان نفرات برتر تقدیر شـدند‪.‬‬ ‫شـبنم حقبین کتابدار کتابخانه عمومی شـهید مفتـح دمق‪ ،‬عـذرا دائی کتابدار‬ ‫کتابخانـه عمومـی مرحـوم رحیـم محسـنی هادیشـهر‪ ،‬الهـه فیـض کتابدار‬ ‫کتابخانه عمومی باقرالعلوم(ع) مشـهد‪ ،‬نسیبه خالداری کتابدار کتابخانه عمومی‬ ‫شـهید اول کوهبنان‪ ،‬نسـیمه جهانی بهنمیری کتابدار کتابخانه عمومی شـهید‬ ‫صالحـی بابلسـر‪ ،‬زهرا کمالـی کتابـدار کتابخانـه عمومی الغدیر خمینیشـهر‪،‬‬ ‫پرویـن عبدالـهزاده کتابدار کتابخانـه مرکزی بوکان‪ ،‬سـیدامیر جعفری پطرودی‬ ‫کتابـدار کتابخانـه عمومـی امیـر پـازواری بابلسـر‪ ،‬فاطمـه رسـتگاری کتابـدار‬ ‫کتابخانهمرکـزی همـدان و زهـرا جـوادی کتابـدار کتابخانـه عمومـی عامه‬ ‫طباطبایـی محـات نیز کتابـداران نمونـه کتابخانههای نهـادی در بخشهای‬ ‫درجـه «‪ 6‬و ‪ 4« ،»7‬و ‪ »1،2،3« ،»5‬و «مرکزیهـا و اسـتاندارد» شـدند‪.‬‬ ‫‪telegram.me/iranplir‬‬ ‫‪p.r@iranpl.ir‬‬ ‫‪instagram.com/iranpl.ir‬‬ ‫‪aparat.com/iranpl.ir‬‬ ‫‪www.iranpl.ir‬‬ ‫سوسیالیسمبوروکراتیکدرراهاست‬ ‫کوبابدونفیدلبهکدامسمتمی رود؟‬ ‫جلد‬ ‫دوم‬ ‫مرفهنبودنمتصدیانامور‬ ‫درنظاماسالمی‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫من یک نکته‏ای عــرض می‏کنم و این‬ ‫برای این نیســت که از دولت یا از ارگانهای‬ ‫دیگر تعریف کنم‪ ،‬این یک واقعیتی است که‬ ‫من عرض می‏کنم و شاید شــماها هم مطلع‬ ‫هستید و توجه دارید‪.‬‬ ‫یکــی از عنایــات بزرگــی کــه خدای‬ ‫تبارک و تعالــی به جمهوری اســامی و این‬ ‫نهضت اســامی عنایت فرموده این اســت‬ ‫که متصدیان امور‪ ،‬چه انهایی که در مجلس‬ ‫خدمت می‏کننــد و چه انهایی کــه در دولت‬ ‫خدمت می‏کنند‪ ،‬چــه انهایی کــه در ارتش‬ ‫هســتند‪ ،‬همۀ اینها از ان قشر مرفه نیســتند؛ از ان قشری‬ ‫که همه توجهشــان به این اســت که برای خودشان مقام‬ ‫درســت کنند و برای خودشــان کارهایی انجام بدهند‪ ،‬ولو‬ ‫بر ضد خلق باشــد‪ .‬شــما اگر توجــه کنید بــه حکومتهائی‬ ‫کــه در تاریخ بوده اســت و خصوصــ ًا در این پنجاه ســال‪،‬‬ ‫مالحظه می‏کنید کــه انهایی که در راس امــور بودند‪ ،‬انها‬ ‫از ایــن « ُملک»ها و «ســلطنه»ها و ـ عــرض می‏کنم که ـ‬ ‫از این ســنخ مردم و ـ به اصطالح ـ از اشــراف بودند‪ .‬وقتی‬ ‫که اشراف ـ به قول خودشــان ـ و اعیان و متمکنین و یال و‬ ‫کوپالدارها متصدی امور یک کشور شدند‪ ،‬قهر ًا اینها مردم‬ ‫را به حساب نمی‏اورند‪ .‬این یک امر قهری است و در مقابل‬ ‫یک قدرتمند بزرگتر‪ ،‬از خودشان خاضع‏اند و در مقابل ضعفا‬ ‫و ملت خودشان‪ ،‬جابر و ستمگر‪ .‬شما اگر مالحظه فرموده‬ ‫‪12- 21‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پایان برجام؟‬ ‫افزایش نرخ ارز‬ ‫الریجانی بیرون از گود انتخابات‬ ‫‪22- 27‬‬ ‫گفتارها‬ ‫تاچر فرانسه‬ ‫مصاف راستگرایان میانه با پوپولیسم‬ ‫اولترا محافظه کار‬ ‫‪32- 37‬‬ ‫سیاست‬ ‫تردیدهای ساکن نیاوران‬ ‫در میانه اصولگرایان و اعتدال گرایان‬ ‫شانس مجدد برای پاستور‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫باشید‪ ،‬معاملۀ این دولتهایی[را]که ما داشتیم سابق‪ ،‬با مردم‬ ‫مقایســه کنید و معامله‏شان را با ســفارتخانه‏های خارجی‪،‬‬ ‫اینها شخصیت خودشان را ـ شخصیت هم نداشتند ـ بکلی‬ ‫از دســت می‏دادند‪ .‬و به ان چیزی که در ذهن من اســت‪،‬‬ ‫یکی از سفرا ـ حاال یا ســفیر انگلیس بود‪ ،‬یا یک جای دیگر‬ ‫ـ ان صدر اعظم وقت را پاشــد گلویش را گرفت توی اتاق و‬ ‫زد او را به دیوار‪ .‬در مقابل او‪ ،‬انها ســپر می‏انداختند‪ ،‬لکن‬ ‫در مقابل مردم‪ ،‬ان قدر به مــردم ظلم می‏کردند و ان قدر به‬ ‫خیال خودشــان به بزرگی و امثال ذلک رفتار می‏کردند که‬ ‫همه می‏دانید‪ .‬وقتی بنا شد که متصدی یک امور کشوری‪،‬‬ ‫قشــر اشــراف ـ به اصطالح خودشــان ـ اعیان‪ ،‬مرفه‏ها و‬ ‫صاحــب امــوال و ـ نمی‏دانم ـ پــارک و اتومبیل‏هــا و کذا و‬ ‫کذا‪ ،‬یا ان وقت کالســکه‏ها و ان حرفها باشد‪ ،‬این یکی از‬ ‫مصیبتهای بزرگی اســت که در یک ملت هســت‪.‬‬ ‫سر چشمۀ همۀ مصیبتهایی که ملتها می‏کشند این‬ ‫است که متصدیان امورشان از قشر مرفه و از اشراف‬ ‫و اعیان ـ به اصطالح خودشان ـ از انها باشد‪ .‬و انها‬ ‫این طور هستند‪ ،‬اشــراف و اعیان این طور هستند‬ ‫که تمام ارزشــها را به این می‏دانند کــه انجایی که‬ ‫زندگی می‏کنند بهتر از دیگران باشد‪ ،‬ان رفتاری که‬ ‫مردم با انها می‏کنند‪ ،‬رفتار عبید با موالی باشد؛ تمام‬ ‫افکارشــان متوجه به این مسائل اســت‪ .‬باید حتم ًا‬ ‫چند تا پارک داشته باشــد‪ ،‬چند تا باغ داشته باشد در‬ ‫شــمیران‪ ،‬در تهران‪ ،‬در کجا‪ ،‬تا اینکه بشــود یک‬ ‫نفر ادم ـ عرض می‏کنم که ـ نخست وزیر یا یک نفر‬ ‫ادم وزیر کذا‪.‬‬ ‫‪38- 53‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫نوبت استعفا‬ ‫قطاری که از هفت خوان رد نشد‬ ‫معمای چراغ قرمز‬ ‫‪54-61‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مصائب روحانی‬ ‫لکنت زبان دولت؛ فرجام برجام‬ ‫تنها برگ برنده‬ ‫‪62-69‬‬ ‫بین الملل‬ ‫چالش های پسا فیدل‬ ‫سوسیالیسم بوروکراتیک در راه است‬ ‫میراث فیدل‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر دارابی ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬حسین محمد پورزرندی‬ ‫مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‪ -‬محمدابراهیم محمد پورزرندی‬ ‫علیرضا حسن زاده ‪ -‬دکتر عیسی رضایی ‪ -‬سید حمید خالقی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫عکس جلد‪ :‬مریم کامیاب‬ ‫سوسیالیسم بوروکراتیک‬ ‫در راه است‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره سیصد و سی و شش‪ 13 /‬اذر ‪ 88 / 1395‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫تاچر فرانسه‬ ‫کوبا بدون فیدل‬ ‫به کدام سمت میرود؟‬ ‫نوبت استعفا‬ ‫فرانسوا فیون‪ ،‬نامزد‬ ‫جمهوریخواهان در‬ ‫انتخابات فرانسه شد‬ ‫عباس اخوندی پس ازسانحه سمنان به شدت تحت فشار افکارعمومی قرارگرفته است‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫معمای چراغ قرمز‬ ‫چرا سیستمکنترل هوشمند‬ ‫ایستگاه راهاهن خاموش شد؟‬ ‫تردیدهای‬ ‫ساکننیاوران‬ ‫ایا ممکناست دکتر والیتی‬ ‫نامزد انتخابات ‪ 96‬شود؟‬ ‫مصائب روحانی‬ ‫نقض عهد احتمالی امریکا‬ ‫درباره برجام‪ ،‬دولت را در شرایط‬ ‫سختی قرار میدهد‬ ‫درمیانه اصولگرایان‬ ‫و اعتدالگرایان‬ ‫سیاست راست سنتی‬ ‫در انتخابات ‪96‬چه خواهد بود؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫معمای دالر‬ ‫خبرنامه‬ ‫هفته گذشته دالر به شکلی ســعودی با تغییر قیمت مواجه شد ‪.‬‬ ‫این افزایش قیمت که البته شیب نسبتا تندی هم داشت بازار را تحت‬ ‫تاثیر قرار داده اســت ‪ .‬تحلیل های متعددی در مورد این اتفاق مطرح‬ ‫شده اما ولی الله سیف می گوید این تغییر قیمت مقطعی است و ماندگار‬ ‫نخواهد بود‪.‬‬ ‫پایانبرجام؟‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫ایاباراکاوباماتحریم های‪ 10‬سالهراوتوخواهدکرد‬ ‫زمان زیادی نمانده که باراک اوباما کاخ سفید را ترک‬ ‫کرده و دونالد ترامپ رســما به عنوان رئیس جمهور ایاالت‬ ‫متحده به فرد نخست این کشور تبدیل شود‪ .‬حاال در همین‬ ‫فاصله اندک‪ ،‬یک اتفــاق مهم میان تهران و واشــنگتن‬ ‫در حال وقوع اســت که ممکن اســت سرنوشــت برجام را‬ ‫تغییر دهد‪ .‬ماجرا از این قرار اســت که مجلس نمایندگان‬ ‫امریکا اوایل مــاه جاری با اکثریت قاطع بــه تمدید قانون‬ ‫تحریم های ایران به مدت یک دهه دیگر رای داده و حاال‬ ‫ســنا نیز چنین تصمیمی را تایید خواهد کرد؛ مساله ای که‬ ‫از سوی مقامات ارشد ایران به عنوان نقض برجام توصیف‬ ‫شده است‪ .‬رهبر معظم انقالب در ســخنرانی اخیر در این‬ ‫مورد فرموده انــد‪« :‬دولت کنونی امریــکا در قضیه توافق‬ ‫هســته ای تخلف های متعددی تا االن انجام داده است؛‬ ‫تازه ترینش تمدید تحریم ‪ 10‬ساله اســت اگر این تحریم‬ ‫بشــود قطعا نقض برجام اســت و بدانند قطعــا جمهوری‬ ‫اسالمی در برابر ان واکنش نشان خواهد داد‪ ».‬در همین‬ ‫حال علی اکبر صالحی‪ ،‬در جمع خبرنــگاران درباره اقدام‬ ‫اخیر امریکا برای تمدید تحریم ها علیه ایران اظهار داشت‪:‬‬ ‫«پیرو سخنان رهبر معظم انقالب‪ ،‬کمیته نظارت بر برجام‬ ‫جلســه ای داشــتند و به تفصیل درباره تمدید تحریم های‬ ‫امریکا علیه ایران بحث هایی شــد‪ .‬همانطور که می دانید‬ ‫تمدید تحریم ها مراحلی دارد‪ .‬االن در کنگره تصویب شده‬ ‫بعد باید به سنا برود و در اخر به امضای رئیس جمهور برسد‪.‬‬ ‫بنابراین اگر تمام این مراحل را طی کند و بخواهد عملیاتی‬ ‫شود ان وقت قطعا نقض برجام اســت و خود امریکایی ها‬ ‫هم اذعان کرده اند که با تمدید تحریم ها برجام نقض شده‬ ‫است‪ ».‬رئیس ســازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه این‬ ‫موضوع به تفصیل در این کمیته برجام به ریاست روحانی‬ ‫بحث شد و پیش بینی های الزم انجام شــده است‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪« :‬امــا تصمیمــات در زمان مقــرر و پــس از ارزیابی‪،‬‬ ‫رصد و تحلیــل تصمیمــات امریکایی هــا اجرایی خواهد‬ ‫شــد‪ .‬صالحی با تاکید بر اینکه این موضــوع به جدیت مد‬ ‫نظر است‪ ،‬درباره بازگشــت پذیری ایران به شرایط قبل از‬ ‫برجام توضیح داد‪« :‬ما پیش بینی های الزم را در این زمینه‬ ‫کرده ایم و به اعتبار اینکه نمی شود به امریکایی ها اعتماد‬ ‫کرد وقتی وارد مذاکرات شدیم همواره در نظر داشتیم که‬ ‫اگر روزی برجام به هم بخورد‪ ،‬بازگشــت بــه حالت اولیه را‬ ‫برنامه ریزی کرده ایم‪.‬‬ ‫رئیس ســازمان انــرژی اتمی بــا بیان اینکــه برخی‬ ‫تصمیمــات و مســائل را نمی تــوان علنــی اعــام کرد‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬مقام معظم رهبری یک بــار فرمودند که تدابیری‬ ‫اندیشــیده شــده اســت تا ما طی یک ســال و نیم به یک‬ ‫حجــم قابل توجهی از ظرفیت غنی ســازی برســیم‪ .‬مقام‬ ‫معظم رهبری در این باره ســخنان صریحــی فرمودند و ما‬ ‫نیز باید منویات ایشــان را دنبال کنیم‪ .‬بنابراین امیدواریم‬ ‫امریکایی ها ســر عقل بیایند‪ ».‬در تحولی دیگر شمخانی‬ ‫دبیر شــورای عالی امنیت ملی اعالم کــرده که جمهوری‬ ‫اســامی ایران بســته هایی را از لحاظ فنی تــدارک دیده‬ ‫تا در صورت اقــدام امریکایی ها به منظــور نقض برجام از‬ ‫کارشان پشیمان شــوند‪ ،‬بنابراین یقینا کشــورمان هم در‬ ‫این زمینه بیــکار نبوده و اقدامــات الزم را انجــام خواهد‬ ‫داد‪ .‬در اظهارنظــری دیگر یک مقــام اگاه در وزارت امور‬ ‫خارجه درخصوص تمدیــد قانون تحریم ‪ ISA‬موســوم به‬ ‫داماتو توســط مجلس نمایندگان امریکا گفته که مصوبه‬ ‫مجلس نماینــدگان به معنــی تمدید این قانون نیســت و‬ ‫رئیس جمهور امریکا موظف به جلوگیری از ان است‪ .‬در هر‬ ‫حال جمهوری اسالمی ایران برای همه شرایط گزینه های‬ ‫مناسب را اماده کرده است‪.‬‬ ‫ماجرای یک تحریم خصمانه‬ ‫قانون تحریم هــای ایران اولین بار در ســال ‪1996‬‬ ‫تصویب شــد و پس از ان برای یک بازه ‪ 10‬ســاله در سال‬ ‫‪ 2006‬تمدید شد‪ .‬این قانون پایان ســال جاری میالدی‬ ‫منقضی می شود‪ .‬این تحریم ها هرگونه سرمایه گذاری در‬ ‫صنعت انرژی ایران را منع می کرد‪ .‬بنا به نوشته رویترز این‬ ‫تحریم ها نوعی تحریم های هســته ای بــوده و به منظور‬ ‫بازدارندگی هســته ای علیه ایران اعمال شده بود‪.‬قانون‬ ‫تحریم های ایران همزمان با پایان ســال ‪ 2016‬میالدی‬ ‫منقضی شده و در صورت تمدید نشدن ان‪ ،‬خود به خود لغو‬ ‫می شد‪«.‬میچ مک کانل» رهبر اکثریت سنا در گفت وگو با‬ ‫خبرنگاران در کنفرانس خبری هفتگی جمهوریخواهان سنا‬ ‫تاکید کرد‪« :‬ما قرار است این الیحه را تصویب کنیم»‪ .‬بنا‬ ‫بر این گزارش‪ ،‬دولت اوباما به همراه سران پنج کشور دیگر‬ ‫با تهران بر سر برنامه هسته ای ایران به توافق رسیدند که‬ ‫بر اساس این توافق قرار بود تحریم های مرتبط هسته ای‬ ‫لغو شود‪ .‬هرچند کاخ سفید اعالم کرده که نیازی به تمدید‬ ‫این قانون نیست و رئیس جمهور می تواند در صورت نقض‬ ‫توافق هســته ای با اختیارات خود تحریم ها را بازگرداند‪،‬‬ ‫اما نمایندگان کنگره امریکا اعــام کردند که می خواهند‬ ‫همچنان قانــون تحریم های ایران برقــرار بماند و تمدید‬ ‫این قانــون را «پیامی به ایــران» خوانده و بــر تمدید ان‬ ‫اصرار دارند‪ .‬مجلس نمایندگان امریکا این قانون را بدون‬ ‫افزودن متمم تصویب کرد‪ ،‬اما در ســنا دست کم دو طرح‬ ‫برای افزودن متمم هایی به این قانون وجود دارد‪ .‬یکی از‬ ‫متمم های مطرح در سنا‪ ،‬تصویب تحریم های تازه به بهانه‬ ‫حقوق بشر‪ ،‬تروریسم و بحث موشکی است‪ .‬متمم دیگر‬ ‫نیز به دنبال ان است تا همزمان با تمدید قانون‪ ،‬کمک ‪1/5‬‬ ‫میلیارد دالری تازه به اسرائیل هم تصویب شود‪.‬‬ ‫در همین حــال جان کری از ســناتورهای دموکرات‬ ‫خواســته تا به تمدید ‪ 10‬ســاله قانون تحریم های ایران‬ ‫رای ندهند‪.‬‬ ‫مقامات دولتی امریکا تصریح کرده اند که تصویب‬ ‫تمدید قانون تحریم های ایران می تواند به خشم ایرانیان‬ ‫منجر شود‪ ،‬ان هم در شــرایطی که اختیار جدیدی برای‬ ‫بازگردانــدن تحریم ها بــه دولت امریــکا نمی دهد که از‬ ‫قبل نداشــته باشــد‪«.‬دیک دوربین»‪ ،‬ناظــم پارلمانی‬ ‫دموکرات ها در ســنا که دیــدار بین کری و ســناتورهای‬ ‫دموکرات را در روز سه شنبه ترتیب داده می گوید‪« :‬کری‬ ‫به برجام افتخار می کند و جلســه را نیز با بیان این افتخار‬ ‫شروع کرد‪».‬وی می افزاید‪« :‬ما در استانه رای گیری در‬ ‫خصوص تحریم ها قرار داریم و کری در این خصوص ما‬ ‫را به تفکر واداشت‪ .‬ما نگران ان هستیم که در انتخابات‬ ‫اتی ایران چه اتفاقی رخ خواهد داد و امیدواریم کسانی‬ ‫که به دنبال میانه روی هســتند‪ ،‬در ایــن انتخابات پیروز‬ ‫شوند‪».‬‬ ‫الریجانی‪ :‬نامزد نمی شوم‬ ‫پایان یک شایعه انتخاباتی‬ ‫الریجانی بیرون از گود‬ ‫انتخابات‬ ‫رامنی یا پترائوس؟‬ ‫ی ترامپ برای وزارت خارجه‬ ‫گزینه ها ‬ ‫افزایش نرخ ارز‬ ‫بازگشت دالر به دوران قبل‬ ‫گزار‬ ‫ش‬ ‫اول‬ ‫‪1‬‬ ‫مرکزی گفته است ‪«:‬واقعیت ان است که تحوالت روزهای‬ ‫اخیر بیشــتر از هر چیز دیگری ناشی از شوک های انتظاری‬ ‫اســت که با عواملی همچون افزایش تقاضــای فصلی ارز‬ ‫ترکیب شده اند و با وجود تاثیرگذاری مقطعی بر تغییرات نرخ‬ ‫ارز‪ ،‬از سوی بنیان های اقتصاد کالن حمایت نمی شوند‪ .‬در‬ ‫ارزیابی مانایی این اثرات باید به این نکته توجه داشت که در‬ ‫سه سال اخیر و با وجود افت قابل توجه قیمت نفت‪ ،‬بازار ارز‬ ‫از ثبات مطلوبی برخوردار بوده است‪ .‬روند کاهشی نرخ تورم و‬ ‫حصول به سطوح تک رقمی‪ ،‬نرخ سود واقعی مثبت و جذاب‬ ‫در بازار پول‪ ،‬رشد اقتصادی باالی‪ 5‬درصد در فصل اول سال‬ ‫ونیزکاهشکسریترازگمرکیوتبدیلانبهمازادتجاریدر‬ ‫هفتماههسالجاریازجملهعواملتوضیح دهندهبرقراری‬ ‫ثبات در بازار به شــمار می ایند‪ .‬با توجه به اینکه بنیان های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬جهش و نوسانات اخیر بازار ارز را تایید نمی کند‪،‬‬ ‫بنابراین ماهیت این تحوالت برخالف ســال های ‪ 1390‬و‬ ‫‪ 1391‬از جنسی نیست که واجد اثار ماندگار باشد‪ .‬کما اینکه‬ ‫در سال های ‪ 1390‬و ‪ 1391‬نیز بخشــی از جهش نرخ ارز‪،‬‬ ‫به دلیل عوامل انتظاری بود که بعــد از روی کار امدن دولت‬ ‫یازدهم و اصالح انتظارات‪ ،‬طی زمان تعدیل شــد‪ .‬البته در‬ ‫این میان از نقش اظهارنظرهای غیرسازنده و غیرکارشناسی‬ ‫برخی افراد که از طریق رسانه های جمعی‪ ،‬به ذکر ارقامی در‬ ‫خصوص نرخ ارز تحت عناوینی همچون نرخ واقعی ارز‪ ،‬نرخ‬ ‫تعادلی ارز‪ ،‬نرخ واقعی بازار‪ ،‬کف قیمت ارز و ‪ ...‬می پردازند‪،‬‬ ‫نباید غافل شد‪».‬‬ ‫عارضهخطرناک‬ ‫‪ l‬توطئه های تازه‬ ‫در امریکا ایده هــای مفصلی برای‬ ‫مواجهه با ایران در حال تدارک اســت‪.‬‬ ‫روی کار امدن دولــت دونالد ترامپ هم‬ ‫البتــه کاتالیــزوری برای ایــن تحوالت‬ ‫شده است‪ .‬تازه ترین اتفاق در این مورد‬ ‫تمدید تحریم های ایران است‪ .‬از سوی‬ ‫نزدیکان ترامپ هم شــنیده می شود که‬ ‫طرح هایــی بــرای وضع تحریــم های‬ ‫تازه در حال تدوین اســت‪ .‬گزینه هایی‬ ‫که برای کابینه در نظر گرفته شــده هم‬ ‫همگــی انفــرادی هســتند کــه رویکرد‬ ‫تقابلی با ایران داشته و در زمره مخالفان‬ ‫برجــام بوده انــد‪ .‬همه این هــا در حالی‬ ‫است که همچنان مقامات دولتی ایران‬ ‫نگاه کامــا خوشــبینانه ای بــه اجرای‬ ‫برجام دارند‪ .‬واقعیت این اســت که این‬ ‫مقامات باید بپذیرند طــرف مقابل قصد‬ ‫خصومت ورزی دارد و باید برای مواجهه‬ ‫با انها اماده بود‪ .‬برجام یک مســاله ملی‬ ‫است و حتما مســائل پیرامون ان باید از‬ ‫همین زاویه مورد بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫بازار ارز دوباره متالطم شــده ؛ ارز ســیر صعودی به‬ ‫خود گرفتــه و یاداور روزهای اخــر دوران صدارت محمود‬ ‫احمدی نژاد شده است‪ .‬حاال همه دنبال چرایی این رخداد‬ ‫هستند‪ .‬دالیل پرشــماری در این روزها برای این موضوع‬ ‫ذکر شده ؛ اما شاید مهمترین ان یکسان نبودن دیدگاه های‬ ‫اقتصادی در تیم اقتصادی کابینه باشد‪ .‬همان عارضه ای‬ ‫که در تمام این ســه ســال و چند ماه اقتصــاد را در حالتی‬ ‫عجیب و غریب نگاه داشته است‪ .‬حسن روحانی هم هنوز‬ ‫نتوانســته میان دو دیدگاه کامال متفــاوت تیم اقتصادی‬ ‫اش یکی را انتخاب کند ‪ .‬دیروز رکود و امروز صعود پرشیب‬ ‫ارز این عارضه را به شــدت نمایان کرده است ‪ .‬ایا اقتصاد‬ ‫‪،‬حسن روحانی را از رسیدن به پاستور بازخواهد داشت؟‬ ‫مســاله فیش های نجومی که چند‬ ‫هفته به عنوان بحث داغ رسانه ها مطرح‬ ‫بود همچنان به عنــوان یکی از مطالبات‬ ‫اصلی مردم مطرح اســت‪ .‬در این مدت‬ ‫البتــه از ســوی مقامات دولتی ســخنان‬ ‫متناقضی در این باره شــنیده شده است‪.‬‬ ‫از یک سو برخی از این مقامات با قانونی‬ ‫تلقی کردن برخی از این فیش ها تقصیر را‬ ‫بر عهده دولت های ســابق انداختند و در‬ ‫مجلس هم بودند کسانی که روایت های‬ ‫جالبــی داشــتند از چرایــی وجــود ایــن‬ ‫فیش ها‪.‬‬ ‫تازه ترین خبر در این مورد این است‬ ‫که گویا قرار اســت گــزارش تفصیلی در‬ ‫این مورد در صحن مجلس قرائت شود‪.‬‬ ‫نکته مهم این ماجرا این اســت که شاید‬ ‫برخی مســئوالن تصور کنند این ماجرا در‬ ‫میان برخــی ماجراهــای جنجالی یومیه‬ ‫پنهان خواهد شــد اما واقعیت این است‬ ‫که مــردم هرگز ایــن مســاله را فراموش‬ ‫نکرده و در حافظه انهــا باقی خواهد ماند‬ ‫که مســئولین چگونه با این فساد مبرهن‬ ‫روبه رو خواهند شد‪.‬‬ ‫این ماجرا حتما مطالبه اصلی مردم‬ ‫است ؛ پاسخ روشنی برای ان بیابید‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪2‬‬ ‫ث‬ ‫‪ l‬مردم فراموش نمی کنند‬ ‫در روزهای گذشــته نرخ دالر ازاد بــه صورت بی وقفه‬ ‫رشد داشــته اســت‪ .‬این در حالی اســت که دولت سیاست‬ ‫تک نرخی شدن ارز را برای پایان ســال هدف گذاری کرده‬ ‫بود که با افزایش یکباره نرخ ارز در بازار ازاد دستیابی به این‬ ‫هدف دور از انتظار به نظر می رسد‪.‬کارشناسان یکی از دالیل‬ ‫افزایش قیمت ارز در بازار ازاد را رشــد پنج درصدی شاخص‬ ‫دالر در بازارهای جهانی می دانند‪ .‬همچنین با توجه به اینکه‬ ‫در روزهای اینده بودجه ســال ‪ 96‬به مجلــس ارائه خواهد‬ ‫شــد برخی گمانه زنی ها‪ ،‬افزایش نرخ دالر در بــازار ازاد را با‬ ‫تعیین نرخ دالر در الیحه بودجه سال‪ 96‬بی ارتباط نمی داند‪.‬‬ ‫یکسان ســازی نرخ ارز و بازگرداندن ارامش به بازار یکی از‬ ‫مهم ترین شــعارهای اقتصادی دولت یازدهم بوده است؛‬ ‫حســن روحانی رئیس جمهور در صحن علنــی مجلس در‬ ‫نیمه اذر ســال ‪ 92‬و در هنگام تقدیم الیحه بودجه سال ‪93‬‬ ‫در مورد این بازار بی ســامان این طور گفت‪« :‬دولت در حل‬ ‫مســائل بازار ارز‪ ،‬ایجاد ثبات در بــازار را در اولویت کار خود‬ ‫قرار داده است‪ .‬کنترل رشد حجم نقدینگی و به ویژه اعمال‬ ‫محدودیت سختگیرانه و رشد پایه پولی و تحوالت اخیر در‬ ‫سیاســت خارجی و پیام امیدوار کننده و ارامش بخش ان با‬ ‫احاد مردم باعث شد تا بازار ارز به ارامش نسبی برسد‪ .‬در حال‬ ‫حاضر دولت مشــغول برنامه ریزی برای یکسان سازی نرخ‬ ‫ارز در سال ‪ 93‬می باشــد‪ .‬ما در این مسیر حرکتی تدریجی و‬ ‫سنجیدهرادنبالمی کنیمواقدامیعجوالنهنخواهیمکرد‪» .‬‬ ‫در تحلیل علت وقوع این پدیده ‪ ،‬ســیف‪ ،‬رئیس کل بانک‬ ‫علی گنجی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ن‬ ‫ظر‬ ‫مثل‬ ‫‪13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫الریجانی‪ :‬نامزد نمی شوم‬ ‫پایان یک شایعه انتخاباتی‬ ‫‪1‬‬ ‫علــی الریجانــی در گفت وگو بــا شــبکه تلویزیونی‬ ‫فونیکس چین درباره مسائل روز ایران و جهان مصاحبه ای‬ ‫انجام داد‪ .‬او در این گفت وگو درباره حضورش در انتخابات‬ ‫ســال اینده نیز اظهارنظر کرد‪ .‬همچنیــن رئیس مجلس‬ ‫راجع به اینده اقتصــادی ایران نیز گفت که بــه این اینده‬ ‫خوش بین است‪.‬‬ ‫الریجانی در پاسخ به این ســوال که ایا شما مایل به‬ ‫شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ســال اینده هستید‬ ‫یا خیر‪ ،‬گفت‪« :‬من برنامه ای ندارم‪ ».‬او در پاســخ به این‬ ‫ســوال که ایا از وضعیت اقتصادی کشــور پس از برجام‬ ‫رضایت دارید یا خیر‪ ،‬گفت‪« :‬تحرکات نسبتا خوبی انجام‬ ‫شده است ولی نه انقدری که توقع بوده است‪ .‬مقداری نیز‬ ‫به این دلیل است که امریکایی ها در مقام عمل به تعهدات‬ ‫خود به درستی عمل نکردند و به همین دلیل روابط بانک ها‬ ‫به ان سرعتی که باید انجام می شد‪ ،‬نشــده است ولی در‬ ‫حال پیشرفت است‪ .‬برخی از کشورهای دیگر غیراروپایی‬ ‫هم روابط بانکی خود را اصالح نکردند ولی رو به پیشرفت‬ ‫است‪».‬‬ ‫او در مورد انتخاب ترامپ در امریکا اظهارنظر خاصی‬ ‫انجام نداد و ان را به اینده موکول کرد‪ .‬اما در عین حال در‬ ‫مورد برجام گفت‪« :‬باید توجه داشت که برجام یک توافق‬ ‫دو طرفه نیست بلکه توافقی بین المللی است‪ .‬شش کشور‬ ‫از کشورهای مهم دنیا در این زمینه نقش داشتند از جمله‬ ‫چین‪ .‬بعد هم قطعنامه شورای امنیت صادر شد و تخریب‬ ‫این توافقنامه مدعیان دیگری هم دارد‪ .‬کشورهای دیگر‬ ‫هم مدعی هستند که چرا این توافقنامه نقض شده است‪.‬‬ ‫این یک موضوع دوجانبه نیست که هر کس بتواند راحت‬ ‫هر کاری را انجام دهد‪».‬‬ ‫الریجانی بیــان کــرد‪« :‬از طرف دیگر مــا قانونی‬ ‫را در مجلس تصویــب کردیم که برای شــرایط مختلف‬ ‫مکانیزم هــای تصمیم گیــری در ان قــرار دارد کــه اگر‬ ‫کشــوری بخواهد به تعهدات خود عمــل نکند ایران چه‬ ‫پاسخی می تواند بدهد‪ ».‬او در خصوص تصمیم مجلس‬ ‫نمایندگان امریــکا که منتج به نقض برجام خواهد شــد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬بــرای تصویب ایــن قانــون ضابطه هایی وجود‬ ‫دارد‪ .‬مجلس نمایندگان امریکا تصمیماتی را گرفته است‬ ‫ولی باید مسیر مشخصی طی شود‪ .‬ابتدا باید به سنا برود و‬ ‫سپس به امضای رئیس جمهور امریکا برسد‪ .‬ما متناسب‬ ‫با مسیر حرکت تصمیم گیری می کنیم‪ .‬ما شرایط را رصد‬ ‫می کنیم و در مجلس هم در حــال گفت وگو در این زمینه‬ ‫هستیم‪».‬‬ ‫الریجانی بیرون از‬ ‫گودانتخابات‬ ‫حمید جهان بین‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫اینکــه علــی الریجانــی بــه تلویزیــون فونیکــس‬ ‫چین گفــت در انتخابــات شــرکت نمی کنم حــرف مهم‬ ‫اما جدیدی نیســت‪ .‬او پیش تر در گفت وگو بــا هفته نامه‬ ‫مثلث نظرش را در مــورد یک دوره ای شــدن و انتخابات‬ ‫اینده ریاســت جمهوری اینگونه بیان کــرده بود‪« :‬خیلی‬ ‫ایــن احتمال را قــوی نمی بینم کــه دکتر روحانــی اولین‬ ‫رئیس جمهور تک دوره ای ایران باشد‪ .‬اقای روحانی روی‬ ‫هم رفته در مسیر درســتی در حال حرکت است‪ .‬البته فکر‬ ‫می کنم در حوزه مبارزه با رکود و ایجــاد رونق در تولید باید‬ ‫شتاب بیشتری داشته باشند و این یک نقطه نقص دولت‬ ‫فعلی اســت‪ .‬در زمینه اجرای توافق هسته ای و ثمراتش‬ ‫نیز یک مقدار پافشاری و تالش بیشــتری داشته باشند و‬ ‫مقداری جسورانه تر در این زمینه ورود کنند‪ ،‬واال مشکلی‬ ‫ندارند‪ .‬در عین حال برای قضاوت در این مورد زود است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫شرعا و قانونا مجاز نبودید به‬ ‫ایت اللهعلم الهدیجسارتکنید‬ ‫فراکسیونروحانیتمجلسشورایاسالمیدرخصوص‬ ‫لغو سخنرانی علی مطهری بیانیه ای صادر کرد که متن ان به‬ ‫شرحزیراست‪«:‬اقایعلیمطهریپیشازبررسیموضوع‪،‬‬ ‫نهازنظرشرعیونهقانونیمجازنبودهاستکهافرادغیرمرتبط‬ ‫باموضوعمانندشخصیتانقالبیوارزشی‪،‬امامجمعهمحترم‬ ‫مشــهدونمایندهولی فقیهدراستانخراسان رضویحضرت‬ ‫ایت اللــه علم الهــدی را بدون‬ ‫هیــچ دلیــل و مدرکــی مــورد‬ ‫جسارت و اتهام قرار دهد که این‬ ‫اقدام از نگاه همگان نیز مذموم‬ ‫و ناپســند و نکوهیده است و در‬ ‫جای خــود در خور رســیدگی و‬ ‫پیگرد قانونی است‪».‬‬ ‫اینکه سوال شد برخی احتمالش را زیاد می دانند که اقای‬ ‫دکتر روحانی رئیس جمهور یک دوره ای باشــد‪ ،‬می گویم‬ ‫خیر‪ ،‬من احتمالش را زیاد نمی دانم ولی شرایط اینده خیلی‬ ‫می تواند تعیین کننده باشد‪».‬‬ ‫او اگرچــه شــرایط را موثــر می داند امــا اظهارنظر‬ ‫جدیدش تاکیدی است بر اظهارنظری که ماه ها پیش در‬ ‫مصاحبه با مثلث بیان کرده بود‪ .‬انطور که مشخص است‬ ‫الریجانی‪ ،‬روحانی را در عملکرد بسیار بهتر از احمدی نژاد‬ ‫می داند دلیلش برای عدم حضور در انتخابات نیز از همین‬ ‫رو می تواند باشد‪.‬‬ ‫بســیاری براین باور هســتند که عالوه بر او کســان‬ ‫دیگری نیــز از روحانــی حمایــت خواهند کــرد‪ .‬از جمله‬ ‫ناطق نوری که در انتخابات قبل نیز از روحانی حمایت کرد‪.‬‬ ‫محمدجواد حق شناس‪ ،‬فعال سیاسی اصالح طلب حتی‬ ‫معتقد اســت که باهنر نیز از او دفاع خواهد کرد‪ .‬امری که‬ ‫باید داوری در مورد ان را به اینده موکول کرد‪ .‬توصیف او در‬ ‫مورد دولت احمدی نژاد دولتی اشفته در تصمیم گیری بود‬ ‫و گفته بود‪« :‬یعنی ما با یک پدیده عجیب و غریبی مواجه‬ ‫بودیم‪ ».‬شاید به همین دلیل است که او نمی خواهد به هر‬ ‫صورتی که شده خود را رقیب روحانی کند‪.‬‬ ‫پاره کردن برجام امریکا را منزوی می کند‬ ‫هالکت یکی از سرکرده های داعش‬ ‫ســوزان رایس‪ ،‬مشــاور‬ ‫امنیت ملی امریکا در گفت وگو با‬ ‫شبکه خبری سی ان ان‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«پاره کــردن برجــام زمانی که‬ ‫موثر بوده اســت‪ ،‬ما را در خارج‬ ‫ازموازینیکتوافقبین المللی‬ ‫قرار خواهد داد؛ در اینجا ایران‬ ‫خلف وعده نکرده اســت‪ ،‬بلکه‬ ‫امریکا است که نه تنها در برابر ایران‪ ،‬بلکه در قبال اتحادیه‬ ‫اروپا‪ ،‬المان‪ ،‬انگلیس‪ ،‬فرانســه‪ ،‬چین‪ ،‬روســیه و همچنین‬ ‫شورای امنیت سازمان ملل که این توافق را مورد حمایت قرار‬ ‫نمامنزویخواهیمشد‪.‬‬ ‫داده‪،‬وعده شکنیکردهاست‪.‬بنابرای ‬ ‫قروبه رونیستندو‬ ‫انها(ایرانی ها)دیگربامحدودیت هایتواف ‬ ‫می توانندباتمامتوان‪،‬برنامههسته ایخودراازسربگیرند‪».‬‬ ‫نگفتکهنیروهای‬ ‫محمودعلوی‪،‬وزیراطالعاتایرا ‬ ‫امنیتی جمهوری اسالمی یکی از سرکردگان گروه داعش‬ ‫را در نواحی مرزی ایران شناسایی کرده و او را کشته اند‪ .‬بر‬ ‫اساس گزارش ایســنا‪ ،‬اقای علوی از این عضو ارشد گروه‬ ‫داعش با نام «ابوعایشــه کردی» یاد کــرده که «به همراه‬ ‫تعدادی دیگر از عوامل انتحاری در مرز کشور» شناسایی و‬ ‫کشته شده است‪ .‬اقای علوی در ادامه افزوده است‪« :‬پیدا‬ ‫کردن یک عامــل انتحاری در‬ ‫شــهر ‪ ۱۴‬میلیون نفری تهران‬ ‫از پیدا کردن سوزن در انبار کاه‬ ‫دشوارتر است؛ اما وقتی لطف‬ ‫خداوند شــامل حال ما شــود‪،‬‬ ‫عامل انتحاری میان میلیون ها‬ ‫نفر پیدا می شود‪».‬‬ ‫شاکیان خصوصی یک نماینده‬ ‫چرا برای محمود صادقی حکم جلب صادر شد؟‬ ‫حوالی ساعت ‪ ۲۲ :۳۰‬یکشنبه شــب هفته گذشته‬ ‫خروجی خبرگزاری ها و سایت های خبری و از همه بیشتر‬ ‫کانال های فراگیر تلگرامی پر شد از خبر «حضور ماموران‬ ‫برای جلب محمود صادقی‪ ،‬نماینــده تهران در مجلس و‬ ‫مقاومت وی در برابر اجرای این حکم»‪ .‬در اندک زمانی که‬ ‫از انشتار اولین خبر گذشت محمود صادقی در گفت وگو با‬ ‫خبرگزاری ها و کانال های تلگرام این ماجرا را تایید کرد‪.‬‬ ‫اما این خبر حواشی گســترده ای را در پی داشت اما همه‬ ‫این اظهارنظرها و حواشــی‪ ،‬با اعالم خبر «منتفی شدن‬ ‫حکم جلــب محمود صادقــی و ارجاع شــکایت به هیات‬ ‫رئیسه مجلس مطابق با قانون نظارت بر رفتار نمایندگان»‬ ‫پایان یافت‪.‬‬ ‫محمود صادقی بعد از پایان این ماجرا با اشــاره به‬ ‫شکایت دادســتان تهران و همچنین نماینده کاشان به‬ ‫اصل ‪ ۸۶‬قانون اساسی مبنی بر اینکه نمایندگان مجلس‬ ‫مصونیــت پارلمانی دارند اســتناد کــرد و گفت‪ «:‬مرجع‬ ‫قضائی باید از طریق هیات رئیسه مجلس‪ ،‬شکایت را به‬ ‫هیات نظارت بر رفتار نمایندگان ارجاع کند و بر اســاس‬ ‫تشخیص این هیات عمل کند‪».‬‬ ‫عضو هیات رئیســه فراکســیون امیــد در مجلس‬ ‫با اشــاره به عدم برگزاری جلســه هیات نظــارت بر رفتار‬ ‫نماینــدگان به دلیل تعطیلــی مجلس‪ ،‬از برگــزاری این‬ ‫جلســه در هفته جاری خبر داد و گفــت‪« :‬هنوز اخطاریه‬ ‫کتبی این شــکایت را دریافت نکــرده ام و صرفا در چند‬ ‫تماس تلفنی که اقای وکیلی بــه عنوان یکی از اعضای‬ ‫هیات رئیسه مجلس با بنده داشت‪ ،‬چند موضوع مختلف‬ ‫به عنوان علت این شــکایت مطرح شــد که ازجمله ان‬ ‫پرونده بورســیه ها و اظهارنظر درباره یاشار سلطانی بود‬ ‫که هنوز علت این شــکایت به طور دقیق مشخص نشده‬ ‫است‪».‬‬ ‫صادقی همچنین از تماس برخــی نمایندگان خبر‬ ‫داد و گفت‪« :‬ازجملــه احمد توکلی در تماســی با بنده‪،‬‬ ‫نســبت به همکاری برای مقابله با فســاد اعالم امادگی‬ ‫کرد‪».‬‬ ‫روایت صادقی از ماجرا‬ ‫اما یکشنبه شــب بود که صادقی از حضور ماموران‬ ‫و تــاش بــرای بازداشــتش خبــرداد و گفــت‪ :‬ســاعت‬ ‫تحلیلدریابان‬ ‫شمخانیازسیاست‬ ‫نفتی ترامپ‬ ‫رایزنی ها و پیگیری های نواب مجلس‬ ‫پس از رســانه ای شــدن ایــن خبر‪ ،‬نواب ریاســت‬ ‫مجلس با اطالع از این ماجــرا و در همان دقایق ابتدایی‬ ‫پیگیر موضوع شــدند‪ .‬علــی مطهــری نایب رئیس دوم‬ ‫مجلــس در گفت وگوی تلفنی با صادقی از شــرایط مطلع‬ ‫شد‪ .‬همچنین مسعود پزشکیان نایب رئیس اول مجلس‬ ‫که در سفر مشهد به سر می برد‪ ،‬از طریق تلفن رایزنی های‬ ‫الزم را انجام داد‪.‬‬ ‫پــس از انصــراف مامــوران از اجــرای حکم جلب‬ ‫محمود صادقی و ترک محل‪ ،‬محسن صادقی وکیل این‬ ‫نماینده‪ ،‬اعالم کرد‪ «:‬از مــردم می خواهیم دیگر مقابل‬ ‫منزل اقای صادقی تشریف نیاورند و خدایی ناکرده بهانه‬ ‫دست فرصت طلبان ندهند‪ ».‬وی ادامه داد‪ «:‬نظر اقای‬ ‫صادقی این اســت که ضمن تشــکر از اگاهی و حمایت‬ ‫مردم تاکید دارند که در این مقطع تجمع ضرورتی ندارد و‬ ‫این کارها از مجاری قانونی پیگیری می شود‪ .‬برادر و وکیل‬ ‫محمود صادقی تصریح کرد‪ :‬اقای عــارف هم در همین‬ ‫رابطه با اقای صادقی تماس داشــتند‪ .‬اقایان مطهری و‬ ‫علی الریجانی نیز پیگیر مساله هستند‪».‬‬ ‫بهرام پارســایی ســخنگوی فراکســیون امید نیز از‬ ‫برگزاری نشســت فوق العاده هیات رئیسه این فراکسیون‬ ‫به منظور بررسی جوانب تالش ماموران برای جلب شبانه‬ ‫صادقی خبر داد‪ .‬جلســه ای که البته به دلیل غیبت اعضا‬ ‫برگزار نشد ‪.‬‬ ‫در پرونده محمود صادقی ســه اعالم جرم عمومی‬ ‫دیده می شــود‪ ،‬وی تاکنون ‪ ۸‬شــاکی خصوصــی دارد‪.‬‬ ‫ســرانجام محمود صادقی جهــت انجــام تحقیقات‪ ،‬در‬ ‫دادسرا حضور یافت‪ .‬صادقی پس از حضور در دادسرای‬ ‫فرهنــگ و رســانه و انجام تحقیقــات در مــورد اتهامات‬ ‫مطروحه توســط بازپرس پرونــده و با صدور قــرار تامین‬ ‫کفالت و با معرفی کفیل ازاد شد‬ ‫یرایزنینمی کند‬ ‫موتلفهباپایدار ‬ ‫عضو کمیسیون اصل ‪90‬‬ ‫مجلس شورای اسالمی گفت‪ :‬‬ ‫«وزیر راه باید پاسخگوی خون‬ ‫کشته شــدگان حادثــه ریلــی‬ ‫اخیر باشــد و بــا گریــه قصور‬ ‫خود را الپوشــانی نکند‪ ».‬ولی‬ ‫داداشی در واکنش به استعفای‬ ‫مدیرعامل شرکت راه اهن ایران‬ ‫اظهار کــرد‪« :‬وی از مقصــران اصلی حادثــه قطارهای‬ ‫مسافربری در سمنان است و باید محاکمه شود و در مجلس‬ ‫شورای اسالمی پاسخگو باشــد‪ ».‬وی در مورد اظهارات‬ ‫وزیر راه و شهرسازی در رسانه ملی با اشک و اندوه تصریح‬ ‫کــرد‪« :‬دیدیم که اخونــدی‪ ،‬وزیر راه و شهرســازی بابت‬ ‫حادثه قطارهای مســافری در ســمنان برابر مــردم گریه‬ ‫کرد‪ ».‬داداشــی تاکید کــرد‪« :‬وزیر راه اشــک نریزد و با‬ ‫گریه کردن قصور خود را در بحث حادثه قطار در ســمنان‬ ‫الپوشانی نکند‪».‬‬ ‫مالیات میلیاردی برای افرادی با‬ ‫موجودی دومیلیونتومان!‬ ‫بیگلــری بــا اشــاره بــه‬ ‫سوءاســتفاده افــراد ســودجو‬ ‫از کارت بازرگانــی برخــی از‬ ‫مرزنشــینان و تحمیل مالیات‬ ‫میلیــاردی بــه انهــا گفــت‪:‬‬ ‫«ســازمان مالیاتی کشور قول‬ ‫داده بود این مساله را پیگیری‬ ‫کند تا مرزنشــینان که از افراد‬ ‫ضعیف هســتند گرفتار نشــوند ولی تاکنون هیچ اقدامی ‬ ‫در ایــن زمینه انجام نشــده اســت‪ ».‬محســن بیگلری‪،‬‬ ‫دبیر کمیســیون برنامه و بودجه تصریح کرد‪« :‬متاسفانه‬ ‫از کارت بازرگانــی این افراد که کل ســرمایه زندگی شــان‬ ‫بیش از دومیلیون تومان هم نمی شــود سوءاستفاده شده‬ ‫و االن برای انها مالیــات میلیاردی رقم خورده اســت‪».‬‬ ‫نماینده مردم سقز و بانه گفت‪« :‬باید افرادی که بانی این‬ ‫موضوع بوده انــد را پیدا کرد و میلیاردهــا پولی که برده اند‬ ‫را بازگرداند‪».‬‬ ‫روایت علم الهدی از دلیل حمایت برخی‬ ‫برای تعامل با جهان‬ ‫ســیداحمد علم الهــدی‬ ‫اظهار داشــت‪« :‬مشکل ما با‬ ‫جریانــات ضدارزشــی همین‬ ‫اســت‪ ،‬دعــوا ســر وزارت و‬ ‫وکالــت و قــدرت نیســت؛‬ ‫بحث این اســت کــه عده ای‬ ‫می خواهند جامعه ما را میدان‬ ‫خوشگذرانی قرار دهند و برای‬ ‫توسعه عیاشــی های خود راه را در این می دانند که دست‬ ‫به دست استکبار دهند و تز «توســعه تعامل با جهان» را‬ ‫در این کشور پیاده کنند و انچه مانع این اقدامات می شود‬ ‫بصیرت شــما مردم است که پای ســتون این نظام یعنی‬ ‫والیت ایســتاده اید‪ .‬امروز روی کره زمین دشــمن پیامبر‬ ‫اســام(ص) از زمان حیات ایشــان قطعا بیشتر است و‬ ‫اگر بتواننــد می خواهند همان اقدامــات را بازهم صورت‬ ‫دهند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫محمدنبیحبیبی‪،‬دبیرکلحزبموتلفهگفت‪«:‬افزایش‬ ‫نامزدهای موتلفه پیش بینی نمی شود و فعال روی نیروهای‬ ‫داخلی حزب موتلفه متمرکز شده ایم اما این گونه نیست که‬ ‫خارجازموتلفهنظرینداشتهباشیم‪.‬هشتکاندیدایمدنظر‬ ‫موتلفهرابههیچجامعرفینکردیماماتعدادیکهپیشازاین‬ ‫اعالم شد‪ ،‬بر اســاس یک نظرخواهی از بدنه حزب موتلفه‬ ‫به عمل امد‪ ».‬حبیبی گفت‪« :‬تا به حــال در مورد انتخابات‬ ‫سال ‪ ۹۶‬رایزنی با جبهه پایداری‬ ‫نداشــتیم‪ .‬چنیــن بحثــی که‬ ‫احمدی نژاد نامزد اصولگرایان‬ ‫است‪ ،‬مطرح نبود‪ ،‬بنابراین باید‬ ‫به اصل این خبر که فردی نامزد‬ ‫اصولگرایان بوده یا هســت‪ ،‬در‬ ‫حدشایعهنگاهکرد‪».‬‬ ‫اخوندی با گریه قصور‬ ‫خود را الپوشانی نکند‬ ‫خبرنامه‬ ‫شــمخانی‪ ،‬دبیر شورای‬ ‫عالی امنیت ملی درباره سیاست‬ ‫نفتی ترامپمی گوید‪«:‬منفکر‬ ‫می کنم بیش از موضوع برجام‪،‬‬ ‫یترامپممکناستتاثیراتیدرپیداشتهباشد‪.‬‬ ‫سیاستنفت ‬ ‫نبردنمحدودیت های‬ ‫سیاستاوگشادگیعرضهنفتوازبی ‬ ‫مربوط به تولید و صــادرات نفت از خاک امریکاســت‪ .‬این‬ ‫سیاســت به طور قطع می تواند روی بازار نفت موثر باشــد و‬ ‫روند شکننده فعلی بازار نفت را دچار اختالل کند که البته این‬ ‫نمی توانددرازمدتباشد‪».‬گفتنیاستهفتهگذشتهاجالس‬ ‫وزرای نفت کشورهای اوپک نیز برای تصمیم گیری در مورد‬ ‫میزانسهمیهاعضادرعرضهنفتبرگزارشد‪.‬‬ ‫‪ ۲۲:۳۰‬یکشــنبه و پس از بازگشــت از مراســم عزاداری‬ ‫متوجه شدم ماموران درب خانه بنده ساعتی است توقف‬ ‫کرده اند‪ ».‬وی افــزود‪ «:‬از ماموران خواســتم و دعوت‬ ‫کردم به منزل بیایند و در انجا توضیــح دهند که موضوع‬ ‫چیســت ولی انها قبول نکردند و من مجبور شدم همانجا‬ ‫درب منزل بمانم که خانواده هم امدند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شوک مثبت در وین‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اوپک به نفع ایران رای داد‬ ‫هفتــه گذشــته ویــن شــاهد یــک توافــق مهــم‬ ‫و تعیین کننــده بــود‪ .‬اعضــای اوپــک در یکصــد و‬ ‫هفتاد و یکمین نشست این ســازمان برای نخستین بار از‬ ‫ســال ‪ ٢٠٠٨‬میالدی بر ســر کاهش تولید نفت خام خود‬ ‫به اجماع رســیدند‪ ،‬از این رو توافق الجزایر اجرایی شد‪.‬‬ ‫اعضای اوپک پس از ســاعت ها گفت وگو پشت درهای‬ ‫بســته به این جمع بندی رســیدند که بــرای بهبود قیمت‬ ‫و بهبود شــرایط بازارهای جهانی نفت خام‪ ،‬ســقف تولید‬ ‫خود را کاهش دهند‪ .‬انها توافق کردند به مدت شش ماه‬ ‫از اول ســال ‪ ٢٠١٧‬میالدی روزانه یــک میلیون و ‪٢٠٠‬‬ ‫هزار بشــکه از تولید خــود بکاهند و مجمــوع ان را به ‪٣٢‬‬ ‫میلیون و ‪ ٥٠٠‬هزار بشکه در روز برســانند و این منوط به‬ ‫همکاری کشــورهای غیرعضــو اوپک و کاســتن روزانه‬ ‫‪ ٦٠٠‬هزار بشکه نفت از تولیدشان است‪ ١٤ .‬عضو اوپک‬ ‫هم اکنون روزانه ‪ ٣٣‬میلیون و ‪ ٦٠٠‬هزار بشــکه نفت خام‬ ‫تولیــد می کنند‪ .‬وزیــران نفت و انرژی کشــورهای عضو‬ ‫اوپک همچنین با تولیــد روزانه ســه میلیون و ‪ ٩٠٠‬هزار‬ ‫بشکه نفت خام ایران موافقت کرد‪ .‬در اوریل سال ‪٢٠١٦‬‬ ‫میالدی یعنی زمانی که کشورهای عضو و غیرعضو اوپک‬ ‫برای مذاکراه و توافق بر ســر طرحی به نام «فریز نفتی»‬ ‫در نشســت دوحه (‪ ٢٩‬فروردین ماه امسال) گردهم امده‬ ‫بودنــد‪ ،‬تولید نفت خــام ایران بر اســاس گــزارش منابع‬ ‫ثانویه در ماه مارس اوپک ســه میلیون و ‪ ٢٩٠‬هزار بشکه‬ ‫و بر مبنای گزارش مستقیم ارســالی از وزارت نفت ایران‬ ‫به دبیرخانــه ســه میلیون و ‪ ٤٠٠‬هزار بشــکه در روز بود‪.‬‬ ‫بر اساس توافق مقدماتی (‪ ٢٨‬ســپتامبر‪ ،‬هفتم مهرماه)‬ ‫الجزیره‪ ،‬ســطح تولید اوپک به ‪ ٣٢‬میلیــون و ‪ ٥٠٠‬هزار‬ ‫تــا ‪ ٣٣‬میلیون بشــکه در روز محــدود خواهد شــد‪ .‬امار‬ ‫موسســه های مختلف از مازاد عرضه روزانــه بیش از دو‬ ‫میلیون بشکه ای نفت در بازارهای جهانی حکایت دارد‪.‬‬ ‫اعضای اوپک با تصمیم اخیر که جدای از مسائل سیاسی‬ ‫رقم خورده اســت‪ ،‬ثابت کردند هنوز در شــرایط ســخت‬ ‫می توانند تصمیم های مهمی بگیرند و نقش مهمی در بازار‬ ‫انرژی جهان بازی کنند‪ .‬پیش بینی ها حاکی از ان است که‬ ‫قیمت نفت با این تصمیم اوپک به محدوده ‪ ٥٠‬تا ‪ ٥٥‬دالر‬ ‫برای هر بشکه می رسد‪.‬‬ ‫توافق ایران و عربستان‬ ‫نکته مهم این ماجرا این است که نتیجه اخیر بدون‬ ‫توافق ایران و عربســتان ســخت حاصل می شده است‪.‬‬ ‫خالد الفالح‪ ،‬وزیر انرژی عربستان سعودی یک روز قبل از‬ ‫نشست اوپک با بیان اینکه سازمان کشورهای صادرکننده‬ ‫نفت (اوپک) به دستیابی به موافقتنامه ای در مورد محدود‬ ‫کردن تولید نزدیک شــده‪ ،‬گفت‪« :‬عربستان سعودی با‬ ‫ایران در مــورد تثبیت تولید در ســطوح پیش از تحریم ها‬ ‫(علیه تهران) توافــق خواهد کرد‪ ».‬در عیــن حال خالد‬ ‫فالح‪ ،‬وزیر نفت عربســتان گفت که عربستان قرار است‬ ‫از اینکه ایران تولیدش را کم کند چشم پوشی کند‪ ،‬چون‬ ‫ایران در شرایط تحریم بوده است‪ .‬وزیر انرژی عربستان‬ ‫سعودی همچنین گفت که اوپک بر کاهش تولید در سطح‬ ‫‪ 32‬میلیون و ‪ 500‬هزار بشــکه در روز یــا کاهش بیش از‬ ‫یک میلیون بشکه در در روز متمرکز است و امیدوار است‬ ‫روســیه و دیگر کشــورهای غیر عضو اوپک نیز با کاهش‬ ‫‪ 600‬هزار بشکه ای تولید خودشان در روز موافقت کنند‪.‬‬ ‫با این حال خالد الفالح تصریح کرد حتی اگر اوپک نتواند‬ ‫به توافق دســت یابد‪ ،‬بازار به ارامی بهبــود خواهد یافت‬ ‫زیرا عوامل بنیادی در مسیر صحیح در حال حرکت است‪.‬‬ ‫جزئیات توافق وین‬ ‫«محمد بن صالح الســاده» رئیس دوره ای سازمان‬ ‫کشــورهای صادرکننــده نفــت (اوپــک) در کنفرانــس‬ ‫مطبوعاتی در وین جزئیات بیشــتری از ایــن توافق ارائه‬ ‫داده اســت‪ .‬او گفت که طبــق توافقی که با کشــورهای‬ ‫مهم تولیدکننده نفت خارج از اوپــک به عمل امده‪ ،‬مقرر‬ ‫شد این کشورها روزانه ‪ 600‬هزار بشــکه از نفت تولیدی‬ ‫خود را کاهش دهند‪ .‬وزیر نفت قطــر در خصوص خبری‬ ‫مبنی بر کناره گیری اندونزی از سازمان تولیدکنندگان نفت‬ ‫اوپک تاکید کرد که این کشــور تنها عضویــت خود را در‬ ‫اوپک به حالت تعلیق دراورده و از این سازمان خارج نشده‬ ‫است‪ ».‬ما نمی توانیم سیاست کشورها را به ویژه سیاست‬ ‫امریکا در قبال ایــران پیش بینی کنیم امــا در این توافق‬ ‫منافع تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت را مد نظر قرار‬ ‫داده ایم‪ ».‬وی درباره کشــورهای مهــم صادرکننده نفت‬ ‫خارج از اوپک نیز تاکید کرد که کشــوری مثل روسیه که‬ ‫عضو اوپک نیست به فریز نفتی و کاهش تولید نفت متعهد‬ ‫خواهد بود‪ .‬رئیس دوره ای سازمان کشورهای صادر کننده‬ ‫نفت گفت که طبق توافق حاصله با کشــورهای خارج از‬ ‫اوپک مقرر شده که این کشورها‪ ،‬روزانه ‪ 600‬هزار بشکه‬ ‫نفت خود را کاهش دهند‪ .‬اطــاع حاصل کردیم که بازار‬ ‫نفت نیاز به توازن دوباره ای دارد و این اقدام‪ ،‬مستلزم یک‬ ‫تصمیم شجاعانه از سوی اوپک بود‪ .‬همچنین بر اساس‬ ‫توافق حاصله‪ ،‬اوپک تولید نفــت خود را از ابتدای ژانویه‬ ‫ســال اینده میــادی ‪ 2/1‬میلیون بشــکه در روز کاهش‬ ‫خواهد داد تا میزان تولیدی این سازمان به ‪ 5/32‬میلیون‬ ‫بشکه در روز برســد‪ .‬وزیر نفت قطر تاکید کرد که روسیه‬ ‫موافقت کرده اســت روزانه ‪ 300‬هزار بشکه از نفت خود‬ ‫را کاهش دهد‪.‬‬ ‫رئیس دوره ای اوپک همچنین با اشــاره به برگزاری‬ ‫یک کنفرانــس مطبوعاتی دیگری در مســکو ادامه داد‪ :‬‬ ‫«این کنفرانس بــه منظور حمایــت از توافق اوپک برای‬ ‫کاهش تولید نفت و بازگشــت دوباره توازن بــه بازار نفت‬ ‫برگزار خواهد شــد‪ .‬وی همچنین از تشــکیل یک کمیته‬ ‫نظارتی به ریاست کویت و مشــارکت الجزایر و ونزوئال در‬ ‫روز جاری خبر داد‪ .‬این سه کشــور با هماهنگی دبیرخانه‬ ‫اوپک و در ســایه ارائه همه حمایت های تکنولوژیکی که‬ ‫در اختیار این سه کشور قرار خواهد گرفت‪ ،‬ماموریت دارند‬ ‫بر اجرا و پایبندی کشورهای عضو بر توافق به دست امده‬ ‫نظارت کنند‪».‬‬ ‫عربستانریاستدوره‪‎‬ایاوپکرابهعهدهمی گیرد‬ ‫وزیران نفت و انرژی سازمان کشورهای صادرکننده‬ ‫نفت (اوپک) در پایان یکصد و هفتاد و یکمین نشســت‬ ‫عادی خود‪ ،‬وزیــر انرژی عربســتان را به عنــوان رئیس‬ ‫دوره ای این ســازمان در ســال ‪ ٢٠١٧‬میالدی انتخاب‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫در همین حال‪ ،‬سهیل محمد المزروعی‪ ،‬وزیر انرژی‬ ‫امــارات نیز از یکم ژانویه ســال اینده میــادی به عنوان‬ ‫نایب رئیس دوره ای اوپک برگزیده شــد‪ .‬ریاست اوپک‪،‬‬ ‫سمتی تشــریفاتی است که بر اســاس ترتیب حروف الفبا‬ ‫هر سال به یکی از کشورهای عضو این سازمان می رسد؛‬ ‫وزیر نفت و انرژی ان کشور ریاست کنفرانس های ساالنه‬ ‫اوپک را عهده دار می شود‪ .‬دبیرکل باالترین مقام اجرایی‬ ‫را در دبیرخانه اوپک بر عهده دارد که بر اساس اجماع میان‬ ‫وزیران نفت و انرژی اوپک در نشســت های این سازمان‬ ‫انتخاب می شود و مدت مســئولیت ان سه سال است که‬ ‫با اجماع اعضا برای یک دوره سه ساله دیگر قابل تمدید‬ ‫خواهد بود‪ .‬محمد سانوسی بارکیندو به تازگی در نشست‬ ‫‪ ١٦٩‬اوپــک در وین با اجمــاع میان اعضــای اوپک‪ ،‬به‬ ‫سمت دبیرکلی این سازمان انتخاب شــد‪ .‬اوپک ساالنه‬ ‫دو نشست عادی یکی در تابســتان و دیگری در زمستان‬ ‫یعنی اواخر هر ســال میالدی‪ ،‬در دبیرخانــه دائمی این‬ ‫سازمان در وین با حضور وزیران نفت و انرژی کشورهای‬ ‫عضو برگــزار می کنــد‪ ،‬این نهــاد بین المللــی هم اکنون‬ ‫‪ ١٤‬عضــو دارد‪ .‬کنفرانــس اوپک همچنین در نشســت‬ ‫‪ ١٧١‬این سازمان اســتوائو پدرو‪ ،‬نماینده انگوال در هیات‬ ‫عامل اوپک را به عنوان رئیس هیات عامل این سازمان و‬ ‫ویلسون پاستور‪ ،‬نماینده اکوادور در هیات عامل اوپک را‬ ‫به عنوان نایب رئیس برگزیدند که دوره مسئولیت انان نیز‬ ‫یکســاله خواهد بود و از یکم ژانویه سال ‪ ٢٠١٧‬میالدی‬ ‫اغاز می شود‪ .‬بر اساس بیانیه پایانی اعضای اوپک‪ ،‬صد‬ ‫و هفتاد و دومین نشســت عادی اعضــای اوپک ‪ ٢٥‬ماه‬ ‫مه ســال ‪ ٢٠١٧‬میالدی (چهارم خردادمــاه ‪ )٩٦‬در وین‬ ‫برگزار می شود‪.‬‬ ‫رامنی یا پترائوس؟‬ ‫ی ترامپ برای وزارت خارجه‬ ‫گزینه ها ‬ ‫در حالی که گمانه زنی ها در مورد کابینه ترامپ ادامه‬ ‫دارد یک رســانه غربی اعالم کرده که رئیس جمهور جدید‬ ‫امریکا رئیس سابق سازمان جاسوســی این کشور را برای‬ ‫پست وزارت خارجه در نظر گرفته است‪« .‬دونالد ترامپ»‬ ‫رئیس جمهور جدیــد امریکا با ژنــرال بازنشســته «دیوید‬ ‫پترائوس» دیدار کرده اســت‪.‬این دیدار از ان روست که ‬ ‫ترامپ پترائوس را برای پســت وزرات خارجه کابینه جدید‬ ‫امریــکا در نظر گرفته اســت‪ .‬پترائوس در هفته گذشــته‬ ‫درباره احتمال حضور در کابینه ترامــپ‪ ،‬در مصاحبه ای با‬ ‫رادیو بی بی سی اعالم کرد‪« :‬اگر ترامپ از من درخواست‬ ‫همکاری کند‪ ،‬تنها پاسخ من به وی‪ ،‬بله اقای رئیس جمهور‬ ‫ِ‬ ‫پترائوس» ‪ ۶۴‬ســاله‪ ،‬رئیس اسبق‬ ‫اســت‪ .‬ژنرال «دیوید‬ ‫ســازمان اطالعات مرکزی امریکا (‪ )CIA‬به شمار می اید‪.‬‬ ‫او در سال ‪ ۲۰۱۲‬به دنبال افشــای یک رابطه غیر اخالقی‬ ‫از سمت خود استعفا داده بود‪.‬وی فرمانده پیشین نظامیان‬ ‫امریــکا در عراق و افغانســتان نیــز به شــمار می اید‪.‬این‬ ‫وضعیت در حالی اســت که رویترز در گزارشی اعالم کرد‪:‬‬ ‫«بحث و کشــمکش میان مشــاوران دونالد ترامپ پیروز‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری امریکا برسر انتخاب میت رامنی‬ ‫به عنوان وزیر امور خارجه دولت اینده ترامپ شدت گرفت‬ ‫و علنی شد‪.‬بحث و جدل بر سر این مساله پس از ان علنی‬ ‫ت ترامپ هشدار داد اگ ر ترامپ‬ ‫شد که مدیر تیم انتقال قدر ‬ ‫رامنی را به عنوان وزیر امور خارجــه انتخاب کند با واکنش‬ ‫تند طرفدارانش روبه رو خواهد شد‪ .‬ترامپ در حال ارزیابی‬ ‫این است که رامنی نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ ۲۰۱۲‬را برای سمت وزارت امور خارجه امریکا انتخاب کند‬ ‫یا رودی جولیانی شهردار ســابق نیویورک را منصوب کند‪.‬‬ ‫رامنی طی یک سال گذشته به انتقاد از ترامپ پرداخته اما‬ ‫جولیانی از وی حمایت کرده است‪ ».‬ترامپ در صورتی که‬ ‫رامنی را انتخاب کند می تواند به متحــد کردن حزب خود‬ ‫(جمهوریخواه) کمک کند امــا جولیانی قادر خواهد بود با‬ ‫دیگر تندروهای محافظه کار که ترامــپ قصد دارد دولت‬ ‫خود را با انها پرکند‪ ،‬کنار بیاید‪.‬رامنی‪ ،‬از منتقدان سرسخت‬ ‫اظهارات ترامپ نسبت به مســلمان ها و مکزیکی ها بود‪.‬‬ ‫اما خبرهای جدید از شــانس او برای تصدی وزارت خارجه‬ ‫حکایت دارند‪ .‬همزمــان از یک نظامی ارشــد بحث انگیز‬ ‫به عنوان مشاور امنیت ملی امریکا نام برده می شود‪.‬ریاست‬ ‫دیپلماسی امریکا احتماال مهم ترین مقام در کارنامه سیاسی‬ ‫رامنی خواهد بود‪ .‬این در حالی است که او در دوران کارزار‬ ‫انتخاباتی ترامپ از منتقدان سرسخت او به شمار می امد‪.‬‬ ‫تکرار یک رویا‬ ‫رامنی که ‪ ۶۹‬ســال دارد منتقــد ان بود کــه ترامپ تقصیر‬ ‫مشــکالت کنونی جامعــه امریــکا را به گــردن مهاجران‬ ‫مســلمان و مکزیکی بیندازد‪ .‬او همچنین ترامپ را متهم‬ ‫می کرد که با اظهــارات خود راه را برای اعمال شــکنجه و‬ ‫کشتن کودکان و اعضای بی گناه خانواده تروریست ها باز‬ ‫می کند‪ .‬توصی ه ترامپ به دوستانش در حزب جمهوریخواه‬ ‫این بود که هر کس دیگری را به جای ترامپ انتخاب کنید‬ ‫بهتر است‪ .‬از این رو خبر انتصاب احتمالی رامنی به سمت‬ ‫وزارت خارجه شــگفتی برانگیخته اســت‪.‬رامنی در زمینه‬ ‫سیاست خارجی از تجربه چندانی برخوردار نیست‪ .‬او گرچه‬ ‫از مخالفان برجام به شمار می رود ولی تندروی شماری دیگر‬ ‫از چهره های سرشــناس حزب جمهوریخــواه را ندارد‪ .‬در‬ ‫روزهای گذشته برای تصدی وزارت خارجه نام هایی مانند‬ ‫رودی جولیانی‪ ،‬شــهردار ســابق نیویورک و جان بولتون‪،‬‬ ‫سفیر سابق امریکا در ســازمان ملل بر سر زبان ها بود که با‬ ‫منافقین رابطه دوســتانه ای دارند‪.‬خبر مربوط به احتمال‬ ‫انتصاب رامنی به ســمت وزیر خارجه پس از ان اعالم شد‬ ‫ک ه ترامــپ دیداری هم بــا هنری کیســینجر‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫اسبق امریکا داشــت‪ .‬ترامپ بعد از این دیدار از «احترام‬ ‫فوق العاده » خود نسبت به کیسینجر سخن گفت و اعالم‬ ‫امادگی او برای تبادل نظر را بسیار ارزشمند دانست‪ .‬موضوع‬ ‫این دیدار به گفت ه ترامپ حول رابطه امریکا با چین‪ ،‬ایران‪،‬‬ ‫روسیه و مسائل بین المللی دیگر بوده است‪.‬کیسینجر در‬ ‫جریان کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری بیشتر به هیالری‬ ‫کلینتون متمایل بود‪.‬‬ ‫ســواحل مدیترانه‪ ،‬انجام شــد‪ ،‬بنابراین این کشــورها از‬ ‫همان ابتــدا در جهت حمایت از تروریســت ها برامدند‪ .‬‬ ‫»‬ ‫معاون سیاسی سپاه پاسداران بر همین اساس خاطرنشان‬ ‫کرده است‪ «:‬امروز اگر اقای اردوغان چنین حرفی را زده‪،‬‬ ‫تازگی ندارد و شاید نوعی دلداری به تروریست هایی است‬ ‫که در حلب در شــرایط ســخت محاصره و اعتراض های‬ ‫مردمی قرار گرفته اند‪ ،‬از این نظر به نظر می رسد اظهارات‬ ‫رئیس جمهــور ترکیــه نوعــی دلجویی و روحیــه دادن به‬ ‫جریان های تروریستی است‪ ».‬ســردار سنایی راد با بیان‬ ‫اینکه اردوغان توان نابودی دولت بشــار اســد را ندارد‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪ «:‬اگر ترکیه چنین توانی را داشت‪ ،‬در گذشته‬ ‫در تشــکیل منطقه حائل موفق می شــد‪ ،‬امروز اردوغان‬ ‫بایســتی به نوعی پاســخگوی افــکار عمومــی در داخل‬ ‫کشــورش باشــد که می گویند «نتیجه مداخلــه پرهزینه‬ ‫چندساله در سوریه چه بوده است؟»‪.‬‬ ‫واکنش روس ها به اردوغان‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اما این اظهارات واکنش هایی را نیز در پی داشت‪.‬‬ ‫«میخائیل بوگدانــف معاون وزیر خارجه روســیه در این‬ ‫باره گفته اســت که اظهارات رئیس جمهــور ترکیه درباره‬ ‫هدف عملیات نظامی این کشــور در شــمال ســوریه در‬ ‫سفر«الوروف» به انکارا مورد بررسی قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫وی با اشــاره به این نکته که اردوغان در روزهای گذشته‬ ‫اعالم کــرده بود کــه هــدف ورود ارتش ترکیــه به خاک‬ ‫سوریه سرنگونی دولت بشار اســد بوده است‪ ،‬گفت‪ :‬این‬ ‫موضوع خوبی خواهد بود تا انگیزه ها مشــخص شــوند‪.‬‬ ‫همچنین «ویکتور اوزروف» رئیس کمیته شورای دولتی‬ ‫روســیه در امور امنیتی و دفاعی در خصــوص اظهارات‬ ‫اردوغان گفت‪ :‬اظهارات احساســی اردوغان تاثیری بر‬ ‫روند تحوالت در ســوریه و روابط مســکو و انکارا نخواهد‬ ‫داشت‪.‬کاخ ریاســت جمهوری روســیه هم در واکنش به‬ ‫اظهارات اخیر «رجــب طیب اردوغــان» رئیس جمهور‬ ‫ترکیه اعالم کرد کــه اظهارات اردوغان درباره اســد غیر‬ ‫منتظره بوده و این اظهارات با گفته های پیشین اردوغان‬ ‫وی در تضاد است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫اردوغان دوباره حرف هایی زده کــه جنجال افرین‬ ‫شــده اســت ‪ .‬او بار دیگر رویای خصمانــه اش را درباره‬ ‫سوریه تکرار کرده است‪« .‬رجب طیب اردوغان» رئیس‬ ‫جمهور ترکیه اظهار داشــت کــه ارتش ترکیه به ســوریه‬ ‫وارد شــد تا به حکومت «بشار اســد» در این کشور پایان‬ ‫دهد‪ .‬اردوغان طــی ادعایی رئیس جمهور ســوریه را به‬ ‫تروریســم و مرگ هزاران نفر محکوم کرد‪.‬رئیس جمهور‬ ‫ترکیه همچنین مدعی شــد که انکارا در سوریه هیچگونه‬ ‫ادعای ارضــی ندارد‪ ،‬امــا در عوض خواهــان واگذاری‬ ‫قدرت به مردم سوریه است و در ادامه افزود که ترکیه برای‬ ‫اعاده «عدالت» تالش می کند‪.‬اردوغان در ادامه گفت‬ ‫که «طبق بــراورد وی‪ ،‬تقریب ًا یک میلیــون نفر در جریان‬ ‫درگیری داخلی در سوریه کشته شده اند»‪ .‬گفتنی است که‬ ‫تاکنون هیچ گروه ناظری ارقامی مشابه ارقام مورد ادعای‬ ‫اردوغان ارائه نکرده اســت‪ .‬طبق اخرین براورد سازمان‬ ‫ملل‪ ،‬حدود چهارصد هزار نفر طی پنج سال جنگ داخلی‬ ‫در ســوریه جان خود را از دســت داده اند‪.‬رئیس جمهور‬ ‫ترکیه همچنین مدعی شــد که انکارا نمی تواند کشتار بی‬ ‫پایــان غیرنظامیــان را «تحمل کند» و «مجبور شــد که‬ ‫برای همراهی با ارتش ازاد ســوریه وارد خاک این کشور‬ ‫شود»‪.‬اردوغان همچنین سازمان ملل را به ناکامی و عدم‬ ‫موفقیت در تاثیرگذاری بر وضعیت کنونی ســوریه متهم‬ ‫کرد و گفت که این سازمان جهانی در شرایط فعلی ناتوان‬ ‫است‪ .‬وی با اشاره به شــمار اعضای دائم شورای امنیت‬ ‫ســازمان ملل متحد گفت که «جهان بزرگتر از پنج کشور‬ ‫است»‪.‬در همین حال ســردار رسول ســنایی راد معاون‬ ‫سیاسی ســپاه پاســداران انقالب اســامی درخصوص‬ ‫اظهارات اخیر رئیس جمهور ترکیه که گفته بود «ما برای‬ ‫سرنگونی بشار اسد وارد سوریه شــده ایم»‪ ،‬گفته است‪:‬‬ ‫«منشا بیرونی حوادث سوریه پررنگ تر از منشا داخلی اش‬ ‫است‪ ،‬به گونه ای که معمو ً‬ ‫ال اگر اعتراضات داخلی باشد‪،‬‬ ‫مرکز یا پایتخــت باید محــور عمده تحوالت باشــد اما از‬ ‫ابتدای اغاز بحران در ســوریه دیدیم که در دمشق اتفاق‬ ‫خاصی رخ نداد و معمو ً‬ ‫ال بیشترین اتفاقات در مناطقی بود‬ ‫که عقبه مرزی داشت و کشورهای دیگری در این مسئله‬ ‫دخیل بودند‪.‬ما شاهد بودیم که برخی کشورهای اروپایی‬ ‫مثل فرانسه از تروریست ها حمایت کردند؛ پشتوانه مالی‬ ‫انها نیز توسط کشــورهایی مثل عربستان‪ ،‬قطر و امارات‬ ‫تامین می شــد‪ ،‬پشتوانه لجســتیکی نیز توســط ترکیه و‬ ‫اردن از طریــق جمع اوری تجهیزاتی از لیبــی و انتقال به‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪17‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫دیدار جمعی از فرماندهان و مسئوالن نیروی دریایی ارتش با رهبر انقالب‬ ‫عزاداری دولتی ها در نهاد ریاست جمهوری‬ ‫مراسم عزاداری شهادت امام رضا (ع) در مشهد مقدس‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫مداحی محمود کریمی در مراسم بزرگداشت سلیم موذن زاده‬ ‫مراسم سالگرد شهید شهریاری‬ ‫گشایش دفتر یادبود فیدل کاسترو در تهران‬ ‫سومین جشنواره مالک اشتر بسیج‬ ‫اعتراض به دستمزدهای پایین در امریکا‬ ‫پاسپورت روسی برای بازیگر هالیوودی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مراسم تشییع جان باختگان حادثه قطار تبریز ‪ -‬مشهد‬ ‫‪19‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫ارزویبراوردهشده‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬از ســال ‪ 1358‬تــا امروز بســیج دســتاوردهای‬ ‫بســیاری داشــته که هیچ فــردی نمی توانــد برای‬ ‫کمرنگ کردن ان قدمی بردارد زیرا قدرت بسیج یک‬ ‫ی و انقالبی است‪.‬‬ ‫قدرت مردم ‬ ‫‪ l‬اظهارنظر وزیر در مورد بیمه داشــتن مسافرانی‬ ‫که در حادثه قطار کشته شدند اصال درست نبود‪ .‬در‬ ‫ان لحظات غم ان خانواده ها پول دیه جانباختگان‬ ‫نبود که با خودشان احیانا بگویند‪« :‬خب خدا را شکر‬ ‫که شما انها را بیمه کرده بودید‪».‬‬ ‫‪ l‬به عنوان یک کارشــناس می گویــم وقتی امور‬ ‫حمل و نقــل راه اهن ر ا بــه پیمانــکاران بی تجربه‬ ‫می سپارند و انها برای سود بیشتر حداکثر بار و فشار‬ ‫کاری را بر کارمندان وارد می کنند این سوانح هم به‬ ‫وجود می اید‪.‬‬ ‫‪ l‬روز نیــروی دریایی و دالوری شــیرمردان‬ ‫ناوچه پیکان مبــارک باد‪ .‬عملیات مروارید توســط‬ ‫پیش اهنگ ناوچه های پیکان انجام شــد‪ .‬یادشان‬ ‫گرامی‪ .‬زنده باد ایران‪.‬‬ ‫‪ l‬حادثه برخورد دو قطار در لندن باعث استعفای‬ ‫وزیر شد اما در ایران در حالی که از سیستم خودکار‬ ‫دم زده می شــود‪ ،‬عوامل انســانی مقصر و محکوم‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫‪ l‬این بار ســوم اســت که برخورد قطــار منجر به‬ ‫کشته شدن مردم شــده اســت‪ .‬این دیگر هواپیما‬ ‫نیســت که وزیر‪ ،‬خلبان را مقصر بدانــد چون برنامه‬ ‫حرکت قطارها در دست مرکز و سیستم خودکار است‪.‬‬ ‫اگر در حوادث قبلی خاطی مجازات می شد‪ ،‬شاهد‬ ‫تداوم این حوادث نبودیم‪.‬‬ ‫‪ l‬حال که قرار است رئیس جمهور تدبیر و امید به‬ ‫مشهد تشریف بیاورند پیگیر مطالبات ما بالتکلیفان‬ ‫موسسه میزان هم باشند!‬ ‫به تازگی فیلمــی از کودکی که ارزوی داشــتن پارک‬ ‫در محله شان را داشــت‪ ،‬در فضای مجازی منتشر شد که‬ ‫موجب واکنش بسیاری از اقشار جامعه از جمله هنرمندان‬ ‫و ورزشکاران شــد‪ .‬در این فیلم یک کودک نسبت به نبود‬ ‫امکانات تفریحی از جمله پارک‪ ،‬به شــهردار شهرشــان با‬ ‫معصومیــت کودکانه خود گله می کــرد‪ .‬در پی پخش این‬ ‫فیلم افراد زیادی برای یافتن این کودک و محله شان اقدام‬ ‫کردند تا بتوانند وی را به ارزویش برســانند؛ حال قرار شده‬ ‫اســت تا اقداماتی برای ایجاد فضای بازی در این منطقه‬ ‫صورت گیرد‪ .‬گفتنی است؛ این کودک حسین نام دارد و در‬ ‫محله شهرک امام حسین(ع) اسالمشهر زندگی می کند‪.‬‬ ‫هنرمندان با انتشار پست هایی در صفحه اینستاگرام شان‬ ‫خوشحالی خود را نسبت به این اتفاق نشان دادند‪.‬‬ ‫امیر جعفــری نیز ایــن پســت را در اینســتاگرامش‬ ‫منتشر کرد‪« :‬به عشــقتون این هم خنده حسین که پارک‬ ‫مى خواسته‪ .‬عشــقید مردم ایران که با اشک هاى حسین‬ ‫براى نداشــتن پارک گریه کردید‪ .‬اون ویدئو مال تابستان‬ ‫‪ ٩٥‬بود که دو روزه دســت به دســت میشــه و االن حسین‬ ‫مدرســه میره و موهاش رو کوتــاه کرده‪ .‬حــاال به حرمت‬ ‫حضــرت محمد مصطفى(ص) که امروز ســالروز رحلتش‬ ‫بود و ســام خدا بر خاتم االنبیا باد‪ ،‬دلتون اروم‪ .‬به حرمت‬ ‫پیامبر مهربانى و نور و عشق حضرت محمد(ص) ‪ ،‬دلتون‬ ‫اروم به عشق کریم اهل بیت امام حسن(ع) که سالم خدا‬ ‫بر ایشــان باد و امروز سالروز شهادت ایشــان بود‪ .‬این دو‬ ‫روز همه با حسین که پارک مى خواست گریه کردید‪ .‬حاال‬ ‫حسین که قربون صاحب اسمش برم داره مى خنده‪ .‬حاال‬ ‫همتون با خنده هاش دلتون اروم‪ .‬اگــه تو فیلم گفتم اول‬ ‫از همه «ســردار ازمون» چون ویدئوى گریه هاى حسین‬ ‫رو بین بزرگانى که نام بردم اول ایشــان گذاشت رو صفحه‬ ‫اینســتاگرامش‪ .‬برایت پارک خواهیم ســاخت‪ .‬زندگى را‬ ‫برایــت پارک خواهیــم کرد؛ تــوان دیدن اشــک هایت را‬ ‫نداریم‪ ».‬پوریا تابان هم این طــور به این موضوع واکنش‬ ‫نشــان داد‪« :‬همه ما توئیم عزیز دلم‪ ،‬تو و دیگر کودکان‬ ‫مظلوم مملکتم‪ .‬من‪ ،‬حســین و برادر دوقلویــش را یافتم‬ ‫که براى پارک گریه مى کرد‪ .‬امــروز رفتم پیش کودکى که‬ ‫با گریــه پارک مى خواســت‪ .‬از طرف همتــون رفتم‪ .‬اون‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪ l‬ایــا واقعا با این همــه منابع غنــی و نعمت های‬ ‫بی شــماری کــه خداوند بــزرگ به این کشــور عطا‬ ‫کرده‪ ،‬باید وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم این‬ ‫گونه باشد؟‬ ‫کودک نازنین دلى که گریه مى کرد و مى گفت برامون پارک‬ ‫نمى سازن اســمش حسین اســت و برادر دوقلویى دارد به‬ ‫نام حسن‪ .‬قربون کریم اهل بیت که امروز شهادتش بود و‬ ‫کمکون کرد پیداش کنیم‪ .‬اسم شهرکشون هم امام حسین‬ ‫(ع)اسالمشهر اســت‪ .‬خدایا چه مى کنى با دل من‪ .‬جان‬ ‫جانان پرویز پرستویى و سردار ازمون هم تلفنى باهاش حرف‬ ‫زدن و حسین جفتشون رو مى شناخت و کلى ذوق کرد‪.‬‬ ‫کلى هــم فوتبال بازى کردیم‪ .‬فیلم هاش رو تا شــب‬ ‫ببینید‪ .‬هر فحشــى هم خواســتید فقط به من بدید‪ .‬تمام‬ ‫همتش هم از خاتون «مهسا حیدرى» بود که مجبورم کرد‬ ‫باید بریم خونه به خونه بگردیم و پیــدا کنیم این کودک را‬ ‫در اسالمشهر‪ .‬دم اکبر کریمى خبرنگار اسالمشهرى هم‬ ‫گرم که تنهامون نذاشت و کمکمون کرد‪ .‬نیلوفر یمینى هم‬ ‫تنهامون نگذاشت‪ .‬خدایا شکرت روز رحلت پیامبر پاکى ها‬ ‫دلى شاد کردیم‪ .‬یا على‪ .‬پوریا تابان هشتم اذر ‪».١٣٩٥‬‬ ‫ سپیده گلچین بازیگر نوشــت‪« :‬فدای خنده هایت‬ ‫پســر نازنینم‪ .‬فدای دونه دونه بچه های ســرزمینم‪ .‬غم و‬ ‫درد ازتون دور باشه‪ .‬خنده مهمون همیشگیتون‪ .‬دم پوریا‬ ‫تابان عزیــزم و رفقاش گرم‪ .‬روز وفات رســول اکرم(ص)‬ ‫که مهربانــی اش با کودکان زبانزد اســت را چه درخشــان‬ ‫احیا کردید‪».‬‬ ‫ایمان قیاسی خواننده نوشت‪« :‬یه وید ئو پخش شد که‬ ‫دل خیلى ها لرزید و یه پسر بچه ا ی خیلى صادقانه و با تمام‬ ‫احساسش دلش پارک می خواست‪ .‬بله‪ ،‬حسین اقا و برادر‬ ‫دوقلوش که خیلى خوشمزه بودن و خیلى مثل ادم بزرگ ها‬ ‫حرف میزدن‪ .‬حسین و حسن سلیمانى خیلى کوچولو بودن‬ ‫ولى ارزوهاى بزرگى داشــتن‪ .‬یه گزارش مفصل از این دو‬ ‫بزرگمرد کوچک و خانوادش گرفتیم که ب ه زودى می بینید‪.‬‬ ‫خیلى حرف هاى شنیدنى و مهمى زدن‪ ،‬حتما تماشا کنید‪.‬‬ ‫ایشاال این اولین ایتم ضبط شده براى ویژه برنامه شب عید‬ ‫شبکه سه هم خواهد بود و حســابى اونجا پیگیرى خواهد‬ ‫کرد احسان علیخانى مثل همیشه‪ ...‬خدارو شکر می کنم‬ ‫براى امروز و در کنار این بچه ها بودن و تشکر از اهالى هنر‬ ‫که دوســت نداشــتن بیان جلوى دوربین تا خدایى نکرده‬ ‫ ارزوى این بچه ها بر اورده نشــه و اونا شرمنده دل مهربون‬ ‫این حسین اقا و بچه هاى محلشون بشن‪ .‬دوستون دارم‪».‬‬ ‫؟؟؟؟؟؟؟‬ ‫‪ l‬در شهر ها که قدم می زنی ارائه نوشابه رایگان در‬ ‫ساندویچی ها و غذاخوری ها به وفور به چشم می اید‪.‬‬ ‫ایا وزارت محترم بهداشــت این کار را خطری جدی‬ ‫برای سالمت هموطنان تلقی نمی کند؟‬ ‫‪ l‬چرا نظارتــی از طرف دولت اعمال نمی شــود؟‬ ‫موج گرانی مرغ‪ ،‬حبوبــات و برنج مردم را زمین گیر‪،‬‬ ‫عاجز‪ ،‬شرمنده و متحیر کرده است! عامل ایجاد بازار‬ ‫سیاه  گران فروشی کیست؟‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫حجت االسالم‬ ‫رئیسی در روز‬ ‫شهادت امام‬ ‫رضا (ع) یادی‬ ‫از تولیت قبل‬ ‫استان کرد‬ ‫پذیرایی از زائران‬ ‫(ع)‬ ‫پیاده امام رضا‬ ‫در برف‬ ‫؟؟؟؟؟؟؟‬ ‫دختر پهلوان‬ ‫سارا خادم الشــریعه‪ ،‬نماینده شــطرنج کشورمان در‬ ‫مسابقات گرندپری روسیه است که در دور هشتم به مصاف‬ ‫ناتالیا ژوکووا از اوکرایــن رفت‪ .‬این بــازی در نهایت با ‪11‬‬ ‫حرکت از سوی دو شطرنج باز مساوی به پایان رسید‪.‬‬ ‫چند ســاعت بعد از بازی مشــخص شــد؛ شطرنج باز‬ ‫فرانسوی که دوست ناتالیا ژوکووا است دچار مشکل قلبی‬ ‫شــده و شــطرنج باز اوکراینی با او راهی بیمارستان شده و‬ ‫از بیمارستان به سالن مســابقه اماده اســت‪ .‬این بازیکن‬ ‫به دلیل بستری شدن دوســت خود در حالت روحی خوبی‬ ‫قرار نداشــت و به همین خاطر ســارا خادم الشریعه مقابل‬ ‫این حریف تســاوی را قبول کرده تا ناتالیــا هر چه زودتر به‬ ‫بیمارستان برگردد‪.‬‬ ‫بعد از این ماجرا خادم الشریعه در صفحه اینستاگرام‬ ‫خود پســت زیر را منتشــر کرد که با بازتاب های متفاوت از‬ ‫طرف کاربران فضای مجازی روبه رو شد‪.‬‬ ‫خادم الشریعه در این پست نوشت‪ :‬‏«‪‎‬امروز خیلی زود‬ ‫بازی تموم شد‪ .‬مطمئن هستم اگه شما هم جای من بودین‬ ‫و شــرایط روحی حریف رو می دیدین‪ ،‬بازی رو زود مساوی‬ ‫تموم می کردین تا حریفتون خودش رو به بیمارستان برسونه‬ ‫و پیگیر حال دوستش بشه‪...‬‏‪‎‬من کار فوق العاده ای نکردم‪،‬‬ ‫تنها خودم را جای حریفم گذاشتم‪»...‬‬ ‫این موضــوع واکنش های زیادی را در شــبکه های‬ ‫مجازی و در میان مســئوالن داشــت‪ .‬تا جایــی که حتی‬ ‫چمران از شورای شهر نیز از او تقدیر و تشکر کرد‪ .‬مسعود‬ ‫سلطانی فر‪ ،‬وزیرجدید ورزش و جوانان نیز برای او نوشت‪:‬‬ ‫«عزیز و قهرمانم‪ ،‬خانم خادم الشریعه! رقابت هاى جهانى‪،‬‬ ‫جلوه اى کم نظیر از ترجمان شــعر حضرت سعدى است‪:‬‬ ‫«بنى ادم اعضاى یکدیگرند‪ »،‬صمیمانه از دختر شجاع و‬ ‫ارزشمندمان تشــکر مى کنم و مثل همیشه با عالقه پیگیر‬ ‫نتایج و اخبار مسابقات شما هستم‪».‬‬ ‫رئیس کمیته ملی المپیک نیز از درخواست این کمیته‬ ‫برای معرفی وی به عنوان ورزشکار با اخالق سال خبر داد‪.‬‬ ‫هاشــمی ضمن تقدیر از این حرکت منصفانه شــطرنج باز‬ ‫کشــورمان گفت‪« :‬حرکت زیبای ســارا خادم الشریعه در‬ ‫رقابت های گرند پری شــطرنج زنان جهان بیانگر فرهنگ‬ ‫اصیل و منــش پهلوانی ملــت بزرگی اســت‪ .‬کمیته ملی‬ ‫المپیک ضمن ارج نهــادن به این اقــدام منصفانه و قابل‬ ‫ســتایش شــطرنج باز کشــورمان در رقابت هــای جهانی‬ ‫روســیه‪ ،‬طی مکاتباتی رســمی با کمیته اخــاق ‪ IOC‬و‬ ‫همچنین کمیته بین المللی بــازی منصفانه این موضوع را‬ ‫به اطالع مسئوالن انها خواهد رساند تا ضمن تقدیر از خانم‬ ‫خادم الشریعه‪ ،‬همچنین وی به عنوان کاندیدای ورزشکار‬ ‫با اخالق سال معرفی گردد‪».‬‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫تذکر مدیرمسئول جمهوری اسالمی‬ ‫مدیرمســئول روزنامه جمهوری اســامی با انتقــاد از حوادث‬ ‫سیاسی روزهای اخیر از جمله تالش برای بازداشت محمود صادقی و‬ ‫لغو سخنرانی علی مطهری‪ ،‬نوشت‪« :‬این قبیل بداخالقی ها و خروج‬ ‫از چارچوب هــای قانونی‪ ،‬گاهی این تصور را بــه ذهن ها می اورد که‬ ‫گویا حضرات مســئوالن از وجود امنیت در کشــور به تنگ امده اند و‬ ‫خواستار تشنج و ناامنی هستند!»حجت االسالم مسیح مهاجری در‬ ‫سرمقاله روزنامه جمهوری اسالمی می نویسد‪« :‬تمام مسئوالن نظام‬ ‫جمهوری اســامی از صدر تا ذیل و از سیاسی تا اقتصادی و قضا یی‬ ‫و فرهنگی و نظامی‪ ،‬همگی به وجود امنیت در ایران افتخار می کنند و این نعمت بزرگ را به رخ دیگران می کشــند؛ حق‬ ‫هم دارند‪ ،‬زیرا همان طور که همین حضرات می گویند‪ ،‬در شرایط ناامنی بی سابقه ای که منطقه ما دچار ان است‪ ،‬ایران‬ ‫خوشبختانه از امنیتی مثال زدنی برخوردار است‪ .‬اگر نگاهی اجمالی به کشورهای اطراف خودمان بیندازیم خواهیم دید‬ ‫از افغانستان و پاکستان تا بسیاری از کشــورهای عربی و ترکیه همگی با انفجار و ترور و جنگ دست به گریبان هستند و‬ ‫در این میان‪ ،‬این فقط ایران است که از امنیت کامل برخوردار است‪ .‬تا انجا که خبر داریم‪ ،‬مردم ایران از وجود امنیت در‬ ‫کشور بسیار راضی و خوشحالند و قدردان ان هستند و ضمن شکرگزاری به درگاه خدای متعال به خاطر این نعمت بزرگ‪،‬‬ ‫نظام جمهوری اسالمی را عامل اصلی برخورداری از این نعمت می دانند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬همه باید با تمام توان و امکانات‬ ‫از نظام جمهوری اسالمی حفاظت کنیم و اجازه ندهیم گزند و خدشه ای به ان وارد شود‪».‬‬ ‫‪۷۰‬منتخب لیست امید به اصولگرایان پیوستند‬ ‫حجت االسالم محسن رهامی‪ ،‬از فعاالن سیاسی اصالح طلب به‬ ‫روزنامه ارمان گفت‪ ۷۰ « :‬منتخب لیســت امید به محض انکه از گیت‬ ‫مجلس عبــور کردند و روی صندلی پارلمان نشســتند بــه اصولگرایان‬ ‫پیوستند و یادشان رفت که تعهداتی داشــتند‪ ،‬قسم نامه و صورتجلسه‬ ‫امضا کرده بودند‪».‬‬ ‫رهامی در پاســخ به اینکــه کمک می کنیــد تا فراکســیون امید‬ ‫تشــکیالتی تر عمل کند؟ گفت‪« :‬تالش مان ان است که کمک کنیم‬ ‫اما اعضای فراکسیون امید خود را بی نیاز از عقبه تشکیالتی خودشان می دانند‪ .‬در واقع اینکه نیروهای باتجربه سیاسی‬ ‫حمایت شان کنند یا خیلی مشغولند یا خود را بی نیاز از چنین حمایتی می دانند‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬انها بی تجربه هســتند‪ .‬من برای بستن لیست خیلی تالش کردم و به اســتان ها سفر کردم اما بعد از‬ ‫انتخابات و اغاز کار مجلس دهم کسی از فراکسیون امید نیامد بگوید شما که دوره اول و دوم در اوج بحران کشور نماینده‬ ‫مجلس بودی و تجربه چند دوره معاون وزیری داری‪ ،‬راهکارت برای حل مشکل بیکاری یا کم ابی یا‪ ...‬چیست‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه در واقع اعتبار اصالحات هزینه لیست امید شد‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬معتقدم یکی از دالیلش ان بود‬ ‫که احزاب در بستن لیست حضور و نقش کمی داشتند‪ .‬البته تا زمانی که ما احزاب قوی و میدان داری در کشور نداشته‬ ‫باشیم همچنان در روی همین پاشــنه می چرخد‪ .‬در فقدان احزاب قوی از یک جمع متشــتت بی برنامه و بدون راهکار‬ ‫خیلی نمی توان انتظار معجزه داشت چون برخی از انها یک هفته مانده به بستن لیست پیدا‪ ،‬انتخاب و گزینش شدند و‬ ‫در فهرست امید قرار گرفتند‪».‬‬ ‫بسته میلیاردی عربستان‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫روزنامه شــرق در گفت و گو با سید حســین موســویان با عنوان‬ ‫«بســته میلیاردی عربســتان به ترامپ برای مقابله با ایران» به نقل از‬ ‫وی نوشــت‪ «:‬مقام معظم رهبری تعیین کننده و تصمیم گیرنده درباره‬ ‫رابطه یا گفت وگوی جمهوری اسالمی با امریکا هستند‪ .‬ایشان ضمن‬ ‫بی اعتمادی کامل به امریکا‪ ،‬ســعی کرده اند به دولت هــا در تهران و‬ ‫واشــنگتن فرصت دهند‪ .‬اینکه معظم له در دوره اقایان احمدی نژاد و‬ ‫روحانی اجازه مذاکره دادند‪ ،‬درواقع در همین چارچوب بود‪ .‬در اینده هم باید دید اوال دولت ترامپ چه سیاستی درباره ایران‬ ‫در پیش خواهد گرفت و ثانیا مقام معظم رهبری چگونه پاسخ خواهند داد‪ .‬این موضوع چندان در چارچوب های دیگر و‬ ‫سایر سطوح سیاسی ایران قابل تعریف و تعقیب نیست‪.‬‬ ‫شما در نشست های مختلفی در درون ایاالت متحده و همچنین کشورهای اروپایی و عربی به عنوان یک پژوهشگر‬ ‫مستقل حاضر شده و در حوزه دیپلماسی عمومی به دفاع از سیاست های ایران و انتقاد از کشورهای دیگر می پردازید‪ .‬به‬ ‫نظر شما‪ ،‬کدام یک از این کشورها می توانند تاثیر بیشتری روی رئیس جمهور منتخب امریکا برای فشار بر ایران بگذارند؟‬ ‫فرق دولت های عربی و دیگر دولت ها با جمهوری اسالمی این اســت که انها هم به البی در امریکا اعتقاد دارند‪،‬‬ ‫هم برنامه دارند و هم فعال عمل می کنند‪ .‬جمهوری اسالمی یا اعتقاد ندارد یا اگر اعتقاد هم دارد‪ ،‬برنامه و فعالیتی ندارد‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬سعودی ها در دوره مبارزات انتخاباتی‪ ،‬با هر دو کمپ انتخاباتی روابط فعال برقرار کرده‪ ،‬به نحو مقتضی کمک‬ ‫کردند و وعده دادند‪ .‬بعد از انتخابات هم بی سروصدا چند تیم فرستاده و رایزنی هایی بسیار گسترده با جمهوریخواهان‬ ‫تاثیرگذار در کنگره و نیز با ستاد ترامپ داشته اند‪ .‬شنیده ام انها یک بسته اقتصادی بزرگ و جذاب چند صد میلیارد دالری‬ ‫روی میز ترامپ گذاشته اند و خواسته اصلی انها هم مقابله با ایران است‪».‬‬ ‫‪21‬‬ ‫چرخشبهراست‬ ‫گفتارها‬ ‫فرانســه می خواهد با میراث دولت رفاه خداحافظی کند و این می تواند یک نقطه عطف‬ ‫برای پاریس نشینان باشد‪ .‬فیون نامزد منتخب حزب جمهوریخواه قصد د ارد با الگو قرار دادن‬ ‫سیاست ورزیتاچربهاصالحاتاقتصادیرادیکالدستبزند‪.‬اووعدهدادهاستکهدرصورت‬ ‫ورود به کاخ الیزه حدود پانصدهزار شغل دولتی را حذف کند‪ .‬فیون درعین حال نیم نگاهی به‬ ‫سیاستخارجیفرانسههمدارد‪.‬‬ ‫تاچرفرانسه‬ ‫فیونکیستوچگونهفکرمی کند؟‬ ‫علی بیگدلی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کارشناس روابط بین الملل‬ ‫فرانســوا فیون‪ ،‬نامزد حزب جمهوریخواهان فرانسه‬ ‫در شرایطی قصد دارد به عنوان رئیس جمهور اینده فرانسه‬ ‫انتخاب شــود که جهــان با چالــش جــدی ای یعنی خیز‬ ‫طیف های راســت افراطی برای در دست گرفتن قدرت در‬ ‫کشورهای مختلف مواجه است‪ .‬انتخاب دونالد ترامپ در‬ ‫این میان موجب شد قواعد بازی در انتخابات امریکا برهم‬ ‫بریزد و حاال به نظر می رسد که نوبت کشورهای دیگر رسیده‬ ‫است‪ .‬فرانسه یکی از کشورهایی است که گروه های راست‬ ‫افراطی در ان در حال قدرت گرفتن هستند‪ .‬بعد از حمالت‬ ‫پی در پی داعش تمایل مردم فرانســه به گروه های راست‬ ‫افراطی افزایش پیدا کرد‪ .‬در چنین شرایطی فرانسوا فیون‬ ‫جمهوریخواه قصد دارد بر کرسی ریاست جمهوری فرانسه‬ ‫تکیه بزند و از این طریق مدیریت اجرایی یکی از مهمترین‬ ‫کشورها اروپایی را برعهده بگیرد‪ .‬این موضوع در حالی است‬ ‫که میزان محبوبیت گروه های چپ به دلیل سیاســت های‬ ‫فرانسوا اوالند به شــدت کاهش یافته است‪ .‬فرانسوا فیون‬ ‫جزو جناح راســت میانه حزب جمهوریخواه فرانسه است‪.‬‬ ‫این جنــاح همــواره در مقابل راســت افراطی قــرار دارد‪.‬‬ ‫نماینده راست افراطی در حال حاضر مارین لوپن است که‬ ‫سیاست های به شدت محافظه کارانه ای دارد‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫این جناح در مقابل جناح چپ نیز قرار دارند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫کهفرانسوافیونبهجاینمایندهحزبجمهوریخواهانتخاب‬ ‫شدهاست‪،‬بنابراینمشخصاستدرایندهنزدیکبانماینده‬ ‫راست افراطی یعنی خانم مارین لوپن رقابت خواهد کرد‪ .‬از‬ ‫انجا که مارین لوپن سیاست های به شدت ضدمهاجرت دارد‬ ‫و نگاه محافظه کارانه بسیاری در حوزه داخلی و خارجی دارد‬ ‫به نظر می رسد رقابت سختی میان او و اقای فیون صورت‬ ‫خواهد گرفت‪ .‬به خصوص انکه خانم لوپن خود را بهترین‬ ‫گزینه برای اینده فرانسه می داند و موقعیت کنونی را بهترین‬ ‫زمان برای پیروزی خود در نظر دارد‪ .‬با وجود این‪ ،‬فرانسوا‬ ‫فیون چه در مباحث داخلی و چه خارجی دیدگاهی افراطی‬ ‫ندارد و سعی دارد مناسبات فرانسه با جهان را براساس اصول‬ ‫متفاوت تری از شرایط کنونی دنبال کند‪ .‬یکی از موضوعات‬ ‫جالب توجه در دیدگاه فیون نگاه متفاوت او به روسیه است‪.‬‬ ‫او یکی از دوستان نزدیک والدیمیر پوتین به حساب می اید‬ ‫و شناخت بســیار خوبی نســبت به فرهنگ مردم این کشور‬ ‫دارد؛ برهمین اساس در صورتی که او به قدرت برسد قطعا‬ ‫در نوع روابط فرانســه با امریکا تغییر و تحوالتی رخ خواهد‬ ‫داد‪ .‬چرا که فیــون خواهان ائتالف بــا والدیمیر پوتین در‬ ‫خصوص حل مسائل بسیاری است‪ .‬هدف فیون ان است‬ ‫که یک مقدا ر از اتحادیه اروپا هم فاصله بگیرد‪ ،‬به خصوص‬ ‫اینکه این اتحادیه وضعیت نابســامانی دارد و به رغم اینکه‬ ‫فرانســوا اوالند نیز دو ماه پیش اعالم کرد ارتش مستقلی‬ ‫برای اتحادیه اروپا در نظر بگیریم‪ .‬درواقع هدف اوالند این‬ ‫بود که اتحادیه اروپا خود را از ناتو جدا کند و با صحبت های‬ ‫دونال د ترامپ از ارتش مســتقل برای اتحادیه اروپا ســخن‬ ‫گفت‪ .‬ممکن است عملی نشود چون امکان انتخاب اوالند‬ ‫وجود ندارد اما در هر صورت این واکنشی بود به تغییراتی که‬ ‫در جهان در حال رخ دادن است‪ .‬فرانسوا فیون یک تفکر‬ ‫میانی دارد؛ مرد کارکشته ای است اما در شرایط کنونی و به‬ ‫واســطه تغییر و تحوالتی که در نظام جهان به خصوص با‬ ‫رشد راست گرایی افراطی به وجود امده است‪ ،‬به نظرمی رسد‬ ‫که فیون راه ســختی در پیش دارد‪ .‬به خصوص بعد از حواد‬ ‫ث فرانســه مارین لوپن طرفداران بسیاری پیدا کرده است‬ ‫و مردم براســاس احساسات شــان و روحیه نژادپرستی که‬ ‫دارند خواهان پیروزی کسانی چون لوپن هستند که با ورود‬ ‫مهاجران به کشورشــان مخالف هســتند‪ .‬از ســوی دیگر‬ ‫فرانسوا فیون به شدت طرفدار بازار ازاد است و با وجود اینکه‬ ‫تفکرات سوسیالیســتی ندارد به وضعیت افراد تهیدســت‬ ‫بسیار توجه دارد‪ .‬در این بین برای حقوق کارگران نیز احترام‬ ‫بسیاری قا ئل است و این موضوع را در سیاست های فرانسه‬ ‫مهم ارزیابی می کند‪ .‬یکی از شعارهای فیون مبارزه با رخوت‬ ‫اقتصادی اســت که در دوره فرانســوا اوالند‪ ،‬فرانسه از ان‬ ‫لطمات بســیاری دید‪ .‬فیون از ضرورت پایان یافتن قانون‬ ‫‪ 35‬ساعت کار در هفته در کشورش و همچنین سختگیری‬ ‫بر اتحادیه های تجاری ســخن گفته است‪ .‬وی همچنین‬ ‫بر کاهش مخارج عمومــی‪ ،‬لغو قانون مالیــات بر ثروت‪،‬‬ ‫کاهش مهاجرپذیری و ســرمایه گذاری گسترده در بخش‬ ‫امنیت‪ ،‬دفاع و دادگستری تاکید کرده است‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫او خواهان اصالحات اقتصادی در فرانســه اســت‪ .‬فیون‬ ‫معتقد است‪ ،‬مردم فرانسه خشــمگین و خواهان تغییرات‬ ‫بنیادی هستند‪ ،‬براین اساس او وعده داد‪ ،‬پانصد هزار شغل‬ ‫در بخش خدمات عمومی را حذف کند‪ .‬بر این اســاس به‬ ‫نظر می رسد‪ ،‬تفکرات او بسیار روشــنگرانه است و در عین‬ ‫حال قابلیــت اجرایی شــدن دارد‪ .‬از فیون گاه بــا نام تاچر‬ ‫فرانسه یاد می شود و این به دلیل ان است که وی همواره از‬ ‫تحسین کنندگان مارگارت تاچر‪ ،‬نخست وزیر اسبق انگلیس‬ ‫به شمار رفته است‪ .‬فرانسوا فیون از روز پیروزی در دور دوم‬ ‫رقابت های درون حزبی جناح راســت و میانــه عهد کرد که‬ ‫از تمام کســانی که در کارزار انتخاباتــی جمهوریخواهان‬ ‫شــرکت کرده اند‪ ،‬یاری بگیرد‪ .‬بنابراین او به خوبی نشــان‬ ‫داده که اماده همکاری با همــه گروه های موجود در حزب‬ ‫جمهوریخواه اســت‪ .‬برهمین اســاس نیز اعالم کرد که با‬ ‫طرفداران ســارکوزی و حتی رقیب هم حزبی اش ژوئیه نیز‬ ‫امادگی همکاری دارد‪ .‬این موضــوع نقش مهمی در اداره‬ ‫اینده سیاسی فرانسه در دستان فرانسوا فیون‬ ‫سیدمجتبی جالل زاده‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫‪2‬‬ ‫برنامه های معطوف به سیاست داخلی‬ ‫بروز بحران اقتصادی سال‪ 2008‬در اروپا و اشکارشدن‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫«فرانسوا فیون» نخســت وزیر پیشین فرانسه که در‬ ‫دور نخســت انتخابات مقدماتی بیش از ‪ ۴۴‬درصد ارا را به‬ ‫خود اختصاص داده بود توانست در‪ 20‬نوامبر با شکست الن‬ ‫ژوپه و کسب اکثریت ارا و رسیدن به پیروزی قاطع برابر رقیب‬ ‫خود‪ ،‬الن ژوپه‪ ،‬به عنوان نامــزد نهایی حزب جمهوریخواه‬ ‫فرانسه یعنی حزب اصلی جناح راست میانه‪ ،‬انتخاب شود‪.‬‬ ‫اکنون فرانسوا فیون باید در انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫اینده‪ ،‬با نامــزد جناح چپ و نامزد جبهه ملی‪ ،‬روبه رو شــود‪.‬‬ ‫چندیپیشروزنامهفیگارونوشت‪«:‬رئیس جمهوریفرانسه‬ ‫فرانسوا اوالند نه تنها میان مردم‪ ،‬بلکه در میان اعضای حزب‬ ‫سوسیالیست فرانســه نیز محبوبیتی ندارد‪ ».‬این انگاره در‬ ‫حالی مطرح می شــود که اوالند به عنوان جدی ترین نامزد‬ ‫از سوی جناح چپ برای انتخابات ریاست جمهوری ‪2017‬‬ ‫ی که حزب سوسیالیســت‬ ‫فرانســه مطرح اســت‪ .‬از انجای ‬ ‫حاکم به رهبری اوالند‪ ،‬از محبوبیت کمی برخوردار است‪،‬‬ ‫شــانس پیروزی نامزد جمهوریخواهــان در انتخابات اتی‬ ‫باالست‪ .‬بر همین اساس شناخت برنامه های فیون‪ ،‬حائز‬ ‫اهمیت است‪ .‬در این جستار به بررسی سیاست های فیون‬ ‫در صورت پیروزی نهایــی در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫فرانسه می پردازیم‪.‬‬ ‫ضعف ساختاری سیستم های سیاسی کشورهای این قاره‬ ‫در مواجهه با این بحران و تبعات ان باعث شــد تا هم زمان‬ ‫با افزایش ورود مهاجران به این منطقــه‪ ،‬میزان بیکاری از‬ ‫زیر هفت درصد به ‪ 11‬درصد افزایش یابد‪ .‬همچنین برخی‬ ‫دولت ها مجبور شدند مزایای رفاهی را کاهش یا قطع کنند‬ ‫تا به این صورت از گسترش بحران جلوگیری شود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر همچنان اروپا با بحران مالی و بحران مهاجرت دست‬ ‫به گریبان اســت و قوانین موجود اتحادیه اروپا نتوانســته‬ ‫پاســخگوی رفع نیاز‪ ،‬این دو بحران عمده باشــند‪ .‬به این‬ ‫ترتیب کشورهای اروپایی مستقل از هویت اتحادیه اروپایی‬ ‫خویش اقدام به عمل کرده اند‪ .‬در این بین فرانسه به عنوان‬ ‫یکــی از قدرت های بزرگ ایــن اتحادیه‪ ،‬در پــی مهار این‬ ‫بحران های رو ب ه گسترش در داخل مرزهای خود بوده است‬ ‫که ظاهرا در این خصوص چندان موفــق هم عمل نکرده‬ ‫و نارضایتی مــردم از رئیس جمهــور اوالند‪ ،‬خود نشــان از‬ ‫ناکارامدی این سیاست ها دارد‪.‬‬ ‫طبعا فیــون به عنوان یکــی از نامزدهــای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال اینده برنامه هایی برای سامان دادن‬ ‫به وضعیت کنونی در فرانســه دارد‪ .‬فیون که اصالح گری‬ ‫اقتصادی محسوب می شــود‪ ،‬در جریان کارزار خود وعده‬ ‫داد که با دستگاه بوروکراسی در فرانسه مقابله کند و ضمن ‬ ‫ترمیم بودجه دولت دســت به اصالحــات و اقدامات الزم‬ ‫برای احیای بازار کار در این کشــور بزند‪ .‬وی وعده داده تا‬ ‫هزینه های دولت را طی پنج ســال به میــزان ‪ ۱۰۰‬میلیارد‬ ‫یورو کاهش خواهد داد و ‪ ۵۰۰‬هزار پســت در دستگاه های‬ ‫دولتی و بوروکراسی این کشور را حذف خواهد کرد‪ .‬افزایش‬ ‫گفتارها‬ ‫امور داخلی خواهد داشت‪ .‬به جز روسیه که در عرصه خارجی‬ ‫مورد توجه فیون است و روس ها نیز نظر مثبتی نسبت به او‬ ‫دارند‪ ،‬دیگر کشــورهای اروپایی نیز فیون را گزینه مناسبی‬ ‫برای اینده مدیریت کشور فرانسه می دانند و روابط خوبی با‬ ‫او دارند؛ به طوری که بعد از انتخاب او در انتخابات مقدماتی‬ ‫درون حزبی‪ ،‬انگال مرکل طی تماسی تلفنی پیروزی فیون‬ ‫را تبریک گفت‪ .‬بسیاری از کارشناسان یکی از موضوعات‬ ‫مهم در خصوص اینده انتخابات ریاست جمهوری فرانسه را‬ ‫سیاست های این کشور در قبال خاورمیانه عنوان می کنند‪.‬‬ ‫موضوعی که به نظر می رسد فیون دیدگاه متفاوتی نسبت‬ ‫به سیاســت های کنونی در خصوص ان دارد‪ .‬به طوری که‬ ‫او از سیاست فرانســه در قبال سوریه و روســیه انتقاد کرده‬ ‫است و بسیاری یکی از موضوعات موفقیت او در انتخابات‬ ‫درون حزبی جمهوریخواهان را همین موضوع می دانند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر او درباره جنگ داخلی سوریه و مبارزه با داعش‬ ‫یکی از منتقدان جدی دولت کنونی فرانســه است و معتقد‬ ‫است که سیاســت چهار سال اخیر فرانســه در قبال سوریه‬ ‫شکست خورده و باعث تشــدید جنگ داخلی در این کشور‬ ‫شــد ه و باید به دنبــال راهــکار دیگری بــرای توقف جنگ‬ ‫داخلی در ســوریه بود‪ .‬راهکاری که بتواند از بروز حمالت ‬ ‫تروریســتی در فرانســه نیز جلوگیری به عمل اورد‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد به دلیل روابط بســیار نزدیکی که فیون با والدیمیر‬ ‫پوتین‪ ،‬رئیس جمهور روسیه دارد در صورت پذیرفته شدن‬ ‫او به عنوان رئیس جمهور فرانســه یک ائتالف جدی میان‬ ‫فرانسه و روسیه در خاورمیانه شــکل خواهد گرفت‪ .‬فیون‬ ‫خواهــان ائتالف با والدیمیــر پوتین دربــاره جنگ داخلی‬ ‫سوریه و مبارزه با داعش است‪ .‬فیون همچنین در انتقاد از‬ ‫سیاست های فرانســوا اوالند در قبال روسیه گفته است که‬ ‫این سیاست ها مسکو را به تشدید مواضع‪ ،‬انزوا و اقدامات‬ ‫ملی گرایانه وامی دارد‪.‬‬ ‫فرانسوا فیون و اتحاد راست میانه در فرانسه‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سن اغاز بازنشستگی در فرانسه از ‪ ۶۲‬به ‪ ۶۵‬سال و افزایش‬ ‫‪ 22‬درصدی مالیات بر ارزش افزوده نیز از دیگر برنامه هایی‬ ‫اســت که فیون درصدد انجــام ان در صورت پیــروزی در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است‪ .‬همه این اقدامات‬ ‫برای «کاهش بدهی و کسری بودجه» فرانسه است‪ .‬وی‬ ‫وعده داده تا سیســتم بیمه بهداشــت و درمان فرانسه را با‬ ‫هدف تعادل حســاب در بیمه های اجتماعــی تغییر دهد‪.‬‬ ‫لغو مالیات بر ثروت‪ ،‬تغییرات در حوزه مهاجرت‪ ،‬امنیت در‬ ‫سرمایه گذاری‪ ،‬لغو وضعیت اضطراری و تغییرات در نظام‬ ‫قضایی و دفاعی دیگر وعده های انتخاباتی فیون اســت‪.‬‬ ‫همچنین فیون مانند سایر وابستگان حزب راست طرفدار‬ ‫اقتصاد بازار اســت‪ ،‬حال انکه در این زمینه بسیار افراطی‬ ‫عمل می کند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫برنامه های معطوف به سیاست خارجی‬ ‫برنامه های سیاســت خارجــی فیون را می تــوان در‬ ‫چهار محور بررســی کرد‪« :‬اتحادیه اروپا‪ ،‬روسیه‪ ،‬ایران و‬ ‫در نهایت بحران ســوریه‪ ».‬به غیر از مــورد اول که رویکرد‬ ‫فیون به اتحادیه اروپا را شکل خواهد داد‪ ،‬دو مورد بعدی با‬ ‫مورد اخر یعنی بحران سوریه و گروه تروریستی داعش پیوند‬ ‫می خورند‪ .‬بر این اساس روابط فرانسه و دیدگاه این کشور‬ ‫نسبت به روسیه و ایران‪ ،‬در چارچوب نوع نگاه به حل بحران‬ ‫سوریه گره خورده و نقطه عزیمت سیاست خارجی احتمالی‬ ‫فیون را ترسیم می کند‪.‬‬ ‫در خصــوص اتحادیه اروپا‪ ،‬وی قائــل به نهادگرایی‬ ‫اســت‪ .‬به این معنا که به نهاد اتحادیه اروپا اعتقاد دارد اما‬ ‫از کشورهایی با هویت مستقل ملی در این اتحادیه حمایت‬ ‫می کند‪ .‬بر همین اســاس معتقد اســت حوزه یورو نیازمند‬ ‫مدیریت قوی است‪ .‬فیون رســیدن به یک اروپای متحد و‬ ‫قوی‪ ،‬نظیر انچه در گذشــته تجربه کرده انــد را بر پایه حل‬ ‫بحران های اقتصــادی و تقویت قــدرت اقتصادی (نظیر‬ ‫اشتغالزایی و ثبات حوزه یورو) در این اتحادیه می داند‪ .‬اما‬ ‫اختالف نظرهای فیون با ســایر اعضای قدرتمند اتحادیه‬ ‫نظیرالمانرانیزنمی تواننادیدهگرفت‪.‬فیونجزومخالفان‬ ‫تحریم روسیه از سوی اتحادیه اروپا است؛ در حالی که دولت‬ ‫المان از این تحریم ها پشتیبانی می کند؛ همین امر نه تنها‬ ‫استقبالمحافلسیاسیالمانرابرنینگیخته‪،‬بلکهزمینه ساز‬ ‫نگرانی انها نیز شده است‪.‬‬ ‫فیــون تقریبــا از دوســتان «والدیمیــر پوتیــن»‬ ‫رئیس جمهوری روسیه محسوب می شود‪ .‬وی معتقد است‬ ‫که اگر فرانسه سیاست خارجی خود را بر مبنای تنش با روسیه‬ ‫چه در موضوع اوکراین و چه در موضوع سوریه بنا کند‪ ،‬هیچ‬ ‫سودی نخواهد برد؛ این یعنی نزدیکی و همکاری بیشتر با‬ ‫روسیه‪ .‬فیون امید دارد تحریم ها علیه روسیه برداشته شود‪.‬‬ ‫او صراحتا می گوید‪« :‬سیاســت هایی که فرانسوا اوالند در‬ ‫چهار سال گذشــته در برابر روســیه اتخاذ کرده پوچ است‬ ‫زیرا روسیه را منزوی تر و سرســخت تر می کند و احساسات‬ ‫ناسیونالیستی را در این کشور برمی انگیزد‪ .‬ما داریم روسیه‬ ‫را به ســمت اســیا هل می دهیم‪ ،‬در حالی که این کشور به‬ ‫هیچ وجه یک تهدید نیست‪ ».‬وی اگرچه از جدایی کریمه‬ ‫توسط روسیه‪ ،‬حمایت نمی کند اما معتقد است که ان را باید‬ ‫پذیرفت‪ ،‬منازعه را تمام شده دانست تا بتوان به حالت تعامل‬ ‫و همکاری های گذشــته‪ ،‬بازگشــت‪ .‬بر همین مبناست که‬ ‫رسانه های روسی رویکرد فیون در قبال روسیه را متعادل تر و‬ ‫معتدل تر از رویکرد الن ژوپه ارزیابی می کنند‪.‬‬ ‫در خصوص حل بحران ســوریه وی معتقد است باید‬ ‫روســیه را به مذاکره با اروپا بازگرداند و با ایران نیز گفت وگو‬ ‫کرد‪ .‬او اعتقــاد دارد حل و فصل مســائل خاورمیانه بدون‬ ‫مشارکت ایران به بن بست می رســد‪ .‬وی در این خصوص‬ ‫اعتقادی به مداخلــه نظامی ندارد و با اوردن شــاهد مثالی‬ ‫تاریخی حاصــل مداخله ناتــو در افغانســتان را بی نتیجه‬ ‫توصیف می کند و معتقد است عراق و لیبی در وضعیت هرج‬ ‫و مرج به سر می برند و کشورهای عربی خاورمیانه‪ ،‬در کنار‬ ‫کشورهایافریقادرمعرضتهدیدتروریسمقراردارند‪.‬فیون‬ ‫این موارد را معضلی جهانی می داند با راهکاری سیاســی‪.‬‬ ‫ائتالف سازی علیه داعش را بهترین روش مبارزه علیه این‬ ‫گروه تروریســتی می داند و حتی در ایــن ائتالف حزب الله‬ ‫لبنان‪ ،‬کردها و ارتش ســوریه و همکاری با انها را در جهت‬ ‫مبارزه علیه داعش‪ ،‬مفید می داند‪.‬‬ ‫فیون به صراحت اعالم کرده اســت که ایران کشور‬ ‫بزرگی اســت و «بدون همکاری با ان قادر به حل مســائل‬ ‫منطقهنخواهیمبود‪».‬ازنظرویعاقالنهنیستکهکشوری‬ ‫مثل ایران را از مناسبات منطقه ای کنار گذاشته و در عوض‬ ‫با کشورهای حامی تروریسم دوستی کنیم و در این موارد‪،‬‬ ‫انچه را اظهار کرده که هیچ نامزد دیگری اعم از راست یا چپ‬ ‫به زبان نیاورده است (به استثنای «مارین لوپن» رهبر راست‬ ‫افراطی جبهه م ّلی‪ ،‬البته با قید تفاوت)‪ .‬در اینجا به این نکته‬ ‫باید اشاره کرد که فیون در سیاست خارجی خود (در مقایسه‬ ‫با لوپن) واقع گرا است و از تعامل با همه کشورهای تاثیرگذار‬ ‫در منطقه سخن می گوید‪.‬‬ ‫پیروزی فیون به چه معناست؟‬ ‫با پیروزی فرانسوا فیون‪ ،‬بخش ســنتی و کاتولیک‬ ‫جناح راســت بر گرایــش میانــه رو‪ ،‬الئیک و گشــوده به‬ ‫تحوالت اجتماعی ان فائق می اید‪ .‬ظهــور این بخش از‬ ‫راست سنتی که کارشناسان تاریخ سیاســی فرانسه از ان‬ ‫به عنوان «راســت میراث بان» یاد می کننــد‪ ،‬هر چند در‬ ‫سه سال اخیر با حضور پر ســر و صدا در فضای اجتماعی‬ ‫و عمومــی غافل گیر کننده بــود اما درواقع بــا یک تحول‬ ‫کند اما عمیق جامعه فرانســه را باز می تابد‪ .‬این بخش از‬ ‫راست‪ ،‬خود را «حافظ مشروع میراث اقتصادی‪ ،‬سیاسی‬ ‫و فرهنگی» فرانسه می داند و تحوالت اجتماعی سال های‬ ‫اخیر را تهدیدی برای اینده این کشــور تلقــی می کند‪ .‬از‬ ‫نظر انان بنیان جامعه فرانســه بر پایه فرهنگ مســیحی و‬ ‫لیبرال گذاشته شده است‪ .‬فیون در برنامه و مواضع خود‪،‬‬ ‫ســخن گویی این جریان را بر عهده گرفــت‪ .‬این پیروزی‬ ‫تحول ایدئولوژیک جناح راست و جای ان را در چشم انداز‬ ‫سیاسی فرانسه نیز دچار تغییر و تحول می کند‪.‬‬ ‫همچنین در یک نگاه کالن تر می توان شاهد ان بود‬ ‫که چندی اســت اقبال مردم اروپا به احزاب دســت راستی‬ ‫بیشتر شده است‪ .‬دالیل ان را شاید بتوان در سه مورد اصلی‬ ‫ذیل یافت‪« :‬نخست انکه بحران اقتصادی رایج از دهه ‪۷۰‬‬ ‫به این سو کارد را به استخوان مردم رسانده است‪ .‬در کشور‬ ‫بزرگی مثل فرانسه ‪ ۱۲‬تا ‪ ۱۵‬درصد مردم زیر خط فقر به سر‬ ‫می برند‪ .‬بیش از پنج میلیون نفر از جمعیت فرانســه بیکار‬ ‫هستند‪ .‬این معضل در سراسر اروپا به استثنای المان وجود‬ ‫دارد‪ .‬دوم انکه معضل اقتصادی روی نقش اروپا در جهان‬ ‫تاثیر گذاشــته اســت‪ .‬اروپا دیگر قادر به ایفای نقش های‬ ‫عمده و مهم در عرصه جهانی نیست‪ .‬مرد م تردید دارند که‬ ‫اتحادیه اروپا قادر به احیای نقش پر قدرت خود باشد‪ .‬این‬ ‫دلیل دوم مبنایی برای سومین دلیل حرکت جوامع اروپایی‬ ‫به سمت راست در قالب مخالفت با جریان مهاجرت می شود‬ ‫چراکهتضعیفنقشاتحادیهاروپامردمرابهسمتتمایالت‬ ‫م ّلی گرایانه سوق می دهد‪.‬‬ ‫در هر حال‪ ،‬نخست وزیری که طی پنج سال اصالحات‬ ‫نیکوال ســارکوزی را به خوبی اجرا کــرد؛ مطبوعات خارجی‬ ‫او را مارگارت تاچر فرانســه نامیده اند و ابرلیبرالی که تجسم‬ ‫قاطعیت بر ســر مواضع سنتی راست اســت و پشت گرمی‬ ‫ رای محافظــه کاران را دارد؛ همواره معتقد بوده اســت که‬ ‫می بایســت تغییرات عمیق تــری ایجاد کــرد و در صورت‬ ‫پیروزی فرصت ان را خواهد داشــت تــا برنامه های خود را‬ ‫جامه عمل بپوشاند‪.‬‬ ‫فرجام سخن‬ ‫فرانسوا فیون از این پس مبارزات خود را در چشم انداز‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری اغاز خواهد کرد‪ .‬پیروزی فیون‬ ‫در انتخابات اتی ریاســت جمهوری می تواند چهره سیاسی‬ ‫فرانســه را در اروپا و جهان به طور کلــی تغییر دهد‪ .‬باتوجه‬ ‫به انچه بیان شد‪ ،‬نشــانه هایی از روحیه بین المللی گرایی‬ ‫و همکاری جویانه را در فیون شــاهد هســتیم‪ .‬او راه مهار‬ ‫حمالت افراط گرایان و تروریست ها در داخل فرانسه را در‬ ‫خارجازخاکفرانسهمی داندومعتقدبههمکاریبین المللی‬ ‫است و مداخالت نظامی را بی اثر می داند‪ .‬بعد از رسیدن به‬ ‫الیزه به دنبال رابطه ای استراتژیک با مسکو می رود‪ .‬مایل‬ ‫به نزدیکی با روســیه است و برداشــتن تحریم ها علیه این‬ ‫کشور و ائتالف با روسیه در مبارزه با داعش را در برنامه های‬ ‫خود می بیند‪.‬‬ ‫به این معنا کــه برای پایــان بحران ســوریه و جنگ‬ ‫داخلی این کشور گزینه سیاسی را انتخاب می کند و در این‬ ‫بین برای ایران نقشی پذیرفته در مناسبات بین المللی قائل‬ ‫است و عالوه بر ان بشار اسد را نیز جزئی از راه حل می داند‪.‬‬ ‫همچنین در خصوص همکاری با ایــران برای حل بحران‬ ‫سوریه‪ ،‬باتوجه به عدم همراهی این سیاست با سیاست های‬ ‫ن سعودی ممکن اســت ســبب بروز فاصله میان‬ ‫عربســتا ‬ ‫فرانسه و عربستان شــود که این خود می تواند برای ایران‪،‬‬ ‫فرصتی مناسب را پدید اورد‪ .‬فیون‪ ،‬فرانسه ای پر قدرت را با‬ ‫تغییرات اقتصادی و تغییر در سیاست خارجی دنبال می کند‬ ‫و سرانجام انکه با فرض پیروزی فیون‪ ،‬سیاست فرانسه در‬ ‫قبال ایران تغییری مثبت خواهد داشت‪.‬‬ ‫فیون تقریبا از دوستان «والدیمیر پوتین»‬ ‫رئیس جمهوری روسیه محسوب می شود‪ .‬وی‬ ‫معتقد است که اگر فرانسه سیاست خارجی خود را‬ ‫بر مبنای تنش با روسیه چه در موضوع اوکراین و چه‬ ‫در موضوع سوریه بنا کند‪ ،‬هیچ سودی نخواهد برد‬ ‫گفتارها‬ ‫مصاف راستگرایان میانه با پوپولیسم‬ ‫پاریسبهکدامسومی رود؟‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫‪3‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انتخابــات ریاســت جمهوری ســال ‪ 2017‬میالدی‬ ‫اهمیت زیادی برای ســران اروپــای واحــد دارد‪ .‬پس از‬ ‫رای مثبت شــهروندان انگلیســی به خروج این کشــور از‬ ‫اتحادیه اروپا‪ ،‬احزاب سنتی اروپا خطر حضور مارین لوپن‬ ‫و ملی گرایان در کاخ الیزه را بیش از هر زمان دیگری حس‬ ‫می کنند‪.‬طی روزهای اخیر‪ ،‬هشدارهای معناداری در قاره‬ ‫سبز در خصوص رشــد ملی گرایی در این مجموعه مخابره‬ ‫می شود‪ .‬مانوئل والس‪ ،‬نخست وزیر فرانسه‪ ،‬اخیرا بار دیگر‬ ‫در خصوص فروپاشی اتحادیه اروپا به سران این مجموعه‬ ‫ی است که حدود دو سال قبل‬ ‫هشدار داده است‪ .‬این در حال ‬ ‫نیز فرانسوا اوالند‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه‪ ،‬در این خصوص‬ ‫به مقامات قاره سبز هشدار داده بود‪ .‬رمزگشایی از هشدار‬ ‫اخیر نخست وزیر فرانسه چندان دشوار نیست! درگیر شدن‬ ‫اروپای واحــد با انــواع معضالت اقتصــادی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫امنیتی و سیاســی‪ ،‬کانون قدرت سیاسی در بروکسل (مقر‬ ‫اتحادیه اروپا) را نشانه گرفته است‪.‬‬ ‫نشانه های گرایش شهروندان اروپایی به ملی گرایان‬ ‫و احزاب دست راستی افراطی خود را در جریان انتخابات‬ ‫پارلمانــی اتحادیــه اروپا در ســال ‪ ۲۰۱۴‬میالدی نشــان‬ ‫داد‪ .‬در ان اوردگاه سیاســی‪ ،‬بیش از صد نماینده منتسب‬ ‫به جریان های راست افراطی توانســتند وارد پارلمان اروپا‬ ‫شوند‪ .‬هجوم گسترده پناهجویان به مرزهای اروپا‪ ،‬زمینه‬ ‫را جهت تقویت دوبــاره مواضع گروه هــای ملی گرا فراهم‬ ‫ســاخت‪ .‬انها با مواضع ضدمهاجرتی خود توانستند میان‬ ‫بخش عمده ای از جوامــع اروپایی محبوبیــت پیدا کنند‪.‬‬ ‫بنابرایــن‪ ،‬روند نزولــی محبوبیت احزاب ســنتی در اروپا از‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۴‬میالدی وارد فاز تازه ای شده است‪ .‬هر سال‬ ‫که سپری می شود‪ ،‬این روند تسریع می شود‪ .‬در این میان‪،‬‬ ‫انتخاب دونال د ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایاالت متحده‬ ‫امریکا‪ ،‬بدترین خبر ممکن برای ســران اروپایی محسوب‬ ‫می شود‪ .‬این واقعه سیاســی‪ ،‬می تواند به معنای شعله ور‬ ‫شــدن تب پوپولیســم و ملی گرایی در اروپای واحد باشد؛‬ ‫همان خصا یصی که احزاب راســت افراطــی در مبارزات‬ ‫تبلیغاتی خود روی ان تکیه می کنند‪ .‬این قاعده در خصوص‬ ‫جبهه ملی فرانسه نیز صادق است‪.‬‬ ‫راهیابــی لوپــن بــه دور دوم و نهایــی انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 2017‬فرانســه (مطابــق‬ ‫نظرسنجی های صورت گرفته)‪ ،‬بدترین خبر ممکن برای‬ ‫سران اروپای واحد محسوب می شود‪ .‬هر چند نظرسنجی ها‬ ‫نشــان می دهد که لوپن در دور نهایی انتخابات در مقابل‬ ‫نامزد جریان راســت میانه (فیون) بازنده خواهد بود اما از‬ ‫اکنون نمی توان حســاب ویژه ای روی نظرســنجی های‬ ‫صــورت گرفته در فرانســه بــاز کــرد‪ .‬موقعیــت مطلوب‬ ‫مارین لوپن‪ ،‬نامزد جبهه ملی فرانســه (وابســته به جریان‬ ‫راست افراطی) در نظرســنجی های صورت گرفته در این‬ ‫کشور‪ ،‬به شــدت ســران اروپایی را نگران ســاخته است‪.‬‬ ‫مارین لوپن کسی اســت که اروپای واحد را به یک زندان‬ ‫تشــبیه کرده و رویکــردی ملی گرایانه در عرصه سیاســی‬ ‫دارد‪ .‬در صورتی که لوپن به عنوان رئیس جمهور فرانســه‬ ‫انتخاب شــود‪ ،‬احتمال برگزاری همه پرســی در فرانسه بر‬ ‫سر خروج از اتحادیه اروپا نیز افزایش خواهد یافت‪ .‬همان‬ ‫گونه که اشاره شد‪ ،‬طی ماه های اخیر لوپن توانسته است‬ ‫در نظرســنجی های عمومی‪ ،‬خود را به عنــوان یکی از دو‬ ‫نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ ۲۰۱۷‬فرانسه‬ ‫معرفی کند‪.‬‬ ‫هم اکنون فرانسوا فیون‪ ،‬نخست وزیر سابق فرانسه‬ ‫توانسته است با غلبه بر نیکوال سارکوزی و الن ژوپه به عنوان‬ ‫نامزد نهایی جریان راست میانه در این کشور برگزیده شود‪.‬‬ ‫اگرچه نظرسنجی جدید موسســه هریس اینتراکتیو نشان‬ ‫می دهد که فیون با کســب ‪ 67‬درصــد ارا در مقابل مارین‬ ‫لوپن (با کســب ‪ 33‬درصد ارا) به پیروزی خواهد رســید اما‬ ‫نخست وزیر ســابق فرانســه به خوبی می داند که در مسیر‬ ‫پر پیچ و خم کاخ الیزه بــا موانعی نیز رو به رو خواهد بود‪ .‬به‬ ‫عبارت بهتر‪ ،‬راهیابی فیون به کاخ الیزه چندان اسان و بدون‬ ‫دردسر به نظر نمی رسد‪ .‬واقعیت امر این است که فیون از‬ ‫یک سو نسبت به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ 2017‬فرانســه امید زیادی دارد‪ .‬او امیدوار است که ارای‬ ‫طرفداران دو حزب بزرگ فرانسه یعنی حزب سوسیالیست‬ ‫و حزب جمهوریخواه میانه در دور نهایی و پایانی انتخابات‬ ‫به سود وی به گردش در اید‪ .‬نظرسنجی های صورت گرفته‬ ‫نشان می دهد که در دور نخست انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫فرانسه‪ ،‬فیون و لوپن خواهند توانست رقبای خود از جمله‬ ‫فرانسوا اوالند‪ ،‬مانوئل والس و امانوئل ماکرون را شکست‬ ‫داده و به دور نهایی راه پیدا کنند‪ .‬در دور نهایی انتخابات‪،‬‬ ‫ارای دو حزب سوسیالیست و جمهوریخواه علیه جبهه ملی‬ ‫و نامزد جنجالی این جریان سیاسی یعنی مارین لوپن تجمیع‬ ‫خواهد شد‪ .‬تا کنون‪ ،‬نظرسنجی های صورت گرفته نشان‬ ‫می دهد که بســیاری از طرفداران حزب سوسیالیست نیز‬ ‫جهت جلوگیری از پیروزی مارین لوپن حاضر خواهند بود به‬ ‫فرانسوا فیون رای داده و عمال ارای خود را به سود جریان‬ ‫راست میانه به گردش در اورند‪ .‬این خود نقطه قوت فیون‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری سال اینده خواهد بود‪ .‬اما در‬ ‫کنار این نقطه قوت‪ ،‬نمی توان از نگرانی های نخست وزیر‬ ‫سابق فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 2017‬به‬ ‫راحتی گذشت!‬ ‫این نگرانی مربوط به نحوه بازی لوپن با افکار عمومی‬ ‫فرانســه اســت‪ .‬دقیقا مانند کاری کــه دونالــد ترامپ در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری امریکا صورت داد‪ .‬اصلی ترین‬ ‫نگرانی فیون‪ ،‬مربوط به مانور هوشمندانه و هدفمند مارین‬ ‫لوپن در میان افکار عمومی فرانســه است‪ .‬سبک و سیاق‬ ‫مبارزات انتخاباتــی مارین لوپــن در فاصلــه باقیمانده تا‬ ‫برگزاری انتخابات ریاســت جمهوری سال ‪ 2017‬فرانسه‪،‬‬ ‫عمال شــبیه دونالد ترامــپ رئیس جمهــور منتخب فعلی‬ ‫امریکاســت‪ .‬مارین لوپن در این راســتا بــه عوام گرایی و‬ ‫جلب ارای سفید و خاکستری روی خواهد اورد‪ ،‬دقیقا مانند‬ ‫اقدامی ک ه ترامپ در انتخابات ریاســت جمهوری هشــتم‬ ‫نوامبر امســال صــورت داد‪ .‬اصلی ترین نگرانی فرانســوا‬ ‫فیون‪ ،‬شعارهای عوام گرایانه ای اســت که مارین لوپن و‬ ‫کمپین انتخاباتی وی با هدف جذب ارای عمومی خواهند‬ ‫داد‪ .‬لوپن در این مسیر‪ ،‬مورد حمایت مستقیم دولت بعدی‬ ‫ایاالت متحده امریکا قرار خواهد گرفت‪ .‬احتمال دخالت‬ ‫غیر مستقیم امریکا در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه‪،‬‬ ‫باتوجه به علقه های سیاسی مشترکی که میان لوپن و ترامپ‬ ‫وجود دارد کامال محتمل خواهد بود‪ .‬در مقابل‪ ،‬فرانســوا‬ ‫فیون در انتخابات ریاســت جمهوری سال اینده از حمایت‬ ‫اکثریــت قریب به اتفاق کشــورهای عضــو اتحادیه اروپا‬ ‫برخوردار خواهد بود‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اولترا محافظهکار‬ ‫پیروزی فیون یا لوپن‪ ،‬ادامه پیروزی ترامپ در امریکاست‬ ‫ازاده طاهری‬ ‫خبرنگار‬ ‫گفتارها‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪322‬‬ ‫‪4‬‬ ‫یک محافظه کار اتوکشیده در حالی قرار است نامزد‬ ‫راست میانه در انتخابات ریاســت جمهوری فرانسه باشد‬ ‫که نتیجه دور از انتظــار انتخابات امریــکا احتمال تکرار‬ ‫پدیده ای مشابه در فرانسه را نیز افزایش داده است‪.‬‬ ‫همــه نگاه ها بــه مارین لوپــن‪ ،‬رهبر حزب راســت‬ ‫افراطی جبهه ملی دوخته شده که ممکن است با پیروزی‬ ‫غیرقابل انتظــارش در انتخابات ســال ‪ ،2017‬نتیجه ای‬ ‫مشابه پیروزی دونالد ترامپ در امریکا را رقم بزند‪.‬‬ ‫به نظر می رســد راهیابی ترامپ به کاخ سفید‪ ،‬امید‬ ‫لوپن را برای تسخیر کاخ الیزه افزایش داده است‪ .‬اگرچه‬ ‫رهبر جبهه ملی فرانســه‪ ،‬رویای تکرار نتیجــه انتخابات‬ ‫امریکا را در کشور متبوع خود در ســر می پروراند اما شاید‬ ‫وی تنها نماینده جریانی نباشــد که این روزها با به چالش‬ ‫کشــیدن نخبگان حاکم در غرب‪ ،‬برای خــود محبوبیت‬ ‫می خرد‪.‬‬ ‫اگر به اردوی راست میانه در فرانسه نگاهی بیندازیم‬ ‫متوجه می شــویم که پدیده ترامپ راه خــود را به احزاب‬ ‫کالســیک نیز باز کرده اســت‪ .‬در نگاه اول شــاید فیون‬ ‫محافظه کار و مبادی اداب‪ ،‬شــباهت چندانــی با ترامپ‬ ‫پرســرصدا و عوامگــرا نداشــته باشــد‪ .‬برای بســیاری‪،‬‬ ‫ملی گرایــان افراطی در جبهه ملی به ترامپ شــبیه ترند تا‬ ‫محافظه کاران ســنتی در حزب جمهوریخواهان فرانسه‪،‬‬ ‫با این حال اگر نگاهی به شــعارهای نامزد پیروز انتخابات‬ ‫درون حزبــی راســت میانه بیندازیــم‪ ،‬می توانیــم رد پای‬ ‫وعده هایی را بیابیم که زمینه پیروزی میلیاردر نیویورکی را‬ ‫در امریکا فراهم کرد‪.‬‬ ‫در مواضع فیون می تــوان حمله بــه افراط گرایی‪،‬‬ ‫سخت تر شــدن قوانین مهاجرتی‪ ،‬بهبود روابط با روسیه و‬ ‫اصالح نظام رفاهی در فرانسه را مشــاهده کرد‪ .‬بسیاری‬ ‫از این شــعارها بارها و بارها در جریان مبــارزات انتخاباتی‬ ‫امریکا نیز تکرار شد و رای دهندگان دلزده از نخبگان حاکم‬ ‫را به امید تغییــر وضع موجود‪ ،‬به حمایت از ترامپ ســوق‬ ‫داد‪.‬‬ ‫فیون‪ ،‬وعده مقابله با افراط گرایی اســامی را داده‬ ‫و نوشــتن کتابی در این زمینه بر محبوبیتش افزوده است‪.‬‬ ‫نامزد راســت میانه همچنیــن مقابله بــا ورود مهاجران به‬ ‫فرانســه را که درپی بحران پناهجویان به چالشــی جدی‬ ‫برای این کشور و همســایگان اروپایی اش بدل شده‪ ،‬در‬ ‫دستورکار خود داده است‪.‬‬ ‫وی از ممنوعیــت لباس شــنای اســامی موســوم‬ ‫به بورکینی حمایت کــرده و وعده داده اســت بندی برای‬ ‫محدودیت ورود مهاجران به قانون اساسی فرانسه اضافه‬ ‫کند‪.‬‬ ‫فیــون همچنین از نفــوذ اتحادیه اروپا بــر پاریس و‬ ‫همگرایی با این اتحادیه دل خوشــی نــدارد و همزمان از‬ ‫بهبود روابط با روســیه حمایت می کند و معتقد است برای‬ ‫مقابله با تهدیدهای تروریستی باید با مسکو همکاری کرد‪.‬‬ ‫در زمینــه اقتصــادی نیز فیون کــه زمانــی همانند‬ ‫ســایر گولیســت های اجتماعی از دخالت دولــت در بازار‬ ‫و نظام رفاهــی حمایــت می کرد‪ ،‬پــس از پایــان دوران‬ ‫نخســت وزیری اش‪ ،‬با چرخشــی ‪ 180‬درجه‪ ،‬به یکی از‬ ‫منتقدان نظام رفاهی این کشور بدل شد‪ .‬از این رو می بینیم‬ ‫که نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫فرانسه‪ ،‬از لزوم کاهش ‪ 500‬هزار شغل دولتی و همچنین‬ ‫کاهش ‪ 116‬میلیارد دالری در هزینه های عمومی ســخن‬ ‫می گوید یا بر لزوم افزایش ســاعات کار کارمندان تاکید و‬ ‫همزمان از کاهش مالیات ها حمایت می کند‪.‬‬ ‫انچه گفته شــد در حقیقت از فیون یک محافظه کار‬ ‫افراطی می سازد‪ ،‬اگرچه این تندروی در سایه ظاهر موقر‬ ‫و پیشینه سیاســی وی قرار گرفته باشد‪ .‬در حقیقت همین‬ ‫وعده ها موجب شــد وی بتواند در رقابت های دورن حزبی‬ ‫پیروز شــود و اکنون نیز امیدوار اســت با تکیــه بر همین‬ ‫مواضع راه خود را به الیزه باز کند‪ .‬فیون با زیرکی‪ ،‬مواضع‬ ‫ضد اسالمی و مهاجرستیز راســت افراطی را که زمینه ساز‬ ‫قدرت گرفتن جبهه ملی شده اســت‪ ،‬به نفع خود مصادره‬ ‫کرد و توانســت از ایــن طریــق دل رای دهندگانــی را به‬ ‫دســت اورد که نگران بحران پناهجویان و تکرار حوادث‬ ‫تروریستی خونین در فرانسه هســتند‪ .‬مواضع سرسختانه‬ ‫وی دربــاره لزوم اصــاح ســاختار دولت نیــز در حمایت‬ ‫رای دهندگان طبقه متوسط از وی موثر بود‪.‬‬ ‫ترکیب همین مواضــع بود که به فیــون فرصت داد‬ ‫رقبای هم حزبی خود را پشت سر بگذارد‪ .‬نیکال سارکوزی‬ ‫اگرچه در حمله به مســلمانان و مهاجران با فیون هم نظر‬ ‫بود و شاید مواضع تندتری نیز داشــت اما نتوانست برنامه‬ ‫اقتصادی قابــل قبولی ارائه دهد‪ .‬الن ژوپــه میانه رو نیز با‬ ‫وجود انکه در زمینه اقتصادی چیزی از فیون کم نداشــت‬ ‫اما غفلــت وی از انچــه موجــب گرایــش رای دهندگان‬ ‫بــه ملی گرایــان افراطی شــده اســت‪ ،‬شکســت وی را‬ ‫رقم زد‪.‬‬ ‫اکنــون باید دیــد ایا همیــن الگو می توانــد موجب‬ ‫پیروزی فیون در انتخابات ریاســت جمهوری فرانسه شود ‬ ‫نظرسنجی ها‪ ،‬اگرچه دیگر حنای انها چندان رنگی ندارد‪،‬‬ ‫از پیشتازی نامزد راست میانه بر نامزد راست افراطی و چپ‬ ‫میانه خبر می دهد‪.‬‬ ‫پوپولیست های راســت افراطی‪ ،‬با وجود شعارهای‬ ‫پرسر و صدا و البته پر طرفدارشان درباره لزوم بازپس گرفتن‬ ‫فرانســه از اتحادیه اروپا و مقابله با مهاجران و مسلمانان‪،‬‬ ‫برنامه روشنی برای اداره فرانســه ندارند‪ .‬سوسیالیست ها‬ ‫نیز به دلیل نمایــش ناامیدکننده فرانســوا اوالند در الیزه‪،‬‬ ‫شــانس چندانی برای راهیابی مجدد به قــدرت برای خود‬ ‫متصور نیستند‪.‬‬ ‫با این همه شــاید تفاوتی نمی کند که راست افراطی‬ ‫در انتخابات سال اینده به پیروزی برسد یا راست میانه ‪ .‬هر‬ ‫دو گروه قصد دارند تغییرات بنیادی در نحوه اداره فرانسه‬ ‫و سیاست خارجی این کشور اعمال کنند‪ .‬هم مارین لوپن‬ ‫که به دنبــال تکرار الگوی ترامپ در فرانســه اســت و هم‬ ‫فیون‪ ،‬قصد دارند مواضع سرسختانه ای در برابر مهاجران‬ ‫و مسلمانان داشته باشــند‪ .‬هر دو بر لزوم تقویت حاکمیت‬ ‫ملی تاکید دارند و خواســتار بهبود روابط با روسیه هستند‪،‬‬ ‫از این رو در مقام رئیس جمهور بعدی فرانســه‪ ،‬در مســیر‬ ‫واگرایی با شرکای این کشور در اتحادیه اروپا و ناتو‪ ،‬شاید‬ ‫نه با سرعتی یکسان‪ ،‬گام خواهند برداشــت‪ .‬البته فیون‬ ‫افزون بر این قصــد دارد تغییرات جــدی در نظام رفاهی‬ ‫فرانسه نیز ایجاد کند‪.‬‬ ‫فیون و لوپن‪ ،‬با وجود همه تفاوت های بسیار جدی‬ ‫که با یکدیگر دارند‪ ،‬می توانند نماینده جریانی باشــند که‬ ‫راه را برای ورود غیرمنتظره ترامپ به کاخ ســفید باز کرد‪.‬‬ ‫تفاوتی نمی کند در لباس مارین لوپن جبهه ملی یا فرانسوا‬ ‫فیون جمهوریخواهان‪ ،‬به نظر می رس د ترامپی ها پای خود‬ ‫را به انتخابات ریاست جمهوری فرانسه باز کرده اند و برای‬ ‫تصاحب الیزه خیز برداشته اند‪.‬‬ ‫پایانتروریسم؟‬ ‫گفتارها‬ ‫تحوالت حلب چه تاثیری بر سرنوشت داعش دارد‬ ‫جعفر قنادباشی‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫که ایــن نوع از عملیات با کســب موفقیت هــای میدانی‪،‬‬ ‫زمینه اخذ امتیازاتی را درصحنه سیاسی فراهم کند و ارتجاع‬ ‫منطقه را به انچه از اغاز یعنی از حدود شــش سال پیش در‬ ‫سوریه دنبال می کرده‪ ،‬نزدیک کند‪ .‬در اکثر قریب به اتفاق‬ ‫این عملیات‪ ،‬در اشغال نگه داشتن شهر تجاری‪ ،‬صنعتی‬ ‫و تاریخی «حلب» به عنــوان حلقه ومحور اشــغال دیگر‬ ‫مناطق سوریه‪ ،‬مورد تاکید تروریست ها وحامیان منطقه ای‬ ‫و بین المللی بود؛ شهری که مقامات امریکا‪ ،‬از ان به عنوان‬ ‫مکان مناســبی برای گردهمایی‪ ،‬نیروهــای به اصطالح‬ ‫میانه رو ومخالف دولت دمشق یاد می کردند‪.‬‬ ‫بنابرایــن از زمانــی کــه «حلــب» بــه اشــغال‬ ‫تروریست های تکفیری درامد تاکنون‪ ،‬درباره اهمیت این‬ ‫شــهر‪ ،‬ســابقه تاریخی ان و به ویژه جایگاه اقتصادی اش‬ ‫بسیارسخن گفته شده است‪ .‬این درحالی است که دست به‬ ‫دست شدن مناطق و محالت مختلف حلب‪ ،‬دراین مدت‬ ‫نیز سبب شده اســت تا افکار عمومی‪ ،‬اشــنایی بیشتری با‬ ‫این پرجمعیت ترین شهر سوریه و به ویژه مصائب جمعیت‬ ‫سه میلیونی ان پیدا کنند‪ .‬ســتمدیدگانی که نیمی از انان‬ ‫یعنی یک میلیون وپانصد هزارنفر‪ ،‬اواره شده و نیم دیگر‪،‬‬ ‫گفتارها‬ ‫«ازادسازی حلب؛ سرفصلی جدید در روند تحوالت‬ ‫سیاسی – نظامی در سوریه»‪« ،‬دستاورد های تعیین کننده‬ ‫عملیات ازادســازی حلب»‪« ،‬خط پایان تروریســت ها در‬ ‫حلب»؛ اغلب خبرگزاری های بین المللی از موفقیت های‬ ‫اخیر ارتش سوریه در مناطق شمالی و شرقی حلب‪ ،‬باعنوان‬ ‫رویدادی بســیار مهم و تعیین کننــده یاد کرده انــد و فرار‬ ‫معارضان مســلح و گروهک های تروریســتی تکفیری از‬ ‫این مناطق را‪ ،‬نشانه روشنی از شکست فضاحت بار انان و‬ ‫پیدایش سرفصل جدیدی در روند تحوالت چند سال گذشته‬ ‫سوریه دانسته اند‪.‬‬ ‫در تشــریح موفقیت هــای‬ ‫ارتش ســوریه در نبرد سرنوشت ساز‬ ‫«حلــب» و بــرای اثبــات اهمیت‬ ‫دســتاوردهای تازه تریــن عملیات‬ ‫ازادســازی مناطــق مختلــف این‬ ‫شهر‪ ،‬به جایگاه پر اهمیت سیاسی‪،‬‬ ‫اقتصــادی و نظامــی «حلــب» در‬ ‫معادالت داخلی این کشــور اشــاره‬ ‫می شود و به موازات ان از طرح های‬ ‫بین المللــی و پیچیــده ای که طی‬ ‫چهارســال گذشــته‪ ،‬از «حلب» به‬ ‫منزلــه تکیه گاهی برای ســیطره بر‬ ‫تمامی خاک ســوریه یــاد می کرد‪،‬‬ ‫ســخن به میان می اید‪ .‬طرح های‬ ‫شــومی که نه تنها ارتجــاع منطقه‪،‬‬ ‫بلکه قدرت های غربی بــه ان امید‬ ‫بســته بودند‪ ،‬ولی اینک با عملیات‬ ‫بــزرگ ارتــش ســوریه و نیروهای‬ ‫مقاومــت‪ ،‬بــه کلــی خنثی شــده و‬ ‫بدون هیچ دســتاوردی به پایان راه‬ ‫رسیده اند‪.‬‬ ‫تصاویر ده ها هزار تن از مردم‬ ‫ساکن محالت شمال شرق حلب که به کمک ارتش سوریه‬ ‫و نیروهای مقاومت از ســیطره تروریست ها رهایی یافته و‬ ‫در حال انتقــال به مناطق امن بودند‪ ،‬کافی بود تا بخشــی‬ ‫از تحول مهمی که در جبهه حلب در حال وقوع اســت‪ ،‬به‬ ‫اثبات برساند و علل اظهار نگرانی های مکرر ارتجاع منطقه‬ ‫و دولت های غربی را که بیش از هر زمان دیگر‪ ،‬از اشفتگی‬ ‫و یاس انان خبرمی داد‪ ،‬اشــکار کند‪ .‬به هر ترتیب رهایی‬ ‫ده ها هزار تــن از مردمی که تروریســت از انهــا به صورت‬ ‫سپر انسانی از انها سوءاستفاده می کردند و بدین وسیله از‬ ‫پیشروی های سریع ارتش سوریه جلوگیری می کردند‪ ،‬سبب‬ ‫شد تا از یک طرف چهره واقعی وضدانسانی گروهک های‬ ‫تروریستی تکفیری اشــکار شود و از ســوی دیگر با ایجاد‬ ‫احساس شکست و هزیمت‪ ،‬انان را به فرار سریعتر از مناطق‬ ‫و محالت شرقی حلب وادار کند‪.‬‬ ‫در ایــن حــال خبرهــای رســیده از درون جبهــه‬ ‫گروهک هــای تروریســتی و معارض‪ ،‬حاکــی از افزایش‬ ‫اختالفات درون گروهی و رد و بدل اتهاماتی بود که تقصیر‬ ‫این شکست فضاحت بار را ناشی از اهمال ورزی واشتباهات‬ ‫طرف مقابل می دانست و به زبانی دیگر‪ ،‬به موفقیت های‬ ‫عملیات ازاد سازی ارتش سوریه در حلب اعتراف می کرد‪.‬‬ ‫عملیات ازادســازی «حلب» از مدت هــا پیش اغاز‬ ‫شــده‪ ،‬ولیکن مرحله بــه مرحله و بــا اســتفاده از تجارب‬ ‫گرانبهــای حاصله‪ ،‬بــا موفقیت های چشــمگیری همراه‬ ‫بوده اســت‪ .‬در این فاصلــه‪ ،‬گروهک هــای زین الدین‪،‬‬ ‫احرارالشــام و جبهه فتح الشــام (همان جبهــه النصره) با‬ ‫کمک های پنهان و اشــکار امریکا‪ ،‬انگلیس وفرانسه و با‬ ‫اســتفاده از پشتیبانی های لجســتیک ترکیه‪ ،‬تالش های‬ ‫ بی ثمری را بــرای حفظ مواضع خود در حلــب بکار بردند و‬ ‫چندین عملیات بزرگ را با واحدهای ُپر تعداد تروریســتی‬ ‫علیه ارتش ســوریه و نیروهای مقاومت به اجرا گذاشتند؛‬ ‫سلســله عملیاتی که به رغم کمک های اطالعاتی امریکا‬ ‫و پوشش هواپیماهای جنگی این کشور‪ ،‬هیچ کدام نتایج‬ ‫موردنظر مخالفان ســوریه را تامین نکرد‪ .‬درحالی که همه‬ ‫امید مخالفان منطقه ای وبین المللی نظام ســوریه ان بود‬ ‫بیشــترین مرارت ها را در مدتی بیش از ســه سال از جانب‬ ‫گروهک های معارض مسلح و گروهک های تروریستی و‬ ‫تکفیری اشغالگر متحمل شده اند‪ .‬تروریست ها با اشغال‬ ‫حلب به عنــوان پایتخت اقتصادی ســوریه‪ ،‬بر شــاهرگ‬ ‫فعالیت های تجاری وصنعتی این کشــور تسلط پیدا کرده‬ ‫و از سوی دیگر با ســیطره بر تاسیســات نظامی مهم این‬ ‫شهر‪ ،‬بخشی از قابلیت های دفاعی این کشور را در اختیار‬ ‫گرفته بودنــد‪ ،‬چنانکه عالوه بر اشــغال فــرودگاه حلب‪،‬‬ ‫دانشــکده نظامی و چند پایگاه مهم نظامــی دیگر‪ ،‬از این‬ ‫شهر و بزرگراه های مرتبط به ان‪ ،‬برای دریافت کمک های‬ ‫لجستیکی از ترکیه وانتقال ان به دیگر نقاط سوریه استفاده‬ ‫می کردند‪ .‬بهره برداری از محصوالت تولیدی کارخانه های‬ ‫واقع در حلب و انتقال وفــروش ان در ترکیه از جمله دیگر‬ ‫سوءاستفاده هایی اســت که گروهک های مسلح معارض‬ ‫از حلب می کردند و در واقع همزمان بــا به بیگاری گرفتن‬ ‫بخشی از مردم ســاکن این شهر‪ ،‬از‬ ‫ســرمایه های جاری در امور تجاری‬ ‫وصنعتی نیز به نفع پیشبرد تحرکات‬ ‫خشــونت بار تروریســتی و تکفیری‬ ‫بهره برداری می کردند‪.‬‬ ‫لذا می توان گفت که شکست‬ ‫معارضین مســلح در «حلــب» تنها‬ ‫بــه معنــی از دســت دادن یــک‬ ‫موضع نظامی نیســت‪ ،‬همچنانکه‬ ‫پیروزی های ارتش سوریه و نیروهای‬ ‫مقاومت در این شــهر‪ ،‬تنها به معنی‬ ‫در اختیار گرفتن یک موضع بســیار‬ ‫مهم نظامی نیســت‪ .‬زیرا اســتقرار‬ ‫پیروزمندانه ارتش سوریه ونیروهای‬ ‫مقاومت در بخش شــرقی وشمالی‬ ‫حلب عالوه بر زمینه مســاعدی که‬ ‫برای مراحل بعدی سلسله عملیات‬ ‫ازاد ســازی فراهم می کند‪ ،‬بسیاری‬ ‫از توانمندی هــا وقابلیت های های‬ ‫تروریســت ها راکه به واسطه تسلط‬ ‫براین شــهر در اختیار گرفته بودند‪،‬‬ ‫از انان سلب می نماید و این درحالی‬ ‫است که استان «ادلب» که تروریست ها ان را برای اقامت‬ ‫وتحرکات بعدی خود انتخــاب کرده اند‪ ،‬قابلیت های الزم‬ ‫ومورد نظر انان را برای سوءاستفاده های افتصادی‪،‬سیاسی‬ ‫ونظامی ندارد‪ ،‬به ویژه انکه در مقایســه با حلب از مرز های‬ ‫ترکیه دورتر اســت و بر بزرگراه های حیاتی ترکیه‪ ،‬اشراف‬ ‫الزم را ندارد‪.‬‬ ‫به هر ترتیب از دیدگاه اکثر کارشناسان و تحلیلگران‬ ‫مســائل منطقه‪ ،‬موفقیت های چشــمگیر هفته گذشــته‬ ‫ارتش ســوریه و نیروهــای مقاومت‪ ،‬صفحــه جدیدی در‬ ‫بحران سوریه گشــوده و ســرفصل تازه و پرثمری را برای‬ ‫خشکاندن ریشه های تروریسم در این بخش از منطقه اغاز‬ ‫کرده است‪ .‬این درحالی اســت که ارتش عراق ونیروهای‬ ‫مردمی این کشور در جبهه موصل ودر عملیات ازادسازی‬ ‫این شهر مهم و تاریخی‪ ،‬در حال طی کردن مراحل نهایی‬ ‫هســتند وموفقیت انان‪ ،‬عالوه برتضعیف روحیه مجموع‬ ‫تروریست های تکفیری درمنطقه‪ ،‬نویدبخش پیروزی های‬ ‫بزرگ جبهه ضدتروریستی‪ ،‬ضد استعماری و ضد ارتجاعی‬ ‫درمنطقه یعنی همان جبهه بزرگ مقاومت مرکب از سوریه‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬لبنان وهمپیمانان انان است‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫فکـر نـو‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫از مارکس تا جامعه پساطبقه ای‬ ‫تحلیل طبقاتی از نگاه غیراکادمیک‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫انسان شناسی زبان شناختی‬ ‫انسان شناســان در اوایــل قــرن بیســتم در‬ ‫ایاالت متحدهپژوهشدربارهزباندرارتباطبافرهنگ‬ ‫و بافت های اجتماعی زندگی روزمره را اغاز کردند‪ .‬این‬ ‫پژوهش ها در حوزه میان رشــته ای «انسان شناسی‬ ‫زبان شــناختی» در اواخر قرن گذشته و قرن حاضر‬ ‫به عنوان شــاخه ای از علــم انسان شناســی تدوین‬ ‫و معرفی شــد‪ .‬منظــور از میان رشــته ای بودن علم‬ ‫حاضر این اســت که عمده حوزه تحقیقش برگرفته‬ ‫از رشته های علمی مستقل از یکدیگر است؛ به ویژه‬ ‫دو حوزه زبان شناسی و انسان شناسی‪ .‬ذکر این مهم‬ ‫ضروری اســت که شــاخه مذکور با «زبان شناســی‬ ‫انسان شناختی»وکارهایکسانیچونجورجلیکاف‬ ‫متفاوت اســت‪ .‬در این راســتا‪ ،‬کار «انسان شناسی‬ ‫زبان شناختی» بررسی چگونگی تاثیر زبان بر حیات‬ ‫اجتماعی اســت‪ .‬همچنین بررســی می کنــد زبان‬ ‫چگونه ارتباطات بشری‪ ،‬اشکال هویت اجتماعی و‬ ‫عضویت در گروه های اجتماعــی را به وجود اورده‪،‬‬ ‫به عقایــد فرهنگــی و ایدئولوژی ها ســازمان داده و‬ ‫بازنمایی فرهنگی مشترک میان جهان های طبیعی‬ ‫و اجتماعی را گسترش داده است‪ .‬اما علم حاضر در‬ ‫چند دهه گذشــته تغییر و تحول چشمگیری داشته‬ ‫است‪ .‬کتاب «انسان شناسی زبان شــناختی»‪ ،‬اثر‬ ‫الساندرو دورانتی‪ ،‬که از سوی نشر نی منتشر شده‪،‬‬ ‫یکی از اولیــن کتاب هایی اســت کــه ضمن طرح‬ ‫موضوعات مختلف در حوزه هــای زبان و فرهنگ‪،‬‬ ‫اصول و رویکردهای این حوزه را به نحوی قابل فهم‬ ‫تشــریح و برخــی از ویژگی های اساســی این تغییر‬ ‫و تحول را معرفی می کنــد‪ .‬از ایــن رو‪ ،‬هدف اولیه‬ ‫کتاب توصیف هویت مستقل و نیز شرح اهمیت ان‬ ‫در ارتقای درک ما از زبان اســت‪ .‬در کنار این هدف‪،‬‬ ‫کتاب حاضر کوشید ه به جای نوشتن رساله ای جامع‬ ‫در معرفی انسان شناسی زبان شناختی و تاریخچه و‬ ‫سیر تحول ان‪ ،‬گزینشی عمل کرده و از طرح عناوین‬ ‫وموضوعاتیاجتنابکند‪.‬تاکیدیکهدراینکتاببر‬ ‫تاریخچه‪،‬منطقونظاماخالقیپژوهشمی شود‪،‬در‬ ‫زبان شناسینامعمولاستامادرمیانانسان شناسان‬ ‫امری معمــول؛ چراکه به باور نویســنده هر دو گروه‬ ‫مدت های مدیدی با سیاست های مربوط به عرضه‬ ‫نتایج تحقیق و تاثیر ان بر جوامع مورد مطالعه سروکار‬ ‫داشته اند‪ .‬کتاب حاضر از یک نظر دیگر هم مکمل‬ ‫ســایر کتاب های این مجموعه اســت و ان توجهی‬ ‫است که به فرهنگ و روش های مطالع ه ان دارد‪.‬‬ ‫تعریف یکدست و همه جانبه ای از طبقه وجود ندارد‪.‬‬ ‫مارکس‪ ،‬وبر‪ ،‬دورکیم و بوردیو هرکــدام یک یا چند وجه از‬ ‫ان را پررنگ و از وجوه دیگر صرف نظر کرده اند‪ .‬می توان‬ ‫طبقه را با مالکیت‪ ،‬اشتغال و رابطه با وسایل تولید تعریف‬ ‫کرد‪ .‬از سوی دیگر می توان رویکردی کالن به طبقه داشت‬ ‫(همانند مارکس و وبر) یا برعکس طبقه را (همانند دورکیم)‬ ‫در رویکردهای خرد و منفی فروکاهید و همچنین می توان‬ ‫با گسترش مفهوم سرمایه (همچون بوردیو) مفهوم طبقه‬ ‫را نیز بســط داد‪ .‬کتاب «رویکردهایی به تحلیل طبقاتی»‬ ‫حاوی مجموعه مقاالتی به ویراستاری اریک ُالین رایت که‬ ‫به تازگی به فارسی ترجمه شده است‪ ،‬در قالب یک مقدمه‪،‬‬ ‫شش فصل و نتیجه گیری‪ ،‬ســویه های متفاوت طبقه را از‬ ‫منظر تحلیلگران نومارکسیســت‪ ،‬نووبــری‪ ،‬نودورکیمی و‬ ‫بوردیویی بررسی می کند‪.‬‬ ‫یکــی از چیزهایــی کــه تقریبــا همــه رویکردهای‬ ‫جامعه شــناختی بــر ان اتفاق نظــر دارند‪ ،‬رابطــه طبقه با‬ ‫شــانس های زندگی است که به زبانی ســاده عبارت است‬ ‫از «فرصت هایی کــه افراد در دســتیابی بــه محصوالت‬ ‫کمیاب و ارزشمند دارند»‪ .‬البته این تاکید یکسان نیست‪.‬‬ ‫مارکس‪ ،‬توجه به رهایی بخشی را در اولویت قرار می دهد‪.‬‬ ‫او برخوردهای هنجاری با طبقه را پیش چشم دارد و عالوه ‬ ‫بر تبیین نابرابری ها‪ ،‬مایل اســت با رویکــردی انتقادی به‬ ‫جامعه ســرمایه داری راهــکاری جهت خالصــی از ان به‬ ‫دست دهد‪ .‬او منازعه را پیامد ذاتی همه مناسبات طبقاتی‬ ‫می داند‪ .‬وبر با انکه «طبقه را پایه بالقوه منازعات می داند اما‬ ‫به صراحت هرگونه ادعایی را مبنی بر اینکه مناسبات طبقاتی‬ ‫گرایش ذاتی به ایجاد منازعات اشکار دارند‪ ،‬رد می کند‪».‬‬ ‫تمرکز خاص او بر ظرفیت های بازار در مساله شانس های‬ ‫زندگی برگرفته از دلمشــغولی های نظری او در زمینه تنوع‬ ‫تاریخی و متمایزبودن سرمایه داری به مثابه صورت به شدت‬ ‫عقالنی شده جامعه بازار است‪ .‬بوردیو صرفا به شانس های‬ ‫زندگی برحســب صورت بندی متنوعش از انواع ســرمایه‬ ‫می پردازد‪ .‬به رغم تصور پست مدرنیســت ها که مدعی اند‬ ‫طبقه مفهومی منسوخ است و منافع را باید مستقل از تولید‬ ‫ارزیابی کرد‪ ،‬بیشتر متفکرانی که کماکان به مفهوم طبقه‬ ‫وفادار مانده اند مارکسیست اند‪ .‬گرچه ایشان نیز از ادعاهای‬ ‫پراب ورنگ نظیر قوه مجریه دولت مدرن چیزی نیست مگر‬ ‫کمیته ای که از بورژوازی دست کشیده اند اما به رغم این‪،‬‬ ‫نکته ان اســت که طبقه همچنان محوریت مشخص خود‬ ‫را در سنت مارکسیستی حفظ کرده و مارکسیست ها‪ ،‬بسیار‬ ‫بیش از سایر سنت های نظری‪ ،‬برای انجام کارهای دشوار‬ ‫تبیینی به ان رجوع می کنند‪.‬‬ ‫رایت در کتاب خود بــه گــرداوری مجموعه تحلیل‬ ‫رویکردهــای نومارکسیســتی‪ ،‬رویکردهــای نووبــری‪،‬‬ ‫رویکردهــای نودورکیمی‪ ،‬تحلیــل طبقاتــی بوردیویی و‬ ‫تحلیل هــای پســاطبقه ای پرداخته اســت؛ تحلیل هایی‬ ‫که چهره های سرشــناس جامعه شناســی سیاســی انها را‬ ‫به رشــته تحریر دراورده اند‪ .‬رایت در فصــل پایانی نتیجه‬ ‫می گیرد که چگونه ســنت های مختلف تحلیل طبقاتی بر‬ ‫پرســش های محوری متفاوتی متمرکز شــده اند و چگونه‬ ‫تفاوت این پرســش ها‪ ،‬شــالوده بســیاری از تفاوت های‬ ‫انان در دریافت شان از طبقه است‪ .‬این کتاب دید جامعی‬ ‫از مفهوم طبقه و نحــوه تعریــف ان در دیدگاه های رقیب‬ ‫به دست می دهد‪.‬‬ ‫تضاد علم مدرن با مفاهیم فرهنگ ما‬ ‫حمیدپارسانیا‬ ‫حجت االسالم حمید پارسانیا در دومین هم اندیشی‬ ‫روش های تحقیق در علوم انسانی که در مرکز پژوهش های‬ ‫علوم انسانی اسالمی صدرا برگزار شد‪ ،‬گفت‪« :‬به اعتقاد من‬ ‫نیاز نیست که علوم اجتماعی متناظر با فرهنگ اسالم تولید‬ ‫شودبلکهبایدعلوماجتماعیمتناظربافرهنگخودراببینیمو‬ ‫دریابیم‪،‬چوناینعلوموجودداشتهودرطولزمانتغییرات‬ ‫خودراداشتهاست‪.‬تنهابایدانرادیدوشناخت‪».‬اودرادامه‬ ‫گفت‪« :‬انچه از بحث های ارائه شده استنباط می شو د این‬ ‫استکهمدیریتدانشوروشتحولدرعلومانسانیچگونه‬ ‫است و دیگر اینکه نظریه چیست؟ اگر از یک پوزیتیویست ‬ ‫این سوال پرسیده شــود که یک نظریه در واقعیت چگونه‬ ‫شکل می گیرد‪ ،‬پاسخ می دهد که نظریه علمی از مشاهده و‬ ‫فرضیه و قانون و اثبات شکل می گیرد‪ .‬راجع به شکل گیری‬ ‫یک نظریه صحبت کردن ملزم به داشتن یک مبنای نظری‬ ‫است‪ .‬صرف داشــتن یک فرهنگ‪ ،‬کافی نیست تا نظریه‬ ‫تولید شود‪ ».‬این محقق حوزه علوم انسانی گفت‪« :‬امدن‬ ‫مفاهیم مدرن و پست مدرن به تنهایی کافی است تا فرهنگ‬ ‫ما را زیر و زبر کند که در این حالت یا باید قران را کنار بگذاریم‬ ‫یا به گونه دیگری ان را تفسیر کنیم‪ .‬با وجود مفاهیم قرانی‬ ‫و تاریخی علم‪ ،‬که در مفاهیم دین اسالم وجود داشته و در‬ ‫حاشیه ان کالم‪ ،‬فلسفه و فقه و دانش های متناظر با خودش‬ ‫را ایجاد کرده اســت‪ ،‬ایا علوم اجتماعی متناظر با ان را باید‬ ‫تولید کنیم و یا اصال ایــن مفاهیم علوم اجتماعی متناظر با‬ ‫خود را داشــتند‪ ،‬و امدن مفاهیم مدرن موجب شــده است‬ ‫امکان نگاه کردن به داشته های خود را از دست بدهیم‪».‬‬ ‫پارسانیا با اشــاره به لزوم شــناخت دقیق علوم مدرن غربی‬ ‫گفت‪« :‬دانش مدرن چشم ما را گرفته است‪ .‬مگر می توان‬ ‫چشمبهرویانبست؟ابتدابایدعینکیکهازانعلوماسالم‬ ‫را می بینیم و بررسی می کنیم را ببینیم و بهتر بشناسیم‪ .‬باید‬ ‫عقبه‪ ،‬فلســفه و انگیز ه نظریه ای را که وارد شــده‪ ،‬به خوبی‬ ‫دریابیم و بدانیم که این نظریه مختص به همه جهان و همه‬ ‫فرهنگ ها نیست و ما ُابژه ان نیستیم‪».‬‬ ‫حجاب اختیاری نیست‬ ‫نظر ایت اهلل مکارم شیرازی‬ ‫درباره مراحل پوشش‬ ‫شمیم باران روی انتن‬ ‫زندگی ایت اهلل مجتهدی‬ ‫مستند می شود‬ ‫فقدان نگاه مردم شناسانه به امریکا‬ ‫گزارشی از نشست «عص ر ترامپ»‬ ‫نشســت «عصر ترامپ و پیامدهای متعاقب ان در‬ ‫جهان و ایران» در پژوهشــگاه علوم انســانی و مطالعات‬ ‫فرهنگی با حضور سیدجواد میری‪ ،‬عضو هیات علمی این‬ ‫پژوهشگاه و الکســاندر ازادگان‪ ،‬استاد دانشگاه کالیفرنیا‬ ‫برگزار شد‪.‬‬ ‫ازادگان در ایــن نشســت گفــت‪« :‬در حــال حاضر‬ ‫نمی توان وارد مســاله پیش بینی دربــاره اینکه چه اتفاقی‬ ‫قرار اســت در امریکا بیفتد بشویم‪ ،‬چون همه چیز نامعلوم‬ ‫اســت و تنها براســاس انتخــاب وزرا و مشــاوران ترامپ‬ ‫می توان متوجه سیاستی که او می خواهد در پیش بگیرد‪،‬‬ ‫شــد‪ .‬ضمن اینکه تاریخ امریکا نشــان داده کــه خیلی از‬ ‫رئیس جمهورهــا وقتی به قــدرت می رســند‪ ،‬ادم دیگری‬ ‫می شوند‪».‬‬ ‫او درباره سیاســت داخلی امریکا توضیــح داد‪« :‬از‬ ‫لحاظ شــناختن حزب ترامپ دقیقا نمی توان گفت که او‬ ‫جمهوریخواه‪ ،‬محافظه کار یا یک فرد سنتی است ‪ .‬ترامپ‬ ‫در سال ‪ ۲۰۰۸‬از کلینتون طرفداری کرد اما االن در مقابل‬ ‫او قرار دارد‪ .‬بنابراین اینکه او کیست هنوز یک معماست‪».‬‬ ‫در ادامه این نشست‪ ،‬سیدجواد میری سخنرانی خود‬ ‫ن ترامپ در امریکا امری عجیب‬ ‫را با این پرسش که «برامد ‬ ‫بود یا امری باور نکردنی؟» اغاز کرد و گفت‪« :‬به نظر من‬ ‫ن ترامپ در امریکا یک امر باورنکردنی نیست‬ ‫روی کار امد ‬ ‫بلکه بیشتر یک امر عجیب است‪ .‬انتخاب ترامپ نشان از‬ ‫این دارد که امر عجیب به عرصه عمومی برگشته است‪».‬‬ ‫عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات‬ ‫فرهنگی گفت‪« :‬یکی از سواالت مهم این است که چرا ما‬ ‫در ایران نمی توانیم امریــکا را با عنوان یک امر اجتماعی‬ ‫مطالعه کنیم؟ برای پاســخ به این سوال سه رویکرد عمده‬ ‫وجود دارد‪ .‬رویکرد اول رویکرد ذات گرایانه اســت به این‬ ‫معنی که در ایران اغلب ما اعتقاد داریــم که ذات امریکا‬ ‫شر و پلید اســت و در مقابل ذات ِ‬ ‫من (ایرانی) خوب و خیر‬ ‫است‪ .‬بنابراین دیالوگی نمی تواند بین این خیر و شر اتفاق‬ ‫بیفتد‪ .‬رویکرد دوم‪ ،‬رویکرد سیاســی است به این معنا که‬ ‫وقتی دربــاره امریکا صحبت می کنیم جامعــه امریکا را به‬ ‫رئیس جمهور ان تقلیل می دهیم‪ .‬درحالی که جامعه امریکا‬ ‫خیلی پیچیده تر از این حرف هاست‪».‬‬ ‫میری اضافه کرد‪« :‬رویکرد سوم این است که نگاه‬ ‫مردم شناسانه به جامعه امریکا وجود ندارد‪ .‬به بیان دیگر‬ ‫به دلیل اینکه رویکرد اول و دوم بیشتر در جامعه فکری ما‬ ‫غالب شده‪ ،‬ما شناخت درست و کاملی از سالیق و ذائقه‬ ‫مردم امریــکا نداریم به همیــن دلیــل نمی توانیم درباره‬ ‫امریــکا به عنوان یک امــر اجتماعی فکــر کنیم‪ .‬ممکن‬ ‫است برخی فکر کنند که روی کار امدن ترامپ یک فاجعه‬ ‫اســت‪ ،‬در حالی که به نظر من این طور نیســت‪ .‬به خاطر‬ ‫اینکه ترامپ بــا صحبت ها و وعــده و وعیدهایی که داده‬ ‫اگر عمل کند درگیری های داخلی امریکا بیشتر می شود‬ ‫و امکان اینکه سیاست های امریکا به سمت انزواگرایانه‬ ‫برود‪ ،‬زیاد است‪.‬‬ ‫«سکوت» اقای کارگردان درکلیسا‬ ‫اسکورسیزی با تازه ترین ساخته اش به واتیکان رفت‬ ‫کتاب «نامه های زنان ایرانی»‬ ‫منتشر شد‬ ‫جهش ناگهانی دالر‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫دالردراستانهثبترکوردجدیدقیمتیاست؛اگرچه‬ ‫تا امروز دولت دهم پرچمدار بیشــترین نرخ برای دالر با‬ ‫قیمت ســه هزار و‪ ٨٤٥‬تومان بود اما دولت یازدهم هم با‬ ‫نزدیک شدن به این رقم‪ ،‬به زودی جای همتای سابقش‬ ‫را خواهد گرفت‪ .‬یکشــنبه گذشــته در حالی نرخ دالر به‬ ‫سه هزار و ‪ ٨٥٠‬تومان رســید که این امر از افزایش ‪٣٠٠‬‬ ‫تومانی ارزش واحد پولی ایاالت متحده در سه ماه گذشته‬ ‫حکایتدارد‪.‬برخیاینروندراناشیازحرکتبانکمرکزی‬ ‫براییکسان سازینرخارزدانستهوعده ایدیگرافزایش‬ ‫معامالت صــوری را دلیل چنین شــتابی می دانند‪ .‬البته‬ ‫همه بر این مساله تاکید دارند که نوسانات ارز اسیب های‬ ‫جدیبهاقتصادخواهدزدوتداوماینروندبهسوداقتصاد‬ ‫ایران نخواهد بود‪ .‬نرخ دالر در اغاز هفته گذشته با شتابی‬ ‫کم سابقه‪ ،‬به رقم ســه هزار و ‪ ٨٥٠‬تومان رسید و هر چند‬ ‫خیلیزودقیمتانبهسههزارو‪ ٨١٥‬تومانکاهشیافت‬ ‫اما همین نرخ پس از اســفندماه ‪ ١٣٩١‬تکرار نشده بود‪.‬‬ ‫اخرین باری که قیمت دالر در ایران به بیش از ســه هزار‬ ‫و‪ ٨٠٠‬تومان رســید‪ ،‬اســفند ماه‪ ۹۱‬بود‪ .‬پس از نرخ سه‬ ‫هزار و‪ ٨٤٥‬تومانی که در بهمن سال‪ ١٣٩١‬ثبت شد‪ ،‬دالر‬ ‫قیمتی بیش از سه هزار و‪ ٨٠٠‬تومان را تجربه نکرده بود‪.‬‬ ‫حال با نرخی که هفته گذشته برای این واحد پولی تعیین‬ ‫شد‪،‬دولتیازدهمباالتریننرخدورانخودراتجربهکرد‪.‬‬ ‫این درحالی اســت که احتمال افزایش بیشتر نرخ واحد‬ ‫پولی ایاالت متحده وجود دارد و اگر چاره جویی نشــود‪،‬‬ ‫قیمتارزدراخرینروزهایسالمی تواندرکوردبیشترین‬ ‫قیمت تاریخ ایران را بشکند‪ .‬اگرچه در اخر وقت معامله‪،‬‬ ‫قیمت دالر به ســه هزار و ‪ ٨١٥‬تومان کاهــش یافت اما‬ ‫پیش بینی ها نشان می دهد ثبت رکورد قیمتی دالر‪ ،‬اتفاق‬ ‫محتملی است و ممکن است دالر امریکا با قیمتی حدود‬ ‫ســه هزار و ‪ ٩٠٠‬تومان ارزش گذاری شود‪ .‬تاثیرات نرخ‬ ‫بودجه ای دالر را نیز نباید در نوسانات اخیر نادیده گرفت‪.‬‬ ‫پس از انکه شنیده ها از نرخ دالر سه هزار و‪ ٣٠٠‬تومانی در‬ ‫بودجه ‪ ٩٦‬حکایت کرد‪ ،‬این رشد ‪ ٣٠٣‬تومانی بر بازار ازاد‬ ‫هم سایه افکند‪ .‬عواملی همچون کسری بودجه دولت‬ ‫و عدم تحقق درامدهای نفتی ظرف شــش ماه نخست‬ ‫ســال جاری‪ ،‬در کنار طرح مبارزه با پولشــویی که ورود و‬ ‫خروج بیش از ‪ ١٠‬هزار دالر را ممنــوع کرده‪ ،‬جزو عوامل‬ ‫افزایش قیمت دالر محســوب می شوند؛ اما انچه به نظر‬ ‫می رسدتاثیربیشتریبرافزایشواحدپولیایاالتمتحده‬ ‫داشتهباشد‪،‬سیاست هایبانکیاست‪.‬بانکمرکزیروند‬ ‫افزایش گام به گام قیمت دالر برای یکسان سازی نرخ ارز‬ ‫را در پیش گرفته که تاثیرات مشهودی بر بازار داشت‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر به نظر می رسد ردپای صرافی های بانک ها و‬ ‫به ویژه بانک های دولتی میــان قیمت فزاینده دالر وجود‬ ‫دارد چراکه این صرافی ها به عنوان تزریق کنندگان ارز در‬ ‫بازارمی توانندبه نوعیتعیین کنندهقیمت هاباشندکهاین‬ ‫روزها نرخ ها را باالتر اعالم کرد ه و موجب افزایش قیمت‬ ‫دربازارمی شوند‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫تازه ترین فیلم اسکورسیزی که مدعی کسب جایزه در‬ ‫اسکار ‪ ٢٠١٧‬به شمار می رود‪ ،‬در مرکز کلیسای کاتولیک‪،‬‬ ‫شهر واتیکان اکران جهانی خود را خواهد داشت‪ .‬سه شنبه‬ ‫گذشته مارتین اسکورســیزی با ‪ ٤٠٠‬کشیش به تماشای‬ ‫این فیلم که داستانی درباره مبلغان مسیحی قرن هفدهم‬ ‫است‪ ،‬نشست‪ .‬او ‪ ٢٧‬ســال را صرف ساخت «سکوت»‪،‬‬ ‫فیلمی کــه ســاخت ان را یــک «تعلق خاطــر» توصیف‬ ‫می کند‪ ،‬کرده است‪.‬‬ ‫در مراســمی که در موسســه اســقفی شــرقی برای‬ ‫مسیحیان برگزار شد خبری از فرش قرمز و زرق وبرق های‬ ‫ان نبــود؛ ضمــن انکه پــاپ فرانســیس در این مراســم‬ ‫حضور پیدا نکرد و اسکورســیزی به همراه ‪ ٤٠٠‬کشیش و‬ ‫میهمانانش به تماشای این فیلم ‪ ١٥٩‬دقیقه ای نشست‪.‬‬ ‫فیلم «سکوت» براســاس رمانی به همین نام اثر نویسنده‬ ‫ژاپنی «شوســاکو اندو» است که در ســال ‪ ١٩٦٦‬منتشر‬ ‫شد‪ .‬وقایع داستان در قرن هفدهم میالدی روی می دهد‬ ‫و درباره دو مبلغ مسیحی اهل کشــور پرتغال با بازی اندرو‬ ‫گارفیلد و ادام درایور اســت که در تعقیب مرشدشان‪ ،‬پدر‬ ‫فریرا به ژاپن سفر می کنند‪ .‬در ان زمان مسیحیت در ژاپن‬ ‫ممنوع بود و افرادی که مبلغ این دین بودند شکنجه شده‬ ‫و مــورد ازار و اذیت قــرار می گرفتند‪ .‬فریرا‪ ،‬بــا بازی لیام‬ ‫نســون‪ ،‬وقتی با این موقعیت مواجه می شــود‪ ،‬از طریق‬ ‫ایینی به نام «فومی» دین مسیحیت را انکار می کند ‪ .‬تریلر‬ ‫دو دقیقه ای «سکوت» که اخیرا منتشر شد‪ ،‬نشان دهنده‬ ‫فیلمی پر از اضطراب و خشونت است‪ .‬اما این فیلم یکی‬ ‫از مدعیان اصلی نامزدی در اســکار هشتادونهم به شمار‬ ‫می رود؛ افتخاری که بارها نصیب اسکورســیزی شده اما‬ ‫فقط یک بار و ان هم برای فیلم «رفتگان» توانســت این‬ ‫جایزه را از ان خود کند‪ .‬اسکورســیزی رمان اندو را ســال‬ ‫‪ ١٩٨٩‬خواند؛ یعنی یک ســال پس از ســاخت «وسوسه‬ ‫مســیح» که بحث و جنجال هایــی را راه انداخت‪ .‬گرچه‬ ‫نسخه ژاپنی این فیلم سال ‪ ١٩٧١‬ساخته شد اما اندو ان را‬ ‫اقتباسی بی مایه دانست‪ .‬از طرفی اسکورسیزی مصمم بود‬ ‫اقتباس سینمایی رمان «سکوت» را روی پرده ببرد اما این‬ ‫پروژه بارها با مشکالت و وقفه هایی روبه رو شد‪ .‬در نهایت‬ ‫فیلمبرداری «سکوت» سال گذشته در تایوان کلید خورد‪.‬‬ ‫این فیلم ‪ ٢٣‬دســامبر در امریکا و اول ژانویه در انگلستان‬ ‫روی پرده می رود‪.‬‬ ‫خواسته های زنان د ر عصر مشروطه‬ ‫‪29‬‬ ‫حجاب اختیاری نیست‬ ‫نظر ایت الله مکارم شیرازی درباره مراحل پوشش‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سفر به سرزمین تزارها بدون ویزا‬ ‫هفته گذشته در خبرگزاری ها خبری منتشر شد‬ ‫مبنی براینکهطبقتوافقمیانمقاماتوزارت خارجه‬ ‫روسیهوایران‪،‬صدورروادیدبرایاتباعایندوکشور‪،‬‬ ‫طبق شرایط خاصی از ســال ‪ ۲۰۱۷‬لغو خواهد شد‪.‬‬ ‫گــزارش اول در این باره را خبرگزاری ایســنا به نقل از‬ ‫خبرگزاری«اسپوتنیک»روسیهمخابرهکرد‪.‬بر اساس‬ ‫این گزارش‪ ،‬یوگنی ایوانف‪ ،‬رئیس بخش کنســولی‬ ‫وزارت خارجه روســیه اعالم کرد که براساس توافق‬ ‫جدید میان تهران و مســکو که در پنجمین نشست‬ ‫کمیسیون همکاری کنسولی دو کشور به دست امد‪،‬‬ ‫از این پس گروه های گردشــگران پنج تا‪ ۵۰‬نفره که‬ ‫قصد سفر بین دو کشــور را داشته باشند‪ ،‬برای مدت‬ ‫‪ ۱۵‬روز اقامت‪ ،‬نیاز به اخذ ویزا نخواهند داشت‪ .‬مایا‬ ‫لومیدز‪،‬رئیساتحادیهمجریانتورروسیهدراین باره‬ ‫گفتهاست‪«:‬توافقحاصل شدهمیانایرانوروسیه‪،‬‬ ‫موجب افزایش چشمگیر سفر گردشگران میان دو‬ ‫کشــور خواهد شــد؛ دقیقا مانند اتفاقی که میان دو‬ ‫کشورچینوروسیهرقمخورد‪».‬لومیدزاظهارداشت‪:‬‬ ‫«گروه هایتوریستیکهحداقلپنجنفرباشند‪،‬برای‬ ‫سفر به روسیه و برعکس نیازی به اخذ ویزا نخواهند‬ ‫داشت‪ .‬البته تنها تعداد محدودی از مجریان تور در‬ ‫دوکشورمجازبهارائهاینتورهاهستندواژانس های‬ ‫ارائه دهندهاینخدماتبایدبهتاییدطرفینبرسند‪».‬او‬ ‫همچنینبهاینمسالهاشارهکردکهتعدادگردشگرانی‬ ‫که از ایران به روسیه ســفر می کنند‪ ،‬در دو سال اخیر‬ ‫رشد چشمگیری داشــته و توافق به دست امده برای‬ ‫لغو ویزا‪ ،‬این روند را بهبود خواهد بخشید‪ .‬پیش بینی ‬ ‫می شود توافق لغو ویزای گردشــگری میان ایران و‬ ‫روسیه از سال‪ ۲۰۱۷‬اجرایی شود‪ .‬انتشار این خبر در‬ ‫رسانه ها و شــبکه های اجتماعی بازتاب گسترده ای‬ ‫داشت و برخی ان را به برداشتن قطعی روادید بین دو‬ ‫نحالکمیبعدازانتشاراین‬ ‫کشورتعبیرکردند‪.‬درهمی ‬ ‫اخبار‪،‬سخنگویدستگاهدیپلماسیدربارهلغومحدود‬ ‫روادیدمیانایرانوروسیهتوضیحاتیارائهداد‪.‬بهرام‬ ‫قاسمی اخبار منتشــره در برخی رسانه ها مبنی بر لغو‬ ‫روادید میان ایران و روسیه را ناقص دانست و گفت‪:‬‬ ‫«قرار است ویزای تورهای گردشگری تحت شرایط‬ ‫خاصی‪،‬میاندوکشورلغوشودکههنوزامضاواجرایی‬ ‫نشده اســت‪ ».‬او در واکنش به خبر لغو روادید میان‬ ‫ایران و روســیه گفت‪« :‬این خبر به صورتی که امروز‬ ‫در برخی رسانه ها منتشر شــد‪ ،‬صحت ندارد‪ .‬در این‬ ‫خصوص انچه می توان فعال اظهار کرد ان است که‬ ‫براساس مذاکرات صورت گرفته قبلی بین دو کشور‪،‬‬ ‫قرار اســت ویزای تورهای گردشگری تحت شرایط‬ ‫خاصی که مورد موافقت قرار گرفته‪ ،‬میان دو کشور‬ ‫لغوشودکهاینتوافقنیزهنوزاجرایینشدهاست‪».‬‬ ‫سخنگوی دستگاه دیپلماســی ادامه داد‪« :‬توافق و‬ ‫سند مورد اشاره پاراف شــده و قرار است به زودی بین‬ ‫دو کشور امضا شود‪ .‬تا انجام تفاهمات الزم برای لغو‬ ‫ویزایعادیبرایشهرونداندوکشورهنوزگام های‬ ‫زیادی باقی اســت که بایــد در فرصت مقتضی بین‬ ‫مقامات ذی ربط دو کشور مورد تفاهم قرار گرفته و به‬ ‫مرحلهاجرادراید‪».‬‬ ‫ایت الله ناصر مکارم شــیرازی با رد دیــدگاه اختیاری‬ ‫بودن حجاب در جامعه‪ ،‬مبنای قانونی بودن رعایت حجاب‬ ‫را ضرورت حفظ فضای عمومی از الودگی دانست که پس از‬ ‫مرحله فرهنگ سازی قابل پیگیری است‪ .‬این مرجع تقلید‬ ‫ساکن قم در پاســخ به ســوالی درباره حجاب‪ ،‬با رد دیدگاه‬ ‫اختیاری بــودن ان در جامعه‪ ،‬مبنای قانونــی بودن رعایت‬ ‫حجاب را ضرورت حفظ فضای عمومی از الودگی دانست‪.‬‬ ‫در این سوال امده است‪ :‬همان گونه که مستحضر هستید‪،‬‬ ‫درباره وضعیت رعایت حجاب در جامعه اسالمی و مداخله‬ ‫حکومت در این مساله دو دیدگاه وجود دارد‪ .‬برخی به عدم‬ ‫دخالت حکومت و برخی به مداخلــه حکومت معتقدند‪ .‬اما‬ ‫به نظر حضرتعالی اگر در جامعه اسالمی حجاب و پوشش‬ ‫مطلوباسالمیرعایتنشود‪،‬حکمدیندر این بارهچیست؟‬ ‫ایا مداخله قانــون در این مســاله اجتماعی جایز اســت یا‬ ‫خیر؟ایت الله مکارم شــیرازی در پاســخ بیان کرده است‪:‬‬ ‫«در جامعه اسالمی هریک از واجبات الهی اگر مورد عمل‬ ‫قرار نگیرد‪ ،‬نخســت باید از راه فرهنگ ســازی ان را ترویج‬ ‫کرده و پیامدهای ان را در جامعه تشــریح کــرد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال همان گونه که می بینیم وجود مــواد مخدر در جامعه‬ ‫پیامدهای رفتاری ســوئی ایجاد می کند‪ .‬بنابراین می بینیم‬ ‫موسسات‪ ،‬نهادها و شبکه های رسانه ای فراوانی در تشریح‬ ‫ابعاد ضدفرهنگــی و مخرب ان تالش های بســیار زیادی‬ ‫انجام می دهند‪ .‬در گام بعدی اگر تشریح ابعاد و پیامدهای‬ ‫فرهنگی مواد مخدر جواب نداد‪ ،‬ضروری اســت جلوی ان‬ ‫به صورت قانونی گرفته شود؛ چراکه تباهی جامعه را به دنبال‬ ‫می اورد‪.‬باتوجهبهایننکتهمتوجهمبنایشکل گیریقانون‬ ‫در جهت مداخله در مساله مواد مخدر می شویم که ضرورت‬ ‫حفظ فضای عمومی از الودگــی را به دنبال دارد‪ .‬همین‬ ‫دغدغه در مورد مســاله حجاب نیز وجود داشته و اگر از‬ ‫راه فرهنگ سازی پاسخ در خور توجهی گرفته نشد‪ ،‬باید‬ ‫قانون وارد کار شود‪ .‬اما حتی االمکان باید کار فرهنگی در‬ ‫جامعه صورت بگیرد‪ .‬این گونه نباشد که در همان مرحله‬ ‫اول از قــوه قهریه و قانون اســتفاده کنیــم‪ .‬باید بگویم‬ ‫تعجبمی کنمازسخنکسانی کهمعتقدندرعایتحجاب‬ ‫در جامعه‪ ،‬امری اختیاری است و فضای عمومی باید ازاد‬ ‫باشد‪،‬زیرااینسخنشبیهاناستکهجلوگیریومداخله‬ ‫قانون در مســاله مواد مخدر هم ضروری نباشد‪ .‬جلوی‬ ‫شراب فروشی و‪ ...‬گرفته نشــود یا به طور کلی هرگونه‬ ‫خط قرمزی در جامعه وجود نداشــته باشد و هر شخصی‬ ‫به هر طریقی که خواست از این خطوط قرمز عبور کند‪.‬‬ ‫همه این ها واجبات الهی هستند و تفاوتی میان حجاب‪،‬‬ ‫شراب و دیگر واجبات الهی وجود ندارد‪ .‬بنابراین ضروری‬ ‫است نخست از راه فرهنگی اقدامات الزم صورت گیرد و‬ ‫اگر نتیجه مطلوب حاصل نشــد‪ ،‬باید به طور الزام عمل‬ ‫کرد‪ .‬زیرا حجاب هم تکلیف الهی است و هم قانون و از‬ ‫دو جنبه قانون و تکلیف بررسی می شود‪.‬‬ ‫شمیم باران روی انتن‬ ‫زندگی ایت الله مجتهدی مستند می شود‬ ‫مستند «شمیم باران» به تهیه کنندگی مهدی مطهر‬ ‫که در خانه مســتند انقالب اســامی تهیه شــده اســت‪،‬‬ ‫زمستان امسال در تلویزیون به نمایش درمی اید‪ .‬مصطفی‬ ‫حسن بیگی‪ ،‬کارگردان مستند «شــمیم باران» از به پایان‬ ‫رسیدن تولید این مســتند تا یک ماه اینده خبر داده و گفته‬ ‫است‪« :‬مستند شــمیم باران که به روایت زندگی ایت الله‬ ‫مجتهدی تهرانی می پردازد‪ ،‬مراحل پایانی فیلمبرداری را‬ ‫پشت سر می گذارد و با شروع تدوین ان در روزهای اینده‪،‬‬ ‫اذرماه فرایند تولید خود را به پایان می رساند‪».‬‬ ‫او همچنیــن اظهار داشــت‪« :‬شــخصیت ایت الله‬ ‫مجتهــدی به قدری جذبــه دارد کــه برخی اعضــای تیم‬ ‫ســاخت مســتند‪ ،‬در طول مراحل فیلمبرداری و اشنایی با‬ ‫شــخصیت ایشــان‪ ،‬به بحث طلبگی و فراگیــری دروس‬ ‫دینی عالقه مند شــدند و امروز که با شــما صحبت می کنم‬ ‫حداقل یکی از این افــراد در کالس های نوبت عصر حوزه‬ ‫ایت الله مجتهدی شرکت می کند‪ ».‬حسن بیگی محورهای‬ ‫موضوعی این مســتند را در چهار محور دسته بندی کرد و‬ ‫گفت‪« :‬در مستند شمیم باران تالش کرده ایم زندگی نامه‬ ‫معنوی ایت الله مجتهــدی را در چهار بخش دقت و تربیت‬ ‫طالب‪ ،‬عالقه به توسل در استان اهل بیت (ع)‪ ،‬ماجرای‬ ‫طلبه شدن ایشــان و ســبک زندگی و ساده زیستی ایشان‬ ‫به نمایش دراوریــم‪ ».‬او بــه انگیزه باالی خــود برای‬ ‫ساخت مستندی درباره شــخصیت ایت الله مجتهدی‬ ‫اشاره کرد و گفت‪« :‬من از یک سو در شش سال پایانی‬ ‫عمر حضرت ایت الله‪ ،‬توفیق شاگردی ایشان را داشتم‬ ‫و از سوی دیگر نیز فعالیت هایی در زمینه تدوین مستند‬ ‫انجام می دادم و همین مساله موجب شد به فکر ساخت‬ ‫مســتندی درباره شــخصیت این عالم بزرگوار بیفتم‪».‬‬ ‫حســن بیگی ادامه داد‪« :‬بر همین اســاس با همکاری‬ ‫اقای پیروز جابــری تصمیم گرفتیم به صــورت توامان‬ ‫کارگردانی مســتند «شــمیم باران» را انجــام دهیم تا‬ ‫قدمی در راستای شناساندن این شخصیت بزرگ به مردم‬ ‫برداشته باشیم‪ ».‬کارگردان این مستند گفت‪« :‬در این‬ ‫مستند با مصاحبه با نزدیکان و طالب ایت الله مجتهدی‪،‬‬ ‫تالش کرده ایم ابعاد مختلف شخصیت ایشان را بررسی‬ ‫کنیم و با حضرات امامی کاشانی‪ ،‬جاودان‪ ،‬میرسجادی‬ ‫و‪ ...‬به گفت وگو نشستیم‪ ».‬حســن بیگی همچنین از‬ ‫عالقه مند شدن تیم مستند به فراگیری دروس حوزوی در‬ ‫طول تهیه مستند خبر داد‪ .‬مستند «شمیم باران» در دو‬ ‫قسمت ‪ ۲۶‬دقیقه ای‪ ،‬به تهیه کنندگی مهدی مطهر در‬ ‫خانه مستند انقالب اسالمی تهیه شده و زمستان امسال‬ ‫از سیمای جمهوری اسالمی به نمایش درخواهد امد‪.‬‬ ‫مصائبکشورداری‬ ‫شماره جدید «گفتمان الگو» منتشر شد‬ ‫دوماهنامه «گفتمــان الگو» مصائب کشــورداری‬ ‫را به عنوان موضوع اصلی شــماره جدیــد‪ ،‬روی جلد برده‬ ‫و در گفت وگویی صریــح با احمد توکلی چهره سرشــناس‬ ‫اصولگرا‪ ،‬ان را به بحث گذاشــته اســت‪« .‬توسعه ارزوی‬ ‫مبهم اما مشــترک» تیتر گفت وگویی اســت با پروفســور‬ ‫جفری الکســاندر اســتاد جامعه شناســی دانشــگاه ییل‬ ‫امریکا‪ ،‬پیرامون توســعه‪ ،‬جامعه مدنی و دیــن که در این‬ ‫شــماره دوماهنامه «گفتمان الگو» منتشــر شــده است‪.‬‬ ‫این نشــریه همچنین با پروفســور عبدالعزیز ساشــا دینا‪،‬‬ ‫اســتاد مطالعات مذهبی دانشــگاه ویرجینیــا در امریکا و‬ ‫از چهره های مطــرح این حوزه در جهــان‪ ،‬گفت وگویی را‬ ‫ترتیب داده و این عنوان را برای ان انتخاب کرده اســت‪:‬‬ ‫«ازادی مذهبی کلید همزیســتی‬ ‫مدرن‪ ».‬مصاحبه بــا فرید یونس‬ ‫استاد دانشــگاه کالیفرنیا پیرامون‬ ‫منظر اجتماعی اســامی نســبت‬ ‫به توسعه و پیشــرفت‪ ،‬گفت وگو با‬ ‫حجت االسالم مهدوی زادگان در‬ ‫تحلیل الگوی رفتاری روشنفکران‬ ‫در صد سال اخیر و نسبت شناسی‬ ‫ان الگو با رفتار امروز روشنفکران‬ ‫در عصــر جمهوری اســامی‪ ،‬از‬ ‫دیگر مطالب این شماره «گفتمان‬ ‫الگو» است‪.‬‬ ‫مصاحبه بــا احمــد توکلی‪،‬‬ ‫چهره اصولگــرا و نماینده ســابق‬ ‫مجلس که روی جلد این شماره نیز‬ ‫بازتاب یافته‪ ،‬با موضوع اسیب شناسی الگوی کشورداری‬ ‫در جمهوری اســامی ایران‪ ،‬از بخش های ویژه شــماره‬ ‫تازه «گفتمان الگو» است‪ .‬گفت وگو با دکتر پیتر کوئینگ‬ ‫اقتصــاددان و تحلیلگر در حــوزه جغرافیای سیاســی که‬ ‫پیش تر در بانک جهانی نیــز فعالیت داشــته‪ ،‬در رابطه با‬ ‫ِ‬ ‫بهترین انها‪ ،‬در همین شماره‬ ‫الگوهای مختلف توســعه و‬ ‫امده است‪ .‬این نشریه به بهانه انتشار کتاب «اینده پژوهی‬ ‫انقالب اســامی؛ بیم هــا و امیدهــا» از علــی دارابی‪ ،‬با‬ ‫وی به گفت وگو نشســته اســت‪« .‬حوزه انقالبی» عنوان‬ ‫پرونده ای است که در این شماره «گفتمان الگو» به بحث‬ ‫گذاشــته شــده و ضمن ان‪ ،‬ایت الله سیدحسین موسوی‬ ‫تبریزی دبیــرکل مجمع محققین و مدرســین حوزه علمیه‬ ‫قم و ســید محمدمهدی میرباقری‬ ‫استاد دروس خارج فقه حوزه علمیه‬ ‫قم و سیدعلی اکبر حســینی نژاد‪،‬‬ ‫رئیس مجمــع نمایندگان طالب و‬ ‫فضالی این حوزه‪ ،‬به بیان نظرات‬ ‫خــود پرداخته انــد‪ .‬نقد و بررســی‬ ‫سیاســت های ایران در سه منطقه‬ ‫اســیای میانه و قفقاز‪ ،‬کشورهای‬ ‫شبه قاره و اســیای جنوب شرقی‪،‬‬ ‫با حضور کارشناســان این حوزه و‬ ‫همچنیــن بحثی در باب ســینما و‬ ‫نیــز معرفــی برخــی از تازه تریــن‬ ‫کتاب های حوزه الگوی اســامی‬ ‫ ایرانی پیشرفت‪ ،‬از دیگر مطالب‬‫این شماره «گفتمان الگو» است‪.‬‬ ‫خواست ه های زنان د ر عصر مشروطه‬ ‫کتاب «نامه های زنان ایرانی» منتشر شد‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫ بیست و هفتم‪ /‬استاد مهدی قاسمی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫استاد مهدی قاسم ‬ ‫ی‬ ‫به این فراز رسیدیم که‬ ‫امام ســجاد(ع) می فرماید‪:‬‬ ‫« َو ا ْل َح ْمــدُ ِل ّل ِه ا ّل ِ‬ ‫کب‬ ‫ــذ ی َر َ‬ ‫ِفینَــا َال ِت ا ْل َب ْس ِ‬ ‫ــط‪َ ،‬و َج َعلَ‬ ‫َلنَــا َا َد َو ِ‬ ‫ات ا ْلق َْب ِ‬ ‫ــض‪َ ،‬و َم ّت َعنَا‬ ‫ِب َا ْر َواحِ ا ْل َح ِ‬ ‫یــاه ‪َ ،‬و َاث َْب َت ِفینَا‬ ‫َجــ َوا ِر َح ْ َ‬ ‫ال ْع َم ِ‬ ‫ــال‪َ ،‬و َغ ّذانَا‬ ‫ِب َط َیب ِ‬ ‫الــر ْز ِق ‪َ ،‬و َا غْ نَانَــا‬ ‫ــات ّ‬ ‫ــه ‪َ ،‬و َا ْقنَا نَا ِب َم ّن ِ‬ ‫َض ِل ِ‬ ‫ــه ‪ ،‬ث ُّم‬ ‫ِبف ْ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ــکرنَا‪ ».‬این‬ ‫َا َم َرنَــا ِل ْ‬ ‫ــر ط َ‬ ‫اع َتنَا‪َ ،‬و ن ََهانَــا ل ْیب َتلی ُش َ‬ ‫یخ َتب َ‬ ‫یک حمد مســتقلی اســت که امام ســجاد(ع) بیان‬ ‫می فرمایند‪.‬‬ ‫تمام عباراتی که با الحمدلله شــروع می شوند‪،‬‬ ‫یک حمد مستقلی است؛ اشاره به یک نعمت مستقل‬ ‫است و همان وط رکه عرض کردیم هر نعمتی نیازمند‬ ‫یک حمدی اســت‪ .‬انجایی که می گوید حمدا حمدا‪،‬‬ ‫به دنبال حمد مســتقلی اســت که در فرازهــای قبلی‬ ‫داشــتیم اما در اینجــا حمدا به معنای حمد مســتقلی‬ ‫است که در کنار نعمت مســتقلی است؛ یعنی حضرت‬ ‫توجه به نعمت مســتقلی دارند‪ .‬رکب به معنای ترکیب‬ ‫کردن و االت و ادوات به معنای ابزار و نرم افزار است‪.‬‬ ‫معنای کلی االت و ادوات به یکدیگر نزدیک اســت؛‬ ‫هرچند برخی معتقدنــد که ما در عربــی ‪ -‬خصوصا در‬ ‫ادبیات دینی و قران کریم ‪ -‬کلمات مترادف و کلماتی‬ ‫که ظاهر متفاوت و معنای یکســان دارند‪ ،‬نداریم اما‬ ‫برخی دیگر می گویند که هر یک از تعبیرات اشــاره به‬ ‫یک معنایی است و شاید اختالف ظریفی باشد اما پی‬ ‫بردن به ان اختالف ظریف کار هر کسی نیست‪ .‬حتی‬ ‫در برخی از شــروح و تفاســیر نیز این اختالفات بیان‬ ‫نشــده اســت‪ .‬اما در هر صورت‪ ،‬االت و ادوات را به‬ ‫معنای ابزار و افزار معنا می کننــد‪« .‬متعنا» به معنای‬ ‫بهره بردن و نافــع بودن و «غذانا» بــه معنای تربیت‬ ‫کردن است‪.‬‬ ‫زمانی که مادر بــه فرزندش غــذا می دهد یعنی‬ ‫می خواهد جســم و روح او را تربیت کنــد‪َ « .‬و ا ْل َح ْمدُ‬ ‫کب ِفینَا َال ِت ا ْل َب ْس ِ‬ ‫ــل َلنَا َا َد َو ِ‬ ‫ِل ّل ِه ا ّل ِ‬ ‫ــط‪َ ،‬و َج َع َ‬ ‫ات‬ ‫ــذی َر َ‬ ‫ا ْلق َْب ِ‬ ‫ض»؛ حمد و ســپاس مخصوص خداوندی است‬ ‫که ابزار پهن کردن و گستراندن را در وجود انسان قرار‬ ‫داد و ابزار بستن و تنگ کردن را در اختیار ما قرار داد‪.‬‬ ‫این را به چند معنا گرفته اند؛ یکــی جاذبه و دافعه ای‬ ‫است که خداوند در وجود انســان قرار داده است که‬ ‫غذا را جذب می کند و فضــوالت را دفع می کند‪ .‬حتی‬ ‫بعضی اعضا و جوارح مانند درســت و پا حالت قبض و‬ ‫بسط دارند‪.‬‬ ‫پس یکــی از اقدامات خداوند این اســت که با‬ ‫اعصابی که در اعضا و جوارح انسان قرار داده به انها‬ ‫قابلیت انبســاط و انقباض داده اســت؛ اگر دست ما‬ ‫این اعصاب را نداشته باشــد‪ ،‬قابلیت دادن و گرفتن‬ ‫و باز و بســته کردن ندارد‪ .‬این بحث مســتقلی است‬ ‫که در چارچوب فیزیولوژی باید مطرح شــود که البته‬ ‫برخی نیز انها را در بحث هــای فکری و روحی جریان‬ ‫داده اند‪ .‬پس قبض و بسط ان چیزی است که خداوند‬ ‫اعم از دادن و گرفتن در وجود انسان قرار داده است‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫«نامه های زنان ایرانی» کتابی است که به تازگی به‬ ‫کوشــش علی باغد ار د لگشا توسط انتشــارات روشنگران‬ ‫و مطالعات زنان منتشر شد ه اســت‪ .‬این کتاب شامل ‪٦٢‬‬ ‫نامه از زنان ایرانی اســت کــه د ر روزنامــه «ایران نو» د ر‬ ‫فاصله سال های ‪ ١٢٨٨-١٢٩٠‬شمسی و همزمان با عصر‬ ‫مشروطه منتشر شد ه اســت؛ عصری که بر خالف مرد ان‪،‬‬ ‫این زنان بودند که د ر ان به د نبــال برخی حقوق اجتماعی‬ ‫خود از جمله حق تحصیــل بود ند و عالوه بــر ان با برخی‬ ‫خرافات و هنجارهای اجتماعی د ر مورد خود شــان مبارزه‬ ‫می کرد ند ‪ .‬یکی از این موضوعــات مخالفت هایی بود که‬ ‫د ر مورد راه اند ازی مد ارس د خترانه وجود د اشــت‪ .‬عمد ه‬ ‫نامه های این کتاب نیز به همین موضوع اختصاص د ارد ‬ ‫که شامل نامه هایی د ر باب نقش مد ارس د ر اهمیت تربیت‬ ‫د ختران یا ارتقای سطح فرهنگ اجتماعی جامعه ان زمان‬ ‫و بعضا اگهی ها و اعالن هایی د رباره تاسیس و راه اند ازی‬ ‫مد ارس د خترانه می شود ‪.‬‬ ‫باغد ار د لگشــا د ر مقد مه این کتــاب د ر توضیح این‬ ‫موضوع و کاهش تعد اد نامه های این چنینی د ر د و ســال‬ ‫بعد ی انتشــار روزنامــه ایران نــو می نویســد ‪« :‬د ر میان‬ ‫مباحث مطرح شــد ه د ر مکتوبات نســوان ایرانی‪ ،‬مساله‬ ‫حق تحصیل و د ریافت مجوز برای ایجاد مد ارس نسوان‪،‬‬ ‫مهم تریــن و پرتکرارترین موضــوع مد نظر زنــان ایرانی‬ ‫است؛ امری که کاهش طرح ان د ر شــمارگان سال د وم‬ ‫و سال سوم روزنامه ایران نو و اعالن های ایجاد مد ارس‬ ‫متعــد د د خترانــه د ر د یگــر روزنامه های عصر مشــروطه‬ ‫مانند روزنامه شکوفه نشــان از تحقق اصلی ترین مطالبه‬ ‫اجتماعی خیزش زنان د ر کمتر از یک د هه تالش د ر اواخر‬ ‫د وره قاجار است‪».‬‬ ‫د ر مابقــی نامه های منتشرشــد ه د ر ایــن کتاب هم‬ ‫زنان به مسائلی همچون تظلم خواهی‪ ،‬طرح د رخواست‬ ‫ایجاد عد الت خانــه‪ ،‬ایجاد د گرگونی د ر زبــان مرد محور‬ ‫عصر مشــروطه‪ ،‬به کارگیری واژه هایــی همچون زنان و‬ ‫خواهران به جای کلماتی مثل مخد رات‪ ،‬کمینه و ضعیفه‬ ‫و لغو مســاله تعد د زوجات پرد اخته اند ‪ .‬امتحان د بســتان‬ ‫ناموس د ر سنگلج‪ ،‬اعانه به وطن‪ ،‬خطابه یکی از شاگرد ان‬ ‫د بستان ناموس د ر مجلس امتحان‪ ،‬مکتوب شهری راجع‬ ‫به نسوان‪ ،‬عالیه خانم اخطار می کند ‪ ،‬کاغذ یا ماتمکد ه‪،‬‬ ‫نطق معارف پرورانــه‪ ،‬راجع به قتل رئیــس نظمیه انزلی‪،‬‬ ‫د بستان هنر‪ ،‬د ر بیچارگی زنان و‪ ...‬عنوان های تعد اد ی‬ ‫از نامه هــای کتــاب «نامه هــای زنان ایرانی» هســتند ‪.‬‬ ‫«نامه های زنان ایرانی» با قیمت ‪ ۱۵‬هزار تومان توســط‬ ‫انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد ه است‪.‬‬ ‫حمد مستقل و نعمت مستقل‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫تردیدهای ساکن نیاوران‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫ایاممکناستدکتروالیتینامزدانتخابات‪ 96‬شود؟‬ ‫نامزدی دوم؟‬ ‫برخی اخبار حکایت از ان دارد که پیشــنهادهایی دربــاره نامزدی‬ ‫علی اکبر والیتی در انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است‪ .‬دکتر‬ ‫والیتی هنوز واکنشــی به این اخبار نشــان نداده اما برخی شخصیت ها‬ ‫تحلیل هایی دراین باره داشته اند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫عجب حکایتی اســت؛ باز یک انتخابــات دیگر در‬ ‫پیش است و باز نام علی اکبر والیتی بر سر زبان ها افتاده‬ ‫است‪ .‬این بار غفوری فرد او را به عنوان یکی از مصادیق‬ ‫انتخاباتی مطرح کرده اســت‪ .‬نامــزدی او در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در حالی از مباحث این روزهای رسانه ها‬ ‫و محافل سیاسی شده اســت که او تا کنون برخالف علی‬ ‫الریجانی کــه نامزدی خــود را در اخریــن مصاحبه اش‬ ‫تکذیب کرده ترجیح داده در این باره سکوت کند‪.‬‬ ‫حال سوال اساســی این اســت که ایا رایزنی های‬ ‫ویژه ای در دفتر کار او واقع در ســاختمان نیاوران انجام‬ ‫شــده و او قرار اســت برای دومین بــار نامــزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شــود؟ ایا یکی از رقبای حسن روحانی‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫تصمیم اقای دیپلمات‬ ‫ایا علی اکبر والیتی حاضر است‬ ‫رقیب روحانی شود؟‬ ‫روایت غفوری فرد از یک نامزدی احتمالی‬ ‫ماجرا از این قرار اســت که غفوری فرد در پاســخ به‬ ‫این سوال که ایا قرار است اصولگرایان همچون سال ‪۸۴‬‬ ‫از کاندیدایی ناشناخته حمایت کنند‪ ،‬گفته است‪« :‬چنین‬ ‫چیزی صحت ندارد‪ .‬االن درباره هیچ فردی نظری اتخاذ‬ ‫نشده است‪ .‬تاکنون چهره هایی از اقای والیتی‪ ،‬روحانی‬ ‫تا دوســتان اقای احمدی نژاد مثل الهــام‪ ،‬حاجی بابایی‬ ‫و رســتم قاسمی در لیســت بررســی های ما قرار دارند‪».‬‬ ‫حاال این ســخن غفوری فرد مبنای تحلیل هایی شده که‬ ‫مبتنی بر نامزدی علی اکبر والیتی است‪ .‬حمید رضا ترقی‬ ‫درباره احتمــال نامــزدی علی اکبر والیتی گفته اســت‪:‬‬ ‫«اطالعی در این زمینه ندارم و قرائــن مثبتی نیز مبنی بر‬ ‫والیتی کــه در انتخابات ‪ ٩٢‬بــه عنوان‬ ‫نماینده اصولگرایان ســنتی متشکل از‬ ‫جبهه پیــروان‪ ،‬حزب موتلفــه و بخش‬ ‫اعظمجامعتیندرانتخاباتبودبالفاصله‬ ‫پس از اعالم نتایج انتخابات به حســن‬ ‫روحانــی تبریک گفت و جانشــین او در‬ ‫مرکــز تحقیقــات اســتراتژیک مجمع‬ ‫تشخیصمصلحتنظامشد‬ ‫نمی کنــم اصولگرایان شــخصیتی مثل والیتــی را برای‬ ‫انتخابــات ریاســت جمهوری ‪ 96‬معرفــی کنند‪.‬به دلیل‬ ‫هم فکری والیتی با روحانی قطعا وی رقابتی با او در زمینه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری نمی کند‪».‬‬ ‫والیتی و روحانی‬ ‫در میان اظهارنظرهای افرادی کــه درباره تصمیم‬ ‫اینــده علی اکبــر والیتــی تحلیل هایی دارنــد‪ ،‬مرتضی‬ ‫الویــری در تحلیلــی در این مــورد گفته اســت‪« :‬اقای‬ ‫والیتی همان طور که در مناظرات انتخاباتی خود عنوان‬ ‫کردند انتقادات جدی نسبت به عملکرد تیم مذاکره کننده‬ ‫سابق ایران داشتند‪ .‬بنابراین حاضر نبودند به سود جلیلی‬ ‫که مورد نظر اقایان بــود کناره گیری کنند‪ .‬حتی ایشــان‬ ‫در جایی عنــوان کرده بودند کــه اگر بنده قرار اســت به‬ ‫ســود یکــی از کاندیدهــای انتخاباتــی کناره گیری کنم‬ ‫به ســود اقای جلیلی نخواهد بــود و بلکه به ســود اقای‬ ‫روحانــی کناره گیــری خواهم کــرد‪ .‬به نظر می رســد که‬ ‫تحلیل اقای والیتی درباره مذاکرات هسته ای به تحلیل‬ ‫اقــای روحانی بســیار نزدیک بــوده اســت‪.‬این مطالبه‬ ‫اصولگرایان از اقای والیتی تاحدودی غیرواقعی به نظر‬ ‫می رسید‪ .‬چطور ممکن اســت اقای والیتی که انتقادات‬ ‫جدی نسبت به سیاســت های دولت اقای احمدی نژاد و‬ ‫همچنین تیم مذاکره کننده هسته ای داشت در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری به ســود اقای جلیلی که به وی انتقاد‬ ‫داشــت کناره گیری کنــد‪ .‬به نظــر من این درخواســت‬ ‫غیرمنطقی بود‪».‬‬ ‫روزنامه اعتماد در گزارشــی در مورد والیتی نوشته‬ ‫اســت ‪«:‬والیتی که در انتخابات ‪ ٩٢‬به عنــوان نماینده‬ ‫اصولگرایان سنتی متشکل از جبهه پیروان‪ ،‬حزب موتلفه‬ ‫و بخش اعظم جامعتیــن در انتخابات بود بالفاصله پس‬ ‫از اعالم نتایج انتخابات به حســن روحانی تبریک گفت‬ ‫و جانشــین او در مرکــز تحقیقــات اســتراتژیک مجمع‬ ‫تشخیص مصلحت نظام شد تا مشخص شود که والیتی‬ ‫به عنــوان یک چهــره تمام عیــار اصولگرایــی همچون‬ ‫علی الریجانی و محســن رضایی عالقه ای بــه رقابت با‬ ‫حســن روحانی در انتخابات ‪ ٩٦‬نــدارد‪ .‬بی تردید والیتی‬ ‫در انتخابات ســال اینده از روحانی حمایت خواهد کرد؛‬ ‫حمایتی که می تواند سبد رای روحانی را پر تر از انتخابات‬ ‫‪ ٩٢‬کند‪».‬‬ ‫روحانی رقابت کند‪ .‬همچنین با بهم ریختگی که در میان‬ ‫اصولگرایان وجود دارد که در انتخابات مجلس دهم هم‬ ‫شــاهد ان بودیم و هنوز در بین انها وجود دارد‪ ،‬شرایط و‬ ‫شانس برای روی کار امدن والیتی کم است‪ ».‬اما برخی‬ ‫شخصیت ها معتقدند که والیتی برای انتخابات ‪ 96‬شانس‬ ‫پیــروزی دارد‪ .‬از جمله این افراد کنعانی مقدم اســت‪ .‬او‬ ‫معتقد اســت‪« :‬اگر اصولگرایان به اجماع برسند که یک‬ ‫نامزد بیشتر نداشته باشند‪ ،‬والیتی می تواند جزو نامزدهای‬ ‫انها باشــد‪ ،‬اما مــا چهره هایی هــم داریم کــه در عرصه‬ ‫انتخابات قرار نگرفتند و شناخته شده نیستند اما با ظرفیت‬ ‫باالی شان‪ ،‬شرایط کسب ارای بیشتری را دارند‪ .‬اگر یک‬ ‫بازسازی سیاسی در اصولگرایان صورت گیرد و به وحدت‬ ‫برسند که از والیتی به عنوان یکی از گزینه هایشان حمایت‬ ‫کنند‪ ،‬وی می تواند با تغییر رویکرد و حمایت اصولگرایان‬ ‫پیروز شود‪.‬اگر عقبه سیاسی کشور و جریان اصولگرایی‬ ‫همه پشت سر هم باشند‪ ،‬والیتی می تواند رای بیاورد زیرا‬ ‫در ایران هیچ چیز غیر ممکن نیست و بعد از احمدی نژاد‬ ‫متوجه شــدیم که همه چیز امکانپذیر است‪ ».‬داریوش‬ ‫قنبری هم در ظهار نظری در این مورد گفته است‪« :‬بعید‬ ‫می دانم والیتی در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 96‬شرکت‬ ‫کند‪ ،‬زیرا اوضاع کشور به گونه ای است که خود روحانی‬ ‫رای می اورد و دوران ریاســت جمهوری اش هشت ساله‬ ‫می شود و طبیعتا وی قصد رقابت با روحانی را ندارد‪ .‬فکر‬ ‫اما این اولین بار نیست که علی اکبر والیتی به عنوان‬ ‫نامزد انتخابات مطرح می شود‪ .‬او همیشه در ادوار اخیر‬ ‫در مظان نامزدی بوده اســت‪.‬والیتی در خردادماه سال‬ ‫عبدالله ناصری معتقد است‪:‬‬ ‫«والیتی دیگر در هیچ انتخاباتی‬ ‫شرکت نمی کند‪».‬‬ ‫حمیدرضا ترقی می گوید‪:‬‬ ‫« والیتی ظرفیت رقابت با‬ ‫روحانی را ندارد‪».‬‬ ‫روایت چند بار نامزدی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سیاست‬ ‫اینکه وی قصد کاندیدا شدن برای انتخابات ‪ 96‬را دارد‪،‬‬ ‫هنوز مشــاهده نکرده ام‪ ».‬او در عین حال معتقد اســت‬ ‫که والیتی ظرفیت رقابت با روحانــی را ندارد‪ .‬ترقی گفته‬ ‫اســت‪« :‬از انجایی که بسیاری از خواســته های مردم با‬ ‫شــاخص های والیتی همخوانی ندارد‪ ،‬بعید اســت وی‬ ‫رئیس جمهور بعدی مان باشد‪».‬‬ ‫امــا در اظهارنظری دیگــر‪ ،‬عبدالله ناصــری گفته‬ ‫اســت‪«:‬والیتی دیگر در هیچ انتخاباتی شرکت نمی کند‬ ‫زیرا وی خودش را ازموده و فردی که دهه ‪ 70‬زندگی اش‬ ‫را پشــت ســر گذاشــته بعید می دانم که توان مدیریتی‬ ‫در دهه اخیر را داشــته باشــد‪ .‬همچنین والیتــی باتوجه‬ ‫به جایــگاه و مصونیتی کــه دارد حضورش بــا صالحدید‬ ‫بزرگان است‪.‬نسل جوان والیتی را برای ریاست جمهوری‬ ‫انتخاب نخواهند کــرد و تاحــدودی اصولگرایان میزان‬ ‫رای او را در جامعه سنجیده اند و به دنبال یک نیروی فعال‬ ‫و پرتوان تری مانند الریجانی هســتند امــا بعید می دانم‬ ‫که وی مجلــس را کنــار بگذارد و بــه عرصــه انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری بیایــد‪ .‬باتوجــه بــه پیــروزی روحانی‬ ‫در برجــام هر چند کــه برخی اثــارش هنوز بــرای جامعه‬ ‫مشهود نیست اما در حال حاضر فردی نیست که بتواند با‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪ ۱۳۷۶‬از کاندیداتــوری علی اکبــر ناطق نــوری حمایت‬ ‫کرد‪ .‬در سال ‪ ۱۳۸۴‬او تصمیم گرفت خودش کاندیدای‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری شود ولی به محض نامزد شدن‬ ‫اکبر هاشمی رفسنجانی کناره گیری کرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۳۹۲‬در یازدهمیــن دوره انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری او نیز نامزد انتخابات شد و با کسب حدود‬ ‫‪ ۶‬درصد ارا در میان شش نامزد حاضر در این انتخابات در‬ ‫رتبه پنجم قرار گرفت‪ .‬در ایــن انتخابات والیتی به همراه‬ ‫محمدباقر قالیباف و غالمعلی حدادعادل ائتالفی معروف‬ ‫به ائتالف ‪ ۲+۱‬تشکیل داده بودند که سخنگوی ان حسین‬ ‫مظفر بود‪ .‬فقط غالمعلی حدادعادل کنار رفت و در نتیجه‬ ‫والیتی و محمدباقر قالیباف باقی ماندند‪ .‬در این انتخابات‬ ‫وی عالءالدیــن بروجــردی را به عنــوان رئیــس کارگروه‬ ‫سیاسی‪ ،‬محمد نهاوندیان استاد برجسته دانشگاه و رئیس‬ ‫اتاق بازرگانی ایران را به عنوان رئیس کارگروه اقتصادی و‬ ‫مهدی نوید ادهم دبیر شــورای عالی اموزش و پرورش را‬ ‫به عنوان رئیس کارگروه فرهنگی و حســین انتظامی عضو‬ ‫هیات نظــارت بر مطبوعــات را به عنوان ســخنگوی خود‬ ‫منصوب کرده بــود‪ .‬والیتی همچنین در ســومین مناظره‬ ‫انتخاباتی با محوریت سیاست داخلی و خارجی‪ ،‬انتقادات‬ ‫شدیدی از عملکرد سعید جلیلی‪ ،‬دبیر شورای عالی امنیت‬ ‫ملی داشت‪ .‬او صراحتا اظهار داشــت که مذاکرات سعید‬ ‫جلیلی نتیجه ای جز تشــدید تحریم ها علیه ایران نداشته‬ ‫اســت‪ .‬در این مناظره والیتــی تلویحــا از اقدامات انجام‬ ‫شده در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی و محمد‬ ‫خاتمی و عملکرد حســن روحانی در شــورای عالی امنیت‬ ‫ملی حمایت کرد‪.‬‬ ‫علی اکبــر والیتی خــودش در یک اظهــار نظر در‬ ‫پاســخ به ســوالی مبنی بر اینکه در جریان انتخابات ‪92‬‬ ‫ائتالف ‪ 2+1‬شــکل گرفت‪ ،‬که برخی ها معتقدند شــما‬ ‫به نفع قالیباف ماننــد حداد عادل کناره گیــری نکردید‪،‬‬ ‫حقیقت ماجرای این ائتالف چیســت؟ گفته است ‪ «:‬در‬ ‫اسفند ماه سال ‪ 91‬در جلســه ای که نمایندگان سازمان‬ ‫تبلیغات اســامی (روحانیــون) حضور داشــتند‪ ،‬یکی‬ ‫از روحانیونی که وابســته به ســازمان تبلیغات اســامی‬ ‫بود از بنده ســوال کرد‪ ،‬اگــر جامعه روحانیــت و جامعه‬ ‫مدرســین تصمیمی را برای کاندیدای مورد نظر ریاست‬ ‫جمهوری بگیرند‪ ،‬شــما چه کار خواهید کرد؟‪ ،‬از میان ‪3‬‬ ‫نفری که حضور داشتیم (محمد باقر قالیباف‪ ،‬غالمعلی‬ ‫حداد عادل‪ ،‬علی اکبر والیتی) بنده تبعیت خود را اعالم‬ ‫کردم و همچنین در جلســات بین خودمــان به صراحت‬ ‫اعالم کــردم که هــر تصمیمی کــه جامعــه روحانیت و‬ ‫جامعه مدرســین بگیرد‪ ،‬تابع ان می شــوم‪ .‬ایــن نظر را‬ ‫فقط بنده داشــتم‪ .‬پس از ان جامعه مدرســین رای داد‬ ‫و بصورت مکتوب با امضای ایت اللــه یزدی کاندیدای‬ ‫جامعه مدرســین‪ ،‬بنده اعالم شــدم‪.‬در این میان اقای‬ ‫الریجانی ایــن اختیــار را از بنده گرفت که اگــر همه به‬ ‫نفع اقــای قالیباف کنــار رفتند بنده نیــز کناره گیری کنم‬ ‫اما کســانی بودنــد که کناره گیــری نکردنــد و عمال اگر‬ ‫بنده هــم کناره گیری می کــردم از ســوی اصولگرایان‬ ‫حداقــل دو کاندیــدا وجود داشــت البته بنــده نیز برای‬ ‫کناره گیری نسبت به حضور یک نفر در انتخابات راضی‬ ‫بودم و عــدم کنــاره گیری بعضی هــا باعث شــد از روند‬ ‫انتخابات کناره گیــری نکنم‪ .‬اقــای الریجانی و یکی از‬ ‫علمای جامعه مدرســین اعالم کرد اگر دیگران را برای‬ ‫کناره گیری راضی کردید‪ ،‬کناره گیری والیتی نیز در جیب‬ ‫بنده اســت البته برخی ها در این زمینه حرف های زیادی‬ ‫زده اند و بنده نیز عادت ندارم مجادله کنم‪».‬‬ ‫به نظر می رسد اگر علی اکبر والیتی نامزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شود بخشی از طیف سنتی اصولگرایان‬ ‫حامی او در انتخابات خواهند بود‪.‬‬ ‫لگرایان و اعتدال گرایان‬ ‫در میانه اصو ‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست راست سنتی در انتخابات ‪ 96‬چه خواهد بود؟‬ ‫در اینکــه طیف ســنتی اصولگرایان به نســبت دیگر‬ ‫طیف های اصولگرا زاویــه کمتری با حســن روحانی دارند‬ ‫شکی نیست‪ ،‬نکته اما این است که حاال همین طیف سنتی‬ ‫اصرار دارد که یک رقیب مقابل حسن روحانی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری معرفی کند‪ .‬انها البته تا به این نتیجه برسند‬ ‫راه پرپیــچ و خمی را پیموده اند‪.‬چه اینکــه تا همین چند ماه‬ ‫پیش حتی صداهایی از میان انها شنیده می شد که پیشنهاد‬ ‫حمایت از حســن روحانی در انتخابات ســال ‪ 96‬را داشت‪.‬‬ ‫حاال هر چه هست نامزدهای متعددی از این جناح در مظان‬ ‫نامزدی قرار دارند‪.‬‬ ‫ماجرای یک پیشنهاد جنجالی‬ ‫اصلمسالهشایدازانجااغازشدکهبرخیاصولگرایان‬ ‫اعتقاد چندانی به رقابت با حسن روحانی نداشتند؛ چرا که او را‬ ‫اساسا یک فرد غیر اصولگرا نمی دانستند یا شاید او را فردی‬ ‫قلمداد می کردند که اگر چه با انها زاویه هایی دارد اما هرگز‬ ‫یکاصالح طلبهمبهشمارنمی اید‪.‬زمانیکهاصولگرایان‬ ‫بعد از انتخابــات ‪ ۲۴‬خرداد درگیر ناکامی نامزدهایشــان در‬ ‫رقابت بودنــد مرحوم حبیب الله عســگراوالدی ســخنانی‬ ‫متفاوت در مورد نامزد پیروز به زبــان اورد‪« :‬اصولگرایان در‬ ‫انتخابات شکســت نخوردند چرا که حجت االسالم روحانی‬ ‫اصولگرای باســابقه اســت‪ .‬روحانی را «خیر الموجودین»‬ ‫می دانم‪ .‬مشــی فکری رئیس جمهور منتخب‪ ،‬بنده را قانع‬ ‫می کند‪ .‬حجت االســام روحانی به دور از افراط و تفریط و‬ ‫تعصب اصالح طلبانه یا اصولگرایانه و بر اساس انچه اهنگ‬ ‫دیروزامامخمینی(ره)واهنگمقام معظم رهبریوشعارهای‬ ‫خوبی که در جریــان رقابت های انتخاباتی مطــرح کرده‪،‬‬ ‫برنامه ریزی و از شــخصیت های معتــدل در دولت یازدهم‬ ‫اســتفاده خواهد کرد‪.‬به خاطر دارم زمانی که در مجلس با‬ ‫حجت االسالم والمسلمینروحانیهمکاربودم‪،‬ویهمیشه‬ ‫نظرشبراینبودکهعقالیمجلسدوریکدیگرجمعشوندو‬ ‫نگذاریم افراط و تفریط بر مجلس حاکم شود‪ .‬البته در طول‬ ‫مدتخدمتشدرشورایعالیامنیتملیومجمعتشخیص‬ ‫مصلحت نظام هم سعی وی بر اعتدال و تدبیر بوده است‪».‬‬ ‫او البته زمان زیادی بعد از این اظهارات در قید حیات‬ ‫نبود تا ببیند شــرایط تغییر خواهد کرد‪ .‬مســائل پیش امده‬ ‫موجب شد اصولگرایان و روحانی قطب مقابل هم شوند‪ .‬با‬ ‫این وجود اما هنوز بخشی از اصولگرایان به این فکر می کرد‬ ‫که می توان ائتالفی با حسن روحانی داشت‪.‬‬ ‫اولینش را شاید محمدرضا باهنر بیان کرده بود‪ .‬انجا‬ ‫که او چند مــاه پیش گفــت‪« :‬روحانی یکــی از نامزدهای‬ ‫بالقوه اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری سال اینده‬ ‫خواهد بود‪ .‬باهنــر در عین حال حمایــت جریان متبوعش‬ ‫از رئیس جمهوری وقت را مشــروط به عملکرد وی در سال‬ ‫پایانی دانسته بود‪».‬‬ ‫این اظهارنظر او که البته همراه شــد با این ســخنان‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم که گفته بــود‪ «:‬ما در زمان حیات‬ ‫مرحوم مهدوی کنی ایــن موضوع را مطــرح کردیم که در‬ ‫شرایط برابر حمایت از روحانی برای ما ارجحیت دارد و اخیرا‬ ‫نیز بحث تــازه ای در این باره نداشــته ایم و قاعدتا نظر ما بر‬ ‫منوال سابق است‪ ».‬سخنانی که به یک جنجال رسانه ای‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬ناگهان همان طیف هایی که خــود را رقیب و‬ ‫قطب مقابل حسن روحانی می دانستند پا به میدان گذاشته‬ ‫و حرف های اینچنینی را رد کردند‪ .‬انها حتی سخنان مرتضی‬ ‫نبوی که گفته بود‪ «:‬مــن فکر می کنم اقــای روحانی رای‬ ‫می اورد و بر کرسی ریاست جمهوری می نشیند‪.‬برداشت من‬ ‫این است که مردم ایران به هر رئیس جمهور دو دوره فرصت‬ ‫ریاست جمهوری می دهند‪ .‬از نظر توصیه ای بهتر می دانم‬ ‫اصولگرایان سرمایه گذاری شــان را روی انتخابات شوراها‬ ‫انجام دهند تا ریاســت جمهوری‪ .‬چرا که به هــر حال اقای‬ ‫روحانیدوردومشاستوکاندیدایاصلیریاست جمهوری‬ ‫دوردوازدهم‪،‬ایشاناست»رانیزنپذیرفتند‪.‬محمد رضاباهنر‬ ‫همدراظهارنظریمتفاوتباتاکیدبراینکهماکاندیدایخود‬ ‫را خواهیم داشت و این کاندیدا حسن روحانی نخواهد بود‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬در عین حال می گوییم مقابــل روحانی کاندیدایی‬ ‫می اوریمبایدبگوییمدرمقابلکسیکاندیدانخواهیماورد‪».‬‬ ‫در تاکید بر اینکــه روحانی نامزد اصولگرایــان نخواهد بود‬ ‫چهره های متعددی سخن گفتند‪ .‬حمید رضا حاجی بابایی‪،‬‬ ‫وزیر اموزش و پرورش دولت احمدی نژاد چند روز بعد از اعالم‬ ‫نظرباهنرتاکیدکرد‪«:‬احتمالحمایتاصولگرایانازروحانی‬ ‫را صفر می بینم‪ ».‬محمدرضا میرتاج الدینی معاون پارلمانی‬ ‫دولت احمدی نژاد نیز گفت‪« :‬روحانی چهره ای است که در‬ ‫مقابل جریان اصولگرا تعریف می شود و بدین سبب امکان‬ ‫حمایت جریان راســت از او در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫وجود ندارد‪ ».‬وی با بیان اینکه «اصولگرایان در بسیاری از‬ ‫مواردهمفکروهمراهباخط مشیدولتاقایروحانینیستند‬ ‫و منتقد این دولت به شمار می ایند»‪ ،‬افزود‪« :‬اصولگرایان‬ ‫می خواهند در عرصه سیاســی جامعه حضور داشــته باشند‬ ‫و نمی خواهنــد از جبهه رقیب حمایت کننــد‪ ،‬بنابراین برای‬ ‫خودشان کاندیدای مســتقل معرفی می کنند و طبعا تالش‬ ‫خواهند کرد اجماعــی روی ان به وجود اورند‪ ».‬به گفته وی‬ ‫«مدل حضور جریــان اصولگرا در انتخابات به این شــکل‬ ‫خواهد بود که چهره های متعــددی از این جریان کم کم در‬ ‫صحنه حضور پیدا می کنند و اقبال مردمی نســبت به اینها و‬ ‫نسبت به گفتمان شان مشخص می شــود و طبعا کسی که‬ ‫اقبال مردمی بیشــتری داشته باشــد‪ ،‬انتخاب می شود‪».‬‬ ‫محمد تقیرهبر‪،‬رئیسفراکسیونروحانیونمجلسهشتم‬ ‫و امام جمعــه موقت اصفهان هــم اظهار کــرد‪« :‬بنده اگر‬ ‫االن انتخابات ریاســت جمهوری برگزار شود فکر نمی کنم‬ ‫به اقای روحانــی رای بدهم‪ ،‬البتــه اینکه نامــزد دیگر چه‬ ‫کسی باشد خیلی مهم است‪».‬وی دالیل خود درباره اینکه‬ ‫«روحانی» نمی تواند کاندیدای جریان اصولگرا در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری اینده باشــد را این گونه مطــرح کرد که‬ ‫«باالخره انچه از ایشان و دولتش برای مهار تورم و بیکاری‪،‬‬ ‫حلمشکالتمردم‪،‬رسیدگیبهمسائلفرهنگیو‪...‬انتظار‬ ‫می رفت محقق نشد‪ ،‬البته خوبی هایی هم وجود داشت که‬ ‫منکر ان نیستیم‪ ،‬ولی در هرحال باید منتظر نظر مردم بود‪».‬‬ ‫مصداق چه کسی است؟‬ ‫مباحثه در این مورد که پایان یافت و قــرار بر رقابت با‬ ‫حسن روحانی شــد چشــم ها به دنبال مصادیق می گشت‪.‬‬ ‫گمانه هازیادونام هایزیادیدررسانه هامطرحشد‪.‬ناگهان‬ ‫اما باز این محمدرضا باهنر بود که خبرســاز شــد‪ .‬او در یک‬ ‫همایش گفت‪« :‬برخی در کشــور نامزد سنتی انتخابات ها‬ ‫هستند و نذر کرده اند که هر دوره انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫نامزد شــوند و رای اوردن یا نیاوردن برای انها تفاوتی ندارد‪.‬‬ ‫افرادی که دو الی ســه بار تاکنــون در انتخابات هایی مانند‬ ‫ریاست جمهوری در کشور شرکت کرده و از انها اقبال نشده‬ ‫نباید اصرار به نامزدی در انتخابات کنند که این اصرار اصال‬ ‫مدبرانهنیست‪».‬‬ ‫اوبعدازاننیزدریکنشستخبریگفت‪«:‬ماشوخی‬ ‫و جدی گفته ایم که‪ ٣٠‬نفر یا‪ ١٠‬نفر را بررسی می کنیم‪ ،‬البته‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫این تحلیل شخصی من است که حضور بعضی کاندیداها‬ ‫که پیش از این امده اند دیگر مطلوب نیست و باید احساس‬ ‫تکلیف شــرعی کنند که نیایند زیرا افرادی که روی باسکول‬ ‫رفته اند‪ ،‬مصلحت نیســت که دوبــاره به صحنــه بیایند‪».‬‬ ‫ســخنانی که به نوعی دســتورکار اصولگرایان سنتی برای‬ ‫انتخابات پیش رو تعریف شــد که شــاید این بار قرار نیست‬ ‫سنتی ها به سراغ کاندیداهای تکراری بروند‪.‬‬ ‫گــذر زمــان امــا گویــا تغییراتــی در مواضــع برخی‬ ‫اصولگرایان ایجاد کرد؛ شــاید نظرســنجی ها و بحث های‬ ‫درونی و محرمانه موجب شد که محمد رضا باهنر یک تبصره‬ ‫در مورد سخنانش مطرح کند‪ .‬انجا که او گفت‪ «:‬از نظر ما‬ ‫قالیباف با سایر نامزدهای شکست خورده تفاوت دارد؛ چون‬ ‫همیشه دوم شــده و از این نظر قابل توجه است و مثل سایر‬ ‫نامزدهای شکست خورده نیست که او را کنار بگذاریم‪ ».‬این‬ ‫«البته»حتمایکتبصرهبرحرف هایقبلیمحمدرضاباهنر‬ ‫بود‪،‬چراکهاودرهمیننشستخبری اشمحمد باقر قالیباف‬ ‫رامستثنیکردهوخطاببهسایرینچنینگفتهاست‪«:‬مادر‬ ‫انتخابات اوال کمبود کاندیدا نداریم‪ .‬من چه از خودم که بارها‬ ‫اعالم کردم کاندیدا نیســتم و نخواهم شد و چه از دوستانی‬ ‫که احســاس می کنند باید کنار زمین خودشان را گرم کنند؛‬ ‫خواهشمی کنیممنصرفشوند‪.‬چرا کهبعضینگرانندنکند‬ ‫اصولگرایان بی کاندیدا شوند! در حالی که همیشه در کشور‬ ‫ما کاندیداها در جناح های مختلف به اندازه کافی هســتند‬ ‫و رقابت اتفاق می افتد؛ امــا االن تکثیر کاندیدا به نفع هیچ‬ ‫جریان و جناحی نیست‪ .‬چون اصالح طلبان قطعا از روحانی‬ ‫عبور نمی کنند و اگر از بعضی گوشه و کنار ها ساز اختالف از‬ ‫سوی انها کوک می شود‪ ،‬به نظر ما برای سهم بیشتر گرفتن‬ ‫جریانات اصالح طلب است؛ واال تحلیل قطعی ما این است‬ ‫که اصالح طلبان از روحانی عبور نمی کنند‪».‬‬ ‫محمد رضا باهنر اما تنها کسی نبود که به چنین نظری‬ ‫رسیده بود‪ .‬زمان زیادی از اظهارات او نگذشته که ایت الله‬ ‫موحدی کرمانی هم گفت‪« :‬فرقی ندارد که کاندیدای اینده‬ ‫اصولگرایان در دوره هــای قبلی انتخابات شــرکت کرده یا‬ ‫نکرد ه باشد‪ ».‬سخنانی که حکایت از ان داشت که ایت الله‬ ‫اصولگرایان نگاهی متفاوت از نگاه اولیه باهنر دارد و شاید‬ ‫پشت پرده تبصره خورده شــده به نگاه انتخاباتی باهنر هم‬ ‫همیندیدگاهموحدیکرمانیباشد‪.‬گویایکتصمیمجمعی‬ ‫در این مورد الاقل در بخشی از جریان اصولگرا به وجود امده‬ ‫اســت که محمدرضا باهنر را بعد از ان اظهارنظر اولیه به ان‬ ‫تبصره زدن سخنان دوم رسانده بود‪.‬‬ ‫جامعه روحانیت چه تصمیمی خواهد گرفت؟‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫بوده که ریاست جمهوری ها دو دوره ای باشد؛ اقای هاشمی‪،‬‬ ‫اقای خاتمی و احمدی نژاد دو دوره ای بودند و ان شــاءالله‬ ‫اقای روحانی هم دو دوره ای خواهد شــد‪».‬وی در پاســخ‬ ‫به این ســوال «چرا غرویان از رایزنی برخی شخصیت های‬ ‫مطرح باظریف جهتکاندیداتوری در انتخابات‪ 96‬خبر داده‬ ‫است؟» تصریح کرد‪« :‬اقای غرویان منظورشان این بود که‬ ‫اگر اقای روحانی کاندیدا نشوند به ایشان پیشنهاد شود اما‬ ‫این طور نیســت و اقای روحانی می ایند و گزینه های دیگر‬ ‫با کاندیداتــوری مجدد اقای روحانی منتفی خواهد شــد‪».‬‬ ‫اکرمی درباره تحلیل برخی افراد مبنی بر تک دوره ای شدن‬ ‫دولت روحانی گفت‪« :‬ارزو بر جوانان عیب نیست‪».‬‬ ‫این در حالی اســت که اخیرا یک خبر مهم هم در این‬ ‫مورد منتشر شد‪ .‬بر اساس این خبر گفته شد که‪« :‬یک حلقه‬ ‫چهار نفره در این جامعه به دنبال حمایت از حســن روحانی‬ ‫هســتند‪ ».‬بر پایه این گــزارش‪ ،‬گفته می شــود مصطفی‬ ‫پور محمدی (وزیر دادگســتری دولت یازدهم)‪ ،‬ســیدرضا‬ ‫اکرمی (معاون فرهنگی نهاد ریاست جمهوری)‪ ،‬غالمرضا‬ ‫مصباحی مقدم و عبدالحسین معزی‪ ،‬چهار نفری هستند که‬ ‫رایزنی گسترده ای برای حمایت از ریاست جمهوری حسن‬ ‫روحانی در درون جامعه روحانیت و طیف سنتی اصولگرایان‬ ‫داشــته و دارند‪ .‬این خبــر بازخوردهای زیادی نیز داشــت‪.‬‬ ‫تشــکیل حلقه چهار نفــره در درون جامعــه روحانیت برای‬ ‫مجاب کردن اعضا به حمایت از روحانی؟‬ ‫سطحواکنش هابهاینخبربهاندازه ایبودکهغالمرضا‬ ‫مصباحی مقدم‪ ،‬ســخنگوی جامعه روحانیت مبارز نسبت به‬ ‫انتشار خبری مبنی بر تشکیل حلقه چهار نفره در درون جامعه‬ ‫شــخصیت جامعه روحانیت مبارز‪ ،‬غایبان بزرگ جلســات‬ ‫این نهاد روحانی نیز محسوب می شوند‪ .‬موحدی کرمانی‪،‬‬ ‫دبیرکل جامعه روحانیت مبارز‪ ،‬درباره غیبت طوالنی این سه‬ ‫فرد در جلســات جامعه گفت‪« :‬اینکه چرا اقایان هاشمی‪،‬‬ ‫ق و روحانی در جلسات جامعه شرکت نمی کنند براساس‬ ‫ناط ‬ ‫میل خودشان است‪ ».‬محمدعلی موحدی کرمانی دبیرکل‬ ‫جامعه روحانیت مبارز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی‬ ‫رســانه های اصالح طلب مدعی پیوستن شش عضو جدید‬ ‫به جامعــه روحانیت به جای اقایان هاشــمی رفســنجانی‪،‬‬ ‫ناطق نوری و روحانی شده اند‪ ،‬گفت‪« :‬چنین چیزی صحت‬ ‫ندارد‪ .‬اینکه انها در جلسات جامعه حضور ندارند به خودشان‬ ‫مربوط می شــود؛ منتها اینکه چرا انها در جلســات شرکت‬ ‫نمی کنند براساس میل خودشان است‪ ».‬‬ ‫به هر حال ناطق نوری و اکبر هاشــمی رفســنجانی از‬ ‫حامیان جدی حســن روحانی به شــمار می روند‪ .‬چه اینکه‬ ‫ناطق نوری در تازه ترین اظهارنظرش گفته است‪« :‬گزینه ای‬ ‫جز حسن روحانی در نظر ندارم و ســخنانی که به نقل از من‬ ‫دربار ه حمایت از شــخصی جز ایشان مطرح شده را تکذیب‬ ‫می کنم‪ ».‬هاشمی رفسنجانیهمبهعیانبارهاحمایتشرااز‬ ‫حسنروحانینشاندادهاست‪.‬دراینمیانامایکخبرمهم‬ ‫منتشر شده که البته هنوز اجرایی نشده است‪.‬‬ ‫نکته اما این اســت که برخالف این افراد که متمایل‬ ‫به حسن روحانی هستند‪ ،‬شخص دبیرکل زاویه هایی با انها‬ ‫دارد‪.‬اوچندیپیشدرپاسخبهسوالیدربارهاحتمالحمایت‬ ‫جریان اصولگرا از حســن روحانی‪ ،‬گفته بــود‪« :‬باتوجه به‬ ‫شرایطی که داریم بسیار بعید است که ما بخواهیم از اقای‬ ‫سیاست‬ ‫در این میان اما تغییراتی که در جامعه روحانیت مبارز‬ ‫رخ داد می تواند مبنای این گمانه شود که این تشکل روحانی‬ ‫کار سختی برای انتخاب گزینه نهایی دارد‪.‬حاال برای اینکه‬ ‫دقیقا مشخص شود در جامعه روحانیت چه می گذرد باید به‬ ‫این تشکل از زاویه اعضا و گرایش ها و اتفاقات و گمانه های‬ ‫جدید بر اســاس همین مواضــع پرداخــت‪ .‬در حال حاضر‬ ‫اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز را ایات و حجج‬ ‫اسالم محمد یزدی‪ ،‬علی اکبر هاشمی رفسنجانی‪ ،‬محمد‬ ‫امامی کاشانی‪،‬محمد علیموحدی کرمانی‪،‬محسنمجتهد‬ ‫شبستری‪،‬سید علیاکبرغیوری‪،‬نمازی‪،‬سید هاشمحمیدی‬ ‫همدانی‪ ،‬محمد علی تســخیری‪ ،‬علی اکبــر ناطق نوری‪،‬‬ ‫حسن روحانی‪ ،‬ســید رضا تقوی‪ ،‬سید محســن هزاوه ای‪،‬‬ ‫عبدالمقیمناصحی‪،‬سید احمدعلم الهدی‪،‬سید رضااکرمی‪،‬‬ ‫غالمرضــا مصباحی مقدم‪ ،‬حســین ابراهیمی‪ ،‬محمدتقی‬ ‫عبدوس‪،‬سید مهدیطباطبایی‪،‬احمدسالک‪،‬رضامطلبی‪،‬‬ ‫سید ابراهیمرئیسی السادات‪،‬جعفرجوادیشجونی‪،‬محسن‬ ‫کازرونی‪ ،‬ســید محمد ابوترابی فرد‪ ،‬عبدالحســین معزی‪،‬‬ ‫احمد مروی و مصطفی پورمحمدی تشکیل می دهند‪ .‬بعد‬ ‫از انتخابات مجلس شورای اسالمی جامعه روحانیت مبارز‬ ‫با هدف افزایش گستره و فعالیت های ان شش عضو جدید‬ ‫را به بدنه مرکزی این تشکل روحانی ــ سیاسی اضافه کردند‪.‬‬ ‫حججاسالمسید جمال الدیندین پرورمدیربنیادبین المللی‬ ‫نهج البالغه‪ ،‬محمدتقی رهبر امام جمعه اصفهان‪ ،‬منتظری‬ ‫دادستان کل کشور‪ ،‬محمدی عراقی نماینده مردم کرمانشاه‬ ‫در مجلس خبرگان رهبری و ال هاشــم امام جمعــه تبریز و‬ ‫محسنقمی نمایندهاستانتهراندرمجلسخبرگانرهبری‬ ‫به عنوان اعضای جدید به این جامعه پیوستند‪.‬‬ ‫نکته این اســت کــه در میــان این اعضــا مصطفی‬ ‫پورمحمدی‪ ،‬غالمرضا مصباحی مقدم وســید رضا اکرمی‬ ‫ مشخصا از حامیان حسن روحانی و مایل به ادامه نامزدی او‬ ‫هستند‪ .‬برای مثال ســیدرضا اکرمی گفته است‪« :‬روحانی‬ ‫قطعا در انتخابات ‪ ۹۶‬کاندیدا می شود و گزینه های دیگر با‬ ‫کاندیداتوری وی منتفی می شــوند‪ .‬در کشور ما روال بر این‬ ‫روحانیت برای مجاب کردن اعضای جامعه برای حمایت از‬ ‫حسن روحانی در انتخابات سال اینده واکنش نشان داد‪ .‬او‬ ‫گفت‪« :‬بنده خبر تشکیل حلقه چهارنفره برای مجاب کردن‬ ‫جامعه روحانیت مبــارز جهت حمایت از حســن روحانی در‬ ‫انتخاباتریاست جمهوریسال‪ ٩6‬راتکذیبمی کنموچنین‬ ‫حلقه ای تشکیل نشده است‪ .‬جمله ای از من نقل شده که در‬ ‫شبکه های اجتماعی نیز بسیار بازتاب پیدا کرده و ان جمله‬ ‫ایناستکهجامعهروحانیتازمشورتایت اللهمصباح یزدی‬ ‫استفاده نخواهد کرد که این جمله درست برعکس دیدگاهی‬ ‫اســت که بنده پیش از این مصاحبه کردم و بازتاب داده ام‪.‬‬ ‫ان شــاءالله از دیدگاه های ایت الله مصباح یزدی اســتفاده‬ ‫خواهیم کرد‪ ».‬در این میان علی اکبر هاشمی رفسنجانی و‬ ‫علی اکبر ناطق نوری هم اگر چه در جلسات شرکت نمی کنند‬ ‫اما قاطعانه از حســن روحانــی حمایت می کنند‪ .‬این ســه‬ ‫‪35‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫روحانیحمایتکنیم‪».‬حاالهماودرتازه تریناظهار نظرش‬ ‫ضمن درخواســت از همــه گروه های اصولگــرا و انقالبی‬ ‫برای رســیدن به گزینه اصلــح به وحدت گفته اســت‪« :‬ما‬ ‫گزینه های خوبی می توانیم برای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫داشــته باشــیم‪ ».‬محمدعلی موحدی کرمانی با اشــاره به‬ ‫ت جریان های انقالبی و اصولگرا برای انتخابات اتی‬ ‫فعالی ‬ ‫ریاســت جمهوری و معرفی جامعه روحانیت مبارز به عنوان‬ ‫محورجریاناصولگراگفت‪«:‬برایانتخاباتسال‪،96‬برنامه‬ ‫مااتحادوهمدلیهمهنیروها‪،‬گروه هاوجریان هایانقالبی‬ ‫اســت و ما برای تحقق این مهم موظف هســتیم که تمام‬ ‫اختالفاتراکنارگذاشتهورویاصولومبانیمتحدشویم‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫مساله مهم تصمیم موتلفه‬ ‫همزمان با این تحــوالت گروه های دیگر ســنتی ها‬ ‫به صورت فشــرده مباحث مربــوط به انتخابات ســال ‪96‬‬ ‫را دنبال می کننــد‪ .‬در همین راســتا اعالم شــده که حزب‬ ‫موتلفه اســامی هشــت نفر را به عنوان نامــزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری مشخص کرده است‪ .‬طبق اعالم اعضای‬ ‫حزب موتلفه ‪ 60‬شاخص از ســوی این حزب برای انتخاب‬ ‫نامزد نهایی مشــخص شــده که پس از بررســی و تطبیق‬ ‫نامزدها با این شــاخص ها یک نفر به عنــوان نامزد نهایی‬ ‫تا اواخر اذرمــاه به جبهه پیروان معرفی می شــود‪ ،‬بنا براین‬ ‫خبر حزب موتلفه تاکنون سه نظرســنجی درباره نامزدهای‬ ‫احتمالی خود انجام داده است‪ .‬افرادی همچون میرسلیم‪،‬‬ ‫ال اسحاق و بادامچیان به عنوان نامزدهای احتمالی حزب‬ ‫موتلفه مطــرح هســتند‪ .‬حمیدرضا ترقی‪ ،‬عضو شــورای‬ ‫مرکزی حزب موتلفه گفته است‪« :‬هشت نامزد حزب موتلفه‬ ‫مشخص شده و اسامی اعالم شده نیز درست است اما باید‬ ‫نهایی شــود‪ ».‬ترقی با بیان اینکه این اســامی وجود دارد‪،‬‬ ‫یاداور شــد‪« :‬این افراد در نهایت و پس از پروسه رد و تایید‬ ‫و در نهایت به عنوان نامزد نهایی اعالم می شــود‪».‬یحیی‬ ‫ال اسحاق‪ ،‬رئیس سابق اتاق بازرگانی هم با تاکید بر اینکه‬ ‫پیشنهاد هایی برای کاندیداتوری بنده وجود داشت‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪« :‬جزو کاندیداهای حزب موتلفه برای انتخابات سال‬ ‫‪ 96‬هستم؛ اما شــخصا قصد ورود به رقابت های انتخاباتی‬ ‫را ندارم‪ .‬بنده به دوســتانمان در موتلفه اعالم کردم باتوجه‬ ‫به حضور افرادی شایســته که قصد کاندیداتــوری دارند‪،‬‬ ‫نیازی به حضور مــن نیســت و از این رو کاندیــدا نخواهم‬ ‫شد‪ .‬بنده در حال حاضر مشــغول کارهای اجرایی هستم‪.‬‬ ‫ان شــاءالله که خداوند به افراد شایســته در انتخابات اتی‬ ‫کمک کند‪ ».‬در این میان محمد نبی حبیبی هم در واکنش‬ ‫به این دیدگاه که اصولگرایان فاقد مهره کلیدی برای رقابت‬ ‫با روحانی هســتند‪ ،‬گفته اســت‪« :‬من این دیدگاه را قبول‬ ‫ندارم‪ .‬هنوز کســی را انتخاب نکرده ایم اما اصولگرایان از‬ ‫داخل جبهه خود نامزد معرفی می کنند و با نبود نامزد مواجه‬ ‫نخواهیم بود‪ ».‬در این میان اسدالله بادامچیان هم گفته‬ ‫اســت‪« :‬مبنای انتخاب یــک کاندیدا از میــان چند نامزد‬ ‫انتخاباتی اصولگرایان‪ ،‬سهم خواهی و زد و بندهای سیاسی‬ ‫نیســت‪ ،‬بلکه تحقق اصل ائتالف اصولگرایان و رســیدن‬ ‫انها به یک نامزد ریاســت جمهوری را یک ضرورت قطعی‬ ‫می دانیم‪».‬نایب رئیسشورایمرکزیحزبموتلفهاسالمی‬ ‫با بیان اینکه باید ضابطه اصلح‪ ،‬ارجح و افضل را در انتخاب‬ ‫کاندیــدای ریاســت جمهوری اصولگرایــان رعایت کرد‪،‬‬ ‫گفته اســت‪« :‬اصلح یعنی انتخاب شایسته ترین فرد برای‬ ‫کاندیداتوری ریاست جمهوری چه در صحنه داخلی و چه در‬ ‫عرصه بین المللی‪ .‬اگر اصولگرایان به گزینه اصلح رسیدند‪،‬‬ ‫وظیفه شان این اســت که همه از او حمایت کنند‪ .‬ممکن‬ ‫اســت در بررســی گزینه ها‪ ،‬برخی افراد به لحاظ شرایط با‬ ‫یکدیگر یکسان باشند؛ در این شرایط باید ببینیم چه کسی بر‬ ‫دیگران رجحان دارد‪ .‬شاخصه ارجح هم توجه به ارزش ها‪،‬‬ ‫عقالنیت‪ ،‬علمیت و عرف است‪».‬‬ ‫تغییرات مهم در موتلفه‬ ‫این وســط اما اتفاقات دیگری هم افتاده است‪ .‬گویا‬ ‫باز موج جوانگرایی و تغییر ویترین به بحث اصلی این حزب‬ ‫پرسابقهتبدیلشدهاست‪.‬موتلفههمزمانباسالگرددرگذشت‬ ‫حبیب الله عســگراوالدی یک بیانیه مهم صــادر کرده که‬ ‫ی است‪ .‬در‬ ‫کلید واژه های به کار رفته در ان گویا مسائل مهم ‬ ‫بیانیه جدید موتلفه اشاره به یک بخش از سخنان حبیب الله‬ ‫عسگراوالدی شده است‪ .‬انجا که او گفته بود‪« :‬قرار نیست‬ ‫اصولگرایان تا قیامت مورد اقبال مردم قرار بگیرند‪ .‬مفهوم‬ ‫جمهوریت ان است که قدرت دست به دست شود‪ ،‬بنابراین‬ ‫جدی در صحنه خواهیم داشــت تا حداقل ‪ ۴‬سال‬ ‫ما حضور ّ‬ ‫دیگریاحداکثرهشتسالدیگربابازسازیسازمانرایخود‬ ‫ان شاءالله برگردیم‪ ».‬موتلفه ای ها با استناد به همین بخش‬ ‫از سخنان حبیب الله عسگراوالدی گفته اند‪« :‬او راه بازگشت‬ ‫اصولگرایان را بازخوانی و بازتولید گفتمــان خود‪ ،‬پاالیش‬ ‫اصولگرایان پس از ان‪ ،‬ارتقای الگوی تحزب خود بر اساس‬ ‫ارتباطات جدید و عبرت گرفتن از اثار تکثر و در پیش گرفتن‬ ‫وحدت و برنامه ریزی عملی دانســته بود و تاکید داشت که‬ ‫اصولگرایان باید از کادرهای ورزیده جوان خود رونمایی کنند‬ ‫تا نسل جدید رهبران اصولگرا بتوانند حداقل دو دهه کاروان‬ ‫اصولگرایی را درست رهبری کنند‪ .‬این سخنان او پس از سه‬ ‫ســال همچنان تازه و الهام بخش است و رمز کسب اعتماد‬ ‫عمومی در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسالمی‬ ‫شهر و روستا در سال ‪ ۹۶‬است‪».‬گویی موتلفه این روزها در‬ ‫همین مسیری قدم گذاشته است که حبیب الله اصولگرایان‬ ‫در اخرین روزهای حیاتش از ان سخن گفته بود‪ ،‬رونمایی از‬ ‫نسل جدیدی که شاید بتوان رهبران جدید اصولگرا را از دل‬ ‫انها انتخاب کرد‪ .‬شاید روایت صریح حمید رضا ترقی درباره‬ ‫پشت پرده تغییرات این حزب مبنای خوبی برای شکل گیری‬ ‫یک تحلیل درست از رویه در پیش گرفته شده از سوی این‬ ‫حزب باشــد‪ .‬او ماجرا را اینگونه روایت می کنــد‪« :‬مهر ماه‬ ‫سال گذشته فرصتی ایجاد شد که ما بتوانیم جوان گرایی را‬ ‫در مجموعه محقق کنیم و قرار شد که هم در سطح دبیرکل‬ ‫و سایر سطوح این کار انجام شــود اما چون مصادف شد با‬ ‫انتخابات مجلس دهم شــورای اسالمی‪ ،‬شــورای مرکزی‬ ‫اقایحبیبیرابه عنواندبیرکلابقاکردندکهبتوانندانتخابات‬ ‫رامدیریتکنند‪.‬یعنیتغییراتدرموتلفهدربسیاریازسطوح‬ ‫باال نیز تصمیم گیری شد اما به دالیل شــرایطی که عنوان‬ ‫شد‪ ،‬در ان زمان متوقف شــد‪ .‬حتی من نیز در ان زمان خود‬ ‫را برای دبیرکلی کاندیدا کردم اما بــه دالیلی که فعال نیازی‬ ‫به بازگویی نیســت‪ ،‬به نفع اقای حبیبی انصراف دادم‪ .‬طی‬ ‫چند ماه گذشته نیز دبیرکل حزب فرصتی گرفت تا براساس‬ ‫شرایط کنونی در ســاختار حزب تغییراتی ایجاد شود‪ .‬حال‬ ‫اما بعد از پایان انتخابات فرصتی برای این تغییرات مهیا شد‬ ‫تا عمده کار دست نیروهای جوان باشــد‪ .‬ویترین موتلفه‪،‬‬ ‫ویترینیقدیمی بهنظرمی رسدامادرونحزباغلبنیروهای‬ ‫جوان کارهای اجرایی را انجام می دهند و به این دلیل که بر‬ ‫این باوریم؛ قطعا ویترین نیز در جذب نیروها تاثیر بســزایی‬ ‫دارد‪ ،‬تصمیم گرفتیم که تغییراتی ایجاد کنیم‪ .‬این تغییرات‬ ‫و سپردن کار به دســت جوانان در موتلفه را نیز به فال نیک‬ ‫می گیریم و در کنار انها در موتلفه تجربه های جدیدی را رقم‬ ‫خواهیم زد‪ ».‬حاال موتلفه با بیانیه جدیدش برای تحلیلگران‬ ‫سیاسی این گزاره را فراهم اورده که باید منتظر یک موتلفه‬ ‫جدید باشــیم‪ .‬موتلفه ای که شــباهت کمتری دارد با انچه‬ ‫که اکنون هســت؛ عملگرا تر‪ ،‬پیش رو تر‪ ،‬با فاصله گذاری‬ ‫معنا دار نسبت به محافظه کاری‪ .‬این هم یک اتفاق مهم در‬ ‫بخشی از طیف سنتی اصولگرایان اســت؛ انهم درست در‬ ‫استانه انتخابات ریاست جمهوری‪ .‬شاید که انها کاتالیزوری‬ ‫شــوند برای انتخاب یکی از چهره های سنتی برای رقابت با‬ ‫حسن روحانی‪.‬‬ ‫شانس مجدد‬ ‫برای پاستور‬ ‫گمانه زنی ها برای حضور مجدد‬ ‫دکتر والیتی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریدوازدهم‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫این روزها در ســاختمان مرکز تحقیقات استراتژیک‬ ‫مجمع تشــخیص مصلحت نظام رفت وامدهای سیاسی‬ ‫افزایش یافته اســت‪ .‬علی اکبر والیتی‪ ،‬پزشک تاریخ پژوه‬ ‫که مردم او را با یقه دیپلماتیک مشــهورش در صدارت ‪16‬‬ ‫ساله وزارت خارجه به یاد دارند‪ ،‬در سال ‪ 1360‬تا یک قدمی‬ ‫ صندلی نخست وزیری پیش رفت ولی درگیری های جناحی‬ ‫مانع از حضورش شد و حاال پس از‪35‬سال در مرکز راهبردی‬ ‫حضور دارد و مســلما روزهایی که زمزمه های انتخاباتی در‬ ‫محفل سیاسی شنیده می شود به دنبال ایفای نقشی اثرگذار‬ ‫برای تحقق راهبرد جبهه همسوی خود است‪.‬‬ ‫خرداد ‪84‬؛ انصراف به نفع هاشمی‬ ‫پزشــک تاریخ پــروژه اولیــن بــار قصــد ردای‬ ‫ریاســت جمهوری را در انتخابــات ســال ‪ 84‬داشــت؛ ان‬ ‫هنگامی که اصالح طلبان بدون توجه به نظر افکار عمومی‬ ‫به دنبال نزدیک ترین فرد به رئیس دولت اصالحات بودند و‬ ‫اصولگرایان زیر چتر شورای هماهنگی اصولگرایان دم از‬ ‫نامزد واحد می زدند‪ ،‬هرچند هردو ناکام بودند و سوم تیری‬ ‫در میان ناباوری رقم خورد‪ .‬در ان هنگامه نام والیتی به نام‬ ‫«هاشمی» گره خورد و او خبر از پیام فردی مذهبی ‪ -‬سیاسی‬ ‫برای کناره گیری به نفع هاشمی خبر داد‪ .‬سال بعد در روایت‬ ‫کناره گیری به نفع هاشمی رفســنجانی اظهار داشت‪« :‬اقا‬ ‫مجتبی تهرانی گفتند که من از امام شنیدم که والیتی انسان‬ ‫متدینی است و شهادت امام برای من کافی است؛ اما یک‬ ‫شــرط دارد و ان‪ ،‬این اســت که اگر اقای هاشمی بیاید تو‬ ‫نیایی‪ .‬این هم نوعی تکلیف کردن از ســوی ایشــان بود‪.‬‬ ‫ایشان هم صریح صحبت می کردند‪ .‬یکی از ترجیع بند های‬ ‫ایت الله حاج اقــا مجتبی تهرانی در سخنان شــان این بود‬ ‫که خیال نکنید به خاطر شــما می گویم‪ ،‬به خاطر اســام‬ ‫می گویم‪ .‬بــا همین صراحــت با مخاطب شــان صحبت‬ ‫می کردند؛ مخاطبی که تا این حد مورد اعتقاد ایشان بود‪.‬‬ ‫اقا مجتبی تهرانی گفتند که اقای هاشمی روحانی است و‬ ‫مصلحت نیست که در این انتخابات یک روحانی شکست‬ ‫بخورد؛ این به صالح نیست‪ .‬ما هم بر همان اساس عمل‬ ‫کردیــم و گفتم کــه اگر جناب اقــای هاشــمی بیاید‪ ،‬من‬ ‫نمی ایم‪ .‬از طرف دیگر اقای هاشــمی به حاج اقا مجتبی‬ ‫گفته بودند که اگر از میان اصولگرایان فقط یک نفر بیاید‬ ‫و ان هم والیتی باشد من نمی ایم؛ اما اگر فردی جز والیتی‬ ‫انتخاب شــود یا یک نفر دیگر به همــراه والیتی بیاید من‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫می ایم‪ .‬این شرط اقای هاشمی بود که حاج اقا مجتبی ان را‬ ‫در جلسه بعد برای من تعریف کردند‪ ».‬والیتی پس از حضور‬ ‫محمود احمدی نژاد مانند هاشــمی رفســنجانی به گوشه‬ ‫عسرت سیاسی پناه برد و ماهر سیاســت خارجی با نگرش‬ ‫رئیس جمهور وقت همسویی نداشــت و او راوی اظهارات‬ ‫عادی پیرامون مسائل سیاست خارجی شد‪.‬‬ ‫خرداد ‪92‬؛ «تدبیر عقالنی» برای پیروزی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫این روزها زمزمه هایی مبنی بر تالش محافل خاص‬ ‫سیاسی برای متقاعدسازی حضور مجدد علی اکبر والیتی در‬ ‫کارزار انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم شنیده می شود؛‬ ‫حضور مجدد وی در انتخابات حاوی «پیام» مهمی به هر‬ ‫دو جریان سیاسی کشــور اســت؛ این حضور در دو محور‬ ‫امکان تحقق در سپهر سیاست کشور را داراست‪.‬‬ ‫‪ .1‬عدم حضور حسن روحانی‪ :‬حدود سه ماه قبل‪،‬‬ ‫مسیح مهاجری از نزدیک ترین افراد به هاشمی رفسنجانی‬ ‫خبــر از پایــان تردیــد اصلی تریــن نامــزد انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری دوازدهم داد؛ او اظهار داشت‪« :‬حسن‬ ‫روحانی برای حضور در انتخابات سال اینده با تردیدهایی‬ ‫مواجه شده اما در نهایت راضی به حضور در انتخابات شده‬ ‫است»؛ تردید حسن روحانی زمانی رخ داده بود که خبری‬ ‫از حضو ر ترامپ در کاخ ســفید و برخورد خونین دو قطار در‬ ‫استان ســمنان و بی تدبیری در مرزهای کشور در روزهای‬ ‫منتهی به اربعین نبــود؛ حاال «رضایت بــه حضور» وی با‬ ‫فشارهای اجتماعی طاقت فرسا بر بدنه نحیف دولت یازدهم‬ ‫در هاله ای از ابهام اســت‪ .‬در شــرایط عدم حضور حسن‬ ‫روحانی در کارزار اردیبهشت ‪ ،96‬حامیان نزدیک به ائتالف‬ ‫انتخابات ‪ 92‬چه گزینه ای را برای رقابت با اصولگرایان در‬ ‫نظر دارند؟ محمدجواد ظریف بارهــا از عدم حضورش در‬ ‫انتخابات سخن گفته است‪ ،‬اسحاق جهانگیری فاقد چهره‬ ‫کاریزماتیک و قدرت بیان مناســب مناظره هاســت‪ ،‬علی‬ ‫الریجانی اهل ریسک سیاسی نیست و صندلی مستحکم‬ ‫ریاست قو ه مقننه را بر رخدادی پرحادثه با نتیجه نامشخص‬ ‫ ترجیح می دهد اما میان مردانی که جبهه اعتدال بر خود نام‬ ‫نهادند‪ ،‬علی اکبر والیتی نقاط ضعف افراد پیشین را ندارد؛‬ ‫او دیپلماتی کاریزماتیک است که برای دستیابی به اهداف‬ ‫سیاسی جمعی جبهه خود اهل ریسک است‪.‬‬ ‫علی اکبر والیتی از ان جهــت بهترین گزینه ائتالف‬ ‫انتخاباتی ‪ 92‬در صورت عدم حضور حســن روحانی است‬ ‫که بیشــترین قرابــت گفتمانی را حســن روحانــی دارد؛‬ ‫او در سیاســت داخلی اهل شــعارهای توســعه سیاســی‬ ‫نیست و به دنبال توازن قواســت‪ ،‬به تندروهای اصالحات‬ ‫بها نمی دهد اما اهــل محدودیت فعالیت سیاســی برای‬ ‫انــان نیســت‪ ،‬او مطالبــات اصالح طلبــان را بــا کمک‬ ‫هاشمی رفســنجانی در گفت وگو های سیاسی پشت پرده‬ ‫حــل می کنــد و در جبهــه اصولگرایــان‪ ،‬پایداری هــا و‬ ‫تحول خواهان را از نزدیکی به هســته قدرت‬ ‫دور می سازد و از ســوی دیگر با حضور وی‬ ‫در انتخابــات تعبیر شکســت برنامه های‬ ‫حسن روحانی رخ نمی دهد زیرا انان مدعی‬ ‫هســتند که مرحله جدیــد از دوی امداد‬ ‫اعتدال گرایــان برای حل مشــکالت‬ ‫فراروی برجام و مهار تندروهای جریان‬ ‫رقیب اغاز شده اســت و در این برهه‬ ‫زمانی «نیروی سیاســی» متناســب‬ ‫با شــرایط حاکم تغییر کرده اســت و‬ ‫«برنامه سیاســی» یــاران ائتالف ‪92‬‬ ‫اســتمرار خواهد یافت و حاال که ناقوس‬ ‫جنگ از کاخ سفید شنیده می شود‪ ،‬باید فردی‬ ‫نزدیک تر به حاکمیت برجام را از ســنگالخ ها‬ ‫نجات بدهد‪.‬‬ ‫‪ .2‬مدیریــت چندالیــه انتخابــات‪:‬‬ ‫انتخابات مجلس شــورای اســامی دهم و‬ ‫مجلس خبرگان رهبری در تهران نمودی از‬ ‫مدیریت چندالیه انتخاباتی از سوی هاشمی‬ ‫رفسنجانی‪ ،‬مشاوران اشنای رئیس جمهور‬ ‫با بهره گیری از کلیدواژه «تَکرار» رای به هر‬ ‫دو لیســت بود‪ .‬این مجموعه در انتخابات‬ ‫سیاست‬ ‫گویا او برای پیروزی در کارزار رقابت شــرکت نکرده‬ ‫بود؛ او «تدبیــر عقالنی» مجمع عقال مجلس ســوم را بر‬ ‫«خرد جمعــی» اصولگرایــان ترجیــح داد و ناپایدارترین‬ ‫ائتالف سیاســی رقم خــورد‪ .‬علی اکبر والیتــی از پیمانی‬ ‫برخاســته بود از «خرد جمعــی» که «از همــان ابتدا این‬ ‫سوال مطرح بود که ایا این ســه نفر که باهم جمع شده اند‬ ‫تا اخر بر همیــن پیمان باقی خواهند مانــد یا خیر؟ گفتیم‬ ‫که بر پیمان خود باقی خواهیم ماند‪ .‬هر چه زمان گذشته‬ ‫است عملکرد هر کدام از این سه نفر نشان داده که به تعهد‬ ‫اولیه پایبند هستند و تا اخر نیز به ان پایبند خواهیم ماند و‬ ‫امیدواریم که این مســاله برای انتخابات های اینده الگو‬ ‫شود و نمادی باشــد از حاکمیت «خرد جمعی» در کشور‬ ‫که مقام معظم رهبــری بارها بر ان تاکیــد کرده اند‪ ».‬اما‬ ‫پیمان ها شکست‪ ،‬مناظره ها بهترین زمان برای نشان دادن‬ ‫هنر دیپلمات کهنه کار بود؛ او ســبک رفتاری سعید جلیلی‬ ‫دیپلمات انقالبی را منشــا تحریم ها می دانســت؛ گویی‬ ‫درس دیپلماســی را به شــاگردی نوپا یاداوری می کرد که‬ ‫«بحث دیپلماســی کالس فلســفه نیســت‪ .‬اقای جلیلی‬ ‫انچه مردم می بینند این اســت که شما یک قدم هم پیش‬ ‫نرفته اید و فشار تحریم ها وجود دارد‪ .‬هنر دیپلماسی این‬ ‫است که حق هسته ای حفظ شود و تحریم ها بیشتر نشود‪.‬‬ ‫هنر دیپلمات این اســت که کار رزمندگان را هدر ندهد‪».‬‬ ‫کهنه کار سیاســت هوادارانی پیدا کرد؛ هرچند ســخنان‬ ‫ســعید جلیلی برای تاریخ ماند تا اینــدگان قضاوت کنند‪.‬‬ ‫برخالف پیمــان‪ ،‬اصولگرایان وحــدت نکردند‪ ،‬موتلفه و‬ ‫جامعه اسالمی مهندسین بیانیه حمایت از والیتی دادند‪،‬‬ ‫او پرچم ایستادگی تا اخر را برافراشته کرد؛ حتی تماس و‬ ‫نامه های ایت الله مهدوی کنــی اثربخش نبود‪ .‬پس از دو‬ ‫سال نامه ایشان منتشر شد که نوشته بودند‪« :‬برادر بزرگوار‬ ‫جناب اقای دکتر والیتی دام عزه و توفیقه‪ .‬سالم علیکم و‬ ‫رحمه الله‪ ،‬در موقعیت حساس کنونی و باتوجه به اوضاع‬ ‫پیش امده در صحنه انتخابات‪ ،‬من از شما تقاضایی ندارم‪.‬‬ ‫از باب اتمــام حجت تنها بــه دو چیز به جنابعالی هشــدار‬ ‫می دهم‪ :‬نخست انکه ایا به عهدی که با ما کردید وفادار‬ ‫هســتید یا نه؟ دوم انکــه اوضاع پیش امــده نگران کننده‬ ‫اســت و احتمال پیروزی جبهه اصالحات قوی است‪ .‬ایا‬ ‫شــما نگران اوضاع هســتید یا خیر؟ خدایا شاهد باش که‬ ‫من به عنوان نصیحت به برادر دینــی تذکر الزم را دادم‪».‬‬ ‫احتمال ها به واقعیت پیوســت‪ ،‬شــیخ دیپلمات پیروز ‪22‬‬ ‫خرداد ‪ 92‬شد‪ ،‬هرچند پیروز واقعی هاشمی رفسنجانی بود؛‬ ‫همان نامزد محبوب علی اکبر والیتی در سال ‪ .84‬پس از‬ ‫مدتی احمد پور نجاتی از فعــاالن طیف تندرو اصالحات‪،‬‬ ‫خبر «تدبیــر عقالنی» برای اســتمرار حضــور والیتی در‬ ‫انتخابات را داد واظهار داشت‪« :‬این گونه نبود که بخشی‬ ‫از کاندیداهایی کــه در جبهه اصولگرا تعریف می شــدند‬ ‫خودخواســته و اتفاقی مواضعــی را بگیرند کــه نهایتا به‬ ‫سود کاندیدای پیروز باشــد‪ .‬تمام اینها با برنامه ریزی بود‬ ‫به این معنا که با تدبیر عقالنی همراه بود‪ .‬به عنوان نمونه‬ ‫موضع گیری اقای والیتی در مســائل سیاســت خارجی و‬ ‫مواجهه ایشــان با اقای جلیلی صرفا به خاطر خاســتگاه‬ ‫شــخصی ایشــان نبود‪ ،‬بلکه نتیجه تدبیر عقالنی بود که‬ ‫به شــکل دقیقی اندیشیده شــده بود‪ .‬من این را با اطالع‬ ‫می گویم و تحلیل نیست‪».‬‬ ‫والیتی؛ تکرار حضور در اردیبهشت ‪96‬‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 92‬در شرایط بحرانی بهترین تصمیم را‬ ‫که منتج به پیروزی شد؛ گرفت و حاال توانایی ان را دارد که‬ ‫با بهره گیری از زمان مناسب مدیریت چندالیه دیگر همانند‬ ‫اسفند ‪ 94‬را صورت بندی کنند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان درصدد «گزینه حفاظتی» برای حسن‬ ‫روحانی در شرایط غیرمنتظره و همچنین در برابر تعدد حضور‬ ‫نامزدهای اصولگرا که موجب ریزش پایگاه های رای وی‬ ‫می شوند؛ هستند‪ .‬محمدجواد حق شناس در همین راستا‬ ‫اظهار داشته اســت‪« :‬اگر جریان همراه دولت تشخیص‬ ‫دهد که گذاشتن برخی نامزدها در کنار روحانی این شرایط‬ ‫را فراهم می کند که یک حلقه حفاظتــی برای ایجاد یک‬ ‫فرصت برابر و توازن حول روحانی تشــکیل شود‪ ،‬احتمال‬ ‫ان وجود دارد و نه تنها می تواند به کمک روحانی بیاید بلکه‬ ‫خطری برای مجموعه نیســت‪ ».‬و از سوی دیگر حامیان‬ ‫دولت یازدهم مــدل انتخابات ‪« ،92‬گزینــه انحرافی» از‬ ‫میان سیاستمداران جریان راســت را مدنظر دارند‪ .‬چنین‬ ‫کنش سیاسی به منزله ایجاد واگرایی در راس اصولگرایان‬ ‫با اختالف در نامزد صالح منجر می گردد‪ .‬مســلما حضور‬ ‫والیتی با حمایت طیف سنتی راست گرایان‪ -‬حزب موتلفه‬ ‫اســامی و جامعه اسالمی مهندسین و بخشــی از جامعه‬ ‫روحانیت‪ -‬و مخالفت جدی طیف چپ گرای اصولگرایان‪-‬‬ ‫پایداری‪ ،‬جمعیــت رهپویان و جمعیت ایثارگــران‪ -‬همراه‬ ‫اســت و این انشــقاق ســرخوردگی بدنه را در پــی خواهد‬ ‫داشت‪ .‬از سوی دیگر حضور والیتی‪ ،‬سازمان رای روحانی‬ ‫را به خاطــر خصلت های متمایز تهدیــد نمی کند‪ ،‬بلکه در‬ ‫برابر اتحاد «حمله مشترک» نامزدهای اصولگرا به حسن‬ ‫روحانی‪ ،‬ندای حمایتگر برای استحکام پایگاه اجتماعی‬ ‫وی در مناظرات شنیده خواهد شــد‪ .‬ایا بار دیگر علی اکبر‬ ‫والیتی‪ ،‬بازیگری برای «تدبیر عقالنی» ائتالف سیاســی‬ ‫انتخابات ‪ 92‬خواهد شد؟‬ ‫‪37‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫نوبتاستعفا‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫عباساخوندیپسازسانحهسمنانبهشدت‬ ‫تحتفشارافکارعمومیقرارگرفتهاست‬ ‫خداحافظی اقای وزیر؟‬ ‫عباس اخوندی روزهای سختی را پشت سر می گذارد‪ .‬درحالی که خیلی ها‬ ‫انتظار داشتند این وزیر کابینه بعد از حادثه برخورد دو قطار استعفا دهد‪،‬‬ ‫حاال با خودداری او از این اقدام گویا تعــداد زیادی از نمایندگان بنا دارند‬ ‫او را استیضاح کنند‪.‬‬ ‫قطاری که از هفت خان رد نشد‬ ‫روایت یک حادثه‬ ‫در یک روز برفی‬ ‫قطار اعتراض ها‬ ‫واکنش های انتقادی چهره های‬ ‫سیاسی به دولت ادامه دارد‬ ‫معمای چراغ قرمز‬ ‫چرا سیستم کنترل هوشمند‬ ‫ایستگاه راه اهن خاموش شد؟‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪39‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫«همه مســافران تحت پوشــش بیمه انــد و از این‬ ‫نظر جای هیچ نگرانی نیســت!» یک جمله غیر منتظره از‬ ‫وزیر که به جهت وقوع یک حادثه ناگــوار در حوزه تحت‬ ‫مسئولیتش به شدت مورد توجه و رصد بود‪.‬‬ ‫عباس اخوندی اکنــون پرحاشــیه ترین وزیر کابینه‬ ‫حسن روحانی است و در حالی که همچنان انظار و خواست‬ ‫عمومی برای استعفای او وجود دارد‪ ،‬در استانه استیضاح‬ ‫از سوی نمایندگان مجلس هم قرار دارد‪.‬‬ ‫اخوندی کیست و چگونه فکر می کند؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫وقتی حســن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران‬ ‫انتخاب شــد‪ ،‬خیلی ها پیش بینی می کردنــد که افرادی‬ ‫نزدیک بــه تیــم تکنوکرات ها و مدیــران دولتــی دوران‬ ‫ریاســت جمهوری هاشمی رفســنجانی دوباره پشــت میز‬ ‫وزارتخانه هــا برگردند و ســمت های اجرایــی ر ا بر عهده‬ ‫بگیرند‪ .‬وقتی فهرســت وزرای پیشــنهادی مطرح شــد‪ ،‬‬ ‫روشن شده بود که بیشتر اعضای اقتصادی کابینه تجربه‬ ‫مدیریــت در دوران هاشــمی را پشت ســر گذاشــته اند‪.‬‬ ‫یکــی از مهم ترین شــان‪ ،‬عبــاس اخوندی بــود؛ گزینه‬ ‫پیشنهادی برای وزرات مسکن و راه که قبال وزیر راه دولت‬ ‫هاشمی رفسنجانی بود‪.‬‬ ‫عبــاس اخونــدی متولــد ‪ 1336‬اســت‪ ،‬از جملــه‬ ‫سیاستمدارانی که محل تولدشــان خارج از ایران است‪ ،‬‬ ‫فرزند ایت الله علی احمد اخوندی که در نجف به دنیا امده‬ ‫اســت‪ .‬او نوه دختری عالمه عبدالحســین امینی است و‬ ‫با دختر ایت الله سید هاشم رســولی محالتی ازدواج کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫بعد از تمام کــردن تحصیــل در مقطــع ابتدایی در‬ ‫مدرســه علوی هــای عــراق‪ ،‬تحصیالت متوســطه اش‬ ‫را در قم و تهران پشــت ســر گذاشــته و در دانشکده فنی‬ ‫دانشگاه تهران‪ ،‬کارشناسی ارشد مهندسی راه و ساختمان‬ ‫گرفته اســت‪ .‬بعد از ان‪ ،‬راهی انگلستان شــد تا در کالج‬ ‫رویال هالووی لندن‪ ،‬علم اقتصاد بخواند‪.‬‬ ‫وی دکترای خــود را در اقتصاد سیاســی گرفت و در‬ ‫دانشــگاه تهران‪ ،‬عضو هیات علمی دانشــکده مطالعات‬ ‫جهان در حوزه بریتانیا ست‪.‬‬ ‫جهاد ســازندگی یکی از نهاد هایی است که اخوندی‬ ‫در شــکل گیری ان حضور داشــته و از طرف سید محمد‬ ‫بهشتی‪ ،‬به عنوان عضو شــورای مرکزی ان انتخاب شد‪.‬‬ ‫ســال ‪ ،61‬اغــاز فعالیت های سیاســی اخونــدی با قبول‬ ‫مســئولیت معاون سیاســی و اجتماعی وزیر کشــور بود‪.‬‬ ‫دبیری شورای امنیت کشور‪ ،‬ریاســت شورای تامین ویژه‬ ‫غرب کشــور‪ ،‬ریاست ســتاد مرزها‪ ،‬ریاست ســتاد مبارزه‬ ‫با مواد مخدر‪ ،‬ریاســت شــورای هماهنگی امــور افاغنه‪،‬‬ ‫برگزاری انتخابات اولین دوره مجلــس خبرگان‪ ،‬برگزاری‬ ‫چهارمیــن دوره ریاســت جمهوری ایــران و دومین دوره‬ ‫مجلس شورای اسالمی از جمله سمت های سیاسی است‬ ‫که او در این دوران به عهده داشت‪.‬‬ ‫ورود او بــه سیاســتگذاری در مورد ســاخت و ســاز‬ ‫مســکن و راه‪ ،‬بــا انتخاب به عنوان مشــاور رئیــس بنیاد‬ ‫مســکن و مسئول بازســازی مناطق ســیل زده و در بهمن‬ ‫‪ ۱۳۶۶‬به عنوان رئیس بنیاد مســکن ا نقالب اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫در همــان دوران تصدی بنیاد مســکن‪ ،‬زلزلــه رودبار رخ‬ ‫داد که در نتیجه ان حدود ‪ 500‬هزار نفر بی خانمان شــده‬ ‫بودند و تقریبا ‪ 200‬هزار واحد مسکونی نابود شده بود و باید‬ ‫بازسازی می شد؛ اقای اخوندی که مسئولیت ستاد بازسازی‬ ‫را شخصا به عهده داشت توانست با جلب توجه بین المللی‬ ‫و توجیه نهاد هایی مانند بانک جهانی اعتباری ‪ 200‬میلیون‬ ‫دالری برای این کار فراهم کند‪.‬‬ ‫بعد از ایــن تجربه‪ ،‬در ســال ‪ ،72‬از اخوندی دعوت‬ ‫شد تا مســئولیت وزارت مسکن و شهرســازی را به عهده‬ ‫بگیرد‪ .‬در این ســمت او کارنامه ای دارد که هر چند از دید‬ ‫برخی نمایندگان مجلس نهم مورد قبول نبود ه اما در نهایت‬ ‫پایه بسیاری از مقررات گذاری های حال حاضر در عرصه‬ ‫مدیریت ساخت و ساز اســت‪ ،‬از ان جمله نظام پس انداز‪،‬‬ ‫انبوه ســازی و کوچک ســازی تحت عنوان طــرح پاک‪ ،‬‬ ‫اجرای طرح های امایش سرزمینی‪ ،‬منطقه ای و ناحیه ای ‬ ‫و همچنین تدوین قانون ســازمان نظام مهندسی و کنترل‬ ‫ساختمان است ‪.‬‬ ‫در اغاز کار دولت روحانــی‪ ،‬در مجلس نهم‪ ،‬حضور‬ ‫اخوندی با این ســابقه در دولــت یازدهم‪ ،‬یکــی از موارد‬ ‫ اعتراض برخــی نمایندگان راســتگرای مجلــس بود‪ .‬در‬ ‫جریان بررســی صالحیت وزرا‪ ،‬نمایندگان مخالف گزینه‬ ‫پیشــنهادی برای وزارت راه می گفتند کــه اقای اخوندی‬ ‫برای وزارت راه و مسکن گزینه مناسبی نیست چرا که طرح‬ ‫خاصی در حوزه مســکن ندارد و ایده هایش در وزارت راه‬ ‫هم در دوران قبلی وزارت عملی نشده است‪ .‬در عین حال‬ ‫اظهارات عباس اخوندی ‪ ،‬وزیر راه‪ ،‬مســکن و شهرسازی‬ ‫در مورد اثار اجرای طرح مســکن مهر بر تورم‪ ،‬روی دیگر‬ ‫«مهرورزی» احمدی نژاد و مردانش را اشکار کرد‪.‬‬ ‫اخوندی در نخستین روزهایی که کلید وزارت مسکن‬ ‫را تحویل گرفته بود‪ ،‬در جریان یک برنامه تلویزیونی و در‬ ‫پاسخ به پرسشی پیرامون سرنوشت مســکن مهر‪ ،‬چنین‬ ‫گفت‪« :‬بر اســاس گــزارش محمود بهمنــی‪ ،‬رئیس کل‬ ‫بانک مرکزی‪ ،‬بیش از ‪ 40‬درصد افزایش پایه پولی کشور‬ ‫ناشی از طرح مســکن مهر اســت‪ ،‬یعنی حدود ‪ 40‬درصد‬ ‫عباس اخوندی‪ ،‬سیاسی ترین وزیر اقتصادی دولت روحانی هیچ گاه فکر نمی کرد‬ ‫بعد از دو بار رای اعتماد گرفتن از مجلس‪ ،‬بار دیگر مجبور شود برای ماندن در‬ ‫صندلی وزارت‪ ،‬جلسه استیضاح دیگری را تجربه کند اما با سانحه عجیب برخورد‬ ‫دو قطار در سمنان بار دیگر جایگاه اخوندی لرزان شد‬ ‫تورم بیش از ‪40‬درصدی فعلی ناشی از این حوزه است‪».‬‬ ‫همچنان که گفته شد در حال حاضر رکود در بازار مسکن‪ ،‬‬ ‫دستمایه اصلی فشار های دنباله دار بر وزیر راه و شهرسازی‬ ‫بوده است ؛ موضوعی که بســیاری از کارشناسان صنعت‬ ‫ســاختمان معتقد هســتند که تنها یکی از عوارض تالش‬ ‫دولت برای کنترل تورم افسار گسیخته در سال های اخیر‬ ‫بوده و وزارت راه و شهر سازی چندان ابتکار عملی در مورد‬ ‫ان ندارد‪.‬‬ ‫چالش قطار‬ ‫حاال اما تازه ترین اتفاق برای او حادثه برخورد قطار‬ ‫و جــان باختن تعداد زیــادی از هموطنان اســت‪ .‬عباس‬ ‫اخوندی سیاســی ترین وزیــر اقتصادی دولــت روحانی‬ ‫هیچ گاه فکــر نمی کرد بعــد از دو بــار رای اعتماد گرفتن‬ ‫از مجلس‪ ،‬بار دیگر مجبور شــود برای ماندن در صندلی‬ ‫وزارت جلسه استیضاح دیگری را تجربه کند اما با سانحه‬ ‫عجیب برخورد دو قطار در سمنان بار دیگر جایگاه اخوندی‬ ‫لرزان شد‪.‬‬ ‫«سیســتمی راه انــدازی کردیــم کــه حتــی اگــر‬ ‫لکوموتیوران سکته کند‪ ،‬اتفاقی رخ ندهد»؛ این جمله ای‬ ‫است که عباس اخوندی چند ماه قبل در دیدار با رهبر معظم‬ ‫انقالب در بخشی از گزارشش به ایشــان بیان کرده بود‪.‬‬ ‫حاال اما همان سیستم فاجعه ای افریده به وسعت عزادار‬ ‫کردن خانواده هایی که مسافرانش از قطار استفاده کرده‬ ‫بودند‪ .‬موج انتقادها ان چنان گسترش یافته که رضا شیران‬ ‫خراسانی طراح اســتیضاح وزیر راه و شهرسازی از تقدیم‬ ‫طرح استیضاح اخوندی با بیش از ‪ ۷۰‬امضا به هیات رئیسه‬ ‫پارلمان خبر داده است‪.‬‬ ‫رضا شیران خراســانی‪ ،‬طراح اســتیضاح وزیر راه و‬ ‫شهرســازی و نماینده مشــهد در مجلس شورای اسالمی‬ ‫در گفت وگو با خبرنگار پارلمانی باشــگاه خبرنگار تســنیم‬ ‫«پویا»‪ ،‬با بیان اینکه تعداد امضا کنندگان طرح استیضاح‬ ‫عباس اخوندی‪ ،‬وزیر راه و شهرسازی افزایش قابل توجهی‬ ‫یافته است‪ ،‬گفت‪« :‬این طرح با بیش از ‪ 70‬امضا یکشنبه‬ ‫اینده (‪ 14‬اذر) تقدیم هیات رئیسه مجلس می شود‪ ».‬وی‬ ‫با اشاره به متن طرح ادامه داد‪« :‬در این طرح به عدم توجه‬ ‫وزیر راه و شهرســازی به وظایف وزارتخانه خود با اشاره به‬ ‫سانحه اخیر در سمنان اشاره شده است‪».‬‬ ‫اما بخشــی از واکنش ها به این ماجرا هــم به اینجا‬ ‫بازمی گشــت که عباس اخوندی‪ ،‬وزیر راه پس از بروز این‬ ‫حادثه در گفت وگویی بدون پذیرش مســئولیت وزارتخانه‬ ‫متبوع خــود در قبــال ایــن حادثه گفتــه بود کــه «همه‬ ‫کشته شده ها بیمه هستند و نگرانی از این بابت نیست‪».‬‬ ‫در واکنش به این اظهارنظر نماینده ارومیه از مواضع‬ ‫اخوندی انتقاد کرد و بیان داشت‪« :‬وزیر راه و شهرسازی‬ ‫به جای عذرخواهی و پاسخگویی به افکار عمومی از بیمه‬ ‫حرف می زند‪».‬‬ ‫نادر قاضی پــور در واکنــش به اظهــارات اخوندی‬ ‫مبنی بر بیمه بودن مســافران قطــار تبریز ‪ -‬مشــهد‪ ،‬ابراز‬ ‫داشت‪« :‬وزیر راه و شهرســازی به جای انکه پاسخگوی‬ ‫بی کفایتی خود باشــد و از مردم عذرخواهــی کند‪ ،‬از بیمه‬ ‫بودن مســافران و پرداخت دیه ســخن می گویــد‪ .‬وقتی‬ ‫دولتمردان درگیر حاشــیه شــده اند و به فک ِر لغو سخنرانی‬ ‫مطهری هســتند‪ ،‬معلوم اســت که از امــور اصلی غافل‬ ‫می شوند‪».‬‬ ‫نماینده مردم ارومیه اظهارات اخوندی را توهین به‬ ‫مردم اذربایجان تلقی کرد و متذکر شــد‪« :‬وزیر حق ندارد‬ ‫به جای عذرخواهی و پاســخگویی از بیمه حرف بزند‪ ،‬ایا‬ ‫اگر از خویشاوندان اخوندی نیز در ان قطار حضور داشتند‬ ‫و اتفاقی برایشان رخ می داد‪ ،‬بازهم ایشان از بیمه سخن‬ ‫می گفتند؟ حادثه قطار تبریز ‪ -‬مشــهد برای دولت یازدهم‬ ‫اقتصاد‬ ‫ی راه اندازی کردیم که حتی اگر لکوموتیوران سکته کند‪ ،‬اتفاقی رخ ندهد»؛ این‬ ‫«سیستم ‬ ‫جمله ای است که عباس اخوندی چند ماه قبل بیان کرده بود‪ .‬حاال اما همان سیستم فاجعه ای‬ ‫افریده به وسعت عزادار کردن خانواده هایی که مسافرانش از قطار استفاده کرده بودند‬ ‫لحظه به دست اورده بودم در اختیار مردم عزیز گذاشتم‪.‬‬ ‫اینک مطلع شــده ام که بخشی از این پاســخ ایجاد ابهام‬ ‫کرده اســت‪ .‬اجازه بدهید اگــر نقصی در بیــان من در ان‬ ‫شرایط ســخت بوده و موجبات ازردگی کســانی را فراهم‬ ‫ســاخته اســت‪ ،‬از این بابت نیز از تک تک انــان پوزش‬ ‫بخواهم‪ .‬من با تمــام وجود در خدمت شــما مردم غیور و‬ ‫شریف اذربایجان و ایران عزیز هستم‪».‬‬ ‫چالش بزرگ اقای وزیر‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫امــا در تحولــی قابــل توجــه برخــی رســانه های‬ ‫اصالح طلب هم خواستار استعفای اخوندی شدند‪ .‬روزنامه‬ ‫افتاب یزد در مطلبی در این مورد نوشت‪« :‬عباس اخوندی‪،‬‬ ‫وزیر راه باید استعفا دهد‪ .‬استعفای او و پذیرش این استعفا‬ ‫از سوی ریاســت محترم جمهور به رغم کارنامه قابل قبول‬ ‫اخونــدی می تواند بدعتی مبارک و ســراغاز روشــی نو در‬ ‫ایین زمامداری در ایران باشــد‪ .‬این اقدام‪ ،‬دولت یازدهم‬ ‫را به دالیل بسیار تقویت خواهد کرد‪ .‬این استعفا می تواند‬ ‫انبان استدالل روحانی را در مناظره های انتخاباتی و پاسخ‬ ‫به مردم تقویت نماید‪ .‬این اقــدام می تواند حربه نخ نمای‬ ‫«کسی برای جایگزینی نیست» و «قحط الرجال» را یکبار‬ ‫برای همیشه از مدیران و وزرای تمام دولت ها بگیرد‪ .‬این‬ ‫اقدام مبارک اگر به نام حسن روحانی و دولت او ثبت شود‪،‬‬ ‫افتخاری تاریخی را به نام او رقم خواهد زد‪ .‬دولت نیز نه تنها‬ ‫دچار تالطم نخواهد شد‪ ،‬بلکه با قدرت بیشتر در دور دوم‬ ‫به کار ادامــه خواهد داد‪ .‬همچنیــن و درصدر تمام دالیل‬ ‫این کار نشان می دهد که جان ارزشمند شهروندان ایرانی‬ ‫مهم تر از هر توجیه و مقام و کرسی ریاستی است‪».‬‬ ‫سایت صدای ایران که از رسانه های نزدیک به دولت‬ ‫اســت نیز در مطلبی در این مورد با درخواســت استعفای‬ ‫اخوندی نوشــت‪« :‬فارغ از اینکــه تقصیر ایــن اتفاق بر‬ ‫گردن وزیر راه اســت یا خیر و اینکه ایا این مساله به اقای‬ ‫اخوندی نیز تسری پیدا می کند یا نه‪ ،‬این اتفاق زمینه الزم‬ ‫برای حمالت شــدید برخــی مخالفان دولــت و به چالش‬ ‫کشیدن نه تنها وزرات راه بلکه تمامی دستاوردهای دولت‬ ‫را به وجود اورده است؛ دولتی که با روی کار امدن خود در‬ ‫مردادماه سال ‪ 92‬باعث حل و رفع بسیاری از بحران های‬ ‫داخلی و بین المللی شــده اســت‪ .‬این در حالی است که‬ ‫در بسیاری از کشورهای پیشــرفته نیز مرسوم است زمانی‬ ‫که عالی ترین مقــام مســئول در زمینــه ای خاصی حتی‬ ‫زمانی کــه هیچ دخالــت و تقصیری متوجــه وی در وقوع‬ ‫حادثه های این چنینی نیســت اما به احترام افکار عمومی‬ ‫و برای تســای عمق فاجعه به وجود امده از ســمت خود‬ ‫اســتعفا می دهد‪ ».‬این حادثه در حالی رخ داده است که‬ ‫تنها چندماه بــه انتخابات ریاســت جمهوری باقی مانده و‬ ‫بســیاری چشــم دوخته اند تا شــرایط یک دوره ای کردن‬ ‫ریاســت جمهوری روحانی را فراهم اورنــد و امیدهایی که‬ ‫این دولت در جامعه به وجود اورده را بخشکانند‪ .‬پیداست‬ ‫این حادثه می تواند تاثیر بسیار نامطلوبی بر افکار عمومی‬ ‫و وجهه دولت تدبیر و امید برای تداوم فعالیت خود در چهار‬ ‫سال اینده داشته باشد‪.‬‬ ‫از این رو منطقی اســت اقای وزیر فــارغ از اینکه در‬ ‫این حادثه نقش داشــته یا نه یا اینکه میــزان تقصیر او به‬ ‫اندازه ای است که باید منجر به استعفایش شود یا خیر؛ اوال‬ ‫به احترام افکار عمومی و ثانیا برای غالف کردن حمالت‬ ‫برخی تندروها علیه دولت و ثالثا برای مصون ماندن دولت‬ ‫از ضربه های مخالفان و اینکــه هزینه این اتفاق بر دوش‬ ‫دولت نباشد؛ از سمت خود استعفا دهد‪».‬‬ ‫روزنامه صبح نــو در گزارشــی در این مورد نوشــته‬ ‫است‪« :‬فاجعه مرگبار در ایستگاه راه اهن «هفت خوان»‬ ‫در حالــی رخ داده اســت که عملکــرد وزیــر راه در حوزه‬ ‫سیاســت گذاری های حمل و نقــل‪ ،‬با انتقــادات فراوانی‬ ‫روبه روســت‪ .‬واگــذاری کترینگ قطارهای مســافربری‬ ‫به پیمانکار اتریشــی و شــادی بی حد و وصــف دولتی ها‬ ‫از انعقــاد این قــرارداد‪ ،‬در کنار اصرار بی پایان شــخص‬ ‫وزیر و دولت یازدهم بــرای خرید هواپیماهــای ایرباس‬ ‫و بویینگ‪ ،‬ســبب شده اســت تا اکنون لبه تیز انتقادها به‬ ‫ســمت اخوندی باشــد‪ .‬وزیری که حاال با چالشی بسیار‬ ‫بزرگ رو به رو شــده اســت؛ چالشــی که در ان امن ترین‬ ‫سیستم حمل ونقل کشور را به یکی از مرگبارترین حوادث‬ ‫کشــور تبدیل کرد‪ ».‬در ادامه این تحوالت سایت بولتن‬ ‫نیز در خبری به نقل از یک منبع اگاه نوشــت‪« :‬اســحاق‬ ‫جهانگیری‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور از عباس اخوندی‬ ‫خواسته اســت که خودش یا معاونش اســتعفا بدهد‪ .‬در‬ ‫جریان جلسه ویژه کمیسیون عالی ســوانح راه اهن که با‬ ‫حضور اســحاق جهانگیری معــاون اول رئیس جمهور‪،‬‬ ‫وزیــر راه و شهرســازی و مدیرعامل راه اهن بــرای ارائه‬ ‫گزارشــات نهایی در خصوص ســانحه برخــورد دو قطار‬ ‫مســافری در محور ســمنان‪ -‬دامغان برگزار شــد‪ ،‬پس از‬ ‫پایان جلســه جهانگیری بــه اخوندی پیشــنهاد داده که‬ ‫برای بازگشت ارامش به جامعه و مسئولیت پذیری در برابر‬ ‫حوادث این چنینی اخوندی یا پورسیداقایی استعفا بدهند‪.‬‬ ‫اخوندی که از این پیشنهاد متعجب شده بود در هماهنگی‬ ‫بــا محســن پورســیداقایی از او می خواهد که پیشــنهاد‬ ‫اســتعفا را او بپذیرد‪ .‬اخوندی از پورسیداقایی می خواهد‬ ‫که به تلویزیون برود و استعفای خود را شفاها اعالم کند‪،‬‬ ‫به طوری که ان قدر این تصمیم عجوالنه گرفته شــده که‬ ‫در نامه اخوندی توجهی به زمان تنظیم پاسخ نامه استعفا‬ ‫سال اینده ثبت شده است!»‬ ‫با این حال عباس اخوندی روزهای سختی را پشت‬ ‫سر می گذارد؛ ایا او کابینه را ترک خواهد کرد؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫و وزیرش گران تمام خواهد شــد و ما بــه زودی وزیر راه و‬ ‫شهرسازی را به مجلس خواهیم کشاند تا در برابر اهمال و‬ ‫کم کاری ها پاسخگو باشد‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگر‪ ،‬نماینده مردم سبزوار در مجلس‬ ‫هم گفت‪« :‬در چند ســال اخیر وزارت راه و شهرسازی به‬ ‫موضوع زمین خــواری و رانت خواری هــای رایج در برخی‬ ‫ادارات راه و شهرسازی توجه نکرده است‪».‬‬ ‫حســین مقصودی با اشاره به طرح اســتیضاح وزیر‬ ‫راه و شهرسازی با جمع اوری ‪ 20‬امضا از سوی نمایندگان‬ ‫مجلس‪ ،‬اظهــار کرد‪« :‬خبر طــرح اســتیضاح وزیر راه و‬ ‫شهرسازی را از گروه های خبری و مطبوعات استانی متوجه‬ ‫شدم و اگر استیضاح اخوندی تنها به دلیل برخورد دو قطار‬ ‫مسافربری باشد‪ ،‬غیرمنطقی است‪ .‬در مورد حادثه برخورد‬ ‫دو قطار مســافربری دالیل فنی مورد بررســی قرار گیرد و‬ ‫باید کارگــروه تخصصی برای چگونگی وقــوع این حادثه‬ ‫تشکیل شود‪».‬‬ ‫سخنگوی کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس‬ ‫شــورای اســامی با بیــان اینکه اســتیضاح وزیــر راه و‬ ‫شهرسازی با جمع اوری دالیل دیگری همراه حادثه برخورد‬ ‫دو قطار مســافربری می تواند روند اســتیضاح اخوندی را‬ ‫هموار کند‪ ،‬افزود‪« :‬عدم توجه وزارت راه و شهرسازی به‬ ‫پروژه حرم تا حرم‪ ،‬عدم توجه به احداث دســتک راه اهن‬ ‫از ســبزوار به ســلطان اباد‪ ،‬نظارت نادرســت وزارت راه و‬ ‫شهرســازی به راه های ارتباطی ســطح کشور و مشکالت‬ ‫متعدد در حمل ونقل هوایی می تواند عاملی برای استیضاح‬ ‫اخوندی را باشد‪ .‬در چند سال اخیر وزارت راه و شهرسازی‬ ‫بــه موضــوع زمین خــواری و رانت خواری هــای رایج در‬ ‫برخی ادارات راه و شهرســازی توجه نکرده است‪ .‬باوجود‬ ‫کمبودهای متعدد اســتیضاح وزیر راه و شهرسازی کامال‬ ‫درست است‪ .‬اما اگر موضوع استیضاح اخوندی فقط برای‬ ‫برخورد دو قطار باشد‪ ،‬غیرمنطقی است‪».‬‬ ‫ســطح واکنش ها بــه ایــن اظهارنظر وزیــر موجب‬ ‫شــد که او یک پیام عذرخواهی منتشــر کند‪ .‬در این پیام‬ ‫امده بود‪« :‬ایام رحلت نبی مکرم اســام (ص) و شهادت‬ ‫سبط اکبر ایشــان و همچنین شــهادت حضرت امام رضا‬ ‫سالم الله علیهما را خدمت شما عزیران تسلیت می گویم‪.‬‬ ‫اذربایجان عزیز این روزها افزون بر این‪ ،‬در سوگ جوانان‬ ‫و خانواده های عزیز از دســت داده نشســته است‪ .‬نه تنها‬ ‫اذربایجان که تمام مــردم ایران و تمــام ارکان جمهوری‬ ‫اسالمی از حادثه تلخ و غمبار تصادف قطار تبریز_ مشهد‬ ‫در ناحیه سمنان ‪ -‬دامغان متاثر اســت‪ .‬اینجانب به سهم‬ ‫خود این ضایعه تاسف بار را به شما اذربایجانی های عزیز‬ ‫و تمام مردم ایران تســلیت می گویــم‪ .‬از ان روی که این‬ ‫اتفاق در حوزه مدیریت تحت نظارت اینجانب واقع شــده‬ ‫اســت‪ ،‬از خانواده های داغــدار‪ ،‬اســیب دیدگان به ویژه‬ ‫مردم بزرگوار تبریز‪ ،‬اســکو‪ ،‬اذرشهر‪ ،‬مرند‪ ،‬مراغه و خوی‬ ‫که مســتقیما عزیز از دســت داده اند یا اســیب دیده اند و‬ ‫هم چنین تمام مردم ایران که از این حادثه متاثر شــده اند‬ ‫پوزش می خواهم‪.‬‬ ‫عزیــزان! اینجانــب پــس از دریافــت خبــر حادثه‬ ‫تمام وجهه همت و تــوان خود را به کار بــردم تا به کمک‬ ‫اسیب دیدگان بشــتابم‪ .‬لذا‪ ،‬ضمن دستور تشکیل فوری‬ ‫کمیســیون عالی ســوانح راه اهــن‪ ،‬مدیرعامل شــرکت‬ ‫راه اهن را به منطقه اعزام و خودم نیز بالفاصله به ســمت‬ ‫ســمنان حرکت کردم‪ .‬در ســتاد مدیریت بحران اســتان‬ ‫ســمنان شــرکت کــردم و تمــام گزارش هــای نهادهای‬ ‫امدادی را دریافت کردم و برای عیــادت مجروحان عازم‬ ‫بیمارستان شــدم‪ .‬طبیعی اســت که در این لحظات تمام‬ ‫مردم ایران نگران حادثه بودند و خانواده های مســافران‬ ‫با نگرانی بیشــتری موضوع را پیگیری می کردند‪ .‬بنابراین‬ ‫در جمع خبرنگاران حاضر شــدم و اطالعاتــی را که تا ان‬ ‫‪41‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫قطاری که از هفت خوان رد نشد‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪2‬‬ ‫خبر انچنان تلخ و ســنگین بود که به مساله نخست‬ ‫خروجــی رســانه ها تبدیــل شــد؛ «برخــورد دو رام قطار‬ ‫مسافربری تبریز ‪-‬مشهد به شماره ‪ ۴۸۰‬و سمنان ‪ -‬مشهد به‬ ‫شماره ‪ ۳۹۴‬و حریق گسترده در دو واگن‪».‬‬ ‫ساعت‪ ۷:۳۵‬دقیقه صبح ادینه قطار تبریز‪-‬مشهد که‬ ‫از تبریز به سمت مشهد به حرکت درامده بود‪ ،‬در حدفاصل‬ ‫چهار هزار و ‪ ۸۰۰‬متری ایســتگاه هفت تپــه در منطقه ای‬ ‫مابین ســمنان و دامغان به دلیل تعویض خــط و هدایت‬ ‫قطار به ریل مقابل متوقف می شود اما همچنان دلیل اینکه‬ ‫این توقف چرا بیش ازحد معمول رخ داده است‪ ،‬مشخص‬ ‫نیســت اما می توان حدس زد برودت ‪۱۲‬درجــه زیر صفر‬ ‫دلیل تاخیر در انتقال خطوط باشد‪.‬‬ ‫در نهایت قطار تبریز‪-‬مشهد درحالی که با چراغ قرمز‬ ‫ورود به ایســتگاه هفت خوان مواجه می شود درجای خود‬ ‫متوقف می شود اما این توقف به قیمت حضور قطار ساعت‬ ‫هفت صبح سمنان‪-‬مشهد در همان محل و برخورد این دو‬ ‫قطار با یکدیگر تمام می شود‪.‬‬ ‫این حادثه با اصابت لکوموتیو و منبع ســوخت قطار‬ ‫ســمنانی با واگن انتهای قطار تبریزی به فاجعه ای بزرگ‬ ‫بدل می شــود و دو واگن از چهار واگن قطــار تبریزی که‬ ‫از ریل خارج شــده بودند‪ ،‬دچار حریق گســترده می شود؛‬ ‫حریقی که بیش از چهار ســاعت ادامه داشت و متاسفانه‬ ‫جان تعداد زیادی از هموطنانمان را گرفت‪.‬‬ ‫یکی از مشکالت امدادرســانی به قطار حادثه دیده‬ ‫صعب العبور بودن در کنار یخ زدگی راه هــا بود که این امر‬ ‫باعث شد تا ماشین های امدادرسان راه اهن شمال شرق با‬ ‫سختی دسترسی به محل روبه رو باشند‪ ،‬همچنین مدیرکل‬ ‫راه اهن شمال شــرق درنهایت عطای ســفر با خودرو را به‬ ‫لقایش بخشیده و با درزین به محل اعزام و این امر باعث‬ ‫روایت یک حادثه در یک روز برفی‬ ‫تاخیر دوســاعته او و اکیپ امدادی راه اهن شمال شــرق‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر نخســتین واکنش رئیــس مدیریت‬ ‫بحران شهرستان سمنان‪ ،‬اعزام یک رام قطار امدادرسان‬ ‫و جرثقیل به ســمت حمل حادثــه با هماهنگــی راه اهن‬ ‫شمال شرق بود‪ .‬این قطار به گفته شاهدان ساعت ‪۹:۱۵‬‬ ‫صبح به مکان مورد نظر می رســد و مراحل امدادرسانی به‬ ‫بازماندگان اغاز می شود‪.‬‬ ‫در کش و قوس اخبار متناقــض مدیرعامل جمعیت‬ ‫هالل احمر کشور در گفت وگویی با واحد مرکزی خبر تعداد‬ ‫کشته ها را همزمان با ساعت ‪۱۱‬صبح ادینه ‪ ۲۰‬نفر اعالم‬ ‫می کند و می افزاید‪« :‬در حادثه قطار مسافربری سمنان ‪۳۰‬‬ ‫نفر نیز زخمی شده اند‪».‬‬ ‫همزمان با وقــوع این حادثه اما ســه فرونــد بالگرد‬ ‫به همراه ده ها دســتگاه امبوالنس در حال امدادرســانی‬ ‫به مصدومان این حادثه بودند و به دلیل اتش ســوزی در‬ ‫تعــدادی از واگن ها و گســترش اتش‪ ،‬امــکان ارائه امار‬ ‫دقیقی از مصدومان و کشته ها وجود نداشت‪.‬‬ ‫ابعاد وحشــتناک این حادثه تا انجا بود که سرپرست‬ ‫اورژانس کشــور درنهایت به محل حادثه اعزام می شود‪.‬‬ ‫پیرحســین کولیوند ســاعت ‪ ۱۲‬ظهر جمعه‪ ،‬ضمن بیان‬ ‫اینکه تعداد مصدومان حادثه قطار در ناحیه راه اهن شمال‬ ‫شرق به ‪ ۵۲‬نفر رسیده اســت‪ ،‬ابراز داشت‪« :‬از این تعداد‬ ‫مصدومان ‪ ۴۳‬نفر به بیمارستان والیت دامغان و ‪ ۹‬مصدوم‬ ‫به بیمارستان کوثر ســمنان انتقال یافتند و مابقی در حال‬ ‫انتقال و یا مداوای سرپایی هستند‪».‬‬ ‫وی همزمــان بــا ســاعت ‪ ۱۲:۲۰‬ظهــر جمعــه در‬ ‫اظهارنظــری کــه درنهایت به لغو ســفر خارجــی وزیر راه‬ ‫می انجامد‪ ،‬می افزاید‪« :‬تعداد کشته ها ان قدر هست که‬ ‫ملت ایران اسالمی را عزادار کند‪».‬‬ ‫این واکنش ها در نهایت پای عباس اخوندی را نیز به‬ ‫استان ســمنان باز می کند و رئیس جمهور که برای حضور‬ ‫در مراسم تشییع پیکر ایت الله موســوی اردبیلی در قم به‬ ‫ســر می برد‪ ،‬طی پیامی به معاون اول خــود‪ ،‬مراتب تاثر‬ ‫خود را بیان می کند‪.‬‬ ‫حسن روحانی ضمن تسلیت به بازماندگان خواستار‬ ‫پیگیــری و گزارش علــت حادثــه می شــود و در این پیام‬ ‫تاکید می کند که تمــام اقدامات الزم برای درمان ســریع‬ ‫مصدومان به کار گرفته شود‪.‬‬ ‫در متن پیام حســن روحانی خطاب بــه معاون اول‬ ‫رئیس جمهوری امده است‪« :‬ســانحه دردناک برخورد دو‬ ‫قطار مسافربری در استان سمنان که منجر به جان باختن و‬ ‫مصدومیت تعدادی از هموطنان عزیزمان و ازجمله پرسنل‬ ‫خدوم راه اهن گردید‪ ،‬باعث غم و اندوه فراوان گردید‪.‬‬ ‫الزم است فورا دستگاه های مسئول‪ ،‬به ویژه وزارت‬ ‫راه و شهرسازی نسبت به بررسی و اعالم دالیل وقوع این‬ ‫حادثه تلخ و معرفی مقصرین احتمالی اقدام نمایند و تمام‬ ‫اقدامات و تمهیدات فنی و مدیریتــی را برای جلوگیری از‬ ‫تکرار چنین حوادث دلخراشی پیش بینی و اجرا نمایند‪.‬‬ ‫همچنین ضروری است همه دستگاه های امدادی و‬ ‫استانی‪ ،‬به ویژه وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‬ ‫تمام اقدامات الزم را برای درمان ســریع تر مصدومان به‬ ‫عمل اورند‪».‬‬ ‫سرپرست اورژانس کشــور یک بار دیگر و در ساعت‬ ‫‪ ۱۴‬می گوید‪« :‬تاکنون اجســاد ‪ ۲۵‬نفر از مســافرانی که‬ ‫جان شــان را از دســت دادند بعد از مهار اتش ســوزی از‬ ‫واگن ها خارج شده و تالش امداد گران برای خارج کردن‬ ‫مصدومان احتمالی یا بقیه اجساد ادامه دارد‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫علت حادثه‬ ‫رئیــس قوه قضائیــه هــم در پیامــی بــه رئیس کل‬ ‫دادگســتری استان ســمنان‪ ،‬خواستار رســیدگی قضا یی‬ ‫حادثه ریلی در سمنان شد‪ .‬در این پیام امده است‪« :‬خبر‬ ‫حادثه دلخراش قطار تبریز ‪ -‬مشــهد که منجر به کشــته و‬ ‫مجروح شدن عده ای از هموطنان عزیز شد‪ ،‬موجبات تاثر‬ ‫و تاسف همگان را فراهم اورد‪ .‬‬ ‫ضمن عرض تســلیت به بازماندگان ایــن عزیزان و‬ ‫ارزوی شفای عاجل برای مجروحین این حادثه الزم است‬ ‫سریعا با تشکیل پرونده ضمن بررسی علل سانحه نسبت به‬ ‫برخورد قانونی و سریع با مقصرین حادثه اقدام و نتیجه به‬ ‫این جانب گزارش شود‪.‬‬ ‫در ضمن مســئوالن اجرایی ذی ربط نیــز مکلفند در‬ ‫اسرع وقت ضمن بررسی علل وقوع این سانحه دلخراش‬ ‫نسبت به شناسایی مقصرین حادثه و معرفی انها به دستگاه‬ ‫قضا یی اقدام نمایند‪».‬‬ ‫همچنین دادســتان کل کشــور در پیامی خواستار‬ ‫برخورد قانونی با مقصران حادثه ریلی در ســمنان شــد و‬ ‫خطاب به دادستان عمومی و انقالب محترم مرکز استان‬ ‫سمنان گفت‪« :‬الزم است فورا با بررسی علل این سانحه‬ ‫نسبت به شناســایی مقصرین احتمالی و برخورد قانونی و‬ ‫سریع با مسببین این حادثه اقدام کرده و نتیجه را گزارش‬ ‫نمایید‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫محســن پور ســید اقایی‪ ،‬مدیرعامل راه اهن اما در‬ ‫اظهارنظری در رابطه با علت حادثه به خبر صداوسیما گفته‬ ‫است‪« :‬قطار مشهد ‪-‬تبریز به دلیل سرمای هوا و یخ زدگی‬ ‫سیســتم ترمز در فاصله پنــج کیلومتری ســمنان متوقف‬ ‫می شــود و مورد را به سیســتم «سی تی ســی» شاهرود‬ ‫به عنوان مرکز کنترل اطالع می دهد و به کل سیستم توقف‬ ‫قطار اطالع داده و چراغ برای تردد قطارها در مسیر قرمز‬ ‫شــده و در همین زمان قطار مشهد ‪-‬ســمنان نیز در مسیر‬ ‫متوقف می شود‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬متاســفانه در این زمان بــه دلیل تغییر‬ ‫شیفت مسئول کنترل‪ ،‬فرد جایگزین از سابقه قرمز شدن‬ ‫دستور رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور‬ ‫اقتصاد‬ ‫این درحالی که اســت که محمدرضا خباز‪ ،‬استاندار‬ ‫سمنان همزمان با این مصاحبه از بیان امار تعداد کشته ها‬ ‫امتناع می ورزید و تعداد مجروحان را ‪ ۶۰‬نفر اعالم می کند‬ ‫و می گوید‪« :‬تمامی ارگان های خدمت رســان در صحنه‬ ‫حضور دارند و عملیات انتقال مصدومان به بیمارستان ها‬ ‫ادامه دارد‪».‬‬ ‫مرتضی سلیمی‪ ،‬سرپرست ســازمان امداد و نجات‬ ‫جمعیت هالل احمر‪ ،‬نیز در واکنشــی رسمی ضمن اعالم‬ ‫تازه ترین گزارش عملیات امدادرســانی به حادثه دیدگان‬ ‫برخورد دو قطار در ســمنان‪ ،‬گفت‪ ۹۸« :‬تن در این حادثه‬ ‫مصدوم شــدند که ‪ ۶۹‬مصدوم این حادثه به بیمارســتان‬ ‫والیت دامغان و ‪ ۹‬مصدوم نیز با بالگرد به بیمارستان کوثر‬ ‫ســمنان منتقل شــده اند‪ .‬همچنین‪ ۲۰‬تــن از مصدومان‬ ‫حادثــه نیز به صــورت ســرپایی خدمات امــدادی الزم را‬ ‫دریافت کردند‪».‬‬ ‫عباس اخونــدی‪ ،‬وزیــر راه کابینــه یازدهــم اما در‬ ‫مدیریت بحران اســتانداری به میان خبرنگاران می اید تا‬ ‫برای نخســتین بار ‪۹‬ســاعت پس از وقوع این حادثه امار‬ ‫دقیق تلفات تصادف دو رام قطار مســافربری مشــخص‬ ‫شود‪.‬‬ ‫وی درباره حادثــه می افزاید‪« :‬به محــض دریافت‬ ‫خبر‪ ،‬کمیسیون بررسی سانحه تشکیل شده است اما درباره‬ ‫عامل حادثه باید گفت تمام صحبت های لکوموتیو ران و‬ ‫برج کنترل در جعبه ســیاه قطارها ضبط شده و باید بررسی‬ ‫شــود تا عامل حادثه مشخص شــود‪ ،‬ان موقع می توان‬ ‫درباره علت حادثه اظهارنظر کرد اما جزئیات این تصادف‬ ‫به این گونه است که دو قطار از پشت سر با یکدیگر برخورد‬ ‫می کنند که دلیل ایــن برخورد توقف قطار نخســت یعنی‬ ‫قطار مسافربری شماره ‪۴۸۰‬تبریز‪-‬مشهد در پنج کیلومتری‬ ‫ایستگاه هفت خوان سمنان بوده است که هنوز دلیل توقف‬ ‫این قطار مشخص نیست‪».‬‬ ‫وزیــر راه همچنیــن گفــت‪۱۰۳« :‬مجــروح بــه‬ ‫بیمارستان های استان ســمنان منتقل شدند که ‪۱۸‬بیمار‬ ‫هنــوز در بیمارســتان والیــت دامغــان و هشــت نفــر در‬ ‫بیمارستان کوثر سمنان هســتند و مابقی مرخص شده اند‬ ‫اما نمی توانم تعداد دقیق کشــته های ایــن حادثه را بیان‬ ‫کنم‪ ،‬همچنین متوفیان این حادثه به مرکز استان منتقل‬ ‫می شــوند و درنهایــت با دســتور مقام قضایی و پزشــکی‬ ‫ی جان باختگان اهل اذربایجان شرقی به تبریز منتقل‬ ‫قانون ‬ ‫خواهند شد‪».‬‬ ‫اخرین خبر را اما همزمان با ســاعت ‪۱۸‬سرپرســت‬ ‫سازمان امداد و نجات کشــور گفت‪« :‬تاکنون ‪ ۳۶‬نفر در‬ ‫حادثه برخــورد دو قطار کشته شــده اند و احتمال افزایش‬ ‫تعداد جان باختگان وجود دارد‪».‬‬ ‫پیرحســین کولیوند ضمن تائید جــان باختن ‪۳۶‬نفر‬ ‫از هموطنانمان در حادثه برخــورد دو قطار در هفت خوان‬ ‫ســمنان‪ ،‬ابراز داشــت‪۱۰۳« :‬نفر در ایــن حادثه زخمی‬ ‫ شده اند که ‪ ۹‬نفر به بیمارستان کوثر‪۶۹ ،‬نفر به بیمارستان‬ ‫والیت و مابقی به بیمارستان شاهرود منتقل شده اند‪ .‬این‬ ‫حادثه به دلیل خروج چهار واگن از ریل و حریق گسترده در‬ ‫دو واگن براثر برخورد دو قطار مسافربری سمنان‪-‬مشهد و‬ ‫تبریز ‪-‬مشهد همزمان با صبح ادینه رخ داده است‪».‬‬ ‫مشاور وزیر بهداشت اما امار کشته های حادثه ریلی‬ ‫سمنان را ‪ ۴۴‬نفر اعالم کرد و افزود‪ ۱۷« :‬مصدوم در مراکز‬ ‫درمانی بستری هستند‪».‬‬ ‫چراغ بی اطالع بوده و وقتی رئیس قطار مشهد ‪-‬ســمنان‬ ‫مجددا کســب تکلیف می کنــد به وی گفته می شــود که‬ ‫مسیر باز است و مشکلی نیست‪ ،‬شاید چراغ به دلیل برودت‬ ‫هوا قرمز مانده است‪ ،‬بنابراین به وی تلگراف می شود که‬ ‫حرکت کند‪».‬‬ ‫مدیرعامل راه اهن همچنین گفت‪« :‬قطار مشــهد‪-‬‬ ‫تبریز در پشت یک پیچ متوقف شــده بوده است‪ ،‬بنابراین‬ ‫قطار مشهد‪ -‬سمنان وقتی با قطار پیش رو مواجه می شود‬ ‫به شــدت با کوپه های انتهایی قطار مشــهد تبریز برخورد‬ ‫می کند‪».‬‬ ‫‪43‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫جز ئیات حادثه به روایتی دیگر‬ ‫«‪ ٤٠‬ثانیه هم طول نکشید ‪ .‬من خواب بود م‪ .‬صبح‬ ‫زود بود و مســافرها همه خواب و بید ار بود نــد ‪ .‬قطار چند ‬ ‫تکان خیلی ســخت خورد و ناگهان ایســتاد ‪ .‬هیچ کسی‬ ‫نمی د انســت چه اتفاقی افتاد ه‪ .‬بوی ســوختگی می امد ‪.‬‬ ‫د ر واگن ما بعضی ها به این طرف و ان طرف پرتاب شد ند ‬ ‫و د ست و پای شان شکســت‪ .‬بعضی ها زخمی شد ه بود ند ‬ ‫و نمی توانستند از جای شــان تکان بخورند ‪ .‬ما واگن های‬ ‫ید ید یم که د اشت می سوخت‪ .‬ا دم ها‬ ‫جلوتر از خود مان را م ‬ ‫جلوی چشم ما می سوختند ‪ .‬اگر اتش به واگن های عقب تر‬ ‫می رسید ‪ ،‬ما هم می سوختیم‪ .‬هیچ ماموری د ر واگن ها نبود ‬ ‫تا د رها را برای مان باز کنــد ‪ .‬بعضی ها حیرت زده تنها نگاه‬ ‫می کرد ند ‪ .‬بعضی ها هم ناله می کرد ن د و فریا د می کشید ند ‪.‬‬ ‫کم کم بوی ســوختگی وارد واگن های انتهایی شد ‪ .‬فقط‬ ‫مجبور بود یم بنشینیم و منتظر باشیم تا نیروهای نجات از‬ ‫راه برسند ‪ ».‬این روایت یکی از مسافران ان قطار است‪ .‬او‬ ‫در ادامه روایت ماجرا چن د لحظه مکث می کن د و می گوید ‪:‬‬ ‫«نفهمید م چقد ر طول کشــید ‪ .‬اما شــاید ‪ ٤٥‬د قیقه شد تا‬ ‫نخستین نیروهای نجات از راه رســید ند ‪ .‬بوی جنازه های‬ ‫ســوخته د اخل واگن می امــد ‪ .‬خیلی ها فریــاد می زد ند و‬ ‫کمک می خواســتند ‪ .‬نیروهای امد اد ی که از راه رسید ند ‬ ‫ســقف های قطار را با اره برید ند و ما را از روی ســقف باال‬ ‫کشید ند ‪ .‬همان موقع مامورها هم د ر حال خاموش کرد ن‬ ‫اتش و بیرون اورد ن کشــته ها بود ند ‪».‬؛ اینها حرف های‬ ‫یکی از شاهد ان عینی است که د ر حاد ثه برخورد د و قطار‬ ‫د ر نزد یکــی د امغان حضور د اشــته اســت‪ .‬حاد ثه ای که‬ ‫تاکنون براساس امارهای رسمی ‪ ٣٦‬کشته و بیش از ‪١٠٠‬‬ ‫زخمی د اشته است‪.‬‬ ‫مســافر «قطار مــرگ» کــه د ر این حاد ثه د ســتش‬ ‫شکسته اســت‪ ،‬می گوید ‪« :‬خد ا به من رحم کرد که زند ه‬ ‫ماند م‪ ،‬قیامت را جلوی چشمم د ید م‪».‬‬ ‫او د ر ایســتگاه د امغان ســوار قطار مشــهد ‪ -‬تهران‬ ‫شــد ه بود که د قایقی بعد از حرکت‪ ،‬حاد ثه برخورد قطارها‬ ‫اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫پســرد ایی این جوان نیز که ســاکن د امغان اســت‬ ‫می گوید ‪« :‬ساعت ‪ ٩‬صبح یکی از د وستان پسرعمه ام از‬ ‫تهران با من تماس گرفت و گفت کــه قطار اتش گرفته‪.‬‬ ‫من همــان موقع هرچه بــا راه اهن تمــاس گرفتم جواب‬ ‫ند اد ند ‪ .‬وقتی به راه اهن رفتم‪ ،‬گفتن د که بای د منتظر بمانیم‬ ‫تا اسامی را اعالم کنن د تا ببینیم پسرعمه ام کشته یا مصد وم‬ ‫شد ه‪ .‬ســاعت د و بعد ازظهر مصد وم ها را اورد ند ‪ .‬عد ه ای‬ ‫را با امبوالنس بــه بیمارســتان برد ند ‪ .‬بعضی ها که اســم‬ ‫مسافرهای شان را توی کشته شــد ه ها د ید ه بود ند ‪ ،‬جلوی‬ ‫راه اهن امد ه بود ند و عزاد اری می کرد ند ‪».‬‬ ‫جلیلی یکــی از اتش نشــان هایی که د ر نخســتین‬ ‫ساعت های حاد ثه د ر محل حاضر شد ه است نیز جز ئیاتی‬ ‫از امد اد را می گویــد ‪« :‬همین که ما رســید یم تعد اد ی از‬ ‫محلی ها خود شان را به محل رســاند ه بود ند ‪ .‬هفت واگن‬ ‫اول قطار تهران‪ -‬مشــهد کامل ســوخته بود ‪ .‬یک ساعت‬ ‫طول کشید تا اتش را خاموش کنیم و بعد بتوانیم کشته ها‬ ‫را از د اخــل واگن ها بیــرون بیاوریم‪ .‬جنازه های ســیاه و‬ ‫ســوخته شــد ه را یکی یکی از الی لکوموتیوها و واگن ها‬ ‫بیرون می اورد یم؛ مســافرانی که د ر اغوش عزیزان شان‬ ‫ســوخته بود ند ‪ .‬حتی چهره های شــان هم معلــوم نبود ‪.‬‬ ‫استخوان های بســیاری که د ر کنار هم روی زمین افتاد ه‬ ‫بود ‪ ،‬خیلی از امد اد گران فقط اشک می ریختند ‪».‬‬ ‫محمد بیگی یکــی د یگر از اتش نشــان هایی که د ر‬ ‫محل حاد ثه حضور د اشــته اســت می گویــد ‪« :‬من چند ‬ ‫ســاعت بعد از حاد ثه رســید م‪ .‬تعــد اد ی از جنازه ها بد ون‬ ‫اینکه سوخته شــد ه باشند یا حتی نشــانه ای از شکستگی‬ ‫روی بد ن شان باشــد‪ ،‬روی زمین افتاد ه بود ند و روی شان‬ ‫پتو کشید ه بود ند ‪».‬‬ ‫تیم های زیاد امــد اد ی با اتوبوس هــای اورژانس و‬ ‫بالگرد باتوجه بــه د ورافتاد گی منطقه حاد ثه ســاعتی بعد ‬ ‫خود را به محل حاد ثه رساند ند و تعد اد زیاد مصد ومان این‬ ‫حاد ثه را به بیمارستان والیت د ر د امغان و بیمارستان های‬ ‫سمنان منتقل کرد ند ‪.‬‬ ‫یکی از شــاهد ان عینی د ر جلوی بیمارســتان کوثر‬ ‫سمنان می گوید ‪« :‬اینجا د رهای ورود ی بخش جراحی را‬ ‫بسته اند ‪ .‬اما خانواد ه مجروحان یکی یکی د ر حال رسید ن‬ ‫به بیمارســتان و شــیون کــرد ن‪ ،‬جلوی بیمارســتان اند ‪.‬‬ ‫مجروحان د چار شوک ش ده ان د و کمتر کسی است که بتواند ‬ ‫د رباره حاد ثه صحبت کند ‪».‬‬ ‫اولین گزارش رسمی دولتی‬ ‫اما در اولین اطالعیه ای که توســط راه اهن منتشر‬ ‫شد ماجرا به روایتی دیگر منتشر شده است‪ .‬این اطالعیه‬ ‫حاثه را این گونه شرح داده است‪« :‬در ساعت ‪ 7:22‬صبح‬ ‫روز ‪ ،95/9/5‬قطار مسافری سمنان ‪ -‬مشهد شماره ‪3242‬‬ ‫(متشکل از لکوموتیو شــماره ‪ 1557‬و پنج دستگاه سالن‬ ‫مسافری) در بالک گرداب ‪ -‬هفتخوان (کیلومتر ‪ )291‬به‬ ‫انتهای قطار مسافری تبریز ‪ -‬مشهد شماره ‪( 4802‬متشکل‬ ‫از لکوموتیو شماره ‪ 1622‬و ‪ 13‬دســتگاه سالن مسافری)‬ ‫که به دلیل مشکالت ناشــی از برودت هوای سرد و ترمز‬ ‫خود به خودی قطار متوقف شــده بود‪ ،‬برخورد می کند که‬ ‫در این حادثه متاســفانه تعدادی از مســافرین و مامورین‬ ‫قطار جان خــود را از دســت داده و تعدادی از مســافرین‬ ‫نیز دچار مصدومیت می شــوند‪ ».‬در ادامــه این اطالعیه‬ ‫اضافه شده اســت‪« :‬در این ســانحه لکوموتیو ‪ 1557‬از‬ ‫خط خارج‪ ،‬واژگون شده و دچار حریق می شود و سه سالن‬ ‫انتهایی قطار تبریز‪ -‬مشهد و پنج سالن قطار سمنان‪ -‬مشهد‬ ‫نیز دچار حریق می شــوند و هر دوبالک زوج و فرد مسدود‬ ‫می شوند‪ ».‬توالی رخدادها تا وقوع حادثه طبق مستندات‬ ‫مندرج در این اطالعیه به این ترتیب اســت که در ساعت‬ ‫‪ 6:14‬مــورخ ‪ ،95/9/5‬قطار ‪ 4802‬تبریز‪ -‬مشــهد با ‪432‬‬ ‫نفر مسافر از ایســتگاه گرداب به سمت هفتخوان حرکت‬ ‫می کند که مطابق اطالعات به دست امده از سامانه ثبت‬ ‫وقایع‪ ،‬قطار مذکور از ســاعت ‪ 6:32‬به علــت برودت هوا‬ ‫و ترمز خود به خــود قطار؛ در کیلومتــر ‪ 291‬متوقف بوده‬ ‫است‪ .‬همچنین ساعت ‪ 7‬صبح کشــیک مامورین ‪ CTC‬و‬ ‫کنترل خاتمه یافته و مامورین جدید جایگزین می شــوند‪.‬‬ ‫در ســاعت ‪ 7:08‬لکوموتیوران قطار ‪ 4802‬تبریز‪ -‬مشهد‬ ‫طی تلفنگرام شماره ‪ 1‬ســیار از طریق ایستگاه هفتخوان‬ ‫به کنترل ترافیک شــاهرود اعالم می کنــد‪« :‬به علت یخ‬ ‫زدن ترمز قطار‪ ،‬در کیلومتر ‪ 291‬متوقف هســتیم که پس‬ ‫از رفع عیب‪ ،‬ادامه مسیر خواهیم داد ‪ ».‬در ساعت ‪7:08‬‬ ‫قطار مسافری ‪ 3242‬سمنان‪ -‬مشهد با ‪ 110‬نفر مسافر وارد‬ ‫ایستگاه گرداب شده و در ساعت ‪ 7:09‬به صورت عبوری‬ ‫به ایستگاه هفتخوان حرکت می کند‪ .‬در ساعت ‪ 7:14‬قطار‬ ‫مسافری سمنان‪ -‬مشهد ‪ ،3242‬باتوجه به قرمز بودن چراغ‬ ‫بالک میانی در پشت چراغ ‪ IB60‬متوقف و لکوموتیوران‬ ‫قطار با اعالم مراتب توقف و قرمزبودن چراغ از کارشناس‬ ‫‪ CTC‬کســب تکلیف می کند‪ .‬کارشــناس ‪ CTC‬شــاهرود‬ ‫به صورت شفاهی از طریق بیســیم مجوز خاموش کردن‬ ‫سیســتم ‪ ATC‬و ادامه مســیر تا ایســتگاه هفتخوان را به‬ ‫لکوموتیوران قطار سمنان‪ -‬مشهد اعالم می کند و قطار در‬ ‫ساعت ‪ 7:18‬از محل حرکت می کند‪ .‬همچنین کارشناس‬ ‫‪ CTC‬ضمن مکالمه با کنترل منطقه نسبت به گزارش خرابی‬ ‫‪ IB61‬اقدام می کند‪ .‬در ساعت ‪ 7:22‬کنترلر کنترل ترافیک‬ ‫شاهرود‪ ،‬طی تلفنگرام به شــماره ‪ 5/9/95 -7761‬مراتب‬ ‫خرابی را به مامــور عالئم‪ ،‬اعالم می کند‪ .‬ســاعت ‪7:22‬‬ ‫قطار مســافری ‪ 3242‬ســمنان‪ -‬مشهد با ســرعت ‪Km/h‬‬ ‫‪( 132‬ســرعت مجاز در بالک ‪ )Km/h 140‬با قطار ‪4802‬‬ ‫تبریز‪ -‬مشهد (متوقف) برخورد می کند‪ .‬براساس مستندات‬ ‫موجود مامورین کنترل ترافیک شاهرود‪ ،‬مامورین اپراتور‬ ‫‪ ،CTC‬مامورین قطار ‪ 4802‬تبریز ‪ -‬مشهد و مامورین قطار‬ ‫‪ 3242‬سمنان‪ -‬مشــهد از جمله افراد درگیر در این حادثه‬ ‫بوده اند‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫بازداشت سه نفر ‬ ‫براساس مستندات موجود مامورین‬ ‫کنترل ترافیک شاهرود‪ ،‬مامورین اپراتور‬ ‫‪ ،CTC‬مامورین قطار ‪ 4802‬تبریز ‪ -‬مشهد‬ ‫و مامورین قطار ‪ 3242‬سمنان‪ -‬مشهد از‬ ‫جمله افراد درگیر در این حادثه بوده اند‬ ‫در همین حــال دادســتان عمومی و انقــاب مرکز‬ ‫استان سمنان با بیان اینک ه سه نفر از عوامل حادثه برخورد‬ ‫قطارهای مسافری که روز جمعه در مسیر سمنان ‪ -‬دامغان‬ ‫رخ داد؛ بازداشت شــدند‪ ،‬افزود‪« :‬در جریان رسیدگی به‬ ‫این پرونده سه نفر شامل مســئول مرکز کنترل فرماندهی‬ ‫راه اهن شمال شــرق کشور مستقر در شــاهرود‪ ،‬مسئول‬ ‫مرکز کنترل خطوط و مسئول شیفت مرکز کنترل بازداشت‬ ‫شده اند‪ ».‬به گزارش خبرگزاری ها حیدر اسیابی ادامه داد‪:‬‬ ‫«دادستان شاهرود و قاضی کشیک از ساعت ‪ 19‬جمعه تا‬ ‫‪ 3‬بامداد شنبه مشغول انجام تحقیقات این حادثه بودند و‬ ‫به همین منظور افراد بازداشت شده تفهیم اتهام و با صدور‬ ‫قرار تامین روانه زندان شده اند‪ ».‬وی افزود‪« :‬دستورهای‬ ‫الزم برای شناســایی ســایر مقصران این حادثــه صادر و‬ ‫کمیسیون بررسی فنی حوادث‪ ،‬مسئول بررسی فنی شده و‬ ‫اعالم شده است که هر چه زودتر این کمیسیون تشکیل و‬ ‫نظر کارشناسی را به صورت کتبی و رسمی اعالم کند‪».‬‬ ‫قطاراعتراض ها‬ ‫‪3‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫واکنش های انتقادی چهره های سیاسی به دولت ادامه دارد‬ ‫از هموطنان مان شــد‪ ،‬تاکید کرده است‪« :‬در این حادثه‬ ‫وزارت راه و شهرســازی مسئول اســت و باید پاسخگوی‬ ‫این واقعه باشــد‪ ».‬علی مطهری در ادامه با اشاره به لزوم‬ ‫بررسی پرونده این فاجعه و شناســایی مسئول این حادثه‬ ‫با بیان اینکه قطعا مقصر اولیه و اصلــی این اتفاق همان‬ ‫مامور کنترل بوده که دچار خطا شــده است؛ اظهار داشته‬ ‫است‪« :‬البته همیشه در این گونه حوادث مسئوالن رده باال‬ ‫هم باید پاسخگو باشــند‪ ،‬بنابراین باید مسئوالن وزارت راه‬ ‫و شهرسازی پاسخگوی این اتفاق باشــند‪ ».‬نایب رئیس‬ ‫مجلس شورای اسالمی در ادامه گفت وگوی خود با انتقاد‬ ‫از شرایط موجود در وزارت راه و شهرسازی گفت‪« :‬حادثه‬ ‫برخورد دو قطار به هرحال نشــانه یک نوع بی انضباطی در‬ ‫کار وزارت راه و شهرسازی است‪».‬‬ ‫کشورمان شد‪ ،‬بســیار تلخ و دلخراش و موجب تاثر شدید‬ ‫و اندوه فراوان شــد‪ .‬ان گونه که اخبار اولیه حکایت دارد‬ ‫این حادثه تلخ متاســفانه تلفات نسبتا زیادی داشته است‬ ‫و باعث داغدار شــدن ملت بزرگوار ایران شده است‪ .‬امید‬ ‫است مسئوالن محترم به ویژه نیروهای خدوم هالل احمر‬ ‫و بهداشــت و درمان کشور نسبت به رســیدگی به موقع به‬ ‫حادثه دیدگان از هیچ تالشــی فروگذار نکنند و مســئوالن‬ ‫وزارت راه و شهرسازی گزارشی دقیق از علت این حادثه را‬ ‫به ملت ایران ارائه دهند‪».‬‬ ‫در تحولی دیگر در این مورد رئیس مجلس شورای‬ ‫اسالمی در نامه ای به رئیس کمیسیون عمران تاکید کرد‬ ‫تا در اسرع وقت کمیته ای به محل سانحه اعزام و ضمن‬ ‫بررســی دقیق موضوع‪ ،‬گزارش نهایی را به مجلس ارائه‬ ‫در ادامــه اظهارنظرهــا در ایــن مورد دبیــر مجمع‬ ‫تشــخیص مصلحت نظام مطلبی با عنــوان «مدیریت یا‬ ‫تکنولوژى؟» در صفحه اینســتاگرام خود منتشــر کرد که‬ ‫اشاره به تصادف دو قطار در سمنان دارد‪.‬‬ ‫در این پســت اینســتاگرامی امده بود‪« :‬در توضیح‬ ‫حادثه تصادف دو قطار گفته اند که فناوری بسیار پیشرفته‬ ‫راه اهن‪ ،‬قطار دومی را متوقف کرد ولی ســوزن بان جدید‬ ‫که پســت نفر قبلی را تحویــل گرفته بود‪ ،‬دســتور حرکت‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫ماموریت اقای رئیس‬ ‫سواالت اینستاگرامی محسن رضایی‬ ‫اقتصاد‬ ‫«قصور یــا تقصیــر و بی تدبیری دســت اندرکاران‪،‬‬ ‫خانواده هایــی را داغــدار کــرد و موجــب جان باختــن و‬ ‫اســیب دیدگی جمعی از مردم عزیزمان شد‪ ».‬این بخشی‬ ‫از پیام رهبر معظم انقــاب در پی حادثه تلــخ برخورد دو‬ ‫قطار و جان باختن تعدادی از هموطنان اســت‪،‬رخدادی‬ ‫که جدای از بازخوردهای اجتماعی‪ ،‬با واکنش هایی میان‬ ‫سیاستمداران مواجه شده است‪.‬‬ ‫حسن روحانی ساعاتی بعد از اعالم خبر این حادثه در‬ ‫ی که برای این موضوع صادر کرد نوشت‪« :‬الزم است‬ ‫پیام ‬ ‫فورا دستگاه های مسئول‪ ،‬به ویژه وزارت راه و شهرسازی‬ ‫نســبت به بررســی و اعالم دالیل وقوع ایــن حادثه تلخ و‬ ‫معرفی مقصرین احتمالی اقــدام نمایند و تمام اقدامات و‬ ‫تمهیدات فنی و مدیریتی را برای جلوگیری از تکرار چنین‬ ‫حوادث دلخراشی پیش بینی و اجرا نمایند‪».‬‬ ‫ایت الله املی الریجانی هــم در پی حادثه دلخراش‬ ‫برخورد قطار تبریز ‪ -‬مشــهد و کشــته شــدن تعــدادی از‬ ‫هموطنان مان رئیس قوه قضائیه پیامی را خطاب به رئیس‬ ‫کل دادگستری استان سمنان صادر کرد‪ .‬در این پیام امده‬ ‫بود‪« :‬الزم است ســریعا با تشــکیل پرونده ضمن بررسی‬ ‫علل سانحه نســبت به برخورد قانونی و سریع با مقصرین‬ ‫حادثه اقدام و نتیجه به اینجانب گزارش شــود‪ .‬در ضمن‬ ‫مسئوالن اجرایی ذی ر بط نیز مکلفند در اسرع وقت ضمن‬ ‫بررسی علل وقوع این سانحه دلخراش نسبت به شناسایی‬ ‫مقصرین حادثــه و معرفی انها به دســتگاه قضایی اقدام‬ ‫نمایند‪ ».‬اما در فاصله اندکــی از این رخداد ناگوار‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمان بازرسی کل کشور از ارسال پرونده حادثه سمنان‬ ‫به رئیس قوه قضائیه خبر داد‪ .‬قاضی ناصر ســراج‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمان بازرسی کل کشور‪ ،‬در جمع خبرنگاران در پاسخ به‬ ‫سوالی پیرامون حادثه ســمنان و ورود این سازمان به این‬ ‫پرونده‪ ،‬گفت‪« :‬ســازمان بازرسی کل کشــور از روزهای‬ ‫ابتدایی وقوع ایــن حادثه به موضــوع ورود کرد و گزارش‬ ‫اولیه از این حادثه تهیه شده است‪ .‬این گزارش را به رئیس‬ ‫قوه قضائیه ارسال کرده ام‪».‬‬ ‫در این میــان در اظهارنظری متفــاوت نیکزاد گفته‬ ‫است‪« :‬کسانی که از انها به عنوان عامل انسانی در حادثه‬ ‫برخورد دو قطار یاد می شــود افراد زبده ای هســتند و این‬ ‫مساله برای من غیرقابل باور بود‪».‬‬ ‫علی نیکزاد‪ ،‬وزیر سابق راه و شهرسازی در پاسخ به‬ ‫سوالی درباره برخورد دو قطار مسافربری گفت‪« :‬در تمام‬ ‫دنیا و کشــور ما اگر در فاصله ‪ 10‬الــی ‪ 5‬کیلومتری قطار‬ ‫مانعی باشــد‪ .‬به صورت خودکار قفل می شود و کسانی که‬ ‫از انها به عنوان عامل انسانی این حادثه یاد می شود افراد‬ ‫باتجربه ای هســتند و حتما مســیر حرکت قطار را از مرکز‪،‬‬ ‫کنترل می کنند‪ .‬ان طور کــه مردم نیز در جریان هســتند‬ ‫عامل انسانی در چنین اتفاقی نادر است و در تمام مسیرها‬ ‫از جمله مسیر تهران ــ مشهد افرادی که کار کنترل و ایمنی‬ ‫را انجام می دهند افراد زبده ای هستند‪ .‬این اتفاق برای من‬ ‫غیرقابل باور بود و نیاز به بررسی دارد‪».‬‬ ‫وزیر ســابق راه و شهرســازی درباره اظهارنظر اخیر‬ ‫اخوندی که «همه کشته شــده ها بیمه هستند و نگرانی از‬ ‫این بابت نیســت»‪ ،‬خاطرنشــان کرد‪« :‬این حرف بسیار‬ ‫نامناسبی بود چرا که اگر کســی عزیزش را از دست بدهد‬ ‫با مادیات جبران نمی شــود‪ .‬این صحبــت وزیر راه حرف‬ ‫بســیار بدی بود اما احتماال این حرف به دلیل سهو لسان‬ ‫بوده است اما جزئیات بیشتر این حادثه نیاز به بررسی و کار‬ ‫کارشناسی دارد‪».‬‬ ‫در ادامــه واکنش هــا بــه ایــن ماجــرا‪ ،‬اســحاق‬ ‫جهانگیری‪ ،‬معــاون اول رئیس جمهور درباره طرح برخی‬ ‫اظهــارات مبنی بر اســتیضاح وزیر راه در پــی تصادف دو‬ ‫قطار در استان ســمنان اظهار کرد‪« :‬موضوع برخورد دو‬ ‫قطار موضوعی مهم است و جناحی نیست و هر کسی که‬ ‫بخواهد این مسائل را تبدیل به مسائل سیاسی‪ ،‬گروهی و‬ ‫تسویه حساب های سیاسی کند به کشور ظلم کرده است‪».‬‬ ‫اما علی مطهری هم در مورد این حادثه واکنش نشان‬ ‫داده‪ ،‬او گفته اســت‪« :‬حادثه برخورد دو قطار به هرحال‬ ‫نشانه یک نوع بی انضباطی در کار وزارت راه و شهرسازی‬ ‫است‪ ».‬علی مطهری با ابراز تاسف نسبت به حادثه برخورد‬ ‫دو قطار مسافربری در سمنان که باعث کشته شدن ‪ 45‬نفر‬ ‫کنند‪ .‬علــی الریجانــی در نامه ای خطاب بــه محمدرضا‬ ‫رضایی کوچی‪ ،‬رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره‬ ‫به ابعاد وسیع حادثه تلخ و تاسف برانگیز تصادف دو قطار‬ ‫مســافربری در محور دامغان‪ -‬سمنان که به جان باختن و‬ ‫مصدومیت تعــدادی از هموطنان منجر شــد‪ ،‬تاکید کرد‬ ‫تا در اســرع وقت کمیته ای از کمیسیون عمران به محل‬ ‫سانحه اعزام و ضمن بررســی دقیق موضوع و شناسایی‬ ‫دالیل ان و مسببین و مقصران‪ ،‬گزارش نهایی را به مجلس‬ ‫ارائه کنند‪.‬‬ ‫اما محمد رضا عارف هم در پیامــی برای این حادثه‬ ‫نوشــته اســت‪« :‬خبر برخورد دو قطار در اســتان سمنان‬ ‫که منجر بــه مصدومیت و جــان باختن جمعــی از مردم‬ ‫‪45‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫قطار را به اشــتباه صادر می کند و تنها ظــرف چهار دقیقه‬ ‫ان تصادف وحشــتناک و جان گداز که قریب پنجاه نفر از‬ ‫هموطنان عزیزمان را اسیر شعله های اتش کرد‪ ،‬به وجود‬ ‫امد‪ .‬بر اســاس گزارش های واصله‪ ،‬از نظر امدادرسانی و‬ ‫انتقال مجروحان به بیمارســتان و خدمت رســانی به باقى‬ ‫مسافران هم اشکاالت زیادی وجود داشته است‪ .‬اکنون‬ ‫سوال اینجاست که مدیریت مهم تر است یا فناوری؟ پاسخ‬ ‫روشن است؛ هرچند هر دو دارای اهمیت هستند اما به نظر‬ ‫من مدیریت و توجه به منابع انســانی مهم تر است‪ .‬کشور‬ ‫بزرگی مثل ایران نیازمند مدیرانی منضبط‪ ،‬مقتدر‪ ،‬با تدبیر‬ ‫و پاکدست است‪».‬‬ ‫در اظهار نظــری دیگــر در مــورد ایــن ماجــرا‬ ‫حجت االســام کعبــی‪ ،‬عضو جامعــه مدرســین گفت‪:‬‬ ‫«زائران امام رضا(ع) در ایام شهادت این حضرت به عنوان‬ ‫مهاجــران الی الله رفته بودند‪ ،‬اما متاســفانه در اثر ســوء‬ ‫تدبیر و قصور مســئوالن حمل ونقل شهید گونه به لقاءالله‬ ‫پیوســتند‪ .‬صرف اینکه مســئول حمل ونقل استعفا دهد‬ ‫و حتــی اینکه وزیر اســتیضاح شــود‪ ،‬درد مــردم را التیام‬ ‫نمی بخشــد‪ ،‬بلکه از لحاظ فنی باید جــان مردم در امنیت‬ ‫باشــد‪ .‬از این رو اتفاقات اخیر مایه شرمساری است و اگر‬ ‫دولت در جایی باید شرمسار باشــد‪ ،‬برای همین دو حادثه‬ ‫هولناک است‪».‬‬ ‫ایت الله کعبی تصــادف دو قطار و شــهادت زائران‬ ‫اربعین حسینی را مایه شرمساری دانست و گفت‪« :‬دولت‬ ‫باید به این دلیل شرمســار باشد و اگرنه حاشیه سازی برای‬ ‫کشــور فرصت ســوزی اســت و باعث ناکارامــدی دولت‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫عضو مجلــس خبرگان رهبری در پایــان تاکید کرد‪:‬‬ ‫«دولت به جای اینکه اهنگ انتخاباتی بگیرد‪ ،‬باید به دنبال‬ ‫جلب رضایت مردم با خدمت صادقانه به انها باشد‪».‬‬ ‫حجت االســام جواد مجتهد شبســتری‪ ،‬نماینده‬ ‫مــردم اذربایجان غربــی در مجلس خبــرگان رهبری نیز‬ ‫گفته اســت‪« :‬حادثه برخورد دو قطار در مســیر مشــهد‬ ‫بسیاری از هموطنان ما را عزادار کرد‪ .‬وقوع این اتفاقات‬ ‫مایه شرمساری اســت که چرا برخی مســئوالن مربوطه‬ ‫کوتاهی و قصور کردند که حاصل ان بروز چنین حادثه ای‬ ‫باشــد‪ .‬شرمســاری انجاســت کــه واحدهــای صنعتی‬ ‫تعطیــل و کارگران ان بیکار می شــوند ولــی دولت هیچ‬ ‫اقدامی برای اصالح چنین وضعــی نمی کند‪ .‬اگر اقای‬ ‫رئیس جمهور نگران ازادی بیان هســتند پاسخ دهند که‬ ‫چرا لغو سخنرانی های متعدد منتقدان دولت این نگرانی‬ ‫را برانگیخته نکرد و مایه شرمساری نشد‪ ».‬در ادامه این‬ ‫تحوالت مسعود پزشکیان با تولیت استان قدس رضوی‬ ‫دیدار و با اظهار تاســف از حادثه تلخ تصادف قطار تبریز‬ ‫ مشــهد و جان باختن برخــی از هموطنان عزیز کشــور‬‫و اذربایجان در این حادثه‪ ،‬با اشــاره بــه حضور خود در‬ ‫خانه یکــی از جان باختگان این حادثــه در تبریز‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«همدری و اظهار تاسف تنها بخشــی از کاری است که‬ ‫می توان با خانواده های داغ دیده داشت؛ چرا که مصیبت‬ ‫وارده بسیار سنگین اســت‪ .‬این اصال قابل قبول نیست‬ ‫که به خاطر سوءمدیریت و خطای انســانی در این زمان‬ ‫و با وجــود این همه تجهیــزات الکترونیکــی و راهبری‪،‬‬ ‫یک چنین فاجعه ایــی اتفاق بیفتد! به شــدت پیگیر این‬ ‫هســتیم که عوامل اصلی این فاجعه مشــخص شــود و‬ ‫با شــروع مجلس‪ ،‬حتمــا تصمیمات مقتضــی نیز انجام‬ ‫خواهد پذیرفت‪».‬‬ ‫ایت الله رئیســی هم در این دیدار با اظهار تاسف و‬ ‫ناراحتی از وقوع این حادثه‪ ،‬به بیان کارهای انجام گرفته‬ ‫توسط استان قدس برای بازماندگان این حادثه پرداخت‬ ‫و گفت‪« :‬من نیز به نوبه خود‪ ،‬این ضایعه عظیم را به شما‬ ‫به عنوان نماینده مردم اذربایجان تسلیت می گویم‪».‬‬ ‫معمای چراغ قرمز‬ ‫‪4‬‬ ‫چرا سیستم کنترل هوشمند ایستگاه راه اهن خاموش شد؟‬ ‫در تمامی ایســتگاه ها گراف وجود دارد‪ .‬گراف یک‬ ‫سیســتم نرم افزاری اســت که تمــام اتفاقــات ریلی روی‬ ‫ان حک می شــود‪ .‬حرکت قطار در ســه حالت گسســته‪،‬‬ ‫نیمه پیوسته و پیوسته اتفاق می افتد‪ .‬سیستم های کنترل‬ ‫حرکت قطار نیز به ســه دســته مدار خط‪ ،‬بالیس و سیستم‬ ‫رادیویی تقســیم می شــود که در اصطالح التین به (‪ATS‬‬ ‫‪(automatic train stop، ATP(automatic train‬‬ ‫‪ protection ATC (automatic train control‬نامیــده‬ ‫می شــوند‪ .‬به دلیل شــبکه یکپارچه حمل و نقــل ریلی در‬ ‫اروپا سیستم چهارم و مدرن تری به نام ‪Automatic train‬‬ ‫‪ supervision‬کاربــرد دارد امــا بــرای کنتــرل قطارهای‬ ‫سریع السیر از ‪ ATC‬سطح ‪ 2‬اســتفاده می شود در حالی که‬ ‫ایران از سیستم ‪ ATP‬استفاده می کند‪.‬‬ ‫ارســال اطالعات مســیر حرکت و اطالعات قطار به‬ ‫سیستم داخل قطار‪ ،‬محاســبه منحنی استاتیک سرعت و‬ ‫محدودیت سرعت بر اساس اطالعات وارد شده و محاسبه‬ ‫دینامیک سرعت بر اســاس پروفایل از طریق این سیستم‬ ‫انجام می شــود‪.‬در حال حاضر ‪ CBTC‬کامل ترین سیستم‬ ‫کنترل حرکت قطار به شمار می رود‪ .‬زیرا بدون وابستگی به‬ ‫تجهیزات محوطه‪ ،‬قابلیت ارتباط دو طرفه پیوسته است‪.‬‬ ‫در مورد سیستم کنترل حرکت قطار تهران ‪ -‬مشهد گفته شده‬ ‫بود‪« :‬قرار داد این پروژه سال ‪ 85‬با شرکت مهاران به ارزش‬ ‫‪ 37‬میلیون یورو منعقد و سال ‪ 93‬با قابلیت کنترل ‪ ATC‬در دو‬ ‫حالت دستی و خودکار به بهره برداری رسید اما به درخواست‬ ‫شرکت راه اهن‪ ،‬در حالت اتوماتیک در صورت افزایش بیش‬ ‫از پنج کیلومتر با عالئم صوتی به راهبر اخطار می دهد و در‬ ‫صورت افزایش سرعت ترمز فعال سازی می شود و در حالت‬ ‫دستی محدود شده نیز سیستم به درخواست راهبر از مدار‬ ‫خارج خواهد شد و توسط فرد کنترل می شود‪».‬‬ ‫محسن پورســید اقای‪ ،‬مدیرعامل مستعفی راه اهن‬ ‫اما در صحبت های اخیر خود‪ ،‬مقصر را شیفت بعدی کنترل‬ ‫معرفی و اظهار داشته است‪« :‬قطار مشهد‪ -‬تبریز به دلیل‬ ‫ســرمای هوا و یخ زدگی سیســتم ترمز در مسیر متوقف در‬ ‫فاصله ‪ ۵‬کیلومتری ســمنان متوقف می شــود و مورد را به‬ ‫سیستم ‪ ctc‬شاهرود به عنوان مرکز کنترل اطالع می دهد ‬ ‫به کل سیستم توقف قطار اطالع داده می شود و چراغ برای‬ ‫ تردد قطارها در مسیر قرمز می شــود‪ ،‬در همین زمان قطار‬ ‫مشهد‪ -‬سمنان در مسیر متوقف می شود‪.‬‬ ‫متاسفانه در این زمان به دلیل تغییر شیفت‪ ،‬مسئول‬ ‫کنترل فرد جایگزین از ســابقه قرمز شدن چراغ بی اطالع‬ ‫بوده و وقتی رئیس قطار مشــهد‪ -‬ســمنان مجددا کســب‬ ‫تکلیف می کند به وی گفته می شــود که مســیر باز است و‬ ‫مشکلی نیست ‪ ،‬شاید چراغ به دلیل برودت هوا قرمز مانده‬ ‫است‪ ،‬بنابراین به وی تلگراف می شود که حرکت کند‪ .‬قطار‬ ‫مشهد‪ -‬تبریز در پشــت یک پیچ متوقف شده بود‪ ،‬بنابراین‬ ‫قطار مشهد ‪-‬سمنان وقتی با قطار پیش رو مواجه می شود‬ ‫به شــدت با کوپه های انتهایی قطار مشــهد تبریز برخورد‬ ‫می کند‪ .‬این در حالی اســت که شــیفت قبلی که چراغ را‬ ‫قرمز کرده است در گراف خط را قرمز می دید‪ .‬یعنی وقتی‬ ‫می خواهد مسیر دهی کند یا اجازه ســیر به بالک به قطار‬ ‫بعدی را دهد‪ ،‬خط را در گراف قرمز می بیند‪ ،‬بنابراین چراغ‬ ‫حرکت قطار را قرمز می کند و قطار اجازه سیر در بالک مذکور‬ ‫را پیدا نمی کند‪ .‬مســئول کنترل شــیفت بعدی هم چرایی‬ ‫قرمز بودن چراغ را در گراف جست جو می کند نه در برودت‬ ‫هوا‪ .‬گراف واضح و تصویری است‪ .‬گراف نشان می دهد‬ ‫خط قرمز اســت و اینکه گراف قرمز باشــد و بعد مســئول‬ ‫کنترل چراغ را سبز کند‪ ،‬هیچ گاه نداریم‪ .‬یک موقع خط در‬ ‫گراف سبز اســت‪ ،‬ولی رله چراغ بعلت برودت هوا یخ زده و‬ ‫گیر می کند و چراغ قرمز مانده است؛ در این حالت مسئول‬ ‫کنترل اجازه ســیر در بالک را به قطار بعــدی می دهد‪ ،‬اما‬ ‫در این شرایط قطار از سیســتم اتوماسیون ‪Centralized‬‬ ‫ج شــده و به حالت دســتی و‬ ‫‪ )Traffic Control) CTC‬خار ‬ ‫کاغذی امده و برگه احتیاط صادر می شود و قطار جدیدی که‬ ‫وارد بالک می شود‪ ،‬دیگر با سرعت و شرایط سابق حرکت‬ ‫نمی کند‪ ،‬بلکه حرکت وی ارام و با ســرعت ‪ 20‬کیلومتر بر‬ ‫ساعت خواهد بود‪ .‬در کل دنیا وقتی قطار در حالت احتیاط‬ ‫(در حالت چراغ قرمز) حرکت می کند‪ ،‬سرعتش به ‪ 20‬تا ‪30‬‬ ‫کیلومتر بر ساعت تغییر می کند‪ .‬سرعت‪ 20‬تا‪ 30‬کیلومتر بر‬ ‫ساعت نمی تواند منجر به واژگونی ‪ 4‬واگن شود‪.‬‬ ‫هر ایستگاهی مجوز ســیر به قطار بعدی را بر اساس‬ ‫اطالعاتی که از سوی ایســتگاه بعدی در گراف ثبت شده‬ ‫می دهد‪ .‬یعنی وقتی قطــاری در یک بالک قرار می گیرد‪،‬‬ ‫وقتی به ایســتگاه مقصد می رسد‪ ،‬مسئول کنترل ایستگاه‬ ‫در گراف ورود وی را ثبت می کند‪ ،‬بالک ازا د شده و خط در‬ ‫گراف سبز می شود‪ .‬بر اساس این اطالعات‪ ،‬ایستگاه قبلی‬ ‫(مبدا) به روشن کردن چراغ سبز‪ ،‬اجازه حرکت به قطار جدید‬ ‫قتصاد‬ ‫ااقتصاد‬ ‫خطای انسانی چندالیه!‬ ‫در همین ارتباط‪ ،‬محمدحسین رضاییان‪ ،‬کارشناس‬ ‫حوزه ریلی‪« ،‬پیاده ســازی نشــدن کامل سیســتم کنترل‬ ‫اتوماتیــک قطارها به همــراه انجام خطاهای انســانی در‬ ‫چندین الیه مدیریتی» را عامل این حادثه دانسته است‪ .‬وی‬ ‫می گوید‪« :‬اجرای سیستم کنترل اتوماتیک قطارها باعث‬ ‫افزایش ایمنی و حذف خطاهای انســانی می شود‪ ،‬ضمن‬ ‫اینکه افزایش بهره وری در حمل ونقل ریلی را هم به همراه‬ ‫دارد‪ ».‬رضاییان ادامه می دهد‪« :‬سیستم کنترل اتوماتیک‬ ‫قطار در خط ریلی تهران‪ -‬مشــهد به صورت کامل اجرایی‬ ‫نشده است و براساس گفته ماموران ایستگاه های این مسیر‬ ‫ریلی‪ ،‬افزایش خطاهای این سیستم هم مورد توجه مدیران‬ ‫نبوده و به امری عادی تبدیل شــده بود‪ ».‬وی می افزاید‪:‬‬ ‫«خطای انســانی در این حادثه تنها از ســوی مدیر کنترل‬ ‫ایســتگاه رخ نداده‪ ،‬بلکه در چندین الیه ناهماهنگی هایی‬ ‫وجود داشته است‪».‬‬ ‫هشداری که اعالم نشد‬ ‫رضاییان تصریح می کند‪« :‬چــون تجهیزات بالیس‬ ‫به صورت کامل اجرایی نشده است امکان خطای انسانی‬ ‫افزایــش یافته و چنیــن حادثــه ای رخ داده اســت‪ ،‬البته‬ ‫این موضــوع نمی تواند عامل خطای انســانی در بروز این‬ ‫حادثه را کمرنگ کنــد‪ ».‬وی ادامه می دهد‪« :‬حمل ونقل‬ ‫ریلی برخالف ســایر شــیوه های حمل و نقلــی مدیریت و‬ ‫نظم بیشــتری را می طلبد‪ ،‬زیــرا زمانی که در مســیر ریلی‬ ‫یک قطار متوقف می شــود‪ ،‬تمام خط دچار مشکل شده و‬ ‫مدیریت این موضوع نیازمند نظم فوق العاده ای اســت‪».‬‬ ‫رضاییان با انتقاد از عدم پیاده ســازی کامل سیستم ‪ATC‬‬ ‫می گوید‪« :‬هزینه پیاده سازی سیســتم کنترل اتوماتیک‬ ‫قطارها‪ ،‬کمتر از ‪ ۵‬درصد احداث خط جدید است و اگر این‬ ‫سیســتم کامل اجرایی شــود‪ ۷۰ ،‬درصد در بهره وری خط‬ ‫موثر است اما با وجود عدم اجرای این سیستم‪ ،‬مسئوالن‬ ‫وزارت راه وشهرســازی وعــده احداث خط هــای جدید را‬ ‫می دهند‪ .‬حال پرســش این اســت که چرا سیستم کنترل‬ ‫اتوماتیک قطارها باوجود وعده های مکرر مدیران وزارت‬ ‫راه وشهرســازی به طور کامل اجرایی نشده است ؟ چرا این‬ ‫تعداد خطای انسانی با هم بروز کرده و منجر به شکل گیری‬ ‫چنین فاجعه ای شــده اســت؟ وزارت راه وشهرسازی باید‬ ‫پاسخگوی این حجم از بی نظمی و ناهماهنگی در الیه های‬ ‫مدیریتی ایستگاه های راه اهن باشد‪ .‬‬ ‫در مجموع می توان گفت اســتقرار سیســتم ‪ ATC‬و‬ ‫‪ CTC‬در مســیر مشــهد‪-‬تهران که پرترافیک ترین مســیر‬ ‫راه اهن ایران محســوب می شــود‪ ،‬مهم ترین اقدام دوره ‬ ‫جدیــد وزارت راه وشهرســازی در حــوزه حمل ونقل ریلی‬ ‫محسوب می شــ د اما حادث ه هفت خوان نشان داد استقرار‬ ‫سیســتم ‪ ATC‬و ‪ CTC‬در مسیر تهران ‪ -‬مشــهد به گونه ای‬ ‫بوده که نه تنها نتوانســته اهداف موردنظر را محقق کند‪،‬‬ ‫بلکه بنا به اظهار متصدیــان این حوزه باعــث اختالل در‬ ‫سیســتم قدیمی کنترل که بر بنای عامل انســانی بود هم‬ ‫شده اســت‪ .‬میزان خطای سیســتم ‪ ATC‬از ابتدای مدت‬ ‫بهره بــرداری اش تاکنــون ان چنــان باال بــوده که عمال‬ ‫اعتماد به ان را از بین برده اســت (‪ ۲۴۹۰‬مــورد خرابی در‬ ‫‪ ۹‬ماه گذشــته‪ ).‬قطعی های برق و خرابی ژنراتور کمکی‪،‬‬ ‫شکســتگی ریل در بالک ها‪ ،‬دزدی کابــل‪ ،‬باعث قطعی‬ ‫دســتگاه های الکترونیک کنترل و ایمنی می شــوند‪ .‬بروز‬ ‫‪ ۷۷۸۹‬مورد خرابی عالئم هشداردهنده فقط در مسیر تهران‬ ‫ مشهد طی ‪ ۹‬ماه گذشته‪ ،‬شاهدی است از ضعف و خرابی‬‫زیرســاخت های حیاتی در این حوزه که ارتباط مستقیم با‬ ‫ایمنی و جان مسافران دارد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫به گفته این کارشــناس حوزه ریلــی‪ ،‬زمانی که یک‬ ‫قطار به هــر دلیل متوقف می شــود‪ ،‬لکوموتیــوران برای‬ ‫اگاه سازی لکوموتیوران قطار بعدی‪ ،‬ترقه ای را در فاصله‬ ‫‪ ۵۰۰‬متر عقب تــر روی ریل قرار می دهد تا بــا عبور قطار و‬ ‫ترکیدن ترقه‪ ،‬لکوموتیوران ترمز را بکشد که در این حادثه‬ ‫چنین هشــداری از ســوی لکوموتیو تبریز ‪ -‬مشــهد انجام‬ ‫نشــده اســت‪ ».‬رضاییان افزود‪« :‬خطای بعدی از سوی‬ ‫لکوموتیوران قطار سمنان‪ -‬مشهد انجام شــده‪ ،‬زیرا بعید‬ ‫به نظر می رسد در بیابان‪ ،‬قطار متوقف شده در فاصله هزار‬ ‫متری قابل مشــاهده نباشــد‪ ،‬پس این لکوموتیوران باید‬ ‫اجرای ناقص سیستم ‪ATC‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫را در بالک می دهد‪ .‬اما در حادثه رخ داده بالک همچنان از‬ ‫سوی ایستگاه بعدی (مقصد) قرمز بوده و به عبارتی قبول‬ ‫و اعزام نشده است‪.‬‬ ‫حساس ترین مســیر راه اهن در ایران‪ ،‬مسیر تهران‬ ‫مشهد است چرا که ‪ 55‬درصد ســیر راه اهن در این مسیر‬‫است و این حساسیت از سوی سیستم کنترل راه اهن وجود‬ ‫دارد‪ .‬عالئم و ایمنی نیز در مســیر تهران ‪-‬مشهد به شدت‬ ‫کنترل و نظارت می شــود‪ .‬از ســوی دیگر ایســتگاه های‬ ‫ســمنان و دامغان‪ ،‬ایســتگاه های اصلی راه اهن در مسیر‬ ‫مشهد ‪-‬تهران به شمار می روند و روند ثبت اطالعات در این‬ ‫ایستگاه ها دقت زیادی را به خود به همراه دارد‪.‬‬ ‫در راه اهن سیستم اینترالکینگ وجود داشته است و‬ ‫با سنسورهای سیمی ای که زیر ریل ها قرار دارد شفت های‬ ‫قطار را تا ‪ 1/5‬کیلومتر بعد و قبل ایســتگاه سنس می کند‪.‬‬ ‫به عبارتی دیگر سیستم اینترالکینگ حضور قطار را در حد‬ ‫فاصل ذکر شده کشف می کند ‪ ».‬ولی بنا بر اظهار مدیرعامل‬ ‫فعلی راه اهن سیستم‪( ATC‬سیستم هوشمند و کنترل کننده‬ ‫قطار) از ابتدای فروردین ‪ 94‬در مسیر راه اهن تهران‪ -‬مشهد‬ ‫نصب شــد و اقایان جهانگیری معــاون اول رئیس جمهور‬ ‫و اخوندی وزیر راه و شهرســازی نیــز ان را افتتاح کردند‪.‬‬ ‫با افتتاح این سیســتم بنا بر اظهار محســن پورسیداقایی‬ ‫مدیرعامل را اهن در دولت یازدهم؛ «این سیســتم موجب‬ ‫می شــود هر ‪ 5‬کیلومتر یک ایســتگاه الکترونیکی ایجاد‬ ‫شــود و به این ترتیب ظرفیت خط اهن تهران‪ -‬مشــهد دو‬ ‫برابر خواهد شد‪ ».‬به عبارتی دیگر با راه اندازی این سیستم‬ ‫در ســال ‪ ،94‬کشــف قطار کل مســیر یک بالک را در بر‬ ‫می گیرد‪ .‬یعنی اینکه قبال راه اهن صرفا در یک شعاع ‪1.5‬‬ ‫کیلومتری هر ایســتگاه نســبت به وجود یک قطار بینایی‬ ‫داشت و با راه اندازی ‪ ATC‬این بینایی کل مسیر یک بالک‬ ‫را در بر می گیرد‪.‬‬ ‫هم اکنون ســامانه عالئم و ایمنی راه اهن جمهوری‬ ‫اســامی ایران زیر شــاخه هایی دارد که بخــش اهم ان‬ ‫شامل سیســتم ‪ ،CTC‬سیســتم ‪ Interlocking‬و سیستم‬ ‫‪ ATC‬است‪».‬‬ ‫اکبر تــرکان‪ ،‬مشــاور رئیس جمهور در مــورد بخش‬ ‫فنی حادثه برخورد دو قطار گفته اســت‪« :‬سیســتم های‬ ‫اتوماسیون در مورد هر دو قطار به خوبی وارد عمل شده و به‬ ‫قطار دوم (سمنان‪ -‬مشهد) به خوبی اطالع داده که مسیر‬ ‫برای تردد بسته است و همچنین چراغ را قرمز کرده است‪،‬‬ ‫بنابراین اتوماسیون کارش را به خوبی صورت داده اما پس‬ ‫از اینکه تصمیمات گرفته شــده تا قطار به صورت دســتی‬ ‫و نه خودکار‪ ،‬حرکت کند ‪ .‬در اینجا سیســتم اتوماسیون به‬ ‫صورت دستی خاموش می شود که این امر باید مورد بررسی‬ ‫قرار گیرد‪ .‬مراحل کار درباره تصمیمات صورت گرفته افراد‬ ‫مسئول در حال بررسی اســت و اگر احیانا قصوری در این‬ ‫زمینه صورت گرفته باشد‪ ،‬باید به مقصر رسید‪».‬‬ ‫اما در این میان یک کارشــناس حمل ونقل با اشــاره‬ ‫به ضعف نظــارت در راه اهــن جمهوری اســامی ایران‪،‬‬ ‫گفته اســت‪« :‬اگر به اعالم خطاهای ناصحیح سیســتم‬ ‫کنترل اتوماتیک قطار توجه می شد‪ ،‬شاهد فاجعه برخورد‬ ‫دو قطار در ســمنان نبودیم» ســیدمیثم الجوردی افزوده‬ ‫اســت ‪« :‬سیســتم کنترل اتوماتیک قطار (‪ )ATC‬تهران‪-‬‬ ‫مشهد شامل سه ســامانه اســت‪ ،‬به طوری که تجهیزات‬ ‫شرکت زیمنس در مسیر مشهد‪ -‬شاهرود‪ ،‬الکاتل در مسیر‬ ‫شاهرود‪ -‬سمنان و از سمنان‪-‬گرمسار نیز تجهیزات شرکت‬ ‫«م» نصب شــده بود‪ ».‬وی با یاداوری اینکه سال گذشته‬ ‫قرار شد شــرکت «م» سه سیســتم مذکور را یکپارچه کند‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬اســفندماه ســال ‪ 93‬با حضور معاون اول‬ ‫رئیس جمهوری و وزیر راه و شهرسازی سیستم ‪ ATC‬محور‬ ‫تهران‪-‬مشهد به بهره برداری رسید‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬اما‬ ‫از همان اول این سیستم ایرادات اساسی داشت که یکی‬ ‫از انها اشکال در سیســتم اینترالکینگ (دستگاه هدایت‬ ‫سوزن ها) بود ‪ .‬به عنوان نمونه شرکت «م» اقدام به منطبق‬ ‫کردن سیســتم نرم افزارهای اینترالکینگ الکاتل کرد که‬ ‫خطاهای نرم افزاری زیادی پیش امد‪».‬‬ ‫ایــن کارشــناس حمل ونقــل با اشــاره بــه اینکه در‬ ‫بروز ســانحه برخورد دو قطار در ســمنان بی شک خطای‬ ‫انسانی دخیل بوده اســت‪ ،‬گفت‪« :‬مسئول ‪ CTC‬مسئول‬ ‫ک و مسئول قطار تبریز‪-‬مشهد از جمله افرادی‬ ‫کنترل ترافی ‬ ‫هستند که در بروز این حادثه دخیل هستند‪».‬‬ ‫الجوردی در عین حال با اشــاره بــه اعالم خطاهای‬ ‫اشتباه از سوی سیســتم کنترل اتوماتیک قطار بیان کرد‪ :‬‬ ‫«در سیســتم های ‪ CTC‬شــرکت «م» خطاهــای مکرری‬ ‫اعالم شــده و مســئول ‪ CTC‬نیز باتوجه به ناصحیح بودن‬ ‫این خطاها احساس می کند این بار نیز بالک اشغال نشده‬ ‫و به روال سابق از ان چشم پوشی می کند‪ ».‬وی با یاداوری‬ ‫اینکه سیستم ‪ ATC‬به صورت صحیح قطار سمنان‪-‬مشهد‬ ‫را متوقف می کند‪ ،‬گفت‪« :‬مدیریت مدیرعامل مســتعفی‬ ‫راه اهن انصافا خوب بــود و تغییراتی را در حمل ونقل ریلی‬ ‫کشــور اغاز کرد که در نوع خودش قابل تحسین است‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬اما بــه مباحث نظارتی کــه یک ضرورت‬ ‫اساسی در حمل ونقل ریلی است توجه نشد‪ .‬سیستم کنترل‬ ‫اتوماتیک قطــار اخطارهای ناصحیح بســیاری طی یک‬ ‫ســال و ‪ 8‬ماه اخیر را اعالم کرد که متاسفانه هیچ توجهی‬ ‫برای رفع ان نشــد‪ .‬در صورتی که به این مســاله رسیدگی‬ ‫شده و ایراد این سیستم برطرف می شد‪ ،‬قطعا از بروز چنین‬ ‫فاجعه ای جلوگیری می شــد‪ ».‬وی با یاداوری اینکه وزیر‬ ‫راه و شهرسازی در حضور رهبر معظم انقالب اطمینان داد‬ ‫سیستم ‪ ATC‬بســیار کارامد است و در صورت سکته کردن‬ ‫لکوموتیوران هم اتفاقی برای قطار روی نمی دهد‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫«ان قدر به خطاهای این سیستم توجه نشد که به متصدیان‬ ‫این اختیار داده شد تا سامانه را خاموش کنند که همه اینها‬ ‫از ضعف مدیریتی در نظارت راه اهن نشات می گیرد‪».‬‬ ‫عکس العمل سریع تری انجام می داد‪ ».‬وی ادامه می دهد‪:‬‬ ‫«با وجود اینکه لکوموتیوران قطار جلویی اعالم توقف کرده‬ ‫اما به دلیل تغییر شیفت در پست تلفنگرام ایستگاه‪ ،‬مامور‬ ‫قبلی این توقف را به مامور شیفت بعدی اعالم نکرده است‬ ‫و سرانجام ماموران ترافیک مرکز کنترل شاهرود (ایستگاه‬ ‫اصلی اجرای سیستم ‪ )ATC‬مسدود بودن خط را مشاهده‬ ‫کرده اما به دلیل تکرار در اشــتباه های این سیستم‪ ،‬چراغ‬ ‫قرمز و هشدار را سبز (عبور) کرده و منجر به بروز این حادثه‬ ‫شــده اند‪ ».‬این کارشــناس صنعت حمل ونقل می گوید‪:‬‬ ‫«اگر هر کدام از این افراد فعالیت خود را به درســتی انجام‬ ‫می دادند‪ ،‬شاهد وقوع چنین حادثه ای نبودیم اما متاسفانه‬ ‫تمام این ماموران به صورت همزمان دچار خطا شدند‪ ».‬به‬ ‫گفته این کارشــناس‪ ،‬عالوه بر خطای انسانی‪ ،‬تجهیزات‬ ‫الزم از جمله سیستم بالیس روی خط ریلی تهران‪ -‬مشهد‬ ‫نصب نشده است‪ ،‬در حالی که برای اجرای کامل سیستم‬ ‫کنترل اتوماتیــک قطار‪ ،‬باید برخی تجهیــزات روی قطار‬ ‫و برخی روی خــط نصب و یک ســری نرم افزارها هم برای‬ ‫مدیریت این تجهیزات استفاده شود‪».‬‬ ‫‪47‬‬ ‫تساهل کردند‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با عضو فراکسیون والیت‬ ‫نظر شما درباره تصادف دو قطار و کشته و مجروح‬ ‫شدن تعدادی از هموطنان عزیزمان چیست؟‬ ‫وقتی ابوبکر بغدادی اعالم کرد امسال اربعین را به‬ ‫عاشورا تبدیل می کنیم تمامی نیروهای مسئول ما باید دقت‬ ‫می کردند و متوجه بودند که وقتی دشمن چنین تهدید علنی‬ ‫را انجام می دهد‪ ،‬سهل انگاری در این زمینه چه از نیروهای‬ ‫عراقی و چــه از نیروهــای ایرانی پذیرفته شــده نیســت‪.‬‬ ‫همزمانی حادثه تصادف دو قطار و اقدام تروریستی در بغداد‬ ‫جای تامل دارد‪ .‬مسئوالن ایرانی و عراقی وقتی دیدند که‬ ‫در اربعین و فــردای ان روز اتفاقی نیفتاد‪ ،‬فکر کردند کار و‬ ‫وظیفه انها در این زمینه به پایان رسید‪ ،‬در ایران نیز هکذا‪.‬‬ ‫یعنی باید ضریب امنیت در تمامی خطوط جاده ای‪ ،‬هوایی‬ ‫و ریلی بیشتر می شد‪ .‬من وقوع تمام مسائل در این زمینه را‬ ‫یک سهل انگاری می دانم‪ .‬متاسفانه مسئوالن تا وقتی که‬ ‫سانحه ای پیش نیاید از خواب بیدار نمی شوند‪ .‬معتقدم در‬ ‫اینجا تســاهل کردند‪ .‬البته طبق اعالم های اخیر تاکنون‬ ‫ چهار نفر دستگیر و افرادی هم که متواری بودند بازداشت‬ ‫شدند‪ .‬در مجموع وقایع این چنینی نتیجه عدم دقت شورای‬ ‫عالی امنیت ملی‪ ،‬نیروهای امنیتی و وزارت راه و شهرسازی‬ ‫است‪ .‬وقتی دشمن رسما تهدید می کند طبیعتا باید بیشتر‬ ‫مراقبت می شدند‪.‬‬ ‫یعنی شما معتقدید حادثه برخورد دو قطار به یک‬ ‫دیگر واقعه ای تروریستی بود؟‬ ‫‪5‬‬ ‫حســن نــوروزی‪ ،‬عضــو‬ ‫فراکســیون والیــت مجلس با‬ ‫اشاره به تهدید ابوبکر بغدادی‬ ‫ســرکرده گروهک تروریستی‬ ‫داعــش دربــاره تبدیل کــردن‬ ‫اربعین به روز عاشورا‪ ،‬سانحه‬ ‫تصــادف دو قطــار در مســیر‬ ‫مشــهد‪-‬تهران را همجنــس‬ ‫حادثه تروریستی منطقه «الشوملی» شهر حله عراق‬ ‫می داند‪.‬‬ ‫من احساسم این است‪ .‬ابوبکر بغدادی تهدید کرد‬ ‫اربعین را به عاشورا تبدیل می کند‪ ،‬پس انفجار یک خودرو ‬ ‫بمب گذاری شــده در یک پمپ بنزین منطقه «الشوملی»‬ ‫شهر «الحله» (مرکز اســتان بابل) واقع در جنوب بغداد و‬ ‫این حادثه در ایران را از یک مقوله می دانم‪.‬‬ ‫االن بحث اســتیضاح اقای اخونــدی بالفاصله‬ ‫بعد از این واقعه مطرح شــد‪ ،‬به نظر شــما طرح‬ ‫استیضاح چقدر می تواند منطقی باشد؟‬ ‫باید بررسی کرد چون االن مجلس تعطیل است و‬ ‫بعد از شروع کار دوباره پارلمان ابعاد بیشتر این اتفاق مورد‬ ‫بررسی قرار می گیرد‪ .‬وقتی دشمن تهدید می کند ما هستیم‬ ‫که باید دقت کنیم‪ ،‬مخصوصا دســتگاه های متولی اداره‬ ‫مراکز عمومی زمانی که بحث تجمع اربعین و پیاده روی به‬ ‫سمت مشهد مقدس است‪ ،‬ضرورت دارد صدچندان مراقب‬ ‫باشند تا مشــکلی پیش نیاید‪ .‬در کل اســتیضاح را راهکار‬ ‫مناسب در رسیدگی به این حادثه نمی بینیم‪.‬‬ ‫اســتعفای مدیرعامل شــرکت راه اهن جمهوری‬ ‫اسالمی ایران را چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫اســتعفا و پذیرش اســتعفا اقدام خوبی بود‪ .‬باید‬ ‫ن جا بیفتد چون نشان از‬ ‫این پذیرش مســئولیت ها در ایر ا ‬ ‫مردانگی است‪ .‬در مواردی شاهد بودیم وقتی اتفاقی پیش‬ ‫می اید بــه جای انکه متولی دســتگاه مربوطه مســئولیت‬ ‫بپذیرد طلبکار هم می شــود‪ .‬اقدام مدیرعامــل راه اهن را‬ ‫جوانمردانه می دانم‪.‬‬ ‫در تیم بررسی حادثه کسی از نمایندگان مجلس‬ ‫شورای اسالمی دعوت نشد‪ ،‬بهتر نبود در گروهی‬ ‫که از طرف معــاون اول رئیس جمهور ماموریت‬ ‫یافتند تا به ابعاد مختلف حادثــه برخورد دو قطار‬ ‫رسیدگی کنند و گزارش ان را به دولت بدهند‪ ،‬یک‬ ‫نماینده مجلس نیز حضور می یافت؟‬ ‫بله‪ ،‬خودشان تساهل کردند‪ .‬طبیعتا دولت‪ ،‬دولت‬ ‫را تاییــد می کند‪ .‬این کار درســت و منطقی نیســت‪ .‬قطعا‬ ‫مجلس به گزارش تیم ماموریت یافته از طرف دولت اکتفا‬ ‫نمی کند و بررسی خود را انجام می دهد‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫چالش فناوری‬ ‫انسان یا ماشین؛ کدام مقصرند؟‬ ‫احمد خشنودی‬ ‫کارشناس ارتباطات و سیگنالینگ راه اهن‬ ‫‪6‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫درباره اینکه اگر یک سیستم امن بخواهد واقعا امن‬ ‫باشد باید این موضوع را در نظر داشت که ممکن است عامل‬ ‫انســانی در یک ان و در یک لحظه‪ ،‬مدهوش شود و توان‬ ‫تصمیم گیریمنطقیبر اساسقوانینموضوعهواصلیسیر‬ ‫و حرکت را نداشته باشد‪ .‬به هر علت و به هر دلیلی‪ ،‬اصال مهم‬ ‫نیستعاملانسانیدرانلحظهخاصوحساسکهتصمیم‬ ‫منجر به ســانحه یا ایجاد حادثه را می گیــرد و ان را عملی‬ ‫ی و روانی قرار دارد‪ .‬در‬ ‫می کند‪ ،‬در چه اوضاع روحی‪ ،‬جسم ‬ ‫بحث ایمنی با نتیجه این حاالت روحی‪ ،‬روانی یا جســمی‬ ‫ کار داریم‪ ،‬موظفیم و مسئولیت مستقیم داریم تا جلوی ان‬ ‫را به هر قیمت و به هر بهایی بگیریم‪ .‬ایا سیستم ایمنی که‬ ‫جان و مال مسافران‪ ،‬سرمایه گذاران و ذی نفعان به درست‬ ‫عمل کردن ان وابسته است‪ ،‬باید بنشیند و نگاه کند؟ مثال‬ ‫یک عامل انسانی رنگ سیگنال محرز خطر (رنگ قرمز) را‬ ‫به نزدیک ترین‪ ،‬بدیهی تریــن و عقالنی ترین نوع ان تعبیر‬ ‫نکند‪ ،‬یعنی ان را به معنای اشغال بودن بالک و عدم اجازه‬ ‫خروج یا ورود در نظر نگیرد و هشــدار علنی سیستم ایمنی‬ ‫را که حاصل تالش و اجماع تمام مدارهای اینترالکینگ‪،‬‬ ‫ای تی ســی‪ ،‬ســیگنال ها‪ ،‬ســوزن ها‪ ،‬قفل های داخلی‪،‬‬ ‫رله هــا‪ ،‬تراک ها و‪ ...‬اســت‪ ،‬نادیده بگیر د ســپس با یک‬ ‫تماس بی سیم به قطاری که بالک روبه رویش اشغال است‬ ‫یا به هر علتی اجازه حرکت ندارد و چراغ قرمز روبه روی ان نیز‬ ‫این عدم مجوز را صریحا نمایش می دهد‪ ،‬دستور بدهد مثال‬ ‫«بیا! قرمز بودن چراغ مهم نیست» و تمام زیر ساخت های‬ ‫ایمنی موجود را حتی تا همین اندازه موجودی که در دسترس‬ ‫داریم‪ ،‬نادیده بگیرد و نظر خود را بر اجماع و هماهنگی تمام‬ ‫سیســتم های منطقی ایمنی موجود در یک ایســتگاه که‬ ‫همگی با هم و بر اساس یک منطق مستدل مداری‪ ،‬چراغ‬ ‫را قرمز و ورود را ممنوع کرده اند‪ ،‬ارجح بداند و اتفاق برخورد‬ ‫تاسف بار قطارهای مسافری سمنان رخ ده د ام ا ایا سیستم‬ ‫سیگنالینگ از چنین سوانحی جلوگیری می کند؟ پاسخ این‬ ‫استکهاصولایمنیعالئمالکتریکیدرتمامسیستم های‬ ‫سیگنالینگ دنیا بر اساس یک اصل واحد استوار است و ان‬ ‫اصل عبارت است از اینکه «قطارها شاخ به شاخ نخواهند‬ ‫شد‪ ،‬مگر اینکه به انها اجازه داده شود به طور هم زمان روی‬ ‫یک ریل حرکت کننــد»! ایا ســاده تر‪ ،‬روان تر و خالصه تر‬ ‫از این جمله بــرای رعایت ایمنــی‪ ،‬برای فــرار از برخورد‪،‬‬ ‫شاخ به شاخ شــدن یا مانند مورد اخیر سمنان بین دو وسیله ‬ ‫نقلیه ریلــی در جهان جمله ای وجــود دارد؟ اصال به خاطر‬ ‫همین یک جمله است که تمام خطوط راه اهن به تکه هایی‬ ‫مجزا به نام «بالک» تقسیم شــده اند‪ .‬همان بخش های‬ ‫مجزایی که در حالت عادی روی هر کدام از انها در یک زمان‬ ‫خاص‪ ،‬فقط یک قطار اجازه حضور و وجود دارد‪ .‬به طور قطع‬ ‫می توان گفت تمام سیســتم های عالئمی و سیگنالینگ‬ ‫دنیا با همین یک جمله متولد شده اند‪ .‬همین جمله کوتاه‪،‬‬ ‫دلیل ساخت چیزهایی است که اکنون به عنوان مدارهای‬ ‫پیچیدهمیکروالکترونیکواتاق هایکنترلپیشرفتهوانواع‬ ‫سیستم های اروپایی ایمنی و سرعت های سیر فوق العاده‬ ‫سریع در دنیا شناخته می شوند‪ .‬انچه در سمنان رخ داد دقیقا‬ ‫نقض همین جمله بــود‪ .‬نصب و راه اندازی سیســتم های‬ ‫کنترل اتوماتیک قطارها (از نوع گسسته) یا «‪ ،»ETC‬عامل‬ ‫ارتقای امنیت‪ ،‬سرعت و ظرفیت ســیر است‪ .‬این سیستم‬ ‫می تواند نقش عامل انســانی در وقوع حوادث‪ ،‬ســوانح و‬ ‫خطاهای پیش بینی نشده را به شدت کاهش دهد‪ .‬بدین معنا‬ ‫که نصب «‪ »ETC‬در یک محور‪ ،‬عالوه بر کاهش تاخیرات‬ ‫قطارها‪ ،‬از یک ســو باید بتواند ظرفیــت پذیرش خطوط را‬ ‫نیز باال ببرد‪ .‬سیستم هایی مثل بالک میانی و‪ ...‬باید این ‬ ‫تردد را روان تر و ایمن تر کنند‪ .‬از انجا که «‪ »CBTC‬کنترل‬ ‫جامع‪ ،‬فراگیر و پیوسته را بر سیر و حرکت ریلی و قطارهای‬ ‫ ترددکننده در طول مسیر حرکت اعمال می کند‪ ،‬عمال نقش‬ ‫خطای عامل انسانی را در بسیاری از موارد به نزدیک صفر‬ ‫تقلیل می دهد‪ .‬از زمانی که گــوگل خودر و بدون راننده اش‬ ‫را تست کرد‪ ،‬مدت زیادی نگذشــته است‪ .‬شاید در همین‬ ‫لو نقل ریلی‬ ‫فاصله زمانی بود که متخصصین ایمنی در حم ‬ ‫جهان با طرح پرسشی مهم به فکر تکرار تجربه گوگل‪ ،‬این‬ ‫بار در قطارها و روی ریل های اهنی افتادند‪ .‬سوال این بود‬ ‫ایا مســیر جاده ها و خیابان ها با تمام عــدم قطعیت‪ ،‬تغییر‬ ‫شــیب و تغییر جهت های مداوم و ناگهانی مسیر غیرقابل‬ ‫پیش بینی تری است یا مسیری که یک دیزل روی خط اهن‬ ‫می پیماید؟ مسیر خط اهن یا مسیر جاده ها و خیابان ها؟‬ ‫سیستم «‪ »CBTC‬به عامل انسانی اعتماد نمی کند‪.‬‬ ‫در سانحه دلخراش قطارمسافری در ایستگاه هفت خوان‬ ‫سمنان‪ ،‬عامل انســانی به اشــتباه و بدون توجه به عالئم‬ ‫مشهود الکتریکی و قرمز بودن چراغ‪ ،‬رنگ قرمز چراغ را ‪ -‬به‬ ‫نظر من‪ -‬به علت سرما دانسته اصطالحا فکر می کند چراغ‬ ‫قرمز مانده است‪ ،‬حتی پس از پاک شدن بالک و ازاد شدن‬ ‫ان‪ .‬به همین علت‪ ،‬با تکیه بر این فرض که سیستم به علت‬ ‫سرما دچار خطا شده است و چراغی را که باید سبز می کرده‪،‬‬ ‫قرمز نگاه داشته اســت‪ ،‬از قطار دوم می خواهد وارد خطی‬ ‫شود که تمام شواهد عینی و منطقی می گویند هنوز اشغال‬ ‫است‪ .‬اگر سیستم عالئمی ما‪ ،‬به سیستم «‪ »CBTC‬مجهز‬ ‫بود‪ ،‬اوال حتی اگر این مامور پانل کنترل اشــتباه می کرد و‬ ‫عمال و صریحا برخالف قوانین سیر و حرکت‪ ،‬قطار دومی ‬ ‫را به خط اشغالی فرا می خواند‪ ،‬سیستم بالکینگ متحرک‬ ‫موجود در سیستم «‪ »CBTC‬با حفظ حداقل فاصله ایمنی‬ ‫در تمام حالت هــای ممکن بیــن دو و حتی چنــد قطار در‬ ‫یک بالک فیزیکــی‪ ،‬احتمال برخــورد را صفــر می کرد‪.‬‬ ‫باید بگوییم که ســرانجام روزی تخصص و تصمیم گیری‬ ‫براساس دانش‪ ،‬فن و تکنولوژی و اگاهی بدون هیچ گونه‬ ‫حدس و گمان یا تعبیر شخصی‪ ،‬جای خطای حسی بشری‬ ‫را خواهد گرفت‪ .‬با سیستم های دانش بنیان‪ ،‬سیستم های‬ ‫صنعتی و تکنولوژیک‪ ،‬باید به طــور علمی برخورد و از تعبیر‬ ‫انها به هر علتی‪ ،‬شــدیدا پرهیز کرد‪ .‬کار در محیط صنعت‬ ‫حمل و نقل مسافری از انجا که مستقیما و بدون واسطه به‬ ‫جان و سالمت جانی انســان ها ربط دارد‪ ،‬خطا را به سادگی‬ ‫و بدون هزینه رها نمی کند‪ .‬نیروی انســانی به همان اندازه‬ ‫که می تواند در ارتقا و بهبود فن اوری‪ ،‬تکنولوژی ها و بهبود‬ ‫روش ها موثر باشد‪ ،‬به همان اندازه که می تواند با ایده های‬ ‫دانش بنیان خود جهان را به جایی دلنشــین تر و اســوده تر‬ ‫برای ادامه زندگی بشری تبدیل کند‪ ،‬اگر حرفه ای و براساس‬ ‫قوانین و اصــول موضوعه و پذیرفته شــده در محیط های‬ ‫صنعتی عمل نکند‪ ،‬خطرناک ترین عامل تاثیرگذار بر جان و‬ ‫سالمت بشر تلقی می شود؛ ان چنان که سیستم های ایمنی‬ ‫ساخته دست ِ‬ ‫خود بشر تمام سعی شان را به کار می گیرند تا‬ ‫این نقش مخرب و خطرناک را هر چه کمرنگ تر و بی اثرتر‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫صبح روز جمعه پنجم اذر دو قطار مسافربری در‬ ‫ایستگاه هفت خوان دامغان ـ سمنان به یکدیگر‬ ‫برخــورد کردند که قطارهای مشــهد بــه تبریز و‬ ‫مشهد به ســمنان بودند‪ .‬طبق اعالم سخنگوی‬ ‫ســازمان امداد و نجات این ســانحه‪ 45‬کشته و‬ ‫بیش از ‪ 103‬مصدوم داشــت‪ .‬این اتفاق را یک‬ ‫خطای انسانی می دانید یا قصور مدیریتی؟‬ ‫به نظر من برخوردهای مناسبی با این حادثه نشد‬ ‫و رفتارهای برخی مسئوالن مناســب شان نظام جمهوری‬ ‫اسالمی ایران نبود‪ .‬اینکه وزیر راه و شهرسازی بگوید جای‬ ‫نگرانی نیست و مســافران قطار بیمه بودند‪ ،‬واقعا تاسف‬ ‫دارد چون نشــانه نگاه مادی به انسان اســت‪ .‬جان یک‬ ‫انسان فراتر از ریال و تومان ارزش دارد‪ .‬خودمان را جای‬ ‫خانواده های داغدار بگذاریم‪ ،‬ایا با پرداخت بیمه داغ انها‬ ‫جبران می شود؟ این نوع اظهارنظرها برخاسته از نگرشی‬ ‫است که باید اصالح شود‪ .‬در اینجا سخن های عجیب و‬ ‫غریبی را می شنویم‪ .‬کاش این حادثه دردناک و تلخ اتفاق‬ ‫نمی افتــاد‪ .‬درباره اینکه خطای انســانی عامل برخورد دو‬ ‫قطار به یکدیگر بوده‪ ،‬کارشناســان باید نظــر دهند‪ .‬این‬ ‫سوال وجود دارد که چرا سیستم کنترل هوشمند قطار که با‬ ‫هزینه ای بالغ بر چند ‪ 10‬میلیارد تومان راه اندازی شد عمل‬ ‫حضار روبان اغاز‬ ‫نکرد؟ کسانی که چند سال پیش با تشویق ّ‬ ‫کار سیستم کنترل هوشمند قطار را بریدند بگویند چرا این‬ ‫سیستم عمل نکرد؟ ایا ان افتتاحیه دقیق نبود؟ اگر دقیق‬ ‫نبود چرا خواستند مردم را با اقدامات نمایشی فریب بدهند؟‬ ‫ایا این بازی با افکار عمومی نیســت؟ همان طور که رهبر‬ ‫معظم انقالب فرمودند باید این مســائل به طور ریشه ای‬ ‫حل شود‪ .‬استعفای چند مقام مســئول در رده های پایین‬ ‫پاسخگوی سواالت افکارعمومی نیست‪ .‬با چنین کارهایی‬ ‫نباید مســائل را مشــمول مرور زمان کرد‪ .‬ایا درست است‬ ‫که عاقبت رسیدگی به این مساله نیز همچون رسیدگی به‬ ‫مساله حقوق های نجومی شود که اول ستاد حقیقت یاب‬ ‫تشــکیل دادند بعد ارام ارام گفتند پرداخت ها قانونی بود‪،‬‬ ‫دیگر هم خبری نشد تا انکه دادستان اعالم کرد حتی یک‬ ‫نفر هم به قوه قضائیه معرفی نشــد؟ چرا مسائل در ایران‬ ‫سرنوشــتی این چنین پیدا می کنند؟ اینها باعث تاســف و‬ ‫شرمســاری اســت‪ .‬عده ای از اقایان که ژست تکنوکرات‬ ‫می گیرند و قبله شان لیبرال دموکراسی غربی است هزینه‬ ‫ان را هم بپردازند‪ .‬در غرب اگر این اتفاقات بیفتد‪ ،‬باالترین‬ ‫مقام مسئول از مردم عذرخواهی می کند و استعفا می دهد‬ ‫اما در ایران سفت می ایستند و حتی بند های کفش خود را‬ ‫محکم تر می بندند و اب از اب تکان نمی خورد‪ .‬واقعا اقایان‬ ‫غرب را قبله خودشان می دانند و می گویند مدیر را هم باید از‬ ‫غرب اورد‪ ،‬فریاد می زنند که توان ما فقط پختن ابگوشت‬ ‫بزباش و قرمه سبزی اســت در مواجهه با چنین حوادثی از‬ ‫غرب الگوبــرداری کنند که چطور باالترین مقام مســئول‬ ‫انها از ســمتش اســتعفا می دهد و می رود‪ .‬متاســفانه به‬ ‫جای پذیرش مسئولیت با گفتن اینکه خطای انسانی بوده‬ ‫می خواهند سر و ته ماجرا را جمع کنند‪ ،‬بعد هم منتقدان را‬ ‫خطاب قرار می دهند که هر کس موضوع را سیاسی کند‪،‬‬ ‫به کشــور ظلم کرده اســت‪ .‬چرا اقایان فورا به کسانی که‬ ‫درباره این موضوع احساس مســئولیت می کنند برچسب‬ ‫تالش برای تضعیف دولت می زنند؟ ایا این روش درستی‬ ‫برای کاهش االم و دردهای مردم است؟ ایا در این مساله‬ ‫هم باید مباحث سیاسی پررنگ شود؟ واقعا این درد را باید‬ ‫به کجا ببریم و چگونه بنویسیم؟ در کشورما کارخانه صدور‬ ‫اخوندی استعفا دهد‬ ‫‪7‬‬ ‫گفت وگو با علیرضا سلیمی‬ ‫علیرضا ســلیمی‪ ،‬نماینده‬ ‫مــردم محــات و دلیجــان در‬ ‫مجلس شــورای اسالمی معتقد‬ ‫اســت‪« :‬اســتعفای مدیرعامل‬ ‫راه اهن به علت تصادف دو قطار‬ ‫مصــداق ضعیف کشــی اســت‬ ‫چون عده ای به او فشــار اوردند‬ ‫تا چنین اقدامی انجام دهد‪ ».‬عضو فراکسیون والیت‬ ‫مجلس می گوید‪« :‬اخوندی وزیر راه و شهرسازی باید‬ ‫افکارعمومی را قانع کند‪ .‬توضیح او هم باید این باشد که‬ ‫به افکارعمومی احترام بگذارد و استعفا دهد‪ ،‬نه انکه با‬ ‫ضعیف کشی درصدد پاک کردن صورت مساله براید‪».‬‬ ‫بیانیه فعال است اما اقدام چطور؟ در قضیه اختالس ‪ 8‬هزار‬ ‫میلیارد تومانی صندوق ذخیره فرهنگیان یا فسادهای مالی‬ ‫دیگر بیانیه ها پشت ســر هم صادر شد اما خروجی کار چه‬ ‫بود؟ به عبارت دیگر هیچ رســیدگی به موضوعات را شاهد‬ ‫نبودیم‪ .‬اخر چقــدر یک میز مگــر ارزش دارد ؟ کاری باید‬ ‫انجام داد که وقتــی مدیران بعدی مســئولیت می پذیرند‬ ‫شش دانگ حواس شان جمع باشد‪ .‬البته یک مشکل دیگر‬ ‫هم وجود دارد و ان اینکه مدیران ارشد ما در دستگاه های‬ ‫تحت مســئولیت خود کار سیاســی می کنند‪ .‬وقتی اقای‬ ‫مدیر ارشد بر صندلی مدیریت تکیه زد به همکاری با همه‬ ‫کارشناســان ان مجموعه پایان می دهد و افرادی همسو‬ ‫با ســلیقه سیاســی خود را می اورد‪ .‬چنیــن وقایعی نتیجه‬ ‫ان رفتارهاســت‪ .‬در یک وزارتخانــه تخصصی رفتارهای‬ ‫سیاســی ممنوع اســت‪ ،‬باید بگذارند افــراد متخصص و‬ ‫کاردان کار خودشان را انجام دهند‪ .‬کسانی که دود چراغ‬ ‫خوردند و تحصیــات عالیه دانشــگاهی و تجربه اجرایی‬ ‫قوی دارند با تغییر مدیر نباید از کار بیکار شــوند‪ .‬در برخی‬ ‫کشورها انتخابات می شــود‪ 7 ،‬یا ‪ 8‬نفر جا به جا می شوند‪.‬‬ ‫در ایران نه اتوبوسی و نه قطاری‪ ،‬بلکه کشتی کشتی نیرو‬ ‫عوض می کنند‪.‬‬ ‫یعنی اقای اخوندی از وقتی مســئولیت وزارت‬ ‫راه و شهرســازی را گرفت‪ ،‬نیروهای کارشناس‬ ‫زیادی از ان مجموعه را اخراج کرد؟‬ ‫من به طور کلی دولت را می گویم‪ ،‬اقای اخوندی‬ ‫هم همین طور‪ ،‬فرقی نمی کند‪.‬‬ ‫به نظر شــما منتقــدان در حال سیاســی کردن‬ ‫موضوع تصادف دو قطار هســتند که معاون اول‬ ‫چنین موضعی گرفت؟‬ ‫کشته شــدن ادم ها در حادثه تصــادف دو قطار‬ ‫اقــای اخونــدی باید پاســخ صریح و‬ ‫شفاف و روشنی به مردم بدهد‪ .‬باالخره‬ ‫او وزیر و مسئول اســت چطور وقتی‬ ‫می خواهنــد حقوق بگیرند مســئولند‬ ‫امــا در مواقــع ایــن چنینی مســئول‬ ‫نیستند ؟ حقوق می گیرند که پاسخگو‬ ‫باشند‪ .‬شنیده شده حقوق وزرا به طور‬ ‫چشمگیری در این دولت افزایش پیدا‬ ‫کرده است‬ ‫موضوع سیاسی اســت؟ ایا درباره جزغاله شدن مردم باید‬ ‫ســکوت کنیم و خفقان بگیریم؟ فرقی می کند‪ ،‬در دولت‬ ‫قبل هم ســقوط یک هواپیما باعث شــد نمایندگان اقای‬ ‫بهبهانی وزیر راه و ترابری دولت دهم را اســتیضاح کنند‪.‬‬ ‫وزیر باید پاســخگوی رفتارها و عملکرد خود باشــد‪ .‬ظلم‬ ‫به کشور این اســت که همه چیز را ما فورا بگوییم سیاسی‬ ‫است و از پاسخگویی طفره برویم‪ .‬چنین مواضعی موجب‬ ‫می شــود که هیچ گاه روش ها و رفتارها اصالح نشــوند‪.‬‬ ‫همان تعصب حزبی داشــتن اســت‪ .‬ما تعصبات حزبی را‬ ‫کنار بگذاریم و واقعیت ها را ببینیــم‪ .‬فقط زمان انتخابات‬ ‫تعصبات حزبی مطرح است‪ .‬بعد از انتخابات دیگر چنین‬ ‫نگاه کردن به صحنه کشور درست نیست‪ .‬بیش از ‪ 3/5‬سال‬ ‫از انتخابات ریاست جمهوری گذشت‪ ،‬بنابراین اگر کسی‬ ‫قصدش اصالح امور اســت نباید متهم به سیاســی کاری‬ ‫شود‪.‬‬ ‫ایا زمینه اســتیضاح اقای عباس اخوندی وزیر‬ ‫راه و شهرســازی در مجلس شــورای اســامی‬ ‫فراهم است؟‬ ‫اقای اخوندی ابتــدای دولت یازدهم هنگام رای‬ ‫اعتماد بــه کابینه ناپلئونی توانســت تصــدی وزارت راه و‬ ‫شهرسازی را در اختیار بگیرد‪.‬‬ ‫امــا وقتی هم کــه در مجلــس نهم اســتیضاح‬ ‫شــد‪ ،‬ارایش از رای اعتماد روزهــای اول دولت‬ ‫بیشتر شد ‪.‬‬ ‫حاال ان داستانش فرق می کرد‪ ،‬در مجموع اخذ‬ ‫رای اعتماد اولش از مجلس خوب نبود‪ .‬االن هم شرایط‬ ‫متفاوت اســت‪ ،‬ضمن انکه بایــد ببینیم اقــای اخوندی‬ ‫خودش چه تصمیمــی می گیرد‪ .‬معتقدم باید این مســاله‬ ‫یک روزی در کشور حل شود که در چنین مواقعی وزیر به‬ ‫احترام افکار عمومی کنار برود‪ .‬این پیام و درس می دهد‪،‬‬ ‫سیستم را فعال می کند و باعث می شود کسانی که قصور و‬ ‫تقصیری دارند به خود بیایند‪.‬‬ ‫برخــی می گویند اگــر وزیــر در ماه اخــر دولت‬ ‫کنــار بروند یــک وزارتخانــه نزدیک هشــت ماه‬ ‫بالتکلیف می ماند‪ ،‬شــما این توجیه و استدالل‬ ‫را می پذیرید؟‬ ‫خیر‪ ،‬البتــه درباره فراهــم بودن یا نبــودن طرح‬ ‫موضوع اســتیضاح در مجلــس زمانی می تــوان دقیق تر‬ ‫اظهارنظر کرد که مجلس کار خود را از ســر بگیرد‪ .‬درباره‬ ‫موضوع سوال هم معتقدم استدالل بی مبنایی است چون‬ ‫یک ماه پیش اقای روحانی ســه وزیر را عــزل کرد‪ .‬پس‬ ‫موردی پیش نمی اید اگر یک وزیری در این مقطع زمانی‬ ‫کنار برود یا عزل یا استیضاح شود‪.‬‬ ‫این دیدگاه هم وجود دارد که بهتر اســت قبل از‬ ‫طرح استیضاح نخست گزارش تیم تحقیقاتی‬ ‫مجلس و کارگروه دولت اعالم شــود‪ .‬نظر شــما‬ ‫چیست؟‬ ‫من قضاوتی نــدار م که خطای انســانی یا عامل‬ ‫دیگر باعث وقوع این حادثه شد تا نتایج تحقیقات روشن‬ ‫شود‪.‬‬ ‫گزارش نتیجه تحقیقات چــه زمانی باید اعالم‬ ‫شــود‪ ،‬مثل کشــورهای اروپایی ظرف یک هفته‬ ‫اماده شدن ان طول بکشد یا انکه یک سال برای‬ ‫ان زمــان بگذارند‪ ،‬حالتــی که معمــوال در ایران‬ ‫شاهدش هستیم؟‬ ‫در ایران دیدیم وقتی هواپیمایی سقوط می کند بعد از‬ ‫اقتصاد‬ ‫دو سال می گویند علت سقوط چه بود‪ ،‬یعنی زمانی که مردم‬ ‫اصال دیگر ان حادثه را در یاد و خاطره ندارند‪ .‬به نظرم باید‬ ‫به کار بررسی ماجرا سرعت بدهند‪ .‬ظرف چند روز گزارش‬ ‫تحقیــق از حادثه را اطالع رســانی کنند و بعــد هم مقصر‬ ‫مسئولیت بپذیرد‪.‬‬ ‫اینکه مدیرعامل شرکت راه اهن بالفاصله استعفا‬ ‫داد مصداق پذیرش مسئولیت نیست؟‬ ‫روشــن اســت که به ان بنده خدا فشــار اوردند‪.‬‬ ‫مصداق ضعیف کشی است‪ .‬چه کسی اقای پورسیداقایی‬ ‫را به مدیرعاملی شــرکت راه اهن جمهوری اسالمی ایران‬ ‫منصوب کرد؟ اگر اقای پورسیداقایی برای انتصاب در این‬ ‫مسئولیت ضعیف بود‪ ،‬کسی که او را منصوب کرده مقصر‬ ‫اصلی است‪ .‬چنین استعفایی مصداق فرار از پاسخگویی‬ ‫تلقی می شود‪ .‬حال انکه مسئول اصلی باید پاسخ دهد‪.‬‬ ‫با توجه بــه انکــه از اول دولت یازدهــم نماینده‬ ‫مجلس بودید‪ ،‬عملکرد اقــای اخوندی را چطور‬ ‫ارزیابی می کنید؟‬ ‫اقــای اخوندی معلــوم نیســت درباره مســکن‬ ‫اجتماعی چه کار کرد؟ کجا ســاخته شــد؟ اگر کره مریخ‬ ‫ساختند سفینه بگیرند ما برویم مسکن اجتماعی را ببینیم‪.‬‬ ‫قول داده بود مسکن مهر را تمام کنند‪ .‬از چهارمیلیون واحد‬ ‫مسکن مهر‪ ،‬دو میلیون و هشتصد هزار واحد در دولت قبل‬ ‫ساخته شــد اما همچنان این طرح ناتمام و متوقف مانده‬ ‫است‪ .‬مقرر بود راه های شــریانی کشور ایمن سازی شوند‬ ‫و تردد در انها سهل تر و روان تر باشد ‪ .‬در این موضوع هم‬ ‫پیشرفت معنی داری را شاهد نبودیم‪ .‬در بحث فرودگاه ها‬ ‫با مشکالت جدی مواجه هستیم‪ .‬قضیه خرید ‪ 118‬فروند‬ ‫هواپیمای ایرباس به کجا انجامید ؟ این هواپیماها در کدام‬ ‫فرودگاه کشور نشستند ؟ خطوط ریلی هم که این وضعیت‬ ‫ماست که شاهدش هستیم‪ ،‬به عنوان مثال قطار پرسرعت‬ ‫تهران ‪ -‬قم ‪ -‬دلیجان ‪ -‬اصفهان چند بار کلنگ زنی شده بود‬ ‫در دولت یازدهم و دوباره کلنگ زنی شد ولی پروژه متوقف‬ ‫اســت‪ .‬نمی گویم کار نشــد‪ ،‬چنین صحبتــی بی انصافی‬ ‫اســت‪ ،‬بلکه می گویم انچه در قالب برنامه امده بود به ان‬ ‫اهداف دســت پیدا نکردیم‪ .‬پروژه مســکن مهر پیشرفت‬ ‫داشــت اما نه در ان حدی که وعده داده شــده بود‪ .‬االن‬ ‫چند سالی بازار مسکن دچار رکود است‪ ،‬اقتصاد کشور فلج‬ ‫شده است‪ ،‬بنا بود برای رکود مســکن فکری شود باالخره‬ ‫سیاست هایی که باعث رکود مســکن شد امروز درباره این‬ ‫سیاســت ها می توان گفت دقیــق نبودند‪ .‬رکــود‪ ،‬عامل‬ ‫بیکاری شده است بنگاه ها خوابیده اند‪ .‬وضع مسکن هم‬ ‫که گفته شد‪ .‬امار بیکاران در حد انفجار است‪ .‬اقایان که‬ ‫خود کار دارند فکر می کنند مردم هم کار دارند‪ ،‬حال انکه‬ ‫به شدت بیکارند‪.‬‬ ‫بعــد از ســقوط هواپیمای انتونــف‪ ،‬تصادف دو‬ ‫قطار دومیــن حادثــه ای بود که کشته شــدگان‬ ‫و مجروحان زیادی داشــت‪ ،‬به نظر شــما اقای‬ ‫اخوندی چه باید بکند؟‬ ‫اقای اخوندی باید پاسخ صریح و شفاف و روشنی‬ ‫به مردم بدهد‪ .‬باالخره او وزیر و مسئول است چطور وقتی‬ ‫می خواهند حقوق بگیرند مسئولند اما در مواقع این چنینی‬ ‫مسئول نیستند ؟ حقوق می گیرند که پاسخگو باشند‪ .‬شنیده‬ ‫شده حقوق وزرا به طور چشمگیری در این دولت افزایش‬ ‫پیدا کرده اســت‪ ،‬بعد می گویند این حق مسئولیت است؛‬ ‫قبول حق مسئولیت باشد‪ ،‬حاال باید در قبال مسئولیتی که‬ ‫برایش حقوق می گرفتند پاسخگو باشند‪.‬‬ ‫ایا صرف پاسخ صریح و شفاف کفایت می کند؟‬ ‫اقــای اخوندی بایــد افکارعمومــی را قانع کند‪.‬‬ ‫توضیح او این باید باشد که به افکارعمومی احترام بگذارد‬ ‫و استعفا دهد‪ ،‬نه انکه با ضعیف کشی درصدد پاک کردن‬ ‫صورت مساله براید‪.‬‬ ‫اخوندی عالوه بر معذرت خواهی‬ ‫باید استعفا کند‬ ‫رضا شیران‬ ‫نماینده مردم مشهد در مجلس‬ ‫‪8‬‬ ‫نماینــدگان مجلــس در هفتــه ای کــه گذشــت در‬ ‫حوزه هــای انتخابیــه بودنــد بنابراین در مجلــس حضور‬ ‫نداشــته اند اما بــا ‪ ۲۵‬نفر از همــکاران که تمــاس تلفنی‬ ‫داشــتم‪ ،‬همه اتفاق نظر دارند که در اولیــن روز کاری که‬ ‫‪ ۱۴‬اذرماه اســت‪ ،‬اســتیضاح وزیر راه و شهرسازی تقدیم‬ ‫هیات رئیسه مجلس شود‪.‬‬ ‫برخورد دو قطار با یکدیگر و نحوه خدمات رسانی پس‬ ‫از حادثه از موضوعات استیضاح است‪ .‬یقین داریم که در‬ ‫روز ‪ ۱۴‬اذر ماه امضاهای استیضاح افزایش پیدا می کند‪،‬‬ ‫زیرا عملکرد وزیر راه و شهرســازی در مدیریت این حادثه‬ ‫اصال مناسب نبود‪.‬‬ ‫سوال ما این است که اگر بســتگان وزیر هم در این‬ ‫قطار بودند‪ ،‬نحوه خدمات رسانی به این شیوه اجرا می شد یا‬ ‫نه؟ اینها زائران امام رضا(ع) بودند که متاسفانه به بدترین‬ ‫شکل جان خود را از دست دادند‪.‬‬ ‫حداقل کمک های اولیه هم در قطار وجود نداشت‪.‬‬ ‫یکی از مســافران این قطار می گفت کــه حتی یک باند‬ ‫برای بستن زخم ســر یکی دیگر از مســافران نبوده و به‬ ‫اجبار با مالفه هــای موجود جلوی خونریــزی را گرفتند‪.‬‬ ‫این ســانحه در پنج کیلومتــری ســمنان رخ داد بنابراین‬ ‫نزدیک به شهر بود اما خدمات رســانی به اسیب دیدگان‬ ‫با بدترین وضعیت انجام شــد و امکانــات ایمنی راه اهن‬ ‫هــم در شــرایط حداقلی قرار داشــت‪ .‬به نظــر من وزیر‬ ‫راه و شهرسازی عالوه بر معذرت خواهی باید استعفا کند‪.‬‬ ‫مسافران این قطار می گویند حتی وقتی هلی کوپتر امده‪،‬‬ ‫وسایلی برای خاموش کردن اتش نداشته است‪ .‬این سوء‬ ‫مدیریت راه اهن را نشــان می دهد که کمترین وســایل‬ ‫را برای مهار اتش در اختیار نداشــته اســت‪ .‬به جز سایر‬ ‫ســازمان ها مانند هالل احمر و اورژانس‪ ،‬شرکت راه اهن‬ ‫هم باید این سوانح را مدیریت کند‪ .‬باوجود پیشرفت علم‬ ‫و تکنولوژی و این همــه امکاناتی که در اختیار شــرکت‬ ‫راه اهن قــرار دارد و در مســیر دو خطه راه اهن مشــهد‪،‬‬ ‫چطور دو قطار بــه یکدیگر برخورد کرده اند؟ من نســبت‬ ‫به عملکرد شــرکت راه اهن در پیگیری حقــوق کارکنان‬ ‫این شــرکت انتقاد دارم‪ .‬از دو ماه پیش پیگیری هایی را‬ ‫از کارگران راه اهن مشــهد انجام دادم و متاسفانه متوجه‬ ‫شــدم که این کارگران از ســه ماه پیش تاکنــون حقوق‬ ‫نگرفته انــد‪ .‬مدیرکل راه اهــن مشــهد و معاونان حقوق‬ ‫خود را دریافت کرده اند اما بــه کارگران حقوق نداده اند‪.‬‬ ‫متاسفانه در کشور ما وقتی یک ســانحه ای رخ می دهد‬ ‫مدیران پایین دســتی را محاکمه می کنند در حالیکه باید‬ ‫با مقصران واقعی این ســوانح برخورد شود‪ .‬اسیب های‬ ‫کارگــری در این بخش باید به طور جدی بررســی شــود‪.‬‬ ‫نحوه عملکــرد در رابطه با کارکنان راه اهن مشــهد اصال‬ ‫مناسب نبود و باالخره مشخص بود که این اسیب در یک‬ ‫جایی خودش را نشان می دهد‪.‬‬ ‫متاسفانه در جریان این ســه ماه که کارگران حقوق‬ ‫نگرفتند‪ ،‬خانه ســازمانی مدیران راه اهن مشهد بازسازی‬ ‫شــده و حتی فضای ســبز ان هم ایجاد شــده اســت‪ .‬ما‬ ‫معتقدیم که وزیر راه و شهرسازی عملکرد مناسبی نداشته‬ ‫و باید از سمت خود کناره گیری کند‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫اخوندی بد عمل کرد‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫گفت وگو با قاضی زاده هاشمی‬ ‫حادثه برخورد دو قطار روز پنج اذر هفته گذشــته‬ ‫اتفاق افتاد‪ .‬نظر شما درباره این حادثه چیست؟‬ ‫من فیلم صحبت اقای اخوندی را در دیدار با رهبر‬ ‫معظم انقــاب دیدم که درباره سیســتم کنترل هوشــمند‬ ‫قطار چه گفــت‪ .‬او می گوید خط تهران‪-‬مشــهد مجهز به‬ ‫این سیســتم بوده‪ ،‬کارایی سیستم یادشــده در پیشگیری‬ ‫از وقوع چنیــن حوادثی اســت‪ ،‬بنابرایــن توجیه تعویض‬ ‫شیفت و دالیلی از این دســت اصال قابل پذیرش نیست‪.‬‬ ‫اگر تعویض شیفت بخواهد حوادث دلخراش این چنینی را‬ ‫در پی داشته باشد ما باید مکرر شاهد غرق شدن کشتی ها‪،‬‬ ‫ســقوط هواپیماها‪ ،‬تصادف قطارها و جان باختن بیماران‬ ‫در بیمارستان ها باشیم چراکه این حوزه نیز با تعویض چند‬ ‫نوبت شیفت در شبانه روز اداره می شــود‪ .‬معتقدم عالمت‬ ‫ســوال های جدی در ذهن ما وجــود دارد و منتظر گزارش‬ ‫کمیسیون عمران مجلس از حادثه برخورد دو قطار هستیم‪.‬‬ ‫نظر اقای رضایی‪ ،‬رئیس کمیسیون عمران برای شخص‬ ‫من مفیــد خواهد بود چون مشــخص می کند کــه ایا یک‬ ‫سهل انگاری بوده یا موضوع دیگری است‪.‬‬ ‫یک دیــدگاه دیگر در توجیــه حادثــه ان بود که‬ ‫لکوموتیــوران توانســته سیســتم را از حالــت‬ ‫هوشمند خارج کند‪ ،‬سوال اینجاست چه سیستم‬ ‫هوشمندی است که خیلی راحت از کار می افتد؟‬ ‫گفته شــده به رغــم اخطارهــای مکرر سیســتم‬ ‫هوشمند‪ ،‬قطار با فرمان انسانی حرکت کرد و سرعت قطار‬ ‫هنگام برخورد حدود ‪ 130‬کیلومتر بر ســاعت بود و همین‬ ‫ســرعت زیاد عامل انفجار و اتش سوزی شد‪ ،‬معتقدم اینها‬ ‫جز و عالمت های سوال های جدی و بزرگ است که کمیته‬ ‫تحقیق مجلس و سیســتم قضایی پاســخ این سواالت را‬ ‫باید پیدا کنند‪.‬‬ ‫اقای جهانگیری گفته بود سیاسی کردن موضوع‬ ‫برخورد دو قطار ظلم به کشور است‪ .‬به نظر شما‬ ‫انتقادهایی که می شود چه ماهیتی دارد؟‬ ‫خیر‪ ،‬این موضوع ربطی به موضوعات سیاســی‬ ‫ندارد‪ ،‬بلکه این موضوع انسانی مربوط به حوزه افکار مردم‬ ‫و واکنشی به یک قصور است که عواملش هم االن وجود‬ ‫دارند‪ .‬مثل حادثه سقوط یک هواپیما نیست که خلبان فوت‬ ‫شده باشد و بگویند او مقصر حادثه بود‪ .‬االن لکوموتیوران‬ ‫بازداشــت اســت‪ ،‬مدیران نیز حاضرند و سیســتم کنترل‬ ‫هوشمند قطارها نیز وجود دارد‪ .‬باالخره این سیستم کنترلی‬ ‫اسفند سال ‪ 93‬به طور رســمی افتتاح و به ان افتخار شد و‬ ‫باید ارزیابی عملکردی شود‪ .‬اگر قرار باشد برای راه اندازی‬ ‫این سیستم ها هزینه های گزافی شود اما کاربردی نداشته‬ ‫باشند‪ ،‬اصال منطقی نیست‪ .‬در ثانی نوع رفتار با حادثه نیز‬ ‫جای تامل است‪ .‬اینکه برای فرار از پاسخگویی بخواهند‬ ‫موضوع را سیاسی کنند‪ ،‬توجیهی ندارد‪ .‬وقتی برای لغو یک‬ ‫سخنرانی جمع کثیری بسیج می شوند‪ ،‬دو رئیس قوه سریع‬ ‫موضع می گیرند و فضای مطبوعاتی و رسانه ای خیلی سریع‬ ‫به حرکت در می اید‪ ،‬در این باره نیز افکار عمومی نوع رفتارها‬ ‫در قبال این حادثه و از بین رفتن جان بسیاری از هموطنان‬ ‫را نی ز می کند‪.‬‬ ‫به عنوان نماینده مجلس انتظار داشتید که اقای‬ ‫اخوندی از سمتش استعفا دهد؟‬ ‫این یک امر طبیعی بود‪ .‬حاال بستگی دارد که اقای‬ ‫اخوندی پیش وجدان خودش چقدر خود را مقصر بداند به‬ ‫نظر می رسد حتما او خود را مقصر نمی داند که استعفا نداده‬ ‫‪9‬‬ ‫سیداحســان قاضی زاده هاشــمی معتقد است‪:‬‬ ‫«در موضوع تصادف دو قطار سواالت و ابهامات بزرگ‬ ‫و جدی وجود دارد که کمیته تحقیق مجلس و سیستم‬ ‫قضایی در گزارش نهایی خود باید پاسخ این سواالت‬ ‫و ابهامات را برطــرف کنند‪ .‬نماینده مــردم فریمان در‬ ‫مجلس شورای اسالمی قضاوت درباره این حادثه را به‬ ‫بعد از اعالم گزارش های مراجع مختلف موکول می کند‬ ‫و یاداور می شود‪« :‬استعفا باورپذیری اقای اخوندی‪،‬‬ ‫اســتیضاح عملکــرد مجلس و عــزل نوع رفتــار اقای‬ ‫روحانی اســت‪ .‬البته اگر وزیر راه و شهرسازی استعفا‬ ‫نداد‪ ،‬عزل هم نشد و استیضاحی هم صورت نگرفت‪،‬‬ ‫یعنی انکه قصور یا تقصیری متوجه شــخص او نبوده‬ ‫اســت‪ .‬هر کدام از این حالت ها رخ دهــد در قضاوت‬ ‫جامعه و افکارعمومی موثر خواهد بود‪».‬‬ ‫اســت اما انچه االن بخواهیم قضاوت کنیم الزمه اش ان‬ ‫است که پاسخ ســواالت مان را دقیق جست و جو کنیم که‬ ‫گزارش کمیته تحقیق مجلس‪ ،‬گزارش بازپرسی دادستان‬ ‫و گزارش عملکرد سیستم هوشــمند کنترل قطار می تواند‬ ‫مبنای قضاوت قرار گیرد چون یک احتمال هم وجود دارد‬ ‫که اصال این حادثه خرابکاری یا تروریستی باشد‪.‬‬ ‫االن یــک دیدگاه مطرح می شــود کــه اگر اقای‬ ‫اخوندی چه با استیضاح و چه با استعف ا از جایگاه‬ ‫وزارت کنار بــرود‪ ،‬وزارت عریــض و طویل راه و‬ ‫شهرسازی برای هشت ماه بالتکلیف می ماند و با‬ ‫مشکالت عدیده ای مواجه می شود ‪.‬‬ ‫انچه در جا به جایی ها اهمیت دارد ارزیابی عملکرد‬ ‫وزارتخانه ها ست‪ .‬مردم قضاوت می کنند و اثر این قضاوت‬ ‫در انتخابات سال اینده مشخص می شود‪ .‬یعنی مردم یک‬ ‫معدلی از عملکرد اقای روحانی در ذهن دارند و این معدل‬ ‫را در نوع رای خود اعمال می کنند‪ ،‬البته بســتگی به رقبای‬ ‫اقای روحانی هم دارد که حرف جدیدتری داشــته باشند یا‬ ‫نه‪ .‬ماه گذشته ســه وزیر «اموزش و پرورش»‪« ،‬ورزش و‬ ‫جوانان» و «فرهنگ و ارشاد اسالمی» عزل شدند‪ ،‬بنابراین‬ ‫نوع رفتار اقای روحانــی با وزیر راه و شهرســازی هم مورد‬ ‫قضاوت قرار خواهد گرفت و مجموعــه اعمال اختیارات‬ ‫در عزل وزرا از جانب اقای روحانی بر معدل قضاوت مردم‬ ‫تاثیرگذار است‪ .‬چون مردم بررسی می کنند ببینند چه اتفاقی‬ ‫افتاد که اقای رئیس جمهور وزرای خودش را برای تقویت‬ ‫کابینه تغییر داد‪.‬‬ ‫یعنی می تواند سبد رای اقای روحانی را سنگین تر‬ ‫یا سبک تر کند؟‬ ‫اســتیضاح عملکرد مجلس‪ ،‬اســتعفا باورپذیری‬ ‫اقای اخوندی و عزل نوع رفتار اقای روحانی اســت‪ .‬البته‬ ‫اگر وزیر راه و شهرســازی اســتعفا نداد‪ ،‬عزل هم نشــد و‬ ‫اســتیضاحی هم صورت نگرفت معنی اش این می شود در‬ ‫افکار عمومی که قصور یا تقصیری متوجه شــخص اقای‬ ‫اخوندی از جانب دولت نبوده است‪ .‬هر کدام از این حالت ها‬ ‫رخ دهد در قضاوت جامعه و افکارعمومی موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫نگاه تکنوکراتیســتی در مســئوالن دولت اقای‬ ‫روحانی برجســته اســت و الگوگیــری از غرب را‬ ‫همواره مبنای توسعه کشور می دانند اما در غرب‬ ‫وقتی اتفاق یا حادثه ای رخ می دهد باالترین مقام‬ ‫از جایگاه خود اعالم استعفا می کند و کنار می رود‪،‬‬ ‫حال انکــه چنین روحیــه ای را مــا در دولت اقای‬ ‫روحانی شــاهد نیستیم‪ ،‬به نظر شــما استعفای‬ ‫مدیرعامل شرکت راه اهن کفایت می کند یا انتظار‬ ‫بود خود وزیر استعفا دهد؟‬ ‫یک مدیر کالن اجرایی همــه ابزارها را در اختیار‬ ‫ندارد که مثــا الیه های پایین را شــخصا کنتــرل یا عزل‬ ‫کند‪ .‬یعنی اگر یک فــردی در الیه های پایینــی خطا کند‬ ‫مرجع رسیدگی به خطای او دایره بررسی تخلفات کارکنان‬ ‫دولت اســت‪ ،‬پس نمی توان یک انتظاری فراتر از توانش‬ ‫داشــته باشــیم‪ .‬نکته دیگر انکه بدنه دولت مــا یک بدنه‬ ‫بوروکراتیک خسته و بسته است‪ .‬یعنی یک بدنه ای وجود‬ ‫دارد که وزرا امدند و رفتند‪ .‬نهایتا با تغییر وزیر چهارمعاون‬ ‫یا مدیرکل عوض می شــود اما بدنه اجرایی وزارتخانه دارد‬ ‫کار خــودش را انجام می دهنــد‪ ،‬اینها بــا دولت ها جا به جا‬ ‫نمی شــوند‪ .‬این بدنه امکان دارد نافرمانی‪ ،‬ســرپیچی یا‬ ‫خطا کند یا حتی بگوید چشــم اما کار خــود را پیش ببرند‪.‬‬ ‫این واقعیــت بوروکراتیــک دولت های ماســت و نه فقط‬ ‫دولت فعلی‪ .‬اما فارغ از این مباحث اقــای اخوندی با این‬ ‫موضوع درست برخورد نکرد‪ ،‬باید خودش را به اذربایجان‬ ‫می رساند با خانواده های داغدار دیدار می کرد‪ ،‬حتی اگر با‬ ‫واکنش منفی هم مواجه می شد‪ .‬متاسفانه نرفت‪ .‬بعد از ان‬ ‫موضعگیری ها و جمالت و عباراتی را به کار برد که «جای‬ ‫نگرانی نیست و مسافران بیمه هستند»‪ .‬معتقدم این ادبیات‬ ‫احساسات مردم به ویژه خانواده های عزیز از دست داده را‬ ‫بیشتر تشدید کرد‪ .‬یعنی نگاه را بر پول گذاشت‪ ،‬در صورتی‬ ‫که خانواده های کشته شدگان حادثه همه مذهبی و متدین‬ ‫هستند و چشم انتظار عزیزان شان بودند‪.‬‬ ‫پس شما معتقدید اگر ادبیات درست و مناسبی از‬ ‫سوی وزیر راه و شهرسازی به کار گرفته می شد‪،‬‬ ‫ابعاد احساسی قضیه کمتر بود؟‬ ‫دقیقــا‪ ،‬اگــر او مشــاوران درســتی داشــت یــا‬ ‫تصمیم سازان مناسبی در دولت وجود داشتند می توانستند‬ ‫بهتر ادبیات بیانی اقای اخوندی را مدیریت کنند‪.‬‬ ‫چالش برجام‬ ‫حسنروحانیدرفاصلهاندکماندهبهانتخاباتریاست جمهوریباپیروزیدونالدترامپ‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری ایاالت متحده مواجه شــده است‪ .‬فردی که بارها اعالم کرده‬ ‫اعتقادیبهبرجامبهشکلفعلی اشندارد‪.‬ازدیگرسودرامریکاحرکت هایتازه ایبراینقض‬ ‫برجاماغازشدهاست‪.‬حاالهمهدرانتظارواکنشحسنروحانیهستند‪.‬‬ ‫سیاس ‬ ‫تخارجی‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ یک‬ ‫مصائبروحانی‬ ‫نقضعهداحتمالیامریکادربارهبرجام‬ ‫دولترا درشرایطسختیقرارمی دهد‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪1‬‬ ‫حســن روحانی با یک چالش بســیار ســخت مواجه‬ ‫است؛ یک دوگانه بســیار پیچیده که گویا باید یک سمت‬ ‫ان را بگیرد‪.‬‬ ‫«برجام»؛ انچه قرار بود نقطه قوت حســن روحانی‬ ‫باشد حاال به پاشنه اشــیل او و دولتش تبدیل شده است‪.‬‬ ‫شاید هم موجب شود که حسن روحانی اولین رئیس جمهور‬ ‫یک دوره ای ایران باشــد‪ .‬گویا بخش عمده ای از انچه در‬ ‫اینده رخ خواهد داد بســتگی به این دارد که حسن روحانی‬ ‫چگونه با چالش بــزرگ این روزهایش مواجه شــود‪ .‬پس‬ ‫صورت مساله این است‪«:‬ایا روحانی به منتقد وضع فعلی‬ ‫برجام و نحوه عملکرد امریکایی ها تبدیل می شود یا ترجیح‬ ‫می دهد همچنان در صف اول مدافعان برجام حتی با وضع‬ ‫فعلی اش بایستد؟»‬ ‫یک دوگانه تعیین کننده‬ ‫مســاله مهم در این مورد این است که حسن روحانی‬ ‫اگر بخواهد در نقش مدافع برجام باقی بماند حتما اتفاقی‬ ‫که رخ می دهد این است که او باید همچنان اقدامات ناقض‬ ‫برجام طرف مقابل را ندیده گذاشــته و حتــی با این کارش‬ ‫بخش های مهمی از عایدی هایی که بــرای برجام در نظر‬ ‫گرفته را از دست خواهد داد‪ .‬یک ســوی دیگر ماجرا این‬ ‫است که حسن روحانی به انتقاد و اعتراض نسبت به طرف‬ ‫مقابل بپردازد‪ .‬او اگر چنین کند تنها داشته اش در انتخابات‬ ‫یعنی برجام را از دست خواهد داد‪ .‬او ان وقت امید حامیانش‬ ‫که به برجام دلبسته اند را ناامید خواهد کرد‪.‬‬ ‫روزنامه صبح نو در سرمقاله این هفته اش در این مورد‬ ‫نوشته اســت‪«:‬به نظر می رســد رفتارهای امریکا در قبال‬ ‫برجام‪ ،‬بزرگ ترین چالش دولت حسن روحانی در ماه های‬ ‫باقیمانده تا انتخابات ســال ‪ 96‬باشــد‪ .‬دولت روحانی که‬ ‫دولتی محافظه کار مسلک است و به تعبیر غربی ها میانه رو‬ ‫خطاب می شــود‪ ،‬پس از اجرای برجام ســعی کرده مبنای‬ ‫عملکرد خود را برجام قرار دهد و چونــان گوهری گرانقدر‬ ‫از ان محافظت کند‪ .‬ان را تقدیس می کند و انگار که سند‬ ‫تحول ایران و صلح در جهان باشــد‪ ،‬ستایشــش می کند‪.‬‬ ‫پس ناگزیر است در مقابل اجرا نشــدن ان از سوی طرف‬ ‫مقابل محافظه کارانه عمل کنــد و از لطمه خوردن به مفاد‬ ‫برجام سخن نگوید که ســخن گفتن از ان به شفافیت و به‬ ‫صراحت می تواند منجر به شکســت کمپیــن مثبت دولت‬ ‫روحانی برای انتخابات ‪ 96‬شــود‪ .‬در چنین شــرایطی اما‬ ‫رهبر انقالب که فراتر از یک جناح سیاســی عمل می کنند‬ ‫و حافظ ابرگفتمان انقالب اســامی هســتند‪ ،‬به گونه ای‬ ‫دیگر به موضوع می نگرند‪ .‬در نگاه ایشان‪ ،‬امریکا نه متحد‬ ‫و نه دوست که شــر مطلق و دشــمن اصلی نظام اسالمی‬ ‫اســت که هیچ گاه و به هیچ وجه قابل اعتماد نبوده است‪.‬‬ ‫پس از انجا که در معامله ای کــه یک طرف ان غش کند و‬ ‫تقلب‪ ،‬نمی توان ســاکت بود‪ .‬رهبری هشدار می دهند که‬ ‫تمدید تحریم‪ 10‬ســاله ایران نقض برجام است‪ .‬کاری که‬ ‫دولت و وزارت خارجه وکمیته نظارت بر اجرای برجام انجام‬ ‫نمی دهند و رهبری خود مجبور می شــوند به طرف معامله‬ ‫ایران که اتفاقا دشمن ایران هم هست‪ ،‬هشدار دهند‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی کار بر اقایان حســن روحانی و محمد جواد‬ ‫ظریف سخت می شــود‪ .‬انان اگر بخواهند مدافع عملکرد‬ ‫امریکا در برجام شــوند و ســکوت کنند‪ ،‬هم درناحیه نظام‬ ‫سیاســی و مردم مورد نقد قرار می گیرند و هم مشــروعیت‬ ‫لکنت زبان دولت؛ فرجام برجام‬ ‫واکاوی رفتار حسن روحانی‬ ‫در قبال تنگنای‬ ‫استمرار برجام‬ ‫سیاسی و حتی واقع نگری سیاسی خود را از دست می دهند‬ ‫و اگر هم بخواهند به نقد اجــرای برجام بپردازند؛ این خود‬ ‫حاکی از شکســت پروژه برجام خواهد بــود‪ .‬پس در چنین‬ ‫دوراهی ای که قطعا باخت‪-‬باخت اســت ترجیح می دهند‬ ‫این پیغام را به واشنگتن بدهند که مالطفت بیشتری بابرجام‬ ‫داشته باشد‪ .‬این صدا البته شاید به اوباما و کری برسد اما به ‬ ‫ترامپ‪ ،‬معلوم نیست‪ .‬کار برای روحانی روز به روز سخت تر‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫دفاع قاطع از یک توافق‬ ‫وب سایت شبکه الجزیره انگلیســی در گزارشی‪ ،‬به‬ ‫روی کار امدن ترامپ و مواضع ان در قبال روحانی اشــاره‬ ‫کرده و نوشت‪« :‬در صورتی ک ه ترامپ در اوایل سال ‪،2017‬‬ ‫فشــارها را به ایران افزایــش دهد‪ ،‬طیف مقابــل در ایران‬ ‫اعتبار حسن روحانی را برای انتخابات دوباره برای تصدی‬ ‫ریاست جمهوری ایران زیر سوال خواهند برد‪».‬‬ ‫الجزیره نوشــت‪« :‬اکنون بســیاری در ایران منتظر‬ ‫هســتند تا ترامپ به کاخ سفید وارد شــود و مواضع خود را‬ ‫در قبال ایران و برجام اتخاذ کند‪ ،‬در سال ‪ 2017‬نیز ایران‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری مهمی را برگزار خواهد کرد و‬ ‫اکنون مواض ع ترامپ می تواند نقش بســیار زیادی در این‬ ‫انتخابات ایفا کند ‪ .‬ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود اعالم‬ ‫کرده بود که توافق برجام را در روز اول پاره کند و ایران را با‬ ‫تحریم های سخت تری مواجه سازد‪».‬‬ ‫الجزیــره انگلیســی افــزود‪« :‬تندرو هــا در ایــران‬ ‫مخالفت های جدی را با روند توافق هسته ای انجام داده‪،‬‬ ‫و رهبر عالی ایران ایت الله خامنــه ای نیز تاکنون چندین‬ ‫مرتبه اقدامات امریکا را نقض توافق هسته ای برشمرده اند‪.‬‬ ‫بســیاری از تحلیلگران نیز بر این باورند کــه امریکا برای‬ ‫مبارزه با داعش به ایران نیازمند است و به نفع امریکاست تا‬ ‫اقدامات شتاب زده ای انجام ندهد‪».‬‬ ‫در تحلیلــی در ایــن مورد خبرگــزاری «رویتــرز» در‬ ‫ت ترامپ که گفته بود در صورت‬ ‫گزارشی با اشاره به اظهارا ‬ ‫رئیس جمهور شــدن‪ ،‬توافق هســته ای ایران بــا ‪ 5+1‬را‬ ‫اجرا نخواهدکرد‪ ،‬نوشــت‪« :‬موضع ســخت او در مقایسه‬ ‫با پیشــنهاد شــاخه زیتون رئیس جمهور اوباما به تهران‪،‬‬ ‫می تواند در خدمت منافع «جناح مقابل» باشد‪».‬‬ ‫رویترز به نقل از دو مقام ارشــد ایرانی که نامی از انها‬ ‫نبرد‪ ،‬ادامــه داد‪« :‬اگــ ر ترامپ موضــع خصمانه ای علیه‬ ‫ایران اتخــاذ کند‪ ،‬رقبای روحانی در ایــران قدرت خواهند‬ ‫گرفت‪ ...‬پیروزی ترامــپ انها را متحــد خواهدکرد که به‬ ‫معنی فشار سیاسی بیشــتر در داخل و سیاست منطقه ای‬ ‫تهاجمی خواهد بود‪».‬‬ ‫نویســنده ایــن گــزارش با اشــاره بــه درخواســت‬ ‫«محمدجواد ظریف» وزیــر امور خارجه ایــران از ترامپ‬ ‫برای پایبند ماندن به توافق هســته ای‪ ،‬احتمــال داد که‬ ‫جایگاه «حسن روحانی» رئیس جمهور تضعیف می شود‪،‬‬ ‫زیرا از هم اکنون پیــام داده که نتایج انتخابــات امریکا بر‬ ‫سیاست های ایران تاثیر نگذاشته و امکان نفی شدن توافق‬ ‫هســته ای از ســوی یک دولت وجود ندارد‪ .‬رویترز با بیان‬ ‫اینکه ناتوانی روحانی در بهبــود وضعیت اقتصادی به رغم‬ ‫برداشته شــدن تحریم ها‪ ،‬باعث انتقادات گسترده از وی‬ ‫شده‪ ،‬به نقل از یکی از ان دو مقام ایرانی افزود‪« :‬بسیاری‬ ‫از ایرانیان و دولت‪ ،‬توافق هسته ای را تنها راه خروج ایران‬ ‫م ترامپ توفق‬ ‫از انزوای اقتصادی می دانند‪ .‬گمان نمی کن ‬ ‫هسته ای را پاره کند‪».‬‬ ‫یک مقام ارشــد در وزارت اقتصاد بــه این خبرگزاری‬ ‫ی ترامپ‪ ،‬حتی شرکت های‬ ‫انگلیسی گفته است‪« :‬با پیروز ‬ ‫اروپایــی نیــز بــرای ســرمایه گذاری در ایــران بی رغبت‬ ‫خواهندشــد‪ ...‬در بهترین حالت‪ ،‬انها سیاست صبرکردن‬ ‫و نظاره کردن نتیجه را در پیش خواهنــد گرفت‪ ...‬این به‬ ‫اعتبار روحانی و برنامه های اقتصــادی اش ضربه خواهد‬ ‫زد‪».‬‬ ‫رویترز به نقل از یک تاجر ایرانی نوشــته است‪« :‬با‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده به واکنش ها در مورد احتمال‬ ‫لغو برجام پاسخ داد‪ .‬روحانی گفت که هوشمندی ایران در‬ ‫توافق هســته ای این بود که برجام را نه به عنوان توافق با‬ ‫یک کشور یا یک دولت بلکه به عنوان یک قطعنامه شورای‬ ‫امنیت ســازمان ملل تثبیت کرد که بــا تصمیم یک دولت‬ ‫قابل تغییر نیست‪ .‬این اظهارنظر البته با واکنش رسانه های‬ ‫امریکایی مواجه شده است‪ .‬نشنال اینترست در این مورد‬ ‫نوشته است‪« :‬روحانی طی ســخنرانی در رسانه های ملی‬ ‫ایران اســتدالل کرد که برجام در قطعنامه شورای امنیت‬ ‫سازمان ملل مدون شده است که به مفهوم ان است برای‬ ‫اعمال تغییر یا از بین بــردن برجام‪ ،‬نیاز بــه تصویب یک‬ ‫قطعنامه جدید است‪ ».‬نشــنال اینترست با اشــاره به این‬ ‫اظهــارات روحانی نوشــت‪« :‬به طور قطــع‪ ،‬چنین چیزی‬ ‫صحت ندارد‪ .‬طبق برجام‪ ،‬امریکا می تواند با جلوگیری از‬ ‫لغو تحریم های تازه علیه ایران در شــورای امنیت‪ ،‬به طور‬ ‫یکجانبه و موثر برجام را از بین ببرد که همین امر به طور قطع‬ ‫ایران را وادار می کند که بازرسان اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی (‪ )IAEA‬را از کشور خود بیرون کند‪».‬‬ ‫این نشــریه امریکایی ســپس در توضیــح اینکه ایا ‬ ‫ترامپ واقعا در عمل‪ ،‬به دنبال از بین بردن توافق هسته ای‬ ‫ایران و ‪ 5+1‬اســت یا خیر‪ ،‬نوشــت که پی بردن به نیات ‬ ‫ترامپ در همیــن ابتدا یــک کار احمقانه اســت‪ .‬او یک‬ ‫ایده پردازی نیســت کــه با مجموعــه ثابتــی از باورها در‬ ‫زمینه سیاســت خارجی به کاخ ســفید امده باشــد‪ .‬طبق‬ ‫این گــزارش‪ ،‬ترامــپ ظاهرا به جهــان به عنــوان دنباله‬ ‫تجارت امالک و مســتغالت نگاه می کند کــه در ان هیچ‬ ‫دوســت دائمی وجود نــدارد‪ ،‬هیچ دشــمن دائمی وجود‬ ‫ندارد و به طور قطع هیچ توافق دائمی وجود ندارد‪ .‬نشنال‬ ‫اینترســت ادامه داد‪ ،‬ترامپ در خصوص موضوع توافق‬ ‫هسته ای ایران‪ ،‬کال اشفته و به هم ریخته است‪ ،‬در وهله‬ ‫اول برجام را فاجعه بار و بدترین توافق در تاریخچه زمین‬ ‫دانست تنها به این دلیل که بعدا بگوید که احتماال توافق‬ ‫هســته ای ایران را پاره نمی کند زیرا واشــنگتن‪ ،‬موظف‬ ‫اســت به تعهداتی که اشــکارا متعهد شــده‪ ،‬پایبند باشد‪.‬‬ ‫این گزارش نوشــت‪ ،‬ترامپ سپس در ســخنرانی خود در‬ ‫«ایپک» اعالم کرد کــه اولویــت اول وی‪ ،‬از بین بردن‬ ‫توافق فاجعه بار با ایران اســت و دقایقی بعد در تناقض با‬ ‫انچه گفته بود‪ ،‬ادامه داد که طوری حکمرانی می کند که‬ ‫ایران حتی کوچکترین فرصتی برای تقلب نداشته باشد‪.‬‬ ‫این گزارش سپس نوشــت‪ «:‬اگر شــایعات درست باشد‬ ‫و ترامپ‪« ،‬جــان بولتون» را به عنــوان وزیر خارجه جدید‬ ‫امریکا نامزد کند‪ ،‬امریکا همچنان به تالش برای تصدیق‬ ‫این مســاله که ایران به تعهدات خود پایبند اســت‪ ،‬ادامه‬ ‫می دهد‪».‬نشنال اینترست درباره بولتون اینگونه نوشت‪،‬‬ ‫او همان کسی است که در حین مذاکرات هسته ای ایران و‬ ‫‪ 5+1‬در روزنامه امریکایی نیویورک تایمز نوشت‪ ،‬امریکا باید‬ ‫تاسیسات ایران را بمباران کند یا اینکه حداقل به اسرائیل‬ ‫کمک کند که این کار را انجام دهند‪ .‬این نشریه امریکایی‬ ‫همچنان نوشت‪ ،‬ما باید پیش بینی کنیم که کنگره جدید‬ ‫امریکا که تحت کنترل جمهوریخواهان است‪ ،‬همچنان‬ ‫به معرفی لوایح تحریم های شدید علیه دیگر فعالیت های‬ ‫ایران ادامه می دهد که عمال این اقدامات بسیاری از انواع‬ ‫فعالیت های تجــاری ایران (نفت‪ ،‬کشــتیرانی‪ ،‬تولیدات‬ ‫و بانکداری) که در حال حاضر طبق برجام مجاز اســت را‬ ‫هدف می گیرد‪.‬‬ ‫ترامپ کار را برای حسن روحانی دشوار می کند‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫اجــازه بدهید بــه عقب تــر بازگردیم‪ .‬بــه زمانی که‬ ‫روحانی به ســختی از برجام دفاع می کرد‪ .‬حسن روحانی‬ ‫در سفر اخیرش به استان خوزســتان‪،‬در کنار دور کردن‬ ‫سایه شوم جنگ و افزایش فروش نفت‪ ،‬برجام را «تنفس‬ ‫جدید» و «هوای ازاد و تازه» نامید‪ .‬روحانی در مراســم‬ ‫بهره بــرداری از طرح های توســعه میادیــن نفتی غرب‬ ‫کارون‪ ،‬برجام را اینگونه توصیف کرد‪« :‬برجام یعنی یک‬ ‫فضای جدید‪ .‬یعنی تنفس جدیــد‪ .‬برجام یعنی دریچه ها‬ ‫باز شــده و هوای ازاد امده و مردم از این فضا استفاده و‬ ‫بهره برداری می کنند‪ .‬در باز شده تا ما کار و فعالیت کنیم‪.‬‬ ‫خب هوای تازه امده هوای تازه برای ســامتی و تحرک‬ ‫ماســت‪ .‬یکی از بخش هایی که از این فضا باید استفاده‬ ‫می کرد وزارت نفت بود و بحق همانطــور که خود برجام‬ ‫اعجاب جهانیان را برانگیخــت اولین اعجاب برجام هم‬ ‫صنعت نفت بود‪ .‬خیلی ها می گفتند سال ها طول می کشد‬ ‫صادرات نفت به دو میلیون بشکه برسد و به این زودی ها‬ ‫به این رقم نمی شــود رســید‪ ».‬او در اظهارنظر دیگری‬ ‫گفته اســت‪« :‬اگر این دولت می خواســت راه گذشته را‬ ‫ادامه دهد‪ ،‬امروز صادرات نفت کشور به صفر می رسید‪.‬‬ ‫در حالی که اگر برجام نبود‪ ،‬قدم به قدم حتی یک بشــکه‬ ‫نفت را هم نمی توانستیم صادر کنیم‪ ،‬اما بزودی با یاری‬ ‫خداوند و تالش های دولت‪ ،‬به نقطه ای خواهیم رســید‬ ‫که حق و ســهم حضور ما در بازار بوده اســت‪ ».‬روحانی‬ ‫در یک ســخنرانی دیگر هم گفته بود‪« :‬انها که ســوال‬ ‫می کننــد و می گویند برجام برای ما چه کار کرده اســت‪،‬‬ ‫برجام یــک افتخار سیاســی و حقوقی بــرای تاریخ ملت‬ ‫ایران ثبت کرده است‪ .‬چه کســی فکر می کرد که شش‬ ‫قطع نامه شورای امنیت و ‪ 12‬قطع نامه شورای حکام یکی‬ ‫پس از دیگری لغو و مردود و مطرود شــده و به زباله دان‬ ‫تاریخ برای همیشه انداخته شــود؟مگر مردم ما یادشان‬ ‫رفته که برای فروش نفت‪ ،‬نفت ایــران که به عنوان یک‬ ‫قدرت اقتصادی در صحنه اقتصادی و بین المللی حضور‬ ‫داشت را به نصف تقلیل دادند و ‪ 2‬میلیون بشکه صادرات‬ ‫تبدیل به یک میلیون بشکه شد‪ .‬مگر مردم شاهد و ناظر‬ ‫نبودند که کشــتیرانی به ســمت بنادر ایران تحریم شد‪.‬‬ ‫همه کاالها می بایســت به بندر کشــور دیگــر می رفت‪،‬‬ ‫تخلیه می شــد و از انجا با لنج ها و کشــتی های کوچک‬ ‫به ســمت ایران می امد‪ .‬مگر مردم یادشان رفته که هیچ‬ ‫پول بانکی از طریق بانکی به کشور دیگر نه صادر می شد‬ ‫نه وارد می شــد؛ نمی شــد بازســتاند یا بازگرداند‪ .‬به قرن‬ ‫نوزدهم بازگشــته بودیم و همه چیــز از طریق صرافی ها‬ ‫انجام می شــد‪ ،‬تمام کانال های بیمه ای و بانکی دنیا به‬ ‫روی ایران بسته شده بود‪».‬‬ ‫روحانــی البته یــک اظهارنظر دیگر هــم دارد؛ انجا‬ ‫که چند ســاعت بعــد از انتخــاب دونالد ترامــپ به عنوان‬ ‫تنها برگ برنده‬ ‫تنها لغو برجام می تواند‬ ‫دولت روحانی را در شرایط‬ ‫ی قرار دهد‬ ‫سخت ‬ ‫روحانی برای «پساعدم اجرای‬ ‫برجام» اماده باشد‬ ‫تو گوی مثلث با‬ ‫گف ‬ ‫سید حسین نقوی حسینی‬ ‫‪55‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫ی ترامپ‪ ،‬شرکت های خارجی بزرگ و حتی متوسط‪،‬‬ ‫پیروز ‬ ‫بانک ها و دیگر سرمایه گذاران محتاط تر خواهندبود تا در‬ ‫ایران سرمایه گذاری کنند‪ ...‬این دقیقا زمانی که به جذب‬ ‫ســرمایه گذاران خارجی امید داشتیم‪ ،‬به اقتصاد ما ضربه‬ ‫خواهد زد‪ ».‬رویترز در ادامه تصریح کرد‪ :‬اگر شرکت های‬ ‫غربی تصمیم بگیرند خود را از ایران دور نگه دارند‪ ،‬تهران‬ ‫می تواند برای کمک اقتصادی به سپاه روی اورد‪ .‬رویترز‬ ‫در پایان به نقل از «یک سیاستمدار میانه رو سابق ایران»‬ ‫گفت که اگر تا قبل از انتخابات ریاســت جمهوری ایران‪،‬‬ ‫پیشــرفت اقتصادی رخ ندهد‪ ،‬حتی اگــر روحانی دوباره‬ ‫انتخاب شود‪ ،‬رئیس جمهور بسیار ضعیفی خواهد بود‪.‬‬ ‫طرفدارانبرجامنگران«روحانیوظریف»هستند؟‬ ‫یک شــبکه خبری دیگر هم مدعی شــده اســت که‬ ‫با روی کار امــدن دونالد ترامپ در امریــکا و تغییر رویکرد‬ ‫این کشور درباره توافق هسته ای طرفداران برجام نگران‬ ‫وضعیت حسن روحانی و وزیر خارج ه دولت وی هستند‪.‬‬ ‫شبکه خبری بلومبرگ در تحلیلی از وضعیت توافق‬ ‫هسته ای ایران و ‪ 5+1‬پس از روی کار امدن دونالد ترامپ‬ ‫در امریکا و پس از اشاره به رویکردهای احتمالی وی نسبت‬ ‫به برجام نوشــت‪« :‬حامیان توافق هسته ای ایران نگران‬ ‫شــده اند که چنین رویکــردی (رویکرد ترامــپ) می تواند‬ ‫رئیس جمهور ایران و وزیر خارجه اش را به خطر اندازد که‬ ‫حامی توافقی هســتند که در دوران حاکمیت ایران برای‬ ‫ان مذاکره کردند‪ .‬بدون تالش های فوق العاده ای نظیر‬ ‫تالش های اوباما‪ ،‬ایران وسوسه می شود که کال از توافق‬ ‫خارج شــود‪ ».‬بلومبرگ در انتهای گزارش خود که به قلم‬ ‫«الی لیک» به رشته تحریر درامده نوشته است‪« :‬دونالد ‬ ‫ترامپ به عنوان رئیس جمهور به احتمال زیاد این فرضیه‬ ‫را تســت خواهد کرد‪ .‬اما این ســوال ارزش پرسیدن دارد‬ ‫که اگر ایرانی ها به خاطر فشــارهای رئیس جمهور امریکا‬ ‫از توافق خارج شــوند‪ ،‬چه کســی باید مورد سرزنش قرار‬ ‫گیرد؟ ترامپ میراث سیاســت خارجی امریکا را نابود کرده‬ ‫است یا ترامپ؟»‬ ‫لکنت زبان دولت؛ فرجام برجام‬ ‫واکاوی رفتار حسن روحانی در قبال تنگنای استمرار برجام‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫‪2‬‬ ‫این روزها حسن روحانی سوز ســرمای سیاست را در‬ ‫گرماگرم تکاپوهای جریان های سیاســی کشور به خوبی‬ ‫درک می کند؛ دوســت و دشــمن به دنبــال فرصتی برای‬ ‫کسب و افزایش دامنه قدرت خود هستند؛ اصولگرایان از‬ ‫فضای یاس شکست های متوالی خارج شده اند و کلیدواژه‬ ‫«ناکارامدی» دولت در قبال حل مشکالت مردمی به دیگر‬ ‫انتقادات انان در قبال دولت یازدهم افزوده شــده اســت؛‬ ‫ان سوی دیگر ســپهر سیاست کشــور‪ ،‬اصالح طلبان در‬ ‫کمین برای سهم خواهی از دولت مهیا هستند؛ انان مدعی‬ ‫هستند چک سفید امضا به حسن روحانی برای اردیبهشت‬ ‫‪ 96‬نداده اند و باید گزینه هایی برای روزهای پیش بینی نشده‬ ‫وارد گود رقابت کرد‪ .‬چپ گرایان و راست گرایان جغرافیای‬ ‫سیاسی کشــور در یک گزاره به اشتراک رسیده اند؛ عباس‬ ‫عبدی و حمیدرضا ترقی هــردو رقیب دولــت را «عملکرد‬ ‫خــودش» می دانند؛ عباس عبــدی که صراحــت بیانش‬ ‫اصالح طلبان را تا مرز جنون سیاسی می کشاند؛ معتقد است‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪56‬‬ ‫تردید در دستاورد سازی داخلی برجام‬ ‫حســن روحانی برای انعقــاد برجام عجلــه فراوانی‬ ‫داشت؛ تعجیل او برای اهداف شخصی سیاسی بود؛ زیرا‬ ‫اینده سیاســی خود را بر منافع احتمالی اقتصادی حاصل‬ ‫از برجام پایه ریزی کرده اســت‪ .‬کلیددار پاســتور هرگونه‬ ‫انتقادی به برجام را بی پاســخ نمی گذاشت؛ او منتقدان را‬ ‫«یک عده به ظاهر شعار می دهند ولی بزدل سیاسی اند»‪،‬‬ ‫«هر وقت می خواهد مذاکره شود عده ای می گویند ما هم‬ ‫تنها برگ برنده‬ ‫ی قرار دهد‬ ‫لغو برجام می تواند دولت روحانی را در شرایط سخت ‬ ‫عبدالرضا فرجی راد‬ ‫صدای اشنا هم در امد‬ ‫حاال در تازه ترین تحول در این مورد‪ ،‬حســام الدین‬ ‫اشــنا کــه روزگاری بــا دفــاع قاطــع از برجــام می گفت‪:‬‬ ‫«روحانی «برجام داخلی» را ادامــه می دهد‪ ».‬اکنون در‬ ‫یک اظهارنظر مهم گفته اســت‪« :‬مســئوالن امریکایی‬ ‫جلوی نقض فاحش برجام را بگیرند‪ ».‬حســام الدین اشنا‬ ‫مشــاور فرهنگی رئیس جمهوربــا اشــاره بــه تحریم های‬ ‫جدیدی که امریکا درصدد وضع ان هاســت‪ ،‬گفته است‪:‬‬ ‫همانطــور که مقــام معظم رهبــری فرمودنــد‪ ،‬جمهوری‬ ‫اســامی ایــران ایــن تحریم هــای جدیــد را به عنــوان‬ ‫نقض برجام تلقــی می کند و طبیعی اســت کــه به خاطر‬ ‫پیش بینی هایــی که قبــا در مــورد امکان نقــض برجام‬ ‫توســط امریکا در نظر گرفته شــده‪ ،‬همه گزینه های الزم‬ ‫جمهوری اســامی ایران روی میز است‪ .‬مشاور فرهنگی‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬درباره اقدامات متقابل از ســوی ایران در‬ ‫صورت وضع و اجرای تحریم های جدید از ســوی امریکا‬ ‫افزود‪« :‬حتما در زمان خودش اقــدام الزم انجام خواهد‬ ‫شــد‪ .‬امیدواریم که مســئوالن امریکایی تا فرصت دارند‬ ‫جلوی نقض فاحش برجــام را بگیرند‪ .‬رئیس جمهور فعلی‬ ‫امریکا هم می تواند با وتوی مصوبه کنگره‪ ،‬فعال از عواقب‬ ‫این تصمیم پیشگیری کند‪ ».‬حســام الدین اشنا همیشه‬ ‫روی حســن روحانی تاثیر داشته اســت‪ .‬حرف های او را‬ ‫می توان حرف های روحانی دانست‪ .‬ایا باید منتظر چرخش‬ ‫غیر منتظره از سوی حسن روحانی باشیم؟ ایا او منتقد برجام‬ ‫خواهد شد؟ اگر چنین شود او دیگر چه داشته واندوخته ای‬ ‫برای اردیبهشت ‪ 96‬خواهد داشت؟‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫که «رقیــب اصلی روحانی عملکرد خودش اســت و اینکه‬ ‫مجموعــه اطرافیانش تا چه حد کارامد و با ســامت عمل‬ ‫کنند‪ .‬نه احمدی نژاد و نه کس دیگری رقیب اصلی و اولیه‬ ‫او نیست‪ ».‬و از ان سو حمیدرضا ترقی نزدیک ترین موتلفه‬ ‫به چپ گرایان اصولگرا نیز اظهار داشت‪« :‬مهم ترین رقیب‬ ‫دولت فعلی عملکرد خودش است که این عملکرد موجب‬ ‫ناامیدی مردم از برجام شده است و اصولگرایان با انتخاب‬ ‫گزینه هایی که مردم با ان سازگار هستند‪ ،‬می توانند انتخابی‬ ‫اصلح داشــته باشــند‪ ».‬این روزها چالش حسن روحانی‪،‬‬ ‫چگونگی مواجهه بــا برجام به عنــوان مهم ترین عملکرد‬ ‫دولت یازدهم است؛ این چالش سرنوشت دولت یازدهم را‬ ‫مشخص می کند‪.‬‬ ‫استاد ژئوپلیتیک دانشگاه‬ ‫‪3‬‬ ‫انتخابات امریکا و نتیجه ای که این انتخابات داشت‬ ‫اشــفته بازاری را به وجود اورده که این اشــفته بازار نه تنها‬ ‫بر ایران و سیاســت های ایران بلکه بر تمام مســائل مهم‬ ‫بین المللی مانند عراق‪ ،‬سوریه‪ ،‬روســیه و حتی اروپا تاثیر‬ ‫گذاشته است و اغلب متحدان امریکا در بالتکلیفی به سر‬ ‫می برند‪ .‬در این میان حتی وضعیــت اعراب که حداقل در‬ ‫تبلیغات از این وضعیت ابراز امیدواری می کنند نیز مشخص‬ ‫نیست و انها در تالش هستند از طریق پول و سرمایه دونالد ‬ ‫ترامپ را به ســمت خود جــذب کنند‪ ،‬بنابرایــن من تصور‬ ‫می کنم که وضعیت ایران و برجام نیز بعد از روی کار امدن ‬ ‫ترامپ مانند وضعیت باقی مناطق و کشورهاست‪.‬‬ ‫یعنی این طور نیست که اگر با وجو د ترامپ‪ ،‬وضعیت‬ ‫بدتری پیش بیاید فقط ایران بازنده باشد‪ .‬یعنی ممکن است‬ ‫فشــارهایی به ایران بیاید و در مقابل فشــارهایی برداشته‬ ‫شود‪.‬‬ ‫البته این بدان معنا نیســت که دولــت جدید امریکا‬ ‫می خواهد با ایران کار کند یا نسبت به ایران محبت و لطفی‬ ‫داشته باشد بلکه انها مجبور هســتند فشارهایی را بر ایران‬ ‫وارد اورند‪ ،‬زیرا هم نحله فکری شــان این است و از طرفی‬ ‫هم در انتخابات قول هایی داده اند که باید تا حدی عملیاتی‬ ‫ل ترامپ و تیم همراهش در دوره انتخابات‬ ‫کنند‪ .‬درعین حا ‬ ‫سیاســت هایی اعالم کرده اند کــه به نوعی بــه نفع ایران‬ ‫است؛ مانند مساله سوریه و یا همکاری با روسیه و سخنانی‬ ‫که در رابطه با تروریسم و متحدان تروریسم مانند عربستان‬ ‫و غیره بیان کرده اند‪ .‬اخیرا نیــز برخی از روزنامه های مهم‬ ‫امریکا به انها اشاره کرده اند‪ .‬بنابراین مسائل در انقباض و‬ ‫انبساطی قرار دارد که باید کمی منتظر ماند و االن نمی توان‬ ‫قضاوت نهایی ارائه داد‪ ،‬زیرا دری بسته و در دیگری گشوده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫در این میان یکی از نگرانی هایی که از ســوی ایران‬ ‫و به خصــوص مخالفــان داخلی توافق هســته ای مطرح‬ ‫ن ترامپ‪ ،‬برجام‬ ‫می شود این است که در زمان روی کار امد ‬ ‫نقض شود‪ .‬من معتقدم که برجام به هیچ وجه لغو نمی شود‪.‬‬ ‫به ایــن نکته باید توجه داشــت که حتی اگر بــاراک اوباما‬ ‫هم به کاخ ســفید راه پیدا نمی کرد هر دولت دیگری که در‬ ‫امریکا قدرت می گرفت به دنبال راهکاری برای حل مساله‬ ‫هســته ای ایران می رفت‪ .‬امریکا و متحدانشان از چندین‬ ‫ســال پیش این ادعا را مطرح کرده بودند که ایران نباید به‬ ‫سالح هسته ای دست پیدا کند و جمهوری اسالمی ایران‬ ‫نیز بارها اعالم کرده بود که به دنبال دستیابی به سالح اتمی‬ ‫ نیســت و واقعیت امر نیز همین بود‪ .‬بنابراین اگر غربی ها‬ ‫به خصوص امریکا می خواستند با انچه که در ذهنشان است‬ ‫و ادعا می کنند مقابله کنند یکی از راه هایش همین بود که‬ ‫اوباما انجام داد یعنی بحث مذاکرات با ایران است‪ .‬این در‬ ‫حالی است که انها در عین حال از گزینه نظامی نیز سخن‬ ‫می گفتند اما برای هر دولتی مطلوب تر ان است که بدون‬ ‫درگیری نظامی به اهدافش دست پیدا کند‪ .‬همچنین این‬ ‫نکته مهم را نباید فراموش کرد که ایاالت متحده امریکا طی‬ ‫سال های اخیر دو درگیری بزرگ در منطقه یعنی افغانستان‬ ‫و عراق داشتند که نتیجه ان شکست برای واشنگتن بود‪ .‬با‬ ‫ت ترامپ یک تعهد بین المللی‬ ‫این تفاسیر چطور ممکن اس ‬ ‫که همه قدرت ها در ان ســهیم بوده اند را زیر پا بگذارد یا با‬ ‫سردرگمی برای مقابله با بدعهدی‬ ‫مثال در سیستم بانکی گشایش های بیشتری حاصل شود‪.‬‬ ‫در این میان من معتقدم که شاید مهمترین دستاورد برای‬ ‫دولت اقای روحانی نیز همین مساله برجام بوده است و من‬ ‫تصور نمی کنم که ایشان به جز این مورد کار دیگری بتواند‬ ‫انجام دهد که در انتخابات ریاســت جمهوری اینده ایران‬ ‫برایش امتیازی حاصــل کند‪ .‬فقط یک امیــدواری وجود‬ ‫دارد مبنی بر اینکه در یک ماه و نیــم اینده دولت دموکرات‬ ‫باراک اوباما تالش کند تا گشــایش های بیشتری را انجام‬ ‫دهد‪ .‬به عنوان مثال همچنانکه در مــورد ایرباس به ایران‬ ‫مجوز داده شد در مورد بوئینگ نیز ممکن است امتیازاتی به‬ ‫ایران داده شود یا طی مذاکرات و فشارها فضا را به سمتی‬ ‫پیش ببرند که برخی بانک های بزرگ فضا را برای ایران باز‬ ‫کنند‪ .‬حتی تا اخرین هفته حضور باراک اوباما در کاخ سفید‬ ‫می توان این امیدواری را داشت که گشایش های بیشتری‬ ‫در خصوص ایران صورت گیرد که این مساله خیلی به نفع‬ ‫دولت روحانی خواهد بود‪ .‬البته این رویکرد اوباما نه به خاطر‬ ‫ایران بلکه بدین خاطر اســت که بگوید دولت او توانست‬ ‫با کوبا و ایران معامله کند و دســتاوردهایی داشــته باشد‪.‬‬ ‫به جز بحث برجام و دســتاوردهای ان‪ ،‬به نظر نمی رسد که‬ ‫برای دولت روحانی در این فرصــت باقی مانده راه دیگری‬ ‫وجود داشته باشد که بخواهد روی ان مانور بدهد‪ .‬زیرا در‬ ‫شرایط فعلی قیمت نفت پایین است و قیمت دالر نیز به مرز‬ ‫چهار هزار تومان رسیده است‪ .‬در این شرایط اگر به لحاظ‬ ‫اقتصادی همین رویه دنبال شــود دولت در بحث اقتصاد‬ ‫حرفی برای گفتن نخواهد داشــت و تنها راه این است که‬ ‫گشایشی در برجام ایجاد شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫فشار کنگره لغو کند‪ .‬اگر به احتمال بسیار اندک‪ ،‬دولت اینده‬ ‫امریکا در راستای لغو برجام گام بردارد ایران نیز این فرصت‬ ‫را دارد که به موقعیت پیشــینی که داشت بازگردد‪ .‬در واقع‬ ‫امریکا نیز کارشناسانی دارد که به ترامپ هشدار می دهند‬ ‫و موقعیــت را برای او تشــریح می کنند‪ .‬به نظــر من بعد از‬ ‫مالقاتی ک ه ترامپ با هنری کیســینجر داشــت تاحدودی‬ ‫نظراتش تغییر کرد‪ .‬کیسینجر همیشه معتقد است که نباید‬ ‫با ایران درگیر شد اما همزمان نباید اجازه دهند که ایران در‬ ‫ن ترامپ می داند‬ ‫منطقه خیلی نقش پررنگی ایفا کند‪ .‬بنابرای ‬ ‫که راهی پیش روی خود ندارد و باید به نحوی برجام را پیش‬ ‫ببرد‪ .‬شــاید دولت جدید امریکا در مرحله نخست روی کار‬ ‫امدن فشارهایی را بر ایران و یا دیگر کشورها وارد بیاورند تا‬ ‫امتیازهایی بگیرند اما احتماال این رویکرد به صورت جدی تر‬ ‫در اینده ادامه پیدا نخواهد کرد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد یکی از مسائلی که دولت جدید امریکا‬ ‫با همراهــی البی اعــراب و یهــود روی ان متمرکز خواهد‬ ‫شــد‪ ،‬محدود کردن فن اوری موشــکی ایران اســت اما‬ ‫این فشــارها در حدی نخواهد بود که دولت ترامپ نسبت‬ ‫به لغو برجــام اقدام کند‪ .‬باید توجه داشــت کــ ه ترامپ در‬ ‫رابطه با مسائلی همچون کوبا‪ ،‬ســوریه و تروریسم همان‬ ‫صحبت های قبلی اش را به نحوی تکرار کرده اما دررابطه‬ ‫با برجام عقب نشینی داشته اســت‪ .‬او در زمان رقابت های‬ ‫انتخاباتی ســخن از پاره کردن برجــام می گفت اما اکنون‬ ‫مشاوران او صحبت از تغییرات در برجام می کنند‪ .‬همچنین‬ ‫کنگره امریکا هــم خیلی با ترامپ هماهنگ و یک دســت‬ ‫نیستند و به نظر نمی رســد بتوانند کار خیلی بزرگی در مورد‬ ‫ایران انجام دهند‪.‬‬ ‫در خصوص نگاه به برجــام در داخل ایران نیز نکاتی‬ ‫قابل ذکر است؛ به هر حال اگر منصفانه به قضیه نگاه کنیم‬ ‫برجام پیشــرفت هایی داشــته و توافقاتی که با کشورهای‬ ‫اروپایی داشــته ایم قابل اهمیت است‪ .‬همین بحث خرید‬ ‫هواپیما نیز بحث کمی نیســت‪ .‬البته برجام می توانســت‬ ‫دستاوردهای بیشــتری برای ایران داشته باشد و به عنوان‬ ‫اســت؛ بنابراین‪ ،‬این به نفع ما و به نفع سازمان ملل است‬ ‫که تضمین کند این توافق به طور کامــل و در تمام طول‬ ‫مدت این توافق که ‪ 10‬ســال اســت‪ ،‬اجرا می شود‪ .‬من‬ ‫شــخصا یک وظیفه مشــخص دارم تا تضمیــن کنم که‬ ‫توافق از ســوی تمام طرف ها اجرا می شود و به طور قطع‬ ‫این مســاله به نفع اروپا اســت؛ بنابراین مــا ان را یکی از‬ ‫عناصر کلیدی قلمداد می کنیــم که تغییر نخواهد کرد‪».‬‬ ‫گویا چرخه تکرار وعده ها شــکل گرفته اســت؛ اتحادیه‬ ‫اروپا بــه دولت یازدهم و کلیددار پاســتور بــه مردم وعده‬ ‫«یک روز خوب» را می دهند‪ .‬دولت یازدهم برای مقابله‬ ‫با بدعهدی های طرف غربی‪ ،‬کانال دیگر را انتخاب کرده‬ ‫است؛ انان تیم مذاکره کننده هســته ای را برای حفاظت‬ ‫از منتقدان داخلی به ســکوت فراخوانده انــد و خواهان‬ ‫اعتراض شورای عالی امنیت ملی در قبال بدعهدی های‬ ‫طرف مقابل هستند؛ رصد ســخنان علی شمخانی نسبت‬ ‫به تمدید تحریم ها از ســوی کنگره امریــکا و قرابت های‬ ‫تفکری میان دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور‬ ‫این گمانه زنی را جدی می کند‪.‬‬ ‫حســن روحانی چالــش دستاوردســازی از برجام در‬ ‫بســتر سیاســت داخلی را در کمای اقتصادی می بیند و از‬ ‫سوی دیگر نشانه ای برای گشایش در کاخ سفید مشاهده‬ ‫نمی کند‪ .‬بــه همین خاطــر تمرکــز خــود را در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری دوازدهم بر «ماهیت» برجــام به جای‬ ‫«دستاورد» ان قرار خواهد داد‪ .‬روزهای اتی حسن روحانی‬ ‫چالش برجام را با تکرار واژه «ممانعــت از جنگ» به جای‬ ‫«رشد اقتصادی» احتماال حل خواهد کرد‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫داریم می لرزیم خب به جهنــم‪ ،‬بروید یک جای گرم برای‬ ‫خودتان پیدا کنید‪ .‬چکار کنیم خداوند شما را ترسو و لرزان‬ ‫افریده ما چکار کنیم‪ ».‬و« توافق هسته ای به نفع جهان‬ ‫و منطقه است‪ ،‬البته ممکن است اقلیت تندرویی در داخل‬ ‫امریکا یا رژیم تندروی در منطقه باشــند یا در داخل ایران‬ ‫هم ممکن است عده ای محدود تندرو باشند که خوشحال‬ ‫نباشند ولی اینها مهم نیست» هرچند این ادبیات هیچ گاه‬ ‫در قبال طرف غربی بیان نشــد‪ .‬راه برای حسن روحانی با‬ ‫حضور علی الریجانی در کســوت ریاســت بهارستان نهم‬ ‫باز شــد؛ برجام با وجود مخالفان پروپاقرص در ‪ 20‬دقیقه‬ ‫تصویب شد و کلیددار پاستور ناقوس پیروزی و فروریختن‬ ‫دیوار تحریم ها را به صــدا دراورد و گفت‪« :‬امروز به ملت‬ ‫شــریف ایران اعــام می کنم که طبــق ایــن توافق‪ ،‬در‬ ‫روز اجــرای توافق‪ ،‬تمامی تحریم هــا‪ ،‬حتی تحریم های‬ ‫تسلیحاتی‪ ،‬موشکی هم به صورتی که در قطعنامه بوده‪،‬‬ ‫لغو خواهد شد‪ .‬تمام تحریم های اقتصادی شامل مالی‪،‬‬ ‫بانکی‪ ،‬بیمــه‪ ،‬حمل ونقل‪ ،‬پتروشــیمی و فلــزات گرانبها‬ ‫به طور کامل لغــو خواهد شــد و نه تعلیــق و حتی تحریم‬ ‫تسلیحاتی هم کنار گذاشــته می شود‪ ،‬برای ‪ 5‬سال نوعی‬ ‫محدودیــت و پس ازان لغو خواهد شــد‪ ».‬اما شــرایط به‬ ‫سود روحانی پیش نرفت؛ وعده های اقتصادی او به اغما‬ ‫فرورفــت؛ رکود در بــازار و تعطیلی بنگاه هــای اقتصادی‬ ‫تولیدی پدیدار شــد؛ هر انچه منتقدان هشدار می دادند‪،‬‬ ‫رخ داد‪ .‬تردیدها پیرامون دســتاورد برجام‪ ،‬حسن روحانی‬ ‫را به دستاورد ســازی هایی در حــوزه ازادی بیان و فضای‬ ‫مجازی کشاند‪.‬‬ ‫انواع برخــورد دولت یازدهــم با کشــورهای غربی‬ ‫به شدت نسبت به منتقدان داخلی تفاوت دارد؛ دولتی ها‬ ‫صراحت بیان را برای منتقدان داخلی و شرم وحیا اعتراض‬ ‫را برای غربی ها اتخاذ کرده اند‪ .‬پاستور نشین ها حل همه‬ ‫بدعهدی ها را به اینده نزدیک موکول می کردند؛ اینده ای‬ ‫که در کاخ سفید باید شــکل می گرفت‪ .‬دولت یازدهم به‬ ‫پیشــواز پیروزی هیالری کلینتون رفته بودنــد اما پایان‬ ‫داستان به گونه دیگر ختم شــد؛ هرچند حسن روحانی از‬ ‫اینکه «نتیجــه انتخابات امریکا‪ ،‬اثری در سیاســت های‬ ‫جمهوری اسالمی ایران ندارد» روایت می کند‪ ،‬ولی سایه‬ ‫هراس بر دولت به خوبی احساس می شود؛ انان هیالری‬ ‫کلینتــون را رئیس جمهوری امریــکا قلمــداد می کردند‬ ‫و در تــاش بودند با اســتفاده از خــط ارتباط پیشــین با‬ ‫دموکرات ها‪« ،‬بسته های تشویقی اقتصادی» پسابرجام‬ ‫را برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دریافت کنند‬ ‫اما همه چیز به یک باره نابود شد‪ .‬گویا این روزها دلواپسی‬ ‫در دولت نهادینه شده اســت؛ هر روز یکی از دولتمردان‬ ‫به کمپیــن «تقریبا هیچ» دســتاورد برجــام می پیوندند‪.‬‬ ‫تنها امیــد انــان گفتاردرمانی های اتحادیه اروپا اســت؛‬ ‫فدریکا موگرینی‪ ،‬مســئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا‬ ‫در پاســخ به ســوالی درباره اینکه ایا اتحادیه اروپا درباره‬ ‫اجرای توافق هســته ای ایران و گروه ‪ 5+1‬نگرانی دارد‪،‬‬ ‫گفت ‪« :‬بگذارید بسیار شفاف و صریح بگویم که این یک‬ ‫توافق دو جانبه نیست‪ ،‬بلکه توافقی چند جانبه است که در‬ ‫قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل مورد تایید قرارگرفته‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪57‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫روحانی برای «پساعدم اجرای برجام» اماده باشد‬ ‫تو گوی مثلث با سید حسین نقوی حسینی‬ ‫گف ‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫یک سال از اجرایی شدن برجام می گذرد‪ ،‬باتوجه‬ ‫به اینکه خود شــما در کمیســیون ویژه بررسی‬ ‫برجام حضور داشــتید بفرمایید در شرایطی که‬ ‫ ترامپ در اینده نزدیک وارد کاخ ســفید می شود‬ ‫چه سرنوشتی در انتظار برجام است؟‬ ‫قبال وقتی از اقای عراقچی می پرســیدیم برجام‬ ‫در چه وضعیتی قرار دارد به شوخی می گفت برجام حالش‬ ‫خوب است اما االن من می گویم حال برجام بسیار بد است‬ ‫و اصال حالش خوب نیست چون شیب انتفاع روند اجرای‬ ‫برجام به ســمت ملت ایران نیســت‪ .‬جمهوری اســامی‬ ‫ایران به تعهدات خود عمل کــرد و مطابق گزارش اژانس‬ ‫بین المللی انرژی هسته ای‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران هم‬ ‫به تعهداتش عمل کــرد و همچنان پایبند به برجام اســت‬ ‫اما شیب انتفاع طرف ما نیســت‪ ،‬حال انکه قرار بود بعد از‬ ‫اجرایی شدن تعهدات جمهوری اســامی شیب انتفاع به‬ ‫سمت ایران باشد‪ .‬تحریم ها لغو و مراودات بین ما و غربی ها‬ ‫عادی شود و بتوانیم در عرصه جهانی فعالیت های مالی‪،‬‬ ‫تجاری‪ ،‬اقتصادی و بازرگانی داشــته باشیم‪ .‬سرمایه گذار‬ ‫خارجی بتواند بیاید در ایران سرمایه گذاری کند و تحریم ها‬ ‫برداشته شود‪ .‬فشارهای ناشی از تحریم ها از بین برود اما‬ ‫عهدشکنی ها و کارشنکنی های امریکایی ها مانع از وقوع‬ ‫همه این اتفاقات شــده اســت‪ .‬انتفاعی به سمت ملت ما‬ ‫سرازیر نشده اســت‪ .‬اگرچه غربی ها ادعا می کنند انها به‬ ‫همه تعهدات شان عمل کردند اما این تعهدات فقط روی‬ ‫کاغذ عملی شده اند و در مقام عمل وضعیتی تغییر نکرده‬ ‫اســت‪ .‬عالوه بر این تاکنــون برجام هیچ نفعــی برای ما‬ ‫نداشته‪ ،‬امریکایی ها با عهدشکنی ها و وضع تحریم های‬ ‫‪4‬‬ ‫سید حسین نقوی حســینی معتقد است‪« :‬حال‬ ‫اجرای برجام بسیار بد است چون شیب انتفاع از ان‬ ‫به سمت ملت ایران نیســت‪ .‬برجام دارد به وسیله ای‬ ‫برای فشار بر ایران تبدیل می شود‪ ،‬به جای انکه اهرم‬ ‫کاهش فشار باشد‪ ».‬سخنگوی کمیسیون امنیت ملی‬ ‫و سیاســت خارجی مجلس یاداور می شود‪« :‬باالخره‬ ‫دولت باید خــودش را برای دوران «پســاعدم اجرای‬ ‫برجام» اماده کند و با واقعیت رو به رو شود‪ .‬دیگر امروز‬ ‫روزی نیســت که بخواهیم حقیقــت را از ملت پنهان‬ ‫کنیم و با عدد و رقم غیر واقعی نشان دهیم که شرایط‬ ‫و وضعیت خوب است چون واقعا وضعیت بد است‪».‬‬ ‫جدید تالش کردند که به طور بســیار زیادی ملت ما را ازار‬ ‫دهند‪ .‬در واقع برجام دارد به وسیله ای برای فشار بر ایران‬ ‫تبدیل می شــود‪ ،‬به جای انکه اهرم کاهش فشار باشد‪ .‬با‬ ‫این تفاســیر می گویم امروز حال برجام بسیار بد است و در‬ ‫شرایط بسیار بدی به ضرر ملت ما اجرای ان پیش می رود‪.‬‬ ‫اقای روحانی بایــد امروز چه کار انجــام دهد؛ از‬ ‫برجام دفاع کند یا انتقاد؟‬ ‫قبل از برجام در جریان روند مذاکرات و بیانیه ژنو‬ ‫و بیانیه لوزان بودیم و ریز قضایا را پــی می گرفتیم و رصد‬ ‫می کردیم‪ ،‬وقتی هم توافق برجام مورد بحث قرار گرفت‬ ‫من عضو کمیســیون ویژه بررســی برجام و سخنگوی این‬ ‫کمیســیون بودم‪ .‬مطالب و مواضع همه را شنیدیم‪ .‬همه‬ ‫قضایــا را مطلع هســتیم و می دانیــم‪ .‬ایــن نگرانی ها ان‬ ‫موقع هم وجود داشــت‪ .‬این نگرانی ها را ما مطرح و بیان‬ ‫می کردیم‪ .‬اگرچه مورد اتهام واقع می شدیم‪ ،‬تهمت به ما‬ ‫زده می شد‪ ،‬انتقادات شدیدی به ما می کردند و حتی متهم‬ ‫به کاسبان تحریم می شدیم ولی ما واقعیت ها را می گفتیم‪.‬‬ ‫باالخره اعتماد زیادی به دشــمن و تعجیل برای دستیابی‬ ‫به هر نوع توافق دو اشــکال اصلی برجام بود اما دوستان‬ ‫مذاکره کننده می خواســتند به هر ترتیب بــه یک توافقی‬ ‫دســت پیدا کنند‪ ،‬به ویژه انکه قبل انتخابات مجلس بود و‬ ‫اینها می خواستند یک برگ برنده ای در مقابل رقیب رو کرده‬ ‫و ارایش سیاسی انتخابات را به موافقان برجام و مخالفان‬ ‫برجام تقسیم کنند و خالصه کرسی های مجلس را به عنوان‬ ‫موافقان برجام بگیرند و رقبای خــود را تحت نام مخالفان‬ ‫برجام از صحنه خارج کنند‪ ،‬پس خیلی با عجله توافق برجام‬ ‫را به نتیجه رساندند‪ .‬روی مفاهیم و اصطالحات خوب فکر‬ ‫نشد‪ ،‬ابعاد قضایا خوب دیده نشد‪ ،‬به انتقاد منتقدان توجه‬ ‫نشد‪ ،‬به رغمی که مقام معظم رهبری چند مرتبه تذکر دادند‬ ‫به حرف منتقدان گــوش دهید‪ ،‬این قدر انهــا را به جهنم‬ ‫حواله ندهید و انها را بیسواد نخوانید‪ ،‬این قدر به انها تهمت‬ ‫نزنید اما این ســواالت و ابهامات باقی ماند و نهایتا برجام‬ ‫به دست امد‪ .‬االن دولت با واقعیت دارد رو به رو می شود و‬ ‫می بیند واقعیت همان است که منتقدان می گفتند‪ .‬امروز از‬ ‫زبان خود این اقایان می شنویم که تحریم ها فقط روی کاغذ‬ ‫برداشته شــده و در عمل اجرای برجام هیچ ثمری برای ما‬ ‫نداشته است‪ .‬امریکایی ها نقض برجام کردند عهدشکنی‬ ‫می کنند و برجام را اجرا نمی کنند‪ ،‬دولت ما از اتحادیه اروپا‬ ‫می خواهد که به برجام پایبند باشد‪ .‬حتما اروپایی ها به برجام‬ ‫پایبند نیســتند که از انها چنین تقاضایی می شود‪ ،‬بنابراین‬ ‫االن دولت خودش به این نتیجه رســیده است خود چنین‬ ‫اظهاراتی را انجام می دهد‪ .‬در این شــرایط چه باید کرد؟‬ ‫معتقدم دولت باید بپذیرد که برجام توافق بد و طرف مقابل‬ ‫دشمن ملت ایران اســت و نمی توان به دشمن دل بست‪.‬‬ ‫فکر اینکه غربی ها به ویژه امریکایی ها دســت ملت ایران‬ ‫را می گیرند‪ ،‬کمک به ملت ایران می کنند و مشــکالت ما‬ ‫را رفع می کنند‪ ،‬خیال باطل است‪ .‬کدام دشمن تاکنون به‬ ‫طرف مقابل خود کمک و حمایت کرده اســت‪ .‬نکته سوم‬ ‫انکه باید تهدیدات الزم برای عبــور از این مرحله و متعهد‬ ‫نبودن طرف مقابل بــه اجرای برجام درنظر گرفته شــود‪.‬‬ ‫یعنی سناریوهای عملیاتی اماده شود‪ .‬همان طور که قبال‬ ‫هم اعالم شد و بارها دوستان اعالم کردند که «ما فوری و‬ ‫کمتر از یک سال می توانیم به قبل برجام برگردیم و صنعت‬ ‫هسته ای را به جای اولش برگردانیم» معتقدم ما داریم به‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫به فرض‪ ،‬اقای روحانی انتخابات‬ ‫را با پیروزی به پایان برساند‪،‬‬ ‫بعد می خواهد به مردم چه‬ ‫بگوید ؟ باالخره بهتر است از این‬ ‫دوگانگی خارج شود و صادقانه با‬ ‫مردم حرف بزند‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫روزهای عمل کردن به این حرف نزدیک می شــویم چون‬ ‫حضرت اقا فرمودند اگر تحریم های داماتو و تحریم های‬ ‫‪ 10‬ساله عملیاتی شــود‪ ،‬نقض صریح برجام رخ می دهد‪،‬‬ ‫پس اگر چنین اتفاقی بیفتد ما حق داریم از حقوق مان در‬ ‫برجام استفاده و منافع ملی کشورمان را مطابق مواد برجام‬ ‫دنبال کنیــم‪ .‬باالخره دولــت باید خودش را بــرای دوران‬ ‫«پســاعدم اجرای برجام» اماده کند و بــا واقعیت رو به رو‬ ‫شود‪ .‬دیگر امروز روزی نیســت که بخواهیم حقیقت را از‬ ‫ملت پنهان کنیم و با عدد و رقم غیر واقعی نشان دهیم که‬ ‫شرایط و وضعیت خوب است چون واقعا وضعیت بد است‪.‬‬ ‫باید دولت با واقعیت ر وبه رو شــود از ملت و مجلس کمک‬ ‫بخواهد تا بتواند کار را مدیریت کند‪.‬‬ ‫دیده می شــود اقای روحانی در یــک دوگانه ای‬ ‫قــرار گرفته اســت‪ ،‬اگــر بیایــد واقعیت هــا را‬ ‫بپذیرد منتقــدان برجــام اعتراف و اذعــان او را‬ ‫دلیــل و برهانی روشــن برای ادعاهای گذشــته‬ ‫خــود می گیرنــد و دائــم ان را در انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 96‬به عنــوان نقطــه ضعــف‬ ‫رئیس جمهور مســتقر مطرح می کنند‪ ،‬بنابراین‬ ‫اگر منطقی بخواهیم نــگاه کنیم اقای روحانی تا‬ ‫قبل از ‪ 29‬اردیبهشت ســال ‪ 96‬چنین موضعی را‬ ‫نخواهد گرفت اما این یک حالت دیگر برایش به‬ ‫وجود می اورد و ان اینکه مجبور به دفاع از برجام‬ ‫می شود‪ .‬ورود به چنین بحثی طرف مقابل را با ان‬ ‫همه قصور و دور زدن تعهداتش‪ ،‬متوقع می کند‬ ‫به این مضمون که می گوید شما خودتان از روند‬ ‫اجرای برجام راضی هستید‪ ،‬پس دلیلی برای نقد‬ ‫به ما ندارید‪ ،‬با این وضعیت اگر اقای روحانی در‬ ‫این دوگانه بماند‪ ،‬در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ســال ‪ 96‬به نفعش خواهد بود یــا انکه تصمیم‬ ‫بگیرد و از ان خارج شود؟‬ ‫حضرت علی (ع) می فرماینــد النجات فی صدق‬ ‫یعنی نجات در صداقت است‪ .‬ما باید صادقانه با موضوع‬ ‫برخورد کنیم و انچه منافع ملی کشــور است دنبال کنیم‪.‬‬ ‫همه اشــتباهات گذشــته این بود که ما برجام را با مسائل‬ ‫سیاســی و منافــع انتخاباتی گره زدیــم‪ .‬بــرای اینکه در‬ ‫انتخابات مجلس برگ برنــده رو کنیم امدیــم این توافق‬ ‫را با عجلــه و بدون توجــه به جزئیــات و در نظــر گرفتن‬ ‫ضمانت های اجرایی برای طرف مقابل به امضا رساندیم‪.‬‬ ‫حاال باید تاوانش را پس بدهیم‪ .‬اقای روحانی باید صادقانه‬ ‫با مــردم و نماینــدگان انها در مجلس شــورای اســامی‬ ‫صحبت کند‪ .‬باالخره قطعا ملت و مجلس و حتی منتقدان‬ ‫هیچ گاه دولت و اقــای روحانی را رها نمی کنند تا ســمت‬ ‫مقابل بی ایســتند‪ .‬قطعا تندترین منتقدان نیز دلسوزتر از‬ ‫دشــمنان این کشــور هســتند‪ .‬امروز طرف مقابل شفاف‬ ‫و روشــن دارد دشــمنی می کند و حقوق ملت مــا را زیر پا‬ ‫می گذارد ‪ .‬دشمن می کوشد شاکله تحریم ها را علیه ایران‬ ‫حفظ کند بنابراین با واقعیت صادقانه برخورد کنیم‪ .‬به نظر‬ ‫من به نفع دولت است تا انکه دولت بخواهد مردم را بازی‬ ‫دهد و در این دوگانه سیر کند تا به نوعی انتخابات را پشت‬ ‫ســر بگذارد‪ .‬به فرض اقای روحانی انتخابات را با پیروزی‬ ‫به پایان برساند‪ ،‬بعد می خواهد به مردم چه بگوید باالخره‬ ‫بهتر است از این دوگانگی خارج شــود و صادقانه با مردم‬ ‫حرف بزند‪.‬‬ ‫مشــاوران ترامــپ خیلی علنــی می گوینــد باید‬ ‫برگردیم روی برخی مفاد برجام مذاکرات دوباره‬ ‫انجام دهیم‪ ،‬چنین کاری شدنی است؟‬ ‫جمهــوری اســامی ایران هیــچ گونــه مذاکره‬ ‫دوباره ای نخواهد داشت چون به تمام تعهداتش براساس‬ ‫برجام عمل کرد ‪ .‬حاال طرف مقابل باید به تعهداتش عمل‬ ‫نکند‪ .‬معنی ندارد که ما به تعهدات خود عمل کنیم نوبت به‬ ‫طرف مقابل که رســید انها بگویند باید تجدید نظر صورت‬ ‫گیرد‪ ،‬دوباره یکســری تعهدات دیگر به ما تحمیل شود و‬ ‫وقتی به انها نیز عمل شــد دوباره طرف مقابل بهانه بیاورد‬ ‫و درخواست تجدیدنظر کند‪ .‬غربی ها در واقع دنبال چنین‬ ‫هدفی هســتند‪ ،‬بنابراین ما هیچ تجدیدنظری را نخواهیم‬ ‫پذیرفت‪.‬‬ ‫شما می فرمایید از جز ئیات برجام مطلع هستید‪،‬‬ ‫قرار بود یک هیات داوری بین ایران و ‪ 5+1‬شکل‬ ‫بگیرد تا هر کدام از طرف ها شــکایت داشت به‬ ‫ان مرجع ارجــاع دهد‪ ،‬ایا ایــران می تواند از این‬ ‫مکانیزم استفاده کند؟‬ ‫ما بارهــا اعــام موضع کردیــم‪ ،‬هم وزیــر امور‬ ‫خارجه‪ ،‬دولت و تیم مذاکره کننده بارها در موضع گیری ها و‬ ‫مذاکرات شان صریح و شفاف اعالم کردند چرا طرف مقابل‬ ‫به تعهداتش عمل نمی کند؟ چرا امریکایی ها نقض برجام‬ ‫می کنند؟ بنابراین طرح موضوع از این شفاف تر نمی شود‪.‬‬ ‫موضع گیری با طرح شــکایت رســمی متفاوت‬ ‫است‪ ،‬منتقدان برجام می گفتند این هیات داوری‬ ‫در واقع نوعی تله برای ایران محسوب می شود‬ ‫که اگر شکایت کند حتی شای د علیه خودش تمام‬ ‫شود‪ ،‬ایا واقعا همین طور است؟‬ ‫بله‪ ،‬حتی حق وتو هم دارند یعنی همه باید موافق‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫پس ان مکانیــزم کارامد نخواهد بــود اگر ایران‬ ‫بخواهد در ان قالب به طرح شکایت بپردازد؟‬ ‫قطعا طرح شــکایت بــه ان مرجع به ضــرر ما هم‬ ‫خواهد بود‪ .‬ان زمان خیلی بحث کردیم که چطور می شود‬ ‫که ‪ 5+1‬هم طرف شکایت باشــد و هم مرجع رسیدگی به‬ ‫شکایت ؟‬ ‫امریکایی ها از اصطالح تمدید برای تحریم های‬ ‫‪ 10‬ساله استفاده می کنند‪ ،‬اصال چنین اصطالحی‬ ‫پذیرفته شده است؟‬ ‫اصال پذیرفته شــده نیســت چــون وقتــی دوره‬ ‫ی تمام شــود و دوباره بخواهند انها را برقرار کنند در‬ ‫تحریم ‬ ‫واقع تحریم جدید و نقض صریح برجام محسوب می شود‪.‬‬ ‫حاال باید چه کار کرد؟ راهکار چیســت؟ ایا حتما‬ ‫باید به قبل از برجام برگردیم؟‬ ‫البتــه بایــد هیات نظــارت بر اجــرای برجــام به‬ ‫جمع بندی برسد که گام بعدی ما چه باید باشد‪ .‬فکر می کنم‬ ‫جمهوری اسالمی ایران باید بسته های عملیاتی الزم برای‬ ‫گام بعدی را تهیه کند و خودش را برای بازگشت به قبل از‬ ‫برجام اماده کنــد در صورتی که همچنــان طرف مقابل از‬ ‫ادای تعهداتی خودش استنکاف کند‪ .‬به ویژه انکه حضرت‬ ‫اقا تکلیف را کامال روشن کردند و گفتند اگر تحریم های ‪10‬‬ ‫ساله تمدید شود‪ ،‬قطعا نقض برجام است و در این صورت‬ ‫تکلیف مشخص است‪.‬‬ ‫اقای اوباما می تواند مصوبه کنگره را وتو کند اما‬ ‫اگر ترامپ بیاید و دوباره کنگره چنین مصوبه ای‬ ‫را بگذراند ان موقع چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫من فکــر می کنم جمهوریخواهــان و تیم ترامپ‬ ‫تعهد بیشــتری نســبت به این نوع توافقات از خودشــان‬ ‫نشــان دهند چون بــا حیله گری ها و شــدت و حدت های‬ ‫دموکرات ها در قضیه برجام جلو نمی ایند‪ .‬هر فردی که به‬ ‫ریاست جمهوری انتخاب می شود سه مرحله را طی می کند‪.‬‬ ‫مرحله قبل از انتخابات شــعارهای تبلیغاتــی می دهد‪ ،‬از‬ ‫پیروزی تا به دســت گرفتن قدرت مواضــع دیگری دارد و‬ ‫وقتی هم که سکاندار قدرت می شود نوع دیگری به مسائل‬ ‫ن ترامپی که به کاخ سفید وارد می شود‬ ‫نگاه می کند‪ ،‬بنابرای ‬ ‫با ترامپی کــه در کارزار انتخابات صحبت می کرد متفاوت‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫پس اینکه پیش بینــی می کنند ترامپ در اجرای‬ ‫برجــام ســختگیری کند شــما چنیــن تحلیلی‬ ‫ندارید؟‬ ‫من فکر نمی کنم در میدان عمل جمهوریخواهان‬ ‫و تیم ترامپ چنین مسیری را طی کنند‪.‬‬ ‫یعنی عملگرایانه رفتار خواهند کرد؟‬ ‫به نظرم عملگرایانه تر وارد شوند چون باالخره انها‬ ‫هم نگاه هایی به سیاست خارجی دارند‪ .‬ترامپی که صحبت‬ ‫از مذاکره و گفت وگو با روس ها می کند و معتقد است اوباما‬ ‫و دموکرات ها دنیا را به روسیه بخشیدند و باید این مساله با‬ ‫مذاکره پس گرفته شود‪ ،‬معتقدم هنگام ریاست جمهوری‬ ‫به لحاظ عملیاتی شرایط متفاوت باشد‪.‬‬ ‫شما که معتقدید باید برای بازگشت به قبل برجام‬ ‫اماده شــویم‪ ،‬با این تحلیلی کــه دارید ترامپ از‬ ‫اوباما در قبال برجام بهتر رفتار خواهد کرد‪ ،‬بهتر‬ ‫نیســت صبر کنیم ببینیــم رئیس جمهور جدید‬ ‫امریکا چــه رویکــردی را در قبال برجــام پیش‬ ‫می گیرد؟‬ ‫در حــوزه دیپلماســی هر طرفی که دســتش پرتر‬ ‫و امــاده برای شــرایط بعــد باشــد‪ ،‬برنده تر خواهــد بود‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری شــفاف اعــام کردند که مــا برای هر‬ ‫حالتی امادگی کامل داریم‪.‬‬ ‫یعنی امادگی هر نوع اجرای تدبیری را متناسب با‬ ‫رویکرد طرف مقابل داریم؟‬ ‫بلــه‪ ،‬طرف هــای مقابل بایــد بداننــد جمهوری‬ ‫اســامی ایران امادگی کامــل برای نوع برخــوردی که با‬ ‫برجام می خواهند داشته باشند دارد‪.‬‬ ‫اینکه اقای دکتر صالحی‪ ،‬رئیس سازمان انرژی‬ ‫اتمی اعالم کــرد «امادگــی داریم ظــرف مدت‬ ‫کوتاهی تولیدات هســته ای را به قبــل از برجام‬ ‫برسانیم» در همین چارچوب قابل تحلیل است؟‬ ‫دو بسته پیشــنهادی اماده داریم‪ .‬امادگی کامل‬ ‫داریم درصورتی که طرف مقابــل بخواهد اجرای برجام را‬ ‫متوقف کند به سرعت به حالت قبل برگردیم‪.‬‬ ‫سال ‪ 92‬تحریم و لغو تحریم موضوع انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری شــد‪ .‬خود شــما عضو ستاد‬ ‫انتخاباتی اقای سعید جلیلی بودید‪ ،‬اقای جلیلی‬ ‫بحث مقاومــت را مطرح می کــرد‪ ،‬اقای روحانی‬ ‫نگاه دیگری داشت و می گفت باید رفت با کدخدا‬ ‫صحبت کرد‪ .‬به نظر شما سال ‪ 96‬اقای روحانی‬ ‫دوقطبی گفتمانی خــود را با رقیــب همچنان در‬ ‫فضای سیاســت خارجــی دنبال خواهــد کرد یا‬ ‫سراغ حوزه های دیگری می رود‪ ،‬مثال در موضوع‬ ‫کنســرت دوقطبی فرهنگــی ایجاد می کنــد یا با‬ ‫دفاع از ازادی فضای مجازی دو قطبی اجتماعی‬ ‫‪59‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫را به وجود می اورد؟‬ ‫البته اعتقادی ندارم که در سال ‪ 92‬اقای روحانی‬ ‫کار دو قطبــی جامعــه را مدیریــت کرد چون اصــا اقای‬ ‫روحانــی در فضای انتخابات نبود و کســی تصور نمی کرد‬ ‫که او رئیس جمهور شود‪ .‬باالخره مجموعه اصالح طلبان‪،‬‬ ‫کارگزاران و مشارکتی ها همه اینها با هم به صحنه امدند و‬ ‫ان دوقطبی جامعه را دنبال کردند بــا این گفتمان که باید‬ ‫ســراغ کدخدا برویم و تفاهم کنیم تا مشکالت حل شود‪.‬‬ ‫در طول بعد از ریاست جمهوری نیز حل تمام مشکالت را‬ ‫به توافق هسته ای حواله می دادند می گفتند اشتغالزایی‪،‬‬ ‫اب اشــامیدنی و ســفره مردم هم به برجام ربط دارد‪ .‬حاال‬ ‫دست شان خالی است چون برجام انجام شد ولی هیچ کدام‬ ‫از ان مشــکالت حل نشد‪ .‬البته ما خوشــحال نیستیم که‬ ‫مشکالت حل نشده است اما معتقدیم این حواله دادن ها‬ ‫ بی ربط بود‪ .‬یعنــی رئیس جمهور نباید همه مشــکالت را‬ ‫به برجام ربط می داد که بعد از مدتــی بگوید نباید از برجام‬ ‫انتظار معجزه داشت‪ .‬انتظار معجزه از برجام را خود دولت‬ ‫ایجاد کرد‪ ،‬بنابراین االن دســت دولت خالی است‪ .‬وعده‬ ‫اینکه صدروزه مشکالت را حل می کنند هم که دیگر کارامد‬ ‫نیســت چون ‪ 10‬تا ‪ 100‬روز در اختیار داشتند و نتوانستند‬ ‫کاری انجام دهند و اینکه امیدواری به بیرون کشــور باشد‬ ‫و امریکایی ها و غربی ها می ایند مشکالت را حل می کنند ‬ ‫و سرمایه گذاری خارجی رونق می گیرد چنین اتفاقاتی هم‬ ‫رخ نخواهد داد چون امریکایی ها نمی گذارند‪ 70 .‬میلیارد‬ ‫دالر در مذاکــرات بــا هیات های اروپایی بــرای همکاری‬ ‫اقتصادی بــا ایران توافق شــد امــا یــک دالرش امکان‬ ‫تحقق پیدا نکــرد‪ .‬معلوم بود چنین ســرمایه گذاری هایی‬ ‫انجام نمی شود چون امریکایی ها مانع تراشی می کردند و‬ ‫نمی خواستند ملت ایران از اجرای برجام انتفاعی را ببرند‪.‬‬ ‫حاال دولت چه باید بکند؟ معتقدم اقای روحانی و تیمش و‬ ‫جبهه ای که پشت او هستند از اقای هاشمی تا اقای عارف‪،‬‬ ‫اشتباه بزرگی کردند و این تلقی را در ملت ایجاد کردند که‬ ‫باید مشکالت با کمک امریکایی ها و غرب حل شود‪ .‬این‬ ‫اشتباه استراتژیک بود‪.‬‬ ‫این اشتباه واقعا در تاریخ سیاسی بخشودنی نیست‪.‬‬ ‫حاال این اشتباه را که دیگر نمی توانند تکرار کنند ‪ -‬همچنان‬ ‫می خواهند چنین کاری را انجام دهند‪ -‬چون مردم می دانند‬ ‫وعده هایی پوشالی بیش نیســت‪ .‬امروز انها اشتباه بعدی‬ ‫را دارند مرتکب می شــوند و ان پناه بــردن به بحران های‬ ‫ســاختگی اســت تا به این ترتیب جامعه را دو قطبی کنند‪.‬‬ ‫لغو ســخنرانی یک فردی در یک شهری یکدفعه موضوع‬ ‫اول کشور می شود‪ .‬با این رسانه های زنجیره ای و فضای‬ ‫مجازی هــم دائم بــه ان می پردازنــد‪ .‬رئیس جمهور وارد‬ ‫می شــود و نامه می نویســد که گویا اتفاق عجیبی افتاده‬ ‫است حال انکه سه مرتبه سخنرانی من لغو شد اما اتفاقی‬ ‫هم نیفتاد‪ .‬خب مردم ســوال می کنند چند میلیون جوان‬ ‫بیکارند چرا رئیس جمهور نامه نمی نویسد‪ ،‬بحران تعطیلی‬ ‫کارخانه هاست اقای رئیس جمهور یک سرفه هم نمی کند‪.‬‬ ‫این همه حوادث ناگوار و اسیب های اجتماعی رخ می دهد‬ ‫اقای رئیس جمهور یک نامه نمی نویســد‪ .‬اصال موضوع‬ ‫مردم ما کنســرت نیســت‪ ،‬چنــد درصد مردم ما کنســرت‬ ‫می روند ؟ اقای روحانی و دولت به ایــن نوع بحران ها پناه‬ ‫می برد‪ .‬در این شــرایط اســت که شــاهد بودیم ‪ 44‬نفر از‬ ‫هموطنان ما در حادثه تصادف دو قطار جان خود را از دست‬ ‫دادند‪ .‬وقتی جامعه را درگیر مســائل حاشــیه ی می کنیم‬ ‫زندگی مردم فراموش می شود‪ ،‬بی تفاوتی به وجود می اید‪،‬‬ ‫اهمال کاری صورت می گیرد و این اتفاقات هم می افتد‪.‬‬ ‫به نظر من پیمودن این مسیر هم اشتباهی بزرگتر از اشتباه‬ ‫قبل اســت‪ .‬بهتر اســت واقعی و صادقانه برخــورد کنیم‪،‬‬ ‫انچه توانمان اســت‪ ،‬ارائه دهیم و در یــک میدان واقعی‬ ‫رقابت کنیم‪.‬‬ ‫اماده باش روحانی‬ ‫واکنش دولت در مواجهه با نقض برجام چیست؟‬ ‫سعید سبحانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪5‬‬ ‫بدعهدی های ایاالت متحده امریکا در قبال برجام‬ ‫وارد فاز تا زه ای گردیده اســت‪ .‬نمایندگان ارشــد کنگره‬ ‫امریکا در نامه ای به رئیس جمهور این کشور درخواستی‬ ‫را در زمینه ایران بــه وی ارائه کردند‪ .‬پــل رایان‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس نماینــدگان امریکا اخیــرا تصویر نامــه ای را در‬ ‫صفحــه توئیتری خود منتشــر کــرد کــه در ان از باراک‬ ‫اوباما درخواست شــده اســت هیچ اقدامی انجام ندهد‬ ‫که توانایی رئیس جمهــور بعدی در قبال سیاســت های‬ ‫مربوط به ایران را محدود کند‪ .‬در این نامه که با سربرگ‬ ‫«مجلس نمایندگان کنگره امریــکا» و با امضای رایان‪،‬‬ ‫کوین مک کارتی رهبر اکثریت مجلس و اد رویس رئیس‬ ‫کمیته امور خارجی مجلــس نمایندگان‪ ،‬خطاب به اوباما‬ ‫منتشر شده‪ ،‬امده است‪:‬‬ ‫جناب اقای رئیس جمهور!‬ ‫ما از شما می خواهیم از هر گونه اقدامی که امریکا‬ ‫یا تحریم های چندجانبه یا سایر محدودیت ها علیه ایران‬ ‫را در دوره بعــد از انتخابات تضعیــف می کند‪ ،‬خودداری‬ ‫کنید‪ .‬ما در روزهای اتی انتظار داریم کــه کنگره قانونی‬ ‫را برای شما ارسال کند تا «قانون تحریم های ایران» را‬ ‫به مدت ‪ 10‬ســال تمدید کنید‪ .‬امیدواریم که این قانون‬ ‫به امضای شما برسد و این اطمینان حاصل شود که این‬ ‫ابزار حیاتی همچنان در دسترس دولت بعدی قرار داشته‬ ‫باشــد‪ .‬اما این کار باید تنها گام دولت شــما در ماه های‬ ‫پایانــی در زمینه محدودیت هــای علیه ایران باشــد‪ .‬ما‬ ‫محترمانه از دولت شما درخواســت داریم که هیچ اقدام‬ ‫دیگری در راستای تقویت ســرمایه گذاری بین المللی در‬ ‫ایران انجام ندهید یا اینکه با استفاده از دستورات اجرایی‬ ‫یا اقدامات اجرایی‪ ،‬تغییری در رژیم تحریم های موجود‬ ‫ســازمان های بین المللــی ایجاد نکنید که شــامل وضع‬ ‫قوانین جدید‪ ،‬مجوزهای کلی‪ ،‬سواالت متداول یا سایر‬ ‫راهنمایی ها شود‪.‬‬ ‫شــما در ســخنرانی خــود در روز چهارشــنبه‪ ،‬نهم‬ ‫نوامبــر‪ ،‬در اقدامی قابل تحســین‪ ،‬از پایبنــدی خود به‬ ‫انتقال نــرم قدرت بــه دولت بعد ســخن گفتیــد‪ .‬دونالد ‬ ‫ترامــپ‪ ،‬رئیس جمهور منتخب شایســتگی ایــن را دارد‬ ‫که سیاســت های امریکا را در مورد ایران مــورد ارزیابی‬ ‫قرار دهد‪ ،‬بدون انکه دولت شما اقدمات جدیدی انجام‬ ‫دهد که توانایی دولت اینده را در پیشــبرد این سیاســت‬ ‫پیچیده کند ‪ .‬ا ز توجه شــما به این موضوع مهم قدردانی‬ ‫می کنیم!»‬ ‫این در حالی اســت که اخیــرا مجلــس نمایندگان‬ ‫امریکا طرح تمدید ‪10‬ساله تحریم های ایران را تصویب‬ ‫کرد‪ .‬مقامات ارشد ســنا نیز وعده داده اند این طرح را به‬ ‫تصویب برســانند اما دولت اوباما مکــررا مخالفت خود با‬ ‫این قانون را مطرح کرده و تهدید به وتوی ان کرده است‪.‬‬ ‫نامه پل رایان از انجا اهمیت دارد که مجلس نمایندگان و‬ ‫سنای امریکا در دور بعدی نیز در دست جمهوریخواهان‬ ‫خواهد اســت ‪ ،‬جمهوریخواهانی که به صورت متحد با‬ ‫برجام مخالف هستند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬رایان در نامه خود‬ ‫تاکید کرده اســت که اوباما در راســتای لغو تحریم های‬ ‫چندجانبه یــا یکجانبه نبایــد اقدامی صــورت دهد‪ .‬این‬ ‫اظهارنظــر نشــان دهنده باقی ماندن تحریم هــا به رغم‬ ‫امضای ســند توافق هســته ای میان ایــران و اعضای‬ ‫‪ 5+1‬اســت‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬این اظهارات نشان دهنده‬ ‫تمایل کنگره امریکا برای حفظ و تشــدید تحریم ها علیه‬ ‫جمهوری اسالمی ایران است‪ .‬مسلما در چنین شرایطی‬ ‫دونالد ترامپ با امضای لوایحی که کنگره مصوب می کند‬ ‫به هیچ عنــوان مخالفــت نخواهد کــرد‪ .‬نامــه اخیر پل‬ ‫رایان خطاب به اوباما نشــان می دهد که عالوه بر برخی‬ ‫اعضای دولت دونالد ترامپ‪ ،‬اعضای مجلس نمایندگان‬ ‫و ســنای امریکا نیز جهت لغو برجام یا نقض بخش هایی‬ ‫از ان خیز برداشــته اند‪ .‬باتوجه به اینکه ترامپ حدود دو‬ ‫ماه دیگر در کاخ سفید مســتقر خواهد شد‪ ،‬این موضوع‬ ‫(نحــوه مواجهه و تقابل مشــترک دولــت و کنگره بعدی‬ ‫امریکا بــا برجام) باید مــورد توجه و تحلیلــی دقیق قرار‬ ‫گیرد‪ .‬حداقل ترین پیامی که از نامــه پل رایان می توان‬ ‫اســتنباط کرد‪ ،‬نقض برجام در دوران ریاســت جمهوری‬ ‫ترامپ است‪ .‬البته در دوران ریاست جمهوری اوباما نیز به‬ ‫واسطه بدعهدی های وزارت خزانه داری این کشور برجام‬ ‫عمال نقض شد اما در دوران ریاست جمهوری ترامپ این‬ ‫موضوع به نقطه اوج خود خواهد رســید‪ .‬بدیهی است در‬ ‫اینجا دســتگاه دیپلماسی و سیاســت خارجی کشورمان‬ ‫باید تدبیری قاطعانــه و محکم برای برخــورد با هر گونه‬ ‫عهدشکنی واشنگتن داشته باشــد‪ .‬این امادگی از االن‬ ‫باید در دستگاه سیاست خارجی کشورمان نهادینه شود‪.‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی اخیرا در سخنان قاطعانه‬ ‫و حکیمانــه خود با اشــاره بــه تمدید قانــون تحریم های‬ ‫ ‪10‬ساله در کنگره امریکا‪ ،‬خاطرنشــان کردند‪« :‬اگر این‬ ‫تمدید‪ ،‬اجرایی و عملیاتی شود‪ ،‬قطعا نقض برجام است و‬ ‫بدانند جمهوری اسالمی ایران حتما در مقابل ان واکنش‬ ‫نشان خواهد داد‪ ...‬توافق هسته ای یا همان برجام نباید‬ ‫به وسیله ای برای فشار بر ملت و کشور ایران تبدیل شود‪».‬‬ ‫واقعیت امر این است که بدعهدی ایاالت متحده امریکا‬ ‫در قبال توافق هســته ای میان ایران و اعضای ‪ 5+1‬روز‬ ‫به روز نمود و بروز بیشتری پیدا می کند‪ .‬در این خصوص‪،‬‬ ‫اساســا تفاوتی میان دو حزب دموکــرات و جمهوریخواه‬ ‫ایاالت متحده امریکا وجود ندارد‪ .‬پس از تصویب برجام‪،‬‬ ‫مقامات وزارت خزانه داری امریکا عمال از انجام مراودات‬ ‫بانکی میــان ایران و دیگر کشــورها جلوگیــری کردند تا‬ ‫جمهوری اســامی ایــران نتواند به فواید برجام دســت‬ ‫پیــدا کند‪ .‬ایــن در حالی بود کــه کنگــره ایاالت متحده‬ ‫امریکا نیز پا به پای دولت این کشــور سنگ اندازی های‬ ‫زیادی را در مقابل برجام و توافق هسته ای میان ایران و‬ ‫اعضای ‪ 5+1‬صورت داد‪ .‬در جریان رقابت های انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ایاالت متحده امریــکا‪ ،‬عمال رقابت‬ ‫میان دو نامزد عهد شکن یعنی هیالری کلینتون و ترامپ‬ ‫شکل گرفت‪ .‬بدون شک حضور هر دوی این نامزدهای‬ ‫نامه اخیر پل رایان خطاب به اوباما نشان‬ ‫می دهد کــه عالوه بــر برخی اعضــای دولت‬ ‫دونالد ترامپ‪ ،‬اعضای مجلــس نمایندگان و‬ ‫ســنای امریکا نیز جهت لغو برجــام یا نقض‬ ‫بخش هایــی از ان خیز برداشــته اند‪ .‬باتوجه‬ ‫به اینکــه ترامپ حــدود دو ماه دیگــر در کاخ‬ ‫سفید مستقر خواهد شد‪ ،‬این موضوع (نحوه‬ ‫مواجهه و تقابل مشترک دولت و کنگره بعدی‬ ‫امریــکا با برجام) بایــد مورد توجــه و تحلیلی‬ ‫دقیق قرار گیرد‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫انتخاباتی در قدرت‪ ،‬شــرایط برجام و اجرایی شدن ان را‬ ‫ســخت تر می کرد‪ .‬به هر حال دونالد ترامــپ در ماراتن‬ ‫انتخاباتی هشــتم نوامبر توانســت بر هیــاری کلینتون‬ ‫غلبه پیدا کند‪ .‬ترامپ در دوران مبارزات ریاست جمهوری‬ ‫خود بارهــا تاکید کرد که برجــام بدتریــن توافق ممکن‬ ‫میان ایران و ایاالت متحده امریکا و دیگر اعضای ‪5+1‬‬ ‫محسوب می شــود‪ .‬او حتی در جمع اعضای البی ایپک‬ ‫تاکید کرد که در نخســتین روز حضور خود در کاخ سفید‬ ‫برجام را پاره خواهد کرد ؛ ادعایی که در ادامه رقابت های‬ ‫انتخاباتی توســط مایک پنــس معاون ترامــپ نیز بیان‬ ‫شــد‪ .‬هم اکنون ترامپ به عنــوان رئیس جمهور ایاالت‬ ‫متحــده امریکا برگزیده شــده اســت‪ .‬هم اکنــون میان‬ ‫جمهوریخواهان ســنتی و نومحافظه کاران بر سر نحوه‬ ‫مواجهه با برجام اختالف نظــر وجود دارد‪ .‬افرادی مانند‬ ‫جان بولتون‪ ،‬سفیر ســابق امریکا در سازمان ملل متحد‬ ‫و از افراد کلیدی در تیم انتخاباتی ترامپ‪ ،‬خواســتار لغو‬ ‫ســریع برجام شده اســت‪ .‬این در حالی اســت که برخی‬ ‫جمهوریخواهان سنتی خواســتار حفظ برجام بوده و لغو‬ ‫ان را حداقل در برهه زمانی فعلی اشتباه می دانند‪ .‬در هر‬ ‫حال‪ ،‬مقامات امریکایی پس از انتخاب ترامپ به عنوان‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده امریــکا‪ ،‬گزافه گویی های‬ ‫زیــادی در خصــوص مواجهه با ایــران و ابطــال برجام‬ ‫صورت می دهنــد‪ .‬در چنین شــرایطی مســاله اصلی به‬ ‫نحوه مواجهه دولت با قلدرمابی های امریکا باز می گردد‪.‬‬ ‫به راستی چرا شــخص رئیس جمهور در مقابل تهدیدات‬ ‫ایاالت متحــده امریــکا مبنی بــر نقض برجــام موضعی‬ ‫قاطعانه اتخــاذ نمی کند؟ این ســوال در خصوص وزیر‬ ‫امور خارجه نیز به قوت خود باقی اســت‪ .‬بدیهی اســت‬ ‫که جای موضع گیــری قاطعانه دولــت یازدهم در مقابل‬ ‫تهدیدات برجامی تیم انتخاباتــی ترامپ طی هفته های‬ ‫اخیر به شدت خالی است!‬ ‫واقعیت امر این اســت که برجام توافقی چندجانبه‬ ‫است و ترامپ برای برهم زدن ان باید هزینه بسیار سخت‬ ‫و هنگفتی بپردازد‪ .‬در چنین شرایطی دلیل سکوت دولت‬ ‫یازدهم در برابر امریکا چیســت؟ این سکوت به دشمنان‬ ‫پیام انفعال ایران را ارســال می کند‪ .‬چندی پیش رئیس‬ ‫مجلس شورای اســامی کشــورمان نیز صراحتا نسبت‬ ‫به بدعهدی های امریکا در قبال نقض برجام و اقدامات‬ ‫کنگــره ایاالت متحــده هشــدار داد‪ .‬با این حــال اقای‬ ‫رئیس جمهــور و وزیر امور خارجه کمــاکان در حال رصد‬ ‫تحوالت سیاسی جدید در ایاالت متحده امریکا هستند‪.‬‬ ‫ایا انها نســبت به وقوع تحوالت جدید در واشنگتن امید‬ ‫دارند؟! ایــا بدعهدی های تیم اوباما –کــری برای درک‬ ‫حقیقت بدعهد بودن و القیدی امریکا در نظام بین الملل‬ ‫کافی نبوده اســت؟ ایا زمان ان نرسیده است که مجلس‬ ‫شــورای اســامی نیز به صورتی جدی و قاطعانه پاسخ‬ ‫بدعهدی های ایاالت متحــده امریکا در قبــال برجام را‬ ‫بدهد؟‬ ‫واقعیت این اســت که با تغییر شــرایط بین المللی‬ ‫مسئوالن سیاست خارجی نیز باید جلوی هرگونه خصومت‬ ‫ورزی طرف مقابل را گرفته و گزینه های مواجهه با شرایط‬ ‫جدید را پیش بینی کنند‪ .‬نباید با خوشبینی و یا محاسبات‬ ‫غلط منافع ملی کشــور به خطــر افتــاده و زمینه اجرای‬ ‫زیاده خواهی های طرف مقابل را فراهم گرد‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه دیپلماســی تدبیــر در برهه کنونی‬ ‫ایجــاب می کنــد تــا مقامــات قوه مجریه کشــورمان به‬ ‫قاطعیتی مثال زدنی کــه مایه افتخار ملت ایران باشــد‪،‬‬ ‫در مقابل بدعهدی های مشــترک دو حــزب دموکرات و‬ ‫جمهوریخواه امریکا واکنش نشان دهند‪« .‬سکوت» در‬ ‫مقابل امریــکای بدعهد‪ ،‬ان هم در برهــه زمانی فعلی از‬ ‫سوی هیچ کس قابل پذیرش نیست‪ ...‬‬ ‫‪61‬‬ ‫پارادوکس فیدل‬ ‫بین الملل‬ ‫فیدل کاسترو یک چهره پارادوکســیکال بود‪ .‬هم چریک بود و هم در قامت یک سیاست مدار‬ ‫ظاهرمیشد‪.‬همکاریزماتیکبود وهممیلیون هانفرازمخالفانش خواستاربرچیدهشدنحکومتش‬ ‫بودند‪.‬اوهمکارنامهدرخشانیدرحوزهاجتماعیوسالمتوبهداشتداشتو همعملکردشدرحوزه‬ ‫اقتصادیچنگیبهدلنمیزد‪.‬بااینهمهکاسترومیراثیازخودبرجایگذاشتهاستکهبعیداست‬ ‫جانشینشبهاینسادگی هاتوانیبراینادیده انگاشتنشداشتهباشد‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چالش های پسا فیدل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫کوبابدونفیدلبهکدامسمتمیرود؟‬ ‫سوسیالیسم بوروکراتیک در راه است‬ ‫هادی اعلمی فریمان‪ ،‬کارشناس مسائل‬ ‫امریکای التین در گفت وگو با مثلث‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫‪1‬‬ ‫دکترای اینده پژوهی سیاسی‬ ‫مسکو نزدیک بود و در ماجرای خلیج خوک ها و بحران کوبا‬ ‫زمینه های اغاز جنگ سرد را باتوجه به انچه در کوبا رخ داده‬ ‫بود اغاز کرده بود‪ .‬کوبا از جهت ژئواستراتژیک در امریکای‬ ‫التین نه تنها از منظر جغرافیای سیاسی که با وجود انقالب‬ ‫کوبا و شخص فیدل کاسترو و مقاومتش در برابر واشنگتن از‬ ‫نظر ادبیات سیاسی و جهت گیری های مقاومت برانگیز در‬ ‫ن علیه امریکای شمالی به ویژه ایاالت متحده‬ ‫امریکای التی ‬ ‫امریکا و کاخ سفید از اهمیت جدی برخوردار بود‪ ،‬به گونه ای‬ ‫که بسیاری از انقالب های چپ در امریکای التین را متاثر‬ ‫ا ز هاوانــا می دیدند‪ ،‬انقالب نیکاراگوئه و حتی پینوشــه به‬ ‫علت تالقی زمانی با هم‪ ،‬متاثر از یکدیگر متصور می شدند‬ ‫که بی تردید نیز این چنین است؛ بنابراین نمی توانیم نقش‬ ‫فیدل کاســترو در ادبیات سیاســی امریکای التیــن را در‬ ‫سیاست خارجی امریکاستیز در منطقه امریکای التین که‬ ‫از منظر سیاســت خارجی امریکا حیاط خلــوت امنیتی این‬ ‫کشور محسوب می شود نادیده انگاریم‪ .‬بنابراین سیاست‬ ‫خارجی فیدل تا دهه پایانی حیاتش کــه وی با یک زیرکی‬ ‫خاص قدرت را به رائول برادرش انتقال داد تا بتواند مساله‬ ‫کوبا و امریکا را بدون وجود او و نیز بدون شکست در جایگاه‬ ‫مقاومت هاوانا بــا مرکزیت فیدل تحت الشــعاع قرار دهد‪.‬‬ ‫فیدل زمینه سازی کرد تا با روی کار امدن رائول و ایجاد یک‬ ‫فضای انتقال قدرت به وی زمینه های نوعی عقب نشینی در‬ ‫سیاســت خارجی را فراهم کند که در نهایت باتوجه به روی‬ ‫کار امدن اوباما در کاخ ســفید در ســال های پایانی زندگی‬ ‫ن هاوانا و واشنگتن‬ ‫فیدل منجر به حل و فصل مســاله میا ‬ ‫ش د ســفارت امریکا در هاوانا با حضور جان کری وزیر امور‬ ‫خارجه ایاالت متحده امریکا بازگشــایی شــد‪ .‬این انتقال‬ ‫قدرت و نوع مدیریت زیرکانه فیدل کاسترو در رهبری حرکت‬ ‫ هاوانا برای اصالح جهت گیری های خود در حوزه سیاست‬ ‫خارجی به گونه ای انجام شد که رهبری فیدل کاسترو میان‬ ‫طرفدارانش با پرسش و چالش روبه رو نشود و از طرف دیگر‬ ‫مصالح ملی کوبا نیز از نظــر دور نماند؛ هرچنــد این اقدام‬ ‫کاسترو موجب شد که هم اکنون مســال ه هاوانا و واشنگتن‬ ‫تا حدودی حل شــود اما همچنان راه درازی در پیش است‬ ‫تا کوبای اینده میان دیدگاه های انقالبی دهه های نخست‬ ‫فیدل کاسترو‪ ،‬با دیدگاه نظام محورانه و حکومتی اواخر عمر‬ ‫او خود را تطبیق دهد‪ .‬اینده نشان خواهد داد که ملت کوبا‬ ‫کدام فیدل را انتخاب خواهند کرد؛ فیدل انقالبی یا فیدلی‬ ‫که رهبری تحرکات ثبات بخش به نظام برخاسته از انقالب را‬ ‫بیش از حرکت انقالبی خویش مورد توجه قرار داد و دهه اخر‬ ‫عمر خود را با کنار کشیدن از قدرت و انتقال قدرت اجرایی‬ ‫به رائول برادرش گذراند تا بتواند یکی از مهمترین مسائل‬ ‫موجود برای کوبای اینــده پس از فوت خــود را زودتر حل‬ ‫نماید‪ .‬در این راستا باید گفت که رائول همواره سعی داشت‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫انتقالقدرتبهرائولونوعمدیریتزیرکانه‬ ‫فیدل کاسترو در رهبری حرکت هاوانا برای‬ ‫اصــاح جهت گیری هــای خــود در حوزه‬ ‫سیاست خارجی به گونه ای انجام شد که‬ ‫رهبری فیدل کاســترو میان طرفدارانش‬ ‫با پرسش و چالش روبه رو نشود و از طرف‬ ‫دیگرمصالحملیکوبانیزازنظردورنماند‬ ‫تا خود را متعهد به دیدگاه های فیدل کاسترو نشان دهد که‬ ‫تا حدود زیادی هم موفق بوده است ‪ .‬رائول که سنی نزدیک‬ ‫به فیدل دارد به عنوان یکی از افســران پیر انقالب کوبا به‬ ‫خوبی شناخته شده و در میان انقالبیون کوبا هم از جایگاه‬ ‫موثر و قابل احترامی برخوردار بوده اســت‪ .‬در ضمن رائول‬ ‫کاسترو سعی کرده تا از ارمان های فیدل کاسترو دور نشود‪.‬‬ ‫ در عین حال جهت گیری او در ایجاد یک فضای مثبت برای‬ ‫یک تغییر و تحول کنترل شــده از دهه های گذشــته برای‬ ‫امادگی در جهت مدیریت دهه های اینــده را به وجود اورده‬ ‫اســت ‪ .‬این موضوع که ایا رائول توانســته است پلی میان‬ ‫ی هاوانا‬ ‫گذشته انقالبی هاوانا و اینده حکومتی و بعد از انقالب ‬ ‫باشد و نیز یک پل مستحکمی برای گذار از دوران انقالبی‬ ‫به دوران پسا انقالبی در هاوانا به وجود اور د را باید منتظر بود‬ ‫و دید که رائول بدون فیدل کاســترو چگونه کوبای اینده را‬ ‫مدیریت خواهد کرد‪ .‬اکنون زمان امتحان رائول و ازمایش‬ ‫نهایی وی در جهت رهبری اینده کوبا است‪ .‬از این نظر باید‬ ‫بگوییمتاکنونانچه رائولانجاممی دادهاستتحتسیطره ‬ ‫قدرت کاریزماتیک و تا حدود زیادی موثر فیدل کاسترو در‬ ‫جامعه کوبا بوده است ‪ .‬اکنون که او برادر قدرتمند خود را از‬ ‫دست داده است حال اینکه ایا می تواند با تکیه بر توانایی ها‬ ‫و قدرت خود این سوی پلی را که با حضور فیدل کاسترو اغاز‬ ‫کرد‪ ،‬در ان ســوی جامعه پس از فیــدل در کوبا محکم کند‬ ‫یا نه‪ ،‬جای پرسش بســیار دقیق و بررسی قابل تامل در این‬ ‫زمینه دارد‪ .‬در نهایت این زمان است که نشان خواهد داد ایا‬ ‫رائول کاسترو می تواند رهبر کوبا باشد یا اینکه تنها به عنوان‬ ‫رئیس قوه مجریه عمل کرده و بعد از مدتی با ضعف در قدرت‬ ‫در بروز چالش های پسا فیدل کاسترو در کوبا روبه رو خواهد‬ ‫شد‪ .‬در باب دوران پسافیدل باید گفت فیدل کاسترو نیز مانند‬ ‫همه رهبران جهان دارای نقاط قوت و ضعف متفاوتی است‪.‬‬ ‫اکنون که فیدل کاسترو چشم از جهان فرو بسته است‪ ،‬نظام‬ ‫ب هاوانا در کوبا مستقر کرد بدون‬ ‫قدرتمندی که او بعد از انقال ‬ ‫وی احساس نوعی ضعف می کند‪ ،‬زیرا فیدل کاسترو به مثابه‬ ‫یکرهبرکاریزماتیکدرانقالبکوبامطرحشدوبعدازمرگ‬ ‫چه گوارا او ســتون اصلی و بی بدیل انقالب کوبا محسوب‬ ‫می شد‪ ،‬بنابراین بعد از فیدل کاســترو دوران سختی برای‬ ‫رهبری انقالب کوبا پیش می اید و بیش از انکه نقاط قوت او‬ ‫که سال هاست بر ان پای فشرده شده و تبلیغات وسیعی در‬ ‫کوب ا به طرفداری از ان صورت پذیرفته است‪ ،‬امروز با ضعف‬ ‫احتمالی پس از فروپاشــی این قدرت کاریزماتیک در کوبا‬ ‫ممکن است بروز بیشــتری پیدا کند و ارام ارام اندیشه های‬ ‫مخالف وی زمینه های رشد بیشتری در کوبا پیدا کند‪ .‬باتوجه‬ ‫به انکه کوبای امروز می بایست قدرتمندانه در عرصه اقتصاد‬ ‫سیاسی و نظامی بعد از حدود شش دهه پس از انقالب وارد‬ ‫عمل شــود‪ ،‬باید بگوییم که هم اکنــون باتوجه به وضعیت‬ ‫اقتصادی و سیاســی که در منطقه امریــکای التین دارد با‬ ‫چالش های جدی برای پاسخگویی به مردم و ورود به یک‬ ‫بحرانپاسخگوییپسازفیدلکاسترونیزروبه روخواهدبود‬ ‫کهمی تواندزمینه سازنقدوبررسیبیشترزندگیفیدلکاسترو‬ ‫و تصمیماتی شود که در جایگاه رهبر کوبا برای کوبا و اینده‬ ‫کوبا اتخاذ کرده است؛ ولی اگر بخواهیم منصفانه برخورد‬ ‫کنیم به تعبیر گادامر در هرمنوتیک وی باید پیوند افق ها را‬ ‫در نظر گیریم و فیدل کاسترو را همان گونه که د راغاز سخن‬ ‫گفتم در زمان و زمانه‪ِ ‎‬‬ ‫خود او مورد بررســی قرار دهیم نه در‬ ‫ِ‬ ‫اکنون زمان و اینده به قضاوت در باب اعمال او بنشینیم‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ِ‬ ‫خــود او مورد‬ ‫فیدل کاســترو را باید در زمــان و زمانه‬ ‫مطالعه قرار داد‪ ،‬او ‪ 90‬ساله بود که از این دنیا رخت بربست‪.‬‬ ‫فیدل این دوره زمانی با فیدل کاسترویی که حدود نیم قرن‬ ‫پیش همراه با ارنســتو چه گــوارا قیام انقالبــی و پارتیزانی‬ ‫خود را شــروع کرد‪ ،‬متفاوت اســت؛ به هر جهت اتمســفر‬ ‫گفتمانی حاکم بر فعالیت های انقالبــی در ان زمان تحت‬ ‫تاثیر مارکسیســم ‪ -‬لنینیســم قرار داشــت و فیدل کاسترو‬ ‫نیز باتوجــه بــه گرایش هایی کــه مجموعه فکــری او در‬ ‫قالب سوسیالیســم‪ -‬کمونیســم پیدا کرده بود‪ ،‬تحت تاثیر‬ ‫اندیشــه های مارکسیســت‪ -‬لنینیســتی زمینه یک انقالب‬ ‫پارتیزانی را فراهم ساخت‪ .‬لنین در جزوه «چه باید کرد» در‬ ‫سال ‪ 1902‬میالدی به یک الیگارشی حزبی اشاره کرده بود‬ ‫و انقالب ملل مختلف را ضد دیکتاتوری ها و پادشاهی هایی‬ ‫که به زعم مارکسیست ها محصول یک جریان سرمایه داری‬ ‫است‪،‬درچارچوبتجدیدنظردرارایمارکس‪،‬متکیبریک‬ ‫حزب حرفه ای و یک الیگارشــی حزبی بازگردانده بود‪ .‬این‬ ‫الیگارشی حزبی که در نظریه لنین در جزوه چه باید کرد جلوه‬ ‫پیدا کرده بود‪ ،‬در برخی از نگرش های انقالبی مانند نگرش‬ ‫چه گوارا و فیدل کاسترو در یک انقالب پارتیزانی و چریکی‬ ‫ظهور پیدا کــرد تا بتوانــد نوعی کاتالیزور یا شــدت بخش‬ ‫جریان حرکت توده ها خارج از گذار از دترمنیسم یا جبرگرایی‬ ‫تاریخی مارکسیستی شــود‪ .‬بنابراین باید گفت که کاسترو‬ ‫بیشــتر گرایش به بازتعریف میلیتاریســتی یا نظامی گری‬ ‫اندیشــ ه لنین در تجدیدنظــر در ارا ی مارکس داشــت و از‬ ‫این جهت توانســت با بهره گیری از تجدیدنظرطلبی لنین‬ ‫در قالب یــک عملکرد چریکی ضد دولت حاکــم بر هاوانا‪،‬‬ ‫زمینه های یــک انقالب سوسیالیستی‪-‬مارکسیســتی را در‬ ‫کوبا فراهم کند و بالغ بر نیم قــرن او به عنوان رهبر انقالبی‬ ‫کوبا مطرح باشد‪ .‬او به واســطه همین معنا تا حدود زیادی‬ ‫زیر تیغ نقدهای شــدید مخالفان مارکسیسم‪ -‬لنینیسم قرار‬ ‫داشــت و از طرف دیگر به عنوان فردی که تا اخرین لحظه‬ ‫زندگی خود به سوسیالیســم وفادار بود و تــاش خود را در‬ ‫مبارزه با امپریالیسم با نماد ایاالت متحده امریکا به نمایش‬ ‫می گذاشــت‪ ،‬مورد تقدیر واقع می گشــت‪ ،‬به گونه ای که‬ ‫بسیاری از مذهبیون جهان که با نگرش های مارکسیستی‬ ‫در مبنای هستی شناســانه و معرفت شناسانه دارای چالش ‬ ‫ت مارکسیستی‬ ‫جدی هســتند‪ ،‬به این دلیل که ماتریالیســ ‬ ‫همه چیز را مــاده می داند امــا به خاطــر جهت گیری های‬ ‫ضد امپریالیســتی و ضد امریکایی او‪ ،‬وی را می ستودند و‬ ‫به عنوان یکــی از الگوهای عملی مبارزه با امپریالیســت با‬ ‫سرکردگی ایاالت متحده امریکا ان را برمی شمرند‪ .‬بنابراین‬ ‫او در وضعیتی قرا داشت که عده ای او را ستایش می کردند‬ ‫و عده ای نکوهش؛ اما به هــر جهت باید پذیرفت که فیدل‬ ‫کاسترو یک شــخصیت مهم هم در تاریخ امریکای التین‬ ‫و هم نظام بین الملل محســوب می شود‪ .‬سیاست خارجی‬ ‫فیدل متاثر از رویکرد مبارزه گــرای وی و تیم او که بر هاوانا‬ ‫حاکم بودند به نگرش‪‎‬های مارکسیســتی‪ -‬سوسیالیســتی‬ ‫منج ر می شد‪ .‬فیدل کاســترو از طرفی در پی ایجاد فضای‬ ‫دوقطبی در نظام بین الملل میان مبارزان با نظام امپریالیست‬ ‫ی یا حامیان نظام سوسیالیستی ‪ -‬مارکسیستی بود‪ ،‬او به‬ ‫جهان ‬ ‫میراث فیدل‬ ‫کوبا از ارمان استقالل خواهی‬ ‫عدول نمی کند‬ ‫اردوگاه ضد امپریالیستی‬ ‫سیاست خارجی کوبا‬ ‫پس از فیدل تغییر نمی کند‬ ‫‪63‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سوسیالیسمبوروکراتیکدرراهاست‬ ‫هادی اعلمی فریمان‪ ،‬کارشناس مسائل امریکای التین درگفت وگو با مثلث‬ ‫بین الملل‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫اقای اعلمی ! در ابتدا کمی راجع به اندیشه های‬ ‫فیدل کاسترو و چگونگی مطرح شدن نام ایشان‬ ‫به عنوان یک فرد انقالبی در کوبا بگویید ‪.‬‬ ‫درباره اندیشه های سیاسی فیدل کاسترو تناقضاتی‬ ‫مطرح است؛ او پس از شکست جنبش ‪ 26‬ژوئیه در حمله‬ ‫به پادگان نظامی در سانتیاگو در ‪ 1953‬شکست خورد‪ ،‬در‬ ‫محاکمه‏اش در دادگاه دالیل خود را وطن پرستی‪ ،‬بازگشت‬ ‫به حکومت قانون اساسی‪ ،‬اصالحات ارضی‪ ،‬تقسیم سود‬ ‫بین مالکان و کارگران و بهبود روستاها عنوان کرد‪ .‬البته در‬ ‫میان گروه‪‎‬های اپوزیسیون علیه باتیستا‪ ،‬او و همفکرانش‬ ‫تنها کسانی بودند که به کمتر از سرنگونی باتیستا رضایت‬ ‫نمی‏دادند و ساختار سرنگونی مسلحانه را دنبال می‪‎‬کردند‪.‬‬ ‫برخی معتقدنــد همفکــران او باتوجه به تفکر و سرشــت‬ ‫دموکراتیکش با وی همراه شــدن د اما باید گفت در مجموع‬ ‫ایشــان ابتدا حول جریانــات به اصطالح سوسیالیســتی‬ ‫فعالیتش را اغاز کرد و ســپس در ســال ‪ 1961‬خود را یک‬ ‫مارکسیســت ‪ -‬لنینیســت زنده تلقی کرد‪ .‬چون کاســترو با‬ ‫ادبیات مارکسیست ها و سوسیالیست ها اشنا بود در جاهایی‬ ‫نیز خود را به عنوان یک کمونیســت ارمان شــهرگرایی که‬ ‫شیفته باورها و اصول بی چون و چرای ادبیات مارکسیسیتی‬ ‫اســت‪ ،‬مطرح می کرد‪ .‬در ان زمــان باتوجه به شــرایط و‬ ‫مقتضیات کوبــا که تحت سیســتم دیکتاتوری باتیســتا‪،‬‬ ‫وضعیت بسیار نامطلوبی داشت‪ ،‬نان و ازادی مساله اصلی‬ ‫برای مردم بود‪ .‬به بیان دیگر طیفی از روشنفکران و نخبگان‬ ‫سیاسی کوبا به مســاله ازادی توجه داشتند و بخش عموم‬ ‫مردم شــامل بخش فقرزده و تحت نظام فئودالیته دغدغه‬ ‫نان را داشتند‪ .‬فیدل کاسترو در ســال ‪ 1985‬با فری بتوی‬ ‫برزیلی مصاحبه ای دارد که در انجا این عبارت را نقل می کند‬ ‫و می گوید‪« :‬قبل از اینکه من یک کمونیست ارمان شهرگرا‬ ‫‪2‬‬ ‫هــادی اعلمی فریمــان‪،‬‬ ‫کارشــناس مســائل امریــکای‬ ‫التیــن بــه بهانــه فــوت فیدل‬ ‫کاســترو‪ ،‬رهبــر انقالبــی کوبا‬ ‫گفت وگویی با هفته نامه «مثلث»‬ ‫داشــت‪ .‬او گفت ایدئولوژی ای‬ ‫کــه فیدل کاســترو دنبــال می کــرد ایدئولــوژی ناب‬ ‫مارکسیستی‪ -‬لنینیســتی بود؛ نقطه ارمانی و اساسی‬ ‫ایدئولوژی مارکسیستی‪ -‬لنینیستی نیز بر تمرکزگرایی‬ ‫استوار است‪ .‬به گفته اعلمی‪ ،‬تیپ ایده الی که کاسترو‬ ‫و انقالبیون اولیه مانند چه گوارا دنبال می کردند‪ ،‬یک‬ ‫تیپ ایده ال از ارزش های مارکسیســتی بود که هدف‬ ‫اولیــه انها تامیــن عدالــت‪ ،‬ازادی‪ ،‬نان و رفــاه برای‬ ‫همگان بود‪ .‬این کارشــناس در خصــوص اینده کوبا‬ ‫در دوران پسافیدل توضیح داد که مدل سوسیالیسم‬ ‫کاریزماتیک که متکی به شخص اقای کاسترو است‬ ‫در اینده بعد از کاســترو به سوسیالیسم بوروکراتیک‬ ‫تغییر خواهد کرد‪ .‬زیرا ســاختارهای داخلی کوبا بعد‬ ‫از مدت های مدید به نحوی شکل گرفته که نمی توان‬ ‫سوسیالیســم را از انجا حذف کرد‪ .‬اعلمی افزود‪ «:‬به‬ ‫تدریج بعد از فیدل و در جریان پسافیدل شاهد اتخاذ‬ ‫سیاست های تلفیقی از سوسیالیسم خواهیم بود‪».‬‬ ‫یا مارکسیست باشم‪ ،‬پیرو مارتی و مسحور واقعی مبارزات‬ ‫قهرمانانه مردمم بودم‪ ».‬خوزه مارتــی بانی حزب انقالبی‬ ‫کوبا و روشنفکری بود که به نمایندگی از نسل جوان متعهد‬ ‫به ازادسازی کشور شــده بود و باور داشت جنگ بی رحم و‬ ‫درنده خو و درعین حال ضروری اســت‪ .‬البته جنگ مارتی‬ ‫علیه اسپانیا بود و او بیشــتر عنصری ناسیونالیست‪ ،‬حتی‬ ‫در حد شوونیسم و متکی به لیبرالیســم بود‪ .‬مارتی الگوی‬ ‫قهرمان برای کاسترو بو د با این تفاوت که اسپانیایی در کار‬ ‫نبود و به جایش باتیستا همان استعمار داخلی را نمایندگی‬ ‫می‪‎‬کرد و سرسپرده امریکایی‪‎‬ها بود‪ .‬بنابراین کاسترو در ابتدا‬ ‫یک استراتژی انقالبی را پیگیری می‪‎‬کرد که به یک انقالب‬ ‫عمیق اجتماعی منجر شــد‪ .‬بنابراین می تــوان این گونه‬ ‫نتیجه گیری کرد که باتوجه به مجموع ارا و تفکراتی که از‬ ‫ابتدا فیدل کاسترو داشته یعنی قبل از انقالب‪ ،‬بعد از انقالب‬ ‫و حین انقالب و دوســتی اش با شــبکه ای از چپ گراها و‬ ‫سوسیالیست ها‪ ،‬به یک انقالب کامال رادیکال معتقد بود‪.‬‬ ‫در واقع او به تحوالت رادیکالیســم اساسی در حوزه کوبا و‬ ‫سایر مناطق جهان عمیقا باور داشت‪ .‬بنابراین دیدگاه ایشان‬ ‫نه تنها یک دیدگاه سرزمینی بلکه یک دیدگاه جهان گرایی‬ ‫بود و پروژه ازادســازی جهــان از بی عدالتی که ســمبلش‬ ‫ســرمایه داری ایاالت متحده بود را دنبال می کرد‪ .‬در این‬ ‫میان ســاختار منبعث از ایدئولوژی که فیدل کاسترو دنبال‬ ‫می کرد ایدئولوژی ناب مارکسیستی‪-‬لنینیستی بود؛ نقطه‬ ‫ارمانی و اساســی ایدئولوژی مارکسیســتی ‪ -‬لنینیستی نیز‬ ‫بر تمرکزگرایی یا سانترالیســم دموکراتیک اســتوار است‪.‬‬ ‫یعنی تیپ ایده الی را که کاســترو و انقالبیــون اولیه مانند‬ ‫چه گوارا دنبال می کردند‪ ،‬یــک تیپ ایده ال از ارزش های‬ ‫مارکسیستی بود که هدف اولیه انها تامین عدالت‪ ،‬ازادی‪،‬‬ ‫نان و رفاه برای همگان بود‪ .‬با این ســاختار و تفکر‪ ،‬فیدل‬ ‫کاسترو به قدرت می رسد‪ .‬البته در راه رسیدن به این هدف‪،‬‬ ‫طیفی از انقالبیون با او همراه می شــوند‪ ،‬مبارزات مکرری‬ ‫دارند‪ ،‬این انقالب به سرانجام می رســد و زمام امور کشور‬ ‫به دســت انها می افتــد‪ .‬بنابرایــن خارج از ایــن چارچوب‬ ‫نمی توان اندیشــه دیگری را برای کاسترو تصور کرد؛ زیرا‬ ‫تفکری که کاسترو داشت در واقع نقطه مقابل تفکر جهان‬ ‫سرمایه داری بود و ابشخور ادبیات انها‪ ،‬ادبیات چپ گرایی‬ ‫و مارکسیستی بود‪ .‬زمانی که کاسترو با این تفکر به قدرت‬ ‫رســید این کشــور در واقعیــت بیرونی به کشــوری با تیپ‬ ‫ایده الی از اندیشــه های مارکسیســتی ‪ -‬لنینیستی و تفکر‬ ‫اصلی سانترالیسم دموکراتیک تبدیل شد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫یکی از تغییرات مهم در‬ ‫سیاست خارجی دوران رائول‬ ‫از سرگیری روابط هاوانا و‬ ‫واشنگتن بود‬ ‫بین الملل‬ ‫نه اینکه شــعار باشــد‪ ،‬حقیقتا مالکیت خصوصی و‬ ‫فردگرایی نابود شد‪ ،‬همه ملت کوبا در خدمت سوسیالیسم‬ ‫و ارمان جمعی قرارگرفت‪ .‬لذا کاســترو در ابتدای روی کار‬ ‫امــدن از عناصری خاص از دموکراســی در یک ســاختار‬ ‫تمرکزگرایی شدید بهره برد‪ .‬او خود نماینده دموکراسی بود‪.‬‬ ‫حاال در این محیط و فرایند تناقض نما کاســترو و کوبا باید‬ ‫تحلیل شود‪.‬‬ ‫یکــی از اندیشــه های اصلی کاســترو مبــارزه با‬ ‫امپریالیسم بود‪ .‬باتوجه به این مساله کمی راجع‬ ‫به تاثیرگــذاری سیاســت های امریــکا و کوبا بر‬ ‫یکدیگر طی دهه های اخیر بگویید ‪.‬‬ ‫ در مقاطــع مختلــف بــه دلیــل فضایــی کــه بر‬ ‫ایاالت متحده امریــکا حاکم بود یعنی فضــای دو قطبی‪،‬‬ ‫جریان مک کارتیسم و جنگ سرد به خاطر دو عامل تحت‬ ‫فشار قرار می‪‎‬گرفت‪ .‬یکی از این عوامل‪ ،‬عامل بیرونی است‬ ‫که به تحریم های گســترده ایاالت متحده و فضای حاکم‬ ‫بر سیاست های داخلی این کشور مربوط می شود؛ امریکا‬ ‫در ان مقطع سعی داشت کمونیســم را به هر شکل ممکن‬ ‫محدود کند که تاثیرات این سیاســت در مرزهای خارج از‬ ‫ایاالت متحده نیز حاکم بود و بالطبع کوبا را در کشــورهای‬ ‫اقمار اتحادیه جماهیر شوروی قرار می داد‪ .‬ایاالت متحده‬ ‫در فضای دوقطبی جنگ ســرد موجب شــد تا ان کشــور‬ ‫صدها طرح براندازی از مسلحانه تا خرابکاری و دسیسه را‬ ‫طراحی کند‪ ،‬سخت ترین و غیرانســانی ترین تحریم های‬ ‫جهانی را در قبال کوبا اعمال نماید‪ .‬اگر به تاریخچه سابقه‬ ‫موسســات دانشــگاهی و اظهارنظــر نخبــگان حکومتی‬ ‫ایاالت متحده تا اوایل دوره باراک اوباما توجه کنیم عبارت‬ ‫گذار به پسا فیدل‪ ،‬تعیین تکلیف کوبا در پسا سوسیالیسم و‬ ‫نقشه های ان بیشــترین ادبیات جاری را تشکیل می داد‪.‬‬ ‫اساسا اســتراتژی امریکایی ها انتظار برای فروپاشی رژیم‬ ‫به هر شکل ممکن بوده است‪ .‬بدیهی است این فشارهای‬ ‫گسترده خارجی ســبب موضع گیری متقابل شود‪ .‬طبیعی‬ ‫است هیچ رهبری دوست ندارد تسلیم فشار خارجی شود‪.‬‬ ‫مقاومت‪ ،‬مقاومت متقابل می اورد‪ ،‬به ویژه اینکه مردم نیز‬ ‫همراه و همگام باشند‪.‬‬ ‫حقیقتا ملت کوبا به رغم ســختی ها و رنج ها هیچ گاه‬ ‫فیدل کاسترو را تنها نگذاشــتند‪ .‬بنابراین تحریم و ضدیت‬ ‫با کوبا برای پیشــگیری از تســری مدل انتشــار مخالفت‬ ‫بــا سیاســت های ضدامریکایــی هســته مرکــزی روابط‬ ‫دوجانبه را تشــکیل می داد و این ســیکل در جریان تمام‬ ‫رئیس جمهورهای امریکا تکرار شــد‪ .‬زمانی این ســیکل‬ ‫به پایان رسید که دولت اوباما از سیاســت براندازی دست‬ ‫کشــید‪ .‬عامل دیگر به بحث اقتصاد کوبا مربوط می شود‪.‬‬ ‫درواقع مجموعه فشــارهای بیرونی و مســائل اقتصادی‬ ‫داخلی باتوجه به ســاختار تک محصولی کوبا که بیشــتر‬ ‫وابسته به شکر بود‪ ،‬موجب شد که در مقاطع مختلف نوعی‬ ‫رقابت بسیار شــدید بین دو اردوگاه ســرمایه داری شرق و‬ ‫غرب به وجود بیاید و کاسترو نیز به شکلی سعی کرد در این‬ ‫عرصه بازی کند‪ .‬مواضع ایشان نیز اغلب ضدامپریالیستی‬ ‫و ضدامریکایی و بیشــتر مایل به ســمت اتحــاد جماهیر‬ ‫شوروی بود‪.‬‬ ‫بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی‪ ،‬مواضع‬ ‫و سیاست های فیدل کاسترو چه تغییری کرد؟‬ ‫سیاســت خارجی کوبا در روابط با شوروی سابق و‬ ‫روسیه فعلی قابل تفکیک است‪.‬‬ ‫از انجایی که اتحادیه جماهیر شوروی به کشورهای‬ ‫اقمار خود کمک های وســیعی می کرد‪ ،‬روابط کامال پایه‬ ‫ایدئولوژیک داشــت و کمک های اقتصادی و لجستیک‬ ‫فراوان از کوبا می شد‪ .‬کوبا به عنوان شریک اقماری مهم‬ ‫در نیمکره غربی یکی از مهمترین پایگاه ها برای شوروی ها‬ ‫بود که حاضر به جنگ اتمی هم بودنــد و در داخل منبعث‬ ‫از سوسیالیســم تمامی صنایع و زمین ها ملی شدند و یک‬ ‫اقتصاد محدود و متمرکــز دولتی قدرتمند در انجا شــکل‬ ‫گرفت‪ .‬این تحوالت نقطه اغازی شــد تا یک بوروکراسی‬ ‫عظیم درون ان زاده شــود‪ .‬این بوروکراسی عظیم توسط‬ ‫طیفی از کمونیست ها اداره می شد که از همان ابتدا تبدیل‬ ‫به تکنوکرات هایی شدند که کشور را مدیریت می کردند‪ .‬بعد‬ ‫از فروپاشی شاهد قطع این کمک ها بودیم و فضا به سرعت‬ ‫تغییر کرد‪ .‬درجریان فروپاشی شوروی و کودتای اگوست ‬ ‫‪ 1991‬در روسیه که هدفش بازگرداندن حاکمیت کمونیسم ‬ ‫به روسیه بود‪ ،‬فیدل کاســترو از چشــم بوریس یلتسین و‬ ‫اصالح طلبان افتــادو روابط به طــور کلی‪-‬جز مراوده های‬ ‫رسمی قطع شد‪ .‬تحلیلگران ان زمان کوبا را دراین جریان‬ ‫به چشم یک ســبد اقتصادی و دولت پلیسی تاریخ گذشته‬ ‫می دیدند‪ .‬این مساله ضربه نهایی به روابط پایدار گذشته‬ ‫بود‪ .‬منتها اگر بخواهیم تاثیر فروپاشــی کمونیســم را در‬ ‫وضعیت کوبــا در داخل پیگیری کنیم‪ ،‬بایــد گفت که این‬ ‫مســاله بر سوسیالیســم رادیکال به شــدت تاثیرگذاشت‪.‬‬ ‫دولت کوبا از پشــتیبانی شــوروی ها محروم مانــد و از ان‬ ‫زمان به تدریج شاهد مباحث ریشــه ای در ضرورت تغییر و‬ ‫تجدیدنظر هستیم‪.‬‬ ‫در مقطعــی شــاهد هســتیم که به نوعــی فیدل‬ ‫کاسترو دیگر ان اثرگذاری گذشته را ندارد‪ .‬دلیل‬ ‫این امر چیست و فروپاشی شوروی چقدر در این‬ ‫مساله تاثیرگذار بود؟‬ ‫کوبایی ها در مقاطعی که قدرت را به دست گرفتند‬ ‫تالش بســیاری کردند تا در نقاط مختلف جهان تاثیرگذار‬ ‫باشــند‪ ،‬شــور انقالبی خود را به همــه جا تســری دهند و‬ ‫ساختارهای ســرمایه داری را دگرگون کنند‪ .‬این تحوالت‬ ‫بعدها موجب شد که هزینه ها و منابع مورد نظر برای ایجاد‬ ‫ساختار در درون کوبا به دســت نیاید‪ ،‬به تدریج از این شور‬ ‫انقالبی کاســته شــود و در حد حرف و شــعار باقی بماند‪.‬‬ ‫کوبا ناچار شــد از سیاســت های انقالبی خود که سراســر‬ ‫جنبش هــای ازادیبخش جهان را پوشــش می داد دســت‬ ‫بکشد‪ .‬مهمترین دلیل فشار در داخل بر مردم بود‪ .‬در این‬ ‫مقطع فیدل کاســترو از یک موضع پراگماتیک برخوردار‬ ‫شد و گفته می شــود او در یک موضع کامال عملگرایانه به‬ ‫تدریج از شعارهای تاثیرگذاری در سایر نقاط جهان دست‬ ‫کشید و پس از ان‪ ،‬فشــارهای اقتصادی همزمان با بحث‬ ‫فروپاشی اتحاد جماهیر موجب شــد که تعدیل زیادی در‬ ‫این حوزه ها صورت بگیرد‪ .‬این فضا تا ســال ‪ 2000‬ادامه‬ ‫داشــت اما از ســال ‪ 2000‬به بعد به دنبال کهنسال شدن‬ ‫کاسترو و پیدا شدن اندیشه های جدید در حزب کمونیست‬ ‫کوبا‪ ،‬درمی یابیم که در ان کشــور بیــن گروهی که تمایل‬ ‫بــه تجدیدنظرطلبی دارنــد و گروهی که به ســاختار وضع‬ ‫موجود و انقالبیون کهن اعتقاد دارند‪ ،‬رقابت هایی شــکل‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫ایــن فشــارهای اقتصــادی‪ ،‬نقطــه اول تغییــر‬ ‫تجدیدنظرطلبانه در هیات حاکمه کوبا محسوب می شود‪.‬‬ ‫این وضعیت تا جایی پیش رفت که دیگر رژیم کوبا حاضر‬ ‫نبود این وضعیت را ادامــه دهد‪ ،‬بنابراین در ســال ‪2006‬‬ ‫قدرت به رائول کاسترو‪ ،‬برادر فیدل واگذار شد‪ .‬به باورمن‬ ‫سوسیالیسم فیدل کاسترو عمال پس از فروپاشی شوروی‬ ‫نیز به سایه رفت‪.‬‬ ‫زمانی که قدرت از فیدل به برادرش رائول منتقل‬ ‫شد‪ ،‬شاهد چه تغییراتی در کوبا بودیم؟‬ ‫ایشان تغییرات بســیاری انجام داد‪ ،‬شبکه ای از‬ ‫نیروهای مسلح وارد هیات حاکمه شدند‪ ،‬رائو ل به مردم کوبا‬ ‫درخصوص نتیجه گیری اشتباه در مورد این مساله هشدار‬ ‫داد و گفت‪« :‬اشتباهات خود ما بزرگترین دشمن ماست و‬ ‫نه امپریالیسم امریکا‪ ».‬رائول کاســترو اوایل سال ‪٢٠٠٨‬‬ ‫به طور رســمی و در مجمع ملی این کشــور قول داد که در‬ ‫زمینه اقتصاد این کشور تسهیالتی را به وجود اورد‪ .‬بنابراین‬ ‫بعدها ‪ 600‬تن از نماینــدگان پارلمان کوبا به بحث و تبادل‬ ‫نظر در خصوص خط مشی های جدید سیاسی‪ ،‬اقتصادی‬ ‫و سوسیالیســتی کشورشــان پرداختند و از تابستان سال‬ ‫‪ ٢٠١٠‬تاکنون دولت به تدوین خط مشی های تغییر پرداخته‬ ‫است‪ .‬پروژه مدرنیزاسیون اقتصادی کوبا با هدف افزایش‬ ‫سازمان های خصوصی در این کشور صورت گرفت‪.‬‬ ‫به ایــن ترتیــب رائــول کاســترو‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫کوبا تالش کرد کــه با برنامه اقتصادی جدید این کشــور‪،‬‬ ‫مدل سوسیالیســتی به جا مانده از دوران شــوروی سابق‬ ‫را تغییر دهد‪ .‬از دیگــر برنامه های اصالحــات اقتصادی‬ ‫دولت کوبا حــذف بیــش از یک میلیــون جایــگاه کاری‬ ‫غیرمفید در موسســات و نهادهای دولتی بــود‪ .‬کارمندان‬ ‫اخراج شده از نهادهای مزبور فرصت های شغلی جدیدی‬ ‫را در ســازمان های خصوصی جدید التاسیس پیدا کردند‪.‬‬ ‫اصالحــات اقتصــادی جدید کوبــا‪ ،‬جذاب شــدن مقوله‬ ‫گردشگری توسط ســازمان های ســرمایه گذار خارجی را‬ ‫پیش بینی کرد‪ .‬البتــه این تغییرات و فشــارها بر وضعیت‬ ‫اقتصادی نامطلــوب به خصوص کاهش بهــای نفت و از‬ ‫دســت دادن حمایت های ونزوئال و مجموعه این مسائل‬ ‫تشــدید گشــت و باعث شــد تا یک تجدیدنظر اساسی در‬ ‫سیاست های کوبا اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫یکــی از تغییراتی مهــم در زمــان رائول کاســترو‪،‬‬ ‫ازسرگیری روابط کوبا و امریکا پس از گذشت پنج دهه بود‪.‬‬ ‫چرا کوبایی که بر اســاس ایدئولوژی و ارمان هایش امریکا‬ ‫را دشمن می دانست به دوستی با این کشور رضایت داد؟‬ ‫مســاله مهــم بیرونــی کــه موجــب شــد تــا چنین‬ ‫تجدیدنظری ســرعت و قدرت بیشــتری بگیرد‪ ،‬سیاست‬ ‫«تغییر» باراک اوباما بود؛ اوباما با سیاســت تغییر‪ ،‬کوبا را‬ ‫به شکلی تشویق و تحریک کرد که به امریکا نزدیک شود‪.‬‬ ‫بعدتر نیز شاهد ان بودیم که وزیر خارجه امریکا و اوباما از‬ ‫کوبا دیدار کردند و سفارتخانه امریکا در ان کشور گشایش‬ ‫یافت‪ .‬امریکایی ها پس از دهه ها به قول یکی از تحلیلگران‬ ‫برند خاصــی برای پس از فروپاشــی پیشــنهاد ندادند و به‬ ‫رژیم کمونیستی موجود رضایت دادند‪ ،‬شاید در درازمدت‬ ‫سیاســت رخنه را دنبال کنند‪ ،‬اما اکنون به همین شــرایط‬ ‫جاری راضی هستند‪.‬‬ ‫به طور کلی بیش از ســه دهــه دوران زمامداری‬ ‫فیدل کاســترو بر کوبــا و اینده را چطــور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫فیدل کاسترو با شــعار ضدفســاد‪ ،‬مردم گرایی و‬ ‫دفاع از حقوق مــردم در یک مقطعی انقالب کرد و نســل‬ ‫انقالبی را تقویت کــرد‪ .‬منتها به باور من‪ ،‬فیــدل تا زمانی‬ ‫‪65‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫بین الملل‬ ‫که برابر ارمان هــا و ارزوهای مردم کوبا گام برمی داشــت‬ ‫موفق بود‪ .‬او بی سوادی را ریشه کن کرد‪ .‬درمان بهداشتی‬ ‫را حق شــهروندی ملتش دانســت و در زمینه حداقل رفاه‬ ‫توز یــع عادالنه داشــت‪ .‬امــا فرصت های اقتصــادی در‬ ‫بحث مالکیــت خصوصی را از مردم دریغ کــرد و نظامی از‬ ‫نظر اقتصادی بســته و شدیدا متمرکز ســاخت که عمال با‬ ‫شکست تدریجی شاهد این تجدیدنظرها هستیم‪ .‬به قول‬ ‫رئیس جمهور فرانسه فیدل کاسترو بازیگر جهان دوقطبی‬ ‫بود؛ فعالیت های او در مقابله با سیاست های مداخله جویانه‬ ‫ایاالت متحده در مقاطعی تحســین برانگیز و طبیعی بود‪،‬‬ ‫منتهــا نخبگان سیاســی در سراســر جهــان دیدگاه های‬ ‫متفاوتی نســبت به عملکرد فیدل کاســترو دارند‪ .‬بسیاری‬ ‫معتقدند که به بند کشیدن اراده های مردمی‪ ،‬ساکت کردن‬ ‫نخبگان‪ ،‬نقض حقوق بشر و محروم کردن شمار زیادی از‬ ‫مردم و حتی مهاجرت اجباری با یک منطق انسانی سازگار‬ ‫نیست‪ .‬شاهدیم که گروهی در فلوریدای امریکا با مرگ او‬ ‫به جشــن و پایکوبی پرداختند و گروهی عزادار و ماتم زده‬ ‫شده اند‪ .‬البته قضاوت نهایی با مردم و نخبگان کوبا است‪.‬‬ ‫دربــاره اینده کوبامن نقــل قولی می کنم از بــرت هافمن‪،‬‬ ‫محقق علوم سیاسی موسســه المانی مطالعات منطقه ای‬ ‫جهانی در مورد تغییرات در روابــط‪ ،‬جامعه و دولت کوبا که‬ ‫ایشان می گوید یک سری از سیاست های کوبا در جابه جایی‬ ‫قدرت از فیدل به رائول دســتخوش تغییرات اساسی شده‬ ‫است‪ .‬این محقق چندین دیدگاه ر ا ترسیم می کند؛ نخست‬ ‫بحث زوال شــخصیت اســت‪ ،‬یعنی چون فیدل کاســترو‬ ‫شخصیت کهنسالی است‪ ،‬شخصیتش به مرور دچار زوال‬ ‫شده و این زوال در تغییرات در کوبا تاثیر داشته است‪ .‬دوم‬ ‫نهادسازی مجدد ساختارهای سیاســی است و گوناگونی‬ ‫سپهر عمومی در کوبا با اســتفاده از رسانه های دیجیتال‪،‬‬ ‫ازادسازی ســفر و مهاجرت که به شــکل عمده ای تحرک‬ ‫بین المللی شــهروندان را افزایش می دهد و موجب شــده‬ ‫که در دوره رائول کاســترو یک سیاســت خارجی میانه رو‬ ‫شکل بگیرد‪.‬‬ ‫به نظر شما دوران پسافیدل به چه صورت خواهد‬ ‫بود و کوبا به چه سمتی خواهد رفت؟‬ ‫در این رابطه نیــز برت هافمن یــک پیش بینی از‬ ‫دوران پســا فیدل دارد و معتقد است که مدل سوسیالیسم‬ ‫کاریزماتیک که متکی به شــخص اقای کاسترو است در‬ ‫اینده بعد از کاســترو بــه سوسیالیســم بوروکراتیک تغییر‬ ‫خواهد کــرد‪ .‬من صحبــت ایشــان را می پســندم چرا که‬ ‫معتقدم ســاختارهای داخلی کوبا بعــد از مد ت های مدید‬ ‫به نحوی شــکل گرفتــه که نمی تــوان سوسیالیســم را و‬ ‫ن یا نیروهای مسلح وفادار به حزب‬ ‫نخبگان تکنوکرات جوا ‬ ‫کمونیســت را از انجا حذف کرد‪ .‬ما به تدریج بعد از فیدل‬ ‫و در جریان پســافیدل شــاهد اتخاذ سیاست های تلفیقی‬ ‫از سوسیالیســم خواهیم بــود‪ .‬یعنی نوعی سوسیالیســم‬ ‫تعدیل شده و فرهنگی تر و گرایش به کمی فردگرایی انسانی‬ ‫و توجه بیشــتر به مالکیت خصوصــی؛ کما اینکه در حوزه‬ ‫اقتصاد شاهد هستیم که کسب و کارهای کوچک در انجا در‬ ‫حال رشد است‪ .‬بنابراین امروز دولت کوبا به ناچار کمی فضا‬ ‫را به این سمت باز کرده و سیاست کاریزماتیک به سیاست‬ ‫سوسیالیسم بوروکراتیک تر تبدیل شده است‪ .‬این مساله به‬ ‫مرور بر ساختار تکنوکراتیک اداری که بر حزب کمونیست‬ ‫حاکم است‪ ،‬تاثیر خواهد گذاشــت و باتوجه به روحیه ای‬ ‫که رائول کاسترو از ابتدا نسبت به تغییر داشته و ناکارامدی‬ ‫سیاســت های سوسیالیســتی به نظر می رســد که فضا به‬ ‫سرعت به سمت گشایش و مشارکت بیشتر کوبا در عرصه‬ ‫مسائل جهانی منجر خواهد شــد‪ .‬به هرحال دوران فیدل‬ ‫تمام شده است‪ ،‬شــاید روزی نخبگان حزب کمونیست به‬ ‫این نتیجه برسند که در فرایند انتخابات ازاد به شیوه شیلی‬ ‫یا نیکاراگوئه عمل کنند‪.‬‬ ‫میراثفیدل‬ ‫کوبا از ارمان استقاللخواهی عدول نمیکند‬ ‫احمد سبحانی‬ ‫سفیر پیشین ایران در ونزوئال‬ ‫‪3‬‬ ‫امریکای التیــن مرکز حکومت‪‎‬هــای دیکتاتوری‪،‬‬ ‫کودتاهای نظامی و ســلطه یک قشر ســرمایه دار در این‬ ‫کشورها بوده و مبارزات امریکای التین در نوع خود مدلی‬ ‫برای مبارزه محسوب می‪‎‬شده است‪ .‬در مبارزه‏ای که فیدل‬ ‫کاسترو علیه حکومت دیکتاتوری باتیســتا در کوبا انجام‬ ‫داد‪ ،‬ارنســتو چه‪‎‬گوارا‪ ،‬انقالبی بزرگ امریکای التین نیز‬ ‫با او همراه شد‪.‬‬ ‫البته یک بار کودتا شکست خورد ولی بار دیگر اقدام‬ ‫کردند و توانســتند حکومت را در دســت بگیرند‪ .‬بنابراین‬ ‫فیدل کاســترو در جزیره کوچک کوبا و در نزدیکی ایاالت‬ ‫متحده امریــکا‪ ،‬پرچم مبارزه با اســتکبار و حرکت انقالبی‬ ‫علیه امپریالیسم را برافراشــت و توانست بیش از پنج دهه‬ ‫این حرکت و مسیر را ادامه دهد‪ .‬اگر چه کوبا با سنگین ترین‬ ‫تحریم‪‎‬های ایاالت متحده امریکا و هم پیمانان ان مواجه‬ ‫شد اما انها توانستند این کشــور را از نظر میزان سالمت‪،‬‬ ‫ســواد و ورزش میان کشــورهای امریکای التین سرامد‬ ‫کنند‪ .‬اگر ایــن تحریم های ظالمانه امریــکا علیه کوبا که‬ ‫تا امروز هم ادامه دارد‪ ،‬نبود‪ ،‬حتما کوبا می‪‎‬توانســت یک‬ ‫مدل بســیار موفق باشــد‪ .‬وضعیت درمانی در این کشور‬ ‫به این صورت اســت که هر پزشــک تعــدادی از افراد را‬ ‫تحت پوشــش خود دارد و بایــد انها را تحت نظر داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬بنابراین کوبا از نظر پزشکی‪ ،‬ورزشی و تحصیالت‬ ‫نه تنها تبدیل به الگویی برای دیگر کشــورها به خصوص‬ ‫در حوزه امریکای التین شد ‪ ،‬بلکه توانست به ان کشورها‬ ‫کمک هایی نیز ارائه کنند‪ .‬در حال حاضر هزاران پزشک‬ ‫و معلم کوبایی در جای جای دنیا به ویژه کشورهای کمتر‬ ‫توســعه یافته افریقایی با کمترین هزینــه‪ ،‬خدمات ارائه‬ ‫می‏دهند‪ .‬همچنین افراد تحصیلکرده کوبایی در ریشه کنی‬ ‫ بیسوادی در بسیاری از کشورهای امریکای التین حضور‬ ‫دارند‪ .‬نکته مهم اینجاســت که این افراد دســت از مبارزه‬ ‫برنداشــتند و حتی امروز که فیدل کاسترو فوت شده است‬ ‫این نهضت ادامه دارد و قرن‪‎‬هــا راجع به او و خدماتش در‬ ‫کوبا صحبت خواهد شد‪ .‬کاسترو نماد استقالل بود؛ برخی‬ ‫از او با عنوان مارکسیســت یاد می کنند اما من این مساله‬ ‫را قبول ندارم‪ .‬از انجایی که کلیســا در کنــار دیکتاتورها و‬ ‫حکومت های نظامی در برابر کاسترو ایستاد‪ ،‬در ان مقطع‬ ‫فیدل کاسترو مجبور شد که به سمت شوروی متمایل شود‪.‬‬ ‫البته این سمت و سو یافتن به ســمت شوروی‪ ،‬وابستگی‬ ‫ان چنانی برای انها ایجاد نکرد زیرا شاهد بودیم که بعد از‬ ‫فروپاشی شــوروی‪ ،‬حرکت انقالبی در کوبا دچار فروپاشی‬ ‫نشــد‪ .‬فیــدل و همراهانش مســتقل از شــوروی بودند و‬ ‫تفکرات انقالبی داشتند‪.‬‬ ‫بنابرایــن جریان فیدل کاســترو به دنبــال تفکر ضد‬ ‫استعماری و استقالل طلبی بود ‪ .‬این جریان بعدها کمک‬ ‫کرد تا در ونزوئال حکومت چاوز روی کار بیاید‪ ،‬در بولیوی‬ ‫صدای مردم‬ ‫توسعه اجتماعی و بهداشتی درکوبا بدون فیدل امکانپذیر نبود‬ ‫سید داود صالحی‬ ‫سفیر پیشین ایران در کوبا‬ ‫‪4‬‬ ‫مرحــوم فیــدل کاســترو از چهره‪‎‬های انقالبــی و از‬ ‫رهبران بزرگ قرن بیستم به شمار می رود‪ .‬شخصیت ایشان‬ ‫از ‪ 50‬سال قبل شــکل گرفت؛ فیدل کاســترو دانشجوی‬ ‫رشــته حقوق بود و در یک خانواده ثروتمند بزرگ شد اما او‬ ‫ارمان‪‎‬های خاصی را دنبال می کرد‪.‬‬ ‫در خصوص فیدل کاســترو تحلیل‪‎‬های صفر و صد‬ ‫زیادی مطرح می‪‎‬شود اما بنده به عنوان شخصی که در زمان‬ ‫ریاست جمهوری ایشان بر کوبا چهار سال در ان کشور سفیر‬ ‫بودم و رفت و امدهای نزدیکی با فیدل کاســترو داشــتم‪،‬‬ ‫شخصیت ایشان را بسیار محترم و صاحب تجربه دیدم‪.‬‬ ‫مرحوم کاسترو در اغلب موضوعات سیاسی جهان‪،‬‬ ‫در بسیاری از مسائل مربوط به جهان سوم و به عنوان یکی‬ ‫از فعاالن جنبش عدم تعهد در صحنه حضور داشت‪ .‬یکی از‬ ‫نکاتی که بنده در مالقات هایم با فیدل کاسترو بارها از زبان‬ ‫خود ایشان شــنیدم این بود که می گفت‪ « :‬من کمونیست‬ ‫نبوده‪‎‬ام بلکه ازادیخواه بودم که می‪‎‬خواســتم مردم کوبا را‬ ‫از مشکالت شــان نجات دهم‪ ».‬همچنین فیدل کاسترو‬ ‫بارها اذعان داشــته که ایده ال او این بــود که جزیره ‪110‬‬ ‫هزار متری کوبا را در ســطح جهانی معرفــی کند‪ .‬به گفته‬ ‫رهبر درگذشته کوبا‪ ،‬اســتکبار و در راس انها‪ ،‬امریکایی‏ها‬ ‫خیلی تالش داشــتند که یکجانبه گرایی را اعمال کنند اما‬ ‫او مخالف این یکجانبه گرایی بود‪ .‬بنــده در مالقات‏هایم‬ ‫با فیدل کاسترو همواره متوجه این موضوع بودم که او در‬ ‫خصوص اغلــب موضوعات‪ ،‬حرفی برای گفتن داشــت‪.‬‬ ‫همچنین یک بار مرحوم دکتر حبیبی در نخستین سفرشان‬ ‫به کوبا با فیدل کاسترو دیداری داشتند و این دیدار که بنده‬ ‫هم در ان حضور داشتم شش ساعت به طول انجامید‪.‬‬ ‫محل اقامت دکتر حبیبی هتل ناســیونال بود و ما در‬ ‫محل اقامت فیدل کاســترو قــرار مالقات داشــتیم‪ .‬این‬ ‫مالقات نزدیکی‪‎‬های غروب انجــام گرفت و اقای حبیبی‬ ‫به این موضوع اشاره کرد که نمازش را نخوانده و از کاسترو‬ ‫خواست که جلسه سریع تر جمع بندی شود تا نمازش را ادا‬ ‫کند‪ .‬در واکنش فیدل کاسترو نگاهی به پنجره کرد و گفت‬ ‫هنوز افتاب هست و شما برای نماز وقت دارید‪ .‬این مساله‬ ‫را از ان جهت بازگو کردم که بگویم فیدل کاسترو در این حد‬ ‫به مسائل مذهبی اشنا بود‪.‬‬ ‫فیدل کاســترو در تمــام عمرش تالش داشــت که‬ ‫برای مردم کوبا کاری انجام دهد اما خب شرایطی در زمان‬ ‫حکومت‪‎‬داری وی حاکم بود که وضعیت را دشوار کرده بود‪.‬‬ ‫با این وجود فیدل کاسترو سعی داشت عدالت اجتماعی را‬ ‫بین مردم ایجاد کند‪ .‬در این بین البته انتقاداتی نسبت به او‬ ‫حکومت مورالــس قدرت گرفت‪ ،‬در اکــوادور اقای کورئا‬ ‫زمام امور را در دســت گرفــت و در نیکاراگوئــه نیز دانیل‬ ‫اورته گا به قدرت رسید‪.‬‬ ‫در نتیجه حرکتی که فیدل کاسترو در کوبا اغاز کرد از‬ ‫جمله تفکر استقالل طلبانه در برخی کشورهای دیگر نیز تا‬ ‫حدودی دنبال شد‪ .‬فیدل توانست ثابت کند که استقالل‬ ‫داشتن به بزرگی یا کوچکی کشورها نیست‪ .‬همچنان که‬ ‫کوبا با وجودی که کشور کوچکی بود و نزدیک امریکا قرار‬ ‫داشت اما پرچم اســتقالل طلبی را باال برد و تا امروز نیز به‬ ‫ارمان‪‎‬هایشان وفادار بوده‪‎‬اند‪ .‬امروز عدالت تا حدود زیادی‬ ‫در کوبا برقرار است اما خود حکومت هاوانا نیز اقرار کرده‬ ‫که انها نیز برخی اشتباهات را مرتکب شده‪‎‬اند‪.‬‬ ‫از جمله نکات مثبت فیدل کاســترو ایــن بود که به‬ ‫ثروت اندوزی روی نیاورد‪ ،‬مانند مردم عادی زندگی کرد‪ ،‬تا‬ ‫اخر عمر ارمان‏هایش را حفظ کرد و تفکر استقالل طلبانه را‬ ‫باوجود تمام فشارها و تحریم‪‎‬‏ها کنار نگذاشت‪.‬‬ ‫یک زمانی در اتحادیه کشــورهای امریکایی‪ ،‬کوبا‬ ‫اجازه ورود نداشت و اخراج شده بود اما در سال‪‎‬های اخیر‪،‬‬ ‫کشورهای قاره امریکا بدون حضور ایاالت متحده امریکا‬ ‫و کانادا اتحادی تشکیل دادند که همواره کوبا در ان نقش‬ ‫باال و باارزشی داشت‪ .‬امروز حکومت دست راستی کلمبیا‬ ‫نیز به سمت کوبا دست دوســتی دراز کرده و از این کشور‬ ‫درخواست کرده که مساله جنبش فارک یا شورشیان فارک‬ ‫را حل و فصل کنند‪ .‬حتی مرحوم چاوز به خود من گفت اگر‬ ‫در کلمبیا بین دولت و جنبش فارک صلح برقرار اســت این‬ ‫امر با کمک خود کوبایی‪‎‬ها انجام شــده است‪ .‬همان طور‬ ‫که اشاره کردم کشورهایی که یکی پس از دیگری به دست‬ ‫حکومت‏های انقالبی افتاد‪ ،‬ملهم از حرکت فیدل کاسترو‬ ‫و استقامت مردم کوبا بود‪ .‬این تاثیر امروز بیش از گذشته‬ ‫نمایان شده اســت و حتی حکومت‏های راست منطقه نیز‬ ‫دهد‪ .‬بر همین اســاس اکثر پادگان های اطراف هاوانا را‬ ‫به دانشگاه های بزرگ پزشــکی تبدیل کرد به طوری که از‬ ‫دیگر کشورهای امریکای جنوبی و افریقا دانشجو پذیرفته‬ ‫می شد‪ .‬در زمینه نفت در خلیج مکزیک اقدامات بزرگی را‬ ‫به سرانجام رســاند‪ .‬به موازات این اقدامات‪ ،‬روابط مادی‬ ‫و معنوی را در کشورهای امریکای التین از جمله ونزوئال و ‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫شوروی هشت میلیون تن شکر به صورت یارانه ای از کوبا‬ ‫خرید و کمک های نظامی و مستشاری به این کشور ارسال‬ ‫کرد‪ .‬اما فیدل با درایت و کاردانی توانســت شرایط را تغییر‬ ‫داده و به جای دریافت کمک از بلوک شرق‪ ،‬سرمایه گذاری‬ ‫برای جذب توریســت‪ ،‬بیوتکنولوژی و پزشــکی را توسعه‬ ‫بولیوی رواج داد‪ .‬از دستاوردهای بسیار مهم و تعیین کننده‬ ‫کاســترو این بود که جامعــه کوبایی که قبــل از انقالب از‬ ‫بی ســوادی گســترده رنج می برد را به جایی رســاند که در‬ ‫شرایط فعلی صد در صد باســواد هستند‪ .‬دغدغه وی برای‬ ‫کاهش االم انســان ها به حدی بود که بــا مطالعه مقاالت‬ ‫علمی و پزشکی در نشریات معتبر ‪ ،‬خود‬ ‫شــخصا پیگیری تحقیــق و تولید انبوه‬ ‫داروهــای ارزان قیمت و واکســن ها را‬ ‫انجام مــی داد‪ .‬همچنین وی ســال ها‬ ‫به عنوان رئیس جنبــش غیرمتعهدها‪ ،‬‬ ‫اقداماتی را در جهــت یکجانبه گرایی و‬ ‫اقدامات ناجوانمردانــه ایاالت متحده‬ ‫انجــام داد‪ .‬فعالیت کاســترو در زمینه‬ ‫اقتصاد‪ ،‬کاهش بســیار زیاد اختالفات‬ ‫طبقاتــی را در ایــن کشــور بــه ارمغان‬ ‫اورد‪ .‬تحریم های اعمالی علیه کوبا به‬ ‫اندازه ای بود که اگر یک کشتی‪ ،‬کاالیی‬ ‫ی هاوانا حمل می کرد تا دو سال از‬ ‫را برا ‬ ‫ورود به اب های سرزمینی امریکا محروم‬ ‫می شــد و این موضوعات باعث شد که‬ ‫به رغم اقدامات مثبت کاسترو هنوز کوبا‬ ‫با مشکالتی روبه رو باشد‪.‬‬ ‫در نتیجه کاسترو خدمات زیادی‬ ‫برای کوبا انجام داد و امروز توریســت های بسیاری به این‬ ‫کشور سفر می‪‎‬کنند و کوبا درامد زیادی از این طریق کسب‬ ‫می‪‎‬کند‪.‬‬ ‫اما در نهایت سرنوشت این کشور به اوضاع جسمانی‬ ‫رائول کاسترو و نسل نویی که امور این کشور را در اینده در‬ ‫اختیار می گیرند‪ ،‬بستگی دارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫و سیاست‪‎‬هایش مطرح است که بعضا نیز صحیح است‪ .‬اما‬ ‫من معتقدم که او در حد توانش هرچه از دستش بر می‪‎‬امد‬ ‫برای مردمش انجام داد‪ .‬کاسترو میان بسیاری از کشورها‬ ‫از جمله ایران به عنوان شــخصیتی شــناخته می‪‎‬شود که‬ ‫انسان ها را از یوغ استکبار نجات داد‪.‬‬ ‫به نظر من حرکت فیدل کاسترو‬ ‫در تاریخ انقالب‏های جهان تاثیرگذار‬ ‫و مانــدگار اســت و صــدای او در‬ ‫امریکای التین به گوش همه رسید‪.‬‬ ‫ثمره انقــاب کوبــا و همکاری‪‎‬های‬ ‫او با کشــورهای امریکای التین در‬ ‫ونزوئالی دوران مرحوم هوگو چاوز‪،‬‬ ‫بولیوی‪ ،‬اکوادور و حتی برزیل قابل‬ ‫مشاهده است‪.‬‬ ‫در این میان اگر برخی از افراد‬ ‫از فوت فیدل کاسترو ابراز شادمانی‬ ‫کردند بــه این دلیل اســت کــه انها‬ ‫ســال ها از وطــن خــود دور بودند و‬ ‫احساسات وطن پرستانه شان کاهش‬ ‫یافته اســت‪ .‬امروز اگــر دو میلیون‬ ‫کوبایی در فلوریــدای امریکا زندگی‬ ‫می کنند بخشی از ان به دلیل مسائل‬ ‫سیاسی است و بخشی نیز به مسائل‬ ‫اقتصادی باز می گردد زیرا امریکا شــرایط سختی را برای‬ ‫کوبا فراهم اورده بود‪.‬‬ ‫باید توجه داشــت که کوبا در ابتــدای حضور فیدل‬ ‫کاسترو با شــرایط سختی مواجه شــد؛ تحریم های شدید‬ ‫امریکا به منظور تغییر رژیم‪ ،‬شرایط شــکننده اقتصادی را‬ ‫برای این کشــور به وجود اورد‪ ،‬به طوری کــه در ان مقطع‬ ‫سعی دارند شعارهای استقالل طلبانه چپی‏ها را سردهند و‬ ‫از ارمان‪‎‬های انها که ارمان‏های مردم خواهی است‪ ،‬بهره‬ ‫ببرند‪ .‬یکی از مســائلی که در رابطه با سیاست‏های کوبا و‬ ‫مناسباتش با امریکا مطرح می شود‪ ،‬از سرگیری ارتباطات‬ ‫واشنگتن‪-‬هاوانا بعد از پنج دهه اســت‪ .‬در این خصوص‬ ‫باید توجه داشــت که این ازســرگیری روابط هیچ تداخلی‬ ‫با ارمان‏های انقالبی فیدل کاســترو نداشت‪ .‬چرا که این‬ ‫امریکا‏یی‪‎‬ها بودند که روابط شان با کوبا را قطع کرده و انها‬ ‫را تحت فشــار تحریم‏ها قرار دادنــد‪ .‬در عین حال همین‬ ‫امریکا بعد از گذشــت دهه‪‎‬ها اذعان کرد که این فشارها و‬ ‫تحریم‏ها تاثیرگذار نبوده است؛ بنابراین کوبایی‏ها دست‬ ‫از ارمان‪‎‬های خود نکشــیدند‪ .‬در این میان باوجودی که‬ ‫امریکا در کوبا ســفارت باز کرد امــا همچنان بخش عمده‬ ‫تحریم‪‎‬ها علیه کوب ا پابرجاست‪ .‬در نتیجه بازگشایی سفارت‬ ‫امریکا در کوبا به معنای دست کشیدن کوبا از ارمان‏هایش‬ ‫نیســت و انها بر سر ارمان‪‎‬هایشــان ایســتاده‪‎‬اند‪ .‬به نظر‬ ‫می‪‎‬رسد که اگر کوبایی‪‎‬ها می خواهند جاودانه شوند و موفق‬ ‫باشند باید این ارمان های ضدامپریالیسم را حفظ کنند‪ .‬در‬ ‫این رابطه اگر از تحریم‪‎‬های امریکا علیه کوبا کمی کاسته‬ ‫شود‪ ،‬کوبا می‪‎‬تواند الگویی برای دیگر کشورهای منطقه‬ ‫قرار گیرد‪ .‬شاید امروز به واسطه تحریم ها از برخی جهات‪،‬‬ ‫کوبا وضعیت خوبی نداشــته باشــد اما باز هم مردم ان از‬ ‫بسیاری از کشورهای امریکای التین که پول زیادی هم‬ ‫دارند شرایط بهتری دارند‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫اردوگاه ضد امپریالیستی‬ ‫سیاست خارجی کوبا پس از فیدل تغییر نمیکند‬ ‫میرقاسم مومنی‬ ‫مدیرعامل موسسه پژوهشی و مطالعات بین المللی‬ ‫چشم انداز ابرار نوین‬ ‫بین الملل‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪5‬‬ ‫کوبا‪ ،‬کشــوری با جمعیت یازده میلیونــی‪ ،‬بزرگترین‬ ‫جزیره دریای کارائیب اســت‪ .‬تاریخ سیاسی این کشور از‬ ‫فراز و نشــیب‪‎‬های زیادی برخوردار بوده که انقالب ســال‬ ‫‪ 1959‬به رهبری فیدل کاسترو نقطه عطفی در تاریخ حیات‬ ‫سیاسی این کشور به شــمار می‪‎‬رود‪ .‬انقالب کوبا متاثر از‬ ‫انقالب ‪ 1917‬روسیه و براســاس ایدئولوژی سوسیالیست‬ ‫پایه ریزی شد‪.‬‬ ‫انقالب کوبا زمانی به پیروزی رســید که جنگ ســرد‬ ‫شدیدی بین امریکا و شوروی سابق در جریان بود‪ .‬پیروزی‬ ‫انقالب کوبا فرصتی مهم برای شوروی جهت موازنه قدرت‬ ‫با امریکا به شــمار می رود‪ .‬حمایت شــوروی از کاســترو و‬ ‫انقالب ایشــان و کمک‪‎‬هــای فنی‪ ،‬مهندســی‪ ،‬نظامی و‬ ‫سیاسی به کوبا در مقابل تهدیدهای امریکا موجب پایداری‬ ‫و دوام حکومت کاسترو در کوبا شد‪ .‬از سوی دیگر شوروی‬ ‫با توسعه مناسبات خود با کوبا‪ ،‬این کشور را به عنوان بخشی‬ ‫از مجموعه کشــورهای اقماری خود در مقابل امریکا قرار‬ ‫داد و در واقع کوبا به عنوان خط مقدم جنگ پنهان و اشکار‬ ‫شوروی با امریکا بوده اســت‪ .‬اوج این منازعات در جریان‬ ‫خلیج خوک‪‎‬ها بین شوروی و امریکا در سال ‪ 1961‬به وقوع‬ ‫پیوســت‪ .‬در این بحران بین المللی دنیا شاهد جنگ اتمی‬ ‫ ناخواسته ای بود که با تدبیر مقامات شوروی و امریکا این‬ ‫ل‪‎‬های‬ ‫جنگ اتمــی انجام نگرفت امــا اثار بحران ان ســا ‏‬ ‫متمادی در روابط امریکا‪ ،‬کوبا و شوروی سایه افکنده بود‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی ایدئولوژی کمونیستی و سوسیالیستی‬ ‫حاکم در کوبا فرصتی برای این کشــور و شوروی به وجود‬ ‫اورد تا کشــورهای دیگر منطقه امریکای التیــن را از این‬ ‫ایدئولوژی متاثر کنند‪ .‬به همین جهت ما شــاهد گسترش‬ ‫جنگ‪‎‬ها و کودتاها در منطقه امریــکای جنوبی و امریکای‬ ‫التین با ایدئولوژی‪‎‬های سوسیالیست و کمونیست بوده ایم‬ ‫که کوبا به نیابت از شــوروی مدیریت این بحران را برعهده‬ ‫داشته است‪ .‬در چنین فضایی فروپاشــی شوروی در سال‬ ‫‪ 1991‬موجــب از بیــن رفتــن بزرگترین حامی سیاســی و‬ ‫اقتصادی نظامی کوبا گردید‪ .‬نبود شوروی موجب شد کوبا‬ ‫با مشکل اقتصادی و حمایت سیاســی شدیدی در جهان‬ ‫روبه رو شــود ولی ایدئولوژی سوسیالیســتی و کمونیستی‬ ‫کاسترو تغییر پیدا نکرد و ایشان با پایبندی و ایدئولوژی خود‬ ‫در چنین موقعیتی با حفظ شرایط موجود سعی کرد کشور را‬ ‫با موقعیت موجود تطبیق دهد‪ .‬بنابراین این موضوع باعث‬ ‫شد که اردوگاه های شرق و کشورهای همسو با شوروی در‬ ‫اروپای شرقی و سایر نقاط از بین بروند و ارتباطات و تجارت‬ ‫بین المللی کوبا به جهت تســلط امریکا بر کشورهای به جا‬ ‫مانده از میراث شــوروی تســلط یابند‪ .‬در واقع تحریم ها و‬ ‫محدودیت های تجاری و سیاسی از سوی امریکا علیه کوبا‬ ‫ی پیمان‪‎‬ها و معاهدات‬ ‫به شــدت اتخاذ شــد و کوبا از تمام ‬ ‫منطقه‪‎‬ای در عرصه هــای تجاری و سیاســی نظامی کنار‬ ‫گذاشته شد‪.‬‬ ‫در طول حیات فیــدل کاســترو‪ ،‬رئیس جمهور فقید‬ ‫کوبا‪ ،‬سازمان سیا و سازمان‏های امنیتی امریکا بیش از ‪638‬‬ ‫بار قصد ترور ایشان را داشــتند که بسیاری از این اقدامات‬ ‫از سوی شوروی کشف و به مقامات کوبا اطالع داده شد و‬ ‫یک سری نیز از طریق کوبا شناسایی شد‪.‬‬ ‫در سیاست داخلی امریکا باتوجه به حضور ‪ 10‬میلیون‬ ‫کوبایی در ایــاالت متحده‪ ،‬مســاله کوبا نقــش مهمی در‬ ‫معاهدات سیاســت داخلی امریــکا بازی می‏‪‎‬کنــد‪ .‬وجود‬ ‫رای دهندگانی با تبار کوبایی و مسئوالنی از نسل دوم و سوم‬ ‫که بیش از ‪ 4‬میلیون مهاجر غیرقانونی در امریکا را شامل‬ ‫می‏شوند‪ ،‬چالشی است که میان مقامات امریکایی مساله‬ ‫ی محسوب می شود‪ .‬انتخابات اخیر ریاست جمهوری‬ ‫مهم ‬ ‫امریکا‪ ،‬نقــش کوبا و اتباع کوبایی قانونــی و غیرقانونی در‬ ‫امریکا را مشخص کرد‪.‬‬ ‫در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما شاهد بودیم که‬ ‫تالش او جهت حل و فصل نیم قرن اختالف با کوبا و ایجاد‬ ‫یک روابط معمولی و متداوم بین دو کشــور به ثمر رسید و‬ ‫این بزرگترین امتیازی بود که اوباما و حزب دموکرات به نام‬ ‫خود ثبت کرد‪ .‬چرا که این مساله می تواند کوبا را از دشمنی‬ ‫با امریکا دراورده و ان را به جامعه کشورهای همسو با امریکا‬ ‫هدایت کند‪ .‬در ادامه‪ ،‬افتتاح سفارت امریکا در کوبا‪ ،‬سفر‬ ‫مقامات بلند پایه امریکا بــه کوبا و دیدار با رائول کاســترو‬ ‫رئیس جمهور کوبا اوج روابط بین دو کشور را مشخص کرد‪.‬‬ ‫در چنین فضای سیاســی کــه امریکا و کوبــا روابط‬ ‫خود را توســعه دادند‪ ،‬بــا انتخاب دونالــد ترامپ به عنوان‬ ‫رئیس جمهور امریکا چالش جدیدی در روابط واشــنگتن‪-‬‬ ‫هاوانا بــه وجود امــد‪ .‬زیرا یکــی از برنامه ها و شــعارهای‬ ‫ی ترامپ بررسی مجدد روابط کوبا و امریکا و اخراج‬ ‫انتخابات ‬ ‫ پنج میلیون کوبایی از ایاالت متحده اســت که این مساله‬ ‫ی میان مقامات دو کشور و جامعه کوبایی های‬ ‫چالش جدید ‬ ‫مقیم امریکا که بیشتر در ایالت میامی حضور دارند‪ ،‬به وجود‬ ‫اورده اســت‪ .‬از این رو جامعه کوبایی‏ها و مقامات کوبایی‬ ‫منتظر شروع فعالیت رسمی سیاسی اقای ترامپ هستند تا‬ ‫ببینند که او تا چه اندازه شعارهای انتخاباتی خود را در عمل‬ ‫ی‏رساند‪.‬‬ ‫به فعلیت م ‪‎‬‬ ‫مساله دیگری که در دوران زنده بودن فیدل کاسترو‬ ‫قابل بررسی اســت‪ ،‬انتقال قدرت از وی به برادرش رائول‬ ‫است‪ .‬باتوجه به کهولت سن و عدم توان جسمی‪ ،‬کاسترو‬ ‫در سال ‪ 2006‬مسئولیت ریاســت جمهوری را به برادر خود‬ ‫رائول کاسترو تنفیذ کرد‪ .‬در واقع کاسترو با این اقدام سعی‬ ‫کرد با انتخاب رائول بتواند مسیری که تبیین شده را ادامه‬ ‫دهد‪ .‬او با تغییرات جز ئی توانست روابط کوبا با کشورهای‬ ‫دیگر را تا حدی موجه تــر کند که نتیجه ان شــروع روابط‬ ‫با امریکا بوده اســت‪ .‬باتوجه به بیماری کاســترو در زمان‬ ‫زمامداری رائول‪ ،‬ایشــان ســعی کرد تا حد امکان در مورد‬ ‫اقدامات خود از ایشان مشــورت بخواهد‪ .‬بنابراین با مرگ‬ ‫فیدل کاســترو سیاســت های رائول ان چنان دچار خدشه‬ ‫نخواهد شد‪ .‬زیرا در شرایط فعلی کاسترو به عنوان یک مبارز‬ ‫نام خود را در امریکای التین ثبت کــرده و این موضوع در‬ ‫منطقه امریکای جنوبی و مردم ماندگار است‪.‬‬ ‫در چنین فضایی به نظر می رسد رائول که از کهولت‬ ‫ســن و بیماری رنج می برد به فکر جانشــین باشد‪ .‬ایشان‬ ‫ســال ‪ 2018‬را ســال انتخاب نفر بعدی و جانشــین خود‬ ‫اعالم کرده و این نشان می دهد ایشان تا سال ‪ 2018‬قصد‬ ‫دارد مشــکالت و موانع پیش رو را چــه در عرصه داخلی و‬ ‫چه بین المللی از بین برده و مســیر را برای جانشــین خود‬ ‫هموار کند‪.‬‬ ‫در دو سال اتی کوبا نقش مهمی در تغییرات داخلی و‬ ‫بین المللی داشته است و سعی کرد با تغییر قانون اساسی‬ ‫همچون چین و تطبیــق قوانین سوسیالیســت با تجارت‬ ‫ازاد و بین المللــی به رغــم حفــظ سوسیالیســت در جهان‬ ‫کاپیتالیسم ادامه حیات دهد‪ .‬از سوی دیگر با ایجاد ارتباط‬ ‫و از بین بردن تنش با کشــورهای متخاصم زمینه را جهت‬ ‫ورود کوبا به جامعــه جهانی بــاز کرد‪ .‬به نظر می‏رســد در‬ ‫چنین فضایی تفاهم بین امریکا و کوبــا بیش از پیش الزم‬ ‫است چرا که ارتباط ســازنده و موثر دو کشــور موجب حل‬ ‫مشــکالت و کدورت های گذشته می‏شــود‪ .‬در عین حال‬ ‫امریکایی‪‎‬ها دوســت دارند در رقابت های فعلی که با چین‬ ‫و روســیه در عرصه های اقتصادی و نظامی دارند کوبا را از‬ ‫اردوگاه کمونیست به اردوگاه کاپیتالیسم دعوت کنند و در‬ ‫صورت جذب کوبا به اردوگاه‪ ،‬امریکا‪ ،‬چین و روســیه را از‬ ‫دست می‏دهد‪ .‬این نقطه عطفی است که امریکا با تمرکز‬ ‫بر ان عالوه بر اســتفاده‪‎‬های نظامی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی‬ ‫بر موقعیت کوبا بیشــتر اشراف خواهد داشــت و به عنوان‬ ‫پتانسیل مثبت از ان استفاده می نماید‪.‬‬ ‫در نهایت بــه نظر من باید منتظــر فعالیت اتی دولت‬ ‫جدید امریکا و سیاســت عملی ان باشــیم و این نکته را در‬ ‫نظر داشــته باشــیم که یاد و خاطر فیدل کاسترو به عنوان‬ ‫یک مبارز و ازادیخواه که در راســتای ازادی کشــورش و‬ ‫کاپیتالیسم جنگید‪ ،‬همیشه زنده خواهد ماند‪.‬‬ ‫کاستروئیسم بدون فیدل‬ ‫رهبر فقیدکوبا مبدع روش انقالبی بود‬ ‫احمد معنوی‬ ‫‪6‬‬ ‫کارشناس مسائل ژئوپلیتیک‬ ‫مواجهه فیدل کاسترو با امریکا‬ ‫فیدل کاســترو پــس از به قــدرت رســیدن و پیش از‬ ‫اینکه اشکارا به ســوی اردوگاه کمونیسم روی اورد‪ ،‬به قصد‬ ‫گفت وگو با مقامات ایاالت متحده امریکا به ان کشور سفر‬ ‫می کند‪ .‬لیکن برخــاف انتظــارش چنان که باید و شــاید‬ ‫پذیرای او نمی شــوند‪ .‬در ان زمان بســیاری از روزنامه ها و‬ ‫رسانه های خبری امریکایی از او به عنوان یک قهرمان ملی‬ ‫یادمی کنند‪.‬ویانهنگامدریکیازمصاحبه هایتلویزیونی‬ ‫در امریکا انکار می کند که یک رهبر کمونیســت است ولی‬ ‫پس از بازگشت از ان سفر‪ ،‬امریکا را امپریالیست می خواند‬ ‫و به گونه ای سرسختانه تر با ان کشور به ستیز می پردازد و به‬ ‫اردوگاه کمونیسم نزدیک تر می شود‪.‬‬ ‫باید اشاره کرد مشخصه عمده ای که انقالب کوبا را از‬ ‫انقالب هایسوسیالیستیپیشازانمتمایزمی کند‪،‬ماهیت‬ ‫چریکی ان اســت‪ .‬اغازگر این انقالب به جــای یک حزب‬ ‫انقالبی که از طریق به دست اوردن رهبری اعتراضات طبقه‬ ‫کارگر قدرت سیاســی را در دست می گیرد‪ ،‬گروهی کوچک‬ ‫چریک بودند که با به دست گرفتن اسلحه با دولت حاکم وارد‬ ‫مبارزه مسلحانه شده بودند‪ .‬حزب کمونیست هوادار شوروی‬ ‫هدفانتنهاسرنگونیرژی مفاسدباتیستابود‪.‬امیزشجنبش‬ ‫چریکی با کمونیسم از ‪ 1961‬پدید امد و ان هنگامی بود که‬ ‫کاسترو به مارکسیسم – لنینیسم روی اورد و ان را ایدئولوژی‬ ‫رسمی کوبا کرد‪ .‬اما کاســترو جنبه هایی از انقالب کوبا را در‬ ‫این دگرگشت ایدئولوژیک زنده نگاه داشت که در نتیجه‪ ،‬به‬ ‫کاستروئیسم سیمای خاصی داد‪ .‬حکومت کاسترو در کوبا‬ ‫بیش از انکه به جاذبه حزب کمونیست بستگی داشته باشد‬ ‫فر (کاریزمای) شــخصی او وابســته بود‪ ،‬زیرا در انقالب‬ ‫به ّ‬ ‫کوبا‪ ،‬حزب کمونیست نقش فعالی نداشت و حکومت جدید‬ ‫بر اســاس حاکمیت حزب به وجود نیامد‪ .‬بــه همین دلیل‪،‬‬ ‫انضباط ان بر اساس اصل رهبری شــخصی قرار داشت نه‬ ‫سانترالیسمدموکراتیک‪.‬‬ ‫کاستروئیسم‪ ،‬بر خالف مائوئیسم‪ ،‬شاخه مستقلی از‬ ‫لنینیسم نیست که نواوری نظری خاصی داشته باشد‪ ،‬بلکه‬ ‫اهمیت ان بیشتر از نظر در پیش گرفتن یک روش انقالبی‬ ‫خاص است‪ .‬بنا بر این روش‪ ،‬پیشاهنگان انقالبی‪ ،‬به جای‬ ‫انکهدرانتظارپیدایششرایط«عینی»مارکسیستیوشرایط‬ ‫ب تمام عیار بنشینند‪،‬‬ ‫«ذهنی» لنینیســتی برای یک انقال ‬ ‫ باید این شــرایط را با اغاز جنبش چریکی از جاهای حساس‬ ‫روســتایی (و کوهســتانی) به وجود اورند‪ .‬به عبارت دیگر‪،‬‬ ‫کاستروئیسمنی زمانندلنینیسمومائوئیسم‪،‬روشیکانقالب‬ ‫پیروزمند در یک کشــور را به عنوان مدل برای کشــورهای‬ ‫دیگر عرضه می کند‪ .‬با این مدل‪ ،‬هم کاسترو و هم چه گوارا‬ ‫اندیشه های مارکسیستی و لنینیستی درباره مراحل انقالب‬ ‫را‪ ،‬که تحول طبقاتی تعیین کننده ان است‪ ،‬کنار می گذارند‪.‬‬ ‫این دو‪ ،‬به عنوان برخاستگان از طبقه میان ه که از طبقه خود‬ ‫بریده اند‪ ،‬چنین دریافتند که انقــاب امریکای التین یک‬ ‫ی اســت که از نظر سیاسی از فالکت‬ ‫جنگ طوالنی چریک ‬ ‫اجتماعی مایهمی گیرد‪.‬کاستروئیسم‪،‬به عنوان‬ ‫روش انقالبی‪ ،‬در دهه هــای ‪ 1960‬و ‪ 1970‬در‬ ‫جهان سوم نفوذ گسترده ای داشته است‪.‬‬ ‫کوبا بدون فیدل‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫کوبایاحزبسوسیالیستمردمکوبادرابتدایبهدستگرفتن‬ ‫قدرتتوسطانقالبیون‪،‬حزبکمونیستواپوزیسیونسنتی‬ ‫چپ کوبا تردیدهای جدی نسبت به نیات شورشیان جنبش‬ ‫بیست و شش ژوئیه ابراز می کرد‪ .‬با این حال تا‪ ۱۹۶۱‬گرایش‬ ‫کاسترو و نیروهای سنتی کمونیسم در کوبا به طور روز افزون‬ ‫به هم نزدیک شدند تا سرانجام در این سال جنبش‪ 26‬ژوئیه‪،‬‬ ‫حزب سوسیالیســت مردم کوبا و گروه انقالبی ‪ 13‬مارس با‬ ‫پیوستن به یکدیگر سازمان متحدی تشکیل دادند که بعدها‬ ‫تبدیل به حزب کمونیست کوبا شد و تا امروز قدرت سیاسی را‬ ‫در کشور کوبا در دست دارد‪ .‬از این زمان است که ما در ادبیات‬ ‫سیاســی جهان با واژه جدیدی اشنا می شــویم که به عنوان‬ ‫کاستروئیسممطرحشدهاست؛درواقعکاستروئیسمامیزه ای‬ ‫از سنت انقالبی امریکای التین و ایدئولوژی کمونیسم است‬ ‫که فیدل کاســترو‪ ،‬رهبر کوبا پدید اورنده ان است‪ .‬جنبش‬ ‫انقالبی کوبا در اغاز‪ ،‬ایدئولوژی یا نظریه روشــنی نداشت و‬ ‫هرچندامریکاومتحداناینکشورازفیدل‬ ‫کاستروی انقالبی یک چهره خطرناک ساخته‬ ‫بودن د اما کاسترو در میان بسیاری از کشور های‬ ‫چپگــرا به ویــژه در نظام هــای سوسیالیســتی‬ ‫امریکای التین و افریقا چهره ای بسیار محبوب‬ ‫و مورد تحسین بوده اســت‪ .‬اکنون مرگ او که‬ ‫پیش از این یک پرسش اساســی را برای اینده‬ ‫کوبا مطرح می کند‪ ،‬به نظر مشکل چندانی برای‬ ‫رائول کاســترو که پیش از این جایگاه خود را در‬ ‫قدرت مستحکم کرده است‪ ،‬به وجود نخواهد‬ ‫اورد‪ .‬هرچند رائول کاســترو همواره برادر بزرگ‬ ‫خود را تحسین کرده و خود را دنباله رو وی دانسته‬ ‫ت اما در دوران زمامداری رائول کوبا تغییرات‬ ‫اس ‬ ‫زیادی را به چشم دیده است‪.‬‬ ‫اصالحات اقتصادی مبتنی بر  نظــام بازار و موافقت با‬ ‫ایاالت متحده بــرای برقراری روابــط دیپلماتیک و کاهش‬ ‫تنش ها از جمله این تغییرات اســت‪ .‬اوج ایــن تغییرات را‬ ‫می توان در سفر باراک اوباما به کوبا دید‪ .‬با این حال فیدل‬ ‫کاســترو حضور اوباما در هاوانا را در ادامه اثر یک دومینوی‬ ‫سیاسی می دید که قرار بود چپ ها را کنار بزند‪ .‬از این رو فیدل‬ ‫پس  از ‪ 17‬سال غیبت‪ ،‬در ســال ‪ 2014‬در کنگره حزب کوبا‬ ‫حاضر شد تا اخرین توصیه های انقالبی خود را گوشزد کند‪.‬‬ ‫او برای این سخنرانی تاریخ ‪ 19‬اوریل را برگزید که مصادف‬ ‫با پنجاه و پنجمین سال شکســت امریکا در خلیج خوک ها‬ ‫بود‪ .‬فیدل کاسترو اعالم کرد‪« :‬ایده های کمونیستی کوبا‬ ‫در این سیاره پایدار خواهد ماند و دستاوردهایشان ادامه پیدا‬ ‫می کند ‪ ».‬او در ادامه افراد حاضر را به مبارزه بدون اتش بس‬ ‫دعوت کرد ‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫کمونیســم به معنای اشــتراک یکی از قدیمی ترین‬ ‫مکاتب سیاسی دنیا ســت که فالســفه ای مانند افالطون‬ ‫نخستین بار ان را عنوان کرده اند؛ از قرن پانزدهم به بعد نیز‬ ‫بسیاریازفالسفهومتفکریناروپاییدربارهکمونیسمسخن‬ ‫گفته اند که برجسته ترین انان سن ســیمون ‪ ،‬فوریه و لوئی‬ ‫بالنهستندتااینکهکارلمارکسوفردریکانگلسباانتشار‬ ‫مانیفیست کمونیســت حرکت تازه ای در نهضت کمونیسم‬ ‫جهانی به وجود اوردند‪ .‬نزدیک به هفتاد سال پس از ان نیز‬ ‫لنینبااستقرارنخستینحکومتکمونیستیجهاندرروسیه‬ ‫امکاناتاجرا ییتئوری هایکمونیستیرادرمعرضازمایش‬ ‫گذاشت‪.‬ازنظرفلسفیواقتصادیکمونیسموسوسیالیسم‬ ‫دارای ریشه واحدی هستند‪ .‬ازجمله سردمداران این تفکر‬ ‫در منطقه امریکای التین فیدل کاسترو‪ ،‬چریک ازادی خواه‬ ‫اهل کوبا بود که با همکاری یار دیرینه اش ارنســتو چه گوارا‬ ‫توانستشکستسختیبرطرفدارانامریکایامپریالیست‬ ‫یعنی دشمن سرسخت کمونیســم تحمیل کرده و حکومت‬ ‫را در دســت گیرد‪ .‬این چریک پیر پس از ‪ 90‬سال زندگی در‬ ‫تاریخ ‪ ۲۵‬نوامبر ‪ ۲۰۱۶‬چشم از جهان فرو بست تا بهانه ای‬ ‫باشد برای مروری بر سیر شکل گیری افکارش‪.‬‬ ‫فیــدل کاســترو در ‪ 13‬اگوســت ‪1926‬‬ ‫در شــرق کوبــا به دنیــا امــد‪ .‬خانــواده او جز و‬ ‫اسپانیایى هایى بودند که به امید اینده اى بهتر‬ ‫به کوبا مهاجرت کرده بودند‪ .‬او در ســال ‪1942‬‬ ‫میالدی وارد کالج بلئن شــهر هاوانا شد و پس‬ ‫از کســب دیپلم وارد دانشــکده حقــوق هاوانا‬ ‫شد‪ .‬در ســال ‪ ،1947‬با قوت گرفتن ناعدالتی‬ ‫اجتماعی در فضای حاکم بر کوبا‪ ،‬کاســترو به‬ ‫عضویت پارتیدو ارتودوکسوس که در ان زمان‬ ‫به تازگی توســط ادواردو چیباس تشکیل شده‬ ‫بود‪ ،‬درامد‪ .‬این گروه هــر چند در انظار عمومی‬ ‫چهره های مقبول و موجهی نبودن د اما خواسته‬ ‫اصلی شان اصالح اوضاع اجتماعی و برقراری‬ ‫عدالــت در کوبا بــود‪ .‬در حقیقت انهــا ازادی و‬ ‫استقالل سیاسی‪ ،‬اقتصادی کوبا و رهایی اش‬ ‫از سلطه کشور امریکا را هدف قرار داده بودند‪.‬‬ ‫مهم ترین خصلت سیاســى فیــدل در ان زمان‬ ‫عقاید و نظرات ضد امریکایى او بود‪ ،‬هرچند هنوز با نام یک‬ ‫مارکسیستازاویادنمى شد‪.‬درسال‪ 1952‬میالدیازسوی‬ ‫حزب ارتودوکسوس نامزد انتخابات مجلس شد‪ .‬انتخاباتی‬ ‫که هرگز برگزار نشــد زیرا در روز ‪ 10‬مارس ‪ 1952‬فولخنسیو‬ ‫باتیستا در یک کودتا رئیس جمهور وقت را سرنگون کرد‪ .‬از‬ ‫این زمان مبارزه سیاسی فیدل کاسترو با حکومت دیکتاتوری‬ ‫باتیستا اغاز شد‪ .‬کاسترو به همرا برادرش رائول به مکزیک‬ ‫رفت‪ .‬او در انجا با دومرد اشــنا شــد که اهمیت بسزایی در‬ ‫زندگی اش داشــتند؛ ارنســتو چه گوارا و البرتو بایو؛ کاسترو‬ ‫به همراه دوســتان جدید خود‪ ،‬جنبش ‪ 26‬جــوالى را به راه‬ ‫انداختند و ارتش انقالب را سازماندهى و شروع به عضوگیرى‬ ‫کردند‪.‬در‪ 15‬نوامبر‪ 1956‬فیدلبهکوبابازگشتهوبهکوه هاى‬ ‫«سیراماسترا» رفته و عملیات جنگ نامنظم را از انجا ادامه‬ ‫داد‪ .‬او با کســب طرفداران زیاد توانست باتیستا را شکست‬ ‫داده و در ‪ 16‬فوریــه همــان ســال ‪ 1959‬فیــدل به عنوان‬ ‫نخست وزیردولتجدیدسوگندیادکردوبالفاصلهاصالحات‬ ‫خود را اجرا و ب ا ملى کردن منافع و دارایى هاى امریکا در کوبا‪،‬‬ ‫حکومت سوسیالیست خود را اغاز کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪69‬‬ ‫معمای قهرمانی‬ ‫حدس زدن قهرمان لیگ برتر کار ســاده ای نیست‪ .‬مخصوصا به این دلیل‬ ‫که هیچ کدام از تیم های مطرح لیگ برتری شاکله شــان را حفظ نکرده اند‪ .‬انها‬ ‫تعداد زیادی جابه جایی داشته اند و پر ستاره ترین تیم ها شاید برای اماده شدن‬ ‫فرصت زیادی الزم داشته باشند‪ .‬اما به نظر می رسد که قهرمانی لیگ برتر به یکی‬ ‫از شهرهای تهران یا تبریز برسد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫جنگمخالفانکی روش‬ ‫تراکتورسازیوپرسپولیس‬ ‫مدعیاناصلیقهرمانیلیگبرترهستند‬ ‫‪1‬‬ ‫تراکتورسازی و پرسپولیس حاال جدی ترین مدعیان‬ ‫کســب عنوان قهرمانی در لیگ برتر هستند‪ .‬در پایان هفته‬ ‫یازدهم هر دو تیم با امتیاز ‪ ۲۳‬برابر شــدند ام ا تراکتورسازی‬ ‫به لطف تفاضــل گل بهتر در صدر قرار گرفــت‪ .‬اتفاقی که‬ ‫هوادارانپرشوراینتیممدت هابودانتظارشرامی کشیدند‪.‬‬ ‫اگر چه نفت تهــران و پیکان و ذوب اهن و البته اســتقالل‬ ‫در رده های بعدی جدول لیگ برتر شــانس قــرار گرفتن در‬ ‫کورسقهرمانیرادارنداماروشناستکهرقابتاصلیمیان ‬ ‫تراکتورسازی و پرسپولیس است‪ .‬البته قلعه نویی و برانکو در‬ ‫تازه ترین واکنش های خود درباره موضوع قهرمانی واکنش‬ ‫قابل پیش بینی از خود نشان داده اند‪ .‬قلعه نویی گفته است‪:‬‬ ‫«صحبت کردن درباره قهرمانی زود است و من فعال به این‬ ‫موضوع فکر می کنــم که تیمم حرکت رو به جلویی داشــته‬ ‫باشد و بازی های هجومی از خود به نمایش بگذارد‪ ».‬برانکو‬ ‫نیز وقتی با این ســوال روبه رو شــده که فکر نمی کنید سایه ‬ ‫تراکتورسازی برای رسیدن به قهرمانی لیگ برتر سنگین تر‬ ‫از قبل شده است؟ اینگونه واکنش نشان داده است‪« :‬نباید‬ ‫انتظار داشته باشید تا اینجای فصل ما با ‪ ۱۵‬امتیاز اختالف‬ ‫نســبت ب ه تراکتور از این تیم باالتر باشــیم‪ .‬لیگ طوالنی و‬ ‫سرنوشتش مجهول است‪ .‬بازی های امسال سخت خواهد‬ ‫بود ‪ .‬تراکتور تقویت شــده و اســتقالل و نفت هم تیم های‬ ‫قوی هستند‪ .‬پیکان دور از انتظار ظاهر شده و سپاهان نیز تا‬ ‫انتهایفصلبهرتبه هایباالترصعودخواهدکردبنابراینهر‬ ‫اتفاقیممکناستبیفتد‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫حاشیه های تیم برانکو‬ ‫ تراکتورســازی و پرســپولیس در حالــی جنــگ‬ ‫صدرنشینی شــان را ادامه می دهند که به نظر می رســد تیم‬ ‫برانکوحاالنسبتبهقبلحاشیه هایبیشتریدارد‪.‬همهچیز‬ ‫به بازگشت عجیب دو بازیکن مغضوب برانکو یعنی طارمی ‬ ‫و رضاییان برمی گــردد‪ .‬این دو بازیکن وقتــی به رغم میل‬ ‫باطنی برانکو به پرسپولیس برگشتند همه چیز به هم ریخت‪.‬‬ ‫برانکو تا جایی که می توانست در مقابل خواسته مستقیم و‬ ‫غیر مستقیم مسئوالن و هواداران پرسپولیس مقاومت کرد‬ ‫و رضاییان را به میدان نمی فرســتاد اما باالخره تسلیم شد‪.‬‬ ‫این تسلیم شدن اقای سرمربی اما اتفاق خوبی نبود‪ .‬چه او‬ ‫حاال بعد از هر باخت مورد انتقاد رسانه ها و پیشکسوتان قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬عمدتا نیز به این دلیل سرزنش می شود که مقابل‬ ‫بازیکن ســاالری مقاومت نکرده اســت‪ .‬اما این همه ماجرا‬ ‫نیست‪.‬برانکوکهازاتفاقاتباشگاهپرسپولیسچندانراضی‬ ‫ی در بازی های‬ ‫نیســت حاال بعد از عدم گلزنی مهدی طارم ‬ ‫اخیر ایــن تیم فرصت تسویه حســاب پیدا کرده اســت‪ .‬او‬ ‫ضمن انتقاد از ناکامی مهاجم تیمش در امر گلزنی گفت که‬ ‫امکان نیمکت نشینی طارمی دور از ذهن نیست و در پاسخ به‬ ‫ی در پرسپولیس به‬ ‫این سئوال که ایا عدم تمرکز مهدی طارم ‬ ‫خاطرپستمتفاوتشباتیم ملیفوتبالایراننیست‪،‬اینگونه‬ ‫واکنش نشان داد‪« :‬نه‪ ،‬این نمی تواند دلیل محکمی باشد‪.‬‬ ‫طارمی درتیم ملی دریکپست غیرتخصصیبازیمی کندو‬ ‫برایش شانس گل ایجاد نشده است اما در پرسپولیس در دو‬ ‫بازی اخیر حداقل‪ ۱۰‬فرصت صد درصد گل داشته است‪».‬‬ ‫هر چند عده ای معتقدند این خط و نشان های برانکو‬ ‫صرفا به این دلیل صورت گرفته که طارمــی را برای گلزنی‬ ‫دوباره صاحــب انگیزه کند‪ .‬بــا این حــال روزی که مهدی‬ ‫طارمی بر خالف نظر برانکو و بنا بر تصمیم مدیریتی باشگاه‬ ‫پرســپولیس بعد از بازگشــت از ترکیه به جمع سرخ پوشــان‬ ‫پیوست‪ ،‬شاید کمتر کسی فکر می کرد که این بازیکن خیلی‬ ‫زود با فرصت ســوزی هایش حوصله برانکو را انقدر سر ببرد‬ ‫که پرفسور برای حل مشــکل «گل نزنی» تیمش به دنبال‬ ‫راهکار هایمختلفباشد‪.‬‬ ‫در حالــی کــه یک ســوم از شــانزدهمین دوره‬ ‫رقابت های لیگ برتر سپری شــده‪ ،‬حوصله برانکو رسما از‬ ‫فرصت ســوزی های این بازیکن ســر رفته تا جایی که یکی‬ ‫از مهمتریــن قســمت های اخرین مصاحبه برانکــو به این‬ ‫بازیکن اختصاص داشته است؛ «این یک واقعیت است که‬ ‫لو انتقاالت زمستانی به دنبال جذب یک‬ ‫پرســپولیس در نق ‬ ‫مهاجم تمام کننده و تمام عیار برای تیمش می گردد‪ .‬دیروز‬ ‫نام «رحیم زهیوی» به عنوان گزینه سرخ پوشان مطرح شد و‬ ‫امروز نام «گادوین منشا»‪ ،‬مهاجم تیم پیکان‪».‬‬ ‫اینکه «زهیوی» و «منشــا» واقعا در بین گزینه های‬ ‫پرسپولیس باشند یا نباشند‪ ،‬اینکه در نهایت یکی از این دو در‬ ‫پنجره نقل و انتقاالت زمستانی سرخ پوش شوند یا خیر‪ ،‬هنوز‬ ‫به درستی مشخص نیست‪ .‬اما همین که این اسامی مطرح‬ ‫می شود‪ ،‬ولو همراه با تکذیب شدن ثانویه‪ ،‬نشان دهنده این‬ ‫واقعیت اســت که فرصت ســوزی های طارمی برای برانکو‬ ‫قابل تحملنیست‪.‬‬ ‫برانکو که تیمش در بــازی با پیکان انقــدر فرصت از‬ ‫دست داد تا این تیم صدر جدول را از دست بدهد‪ ،‬تنها سه‪،‬‬ ‫چهار بازی فرصت دارد تــا نظر برانکو را نســبت به خودش‬ ‫عوض کند‪ .‬وگرنه باید این انتظار را داشته باشد که سرمربی‬ ‫این تیم برای حل ریشــه ای مشکل خط حمله تیمش از هر‬ ‫راهکاری استفاده کند‪ .‬ولو شــده این راهکار منجر به تنگ‬ ‫شــدن جایگاه اقای گل فصل گذشته لیگ در ترکیب ثابت‬ ‫سرخ پوشان باشد‪.‬‬ ‫در سوی مقابل اما به نظر می رســد که امیر قلعه نویی‬ ‫از عملکــرد مهاجمــان خــود رضایــت دارد‪ .‬او مهاجمان‬ ‫فرصت طلبی دارد که قدر موقعیت هــا را به خوبی می دانند‪.‬‬ ‫برای اثبات این ادعا تنها می توان به امار استناد کرد؛ جایی‬ ‫ک ه تراکتورسازی در بین تیم های لیگ برتر با باالترین تعداد‬ ‫ی است؛ همان تیمی که‬ ‫گل زده نشان داده که تیمی هجوم ‬ ‫پرشورها می خواهند‪.‬‬ ‫هر چن د تراکتورســازی را می توان پرســتاره ترین تیم‬ ‫لو انتقاالت‬ ‫لیگ برتر نیز برشــمرد‪ .‬انجــا که در فصــل نق ‬ ‫عملکرد ویژه ای داشــت‪ .‬برای روشن شــدن این عملکرد‬ ‫ویژه بد نیســت کمی به عقب برگردیم‪ .‬جایــی که تیم ها در‬ ‫لو انتقاالت رقابت سختی با یکدیگر داشتند‪ .‬بدون‬ ‫فصل نق ‬ ‫شک پر سروصداترین تیم لیگ برتر ابی ها بودند‪ .‬تیمی که‬ ‫مصائب مدعیان مدرن‬ ‫پرسپولیس یا تراکتورسازی؛ کدامیک‬ ‫بیشتر شبیه قهرمان هستند؟‬ ‫طاهری فعال می ماند‬ ‫مصلحت اندیشی وزیر درباره‬ ‫پرسپولیس‬ ‫تغییرات زیادی در تیمش ایجاد کرد تــا بتواند در لیگ برتر‬ ‫قهرمان شود‪ .‬انها علیرضا منصوریان را روی نیمکت اوردند‬ ‫که در چند سال اخیر توانایی هایش را به نمایش گذاشته بود‬ ‫و بعد در تمام خطوط خریدهای خوبی داشتند اما نه علیرضا‬ ‫منصوریان نه خریدهای استقالل تا اینجای کار نتوانسته اند‬ ‫انتظارهواداراناستقاللرابراوردهکنند‪.‬هرچنداستقاللدر‬ ‫شرایط بهتری نسبت به قبل قرار گرفته است‪ .‬استقالل سال‬ ‫گذشتهتیمیکم تجربهبودکهدرهفته هایپایانی‪،‬قهرمانی‬ ‫لیگ برتر را از دست داد اما امســال ابی ها تیم باتجربه تری‬ ‫دارد با ملی پوشان بیشتر وبازیکنان ستاره تر‪ .‬همین موضوع‬ ‫انتظارات را از این تیم باال برده اســت‪ .‬تیمی کــه تازه کنار‬ ‫یکدیگر جمع شده باشد معموال برای امادگی در هفته های‬ ‫ابتدایی فصل با مشــکل مواجه خواهد بود‪ .‬تا ســتاره ها به‬ ‫یکدیگر عادت کنند زمــان قابل توجهی باید بگــذرد و این‬ ‫موضوع به ضرر استقالل تمام شده است‪ .‬اما در مدل جذب‬ ‫بازیکنانوپست هاییکهبازیکنجذبشدهاست‪،‬استقالل‬ ‫یکی از بهترین عملکرد ها را داشــته اســت؛ عملکردی که‬ ‫منصوریانهنوزنتوانستهپاسخ مناسبیبهانبدهد‪.‬‬ ‫لو انتقاالت بــه اندازه‬ ‫پرســپولیس امــا در فصــل نق ‬ ‫استقالل پر ســروصدا نبود‪ .‬در مورد پرسپولیس یک نظریه‬ ‫ثابت وجود دارد‪ .‬انها ضعف ســال قبل را برطرف کرده اند و‬ ‫در روزهای اخر نقطه قوت شــان را حفظ کردند‪ .‬شــاگردان‬ ‫برانکو سال گذشــته بســیار خوب گل می زدند‪ .‬انها رامین‬ ‫رضاییان را بــرای پاس گل داشــتند که رفت و برگشــت او‬ ‫لو انتقاالت ان قدر حاشــیه ســاز شــد که هنوز‬ ‫در فصل نق ‬ ‫هم ترکش هایش تیم برانکو را دچار بــه هم ریختگی کرده‬ ‫اســت‪ .‬طارمی هم همین طور‪ .‬بــا این حال پرســپولیس‬ ‫نقطه ضعف اش را خوب برطرف کرده‪ .‬انها خط دفاعی شان‬ ‫را با تعدادگل خــورده باال کنــار گذاشــتند و باجذب جالل‬ ‫حســینی‪ ،‬گولچ و بیرانوند تا حد زیادی مشکلشان را ترمیم‬ ‫کردند‪ .‬اما برای قهرمان شدن باید خط حمله نیز بتواند گل‬ ‫بزند‪.‬پرسپولیسچقدرشانسبرایقهرمانیدارد؟جواباین‬ ‫سوالکمیسختاستچونقرمزهاماننددوتیمدیگرتعداد‬ ‫زیادیتغییرداشته اندوهمینموضوعباعثشدهتاخیلی ها‬ ‫ب ا تردید در این باره سخن بگویند‪.‬‬ ‫ی تراکتورســازی‬ ‫اما یکی از بخت های اصلی قهرمان ‬ ‫است؛ حتی برخی معتقدند انها شانس اول قهرمانی هستند‪.‬‬ ‫انها امیرقلعه نویــی را دارند که تعــداد قهرمانی های زیادی‬ ‫داشته‪ ،‬کرارجاسم را دارند و در خط حمله ادینیو‪ .‬اما این همه‬ ‫ماجرادرمور دتراکتورسازینیست‪.‬کادرمدیریتیاینباشگاه‬ ‫بهخوبیتوانستهباهوادارانپرشوراینتیمارتباطبرقرارکند‪.‬‬ ‫رابطهتنگاتنگمدیرعاملاینباشگاهباپرشورهاباعثشدهتا‬ ‫یتراکتورسازیندارند‬ ‫برخیجریان هاکهعالقه ایبهقهرمان ‬ ‫نتوانند برایقرمزهایتبریز حاشیه ایجاد کنند‪.‬‬ ‫انها در نقــل و انتقاالت فوق تصور عمــل کردند و هر‬ ‫ابزاری برای قهرمانی نیاز بوده برای قلعه نویی فراهم کردند‪.‬‬ ‫مساله این است؛ ترکیب اصلی‬ ‫اصلی ترین چالش های سرمربی پرسپولیس چه مواردی است؟‬ ‫هومن افاضلی‬ ‫‪2‬‬ ‫کارشناسفوتبال‬ ‫رفتار سپاهان در نقل و انتقاالت باهمیشهفرق داشت‪.‬‬ ‫زردهای اصفهان که عادت داشــتند ســتاره های تیم های‬ ‫مختلف را با پیشنهادهای مالی جذب کنند امسال سیاست‬ ‫دیگری در پیش گرفتند‪ .‬انها ســقف قرارداد ‪ 750‬میلیونی‬ ‫گذاشــتند و به همین دلیل ســتاره هایی چــون‪ ،‬غفوری و‬ ‫خلعتبری را از دست دادند‪ .‬سپاهان البته از زمانی که با ویسی‬ ‫به توافق رسید مشخص بود در سال جاری به دنبال ستاره ها‬ ‫نیست و از مربی خودش انتظار دارد که تیمی برای سال های‬ ‫بعدبسازد‪.‬سپاهانامادرسالیاناخیرصاحبشخصیتقابل‬ ‫توجهی در لیگ برتر شده که همیشه شانس قهرمانی است‪.‬‬ ‫انها کم تغییرترین تیم لیگ برتر هستند‪ .‬تیم خوب و‬ ‫ســرحال اصفهانی که به قهرمانی جام حذفی رسید فقط با‬ ‫خروج‪ 6‬بازیکنامادهفصلجدیدشد‪.‬شایددرمیانتیم های‬ ‫لیگ برتری پرسپولیس از همه بیشتر نیاز داشت که به شکل‬ ‫ذوب اهنعملکندوباکمترینتغییربهلیگجدیدبرسد‪.‬اما‬ ‫ذوب اهن به این کیفیت رسید‪.‬‬ ‫با همه اینهــا اما حــدس زدن قهرمان لیــگ برتر کار‬ ‫ســاده ای نیســت‪ .‬مخصوصا به این دلیل که هیچ کدام از‬ ‫تیم های مطرح لیگ برتری شاکله شان را حفظ نکرده اند‪.‬‬ ‫انها تعداد زیادی جابه جایی داشته اند و پر ستاره ترین تیم ها‬ ‫شاید برای اماده شدن فرصت زیادی الزم داشته باشند‪ .‬اما‬ ‫به نظر می رســد که قهرمانی لیگ برتر به یکی از شهرهای‬ ‫تهران یا تبریز برسد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫در بازی مقابل استقالل خوزستان می تواند این پیام را برای‬ ‫بازیکنانیچونرضائیانونوراللهیداشتهباشدکهدرصورت‬ ‫ضعیف ظاهر شــدن بازیکنان اصلی‪ ،‬انها توسط برانکو به‬ ‫میدان فراخوانده می شوند‪ .‬برانکو قائل به تغییرات زیاد در‬ ‫ترکیب تیمش نیست و این گونه نیست که در ترکیب تیمش‬ ‫در دو بازی متوالی تغییرات زیادی به وجود اورد‪ .‬اما او کامال‬ ‫عملکرد بازیکنــان اصلی را زیرنظر دارد و این گونه نیســت‬ ‫که به انها کارت ســبز ورود به ترکیب اصلی را برای همیشه‬ ‫داده باشد‪.‬از طرفی دیگر‪ ،‬این میزان حساسیت به ترکیب‬ ‫اصلی پرسپولیس ان هم در حالی که تنها ‪ 11‬هفته از لیگ‬ ‫گذشته و هنوز لیگ قهرمانان اسیا نیز شروع نشده است‪ ،‬تا‬ ‫حدود زیادی بی دلیل و زودهنگام است‪ .‬درگیر کردن ذهن‬ ‫برانکو به حواشی نیمکت نشینی بازیکنان از سوی هواداران‬ ‫پرسپولیس‪ ،‬تنها باعث برهم خوردن تمرکز این مربی خواهد‬ ‫شد‪ .‬برانکو مربی جوانی نیست و به ان اندازه تجربه دارد که‬ ‫بتواند تعادلــی را بین ترکیب اصلی و ذخیــره در طول زمان‬ ‫به وجود اورد تا هم بهترین نتیجه حاصل شود و هم از بروز‬ ‫بی انگیزگی در بین بازیکنان جلوگیری کنــد‪ .‬این نکته نیز‬ ‫بسیار مهم است که با انجام بازی های بیشتر و هماهنگ تر‬ ‫شــدن ترکیب های مختلف بازیکنــان از نظــر تاکتیکی‪،‬‬ ‫انعطاف پذیری برانکو نیز در تغییــر ترکیب تیمش افزایش‬ ‫می یابد‪ .‬برانکو در حال پایه ریزی تاکتیکی تیمی است که‬ ‫با اســتراتژی متفاوتی از فصل پیش پا به لیگ شــانزدهم‬ ‫گذاشته اســت‪ .‬وقتی به مرور زمان ذهنیت همه بازیکنان‬ ‫به تاکتیک برانکو نزدیک شد و او موفق شد ان را در تیمش‬ ‫نهادینه کند‪ ،‬ان گاه تغییــر دادن ترکیب اصلی در بازی ها‪،‬‬ ‫باعث اختــال در روند بــازی و کار گروهی تیــم نخواهد‬ ‫شد‪.‬هواداران پرسپولیس باید به برانکو و ایده هایش اعتماد‬ ‫کنند و از این طریق باعث به وجود امدن انتظارات حاشیه ساز‬ ‫در بین بازیکنان نیمکت نشین تیم نشوند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫کار برای برانکو کمی ســخت شده اســت؛ انتخاب‬ ‫ترکیب اصلی؛ این اصلی ترین چالش برانکو در بازی های‬ ‫اخیر بوده اســت‪ .‬دقیقا به همین دلیل بایــد دائما در حال‬ ‫پاسخگویی به رسانه ها باشد‪ .‬اینکه چرا از بازیکنان دیگری‬ ‫که مدعی حضور در ترکیب اصلی هستند‪ ،‬استفاده نمی کند‪.‬‬ ‫برانکوفصلقبل‪،‬الترناتیوخاصیبرایترکیباصلیتیمش‬ ‫نداشــت چرا که نیمکت فقیر پرســپولیس مهمترین نقطه‬ ‫ضعف پرسپولیس معرفی می شد‪ .‬فاصله زیاد بین بازیکنان‬ ‫اصلی و ذخیره باعث شــده بود تا عمال دســت برانکو برای‬ ‫انجام تعویض در بازی ها نیز بســته باشد‪ .‬بنابراین حواشی‬ ‫به وجود امده در فصل جدید در مورد نیمکت نشینی ستاره ها‪،‬‬ ‫در فصل قبل وجود نداشت‪ .‬اما حکایت فصل جدید کامال‬ ‫متفاوت از فصل قبل بوده است‪ .‬جذب بیش از ‪ 10‬بازیکن‬ ‫جدید‪ ،‬باعث شده تا نیمکت پرسپولیس برخالف فصل قبل‬ ‫نیمکتی قوی و قابل اعتنا باشد‪ .‬اما همین موضوع تبدیل به‬ ‫دردسر اصلی برانکویی شده اســت که چندان اعتقادی به‬ ‫تغییر ترکیب تیمش در بازی های مختلف ندارد‪.‬‬ ‫مطمئنــا برانکــو به عنوان یــک مربی حرفــه ای‪ ،‬به‬ ‫وضعیت نیمکت نشــینان تیمش و تاثیری که نارضایتی یا‬ ‫بی انگیزگی این بازیکنان در صورت ادامه نیمکت نشــینی‬ ‫بر تیمش خواهد گذاشت‪ ،‬فکر کرده و حتما با درنظرگرفتن‬ ‫همه جوانب اســت که درخواســت جذب ســتاره ای چون‬ ‫ســروش رفیعی را در نیم فصــل داده اســت‪ .‬برانکو خوب‬ ‫می داند کــه نیمکت نشــینی بازیکنانی نظیر علــوان زاده‪،‬‬ ‫محرمی‪ ،‬ارام طبع‪ ،‬زاهدی‪ ،‬پیریموف و‪ ...‬مشکل چندانی‬ ‫برای او و تیمــش ایجاد نخواهد کرد چرا کــه این بازیکنان‬ ‫با ذهنیت فیکس بازی کــردن به پرســپولیس نیامده اند و‬ ‫مجاب شده اند که برای رسیدن به ترکیب اصلی باید تالش‬ ‫زیادی کنند‪ .‬اما این قضیــه در مورد رامین رضائیان‪ ،‬احمد‬ ‫نوراللهی و بازیکنانی نظیر علیپور و عالیشــاه فرق می کند‪.‬‬ ‫این بازیکنان هر کدام ادعای بازی کردن در ترکیب اصلی را‬ ‫دارند و نیمکت نشینی را نوعی پسرفت در مسیر فوتبالی خود‬ ‫می بینند‪.‬بافرضپیوستنسروشرفیعیتعدادناراضی های‬ ‫مهم روی نیمکت پرسپولیس به چهار بازیکن خواهد رسید‪.‬‬ ‫چرا که در حالت عادی اگر پرسپولیس با ترکیب روز بازی با‬ ‫استقالل خوزســتان به میدان برود‪ ،‬رضائیان‪ ،‬نوراللهی‪،‬‬ ‫عالیشــاه تبدیل به مهم ترین نیمکت نشــینان پرسپولیس‬ ‫خواهندشدوهمینسهبازیکننیزبه عنوانبازیکنجانشین‬ ‫در ان بازی به میــدان رفتند‪.‬اما ایا برانکــو فقط در صورت‬ ‫محرومیتیامصدومیتبازیکناناصلیخود‪،‬دستبهتغییر‬ ‫ترکیب می زند یا اینکه مالک های دیگری نیز برای تعیین‬ ‫ترکیب اصلی تیمش در هر بازی دارد؟ برانکو در بازی مقابل‬ ‫استقالل خوزســتان عالیشــاه را پس از مدت ها در ترکیب‬ ‫اصلیقرارنداد‪.‬اینموضوعخودنشانه ایاستبراینکهاین‬ ‫مربی در صورت لزوم‪ ،‬بسته به امادگی بازیکنان یا تاکتیک‬ ‫مقابله با تیم حریف‪ ،‬بازیکن اصلی را روی نیمکت قرار داده‬ ‫و از بازیکن دیگر استفاده می کند‪ .‬نیمکت نشینی عالیشاه‬ ‫رحمتی بی جانشین است‬ ‫اصلی ترین چالش های سرمربی‬ ‫پرسپولیس چه مواردی است؟‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫مصائبمدعیانمدرن‬ ‫پرسپولیس یا تراکتورسازی؛ کدامیک بیشتر شبیه قهرمان هستند؟‬ ‫جالل چراغپور‬ ‫کارشناس فوتبال‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫‪3‬‬ ‫این واقعیت قابل انکار نیست که هم پرسپولیس و هم‬ ‫ تراکتورسازی اصلی ترین مدعیان قهرمانی لیگ امسال‬ ‫هستند‪ .‬اما تحلیل شرایط این دو تیم بحث بسیار مفصلی‬ ‫است که شاخه های مختلفی دارد؛ از تیم برانکو شروع کنیم؛‬ ‫پرسپولیس برخالف سال های گذشته با شروع شانزدهمین‬ ‫دوره لیگ برتر گام محکمی برای قهرمانی از ابتدای لیگ‬ ‫برداشتهوتابهامروزکههفتهدوازدهمهنوزشروعنشدهومابا‬ ‫یکدیگرصحبتمی کنیمباامتیازبرابر‪ 23‬وتفاضلگلکمتر‬ ‫نسبتبه تراکتورسازیدرجایگاهدومجدوللیگبرترقراردارد‪.‬‬ ‫تیمامسالبرانکوازابتدایلیگموفقعملکردهوازلحاظگل‬ ‫زدهوبه خصوصگلخوردهامارخوبیراازخودبهجایگذشته‬ ‫است‪ .‬این امار نشان می دهد که تیم برانکو با عملکردی که‬ ‫داشته از نظر فنی جایی برای انتقاد باقی نگذاشته است‪ .‬اما‬ ‫بدنیستبرانکووپرسپولیسرامرورکنیم؛برانکوایوانکوویچ‬ ‫امسالسومینسالحضورشدرپرسپولیسراتجربهمی کند‪.‬‬ ‫در فصل اول او پرسپولیس نیمه جان را از حمید درخشان‬ ‫تحویلگرفتولیگرادررتبههشتملیگبهپایانرساند‪.‬در‬ ‫سال دوم هم این مربی کروات ابتدا لیگ را خوب اغاز نکرد‪،‬‬ ‫اما با این وجود هواداران به خاطر عملکرد فنی خوب تیم او‬ ‫حمایتازبرانکوراادامهدادندتاپرسپولیسبهچهرهیکمدعی‬ ‫بدل شود‪ .‬پرسپولیس با روند خوبی که در پیش گرفت سال‬ ‫گذشتهمدعیاصلیقهرمانیشدامااستقاللخوزستانهمبا‬ ‫بازیکنانگمنامخودقدمبهقدمباپرسپولیسبرایصدرنشینی‬ ‫رقابتمی کرد‪.‬‬ ‫یکی از عواملی که باعث قهرمان نشدن پرسپولیس‬ ‫شد‪ ،‬تعویض هایی بود که برانکو انجام می داد‪ .‬سال گذشته‬ ‫نیمکتپرسپولیسازبازیکنانتدافعیتشکیلمی شد‪.‬قلب‬ ‫خط دفاع پرسپولیس سال گذشته تداوم چندانی نداشت و‬ ‫در هر بازی باتوجه به شرایط دستخوش تغییر می شد‪ .‬با این‬ ‫وجود دو بازیکن از نیمکت هفت نفره پرسپولیس را مدافعان‬ ‫میانی تشکیل می دادند‪ .‬وحید حیدریه که مدافع چپ بود و‬ ‫ی هم که یک مدافع راست بود هم نفرات ثابت‬ ‫بابک حاتم ‬ ‫ک هافبک‬ ‫نیمکت سرخپوشان بودند و به جمع این نفرات ی ‬ ‫تدافعی هم اضافه می شد و به اضافه یک دروازه بان تقریبا‬ ‫شش بازیکن را نفرات دفاعی تشکیل می دادند‪ .‬البته در‬ ‫یبرانکوفقطدوبازیکنرادراکثرمسابقاتروی‬ ‫بخشهجوم ‬ ‫نیمکتتیمشقرارمی داد‪.‬جریبنگستونومیالدکمندانی‬ ‫انهمدرشرایطیکهسرخپوشانازحریفانشانپیشبودند‪،‬‬ ‫مرد کروات ترجیح می داد از نفرات هجومی استفاده نکند‪.‬‬ ‫ی که تیمش‬ ‫سرمربی کروات پرسپولیس سال گذشته هنگام ‬ ‫نهافبک هاو‬ ‫ازحریفپیشمی افتادسعیداشتتاباکم کرد ‬ ‫اضافهکردننفراتتدافعی ترنتیجهبهدستامدهراحفظکند‪.‬‬ ‫همینموضوعباعثمی شدتاعمالپرسپولیسمرکزمیدانرا‬ ‫از دست بدهد و فشار به خط دفاعی این تیم بیاید و در نهایت‬ ‫هم سرخپوشان گلی دریافت می کردند که باعث می شد انها‬ ‫امتیازازدستبدهند‪.‬‬ ‫در بازی برابر ذوب اهن‪ ،‬سایپا و چند دیدار دیگر همین‬ ‫موضوع باعث شد تا سرخپوشان بازی برده را با نتایج دیگر‬ ‫عوض کنند و امتیازاتی را از دست بدهند که در نهایت مانع از‬ ‫قهرمانیتیمشد‪.‬‬ ‫نکته ایکهمایلمدرموردشصحبتکنمایناستکهدر‬ ‫شانزدهمیندورهلیگ‪،‬ساختارنیمکتپرسپولیستغییرکرده‬ ‫وباتوجهبهثباتیکهخطدفاعدارد‪،‬سرمربیکرواتخیالشاز‬ ‫اینقسمتراحتاستوتمرکزشرارویتغییردرفازهجومی‬ ‫ تیمشقراردادهاست‪.‬‬ ‫احمد نوراللهی‪ ،‬صادق محرمی‪ ،‬رامین رضاییان‬ ‫و والدمیر پریموف و علی علیپور یا امید عالیشاه معموال‬ ‫تعویض هایسرخپوشاندرمسابقاتهستندکههمگیانهادر‬ ‫فازهجومی بهکارگرفتهمی شوندوتاهفتهدهماینتعویض ها‬ ‫مانندسالگذشتهضرریبرایاینتیمنداشته اند‪.‬‬ ‫اماموضوعمهمدیگریهموجوددارد؛چالشیکهمیان‬ ‫برانکووکی روشبهوجودامدههمچنانادامهدارد‪.‬بهعقیده‬ ‫من این دعوا به ضرر پرسپولیس است؛ برانکو ایوانکوویچ که‬ ‫چالش بزرگ بین او و کارلوس کی روش از زمان لغو اردوی‬ ‫اتریشتیم ملیبهوجودامدوسرمربیتیم ملیاورامسبباین‬ ‫اتفاق می دانست اکنون با هشت سهمیه در اردوی تیم ملی‬ ‫بیشترینتعدادبازیکناندرجمعشاگردانکارلوسکی روش‬ ‫را به خود اختصاص داده است‪ .‬برانکو ایوانکوویچکههمواره‬ ‫رویایننکتهکههدفاوضمنموفقیتباپرسپولیس‪،‬کمک‬ ‫بهتیم ملی–باتوجهبهسابقه ایکهروینیمکتتیم ملیایران‬ ‫دارد‪ -‬عنوان کرده بود‪ ،‬اکنون نسبت به حضور بازیکنانش در‬ ‫اردوهایطوالنیمدتتیم ملیگالیهدارد‪.‬‬ ‫برانکوایوانکوویچدرابتدایفصلموفقشدبالغواردوی‬ ‫تیم ملی‪ ،‬تیمش را با تمامی نفرات راهی اردوی اوکراین کند‬ ‫و اردوی اماده سازی تیمش را در این کشور با برگزاری چند‬ ‫دیدار دوستانه و تمرینات بدنسازی پشت سر بگذارد‪ .‬البته در‬ ‫ی و رامین رضاییان را‬ ‫این اردو برانکو ایوانکوویچ مهدی طارم ‬ ‫به دلیل حضور این بازیکنان در تیم ریزه اسپور نداشت‪ .‬با این‬ ‫حالاززمانشروعرسمیاردویپرسپولیسدرتاریخ‪ 11‬تیرتا‬ ‫چهارممرداداوبهمدت‪ 25‬روزشاگردانشرادراختیارداشت‪.‬‬ ‫در بازگشت پرسپولیس به ایران این تیم دیدارهای خود را از‬ ‫چهارممرداداغازکردوبعدازبرگزاریهفتهچهارمدرتاریخ‪21‬‬ ‫مردادوبرابرصبایقمراهیاردومی شود‪.‬پرسپولیسازچهار‬ ‫دیدار خود در اغاز فصل و بدون اینکه ملی پوشان خود را در‬ ‫اختیارتیم ملیقراردهدصاحب‪ 10‬امتیازشدهاست‪v.‬دراین‬ ‫مقطعکارلوسکی روشازروز‪23‬مردادلیستجدیدتیم ملیرا‬ ‫اعالممی کندکهاردوی‪ 24‬روزه ایراپشتسربگذارند‪.‬برانکو‬ ‫ایوانکوویچدرتاریخ‪ 16‬شهریوربازیکنانشرادراختیارمی گیرد‬ ‫تاانهارابرایدیداربرابر تراکتورسازیدرتبریزمهیاکند‪.‬حضور‬ ‫این بازیکنان ‪ 48‬ساعت پیش از دیدار برابر تراکتور به عنوان‬ ‫دیگر مدعی کسب جام در فصل شانزدهم نتیجه تساوی را‬ ‫برایانهادرپیداشت‪.‬‬ ‫برانکوایوانکوویچاز‪ 17‬شهریورشاگردانشرادراختیار‬ ‫گرفت و در این مدت انها به مصاف تراکتورسازی‪ ،‬استقالل‬ ‫تهران و سپاهان رفتند که حاصل کار دو تساوی در بازی های‬ ‫ابتدایی و در نهایت پیروزی پرگل در اصفهان برابر سپاهان‬ ‫بود‪.‬دراینبازهسههفته ایکه‪ 14‬روزبودبااعالمجدیدلیست‬ ‫تیم ملیوبازگشتملی پوشانبهاردویتیم ملیدرتاریخیک‬ ‫مهر‪،‬کارلوسکی روشتاتاریخ‪ 20‬مهربازیکنانپرسپولیس‬ ‫را در اختیار می گیرد‪ .‬در این زمان برانکو ایوانکوویچ اعالم‬ ‫می کندبدونحضورملی پوشانوالبتهباتوجهبهتهدیدسازمان‬ ‫لیگمبنیبراینکهدرصورتعدم حضوردرجام حذفیدراین‬ ‫مرحلهبازی هایانهابافشردگیبیشتریبرگزارخواهدشد‪،‬برابر‬ ‫قشقاییشیرازقرارخواهدگرفت؛دیداریکهمنتهیبهحذف‬ ‫سرخپوشانازجام حذفیشد‪.‬‬ ‫ملی پوشان پرسپولیس از تاریخ ‪ 21‬مهر به اردوی‬ ‫سرخپوشاناضافهشدندواینتیمتااردویبعدیتیم ملیسه‬ ‫دیداربرابرنفتتهران‪،‬استقاللخوزستانوصنعتنفتابادان‬ ‫برگزارکردکهحاصلاندوپیروزیویکتساویبرایاینتیم‬ ‫بود‪.‬اردویبعدیتیم ملیبرایحضوردرمالزیوبرگزاریدیدار‬ ‫دوستانهباگینهپاپواوهمچنینسوریهبادعوتبازیکناناین‬ ‫تیمدرتاریخ‪ 10‬ابانهمراهشد‪.‬پرسپولیسدراینمقطعاردوی‬ ‫خودرادراماراتبدونحضورهفتملی پوش اشبرگزارکردو‬ ‫دربازگشتبهتهران‪،‬پرسپولیسی هابرابراولینحریفخودبه‬ ‫تساویدستیافتند‪.‬‬ ‫لیگ برتر از تاریخ ‪ 11‬تیرماه اغاز شد و اگر مالک را‬ ‫این تاریخ قرار دهیم تا تاریخ‪ 4‬مرداد به مدت‪ 25‬روز در اختیار‬ ‫برانکوایوانکوویچقرارداشتند‪.‬باتعطیلیلیگدرهفتهچهارم‪،‬‬ ‫کی روش بازیکنان را به مدت ‪ 25‬روز در اختیار می گیرد‪.‬‬ ‫سرمربی پرسپولیس با اغاز هفته پنجم بازیکنانش را در تاریخ‬ ‫‪ 16‬شهریوردراختیارمی گیردودرپایانهفتهششمودرتاریخ‬ ‫‪ 31‬شهریوروبعداز‪ 14‬روزانهابهاردویتیم ملیدعوتشدند‪.‬‬ ‫کارلوس کی روش در این مدت ‪ 21‬روز بازیکنان را در اختیار‬ ‫می گیرد‪ .‬بعد از‪ 19‬روز که با برگزاری دیدارهای هفته هفتم تا‬ ‫نهم همراه بود‪ ،‬کی روش بار دیگر بازیکنان پرسپولیس را از‬ ‫تاریخ‪ 10‬ابانتا‪ 25‬اباندراختیارگرفت‪.‬بااینشرایطسرمربی‬ ‫تیم ملی از زمان شروع لیگ برتر تاکنون‪ 61‬روز بازیکنان را در‬ ‫اختیارداشتهاستوبرانکوایوانکوویچبازیکنانراکهباباشگاه‬ ‫قراردادرسمیدارندومتعهدبهاینتیمهستند‪ 63‬روزدراختیار‬ ‫داشتهاست‪.‬‬ ‫در این مدت البته وحید امیری دو هفته نیز به دلیل‬ ‫مصدومیت در اردوی تیم ملی و دیدار برابر چین از حضور‬ ‫در ترکیب پرسپولیس محروم بود و این تیم بدون حضور‬ ‫ملی پوشانخودجام حذفیرانیزازدستداد‪.‬‬ ‫برای تعریف امر مدرن می توان گفت در هر لحظه ای‬ ‫کهزندگیمی کنیموتمامکارهاییکهبهروزانجاممی دهیم‪،‬‬ ‫مدرن محسوب می شود‪ .‬برای مثال اخرین مدل ماشین که‬ ‫واردایرانمی شود‪،‬شایددردنیامدرنمحسوبنشودامابنابه‬ ‫شرایطدرایرانمدرنتلقیمی شود‪.‬‬ ‫درتعریففوتبالمدرننیزاینچنیناستکهفوتبالبا‬ ‫سبکروزوجدیدمدرنمحسوبمی شودوفوتبالیکهبدون‬ ‫تغییرونواوریباشدکسل کنندهوسنتیاست‪.‬فوتبالبارسلونا‬ ‫یا بایرن مونیخ از یک طرف و فوتبالی که دورتموند به نمایش‬ ‫می گذاردرامی توانمثال هایاینادعاعنوانکرد‪.‬‬ ‫برایبررسیمدرنیاسنتیبودنفوتبالایرانبایدتعریفی‬ ‫از فوتبال مدرن ارائه دهیم و بر اساس ان تعریف‪ ،‬درباره این‬ ‫فوتبال قضاوت کنیم‪ .‬فوتبال مدرن جایی است که تا جایی‬ ‫که امکان دارد از تفکرات و ساختمان فکری معماری شده‬ ‫مربیانساختهشدهباشدویکاندیشهجدیدانراراهبریکند‪.‬‬ ‫به طورمثالفوتبالاستقاللخوزستاندرفصلگذشتهمدرن‬ ‫محسوبمی شدوویسیسبکجدیدیازفوتبالارائهدادکه‬ ‫از همه رقبای داخل کشور جلوتر بود‪ .‬اما امسال ویسی تفکر‬ ‫مدرن به فوتبال سپاهان تزریق نکرده است‪ .‬او در استقالل‬ ‫خوزستان ‪ 11‬بازیکن داشت که همگی در چارچوب فکری‬ ‫ویسی بازی می کردند اما امسال وارد تیمی شده است که‬ ‫معماری و ساختار فکری از قبل تعریف شده ای دارد و او فقط‬ ‫می تواندتغییراتکوچکیدراینساختاربهوجودبیاورد‪.‬به طور‬ ‫کلیمی توانگفتسپاهانفوتبالمدرنبازینمی کندچون‬ ‫همهتفکراتویسیدرزمینپیادهنمی شودیابابررسیفوتبال‬ ‫استقالل متوجه می شویم که استقالل ‪ 80‬درصد تفکرات‬ ‫منصوریان را پیاده می کند اما فوتبالی که استقالل در زمان‬ ‫مظلومی بازی می کرد بیش از انکه متکی بر تفکرات او باشد‬ ‫بر اساستوانایی هایبازیکنانبود‪.‬‬ ‫امروز برانکو اعالم می کند که نیازی به رضائیان ندارد‬ ‫زیرا ماهینی انتظارات او را براورده کرده است‪ .‬از این جمله‬ ‫پی می بریمکهاگرفوتبالپرسپولیسسنتیبودرضائیانجای‬ ‫ثابتیدرترکیباینتیمداشتاماچونپرسپولیستفکراتبه‬ ‫روزبرانکو(تفکراتیعنیانچهامروزمی اندیشد)بازیمی کند‪،‬‬ ‫برانکو می گوید دفاع راست به خوبی تفکرات من را پیاده‬ ‫ورزش‬ ‫می کندونیازیبهبازیکنجدیدندارم‪.‬محمدقاضیهمانطور‬ ‫بازیمی کندکهدرهشتسالگذشتهبازیکردهاستوهیچ‬ ‫تغییریدرسبکفوتبالاوودرنتیجهتیمنفتتهرانبهوجود‬ ‫نیامده است‪ .‬این گفته ها به نوعی تعریف فوتبال روز است؛‬ ‫فوتبالی که بر اساس تفکر مربی انجام می شود و نه توانایی‬ ‫بازیکنان‪.‬امیرقلعه نوییتوانایی هاییداردکهمی تواندقسمتی‬ ‫از ان را مدرن به حساب بیاورد‪ .‬من نمی گویم امیر قلعه نویی‬ ‫درهمهبخش هایفوتبالازقبیلدفاع‪،‬حمله‪،‬توپ گیرییا‬ ‫بدنسازی مدرن است اما او ویژگی مثبتی دارد که قلعه نویی را‬ ‫از دیگر مربیان لیگ برتر متمایز کرده است‪.‬او وقتی هدایت‬ ‫یک تیم را بر عهده می گیرد ان تیم تاثیرات ساختمان فکری‬ ‫معماری شده او را از خود بروز می دهد‪ .‬در تعریف معماری‬ ‫می توانگفتکهقلعه نوییچیزیراباحوصلهدرستمی کند‬ ‫و از ان نیز نتیجه هم می گیرد‪ .‬در استقالل بعد از سه سال به‬ ‫نتیجهمی رسد‪،‬درسپاهاننیزبعدازدوسالبهنتیجهدلخواه‬ ‫و قهرمانی می رسد و در تراکتورسازی همین روند را نیز ادامه‬ ‫دادهاست‪.‬در تراکتورسازیمربیاندیگرمانندمجیدجاللییا‬ ‫اولویرازمانزیادیرانمی تواننددوامبیاورنداماوقتیقلعه نویی‬ ‫به تراکتورمی رودشاهدرشدوپیشرفتاینتیمهستیم‪.‬طبق‬ ‫تعریف مدرن‪ ،‬معماری یعنی پیاده سازی تفکرات روز مربی و‬ ‫اجرایاندرتیموبرهمیناساسفیفامعماریکهاینمربی‬ ‫با تیمش ارائه می دهد را مهم ترین معماری در فوتبال ایران‬ ‫می داند‪ .‬به نوعی می توان گفت نقطه قوت قلعه نویی در این‬ ‫است که تفکراتی که در سر دارد بهتر از دیگران در تیم پیاده‬ ‫می کندکهایننیزدالیلقانع کننده ایدارد‪.‬‬ ‫امیرقلعه نوییخشتبهخشتاینفوتبالرامی شناسد‬ ‫و از ‪ 25‬سال گذشته تاکنون در این فوتبال بازی و مربیگری‬ ‫کردهاست‪.‬اوبیشترازدیگرانبهفضایفوتبالایراناشراف‬ ‫شانس تراکتورسازی برای قهرمانی‬ ‫بیشتر از پرسپولیس است‬ ‫سرمربی و مدیرعامل در تبریز کنار هم هستند‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫سبکخودشاینکارراانجاممی دهد‪.‬قرارنیستکهاوحقیرا‬ ‫ضایعکندیادرپشتپردهکارهاییانجامدهدکهبهپرسپولیس‬ ‫لطمهبزند‪.‬همینکهاورضاییانرادرتیم ملیبهبازیکناصلی‬ ‫تبدیلکردهورضاییاندرتیم ملیخوببازیمی کندامابرانکو‬ ‫ی را در دســتورکارش قرار داده و فشــار‬ ‫عکس چنین تصمیم ‬ ‫هوادارانپرسپولیسراباالیسرخودمی بیندبدانمعنااست‬ ‫که کی روش این دعوا را به خوبی اداره کرده است‪ .‬کی روش‬ ‫هدفاصلی اشبرانکواستنهپرسپولیس‪.‬اوبهخوبیمی داند‬ ‫کهدرصورتیکهبخواهدمقابلپرسپولیسبایستدبایدپاسخ‬ ‫قانع کننده ای برای ده ها میلیون پرسپولیســی داشته باشد‪،‬‬ ‫بنابراین نزاع را نه مستقیم که به شکلی کامال حرفه ای ادامه‬ ‫می دهد‪ .‬چون می داند هواداران پرســپولیس در صورتی که‬ ‫تصور کنند سرمربی تیم ملی سیاست هایش ضد پرسپولیس‬ ‫استعرصهرابراوتنگ ترخواهندکردودراینصورتجریان‬ ‫قدرتمندحامی کی روشهمنمی تواندبرایاوکاریانجامدهد‪.‬‬ ‫بااینرویهبهنظرمن تراکتورسازینسبتبهپرسپولیسشانس‬ ‫بیشتری برای کسب عنوان قهرمانی خواهد داشت‪ .‬چون در‬ ‫تبریزسرمربی تراکتورسازیبه دنبالتیم ملینیستامابه شدت‬ ‫عالقه منداستکهتیمشراقهرمانلیگبرترکند‪.‬نکتهمهمی ‬ ‫که باید به ان اشاره کنم این است که در تبریز شرایط خاصی‬ ‫به وجود امده است؛ قلعه نویی بر خالف سال های قبل که از‬ ‫مدیریتباشگاهمنهامی شداین باربهعالوهمدیریتیشدهکه‬ ‫دقیقعملمی کندومختصاتحفظشرایطایده البراییک‬ ‫تیم لیگ برتری را به خوبی می داند‪ .‬قلعه نویی نشان داده که‬ ‫هر گاه منهای مدیریت شده ناکام مانده و هر گاه مدیریتی در‬ ‫کنارشقرارگرفتهکهدرستعملکردهبهراحتیراهقهرمانی‬ ‫را طی کرده است‪ .‬تراکتورسازی حاال یک مدیرعامل کاربلد‬ ‫دارد‪ .‬می داند که مربی اش چــه می خواهد و البته قلعه نویی‬ ‫هم خواسته مدیریت را می داند‪ .‬ســابقه مدیریتی در باشگاه‬ ‫ تراکتورسازیرامرورکنیم‪.‬دراینصورتبهایننتیجهمی رسیم‬ ‫کهانهادرسال هایگذشتهاگربهشکلدرست تریمدیریت‬ ‫می شدندحتیمی توانستندبهراحتیقهرمانلیگبرترشونداما‬ ‫همیشهسربزنگاه هایحساسمدیریتتیم شانتصمیم هاو‬ ‫واکنش هایی نشان می داد که تیم ناگهان در سراشیبی قرار‬ ‫می گرفت‪.‬منفکرمی کنمهواداران تراکتورسازیبهخوبیو‬ ‫بهترازمنیاهرفرددیگریمی توانندایناتفاقاترامرورکنند‪.‬‬ ‫رسانه هایجمعیهمحاالمی دانندکهدرتبریزارامشیوجود‬ ‫داردکهبرایپرسپولیسبه شدتخطرناکاست‪.‬انهاقهرمانی‬ ‫می خواهندوبههمیندلیلاستکهمی خواهندارامشخود‬ ‫را از دست ندهند‪ .‬در پرسپولیس اما برانکو شرایط قلعه نویی‬ ‫را ندارد‪ .‬او رضاییان را نمی خواســت اما مدیریت باشگاه این‬ ‫بازیکنرابهاینمربیتحمیلکرد‪.‬درواقعباچندتصمیمبرانکو‬ ‫رادرحالتاچمزقراردادند‪.‬برانکودرپرسپولیسهمانموهبتی‬ ‫را ندارد که اصلی ترین داشــته قلعه نویی در تبریز محســوب‬ ‫می شود؛ یعنی مدیریت همراه‪ .‬برانکو در پرسپولیس منهای‬ ‫مدیریتشدهاست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫من هم مثل خیلی هــا معتقدم که قهرمــان لیگ برتر‬ ‫امسالیاپرسپولیساستیا تراکتورسازی‪.‬امابازبهیکچیز‬ ‫دیگر هم معتقدم‪ .‬امیر قلعه نویی باهوش تر از برانکو است‪.‬‬ ‫قلعه نویی کارنامه روشــنی دارد‪ .‬می داند تیمش را چطور باال‬ ‫بکشدووقتیهمبهصدرجدولبرسدبرایحفظصدرنشینی‬ ‫برنامهدارد‪.‬ایندرستکهدرطولفصلاینامکانوجوددارد‬ ‫که صدرنشین لیگ برتر بارها تغییر کند اما واقعیت این است‬ ‫که قلعه نویی برای رســاندن یک تیم به قهرمانی استراتژی‬ ‫کارامد تری دارد‪ .‬این توانمندی را بارها اثبات کرده اســت که‬ ‫وقتی به صدر جدول می رســد پایین کشــیدنش از صدر کار‬ ‫ساده اینیستوگاهیغیرممکنمی شود‪.‬فقطکافیاست‬ ‫این انگیزه در او ایجاد شــود که در فوتبال ایران باید قهرمان‬ ‫شود‪ .‬همین کافی است تا این انگیزه را به تیمش هم تزریق‬ ‫کند‪ .‬اما شــاید عده ای بگویند برانکو نیز به لحاظ فنی مربی‬ ‫قابلی است‪ .‬اصال این توانمندی را رد نکنیم‪ .‬بله‪ .‬برانکو هم‬ ‫مربیبزرگیاستونشاندادهکهازلحاظفنیتوانمندی های‬ ‫قابل توجهیدارداماانچهبهنظرمنباعثتفاوتایندومربی‬ ‫شده این اســت که امیر قلعه نویی خیلی زود مقابل کی روش‬ ‫پرچم صلح را نشــان داد اما برانکو همچنان بی عالقه نیست‬ ‫کهاینلجبازیراادامهدهد‪.‬استراتژیایندومربیرابررسی‬ ‫کنید‪ .‬در این صورت به خوبی متوجه می شوید که یکی از انها‬ ‫یعنی قلعه نویی خیلی زود دعوا با کی روش را رها کرد و سراغ‬ ‫تیمش رفت اما دیگری یعنی برانکو هنوز هم عالقه مند است‬ ‫که در این دعوا نام برنده را از ان خود کند‪ .‬به نظر من برانکو در‬ ‫این مورد باهوش عمل نکرد‪ .‬او تخمین درستی در مورد سیل‬ ‫حامیان کی روش نــدارد‪ .‬بنابراین به خصوص در مقطعی که‬ ‫کی روشکمیبهگوشهرینگرفت بی عالقهنبودکهعرصهرا‬ ‫برسرمربیتیم ملیتنگ ترکند‪.‬چونبرانکوتنهابهپرسپولیس‬ ‫فکرنمی کند‪.‬اونیم نگاهیهمبهتیم ملیدارد‪.‬اومایلاست‬ ‫باردیگرسرمربیتیم ملیشودوشایدبههمیندلیلاستکه‬ ‫جنگ غیر مستقیم میان او و کی روش همچنان ادامه دارد‪.‬‬ ‫انها هنوز هم علیه یکدیگر مصاحبه می کنند و غیر مســتقیم‬ ‫تصمیمات یکدیگر را به چالش می کشند‪ .‬برانکو رضاییان را‬ ‫به طور ثابت به بازی نمی گیرد اما کــی روش این بازیکن را در‬ ‫لیست نفرات اصلی اش به بازی می فرستد‪ .‬اینها نشانه های‬ ‫روشــنی از ادامه جنگ میان برانکو و کی روش است‪ .‬در این‬ ‫بین قلعه نویی و تراکتورسازی به خوبی این فرصت طالیی را‬ ‫درککرده اندوچراغخاموشبهسمتقهرمانیپیشمی روند‪.‬‬ ‫ببینید برای اینکه بحث را ســاده تر کنیم بهتر است به رابطه‬ ‫ویژهکی روشباسیاسیونتوجهکنیم‪.‬اوبهخوبیدریافتهکه‬ ‫باید با مقامی باالتر از رئیس فدراســیون فوتبال قرارهایش را‬ ‫مطرحکند‪.‬اوشرط هایشراخطاببهمقاماتبلند پایهکشور‬ ‫می گوید‪ .‬این خود نشانه ای از هوش کی روش دارد انجا که‬ ‫می داندصعودتیم ملیبهجام جهانیتاچهحدبرایسیاسیون‬ ‫اهمیتدارد‪.‬انهمدرسالیکهبهانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫نزدیک می شــویم‪ .‬بنابراین خواســته ها و شــرط هایش را با‬ ‫سیاســیون مطرح می کند‪ .‬این کار را به صریح ترین شــکل‬ ‫ممکنهمانجاممی دهدودراینراهاصالواهمه اینداردکه‬ ‫حتی روسای فدراسیون فوتبال را هم زیر سوال ببرد و با انها از‬ ‫موضعیباالسخنبگوید‪.‬سیاسیونبه شدتعالقه مندندکه‬ ‫تیم ملیبااینمربیپرتغالیبهجام جهانیصعودکند‪.‬طبیعی‬ ‫استکهسیاسیونمیانتیم ملیوپرسپولیساولیراانتخاب‬ ‫می کنند‪ .‬اگر انها قرار باشــد میان کی روش و برانکو یکی را‬ ‫انتخاب کنند شــک نکنید که کی روش را برمی گزینند و این‬ ‫دلیل روشنی دارد‪ .‬پرسپولیس بخشی از هواداران دو اتیشه‬ ‫را به خود اختصــاص می دهد که برخی از همیــن هواداران‬ ‫کی روشراهمدوستدارند‪.‬حتیاگردوستشنداشتهباشند‬ ‫می دانند که فعال برای تیم ملی گزینه ای بهتــر از او نداریم‪.‬‬ ‫بنابراین کی روش هم حمایت سیاسیون را دارد و هم حمایت‬ ‫هواداراناستقاللوپرسپولیسرا‪.‬به طورکلیاوحمایتکل‬ ‫مردم ایران را دارد‪ .‬روشن است که برانکو که اتفاقا این روزها‬ ‫متزلزل نشان داده‪ ،‬نمی تواند دعوا با چنین مربی را همچنان‬ ‫ادامهدهدوامیدوارباشدکهبرندهازایننزاعبیرونبیاید‪.‬دعوا‬ ‫میان برانکو و کی روش شــاید به قیمت از دست رفتن رویای‬ ‫قهرمانیپرسپولیستمامشود‪،‬امابرانکوفعالبهاینموضوع‬ ‫فکر نمی کند‪ .‬باید بپذیریم تا زمانی که کی روش در تیم ملی‬ ‫استتمامسعیخودرابهکارمی گیردکهبهبرانکوضربه هایی‬ ‫راواردکند‪.‬اوهنوزهمبعدازبردهایتیم ملیکنایه هاییرابرای‬ ‫برانکو مخابره می کند‪ .‬بنابراین او اجازه نمی دهد که موضوع‬ ‫الترناتیوشدنبرانکوبرایجانشینی اشدرتیم ملیپررنگ تر‬ ‫شود و او بی تردید مقابلقهرمانی برانکو خواهد ایستاد‪ .‬اما به‬ ‫دارد و بنا به همین شرایط دائما در حال به روز شدن است‪.‬او‬ ‫بسیار با حوصله است و در تمرینات با صبر و دقت و حوصله‬ ‫زیادنکاتفنیخودرابهبازیکنانمنتقلمی کند‪.‬اوابزار شناس‬ ‫بسیار خوبی است و ابزاری که برای پیاده سازی تفکرات خود‬ ‫نیاز دارد به خوبی شناسایی می کند‪ ،‬به طور مثال در استقالل‬ ‫سال‪ 84‬بااکبرپور‪،‬عنایتیوجباریمثلثیدرستکردکهتمام‬ ‫گل هایاستقاللرابهثمرمی رساند‪.‬اوامروزدر تراکتورسازی‬ ‫نیزباکرار‪،‬ادینیو‪،‬ابراهیمی چنینمثلثیراایجادکردهاست‪.‬‬ ‫در کمال تعجب می بینیم که یک مربی ایرانی‪ 11‬سال پیش‬ ‫مثلثیدرتیمخوددرستکردهاستکهامروزبارسلونابانیمار‪،‬‬ ‫سوارزومسیتاحدودیکارمشابهاوراانجاممی دهد‪.‬بابررسی‬ ‫کارنامهقلعه نوییمتوجهمی شویمازایندستمثال هادرباره‬ ‫او زیاد است‪ .‬با همه اینها معتقدم تراکتورسازی بیشتر شبیه‬ ‫قهرمان هااستتاپرسپولیس‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫طاهری فعال می ماند‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫مصلحت اندیشی وزیر درباره پرسپولیس‬ ‫نبرد تراکتورســازی و پرســپولیس برای رســیدن به‬ ‫قهرمانی لیگ برتر در حالی در درون زمین به جذاب ترین‬ ‫شــکل ممکن ادامه دارد که در بیرون زمیــن نیز اتفاقاتی‬ ‫باعث شــده تا این دو باشــگاه با یکدیگر مقایســه شوند‪.‬‬ ‫اوضاع مدیریتی در این باشگاه ها کمی متفاوت است؛ در‬ ‫ تراکتورسازی ارامش کامل برقرار است‪ .‬کسی از تغییرات‬ ‫مدیریتی سخن نمی گوید‪ .‬مدیرعامل این باشگاه در فصل‬ ‫نقل و انتقاالت تیمی پر مهره برای قلعه نویی اماده کرده تا‬ ‫بتواند با خیال راحت مسیر قهرمانی را طی کند‪ .‬قلعه نویی‬ ‫نیز پاســخ این اعتماد را داده و تا کنــون نتایج قابل قبولی‬ ‫کسب کرده است‪ .‬اما در باشگاه پرسپولیس هر روز شایعه‬ ‫تازه ای درباره تغییرات احتمالی در بخش مدیریتی باشگاه‬ ‫به گوش می رسد‪ .‬هر چند که این اخبار هرگز از سوی وزیر‬ ‫جدید ورزش تایید نشــده اســت اما تشــدید این شایعات‬ ‫بی تردید به این تیم ضربه خواهد زد‪ .‬موضوعی که برانکو‬ ‫نیز درباره اش دچار حساسیت شده و گفته است‪« :‬طبیعی‬ ‫اســت که این مســاله می تواند عصبیت را به تیم و خودم‬ ‫انتقال دهد‪ .‬همه طرحی را شــروع کردیم‪ ،‬دکتر طاهری‬ ‫با مدیریت در کنار ترکاشــوند و کاشــانی و ســایر دوستان‬ ‫در همین مدت تا حد زیــادی تیم را به جلــو بردیم‪ .‬نتایج‬ ‫ضعیف و افت و خیز هم وجود داشت و طبیعی بود اما مهم‬ ‫این اســت که همه به دنبــال هدف می رویــم‪ .‬کمی بابت‬ ‫صحبت هایی مبنی بر جدایی دکتر طاهری غافلگیر شدم‪.‬‬ ‫در این مدت زمان کوتاه باشــگاه به ثبات و سازماندهی در‬ ‫مدیریت و مالی رســید‪ .‬تیم روز به روز بهتر می شود و مهم‬ ‫این است که همه ما در یک هدف حرکت می کنیم‪ .‬باشگاه‬ ‫از طریق مدیریت مناسب هدایت می شود‪».‬‬ ‫اما این شــایعات از چه زمانی اوج گرفــت؟ با امدن‬ ‫وزیر ورزش جدیــد خیلی ها تصور می کردنــد مدیریت دو‬ ‫باشگاه استقالل و پرســپولیس دچار تغییراتی خواهد شد‬ ‫اما به نظر می رسد که دســت کم تا پایان فصل این اتفاق‬ ‫رخ نخواهد داد‪ .‬در مورد مدیریت باشــگاه استقالل باید‬ ‫گفت سید رضا افتخاری انتخاب وزیر قبل نبود که با رفتن‬ ‫او بخواهد جایش را به فرد دیگری بدهد‪ .‬گفته می شــود‬ ‫یکی از مقامات دولتی بیشترین نقش را در امدن افتخاری‬ ‫به استقالل داشت و با این شرایط به این مدیر حداقل این‬ ‫فصل را فرصت می دهند تا برنامه هایــش را پیش ببرد اما‬ ‫شرایط پرسپولیس تا حد زیادی متفاوت با رقیب سنتی اش‬ ‫است‪ .‬از این جهت که علی اکبر طاهری به واسطه رفاقت‬ ‫با محمود گودرزی به هیات مدیره و بعد مدیریت باشــگاه‬ ‫پرسپولیس رســید‪ .‬هرچند در ثبت شــرکت ها مدیرعامل‬ ‫قانونی باشگاه پرســپولیس محمد رویانیان است‪ .‬با رفتن‬ ‫گودرزی این تصور به وجود امد کــه طاهری هم به زودی‬ ‫از پرسپولیس رفتنی است اما وزیر ورزش فعال قصد ندارد‬ ‫با تغییر مدیریت در این باشگاه به نوعی بخواهد خللی در‬ ‫روند روبه رشد این تیم ایجاد کند‪ .‬اگرچه این موضوع ربطی‬ ‫به مســائل فنی ندارد اما چنانچه در صورت تغییر مدیریت‬ ‫در باشــگاه پرســپولیس این تیم نتیجــه الزم را نگیرد ان‬ ‫وقت همه وزیر ورزش را مقصر می دانند‪ .‬باتوجه به شرایط‬ ‫موجود قرار اســت یکی‪ ،‬دو عضو به هیات مدیره باشــگاه‬ ‫پرسپولیس اضافه شوند‪.‬‬ ‫یکی از افرادی که خیلی تالش می کرد سلطانی فر از‬ ‫نمایندگاه مجلس رای اعتماد بگیرد بهروز منتقمی بود‪ .‬او‬ ‫ماموریت خود در این زمینه را به نحو احسن انجام داد و با این‬ ‫شــرایط احتمال اینکه وزیر ورزش به منتقمی پست مهمی ‬ ‫بدهد زیاد است‪ .‬منتقمی پیش از این خیلی عالقه مند بود‬ ‫به عنوان مدیرعامل باشــگاه پرســپولیس معرفی شود اما‬ ‫گودرزی ترجیح داد این پست را به دوستان خود بدهد‪.‬‬ ‫در حال حاضر شــاید بهترین فرصت برای منتقمی‬ ‫باشد تا به ارزوی خود برســد‪ ،‬از این جهت که رابطه بسیار‬ ‫نزدیکی با ســلطانی فر دارد‪ .‬البته خود منتقمی فعال قصد‬ ‫ندارد جانشین طاهری شود و ترجیح می دهد تا پایان فصل‬ ‫صبر کرده و در یک فرصت مناسب این اتفاق رخ دهد‪ .‬چه‬ ‫وزیر ورزش هم فعال نمی خواهد شرایط پرسپولیس را با این‬ ‫جابه جایی به هم بریزد‪.‬‬ ‫اما اضافه شــدن به هیات مدیره باشگاه پرسپولیس‬ ‫بهترین کاری است که منتقمی می خواهد انجام دهد‪ .‬اگر‬ ‫در روز های اتی خبر اضافه شــدن منتقمی به هیات مدیره‬ ‫باشگاه پرسپولیس عملی شــد خیلی نباید بابت این اتفاق‬ ‫تعجب کرد‪.‬‬ ‫اما موضوع دیگری هم وجــود دارد؛ اگر طاهری از‬ ‫سمت سرپرستی خود در باشگاه پرسپولیس استعفا بدهد‬ ‫ان وقت بهترین فرصت برای حمیدرضا گرشاســبی است‬ ‫که به مدیرعاملی این باشگاه برســد‪.‬بحث دوشغله بودن‬ ‫طاهری مورد کوچکی نیســت که بتوان به سادگی از کنار‬ ‫ان گذشــت‪ .‬طاهری در یکی از شــرکت های خصوصی‬ ‫خــود مدیرعامل اســت و قانونا نمی تواند در پرســپولیس‬ ‫هم مدیرعامل باشد چرا که در ان صورت دو شغله حساب‬ ‫می شود‪ .‬هم اکنون سرپرستی او در باشــگاه پرسپولیس‬ ‫ظاهــرا قانونی به حســاب نمی اید اما اگر قرار باشــد وزیر‬ ‫ورزش تکلیف مدیرعاملی باشگاه پرسپولیس را مشخص‬ ‫کند ان وقت اســت که طاهری به مشکل برخواهد خورد‪.‬‬ ‫گرشاســبی در تــاش اســت در صــورت رخ دادن چنین‬ ‫اتفاقی حکم مدیرعاملی به نام او زده شــود‪ .‬به هر حال او‬ ‫از هیات مدیره باشگاه پرسپولیس به مدیریت این باشگاه‬ ‫می رســد و این مســاله خیلی نمی تواند برای پرسپولیس‬ ‫شــوک اور باشــد‪ .‬ضمن اینکه گرشاســبی خوب می داند‬ ‫به زودی پســت نظارتی خود در وزارت ورزش را از دســت‬ ‫خواهد داد و فقط عضو هیات مدیره باشــگاه پرســپولیس‬ ‫خواهد ماند‪.‬‬ ‫اما مالقات طاهری و سلطانی فر هنوز هم مورد توجه‬ ‫رسانه هاســت‪ .‬رســانه ها همچنان درباره احتمال جدایی‬ ‫طاهری از پرســپولیس گمانه زنی می کنند؛ موضوعی که‬ ‫طاهری را دلخور کرده است‪« :‬من در صحبت با رسانه ها‬ ‫هم گفتم با تغییرات در سطوح عالی هر تشکیالتی‪ ،‬طبیعی‬ ‫است که مسئوالن و مدیران بخش های مرتبط می روند و از‬ ‫عملکردها و فعالیت های مجموعه خود گزارش می دهند و‬ ‫اگر زمان کافی وجود داشته باشد حتی به طرح مشکالت‬ ‫می پردازند‪ .‬من در همین راستا نزد اقای سلطانی فر رفتم‪.‬‬ ‫باتوجه به اینکه ایشــان با حوزه ورزش اشنایی داشتند‪ ،‬با‬ ‫مسائلی که مطرح شــد‪ ،‬بیگانه نبودند‪ .‬اشراف کاملی هم‬ ‫روی مسائل شــرکتی و مالی داشــتند که من همین بحث‬ ‫تائید حساب ها و موارد مرتبط را برای ایشان توضیح دادم‪.‬‬ ‫خیلی هم استقبال کردند و حتی مطرح شد از طریق وزارت‬ ‫اقتصاد و دارایی راهکارهایی جســت وجو شود برای حل‬ ‫مشکالتی که از گذشــته بر جای مانده است‪ .‬در کل یک‬ ‫جلسه روتین و معمول بود اما باز هم بعضی رسانه ها به ان‬ ‫دامن زدند و ان را به مباحث حاشیه ای کشاندند‪».‬‬ ‫وی درباره موضوع بازنشسته ها و احتمال جدایی اش‬ ‫از پرســپولیس هــم اینگونه واکنش نشــان داده اســت‪:‬‬ ‫«متاسفانه بعضی عزیزان برخی مسائل حرفه ای را رعایت‬ ‫نمی کنند‪ .‬یک موضوع مانند بازنشستگی یک امر معمول‬ ‫و عادی در کشور است‪ .‬قوانین و ضوابط ان نیز معلوم و در‬ ‫دسترس است ولی همین موضوع گاهی به شکلی بازتاب‬ ‫پیدا می کند که گویا یک ضایعه اسفبار یا بحران است‪ .‬از‬ ‫این جهت هیچ مشکلی نیست اما جدای از این مطلب‪ ،‬هر‬ ‫اتفاقی چه ماندن و چه رفتن روی بدهد قانونی خواهد بود‪.‬‬ ‫قرار هم نیســت یک نفر تا ابد در یک جایی مستقر باشد‪.‬‬ ‫انچه اهمیت دارد این اســت کــه باید باشــگاه یک روال‬ ‫منسجمی پیدا کند‪».‬‬ ‫اخرین خبرهــا حاکی از ان اســت کــه وزیر ورزش‬ ‫فعال پروژه تغییرات در کادر مدیریتی باشــگاه پرسپولیس‬ ‫و اســتقالل را متوقف کرده و قصد دارد تا پایان این فصل‬ ‫به افتخاری و طاهری زمان بدهد‪ .‬به نظر می رسد تصمیم‬ ‫و سیاســت های وزیر در مورد پرســپولیس بر سرنوشــت‬ ‫قهرمانی تاثیرگذار خواهد بود؛ قهرمانی که حاال دو قطب‬ ‫ تراکتورسازی و پرسپولیس سخت به دنبال ان هستند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫اندوه و عزا‬ ‫در برزیل‬ ‫هفته گذشــته یک اتفاق تلخ و دردنــاک در دنیای‬ ‫فوتبال رخ داد کــه واکنش بســیاری از چهره های مطرح‬ ‫جهان را برانگیخت؛ در یک حادثه هوایی و هنگام عزیمت‬ ‫تیم فوتبال چاپه کوئنزه به کلمبیا برای دیدار با نماینده این‬ ‫کشــور اتفاقی عجیبی رخ داد و با اتمام ســوخت هواپیما‬ ‫این هواپیما ســقوط کرد و دچار ســانحه هوایی شد‪ .‬این‬ ‫هواپیما شــامل ‪ 72‬مســافر و خدمه از برزیل راهی کلمبیا‬ ‫بود که هفته گذشــته تیم چاپه کوئنزه‪ ،‬قهرمان مسابقات‬ ‫باشــگاهی برزیــل و نماینده ایــن کشــور در رقابت های‬ ‫قهرمانی امریکای جنوبی جزو مســافران این پرواز بودند‬ ‫که همگی انها در این ســقوط جان خود را از دست دادند‪.‬‬ ‫لو نقل هوایی کلمبیا‪75 ،‬‬ ‫رویترز مدعی شد که سازمان حم ‬ ‫نفری که پلیس به عنوان جانباخته های این حادثه معرفی‬ ‫کــرده را تایید نکرد‪ ،‬ولی مدعی شــد که رقــم باالی جان‬ ‫باختگان «غیرقابل انکار» است‪ .‬مسئوالن کنفدراسیون‬ ‫فوتبــال امریکای جنوبی اعــام کردند تمــام رقابت های‬ ‫رسمی تحت نظر این کنفدراسیون به حالت تعلیق در امده‬ ‫است‪ .‬دنیلو‪ ،‬الن راشو و ماساژور تیم‪ ،‬سه نفری بودند که‬ ‫به بیمارستان های اطراف انتقال یافته اند و خبر زنده ماندن‬ ‫انها منتشر شده است‪.‬‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫رحمتی بی جانشین است‬ ‫اصلی ترین چالش های سرمربی پرسپولیس چه مواردی است؟‬ ‫مجید نامجو مطلق‬ ‫مربیفوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫ورزش‬ ‫در حال حاضر گمانه زنی های زیادی در مورد فعالیت‬ ‫استقالل در نقل و انتقاالت در رســانه های مختلف انجام‬ ‫شده که در این بین نام بازیکنانی مثل امین حاج محمدی‪،‬‬ ‫میثم مجیدی‪ ،‬بهنام برزای و حتی میالد زکی پور به عنوان‬ ‫خروجی های اســتقالل و البته نام بازیکنانی مثل سروش‬ ‫رفیعی‪ ،‬دانیال ماهینی‪ ،‬رحیم زهیوی و ســجاد شهباززاده‬ ‫به عنــوان ورودی هــای این تیم مطرح شــده اســت‪ .‬اما‬ ‫بررســی خطوط مختلف استقالل نشــان می دهد که این‬ ‫تیم بیش از هر پســت دیگری به یک مهاجم هدف و البته‬ ‫شاید دفاع راست نیاز دارد تا بتواند در نیم فصل دوم شرایط‬ ‫بهتری را تجربه کند‪.‬بهتر است از دروازه بان این تیم شروع‬ ‫کنیم؛ به طور قطع تا زمانی که مهــدی رحمتی در این فرم‬ ‫به فوتبالش ادامه می دهد‪ ،‬استقالل هرگز به دنبال جذب‬ ‫دروازه بان نخواهد رفــت‪ .‬رحمتی در ‪ 11‬بــازی که از اغاز‬ ‫لیگ برتر داشته است‪ ،‬نمایش بســیار خوبی درون دروازه‬ ‫استقالل داشته و هیچ منطقی باعث نمی شود منصوریان‬ ‫لو انتقاالت زمستانی به دنبال جذب دروازه بان برود‪.‬‬ ‫در نق ‬ ‫اما به عقیده من اســتقالل یک مدافع راست خیلی‬ ‫خوب نیاز دارد‪ .‬اســتقالل در حال حاضر پنج دفاع وســط‬ ‫امــاده در اختیــار دارد و طبیعی اســت که در این شــرایط‬ ‫منصوریان هرگز به خرید یک دفاع وسط دیگر فکر نمی کند‪.‬‬ ‫در حال حاضر صحبت هایی در مورد جدایی پژمان منتظری‬ ‫از االهلی قطر در نیم فصل به گوش می رسد ولی بعید است‬ ‫این بازیکن تا پایــان فصل جایی در تفکــرات منصوریان‬ ‫داشته باشــد‪.‬اما از ان طرف یعقوب کریمی هم در پست‬ ‫دفاع چپ نمایش قابل قبولی داشــته اســت ضمن اینکه‬ ‫منصوریان در پســت او بازیکنانی مثل زکی پور‪ ،‬نورافکن‬ ‫و میثم مجیدی را هم در اختیار دارد و بعید اســت نیازی به‬ ‫حضور یک بازیکن جدید حس شود‪ .‬در این بین مصدومیت‬ ‫طوالنی مدت وریا غفوری شاید کادرفنی استقالل را مجاب‬ ‫به خرید یــک بازیکن در پســت دفاع کند کــه در این بین‬ ‫نام بازیکنی مثل دانیال ماهینی‪ ،‬مدافع راســت استقالل‬ ‫خوزستان مطرح شده است؛ هرچند که این تیم در بازی های‬ ‫گذشته از مگویان در پست دفاع راست استفاده کرده و اتفاقا‬ ‫او نمایش خوبی هم داشته است‪.‬‬ ‫نکته دیگری که مایلم به ان اشاره کنم بازگشت روزبه‬ ‫چشــمی به ترکیب اســتقالل اســت‪ .‬این بازیکن با تمام‬ ‫شدن دوره مصدومیتش به زودی در ترکیب استقالل قرار‬ ‫خواهد گرفت‪ .‬اتفاقی که به نظر من شــرایط استقالل را‬ ‫تغییر خواهد داد‪ .‬هرچند در روزهای گذشــته شایعاتی در‬ ‫مورد جذب ســروش رفیعی مطرح شــده اســت اما به نظر‬ ‫می رسد با بازگشــت روزبه چشــمی خط هافبک استقالل‬ ‫نیازی به جذب بازیکن حس نمی کند‪ .‬اســتقالل به اندازه‬ ‫ی هافبک خالق دارد و نیازی به اضافه شدن نفر جدید‬ ‫کاف ‬ ‫ندارد‪ .‬بختیار رحمانی‪ ،‬فرشــید اســماعیلی و مجتبی حق‬ ‫دوست هافبک وسط هایی هستند که هرکدام می توانند نیاز‬ ‫استقالل را برای یک بازیکن بازیساز حل کنند و بعید است‬ ‫این تیم نیازی به خرید بازیکن جدید داشته باشد‪ .‬همچنین‬ ‫استقالل در خط هافبک خود وینگر هم به اندازه کافی دارد و‬ ‫منصوریان نیازی به تقویت تیمش در این پست هم نخواهد‬ ‫داشــت‪.‬اما انچه باید در مورد اســتقالل بپذیریم ضرورت‬ ‫حضور یک تمام کننده تمام عیار در این تیم است؛ مشکلی‬ ‫که به نوعی پرسپولیس هم با ان درگیر است‪ .‬خط هافبک‬ ‫استقالل برخالف سال های گذشته موقعیت های زیادی‬ ‫برای خط حمله ایجاد می کند و این موقعیت ها با بی دقتی‬ ‫مهاجمان از دست می رود‪ .‬شاید اگر موقعیت های استقالل‬ ‫از اول فصل گل می شد این تیم حاال با اختالف بهترین خط‬ ‫حمله لیگ را در اختیار داشــت‪ .‬کاوه رضایی در این فصل‬ ‫به عنوان مهاجم نوک استقالل بازی می کند ولی نتوانسته‬ ‫مشکل گلزنی این تیم را حل کند و شــاید اگر در نیم فصل‬ ‫مهاجمی با خصوصیات شــهباززاده با اســتقالل قرارداد‬ ‫امضا کنــد و کاوه رضایی نقــش مهاجم ســایه را ایفا کند‪،‬‬ ‫اوضاع این تیم در گلزنی بسیار بهتر از گذشته می شود‪ .‬به‬ ‫نظر می رسد از بین تمام گزینه هایی که به عنوان خریدهای‬ ‫زمستانی استقالل در نقل و انتقاالت مطرح می شود سجاد‬ ‫شهباززاده بیشتر از سایرین مورد نیاز این تیم است تا بتواند‬ ‫از موقعیت های گلزنی نهایت استفاده را کرده و منصوریان‬ ‫را امیدوار به اینده کند‪ .‬امیدوارم اســتقالل بتواند در ادامه‬ ‫بازی های لیگ برتر شرایط بهتری را تجربه کند و به باالی‬ ‫جدول لیگ برسد‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫به قلم خانم کارگردان‬ ‫نگاهی به کتاب های نرگس ابیار‬ ‫فیلم نفس ســاخته نرگس ابیار این روزهــا روی پرده‬ ‫رفته اســت ‪ .‬این فیلم هم مثل فیلم قبلی ابیار یعنی شــیار‬ ‫‪ 143‬از دل یــک کتاب بیرون امده اســت ؛ کتابی نوشــته‬ ‫خودش‪ .‬ابیار را به عنوان کارگردان می شناسند اما او بیشتر‬ ‫از انکه فیلم ساخته باشد‪ ،‬نوشــته است‪ .‬ابیار بیش از یک‬ ‫دهه به صورت حرفه ای به داستان نویسی در حوزه کودک‬ ‫و دفاع مقدس پرداخت‪ .‬او که متولد ششــم اســفند سال‬ ‫‪ 1350‬و دانش اموخته رشته ادبیات فارسی است‪ ،‬از دوران‬ ‫کودکی ارزوی نویسندگی داشت‪ .‬او از سال ‪ ۱۳۷۶‬فعالیت‬ ‫داستان نویسی خود را در حوزه هنری اغاز کرد و تاکنون بیش‬ ‫از ســی جلد کتاب از وی در قالب رمان و داســتان به چاپ‬ ‫رسیده است‪ .‬او نوشتن چهار فیلمنامه بلند سینمایی را نیز‬ ‫در کارنامه خود دارد‪ .‬نگاهی داریم به چند کتابی که توسط‬ ‫نرگس ابیار نوشته شده است‪.‬‬ ‫شیار ‪143‬‬ ‫رمان «شیار ‪ »۱۴۳‬اولین بار در سال ‪ ۱۳۸۵‬با عنوان‬ ‫«چشم سوم» منتشر شده بود‪ ،‬روایتگر‪ ،‬ماجرای واقعی ‪۱۳‬‬ ‫نوجوان رزمنده بیجاری اســت که با هم به جنگ می روند و‬ ‫شش نفر انها اسیر می شوند‪ ،‬شش نفر باز می گردند و یک‬ ‫نفر زخمی می شود‪ .‬اما نکته ای که در این میان بیش از همه‬ ‫به چشــم می اید‪ ،‬قصه مادر یکی از این نوجوان هاســت‪.‬‬ ‫مادری که ‪ ۱۵‬سال در حالی که هر روز به برنامه های رادیو‬ ‫ی از فرزنــدش را میان‬ ‫عراق گــوش می کرده تا شــاید نام ‬ ‫اسرای ثبت شده توسط صلیب ســرخ بشنود‪ ،‬چشم انتظار‬ ‫بوده اســت‪ .‬چشم ســوم یا همان شــیار ‪ ۱۴۳‬در سال ‪۸۵‬‬ ‫به عنوان بهترین رمان سال دفاع مقدس معرفی شد اما در‬ ‫ان روزها کمی نادیده گرفته شد‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫نفس‬ ‫نفس روایتی است از پرسه ها و روزمرگی های دخترکی‬ ‫خیالباف با نام بهار در اســتانه بلوغ و تالش او برای کشف‬ ‫جهان هســتی تا بتواند زندگی را با تمامی شیرینی و تلخی‬ ‫ان به ســبک خودش تجربه کند‪ .‬زندگی شخصیت اصلی‬ ‫این رمان در دو بزنگاه مهم ایران که شامل انقالب اسالمی‬ ‫و دفاع مقدس است می گذرد و داستان رمان نیز از اندکی‬ ‫پیش از پیروزی انقالب اســامی شروع می شود و با وجود‬ ‫اینکه نویسنده در این اثر تالش کرده متن دنیای خیال انگیز‬ ‫ی تاریخی رمان را‬ ‫راوی را محور و اصل قرار دهــد و فرازها ‬ ‫به حاشیه ببرد اما در نهایت جنگ تحمیلی با قطعیت تمام‬ ‫واقعیت خود را بر سر راوی تحمیل می کند‪ .‬این رمان در کنار‬ ‫روایت زندگی بهار به شرح زندگی سه کودک دیگر با نام های‬ ‫نادر‪ ،‬کمال و مریم در فاصله سال های ‪ ۵۷‬تا ‪ ۶۲‬می پردازد‬ ‫که با پــدر و مادربزرگ شــان زندگی می کننــد‪ .‬دنیای این‬ ‫کودکان‪ ،‬پر از رویاهای زیبای کودکانه اســت که به زودی‬ ‫رنگ حقیقت به خود می گیرد‪.‬‬ ‫کوه روی شانه های درخت‬ ‫این کتاب داستان پسری ‪ 18‬ساله به نام نادر علیزاده‬ ‫است که در انقالب نقش فعالی داشــته و به خاطر فعالیت‬ ‫گسترده گروهک های ضد انقالب‪ ،‬به صورت نامحسوس‬ ‫وارد حزب دموکرات شده و اطالعات انان را به سپاه ارومیه‬ ‫گــزارش می دهد‪« .‬نادر»‪ ،‬روزی از نقشــه یــک عملیات‬ ‫ ضد شــهر ارومیه خبــردار می شــود و با هماهنگــی او در‬ ‫یک موقعیت مناسب‪ ،‬تمام ســران حزب دموکرات به دام‬ ‫می افتند‪ .‬اما نادر توسط ضد انقالب دستگیر می شود و به‬ ‫شهادت می رســد‪ .‬نرگس ابیار می گوید این یک داستان‬ ‫واقعی است و چون خودم در ان زمان حضور نداشتم‪ ،‬سعی‬ ‫کردم از افراد حاضر در ماجرا اطالعاتی کسب کنم و نتیجه‪،‬‬ ‫احساس رضایت از کتاب چاپ شده است‪.‬‬ ‫شکفتن بر هامون‬ ‫این کتاب به شــیوه زندگینامه نویســی‪ ،‬در قالب سه‬ ‫روایت با عناوین اســتاد راهول‪ ،‬کاک بهروز و فرید‪ ،‬به قلم‬ ‫نرگس ابیار منتشر شده است‪ .‬در کتاب شکفتن بر هامون‪،‬‬ ‫به دوران مبارزات شهید فرید تعریف و نقش وی در جریان ها‬ ‫و کشــمکش های پس از انقالب در کردستان و همچنین‬ ‫تاسیس سپاه پاسداران انقالب اسالمی این استان توسط‬ ‫وی اشاره شده است‪.‬‬ ‫در بخشــی از کتاب امده اســت‪« :‬زیــر زمین نمور‪،‬‬ ‫جلوی چشم هایش مثل مســجد جامع‪ ،‬کنگره و گنبد پیدا‬ ‫می شود‪ ...‬دیوارها کاشی هایی منقوش و رنگین می پوشند؛‬ ‫نیلی و سبز! مادرش می اید‪ ،‬جوان شده است و دیگر ان چند‬ ‫تار موی سپید که همیشه از زیر روسری اش می گریختند‪،‬‬ ‫سپید نیســتند‪ .‬دیگر دل نگران نیســت که ضد انقالب ها‬ ‫فاروق را دســتگیر کرده اند و بی خبر مانده اســت‪ .‬قالیچه‬ ‫لوله کرده ای توی بغل دارد‪ .‬جلوی رویم می ایستد و قالی را‬ ‫پهن می کند بر زمین‪ .‬دنیا جلوی چشم هایم سرخ و سفید و‬ ‫سبز می شود‪ .‬غنچه های قالی ارام ارام می شکفند و برگ ها‬ ‫انگار با نسیمی می جنبند‪ .‬صدای نســیم را و حتی صدای‬ ‫شکفتن گل ها را می شنوم؛ چیزی زمزمه می کنند انگار!»‬ ‫به کی می گن قهرمان‬ ‫این کتاب اثری داستانی است که برای نوجوانان به‬ ‫رشته تحریر درامده است و داستان پسری را روایت می کند‬ ‫که به صورت اتفاقی با شهید سید علی اندرزگو مبارز انقالبی‬ ‫که سال ‪ 1357‬به شهادت رسید‪ ،‬اشنا می شود و تحت تاثیر‬ ‫وی قرار می گیرد‪ .‬کتاب هایی که تاکنون درباره این شهید‬ ‫نوشته شده‪ ،‬بیشتر در قالب پژوهشی یا فقط بخشی از انها با‬ ‫زندگی این شهید در ارتباط بوده اند‪ .‬تفاوت «به کی می گن‬ ‫قهرمان؟» با سایر کتاب ها‪ ،‬بیان غیر مستقیم زندگی شهید‬ ‫اندرزگو‪ ،‬به خاطر مخاطب نوجوان است‪« .‬به کی می گن‬ ‫قهرمان» که دهمین کتاب از مجموعه قهرمانان انقالب‬ ‫است با برداشتی تاریخی به صورت داستانی در ‪14‬بخش‬ ‫تهیه و تنظیم شده که هدف از نگارش ان شناخت نوجوانان‬ ‫و کودکان با تاریخ ایران زمین و اشــنایی انان با سرگذشت‬ ‫مردان درخشان تاریخ بوده است‪.‬‬ ‫کسی که هیچ وقت گم نمی شود‬ ‫داستان «کســی که هیچ وقت گم نمی شود» به قلم‬ ‫نرگس ابیار براســاس یک ماجرای واقعی از زندگی سردار‬ ‫شــهید مهدی باکری نوشته شــده اســت‪ .‬راوی داستان‬ ‫کودکی ا ســت که در محله سکونت شــهید باکری زندگی‬ ‫می کنــد‪ .‬اتفاقاتی که در تیــم فوتبال محلــه رخ می دهد‬ ‫و اشــنایی شــهید باکری با این تیم و تاثیراتی که بر روای‬ ‫داســتان و دوســتانش دارد‪ ،‬در این داســتان بــه تصویر‬ ‫کشیده شده اند‪ .‬ســردار سرلشکر پاســدار مهدی باکری‬ ‫(‪ )1333-1363‬در عملیات های فتح المبین و بیت المقدس‬ ‫معاونت تیپ نجف اشرف‪ ،‬در عملیات رمضان فرماندهی‬ ‫تیپ عاشــورا و در عملیات های مســلم بن عقیل‪ ،‬والفجر‬ ‫مقدماتی‪ ،‬والفجر یک تا ‪ ،4‬خیبر و بدر‪ ،‬فرماندهی لشــکر‬ ‫عاشورا را بر عهده داشت‪.‬‬ ‫حکمت های کوچک‬ ‫داستان هایمجموعه«حکمت هایکوچک»‪،‬زمینه‬ ‫معرفت شناسی و هستی شناسی دارند که با کمی چاشنی طنز‬ ‫همراهند‪ .‬راوی داستان ه ا نیز افراد مختلفی هستند که وجه‬ ‫مشترک شان‪ ،‬نگاه انها به هستی است‪ .‬از کتاب های این‬ ‫مجموعه می توان به «داســتان دو پنج»‪« ،‬قهرمان قصه‬ ‫خل و چل»‪« ،‬افسانه چشمه الغر مردنی»‪« ،‬زندگی غمبار‬ ‫یک بت خوشبخت»‪« ،‬شعرهای یک ماهی سیاه اسمون‬ ‫جل»‪« ،‬مجسمه ای که عاقبت به خیر شد» و‪ ...‬نام برد‪.‬‬ ‫عطر خون‬ ‫«عطر خون» روایتی اســت از زندگی شهید حسین‬ ‫یوسفی‪ .‬شهید واالمقام حسین یوسفی صادقلو در ‪ 7‬مرداد‬ ‫‪ 1336‬در مرحلــه دربند شــمیران دیده به جهان گشــود‪.‬‬ ‫یوسفی صادقلو چندی پس از شروع جنگ تحمیلی عراق‬ ‫علیه ایران‪ ،‬در اوایل سال ‪ 1360‬داوطلبانه عازم جبهه های‬ ‫نبرد شد و مسئولیت تعمیر و تنظیم بی سیم ها و دستگاه های‬ ‫مخابراتی را عهده دار شــد‪ .‬او مدتی در اهواز‪ ،‬ســپس در‬ ‫کردستان و بعدها در خرمشهر فعالیت کرد و سرانجام پس‬ ‫از یک سال و اندی حضور در جبهه‪ ،‬در ‪ 19‬بهمن ‪ 1361‬در‬ ‫عملیات والفجر مقدماتی در منطقه فکه به شهادت رسید ‬ ‫اما به سبب عدم دسترســی به پیکر وی مفقود االثر اعالم‬ ‫شد و سال های بعد‪ ،‬در ‪ 27‬بهمن ‪ 1369‬پیکرش به اغوش‬ ‫خانواده اش بازگشــت و در امامزاده علی ا کبر (ع) چیذر به‬ ‫خاک سپرده شد‪.‬‬ ‫عروس اسمان‬ ‫ابیار در داستان «عروس اســمان» که توسط دفتر‬ ‫نشر فرهنگ اسالمی در سال ‪ 1379‬به چاپ رسیده است‪،‬‬ ‫داســتان زندگی رابعه عدویه‪ ،‬دختر عدوی قیســی را بازگو‬ ‫می نماید‪ .‬وی بــه «ام الخیر» و مــوالی ال عتیک و اهل‬ ‫بصره مشهور بود‪ .‬رابعه در نیکو کاری‪ ،‬زهد و عبادت دستی‬ ‫توانا داشت‪ .‬او در بصره متولد و به بیت المقدس کوچ کرد و‬ ‫به سال ‪ 135‬هجری قمری در ان دیار درگذشت‪.‬‬ ‫گام اول‬ ‫فروشنده «جایزه» انجمن نقد را به دست اورد‬ ‫ایا فروشنده به اسکار می رسد؟ این سوال را خیلی ها‬ ‫از خود می پرســند‪ .‬اخرین ســاخته اصغر فرهــادی برای‬ ‫رســیدن به این عنوان اولین گام را محکم برداشــت‪ .‬در‬ ‫جریان معرفی جوایز ســاالنه انجمن ملى نقد فیلم امریکا‬ ‫یا به اختصار ‪ ،NBR‬تازه ترین ساخته اصغر فرهادی موفق‬ ‫شــد جایزه بهترین فیلم خارجی ســال ‪ ۲۰۱۶‬را از ان خود‬ ‫کند‪.‬فیلم فرهادی پس از درخشــش در جشــنواره کن‪ ،‬با‬ ‫کسب این جایزه شروع قدرتمندی در فصل جوایز سینمایی‬ ‫ هالیوود داشــته و باتوجه به اینکه نماینده ایران در مراسم‬ ‫اسکار ‪ 2017‬نیز هست‪ ،‬امیدها به موفقیت های بیشتر این‬ ‫فیلم افزایش یافته است‪ .‬پیش از این مایکل اوردونا منتقد‬ ‫لس انجلس تایمز فیلم «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی‬ ‫را یکی از فیلم های مدعی اسکار امسال دانسته و در بررسی‬ ‫ان نوشــته بود‪« :‬این فیلم با فرضی جلــو می اید که دقیقا‬ ‫ی هالیوود جــای می دهد و ان را با‬ ‫ان را در ژانر اثــار معمای ‬ ‫وسواس های ذهنی و انتقام درمی امیزد و تهران را به عنوان‬ ‫لوکیشــن داســتان انتخاب می کند‪ .‬یک زوج در حالی که‬ ‫ی شده از نمایش «مرگ فروشنده» ارتور میلر‬ ‫نسخه ای بوم ‬ ‫را تهیه می کنند‪ ،‬با تجربه رویدادی سخت روبه رو می شوند‬ ‫و تالش دارند تا بتوانند از پس درک ان برایند‪ ».‬نکته جالب‬ ‫این است که فیلم «جدایی» که به اسکار رسید نتوانسته بود‬ ‫جایزه انجمن ملی نقد فیلم امریکا را به دست اورد‪.‬‬ ‫ان فراری است و مواجهه با دالیل انزوایش‪ ،‬هسته فیلم را‬ ‫تشکیل می دهد‪.‬‬ ‫جایزه بهترین بازیگــر زن نقش اول بــه ایمی ادامز‬ ‫برای بازی در فیلــم علمی ‪ -‬تخیلی «ورود» رســید‪ .‬ادامز‬ ‫در این فیلم در نقش یک زبانشــناس ســعی می کند با ادم‬ ‫فضایی هایی که به زمین امده اند ارتباط برقرار کند‪.‬‬ ‫فیلم تحسین شــده «مهتــاب» بــه کارگردانی بری‬ ‫جنکینز نیــز از جوایز انجمن ملی نقــد بی نصیب نماند‪ .‬در‬ ‫حالی که بری جنکینز بهترین کارگردان نامیده شد ‪ ،‬نایومی‬ ‫به غیر از مادر معتادش پشــتوانه دیگری نداشت تا اینکه‬ ‫در دوران جوانی با اشــنایی با یک مواد فروش زندگی اش‬ ‫دچار تغییری اساسی می شود تا راهی برای جبران منزوی‬ ‫بودن و مورد خشم قرار گرفتن توسط اطرافیانش در دوران‬ ‫کودکی پیدا کند‪.‬‬ ‫جف بریجز هم بــرای ایفای نقش در فیلــم «به هر‬ ‫قیمتی» بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شــد‪ .‬فیلم جدید‬ ‫مارتین اسکورســیزی هم در این میان دست خالی نماند‪.‬‬ ‫درام مذهبی «ســکوت» جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی‬ ‫را از ان خود کرد‪ .‬اسکورسیزی در همکاری با جی کاکس‬ ‫فیلمنامه «سکوت» را نوشته است‪ .‬داستان فیلم از رمانی‬ ‫نوشته «شوساکو ایندو»اقتباس شــده است‪ .‬داستان در‬ ‫قرن ‪ 17‬و حول محور شــخصیتی به نام «پــدر رودریگز»‬ ‫می چرخد‪ .‬او کشــیش یســوعیون اهل پرتغال اســت که‬ ‫سایر جوایز‬ ‫فیلم «منچســتر کنار دریا» از ســوی «انجمن ملی‬ ‫نقد فیلم» به عنوان بهترین فیلم ســال برگزیده شــد‪ .‬این‬ ‫فیلم که در جشنواره ســاندنس توجه منتقدان سینمایی را‬ ‫به خود جلب کرده بود در عین حال جایــزه بهترین بازیگر‬ ‫مرد و بهترین فیلمنامه غیراقتباســی را نیز از ان خود کرد‪.‬‬ ‫کنت لونرگان‪ ،‬کارگردان و نویسنده «منچسترکنار دریا» و‬ ‫کیســی افلک بازیگر نقش اول مرد ان است‪ .‬در منچستر‬ ‫کنار دریا افلــک نقش لی چندلر مردی تک افتاده ســاکن‬ ‫بوســتون را ایفا می کند که پــس از مرگ بــرادر محبوبش‬ ‫مجبور می شــود به زادگاهش برگردد تا از بــرادر زاده خود‬ ‫مراقبت کند‪ .‬اثر جدید النرگن درباره اتفاقاتی اســت که به‬ ‫نظر می رســد دغدغه ســال های اخیر او به شمار می رود و‬ ‫ان دوری و سپس بازگشت به موقعیتی است که شخصیت‬ ‫اصلی داســتان از ان فراری بوده است‪ .‬در «منچستر کنار‬ ‫دریا » لی چندلر به دالیلی از اجتماعــی که روزگاری در ان‬ ‫شاد و خرســند بوده فاصله گرفته و به نظر می رسد در حال‬ ‫فرار از خود گذشته اش است و بازگشت او به نقطه ای که از‬ ‫ هریس برای نقش افرینی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر‬ ‫نقش مکمل زن را از ان خود کــرد‪ .‬هریس در «مهتاب»‬ ‫نقش مادری معتاد را بازی می کنــد‪ .‬این فیلم که پیرامون‬ ‫ارتباط بین مردم و کشف حقیقت و گذشته انسان ها ساخته‬ ‫شــده ما را با زندگی مردی سیاهپوســت کــه در محله ای‬ ‫فقیرنشــین در نزدیکی میامی زندگی می کند اشنا می کند‪.‬‬ ‫روایتی که در سه فصل کودکی‪ ،‬نوجوانی و بزرگسالی این‬ ‫شخصیت دنبال می شــود‪ .‬او که در دوران کودکی با لقب‬ ‫«کوچک» شناخته می شد به دلیل اندام نحیف و ضعیفی‬ ‫که داشت مورد ازار و اذیت همکالسی ها قرار می گرفت و‬ ‫شاگردش وقتی شایعاتی درباره رها کردن کلیسا توسط او‬ ‫می شنود‪ ،‬برای رویارویى با او به ژاپن سفر می کند‪.‬‬ ‫انیمیشــن «کوبو و دو رشته» با پشــت سر گذاشتن‬ ‫رقبایی چون «در جست وجوی دوری» و «زوتوپیا» به عنوان‬ ‫بهترین انیمیشــن بلند انتخاب شــد‪ .‬کوبو داســتان پسر‬ ‫مهربانی است که در یک دهکده کنار دریا زندگی می کند و‬ ‫عاشق مادرش است‪ .‬اما در ادامه راه مجبور می شود برای‬ ‫مبارزه با پلیدی یک شمشــیر‪ ،‬یــک زره و یک کالهخود‬ ‫منحصر به فرد را بدســت بیــاورد و به همین منظور ســفر‬ ‫پر ماجرایی را اغاز می کند‪.‬‬ ‫پیشخوان مجازی‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫دیدار‬ ‫پست ویژه علی دایی برای شاگردش‬ ‫مجری تلویزیون در حرم رضوی‬ ‫اخرین سلفی به روایت بهداد سلیمی‬ ‫‪77‬‬ ‫اسطوره اس تی وی‬ ‫جرارد از فوتبال خداحافظی کرد‬ ‫«‪ ۱۷‬سال به ارایشــگاه رفت‪ ،‬موهایش را کوتاه کرد‬ ‫و برگشــت»؛ این جمله ای بود که وقتی تیــم لیورپول را‬ ‫ترک کرد‪ ،‬خیلی ها به زبان اوردند‪ ،‬مدل موهای اســتیون‬ ‫جرارد‪ ،‬بهانه ای بود برای توصیف روحیه اســطوره ای که‬ ‫هیچ چیز تغییــرش نمی داد‪ .‬هیچ چیز‪...‬او از ان دســت‬ ‫بازیکنانی است که به یک باشگاه هویت می دهند و تبدیل‬ ‫به تاریخ ان می شــوند‪ ،‬ادم های وفاداری کــه می توانند‬ ‫سمبل لقب بگیرند‪ ،‬از این دست ادم ها زیاد دیده ایم‪ ،‬مثل‬ ‫بابی چارلتون در باشــگاه منچســتر یونایتد‪ ،‬فرانتس بکن‬ ‫باوئر در باشــگاه بایرن مونیخ‪ ،‬پائولومالدینی در باشــگاه‬ ‫اث میالن‪ ،‬فرانچسکو توتی در باشگاه رم و البته استیون‬ ‫جرارد در باشــگاه لیورپول‪ .‬جرارد در رقابت های مختلف‬ ‫‪ 710‬بازی بــرای لیورپول انجــام داد و ‪ 186‬گل زد‪ ،‬او در‬ ‫‪ 114‬بازی ملی هم ‪ 21‬بار دروازه حریفان را باز کرد‪ .‬عالوه‬ ‫بر قهرمانی اروپــا در فصــل ‪ 2004-2005‬او دو قهرمانی‬ ‫جام حذفــی انگلیس‪ ،‬ســه قهرمانی جــام اتحادیه‪ ،‬یک‬ ‫قهرمانی سوپرجام انگلیس‪ ،‬یک قهرمانی جام یوفا و یک‬ ‫قهرمانی سوپرجام اروپا را با لیورپول به دست اورد هر چند‬ ‫به ارزوی همیشــگی اش یعنی قهرمانی لیگ برتر نرسید‪.‬‬ ‫او در سال ‪ 2006‬بهترین بازیکن لیگ برتر شد و هشت بار‬ ‫در تیم منتخب فصل قرار گرفــت‪ .‬بهترین بازیکن فینال‬ ‫لیگ قهرمانان سال ‪ 2005‬شــد‪ ،‬در سال ‪ 2005‬مرد سال‬ ‫فوتبال اروپا لقب گرفت و در ان سال توپ برنز را به عنوان‬ ‫ســومین بازیکن برتر جهــان از ان خود کــرد‪ ،‬امار خیلی‬ ‫چیزها را می گویند اما فراتر از این عددها و رقم ها استیون‬ ‫جرارد‪ ،‬شــخصیتی موقــر و الهام بخش داشــت‪ ،‬او یک‬ ‫ستاره بی حاشــیه و اهل خانواده بود‪ ،‬با ظاهری ساده‪ .‬او‬ ‫یک اسطوره واقعی بود‪ ،‬یک دوست داشتنی به تمام معنا‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫نامه خداحافظی‬ ‫«بعــد از تردیدهای اخیر رســانه ای دربــاره اینده ام‪،‬‬ ‫بازنشستگی ام از فوتبال حرفه ای را اعالم می کنم‪ .‬من یک‬ ‫دوران فوتبالی فوق العاده داشتم و به خاطر تمام لحظاتم در‬ ‫لیورپول‪ ،‬انگلیس و لس انجلس گلکســی تشکر می کنم‪.‬‬ ‫وقتی در سال ‪ 1998‬به رویای کودکی ام در پوشیدن پیراهن‬ ‫لیورپول جامه عمل پوشاندم‪ ،‬هرگز فکر نمی کردم که این‬ ‫ماجرا ‪ 18‬سال بعد ادامه داشته باشــد‪ .‬افتخار می کنم که‬ ‫بیش از ‪ 700‬بازی بــرای لیورپول انجــام دادم که خیلی از‬ ‫انها کاپیتان بودم و اینکه توانستم افتخارات زیادی را برای‬ ‫انفیلد کســب کنم که بزرگترینشان ان شــب به یادماندنی‬ ‫در استانبول بود‪ .‬خوشحالم که توانســتم ‪ 114‬بازی برای‬ ‫تیم ملی انگلیس انجام دهم و افتخار کاپیتانی تیم کشورم‬ ‫را داشتم‪ .‬بدون حمایت هواداران رسیدن به هیچ موفقیتی‬ ‫ممکن نبود‪ .‬مــن در کنــار بازیکنان و مربیــان بزرگی بازی‬ ‫کردم‪ .‬مربیانی که در ابتــدای کارم بودند و انها که در ادامه‬ ‫حضور داشتند‪ .‬ایجنت من‪ ،‬اســتروان مارشال و تیمش در‬ ‫تمام این سال ها کمک بزرگی به من کردند‪ .‬بیرون از فوتبال‬ ‫هم دوستان خوبی داشتم و البته مهم تر از همه خانواده ام‪.‬‬ ‫نمی توانم از مادر‪ ،‬پدر و برادرم پل تشکر شایسته ای کنم‪.‬‬ ‫هیجان زیادی دارم و احساس می کنم می توانم هنوز خیلی‬ ‫کارها بکنم‪ .‬باید گزینه ها را بررسی کنم و خیلی زود به نتیجه‬ ‫برسم‪ ».‬این نامه خداحافظی استیون جرارد است‪ ،‬درست در‬ ‫همان لحظه هایی که همه داشتند درباره اینده او گمانه زنی‬ ‫می کردند با همین کلمات ساده از فوتبال خداحافظی کرد‪.‬‬ ‫او پــس از ان در مصاحبــه ای درباره علــت خداحافظی از‬ ‫فوتبال گفت‪« :‬چندین دلیل دارد‪ ،‬شما می دانید وقتی که‬ ‫به پایان نزدیک می شوید‪ ،‬بدنتان با شما صحبت می کند‪.‬‬ ‫درد ها برای شما طبیعی می شود‪ .‬احساساتتان درون زمین‬ ‫تغییر می کند‪ .‬طی چند سال گذشته این را فهمیدم که دیگر‬ ‫بدنم ان طور که دلم می خواهد واکنش نشــان نمی دهد و‬ ‫عملکردم کاهش پیدا کرده اســت که این بــه مرور زمان‪،‬‬ ‫دلسرد کننده است‪».‬‬ ‫اینده جرارد‬ ‫«من دوســت دارم هم ســرمربیگری کنــم و هم در‬ ‫رسانه ها فعالیت کنم‪ .‬قطعا در اینده می خواهم مربیگری‬ ‫یا کمک مربی گری را امتحان کنم یا به نحوی در رختکن‬ ‫تیم مشغول به کار شوم‪ ».‬اســتیون جرارد با این جمالت‬ ‫نشــان داد که نمی خواهد از فوتبال جدا شود و خیلی زود‬ ‫می خواهد در لباســی دیگر به فوتبال بازگردد‪ .‬جرارد االن‬ ‫مشغول گذراندن دوره مربیگری ‪ A‬یوفاست و از همین حاال‬ ‫شایعات زیادی شنیده می شود‪ .‬بســیاری صحبت از این‬ ‫می کنند که پس از اتمام دوره مربیگری اش وارد کادرفنی‬ ‫باشگاه ســلتیک یا نیوکاســل می شــود و حتی صحبت از‬ ‫لیورپول هم می شود‪ .‬جرارد می گوید از همین حاال برای‬ ‫کار مربیگری هیجان زده اســت‪« :‬برای اینده و مربیگری‬ ‫خودم خیلی هیجان دارم‪ .‬فکر می کنم در این کار حرف ها‬ ‫و ایده های زیادی دارم که می توانم به فوتبال امروز اضافه‬ ‫کنم‪ .‬این توانایی را در خودم می بینم‪».‬‬ ‫ایا او به لیورپول باز می گردد؟ یک نفر هســت که از‬ ‫این مساله استقبال می کند‪.‬یورگن کلوپ‪ ،‬سرمربی موفق‬ ‫لیورپول اعتقــاد دارد که باید به جــرارد فرصت مربیگری‬ ‫داد‪ «:‬درهای باشــگاه لیورپول همواره بــه روی جرارد باز‬ ‫است‪ .‬اطمینان دارم که در اینده اتفاقاتی در این زمینه رخ‬ ‫خواهد داد‪ .‬اگر او بخواهد که من مطمئنم می خواهد‪ ،‬ما‬ ‫اماده ایم برای شــروع دوران حرفه ای جرارد در مربیگری‬ ‫کمک کنیم‪ .‬انقدر هیجان در مورد قدم بعدی جرارد نداشته‬ ‫باشــید‪ ،‬انســان در زندگی برای یادگیری نیاز به ارامش و‬ ‫فضای کافــی دارد‪ .‬او زمانــی بازیکنی جــوان بود و حاال‬ ‫خواسته خودش اســت که هرچه می خواهد باشد‪ .‬من ان‬ ‫شخصی نیســتم که بخواهم در مورد اینده جرارد صحبت‬ ‫کنم‪ .‬من تنها ‪ 14‬ماه است که اینجا هستم‪ ،‬چطور می توانم‬ ‫بزرگی جرارد را توصیف کنم؟او شخصی فوق العاده است‪.‬‬ ‫با استیوی مالقاتی داشتم و شخصیت عالی او را دیدم و او‬ ‫اصال مثل کسی نیست که بخواهد مانند اسطوره ها رفتار‬ ‫کند یا خطاب شود‪».‬‬ ‫واکنش ها‬ ‫لوییس ســوارز‪ :‬از تو خیلی متشــکرم اســتیون‪ .‬برای‬ ‫همراهی من در ســخت ترین لحظــات دوران حرفه ای‪،‬‬ ‫برای حمایت های بی قید و شرط و مشاوره هایی که دادی‪،‬‬ ‫رابطه ما فراتر از زمین فوتبال می رود‪ .‬تو همیشه کنار من‬ ‫بودی‪ ،‬حتی وقتی که بســیاری از من دوری کردند‪ .‬شــما‬ ‫به من درس هــای زیــادی دادی که من ســعی کردم یاد‬ ‫بگیرم‪ ،‬درست نقش یک برادر بزرگتر را داشتی که به برادر‬ ‫کوچکترش درس می دهد‪.‬‬ ‫پپ گواردیــوال‪ :‬او یکــی از بهترین بازیکنانی اســت که‬ ‫دیده ام‪ .‬تبریک به جرارد به خاطر دوران فوتبالش‪ .‬انگلیس‬ ‫زمان او نسل فوق العاده ای از بازیکنان در اختیار داشت اما‬ ‫جرارد قطعا یکی از بهترین بازیکنان انگلیسی تاریخ است‪.‬‬ ‫جوردن هندرسون‪ :‬واقعا خوش شانسم که زمانی که به‬ ‫لیورپول پیوســتم‪ ،‬او کاپیتان باشــگاه بود‪ .‬فکر نمی کنم‬ ‫او بداند که چه تاثیــر مثبتی روی فوتبال و پیشــرفت من‬ ‫گذاشته و باعث شد من خود را با باشگاه وفق دهم‪.‬‬ ‫درک کویــت‪ :‬جــرارد عاشــق فوتبال اســت‪ ،‬همیشــه‬ ‫زندگی اش درگیر فوتبال بوده و خواهد بود‪.‬‬ ‫رابی فاولر‪ :‬دوران فوتبال استیوی چه در کسب جام ها و‬ ‫چه موفقیت های فردی و تیمی فوق العــاده بود‪ .‬در همه‬ ‫بازی ها‪ ،‬او لیورپول را به تنهایی جلو می برد و واقعا بازیکن‬ ‫شگفت انگیزی بود‪.‬‬ ‫ژابی الونســو‪ :‬او از خــود میــراث بزرگی جا گذاشــته و‬ ‫خاطره هایی ساخته اســت که خیلی دوست شان داریم‪.‬‬ ‫بازیکن معمولی ای نبود‪ .‬همیشه برای باشگاه و شهرش‪،‬‬ ‫صد درصد تــوان می گذاشــت‪ .‬پایان یکــی از دوره های‬ ‫زندگی اش امده‪ ،‬ولــی مطمئنم بــه زودی‪ ،‬دوره دیگری‬ ‫برایش شروع خواهد شد‪.‬‬ ‫مایکل اوون‪ :‬در ‪ 11‬سالگی در لیورپول با هم اغاز کردیم‪.‬‬ ‫ان موقع فوق العاده بود‪ .‬به یک بازیکن در کالس جهانی‬ ‫بدل شد‪ .‬بهترین بازیکن تاریخ لیورپول‬ ‫فلیپه کوتینیو‪ :‬چــه افتخاری کــه با ایــن بازیکن بازی‬ ‫کــرده ام‪ .‬ممنون برای همــه چیز کاپیتــان‪ .‬بهترین ها را‬ ‫برایت ارزو می کنم‪.‬‬ ‫گلستان یازدهم‬ ‫سرزمین ابی من‬ ‫کتابی از نویسنده کتاب «دختر شینا»‬ ‫شهیدان مهدی و حمید باکری در یک رمان‬ ‫ان زمان که «زهــرا پناهی روا» به دزفول رفت تا کنار همســرش که فرمانده اطالعات و‬ ‫عملیات لشکر ‪ 32‬انصارالحسین اســتان همدان بود‪ ،‬زندگی کند‪ ،‬شاید هیچ وقت فکرش را‬ ‫هم نمی کرد که لحظه به لحظه ان روزها را بخواهد روزی برای «بهناز ضرابی زاده» نویســنده‬ ‫نام اشنایحوزهدفاعمقدسروایتکندوخاطراتشبااستقبالخوبمخاطبانهمراهشود‪.‬بهناز‬ ‫بدوستانبا«دخترشینا»می شناسند‪.‬هرچنداواثاردیگرینیزمنتشر‬ ‫ضرابی زادهرابیشترکتا ‬ ‫کرده است‪ ،‬اما در این میان نگارش یک کتاب دوست داشتنی به نام «دختر شینا» توانست بار‬ ‫دیگرتوجهعالقه مندانبهکتابرابهسمتخودجلبکند؛کتابیشاملخاطراتهمسریکی‬ ‫از شهدای استان همدان از دوران کودکی تا هنگام شهادت همسر‪.‬اخیرا نیز کتاب جدیدی‬ ‫از این نویسنده از سوی انتشارات ســوره مهر به چاپ رسیده است؛ «گلستان یازدهم» شامل‬ ‫خاطراتزهراپناهیرواست‪،‬همسرشهیدعلیچیت سازیانفرماندهاطالعاتوعملیاتلشکر‬ ‫‪ 32‬انصارالحسین استان همدان‪ .‬ضرابی زاده این بار هم جنگ را از زاویه دید یکی از همسران‬ ‫شهدا روایت کرده است‪ .‬نثر ساده و در عین حال دلنشین خاطرات پناهی روا را خواندنی تر کرده‬ ‫است‪«.‬گلستان یازدهم» شامل‪ 11‬فصل است که ابتدای ان با تولد نوزادی اغاز می شود و در‬ ‫ادامه‪،‬خاطراتیکییکیازدورانزندگیمشترکروایتمی شود‪.‬نویسندهتالشداردتادراین‬ ‫اثرصرفابهروایتخاطراتنپردازدوباچاشنیجریانسیالذهنوتوصیف‪،‬خاطراتراجذاب تر‬ ‫کند‪« .‬گلستان یازدهم» یک عاشقانه ارام در دل جنگ است‪ .‬خاطرات زهرا پناهی روا‪ ،‬همسر‬ ‫علی چیت سازیان از سرداران شهید استان همدان است‪ .‬کتاب در ‪ 17‬فصل تدوین شده و از‬ ‫زمانتولدفرزندشهیداغازمی شودوتااینروزهایراویادامهمی یابد‪.‬‬ ‫کتاب «سرزمین ابی من» نوشته نصرالله محمود زاده است که در قالب رمان به زندگی‬ ‫شهیدان باکری می پردازد‪ .‬این کتاب شــرح مبارزه حمید باکری به عنوان جانشین لشکر‬ ‫عاشــورا در عملیات خیبر است‪ .‬این کتاب در ‪ 27‬فصل تدوین شــده و در ابتدای هر فصل‬ ‫مواجهه همسر شهید حمید باکری را به گونه ای ادبی تصویر کرده است‪ .‬همسر شهید حمید‬ ‫باکری در این داستان با نام زهره امده است که نماد اناهیتا یا فرشته اب است‪ .‬حمید باکری‬ ‫با نام سیاوش و شهید مهدی باکری با نام باقر استفاده شده است‪.‬‬ ‫در بخشی از کتاب «سرزمین ابی من» می خوانیم‪« :‬افسر عراقی روی پل قدم می زد‬ ‫و زُل زده بود به چهره ها‪ ،‬بلکه فرمانده محور را پیدا کند‪ .‬همه بی درجه بودند و بی نام و نشان‪،‬‬ ‫همسن و سال و تقریبا هم شکل و قیافه‪ .‬حاال داشت دنبال کسی می گشت که الاقل جان‬ ‫حرف زدن داشته باشد؛ جان داشته باشد که بگوید چطور‪ ،‬چطور این همه مقاومت کرده اند‪.‬‬ ‫تا جایی مقاومت کردند که توانستند در ورود عراقی ها به جزیره‪ ،‬تاخیر بیندازند‪ .‬وقت تلف‬ ‫می کردند که این لشکر‪ ،‬مورد غضب ماهر قرار گیرد‪ .‬وقت می کشتند که ‪ ۲۰۰‬متر عقب تر‪،‬‬ ‫یک گردان دیگر‪ ،‬خاکریز علم کند‪ .‬فرمانده عراقی می دید که این گردان و ان گردان شبیه‬ ‫هم می جنگیدند‪ ،‬می دید که جز موشــک ار‪.‬پی‪.‬جی و خمپاره ‪ ۶۰‬و ‪ ،۸۱‬چیزی طرفشان‬ ‫شلیک نمی کنند‪ .‬می دید که فرماندهی این خاکریز و ان خاکریز‪ ،‬عین هم است‪ .‬این را هم‬ ‫می دانست که فرمانده این محور را کشته است و یک ساعت است که دنبالش می گردد‪»..‬‬ ‫بیش از پانزده اثر در حوزه دفاع مقدس از نصرالله محمود زاده به چاپ رسیده است که‬ ‫از جمله انها می توان به مسیح کردستان اشاره کرد‪.‬‬ ‫درخشش در هند‬ ‫طاووس طالیی به دختر رسید‬ ‫لو هفتمیندورهخودباالترین‬ ‫جشنوارهفیلمگوادرچه ‬ ‫جایزه خود را همراه با یــک جایزه نقدی بــه فیلم «دختر»‬ ‫ســاخته رضا میرکریمی اهدا کرد‪ .‬فیلم «دختر» در بخش‬ ‫رقابتی این جشنواره با ‪ ۱۴‬فیلم از کشورهایی چون امریکا‪،‬‬ ‫هند‪ ،‬روســیه‪ ،‬چک‪ ،‬کانادا‪ ،‬ترکیه و لهســتان رقابت کرد و‬ ‫طاووس طــا را از ان خود ســاخت‪ .‬فرهــاد اصالنی نیز با‬ ‫دریافتجایزهطاووسنقره ایبرایبهترین بازیگرمردتقدیر‬ ‫شد‪ .‬الینا واسکا نیز جایزه بهترین بازیگر زن را از لتونی برای‬ ‫فیلم «لجن دلپذیر» دریافت کرد‪ .‬جایزه بهترین کارگردانی‬ ‫نیز به ســونرکانر و باریس کانر برای فیلم «رئوف» از ترکیه‬ ‫رسید‪ .‬جایزه قرن نیز برای بهترین کارگردان اول به پپا سان‬ ‫مارتین برای «رارا» اهدا شــد‪ .‬میرکریمی سال ‪ ۲۰۰۱‬نیز با‬ ‫فیلم «زیر نور ماه» جایزه بهترین کارگردانی این جشنواره را از‬ ‫ان خود کرده بود‪ .‬فیلم دختر اخرین ساخته میرکریمی اولین‬ ‫نمایش خود را در بخش ســودای ســیمرغ سی وچهارمین‬ ‫جشنواره فیلم فجر تجربه کرد و در ‪ ۷‬بخش نامزد جایزه شد‪.‬‬ ‫این فیلم در اولین حضور بین المللی اش در مسکو جوایزی‬ ‫را از ان خود کرد‪ .‬در این جشــنواره که یکــی از معتبرترین‬ ‫جشنواره های جهان است «فیلم دختر» جایزه بهترین فیلم‬ ‫یا همان جرج طالیی را از ان خود کرد و فرهاد اصالنی نیز‬ ‫برای بازی در ان بهترین بازیگر مرد شناخته شد‪ .‬همچنین‬ ‫این فیلم توانســته جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشــاگران‬ ‫را نیز از ان خود کند‪« .‬دختر» امســال یکــی از نامزدهای‬ ‫بهترین فیلم بلند در جوایز ســینمایی اسیاپاسیفیک نیز بود‬ ‫و فرهاد اصالنی نامزد بازیگر مرد جایزه اسیا پاسیفیک بود‪.‬‬ ‫در خالصه داســتان فیلم دختر امده است‪« :‬اقای عزیزی‬ ‫سرپرستبخشتعمیراتونگهداریپاالیشگاهاباداناست‬ ‫که برای مراسم خواستگاری دخترش اماده می شود و ستاره‬ ‫دختر دیگرش درهمان روز قصد سفر به تهران برای شرکت‬ ‫م دانشگاهی اش‬ ‫در جشــن خداحافظی یکی از دوستان ه ‬ ‫را دارد‪ .‬پدرش به دالیلی به این ســفر مشکوک است و این‬ ‫اغاز ماجراست‪».‬‬ ‫در ســایر بخش های جشــنواره فیلم «گوا» هند که با‬ ‫حضورپررنگسینمایایرانهمراهبود‪،‬فیلم های«ماالریا»‬ ‫ساخته پرویز شــهبازی‪« ،‬وارونگی» ساخته بهنام بهزادی‪،‬‬ ‫«سینما نیمکت» از محمد رحمانیان‪« ،‬رفتن» به کارگردان‬ ‫نویدمحمودی‪«،‬بارانمی بارید»ازعلیصفی خانیدربخش‬ ‫سینمای جهان این رویداد سینمایی به روی پرده رفتند‪ .‬فیلم‬ ‫«فروشنده» به کارگردانی اصغر فرهادی که نماینده سینمای‬ ‫ایراندرشاخهبهترینفیلمخارجیجوایزاسکار‪ ۲۰۱۷‬هست‬ ‫نیزدربخش«شاهکارها»نمایشدادهشد‪،‬ضمناینکهفیلم‬ ‫«النتوری» ساخته رضا درمیشیان در بخش «جشنواره ها»‪،‬‬ ‫«اژدهاواردمی شود»ساختهمانیحقیقیدربخش«نمایش‬ ‫ویژه» و «بلوگا» از مهدی جعفری در بخش «جایزه گاندی»‬ ‫به روی پرده رفتند‪ .‬در بخش بزرگداشت جشنواره فیلم «گوا»‬ ‫هند که امسال به عباس کیارستمی کارگردان شناخته شده‬ ‫ایرانی در ســطح بین المللی اختصاص داده شد؛ فیلم های‬ ‫«‪ ۷۶‬دقیقه و‪ ۱۵‬ثانیه با عباس کیارستمی» ساخته سیف الله‬ ‫ی شامل «طعم‬ ‫صمدیان و همچنین منتخبی از اثار کیارستم ‬ ‫گیالس»‪« ،‬شیرین»‪« ،‬باد ما را خواهد برد»‪« ،‬زیر درختان‬ ‫زیتون»‪« ،‬ده» و «مرا به خانه ببر» نمایش داده شد‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جلد لوپوئن‬ ‫برای پیروزی‬ ‫فیون‬ ‫سان سنتینل‬ ‫و درگذشت‬ ‫فیدل کاسترو‬ ‫روایت اوگلوبو‬ ‫از حادثه‬ ‫هواپیما‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫دریافت‬ ‫نشان ویژه‬ ‫روابط عمومی‬ ‫انالین‬ ‫بانک انصار در پی اســتفاده گســترده از فضا ‬ ‫ی‬ ‫مجــازی و فراهم کردن زمینه مشــارکت مشــتریان و‬ ‫کارکنان خود در بهره گیری هرچه بیشتر از ظرفیت های‬ ‫ایــن فضــا در حــوزه بانکداری نویــن‪ ،‬نشــان ویژه‬ ‫روابط عمومی انالین را از دوازدهمین دوره سمپوزیوم‬ ‫بین المللی روابط عمومی دریافت کرد‪.‬‬ ‫به گــزارش اداره کل روابط عمومــی و تبلیغات‪،‬‬ ‫در متن این نشــان ضمــن تاکید بر تاثیر گســترش‬ ‫رسانه های نوین اجتماعی بر عملکرد روابط عمومی‪،‬‬ ‫به رای هیات داوران دوازدهمین سمپوزیوم بین المللی‬ ‫مبنی بر شایستگی های حرفه ای روابط عمومی بانک‬ ‫انصار نسبت به دریافت این نشان اشاره شده است‪.‬‬ ‫براساس گزارش مذکور‪ ،‬دکتر سیدحمیدخالقی‬ ‫مدیــرکل روابط عمومی و تبلیغات بانــک انصار ضمن‬ ‫تشــریح اقدامات بانک در حوزه روابط عمومی اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬باتوجه بــه طرح تحــول بانک انصــار که‬ ‫براســاس ان گذار این بانک از یک بنگاه مالی به یک‬ ‫بانــک در تــراز انقالب اســامی مدیریت می شــود‪،‬‬ ‫اداره کل روابط عمومــی و تبلیغــات عهــده دار نقش‬ ‫تعیین کننده ای در مدیریــت جریان اطالعات داخلی‬ ‫و برون ســازمانی شــده و به همین منظور در نظر دارد‬ ‫فعالیت های تخصصی خود را در حوزه روابط عمومی‬ ‫انالین ارتقا بخشد‪».‬‬ ‫مدیــرکل روابط عمومی و تبلیغــات درخصوص‬ ‫برنامه های اینده این اداره کل در زمینه روابط عمومی‬ ‫انالین افزود‪« :‬روابط عمومــی و تبلیغات بانک انصار‬ ‫براســاس برنامه هــای تحولی مربوط به خــود درنظر‬ ‫دارد از قابلیت های گسترده فضای مجازی در راستای‬ ‫بالندگی و شکوفایی حرفه ای خود‪ ،‬بهره برداری کند‪».‬‬ ‫روابط عمومی؛عاملتغییر‬ ‫روابط عمومــی بنابر فلســفه وجودی خــود حرفه ای‬ ‫ل تغییــر و وظیفه اش‬ ‫توســعه خواه‪ ،‬تحول افریــن و عامــ ‬ ‫هدایت راهبردی ارتباطات ســازمانی بوده و ایــن امر بر اثر‬ ‫جهانی شــدن و تحــوالت تکنولوژیک مــدام درحال تغییر‬ ‫اســت‪ .‬از ســوی دیگر‪ ،‬در دنیای امروز عدم تحول و عدم‬ ‫گســترش دامنه نفوذ و ناتوانی در تولید منطقه ای و جهانی‬ ‫به معنای شکست و نابودی کسب و کار است‪ .‬این امر چنان‬ ‫بدیهی و اشکار به نظر می رسد که تقریبا نمی توان تصورکرد‬ ‫که روابط عمومی کلیدی ترین نقش را در تحول ســازمانی‬ ‫دارا نباشد‪ .‬این تحول افرینی و ایفای نقش به عنوان عامل‬ ‫تغییر‪ ،‬روابط عمومی را به خط مقدم تحوالت سازمانی سوق‬ ‫ی فعالیت هایش را به گونه ای از اقدامات تحولی‬ ‫داده و تمام ‬ ‫تبدیل کرده است‪.‬‬ ‫برای اثبات این ادعا الزم است که نقش ها‪ ،‬اهداف‪،‬‬ ‫وظایف و عملکرد حرفــه روابط عمومی مورد توجه قرارگیرد‬ ‫تا مشــخص شــود که وظایف‪ ،‬اهــداف و رویه های کاری‬ ‫این حرفه مبتنــی بر پذیرش اصــل تغییر و تحول اســت‪.‬‬ ‫ای وی لــی و ادوارد برنیز بنیانگــذاران این حرفــه و تقریبا‬ ‫تمامی نظریه پردازان این رشته هم در تعریف و هم اقدامات‬ ‫حرفه ای خود تعامل دوسویه میان ســازمان و ذی نفعان را‬ ‫با محوریت روابط عمومی اصلی اساســی دانسته و تحول‬ ‫سازمانرادرواکنشبهتغییراتمحیطیونیزتوسعهسازمان‬ ‫و موسسه الزم دانسته اند‪.‬‬ ‫تحول و تغییر یکی از ریشه دارترین مفاهیم فلسفی‪،‬‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاسی و‪ ...‬است که در دیدگاه های فیلسوفان‬ ‫یونانیوالمانیازهراکلیتگرفتهتاهگلوجودداشتهاست‪.‬‬ ‫تحول از یک منظــر‪ ،‬حرکت از یک حالت بــه حالتی دیگر‬ ‫است که می توان ان را درخصوص سازمان ها به این شکل‬ ‫تعریف کرد‪« :‬تالش برنامه ریزی شــده در یک ســازمان از‬ ‫سوی مدیران به منظور ارتقای بهره وری‪ ،‬کارایی‪ ،‬اثربخشی‬ ‫و کسب سود و اطمینان از بقا دانست‪ ».‬این تحول لزوما باید‬ ‫همه ارکان سازمانی شامل منابع انسانی‪ ،‬مادی‪ ،‬فیزیکی‪،‬‬ ‫مالی‪ ،‬تکنولوژیکی و روابط انسانی را دربرگیرد‪.‬‬ ‫مهم ترین وجــوه تحول را می تــوان در حــوزه منابع ‬ ‫تو جو کرد‪ .‬البته اگر از‬ ‫انسانی‪ ،‬تکنولوژی و مدیریت جســ ‬ ‫منظری سیســتمی به این مقوله نگاه کنیم‪ ،‬محیط نیز یک‬ ‫عامل و فاکتور بسیار حائزاهمیت است‪ .‬می توان ادعا کرد‬ ‫که تحول در مدیریت می تواند تحول در دیگر ابعاد یادشده را‬ ‫تضمین کند‪ ،‬زیرا مدیران رهبران جریان فکری و عملی یک‬ ‫سازمان بوده و از این اختیار برخور دارند که اعضای سازمان‬ ‫را به تغییــر روش و رفتار وادار کننــد‪ .‬همچنین بعد فردی و‬ ‫سازمانی و اجتماعی سه حوزه درهم تنیده برای تحول و تغییر‬ ‫به شمار می ایند‪.‬‬ ‫ابعاد اجتماعی تغییر یک عامل مهم به شمار می اید‪.‬‬ ‫این تغییــر‪ ،‬باعث ایجاد تالطــم در مناســبات اجتماعی و‬ ‫طبقات و اقشار گوناگون جامعه شده و به دنبال ان امواجی‬ ‫از تغییر در شــبکه روابط انــان را که نهادها‪ ،‬ســازمان ها و‬ ‫گروه های مختلف جامعه را دربرمی گیرد‪ ،‬ضروری می سازد‪.‬‬ ‫تغییرات محیطی باعث تحول در ســاختار مناسبات جاری‬ ‫و ایجــاد انتظارات جدید و به چالش کشــیده شــدن روابط‬ ‫موجود شــده و ســازمان ها را وامی دارد تا به انطباق خود با‬ ‫دگرگونی ها بپردازند‪ .‬سازمان ها اگر در برابر تغییر‪ ،‬مقاومت‬ ‫کنند‪ ،‬هزینه تولید محصوالت خود را به شــکلی غیرمنطقی‬ ‫باال برده و بسیاری از مشتریان خود را از دست می دهند‪ .‬در‬ ‫معرفی چهار مدیر جدید در «ثامن»‬ ‫با حکمی از سوی مدیرعامل موسسه اعتباری ثامن مدیران سرپرستی اســتان های خراسان جنوبی‪ ،‬کرمان‪ ،‬سمنان‬ ‫و قم منصوب شدند‪ .‬به گزارش روابط عمومی موسسه اعتباری ثامن؛ اشکان بذر افشــان سرپرست مدیریت شعب استان‬ ‫ت شعب‬ ‫ت مدیری ‬ ‫ت شعب استان کرمان‪ ،‬سید جعفر میرصناعی سرپرس ‬ ‫ت مدیری ‬ ‫خراسان جنوبی‪ ،‬عبدالحسین قوامی سرپرس ‬ ‫ن قم معرفی و منصوب شدند‪ .‬بر اساس این‬ ‫ت شعب استا ‬ ‫ت مدیری ‬ ‫استان سمنان و محمدرضا رحمانی زاده به عنوان سرپرس ‬ ‫گزارش؛ با تغییر ساختار سازمانی موسســه اعتباری ثامن از ‪ 8‬منطقه و ‪ 34‬حوزه تحت سرپرستی به ‪ 4‬ناحیه و ‪ 28‬سرپرستی‬ ‫مدیریت شعب استان چهار مدیر جدید از سرپرستی های ثامن معرفی شدند‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫بسیاری از مواقع‪ ،‬عدم انعطاف الزم در برابر تحول و تغییر‬ ‫حتی می تواند به حــذف و نابودی ســازمان ها و بنگاه های‬ ‫کسب و کار بینجامد‪ .‬به طورمسلم‪ ،‬جامعه متحول در ابعاد‬ ‫ارزشی‪ ،‬نهادی و شیوه های تفکر و رفتار و فرهنگ سازمانی‬ ‫تغییر می کند‪ .‬تغییر نهادی‪ ،‬به عنوان اصل و مبنای تحول‬ ‫بسیار ضرورت دارد‪.‬‬ ‫ابعاد سازمانی تغییر‪ ،‬دشــوار‪ ،‬پیچیده‪ ،‬پرمانع و گاه‬ ‫بسیار کند و چالش برانگیز است‪ .‬تغییر در دیدگاه مدیران‪،‬‬ ‫تغییر در پارادایم ها‪ ،‬ارزش ها و هنجارها‪ ،‬روش ها و رویه ها‬ ‫ان چنان پیچیده و ســخت می نماید که در وهله اول فشار‬ ‫روانی طاقت فرسایی را متوجه مدیران و مسئوالن خواهان‬ ‫تحول می کند‪ .‬این فشــار از انجا ناشــی می شود که غالب‬ ‫مدیــران و کارکنان به یک الگــوی روزمره اندیشــه و رفتار‬ ‫تکراری که موجب اســایش روانی و اطمینان از سود کم و‬ ‫بیش مقبول انان می شود‪ ،‬عادت کرده و از پذیرش ریسک‬ ‫تغییر و از دست دادن امتیازات خود پرهیز می کنند‪.‬‬ ‫پارادایم ها را شــاید بتــوان نخســتین اولویت تغییر‬ ‫دانســت‪ .‬پارادایم یا انگاره فکری به معنای خوشــه ای از‬ ‫مفاهیم کلیدی نظیــر ارزش ها‪ ،‬روش ها و عقیده هاســت‬ ‫که بنیان فکری افراد جامعه و گروه ها و سازمان های ان را‬ ‫تشکیل می دهد‪ .‬پارادایم را می توان به ریشه درختی تشبیه‬ ‫کرد که ساقه‪ ،‬شــاخه ها و میوه های متناســب با خود را به‬ ‫بارمی اورد‪ .‬پارادایم زیربنای تفکر و عمل افراد و سازمان ها‬ ‫را شــکل داده و به عنوان مثال به انها مشــی انحصاری یا‬ ‫رقابتی را پیشنهاد می کند‪ .‬این پارادایم ها هستند که دولتی‬ ‫یا خصوصی بــودن اقتصــاد و تجارت را مطــرح می کنند‪.‬‬ ‫پاردایم هــا‪ ،‬افق هــای فکری جامعــه و چشــم انداز اینده‬ ‫ان را تعیین می کنند‪ .‬پارادایم ها‪ ،‬تلســکوپ های نماینده‬ ‫شــیوه های شــناخت‪ ،‬تفســیر و تحلیل و به وجــود اورنده‬ ‫کهکشان های فکری و الگوهای رفتاری افراد و سازمان ها‬ ‫به شمارمی ایند‪.‬‬ ‫ارزش ها و هنجارهــا‪ ،‬بایدها و نبایدهــا و قالب های‬ ‫اندیشــه و عمل افراد و ســازمان ها در جامعه را تحت یک‬ ‫نظام ویژه‪ ،‬تعیین می کنند‪ .‬ارزش های جامعه و هنجارهای‬ ‫برســاخته از انها پندار‪ ،‬اندیشــه‪ ،‬گفتار و رفتارهای افراد و‬ ‫گروه های مختلف جامعه را شکل می دهند‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫جامعهرقابت پذیردرعرصهتولیدواقتصادارزش هایرقابتی‬ ‫ر ا ترویج می دهد‪ .‬تغییر از جامعه مقلد به جامعه مســتقل و‬ ‫تولیدگر که یک تعبیر درست و مرسوم ان اقتصادمقاومتی‬ ‫نام گرفته اســت‪ ،‬نیازمند تغییر نظا م ارزشــی ان است‪ .‬در‬ ‫اقتصادمقاومتی یا وضعیتی که استقالل حرفه ای نهادها‬ ‫و سازمان های تولیدی یک کشــور تامین می شود و رقابت‬ ‫به یک بنیــان محکم فعالیــت تبدیل می شــود‪ ،‬کیفیت‪،‬‬ ‫خالقیت و نواوری‪ ،‬اشتغال زایی‪ ،‬رضایت مشتری‪ ،‬شفافیت‬ ‫و انصاف را می توان ارزش های کلیدی ســازمان های ان‬ ‫اقتصاد دانست‪.‬‬ ‫هنجار اصلــی رایــج در جامعــه ای کــه ارزش های‬ ‫فوق الذکــر را پذیرفتــه اســت‪ ،‬رقابت پذیــری و تبعیت از‬ ‫خواسته های مشتریان است‪ .‬هنجارهای حرفه ای گرایی‪،‬‬ ‫رعایت استانداردها‪ ،‬ارتقای کیفی محصول‪ ،‬قیمت گذاری‬ ‫مناسب و رعایت حقوق مصرف کنندگان نشانگر پایبندی به‬ ‫ارزش های تولیدی جامعه یادشــده مبتنی بر رقابت پذیری‬ ‫اســت‪ .‬روش ها و رویه ها نیز در تحوالت ســازمان نقشــی‬ ‫تعیین کننــده دارنــد‪ .‬روش هــا و رویه هــای کار و تولید با‬ ‫رویکردهــا‪ ،‬راهبردها‪ ،‬سیاســت ها و برنامه های ســازمان‬ ‫مرتبط هستند و تغییر هریک از انها به تغییرات گسترده ای‬ ‫در مناسبات سازمانی می انجامد‪ .‬همچنین روش ها و رویه ها‬ ‫مبتنی بر قواعد و مقررات هســتند‪ .‬مقررات و قواعد بازتاب‬ ‫روش ها و رویه های مرســوم و کلیدی بوده و به اندیشــه و‬ ‫رفتار مدیران و کارکنان سمت و سو و شکل و قواره می دهند‪.‬‬ ‫ابعاد فردی تغییر نیز بســیار اهمیت دارد‪ .‬این مرحله‬ ‫را می توان درونی سازی تغییر دانســت‪ .‬تغییر در شناخت‪،‬‬ ‫گرایش‪ ،‬نگرش و باور کارکنان مبتنی بر تغییرات ارزشــی و‬ ‫هنجاری به شکل گیری رفتارها‪ ،‬مناسبات و روش های کار‬ ‫جدید منتهی می شود‪ .‬مرحله درونی سازی ارزش های تغییر‬ ‫بسیار پیچیده و حساس است‪ .‬یک نیاز اساسی این مرحله‬ ‫رعایت مبانی اخالقی مبتنی بــر انصاف و ارتباطات اقناعی‬ ‫است‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬اگر سازمانی بخواهد تغییرکند‪ ،‬تغییر‬ ‫در افــراد و تغییر در گرایش ها و نگرش هــای افراد ان یک‬ ‫پیش شرط اساسی است‪ .‬می توان ادعا کرد که این تغییرات‬ ‫چندبعدیدردرونافرادبایکدیگرهم کنشیدارند‪.‬بهعبارت‬ ‫دیگر تغییر شناختی با افزایش سطح اگاهی ها و معلومات‬ ‫فرد درصورت رعایت اصول سازمانی شاید به تغییر نگرش‬ ‫و گرایش انان بینجامد‪ .‬در تغییر نگرش و گرایش‪ ،‬سمت و‬ ‫سوهای ارزشی ایجاد می شوند‪ .‬این امر مبتنی بر تغییرات‬ ‫ارزشی و هنجاری نهادینه شده و سیستمتیک سازمان است‪.‬‬ ‫هنگامی که نظام ارزشی سازمان در افراد درونی شد‪ ،‬انها به‬ ‫فرایندهای کار جدید در محیط متغیر عادت می کنند و سپس‬ ‫الگوهای رفتاری تازه را در وضعیت های جدید می پذیرند و‬ ‫به مرور زمان‪ ،‬اعتقادات و باورهای مدیران و کارکنان برپایه‬ ‫این الگوها ساخته می شــود‪ .‬نظام اخالقی جدید دستاورد‬ ‫ی که تحوالت نهادی‬ ‫نهایی فرایندهای تحول است‪ .‬هنگام ‬ ‫وسازمانیوفردیمحققشد‪،‬نظاماخالقیدگرگون شده ای‬ ‫به مرور زمان جایگزین نظام پیشــین می شود‪ .‬اطمینان از‬ ‫اســتقرار این نظام جدید اخالقی بسیار تعیین کننده است‪.‬‬ ‫به هرصورت مدیران تحول باید بکوشــند تــا از ایجاد نظام‬ ‫اخالقی جدید مطمئن شــده و بهبود روندهای کار را بر این‬ ‫اســاس پیگیری کنند‪ .‬در نظام جدیــد ارزش های جدید به‬ ‫مروز زمان هنجارهای مناسب را مستحکم کرده و سیستم را‬ ‫از یک پشتوانه نیرومند اخالقی برخوردار می کند‪.‬‬ ‫نقش های روابط عمومی در فرایندهای تغییر‬ ‫روابط عمومی در تمامی فرایندها‪ ،‬مراحل و رخدادهای‬ ‫تحول نقش تعیین کننده دارد‪ .‬کارشناســان الگویی هشت‬ ‫مرحله ای را برای روابط عمومی در تحول سازمان پیشنهاد‬ ‫کرده اند‪« :‬اگاهی از لزوم تغییر‪ ،‬مشاوره و دخالت در تغییر‪،‬‬ ‫ایجاد رابطه با مخاطبان‪ ،‬جمع اوری اطالعات‪ ،‬تشخیص‬ ‫ضعف ها و قوت هــا‪ ،‬تدویــن راهبردها‪ ،‬اصالح ســازمان‬ ‫مدیریت راهبردی ارتباطات سازمانی را باید ماموریت‬ ‫روابط عمومی در کنار هدف اساســی ایجــاد تصویر مثبت‬ ‫ســازمان نزد افکارعمومی دانســت‪ .‬اگر روابط عمومی با‬ ‫اتخاذ تصمیمات حرفه ای بتواند یک نظام ارتباطی موثر و‬ ‫موفق را ایجاد کند می تواند جریان اطالعات تغییر و تحول‬ ‫را هدایت کنــد‪ .‬در این جریان اطالعات مســتمر‪ ،‬منظم‪،‬‬ ‫روزامد‪ ،‬دقیق و اثربخش‪ ،‬روابط عمومی پیام های اقناعی‬ ‫مربوط به مدیران تحول را به اطالع مدیران و کارکنان رسانده‬ ‫و انان را برای ایفای نقش مناسب اماده می کند‪ .‬استفاده از‬ ‫همه ابزارهای ارتباطی و مدیریت صحیح جریان اطالعات‬ ‫یک سیاست پیش برنده و اطمینان بخش است‪ .‬اطالعات‬ ‫اکســیژن تغییر و مدیریت سازمان اســت و روابط عمومی‬ ‫می تواند به عنوان قلب تپنده سازمان پیام حاوی اکسیژن را‬ ‫به همه اندام های سازمانی منتقل کند‪.‬‬ ‫فرهنگ سازمانی‬ ‫فرهنگ ســازمانی یک پوشــش انســجام بخش به‬ ‫یک گروه‪ ،‬جمعیت و ســازمان و تشکیالت است‪ .‬فرهنگ‬ ‫ســازمانی هویت ســازمان و تالش های ان بــرای تولید و‬ ‫مبادله با محیط را میســر می کند‪ .‬فرهنگ سازمانی تولید و‬ ‫بازتولید ارزش ها و هنجارهایی را صورت می دهد که موتور‬ ‫محرک افراد و قســمت ها در فرایندهای کار اســت‪ .‬بدون‬ ‫فرهنگ سازمانی افراد از هویت واحد برای کوشش جمعی‬ ‫و هم افزایی تالش ها محروم می شــوند‪ .‬فرهنگ سازمانی‬ ‫باورها و ارزش ها و نقاط اشــتراک افــراد را تعیین می کند و‬ ‫روابط عمومــی در ترویج این ارزش ها و رســوخ هنجارها به‬ ‫ذهن و قلب افراد در سازمان نقش اساســی دارد‪ .‬استفاده‬ ‫از قالب های هنری و زیبایی شناســی و توجه به مزیت های‬ ‫رقابتی نظام ارزشی مبتنی بر ارتباطات اقناعی یک هنر بزرگ‬ ‫در سازمان است که جز روابط عمومی هیچ واحدی از عهده‬ ‫ان برنمی اید‪.‬‬ ‫عاملیت تغییر‬ ‫‪ ...‬و ســرانجام اینکه روابط عمومی به علت سرو کار‬ ‫داشــتن با روح و ذهن مدیران و کارکنــان و تصدی جریان‬ ‫تولیدوبازتولیدوپخشاطالعاتعاملتغییربهشمارمی اید‪.‬‬ ‫اطالعــات اســاس تفکــر و پایــه درک و تفســیر صحیح‬ ‫جریان های اجتماعی و ســازمانی و لزوم انطباق با تغییرات‬ ‫و توسعه سازمان است‪ .‬روابط عمومی عاملیت تحول را به‬ ‫عهده دارد‪ ،‬زیرا ارتباط و اطالعــات در دنیای امروز مبتنی‬ ‫بر ارائه الگوهای متنوع اندیشــه و نمودار به عوامل قطعی‬ ‫تحوالت تبدیل شده اند‪ .‬‬ ‫سرپرست مدیریت شــعب اســتان های فارس و کهکیلوی ه‬ ‫و بویر احمد در بازدید مدیر ناحیه ســه از شیراز عنوان کرد‪:‬‬ ‫«شــعب باید در روند حرکتی خود در بخش منابع‪ ،‬پرداخت‬ ‫تســهیالت و کاهش مطالبات هدف گذاری و برنامه ریزی‬ ‫داشته باشند و از خرد جمعی و کار تیمی بهره ببرند‪».‬‬ ‫حمید هرمزی با بررسی عملکرد شعب بر تحقق اهداف‬ ‫تاکید و خاطرنشــان کرد‪« :‬روسای شــعب نقش موثری در‬ ‫پیشبرد اهداف شبکه ایفا می نمایند‪ .‬بنابراین ضروری است‬ ‫با کنترل و نظارت دســتیابی به اهداف را در شبکه تضمین‬ ‫کنند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫مدیر ناحیه سه موسســه اعتباری ثامن گفت‪« :‬حفظ‬ ‫تعادل بین جذب منابع و مصارف در ســطح شعب به عنوان‬ ‫یک اصل همواره باید مورد توجه باشد‪ ».‬سید عباس نجفی‬ ‫در جمع روسای شعب شــیراز با تاکید بر جذب منابع اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬جذب منابع ارزان قیمت بــا برنامه ریزی دقیق و‬ ‫اســتفاده از تکنیک ها و ابزار موجود در اولویت کاری شعب‬ ‫قرار گیرد‪ ».‬نجفی با تاکید بر اعتبار سنجی دقیق‪ ،‬پرداخت‬ ‫صحیح تســهیالت و جلوگیــری از ایجاد معوقــات افزود‪:‬‬ ‫«شعب باید با استفاده از ابزارهای موجود مانند نیروی انسانی‬ ‫و کار گروهی در امار عملکرد شــبکه تحــول ایجاد کنند‪».‬‬ ‫ارتباطات راهبردی و جریان اطالعات‬ ‫بازار‬ ‫اولویت کاری شعب‬ ‫ایجاد تعادل بین منابع و مصارف‬ ‫و نتیجه گیــری و ارزیابــی فرایندهای تحــول‪ .‬همچنین‬ ‫روابط عمومی به عنــوان خُ رده سیســتم ارتباطات و جریان‬ ‫اطالعات در مرکزیــت فرایندهای تحولی قــرار دارد‪ .‬این‬ ‫مرکزیت را می توان در ســه نقش کلیدی روابط عمومی در‬ ‫تغییر و تحول تشریح کرد‪».‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫مسئول مستقیم ورزش حرفه ای‬ ‫بنگاه هایاقتصادی‬ ‫و مردم هستند‬ ‫گام های ابتدایی فوتبال حرفه ای در ایران برداشــته شده و اســاس این اقدام بزرگ‬ ‫اقتصاد است‪ .‬به گزارش روابط عمومی موسسه اعتباری کوثر؛ مدیرعامل تیم تراکتور سازی‬ ‫تبریز با حضور در شعبه مستقل مرکزی کوثر و افتتاح حساب هواداری کوثر‪ ،‬به خانواده بزرگ‬ ‫م تراکتور سازی تبریز با دریافت‬ ‫هوادار کارت کوثر پیوست‪ .‬مصطفی اجورلو‪ ،‬مدیرعامل تی ‬ ‫کارت هواداری تیم تراکتور سازی تبریز گفت‪« :‬من فکر می کنم که به لطف خدا یک اتفاق‬ ‫بزرگی در ایران رخ داد و ان اینکه فوتبال ایران گام های ابتدایی فوتبال حرفه ای را برداشته‬ ‫و اساس این فوتبال حرفه ای‪ ،‬اقتصاد است‪».‬‬ ‫وی افــزود‪ :‬اگــر ورزش را در چهار ُبعــد تربیتی (با مســئولیت امــوزش و پرورش)‪،‬‬ ‫همگانی (با مسئولیت شــهرداری)‪ ،‬قهرمانی (با مسئولیت وزارت ورزش و کمیته المپیک‬ ‫و پارالمپیــک) و حرفه ای تقســیم بندی می نماییم در ورزش حرفه ای‪ ،‬مســئولیتی به طور‬ ‫مستقیم بر عهده هیچ یک از این نهاد ها نبوده و مسئول مستقیم ورزش حرفه ای بنگاه های‬ ‫اقتصادی و مردم هستند‪ ».‬اجورلو با اشاره به ُبعد اقتصادی فوتبال حرفه ای افزود‪« :‬مردم‬ ‫و بنگاه های اقتصادی پشتوانه اصلی فوتبال حرفه ای می باشند‪ .‬ایده پردازی طرح هوادار‬ ‫کارت کوثر از سوی موسســه اعتباری کوثر برای حمایت از تیم های پرسپولیس ‪ ،‬استقالل‬ ‫و تراکتور سازی که باشگاه های پرطرفدار مردمی هستند بسیار مناسب است‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫باشگاه تراکتور سازی تبریز گفت‪« :‬امروز روز کار است و اینکه ما نمی توانیم و از کجا بیاوریم‬ ‫و باشگاه را اداره کنیم به سر رسیده است‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬یک موسسه اعتباری حامی ‬ ‫ورزش حرفه ای فوتبال شده است‪ .‬ما جدا از اینکه فوتبالی حرفه ای را در مستطیل سبز انجام‬ ‫می دهیم‪ ،‬از ان مهم تر برای اداره این فوتبال کار اقتصادی اســت که مردم باید حمایت و‬ ‫کمک کنند‪ .‬من فکر می کنم هواداران تیم تراکتور ســازی تبریز با گرفتن کارت هواداری‬ ‫کوثر می توانند کارهای روزمره خود مانند خریدهای روزانه‪ ،‬دریافت‪ ،‬پرداخت‪ ،‬انتقال وجه‬ ‫و قبوض خود را پرداخت کنند‪ .‬این موارد را می تــوان با کارت های دیگر انجام دا د اما اگر با‬ ‫هوادار کارت کوثر انجام شــود می توانند از تیم محبوب شان حمایت کنند‪ ».‬اجورلو با اشاره‬ ‫م تراکتور سازی تبریز بیان داشت‪« :‬با کمک هواداران‬ ‫به حمایت موسسه اعتباری کوثر از تی ‬ ‫محترم ان شــاءالله اتفاق خوبی رقم می خورد و تیم های پرطرفدار می توانند با خیال اسوده‬ ‫فوتبال حرفه ای خود را دنبال کنند‪ .‬مهم این اســت که به نظر مــن هرکس که از لحاظ فنی‬ ‫فوتبال شایسته هســت باید قهرمان شــود؛ چه تیم ما و چه تیم دیگر‪ .‬هر تیمی که فنی تر و‬ ‫پرتالش تر اســت الیق قهرمانی هســت و تیم ما انگیزه های قهرمانی را دارد‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫باشگا ه تراکتور سازی تبریز افزود‪« :‬ما از مردم هیچ پولی نمی خواهیم‪ ،‬فقط می خواهیم که‬ ‫فعالیت های روزمره خود را با کارت هواداری کوثر انجام دهند و از انجا م تراکنش های هوادار‪،‬‬ ‫م تراکتورسازی را در موارد مختلف‪ ،‬حمایت کنند‪».‬‬ ‫تی ‬ ‫اجورلو در پایان اظهار داشت‪« :‬بنده ‪ 10‬سال پیش که به باشگاه های قدرتمند در سطح‬ ‫جهان رفتم و بازدید کردم‪ ،‬دیدم که باشگاه های فوتبال مانند بارسلونا‪ ،‬گاالتاسرای و غیره در‬ ‫کنار فعالیت حرفه ای خود‪ ،‬فعالیت های اقتصادی قوی نیز انجام می دهند‪ ،‬برای اداره فوتبال‬ ‫در زمین نیاز به کار اقتصادی هست و بهترین همراه ما هم موسسه اعتباری کوثر است که در‬ ‫این مسیر ما را یاری می کند‪».‬‬ ‫مدیرکل روابط عمومی و تبلیغات‪ ،‬سیدحمید خالقی‪:‬‬ ‫سرپرستمعاونتمالیوسرمایه گذاری‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتباری کوثر؛ فهرســت جدیــد پرجمعیت ترین‬ ‫شرکت های بورسی و فرابورسی توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی (سمات) منتشر و طی‬ ‫ان شرکت فرابورسی موسسه اعتباری کوثر مرکزی رتبه اول پرجمعیت ترین شرکت بازار سهام‬ ‫ایران را به خود اختصاص داده است‪ .‬براساس این گزارش؛ موسسه اعتباری کوثر مرکزی با‬ ‫‪ 482‬هزار و ‪ 949‬سهامدار از نظر تعداد سهامداران در صدر ایستاد‪ .‬این گزارش می افزاید‪:‬‬ ‫«نماد کوث ر بین ‪20‬شرکت اول فرابورس رتبه نخست را به خود اختصاص داده است‪».‬‬ ‫سرپرست بانک دی در حکمی سرپرســت معاونت جدید مالی و سرمایه گذاری بانک‬ ‫را منصوب کرد‪ .‬به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬علیرضا عاطفی فر در جلســه‬ ‫شــورای معاونان بانک حســین ظریفی خامنه را به عنوان سرپرســت معاونت جدید مالی و‬ ‫سرمایه گذاری بانک دی معرفی کرد‪ .‬وی با ارزوی موفقیت برای محسن زرندی مقدم معاون‬ ‫پیشین امور مالی بانک و نیز محمد کاشانی معاون امور شــرکت ها و سرمایه گذاری اظهار‬ ‫امیدواری کرد که اقای ظریفی باتوجه به تجربیات و سوابق ارزشمندش در سمت جدید نیز‬ ‫بتواند از تمامی فرصت های ایجاد شده در این حوزه نهایت بهره برداری را بنماید‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪336‬‬ ‫کوثر صدرنشین شرکت های‬ ‫فرابورسی شد‬ ‫بانک دی منصوب شد‬