ماهنامه مثلث شماره 358

‫شبحشورایاول‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال هشتم‪ /‬شماره سیصد و پنجاه و هشت ‪ 20 /‬خرداد ‪ 88 / 1396‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫اتشبازی ترامپ‬ ‫چرا عربستان به قطر‬ ‫حمله دیپلماتیککرد؟‬ ‫رقابت برای شهرداری‬ ‫تهران باال گرفته است‬ ‫مدافعان وطن‬ ‫بهنظرمیرسد اتحاد امریکا‪-‬عربستان ‪ -‬اسرائیل برای ایجاد ناامنیدر ایران‬ ‫حمالت تروریستی روز چهارشنبه را طراحی کردند‪ .‬واکنش ایران اما مقتدرانه و هوشمندانه‬ ‫بود و موجی ازاتحاد میان ایرانیان را برانگیخت‬ ‫این ماجرا ثابت کرد که مدافعان حرم‪ ،‬مدافعان وطن هستند و مدافعان وطن‪ ،‬مدافعان حرم‬ ‫‪#‬روز_مدافعان_حرم‬ ‫امنیت همچنان برقراراست‬ ‫شاهزادهتاریکی‬ ‫انتصاب اندریا در سیا‬ ‫چه معنایی دارد؟‬ ‫گفتوگو با عباس سلیمی نمین‬ ‫درباره حوادث دهه‪ 60‬و حمالت امروز تهران‬ ‫دهه «شصت» مظلوم‬ ‫چهکسانی به دنبال عوضکردن‬ ‫جای شهید و جالد بودند؟‬ ‫مجانی‬ ‫پشتپرده انتقال رایگانگاز‬ ‫ایران به ترکیه چیست؟‬ ‫ماموریت انبیاء در تربیت‬ ‫و تکامل انسان‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫روز بعثت روزی است که خدای تبارک و‬ ‫تعالی‪ ،‬موجود کاملی که از او کامل تر نیست‬ ‫و نمی‏شــود باشــد مامور کرد که تکمیل کند‬ ‫موجودات را‪ ،‬انسانها را که ابتدائ ًا یک موجود‬ ‫ضعیف ناقص هســت‪ ،‬لکن قابل این اســت‬ ‫که ترقی کنــد‪ ،‬انســان را مترقی کنــد‪ .‬ابعاد‬ ‫انســان‪ ،‬ابعاد همه عالم اســت و اسالم برای‬ ‫تربیت انسان در همه ابعاد است‪ .‬برداشتهای‬ ‫مختلفی که از اســام شــده اســت به حسب‬ ‫نظرهای مختلفی که صاحب نظرها داشــتند‬ ‫و بینشی که داشتند‪ ،‬بســیار اختالف هست و هیچ کدامش‬ ‫نرسیده است به حدی که اسالم را بشناسد یا انسان را بشناسد‬ ‫یا رسول اکرم را بشناسد یا عا َلم را بشناسد‪ ،‬همه‏شان در یک‬ ‫سطح محدود هستند‪.‬‬ ‫چه بسا اشــخاصی که خیال می‏کنند که پیغمبر اکرم‬ ‫که امده اســت‪ ،‬یا ســایر انبیایی که خدای تبــارک و تعالی‬ ‫فرستاده است‪ ،‬برای این اســت که مردم را از این ظلم ها و‬ ‫بی‏عدالتی ها و امثــال این نجات بدهــد و ماموریت همین‬ ‫است که عدالت ایجاد کند در اجتماع و در افراد و ماموریت‬ ‫به همین قدر بیشتر نیست‪.‬‬ ‫چه بسا اشخاصی که اقتصاد را یک مسئله با اهمیتی‬ ‫تلقی می‏کنند‪ ،‬ماموریت انبیا را محدود به این بکند‪ ،‬که اینها‬ ‫امده‏اند مردم را به یک شکم سیر و یک زندگی رفاه برسانند و‬ ‫‪10- 17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ترکیه ائتالف را شکست‬ ‫رسوایی ‪FDD‬‬ ‫پیش بینی نجفی از میزان تغییرات در کابینه‬ ‫چرخش مواضع قطر‬ ‫‪18- 21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫شوک انتخاباتی‬ ‫غریبه ها در غرب‬ ‫بهره برداری از تروریسم‬ ‫خطر در قلب قاره سبز‬ ‫‪26- 47‬‬ ‫سیاست‬ ‫امنیت همچنان برقرار است‬ ‫تحریف دهه ‪60‬‬ ‫شورای اول‬ ‫منهای محسن‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی (دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫اقتصاد ‪ :‬محمدمهدی صدرزاده (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی و فکرنو‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫فرهنگ‪ :‬شایان ربیعی (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫همین است ماموریت انبیا‪ .‬و چه بسا اشخاصی که به حسب‬ ‫دید عرفانی که دارند‪ ،‬بعثت انبیا را محدود می‏کنند به اینکه‬ ‫برای بســط معارف الهی اســت و غیر از ایــن بعثت چیزی‬ ‫نیست‪ .‬و همین طور فالسفه یک طور فکر می‏کنند‪ .‬فقهای‬ ‫اســام‪ ... ،‬ملتها یک طور فکر می‏کنند‪ ،‬روشنفکرها یک‬ ‫طور فکر می‏کنند و مومنین هم هر کدام به یک نحو فکری‬ ‫دارند و همه قاصرند از رسیدن به انچه که هست‪.‬‬ ‫این روایتی که وارد شــده اســت‪َ :‬م ْن َع َر َف َنف َْسهُ َفق َْد‬ ‫َع َر َف َر َّبهُ ‪ ،‬این به ما می‏فهماند که انســان انطور موجودی‬ ‫است که اگر شناخته بشود‪ ،‬شناسایی خدا با این است؛ نسبت‬ ‫به هیچ موجودی این مطلب صادق نیست‪.‬‬ ‫رب انسان را کسی نمی‏تواند بشناسد ا ّ‬ ‫ال اینکه خودش‬ ‫ّ‬ ‫را بشناســد و خودشناســایی که دنبالش خداشناســی است‬ ‫حاصل نمی‏شود مگر برای ُک ّل اولیای خدا‪ .‬و گمان‬ ‫نباید بشود که اسالم امده است برای اینکه‪ ،‬این دنیا‬ ‫را اداره بکند‪ ،‬یا امده اســت فقط برای اینکه مردم را‬ ‫متوجه به اخرت بکند‪ ،‬یا امده است که مردم را اشنای‬ ‫به معارف الهیه بکند‪.‬‬ ‫محدود کردن‪ ،‬هر چه باشــد خــاف واقعیت‬ ‫اســت‪ .‬انســان غیرمحــدود اســت و مربی انســان‬ ‫غیرمحدود است و نسخه تربیت انسان که قران است‬ ‫غیرمحدود اســت؛ نه محدود به عا َلم طبیعت و ماده‬ ‫است‪ ،‬نه محدود به عا َلم غیب اســت‪ ،‬نه محدود به‬ ‫عا َلم تجرد است‪ ،‬همه چیز است‪.‬‬ ‫محل‪ :‬تهران‪ ،‬حسینیه جماران‬ ‫حضار‪ :‬مدیران صندوق های قرض الحسنه‬ ‫‪48- 59‬‬ ‫بین الملل‬ ‫شاهزاده تاریکی‬ ‫نظم امریکایی!‬ ‫الوعده وفا‬ ‫یکجانبه گرایی کاخ سفید‬ ‫‪60-65‬‬ ‫سیاستخارجی‬ ‫اتش بازی ترامپ‬ ‫اسم رمز شکست‬ ‫چالش در خلیج فارس‬ ‫اختالفات عربستان و قطر به زودی حل نخواهد شد‬ ‫‪66-71‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫مجانی‬ ‫باید درس بگیریم‬ ‫تابعی از قیمت نفت‬ ‫قیمت گاز نباید حداکثری باشد‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمدرضا پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‪ -‬علی اکبر پیمانی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر دارابی ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬حسین محمد پورزرندی‬ ‫مهندس صدوقی ‪ -‬مهندس پورنگ پویان ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫محمدابراهیم محمدپورزرندی‪ -‬امیر اشتیانی عراقی ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫مهندس تکلو‪ -‬دکتر عیسی رضایی ‪ -‬سید حمید خالقی‪ -‬میرحسین ربیعی‬ ‫و هادی انباردار‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫شبحشورایاول‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال هشتم‪ /‬شماره سیصد و پنجاه و هشت ‪ 20 /‬خرداد ‪ 88 / 1396‬صفحه ‪ 6000/‬تومان‬ ‫اتشبازی ترامپ‬ ‫چرا عربستان به قطر‬ ‫حمله دیپلماتیککرد؟‬ ‫رقابت برای شهرداری‬ ‫تهران باال گرفته است‬ ‫مدافعان وطن‬ ‫بهنظرمیرسد اتحاد امریکا‪-‬عربستان ‪ -‬اسرائیل برای ایجاد ناامنیدر ایران‬ ‫حمالت تروریستی روز چهارشنبه را طراحی کردند‪ .‬واکنش ایران اما مقتدرانه و هوشمندانه‬ ‫بود و موجی ازاتحاد میان ایرانیان را برانگیخت‬ ‫این ماجرا ثابت کرد که مدافعان حرم‪ ،‬مدافعان وطن هستند و مدافعان وطن‪ ،‬مدافعان حرم‬ ‫‪#‬روز _مدافعان_حرم‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912-8505848 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198207 :‬‬ ‫امنیت همچنان برقراراست‬ ‫شاهزادهتاریکی‬ ‫انتصاب اندریا در سیا‬ ‫چه معنایی دارد؟‬ ‫گفتوگو با عباس سلیمی نمین‬ ‫درباره حوادث دهه‪ 60‬و حمالت امروز تهران‬ ‫دهه «شصت» مظلوم‬ ‫چهکسانی به دنبال عوضکردن‬ ‫جای شهید و جالد بودند؟‬ ‫مجانی‬ ‫پشتپرده انتقال رایگانگاز‬ ‫ایران به ترکیه چیست؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫تغییرات در کابینه روحانی‬ ‫خبرنامه‬ ‫اخبار رسیده حاکی از ان است که تعداد زیادی از وزرا جای خود را‬ ‫به چهره های جدید خواهند داد‪ .‬انتشار بخشی از سخنان سانسورشده‬ ‫حسن روحانی درباره انتقاد از عملکرد برخی اعضای کابینه اش در زمان‬ ‫انتخابات بر دایره حدس و گمان ها افزوده است‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫رهبرمعظمانقالب‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سازش هزینه های گزاف دارد‬ ‫ی بــا حضور در مراســم‬ ‫رهبــر معظم انقالب اســام ‬ ‫بیست وهشتمینسالگردرحلتحضرتامامخمینی(ره)‪،‬به‬ ‫سخنرانی در اجتماع عظیم مردم انقالبی ایران در حرم مطهر‬ ‫امام راحل پرداختند‪.‬‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ای‪،‬رهبرمعظمانقالباسالمی‬ ‫ در اجتماع عظیم مردم در بیست و هشتمین سالگرد رحلت‬ ‫امام بزرگوار و همیشــه زنده ملت‪ ،‬خمینی کبیــر (ره) تاکید‬ ‫کردند‪« :‬برخــورداری از «روحیه‪ ،‬ذهــن و عمل انقالبی»‬ ‫درس بزرگ امام راحل عظیم الشان است و ملت ایران در پرتو‬ ‫اهداف و ارمان های همچنان پر جاذبه امام و هوشیاری در‬ ‫مقابل شیطان بزرگ‪ ،‬راه تحقق اهداف انقالب را در معنای‬ ‫حقیقیعقالنیتیعنیانقالبی گریادامهمی دهد‪».‬‬ ‫رهبر انقــاب اســامی در ابتــدای ســخنان خود با‬ ‫گرامیداشــت ســالگرد رحلت دردناک امام بزرگوار (ره)‪ ،‬به‬ ‫مطالب و حقایقی که در طول سال های گذشته درخصوص‬ ‫امام و انقالب بیان شده‪ ،‬اشاره کردند و گفتند‪« :‬درباره امام‬ ‫ناگفته هایی وجود دارد که باید بــه تدریج به ذهنیت جامعه‬ ‫منتقل شــود اما مطالبی هم که در طول ســال های گذشته‬ ‫بیان شده اند‪ ،‬باید تکرار و مرور شوند تا راه و مبانی امام از گزند‬ ‫تحریفدرامانبمانندوبرخیافرادمجالتحریفامامراپیدا‬ ‫نکنند‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی با اشاره به سردرگمی قدرت ها‬ ‫ی خاطرنشان کردند‪« :‬انها‬ ‫در ابتدای پیروزی انقالب اسالم ‬ ‫بعد از مدتی که خود را با زیافتند‪ ،‬دشمنی ها را اغاز کردند و در‬ ‫طول ‪ ۳۸‬سال گذشته طراحی های مختلفی انجام دادند اما‬ ‫در همه این دشمنی ها از ملت ایران شکست خوردند و بعد از‬ ‫این هم به همین گونه خواهد بود‪».‬‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ایدراینبخشازسخنانخود‬ ‫به شرایط «دهه ‪ »60‬که دهه اول پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫و دهه حیات پر برکت امام بود‪ ،‬اشاره کردند و گفتند‪« :‬دهه‬ ‫ ‪60‬یک دهه مظلوم و در عین حال بسیار مهم و سرنوشت ساز‬ ‫در تاریخ انقالب اسالمی است که متاسفانه ناشناخته مانده و‬ ‫اخیرا همبه وسیله برخی بلندگوها و صاحبان انها مورد تهاجم‬ ‫قرار گرفته است‪ ».‬ایشان دهه ‪ 60‬را دهه ازمون های بزرگ‬ ‫و دهه خشن ترین اقدامات تروریســتی در کشور خواندند و‬ ‫افزودند‪« :‬تروریســت های مورد حمایت قدرت ها‪ ،‬در دهه‬ ‫ ‪ ،60‬هزاران نفر از احاد مردم و مسئوالن را به شهادت رساندند‬ ‫که در میان انها از کاسب معمولی تا جوان و فعال سیاسی و‬ ‫شخصیت های بزرگ دیده می شوند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای‪ ،‬دهه‪ 60‬را دهه ‪ ۸‬ســال‬ ‫جنگ تحمیلــی و دهه ســخت ترین تحریم هــا خواندند و‬ ‫تاکید کردند‪« :‬البته دهه ‪ ،60‬دهــه افتخارات بزرگ و دهه‬ ‫مبارزه با تجزیه طلبی اســت که ملت ایــران به ویژه جوانان‬ ‫با ایســتادگی محکم خود در ایــن دهه‪ ،‬توانســتند بر همه‬ ‫توطئه ها و دشمنی ها پیروز شــوند‪ ».‬ایشان‪ ،‬اهل فکر را به‬ ‫تامل در حقایق و واقعیت های دهه ‪ 60‬فراخواندند و گفتند‪:‬‬ ‫«مراقب باشــیم تا در دهه ‪ ،60‬جای شــهید و جالد عوض‬ ‫نشود‪ ،‬زیرا ملت ایران در دهه ‪60‬مظلوم واقع شد و به دلیل‬ ‫اینکه تروریست ها و منافقین و پشتیبانان انها به امام و ملت‬ ‫ایران ظلم و خباثت کردند‪ ،‬ملت در موضع دفاع قرار گرفت و‬ ‫در نهایت هم پیروز شد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای در ادامه بــه رحلت امام و‬ ‫دورانبعدازرحلتاشارهکردندوگفتند‪«:‬بعدازامام‪،‬عده ای‬ ‫امیدوارشدندکهشایدبتوانندراهامامراتغییردهندامابهلطف‬ ‫خدا نتوانســتند‪ ».‬رهبر معظم انقالب اســامی با اشاره به‬ ‫اینکه بعد از رحلت امام بزرگوار عده ای در خارج و عواملشان‬ ‫در داخل امیدوار شــدند که راه امام را به عقــب برگردانند و‬ ‫منتظر پیر شــدن و از کار افتادن انقالب بودنــد‪ ،‬افزودند‪:‬‬ ‫«انها می خواستند بساط قبل از انقالب را دوباره پهن کنند اما‬ ‫نتوانستند‪ ،‬زیرا مبانی و اصول امام خمینی برای ملت ایران‬ ‫همچنان پرجاذبه‪ ،‬پرطراوت و شوق افرین است‪».‬‬ ‫ایشان تاکید کردند‪« :‬با وجود اینکه جسم امام در میان‬ ‫مانیستاماناماوهمچنانگرهگشاو«راهوروحویاداو»زنده‬ ‫است و اصول کهنه نشدنی و شعارهای اوهمچنان پرجاذبه و‬ ‫هدایتگر ملت و کشور است که این واقعیت درخشان‪ ،‬نشانه‬ ‫«قدرتبسیجکنندگیانقالباسالمی»است‪.‬رهبرانقالب‬ ‫با اشــاره به عقب ماندگی موجود در تحقق برخی شعارهای‬ ‫فرجام منازعه‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫و عمل انقالبی» را بزرگترین درس امام خواندند و افزودند‪:‬‬ ‫«هرگز نباید این درس راهگشا و سعادت بخش را فراموش‬ ‫کرد‪ ».‬ایشان با نقد کسانی که امام را به چشم یک «میراث‬ ‫فرهنگی» می نگرنــد‪ ،‬افزودند‪« :‬امام ملــت ایران‪ ،‬میراث‬ ‫فرهنگی نیست بلکه رهبر و امام زنده و حاضر است و با سخن‬ ‫و فکر و ارمان خود‪ ،‬همچنان این ملت را هدایت می کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای با انتقاد از کســانی که به‬ ‫اســم «عقالنیت» می گوینــد «چالش با قدرتهــا» هزینه‬ ‫دارد‪ ،‬افزودند‪« :‬بلــه «چالش» هزینه دارد اما «ســازش»‬ ‫هم هزینه های گزاف دارد‪ ».‬رهبر انقالب اســامی‪ ،‬اقدام‬ ‫ســعودی ها را در هزینه کــردن صدها میلیــارد دالر از پول‬ ‫ملتشان برای تحقق امیال و اهداف امریکا‪ ،‬هزینه سازش‬ ‫با شیطان بزرگ خواندند و افزودند‪« :‬اگر انسان با اعتماد به‬ ‫نفسو«منطقوعقالنیتانقالبی»دریکچالشواردشود‪،‬‬ ‫هزینه اش به مراتب کمتر از هزینه سازش است‪».‬‬ ‫ایشان خطاب به ملت افزودند‪« :‬ان شاءالله بعدها در‬ ‫این زمینه صحبت های بیشتری خواهم کرد اما در هر حال‬ ‫حقیقت این است که قدرت های توطئه گر و تجاوزپیشه به‬ ‫هیچچیزقانعنیستندوهمانطورکهدرتعامالتچندسالاخیر‬ ‫دیدیم‪،‬هرعقب نشینیدرمقابلدشمنان‪،‬انهارابهمطالبات‬ ‫جدید وا می دارد و این سلسله «عقب نشینی و مطالبه تازه»‬ ‫هیچ پایانی ندارد‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی پس از تبیین رابطه‬ ‫دقیقوذاتیعقالنیتوانقالبی گریافزودند‪«:‬انقالبی گری‬ ‫یعنیمسئوالنکشورهدفشانراضیکردنقدرت هانباشدو‬ ‫بدونانفعالوتسلیمدرمقابلزورگویان‪،‬فریبانهارانخورند‬ ‫و با دوری از ضعف نفس در مقابل شــیطان بزرگ‪ ،‬همت و‬ ‫هدف خــود را در به کارگیری نیروها و عناصــر داخلی‪ ،‬حل‬ ‫مشکالت و راضی کردن مردم متمرکز کنند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای در جمع بندی این بخش‬ ‫از سخنانشــان بار دیگر نیاز کشــور را به «روحیه‪ ،‬اصول و‬ ‫مبانی انقــاب و امام» مورد تاکیــد قرار دادنــد و افزودند‪:‬‬ ‫«انقالبی گری» را به عنوان «افراطی گری» نفی نکنید‪ ،‬زیرا‬ ‫انقالبی گری نیاز واقعی کشور و جامعه است‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫اسالمی بخش بعدی سخنان خود را به بیان چند نکته درباره‬ ‫مسائل داخلی اختصاص دادند‪.‬‬ ‫حضــرت ایت الله خامنــه ای با اشــاره بــه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریوحضورگستردهمردمدرانتخابات‪،‬گفتند‪:‬‬ ‫«از یکایک کسانی که به صحنه امدند و بیش از ‪ ۴۱‬میلیون‬ ‫رای به صندوق ها ریختند‪ ،‬از صمیم قلب تشکر می کنم‪».‬‬ ‫ایشان‪ ،‬حضور گسترده مردم در انتخابات را نشانه «اعتماد‬ ‫عمومی به نظام» و موجب افزایش اعتبار کشــور دانستند و‬ ‫افزودند‪« :‬اکثریت هفتاد و چنــد درصدی مردم با حضور در‬ ‫انتخابات به نظام جمهوری اسالمی اری گفتند و ان را تایید‬ ‫کردند و این رای‪ ،‬در واقع رای به نظام اسالمی بود‪».‬‬ ‫حضــرت ایت اللــه خامنــه ای خاطرنشــان کردنــد‪:‬‬ ‫«متاســفانه برخی افراد از روی کج فهمی یــا با انگیزه های‬ ‫دیگر‪ ،‬این واقعیت را انکار می کننــد و می گویند رای مردم‪،‬‬ ‫ربطی به تایید نظام اسالمی ندارد‪ ،‬در حالی که حتی افرادی‬ ‫که ممکن است در دل از نظام گله داشته باشند‪ ،‬با رای دادن‬ ‫در چارچوب نظام‪ ،‬نشان می دهند که این چارچوب را قبول‪،‬‬ ‫و به ان اعتماد دارند و ان را کارامد می دانند‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫اســامی افزودند‪« :‬شــورای نگهبان صحت انتخابات را‬ ‫خوشــبختانه اعالم کرد‪ ،‬البته اعالم شــد کــه تخلفاتی در‬ ‫انتخابات انجام گرفته و گزارش این موارد به ما نیز رسید‪».‬‬ ‫ایشانبااشارهبهاینکهتخلفاتدرنتیجهانتخاباتهیچ‬ ‫تاثیری نداشته است‪ ،‬گفتند‪« :‬تخلف در انتخابات مناسب‬ ‫نظام جمهوری اسالمی نیست و مسئوالن باید این موارد را با‬ ‫جدیتدنبالکنندومتخلفینرامشخصکنندتادرانتخاباتی‬ ‫که ملت ایران در اینده در پیش دارد‪ ،‬چنین تخلفاتی برافتد‪،‬‬ ‫زیرا اگر چشم بر تخلف ببندیم و از ان صرف نظر و اغماض‬ ‫کنیم‪ ،‬تخلفات تکرار می شود‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای‬ ‫با تشکر از مسئوالن امر اجرا و نظارت در انتخابات‪ ،‬از برخی‬ ‫بداخالقی های انجام شــده در تبلیغــات انتخاباتی انتقاد و‬ ‫خاطرنشان کردند‪« :‬در تبلیغات و مناظرات حرف هایی زده‬ ‫شد و بداخالقی هایی انجام گرفت و دستگاه های گوناگون‬ ‫کشور مورد اتهام قرار گرفتند که کارهای خوبی نبود‪».‬‬ ‫ایشــان افزودند‪« :‬گذشــته‪ ،‬گذشته اســت و باید به‬ ‫انچه در انتخابات انجام شــد‪ ،‬به چشــم اغماض نگاه شود‬ ‫و ان کارها تکرار نشــود و ادامه پیدا نکنــد‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫اسالمی‪ ،‬همه ملت را به حلم توصیه کردند و افزودند‪« :‬چه‬ ‫ان گروهی که نامزد مورد نظرشان رای اورده و چه ان گروهی‬ ‫که رای نیاورده اند‪ ،‬باید از خود ظرفیت و حلم نشان دهند و از‬ ‫بی ظرفیتیوبی جنبگیپرهیزکنند‪».‬‬ ‫حضــرت ایت اللــه خامنــه ای خاطرنشــان کردنــد‪:‬‬ ‫«خوشــبختانه امســال ان کســانی که در انتخابات موفق‬ ‫نشــدند‪ ،‬از خود ظرفیت نشــان دادند‪ ،‬بر خالف ســال ‪۸۸‬‬ ‫که عده ای ان مشــکالت را برای کشــور به وجود اوردند‪».‬‬ ‫«اهمیت ویژه دادن به تولید و اشــتغال» مساله ای بود که‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در ادامه سخنانشان به دولت توصیه‬ ‫کردند و افزودنــد‪« :‬رئیس جمهور طبق قانون اساســی از‬ ‫امکانات گســترده ای در کشــور برخوردار اســت که باید با‬ ‫اســتفاده از این امکانــات‪ ،‬ظرفیت ها را بالفعــل کنند و در‬ ‫عمل به وعده های داده شــده به مردم‪ ،‬هیچ درنگی انجام‬ ‫نشود‪ ».‬ایشان خاطرنشان کردند‪« :‬در دولت دوازدهم باید‬ ‫مسئوالنی کاری‪ ،‬فعال و توانا انتخاب شوند‪ ،‬زیرا ناکارامدی‬ ‫دربخش هایاقتصادیوغیراقتصادیبهحسابناکارامدی‬ ‫نظام گذاشته خواهد شد‪ ،‬در حالی که این‪ ،‬بی انصافی است‬ ‫و نظام‪ ،‬کارامد است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با تاکید بر اینکه باید کشور‬ ‫در مقابل تحریم های امریک ا مقاوم سازی شــود‪ ،‬افزودند‪:‬‬ ‫«امریکایی ها با وقاحت هر روز ساز جدیدی علیه ملت ایران‬ ‫کوک می کنند که مســئوالن باید در مقابل انها کشــور را از‬ ‫همه جهات سیاسی و اقتصادی مقاوم کنند‪ ».‬رهبر انقالب‬ ‫اســامی خاطرنشــان کردند‪« :‬در مســائل جهانی باید از‬ ‫مسئوالن کشور‪ ،‬صدای واحد و قوی شنیده شود‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای در ادامه‪ ،‬به چند موضوع‬ ‫منطقه ای اشــاره کردند و گفتند‪« :‬متاســفانه در ماه مبارک‬ ‫رمضان‪ ،‬برادران روزه دار ما در برخی کشورها همچون یمن‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬بحرین و لیبی دچار مشــکالت عظیمی هستند‪».‬‬ ‫ایشان با اشاره به بمباران و فشار شبانه روزی دولت سعودی‬ ‫ن گفتند‪« :‬دولت ســعودی بدانــد که اگر ده‪،‬‬ ‫علیه ملت یم ‬ ‫بیست سال دیگر نیز همین روش جنایت امیز را ادامه دهد‪،‬‬ ‫بر مردم بی پناه و بی گناه یمن پیروز نخواهد شد و تنها جرم و‬ ‫گناه خود را سنگین تر و انتقام الهی را نسبت به خود سخت تر‬ ‫خواهدکرد‪».‬رهبرانقالباسالمی‪،‬حضوردولتسعودیدر‬ ‫بحرین را حضوری غیرمنطقی خواندند و خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«مسائل بحرین مربوط به مردم بحرین است و مردم بحرین‬ ‫بایدخودشانباحکومتشانصحبتکنندوبهنتیجهبرسند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫امام راحل عظیم الشــان از جمله عدالت اجتماعی و برخی‬ ‫شعارهای مبنایی و اصولی امام‪ ،‬افزودند‪« :‬با همت بیشتر‪،‬‬ ‫اهداف و ارمان های ان امام به عرش ســفر کــرده را دنبال‬ ‫خواهیم کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللهخامنه ایقدرتبسیج کنندگیانقالب‬ ‫را نعمتی بسیار بزرگ خواندند و با اشــاره به نیاز واقعی امروز‬ ‫و اینده کشور به این قدرت عظیم افزودند‪« :‬هیچ پیشرانی‬ ‫به عظمت و قدرت انقالب و شــعارهای پرجاذبه امام وجود‬ ‫ندارد و مسئوالن و فعاالن سیاسی به هیچ دلیلی نباید از این‬ ‫قدرت تعیین کننده غفلت کنند‪ ».‬ایشــان با اشاره به ادامه‬ ‫توطئه های پیچیده دشمنان خاطرنشان کردند‪« :‬به فضل‬ ‫الهی‪ ،‬انقالب و ارمان های پرجاذبه امام همچنان قادر است‬ ‫جوانان و انســان های با عزم و اراده را به میــدان بیاورد‪ ،‬به‬ ‫حرکت وادارد و به پیش ببرد و این‪ ،‬مهمترین عامل شکست‬ ‫توطئه های دشمنان است‪ ».‬رهبر انقالب با بیان مصداقی‬ ‫از اوج وقاحت دشمنان خاطرنشان کردند‪« :‬رئیس جمهور‬ ‫امریکا با رئیــس یک نظام قبیله ای‪ ،‬عقــب افتاده و منحط‬ ‫محض‪ ،‬رقص شمشیر می کند و بی ادبانه به انتخابات ازاد‬ ‫و چهل میلیون رای ملت ایران‪ ،‬ایراد می گیرد‪ ».‬ایشــان با‬ ‫اشاره به مغازله رئیس جمهور امریکا با قاتلین مردم بی گناه و‬ ‫بی پناه یمن افزودند‪« :‬دشمنان ما با بی حیایی تمام در کنار‬ ‫عاملین کشــتار مردم یمن دم از حقوق بشــر می زنند و ملت‬ ‫نجیبایرانرابهاسمحقوقبشرتحریممی کنند؛ایاوقاحت‬ ‫از این بیشتر می شود؟»‬ ‫حضرتایت اللهخامنه ایتاکیدکردند‪«:‬درمقابلاین‬ ‫دشمنان گستاخ‪ ،‬ایران به قدرت بسیج کنندگی انقالب نیاز‬ ‫جدی دارد و باید همه مسئوالن و دلسوزان انقالب‪ ،‬ارزش ها‬ ‫وارمان هارابهمعنایواقعیکلمهارجبنهندوبهخاطراهداف‬ ‫کوتاه مدت و تحوالت سیاســی زودگذر و روزمــره‪ ،‬اصول و‬ ‫ارزش ها را به فراموشی نســپارند‪ ».‬رهبر انقالب‪ ،‬پیشرفت‬ ‫در عرصه های علم و اقتصاد و سیاســت و فرهنگ را نیازمند‬ ‫اعتماد به نفس و جرات برامده از انقالب دانستند و افزودند‪:‬‬ ‫«امروز‪ ،‬اگر تجربه ای مانند حوادث دهه ‪60‬رخ دهد‪ ،‬قطعا و‬ ‫بدون تردید میلیون ها جوان مصمم و دالور در کمال قدرت و‬ ‫عزت نفس وارد میدان می شوند و کشور را حفظ و نگهداری‬ ‫می کنند‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای بــا انتقاد از برخی که‬ ‫«عقالنیت»رابهعنواننقطهمقابلشعارهایانقالبمطرح‬ ‫می کنند‪ ،‬افزودند‪« :‬عقالنیت واقعــی در «انقالبی گری»‬ ‫است و نگاه انقالبی اســت که می تواند حقایق و واقعیت ها‬ ‫را نشان دهد‪ ».‬ایشان در بیان مصداقی از این مساله مهم‬ ‫یاداوری کردند‪« :‬امام بزرگوار سی و چند سال پیش در پرتو‬ ‫نگاه انقالبی و در واقع عقالنی‪ ،‬امریکا را «شیطان بزرگ»‬ ‫و «غیرقابل اعتماد» معرفی کرد و اکنون بعد از ســه دهه‪،‬‬ ‫روســای برخی کشــورهای اروپایی به ایــن واقعیت اذعان‬ ‫می کنند و امریکا را غیرقابل اعتماد می نامند که این مساله‪،‬‬ ‫عقالنیت ناشی از انقالبی گری امام را نشان می دهد‪».‬رهبر‬ ‫معظم انقالب اســامی افزودند‪« :‬البته ملــت ایران نیز در‬ ‫همه تجربه های خود درک کرده اســت کــه امریکایی ها‪،‬‬ ‫حقیقتا غیرقابل اعتمادند‪ ».‬حضــرت ایت الله خامنه ای در‬ ‫بیان دیگری از معنای حقیقی عقالنیت خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«عقالنیتیعنیشناختاصالت ها‪،‬تکیهبهمردمونیروهای‬ ‫داخلیوتوکلبهخدا‪،‬نهاینکهانسانبعدازرهاشدنازچنبره‬ ‫سلطه امریکا‪ ،‬مجددا خود را به شیطان بزرگ نزدیک کند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی‪« ،‬برخورداری از روحیه و ذهن‬ ‫پایان احمدی نژاد‬ ‫چرخش مواضع قطر‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ترکیه ائتالف را شکست‬ ‫قطر با حمایت چند کشور مهم مواجه شده است‬ ‫‪1‬‬ ‫در حالی که چند کشور هم پیمان عربستان فشار روی‬ ‫قطر را تشدید کرده اند‪ ،‬تحوالت تازه ای در این پرونده رخ‬ ‫داده است‪ .‬تازه ترین خبر این است که پارلمان ترکیه مجوز‬ ‫استقرار نیرو در قطر را صادر کرد‪.‬‬ ‫پارلمان ترکیه طرح استقرار نیروی نظامی در قطر را با‬ ‫فوریت بررسی می کند‪ .‬منابع خبری پیش تر گفته بودند که‬ ‫پارلمان ترکیه قصد دارد الیحه ای را برای اســتقرار نیروی‬ ‫نظامی در پایگاه این کشور در قطر‪ ،‬تصویب کند‪.‬‬ ‫نمایندگانی از پارلمان ترکیه عضو حزب حاکم «عدالت‬ ‫و توســعه» به خبرگــزاری «رویترز» گفتند ایــن الیحه که‬ ‫در دستورکار قرار داشــت‪ ،‬با فوریت در صحن علنی جهت‬ ‫تصویب بررسی شد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد این تالش پارلمان ترکیه برای حمایت‬ ‫از قطر در برابر قطع روابط دیپلماتیک عربستان سعودی و‬ ‫دیگر کشورهای عربی با «دوحه» باشد‪.‬‬ ‫در تحولــی دیگر در ایــن مورد امیر کویــت که برای‬ ‫میانجی گری جهت پایان دادن به تنــش به وجود امده در‬ ‫روابط بین قطر با کشورهای عربی به ریاض رفته بود نیز به‬ ‫امارات سفر کرد‪.‬‬ ‫طبق این گزارش «حمد بن عیسی ال خلیفه» پادشاه‬ ‫بحرین نیز وارد جده شــد و به مصر رفت‪ ۷ .‬کشور عربی از‬ ‫جمله عربســتان‪ ،‬امارات‪ ،‬بحرین و مصر به بهانه حمایت‬ ‫قطر از تروریسم روابط خود با این کشور را قطع کردند‪.‬‬ ‫امیر کویت در تالش برای توقف تنش های به وجود‬ ‫امده سه شــنبه نیز به ریاض ســفر کرده و با ملک ســلمان‬ ‫دیدار کرد‪.‬‬ ‫گفته می شود عربستان برخی شــروط از جمله قطع‬ ‫روابط قطر با ایران‪ ،‬اخراج رهبران حماس از دوحه و توقف‬ ‫حمایت از اخوان المسلمین مصر را برای ازسرگیری روابط‬ ‫با قطر تعیین کرده است‪.‬‬ ‫فرجاممنازعه‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫حمایت ترکیه از قطــر در جریان منازعــه اخیر میان‬ ‫دوحه و کشــورهای عربی (مخصوصا عربستان سعودی)‬ ‫از ابعاد مختلفی قابل توجه و تحلیل اســت‪ .‬صدور مجوز‬ ‫استقرار نیروی نظامی ترکیه در قطر‪ ،‬نشان دهنده حمایت‬ ‫سرسخت و علنی انکارا از دوحه است‪ .‬یکی از اصلی ترین‬ ‫این دالیــل‪ ،‬حمایــت مشــترک دوحــه و انــکارا از گروه‬ ‫اخوان المسلمین اســت‪ .‬رویکرد و گرایش اخوانی دولت‬ ‫ترکیه در شــکل گیری این روند موثر بوده است‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر‪ ،‬انکارا هم اکنون به واســطه بحرانــی که میان قطر و‬ ‫عربستان سعودی و مصر رخ داده است‪ ،‬خود را نیز دخیل‬ ‫می بیند‪ .‬الزم به ذکر اســت که قبل از وقوع منازعات اخیر‬ ‫میان عربستان و قطر‪ ،‬روابط ترکیه و مصر نیز متشنج بود‪.‬‬ ‫رجب طیب اردوغــان‪ ،‬رئیس جمهــور ترکیه و دیگر‬ ‫اعضای حزب عدالت و توسعه نسبت به مواجهه دولت ژنرال‬ ‫سیسی با اعضای اخوان المســلمین و در راس انها محمد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫پیش بینینجفی‬ ‫از میزان تغییرات درکابینه‬ ‫محمدعلی نجفی‪ ،‬مشــاور رئیس جمهور‪ ،‬در پاسخ‬ ‫به این سوال که «گفته می شود شــما در دولت اینده یکی‬ ‫از وزرای کابینه دوازدهم خواهید بود و ایا این خبر صحت‬ ‫دارد؟» گفت ‪« :‬اینکه چه افرادی در کابینه باشند در حیطه‬ ‫اختیارات اقای روحانی اســت و ایشان در این باره تصمیم‬ ‫می گیرند‪ ».‬وی در پاســخ به این ســوال که «به نظر شما‬ ‫رئیس جمهور در کدام بخش از‬ ‫کابینه تغییراتی را ایجاد خواهد‬ ‫کرد؟» گفــت‪« :‬بایــد منتظر‬ ‫ماند‪ ،‬امــا پیش بینــی من این‬ ‫است که ‪ 50‬درصد کابینه فعلی‬ ‫تغییر خواهد کــرد‪ .‬خانه ملت‬ ‫این خبر را منتشر کرد‪».‬‬ ‫مرســی‪ ،‬رئیس جمهور قبلی مصر معترض بودند‪ .‬منازعه‬ ‫میان مصر و ترکیه تا انجا پیش رفت که حتی اردوغان از به‬ ‫رسمیت شناختن دولت مصر اجتناب کرد‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫حمایت ترکیه از قطر در منازعه اخیر میان کشورهای عربی‬ ‫قابل درک است‪ .‬ترکیه در ماورای این منازعه‪ ،‬خود را طرف‬ ‫با قاهره و دیگر مخالفان اخوان المسلمین می بیند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر‪ ،‬طی ســال های اخیر همکاری های‬ ‫سیاســی و امنیتی گســترده ای میان قطر و ترکیه شــکل‬ ‫گرفته است‪ .‬این همکاری ها‪ ،‬به مراتب از مناسبات ترکیه و‬ ‫عربستان با یکدیگر نزدیک تر و قوی تر بوده است‪ .‬همین‬ ‫مساله ترکیه را بر ان ساخته است تا در منازعه قطر و اعراب‪،‬‬ ‫به ســود دوحه وارد میدان شــود‪ .‬در هر حال‪ ،‬ورود ترکیه‬ ‫به عنوان یکی از اعضای ناتو به میدان منازعه اخیر می تواند‬ ‫اثار و تبعات خاص خود را داشــته باشــد‪ .‬این اقدام ترکیه‬ ‫می تواند با مخالفــت و عتاب برخی اعضــای ناتو از جمله‬ ‫ایاالت متحده امریکا همراه شود‪.‬‬ ‫دل خیلی ها از نهاوندیان و ربیعی خون است‬ ‫امریکا ببر کاغذی است‬ ‫زیبــاکالم با بیــان اینکه‬ ‫پیــروزی روحانــی مرهــون‬ ‫تالش های خود اوست‪ ،‬اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬من به جــد معتقدم‬ ‫کــه پیــروزی روحانی ناشــی از‬ ‫تمام سخنرانی ها و حرکت های‬ ‫شخص خودش بود‪ .‬او واقعا بار‬ ‫انتخاباترابهدوشکشید‪.‬البته‬ ‫در این میان استتثای بزرگی به نام مهندس جهانگیری وجود‬ ‫داشتکهدرقامتیککاندیداظاهرشدوازروحانیدفاعکرد‪.‬‬ ‫اگرجهانگیری‪،‬ظریف‪،‬طیب نیاوزنگنهوتاحدودیرحمانی‬ ‫رافاکتوربگیریم‪،‬ما بقیکابینهوحلقهنزدیکبهروحانییعنی‬ ‫نوبخت و نهاوندیان‪ ،‬حرکتی نکردنــد‪ ،‬اصال انگار نه انگار که‬ ‫انتخاباتاستوروحانیرئیس انهاست‪.‬کافیاستعملکرد‬ ‫ایناقایانرابانزدیکاناحمدی نژادمقایسهکنید‪».‬‬ ‫ بــه مناســبت رحلــت امام خمینــی(ره)‪ ،‬صفحــه‬ ‫توئیتــر منتســب بــه ایت اللــه خامنــه ای‪ ،‬رهبــر معظم‬ ‫انقالب بــا انتشــار پیامی نوشــت‪« :‬تــا امروز دشــمنان‬ ‫نتوانســته اند بــه مــا لطمه بزننــد امــا در کمین هســتند‬ ‫و رئیس جمهــور امریــکا در نظــام قبیله ای کنــار رئیس‬ ‫قبیله می ایســتد و رقــص شمشــیر می کنــد‪ ،‬ان وقت از‬ ‫رای ‪40‬میلیونــی ملــت ایــران در انتخابــات ازاد ایــراد‬ ‫می گیرد‪».‬‬ ‫به دنبال انتشار این پیام‪،‬‬ ‫محمد علی جعفــری‪ ،‬فرمانده‬ ‫سپاه پاســداران نیز با اشاره به‬ ‫ســخنان رهبر معظــم انقالب‬ ‫نوشــت‪« :‬ایــران موقعیتــی‬ ‫دارد که امریــکا را ببر کاغذی‬ ‫می بیند‪».‬‬ ‫رسوایی ‪FDD‬‬ ‫خائن هایی که از امارات پول می گرفتند و برای ترامپ نامه می نوشتند‬ ‫پس از هک ایمیل های ســفیر امارات متحده عربی‬ ‫در امریکا‪ ،‬مشخص شــد که «بنیاد دفاع از دموکراسی ها‬ ‫«‪»Foundation for Defense of Democracies‬‬ ‫متعلق به یک میلیاردر اســرائیل‪ ،‬نقش موثری در پیشبرد‬ ‫سیاست های امارات متحده از جمله تالش برای ضربه به‬ ‫رقبای منطقه ای امارات (به زعم امارات) نظیر ایران‪ ،‬قطر‬ ‫و کویت داشته است‪.‬‬ ‫بعد از هک شــدن ایمیل «یوســف العتیبه» ســفیر‬ ‫امارات متحده عربی در امریکا‪ ،‬شماری از ایمیل های این‬ ‫دیپلمات ارشد اماراتی منتشر شده که از رابطه عمیق «بنیاد‬ ‫دفاع از دموکراســی ها» متعلق به «شــیالن ادیلســون»‬ ‫میلیاردر اسرائیلی پرده برداشت‪« .‬بنیاد دفاع از دموکراسی»‬ ‫یکی از مجموعه های بسیار فعال برای زمینه سازی جهت‬ ‫تحریم های ایران بود و ان گونه که این بنیاد شعار می داد‬ ‫این رویه برای دفاع از دموکراسی در ایران بود‪.‬‬ ‫اکنون مشخص شده بسیاری از جریان سازی هایی که‬ ‫توسط این اندیشکده در سال های اخیر صورت پذیرفته‪ ،‬به‬ ‫سفارش امارات متحده عربی و برای تحت فشار گذاشتن‬ ‫رقبای این کشــور عربی بــوده اســت‪« .‬جان هانا» عضو‬ ‫ارشــد این بنیاد و مشــاور امنیت ملی دیــک چنی‪ ،‬معاون‬ ‫ســابق رئیس جمهور امریکا روز ‪ ۱۶‬اوت گذشته ایمیلی را‬ ‫به پیوســت یک مقال ه برای ســفیر امارات ارسال کرده که‬ ‫در ان امارات و بنیاد دفاع از دموکراســی ها به ایفای نقش‬ ‫در کودتای ناکام ترکیه متهم شــده اند‪ .‬هانا نوشته است‪:‬‬ ‫«از اینکه در تیم تو هستیم افتخار می کنم»‪ .‬صورتحساب‬ ‫نامه درخواست تحریم ایران به ترامپ را اماراتی ها پرداخت‬ ‫کردند!‬ ‫در ایمیلی کــه در تاریخ ‪ ۱۰‬مارس گذشــته از ایمیل‬ ‫«مارک دوبودز» مدیــر صندوق دفاع از دموکراســی ها به‬ ‫العتیبه ارسال شده و یک نسخه از ان نیز در اختیار جان هانا‬ ‫قرار گرفته اســت‪ ،‬فهرستی از شــرکت هایی که در ایران‪،‬‬ ‫امارات متحده عربی و عربستان ســعودی سرمایه گذاری‬ ‫می کنند‪ ،‬ارسال شده است‪.‬‬ ‫او در این ایمیل نوشته است‪« :‬جناب سفیر‪ ،‬متنی که‬ ‫به پیوست ارائه شده‪ ،‬فهرستی است از شرکت هایی از هر‬ ‫کشور که همزمان با ایران با امارات متحده عربی و عربستان‬ ‫ســعودی هم تجارت دارنــد‪ .‬همانطور که بــا هم صحبت‬ ‫کردیم‪ ،‬می توان شــرکت های این فهرست هدف را بر سر‬ ‫ارتباطسفیرامارات‬ ‫در امریکا با کودتا در‬ ‫ترکیه و مصر‬ ‫رابطهرهبریبامجمعروحانیونمبارز‬ ‫چگونهاست؟‬ ‫الــف در خبری نوشــت‪:‬‬ ‫«منابع نزدیک بــه ناطق نوری‬ ‫می گویند او عالوه بر اســتعفا‬ ‫از ریاســت دفتر بازرســی مقام‬ ‫معظم رهبری‪ ،‬درخواست کرده‬ ‫در دوره جدید‪ ،‬به عنوان عضو‬ ‫مجمــع تشــخیص مصلحت‬ ‫نظام نیــز منصــوب نگــردد‪.‬‬ ‫او عالوه بــر اســتعفا از این ســمت‪ ،‬تولیت حــوزه علمیه‬ ‫امام حســن مجتبی(ع) لواســان را نیز که بر عهده داشت‬ ‫واگذار کرده تا در یک انزوای خودخواســته به زادگاهش‬ ‫شهرستان نور نقل مکان کند‪ .‬ظاهرا ناطق نوری‪ ،‬در استانه‬ ‫ترک تهران و رفتن و به شهرســتان نور اســت‪ .‬پیش بینی‬ ‫می شــود در روزهای اینده رئیس و اعضــای جدید مجمع‬ ‫تشــخیص مصلحت نظام منصــوب گردنــد‪ .‬از ایت الله‬ ‫هاشــمی شــاهرودی به عنوان جدی ترین گزینه ریاست‬ ‫مجمع یاد می شود‪».‬‬ ‫طرح تفکیک چند وزارتخانه در حد‬ ‫پیشنهاد است‬ ‫عضــو هیات رئیســه‬ ‫مجلس گفت‪« :‬طرح تفکیک‬ ‫چند وزارتخانه که مطرح شــده‬ ‫در حال حاضر در حد پیشــنهاد‬ ‫بوده و هنوز تعداد وزارتخانه ها‬ ‫مشــخص نشــده اســت‪».‬‬ ‫محمدحسین فرهنگی در تبریز‬ ‫در خصوص بحث تفکیک چند‬ ‫وزارتخان ه اظهار کرد‪« :‬لوایح تفکیک وزارتخانه ها فعال در‬ ‫حد طرح اولیه بوده و تا وقتی که توسط کمیسیون ها مورد‬ ‫بررسی قرار نگرفته باشد هیچ رسمیتی وجود ندارد‪».‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪« :‬طرح تفکیک چند وزارتخانه‬ ‫که مطرح شــده در حال حاضر در حد پیشنهاد بوده و هنوز‬ ‫تعداد وزارتخانه ها مشخص نشده است‪».‬‬ ‫نماینــده تبری ز افــزود‪« :‬پیشــنهادهای مختلفی در‬ ‫خصوص تفکیک و ادغام وزارتخانه ها و سازمان ها وجود‬ ‫دارد که همگی مورد بررســی کمیســیون ها قــرار خواهد‬ ‫گرفت‪».‬‬ ‫تکذیب یک شایعه‬ ‫ایــن روزهــا خبــری در‬ ‫فضــای مجــازی رد و بــدل‬ ‫می شــود مبنــی بــر اینکــه‬ ‫شــهرداری اهواز مقصد بعدی‬ ‫محمدباقر قالیباف‪ ،‬کاندیدای‬ ‫دوازدهمیــن دوره انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری و شــهردار‬ ‫فعلــی تهران اســت‪ .‬بــه این‬ ‫ترتیب صحت و ســقم این خبر را از مهدی ذاکری مشاور‬ ‫شهردار تهران پیگیری کردیم که وی در پاسخ به ما اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬بنده این خبر را تکذیب می کنــم‪ ».‬وی با بیان‬ ‫اینکه به هیچ وجه قرار نیست قالیباف شهردار اهواز شود‪،‬‬ ‫ادامه داد‪« :‬این مساله از اساس کذب است‪ ،‬تاکنون در این‬ ‫باره بحثی نشده و مطرح نیســت و اقای قالیباف هم چنین‬ ‫تصمیمی ندارد‪ ».‬بیشترین گمانه زنی ها این روزها در مورد‬ ‫شغل اینده محمدباقر قالیباف صورت می گیرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫عبدالواحد موســوی الری‪ ،‬وزیر کشــور دولت اصالحات‬ ‫گفت‪« :‬در سال های گذشــته مجمع روحانیون به طور متوسط‬ ‫سالییکباربارهبرمعظمانقالبدیدارداشتندکهغالباهمباشامیا‬ ‫یبود‪.‬دریکی‬ ‫ناهارهمراهبود ‪.‬انجلسات‪،‬جلساتبا صفاوصمیم ‬ ‫از این دیدارها اقای امام جمارانی سر سفره ناهار یا بعد از ان بین‬ ‫شوخیوجدیگفتندگویاحضرتعالیقبولنداریدکهاقتصادما‬ ‫بامشکلتورمهمراهاست‪ .‬رهبری‬ ‫هم پاســخ دادنــد چطــور؟ اقای‬ ‫جمارانی گفتنــد‪ :‬این مبلغ پانصد‬ ‫هزارتوماناهداییماهانهحضرت‬ ‫امام به مجمع روحانیون‪ ،‬مربوط‬ ‫به قریب به ‪10‬ســال پیش است‪.‬‬ ‫ایشانتاملیکردندوازانتاریختا‬ ‫یکمیلیونپرداختمی شود‪».‬‬ ‫ناطق نوری در استانه ترک تهران‬ ‫خبرنامه‬ ‫پایگاه اینترنتی اینترسپت‬ ‫نوشــت‪« :‬با هک ایمیل سفیر‬ ‫امارات در امریکا و مکاتباتش‬ ‫مشــخص شــده که امــارات‬ ‫متحده از کودتا در مصر و ترکیه حمایت می کرده اســت‪.‬‬ ‫در ایمیل های ســفیر امارات‪ ،‬رابطه وی بــا «بنیاد دفاع از‬ ‫دموکراسی» (اپوزیسیون مخالف جمهوری اسالمی ایران)‬ ‫معلوم شده است‪ .‬ایمیل ها نشان دهنده رابطه سفیر امارات‬ ‫در امریکا و «بنیاد دفاع از دموکراســی» برای اعمال فشار‬ ‫برای خروج ســرمایه گذاری خارجی از ایران است‪ ».‬این‬ ‫درحالی است که ترکیه ارتباطات مالی و سیاسی وسیعی با‬ ‫امارات متحده عربی داشت‪ .‬در عین حال در جریان کودتا‬ ‫این ایران بود که بیشترین حمایت را از ترکیه به عمل اورد‪.‬‬ ‫دو راهی قــرار داد [میان ایران و امارات]‪ ».‬این فهرســت‬ ‫طویل شامل شماری از شرکت ها و موسسات جهانی از جمله‬ ‫شرکت «ایرباس» فرانســه و «لوک اویل» روسیه است‪.‬‬ ‫امارات متحده عربی یکی از کشورهایی است که سود بسیار‬ ‫کالنی از تحریم ایران و هزینه های باالسری برای دور زدن‬ ‫تحریم ها و تبدیل ارز از دالر به ســایر ارزها برای انتقال به‬ ‫ایران به دست اورده بود و بسیاری از ســرمایه گذارانی که‬ ‫به دنبال موقعیت های جذاب سرمایه گذاری در ایران بودند‪،‬‬ ‫در دوران تحریم باید ســراغ دیگر گزینه هــا می رفتند و ان‬ ‫گونه که این ایمیل ها نشان می دهد امارات برای شناسایی‬ ‫این سرمایه گذاران و ربودنشان از دامان ایران هزینه های‬ ‫کالنی پرداخت کرده است‪.‬‬ ‫اما اتفاق قابل تامل اینکه‪ ،‬در دو دشمنی اشکار علیه‬ ‫ملت ایران‪ ،‬یعنی ســی عنصر ضدایرانی به دونالد ترامپ و‬ ‫طرح درخواست تحریم علیه ایران و ایجاد کمپین تحریم‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری ایران‪ ،‬این بنیــاد و کارمندان‬ ‫به ظاهر ایرانی اش‪ ،‬نقش محوری داشــته اند‪ .‬پس از این‬ ‫رســوایی برخی از عناصری که نامشــان در این دو جریان‬ ‫پررنگ بود اقدام بــه حذف اکثر توییت هایشــان کردند تا‬ ‫ردپای این ارتباط از میان نوشته هایشــان قابل شناســایی‬ ‫نباشد‪.‬‬ ‫در فهرست افراد پول گرفته‪ ،‬نام ایرانیان وطن فروشی‬ ‫دیده می شــو د که طی نامه ای ترامپ را تشویق به افزایش‬ ‫تحریم ها و فشار بر حکومت و مردم ایران کرده بودند‪ .‬ان ‬ ‫زمان این افــراد مدعی بودند که با هدفــی جز انچه ازادی‬ ‫می خواندند‪ ،‬وارد این بازی نشــدند اما حاال مشخص شده‬ ‫که در مرام اینان ازادی نام دیگر وطن فروشی و ارتش ا است!‬ ‫در بخشی از اسناد منتشر شده‪ ،‬ایمیل هایی در ارتباط‬ ‫با افرادی وطن فروش همانند قاسمی نژاد به چشم می خورد‬ ‫که برای تحریم ایران و جلوگیری از سرمایه گذاری در این‬ ‫کشــور از شــیوخ اماراتی پول می گرفتند‪ .‬زمانی که مردم‬ ‫با مشکالت شدید دســت و پنجه نرم می کنند خیانتکاران‬ ‫مزدور پول می گیرند تا فشــار روی مردم کشــور خودشان‬ ‫بیشتر شود‪.‬‬ ‫سعید قاسمی نژاد‪ 35 ،‬ساله و دانش اموخته دانشگاه‬ ‫تهران که در حال حاضر خارج از کشور زندگی می کند‪ ،‬یکی‬ ‫از خائنان وطن فروشــی اســت که نامه درخواست تحریم‬ ‫ایرانی ها به ترامپ را امضا کرده بود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪13‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫دیدار جمعی از دانشجویان با مقام معظم رهبری‬ ‫سران سه قوه در حرم مطهر در کنار یکدیگر‬ ‫فرماندهان ارتش و سپاه در مراسم سالگرد ارتحال امام(ره)‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫‪358‬‬ ‫شماره ‪322‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫افتتاح پروژه های شهری‬ ‫افطاری مشترک مجلس و دولت‬ ‫نماز جماعت نمایندگان هنگام عملیات تروریستی‬ ‫بازدید رضایی از محل‬ ‫حادثه تروریستی در مجلس‬ ‫خودروی عامالن تروریستی لندن‬ ‫حضور پرشور مردم در مراسم رحلت امام (ره)‬ ‫س‬ ‫اعتراضات به خروج امریکا از پیمان پاری ‪‎‬‬ ‫‪358‬‬ ‫شماره ‪322‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫خبرنامه‬ ‫جشن قهرمانی رئال مادرید‬ ‫‪15‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫ ‪ l‬اقــای وزیــر بهداشــت لطفــا ادب رو‬ ‫سرلوحه کار خودتون قرار بدین‪ .‬خبرنگاران‬ ‫نماینده های ما مردم هستن که باید بدونن‬ ‫مدیرهای کشورشون چه کارهایی برای این‬ ‫ملت انجام میدن‪ .‬‬ ‫ ‪ l‬اینجانــب از ســپرده گذاران موسســه‬ ‫کاسپین هستم‪ .‬موسسه مذکور که از بانک‬ ‫مرکزی مجــوز دارد‪ ،‬بــه دلیل نبــود نظارت‬ ‫کافی از طرف بانک مرکزی دچار مشــکالت‬ ‫فراوانی شده است‪ .‬بیش از هفت ماه است‬ ‫که به ســود و اصل ســپرده خود دسترسی‬ ‫نــدارم و پرداخت نشــدن ســود از ســوی‬ ‫موسســه باعث بــه وجود امدن مشــکالت‬ ‫فراوان و جبران ناپذیری برای بنده و اعضای‬ ‫خانواده ام شده است‪.‬‬ ‫ ‪ l‬قبــل از انتخابــات پیام هایــی مبنی بر‬ ‫افزایش مبلغ یارانه به گوشــی ارسال شد!‬ ‫باالخره چی میشه؟‬ ‫ ‪ l‬وقتی مرکز امار از شرایط نامناسب رشد‬ ‫جمعیت میگه بهتره از دولت سوال بشه برای‬ ‫خانواده هایی که سه یا چهار تا بچه دارن چه‬ ‫خدماتی در نظر گرفته؟ خانواده های ایرانی‬ ‫بچه دوست دارن ولی وقتی هیچ حمایتی از‬ ‫طرف دولت انجام نمی شه مردم می ترسن‬ ‫که از پس مخارج بزرگ کردن بچه ها بر نیان‬ ‫و همه میرن سمت تک فرزندی‪.‬‬ ‫ ‪ l‬درباره پنج میلیــون وام یارانه چگونگی‬ ‫پرداخت یارانه بــه تولیــد را دریافتم‪ .‬فقط‬ ‫یک ســوال برایم مطرح اســت که ایا نحوه‬ ‫هزینه کرد وام دریافتی با حقوق شهروندی‬ ‫مطابقت دارد؟‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫ ‪ l‬در تمــام مصاحبه هایــی کــه بعــد از‬ ‫انتخابــات با مــردم در مــورد دولــت اقای‬ ‫روحانی به عمل امده همه توقع کار و خدمت‬ ‫دارند‪ .‬وقت ان رسیده که مسئوالن دست از‬ ‫شــعارهای انتخاباتی برداشته و بگویند چه‬ ‫می کنند‪ .‬خوبی دوره جدید دولت این است‬ ‫که نمی تواند مشکل را به گردن دولت سابق‬ ‫که خودش بوده بیندازد‪.‬‬ ‫ ‪ l‬گوشــت کیلویی ‪ 48‬هزار تومان‪ ،‬مرغ‬ ‫‪ 7500‬تومان‪ ،‬میوه و حبوبات هم که ساعت‬ ‫می اندازند! قدرت خریــد امثال بنده به یک‬ ‫دهم رســیده‪ .‬نمایندگان مجلــس و دولت‬ ‫محتــرم فکری بکننــد تا شــرمنده خانواده‬ ‫خود نشویم!‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫محسن رضایی‪:‬‬ ‫مبنایتصمیم گیریدرعملیات های‬ ‫دفاع مقدساستخارهنبود‬ ‫دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در کانال تلگرام‬ ‫خود به شــبهه ای که این روزها درباره عملیات های هشــت‬ ‫سال دفاع مقدس در فضای مجازی شــایع شده پاسخ داده‬ ‫است‪ .‬در این پیام اشاره شده است که‪« :‬در هیچ عملیاتی از‬ ‫دفاع مقدس با استخاره تصمیم گیری نشده است‪ ».‬در پی‬ ‫انتشارمطالبیخالفواقعدرفضایمجازیودربارهعملیات‬ ‫فتح المبین‪ ،‬پایگاه اطالع رسانی دکتر محسن رضایی ضمن‬ ‫انتشار حقایقی در این باره‪ ،‬خواســتار اصالح مطالب کذب‬ ‫مذکــور و جلوگیری از تحریــف تاریخ دفاع مقدس شــد‪ .‬به‬ ‫گزارش پایگاه اطالع رسانی دکتر محسن رضایی‪ ،‬به تازگی‬ ‫برخیروایت هایخالفواقعازتاریخدفاعمقدسدرفضای‬ ‫مجازی منتشر شده که بر استخاره فرماندهان جنگ و التزام‬ ‫انانبهنتیجهاستخارهدرعملیاتفتحالمبینتاکیددارد‪،‬حال‬ ‫انکهازنظرفرماندهانجنگبهویژهفرماندهسپاهپاسداراندر‬ ‫دوراندفاعمقدسکههمگیمقلدانامام(ره)بودند‪،‬هرچند‬ ‫استخارهدرحالتتحیروابهام‪،‬بهقصدرجامانعینداشت‪،‬اما‬ ‫نمی توانستمبنایتصمیم گیریدرعملیات هاباشد‪.‬‬ ‫بنابراین برای جلوگیری از تحریف تاریخ و اثار نامطلوب‬ ‫ان در جامعه الزم است مطلب انتشار یافته در این خصوص‪،‬‬ ‫براساس واقعیت های زیر اصالح شــود‪ .1:‬حضرت امام در‬ ‫جلسه با محســن رضایی قبل از عملیات فتح المبین گفتند‬ ‫که اول مشــورت هایتان را بکنید و بعد اگــر در موردی ابهام‬ ‫داشتید‪ ،‬به قران استخاره کنید‪ .2 .‬در عملیات فتح المبین‪،‬‬ ‫فرمانده سپاه پاسداران انقالب اســامی پس از بازگشت از‬ ‫مالقات با امام با فرماندهان ارتش وســپاه مشورت کرد و با‬ ‫فرماندهوقتارتش‪،‬برادرعلیصیادشیرازیمشترکاتصمیم‬ ‫بهانجامعملیاتگرفتند‪.‬لحظاتیپسازانکهدستورعملیات‬ ‫صادرورمزاناعالنشد‪،‬فرماندهسپاهپاسداراندوراندفاع‬ ‫مقدس به قران مراجعه کرد که ایاتی از سوره فتح امد‪ .3 .‬در‬ ‫هیچعملیاتیدردفاعمقدسبااستخارهتصمیم گیرینشده ؛‬ ‫ولی همیشه از قران کمک گرفته شده است‪ .4.‬فرماندهان‬ ‫سپا ه در هرعملیاتی برای رسیدن به تصمیم و انجام عملیات‬ ‫ده ها جلسه می گذاشتند؛ به طوری که گاه برادران ارتش به‬ ‫تعدداینجلساتاعتراضمی کردند‪.‬‬ ‫پایان احمدینژاد‬ ‫محموداحمدی نژادرئیس جمهورسابقبههمراهحمید‬ ‫بقایی عصر پنجشــنبه (‪ 11‬خرداد‪ )96‬در محل گلزار شهدای‬ ‫بهشتزهرا(س)حاضرشد‪،‬خانواده هایشهدایمدافعحرم‬ ‫نیز که به رسم همیشه در محل گلزار شهدا حاضر شده بودند با‬ ‫دیدن این دو چهره دولت قبل حرف دل خــود را بی پرده به انها‬ ‫گفتند‪ .‬برادر یکی از شهدای مدافعان حرم خطاب به محمود‬ ‫احمدی نژادمی گوید‪«:‬احترامشهداراکسیحفظمی کندکهدر‬ ‫مسیرحضرتاقاحرکتکند‪».‬اینصحبتباعثواکنشیکی‬ ‫ازهمراهانمحموداحمدی نژادمی شودومشاجره ایمیانانها‬ ‫صورتمی گیرد ‪.‬محموداحمدی نژادبهسمتبرادرشهید می رود‬ ‫وحرفیرابهصورتمحرمانهودر گوشیبااومطرحمی کند‪.‬یک‬ ‫ی مدعی شده است حرف های درگوشی محمود‬ ‫کانال تلگرام ‬ ‫احمدی نژادبااینبرادرشهیدرادراختیاردارد‪.‬اینکانالتلگرامی ‬ ‫نوشتهاست‪«:‬دربخشیازفیلماعتراضخانواده هایشهدای‬ ‫مدافعحرمبهعملکردومواضعاحمدی نژاد‪،‬اوبرادریکیازشهدا‬ ‫رادراغوشگرفتهوتالشمی کندهمباحرف هایدرگوشــی‬ ‫و محرمان ه وی را ارام کن د و هم فضــای به وجود امده را تلطیف‬ ‫نماید ‪ ».‬حامدحسینی‪،‬برادرشهیدمدافعحرممهدیحسینی‪،‬‬ ‫کهموردخطاباحمدی نژادقرارگرفتهبود‪،‬درجمعیدوستانه‬ ‫یکهسرمنرا‬ ‫دراینبارهگفتهاست‪«:‬اقایاحمدی نژادهنگام ‬ ‫دربغلشگرفت‪،‬درگوشمگفتمنخادمشمام‪،‬خادممردمم‪،‬‬ ‫خادمخانوادهشهدام‪،‬شماازپشتپرده هاخبرندارید! »منباز‬ ‫همبهایشانگفتم‪«:‬اقایاحمدی نژاد!حضرتاقاواضحامدند‬ ‫پشتبلندگوبهمردمگفتندکهچهتوصیه ایبهشماکرده اند‪،‬این‬ ‫چهحرفیاستکهشمامی زنید؟پشتپردهچیست!اگرحرفی‬ ‫هست‪،‬بزنید ‪».‬اماظاهراحرفیبرایگفتننداشت!»‬ ‫معنای یک سکوت‬ ‫تمجید ابوطالبی از سربازان انقالب‬ ‫چرخش مواضع قطر‬ ‫مهمترین موضوع هفته گذشــته که بازتاب وسیعی‬ ‫در شبکه های اجتماعی داشت‪ ،‬مســاله قطع ارتباط قطر‬ ‫با عربســتان بود‪ .‬این موضوع از اواخر هفته گذشــته اغاز‬ ‫شد‪ .‬قطر با انتقاداتی که به عربســتان در کنفرانس مبارزه‬ ‫با تروریسم داشت‪ ،‬چرخش مواضعی را اغاز کرد‪ .‬کار این‬ ‫تخاصم به فضای مجازی و هک شدن صفحاتی در قطر و‬ ‫عربستان نیز کشیده شد‪ .‬با این حال بعد از انکه عربستان‬ ‫و چند کشــور عربی از جمله امارات و مصر اعالم کردند که‬ ‫روابط شــان را با قطر قطع می کنند‪ ،‬بحران تازه اغاز شــد‪.‬‬ ‫در فضای مجازی تصاویری منتشر شــد که نشان می داد‬ ‫مردم در انجا به سوپرمارکت ها برای تهیه اب و غذا هجوم‬ ‫بردند‪ .‬ایران اعالم کرد که حاضر است به انها برای تامین‬ ‫مایحتاجشان کمک کند‪ .‬اسرائیل قطر را به خاطر نزدیکی‬ ‫مواضعش به ایران مورد انتقاد قرار داد و اخبار مربوط به این‬ ‫مساله در فضای مجازی به طور گسترده ای بازتاب داشت‪.‬‬ ‫در این رابطه مجتبی نوروزی روزنامه نگار اصولگرا اما نظر‬ ‫دیگری داشت‪ .‬او سیاست احتیاط را توصیه کرده و نوشت‪:‬‬ ‫«در مــورد قطر‪ ،‬برخــی تحلیل ها ظرف دو روز گذشــته با‬ ‫همانند سازی شــیوه پیوستن روســیه به جبهه مقاومت در‬ ‫منطقه‪ ،‬توصیه هایی به مسئوالن کشور ناظر به تالش برای‬ ‫جدا کردن کامل قطر از اردوگاه عربی‪-‬غربی و اضافه کردن‬ ‫این کشور عربی به اردوگاه کشورهای جبهه مقاومت دارند‬ ‫و شــرایط پیش امده را محصول تعارض ایدئولوژیک این‬ ‫کشور با عربستان می دانند‪» .‬‬ ‫هدیه رهبری به نرگس کلباسی‬ ‫هشدار به فعاالن اقتصادی درباره تبلیغ در شبکه های ماهواره ای‬ ‫روزنامه خراســان در بخش ا خبار ویژه خود نوشــت‪« :‬بر اساس‬ ‫بخشنامه یک مقام مســئول به تعدادی از نهادهای مهم اقتصادی‪،‬‬ ‫با اشــاره به تالش شــبکه های ماهواره ای ضد انقالب بــرای تامین‬ ‫هزینه های برنامه های ضد فرهنگی خود از طریق جذب تبلیغات کاال‬ ‫و خدمات داخل کشور‪ ،‬این موضوع را باعث بروز لطمات جبران ناپذیر‬ ‫به مبانی فرهنگی و اعتقادی جامعه دانسته و به انها متذکر شده بایستی‬ ‫باتوجه به تاکیدات شورای عالی امنیت ملی از همه فعاالن اقتصادی‬ ‫و بنگاه ها خواسته شود از ســفارش تبلیغی به این شبکه ها خودداری‬ ‫کنند‪ ».‬خراسان همچنین خبر داد که تدبیر جدیدی برای جلوگیری از تغییر کاربری جنگل ها در نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫س این گزارش ابالغیه روزهای اخیر یک مسئول ارشــد اجرایی به تعدادی از اعضای کابینه‪ ،‬با اشاره به ضرورت‬ ‫براسا ‬ ‫اصالح ایین ‏نامه اجرایی قانون ابطال اسناد فروش رقبات و اراضی موقوفه که در اسفندماه سال قبل مورد تایید هیات دولت‬ ‫قرار گرفته بود‪ ،‬تصریح شده بهره ‏برداری از اراضی حریم موقوفه تابع مقررات مربوطه است بنابراین جنگل های طبیعی که‬ ‫در حریم موقوفات قرار می گیرند‪ ،‬به عنوان جنگل باقیمانده و تغییر کاربری انها با استناد به قوانین دیگر‪ ،‬مجاز نیست‪ .‬این‬ ‫روزنامه همچنین در گزارشی درباره کابینه اینده روحانی خبر از قطعی شدن حضور صالحی داد و نوشت‪« :‬باوجود برخی‬ ‫خبرسازی ها در فضای مجازی مبنی بر تغییر رئیس ســازمان انرژی اتمی‪ ،‬یک منبع اگاه در گفت وگو با خبرنگار خراسان‬ ‫ضمن رد این موضوع تاکید کرد دکتر صالحی به رغم اینکه امادگی برای خدمت در هر بخشــی از نظام را دارد‪ ،‬در دولت‬ ‫دوازدهم نیز در سازمان حضور خواهد داشت و از هم اکنون برنامه های خود را برای سال های اینده به ویژه در حوزه برجام‬ ‫و پیشبرد پروژه های مهم و راهبردی صنعت هسته ای تدوین کرده است‪».‬‬ ‫موجودی صندوق توسعه ملی اب رفت‬ ‫روزنامه اعتماد از وضعیت صندوق توسعه ملی گزارشی را منتشر‬ ‫کرد‪ .‬این روزنامــه اصالح طلب در گــزارش خود اورده بــود‪« :‬اخرین‬ ‫موجودی اعالمی صندوق توســعه ملی مربوط به ســال ‪ ۱۳۹۳‬است‪.‬‬ ‫‪ ۱۲۳‬هزار میلیارد تومان عددی است که صندوق توسعه ملی به عنوان‬ ‫منابع صندوق در پایان این ســال اعالم کرده است‪ .‬تبدیل این عدد به‬ ‫دالر رقمی حدود ‪ ۳۱‬میلیارد دالر را نشــان می دهد‪ .‬پیش از اعالم این‬ ‫عدد‪ ،‬کارشناسان باتوجه به افت درامدهای نفتی کاهش قابل توجه موجودی صندوق توسعه ملی را پیش بینی می کردند‬ ‫و تخمین ها رقم ‪ ۴۰‬میلیارد دالر را نشان می داد اما گزارش صندوق نشان می دهد؛ اعداد از انچه کارشناسان پیش بینی‬ ‫می کردند پایین تر امده اســت‪ ».‬این در حالی است که پیش تر موجودی صندوق از ســوی مسئوالن ‪ ۸۰‬میلیارد تومان‬ ‫عنوان شده بود‪ .‬در ‪ ۱۰‬سال تجربه مدیریت درامد نفتی و با وجود برخورداری ایران از یک دوران استثنایی رونق در بازار‬ ‫جهانی نفت‪ ،‬حساب ذخیره ارزی با فاصله بسیار زیاد از دستیابی به اهدافی که در برنامه پنج ساله سوم و چهارم برایش در‬ ‫نظر گرفته شده بود ‪ ،‬دور مانده و همین کاستی‪ ،‬طرح تبدیل ان به صندوق توسعه ملی را مطرح کرد‪ .‬اما سوال اساسی‬ ‫در شرایط کنونی این است که ایا این صندوق‪ ،‬سرنوشتی بهتر از حساب ذخیره ارزی خواهد داشت؟ با وجود مزیت های‬ ‫این ساز و کار‪ ،‬نگاهی به تجربیات گذشته ایران و سایر کشورها و روندهای اتی بازار نفت‪ ،‬از اکنون این نگرانی را به وجود‬ ‫اورده که صندوق توسعه ملی نیز در عمل با مشکالتی مواجه باشد‪.‬‬ ‫ی شده است‬ ‫دولت در بخش مسکن دچار کج فهم ‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫روزنامه اصالح طلب تعادل از رکود مسکن گزارش داد و نوشت‪:‬‬ ‫«در اکثر کشــورهای پیشــرفته که اغلب از منابع طبیعــی بی بهره نیز‬ ‫هستند‪ ،‬مالیات بیشترین سهم را در درامدهای دولت دارد‪ .‬اما همواره‬ ‫این نگرانی وجود دارد که از درامد یا سرمایه ای مالیات اخذ شود که واقعا‬ ‫مستحق پرداخت مالیات باشد‪ .‬برای این منظور نکات زیادی به عنوان‬ ‫مبناهای مالیاتــی در نظر می گیرنــد‪ .‬یکی از مواردی که تشــخیص‬ ‫استحقاق پرداخت مالیات بسیار دشــوار است‪ ،‬بخش مسکن است‪.‬‬ ‫بخش مسکن دارای ماهیتی دوگانه است‪ .‬از یک سو به عنوان یک نیاز ضروری مطرح است و از طرف دیگر ابزاری برای‬ ‫سرمایه گذاری به حساب می اید‪ .‬طبیعی اســت که اخذ مالیات از مورد اول باید با وسواس بسیاری صورت گیرد یا اصال‬ ‫صورت نپذیرد‪ .‬از طرف دیگر در مورد امالکی که با نیت سرمایه گذاری و ســوداگری خریداری و نگهداری شده است‪،‬‬ ‫می توان با خیال اسوده مالیات گرفت‪ ،‬چراکه این سوداگران بخش مسکن هستند که در کنار تورم عمومی کشور‪ ،‬باعث‬ ‫لجام گسیختگی قیمت های این بازار می شوند و اگر انگیزه سوداگری از این بازار حذف شود‪ ،‬خانوارهای نیازمند به اسانی‬ ‫می توانند مالک واحد مسکونی شوند؛ اما اخذ مالیات از مسکن نیازمند برهه زمانی حساب شده و مطلوبی است‪ .‬به عقیده‬ ‫بیشتر کارشناسان اخذ مالیات از بازار مسکن در زمان رکود باعث اغمای بیشتر این بازار خواهد شد‪ .‬اگرچه این کارشناسان‬ ‫اخذ مالیات از مسکن را واجب می دانند‪ ،‬اما معتقدند بازار کنونی هیچ سنخیتی با بخشنامه جدید سازمان امور مالیاتی مبنی‬ ‫ن ندارد‪ .‬بر اساس‬ ‫بر اخذ مالیات ‪۱۰‬درصدی از درامد اشخاص حقیقی و حقوقی ناشی از ساخت و فروش هر نوع ساختما ‬ ‫این بخشنامه مقرر شده در شهرهای باالی ‪۱۰۰‬هزار نفر جمعیت‪ ،‬مالیات علی الحساب ‪۱۰‬درصدی از اشخاص حقیقی‬ ‫اخذ شود‪ ».‬شاهین افتخاری‪ ،‬کارشناس بازار مسکن نیز با بیان اینکه همواره اقتصاد بیمار درگیر نرخ تورم است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«در حال حاضر رکود سنگینی دامن مسکن را فراگرفته و بدون تردید اخذ مالیات برشدت این رکود اضافه خواهد کرد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫طبــق روال هر ســال‪ ،‬برنامه مال عســل در نزدیک‬ ‫افطار از شبکه سوم سیما پخش می شود‪ .‬امسال میهمان‬ ‫یکی از قســمت های ان خانم کلباســی بود که مدتی قبل‬ ‫در هندوستان بازدداشــت بود‪ .‬نرگس کلباسی متولد سال‬ ‫‪ 1367‬اســت پدر او مــدرس دانشــگاه و پدربزرگ هایش‬ ‫روحانــی بوده اند‪ .‬او دربرنامه ماه عســل به داســتان های‬ ‫زندگی در هند و اتفاقاتی که در مســیر حمایت از بچه های‬ ‫فقیر برایش اتفاق افتاد اشــاره کــرد واز ماجرای قتل یک‬ ‫کودک که برایش ساخته شــد‪ ،‬گفت‪ .‬یکی از نکات جالب‬ ‫این برنامــه عدم پخــش زنده ان بــود که بیننــدگان ان را‬ ‫دریافتند و احسان علیخانی ناچار شــد در مورد ان در یک‬ ‫پست اینستاگرامی اینگونه توضیح دهد‪« :‬سالم به دوستان‬ ‫عزیز‪ ،‬خانم کلباســی چهارشــنبه تشــریف اوردن تهران‪.‬‬ ‫قرا ر ما با خانم کلباســی برای حضور در ماه عسل‪ ،‬اول روز‬ ‫ن منصوریان ‪ ٢‬قســمت شــد‪،‬‬ ‫جمعه بود که برنامه خواهرا ‬ ‫بعد گذاشتیم روز شنبه‪ ،‬اما به دلیل تغییر کنداکتور شبکه و‬ ‫پخش والیبال در روزهای شنبه و یکشنبه‪ ،‬برنامه ما کنسل‬ ‫شد دیگه نمیتونستیم بیشتر از این‪ ،‬ایشون رو معطل نگه‬ ‫داریم‪ ،‬چون ایشون هم عازم ســفر بودن و هم کار داشتند‬ ‫به همین دلیل برنامه رو ضبط کردیم که ایشــون بتونن به‬ ‫کارشون برســند‪ ،‬ممنون از دقت و توجه شما‪ ».‬در جریان‬ ‫برنامه‪ ،‬خانم کلباســی ارزویش مبنی بر سفر به حج تمتع را‬ ‫بیان کرد که مشخص شد دفتر مقام معظم رهبری با تماس‬ ‫تلفنی با برنامه اعالم کردند که ایشــان این ارزو را براورده‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫نرگس کلباسی از بعثه رهبر معظم انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫بابت براورده کــردن ارزویش در صفحه اینســتاگرام خود‬ ‫تشــکر کرد‪« :‬تجربه ماه عســل یکی از بهترین خاطرات‬ ‫زندگیم شــد‪ .‬مرســی از اینکه تمام حرف های من به طور‬ ‫کامل پخش ش د و متشکرم از بعثه مقام معظم رهبری بابت‬ ‫هدیه گرانقدر و بر اورده شدن ارزوم‪».‬‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪17‬‬ ‫شبح تروریسم در بریتانیا‬ ‫گفتارها‬ ‫به فاصله چند هفته انجام دو حمله تروریستی در منچستر و لندن‪ ،‬بزرگترین شهرهای‬ ‫برتیانیا نگاه ها را به سمت این کشور اروپایی معطوف کرده است؛ حمالتی که داعش انها را‬ ‫برعهده گرفت‪ .‬این حمالت درست چندی پیش از برگزاری انتخابات عمومی زود هنگام در‬ ‫این کشور و فضای ناشی از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا‪ ،‬شرایط سختی را برای دولتمردان‬ ‫و احزاب بریتانیایی رقم زده است‪ .‬امروز احزاب اصلی بریتانیا چه محافظه کاران و چه حزب‬ ‫کارگر در صورت پیروزی در انتخابات وظیفه دشــواری را برعهده دارند و باید جدای از دیگر‬ ‫کشورهای اروپایی‪ ،‬امنیت را در این کشور تامین کنند‪.‬‬ ‫شوکانتخاباتی‬ ‫هسته‪‎‬هایمخفیتروردراروپافعالشده اند‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪1‬‬ ‫عباس لقمانی‬ ‫کارشناس مسائل اروپا‬ ‫کمتر از یک هفته پیش از انتخابات پارلمانی بریتانیا‪،‬‬ ‫لندنباردیگرصحنهحملهتروریستیخیابانیباچندینکشته‬ ‫و زخمی بود‪،‬این دومین حمله تروریســتی در انگلســتان در‬ ‫ماه های اخیر است‪ .‬برای خانم ترزا می‪ ،‬نخست وزیر بریتانیا‬ ‫که به امید به دست اوردن کرســی های بیشتر مجلس عوام‬ ‫انتخاباتپیشازموعدرابرنامه ریزیکردهبود‪،‬بهنظرمی رسد‬ ‫اینحمالتتروریستیچنداندرسازگاراستراتژیسیاسیاو‬ ‫ی که گفت وگوهای سختی در ماه های اینده‬ ‫نگنجد‪ .‬خانم م ‬ ‫با اتحادیه اروپا برای به ثمر رساندن خروج بریتانیا از اتحادیه‬ ‫اروپا در پیش دارد باتوجه بــه محبوبیتی که در ماه های اخیر‬ ‫کسب کرده بود‪ ،‬در نظر داشت با انتخابات زود رس و پیش از‬ ‫موعدبروزنهسیاسیحزبمحافظه کاردرمجلسعوامبریتانیا‬ ‫بیفزاید ولی حمالت اخیر او را واداشت تا مساله خروج بریتانیا‬ ‫از اتحادیه اروپا را حداقل در چند روز منتهی به انتخابات روز‬ ‫پنجشنبهدرمرحلهدومتبلیغاتخودقراردهد‪.‬‬ ‫در انتخابات روز پنجشــنبه بریتانیا حزب محافظه کار‬ ‫انگونه که نظر سنجی ها نشــان می دهند موفق خواهد شد‬ ‫بر وزنه پارلمانی خود بیفزاید‪ .‬سیســتم انتخاباتی در بریتانیا‬ ‫پیچیدگی هایــی دارد کــه منحصربه فرد اســت وبر نتیجه‬ ‫انتخابات بسیار اثر گذار؛ در انتخابات گذشته در حوزه هایی‬ ‫نامزد ها حتی با رای کمتــر از ‪ 200‬ارا در مقابل حریف موفق‬ ‫شدندبهپارلمانراهیابندوهمینرایکمدرانحوزهبرراهیابی‬ ‫دیگرنامزدهایحزبانانتاثیرفوقالعاده ایداشت‪.‬‬ ‫اینسیستمتاحدودیشبیهانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫درامریکااستکهراینمایندگانایالت هادرنهایتسرنوشت‬ ‫برنده انتخابات را تعیین می کند‪ .‬در انتخابات ســال ‪٢٠١5‬‬ ‫اکثریتی کمتر از‪ 10‬درصد سرنوشت‪ ١٢6‬کرسی را مشخص‬ ‫کرد‪ ،‬به همیــن دلیل تصادفی نیســت کــه جرمی کوربین‬ ‫نامزد حزب کارگر در حوزه کوچکی کاندیدا شده است که در‬ ‫انتخابات گذشــته نامزد حزب محافظه کار فقط با ‪ ١65‬رای‬ ‫بیشتر از این حوزه راهی مجلس عوام شد‪ .‬در ولز یک نامزد‬ ‫حزب محافظه کار فقط با‪ ٢٧‬رای اضافی انتخابات پیشین را‬ ‫برد‪.‬شایددروهلهنخستایناختالفکمبهچشمبیاید‪،‬ولی‬ ‫وقتی به سیستم انتخاباتی بریتانیا دقیق تر نگاه کنیم متوجه‬ ‫می شویم که همین رای کم باعث می شود در بعضی حوزه ها‬ ‫بقیه هم حزبی های نامــزد برنده نیز به پارلمــان راه یابند و در‬ ‫مجلس عوام وزنه حزب انان سنگین تر شود‪ .‬موضوع خروج‬ ‫انگلستان از اتحادیه اروپا که به موضوع چالش بر انگیزی در‬ ‫اتحادیهاروپامنجرشدهاستوبح ث هایاندردوسالاینده‬ ‫نیز در صدر اخبار داخلی اتحادیه خواهد بود‪ ،‬اکنون به عنوان‬ ‫یک واقعیت از سوی دو طرف پذیرفته شــده است و از یک‬ ‫سو اتحادیه اروپا و از سوی دیگر بریتانیا در صددند بیشترین‬ ‫امتیاز را از طرف مقابل بگیرند‪.‬اتحادیه اروپا پس از انتخابات‬ ‫فرانسه که احزاب ضد اتحادیه اروپا در ان شکست خوردند با‬ ‫وزنهسنگین تریمی تواندبابریتانیادرموردراهکارهایخروج‬ ‫اینکشورازاتحادیهبرسرمیزمذاکرهبنشیند‪.‬‬ ‫حمالتتروریستیدرکشورهایاتحادیهاروپابرخالف‬ ‫تصورچندانبروزنهسیاسیاحزابدستراستیاثر گذارنبود‬ ‫و تمام نظر خواهی های اخیر نشان می دهند که با چرخشی‬ ‫که احزاب محافظه کار به راست و همچنین در سیاست های‬ ‫داخلی با تمایل بیشتر به ســختگیری در مورد بیگانگان در‬ ‫پیش گرفته اند اب را از اســیاب احزاب کامال ضد مهاجرت‬ ‫ربوده اند‪.‬اتحادیهاروپابهدلیلپیچیدگی‪‎‬هایسیاسیازیک‬ ‫سو باید امنیت در این اتحادیه را سر لوحه برنامه های خود قرار‬ ‫دهدوازسویدیگربایدبرایمسائلاقتصادیراهکاریمورد‬ ‫قبول رای دهندگان بیابد‪ .‬فاکتور دیگری نیز پس از انتخاب‬ ‫دونال د ترامپ به این موضوع اضافه شــده است؛ بسیاری از‬ ‫شرکت های بزرگ اروپایی برنامه های دراز مدت اقتصادی با‬ ‫امریکا دارند و سیاست اقتصادی دولت تازه امریکا انان را به‬ ‫بازنگریدراینبرنامه هامجبورکردهاست‪.‬‬ ‫بی دلیل نیســت که بر خالف رئیسان جمهور پیشین‬ ‫امریکا دونالد ترامپ شخصا با اظهارنظر های موردی پس‬ ‫از هر حمله تروریســتی در اروپا به اظهارنظر می پردازد و با‬ ‫زبانی غیر دیپلماتیک در حقیقت خود را به میان این کارزار‬ ‫می اندازد‪.‬اروپای متحد در اســتراتژی دونالد ترامپ جایی‬ ‫ندارد و اکنون او چشــم به دوســت دیرینه امریــکا‪ ،‬یعنی‬ ‫انگلستان دوخته است تا به وزنه این کشور در برابر اتحادیه‬ ‫اروپــا بیفزاید و با اظهارنظر های به نوشــته اکثر مفســران‬ ‫اروپایی سطحی در سیاست انگلستان اثر گذار باشد‪ .‬پاسخ‬ ‫سران اتحادیه اروپا به توییت های دونالد ترامپ در اکثر این‬ ‫مواقع فقط سکوت است وحتی این سکوت را می توان در‬ ‫انگلستان دیرینه ترین دوســت امریکا در اروپا نیز مشاهده‬ ‫کرد‪ .‬خانم ترزامی پسازچندینتوییتدونالد ترامپدرمورد‬ ‫حادثه اخیر لندن حتی در اظهارنظر های مطبوعاتی خود نیز‬ ‫به ان پاسخ نداد و مطبوعات اروپایی بیشتر با لحنی طنزگونه‬ ‫با ان برخورد کردند‪.‬در ماه های اخیــر هرچند تا حدودی از‬ ‫سیل مهاجران به اروپا کاسته شده ولی از شدت مخالفت با‬ ‫سیاست درهای باز اتحادیه اروپا به روی پناهندگان واقعی‬ ‫کم نشده است و همه تالش های این کشورها برای جذب‬ ‫پناهندگان در جوامع خود با مســائل پیچیده ای اعم از نبود‬ ‫امکان کار ومحدودیت هــای اقتصادی روبه روســت‪ .‬در‬ ‫چنین شــرایطی حمالت تروریســتی که به نظر می رسد با‬ ‫استراتژی تازه دنبال می شود مبارزه با ان را در اروپا به نسبت‬ ‫پیچیده تر کرده است‪ .‬در چند ماه اخیر همه این حمالت از‬ ‫سویکسانیبه عملامدکهساکناینکشورهابودندوحتی‬ ‫بسیاری از انان زاده کشورهای اروپاییهستند‪ ،‬موضوعیکه‬ ‫در ماه های اخیر به خصوص جامعه شناسان اروپا را به خود‬ ‫مشغول کرده است و این پرســش را مطرح می کند که چه‬ ‫اشــتباه یا کمبودی در جذب فرزندان پناهندگان پیشین در‬ ‫اروپا به وقوع پیوسته که انان را به دامان تروریست ها انداخته‬ ‫است‪ .‬پرسشــی که هنوز پاســخ قانع کننده ای به ان داده‬ ‫نشده‪ ،‬در انگلستان که از سالیان دور پذیرای مردم جامعه‬ ‫مشــترک المنافع بود این موضوع بیشتر به چشم می خورد‪،‬‬ ‫در فرانسه نیز چنین وضع مشــابهی وجود دارد‪ .‬بسیاری از‬ ‫این افراد هرچند در محافل پلیسی شناخته شده هستند ولی‬ ‫جرایم انان در حدی نبوده است که به محدودیت برای انان‬ ‫«ریاض» بازیگردان حمالت تروریستی در لندن و منچستر است‬ ‫سید جالل ساداتیان‬ ‫‪2‬‬ ‫تحلیلگر امور بین الملل‬ ‫طی یکی‪ ،‬دو هفته گذشته حمله انتحاری در منچستر‬ ‫و حین برگزاری کنســرت یک خواننده امریکایــی و پس از‬ ‫ان حمله با ون به مردم روی پــل لندن معروف به لندن بریج‬ ‫و ســپس نیز حمله با قمه به رهگذران در محلی موســوم به‬ ‫بورومارکتدرنزدیکیهمینپلکهتمامارانیزداعشبر عهده‬ ‫گرفته بود‪ ،‬نگاه ها را به سمت بریتانیا معطوف کرده است‪.‬‬ ‫جامعه بریتانیا روزگار پر التهابی را می گذراند؛ از سویی دولت‬ ‫خانمترزامیبرایخروجازاتحادیهاروپاییموسومبهبرگزیت‬ ‫در شرایط ضعیفی قرار گرفته و بنابراین پارلمان را منحل کرد‬ ‫تا با انتخابات زودهنگام موفق به کسب ارای قشر بیشتری‬ ‫از مردم بریتانیا شده و در نتیجه بتواند با قدرت بیشتر و توان‬ ‫افزون تر مذاکرات با اتحادیه اروپا را به پیش ببرد‪ .‬از ســوی‬ ‫ی قصد دارد در مقابل عالقه مندان به باقی ماندن‬ ‫دیگ ر ترزا م ‬ ‫دراتحادیهاروپاوهمچنیناحزابمتمایلبهجداییازبریتانیا‬ ‫و باقی ماندن در اتحادیه اروپا در اسکاتلند و ایرلند شمالی‪ ،‬با‬ ‫قوت بیشتری از سیاست عدم پذیرش پناهجویان دفاع کند‪.‬‬ ‫حمالت تروریســتی اخیر در بریتانیا گرفتاری دیگری‬ ‫ی و دولت و ملت بریتانیا شده‬ ‫است که گریبانگیر خان م ترزا م ‬ ‫اســت‪ .‬البته انفجارهای دیگری با ابعاد خاص خود پیش تر‬ ‫نیز در بریتانیا رخ داده بود؛ شبیه حمله ‪ 22‬مارس به پارلمان‬ ‫بریتانیا که ‪ 5‬کشــته از جمله عامل انتحاری و افسر پلیس را‬ ‫به همراه داشــت و تعدادی مجروح نیز بر جای گذاشــت و‬ ‫همچنین بمب گذاری ‪ 7‬جوالی ‪ 2005‬در شبکه حمل ونقل‬ ‫ریلییاهماناندرگراندلندنکه‪ 53‬نفرکشتهبه همراهداشت‪.‬‬ ‫اینحمالتنشانگرانبودهکهبریتانیانیزدرمعرضحمالت‬ ‫انتحاریوتروریستیشبکهبزرگوگستردهالقاعدهوتکفیری‬ ‫و‪ ...‬قرار دارد؛ شبکه ای که به رغم برخورداری از تنوع بسیار‬ ‫وسیع و با انواع نامگذاری ها و شــیوه های اعمال خشونت‬ ‫و ســبعیت‪ ،‬با نام های النصره‪ ،‬النضهه‪ ،‬داعش‪ ،‬بوکوحرام‬ ‫و‪...‬همگیازیکابشخوروانهموهابیتعربستانتغذیه‬ ‫شده و ادامه حیات داده و با بدترین شیوه های اعالم حضور‬ ‫و کشتار مردم بی دفاع تالش کرده تا با ایجاد رعب و وحشت‬ ‫اهداف کثیف و امیال نا مبارک خود را به پیش ببرد‪.‬‬ ‫اما سوال اینجاست که با وجود رسوایی و بی اعتباری‬ ‫روز افزون این شیوه و محکومیت ان از طرف افکار عمومی‬ ‫جهانی و تا حدودی منفعل شــدن دولت سعودی به عنوان‬ ‫پشــتیبان قوی انهــا‪ ،‬چــرا اقدامــات و کشــتارهای کور و‬ ‫خشــونت های بی حد این جریان منجر به کشــاندن دامنه‬ ‫فعالیت ها به کشورهای اروپایی شــده و موجب عدم امنیت‬ ‫اروپــا و از جملــه بریتانیا گردیده اســت؟ واقعا چــه اتفاقی‬ ‫افتاده که کشــورهایی که خود را کامال در حاشــیه امنیتی‬ ‫قوی می پنداشتند اکنون گرفتاری اتشی شده اند که تصور‬ ‫می کردندبهجانملت هاودولت هایدیگربه ویژهکشورهای‬ ‫مستعمره سابق و جهان ســومی و نیز تعدادی از کشورهای‬ ‫خاورمیانه انداخته بودند؟‬ ‫به نظر می رسد که عربستان سعودی با انتخاب دونالد‬ ‫ ترامپ و کنار رفتن دولت باراک اوباما که صراحتا از عربستان‬ ‫و وهابیــت انتقاد می کرد و چنــدان وقعی به شــیوه عمل و‬ ‫اقدامات ضد بشری انان نمی نهاد‪ ،‬جان تازه ای گرفته است‪.‬‬ ‫همچنین همراهی ها و هماهنگی ها با اسرائیل و البی انان‬ ‫در درون ایاالت متحده امریکا امیدواری تــازه ای به انان و‬ ‫عوامل اجرایی شان بخشیده اســت تا اروپایی هایی را که تا‬ ‫حدودی با عقالنیت بیشتر عمل می کنند و فشار بیشتری را‬ ‫بر عربستان وارد می سازند تا دایره عملش را محدودتر نماید‪،‬‬ ‫تحت فشار بیشــتر قرار دهند‪ .‬ریاض در نظر دارد از طریق‬ ‫رعب ایجاد شــده اتحادیه اروپا را وادار بــه معامله یا رعایت‬ ‫بیشتر مواضع عربستان نماید؛ عربستانی که با خام خیالی ها‬ ‫و ارزوهــای دو جوان قدرت طلب یعنی محمد بن ســلمان‪،‬‬ ‫جانشین ولیعهد و وزیر دفاع و نیز دوست همراه و همگام او‪،‬‬ ‫یعنی عادل الجبیر وزیر خارجه‪ ،‬خود را برای به دست اوردن‬ ‫سلطه و برتری منطقه ای به شدت در منجالب بحران های‬ ‫منطقه فرو برده و با صرف میلیارد ها دالر هزینه های مربوطه‬ ‫هنوز نتوانســته موفقیتی کســب نماید‪ .‬درواقع عربستان‪،‬‬ ‫سوریه و عراق را به کلی باخته و در بحرین و یمن نیز با بحران‬ ‫جدی روبه روســت‪ ،‬اما هنوز لجاجت می کند و حاال به دنبال‬ ‫ان هســتند تا با ایجاد رعب در اروپــا به خصوص انگلیس با‬ ‫نفوذ باال در صحنه سیاست بین الملل‪ ،‬انان را به حمایت از‬ ‫ش ترغیب نمایند‪ .‬در حالیکه همه‪ ،‬ظاهرا جز خود انان‪،‬‬ ‫خوی ‬ ‫می دانند که نتیجه عکس گرفته اند‪ .‬سعودی ها دل خوش‬ ‫کرده اند باج های داده شده به خانم می در سفر چندی قبل به‬ ‫عربستانو نیز باجکالنیکه به ترامپ رئیس جمهوربیزینس‬ ‫من ایاالت متحده امریکا دادند‪ ،‬به غیر از قراردادهای کالنی‬ ‫کهبرایخریداسلحهوسایرفعالیت هایاقتصادیوتجاری‬ ‫باویمنعقدکردند‪،‬بتواندگره ایازمشکالتفعلیعربستان‬ ‫باز کند‪ .‬شرط حکمرانی خوب عقالنیت است که عربستان‬ ‫فعلیباغرورونخوتمتکیبرپولوموقعیتویژه اشدربین‬ ‫برخی از همسایگان عربش فاقد این عقالنیت و تدبیر است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد هم ایران و هم جهان از جمله اروپا باید‬ ‫با تامل و تدبیر استوارتری با این عنصر مفلوک عمل نمایند تا‬ ‫همه منطقه و منابع ان در سایه جهل و بی تدبیری و همه دنیا‬ ‫در اتش حماقت وخشم جاهالنه و تفکرات دگم و انحرافات‬ ‫عقیدتی عربستان و ادم های مزدور و بی هویت او که به هر‬ ‫قیمتی به دنبال دســتیابی به تســلط و امریت هستند‪ ،‬نابود‬ ‫نگردد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫گفتارها‬ ‫منجر شــود‪ .‬اعمال محدودیت برای شــهروندان در غرب‬ ‫به خصوص در اتحادیه اروپا به ســادگی یک دستورالعمل‬ ‫دولتی نیســت و دادگاه ها نیز باید ان را تاییــد کنند که انان‬ ‫بدون دلیل موجه از ان سر باز می زنند‪ .‬در چند ماه اخیر در دو‬ ‫انتخابات یکی در فرانسه ودیگری در اتریش مردم به نوعی‬ ‫از سیاست های افراطی احزاب دست راستی برای مبارزه با‬ ‫تروریسم فاصله گرفتند و همه نظر سنجی ها نشان می دهد‬ ‫که این روند در انتخابات اتی المان در پاییز امسال نیز رعایت‬ ‫شــود‪.‬در این میان مبارزه همه جانبه‏ای که برضد داعش و‬ ‫دیگر گروه های تروریستی در خاورمیانه و همچنین شمال‬ ‫ت‏ها را واداشته تا استراتژی‬ ‫افریقا اغاز شده است‪ ،‬تروریس ‪‎‬‬ ‫تازه ای در پیش بگیرند‪ ،‬که هرچند تلفات ان کمتر از بمب‬ ‫گذاری های گذشته اســت ولی مبارزه با ان نیز دشوارتر به‬ ‫نظر می رسد‪.‬هســته‪‎‬های مخفی ترور در اروپا و دیگر نقاط‬ ‫جهان فعال شده‏اند و در گروه‪‎‬های دو و سه نفره ترور را ادامه‬ ‫می‪‎‬دهند‪ .‬این افراد که ساکن اروپا هستند در بلژیک‪ ،‬فرانسه‬ ‫و انگلستان که بیشــترین فرزندان مهاجران در انجا به دنیا‬ ‫امده و ساکن هستند وضع را پیچیده تر کرده اند‪ .‬بیشتر انان‬ ‫جرم های بسیار جزئی دارند و در اسناد پلیسی دارای پرونده‬ ‫هستندولیامکانتحتنظرگرفتنهمهانانباوجودقوانین‬ ‫پیچیده اروپا که برای حریم شــخصی افراد احترام زیادی‬ ‫قائل است وجود ندارد‪.‬‬ ‫حمالت اخیر در لندن محور مبارزه های انتخاباتی را از‬ ‫خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به سمت تروریسم و مبارزه با ان‬ ‫منحرفکردولیدرروزهایاخراینموضوعدوبارهبهسرلوحه‬ ‫مبارزه هایانتخاباتیبازخواهدگشت‪.‬دراینمیانانچهقابل‬ ‫تامل است قبول کردن رای اکثریت مردم بریتانیا به خروج از‬ ‫اتحادیه است و همه حزب ها در این مسیر گام بر می دارند و‬ ‫در مبارزه های انتخاباتی بیشتر روی استراتژی خروج و نحوه‬ ‫گرفتنبیشترینامتیازازاتحادیهاروپامتمرکزشده اند‪ .‬همین‬ ‫موضوع و سیاست به ظاهر سختگیرانه خانم ترزا می در برابر‬ ‫اتحادیه اروپا وبه نوعی اتحادیه اروپا را تحت فشار قرار دادن‬ ‫بروجههخانم ترزامی افزودواورابهایننتیجهرساندکهاکنون‬ ‫بهترین شرایط برای انتخابات زود رس مهیا شده است‪ .‬او در‬ ‫هفته های اخیر در تمام سخنرانی های انتخاباتی خود بر این‬ ‫نکته تاکید کرد که در گفت وگوهای پیش رو با اتحادیه اروپا‬ ‫دولتی که اکثریت باالیی در پارلمان داشــته باشــد با قدرت‬ ‫بیشتریمی تواندازاتحادیهاروپاامتیازبگیرد‪،‬حالبایدمنتظر‬ ‫بودودیدکهایارای دهندگانانگلیسنیزهمیننظررادارندو‬ ‫یامسائلداخلیبررایانانتاثیر گذاربودهاست‪،‬تحلیل های‬ ‫انتخاباتی احتمــاال هفته های پس از پایــان انتخابات این‬ ‫موضوع را روشن خواهد کرد‪ .‬در این میان اروپا هیچ راه حل‬ ‫عملیبرایمبارزهباهسته هایترورنتوانستهارائهکندوفقط‬ ‫تمامنیروهایخودرابرایواکنشسریعبسیجکردهوازسویی‬ ‫به مســائل امنیتی توجه ویژه دارد‪ ،‬این توجه ویژه احتیاج به‬ ‫پشتیبانیمالینیزداردوبعضیازسیاستمدارانمن جملهخانم‬ ‫ی را هنگامی که وزیر کشور بود واداشت تا در نیروهای‬ ‫ ترزا م ‬ ‫امنیتیپلیسصرفهجوییوازتعدادانهابکاهدکهدرروزهای‬ ‫اخیر بهانه ای به حزب کارگر و جرمی کوربین داد تا سیاست او‬ ‫رادرهمینرابطهبهچالشبکشد‪.‬اقایکوربینهنوزدرحزب‬ ‫کارگرمخالفانزیادیداردواگردرانتخاباتشکستفاحش‬ ‫بخوردموقعیتاودرحزبنیزبهمخاطرهخواهدافتاد‪.‬احزاب‬ ‫کوچکتر نیز شانســی برای خود قائل هستند ولی پیچیدگی‬ ‫سیستمانتخاباتیدربریتانیاازشانسانهابه شدتمی کاهد‪.‬‬ ‫برخالف همیشه انتخابات بریتانیا در مطبوعات اروپا‬ ‫فقط در سایه حوادث تروریستی اخیر تفسیر می شود وبه نظر‬ ‫می رســد در اتحادیه اروپا همه نگاه ها به گفت وگوهای اتی‬ ‫در مورد خروج انگلســتان متمرکز شده و فقط پرسش اصلی‬ ‫این اســت که از وزنه نخســت وزیر بریتانیا پس از انتخابات‬ ‫کاسته و یا انگونه که خانم ترزا می امیدوار است به ان افزوده‬ ‫خواهدشد‪.‬‬ ‫غریبه ها در غرب‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫بهره برداری از تروریسم‬ ‫انتخابات پارلمانی در بریتانیا زیر سایه ترور برگزار شد‬ ‫ازاده طاهری‬ ‫کارشناس مسائل اروپا‬ ‫رای دهندگان بریتانیایی روز پنجشــنبه هفته گذشته‬ ‫برای سومین بار در دو سال گذشته پای صندوق های رای‬ ‫رفتند تا ترکیب پارلمانی را مشــخص کننــد که اصلی ترین‬ ‫وظیفه اش تبیین چگونگی خــروج این کشــور از بریتانیا‬ ‫خواهد بــود‪ .‬تقویت موقعیــت حزب حاکــم محافظه کار‬ ‫پس از همه پرســی خــروج از اتحادیــه اروپــا (برگزیت) و‬ ‫تضعیــف جایگاه حزب رقیــب در پایگاه رای ســنتی اش‪ ،‬‬ ‫ترزا مــی را وسوســه کرد تا بــه امید افزایش کرســی های‬ ‫از مهمترین اولویت رای دهندگان تبدیل شــود‪ ،‬مساله ای‬ ‫که جدا از توانایی های دولت حاکم برای تامین امنیت‪ ،‬به‬ ‫مهمترین موضوع این روزها و سال های اینده بریتانیا یعنی‬ ‫برگزیت نیز مربوط است‪.‬‬ ‫حمله الندن بریج‪ ،‬ســومین حمله تروریســتی سال‬ ‫میالدی جــاری در بریتانیا بــود‪ .‬پیش از ان نیــز حمله در‬ ‫وستمینیستر و منچستر نشان داده بود که برخالف ادعای‬ ‫دولتمردان بریتانیا‪ ،‬این کشور دیگر از حمالت تروریستی‬ ‫مصون نیست‪ .‬رهبران دو حزب کارگر و محافظه کار تالش‬ ‫کردند از حمالت تروریستی و نگرانی های امنیتی به وجود‬ ‫حــزب محافظه کار در مجلــس عوام و در عیــن حال یک‬ ‫دســت کردن حزب تحت رهبری اش‪ ،‬بار دیگر بخت خود‬ ‫را در صندوق های رای بیازمایــد‪ .‬همزمانی عملیات های‬ ‫تروریستی در شــهرهای انگلیس چون منچستر و لندن با‬ ‫برگزاری انتخابات عمومی در این کشور‪ ،‬نگاه ها را به سمت‬ ‫حزب پیروز در این انتخابات معطوف کرده اســت‪ .‬زیرا هر‬ ‫حزبی که در این انتخابات پیروز شود چه محافظه کاران و‬ ‫چه حزب کارگر اکنون باید یکی از مهمترین سیاست هایش‬ ‫را بحث امنیت و مبارزه با تروریسم قرار دهد‪.‬‬ ‫زمانی که رهبر حزب محافظه کار تصمیم خود را برای‬ ‫برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام اعالم کرد‪ ،‬براساس‬ ‫نظرســنجی ها فاصله حزب کارگــر با حــزب محافظه کار‬ ‫گاه به بیش از ‪ 20‬درصد می رســید‪ .‬هرچند که این فاصله‬ ‫به طور غیرقابل انتظاری با نزدیک شدن به زمان انتخابات‬ ‫کاهش یافت‪.‬‬ ‫نخست وزیر بریتانیا امیدوار بود نتیجه این انتخابات‬ ‫زودهنگام که مســاله خروج از اتحادیه اروپا به دال مرکزی‬ ‫ان تبدیل شــده بــود‪ ،‬دســت وی را در مذاکره با شــرکای‬ ‫اروپایی اش بــاز بگذارد و بتواند امتیازات بیشــتری در این‬ ‫جدایی دردناک دریافت کند‪.‬‬ ‫تحــوالت امــا انطور کــه خانــم مــی و همراهانش‬ ‫می خواستند پیش نرفت و حمالت تروریستی در منچستر و‬ ‫پس از ان در لندن‪ ،‬موجب شد نگرانی های امنیتی به یکی‬ ‫امده بهره برداری انتخاباتی کنند و رقیب را هدف قرار دهند‪.‬‬ ‫ترزا می‪ ،‬موضع نرم رهبر حزب کارگر در قبال مسائل‬ ‫امنیتی را زیر ســوال برد و دولت های پیشین تحت رهبری‬ ‫ایــن حزب را مســئول وضــع کنونــی دانســت‪ .‬در مقابل‬ ‫جرمی کوربیــن‪ ،‬از کاهش قابل توجــه نیروهای پلیس در‬ ‫چارچوب سیاســت های ریاضتی حزب محافظه کار انتقاد‬ ‫کرد و بی اثر بودن جنگ های برون مرزی لندن برای مبارزه‬ ‫با تروریسم را به رخ کشید‪.‬‬ ‫درحالی که به نظر می رســید نگرانی های امنیتی به‬ ‫وجود امده پس از حمالت تروریســتی در بریتانیا‪ ،‬به طور‬ ‫طبیعی موضع حــزب محافظه کار را تقویــت کند و اعتماد‬ ‫بیشتر بریتانیایی ها را در زمینه مسائل امنیتی داشته باشد‪،‬‬ ‫اما هیچ یک از دو حزب اصلی از تیغ تیز انتقاد رای دهندگان‬ ‫ی که حزب تحت رهبری اش از سال‬ ‫در امان نبودند‪ .‬خانم م ‬ ‫‪ 2010‬قدرت را در این کشور در دست دارد‪ ،‬نمی تواند از زیر‬ ‫بار مســئولیت تهدیدهای امنیتی موجود شانه خالی کند‪.‬‬ ‫در مقابل پیشــینه نرم خویانه رهبر نه چندان متعارف حزب‬ ‫کارگر در قبال مســائل امنیتی نیــز وی را در برابر انتقادات‬ ‫اسیب پذیر کرد‪.‬‬ ‫با این حال صرف نظر از تهدیدهای امنیتی‪ ،‬نگرانی‬ ‫جدی رای دهندگان چگونگی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا‬ ‫بود که بر نتیجه این انتخابات تاثیر گذاشت‪ ،‬انتخاباتی که‬ ‫خود نیز نحوه خروج از این اتحادیه را ترسیم می کند‪ .‬چیزی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪3‬‬ ‫به جز اکثریت قاطــع در انتخابات پارلمانی نمی توانســت‬ ‫موقعیت لندن را در برابر بروکســل تقویت کند‪ .‬در حقیقت‬ ‫اکنون که خــروج از اتحادیــه اروپا امری محتــوم به نظر‬ ‫می رســد‪ ،‬انچه بیش از پیش اهمیــت می یابد‪ ،‬چگونگی‬ ‫خروج از این اتحادیه است‪ ،‬چیزی که در گرو ترکیب پارلمان‬ ‫اینده بریتانیا است‪.‬‬ ‫محافظه کاران برخالف انتخابات سال ‪ ،2015‬این‬ ‫بار همصدا از خروج حمایت می کنند و اعضای حزب کارگر‬ ‫اگرچه در این زمینه هم صدا نیستند‪ ،‬اما به نتیجه همه پرسی‬ ‫احترام می گذارند‪ .‬مردم بریتانیا نیز با قبول تبعات اقتصادی‬ ‫و سیاسی گسترده خروج از اتحادیه امیدوارند دولت اینده‬ ‫تا حد توان از تبعات دردناک برگزیت بر ســر میز مذاکره با‬ ‫شرکای اروپایی اش بکاهد‪.‬‬ ‫در ان سوی میدان نیز اعضای اتحادیه اروپا با عبور‬ ‫از شــوک برگزیت‪ ،‬اکنون خود را بــرای اتحادیه ای بدون‬ ‫بریتانیا اماده می کنند و امیدوارند این جدایی هرچه سریعتر‬ ‫انجام گیرد‪ .‬در این میان انچه باقی می ماند‪ ،‬نحوه خروج‬ ‫و امتیازاتی اســت که هر دو طرف امیدوارند در جریان این‬ ‫جدایی به دست اورند‪ .‬محافظه کاران طرفدار خروج سخت‬ ‫از اتحادیــه اروپا هســتند و معتقدند امضا نکــردن توافق‬ ‫با اتحادیه بهتر از انعقاد قراردادی بد با بروکســل اســت‪.‬‏‬ ‫دیدگاهی که چندان در میان احزاب رقیب و کارشناســان‬ ‫سیاسی و اقتصادی خریدار ندارد‪.‬‬ ‫صرفنظر از تبعات اقتصادی اجتناب ناپذیر برگزیت‪،‬‬ ‫ بی اعتنایی بــه تبعات امنیتی خــروج از اتحادیــه اروپا نیز‬ ‫می تواند نگران کننده باشــد و بر توان بریتانیا برای مقابله‬ ‫با تروریســم تاثیر بگذارد‪ .‬پس از خروج بریتانیا که انتظار‬ ‫می رود در سال ‪ 2019‬نهایی شود‪ ،‬لندن امکان دسترسی‬ ‫به شبکه تبادل اطالعات برای مقابله با تهدید های امنیتی‬ ‫را از دســت می دهد‪ .‬لندن در حال حاضــر به عنوان عضو‬ ‫اتحادیه به شبکه تبادل اطالعات پلیس اروپا (یوروپل) و‬ ‫سامانه اطالعاتی کشورهای عضو پیمان شنگن‪ ،‬دسترسی‬ ‫دارد‪ .‬با خارج شــدن از اتحادیه اروپا‪ ،‬دســت کم سه سال‬ ‫طول خواهد کشید تا بریتانیا بتواند بار دیگر به این سامانه‬ ‫اطالعاتی دســت یابد و در این مدت ابــزار مهمی را برای‬ ‫مقابله با تهدیدهای تروریســتی‪ ،‬جرایم ســازمان یافته و‬ ‫حمالت ســایبری‪ ،‬از دســت خواهد داد‪ .‬از این رو به نظر‬ ‫می رسد امضای توافقی موقت برای ادامه دسترسی بریتانیا‬ ‫به سامانه تبادل اطالعات کشورهای اروپایی امری ضروری‬ ‫به نظر می رسد‪.‬‬ ‫البته حیاتی بودن مساله تبادل اطالعات‪ ،‬تنها متوجه‬ ‫بریتانیا نیســت و اتحادیه اروپا نیز نیازمنــد همکاری لندن‬ ‫در این زمینه اســت‪ .‬همکاری که ترزا می پیش از حمالت‬ ‫تروریستی اخیر در بریتانیا و با تصور مصون بودن از چنین‬ ‫حمالتی‪ ،‬تالش کرد از ان به عنوان ابزاری برای باج گیری‬ ‫از بروکسل استفاده کند‪ ،‬تهدیدی که البته راه به جایی نبرد‬ ‫و به نظر می رسد بریتانیا اکنون خود بیشتر به همکاری های‬ ‫امنیتی با همسایگان اروپایی اش نیازمند باشد‪.‬‬ ‫برای دولــت اینده بریتانیا ضروری اســت تــا در کنار‬ ‫تالش برای کاســتن از تبعات اقتصادی خروج از اتحادیه‬ ‫اروپا‪ ،‬اطمینــان حاصل کند که همکاری هــای امنیتی دو‬ ‫طرف همچنان ادامــه خواهد یافــت‪ ،‬همکاری هایی که‬ ‫باتوجه به جدی شــدن نگرانی از تهدیدهای تروریســتی‬ ‫در کشــورهای اروپایــی‪ ،‬اکنــون بیش از پیــش ضروری‬ ‫به نظر می رســد‪ .‬شــاید حمالت تروریســتی ماننــد انچه‬ ‫چندی پیش در الندن بریج روی داد‪ ،‬تاثیر مســتقیمی بر‬ ‫رای دهنــدگان بریتانیایی نداشــت اما بی شــک انچه روز‬ ‫پنجشنبه در صندوق های رای رقم خورد‪ ،‬تاثیر بسزایی در‬ ‫نحوه خروج این کشور از اتحادیه اروپا و ادامه همکاری های‬ ‫امنیتی دارد که می تواند به جلوگیری از تکرار حمالتی از این‬ ‫دست کمک کند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫خطر در قلب قاره سبز‬ ‫چرا بریتانیا هدف تروریست ها قرارگرفته است؟‬ ‫احمد مرجانی نژاد‬ ‫مترجم‪ ،‬پژوهشگر امور بین الملل‬ ‫‪4‬‬ ‫نا امنی دژ امنیتی اروپا‬ ‫چنین می نماید که تکرار وقایع تروریستی در بریتانیا‬ ‫و دیگر شهرهای اروپایی‪ ،‬تجدید نظر در تعریف غربی ها از‬ ‫تروریسم را الزامی خواهد کرد‪ .‬توالی وقایع تروریستی در‬ ‫غرب‪ ،‬بیش از انکه نیاز به دخالــت نظامی و جنگ میدانی‬ ‫علیه نیروهای افراطی ‪ -‬تکفیری را نشــان دهد‪ ،‬حاکی از‬ ‫لزوم قطع حمایت غرب از منابع تامین کننده و تقویت کننده‬ ‫گروه های مذکور اســت؛ حمایت هایی کــه به طور عمده‬ ‫از طریق انعقــاد قراردادهــای نظامی گســترده و بزرگ با‬ ‫برخی کشــورهای حامی اندیشــه تکفیری و تروریســتی‬ ‫انجام می شود‪ .‬بزرگ ترین حفره امنیتی کشورهای غربی‬ ‫از جملــه بریتانیا‪ ،‬عدم برخــورد جدی و صادقانــه با منابع‬ ‫مالــی‪ ،‬تســلیحاتی و ایدئولوژیک گروه های تروریســتی‬ ‫است‪ .‬اغلب تروریست ها‪ ،‬ســلفی یا وهابی هستند و برای‬ ‫همه سیاســتمداران و مســئوالن امنیتی غرب مشــخص‬ ‫اســت که منبع تامیــن مالــی و ایدئولوژیک ایــن گروه ها‬ ‫برخی کشــورهای عربی حاشــیه خلیج فارس با محوریت‬ ‫عربستان سعودی اســت‪ .‬در این رابطه‪ ،‬هم نخست وزیر‬ ‫پیشــین و هم نخســت وزیر کنونی بریتانیا‪ ،‬در مواجهه با‬ ‫پرســش خبرنگاران‪ ،‬مبنی بر اینکه چرا عربســتان را برای‬ ‫مقابله بــا افراط گرایی و رعایت حقوق بشــر‪ ،‬تحت فشــار‬ ‫قرار نمی دهید؟ پاســخ دادند «عملکرد ها در راستای لزوم‬ ‫همکاری های امنیتی عربستان ‪ -‬بریتانیاست و اهمیت این‬ ‫همکاری ها برای حفظ امنیت ملی بریتانیا اســت‪ ».‬اینک‬ ‫رهبران حزب کارگر‪ ،‬با وقــوع حمالت مذکور‪ ،‬منتقد چنین‬ ‫رویه ای هستند و از حزب حاکم می خواهند پاسخگو باشد که‬ ‫چرا با وجود این به اصطالح همکاری های امنیتی‪ ،‬عناصر‬ ‫نزدیک به وهابیت عربستان‪ ،‬بریتانیا را هدف قرار می دهند؟‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫واقعیت این اســت که جهانخواران غربی‪ ،‬اراده ای‬ ‫جدی و صادقانه‪ ،‬برای پایان دادن به حوادث تروریستی‪،‬‬ ‫حمایت از درگیری و ایجاد نا امنی ندارند‪ .‬معضلی که نتیجه‬ ‫ان‪ ،‬تقویت و رشــد گروه های افراط گرا و تکفیری در سایر‬ ‫مناطق و حتی در شهرهای اروپایی شده است‪ .‬ضعف های‬ ‫امنیتی‪ ،‬به ویژه در فضای مجازی‪ ،‬کاهش عمق تاثیر گذاری‬ ‫بر تهدیدات نوین امنیتی و لزوم و نیاز به بازنگری در چینش‬ ‫نیروهای عکس العمل سریع‪ ،‬مسلما خاص بریتانیا نیست‪،‬‬ ‫بلکه موضوعی است که اروپا و همه کشور های جهان را به‬ ‫اتخاذ تدابیر الزم سوق خواهد داد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫انچه به مراتب‪ ،‬از اصل ناامنی با اهمیت تر می نماید‪،‬‬ ‫ایجاد و اشــاعه حس ناامنی در جامعه است‪ .‬فضای رعب‬ ‫وحشت اعمال تروریستی‪ ،‬سراسر اروپا را فراگرفته است‪،‬‬ ‫حمالت تروریستی در انگلستان و نیز حوادثی مانند زخمی‬ ‫ شــدن بیش از ‪ ۱۵۰۰‬تــن از طرفــداران باشــگاه فوتبال‬ ‫یوونتــوس در شــهر تورینو واقع در شــمال ایتالیــا‪ ،‬بر اثر‬ ‫شایعه احتمال وقوع حمله تروریســتی و ازدحام جمعیت‪،‬‬ ‫فرار از تــرس حمالت ترویســتی‪ ،‬ایــن ســوال را مطرح‬ ‫می کند که تروریسم در حوادثی بی سابقه‪ ،‬چگونه سراسر‬ ‫قاره ســبز را فرا گرفته اســت و چرا اروپا به چنین نقطه ای‬ ‫رسیده است؟‬ ‫حوادث مذکور بیانگر ان است که اینک هیچ نقطه ای‬ ‫از خاک اروپا در شــرایطی جاری مصونیــت امنیتی ندارد‪.‬‬ ‫مردم ساکن اروپا حتی در کشورهایی چون ایتالیا که هنوز‬ ‫با حمله مستقیم تروریستی مواجه نشــده اند نیز احساس‬ ‫امنیــت نمی کنند‪ .‬اساســا‪ ،‬امنیت کشــور های اروپایی بر‬ ‫محوریــت اتحادیه اروپا‪ ،‬طی ســال های اخیر بر اســاس‬ ‫«راهبرد امنیتی اروپا» (‪)European Security Strategy‬‬ ‫مدیریت و هدایت شده اســت‪ .‬اگر چه استراتژی مذکور‪،‬‬ ‫حفره های امنیتی بسیار فراوانی داشــت که ایجاد امکان‬ ‫ضربه بــه یکی از کشــورهای بازیگر در ایــن راهبرد‪ ،‬یک‬ ‫دومینو از حمالت را به وجود می اورد و شماری از کشورهای‬ ‫اروپایی از این ناحیه اسیب می دیدند‪ .‬بنابراین بریتانیا پس‬ ‫از حوادث تروریســتی ســال ‪.۲۰۰۵‬م که منجر به کشته‬ ‫شــدن ‪ ۵۲‬تن و ‪ ۴‬عامل انفجارهای لندن گردید‪ ،‬با حجم‬ ‫عظیمی از دوربین های شبکه ای امنیتی‪ ،‬به کنترل‪ ،‬هدایت‬ ‫علل و منابع‬ ‫گفتارها‬ ‫مسئوالن انگلیســی یکشــنبه چهارم ژوئن‪ ،‬به طور‬ ‫رســمی اعالم کردند که خطر عملیات تروریستی به ابعاد‬ ‫ بی سابقه ای رسیده اســت‪ .‬در حالی که از سال ‪.۲۰۱۳‬م‬ ‫تا ماه مارس ‪.۲۰۱۷‬م‪ ،‬تعداد ‪ ۷۰‬فقره اقدام تروریستی در‬ ‫بریتانیا صورت گرفته بود‪ ،‬اما طی ســه ماه گذشته ‪ ۸‬مورد‬ ‫عملیات تروریستی یا انجام یا پیش از اجرا کشف و خنثی‬ ‫شده است‪ .‬بریتانیای کبیر‪ ،‬طی یک سال گذشته‪ ،‬حداقل‬ ‫طی چند نوبت شاهد وقوع حمالت تروریستی بوده است‪.‬‬ ‫حدود سه ماه پیش‪ ،‬در مورخ‪ ۲۲‬مارس‪.۲۰۱۷‬م‪ ،‬در میدان‬ ‫پارلمان‪ ،‬داخل محوطه کاخ «وســت مینستر» در لندن‪،‬‬ ‫یک حمله تروریستی رخ داد که در ان فرد مهاجم خودرویی‬ ‫را به سمت دروازه های کاخ راند و افرادی را با چاقو زخمی ‬ ‫کرد که یکی از انها افسر پلیس بود‪ .‬حدود دو هفته پیش‬ ‫نیز اندکی پس از پایان کنسرت خواننده امریکایی «اریانا‬ ‫گرانده» در شهر منچستر‪ ،‬یک حمله انتحاری رخ داد که‬ ‫در جریان ان ‪ ۲۲‬نفر کشته و حدود ‪ ۶۰‬تن مجروح شدند‪.‬‬ ‫با وقوع سه حادثه تروریستی شنبه شــب در لندن‪ ،‬بریتانیا‬ ‫طی دو هفته‪ ،‬حداقل شــاهد چهار حادثه تروریستی بود‪.‬‬ ‫شنبه شب‪ ،‬سوم ژوئن ‪ ۱۳‬خرداد ‪ ،۱۳۹۶‬ساعت ‪ ۲۲:۰۸‬به‬ ‫وقت گرینویچ‪ ،‬یک خودرو سفیدرنگ‪ ،‬مدل ون‪ ،‬در «لندن‬ ‫بریج» پل مشهور مرکز لندن‪ ،‬با ورود غیر مجاز و خشونت بار‬ ‫به محوطه عابران پیاده‪ ،‬وحشت و ارعاب افرید‪ ،‬سپس سه‬ ‫مرد از این خودرو پیاده شدند و عده ای را در « بارو مارکت»‬ ‫در جنوب این محل‪ ،‬با چاقو مورد حمله قرار دارند‪ .‬پلیس‬ ‫بریتانیا این حمله را «تروریستی» خوانده و تایید کرده است‬ ‫ی شــدند‪ .‬پس از این‬ ‫که ‪ ۷‬نفر کشــته و ‪ ۴۸‬نفر دیگر زخم ‬ ‫حادثه‪ ،‬خودرو به راه خود ادامه داد و در نزدیکی بازار «بارو‬ ‫مارکت» یکی از سرنشینان پیاده شد و چندین نفر را با چاقو‬ ‫زخمی کرد‪ .‬مهاجمان در حالی که می دویدند‪ ،‬انان‪ ۱۰ ،‬تا‬ ‫‪ ۱۵‬مرتبه با چاقو یک دختر را مضروب و مجروح ساختند‪.‬‬ ‫حادثه تروریستی سوم نیز در منطقه «واکسال» لندن رخ‬ ‫داد‪ .‬پلیس لندن حادثه مذکور را با حمالت تروریستی قبلی‬ ‫مرتبط ندانست‪ .‬گروه تروریستی «داعش» مسئولیت حمله‬ ‫مذکور را به عهده گرفته اســت‪ .‬صبــح روز حادثه‪ ،‬پیش از‬ ‫رخ دادن حمله شبانه در لندن‪ ،‬گروه تروریستی «داعش»‬ ‫یک فراخوان به کانال های تلگرامی اش ارســال کرد و از‬ ‫حامیانش خواست تا در ماه رمضان با کامیون‪ ،‬چاقو‪ ،‬قمه‪،‬‬ ‫اسلحه گرم‪ ،‬علیه «صلیبیون»‪ ،‬دست به حمله بزنند‪ .‬وب ‬ ‫ســایت خبری این گروه به نام «اعماق» طی پیام خود در‬ ‫تلگرام‪ ،‬ادعا کرد‪« :‬یک واحد امنیتی جنگجویان داعش‪،‬‬ ‫حمالت لندن را انجام داده است‪».‬‬ ‫و مدیریت مســائل امنیتی‪ ،‬پرداخت‪ .‬ضمن انکه بریتانیا‬ ‫به رغم عضویت در اتحادیه اروپــا‪ ،‬راهبرد ملی (‪National‬‬ ‫‪ )Security Strategy‬خود را از سال ‪ ۲۰۰۸‬الی ‪.۲۰۱۵‬م‪،‬‬ ‫حفظ کرد و حاضر به ادغام انها در اتحادیه اروپا نشد‪ .‬اگر چه‬ ‫بزنگاه «برگزیت» عالوه بر معضالت اقتصادی – سیاسی‪-‬‬ ‫مسلما مسائل امنیتی در ســطح بریتانیا را تحت تاثیر قرار‬ ‫خواهد داد‪ .‬اما مالحظات شــدید امنیتی‪ ،‬از جمله شــنود‬ ‫گسترده و شبکه امنیتی سرویس های اطالعاتی «‪MI5‬‬ ‫و‪ »MI6‬و گزارش هایــی دربــاره تحــت نظر قرار داشــتن‬ ‫‪۲۰‬هزار تن از مظنونین توســط دســتگاه امنیتی بریتانیا‪،‬‬ ‫نشان از ان دارد که پس از دوستان امریکایی‪ ،‬انگلیسی ها‬ ‫گسترده ترین ســرمایه گذاری امنیتی را داشــته اند‪ .‬البته‬ ‫تا چندی پیــش‪ ،‬بریتانیا با بهره منــدی از دو راهبرد مذکور‬ ‫توانسته بود انگلستان را به تنها جزیره امن در قاره سبز تبدیل‬ ‫نماید ولی از چنــدی پیش‪ ،‬با تغییر سیســتم و رو ش های‬ ‫اجرایی گروه هــای تکفیــری‪ -‬افراطی‪ ،‬ایــن راهبرد ها به‬ ‫صورت نا کارامد در امده و شکســت خورده تلقی می شوند‪.‬‬ ‫به رغم همه تدابیــر امنیتی اروپاییان‪ ،‬پیشــرفت فناوری و‬ ‫تاکتیک های نوین تروریسم‪ ،‬استراتژی امنیتی بریتانیا را‬ ‫نیز به زانو دراورده است‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫فکـر نـو‬ ‫از دریچه ای دیگر‬ ‫ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه‬ ‫علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬حوزه های علمیه‪ ،‬فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم‪ .‬در واقع‬ ‫این صفحات‪ ،‬صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت‪ .‬نوعی عقالنیت‬ ‫ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند‪.‬‬ ‫دفتر سیاه‬ ‫ایا تعریف انسان امری سیاسی است؟‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫زیدیه در ایران‬ ‫ایاالت شمالی ایران از گذشته تاکنون به دالیل‬ ‫مختلف پیوندهای نزدیکی با هم داشــته اند‪ .‬وجود‬ ‫دریای خــزر‪ ،‬ارتباطات تجاری و حوادث سیاســی و‬ ‫اجتماعی از جمله عوامل اصلی این پیوندها بوده اند‪.‬‬ ‫نهضت علویــان زیدی در طبرســتان عامل تاریخی‬ ‫مهمی بود که غرب خطه شمال ایران‪ ،‬یعنی دیلمان‬ ‫را به جرجان (گرگان ) پیوند دهد‪ .‬بعد از فوت پیامبر‪،‬‬ ‫ ابوبکر دوسال وســه ماه خالفت کرد تا نوبت به عمر‬ ‫رسید‪ .‬در زمان این خلیفه ســپاه او به تدریج از سوی‬ ‫مرزهایغربیایراناقدامبهفتحشهرهاکردند‪.‬دامنه‬ ‫این اقدامات در عهد عثمان به شمال ایران از جمله‬ ‫طبرستان‪ ،‬گرگان و استراباد هم کشیده شد‪ .‬تاکنون‬ ‫پژوهشگران در چند کتاب‪ ،‬حوزه گسترش حکومت‬ ‫علویان زیدی را در نواحی طبرستان مورد بررسی قرار‬ ‫داده اند‪ .‬استراباد و گرگان در شــرق و دیلمستان در‬ ‫غرب برای زیدیان طبرستان اهمیت زیادی داشتند‪.‬‬ ‫زیرا انها از طریــق دیلمان می توانســتند به قزوین‪،‬‬ ‫زنجان‪ ،‬ری و چند مکان دیگر حمله کرده و بر ان نقاط‬ ‫تسلط یابند‪ .‬استراباد و گرگان دروازه و مدخل ورودی‬ ‫به خراسان بزرگ بودند و نیز در مسیر راه های تجاری‬ ‫و تجارت بزرگ با خراسان ‪ ،‬اسیای میانه و ماوراء النهر‬ ‫واقعمی شدند‪.‬زیدیانحداقل دوبارازطریقاستراباد‬ ‫و گرگان توانستند بر نیشــابور مرکز خراسان ان عهد‬ ‫چیرهشوند‪.‬انهاچندبارهمبهری‪،‬قزوینوسایرنواحی‬ ‫ان حدود حمله بردند‪« .‬زیدیان علوی در طبرستان‪،‬‬ ‫دیلمستان‪ ،‬استراباد و گرگان» کتاب جدیدی درباره‬ ‫زیدیانعلویوبنیان گذاریحکومتشاندرطبرستان‬ ‫و گســترش دایره قدرتشــان تا دیلمان‪ ،‬اســتراباد و‬ ‫گرگان اســت‪ .‬بخش هــای ابتدایی ایــن کتاب که‬ ‫از سوی نشــر نگاه و به قلم اسدالله مســتوفی روانه‬ ‫بازار شــده اســت به معرفی پیشــینه و تاریخ نواحی‬ ‫اســتراباد می پردازد‪ .‬در این کتاب برای پرداختن به‬ ‫مطالب محوری کتاب یعنی نهضت شیعیان زیدی به‬ ‫پیش زمینه های اجتماعی ان دوران توجه شده است‪.‬‬ ‫اصوال معرفی چنین جنبش هایی مســتلزم شــناخت‬ ‫پدیده هایشاخصاجتماعی‪ ،‬سیاسیواقتصادیان‬ ‫دوران است که نهضت ها و قیام ها بر بستر ان شکل‬ ‫گرفتهاست‪.‬دراینحوزهمعرفیاسپهبدانطبرستان‬ ‫و دیلمان‪ ،‬اشــنایی با مذاهب و فرق اسالمی به ویژه‬ ‫تسنن و تشیع و چند مســاله دیگر از مهم ترین موارد‬ ‫محسوب می شده اند‪.‬‬ ‫اوژنیو رنزی با طرح این ســوال که ایا فلسفه سیاسی‬ ‫می تواند به اندیشیدن نســبت به طبیعت انسان بی تفاوت‬ ‫باشد‪ ،‬می گوید‪« :‬این سوال کهنه موضوع سه کتاب اخیر‬ ‫است‪ .‬چامســکی که اوازه بلندی برای پژوهش های زبان‬ ‫انسان و کنش سیاســی اش به هم زده‪ ،‬در کتاب «چه نوع‬ ‫جانوری هســتیم؟» به این موضوع پرداخته و با برخوردی‬ ‫نظام مند‪ ،‬توضیــح می دهد که زبــان در وهلــه اول برای‬ ‫تفکر ‪ -‬و نه به منظور ایجاد ارتباط – مورد اســتفاده اســت‪.‬‬ ‫هدف او در این نوشــته کوتاه‪ ،‬اثبات ان است که انسان با‬ ‫همه محدودیت هــای ادراکی اش توانایــی درک ایده عامِ‬ ‫منافع همگانی را دارد‪ .‬مارک ِر ُپــن و فدریک ورمز برخوردی‬ ‫متفاوت در «فلسفه رودرروی خشــونت» اتخاذ می کنند‪.‬‬ ‫مفهوم خشــونت که از برنامه درســی فلســفه در سال اخر‬ ‫دبیرستان حذف شده است‪ ،‬به حوزه اخالق و نیز سیاست‬ ‫تعلق دارد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬ایا دولت حق استفاده از خشونت‬ ‫را دارد؟ مقاومت در برابر خشونت از چه زاویه ای حق است؟‬ ‫اندیشــه در این موضوع قاعدتا به مفهوم ازادی کشــانده‬ ‫می شود که اساسا به ذات انسان مربوط است‪ .‬اما به منظور‬ ‫محدود کردن دامنه پژوهش‪ ،‬نویسندگان این موضوع را در‬ ‫دو برهه زمانی بررســی می کنند؛ ‪ ۱۹۴۸‬و ‪ .۱۹۶۸‬با انتشار‬ ‫هستی و نیستی در ‪ ،۱۹۴۸‬ســارتر پرسشی درباره هستی و‬ ‫وجدان مطرح ساخت که خود ســراغازی بر تعهدات اینده‬ ‫وی بود‪ .‬تفســیر اوضاع دنیای پس از جنــگ‪ ،‬از زاویه دید‬ ‫این فلسفه (چه با قبول و چه با رد ان) صورت خواهد گرفت؛‬ ‫اســتعمارزدایی‪ ،‬عصر اتم‪ ،‬انقالب و‪ ...‬اهمیت کتاب در‬ ‫گفت وگوی بین فالسفه مدرن (سارتر‪ ،‬البر کامو‪ ،‬موریس‬ ‫مرلو پونتی) ‪ ،‬سپس پســامدرن ها (ژیل دلوز‪ ،‬ژاک دریدا‪،‬‬ ‫میشل فوکو‪ ،‬امانویل ِلوینَس) است‪ .‬توجه نظرات هر کدام‬ ‫در مورد هستی و موضع گیری سیاسی و درک اینکه به عنوان‬ ‫مثال چرا سارتر‪ ،‬برعکس کامو‪ ،‬شــکنجه و تروریسم را در‬ ‫یک قالب نمی گنجاند‪ ،‬از اهمیت باالیی برخوردار اســت‪.‬‬ ‫فلسفه اگزیستانسیالیســم ســارتر و تمایز ‪) )difference‬‬ ‫دریدا هر دو حال ملهم از فلسفه مارتن هایدگرند‪ .‬موضوع‬ ‫ی هایدگر که از مدت ها پیش مطرح شده بود‪،‬‬ ‫یهودی ستیز ‬ ‫در سال ‪ ، ۲۰۱۴‬با انتشار «دفاتر سیاه » (‪)Cahires noirs‬‬ ‫سروصدای زیادی کرد‪ .‬در «دفاتر سیاه»‪ ،‬هایدگر به روشنی‬ ‫نظرش را درباره نقش یهودیان در تاریخ وجود بیان می کند‬ ‫و انها را متهم به اســتقرار پایه های توتالیتاریسم تکنیکی‪،‬‬ ‫از طریق اندیشــیدن و مداقه درباره ان‪ ،‬می نماید‪ .‬هایدگر‬ ‫اضافه می کند که در نهایت این امر یهودیان را قربانی خود‬ ‫کرد‪ .‬به زبان دیگر هایدگر معتقد است یهودیان خود باعث‬ ‫نابودی خود شــدند‪ .‬یهودی ســتیزی هایدگر و تعهدش به‬ ‫نازی ها‪ ،‬انگیزه انکار یا محکومیتش شد؛ دو برخوردی که‬ ‫ص هایدگر را از اثارش جدا می کند و بدین ترتیب پرسش‬ ‫شخ ‬ ‫فلسفی درباره رویدادها و نوشته ها را دور می زند‪ .‬این امانویل‬ ‫لوینس بود که در «اندیشه هایی درباره فلسفه هیتلریسم» به‬ ‫این موضوع پرداخت (‪ .)١٩٩٧ Payot et Rivages‬دوناتال‬ ‫دی سزار‪ ،‬مداقه در مورد یهودی ستیزی هایدگر را با استفاده‬ ‫از مطالب «دفترهای سیاه» ادامه داد‪ .‬ا و هایدگر را در روند‬ ‫تاریخ فلسفه المان از مارتین لوتر تا نیچه‪ ،‬کانت و هگل قرار‬ ‫داده و با تکیه بر «دفترهای سیاه» با جبهه گیری شدید‪ ،‬به‬ ‫تحلیل و نظردهی می پردازد‪.‬‬ ‫اعجاز در فصاحت‬ ‫سید محمدمهدیجعفری‬ ‫ســید محمدمهــدی جعفــری‪ ،‬نویســنده‪ ،‬مترجم‪،‬‬ ‫پژوهشگر متون دینی‪ ،‬فعال و زندانی سیاسی دوران پهلوی‬ ‫و استاد بازنشســته دانشگاه شــیراز از مترجمان برجسته و‬ ‫مشــهور در ایران اســت که ترجمه نهج البالغه او مشهور‬ ‫است‪ .‬او می گوید‪« :‬زبان پیوسته درحال تغییر است اما زبان‬ ‫قران ثابت است‪ .‬تنوعات ترجمه اگر به اصل ضربه ای نزند و‬ ‫به عنوان ترجمه تازه ای مطرح باشد اشکالی ندارد‪ ».‬جعفری‬ ‫معتقد اســت‪« :‬اگر وجه اعجاز لفظی‪ ،‬فصاحت و بالغت‬ ‫قران را در نظر بگیریم‪ ،‬خیر! قران ترجمه پذیر نیست‪ ،‬البته‬ ‫از این نگاه هیچ متن ادبی از زبانی به زبان دیگر ترجمه پذیر‬ ‫نیســت به خصوص قران که از نظر فصاحــت و بالغت ان‬ ‫را معجزه می دانیم ولی با این وجود ترجمه ای که به معنای‬ ‫مفهوم قران باشــد اشــکال و مانعی ندارد و بعد از مدت ها‬ ‫بحث و جدل به این نتیجه رســیده اند که می توان قران را‬ ‫به زبان دیگری ترجمه کرد‪ ،‬زیرا همــه که عربی نمی دانند‬ ‫و همه مســلمانان حق دارند قــران را بفهمند و بایســتی به‬ ‫زبان خودشان ترجمه شــود‪ .‬باتوجه به اینکه اهل ان زبان‬ ‫مقصد باید بدانند برای اینکه معنای ظاهری قران را بدانند‬ ‫به زبان انها ترجمه می شود‪ ».‬او با بیان اینکه هیچ کدام از‬ ‫اینها ترجمه دقیقی از قران نیست‪ ،‬ادامه می دهد‪« :‬ترجمه‬ ‫تحت اللفظی هم اگر تطبیقی باشد بهتر است؛ به این معنا‬ ‫که کلمات قران را با زبان مقصد تطبیــق دهند و مثال فعل‬ ‫را در جای فعل ترجمه کنند‪ ،‬اســم را به اسم ترجمه کنند و‬ ‫نکات بالغی را در نظر بگیرند و انجا که مقدم و موخر است‬ ‫و برای تاکید و منظورهای مختلف جمله به هم خورده ولی‬ ‫منظور بالغی در ان مطرح بوده اســت به ان شکل تطبیق‬ ‫در ان باشد‪ ،‬خوب است اما به هر حال ترجمه های اهنگین‬ ‫دســت و پای مترجم را می بندد‪ ».‬جعفری ادامه می دهد‪:‬‬ ‫«در ترجمه های فصیح به زبان مقصد هم محدودیت هایی‬ ‫برای مترجم ایجاد می شــود اما ترجمه های تحت اللفظی‬ ‫اما نه کلمه به کلمه که برخی ترجمه کرده اند‪ .‬این ترجمه‪،‬‬ ‫نه ترجمه قران است که در حد فصاحت و بالغت است و نه ‬ ‫ترجمه مفهومی و دور از اصل هست و خواننده قران زبانش‬ ‫عربی نیست می تواند ان مفهوم را درک کند‪».‬‬ ‫عملیات هفت‬ ‫زبان روایت‬ ‫تالش برای نجات مهم ترین برنامه سینمایی‬ ‫نقش زبان شناسی در تفسیر احادیث دینی‬ ‫تلویزیون‬ ‫جامعه شناسی عاشورا‬ ‫اثرگذاری عاشورا بر زندگی اجتماعی‬ ‫احمــد شــکرچی‪ ،‬اســتاد دانشــگاه و دکتــرای‬ ‫انسان شناســی‪ ،‬در نشســت «اثرگذاری عاشــورا بر زندگی‬ ‫اجتماعی» از لزوم توجه به مفهوم دنیای مدرن و بازتعریف‬ ‫مفاهیم شیعه در این مفهوم سخن گفت‪ .‬او با تبیین رویکرد‬ ‫و دیدگاه خود برای پاســخ دادن به پرســش تاثیر عاشورا بر‬ ‫حیات اجتماعی به تمرکز بر متن زیارت عاشــورا برای تبیین‬ ‫ابعادی از تشیع اشاره کرد و گفت‪« :‬این زیارت نامه بیشترین‬ ‫فراوانی را از حیث مراجعه و مطالعه در میان خوانندگان دارد‬ ‫و هیچ زیارتی در ایام مختلف ســال و در میان شیعیان نقاط‬ ‫مختلف جهان‪ ،‬به ایــن میزان تالوت نمی شــود‪ ،‬بنابراین‬ ‫می توان گفت این زیارتنامه به مانیفســت تشیع تبدیل شده‬ ‫است‪ ».‬شــکرچی با اشــاره به بیان مفهوم خون خواهی در‬ ‫قالب ثار گفت‪« :‬مفهوم ثار که در مفاهیم شــیعی به کرات‬ ‫تکرارمی شود‪،‬به عنوانمفهوممرکزیقرارگرفتهواباعبدالله ‬ ‫الحسین(ع)راتوصیفمی کند‪».‬اوبااشارهبهرسوخمفاهیم‬ ‫این زیارتنامه به طور گســترده در فرهنــگ و ادبیات روزمره‬ ‫شیعی اظهار داشت‪« :‬فراز «سلم لمن سالکم و حرب لمن‬ ‫حاربکم» یکی از فرازهایی است که مرتبا در فرهنگ شیعی‬ ‫تکرارمی شود‪».‬شکرچییاداورشد‪«:‬برایتحلیلفرامتن‪،‬‬ ‫باید در نظر داشــت زیارت عاشــورا عالوه بر تمــام مفاهیم‬ ‫معنوی‪ ،‬وحیانی و قدســی‪ ،‬متاثر و نیز اثرگذار بر ساختارها‬ ‫و حیات اجتماعی اســت‪ ».‬این پژوهشگر دینی‪ ،‬با اشاره به‬ ‫مفهوم «ترومای فرهنگی» اظهار داشت‪« :‬منظور از تروما‪،‬‬ ‫تجربه تاریخی‪ ،‬ضایعه یا فاجعه ای است که موجب زخم و‬ ‫داغ در خاطره جمعی یک جامعه شده و به ان خاطر ضربه و‬ ‫اسیب وارد کرده است‪ ».‬او گفت‪« :‬تروما یا ضایعه فرهنگی‪،‬‬ ‫زمانی اتفاق می افتد که اعضای یک جامعه احساس کنند در‬ ‫معرضرویدادیدهشتناکقرارگرفته اندکهبراگاهیوفهم‬ ‫گروهیاناناثریمحوناشدنیگذاشته‪،‬خاطره جمعیانانرا‬ ‫برای همیشه نشان گذاری کرده و هویت اینده شان را ب ه طرز‬ ‫بنیادیوغیرقابل باوریتغییردادهکهقابلبازیابینیست‪».‬‬ ‫طلسم شکست‬ ‫پایان ساخت «چه کسی دون کیشوت را کشت؟»‬ ‫انتن برده است‬ ‫تکرار تجربه صندوق‬ ‫ذخیره ارزی؟‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫اخرین موجــودی اعالمی صندوق توســعه ملی‬ ‫مربوط به ســال ‪ ١٣٩٣‬اســت‪ ١٢٣ .‬هزار میلیارد تومان‬ ‫عددی اســت که صندوق توســعه ملی به عنوان منابع‬ ‫صندوق در پایان این ســال اعالم کرده اســت‪ .‬تبدیل‬ ‫ی حــدود ‪ ٣١‬میلیارد دالر را نشــان‬ ‫این عــدد به دالر رقم ‬ ‫می دهد‪ .‬پیش از اعالم این عدد‪ ،‬کارشناســان باتوجه‬ ‫به افت درامدهــای نفتی کاهــش قابل توجه موجودی‬ ‫صندوق توسعه ملی را پیش بینی می کردند و تخمین ها‬ ‫رقم ‪ 4٠‬میلیارد دالر را نشــان می داد اما گزارش صندوق‬ ‫نشــان می دهد اعــداد از انچه کارشناســان پیش بینی‬ ‫می کردند پایین تر امده اســت‪ .‬این درحالی اســت که‬ ‫پیش تر موجودی صندوق از سوی مسئوالن ‪ ٨٠‬میلیارد‬ ‫تومان عنوان شده بود‪ .‬در ‪ 10‬سال تجربه مدیریت درامد‬ ‫نفتی و با وجود برخورداری ایران از یک دوران استثنایی‬ ‫رونق در بازار جهانی نفت‪ ،‬حساب ذخیره ارزی با فاصله‬ ‫بسیار زیاد از دســتیابی به اهدافی که در برنامه پنج ساله‬ ‫سوم و چهارم برایش در نظر گرفته شده بود‪ ،‬دور مانده و‬ ‫همین کاستی‪ ،‬طرح تبدیل ان به صندوق توسعه ملی را‬ ‫مطرح کرد‪ .‬اما سوال اساسی در شرایط کنونی این است‬ ‫که ایا این صندوق‪ ،‬سرنوشتی بهتر از حساب ذخیره ارزی‬ ‫خواهدداشت؟باوجودمزیت هایاینسازوکار‪،‬نگاهیبه‬ ‫تجربیاتگذشتهایرانوسایرکشورهاوروندهایاتیبازار‬ ‫نفت‪ ،‬از اکنون این نگرانــی را به وجود اورده که صندوق‬ ‫توسعه ملی نیز در عمل با مشکالتی مواجه باشد‪ .‬یکی‬ ‫از مشکالت ان اســت که این طرح بر پیش فرض هایی‬ ‫نهچندانواقعیاستواراستکهمهم ترینانهاخوشبینی‬ ‫بیش از حد درباره اینده بازار جهانی نفت است‪ .‬پیش بینی‬ ‫اداره اطالعات انرژی امریکا نشــان می دهد که شرایط‬ ‫بازار نفت در چند ســال اینده چندان مناسب نخواهد بود‬ ‫و پیش بینی این مرکز نشان می دهد به زودی قیمت نفت‬ ‫فراتر از‪ ١٠٠‬دالر نخواهد رسید‪ .‬این مساله شرایط را برای‬ ‫اجرای طرح صندوق توسعه ملی دشوارتر می کند‪ .‬یکی‬ ‫از دغدغه های موجود به ماموریت های کالن صندوق‬ ‫توسعهملیبرمی گرددتامباداسرنوشتتلخحسابذخیره‬ ‫ارزی به گونه ای دیگر تکرار شود‪ .‬این نگرانی وجود دارد‬ ‫که مدیریت حاکم بر این صندوق تا چه اندازه از استقالل‬ ‫مطلوب در تصمیم گیری در برابر فشــارهای دستگاه ها‬ ‫و شرکت های دولتی و عمومی برای دریافت تسهیالت‬ ‫برخــوردار خواهد بــود و از هزینه کــردن منابع صندوق‬ ‫توســعه ملی در امور جاری و خرج کــرد روزمره دولت ها‬ ‫ممانعت خواهد کرد‪ .‬اگرچه ضعــف در رعایت انضباط‬ ‫مالی و عدم اهتمام جدی دولت ها به کنترل مخارج خود‪،‬‬ ‫پدیده جدیدی در اقتصاد ایران نبوده و نیست اما عملکرد‬ ‫دولت در ســال های اخیر انحراف به مراتب بیشتری از‬ ‫اهداف اولیه و فلســفه وجودی حســاب ذخیره ارزی را‬ ‫نشان می دهد‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫ساختفیلم«مردیکهدونکیشوتراکشت»سرانجام‬ ‫پسازنزدیکبه‪ ۲۰‬سالبهپایانرسید‪.‬ان گونهکهاسکرین‬ ‫گزارشداده‪ ،‬تریگیلیام‪،‬کارگردانوفیلمنامه نویسبریتانیایی‬ ‫از پایان ســاخت فیلم «مردی که دون کیشــوت را کشت»‬ ‫پس از نزدیک به‪ ۲۰‬سال خبر داد‪ .‬او در بیانیه ای اعالم کرد‪:‬‬ ‫«دون کیشــوت یک روپاپرداز‪ ،‬ایده ال گرا و فردی رمانتیک‬ ‫استکههرگززیربارمحدودیت هایواقعیتنمی رودوباوجود‬ ‫شکســت هاووقفه هابهکارخودادامهمی دهد؛درستشبیه‬ ‫کاری کهماکردیم‪.‬فرایندســاختاینفیلمبه قدریطوالنی‬ ‫شــد که تقریبا ایده پایان فیلمبرداری این فیلم که به صورت‬ ‫مخفیانهمقابلدوربینرفتهبودغیرممکنبه نظرمی رسید‪».‬‬ ‫گیلیاماولین باردرســال‪ ۱۹۹۸‬تالشکردفیلم«چهکســی‬ ‫دون کیشوتراکشت»را بسازد‪،‬امافرایندساختفیلمپساز‬ ‫بروزچندمشکلدرصحنهفیلمبرداریوهمچنینمسائلمالی‬ ‫متوقف شد؛ مسائل و مشکالتی که در سال‪ ۲۰۰۲‬دستمایه‬ ‫ساختیکمستندباعنوان«گمشدهدرمانش»شد‪.‬بازیگران‬ ‫این فیلم شامل «جاناتان پرایس» در نقش «دن کیشوت»‪،‬‬ ‫«ادامدرایور»‪«،‬اولگاکریلنکو»‪«،‬اســتالناسکارسگارد»‬ ‫و«جواناریبیرو»می شــودوداســتانفیلمنیزدربــارهمردی‬ ‫سالخورده اســت که تصور می کند «دون کیشوت» است و‬ ‫یکی از همکاران خود را به نام «توبی» با معتمد خود «سانچو‬ ‫پانزا»اشتباهمی گیردوایندوسفرعجیبیرابینقرنهفدهم‬ ‫و بیست و یکم میالدی اغاز می کنند‪ .‬به تدریج این دو از این‬ ‫دنیایغیرواقعیخستهمی شوندامانمی توانندرویایخودرااز‬ ‫واقعیتتشخیصدهند‪.‬مراحلفیلمبرداریاینفیلمدرجزایر‬ ‫قناری‪،‬شهرتاریختومار‪،‬لیسبونومنطقه«کاستیا‪-‬المانچا»در‬ ‫اسپانیاانجامشدهاست‪.‬درطولاینمدتپروژهفیلمبرداریبه‬ ‫دالیلمختلفازجملهاشتباهاتگیلیاموتداخلبرنامه هایش‬ ‫کهمهمترینانهاشایدپیشنهادنوشتنچندفیلمنامهبااقتباس‬ ‫ازکتاب هایمصوربود‪،‬یامشکلدیسککمرهنرپیشهنقش‬ ‫دون کیشوت‪،‬چندبارمتوقفومجدداازسرگرفتهشد‪.‬تااینکه‬ ‫گیلیام در مصاحبه ای با ایندی وایر‪ ،‬از پایان فیلمبرداری خبر‬ ‫داد‪.‬اودراینمصاحبهبهمناسبتچهارصدمینسالدرگذشت‬ ‫سروانتس‪،‬نویسندهوخالق«دونکیشوت»گفت‪«:‬طلسماین‬ ‫فیلمشکست‪».‬ادامدرایوردراینفیلمنقشتوبی‪،‬یکفعال‬ ‫اجتماعیوکارگردانیرابازیمی کندکهدربارهدون کیشوتفیلم‬ ‫ساختهاست‪.‬چندسالبعدازساختفیلمش‪،‬درراهبازگشتبه‬ ‫لوکیشنفیلممسافرزمانمی شود‪.‬اوبینقرن‪ 17‬و‪ 21‬درسفر‬ ‫استکهدون کیشوتاوراباهمسفرشسانچواشتباهمی گیرد‪.‬‬ ‫جاناتانپرایسانگلیسیکهدرششمینفصلبازیتاجوتخت‬ ‫بازیکرده‪،‬نقشدون کیشوتراایفامی کند‪.‬هنوزتاریخاکران‬ ‫فیلم«چهکسیدونکیشوتراکشت»اعالمنشدهاست‪.‬‬ ‫در امتداد فلق‬ ‫شبکه یک مستندی درباره روحانیون روی‬ ‫‪23‬‬ ‫زبان روایت‬ ‫نقش زبان شناسی در تفسیر احادیث دینی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫من_با_طبیعت_هستم‬ ‫همزمــان بــا‪ 5‬ژوئــن به عنــوان روز جهانــی‬ ‫محیط زیست‪ ،‬جشن گرامیداشت این روز به منظور‬ ‫اگاه سازی مردم و دولتمردان نسبت به ضرورت حفظ‬ ‫طبیعت‪ ،‬در بیش از‪ 140‬کشــور جهان و با محوریت‬ ‫کانادا برگزار شــد‪ .‬سازمان ملل نیز شــعار امسال روز‬ ‫جهانــی محیط زیســت را «من با طبیعت هســتم»‬ ‫انتخاب کرده و اریک ســولهایم‪ ،‬معــاون دبیرکل و‬ ‫رئیس برنامه محیط زیست این سازمان با انتشار یک‬ ‫ویدئو به مناســبت روز جهانی محیط زیســت اعالم‬ ‫کرد‪«:‬مابایدباطبیعتارتباطداشتهباشیموهمگان‬ ‫را به داشتن ارتباط درســت و بدون اسیب به طبیعت‬ ‫تشویق کنیم‪ .‬در ســایه این ارتباط و درک طبیعت و‬ ‫بهره مندیپایدارازاناستکهمی توانیمسیاره مانرا‬ ‫دوباره بسازیم‪ ».‬روز جهانی محیط زیست مهم ترین‬ ‫مناسبت محیط زیستی نمادین در جهان است که از‬ ‫سال‪ 1972‬توسط مجمع عمومی سازمان ملل برای‬ ‫افزایش اگاهی مردم در حوزه حفظ محیط زیســت و‬ ‫تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای‬ ‫رویارویی با تخریب محیط زیســت و تنوع زیســتی‪،‬‬ ‫نامگذاری شد‪ .‬در این ســال سازمان ملل نخستین‬ ‫کنفرانس محیط زیستی جهان را در استکهلم برگزار‬ ‫کرد که نایب رئیسی این کنفرانس با اسکندر فیروز‪،‬‬ ‫بنیانگذارورئیسوقتسازمانحفاظتمحیط زیست‬ ‫ایران بود‪ .‬همزمان با برپایــی این کنفرانس مجمع‬ ‫عمومی ســازمان ملل قطعنامــه ای را تصویب کرد‬ ‫که منجر به تشــکیل برنامه محیط زیســت سازمان‬ ‫ملل (‪ )UNEP‬شــد‪ .‬از این ســال به بعد بســیاری از‬ ‫کشورهایدنیااینروزرابه رسمیتشناختهوبسیاری‬ ‫ازگروه هاوفعاالنمحیط زیستبرایافزایشاگاهی‬ ‫دولتمردان و مردم کشورهایشــان نسبت به اهمیت‬ ‫حفظطبیعتاقدامبهبرپاییجشن هاوراهپیمایی های‬ ‫خیابانی‪ ،‬همایش های دوچرخه ســواری‪ ،‬برگزاری‬ ‫نمایش‪ ،‬مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس‪،‬‬ ‫درختکاری و پاکســازی محیط از زبالــه کرده اند‪ .‬در‬ ‫ایران‪،‬برنامه هایهفتهمحیط زیستاز‪ 16‬خردادبه‬ ‫مدت یک هفته برگزار می شود‪ .‬اما در ایاالت متحده‬ ‫که هرســاله جشــن های زیادی در ایــن روز برگزار‬ ‫می شــد جشــن روز جهانی محیط زیســت عمال با‬ ‫کناره گیریرئیس جمهوریامریکاازتوافقنامهپاریس‬ ‫کمی به حاشیه رانده شــد و فعاالن محیط زیست را‬ ‫در شــوک فرو برده اســت‪ .‬ترامپ که سیاست های‬ ‫ضدمحیط زیستی اش را از زمان کاندیداتوری برای‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا با وعده اغاز به کار معادن‬ ‫زغال سنگ به جای سیاست توسعه انرژی های پاک‬ ‫به منصه ظهور رســانده بود حاال با خروج رســمی از‬ ‫مهم ترینتوافقنامهزیست محیطیجهانمی گوید‪:‬‬ ‫ی که عمیقا به محیط زیست اهمیت‬ ‫«به عنوان کس ‬ ‫می دهمنمی توانمباوجدانراحتازتوافقیحمایت‬ ‫کنم که برای امریکا یک تنبیه باشد‪ .‬برای حمایت از‬ ‫شهروندانامریکاییازتوافقپاریسخارجمی شویم‪.‬‬ ‫ماازاینتوافقخارجمی شویمامامذاکراتجدیدیرا‬ ‫شروعمی کنیمتاببینیممی توانیمبهتوافقدیگری(در‬ ‫اینرابطه)برسیم‪».‬‬ ‫زبان شناسی اجتماعی شاخه ای از زبان شناسی است‬ ‫که به مطالعه تاثیرات عوامــل اجتماعی مانند هنجارهای‬ ‫فرهنگی‪ ،‬توقعات و بافت بر ویژگی هــا و مدل های زبانی‬ ‫انان می پردازد‪ .‬شــاخه های مختلف زبان شناســی مانند‬ ‫معناشناســی و زبان شناســی اجتماعــی از مباحث جدید‬ ‫و بســیار تاثیرگذار به ویــژه در مطالعات قرانــی و حدیثی‬ ‫به شمار می رود‪ .‬حجت االسالم علیرضا قائمی نیا سردبیر‬ ‫فصلنامه ذهن پیرامون زبان شناسی اجتماعی و کاربرد ان‬ ‫در تحلیل روایات می گوید‪« :‬فرض اساسی زبان شناسی‬ ‫ اجتماعی این است که زبان ایینه جامعه است‪ .‬زبان ایینه‬ ‫جامعه ای اســت که فرد در ان زندگی می کنــد و از تحلیل‬ ‫زبان هرکــس می توان به جامعــه او پلــی زد و اطالعاتی‬ ‫نسبت به ان به دست اورد‪ .‬زبان از این نظر هویت اجتماعی‬ ‫دارد و پدیده ای اجتماعی اســت‪ ،‬البته کشف ارتباط زبان‬ ‫با جامعه و اینکه چگونه عناصر یــک جامعه در زبان ظاهر‬ ‫می شود بسیار دشــوار اســت‪ ،‬اما زبان شناسی اجتماعی‬ ‫تالش می کند محورهای این ارتباط و نحوه کشف انها را‬ ‫روشن کند‪ ».‬او معتقد است‪« :‬نگاهی که در زبان شناسی‬ ‫ اجتماعی اســاس تحلیل قرار می گیرد‪ ،‬در تحلیل بخشی‬ ‫از روایات می تواند بسیار سودمند باشد و اطالعات جالبی‬ ‫به ما بدهد؛ البتــه در پاره ای از مــوارد چنین تحلیل هایی‬ ‫ـ نه چندان ضابطه مند ـ در میان علمای گذشــته به چشــم‬ ‫می خــورد‪ ».‬عضــو هیات علمــی پژوهشــگاه فرهنگ و‬ ‫اندیشــه اســامی ادامه داد‪« :‬باالترین عنوانی که برای‬ ‫پیامبر(ص) در قران به چشــم می خورد «عبده» اســت‪.‬‬ ‫«عبده»‪ ،‬به تعبیر زبان شناســی شناختی‪ ،‬در کانون توجه‬ ‫(یا روی صحنه) قــرار می گیرد و خدا در حاشــیه توجه (یا‬ ‫پشــت صحنه)‪ .‬به عبارت دیگر خدا کمرنگ و «عبده»‬ ‫پررنگ ذکر می شود‪ .‬از سوی دیگر خدا موجودی است‬ ‫که ماجرا را نقــل می کند؛ یعنــی گویا بیــرون از ماجرا‬ ‫ایستاده و ان را نقل می کند‪ .‬بنابراین‪ ،‬خدا در این ایات‬ ‫مفهوم ســازی دوگانه دارد‪1 :‬ـ ناظری که از بیرون نگاه‬ ‫می کند و ماجرا را نقل می کند‪(.‬بیرون صحنه) ‪ -2‬رکنی‬ ‫از ماجرا که کاری انجام داده؛ مثال کتاب را فرســتاده‬ ‫یا وحی کرده‪( .‬پشــت صحنه) مفهوم سازی دوگانه در‬ ‫این مورد بدین معناســت که بنده خدا در تعابیر برجسته‬ ‫می شود؛ چون بنده خداســت و خدا موجودی می شود‬ ‫که ناظر و پشت صحنه است‪ .‬خدا‪ ،‬پادشاهی در تعبیر‬ ‫را هم به بنده خــودش می دهد‪ ».‬او با تاکیــد بر اینکه‬ ‫بهره گرفتن از مباحث زبان شناسی از چند جهت می تواند‬ ‫به مطالعات حدیثی کمک کند‪ ،‬گفت‪« :‬اوال به کمک‬ ‫زبان شناسی جدید و شاخه های ان می توانیم دستگاه‬ ‫ارجاعی بســیار قــوی فراهــم بیاوریــم و در ان ارتباط‬ ‫احادیث با ایات را به خوبی تحلیل کنیم و انها را با تحلیل‬ ‫زبان شناختی مناسب به قران برگردانیم‪ .‬مباحث متنوع‬ ‫زبان شناسی جدید می تواند محدودیت های ابزارهای‬ ‫ســنتی را کنار بگــذارد و کمک زیادی به دانشــمندان‬ ‫حدیث کند و زمینه هــای پیوند میان روایــات و ایات را‬ ‫بسیار دقیق تر و نظام مندتر روشن سازد‪ .‬ثانیا به کمک‬ ‫این مباحث می توانیم به انسجام و پیوند خود روایات نیز‬ ‫بیشتر پی ببریم‪ .‬ثالثا می توانیم به کمک این دانش ها‬ ‫تحلیل مناسب تری از محتوای احادیث به دست اوریم‪.‬‬ ‫پاره ای از برداشــت ها از احادیث بر پایــه تحلیل های‬ ‫زبانی نامناسب استوار شده اند‪».‬‬ ‫عملیات هفت‬ ‫تالش برای نجات مهم ترین برنامه سینمایی تلویزیون‬ ‫تغییر سه تیم در مدت عمر پنج ســاله برنامه «هفت»‬ ‫کافی اســت تا این برنامه عنوان یکی از خبرســازترین برنامه‬ ‫ترکیبی ســال های اخیر تلویزیون را به خود اختصاص دهد‪.‬‬ ‫حاالدراستانهبرنامه ریزیبرایساختسریجدیداینبرنامه‪،‬‬ ‫علی اصغرپورمحمدی‪،‬مدیرشبکهسهسیماازحذفمسعود‬ ‫فراستی و جایگزینی حسن حسینی به عنوان منتقد ثابت این‬ ‫برنامه خبر داده است‪« :‬این برنامه قرار است سه مجری برای‬ ‫نقد‪ ،‬گفت وگو و اخبار و رویدادها داشــته باشد که از میان انها‬ ‫اقای حسینی که پیش از این هم در برنامه «هفت» به عنوان‬ ‫منتقد ثابت به جای اقای فراستی حضور دارد‪ ،‬مطرح است؛‬ ‫البته ممکن است مسعود فراستی هم گاهی اوقات در برنامه‬ ‫حضور داشته باشد‪ ».‬به گفته مدیر شبکه سه سیما در سری‬ ‫جدید برنامه هفت‪ ،‬ســه مجری بخش های مختلــف را اجرا‬ ‫می کنند‪« :‬مجری «هفت» هنوز مشــخص نشده و اکنون‬ ‫جلســاتی با اقای میرباقری برای مذاکرات با افراد گوناگون‬ ‫داشته ایم‪.‬به هرحالاینبرنامه‪،‬برنامهمهموحساسیاست‪.‬‬ ‫هدف از برنامه «هفت» کمک به پیشرفت سینماست‪ ،‬این‬ ‫برنامه مستقل است و به هیچ ارگان و نهادی وابسته نیست و‬ ‫روابط عمومیهیچموسسه ایهمنیستبلکهبرایپیشرفت‬ ‫سینمایایراناینبرنامهتولیدمی شود‪».‬تاکیدپورمحمدی‬ ‫براستقاللبرنامه«هفت»ناشیازعملکرداخرینتیماجرایی‬ ‫یکارگردانومجری‬ ‫یکهبههمتافخم ‬ ‫اینبرنامهاست؛اتفاق ‬ ‫این برنامه رقم خورد و با صراحت فراستی باال گرفت‪ .‬روند‬ ‫شکل گیریبرنامه«هفت»نشانمی دهدتعددمجری ها‬ ‫و حضور انها در بخش های مختلف این برنامه‪ ،‬نمی تواند‬ ‫چاره کار باشد‪« .‬هفت» نخستین بار ســال ‪ ٩٠‬روی انتن‬ ‫رفت‪.‬درروزهایابتداییاینبرنامهانتقادفراوانیبهعملکرد‬ ‫فریدون جیرانی و مســعود فراســتی وارد بود اما در ادامه‪،‬‬ ‫جیرانی به واســطه احاطه به موضوعات سینما توانست‬ ‫فصل جدیدی در عملکرد این برنامه اغاز کند‪ .‬رویکرد این‬ ‫کارگردان سینما «هفت» را از برنامه ای منفعل به یکی از‬ ‫سرگرمی هایمطلوبسینماگرانتبدیلکردوهمهاتفاقات‬ ‫در این برنامه بر مدار انصاف می چرخید‪ .‬از خرداد‪ ٩١‬پروژه‬ ‫تغییر در تیم اجرایی این برنامه کلید خــورد‪ .‬ابتدا با توقف‬ ‫پخشاینبرنامهگزینه هایفراوانیبرایاجراوکارگردانی‬ ‫معرفیشدندودرنهایتازمیانافرادیچوننادرطالب زاده‬ ‫ومحمدخزاعیو‪...‬بهانتخابمحمودگبرلورضایتدادند‪.‬‬ ‫گبرلوهرچندحضورمسعودفراستیدربرنامههفترا حذف‬ ‫کرد اما با این همه نتوانست از روحیه محافظه کارانه خود‬ ‫فاصله بگیرد و همین ویژگی پاشنه اشیل حذف این منتقد‬ ‫سینمااز«هفت»شد‪.‬درنهایتبهروزافخمی باسازوکاری‬ ‫متفاوتپابهعرصهگذاشتاماسرانجامکنارگذاشتهشدتا‬ ‫فرضیهتقابلسیماباسینماوتالشبرایبی ثباتماندناین‬ ‫برنامهسینماییپررنگشود‪.‬‬ ‫در امتداد فلق‬ ‫شبکه یک مستندی درباره روحانیون روی انتن برده است‬ ‫مجموعه مســتند «در امتداد فلــق» از ابتدای ماه‬ ‫مبارک رمضان از شــبکه یک ســیما روی انتن رفته است‪.‬‬ ‫این مستند ‪ ۶۰‬قسمتی حاصل تالش شــش کارگردان به ‬ ‫نام های جواد مزدابادی‪ ،‬رضا ابوفاضلی‪ ،‬مهدی رمضانی‪،‬‬ ‫رضا عطار‪ ،‬مصطفی تقی زاده و مهران رســتمی اســت که‬ ‫هر بار داســتان یکی از روحانیونی کــه زندگی خود را وقف‬ ‫پیشــرفت زندگی مردم روســتایی و مناطق محروم کشور‬ ‫کرده اند را به تصویر می کشد‪ .‬حجت االسالم سید مهدی‬ ‫خاموشــی‪ ،‬رئیس ســازمات تبلیغات اســامی درباره این‬ ‫مستند می گوید‪« :‬با تولید این گونه مستندها می خواهیم‬ ‫به مسئوالن این پیام را بدهیم که سازمان تبلیغات اسالمی‬ ‫با کمک حوزه های علمیه‪ ،‬فرهیختگان و علما هدف گیری‬ ‫مناسبی داشته و شــما مســئوالن هم به کمک ما بیایید و‬ ‫این مســیر را هموار کنید تا ما در ســازمان تبلیغات بتوانیم‬ ‫با مدیریت روحانیون‪ ،‬یک شــورای فرهنگی اجتماعی در‬ ‫روستاها و مناطق محروم شکل بدهیم که روحانی مستقر‬ ‫بتواند با بسط فرهنگ و رفع اسیب های اجتماعی‪ ،‬به کمک‬ ‫دولتمردان بشتابد‪ ».‬او اظهار داشت‪« :‬اعتقاد ما این است‬ ‫که کارکرد فرهنگی و اجتماعی با هم عجین هســتند‪ ،‬اگر‬ ‫ی در مسجدی فعال است‪ ،‬نمی تواند اسیب‬ ‫روحانی محترم ‬ ‫اجتماعی ان روســتا و منطقه را مدنظر قرار ندهد‪ .‬بنابراین‬ ‫این روحانیون با کمک مردم روســتاها به رفع اسیب های‬ ‫منطقه ای می پردازند‪ ».‬رئیس ســازمان تبلیغات اسالمی‬ ‫یاداور شــد‪« :‬علت اینکه در مســتند «در امتداد فلق» ما‬ ‫امده ایم حکایت جهاد تبلیغی روحانیون مستقری را که واقعا‬ ‫در مناطق محروم مجاهدت می کنند‪ ،‬به تصویر می کشیم‬ ‫این است که مردم و مخاطبان بدانند این روحانی در حقیقت‬ ‫مدیریت اجتماعی و فرهنگی منطقه را می تواند تصدی کند‬ ‫و واقعا این کار را هم کرده اســت‪ ».‬خاموشی گفت‪« :‬این‬ ‫مستندها نشان می دهد این روحانیون در ایجاد اشتغال و‬ ‫رفع بیکاری‪ ،‬ترویج ازدواج و کاهش طالق و پیشگیری از‬ ‫مهاجرت به شهرها و حتی مهاجرت معکوس و به طور کلی‬ ‫در رفع بســیاری از اســیب های اجتماعی موثر بوده اند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬به همین جهت مســتندی مانند «در امتداد‬ ‫فلق» تولید شد و برای معرفی چهره های جهادگر تبلیغی‪،‬‬ ‫این همکاری با رســانه ملی در جهت تولید اثار این چنینی‬ ‫ادامه خواهد داشت‪».‬‬ ‫انها که ما نیستیم‬ ‫داستان تکه پاره های وجودی «من»‬ ‫تفسیرصحیفهسجادیه‬ ‫ی اکبری‬ ‫بخش ششم‪ /‬حجت االسالم محمدجواد حاج عل ‬ ‫شرح حدیث‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫َف ْ‬ ‫ی َنف ِْسک‪،‬‬ ‫اط ُل ْب َا َّوال ِف ‬ ‫حقیقت بندگی را کشف کن‪،‬‬ ‫َف ْ‬ ‫ی َنف ِْسک َح ِقیق ََه‬ ‫اط ُل ْب َا َّوال ِف ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬ ‫ــم‬ ‫ا ْل ُع ُبودیــه‪َ ،‬و اطلــب العل َ‬ ‫اس ِت ْع َم ِال ِه‪ ،‬انگاه ان چیزی را‬ ‫ِب ْ‬ ‫که کشــف کردی از حقیقت‬ ‫بندگی‪ ،‬به عنوان علم به قلب‬ ‫تو افاضه شد‪ ،‬ان را حاال بیاور‬ ‫در میدان عمل‪ ،‬علم با عمل توامان است‪ ،‬دوقلوهای به‬ ‫هم چسبیده هستند‪ ،‬علم و عمل اینجوری هستند‪ ،‬خیال‬ ‫نکنی می شــود علم را داشــت‪ ،‬عمل را نداشت‪ ،‬یا عمل‬ ‫ی نوری را نداشته‬ ‫را داشته باشد انســان‪ ،‬ان حقیقت علم ‬ ‫اس ِ‬ ‫باشد‪ ،‬اینها با هم هســتند‪َ .‬و ْ‬ ‫ــت ْع َم ِال ِه‪َ ،‬و‬ ‫اط ُل ِب ا ْل ِع ْل َم ِب ْ‬ ‫اس َتفْهِ مِ ال َل َه‪ ،‬از خدای متعال طلب فهم کن‪ ،‬یفْهِ ْمک‪،‬‬ ‫ْ‬ ‫خداوند به تــو می فهماند‪ ،‬فهمت را از خــدا بخواه‪ ،‬همه‬ ‫توجهت در رسیدن به ان نور به خدای متعال باشد‪ .‬ببینید‬ ‫ّ‬ ‫بدایت علم پس چی شد؟ کشف حقیقت بندگی در وجود‬ ‫ود ِ‬ ‫خویشتن‪َ ،‬ح ِقیق ََها ْل ُع ُب ِ‬ ‫یه‪،‬حاالحضرتخودشانتوضیح‬ ‫می دهند‪ .‬عنــوان می گوید گفتم‪« :‬یا شَ ــر ُ‬ ‫ِیف! خطاب‬ ‫ السالم)‪ ،‬ای اقا‪ ،‬ای بزرگ‪ ،‬یا‬ ‫کردم به امام صادق(علیه ّ‬ ‫ِیف! امام نپسندیدند‪ ،‬این کلمه را نپسندیدند‪َ ،‬فق َ‬ ‫شَ ر ُ‬ ‫َال‪:‬‬ ‫ُق ْل‪:‬یا َا َبا َع ْب ِدال َل ِه!فرمودندتوهمبامنباکنیهمنصحبت‬ ‫کن‪ ،‬نمی خواهد اینطور رسمی و با این کلمه شریف با من‬ ‫صحبتکنی»ظاهرااینبرایمثالبزرگانکذاییاستفاده‬ ‫می شود‪،‬حضرتنپسندیدند‪ُ ،‬ق ْل ُت‪:‬یا َا َبا َع ْب ِدال َل ِه! َما َح ِقیق َُه‬ ‫ود ِ‬ ‫ا ْل ُع ُب ِ‬ ‫یه؟شمافرمودیدکهمنبرومدروجودخودمحقیقت‬ ‫بندگی را بطلبم و کشف کنم و به دســت بیاورم‪ ،‬حقیقت‬ ‫بندگی چیست؟ حضرت فرمودند ســه چیز است‪َ ،‬ق َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫َث َ‬ ‫الث َُه َاشْ یا َء‪ ،‬دقیق بشــوند برادرها و خواهرها ببینند این‬ ‫است‪ ،‬مسیر این اســت‪ ،‬حضرت فرمودند سه چیز است‬ ‫حقیقتبندگی؛یک‪َ ،‬ا ْن َ‬ ‫یر ‬ ‫یماخَ َّو َلهُ ال َلهُ‬ ‫یا ْل َع ْبدُ ِل َنف ِْس ِه ِف َ‬ ‫ال َ‬ ‫ِم ْلکا‪ ،‬این مطلب ّاول‪ ،‬اینکه بنده در انچه خداوند تبارک و‬ ‫تعالی بهش داده است برای خودش سلطه ای و مالکیتی‬ ‫تصرفی قائل نباشــد‪ ،‬این مطلب ّاول‪َ ،‬ا ْن َ‬ ‫یر ‬ ‫ی ا ْل َع ْبدُ‬ ‫ال َ‬ ‫و ّ‬ ‫یماخَ َّو َلهُ ال َلهُ ِم ْلکا‪ِ ،‬‬ ‫ال َّنا ْل َع ِبیدَ َ‬ ‫یکون َل ُه ْم ِم ْلک‪،‬‬ ‫ال‬ ‫ُ‬ ‫ِل َنف ِْس ِه ِف َ‬ ‫کســی که عبد اســت‪ ،‬حاال ان وقتها اینها شناخته شده‬ ‫بود‪ ،‬این واژه ها‪ ،‬عبد زر خریــد بود‪ ،‬می دانید دیگر‪ ،‬مثال‬ ‫می خریدند‪ ،‬یک کسی را می خریدند می شد عبد این اقا‪،‬‬ ‫این اقا می شد مالک‪ ،‬این می شد عبد‪ ،‬عبد که از خودش‬ ‫چیزی نداشت‪ ،‬هیچ‪ ،‬هیچ شان مالکیتی عبید نداشتند‪،‬‬ ‫هیچ‪ ،‬هرچه بود مال موال بود‪ِ ،‬‬ ‫یــد َ‬ ‫یکون َل ُه ْم‬ ‫ال‬ ‫ال َّن ا ْل َع ِب َ‬ ‫ُ‬ ‫یر ْو َن ا ْل َم َ‬ ‫ال‪ ،‬ان کسی که نسبت به خدای متعال‬ ‫ِم ْلک‪َ ،‬‬ ‫ال َم َ‬ ‫یر ْو َن ا ْل َم َ‬ ‫ال ال َل ِه‪،‬‬ ‫باشــد‪،‬‬ ‫داشــته‬ ‫را‬ ‫احساسی‬ ‫چنین‬ ‫َ‬ ‫یض ُعونَهُ َح ُ‬ ‫َ‬ ‫یــث َا َم َر ُه ُم ال َلهُ ِب ِه‪ ،‬هر چیزی در اختیارشــان‬ ‫هست‪ ،‬ح ّتی مالی که به دست اوردند‪ ،‬تالش کردند‪ ،‬یک‬ ‫ثروتی را به دست اوردند‪ ،‬این را مال خودشان نمی دانند‪،‬‬ ‫اصال مالکیت برای خودش قائل نیســت‪ ،‬اغاز کشــف‬ ‫حقیقت بندگی این است که تو برای خودت مالکیتی قائل‬ ‫یها ال ّناس‬ ‫نباشی‪ ،‬تمام‪ .‬این همان کشف فقر است‪ ،‬یا َا َ‬ ‫ی َنف ِْسک‬ ‫َان ُت ُم ال ُفقَرا ُء ِالی الله‪ ،‬کشف فقر است‪ُ ،‬ا ْط ُل ْب ِف ‬ ‫ود ِ‬ ‫َح ِقیق ََه ا ْل ُع ُب ِ‬ ‫یه‪ ،‬حقیقت بندگی با کشف فقر در خویشتن‬ ‫بهدستمی اید‪،‬اینفقرراکهفهمیدی‪،‬منمالکهیچی‬ ‫نیستم‪،‬هیچی‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫زبان در رمان «ان ها که ما نیستیم» زبانی برخاسته‬ ‫از ذات جامعه و دردهای همیشگی انسان هاست‪ .‬دردهای‬ ‫مشترکی مانند عشق و دوســتی‪ ،‬ناگزیری و جبر همچنین‬ ‫تحمل جبــر موجود و نادیده گرفته شــدن‪ .‬زبان ســاده و‬ ‫خوشخوان اســت اما در عین سادگی بســیار غنی و کامل‬ ‫اســت‪ .‬گاهی برای درک محتوای قصه‪ ،‬با همه سادگی‪،‬‬ ‫نیاز به دوباره خوانی است‪ .‬هر نویسنده ای برای ایجاد حال‬ ‫و هوای حاکم بر داستانش راوی انتخاب می کند‪ .‬راوی در‬ ‫بیشتر رمان ها با لحن و نقشی که دارد‪ ،‬در پیشروی روایت‬ ‫بسیار تاثیرگذار است‪ .‬شروع روایت «ان ها که ما نیستیم»‬ ‫انتخاب راوی ســوم شخصی اســت که با زبانی غنی یک‬ ‫واقعه را دربــاره روجا بازگو می کند و بالفاصلــه بعد از بیان‬ ‫رویداد با زبان اول شــخص به چند و چون شــخصیت ها‬ ‫می پردازد‪ .‬ویژگی منحصر به فرد ایــن روایت‪ ،‬تغییر زبان‬ ‫اســت‪ .‬در نخســتین فصل در بخــش دوم کــه «گریز نه‬ ‫چندان کوتاه » نــام دارد‪ ،‬راوی با لحنی انتقادی از حقایق‬ ‫زندگی و حیات روانی ادم ها سخن می گوید و در ادامه این‬ ‫حقایق را با شخصیت های درون داستان منطبق می کند‪.‬‬ ‫این بازنمایی اگرچه برای شناخت هرچه بیشتر انگیزه ها و‬ ‫رفتارهای شخصیت هاست اما بسیار ملموس و نزدیک به‬ ‫هریک از ما‪ ،‬نیز هســت‪ .‬هریک از ما می توانیم دیگران‬ ‫را درون هویت خویش قــرار داده و تجربه «مــا بودن» را‬ ‫به وجود اوریــم‪ .‬درحالی که به نظر می رســد شــخصیت‬ ‫مرکزی یا اصلی داســتان یک ســوی کشــمکش است و‬ ‫نقشــی ایفا می کند‪ ،‬اما در تضادها و تنش ها گم می شود‪.‬‬ ‫گاهی کشــمکش ها بیــن امیــال درونــی رخ می دهند و‬ ‫گاهی ناســازگاری بیرونــی اما پیچیدگــی و درهم تنیدگی‬ ‫شــخصیت ها‪ ،‬انتخاب مرکــزی بودن یک شــخصیت را‬ ‫دچار تردید می کند‪ .‬روایت های رمــان اگرچه جنبه ای از‬ ‫روابط پیچیده انسانی و زوال ادمی در بحرانی به نام زندگی‬ ‫هســتند‪ ،‬اما میل به جاودانگی و زنده بــودن را نیز در خود‬ ‫جای داده اند‪ .‬شــخصیت ها‪ ،‬ادم هایی هستند که ویرانی‬ ‫و سرگردانی شان را به دوش می کشــند و هریک خواسته‬ ‫و ناخواسته ناگزیر در شــرایط موجود تغییر می کنند بدون‬ ‫اینکه واکنش جدی از خود نشان دهند‪ .‬تصویری که برای‬ ‫خواننده مدام روشن تر می شود‪ ،‬نشان از فروریزی انسان ها‬ ‫در زندگی کنونی و بیگانگی با خویشتن دارد‪ .‬به طوری که‬ ‫همزمان سرگشته و سرگردان می شویم‪ ،‬این حس و حال‬ ‫با نظمی پذیرفته شده تا پایان حاکم بر فضای رمان است‪.‬‬ ‫تامــل در نــام بخش های مختلــف رمان نشــان می دهد‬ ‫نویســنده قصد دارد ما را بــه تفکر و نگریســتن به دنیای‬ ‫درونی خودمان وادار کند؛ نگاهی که بیشــتر انسان ها از‬ ‫ان فراری اند‪ .‬یعنی بخشــی از ناپیداتریــن تکه پاره های‬ ‫وجودی «من»‪.‬‬ ‫حقیقت بندگی‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست‬ ‫تیری در تاریکی‬ ‫عناصر تروریستی در دو اقدام جنایتکارانه حوادثی را در تهران‬ ‫رقم زدند‪ .‬در مجلس و در حرم امام تروریست ها تیراندازی و انفجار‬ ‫انتحاری داشتند ‪ .‬در این پرونده این ماجرا را بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫مدافعان وطن‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫به نظر می رسد اتحاد امریکا‪-‬عربستان ‪ -‬اسرائیل برای ایجاد ناامنی در ایران‬ ‫حمالت تروریستی روز چهارشنبه را طراحی کردند‪ .‬واکنش ایران اما مقتدرانه و‬ ‫هوشمندانه بود و موجی از اتحاد میان ایرانیان را برانگیخت‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪27‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫تهران ســاعت ‪ 10:30‬صبح‪ .‬ناگهان صدای رگبار‬ ‫گلوله فضای مرکز شــهر را پر کرد‪ .‬صــدا از پارلمان بود‪.‬‬ ‫صدای مرگبار به صورت یکنواخت ادامه داشت‪ .‬خبرهای‬ ‫عجیبی از مجلس در رسانه ها منتشر شد‪ ،‬تروریست ها به‬ ‫داخل پارلمان رفته بودند‪.‬‬ ‫زمان زیادی نگذشت که یک خبر دیگر فضای شهر‬ ‫را تحت تاثیــر قرار داد‪ .‬حــرم امام با حادثه تروریســتی و‬ ‫انفجار مواجه شده بود؛ در تهران خبرهایی بود‪.‬‬ ‫روایت دهه ‪60‬‬ ‫سه روز قبل در حرم امام سخنان بسیار مهمی مطرح‬ ‫شده بود‪ .‬فرمایشاتی بســیار مهم که روز چهارشنبه برای‬ ‫جوان هایی که دهه شــصت را به خاطر نمی ارودند کامال‬ ‫فضایی از ان دوران را نمایان ساخت‪.‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای به شرایط «دهه شصت»‬ ‫که دهه اول پیروزی انقالب اسالمی و دهه حیات پر برکت‬ ‫امام بود‪ ،‬اشــاره کردند و گفتند‪« :‬دهه شــصت یک دهه‬ ‫مظلوم و در عین حال بسیار مهم و سرنوشت ساز در تاریخ‬ ‫انقالب اسالمی است که متاسفانه ناشناخته مانده و اخیرا‬ ‫هم به وســیله برخی بلندگوها و صاحبان انها مورد تهاجم‬ ‫قرار گرفته است‪».‬‬ ‫ایشان دهه شــصت را دهه ازمون های بزرگ و دهه‬ ‫خشــن ترین اقدامــات تروریســتی در کشــور خواندند و‬ ‫افزودند‪« :‬تروریست های مورد حمایت قدرت ها‪ ،‬در دهه‬ ‫شــصت هزاران نفر از احاد مردم و مسئوالن را به شهادت‬ ‫رساندند که در میان انها از کاسب معمولی تا جوان و فعال‬ ‫سیاسی و شخصیت های بزرگ دیده می شوند‪».‬‬ ‫ایشان‪ ،‬اهل فکر را به تامل در حقایق و واقعیت های‬ ‫دهه شصت فراخواندند و گفتند‪« :‬مراقب باشیم تا در دهه‬ ‫شصت‪ ،‬جای شهید و جالد عوض نشود‪ ،‬زیرا ملت ایران در‬ ‫دهه شصت مظلوم واقع شد و به دلیل اینکه تروریست ها و‬ ‫منافقین و پشتیبانان انها به امام و ملت ایران ظلم و خباثت‬ ‫کردند‪ ،‬ملت در موضــع دفاع قرار گرفــت و در نهایت هم‬ ‫پیروز شد‪».‬‬ ‫اتفاقات روز چهارشنبه تهران مصداق اتفاقات دهه‬ ‫‪ 60‬بود؛ نمایی روشن از همان روزها‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫روایت یک جنایت‬ ‫امــا روز چهارشــنبه در تهــران چــه خبــر بــود؟‬ ‫تروریست هایی که به مجلس حمله کرده بودند چهار مرد‬ ‫بودند که از درب مراجعه کنندگان مردمی دیدار با نمایندگان‬ ‫مجلس کــه به درب شــرقی معروف اســت‪ ،‬وارد مجلس‬ ‫شدند‪ .‬تروریست ها از درب شــرقی مجلس که منتهی به‬ ‫ســالن انتظار برای دیدار با نمایندگان مجلس می شــود‪،‬‬ ‫در پوشش مراجعه کننده وارد شدند و از همان بدو ورود به‬ ‫دلیل اینکه بسته ای همراه خود داشتند و حفاظت مجلس‬ ‫خواهان بازرسی انها می شود‪ ،‬با نیروهای حفاظت در گیت‬ ‫ورودی درگیر شــده و بــا تیراندازی به یکــی از محافظین‬ ‫وی را به شهادت می رسانند و سپس مراجعه کنندگان را به‬ ‫رگبار می بندند و چند نفر از انها را شهید و مجروح می کنند‪.‬‬ ‫تروریست ها ســپس گیت ورودی را رد کرده و وارد بخشی‬ ‫از حیاط مجلس شدند که به ساختمان دفاتر نماینده ها که‬ ‫به ســاختمان هفت طبقه معروف است‪ ،‬منتهی می شود‪.‬‬ ‫ورودی این ســاختمان به دو مســیر‪ ،‬البی اصلی مجلس‬ ‫و راه پلــه ورودی دفاتر نمایندگان ختم می شــود‪ .‬مســیر‬ ‫مســتقیم که به البی اصلی مجلس و سپس به ساختمان‬ ‫هرمی شــکل مجلــس منتهی می شــود‪ ،‬به وســیله یک‬ ‫درب فلزی کنترل می شــود کــه با حمله تروریســت ها به‬ ‫مجلس‪ ،‬حفاظــت مجلس بــه موقع درب فلزی را بســته‬ ‫و مانــع ورود تروریســت ها بــه ســاختمان اصلی مجلس‬ ‫می شــوند‪ .‬تروریســت ها هم راهی جز ورود بــه راه پله ها‬ ‫نداشــتند و پس از باال رفتن از راه پله وارد دفاتر نمایندگان‬ ‫که در هفت طبقه قرار دارد‪ ،‬می شوند‪ .‬تروریست ها در هر‬ ‫طبقه تعدادی از افراد را مجروح کرده و در نهایت در طبقه‬ ‫چهارم مستقر می شوند‪ .‬پس از درگیری های اولیه‪ ،‬یکی از‬ ‫تروریست ها از راهی که امده بود به امید اینکه بتواند وارد‬ ‫ساختمان اصلی و صحن مجلس شود‪ ،‬بازمی گردد و وارد‬ ‫حیاط می شود‪ .‬در این زمان به سوی مردمی که در خیابان‬ ‫حضور داشتند‪ ،‬تیراندازی می کند اما به دلیل اینکه منطقه‬ ‫به محاصره کامل درامده بود‪ ،‬مجبور می شــود مجددا به‬ ‫داخل ســاختمان برگردد‪.‬حفاظت مجلس توانسته بود با‬ ‫هوشــمندی طبقات ســاختمان دفاتر نمایندگان را تخلیه‬ ‫کرده و تروریســت ها را در طبقه چهارم محاصره کنند و به‬ ‫این عملیات تروریستی خاتمه دهند‪.‬‬ ‫جزئیات عملیات تروریستی‬ ‫اما سردار نجات‪ ،‬جانشین ســازمان اطالعات سپاه‬ ‫در توضیحی درباره ایــن ماجرا گفت‪ ۳« :‬تروریســت که‬ ‫میانگین سنی انها بین ‪ ۲۰‬تا ‪ ۲۵‬ســال بود‪ ،‬حدود ساعت‬ ‫‪ ۱۰:۱۵‬در پوشــش اینکه می خواهند به نمایندگان مردم‬ ‫مراجعه کنند‪ ،‬به درب مراجعات مردمی ساختمان مجلس‬ ‫مراجعه کردند‪ .‬از انجا که این افراد بســته ای همراه خود‬ ‫داشــتند‪ ،‬محافظ درب ورودی به انها مشــکوک شــده و‬ ‫موقعی که می خواســت انها را بازرســی کند‪ ،‬این افراد با‬ ‫محافظ درگیر می شــوند و او را به شــهادت می رســانند‪.‬‬ ‫تروریســت ها بالفاصله وارد ســالن مربوط بــه مراجعات‬ ‫مردمی می شــوند و مردم را به رگبار می بندند که متاسفانه‬ ‫تعدادی از هموطنــان بیگناه ما در این محل به شــهادت‬ ‫می رسند‪.‬‬ ‫تروریست های مسلح به مسلسل و تعداد قابل توجهی‬ ‫کیف خشاب بودند و می خواستند وارد ساختمان مجلس‬ ‫شوند که با اقدام به موقع نیروهای حفاظت روبه رو می شوند‬ ‫و نمی توانند وارد منطق ه منتهی به ساختمان پارلمان شوند‪.‬‬ ‫انها مجبور می شــوند به یکی از طبقات ســاختمان‬ ‫مراجعات مردمــی پنــاه ببرند کــه در انجــا در مواجهه با‬ ‫کارمنــدان‪ ،‬تعــدادی از این عزیــزان را هم به شــهادت‬ ‫می رسانند‪.‬‬ ‫با اطــاع به یــگان عملیــات ویژه حفاظت ســپاه‪،‬‬ ‫بالفاصله این یگان وارد شده و با کمک و پشتیبانی نیروی‬ ‫انتظامی‪ ،‬ظرف حدود یک ساعت این تروریست ها را که‬ ‫مجبور شــده بودند در یکی از این طبقات مخفی شــوند‪،‬‬ ‫به محاصره درمی اورند کــه در مواجهه با یــگان ویژه هر‬ ‫‪ ۳‬تروریست به هالکت می رســند‪ .‬طبق فیلمی که انها از‬ ‫خودشان ضبط و توسط شــبکه داعش پخش کردند‪ ،‬این‬ ‫تروریست ها به زبان عربی صحبت می کنند اما اینکه ملیت‬ ‫انها متعلق به کدام کشور است‪ ،‬هنوز معلوم نیست‪.‬‬ ‫تقریبا همزمان بــا این عملیات تروریســتی‪ ،‬دو نفر‬ ‫تروریست دیگر نیز در حرم امام(ره) اقدام به عملیات کرده‬ ‫و وارد کفشــداری شــدند و یک نفر را در اینجا به شهادت‬ ‫رساندند و ســپس نیروهای انتظامی انها را تعقیب کرده و‬ ‫با انها درگیر شــدند که طی ان‪ ،‬یکی از تروریست ها اقدام‬ ‫تروریســت هایی که بــه مجلس حمله‬ ‫کــرده بودند چهــار مــرد بودنــد که از‬ ‫درب مراجعه کننــدگان مردمی دیدار با‬ ‫نمایندگان مجلس که به درب شــرقی‬ ‫معروف اســت‪ ،‬وارد مجلس شــدند‪.‬‬ ‫تروریســت ها از درب شــرقی مجلس‬ ‫که منتهی به سالن انتظار برای دیدار با‬ ‫نمایندگان مجلس می شود‬ ‫به انفجار انتحاری کرده و دیگری هم به دســت ماموران‬ ‫کشته می شوند که در اثر انجام انفجار انتحاری نیز چند نفر‬ ‫از مردم و زوار حرم زخمی می شوند‪».‬‬ ‫وزارت کشور هم در اطالعیه ای ماجرا را اینگونه شرح‬ ‫داد‪« :‬دو تیم تروریســتی در روز جاری به صورت همزمان‬ ‫در حاشیه مرقد امام راحل (ره) و ساختمان اداری مجلس‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬با تحرکات تروریستی کور تالش کردند‬ ‫فضای ارام و امنیت موجود در کشــور را تحت الشعاع قرار‬ ‫دهند‪ .‬تیم تروریستی اول متشکل از دو نفر حوالی ساعت‬ ‫‪ ۱۰:۳۰‬امروز وارد محوطه مرقد امام شد‪ .‬نفر اول با انفجار‬ ‫انتحــاری و نفر دوم پــس از تیراندازی کــور در درگیری با‬ ‫ماموران به هالکت رســید‪ .‬تیم تروریســتی دوم متشکل‬ ‫از چهار نفر همزمان بــا عملیات تیم اول ســعی کرد وارد‬ ‫ســاختمان اداری مجلس شورای اســامی شود که پس‬ ‫از واکنش مامــوران؛ یک نفر از انــان در انفجار انتحاری‬ ‫و ســه نفر دیگر پس از تیراندازی های کور و تالش برای‬ ‫حضور در طبقات فوقانی ساختمان اداری مجلس شورای‬ ‫اســامی‪ ،‬در درگیری با مامــوران به هالکت می رســند‪.‬‬ ‫در مجموع بر اســاس گزارش های دریافتــی در دو واقعه‬ ‫روز جاری‪ ،‬تعداد ‪ ۱۲‬نفر از هموطنان شــهید و ‪ ۴۲‬نفر نیز‬ ‫مجروح می شــوند‪ .‬هم اکنون هر دو واقعه خاتمه یافته و‬ ‫اوضاع به صورت کامل در کنترل عوامل امنیتی و انتظامی‬ ‫ قرار دارد‪ ».‬معاون امنیتی وزیر کشــور هم بــا بیان اینکه‬ ‫تروریست ها با پوشش زنانه وارد مجلس شورای اسالمی‬ ‫شدند‪ ،‬گفت‪« :‬تروریست ها اکنون در محاصره هستند و تا‬ ‫ساعتی دیگر این مساله به پایان می رسد‪ ».‬سردار حسین‬ ‫ذوالفقاری با اشاره به اینکه چهار تروریست با پوشش زنانه‬ ‫از مسیر محل تردد ارباب رجوع وارد مجلس شدند‪ ،‬اظهار‬ ‫کرد‪« :‬انهــا از همــان درب ورودی به نیروهــای محافظ‬ ‫تیراندازی کردند و نیروها را هدف قرار دادند‪ ،‬اما نیروهای‬ ‫حفاظــت ســپاه بالفاصلــه وارد عملیات شــدند و صحن‬ ‫مجلس و کمیســیون ها را کنتــرل کردنــد‪ ».‬وی افزود‪:‬‬ ‫«تروریست ها ناچارا به مسیر دفاتر نمایندگان رفته و از انجا‬ ‫افراد را مورد هدف قرار دادند‪ ».‬براساس گزارش اورژانس‬ ‫حدود ‪ ۳۰‬نفر مجروح شدند و تا این لحظه شهادت دو نفر‬ ‫هم تایید شده است‪ .‬ذوالفقاری ادامه داد‪« :‬تروریست ها‬ ‫چهار نفر بودند که یک نفر از انها قطعا کشته شده و اعالم‬ ‫می شود که یک نفر دیگر نیز خود را منفجر کرده که هنوز‬ ‫این خبر تایید نشده است‪ ».‬وی با اشــاره به اینکه اکنون‬ ‫محوطه مجلس تحت کنترل است‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬قسمت‬ ‫صحن و کمیسیون های مجلس امن بوده و نمایندگان کار‬ ‫عادی خود را انجام می دهند‪ .‬ما احتمال دادیم که برخی از‬ ‫اعضای تیم تروریستی نیز بیرون از مجلس حضور داشته‬ ‫باشند بنابراین از تجمع مردم جلوگیری کردیم‪ .‬در سراسر‬ ‫کشــور اعالم اماده باش کردیم و تمام مراکــز مهمی که‬ ‫احتمال دادیم اقدام تروریســتی ممکن است انجام شود‬ ‫را تحت نظارت گرفتیم‪ .‬یگان ویژه نیروی انتظامی (نوپو)‬ ‫وارد عملیات شدند‪ ».‬معاون امنیتی وزیر کشور همچنین‬ ‫درباره حادثه تروریســتی در حرم مطهر امــام (ره) گفت‪:‬‬ ‫«دو نفر وارد محوطه حرم شدند که پس از شناسایی توسط‬ ‫نیروهای امنیتی یک نفر خــود را منفجر کرد که این اقدام‬ ‫منجر به شــهادت یک نفر و مجروحیت چند نفر شــد‪ .‬نفر‬ ‫دوم هم به وسیله نیروهای حفاظتی به هالکت رسید‪».‬‬ ‫ذوالفقاری با بیان اینکه پس از این اقدام تروریستی‬ ‫جلسه شــورای تامین اســتان تهران برگزار شــد و جلسه‬ ‫شورای امنیت کشور هم تا ســاعتی دیگر برگزار می شود‪،‬‬ ‫خاطر نشــان کرد‪« :‬گروه های تروریســتی و تکفیری در‬ ‫سه ســال گذشــته تالش زیادی کردند که فضای کشور‬ ‫را نا امن کننــد‪ .‬ده ها گروه تروریســتی قصــد عملیات در‬ ‫کشور را داشتند که با اشراف اطالعاتی نیروهای امنیتی‪،‬‬ ‫اطالعاتی و انتظامی تمام اقدامات انها خنثی شد‪».‬‬ ‫چرا تروریست ها نتوانستند خود را به صحن‬ ‫مجلس برسانند؟‬ ‫کوروش کرم پور حقیقی‪ ،‬نماینــده ای که در جریان‬ ‫حادثه تیراندازی مجلس با تروریست ها درگیر شد؛ اینگونه‬ ‫به این ســوال پاســخ می دهد‪« :‬با ورود نیروهای کمکی‬ ‫ویژه سپاه‪ ،‬انتظامی و امنیتی راه های ورود تروریست ها به‬ ‫صحن مجلس بسته شــد و انها خود را در طبقات محصور‬ ‫شده دیدند‪ .‬اینکه چرا نتوانستند داخل صحن شوند به دو‬ ‫دلیل بود؛ اول اینکه انها راه و نقشه مجلس را بلد نبودند‪،‬‬ ‫ دسترســی به صحن مجلس به همین ســادگی نیســت؛‬ ‫البته که دسترسی ســاختمان نمایندگان به اسانی است‪.‬‬ ‫دلیل دوم این است که با حضور به موقع نیروهای کمکی‬ ‫دیگر نــه تنها انها بلکه هــزار نیروی تروریســتی دیگر نیز‬ ‫نمی توانستند وارد صحن شوند‪».‬‬ ‫روایت مسئول دفتر یک نماینده‬ ‫ما با اعــام جمالتی ماننــد ما کارمندیم‪ ،‬مجلســی‬ ‫هســتیم‪ ،‬شــلیک نکنید‪ ،‬اقدام بــه اعالم حضــور علنی‬ ‫کردیم‪ .‬انها گفتند دســت های خود را روی ســر قرار داده‬ ‫به بیرون امده و به صورت سینه خیز کف سالن را به سمت‬ ‫ما طی کنید‪ ،‬ما از موضع خارج شــده و ســینه خیز از روی‬ ‫شیشه های شکسته شده در کف راهرو به سمت نیروهای‬ ‫ایرانی حرکت کردیم‪ .‬وضعیت بســیار پیچیده ای بود که‬ ‫با حمایــت اتش مجموعــه نیروهای ضدشــورش حاضر‬ ‫در ســاختمان توانســتیم از طبقه خارج و به ســمت سالن‬ ‫غذاخوری نمایندگان جهت مداوای سطحی حرکت کنیم‪.‬‬ ‫اگرچه مــا در موضــع گــروگان بودیم و به واســطه‬ ‫جانفشــانی نیروهای ضدشــورش از طبقه مذکــور خارج‬ ‫شدیم اما تعدادی همچنان گروگان تروریست ها بودند‪ .‬بعد‬ ‫از انتقال ما تروریست واقع در طبقه ‪ ۴‬اقدام به انفجار جلیقه‬ ‫انتحاری خود در انتهای ســالن کرد کــه منجر به تخریب‬ ‫کامل دفتر نماینده الیگودرز و دکتر شهریاری گردید‪ .‬بعد از‬ ‫کنترل اوضاع و هالکت تروریست ها مجموعه افراد حاضر‬ ‫در محل به صورت دســته های حدودا شــش نفری تحت‬ ‫حفاظت از مجموعه ســاختمانی مجلس خارج و به محل‬ ‫امن انتقال داده شدند‪».‬‬ ‫تکذیب گروگانگیری‬ ‫نماینده شــهرضا در واکنش به انتشار اخباری درباره‬ ‫گروگانگیری همسرش توسط نیروهای مسلح در مجلس‬ ‫گفت ‪« :‬چنین خبری صحت ندارد و همسر بنده نیم ساعت‬ ‫پیــش از دفاتر نمایندگی خارج شــد‪ ».‬ســمیه محمودی‬ ‫اظهار کرد‪« :‬همســر بنــده در دفتر نمایندگــی و طبقات‬ ‫مجلس حضور داشــت که نیم ســاعت پیــش پایین امد و‬ ‫اکنون کنارم اســت‪ ».‬وی افزود‪« :‬بنده دختر ندارم و تنها‬ ‫یک فرزند پســر کوچک دارم که در شهرضا است و اصال‬ ‫تهران نیست‪ ».‬محمودی همچنین گروگانگیری همسر‬ ‫نماینده مبارکــه را نیز تکذیب کرد و گفت‪« :‬همســر خانم‬ ‫سعیدی نماینده مبارکه نیز همراه با همسر بنده از ساختمان‬ ‫مجلس خارج شــدند؛ دختر ایشــان نیز در سالمت کامل‬ ‫هستند‪».‬‬ ‫داعش؛ مسئول ترور‬ ‫برخی رســانه ها و خبرگزاری های خارجــی به نقل از‬ ‫پایگاه خبری رســمی داعش گزارش دادنــد که این گروه‬ ‫تروریســتی مســئولیت حمله به مجلس ایران و حرم امام‬ ‫خمینی (ره) را به عهده گرفته اســت‪ .‬برخی رســانه های‬ ‫خارجی از جمله خبرگزاری فرانسه و رویترز اقدام به انتشار‬ ‫بیانیه ای از سوی گروه تروریستی داعش کردند که نشان‬ ‫می دهد داعش مســئولیت حمالت امــروز در تهران را به‬ ‫عهده گرفته است‪ .‬گروهک دشمن داعش پیش بیانیه ای‬ ‫منتشر کرده اســت که خبرگزاری رویترز ان را منتشر کرده‬ ‫است‪ .‬گروهک تروریستی داعش در این بیانیه گفته است‬ ‫که ‪ ۵‬نفر از مزدورانش در حمالت امروز در تهران ‪ ۶۰‬نفر را‬ ‫کشته یا مجروح کرده اند‪.‬‬ ‫این گروهک تروریســتی تهدید کرده است در هر جا‬ ‫که شیعیان ایرانی را ببیند خون انها را خواهد ریخت‪.‬‬ ‫جزئیات اقدام تروریستی در حرم‬ ‫دستگیری افراد مشکوک‬ ‫محمد حسین ذوالفقاری‪ ،‬معاون امنیتی وزارت کشور‬ ‫گفت‪« :‬می توانیم اعالم کنیم عملیات تروریســت ها در ‬ ‫مرقد امام کامال ناکام ماند و تیم نیــروی انتظامی در حرم‬ ‫مطهر حضــرت امــام (ره) کامال موفق عمــل کرد‪ .‬علت‬ ‫طوالنی شــدن عملیــات در مجلس این بود کــه افرادی‬ ‫از ارباب رجــوع و کارمندهــا در طبقات حضور داشــتند و‬ ‫نیروهای عمل کننده باید دقــت کافی را به خرج می دادند‬ ‫که حادثه ای برای مردم و حاضرین ایجاد نشود‪ .‬بنابراین‬ ‫با دقت باال ایــن کار صورت گرفت‪ .‬در یکــی دو نقطه که‬ ‫بعدا اعالم خواهیم کرد‪ ،‬افراد مشــکوکی دستگیر شدند‬ ‫و موضوع در حال بررسی اســت‪ .‬شهدا عمدتا افراد ارباب‬ ‫رجوع بودند‪ ،‬تعدادی از کارمندان دفاتر نمایندگان مجلس‬ ‫بودند و یک نفر هم از ماموران که در بدو ورود به شهادت‬ ‫رسیدند‪».‬‬ ‫پیام های بعد از حادثه‬ ‫اما این حادثه با پیام های مسئوالن مواجه شد‪ .‬حسن‬ ‫روحانی‪ ،‬رئیس جمهور در پیامی با تسلیت به خانواده هایی‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫اما سرپرست حرم امام خمینی (س) از شهادت یک‬ ‫نفر از نیروهای خدماتی خبر داد و تاکید کرد‪« :‬الحمدلله‬ ‫مردم و زائران امام هیچ گونه صدمــه ای ندیده اند‪ .‬طبق‬ ‫اخرین گزارشــات چهار نفر مجروح داریم که یکی از انها‬ ‫از نیروهای کالنتری اطراف حرم و سه نفر دیگر از عوامل‬ ‫اجرایی و نیروهــای خدماتی بیرون از حرم هســتند‪ ».‬به‬ ‫گزارش جماران‪ ،‬محمدعلی انصاری در خصوص جزئیات‬ ‫حادثه امروز حــرم امام خمینی (س) گفــت‪« :‬من از حرم‬ ‫مطهر امام و از کنار ضریــح مطهر با مردم شــریف ایران‬ ‫صحبت و به حضور همه مردم شیفته امام سالم می کنم‪.‬‬ ‫حدود ســاعت ‪ 20‬دقیقه به ‪ 11‬از ناحیه غربی حرم‪،‬‬ ‫یعنی از ناحیه خلیج فــارس‪ ،‬دو نفر عامل معانــد با همراه‬ ‫داشتن امکانات مفصلی که در اختیار داشتند‪ ،‬وارد محوطه‬ ‫رینگ حرم می شوند‪ .‬قبل از ورود به محوطه انفجاری را در‬ ‫انجا انجام می دهند که زمینه سازی برای ورود به محدوده‬ ‫پیرامون حرم بوده است‪ .‬بعد وارد محدوده پیرامون بیرون‬ ‫از حرم می شــوند و همزمان تیراندازی های کــوری را در‬ ‫محدوده بیرون از حرم شروع و بی هدف به سمت سقف ها‬ ‫و در و دیوار تیرانــدازی می کنند‪ .‬در این اثنــا یکی دو نفر‬ ‫از کارگــران و نیروهایی که بیرون از حرم هســتند جراحت‬ ‫بر می دارند‪ .‬یکی از نیروهای خدماتی که در محوطه بیرون‬ ‫حرم مشغول نظافت بودند در اثر همین تیراندازی هایی که‬ ‫این عوامل انجام دادند‪ ،‬به شهادت می رسد‪ .‬بعد به سمت‬ ‫حرم مطهر حرکت می کنند‪ .‬اما بدون اینکه به حرم مطهر‬ ‫وارد شوند در گیت ماموران نیروی انتظامی با مقاومت انها‬ ‫مواجه می شوند که یکی از تروریست ها با تیراندازی های‬ ‫نیروهای امنیتی و نیروهــای انتظامی هدف قرار می گیرد‬ ‫و همان تیر اندازی عامل می شــود کــه جلیقه انفجاری او‬ ‫منفجر شود‪.‬‬ ‫نتیجه اینکه یکــی از عوامل انتحاری بــا تیراندازی‬ ‫نیروهای امنیتی کشته می شــود و نفر دوم‪ ،‬که در حقیقت‬ ‫هم پشتیبان او و هم عامل تیراندازی گسترده در محوطه‬ ‫بیرون از حرم بوده‪ ،‬بــه حرکت خود ادامــه می دهد‪ .‬ولی‬ ‫سد مســتحکم نیروهای امنیت و حفاظت اطراف‬ ‫چون با ّ‬ ‫حرم مواجه می شود‪ ،‬از حرم به ســمت بیرون فرار می کند‬ ‫و در عین اینکه تیراندازی و فــرار می کند مورد هدف قرار‬ ‫می گیرد و کشته می شود و او هم دارای جلیقه انفجاری و‬ ‫انتحاری بوده که نیروهای امنیتی ان را خنثی می کنند‪ .‬در‬ ‫کنار و محدوده پیرامون او تعداد زیادی نارنجک و امکانات‬ ‫جنگی بوده که در کنار او باقی می ماند‪.‬‬ ‫در مجموع حادثه به همین شکلی بوده که من گفتم‪.‬‬ ‫شاید انها قصد ورود به حرم را داشتند اما با همت نیروهای‬ ‫امنیتی و بیداری انها موفق نشــدند در داخــل حرم کاری‬ ‫انجام دهند و در محوطه بیرونی به هالکت رسیدند‪.‬‬ ‫الحمدلله مردم و زائران امام هیــچ گونه صدمه ای‬ ‫ندیده اند‪ .‬طبق اخرین گزارشــات چهار نفر مجروح داریم‬ ‫که یکی از انهــا از نیروهای کالنتری اطراف حرم و ســه‬ ‫نفر دیگر از عوامل اجرایی و نیروهــای خدماتی بیرون از‬ ‫حرم هستند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫مسعود خدا بخشی‪ ،‬مسئول دفتر نماینده الیگودرز نیز‬ ‫در این مورد گفت‪« :‬ساعت ‪ ۱۰‬صبح بعد از تماس یکی از‬ ‫همشهریان دانشجو که درحال ورود به گیت ورودی جهت‬ ‫انجام تشریفات و اخذ برگه ورود بود از درگیری مطلع شدم‪.‬‬ ‫ایشــان ذکر کرد فردی مهاجم با اســلحه در سالن انتظار‬ ‫مراجعین اقدام به تیراندازی کرده اســت که طی ان یک‬ ‫نفر کشــته و فرد دیگری مجروح گشته که با تالش خود را‬ ‫به بیرون از سالن رسانده است‪ .‬با تصور اینکه یک شخص‬ ‫اقدام به تیراندازی کرده اســت اماده برای رفتن به سمت‬ ‫بیرون از ساختمان اداری می شدم که جو ساختمان رو به‬ ‫تشــنج می رفت‪ .‬بعد از انکه به همــراه اعضای دفتر دکتر‬ ‫شهریاری به سمت راه پله ها رفتیم با هشدار افرادی مواجه‬ ‫شــدیم مبنی بر اینکه حمله تروریستی اســت و به اتاق ها‬ ‫برگشته درب ها را ببنید و پناه بگیرید‪».‬‬ ‫با عجله به سمت دفتر خود برگشــته باتوجه به انکه‬ ‫از نظر جایگاهی دفتر ما محل خوبی برای پناه گیری نبود‬ ‫از طرفی تنهایی در شــرایط این چنینی ابدا روش مطلوبی‬ ‫به شــمار نمی امد ضمن قفل کردن در دفتــر با حضور در‬ ‫جمع همــکاران خود در دفتــر دکتر شــهریاری در مکانی‬ ‫مابین دیوار و یک ســتون که به عنوان نمازخانه استفاده‬ ‫می شــد پناه گرفتیم‪ .‬کم کم صــدای تیراندازی تشــدید‬ ‫می شد و شرایط به گونه ای پیش می رفت که امیدی برای‬ ‫زنده ماندن متصور نمی شــدیم بنابراین با تماس گرفتن با‬ ‫نزدیکان ســعی کردیم تنش لحظه ای را شــاید به امیدی‬ ‫تبدیل کنیم که باید زنده بمانیم‪.‬‬ ‫از انجا که موضع قرارگیری ما در انتهای راهرو طبقه‬ ‫‪ ۴‬بود بنابراین بعد از فشار نیروهای ضدشورش و حفاظتی‪،‬‬ ‫تروریست های منتســب به داعش شــعارگویان به همراه‬ ‫تکلم عربی به سمت انتهای ســالن حرکت کردند و ضمن‬ ‫شــلیک به اتاق ها به هر دو دفتر (دفتر دکتر خدابخشی و‬ ‫دفتر دکتر شهریاری) شلیک کردند‪ .‬تعداد تیرهای شلیک‬ ‫شــده به حدی باال بود که تمام دیوارها اسیب دیده بود و‬ ‫شیشه های سکوریت حائل بین دفاتر از بین رفته بود‪ .‬تنها‬ ‫پناه ما ســتون و کتابخانه ای بود که ما را مستور می کرد‪.‬‬ ‫اگرچه تیرهای شــلیکی انقدر نزدیک اصابت می کرد که‬ ‫تنها می تــوان موهبت خداونــد را برای دلیــل عبور از ان‬ ‫مهلکه متصور بود‪ .‬تیرهایی که حتی به ‪ ۱۰‬سانتیمتری ما‬ ‫اصابت می کردند‪.‬‬ ‫محل قرارگیری ما در انتهای راهــرو به گونه ای بود‬ ‫که تیرهای شلیکی نیروهای ضدشورش هم به ان برخورد‬ ‫می کرد‪ .‬بعد از انکه تروریست ها چند بار طول سالن را طی‬ ‫کردند و ضمن انکه به اتاق ها شــلیک می کردند برگشته و‬ ‫دوباره به اتاق محل حضور ما شــلیک کردند بارقه امید با‬ ‫شنیدن صدای نیروی ضد شورش در دل ما زنده گردید‪ .‬در‬ ‫همین حال انها متوجه حضور ما شدند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سیاست‬ ‫که در ایام ضیافت الهی‪ ،‬عزیزان خــود را در این حوادث‬ ‫تروریستی از دســت دادند‪ ،‬نوشــت‪« :‬ملت بزرگ ایران!‬ ‫شــما مردان و زنان دالور این ســرزمین از همان روزهای‬ ‫نخستین پیروزی انقالب اسالمی‪ ،‬بهای عزت‪ ،‬استقالل‬ ‫و ازادی خــود را در کنــار توطئه های بزرگــی از ترورهای‬ ‫وحشیانه تا جنگ تحمیلی با جانفشانی و شهادت فرزندان‬ ‫خود پرداخته اید‪ .‬اقدامات کور و بزدالنه امروز چند مزدور‬ ‫تروریست در به شهادت رســاندن تعدادی از مردم بیگناه‬ ‫و روزه دارمان در جوار مرقد بنیانگذار جمهوری اســامی‬ ‫ایران و «خانه ملت»‪ ،‬حادثه ای غیر منتظره نیست‪.‬‬ ‫ایران امروز پس از حدود چهار دهه از شــکل گیری‬ ‫انقالب اســامی و تبلور «مردمســاالری دینــی»‪ ،‬همه‬ ‫مولفه های اقتــدار ملی را محقق ســاخته اســت‪ .‬ایران‬ ‫امروز به لطف راهبری های داهیانــه مقام معظم رهبری و‬ ‫همچنین اقتدار و یکپارچگی نیروهــای امنیتی‪ ،‬دفاعی‪،‬‬ ‫اطالعاتی و انتظامی؛ امن ترین کشور در قلب منطقه ای‬ ‫پر اشوب است و از دیگر سو؛ حضور کم نظیر ملت در پای‬ ‫صندوق های رای‪ ،‬بــار دیگر یکپارچگی ملی و پشــتوانه‬ ‫مردمی ان را به اثبات رساند‪.‬‬ ‫طبیعی اســت که بدخواهــان ایران اســامی این‬ ‫افتخار افرینی ها و همبســتگی حاکمیــت‪ ،‬دولت و ملت‬ ‫را بر نتابند و با اجیــر کردن و حمایــت از عناصر متحجر و‬ ‫تکفیری تالش کنند تا شکست های منطقه ای‪ ،‬فروپاشی‬ ‫ارزش های اسالمی و نارضایتی های جوامع خود را پنهان‬ ‫ســازند‪ .‬غافل از انکه ازموده را ازمودن خطاســت و ملت‬ ‫ایران که برامده از فرهنگ عاشورا است‪ ،‬این بار نیز ثابت‬ ‫خواهد کرد که هر دسیسه و توطئه بدخواهان را با وحدت‬ ‫و انسجام بیشتر و با ســاختار قدرتمند امنیتی خود‪ ،‬در هم‬ ‫خواهد شکست‪.‬‬ ‫بی تردید حوادث تروریستی امروز تهران‪ ،‬اراده ایران‬ ‫اسالمی در مبارزه با تروریسم منطقه ای‪ ،‬افراط و خشونت را‬ ‫بیش از پیش تقویت خواهد کرد‪ .‬پیام ایران‪ ،‬مثل همیشه‬ ‫این است که تروریسم یک مشکل همگانی است و اتحاد‬ ‫برای مبارزه با افراط‪ ،‬خشونت و تروریسم با همکاری های‬ ‫منطقه ای و بین المللی‪ ،‬مهمترین نیاز جامعه امروز جهانی‬ ‫است‪.‬‬ ‫اینجانب به خانواده های عزیزی که در ایام ضیافت‬ ‫الهی‪ ،‬عزیزان خود را در این حوادث تروریســتی از دست‬ ‫دادند تســلیت می گویم؛ برای ان شــهیدان مظلوم علو‬ ‫درجات‪ ،‬برای بازماندگان صبر و اجــر و برای مجروحان و‬ ‫مصدومان شفای عاجل مسالت می نمایم‪.‬‬ ‫بدیهی اســت قوا‪ ،‬دســتگاه ها و نهادهــای امنیتی‬ ‫کشور با وحدت و هماهنگی و تا مشخص شدن همه ابعاد‬ ‫این اقدامات کوردالنه و حامیــان پیدا و پنهان انها از پای‬ ‫نخواهند نشست‪».‬‬ ‫ی شهادت‬ ‫ایت الله صادق املی الریجانی هم در پیام ‬ ‫جمعی از هموطنان در حادثه تروریستی تهران را تسلیت‬ ‫گفت و برای مجروحان حادثه ارزوی سالمتی کرد‪ .‬در این‬ ‫پیام امده بود‪« :‬ضمن عرض تسلیت به خانواده هایی که‬ ‫عزیزانشان در حادثه تروریستی امروز به شهادت رسیدند و‬ ‫همچنین ارزوی بهبودی و عافیت برای مجروحان حادثه‪،‬‬ ‫تروریســت های کوردل بایــد بدانند ملت ایــران که خود‬ ‫سال هاست قربانی این اقدامات سلطه گران بوده و هیچ گاه‬ ‫در قبال این تحرکات مذبوحانه از هدف مقدس خود کوتاه‬ ‫نخواهد امد و مقابله همه جانبه با تروریســم را در همه جا‬ ‫ادامه خواهد داد‪ .‬بر تمامی نیروهــای امنیتی – انتظامی‬ ‫ الزم است همه تالش خود را در مقابله با این گروهک های‬ ‫ملحد به کار گیرند‪ .‬دســتگاه قضایی جمهوری اســامی‬ ‫ایران نیز برخورد با ایــن جریانات الحادی را همیشــه در‬ ‫دستورکار خود داشته و قاطع تر از گذشته خواهدداشت و‬ ‫اجازه نخواهد داد عده ای با عقاید انحرافی ارامش و امنیت‬ ‫مردم را هدف قرار دهند‪ ».‬معاون اول رئیس جمهوری هم‬ ‫با صدور پیامی ضمن تســلیت به خانواده ها و بازماندگان‬ ‫شهیدان عزیز حادثه تلخ و تکان دهنده حمله تروریستی‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬مــردم و نظــام در برابر این دســت از تالش های‬ ‫مذبوحانه تروریستی یکپارچه و متحد در کنار هم ایستاده‬ ‫و خواهند ایستاد‪ ».‬در متن پیام اسحاق جهانگیری امده‬ ‫اســت‪« :‬حادثه تلــخ و تکان دهنده حمله تروریســتی به‬ ‫حرم مطهر امام خمینی(ره) و مجلس شــورای اسالمی و‬ ‫شهادت مظلومانه جمعی از هموطنان عزیز و مجروح شدن‬ ‫گروهی دیگر از شــهروندان بی گناهمان عزم و اراده ملت‬ ‫و دولت جمهوری اســامی ایران را در مبارزه با تروریســم‬ ‫راسخ تر می کند‪.‬‬ ‫مردم و نظام ما همان طوری که با برگزاری انتخاباتی‬ ‫پرشــکوه و ارام قدرت مردمســاالری و اقتدار ایران را در‬ ‫منطقه و جهان به نمایش گذاشــتند‪ ،‬در برابر این دست از‬ ‫تالش های مذبوحانه تروریستی یکپارچه و متحد در کنار‬ ‫هم ایستاده و خواهند ایستاد‪».‬‬ ‫در بخش دیگری از این پیام امده اســت‪« :‬دولت با‬ ‫تاکید بر پیشبرد امنیت پایدار و توسعه همبستگی و تفاهم‬ ‫ملی و به اتکای اقتدار و توانمندی امنیتی و سیاسی راه را‬ ‫بر هرگونه رخنه تروریستی و افراطی خواهد بست و سیاست‬ ‫مدبرانه دوری از هرگونه تنش منطقه ای و جهانی و پیشبرد‬ ‫برنامه مبارزه ریشه ای با خشونت‪ ،‬افراطی گری و تروریسم‬ ‫ســازمان یافته را پیش خواهد برد و عزم دولت و اراده ملت‬ ‫بزرگ ایران بسیار بزرگتر از خشــونت متحجران افراطی و‬ ‫درمانده است‪.‬‬ ‫به خانواده ها و بازماندگان شهیدان عزیز این حادثه‬ ‫ناگوار تســلیت می گویم و بهبود و ســامت هرچه زودتر‬ ‫مجروحــان و اســیب دیدگان را از خداوند بزرگ مســئلت‬ ‫دارم و از تالش های ارزنده همه نیروهای امنیتی و نظامی‬ ‫و انتظامی صمیمانه تشــکر می کنــم‪ ».‬در تحولی دیگر‬ ‫جانشین فرمانده کل ســپاه گفت‪« :‬بی تردید انتقام خون‬ ‫شهدای حادثه تروریستی امروز تهران را از تروریست ها‪،‬‬ ‫وابستگان و حامیان انان خواهیم گرفت‪».‬‬ ‫سردار «حسین ســامی» در گفت وگویی با تشریح‬ ‫اقدام تروریستی در مجلس شورای اسالمی و مرقد مطهر‬ ‫امام (ره) گفت‪« :‬حوالی ساعت ‪ 10‬صبح سه نفر با سالح‬ ‫گرم از درب مراجعات مجلس شورای اسالمی وارد مجلس‬ ‫شده و پس از به رگبار بستن مراجعه کنندگان و کارکنان سپاه‬ ‫تالش می کنند تا خود را بــه داخل محوطه اصلی مجلس‬ ‫برسانند اما با اقدام قاطع پاسداران و همکاران ما در نیروی‬ ‫انتظامی انها نمی توانند دیگر به سمت صحن حرکت کنند‬ ‫و به یکی از طبقات دفاتر نمایندگان وارد می شوند‪ ».‬وی‬ ‫توضیح داد‪« :‬یکی از تروریســت ها که راه فراری بر خود‬ ‫ندیده بود بالفاصله خودکشی می کند و دو نفر دیگر هم که‬ ‫مقاومت می کنند در نهایت به هالکت می رسند‪».‬‬ ‫سردار سالمی ادامه داد‪« :‬عملیات امروز افتخارامیز‬ ‫اســت به ویژه اینکه هیچ وقفه ای در جلسه نمایندگان رخ‬ ‫نداد و مردم از رادیو شنونده مشروح جلسه علنی شدند‪».‬‬ ‫وی درباره اقدام تروریستی در حرم امام خمینی (ره)‬ ‫نیز گفت‪« :‬در این حادثه دو تروریســت به سمت ورودی‬ ‫حرم امام حرکت می کنند که در نهایت بالفاصله تیم های‬ ‫امنیتی مستقر با انها به مقابله می پردازند که در این شرایط‬ ‫یکی از تروریست ها یکی از کفشداران افتخاری حرم امام‬ ‫راحل را به شهادت می رســاند که فوری این تروریست نیز‬ ‫کشته می شود و تروریست دیگر نیز دقایقی بعد به هالکت‬ ‫می رسد‪».‬‬ ‫سردار سالمی یاداور شــد‪« :‬تا این لحظه ‪ 12‬نفر از‬ ‫هموطنانمان در این حادثه به شــهادت رســیدند و ‪ 40‬نفر‬ ‫نیز زخمی شده اند‪».‬‬ ‫جانشــین فرمانده کل ســپاه در پایــان تاکید کرد‪:‬‬ ‫«تروریست ها امروز از دو نقطه یعنی حرم امام خمینی (ره)‬ ‫و مجلس شورای اسالمی اقدام به عمل جنایتکارانه خود‬ ‫کردند اما بدانند ما لحظه ای از مبارزه با تروریســت از پای‬ ‫نخواهیم نشســت و بی تردید انتقام خون شــهدای امروز‬ ‫این دو حادثه تروریســتی را از تروریســت ها‪ ،‬وابستگان‬ ‫و حامیان انــان خواهیم گرفــت‪ ».‬معاون وزیــر خارجه‬ ‫کشورمان هم حمالت تروریستی تهران را «شلیک های‬ ‫کور و بی هدف و اوج سردرگمی و استیصال تروریست های‬ ‫داعش و اربابانشان دانســت‪ ».‬عباس عراقچی‪ ،‬معاون‬ ‫ی در صفحه اینستاگرام‬ ‫وزیر امور خارجه کشورمان در پیام ‬ ‫خود با اشاره به حمالت تروریستی صبح روز چهارشنبه در‬ ‫تهران نوشت‪« :‬تروریســت های داعش امروز در تهران‬ ‫همچون اربابان خود در منطقه عمل کردند؛ شلیک های‬ ‫کور و بی هدف به مردم بی گناه‪ .‬این یعنی اوج ســردرگمی‬ ‫ و اســتیصال‪ .‬جمهوری اســامی ایران امروز مقتدرتر از‬ ‫همیشــه به مبارزه خود با تروریســم تکفیری ادامه خواهد‬ ‫داد‪ .‬قلب همه ایران با شــهدا و مجروحان و خانواده های‬ ‫انهاست‪».‬‬ ‫در پی حمالت تروریســتی روز ‪ 17‬خــرداد در تهران‬ ‫تا کنــون ‪ 13‬تن کشــته و بیــش از ‪ 40‬تن زخمی شــدند‪.‬‬ ‫علی اکبر والیتــی نیز در پی حوادث تروریســتی تهران در‬ ‫اینستاگرام خود نوشت‪« :‬باوجود این رویداد تاسف انگیز‬ ‫باید دانســت ملت بزرگ و شــریف ایران همــواره در کنار‬ ‫یکدیگر ایستاده اند و در کنار یکدیگر خواهند بود‪».‬‬ ‫علی اکبر والیتی در پی وقایع تروریستی امروز تهران‪،‬‬ ‫در این باره نوشت‪« :‬امروز وقایع دلخراش و جانسوزی در‬ ‫تهران به وقوع پیوست که تعدادی از هموطنان عزیزمان‬ ‫در جریان ان شــهید و مجــروح گردیدند و ملــت بزرگ و‬ ‫شــریف ایران اســامی را داغدار کرد و در غم و اندوه فرو‬ ‫برد‪ ».‬وی در ادامه شهادت این عزیزان را به ملت شریف‬ ‫ایــران و خانواده انان تســلیت گفت‪ .‬والیتــی ادامه داد‪:‬‬ ‫«به رغم این رویداد تاســف انگیز باید دانست ملت بزرگ‬ ‫و شــریف ایران همواره در کنار یکدیگر ایســتاده اند و در‬ ‫کنار یکدیگر خواهند بود و دشمنان و کینه توزان نخواهند‬ ‫توانست وحدت این ملت شریف را خدشه دار نمایند و این‬ ‫اقدام تروریستی ناجوانمردانه هم نشــانه کینه و دشمنی‬ ‫تروریست ها و جریانات افراطی و تکفیری با حمایت برخی‬ ‫کشــورهای مرتجع منطقه‪ ،‬برخی کشــورهای غربی و به‬ ‫ویژه امریکاست که به یاری خداوند و همبستگی و وحدت‪،‬‬ ‫توطئه انان به خودشان بازخواهد گشــت‪ ».‬مشاور مقام‬ ‫معظم رهبری با اشــاره به ایســتادگی و مقاومت در مقابل‬ ‫جریانات افراطی و تکفیری تاکید کرد‪« :‬ایران اسالمی در‬ ‫طول حدود شش سال گذشته در کنار ملت مظلوم منطقه‬ ‫در برابر توطئه دشــمنان که تضعیف کشورهای اسالمی‬ ‫و نابودی ملــت‪ ،‬منطقه و دولت های قانونــی انان را برای‬ ‫دســتیابی به اهداف شــوم خود دنبال می کردند و صلح و‬ ‫ثبات منطقه ای و بلکه جهانی را بر هم زدند مقاومت کرده‬ ‫و به لطف الهی تروریست ها و جریانات افراطی و تکفیری‬ ‫و حامیان انان نابود خواهند شد‪ ».‬والیتی در پایان افزود‪:‬‬ ‫«این گونه حوادث‪ ،‬عــزم جدی کشــورمان را در مبارزه با‬ ‫جریانات تروریســتی و ضرورت همکاری هــای جهانی را‬ ‫برای این مهم یاداوری می نماید و یقینا جریانات افراطی‬ ‫و تکفیری‪ ،‬تاوان ســنگینی را بــرای این اقــدام خواهند‬ ‫پرداخت‪».‬‬ ‫اقدام تروریست ها فاقد ارزش نظامی بود‬ ‫نماینده مردم تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشــهر و شمیرانات‬ ‫با اشــاره به اتفاقات در مقابل مجلس شــورای اسالمی‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ایــن اقدام تروریســتی فاقــد ارزش نظامی بوده‬ ‫اســت‪ ».‬الیاس حضرتی افــزود‪« :‬درب مراجعات یکی‬ ‫از راحت ترین محل هایی اســت که مردم می توانند برای‬ ‫سیاست‬ ‫مالقات با نمایندگان خود ارتباط برقــرار کنند و هر فردی‬ ‫می تواند از انجا وارد شود‪».‬‬ ‫وی ادامــه داد‪« :‬گروهک هــای تروریســتی از‬ ‫جمله داعش از مدت ها قبل به دنبــال انجام اقداماتی در‬ ‫کشورمان بود ولی همواره با رصد نیروهای مسلح و امنیتی‬ ‫اهداف شان نقشه بر اب می شد‪».‬‬ ‫نماینده مجلس دهم اظهار داشت‪« :‬چنین اقداماتی‬ ‫در اماکن عمومــی ان چنــان اهمیتی نــدارد و این قبیل‬ ‫اقدامات در اماکن عمومی بزدالنه و سخیف است‪».‬‬ ‫حضرتی گفــت‪« :‬به رغــم اینکه نماینــدگان چنین‬ ‫موضوعی را شــنیدند ولی تا پایان ساعات اداری جلسات‬ ‫صحن علنی ادامه داشــت و نمایندگان هیچ پشیزی برای‬ ‫چنین اقدامات تروریستی قائل نشدند‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ملت ایران شکست ناپذیر است و ملتی‬ ‫که چند هفته گذشته با حضور باشــکوه خود در انتخابات‬ ‫برگ زرین دیگری را خلق کردند به جهانیان پیام دادند که‬ ‫نظام و حکومت مورد اعتماد انان است و پشتیبان نظام و‬ ‫انقالب هستند‪».‬‬ ‫نماینده مردم تهران خاطر نشان کرد‪« :‬مردم ایران‬ ‫تجربه اقدامات تروریستی وحشی تر از این موارد را شاهد‬ ‫بوده اســت کــه در دهه ‪ 60‬توســط منافقین انجام شــد‪،‬‬ ‫بنابراین این مردم ابدیده شده اند و دشــمنان بدانند با این‬ ‫اقدامات ســخیف نمی توانند در کشــور ســرمایه گذاری‬ ‫کنند‪».‬‬ ‫حضرتی با بیان اینکه دشمنان بین المللی و منطقه ای‬ ‫در تــاش ضربــه زدن بــه کشــورمان هســتند‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫«نیروهای نظامی و امنیتی همواره در کمال هوشــیاری و‬ ‫بیداری تمام نقشه های گروهک های تروریستی را نقشه‬ ‫براب کرده اند و از این پس نیز با جدیت بیشــتری موارد را‬ ‫دنبال خواهند کرد‪».‬‬ ‫امار قطعی و نهایی‬ ‫بازتاب حمله تروریستی در تهران‬ ‫حمله تروریستی به مجلس شــورای اسالمی و حرم‬ ‫مطهر امــام خمینی (ره) در تهران بازتاب گســترده ای در‬ ‫رسانه های عربی داشت‪.‬‬ ‫ســی ان ان عربی نوشت‪« :‬تروریســت ها به تهران‬ ‫نفوذ کردند و مجلس ایران و حرم امام خمینی (ره) را مورد‬ ‫هجوم قرار دادند‪».‬‬ ‫الریــاض عربســتان نوشــت‪« :‬مســلحان مجلس‬ ‫شورای اسالمی ایران را به تیر بســتند و یک نفر خود را در‬ ‫حرم امام خمینی (ره) منفجر کرد‪».‬‬ ‫عکاظ روزنامه ســعودی نوشــت‪« :‬هفت کشته در‬ ‫دو حمله به مجلس شــورای اســامی و حرم مطهر امام‬ ‫خمینی (ره)‪».‬‬ ‫الغد پرس عراق با منتشــر کردن ویدئویی نوشــت‪:‬‬ ‫«هجوم بر مجلس ایران‪».‬‬ ‫العهد لبنان نوشت‪« :‬انفجارهای تروریستی پایتخت‬ ‫ایران را لرزاند‪».‬‬ ‫اســکای نیوز امارات متحده عربی نوشت‪« :‬حمله‬ ‫به مجلس ایران‪ /‬کشته‪ ،‬زخمی و انفجارهای انتحاری‪».‬‬ ‫القبس کویت نوشت‪ 12« :‬کشته و ‪ 39‬زخمی در اثر‬ ‫حمله داعش به مجلس ایران و حرم امام خمینی (ره)‪».‬‬ ‫المنار نوشت‪« :‬تجاوز تروریست ها به تهران به کشته‬ ‫شدن ‪ 12‬نفر منجر شد‪».‬‬ ‫المصری الیوم نوشت‪ 12« :‬کشته و ‪ 39‬زخمی در اثر‬ ‫تجاوز داعش به تهران‪».‬‬ ‫السومریه نوشت‪« :‬تیراندازی در حرم خمینی(ره) و‬ ‫کشته شدن چند نفر‪».‬‬ ‫الرای نوشت‪ 12« :‬کشته در اثر دو حمله تروریستی‬ ‫به تهران که داعش ان را برعهده گرفت‪».‬‬ ‫الغــد اردن‪« :‬داعــش به تهــران حملــه می کند و‬ ‫دست کم ‪ 12‬نفر را می کشد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫حدود ساعت ‪ 20‬دقیقه به ‪ 11‬از ناحیه غربی حرم‪ ،‬یعنی از ناحیه خلیج فارس‪،‬‬ ‫دو نفر عامل معاند با همراه داشتن امکانات مفصلی که در اختیار داشتند‪ ،‬وارد‬ ‫محوطه رینگ حرم می شوند‬ ‫سیاست‬ ‫معاون امنیتــی و انتظامی وزیر کشــور امار قطعی و‬ ‫نهایی قربانیان حادثه تروریســتی تهران را تا این ساعت‬ ‫‪ ۴۳‬مجروح و ‪ ۱۳‬شــهید اعــام کرد‪ .‬حســین ذوالفقاری‬ ‫طی سخنانی در برنامه تیتر شبکه خبر با بیان اینکه جریان‬ ‫تروریســتی در سه سال گذشــته تالش های زیادی برای‬ ‫ایجاد ناامنی در ایران کرده اند‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬در این مدت‬ ‫ده ها تیم تروریســتی را با اشــراف اطالعاتــی و نظامی و‬ ‫تالش نیروهای انتظامی از مرزها و داخل کشور دستگیر‬ ‫کرده یا منهدم کرده ایم‪».‬‬ ‫وی با اشــاره به حادثــه تروریســتی امــروز در حرم‬ ‫امام (ره) اظهار کرد‪« :‬هدف این تیم تروریســتی ان بود‬ ‫که وارد صحن حرم شود که خوشــبختانه نیروی انتظامی‬ ‫ حاضر در صحن حرم به انها مشــکوک می شــود و انان را‬ ‫پیش از رسیدن به شبستان و داخل حرم در محوطه بیرون‬ ‫ان محل به هالکت می رســاند که در نتیجه این عملیات‬ ‫تروریســتی ناکام می ماند و می توان گفــت از نظر فنی و‬ ‫تکنیکی نیروهای ما در این زمینه موفق عمل کردند‪».‬‬ ‫معاون امنیتــی و انتظامی وزیر کشــور با اشــاره به‬ ‫حادثه تروریســتی دیگری در مجلس شــورای اســامی‬ ‫اظهار کرد‪« :‬افراد این تیم تروریستی که مجلس را هدف‬ ‫قرار داده بودند مسیری را که محل ارباب رجوع بود که در‬ ‫واقع ساختمانی در کنار ساختمان مجلس شورای اسالمی‬ ‫اســت و به ان نیز راه دارد‪ ،‬انتخاب کردند و با به شهادت‬ ‫رســاندن ماموری که در کنــار در ورودی این ســاختمان‬ ‫قرار داشت وارد محوطه می شــوند و به محض ورود اکثر‬ ‫کســانی که در محل حاضــر بودند که بیشترشــان ارباب‬ ‫رجوع تشــکیل می داده اســت مــورد اصابــت گلوله قرار‬ ‫می دهند‪».‬‬ ‫ذوالفقاری ادامه داد‪« :‬هدف این گروه تروریســتی‬ ‫این بود که بــه صحن مجلس برســد اما نیروهای ســپاه‬ ‫بالفاصله مسیر صحن را پوشــش می دهند و ان را ایزوله‬ ‫می کنند که در نتیجــه روال کار مجلس به صورت طبیعی‬ ‫ادامه می یابد و واکنش به موقع نیروهای نظامی مســتقر‬ ‫در مجلس سبب می شود که این گروه تروریستی خود را با‬ ‫اسانسور به طبقه چهارم که دفتر نمایندگان است برسانند‬ ‫و درگیری در انجــا ادامه یابد‪ .‬در نتیجه گروه تروریســتی‬ ‫دوم هم در رســیدن به هدف شــان که صحن مجلس بود‬ ‫ناکام می مانند‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه اگر عملکــرد به موقع نیروهای‬ ‫نظامی نبود‪ ،‬امروز باید از چیزهای دیگــری درباره حادثه‬ ‫تروریســتی مجلس ســخن می گفتیم‪ ،‬اظهــار کرد‪« :‬ما‬ ‫تالش کردیم کــه فضا به ســمتی نرود تا تروریســت ها با‬ ‫اســتفاده از این فضا موقعیتی را ایجاد کننــد که به تعداد‬ ‫شهدای ما افزوده شود‪ ،‬بنابراین کار را با خونسردی و صبر‬ ‫پیش بردیم و همین موضوع سبب شد پایان یافتن مقابله با‬ ‫این عملیات تروریستی بیشتر طول بکشد‪».‬‬ ‫معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور با اشاره به اینکه‬ ‫در حادثه تروریستی حرم امام تعدادی از افراد نیز دستگیر‬ ‫شده اند‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬در حاشــیه حادثه تروریستی حرم‬ ‫امام(ره) تعدادی از افراد نیز دســتگیر شدند که براساس‬ ‫ادله بــود چراکه انان بــا دیدگاه های خودشــان در محل‬ ‫مشغول به شعار دادن بودند که دســتگیر شدند و در حال‬ ‫حاضر نیز وزارت اطالعات مشــغول کار کــردن روی این‬ ‫پرونده به افراد دســتگیر شده اســت که هویت انها نیز به‬ ‫زودی مشخص خواهد شد‪».‬‬ ‫ذوالفقاری با اشاره به راهکارهایی که از سوی شورای‬ ‫تامین شــهر تهران‪ ،‬اســتان تهــران‪ ،‬کشــور و دبیرخانه‬ ‫شــورای عالی امنیــت ملی بــرای جلوگیــری از رخ دادن‬ ‫دوباره چنین حوادثی درنظر گرفته شده است‪ ،‬اظهار کرد‪:‬‬ ‫«مردم نگران موضوع امنیتی شــدن فضای کشور نباشند‬ ‫چراکه تمرکز نیروهای ما برای یافتن اشــراف اطالعاتی‬ ‫بر تحرکات تروریســتی در منطقه و مرزهاســت و در مورد‬ ‫کنترل هایی که از لحاظ امنیتی در روزهای امنیتی ممکن‬ ‫است وجود داشــته باشــد از مردم می خواهیم که نگران‬ ‫نباشــند و فکر نکنند که قرار اســت اتفاقی بیفتد چراکه ما‬ ‫به دنبال اشراف اطالعاتی هستیم‪ ».‬وی با تاکید بر اینکه‬ ‫مردم به شایعات توجهی نکنند‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬ما اماده باش‬ ‫تقریبا سراسری را در کشور انجام داده ایم و تمام شوراهای‬ ‫تامین در اســتان ها و شهرســتان ها اماده باش هستند تا‬ ‫جلوی هرگونه اتفاقاتی از این دست گرفته شود‪ .‬ما امروز‬ ‫وقتی ســعی می کردیم صحنه حوادث رخداده در مجلس‬ ‫را کنترل کنیــم از ادامه یافتن روال عــادی مجلس لذت‬ ‫بردیم‪».‬‬ ‫معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور در پایان با اشاره‬ ‫به امار قطعی و نهایی قربانیان حادثه تروریستی امروز در‬ ‫تهران اظهار کرد‪« :‬در این حادثه تاکنون ‪ ۴۳‬مجروح و ‪۱۳‬‬ ‫شهید داشته ایم و درباره هویت تروریست های این حوادث‬ ‫نیز اقدامات اولیه صورت گرفته و تدابیری انجام شده است‬ ‫که به زودی نتایجش نیز اعالم می شود‪».‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫امنیت همچنان برقرار است‬ ‫گفت وگویمثلثباعباسسلیمینمین‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫رهبــر معظم انقــاب در ســالگرد ارتحــال امام‬ ‫صحبت هــای مهمــی را بیــن جمعیت عــزادار‬ ‫مطرح کردند‪ .‬ایشــان از اهمیت به یاد داشــتن‬ ‫وقایع دهــه ‪ 60‬گفتند و اینکه بایــد مراقبت کرد‬ ‫که جای جالد و شــهید عوض نشود‪ .‬شما که در‬ ‫جریان تاریخ نگاری و مطالعات تاریخی هستید‪،‬‬ ‫بفرمایید مخاطرات دهه ‪ 60‬چه مســائلی بودند‬ ‫که حضور مردم و تبعیتشــان از راه و مشی امام‬ ‫مانع از ان شــد خســارت ها و لطمات ها جدی به‬ ‫انقالب وارد شود؟‬ ‫اگر دهه ‪ 60‬را خوب بشناسیم‪ ،‬در واقع خدمات و‬ ‫تاثیرگذاری امام را در مسائل کشور تا حدودی درخواهیم‬ ‫یافــت‪ .‬در دهــه ‪ 60‬مــا بحران هــای جدی را پشت ســر‬ ‫گذاشــتیم‪ .‬بحران هایی که برخی ریشــه داخلی داشــت‬ ‫و برخی ریشــه بیرونی‪ .‬اینکــه امام توانســت جامعه ما را‬ ‫از همه این بحران ها به ســامت عبور دهــد و با کمترین‬ ‫هزینه بتواند بنیان یک نظام جدید سیاســی را بنا بگذارد‪،‬‬ ‫بحث بســیار با اهمیتی اســت‪ .‬در شــرایط کنونی‪ ،‬برخی‬ ‫بدون ترسیم ان شرایط‪ ،‬متاثر از هجمه ها عمل می کنند‪.‬‬ ‫یعنی اگر هجمه ای امروز نسبت به تاریخ انقالب اسالمی‬ ‫صورت می گیرد‪ ،‬بدون اینکه ان شــرایط را به خوبی برای‬ ‫ی که علیه تاریخ‬ ‫جامعه درک یا تبیین کنند‪ ،‬با جو و فضاساز ‬ ‫انقالب صورت می گیرد‪ ،‬همراه می شــوند‪ .‬مــن تیتروار‬ ‫برخی از موضوعاتی را که ما در دهه ‪ 60‬با ان مواجه بودیم‬ ‫شرح می دهم؛ اولین موضوعی که در دهه ‪ 60‬یا در انتهای‬ ‫دهه ‪ 50‬یعنی بالفاصله بعد از پیروزی انقالب اســامی با‬ ‫ان مواجه شــدیم‪ ،‬بحث تقابل بین مذهب و ملیت بود که‬ ‫برخی درصدد برامدند تا با دامــن زدن به این تقابل کاذب‬ ‫یک بار دیگر تجربیات خودشــان را در نهضت ملی شدن‬ ‫صنعت نفت به کار بگیرند‪ .‬ولی امــام با قدرت در برابر این‬ ‫موضوع ایســتاد هرچند برخی از یارانش خیلی این درایت‬ ‫امام را هضــم نکردند‪ .‬امام برای اینکــه بتواند مانع تکرار‬ ‫این تجربه تاریخی بشود‪ ،‬بســیاری از شاگردان خودش‬ ‫را دعوت به ســکوت و عدم موضع گیری نسبت به کسانی‬ ‫که به عنوان نماینــده جریان ملی مطــرح بودند‪ ،‬کردند‪.‬‬ ‫این موضع برای برخی شــاگردان امام قابل هضم نبود تا‬ ‫جایی که نامه هــای تند خصوصی را به امام می نوشــتند و‬ ‫از این امر به طور جدی گالیــه می کردند‪ .‬به عنوان نمونه‬ ‫می توانم نامه ای که مرحوم اقای هاشمی رفســنجانی به‬ ‫امام نوشــتند را مثال بزنم که بســیار نامه تندی اســت که‬ ‫در خاطرات اقای هاشــمی هم امــده و در ان نامه امام به‬ ‫انفجار دفتر حزب جمهوری‬ ‫اسالمی در دهه ‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫را‪ .‬این مسائل موجب شــد که ما از یک بحران جدی که‬ ‫ســرمایه گذاری گســترده ای حول ان صورت گرفته بود‬ ‫و ان گروه های مســلح با عناویــن مختلفی کــه قارچ وار‬ ‫روییده بودند‪ ،‬امام بســیار بردبارانه با اینها مواجه شدند و‬ ‫به تدریج شعارهای خلقی و مردمی اینها را از یدشان خارج‬ ‫کردند‪ .‬بحث بعدی که در ارتباط با ان امام نقش اساســی‬ ‫داشــتند‪ ،‬بحث القاط بود‪ .‬القاط هم تالش جدی داشت‬ ‫که خودش را به امام نزدیک کند‪ .‬این جریان سعی می کند‬ ‫پدرخواندگی بگیرد و درخواست مالقات بدهد و در مالقات‬ ‫هم بســیار هدفمند پذیرش رهبری را اعالم می کردند اما‬ ‫امام می دانستند که اینها اهداف دیگری را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫بنابراین در همان مالقات امام گفتند که اگر شــما اصول‬ ‫انقالب را بپذیرید من به دیدن شما می ایم‪ .‬همانجا در واقع‬ ‫یک عالمت سوالی در مورد اهداف شان قرار دادند به این‬ ‫مضمون که اگر شما از من تعریف کنید‪ ،‬مهم نیست بلکه‬ ‫باید به اصولی که مردم براساس ان انقالب کردند‪ ،‬پایبندی‬ ‫نشــان دهید‪ .‬جریان القاط هم که می توانســت خطرات‬ ‫جدی برای کشور ایجاد کند با بردباری امام نزدیک به سه‬ ‫سال ماهیتش بر بســیاری از جوانان روشن شد‪ ،‬درحالی‬ ‫که جاذبه هــای زیادی برای جوانان داشــت هم به لحاظ‬ ‫تشــکیالتی و همه به لحاظ حرف های جاذبی که مطرح‬ ‫می کردند یا حرف های نویی کــه از منابع مختلف غربی و‬ ‫شــرقی ترجمه می کردند‪ .‬یکی از مهمترین حرکت هایی‬ ‫که امام صورت دادند‪ ،‬تنظیم روابط جریانات فکری درون‬ ‫کشــور بود که پایبند به مصالح ملت بودند‪ .‬در ابتدای امر‬ ‫برخی عوامل نفوذی تالش جدی داشــتند که روابط بین‬ ‫جریانات درون انقالب را خصومت امیز کنند‪ .‬این جریانی‬ ‫که تالش داشــت روابط را یک روابط خصمانه قرار دهد‪،‬‬ ‫جریان مهدی هاشــمی بود که بعد از انقالب با ترور برخی‬ ‫از شخصیت ها از اصفهان ایجاد روابط خصمانه را شروع‬ ‫کرد‪ .‬روابطی که اصال جز با سالح نمی توانست بروز یا نمود‬ ‫پیدا کند‪ .‬بحرینی‪ ،‬رئیس کمیته اصفهان را به شــهادت‬ ‫رســاندند و برخی از نیروهای دیگر را مصدوم کردند و هر‬ ‫نوع کار خالف اخالق و انسانیت را علیه مخالفین فکری‬ ‫خودشــان مجاز دانســتند‪ .‬امام در اینجا ایستادگی جدی‬ ‫کردند که این جریان انحرافی باید حتما وضعیتش روشن‬ ‫شــود‪ .‬برای این کار امام هزینه بســیار باالیی را پرداخت‬ ‫کردند ولــی اصرار و پای فشــاری کردند تا توانســتند این‬ ‫جریان را از درون جریان انقالب پاک کنند‪ .‬اگر امام هزینه‬ ‫چنین خدمتی را متقبل نمی شد‪ ،‬طبیعتا هرگز نمی توانستیم‬ ‫این توسعه سیاسی را داشته باشیم‪ .‬یعنی همواره جریانات‬ ‫سیاســی درون انقــاب با ســاح بــا همدیگــر صحبت‬ ‫می کردند‪ .‬ان طور که مهدی هاشــمی تالش داشت که‬ ‫روابط را ان گونــه تنظیم کند ولــی امام حتی بــه بهای از‬ ‫دســت دادن یکی از مهمترین شاگردانش با این انحراف‬ ‫مقابله کرد و توانست که مانع از شکل گیری خصومت بین‬ ‫جریانات درون انقالب شــود و طبیعتا این امر برای کشور‬ ‫دستاوردهای بســیار باالیی داشــت‪ .‬اینکه توانستیم در‬ ‫مدت کوتاهی به یک تعامالت مثبــت در درون نیروهای‬ ‫فعال سیاسی نزدیک شــویم و انتخابات عمدتا در فضای‬ ‫ارام صــورت بگیرد‪ .‬درحالی که کشــورهای حاشــیه مان‬ ‫مثل پاکســتان همــواره در انتخابات خود تعــداد زیادی‬ ‫کشته می شدند‪ ،‬با وجود اینکه ســابقه زیادی در ارتباط با‬ ‫رقابت های پارلمانی در پاکســتان وجــود دارد اما در عین‬ ‫حال این کشــور هزینه زیادی بــرای انتخاباتش پرداخت‬ ‫می کــرد‪ .‬با حــذف جریان مهدی هاشــمی کــه انها هم‬ ‫بعدها روشن شد که انبارهای تســلیحات داشتند و در این‬ ‫خانه های امن کارهای طراحی های مختلف برای حذف‬ ‫فیزیکی‪ ،‬تخریب شخصیتی‪ ،‬صدور شــب نامه ها‪ ،‬جعل‬ ‫اسناد علیه دیگران و غیره انجام می دادند‪ .‬بنابراین یکی‬ ‫از خدمات بــزرگ امام حذف جریانی بود که می توانســت‬ ‫ارتباطات را مســموم کند و ان چنان نفــرت بین جریانات‬ ‫سیاســی به وجود بیاورد که ایــن جریانات هرگــز نتوانند‬ ‫تعامل سازنده ای را در کشــور دنبال کنند‪ .‬البته در جریان‬ ‫حذف مهدی هاشــمی و مجازات وی اتفــاق دیگری هم‬ ‫افتاد‪ .‬یعنی فقط این نبود که اقای منتظری از امام دلگیر‬ ‫شوند‪ ،‬به دلیل اینکه یکی از منصوبین ایشان به دستور امام‬ ‫محاکمه می شود‪ .‬چون مهدی هاشمی یکی از منصوبین‬ ‫اقای منتظری بود‪ ،‬بنابراین اقــای منتظری از امام فاصله‬ ‫گرفت و درواقع خودش کانونی برای ضدیت با امام شــد‪.‬‬ ‫یعنی از زمانی که برخی از جریانات ضد نهضت اســامی‬ ‫متوجه شــدند که بین امــام و اقای منتظــری در ارتباط با‬ ‫این گونه از مســائل اختالفاتی وجود دارد‪ ،‬از این فرصت‬ ‫استفاده کردند برای نفوذ در بیت اقای منتظری و دامن زدن‬ ‫به ناراحتــی ای که در اقای منتظری نســبت به امام ایجاد‬ ‫شده بود‪ .‬متاسفانه در نهایت منجر به این امر شد که اقای‬ ‫منتظری بعد از رحلت حضرت امام و در زمان حیات حضرت‬ ‫امام بسیار غیرصادقانه‪ ،‬حمالت متفاوت یا همه جانبه ای‬ ‫را نسبت به شخصیت امام داشتند‪ .‬البته این حمالت بسیار‬ ‫با گفتار دیگرشــان در تناقض بود حتی با بیانیه ای که بعد‬ ‫از رحلت حضرت امام منتشــر کردند و انچــه در خاطرات‬ ‫بیان شده بود در تناقض اشکار قرارداشــت‪ .‬ولی امام در‬ ‫این قضیه هیچ کوتاهی نکردند حتی این مطلب را به جان‬ ‫خریدند که نزدیک ترین شاگردشان از روی عداوت ورزی‬ ‫با ایشان دشمنی کرده و به شخصیت ایشان لطمه بزند اما‬ ‫ایشان از مصالح جامعه کمترین عدولی نداشته باشند‪.‬‬ ‫شــاید مهمترین تهدیــدی که در دهه شــصت‬ ‫متوجه انقــاب بود جنــگ تحمیلی محســوب‬ ‫می شود‪ ،‬انجا نیز ســربلند بودیم‪ .‬در این رابطه‬ ‫نیز توضیح بفرمایید‪.‬‬ ‫در دهه ‪ 60‬یکی از مســائل برجســته مدنظر امام‬ ‫بحث مدیریت جنگ بــود‪ .‬جنگی که بر ما تحمیل شــده‬ ‫بود‪ ،‬جنگی که با هــدف تجزیه ایــران و زمین گیر کردن‬ ‫انقالب اسالمی طراحی شده بود‪ .‬با مدیریت این تهاجم‪،‬‬ ‫مسیر جنگ عوض شــد یعنی ایران نه تنها با این مدیریت‬ ‫دیگر در موضع انفعال قرار نداشــت‪ ،‬بلکه در موضع برتر‬ ‫قرار گرفت و کار به جایی رسید که امریکایی ها و غربی ها‬ ‫مجبور شــدند تجهیزاتی را بــه صدام بدهند کــه خود ان‬ ‫سیاست‬ ‫دوگانگی متهم می شــود که از یکسو شاگردان خودش را‬ ‫در ارتباط با گرایش های وابســتگی بــه بیگانه‪ ،‬دعوت به‬ ‫داشتن موضع می کنند و از یک سوی با حمایت خودشان‬ ‫از اقــای بنی صــدر‪ ،‬راه دوگانه ای را در پیــش می گیرند‪.‬‬ ‫امام از ایــن نیش و کنایه هــا و انتقادات بســیار تند یاران‬ ‫خودشان خسته نمی شــوند و یک خط مشخصی را دنبال‬ ‫می کنند تا به هیچ وجــه درگیری بین ملیــون و مذهبیون‬ ‫که عامل یا زمینه ســاز کودتــای بیگانــگان در ‪ 28‬مرداد‬ ‫سال ‪ 32‬بود‪ ،‬تکرار نشود‪ .‬این مدیریت و درایت امام بود‪.‬‬ ‫هرچنــد جریانات مختلف ســعی می کردند بــر این قضایا‬ ‫بدمند و مدیریت امام را تضعیف کنند‪ .‬امام برخالف انچه‬ ‫امروز گفته می شــود‪ ،‬از ابتدای انقالب هیچ تعلق صنفی‬ ‫نداشتند‪ .‬بیشترین حمایت ها را در ابتدا از جریاناتی کردند‬ ‫که به هیچ وجه با روحانیت هم سنخی نداشتند ولی امام از‬ ‫انها حمایت و پشتیبانی کردند و به هیچ وجه نگذاشتند این‬ ‫ارایش نیروهای در صحنه به گونه ای باشد که گویا امام از‬ ‫یک صنف خاصی در ارتباط با اداره جامعه حمایت می کنند‪.‬‬ ‫مطلب بعدی که بسیار حائز اهمیت بود‪ ،‬در ابتدای انقالب‬ ‫مواجهه امام با گروه های مســلح بود‪ .‬گروه های مسلحی‬ ‫که به ســرعت شــکل گرفتنــد و از فرصت قیام گســترده‬ ‫مردمی استفاده کردند‪ ،‬برای اینکه سالح ها را پنهان کنند‬ ‫و بعد هم برای بازگرداندن ســاح ها اعالم عمومی شــد‪،‬‬ ‫این ســاح ها را برنگرداندند‪ .‬گروه های وابســته به شرق‬ ‫و غرب در قیام مردم شــرکت نکردند اما در داخل صفوف‬ ‫مردم امدند که وقتی مراکزی وابسته به رژیم پهلوی سقوط‬ ‫می کند‪ ،‬ســاح ها را بربایند و در نقاطی مخفی کنند و بعد‬ ‫از انها بــرای مقابله با مصالح ملت اســتفاده کنند‪ .‬امام در‬ ‫مورد این گروه ها بســیار مدبرانــه و بردبارانه عمل کردند‪.‬‬ ‫به گونه ای که به تدریج ماهیت اینها برای ملت روشن شد و‬ ‫ملت کامال به این جمع بندی رسید که نه تنها این گروه ها از‬ ‫حقوق انها نمی خواهند دفاع کنند بلکه همان وابستگی به‬ ‫قدرت ها را پی می گیرند‪ .‬این گروه ها خط تجزیه را دنبال‬ ‫می کردند و ملت این را متوجه شــد‪ .‬حتــی در مناطقی که‬ ‫توانسته بودند سازمان خودشــان را در انجا بسیار گسترده‬ ‫شــکل دهند مثل کردســتان‪ ،‬وقتی انتخابات برگزار شد‪،‬‬ ‫این گروه ها یعنــی چریک های فدایی خلــق و مجاهدین‬ ‫خلق اصال رای نیاوردنــد و درواقع با رای مــردم کنار زده‬ ‫شــدند‪ .‬این یکی از بحث های مهمی اســت که ما باید به‬ ‫ان توجه داشته باشیم که در دهه ‪ 60‬چگونه جریاناتی که‬ ‫به صورت حساب شــده عمل می کردند و تشکیالت قوی‬ ‫داشتند‪ ،‬بسیار با برنامه ســاح های مختلفی را در اختیار‬ ‫گرفته بودند اما با هوشمندی و درایت امام هیچ کدام از این‬ ‫گروه ها نتوانستند به اهداف خودشان برسند چراکه امام از‬ ‫همان ابتدا مردم را متوجه شعارهای انحرافی انها می کرد‪.‬‬ ‫یکــی از شــعارهای انحرافــی ایــن گروهک ها‬ ‫انحالل ارتش بود‪ .‬امام چطور با این خدعه انها‬ ‫را خنثی کرد؟‬ ‫بله‪ ،‬هم چریک های فدایی خلق و هم مجاهدین‬ ‫خلق و برخی از گروه های دیگر مسلح شعار انحالل ارتش‬ ‫را مطرح کردند که ارتش شاهنشــاهی و امریکایی است و‬ ‫وابسته به بیگانه است‪ ،‬بنابراین این ارتش باید منحل شود‬ ‫چون ضدمردمی و ضدخلقی اســت‪ .‬اما امام هوشمندانه‬ ‫فضاســازی اینها را بــه نوعی خنثــی کردند بــدون اینکه‬ ‫تقابلی ایجاد کنند‪ ،‬بــا این بحث مخالفــت کردند‪ .‬بعدها‬ ‫بر مردم کامال روشن شــد ان موقع که امام از ارتش دفاع‬ ‫می کردند‪ ،‬خیلی از افراد اهل نظر به این نظر امام با تردید‬ ‫می نگریســتند‪ .‬این گروه ها به پادگان هــا حمله می کنند‬ ‫و پادگان ها را خلع ســاح می کننــد‪ ،‬می گفتند که ما اهل‬ ‫تجزیه نیســتیم و خودمختاری می خواهیم ولی وقتی که‬ ‫شــروع به حمله به پادگان ها کردند کامال مشهود بود که‬ ‫اینها هدف تجزیه را دنبال می کنند و نه هدف خودمختاری‬ ‫‪2‬‬ ‫اهمیت دهه شصت و مخاطراتی که انقالب با انها‬ ‫مواجه شد و سالمت بیرون امد‪ ،‬از جمله موضوعاتی‬ ‫بود که رهبــر انقالب در ســالگرد ارتحال امــام به ان‬ ‫اشاره کرد‪ .‬بر همین اساس با عباس سلیمی نمین به‬ ‫گفت وگو نشستیم و وقایع ان دوران را مرور کردیم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫مشــکالت و مســائلی را برای غربی ها در منطقه به وجود‬ ‫اورد‪ .‬در مورد جنگ فقــط بحث مدیریت جنــگ نبود‪ .‬از‬ ‫میانه راه‪ ،‬برخی یک نوع مدیریت دوگانه در جنگ به وجود‬ ‫اوردند که می تــوان گفت دو اســتراتژی در مــورد جنگ‬ ‫به وجود امد‪ .‬یــک اســتراتژی اینکه جنگ حتمــا باید از‬ ‫طریق قدرت ملی ما ایرانیان حل و فصل شــود و دیگری‬ ‫اینکه در نهایت از طریق تعامالت با غرب به ویژه در راس‬ ‫ان امریکا حل و فصل شــود‪ .‬اما اســتراتژی امام این بود‬ ‫که ما با توان ملت مان جنگ را به یک سرانجامی برسانیم‬ ‫که به هیچ وجه دیگــر هیچ دشــمنی اراده تحمیل چنین‬ ‫تهاجماتی را به ما در اینده نداشــته باشد‪ .‬یعنی جرات این‬ ‫کار را به خودش ندهد و سرنوشتی برای مهاجم رقم بخورد‬ ‫که سرمشقی برای دیگر دشمنی ها باشــد‪ .‬این دوگانگی‬ ‫در مدیریت جنــگ‪ ،‬از جمله قوت های امام بــود که امام‬ ‫نگذاشــت انچه را که بعضی در داخل دنبــال می کردند‪،‬‬ ‫جنگ به چنین سرنوشتی گرفتار شود‪ .‬یعنی درست است‬ ‫که امام بــه دلیل مواجهه بــا واقعیت هــا قطعنامه ‪ 598‬را‬ ‫پذیرفتند اما در همــان بیانیه ای که در رابطــه با قطعنامه‬ ‫دادند‪ ،‬نکته تیز حمالت خودشان را متوجه امریکا کردند و‬ ‫از رزمندگان خواستند که تنفر خودشان را نسبت به امریکا‬ ‫حفظ کنند به عنوان قدرتی که جنگ را بر ما تحمیل کرده‬ ‫اســت‪ .‬این معادالت کسانی که می خواســتند جنگ را از‬ ‫طریــق دیپلماتیک دنبال کننــد و ایــن را در وادی ارتباط‬ ‫با امریکا قــرار دهند و نه تنها بحث جنگ از طریق کســب‬ ‫نظر مثبت امریکا حل و فصل شــود بلکه مقدمه ای برای‬ ‫تغییر رویکرد انقالب اسالمی نســبت به دشمنان بشریت‬ ‫باشد را نیز امام تا اخرین لحظه پذیرش قطعنامه مدیریت‬ ‫کردند‪ .‬البته به دلیل صداقت امام در این زمینه‪ ،‬مســائل‬ ‫جنگ از طریق دیپلماسی حل نشــد بلکه از طریق تقابلی‬ ‫که بین غرب و خود صدام به وجود امد ایــن اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫صدامی که سال ها در کانون توجه غرب قرار گرفته بود و‬ ‫همه امکانات من جمله تســلیحات شیمیایی در باالترین‬ ‫حد را داشت‪ ،‬اخرین مدل موشک های میراژ و تجهیزات‬ ‫دیگری که می توان فراوان از ان یاد کرد‪ ،‬در اختیار ارتش‬ ‫بعث عراق بود‪ ،‬این صدام بعد با خود غرب دچار مشکل شد‬ ‫چرا که او به زعم خودش خدمات جدی به غرب در مقابل با‬ ‫ایران داده بود و بعد یک نوع سهم خواهی می کرد‪ .‬نه تنها‬ ‫غرب در این سهم خواهی به یاری او نشتافت بلکه او را در‬ ‫یک دامی گرفتار کرد‪ .‬ســفیر امریکا در عراق در مالقاتی‬ ‫با صدام‪ ،‬صدام را تشــویق به اشــغال کویت کــرد‪ .‬یعنی‬ ‫رسما ســفیر امریکا به صدام اعالم کرد که ما در ارتباط با‬ ‫ادعــای مالکیت تان بر کویت دخالتــی نخواهیم کرد‪ .‬در‬ ‫واقع به صدام این پیام را داد که اگر شما‪ ،‬کویت را اشغال‬ ‫کنید‪ ،‬ما مداخله نخواهیم کرد‪ .‬این مساله موجب شد که‬ ‫کال زمینه حذف صدام فراهم شود و همین موضوع جنگ‬ ‫صدام با ایران را حل و فصل کرد واال اگر ما می خواستیم‬ ‫متکی به معادالت سیاسی در ارتباط با صدام باشیم‪ ،‬هیچ‬ ‫قابل اتکاء نبود و می توانســت به رغم همه توافقنامه های‬ ‫بین المللی که صورت گرفته بود باز هــم جنگ را با ایران‬ ‫اغاز کند‪ .‬بنابراین کســانی که مدعی هســتند جنگ را از‬ ‫طریق سیاسی حل و فصل کردند‪ ،‬این طور نبود یعنی انانی‬ ‫که امروز ادعا می کنند مســاله تهاجم به ایــران از طریق‬ ‫دیپلماتیک حل و فصل شد‪ ،‬خالف واقع است‪ .‬چون اگر‬ ‫می خواست براساس یک قراردادی این مساله حل و فصل‬ ‫شــود‪ ،‬صدام به هیچ قراردادی پایبند نبود‪ ،‬بالفاصله بعد‬ ‫از اینکه موقعیتش تغییر می کــرد‪ ،‬مجددا حمله می کرد‪،‬‬ ‫کمااینکه بعــد از پذیرش قطعنامه توســط مــا‪ ،‬مجددا با‬ ‫کمک و گشودن جبهه ای برای منافقین به ما حمله کرد‪.‬‬ ‫بنابراین به هیچ وجه من الوجوه این نبود و عامل اصلی که‬ ‫موجب سقوط صدام شد و معادالت این گونه رقم خورد که‬ ‫غربی ها مجبور شدند صدام را کنار بگذارند این بود که در‬ ‫طول چند سال امکانات مالی فراوانی در اختیار صدام قرار‬ ‫دادند‪ .‬یعنی عربســتان‪ ،‬کویت امارات و سایر کشورها را‬ ‫تشویق کردند که پول های هنگفتی در اختیار صدام قرار‬ ‫دهند‪ .‬غربی ها پیشرفته ترین تسلیحات مثل میراژ و غیره‬ ‫را در اختیارش قــرار دادند‪ .‬این توقعاتــی در صدام ایجاد‬ ‫کرد که در واقع پاســخ گفتن به این توقعات‪ ،‬بعد از پایان‬ ‫جنگ ممکن نبود‪ .‬بنابرایــن دامی برایش ایجاد کردند که‬ ‫او را در باتالق کویت فرو ببرنــد که بدین ترتیب هم اموال‬ ‫کویت را غارت کنند و هم صدام را به عنوان کسی که دیگر‬ ‫زمان تنبیهش فرا رسیده بود‪ ،‬مواخذه کردند‪ .‬بنابراین اگر‬ ‫مقاومت ملت ایران در ارتباط با جنگ نبود شرایط این گونه‬ ‫رقم نمی خورد که تضادهایی را بین صدام و پشــتیبانانش‬ ‫ایجاد کند‪ .‬یعنی عراق به کشوری حمله کرد که بیشترین‬ ‫کمک ها یا بخشی از کمک های قابل توجه را از ان کشور‬ ‫دریافت کرده بــود‪ .‬حتی امکانــات ارزی در اختیار صدام‬ ‫قرارداده بود‪ ،‬عــاوه بر امکانات مالــی و جاده هایش که‬ ‫مرتبا تسلیحات از ان جاده ها عبور و به سمت عراق سرازیر‬ ‫یک خوش باوری زیاد در دولت کنونی حاکم است که تصور نمی کند وقتی باب‬ ‫مذاکرات را باز می کند طرف مقابل اصال رویکردی جز تنش و استفاده از ابزار‬ ‫تروریسم و زورگویی در جهان ندارد‬ ‫می شد‪ ،‬اگر مقاومت ملت ایران نبود‪ ،‬این تضادها شکل‬ ‫نمی گرفت که انها خودشان مجبور شوند صدام را که مثل‬ ‫غولی از شیشــه بیرون اورده بودند‪ ،‬مجددا در شیشه کنند‬ ‫که خیلی کار راحتی نبود‪ .‬بنابراین ما توانستیم یک تحولی‬ ‫در منطقه با مقاومت مان ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫خنثی کــردن خطر منافقین هم در دهه شــصت‬ ‫اتفاق افتاد‪ .‬انها چه جنایت هایی انجام دادند که‬ ‫مردم متوجه ماهیت پلیدشان شدند؟‬ ‫اخرین عنایــت امام‪ ،‬در ارتباط بــا بحث منافقین‬ ‫بود‪ .‬منافقین نشــان دادند که می توانند ابــزار موثری در‬ ‫خدمت دشمنان ایران باشند‪ .‬از ابتدای انقالب در ارتباط‬ ‫با منافقین کــه راهبرد ترور را در ایران دنبــال کرده بودند‪،‬‬ ‫حتی قبل از شــورش مسلحانه شان در ســال ‪ 60‬با رافت‬ ‫بســیار زیادی مواجــه بودند‪ .‬ایــن رافت هم بــرای نظام‬ ‫سیاســی هزینه زیادی داشــت‪ .‬یعنی حکم همه اعضای‬ ‫مجاهدین خلق‪ ،‬اعدام بود چون یک گروه مســلحی بود‬ ‫که عالوه بــر اینکه ترورهایــی را در داخــل انجام می داد‬ ‫در خدمت بیگانــگان و صدام قرار گرفته بود و مســتقیما‬ ‫واحدی از ارتش بیگانه بود‪ .‬درحالی که در شــرایط جنگ‬ ‫اگر کسی حتی جاسوســی کند‪ ،‬حکم اعدام دارد چه رسد‬ ‫به اینکه سرباز ارتش بیگانه شود که قطعا اعدام صحرایی‬ ‫می شود‪ .‬ولی براساس فقه اسالمی هم حکم همه اعضای‬ ‫مجاهدین خلق اعدام بود‪ .‬اما با رافت برخورد می کردند‪،‬‬ ‫کسانی که می گفتند ما توبه کردیم‪ ،‬توبه انها را می پذیرفتند‬ ‫با وجود اینکه برخی از اینها تاکتیکی توبه می کردند‪ ،‬ازاد‬ ‫می شدند و باز دوباره دست به ســاح می بردند یا به عراق‬ ‫فرار می کردند و در انجا علیه ملت ایران جاسوسی و تخلیه‬ ‫تلفنی می کردند‪ .‬مراکز تجمع ســربازان ما را به عراقی ها‬ ‫لو می دادند و عراقی ها مبادرت به بمباران یا موشک باران‬ ‫می کردند‪ .‬بنابراین حکم این جماعت قطعا اعدام بود اما‬ ‫بسیاری از اینها اعدام نشدند و در زندان نگهداری می شدند‬ ‫به امید اینکه خودشان به بطالن راهی که در پیش گرفتند‪،‬‬ ‫واقف شوند‪ .‬یک مدت در زندان با انها کار شود و بفهمند‬ ‫که اشــتباه کردند‪ .‬با دشمنان بشــریت به خصوص در ان‬ ‫سال های اخر که با اسرائیل هم ارتباط برقرار کرده بودند‬ ‫و برای این رژیم هم از ایــران اطالعات برقرار می کردند‪،‬‬ ‫فقط برای اینکه اعضا متوجه ان واقعیت های سازمان شان‬ ‫شوند‪ ،‬اینها را به مجازات نمی رســاندند و امید داشتند که‬ ‫اینها توبه کنند‪ .‬اما بعد از قضیــه مرصاد که بعد از پذیرش‬ ‫صلح توســط ایران صورت گرفت‪ ،‬امام با قاطعیت حکم‬ ‫واقعی اینها را صادر کردند که هرکسی بر مواضع خودش‬ ‫باقی است‪ ،‬حکمش اعدام است‪ .‬بنابراین کمیته ای تعیین‬ ‫شــد که در ان کمیته اقایان نیری‪ ،‬پورمحمدی و اشراقی‬ ‫حضور داشــتند و این کمیته ســه نفره بایــد گزارش های‬ ‫مختلف را بررســی می کرد و اگر به اتفاق می رســیدند که‬ ‫فردی همچنان روی مواضع خودش حضور دارد از جمله‬ ‫اینکه از او ســوال می کردنــد که اگر ازاد شــوی دوباره به‬ ‫سازمانت می پیوندی یا خیر یا اینکه سازمانت را قبول داری‬ ‫یا خیر؟ طبیعتا با پاسخ انان متوجه می شدند که همچنان‬ ‫بر مواضع خودشان باقی هســتند یا خیر‪ .‬این نکته را هم‬ ‫یاداور شــوم که اقای رئیســی جزو گروه ســه نفره تهران‬ ‫برای ارائه گزارش بود و نه در ارتبــاط حکم صادر کردن‪.‬‬ ‫یعنی در هر شهری یک کمیته سه نفره تشکیل شد که انها‬ ‫راجع به وضعیت هر فرد مجاهد خلق گزارش می دادند که‬ ‫چگونه است‪ .‬یعنی تهیه گزارش می کردند‪ .‬اقای رئیسی‪،‬‬ ‫عضو کمیته تهران بودند‪ .‬ولی اقایان پورمحمدی‪ ،‬نیری‬ ‫و اشــراقی در واقع منتخب امام بودنــد و اینها حکم صادر‬ ‫می کردند و کســی دیگر نمی توانســت حکم صادر کند‪.‬‬ ‫یعنی ان کمیته هایی هم که در شهرستان ها شکل گرفت‪،‬‬ ‫فقط گزارشاتی را تهیه می کردند و این کمیته سه نفره ان‬ ‫گزارش ها را می خواندند و به جمع بندی می رسیدند‪ .‬حکم‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫گرفت و کارهای فراوانی در دهه ‪ 60‬انجام دادند‪ .‬در قضیه‬ ‫حمله به طبس مدافعین ما به شهادت رسیدند‪ .‬بچه هایی‬ ‫که بالفاصله رفتند و در ان منطقه حضور پیدا کردند توسط‬ ‫نیروهای نفوذی به شهادت رسیدند یعنی دستور دادند که‬ ‫هواپیماها به ان تجهیزات باقیمانده از امریکایی ها در انجا‬ ‫حمله کنند درحالی که نیروهای رزمنده ما انجا حضور پیدا‬ ‫کرده بودند و سوار بر کار بودند‪ ،‬بالفاصله به نیروی هوایی‬ ‫دستور داده شــد که در چند نوبت حمله کنند‪ .‬می خواهم‬ ‫بگویم از این مظلومیت ها فراوان در تاریخ دهه ‪ 60‬داریم‪.‬‬ ‫منتها چون تبیین نشــده‪ ،‬به راحتی برخــی می توانند جای‬ ‫جالد و شهید را عوض کنند‪ ،‬انهم به خاطر مطامع سیاسی!‬ ‫در اینده به دلیل خصومت ها این کارها بســیار گسترده تر‬ ‫می تواند صورت بگیرد بنابراین بر ما الزم است با مطالعه و‬ ‫تبیین تاریخ برای ایندگان نقش امام روشن شود که چقدر‬ ‫حیات امام پربرکت بود و چه خطراتی را از ســر جامعه دور‬ ‫کرد‪ .‬شــما ببینید! اگر مجاهدین خلق بر این کشور حاکم‬ ‫می شدند واقعا چه حکومتی را تشکیل می دادند؛ یک گروه‬ ‫با یک حصار اهنین که شــاید دیکتاتورترین نیروها هم به‬ ‫حد انها نرسند‪ .‬امام به راحتی توانست تهدید این جریان را‬ ‫از سر ملت ایران دور کند‪ .‬مهدی هاشمی کسی بود که از‬ ‫هیچ جنایتی دریغ نمی کرد‪ .‬امام تهدید این جریان را هم از‬ ‫سر ملت دور کرد و مصادیق اینگونه فراوان است که حتی‬ ‫اگر مهدی هاشمی حاکم می شد‪ ،‬یعنی بعد از فوت امام‪،‬‬ ‫اقای منتظری به رهبری می رسید‪ ،‬مهدی هاشمی اولین‬ ‫کسی را که ترور می کرد خود اقای منتظری بود و قدرت را‬ ‫به دست می گرفت و یک استبداد حزبی را حاکم می کرد‪.‬‬ ‫این جریان ‪ 27‬قتل را قبل و بعد از انقالب صورت داده بود‬ ‫بنابراین به راحتی هر جنایتی را مرتکب می شــد‪ .‬وقتی ما‬ ‫اینها را تبیین نمی کنیم و خدمات بســیار پربار و برجســته‬ ‫امام را به این کشــور حتی بعد از انقالب برای مردم روشن‬ ‫نمی کنیم‪ ،‬طبیعتا هم امکان جعل ان در کشور وجود دارد‬ ‫و هم ما قدردان وجود چنین شخصیتی که با قاطعیت تمام‬ ‫و با امادگی کامل برای پرداخت هزینه از طرف خودش به‬ ‫نفع جامعه حاضر بود که زیر بار مســئولیت ها یا مشکالت‬ ‫ســنگین در انقالب برود‪ ،‬نیستیم و شــناخت الزم را پیدا‬ ‫نمی کنیم‪ .‬و تاســف بار تر اینکه حتی جعل می کنیم یعنی‬ ‫یکــی از نامزدهای انتخابات ریاســت جمهوری ســخنی‬ ‫گفت که ظلــم به دوران حیــات حضرت امام بــود چراکه‬ ‫اصال اینطور نبود‪ .‬ما می توانســتیم حکم اســام را بعد از‬ ‫دســتگیری هر عضوی از مجاهدین خلق پیاده کنیم ولی‬ ‫نکردیم‪ .‬حتی برخــی از عزیزترین یاران انقالب توســط‬ ‫همان تواب ها شــهید می شــدند‪ .‬یعنــی می گفتند که ما‬ ‫تواب هســتیم و ازاد می شــدند ولی بعــد می رفتند همان‬ ‫شخصیت هایی که زمینه ازادی شان را فراهم کرده بودند‪،‬‬ ‫ترور می کردند‪ .‬ایا این واقعا ظلم نیست که این همه رافت‬ ‫به خرج داده شده باشــد و این همه بردباری برای هدایت‬ ‫انها شده باشــد ولی بیان شود که طی ســال های گذشته‬ ‫فقط کارمان اعمال خشونت بوده است؟ این ظلم به تاریخ‬ ‫انقالب و رهبری امام اســت به خاطر اینکه اصال با تاریخ‬ ‫مطابقت ندارد‪.‬‬ ‫پــس از ســا ل های طوالنــی بعــد از حــوادث‬ ‫تروریســتی دهه ‪ ،60‬روز چهارشــنبه ‪ 17‬خرداد‬ ‫شاهد دو واقعه تروریستی در تهران بودیم‪ .‬نگاه‬ ‫شما درباره این دو اتفاق چیست؟‬ ‫این دو اتفاق برقــراری امنیت در ایــران را بر هم‬ ‫نخواهد زد‪ .‬وقتی ما درباره مسائل منطقه موضعی را اتخاذ‬ ‫می کنیم که بحران و تنش در میان کشــورهای اســامی‬ ‫وجود نداشته باشــد‪ ،‬برخالف موضع ما‪ ،‬صهیونیست ها‬ ‫که از طریق عملیات ضربتی در غزه و لبنان نتوانســتند به‬ ‫اهداف خودشان برسند و شکســت های جدی را متحمل‬ ‫شــدند برای تضعیف جبهــه مقاومــت به اجــرای برنامه‬ ‫درازمدت تنش افرینی رو اوردند‪ .‬موضع ایران درست مقابل‬ ‫این تنش افرینی بود‪ .‬درست وقتی تنش بین روابط قطر و‬ ‫عربســتان رخ داد موضع ایران حفظ ارامش به نفع جهان‬ ‫اســام و ایجاد تنش را به نفع صهیونیســت ها اعالم کرد‬ ‫اما سعودی ها که امروز به متحد راهبردی صهیونیست ها‬ ‫تبدیل شدند مسیر تنش افرینی را دنبال می کنند‪ .‬اگر این‬ ‫دو حرکت تروریستی می خواست ســروصدایی ایجاد کند‬ ‫باید روز ســالگرد ارتحال حضرت امام (ره) انجام می شد‬ ‫و راحت تر هم می توانستند این کار را انجام دهند‪ ،‬اما این‬ ‫افراد دقیقا بعــد از موضع ایران درباره لــزوم حفظ ارامش‬ ‫منطقه و نفی تنش افرینی به ایران گسیل داشته شدند واال‬ ‫اگر این اتفاق ارتباطی با موضع ایران نداشــت باید حتما‬ ‫این حادثه روز ‪ 14‬خرداد در ایران رخ می داد‪ .‬پس موضع‬ ‫بحق ایران با واکنش امریکایی ها و سعودی ها مواجه شد و‬ ‫نشان داد منطق خیلی در جبهه مقابل ما یعنی امریکایی ها‬ ‫و ســعودی ها خریدار ندارد‪ .‬در حالیکه مــا تالش کردیم‬ ‫تنش بین قطر و عربستان ارام شود اما جبهه مقابل ما چنین‬ ‫مشی ای را نمی پسندد‪ .‬برخی در داخل تصور می کنند اگر‬ ‫با این کشورها با منطق صحبت کنیم می توانیم مشکالت‬ ‫خود و دیگــران را حل کنیم اما این حوادث نشــان داد که‬ ‫تصورات این چنینی خیلی ساده اندیشانه است‪ .‬اصال انها‬ ‫بنا ندارند ارامش در جهان به ویژه منطقه خاورمیانه حاکم‬ ‫شــود چون فروش تســلیحاتی و تضعیف جهان اســام‬ ‫از طریــق ایجاد تنش ممکــن خواهد بود‪ .‬غــرب بنا دارد‬ ‫ملل اســامی را تضعیف کند‪ .‬خب طبیعتا گروهک های‬ ‫تروریســتی را به وجود می اورند و به کشــورهای مختلف‬ ‫اعزام می کنند یا بین کشورها دست به ایجاد تنش می زنند‪.‬‬ ‫سیاست انها براساس تضعیف اسالم است‪ .‬این حوادث را‬ ‫بعد از موضع ایران نسبت به حفظ ارامش بین عربستان و‬ ‫قطر‪ ،‬سعودی ها با چراغ سبز امریکایی ها علیه ایران دامن‬ ‫زدند‪ .‬این اتفاق باید ما را به یک جمع بندی دقیق تر نسبت‬ ‫به مســائل جهان فعلی نائل کند هم اینکه تصور نکنیم از‬ ‫طریق دیپلماسی می توانیم مســائل را حل کنیم بلکه باید‬ ‫امادگی برای مواجهه با رذالت های غرب داشــته باشیم‪.‬‬ ‫این رذالت هــا چند روز بعد از پیروزی انقالب اســامی در‬ ‫کشور ایجاد شد‪ .‬عوامل امریکا دست به ترورهای متعدد‬ ‫در ایران زدند‪ .‬مــدت زیادی از پیروزی انقالب اســامی‬ ‫نگذشته بود که ترور شهید مطهری اتفاق افتاد و بعد از ان‬ ‫ترورها گسترش یافت‪ .‬اول ســعی کردند شخصیت های‬ ‫برجســته نظام را ترور کنند امــا اتفاق نیفتــاد و بعد ترورها‬ ‫متوجه ادم های عــادی جامعه شــد چون مــردم از نظام‬ ‫جمهوری اسالمی ایران حمایت می کردند‪ .‬هدف ترورهای‬ ‫اخیر هم خنثــی کردن موضــع ارامش بخــش جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در منطقه بود‪ .‬البته باید پیش بینی های الزم‬ ‫صورت می گرفت اما مسئوالن امنیتی کشور دقت الزم را‬ ‫نداشــتند‪ .‬انها باید حتما احتمال این اتفــاق را می دادند‪.‬‬ ‫یک خوش بــاوری زیــاد در دولت کنونی حاکم اســت که‬ ‫تصور نمی کند وقتی بــاب مذاکرات را بــاز می کند طرف‬ ‫مقابل اصال رویکردی جز تنش و استفاده از ابزار تروریسم‬ ‫و زورگویی در جهان ندارد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫امام در این زمینه واقعا برخورد با یــک فتنه بنیان کن بود‪.‬‬ ‫فتنه ای که درواقع از پشتیبانی اسرائیل‪ ،‬عربستان‪ ،‬امریکا‬ ‫و همه دشــمنان ایران برخوردار بود و تسلیحات فراوانی‬ ‫هم در اختیار گرفته بود‪ .‬پادگان های گســترده ای را هم‬ ‫در عراق در اختیار گرفته بود و این می توانست یک تهدید‬ ‫جدی برای ملت ایران باشد‪ .‬امام حکمی را در اینجا صادر‬ ‫کردند ولی متاسفانه به تعبیر بسیار هوشمندانه مقام معظم‬ ‫رهبری در روز چهاردهم خرداد امسال‪ ،‬برخی امدند جای‬ ‫جالد و شهید را تغییر دادند‪ .‬این مجاهدین خلق بودند که‬ ‫با اطالعاتی که به صدام می دادند‪ ،‬موجب شهادت افراد‬ ‫زیادی می شدند‪ .‬در اروپا نشسته بودند و مرتبا تلفنی تخلیه‬ ‫اطالعاتی می کردند‪ .‬مثال جویا می شدند که ایا قطار نیروی‬ ‫مردمی که از تهران حرکت کرده به اندیمشــک رسیده یا‬ ‫خیر؟ زمان حرکت قطار را و اینکه در کدام پادگان مســتقر‬ ‫شده اند را به صدام می دادند و صدام مبادرت به زدن قطار‬ ‫یا پادگان محل استقرار نیروها می کرد‪ .‬اینها واقعا جالدان‬ ‫ملت ایران بودند‪ .‬اما متاسفانه در ان مقطع اقای منتظری‬ ‫به دلیل کینه ای که از امام به دل گرفته بود‪ ،‬به حکم امام‬ ‫ایراد گرفت و در واقع به طور غیرمستقیم از مجاهدین خلق‬ ‫دفاع پررنگی به عمل اورد‪ .‬انچه جای تاســف بسیار زیاد‬ ‫داشــت اینکه در انتخابات این دوره هم متاســفانه همان‬ ‫اقدام اقای منتظری تکرار شــد و با وجود اینکه هیچ کدام‬ ‫از نامزدها در ان قضیه در دســتور حکم نقشــی نداشتند و‬ ‫اصال در مقام قضاوت هم نبودنــد‪ ،‬جریان را طور دیگری‬ ‫جلوه دادند‪ ،‬گویی یک جریان سیاســی دیگــری در این‬ ‫قضیه نقش داشته و متهم شــد که ان طرف هم به خاطر‬ ‫اینکه نمی خواست حکم امام زیر سوال برود‪ ،‬در این زمینه‬ ‫سکوت کرد که سکوت بسیار ارزشمندی بود‪ .‬ملت ایران‬ ‫در دهه ‪ 60‬قربانی جنایات بسیار زیادی شدند‪ .‬امام انصافا‬ ‫با بردباری و حلم و رافت فــراوان با اینها برخورد داشــتند‬ ‫که هیچ کشــوری چنین رافتی از خودش نشــان نمی داد‬ ‫همانطور کــه در جنگ جهانی دوم دیدیم که کشــورهای‬ ‫اروپایی نسبت به جاسوســان خود چگونه عمل می کردند‬ ‫چه رسد به کســانی که سالح در دســت بگیرند و در جبهه‬ ‫مقابل علیه کشور خودشــان بجنگند‪ .‬حتی اگر جاسوسی‬ ‫مختصری می کردنــد و اطالعات مختصری به دشــمن‬ ‫می دادند حکم شــان قطعی اعدام بود‪ .‬این رافت نادیده‬ ‫گرفته شــد و به گونه ای به خاطر قدرت مــادی که برخی‬ ‫برای شــان امروز خیلی بااهمیت شده‪ ،‬حقیقت دهه ‪ 60‬را‬ ‫وارونه جلوه کردند و این شایسته نبود‪.‬‬ ‫به نظر شــما باید چــه کرد کــه ایــن اتفاقات به‬ ‫فراموشی سپرده نشود؟ یعنی اینجا نقش هنر و‬ ‫رسانه ملی در انتقال واقعی و باورپذیری و اقناع‬ ‫نسل جوان چطور باید باشد؟‬ ‫باید تاریخ جدی گرفته شود‪ .‬مثال فیلم «نیمروز»‬ ‫که راجع به مجاهدین خلق ســاخته شــد بــا اینکه خیلی‬ ‫خیلی شفاف نیســت و عقبه قضیه را خیلی روشن نکرده‪،‬‬ ‫مجاهدین خلق را خیلی قدرتمند نشــان داده‪ ،‬درحالی که‬ ‫قدرتمند نبودنــد و نیروهایی بودند که حضــور و ارتباطاتی‬ ‫داشتند و تنها نفاق به خرج دادند‪ .‬کسانی که امروز با شما‬ ‫دوســت هســتند و بعد تغییر پیدا می کنند و نفاق به خرج‬ ‫می دهند به راحتی می توانند به شــما ضربــه بزنند‪ .‬قبل از‬ ‫انقالب صفوف اینها در درون نیروهای مذهبی بود و ارتباط‬ ‫داشتند و در یک مسجد و حسینیه با هم فعالیت می کردند‪.‬‬ ‫فقط توانســتند با نفاق بیاینــد و از حســن نظر و یک نوع‬ ‫بزرگواری دوستان سابقشان استفاده کنند و بگویند که ما‬ ‫نیستیم و چند صباحی متاثر از مجاهدین خلق شدیم و اینها‬ ‫بزرگوارانه این سخن را پذیرفتند‪ .‬بنابراین ان فیلم ماجرای‬ ‫نیمروز خیلی هم واقعیت ها را ریشــه یابی نمی کند ولی با‬ ‫این وجود یک گام بلندی است در شناخت تاریخ‪ .‬ما در این‬ ‫قضیه خیلی ضعف داریم‪ .‬کودتاهای متعددی که صورت‬ ‫در حالیکه ما تالش کردیم تنش بین قطر‬ ‫و عربستان ارام شــود اما جبهه مقابل ما‬ ‫چنین مشــی ای را نمی پسندد‪ .‬برخی در‬ ‫داخل تصور می کنند اگر با این کشورها با‬ ‫منطق صحبت کنیم می توانیم مشکالت‬ ‫خود و دیگران را حل کنیم اما این حوادث‬ ‫نشــان داد که تصورات این چنینی خیلی‬ ‫ساده اندیشانه است‬ ‫سیاست‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست‬ ‫تحریف دهه ‪60‬‬ ‫تالش دشمن برای تطهیر تروریست ها‬ ‫علی وحیدی‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪3‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی در بیانات سالروز رحلت‬ ‫امام خمینی (ره) به تبیین و تفسیر اصول تفکر امام خمینی‬ ‫می پردازنــد؛ بــه دلیل انکــه «انگیزه های» جــدی برای‬ ‫تحریف شــخصیت امام و تحریف انقالب اسالمی وجود‬ ‫دارد که تکرار ابعاد منظومه فکری امام خمینی (ره) مجال‬ ‫«تحریف» را از تحریف کنندگان می گیرد و درســی برای‬ ‫«روحیه و ذهن و عمل انقالبی»است؛ پیش از این نیز رهبر‬ ‫معظم انقالب اســامی در قالب دوگانه «امامِ تاریخی یا‬ ‫جابه جایی جایگاه های تاریخی در میــان افکار عمومی را‬ ‫روایت می کردند‪.‬‬ ‫دهه مظلومیت‬ ‫رهبر معظم انقالب اســامی در بخشــی از سخنان‬ ‫خود؛ از یــک گام دیگر خــط تحریف عالوه بر اســتمرار‬ ‫تحریف خط امام(ره) خبر دادنــد و ان تحریف رخدادهای‬ ‫دهه شصت است؛ ایشــان دهه شصت را دهه ازمون های‬ ‫بزرگ و دهه پیروزی های بزرگ دانســتند و اظهار داشتند‪:‬‬ ‫اول‬ ‫«ان مربوط بــه دهه ‪ ۶۰‬اســت؛ دهه ‪ ۶۰‬یعنــی دهه ّ‬ ‫پیروزی انقالب و دهه حیات بابرکت امام بزرگوار‪ .‬برادران‬ ‫الهی‪ ،‬روحیه رهایی بخش جهانی در برابر اســتکبار ایجاد‬ ‫کرده بود؛ هراســی همیشــگی کــه در طول تاریــخ برای‬ ‫اســتکبار اســتمرار خواهد داشت و کالم ایشــان ارامشی‬ ‫همه جانبه برای مظلومان عالــم ‪ .2‬عنصر مردم‪ :‬در دهه‬ ‫شصت که دهه ازمون های بزرگ بود؛ مردم با قدرت باالی‬ ‫بسیج شوندگی هرگونه تهدید در برابر نظام را ناکام گذاشتند‬ ‫و ازمون ها پیروز و سربلند شدند ‪ .3‬دشمن‪ :‬دشمنان نظام‬ ‫در دو عرصه اقتصــادی و نظامــی وارد جدال بــا انقالب‬ ‫اسالمی شده بودند؛ انان تحریم های جدید در قبال مردم را‬ ‫وضع کرده بودند و از سوی دیگر در دو محور جنگ تحمیلی‬ ‫از ســوی عــراق و فعالیــت گروهک های نفاق در کشــور‬ ‫خواهان براندازی نظام بودند و ناکام شدند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫جالد عصر ما‬ ‫امام تاریخ ساز» از تالش ها برای فراموش انگاری خط امام‬ ‫خمینی (ره) در جامعه هشدار داده بودند و در سخنان اخیر‬ ‫ایشــان‪ ،‬بار دیگر این دوگانه در گزاره مهــم «امام میراث‬ ‫فرهنگی نیست؛ بعضی به امام به چشــم میراث فرهنگی‬ ‫نگاه می کنند‪.‬‬ ‫امام زنده اســت؛ امام‪ ،‬امام ما است؛ امام‪ ،‬پیشوای‬ ‫ما است؛ امام‪ ،‬در مقابل ما اســت‪ .‬بله‪ ،‬جسم امام نیست‪،‬‬ ‫ّاما ســخن امام و راه امــام و فکر امــام و نفَس امــام زنده‬ ‫اســت؛ با این چشــم به امام نگاه کنیــد و از او بیاموزید»‬ ‫بیان شد‪.‬‬ ‫رهبر معظــم انقــاب اســامی‪ ،‬در ســخنان خود‬ ‫دوگانه های جدی متناســب بــا وضعیت گذشــته‪ ،‬حال و‬ ‫اینده کشور بیان داشتند؛ دوگانه هزینه «چالش‪/‬سازش»‬ ‫پیرامون چگونگی مواجهه با قدرت های استکباری بر مبنای‬ ‫منافع ملی و اتیه هر یک از این دو رویکرد‪ ،‬دوگانه «ظرفیت‪/‬‬ ‫عدم ظرفیت» بیان الگوهای رفتاری متناســب با ظرفیت‬ ‫پذیرش شکست در رقابت سیاسی که نمونه ان در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم به وقاحت سیاسی و در انتخابات اخیر‬ ‫به نجابت سیاســی از منظر تحلیلگران سیاسی تعبیر شد و‬ ‫دوگانه «شــهید‪/‬جالد» که تالش های تحریف امیز برای‬ ‫و خواهران عزیز! دهه ‪ ،۶۰‬یک دهه مظلوم اســت؛ دهه‬ ‫تعیین کننده در سرنوشــت ایران و ایرانی‪ ،‬دهه فوق العاده‬ ‫حســاس و درعین حال ناشــناخته و اخیرا به وسیله‬ ‫مهم و ّ‬ ‫برخی از بلندگوها و صاحبان بلندگوها مــورد تهاجم؛ دهه‬ ‫‪ ۶۰‬را مورد تهاجم قرار می دهند‪ .‬دهه ‪ ،۶۰‬دهه ازمون های‬ ‫بزرگ و دهه پیروزی های بزرگ است‪».‬‬ ‫در دهه ‪ ،60‬ســه عنصــر نقش جدی بــرای هدایت‬ ‫تحوالت ایفا می کردند؛‬ ‫‪ .1‬رهبر نظام اســامی‪ :‬امام خمینی (ره) با رهبری‬ ‫حکیمانه مانع از شــکل گیری هرگونه اقدامات ناهمسو با‬ ‫حاکمیت می شدند؛ جذابیت امام خمینی (ره) با ارمان های‬ ‫خط تحریف دهه ‪ 60‬فعالیت خود را ادامه‬ ‫خواهند داد؛ اما رخــداد ‪ 17‬خرداد ‪1396‬‬ ‫تلنگــری به افراد همســو با انان اســت؛‬ ‫جالدهای عصــر ما در قلــب تهران یک‬ ‫گوشــه کوچک از رخدادهای دهه ‪ 60‬را‬ ‫تکرار کردند‬ ‫یکی از محورهای مهم ســخنان رهبر معظم انقالب‬ ‫تحریف رخدادهای دهه شــصت بود؛ ایشــان فرمودند‪:‬‬ ‫«در دهه ‪ ،۶۰‬م ّلت ایــران و جوان های ما ان چنان محکم‬ ‫ایســتادند که بر همه اینها پیروز شــدند‪ .‬این خیلی مساله‬ ‫مهمی اســت‪ .‬من توصیــه می کنم بــه کســانی که اهل‬ ‫فکرند‪ ،‬اهل تاملنــد و راجع به دهــه ‪ ۶۰‬قضاوت می کنند‪،‬‬ ‫جای شهید و جالد عوض نشــود! در دهه ‪ ،۶۰‬م ّلت ایران‬ ‫مظلوم واقع شد؛ تروریســت ها و منافقین و پشتیبان های‬ ‫انها و قدرت هایی که انها را به وجود اورده بودند و دائما در‬ ‫انها میدمیدند‪ ،‬به ملت ایران جفا کردند‪ ،‬بدی کردند؛ ملت‬ ‫ایران در موضع دفاع قرار گرفت‪ ،‬اما دفاع کرد و پیروز شد و‬ ‫بحمدالله ان توطئه های انها را خنثی کرد‪ .‬این [درباره ی]‬ ‫دهه ‪ .۶۰‬جوان های ما ایستادند‪ ،‬امام بزرگوار با ان چهره‬ ‫نورانی‪ ،‬با ان قلب خداباور‪ ،‬با ان عزم راسخ ایستاد و بر همه‬ ‫این مشکالت فائق امد‪».‬‬ ‫تالش ها بــرای تحریــف رخدادهای دهه شــصت‬ ‫همچنــان ادامه دارد؛ انان پس از ســی ســال در تکاپوی‬ ‫جایگزینی جالد با شهید هستند‪ .‬گام اول را بیت منتظری‬ ‫با کینه از انقالب اسالمی برداشت و پس از ‪ 19‬سال فایل‬ ‫صوتی منتشر ســاخت که به فضاسازی گســترده ای علیه‬ ‫نظام در خصــوص حوادث ســال ‪ 67‬منجر شــد؛ فضای‬ ‫رقابــت انتخابــات ریاســت جمهوری دوازدهم بسترســاز‬ ‫اقدامات دیگری در راســتای اهداف را مهیا ســاخت و در‬ ‫متن های اموزشی کمپین ها انتخاباتی با ادبیات همسو با‬ ‫خط انتقام از انقالب‪ ،‬نامزد رقیب را نقش افرین در اجرای‬ ‫حکم تروریست ها بدون دادرسی عادالنه معرفی می کرد تا‬ ‫شرایط برای پیروزی سیاسی مقطعی یک نامزد مهیا شود اما‬ ‫از خسارت محض به انقالب اسالمی اغماض می شد و از‬ ‫سوی دیگر با سخنانی که زمینه ساز فعال سازی گسل های‬ ‫قومی در انتخابات هشدار هایی از جانب رهبر معظم انقالب‬ ‫اسالمی در جلسه عمومی مطرح گردید‪.‬‬ ‫خط تحریف دهــه ‪ 60‬فعالیت خــود را ادامه خواهند‬ ‫داد؛ اما رخداد ‪ 17‬خرداد ‪ 1396‬تلنگری به افراد همســو با‬ ‫انان اســت؛ جالدهای عصر ما در قلب تهران یک گوشه‬ ‫کوچــک از رخدادهــای دهــه ‪ 60‬را تکرار کردنــد؛ که به‬ ‫شهادت ‪ 12‬نفر انجامید؛ تا نشــان بدهد خط تحریف اگر‬ ‫خواهان سازش با منابع اصلی تامین زیست گروهک های‬ ‫تروریستی اســت؛ باید شاهد شــهادت هم وطن هایمان‬ ‫باشید؛ اینجا که تعامل ســازنده معنای تلخ ذلت را به خود‬ ‫می گیرد؛ هرچند این رخــداد ناگوار بود ولی باید ســرمایه‬ ‫برای وحدت ملــی در قبال سیاســت مبــارزه همه جانبه با‬ ‫استکبار باشد‪.‬‬ ‫قرائتصحیح‬ ‫واقعیات دهه ‪ ۶۰‬را باید واقع بینانه به نسل سوم و چهارم انقالب منتقل کرد‬ ‫سعید صدراییان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪4‬‬ ‫دهه ‪ ۶۰‬را می توان دهه بحران های پس از انقالب‬ ‫نامید‪ .‬دهه شــصت دهه مبارزه با تروریست ها از یک سو و‬ ‫جنگ از سوی دیگر است‪ .‬دهه شــصت دهه تعارضات و‬ ‫دشمنی های مســتکبرین جهان با انقالب نوپای ایران در‬ ‫عرصه های مختلف به شمار می رود‪ .‬اهمیت باالی توجه به‬ ‫تحوالت دهه شصت و قرائت صحیح از رهبر معظم انقالب‬ ‫در ســخنرانی ‪ 14‬خرداد در حرم حضرت امام(ره) که اشاره‬ ‫کردند‪« :‬این دهه که امام (ره) در قیــد حیات بودند‪ ،‬دهه‬ ‫مظلوم‪ ،‬فوق العاده مهم و حساسی است که اخیرا به وسیله‬ ‫برخی صاحبان بلندگوهــا مورد تهاجم قرار گرفته اســت‪.‬‬ ‫دهه ‪ ،60‬دهه ازمون ها و پیروزی‪‎‬های بزرگ و خشن ترین‬ ‫تروریسم در کشور اســت‪ .‬در طول چند ســال هزاران نفر‬ ‫ترور شدند‪ .‬از کاسب معمولی تا مقامات مسئول‪ 17 .‬هزار‬ ‫نفر انسان با شخصیت ارزشــمند در تروریسم دهه ‪ 60‬فدا‬ ‫شدند‪ .‬شــخصیت‪‎‬هایی چون مطهری و بهشــتی در این‬ ‫دهه به شــهادت رســیدند‪ .‬این دهه‪ ،‬دهه جنگ تحمیلی‬ ‫و ســخت ترین تحریم‪‎‬ها اســت‪ .‬البته این دهه افتخارات‬ ‫بزرگ و مبارزه با تجریه طلبی نیز هست که از اطراف کشور‬ ‫افرادی را تحریک کردند تا به جان نظام جمهوری اسالمی‬ ‫بیندازند‪ .‬دهه ‪ 60‬دهه چنین حوادث بزرگی در کشور است‬ ‫که ملت ایران و جوانان محکم ایستادگی کردند‪ .‬کسانی‬ ‫که این دهــه را قضــاوت می کنند مراقب باشــند که جای‬ ‫شهید و جالد عوض نشود‪ .‬تروریســت هایی که قدرت ها‬ ‫انها را بوجــود اورده بودنــد‪ ،‬در مقابل ملت قــرار گرفتند و‬ ‫ملت توطئه های انان را خنثی کرد‪ ».‬ورود صریح ایشــان‬ ‫به جزئیات تاریخی در یک دهه قابل توجه است‪ ،‬البته این‬ ‫ورود برای اولین بار نیســت‪ .‬ایشان نزدیک به دو دهه قبل‬ ‫نیز به صراحت جوانان را به مطالعه تاریخ فرا خوانده بودند و‬ ‫فرموده بودند که «من واقعا به شما برادران و خواهران عزیز‬ ‫توصیه می کنم که با تاریخ اشنا شوید‪ .‬تاریخ درس است؛‬ ‫از تاریخ بسیار در س ها می شــود اموخت و بسیار تجربه ها‬ ‫می شود به دست اورد‪ .‬عده ای سعی میکنند حوادث روزگار‬ ‫ما را یک حوادث اســتثنایی ‪ -‬که به هیچ وجه از تاریخ قابل‬ ‫استفاده نیســت ‪ -‬وانمود کنند‪ .‬این غلط است‪ .‬رنگ های‬ ‫زندگی عوض می شود‪ ،‬روش های زندگی عوض می شود؛‬ ‫اما پایه هــای اصلی زندگی بشــر و جبهه بندی های اصلی‬ ‫بشر‪ ،‬تغییری پیدا نمی کند‪ ».‬این مساله در سال های بعد‬ ‫از ان نیز بــه دفعات تکرار شــده و بــا کلیدواژ] هایی نظیر‬ ‫مطالعه تاریخ انقالب‪ ،‬مطالعه تاریخ معاصر‪ ،‬مطالعه تاریخ‬ ‫‪ 200‬ساله‪ ،‬مطالعه تاریخ مشروطیت و‪ ...‬از این موضوع یاد‬ ‫کرده بودند و با گالیه از عدم توجه جوانان به مطالعه تاریخ‬ ‫نیز فرمودند؛ شما جوان ها کمتر هم به تاریخ و به این چیزها‬ ‫اهمیت می دهید‪ ،‬یک هزارمِ انچه را که اتفاق افتاده‪ ،‬شما‬ ‫در تبلیغات و در حرف ها نشنیده اید‪».‬‬ ‫شــاید الزم باشــد برای ورود به دهه ‪ ۶۰‬و بررسی ان‬ ‫ســال های ابتدایی انقالب را بررســی دقیق تری داشــته‬ ‫باشیم‪ ،‬به این معنی که در سال های اول انقالب موضوع‬ ‫تجزیه طلبی مساله اصلی کشور بود که در کنار تثبیت شرایط‬ ‫موجود باید به عنــوان مهمترین دغدغه دنبال می شــود‪.‬‬ ‫اندکی بعد با حمله رژیم صدام به ایران موضوع امنیت وارد‬ ‫فاز جدیدی می شــود و ان مســاله جنگ خارجی و دشمن‬ ‫خارجی علیه امنیت کشــور اســت‪ .‬ســال هایی که از قضا‬ ‫همزمان با ریاست جمهوری فردی است که بعدها از کشور‬ ‫فراری شده و امروزه به عنوان یک خائن در میان مردم ایران‬ ‫شناخته می شود و با فردی که ســرکرده گروهک منافقین‬ ‫است از کشور فرار می کند‪.‬‬ ‫اما این تمام ماجرا نبود‪ ،‬شــاید انچــه بیش از جنگ‬ ‫تحمیلی توانســت در ارکان کشــور خلل وارد کند دشمن‬ ‫داخلی مردم ایران و نظام نوپای جمهوری اســامی ایران‬ ‫بوده است‪ .‬صحبت از سازمان منافقین خلق است‪ .‬افرادی‬ ‫که در مــدت کوتاهی توانســتند رئیس دســتگاه قضایی‬ ‫رئیس جمهــور نخســت وزیر و تعــدادی از وزرا و معاونین‬ ‫نمایندگان مجلس را به شهادت برسانند‪ .‬شاید اینجا مساله‬ ‫یک موضوع امنیتی و یک جنگ داخلی نظامی باشــد اما‬ ‫این بازهم همه ماجرا نبود ماجــرا انجایی اوج می گیرد که‬ ‫سیاست‬ ‫منافقین اقدام به کشــتن و به شــهادت رســاندن مردمان‬ ‫عادی کوچه و خیابان می کنند تا ماهیت پلید خود را هر چه‬ ‫بیشتر نشان بدهند‪ .‬شاید بتوان گفت که مراجعه به حافظه‬ ‫تاریخی مردم نشــان می دهد که منفورترین افراد در ذهن‬ ‫مردم ایران منافقین هستند‪.‬‬ ‫به ویژه زمانی که با دشــمن خارجی ایران هم پیمان‬ ‫شــده و به جنگ علیه مردم ایران پرداخت و همچنان این‬ ‫دشــمنی ادامه دارد و اقدام به ترور و ایجاد ناامنی از سوی‬ ‫منافقین علیه ملت ایران برطرف نشده است‪.‬‬ ‫واقعیات دهــه ‪ ۶۰‬را باید با قرائت صحیــح و واقعی‬ ‫به نســل ســوم و چهارم انقالب منتقل کرد تا به تعبیر مقام‬ ‫معظم رهبری جای شهید و جالد باهم عوض نشود‪ .‬وقتی‬ ‫صحبت از واقعیات دهه شصت به میان می اید همه موارد‬ ‫گفته شــده از دوران دفاع مقدس دشــمنی های امریکا و‬ ‫خیانت های منافقین تجزیه طلبی و نظایر اینها جزو واقعیاتی‬ ‫هستند که باید به انها توجه و دقت بشود‪ .‬از این رو اهمیت‬ ‫تاریخ نویسی صحیح و اموزش تاریخ صحیح اهمیت پیدا‬ ‫می کنند‪ .‬عملیات «فروغ جاویدان» از سوی منافقین اغاز‬ ‫می شود‪ .‬مسعود رجوی طی یک سخنرانی در جمع چندهزار‬ ‫نفری میلیشــیا در پادگان اشــرف ضمن اعالم عملیات و‬ ‫اهداف ان‪ ،‬توصیه هایی به فرماندهان خود دارد‪ .‬از جمله‬ ‫این توصیه ها حمله به زندان شــهرهایی در مسیر تهران و‬ ‫خود تهران‪ ،‬ازاد کردن زندانیان و مســلح کردن انان برای‬ ‫حمله به بقیه نقاط حســاس شهرهاست‪ .‬در این سخنرانی‬ ‫متوهمانه‪ ،‬رجوی به طور مشــخص از برخــی زندان ها از‬ ‫جمله زندان دیزل اباد کرمانشاه و اوین تهران نام می برد‪.‬‬ ‫تیپ فرشید مسئول حمله به زندان اوین در تهران می شود‪.‬‬ ‫قسمتی از سخنرانی مسعود رجوی بدین قرار است‪« :‬در این‬ ‫عملیات نیروهای زیادی به ما کمک خواهند کرد‪ .‬از طرفی‬ ‫درب زندان ها که باز شود انها هم با ما هستند و با ما خواهند‬ ‫امد‪ .‬نیروهای زندان بالقوه با ما هستند‪ »...‬بارها از افرادی‬ ‫صحبت شــده اســت که در این دوران روزهــا کفش های‬ ‫خــود را از پا در نمی اوردنــد که با حمله منافقیــن به زندان‬ ‫به انها بپیوندند‪ .‬ســوال اساسی این اســت که این ها چه‬ ‫فرقی با مهاجمین دارند‪ ،‬وقتی که خود اذعان به یگانگی و‬ ‫پیوستگی با انها دارند‪.‬‬ ‫ایــن روزها کــه امپراطوری هــای خبری بــه ویژه در‬ ‫شبکه های اجتماعی ســعی در جا به جایی مظلوم و ظالم‬ ‫دارند‪ ،‬تنها راه پیش رو روشنگری در خصوص ان اتفاقات‬ ‫اســت‪ ،‬کارهای هنری و ادبی و نظایر انها می تواند بسیار‬ ‫موثر باشد‪ .‬راهی که به تازگی شروع شده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪37‬‬ ‫‪38‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سیاست‬ ‫‪322‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫‪358‬‬ ‫شماره ‪322‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫خبرنامه‬ ‫سیاست‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫منهایمحسن‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫رقابت برای شهرداری تهران باال گرفته است‬ ‫جنجال دربار ه بهشت‬ ‫ماجرای انتخاب شــهردار به یک چالش اساســی میان اصالح طلبان‬ ‫تبدیل شده است ‪ .‬گزینه ها اکنون محل اختالف شده اند‪ .‬طیف های مختلف‬ ‫اصالح طلبان با حامیان دولت مواجه اند کــه انها هم گزینه های خاص خود‬ ‫را دارند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫در حالی که نزدیک به دو ماه به اغاز کار شورای شهر‬ ‫پنجم زمان باقی مانده است مجادالت پیچیده ای در مورد‬ ‫گزینه های شهرداری تهران شکل گرفته است‪ .‬انها که ‪14‬‬ ‫سال است در انتظار رسیدن به بهشت صبر کرده اند اکنون‬ ‫دچار اشفتگی برای انتخاب شهردار پایتخت شده اند‪.‬‬ ‫مدعیانی چون محسن هاشمی‪ ،‬مهرعلیزاده‪ ،‬پرویز‬ ‫حناچی‪ ،‬عبــاس اخونــدی‪ ،‬بیطــرف‪ ،‬حاجــی‪ ،‬صفایی‬ ‫فراهانی‪ ،‬مرعشــی و‪ ...‬به صف شــده اند تا بــه صندلی‬ ‫محمد باقر قالیباف تکیه بزنند‪ .‬رقابت بی امانی شکل گرفته‬ ‫تا اعضای شورای پنجم را به سوی یک نام هدایت کنند‪.‬‬ ‫سطح البی ها بســیار باال رفته و برخی این مساله را نوعی‬ ‫رقابت میان اصالح طلبان و دولت می دانند‪.‬‬ ‫محســن هاشــمی که خود را مدعی شــهردار شدن‬ ‫می داند ‪ ،‬برای جلوگیری از حاشیه های خطرساز بر سر این‬ ‫مسیر‪ ،‬از هم طیفی های خود خواست تا بحث شهرداری‬ ‫را فعال کنار بگذارند و حداقل به ســطح رسانه ها نکشانند‪:‬‬ ‫«الزم است به سمتی نرویم که موضوع انتخاب شهردار‬ ‫از ابتدا باعث اختالف بین اعضای شــورای شــهر شود و‬ ‫باید اجازه دهیم اعضای شــورا در فضای ارام و سالم این‬ ‫موضوع را بررســی کنند و دلیلی نــدارد از پیش فرضیاتی‬ ‫مطرح کنیم که باعث رد و بدل شــدن حرف هایی شود که‬ ‫نگاه اختالف گرایانه را موجب شود‪».‬‬ ‫اما موضوع شهردار پایتخت شدن به این سادگی ها‬ ‫هم نیســت که کســی مانند محسن هاشــمی نزدیک به‬ ‫کارگزاران‪ ،‬در ســکوت و ارامش به دنبال ان باشد چرا که‬ ‫فعالین اصالح طلــب در لفافه بــه او هشــدار داده اند که‬ ‫به تعهد خود پایبند باشــد‪ .‬محســن رهامی‪ ،‬به محســن‬ ‫هاشــمی توصیه می کند با وجود گزینه هایی مانند حناچی‬ ‫و مهرعلیزاده در بیرون شورا‪ ،‬از خیر شهردار شدن بگذرد‪ :‬‬ ‫«در حال حاضر هم هاشمی یکی از گزینه‪‎‬های شهرداری‬ ‫است و با این پشتوانه که بیشترین رای را در شورای شهر‬ ‫اورده است‪ ،‬عقبه خانوادگی و سیاســی و تجربه مدیریت‬ ‫مترو گزینه مناسبی برای شهرداری اســت‪ ،‬اما از انجا که‬ ‫اعضای لیســت امید با امضای میثاق نامــه تعهد داده‪‎‬اند‬ ‫که عضویت شورا را ترک نکنند بهتر است ایشان هم پایبند‬ ‫به این تعهد بماند‪ .‬من در جریان نیســتم اقای هاشــمی‬ ‫میثاق‪‎‬نامه را امضا کرده اســت‪ ،‬یا نه امــا مهم تعهد کلی‬ ‫اســت‪ .‬مهم این اســت که رعایت این میثاقنامه اخالقی‬ ‫است‪».‬‬ ‫با وجود ایــن اظهارنظر صداهای دیگر نیز شــنیده‬ ‫می شــود‪ .‬علی صوفــی‪ ،‬عضو شــورای سیاســتگذاری‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬حضور هاشــمی را در شهرداری خطرناک‬ ‫نمی داند‪« :‬حضور مجدد چمران در شــورای شهر بدون‬ ‫پشتوانه اصولگرایی‪ ،‬فردی وغیرتشکیالتی است‪ .‬رفتن‬ ‫هاشمی به شهرداری مشکلی برای مقاصد اصالح طلبان‬ ‫ایجاد نمی کند‪».‬‬ ‫ایــن ســطح از ناهماهنگی در شــورای یکدســت‬ ‫اصالح طلب فرصت بی نظیــری را در اختیار البی گر های‬ ‫دولتی قــرار می دهد تــا گزینه مــورد نظر خــود را در اوج‬ ‫اختالفات به شورای پنجم تحمیل کنند‪ .‬همان مساله ای‬ ‫که در انتخــاب رئیس مجلــس دهــم روی داد و با وجود‬ ‫توقعی که اصالح طلبان برای حمایت دولت از گزینه خود‬ ‫داشــتند‪ ،‬البی گرهای دولت را به ســمت علی الریجانی‬ ‫شیفت کردند‪.‬‬ ‫محسن هاشمی گزینه اصلی اصالح طلبان‬ ‫یکــی از گزینه هــای اصلــی اصالح طلبــان برای‬ ‫شهرداری تهران‪« ،‬محسن هاشمی رفسنجانی» است‪.‬‬ ‫هاشــمی در انتخابات شــورای شهر با کســب حدود یک‬ ‫میلیون و ‪ 800‬هزار رای نفر اول شورای تهران شد‪ .‬او ‪13‬‬ ‫سال ریاست هیات مدیره و مدیرعامل شرکت متروی تهران‬ ‫را بر عهده داشته و اکنون به عنوان معاون عمرانی دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی فعال است‪.‬‬ ‫هاشمی در کارنامه مدیریتی خود ریاست هیات مدیره‬ ‫اتحادیه قطارهای شــهری کشور و ریاســت هیات مدیره‬ ‫انجمن مهندســی حمل و نقل ریلی ایران را عهده دار بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫او در چهارمین دوره شــورای اسالمی شهر تهران‪،‬‬ ‫غالمحسین کرباسچی از نامزدی‬ ‫محسن هاشمی حمایت کرد او در‬ ‫روزهای گذشته به شدت مورد انتقاد‬ ‫بود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫غالمحسین کرباسچی‪ ،‬دبیر حزب کارگزاران با بیان‬ ‫اینکه محســن هاشــمی از گزینه‪‎‬های شــهرداری تهران‬ ‫است‪ ،‬گفته است‪« :‬محسن هاشــمی اگر تمایلی داشته‬ ‫باشد‪ ،‬باتوجه به سابقه و فعالیتی که داشته چه در مترو چه‬ ‫در حوزه شهری‪ ،‬از گزینه های شهرداری تهران است‪».‬‬ ‫این در حالی است که سید محمود میرلوحی‪ ،‬منتخب‬ ‫مردم تهران در دور پنجم شــورای شــهر در گفت‪‎‬وگویی‬ ‫طبق میثاق‪‎‬نامه اعضاء شــورای شــهر‪ ،‬اعضای لیســت‬ ‫امید نمی‪‎‬توانند گزینه‪‎‬ای برای شــهرداری باشند‪ ،‬بنابراین‬ ‫محسن هاشمی گزینه شهرداری تهران نیست‪.‬‬ ‫قبل از انتخابات نیز گمانه‪‎‬زنی‪‎‬هایــی مبنی بر اینکه‬ ‫محسن هاشمی میثاق‪‎‬نامه لیست امید را امضا نکرده است‬ ‫مطرح بود که شورای عالی سیاست‪‎‬گذاری این گمانه‪‎‬زنی‬ ‫را رد کرد‪ ،‬اما خود هاشمی در رد یا تایید ان حرفی نزد‪.‬‬ ‫مساله اصلی این است که با انصراف یکی از اعضاء‬ ‫لیست امید در شورای شــهر تهران سرلیست اصولگراها‬ ‫وارد شورا می‪‎‬شود و شورا را از یکدستی که سه دور انتظار‬ ‫ان را می‪‎‬کشــیدیم خارج می‪‎‬کند‪ ،‬با این اوصاف باید دید‬ ‫خود لیســت امید چه گزینه‪‎‬ای را برای شــهرداری تهران‬ ‫مطرح می‪‎‬کنند‪.‬‬ ‫ژاله فرامرزیان دبیر شــورای عالی سیاســت‪‎‬گذاری‬ ‫اصالح‪‎‬طلبان در این خصوص گفت‪« :‬همه دوستانی که‬ ‫کاندید شورای شهر شــدند این تعهد را دادند که انصراف‬ ‫ندهنــد‪ ،‬چــون فرصــت حضــور را از یــک اصالح‪‎‬طلب‬ ‫می‪‎‬گیرند‪ .‬اعضای لیســت امید این تعهــد را داده‪‎‬اند که‬ ‫کسی انصراف ندهد‪».‬‬ ‫او ادامه داده است‪« :‬اگر کسی اســتعفا دهد قطعا‬ ‫برای شــهردار شــدن رای نخواهد اورد‪ .‬اگــر جایگزین‬ ‫کسی که انصراف می‪‎‬دهد اصالح‪‎‬طلب بود اسیب کمتری‬ ‫وارد می‪‎‬شــد اما باز هم این تعهد مســاله مهمی است که‬ ‫اعضای تا اتمام کار در شــورا با قدرت حضور داشته باشند‬ ‫و به مردمی که انها را برای شــورای شهر انتخاب کرده‪‎‬اند‬ ‫خدمت رسانی کنند‪ ».‬دبیر شــورای عالی سیاست‪‎‬گذاری‬ ‫اصالح‪‎‬طلبــان ضمن تاکید بر اینکه «محسن هاشــمی»‬ ‫گزینه شهرداری نیست‪ ،‬بیان کرد‪« :‬تمام اعضای لیست‬ ‫امید میثاق‪‎‬نامه را امضــا کرده‪‎‬اند‪ ،‬اقای هاشــمی هم در‬ ‫جلســه‪‎‬ای که منتخبان و اعضای شورا حضور داشتند این‬ ‫میثاق‪‎‬نامه را امضا کرده اســت‪ .‬غیر از این حاشیه‪‎‬ســازی‬ ‫دوســتانی اســت که می‪‎‬خواهند اثر بخشــی لیست را کم‬ ‫کنند‪ ».‬‬ ‫فرامرزیــان در خصــوص پیشــنهاد شــورای عالی‬ ‫سیاست‪‎‬گذاری برای شــهرداری گفت‪« :‬شــورای عالی‬ ‫سیاســت‪‎‬گذاری مســئول انتخاب شهردار نیســت اما در‬ ‫مجموعه برنامه هایی که قبال ارائه داده است پیشنهادش‬ ‫به شورا این بوده که باید شهرداری انتخاب شود که بتواند‬ ‫برنامه‪‎‬های شورا را به خوبی اجرا کند‪».‬‬ ‫او در پایــان افزود‪« :‬هــر پیشــنهاد و گزینه‪‎‬ای که‬ ‫مطرح می‪‎‬شــود گمانه‪‎‬زنی اســت‪ .‬در پروســه انتخاب با‬ ‫گمانه‪‎‬زنی‪‎‬های زیادی روبه رو هســتیم‪ .‬انتخاب شــهردار‬ ‫بر عهده اعضای شــورای شــهر اســت و مــا از مجموعه‬ ‫لیســت امید انتظــار داریــم شــهرداری را انتخــاب کند‬ ‫کــه از طریــق مدیریــت او اوضــاع تهــران بهبــود پیدا‬ ‫کند‪».‬‬ ‫اما گزینه های شهرداری تهران چه کسانی هستند؟‬ ‫سیاست‬ ‫حامیان و مخالفان هاشمی‬ ‫موضوع شهردار پایتخت شدن به این‬ ‫ســادگی ها هم نیست که کســی مانند‬ ‫محسن هاشــمی نزدیک به کارگزاران‪،‬‬ ‫در ســکوت و ارامش به دنبال ان باشد‬ ‫چرا که فعالیــن اصالح طلــب در لفافه‬ ‫به او هشــدار داده اند که بــه تعهد خود‬ ‫پایبند باشد‬ ‫سیاست‬ ‫‪41‬‬ ‫سیاست‬ ‫گزینه اصلی اصالح طلبان برای شهرداری تهران بود که‬ ‫در نهایت با یک رای مغلوب «محمدباقر قالیباف» شــد ‪.‬‬ ‫«غالمحسین کرباسچی» دبیرکل حزب کارگزاران از افراد‬ ‫ذی نفوذ جریــان اصالحات‪ ،‬در همین زمینــه گفته که او‬ ‫گزینه اصلی شهرداری تهران است ولی خب برخی از بدنه‬ ‫اصالح طلبــان می گویند‪ ،‬که او نباید رای مــردم را نادیده‬ ‫بگیرد‪ ،‬به ویژه باتوجه به اینکه با حضور او در شــهرداری و‬ ‫استعفا از شورای شهر‪« ،‬مهدی چمران» خواهد توانست‬ ‫وارد شورای شهر شود و تمامیت اصالح طلب شورا از بین‬ ‫خواهد رفت‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪« ،‬صادق زیباکالم» هم اعالم کرده‪،‬‬ ‫درست است که اقای محسن هاشمی میثاق نامه را امضا‬ ‫نکرده اند‪ ،‬ما بنا داریم در جریان اصالح طلبی‪ ،‬همه چیز را‬ ‫بر اساس شور و مشورت و خرد جمعی پیش ببریم؛ بنابراین‪،‬‬ ‫اگر رهبری اصالح طلبان در شورای شهر به این جمع بندی‬ ‫برسند که اقای محسن هاشمی بر اساس پارامتر هایی که‬ ‫دارند برای شهرداری تهران مناســب هستند‪ ،‬باید ایشان‬ ‫را انتخاب کنند‪.‬‬ ‫اینگونه اقدامات که از ســوی بزرگان اصالحات نیز‬ ‫مذمت شده است‪ ،‬خاطره تلخ شورای اول را زنده می کند‬ ‫که منجر به تنزل جایگاه اصالح طلبان در افکارعمومی و‬ ‫تولید احمدی نژاد شد‪ ،‬اما ظاهرا حلقه مذکور به قدرت البی‬ ‫و اثرگذاری خود اطمینان دارد‪.‬‬ ‫وفا تابش‪ ،‬زحمتکش و اردکانیان از جمله گزینه های‬ ‫مطرح شده در جلسات این محفل برای شهرداری تهران‬ ‫هســتند‪ ،‬اما از اینکه چهره های مذکور تا چه اندازه با این‬ ‫محفل همراهــی دارند اطالعی در دســت نیســت‪ ».‬در‬ ‫تحولی دیگر صدراعظم نوری گفته اســت که عجله برای‬ ‫تغییر مدیریت شــهری ضرورت نــدارد و ابتــدا باید وضع‬ ‫کنونی شورا و شهرداری شفاف شود‪« :‬قانون ما را محدود‬ ‫نمی کند که به محض تشکیل شورا‪ ،‬شهردار تعیین شود‪.‬‬ ‫باید فرصت کافی داشته باشیم که بدانیم شهرداری در چه‬ ‫وضعیتی قرار دارد‪.‬‬ ‫به نظر مــن االن ورود گزینه های اینده شــهرداری‬ ‫ضروری نیست‪ .‬هرچند که باید برنامه ها مشخص شود‪ .‬ما‬ ‫باید اقدامات شورای شهر در سال جاری را هم بررسی کنیم‬ ‫وی ادامــه داد‪« :‬میثاق نامــه وحی منزل نیســت‪،‬‬ ‫میثاق نامــه را خودمان ایجــاد کردیم‪ .‬باتوجه به شــرایط‬ ‫خاص «محسن هاشمی» می شــود میثاق نامه را در مورد‬ ‫ایشان نادیده گرفت‪».‬‬ ‫در مطلبی دیگر در این مورد ســایت انتخاب نوشته‬ ‫اســت‪« :‬برخی حلقه های سیاســی با عنوان کردن اینکه‬ ‫نقشی کلیدی در تعیین لیست داشته اند‪ ،‬قصد دارند نسبت‬ ‫به انتخاب شهردار در حلقه خود بجای نمایندگان مردم در‬ ‫شورای شهر اقدام کنند‪.‬‬ ‫افــراد مذکــور کــه از ســوی منتقــدان به عنــوان‬ ‫مهندســان لیســت لقب گرفته انــد‪ ،‬می خواهنــد چهره‬ ‫گمنام و ناشــناخته ای را بــرای افکار عمومــی به عنوان‬ ‫شهردار انتخاب و ســپس به اعضای شــورای شهر القا‬ ‫کنند کــه به دلیل قرار گرفتن در لیســت توســط انها باید‬ ‫به شــهردار مد نظر این حلقــه رای دهند‪ .‬ایــن در حالی‬ ‫است که بسیاری از اعضای شورای شهر خود را امانتدار‬ ‫مردم دانســته و با تصمیم گیری خارج از شورا برای شهر‬ ‫مخالفند‪.‬‬ ‫و متناسب با این شرایط به سمت شــروع کار جدید برویم؛‬ ‫یعنی باید دربــاره قوانین کنونی شــورا و میراث ان هم کار‬ ‫جدی و شفاف انجام شود‪».‬‬ ‫او ویژ گی های ضروری شهردار اینده را «پاکدستی‬ ‫و مشــارکت مردم در تصمیم گیری» می دانــد‪« :‬مردم در‬ ‫این انتخابات خواسته های خود را نشان دادند که در واقع‬ ‫تغییر وضع موجود بود و براین مبنا افرادی باید کاندیدا شوند‬ ‫که شرایط الزم برای این تغییر را داشته باشند‪ .‬رای مردم‬ ‫حاوی پیام مهمی بود؛ وقتــی مردم یکپارچه به صددرصد‬ ‫لیست امید رای دادند‪ ،‬یعنی دنبال تغییر مدیریت و تغییر‬ ‫رویه غیرشفاف هستند‪.‬‬ ‫شــورای جدید تمام تالش خود را می کند که اعتماد‬ ‫مردم را که سرمایه اجتماعی اســت‪ ،‬تقویت کند‪ .‬طبیعی‬ ‫اســت که ما باید در اینده به دنبال کاندیداهایی باشیم که‬ ‫پاکدســت و ســالم هســتند‪ .‬از تجربه و توانمندی کامل‬ ‫برخوردار هســتند و نگاه از بــاال به پایین نســبت به مردم‬ ‫ندارند بلکه مردم را درتصمیم گیری‪ ،‬اجرا و نظارت مشارکت‬ ‫دهند‪».‬‬ ‫مساله اصلی این است که با انصراف یکی از‬ ‫اعضای لیست امید در شورای شهر تهران‬ ‫سرلیســت اصولگراها وارد شــورا می‪‎‬شود و‬ ‫شورا را از یکدستی که ســه دور انتظار ان را‬ ‫می‪‎‬کشــیدیم خارج می‪‎‬کند‪ .‬بــا این اوصاف‬ ‫باید دید خود لیست امید چه گزینه‪‎‬ای را برای‬ ‫شهرداری تهران مطرح می‪‎‬کنند‬ ‫جهانگیری در بهشت‬ ‫«اســحاق جهانگیــری»‪ ،‬یکی از سرشــناس ترین‬ ‫گزینه هایی اســت که این روزها برای نشستن بر صندلی‬ ‫شهردار پایتخت مطرح می شود‪ .‬او در حال حاضر معاون‬ ‫اول رئیس جمهور اســت و در کارنامه خود سابقه دو دوره‬ ‫وزارت صنعت و معدن‪ ،‬اســتانداری اصفهان و نمایندگی‬ ‫مجلس را دارد‪.‬‬ ‫برخــی تحلیلگــران و کارشناســان بــر ایــن باورند‬ ‫کــه اصالح طلبــان به دنبــال ان هســتند که «اســحاق‬ ‫جهانگیری» را برای ســال ‪ 1400‬به عنــوان نامزد اصلی‬ ‫خود در انتخابات ریاست جمهوری مطرح کنند و بنابراین‪،‬‬ ‫او را برای امادگی در انتخابات و شــناخت بیشــتر مردم از‬ ‫توانایی های مدیریتش به عنوان شهردار تهران منصوب‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫البته پس از مطرح شدن جهانگیری برای شهرداری‬ ‫تهران‪ ،‬این مساله در برخی رسانه ها به نقل از جهانگیری‬ ‫تکذیب شد‪ .‬هفته گذشته شایعه شد که با جدی شدن رفتن‬ ‫جهانگیری به شهرداری تهران ناطق نوری جایگزین او در‬ ‫معاون اولی خواهد شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪« ،‬محســن صفایی فراهانی» از دیگر‬ ‫گزینه هــای اصلی اصالح طلبان برای شــهرداری تهران‬ ‫است‪ .‬او از معدود افرادی است که در سه حوزه سیاست‪،‬‬ ‫اقتصاد و ورزش حضــور مدیریتی داشــته و مورد حمایت‬ ‫اصالح طلبان است‪.‬‬ ‫معاونت طرح و برنامه وزارت صنایع سنگین‪ ،‬معاون‬ ‫و قائم مقام وزارت صنایع سنگین‪ ،‬مدیریت عامل شرکت‬ ‫و تاسیس شــرکت های فراب و مپنا‪ ،‬ریاســت فدراسیون‬ ‫فوتبال ایران‪ ،‬نمایندگی مردم تهران در مجلس ششــم‪،‬‬ ‫قائم مقامــی وزارت امور اقتصــادی و دارایی از ســوابق‬ ‫اوست ‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫مهرعلیزاده گزینه تهران‪ ،‬مشهد یا‪...‬‬ ‫«محســن مهرعلیــزاده» هــم یکــی از گزینه های‬ ‫مطرح برای شهرداری تهران است‪ .‬او که برای حضور در‬ ‫شورای شهر تهران نام نویسی کرده بود‪ ،‬پس از اعالم نام‬ ‫لیســت امید در پایتخت از کاندیداتــوری انصراف داد که‬ ‫بسیاری انصراف او را به منزله احتمال انتخابش به عنوان‬ ‫شهردار تهران دانستند؛ مســاله ای که باید دید باتوجه به‬ ‫مطرح شدن گزینه های متعدد و پرتوان برای این جایگاه‪،‬‬ ‫ایا به واقعیت نزدیک خواهد شد یا خیر؟! او اکنون ریاست‬ ‫فدراســیون بین المللــی ورزش های زورخانــه ای و عضو‬ ‫هیات مدیره سازمان منطقه ســازمان منطقه ازاد کیش را‬ ‫بر عهده دارد‪.‬‬ ‫پیش از ایــن‪ ،‬مهرعلیــزاده اســتاندار خراســان و‬ ‫رئیــس ســازمان تربیت بدنی بــود‪ .‬پس از مطرح شــدن‬ ‫گزینه هــای پرشــانس تر از مهرعلیزاده برای شــهرداری‬ ‫تهران‪ ،‬برخی از او به عنوان یکی از گزینه های شهرداری‬ ‫مشــهد هم نام می برند‪ ،‬چون لیســت امید در مشهد هم‬ ‫توانسته تمامی کرسی های پارلمان شــهری را از ان خود‬ ‫کند‪.‬‬ ‫ابتکار تنها گزینه زن برای شهرداری تهران‬ ‫«معصومه ابتکار» که مدتی را در شورای شهر تهران‬ ‫و در کســوت نمایندگی مردم در شورا گذرانده است‪ ،‬یکی‬ ‫دیگر و تنها گزینه زن اصالح طلبان برای شهرداری تهران‬ ‫است‪ .‬او در دوره اصالحات معاون رئیس جمهور و رئیس‬ ‫سازمان محیط زیســت بوده و پس از هشــت سال با روی‬ ‫کار امدن «حســن روحانی» بار دیگر بر کرســی ریاســت‬ ‫ساختمان سبز پارک پردیســان تکیه زد و تاکنون هم این‬ ‫مسئولیت را بر عهده داشته و دارد‪.‬‬ ‫بیطرف از وزارت نیرو تا شهرداری تهران‬ ‫از ســوی دیگــر‪ ،‬حبیب اللــه بیطرف‪ ،‬وزیــر نیروی‬ ‫دولت هشتم و استاندار پیشــین یزد هم از گزینه مطرح از‬ ‫ســوی اصالح طلبان برای شــهرداری تهران است که در‬ ‫رسانه ها نیز نام او ذکر شده است‪ .‬او در حال حاضر معاون‬ ‫مهندسی‪ ،‬پژوهشــی و فناوری وزیر نفت و رئیس سازمان‬ ‫نظام مهندسی استان تهران است‪.‬‬ ‫از بیطرف به عنوان یکی از گزینه های اصلی وزارت‬ ‫نیرو در دولت داوزدهم نیــز نام برده می شــود‪ .‬از «پیروز‬ ‫حناچی» نخســتین رئیس مرکــز مطالعاتــی و تحقیقاتی‬ ‫شهرسازی و معماری ایران و معاون فعلی نظام مهندسی و‬ ‫اجرای ساختمان وزارت مسکن و شهرسازی نیز به عنوان‬ ‫یکی دیگــر از گزینه های اصالح طلبان برای شــهرداری‬ ‫تهران نام برده می شود‪.‬‬ ‫از «علی عبدالعلی زاده» مشــاور عالی وزیر کشــور‬ ‫در امــور مناطق هــم به عنــوان گزینه های مطرح شــده‬ ‫اصالح طلبان برای شــهرداری کالن شــهر تهــران یاد‬ ‫می شود‪ .‬او پیش از این نمایندگی در مجلس دوم و سوم‪،‬‬ ‫استانداری اذربایجان شرقی در دولت هاشمی رفسنجانی‬ ‫و هشت ســال وزارت مســکن در دوره اصطالحات را در‬ ‫کارنامه خود دارد‪.‬‬ ‫اخوندی و رویای شهردار شدن‬ ‫واکاوی جنگ قدرت اصالح طلبان برای تصاحب شهرداری‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 29‬اردیبهشت‪ ،‬پس از ‪ 14‬سال حسرت اصالح طلبان‬ ‫را رهسپار بهشــت کرد؛ پایان عســرت حضور در مدیریت‬ ‫شهری با زمزمه های اختالف در الیه تصمیم گیر اصالحات‬ ‫اغاز شده اســت؛ اردوگاه چپ نشینان سپهر سیاست در دو‬ ‫سطح شــاهد اختالف نظرات جدی هستند؛ محور اول به‬ ‫گذشته برمی گردد؛ معترضان‪ ،‬شفافیت در چینش لیست‬ ‫اصالح طلبان شورای شهر پنجم را خواهان هستند و محور‬ ‫دوم ناظر به اینده و ان تعیین کلیددار شهرداری کالن شهر‬ ‫تهران اســت‪ .‬ناقوس جنگ قدرت در میان اصالح طلبان‬ ‫زودتر از گذشته شنیده می شود‪.‬‬ ‫شفاف سازی در اغما‬ ‫جدال باندهای قدرت‬ ‫«نباید بحث انتخاب شــهردار به موضوعی چالشی‬ ‫و اختالف برانگیز تبدیل شود و کشــاندن این موضوعات‬ ‫به رسانه ها به صالح نیســت‪ ».‬محمدرضا عارف نگران از‬ ‫عیان شــدن جدال باندهای قدرت جریــان اصالحات در‬ ‫عرصه عمومی است؛ او روایت از پایان جدال ها را در محیط‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫در کوران رقابت برای کســب کرســی های شــورای‬ ‫شــهر تهران‪ ،‬اعضای اصالح طلب شــورای شهر چهارم‬ ‫از تالش های طیفی خاص برای مهندســی لیســت امید‬ ‫خبر دادنــد و حتی از عدم حمایــت راس جریان اصالحات‬ ‫از لیســت نهایی خبرهایی مخابره شــد ولی فشارها جواب‬ ‫داد و رئیــس دولــت اصالحات از لیســت شــورای عالی‬ ‫سیاست گذاری اصالحات حمایت کرد‪ .‬ستایش «سکوت»‬ ‫پاسخ شورای عالی سیاست گذاری اصالحات به معترضان‬ ‫بود و اعتراضات به بهانه فرصت ســازی برای رقیب ناکام‬ ‫ماند؛ اما با پیروزی تمام عیار لیســت‪ ،‬مطالبه «شفافیت»‬ ‫نسبت به چگونگی چینش لیست مجدد در محافل جریان‬ ‫اصالحات مطرح گردید‪.‬‬ ‫فاطمه دانشور از معترضان عضو شورای شهر چهارم‪،‬‬ ‫از طفره شورای عالی سیاست گذاری نسبت به شفاف سازی‬ ‫لیست گالیه کرد و نسبت به خروج شورا از وضعیت اجتماعی‬ ‫هشدار داد و اظهار داشت‪« :‬لیست امید رویکردی کامال‬ ‫حزبی و سیاسی دارد‪ ،‬درحالی که باید رویکرد شورای شهر‬ ‫اجتماعی باشــد و فعــاالن اجتماعی‪ ،‬نماینــدگان جامعه‬ ‫مدنی و نمایندگانی کــه دائم در بین مردم بــودن را تجربه‬ ‫کرده اند راهی شورای شهر شوند‪ .‬همه کرسی های شورای‬ ‫شهر را به افراد سیاســی اختصاص دادند احزاب سیاسی‬ ‫رویکرد شورا را سیاسی و از حالت اجتماعی خارج می کنند‬ ‫و این رویکرد به معنای فاصله گرفتن شورا از مردم خواهد‬ ‫بود‪ ».‬ســطح اعتراضات در قبــال الگوی رفتــاری لجنه‬ ‫تصمیم گیــری اصالحات بــه فراتــر از نامزدهــای ناکام‬ ‫سوق پیدا کرد و عباس عبدی لیســت شورای شهر تهران‬ ‫را بــه تصمیمی دیوانســاالرانه برای امری سیاســی تعبیر‬ ‫کرد و در راســتای مطالبه شــفافیت چینش لیســت اظهار‬ ‫داشت‪« :‬مشکل اصلی انجاست که این لیست در فضای‬ ‫غیر شــفاف و به صورت چراغ خاموش تهیه شــده است و‬ ‫نکته مهم تر اینکه هدف ان پیروزی در انتخابات بوده و نه‬ ‫جلب مشارکت و رضایت کنشگران؛ و در پی این دو مساله‪،‬‬ ‫نوعی انحصارطلبی و بی توجهی بــه دیگران موج می زند‪.‬‬ ‫ازاین رو این تصمیــم فاقد معیار و مشــخصه یک کنش و‬ ‫تصمیم سیاسی درست و متناسب با جامعه امروز و نگرش‬ ‫اصالح طلبانه است‪».‬‬ ‫در برابــر مــوج مطالبه خواهــی شــفافیت لیســت‬ ‫اصالحات‪ ،‬مرعشی عضو شــورای عالی سیاست گذاری‪،‬‬ ‫«رای» و اقبال مردمی را باالتر از «شــفافیت» دانســت و‬ ‫اظهار داشت‪« :‬لیست را گروه های اصالح طلب بسته اند و‬ ‫حاال هرکس خوشش امده یا بدش امده‪ ،‬مهم این است که‬ ‫مردم پسندیدند و رای دادند‪ ».‬تا با هراس از شفافیت مهر‬ ‫تائید ضمنی بر بستن لیست امید توسط مهندسی یک حلقه‬ ‫سیاسی خاص باشد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫و در نهایت «عباس اخوندی» هم جزو نام هایی است‬ ‫که دوستان رسانه ایش نام وی را برای حضور در شهرداری‬ ‫مطرح می کنند‪.‬‬ ‫وزیر مسکن و شهرسازی دولت سازندگی و وزیر راه و‬ ‫شهرسازی در دولت تدبیر و امید‪ ،‬این روزها از سوی برخی‬ ‫از فعاالن اصالح طلب به عنوان گزینه شــهرداری مطرح‬ ‫شده اســت‪ .‬او که باجناق ناطق نوری نیز هست‪ ،‬به دلیل‬ ‫عملکردش در دوران وزارت را هو شهرسازی‪ ،‬دو بار از سوی‬ ‫مجلس نهم و دهم استیضاح شد‪.‬‬ ‫در حالی که برخی خرید هواپیماهای نو برای کشور‬ ‫را جزو کارنامه موفق اخوندی می دانند‪ ،‬باید اشاره کرد که‬ ‫تمام توافقات خرید هواپیما از ســوی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬توســط «محمد جواد ظریف»‪ ،‬وزیــر امور خارجه‬ ‫کشــورمان و در راســتای اجــرای برجام صــورت گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫برخی کارشناسان حوزه را هو حمل و نقل بر این باورند‬ ‫که «عباس اخوندی» تنها با هواپیماهای خریداری شده‬ ‫عکس یادگاری گرفته و تقریبا تمــام کارهای ان در جای‬ ‫دیگری صورت گرفته است‪.‬‬ ‫برخی موضوعــات مربوط بــه اســتیضاح اخوندی‬ ‫که توســط برخی از نمایندگان مطرح شــده است‪ ،‬شامل‬ ‫موضوعاتــی نظیــر‪ :‬عدم شــفافیت در خریــد هواپیما و‬ ‫بدون اطالع مجلس‪ ،‬به کارگیری نیروهای بازنشســته در‬ ‫پست های کلیدی وزارتخانه‪ ،‬حوادث متعدد مرگبار ریلی ـ‬ ‫جاده ای و هوایی در کشور و بالتکلیف ماندن متقاضیان‬ ‫مســکن مهر و عمل نکردن به شــعار مســکن اجتماعی‬ ‫اســت که ناظر بر عملکرد ناموفق او در حوزه وزارت راه و‬ ‫شهرسازی است‪.‬‬ ‫شبح شورای اول‬ ‫‪43‬‬ ‫سیاست‬ ‫غیر شــفاف تمنا می کند کــه نباید ســروصدای ان را اغیار‬ ‫بشنوند‪ .‬در اردوگاه اصالح طلبان سه طیف در تکاپو برای‬ ‫تصاحب کرسی شهرداری تهران هستند؛‬ ‫‪ .1‬نزدیکان عارف‪ :‬منتقدان نسبت به چینش لیست‬ ‫امید‪ ،‬انان را «مهندسان لیســت امید» لقب داده اند‪ .‬این‬ ‫طیف خواهان اثرگذاری جدی شورای عالی سیاست گذاری‬ ‫اصالحات در تعیین شهردار تهران هستند تا از این طریق‬ ‫به دو هدف اصلی برسند که حفظ مرکزیت شورا را با ریاست‬ ‫عارف و اعتال ببخشند و از سوی دیگر استمرار فعالیت این‬ ‫شــورا را با تعیین کار ویژه های ثانویه در برابر ایده انحالل‬ ‫توجیه کنند‪ .‬این طیــف تنظیم نظام نامه بــرای انتخابات‬ ‫شهردار را اغاز کرده اند اما به نظر می رسد که طیف عارف در‬ ‫برابر فشار همه جانبه منتقدان قدرت مانور کمی برای اقناع‬ ‫نامزد نزدیک به خود‪ ،‬دارا باشند‪.‬‬ ‫‪ .2‬حــزب کارگــزاران ســازندگی‪ :‬انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری دوازدهم‪ ،‬اوج نقش افرینــی حمایتی‬ ‫یک عضو برجســته کارگــزاران در برابر منتقــدان دولت‬ ‫یازدهم بود؛ اســحاق جهانگیــری به مثابه ناجی حســن‬ ‫روحانــی در گــرداب فرســایش پایــگاه اجتماعی کنش‬ ‫سیاسی انجام داد؛ که مسلما در دولت اتی قرابت با حزب‬ ‫یادگار مرحوم هاشمی بیشتر شــود‪ .‬از سوی دیگر هرچند‬ ‫غالمحسین کرباســچی ادعای لیســت فروشی حامیان‬ ‫رســانه عارف را رد کرد امــا کارگزارانی ها همــواره بازوی‬ ‫مالی لیست اصالح طلبان بودند و مسلما دارای «سهم»‬ ‫بیشتر از کیک قدرت‪ .‬محســن هاشمی گزینه همیشگی‬ ‫کارگزارانی ها برای شهرداری تهران بوده است؛ او میراث‬ ‫و نماد «سازندگی» پدرش هست ولی حضور یک اصولگرا‬ ‫مســلما غیر از چمران در شورای شــهر وحدت همه جانبه‬ ‫پارلمان شــهر اصالحات را برهم می زند و به همین خاطر‬ ‫ارزوی محســن هاشمی محقق نمی شــود‪ .‬کارگزارانی ها‬ ‫نیروی تکنوکرات بیشتر نسبت به دیگر طیف های جریان‬ ‫اصالحات دارند و این وضعیت حکایت از دست برتر انان‬ ‫برای تصدی پست شهرداری است‪ .3‬حزب اتحاد ملت‬ ‫ایران اسالمی‪ :‬زهرا صدراعظم نوری‪ ،‬سید ارش حسینی‬ ‫میالنی‪ ،‬ســید محمود میر لوحی و علی اعطا اعضای این‬ ‫حزب هستند و زهرا نژاد بهرام و الویری نیز قرابت نزدیکی‬ ‫با نگرش سیاســی این حزب پوششی برای فعالیت قانونی‬ ‫حزب مشارکت دارند؛ با این شرایط حزب اتحاد ملت قدرت‬ ‫فراکســیونی جدی برای تعیین شــهردار اتی دارد و رقیب‬ ‫اصلی کارگزارانی ها محســوب می گردد؛ هرچند به دلیل‬ ‫تبعات فتنه ‪ ،88‬شــاهد فقر شــخصیت ملی در این حزب‬ ‫هســتیم و هرچند تالش برای کسب نیروی همسو چندان‬ ‫برای این حزب سخت نیســت و این نگرانی را برای حزب‬ ‫کارگزاران ایجاد می کند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫تکرار شورای اول‬ ‫با شــرایط حاکم در منازعات بین اصالح طلبان‪ ،‬ایا‬ ‫تجربه شورای اول تکرار می شود؟ خط تقابل مانند شورای‬ ‫شهر اول میان کارگزارانی ها با مشارکتی ها‪ -‬که با نام اتحاد‬ ‫ملت ایران اسالمی فعالیت قانونی انجام می دهند‪ -‬مجدد‬ ‫صف ارایی شــده اســت با این تفاوت که بازیگران اصلی‬ ‫پیشین‪ ،‬پدرخوانده های سیاسی امروز شده اند و از بیرون‬ ‫گود اعضای جدید پارلمان شهری را هدایت می کنند‪ .‬اگر‬ ‫خط تقابل در تصدی شــهردار همچنان پابرجا باقی بماند‬ ‫و میانجیگری باالدســتی برای «شــخصیت ملی» ناکام‬ ‫گردد‪ ،‬یارگیری هر دو طیف از اعضای شورای شهر همسو‬ ‫با دیگر احزاب اصالحات اغاز می شــود و تکرار شــورای‬ ‫شهر اول را شــاهد خواهیم بود؛ این یک فرصت طالیی‬ ‫برای اصولگرایان برای فعال ســازی «شــورای شــهر در‬ ‫ســایه» با ظرفیت های پایدار صدارت یــک دهه قبل در‬ ‫تهران است‪.‬‬ ‫شهردار از داخل شورا نیست‬ ‫گفت وگوی مثلث با عبدالله ناصری‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫رویکرد انتخاب شهردار اینه تهران در نهایت به‬ ‫کدام سمت می رود؟‬ ‫اعضای شورای فعلی شــهر‪ ،‬هیچ کدام شهردار‬ ‫تهران نخواهند شد‪ ،‬برای اینکه میثاق نامه امضا کرده اند‬ ‫همچنان کــه در دوره های قبــل هم با اینکــه اکثریت را‬ ‫نداشتند‪ ،‬این میثاق نامه را امضا کرده بودند که هیچ کدام‬ ‫از اعضای اصلی شورای شهر از شورا بیرون نروند و تنها‬ ‫اقای سلطانی فر که عضو علی البدل بود از جمع اعضای‬ ‫شورای شــهر خارج شــد‪ .‬طبیعتا بدون تردید هیچ کس‬ ‫از اعضای شورای شــهر‪ ،‬مدیریت شــهری و شهرداری‬ ‫تهران را برعهده نخواهد گرفت‪ .‬نکته مهم این است که‬ ‫خود اعضای شورای شهر بتوانند به این جمع بندی برسند‬ ‫در مورد اینکه چه کســی این مســئولیت را برعهده گیرد‬ ‫و شــهرداری تهران را اداره کنــد‪ .‬هم اکنون بدهی های‬ ‫سرسام اوری برای مدیریت شــهر تهران بر جای مانده‪،‬‬ ‫طبیعتا ممکن است شورای شــهر را با این چالش روبه رو‬ ‫کند که ســراغ خیلی از افراد کارامد برود امــا انها حاضر‬ ‫نشــوند در این شرایط‪ ،‬مدیریت شــهری را بپذیرند اما در‬ ‫هر صورت باید این کار را انجــام دهند و یک مدیر کامال‬ ‫علمی انتخاب کنند و نکته مهم اینکــه این دوره‪ ،‬دولت‬ ‫باید حتما توجه ویژه ای به شــهرداری تهران داشته باشد‬ ‫و شهرداری و مدیریت شــهری تهران بتواند یک کارنامه‬ ‫قابل نمره گذاری و قابل قبول برای انتخابات چهار ســال‬ ‫اینده برجا گــذارد و نتیجــه اش را خــود اصالح طلبان و‬ ‫هواداران دولت ببینند‪.‬‬ ‫اما گفته می شود که اقای هاشمی ان میثاق نامه‬ ‫را امضا نکرده است‪.‬‬ ‫حاال چه امضــا کرده و چه نکرده باشــد‪ ،‬اعضای‬ ‫شورای شــهر به هیچ وجه کســی را از داخل شورای شهر‬ ‫برای شهرداری انتخاب نخواهند کرد‪ .‬در این موضوع به‬ ‫جمع بندی رسیده اند و نهایی شده است‪.‬‬ ‫یک نکته که شما به ان اشــاره کردید این است‬ ‫که اعضای شورای شــهر پنجم انتظار دارند که‬ ‫ک کند‪ ،‬برای اینکه ظرف چهار سال یک‬ ‫دولت کم ‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫دولــت بایــد حتمــا توجــه ویــژه ای به‬ ‫شــهرداری تهــران داشــته باشــد و‬ ‫شــهرداری و مدیریــت شــهری تهران‬ ‫بتواند یــک کارنامه قابــل نمره گذاری و‬ ‫قابل قبــول بــرای انتخابات چهار ســال‬ ‫اینده برجا بگــذارد و نتیجــه اش را خود‬ ‫اصالح طلبان و هواداران دولت ببینند‬ ‫کارنامه موفقی از خودشــان به نمایش بگذارند‪.‬‬ ‫در اینجا این تحلیل مطرح می شود که به همین‬ ‫خاطر اســت که اصالح طلبان اصرار دارند حتما‬ ‫وزیر کشور یک اصالح طلب باشــد‪ .‬ایا با همین‬ ‫رویکرد این هدف را دنبال می کنند؟‬ ‫بحث بر ســر این نیســت که حتما وزیر کشــور‪،‬‬ ‫اصالح طلب باشد تا شورای شــهر کارنامه روشنی داشته‬ ‫باشد‪ .‬بحث بر سر این است که وزیر کشور با تجربه ای هم‬ ‫که در دو انتخابات اخیر نشــان داد و باتوجه به مطالعات‬ ‫سیاســی‪ -‬اجتماعــی خیلی جدی کــه مردم از ســال ‪92‬‬ ‫به صورت انباشــته شــده دارنــد‪ ،‬حتما یکی از نخســتین‬ ‫تغییراتی اســت که اقای روحانی بایــد در کابینه خودش‬ ‫ایجاد کند‪ .‬این فارغ از بحث مدیریت شــهر تهران و این‬ ‫مســائل اســت‪ .‬برای اینکــه بی توجهی به حــوزه وزارت‬ ‫کشور و متعاقب ان استانداران‪ ،‬فرمانداران و بخشداران‬ ‫که تعداد قابل توجهی شــان هنوز از مدیــران دولت اقای‬ ‫احمدی نژاد هستند و با اقای روحانی همسو نیستند‪ ،‬یکی‬ ‫از اولویت های اقای روحانی اســت و ارتباطی با مدیریت‬ ‫شهر تهران ندارد اما اینکه دولت باید همکاری کند‪ ،‬نه تنها‬ ‫از ناحیه وزارت کشور بلکه از تمام حوزه های ذیربط دولت‬ ‫این انتظار وجود دارد‪ ،‬چون باالخره هر بخش یا گوشه ای‬ ‫از شهر تهران به عنوان یک پایتخت و کالنشهر می تواند‬ ‫نمادی از کارکرد یک وزارتخانه یا بخشی از ان باشد‪ .‬شما‬ ‫با محیط زیست‪ ،‬بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش و پرورش‪ ،‬اب‬ ‫و فاضالب و غیره کار دارید بنابراین ضمن اینکه هزینه های‬ ‫بسیار سنگین انباشته ای هم هست که به عنوان مطالبات‬ ‫بخش خصوصی یا عمومی از شــهرداری وجــود دارد و از‬ ‫نظر بودجه هم حتما بایــد دولت همراهی کنــد‪ ،‬بنابراین‬ ‫بحث وزارت کشور ارتباطی با بحث وضعیت شهرداری یا‬ ‫شورای شهر ندارد‪ .‬وزارت کشــور به عنوان متولی توسعه‬ ‫سیاســت داخلی و مهمتر از ان‪ ،‬نماینده مدیریت استانی‬ ‫و شــهری در کابینــه‪ ،‬حتما بایــد باتوجه به ایــن عملکرد‬ ‫چهارساله اش هم از نظر اصالح طلبان و هم از نظر جامعه‬ ‫رای اقای روحانی تغییر پیدا کند‪ .‬مبنــا هم باید کارامدی‬ ‫باشــد و اصالح طلبان هیچ وقت اصراری بر سهم خواهی‬ ‫نداشــته و ندارند‪ .‬توصیه ای که اصالح طلبان همیشه به‬ ‫اقای روحانی داشته اند و رهبری جبهه اصالحات هم رسما‬ ‫ان را اعالم کرده‪ ،‬اینکه اقای روحانی در دوره دوم‪ ،‬کابینه‬ ‫کامال منسجم و کارامدی داشته باشد که بتواند کاری را در‬ ‫حوزه های مختلف انجام دهد‪.‬‬ ‫اینکه می گویند شــهردار از داخــل کابینه دولت‬ ‫یازدهم کســانی همچــون معاون اول یا شــاید‬ ‫یکی از وزرا مثل اقای اخونــدی یا حجتی چقدر‬ ‫می تواند محتمل باشد؟‬ ‫اینها گمانه زنی است و برخی از این افراد توانمندی‬ ‫الزم برای اداره حوزه شــهر تهران را دارند‪ .‬چون باالخره‬ ‫شهر تهران ان قدر حوزه کاری وســیع و گسترده ای دارد‬ ‫که االن مدیری در ســطح وزیــر برخــی از وزارتخانه ها را‬ ‫می طلبد‪ .‬اقای قالیباف هــم از نظر اجرایی مدیر قوی بود‬ ‫اما چندان به شورای شــهر توجهی نمی کرد‪ .‬بنابراین کار‬ ‫خودش را پیش می برد‪ .‬اینکه شــهردار تهران باید کسی‬ ‫در قد و قواره یک وزیر قدرتمند باشــد‪ ،‬تردیدی نیست اما‬ ‫به هر صورت انتخاب کننده نهایی همین نفرات هستند که‬ ‫به شورای شــهر راه یافتند و نهایتا تصمیم خواهند گرفت‬ ‫چه کسی شــهردار تهران بشــود‪ .‬فکر می کنم حتما این‬ ‫انتخاب را بــا هماهنگی دولت انجام خواهنــد داد که بعد‬ ‫بتوانند از پشتوانه کمک دولت هم در عرصه های مختلف‬ ‫برخوردار باشند‪.‬‬ ‫حزب اعتدال و توســعه زیاد موافق نوع بســته‬ ‫شدن لیست امید برای پنجمین دوره انتخابات‬ ‫شــورای شــهر نبود و باتوجه به اینکــه دولت را‬ ‫سیاست‬ ‫بعــد از شــورای شــهر اول کــه تقریبــا در انجا‬ ‫اصالح طلبان تمام کرســی های شورای شهر را‬ ‫در اختیار داشتند‪ ،‬یک خاطره خوبی از مدیریت‬ ‫شــهری با مدیریت اصالح طلبی در ذهن مردم‬ ‫نماند‪ .‬چراکه اصال عمر چهار ســاله این شــورا‬ ‫به پایان نرســید و در همان دولــت اصالحات به‬ ‫کار خودش پایان داد‪ ،‬حتــی مدتی هم مدیریت‬ ‫شــهری زیر نظر وزارت کشــور انجام شد‪ .‬این‬ ‫دوره باتوجه به اینکــه اصالح طلبان دوباره تمام‬ ‫کرسی های شورای شهر را به دست گرفته اند‪ ،‬ایا‬ ‫به ان چالش شورای اول برخورد می کنند یا خیر؟‬ ‫من چنین پیش بینی ندارم کــه بخواهد ان اتفاق‬ ‫دوباره تکرار شود‪ .‬اوال شــورای اول‪ ،‬تجربه اول بود و در‬ ‫فضای کامال سیاسی‪ -‬اجتماعی دوم خرداد شکل گرفت‪.‬‬ ‫به این نکته هم توجه کنیم که بسیاری از مسئوالن کشور در‬ ‫حوزه ها‪ ،‬عرصه ها و رده های مختلف اصال با شکل گیری‬ ‫و تحقق ایــن اصل فراموش شــده قانون اساســی کامال‬ ‫مخالف بودند ولی وزارت کشور دولت اصالحات و شخص‬ ‫معاون سیاسی وقت‪ ،‬یک تنه انتخابات شوراها را در سطح‬ ‫کشــور برگزار کرد و در پایتخت هم مثل مجلس ششــم‪،‬‬ ‫اصالح طلبان یکدســت پیروز انتخابات شوراها شدند اما‬ ‫چون فضا کامال فضایی سیاســی‪ -‬اجتماعی خاص بود‪،‬‬ ‫طبیعتا چهره های سیاسی روی کار امدند و درون شورا قرار‬ ‫گرفتند که رویکرد اصالح طلبی داشتند اما باالخره خروج‬ ‫یکی‪ ،‬دو نفر از چهره های سرشناس که می توانستند نقش‬ ‫نخ تســبیح را بازی کنند‪ ،‬عمال یک مقدار فضای شورای‬ ‫شهر را بهم ریخت و همان اتفاقات افتاد‪ .‬البته همان طور‬ ‫که گفتم تجربه اول هم بود و شاید اصالح طلبان و اعضای‬ ‫شورای شهر با خیلی از مســائل مدیریتی شهری اشنایی‬ ‫نداشــتند‪ .‬به این نکته توجه کنیم که ترکیب شورای شهر‬ ‫اول‪ ،‬ترکیب کامال سیاســی تحت تاثیــر فضای عمومی‬ ‫جامعه شــکل گرفته بــود و ترکیبــی نبود کــه خیلی مثل‬ ‫ترکیب فعلی براساس تقســیم حوزه های تخصصی شکل‬ ‫بگیرد‪ .‬از طرف دیگر امروز چهار دوره پشــت سر گذاشته‬ ‫شــده و تجربه کارکرد و اهمیت شورای شهر مخصوصا در‬ ‫کالنشــهرها و پایتخت هم برای مردم و هم برای کسانی‬ ‫که عضو شورا هستند‪ ،‬مشخص شده است‪ .‬نکته سوم هم‬ ‫اینکه این شورا به یک واقعیت پی برده و ان هم شهری را‬ ‫تحویل گرفته که مدیریت شــهری طی ‪ 12‬سال با گریز از‬ ‫قانون وضعیت را به حالت بحرانی رســانده بنابراین چنین‬ ‫فضای اجرایی برای مدیریت شهری و شورای شهر جدید‬ ‫اماده و فراهم اســت که اعضای دوره پنجم به نظرم هیچ‬ ‫فرصتی برای دغدغه های سیاســی از جنس دغدغه های‬ ‫شورای اول به طور طبیعی پیدا نخواهند کرد‪ .‬معتقدم اگر‬ ‫شورای شهر بتواند یک شهردار کامال مدیر‪ ،‬قوی و علمی‬ ‫ را انتخاب و یک تیم مدیریتی را با توافق شــهردار در کل‬ ‫حوزه شهرداری تهران حاکم کند‪ ،‬خواهد توانست کارنامه‬ ‫موفقی را برای خودش به ارمغان بیاورد‪ .‬به این نکته توجه‬ ‫کنیم که شــهردار تهران و شــخصی که این مسئولیت را‬ ‫قبول می کند‪ ،‬بســیار مهم اســت که باید به رغــم اینکه با‬ ‫مسائل سیاسی اشــنایی دارد اما کامال در ‪ 4‬سال اینده به‬ ‫وضعیت مدیریت علمی و تخصصی شهری بپردازد و فارغ‬ ‫از هرگونه دغدغه های سیاســی‪ ،‬شــهر را از این وضعیت‬ ‫بحرانی خارج کند‪.‬‬ ‫در شورای شهر اول چند شــهردار عوض شد و‬ ‫االن همین بحث انتخاب شهردار و اینکه از داخل‬ ‫اعضای شــورا یا خارج از اعضای شــورا باشد‪،‬‬ ‫محل بحث و اختالف ســلیقه است‪ .‬به نظر شما‬ ‫‪3‬‬ ‫اصالح طلبان در پنجمین دوره انتخابات شورای‬ ‫شهر تهران توانستند تجربه انتخابات شورای شهر‬ ‫اول را تکرار کنند و همه کرســی های پارلمان شهری‬ ‫را در اختیــار بگیرند امــا این دوره نیــز همچون دوره‬ ‫اول موضوع انتخاب شــهردار به چالشــی بزرگ دارد‬ ‫بدل می شــود‪ .‬از یک طرف جمعی از اصالح طلبان به‬ ‫شهردار شدن محسن هاشمی معتقدند اما در مقابل‬ ‫مخالفان موضــوع میثاق نامه را پیش می کشــند که‬ ‫هیچ کســی از اعضای شــورای شــهر نباید شهردار‬ ‫شــود‪ .‬از طرف دیگر دولت نیــز گویــا نمی خواهد از‬ ‫کرسی مدیریت شهری بی نصیب باشد و گزینه هایی‬ ‫را معرفــی می کنــد‪ .‬عبداللــه ناصری عضو شــورای‬ ‫مشورتی رئیس دولت اصالحات می گوید‪« :‬اعضای‬ ‫شــورای شــهر پنجم برای انتخاب شــهردار حتما با‬ ‫شورای عالی سیاســتگذاری اصالح طلبان‪ ،‬خاتمی و‬ ‫روحانی مشورت خواهند کرد‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪45‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سیاست‬ ‫برامده از خودش می داند‪ ،‬فکر می کنید چقدر به‬ ‫شورای شهر فعلی کمک کند؟‬ ‫حزب اعتدال و توســعه از اول اعــام کرد که ما‬ ‫کاری به انتخابات شورای شهر نداریم و تمام دغدغه شان‬ ‫هم انتخابات ریاســت جمهوری بود که البته بسیار درست‬ ‫هدفگذاری کرد‪ .‬این انتخابات‪ ،‬انتخابات بســیار مهمی‬ ‫ بود و انتخاب مجدد اقای روحانی و رای بســیار باالتر او‪،‬‬ ‫بســیار بســیار اهمیت داشــت بنابراین بخش اعظمی از‬ ‫نیروهای اصالح طلب و توان اصالح طلبان‪ ،‬حزب اعتدال‬ ‫و توسعه و هواداران دولت را انتخابات ریاست جمهوری به‬ ‫خودش مشغول کرد و انتخاب اعضای شورای شهر عمال‬ ‫به اعضای شورای عالی سیاستگذار واگذار شد که البته در‬ ‫برخی از مناطق کشور هماهنگی هایی هم بین انها و حزب‬ ‫اعتدال و توســعه برقرار بود اما مثال در تهران که بنده در‬ ‫جریان بودم‪ ،‬حزب اعتدال و توسعه اصال هیچ ورودی به‬ ‫انتخابات شورای شهر نداشت و مساله اش فقط انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری بود بنابراین هیچ نــوع ادعا یا گالیه ای‬ ‫از جانب حزب اعتدال و توســعه برای لیست شورای شهر‬ ‫تهران پذیرفته نیست‪.‬‬ ‫اگر خودتان بخواهیــد احتمال دهیــد یا درصد‬ ‫تعیین کنیــد‪ ،‬چقدر این احتمــال و درصد وجود‬ ‫دارد که از داخل دولــت یکی از همــکاران اقای‬ ‫روحانی به سمت شــهرداری تهران بیاید‪ .‬مثال‬ ‫اقای جهانگیری یا یکی از وزرا؟‬ ‫به نظرم اقای جهانگیری خیلی بعید است‪ .‬معتقدم‬ ‫جایگاه اقای جهانگیری‪ ،‬همان جایگاه معاونت اول خواهد‬ ‫بود و باتوجه به درخششی که در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫داشــت و عمال هم در این چهار ســال‪ ،‬اداره کننده جدی‬ ‫دولت بود‪ ،‬بنابراین فکر نمی کنم اقایان روحانی ایشان را‬ ‫از دست بدهد اما حتما کسی در ق دو قواره اقای جهانگیری‬ ‫را باید برای مدیریت شــهر تهــران انتخاب کــرد و امثال‬ ‫اقای حجتی و اخوندی که در رسانه ها اسم انها برده شده‪ ،‬‬ ‫گزینه های بسیار مهمی هستند که می توانند مدیریت شهر‬ ‫تهران را در صورت پذیرفتن‪ ،‬اداره و مسائلش را تا حدودی‬ ‫حل کنند‪ .‬اما نکته مهم این اســت که هرکســی شهردار‬ ‫تهران شود‪ ،‬چون فرصت بسیار محدودی دارد باید دو‪ ،‬سه‬ ‫کار اصلی و جدی را در دستورکار خودش بگذارد و برای ان‬ ‫برنامه ریزی کند‪ .‬به عبارت دیگر اگر بخواهد سفره خیلی‬ ‫گسترده ای را باز کند‪ ،‬چهار ســالش تمام می شود و عمال‬ ‫کارنامه خیلی قابل دفاعی نخواهد داشت‪.‬‬ ‫این اولویت ها کدام است؟‬ ‫بحث ترافیــک‪ ،‬الودگی هوای تهــران‪ ،‬حمل و‬ ‫نقل عمومی‪ ،‬توســعه مترو از نکات مشخص و معدودی‬ ‫است که جزو اولویت های مردم هم محسوب می شود که‬ ‫شهرداری تهران ظرف چهارسال اینده به خوبی می تواند‬ ‫به ان برســد و بپردازد که البته اینها مسائلی ناشی از روی‬ ‫زمین ماندن مصوبات شــورای عالی شهرسازی و قوانین‬ ‫باالدستی است و امروز مشــکالتی را برای شهردار بعدی‬ ‫به ارمغان گذاشته و قطعا شــهردار بعدی‪ ،‬دوره سختی را‬ ‫برای مدیریت کردن خواهد داشت‪.‬‬ ‫احتمال دارد شــهردار برامده از شــورای شــهر‬ ‫پنجم یک چهره غیرشــناخته شده اما اکادمیک‬ ‫باشــد‪ ،‬مثل برخی معاونیــن وزرا کــه از انها نام‬ ‫برده می شود‪.‬‬ ‫نکته مهم این اســت که اصال شــورای شــهر که‬ ‫تصمیم گیــ ر نهایی برای انتخاب شــهردار اســت‪ ،‬باید به‬ ‫این نکته توجه کند که امروز مشــکالت مدیریت شــهری‬ ‫و شــهرداری تهران فقط با مدیریت علمی حل می شــود‪.‬‬ ‫دوره تعابیــری مثــل مدیریت جهــادی گذشــته و همین‬ ‫شعارها امروز شهر تهران را در استانه انفجار قرار داده است‬ ‫بنابراین شهردار اینده چه از میان معاونین وزرا‪ ،‬چه از میان‬ ‫استانداران سابق و چه از میان وزرای سابق باشد‪ ،‬کسی که‬ ‫فقط رویکرد علمی داشته باشــد و بتواند مدیریت شهری را‬ ‫بفهمد و از نظر خصوصیات اخالقی و شــخصی هم فردی‬ ‫باشد که بتواند شــورای شــهر را به عنوان مرجع باالدستی‬ ‫خود بپذیرد مصداقش در بین این افراد‪ ،‬زیاد می تواند یافت‬ ‫شود‪ .‬فقط امیدوارم که شورای شهر انتخاب خیلی روشنی‬ ‫بکند چون شهرداری تهران یک کانون تمام بخشی است‪،‬‬ ‫انتخاب مدیریت شهری و شهردار تهران یک شاخصه دیگر‬ ‫هم باید داشته باشد و ان اینکه با تمام بخش های حاکمیتی‬ ‫و حکومتی کشور بتواند به راحتی ارتباط برقرار کند‪ .‬برقراری‬ ‫ارتباط او با نهادهای دولت‪ ،‬قوای دیگر و حتی با نیروهای‬ ‫مسلح الزم و ضروری است بنابراین کار شورای شهر از این‬ ‫جهت سخت اســت که باید کســی را انتخاب کند که همه‬ ‫ارگان ها و نهادهای خارج از حــوزه قوه مجریه براحتی با او‬ ‫ارتباط برقرار کننــد و او هم به راحتی بتوانــد با اینها تفاهم‪ ،‬‬ ‫تعامل و همکاری داشته باشد‪.‬‬ ‫اینکه االن تاکید می شــود اعضــای راه یافته به‬ ‫شورای شهر پنجم در داخل شورا بمانند و از میان‬ ‫انها شهردار انتخاب نشود به خاطر این است که‬ ‫اقای چمران یــا یکی دیگــر از اصولگرایان وارد‬ ‫شورا نشوند؟‬ ‫نه‪ ،‬از اول این تعهد گرفته شــده بــود‪ ،‬دوره قبل‬ ‫هم همین اجرا شــد‪ .‬اصال بحث این نیست که نفر بعدی‬ ‫کسی مثل اقای چمران وارد شــود‪ .‬در دوره قبل هم روال‬ ‫بر این بوده که به هیچ وجه از اعضای اصلی شورای شهر‪،‬‬ ‫شهردار انتخاب نشود و شورا را ترک نکنند‪.‬‬ ‫در مورد اقای مهرعلیزاده مساله ای مطرح است‬ ‫و می گویند ایشــان وقتی در داخل لیســت قرار‬ ‫نگرفت‪ ،‬تمکین کرد و انصراف داد‪ .‬احتمال اینکه‬ ‫ایشان شهردار شود هم وجود دارد‪ .‬این گزینه را‬ ‫چقدر جدی می دانید؟‬ ‫اینکه اقای مهرعلیزاده کار اخالقی و بسیار خوبی‬ ‫انجام داد و بالفاصله وقتی درون لیست قرار نگرفت‪ ،‬مثل‬ ‫بسیاری از کسان دیگر از جمله جوانان به کمپین حمایت‬ ‫از لیست امید پیوست‪ ،‬بسیار عمل قابل تقدیر و ستایشی‬ ‫است‪ .‬ایشان هم جزو کسانی است که بر سر زبان ها هست‬ ‫و به قول خودش برنامه برای مدیریت شهری هم ارائه داده‬ ‫اما مرجعی که باید تصمیم بگیرد همان ‪ 21‬نفری هســتند‬ ‫که باید یک نفر را به عنوان شــهردار تهران انتخاب کنند‬ ‫اما شهر تهران‪ ،‬شهری اســت که بعد از انتخاب شهردار‬ ‫باید در سطوح روسای ســازمان ها و معاونین شهردار هم‬ ‫تغییراتی داشته باشد بنابراین شهردار اینده باید ادم هایی‬ ‫در قد و قواره خودش انتخاب کند که بتوانند به عنوان یک‬ ‫تیم ‪ 12‬نفره کار را خوب پیش ببرند‪ .‬بنابراین تمام کسانی‬ ‫که بر سر زبان ها مطرح هستند‪ ،‬به نظرم در حوزه مدیریت‬ ‫شهری برایشان جای کار هست‪.‬‬ ‫نکته دیگر هــم اینکه می گویند خارج از جلســه‬ ‫شــورا برای انتخــاب شــهردار‪ ،‬تصمیم گیری‬ ‫خواهد شد‪ .‬مثال شورای عالی سیاستگذاری یا‬ ‫شــخص اقای خاتمی‪ .‬به نظر شما این صحبت‬ ‫چقدر مطرح است؟‬ ‫ببینید! مرجع قانونی برای انتخاب شهردار شورای‬ ‫‪ 21‬نفره شــهر تهران اســت‪ .‬اینکه این شــورا با شــورای‬ ‫عالی سیاستگذاری‪ ،‬اقای خاتمی و حتی با رئیس جمهور‬ ‫هماهنگی و مشــورت خواهد داشت‪ ،‬شــکی نیست‪ .‬اما‬ ‫مرجعی که شــهردار را به افــکار عمومی و وزارت کشــور‬ ‫معرفی خواهد کرد‪ ،‬شورای ‪ 21‬نفره شهر است‪.‬‬ ‫ نکته ای که در مورد لیست امیدی که به مجلس‬ ‫راه یافــت‪ ،‬وجــود داشــت ایــن بود کــه وقتی‬ ‫می پرســیدیم چقدر با بدنه تشــکیالتی جریان‬ ‫اصالحات ارتباط دارید‪ ،‬می گفتنــد که ارتباطی‬ ‫نداریم و خودمان در داخل مجلس تصمیم گیری‬ ‫می کنیم‪ .‬این ارتباط بین شــورای شــهر و بدنه‬ ‫تشکیالتی پشت سر شورای شهر‪ ،‬چقدر خواهد‬ ‫بود؟ یعنی شــورا و بدنه تشــکیالتی اصالحات‬ ‫چقدر با هم ارتباط و هماهنگی خواهند داشت؟‬ ‫برخی از اعضای شــورای شــهر پنجم عضو احزاب‬ ‫اصالح طلب هستند بنابراین طبیعتا ارتباط بهتری خواهند‬ ‫داشت اما حتما سیاست های کالن و کل کار در جمع شورا‬ ‫بســته خواهد شــد‪ .‬به طور طبیعی ممکن است خود شورا‬ ‫به این جمع بندی برســد که یک اتاق فکر دائمی داشــته‬ ‫باشــد که این کار‪ ،‬اتفاق خوبی است که اگر به جمع بندی‬ ‫برسند چنین اتاقی را تشــکیل دهند و بتوانند یک شورای‬ ‫دوم داشته باشند که در خیلی از عرصه ها کمکشان باشد‪.‬‬ ‫اقای عارف خیلی مورد انتقاد قرار گرفت موقعی‬ ‫که لیست امید شورای شــهر تهران اعالم شد‪.‬‬ ‫االن ارتبــاط او به عنــوان رئیس شــورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری با کســانی که به شــورای شهر‬ ‫راه یافتند‪ ،‬چگونه تعریف می شود‪ .‬ایا از همدیگر‬ ‫دلخور هستند؟‬ ‫اعضای شورا با شورای عالی سیاستگذاری ارتباط‬ ‫خوبی دارند اما به هر صورت در مورد نوع بسته شدن لیست‬ ‫شورا‪ ،‬مسائلی مطرح شد که یک روزی باالخره باید شورای‬ ‫عالی سیاســتگذاری بتواند افکار عمومی را در مورد نحوه‬ ‫شکل گیری این لیست با توضیح خود قانع کند‪.‬‬ ‫فکر می کنید اقای عارف به عنوان رئیس شورای‬ ‫عالی سیاستگذاری چه نقشــی خواهد داشت؟‬ ‫البته انتقــادی که در مدت کوتاهی مطرح شــد‬ ‫نحوه بسته شدن لیست شورای شهر و هم نوع‬ ‫عملکردی بود که فراکســیون امیــد در مجلس‬ ‫برای انتخابات هیات رئیســه سال دوم داشت‪.‬‬ ‫ایا اقای عارف در این دو حوزه موفق عمل کرد؟‬ ‫اقای عارف هم در حوزه شورای عالی سیاستگذاری‬ ‫و هم در حوزه فراکســیون امید در مجموع عملکرد موفقی‬ ‫داشــت ولی به هر صورت همانطور که اشاره کردید‪ ،‬برخی‬ ‫از دوستانی که وارد مجلس شدند طبیعتا از فراکسیون امید‬ ‫کناره گیری کردند و به فراکســیون های دیگر پیوستند‪ .‬به‬ ‫صورت طبیعی این موضــوع در مورد نماینــدگان مجلس‬ ‫رخ داده ولی در مجموع عملکرد اقــای عارف‪ ،‬قابل قبول‬ ‫اســت اما ایشــان باید ابهامات را به هیات رئیســه شورای‬ ‫سیاستگذاری توضیح دهند و افکار عمومی را قانع کنند‪.‬‬ ‫به عنــوان اخرین ســوال فکــر می کنیــد در این‬ ‫چهارسال شــورای شهر و شــهرداری که قاعدتا‬ ‫برامــده از نظــر و اراده اصالح طلبان اســت‪ ،‬چه‬ ‫عملکــردی از خودشــان به جــای بگذارنــد؟ ایا‬ ‫عملکردی خواهد بود که شــورای شهر بعدی را‬ ‫هم بتوانند مدیریت کنند یا از االن قابل پیش بینی‬ ‫نیست که چه نتیجه ای رقم خواهد خورد؟‬ ‫طبیعتا پیشــگویی‪ ،‬کار کنشــگر سیاسی نیست‪.‬‬ ‫امیدواریم که شورای شهر فعلی با تجربه ای که از شورای‬ ‫شهر اول و شوراهای شهر بعدی دارد‪ ،‬بتواند امروز باتوجه‬ ‫به نیروهــای کارامدی کــه در این حوزه بوده اند‪ ،‬دســت‬ ‫به انتخاب بزنــد‪ .‬باالخره نیروهایی که یکــی‪ ،‬دو دوره در‬ ‫شورای شهر یا دورانی شــهردار تهران‪ ،‬بعضا استاندار یا‬ ‫معاون وزیر بوده اند‪ ،‬در مجموع امروز نیروهای باتجربه ای‬ ‫که در این شورا حضور دارند و می توانند به خوبی مدیریت‬ ‫کنند اما نکته اول‪ ،‬گام انتخاب شهردار است که شهرداری‬ ‫که انتخاب خواهد شد‪ -‬چون شهر تهران بیشتر به شهردار‬ ‫شناخته می شود تا شورای شهر‪ -‬خیلی خواهد توانست هم‬ ‫در قدرت کارکرد اعضای شورای شهر فعلی و هم در ترکیب‬ ‫شورای شهر اینده تاثیرگذار باشد بنابراین باید منتظر ماند‬ ‫که ببینیم چه کسی انتخاب خواهد شد‪.‬‬ ‫فتنه در سیا‬ ‫انتخــاب مایکل دی اندریا بــه عنوان رئیــس بخش ایران در ســازمان اطالعات مرکــزی امریکا‬ ‫تحلیلگران را به این ســمت ســوق داده اســت که دولــت دونالد ترامپ قصــد دارد از ایــن پس موضع‬ ‫ســختگیرانه تری را در قبال ایران در دســتور کار قرار دهد‪ .‬زیــرا اندریا را اغلب به مواضع سرســختانه و‬ ‫جدی بودنش در کار می شناسند‪ .‬این شخص معروف به «شاهزاده تاریکی» سازمان اطالعات مرکزی‬ ‫امریکاست‪ .‬همچنین او مسئول پیگیری عملیات شکار «اسامه بن الدن» رهبر پیشین القاعده و بسیاری‬ ‫از حمالت پهپادهای امریکایی به فرماندهان گروه های افراطی بوده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫شاهزادهتاریکی‬ ‫انتصاب«مایکلدیاندریا»بهعنوانمسئولبخشعملیاتسیادربارهایرانچهمعناییدارد؟‬ ‫ارش فرحزاد‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مایکل دی اندریا زمانی که افســر ســیا بود و عملیات‬ ‫تو جوبرایاسامهبن الدنوحمالتهواپیماهایبدون‬ ‫جس ‬ ‫سرنشین امریکا را نظارت می کرد‪ ،‬لقب «شاهزاده تاریکی»‬ ‫یا «ایت الله مایک» را به او دادند‪ .‬اکنون او شــغل جدیدی‬ ‫دارد‪.‬دیاندریامسئولبخشعملیاتسیادربارهایراناست‬ ‫وطبقگفتهمقاماتکنونیوسابقاطالعاتیامریکاانتخاب‬ ‫او برای این سمت اولین و مهمترین نشانه اتخاذ رویکردی‬ ‫ت ترامپ علیه ایران است‪ .‬ایران همواره‬ ‫سخت از سوی دول ‬ ‫یکی از سخت ترین اهداف ســیا بوده است‪ .‬دسترسی این‬ ‫سازمان به ایران بسیار محدود است چون سفارت امریکا در‬ ‫ایران دا یر نیســت که بتواند پوشش دیپلماتیکی فراهم کند‬ ‫و ســرویس های اطالعاتی ایران هم حدود چهار دهه است‬ ‫تالش می کنند تا بــا عملیات جاسوســی و مخفیانه امریکا‬ ‫مقابلهکنند‪.‬‬ ‫در چنین وضعیتی چالش اجرا کردن مواض ع ترامپ به‬ ‫دی اندریارسیده؛کسیکهسیگاریاستوبهاسالمگرویده و‬ ‫شهرتزیادیدرمیانمقام هایاطالعاتیامریکادارد‪.‬شاید‬ ‫هیچ کس از مقامات سیا بیشتر از او مسئول تضعیف القاعده‬ ‫نیست‪ .‬ســیا از اظهارنظر درباره نقش دی اندریا خودداری و‬ ‫تاکیدکردهکهدربارههویتیاکارمقاماتاینسازمانصحبتی‬ ‫نمی کند‪.‬برخیمقاماتهمفقطبااینشرطکهاسمانهاذکر‬ ‫نشود‪ ،‬در مورد انتصاب او اظهارنظر کرده اند‪ .‬دونال د ترامپ‪،‬‬ ‫ایران را اولین و مهمترین کشور دشمن خود می داند و وعده‬ ‫داده که توافق هســته ای میان ایران و شش قدرت جهانی‬ ‫را اصالح یا برهم بزند‪ .‬او نتوانســته تهدیدش را عملی کند‬ ‫و دولت او پیروی ایران از توافق هســته ای را هم تایید کرده‬ ‫اســت‪ .‬ام ا ترامپ به روش های دیگر در قبــال ایران موضع‬ ‫تند و سخت گیرانه ای اتخاذ کرده اســت‪ .‬رکس تیلرسون‪،‬‬ ‫وزیر امور خارجه امریکا هم توافق هسته ای را یک شکست‬ ‫توصیف می کند ‪ .‬ترامپ افراد جنگ طلب را برای مهار ایران‬ ‫و تالش برای تغییر حکومت تهران در شــورای امنیت ملی‬ ‫امریکامنصوبکرد‪.‬‬ ‫ژنرال مک مســتر‪ ،‬مشــاور امنیت ملی کاخ سفید‪ ،‬در‬ ‫سال های اولیه جنگ عراق از فرماندهان پیاده نظام بود‪ .‬او‬ ‫بر این باور اســت که عوامل ایران که به شورشیان در عراق‬ ‫کمک می کنند مسئول مرگ سربازان امریکایی بودند‪ .‬درک ‬ ‫ن ترامپ‬ ‫هاروی‪ ،‬مدیر ارشد بخش خاورمیانه شورای مشاورا ‬ ‫هم نگاهش به چالش ایــران جنگ طلبانه اســت‪ .‬به گفته‬ ‫تعدادی از مقامات دفاعی و اطالعاتی‪،‬ازرا کوهن مدیر ارشد‬ ‫بخش اطالعاتی این شــورا که رابط اصلی میان کاخ سفید‬ ‫و اژانس های اطالعاتی اســت به دیگر مقامات دولت گفته‬ ‫است می خواهد از جاسوسان امریکایی برای تغییر حکومت‬ ‫ایران کمــک بگیرد‪ .‬مایک پومپئو‪ ،‬رئیس ســیا هم یکی از‬ ‫منتقدانسرسختتوافقهسته ایایراناست‪ .‬مدیرسیادر‬ ‫دی اندریایکخصلتجالبعلیهایرانیافتهاست‪.‬دی اندریا‬ ‫در شــمال ویرجینیا و در خانواده ای که برای دو نســل با سیا‬ ‫ارتباطاتیداشتند‪،‬بزرگشد‪.‬اوباهمسرشکهمسلماناست‬ ‫درماموریتیخارجیمالقاتکردوبرایازدواجبااو‪،‬بهاسالم‬ ‫گروید البته اینطور نیست که او به طور خاص‪ ،‬قوانین و اداب‬ ‫اسالمیرادنبالکند‪.‬‬ ‫گفتهمی شودکهدی اندریادرسال هایپسازحمالت‬ ‫‪ 11‬سپتامبر‪ ،‬شدیدا در برنامه بازداشت و بازجویی از مظنونان‬ ‫تروریستی فعال بوده؛ برنامه ای که به شکنجه تعداد زیادی‬ ‫از زندانیان منجر شــد و در گزارش ســال‪ 2014‬سنا محکوم‬ ‫شد‪ .‬او در سال ‪ 2006‬مسئول مرکز مقابله با تروریسم شد و ‪9‬‬ ‫سال مسئول بازداشت و شکار ستیزه جویان در سراسر جهان‬ ‫بود‪ .‬ماموران تحت نظر او نقشی محوری در ترور عماد مغنیه‬ ‫فرماندهبخشنظامیحزب اللهلبنانداشتند‪.‬‬ ‫ســیا به ابتکار دی اندریا در همکاری با اسرائیلی ها‪ ،‬از‬ ‫یک خودروی بمبگذاری شــده برای ترور مغنیه در دمشــق‬ ‫استفادهکرد‪.‬دی اندریادرتشدیدحمالتهواپیماهایبدون‬ ‫سرنشین در داخل خاک پاکستان هم نقش محوری داشت‪.‬‬ ‫در دولت بــاراک اوباما حمالت پهپــادی به بخش مهمی از‬ ‫اقدامات امریکا تبدیل شد‪ .‬سازمان سیا با هدایت دی اندریا‬ ‫برنامه حمالت هواپیماهای بدون سرنشــین خود را به یمن‬ ‫هم گسترش داد‪ .‬در ژانویه ‪ 2015‬حمله هواپیماهای بدون‬ ‫سرنشین به مقر القاعده در پاکستان منجر به کشته شدن دو‬ ‫گروگان غربی شــد‪ .‬چند ماه بعد از ان‪ ،‬دی اندریا مسئولیت‬ ‫جدیدیبر عهدهگرفتکهبررسیکارامدیوتاثیربرنامه های‬ ‫مخفیانه بود‪ .‬مقامات سابق ســیا می گویند شغل جدید دی‬ ‫اندریا برای نظارت و بررســی عملیات مربوط به ایران بیشتر‬ ‫مطابق با مهارت های اوســت‪.‬وظیفه این مرکز جمع اوری‬ ‫همه علی ه ترامپ‬ ‫چه کسانی از خروج امریکا از پیمان‬ ‫پاریس سود می برند؟‬ ‫اطالعات امنیتی درباره ایران و تحلیل و پردازش انها و انجام‬ ‫عملیات های مربوط به این کشور است‪.‬ایجاد این مرکز در‬ ‫راســتای اجرای تصمیم دونال د ترامپ رئیس ایاالت متحده‬ ‫امریکا درباره هدف گذاری ایران به عنوان اولویت باال برای‬ ‫جاسوس هایامریکاست‪.‬دولتامریکادرماهمی گذشتهنیز‬ ‫مرکزمشابهیرابرایکرهشمالیایجادکردهبود‪.‬‬ ‫زندگی عجیب‬ ‫«مایکل دی اندریا» در سالی نامعلوم در ایالت ویرجینیا‬ ‫و در خانواده ای به دنیا امد که سرنوشــتش از دو دهه قبل با‬ ‫سیا گره خورده بود‪ .‬اگرچه گفته می شــود دی اندریا اکنون‬ ‫ششــمین دهه از عمر خــود را می گذراند‪ ،‬اما تاریــخ تولد یا‬ ‫سن دقیق او مشخص نیست‪ .‬با این وجود‪ ،‬انچه مشخص‬ ‫است این که او ســال ‪ 1979‬به سیا پیوست‪ ،‬هرچند تا پیش‬ ‫از اوریل ســال ‪ 2015‬کســی از نام واقعی او خبر نداشــت‪.‬‬ ‫دی اندریا بین ســال های ‪ 1979‬تا ‪ ،2015‬صرفا با نام های‬ ‫مستعار شناخته می شد‪ .‬همکارانش او را با نام هایی از قبیل‬ ‫«شاهزاده تاریکی»‪« ،‬ایت الله مایک» و «راجر» شناسایی‬ ‫می کردند‪ .‬سایر مردم در امریکا و جهان نیز از سال ‪ 2012‬او‬ ‫را با نام «گرگ» شناختند؛ شــخصیتی در فیل م هالیوودی و‬ ‫شناخته شده «سی دقیقه پس از نیمه شب» درباره عملیات‬ ‫شــکار و ترور اســامه بن الدن که برگرفته از نقش دی اندریا‬ ‫در عملیات ترور رهبر القاعده بود‪ .‬غیر از این نام ها‪ ،‬تا ســال‬ ‫‪ 2015‬اطالعات اندکی درباره او در دسترس بود‪ ،‬مثال اینکه‬ ‫همکارانش می گفتند به کت و شــلوارهای رنگ تیره بسیار‬ ‫عالقه مند است‪ ،‬اخالقتندی دارد و به شدت بهسیگار معتاد‬ ‫اســت‪.‬بخش دیگری از زندگی دی اندریا که تعجب برانگیز‬ ‫است‪ ،‬داستان ازدواج او با یک زن مســلمان به نام «فریده‬ ‫کوریمجی» در جزیره موریس در افریقا و مســلمان شــدن‬ ‫دی اندریاســت‪ .‬او طی مدتی که برای انجــام ماموریت به‬ ‫افریقا اعزام شــده بود‪ ،‬با کوریمجی که حدود ‪ 10‬سال از او‬ ‫بزرگ تر بود اشنا و حتی حاضر شد برای ازدواج با او مسلمان‬ ‫شود؛ اقدامی که احتماال نام مستعار «ایت الله» را برای او به‬ ‫ارمغاناوردهاست‪.‬البتهگفته می شوددلیلازدواجدی اندریا‬ ‫باکوریمجی‪،‬لزوماعالقهورابطهعاطفینبوده‪،‬بلکهثروتو‬ ‫تجارتگستردهخانوادگیکوریمجی هادرافریقادرزمینه های‬ ‫متنوعی از جمله ارتباطات‪ ،‬رســانه‪ ،‬امالک و مســتغالت‪،‬‬ ‫توریسم‪ ،‬خدمات مالی و انرژی بوده که می توانسته پوشش‬ ‫مناسبیرابرایعملیات هایمخفیانهدی اندریافراهمکند‪.‬‬ ‫نقش دی اندریا در عملیات های پهپادی سیا‬ ‫اختفای دی اندریا پشت نام های مستعار در اوریل سال‬ ‫‪ 2015‬پایان یافت؛ یک ماه بعد از انکه وی پس از ‪ 9‬ســال‪،‬‬ ‫ِســمت خود به عنوان مدیر «مرکز مبارزه با تروریسم» سیا را‬ ‫سیامحبوبکردهاست‪،‬رهبریویدرعملیاتتروربن الدن‬ ‫در سال‪ 2011‬نبود‪ ،‬بلکه جلوگیری او از مختومه شدن برنامه‬ ‫حمالت پهپادی ســیا در کشــورهایی مانند پاکستان بعد از‬ ‫رسواییبزرگیبودکهسال‪ 2015‬بهوجودامد‪.‬اولینروزهای‬ ‫سال‪ ،2015‬یک شهروند امریکایی و یک شهروند ایتالیایی‬ ‫که به دست القاعده اســیر شــده بودند‪ ،‬در یکی از حمالت‬ ‫پهپادی سیا کشته شدند‪ .‬اعتراف سیا به اینکه از حضور این‬ ‫دو شــهروند غربی در محل بمباران اطالعی نداشته است‪،‬‬ ‫انتقادات از برنامه کشــتارهای هدفمند پهپادی امریکا را به‬ ‫اوج خود رســاند و حتی اوباما را مجبور به عذرخواهی رسمی‬ ‫در این باره کــرد‪ ،‬اما نهایتا این دی اندریا بود که در جلســات‬ ‫مخفیانه با اعضای کنگره توانست نمایندگانی از هر دو حزب‬ ‫امریکارامتقاعدکندتارایبهادامهحمالتپهپادیدرخارج‬ ‫ازمرزهایامریکابدهند‪.‬‬ ‫موفقیت و شکست بزرگ‬ ‫یکی از بخش های مهم در رزومه دی اندریا که شــاید‬ ‫کم تر مورد توجه قرار گرفته باشــد‪ ،‬نقش او در شکل گیری‬ ‫حوادث‪ 11‬ســپتامبر اســت‪ .‬چنان که «جین میر» خبرنگار‬ ‫سرشــناس مجله نیویورکــر در کتاب تاثیرگــذار خود «جنبه‬ ‫تاریک‪ :‬داستان واقعی» چگونگی تبدیل جنگ با تروریسم‬ ‫به جنــگ بــا ایده ال هــای امریکایــی توضیــح می دهد‪،‬‬ ‫دی اندریا ماموریت خود درباره ردیابی نواف الحمزی یکی از‬ ‫هواپیماربایانعربستانیدرحوادث‪ 11‬سپتامبرراانجامنداده‬ ‫یکهالحمزیواردامریکاشد‪،‬سیاازاینسفرخبر‬ ‫بود‪.‬هنگام ‬ ‫داشــت‪ .‬هم زمان‪ ،‬یکی از ماموران اف بی ای به نام «داگ‬ ‫میلر» و عضو واحد اطالعاتی تعقیب کننده اسامه بن الدن‪،‬‬ ‫یادداشتیرادربارهارتباطحمزیباتروریست هانوشتوقصد‬ ‫داشــت ان را با اف بی ای در میان بگذارد تــا بتوانند این فرد‬ ‫مظنون را ردیابی کنند‪ .‬با ایــن وجود‪ ،‬مقام مافوق میلر یعنی‬ ‫مایکل دی اندریا که ان زمان صرفا با نام «مایک» و به عنوان‬ ‫یکی از اعضای واحد بن الدن در مرکز مبارزه با تروریسم سیا‬ ‫شناسایی می شــد‪ ،‬به وی دســتور داد تا از تسلیم یادداشت‬ ‫خود به اف بی ای خودداری کند‪.‬دی اندریا سه ساعت بعد از‬ ‫انکه میلر بار دیگر درخواست کرد تا یادداشت خود را تحویل‬ ‫مقاماتاف بی ایبدهد‪،‬بهمقاماتمافوقخوددرسیااعالم‬ ‫کرد که یادداشــت را به اف بی ای تحویل داده است‪ .‬به این‬ ‫ترتیب مقامات سیا تصور می کردند که اف بی ای از موضوع‬ ‫یادداشت میلر اطالع دارد‪ ،‬در حالی که واقعیت چیز دیگری‬ ‫بود‪ .‬اظهــارات یکــی از اعضای کمیســیون تحقیقات‪11‬‬ ‫سپتامبر نشــان می دهد که دی اندریا بعدها دریافت هرگونه‬ ‫اطالعاتیدربارهالحمزیراانکارکردهاست‪.‬‬ ‫نقاط قوت و ضعف‬ ‫چرا دی اندریا؟‬ ‫اگرچه دی اندریا نقاط ضعفی هم در کارنامه خود دارد‪،‬‬ ‫امانقاط دیگر پروندهاونظیرکشتارهایپهپادیدرپاکستان‬ ‫و یمن‪ ،‬عملیات ترور بن الدن و همین طور ترور عماد مغنیه‬ ‫در سوریه موجب شده تا مقامات سیا عالقه زیادی به او پیدا‬ ‫کنند‪.‬بههمیندلیلهمتنهادوسالبعدازانکهدی اندریاسال‬ ‫‪ 2015‬از ِسمتریاستمرکزمبارزهباتروریسمسیاکنارگذاشته‬ ‫شد‪،‬مسئولیتجدیدیبرایاودستوپاکردند‪.‬اودرحالی‪9‬‬ ‫سالتمامرئیسمرکزمبارزهباتروریسمسیابودکهروسایقبلی‬ ‫اینمرکزهیچ یکنتوانستهبودندحتی سه سال‪،‬دراینسمت‬ ‫باقی بمانند‪ .‬همکاران دی اندریا او را فردی معرفی می کنند‬ ‫کهپیشازطلوعافتابس ر ِکارشحاضرمی شدوگاهیحتی‬ ‫شبراهمدردفترکارمی خوابیدوبهخانه اشنمی رفت‪.‬البته‬ ‫همین عادت موجب شــد تا در این مدت دوباره به کشــیدن‬ ‫سیگاری روی بیاورد که‪ 10‬سال بود ان را کنار گذاشته بود‪.‬با‬ ‫این حال تقریبا تمام اطرافیان دی اندریا هم اعتراف می کنند‬ ‫که کم تر کسی به اندازه او تخصص و تجربه دارد؛ اعترافی‬ ‫کهمیانزیردستانومقاماتمافوقدی اندریامشترکاست‪.‬‬ ‫اگرچه مقامات مافوق «راجر» هم او را فردی تندخو‪،‬‬ ‫گســتاخ و ســرکش توصیف می کنند ‪ ،‬بعید نیســت همین‬ ‫ویژگی های شخصیتی و شغلی دی اندریا ‪ ،‬ترامپ را مجاب‬ ‫کرده باشــد تا او را برای برخورد با کشــوری منصوب کند که‬ ‫امریکا ان را دشمن اصلی خود در جهان توصیف می نماید‪.‬‬ ‫کارشناسانامریکاییمعتقدنداینتصمی مترامپمی تواندبا‬ ‫هدف قدرت نمایی مقابل ایران هم اتخاذ شده باشد‪ .‬اکنون‬ ‫باید منتظر مانــد و دید انتخاب دی اندریا چــه تغییراتی را در‬ ‫رویکرد امریکا مقابل ایران ایجاد خواهد کرد‪.‬دی اندریا طی‬ ‫سال های خدمتش در ســیا نشــان داد مرد روزهای سخت‬ ‫است و ترامپ هم می داند مقابله با ایران‪ ،‬احتماال بزرگ ترین‬ ‫و دشــوارترین چالش پیش روی دولت اوست‪ .‬با این وجود‪،‬‬ ‫«مایکل مورل» معاون سابق مدیر ســیا دی اندریا را «یکی‬ ‫از بهترین ماموران اطالعاتی نسل خود» توصیف می کند‪.‬‬ ‫هم چنین «رابرت ایتینگر» از وکالی سابق سیا‪ ،‬دی اندریا را‬ ‫برای مدیریت عملیات های ضدایرانی سیا مناسب می داند و‬ ‫یرامدیریت‬ ‫می گویدکهوی«می تواندبرنامهبه شدتتهاجم ‬ ‫کند‪،‬امابهشکلیبسیارهوشمندانه‪».‬‬ ‫ایتینگر در پاسخ به این سوال که ایا انتصاب دی اندریا‬ ‫به ســمت جدیدش به معنای ان اســت ک ه ترامپ موضعی‬ ‫تهاجمی تررانسبتبهاوبامادرقبالایراناتخاذخواهدکردیا‬ ‫نه‪،‬می گوید‪«:‬فکرنمی کنماینبرداشت‪،‬اشتباهباشد‪».‬نکته‬ ‫اخراینکهدی اندریاازنظرمقاماتامنیتیامریکاهمچنانیک‬ ‫«مامورمخفی»استوتااینلحظههمهیچ یکازنهادهای‬ ‫رســمی درون دولت امریکا یا سازمان سیا تایید نکرده اند که‬ ‫مایکلدی اندریابه عنوانرئیساتاقعملیاتسیاعلیهایران‬ ‫منصوبشدهاست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫یکی از بزرگ ترین شکست های دی اندریا‪ ،‬اشتباه در‬ ‫شناسایی «همام البلوی» بود‪.‬البلوی یک پزشک اردنی و‬ ‫جاسوس سه جانبه بود که ســال ‪ 2009‬هم زمان با نفوذ در‬ ‫سازمان اطالعات اردن و سیا خود را فردی معرفی کرد که‬ ‫می تواند در القاعده رخنه کند و اطالعات ارزشمندی را درباره‬ ‫«ایمن الظواهری» رهبر کنونی القاعده و جانشــین اسامه‬ ‫بن الدن‪ ،‬برای اردن و امریکا جمع اوری نماید‪ .‬این در حالی‬ ‫بود که البلوی در حقیقت وابسته به گروه های افراط گرا بود‬ ‫و توانســت از ذوق زدگی افرادی مانند مایکل دی اندریا که‬ ‫تصور می کردند باالخــره می توانند یک عامــل نفوذی در‬ ‫القاعدهپیداکنند‪،‬سوءاستفادهنماید‪.‬اودر‪ 30‬دسامبر‪2009‬‬ ‫در حالی که یک کمربند انفجاری پوشــیده بود‪ ،‬در جلســه‬ ‫معارفه ای در یکی از پایگاه های سیا در شهر «خوست» در‬ ‫افغانستان حاضر شــد و هنگام دیدار با ماموران سیا خود را‬ ‫منفجر کرد‪ .‬این حادثه به کشته شدن هفت افسر سیا منجر‬ ‫شد و دی اندریا به شدت زیر سوال رفت؛ تا جایی که یکی از‬ ‫دالیل برکناری وی از سمت ریاست مرکز مبارزه با تروریسم‬ ‫سیا را همین حادثه دانسته اند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ترککرد‪«،‬مارکمازتی»خبرنگارشناختهشدهنیویورک تایمز‬ ‫ی که با انتقادات شــدید مواجه‬ ‫هویت او را افشــا کرد؛ اقدام ‬ ‫شــد‪ ،‬اما نیویورک تایمز از ان کوتاه نیامد‪ .‬مازتی توضیح داد‬ ‫که دی اندریا چگونه از اغاز برنامه بازداشــت و بازجویی سیا‪،‬‬ ‫به عنوان مدیر عملیات های این ســازمان‪ ،‬در شکنجه افراد‬ ‫بازداشت شدهدستداشتهوسپسدرسمتمدیرمرکزمبارزه‬ ‫با تروریســم نیز طراح و حامی یک تنه برنامه کشتار هدفمند‬ ‫سیا با حمالت پهپادی به ویژه در پاکستان و یمن بوده است‪.‬‬ ‫بر خالفانتظار‪،‬تاثیرگذارتریننقشدی اندریاطیحدود‪40‬‬ ‫سال خدمتش در سیا و انچه احتماال دی اندریا را نزد مقامات‬ ‫پایان همگرایی جهانی‬ ‫فرجی راد‬ ‫در گفت وگو با مثلث‬ ‫الوعده وفا‬ ‫امریکا از پیمان اب و هوایی‬ ‫پاریس خارج می شود‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نظم امریکایی!‬ ‫سیا چه ماموریتی را علیه ایران دنبال خواهد کرد؟‬ ‫مایکلدیاندریامعروفبه«ایت اللهمایک»کهگرگ‬ ‫شاهزاده تاریکی خوانده می‪‎‬شود از ماموران «سی ای ای»‬ ‫اســت‪ .‬روزنامه نیویورک تایمز وی را به عنــوان فردی که از‬ ‫سوی شخص رئیس جمهور دعوت شــده است تا به عنوان‬ ‫مسئول میز ایران در ســی ای ای عمل کند نام می‪‎‬برد‪ .‬وی‬ ‫مســئول پرواز هواپیماهای بدون سرنشــین در سی ای ای‬ ‫برای عملیات متفاوت نظامی و تروریستی شناخته می شود و‬ ‫مورد توجه است‪ .‬من بارها گفته‪‎‬ام که ایاالت متحده امریکا‬ ‫حتی قبل از انتخابات اخیر ریاست جمهوری ‪ 2016‬به دنبال‬ ‫ایجاد فضایی است که محاصره منطقه‪‎‬ای تهران و کاهش‬ ‫همکاری‪‎‬هــای بین المللی با ایــران را دنبال کنــد‪ .‬بنابراین‬ ‫هم اکنــون باتوجه به گزینــش ایت‪‎‬الله مایک یا شــاهزاده‬ ‫تاریکی به عنوان لقب‪‎‬هایی که برای اندریا برگزیده‪‎‬اند و درز‬ ‫اطالعاتی ان تالش می‪‎‬شــود تا این فضا شــکل و محتوا‬ ‫بگیرد؛ درحالیکه به دلیل فعالیت‏های مهم ایران در برخورد‬ ‫با عوامل ایاالت متحده امریکا در منطقه به ویژه در لبنان در‬ ‫ســال ‪ 1984‬و همچنین در سال‏های گذشــته به طور مثال‬ ‫دستگیری چند جاســوس امریکایی در ســال ‪ ،2011‬این‬ ‫ازطرفدیگردارایپیشینهخانوادگیدرحوزهعملیاتسری‬ ‫نظامیوجاسوسیاست‪.‬پدرومادراواهلویرجینیایشمالی‬ ‫و از افرادی محسوب می‪‎‬شوند که دو نســل در سی ای ای‬ ‫پرورش پیدا کردند و اشتغال انها نسل به نسل به فرزندانشان‬ ‫به ارث رسیده است‪.‬‬ ‫به هر تقدیر افشــای نام اندریا به عنــوان مامور ایران‬ ‫در میز ســی ای ای‪ ،‬بازتاب‪‎‬های گوناگونی را در شبکه‪‎‬های‬ ‫مختلف داشت و دیدگاه‪‎‬های متفاوتی در ارتباط با او مطرح‬ ‫شد‪،‬ازجملهاینکهاودریکازماموریت‪‎‬هایشبازنمسلمانی‬ ‫اشنا و به اسالم می‏گرود تا بتواند با وی ازدواج کند‪ .‬او دارای‬ ‫ویژگی‏های شــخصیتی خاصی است؛ نســبت به کار خود‬ ‫فعاالنــه وارد عمل می‪‎‬شــود به گونه‪‎‬ای که گفته می شــود‬ ‫تفریح او بیش از هر چیــزی کار و فعالیت در حوزه ماموریتی‬ ‫وی نام برده می شــود‪ .‬از طرف دیگر وی یکــی از طراحان‬ ‫ترورهای بزرگ بین المللی و همیار شــبکه‏های جاسوســی‬ ‫اسرائیل خوانده می‪‎‬شود؛ گفته می‪‎‬شود عملیات مربوط به‬ ‫ترور عماد مغنیه از سوی وی مورد توجه قرار گرفته و او یکی‬ ‫از طراحان اصلی و رهبران اجرایی ان محســوب می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫بدین ترتیب افشای نام او از سوی نیویورک تایمز مورد توجه‬ ‫نئوکان‪‎‬ها و پســت نئوکان‪‎‬ها قرار گرفته اســت‪ .‬نئوکان‏ها‬ ‫معتقدند افشای نام او کار وی را مشــکل و سخت می‪‎‬کند‪،‬‬ ‫در حالیکه پست نئوکان‪‎‬ها یعنی طرفداران اصلی ترامپ در‬ ‫این زمینه موضع چندانی از خود نشان نداده‪‎‬اند‪ .‬همچنین به‬ ‫نظر می رســد که درز اطالعاتی منصوب شدن او به موازات‬ ‫انچه که در ریاض رخ داد و تالش‪‎‬هایــی که در زمینه ایجاد‬ ‫یک فضای امنیتی نظامی در ارتباط با ایران شکل می گیرد‬ ‫نگرانی برای نئوکان‏ها وجود دارد که ایاالت متحده امریکا‬ ‫با درز اطالعات مربوط به مایک‪ ،‬کار وی را مشــکل کرده و‬ ‫زمینه‏هایهوشیاریبیشترسیستم‏هایامنیتیواطالعاتی‬ ‫در ایران را فراهم کرده باشــد‪ .‬درواقع بایــد گفت امریکا در‬ ‫ن ترامپ ماموریت خود را محدود کرد و کنترل تهران قرار‬ ‫زما ‬ ‫داده است‪ .‬درزمان اوباما ائتالفجهانیضدتروریسمشکل‬ ‫گرفت و اکنون ایاالت متحده امریکا با سیاســت رودررویی‬ ‫هم‏زمان با تهران از یک سو و از سوی دیگر تضعیف داعش‬ ‫به دنبال ایجاد توازن در منطقه است‪ .‬امریکا در دوران ترامپ‬ ‫بر این باور اســت که برخورد با داعش ممکن اســت باعث‬ ‫ایجاد یک فضای منفی در جهت تضعیف نیروهایی باشــد‬ ‫که می‏توانند رقیب تهران در منطقه محسوب شوند و از این‬ ‫جهت در پی مدیریت توازن منطقــه‏ای و برخورد همزمان با‬ ‫ایران است‪ .‬بنابراین رهبری محاصره منطقه‏ای علیه تهران‬ ‫را به طور رســمی به عهده گرفته اســت و ســفر اخیر ترامپ‬ ‫به عربســتان و تالش در تل اویو بــرای دادن فرماندهی به‬ ‫اسرائیل و حمایت از ریاض را باید در این زمینه مورد توجه قرار‬ ‫داد‪ .‬مقابله و مدیریت تنش‏های جدید در منطقه و ایجاد یک‬ ‫فضای مثبت در استفاده از این تنش‪‎‬ها برای شرکت فعاالنه‬ ‫امریکا در اطراف تهران در دستورکار است‪ .‬من بر این باورم‬ ‫انچههم اکنوندربابعربستانوقطرشاهدهستیمدرعین‬ ‫وجود موضوعات قابل اهمیت میان تهران و قطر‪،‬اهداف‬ ‫دیگری را در جهت مقابلــه و مدیریت تنش‏هــای جدید در‬ ‫منطقه و استفاده از این تنش‏ها برای حضور بیشتر نیروهای‬ ‫نظامیامریکادنبالمی‏کند‪.‬امریکادرپیایجادفضاییاست‬ ‫که بتواند به جای اینکه در فکــر تثبیت مرزهای ملی کنونی‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استاد دانشگاه و دکترای اینده پژوهی‬ ‫ی را حاکم کند که این نظم‬ ‫در منطقه خاورمیانه باشــد نظم ‬ ‫بتواند در دهه‏های اینده سال‏های ‪ 2000‬تا ‪ 2100‬میالدی‬ ‫جلوه‏هایی از منطق امنیتی برای امریکا را در کنترل منطقه‬ ‫فراهم ســازد‪ .‬بنابراین تالش دارد به جای انکه به مرزهای‬ ‫کنونی فکر کند به نظمی بیاندیشد که این نظم معطوف به‬ ‫منافع و اهداف ملی امریکا در منطقه باشد‪ .‬بنابراین تحرکات‬ ‫امریکادرمنطقهازیکطرفمتوجهایجادجریان‏هاییاست‬ ‫که بتواند حضور امریکا در منطقه و وحدت منطقه‏ای علیه‬ ‫تهران را فراهم کند و از طــرف دیگر زمینه‏پرور تغییر کنش‬ ‫گران و انتصاب کنش گرانی ضد تهران در امریکا باشد‪ .‬از‬ ‫این رو دولت ترامپ را شبیه دولت ریگان خوانده ام و معتقدم‬ ‫رونالد ریگان امروز به رونالد ترامپ تبدیل شده و نام دونالد را‬ ‫باید به رونالد تغییر داد و اعالم کــرد که امروز رئیس جمهور‬ ‫ایاالت متحده امریکا رونال د ترامپ اســت و با این تغییر نام‬ ‫کوچک ترامــپ همواره ایــن موضوع را یاداور شــد که وی‬ ‫ماموریتی شــبیه به ماموریت ریگان در دهه ‪ 1980‬به عهده‬ ‫گرفتهاست‪.‬ریگاندردهه‪ 1980‬ماموریتفروریزشمسکو‬ ‫رادنبالکردوبهنظرمی‪‎‬رسد ترامپماموریتفروریزشتهران‬ ‫در دهه جدید را به عهده گرفته است‪ .‬از این رو می بینیم که‬ ‫کنش گرانی که وی انتخاب کرده است از بنن مشاور عالی او‬ ‫گرفته تا انتخاب ایت‏الله مایک یک وجه مشترک دارند و ان‬ ‫ضدیت با تهران است‪.‬‬ ‫همچنیناخیرااختالفاتیمیانکشورهایعربیایجاد‬ ‫شــده اســت که ایران و منطقه را نیز متاثر می‪‎‬سازد و برخی‬ ‫بر این باورند این درگیری‏ها بــا اهدافی چون محدود کردن‬ ‫ایران در منطقه ایجاد شده است‪ .‬اساسا درگیری در این حد‬ ‫میان دو پایتخت کشور عربی بر سر موضوعاتی چون تماس‬ ‫تلفنی حســن روحانی با امیر قطر و تماس تلفنی امیر قطر با‬ ‫حسن روحانی یا تحویل یکی از نیروهای ضدعربی به یکی‬ ‫از کشورهای اروپایی مانند سوئد و مسائل مرزی در وضعیت‬ ‫کنونی نمی‪‎‬تواند زمینه پرور این حجم از درگیری میان ریاض‬ ‫و قطر باشد‪ .‬به عبارت دیگر اگر اختالفات مرزی تاریخی‪،‬‬ ‫رقابت بر سر نفت و گاز‪،‬همچنین اختالف سلیقه در برخورد با‬ ‫تهران یا عوامل دیگر را مورد توجه قرار دهیم و مجموعه انها‬ ‫را در یک کاسه بگذاریم‪ ،‬زمینه‏های ایجاد محاصره قطر ان‬ ‫هم از طریق زمینی و تبدیل این شبه جزیره به جزیره توسط‬ ‫عربستان چندان منطقی و عقالیی به نظر نمی‏رسد‪ .‬اگرچه‬ ‫از منظر فراروندهای ساخته شــده هم اکنون حجم وسیعی‬ ‫از اطالعــات در جهت تنــش میان ریاض و قطر به چشــم‬ ‫می‏خورد؛ اما این احتمال باالســت که با ایجاد یک فضای‬ ‫تنش میان قطر و عربستان باتوجه به حجم وسیع معامالت‬ ‫اقتصادی میان ریاض و واشنگتن بالغ بر‪400‬میلیارد دالر در‬ ‫وضعیت کنونی که حدود ‪ 110‬میلیارد دالر ان اسلحه‏هایی‬ ‫اســت که رویکرد تهاجمی دارند‪ ،‬مســابقات تسلیحاتی در‬ ‫منطقه بار دیگر تشدید شود‪.‬هم چنین در پرتو تشدید مسابقه‬ ‫تسلیحاتیبینکشورها‪،‬واشنگتنبهره‏هایباالتریرادراین‬ ‫زمینهاخذکندازطرفدیگربتواندبهبهانهحمایتازعربستان‬ ‫وایجادثباتدرمنطقه‪،‬تنش‏هایموجوددرخاورمیانهعربی‬ ‫یا هارتلندنو را متوجه نوهارتلند به ویژه حدفاصل میان تنگه‬ ‫هرمز و خلیج عدن کرده و حجم وسیعی از نیروهای نظامی‬ ‫را به منطقه گسیل دارد یا نیروهایی که در منطقه هستند را به‬ ‫بهانه حمایت از عربستان به طرف تنگه هرمز گسیل بدارد‪.‬‬ ‫بدین صورت محاصره منطقه ای تهران و سپس ایجاد زمینه‬ ‫برای گسترش حضور نظامی امریکا در حدفاصل تنگه هرمز‬ ‫و عدن از یک سو و از میان این محور به محور شبه جزیره کره‬ ‫از سوی دیگر را افزایش بخشــد؛ تا در عین برجسته کردن‬ ‫تعارض‏ها میان کره جنوبی و شمالی از یک سو و تعارض‏ها‬ ‫میان ریاض و قطر از ســمت دیگر بدون انکه نامی از ایران‬ ‫و چین وجود داشته باشد زمینه های محاصره منطقه ای دو‬ ‫منطق استراتژیک هدف امریکا در این مقطع تاریخی یعنی‬ ‫تهران و پکن را فراهم سازد‪.‬‬ ‫تشدید ایران ستیزی‬ ‫ی را علیه ایران دنبال خواهد کرد‬ ‫ترامپ موضعی تهاجم ‬ ‫مرتضی مکی‬ ‫‪3‬‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫مایکل دی اندریا از اعضای باسابقه سازمان اطالعات‬ ‫مرکزی ایاالت متحــده امریکا (ســی‪،‬ای‪ ،‬ای) به عنوان‬ ‫مدیریت جدید اداره تجســس درباره ایران منصوب شــده‬ ‫اســت‪ .‬مدیر تازه امور ایران در ســازمان ســیا‪ ،‬سابقه‪‎‬ا ی‬ ‫طوالنی در مبارزه با تروریســم دارد و وظیفه پیاده ســازی‬ ‫دیدگاه‪‎‬هــای دونالــد ترامپ برعهــده او اســت‪ .‬انتصاب‬ ‫دی اندریا مردی که هیچ مقام دیگری در سازمان سیا مثل‬ ‫او نقش ویژه‪‎‬ای در تضعیف القاعده ایفا نکرده است‪ ،‬نشان‬ ‫از اتخاذ سیاســتی تند در قبال ایران از سوی دولت ترامپ‬ ‫دارد‪ .‬مایکل دی اندریا از افسران ارشد امریکایی است که‬ ‫در منطقه خاورمیانه و در کشورهایی چون مصر‪ ،‬افغانستان‬ ‫و عراق فعالیت های مهم و تاثیرگذاری داشــته اســت‪ .‬از‬ ‫مهمترین اقدامات مایکل در کارنامه کاری‪‎‬اش نیز نقش وی‬ ‫در ترور و به قتل رساندن اسامه بن الدن است‪ .‬طبق اخبار‬ ‫به‪‎‬دســت امده‪ ،‬او اطالعات کامل و دقیقــی از ایران دارد‬ ‫و مانند سایر افسران سازمان ســیا رویکردی تهاجمی دارد‬ ‫که این نشــان می‪‎‬دهد دونال د ترامپ رئیس جمهور ایاالت‬ ‫متحده امریکا کــه او را به این مقام منصــوب کرده در نظر‬ ‫دارد موضعی تهاجمی نســبت به ایران اتخاذ و از سوابق و‬ ‫تجربیات وی در جهت تشدید تنش در منطقه استفاده کند‪.‬‬ ‫درواقع باید گفــت دونالــد ترامپ از زمــان مبارزات‬ ‫تبلیغاتی مواضع و سیاست‪‎‬های به شدت ایران ستیزانه‪‎‬ای‬ ‫داشــت و پس از ورود به کاخ سفید هم مواضعی که نسبت‬ ‫به ایران اتخاذ کرد هیچ‪‎‬گاه دیدگا‪‎‬ه‪‎‬های اشــتی‪‎‬جویانه‪‎‬ای‬ ‫نبود؛ او همواره در تالش بود تا ایــران را به نوعی متهم به‬ ‫تروریسم و حمایت از تروریسم کند‪ .‬سف ر ترامپ به عربستان‬ ‫ســعودی و مواضع و دیدگاه‪‎‬هایی که در ریاض مطرح کرد‬ ‫و همچنین قرارداد تســلیحاتی که امضا شد‪ ،‬نشان از این‬ ‫دارد که او در تالش اســت تا سیاست تهاجمی‪‎‬تری نسبت‬ ‫ت ترامپ هم در‬ ‫به ایران در پیــش بگیرد‪ .‬الزم به ذکر اســ ‬ ‫داخل امریکا و هم در سطح بین الملل به شدت تحت فشار‬ ‫و انتقادات جدی قــرار دارد خصوصا بعــد از مواضعی که‬ ‫نســبت به تغییرات اب و هوایی اتخاذ کرد او بیشتر به انزوا‬ ‫کشیده شد‪ .‬در این بین تنها عرصه‪‎‬ای که ترامپ از طریق‬ ‫ان هم می‪‎‬تواند به یک اجماع ملی در داخل امریکا برسد و‬ ‫هم در سطح بین الملل مشروعیت و محبوبیت کسب کند‪،‬‬ ‫موضع ایران ستیزانه وی است‪ .‬درواقع پایگاه‪‎‬های مبارزه با‬ ‫تروریسم و افراط‪‎‬گرایی تالش می کنند تا به نوعی دیدگاه‪‎‬ها‬ ‫و مواضع خود را توجیه‪‎‬پذیر جلوه دهنــد واز ان جائیکه در‬ ‫این حوزه برداشــت‏ها متفاوت اســت‪ ،‬محافل سیاسی و‬ ‫رســانه‏های غربی به صورت اگاهانه از ان استفاده ابزاری‬ ‫در جهت کسب حداکثر منافع می‪‎‬کنند‪ .‬بنابراین مواضعی‬ ‫ک ه ترامپ در قبال جمهوری اســامی ایران داشته‪ ،‬نشان‬ ‫می‪‎‬دهد که او رویکردی تهاجمی و ضد ایرانی را در دســت‬ ‫اجرا دارد و تحوالتی که در کشورهای عربی روی می‪‎‬دهد‬ ‫نیز در جهت همین سیاست است‪.‬‬ ‫در مورد موضوع هسته‪‎‬ای و برجام هرچند که ترامپ‬ ‫مهره هــای افراطــی را روی کار بیاورد اما به نظر می رســد‬ ‫او نمی‪‎‬توانــد روی موضوع برجام مانور بدهــد؛ زیرا برجام‬ ‫توافق‪‎‬نامه‪‎‬ای است که ایران با شــش کشور امضا کرده و‬ ‫امریکا یکی از ان شش کشور بوده است‪ ،‬همچنین مواضع‬ ‫و دیدگاه‪‎‬هایی که روسیه و تیم اتحادیه اروپا در قبال برجام‬ ‫اتخاذ کردند نشــان می‪‎‬دهد کــه کنار کشــیدن امریکا از‬ ‫توافق نامه برجام‪ ،‬به منزله از بین رفتن ان نیست‪ .‬بنابراین ‬ ‫ترامپ در حوزه‪‎‬های دیگر مانند حقوق بشر و تروریسم تالش‬ ‫می‪‎‬کند با فشار اوردن به جمهوری اسالمی ایران در جهت‬ ‫پیشبرد اهدافش عمل کند‪.‬‬ ‫اگرچه ترامپ به دنبال بهانه‪‎‬ای اســت تا بتواند بیش‬ ‫از پیش مواضع و دیدگاه‏هایــش را توجیه کند‪ ،‬اما موضوع‬ ‫هسته‏ای موجب شــده تا انها نتوانند در سطح بین المللی‬ ‫اجماع ایجــاد کنند‪ .‬در بحث مبارزه با تروریســم نیز دنیا به‬ ‫سمتی پیش رفته که مشخص شده این جریانات از جانب‬ ‫چه کشورهایی اشاعه پیدا می‪‎‬کند و مواضع و دیدگاه‏هایی‬ ‫ل ترامپ در مبارزه با‬ ‫که برخی از دولت‏های اروپایــی در قبا ‬ ‫تروریسم اتخاذ کردند هم موید این موضوع است‪ .‬همچنین‬ ‫مواضــع ضد امریکایی زیگمــارگابریل وزیــر امورخارجه‬ ‫المان مبنــی بر اینکه امریــکا با فروش اســلحه در منطقه‬ ‫به دنبال ترویج تروریســم و نفاق افکنی است‪ ،‬نشان از این‬ ‫بین الملل‬ ‫دارد که در این حوزه امریکایی ها بــه راحتی نمی‏توانند در‬ ‫ســطح بین الملل علیه ایران اجماع ایجــاد کنند حتی اگر‬ ‫در داخل امریکا در میان رهبران جمهوری‪‎‬خواه فضا برای‬ ‫ایجاد این اجماع مهیا باشــد‪ .‬در حقیقت باید گفت که در‬ ‫میان امریکاییان شــاید کمترین تنش و چالش در موضع‬ ‫ایــران وجــود دارد و انها همــواره به دنبــال تهدید نظامی‬ ‫ایران بودند‪ .‬اما مهمترین فاکتــوری که ایران می‪‎‬تواند در‬ ‫مقابل سیاست‪‎‬های تهاجمی امریکا پیش بگیرد گسترش‬ ‫مناســبات و روابطش با کشــورهای منطقه و فرامنطقه ای‬ ‫چون چین‪ ،‬روسیه و اروپا است‪ .‬زیرا اکنون این کشورها از‬ ‫ابعاد گوناگون محیط زیستی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی‬ ‫با امریکا دارای چالش هستند که گسترش روابط جمهوری‬ ‫اسالمی ایران با این کشــورها میدان مانور ترامپ را برای‬ ‫تشدید حمالت و تبلیغات علیه ایران محدود خواهد کرد‪.‬‬ ‫بنابراین ایران باید از طریــق نزدیک کردن رای خودش به‬ ‫اتحادیه اروپا‪ ،‬چین و روسیه و حفظ و گسترش پیوندهایش‬ ‫با انها به مقابله با امریکا برود‪.‬‬ ‫در ایــن بیــن اخیرا میــان کشــورهای عربــی یعنی‬ ‫عربســتان‪ ،‬امارات‪ ،‬بحرین و قطر اختالفاتی ایجاد شده‬ ‫که به نظر می رسد امریکا در این رابطه نقش داشته است‪.‬‬ ‫البته این اتفاقات و چالش ها جدید نیست و اختالفات‬ ‫میان عربســتان و قطر عمیق و دیرینه است‪ .‬اما باتوجه به‬ ‫تحوالتی که در ســوریه و یمن اتفاق افتاد عربستان دیگر‬ ‫نمی‪‎‬تواند اهداف و فعالیت‏هایی که در برخی کشــورها در‬ ‫دست اجرا داشت را پیش ببرد‪ .‬به همین خاطر عرب‏ها در‬ ‫نظر دارند تا ایران را نیز درگیر اختالف خودشــان کنند؛ اما‬ ‫باید این هوشــمندی از جانب ایران وجود داشته باشد که‬ ‫وارد این بازی نشود‪ .‬زیرا قطعا قطر در موقعیتی قرار ندارد‬ ‫که بتواند برنامه ها و اهداف خودش را انچنان که می‏خواهد‬ ‫پیش ببرد و مجبور است به کمک قدرت‏های منطقه ای و‬ ‫فرامنطقه ای متوسل شود و از این طریق فضای بازی برای‬ ‫خودش ایجاد کند‪.‬‬ ‫بنابراین این کشــورها تالش می‏کننــد که جمهوری‬ ‫اســامی ایران را درگیر این ارتباطات کنند اما بعید اســت‬ ‫دیپلماسی ایران بدین گونه باشــد که له یا علیه کسی وارد‬ ‫بازی شود‪ .‬در همین راســتا به نظر می‏رسد یکی از اهداف‬ ‫تشــدید تنش‏ها در منطقه که از ســوی امریکا نیز هدایت‬ ‫می شــود بزرگ کــردن تهدید امنیتــی ایران بــرای برخی‬ ‫کشورها باشد‪ .‬اما باید یاداور شد که سابقه روابط ایران با این‬ ‫کشورها نشان داده که هوشمندی در دیپلماسی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران مانع از ورودش به این بازی‏ها می شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫توهمامریکایی‬ ‫انتصاب دی اندریا برای مبارزه با نفوذ ایران است‬ ‫طهمورث غالمی‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ســوابق دی اندریا‪ ،‬رئیس تازه میز ایران در سازمان‬ ‫سیا از جمله اینکه او ســال ها مدیر مرکز مبارزه با تروریسم‬ ‫ســازمان ســیا بوده و نقشــش در مبــارزه با تروریســم در‬ ‫کشورهای افریقایی‪ ،‬افغانستان و پاکستان نشان می دهد‬ ‫که تخصص اصلی او مبارزه با تروریســم اســت؛ بنابراین‬ ‫اینکه اندریا به سمت میز ایران در سیا منصوب شده است‪،‬‬ ‫نشان می دهد دولت امریکا بیشتر نگران مسائل مرتبط با‬ ‫تروریسم اســت‪( .‬البته بنا به ادعای امریکایی ها) درواقع‬ ‫انتصاب دی اندریا نشــان می دهــد ایاالت متحده امریکا‬ ‫به جای اینکه تصمیم داشــته باشــد در سیاســت داخلی‬ ‫ایران مداخله کند و انطور که رســانه ها می گویند به دنبال‬ ‫مباحثی مانند تغییر نظام سیاسی کشورمان باشد‪ ،‬درست‬ ‫نیســت‪ .‬انتخاب دی اندریا بیشــتر با این هدف است که‬ ‫این فرد راه هــای مقابله با سیاســت های منطقه ای ایران‬ ‫به امریکایی ها را پیشــنهاد کند‪ .‬امریکا به خصوص دولت‬ ‫ ترامپ سیاست ایران در منطقه را سیاست بی ثبات سازی‬ ‫می دانند؛ یعنــی انها معتقدند کــه حمایت های جمهوری‬ ‫اســامی از حماس‪ ،‬حزب الله لبنــان و گروه های مردمی‬ ‫در عراق و ســوریه و همچنین حمایت از حوثی های یمن‬ ‫و حمایت های اعالمی از مــردم بحرین‪ ،‬مصداق هایی از‬ ‫این موضوع می دانند؛ بنابراین انتصاب دی اندریا به دلیل‬ ‫این است که برای امریکا روشن شــود چگونه می تواند با‬ ‫سیاست جمهوری اسالمی ایران در این برهه مبارزه کند‪ .‬با‬ ‫این تفاسیر می توان گفت انتصاب دی اندریا تالشی برای‬ ‫به چالش کشیدن سیاســت ها و نفوذ منطقه ای جمهوری‬ ‫اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫انطورکه گفته می شود انتصاب دی اندریا به منظور‬ ‫عملیات های جاسوســی در داخل ایران و انجام عملیات‬ ‫مخفی در ایران یا سیاســت تغییر رژیم است که با سوابق‬ ‫و عملکــرد ایشــان همخوانی نــدارد‪ .‬اگــر امریکایی ها‬ ‫به دنبال تغییر رژیم در ایران باشــند‪ ،‬افراد بهتری در میان‬ ‫محافظه کاران برای این پست وجود دارد‪ .‬به همین خاطر‬ ‫باید به این مســاله توجه کنیم که در هر بخشــی از منطقه‬ ‫خاورمیانه که جمهوری اســامی ایران نفــوذ دارد اندریا‬ ‫تالش می کند که ان نفود را به حداقل برساند که به صورت‬ ‫موردی در ادامه به انها می پردازیــم‪ .‬در ارتباط با حماس‬ ‫به عنوان گروهی که حاضر نشــده اســرائیل را به رسمیت‬ ‫بشناسد‪ ،‬به نظر می رسد سیاست پیشنهادی اندریا همان‬ ‫سیاست محاصره نوار غزه و اعمال فشار بر حماس باشد‪.‬‬ ‫حتی حوادث روزهای اخیر در ارتباط با قطر که عربستان و‬ ‫دولت های عربی از قطر خواستند که مقامات حماس را از‬ ‫این کشور اخراج کنند می تواند اقدامی در این راستا باشد‪.‬‬ ‫درواقع حماس از این به بعد بیشتر تحت فشار قرار می گیرد‬ ‫که به فرایند موسوم به صلح عربی‪ -‬اسرائیلی تن بدهد‪.‬‬ ‫در ارتباط با ســوریه نیز امریکا تــاش می کند که از‬ ‫طریق حمایــت از گروه هایی کــه انها را طرفــدار امریکا‬ ‫می خوانند نفوذ جمهوری اسالمی در ســوریه را با مشکل‬ ‫مواجه کنــد‪ .‬براین اســاس مهمترین نکته توجــه اندریا‬ ‫بحث حزب الله لبنان است‪ .‬بعید نیست که همانند گذشته‬ ‫به دنبال ترور رهبران و انجــام برخی از جنگ های محدود‬ ‫علیه حزب الله باشــند‪ .‬این نکته زمانی اهمیــت دارد که‬ ‫بدانیم یکــی از تخصص هــای اصلی اندریا اســتفاده از‬ ‫پهپادها و هواپیماهای بدون سرنشــین برای ترور است‪.‬‬ ‫در این زمینه می توان بــه ترور عماد مغنیه اشــاره کرد که‬ ‫انها از همیــن طریــق ان را عملیاتی کردنــد‪ .‬نکته دیگر‬ ‫اینکه توجه اندریا می تواند به عراق باشد‪ .‬براین اساس او‬ ‫گروه هایی چون حشد الشــعبی و سپاه بدر که به جمهوری‬ ‫اســامی گرایش دارند را بــه طرق مختلف تحت فشــار‬ ‫قرار می دهد‪ .‬این اتفاق در ارتباط بــا حوثی های یمن نیز‬ ‫می تواند صادق باشد‪ .‬به این معنی که از طریق عربستان‬ ‫ســعودی و متحدان منطقه ای ان و بعضــی از گروه های‬ ‫داخلی یمن مثــل منصور هادی تالش کنــد که حوثی ها‬ ‫را بیشــتر تحت فشــار قرار دهد‪ .‬همچنین ممکن اســت‬ ‫اقدامات مشــابهی در افغانســتان انجام دهند‪ .‬امریکا در‬ ‫ســال های اخیر اتهامات بســیاری به جمهوری اسالمی‬ ‫وارد کرده است مبنی بر اینکه ایران از القاعده و طالبان در‬ ‫افغانستان برای مقابله با داعش اســتفاده می کند‪ .‬براین‬ ‫اساس باید گفت که شاید این نکته مثبتی برای جمهوری‬ ‫ی باشد که دونالد ترامپ همچنان که در ایام تبلیغات‬ ‫اسالم ‬ ‫انتخاباتی خــود وعــده داد به دنبال سیاســت تغییر رژیم‬ ‫در ایران نیســت‪.‬اما دغدغه و نگرانی انها کــه متاثر و به‬ ‫درخواست کشورهایی همچون عربستان سعودی است‪،‬‬ ‫بیشتر سیاست منطقه ای جمهوری اسالمی است‪ .‬به این‬ ‫خاطر عمده تمرکز و توجه مقامات ایرانــی باید بر دفاع از‬ ‫سیاست های منطقه ای کشــور به خصوص در خاورمیانه‬ ‫متمرکز باشد؛ زیرا به عقب راندن و نفوذ منطقه ای جمهوری‬ ‫اسالمی در خاورمیانه می تواند سبب شود امریکا به دنبال‬ ‫مداخله در سیاست داخلی ایران نیز باشد‪ .‬تا زمانی که انها‬ ‫موفق نشوند سیاست های منطقه ای جمهوری اسالمی را‬ ‫با چالش مواجه کنند به نظر نمی رســد که به دنبال مداخله‬ ‫در امور داخلی ایران باشند‪ .‬باتوجه به سیاست های داخلی‬ ‫ایــران‪ ،‬نیازمند افرادی اســت که در حــوزه عملیات های‬ ‫روانی‪ ،‬عملیات های مخفی و ترویــج ارزش های غربی و‬ ‫مســائلی از این دست متخصص باشــند اما دولت ترامپ‬ ‫تاکنون چنین فردی در نهادهای اطالعاتی و امنیتی امریکا‬ ‫برای جمهوری اســامی ایران منصوب نکرده اســت‪ .‬به‬ ‫نظر می رسد که ترامپ همچنان که در ســفر اخیر خود به‬ ‫عربستان ســعودی نیز نشــان داد‪ ،‬به دنبال این است که‬ ‫پروژه صلح اعراب و اســرائیل را نیز پیش ببرد‪ .‬مهمترین‬ ‫مانع این صلح در درجه اول حماس و در درجه دوم حزب الله‬ ‫لبنان هستند‪ .‬اعمال فشــار و محدود کردن این دو گروه‬ ‫مرکز توجه اندریا خواهد بود تا بتوانــد پروژه صلح را پیش‬ ‫ببرند‪ .‬بنابرایــن اگر بخواهیم اولویت بنــدی کنیم در ابتدا‬ ‫گروه حماس ســپس حزب الله لبنان و بعد از ان گروه های‬ ‫عراقی و سپس ســوریه و افغانستان و حتی یمن در ترتیب‬ ‫اولویت های اندریا قرار خواهند گرفت‪ .‬حماس و حزب الله‬ ‫از این جهت در اولویت قرار دارند چون تحقق پروژه صلح‬ ‫می تواند سبب اتحاد اعراب و اسرائیل در مقابل جمهوری‬ ‫اسالمی ایران شوند‪ .‬در این صورت مقابله با سیاست های‬ ‫ایران در سوریه‪ ،‬عراق و یمن برای امریکا بسیار راحت تر‬ ‫خواهد بود‪ .‬به همین خاطر به ویــژه در ارتباط با حزب الله‬ ‫لبنان تالش خواهد شــد که این گروه دچــار تخلیه توان‬ ‫استراتژیک شوند‪ .‬درگیر شدن حزب الله در جنگ داخلی‬ ‫سوریه و باالرفتن هزینه های ان سبب می شود‪ ،‬حزب الله‬ ‫در اینــده به ســمت ضعف حرکــت کند‪ .‬به همیــن خاطر‬ ‫جمهوری اسالمی ایران باید پیش از هر اقدامی به دنبال‬ ‫تقویت مجدد حزب الله باشد‪.‬‬ ‫باید به این نکته توجه کنیم که الگوی رفتاری امریکا‬ ‫در سال های اخیر این بوده است که گروه های مخالف را‬ ‫محاصره کند‪ .‬حماس از سال ‪ 2006‬تاکنون در نوار غزه در‬ ‫محاصره است‪ ،‬یمن از فروردین ‪ 94‬تاکنون در محاصره به‬ ‫سر می برد؛ اخیرا قطر را نیز به خاطر حماس و گروه های‬ ‫سوری در محاصره قرار دادند و به نظر می رسد که به دنبال‬ ‫این هستند که حزب الله لبنان را نیز در محاصره قرار دهند‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه میزان دسترســی زمینی ایران به سوریه از‬ ‫طریق تسلط نیروهای طرفدار امریکا بر شرق سوریه و نیز‬ ‫نظارت شدید اسرائیل بر مرزهای لبنان و سوریه می تواند‬ ‫اقدامی در راستای محاصره این گروه باشد؛ بدین ترتیب‬ ‫ایران باید براســاس این موضوعات به مسائل منطقه ای‬ ‫خود نگاه جدی داشته باشد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ترامپ در حال خط و نشان کشیدن برای تهران است‬ ‫شزیرپوستی‬ ‫تن ‬ ‫علی بیگدلی‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناس روابط بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫به خصوص نفت و پول کشورهای شیخ نشین خلیج فارس‬ ‫است‪ .‬برهمین اساس نیز تالش اش بر این است که به هر‬ ‫طریقی ایران را تحت فشار قرار دهد تا به نوعی روی خوش‬ ‫به متحدان منطقه ای اش یعنی عربســتان سعودی نشان‬ ‫دهد‪ .‬این موضوع در حالی است که امریکا در دوران اوباما‬ ‫با عربستان روابط نزدیکی نداشت به طوری که اوباما معتقد‬ ‫بود‪ ،‬کشورهای عربی نباید ایران را مدام مورد هجوم جهت‬ ‫دخالت در امور داخلی کشورشان محکوم کنند‪ .‬با وجود این‬ ‫ی ترامپ با اوباما تفاوت اساسی دارد‪ .‬او در حال‬ ‫سیاست ها ‬ ‫حاضر تالش دارد با کشورهای حاشیه خلیج فارس ارتباط‬ ‫خود را گسترش دهد‪.‬‬ ‫حضور ترامپ در عربســتان دارای چند پیام اســت‪.‬‬ ‫ازجملــه قــرارداد نجومــی بــا شیخ نشــین های حاشــیه‬ ‫خلیج فارس به خصوص عربســتان ســعودی کــه به مبلغ‬ ‫‪360‬میلیارد دالر بوده که این رقم می تواند اقتصاد و اشتغال‬ ‫در امریکا را بهبود ببخشد‪ .‬در این راستا پیام حضور روسیه‬ ‫در منطقه و نقش این کشور در تحوالت سوریه عربستان را‬ ‫ی که نتوانسته تا‬ ‫با چالش های جدی مواجه ساخته به طور ‬ ‫ی در جهت براندازی دولت بشار اسد انجام دهد‪.‬‬ ‫امروز اقدام ‬ ‫بین الملل‬ ‫مایــکل دی اندریا کــه به تازگــی به عنــوان رئیس‬ ‫میز ایران در سازمان ســیا انتخاب شــده‪ ،‬فردی افراطی‬ ‫اســت که ارتباط نزدیکی با یهودیان و رژیم صهیونیســتی‬ ‫دارد‪ .‬از ســوی دیگــر این فــرد روابــط بســیار نزدیکی با‬ ‫کشــورهای افراطی عرب به خصوص عربستان سعودی‬ ‫و شیخ نشین های حاشــیه خلیج فارس‬ ‫دارد‪ .‬او در حالــی پســت جدید خود در‬ ‫بخش عملیات های سیا در حوزه ایران‬ ‫را برعهده گرفته که بسیاری تاکید دارند‬ ‫اندریا نقش محوری در شــهادت عماد‬ ‫مغنیه فرمانده عملیات حزب الله داشته‬ ‫اســت‪ .‬انتخاب او به عنوان رئیس میز‬ ‫ایران در ســیا قطعا بنا به دالیل خاصی‬ ‫صورت گرفته اســت‪ .‬ممکن است که‬ ‫انتخاب او به عنوان رئیس ســیا موجب‬ ‫بروز اقدامات لحظه ای نشــود اما قطعا‬ ‫مقدماتی را فراهــم می کند که اهداف‬ ‫امریکا‪ ،‬اســرائیل و عربستان سعودی‬ ‫محقق شود‪ .‬بنابراین به دلیل زاویه ای‬ ‫که با ایران دارد انتخابش در این پست‬ ‫در راســتای اهــداف خاصــی صورت‬ ‫گرفتــه اســت‪.‬انتصاب او در دوره‬ ‫ریاســت جمهوری ترامــپ نخســتین‬ ‫نشانه مشــخص از اتخاذ سیاستی تند‬ ‫در قبال ایران از ســوی دولــت ترامپ‬ ‫اســت‪ .‬این موضوع در حالی است که‬ ‫به تازگی پیش نویس چهار تحریم جدید‬ ‫علیه ایران برای امضا نز د ترامپ ارسال‬ ‫شــده اســت‪ .‬هر چند هنوز مشــخص‬ ‫نیســت که او چــه رویکــردی را دنبال‬ ‫می کند اما چون اندریا رویکردی تند در حوزه عملیات های‬ ‫مخفیانه و جاسوســی دارد و از انجا که ایران همواره یکی‬ ‫از دشــوارترین اهداف سیا بوده اســت بنابراین باید شاهد‬ ‫افزایش عملیات های مخفیانه علیه کشــورمان باشــیم‪.‬‬ ‫شاید انتخاب او به این دلیل صورت گرفته که این سازمان‬ ‫جاسوســی دسترســی به شــدت محدودی به ایران دارد و‬ ‫بنابراین با انتخاب این فرد که مشــهور بــه زیرکی و هوش‬ ‫باالســت تصمیم گرفته شده اســت مقابله کشــورمان با‬ ‫عملیات های جاسوسی امریکا را به نوعی تحت تاثیر قرار‬ ‫دهند‪ .‬برهمین اســاس در حال حاضر ترامــپ با انتخاب‬ ‫دی اندریا تصمیم دارد از طریق او اهداف خود در خصوص‬ ‫ایران را پیاده سازی کند‪.‬‬ ‫ترامپ تهدیدات خود را در قبــال ایران عملی نکرده‬ ‫و دولتش بی سرو صدا پایبندی ایران به برجام را تایید کرده‬ ‫اســت‪ .‬با این حال ‪ ،‬ترامپ تندروی خود در قبال ایران را از‬ ‫طرق دیگری کلید زده است‪ .‬او افرادی را در شورای امنیت‬ ‫ملی منصوب کرد که همگی خواستار مقابله با ایران هستند‪.‬‬ ‫حاال در سازمان سیا‪ ،‬فردی به عنوان رئیس میز ایران در سیا‬ ‫انتخاب شده است که به فراست و هوشمندی در عملیات ها‬ ‫شــهرت دارد‪ .‬این موضوع در حالی اهمیت دارد که او در‬ ‫گذشته مسئول برنامه هواپیماهای بدون سرنشین در سیا‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫نباید فراموش کرد که امریکا با مشکالت اقتصادی‬ ‫زیــادی در چند ســال اخیر مواجــه بوده اســت و از جهت‬ ‫معیشــتی نیز مردم این کشور با مشــکالت زیادی همراه‬ ‫هستند ‪ .‬ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود به صراحت گفته‬ ‫بود کشورهای عربی باید تمام هزینه هایی که امریکا بابت‬ ‫کمک های سیاسی و نظامی به این کشورها انجام می دهد‬ ‫را پرداخت کنند ‪ .‬ترامپ یک فرد اقتصادی و تاجر در امریکا‬ ‫بوده و بدون شــک توجه وی بیشتر به مســائل اقتصادی‬ ‫کشورهای عرب به خصوص عربستان جهت جلوگیری از‬ ‫نفوذ ایران در منطقه خواستار تشکیل ناتوی عربی در مقابل‬ ‫ایران هستند که البته این کار باید زیر نظر مستشاران نظامی‬ ‫امریکا انجام شود‪.‬‬ ‫عربستان تحت فشار یمن و ســوریه و نفوذ ایران در‬ ‫منطقه و جهان اســام قرار دارد‪ .‬ســف ر ترامــپ به ریاض‬ ‫بیشــترین پیام را برای ایران دارد‪ ،‬چراکه هم عربســتان و‬ ‫هم امریکا از پیشروی های ایران در منطقه به شدت نگران‬ ‫هستند و در سیاست منطقه ای باید ایران تجدیدنظر کند و‬ ‫سیاست خود را طوری تنظیم کند تا بتواند به قدرت خود در‬ ‫منطقه ادامه دهد‪ .‬از طرفی عربستان موفق شده ‪ 40‬کشور‬ ‫مســلمان اهل ســنت را به دور خود جمع کنــد و یک نوع‬ ‫سیاست انزوا کشــیدن ایران را در پیش بگیرد‪ .‬این اقدام‬ ‫اخیر‪ ،‬یک اقدام ایدئولوژیک اســت که قصد دارد با ایجاد‬ ‫تفرقه مذهبی اختالف را بین کشورهای مسلمان اهل سنت‬ ‫و ایران پررنگ کند‪ .‬در سف ر ترامپ‪ ،‬عربستان همچنان این‬ ‫برنامه خود را پیگیری کرده اســت‪ .‬در همین راستا بیشتر‬ ‫مذاکرات دو طرف بر ســر موضوع ایران‬ ‫و محدود کــردن حوزه های نفــوذ ان در‬ ‫خاورمیانه شــکل گرفته اســت‪ .‬اگر چه‬ ‫امریکایی ها خودشــان تن بــه اقدامات‬ ‫نظامــی علیه مــا نخواهنــد داد و ترامپ‬ ‫امکان ندارد بتواند در خاورمیانه نیرو پیاده‬ ‫کند اما قصد دارد با فرســتادن مستشــار‬ ‫و دادن تســلیحات جدیــد به عربســتان‬ ‫برای ایران خط و نشان بکشد‪ .‬در شرایط‬ ‫کنونی اینکه ما بایــد در برابر این اتفاقات‬ ‫چه واکنشی داشته باشیم از اهمیت باالیی‬ ‫برخوردار است‪ .‬ایران نباید سیاست های‬ ‫سابق خود در منطقه را ادامه دهد‪ .‬کشور‬ ‫ما به بازارهــای اقتصادی بیشــتری نیاز‬ ‫دارد و بهتریــن و نزدیک تریــن ان برای‬ ‫ما بازارهــای منطقه ای اســت‪ .‬انتخاب‬ ‫دی اندریا نیز نشــان از ان دارد ک ه ترامپ‬ ‫با اقدامات مســتقیم قصد ندارد با ایران‬ ‫برخوردی داشته باشد‪ .‬اما مشخص است‬ ‫که او درکنفرانس ریــاض تعهد داده که‬ ‫ایران را بیش از گذشــته تحت فشار قرار‬ ‫دهد و این تحت فشــار قراردادن باید در‬ ‫یک برنامه تنظیم شده ای صورت بگیرد‪.‬‬ ‫یعنی عربستان‪ ،‬اسرائیل و امریکا هر سه‬ ‫این موضوع را تایید کنند اما این موضوع‬ ‫به سرعت اثرات خود را نشــان نمی دهد؛ برهمین اساس‬ ‫ما باید یک دیپلماسی وســیع و همه جانبه را در برنامه خود‬ ‫قرار دهیم‪.‬‬ ‫موضــوع دیگــری کــه در اینجا مطرح اســت بحث‬ ‫دیدگاهی اســت که ترامــپ در خصوص برجــام دارد‪ .‬از‬ ‫انجا که برجام یک قانون بین المللی است و رئیس جمهور‬ ‫کنونی امریکا مجبور است به ان پایبند باشد‪ ،‬بنابراین به نظر‬ ‫می رسد ترامپ ســعی دارد از راه های دیگر استفاده کند تا‬ ‫بتواند ایران را تحت فشــار قرار دهد‪ .‬چرا که ایران در حال‬ ‫عمل به تعهدات خود اســت و همین موضــوع راه هرگونه‬ ‫اعتراض را برای امریکا مسدود کرده است‪ .‬از طرف دیگر‬ ‫اختالفات امریکا با متحدان اروپایی اش به حدی زیاد شده‬ ‫ک ه ترامپ قصد ندارد با سیاست های مستقیم در قبال ایران‬ ‫بر مســائل دامن بزند‪ .‬بنابراین ترامپ چــون نمی تواند از‬ ‫طریق برجام ایران را با مسائل و مشکالتی مواجه کند اما از‬ ‫طرق دیگر می تواند به نوعی ضد کشورمان فعالیت کند که‬ ‫به نظر می رسد انتخاب دی اندریا نیز در همین راستا صورت‬ ‫گرفته است که این به معنای اقدامات زیرپوستی این کشور‬ ‫علیه کشورمان است‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫تصمیم پر دردسر ترامپ‬ ‫بین الملل‬ ‫تصمیم دونالد ترامپ‪ ،‬رئیس جمهور امریکا برای خروج کشــورش از پیمان جهانی مبارزه با تغییرات اب و‬ ‫هوایی‪ ،‬تصمیمی بسیار خطرناک برای کل دنیاست که بسیاری از تحلیلگران ان را در راستای منافع کارخانه داران‬ ‫و صاحبان ســرمایه در این کشــور قلمداد می کنند‪ .‬تصمیمی که تبعات جدی به همراه خواهد داشت و به نظر‬ ‫می رسد که عملیاتی کردن ان کار خیلی اسانی نباشد‪ .‬چرا که چند سالی زمان می برد تا امریکا بتواند خود را از زیر‬ ‫بار مسئولیت هایی که از این پیمان ناشی می شود خالص کند‪ .‬همچنین ترامپ به واسطه این تصمیم انتقادات‬ ‫بسیاری را چه در داخل و چه خارج از امریکا با خود همراه کرده است‪.‬‬ ‫الوعده وفا‬ ‫امریکاازپیمانابوهواییپاریسخارجمی شود‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ازاده کشوردوست‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری امریکا روز پنجشنبه‬ ‫اول ژوئن ‪ ۲۰۱۷‬با تاکید بر اینکه موافقت نامه اب و هوایی‬ ‫پاریس‪ ،‬همســو با منافع امریکا نیســت‪ ،‬اعــام کرد که‬ ‫کشورش از این معاهده خارج می شــود‪ .‬او در سخنانی در‬ ‫کاخ سفید با تاکید بر اینکه مهمترین وظیفه اش «دفاع از‬ ‫امریکا و شهروندان ان اســت»‪ ،‬گفت که امریکا از پیمان‬ ‫پاریس خارج می شود اما به مذاکرات برای معامله بهتر در‬ ‫این زمینه ادامه می دهد؛ خــروج از این توافق باعث رونق‬ ‫صنایع زغال سنگ و نفت خواهد شد‪ ...‬با این وجود امریکا‬ ‫اجراهای مربوط به توافقنامه پاریــس و هزینه هایی که از‬ ‫جانب این توافقنامه تحمیل می شود را متوقف می کند‪ .‬به‬ ‫گفته او این پیمان نه تنها به ضــرر منافع اقتصادی امریکا‬ ‫است‪ ،‬بلکه حاکمیت ملی این کشور را نیز تضعیف می کند‪.‬‬ ‫برای رئیس جمهوری امریکا قابل پذیرش نیست که‬ ‫چین بتواند انتشــار گازهای گلخانه ای را تا ‪ ۱۳‬سال دیگر‬ ‫ادامه دهد و هند میلیاردها دالر دریافت کند و بتواند انتشار‬ ‫این گازها را تا سال ‪ ۲۰۲۰‬ادامه دهد‪.‬‬ ‫ترامپ همچنین نسبت به این مســاله انتقاد دارد که‬ ‫امریکا در حــال حاضر حدود یک میلیــارد دالر به بنیاد اب‬ ‫و هوای ســبز که برای کمک به کشورهای در حال توسعه‬ ‫تشکیل شده‪ ،‬کمک مالی کرده اســت ولی سایر کشورها‬ ‫چینن هزینه ای نکرده اند‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری امریکا در عیــن حال که تاکید کرده‬ ‫است برای گفت وگو به منظور ورود مجدد به یک توافق نامه‬ ‫بهتر با شــروطی که وی تعیین می کند‪ ،‬امادگــی دارد اما‬ ‫اعتقاد دارد اگر چنین اتفاقی هم نیفتد‪ ،‬برای امریکا بسیار‬ ‫خوب خواهد بود‪.‬‬ ‫ترامپ از همان زمان رقابت های انتخاباتی از منتقدان‬ ‫شــدید این پیمان بوده و معتقد بود که ایــن معاهده اب و‬ ‫هوایی فرصت های شغلی زیادی را از بین می برد و شرایط‬ ‫کار را برای امریکایی ها دشوارتر خواهد کرد‪ .‬در حالی که‬ ‫امریکا در سازمان ها و پیمان های متعددی از جمله سازمان‬ ‫تجارت جهانــی (دبلیو‪.‬تــی‪.‬او)‪ ،‬پیمان ناتــو‪ ،‬توافقنامه‬ ‫زیســت محیطی پاریس‪ ،‬پیمان بازرگانی نفتا‪ ،‬شراکت فرا‬ ‫اقیانوس ارام (تی پی پی) عضویت دارد ‪ ،‬ترامپ در تبلیغات‬ ‫انتخاباتی خود به طور پیوســته درباره کناره گیری امریکا از‬ ‫پیمان های نظامی‪ ،‬سیاســی و بازرگانی و همچنین زیست‬ ‫محیطی شعار می داد‪.‬‬ ‫وی پیش از انتخابات گفته بود کــه توافق پاریس را‬ ‫در مورد اب و هوا لغو و «اژانس حفاظت از محیط زیست»‬ ‫را منحل خواهد کرد و پس از پیــروزی در انتخابات نیز در‬ ‫ادامه شعارهای انتخاباتی خود گفت که در نخستین روز از‬ ‫اغاز ریاست جمهوری قصد خود برای کناره گیری از پیمان‬ ‫شراکت فرااقیانوسی را به اطالع ســران کشورهای عضو‬ ‫خواهد رساند‪.‬‬ ‫ترامپ در همان زمان گفته بود که توافق پاریس در‬ ‫مورد اب و هوا لغو و «اژانس حفاظت از محیط زیســت» را‬ ‫منحل و از پرداخت میلیاردها دالر کمک پیش بینی شــده‬ ‫بین الملل‬ ‫کشورش به ســازمان ملل در زمینه مبارزه با تغییر اب و هوا‬ ‫خودداری خواهد کرد‪ .‬کاخ ســفید نیز در همین راستا طی‬ ‫بیانیه ای در این باره اعالم کرده اســت که پیمان پاریس‪،‬‬ ‫م ترامپ برای‬ ‫معامله ای بد برای امریکایی ها است و تصمی ‬ ‫خروج از این پیمان‪ ،‬به نوعی عمل بــه وعده انتخاباتی او‬ ‫برای در اولویت قراردادن نیروی کار امریکایی است‪.‬‬ ‫در این بیانیه همچنین تاکید شــده اســت که دولت‬ ‫سابق امریکا در خصوص این پیمان ضعیف مذاکره کرده و‬ ‫ان را از روی ناچاری امضا کرده بود‪.‬‬ ‫نگاهی به توافق پاریس‪ ،‬اهداف و چشم اندازها‬ ‫واکنش ها به خروج امریکا از معاهده اب و هوایی‬ ‫پاریس‬ ‫به رغم خروج امریــکا‪ ،‬تقریبا ‪ ۲۰۰‬کشــور همچنان‬ ‫نسبت به این توافقنامه پایبند باقی مانده اند‪ .‬بر اساس اصول‬ ‫این توافقنامه‪ ،‬امریکا برای خروج رسمی از این پیمان باید‬ ‫تا ســال ‪ ۲۰۱۹‬منتظر بماند؛ فرایند خروج نیز یک سال به‬ ‫طول خواهد انجامید‪ .‬در همین حال‪ ،‬شرکت هایی که در‬ ‫زمینه صادرات فعالیت دارند‪ ،‬ممکن اســت با مشــکالتی‬ ‫مواجه شوند‪ ،‬همچنین تعرفه گمرکی برای واردات در زمینه‬ ‫کاالهای مرتبط با انتشــار گازهــای گلخانه ای هم ممکن‬ ‫اســت افزایش یابد‪ .‬با در نظر گرفتن تمامی این مسائل‪،‬‬ ‫توجه بــه زمان بر بــودن روند خــروج واشــنگتن از پیمان‬ ‫پاریس‪ ،‬ادامه عضویت امریکا در ایــن توافقنامه‪ ،‬یکی از‬ ‫محورهای مهم مبارزات انتخابات ریاســت جمهوری سال‬ ‫‪ ۲۰۲۰‬خواهد بود‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬به رغم انتقادهای بین المللی‪ ،‬تصمیم‬ ‫برای خارج شدن از توافقنامه پاریس در مجموع می تواند‬ ‫ت ترامپ از سوی طرفداران‬ ‫اعمال فشارهای داخلی بر دول ‬ ‫تجدیدنظر در سیاســت زیســت محیطــی وی را کاهش‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫«انگال مرکل» صدر اعظم المان‪:‬‬ ‫امریکا با خروج از توافقنامه اب و‬ ‫هوایی به کل جهان اسیب می زند‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سران المان‪ ،‬فرانسه و ایتالیا در بیانیه مشترک‪ ،‬ضمن‬ ‫ابراز تاســف از تصمیم ترامپ‪ ،‬پیشنهاد وی را در خصوص‬ ‫بازنگری در این پیمــان جهانی رد کردنــد‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫م ترامپ را «اشــتباه» برای امریکا و سیاره‬ ‫فرانســه تصمی ‬ ‫زمین خواند‪.‬‬ ‫«امانوئــل ماکــرون» رئیس جمهور فرانســه تاکید‬ ‫کرده که توافق اب و هوایی پاریس برگشــت ناپذیر است‪.‬‬ ‫او در این باره گفته است‪ « :‬امریکایی ها نیازی به واشنگتن‬ ‫ندارند تا به تعهدات خــود در چارچوب توافق پاریس عمل‬ ‫کنند و امریکایی ها به واشــنگتن اجــازه نخواهند داد تا در‬ ‫مســیر اجرای این توافقنامــه‪ ،‬بایســتد‪ .‬می خواهم همه‬ ‫جهان بداند کــه امریکا به تعهداتــش در چارچوب توافق‬ ‫پاریس عمل خواهد کرد و این اقدام از طریق هماهنگی و‬ ‫همکاری شهرها‪ ،‬ایالت ها و کسب و کارهای امریکا عملی‬ ‫خواهد بود‪».‬‬ ‫«انگال مرکل» صدر اعظم المان نیز گفت که امریکا‬ ‫با خــروج از توافقنامــه اب و هوایی به کل جهان اســیب‬ ‫می زند‪« .‬ژان کلود یونکــر» رئیس کمیســیون اروپا هم‬ ‫تصمیــم رئیس جمهور امریکا را اشــتباه جدی دانســت‪.‬‬ ‫سخنگوی ســازمان ملل گفت‪« :‬تصمیم امریکا ناامیدی‬ ‫پیامدهای خروج امریکا از پیمان پاریس‬ ‫بین الملل‬ ‫توافق پاریس ذیل چارچوب پیمان نامه سازمان ملل‬ ‫در تغییر اقلیم (‪ )UNFCCC‬در رابطه با کاســتن از انتشار‬ ‫گازهای گلخانه ای‪ ،‬سازگاری و امور مالی است که از سال‬ ‫‪ ۲۰۲۰‬شروع می شود‪ .‬متن توافق از سوی نمایندگان ‪۱۹۵‬‬ ‫کشــور در کنفرانس تغییر اقلیم ‪ ۲۰۱۵‬سازمان ملل متحد‬ ‫در پاریس مذاکــره و با اجماع در تاریخ ‪ ۱۲‬دســامبر ‪۲۰۱۵‬‬ ‫تصویب شد‪ .‬این توافق نامه در تاریخ ‪ ۲۲‬اوریل ‪( ۲۰۱۶‬روز‬ ‫زمین) در مراســمی در نیویورک برای امضا معرفی شد‪ .‬تا‬ ‫ســال ‪ ۱۹۵ ،۲۰۱۷‬عضو ‪ UNFCCC‬این پیمان را امضا و‬ ‫‪ ۱۴۷‬تا از انها ان را به تصویب مجلس خود رســاندند‪ .‬این‬ ‫کنفرانس بیســت و یکمین کنفرانس ســاالنه طرف های‬ ‫معاهده کنوانسیون تغییرات اقلیم ســازمان ملل متحد از‬ ‫سال ‪ ۱۹۹۲‬و یازدهمین مالقات پیمان کیوتو تاکنون بود‪.‬‬ ‫ان زمان‪ ،‬همه کشــورها غیر از نیکاراگوئه و ســوریه این‬ ‫پیمان را امضا کردند‪.‬‬ ‫هدف این پیمان‪ ،‬ارتقای اجرای چارچوب ســازمان‬ ‫ملل در زمینــه تغییرات اقلیمــی از طریق حفــظ افزایش‬ ‫میانگین دمای جهانی پایین تر از دو درجه سانتیگراد باالی‬ ‫میانگین دوران پیش صنعتی و تالش بــرای جلوگیری از‬ ‫افزایش ‪1/5‬درجه ای دما نســبت بــه دوران پیش صنعتی‬ ‫به منظور کاهــش خطرات و عــوارض ناشــی از تغییرات‬ ‫اقلیمی‪ ،‬افزایش توانایی سازگاری با عوارض شدید تغییرات‬ ‫اقلیمی و ایجاد مقاومت اقلیمی‪ ،‬شــرایطی برای کاهش‬ ‫انتشار گازهای گلخانه ای به شــیوه ای که روند تولید غذا‬ ‫دچار نقصان نشــود‪ ،‬و منطبق ســازی جریان اقتصادی با‬ ‫سازوکاری در مســیر کاهش انتشــار گازهای گلخانه ای و‬ ‫توسعه مقاومت اقلیمی اعالم شده است‪.‬‬ ‫این توافقنامه به عنوان انگیزه و نیروی محرک برای‬ ‫حذف سرمایه گذاری در حوزه سوخت های فسیلی و اولین‬ ‫پیمان جامع اقلیمی در جهان به شمار می رود‪ .‬کشورهای‬ ‫جهان پذیرفتند که برای دستیابی به هدف یادشده‪ ،‬افزایش‬ ‫تولید گازهای گلخانه ای را «در اولین زمان ممکن» متوقف‬ ‫کنند‪ .‬همچنین قرار اســت در زمانی پس از ســال ‪،۲۰۵۰‬‬ ‫میزان االینده های جوی توســط بشــر‪ ،‬به اندازه ای برسد‬ ‫که جنگل ها و اقیانوس های زمین قادر به جذب ان باشند‪.‬‬ ‫در چارچوب این پیمان‪ ،‬توافق شده است که کشورها‬ ‫هر پنج ســال هدف های مربوط به کاهش حجم االیندگی‬ ‫صنایع خود را بازنگری و اصالح کنند‪ .‬بیش از ‪ ۱۸۰‬کشــور‬ ‫جهان هدف های نخستین دوره کاهش االیندگی خود که‬ ‫باید تا سال ‪ ۲۰۲۰‬محقق شود را ارائه کرده اند‪.‬‬ ‫انتظار می رود تنها کشورهای توســعه یافته‪ ،‬میزان‬ ‫االیندگــی خــود را به گونه ای چشــمگیر کاهــش دهند‪.‬‬ ‫کشورهای در حال توسعه نیز تشویق شده اند تا متناسب با‬ ‫افزایش توانمندی هایشــان به تدریج برای کاهش انتشار‬ ‫گازهای گلخانه ای اقدام کنند‪ .‬کشورهای درحال توسعه‬ ‫تا زمانــی که بــه ان درجه از توانمنــدی برســند‪ ،‬تنها باید‬ ‫مراقبت کنند که همزمان با رشد اقتصادی‪ ،‬انتشار گازهای‬ ‫گلخانه ای را افزایش ندهند‪.‬‬ ‫هدف های اولیــه ای که فعــا تعیین شــده‪ ،‬انقدر‬ ‫نیســت که به هدف های بلندمدت کمک کنــد‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫توافق پاریس از دولت ها می خواهد که چهار ســال اینده‪،‬‬ ‫هدف های کنونــی را بازنگری و در صورت امــکان‪ ،‬انها را‬ ‫«به روزرسانی» کنند‪ .‬این درخواســت بازنگری‪ ،‬می تواند‬ ‫الزاما به معنای بهبود شرایط نباشــد؛ با این حال‪ ،‬این امید‬ ‫وجود دارد که با اقتصادی تر شــدن و همه گیر شدن منابع‬ ‫انرژی های تجدیدپذیر تا ان ســال‪ ،‬امکان تغییر هدف ها‬ ‫نیز به وجود اید‪.‬‬ ‫هیچ مجازاتی برای کشورهایی که از هدف هایشان‬ ‫تخطی کنند‪ ،‬وجود ندارد‪ .‬اما توافــق پاریس‪ ،‬مقرراتی را‬ ‫برای شفافیت عملکرد کشورها وضع کرده است تا دولت ها‬ ‫تشویق شوند که به تعهدهای خود پایبند باشند‪ .‬این بخش‬ ‫از توافــق به ویژه با دشــواری فــراوان تصویب شــد؛ زیرا‬ ‫چین اصرار داشــت که کشــورهای در حال توسعه‪ ،‬تعهد‬ ‫کمتری بپذیرند‪ .‬توافــق پاریس کشــورها را ملزم می کند‬ ‫که درباره میــزان االیندگی هــای َجوی خود و نیــز درباره‬ ‫چاره اندیشــی هایی که برای کاســتن از ایــن االیندگی ها‬ ‫داشــته اند‪ ،‬گزارش دهنــد‪ .‬هرچند همین بنــد از توافق‪،‬‬ ‫«انعطاف پذیری»هایی را برای کشورهای درحال توسعه‬ ‫«در صورت نیاز» پیش بینی کرده است‪.‬‬ ‫توافق پاریس تاکید می کند که کشــورهای ثروتمند‬ ‫باید کمک هایی را برای کاســتن از میزان االیندگی جوی‬ ‫در کشــورهای فقیر در نظر بگیرند‪ ،‬اما کشورهای دیگر را‬ ‫نیز تشــویق می کند که به صورت داوطلبانه در این مســیر‬ ‫گام بردارند‪ .‬این تدبیر راه را برای پذیرش مسئولیت توسط‬ ‫اقتصادهای نوظهور مانند چین بــاز می کند‪ .‬میزان دقیق‬ ‫کمک ها در توافق پاریس قید نشده است‪ ،‬اما کشورهای‬ ‫ثروتمند‪ ،‬پیشاپیش گفته اند که تا ســال ‪ ۲۰۲۰‬میالدی‪،‬‬ ‫‪ ۱۰۰‬میلیارد دالر هزینه خواهند کرد‪ .‬توافق پاریس به ویژه‬ ‫بــرای کشــور‪-‬جزیره هایی که بــا گرمایش زمیــن تهدید‬ ‫می شود‪ ،‬یک پیروزی بوده اســت‪ .‬در توافق اب و هوایی‬ ‫جدید‪ ،‬بخشی به توصیف اســیب ها و فجایعی اختصاص‬ ‫یافته است که به دگرگونی های جوی مربوط هستند‪.‬‬ ‫امریکا مدت هــا مخالف گنجانــدن چنین فصلی در‬ ‫پیمان اب و هوایی بود؛ زیرا از این امر نگرانی داشــت که‬ ‫برخی بخواهند بــا اقامه دعــوا در دادگاه و به اســتناد این‬ ‫پیمان‪ ،‬غرامت خواهی کنند‪ .‬در نهایت‪ ،‬فصل یادشــده به‬ ‫قرارداد گنجانده‪ ،‬اما «پی نوشتی» نیز به ان افزوده شد که‬ ‫تاکید می کند این رخدادها قابل غرامت خواهی نیست‪.‬‬ ‫بزرگ برای تالش های جهانی در راستای کاهش گازهای‬ ‫گلخانه ای اســت‪ ».‬نخســت وزیر بلژیک اقدام ترامپ را‬ ‫«عملی بیرحمانه» توصیف کرد‪ .‬تصمیم رئیس جمهوری‬ ‫امریکا بــرای خروج از معاهــده اقلیمی پاریــس در داخل‬ ‫امریکا هم با مخالفت گسترده مواجه شد‪« .‬باراک اوباما»‬ ‫رئیس جمهور سابق ابراز امیدواری کرد که دیگر نهاد های‬ ‫دولتــی امریــکا به ایــن معاهــده پایبنــد باشــند‪« .‬برنی‬ ‫ســندرز» ســناتور دموکــرات و از کاندیداهــای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ ،۲۰۱۶‬اقــدام ترامــپ را «ابروریــزی‬ ‫بین المللی» دانست‪.‬‬ ‫«انتونیو گوترش» در سخنرانی خود در روز ‪۳۰‬می در‬ ‫دانشــگاه نیویورک اجرای ایــن توافق را کامــا ضروری‬ ‫دانســت و اضافه کرد که همه جهانیان باید بــه ان پایبند‬ ‫باشــند‪ .‬روســیه اعالم کــرد که بــه تصمیم خــود برای‬ ‫پیوســتن به این توافق پایبند اســت‪« .‬والدیمیر پوتین»‬ ‫رئیس جمهوری روســیه نیز این تصمیــم را محکوم کرد و‬ ‫در اجالس بین المللی اقتصادی ســنت پترزبورگ گفت‪:‬‬ ‫«می شد از این توافقنامه مهم خارج نشد‪ ،‬برای اینکه این‬ ‫یک سند اصولی است‪ .‬این امکان وجود داشت که وظایف‬ ‫امریکا تغییراتی پیدا کند»‪« .‬ارکادی دورکوویچ»‪ ،‬معاون‬ ‫نخست وزیر روســیه نیز با انتقاد از این اقدام‪ ،‬اعالم کرده‬ ‫است که تصمیم امریکا مبنی برخروج از توافق اقلیمی روی‬ ‫تصمیم روسیه اثر نخواهد داشت‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫یکجانبه گراییکاخسفید‬ ‫رهبران اروپایی از تصمیم ترامپ براشفتند‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استاددانشگاهتهران‬ ‫ظهو ر ترامپ واقعیت اجتناب ناپذیر ساخت اجتماعی‪،‬‬ ‫سیاســی و راهبردی امریکا محسوب می شود‪ .‬نشانه هایی‬ ‫از چرخش قدرت و تناوب در الگوهای سیاسی کشورهای‬ ‫مختلف را می توان مشاهده کرد‪ .‬اگرچه کارگزاران سیاسی و‬ ‫اجرایی کشورها تغییر پیدا می کنند‪ ،‬اما برخی از واقعیت های‬ ‫ثابت در اولویت های عمومی واحدهای سیاسی وجود دارد‬ ‫ن مختلف بازتولید می شــود‪ .‬رویکرد گروه های‬ ‫که در دورا ‬ ‫محافظه کار امریکا نســبت به پیمان های زیست محیطی‬ ‫همواره بر اساس نگرش تقلیل گرا شکل گرفته است‪.‬‬ ‫‪ .1‬تفاوت در اندیشــه های زیســت محیطی ترامپ و‬ ‫رهبران کشورهای اروپایی‬ ‫بسیاری از اندیشه های زیست محیطی دولت ترامپ‬ ‫با دولت جورج بوش پســر همخوانی و هماهنگی نزدیکی‬ ‫دارد‪ .‬همان گونه ای که اندیشه های زیست محیطی دولت‬ ‫ماکرون با اندیشــه های دولت شــیراک و اوالند که به سه‬ ‫جریان سیاسی مختلف فرانسه تعلق دارند هماهنگی دارد‪.‬‬ ‫واقعیت ان اســت که بــاراک اوباما نیز در دســامبر ‪2015‬‬ ‫براســاس نشــانه هایی از ابهام مبادرت بــه پذیرش پیمان‬ ‫بو هوایی پاریس کرد‪ .‬براساس چنین پیمانی الگوی تولید‬ ‫ا ‬ ‫اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعه یافته کنترل می شود‪.‬‬ ‫براســاس مفاد پیمان پاریــس در اکتبــر ‪ ،2015‬هر‬ ‫کشــوری براســاس میزان تولید صنعتی براســاس انرژی‬ ‫فسیلی به ویژه بهره گیری از منابع ذغال سنگ‪ ،‬می بایست‬ ‫هزینه های زیســت محیطی جدیدی را تقبل نماید‪ .‬به این‬ ‫ترتیب‪ ،‬می توان نشانه هایی از تفاوت در ادراک زمامداران‬ ‫امریکایی نسبت به یکدیگر در ارتباط با موضوعات حقوق‬ ‫بشری را مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫ج ترامــپ از پیمان پاریس را می توان براســاس‬ ‫خرو ‬ ‫انگاره های متفاوت اروپا و امریکا نیــز تحلیل کرد‪ .‬اگرچه‬ ‫امریــکا و اروپا به لحــاظ الگوهــای رفتــاری در برخورد با‬ ‫کشــورهای پیرامونی نسبتا مشــابه به نظر می رســند‪ ،‬اما‬ ‫واقعیت ان است که تفاوت ادراکی و راهبردی بین امریکا و‬ ‫اروپا در زمینه موضوعات اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬راهبردی و‬ ‫زیست محیطی وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ .2‬نهادگرایــی و محدودیت هــای بین المللــی پیمان‬ ‫پاریس برای اقتصاد انحصاری امریکا‬ ‫اقتصاد انحصاری امریکا براساس نشانه هایی از قدرت‬ ‫راهبردی شکل گرفته است‪ .‬پیوند اقتصاد و قدرت راهبردی‬ ‫منجر به نادیده گرفتن رویکرد نهادی در سیاســت جهانی‬ ‫ن ترامپ برای نادیده‬ ‫می شود‪ .‬وضعیتی که امریکا در دورا ‬ ‫گرفتن قواعد بین المللی و پیمان های چندجانبه با ان روبه رو‬ ‫شده را می توان به عنوان بخشی از واقعیت سیاست قدرت‬ ‫دانســت‪ .‬فرهنگ‪ ،‬سیاســت و اقتصاد در امریکا براساس‬ ‫ی شکل گرفته است‪.‬‬ ‫نشانه هایی از مازاد دائم ‬ ‫تفکر اقتصادی امریکا در ســال های پایانی قرن ‪19‬‬ ‫زمینه های شکل گیری شرکت های ادغام شده و انحصاری‬ ‫را به وجود اورد‪ .‬برتری اقتصــاد امریکا در دوران جنگ اول‬ ‫و دوم جهانی‪ ،‬امریکایی ها را از ســایر شــهروندان جهان‬ ‫غرب به ویژه اروپا متمایز کرد‪ .‬علت اصلی تمایز اقتصادی‬ ‫و راهبردی امریکا از اروپــا را باید در اندیشــه برتری جویی‬ ‫امریکایی مورد سنجش قرار داد‪ .‬مقامات امریکایی بر این‬ ‫اعتقادند که سرمایه گذاری دولت فدرال صرفا در حوزه هایی‬ ‫ضروری به نظر می رسد که منجر به مازاد اقتصادی بیشتری‬ ‫در اینده شود‪.‬‬ ‫چنین رویکردی با اندیشــه های نهادگــرای اروپایی‬ ‫هماهنگی ندارد‪ .‬اندیشه های اروپایی ماهیت نهادگرا دارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫را می توان در ارتباط با موضوعات زیست محیطی مشاهده‬ ‫کرد‪ .‬ترامپ به این موضوع توجهی نــدارد که موضوعات‬ ‫زیست محیطی بخشی از امنیت فراگیر نظام جهانی است‪.‬‬ ‫محور اصلی چنین اندیشه ای بر تمایز امریکا و سایر‬ ‫جهان قــرار دارد‪ .‬مقامات امریکایــی در دوران قدرت یابی‬ ‫جمهوریخواهــان از انگیــزه بیشــتری برای ایجاد شــغل‬ ‫بیشتر‪ ،‬کاهش مالیات و اعمال تعرفه های ترجیحی برای‬ ‫سایر کشورها برخوردارند ‪ .‬ترامپ نیز تالش دارد تا از چنین‬ ‫اندیشه هایی برای حداکثرسازی قدرت اعتباری خود در برابر‬ ‫جامعه امریکا برای ایجاد اشتغال اســتفاده نماید‪ .‬ترامپ‬ ‫بخشی از واقعیتی است که به گونه تدریجی سنگینی خود را‬ ‫بر سیاست‪ ،‬امنیت و محیط زیست جهانی منعکس خواهد‬ ‫ساخت‪.‬‬ ‫نهادهای اقتصادی و اجتماعی‪ ،‬زیرساخت قدرت و سیاست‬ ‫را شــکل می دهد‪ .‬به همین دلیل است که تفاوت امریکا و‬ ‫اروپا را می توان مشابه انگاره ای دانست که سیمون دوبوار از‬ ‫ان به عنوان «مردان مریخی» و «زنان ونوسی» نام می برد‪ .‬‬ ‫ترامپ دولت خود را نماد منحصر به فردی از فرهنگ و جامعه‬ ‫امریکایی می داند‪ .‬به همین دلیل اســت که دولت وظیفه‬ ‫دارد تا برای شهروندان خود تولید کار کند‪.‬‬ ‫اینده روابــط امریکا و اروپــا در ارتباط بــا موضوعات‬ ‫اقتصادی‪ ،‬زیست محیطی و راهبردی براساس نشانه هایی‬ ‫از تفاوت و تمایز شــکل خواهد گرفت‪ .‬کشورهای اروپایی‬ ‫به خاطر دارند که در نوامبر و دســامبر ‪ 2015‬چه تنش های‬ ‫بو هوایی پاریس شکل‬ ‫نهفته ای در فرایند تصویب پیمان ا ‬ ‫گرفت‪ .‬مذاکرات پاریس یک هفته بیشتر از حد پیش بینی‬ ‫شده تداوم یافت‪ .‬زمانی که مقامات امریکایی موافقت خود‬ ‫را با پیمان جرح و تعدیل شده پاریس اعالم کردند‪ ،‬شادی‬ ‫اروپایی ها تمامی فضا را پر کرده بود‪ .‬در حالیکه واقعیت های‬ ‫نهفته ای وجود داشــت که اثار خــود را در ژوئــن ‪ 2017‬و‬ ‫در روند خــروج امریــکا از پیمان زیســت محیطی پاریس‬ ‫منعکس ساخت‪ .‬در اوایل ژوئن ‪ 2017‬دونال د ترامپ به این‬ ‫موضوع اشاره داشت که معاهده پاریس هزینه های سنگین‬ ‫مالی برای امریکا ایجــاد می کند‪ .‬ترامپ بــه این موضوع‬ ‫اشاره داشــت که امریکا از حوزه موارد غیر الزام اور معاهده‬ ‫ش ترامپ با الگوی اقتصادی‬ ‫پاریس خارج می شــود‪ .‬نگر ‬ ‫انحصاری‪ ،‬تولید بدون ضابطه و توجه به نیازهای اقتصادی‬ ‫شهروندان حاشــیه ای شــده امریکایی پیوند یافته است‪.‬‬ ‫ی ترامپ نشــان می دهد که امنیت اقتصادی‬ ‫الگوی رفتار ‬ ‫امریکا محور اصلی سیاست جهانی در دوران موجود خواهد‬ ‫بود ‪ .‬ترامپ بر اســاس انگاره های اقتصــادی خود در صدد‬ ‫است تا نشانه های کنش هزینه بر دولت را کاهش دهد‪.‬‬ ‫بــر اســاس چنیــن انــگاره ای اســت کــه ترامپ و‬ ‫تیم محافظه کار سیاســت خارجی امریکا تــاش دارند تا‬ ‫الگوهای مبتنی بر چنــد جانبه گرایی در حــوزه موضوعات‬ ‫زیســت محیطی‪ ،‬همکاری های اقتصــادی بین المللی و‬ ‫فرایندهای امنیت سازی منطقه ای را بر اساس ضرورت های‬ ‫منافع یکجانبه امریکا تنظیم نمایند‪ .‬انگاره ترامپ در مورد‬ ‫بو هوایی پاریــس صرفا بخشــی از تفاوت های‬ ‫پیمــان ا ‬ ‫زیست محیطی امریکا و اروپا را منعکس می کند در حالیکه‬ ‫هنوز نشــانه های زیــادی دربــاره چنیــن تفاوت هایی در‬ ‫سیاست های امنیتی امریکا و اروپا وجود دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪ .5‬دالیــل توجیهــی ترامــپ بــرای خــروج از پیمان‬ ‫بو هوایی پاریس‬ ‫ا ‬ ‫چنین رویکردی اثــار خود را در بســیاری از الگوهای‬ ‫ی ترامپ نیز به جا می گــذارد ‪ .‬ترامپ تالش‬ ‫کنش راهبــرد ‬ ‫دارد تا خروج خود از پیمان پاریــس را توجیه نماید‪ .‬دونالد ‬ ‫ترامپ در عین حال به این موضوع اشاره داشت که امریکا‬ ‫به موازات خــروج از معاهده پاریس‪ ،‬مذاکــرات خود را در‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ .3‬الگوی سواری مجانی در اندیشه زیست محیطی و‬ ‫ی ترامپ‬ ‫راهبرد ‬ ‫شــکل خاصی از تفکیک دولت و جامعــه در امریکا‬ ‫وجود دارد‪ .‬دولت به نشانه هایی از تولید قدرت برای امنیت‬ ‫و بازتولید ثروت برای رونق اقتصادی توجه خواهد داشت‪.‬‬ ‫بررســی های انجام شــده دربار ه ترامپ بیانگر این واقعیت‬ ‫است که نامبرده بر ضرورت «سواری مجانی» تاکید دارد‪.‬‬ ‫دفتر بررســی های مالیاتی امریکا نشان می دهد ک ه ترامپ‬ ‫در ‪ 14‬سال گذشته یعنی از ســال ‪ 2003‬تاکنون هیچ گونه‬ ‫مالیاتی پرداخت نکرده اســت‪ .‬الگوی فعالیــت ترامپ بر‬ ‫سندسازی برای فرار از مالیات بوده است‪.‬‬ ‫اندیشــه ســواری مجانی در سیاســت اقتصــادی و‬ ‫ی ترامپ‪،‬‬ ‫ی ترامپ موج می زند‪ .‬سیاست خاورمیانه ا ‬ ‫راهبرد ‬ ‫بو هوایی‬ ‫فروش تسلیحات به عربستان و خروج از پیمان ا ‬ ‫پاریس دارای نشــانه های نســبتا مشترکی اســت ‪ .‬ترامپ‬ ‫درصدد است تا شکل خاصی از روابط بین الملل را براساس‬ ‫معادله قدرت و فرادستی شکل دهد‪ .‬مشابه چنین وضعیتی‬ ‫‪ .4‬امنیت انسانی و اجتماعی در اندیشه زیست محیطی ‬ ‫ترامپ‬ ‫در شــرایطی ک ه ترامپ مبادرت به انعقاد قراردادهای‬ ‫تســلیحاتی فراگیر می نمایــد‪ ،‬طبیعی به نظر می رســد که‬ ‫هیچ گونه توجهی به موضوع امنیت انســانی ندارد‪ .‬امنیت‬ ‫زیست محیطی نیز بخشی از سازوکارهای مربوط به امنیت‬ ‫اجتماعی و امنیت انسانی است‪ .‬مهم ترین دغدغه ترامپ‬ ‫را باید در ایجاد مازاد برای شرکت های چندملیتی امریکایی‬ ‫دانست‪ .‬اگر شرکت های چندملیتی امریکا در فرایند معاهده‬ ‫پاریس با محدودیت هایی همراه خواهند شد ‪ ،‬ترامپ تالش‬ ‫خواهد داشت تا چنین محدودیت هایی را برطرف سازد‪.‬‬ ‫ج ترامــپ از معاهــده زیســت محیطی پاریس‬ ‫خــرو ‬ ‫براساس سازوکارهای مبتنی بر یکجانبه گرایی شکل گرفته‬ ‫است‪ .‬اگر چه بخشی از واقعیت های معاهده پاریس ماهیت‬ ‫الزم االجرا ندارد‪ ،‬اما رهبران ‪ 195‬کشــور جهان در دسامبر‬ ‫‪ 2015‬و در فرایند اجالسیه پاریس‪ ،‬خود را متعهد به اجرای‬ ‫ســازوکارهایی کردند که زمینه های الزم برای شکل گیری‬ ‫توسعه پایدار را به وجود اورد‪ .‬توسعه پایدار در اندیش ه ترامپ‬ ‫و گروه های محافظه کار امریکایی جایگاه چندانی ندارد‪.‬‬ ‫محور اصلی توسعه پایدار را باید در ایجاد توازن بین‬ ‫توســعه اقتصادی‪ ،‬تولیــد صنعتی و ســازوکارهای مربوط‬ ‫بــه فرایندهــای زیســت محیطی دانســت‪ .‬بی توجهی به‬ ‫ضرورت هایتوسعهپایدارونیازهایمربوطبهکنترلشرایط‬ ‫اب و هوایی جهان بخشــی دیگر از یکجانبه گرایی امریکا‬ ‫در دوران ترامپ محسوب می شــود‪ .‬دونالد ترامپ تالش‬ ‫دارد تا شکل جدیدی از یکجانبه گرایی امنیتی و اقتصادی‬ ‫را در حوزه های مختلف جهانی پیگیــری کند‪ .‬واقعیت ان‬ ‫ی ترامپ مبتنی بر سواری مجانی و‬ ‫است که انگاره های ذهن ‬ ‫یکجانبه گرایی با همتایان اروپایی خود در اجالسیه بروکسل‬ ‫و رم کامال از یکدیگر متفاوت به نظر می رسد‪.‬‬ ‫براساس چنین رویکردی است که دونال د ترامپ درباره‬ ‫سیاست های جدید نسبت به پیمان پاریس به این موضوع‬ ‫اشاره دارد که ایاالت متحد ه اجرای تمام موارد غیر الزام اور‬ ‫معاهده پاریس و هزینه های ســنگین مالی و اقتصادی که‬ ‫این توافق بــر امریکا تحمیل می کند را متوقف می ســازد‪.‬‬ ‫ی ترامپ را می توان در کاهش تعهدات اقتصادی‬ ‫هدف اصل ‬ ‫و راهبردی امریکا در برابر نهادهای فراملی دانست ‪ .‬ترامپ‬ ‫هیچ گونه توجهی نســبت به ســازوکار فعالیــت نهادهای‬ ‫بین المللی نخواهد داشت‪.‬‬ ‫ارتباط با نهایی سازی پیمان امنیتی جدید ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫واقعیت ان است که دونال د ترامپ به مولفه های اقتصادی‬ ‫برای خــروج از پیمان پاریس اشــاره دارد‪ .‬نامبــرده به این‬ ‫موضوع تاکید می کند که ایــن معاهده «برای مردم امریکا‬ ‫هزینه بر» خواهد بود ‪ .‬ترامپ علــت اصلی خروج امریکا از‬ ‫معاهده پاریس را در عوارض و پیامدهای اقتصادی پیمان‬ ‫بو هوایی برای اقتصاد امریکا اعالم می دارد‪.‬‬ ‫ا ‬ ‫مولفه های اقتصادی را می توان محور اصلی اندیشه ‬ ‫ترامپ و دولت امریکا برای خروج از پیمان پاریس دانست‪ .‬‬ ‫ترامپ در ارتباط با دالیل اصلی خروج از معاهده پاریس به‬ ‫این موضوع اشاره داشــت که اجرای معاهده پاریس برای‬ ‫ایاالت متحده تا سال ‪ ۲۰۲۵‬بیش از دو و نیم میلیون شغل‬ ‫را از بین خواهد برد‪ .‬بخش قابل توجهی از سیاست ترامپ‬ ‫ماهیت تبعیض گرایانه نسبت به ســایر کشورهای صنعتی‬ ‫دارد‪ .‬به همین دلیل است که رئیس جمهور امریکا گفت این‬ ‫معاهده برخالف منفعتی که برای دیگر کشورها دارد سودی‬ ‫برای امریکا نخواهد داشت‪.‬‬ ‫ی ترامپ نشانه هایی از معادله هزینه و فایده‬ ‫اندیشه ها ‬ ‫را منعکس می کنــد ‪ .‬ترامپ به این موضوع اشــاره دارد که‬ ‫تغییرات اب و هوایی برای ایاالت متحده در مقایسه با سایر‬ ‫کشورها اهمیت کمتری دارد‪ .‬به همین دلیل است که سایر‬ ‫کشورهابایدهزینه هایچنینپیمانیراتامیننمایند‪.‬رهبران‬ ‫کشورهای اروپایی اصلی ترین منتقد سیاست های ترامپ‬ ‫در ارتباط با خروج از معاهده پاریس هستند‪ .‬رهبران اروپایی‬ ‫تفاوت انگاره ای امریکا و اروپا را در چارچوب اجالسیه گروه‬ ‫‪ 7‬در ایتالیا و اجالسیه سران کشورهای عضو ناتو در بروکسل‬ ‫نیز مشاهده کرده اند‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫همه علی ه ترامپ‬ ‫چه کسانی از خروج امریکا از پیمان پاریس سود می برند؟‬ ‫علی خرم‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دونالد ترامپ‪ ،‬رئیس جمهــوری امریکا پس از خارج‬ ‫کردن کشــورش از توافق اب و هوایی پاریــس از داخل و‬ ‫خارج به باد انتقاد گرفته شد‪ .‬اگرچه وی گفته است که اگر‬ ‫امریکا بتواند در این پیمان شــرایط بهتری داشــته باشد‪،‬‬ ‫خوشحال می شود که دوباره به ان بپیوندد اما سران جهان‬ ‫اعالم کردند که این توافق «غیرقابل مذاکره» است‪ .‬باراک‬ ‫اوباما رئیس جمهور پیشین و جان کری وزیر خارجه اش از‬ ‫مذاکره کننــدگان اصلی این توافق بودند‪ ،‬واکنش نشــان‬ ‫دادند و کری چنین تصمیم گیری را جهــل و بی اعتمادی‬ ‫دانســت‪ .‬هم چنین تصمیم دولت ترامپ موجب خشــم و‬ ‫اعتراض بسیاری از مردم امریکا و حامیان محیط زیست شد‬ ‫و چندین تظاهرات اعتراض امیز در همین راستا برگزار شد‪.‬‬ ‫زیرا به طور کلی دیگر بحث حفظ محیط زیست یک‬ ‫بحث فانتزی و تفریحی محســوب نمی شود‪ .‬زمانی برخی‬ ‫این گونه فکر می کردنــد اما اکنون بر اســاس یافته های‬ ‫علمی مشــخص شــده که مصرف بیش از حد اکسیژن و‬ ‫تولید باالی دی اکسید کربن توسط انسان های در جهان‪،‬‬ ‫باعث شــده اســت که هاله ای ایجاد شــود که نمی گذارد‬ ‫گازهای مضر خارج شوند‪ ،‬این اتفاق هم برای کره زمین و‬ ‫هم برای انسان ها که روی ان زندگی می کنند‪ ،‬بسیار مضر‬ ‫و خطرناک است‪.‬‬ ‫بر همین اساس در طول ‪ 20‬سال گذشته دانشمندان‬ ‫و مدافعان محیط زیســت تمام تالش خــود را کرده اند که‬ ‫رفته رفته دولت هــا را متقاعــد کنند به یــک توافقی برای‬ ‫مقابله با این خطر دســت یابند‪ .‬بر اســاس ایــن توافقات‬ ‫همه قبــول کردند کــه میزان تولیــد دی اکســید کربن را‬ ‫کاهش دهنــد‪ .‬در همین راســتا در ابتدا پیمــان کیوتو به‬ ‫منظور کاهش صدور گازهای گلخانه ای‪ ،‬که عامل اصلی‬ ‫گرم شدن زمین در دهه های اخیر اســت‪ ،‬امضا شد اما در‬ ‫دوران ریاســت جمهوری جورج دبلیو بوش رئیس جمهور‬ ‫پیشــین امریکا‪ ،‬وی نیز همیــن بــازی را در اورد و گفت‪:‬‬ ‫«من این پیمــان را قبول نــدارم‪ ».‬وی خاطر نشــان کرد‬ ‫که قصد ندارد پیمان را برای تصویب به مجلس بفرســتد‪.‬‬ ‫وی گفت که این اقدام را به دلیــل معافیت چین به عنوان‬ ‫دومین بزرگترین منتشر کننده دی اکســید کربن در جهان‬ ‫نه بــه این دلیل کــه وی از اصــول پیمان کیوتــو حمایت‬ ‫نمی کند‪ ،‬انجام نمی دهد‪ .‬همچنین بوش به دلیل فشاری‬ ‫که اعتقاد داشــت پیمــان روی اقتصاد اعمــال می کند با‬ ‫ان مخالف بود‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬او بازی مشــابه ترامپ را‬ ‫در اورد‪ .‬برهمین اساس کشــورهای جهان توافق پاریس‬ ‫را با بررسی و دقت بیشــتر به تدوین دراورده و تهیه کردند‪.‬‬ ‫بر اساس این توافق سه کشور تولید کننده بیشترین الودگی‬ ‫در جهان یعنی امریکا‪ ،‬چین و هند متعهد به کاهش گازهای‬ ‫گلخانه ای شــدند‪ .‬اکنون اقدام ترامپ مبنــی بر خروج از‬ ‫توافق اقلیمی پاریس همگان را در سراســر جهان نگران‬ ‫کرده و واکنش های بین المللی به همراه داشــته اســت‪.‬‬ ‫ت ترامپ برخــاف ضوابط و هنجارهــای موجود‬ ‫اظهــارا ‬ ‫در عرصه بین المللی بوده و محکوم به شکســت اســت و‬ ‫رئیس جمهور بعدی قطعا باید ضوابط موجود در این توافق‬ ‫س ترامپ تنها زمان و هزینه ملت‬ ‫را اجرا کند‪ .‬بر همین اسا ‬ ‫امریکا را هدر می دهد و در عین حال کره زمین را برای مردم‬ ‫اینده الوده تر می کند‪ .‬درباره اهداف پشــت پرده تصمیم ‬ ‫ترامپ برای خروج از توافــق پاریس باید گفت که تعدادی‬ ‫از صاحبان کارخانجات و صنایع بزرگ امریکا که با ترامپ‬ ‫روابط دوستانه و صمیمی دارند‪ ،‬اکنون امیدوارند که بتوانند‬ ‫از موقعیت کنونی ترامپ در مسند ریاست جمهوری به نفع‬ ‫خود بهره برداری کنند‪ .‬بر همین اساس وی را متقاعد کردند‬ ‫که از این توافق خارج شــود‪ ،‬زیرا این توافق‪ ،‬میزان سود‬ ‫اقتصادی انها را کاهش می دهد‪ .‬از سویی باید بر این نکته‬ ‫توجه کرد که ترامپ میلیاردری اســت که نه منطق علمی‬ ‫ می داند و نه از تحصیالت باالیی برخوردار است‪ ،‬برهمین‬ ‫اســاس طبق حرف دیگران رفتار می کند‪ .‬در طول دوران‬ ‫ریاست جمهوری اش تنها ضربه ها و اسیب هایی را به منافع‬ ‫و امنیت ملی امریــکا وارد می کند و این چهار ســال بدین‬ ‫شکل به پایان می رسد‪ .‬اکنون یکی از سواالت مطرح در‬ ‫م ترامــپ مبنی بر خروج از‬ ‫این باره این اســت که ایا تصمی ‬ ‫توافق اقلیمی پاریس که متحدان اروپایی این کشور تالش‬ ‫بسیاری برای تحقق این توافق کرده اند‪ ،‬تاثیری بر روابط‬ ‫واشنگتن با اتحاد یه اروپا خواهد داشت یا نه‪ ،‬دراین باره باید‬ ‫گفت که این اتفاق به طور حتم تاثیرگذار خواهد بود ‪ .‬ترامپ‬ ‫نه تنها درباره این مســاله بلکه درباره رعایت اصول و مبانی‬ ‫حقوق بشر در کشورش به خصوص پس از تصویب فرمان‬ ‫مهاجرتی اش علیه شهروندان شش کشور مسلمان دچار‬ ‫چالش جدی شده اســت‪ .‬هم چنین باید این نکته را یاداور‬ ‫شد که وی نه تنها در مسائل حقوق بشری و محیط زیستی‬ ‫هنجارشکن رفتار کرده بلکه قوانین و نرم های موجود و مورد‬ ‫توافق کشــورهای جهان در زمینه تجارت را نیز زیر سوال‬ ‫برده است‪ .‬این در حالی است که چندین سال برای دستیابی‬ ‫به توافق تجاری تالش شده بود ام ا ترامپ یک شبه ان را لغو‬ ‫کرد‪ .‬همین مسائل باعث می شود که رفته رفته فاصله ها‪،‬‬ ‫شــکاف ها و اختالف نظرها میــان کشــورهای اروپایی و‬ ‫امریکا بیشتر شود‪ .‬در همین راستا چندی قبل انگال مرکل‪،‬‬ ‫صدراعظم المان اعالم کرد که دیگر اروپایی ها نمی توانند‬ ‫به امریکایی ها تکیه کنند و باید خود وارد عمل شوند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر برخی از تحلیلگران بر این باورند که‬ ‫افزایش تنش ها میان کشورهای اروپایی و امریکا با خروج‬ ‫از توافق اقلیمی پاریس به نفع روســیه بوده و این کشــور‬ ‫می تواند منافع خود را از این طریق تامین کند‪ ،‬در این باره‬ ‫در درجه اول باید بر این مســاله تاکید کرد که این خروج به‬ ‫نفع هیچ کس نیســت زیرا هر گونه اســیب محیط زیستی‬ ‫می تواند متوجه همگان در گوشــه و کنار جهان شــود‪ .‬از‬ ‫ســوی دیگر اگرچه ممکن اســت در کوتاه مدت گسترش‬ ‫اختالفات و تنش ها میان اروپا و امریکا به نفع روسیه با شد‬ ‫اما در بلندمدت این مساله به نفع مسکو نیست‪ .‬با توجه به‬ ‫افزایش انتقادات و واکنش هــای بین المللی علیه ترامپ‬ ‫پس از خــروج از توافــق اقلیمی پاریس‪ ،‬حتی اســتعفای‬ ‫کاردار سفارت امریکا در چین‪ ،‬این سوال ایجاد می شود ایا ‬ ‫ترامپ به این توافق باز خواهد گشت‪ ،‬در پاسخ به این سوال‬ ‫می توان حوادث گذشته را مرور کرد‪ .‬زماینکه جورج بوش‬ ‫توافق کیوتو را زیر ســوال برد‪ ،‬از انجایی که در بقیه موارد‬ ‫در چارچوب سیاســت های امریــکا کار می کرد‪ ،‬مخالفتی‬ ‫با وی انجام نشــد اما دونال د ترامپ در همه مســائل داخل‬ ‫کشــور و در عرصه بین الملل هنجارشکن رفتار می کند‪ ،‬به‬ ‫همین دلیل جامعــه امریکا به مخالفت با وی به پاخاســته‬ ‫اســت‪ .‬بنابراین ترامپ نمی تواند به راحتی از این مســاله‬ ‫عبور کنــد‪ .‬این چالش های پیش روی وی به حدی اســت‬ ‫که در حال حاضر سایه استیضاح باالی سر ترامپ حضور‬ ‫دارد و این احتمال وجود دارد که اگر ترامپ نتواند مواضع‬ ‫و سیاســت هایش را در قبــال امور داخلــی و خارجی تغییر‬ ‫دهد و در چارچوب نظام امریکا گام بردارد‪ ،‬ممکن اســت‬ ‫زودتر از چهار سال مجبور شــود که کاخ سفید را ترک کند‪.‬‬ ‫زیرا در حال حاضر جمهوریخواهان که در طول انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا از او حمایت می کردند‪ ،‬اکنون از‬ ‫دست سیاست هایش به تنگنا امده و خشمگین هستند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پایان همگرایی جهانی‬ ‫یراد درگفت وگو با مثلث‬ ‫فرج ‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫و ارتباطات غیرقانونی و محرمان ه ترامپ با روسیه در دوران‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری اخیر در این کشور در اختیار‬ ‫دادگاه قــرار بدهند کــه در این صورت امکان اســتیضاح ‬ ‫ترامپ بسیار افزایش می یابد‪ .‬در این صورت در طول یک‬ ‫سال اینده شاهد تحوالت سیاسی در امریکا خواهیم بود‪.‬‬ ‫مایک پنس نیز به عنوان معــاون اول رئیس جمهور تحت‬ ‫فشــار بســیاری قرار می گیرد و چون نمی خواهد چالشی‬ ‫با جهان داشــته باشــد‪ ،‬مجبور اســت که تعهدات خود را‬ ‫در قبال کنتــرل گازهای گلخانه ای و به طــور کلی توافق‬ ‫پاریس اجرا کند‪.‬‬ ‫این اقدام ترامپ چه تاثیری بــر روابط امریکا و‬ ‫اتحادیه اروپا خواهد داشت؟‬ ‫پس از بر ســرکار امــدن دونالد ترامــپ به عنوان‬ ‫رئیس جمهور امریکا‪ ،‬واشنگتن و کشــورهای اروپایی در‬ ‫زمینه های مختلف دچار چالش شــده اســت‪ .‬دراین باره‬ ‫می تــوان بــه مســائلی مانند نــوع مبــارزه با تروریســم‪،‬‬ ‫محیط زیســت‪ ،‬ناتو‪ ،‬تضعیف اتحادیه اروپا و غیره اشاره‬ ‫کرد‪ .‬به طوریکــه چندی قبــل بعد از اجالس ســران ناتو‬ ‫در بروکســل‪ ،‬انگال مرکل‪ ،‬صدراعظم المــان اعالم کرد‬ ‫که دیگر کشــورهای اروپایی نمی توانند بــه امریکا تکیه‬ ‫کنند‪ .‬مســاله تغییرات اب و هوایی و گرم شدن کره زمین‬ ‫چالــش دیگری اســت که بــه تنش های میــان دو طرف‬ ‫افزوده شده اســت‪ .‬در طول ســه ماه اینده بعید است که‬ ‫بین الملل‬ ‫ارزیابــی شــما از تصمیــم دونالــد ترامــپ‪،‬‬ ‫رئیس جمهــور امریــکا بــرای خــروج از توافق‬ ‫اقلیمــی پاریــس چیســت و ایــن تصمیــم چه‬ ‫پیامدهایی به همراه خواهد داشت؟‬ ‫مســاله خروج امریکا از توافق اقلیمی پاریس در‬ ‫واقع نشان می دهد دوره ای که در زمان ریاست جمهوری‬ ‫باراک اوباما رئیس جمهور پیشــین امریکا با هدف ایجاد‬ ‫همگرایی جهانی درباره تروریسم و محیط زیست اغاز شده‬ ‫بود‪ ،‬به پایان رســیده و به نظر می رسد که امریکا برخالف‬ ‫هشت سال دوره ریاست جمهوری اوباما که به جلو حرکت‬ ‫کرده بود‪ ،‬به عقب بازگشته اســت‪ .‬امروز ترامپ به عنوان‬ ‫نماینده گروه های سرمایه دار بی منطق است که اخالق را‬ ‫زیر پا گذاشته و هیچ چیزی برایشان مهم نیست‪ .‬این گونه‬ ‫افراد تنها به دنبال افزایش ثروت خود هستند‪.‬‬ ‫در واقع توافق هایــی مانند توافــق اقلیمی پاریس‬ ‫هزینه هایی برای انها به دنبال دارد‪ ،‬کشورهای متعهد باید‬ ‫هزینه های بســیاری برای تولید انرژی های پاک مصرف‬ ‫کنند‪ .‬همچنین بــه این نکته باید اشــاره کــرد که توافق‬ ‫پاریس بر اساس یک هماهنگی نسبی در میان کشورهای‬ ‫جهان امضا شد‪ .‬بسیاری از کشــورها به این دلیل به این‬ ‫توافق پیوستند که امریکا نیز عضو این پیمان شد‪.‬‬ ‫انها اعالم می کردند کــه چنیــن توافق هایی برای‬ ‫اقتصاد انها خوب نیست و حاال بعد از خروج امریکا از این‬ ‫توافق‪ ،‬این احتمال وجود دارد که کشورهای دیگر نیز از‬ ‫این توافق خارج شــوند یا رفته رفته دیگر به تعهدات خود‬ ‫پایبند نباشند‪.‬‬ ‫ایا جامعه و ســازمان های حامی محیط زیســت‬ ‫امریکا تصمیــم ترامپ مبنــی بر خــروج از این‬ ‫توافق مهم محیط زیستی را خواهند پذیرفت؟‬ ‫اکنون در داخل امریکا موجی علیه سیاست های ‬ ‫ترامپ ایجاد شــده و در همین راســتا برخی از ایالت های‬ ‫امریکا پایبندی خود را به این توافق اعالم کردند اما انها نیز‬ ‫زمانی که مشاهده کنند ایالت هایی که به این توافق پایبند‬ ‫نبوده اند‪ ،‬منافع اقتصادی بیشــتری به دســت می اورند‪،‬‬ ‫باتوجه به اینکه منع قانونی هم بــرای خروج از این پیمان‬ ‫وجود ندارد‪ ،‬رفته رفته این توافق را کنار خواهند گذاشت‪.‬‬ ‫این چنین تصمیم جنجالی چه پیامدهایی برای‬ ‫شخص ترامپ به دنبال خواهد داشت؟‬ ‫من بر این باورم که دنیا به خصوص کشــورهای‬ ‫اروپایی بر امریکا فشــار خواهند اورد‪ .‬وضعیت سیاســی ‬ ‫ترامپ با ثبات نیست و سرنوشت مشخصی ندارد‪ .‬احتمال‬ ‫استیضاح وی جدی است‪ .‬اگر جامعه و قانونگذاران امریکا‬ ‫بخواهند درست عمل کنند می توانند اسنادی را درباره تبانی‬ ‫‪4‬‬ ‫عبدالرضافرجی راد‪،‬استاد‬ ‫دانشگاه و کارشــناس مسائل‬ ‫ژئوپلتیــک در گفت وگویــی با‬ ‫هفته نامه «مثلث» به بررســی‬ ‫تصمیــم دونالــد ترامــپ‪،‬‬ ‫رئیس جمهور امریــکا مبنی بر‬ ‫خروج از پیمــان اب و هوایــی پاریــس و تبعات چنین‬ ‫تصمیمــی پرداخــت و گفــت دوره ای کــه در دوران‬ ‫ریاســت جمهوری باراک اوباما با هدف ایجاد همگرایی‬ ‫جهانی درباره تروریسم و محیط زیست اغاز شده بود‪،‬‬ ‫به پایان رســیده اســت‪ .‬فرجی راد ‪ ،‬ترامپ را به عنوان‬ ‫نماینــده گروه های ســرمایه دار بی منطق کــه اخالق را‬ ‫زیر پا گذاشــته اند‪ ،‬معرفی کرد‪ .‬این کارشناس باتوجه‬ ‫بــه نارضایتی اغلب کشــورهای جهــان از این تصمیم‬ ‫رئیس جمهور امریکا گفت‪ «:‬من بر ایــن باورم که دنیا‬ ‫به خصوص کشورهای اروپایی بر امریکا فشار خواهند‬ ‫یترامپبا ثباتنیستوسرنوشت‬ ‫اورد‪.‬وضعیتسیاس ‬ ‫مشخصیندارد‪.‬احتمالاستیضاحویجدیاست‪».‬‬ ‫ت ترامپ چنین اجازه ای‬ ‫اختالفات موجود حل شود‪ ،‬روحیا ‬ ‫را نمی دهد‪ .‬در مقابــل در حال حاضر با پیــروزی امانوئل‬ ‫ماکرون رئیس جمهور فرانسه‪ ،‬یک دولت قوی میانه رو و تا‬ ‫حدودی ملی گرا برسر کار بوده و در المان نیز این احتمال‬ ‫وجود دارد که حزب مرکل بار دیگــر در انتخابات پیش رو‬ ‫پیروز شــود‪ .‬مرکل بعد از برگزیت می خواهد قوی تر ظاهر‬ ‫شود و رهبران کنونی المان و فرانسه مخالف سیاست های ‬ ‫ترامپ و به هم نزدیک می شوند‪.‬‬ ‫بروز چالش های مختلف در روابط اتحادیه اروپا با‬ ‫امریکای تحت ریاست جمهوری دونال د ترامپ به‬ ‫سود چه کشوری است؟ ایا این منافع کوتاه مدت‬ ‫است یا بلندمدت؟‬ ‫اگر ترامپ بر ســرکار بماند‪ ،‬همانگونه که مرکل‬ ‫نیز اعالم کرد‪ ،‬بــا افزایش چالش ها کشــورهای اروپایی‬ ‫ناچارند به روســیه متمایل شــوند‪ .‬المان که اکنون قطب‬ ‫اتحادیه اروپا است‪ ،‬به طور نســبی به روسیه تمایل دارد‪.‬‬ ‫در واقع اگر ترامپ به سیاســت های خــود ادامه دهد‪ ،‬در‬ ‫درون جامعه امریکا بــه ترامپ این اجازه داده نمی شــود‬ ‫که این خواســته خود را براورده کند که به روســیه نزدیک‬ ‫شود‪ .‬طبیعاتا روس ها متوجه می شوند که ان تصوری که‬ ‫از دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ داشتند عملیاتی‬ ‫نخواهد شــد‪ ،‬بنابراین نزدیکی اروپا به روسیه و باتوجه به‬ ‫تحریم های اعمالی علیه این کشــور بدون پاسخ نخواهد‬ ‫ماند و ســفر اخیر والدیمیر پوتین‪ ،‬رئیس جمهور روسیه به‬ ‫فرانسه را می توان در راستای تمایل مسکو برای گسترش‬ ‫روابط با اروپا به خصوص برلین و پاریس تلقی کرد‪ .‬به طور‬ ‫کلی روســیه و ایران می توانند امتیازاتــی از بروز تنش در‬ ‫روابط اروپا و ترامپ کســب کنند و همکاری های خود را با‬ ‫کشورهای اروپایی گسترش دهند‪ .‬زیرا هر چه شکاف میان‬ ‫اروپا و واشنگتن بیشتر شود‪ ،‬به همان اندازه فشا ر ترامپ بر‬ ‫اروپایی ها بی تاثیر خواهد بود‪.‬‬ ‫ایا این احتمال وجود دارد کــه باتوجه به واکنش‬ ‫شدید بین المللی‪ ،‬انتقادات گسترده‪ ،‬اعتراضات‬ ‫وسیع و فشارهای سازمان های بین المللی علیه‬ ‫واشــنگتن‪ ،‬به دلیل اقدام ترامپ مبنی بر خروج‬ ‫از توافق اقلیمی پاریس‪ ،‬امریکا بار دیگر به این‬ ‫توافق بازگردد؟‬ ‫با توجه به شــعارهای انتخاباتی ترامپ در دوران‬ ‫ریاست جمهوری اخیر‪ ،‬تصور نمی کنم که وی به این توافق‬ ‫بازگردد‪ .‬ممکن اســت تنها انعطاف هایی نشان دهد‪ .‬اما‬ ‫واقعیت این است که شرکت ها و صنایع بزرگ امریکا بدون‬ ‫هیچ گونه دغدغه ای می خواهند کمترین هزینه را صرف‬ ‫کرده و منافع اقتصادی خود را تامین کنند‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫شکاف در قبیله‬ ‫سیاس ‬ ‫تخارجی‬ ‫بحرانبهوجودامدهدرشورایهمکاریخلیج فارسودرسطحیگسترده تر‪،‬درجهانعرب‬ ‫ازابعادوزوایایمختلفیقابلتحلیلاست‪.‬بحرانیکهنشاندهندهوجودگسل هاوشکاف های‬ ‫معنادار سیاسی و استراتژیک در این مجموعه است‪ .‬در این پرونده اختالفات عربستان و قطر را‬ ‫بررسیکرده ایم‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ یک‬ ‫اتش بازی ترامپ‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫چراعربستانبهقطرحملهدیپلماتیککرد؟‬ ‫چالش در خلیج فارس‬ ‫بحران سیاسی در قطر و‬ ‫کنش ایرانی‬ ‫ک ترامپ به ال سعود‬ ‫چراغ سبز خطرنا ‬ ‫چرا کاخ سفید از ریاض‬ ‫حمایت می کند؟‬ ‫‪1‬‬ ‫اگرچه چندی قبــل زمزمه هایی در خصوص احتمال‬ ‫قطع روابط دیپلماتیک قطر و عربســتان سعودی و برخی‬ ‫دیگر از متحدان عربی ریاض به گوش می رسید‪ ،‬اما کمتر‬ ‫کســی تصور می کرد این موضوع به حقیقت بپیوندد‪ .‬طی‬ ‫روزهای اخیر‪ ،‬کشــورهای عربستان ســعودی‪ ،‬بحرین‪،‬‬ ‫امارات متحــده عربــی‪ ،‬لیبی‪ ،‬مصــر و موریتانــی روابط‬ ‫دیپلماتیک خــود را با قطر قطــع کرده اند‪ .‬فراتــر از قطع‬ ‫روابط دیپلماتیک‪ ،‬ریاض به اتباع قطری ساکن عربستان‬ ‫سعودی دو هفته فرصت داده اســت تا خاک این کشور را‬ ‫ترک کنند‪ .‬ضمن انکه ارتباطــات زمینی‪ ،‬دریایی و هوایی‬ ‫میان این کشورها و قطر نیز قطع شده است‪ .‬همه شواهد‬ ‫و مستندات موجود‪ ،‬نشان دهنده وقوع بحرانی تمام عیار در‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس اســت‪ .‬اتحادیه عرب نیز در‬ ‫قبال بحران به وجود امده صرفا ابراز تاسف کرده است تا بار‬ ‫دیگر ناکارامدی خود را در حل و فصل بحران های جاری در‬ ‫این مجموعه نشان دهد‪ .‬ر استی چه اتفاقی بین عربستان‬ ‫و قطر رخ داده است؟‬ ‫روایت ال سعود از دالیل قطع رابطه با قطر‬ ‫به قطــع روابط دیپلماتیک و کنســولی خود بــا دولت قطر‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫بازگشت نیروهای قطری از ائتالف جنگ یمن‬ ‫یکی از نخســتین بازتاب های وقــوع اختالف میان‬ ‫مقامات سعودی و قطری و قطع روابط دیپلماتیک ریاض و‬ ‫دوحه‪ ،‬بازگشت نیروهای قطری حاضر در جنگ یمن بود‪.‬‬ ‫به دنبال قطع روابط دیپلماتیک عربستان و چند کشور عربی‬ ‫با قطر و لغو مشارکت این کشور در ائتالف عربی علیه یمن‪،‬‬ ‫نیروهای قطری به کشورشان بازگشتند‪.‬‬ ‫نیروهای شرکت کننده در ائتالف عربی علیه یمن به‬ ‫قطر بازگشتند و مورد اســتقبال «غانم بن شاهین الغانم»‬ ‫رئیس ستاد مشترک ارتش قطر و تعدادی از مسئوالن ارشد‬ ‫قرار گرفتند‪ .‬بیش از هزار ســرباز قطری در ائتالف عربی‬ ‫به رهبری عربستان سعودی علیه یمن مشارکت داشتند‪.‬‬ ‫قطر‪ :‬حمایتی از اخوان المسلمین نکرده ایم‬ ‫مقامات قطری‪ ،‬ادعای ســران ســعودی و اماراتی‬ ‫در خصــوص حمایــت از اخوان المســلمین را رد کــرده و‬ ‫تاکید دارند که اتفاقات رخ داده علیه دوحه شوک اور بوده‬ ‫اســت‪ .‬محمد بن عبدالرحمن ال ثانی وزیر خارجه قطر در‬ ‫این خصــوص می گوید‪« :‬ما رابطه ای با اخــوان نداریم و‬ ‫اگر اشتباه کرده ایم عقب نشــینی خواهیم کرد‪ .‬اقدامات‬ ‫اتخاذ شــده علیه کشــور شــوک امیز بود‪ .‬انچه روی داد؛‬ ‫مجازات گروهی سه کشــور این منطقه علیه قطر بود‪ .‬این‬ ‫کشورها تالش کردند که قطر و ملت ان را محاصره کنند‪».‬‬ ‫وزیر خارجــه قطر در خصــوص روابط با ایــران (که‬ ‫مورد اعتراض سران سعودی قرار گرفته است) می گوید‪:‬‬ ‫«همه ما خواهان روابط مثبت با ایران هســتیم‪ .‬خواهان‬ ‫تنش از سوی هیچ کس نیستیم‪ ،‬بلکه می خواهیم که همه‬ ‫درگیری ها از طریق گفت وگو و بر اســاس اصــول و مبانی‬ ‫مصوب سران شــورای همکاری خلیج فارس حل و فصل‬ ‫شود‪ .‬قطر یک ابرقدرت نیست‪ .‬قطر از میانجیگری برای‬ ‫حل بحرانی که شــاهد قطع روابــط دیپلماتیک گروهی از‬ ‫کشورهای همجوار با دوحه بود‪ ،‬اســتقبال می کند‪ .‬انچه‬ ‫درباره حمایــت دوحه از مخالفان ســعودی یا جنبش های‬ ‫طایفــه ای در قطیف مطرح اســت‪ ،‬اطالعاتی نادرســت‬ ‫است‪ .‬همکاری بین دستگاه های امنیتی و اطالعاتی قطر‬ ‫و عربستان به امنیت ملی عربستان کمک می کند‪».‬‬ ‫وقتی امارات از عربستان پیشی می گیرد!‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫امارات متحده عربی‪ ،‬کشور دیگری است که مقامات‬ ‫ان طی روزهای اخیــر تند ترین مواضع ممکن را علیه قطر‬ ‫اتخاذ کرده اند‪.‬‬ ‫انور قرقاش‪ ،‬وزیر مشــاور در امــور خارجه امارات در‬ ‫گفت وگو با شبکه سی ان ان در خصوص بحران ایجاد شده‬ ‫میان دوحه و برخی کشــورهای عربــی می گوید‪« :‬اقدام‬ ‫کشــورها در قطع روابــط دیپلماتیک خود با قطــر به دلیل‬ ‫افزایش سیاست های قطر در منطقه است؛ سیاست هایی‬ ‫که در نابودی امنیت منطقه و ثبــات ان و نیز در حمایت از‬ ‫افراط گرایی و گروه های تروریســتی دیگر ســهیم است‪.‬‬ ‫امروز انچه می بینیم لحظه ای و انی نیست بلکه تنها تشدید‬ ‫سیاست هایی است که منجر به اتفاقات اخیر شده است‪.‬‬ ‫تصمیمات مستقل زیادی در شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫درســت پس از قطع روابــط دیپلماتیک عربســتان‬ ‫ســعودی با قطر‪ ،‬مقامات ریاض پیامی را به شــهروندان‬ ‫قطری ارسال کرده و در ان‪ ،‬دالیل قطع ارتباط خود با دوحه‬ ‫را توضیح دادند‪ .‬وزارت خارجه عربستان پس از قطع روابط‬ ‫دیپلماتیک این کشور با قطر‪ ،‬چهار پیام توئیتری را با عنوان‬ ‫«پیام دوستی و محبت به ملت قطر» فرستاد‪ .‬وزارت خارجه‬ ‫این کشور در پیام هایش اعالم کرد‪ ،‬عربستان حامی ملت‬ ‫قطر و امنیت و ثبات ان خواهد بود‪ .‬وزارت خارجه این کشور‬ ‫افزود که عربستان به مهیا کردن همه تسهیالت و خدمات‬ ‫به حجاج و زائرین قطری متعهد و پایبند است‪.‬‬ ‫وزارت خارجه عربستان در ادامه این پیام عنوان کرد‪:‬‬ ‫«ملت قطر همان امتداد طبیعی و اصیل برادران شــان در‬ ‫عربستان هستند و خروج شهروندان قطری از عربستان و‬ ‫منع ورودشان به این کشــور به دالیل امنیتی و پیشگیرانه‬ ‫است‪ .‬قطع روابط با قطر‪ ،‬بعد از ان بود که مقامات در دوحه‬ ‫از رسانه ها به عنوان منبری برای تروریست ها و افراط گرایان‬ ‫اســتفاده کرده و به واسطه ان به عربســتان و نمادهایش‬ ‫اهانت کردند‪».‬‬ ‫اما مقامات عربستانی در پیام توئیتری دیگری مدعی‬ ‫شــدند که مقامات دوحه شــش عهد خــود را نقض کردند‬ ‫که این موضوع منجــر به قطــع ارتباط عربســتان با قطر‬ ‫شــد که ان پایبندی اش به عــدم دخالت در امــور داخلی‬ ‫کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و کشورهای عربی‪،‬‬ ‫حمایت نکردن از گروه اخوان المسلمین و جا دادن انها در‬ ‫خاک قطر است‪.‬‬ ‫از دیگر عهد و پیمان قطــر پایبندی اش به طرد همه‬ ‫عناصر متخاصم با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫و کشورهای عربی از خاکش و تابعیت ندادن به هر یک از‬ ‫شهروندان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و توقف‬ ‫تحریک رســانه ای علیه کشورهای این شــورا و نیز اجازه‬ ‫ندادن به شــخصیت های دینی قطر برای استفاده از منابر‬ ‫مســاجد و رســانه های ان جهت تحریک علیه کشورهای‬ ‫حاشیه خلیج فارس است که همه را نقض کرد‪ .‬وزارت خارجه‬ ‫عربستان همچنین اعالم کرد که عربستان در زمینه حفظ‬ ‫امنیت ملی در برابر خطرات تروریسم و افراط گری تصمیم‬ ‫اختالفات عربستان و قطر به زودی‬ ‫حل نخواهد شد‬ ‫دکتر صد ر الحسینی در گفت وگو با مثلث‬ ‫‪61‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫گرفتهمی شودواستقاللقطردرتصمیم گیریهیچتاثیری‬ ‫بر این اقدامات ندارد اما سیاست هایی که قطر اتخاذ کرده‬ ‫و امنیت کشورهای همســایه و برادر را از بین برده‪ ،‬امری‬ ‫غیرقابل قبول است‪».‬‬ ‫قرقــاش دربــاره تحریم قطــر و هــدف از ان گفت‪:‬‬ ‫«گام های زیادی اتخاذ شــده که هدف نخســتش ارسال‬ ‫ی واضح و اشــکار به رهبری قطر اســت که رفتارهای‬ ‫پیام ‬ ‫سابقش قابل قبول نیســت و از دوحه درخواست شود تا در‬ ‫سیاســت خود در منطقه تجدیدنظر کند‪ .‬این دشوار است‬ ‫که کشــوری در همســایگی با تو در یک بلوک سیاســی و‬ ‫اقتصادی شریک باشد و از طرف دیگر به دنبال تضعیف و‬ ‫نابودی امنیت و ثبات در کشور تو و منطقه تو باشد‪ .‬تالش‬ ‫قطر برای نابودی امنیت و ثبات در منطقه همان موضوعی‬ ‫است که هم زیســتی با دوحه را سخت کرده است‪ .‬ما فعال‬ ‫با قطر تعامل داریم اما ممکن اســت کاسه صبرمان لبریز‬ ‫شود!»‬ ‫همان گونه که از اظهارات وزیر مشاور در امور خارجه‬ ‫امارات بر می اید‪ ،‬ممکن است کشورهای عربستان سعودی‬ ‫و امارات متحده عربــی گام های دیگــری را در مواجهه با‬ ‫قطر بر دارند‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬مقامات اماراتی رسما مقامات‬ ‫قطری را نســبت به اتخاذ گام هایی ســخت تر علیه دوحه‬ ‫تهدید کرده اند‪ .‬این گام ها می تواند اخراج رسمی از شورای‬ ‫همکاری خلیج فارس یا حتی اتخاذ راهکار نظامی علیه قطر‬ ‫باشد‪ .‬رسانه های سعودی نیز چنین تهدیداتی را علیه قطر‬ ‫مورد توجه و تاکید قرار داده اند‪.‬‬ ‫شروط عربستان برای عادی سازی روابط با قطر‬ ‫از ســوی دیگــر‪ ،‬عــادل الجبیــر وزیــر امور خارجه‬ ‫عربستان ســعودی شروطی را برای عادی ســازی روابط با‬ ‫قطر بیان کرده اســت‪ .‬وزیر خارجه عربستان گفته است‪،‬‬ ‫قطر می بایست برای عادی ســازی روابطش با کشورهای‬ ‫عربــی‪ ،‬به حمایــت خــود از جنبــش «حمــاس» و گروه‬ ‫«اخوان المسلمین» پایان دهد‪.‬‬ ‫همزمان با تالش کویت برای میانجیگری بین ریاض‬ ‫و دوحه‪« ،‬عادل الجبیــر» وزیر خارجه عربســتان‪ ،‬گفته‬ ‫است‪ ،‬قطر می بایســت به حمایت خود از جنبش حماس و‬ ‫گروه اخوان‪‎‬المسلمین پایان دهد‪ .‬عادل الجبیر در پاریس‬ ‫به خبرنگاران گفته است‪« :‬به اندازه کافی تحمل کرده ایم‬ ‫و تصمیم گرفتیم که اقدام کنیم‪ .‬هیچ کس نمی خواهد به‬ ‫قطر صدمه بزند‪ .‬این قطر است که می بایست تصمیم بگیرد‬ ‫در این مسیر یا به سمت دیگر حرکت کند‪».‬‬ ‫عادل الجبیر تصریح کرده است‪ ،‬اقدامات در حمایت‬ ‫از حماس و گروه اخوان الملسمین باعث تضعیف حکومت‬ ‫خودگــردان فلســطینی و حکومــت مصر می شــود‪ .‬قطر‬ ‫می بایســت به اقداماتــی که باعــث بی ثباتــی در منطقه‬ ‫می شوند‪ ،‬پایان دهد‪.‬‬ ‫ترامپ وارد میدان می شود!‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده امریکا در واکنش نسبت‬ ‫به تحوالت اخیر در منطقه‪ ،‬مواضع عربســتان سعودی و‬ ‫هم پیمانان ان را مــورد تایید قرار داد‪ .‬ایــن موضع گیری‬ ‫ ترامپ منجر به واکنش هایی در میان مقامات امریکایی و‬ ‫اروپایی گردید‪ .‬دونال د ترامپ با ارسال توییت هایی تصمیم‬ ‫کشورهای عرب حاشــیه خلیج فارس را برای قطع‏رابطه با‬ ‫قطر ستوده بود‪.‎‬‬ ‫وی در توییتی نوشت‪« :‬در ســفر اخیرم به خاورمیانه‬ ‫اعالم کــردم دیگر نمی تــوان کمک مالی بــه ایدئولوژی‬ ‫افراط گرایانه را تحمل‏کرد‪ .‬رهبران (عرب) انگشت اتهام‬ ‫را به سمت قطر گرفتند‪ .‬نگاه کنید! ‪»‎‬‬ ‫ترامپ همچنیــن در توئیــت دیگری با ســتایش از‬ ‫عربستان نوشت‪« :‬چه خوب است که دیدار از عربستان و‬ ‫مالقات با پادشاه (این‏کشور) و ‪ 50‬کشور‪ ،‬نتیجه مطلوبی‬ ‫در برداشــت‪ .‬انها گفتند که موضعی سخت در قبال تامین‬ ‫مالی افراط گرایی اتخاذ می کنند و‏قطر نشــانه گرفته شد‪.‬‬ ‫شاید این سراغاز پایان وحشت تروریسم باشد‪».‎‬‬ ‫لیندسی گرام از ســناتورهای بانفوذ جمهوریخواه با‬ ‫انتقاد غیر مســتقیم از توئیت رئیس جمهوری امریکا علیه‬ ‫‏قطر گفت‪« :‬نباید این کشــور را منزوی کرد‪».‬‏ وی در این‬ ‫خصوص تاکید کرد‪« :‬قطر با وجود اشتباهاتی که داشته‪،‬‬ ‫به ما کمک های زیــادی کرد‪ .‬بهتر اســت در ایــن زمینه‬ ‫‏میانجیگری کنیم‪ .‬ما بیش از ‪ 10‬هزار نیرو در قطر داریم‪.‬‬ ‫‏از ترامپ می خواهم که اشتباه گذشــته برای خارج کردن‬ ‫زودهنگام نیروها را انجام ندهد‪ .‬این کار باعث به هم‏ریختن‬ ‫همه برنامه ها برای ریشه کن کردن داعش خواهد شد‪.‬‏»‬ ‫المان به حمایت از قطر برخاست‬ ‫در مقابل دونالد ترامپ که از عربســتان ســعودی و‬ ‫هم پیمانان ان در مناقشــه با قطر حمایت کــرد‪ ،‬مقامات‬ ‫المان هجمه های صــورت گرفته علیه دوحــه را محکوم‬ ‫کردند‪« .‬ریگمار گابریل» وزیر خارجه المان اندکی پیش‬ ‫از مالقات با همتای ســعودی خود‪ ،‬عربســتان را متهم به‬ ‫«ترامپیزه» کــردن منطقه کــرد‪ .‬او گفت چنیــن اقدامی ‬ ‫در منطقه ای که غرق در بحران اســت‪ ،‬بســیار خطرناک‬ ‫اســت‪ .‬وی نســبت به مناقشــه کشــورهای عربی با قطر‬ ‫موضع گیری کرد‪ .‬این سیاســتمدار سوسیال دموکرات به‬ ‫روزنامه «هاندلس بالت» گفت‪ ،‬از قرار معلوم می خواهند‬ ‫قطر را منزوی و به موجودیت ان اسیب وارد اورند‪ .‬گابریل‬ ‫با اشاره غیرمستقیم به رویکردهای مناقشه برانگیز «دونالد‬ ‫ ترامپ» رئیس جمهوری امریکا‪ ،‬هشدار داد‪« :‬یک چنین‬ ‫ ترامپیزه کــردن رفتار با یکدیگر‪ ،‬ان هــم در منطقه ای که‬ ‫به خودی خود بحران زده است‪ ،‬بسیار خطرناک است‪».‬‬ ‫گابریل در عین حال خریدهای تســلیحاتی هنگفت‬ ‫عربستان از امریکا را مورد انتقاد قرار داد و در این خصوص‬ ‫عنوان کرد‪« :‬معامله تسلیحاتی عظیم رئیس جمهور امریکا‬ ‫ ترامپ با خاندان های ســلطنتی خلیج فارس‪ ،‬ریسک دور‬ ‫جدیدی از مسابقه تســلیحاتی در منطقه را تشدید خواهد‬ ‫کرد‪ .‬این سیاستی کامال غلط است و به طور حتم سیاست‬ ‫المان نخواهد بود‪».‬‬ ‫روایت نیویورک تایمز از مناقشه قطر و عربستان‬ ‫سعودی‬ ‫روایت روزنامه نیویورک تایمز از مناقشه به وجود امده‬ ‫میان قطر و عربستان سعودی در نوع خود قابل تامل است‪.‬‬ ‫این روزنامه در خصوص مناقشه های اخیر در منطقه غرب‬ ‫اسیا می نویسد‪« :‬قطر نخستین قربانی تغییر دولت و تغییر‬ ‫نگرش ها در امریکا و قربانی پشت پا زدن به نظم موجود در‬ ‫عالم سیاست اعراب است‪».‬‬ ‫در عالم مات و غیر شفاف دیپلماسی عربی‪ ،‬حقیقت‬ ‫چیزی نیست که به نظر می رسد‪ .‬درباره بحران پیش امده در‬ ‫روابط میان اعراب با کشور قطر‪ ،‬در نمای ظاهری اوضاع‪،‬‬ ‫همه ادله موجود قانع کننده اند که چرا کشورهای عربستان‪،‬‬ ‫ی مناســبات‬ ‫بحریــن‪ ،‬امــارات و مصر در ایــن هفته تمام ‬ ‫دیپلماتیک شان را با قطر قطع کردند و همه راه های هوایی‪،‬‬ ‫زمینی و دریایی میان خود با قطر را بســتند‪ .‬استدالل این‬ ‫کشورهای حاشــیه خلیج فارس این اســت که این کشور‬ ‫همسایه شان قطب یاری رسانی به افراط گرایان اسالم گرا‬ ‫از جمله داعش شده است‪ .‬خوب این ادله قانع کننده است‪،‬‬ ‫اما همه مشــکل نیســت‪ .‬عوامل دیگری هم در این امر‬ ‫دخیل هســتند‪ .‬در واقع تنها دلیل طرد شدن قطر از سوی‬ ‫همسایگان «دوست و برادرش» این است که قطر از زبان‬ ‫دیپلماسی رایج منطقه خاورمیانه تمکین نکرده است‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫ایا میانجی گرها موفق خواهند شد؟‬ ‫عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی‬ ‫شروطی را برای عادی سازی روابط با قطر بیان‬ ‫کرده است‪ .‬وزیر خارجه عربستان گفته است‪ ،‬قطر‬ ‫می بایست برای عادی سازی روابطش با کشورهای‬ ‫عربی‪ ،‬به حمایت خود از جنبش «حماس» و گروه‬ ‫«اخوان المسلمین» پایان دهد‬ ‫میانجی گــری دو کشــور عمــان و کویــت بــرای‬ ‫عادی ســازی روابط میان قطــر و دیگر اعضای شــورای‬ ‫همــکاری خلیج فارس همچنــان ادامه دارد‪ .‬بــا این حال‬ ‫به نظر می رســد دامنه و وســعت بحــران به وجــود امده‪،‬‬ ‫گسترده تر از ان چیزی اســت که تصور می شود‪ .‬حال باید‬ ‫در انتظار مواجهه قطر با اقدامات ســلبی صورت گرفته از‬ ‫سوی عربستان سعودی و امارات متحده عربی ماند‪ .‬با این‬ ‫حال بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان مسائل سیاسی و‬ ‫منطقه ای متفق القول هستند که حتی اگر روابط دو کشور‬ ‫قطر و عربســتان در ظاهر عادی گــردد‪ ،‬دیگر به وضعیت‬ ‫سابق باز نخواهد گشت‪.‬‬ ‫این قاعــده در خصوص کشــورهایی ماننــد امارات‬ ‫متحده عربی‪ ،‬بحرین و مصر نیز صادق اســت‪ .‬بحران به‬ ‫وجود امده در شــورای همکاری خلیج فارس و در سطحی‬ ‫گسترده تر‪ ،‬در جهان عرب از ابعاد و زوایای مختلفی قابل‬ ‫تحلیل اســت‪ .‬بحرانی که نشــان دهنده وجود گسل ها و‬ ‫شکاف های معنادار سیاسی و استراتژیک در این مجموعه‬ ‫است‪.‬‬ ‫اسم رمز شکست‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫ال سعود از تحوالت یمن وحشت کرده است‬ ‫محمد قادری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫دونالد ترامپ‪ ،‬رئیس جمهــور ایاالت متحده امریکا‬ ‫بازی خطرناکی را در منطقه اغاز کرده است‪ .‬بالفاصله پس‬ ‫از اعالم رسمی قطع روابط عربســتان و برخی کشورهای‬ ‫عربی با قطر‪ ،‬دونالد ترامپ با انتشار پیامی توئیتری از این‬ ‫اقدام استقبال کرد‪ .‬ورود مستقیم رئیس جمهور امریکا به‬ ‫منازعه عربستان و قطر(ان هم به ســود ریاض) یک پیام‬ ‫بیشتر ندارد و ان اســتقبال واشــنگتن از وضعیت موجود‬ ‫در منطقه اســت‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬مقامات سعودی قطعا با‬ ‫واشــنگتن در خصوص اتخاد رفتار فعلی خــود در تقابل با‬ ‫دوحه مشورت کرده اند‪.‬‬ ‫در جریان سفر اخیر دونالد ترامپ به منطقه و پس از‬ ‫انعقاد قرار داد تسلیحاتی کالن میان ایاالت متحده امریکا‬ ‫و عربستان ســعودی ‪ ،‬ترامپ تعهدات پشــت پرده ای را به‬ ‫مقامات سعودی در حمایت از ریاض داده است‪ .‬اظهارات‬ ‫اخیر ترامپ را می تــوان ظهور و بروز عینــی این تعهدات‬ ‫دانست‪ .‬با این حال‪ ،‬ابراز مخالفت سیاستمداران امریکایی‬ ‫در قبال رفتار منطقه ای ترامپ‪ ،‬نشان می دهد روش های‬ ‫رئیس جمهور امریکا حتی در میان هم حزبی هایش طرفدار‬ ‫ندارد‪ .‬به عنــوان مثال‪ ،‬لینســی گراهام‪ ،‬ســناتور تندرو و‬ ‫جمهوریخواه ســنای امریکا‪ ،‬اظهارات ترامپ در تقابل با‬ ‫قطر را محکوم کرده است‪.‬‬ ‫انچه مســلم اســت اینکه مواضع خصمانــه دونالد ‬ ‫ترامپ‪ ،‬رئیس جمهور ایاالت متحده امریکا علیه قطر نشان‬ ‫داد که واشنگتن به ریاض و متحدانش برای حمله نظامی‬ ‫به قطر چراغ سبز نشــان داده است‪ .‬این رویکر د ترامپ‪ ،‬با‬ ‫انتقادات زیادی در داخل ایاالت متحده امریکا همراه شده‬ ‫است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬نباید فراموش کرد که ایاالت متحده‬ ‫امریکا خود به عنوان اصلی ترین مولد بحران های امنیتی در‬ ‫منطقه و نظام بین الملل مورد شناسایی افکار عمومی دنیا‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬در چنین شرایطی نباید نقش واشنگتن را‬ ‫در تشدید بحران های منطقه ای نادیده انگاشت‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر‪ ،‬این ساده انگاری است که منازعه شکل گرفته میان‬ ‫عربســتان ســعودی و قطر را منازعه ای محدود به این دو‬ ‫کشور تلقی نماییم‪ .‬در ماورای این منازعه‪ ،‬ایاالت متحده‬ ‫امریکا و مداخله جویی ان در منطقه باید مورد توجه و تحلیل‬ ‫قرار گیرد‪ .‬در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫امریکا‪ ،‬دونالد ترامــپ بارها عنوان کرد که ال ســعود باید‬ ‫هزینه های حمایت ایاالت متحده از ایــن رژیم را بپردازد‪.‬‬ ‫انعقاد قرار داد تسلیحاتی کالن اخیر میان ایاالت متحده‬ ‫امریکا و عربستان ســعودی در همین راستا قابل تحلیل و‬ ‫ارزیابی است‪ .‬مقامات ال ســعود که خود را در چند قدمی ‬ ‫زوال می بیننــد‪ ،‬در صددند با جلب حمایــت ایاالت متحده‬ ‫امریکا برای چند صباحی ســقوط و تباهی خود را به تعویق‬ ‫بیندازند غافل از اینکه پیوند میان ریاض و واشنگتن‪ ،‬روند‬ ‫زوال حکومت عربستان را تسریع خواهد کرد‪.‬‬ ‫نکتــه دیگر‪ ،‬بــه وضعیت ســختی باز می گــردد که‬ ‫عربستان سعودی با ان رو به روســت‪ .‬مقام معظم رهبری‬ ‫در تازه ترین ســخنان خود‪ ،‬به نــکات مهمی در خصوص‬ ‫ال سعود اشــاره فرمودند‪ .‬معظم له در این خصوص تاکید‬ ‫کردند‪« :‬جامعه اســامی همانند جوامع دیگــر با پاره ای‬ ‫مشــکالت مواجه اســت و برخی افراد ناالیق مانند حکام‬ ‫ســعودی این روزها سرنوشــت امت اســامی را به دست‬ ‫گرفته اند و بر مســلمانان ســخت می گیرند و در عین حال‬ ‫بر کفار رحم و شفقت دارند‪ ».‬به راســتی ال سعود به کدام‬ ‫ســو می رود؟ جنایات رژیم منفور سعودی در بحرین‪ ،‬یمن‬ ‫و در قبال شــیعیان قطیف همچنان ادامه دارد‪ .‬همچنین‬ ‫حمایت های ریاض از گروه های تروریستی مانند داعش و‬ ‫جبهه النصره در سوریه و عراق به قوت خود باقی است‪ .‬این‬ ‫گروه های متوحش تکفیری و تروریستی جهت ادامه حیات‬ ‫شــوم خود چشــم به دالرهای نفتی بازماندگان عبدالعزیز‬ ‫دوخته اند‪ .‬واقعیت امر این اســت که ال ســعود روز به روز‬ ‫بیشتر به سوی سقوط و قهقرا می رود‪ .‬شکست های متعدد‬ ‫منطقه ای و داخلی عربستان‪ ،‬ال سعود را در معرض زوال‬ ‫و ســقوط قرار داده است‪ .‬با وجود گذشــت دو سال از اغاز‬ ‫جنگ یمن‪ ،‬ال سعود شکست بسیار سنگینی را در این کشور‬ ‫تجربه کرده است‪.‬‬ ‫به عبارت بهتر‪ ،‬یمن به اسم رمز شکست و فروپاشی‬ ‫ال ســعود تبدیل شــده اســت‪ .‬در این میان‪ ،‬لفاظی های‬ ‫مقامات سعودی علیه ایران نشــان دهنده خشم و وحشت‬ ‫ملک سلمان و فرزندش از شکست در یمن است‪ .‬در حالی‬ ‫که روز به روز دامنه شکســت عربســتان در یمن گسترش‬ ‫می یابد‪ ،‬مقامات سعودی اخبار ناامید کننده ای را از میدان‬ ‫نبرد در یمن می شنوند‪.‬‬ ‫انچه مسلم اســت اینکه سران ســعودی در راستای‬ ‫مواجهه با وضعیت ســخت منطقه ای خود‪ ،‬دست به یک‬ ‫انتحار سیاسی زده اند‪ .‬حال سوال اصلی اینجاست که ایا‬ ‫این انتحار سیاســی(قطع روابط سیاســی و دیپلماتیک با‬ ‫قطر) می تواند تاثیری در بهبود وضعیت منطقه ای ریاض‬ ‫داشته باشد؟ قطعا پاسخ این ســوال منفی است‪ .‬ریشه و‬ ‫عمق بحرانهایی که ال سعود امروز در منطقه و خصوصا در‬ ‫چهار کشور عراق‪ ،‬روسیه‪ ،‬بحرین و یمن با انها دیگر است‬ ‫به اندازه ای زیاد اســت که خود مقامات ســعودی را نیز به‬ ‫نوعی اشفتگی مزمن مبتال ســاخته است‪ .‬بی دلیل نیست‬ ‫که برخی تحلیلگران مســائل منطقه معتقدند که تصمیم‬ ‫اخیر سعودی ها در تقابل با قطر‪ ،‬انعکاسی از وضعیت اشفته‬ ‫دربار سعودی اســت‪ .‬در نهایت اینکه عربستان سعودی‪،‬‬ ‫موضوع حمایت قطر از اخوان المســلمین را مطرح کرده‬ ‫است‪ ،‬حال انکه ریاض‪ ،‬خود به واسطه حمایت از وهابیون‪،‬‬ ‫اصلی تریــن کانون ترور و خشــونت در منطقه محســوب‬ ‫می شود‪.‬در چنین شــرایطی ادعای عربستان سعودی در‬ ‫خصوص مبارزه با تروریسم‪ ،‬بسی مضحکانه است‪.‬روزنامه‬ ‫ایندیپندنت در خصوص وهابیــت و نقش ان در ترویج ترور‬ ‫و خشونت در جهان می نویسد‪« :‬از نظر اغلب کارشناسان‬ ‫و ناظران سیاسی بین المللی‪ ،‬این وهابیت است که ریشه‬ ‫اصلی تروریسم است‪.‬‬ ‫به عقیده انها‪ ،‬فرقه ای که در عربستان سعودی به نام‬ ‫اسالم ترویج می شود‪ ،‬الهام بخش اصلی گروه هایی مانند‬ ‫داعش و القاعده است که اقدامات انها این روزها از مرزهای‬ ‫خاورمیانــه نیز فراتــر رفته اســت‪ .‬با این حــال‪ ،‬حاکمان‬ ‫عربستان سعودی در حال حاضر انگشــت اتهام خود را به‬ ‫سمت همسایه کوچک خود ‪ -‬قطر ‪ -‬نشــانه رفته و ان را به‬ ‫حمایت از تروریسم در منطقه متهم کرده اند‪».‬‬ ‫در نهایــت اینکــه چــراغ ســبز خطرنــاک دونالــد ‬ ‫ترامپ به ال ســعود برای تقابل با قطر‪ ،‬نشــان از استمرار‬ ‫مداخله جویی های ایاالت متحده امریکا در منطقه دارد‪ .‬در‬ ‫این معادله‪ ،‬اساسا تفاوتی میان استراتژی های کالن دو‬ ‫حزب دموکرات و جمهوریخواه وجود ندارد‪....‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪63‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫چالش در خلیج فارس‬ ‫بحران سیاسی در قطر و کنش ایرانی‬ ‫سیدمجتبی جالل زاده‬ ‫‪3‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫خاورمیانه در سال های اخیر کانون تحوالت پرشمار‬ ‫و طوالنی مدتی بوده است که به شکستن برخی اتحادهای‬ ‫قدیمی و شــکل گیری ائتالف های جدید و زودگذر منجر‬ ‫شده اســت‪ .‬بااین حال و با وجود تفاوت در دیدگاه و منافع‬ ‫هیچ گاه در ائتالف کشــورهای عربی حاشیه خلیج فارس‬ ‫شــاهد اختالف و گسســتی جــدی نبوده ایــم؛ امری که‬ ‫به نظر با تصمیم اخیر شش کشــور عربی برای قطع روابط‬ ‫دیپلماتیک با قطر حاال رنگ واقعیت به خود گرفته است‪.‬‬ ‫این کشــورها قطر را به حمایت از گروه های تروریســتی از‬ ‫جمله اخوان المســلمین متهم کرده اند‪ .‬وقتی عربســتان‬ ‫گفت همه تماس هــای زمینی‪ ،‬دریایــی و هوایی با قطر را‬ ‫قطع می کند باقی کشورهای وابسته و پیوسته به عربستان‬ ‫(امارات‪ ،‬مصر و بحرین) هم دســت به این اقــدام زدند‪.‬‬ ‫اتهامی که قطر ان را قویا تکذیب کرده اســت‪ .‬به نظر این‬ ‫اختالف ها می تواند ســراغاز یکی از جدی ترین مناقشات‬ ‫میان دولت های عربی منطقه در ســال های اخیر باشد که‬ ‫تبعات متعددی را برای منطقه و جهان در پی خواهد داشت‪.‬‬ ‫قطر در ســال های اخیر همواره به خاطــر حمایت از‬ ‫گروه های اسالم گرا مورد انتقاد همسایگان عرب خود بوده‬ ‫است‪ .‬در این میان‪ ،‬عربستان ســعودی و امارات همیشه‬ ‫بیشترین خطر را از جانب اخوان المسلمین احساس کرده اند‬ ‫زیرا این گروه سیاســی همواره انتقادات تندی نســبت به‬ ‫حاکمیت وراثتی در این دو کشــور وارد اورده اند‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر‪ ،‬تالش قطر بــرای تاثیرگذاری بیشــتر در منطقه که‬ ‫با مداخله گری در جنگ داخلی لیبی و به رسمیت شــناختن‬ ‫شورای انتقالی ملی شروع شــد‪ ،‬در ادامه با حمایت مالی و‬ ‫سیاسی از اخوان المسلمین در مصر و همچنین از عناصر‬ ‫افراطی در سوریه ادامه یافت و زمینه تقابل های جدی تر با‬ ‫دیگر کشورهای عربی را فراهم کرد‪.‬‬ ‫قطر‪ ،‬هرچند روزگاری در قالب کشــورهای شــورای‬ ‫همکاری خلیج فارس‪ ،‬هم پیمان عربستان بوده و در پشت‬ ‫پرده به کمک و حمایت لجستیک از این کشور می پرداخته‬ ‫اســت و گاهی علیه ایران نیز قد علم کرده‪ ،‬اما اکنون خود‬ ‫را در مقابل و دشمن این کشور (عربستان) می بیند‪ ،‬ظاهرا‬ ‫قطر اخیرا در مواضع خــود چرخش ها یی بــه وجود اورده‬ ‫و تغییراتی ژرف در گفتمانش ایجاد شــده است به همین‬ ‫واسطه هم عربستان و هم سایر کشورهای عربی‪ ،‬علیه این‬ ‫کشور بسیج شده اند‪.‬‬ ‫حمایت قطر از اخوان المسلمین در مصر باعث شد که‬ ‫این رقابت منطقه ای میان قطر و عربستان در سال ‪٢٠١4‬‬ ‫گ و بویی جدی تر به خود بگیرد؛ به صورتی که‬ ‫میالدی رن ‬ ‫در اقدامی مشترک شبیه انچه در چند روز گذشته شاهد ان‬ ‫بودیم‪ ،‬عربستان سعودی‪ ،‬امارات متحده عربی و بحرین‬ ‫در اعتــراض به مفاد پیمــان عدم مداخلــه در امور داخلی‬ ‫کشــورها‪ ،‬ســفرای خود را از قطر فراخواندند‪ .‬پیش از ان‬ ‫نیز در سال ‪ ،١٩٩٢‬مرگ دو سرباز قطری در حمله نیروهای‬ ‫سعودی به یک پست مرزی قطری‪ ،‬باعث افزایش تنش ها‬ ‫میان این دو کشور شده بود‪ .‬بنا بر نظر بسیاری از تحلیلگران‬ ‫اقتصــادی‪ ،‬این تنش های سیاســی درواقع نشــانه ای از‬ ‫تشــدید رقابت اقتصادی میان دو تولیدکننده بزرگ نفت و‬ ‫گاز است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬قطر برخالف عربستان سعودی و‬ ‫امارات متحده عربی از زیرسوال بردن سیاست های خارجی‬ ‫ایران اجتناب ورزیده که به یک نقطه اختالف دیگر میان‬ ‫این کشور و همسایگان عربش بدل شده است‪.‬‬ ‫نقش ایران در بحران سیاسی قطر‬ ‫یکــی از مهم ترین عواملی که باعث تهاجمی شــدن‬ ‫سیاست های عربســتان و هم پیمانانش در قبال قطر شده‬ ‫است‪ ،‬غیر از اختالفات ایدئولوژیک و سیاسی میان دوحه و‬ ‫ریاض‪،‬موضوعایرانوارتباطنسبتاخوبمیاندوحهـتهران‬ ‫بوده است‪ .‬ایران و قطر دو کشور همسایه ای هستند که در‬ ‫یکی دو سال گذشته با وجود روابط قدیمی شان‪ ،‬مراودات‬ ‫تجاری چشمگیری با یکدیگر ندارند و تنها بر پایه توافقات‬ ‫قبلی روابط تجاری‪ -‬اقتصادی دو کشور ادامه یافته است‪.‬‬ ‫ایران و قطر مشــترکات زیادی دارند؛ از جمله انکه هر دو‬ ‫عضو اوپک‪ ،‬جنبش عدم تعهد و سازمان همکاری اسالمی‬ ‫هســتند‪ .‬قطر همچنین چندین نشســت در سطوح باالی‬ ‫مقامات با ایران برای توافقات اقتصــادی و امنیتی برگزار‬ ‫کرده اســت‪ .‬به هر حال ایران در حوزه اقتصاد‪ ،‬سیاست و‬ ‫امنیت می تواند از شرایط موجود استفاده کند‪.‬‬ ‫هر دو کشور روابط اقتصادی تنگاتنگی در زمینه های‬ ‫اقتصادی و به ویــژه صنایع نفت و گاز دارنــد‪ .‬ایران و قطر‬ ‫مشترکا بزرگ ترین منبع گاز طبیعی جهان را کنترل می کنند؛‬ ‫عالوه بر همکاری هــا در زمینه نفت و گاز‪ ،‬این دو کشــور‬ ‫همکاری هایی نیز در زمینه کشــتیرانی دارند‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫از این پس و با تصمیمی که کشــورهای بزرگ عربی برای‬ ‫قطع رابطه با قطــر گرفته اند بــه نظر می رســد فضا برای‬ ‫همکاری های بیشتر با ایران وارد فازی جدید خواهد شد‪.‬‬ ‫ایران و قطر هم اکنون نیز روابط سیاسی با یکدیگر دارند‪،‬‬ ‫هر دو دارای سفارتخانه در کشور دیگری هستند و نزدیک‬ ‫به ‪ ٣٠‬هزار نفر ایرانی در قطر زندگی می کنند‪.‬‬ ‫بررسی ها نشــان می دهد که حجم مبادالت تجاری‬ ‫این دو کشور طی سه دهه گذشــته‪ ،‬خیلی زیاد نبوده و به‬ ‫کمی بیشــتر از یک صد میلیون دالر می رسد‪ .‬البته در این‬ ‫میان سهم ایران از صادرات بسیار بیشتر از واردات است‪.‬‬ ‫عمده صادرات ایران به قطــر را محصوالت معدنی‪ ،‬انواع‬ ‫کف پوش‪ ،‬زعفران و پسته تشکیل می دهد و البته بخشی‬ ‫از این صادرات نیز مربــوط به حیوانات زنده اســت که در‬ ‫مجموع حجم صادرات در سال گذشــته به کشور قطر به‬ ‫بیش از ‪ ٨٩‬میلیون دالر رسیده است‪ .‬اما از این پس به نظر‬ ‫می رســد که روابط اقتصادی ایران و قطر وارد فازی جدید‬ ‫خواهد شــد و باید دو کشــور از موقعیــت پیش امده جدید‬ ‫استفاده کنند‪ .‬با این شرایط جدید اما به نظر می رسد روابط‬ ‫دو کشــور متفاوت شده و از این پس شــاهد حضور بیشتر‬ ‫ایرانی ها و قطری ها در دو کشور هم خواهند بود و شاید این‬ ‫تصمیم بتواند روابط سرد شــده دو طرف را کمی گرم کند‪.‬‬ ‫روابطی که به نظر می رسد می توان جای خالی کشورهایی‬ ‫که دیگر قرار نیســت با این کشــور کوچک عربــی روابط‬ ‫تجاری داشته باشند را پر کند‪.‬‬ ‫فرجام‬ ‫فارغ از ایــن اتفاقاتی کــه رخ داده‪ ،‬تنهــا راه نجات‬ ‫قطر از محاصره هوایی‪ ،‬دریایی و زمینی این کشور توسط‬ ‫هم پیمانان ســابقش‪ ،‬ایران است‪ ،‬از ســوی دیگر‪ ،‬قطر‬ ‫اکنون بازیگری اســت که در یک تنهایی اســتراتژیک به‬ ‫ســر می برد و بیش از پیش به حمایت یک بازیگر قدرتمند‬ ‫منطقه ای نیاز دارد‪ .‬قطعا اختالف میان کشورهای عربی‬ ‫ج فارس که‬ ‫و به ویژه کشورهای عضو شورای همکاری خلی ‬ ‫ماهیت همگرایی شــان برای مقابله با ایران بوده‪ ،‬فرصت‬ ‫مناســبی برای تهــران اســت و می تواند اهمیــت زیادی‬ ‫داشــته باشــد‪ .‬در واقع دیدگاهی که در اینجــا وجود دارد‬ ‫این اســت که این بحران و شکاف عربی‪ ،‬فرصتی مناسب‬ ‫برای ایران اســت تا یک بازیگر دیگر عــرب را وارد بلوک‬ ‫منطقه ای خود بکند و یا حداقل انکه باعث شود این کشور‬ ‫وارد صف بندی هــای مقابله با ایران نشــود‪ .‬بنابراین قطر‬ ‫هم اکنون نیز راه تنفســی جز ایران ندارد و به همین جهت‬ ‫اگر تهران در این شرایط حساس در کنار قطر باشد و حمایت‬ ‫واقعی و نه ظاهری خود را نشــان دهد‪ ،‬قطر نیــز در اینده‬ ‫قدردان این حمایت ایران خواهد بود و ایران می تواند عواید‬ ‫زیادی را از حمایت های خود در اینده به دست اورد‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫اختالفاتعربستانوقطر‬ ‫به زودی حل نخواهد شد‬ ‫دکتر صدر الحسینی درگفت وگو با مثلث‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫نگران هستند‪ .‬بسیاری از تحلیلگران متفق القول‬ ‫هســتند که یکی از دالیــل نارضایتــی ریاض از‬ ‫دوحه‪ ،‬مربوط بــه اظهارات ایجابــی امیر قطر و‬ ‫دیگر مقامات این کشــور در خصوص جمهوری‬ ‫اســامی ایران و نقش ان در منطقه است‪ .‬نظر‬ ‫شما در این خصوص چیست؟‬ ‫در خصــوص مناســبات ایران و قطر الزم اســت‬ ‫نکاتــی را مدنظر قــرار دهیم‪ .‬هر دو کشــور طی ســالیان‬ ‫متمادی‪ ،‬روابط خوبــی با یکدیگر داشــته اند‪ .‬با این حال‬ ‫اختالف قطر با ایران‪ ،‬بر سر مساله سوریه و حمایت دوحه از‬ ‫داعش ایجاد شد‪ .‬هم اکنون قطر به این نتیجه رسیده است‬ ‫که با تضعیف داعش و سرکوب ان در عراق و سوریه‪ ،‬دیگر‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫همان گونه که مســتحضر هســتید‪ ،‬اختالفات‬ ‫عربستان سعودی و قطر به نقطه اوج خود رسیده‬ ‫اســت‪ .‬در این خصوص گمانه زنی های مختلفی‬ ‫مطرح می شــود‪ .‬برخی معتقدند این اختالفات‬ ‫به زودی حــل و فصل خواهد شــد و برخی دیگر‪،‬‬ ‫معتقدند اختالفاتایجاد شده دامنه دار وریشه ای‬ ‫است‪ .‬نظر شما در این خصوص چیست؟‬ ‫واقعیت امر این است که اختالفات ریشه دار قطر‬ ‫و عربستان ســعودی به زودی قابل حل نخواهد بود‪ .‬این‬ ‫اختالفات به رغم تشــکیل شــورای همکاری خلیج فارس‬ ‫میان دو کشور عربستان سعودی و قطر تداوم داشته است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال اختالفات مرزی بین این دو کشور همچنان‬ ‫به قوت خود باقی است و برخی از اوقات‪ ،‬شاهد ظهور و بروز‬ ‫این اختالفات هستیم‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬محور عمده اختالف‬ ‫ریاض و دوحه‪ ،‬به تالش این دو مبنــی بر مدیریت جهان‬ ‫عرب باز می گردد‪ .‬عربســتان بیش از ‪ 25‬سال سعی کرده‬ ‫نقش یک بازیگر تعیین کننده و به عبارت بهتر‪ ،‬پدرخوانده را‬ ‫برای سایر کشورهای عربی در منطقه ایفا کند اما در نیل به‬ ‫این هدف در برخی کشورهای عربی از جمله قطر و کویت‬ ‫ناموفق بوده است‪ .‬اختالفات میان عربستان و قطر بر سر‬ ‫موضوعات مختلفی تا کنون اشــکار شده است‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال‪ ،‬اخیرا مفتی اعظم عربستان اعالم کرد که قطری ها‬ ‫نباید خود را وهابی بنامند و حتی نام مسجد بزرگی که در قطر‬ ‫«عبدالوهاب» نامیده شده‪ ،‬باید تغییر کند‪.‬‬ ‫به نظــر می رســد مقامــات ال ســعود از ایجاد و‬ ‫اســتمرار ارتباطات سیاســی میان ایران و قطر‬ ‫‪4‬‬ ‫طی روزهــای اخیر‪ ،‬شــاهد تشــدید اختالفات‬ ‫عربســتان ســعودی و قطــر هســتیم‪ .‬قطــع روابط‬ ‫دیپلماتیک عربســتان به همراه شــش کشور عربی‬ ‫دیگر با دوحه نشان می دهد اختالف ایجاد شده کامال‬ ‫جدی است‪ .‬از سوی دیگر دخالت های ایاالت متحده‬ ‫امریکا به سود عربســتان سعودی‪ ،‬دامنه این بحران‬ ‫را گسترده تر کرده است‪ .‬به راستی ایا اختالف ایجاد‬ ‫شده میان عربستان سعودی و قطر به زودی قابل حل‬ ‫است یا شاهد تشدید ان در اینده خواهیم بود‪ .‬در این‬ ‫خصوص گفت وگویی با دکتر سید رضا صدر الحسینی‬ ‫کارشناس مسائل منطقه غرب اسیا انجام داده ایم که‬ ‫از نظرتان می گذرد‪.‬‬ ‫نقطه اختالفی با جمهوری اســامی ایــران باقی نخواهد‬ ‫ماند‪ .‬از ایــن رو قطری ها خــود را نیازمند ارتبــاط با ایران‬ ‫می بینند‪ .‬قطر برای ایران به عنوان یک کشور قدرتمند در‬ ‫منطقه ارزش قائل است و ارتباط با کشورمان برای قطری ها‬ ‫بسیار حائز اهمیت است‪ .‬بنابراین قطری ها تالش می کنند‬ ‫که اختالفات خود را با جمهوری اسالمی ایران حل کنند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر‪ ،‬برخی از کشــورهای منطقه به این نتیجه‬ ‫رسیده اند که به هیچ عنوان نمی توانند به عربستان سعودی‬ ‫اتکا کنند‪ .‬ریاض به راحتی بر سر این کشورها معامله می کند‬ ‫و از انها عبور می کند‪ .‬در چنین شرایطی کشورهای منطقه‬ ‫در صدد بازتعریــف و بازتنظیم ارتباطات خــود با جمهوری‬ ‫اسالمی ایران هستند‪ .‬تالش قطر برای احیای ارتباطات‬ ‫خود با ایران نیز در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است‪.‬‬ ‫انچــه از واقعیــات منطقــه بر می ایــد‪ ،‬افزایش‬ ‫نفود جمهوری اســامی ایران در منطقه است؛‬ ‫موضوعی که به نظر می رســد مقامات قطری نیز‬ ‫ان را درک کرده انــد‪ .‬تحلیل شــما از این مســاله‬ ‫چیست؟‬ ‫دقیقا همین طور اســت‪ .‬یکی از تغییرات مهمی‬ ‫ که باید از ســوی کشــورهای منطقه در نظر گرفته شــود‪،‬‬ ‫افزایش نفوذ جمهوری اســامی ایران در میان ملت های‬ ‫منطقه‪ ،‬خصوصا در کشورهای سوریه و عراق و یمن است‪.‬‬ ‫در جریان ســفر اخیر دونالد ترامپ به عربســتان‪ ،‬ریاض‬ ‫سعی کرد در ظاهر حمایت کشــورهای عربی و اسالمی را‬ ‫در مواجهه با کشورمان به دست بیاورد اما بار دیگر در این‬ ‫خصوص شکست خورد‪ .‬عدم پیوستن کشورهای اسالمی‬ ‫به ائتالف عربســتان علیه یمن نیز در نوع خود قابل تامل‬ ‫اســت‪ .‬اینها تالش داشــتند مجموعه ای فراهم اورند که‬ ‫به صورت نمادین با جمهوری اســامی ایــران مقابله کند‬ ‫اما ناکام ماندند‪.‬‬ ‫بســیاری از تحلیلگــران‪ ،‬معتقدنــد کــه اوضاع‬ ‫اقتصادی و سیاسی در داخل عربستان سعودی‬ ‫از ثبــات چندانی برخــوردار نیســت‪ .‬باتوجه به‬ ‫شرایط به وجود امده‪ ،‬اوضاع جاری در این کشور‬ ‫را چگونه تحلیل می کنید؟‬ ‫با توجه به افزایش هزینه های نظامی و تسلیحاتی‬ ‫عربستان سعودی که نمونه ان را در معامله تسلیحاتی اخیر‬ ‫ریاض و واشــنگتن مشــاهده کردیم‪ ،‬وضعیت اقتصادی‬ ‫عربستان بسیار شکننده است‪ .‬کاهش درامدهای عربستان‬ ‫از یک ســو و افزایش حمایت های ریاض از تروریسم این‬ ‫وضعیت شــکننده را تشــدید کرده اســت‪ .‬بی دلیل نیست‬ ‫که مشاور ملک عبدالله پادشاه ســابق عربستان سعودی‬ ‫نسبت به فروپاشــی رژیم ال سعود هشــدار داده است‪ .‬در‬ ‫هر حال مســاله اقتصادی یکی از مهمتریــن مولفه های‬ ‫اساســی در روند فروپاشــی نظام های سیاســی محسوب‬ ‫می شود‪ .‬این قاعده در خصوص منشا افزایش هزینه های‬ ‫جاری در عربستان سعودی‪ ،‬مربوط به حمایت این کشور از‬ ‫گروه های تروریستی و تکفیری است‪ .‬این هزینه ها طی ‪5‬‬ ‫سال گذشته به صورت تصاعدی افزایش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬گروه تروریســتی تکفیری داعش‪ ،‬اخرین‬ ‫گروه مســلح برامده از تفکر وهابی محســوب می شود که‬ ‫هم اکنون در کشورهای عراق‪ ،‬سوریه و یمن حضور دارد‪.‬‬ ‫از این رو عربستان سعودی برای سرپا نگاه داشتن این گروه‬ ‫تروریســتی‪ ،‬هزینه های زیادی صرف می کنــد‪ .‬افزایش‬ ‫هزینه هــای جاری در عربســتان ســعودی‪ ،‬زمینه ســازی‬ ‫برای سقوط رژیم حاکم بر این کشــور محسوب می شود‪.‬‬ ‫ریاض به واســطه افزایش هزینه های ناشی از خریدهای‬ ‫تســلیحاتی و حمایت از تروریسم از یک ســو و به واسطه‬ ‫کاهش سرمایه گذاری خارجی در داخل این کشور و افزایش‬ ‫هزینه های دربار‪ ،‬در معرض سقوط قرار گرفته است‪ .‬این‬ ‫روند در یک دهه اینده تقویت خواهد شد‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫گازگیت‬ ‫درباره ماجرای صادرات گاز مجانی به ترکیه سواالت و پرسش های متعددی‬ ‫مطرح است‪ .‬شاید یک سوال مهم این باشد که چرا بعد از گذشت بیش از شش ماه‬ ‫از صدور حکم نهایی ابعاد این مساله توضیح داده شد؟ به این سوال و پرسش های‬ ‫مهم دیگری درباره پرونده صادرات گاز به ترکیه پرداخته ایم‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫مجانی‬ ‫پشتپردهانتقالرایگان گازایرانبهترکیهچیست؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪1‬‬ ‫در فاصله دو روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫یک خبر بسیار مهم روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت‬ ‫که البته به جهت تحت الشــعاع قرار گرفتــن در تحوالت‬ ‫انتخاباتی چندان دیده نشــد‪ .‬انتخابات که تمام شد اما به‬ ‫یکباره به یک بمب خبری تبدیل شد‪ .‬خبر این بود‪« :‬ایران‬ ‫به ترکیه گاز مجانی صادر می کند»‪.‬‬ ‫ماجرا از این قرار بود که در پی عدم موفقیت مسئوالن‬ ‫دولت در تبرئه ایــران در دادگاه بین المللــی و جریمه ‪1/9‬‬ ‫میلیــارد دالری کشــورمان در قبال فروش گاز بــه ترکیه از‬ ‫سالهای ‪ ۲۰۱۲‬تا ‪ ،۲۰۱۶‬ایران اکنون گاز مجانی به ترکیه‬ ‫صادر می کنــد و ترکیه پــول گازی که از ایــران می خرد را‬ ‫نمی پردازد‪ .‬ســال ‪ 1996‬ایران و ترکیه یک قرارداد گازی‬ ‫‪ 25‬ســاله منعقد کردند ؛ قراردادی که بر اســاس ان ایران‬ ‫متعهد شــد ســاالنه ‪ 10‬میلیارد متر مکعب گاز را به شرکت‬ ‫بوتاش ترکیه تحویل دهد‪ .‬اما ســال ‪ ،2009‬ایران با تکیه‬ ‫بر بند ‪ Take or pay‬در قرارداد مزبــور مبنی بر لزوم تحویل‬ ‫ســاالنه ‪ 20‬میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه و لزوم پرداخت‬ ‫خسارت از هر یک از طرفین که قادر به تحویل یا دریافت‬ ‫این میزان گاز نباشــند‪ ،‬از ترکیه شــکایت کــرد‪.‬در دادگاه‬ ‫مربوط به این شکایت ترکیه که نتوانسته بود گاز مورد تعهد‬ ‫خود را از ایران تحویل بگیرد به پرداخت ‪ 600‬میلیون دالر‬ ‫جریمه محکوم شد‪ .‬پس از ان نوبت به شکایت ترکیه رسید‪.‬‬ ‫شرکت بوتاش در ژانویه سال ‪ 2012‬میالدی دو شکایت در‬ ‫زمینه «نامطمئن بودن شرکت ملی گاز ایران در تحویل گاز»‬ ‫و «کاهش قیمــت گاز به دلیل تجاری» بــه دیوان داوری‬ ‫بین المللی ارائه کرد‪.‬در همان زمان مسئوالن ترکیه اعالم‬ ‫کردند که به دنبال گرفتن دومیلیارد دالر خســارت از ایران‬ ‫هستند‪.‬این دیوان با رای‪ 10‬نوامبر‪ 2014‬میالدی‪ ،‬شکایت‬ ‫گازی ترکیه از ایران را مبنی بر نامطمئن بودن شــرکت ملی‬ ‫گاز ایران در تحویل گاز رد کرد و بر دفاع انجام شده توسط‬ ‫شرکت ملی گاز ایران صحه گذاشت‪ .‬اما ترکیه کوتاه نیامد‬ ‫و شکایت خود را با تکیه بر موضوع کاهش قیمت گاز ادامه‬ ‫داد‪ .‬بر این اساس ترکیه ایران را به گرانفروشی گاز و پایین‬ ‫نیاوردن قیمت با وجود کاهش قیمــت جهانی متهم کرد‪.‬‬ ‫ماجرا ادامه داشت تا اینکه (ســال ‪ )94‬حمیدرضا عراقی‪،‬‬ ‫معاون وزیر نفت از صدور رای دادگاه به نفع کشــور ترکیه‬ ‫خبر داد و گفت‪« :‬طبق حکــم دادگاه‪ ،‬ایران باید ‪ 10‬تا ‪15‬‬ ‫درصد قیمت گاز صادراتی خود به ترکیه را بین ســال های‬ ‫‪ 2011‬تا ‪ 2015‬کاهش دهد و بــه ترکیه حدود یک میلیارد‬ ‫دالر بپردازد‪».‬‬ ‫ساعاتی بعد از انتشار این خبر‪ ،‬شرکت ملی گاز ایران‬ ‫با انتشار بیانیه ای رســمی اعالم کرد که هنوز رای دادگاه‬ ‫قطعی نشــده و در نتیجه جریمــه ای هم در کار نیســت‪.‬‬ ‫سرانجام ‪ 16‬بهمن ماه ‪ ،94‬وزیر نفت نیز با تایید رای دیوان‬ ‫بین المللی داوری درباره شکایت ترکیه در واکنش به ادعای‬ ‫غرامت دومیلیارد دالری انها گفت‪« :‬این رای با ان چیزی‬ ‫که ترکیه به دنبال ان بوده‪ ،‬متفاوت است‪ .‬رقم جریمه ایران‬ ‫محرمانه و ناچیز است‪ ».‬زنگنه در بخشی از سخنان خود با‬ ‫بیان اینکه ترکیه در شــکایت از ایران عالوه بر کاهش ‪25‬‬ ‫درصدی قیمــت گاز‪ ،‬به دلیل عدم پایــداری صادرات گاز‬ ‫ایران به دنبال کاهش ‪ 37/5‬درصــدی قیمت گاز از طریق‬ ‫تجدید نظر نیز بوده است‪ ،‬یاداور شــد‪« :‬در مذاکراتی که‬ ‫با اقای اردوغــان‪ ،‬رئیس جمهوری ترکیه انجام شــد انها‬ ‫این اعداد را کــف قیمت عنوان کردند و حاضــر نبودند در‬ ‫این زمینــه مذاکره کنند‪ ».‬این مســائل گذشــت تا اینکه‬ ‫«حمیدرضا عراقی» مدیرعامل شــرکت ملی گاز ایران در‬ ‫تاریخ ‪ 18‬اردیبهشت ‪ 95‬از کاهش ‪ 13‬تا ‪ 16‬درصدی قیمت‬ ‫گاز صادراتی ایران به ترکیه خبر داد و گفت‪« :‬کارشناسان‬ ‫دو طرف روی این مساله مذاکره کردند اما به نتیجه نرسیدند‬ ‫و باید منتظر بمانیم حکم ان تا حدود ســه ماه اینده اعالم‬ ‫شــود‪».‬این مقام مســئول در تاریخ پنجم بهمن ماه سال‬ ‫گذشته خبر از نهایی شدن جریمه گازی ایران داد و گفت‪:‬‬ ‫«با تعدیل ‪ 13/3‬درصدی قیمت گاز از ‪ 2012‬تا ‪ ،2016‬ما‬ ‫‪ 1/9‬میلیارد دالر به ترکیه بدهکار شدیم که قرار شد در قالب‬ ‫صورت های جدید فروش گاز به این کشور این رقم رفته رفته‬ ‫محاســبه و کم شــود‪ .‬تصور بر این بود که در صورت های‬ ‫جدید فروش گاز ایران به ترکیه‪ ،‬بخشی از پول فروش گاز از‬ ‫سوی ترکیه به عنوان اقساط طلب جدید ‪ 1/9‬میلیارد دالری‬ ‫این کشــور از ایران پرداخت نمی شــود؛ اما گویا وضعیت‬ ‫به گونه ای دیگر رقم خورده و ترکیــه تمامی پول خرید گاز‬ ‫از ایران را به بهانه طلب خود ناشــی از جریمه ‪ 1/9‬میلیارد‬ ‫دالری ایران‪ ،‬پرداخت نمی کند و در عمل ایران اکنون گاز‬ ‫مجانی به ترکیه ارســال می کند‪ .‬ارســال گاز به این کشور‬ ‫حدود ‪ 30‬میلیون مترمکعب در روز است‪.‬‬ ‫«ســعید جلیلی» دبیر ســابق شــورای عالی امنیت‬ ‫ملی و نماینده فعلی مقام معظم رهبری در این شــورا در ‪23‬‬ ‫اردیبهشت ماه در بخشی از سخنان خود خطاب به مسئوالن‬ ‫دولت یازدهم گفت ‪« :‬دولت باید واقعیات را به مردم بگوید‬ ‫باید درس بگیریم‬ ‫بازاریابی‬ ‫مساله بسیار مهمی است‬ ‫و توضیح دهد که چرا چند ماه قبل ترکیه علیه ایران شکایت‬ ‫کرد که ایران به کشــورهای دیگر ارزان تر گاز فروخته و بر‬ ‫این اساس ایران محکوم شد که ‪ 13/5‬درصد قیمت فروش‬ ‫خود را کاهش دهد و برای سال های بعد یک میلیارد و ‪875‬‬ ‫میلیون دالر خسارت پرداخت کند؟ بر اساس حکم دادگاه‬ ‫جریمه ایران از بهمن ماه ‪ 95‬اجرایی شده و به همین خاطر‬ ‫به عنوان جریمه‪ ،‬مجانی به ترکیه گاز صادر می کنیم‪ .‬ایا این‬ ‫دیپلماسی هوشمندانه است؟»‬ ‫زنگنه تاییدکرد‬ ‫اما در ادامــه جنجال های خبــری پیرامون صادرات‬ ‫گاز مجانی به ترکیه وزیر نفت هم بــه میدان امده و گفت‪:‬‬ ‫«هم اکنون بــه ازای صادرات گاز به ترکیه براســاس انچه‬ ‫داوری اعالم کرده‪ ،‬پولی دریافت نمی کنیم‪ ،‬این به معنای‬ ‫جریمه نیســت‪« ».‬بیــژن زنگنه» وزیر نفــت درخصوص‬ ‫جریمه ‪ 1/9‬میلیــارد دالری ایران در فــروش گاز به ترکیه‬ ‫اظهار داشــت‪« :‬رای دیوان بین المللی داوری در ســال‬ ‫‪ ،1391‬کاهش ‪12‬درصدی قیمت قــرارداد گاز صادراتی‬ ‫ایران به ترکیه بود که انکارا نســبت بــه ان اعتراض کرد؛‬ ‫ترکیه پس از این رای‪ ،‬بار دیگر شکایت کرد ‪ .‬بر اساس این‬ ‫شکایت‪ ،‬انها خواستار کاهش ‪25‬درصدی برای کیفیت گاز‬ ‫صادراتی و ‪ 37/5‬درصد برای قیمت گاز شدند‪».‬‬ ‫وزیر نفت با بیان اینکه «مجموع درخواســت ترکیه‬ ‫برای کاهش قیمــت و کیفیت گاز صادراتــی ‪ 62/5‬درصد‬ ‫بود»‪ ،‬گفت‪« :‬این موضوع مربوط به ســال ‪ 1391‬اســت‬ ‫که در دیوان بین المللی داوری ثبت شــده اســت‪ .‬پس از‬ ‫ســال ها بحث و مذاکره‪ ،‬این میزان ( ‪62/5‬درصد) به ‪13‬‬ ‫درصد کاهش یافت و دلیل حکم دیوان بین المللی داوری‬ ‫برای کاهش ‪13‬درصــدی قیمت گاز صادراتــی ایران به‬ ‫ترکیه این بود که قیمت گاز ایران از گاز روســیه باالتر بود‪.‬‬ ‫زمان اجرایی شدن این حکم (کاهش ‪13‬درصدی)‪ 9 ،‬ماه‬ ‫بعد از درخواســت ترکیه تعیین شد و این موضوع سبب شد‬ ‫که ما مبالغــی را که به ازای گاز از ترکیــه دریافت کردیم به‬ ‫انها بدهکار شویم‪ .‬به دالیل گفته شده‪ ،‬هم اکنون به ازای‬ ‫صادرات گاز به ترکیه بر اســاس انچه داوری اعالم کرده‪،‬‬ ‫پولی دریافت نمی کنیم‪ ،‬این به معنای جریمه نیست‪».‬وزیر‬ ‫نفت با بیان اینکــه «این موضوع در واقــع اصالح قیمت‬ ‫اســت که در قراردادها طبیعی اســت»‪ ،‬گفت‪« :‬با تالش‬ ‫همکاران‪ ،‬میزان درخواســت ترکیــه از ‪62/5‬درصد به ‪13‬‬ ‫درصد یعنی به حداقل رسید‪».‬‬ ‫جنجال گازی مربوط به کرسنت است؟‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫وزارت بیژن نامدار زنگنه منعقد شــد‪ .‬ایران در این قرارداد‬ ‫متعهد شــد تا گاز ترش (فراوری نشــده) میدان ســلمان‬ ‫(میدان گازی مشــترک بین ایــران و امــارات) را به مدت‬ ‫‪ 25‬سال و از ابتدای ســال ‪ )1383( 2005‬به امارات صادر‬ ‫کند‪ .‬براساس این قرارداد قرار بود که قیمت گاز صادراتی‬ ‫به امارات بــرای ‪ 7‬ســال اول ‪17/5‬دالر در هزار متر مکعب‬ ‫باشد و برای ‪ 18‬سال بعدی قیمت گاز صادراتی به امارات‬ ‫مطابق با فرمولی که در ان قیمت نفت خام به قیمت ثابت‬ ‫تقریبا برابر ‪ 40‬دالر در نظر گرفته شــده بود‪ ،‬تعیین شــود‪.‬‬ ‫فــارغ از اینکه چــه ماجراهایــی در این ســال ها پیرامون‬ ‫پرونده قرارداد کرســنت به وجود امد باید عنوان شــود که‬ ‫نکته مهمی که قرارداد کرســنت را به جریمــه گازی ترکیه‬ ‫گره می زند و منتقدان روی ان پافشاری می کنند قیمت گاز‬ ‫صادراتی در این قرارداد اســت‪ .‬همزمان با انعقاد قرارداد‬ ‫کرســنت‪ ،‬ایران قرارداد گازی را با ترکیــه منعقد کرد که در‬ ‫ان قیمت گاز صادراتی ‪ 150‬دالر بــود‪ .‬منتقدان معتقدند‬ ‫که دولت ترکیه با استناد به قیمت گاز صادراتی در قرارداد‬ ‫کرسنت به نهادهای داوری بین المللی شکایت برده است و‬ ‫در این نهادها با استناد به اینکه قیمت گاز منطقه ای است‬ ‫و قیمت صــادرات گاز ایران بــه امارات بســیار پایین تر از‬ ‫قیمت صادرات گاز به ترکیه است توانسته ایران را محکوم‬ ‫و مجبور به پرداخت جریمه و صــادرات گاز مجانی به این‬ ‫کشور کند‪.‬اما وزارت نفت ارتباط کرســنت و جریمه گازی‬ ‫ایران به ترکیه را قبــول ندارد و واقعیت ماجــرا را این گونه‬ ‫عنوان می کند‪« :‬جمهوری اســامی ایران در سال ‪۱۹۹۶‬‬ ‫میالدی (‪ )۱۳۷۴‬قراردادی به منظــور فروش گاز با ترکیه‬ ‫منعقد کرد‪ .‬پس از مدتی ترکیه به قیمــت ان روز خرید گاز‬ ‫از ایران اعتراض کرد و مذاکراتی در این باره اغاز شــد‪ .‬اما‬ ‫سرانجام ترکیه در ســال ‪( ۲۰۰۵‬نیمه دوم سال ‪ )۱۳۸۴‬به‬ ‫داوری بین المللی شکایت کرد‪ .‬این شکایت در سال ‪۲۰۰۹‬‬ ‫میالدی یعنی ‪ ۱۳۸۷‬و در زمــان دولت نهم منجر به صدور‬ ‫ی شد که براساس ان‪ ،‬ایران باید قیمت گاز صادراتی‬ ‫حکم ‬ ‫خود به ترکیه را ‪12/5‬درصد کاهش می داد و ما به التفاوت‬ ‫دریافتی های پیــش از ان را که رقمی حــدود یک میلیارد‬ ‫دالر می شد به ترکیه بازپرداخت می کرد که دولت این رقم‬ ‫را پرداخت کــرد‪ .‬ترکیه در ســال ‪ )۱۳۹۱( ۲۰۱۲‬دوباره به‬ ‫قیمت گاز و نیز کمیت و کیفیت گاز صادراتی ایران به این‬ ‫کشور اعتراض کرد‪ .‬درخواست و ادعای ترکیه ‪ ۲۵‬درصد‬ ‫اعمال جریمه برای اشکال در کیفیت و کمیت گاز تحویلی‬ ‫و ‪ 37/5‬درصــد کاهش قیمت به علت گــران بودن قیمت‬ ‫گاز صادراتی ایران نسبت به قیمت های خرید گاز از دیگر‬ ‫کشورها توسط ترکیه بود‪ .‬در مجموع ترکیه متقاضی کاهش‬ ‫‪ 62/5‬درصد در قیمــت گاز صادراتی ایران به این کشــور‬ ‫شده بود‪.‬با طرح موضوع در داوری و دفاعیات شرکت ملی‬ ‫گاز ایران‪ ،‬داوری درخواست ترکیه برای جریمه ایران (به‬ ‫میزان ‪ ۲۵‬درصد) را به طور کامــل رد کرد و در مورد کاهش‬ ‫قیمت نیز تنها با ‪13/3‬درصد کاهش موافقت کرد (در برابر‬ ‫درخواســت ‪37/5‬درصدی طــرف ترکیه)‪ .‬زمــان اجرایی‬ ‫شدن این حکم نیز ‪ ۹‬ماه بعد از درخواست ترکیه تعیین شد‬ ‫و به همین دلیل ایران معادل مبالغی کــه از ترکیه در ازای‬ ‫صادرات گاز‪ ،‬اضافه بر رقم قیمت جدید دریافت کرده بود‬ ‫به این کشور بدهکار شد‪.‬الزم به یاداوری است که در فاصله‬ ‫زمانی اعمال کاهش قیمت جدید در قرارداد با ترکیه یعنی‬ ‫مارس ‪ ،۲۰۱۲‬تا زمان صدور حکم داوری یعنی تاریخ نوامبر‬ ‫‪ ،۲۰۱۶‬شرکت ملی گاز ایران مبالغی را نقدا دریافت کرده بود‬ ‫که با اعمال حکم کاهش قیمت‪ ،‬معادل ‪13/3‬درصد این‬ ‫مبلغ را به ترکیه بدهکار می شد‪ .‬در نتیجه برای تسویه این‬ ‫بدهی در ازای گازی که از تاریخ اجرای حکم به ترکیه صادر‬ ‫شــده تا پایان تسویه حســاب‪ ،‬وجه بدهی از صورتحساب‬ ‫کسر خواهد شد‪».‬‬ ‫در ادامه این تحــوالت علیرضا زاکانــی هم مطالبی‬ ‫جنجالی مطرح کرد‪.‬‬ ‫او گفت‪« :‬در قرارداد گازی ترکیه ما ضرر کردیم‪ ،‬در‬ ‫سال ‪ 1374‬قراردادی بسته شد که روزانه ‪ 20‬تا ‪ 30‬میلیون‬ ‫مترمکعب به ترکیه گاز بدهیم‪ .‬ترکیه یک بار در دهه ‪ 80‬از‬ ‫ما شــکایت کرد و گفت «گاز را به ما گــران داده اید» که با‬ ‫این کار ‪ 12/5‬درصد تخفیف گرفت و پس از ان ایران مبلغ‬ ‫گرفته شده را بازپس گرفت‪ ،‬یعنی دولت قبل ‪ 900‬میلیون‬ ‫دالر از ترک ها گرفت‪ ».‬زاکانی با تذکر اینکه ترک ها به خاطر‬ ‫قیمت کرسنت شــکایت کردند‪ ،‬عنوان کرد‪« :‬کرسنت که‬ ‫در زمــان وزارت اقای زنگنه رســمیت پیدا کــرد و امروز در‬ ‫مقام محکومیت ان هســتیم و ‪ 13/5‬درصد تــا پایان دوره‬ ‫گازرســانی به ترک ها باید ارزان تر گاز بدهیم و ‪ 14‬ماه هم‬ ‫گاز مجانی بدهیم‪.‬باید با مردم راست صحبت کرد‪ ،‬دولت‬ ‫نتوانست دفاع کند و امروز دولت به پرداخت یک میلیارد و‬ ‫‪ 475‬میلیون دالر محکوم شده و از طرفی هم ‪ 2/5‬میلیون‬ ‫دالر هم تا پایان دوره گازرسانی تعهد گازی باید ارزان تر گاز‬ ‫بدهیم‪ ،‬ما از قرارداد فاســد همان دوره دوم خرداد و زمان‬ ‫وزارت اقای زنگنه ضرر کردیم‪ ،‬اما عده ای می گویند که ما‬ ‫در دهه ‪ 80‬نیز محکوم شدیم اما نمی گویند ان زمان رفتیم‬ ‫شــکایت کردیم و موفق هم شــدیم‪ ».‬در واکنش به این‬ ‫اظهارات وزارت نفت واکنش تندی نشان داد‪ .‬در این بیانیه‬ ‫امده بود‪« :‬این قبیل اظهارات که بیشــتر ناشی از اغراض‬ ‫سیاسی و جناحی و بغض شخصی با مدیران کنونی وزارت‬ ‫نفت اســت‪ ،‬تازگی ندارد و متاسفانه برخی‪‎‬ها‪ ،‬سال هاست‬ ‫به طرح چنین مطالب کذب و خالف واقعی اشتغال دارند‪.‬‬ ‫وزارت نفت پیش از این بارها به بیان واقعیت و حقایق‬ ‫شــکایت گازی ترکیه پرداخته و در این زمینه برای اذهان‬ ‫بیدار به صراحت و صداقت اطالع رسانی و روشنگری کرده‬ ‫است و تا هر جا و هر زمان که الزم باشد در برابر این حرف ها‬ ‫و ادعاهای تکراری به مردم اگاه ایران توضیح خواهد داد‪.‬‬ ‫این بار در سخنان تازه جناب اقای زاکانی یک نکته جدید و‬ ‫جالب توجه وجود دارد و ان اعتراف ایشان به پرداخت یک‬ ‫میلیارد دالر توســط دولت گذشــته به ترکیه بر سر شکایت‬ ‫این کشور درباره قیمت باالی گاز ایران است‪ .‬پیش از این‬ ‫اعالم کرده بودیم ترکیه بر اساس عرف قراردادهای تجاری‬ ‫یک بار در گذشته به دلیل انچه قیمت گران گاز صادراتی‬ ‫ایران می دانست شکایت کرد و ایران به بازگرداندن حدود‬ ‫یک میلیارد دالر اضافه دریافتی به ترکیه محکوم شــد که‬ ‫این مبلغ نیز توسط دولت گذشته به صورت نقدی به ترکیه‬ ‫پرداخت شد‪.‬این همان واقعیتی است که مدعیان امروزی‬ ‫وزارت نفت در جریان ســازی های اخیر خود از پذیرش ان‬ ‫سر باز می زدند و اکنون اقای زاکانی به ان اعتراف کردند‪.‬‬ ‫شــکایت دیگر ترکیه همان گونه که پیش از این به اگاهی‬ ‫رسید در دولت گذشته و در سال ‪ 13٩١‬مطرح شد که در ان‬ ‫شرکت بوتاش ترکیه تقاضای کاهش ‪ 65‬درصدی قیمت را‬ ‫داشت اما با دفاع نمایندگان شرکت ملی گاز ایران‪ ،‬داوری‬ ‫بین المللی فقط با کاهــش ‪13/5‬درصدی قیمت موافقت‬ ‫کرد‪ .‬این بار دولت تصمیم گرفت به جای پول نقد به ترکیه‪،‬‬ ‫گاز دهد تا مبلغ اضافه ای که از این کشور دریافت شده بود‬ ‫اقتصاد‬ ‫در این میان امــا رســانه های منتقد دولــت و برخی‬ ‫چهره ها از جملــه علیرضا زاکانــی این مســاله را مرتبط با‬ ‫ماجرای کرسنت می دانند‪ .‬این طیف معتقدند که در ماجرای‬ ‫صدور گاز مجانی که چند صباحی است در رسانه ها جنجالی‬ ‫به پا کرده گویا رد پای قرارداد کرســنت به چشم می خورد‪.‬‬ ‫قراردادی که در دوره وزارت قبلی بیژن نامدار زنگنه با طرف‬ ‫اماراتی بسته شد و در حال حاضر شــورای عالی امنیت به‬ ‫دلیل مفتوح بــودن پرونده در مرجــع داوری بین المللی از‬ ‫رسانه ها خواسته است تا به این موضوع پرداخته نشود‪ .‬اما‬ ‫برای ورود به ماجرای پرداخت جریمه گازی ایران به ترکیه‪،‬‬ ‫نیازمندیم تا ابتدا به ماجرای کرســنت بپردازیــم‪ .‬قرارداد‬ ‫کرسنت در سال ‪ 2003( 1381‬میالدی) فی ما بین شرکت‬ ‫اماراتی کرسنت پترولیوم با شرکت ملی نفت ایران در دوره‬ ‫تابعی از قیمت نفت‬ ‫چرا کشور خریدار‬ ‫اعتراض کرده است؟‬ ‫قیمت گاز نباید حداکثری باشد‬ ‫گفت وگوی مثلث‬ ‫با سیدمحمد حسینی‬ ‫‪67‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫تسویه شود‪».‬‬ ‫در این اطالعیه تصریح شده است‪« :‬درباره ادعای‬ ‫ارتباط شــکایت ترکیه با پرونده کرسنت نیز باید اذعان کرد‬ ‫این ادعاها همان قدر غیرکارشناســی و امیخته با اغراض‬ ‫سیاسی است که ادعاهای چند سال گذشته ایشان درباره‬ ‫کرســنت چنین بود‪ .‬اقای زاکانــی یک بار بــه دلیل طرح‬ ‫اتهام های واهی علیه وزارت نفت در ماجرای کرســنت از‬ ‫سوی دادگاه به یک سال حبس محکوم شده اند‪ ،‬اما گویا‬ ‫به ادامه افترا و تهمت پراکنی های قبلی تصمیم دارند‪ .‬در‬ ‫این صورت وزارت نفت نیز قاطعانه در برابر این اتهام زنی ها‬ ‫ایســتادگی کرده و بار دیگر موضــوع را از طریــق مراجع‬ ‫قضایی دنبال می کند‪.‬به هر حال به نظر می اید هر چه پیش‬ ‫می رویم بی پشتوانه بودن جوسازی های اخیر علیه وزارت‬ ‫نفت و اهداف پشت پرده ان اشکار تر می شود‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫جدال رستم و بیژن‬ ‫در ادامه تحوالت پیرامون ماجرای صدور گاز مجانی‬ ‫به ترکیه یک مجادله لفظی سنگین میان وزارت نفت و رستم‬ ‫قاسمی وزیر نفت ســابق به وجود امد‪ .‬رستم قاسمی وزیر‬ ‫نفت دولت دهــم در گفت وگویی اظهار داشــت‪« :‬پرونده‬ ‫قرارداد گازی ایران و ترکیه مربوط به ســال ‪ 94‬اســت و نه‬ ‫‪ ،91‬که در ان دولت ترکیه نسبت به قیمت قرارداد معترض‬ ‫بوده و در همین زمینه به دادگاه های بین المللی شــکایت‬ ‫کرده است‪.‬به دلیل انکه اقایان نتوانستند به درستی از حق‬ ‫ملت ایران دفاع کنند دادگاه رای به نفــع دولت ترکیه داده‬ ‫و طی این حکم باید به صورت رایگان بــه ترکیه گاز صادر‬ ‫کنیم‪.‬اقایان ادعا می کنند روابطشــان با دنیا خوب شــده‬ ‫اســت اما می بینیم که چگونه دو میلیارد دالر بــر اثر دفاع‬ ‫نکردن صحیح از حــق ملت ایران به بیت المال خســارت‬ ‫تحمیل شــد‪ .‬بهتر اســت مردم قضاوت کنند که عملکرد‬ ‫اینها چگونه است؟»‬ ‫اما در واکنش به این اظهارات اداره کل روابط عمومی‬ ‫وزارت نفت به اظهارات اخیر رستم قاســمی درباره پرونده‬ ‫اختالف گازی ایران و ترکیه پاسخ تندی داد‪.‬روابط عمومی‬ ‫وزارت نفت در این توضیحات اورده است‪« :‬اقای قاسمی‪،‬‬ ‫وزیر پیشــین نفت‪ ،‬در اظهارنظری عجیب مدعی شده اند‬ ‫پرونده اختالف گازی ایران و ترکیه مربوط به سال ‪ 94‬است‬ ‫و نه ســال ‪ .91‬ظاهرا ایشــان فراموش کرده اند که اسناد‬ ‫رسمی تشکیل کارگروه رســیدگی به پرونده حقوقی ایران‬ ‫و ترکیه در دوره وزارت ایشــان موجود است‪ .‬مزید اطالع‬ ‫ایشــان باید گفت با دفاع حقوقی تیم مبــرز وزارت نفت در‬ ‫دادگاه‪ ،‬طرف ترکیه ای به هیچ یک از ادعای اولیه خود در‬ ‫مورد گران فروشی گاز نرســید و در نهایت و ان هم مطابق‬ ‫بندهای مصــرح در قــرارداد مبنی بر بازنگــری در قیمت‪،‬‬ ‫ایران موظف به عودت وجوه دریافتی ناشی از فروش گاز‬ ‫با قیمت های باالتر نســبت به قیمت مشابه در منطقه شد‪،‬‬ ‫کما این که یک بار هم در دولت گذشته یک میلیارد دالر به‬ ‫ترکیه عودت داده شد‪».‬‬ ‫این فرایند بازنگری در قیمت بسته به نوع قرارداد هر‬ ‫چند سال یک بار امکان پذیر و به عنوان حق قانونی طرفین‬ ‫مطرح اســت نه امتیازی یکجانبه‪ .‬ایشــان احتماال اگر از‬ ‫قواعد و اصول معامالت بلندمدت بین المللی مطلع باشند‬ ‫بهتر می دانند اظهارنظرشان متاسفانه نادرست است‪.‬‬ ‫ایشــان بهتر اســت به جــای دادن ادرس اشــتباه و‬ ‫کلیدواژه هــای غیرمرتبط دربــاره پرداخــت ‪ 2‬میلیارد دالر‬ ‫از بیت المال‪ ،‬ابتدا موضوع را درســت توضیــح دهند زیرا‬ ‫پولی که طبق حکم دادگاه باید به طرف ترکیه ای پرداخت‬ ‫شــود در واقع پول خودشــان اســت که روزی با محاسبه‬ ‫فرمــول قیمت گاز بــه ایران پرداخــت کرده انــد و اکنون‬ ‫مســتظهر به مواد قانونی قــرارداد و رای دادگاه و در یک‬ ‫عرف شناخته شــده بین المللــی بخشــی از ان را به دلیل‬ ‫محکومیت ایران به فــروش گاز مجانی‬ ‫بــه ترکیه بــه مبلــغ ‪ 2‬میلیــارد دالر جــدای از‬ ‫محکومیت ایران بــه پرداخت ‪ 14‬میلیارد دالر‬ ‫غرامــت پیرو قرارداد کرســنت اســت‪ .‬خوب‬ ‫اســت دولت محرمانه بــرای مــردم توضیح‬ ‫دهد به کدام ُجــرم باید گاز مجانــی به ترکیه‬ ‫بفروشیم؟‬ ‫گرانتر محاســبه شــدن قرارداد ان هم نه به صــورت پول‬ ‫نقــد‪ ،‬بلکه در قالــب دریافت حجم مشــخصی از گاز پس‬ ‫می گیرنــد‪ ،‬پس موضوع بیت المال نیســت‪ .‬ایشــان اگر‬ ‫نگران بیت المال هستند خوب است پاسخ دهند به استناد‬ ‫کدام دلیل منطقی در دوره وزارتشان بیش از ‪ 2‬میلیارد دالر‬ ‫نفت خام را که مصداق تام بیت المال مســلمین اســت به‬ ‫بابک زنجانی واگذار کردند تا ان را ببلعد‪ .‬چطور گم شــدن‬ ‫دکل نفتی را به مسئولیت خود مربوط نمی دانند در حالی که‬ ‫حراست و حفاظت از دارایی های کشور وظیفه مسلم ایشان‬ ‫به عنوان مسئول ارشــد صنعت نفت بوده است‪».‬در ادامه‬ ‫این بیانیه امده بود‪« :‬گفتنی ها البته درباره دوران مدیریت‬ ‫ایشان بسیار است و امید است به زودی شاهد پاسخگویی‬ ‫این طیف از اقایان درباره عملکردشان باشیم؛ اقای رستم‬ ‫قاسمی‪ ،‬همان گونه که شما به درستی گفته اید مردم درباره‬ ‫عملکردها قضاوت می کنند همان طور که در‪ ٢٩‬اردیبهشت‬ ‫ماه چنین کردند‪.‬در خاتمه اعالم می کنیم اساس کار ما بر‬ ‫حفظ شــان و حرمت اقای قاســمی و پرهیز از کشمکش و‬ ‫مجادله با ایشان است‪ ،‬بهتر است جناب اقای قاسمی وارد‬ ‫سیاسی کاری هایی نشوند که صحنه گردانانش نه عالقه ای‬ ‫به ما دارند و نه ایشان‪».‬‬ ‫چند سوال مهم‬ ‫درباره ماجرای صادرات گاز مجانی به ترکیه سواالت‬ ‫و پرســش های متعددی مطرح است‪ .‬شــاید یک سوال‬ ‫مهم این باشــد که چرا بعد از گذشــت بیش از شش ماه از‬ ‫صدور حکم نهایی ابعاد این مساله توضیح داده شد؟طبق‬ ‫گفتــه وزارت نفت‪ ،‬حکــم نهایــی دادگاه در نوامبر ســال‬ ‫‪ 2016‬میالدی‪ ،‬یعنی ابان ماه ســال ‪ 1395‬صادر شــده و‬ ‫از ان زمان گاز صادراتی ایران بدون دریافت پول به ترکیه‬ ‫صادر شده اســت‪ .‬با اینحال از ان زمان تا به حال توضیح‬ ‫چندانی از ســوی وزارت نفت در این خصوص داده نشــده‬ ‫و بعد از گذشــت بیش از شــش ماه از تحویــل رایگان گاز‬ ‫به ترکیه‪ ،‬و به دلیل اعتراض منتقدین دولت ابعاد مســاله‬ ‫تاحدودی شفاف تر شده اســت‪.‬به طورکلی انتظار می رود‬ ‫دولت جمهوری اسالمی ایران درخصوص چنین مسائلی‬ ‫رویه شفاف ســازی را درپیش بگیرد تــا از گزند اتهامات در‬ ‫امان بماند‪ .‬پنهان کاری یا عدم ارائه اطالعات به هر دلیل‬ ‫درخصوص چنین پرونده هایی‪ ،‬خود به خود این شــائبه را‬ ‫ایجاد می کند که دولت در این زمینه مقصر است و قصد دارد‬ ‫ابعاد ان را از مردم پنهان نماید‪.‬‬ ‫ســوال مهم بعدی این اســت که صدور حکم بدوی‬ ‫و نهایی چه زمانی بوده و ایا به ان اعتراضی شــده اســت؟‬ ‫طبق گفته مسئوالن وزارت نفت‪ ،‬شکایت ترکیه مربوط به‬ ‫سال ‪ ،2012‬یعنی قبل از روی امدن دولت یازدهم است‪.‬‬ ‫بنابراین وزارت نفت معتقد است جریمه ایران در این پرونده‬ ‫ارتباطی با عملکــرد وزارت نفت دولت یازدهــم ندارد‪ .‬اما‬ ‫منتقدین دولت معتقدند دادگاه در پرونده گرانفروشــی گاز‬ ‫از سوی ایران یک بار در سال ‪ 2014‬میالدی رای به برائت‬ ‫ایران از شکایت ترکیه داده است‪ .‬ولی بعد از روی کار امدن‬ ‫دولت یازدهم‪ ،‬ترکیه توانسته است با ارائه مستندات جدید‬ ‫رای پرونده را به نفع خود بازگردانــد‪.‬در این خصوص الزم‬ ‫است وزارت نفت شفاف سازی نماید که ایا در سال ‪2014‬‬ ‫میالدی رای دادگاه بــه نفع ایران صادر شــده و بعد از ان‬ ‫دوباره ترکیه مســتندات جدیدی ارائه کرده است؟ در این‬ ‫صورت مستندات جدید ترکیه چه بوده که منجر به برگشتن‬ ‫رای به سود ترکیه شده است؟ در غیر اینصورت ایا ایران به‬ ‫رای بدوی دادگاه شکایت کرده و یا ان را بدون درخواست‬ ‫تجدیدنظر پذیرفته اســت؟این ها ســئواالتی اســت که‬ ‫ضروری اســت وزارت نفت به ان های پاسخ دهد و در مورد‬ ‫جرئیات صدور حکم و اعتراض به ان شفاف سازی نماید‪.‬‬ ‫سوال مهمتر اما این است که قیمت گاز صادراتی به کدام‬ ‫کشور معیار و مصداق گران فروشی بوده است؟طبق گفته‬ ‫مســئوالن وزارت نفت دلیل تعدیل ‪ 13/3‬درصدی قیمت‬ ‫گاز صادراتی ایران به ترکیه‪ ،‬مقایسه با قیمت گاز صادراتی‬ ‫روسیه به ترکیه بوده است‪.‬اما برخی کارشناسان و منتقدان‬ ‫اعتقاد دارنــد که قرارداد ســابق ایران با امــارات با عنوان‬ ‫قرارداد کرســنت و ارزان فروشــی گاز در ان قرارداد‪ ،‬دلیل‬ ‫اصلی شکایت ترکیه و جریمه ایران بوده است‪.‬در این زمینه‬ ‫نیز الزم است شفاف سازی شود و مدارک الزم در خصوص‬ ‫اینکه کدام یک از موارد مبنای گرانفروشی بوده ارائه گردد‪.‬‬ ‫واکنش نمایندگان به گاز مجانی‬ ‫این ماجرا البته بازتاب گســترده ای هــم در پارلمان‬ ‫داشــت‪.‬احمد امیرابادی نماینده قم و عضو هیات رئیســه‬ ‫مجلس با اشاره به محکومیت ایران به فروش گاز مجانی به‬ ‫ترکیه به مبلغ‪ 2‬میلیارد دالر‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬در همان مقطع‬ ‫رای اعتماد به اقای زنگنه و یک یا ‪ 2‬روز قبل از جلسه رای‬ ‫اعتماد به وی‪ ،‬جلسه ‪6‬صبح با حضور جمعی از نمایندگان‬ ‫مجلس از جمله اقایان توکلی‪ ،‬بنده‪ ،‬نادران‪ ،‬نجابت و زارعی‬ ‫با حضور اقای زنگنه برگزار شد‪ .‬ما در ان جلسه همین مساله‬ ‫را با اقای زنگنه مطرح کردیم و گفتیم اقای زنگنه اگر شما‬ ‫وزیر نفت شوید‪ ،‬ما در پرونده کرسنت محکوم می شویم‪ ،‬به‬ ‫جهت اینکه ان داور اهل استرالیا به داور طرف ایرانی گفته‬ ‫بود که اگر چنانچه شما (ایران) ادعا می کنید که در کرسنت‬ ‫رشوه وجود دارد و کرسنت را به همین دلیل متوقف کردید‪،‬‬ ‫پس دیگر نباید فردی وزیر شود که این قرارداد کرسنت در‬ ‫دوره وزارت او منعقد شده اســت‪».‬این عضو هیات رئیسه‬ ‫مجلس تصریح کرد‪« :‬داور استرالیایی به داور ایرانی گفته‬ ‫بود مگر این قرارداد کرسنت در دوره اقای زنگنه بسته نشده‬ ‫است؟! بنابراین چطور می شود در یک کشوری که در زمان‬ ‫وزارت یک وزیری رشــوه گرفته شده است‪ ،‬مجددا همان‬ ‫شــخص در ان وزارتخانه وزیر شــود‪ ،‬پس این حرف شما‬ ‫منطقی نیست و به همین جهت با وزیر شدن اقای زنگنه در‬ ‫وزارت نفت‪ ،‬ایران محکوم خواهد شد‪ ،‬داور استرالیایی این‬ ‫موضوع را به داور ایرانی گفته بود‪ ،‬داور مرضی الطرفین‪.‬‬ ‫ما در همان جلسه از اقای زنگنه خواهش کردیم وزارتخانه‬ ‫را نپذیرند و اجازه دهند رای داوری کرســنت صادر شــود و‬ ‫بعد از صدور رای و قطعی شــدن رای‪ ،‬اقای رئیس جمهور‬ ‫اقای زنگنه را برای تصــدی وزارت نفت به مجلس معرفی‬ ‫کند اما متاسفانه نپذیرفتند‪ ،‬حتی مذاکراتی از طرف گروه‬ ‫ما توسط اقای توکلی با اقایان جهانگیری و فریدون انجام‬ ‫شد‪ ،‬ولی ان زمان هم نپذیرفتند که اقای زنگنه برای وزارت‬ ‫نفت معرفی نشود‪.‬‬ ‫در همان جلســه همین موضوع مطرح شــد که اگر‬ ‫چنانچه ایران در کرســنت محکوم شــود‪ ،‬قطعا ترکیه هم‬ ‫مدعی خواهد شــد به جهت اینکه قیمــت گاز مثل قیمت‬ ‫نفت نیســت و فرمول و معیار مشخصی برای تعیین قیمت‬ ‫گاز وجود ندارد‪ ،‬بنابراین ترکیه ادعا می کند چون شــما گاز‬ ‫را در کرسنت به قیمت کمتری به امارات فروخته اید‪ ،‬باید به‬ ‫ما هم به همان قیمت بدهید و مدعی می شود و قطعا ترکیه‬ ‫هم ما را محکوم خواهد کرد‪ ،‬اما اقای زنگنه در ان جلســه‬ ‫این موضوع را نپذیرفتند و قبول نکردند‪ ،‬ما ‪ 4‬سال قبل این‬ ‫اقتصاد‬ ‫مساله را پیش بینی و گوشزد کرده بودیم که اگر در کرسنت‬ ‫محکوم شــویم‪ ،‬ترکیه هم مدعی خواهد شــد‪ ،‬اما اقایان‬ ‫نپذیرفتند‪ .‬اقای زنگنه توضیح دهــد این گاز مجانی را چرا‬ ‫باید به ترکیه بدهیم؟ کجای قرارداد با ترکیه نوشته شده بود‬ ‫ما باید گاز مجانی به انان بدهیم؟! کرسنت باعث شده این‬ ‫اتفاق بیفتد‪ ،‬عامل اصلی این اتفاق کرسنت است‪ ،‬اگر ما‬ ‫در کرسنت محکوم نمی شدیم‪ ،‬ایا امروز ترکیه می توانست‬ ‫چنین ادعایی کند؟ اقای زنگنه به این سواالت پاسخ دهند‬ ‫و بگویند چرا ما در پرونده کرسنت ما محکوم شدیم و دلیل‬ ‫محکومیت ما در کرسنت چیست؟!»‬ ‫دولت محرمانه ها‬ ‫باید درس بگیریم‬ ‫بازاریابی مساله بسیار مهمی است‬ ‫هدایت اهلل خادمی‬ ‫عضو کمیسیون انرژی مجلس‬ ‫‪2‬‬ ‫ایران با شکایت ترکیه حدود ‪ 1/9‬میلیارد دالر جریمه‬ ‫شــد که ان را از طریق فــروش اقســاطی گاز صادراتی به‬ ‫این کشــور تســویه می کند‪ .‬ما قراردادی با ترکیه داشتیم‬ ‫که مذاکرات ان طی دهه ‪ 70‬شمســی اغــاز و در دهه ‪80‬‬ ‫اجرایی شد اما این کشــور در دو نوبت نسبت به ما شکایت‬ ‫کرد‪ .‬یک مورد ان مربوط به هفت سال پیش است که ترکیه‬ ‫اعالم کرد کیفیت و حجم گاز تحویلی از سوی ایران دارای‬ ‫مشکل است که خوشــبختانه مدیران وقت وزارت نفت با‬ ‫ارائه مدارک مستند و اســتدالل های خود در دادگاه ان را‬ ‫رد کرده و دادگاه ترکیه را محکــوم کرد‪ .‬ترکیه برای بار دوم‬ ‫شکایتی را مبنی بر اینکه بهای گاز صادراتی از سوی ایران‬ ‫به این کشور نســبت به قیمت منطقه باالست‪ ،‬در صورتی‬ ‫که قرارداد بسته شده بود و خریدار باید به ان پایبند می بود‪.‬‬ ‫ایران هر هزار متر مکعب را حدود ‪ 570‬دالر می فروخت که‬ ‫در مقایسه با گاز صادراتی روسیه و اذربایجان گران تر بود‬ ‫بنابراین دادگاه به این اعتراض رســیدگی کرد البته شــاید‬ ‫توان دفاع ما هم از پرونده ضعیف بود و ایران محکوم شد‪.‬‬ ‫قیمت هر هــزار مترمکعب گاز را کاهش دادنــد و از حدود‬ ‫‪ 570‬دالر بابت هر مترمکعــب ‪13/5‬درصد کاهش دادند‪.‬‬ ‫از زمان ثبت شــکایت ترکیه چیزی حــدود ‪1/9‬تا ‪ 2‬میلیارد‬ ‫دالر ایران جریمه شد که این جریمه را از طریق فروش گاز‬ ‫صادراتی به ترکیه به صورت اقساطی کسر می کنند تا این‬ ‫رقم تسویه شود‪ .‬ما گازی را به صورت رایگان به ترکیه صادر‬ ‫نمی کنیم و تنها جریمه خود را بابت یک پرونده می پردازیم‪.‬‬ ‫درباره ارتباط کرسنت با جریمه شــدن ایران در قبال ترکیه ‬ ‫هم باید به این نکته اشــاره کنم که این امر را بعید می دانم‬ ‫زیرا قرارداد کرســنت در رابطه با ایران و امارات اســت که‬ ‫متاسفانه پرونده اش در دادگاه الهه باز است و البته برخی‬ ‫خبرها حاکی از محکومیت و جریمه ایــران در این پرونده‬ ‫ اســت‪ .‬پرونده کرسنت در داخل هم از ســوی قوه قضا ئیه‬ ‫پیگیری می شــود‪ ،‬بحث صــادرات گاز به ترکیــه کامال با‬ ‫موضوع کرسنت متفاوت است‪ .‬نرخ کنونی گاز ما با کاهش‬ ‫ ‪13/5‬درصدی باز در مقایســه با قیمــت منطقه نرخ خوبی‬ ‫اســت‪ .‬ما باید بتوانیم از این پرونده درس گرفته و اصولی‬ ‫بازاریابی کنیم‪ ،‬خرید و فروش انحصاری از یک شــرکت‪،‬‬ ‫سازمان یا کشور می تواند ما را دچار مشکل کند‪.‬‬ ‫تابعی از قیمت نفت‬ ‫چرا کشور خریدار اعتراض کرده است؟‬ ‫اسداله قره خانی‬ ‫‪3‬‬ ‫سخنگوی کمیسیون انرژی‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۱۰‬کشــور ترکیه علیه ایران و نسبت به‬ ‫قرارداد گازی ‪ ۲۰۰۵‬از نظر کمیت و کیفیت گاز تحویلی و‬ ‫انالیز ان ادعایی را مطرح کرد و این مورد در حال مناقشــه‬ ‫بود‪ .‬در حکم علیه کشورمان قیمت گاز باید از سال ‪۲۰۰۵‬‬ ‫تا کنون محاسبه شود که رقمی بسیار باال بود و پس از ارائه‬ ‫بــه دادگاه داوری‪ ،‬ادعای ایران نیز شــنیده و دو پرونده در‬ ‫رابطه با کمیــت و کیفیت گاز صادراتی ایران باز شــد‪.‬باید‬ ‫از تالش ایران بــرای تبدیل این دو پرونــده به یک پرونده‬ ‫برای شما ســخن بگویم‪ .‬پس از مدت ها در نهایت به این‬ ‫نتیجه رســیدند که جرا ئم از ســال ‪ ۲۰۱۱‬محاســبه شود‪.‬‬ ‫ی چندیــن ده میلیارد دالر بــود و در نهایت رقم‬ ‫ارقام اعالم ‬ ‫ادعا به ‪ ۵/ ۵‬میلیــارد دالر کاهش پیدا کرد که باز از ســوی‬ ‫ایران پذیرفته نشد‪.‬طرفین اختیار دارند هر سه سال یکبار‬ ‫تجدید نظری در قیمت داشته باشــند؛ ترکیه ادعا کرد گاز‬ ‫تحویلی بسیار گران است و به ایران ابالغ شد که باید این‬ ‫مبلغ به صورت نقدی پرداخت شود ولی ایران زیر بار نرفت‪.‬‬ ‫مبلغ فعلی مجانی نیست و در ازای مبلغ محکومیت ایران‬ ‫در ســال های مذکور تعیین شده اســت‪ .‬تصور بر این بود‬ ‫که ایران گاز مجانی به ترکیه ارائه می کند و مبلغ تدریجا از‬ ‫گاز تحویلی کاسته می شــود‪ .‬تذکر مجلس به وزارت نفت‬ ‫مترتب نمی شود‪ .‬قیمت گاز در عرصه بین الملل با نوسان‬ ‫همراه اســت و گاز تابعی از قیمت های بین المللی نیست‪.‬‬ ‫قراداد نفتی و تعیین مبلغ گاز در راستای عقد قراردادهای‬ ‫دو یا چند جانبه بین کشورها تعیین می شــود‪ .‬نفت دارای‬ ‫قیمتی بین المللی است ولی گاز تابعی از قیمت منطقه ای و‬ ‫قرارداد میان کشور هاست‪.‬قیمت گاز تابعی از قیمت نفت و‬ ‫هم اینک کاهش یافته است؛ بنابراین کشور خریدار قادر به‬ ‫اعتراض نسبت به گرانی گاز دریافتی است‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫اما در اظهــاری دیگر ســید ناصر موســوی الرگانی‬ ‫نماینده فالورجــان نیز با اشــاره به محکومیــت ایران به‬ ‫فروش گاز مجانی به ترکیه‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬دولت یازدهم‬ ‫تنها افتخاری که دارد انعقاد قراردادهای ننگین ان هم به‬ ‫صورت محرمانه است‪ ».‬وی افزود‪« :‬ایران محکوم شده‬ ‫که دو میلیارد دالر گاز مجانی به ترکیه بفروشــد که این به‬ ‫علت قرارداد ننگین کرسنت است که در دوران وزارت زنگنه‬ ‫در دولت اصالحات منعقد شده بود‪ .‬دولت محرمانه ها باید‬ ‫برای مردم توضیح دهــد به کدام جرم بایــد گاز مجانی به‬ ‫ترکیه بفروشیم؟»‬ ‫در واکنــش دیگر بــه این ماجــرا سیدامیرحســین‬ ‫قاضی زاده هاشــمی نماینده مشــهد و عضو هیات رئیسه‬ ‫مجلس نیز با اشاره به محکومیت ایران به فروش گاز مجانی‬ ‫به ترکیه بــه مبلغ ‪ 2‬میلیــارد دال ر اظهار داشــت‪« :‬رویکرد‬ ‫این دولت همین است‪ ،‬چهار ســال قبل هم همین بوده و‬ ‫االن هم همین گونه است‪ ،‬ما انتظار دیگری از این دولت‬ ‫نمی توانیم داشته باشیم‪ ،‬این مسائل چیز جدیدی نیست‪،‬‬ ‫‪ 4‬سال اســت پرونده کرسنت باز اســت و همه می دانند اما‬ ‫قضیه را امنیتی می کنند و دستگاه قضایی رسیدگی نمی کند‬ ‫به همین دلیل نتیجه ان محکومیت ایــران به فروش گاز‬ ‫مجانی به ترکیه به مبلغ ‪ 2‬میلیارد دالر می شود‪ .‬تازه این اول‬ ‫داستان است‪ ،‬ما در پرونده کرسنت با مشکالت جدی تر و‬ ‫بیشتری روبه رو خواهیم شد‪ 14 ،‬میلیارد دالر که در دادگاه‬ ‫الهه جریمه شدیم و از طرفی مجبور خواهیم شد گاز مجانی‬ ‫به امارات هم بدهیم‪ 4 ،‬سال اســت این حرف ها به مردم‬ ‫گفته شده است‪ ».‬اکبر رنجبرزاده نماینده اسداباد و عضو‬ ‫هیات رئیســه مجلس نیز با اشــاره به محکومیت ایران به‬ ‫فروش گاز مجانی به ترکیه به مبلغ ‪ 2‬میلیــارد دالر‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪« :‬قرارداد کذایی کرســنت‪ ،‬قراردادی است که در‬ ‫ان فساد ایجاد شــده بود‪ ،‬به دلیل همین فساد و رشوه در‬ ‫قرارداد کرسنت‪ ،‬این قرارداد حدود یک دهه مسکوت ماند‬ ‫و همین طور به حاشیه رفت اما بعد از مدت ها متوجه شدیم‬ ‫کرسنت چیست و چه عواملی موجب شده این قرارداد بسته‬ ‫شود‪ .‬بعد از روی کار امدن دولت یازدهم و وزیر شدن اقای‬ ‫زنگنه‪ ،‬شکایت شــرکت اماراتی علیه ایران در دادگاه الهه‬ ‫انجام و ایران بــه پرداخت غرامت حــدود ‪ 14‬میلیارد دالر‬ ‫محکوم شد‪ .‬کرســنت قراردادی است که شــاید در زمان‬ ‫قرارداد ترکمنچای هم با این وضعیت روبه رو نبودیم و تا این‬ ‫حد ضرر و زیان جدی متوجه کشور نبود‪ ،‬این پول ها متعلق‬ ‫به فقرا‪ ،‬ضعفا و محرومان جامعه است‪ ،‬دولت نباید زیر بار‬ ‫این محکومیت می رفت‪ ،‬باید دید کوتاهی در این زمینه از‬ ‫کجا اغاز شده است‪ .‬یکی از نکات خیلی مبهم در کارنامه‬ ‫دولت یازدهم همین محکومیت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫به پرداخت غرامت ‪ 14‬میلیارد دالری در پی قرارداد کرسنت‬ ‫اســت‪ .‬محکومیت ایران به فروش گاز مجانی به ترکیه به‬ ‫مبلغ‪ 2‬میلیارد دالر جدای از محکومیت ایران به پرداخت‪14‬‬ ‫میلیارد دالر غرامت پیرو قرارداد کرسنت است‪ ،‬خوب است‬ ‫دولت محرمانه ها برای مردم توضیح دهد به کدام ُجرم باید‬ ‫گاز مجانی به ترکیه بفروشیم؟»‬ ‫‪69‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫قیمت گاز نباید حداکثری باشد‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با سیدمحمد حسینی‬ ‫مدتی اســت که بحث ماجرای فــروش مجانی‬ ‫گاز ایــران به ترکیه مطــرح اســت‪ .‬روایت های‬ ‫مختلفی هــم در این مــورد مطرح می شــود که‬ ‫طی ان موافقــان و مخالفانی درباره اش صحبت‬ ‫می کنند‪ .‬شما به عنوان کسی که بر قراردادهای‬ ‫حوزه نفتی و گازی اشــراف داریــد‪ ،‬بفرمایید که‬ ‫نظرتان چیســت؟ ایا واقعا ایران نفت مجانی به‬ ‫ترکیه صادر می کند؟‬ ‫قراردادهای گازی‪ ،‬یــک قراردادهای بلندمدت‬ ‫است و در همه قراردادها هم معموال پیش بینی می شود که‬ ‫ادعای بازنگری یا تجدیدنظر ســاالنه وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫همان طور که ترکمنستان سال ‪ 86‬ما را تحت فشار گذاشت‬ ‫و توانســت قیمت ها را افزایش دهد‪ ،‬چون که توانسته بود ‬ ‫گازش را با قیمت های باالتر به روسیه بفروشد بنابراین ما را‬ ‫مجبور کرد که همان قیمت های روسیه را بپذیریم‪ .‬االن هم‬ ‫ترکیه دو ادعا دارد؛ یکی اینکه ما طبق قرارداد ‪ 25‬میلیون‬ ‫مترمکعب و با ان کیفیتی که مورد ادعای قرارداد اســت‪،‬‬ ‫نتوانســته ایم گاز به انها تحویل دهیم‪ ،‬نکتــه دیگر انکه‬ ‫بعضی سال ها به خاطر کمبود گاز نتوانسته ایم گاز مورد نیاز‬ ‫ترکیه را تامین کنیم‪.‬‬ ‫ترکیه ادعای دیگری هم داشت مبنی بر اینکه قیمت‬ ‫گازی که از ایران می خرید‪ ،‬قیمت باالیی است و تقاضای‬ ‫‪4‬‬ ‫فروش گاز مجانی به ترکیــه موضوعی بود که در‬ ‫روزهای اخیر در محافل خبری و رسانه ای به ان پرداخته‬ ‫می شود‪ ،‬بر همین اساس با سیدمحمد حسینی عضو‬ ‫هیات مدیریــت اتحادیه صادرکننــدگان فراورده های‬ ‫نفت‪ ،‬گاز و پتروشیمی ایران به گفت وگو نشستیم‪ .‬او‬ ‫ضمن تشریح ابعاد مختلف ماجرا می گوید‪« :‬این اتفاق‬ ‫به نفع صنایع داخلی کشــور شــد‪ ،‬چرا که وقتی قیمت‬ ‫فروش هر مترمکعب گاز به ترکیه کاهش پیدا کند‪ ،‬رقم‬ ‫فروش گاز به صنایع پتروشیمی نیز کاهش پیدا خواهد‬ ‫کرد و این به نفع تولید و اشتغال داخل کشور می شود‪.‬‬ ‫تجدیدنظر دارد؛ حاال دادگاه هم ممکن است در مواردی‬ ‫به نفع ترکیه رای داده باشد و این در قراردادهای بلندمدت‬ ‫عادی است‪ .‬به نظرم بیشتر بحث سیاسی شده درحالی که‬ ‫یک بحث کارشناسی است و دلیلی ندارد که وزارت نفت یا‬ ‫دولت ما بخواهد گاز مجانی به ترکیه صادر کند‪ .‬طبق شرایط‬ ‫قرارداد یک حکمیتی را پذیرفته ایم و ان حکمیت با دالیل و‬ ‫مستنداتی که ترکیه ارائه داده‪ ،‬بخشی از ادعاهای ترکیه را‬ ‫پذیرفته است بنابراین ما مجبوریم جبران کنیم‪.‬‬ ‫این موضوع را هم یاداور شــوم که قرارداد ما با ترکیه‬ ‫یکی از بهترین قراردادهایی بود که در حوزه گاز امض ا شد‪.‬‬ ‫یعنی وقتی که مرحوم اقای هاشــمی رفسنجانی با اربکان‬ ‫ان قرارداد را امض ا کــرد‪ ،‬در نوع خودش بهترین قراردادها‬ ‫بود و البته در داخل ما را با مشــکالتی مواجه می کرد چون‬ ‫گاز را به هر قیمتی می خواستند به صنایع پتروشیمی بدهند‬ ‫همه به فروش هر مترمکعب گاز ‪ 30‬تا ‪ 40‬ســنت به ترکیه‬ ‫استناد می کردند‪ .‬گاز قیمت منطقه ای دارد‪ .‬وقتی به بازار‬ ‫اروپا وصل می شــویم‪ ،‬یــک قیمت و وقتی به بــازار خلیج‬ ‫فارس وصل می شــود‪ ،‬یک قیمــت دارد و وقتی به امریکا‬ ‫وصل می شــود هم قیمت دیگری دارد‪ .‬مثال امریکا االن‬ ‫هر متر مکعب گاز را چیزی حدود ‪ 3/5‬تا ‪ 4‬سنت می فروشد‬ ‫درصورتی کــه در خلیــج فارس ما حــدود ‪ 8‬تا ‪ 8/5‬ســنت‬ ‫می دهیم‪.‬‬ ‫بنابراین به نظر می رسد که وصل کردن قرارداد ترکیه‬ ‫به کرسنت بیشــتر در زمره بداخالقی های انتخاباتی است‬ ‫و ادامه دارد‪ .‬ترکیه قطعــا می تواند روی قیمت گازی که از‬ ‫اذربایجان و روســیه می خرد‪ ،‬ادعا کند اما نه روی قرارداد‬ ‫کرسنتی که اصال اجرایی و عملیاتی نشده‪ ،‬ادعا کند و بگوید‬ ‫چون ایران قرارداد کرسنت بسته باید تجدیدنظر کند چراکه‬ ‫این قرارداد اصال عملیاتی نشده که ترکیه بتواند در موردش‬ ‫ادعایی داشته باشــد‪ .‬وزارت نفت و گاز توضیحات کافی‬ ‫در این زمینه را داده اند اما ظاهرا قرار نیست برخی بشنوند!‬ ‫یعنی هرچه می گویند انها هم حرفی را به عنوان سوال مطرح‬ ‫قتصاد‬ ‫ااقتصاد‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫طرفیــن می تواننــد روی هــر‬ ‫دادگاهــی توافق کنند ولــی ظاهرا این‬ ‫دادگاه را پذیرفته اند‪ .‬بســتگی دارد که‬ ‫چه کســی را به عنوان حکمیــت قبول‬ ‫کنند مثال می توانند ســوئیس یا لندن‬ ‫را بپذیرند‬ ‫اقتصاد‬ ‫می کنند و بعد هم ان را به عنوان یک گزاره قطعی می گیرند‬ ‫و تکرار می کنند‪.‬‬ ‫االن بین گازی که ترکیه از روسیه می خرد با گازی‬ ‫که از ما می خرد‪ ،‬چقدر تفاوت وجود دارد؟ ایا این‬ ‫تفاوت خیلی معنادار است؟‬ ‫حتما معنی دارد‪ .‬ببینید! قــرارداد گازی بر مبنای‬ ‫یک قیمتی از نفت خام است‪ .‬ان موقع که مرحوم هاشمی‬ ‫قرارداد را امضا کرد‪ ،‬نفت ‪ 18‬دالر بــود و بر مبنای نفت ‪18‬‬ ‫دالر یک قیمت هم برای گاز تعیین شد‪ .‬هر مقدار که قیمت‬ ‫نفت باال و پایین شود این قیمت هم باال و پایین شد‪ .‬به یاد‬ ‫دارم روزی قیمت هــر مترمکعب گاز ما ‪ 27‬ســنت بود ولی‬ ‫قیمتی که ترک هــا از روس ها می خریدند بــه این صورت‬ ‫انقدر وابسته به قیمت نفت نبود و قیمتش تقریبا ثابت تر بود‪.‬‬ ‫ایا امــکان اینکــه ایران یــک مقــدار قیمت هر‬ ‫مترمکعــب فروش گاز خــود را پایین تــر بیاورد‪،‬‬ ‫وجود نداشــت تا در طول زمان این مابه التفاوت‬ ‫خسارت را براســاس رای دادگاه به ترکیه مسترد‬ ‫کند؟ ایا حتمــا بایــد گاز مجانی می دادیــم تا ان‬ ‫خسارت جبران شود؟‬ ‫قبال ما برای فروش هر متر مکعب گاز قیمتی بیشتر‬ ‫از ترکیه گرفتیــم و دادگاه از ان تاریخ مــا را محکوم کرد‪،‬‬ ‫بنابراین ما باید ان را برگردانیم و بهتر این است که گاز بدهیم‬ ‫چون پولی نداریم که بخواهیم بدهیم‪.‬‬ ‫ایا بیشتر مشکل بر سر بحث دالر است؟‬ ‫نه‪ ،‬چرا باید از حساب هایمان به ترکیه پول بدهیم؟‬ ‫در حالی کــه می توانیم توافق کنیــم از راه فروش گاز این‬ ‫مساله را جبران کنیم‪ .‬فکر نمی کنم که جبران ‪ 13‬درصد در‬ ‫قیمت هر مترمکعب گاز فروخته شده به ترکیه رقمی با شد‬ ‫که بگوییم داریم گاز را مجانی می دهیم‪ .‬حتی اگر بخواهیم‬ ‫از ان سال محاسبه کنیم‪ ،‬خیلی رقم باالیی نمی شود‪ .‬حاال‬ ‫برای مدتی مجبوریم هم قیمت فعلی را کاهش دهیم و هم‬ ‫بابت ان مابه التفاوتی که دادگاه رای داده گاز بدهیم‪ .‬این‬ ‫رقم نسبت به بقیه قراردادها چندان بزرگ نیست‪.‬‬ ‫همان طور که اشــاره کردید قیمت گاز منطقه ای‬ ‫محاسبه می شود‪ .‬ایا ممکن است ترکیه کرسنت‬ ‫را مبنا بگیرند و فردا دوباره ادعایی دیگر کنند؟‬ ‫اصال کرســنت کــه اجرایی نشــده و قــراردادی‬ ‫عملیاتی نشــده‪ .‬مثــا قیمت خلیــج فارس یــک قیمت‬ ‫اســت و ما چقدر می توانیم با پاکســتان به توافق برسیم؟‬ ‫نهایتا ‪ 7‬سنت‪ .‬یا به عراق ‪ 25‬ســنت چون ان را می توانیم‬ ‫به بــازار مدیترانــه و اروپا وصــل کنیم‪ .‬ولــی ان منطقه را‬ ‫نمی توانیم‪ .‬امارات گاز د لفین را که از قطر می خرد چیزی‬ ‫حدود ‪ 5/5‬سنت اســت‪ .‬در همان منطقه با عمان و کویت‬ ‫مذاکره کردیم‪ ،‬اما نتوانســتیم به توافق برسیم چون نگاه‬ ‫ما به بازارهای اروپا بود و قیمت هــای این طرف‪ .‬بنابراین‬ ‫فکر نمی کنم اصال اینجا چیزی مطرح باشــد‪ .‬قرارداد اگر‬ ‫در همان منطقه مورد نظر بســته شــود که االن متاسفانه‬ ‫هم کردســتان عراق و هــم اذربایجان و روســیه وارد بازار‬ ‫گاز شــده اند‪ .‬اینها خودش باعث می شود که شاید نتوانیم‬ ‫گازمــان را بــه قیمت های خوبــی که قبــا می فروختیم‪،‬‬ ‫بفروشیم‪ .‬ولی ترکیه حاض ر است که در مذاکره‪ ،‬خریدشان‬ ‫را از ما دو برابر بکند به شرطی که ما در قرارداد کمی انعطاف‬ ‫نشــان دهیم‪ .‬ممکن اســت این تغییر قیمت باعث شــود‬ ‫ن منجر‬ ‫ به عالقمنــدی ترکی ه و افزایــش خریــد گاز از ایرا ‬ ‫شــود‪ .‬یعنی این حســن را داشــته باشــد‪ .‬هرچند باالخره‬ ‫ خوبی هایی هم دارد چون به صنایع داخلی به هر قیمتی که‬ ‫می خواســتیم بدهیم‪ ،‬عده ای مطرح می کردند که دارید‬ ‫رانت و مجانــی می دهید درحالی که می توانیــد این گاز را‬ ‫به قیمت ‪ 30‬تا ‪ 40‬ســنت بفروشید اما چرا به صنایع ‪ 8‬سنت‬ ‫می دهید؟ یک مقدار این تغییر قیمت از این ســمت برای‬ ‫صنایع داخلی هم بد نیست که مورد اتهام رانت قرار نگیریم‪.‬‬ ‫قیمتی که نهایتا بــه ترکیــه می خواهیم بدهیم‬ ‫چقدر است؟‬ ‫مجبوریــم ‪ 13‬درصــد از ِ‬ ‫بیس قیمتــی که توافق‬ ‫کردیم‪ ،‬کاهش دهیم‪ .‬فکر می کنم قیمت قبلی ‪ 3‬برابر بوده‬ ‫است اما مجبوریم که تخفیف بدهیم‪.‬‬ ‫االن به صنایع داخلی و پتروشــیمی ها ‪ 8‬ســنت‬ ‫می دهیم؟‬ ‫به خوراک پتروشــیمی ها ‪ 8/5‬ســنت و به صنایع‬ ‫حدود ‪ 4‬ســنت به عنــوان ســوخت می دهیــم‪ .‬یک وقت‬ ‫گازی به عنــوان ســوخت می دهیــم که صنایــع به عنوان‬ ‫سوخت اســتفاده کنند و یک وقت هم به عنوان خوراک به‬ ‫شرکت های پتروشیمی می دهیم که حدود ‪ 8/5‬سنت است‪.‬‬ ‫چارت انرژی دنیا را محاسبه کرده ایم و قیمت گاز وارداتی‬ ‫مان از ترکمنستان و قیمت گاز صادراتی مان به ترکیه را هم‬ ‫محاسبه کرده ایم و فرمولی به دست امد که ‪ 50‬درصد از ان‬ ‫چارت معروف دنیا که امریکا و اروپا هستند‪ ،‬قیمت وارداتی‬ ‫گاز ترکمنستان و قیمت گاز صادراتی به ترکیه و قیمت گازی‬ ‫که به صنایع داخلی می شویم حدود‪ 50‬درصد وزن بقیه شده‬ ‫و روی هم قیمتی درامده که محاســبات قبل از عید نشان‬ ‫می داد حدود ‪ 8/5‬سنت باشد‪.‬‬ ‫ایا احتمال دارد با تغییر قیمتی که در فروش گاز‬ ‫به ترکیه اتفاق می افتد‪ ،‬روی فروش گاز به صنایع‬ ‫داخلی هم تجدیدنظر شود؟‬ ‫قاعدتا اگر ان قیمت پایین بیاید‪ ،‬روی این قیمت‬ ‫هم اثرگذار خواهد بود‪.‬‬ ‫یعنی به نفع صنایع پتروشیمی می شود؟‬ ‫این نباید نگاه ما باشــد‪ .‬قیمت گاز که نباید قیمت‬ ‫حداکثری باشــد‪ .‬بایــد بتواند در کشــور اشــتغال و تولید‬ ‫ایجاد کند و به عنوان یــک اهرم برای توســعه اقتصادی‬ ‫کشور باشد‪ .‬کسی که تولید ایجاد می کند‪ ،‬اشتغال ایجاد‬ ‫می کند‪ ،‬مالیات می دهد و نشاط اجتماعی ایجاد می شود ‪،‬‬ ‫صدها منافع برای کشور دارد‪ .‬اینکه دلخوش باشیم که ‪2‬‬ ‫تا ‪ 4‬ســنت گرانتر هر مترمکعب گاز را می فروشیم‪ ،‬به نظر‬ ‫می رسد اشتباه محاسباتی است که وزارت نفت طی فشارها‬ ‫و کارهای غیرکارشناسی گرفتار ان می شود و صنایع داخلی‬ ‫به ویژه پتروشــیمی درگیر این بحث خوراک گاز می شوند‪.‬‬ ‫گاز باید انرژی استراتژیک برای توسعه کشور باشد‪ .‬ما باید‬ ‫گاز را در صنایع سیمان استفاده کنیم تا سیمان تولید شود‪،‬‬ ‫به سمت صنایع پتروشیمی هدایت شود فراورده تولید کنیم‪،‬‬ ‫به ســیلیس بزنیم تا شیشه بشــود‪ ،‬در فراوری سنگ اهن‬ ‫اســتفاده کنیم تا فوالد بشــود یا در تولید برق به کار گرفته‬ ‫شــود برای انکه برق تولیــدی را صادر کنیــم‪ .‬بزرگترین‪،‬‬ ‫مهمترین و بهترین راه استراتژیکی که کشور بتواند اتخاذ‬ ‫کند‪ ،‬این است‪ .‬ما می توانیم صدها میلیون تن محصوالت‬ ‫پتروشــیمی‪ ،‬صدها میلیون تن فوالد و صدها میلیون تن‬ ‫سیمان و میلیون ها تن شیشــه و اهک تولید کنیم و تبدیل‬ ‫به کارخانــه تولید این محصــوالت در خاورمیانه شــویم‪.‬‬ ‫راهش این است که یک مقدار در بحث خوراک واحدهای‬ ‫پتروشــیمی منافع کلی را ببینیــم و فقط منافع ســازمان و‬ ‫وزارتخانه خودمان را نبینیم‪ .‬خیلی هــم دل نگرانی اینکه‬ ‫برخی برچسب رانت در اقتصاد کشور بزنند را نداشته باشیم‪.‬‬ ‫قاعدتا وقتی کشوری همه شــاخص های محیط کسب و‬ ‫کارش از دیگران بدتر است‪ ،‬باید یک عامل مشوق داشته‬ ‫باشد که دیگران را تشویق به سرمایه گذاری کند‪ .‬این عامل‬ ‫مشوق می تواند گاز باشد‪ .‬باالخره ما در ایران گاز زیاد داریم‬ ‫و ارزش ذاتی ان در ایران پایین است‪ .‬اما اگر بخواهیم ان‬ ‫را به ترکیه منتقل کنیم هر هزار کیلومتر ان ‪ 5 ،4‬سنت هزینه‬ ‫دارد‪ .‬هر جای دنیا هم بخواهد به ‪NG‬تبدیل شــود و برود‪،‬‬ ‫کلی هزینه دارد ولی در نقطه تولیدش گاز ذاتا ارزان است‬ ‫و مثل نفت نیست که بتوانید با ‪ 2‬دالر ان را حمل کرده و به‬ ‫ژاپن ببرید‪ .‬این گاز اگر بخواهد به ‪NG‬تبدیل شود و به ژاپن‬ ‫برود‪ 50 ،‬درصد قیمتش را هزینه هایش تشکیل می دهد‪.‬‬ ‫بنابراین باید این درایت و نگاه ملی در کشور باشد که از گاز‬ ‫به عنوان اهرم توسعه در اقتصاد کشور استفاده کند‪ .‬خیلی‬ ‫هم دنبال صادراتش نباشــیم‪ .‬گاز اول باید برای گرمایش‬ ‫اســتفاده شــود و دوم به چاه های نفت تزریق شود و سوم‬ ‫به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی و صنعتی استفاده‬ ‫شود و چهارم در صورت مازاد بودن دنبال صادراتش برویم‪.‬‬ ‫در مورد بحث مقصران هم عده ای از نمایندگان‬ ‫مجلس تذکر داده اند که باید مشــخص شــوند‪.‬‬ ‫ایا واقعا باید دنبال مقصــری بود یا اصال مقصری‬ ‫وجود ندارد؟‬ ‫اگر دفاع خوبی نکرده باشند و وکالی خوبی نگرفته‬ ‫باشند‪ ،‬می توان روی ان بحث کرد‪ .‬اینکه ترکیه ‪ 60‬درصد‬ ‫ادعای دریافت خسارت روی هر مترمکعب گاز فروخته شده‬ ‫داشته و این رقم به ‪ 13-12‬درصد ختم شده‪ ،‬فکر نمی کنم‬ ‫به لحاظ حقوقی هم کار ضعیفی انجام شده باشد‪.‬‬ ‫ایا ایران می توانست دادگاه را نپذیرد؟‬ ‫نه چــون در قراردادهــای بین المللــی حتما یک‬ ‫داوری بین المللی و حکمیــت بین المللی وجود دارد‪ .‬هیچ‬ ‫قراردادی بین دولت ها بسته نمی شود که دادگاه داخلی را‬ ‫مالک قرار دهند‪.‬‬ ‫منظــور دادگاه داخلــی نبــود‪ ،‬بلکــه دادگاه های‬ ‫دیگری در عرصه بین المللی هستند‪ .‬ایا نمی شد‬ ‫به دادگاه های دیگری رجوع می شد؟‬ ‫طرفین می توانند روی هــر دادگاهی توافق کنند‬ ‫ولی ظاهــرا ایــن دادگاه را پذیرفته اند‪ .‬بســتگی دارد که‬ ‫چه کســی را به عنوان حکمیت قبول کننــد مثال می توانند‬ ‫سوئیس یا لندن را بپذیرند‪ .‬باالخره باید دادگاهی را بپذیرند‬ ‫که در قرارداد بین المللی مورد توافق طرفین باشد‪ .‬ظاهرا ما‬ ‫الهه را پذیرفتیم و از سال ‪ 80‬تا االن بر مبنای همین قرارداد‬ ‫و حکمیت کارمان با ترک ها پیش رفته است‪ .‬فکر نمی کنم‬ ‫ خیلی ضروری باشد که ما دنبال تغییر شرایط قرارداد باشیم‪.‬‬ ‫االن وضعیت گاز دنیــا‪ ،‬وضعیت خیلی جالبی نیســت‪ .‬با‬ ‫تولید گاز شل امریکا و حضور امریکایی ها در بازار گاز دنیا‪،‬‬ ‫خیلی روی شــرایط قرارداد بحث کردن به نفعمان نیست‪.‬‬ ‫ما خودمــان باالخره با ترکمن ها قرارداد داشــتیم و درحال‬ ‫م زیر قراردادمان می زنیم و دیگر حاضر نیستیم‬ ‫حاضر داری ‬ ‫به بهانه ای که انها گاز را قطع کردند‪ ،‬ارتباط داشته باشیم‪.‬‬ ‫هرچه انها مذاکــره می کنند اما ما حاضر نیســتیم و دنبال‬ ‫این هســتیم که قیمت ها را دوباره به قیمت های سال ‪86‬‬ ‫برگردانیم‪ ،‬چون احساس می کنیم نیاز نداریم‪.‬‬ ‫البته موضوع قرارداد گازی ایران و ترکیه به اوایل‬ ‫دولت اصالحات در سال ‪ 96‬میالدی برمی گشت‪.‬‬ ‫شما گفتید اقای هاشــمی با اقای اربکان قرارداد‬ ‫بستند‪.‬‬ ‫بلــه‪ ،‬قــرارداد در زمــان ریاســت جمهوری اقای‬ ‫هاشمی بسته شــده ولی تا کارهای قرارداد اجرا‪ ،‬خط لوله‬ ‫کشیده و عملیاتی شد به سال ‪ 80‬رسید که توانستیم گاز را‬ ‫به ترکیه صادر کنیم‪ .‬اواخر دوره اقای هاشمی این قرارداد‬ ‫با اقای اربکان بسته شد ولی فکر می کنم سال ‪ 80‬بود که‬ ‫قرارداد به اجرا درامد‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫شگفتی زیدان‬ ‫شاید اگر هر مربی دیگری به جای زیدان بود سعی می کرد در فضایی‬ ‫توام با احساسات و برانگیختن هیجانات درونی بازیکنان انها را برای فینال‬ ‫اروپا مهیا کند اما چه کسی اســت که نداند زیدان مربی نسخه ای است از‬ ‫زیدان در زمان بازیگری اش ؛ باهوش و خونسرد و زهردار‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫بله!زیزو‬ ‫زیدانبرترینمربیجهانمی شود؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫‪1‬‬ ‫وقتی زیــدان به عنــوان ســرمربی رئال معرفی شــد‬ ‫طرفــداران رئال او را مربــی دوره انتقالی پــس از انچلوتی‬ ‫‪ /‬بنیتس قلمداد کردنــد‪ .‬زیزو همان مربــی ناموفق تیم ب‬ ‫رئال مادرید بــود که کارنامــه اش با کارنامه درخشــان پپ‬ ‫گواردیوال در تیم ب بارسلونا مقایسه می شد‪ .‬غیر رئالی ها به‬ ‫مصاحبه هایمعموال بی سروتهزیدانپوزخندمی زدند‪.‬حتی‬ ‫توفیق فصل پیش زیدان هم زبــان منتقدانش را نرم نکرد‪.‬‬ ‫گفتند پیروزی زیدان در اولین ال کالسیکویش برگرفته از‬ ‫درخششرونالدوبودهوزمزمهکردندقهرمانیاروپاسالپیش‬ ‫هم برتافته از هنر بازیکنان بوده اســت‪ .‬ولی توازن و تداوم‬ ‫رئال در این فصل نمایشگر زاویه پنهان زیدان شد‪ .‬اما این‬ ‫زیزو بود که با ارامش پاسخ منتقدانش را داد‪.‬‬ ‫او تابستان را برخالف سنت مادریدی بدون ریخت و‬ ‫پاش سپری کرد و وقتی ژانویه رسید رکورد چهل بازی متوالی‬ ‫ بی شکســت رئال را ثبت کرده بود ؛ او که اجازه نداد بارســا‬ ‫تقویم فشــرده صدرنشــینی را از تیمش بگیرد‪ .‬او که دیوید‬ ‫بتونی ‪ -‬مدافعی که ‪ 2004‬کفش ها را اویخت و مدارک فیفا را‬ ‫هم نداشت ‪ -‬را کنارش حفظ کرد‪ .‬او که انتونیو پینتاس مربی‬ ‫بدنسازی ایتالیایی که در لیون بود و با موناکو به فینال ‪2003‬‬ ‫لیگ قهرمانان رســیده بود را کنارش قرار داد تا بازیکنانش‬ ‫هر چه فصل جلوتر رفت شاداب تر شدند و زهردارتر‪ .‬همان‬ ‫بازیکنانی که در دیدارهای مقدماتی لیگ قهرمانان پشت‬ ‫ســر دورتموند قرار گرفته بودند از فوریه به بعد جان دیگری‬ ‫گرفتند‪ .‬سرجیو راموس در قلب دفاع گل های کلیدی اش را‬ ‫دنبال کرد و رافائل واران توانایی جسمی اش را به رخ کشید‪.‬‬ ‫دنی کارواخال در دفاع راست بی اشتباه شد و مارسلو در دفاع‬ ‫چپ را بهترین بازیکن رئال خواندند‪ .‬کاســمیرو و ایسکو و‬ ‫مادریچ در میانه میدان درخشیدند و رونالدو دو هت تریک در‬ ‫لیگ قهرمانان برابر اتلتیکو مادرید و بایرن مونیخ ثبت کرد‪.‬‬ ‫اما وقتــی همــه اینهــا را مــرور می کنیم بــاز هم به‬ ‫توانمندی های زیــدان می رســیم‪ .‬اخرین بــاری که یک‬ ‫بازیکن سوپراستار روی نیمکت مربیگری درخشید یوهان‬ ‫کرایف بود و حاال زیدان شانه به شانه کرایف شده‪ .‬زیدان که‬ ‫برای شکست یوونتوس دورخیز کرده بود تا رکوردی تاریخی‬ ‫به ثبت برساند‪ .‬او در فینال اروپا یووه را شکست داد‪ .‬همان‬ ‫تیمی که روزگاری ستاره بی بدیلش بود‪.‬‬ ‫سرمربی فرانسوی که هم به عنوان مربی و هم بازیکن‬ ‫با رئال قهرمان چمپیونزلیگ شــده‪ ،‬تجربه بسیار باالیی در‬ ‫این رقابت ها دارد‪ .‬او حتی در زمان حضورش روی نیمکت‬ ‫رئال به عنوان دستیار انچلوتی نیز موفق به کسب قهرمانی‬ ‫اروپا شده است‪.‬‬ ‫شــاید اگر هر مربی دیگری به جای زیدان بود سعی‬ ‫می کرد در فضایی توام با احساسان و برانگیختن هیجانات‬ ‫درونی بازیکنان انها را برای فینال اروپا مهیا کند اما چه کسی‬ ‫است که نداند زیدان مربی نسخه ای است از زیدان در زمان‬ ‫بازیگری اش؛ باهوش و خونســرد و زهردار‪ .‬بنابراین او در‬ ‫استانه فینالی که یووه را با اقتدار شکست داد و قهرمان شد‬ ‫در جمع شــاگردانش گفت‪« :‬کاری که شما انجام داده اید‬ ‫تا به اینجا برســید خیلی مهم اســت‪ ،‬فینال مهم ترین چیز‬ ‫نیست‪ .‬ما می دانیم که به عنوان یک باشگاه‪ ،‬انگیزه بسیار‬ ‫باالیی برای بازی فردا داریم‪ .‬ولی مهم ترین چیز این است‬ ‫که ما اینجا هستیم و حاال باید به این فکر کنید که چطور به‬ ‫اینجا رسیده اید‪.‬‬ ‫از تجربه ای که دارید می دانید چطور اینگونه بازی ها‬ ‫پیش می رود‪ .‬شــما دو بار قهرمان چمپیونزلیگ شده اید و‬ ‫به نظر من این کلیــد موفقیتتان خواهد بــود‪ .‬پس از تمام‬ ‫دستاوردهایی که داشته اید‪ ،‬به خاطر داشته باشید که تنها‬ ‫دو تیم در فینال هستند‪».‬‬ ‫بهار ‪ 2003‬بود که خوزه فلیکس دیاز‪ ،‬خبرنگار مشهور‬ ‫مارکا پیش از بازی نیمه نهایی لیــگ قهرمانان بین رئال و‬ ‫یوونتوس با زیدان مصاحبــه ای ترتیب داد و فوق ســتاره‬ ‫فرانسوی در ‪ 15‬دقیقه پاسخگوی سواالت وی شد‪.‬‬ ‫زیزو زمان فوتبالش از رسانه ها گریزان بود و شاید هر‬ ‫دو ماه یک بار تن به مصاحبه می داد؛ درست بر خالف حاال‬ ‫که در قامت مربی رئال‪ ،‬به طور معمول هفته ای ‪ 4‬مصاحبه‬ ‫با رسانه ها انجام می دهد‪ .‬زیزوی فراری از رسانه ها‪ ،‬حاال به‬ ‫خوبی خود را با شرایط مربیگری وفق داده و به شکلی کامال‬ ‫حرفه ای و با لبخندهای معروفش‪ ،‬نشســت های خبری را‬ ‫مدیریت می کند‪.‬‬ ‫‪14‬سال پیش رئال مادرید‪ 9‬قهرمانی اروپا را در ویترین‬ ‫افتخاراتش داشــت و برای رسیدن به الدســیما باید از سد‬ ‫یوونتوس می گذشت تا به فینال برسد‪ .‬زیدان در مصاحبه‬ ‫ماجراجویی در فوتبال‬ ‫تنش سیاسی قطر و عربستان‬ ‫به ورزش هم رسید‬ ‫انتقادات از پرز بسیار باال گرفت و کمتر کسی انتظار داشت‬ ‫زیدان در شروع فصل اینده همچنان مربی رئال باشد‪.‬‬ ‫با این حال نتایج استثنایی سرمربی فرانسوی و کسب‬ ‫قهرمانی در چمپیونزلیگ باعث شد تا او در رئال ماندگار شود‬ ‫و فصل دوم را حتی بهتر از فصل اول و با کســب دوگانه به‬ ‫پایان رساند ؛ افتخاری که رئال ‪ 59‬سال نتوانسته بود به ان‬ ‫برسد‪.‬حاال که رئال توانسته جام دوازدهم را نیز کسب کند‪،‬‬ ‫محصول اعتماد پرز به زیــدان را خواهد دید‪ .‬محصولی با‬ ‫ارزش قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا‪.‬‬ ‫زیدان کیست؟‬ ‫خیز زیدان به سمت جایزه مربی سال جهان‬ ‫رئال برای اولین بار در ‪ 59‬سال اخیر قهرمانی همزمان‬ ‫اللیــگا و چمپیونزلیــگ را تجربه کــرد تا زیــدان دکترای‬ ‫مربیگری خــود را بگیرد‪ .‬او ســوپرجام اروپــا و جام جهانی‬ ‫باشگاه ها را هم کسب کرد تا سال را با چهار جام تمام کند‪.‬‬ ‫رئال هرگز در تاریخش در یک فصل این قدر جام نبرده بود‪.‬‬ ‫رئال در فصل اینده می تواند شش جام ببرد‪.‬‬ ‫زیدان از ‪ 87‬بازی در رئال ‪ 65‬تــا یعنی ‪ 74.7‬درصد را‬ ‫با پیروزی به اتمام رســاند و فقط هفت تا را باخت‪ .‬او تبدیل‬ ‫به اولین مربی تاریخ شــد که در دو فصل اولش در ســطح‬ ‫حرفه ای دو چمپیونزلیگ می برد‪ .‬قرارداد او تا ‪ 2018‬اعتبار‬ ‫دارد و باشــگاه می خواهد با او تمدید کند‪ .‬زیــزو در ‪ 17‬ماه‬ ‫مربیگری با دو چمپیونزلیگ مربی یونایتد در‪ 15‬سالفعالیت‬ ‫و دو چمپیونزلیــگ گواردیوال در ‪ 9‬ســال فعالیتش برابری‬ ‫کرده است‪ .‬سرمربی رئال مادرید خیز بلندی به سمت جایزه‬ ‫بهترین مربی ســال جهان که در ابان ماه توسط فیفا اهدا‬ ‫خواهد شد برداشته است‪ .‬او سال گذشته هم جز و سه نامزد‬ ‫بود و امسال قطعا این جایزه را خواهد برد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫زین الدین زیــدان زاده ‪ 23‬ژوئن ‪ 1972‬در مارســی‪،‬‬ ‫فرانســه‪ ،‬ملقــب بــه زیزو فوتبالیســت ســابق فرانســوی‬ ‫الجزایری االصل است که در پست هافبک بازی می کرد‪.‬‬ ‫کارشناســان بر این باورند که زیدان بهترین بازیکن‬ ‫تاریخ فوتبال اســت‪ .‬او برای تیم های باشگاهی همچون‬ ‫یوونتوس و رئال مادرید و تیم ملی فرانسه توپ می زد‪.‬‬ ‫زیدان در طول عمر حرفه ای خود ســه بــار به عنوان‬ ‫بهترین بازیکن سال جهان از سوی فیفا در (‪،2000 ،1998‬‬ ‫‪ )2003‬انتخاب شد‪ .‬او یک بار جایزه بهترین بازیکن سال‬ ‫اروپا‪ ،‬یک بار جایزه پر ارزشــترین بازیکن جام باشگاه های‬ ‫اروپا و یک بار جایزه بهترین بازیکن جام جهانی را دریافت‬ ‫کرد ه و به قهرمانی جام جهانی‪ ،‬جــام ملت های اروپا‪ ،‬جام‬ ‫باشگاه های اروپا‪ ،‬لیگ اسپانیا و لیگ ایتالیا نائل امده است‬ ‫و از ایــن رو او را می توان از پرافتخارتریــن بازیکنان تاریخ‬ ‫فوتبال جهان دانست‪.‬‬ ‫او در ضمن در فینال جام جهانی سه بار و در فینال جام‬ ‫باشــگاه های اروپا گل زده اســت‪ .‬او در فرانسه رده دومین‬ ‫فوتبالیست تاریخ فرانسه را به خود اختصاص داده است‪.‬‬ ‫زیدان پس از مســابقات جام جهانی ‪ 2006‬از فوتبال‬ ‫خداحافظی کرد و به ایــن ترتیب رئال مادریــد اخرین تیم‬ ‫باشگاهی و فینال جام جهانی ‪ 2006‬اخرین بازی حرفه ای‬ ‫او بود‪.‬‬ ‫در همین فینال ضربه سر او به شکم ماتراتزی و کارت‬ ‫قرمزی که دریافت کرد یکی از جنجالی ترین لحظات تاریخ‬ ‫زندگی اش را در اخرین لحظات عمر حرفه ای خود رقم زد‪.‬‬ ‫تیم زیدان هر سال با تیم دوستان رونالدو بازی می کند‪ ،‬در‬ ‫تیم دوستان زیدان دسایی نیز حضور دارد‪.‬‬ ‫زیدان برای اقامت شــش هفته ای به کــن رفت‪ ،‬اما‬ ‫سرانجام به مدت چهار سال برای بازی در سطح حرفه ای در‬ ‫این باشگاه در انجا ماند‪ .‬او که در سن چهارده سالگی برای‬ ‫پیوســتن به کن خانواده اش را ترک کرده بود‪ ،‬توسط مدیر‬ ‫باشگاه کن ‪ Jean-Claude Elineau‬دعوت شد‪.‬‬ ‫زیدان بعدها گفت کــه در زندگی بــا ‪ Elineau‬بود که‬ ‫تعادل را پیدا کرد‪ .‬زیدان اولین بازی حرفه ای خود را با کن‬ ‫در ‪ 18‬مه ‪ 1989‬در سن شانزده ســالگی در بازی لیگ برابر‬ ‫نانت انجام داد‪ .‬او اولین گل خود را برای باشــگاه در تاریخ‬ ‫‪ 8‬فوریه ‪ 1991‬نیز در برابر نانت در پیروزی دو بر یک به ثمر‬ ‫رساند‪ .‬پس از بازی در یک جشــن با حضور همه بازیکنان‬ ‫کن‪ ،‬رئیس باشــگاه کــن ‪ ،Alen Pedretti‬ماشــینی را که‬ ‫باشــگاه برای اولین گلش وعده داده بود بــه او هدیه کرد‪.‬‬ ‫او تا سال ‪ 1992‬در این باشــگاه بازی می کرد و جمعا در ‪65‬‬ ‫بازی لیگ فرانسه به میدان امد و ‪ 6‬گل به ثمر رساند‪ .‬او در‬ ‫‪ 1992‬در سن بیست سالگی به بوردو‪ ،‬یکی از مطرح ترین‬ ‫باشگاه های فرانسه پیوست‪.‬‬ ‫پس از چهار ســال بازی در بوردو‪ ،‬زیــدان در ‪1996‬‬ ‫با مبلغ ســه میلیون دالر بــه یوونتوس ایتالیا پیوســت‪ .‬در‬ ‫یوونتــوس او تحت مربیگــری مارچلو لیپــی در کنار دیدیه‬ ‫ِدشان‪ ،‬الساندرو دل پیرو و ادگار داویدز به یکی از اصلی ترین‬ ‫ستاره های تیم بدل شد‪.‬‬ ‫او در پنج ســال بازی با یوونتوس به دو بــار قهرمانی‬ ‫لیگ ایتالیا دست یافت و دو بار پیاپی‪ ،‬در سال های ‪ 1997‬و‬ ‫‪ ،1998‬در فینال جام باشگاه های اروپا به میدان امد (که به‬ ‫همراه یوونتوس هر دو را شکست خوردند) ‪.‬‬ ‫زیدان جمعــا پنج ســال‪ ،‬یعنی تــا ســال ‪ ،2001‬در‬ ‫یوونتوس بازی کرد‪ .‬در این پنج سال ‪ 151‬بار در لیگ ایتالیا‬ ‫به میدان امد و ‪ 24‬گل نیز به ثمر رساند‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2001‬زیــدان در یکــی از مشــهورترین‬ ‫انتقال های تاریخ فوتبال به رئال مادرید پیوست که این تیم‬ ‫با جذب بزرگترین ستارگان جهان به داشتن «کهکشانی » از‬ ‫بازیکنان فوتبال مشهور بود‪.‬‬ ‫زیدان یکی از مهمترین ستاره های این کهکشان بود و‬ ‫از سایر ستاره های نورانی ان می شود به کسانی چون دیوید‬ ‫بکهام‪ ،‬روبرتو کارلوس‪ ،‬لوئیس فیگــو‪ ،‬رائول گونزالس و‬ ‫رونالدو اشاره کرد‪.‬‬ ‫زیدان پنج سال اخر عمر فوتبالی خود را در رئال گذراند‬ ‫و جمعا در ‪ 155‬بازی لیگ اسپانیا به میدان امد و ‪ 34‬گل به‬ ‫ثمر رســاند‪ .‬اوج دوران او با تیم در فینال جام باشگاه های‬ ‫اروپــا ‪ 2002 – 2001‬بــود‪ .‬این بازی در ورزشــگاه همیدن‬ ‫پارک‪ ،‬گالسکوی اسکاتلند برگزار می شــد و رئال مادرید و‬ ‫بایرلورکوزن در فینال در برابر هم قرار گرفته بودند‪ .‬زیدان در‬ ‫این بازی گل پیروزی رئال را به ثمر رساند تا باالخره قهرمانی‬ ‫جام باشــگاه های اروپا را نیز به کارنامه اش اضافه کند‪ ،‬در‬ ‫ضمن گل او نیز در فینال از زیباترین گل های تاریخ فوتبال‬ ‫شناخته می شود‪.‬‬ ‫زیدان دو ملیت الجزایر و فرانسه را دارد اما چون در ان‬ ‫زمان عبدالحمید کرمانی مربی وقت الجزایر اعتقاد داشت‬ ‫ن هافبک سریعی نیست از دعوت وی خودداری کرد‪.‬‬ ‫زیدا ‬ ‫بازیکنی که مربی وقت الجزایر به او اعتقادی نداشت بعدها‬ ‫به یکی از اصلی ترین مهره های تیم ملی فرانسه تبدیل شد و‬ ‫حاال درخشش خود را در دنیای مربیگری هم ادامه می دهد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫با دیاز وعده داد که با شکســت یوونتوس به فینال خواهند‬ ‫رفت و فاتح الدسیما خواهند شد و اینکه در سال های اینده‬ ‫نیز قهرمانی یازدهم و دوازدهم را با رئال کسب خواهد کرد‪.‬‬ ‫کمی بعد رئال در دو بازی رفت و برگشت مغلوب یووه‬ ‫شد و به فینال راه پیدا نکرد‪ .‬زیدان تا سال ‪ 2006‬دیگر رنگ‬ ‫فینال را نیز با رئال ندید و با همان یک عنوان قهرمانی سال‬ ‫‪ 2002‬با رئــال در لیگ قهرمانان از فوتبــال وداع گفت اما‬ ‫سرنوشت برای او طوری دیگر رقم خورده بود‪.‬‬ ‫رئال سال ‪ 2014‬در حالی که زیدان روی نیمکت این‬ ‫تیم و به عنوان دســتیار انچلوتی حضور داشت‪ ،‬توانست با‬ ‫شکست اتلتیکو در لیسبون‪ ،‬فاتح الدسیما شود‪.‬‬ ‫ســال ‪ 2016‬رئال با مربیگری زیدان برای یازدهمین‬ ‫بار قهرمان اروپا شــد تا زیدان به دو وعده از سه وعده اش‬ ‫عمل کرده باشد و حال تنها یک قدم دیگر به محقق شدن و‬ ‫تکمیل سه گانه اش باقی مانده بود‪.‬‬ ‫بنابراین رئال زیزو در کاردیف فینــال لیگ قهرمانان‬ ‫را مقابل یوونتوس با اقتدار بــرد تا برای دوازدهمین بار جام‬ ‫را باالی سر ببرد‪ .‬خوشــحال ترین مرد میدان اما زیزو بود‪.‬‬ ‫او پس از ‪ 14‬ســال به قولی کــه داده بود عمل کــرد‪ .‬البته‬ ‫حمایت های پرز را ابدا نمی تــوان نادیده گرفت‪ .‬از ابتدای‬ ‫حضور زیدان در رئال در ســال ‪ ،2001‬فلورنتینو پرز عالقه‬ ‫خاصی به ستاره فرانسوی داشــت و در مدت ‪ 5‬سال حضور‬ ‫او به عنوان بازیکن در این تیم‪ ،‬توجه ویژه ای از سوی پرز به‬ ‫زیدان می شد‪ .‬در حقیقت پرز همواره این رویا را در سر داشت‬ ‫که زیدان پس از اتمام دوران فوتبالش‪ ،‬به عنوان مربی نیز‬ ‫روی نیمکت رئال بنشیند‪.‬‬ ‫پس از خداحافظی زیدان از میادین‪ ،‬او سعی داشت از‬ ‫دنیایفوتبالبرایمدتیفاصلهبگیردولیپرزهموارهارتباط‬ ‫نزدیک خود را بــا زیزو حفظ کرد و در تالش بــود که او را در‬ ‫پستی مدیریتی در باشگاه بر سرکار بیاورد‪ .‬با این حال با عدم‬ ‫انتخاب پرز به عنوان ریاست باشگاه‪ ،‬زیدان نیز برای مدت‬ ‫‪ 4‬سال از تیم فاصله گرفت و به فعالیت های دیگر مشغول‬ ‫بود‪ .‬با انتخاب پرز به عنوان رئیس باشگاه در سال ‪،2010‬‬ ‫بار دیگر صحبت از حضور زیدان در تیم شکل گرفت تا در‬ ‫نهایت او به عنوان یکی از دســتیاران مورینیو در فصل دوم‬ ‫حضور این مربی در رئال‪ ،‬شروع به فعالیت کند‪ .‬با این حال‬ ‫این همکاری تنها یک سال طول کشید و زیزو سال‪ 2013‬از‬ ‫ادامه همکاری با اقای خاص استعفا داد‪.‬‬ ‫ســال ‪ 2014‬با حضــور انچلوتــی‪ ،‬زیــدان کارش را‬ ‫به عنــوان دســتیار اول او اغــاز کــرد‪ .‬او روی نیمکت تیم‬ ‫می نشست و در تمرینات حضوری ثابت داشت تا در نهایت‬ ‫رئال بــا هدایت انچلوتــی و کمک او‪ ،‬به دســیما رســید‪.‬‬ ‫ســال دوم انچلوتی زیــدان از دســتیاری او کنار کشــید و‬ ‫فرناندو ایه رو جانشین او شد‪ .‬در این مدت‪ ،‬او کالس های‬ ‫مربی گری را پشت سر گذاشــت و پرز که عالقه خاصی به‬ ‫اسطوره فرانسوی داشــت‪ ،‬او را به عنوان سرمربی تیم دوم‬ ‫رئال انتخاب کرد‪.‬‬ ‫حضور زیزو روی نیمکت کاستیا انتقادات بسیاری به‬ ‫همراه داشت‪ .‬روزنامه های مادریدی و کاتاالن‪ ،‬این انتخاب‬ ‫را صرفا به خاطــر عالقه پرز به زیزو و نــه یک انتخاب فنی‬ ‫می دانستند و نتایج زیدان هم تعریفی نداشت‪.‬‬ ‫در نهایت سال‪ 2016‬با نتایج بسیار ضعیفی که بنیتس‬ ‫با رئال گرفته بود‪ ،‬باالخره پرز فضا را برای رسیدن به رویایی‬ ‫که مدت هــا در ذهنش بود فراهم دید و زیــدان را به عنوان‬ ‫سرمربی رئال‪ ،‬جانشین بنیتس کرد‪ .‬در هنگام انتخاب زیزو‪،‬‬ ‫علیه منتقدان‬ ‫بیانیه منصوریان‬ ‫جنجال افریده است‬ ‫چه مدیرانی برای ادار ه سرخابی ها‬ ‫مناسب هستند؟‬ ‫تغییرات گسترده در استقالل و‬ ‫پرسپولیس‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫ماجراجویی در فوتبال‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫تنش سیاسی قطر و عربستان به ورزش هم رسید‬ ‫اســفند ‪ ۹۴‬بود کــه فوتبال ایــران یک بــار دیگر به‬ ‫دلیل عدم کافی بــودن قــدرت الزم نزد مدیــران بلند پایه‬ ‫کنفدراســیون فوتبال اســیا طعم تلخ تبعیض را چشــید‪.‬‬ ‫سعودی ها بهمن ماه همان سال فشار خود بر ‪ AFC‬را تشدید‬ ‫کرده بودند و به دلیل انچــه ناامنی در ایــران می خواندند‬ ‫خواهان تغییر مکان بــازی نمایندگان فوتبال شــان برابر‬ ‫نمایندگان فوتبال ایران شده بودند‪.‬‬ ‫ســرانجام فشــارهای ســعود ی ها جــواب داد و‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا رسما گزینه کشور ثالث را به عنوان‬ ‫میزبان بازی هــای نمایندگان ایران با عربســتان انتخاب‬ ‫کرد‪ AFC .‬پس از کش و قوس های زیاد‪ ،‬حکم نهایی خود‬ ‫را درباره اختــاف فوتبالی ایران و عربســتان اعالم کرد‪.‬‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا در رای نهایی خود درباره مناقشه‬ ‫فوتبالی ایران و عربستان اعالم کرد‪ ،‬بازی نمایندگان ایران‬ ‫و عربستان در لیگ قهرمانان اسیا در زمین بی طرف برگزار‬ ‫خواهد شــد و این همان چیزی بود که سعودی ها به دنبال‬ ‫ان بودند‪.‬‬ ‫اعــام این رای که در پی مناقشــه سیاســی ایران و‬ ‫عربستان به فوتبال کشیده شد به روشنی ورود سیاست به‬ ‫فوتبال را تایید می کرد‪ ،‬نکته ای که بســیاری از مسئوالن‬ ‫فوتبال ایران هفته ها پس از جلســه کنفدراســیون فوتبال‬ ‫اســیا در قطر به ان پی بردند و تاکید می کردند که اگر رای‬ ‫به نفع عربستان صادر شــود موضوع را به فیفا می کشانند‪.‬‬ ‫حتی باشگاه های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان اسیا نیز‬ ‫اعالم کرده بودند در صورت صدور این رای به نفع عربستان‬ ‫از لیگ قهرمانان اسیا کناره گیری می کنند هر چند در نهایت‬ ‫چنین نشد‪.‬‬ ‫با همه اینها بیانیه ‪ AFC‬در ان سال در نوع خود عجیب‬ ‫بود‪« :‬متاسفانه باید اعالم کنیم تنش بین ایران و عربستان‬ ‫همچنانادامهدارد‪.‬حکومتعربستانهنوزممنوعیتسفر‬ ‫شهروندان خود به ایران را لغو نکرده و این شامل فوتبال هم‬ ‫می شود‪ .‬هیچ تغییری در روابط دو کشور به وجود نیامده و‬ ‫همین باعث شد چنین تصمیمی را بگیریم‪».‬‬ ‫استدالل کنفدراسیون فوتبال اســیا در حالی مطرح‬ ‫شد که منشــور فیفا بر عدم تداخل سیاست و فوتبال تاکید‬ ‫دارد و اگر هم قرار بود بر اساس این منشور اظهارنظری شود‬ ‫این عربســتان بود که باید مورد نکوهش یا حتی مجازات‬ ‫فوتبالی قرار می گرفت که چرا موضوع سیاســی عدم اجازه‬ ‫سفر شهروندانش به ایران را به مسائل ورزشی و فوتبال ربط‬ ‫داده است اما این اتفاق هرگز رخ نداد‪.‬‬ ‫حــاال تقریبــا یک ســال و نیــم اســت که ایــران از‬ ‫طبیعی ‪‎‬ترین حق خود‪ ،‬یعنی میزبانی رویدادهای دوجانبه‬ ‫محروم شده اســت‪ .‬با این حال اقدام عملی موثری برای‬ ‫حفظ منافع ایران توسط مسئوالن فدراسیون مشهود نیست‬ ‫و ظاهرا این رای در مقطع بدی اعالم شد چرا که همزمان با‬ ‫این فاجعه شــاهد اوج گیری قدرت طلبی در میان مدیران‬ ‫فوتبالی بودیم و در میانه این جنگ قــدرت‪ ،‬منافع ملی به‬ ‫فراموشی سپرده شد‪.‬‬ ‫پس از حوادث سفارت عربستان در ایران‪ ،‬مسئوالن‬ ‫فوتبال عربستان در اقدامی سیاســی و تبلیغاتی‪ ،‬ایران را‬ ‫کشوری ناامن جلوه دادند و از مسئوالن کنفدراسیون فوتبال‬ ‫اسیا (‪ )AFC‬خواســتند تا میزبانی بازی های مشترکشان با‬ ‫ایران در جام ملت ها و جام باشگاه های اسیا و همچنین سایر‬ ‫رویدادهای بین المللی در کشوری ثالث به وقوع بپیوندد‪.‬‬ ‫مکانیسم کنفدراسیون چنین بود که در صورت عدم‬ ‫حسنه شدن روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران و عربستان از‬ ‫نظر سیاسی و دیپلماتیک تا ‪ ۲۵‬اسفند ‪ ،۱۳۹۴‬کنفدراسیون‬ ‫فوتبال اسیا درباره اینکه ایا ایران از امنیت الزم برای میزبانی‬ ‫بازی ها برخوردار است‪ ،‬تصمیم گیری می کند و در این تاریخ‬ ‫نیز کنفدراسیون که اکنون در اختیار شیخ سلمان بحرینی‬ ‫است‪ ،‬به نفع عربستان رای داد‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬علی کفاشــیان رئیس وقت فدراسیون‬ ‫فوتبال که بیشتر وقتش را به جای دفاع از منافع ایران‪ ،‬درگیر‬ ‫حواشی انتخابات فدراسیون فوتبال کرده بود‪ ،‬عمال کار را‬ ‫تمام شده قلمداد کرد‪« :‬برای ما برگزاری بازی ها در امارات‬ ‫بهتر است‪ ،‬چون در این کشور هم ایرانی های زیادی حضور‬ ‫دارند و هم راه نزدیک اســت‪ .‬همچنین پروازهای زیادی‬ ‫هم از ایران به امــارات صورت می گیرد و بــه همین دلیل‬ ‫می توانیم وضعیت بهتری داشته باشیم‪».‬‬ ‫در ان مقطع مســئوالن فدراســیون فوتبال‪ ،‬ایران را‬ ‫بازنده قطعی تلقی کردند و به فکر دوران پس از تعیین ایران‬ ‫به عنوان یک کشور «ناامن» رفتند‪.‬‬ ‫البته طبیعی هم بود‪ .‬وقتی رئیس فدراسیون فوتبال‬ ‫ایران به جای دفاع از منافع ملتش‪ ،‬در پی حفظ دوستی اش‬ ‫با شــیخ ســلمان رئیس بحرینی و ضدایرانی کنفدراسیون‬ ‫فوتبال اســیا برامد باید هم فوتبال ایــران در ان مقطع به‬ ‫راحتی بازی بیرون زمین را به سعودی ها می باخت‪.‬‬ ‫ادامه ماجراجویی سعودی ها‬ ‫در شرایطی که به نظر می رســد کنفدراسیون فوتبال‬ ‫اســیا از کمتریــن اراده ممکــن بــرای ایســتادن مقابل‬ ‫ماجراجویی ســعودی ها برخوردار نبوده و نیســت بار دیگر‬ ‫این ســعودی ها هســتند که در عرصــه فوتبال دســت به‬ ‫ماجراجویی زده اند‪ .‬فدراسیون فوتبال عربستان در نامه ای‬ ‫به کنفدراسیون فوتبال اسیا خواســتار برگزاری بازی های‬ ‫نمایندگان خود با قطر در کشور ثالث شده است‪.‬‬ ‫تنش سیاسی بین قطر و عربستان روز به روز در حال‬ ‫افزایش است و به نظر می رسد که این تنش دامن ورزش را‬ ‫هم دربرگرفته و به کلی روابط دو کشــور را در همه زمینه ها‬ ‫ورزش‬ ‫برنامه های این شبکه را در خاک امارات گرفته است‪.‬‬ ‫در تازه تریــن اقدام هــم کارشناســان و تحلیلگران‬ ‫عربستانی که در شبکه بین اسپورت کار می کنند‪ ،‬به صورت‬ ‫دسته جمعی اســتعفا داده و از کار در این شبکه خودداری‬ ‫کرده اند‪« .‬نواف التمیاط»‪« ،‬محیسن الجمعان» و«فهد‬ ‫العتیبی» از چهره های سرشناس عربســتانی بودند که به‬ ‫کار کارشناسی مســابقات فوتبال در شــبکه بین اسپورت‬ ‫قطر مشغول بودند‪ .‬هچنین کارشناسان مصری هم اعالم‬ ‫کرده اند کــه دیگر حاضر به ادامه کار با این شــبکه قطری‬ ‫نیستند‪.‬‬ ‫بحران در اسیا‬ ‫قهر بازیکنان عربستانی با شبکه های قطری‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫فدراسیون فوتبال عربســتان تاکید کرد که بازیکنان‬ ‫تیم ملی و باشگاهی این کشور حق مصاحبه با شبکه های‬ ‫قطری را ندارند‪.‬‬ ‫کشورهای عربی به ویژه عربستان و امارات لحظه به‬ ‫ل فشار اوردن به قطر و منزوی کردن این کشور‬ ‫لحظه در حا ‬ ‫هستند و دامنه این اختالفات و تنش ها خیلی سریع ورزش و‬ ‫به ویژ ه فوتبال را هم در برگرفته است‪.‬‬ ‫بعد از اینکه فدراســیون فوتبال امارات و عربســتان‬ ‫تاکید کردند که حاضر نیســتند در خاک قطر برابر این تیم‬ ‫به میدان بروند‪ ،‬نوبت به تحریم شبکه های ورزشی قطری‬ ‫رسید‪ .‬فدراسیون فوتبال عربستان اعالم کرد که بازیکنان‬ ‫تیم ملی این کشور حق مصاحبه با شبکه ها و روزنامه های‬ ‫ورزشی قطر را ندارند‪.‬‬ ‫در همین حــال نکته جالب این ماجرا این اســت که‬ ‫اتحادیه فوتبال المان که یکی از ســازمان های تاثیرگذار‬ ‫در دنیای فوتبال به شمار می رود و تیمش هم مدافع عنوان‬ ‫قهرمانی جام جهانی محســوب می شــود‪ ،‬بــه قطع روابط‬ ‫سیاسی اخیر قطر و چند کشور حاشیه خلیج فارس که مصر‬ ‫و لیبی هم به انها ملحق شده اند واکنش نشان داده است‪ .‬‬ ‫رینهارد گرینــدل‪ ،‬رئیس اتحادیه فوتبــال المان در‬ ‫این باره گفته اســت‪« :‬مــا با مقامات دولتــی در خصوص‬ ‫وضعیت سیاسی پیچیده جدیدی که در منطقه خاور میانه‬ ‫به خصوص در قطر به وجود امده است بحث خواهیم کرد‪.‬‬ ‫در خصوص چنین مساله ای ما قطعا با اتحادیه فوتبال اروپا‬ ‫هم در تماس خواهیم بود‪ ،‬البته هنوز پنج سال دیگر تا اغاز‬ ‫ان دوره جام جهانی باقی مانده است‪».‬‬ ‫بــه نظــر می رســد ســعودی ها بــه دور جدیــدی از‬ ‫ماجراجویی های زشت و غیر ورزشی شــان در فوتبال اسیا‬ ‫می اندیشــند‪ .‬انجا که قرار اســت ‪ AFC‬صرفا یک مجری‬ ‫خوش خدمت یا دست کم نقش سازمانی بی اقتدار را در برابر‬ ‫زیاده خواهی سعودی ها بازی کند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تحت تاثیر خود قرار داده است‪ .‬فدراسیون فوتبال عربستان‬ ‫بعد از تنش سیاســی با قطر قصــد دارد در خاک قطر هیچ‬ ‫دیدار فوتبالی را برگزار نکند و به دنبال انتخاب کشور ثالث‬ ‫در صورت رویارویی با قطر در رقابت های مختلف است‪.‬‬ ‫روزنامه الشرق االوسط عربستان نوشت که فدراسیون‬ ‫فوتبال عربســتان در نامه ای به کنفدراسیون فوتبال اسیا‬ ‫درخواســت کرده که دیدارهای این کشور با تیم های ملی‬ ‫قطر و تیم های باشگاهی این کشــور در کشور ثالث برگزار‬ ‫شود‪.‬‬ ‫الشرق االوسط همچنین نوشت که به احتمال خیلی‬ ‫زیاد فدراسیون فوتبال امارات هم قطری ها را تحریم کند و‬ ‫مانند عربستان درخواستی مشــابه به کنفدراسیون فوتبال‬ ‫اسیا ارائه دهد‪ .‬فدراسیون فوتبال عربستان پیش از این هم‬ ‫به خاطر اختالف سیاسی با ایران دیدار با نمایندگان ایران را‬ ‫در کشور ثالث برگزار می کند‪.‬‬ ‫اما شــکاف میان اعراب عمیق تر هم شــده است و‬ ‫جالب اینکه دامنه این اختالفات به شکل عجیبی در ورزش‬ ‫و روابط ورزشی این کشورها هم اثر گذاشته است‪.‬‬ ‫باشــگاه االهلی عربســتان از اولین بخش های این‬ ‫کشور بود که به اختالفات ورزشی بین دو کشور دامن زد و‬ ‫اعالم کرد که دیگر حاضر نیست هواپیمایی قطر اسپانسر‬ ‫این باشگاه باشد‪ .‬االهلی اعالم کرده که به زودی قرارداد‬ ‫این باشگاه و هواپیمایی قطر فسخ خواهد شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر عربستان اعالم کرده است که همانند‬ ‫باشــگاه های ایرانی‪ ،‬حاضر نیســت با تیم های قطری در‬ ‫خاک این کشــور بازی کند و درخواســت داده تا در کشور‬ ‫بی طرف به مصاف تیم های قطری بــرود‪ .‬بازی تیم های‬ ‫ایرانی و عربستانی دو سال است که در کشورهای بی طرف‬ ‫از جمله قطر و عمان برگزار می شود‪.‬‬ ‫امارات که در این درگیری سیاســی طرف عربستان‬ ‫را گرفته اســت هم وارد این معرکه شده‪ .‬شرکت اتصاالت‬ ‫امارات اعالم کرده که شبکه «بین اســپورت» قطر دیگر‬ ‫در این کشور پخش نخواهد شــد و به نوعی جلوی پخش‬ ‫روابط کشورهای عربستان‪ ،‬امارات‪ ،‬بحرین و مصر‬ ‫با کشور قطر از روز دوشنبه هفته گذشته قطع شد و این سه‬ ‫ی مرزهای هوایی و زمینی خود را روی کشور قطر‬ ‫کشور تمام ‬ ‫بستند؛ امارات و عربستان ضمن اخراج اتباع قطر از کشور‬ ‫خود‪ ،‬سفرا و شهروندان خود از دوحه را فراخواندند تا تنش‬ ‫در میان این کشورها به اوج برسد‪.‬‬ ‫عربستان‪ ،‬امارات و قطر سه کشــوری هستند که در‬ ‫فصل ایند ه مســابقات لیگ قهرمانان اســیا نزدیک به ‪10‬‬ ‫نماینده خواهند داشت و با افزایش تنش میان این کشورها‪،‬‬ ‫حاال سرنوشت مسابقات لیگ قهرمانان اسیا نیز تحت تاثیر‬ ‫قرار می گیرد‪ .‬به این لیست باید مشکالت ایران و عربستان‬ ‫را نیز اضافه کرد کــه همین حاال نیز بازی هــای خود را در‬ ‫کشــور های بی طرف انجام می دهند‪ .‬اماراتی ها نیز هفته‬ ‫ گذشته در استانه حضور در ایران و دیدار با عراق‪ ،‬با ارسال‬ ‫نامه ای به فدراسیون فوتبال این کشور خواهان تغییر محل‬ ‫میزبانی از ایران به دیگر کشورها شدند تا امارات نیز بعد از‬ ‫میزبانی بی حاشیه تیم های ایرانی از نمایندگان این کشور در‬ ‫مسابقات مرحله گروهی و حذفی با تصمیمی عجیب به این‬ ‫مجادله وارد شود‪ .‬از سوی دیگر نمایندگان عربستان پیش‬ ‫از شروع این تنش ها بحرین را به عنو ان جانشین قطر برای‬ ‫مســابقات مرحله بعدی لیگ قهرمانان و تقابل احتمالی با‬ ‫پرسپولیس انتخاب کرده بودند‪ .‬روابط ایران با بحرین بعد از‬ ‫شروع مشکالت سیاسی نیز به تنش کشیده شد و حتی تیم‬ ‫نوجوانان هندبال ایران نیز در مسابقات جام ملت های اسیا‬ ‫در این کشور به دلیل مشکالت دیپلماتیک و جنگ داخلی‬ ‫شرکت نکرد و مشخص نیست که ایا پرسپولیس در صورت‬ ‫رویارویی با االهلی و الهالل در کشور بحرین حاضر خواهد‬ ‫شد یا نسبت به این تغییر میزبانی به فدراسیون فوتبال اسیا‬ ‫شکایت خواهد کرد‪.‬‬ ‫با شــروع اختالفات میان این کشورها‪ ،‬حاال ایران و‬ ‫قطر در برابر عربستان و امارات قرار گرفته اند و عدم حضور‬ ‫نمایندگان این کشورها در زمین حریف می تواند به حضور‬ ‫تماشــاگران و درامدزایــی این باشــگاه ها تاثیــر بگذارد‪.‬‬ ‫فدراسیون فوتبال اسیا در سال گذشته تالش های زیادی‬ ‫برای حل اختالف میان دو کشور ایران و عربستان انجام‬ ‫داد که به نتیجه نرســید اما حــاال این اختالفــات از یک‬ ‫اختالف به چهار اختالف رسیده و حتی برگزاری مسابقات‬ ‫جام ملت هــای ‪ 2019‬امارات را نیز در صــورت ادامه پیدا‬ ‫کردن ایــن وضعیت تحت تاثیر قرار می دهــد ؛ اتفاقی که‬ ‫مطمئنا برای سران ‪ AFC‬دردسر ساز خواهد شد و لطمه ای‬ ‫جدی به اعتبار این فدراسیون وارد خواهد کرد‪.‬‬ ‫تلفیق تیم های غرب و شــرق اســیا یکی از راه هایی‬ ‫است که می تواند به حل این بحران تاثیر گذار کمک کند‬ ‫اما مطمئنا این موضوع باتوجه به بعد مسافت و هزینه های‬ ‫زیاد با اســتقبال کشور های چین‪ ،‬اســترالیا‪ ،‬کره جنوبی و‬ ‫ژاپن مواجه نخواهد شد تا سرنوشــت مهمترین مسابقات‬ ‫باشگاهی قاره اسیا که در سال های گذشته با سرمایه گذاری‬ ‫کشــور های قطر‪ ،‬عربســتان‪ ،‬امارات‪ ،‬کره جنوبی‪ ،‬ژاپن‬ ‫و چین در مســیر پیشــرفت قرار داشــت‪ ،‬لطمه ای جدی‬ ‫خواهد دید‪.‬‬ ‫درگیری سیاســی و مشــکالت سیاسی کشــورها در‬ ‫حوزه خلیج فارس در چنــد وقت اخیر‪ ،‬تبدیــل به خبر یک‬ ‫خبرگزاری ها شده و این نزاع سیاســی‪ ،‬ورزش را هم تحت‬ ‫تاثیر قرار داده است‪.‬‬ ‫ن قطر و عربستان اتفاق‬ ‫اما جدید ترین نزاع سیاسی بی ‬ ‫افتاده است که به شدت وضعیت تیم های حاضر در لیگ‬ ‫قهرمانان اســیا‪ ،‬در منطقه غرب را تحت تاثیــر قرار داده‬ ‫است‪ .‬چهار تیم از غرب اســیا در مرحله یک چهارم نهایی‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا حاضر هستند که دو تیم از عربستان‪،‬‬ ‫یک تیم از ایران و یک تیم از امارات حضور دارند‪ .‬در مرحله‬ ‫یک هشتم نهایی شاهد این بودیم که تیم الهالل‪ ،‬کشور‬ ‫قطر را برای میزبانی از اســتقالل خوزستان انتخاب کرد‪،‬‬ ‫اما مســلما بعد از این اتفاقات در مرحله یک چهارم نهایی‬ ‫تیم های عربستانی قطر را برای میزبانی انتخاب نخواهند‬ ‫کرد‪ ،‬از طرف دیگر گفته می شــود که الهالل قرار اســت‬ ‫بحرین را در صورت رویارویی با پرسپولیس انتخاب کند که‬ ‫این اتفاق نیز نمی تواند خوشایند باشد چرا که مدتی است‬ ‫رابطه سیاســی ایران و بحرین نیز شــکل خوبی ندارد‪ ،‬اما‬ ‫در فصل اتی لیگ قهرمانان اسیا مشکالت بیش از پیش‬ ‫افزایش پیدا می کند‪ ،‬از فصل بعد مسابقات با اضافه شدن‬ ‫تیم های بیشــتری از ایــران و همچنین قطر‪ ،‬شــاهد قرار‬ ‫گرفتن امارات و عربستان در یک سو و ایران و قطر در سوی‬ ‫دیگر خواهیم بود که این اتفاق کار را برای ‪ AFC‬سخت تر از‬ ‫قبل می کند‪ .‬این حواشی ممکن است باعث شود تا شاهد‬ ‫میزبانی محدودی از کشورهای غرب اسیا باشیم و ممکن‬ ‫است تیم های غرب اسیا مجبور شوند بازی های خود را در‬ ‫مناطقی غیر از غرب اسیا برگزار کنند‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫ورزش‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫علیهمنتقدان‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫بیانیه منصوریان جنجال افریده است‬ ‫«برو تو دیگر از ما نیســتی»؛ ایــن واکنش جمعیت‬ ‫قابل توجهــی از هــواداران اســتقالل به بیانیــه علیرضا‬ ‫منصوریــان اســت؛ بیانیــه ای که بیشــتر از اینکه شــبیه‬ ‫عذرخواهی باشد‪ ،‬تهدید هوادارانی است که از باخت ‪ 6‬بر‬ ‫یک اســتقالل در لیگ قهرمانان اســیا انتقاد کرده بودند‪.‬‬ ‫منصوریــان بیانیه اش را با این جمله الکس فرگوســن اغاز‬ ‫کرده‪« :‬انهایی که در شکســت و روزهای ســخت کنار ما‬ ‫نیستند‪ ،‬حق ندارند در شادی ها و بردها نیز کنار ما باشند‪».‬‬ ‫این جمله بیشتر خطاب به کسانی اســت که دیگر تحمل‬ ‫او را روی نیمکت اســتقالل ندارند؛ انهایــی که می گویند‬ ‫باخت های این فصل اســتقالل به خاطر مشــکالت فنی‬ ‫سرمربی بوده اســت؛ هوادارانی که نیاز مبرم تیم را داشتن‬ ‫مربی خوب خارجی می دانند‪ .‬اســتقاللی های معترض به‬ ‫خیابان ســئول رفتند تا این خواسته شــان را به گوش وزیر‬ ‫ورزش برســانند‪ .‬انها در پالکاردها و شعارهایشــان از وزیر‬ ‫خواســتند تا افتخاری‪ ،‬مدیرعامل باشــگاه و منصوریان‪،‬‬ ‫جایشــان را به نفرات جدید بدهنــد‪ .‬بعضی از ایــن افراد‪،‬‬ ‫می خواهند علی فتح اللــه زاده به تیم برگــردد؛ مدیری که‬ ‫به خاطــر ضعف های مدیریتــی و هزینه باالی تیــم برکنار‬ ‫شد‪ .‬به طور حتم اگر قرار به برکناری افتخاری باشد‪ ،‬وزارت‬ ‫ورزش مدیــری با درایت تر را جایگزین می کنــد؛ هرچند به‬ ‫نظر نمی رسد تیم مدیریتی وزارت ورزش برای کنارگذاشتن‬ ‫افتخاری به جمع بندی رسیده باشــد‪ .‬او در این مدت منابع‬ ‫مالیباشگاهرابه خوبیمدیریتکردهوهزینه هاراپایاناورده‬ ‫است اما دو نکته منفی در کارنامه کاری او در استقالل وجود‬ ‫دارد؛ یکی اینکــه اســتقالل در دوران مدیریت او به خاطر‬ ‫داشتن پرونده های مالی در فیفا با محرومیت خریدوفروش‬ ‫بازیکن روبه رو شد و دیگری که هواداران را خیلی عصبانی‬ ‫کرده‪ ،‬شکســت شــش گله در لیگ قهرمانان اسیاســت‪.‬‬ ‫هواداران نه افتخاری را می خواهند و نه علیرضا منصوریان‬ ‫را و بعید نیست وزارت ورزش به خاطر ارام کردن جو باشگاه‪،‬‬ ‫تصمیمات جدیدی بــرای این تیم و باشــگاه بگیرد؛ البته‬ ‫قبل از اینکه وزارتخانه دســت به کار شود‪ ،‬خود باشگاه هم‬ ‫برای جدایی منصوریان از این تیم برنامه ریزی کرده است‪.‬‬ ‫روزهایگذشتهگفتهشدکهجوادزرینچه‪،‬بازیکنسال های‬ ‫دور این تیم که تجربه مربیگری در این تیم را دارد با حسن‬ ‫زمانی‪ ،‬عضو هیات مدیره جلســه هایی داشته ولی موضوع‬ ‫این است که خود زمانی‪ ،‬جایگاه مطمئنی در باشگاه ندارد‪.‬‬ ‫حرف های دردسرســاز او برای تیم در طول فصل فراموش‬ ‫نشده و اگر بنا به تغییراتی در باشگاه باشد‪ ،‬یکی از افرادی‬ ‫که به نظر می رســد اســتقالل را ترک کند‪ ،‬زمانی اســت‪.‬‬ ‫بااین حال‪ ،‬تایید شــده که زمانی‪ ،‬قول مدیریت باشــگاه را‬ ‫به زرینچــه داده و طبق معمول هم مــاگات‪ ،‬مربی المانی‬ ‫در سرلیست گزینه های ســرمربیگری این تیم است‪ .‬جواد‬ ‫زرینچه مذاکره با زمانی را رد نکرده و حتی وعده داده وضعیت‬ ‫باشگاه تا شنبه هفته اینده مشخص می شود‪ .‬استقاللی ها‬ ‫منتظر اقدامات وزارت ورزش هستند‪ .‬وزارتخانه قرار است‬ ‫در یکی‪ ،‬دو روز اخیر اعضای هیات مدیــره را معرفی و انها‬ ‫هم مدیرعامل باشــگاه را معرفی کننــد‪ .‬درحالی که بعضی‬ ‫می گویند رضا افتخاری ماندنی اســت ولی بعضی از خبرها‬ ‫هم می گویند همه اعضای هیات مدیره جایشان را به نفرات‬ ‫جدید می دهند‪ .‬اگر نفر جدید و مدیرعامل جدید به استقالل‬ ‫بیایند‪ ،‬بعید اســت که منصوریــان هم در این تیــم بماند‪.‬‬ ‫منصوریان با حمایت های افتخاری در تیم ماند‪ .‬مدیر جدید‬ ‫شاید حامی او نشود‪ ،‬تیم می تواند مربی بهتری داشته باشد‬ ‫و هواداران هم با رضایت بیشــتری برای فصــل بعد از تیم‬ ‫حمایت کنند‪ .‬هواداران شاید قبل از بیانیه منصوریان تا این‬ ‫حد از دســت او عصبانی نبودند اما بعد از بیانیه منصوریان‪،‬‬ ‫انها بیشتر به رفتن او راضی شــده اند‪ .‬هواداران می گویند‬ ‫منصوریان نه تنها به خاطر شکســت سنگین و حذف تیم از‬ ‫لیگ قهرمانان اســیا عذرخواهی نکرده‪ ،‬کــه به هواداران‬ ‫منتقد حمله هم کرده اســت‪ .‬اما واکنش منصوریان به این‬ ‫تجمع اعتراضی بی اعتنایــی بود‪.‬علیرضــا منصوریان در‬ ‫خصوص تجمع هواداران این تیــم مقابل وزارت ورزش در‬ ‫روز سه شــنبه هفته گذشته گفت‪« :‬جلســه من و افتخاری‬ ‫هیچ ارتباطی با این تجمع نداشت‪ .‬این جلسه قبل از بازی با‬ ‫العین امارات برنامه ریزی شده بود که تا لیستی بیرون نیاید‬ ‫و فضای تیم اسیب نخورد‪ ».‬وی تاکید کرد‪« :‬برگزاری این‬ ‫تجمع برای ما فرقی نمی کرد‪ ۳۰ .‬هوادار مقابل وزارت جمع‬ ‫شدند‪ .‬انها اگر حرفی داشتند به جای شلوغ کردن‪ ،‬منطقی‬ ‫حرفهایشان را می زدند نه اینکه دســت به این کارها بزنند‪.‬‬ ‫‪ ۳۰‬نفر رفته بودند و من امیدوارم که این تجمع هدایت شده‬ ‫نبوده باشد‪ ».‬سرمربی استقالل در پاسخ به این سوال که ایا‬ ‫فکر می کنید کار هواداران خودجوش بوده است؟ تصریح‬ ‫کرد‪« :‬نمی دانم و از این موضوع بی خبرم‪ .‬من مسیر زندگی‬ ‫خودم را جلو می روم که امیدوارم این مسیر با افتخارافرینی‬ ‫برای استقالل همراه باشــد‪ ».‬منصوریان همچنین درباره‬ ‫انتقادات حسن زمانی‪ ،‬عضو هیات مدیره باشگاه هم گفت‪:‬‬ ‫«اصال ایشــان را نمی شناسم‪ .‬ایشــان می تواند از صبح تا‬ ‫شب صحبت کند و وقتی برای پاســخ به او ندارم‪ ».‬اما یک‬ ‫روز بعد این حســن زمانی بود که علیه ســرمربی استقالل‬ ‫موضع تندی اتخــاذ کرد و گفت‪« :‬منصوریــان نه تنها من‬ ‫که حتــی بازیکنانش را هم نمی شناســد‪ .‬اگــر منصوریان‬ ‫بازیکنان استقالل را می شناخت‪ ،‬یک مدافع وسط را مامور‬ ‫مهار عمر عبدالرحمان نمی کرد که باعث گاف های زیادی‬ ‫شود و در اســیا ابروریزی کنیم‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬استقالل‬ ‫تیم بزرگی است و منصوریان برای استقالل بسیار کوچک‬ ‫است‪ .‬اگر بنده در هیات مدیره باشگاه بمانم‪ ،‬به چیزی جز‬ ‫اســتفاده از مربی بادانش خارجی فکــر نمی کنم‪ .‬ما قطعا‬ ‫مخالف منصوریان هستیم‪ .‬منصوریان نشان داد که حرمت‬ ‫بزرگترش را نگه نمی دارد‪ .‬او با این بی حرمتی‪ ،‬خودش را از‬ ‫استقالل خلع کرد‪ .‬بعید است که هیات مدیره بعدی باشگاه‬ ‫روی منصوریان نظر داشته باشــد‪ ».‬به نظر می رسد بیانیه‬ ‫منصوریانروزهایپرحاشیه ایرادراستقاللرقمزدهاست‪.‬‬ ‫کردنوری‪ ،‬دیگر عضو باشگاه اســتقالل نیز از منصوریان‬ ‫و سبک و ســیاق رویارویی این مربی با بحران نتیجه گیری‬ ‫تیمش انتقاد کرده است‪ .‬او گفته از بیانیه منصوریان بسیار‬ ‫متعجب شدم‪ .‬با این حال منصوریان که نشان داده پتانسیل‬ ‫قابل توجهی برای قرار گرفتن در حاشیه دارد گمان می کند‬ ‫تنها با رای افتخــاری می تواند نیمکت ابــی را برای فصل‬ ‫اینده نیز از ان خود کند‪ .‬باید دید موازنه قدرت در استقالل‬ ‫به نفع کدام جبهه ســنگینی می کند‪ .‬منصوریان یا زمانی؟‬ ‫این سوال در حالی ذهن بازیکنان این تیم را سخت به خود‬ ‫مشغول کرده اســت که برخی بازیکنان قدیمی این تیم از‬ ‫جمله مجتبی جباری پیام هایــی از بیرون زمین درباره تغییر‬ ‫قریب الوقوع کادر فنی اســتقالل مخابره کرده اند و همین‬ ‫امر سبب شده تا حامیان منصوریان مثل دفعات قبل خود را‬ ‫سپر دفاع این مربی نکنند‪ .‬نکته دیگری نیز درباره این بیانیه‬ ‫وجود دارد‪ .‬موضع گیری تند منصوریان در قبال منتقدانش‬ ‫که در قابل یک بیانیه منتشر شد دقیقا شبیه رفتاری است که‬ ‫امیر قلعه نویی سال ها قبل ان را انجام داد‪ .‬او در سال های‬ ‫نخست مربیگری اش از دست های پشت پرده ای صحبت‬ ‫می کرد که نمی گذارند استقالل قهرمان شود در حالی که‬ ‫او با گذشت چند سال به پرافتخارترین مربی تاریخ لیگ برتر‬ ‫تبدیل شد‪ .‬اما ایا این شگرد برای منصوریان هم شانس های‬ ‫بزرگ را رقــم خواهد زد یا او را در همین نقطــه اغاز به پایان‬ ‫خواهد رساند؟‬ ‫ورزش‬ ‫وقتی زمین در‬ ‫کاردیفبرعکس‬ ‫چرخید‬ ‫زیدان در فینال جام جهانی موفق شــد دروازه بوفون‬ ‫را باز کند و کار را به تســاوی بکشــاند ولــی درگیری اش با‬ ‫ماتراتــزی در وقت های تلف شــده باعث اخراج او شــد و‬ ‫کاپیتان خروس ها در ضربات پنالتــی همراه تیمش نبود و‬ ‫شاهد شکست انها‪ .‬پس از بازی زیزو برای مراسم اهدای‬ ‫مدال ها به زمین امد و بوفــون‪ ،‬گلر ایتالیــا در ان بازی به‬ ‫سراغش امد و به او دلداری داد‪.‬‬ ‫‪ 11‬سال از فینال برلین می گذرد و شب گذشته‪ ،‬این‬ ‫دو بازیکن‪ ،‬یکی به عنوان کاپیتان یوونتوس که همچنان‬ ‫در حسرت چمپیونزلیگ است و یکی به عنوان سرمربی رئال‬ ‫به مصاف هم رفتنــد‪ .‬رئال در نهایت موفق شــد ‪ 1-4‬یووه‬ ‫را شکســت دهد و قهرمان رقابت ها شود تا حسرت بوفون‬ ‫همچنان بر دلش بماند‪ .‬این بار پس از بازی‪ ،‬این زیدان بود‬ ‫که به سراغ بوفون رفت و به او دلداری داد‪ 11 .‬سال پس از‬ ‫فینال برلین‪ ،‬در کاردیف زمین برعکس چرخید‪.‬‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫چه مدیرانی برای ادار ه سرخابی ها مناسب هستند؟‬ ‫تغییرات گسترده در استقالل و پرسپولیس‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫ورزش‬ ‫تحــوالت دولــت‪ ،‬شــروع لیــگ جدیــد و ناکامی‬ ‫ اســیایی می توانــد مدیریــت دو باشــگاه پرطرفــدار‬ ‫استقالل و پرســپولیس را در اینده ای نزدیک تغییر دهد‪.‬‬ ‫پیش فرض های این تصمیم چیست؟ لیست کردن انها به‬ ‫رد و پذیرش استدالل ها کمک می کند‪.‬‬ ‫نکته اول‪ :‬صددرصد ســهام این دو باشــگاه متعلق‬ ‫به دولت است و قرار نیست بیش از این تکرار بیست ساله‬ ‫تیترهای خصوصی سازی دو باشگاه را باور کنیم‪ .‬استقالل‬ ‫و پرسپولیس دو شرکت زیان ده دولتی هستند که مثل بیمه‬ ‫ایران و شــرکت ابفا استان تهران و شــرکت فرودگاه های‬ ‫کشور تحت «تصدی» وزارتخانه تخصصی قرار دارند‪.‬‬ ‫نکته دوم‪ :‬توزیع صندلی های هیات مدیره به شیوه‬ ‫فعلی بین نماینده مجلس و بازیکن سابق و چهره سیاسی‬ ‫و … در این سال ها هیچ اثر مشخصی در بهتر اداره شدن‬ ‫استقالل و پرسپولیس نداشته است‪.‬‬ ‫نکته سوم‪ :‬رئیس جمهور و دولتش در کامیابی این‬ ‫دو باشــگاه ذی نفع اند‪ .‬هر قــدر این دو باشــگاه با هزینه‬ ‫کمتر از بودجه عمومی نتایج بهتری بگیرند دولت منتفع تر‬ ‫می شــود و از طرف دیگر ناکامی انها از خــط مقدم هایی‬ ‫اســت که دولت را پیش چشــم رای دهنده ناتــوان جلوه‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫نکته چهارم‪ :‬در ساختار فعلی حتی نزدیک شدن به‬ ‫سهم درامد باشگاه های مهم دنیا از حق پخش تلویزیونی‬ ‫برای استقالل و پرسپولیس غیرممکن است‪.‬‬ ‫نکته پنجم‪ :‬دو گروه ذ ی نفع پرقدرت پیشکســوتان‬ ‫دو باشــگاه و همچنین بدنه مدیــران فعلی یا بازنشســته‬ ‫تربیت بدنی‪ ،‬همواره به دلیل مواهب چشمگی ِر حاشیه ای‬ ‫این دو باشــگاه محبوب مترصد تســلط بر انها هســتند‪.‬‬ ‫انتخاب مدیران سال ‪ ۹۶‬هم از این قاعده مستثنی نیست‪.‬‬ ‫نکته ششم‪ :‬میلیاردرهایی که بدون گرفتن سهمی از‬ ‫مالکیتدوباشگاه‪،‬بهانهاپولهبه کردهیاکرسیهیات مدیره‬ ‫را «خریده»انــد‪ ،‬همگی داستان شــان به دادگاه مفاســد‬ ‫اقتصادی ختم شده و دردی از این دو باشگاه دوا نکرده اند‪.‬‬ ‫حاال با در نظرداشتن این پیش فرض ها چه انتظاری‬ ‫می توان از دولت دوازدهم داشــت؟ یا به عبارت دیگر چه‬ ‫مطالبه تحقق یافتنی و شــدنی را باید از دولت طلب کرد تا‬ ‫استقالل و پرسپولیس در چارچوب اقتضائات بودجه ای و‬ ‫حقوقی فعلی کاراتر اداره شوند؟‬ ‫‪ -۱‬مدیــران ســابق و الیق ورزشــی فرصــت کافی‬ ‫بــرای نشــان دادن توان شــان در اداره این دو باشــگاه‬ ‫داشــته اند‪ .‬کارنامه اقایان اولیایی‪ ،‬خطیــب‪ ،‬عابدینی‪،‬‬ ‫فتح الله زاده‪ ،‬مصطفوی‪ ،‬افتخاری‪ ،‬افشارزاده و… در هر‬ ‫دو باشگاه روشن است‪ .‬بهتر اســت دولت با پشتوانه رای‬ ‫‪ 23‬میلیونی بیش از دور قبل‪ ،‬جسارت این را داشته باشد تا‬ ‫از این گردونه به کل خارج شده و روی مدیر جدید و دارای‬ ‫صالحیت های بیشتر ریسک کند‪.‬‬ ‫‪ -۲‬مدیر جدید باید به معنی «داشــتن تمرین تعامل‬ ‫با قدرت های بیــرون از ســازمان تربیت بدنی» سیاســی‬ ‫باشــد‪ .‬مدیریت کــردن اســتقالل و پرســپولیس عالوه‬ ‫بر دخل و خرج و نتیجه یعنی شــرکت در جلســه شــورای‬ ‫تامین‪ ،‬رفت وامد در مجلس‪ ،‬تعامل با نیروهای مســلح‪،‬‬ ‫ســفارتخانه های ایران و… پس مدیر جدید باید سال ها‬ ‫نشستن در جلساتی با رده های وزیر و اســتاندار و سفیر و‬ ‫سردار را تجربه کرده باشد‪.‬‬ ‫‪ -۳‬استقالل و پرسپولیس خرید و فروش بازیکن به‬ ‫خارج‪ ،‬خرید مربی‪ ،‬بــازی و اردوی خارجی و نقاط تماس‬ ‫دیگری بــا بیرون از کشــور دارند‪ .‬مدیرعامل باید ســابقه‬ ‫شــرکت در مذاکره هــای خارجــی (ولــو در رده واردات و‬ ‫صادرات خرد) را در رزومه اش نشان دهد‪.‬‬ ‫‪ -۴‬در ســایر شــرکت های تمام دولتی‪ ،‬هیات مدیره‬ ‫عمال هیــچ کاره اســت! وزیر دارایــی مدیرعامــل بانک‬ ‫ملی و وزیر نیــرو مدیرعامل توانیر را منصــوب می کنند و‬ ‫انتظار راهبری ســازمان ها را از خــود مدیرعامل دارند و از‬ ‫هیات مدیره توقعی بیش از نظــارت کالن بر تصمیمات و‬ ‫صورت های مالی ندارند‪ .‬با چنین تعریفی وزیر ورزش هم‬ ‫می تواند یک بار برای همیشه به معضل هیات مدیره این‬ ‫دو باشگاه پایان دهد‪.‬‬ ‫‪ -۵‬وزیر ورزش دولت نهم باید دســت کم ســه سال‬ ‫از چهــار ســال دوره وزارت را پــای مدیران اســتقالل و‬ ‫پرسپولیس بماند‪ .‬عمر کوتاه مدیریت از بدترین افات این‬ ‫باشگاه ها بوده است‪ .‬هر سه خواسته اصلی از مدیر باشگاه‬ ‫یعنی افزایش درامدهای پایدار‪ ،‬توسعه امکانات فیزیکی و‬ ‫روند قابل دفاع تیم فوتبال بزرگساالن مستلزم حداقل سه‬ ‫فصل ثبات مدیرعامل است‪.‬‬ ‫با توجه به این ‪ ۵‬موضوع و اینکه شــخص مدیر باید‬ ‫بتواند ســال ها با شــخص وزیر از نزدیــک کار کند‪ ،‬ذکر‬ ‫مصداق برای مدیرانی که ارزش ریســک ســپردن اولین‬ ‫تجربه مدیریت ورزشی را داشته باشــند شاید مفید نباشد‪.‬‬ ‫وزیر باید به گزینه ای برســد‪ ،‬بتواند بــا او کار کند و تقریبا‬ ‫دوران وزارت را پای تصمیم اش بماند‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬بازار ورزش‬ ‫‪77‬‬ ‫لحظه رستگاری‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫روایت ضربت خوردن حضرت علی (ع)‬ ‫کودکان کوفــه منتظــر ماندنــد‪ ،‬نیامــد‪ ،‬او بود که‬ ‫می توانست همه بار غم را یک تنه بر دوش بکشد و برگوشه‬ ‫لبانشان لبخند بنشاند‪ .‬کودکان کوفه در انتظار کسی بودند‬ ‫که کوله بارش نان داشــت و حرف هایش محبــت‪ ،‬او که‬ ‫تلخ ترین حرف هایش را به گوش چاه های شهر می ریخت‬ ‫و برای انها غمخواری همچو پدر بود‪ .‬خیلی ها منتظر بودند‬ ‫تا افتاب در کوچه های شــهر بگردد و شــهر را در دل شب‬ ‫هم روشن کند‪ ...‬خبر کم کم در شــهر پیچید که افتاب را‬ ‫شقی ترین مردمان به ضرب شمشیری زخم زده است‪ ،‬ان‬ ‫شب که محراب کوفه غرق در خون شد تا به امروز غمی در‬ ‫اســمان و زمین ثبت کرد؛ غمی که زدوده نمی شود با هیچ‬ ‫میزان از اشک‪ ...‬روایت ان لحظه تلخ و سیاه را می خواهیم‬ ‫مرور کنیم‪ ،‬همان لحظــه که جوانمردتریــن جوانمردان‬ ‫رستگار شد و دنیا را غرقه در ماتم کرد‪ ،‬این روایت را از کتابی‬ ‫نقل می کنیم‪.‬کتاب «علــى از زبان على»‪ ،‬نوشــته دکتر‬ ‫سید جعفر شــهیدى‪ ،‬محقق و مورخ تاریخ اسالم‪ .‬استاد‬ ‫شــهیدی‪ ،‬که یکی از پژوهشــگران معاصر تاریخ اسالم‬ ‫اســت‪ ،‬با اثار غنی و پرمحتوایی که در این زمینه از خود به‬ ‫جای گذاشته‪ ،‬توانســته به یکی از ماندگاران عصر تبدیل‬ ‫شــود‪ .‬وی در کتاب «علی از زبان علی» به روایت جذاب‬ ‫زندگانی امیرالمومنین علیه السالم از بیان خود حضرتشان‬ ‫استفاده کرده و برهه های گوناگون زندگانی ایشان را تشریح‬ ‫کرده است‪ .‬بخش هایی از این کتاب را که درباره چگونگی‬ ‫ضربت خوردن حضرت علی(ع) است در ادامه می خوانید‪.‬‬ ‫چگونگى ضربت خوردن حضرت علی(علیه‪‎‬السالم)‬ ‫در نوشته تاریخ‪‎‬نویسان پیشین یکســان نیست‪ .‬در حالى‬ ‫که طبرى و ابن سعد و دیگران نوشته‏اند‪« :‬چون(حضرت‬ ‫علی علیه السالم) از سایبانى که به مسجد مى‏رسد‪ ،‬بیرون‬ ‫شد‪ ،‬ابن ملجم او را ضربت زد‪ ».‬یعقوبى که تاریخ او پیش‬ ‫از اینان نوشته شده گوید‪« :‬پســر ملجم از سوراخى که در‬ ‫دیوار مسجد بود‪ ،‬شمشیر بر سر او زد‪ ».‬اما نوشته ابن اعثم‬ ‫که هم عصر طبرى است‪ ،‬با نوشــته انان مخالف است و با‬ ‫انچه میان شیعیان مشهور است مطابق مى‏باشد‪ .‬وى چنین‬ ‫مى‏نویسد‪«:‬پسر ملجم شمشیر خود را برداشت و به مسجد‬ ‫امد و میان خفتگان افتاد‪ .‬على(علیه‪‎‬السالم) اذان گفت‬ ‫و داخل مســجد شــد و خفتگان را بیدار مى‏کرد‪ ،‬سپس به‬ ‫ع و سپس به‬ ‫محراب رفت و ایستاد و نماز را اغاز کرد‪ ،‬به رکو ‬ ‫سجده رفت‪ .‬چون سر از سجده نخست برداشت‪ ،‬ابن ملجم‬ ‫او را ضربــت زد و ضربت او بر جاى ضربتى که عمرو پســر‬ ‫عبدود در جنگ خندق بدو زده بود امد‪ .‬ابن ملجم گریخت‬ ‫و على در محراب افتاد و مــردم بانگ براوردند امیرمومنان‬ ‫کشته شد‪».‬‬ ‫بالذرى به روایت خود از حسن بن بزیع ارد؛ چون پسر‬ ‫ملجم او را ضربت زد گفت‪ :‬فزت و رب الکعبه و اخرین سخن‬ ‫ن یعمل مثقال ذره خیرا یره و من یعمل‬ ‫او این ایه بود‪« .‬و م ‏‬ ‫مثقال ذره شرا یره‪».‬‬ ‫روایت‪‎‬هاى شیعى و برخى از روایت‪‎‬هاى اهل سنت نیز‬ ‫با انچه ابن اعثم نوشته مطابقت دارد‪.‬‬ ‫به هرحال امــام را از مســجد به خانه بردنــد‪ .‬دیرى‬ ‫نگذشــت که قاتل را دســتگیر کرده و نــزد او اوردند‪ .‬بدو‬ ‫فرمود‪:‬‬ ‫ـ «پسر ملجمى؟»‬ ‫ـ «ارى!»‬ ‫ـ «حسن او را سیر کن و استوار ببند! اگر ُمردم او را نزد‬ ‫من بفرست تا در پیشــگاه خدا با او خصمى کنم و اگر زنده‬ ‫ماندم یا مى‏بخشم یا قصاص مى‏کنم‪».‬‬ ‫ابن سعد نوشته است امام فرمود‪« :‬بدو خوراک نیکو‬ ‫دهید و در جاى نرمش بیارمانید‪ ».‬و هم او نوشته است روزى‬ ‫که على مردم را براى بیعت مى‏خواند ابن ملجم دوبار براى‬ ‫بیعت پیش امد و على او را راند سپس فرمود از پیغمبر شنیدم‬ ‫او ریش مرا از خون سرم رنگین خواهد کرد‪.‬‬ ‫امام در اخریــن لحظه‏هاى زندگى فرزنــدان خود را‬ ‫خواســت و به انها چنین وصیت کرد‪«:‬شــما را ســفارش‬ ‫مى‏کنم به ترسیدن از خدا و اینکه دنیا را مخواهید هر چند‬ ‫دنیا پى شما ای د و دریغ مخورید بر چیزى از انکه به دستتان‬ ‫نیاید و حق را بگویید‪ ،‬و براى پاداش‏[ان جهان‏] کار کنید‬ ‫و با ستمکار در پیکار باشید و ستمدیده را یار‪ .‬و شما و همه‬ ‫فرزندانم و کســانم و ان را که نامه من بدو رســد ســفارش‬ ‫می‪‎‬کنم به ترس از خدا و اراستن کارها و اشتى با یکدیگر‪،‬‬ ‫که من از جد شما شنیدم‪ ،‬می‪‎‬گفت‪ :‬اشتى دادن میان مردم‬ ‫بهتر است از نماز و روزه سالیان‪.‬‬ ‫خدا را‪ ،‬خدا را درباره یتیمان‪ ،‬انان را گاه گرسنه و گاه‬ ‫سیر مدارید و نزد خود ضایعشان مگذارید‪ .‬خدا را‪ ،‬خدا را‪.‬‬ ‫همسایگان را بپایید که سفارش شده پیامبر شمایند‪ ،‬پیوسته‬ ‫درباره انان سفارش مى‏فرمود چندان که گمان بردیم براى‬ ‫انان ارثى معین خواهد کرد‪.‬‬ ‫خــدا را‪ ،‬خدا را‪ ،‬دربــاره قران‪ ،‬مبادا دیگرى بر شــما‬ ‫پیشى گیرد در رفتار به حکم ان‪.‬‬ ‫خدا را‪ ،‬خدا را‪ ،‬درباره نماز که ستون دین شماست‪.‬‬ ‫خــدا را خــدا را در حــق خانــه پروردگارتــان! ان را‬ ‫خالــى مگذاریــد‪ ،‬چندانکه در ایــن جهــان ماندگارید که‬ ‫اگر [حرمت‏] ان را نــگاه ندارید به عذاب خــدا گرفتارید‪.‬‬ ‫خدا را خــدا را‪ ،‬درباره جهــاد در راه خدا بــه مال‪‎‬هاتان و به‬ ‫جان‪‎‬هاتان و زبان‪‎‬هاتان‪ ،‬بر شــما باد به یکدیگر پیوستن‬ ‫و به هم بخشــیدن‪ .‬مبادا از هم روى بگردانید و پیوند هم‬ ‫را بگســانید‪.‬امر به معروف و نهى از منکر را وامگذارید تا‬ ‫بدترین شــما حکمرانى شما را بر دســت گیرند‪ ،‬انگاه دعا‬ ‫کنید و از شما نپذیرند‪ .‬پسران عبدالمطلب! نبینم در خون‬ ‫مســلمانان فرو رفته‏اید و دســت‪‎‬ها را بدان الــوده و گویید‬ ‫امیرمومنان را کشــته‏اند‪ .‬بدانید جز کشنده من نباید کسى‬ ‫به خون من کشته شــود‪ .‬بنگرید! اگر من از این ضربت او‬ ‫ُمردم‪ ،‬او را تنها یک ضربت بزنید و دســت و پا و دیگر اندام‬ ‫او را مبرید که من از رسول خدا(صلی الله علی هو اله) شنیدم‬ ‫مى‏فرمود‪« :‬بپرهیزید از بریدن اندام مرده‪ ،‬هر چند ســگ‬ ‫دیوانه باشــد‪ ».‬اندک اندک ارزوى او تحقــق مى‏یافت و‬ ‫بدانچه مى‏خواست نزدیک مى‏شد‪ .‬او از دیرباز‪ ،‬خواهان‬ ‫شهادت بود و مى‏گفت‪« :‬خدایا بهتر از اینان را نصیب من‬ ‫دار و بدتر از مرا بر اینان بگمار!»‬ ‫على(علیه‪‎‬الســام) به لقــای حق رســید و عدالت‪،‬‬ ‫نگاهبان امین و بــر پا دارنده مجاهد خود را از دســت داد‪،‬‬ ‫و بى‏یاور ماند‪ .‬ســتمبارگان از هر ســو دســت به حریم ان‬ ‫گشــودند و به اندازه توان خود اندک انــدک از ان ربودند‪،‬‬ ‫چندان که چیزى از ان بر جاى نماند‪ .‬انگاه ستم را بر جایش‬ ‫نشاندند و همچنان جاى خود را می‪‎‬دارد تا خدا کى خواهد‬ ‫که زمین پر از عدل و داد شــود‪ ،‬از ان پس که پر از ستم و‬ ‫جور شده است‪.‬‬ ‫چون على(علیه‪‎‬الســام) را به خاک ســپردند‪ ،‬امام‬ ‫حسن(علیه‪‎‬الســام) به منبر رفت و گفت‪« :‬مردم! مردى‬ ‫از میان شما رفت که از پیشینیان و پسینیان کسى به رتبه او‬ ‫نخواهد رسید‪ .‬رسول الله پرچم را بدو می‪‎‬داد و به رزمگاهش‬ ‫می‪‎‬فرستاد و جز با پیروزى باز نمى‏گشت‪ .‬جبرئیل از سوى‬ ‫راســت او بود و میکائیل از سوى چپش‪ .‬جز هفتصد درهم‬ ‫چیزى به جاى ننهاد و مى‏خواست با ان خادم بخرد‪».‬‬ ‫جز وصیت کوتاهى که نوشته شد‪ ،‬از امام وصیت‏هاى‬ ‫دیگرى نیز در سندهاى قدیمى دیده مى‏شود‪ .‬برخى از انها را‬ ‫پیش از ضربت خوردن فرموده و برخى را پس از انکه متوجه‬ ‫دیدار خدا گردید‪.‬‬ ‫سایه سیاه‬ ‫معرفی چند کتاب درباره داعش‬ ‫شناخت دشمن اولین گام اســت‪ ،‬برای مقابله با ان!‬ ‫چقدر ریشه های داعش را می شناسیم؟ تا چه اندازه با تفکر‬ ‫ان اشنا هستیم؟ این روزها بیشــتر از همه روزها باید با این‬ ‫گروه تروریستی و تکفیری اشنا شویم‪ ،‬در طول این سال ها‬ ‫که این گروه سعی دارد سای ه ترس و وحشت را برجهان حاکم‬ ‫کند‪ ،‬کتاب ها و مقاالت بسیار ارزشمندی درباره این گروهک‬ ‫تروریستی نوشته شده است؛ کتاب هایی که هریک از زاویه‬ ‫دید خود به ان پرداخته‪ ،‬ما به عنوان نمونه چند کتاب معرفی‬ ‫می کنیم‪.‬امابه طورطبیعیکتاب هایبیشتریهموجوددارد‬ ‫کهمی توانیدبهانهامراجعهکنید‪.‬‬ ‫گفتمان داعش‬ ‫انتشــارات ســتوس کتاب «تبیین ذهنیت سیاســی‬ ‫سلفیت تکفیری » ترجمه و تالیف مهدی قاسمی ورجانی را‬ ‫با عنوان «گفتمان داعش» منتشــر کرده است‪ .‬این کتاب‬ ‫در ‪ 3‬بخش «کلیات»‪« ،‬ادبیــات داعش و تحلیل گفتمان‬ ‫مربوطه» و «دکترین نظامــی» در قالب ‪ 6‬فصل به مواردی‬ ‫همچون «بررســی مدل تحلیــل گفتمــان»‪« ،‬تحوالت‬ ‫سیاســی ‪ -‬اجتماعی عراق و ســوریه»‪« ،‬بررســی و تحلیل‬ ‫ماهیت تاریخچه و شــکل گیری داعش»‪« ،‬تحلیل متون‬ ‫انتقادیگروهداعش»‪«،‬استراتژی ها‪،‬تاکتیک هاودکترین‬ ‫نظامیداعش»و«جذبواموزشنیرو هاوتجهیزاتنظامی‬ ‫مورد استفاده داعش» می پردازد‪ .‬در بخشی از مقدمه کتاب‬ ‫می خوانیم‪« :‬گروه داعش در شهر ها و روستاهای مختلف‬ ‫سوریهوسپسعراقباحمایت هایاشکارکشورهایغربیو‬ ‫هم پیمانانمنطقه ایانانپیشرویمی کندوافرادغیرنظامی‬ ‫متعددیدراینحمالتجانمی سپارند‪.‬اقداماتتروریستی‬ ‫این گروه حین تهاجم به مناطق و در زمان تصرف شهر ها و‬ ‫روستا ها که به صورت بسیار شدید غیرانسانی و ناشی از افکار‬ ‫خاص این گروه اســت و همچنین حمایت های کشورهای‬ ‫غربی و برخی از کشورهای عرب منطقه و رژیم صهیونیستی‬ ‫از این اقدامات قابل تامل اســت‪ .‬عالوه بــر این اقدامات‬ ‫عملی‪ ،‬صدور بیانیه های مختلف از طرف این گروه‪ ،‬انتشار‬ ‫ویدئوهای مختلف از جمله فیلم اعدام و قتل افراد در فضای‬ ‫مجازی اینترنت همگی دارای پیام های مختلفی اســت که‬ ‫تبیین و تحلیل گفتمانی انها‪ ،‬می تواند در شــناخت افکار‪،‬‬ ‫تمایالت‪،‬تفکرات‪،‬اندیشه هایسیاسیواجتماعیومهم تر‬ ‫از همه اهداف اینده این گروه و به وجود اورندگان ان یعنی‬ ‫اینده پژوهی داعش و گروه هایی با این وصف و ماهیت بسیار‬ ‫مفید و موثر واقع شود»‪.‬‬ ‫داعش؛ اندیشه و عمل‬ ‫ده روز با داعش‬ ‫کتاب «پرچم های ســیاه» نخستین مستند داستانی‬ ‫ی َپر َور به داســتان‬ ‫تالیف جابی واریــک ب ا ترجمه احمد عزت ‬ ‫برامدن و کشته شدن زرقاوی می پردازد‪ .‬کتاب از دو بخش‬ ‫«پیدایش و برامدن زرقاوی» و «عراق» تشکیل شده است‪.‬‬ ‫مترجم در مقدمه نوشته که بخش سوم کتاب ترجمه نشده‬ ‫اســت‪ .‬یکی به دلیل پرداختن به امور سیاسی خاورمیانه و‬ ‫حمایت از تروریسم‪ ،‬که خارج از اصل موضوع بود‪ ،‬دیگر به‬ ‫خاطرمغایرتیکهباروندداستانیکتابداشتوانراازحالت‬ ‫داستانی خارج می کرد‪ .‬پایان منطقی کتاب همان جاست‬ ‫که زرقاوی کشته می شود‪ .‬جابی وارویک متولد ‪ 1960‬اهل‬ ‫کارولینایشمالی‪،‬دربارهموضوعاتیچونسیاستخاورمیانه‬ ‫و امنیت ملی تخصص دارد‪ .‬واریک‪ ،‬روزنامه نگار کهنه کار‬ ‫واشنگتن پســت امریکا اســت که با اســتفاده از اطالعات‬ ‫جمع اوری شــده از طریق ارتباط تنگاتنگ با سازمان سیا و‬ ‫ارتش امریکا‪ ،‬کتاب خود «پرچم های ســیاه» را نگاشته و‬ ‫منصفانه گوشه هایی از جنبش ضد انسانی داعش را اشکار‬ ‫کرده است‪ .‬او دوبار جایزه ادبی پولیتزر را دریافت کرد و یک‬ ‫بار ان برای پرچم های سیاه بود‪.‬‬ ‫امارت تاریکی‬ ‫«امارت تاریکی»‪ ،‬پژوهشــی متفاوت درباره چرایی و‬ ‫چگونگی شکل گیری گروه تروریســتی «داعش»‪ ،‬به قلم‬ ‫«جواد نوائیان رودســری» اســت‪ .‬انگیزه نویسنده کتاب‬ ‫«امارت تاریکی»‪ ،‬ارائه شناسنامه ای دقیق و خالصه شده از‬ ‫اینگروهتروریستیاست؛موضوعیکهمی تواندپاسخگوی‬ ‫بسیاری از پرســش ها‪ ،‬درباره ماهیت و چرایی فعالیت های‬ ‫«داعش» باشد‪ .‬نویسنده در مقدمه کتاب‪ ،‬دغدغه ای را که‬ ‫باعث انجام این پژوهش و نگارش کتاب «امارت تاریکی»‬ ‫شــده اســت‪ ،‬این گونه تبیین می کند‪« :‬بیان جنایت های‬ ‫کم سابقهاینگروهتروریستی‪،‬اگرچهماهیتداعشرااشکار‬ ‫می کند‪ ،‬اما نمی تواند پاسخگوی بسیاری از پرسش ها باشد‪.‬‬ ‫به راستی ریشۀ این همه جنایت به کجا باز می گردد؟ داعش‬ ‫چگونه شکل گرفت؟ این گروه تروریستی در پی چیست و از‬ ‫جان مسلمانان چه می خواهد؟ دلیل گسترش سریع ان در‬ ‫مناطق وسیعی از عراق و سوریه چیست؟ چه مسائلی باعث‬ ‫به وجودامدن داعش شد؟»‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫«ده روز با داعش از درون دولت اســامی»‪ ،‬شــرح‬ ‫سفر جسوران ه یورگن تودنهوفر‪ ،‬روزنامه نگار المانی به همراه‬ ‫پسرشویکیدیگرازدوستانویبهقلمروداعشاست‪.‬وی‬ ‫در فصل های ده گان ه کتاب‪ ،‬مقدمات و ماجراهای پیش از‬ ‫سفر‪،‬شرحعینیدهروزاقامتونیزپایانسفرشانرابهدقت‪،‬‬ ‫بازگو می کند‪ .‬نویســنده نه فقط در میان مردم و خوانندگان‬ ‫اگاهشدرجهانغرب‪،‬روزنامه نگاریسرشناس‪،‬حقیقت گو‬ ‫و منصف شناخته می شود بلکه در دنیای اسالم هم تصویری‬ ‫مقبول و محترم دارد‪ .‬زیرا گزارش های او تا امروز منصفانه و‬ ‫خالی از غرض های شخصی و استعمارگرانه بوده است‪ .‬او‬ ‫نخست به ریشه های داعش و شکل گیری ان می پردازد و به‬ ‫ خاطر انتقادهای تند و تیزش از سیاست مداران غرب به ویژه‬ ‫جرج بوش و برشــمردن برخی عوامــل و اوردن امور واقعی‬ ‫دقیق‪ ،‬در باب اشتباه های غربی ها در عراق و افغانستان در‬ ‫شکل گیری داعش و طالبان و القاعده و نیز اشاره به پیشینه‬ ‫برخی اقدامات جنگ افروزانه در دنیای مسیحی‪ ،‬مقوله ای‬ ‫به نام تروریسم اسالمی را مطلقا مردود و اعمال داعشی ها‬ ‫پرچم های سیاه‬ ‫دیدار‬ ‫کتاب «داعش؛ اندیشــه و عمل» نوشــته ســیدرضا‬ ‫صدرالحسینی اســت که با مقدمه علی اکبر والیتی‪ ،‬مشاور‬ ‫رهبر معظم انقــاب در امــور بین الملل و دبیــرکل مجمع‬ ‫بیداری اسالمی از سوی انتشــارات زمزم هدایت روانه بازار‬ ‫کتاب شده اســت‪ .‬نویســنده در این کتاب تالش دارد تا به‬ ‫بررســی چرایی و چگونگی شــکل گیری داعش در جهان‬ ‫اسالم بپردازد‪ .‬اولین مبحث کتاب به یکی از سواالت رایج‬ ‫در این رابطه پرداخته است و تالش کرده تا با بررسی دقیق‬ ‫به تفاوت دیدگاه میان «سلفی ها» و «نوسلفی ها» و اینکه‬ ‫ایا این دو یکی است یا خیر‪ ،‬بپردازد‪ .‬کتاب در مباحث دیگر‬ ‫به تاثیر حمله امریکا در شکل گیری گروه های تندرو و سپس‬ ‫داعش پرداخته اســت‪ .‬موضوعاتی چون دیدگاه ها و افکار‬ ‫داعش‪ ،‬ساختار تشکیالتی ان‪ ،‬معرفی سران این گروهک‬ ‫تروریستی‪ ،‬شیوه های جذب و دالیل بعضی از موفقیت های‬ ‫انها‪ ،‬تاکتیک های عملیاتی داعش‪ ،‬چگونگی اســتفاده از‬ ‫رسانه برای اشاعه تفکرات خود‪ ،‬منابع مالی‪ ،‬رابطه داعش با‬ ‫امریکا و رژیم صهیونیستی و… در این اثر مورد بررسی قرار‬ ‫گرفته است‪ .‬یکی از موضوعات جالبی که در این کتاب به‬ ‫ان توجه شده ‪ ،‬نحوه حضور و عملکرد داعش در کشورها و‬ ‫مناطق مختلف جهان اســت‪ .‬در این بخش رابطه دو سویه‬ ‫داعش و کشــورها و مناطقی چون اروپا‪ ،‬شــبه قاره‪ ،‬ترکیه‪،‬‬ ‫جنوب شرق اســیا‪ ،‬روســیه‪ ،‬کشــورهای عربی و… مورد‬ ‫بررسی قرار گرفته است‪ .‬نویســنده نیز در مقدمه به صورت‬ ‫کلی به چرایی ایجاد گروهی تروریســتی بــا عنوان داعش‬ ‫در خاورمیانه و منطقه پرداخته است‪ .‬والیتی در مقدمه این‬ ‫کتاب نوشته است‪« :‬افراطی گری پدیده ای پیچیده است‬ ‫که اگر با اعتقادات دینی همراه شود برای ان ابعاد بسیاری‬ ‫می توان برشــمرد‪ .‬در واقع‪ ،‬افراط گرایی دینی فقط مساله‬ ‫معرفتی نیست‪ ،‬بلکه مساله ای اجتماعی‪ ،‬رفتاری‪ ،‬تربیتی‪،‬‬ ‫اقتصادی‪ ،‬نهادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬تاریخی و بین المللی است‪.‬‬ ‫… پس زمینه های معرفتی و هیجانی مذهبی چشمگیری‬ ‫در تاریخچه و تبارشناســی این جریان ها وجود دارد ولی به‬ ‫همانمیزانعواملاقتصادیواجتماعینیزدرشکل گیری‬ ‫انها مهم است‪ .‬یکی از عوامل اجتماعی ایجاد افراط گرایی‬ ‫دینی‪ ،‬شکست جه ان بینی های عرفی است و…»‬ ‫را کامال غیراســامی می داند‪ .‬تودنهوفر به گواه این کتاب‬ ‫شــناخت دقیقی از منطقــه و نیز درک قابل توجهــی از دین‬ ‫اســام دارد‪ ،‬چنان کــه در جای جای کتاب بــه ایات قران‬ ‫اســتناد می کند و به کمک انها با داعشی ها به بحث و جدل‬ ‫خطرناک می پردازد‪.‬‬ ‫ایــن کتــاب نثــری روان و ژورنالیســتی دارد‪ ،‬ولــی‬ ‫عینیت گرایی و ثبت دقیق رویدادها‪ ،‬به حدی شگفت انگیز‬ ‫س را در ســینه اش‬ ‫اســت که خواننده را میخکوب و گاه نف ‬ ‫حبس می کند‪ ،‬چنان که خواننده به راحتی می تواند در روند‬ ‫رویدادها مشارکت کند‪.‬‬ ‫اهمیت دیگر این کتاب جســت وجوی نویسنده برای‬ ‫یافتن خانواده های جنگجویان داعشی در اروپا و به ویژه در‬ ‫المان اســت و نیز گفت وگو با انان و سردراوردن از پیشینه و‬ ‫چندوچون زندگی داعشــی ها پیش از گرویدن شان به این‬ ‫گروه مخوف است‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫خواهران شریف‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫احساسی ترین روز برنامه ماه عسل‬ ‫ووشــو کار می کننــد‪ ،‬رزمــی کار هســتند‪ ،‬مشــت‬ ‫می خورنــد‪ ،‬مشــت می زننــد‪ ،‬می جنگنــد‪ ...‬ان هــا را با‬ ‫مدال هایشــان می شناســیم‪ ،‬ســه خواهری که روی هم‬ ‫حدود ‪ ۳۰‬مدال قهرمانی جهانی و اســیایی در رشته ووشو‬ ‫دارند‪.‬این ‪ ۳‬خواهر که «شــهربانو»‪« ،‬الهه» و «سهیال»‬ ‫منصوریان نام دارند‪ ،‬تا کنون مدال های زیادی را برای ایران‬ ‫به ارمغان اورده اند‪.‬‬ ‫فقط یک نمونه شاید کافی باشد‪ ،‬در ووشو قهرمانی‬ ‫اسیا ســاندا ‪ ۲۰۱۶‬برای اولین بار در تاریخ ورزش ایران ‪۳‬‬ ‫نفر از یک خانواده و در یک رشته ورزشی و در یک تورنمنت‬ ‫توانستند به مدال قهرمانی دست یابند‪ .‬در این مسابقات‪،‬‬ ‫«شهربانو» و «الهه»منصوریان طالیی شدند و «سهیال»‬ ‫منصوریان مدال برنز را برای ورزش بانوان ایران به ارمغان‬ ‫اورد‪ .‬انها مشهور هســتند‪ ،‬اما هیچ کس باورشان نمی شد‬ ‫که پشت ســر این همه مدال و روحیه جنگندگی یک قصه‬ ‫پر از احســاس وجود دارد‪ ،‬از ان قصه ها که می توان از ان‬ ‫فیلم ساخت‪ ،‬فیلمی که همه را به حسی میان اشک و غرور‬ ‫می رساند‪ ،‬ان روز احسان علیخانی و برنامه ماه عسل‪ ،‬یکی‬ ‫از خاص ترین میهمان های خود را داشت‪ ،‬میهمان هایی‬ ‫که همه نام انها را می دانســتند‪ ،‬مدال هایشان را تحسین‬ ‫می کردند اما قصه شــان را نه ! قصه ای که هیچ کس نبود‬ ‫که ان را بشنود و از ته دل تحسین نکند‪.‬‬ ‫قصه ای که با روایت بزرگترین خواهر شروع می شود‪،‬‬ ‫خواهری که حاال به داشتن ســه خواهر قهرمان جهان به‬ ‫خود می بالد‪« :‬ما یــک خانواده پرجمعیت داشــتیم که ‪۵‬‬ ‫خواهر و یک برادر بودیم و پدرم همراه با مادر و ســه تن از‬ ‫خواهران روی مزارع دیگران کار می کردند‪ .‬من دوســت‬ ‫نداشتم کسی بداند که این افراد اعضای خانواده من هستند‬ ‫و ما یک خانواده فقیر هســتیم که برای گذراندن زندگی‪،‬‬ ‫پدرم مجبور است از دختران خود برای کار کردن استفاده‬ ‫کند‪ .‬من نور چشمی پدرم بودم و ارزو داشت که به دانشگاه‬ ‫بروم‪ ،‬اما در یــک دوره زمانی به دلیل شــرایط بد موجود و‬ ‫همچنین مواردی مانند فشار طلبکار ها من به یک ازدواج‬ ‫ناخواســته تن دادم و البته دو ســال بعد با یک بچه شش‬ ‫ماهه مجبور به بازگشــت به خانه پدر و مادرم شــدم‪ .‬وقتی‬ ‫من برگشــتم در ان دوران هیچ خبری از پدرم نداشــتیم تا‬ ‫اینکه متوجه شدیم وقتی برای کار به شیراز رفته در همانجا‬ ‫ازدواج کرده است‪».‬‬ ‫روایت خواهر دوم شــهربانو‪ ،‬روایت تلخ تری است‪،‬‬ ‫او خیلی زود معنای فقر را فهمیده و شروع کرده با جنگیدن‬ ‫با ان‪ «:‬من به خواســت خودم برای کار در مــزارع به پدرم‬ ‫کمک می کردم‪ ،‬اما همیشه پدرم لباس نو را برای مرضیه‬ ‫خواهر بزرگترم می خرید‪ .‬البته در دوران کودکی ارزوهایی‬ ‫مانند تفریح رفتن همراه پدر و داشــتن یک سری امکانات‬ ‫در همان دوران و با همان ذهنیت را داشــتیم‪ .‬به یاد دارم‬ ‫مراسم عروسی خواهرم بود که همراه با پدرم برای خرید مرغ‬ ‫به یک مرغ فروشی رفتیم‪ ،‬اما فروشــنده به پدرم گفت که‬ ‫ چون چک های قبلی ات را پاس نکرده ای نمی توانم به تو‬ ‫مرغ قرض بدهم و در ان لحظه من به ان فروشنده التماس‬ ‫خیلی زیادی کردم که هنوز هم وقتی یاد ان اتفاق می افتم‬ ‫خیلی ناراحت می شوم‪».‬‬ ‫شهربانو بعد از پنجم ابتدایی مدرک تحصیلی خود را‬ ‫قاب کرده و به همراه عمو راهی شــیراز می شود تا در خانه‬ ‫یک خانــواده کار کند و درامد به دســت اورده و به خانواده‬ ‫خود کمک مالی کنــد‪ .‬در ابتدا خانواده شــیرازی با بودن‬ ‫شــهربانو مخالف بودند چرا که معتقد بودند شهربانو خیلی‬ ‫کوچک است و باید به تحصیل و‪ ...‬بپردازد‪ .‬اما در نهایت‬ ‫شهربانو تمام تالش خود را کرده و خانواده را قانع می کند و‬ ‫انجا می ماند‪ .‬سن شهربانو منصوریان حاال حدود ‪ ۱۰‬سال‬ ‫است و در شــیراز حتی با گذاشــتن چهارپایه زیر پای خود‬ ‫ظرف های ان خانواده را شســته‪ ،‬خریدها را انجام داده و‬ ‫حتی نهایتا پرســتاری مادربزرگ خانواده کــه دچار الزایمر‬ ‫شده بود را تقبل می کند ‪ .‬شهربانو که دختری مقاوم و صبور‬ ‫است برای نجات خانواده خود دست به خدمتکاری هم زده‬ ‫است‪.‬شهر بانو بعد از اینکه ‪ 18‬سالش می شود بر می گردد‪،‬‬ ‫ورزشکار شــده بود‪ ،‬همین مســاله باعث می شود که بقیه‬ ‫هم ورزشــکار شــوند‪ ،‬این ماجرا را از زبان الهه منصوریان‬ ‫بخوانید‪ «:‬وقتی امد ورزشکار شده بود‪ .‬باشگاه رفته بود‪.‬‬ ‫چیزهایی به من یاد داد‪ .‬از پولی که دراورده بود اسبی خرید‪.‬‬ ‫تا از کرایه دادن ان اســب به توریست ها در ابشار سمیران‬ ‫درامدی برای خانه به دســت بیاورد‪ .‬مادرم از درامدی که‬ ‫داشتیم بخشی را کنار می گذاشت تا ما را به اصفهان بفرستد‬ ‫تا در انجا به باشــگاه برویــم‪ .‬از ترمینال صفه تا ورزشــگاه‬ ‫تختی دو ساعت پیاده روی بود‪ .‬ما فقط کرایه اتوبوس برای‬ ‫رسیدن به اصفهان را داشتیم و مجبور بودیم مسیر ترمینال‬ ‫تا ورزشــگاه تختی را پیاده برویم‪ .‬شب هم خسته و کوفته‬ ‫باز می گشتیم‪».‬‬ ‫ووشو وجنگ در ورزش رزمی بهانه ای بود که خواهران‬ ‫منصوریان با زندگــی بجنگند‪ ،‬خاطره الهــه را از قهرمانی‬ ‫مالزی بخوانید‪ «:‬به دلیل بدهکاری هــای پدرم ما مجبور‬ ‫بودیم خانه را بفروشــیم‪ ،‬اما من به مادرم قول دادم که به‬ ‫زودی برای او و خواهرانم خانه ای بخرم تا اینکه چند سال‬ ‫بعد با مدال طالیی خود توانســتم یک خانه بسیار خوب با‬ ‫تمامی امکانات خریداری کنم‪.‬در مسابقات جهانی مالزی‬ ‫عالوه بــر افتخار افرینی برای کشــورم‪ ،‬بــه جایزه ای که‬ ‫در صورت کسب مقام نخســت دریافت می کردم نیز فکر‬ ‫می کردم و در حالی که بخش اول مســابقه اسیب دیدم و‬ ‫چشم و بینی ام دچار مشکل جدی شد‪ ،‬اما خواهش کردم‬ ‫که بــه من اجــازه ادامه بــازی در مســابقه را بدهند‪ ،‬چون‬ ‫می خواستم مدال طال بگیرم و مادرم را خوشحال کنم‪».‬‬ ‫یکــی از غافلگیرکننده ترین صحنه های ماه عســل‬ ‫با حضور خواهران منصوریان‪ ،‬حضور پدرشــان در برنامه‬ ‫بود‪ ،‬پدری که انها را تــرک کرده بود‪ .‬در ادامه ماه عســل‬ ‫علیخانی بار دیگر به این موضوع اشــاره کرد که مرضیه و‬ ‫الهه منصوریــان نمی توانند پدر خود را ببخشــند‪ ،‬اما پس‬ ‫از پخش تصاویری شــهربانو منصوریان رفت و پدر خود را‬ ‫مقابل دوربین اورد و در این لحظه پــدر تک تک فرزندان‬ ‫خود را در اغوش گرفت و خواهران منصوریان نیز پدر خود‬ ‫را بخشیدند‪.‬در ادامه پدر خواهران قهرمان منصوریان به‬ ‫این موضوع اشــاره کرد که در دوره ای زندگی به دلیل کم‬ ‫اوردن در مقابل شرایط سخت و همچنین طلبکار ها مجبور‬ ‫به ترک خانواده اش شــد‪ ،‬اما از تمام اعضای خانواده اش‬ ‫عذرخواهی می کنــد‪.‬او درباره علت رفتنــش گفت‪« :‬ان‬ ‫زمان من کشاورزی می کردم‪ .‬در واقع رعیت زمین دیگران‬ ‫بودم‪ .‬شش ماه کار کشاورزی داشتیم و شش ماه زمستان‬ ‫کار تعطیل بود‪ .‬شــش ماه هم می رفتم شــیراز تا کارگری‬ ‫کنم‪ .‬به خاطر اینکه طلبــکاران د ِر خانه و با مامور و با حکم‬ ‫جلب نیایند‪ .‬ان زمان بچه ها ارامش نداشتند‪ .‬دیدم شهربانو‬ ‫بزرگ شده و دانا و عاقل اســت و می تواند خانواده را اداره‬ ‫کند‪ .‬گاهی باید از دســت مامورها به کوه فرار می کردم‪».‬‬ ‫حضور پــدر خواهــران منصوریــان در این برنامــه را الهه‬ ‫این گونه توصیف کرد‪ «:‬حسی که االن دارم در این پانزده‬ ‫سال نداشتم‪ .‬االن دوست دارم که پدرم کنارم باشد‪ .‬حس‬ ‫می کنم پدرم باید من را ببخشد‪».‬‬ ‫خواهران منصوریان در پایان ماه عسل به قهرمانانی‬ ‫از جنس دیگری تبدیل شدند‪ .‬کسانی که همه از انها نوشتند‬ ‫و از سخت کوشی شان‪ .‬از علی دایی تا سیدجالل حسینی‬ ‫و از پرستو صالحی تا تهمینه میالنی؛ همه برای قهرمانانی‬ ‫نوشتند که دیگر تنها قهرمان ووشو نبودند‪ ،‬قهرمانان عرصه‬ ‫زندگی بودند‪.‬‬ ‫پروانه ها زیر باران‬ ‫روایتی از زندگی وزیر دفاع کابینه شهید رجایی‬ ‫کتاب «پروانه ها زیر باران» نام رمانی اســت که بر اســاس زندگی و مبارزات سرلشکر‬ ‫نامجوی‪ ،‬به قلم ابوالقاسم وردیانی به رشته تحریر درامده و توسط انتشارات سازمان عقیدتی‬ ‫سیاسی اجا منتشر و راهی بازار کتاب شده است‪ .‬سید موسی نامجوی از نیروهای موثر ارتش‬ ‫بود که در زمان پهلوی دوم با بر تن داشــتن لباس نظامی‪ ،‬مخفیانه علیه رژیم حاکم مبارزه‬ ‫کرد و با راه اندازی گروه های زیرزمینی‪ ،‬همراه یارانش به این مبــارزات در ارتش و خارج از‬ ‫ان نظم و انسجام بخشید ‪ .‬از کارهای مهم او در ســال اول انقالب‪ ،‬جلوگیری از فروپاشی‬ ‫دانشگاه افسری و احیای ان بود و از ویژگی های برجسته او این است که حدود دو دهه قبل‬ ‫از انقالب اسالمی‪ ،‬فعالیت سیاسی‪ -‬مذهبی مستمر داشــته است‪ .‬توانایی های کم نظیر‬ ‫او باعث شــد که بعد از انقالب ســمت های مهم و تعین کننده ای مانند فرماندهی دانشگاه‬ ‫افسری امام علی علیه السالم نیروی زمینی ارتش‪ ،‬نماینده امام در شورای عالی دفاع و وزیر‬ ‫دفاع کابینه شهید محمدعلی رجایی به طور هم زمان به او محول شود‪ .‬مسئولیت هایی که‬ ‫حتی انسان های توانا و نخبه با تالش شبانه روزی تنها قادر به انجام یکی از انها هستند‪ .‬در‬ ‫پشت جلد این کتاب به قلم رهبر معظم انقالب (مد ظله العالی) امده است‪« :‬اقای سرهنگ‬ ‫نامجوی که به حمدالله وزیر دفاع می شوند و شدند‪ ،‬ایشان جزو بهترین عناصر است؛ جزو‬ ‫ان نظامی های مومن و خوبی که دیگر در او حرف نیست‪ ».‬کتاب به دلیل قالب داستانی که‬ ‫دارد این مجال را فراهم کرده تا عمق و ارزش از خودگذشتگی ها و فداکاری های شخصیت‬ ‫مورد نظر بیشتر خود را نشان دهد‪ .‬همچنین در البه الی حوادث و ماجراهای کتاب عالوه‬ ‫بر شخصیت های اصلی و حقیقی با کسانی اشنا می شویم که برای پیش بردن ماجراها و جلو‬ ‫بردن داستان خلق شده اند‪.‬‬ ‫فصل دعا‬ ‫نسخه الکترونیکی کتاب دعا‬ ‫از منظر مقام معظم رهبری‬ ‫با روزه دارى و این شب ها را با ذکر و دعا به سر ببرید‪ .‬فصل‬ ‫دعا هم‪ ،‬همین ماه مبارک است‪ .‬اگرچه همیشه انسان باید با رشته‬ ‫دعا به خدا م ّتصل باشد‪ ،‬اما ایه « َو ِاذا َســا َلک ِعبادی َعنِّی َف ِانِّی‬ ‫الداعِ ِاذا َد ِ‬ ‫عان» در سوره بقره‪ ،‬در خالل همین‬ ‫ریب‬ ‫اجیب َد ْع َوه َّ‬ ‫ُ‬ ‫َق ٌ‬ ‫ایات مبارکه مربوط به روزه و ماه رمضان است‪ .‬در وسط ایات روزه و‬ ‫ماه رمضان‪ ،‬این ایه «و اذا سالک عبادى ع ّنى فانّى قریب» امده‪،‬‬ ‫توجه سوق می دهد و‬ ‫که همه انسان ها و همه بندگان را به دعا و ّ‬ ‫دعوت می کند‪.‬‬ ‫خطبه های نماز جمعه تهران ‪ 10‬فروردین ‪1369‬‬ ‫انتشارات انقالب اســامی به مناسبت ماه مبارک رمضان نســخه الکترونیکی کتاب‬ ‫«دعا» از منظر حضرت ایت الله خامنه ای رهبر ّ‬ ‫معظم انقالب اســامی را منتشر کرد‪ .‬این‬ ‫کتاب به مباحث مربوط به دعا و ذکر و مناجات و جایگاه ان در منظومه عقاید الهی در بیانات‬ ‫ایشان پرداخته است‪ .‬این اثر در ‪ 150‬صفحه و در پنج فصل کلی‪ ،‬به کوشش علیرضا برازش‬ ‫گرداوری و تدوین شده و در ذیل هر فصل‪ ،‬زیرعنوان ها و ریزموضوعات مربوط به ان جای‬ ‫گرفته است‪ .‬دعا چیســت و چه انواع و مصادیقی دارد؟ خدا را چگونه بخوانیم و در دعاها از‬ ‫او چه بخواهیم؟ ایا دعا رقیب ابزارهای مادی اســت یا در طول انها؟ ایا دعا ضرورتا همیشه‬ ‫با حاجت خواســتن همراه است؟ اداب و شرایط دعا و شــرایط استجابت ان چیست؟ وجوه‬ ‫تن های تنها‬ ‫روایت شش سال اسارت یک ازاده‬ ‫کتاب «تن های تنها» خاطرات ازاده ای است که هشت ماه پس از حضور او در جبهه‬ ‫جنگ مجروح شده و به اسارت نیروی بعث عراق درمی اید و پس از شش سال تحمل وضعیت‬ ‫طاقت فرسای اسارت‪ ،‬نهایتا در سال‪ 1369‬به کمک صلیب سرخ ازاد شده‪ ،‬به وطن و اغوش‬ ‫خانواده بازمی گردد‪ .‬نویسنده در مقدمه کتاب می نویسد‪« :‬گشتاسبی از جوانی عادت داشته‬ ‫به نوشتن یادداشت های روزانه و هنوز هم این عادت را دارد‪ .‬و همین امر کمک فراوانی کرد‬ ‫به تهیه این کتاب‪ .‬همانطور که در فصل دوم کتاب خواهید دید خاطرات دوران سربازی اش‬ ‫را با تاریخ دقیق یادداشت کرده بوده که در کتاب نیز به دقت و با ثبت تاریخ های دقیق ارائه‬ ‫شده اند؛ اما در فصل ســوم و دوران اسارت به دلیل نداشــتن امکانات یادداشت برداری و‬ ‫سختی های ان روزها که گاه حساب روز و ماه را از دست ادم خارج می کرد‪ ،‬دیگر شاهد ان‬ ‫دقت فصل دوم نخواهم بود‪« ».‬تن های تنها» از چهار فصل تشکیل شده که فصل اول‬ ‫تحت عنوان «النه»‪ ،‬دوران مدرســه گشتاســبی را در قالب چهار خاطره بیان می کند‪ .‬در‬ ‫فصل دوم با عنوان «پرواز»‪ ،‬نویسنده خاطرات دوران اموزشی و خدمت سربازی گشتاسبی‬ ‫در پادگان ‪ 05‬کرمان‪ ،‬اعزام به غرب و روزهای خدمت او در کردستان‪ ،‬شرکت او در عملیات‬ ‫بدر و مجروح شدن او را با تاریخ و روزشمار دقیق‪ ،‬به رشــته تحریر دراورده است‪ .‬در فصل‬ ‫چهارم با عنوان «رهایی» خاطرات ازادی گشتاسبی از لحظه ورود ماشین صلیب سرخ به‬ ‫اردوگاه تا رسیدن او به زادگاهش را به صورت لحظه به لحظه و شهر به تصویر کشیده است‪.‬‬ ‫«قفس» عنوان فصل پنجم کتاب اســت که بزرگترین فصل کتاب محسوب می شود و به‬ ‫نحوه اسارت گشتاسبی‪ ،‬روزها و شب های زندان یا اردوگاه رمادی‪ ،3‬معرفی هم سلولی ها و‬ ‫تمامی ماجراهایی که در زمان اسارت در عراق داشته است‪ ،‬پرداخته شده است‪.‬‬ ‫معنایی استجابت دعا چیست؟ بهترین زمان ها و موقعیت ها برای‬ ‫دعا چه زمان هایی هســتند؟ دعا چه فواید و دستاوردهایی برای‬ ‫ادمی دارد؟ و‪ ....‬اینها بخشی از مهم ترین مسائلی است که در‬ ‫این اثر از لسان رهبر معظم انقالب اسالمی مورد تبیین و تحلیل‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬این کتاب از ‪ 5‬فصل تشکیل شده است؛ فصل‬ ‫نخست که «معانی دعا‪ ،‬اجابت و ذکر» نام دارد از عناوینی چون‬ ‫چیستی دعا؟ تقرب و انس‪ ،‬اقسام دعا‪ ،‬نمونه ای از مصادیق دعا‬ ‫و ذکر‪ ،‬چیستی اجابت و معانی ذکر تشکیل شده است‪ .‬موضوع‬ ‫فصل دوم کتاب «اهمیت دعا و ذکر» است و در ان دیدگاه های‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای دربــاره موضوعاتی مانند مذمت ترک‬ ‫دعا‪ ،‬اهمیــت صحیفه ســجادیه و اهمیت دعا باتوجــه به مقام‬ ‫دعاکنندگان پرداخته شده است‪« .‬شرایط دعا‪ ،‬شروط اجابت»‬ ‫عنوان فصل سوم است‪ ،‬شروط حقیقی بودن دعا و قطعی بودن‬ ‫اجابت در پی ان‪ ،‬شــروط مرتبط با اعتقادات و حاالت دعاکننده‬ ‫نسبت به خداوند‪ ،‬شروط مرتبط با قلب و دل دعاکننده‪ ،‬زمان ها و‬ ‫موقعیت های برتر از موضوعاتی اند که در این فصل مطرح شده اند‪.‬‬ ‫فصل چهارم ازسخنان مقام معظم رهبریپیرامون«فواید و دستاوردهای دعا»تشکیل‬ ‫شده است‪ .‬در این فصل به دســتاوردهای عمده دعا‪ ،‬یعنی تقویت روح عبودیت و عشق به‬ ‫خدا‪ ،‬زنده و نورانی شدن دل انسان‪ ،‬تذهیب نفس و تطهیر روح‪ ،‬تعالی و فالح‪ ،‬کسب قدرت‬ ‫قلبی‪ ،‬استواری و ثبات قدم در مقابل دشمن‪ ،‬از منظر معظم له اشاره شده است‪ .‬فصل پنجم‬ ‫کتاب «در دعا از خدا چه بخواهیم؟»‪ ،‬نمونه هایی از کتاب ها و دعاهای برجســته نام دارد‪.‬‬ ‫کتاب های نمونه‪ ،‬نمونه هایی از بهترین دعاها و درخواست های نمونه از عناوینی است که‬ ‫در این فصل بررسی شده است‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫واکنش‬ ‫اشپیگل به‬ ‫خروج امریکا‬ ‫از پیمان‬ ‫پاریس‬ ‫میانه روی‬ ‫گمشده در‬ ‫انگلیس؛ سوژه‬ ‫اکونومیست‬ ‫داماد ترامپ‬ ‫روی جلد تایم‬ ‫مثلث | شماره ‪358‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪81‬‬