ماهنامه مثلث شماره 102

‫‪W W W . M O S A L A S .I R‬‬ ‫‪ 30‬سال تهدید بی ثمر‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صدودوم ‪ 22 /‬ابان ماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫پرونده ای درباره سناریوی های‬ ‫غرب علیه نظام اسالمی‬ ‫پرونده ای درباره لیدرها‪ ،‬فراکسیون ها و گروه های سیاسی مجلس هشتم‬ ‫سیاست ورزی در پارلمان‬ ‫تاهللفالحت پیشه‬ ‫تو گوهاییاز‪:‬حشم ‬ ‫همراهباگف ‬ ‫پرویزسروری‪،‬محمدحسینفرهنگیوعل یاکبراولیا‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫س ّر ‪ 25‬سالگی سِ ر‬ ‫سالگردی نقره ای‬ ‫برای فرگوسن‬ ‫چرخش یونان به راست‬ ‫نخست وزیر چپگرا از سمت خود‬ ‫کناره گیری کرد‬ ‫هنر اسمانی روی زمین‬ ‫داستان خلبانی که رویای پرواز‬ ‫را زنده کرد‬ ‫راه امام‬ ‫‪30 - 39‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاست ورزیپارلمانی‬ ‫رژیم صدام رفتنی است‬ ‫اوال ما به تبع اسالم با جنگ همیشه مخالفیم‬ ‫و میل داریم که بین همه کشورها ارامش و صلح‬ ‫باشد‪ .‬لکن اگر جنگ را بر ما تحمیل کنند‪ ،‬ما تمام‬ ‫ملتمان جنگجوست و با تمام قوا مقابله مى‏کنیم‬ ‫و لو اینکه همه ابرقدرت ها هم دنبال او باشد‪.‬‬ ‫ب��راى اینک��ه ما ش��هادت را یک ف��وز عظیم‬ ‫مى‏دانی��م و ملت ما هم ش��هادت را به جان و دل‬ ‫قبول مى‏کند و از جنگ نخواهیم هراس��ید و مرد‬ ‫جنگ هستیم‪ ،‬لکن مایل نیستیم به اینکه جنگ‬ ‫واقع بشود‪.‬‬ ‫االن دولت دس��ت نشانده و جنایتکار عراق به‬ ‫شهرهاى ما و مردم عادى حمله کرده و دیشب نیز‬ ‫در دزفول حمله کردند و با موشک هاى خودشان‬ ‫بسیارى از مردم را کشتند‪ ،‬ولى ما مواضع نظامى‬ ‫انها را خواهیم زد و اتیه جنگ با ماست‪.‬‬ ‫ب��راى اینکه ما تمام ملت همراهمان اس��ت‬ ‫و صدام مل��ت خودش بر ضد خودش اس��ت و‬ ‫حتى ارتش خودش هم متزلزل اس��ت و در این‬ ‫جنگ خواهند باخت‪ ،‬و بعثى‏ها ان ش��اء اهلل از‬ ‫عراق خواهن��د رفت و یک دولت اس�لامى در‬ ‫انج��اخواه��دام��د‪.‬‬ ‫و ما با کمال قدرت دف��اع از خودمان خواهیم‬ ‫کرد و کش��ور عراق را نجات خواهیم داد از دست‬ ‫این جنایتکارانى که نوکر ابرقدرت ها هس��تند‪ .‬و‬ ‫ما باک��ى از اینکه ابرقدرت ها به انها پش��تیبانى‬ ‫مى‏کنند نداریم‪.‬‬ ‫و امیدواریم که همان طور که ش��اه مخلوع را‬ ‫با دس��ت خالى از بین بردیم و دست ابرقدرت ها‬ ‫را از کش��ورمان قطع کردیم این ش��خص هم که‬ ‫جنایتکارتر از شاه سابق است از بین ببریم‪.‬‬ ‫کش��ور و ملت عراق را که برادر ما هستند ازاد‬ ‫کنی��م تا خود کش��ور عراق و ملت بر سرنوش��ت‬ ‫خودش حکومت کند و حکومت را خودش تعیین‬ ‫کند‪ .‬و ما برنده جنگ هستیم و هیچ تردیدى در‬ ‫این نیست‪ .‬و به فرض اینکه ما هم کشته بشویم‪،‬‬ ‫ملت ما در حال جنگ هستند و شهادت را با دل و‬ ‫جان مى‏پذیرند و من امیدوارم که با خداى تبارک‬ ‫و تعالى باش��یم و خداى تبارک و تعالى با ماست‪.‬‬ ‫ان شاء اهلل‪.‬‬ ‫اخب��ار را همان طور که هس��ت ب��ه ممالک و‬ ‫کش��ورهاى خودتان گ��زارش بدهی��د‪ .‬ما هیچ‬ ‫نمى‏خواهیم طرف ما باشید‪ ،‬همین طور که االن‬ ‫مملکت را مى‏بینید ان طور گزارش بدهید‪.‬‬ ‫گروه ها و فراکسیون های مختلف چه نقشی‬ ‫در تصمیم گیری ه��ای مجل��س درخص��وص‬ ‫مس��ائل مختل��ف از جمل��ه اس��تیضاح ها‪،‬‬ ‫رای اعتمادها و طرح های مهم دارند؟ این سوالی‬ ‫اس��ت که مثلث در شماره این هفته خود به‬ ‫بررسی ان در گزارش ها و گفت وگوهایی با‬ ‫نمایندگان ملی پرداخته است‪ .‬در این پرونده‬ ‫نقش گروه های مختلف اصولگرا و نیز اقلیت‬ ‫اصالح طلب جمعی بررسی شده است‪.‬‬ ‫‪10 - 29‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫تولد دوباره جبهه متحد‬ ‫اولین نشس��ت مطبوعات��ی جبهه متحد هفته گذش��ته برگزار ش��د‪.‬‬ ‫علی اکب��ر والیت��ی‪ ،‬منوچهر متکی و زاکانی پاس��خگوی س��واالت‬ ‫خبرنگاران در این نشست در خصوص اخرین تحوالت جبهه متحد‬ ‫ارایش نیروهای سیاس��ی در اس��تانه انتخابات بودند‪ .‬به همین بهانه‬ ‫خبرنامه این هفته در چند گزارش به بررسی اخرین تغییرات ارایش‬ ‫نیروها با نگاهی به این نشست پرداخته است‪.‬‬ ‫‪64 - 68‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪25‬سالگیاستاد‬ ‫س��رالکس فرگوس��ن بیس��ت و پنجمی��ن س��ال حض��ور ش��ما در‬ ‫منچس��تریونایتد را جشن گرفت‪ .‬این مربی در طول این سال ها موفق‬ ‫ش��ده جام های متعددی را برای ش��یاطین س��رخ به ارمغان بیاورد اما‬ ‫حاال بعد از همه این افتخارات تاکید می کند که هنوز از رس��یدن به‬ ‫موفقیت ها و جام های قهرمانی خسته نشده است‪ .‬او حاال برای فوتبال‬ ‫دنیا چهره ای بزرگ و قابل احترام است‪.‬‬ ‫‪50 - 59‬‬ ‫چرخش به راست‬ ‫بین الملل‬ ‫بحران در یونان با اس��تعفای نخست وزیر‪ ،‬جورج پاپاندرئو و اعالم‬ ‫تش��کیل دول��ت ائتالف��ی وارد مرحله جدیدی ش��د؛ مرحل��ه ای که‬ ‫سرانجام ان مشخص نیست‪ .‬با وجود بدهی های دولت یونان و طرح‬ ‫نجات اقتصادی که اتحادیه اروپا به این کش��ور ارائه داده اس��ت تنها‬ ‫گذر زمان مش��خص می کند که ایا دولت ائتالف��ی از پس اداره امور‬ ‫برمی اید یا خیر‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫‪69 - 83‬‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫‪ 30‬سال تهدید بی ثمر‬ ‫این روزها سخن از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی‬ ‫و غرب به ایران اس��ت‪ .‬مس��اله ای که با توجه به‬ ‫ش��رایط موجود توسط بس��یاری از کارشناسان‬ ‫یک بحث تو خالی است‪ .‬در این میان نظام اسالمی‬ ‫از سی و دو سال پیش تاکنون بارها با تهدید هایی‬ ‫از جن��س اقتص��ادی‪ ،‬نظامی و ت��رور مواجه بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این پرونده سعی کردیم این موضوع را‬ ‫به بررسی بنشینیم‪.‬‬ ‫‪40 - 49‬‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری ‬ ‫اجتماعی‬ ‫از برادران رایت تا کاپیتان شهبازی‬ ‫فروداوردن هواپیما بدون بازشدن چرخ هواپیما توسط کاپیتان شهبازی که بیشتر‬ ‫به معجزه می ماند نگاه های بسیاری را به حرفه خلبانی جلب کرده است‪ .‬چگونه‬ ‫می توان یک خلبان شد؟ حاال این سوال بار دیگر در ذهن بسیاری از افراد به وجود‬ ‫امده است‪ .‬در این شماره مثلث در مورد خلبانان ایرانی‪ ،‬خدمه این پرواز و هرچیزی‬ ‫که در مورد این حرفه مورد سوال است‪ ،‬پرونده ای تهیه کرده ایم‪.‬‬ ‫‪60 - 64‬‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر دین وتاریخ‪ :‬علیرضا شاکر ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫فرهنگ‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬افش��ین خماند ‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬مریم اس��ماعیل پور ‪ -‬س��ید جواد میرخلیلی ‪ -‬ابوالقاسم غالمی‬ ‫شاهده یوسفی ‪ -‬احسان ابطحی ‪ -‬یاسین سیف االسالم ‪ -‬پروین طالبیان ‪ -‬امید کرمانی ها ‪ -‬فاطمه میرزایی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬زهرا راد‬ ‫عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حس��ین غالمی ‪ -‬ش��ادی خوش��کار خی��ری‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مس��عود نجفی‬ ‫شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق‪ -‬مهسا عادلی ‪ -‬مهدی مهدیان ‪ -‬داوود رضایی چراتی‬ ‫سودابه رخش‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫ ‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ب��ا تش��کر از‪ :‬دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهن��دس واعظی ‪ -‬دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی ‪ -‬دکتر غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی‬ ‫مهندس امینی ‪ -‬اقای راس��تی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان افریقا‪ ،‬بعد از چهارراه اسفندیار‪ ،‬کوچه سعیدی‪ ،‬پالک ‪ ،2‬تلفن‪22038551 - 2‬‬ ‫عید سعید غدیر خم را به شیعیان جهان تبریک می گویم‬ ‫‪WWW.MOSALAS.IR‬‬ ‫‪ 30‬سال تهدید بیثمر‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صدودوم ‪ 22 /‬ابانماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫پروندهای درباره سناریویهای‬ ‫غرب علیه نظام اسالمی‬ ‫پروندهای درباره لیدرها‪ ،‬فراکسیونها و گروههای سیاسی مجلس هشتم‬ ‫سیاستورزی در پارلمان‬ ‫همراهباگفتوگوهاییاز‪:‬حشمتاهللفالحتپیشه‬ ‫پرویزسروری‪،‬محمدحسینفرهنگیوعلیاکبراولیا‬ ‫ حاشیه علیه متن‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫فضای سینما در همه جا چنان با حاشیه همراه است که شاید بتوان ان را یکی از اجزای‬ ‫ساختار سینما دانست‪ .‬اما وقتی این حاشیه سازی با جنبه هایی از ارزش ها و اخالق‬ ‫درمی امیزد چنان فضای خاصی ایجاد می شود که گاه شعله های ان بسیار باال می گیرد‬ ‫و اگر کنترل نشود ممکن است دامن برخی مفاهیم مهم و اولویت ها را بگیرد‪.‬‬ ‫س ّر ‪ 25‬سالگی سِ ر‬ ‫سالگردی نقرهای‬ ‫برای فرگوسن‬ ‫چرخش یونان به راست‬ ‫نخست وزیر چپگرا از سمت خود‬ ‫کنارهگیری کرد‬ ‫هنر اسمانی روی زمین‬ ‫داستان خلبانی که رویای پرواز‬ ‫را زنده کرد‬ ‫این طرح نمایی از‬ ‫مراسم غدیر خم است‬ ‫که در ان پیامبر اسالم‬ ‫دستور خداوند متعال‬ ‫در انتصاب علی(ع) به‬ ‫مقام والیت را به مردم‬ ‫ابالغ می کند‬ ‫غدیرخم‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫روز بزرگ شیعیان‬ ‫بخشی از خطبه غدیر خم‬ ‫بهمناسبت عیدغدیرخم بخشی از خطبه غدیر که در ان‬ ‫پیامبر اسالم به طور علنی به واسطه نص و نصب الهی از‬ ‫والیتحضرتعلی(ع)سخنگفتنددرزیرمی اید‪:‬‬ ‫ای مردم! بدانید که خداوند‪ ،‬علی بن ابی طالب را ولی و‬ ‫صاحب اختیار شما معین فرموده و او را امام و پیشوای‬ ‫واجب االطاع��ه قرار داده اس��ت و فرمان��ش را بر همه‬ ‫مهاجران و انصار و پیروان ایمانی ایشان و بر هر بیابانی و‬ ‫شهری و بر هر عجم و عربی و هر بنده و ازاده ای و بر هر‬ ‫صغیر و کبیری و بر هر سیاه و سپیدی و بر هر خداشناس‬ ‫موحدی‪ ،‬فرض و واجب فرموده و اوامر او را مطاع و بر‬ ‫همه کس نافذ و الزم االجرا مقرر فرموده است‪ .‬هر کس‬ ‫با علی(ع) به مخالفت برخیزد‪ ،‬ملعون است و هر کس‬ ‫که از او پیروی نماید‪ ،‬مش��مول عنایت و رحمت حق‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫مومن کسی است که به علی(ع) ایمان اورد و او را تصدیق‬ ‫کند‪ .‬مغفرت و رحمت خداوند ش��امل او و کسانی است‬ ‫که س��خن او را بش��نوند و نس��بت به فرمان او مطیع و‬ ‫تسلیم باشند‪.‬‬ ‫ای مردم! این اخرین بار است که مرا در این موقعیت‪ ،‬دیدار‬ ‫می کنید‪ ،‬پس گوش فرا دارید و به س��خنانم دل سپارید و‬ ‫دستور پروردگارتان را فرمان برید‪.‬‬ ‫خداون��د عزوجل‪ ،‬پ��روردگار و ول��ی و صاحب اختیار‬ ‫و خداون��دگار شماس��ت و گذش��ته از او و پیامب��رش‬ ‫–محمد(ص)– همین من که اکنون به پا خاسته و با شما‬ ‫سخن می گویم سپس بعد از من علی(ع) به امر خدا بر شما‬ ‫سمت والیت و صاحب اختیاری دارد و پس از او امامت و‬ ‫پیشوایی تا روز واپسین و تا ان هنگام که خدا و پیامبرش را‬ ‫دیدار خواهید کرد‪ ،‬در ذریه و نسل من که از پشت علی(ع)‬ ‫هستند‪ ،‬قرار خواهد داشت‪.‬‬ ‫جز انچه خداوند‪ ،‬حالل کرده‪ ،‬حالل نیست و جز انچه‬ ‫خداوند حرام فرموده حرام نیست و پروردگار‪ ،‬هر حالل‬ ‫و حرامی را به من معرفی کرده است و من نیز تمام انچه‬ ‫خداون��د از کتاب خود و حالل و حرامش‪ ،‬تعلیم کرده‬ ‫است‪ ،‬به علی(ع) اموخته ام‪.‬‬ ‫ای مردم! دانشی نیست که خداوند به من تعلیم نکرده‬ ‫باش��د‪ ،‬و من نیز هر چه که تعلیم گرفته ام به علی(ع)‪،‬‬ ‫این امام پرهیزگاران و پارسایان اموخته ام و دیگر دانشی‬ ‫نیست مگر انکه به علی(ع) تعلیم کرده ام و اوست امام‬ ‫و راهنمای اشکار‪.‬‬ ‫ای مردم! مبادا که نس��بت به او راه ضاللت و گمراهی‬ ‫سپرید و مبادا که از او روی برتابید و مبادا که از والیت‬ ‫و سرپرستی او و از اوامر و فرمان هایش به تکبر‪ ،‬سر باز‬ ‫زنید‪ .‬اوست که هادی بحق و نابود کننده باطل است و‬ ‫از ناپس��ندیده ها بازتان می دارد‪ .‬اوست که در راه خدا از‬ ‫خطر انحراف و کار شکنی‬ ‫ای مردم! شیطان به حسادت‪ ،‬ادم را از بهشت بیرون کرد‪،‬‬ ‫پس مبادا که نس��بت به علی(ع) حسد ورزید که اعمالتان‬ ‫یکس��ره باطل شود و به لغزش و انحراف درافتید؛ که ادم‬ ‫صفوت اهلل تنها به سبب یک معصیت‪ ،‬به زمین فرو افتاد؛‬ ‫پس بر شماست که مراقب احوال خویشتن باشید‪ .‬شما که‬ ‫در میانتان‪ ،‬دشمن خدا نیز هست‪.‬‬ ‫ای مردم! جز ش��قی واژگون بخت کسی با علی(ع) کینه‬ ‫نمی ورزد و جز پارس��ای پرهیزگار‪ ،‬مِه��ر علی(ع) در دل‬ ‫نمی گی��رد و جز اهل ایمان و مخلصان بی ریا به علی(ع)‬ ‫ایمان نخواهند اورد و به خدا س��وگند سوره « َوال َعصر اِن‬ ‫االِنسانَ لَفی خُ سر‪ »...‬در شان علی(ع) نازل شده است‪ .‬ای‬ ‫مردم! خدا را گواه می گیرم که در انجام وظایف رس��الت‬ ‫فروگذار نکردم و بر پیامبر‪ ،‬جز ابالغ فرمان حق‪ ،‬وظیفه ای‬ ‫دیگرنیست‪.‬‬ ‫ای مردم! نس��بت به خداوند انچنان که شایس��ته اس��ت‬ ‫پرهیزگار باشید مبادا که جزء مسلمانی دیده از جهان فرو‬ ‫بندید‪.‬‬ ‫ای مردم! به خدا و پیامبرش باور ارید و به نوری که با او‬ ‫نازل شده ایمان اورید‪ ،‬پیش از انکه خشم خدای شما را‬ ‫غدیرخم‬ ‫معرفی علی بن ابیطالب(ع)‬ ‫رسول خدا(ص) در این هنگام‪ ،‬بازوی علی(ع) بگرفت و‬ ‫او را باال برده و به مردم نش��ان داد‪ ،‬تا انجا که پاهای وی‪،‬‬ ‫محاذی زانوی پیامبر (ص) می رسید و پس از ان‪ ،‬به سخن‬ ‫ادامه داد‪:‬‬ ‫ای م��ردم! این علی(ع)‪ ،‬برادر و وصی من و مخزن علم و‬ ‫خلیفه و جانشین من است بر امت‪ .‬علی(ع) مفسر قران‪،‬‬ ‫کتاب خداست‪ .‬اوست که مردم را به حق دعوت می کند‬ ‫و اوست که به هرچه موجب رضا و خوشنودی خداست‪،‬‬ ‫عمل کننده است‪.‬‬ ‫اوست که دشمنان حق‪ ،‬در پیکار و ستیز و به فرمانبرداری و‬ ‫اطاعت از خدا‪ ،‬سخت کوش و باز دارنده مردمان از معاصی‬ ‫و نا فرمانی هاست‪ .‬اوست خلیفه و جانشین رسول خدا‪،‬‬ ‫اوست امیر مومنان و پیشوا و هادی خلق خدا‪ .‬اوست که به‬ ‫امر خدا قاتل ناکثین و قاسطین و مارقین است‪.‬‬ ‫ای مردم! انچه می گویم به فرمان پروردگارم می گویم و این‬ ‫خواست و دستور حق است که هیچ سخنی از او‪ ،‬به دست‬ ‫من تغییر و تبدیل نپذیرد؛ حال می گویم‪ :‬خداوندا! هرکس‬ ‫که علی(ع) دوست می دارد‪ ،‬دوست بدار و هر کس که با‬ ‫وی دشمن است‪ ،‬دشمن دار‪ .‬خداوندا! هر کس که علی(ع)‬ ‫انکار کند‪ ،‬لعنت کن و ان کس که پذیرای حق او نباشد‪،‬‬ ‫به خشم و غضب خود‪ ،‬گرفتار ساز‪ .‬خداوندا! اگر اکنون‪،‬‬ ‫علی(ع)‪ ،‬ولی تو را به خالفت و جانشینی خود معین کردم‬ ‫و ام��ری که موجب اکمال دی��ن و اتمام نعمت تو بر این‬ ‫مردم است‪ ،‬بیان کردم‪ ،‬همه و همه به فرمان تو بود اینک تو‬ ‫یر االسالمِ‬ ‫پسندیده ای برای ایشان و فرمودی‪َ « :‬و َمن یبتَ ِغ َغ َ‬ ‫رین»‬ ‫دینا َف َلن یقبَ َل مِن ُه َو ُه َو فی اال ِخرۀ ِ م ِ َن الخا ِس َ‬ ‫خداوندا! تو را گواه می گیرم و کافیست گواهی تو که من به‬ ‫وظایف تبلیغ و رسالت خود عمل کردم‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫سرزنش هیچ کس‪ ،‬پروا نمی کند و اوست نخستین کسی‬ ‫که به خدا و پیامبرش ایمان اورد و جان خویش را فدای‬ ‫رسول اهلل کرد‪ ،‬در ان هنگامه ها که هیچ کس در کنار پیامبر‬ ‫باقی نماند‪ ،‬همچنان از او حمایت کرده و تنها رها نکرد و‬ ‫هم او بود که در ان روزگار که کسی را اندیشه پرستش و‬ ‫اطاعت خدا نبود‪ ،‬در کنار پیامبر‪ ،‬پروردگار خود را پرستش‬ ‫و عبادت می کرد‪.‬‬ ‫ای مردم! علی را برتر و واالتر از هر کس بدانید که خدایش‬ ‫از همه‪ ،‬واالتر و برتر دانسته است! و به والیت او تمکین‬ ‫کنید که خدایش به والیت بر شما منصوب فرموده است‪.‬‬ ‫ای مردم! علی(ع)‪ ،‬امام و پیشوا از جانب حق تعالی است‬ ‫و خداوند توبه منکران والیت او را هرگز نخواهد پذیرفت‬ ‫و هرگز انان را مش��مول عنایت و مغفرت خویش‪ ،‬قرار‬ ‫نخواهد داد و خداوند‪ ،‬بر خود حتم و الزم فرموده که با ان‬ ‫کسان که از فرمان علی(ع) سر بپیچند‪ ،‬چنین رفتار کند و‬ ‫پیوسته تا جهان‪ ،‬باقی و روزگار‪ ،‬در کار است‪ ،‬ایشان را در‬ ‫شکنجه و عذابی سخت و توان فرسا معذب دارد‪.‬‬ ‫پس مبادا که از فرمانش معصیت کنید که به اتشی گرفتار‬ ‫ی و سنگ‪ ،‬هیزم انند و برای کافران‬ ‫خواهید ش��د که ادم ‬ ‫فراهم گردیده است‪.‬‬ ‫ای مردم! همه پیامبران پیشین و رسوالن نخستین‪ ،‬مردم را‬ ‫به امدن من بشارت داده اند‪ .‬من‪ ،‬خاتم پیامبران و رسوالن‬ ‫خدایم و بر همه خلق اسمان ها و زمین ها حجت و برهانم‪،‬‬ ‫هر ک��س در این امر‪ ،‬تردی��د کند‪ ،‬همچون کفار جاهلیت‬ ‫نخس��تین است و هر کس در سخنی از سخنان من شک‬ ‫نماید‪ ،‬در حقیقت‪ ،‬به تمام س��خنان من شک کرده است‬ ‫و چنین کس‪ ،‬مستحق بال و مستوجب اتش خواهد بود‪.‬‬ ‫ای مردم! خداوند متعال با این فضیلت ها که بر من‪ ،‬مرحمت‬ ‫فرموده‪ ،‬بر من منت نهاده و احس��ان کرده اس��ت (اری)‬ ‫خدایی جز او نیس��ت و تا جهان‪ ،‬برقرار و روزگار پایدار‬ ‫است در هر حال ستایش و سپاس من‪ ،‬ویژه اوست‪.‬‬ ‫ای مردم! علی(ع) را برتر از همه بدانید که گذشته از من‪،‬‬ ‫از هر مرد و زنی‪ ،‬برتر و واالتر است‪( .‬بدانید) که خداوند‪،‬‬ ‫به خاطر ماست که به جهانیان‪ ،‬روزی می دهد و افرینش بر‬ ‫پای و برقرار است؛ هر ان کس که این سخن مرا انکار کند‪،‬‬ ‫ملعون و ملعون و مغضوب و مغضوب درگاه حق است‪.‬‬ ‫هان‪ .‬اگاه باشید که این سخنان را‪ ،‬به یقین‪ ،‬جبرئیل از سوی‬ ‫حق تعالی به من خبر داده و گفته اس��ت که ‪« :‬هر کس با‬ ‫علی(ع) به عداوت و دشمنی بر خیزد و والیت و محبت‬ ‫او را در دل نگیرد‪ ،‬لعنت و خشم مرا نسبت به خود‪ ،‬فراهم‬ ‫کرده اس��ت»؛ پس هر کس باید که در کار خود بنگرد که‬ ‫ب��رای فردای خود‪ ،‬چه اماده کرده اس��ت؛ پس باید که از‬ ‫مخالفت با علی(ع) سخت بر حذر باشید و مبادا که پس‬ ‫از ثابت قدمی‪ ،‬پایتان بلغزد که خداوند به هر چه کنید‪ ،‬اگاه‬ ‫است‪.‬‬ ‫ای مردم! علی(ع) همان کسی است که خدا در کتاب مجید‬ ‫خود‪ ،‬به عنوان «جنب اهلل» از او یاد کرده و از زبان مبتالیان‬ ‫فرطت فی َج ِ‬ ‫نب‬ ‫سرتا َعلی ما‬ ‫ُ‬ ‫به دوزخ‪ ،‬فرموده است‪« :‬یا َح َ‬ ‫اهلل‪».‬‬ ‫ای م��ردم! در قران به تدبر و تفکر‪ ،‬نظر کنید و در درک و‬ ‫فهم ایات ان بکوشید‪ ،‬و به محکمات ان توجه کنید و از‬ ‫متشابهاتش‪،‬پیروینمایید‪.‬‬ ‫به خدا س��وگند‪ ،‬غیر از این مرد که هم اکنون دست او را‬ ‫گرفته و او را بر کش��یده ام هرگز دیگری نیست که بتواند‬ ‫دستورات قران را برای شما روشن کند و تفسیر ایات ان‬ ‫را بیان نماید‪ ،‬همین مردی که اکنون بازوی او را گرفته ام و‬ ‫به شما اعالم می کنم که‪:‬‬ ‫هر کس را من موال و سرپرست و صاحب اختیارم‪ ،‬علی(ع)‬ ‫موال و سرپرست و صاحب اختیار اوست؛ این مرد‪ ،‬علی بن‬ ‫ابی طالب است‪ ،‬برادر و وصی من است‪ ،‬که فرمان دوستی‬ ‫و والیت او از جانب حق متعال بر من نازل گردیده است‪.‬‬ ‫ای م��ردم! علی(ع) و ان پاکان از فرزندانم‪ ،‬ثقل اصغرند و‬ ‫قران‪ ،‬ثقل اکبر است‪ ،‬که هر یک‪ ،‬از دیگری خبر می دهد و‬ ‫هر کدام‪ ،‬دیگری را تایید و تصدیق می کند؛ میان این دو ثقل‬ ‫و این دو امر گرانقدر‪ ،‬جدایی نخواهد بود تا انکه‪ ،‬قیامت در‬ ‫کنار حوض‪ ،‬به من برسند‪ .‬ایشان امنای حق در میان خلق و‬ ‫فرمانروایان او بر روی زمین اند‪.‬‬ ‫به هوش باشید که من‪ ،‬انچه الزم بود‪ ،‬گفتم‪ .‬به هوش باشید‬ ‫که مطلب و مقصود را ابالغ کردم و به گوش شما رساندم‪.‬‬ ‫توضیح دادم که این امر‪ ،‬به دستور خداوند بود و من نیز از‬ ‫سوی او (عزوجل) به شما ابالغ کردم‪ .‬به هوش باشید که‬ ‫عنوان «امیرالمومنین» بر کسی جز برادر من روا نیست و این‬ ‫سمت و مقام و فرمانروایی بر مسلمانان‪ ،‬پس از من‪ ،‬برای‬ ‫هیچ کس جز وی مجاز و حالل نیست‪.‬‬ ‫فرو گیرد و به مجازات‪ ،‬رخسارتان به عقب باز گردانده‬ ‫شود‪.‬‬ ‫ای مردم! این نور از جانب حق تعالی در من سرشته شده‬ ‫و بعد از ان در طینت علی(ع) و سپس در نسل او قرار‬ ‫داده شده تا انگاه که نوبت به امام قائم‪ ،‬مهدی(عج) رسد‬ ‫و اوست که سرانجام‪ ،‬حق خدا و حقوق ما را از خواهد‬ ‫س��تاند؛ که خداوند عزوجل ما را ب��ر تمام مقصران و‬ ‫دشمنان و مخالفان و خائنان و معصیت کاران و ستمگران‬ ‫حجت قرار داده است‪.‬‬ ‫ای مردم! به شما اعالم خطر می کنم‪ ،‬به هوش باشید که‬ ‫من فرستاده خدا به سوی شمایم و پیش از من رسوالنی‬ ‫امده و رفته اند‪ ،‬ایا اگر من نیز از جهان بروم و یا کش��ته‬ ‫شوم‪ ،‬به راه پیشینیان خود‪ ،‬باز می گردید؟! ولی هر انکس‬ ‫که به عقب باز ش��ود و به جاهلیت اسالف خود روی‬ ‫کن��د‪ ،‬زیانی به خداوند نخواهد رس��اند‪ ،‬اما پروردگار‪،‬‬ ‫سپاس��گزاران را پاداش نیکو مرحمت خواهد کرد‪ .‬ای‬ ‫مردم! بدانید که علی(ع) همان کس��ی است که متصف‬ ‫و موصوف به سپاس��گزاری و شکیبایی است و پس از‬ ‫او فرزن��دان من که از صلب اویند‪ ،‬به این صفات مزین‬ ‫وممتازند‪.‬‬ ‫ای مردم! مس��لمانی خود را بر خداوند منت منهید‪ ،‬که‬ ‫موجب خشم و غضب پروردگار بر شما شود و عذابی‬ ‫از سوی او به شما رسد‪ ،‬زیرا که حق در کمین است‪.‬‬ ‫ای م��ردم! چیزی نمی گ��ذرد که پس از م��ن امامان و‬ ‫س��ردمدارانی پدی��د ایند که خلق را ب��ه اتش و دوزخ‬ ‫فرا خوانند اما این گروه را در روز قیامت یار و مددکاری‬ ‫نخواهد بود‪ .‬ای مردم! خدا و پیامبرش از این کسان‪ ،‬متنفر‬ ‫و بیزارند‪.‬‬ ‫ای م��ردم! اینان و پی��روان و یارانش��ان‪ ،‬جملگی‪ ،‬در‬ ‫پس��ت ترین دوزخ گرفت��ار خواهن��د ش��د‪ ،‬و چه بد‬ ‫جایگاهی اس��ت دوزخ‪ ،‬برای این گ��روه که به تکبر‬ ‫گراییده اند‪ .‬هشدار باشید که اینان همان «یاران صحیفه»‬ ‫اند (اما هر یک از شما باید که در نامه اعمال خود بنگرد‬ ‫گر چه مردم جز تنی چند‪ ،‬نامه عمل خود را از یاد برده‬ ‫اند)‪ .‬ای مردم! من این والیت را به عنوان امامت و ارث‬ ‫تا روز قیامت‪ ،‬در ذریه و نسل خود قرار دادم و با این‬ ‫کار وظیف��ه ای را که به ان مامور بودم‪ ،‬به پایان بردم تا‬ ‫بر هر حاضر و غایب و بر هر کس که ش��اید در این‬ ‫انجمن بوده و یا در این اجتماع حضور نداشته است و‬ ‫حتی بر انان که هنوز از مادر متولد نش��ده اند‪ ،‬حجت‬ ‫تمام باشد‪ .‬باید که ماجرای امروز را حاضران به غائبان‬ ‫گزارش کنند و پدران به فرزندان تا واپس��ین روز خبر‬ ‫دهند‪ .‬گر چه مدتی نخواهد گذشت که (عده ای) این‬ ‫امر را با غصب و س��تم‪ ،‬از ان خود قرار خواهند داد و‬ ‫خدا ان غاصبان را لعنت کند و از رحمت خود‪ ،‬دور و‬ ‫مهجورشان سازد و در چنین حال‪ ،‬سزاوار این عذاب‬ ‫یرس ُل َع َلیکما‬ ‫«سنُفر ُِغ لَکم ای َها الثقَالنَ َ‬ ‫گردند که فرمود‪َ :‬‬ ‫ُش ٌ‬ ‫ُحاس َفال تَنتَ ِ‬ ‫صران‪».‬‬ ‫واظ مِن نارٍ َو ن ٌ‬ ‫ای مردم! خداوند شما را به حال خود رها نخواهد کرد تا‬ ‫انکه پاک و پلید از یکدیگر ممتاز گردند و خدا شما را بر‬ ‫اسرار پنهان‪ ،‬اگاهی نداده و نخواهد داد‪.‬‬ ‫ای مردم! سرزمینی نیست مگر انکه خداوند‪ ،‬مردم ان‬ ‫را در اث��ر تکذیب حق‪ ،‬هالک کرده و چنانکه خود به‬ ‫این معنی اشاره فرموده است‪َ « :‬و کذلِک ن ُهلِک ال ُقری‬ ‫َو ِهی ظال ِ َم ٌۀ»‬ ‫و این علی(ع) امام و پیش��وای ش��ما و ولی و صاحب‬ ‫اختیار شماس��ت‪ .‬که خداوند‪ ،‬در م��ورد او تهدیدها و‬ ‫وعده ها کرده و خدا وعده های خود را انجام خواهد داد‪.‬‬ ‫ای مردم! پیش از ش��ما‪ ،‬اکثر مردم نخستین به گمراهی‬ ‫رفتند و خداوند ایشان را هالک کرد و هم اوست هالک‬ ‫کننده گروه هایی که از این پس می ایند‪ ،‬همچنانکه فرمود‪:‬‬ ‫رین‪ ،‬کذلِک ن َف َع ُل‬ ‫«الَم ن ُهلِک‬ ‫��م اال ِخ َ‬ ‫َ‬ ‫االولین‪ ،‬ثُم ن ُتب ِ ُع ُه ُ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٌ‬ ‫بین»‪.‬‬ ‫ِمین‪َ ،‬ویلیومئذلل ُمکذ َ‬ ‫المجر َ‬ ‫بِ ُ‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫در خبرنامه این هفته گزارشی از برگزاری نشست خبری جبهه متحد درج شده است‪ .‬گزارش ها و خبرهایی درباره‬ ‫نشست رئیس جمهور با حامیان دولت‪ ،‬ارائه اسناد ایران در مورد اقدامات تروریستی امریکا‪ ،‬گزارش جدید اژانس و‬ ‫یادداشت هایی در حوزه های مختلف از بخش های دیگر خبرنامه است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫امریکا‪ ،‬بزرگ ترین حامی ترور‬ ‫بازی جدید غرب‬ ‫یک دیدار‪ ،‬چند روایت‬ ‫دریا شد تا نگندد‬ ‫اندر تاویل مفهوم قربانی‬ ‫‪10‬‬ ‫تیتریک‬ ‫واکنش وزیر دفاع به تهدیدات خارجی؛‬ ‫اماده مقابله با هرحمله ای هستیم‬ ‫خبرنامه‬ ‫در واکنش ب��ه تهدیدات اخیر غ��رب‪ ،‬امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی علیه ایران‪ ،‬س��ردار احمد وحیدی‬ ‫وزیردفاعاعالمکردهاست‪:‬امادهپاسخگویی به هر گونه‬ ‫دخالتدشمناندرزمینهحملهبهایرانهستیم‪.‬‬ ‫او در حاشیه سیزدهمین همایش صنایع دریایی‬ ‫در پاسخ به این سوال که امادگی دفاعی ایران در مقابل‬ ‫تهدیداتاخیرامریکاورژیمصهیونیستیدرزمینهحمله‬ ‫بهایرانچقدراست‪،‬گفت‪«:‬بارهاگفته ایمکهتواندفاعی‬ ‫کش��ور چه در حوزه دریا‪ ،‬چه در زمینه موشکی و چه‬ ‫زیر اب بسیار باال بوده و به روز است و ما قدرت مقابله با‬ ‫هر تهدیدی را داریم‪».‬‬ ‫وزیردفاعتهدیداتاخیرعلیهایرانرا سروصدای‬ ‫رسانه ای خواند و ان را ناشی از ضعف غرب در مقابل‬ ‫ایران دانست‪ .‬او گفت‪« :‬این تهدیدات در واقع ناله های‬ ‫اخرین مرگ جریان سلطه است که رژیم صهیونیستی‬ ‫نیززاییدههمینجریاناست‪».‬‬ ‫وحیدی با بیان اینکه رژیم صهیونیستی در داخل‬ ‫نیز دچار اختالفات زیادی شده است‪ ،‬اظهار کرد ‪« :‬از‬ ‫سوی دیگر امریکا نیز با بحران های زیادی همچون قیام‬ ‫وال استریت مواجه است‪ ،‬اما در هر صورت تهدیدات‬ ‫غربی ها علیه ایران ب��رای ما اهمیت ن��دارد و ما اماده‬ ‫پاس��خگویی قدرتمندانه به هر گونه جهالت دشمنان‬ ‫هستیم‪».‬‬ ‫وزیر دفاع دولت دهم در اظهار نظر دیگری در‬ ‫واکنش به ادعاهای مطرح ش��ده علیه نیروی قدس‬ ‫و درخواس��ت ترور فرمانده این نیرو توسط برخی‬ ‫نمایندگان کنگره امریکا‪ ،‬حمایت صریح خود را از‬ ‫نیروی قدس س��پاه به عنوان نیرویی فداکار‪ ،‬پیشتاز‬ ‫در مبارزه با تروریسم‪ ،‬افشا کنند ه ترفندهای استکبار‬ ‫جهانی و خار چش��م صهیونیس��ت های اشغالگر و‬ ‫متجاوز اعالم کرد‪.‬‬ ‫اوباتاکیدبراینکهمایقینداریمصداهایشو مترور‬ ‫ودهشت افکنیکهازکنگرهامریکابلندمی شود‪،‬صدای‬ ‫مردم این کشور نیست‪ ،‬گفت‪« :‬ما صدای واقعی مردم‬ ‫امریکا را در جنبش وال استریت شنیده ایم که خواستار‬ ‫پایانیافتنچنیننظامظالمانه ایهستند‪».‬‬ ‫وحیدیهمچنینبابیاناینکهمثلثشوم تروریسم‪،‬‬ ‫نقض حقوق بشر و استفاده از سالح های کشتار جمعی‬ ‫در سیاست های ضد انسانی امریکا ریشه دارد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«امریکا با این مثلث شوم‪ ،‬مقاصد نامشروع خود را پیش‬ ‫برده و البته س��عی دارد با فرافکنی و اتهام زنی‪ ،‬این سه‬ ‫ضلعسیاستواقداماتخودرابهدیگراننسبتدهد‪».‬‬ ‫وزیر دفاع تصریح کرد‪« :‬در شرایطی که مقامات‬ ‫امریکا با طرح ادعای واهی و اسناد جعلی و سناریوی‬ ‫از پیش تعیین شده به منظور اختالف افکنی میان ایران‬ ‫با کشورهای منطقه هستند و ایران را به تروریسم متهم‬ ‫می کنند‪،‬اشکاروبی پروادرخواستمی کنندکهفرمانده‬ ‫نیروی قدس ایران ر ا ترور کنید‪».‬‬ ‫وی یاداور شد‪« :‬اینگونه سیاست های نابخردانه‬ ‫و ضد بشری امریکا موجب ش��ده که انان این چنین‬ ‫مورد تنفر مردم جهان باشند و در داخل امریکا با جنبش‬ ‫‪99‬درصدی روبه رو شوند‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪11‬‬ ‫رویداد‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫تولد دوباره جبهه متحد‬ ‫تمام جزئیات اولین نشست خبری ائتالف اصولگرایان‬ ‫قریب به یک س��ال پ��س از اغاز ت�لاش جبهه‬ ‫اصولگرایی برای نیل به وحدت‪ ،‬اولین نشست خبری‬ ‫جبهه متحد اصولگرایان برای تبیین مواضع این جبهه‬ ‫برگزار شد‪ .‬این در حالی است که هنوز جبهه پایداری‬ ‫تکلیف خود را در قبال این گروه روشن نکرده‪ ،‬بخش‬ ‫اعظمی از زمان این کنفرانس خبری نیز به سواالتی در‬ ‫این خصوص اختصاص یافت‪.‬‬ ‫جبهه متح��د اصولگرایان که اخی��را چهره های‬ ‫رس��انه ای و اجرایی خود را شناخته است‪ ،‬دکتر علی‬ ‫اکب��ر والیتی به عنوان س��خنگو‪ ،‬منوچه��ر متکی در‬ ‫قامت دبیر اجرایی و علیرضا زاکانی را – که ریاست‬ ‫س��تاد انتخاباتی این جبهه را بر عهده دارد – به اولین‬ ‫نشست خبری خود فرس��تاد تا پاسخگوی سواالت‬ ‫خبرنگاران باشند‪ .‬این نشست خبری در طبقه زیرین‬ ‫ساختمان چند طبقه پژوهشکده ارتباطات و در سالن‬ ‫همایش های ان برگزار شد‪.‬‬ ‫تا قبل از رس��میت یافتن مراس��م‪ ،‬عکاس��ان و‬ ‫فیلمبرداران مشغول جانمایی دوربین های خود بودند‬ ‫و مسئول فنی سالن مشغول تنظیم میکروفن ها بود‪.‬‬ ‫حدود س��اعت ‪ ۱۰:۳۰‬نماین��دگان جبهه متحد‬ ‫وارد سالن شدند و سرود ملی جمهوری اسالمی ایران‬ ‫نواخته شد‪ .‬حین پخش س��رود‪ ،‬زاکانی و متکی نیز‬ ‫سرود را زمزمه می کردند‪.‬‬ ‫جایگاه اصلی نشس��ت خبری به گونه ای تعبیه‬ ‫‪12‬‬ ‫شده بود که دکتر والیتی در وسط و علیرضا زاکانی و‬ ‫منوچهر متکی در دو طرف او حضور داشتند‪.‬‬ ‫در ابتدای این نشست خبری‪ ،‬قاری قران‪ ،‬ایاتی‬ ‫از س��وره مبارکه ال عمران که حاوی ایه « َوا ْعتَ ِ‬ ‫ص ُموا ْ‬ ‫ب ِ َحبْلِ ِهّ‬ ‫الل َج ِمیعا َو َال تَ َف َّر ُقواْ» بود را تالوت کرد‪.‬‬ ‫مجری جلس��ه مراد عنادی بود؛ کارش��ناس و‬ ‫مجری سرش��ناس تلویزیون که چند س��الی اس��ت‬ ‫هنگام برگزاری نشس��ت های خب��ری رئیس جمهور‬ ‫به تیم رس��انه ای دول��ت یاری می رس��اند‪ .‬او ضمن‬ ‫خوش��امدگویی به خبرنگاران و ی��اداوری زمان به‬ ‫س��خنگویان به هر یک از انها ‪ ۱۰‬دقیق��ه زمان برای‬ ‫شروع بحث داد‪.‬‬ ‫خبرنگاران و عکاس��ان بس��یاری برای پوشش‬ ‫خبری این نشست حضور یافته بودند‪ .‬نکته قابل توجه‬ ‫حضور خبرنگاران رس��انه های خب��ری برون مرزی‬ ‫ب��ود؛ خبرن��گاران رویت��رز‪ ،‬خبرگزاری فرانس��ه و‬ ‫شبکه های ماهواره ای العالم‪ ،‬الجزیره و پرس تی وی‬ ‫در کنار خبرنگاران خبرگزاری ها‪ ،‬سایت های خبری‬ ‫و روزنامه ه��ا گزارش این نشس��ت خب��ری را برای‬ ‫رسانه های متبوع خود ارسال می کردند‪.‬‬ ‫عن��ادی – مج��ری مراس��م – ب��ه ترتی��ب از‬ ‫خبرنگاران برای پرسیدن سواالت دعوت می کرد؛ او‬ ‫از هر خبرنگار می خواست تا فقط یک سوال بپرسد‪.‬‬ ‫خبرنگاران ام��ا برخالف درخواس��ت مجری‬ ‫مراسم‪ ،‬اغلب بیش از یک س��وال می پرسیدند؛ مراد‬ ‫عنادی در واکنش به این حرک��ت خبرنگاران گفت‪:‬‬ ‫«این تبصره ای که ما گذاش��تیم ظاهرا ب��ه یک قاعده‬ ‫تبدیل شده و همه بیشتر از یک سوال می پرسند‪».‬‬ ‫دکتر والیتی اغازگر صحبت بود؛ او توضیحاتی‬ ‫د ر خص��وص نح��وه ش��کل گیری جبه��ه متح��د‬ ‫اصولگرایان ارائه داد‪ .‬زاکانی نیز س��خنان دیگری در‬ ‫راستای س��خنان والیتی ایراد کرد و در نهایت متکی‬ ‫در قامت دبیر اجرایی جبهه متحد بح��ث را به پایان‬ ‫رس��انید و از خبرنگاران خواست تا سواالت خود را‬ ‫مطرح کنند‪.‬‬ ‫اولین پرسشگر‪ ،‬خبرنگار مهر بود؛ او از این مساله‬ ‫پرسید که علت تفاوت سازوکار وحدت اصولگرایان‬ ‫برای انتخابات اینده یعنی انتخاب��ات مجلس نهم با‬ ‫انتخابات گذشته چیست و چرا در انتخابات گذشته‬ ‫اصولگرایان ب��ا س��اختار ‪ 5+6‬وارد کارزار انتخابات‬ ‫شدند ولی اکنون ساختار ‪ 8+7‬را انتخاب کردند‪.‬‬ ‫خبرگزاری فارس به عنوان دومین رس��انه که از‬ ‫والیتی سوال می پرسید نیز گفت‪« :‬با توجه به بیداری‬ ‫اس�لامی در منطقه‪ ،‬اصولگرایان چگون��ه می توانند‬ ‫با وح��دت خ��ود ان را تقوی��ت ک��رده و پیامدهای‬ ‫عدم وحدت چیست؟»‬ ‫خبرگزاری جمهوری اسالمی (ایرنا) نیز از موضع‬ ‫جبهه متحد اصولگرایی راجع به دولت پرسید‪ .‬برای‬ ‫ایس��نا جزییات دیدار اخیر ای��ت اهلل مهدوی کنی با‬ ‫اعضای جبهه پایداری و نیز نتیجه این دیدار مهم بود‪.‬‬ ‫سایت مشرق به عنوان پنجمین رسانه پرسید که‬ ‫ایا جبهه متحد اصولگرایان تنها فلسفه انتخاباتی دارد‬ ‫یا قصد گفتمان س��ازی‪ .‬اگر قصد گفتمان سازی دارد‬ ‫چرا طی سه سال گذشته فعالیتی نداشت؟‬ ‫روزنامه تهران امروز هم با اشاره به نشست اخیر‬ ‫رئیس جمهور با اعضای س��تاد انتخاباتی اش پرسید‪:‬‬ ‫«موضع جبهه متح��د اصولگرایان مقابل فعالیت های‬ ‫انتخاباتی مجزای دولت چیست؟»‬ ‫ب��رای خبرگ��زاری کار (ایلنا) نیز س��ایر اضالع‬ ‫جا مانده از ‪ 8+7‬اهمیت داشت و ان را موضوع سوال‬ ‫خود قرار داد‪ .‬همچنین روزنامه قدس از س��ازوکار‬ ‫جبهه متحد اصولگرایان برای بعد از انتخابات مجلس‬ ‫پرس��ید‪ .‬او در ادامه خواس��ت موض��ع جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان در خصوص افرادی که مشترکا در لیست‬ ‫جریان نزدیک به دولت حضور دارند را بداند‪.‬‬ ‫خبرنگار‫خبرگزاری فرانسه‪ ،‬رس��انه بعدی بود‬ ‫که سوال می پرسید‪ .‬او با اش��اره به بیانات مقام معظم‬ ‫رهبری در کرمانش��اه راجع به پارلمانی شدن نظام از‬ ‫والیتی پرسید که برنامه جبهه متحد اصولگرایان برای‬ ‫احیای نخست وزیری چیس��ت و چقدر به صورت‬ ‫جدی این مساله پیگیری می شود؟‬ ‫باش��گاه خبرنگاران جوان نیز اصولگرایانی که‬ ‫در ‪ 8+7‬نماینده ندارند را موضوع س��وال خود قرار‬ ‫داد و از نحوه احتمال اضافه ش��دن نمایندگان انها به‬ ‫‪ 8+7‬پرسید‪.‬‬ ‫خبرنگار روزنامه اعتماد نیز با بیان اینکه ش��اهد‬ ‫شور و ش��وق الزم انتخاباتی نیس��تیم‪ ،‬دلیل ان را از‬ ‫والیتی پرسید‪ .‬او همچنین این گونه ابراز عقیده کرد که‬ ‫محدودیت های ایجاد شده برای اصالح طلبان یکی از‬ ‫دالیل این عدم شور و اشتیاق در جامعه است؛ والیتی‬ ‫اما استدالل این خبرنگار را رد کرد‪ .‬خبرنگار اعتماد‬ ‫همچنین حضور یا عدم حضور ناطق نوری در روند‬ ‫وحدت اصولگرایان را جویا شد‪.‬‬ ‫خبرنگار روزنامه تهران تایمز نیز از نحوه اغاز به‬ ‫کار ستاد استانی پرسید‪ .‬سپس خبرنگار خبرگزاری اریا‬ ‫تاثیر عدم حضور اصالح طلبان در انتخابات مجلس‬ ‫را از سخنگوی جبهه متحد اصولگرایی جویا شد‪.‬‬ ‫سایت فردا نیز راجع به سازوکار و مدل معرفی‬ ‫کاندیداها از سوی جبهه متحد اصولگرایان پرسید و‬ ‫سایت ش��فاف نقش نمایندگان قالیباف و الریجانی‬ ‫در ‪ 8+7‬را جوی��ا ش��د‪ .‬در این نشس��ت خبرنگاران‬ ‫رس��انه های دیگری از جمله رس��انه های نزدیک به‬ ‫جبهه پایداری و همچنین طیف اصولگرایان س��نتی‬ ‫نیز حضور داش��تند که البته موفق به طرح س��واالت‬ ‫خود نشدند‪.‬‬ ‫این نشست با رس��یدن به وقت اذان ظهر پایان‬ ‫یافت اما خبرنگارانی که فرصت نکرده بودند سواالت‬ ‫خود را مطرح کنند‪ ،‬در راه پله های ساختمان سواالت‬ ‫خود را از اقایان متکی‪ ،‬زاکانی و والیتی می پرسیدند‪.‬‬ ‫ساز و کار انتخاب مصادیق‬ ‫چگونه نامزدها در فهرست جبهه متحد قرار می گیرند‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫پس از اغاز رسمی فعالیت های رسمی جبهه‬ ‫متحد‪ ،‬حاال مهمترین مساله ای که نگاه ها را به خود‬ ‫معطوف کرده این است که چه س��ازوکاری برای‬ ‫فهرس��ت واحد و جمع کردن همه سالئق موجود‬ ‫در می��ان اصولگرایان در یک فهرس��ت انتخاباتی‬ ‫وجود دارد‪ .‬این موضوع در نشس��ت اول خبری‬ ‫اصولگرایان نیز مطرح شد‪.‬‬ ‫علی اکبر والیت��ی‪ ،‬س��خنگوی جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان‪ ،‬موضوع اتحاد اصولگرایان را امر تازه ای‬ ‫ندانست و یاداور شد‪« :‬ما در انتخابات مجلس هشتم‬ ‫نیز شاهد ایجاد سازوکاری به نام سازوکار‪ 5+6‬بودیم‬ ‫که من خود عضو هیات داوری ان بودم‪ .‬به نظر من ان‬ ‫تجربه‪،‬تجربهموفقیبودوحاصلانتشکیلمجلس‬ ‫هشتم بود‪،‬مجلسی کهبحمداهلل کارنامه موفقی داشته‬ ‫اس��ت‪».‬او با بیان اینکه جبهه متحد اصولگرایان که‬ ‫معروف به ‪ 8+7‬است سازوکاری مانند ‪ 5+6‬دارد و‬ ‫در این سازوکار نیز گروهی به عنوان هیات داوری‬ ‫و گروهی نیز به عنوان نماین��دگان اضالع حضور‬ ‫دارند‪ ،‬گفت‪« :‬این مجموعه مدتی طول کشید تا جا‬ ‫بیفتد‪ ».‬سخنگوی جبهه متحد اصولگرایان ادامه داد‪:‬‬ ‫«علت اینکه بزرگانی چ��ون ایت اهلل مهدوی کنی و‬ ‫ایت اهلل یزدی به صورت صریح‪ ،‬روش��ن و قوی از‬ ‫ابتدا در شکل دهی این مجموعه نقش ایفا کرده اند‪،‬‬ ‫حساس��یت زمانی و مکانی اس��ت که اکنون با ان‬ ‫مواجه هس��تیم‪ ».‬والیتی سپس در خصوص علت‬ ‫تفاوت ساختار ‪ 5+6‬با ‪ 8+7‬نیز گفت‪« :‬من تفاوت‬ ‫جوهری در این دو نمی بینم‪».‬او با اشاره به چگونگی‬ ‫شکل گیری سازوکار ‪ 8+7‬گفت‪« :‬در جلسات اولیه‬ ‫که با حض��ور ایت اهلل مهدوی کنی و با مش��ارکت‬ ‫ایت اهلل یزدی و تعدادی از اش��خاص منتس��ب به‬ ‫اضالع مختلف اصولگرایی و همچنین بنده‪ ،‬اقای‬ ‫متکی و عسگراوالدی برگزار شد‪ ،‬این شاکله شکل‬ ‫گرفت و به نظرم این شاکله مثل شاکله قبلی است‪،‬‬ ‫فقط از نظر تعداد متفاوت است و علت تفاوت در‬ ‫تعداد نیز این اس��ت که گروه های دیگر همچنین‬ ‫اشخاص و افرادی اضافه شدند‪».‬‬ ‫س��خنگوی جبهه متح��د اصولگرایان در پاس��خ‬ ‫خبرنگاری که از احتمال اختالفات میان اصولگرایان در‬ ‫مجلسایندهپرسید‪،‬اینگونهپاسخداد‪«:‬مامجلسهشتم‬ ‫ی می دانیم و نمایندگان راه پیدا کرده‬ ‫را مجلس منس��جم ‬ ‫به مجلس در مواضع اصولی و موقعیت های حساس به‬ ‫صورت هماهنگ و متحد فعالیت می کنند‪ ،‬در واقع چون‬ ‫یدواحدتصمیممی گیرندونمونهاخریناننامه ایبودکه‬ ‫‪ 240‬نفر از نمایندگان مجلس در تایید سپاه قدس در تقابل‬ ‫بااتهاماتامریکامنتشروامضاکردند‪».‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬همچنی��ن در قضیه اس��تیضاح‬ ‫وزیر محترم اقتصاد همین موضوع را مشاهده کردیم‪.‬‬ ‫اصولگرایان مجلس به رغم انتقادات روشن و صریحی‬ ‫که به اختالس و انحراف اخیر داش��تند‪ ،‬وزیر را مورد‬ ‫استیضاح قرار دادند و مشروط به او رای دادند تا وزیر‬ ‫مراقبت کند که حوادث دیگر این چنینی تکرار نشود‪».‬‬ ‫سخنگوی جبهه متحد اصولگرایان تصریح کرد‪:‬‬ ‫«در فتنه سال ‪ 88‬نیز انسجام نمایندگان مجلس را شاهد‬ ‫بودیم که همگی در برابر فتنه گران ایستادند و ما در واقع‬ ‫انس��جام و وحدت کلمه را در بین نمایندگان مجلس‬ ‫کنونی در مسائل اصولی و حساس می بینیم‪ ،‬البته برخی‬ ‫از مسائل ممکن است حساسیت چندانی نداشته و بین‬ ‫نمایندگان اختالف نظر وجود داشته باشد که البته این‬ ‫امر منفی نیست‪ ،‬بلکه تقویت کننده تفکر اصولگرایی‬ ‫اس��ت که از خود انتقاد می کنند‪».‬والیتی همچنین در‬ ‫مورد نقش ناطق نوری در جریان وحدت اصولگرایان و‬ ‫اینکه از نظرات وی استفاده می شود یا نه؟ گفت‪« :‬اقای‬ ‫ناطق نوری از پایه گذاران مجموعه های اصولگراست‬ ‫و ایشان و اقای روحانی جزو جامعه روحانیت هستند‬ ‫و وقتی دبیرکل جامعه روحانیت صحبت و اظهارنظر‬ ‫می کنند می گویند که نظر من نیست‪ ،‬بلکه نظر اعضای‬ ‫جامعه روحانیت است مثل اقای یزدی که وقتی صحبت‬ ‫می کنند می گویند نظر اعضای جامعه مدرسین اینگونه‬ ‫اس��ت؛ بنابراین هر چه ایت اهلل مه��دوی کنی مطرح‬ ‫می کنند نظر تم��ام اعضای جامعه روحانیت اس��ت‪».‬‬ ‫علیرضا زاکانی نیز در س��خنانش تاکی��د کرد‪« :‬تالش‬ ‫جمعی ما در جبهه متحد اصولگرای��ان مبنی بر ایجاد‬ ‫فض��ای گفتمانی مش��خص و ایجاد ش��ور و نش��اط‬ ‫انتخاباتی است‪ ».‬رئیس س��تاد انتخاباتی جبهه متحد‬ ‫اصولگرای��ان با بیان اینک��ه «نامزدهایی ک��ه معتقد به‬ ‫اص��ول و ارزش ه��ا باش��ند‪ ،‬از س��وی ای��ن جبهه به‬ ‫مردم معرفی می ش��وند»‪ ،‬گفت‪ « :‬انش��اءاهلل ما ش��اهد‬ ‫تشکیل مجلسی هماهنگ‪ ،‬فعال و کارامد در راستای‬ ‫خدمت به مردم باش��یم‪ ،‬مجلسی برای س��اختن ایران‬ ‫اسالمی و ش��کل گیری جامعه اس�لامی حرکت کند و‬ ‫امیدواریم که با همراهی دوس��تان و همدل��ی انها در‬ ‫راس��تای تحقق این هدف موفق باش��یم‪ ».‬او در رابطه‬ ‫با حضور نماین��دگان قالیباف و الریجان��ی در جبهه‬ ‫متحد اصولگرایی و نقش انها در این جبهه گفت‪« :‬در‬ ‫هیات اجرایی در حال حاضر سه ضلع حضور دارند و‬ ‫دو نفر که نمایندگان الریجانی و قالیباف هستند نقش‬ ‫انها درون ‪ 8+7‬طبق ساز و کار مشخص است؛ چون در‬ ‫جبهه رای‪ ،‬نظر و منطق حاکم اس��ت و کارها بر اساس‬ ‫بحث و گفت وگو پیش می رود‪ .‬پس نقش نمایندگان‬ ‫قالیباف و الریجانی نیز به اندازه نقش انها در حضورشان‬ ‫با استدالل هایی که بیان می کنند خواهد بود؛ چون حرکت‬ ‫ما جمعی اس��ت و در نهایت بر اس��اس استدالل های‬ ‫منطقی رای گیری انجام خواهد ش��د‪ ».‬منوچهر متکی‪،‬‬ ‫دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایی نیز گفت‪« :‬از اوایل‬ ‫ماه رمضان بیش از ‪ 30‬جلسه شورای مرکزی در جبهه‬ ‫متحد اصوگرایی برگزار شده و همچنین جلسات هیات‬ ‫داوری و هیات اجرایی به صورت جداگانه شکل گرفته‬ ‫و جلسات ش��ورای مرکزی متش��کل از حضور هیات‬ ‫داوری و اجرایی در کنار یکدیگر است که تصمیمات‬ ‫مربوط به جبه��ه در ان اتخاذ می ش��ود‪».‬متکی گفت‪:‬‬ ‫«بر اساس تجربه در جبهه متحد اصولگرایی سازوکاری‬ ‫را تعریف کردیم و در سازماندهی ستادی‪ ،‬رئیس ستاد‬ ‫انتخابات جبهه متحد اصولگرایی تعیی��ن‪ ،‬انتخاب و‬ ‫معرفی ش��د‪».‬دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایی با‬ ‫بیان اینکه «در سازوکار اس��تانی نیز مسیر خود را طی‬ ‫‪13‬‬ ‫خواهیم کرد»‪ ،‬اف��زود‪« :‬جبهه متح��د اصولگرایی دو‬ ‫مسئولیت عمده بر عهده دارد؛ اول شناسایی بهترین ها و‬ ‫دوم بیشترین تالش برای اینکه بهترین ها با اقبال و رای‬ ‫مردم به مجلس راه یابند و ما در این مدت ساختاری که‬ ‫در حوزه ستاد اجرایی پیگیری می کنیم مکانیزم رسیدن‬ ‫به نامزدهای منتخب اصولگرایان برای معرفی به مردم‬ ‫اس��ت‪».‬متکی پس از ان درباره فعالیت های انتخاباتی‬ ‫دولت و موضع جبهه متحد اصولگرایی در این ارتباط‬ ‫اظهار کرد‪« :‬در بحث انتخابات همانگونه که بیانات مقام‬ ‫معظم رهبری در گذشته بوده ورود ظرفیت های نظام‬ ‫به صورت رس��می در انتخابات با نام ب��ردن از انها در‬ ‫انتخابات جایگاهی ندارد و طی سال های گذشته همیشه‬ ‫اینطور بوده است‪».‬وی گفت‪« :‬نمی توان جلسه اخیر را‬ ‫به عنوان جلسه ستاد انتخاباتی در رسانه ها ارزیابی کرد‬ ‫و امیدواریم دولت با تقیدی که برگزارکننده انتخابات‬ ‫باشد و در مقول ه انتخابات جانبدارانه عمل نکند؛ چون‬ ‫گفتمان های موجود جایگاه خود را دارند و پیروان انها‬ ‫فعالیت خواهند کرد و تالش هایشان نشاط انتخاباتی و‬ ‫حضور حداکثری را رقم خواه��د زد‪ .‬پس به اعتقاد ما‬ ‫ورود رسمی ش��خص رئیس جمهور که هنوز نمودی‬ ‫ندارد یا دولت در بحث انتخاب��ات با عنوان جانبدارانه‬ ‫مورد پذیرش نیست‪».‬متکی در خصوص عدم حضور‬ ‫اصالح طلب��ان در انتخابات این��ده و پیامدهای ان نیز‬ ‫گفت‪« :‬ما تلقی نداریم که جریان های سیاس��ی که در‬ ‫چارچوب نظام فعال هس��تند در انتخابات حاضر‬ ‫نش��وند‪ ،‬چون در ‪ 32‬سال گذش��ته این طور نبوده‬ ‫اس��ت‪».‬او س��خنان خود را چنین ادامه داد‪« :‬تلقی‬ ‫شخصی من این است که جریان اصالحات و دیگر‬ ‫جریانات موجود در کش��ور در انتخابات حضور‬ ‫می یابند و باید اورد ه خود را به میدان بیاورند تا انچه‬ ‫مورد قبول مردم واقع می شود نتیج ه انتخابات باشد‪.‬‬ ‫پس عدم ورود به تصمیم سازی سیاسی در کشور‬ ‫توسط یک تشکیالت و حزب به این معناست که‬ ‫ان حزب می خواهد کار خود را تعطیل کند و تصور‬ ‫نمی کنم این تصمیم از سوی اصالح طلبان انتخاب‬ ‫شده باشد‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫ماجرای دیدار با ایت اهلل‬ ‫ایا جبهه پایداری به جبهه متحد می پیوندد‬ ‫«ای��ا جبه��ه پای��داری به ائت�لاف جبه��ه متحد‬ ‫اصولگرایان خواهد پیوست؟» این بدون شک مهمترین‬ ‫س��والی بود که ذهن همه خبرن��گاران حاضر در اولین‬ ‫نشستخبریجبههمتحداصولگرایانرابهخودمشغول‬ ‫کرده بود‪ .‬س��والی که هر خبرنگاری عالقه داشت اولین‬ ‫مطرح کننده ان باشد‪.‬‬ ‫از میان س��ه نفری که در این نشست پاسخگوی‬ ‫خبرنگاران بودن��د‪ ،‬دکتر والیتی ترجی��ح داد که به این‬ ‫سوال پاسخ دهد‪.‬‬ ‫دکتر والیت��ی در ارتباط ب��ا دیدار اخی��ر اعضای‬ ‫جبهه پایداری با ای��ت اهلل مهدوی کنی و نتیجه حاصل‬ ‫از این دی��دار چنین گف��ت‪« :‬اعضای جبه��ه پایداری‬ ‫با ایت اهلل مهدوی کنی دی��دار داش��تند و در این دیدار‬ ‫صحبت های سازنده ای مطرح شده و ایت اهلل مهدوی کنی‬ ‫رهنمودهایی داشتند و جوهره این رهنمودها این بود که‬ ‫دوس��تان جبهه پایداری هر چه زودتر به این مجموعه‬ ‫بپیوندند و تا انجایی که می دانم دوستان اعضای جبهه‬ ‫پایداری نیز مخالفت اساس��ی با این موضوع ندارند و‬ ‫انش��اءاهلل در اینده نزدیک ش��اهد این خواهیم بود که‬ ‫اعضای این جبهه با توجه به اخ�لاص و توانمندی که‬ ‫دارند به جبهه متحد اصولگرایان بپیوندند‪ .‬این مساله امید‬ ‫پیروزی در اصولگرایان را افزایش می دهد‪».‬‬ ‫او همچنین در خصوص دغدغ��ه جبهه پایداری‬ ‫‪14‬‬ ‫گفت‪« :‬اخی��را من با دوس��تان جبهه پایداری تماس��ی‬ ‫نداشتم‪ ،‬ولی انچه می دانم این است که انها بیشتر نسبت‬ ‫به ساختار و کم و کیف ساختار و ترکیب ان انتقاد داشتند‬ ‫و خواسته بودند که برخی از تعدیل ها و تغییرها در ساختار‬ ‫ایجاد شود که این امر مورد قبول اکثریت اعضای شورا‬ ‫قرار نگرفت و علت این عدم پذیرش روشن است‪».‬‬ ‫والیتی در بیان علت عدم پذیرش این درخواست‬ ‫نیز توضیح داد؛ انجا که گفت‪« :‬بیش از یک سال است‬ ‫روی سازوکار به وجود امده کار شده و اگر قرار باشد با‬ ‫یترکیبتغییرکند‪،‬تصمیم گیری های‬ ‫هرپیشنهادوانتقاد ‬ ‫بعدی نیز اعتبارات خ��ود را از دس��ت می دهد‪.‬بعد از‬ ‫جلسات مختلفی که با بزرگان داش��تیم به این سازوکار‬ ‫رسیدیم‪».‬‬ ‫س��خنگوی جبهه متحد اصولگرایان با بیان اینکه‬ ‫ممکن است در یک جمع‪ 40‬نفره بحثی مطرح شود و در‬ ‫نهایت منجر به رای گیری شود و اکثریت به یک موضوع‬ ‫رای دهند و اقلیتی نیز مخالفت کنند‪ ،‬گفت‪« :‬دموکراسی‬ ‫اقتضا می کند که اقلیت به رای اکثریت احترام بگذارند و‬ ‫گردن بنهند‪ .‬در موضوع اخیر نیز تغییر ساختار و تعویض‬ ‫افراد و جابه جایی انها مورد قبول قرار نگرفت و استدالل‬ ‫در این زمینه روشن بود‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬ما باز هم امیدواریم با دوس��تان در‬ ‫جبهه پایداری به یک تفاهم برسیم و هیچ گاه در روی انها‬ ‫بسته نیست‪ ،‬حتی اگر چند روزه مانده به انتخابات نیز‬ ‫بیایند‪ ،‬مورد استقبال ما قرار می گیرند‪».‬‬ ‫زاکان��ی‪ ،‬رئی��س س��تاد انتخابات��ی کمیت��ه‬ ‫‪ 8+7‬و از نماین��دگان طی��ف تحول خ��واه در کمیت��ه‬ ‫اجرای��ی اصولگرایان نی��ز در رابطه با دی��دار اعضای‬ ‫جبههمتحداصولگراییباایت اهللمصباحیزدی این چنین‬ ‫توضیح داد‪« :‬این توفیق برای من و اقای فدایی بود که در‬ ‫دو نوب��ت به حضور ای��ت اهلل مصباح یزدی برس��یم و‬ ‫انچه از جانب ما در این دیدارها مطرح ش��د گزارشی‬ ‫از فعالیت ها و دغدغه های جبهه متحد اصولگرایی بود‬ ‫و ایت اهلل مصباح یزدی س��ه نکته را مطرح کردند؛ اول‬ ‫اینکه وحدت یک امر بدیهی‪ ،‬ضروری و ایده ال است‬ ‫که نیاز به اس��تدالل ندارد‪ .‬دوم اینکه کسانی هستند که‬ ‫وحدت را امضا می کنند اما وحدت را به دو علت پاس‬ ‫نمی دارند‪ ،‬یکی فهم متفاوت از موضوعات و دوم فهم‬ ‫مش��ترک و دلخواهی متفاوت‪».‬وی ادامه داد‪« :‬در نکته‬ ‫ی که ایت اهلل مصباح یزدی مطرح کردند عالوه بر‬ ‫سوم ‬ ‫اس��یب بخش دوم فرمودندما هیچ راهی جز وحدت‬ ‫نداریم‪ .‬پس نیروهای انقالب باید وحدت کنند و توصیه‬ ‫ایت اهلل مصباح این بود که با دوستان پایداری صحبت‬ ‫کنیم‪ .‬البته در گذش��ته نیز جلساتی با ایش��ان داشته ایم‬ ‫و در اینده نیز این روند را دنب��ال خواهیم کرد‪ ».‬رئیس‬ ‫ستاد انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایی همچنین درباره ‬ ‫فعالیت های جبهه پایداری در شهرستان ها گفت‪« :‬فعالیت‬ ‫گروه هایمختلفمجموعهاصولگراییکهجبههپایداری‬ ‫یکی از انهاست‪ ،‬ظرفیت س��ازی است و هیچ تعارضی‬ ‫با کار جبهه متحد اصولگرایی ندارد؛ چون در صورت‬ ‫پذیرش‪ ،‬همه ظرفیت ها یکجا و در جهت فعالیت جبهه‬ ‫به کار می رود‪ .‬در مورد انتخاب نامزدها نیز هر بخش��ی‬ ‫می تواند نامزدهای خود را انتخاب کند‪ ،‬اما در نهایت باید‬ ‫در ساز و کار جبهه متحد و ارزش ها و مالک های تعریف‬ ‫شده قرار گیرد‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬ستادهای استانی نیز شکل‬ ‫گرفته اند و این ستادها هس��تند که نامزدهای استانی را‬ ‫انتخاب می کنند‪ ،‬چون ما در کشور برای استان ها تصمیم‬ ‫نمی گیریم و فرایند جبهه متحد اصولگرایی به طریقی‬ ‫است که شهرستان ها منطبق بر ضوابط دست به انتخاب‬ ‫میزنند و نتایج را منعکس میکنند تا مبتنی بر واقعیات و‬ ‫در چارچوب ارزش ها‪ ،‬انتخاب ها انجام شود‪».‬‬ ‫پس از زاکانی نوبت به متکی رس��ید‪ .‬دبیر اجرایی‬ ‫جبهه متحد اصولگرایان در رابطه با نقش احزاب برای‬ ‫شرکتدرجبههمتحداصولگراییگفت‪«:‬قطعاگستردگی‬ ‫ ترکیب شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایی نمی تواند‬ ‫جوابگو و در برگیرند ه فیزیکی حض��ور هم ه احزاب‪،‬‬ ‫سازمان ها و شخصیت های اصولگرا در کشور باشد‪ .‬پس‬ ‫بر اساس روندی که در گذشته بوده تعریف ساختاری‬ ‫برای این شورا شده است‪».‬وزیر سابق امور خارجه در‬ ‫ادامه س��خنان خود گفت‪« :‬برخی تشکل ها‪ ،‬جبهه ها و‬ ‫سازمان هادرخواستهمکاریباجبههمتحداصولگرایی‬ ‫را داده اند‪ .‬پس در سازوکاری که تعریف کرده ایم محور‬ ‫اساسی این است که با همه احزاب‪ ،‬سازمان ها و جبهه ها و‬ ‫تشکل ها‪ ،‬موسسات و شخصیت های اصولگرا همکاری‬ ‫کنیم که با پذیرش منش��ور اصولگرایی و همکاری در‬ ‫چارچوب جبهه متحد اصولگرایی اماده همکاری با ما‬ ‫هستند‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬کمیته ای در ستاد انتخابات به‬ ‫عنوان ارتباطات و تعامل تعریف کرده ایم تا از این طریق‬ ‫با گروه های دیگر ارتباط داشته باشیم و اذعان داریم که‬ ‫شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایی یک ظرفیت اماده‬ ‫است برای پذیرش هم ه کس��انی که امادگی همکاری‬ ‫دارند‪ .‬پس درب این جبهه ب��ه روی همه اصولگرایان‬ ‫باز اس��ت و این همکاری با دو هدف انجام می ش��ود؛‬ ‫اول مشورت سازنده در رس��یدن به گزینش مطلوب و‬ ‫دوم‪ ،‬امدن ظرفیت هم ه دیگرانی که اماده همراهی و به‬ ‫میدان امدن هستند تا گزینه های مطرح با اقبال مردمی‬ ‫ مواجه شوند‪».‬دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایی در‬ ‫عکس فوری از تحزب در ایران‬ ‫قابلیت همپوشانی احزاب با رقبا و مردم‬ ‫صالح اسکندری‬ ‫خبرنامه‬ ‫متغیردربی ثباتیسیاسیتاثیرگذارباشدامالزومایکرابطه‬ ‫مستقیمبینتعداداحزابوبی ثباتیسیاسیبرقرارنیست‪.‬‬ ‫در حقیقت فاصله احزاب و می��زان قطب بندی میان انها‬ ‫اهمیتیبهمراتبباالترازتعداداحزابدارد‪.‬اگرمشیحزبی‬ ‫یک کشور همراه با اعتماد به نظام سیاسی و فعالیت درون‬ ‫چارچوب های مشخص و مدون باشد‪،‬احزاب موجود را‬ ‫احزاب موافق (‪ )Consensual‬می خوانیم‪ .‬کشورهایی که‬ ‫ط مشی قرار دارند و احزاب موجود‬ ‫در نقطه مقابل این خ ‬ ‫اشتی ناپذیر و نسبت به نظام سیاس��ی بی اعتماد هستند‬ ‫در چارچوب ساختار حزبی متنازع (‪ )Conflictual‬قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬در کشورهایی که تلفیقی از این دو سازه یعنی‬ ‫تنازعوتوافقوجودداردودرانهارهبرانسیاسیقادرندبین‬ ‫منافعمختلفرای دهندگاناشتی ناپذیرپلبزنند‪،‬احزابدر‬ ‫ساختارسازگارواهلمصالحهجایمی گیرد‪.‬‬ ‫نروژ و س��وئد دو نمونه از کش��ورهای چندحزبی‬ ‫موافقهستندامادرمقابلفرانسه‪،‬ایتالیاوالمانعصروایمار‬ ‫نمونه هایخوبیازنظام هایچندحزبیمنازعه گرابااحزاب‬ ‫کمونیستقدرتمنددرجناحچپوجنبش هایمحافظه کار‬ ‫یافاشیستیدرجناحراستبود هاند‪.‬کابینه هابایدازمیانسران‬ ‫جنبش هایمرکز گراییتشکیلمی شدکهخودبرسرمسائل‬ ‫دچار شکاف بودند‪ .‬همین باعث ایجاد بی ثباتی ‪ ،‬ضعف‬ ‫عملکرد دولت ها و بی اعتمادی مردم می شود‪ .‬این عوامل‬ ‫به سرنگونی دموکراسی در عصر المان وایمار و فروپاشی‬ ‫جمهوریچهارمفرانسهکمککرد‪ .‬بادرنظرگرفتنتمام‬ ‫اینتفاسیربهنظرمی رسدکهتعداداحزابرابطهمستقیمی‬ ‫بابی ثباتیسیاسیدریککشوربرقرارنمی کند‪.‬امادرمقابل‬ ‫هم پوش��انی احزاب به خصوص در هنگامه رقابت های‬ ‫انتخاباتیبهواسطهتالیفمنافعمی تواندبهیکمدلرقابتی‬ ‫چند حزبی سامان و انسجام خاص ببخشد‪.‬اما درباره ایران‬ ‫بایدبهایننکتهاذعانداشتاز‪ 300‬حزبموجودانهاییکه‬ ‫قابلیتتوافقبااحزابدیگررادارندومنافعانتخاباتیخودرا‬ ‫بهگونه ایتعریفکرد هاندکهبامنافعدیگراحزابهمپوشانی‬ ‫دارد می توانند در الگوی رقابتی جایگاه خود را بیابند و در‬ ‫راستایمنافعرای دهندگانقدرترادردستبگیرند‪.‬فرمول‬ ‫تحققاینهمپوشانیمنافعنیزتنهادرتعاملبامردممحقق‬ ‫می شود‪.‬یعنیاحزابیکهواقعانمایندگیوپاالیشبخشیاز‬ ‫افکارعمومیرابرعهدهدارندمی تواننددارایمنافعیخوانا‬ ‫با سایر احزاب باشند‪ .‬لذا به نظر می رسد که الگوی رقابت‬ ‫احزاب در ایران با در نظر گرفتن تجارب سایر کشورها در‬ ‫عبارت معروف «وحدت در عین کثرت» خالصه می شود‬ ‫لذاممکناستگاهیرقابتدوضلعیوگاهیسهضلعییا‬ ‫چندضلعیباشدامامهمایناستکهضرورتدارددربرهه‬ ‫کنونیتحزبجانداریدرکشورشکلبگیرد‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫یک عکس فوری از تاریخ یکصد و اندی ساله‬ ‫تحزب در ایران نشان می دهد که یا احزاب برخاسته‬ ‫از نیروهای اجتماعی و پش��توانه مردم��ی نبودند یا‬ ‫برگرفته از شکاف های تحمیلی و صوری که برامده از‬ ‫جاه طلبی ها و تنازعات صاحبان قدرت بود‪ ،‬قلمداد‬ ‫می شدند‪ .‬از زمان حزب اجتماعیون عامیون به معنای‬ ‫سوسیال ‪ -‬دموکرات ها و اعتدالیون در دوره مشروطه‬ ‫تا به امروز که بیش از چندصد حزب شناسنامه دار در‬ ‫کشور وجود دارد‪ ،‬کمتر کسی می تواند مدعی شود‬ ‫به غیر از مواردی که به تعداد انگشتان یک دست هم‬ ‫نمی رسند احزابی با استانداردهای بومی و منطبق با‬ ‫فرهنگ سیاسی در ایران توانسته اند حیات و ممات‬ ‫سیاسی درخوری داشته باشند‪.‬بخش عمده ای از این‬ ‫مشکل به این واقعیت برمی گردد که اساسا خط کش‬ ‫مدرجی برای اندازه گیری کیفیت و کمیت یک حزب‬ ‫منطبق با هنجارها‪ ،‬ارزش ها و ایس��تارها در فرهنگ‬ ‫سیاسیایرانوجودنداشتهوندارد‪.‬تحزبدرفرهنگ‬ ‫بالنوع‬ ‫سیاسیایرانبرچهفرایندیداللتمیکند؟ر ‬ ‫حزب در ایران چیست؟ یا اینکه فرهنگ سیاسی در‬ ‫ایران فلسفه جامعه مدنی به عنوان حدفاصلی در میان‬ ‫قدرت رسمی مس��تقر و مردم را می پذیرد یا بر نمی‬ ‫تابد؟ و ‪...‬‬ ‫در غرب‪ ،‬احزاب زاییده جامعه مدنی هس��تند‬ ‫و پاس��خی به بحران هایی بودند که در مسیر توسعه‬ ‫سیاسیوخروجتوسنلجام گسیختهسیاستازبیغوله‬ ‫پادشاهان به وجود امد‪ .‬مش��ارکت نیروهای جدید‬ ‫در عرصه قدرت به ش��کل انارشیک و غیرمنسجم‬ ‫ممکننبودویکنهاداجتماعیسازمان یافتهوکانالیزه‬ ‫می بایست ش��کل می گرفت تا منازعات قدرت را‬ ‫ساماندهیمی کرد‪.‬ایننهاددرقالبحزبکههممتکی‬ ‫بهنیروهایاجتماعیبودوهمازیکسازماناجتماعی‬ ‫برخوردار بود و هم انگیزه های الزم را برای مشارکت‬ ‫درعرصهقدرتداشتظهوروبروزکرد‪.‬پیرومباحث‬ ‫اخیر پیرامون نوسازی نظام سیاسی در ایران و با توجه به‬ ‫اینکهنظامپارلمانیدردرجهاولمسبوقبهتشکیلاحزاب‬ ‫قدرتمند در یک کشور و پذیرش ایستارها و بایسته های‬ ‫تحزب در فرهنگ سیاسی است در این مجال به مقدمات‬ ‫تحزب جاندار در کشور در یک بررسی تطبیقی پرداخته‬ ‫شدهاست‪.‬امروزیکتحزبجانداربهفراخورنظامریاستی‬ ‫یا پارلمانی و سایر فرماسیون های ساختاری یک ضرورت‬ ‫اجتناب ناپذیر برای کشور است و باید در کنار پرداختن به‬ ‫اینضرورتبهموانعوراهکارهایتقویتفرهنگتحزب‬ ‫درساحتسیاستوحکومتایراننیزپرداخت‪.‬‬ ‫در ایران حدود ‪ 300‬حزب و گروه سیاسی موفق به‬ ‫اخذ پروانه فعالیت از وزارت کش��ور شده اند‪ .‬البته امروز‬ ‫به جرات نمی توان ادعا کرد که ‪ 20‬تشکل سیاسی فعال و‬ ‫جاندار در کشور وجود دارد‪ .‬عمده احزابی که در وزارت‬ ‫کشور به ثبت رسیده اند در اندازه یک حزب نیستند و در‬ ‫اندازه یک حزب هم در معادالت سیاس��ی کشور ظاهر‬ ‫نشدند‪.‬اماچگونهمیتوانبهسمتیکنظامحزبیجاندار‬ ‫و پویا حرکت کرد؟ در این راستا شاید یک بررسی تطبیقی‬ ‫مثمرثمرباشد‪.‬ایاالتمتحده‪،‬انگلیسوبرخیکشورهای‬ ‫پیشرفتهدارایدوحزباصلیهستندکهاغلبیکیازاین‬ ‫احزاب اکثریت را به دست می اورد و قدرت را تصاحب‬ ‫می کند‪ .‬اما المان و فرانس��ه نظام های چندحزبی هستند‬ ‫که در انها حمایت رای دهن��دگان از ائتالف های حزبی‬ ‫هنگام برگزاری انتخابات‪ ،‬بر تشکیل حکومت ها و اتخاذ‬ ‫سیاس��ت ها تاثیر ویژه ای دارد‪ .‬البته در انگلیس نیز عالوه‬ ‫بر دو حزب کارگر و محافظ��ه کار‪ ،‬یک حزب ملی گرای‬ ‫اسکاتلندی‪ ،‬یک حزب کوچکتر ولزی و نیز یک حزب‬ ‫لیبرال دموکرات وجود دارد‪ .‬در ایاالت متحده هم احزاب‬ ‫ثالث نامزدهای خ��ود را برای انتخابات گوناگون معرفی‬ ‫می کنندامادرعملدوحزببرفضایسیاسیکشورسلطه‬ ‫دارند‪.‬درکشورهاییمانندنروژوسوئدچهاریاپنجحزب‬ ‫سوسیالیست‪ ،‬کشاورزی‪ /‬مرکز‪،‬لیبرال ها‪،‬محافظه کارانو‬ ‫جنبش هایکوچککمونیستیوجودداردکهمعموالسهیا‬ ‫چهارحزببزرگترتوانست هاندبهتنهایییاباائتالفبادیگران‬ ‫حکومت هاینسبتاباثباتیراتشکیلدهند‪.‬درواقعاگرچه‬ ‫باالبودنتعداداحزابدریککشورمی تواندبهعنوانیک‬ ‫خصوص احتمال کاندیداتوری اعضای شورای مرکزی‬ ‫جبهه متحد اصولگرای��ی در انتخابات اینده – از جمله‬ ‫شخص خودش – و اینکه ایا این موضوع سهم خواهی‬ ‫به حساب نمی اید؟ گفت‪« :‬بنده در این دوره برای مجلس‬ ‫نامزد نیستم‪ .‬بحثی هم نداشتیم که اعضای شورای مرکزی‬ ‫نامزد انتخابات نشوند یا حتما بشوند‪ .‬بنابراین در اختیار‬ ‫خود دوستان عضو شوراست که در این سنگر بوده و منشا‬ ‫اثر بوده اند و اینکه بخواهند مسیر خود را ادامه دهند‪ .‬البته‬ ‫نامزدی انها نیز مثل بقیه افراد مورد بررسی قرار خواهد‬ ‫گرفت و در صورت تایید در لیست قرار می گیرند‪».‬‬ ‫متکی همچنین در جواب س��والی درب��اره ورود‬ ‫نمایندگانی از جبهه پایداری به جبهه متحد اصولگرایی‬ ‫گفت‪« :‬ورود به معن��ای عضویت در ش��ورای مرکزی‬ ‫نیست‪ .‬این س��اختار نهایی ش��ده اما از این حضور به‬ ‫معنای تعامل‪ ،‬همکاری‪ ،‬مشورت و مشارکت ضمنی در‬ ‫تصمیم سازی ها استفاده خواهد شد و درب همکاری تا‬ ‫اخرین روزهای انتخابات و رای گیری باز است‪g».‬‬ ‫‪15‬‬ ‫گزارش‬ ‫رونمایی از اسناد تروریسم دولتی امریکا توسط سعید جلیلی در مراسم ‪13‬ابان‬ ‫امریکا‪ ،‬بزرگ ترین حامی ترور‬ ‫خبرنامه‬ ‫ندا ال طیب‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫«ما یکصد سند غیرقابل خدشه از نقش امریکا در‬ ‫هدایت ترورها و تروریست ها در ایران و منطقه داریم‬ ‫که با ارائه این یکصد س��ند‪ ،‬ابروی امری��کا و مدعیان‬ ‫حقوق بش��ر و مبارزه با تروریس��م را در افکار عمومی‬ ‫جهان‪ ،‬خواهیم برد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در استانه سیزدهم ابان‪،‬‬ ‫روز دانش اموز و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی‪ ،‬در‬ ‫دیدار پرشور هزاران نفر از دانش اموزان و دانشجویان‪،‬‬ ‫با اشاره به نگرانی دشمنان از گس��ترش و الگوبرداری‬ ‫این اندیشه سیاس��ی مس��تحکم و قابل اجرا افزودند‪:‬‬ ‫«به همین دلیل‪ ،‬دولت امری��کا تالش کرد‪ ،‬در بحبوحه‬ ‫گرفتاری های روزافزون خود و در اوج حرکت وس��یع‬ ‫مردمی جنبش وال اس��تریت‪ ،‬با س��ناریویی مس��خره‪،‬‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران را به یک حرکت تروریستی‬ ‫مهمل‪،‬بی منطقوغلطمتهمکند‪،‬اماهرفردصاحب منطق‬ ‫و اهل فن در دنیا‪ ،‬با دیدن این سناریوی مضحک‪ ،‬ان را‬ ‫رد می کند‪».‬‬ ‫ایشان تحت الشعاع قرار دادن جنبش وال استریت و‬ ‫فشار به جمهوری اسالمی ایران را از اهداف دولت امریکا‬ ‫در این سناریو سازی برش��مردند و افزودند‪« :‬انها قصد‬ ‫دارند شریف ترین عناصر مبارز جمهوری اسالمی ایران‬ ‫را متهم به تروریسم کنند‪ .‬در حالی که امروز‪ ،‬تروریست‬ ‫بزرگ در دنیا‪ ،‬امریکاست‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی‪ ،‬دست جمهوری اسالمی ایران‬ ‫را در این عرصه نیز پرخواندند و تاکید کردند‪« :‬ما یکصد‬ ‫سند غیرقابل خدشه از نقش امریکا در هدایت ترورها و‬ ‫تروریست ها در ایران و منطقه داریم که با ارائه این یکصد‬ ‫سند‪ ،‬ابروی امریکا و مدعیان حقوق بش��ر و مبارزه با‬ ‫تروریسم را در افکار عمومی جهان‪ ،‬خواهیم برد‪».‬‬ ‫دو روز از بیانات ایشان گذشته بود که سعید جلیلی‪،‬‬ ‫دبیر شورای عالی امنیت ملی به میان تظاهرکنندگان مقابل‬ ‫ی نمادین از‬ ‫النه جاسوسی سابق امریکا رفت و در اقدام ‬ ‫‪16‬‬ ‫بین اس��ناد موجود در دو زونکن بزرگ‪ ،‬دو سند درباره‬ ‫فعالیت های تروریستی امریکا را به شرکت کنندگان در‬ ‫راهپیمایی‪ ۱۳‬ابان نشان داد‪ .‬او در سخنانی با اشاره به اینکه‬ ‫امروز در عراق و در مقابل سربازان عراقی‪ ،‬غیرنظامیان‬ ‫این کشور سر بریده می شوند‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬امروز انقالب‬ ‫ی صحنه ها مدعی است و امریکا متهم‬ ‫اسالمی در تمام ‬ ‫و مجرم اصلی است‪ .‬امریکا نه تنها در بحث سالح های‬ ‫کشتار جمعی و نقض حقوق بشر بلکه در استفاده از ترور‬ ‫و ابزار نامشروع برای رسیدن به اهداف خود متهم اصلی‬ ‫است و این ادعا فرضی نیست‪».‬‬ ‫جلیلی در خصوص مدارک مورد استناد ایران نیز‬ ‫خاطرنشان کرد‪« :‬بر اساس اس��ناد متقن مدعی هستیم‬ ‫که امریکا تروریست اصلی اس��ت‪ .‬جوانان کشورمان‬ ‫‪32‬سال پیش در النه جاسوسی اسناد متقنی را به جهانیان‬ ‫عرضه کردند که نشان داد امریکا به دنبال فروپاشی نظام‬ ‫نوپای اسالم بود‪ .‬اینکه وزیر امور خارجه امریکا سخن از‬ ‫تاسیس سفارت مجازی و خیالی در ایران می کند بهترین‬ ‫شاهد است که وی نه در عالم واقع بلکه در عالم مجازی‬ ‫و رویا می خواهد به اهداف خود برسد‪».‬‬ ‫دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین تاکید کرد‪:‬‬ ‫«امریکا رسما نیروهای خود را برای ترور و خرابکاری‬ ‫علیه ایران و سایر کش��ورها به کار گرفته‪ ،‬اما همانطور‬ ‫که مقام معظم رهبری فرمودند با ارائه اسنادی که داریم‬ ‫ابروی امری��کا را می بریم و با تمام ت��وان از ‪ 99‬درصد‬ ‫مخالفان سیاست های امریکا در داخل و خارج این کشور‬ ‫حمایت می کنیم و دولتمردان این کشور را تحت تعقیب‬ ‫قرار خواهیم داد‪.‬‬ ‫ادعاهایی که امروز مطرح می کنیم بحث جدیدی‬ ‫نیست و حرکت امروز امریکا انفعالی بوده و در پاسخ به‬ ‫اقدامات ایران اسالمی است‪ ».‬جلیلی تصریح کرد‪« :‬طی‬ ‫دو سال گذشته در یادداشت های مکرر به سازمان ملل‬ ‫و امریکا رسما اسناد تروریست بودن امریکا را مطرح‬ ‫کر ده ایم و اقدامات امروز امریکا انفعالی و برای فرار از‬ ‫تعقیب است‪ ».‬دبیر شورای عالی امنیت ملی در حالی که‬ ‫دو زونکن از اسناد تروریست بودن امریکا در کنار خود‬ ‫داشت و بر اساس انها سخن می گفت‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«اقدام امریکا فرار به جلو است تا خود را از این اتهامات‬ ‫برهاند‪ .‬عالوه بر انچه در دو سال گذشته علیه امریکا از‬ ‫رفتار انها در حمایت از گروهک های تروریستی مطرح‬ ‫کردیم‪ ،‬در منظر شما دانشجویان و دانش اموزان و جهانیان‬ ‫دو مجموعه از اسناد جدید ارائه می کنیم و در محاکم این‬ ‫اسناد را پیگیری خواهیم کرد‪ ».‬جلیلی تصریح کرد‪« :‬از‬ ‫دو زونکن موجود دو س��ند اصلی ارائه می کنم و سوال‬ ‫اینجاست که چه رابطه ای میان تروریست ها و امریکا‬ ‫وجود دارد‪ .‬سوال اینجاست که چرا تروریست ها وظیفه‬ ‫خود می دانند کشورها و افرادی که در لیست تحریم قرار‬ ‫دادند را هدف قرار دهند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه امریکا تروریست ها را مدیریت‬ ‫و هدایت می کند‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬امریکا با هدایت‬ ‫تروریست ها قصد دارد کشورها و کسانی را که علیه‬ ‫امریکا هستند هدف قرار دهد‪ .‬اسنادی در دست داریم‬ ‫که نشان می دهد نه تنها امریکا افراد را مدیریت می کند‬ ‫بلکه در سندی دیگری مشخص است که دولتمردان‬ ‫امریکایی با هدایت تروریس��ت ها و پش��تیبانی مالی‬ ‫از انان علیه تاسیس��ات و زیر س��اخت های کشورها‬ ‫فعال هس��تند‪ ».‬جلیلی اع�لام کرد ک��ه قوه قضائیه با‬ ‫تش��کیل دادگاهی تا رس��یدن به فرجام تروریس��ت‬ ‫بودن امری��کا را دنبال خواهد ک��رد‪ .‬یک روز پس از‬ ‫این راهپیمایی‪ ،‬محمداسماعیل کوثری‪ ،‬نایب رئیس‬ ‫کمیس��یون امنیت ملی از وحشت امریکایی ها سخن‬ ‫به میان اورد و گزارش جدید اژانس را واکنش��ی به‬ ‫این اقدام ایران دانس��ت‪ .‬این نماینده مجلس با اشاره‬ ‫به در اختیار داشتن ‪ ۱۰۰‬سند از س��وی ایران درباره‬ ‫اقدام��ات تروریس��تی امریکا تصریح ک��رد‪« :‬اکنون‬ ‫که جمهوری اس�لامی اعالم کرد‪ ،‬اس��ناد تروریستی‬ ‫مسئوالن امریکا را که مجوز می دادند چه افرادی چه‬ ‫در ایران و چه در کش��ورهای دیگر ترور ش��وند‪ ،‬در‬ ‫دست دارد‪ ،‬اژانس چنین گزارش��ی را منتشر کرده تا‬ ‫افکار عمومی را از ماهیت تروریستی امریکا منحرف‬ ‫کنند‪ ».‬کاظم جاللی‪ ،‬دیگر نماینده مجلس بود که در‬ ‫این خصوص ب��ه اظهارنظر پرداخت‪ .‬او به تناس��ب‬ ‫مس��ئولیت خود در جایگاه س��خنگویی کمیس��یون‬ ‫امنیت ملی و سیاس��ت خارجی از اولین افرادی بود‬ ‫که در این ب��اره موضع گیری کرد‪ .‬جالل��ی‪ ،‬امریکا را‬ ‫اصلی ترین کش��ور حامی تروریسم در دنیا دانست و‬ ‫اظهار داش��ت‪« :‬برای جمهوری اسالمی ایران پرونده‬ ‫تروریس��تی امریکا کامال روش��ن اس��ت‪».‬او با بیان‬ ‫اینکه جمهوری اس�لامی اس��ناد متقنی برای اثبات‬ ‫اقدامات تروریس��تی امریکا اماده کرده که کار بسیار‬ ‫قوی و محکمی در این بخش انجام ش��ده‪ ،‬این اسناد‬ ‫را غیرقابل خدش��ه خواند و در ادامه گفت‪« :‬دنیا باید‬ ‫در برابر این اسناد اگاه شود؛ این اسناد نشان می دهد‬ ‫ک��ه امریکایی ها در زمینه برخی از ترورها مس��تقیما‬ ‫وارد ش��دند و درباره برخی از اقدامات تروریستی‪،‬‬ ‫گروه های تروریستی تشکیل دادند و درباره برخی از‬ ‫ترورها نیز از گروه های تروریس��تی به نوعی استفاده‬ ‫کرده و انها را ابزار کردند‪».‬به گفته جاللی‪ ،‬در برخی از‬ ‫موارد هم امریکایی ها در اصل یک تروریسم دولتی‬ ‫را با محوریت رژیم صهیونیستی عمال ایجاد کرده اند‬ ‫و همه این موارد اسنادی است که در اختیار جمهوری‬ ‫اسالمی ایران است و همان طور که مقام معظم رهبری‬ ‫فرمودند‪ ،‬امریکایی ها با افش��ای این اس��ناد از سوی‬ ‫ایران نمی توانند مدعی مبرا بودن از ترور و تروریسم‬ ‫شوند یا خودشان را در جایگاه مدعی قرار دهند‪g .‬‬ ‫امریکا باید پاسخگو باشد‬ ‫گفت وگو با زهره الهیان درباره اسناد ایران علیه امریکا‬ ‫ش��اید کمتر کس��ی فکر می کرد که روزی یکی از بهانه های تهدید امریکا علیه ایران‪ ،‬بهانه ترور سفیر‬ ‫عربستان شود و این بحث انقدر در روز مبارزه با استکبار جهانی در کشورمان و البته در رسانه های جهان‬ ‫قوت بگیرد که تیتر یک اخبار جهان و منجر به واکنش صریح مقامات جمهوری اسالمی ایران شود‪ ،‬اما‬ ‫این اتفاق افتاد تا به نحوی همگان به اهمیت این واکنش ه��ا پی ببرند‪ .‬در رابطه با همین موضوع با خانم‬ ‫زهره الهیان‪ ،‬نماینده مردم تهران‪ ،‬ری و شمیرانات و رئیس کمیته حقوق بشر مجلس به گفت وگو نشستیم‬ ‫تا از زوایای مختلف این موضوع را بررس��ی کنیم‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫مح��ور اصلی اس��ناد ایران علی��ه امریکا‬ ‫چیست و از این اسناد چه بهره برداری هایی‬ ‫می توان کرد؟‬ ‫‪ l‬اس��ناد ارائه ش��ده از طرف جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران علیه امریکا‪ ،‬گویای این واقعیت‬ ‫است که تا به حال امریکا در منطقه به عنوان یک‬ ‫تروریس��ت دولتی عمل کرده است و حضورش‬ ‫در کنار مرزه��ای جمهوری اس�لامی ایران تا به‬ ‫حال با هدف ضربه زدن به کشور مقتدر و توانمند‬ ‫ایران و در حمایت از گروه های تروریس��تی رقم‬ ‫خورده است و اساس��ا حضور نظامی امریکا در‬ ‫عراق‪ ،‬افغانستان و پاکستان نتیجه ای جز حمایت‬ ‫از گروه های تروریستی در بر نداشته است که از‬ ‫این طریق امریکا همواره ب��ه دنبال ضربه زدن به‬ ‫نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران بوده است‪.‬‬ ‫همه این موارد مستند است و ش��اید اسنادی که‬ ‫ارائه داده ش��د و از این به بعد ارائه خواهد ش��د‬ ‫باعث شود که مجامع بین المللی مجبور به پیگیری‬ ‫این امر باش��ند تا موضع جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در ای��ن ارتباط‪ ،‬پیگیری کامال حقوقی باش��د‪ .‬از‬ ‫جمله حمایت های امریکا از تروریسم که اسناد‬ ‫قابل اس��تنادی اس��ت‪ ،‬اعترافات ریگی اس��ت‪.‬‬ ‫فعالیت های این گروهک مورد حمایت امریکا‪،‬‬ ‫حدود ‪ 400‬نف��ر از هموطنانمان را به ش��هادت‬ ‫رسانده و خسارت های زیادی را به مردم در استان‬ ‫سیستان و بلوچس��تان و نواحی مرزی کشورمان‬ ‫تحمیل کرده است‪ .‬این اسناد حقایق بسیاری را در‬ ‫افکار عمومی دنیا روش��ن خواهد کرد و ش��اید‬ ‫بش��ود گفت که در ش��رایط فعلی با توجه به این‬ ‫اسناد و شواهد‪ ،‬امروز امریکا به عنوان یک کشور‬ ‫کامال منزوی در عرصه جهانی شناخته شده است‬ ‫و به دلیل سیاست حمایت ازگروه های تروریستی‬ ‫و جنایت ه��ای مختلف علیه بش��ریت‪ ،‬دیگر در‬ ‫افکار عمومی جهان جایی ندارد‪.‬‬ ‫عکس العم��ل امری��کا در براب��ر اس��ناد‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران چگون��ه بوده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬خانم کلینت��ون اخیرا متن��ی ارائه کرده‬ ‫و اش��اره به حمایت امریکا از القاعده در دوران‬ ‫بوش داش��ته اس��ت که این هم س��ندی دیگر از‬ ‫حمایت امریکا از گروه های تروریس��تی است و‬ ‫امروزه ش��اهدیم که امریکا در طول هشت سال‬ ‫حضور در افغانس��تان‪ ،‬با طالبان پای میز مذاکره‬ ‫می نشیند‪،‬ما این شواهد و اس��ناد را ارائه دادیم و‬ ‫قبال هم س��ند وجود داش��ت علیه ارتش امریکا‬ ‫با این مضمون ک��ه هرگونه عملی��ات خرابکارانه در‬ ‫ایران مجوزش ازجانب امریکا صادر ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫در واقع این گونه اس��ناد کامال گویای این اس��ت که‬ ‫امریکا بعد از جریان فتنه ‪ 88‬که به واسطه هوشیاری‬ ‫مردم و تدبیر مق��ام معظم رهب��ری از براندازی نظام‬ ‫مقدس جمهوری اس�لامی ایران نا امید شده است به‬ ‫حرکت های تروریس��تی و عملیات های خرابکارانه‬ ‫روی اورد و با همراهی س��رویس های جاسوسی و‬ ‫همراهی سیا با ‪ MI6‬و موس��اد در کنار مرزهای ایران‬ ‫فعالیت های تروریس��تی را رقم زد که همه این موارد‬ ‫قابل پیگیری است‪.‬‬ ‫در رابطه ب��ا نقض حق��وق بش��ر امریکا چه‬ ‫اقداماتی از طرف کش��ورمان صورت گرفته‬ ‫اس��ت و ایا امریکا در برابر عملکرد متناقض‬ ‫خود در منطقه وجهان به سازمان ملل پاسخگو‬ ‫خواهد بود‪ ،‬همچنین عملکرد س��ازمان ملل‬ ‫را در براب��ر ای��ن پیگیری ها چط��ور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬مس��اله نقض حقوق بشر توس��ط امریکا که‬ ‫یکی از انها حرکت های تروریس��تی اس��ت بس��یار‬ ‫بزرگ و گس��ترده تر از این مباحث است و امریکا به‬ ‫عنوان یک ناقض حقوق بش��ر باید در سازمان ملل و‬ ‫مجامع حقوق بشری محکوم ش��ود‪ .‬ما سال گذشته‬ ‫هم در این ایام‪ ،‬در گ��زارش دوره ای امریکا یا ‪UPR‬‬ ‫در ژنو محورهای نق��ض حقوق بش��ر امریکا را در‬ ‫سازمان ملل و شورای حقوق بشر سازمان ملل اعالم‬ ‫کردیم و کش��ورهای دیگر هم به همین ترتیب اعالم‬ ‫کردن��د و مجموعا در ان اجالس ح��دود ‪ 220‬مورد‬ ‫محور نقض حقوق بشر از سوی کشورهای مختلف‬ ‫اعالم ش��د و این مباحث‪ ،‬همه مستند و ثبت شده در‬ ‫شورای حقوق بشر س��ازمان ملل موجود است و جا‬ ‫دارد که این شورا این موارد را پیگیری کند و از امریکا‬ ‫درباره این موارد پاس��خ بخواهد و مجموعا می شود‬ ‫گفت که ام��روز دیگر دوران قبل نیس��ت که امریکا‬ ‫خود را محور حقوق بشر بداند و گزارش های حقوق‬ ‫بشری علیه کشور های دیگر منتشر کند‪ .‬امروز روزی‬ ‫است که امریکا باید نسبت به افکار عمومی جهان و‬ ‫زیر پا گذاشتن حقوق ملت ها پاسخگو باشد هر چند‬ ‫امریکا نسبت به حقوق مردم خودش هم در شرایط‬ ‫حاضر پاسخگو نیست و اعتراضات وال استریت در‬ ‫س��ایر ش��هرهای امریکا گویای این حقیقت است‪.‬‬ ‫امریکا درواقع در شرایطی که در بن بست سیاسی قرار‬ ‫گرفته از سویی در منطقه حامیان خودش را درمنطقه و‬ ‫کشورهای عربی از دست می دهد و در داخل هم دچار‬ ‫مش��کالت و معضالت اقتصادی و شواهد فروپاشی‬ ‫اقتص��ادی اس��ت و همچنین مردم به سیاس��ت های‬ ‫امریکا به طور جدی معترض هستند که در این شرایط‬ ‫برای گریز از این بن بس��ت به اتهام زن��ی و طراحی‬ ‫توطئه علیه کشوری مثل جمهوری اسالمی ایران روی‬ ‫می اورد تا مشکالت و معضالت خود را تحت الشعاع‬ ‫قرار دهد‪ .‬اما نکته ای که مطرح اس��ت این اس��ت که‬ ‫س��ازمان ملل به عنوان مدافع صلح و امنیت جهانی و‬ ‫سازمانی که هدف اصلی ان در اساس نامه‪ ،‬تامین صلح‬ ‫و امنیت جهان معرفی شده است‪ ،‬تا به حال نتوانسته‬ ‫پاس��خگویی الزم را از امریکا داش��ته باش��د چرا که‬ ‫سازمان ملل تحت فشار البی صهیونیست بین الملل و‬ ‫همچنین امریکا و برخی کشورهای غربی است و به‬ ‫همین دلیل تا به حال نتوانسته رسالت خودش را در‬ ‫تامین صلح امنیت جهانی ایفا کند و پیش بینی می شود‬ ‫که در رابطه باپیگیری موارد نقض حقوق بشر درباره‬ ‫امریکا هم این عزم و اراده ب��ه صورت جدی وجود‬ ‫نداش��ته باش��د‪ .‬البته ما تالش خود را خواهیم کرد و‬ ‫نتیجه تالش جمهوری اسالمی ایران رسوایی امریکا‬ ‫نزد افکار عمومی جهان اس��ت و روش��نگری افکار‬ ‫عمومی جهان را در پی خواهد داشت‪.‬‬ ‫قوه قضائیه کش��ورمان تا چه حد می تواند در‬ ‫به نتیجه رسیدن پرونده امریکا موثر باشد؟‬ ‫‪ l‬قوه قضائیه قاعدتا از لحاظ حقوقی می تواند‬ ‫پیگیر پرونده امریکا باشد و پرونده امریکا را تحویل‬ ‫دادگاه بین الملل��ی دهد و این بخ��ش را دنبال کند و‬ ‫مستندات حقوقی و پیگیری های الزم را داشته باشد‪.‬‬ ‫پیگیری های حقوقی قوه قضائیه از طرف یک دادگاه‬ ‫تخصصی می تواند شکل بگیرد و در واقع قوه قضائیه‬ ‫با توجه به اس��ناد و مدارک موج��ود از طریق دادگاه‬ ‫صالح داخل هم می تواند این بحث را دنبال کند و در‬ ‫نتیجه گیری این پرونده تاثیرگذار باشد‪.‬‬ ‫ایا توطئه های امریکا علیه کش��ور و انقالب‬ ‫اس�لامی ای��ران می توان��د ب��ر کش��ورها و‬ ‫انقالب های منطقه تاثیر منفی بگذارد؟‬ ‫‪ l‬امریکا تالش می کند با توجه به ش��رایطی‬ ‫که در منطقه داری��م و با توجه به روند اس�لامگرایی‬ ‫در کش��ورهای منطقه که امروزه ش��اهد ان هس��تیم‬ ‫و همچنین با توج��ه به اینکه امریکا در کش��ورهای‬ ‫منطق��ه حامی��ان خ��ود را از دس��ت داده اس��ت رو‬ ‫به انح��راف انقالب ه��ا بی��اورد و یک��ی از راه های‬ ‫انح��راف اف��کار عموم��ی در منطق��ه ای��ن اس��ت‬ ‫که جایگاه ارزش��مند جمه��وری اس�لامی ایران را‬ ‫با اتهام زنی هایی مانند س��ناریوی اتهام ترور س��فیر‬ ‫عربس��تان و س��ایر اتهامات حقوق بش��ری و انرژی‬ ‫هس��ته ای‪ ،‬جای��گاه جمه��وری اس�لامی ای��ران را‬ ‫در بین ملت ه��ای منطقه تن��زل دهد و باعث ش��ود‬ ‫کش��ورهای منطقه رو به حکومت اسالمی و الگوی‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران نیاورند که البته ش��واهد‬ ‫گوی��ای ای��ن اس��ت ک��ه م��ردم در منطقه مس��یر‬ ‫خود را ب��ا هوش��یاری انتخ��اب کردن��د و اینگونه‬ ‫تخریب های��ی ک��ه علیه جمه��وری اس�لامی ایران‬ ‫صورت می گی��رد در انح��راف مس��یر انقالب های‬ ‫منطق��ه نقش��ی نخواه��د داش��ت‪ .‬همانط��ور ک��ه‬ ‫مقام معظ��م رهبری هم ب��ر این امر تاکید داش��تند و‬ ‫افش��اگری در م��ورد طراح��ی توطئ��ه علی��ه نظام‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران را مطرح کردن��د و اینکه از‬ ‫این به بعد این جمهوری اسالمی ایران است که اسناد‬ ‫نقض حقوق بشر توس��ط امریکا را ارائه خواهد داد‬ ‫و این امریکاس��ت که باید پاسخگو به افکار عمومی‬ ‫جهان باشد‪g.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ایا نامجو استیضاح می شود؟‬ ‫خبرنامه‬ ‫س��ید محمدرضا میرتاج الدینی‪ ،‬معاون پارلمانی رئیس جمهور‬ ‫ن دولت‬ ‫می گوید که اگر سوال نمایندگان از وزیران در جلسات داخلی بی ‬ ‫و مجلس حل شود و به مراحل بعدی کشیده نشود‪ ،‬به مصلحت کشور‬ ‫است؛ زیرا استیضاح در مواردی به نفع مصالح کشور نیست‪.‬‬ ‫او این اظهارات را در خصوص تعامل بین دولت و مجلس گفت‬ ‫و سخنانش را چنین ادامه داد‪« :‬تالش ما همواره بر این بوده که پس از‬ ‫سوال نمایندگان از وزیران‪ ،‬کار به استیضاح نرسد و قبل از انکه استیضاح‬ ‫صورت گیرد‪ ،‬این مشکل حل شود زیرا خوشبختانه نشست های دولت‬ ‫و مجلس برای حل مسائل همواره مفید بوده است‪».‬‬ ‫میرتاج الدینی همچنین تاکی��د کرد‪« :‬به نظر م��ا کاری که بدون‬ ‫استیضاح هم قابل انجام است‪ ،‬الزم نیس��ت از طریق استیضاح انجام‬ ‫شود‪».‬‬ ‫این اظهارات میرتاج الدینی چندی پس از استیضاح وزیر اقتصاد‬ ‫بیان شد‪ .‬این در حالی است که اس��تیضاح وزیر نیرو نیز اول ابان ماه با‬ ‫‪51‬امضاتقدیمهیات رئیسهمجلسشدهودرنوبتبررسیاست‪.‬ازاغاز‬ ‫فعالیت دولت دهم تاکنون‪ ،‬سه وزیر کابینه استیضاح شده اند‪.‬‬ ‫حسین س��بحانی نیا‪ ،‬عضو هیات رئیس��ه مجلس در خصوص‬ ‫اس��تیضاح وزیر نیرو با بیان اینکه نمایندگان برای اس��تیضاح نامجو‬ ‫جدی هستند‪ ،‬گفت‪« :‬البته امیدواریم با مذاکره و گفت وگو بین وزیر و‬ ‫نمایندگانشاهداعالموصولاستیضاحدرصحنعلنیمجلسنباشیم‪».‬‬ ‫او در خصوص زمان اعالم وصول استیضاح مجید نامجو‪ ،‬وزیر‬ ‫نیرو گفت‪« :‬وزیر نیرو در گذشته استیضاح شده بود و این استیضاح رای‬ ‫نیاورد‪ ،‬اما مجددا تعدادی از نمایندگان مجلس می خواهند از حق قانونی‬ ‫خود استفاده کنند و بار دیگر وی را استیضاح کنند‪ .‬البته رئیس مجلس از‬ ‫استیضاح کنندگان خواسته نشستی با نامجو داشته باشند و مشکالت و‬ ‫خواسته های خود را در ان نشست مطرح کنند‪».‬‬ ‫سبحانی نیا با بیان اینکه اگر در این نشس��ت ها وزیر نیرو بتواند‬ ‫نمایندگان را قانع کند‪ ،‬استیضاح اعالم وصول نخواهد شد‪ ،‬گفت‪« :‬البته‬ ‫اگر نمایندگان و استیضاح کنندگان از پاسخ های وزیر نیرو قانع نشوند ان‬ ‫وقت باید استیضاح اعالم وصول شود‪».‬‬ ‫این عضو هیات رئیسه مجلس در ادامه تاکید کرد‪« :‬نمایندگان برای‬ ‫استیضاحنامجوجدیهستندامانبایدمذاکرهوگفت وگوبیننمایندگان‬ ‫اس��تیضاح کننده و وزیر را نادیده گرفت‪».‬سبحانی نیا گفت‪« :‬اگر این‬ ‫گفت وگوها به نتیجه ای نرسید‪ ،‬هیات رئیسه چاره ای جز اعالم وصول‬ ‫استیضاح وزیر نیرو ندارد‪ ».‬موسی الرضا ثروتی‪ ،‬عضو کمیسیون برنامه‬ ‫و بودجه در سخنانی هم راستا با سبحانی نیا با بیان اینکه امضا کنندگان‬ ‫طرح استیضاح وزیر نیرو همچنان پیگیر بررسی این طرح در مجلس‬ ‫هستند‪ ،‬جلسه نمایندگان با نامجو را ناموفق ارزیابی کرد و صراحتا گفت‬ ‫که چاره ای جز استیضاح نیس��ت‪ .‬او در عین حال با بیان اینکه ممکن‬ ‫است وزیر جلسه دیگری با استیضاح کنندگان برگزار کند‪ ،‬ادامه داد‪« :‬در‬ ‫صورتی که قول مساعدی داده شود ممکن است برخی از امضاکنندگان‬ ‫منصرف شوند زیرا نمایندگان به دنبال خواست و مطالبات مردم هستند‪.‬‬ ‫کسی ادعای شخصی ندارد‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫بررسی بازداشت‬ ‫نمایندگان در‬ ‫کمیسیون امنیت ملی‬ ‫‪18‬‬ ‫محموداحمدی نژاد‪:‬‬ ‫اگر دعوت شوم‪ ،‬بالفاصله به مصر می روم‬ ‫رئیس جمهوری اسالمی ایران در گفت وگو با روزنامه مصری تاکید کرده است هرگز به زورگویان جهان‬ ‫اجازه نخواهیم داد نقش ما را متوقف کنند و در مقابل تجاوزکاران دست بسته نخواهیم بود‪ .‬او در این‬ ‫مصاحبه اعالم کرده در صورتی که از او دعوت شود بالفاصله راهی مصر خواهد شد‪.‬احمدی نژاد‬ ‫همچنین گفته است‪« :‬ما بمب هسته ای نداریم‪ ،‬اما هرگز به زورگویان اجازه نخواهیم داد نقش ما را متوقف‬ ‫کنند‪ ،‬ایران هرگز در مقابل هر تجاوز نظامی علیه خود ساکت نخواهد نشست‪».‬‬ ‫رئیس جمهوری اسالمی ایران تاکید کرده است‪« :‬اسرائیل با داشتن ‪ 300‬کالهک هسته ای‪ ،‬بزرگترین تهدید‬ ‫برای منطقه به شمار می رود‪ .‬به مصر و ملت ان افتخار می کنیم و هرگونه نزدیکی و همسویی میان ما‪،‬‬ ‫دشمنان را نگران می کند‪».‬‬ ‫اسداهلل بادامچیان‪:‬‬ ‫سوال از رئیس جمهور چالش نیست‬ ‫اس��داهلل بادامچی��ان‪ ،‬نماینده ته��ران در مجل��س و از‬ ‫اعضای برجس��ته حزب موتلفه هفته گذش��ته در اظهاراتی‬ ‫به موضوع س��وال از رئیس جمهور پرداخ��ت و نظر خود در‬ ‫این خصوص را چنین بیان کرد‪« :‬اگر ج��ای احمدی نژاد بودم‬ ‫ابتدای موضوع که ‪ 45‬امضا جمع ش��ده ب��ود در مجلس حضور‬ ‫پیدا می کردم و حرف های همه را می ش��نیدم‪ .‬در حال حاضر هم‬ ‫معتقدم رئیس جمهور نباید معطل اعالم وصول طرح س��وال از‬ ‫رئیس جمهور باش��د بلکه باید خودش به جلس��ه غیر علنی با‬ ‫نمایندگان بیاید‪».‬‬ ‫وی همچنین تصریح کرد‪« :‬س��وال از رئیس جمهور ترس‬ ‫ندارد و احمدی نژاد هم در مقابل سواالت کم نخواهد اورد‪».‬‬ ‫قائم مقام حزب موتلفه با اشاره به اعالم وصول طرح سوال‬ ‫از رئیس جمهور و ارجاع ان به کمیسیون های تخصصی مجلس‬ ‫گفت‪« :‬من از ابتدا هم معتقد بودم سوال از رئیس جمهور و پاسخ‬ ‫وی حق نمایندگان است‪».‬‬ ‫بادامچی��ان در عی��ن ح��ال گف��ت‪« :‬نماین��دگان مجلس و‬ ‫رئیس جمهور با یکدیگر دشمن نیستند‪ ،‬اگر نماینده ای سوال دارد‬ ‫رئیس جمهور باید از همان اول به مجل��س می امد و موضوع را‬ ‫تمام می کرد‪».‬‬ ‫نماین��ده ته��ران ب��ا انتق��اد از مخالف��ان طرح س��وال از‬ ‫رئیس جمهور گفت‪« :‬برخی موضوع سوال از رئیس جمهور را به‬ ‫چالش تبدیل کردند و عنوان داشتند سوال از رئیس جمهور مقام‬ ‫وی را تضعیف می کند در حالیکه به هیچ وجه اینگونه نیست‪».‬‬ ‫قائم مقام حزب موتلفه با بیان اینکه رئیس جمهور می تواند‬ ‫از خود دفاع کند‪ ،‬گفت‪« :‬اگر علی مطه��ری هم بخواهد در هنگام‬ ‫طرح سوال از رئیس جمهور صحبت کند‪ ،‬زبان رئیس جمهور برنده تر‬ ‫خواهد بود و جواب سواالت مطرح شده را خواهد داد‪».‬‬ ‫نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی از بررسی بازداشت و‬ ‫ازادی با قرار وثیقه نمایندگان در مساله فساد اقتصادی خبر داده است‪.‬‬ ‫ی با اعالم این خبر افزوده است‪ « :‬در حال حاضر در جریان‬ ‫حسین ابراهیم ‬ ‫جزئیات اتفاقات رخ داده نیستیم‪ ،‬اما در هفته جاری که مجلس فعالیت‬ ‫خود را اغاز می کند این مساله در کمیسیون مطرح و بررسی خواهد شد‪».‬‬ ‫گفتنی است دادستان کل کشور پیش از این از بازداشت و ازادی به قید‬ ‫وثیقه برخی از نمایندگان مجلس خبر داده بود‪.‬‬ ‫حمایت الغنوشی از ایران‬ ‫راشد الغنوش��ی‪ ،‬رهبر بزرگترین و اصلی ترین‬ ‫جنبش اسالمگرای انقالب تونس که اخیرا با شعار‬ ‫اس�لامگرایی توانست بیش��ترین کرس��ی ها را در‬ ‫انتخابات پارلمانی این کش��ور به دست اورد‪ ،‬هفته‬ ‫گذشته با بی بی سی فارسی گفت وگو کرد و به بیان‬ ‫نظرات خود در خصوص اینده کشورش پرداخت‪.‬‬ ‫او فارغ التحصیل رشته فلس��فه در سوریه و سوربن‬ ‫فرانسه است و بیش از سی سال سابقه فعالیت سیاسی‬ ‫دارد‪ .‬الغنوش��ی در این مس��یر زندان و تبعید را نیز‬ ‫تجربه کرده است‪ .‬مثلث گزیده هایی از گفت وگوی‬ ‫او را منتشر می کند‪ .‬هر چند در این مصاحبه بی بی سی‬ ‫فارسی تالش فراوانی کرد که الغنوشی را مقابل ایران‬ ‫قرار دهد اما او از ماهیت اس�لامی انقالب تونس و‬ ‫عملکرد حکومت ایران دفاع کرد‪.‬‬ ‫سردار محمدرضا نقدی تاکید کرد‪:‬‬ ‫نشانه های فروپاشی لیبرالیسم‬ ‫روح اهلل حسینیان‪:‬‬ ‫می خواستند انتقام بگیرند‬ ‫کناره گیری می کنم‬ ‫خبرنامه‬ ‫اقای غنوشی! به نظر شما چه نوع نظام سیاسی‬ ‫با اسالم سازگار است؟‬ ‫‪ l‬به گمان من‪ ،‬نظام اسالمی‪ ،‬نظام شوراست و‬ ‫امروزه نزدیکترین نظام به ان‪ ،‬نظام دموکراتیک است‬ ‫که قدرت را در دست مردم قرار می دهد و حاکم به جز‬ ‫قدرتی که مردم به او می دهند قدرتی ندارد‪.‬‬ ‫دموکراسی پارلمانی را ترجیح می دهید؟‬ ‫‪ l‬نظام پارلمانی به نظام شورایی نزدیکتر است‬ ‫چون دولت قدرت را مستقیما از نمایندگان می گیرد‬ ‫و این نوع دموکراسی مانع از شکل گیری نظام فردگرا‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫بین کشورهای اسالمی‪ ،‬هیچ الگویی برای نظام‬ ‫اسالمی سراغ دارید؟‬ ‫‪ l‬هیچ الگوی ایده الی وج��ود ندارد‪ ،‬این کره‬ ‫خاکی اساسش بر ایده ا ل ها نیست بلکه بر پایه نقص‬ ‫بنا شده‪ ،‬بنابراین نظام کامل پیدا نمی شود و همه چیز‬ ‫نسبی است؛ می توانیم بگوییم این نظام از ان نظام به‬ ‫اسالم نزدیکتر اس��ت‪ ،‬این نظام عادالنه تر است‪ ،‬این‬ ‫برلوسکنی‪:‬‬ ‫سیلویو برلوسکنی اعالم کرده است که در انتخابات اتی شرکت نمی کند و تا پایان ماه جاری میالدی از‬ ‫سمت خود کناره گیری می کند‪.‬‬ ‫نخست وزیر ایتالیا همچنین گفته است انجلیو الفانو‪ ،‬وزیر سابق دادگستری و رهبر حزب «مردم ازادی»‬ ‫به جای او کاندیدا خواهد شد‪ .‬وی گفته‪« :‬احساس می کنم رها شده ام!»‬ ‫برلوسکنی همچنین اظهار داشته است‪« :‬از جورجو ناپولیتانو‪ ،‬رئیس جمهوری ایتالیا خواسته ام تا پارلمان‬ ‫را منحل کند و انتخابات زودهنگام پس از استعفای او برگزار شود و در دوران پس از استعفای او‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری اداره کشور را در دست داشته باشد‪ .‬احتمال می دهم انتخابات در اوایل ماه فوریه ‪2012‬‬ ‫برگزار شود‪ ،‬اما من در ان شرکت نخواهم کرد‪ .‬این نکته مهم است که ما سریع دست به کار شویم‪ ،‬هر‬ ‫چه سریع عمل کنیم‪ ،‬سریعتر از این چرخ و فلک جهنمی و این شرایط غیر قابل باور خارج می شویم‪».‬‬ ‫نخست وزیر ایتالیا ادامه داده است‪« :‬حاال زمان الفانو فرا رسیده است‪ .‬او کاندیدای ما برای سمت‬ ‫نخست وزیری خواهد بود‪ .‬او بسیار الیق است و همه کارامدی او را به عنوان رهبر پذیرفته اند‪».‬‬ ‫وی در پاسخ به این سوال که دراینده چه خواهد کرد‪ ،‬گفت‪« :‬شاید دوباره مدیر تیم فوتبال‬ ‫ای سی میالن شوم‪».‬‬ ‫نظام بدی هایش کمتر است اما نمی توانیم بگوییم فالن‬ ‫نظام‪ ،‬نظام ارمانی اسالمی است‪.‬‬ ‫از شما ش��نیده ایم که الگوی ترکیه را ترجیح‬ ‫می دهید‪.‬‬ ‫‪ l‬اگر نس��بی نگاه کنیم و بگویی��م کدام نظام‬ ‫بدی هایش کمتر اس��ت‪ ،‬من می توانم بگویم امروزه‬ ‫نظام ترکی��ه نمونه ای از اجرای اس�لام اس��ت‪ ،‬نظام‬ ‫مالزی هم نمونه دیگری از نظام اس�لامی اس��ت که‬ ‫دستاوردهایی برای مردمش داش��ته‪ ،‬برایشان ازادی‬ ‫اورده و بدون توسل به زور‪ ،‬عزت و منزلت برایشان‬ ‫اورده است‪.‬‬ ‫با توجه به پشتیبانی امریکا ا ز ترکیه‪ ،‬این کشور‬ ‫واسطه امریکا با جهان اسالم شده؟‬ ‫‪ l‬ترکیه سنگ خودش را به س��ینه می زند و نه‬ ‫س��نگ امریکا را‪ .‬ترکیه واس��طه یا عامل نیست بلکه‬ ‫دنبال مصالح خودش است‪ ،‬میهن پرستی و منافع ملت‬ ‫ ترکیه در کار است‪.‬‬ ‫می خواهم نظرتان را درباره ایران بپرس��م به‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫روح اهلل حسینیان‪ ،‬رئیس فراکسیون انقالب اسالمی مجلس و‬ ‫از اعضای موسس جبهه پایداری هفته گذشته برای حضور در یکی‬ ‫دیگر از همایش های این جبهه به یاسوج رفت و صراحتا زبان به انتقاد‬ ‫از همکاران خود در ماجرای اس��تیضاح سید شمس الدین حسینی‪،‬‬ ‫وزیر اقتصاد گشود‪ .‬او با بیان اینکه «معتقدیم وزیر اقتصاد در جریان‬ ‫اختالس اخیر قصور کرده بود»‪ ،‬در عین حال اف��زود‪« :‬در این قصور‬ ‫شکی نیست‪ ،‬اما در این زمینه که ایا او تقصیری هم داشت‪ ،‬در خصوص‬ ‫این پرونده با تمام کسانی که صحبت کرده بودیم گفتند که تقصیری‬ ‫نداشت و به این نتیجه رسیدیم که تقصیری متوجه وی نبوده است‪».‬‬ ‫رئیس فراکسیون انقالب از ش��خصیت وزیر اقتصاد هم تمجید کرد‬ ‫و ادامه داد‪« :‬حسینی وزیر عالم و دانش��مندی است و باید نگاه کنیم‬ ‫ببینیم چه کسانی این استیضاح را پیگیری و دنبال کردند‪».‬حسینیان با‬ ‫انتقاد صریح از نمایندگان طیف تحول خواه‪ ،‬پیکان انتقادات خود را به‬ ‫سوی احمد توکلی و حمیدرضا کاتوزیان نشانه رفت‪ ،‬انجا که گفت‪:‬‬ ‫«افرادی استیضاح وزیر اقتصاد را مطرح کردند که چند سالی است با‬ ‫انها کار می کنیم و انها و مواضع شان را خوب می شناسیم‪ .‬سردمداران‬ ‫این طرح اقایان کاتوزیان و توکلی بودند که هیچ اعتقادی به انها نداریم‬ ‫و در جریان طرح هدفمندسازی یارانه ها مدام حرف شان این بود که‬ ‫اگر این طرح در کش��ور اجرا ش��ود با هرج و مرج و شورش روبه رو‬ ‫می شویم و تورم بیش از‪ 75‬درصد خواهد شد‪».‬نماینده تهران تصریح‬ ‫کرد‪« :‬این افراد به دنبال این بودند که از رئیس جمهور به عنوان یک طرح‬ ‫موفق که با پیش بینی های انها منطبق نبود‪ ،‬انتقام بگیرند‪ .‬این ها وقتی‬ ‫زورشان به اقای احمدی نژاد نرسید‪ ،‬می خواستند حسینی را استیضاح‬ ‫کنند و اکثریت نمایندگان مجلس نیز به این نتیجه رسیده بودند که اگر‬ ‫چنین استیضاحی رای بیاورد اتفاقی در اقتصاد کشور رخ خواهد داد که‬ ‫هیچ کس توان مقابله با ان را ندارد و برخی از نمایندگانی که در جریان‬ ‫استیضاح وزیر اقتصاد به دنبال اجرا شدن ان بودند چون در اجرای طرح‬ ‫هدفمندکردن یارانه ها زورشان به اقای احمدی نژاد نمی رسید در پی‬ ‫یک انتقام گیری می خواستند حسینی‪ ،‬وزیر اقتصاد را استیضاح کنند‪».‬‬ ‫سردار محمدرضا نقدی‪ ،‬رئیس سازمان بسیج مستضعفین هفته پیش به انتقاد صریح از سیاست های‬ ‫امریکا علیه ایران پرداخت‪ .‬او با بیان اینکه اگر امریکایی ه ا ترور هم بکنند ما در مقابل انها دست به اسلحه‬ ‫نمی بریم چون شلیک به جسد مرده بی فایده اس��ت‪ ،‬اعالم کرد‪« :‬به زودی شاهد شگفتی سازی بسیج در‬ ‫عرصه سایبر خواهیم بود‪ ».‬نقدی در خصوص طرح هدفمند ترور ش��خصیت های نظامی ایران به ویژه‬ ‫فرمانده سپاه قدس از سوی امریکایی ها با تاکید براینکه امریکا دیگر مرده است و این اظهارات انها نیز‬ ‫جزو تالش های مذبوحانه شان اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬به هرحال خون ملت ایران همیشه بیدار بخش بوده است‬ ‫چون انها نتیجه این کار پلید خود را در ابتدای انقالب دیدند و فهمیدند هرچقدر که از ما بکشند مردم ما‬ ‫بیدارتر خواهند شد‪».‬‬ ‫او در بخشی دیگر از صحبت هایش گفت‪« :‬به زودی جنبش وال اس��تریت که در امریکا اغاز شده‬ ‫موجب فروپاشی امریکا واسرائیل و حتی اتحادیه اروپا خواهد شد‪».‬‬ ‫رئیس سازمان بسیج مستضعفین همچنین در خصوص تربیت نیروهای بسیجی برای جبران خالء‬ ‫ایدئولوژی که هم اکنون در جهان به وجود امده‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬همانطور که در گذشته شاهد فروپاشی‬ ‫سوسیالیسم بوده ایم امروز هم شاهد فروپاشی لیبرالیسم هستیم‪».‬‬ ‫وی در عین حال تصریح کرد‪« :‬البته فروپاشی انجام شده و هم اکنون روند ظهور و بروز خود را طی‬ ‫می کند تا نهایتا مهر ابطال بخورد‪».‬‬ ‫نقدی در خصوص نقش افرینی بسیج در عرصه سایبری نیز گفت‪« :‬شاید در گذشته بعضی از مقررات‬ ‫نظامی را طوری به بس��یج تعمیم داده بودند که امکان حضور این نهاد در عرصه سایبر محدود شده بود‬ ‫درحالیکه ما سعی کردیم همه این مقررات را کنار بگذاریم و مجال بدهیم تا بسیجیان بتوانند در این عرصه‬ ‫هم نقش افرینی خود را داشته باشند و طبیعتا هرچه جلوتر برویم اثرگذاری بسیجی ها در این عرصه بیشتر‬ ‫خواهد شد و به زودی شاهد شگفتی سازی های بسیج در این عرصه خواهید بود‪».‬‬ ‫عنوان کش��وری که الگو و نظام اسالمی‬ ‫خاص خودش را دارد‪.‬‬ ‫‪ l‬ایران ش��یوه خودش را برای حکومت‬ ‫اسالمی دارد که از مذهب جعفری بیرون امده که‬ ‫یکی از مذاهب جهان اسالم است‪.‬‬ ‫ایا نزاع شیعه و سنی در جریان است؟‬ ‫‪ l‬شکی نیست که نزاع ش��یعه و سنی در‬ ‫منطقه در جریان است اما نباید سطحی با مسائل‬ ‫برخورد کنیم‪.‬‬ ‫الگوی حکومت اس�لامی در ای��ران ایا‬ ‫الگوی موفقی بوده یا شکست خورده؟‬ ‫‪ l‬نمی ش��ود به این س��ادگی حک��م داد‪،‬‬ ‫موفقیت و شکس��ت دو امر نس��بی اند‪ ،‬ایرانی ها‬ ‫هم در زمینه های��ی موفق بودند‪ .‬ایران توانس��ته‬ ‫در براب��ر تحریم ه��ا بایس��تد و فن��اوری اش را‬ ‫گس��ترش بدهد‪ .‬بیش از سی س��ال پایداری در‬ ‫برابر تحری��م پرفش��ار بین المللی کار س��اده ای‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫چهره ها‬ ‫سرلشکر فیروزابادی‪:‬‬ ‫مجلس نباید از یک جناح باشد‬ ‫سرلشکر فیروزابادی‪ ،‬رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در‬ ‫موضعی متفاوت نسبت به برخی دیگر از افراد صاحب نفوذ‬ ‫در خصوص انتخابات گفت‪« :‬مجلس نباید از یک جناح‬ ‫تشکیل شود‪ ».‬او همچنین ورود محدود افرادی به مجلس که‬ ‫افکار انها به نوعی با جریان های خاص یا جریان فتنه پیوسته‬ ‫است را مشکل قابل توجهی برای کشور ندانست‪.‬‬ ‫فیروزابادی علت این اعتقاد خود را نیز بیان کرد‪ ،‬انجا که‬ ‫گفت‪« :‬معتقد نیستم که مجلس باید از یک جناح تشکیل‬ ‫شود؛ چراکه هر جایی که فقط از یک جناح تشکیل‬ ‫شود نمی تواند چندان پویا باشد‪ ».‬او با اشاره به اینکه‬ ‫«خاصیت انتخابات پارلمانی این است که معموال چند‬ ‫جناح در مجالس حضور دارند»‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬حضور‬ ‫جناح های دیگر در مجلس به تعدادی که نتوانند‬ ‫اکثریت مجلس را مختل کنند یا دولت را از کار‬ ‫بیندازند برای مجلس مفید است‪ ».‬رئیس ستاد کل‬ ‫نیروهای مسلح همچنین از «تالش احتمالی برخی‬ ‫جریانات برای معرفی کاندیداهای گمنام» سخن‬ ‫به میان اورد‪.‬‬ ‫محمدکاظمانبارلویی‬ ‫فیلسوفانسیاسینظریه پردازیکنند‬ ‫خبرنامه‬ ‫رئیس مرکز سیاسی حزب موتلفه با تاکید بر اینکه‬ ‫بافت سیاسی کشورمان پیچیده است‪ ،‬گفته‪« :‬باید منتظر‬ ‫نظریه پردازی فیلسوفان سیاس��ی در خصوص اینده‬ ‫نظام سیاسی کشورمان باشیم‪».‬‬ ‫او ادام��ه داده اس��ت‪« :‬س��ازوکارهایی ک��ه در‬ ‫جمهوری اسالمی ایران انتخاب می شود تا به ارمان ها‬ ‫برسیم ممکن است در نقطه ای کهنه شوند بنابراین در‬ ‫جمهوری اس�لامی هیچ گاه اصراری وجود ندارد که‬ ‫این ساختارها به قوت خود باقی بماند حتی در زمان‬ ‫امام هم قانون اساسی بعد از ‪ 10‬سال بازنگری شد‪».‬‬ ‫وی ب��ا تاکی��د ب��ر اینک��ه بای��د بازخوان��ی در‬ ‫جمهوریت نظام داشته باش��یم و تفاوت ان را با سایر‬ ‫دموکراسی ها و جمهوری های معمول جهان بسنجیم‬ ‫علیالریجانی‪:‬‬ ‫اموال حاج قاسم سلیمانی‬ ‫حالل اتحادیه اروپا‬ ‫رئیس مجلس شورای اسالمی خطاب به اتحادیه اروپا که خواستار ضبط اموال‬ ‫حاج قاسم سلیمانی شده اند‪ ،‬گفت‪« :‬حاج قاسم اموالی ندارد‪ ،‬اموال حاج قاسم‬ ‫حالل تان‪ ».‬الریجانی با اشاره به سناریوی اخیر امریکا در مورد تهمت به ایران برای‬ ‫یترور سفیر سعودی گفته است‪« :‬در این مورد به سپاه‬ ‫برنامه ریز ‬ ‫پاسداران و نیروی قدس تهمت زدند و در اتحادیه اروپا‬ ‫تصمیمگرفتندکهاموالحاجقاسمسلیمانیراضبط‬ ‫کنند‪ ».‬وی خطاب به اتحادیه اروپا گفت‪« :‬حاج قاسم‬ ‫سلیمانیاموالینداردکهشمابخواهیدضبطکنید؛اگر‬ ‫می خواهیدبیاییدضبطکنیدحالل تان‪».‬رئیسمجلس‬ ‫شورای اسالمی این سوال را مطرح کرد که چرا دشمن‪،‬‬ ‫سپاه پاسداران را هدف قرار داده و گفت ‪« :‬امریکایی ها‬ ‫شخصی را که سال ها از ایران به امریکا رفته و جزو‬ ‫مخالفاننظامو تریاکیهمهستمعرفیکردندو‬ ‫گفتندکهاینفردمی خواهدکار تروریستیکند‪.‬‬ ‫سپاه پاسداران یکی از ارکان انقالب است و‬ ‫عجیبنیستکهدشمناینقدردرموردسپاه‬ ‫نگران باشد‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫گفت‪« :‬حوزه های علمیه و دانش��گاه های کشورمان‬ ‫به خصوص در حوزه علوم انس��انی می توانند بر این‬ ‫موضوع به عنوان یک اتفاق مه��م در نظام جمهوری‬ ‫اسالمی نظریه پردازی داشته باشند که مدل جمهوریت‬ ‫در نظام ما چه مدلی است و تفاوت ان با جمهوری های‬ ‫دیگر چیست؟» عضو ش��ورای مرکزی حزب موتلفه‬ ‫با تاکید بر انکه انچه در جهان مطرح اس��ت‪ ،‬مدلی از‬ ‫رقابت س��ه قطبی در احزاب تعریف می شود‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«این م��دل در نهایت به نظام پارلمانی ختم می ش��ود‬ ‫و براس��اس ان رئیس قوه مجریه از دل نظام پارلمانی‬ ‫بیرون می اید که محصول رقابت احزاب باشد‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه در این مدل‪ ،‬احزاب تعداد زیادی‬ ‫نیستند و تنها دو یا سه حزب نقش تاثیرگذاری دارند‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬مدل دیگر ب��ه اعتقاد من این اس��ت که مردم‬ ‫مستقیما رئیس جمهور را انتخاب می کنند که البته در‬ ‫این مدل احزاب غایب هستند‪».‬‬ ‫حجت االسالمابوترابی فرد‪:‬‬ ‫باالترینسطحانسجام‬ ‫عضو کمیته داوری جبهه متحداصولگرایان درباره ارایش سیاسی نیروهای فعال در‬ ‫انتخابات پیش رو گفته است‪« :‬امروز اصولگرایان در باالترین سطح ممکن از نظر‬ ‫انسجام و وحدت قرار دارند‪».‬حسن ابوترابی فرد درباره ارایش سیاسی نیروهای‬ ‫فعال در انتخابات پیش رو نیز گفته است‪« :‬با توجه به نقش کلیدی مجلس در نظام‬ ‫جمهوری اسالمی‪ ،‬همیشه انگیزه باالیی برای شکل گیری یک مجلس مقتدر و‬ ‫با مشارکت حداکثری وجود داشته و طبیعتا جریان های سیاسی از تمام ظرفیت‬ ‫خود استفاده می کنند تا در شکل گیری مجلس نقش افرینی داشته باشند‪ ».‬وی در‬ ‫خصوص وضعیت جریان های سیاسی کشور هم گفته‬ ‫است‪« :‬اصولگرایان با یک انسجام و تعریف ساختار‬ ‫مطمئن و با حمایت جامعتین و علمای طراز اول‬ ‫خود را برای یک حضور فعال در انتخابات پیش رو‬ ‫اماده می کنند‪ ».‬معاون قوانین رئیس مجلس شورای‬ ‫اسالمی ادامه داده است‪« :‬به نظرم سایر جریان های‬ ‫سیاسی که در چار چوب نظام حرکت می کنند نیز‬ ‫برای گام نهادن در این مسیر‬ ‫ظرفیت های خود را فعال‬ ‫کرده اند‪».‬‬ ‫‪20‬‬ ‫حسین نجابت‪:‬‬ ‫الریجانی موافق استیضاح حسینی بود‬ ‫قائم مقام مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی با بیان‬ ‫اینکه الریجانی از ابتدا موافق استیضاح وزیر اقتصاد بود اما‬ ‫در طول هفته نظرش تغییر کرد‪ ،‬گفته است‪« :‬موضوع رای‬ ‫اعتماد مجدد به وزیر اقتصاد را می توان به عنوان پایان دادن‬ ‫به دعواها و همکاری جدی و مثبت دو قوه دانست‪».‬‬ ‫قائم مقام مرکز پژوهش های‬ ‫مجلس دعوای میان‬ ‫دولت و مجلس را‬ ‫خسته کننده خوانده‬ ‫و گفته است‪« :‬در‬ ‫این دعوا ها دو طرف‬ ‫مقصر بودند وموضوع‬ ‫رای اعتماد مجدد‬ ‫به وزیر اقتصاد را‬ ‫می توان پایان این دعواها‬ ‫و همکاری جدی و مثبت‬ ‫دوقوه برشمرد‪».‬‬ ‫عکس‬ ‫حضور پرشور مسلمانان در‬ ‫مراسم حج امسال‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫حضور باشکوه مردم در مراسم ‪ 13‬ابان‬ ‫احمدی نژاد و وزیر نفت در کنار هم‬ ‫برف پاییزی در تهران‬ ‫تقدیر از ‪ 3‬نسل‬ ‫سینمای ایران‬ ‫‪21‬‬ ‫گزارش‬ ‫یک دیدار‪ ،‬چند روایت‬ ‫نگاهی به بازتاب های سخنان رئیس جمهور در جمع حامیان دولت‬ ‫خبرنامه‬ ‫ی حامیان دولت اسالمی با حضور‬ ‫«نشست صمیم ‬ ‫رئیس جمهور برگزار می ش��ود»؛ این خبر که با فاصله‬ ‫کمی از برگزاری نشست منتشر شده بود همه رسانه ها‬ ‫را غافلگیر کرد‪ .‬چراکه هیچ دعوتنامه ای برای حضور‬ ‫خبرنگاران به رسانه ها ارسال نشده بود‪.‬‬ ‫ای��ن نشس��ت غیر منتظره ب��ا حض��ور محمود‬ ‫احمدی نژاد ان هم در ش��رایط سیاس��ی این روزها‪،‬‬ ‫رسانه ها را کنجکاو کرد تا از طریق منابع نزدیک‪ ،‬منابع‬ ‫اگاه و‪ ...‬به هرطریقی که ممکن اس��ت خبری از این‬ ‫برنامه و مباحث مطرح شده در ان به دست اورند‪.‬‬ ‫اگ��ر چ��ه س��خنان محم��ود احمدی ن��ژاد از‬ ‫بدو ورود به پاستور تا کنون هر بار به دلیلی بازخورد ها‬ ‫و حاشیه های متفاوتی داشته است‪ ،‬اما اظهارت جدید‬ ‫او در جمع کسانی که از انها به عنوان حامیان دولت نام‬ ‫برده شد به دلیل روایت های متفاوت از سخنان مطرح‬ ‫شده و نیز شرایط موجود اهمیتی مضاعف یافته است‪.‬‬ ‫مسائلی که رئیس جمهو ر ترجیح داد در مورد انها‬ ‫به اظهار نظر بپردازد تاکنون واکنش هایی هم از سوی‬ ‫کسانی که نامشان در سخان اخیر امده و هم از سوی‬ ‫سیاسیون در برداشته است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫اما ماجرا چه بود؟‬ ‫انطور که خبرگزاری فارس روایت کرده است‪،‬‬ ‫«هواداران دولت» ب��ا دعوت دفت��ر رئیس جمهور از‬ ‫تهران و برخی از شهرس��تان ها از ساعت هشت صبح‬ ‫پنجش��نبه در محل سالن اجالس س��ران کشورهای‬ ‫اس�لامی گردهم امدند‪.‬مجتبی ثمره هاش��می‪ ،‬مریم‬ ‫مجته��د زاده‪ ،‬محمد جعفر بهداد‪ ،‬مس��عود زریبافان‪،‬‬ ‫علی اکب��ر جوانفک��ر‪ ،‬عب��اس امیری فر‪ ،‬ابوالحس��ن‬ ‫فقیه‪ ،‬محمدحس��ن صالحی مرام و محمد ش��یخان از‬ ‫دولتی ها و حمید سوریان و یوسف کرمی هم از جمله‬ ‫ورزشی های حاضر در این نشست بودند‪.‬‬ ‫ام��ا یک��ی از مهم تری��ن بخش ه��ای س��خنان‬ ‫رئیس جمهور به ماج��رای برکن��اری منوچهر متکی‬ ‫اختصاص داشت‪ .‬مساله ای که از همان زمان برکناری‬ ‫تاکنون ب��ا واکنش های گس��ترده ای روبه رو ش��ده و‬ ‫منوچهر متکی نیز هر بار که این مساله از سوی دولتی ها‬ ‫یا رئیس جمهور روایت شده‪ ،‬پاسخ متفاوتی از انچه‬ ‫دولتی ها می گویند به رسانه ها ارائه کرده است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در س��خنان اخیرش بر اساس انچه‬ ‫رسانه ها به نقل از منابع اگاه نقل کرده اند‪ ،‬چنین گفته‬ ‫است‪« :‬متکی کاندیدای من برای وزارت خارجه نبود‪.‬‬ ‫پارسال که به سازمان ملل رفتیم‪ ،‬سه‪ ،‬چهار دیپلمات که‬ ‫با اعزامشان مخالف بودم پناهنده شدند‪ .‬در جلسه ای‬ ‫که نمی توانم بگویم چه کس��انی در ان جلس��ه بودند‬ ‫تصمیم گرفته ش��د که عوض ش��ود‪ .‬از زمانی که این‬ ‫تصمیم گرفته ش��د تا س��ه ماه پیدایش نمی کردیم و‬ ‫مدام در س��فر بود‪ .‬یک روز پیدایش کردیم و ساعت‬ ‫ده شب جلس��ه ای تنظیم ش��د‪ .‬گفتم دیگر از نظر من‬ ‫وزیر نیس��تی‪ .‬بیا معاون من و رئیس س��ازمان انرژی‬ ‫اتمی شو‪ .‬گفت می خواهم بروم سنگال‪ .‬گفتم از طرف‬ ‫من که ماموریتی نداری‪ .‬با م��ن هماهنگ نمی کرد و‬ ‫عکس مربوط به جلسه حامیان رئیس جمهور با دکتر احمدی نژاد است‪ .‬منبع‪:‬سایت ریاست جمهوری‬ ‫‪22‬‬ ‫ماموریت می رفت‪ .‬گفت می روم س��نگال و دوشنبه‬ ‫اینجا هستم‪ .‬گفتم دوشنبه غروب دفتر حکم را بزنند‪.‬‬ ‫دیر امد به دفتر گفتم دست نگه دارند‪ ،‬گفتند خبر در‬ ‫رسانه ها منتشر ش��ده و دیگر نمی شود‪ .‬مدیر کل دفتر‬ ‫وزارت خارجه گفت‪ :‬دوش��نبه مالقات های رس��می‬ ‫تمام شده و ایشان جلسات را تمدید کرده بود و حتی‬ ‫از انجا با وزارت خارجه تماس گرفته و خواسته بود‬ ‫که س��فر دیگری برایش هماهنگ کنند!» البته سایت‬ ‫ریاست جمهوری این گفته ها را تایید نکرده و برخی‬ ‫سایت های نزدیک به دولت ان را منتشر کرده اند‪.‬‬ ‫منوچهر متکی وزیر امور خارجه س��ابق نیز البته‬ ‫این چنین به سخنان رئیس جمهور واکنش نشان داده‬ ‫اس��ت‪« :‬از اظهارات اقای احمدی ن��ژاد در ارتباط با‬ ‫وزارت امور خارجه متاسف ش��دم‪ .‬شایسته جایگاه‬ ‫ریاست جمهوری نیس��ت که در اظهارات ‪ ۲۰‬سطری‬ ‫ایشان‪ ۲۴ ،‬نکته خالف واقع‪ ،‬ناروا یا ادعای نادرست‬ ‫وجود داشته باش��د‪ .‬واقعیت سفر س��نگال و مطالب‬ ‫مطروحه در مالق��ات وزیر امور خارج��ه (متکی) با‬ ‫رئیس جمهور پیش از این سفر انگونه که بود انشاءاهلل‬ ‫و به ش��رط حیات در پایان دوره مس��ئولیت ایش��ان‬ ‫(احمدی نژاد) برای مردم عزیزمان بیان خواهد شد‪».‬‬ ‫وزیر خارجه س��ابق ک��ه این توضیح��ات را به‬ ‫خبرگزاری فارس می داد‪ ،‬همچنین گفته است‪« :‬تا ان‬ ‫زمان برای س�لامت و توفیق رئیس جمهور و دولت‬ ‫خدمتگزار دع��ا می کنم‪ ».‬اما س��خنان رئیس جمهور‬ ‫در مورد همکاران س��ابقش فقط ب��ه منوچهر متکی‬ ‫خالصه نشد‪.‬انطور که رس��انه های نزدیک به دولت‬ ‫روایت کرده ان��د‪ ،‬محمود احمدی نژاد ب��ا نگاهی به‬ ‫ماجرای انتخابات س��ال ‪ 88‬مطالبی را در مورد وزیر‬ ‫اطالعات س��ابق و برخی همکاران��ش مطرح کرده‬ ‫است‪ .‬همچنین گفته می ش��ود احمدی نژاد در جمع‬ ‫حامیانش با استناد به س��خنان وزیر اطالعات وقت‪،‬‬ ‫مطالبی را درباره مناظره ها اعالم کرده است‪.‬سخنانی‬ ‫که واکنش اژه ای را در بر داش��ته است‪ .‬او در نشست‬ ‫خبری با خبرنگاران که در قامت سخنگوی قوه قضائیه‬ ‫صورت گرفت‪ ،‬در این خص��وص چنین گفت‪« :‬من‬ ‫هم مانند خبرنگاران این مطال��ب را مطالعه کرده ام‪،‬‬ ‫اما از صحت و س��قم انها مطمئن نیس��تم‪ .‬باید منتظر‬ ‫ماند و دید که دفتر ریاس��ت جمهوری ایا این مطالب‬ ‫را تایید می کند یا اینکه انها را تکذیب کرده و سپس‬ ‫اصل ماجرا را عنوان می کند‪ .‬ام��ا اگر بپذیریم که این‬ ‫ل قول هایی که از رئیس جمهور وجود دارد‪ ،‬صحیح‬ ‫نق ‬ ‫است و دکتر احمدی نژاد چنین مطالبی را گفته باشد‪،‬‬ ‫باید بگویم تا انجایی که م��ن اطالع دارم بخش های‬ ‫عمده ای از این مطالب کذب محض اس��ت‪».‬او ادامه‬ ‫داده است‪« :‬ان قسمت از مطالب که مربوط به حضور‬ ‫من در وزارت اطالعات است‪ ،‬کامال کذب است و با‬ ‫توجه به اینکه من از خیلی از مطالب اطالع دارم‪ ،‬باید‬ ‫بگویم صحت ندارد‪».‬سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ‬ ‫به این سوال که اگر مشخص شود این مطالب از ناحیه‬ ‫ریاست جمهوری نقل شده است‪ ،‬ایا می تواند مصداق‬ ‫نشر اکاذیب و دروغ پراکنی باشد‪ ،‬گفته است‪« :‬ما که‬ ‫هنوز از صحت این نقل قول ها اطالعی نداریم‪ ،‬اما اگر‬ ‫فرض را بر این بگیریم که این مطالب به طور واقعی از‬ ‫سوی ریاست جمهوری بیان شده باشد که بنده بعید‬ ‫می دانم‪ ،‬بله کذب است‪ ».‬‬ ‫به ه��ر روی تاکنون روایت ه��ای مختلفی هم از‬ ‫س��وی رس��انه های نزدیک به دولت و هم از س��وی‬ ‫منتقدان دولت در مورد این دیدار مطرح شده است که‬ ‫سایت ریاس��ت جمهوری نیز در تکذیبیه ای برخی از‬ ‫این اخبار را تکذیب کرده است‪g .‬‬ ‫ایننشستویژهعدمتعهدبهدرخواست«علی اصغر‬ ‫سلطانیه» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫نالمللیانرژیاتمی برگزارشد‪.‬‬ ‫اژانسبی ‬ ‫سلطانیه در این نشست اخرین وضعیت و اقدامات‬ ‫انجام ش��ده توس��ط جمهوری اس�لامی ای��ران را برای‬ ‫کشورهایعضوعدمتعهدتشریحکرد‪.‬‬ ‫جنبش عدم تعهد در طول هشت سال گذشته بدون‬ ‫استثنادربیانیه هایرسمیازایرانحمایتکردهاست‪.‬‬ ‫در این جلسه‪ ،‬علی اصغر سلطانیه با استناد به مدارک‬ ‫اژانسواسنادمعتبرفهرستیازبیستسوالوپاسخکلیدی‬ ‫پیرامون مسائل هسته ای ایران را جهت ابهام زدایی اعضا و‬ ‫افکارعمومی‪،‬بهاعضایجنبشعدمتعهدارائهکرد‪.‬‬ ‫اینفهرست‪ 20‬سوالیباعنوان«عموممردمحقدارند‬ ‫حقیقت را درباره فعالیت های هسته ای جمهوری اسالمی‬ ‫ایران بدانن��د» در اختیار اعضای جنب��ش عدم تعهد قرار‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫بازی جدید غرب‬ ‫بازتاب ها و واکنش های به انتشار گزارش اژانس انرژی اتمی‬ ‫واکنش دولت ایران‬ ‫رئیس جمهور در واکنش به گزارش منتشر شده از‬ ‫فعالیت های هسته ای کشورمان تصریح کرد‪« :‬دشمنان‬ ‫ایران بدانند طعم پیروزی را نخواهند چشید‪ .‬خودشان‬ ‫مسلح به بمب های اتمی هستند و با پررویی می گویند‬ ‫ایران می خواهد بمب اتم بسازد‪ .‬این مردم اگر بخواهند‬ ‫بمب بسازند‪ ،‬از شما نمی ترسند و شما را ادم حساب‬ ‫نمی کنند‪ .‬این مردم نیاز به بمب ندارند و راه زدن ش��ما‬ ‫را خوب بلدند و طوری ش��ما را می زنند که صدایش‬ ‫درنیاید‪ .‬مل��ت ایران ب��ا فرهنگ و منط��ق و اخالق و‬ ‫عدالتخواهی‪ ،‬دمار از روزگار شمادرمی اورد‪».‬‬ ‫محمود احمدی نژاد ادامه داده اس��ت‪« :‬ملت ما یک‬ ‫منطقیرابهجهانعرضهمی کندکهاگررئیس جمهورامریکا‬ ‫بخواهد در راهروهای کاخ سفید قدم بزند‪ ،‬خواهد دید که‬ ‫کارمندانانجاهمطرفدارمنطقملتایرانهستند‪.‬ملتیکه‬ ‫اخالقوفرهنگدارد‪،‬نیازبهبمباتمندارد‪».‬‬ ‫پاسخایرانبه‪ 20‬پرسشکلیدیهسته ای‬ ‫ایراننیزالبتهدرنخستیناقدامدرنشستویژهجنبش‬ ‫عدم تعهد «نم» در وین با استناد به مدارک اژانس و اسناد‬ ‫معتبر‪،‬به‪ 20‬پرسشکلیدیهسته ایپاسخداد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مواد مهم گزارش‬ ‫نالمللیانرژیاتمی درگزارشی‬ ‫دبیرکلاژانسبی ‬ ‫محرمانه درباره برنامه هس��ته ای ای��ران‪ ،‬از احتمال‬ ‫«بعدنظامی»اینبرنامهاظهارنگرانیکردهاست‪.‬‬ ‫مدیرکلاژانسمی گویدکهایننهادبه طورجدی‬ ‫نگرانجوانبنظامیاحتمالیبرنامهاتمی ایراناست‪.‬‬ ‫امانو در این گزارش مدعی ش��ده اس��ت که‬ ‫س��ازمان تحت نظارت وی‪ ،‬حداقل از ‪ 10‬کش��ور‬ ‫درباره جوانب نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران‬ ‫اطالعات جامعی دریافت ک��رده و این اطالعات‬ ‫«در مجموع» معتبر است‪.‬‬ ‫بنابراین گزارش‪ ،‬پی��ش از پایان س��ال ‪2003‬‬ ‫میالدی‪ ،‬فعالیت های اتمی نظامی احتمالی ایران در‬ ‫چارچوب یک برنامه سازمان یافته انجام می شد و این‬ ‫امکان وجود دارد که در حال حاضر نیز برخی از این‬ ‫فعالیت هاادامهداشتهباشد‪.‬‬ ‫اژانس ادعا می کند مدارکی ب��ه حجم بیش از‬ ‫یکهزارصفحهاعمازمراسالت‪،‬گزارش ها‪،‬کردارها‪،‬‬ ‫طرح هایمهندسیوویدئوهابه دستاوردهکهحاکی‬ ‫ازاطالعاتی«پیچیده»استکهباهمارتباطدارند‪.‬‬ ‫نالمللیانرژیاتمی همچنین‬ ‫مدیرکلاژانسبی ‬ ‫ادعا می کند که با مطالعه مدارک یاد شده‪ ،‬به خوبی به‬ ‫سازماندهی جوانب نظامی احتمالی برنامه اتمی ایران‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫پس از چندین هفته پروپاگاندای رس��انه ای و‬ ‫تهدیدات مختلف از سوی کشورهای غربی باالخره‬ ‫گزارش جدی��د یوکیا امانو درباره برنامه هس��ته ای‬ ‫ایران منتشر شد‪ .‬البته همانطور که از قبل و از فحوای‬ ‫مواضع غربی ها مشخص بود‪ ،‬این گزارش مواردی را‬ ‫در بر داشت که خواس��ت امریکا و سایر کشور های‬ ‫غربیراتامینمی کرد‪.‬‬ ‫ادعاهایی واهی در این گ��زارش وجود دارد که‬ ‫البته پاسخ های قاطعی هم از س��وی ایران به انها داده‬ ‫شدهاست‪.‬‬ ‫پیش از س��ال ‪ 2003‬میالدی پی برده‪ ،‬اما توانایی اش برای‬ ‫درک این جوانب پس از سال‪ 2003‬کمتر است‪.‬‬ ‫بر اس��اس گزارش اژانس‪ ،‬ایران در بعضی موارد به‬ ‫سواالت این نهاد درباره اطالعات مذکور پاسخ داده‪ ،‬اما در‬ ‫اغلبموارددیگرجوابش«غیردقیق»و«ناقص»بودهاست‪.‬‬ ‫در گ��زاش اژانس همچنین ادعا می ش��ود که ایران‬ ‫برنامه ای محرمانه به نام «برنامه اماد» داش��ته که بیش��تر‬ ‫فعالیت هایش نیز بین س��ال های ‪ 2002‬تا ‪ 2003‬میالدی‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫براساس روال کار اژانس‪ ،‬گزارش محرمانه مدیرکل‬ ‫یک هفته یا ‪10‬روز قبل از نشست فصلی شورای حکام‬ ‫امادهوبرایمطالعهدراختیارکشورهایعضوقرارمی گیرد‪.‬‬ ‫واکنشسلطانیهبهگزارشامانو‬ ‫نماینده ای��ران در اژانس بین الملل��ی انرژی اتمی‬ ‫ همچنین در گفت وگوی اختصاصی با رویترز‪ ،‬گزارش‬ ‫جدید این نهاد سازمان ملل را غیر واقعی و با انگیزه سیاسی‬ ‫خواند‪ .‬علی اصغر سلطانیه به این رسانه غربی گفته است‪:‬‬ ‫«گزارش جدید اژانس بین المللی انرژی اتمی غیر متوازن‬ ‫وغیر کارشناسیاستکهفقطانگیزهسیاسیدرانمشهود‬ ‫است‪».‬‬ ‫اینگزارشبیشترازهمهبافشارسیاسیامریکاتهیه‬ ‫شده است‪ .‬وی با انتقاد از امانو دبیر کل اژانس بین المللی‬ ‫انرژی اتمی‪ ،‬افزوده است‪« :‬گزارش جدید اژانس باعث‬ ‫خواهدشدبرخیافرادودستگاه ها‪،‬هدف تروریست هاقرار‬ ‫گیرند‪».‬درمجموعتمامجوانبحاکیازاینحقیقتاست‬ ‫که دبیر کل اژانس بین المللی انرژی اتمی‪ ،‬روی اقدامات و‬ ‫تحقیقاتحرفه ایدرخصوصفعالیت هایمرتبطبابرنامه‬ ‫هسته ای‪،‬چشمپوشیکردهاست‪.‬‬ ‫واکنشتندروسیه‬ ‫وزارتامور خارجهروسیهنیزبالفاصلهپسازانتشار‬ ‫گزارش جدید اژانس به این گزارش واکنش نش��ان داد‪.‬‬ ‫در اطالعیه این وزارت خانه چنین امده بود‪« :‬جای بسی‬ ‫تاسف است که گزارش اژانس بین المللی انرژی هسته ای‬ ‫قبلازانتشاروتوزیعمیانکشورهایعضوبهمحملیبرای‬ ‫اراجیفبافی‪،‬رواجشایعاتوتحریف هایسیاسیتوسط‬ ‫کسانی تبدیل ش��د که با اتکای به ان به جنجال رسانه ای‬ ‫دست زده اند‪.‬‬ ‫شرایط موجود پیرامون گزارش اژانس این سوال‬ ‫را به ذهن متبادر می کند که ایا در ان اسناد جدیدی مبنی‬ ‫بر تایید س��وء ظن هایی درباره وجود عنصر نظامی در‬ ‫برنامه های هسته ای ایران وجود دارد یا اینکه صرفا بحث‬ ‫بر سر افزایش عمدی احساسات ضد ایرانی و مخالف با‬ ‫رویکردهای سازنده در قبال پرونده هسته ای این کشور‬ ‫است‪ .‬افشای مضمون گزارش اژانس بین المللی انرژی‬ ‫هسته ای و علنی ش��دن ان در شرایطی که فرصت های‬ ‫جدیدی برای حل و فصل دیپلماتیک پرونده هسته ای‬ ‫ایران با گروه ‪ 5+1‬به وجود امده اس��ت‪ ،‬ما را در مورد‬ ‫اقدامات اژانس دچار شک و تردید می کند‪».‬‬ ‫در بیانیه وزارت خارجه روسیه‪ ،‬از عوامل راه اندازی‬ ‫جنجال رسانه ای مربوط به ادعای موهوم مشارکت یک‬ ‫دانشمندروسدرطراحیبرنامهتسلیحاتهسته ایایران‪،‬‬ ‫بهعنوانکسانییادشدهاستکهشرافتسیاسینداشتهو‬ ‫مسائلیغیرواقعیراپیشمی کشندکههیچارتباطیبابرنامه‬ ‫هسته ای ایران ندارد‪g.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫مرور رسانه ها‬ ‫مروری بر مطبوعات هفته گذشته‬ ‫بزرگترین مشکل امریکا‬ ‫فاطمه میرزایی‬ ‫خبرنامه‬ ‫تهدیدات اخیر امریکا علیه ایران با سناریوهای‬ ‫مختلف از جمل��ه ماجرای س��اختگی ترور س��فیر‬ ‫عربستان یا گزارش اخیر اژانس‪ ،‬موضوعی است که‬ ‫مورد توجه و تحلیل رسانه های داخلی و خارجی قرار‬ ‫گرفته است‪ .‬روزنامه کیهان هفته گذشته دریادداشت‬ ‫روز خود با عنوان «بزرگترین مشکل امریکا» به قلم‬ ‫سعداهلل زارعی چنین نوش��ت‪ :‬با نگاه به وضعیتی که‬ ‫امریکا در داخ��ل مرزهای جغرافیای��ی اش دارد و با‬ ‫سرنوش��تی که سیاس��ت های نظامی و امنیتی بسیار‬ ‫پرهزینه این کش��ور طی ‪ 10‬س��ال اخیر در منطقه ما‬ ‫داش��ته‪ ،‬نیاز امریکا به تهدید بزرگترین دشمن خود‬ ‫«کامال طبیعی» اس��ت‪ .‬از این رو تعجبی ندارد که این‬ ‫روزها‪ ،‬مقامات کاخ س��فید پی درپی به تهدید ایران‬ ‫در ابعاد اقتصادی‪ ،‬سیاس��ی و نظامی می پردازند و از‬ ‫انواعی از اقدامات علیه ایران حرف می زنند‪ .‬ش��دت‬ ‫هجمه های تبلیغاتی و رسانه ای مقامات امریکا علیه‬ ‫ایران گمانه زنی هایی را در سطح بین المللی و منطقه ای‬ ‫س��بب ش��ده و این گمانه زنی ها تا ان��دازه ای فضای‬ ‫پیش رو را با ابهام مواجه کرده است‪.‬‬ ‫این روزنامه در ادامه نوش��ته اس��ت‪ :‬نیروهای‬ ‫نظام��ی امریکا که ش��اهد شکس��ت امری��کا‪ ،‬رژیم‬ ‫صهیونیس��تی و اروپ��ا در جنگ ه��ای لبن��ان‪ ،‬غزه‪،‬‬ ‫افغانس��تان و عراق بوده ان��د به خوب��ی می دانند که‬ ‫ظرفیت نظامی ایران اگر با ظرفیت تکنولوژیکی غرب‬ ‫فاصله داشته باشد‪ ،‬حداقل صدها برابر عراق و لبنان‬ ‫و‪ ...‬اس��ت‪ .‬ایران یک نظام سیاس��ی کامال جا افتاده با‬ ‫رهبری محبوب و مقتدر و نیروی نظامی‪ -‬اطالعاتی‬ ‫کامال مجرب دارد‪.‬‬ ‫با این وصف ی��ک نظامی امریکای��ی به خوبی‬ ‫می داند که اگر ضربه ای بزند حتما ضربه ای را دریافت‬ ‫می کند و می داند که ضربه او تغییری در معادله امنیتی‬ ‫منطقه به وج��ود نمی اورد‪ .‬حدود س��ه س��ال پیش‬ ‫موسس��ه امریکایی زاگبی به س��راغ نیروهای ارتش‬ ‫امریکا در عراق رفت و سپس در گزارش خود نوشت‬ ‫‪ 70‬درصد نیروها احساس امنیت نمی کنند و معتقدند‬ ‫برنامه امریکا در عراق با شکس��ت مواجه می ش��ود‪.‬‬ ‫دو س��ال پیش ش��بیه همین گ��زارش‪ ،‬توس��ط مک‬ ‫کریستال‪ ،‬فرمانده نظامیان امریکا در افغانستان برای‬ ‫اوباما ارسال ش��د که به برکناری او منجر شد‪ .‬کامال‬ ‫پیداست که نظامیان امریکایی جرات مواجه با ایران‬ ‫را ندارند و حق هم با انهاست‪.‬‬ ‫نویس��نده این س��رمقاله ادامه داده است‪ :‬کامال‬ ‫درس��ت اس��ت که امریکا بزرگترین مش��کل خود‬ ‫را ایران می دان��د و به ده ها زب��ان ان را بیان هم کرده‬ ‫است‪ ،‬واقعا هم ما بزرگترین مش��کل امریکا هستیم‬ ‫و علی القاع��ده ‪ -‬در صورت بقای رژیم اس��تکباری‬ ‫امریکا‪ -‬کم��اکان بزرگترین مش��کل امری��کا باقی‬ ‫خواهیم ماند‪ .‬بزرگترین مش��کل امریکا‪ ،‬وزن بسیار‬ ‫س��نگینی در ذه��ن امریکایی ه��ا پیدا کرده اس��ت‪.‬‬ ‫روانشناس��ی امریکایی به ما می گوی��د‪ ،‬امریکایی ها‬ ‫حریف قدرتمند را تهدید می کنند ولی به «معامله» با‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪24‬‬ ‫او می اندیشند و حریف ضعیف را از میان برمی دارند‬ ‫و درخواس��ت های او برای معامله را رد می کنند‪ .‬رد‬ ‫معامله پیش��نهادی صدام و قذافی نمونه هایی از این‬ ‫موضوع هستند کمااینکه کنار امدن امریکا با روسیه‬ ‫(‪ )2196‬و چی��ن (‪ )1197‬هم نمونه ه��ای دیگری از‬ ‫این مساله اند‪ .‬االن مش��کل امریکا دو تاست‪ .‬مشکل‬ ‫اول این است که ایران برخالف عراق و لیبی حریف‬ ‫فوق العاده قدرتمندی است‪ .‬مشکل دوم این است که‬ ‫این حریف قدرتمند برخالف چین و روسیه حاضر به‬ ‫معامله نیست‪ .‬امریکایی ها می گویند ما حاضریم ایران‬ ‫هسته ای را به رسمیت بشناسیم و در مسائل منطقه ای‬ ‫جایگاه نافذ ای��ران را قبول کنیم ولی ای��ران متقابال‬ ‫حاضر نیس��ت جایگاه ما را در مناسبات و تحوالت‬ ‫مناطق اطراف خود به رس��میت بشناسد و با ان کنار‬ ‫بیای��د‪ .‬دو هفته پیش و در زمانی ک��ه هجمه تبلیغاتی‬ ‫دستگاه سیاسی امریکا علیه ایران به اوج خود رسیده‬ ‫بود‪ ،‬روزنامه های نیویورک تایمز و واش��نگتن پست‬ ‫به طور همزمان گفتند امریکا نیازمند مذاکره و توافق با‬ ‫ایران است و اوباما باید ادبیات سیاسی خود را درباره‬ ‫ایران به دوره تبلیغات انتخابات ریاس��ت جمهوری‪،‬‬ ‫زمانی که از تغییر سیاست های امریکا حرف می زد‪،‬‬ ‫برگرداند‪ .‬ای��ن دو روزنامه‪ ،‬ایران را دوس��ت ندارند‬ ‫و با اوباما نی��ز خصومتی ندارند‪ .‬موض��ع این دو که‬ ‫یکی به هواداری از حزب جمهوری خواه و دیگری‬ ‫ب��ه حمایت از ح��زب دموکرات مش��هورند‪ ،‬از یک‬ ‫واقعیت پرده برمی دارد‪ ،‬امروز توافق با ایران رویکرد‬ ‫اصلی امریکاس��ت‪ .‬اما چه توافقی؟ امریکا از ایران‬ ‫می خواهد به تالش خود برای به ثمر رسیدن جنبش‬ ‫بیداری اسالمی در منطقه خاتمه دهد‪ ،‬عربستان را با‬ ‫رژیم وابسته و فاسد ال س��عود رها کند‪ ،‬اجازه بدهد‬ ‫اوپک کماکان تامین بی دردس��ر نیاز صنایع غرب به‬ ‫نفت را تضمین و در برابر بی عدالتی موجود سکوت‬ ‫کند‪ .‬امری��کا از ای��ران می خواهد‪ ،‬حض��ور نظامی‬ ‫امریکا در کشورهای اسالمی را نادیده بگیرد‪ .‬امریکا‬ ‫از ایران می خواهد مدل اقتصادی‪ ،‬سیاس��ی اس�لام‬ ‫ تمدن اسالمی‪ -‬را رها کند‪ .‬امریکا از ایران می خواهد‬‫گریبان غرب و رژیم صهیونیستی در ماجرای فلسطین‬ ‫را رها کند و اجازه بدهد رژیم نامش��روع تل اویو به‬ ‫زندگی ادامه دهد‪ .‬امری��کا از ایران می خواهد تالش‬ ‫برای روی کار امدن نظام هایی همگرا با اسالم و ایران‬ ‫در مصر‪ ،‬تونس‪ ،‬لیبی و یمن نداش��ته باش��د و اجازه‬ ‫دهد انقالب های مردمی به نف��ع غرب و غرب گراها‬ ‫مصادره ش��وند‪ .‬در یک کالم ایران از خیر بزرگترین‬ ‫فرصت تاریخ��ی برای جه��ان اس�لام و ملت های‬ ‫مس��لمان و محرومان دنیا بگذرد و منافع ملی و دینی‬ ‫خود را قربانی منافع دشمنان خود کند‪ .‬طبیعی است‬ ‫که ایران اینها را قابل معامله نداند و به ان تمکین نکند‪.‬‬ ‫امریکا می داند که اگر از بعد نظامی س��ر به سر ایران‬ ‫بگذارد و حتی اگر به ان ضربه ای هم بزند کار امریکا‬ ‫و دوستانش در منطقه س��خت تر می شود‪ ،‬چرا که در‬ ‫این صورت راه برای حرکت ایران هموارتر می شود‪.‬‬ ‫ماجرای ورود ایرالین قطری به اسمان ایران‬ ‫ورود هواپیماه��ای ش��رکت های قط��ری ب��ه‬ ‫اسمان ایران چندی اس��ت که محل بحث بسیاری از‬ ‫کارشناسان و دس��ت اندرکاران این حوزه شده است‪.‬‬ ‫روزنام��ه تهران ام��روز در گزارش��ی به این مس��اله‬ ‫پرداخت و به نق��ل از یک مقام اگاه چنین نوش��ت‪:‬‬ ‫«بر اس��اس قانون هواپیمای��ی ایران مربوط به س��ال‬ ‫‪ 1328‬فعالیت یک شرکت هوایی خارجی در خطوط‬ ‫داخلی به صورت مستقل ممنوع است‪ .‬کارشناسان و‬ ‫دست اندرکاران حوزه حمل ونقل هوایی کشور ورود‬ ‫ایرالین قطری به اس��مان ایران را صددر صد به ضرر‬ ‫ایرالین های داخلی می دانند و این تصمیم را به عنوان‬ ‫یک رقابت نابرابر عنوان می کنند‪».‬‬ ‫دیدار خصوصی سفیر اذربایجان با مراجع تقلید‬ ‫مواض��ع و عملک��رد جمه��وری اذربایجان در‬ ‫خصوص ش��یعیان ای��ن کش��ور اخیرا ب��ا اعتراض‬ ‫شدید مراجع معظم تقلید روبه رو شده بود‪ .‬روزنامه‬ ‫ای��ران هفته گذش��ته در خب��ری در ای��ن خصوص‬ ‫نوش��ت‪« :‬ج��وان ش��یر اخوند اف‪ ،‬س��فیر کش��ور‬ ‫جمهوری اذربایجان در کش��ورمان روز گذش��ته در‬ ‫س��فری به ش��هر مقدس قم‪ ،‬به صورت خصوصی با‬ ‫ش��ماری از مراجع تقلید و علما دی��دار و گفت و گو‬ ‫کرد‪ .‬بر اساس این گزارش‪ ،‬اخوند اف که از دو سال‬ ‫پیش به عنوان سفیر اذربایجان در کشورمان مشغول‬ ‫فعالیت اس��ت‪ ،‬همزمان با عید س��عید قربان‪ ،‬به شهر‬ ‫مقدس قم س��فر و با حضرات ایات وحید خراسانی‬ ‫و نوری همدانی دیدار و گفت و گو کرد‪ .‬سفیر کشور‬ ‫اذربایجان در جمهوری اسالمی ایران پیش از این نیز‬ ‫در سفری به شهر قم با شمار دیگری از مراجع تقلید‬ ‫و علما دیدار کرده بود‪ .‬قابل ذکر اس��ت برخوردهای‬ ‫اخیر دولت اذربایجان با اکثریت مطلق ش��یعیان این‬ ‫کشور در خصوص مسائلی همچون حجاب‪ ،‬اعتراض‬ ‫مراجع تقلید را به دنبال داشته است‪».‬‬ ‫حقابه هامون از هیرمند در بوته فراموشی‬ ‫خشکسالی در سرزمین سیستان از دغدغه های‬ ‫خبرنامه‬ ‫یا همراهان نگ��ران؛ بعضا بی حرمتی ه��ا به همراهان‬ ‫بیمار ب��دون در نظر گرفتن فش��ار روانی ک��ه انها را‬ ‫در بر گرفته ی��ا حتی محیط ناارام و پرس��روصدای‬ ‫نقاطی ک��ه بای��د طبیعتا ارام باش��ند‪ ،‬خاط��ره ای در‬ ‫ذهن نداش��ته باش��د؟ گرفتاری های جنبی که برای‬ ‫خانواده ها پدید می ایدنظیر دویدن برای یافتن داروها‬ ‫یا امبوالنس و عکس وانژیو و سیتی اسکن و ام ار ای‬ ‫و‪ ...‬بجای خود! متاسفانه عادت کرده ایم که به خاطر‬ ‫اهمیت کار پزش��کان و پرستاران و نیز ارزش معنوی‬ ‫کار انان نوعی غفلت از خطاها را در دستور کار قرار‬ ‫داده و مساله را با تعارف برگزار نماییم‪.‬‬ ‫این روزهای ماست‪ .‬دغدغه ای که از جوانب مختلف‬ ‫مردم این منطقه را با مش��کل مواجه کرده اس��ت‪.‬‬ ‫روزنامه افرینش هفته گذشته درس��رمقاله خود با‬ ‫عنوان «حقابه هامون از هیرمند در بوته فراموشی»‬ ‫به قلم علی رمضان��ی به این ماجرا اش��اره کرده و‬ ‫نوشته اس��ت‪« :‬روزگاری سیس��تان به عنوان انبار‬ ‫غله ایران معروف بوده اما خشکسالی های گسترده‬ ‫در سد ه ها و دهه های گذش��ته باعث شد عمال این‬ ‫منطقه اهمیت گذش��ته خ��ود را از دس��ت دهد و‬ ‫اندک ان��دک نیز با افزایش برداش��ت اب در داخل‬ ‫خاک افغانستان‪ ،‬سدسازی‪ ،‬تداوم خشکسالی بیش‬ ‫از یک ده��ه در منطقه سیس��تان و دریاچه هامون‪،‬‬ ‫هفتمین ت��االب بین المللی جهان را ب��ا ‪ 400‬هزار‬ ‫هکتار وس��عت اسیر خشکس��الی کرده است‪ .‬امری‬ ‫که پیامد های گوناگونی را به همراه خود اورده است‪.‬‬ ‫پیامدهای ک��ه در ابعاد گوناگون امنیت��ی‪ ،‬اقتصادی‪،‬‬ ‫اجتماعی و‪ ...‬قابل بررسی است‪.‬‬ ‫در ابعاد اجتماعی ما با مهاجرت ده ها هزار نفر از‬ ‫سیستان‪ ،‬افزایش بیکاری و قاچاق مواد مخدر‪ ،‬خالی‬ ‫ش��دن روس��تا‪ ،‬رونق اعتیاد به مواد مخدر نیز مواجه‬ ‫بوده ایم‪ .‬در ابعاد زیست محیطی دریاچه هامون کامال‬ ‫خشک و به منبع ریزگرد تبدیل ش��ده است‪ .‬در این‬ ‫بین کانون بحران گ��رد و غبار به بی��ش از ‪ 500‬هزار‬ ‫هکتار افزایش یافته و مش��کالتی دیگر نیز همچون‬ ‫ش��ن گرفتگی جویبارهای اب‪ ،‬مش��کالتی در تامین‬ ‫اب شرب ش��هر زاهدان و زابل و تامین مصرف اب‬ ‫کشاورزی و‪ ...‬شکل گرفته است‪».‬‬ ‫این روزنامه در ادامه مطلب خود اورده اس��ت‪:‬‬ ‫«بر این اس��اس باید گفت هر چند به نظر می رسد در‬ ‫راه حل این مش��کل رایزنی هایی از س��وی دو کشور‬ ‫انجام شده است اما باید گفت چنانچه در تامین حقا‬ ‫به ایران از هیرمند تالش جدی و پیوس��ته ای با کابل‬ ‫صورت نگیرد و این امر مش��مول مرور زمان ش��ود‪،‬‬ ‫دور زمانی نیست که عمال هامونی کامال خشک شده‬ ‫با صدها پیامد گوناگون و منفی را شاهد باشیم‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫نام نیک‬ ‫روزنامه رسالت هفته گذش��ته در سرمقاله خود‬ ‫با عن��وان «چگونه نام نی��ک از رئیس جمه��ور باقی‬ ‫می ماند؟» به قل��م امی��ر محبیان چنین نوش��ت‪ :‬هر‬ ‫رئیس جمهوری ارزو دارد که در دوران مس��ئولیت‬ ‫خود عالوه بر انجام مس��ئولیت های جاری؛ حداقل‬ ‫یک مشکل عمده جامعه را برطرف کند‪ .‬بی تردید اگر‬ ‫این ارزو تحقق یابد و در هر دوره چهار ساله معضلی‬ ‫عمده برطرف ش��ود چیزی نمی گذرد که جامعه ای با‬ ‫حداقل مشکالت خواهیم داشت زیرا انکه می خواهد‬ ‫همه مش��کالت را به یکباره بر طرف کند‪ ،‬در نهایت‬ ‫هیچ کاری را صورت نخواهد داد‪ .‬روش حل یکایک‬ ‫مسائل‪ ،‬روشی بود که ماهاتیرمحمد در مالزی انجام‬ ‫داد و نتیجه ان قابل قبول بود‪ .‬دکتر احمدی نژاد نظیر‬ ‫هر رئیس جمهور دیگری طبعا در پی حل مش��کالت‬ ‫جامعه ایرانی است؛ خواستی که به میزان تحقق او را‬ ‫در تاریخ معاصر نامدار خواهد کرد‪ .‬هر چند سال هایی‬ ‫از دوران ریاست جمهوری او گذشته است ولی زمانی‬ ‫نیز باقی اس��ت که با اراده مستحکم می توان به دور از‬ ‫جنجال های سیاس��ی بی فایده کاری ارزشمند برای‬ ‫مردم شایسته خدمت ایران انجام داد‪ .‬عمر بازی های‬ ‫ی است تا خوشنامی‪.‬‬ ‫سیاسی کوتاه و عمدتا مایه بدنام ‬ ‫این تجربه ای است که تاریخ به ما می اموزاند‪ .‬اما مردم‬ ‫قدرش��ناس ما همواره ارزش مردانی که گره هایی از‬ ‫کار انان گشوده اند را دانس��ته اند هرچند از انان که با‬ ‫بازی های پوچ سیاسی عمر و س��رمایه انان را به هدر‬ ‫داده اند به نیکی یاد نمی کنند‪ ،‬اما ظرف مدت باقیمانده‬ ‫چه کاری نام رئیس جمهور را در قلوب مردم به نیکی‬ ‫به یادگار خواهد گذاش��ت؟ تالش های انتخاباتی؟‬ ‫درگیری های سیاسی؟ ایستادگی ها یا عقب نشینی ها‬ ‫بر مواضع سیاس��ی؟ یا گره گش��ایی از مهمترین امور‬ ‫مردم که به رغم امد و رفت رئیس جمهورها همچنان‬ ‫باقی است؟‬ ‫سرمقاله نویس این روزنامه در ادامه چنین نوشته‬ ‫است‪ :‬اشتغال‪ ،‬مسکن و بهداش��ت درزمره مهمترین‬ ‫مسائل اجتماعی هستند که برای مردم دغدغه ایجاد‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫نمی توان منکر ش��د که همه روس��ای جمهور‬ ‫تالش هایی برای حل این معضالت انجام داده اند ولی‬ ‫این مش��کالت اگر نه بزرگتر از گذش��ته ولی چونان‬ ‫گذش��ته در برابر مردم به نگرانی افرینی مش��غولند‪.‬‬ ‫جامعه ایرانی بر مبنای واقعیت های جمعیت شناختی‬ ‫در حال ورود به میانسالی است و تا ده سال اینده نرخ‬ ‫جمعیت��ی انانی که نیازمند بهداش��ت و حمایت های‬ ‫پزش��کی هس��تند غلبه خواهد ک��رد‪ .‬ب��دون تردید‬ ‫وضعیت بهداش��ت و درمان در جامعه ما در جایگاه‬ ‫مناسبی نیس��ت و در مواجهه با مشکالت اتی و موج‬ ‫نیازمندان به حمایت پزشکی ظرف سال های اینده با‬ ‫دشواری هایی جدی مواجه خواهیم شد؛ این واقعیتی‬ ‫است که انکار ان مشکلی را حل نخواهد کرد‪ .‬دغدغه‬ ‫بهداشت‪ ،‬دغدغه ای است که چون با حیات انسان ها‬ ‫س��روکار دارد ذهن مردم را خواهد ازرد وحکومت‬ ‫موظف است به رفع ان همت گمارد‪.‬‬ ‫امیر محبیان در پایان سرمقاله خود نوشته است‪:‬‬ ‫ایا کسی هس��ت که به بیمارس��تان ها به عنوان همراه‬ ‫بیمار رفته باش��د و از نوع رفتار عوامل درگیردرمان‬ ‫چون ندادن اطالع��ات الزم در مورد بیماری به بیمار‬ ‫‪25‬‬ ‫یادداشت ها‬ ‫اندر تاویل مفهوم قربانی‬ ‫گزارش مرگ رمضانعلی موسی زاده حلیم‬ ‫پیشکش به درویش بی خرقه و کشکول‪ :‬قربان ولیئی‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫زهیر توکلی روزنامه نگار‬ ‫با ذکر خاطره ای از‬ ‫سال های دور یاد‬ ‫یک شهید را گرامی‬ ‫می دارد‬ ‫خبرنامه‬ ‫یکش��نبه ش��بی که فردای��ش عید قرب��ان بود‪،‬‬ ‫س��اعت یازده و بیست و هفت دقیقه و س��یزده ثانیه‪،‬‬ ‫پیامک��ی دریافت ک��ردم‪ .‬از انجا ک��ه از پیامک های‬ ‫‪ Forward to all‬که مد ش��ده اس��ت در ایام سوگ و‬ ‫سور‪ ،‬همه برای هم می فرس��تند و هیچ خصوصیت‬ ‫محبت امیز ش��خصی در این نوع پیامک ها نیس��ت‪،‬‬ ‫جز ان که پول��ش به جیب مخابرات برود‪ ،‬خوش��م‬ ‫نمی اید‪ ،‬به محض باز کردن ‪ Inbox‬و دیدن این پیامک‬ ‫تازه وارد‪ ،‬دستم به س��مت گزینه ‪ Delete‬می رفت که‬ ‫دیدم ظاهر جمالت اولیه پیامک به پیامک های شب‬ ‫عید نمی خورد‪ .‬کنجکاو شدم و تا اخرش را خواندم‪:‬‬ ‫«پسر پنج ساله بود‬ ‫کهپدراسمانی شد‬ ‫‪....‬‬ ‫هنگام ورود به دانشگاه‬ ‫همه خواهند گفت‪:‬‬ ‫فرزند شهید است‬ ‫فرهنگ لغت‪ :‬فرزند شهید = سهمیه‬ ‫ولی هیچ وقت هیچ کس نخواهد دانست‬ ‫کالس اول وقت��ی خواس��تند ب��ه او ی��اد دهند‬ ‫بنویسد‪ :‬بابا‬ ‫یک هفته در تب سوخت‬ ‫عیدتان مبارک»‬ ‫این پیامک را اویس موس��ی زاده‪ ،‬پس��ر ش��هید‬ ‫رمضانعلی موس��ی زاده حلی��م برایم فرس��تاده بود‪.‬‬ ‫من فکر کردم که چرا او ش��ب عیدقرب��ان باید جمله‬ ‫«عیدتان مبارک» را پ��س از ان جم�لات که به یک‬ ‫داستان مینی مالیستی شبیه اند‪ ،‬بنویسد‪ .‬می دانستم که‬ ‫ان جمالت‪ ،‬داستان نیستند‪ ،‬واقعیت اند زیرا این پسر‬ ‫و پدر ش��هیدش را که ما بچگی ها به او عمو رمضون‬ ‫می گفتیم‪ ،‬می شناسم‪ .‬وصیت نامه پدرش را خوانده ام‬ ‫که در ان از لکنت گرفتن پس��ر پنج ساله اش به خاطر‬ ‫دوری از پدر در اعزام های جبهه س��خن گفته است‬ ‫و خودش بسیار در نیمه ش��ب هایی که گویی صبح‬ ‫نداشتند‪ ،‬با من از پدرش حرف زده است و من گهگاه‬ ‫ان لحظاتی که «یک مرد بی پروا گریه می کند» را در ان‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪26‬‬ ‫نیمه شب ها به چشم دیده ام‪.‬‬ ‫مب��ادا فکر کنید که دوس��تم‪ ،‬اوی��س‪ ،‬یکی از‬ ‫ان مش��ت خورده های امات��وری اس��ت ک��ه باب‬ ‫دل مجریانی مثل احس��ان علیخانی هس��تند برای‬ ‫اش��ک گرفتن و جریحه دار کردن احساس��ات این‬ ‫ملت مغموم که ما انان را ایرانیان می خوانیم‪ .‬نخیر‪،‬‬ ‫ابدا اینچنیننیس��ت‪.‬‬ ‫یک وکی��ل دادگس��تری ک��ه روزگاری یکی‬ ‫از چند گزینه ب��رای درواز ه بانی تیم مل��ی فوتبال‬ ‫جوانان ایران بوده اس��ت‪ ،‬با قد و قامتی کش��یده و‬ ‫اراستگی فراتر از حد وس��واس‪ .‬یک دفتر وکالت‬ ‫در ته��ران دارد و یکی در وطن مش��ترک من و او‬ ‫یعنی بهش��هر‪ .‬خنده و البته غالب اوقات قهقهه‪ ،‬از‬ ‫نشانه های جدا نشدنی رفتار اوست‪ .‬اما همین ادم‪،‬‬ ‫تقریبا هر وقت که شب از نیمه می گذرد و من و او‬ ‫تنها می ش��ویم‪ ،‬س��ر حرف را هر جوری که هست‬ ‫به پدری می کش��اند که از او جز چند خاطره محو‬ ‫ندارد و گاه ساعت ها حرف می زند‪ .‬البد می پرسید‪:‬‬ ‫از چه حرف می زند؟ از شنیده هایش که از این و ان‬ ‫درباره پدر شهیدش می ش��نود و ظاهرا قرار نیست‬ ‫تمام شود‪ .‬هر چند وقت یکبار یکی از راه می رسد‬ ‫و همین که می فهمد او پسر رمضانعلی موسی زاده‬ ‫اس��ت‪ ،‬برگ دیگری از دفتر بازمان��ده عمر پدری‬ ‫برایش ورق می خورد که ج��ز چند خاطره محو از‬ ‫اون��داردول��ی‪...‬‬ ‫چون کشتی تن دوباره در گل برود‬ ‫موجی از امواج به ساحل برود‬ ‫رفتن یا ماندن همه سهل است بگو‬ ‫دل را چه کنم که داغت از دل برود‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫داش��تم می گفتم که من به فکر ف��رو رفتم‪ .‬چرا‬ ‫اویس موسی زاده در ش��ب عید قربان با همان جمله‬ ‫اخر که «عیدتان مبارک» باشد‪ ،‬پیامکش را سامان نداد؟‬ ‫ان خاطره را – که من قبال بدتر از انش را از خودش‬ ‫شنیده ام درباره روزها و ماه ها و سال های نخست پس‬ ‫از فقدان پدر – چرا باید در پیامک تبریک عید قربان‪،‬‬ ‫طلیعه پیامش قرار می داد؟ چرا؟‬ ‫****‬ ‫رمضانعلی موس��ی زاده حلیم را ما عمورمضون‬ ‫می گفتیم‪ .‬ما یعنی من و مهدی برادر بزرگترم و شاید‬ ‫محمد برادر بع��د از من و فرزند س��وم خانواده‪ .‬بقیه‬ ‫بچه ها سنشان به دیدن عمورمضون قد نمی دهد‪ .‬من‬ ‫دو خاطره مح��و از او دارم‪ .‬یکی تصوی��ر تیراندازی‬ ‫اوس��ت با کلت برت��ا در حوالی دریاچ��ه عباس اباد‬ ‫بهش��هر‪ .‬پدرم بود و عباس صداقت��ی – از همرزمان‬ ‫چمران در پاوه که االن راننده تاکسی است – و عمو‬ ‫رمض��ون و چند نفر دیگر که یادم نیس��ت‪ .‬مس��ابقه‬ ‫تیراندازی گذاش��ته بودند‪ .‬او برنده ش��د و این یک‬ ‫جمله از ان روز ابری در جنگل کوهستانی عباس اباد‬ ‫در خاطرم نقش بسته اس��ت‪ .‬پدرم گفت‪« :‬او قهرمان‬ ‫تیراندازی بوده است‪».‬‬ ‫خاطره دیگر به تشییع جنازه عالم بزرگ شهرمان‪،‬‬ ‫مرحوم ایت اهلل شیخ محمد ش��اهرودی برمی گردد‪.‬‬ ‫ان��گار همی��ن دی��روز اس��ت‪ .‬در صف مش��ایعین‪،‬‬ ‫عمورمضون را می بینم که بلندگوی دستی گرفته است‬ ‫و نوح��ه می خواند و مردم با ص��دای او دم می گیرند‬ ‫و س��ینه می زنند‪ .‬عج��ب صدای گرمی داش��ت‪ .‬من‬ ‫تقریبا در چند قدمی اش و ب��ه موازاتش راه می رفتم‬ ‫و خوب یادم اس��ت که حزن از دس��ت دادن بزرگ‬ ‫خاندان مادری ام را چگونه ص��دای محزون او که از‬ ‫ان بلندگوی نوستالژیک دستی‪ ،‬بیرون می تراوید‪ ،‬از‬ ‫قلبم بیرون می کشید و من ورق ورق اشک می ریختم‪.‬‬ ‫هشت سال بیشتر نداشتم‪.‬‬ ‫و ام��ا خاط��ره دیگر ب��ه پ��س از ش��هادت او‬ ‫بر می گردد‪ .‬روزی در کوچه ای ک��ه منزل پدربزرگم‬ ‫در ان بود و یک سرش به خیابان هنر و سر دیگرش به‬ ‫رودخانه سنگ نو و مسجد مهدیه می رسید‪ ،‬می رفتم‬ ‫که پوس��تری را دیدم که بقالی محقر میان کوچه – از‬ ‫ای��ن دکان هایی که هرگز دیده نمی ش��وند ولی برای‬ ‫خودشان همین طور هستند – پش��ت شیشه اش زده‬ ‫بود‪.‬‬ ‫اعالمیه ترحیم بود و نوش��ته بود‪ :‬معلم اخالق‪،‬‬ ‫شهید رمضانعلی موس��ی زاده‪ .‬به خانه که رسیدم‪ ،‬از‬ ‫عمه ام پرس��یدم‪« :‬عمو رمضون معل��م اخالق بود؟»‬ ‫عمه ام گف��ت‪« :‬معلم بود‪ ،‬معلم اخ�لاق هم بود ولی‬ ‫اخالق درس نمی داد‪».‬‬ ‫این‪ ،‬شاید اولین باری بود که در عمرم با ترکیب‬ ‫«معلم اخالق» ان هم با تعری��ف عجیبی که عمه ام از‬ ‫این ترکیب ارائه کرد‪ ،‬اشنا ش��دم‪ .‬بعدها که به حوزه‬ ‫علمیه رفتم و درس های اخ�لاق را که برپایه اخالق‬ ‫نیکوماخوسی ارسطو و فهرست کردن «فضیلت ها»‬ ‫و «رذیلت ها» ایراد می ش��وند و مثال معراج الس��عاده‬ ‫مرحوم مالاحمد نراق��ی‪ ،‬بومی ش��ده همان اخالق‬ ‫فلس��فی اس��ت‪ ،‬دیدم‪ ،‬فهمیدم که «معلم بود‪ ،‬معلم‬ ‫اخالق هم بود ولی اخالق درس نمی داد» یعنی چه؟‬ ‫یعن��ی این ک��ه مدی��رکل ام��وزش و پرورش‬ ‫شهرستان بهشهر باشی و همسایه ات از زنت بپرسد‪:‬‬ ‫«چرا اقای شما هنوز سوت کارخانه را نزده اند‪ ،‬یک‬ ‫ساعت زودتر از خانه بیرون می رود؟ »‬ ‫الذین یمشون علی االرض هونا‬ ‫کسانی که روی زمین به س��بکی وخوارمایگی‬ ‫قدم بر می دارند‪.‬‬ ‫در ش��هری که کارخانه چیت س��ازی اش ممر‬ ‫درامد نیمی از خانواده های شهر است – کارخانه ای‬ ‫که المانی ه��ا در زمان رضاپهلوی س��اختند و اکنون‬ ‫در ‪ 1390‬خورش��یدی مخروبه ای از ان مانده اس��ت‬ ‫با ه��زاران کارگر بیکار ش��ده – مدی��رکل اموزش‬ ‫و پرورش باش��ی‪ ،‬ام��ا ش��بیه همش��هریان فقیر و‬ ‫زحمتکش��ت لباس بپوشی و مش��ی و مشرب یک‬ ‫کارگر جماعت را به سادگی و روانی اب از دست‬ ‫ندهی‪ ،‬چراکه خود هم روزی کارگری می کرده ای‬ ‫و هرگ��ز نمی خواهی «می��ز» قوه «تمیی��زت» را از‬ ‫تو بگیرد‪ .‬البد یادتان هس��ت ک��ه هفته پیش درباره‬ ‫سلمان هراتی نوشتم‪.‬‬ ‫شنیده ام که وقتی برای تشییع جنازه اش شاعران‬ ‫شهیر و شخصیت های فرهنگی از پایتخت به روستای‬ ‫مرزدش��ت ام��ده بودند‪ ،‬بس��یاری از اهالی روس��تا‬ ‫باورشان نمی شد که س��لمان‪ ،‬اصال شاعر بوده است‬ ‫و ان هم شاعری به این ش��هرت‪ .‬به راستی ان نسل‪،‬‬ ‫نسل رمضانعلی موس��ی زاده ها و سلمان هراتی ها چه‬ ‫دیده بودند و چه چشیده بودند که این گونه «شدند» و‬ ‫ما نمی شویم‪ .‬هر قدر که به هر دری می زنیم نمی شود‬ ‫که نمی شود‪.‬‬ ‫زباد حضرت قدسی بنفشه زار چه می شد‬ ‫درخت های حقایق از ان بهار چه می شد‬ ‫در ان طرف که زمستی تو گل زخار ندانی‬ ‫عجب که گل چه چش��ید و عج��ب که خارچه‬ ‫می شد‬ ‫دیوان کبیر‬ ‫«و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سالما»‬ ‫و اگر زمانی نادانان انان را م��ورد خطاب خود‬ ‫قرار دهند‪ ،‬گفتارشان «سالم» است‪.‬‬ ‫«یک بار پدرت مرا خواس��ت و گفت‪« :‬به معلما‬ ‫روی قرعه کش��ی ماش��ین می دن و قرعه به اس��مت‬ ‫درامده‪ .‬این حواله رو می گیری می ری تهران به فالن‬ ‫ادرس‪ .‬به ادرس مقرر رفتم‪ .‬جا خوردم‪ .‬همه حواله به‬ ‫دست ها از مدیران بودند‪ .‬وقتی طرف از روی فهرست‬ ‫گفت‪« :‬رمضانعلی موسی زاده حلیم‪ ،‬دوزاری ام افتاد‬ ‫که پدرت از زیر چه باری در رفته است؟‪»....‬‬ ‫به نقل از اویس از یکی از فرهنگیان بهشهر‬ ‫«یک ب��ار برای پی گی��ری اداری کار ب��رادرم به‬ ‫ساختمان مرکزی وزارت اموزش و پرورش در تهران‬ ‫امده بودم‪ .‬در اتاق منش��ی به انتظار نشس��ته بودیم و‬ ‫نوبت ما هنوز نرس��یده بود که به داخل اتاق مدیرکل‬ ‫باز بیاییم‪ .‬یکدفعه خود مدی��رکل از اتاق امد بیرون و‬ ‫گفت‪« :‬موس��ی زاده کیه؟» من گفتم‪« :‬ای وای! حتما‬ ‫درخواستمان خیلی پرته که یارو این جوری خودش‬ ‫اومده بیرون و براق شده‪.‬‬ ‫بلند ش��دم و گفتم‪« :‬ماییم اقا!» گفت‪ :‬بفرمایید‬ ‫تو‪ .‬همین که در را بست گفت‪« :‬بچه کجایی؟» گفتم‪:‬‬ ‫«برای مرمت و تعمیر مدرسه ای در علی تپه (یکی‬ ‫از روستاهای بهشهر) پدرت ما را برداشت و با خودش‬ ‫برد‪ .‬زیرباران مشغول چینه کشی دیوار بودیم‪ .‬سرایدار‬ ‫مدرس��ه‪ ،‬چای اورد و پدرت او را ب��ه گپ گرفت‪.‬‬ ‫صحبت کشید به مشکالت شخصی و سرایدار که دلی‬ ‫پردرد داشت‪ .‬ش��روع کرد به بدو و بیراه گفتن و طبق‬ ‫روال مرسوم‪ ،‬از باال شروع کرد که بیاید پایین‪ .‬پدرت‬ ‫هم با ان هیات چکمه به پا و اس��تین باال زده و دست‬ ‫و بال گل الود‪ ،‬روی هوا ح��رف را زد و گفت‪ « :‬اخ!‬ ‫گفتی مشتی! این مدیرکل چنین است و چنان است»‪.‬‬ ‫مشتی سرایدار هم‪ ،‬دم به دم او داد و هرچه دل تنگش‬ ‫می خواست‪ ،‬گفت‪.‬‬ ‫بدیهی اس��ت ک��ه هم��ان روز و س��اعتی بعد‪،‬‬ ‫س��رایدار که فهمیده بود مدیرکل همین گوش مفتی‬ ‫بود که گیر اورده ب��ود‪ ،‬با ترس و لرز و ش��رمندگی‬ ‫از «او» معذرت خواه��ی می ک��رد و ام��ا «او» احتماال‬ ‫خوشحال بود که زیرزبان یکی از کارمندان دون رتبه‬ ‫اداره تح��ت ام��رش را کش��یده اس��ت و ایرادها و‬ ‫مش��کالتی را که دقیق ترین بازرس��ی های «اداری»‬ ‫و «کالس��یک» نمی توانست کش��ف کند‪ ،‬از البه الی‬ ‫حرف ها و گالیه های عوامانه و احیانا رکیک او بیرون‬ ‫کشیده است‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫به نقل از اویس‬ ‫به نقل از اویس‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫و ای��ا می دانی��د که چ��را اق��ای مدی��رکل که‬ ‫همسایه اش فکر می کرد او کارگر چیت سازی است‪،‬‬ ‫یک ساعت زودتر از س��وت کارخانه – این سوت را‬ ‫هرگز فراموش نمی کنم‪ ،‬بچگی ها هر وقت که به سفر‬ ‫وطن می رفتیم‪ ،‬خورشید نزده این سوت در تمام شهر‬ ‫می پیچی��د – از خانه بیرون می زد؟ زی��را می رفت و‬ ‫کلید در قفل را می انداخت و در اداره را باز می کرد و‬ ‫پیش از انکه ابدارچی زودتر از همه کارمندها برسد‪،‬‬ ‫سماور را اتش می کرد‪.‬‬ ‫و اگر الزم می دید جارو می زد و تی می کش��ید‪.‬‬ ‫افسوس و صد افس��وس که اینها کلیشه هایی شده اند‬ ‫برای «سالم فروشانی» که به همه باید سالم کرد به جز‬ ‫انها‪ .‬دستمایه هایی برای مانور دادن‪ ...‬ولی عزیز! اخر‬ ‫دهانت بو می دهد‪ ،‬هر قدر هم که حرف هایت قشنگ‬ ‫باشد‪ ...‬بگذریم‪.‬‬ ‫«معلم ب��ود‪ ،‬معلم اخ�لاق هم ب��ود ولی درس‬ ‫اخالق نمی داد» یعنی این ک��ه از وزارت وعده بیاید‬ ‫که عید به معلم ها سکه می دهیم ولی بودجه نرسد و‬ ‫تو برای انکه معلمان حوزه مدیریتی ات‪ ،‬ش��ب عید‪،‬‬ ‫حساب کتابش��ان به هم نخورد و وعده حکومتی که‬ ‫ان را مق��دس می دان��ی و بعدها خون��ت را برای ان‬ ‫خواهی داد‪ ،‬دروغ نشود‪ ،‬به تهران بیایی و رو بزنی و‬ ‫از اعتبار شخصی خودت خرج کنی و قرض بگیری‬ ‫و شب عیدی‪ ،‬س��که ها را به دست معلم ها برسانی و‬ ‫بعد‪ ،‬سایر مدیران کل بروند و برایت بزنند که «این اقا‬ ‫با تکروی اش ما را پی��ش معلم هایمان خراب کرد» و‬ ‫اینکه «اصال چه کس��ی قانونا به او اجازه داده بود که‬ ‫این کار را بکند؟ به کدام مجوز قانونی‪ ،‬از کیسه خالی‬ ‫وزارت‪ ،‬مایه گذاشته است برای خلق اهلل و پول قرض‬ ‫کرده است؟» و سرانجام تو باشی که توبیخ می شوی‬ ‫و دم برنمی اوری و خوشی از این که یک مشت معلم‬ ‫شب عید خوش بوده اند‪.‬‬ ‫یعن��ی اینک��ه مدی��رکل باش��ی و حس��ودان و‬ ‫تنگ نظران از سرخط بازی سیاسی‪ ،‬کار تهمت و افترا‬ ‫را به حیطه زندگی خصوصی و خانوادگی ات بکشانند‬ ‫و تو جز خدمت و سکوت پیشه نکنی‪.‬‬ ‫«یک بار در یکی از س��الگردهای پدرم‪ ،‬بعد از‬ ‫تمام شدن مراس��م‪ ،‬یک اقایی مرا به گوشه ای کشید‬ ‫و گفت‪« :‬می دانی چرا بعد از این همه سال‪ ،‬می ایم و‬ ‫برای پدرت فاتحه می خوانم؟‬ ‫گفتم‪« :‬نه‪ ،‬از کجا باید بدانم‪».‬‬ ‫گفت‪« :‬او درس��ی به م��ن داد که ت��ا اخر عمر‬ ‫فراموش نمی کنم‪».‬‬ ‫می خواس��تم انتقالی برای زنم بگیرم تا از روستا‬ ‫به شهر منتقل شود‪ .‬اداره کل موافقت نمی کرد‪ .‬پدرت‬ ‫جبهه بود و معاونش می گفت‪« :‬اقای رئیس موافقت‬ ‫نکرده است‪ ».‬یک روز که کاسه صبرم لبریز شده بود‬ ‫رفتم که اخرین بار مراجعه کرده باش��م و اخرین تیر‬ ‫ترکشم را رها کرده باش��م‪ .‬کار به داد و فریاد کشید و‬ ‫من چاک دهنم را باز کردم و ‪...‬‬ ‫نگو پدرت از جبهه بازگش��ته است و از اتاقش‬ ‫صدای داد و فریاد را می شنود و مرا می خواهد‪ .‬وقتی‬ ‫وارد اتاق ش��دم‪ ،‬گفت‪« :‬می دون��م اعصابت خورده!‬ ‫هرچی می خوای بگ��ی‪ ،‬بگو‪ .‬فقط زودتر اروم ش��و‬ ‫بدونم مشکل چیه؟»‬ ‫من انگار یک س��طل اب س��رد روی��م ریخته‬ ‫باش��ند‪ ،‬صدایم پایین تر امد‪ .‬گفت‪« :‬بفرما بنش��ین‪،‬‬ ‫نشس��تم و ماجرا را گفت��م‪ .‬س��رت را درد نیاورم‪.‬‬ ‫کاش��ف به عمل امد که مع��اون مرب��وط در نبود‬ ‫پدرت‪ ،‬یکی از اش��ناهای خ��ودش را منتقل کرده‬ ‫اس��ت و به ما که می رس��د‪ ،‬می گوید‪« :‬اقای رئیس‬ ‫موافقت نک��رده‪ ».‬پ��درت هم��ان روز کار زنم را‬ ‫درست کرد و نامه ای دس��تم داد که بروم دنبال بقیه‬ ‫کارهای اداری‪ .‬در یک��ی از مراجعات بعدیم برای‬ ‫همین کار‪ ،‬یک بار دیگر پایم به اتاق پدرت باز شد‪.‬‬ ‫می بایست یک امضا از او بگیرم‪ .‬گفت‪« :‬فالنی! من‬ ‫که اینجا نشس��تم‪ ،‬فحش خورم ملس��ه‪ .‬دند م نرم‪،‬‬ ‫می خواس��تم مدیر نش��م‪ .‬ولی ازت یک گله دارم‪.‬‬ ‫خواهر و مادر من چه تقصیری داشتن؟»‬ ‫اب شدم‪ ،‬اب‬ ‫«بهشهر» گفت‪« :‬با ش��هید رمضانعلی موسی زاده چه‬ ‫نسبتی داری؟‪ ،‬گفتم‪« :‬پسرشم اقا!»‬ ‫با التهاب و شتاب مرا بغل گرفت و به خود فشار‬ ‫داد و لحظاتی گریه می کرد‪ .‬بعدا که ارامش برقرار شد‬ ‫و دوباره پشت میزش نشست‪ ،‬گفت‪« :‬من با پدرت در‬ ‫جبهه بودم‪ ».‬می گفتم‪« :‬تو مدیرکل اموزش و پرورش‬ ‫یک شهرس��تانی!» می گفت‪« :‬اتفاقا چ��ون مدیرکلم‬ ‫امده ام جبهه؛ اگر قراره همه داوطلبی بیان جبهه‪ ،‬من‬ ‫باید جلوتر از همه بیام‪».‬‬ ‫به نقل از اویس به نقل از یکی از دوستان پدرش‬ ‫****‬ ‫دوست دارم خدا عمری و توفیقی بدهد تا روزی‬ ‫کتابی از خاطراتم درباره رمضانعلی موسی زاده حلیم‪،‬‬ ‫«معلمی که معلم بود‪ ،‬معلم اخ�لاق هم بود اما درس‬ ‫اخالق نمی داد»‪ ،‬گرد بیاورم‪ .‬ول��ی فعال هنوز در پی‬ ‫پاسخ ان پرسش��م‪ :‬چرا پس��ر او‪ ،‬اویس موسی زاده‪،‬‬ ‫تبریک عید را ب��ا خاطره اولین «بابای��ی» که بر کاغذ‬ ‫نگاشت و یک هفته به خاطر شوک عصبی تب کرد‪،‬‬ ‫اغاز می کند؟ چرا نزد او بای��د این چنین عید قربان با‬ ‫یاد پدر گره بخورد؟‬ ‫****‬ ‫رمضانعلی موسی زاده حلیم‪ ،‬سرانجام پس از‬ ‫پنج سال خدمت ‪ -‬به معنی دقیق و از یاد رفته کلمه‬ ‫خدمت توجه کنیم‪ -‬اس��تعفا داد‪ .‬اخرین س��فر او‪،‬‬ ‫سفر حج بود‪ .‬خانواده احتماال چراغان کرده بودند‬ ‫و گوسفندی از چند روز قبل به حیاط خانه اورده‬ ‫بودند تا پیش پای حاجی «قرب��ان» کنند‪ .‬حاجی ما‬ ‫ولی از فرودگاه مهراباد مس��تقیم ب��ه جبهه رفت و‬ ‫چندی بعد جناز ه اش بازگش��ت‪ .‬خ��ودش قربانی‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫***‬ ‫بگذار با زبان همان کودک هشت ساله که با صدای‬ ‫محزون تو می گریست‪ ،‬با تو سخن بگویم‪« :‬عمو رمضون‬ ‫عزیزم! حجت قبول باشه ! عیدت مبارک!»‪g‬‬ ‫‪27‬‬ ‫دریا شد تا نگندد‬ ‫درستایش ‪25‬سال جاه طلبی‬ ‫افشین خماند‬ ‫افشین خماند‬ ‫روزنامه نگار نگاهی‬ ‫دارد به کارنامه‬ ‫سر الکس فرگوسن‬ ‫خبرنامه‬ ‫مردی نزد با یزید رفت و گفت‪« :‬چرا هجرت نکنی و‬ ‫بهسفربیروننشویتاخلقرافایدهدهی‪».‬‬ ‫با یزیدگفت‪«:‬دوستممقیماستوبهویمشغولموبه‬ ‫دیگرینمی پردازم‪».‬‬ ‫انمردگفت‪«:‬ابکهدیرماندبهجایخودبگذرد‪».‬‬ ‫با یزیدجوابداد‪«:‬دریاباشتاهرگزنگندی‪».‬‬ ‫***‬ ‫یرا‬ ‫یداند‪،‬با یزیدبسطام ‬ ‫سرالکسفرگوسنفارسینم ‬ ‫نمی شناس��د و این حکایت را هرگز نخوان��ده اما بعد از‬ ‫بیست و پنج سال حضور در منچستر یونایتد و کسب این‬ ‫همهعنوانوافتخارشایدیکیازبهتریننمونه هایعملی‬ ‫برای درستی توصیه این عارف ایرانی باشد‪ .‬البته در سطح‬ ‫ارزشیخودبیستسالحضوربدوندریاشدنودریابودن‬ ‫امکان پذیر نیست؛ رازی که فرگوسن را در اوج نگاه داشته‪،‬‬ ‫همیناست‪،‬تمام ّسر ِسر‪،‬اوبهتماممعنادریاییاست‪...‬‬ ‫دریا بودن به چه معناس��ت؟ دریا چگونه است که‬ ‫نمی گندد؟‪ ....‬ش��اید دم دستی ترین پاسخ همین باشد که‬ ‫دریا ارتباط را قطع نمی کند‪ .‬رودخانه ها می ایند‪ ،‬تا نو شدن‬ ‫و تازه ماندن یک عادت همیشگی باش��د‪ ،‬دریا از جایش‬ ‫تکان نمی خورد‪ ،‬سفر نمی کند‪ ،‬هجرت نمی کند‪ ،‬اما در ها‬ ‫را نمی بندد‪ .‬به دریا بودن خویش غره نمی ش��ود‪ ،‬بلکه با‬ ‫ارتباط همیشه تازه می ماند‪ ،‬اگر دریایی بودن را به همین‬ ‫مختصر‪ ،‬منحصر کنیم‪ ،‬باز هم فرگوس��ن یک دریایی به‬ ‫تمام معناست‪ .‬دریایی بودن یک اس��تعاره ادبی است که‬ ‫معادل ان را می شود با مکتب یا نحله در فوتبال جایگزین‬ ‫کرد‪ .‬برای ربع قرن پایداری‪ ،‬الکس فرگوسن از منچستر‬ ‫یونایتد یک مکتب س��اخت‪ .‬مکتبی با شاخصه هایی که‬ ‫بیشتر از انکه ساختاری سیستماتیک باشد حول و حوش‬ ‫شخصیت کاریزماتیک فرگوسن شکل می گیرد‪ .‬پیش از‬ ‫انکهبهاینشاخصه هابپردازیم‪ ،‬بی انصافیاستاگرازیک‬ ‫نکتهاساسیبهراحتیعبورکنیم‪،‬درفوتبالمربیانبسیاری‬ ‫داریم که استاد گرفتن نتیجه هستند‪ ،‬هرکجا بروند قهرمان‬ ‫می ش��وند و جام می اورند‪ .‬مورینیو نمادی از این مربیان‬ ‫است‪.‬اینمربیانکارباستاره هارابلدهستندوبرایرسیدن‬ ‫به قهرمانی «ستاره سازی» را به حداقل ممکن می رسانند و‬ ‫کمتر نقش پرورش استعداد را ایفا می کنند‪ .‬دسته ای دیگر‬ ‫یاندیشندوبیشتردوستدارندبه عنوانیک‬ ‫کمتربهافتخارم ‬ ‫کاشفاستعدادیامعلمشناختهشوندوستاره هارابهفوتبال‬ ‫جهانمعرفیکنند‪.‬شایدارسنونگریکنمونهبسیارخوب‬ ‫ازایندستمربیاناست‪.‬امادرمکتبالکسفرگوسناین‬ ‫دو هدف توامان در دستور کار قرار دارد‪ .‬اوبیشتر از مورینیو‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪28‬‬ ‫جام گرفته و بیشتر از ونگر بازیکن و ستاره به سطح اول‬ ‫فوتبال جهان معرفی کرده است؛‪12‬قهرمانی در لیگ برتر‪،‬‬ ‫‪ 4‬قهرمانی در جام حذفی‪ 4 ،‬جام اتحادیه‪ 2 ،‬قهرمانی در‬ ‫لیگقهرمانان‪،‬درکنارمعرفیبازیکنانیکهدایرهوسیعیاز‬ ‫رایانگیگزوبکامو‪...‬را تشکیلمی دهد‪.‬همهوهمهالکس‬ ‫فرگوسن را به جایگاهی رسانده که او را از حد یک چهره‬ ‫باالتر می بردو تبدیلبه استثنا می کند‪.‬فرگوسن ازمنچستر‬ ‫یکمکتبساخته؛مکتبدرجریانودریایی‪...‬‬ ‫یادگارهای گوان‬ ‫فقر با رویا توام است‪ ،‬پدرش یک دستیار در کارخانه‬ ‫کشتی سازی بود و فقط‪ 7‬پوند در هفته حقوق می گرفت‪،‬‬ ‫حتی وقتی از خانه مادر بزرگ به خانه شماره‪ 667‬واقع در‬ ‫گوان رود نقل مکان کردند‪ ،‬باز هم مشکالت انها کاهش‬ ‫نیافت‪ .‬انها در خانه ای زندگی می کردند که حمام نداشت‬ ‫و مادرش همواره می گفت برای هواخ��وری به بیرون از‬ ‫خانه برو‪ ...‬فقر رویا می اورد و الکساندر چپمن فرگوسن‬ ‫در ان سال ها رویاهای بسیاری در سر داشت‪ ،‬اما برای انکه‬ ‫ان شخصیت جاه طلب و قوی شکل بگیرد تنها رویا کافی‬ ‫نبود‪ ،‬او باید جنگیدن را می اموخت‪ .‬جنگ با دس��ته های‬ ‫باالی رودخانه‪ ،‬دسته های شر‪ .‬انها برای فوتبال بازی کردن‬ ‫هم مجبور به جنگ بودند‪ .‬در گ��وان باتوجه به معماری‬ ‫شهر‪ ،‬کار گروهی هم به مشخصات شخصیتی فرگوسن‬ ‫اضافه شد‪ .‬خود او با افسوس می گوید‪« :‬یک زمان من همه‬ ‫همسایگان را می شناختم و با نیمی از انها کار کرده بودم اما‬ ‫امروزنیمی ازهمسایگانمرانمی شناسم‪».‬فرگوسندرشهر‬ ‫گواناموختکهبرایپیشرفتابتدابایدرویاساخت‪،‬برای‬ ‫رسیدن به رویا باید جنگید و برای جنگیدن هم تنهایی کار‬ ‫پیشنمی رودوبایدگروهیکارکرد‪.‬شایدهمینسهاصل‬ ‫باشد که الکس فرگوسن را تبدیل به یکی از برترین مربیان‬ ‫تاریخ فوتبال جهان کرد‪ ،‬سه اصل یادگاری از گوان‪ ...‬شاید‬ ‫به همین خاطر است که فرگوسن هیچ گاه نمی گوید من‬ ‫اهل گالسکو هستم و همواره می گوید از گوان امده ام‪ .‬ان‬ ‫همباانلهجهاسکاتلندیغلیظ!فرگوسناموختهاستکه‬ ‫همیشهبایدسقفرویاراباالوباالتربرد‪،‬روزیکهخواست‬ ‫باتیمابردیننظامسنتیفوتبالاسکاتلندرابه همبزندواین‬ ‫فوتبال را از زیر سلطه دائمی سلتیک و رنجرز خارج کند‪،‬‬ ‫خیلی هابهاوخندیدند‪،‬اماامروزانقدرکارعجیبوغریب‬ ‫ازاودیدهشدهکهدیگرهرچهبگویدخیلی هابدونلحظه ای‬ ‫درنگقبولمی کنند‪.‬‬ ‫فوتبال اخالق گرا‬ ‫«او همیشه نخستین کسی است که در زمین تمرین‬ ‫حاضر می شود و اخرین فردی اس��ت که زمین را ترک‬ ‫می کند‪ .‬او از بازیکنانش نیز می خواهد اینگونه باشند‪ .‬او به‬ ‫کارش عشق می ورزد و از تماشای بازی منچستر یونایتد‬ ‫و بازیکنانش ل��ذت می برد‪ ».‬این تعری��ف رایان گیگز از‬ ‫سرالکس است‪ ،‬بازیکنی که از چهار سالگی تا به امروز که‬ ‫سیوهشتسالهاستزیرنظرفرگوسنکارکرده‪...‬عشق‬ ‫بهفوتبالحتیدراستانههفتادسالگیهمهمراهباسرمربی‬ ‫منچستریونایتداست‪.‬هنوزفوتبالراکودکانهتماشامی کند‪،‬‬ ‫ادامس را با حرص فراوان می جود‪ ،‬عصبی می شود‪ ،‬سرخ‬ ‫می شود‪ ،‬خوشحال می شود و دست هایش را باال می گیرد‪.‬‬ ‫شایدیکیازبزرگترینرمزهایموفقیتاوهمینباشدکه‬ ‫نگذاشتهبردوباختعادتشود‪...‬اماخارجاززمینفوتبال‪،‬‬ ‫فرگوسنیکمعلماستکهبهتکتکبازیکنانشبهچشم‬ ‫شاگردانیبازیگوشنگاهمی کند‪،‬شاگردانیکهبایدکنترل‬ ‫شوند‪ ،‬اموزش داده ش��وند و پرورش یابند‪ .‬او که از مهار‬ ‫کردن بازیکنان یاغی لذت می برد چندین و چند بازیکن‬ ‫باسابق هعصیانراچنانمومدردستشنرمکرده‪،‬بازیکنانی‬ ‫مثلکانتونا‪،‬گیگز‪،‬رونیو‪...‬درمقابلالکسچونانکودکان‬ ‫است‪ ،‬هرچه قدر در تاکتیک دوست دارد مدرن باشد‪ ،‬در‬ ‫اخالق گرایی اصول س��نتی خودش را دارد و سرسوزنی‬ ‫از این اص��ول پایین نمی اید‪ .‬یک اش��تباه رایج در فوتبال‬ ‫ایران این است که تنبیه دیوید بکام باپرتابلنگه کفش را با‬ ‫پرخاشگری هایمرسومفوتبالمایکیمی داننداماانتنبیه‬ ‫چیزیجزیکتنبیهاخالقینبود‪.‬بکامبهدروغگفتهبودکه‬ ‫فرزندش بیمار است و بر سر تمرین حاضر نشد‪ ،‬اما او را‬ ‫درحالخریدباهمسرشدیدندوایندروغبرایفرگوسن‬ ‫بخششناپذیربود‪...‬‬ ‫فرگوسن درحرفه ای ترین سطح فوتبال به ستاره ای‬ ‫مثل وین رونی یاد می دهد باید به پیراهنی که برتن می کند‬ ‫تعصبداشتهباشدوبااخراجیاپاستامبهاونشانمی دهد‬ ‫کهبایدبههم تیمی هااحترامگذاشت‪....‬اریایناسکاتلندی ‬ ‫دوستداردمعلمباشد‪،‬معلمیسخت گیروحتیخشن‪.....‬‬ ‫ساختن‪ ،‬ساختن و ساختن‬ ‫الکس فرگوسن از ان دست مربیانی است که دوست‬ ‫داردبسازدوبهقولمعروفحاضری خورنیست‪.‬فرگوسن‬ ‫در طول این سال ها چهره های بی نظیری را به فوتبال جهان‬ ‫معرفی کرده‪ ،‬بازیکنانی مثل ب��رادران نویل‪ ،‬رایان گیگز‪،‬‬ ‫اسکولز‪ ،‬فلچر‪ ،‬همه و همه دس��ت پرورده های کارخانه‬ ‫بازیکن سازیاوهستند‪.‬اوکههموارهنصیحتسیرلمربی‪،‬‬ ‫سابق کانتی را اویزه گوش کرده است که همواره حواسش‬ ‫به سن و سال تیمش باشد‪ ،‬همیشه و همواره چند بازیکن‬ ‫جوان در دست و بالش پیدا می شود که جایگزین بازیکنان‬ ‫بزرگیشوندکهازتیمشجدامی شوند‪...‬برایاوفرقیندارد‬ ‫کریستیانورونالدوازدستشمی رودیارودفننیستلروییا‬ ‫دیویدبکام‪،‬جایاوبایکجوانپرمی شودتاانجاکهسربابی‬ ‫چارلتون درباره او گفته‪« :‬می تواند تقریبا تمام تیم را عوض‬ ‫کند‪ ،‬حتی یک مرتبه با یک تیمی بهتر ظاهر شود‪ .‬او واقعا‬ ‫جادوگر است‪....».‬‬ ‫هوش یک نابغه‬ ‫فرگوس��ن از نظر فنی یکی از نوابغ است‪ .‬او از ان‬ ‫مربیانی است که فوتبال برایش مانند شطرنج است و به‬ ‫هیچ فرم خاصی پای بند نیست‪ ،‬باتوجه به ابزاری که در‬ ‫اختیار دارد‪ ،‬بهترین تاکتیک ممکن را برای تیمش انتخاب‬ ‫می کند‪ .‬نابغه ای مثل او قادر است از بازیکنان متوسطی‬ ‫مثل فیل نویل‪ ،‬باالتر از سطح توانایی شان بازی بگیرد‪.‬‬ ‫فرگوس��ن قادر اس��ت هر کس را بخواهد در منچستر‬ ‫یونایتد س��تاره کند‪ ،‬از اریک کانتونا در پس��ت هافبک‬ ‫هجومی تا دیوید بکام در پس��ت هافبک راست‪ ،‬از وین‬ ‫رونی در پست مهاجم مرکزی تا کریستیانو رونالدو به‬ ‫عنوان یک گوش‪ ،‬همه و همه این شانس را دارند که به‬ ‫عنوان ستاره منچستر معرفی شوند‪g.‬‬ ‫بیداری اسالمی‬ ‫در همه حوزه ها‬ ‫حال و هوای‬ ‫متفاوتی ایجاد‬ ‫کرده و فرهنگ‬ ‫و ادبیات نیز‬ ‫از این مساله‬ ‫مستثنی نبوده‬ ‫است‬ ‫سرود مقاومت فارسی و عربی در کرانه خلیج فارس‬ ‫دکتر محمدرضاشالبافان‬ ‫خبرنامه‬ ‫دومین کنگ��ره بین الملل��ی مقاومت اس�لامی‬ ‫روزهای یازده��م تا س��یزدهم ابان ماه در س��واحل‬ ‫نیلگون خلیج فارس و در بندر بوشهر با حضور حدود‬ ‫یکصد شاعر از ایران و شانزده کش��ور جهان برگزار‬ ‫شد‪ .‬برگزاری این کنگره و قرائت اثار برگزیده بیانگر‬ ‫چندین نکته بود که بهانه ای ش��د ب��رای نگارش این‬ ‫یادداشت‪.‬‬ ‫مهمترین نکته ای که می توان از اثار قرائت شده‬ ‫دریافت ان است که ماجرای فلسطین در میان اتفاقات‬ ‫اخیر منطقه همچنان دغدغه خاط��ر اهالی خاورمیانه‬ ‫اس��ت‪ .‬این نکته به ویژه در میان اشعار شاعران عرب‬ ‫زبان کنگره به چش��م می ام��د‪ .‬به گونه ای ک��ه تقریبا‬ ‫هر کجا سخن از سقوط «حسنی مبارک» و «زین العابدین‬ ‫بن علی» به میان می امد درست پشت سرش حرف از‬ ‫سقوط رژیم صهیونیستی و ازادی فلسطین بود‪ .‬حتی‬ ‫این نکته در میان شعر شاعران کشورهای انقالبی چون‬ ‫تونس نیز به چشم می امد‪.‬‬ ‫سرزمینی که چش��م به راه موج بیداری اسالمی‬ ‫اس��ت و مردمانش امیدوارند با س��رنگونی ش��یوخ‬ ‫و دیکتاتورهای جب��ار س��رزمین های عربی و روی‬ ‫کار ام��دن دولت ه��ای ازادی خواه و مردمی ش��اهد‬ ‫حمایت ه��ای عملی و منطق��ی ب��رای ازادی قدس‬ ‫شریف باشند‪.‬‬ ‫دیگر نکته انکه در ش��رایط فعلی منطقه به نظر‬ ‫همچنان از نظر فرهنگی ادبیات نقش بسیار مهمی ایفا‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫دکتر محمدرضا‬ ‫شالبافان شاعر و‬ ‫نویسنده در این‬ ‫یادداشت نگاهی‬ ‫دارد به دومین کنگره‬ ‫مقاومت اسالمی‬ ‫می کند‪ .‬ای��ن نکته ه��م از حضور پرش��ور مخاطبان‬ ‫بوشهری هم از شور و اشتیاق شاعران عرب و به ویژه‬ ‫ش��اعر جوان بحرینی و ه��م از بازخ��ورد کنگره در‬ ‫جامعه های مج��ازی دریافت می ش��د‪ .‬به گونه ای که‬ ‫همان گونه که در کنگره نیز اعالم ش��د این همایش به‬ ‫قدری جدی بود که گوگل را واداش��ت تا نام سایت‬ ‫کنگره را از موتور جست وجوی خود خارج کند‪ .‬این‬ ‫در حالی بود که شاید بسیاری گمان می کنند که با توجه‬ ‫به ش��رایط فعلی رس��انه های جهانی نقش ادبیات در‬ ‫تهییج جوامع رو به افول گذاشته است و دیگر سالح‬ ‫سرد سخن کارساز نیست‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر ان چه از ش��عرهای قرائت شده‬ ‫در کنگره ب��ر می امد حاک��ی از ان بود ک��ه همچنان‬ ‫ش��عارزدگی بالی جان ادبیات مقاومت کش��ورهای‬ ‫اسالمی است‪ .‬البته در این بین ش��عر شاعران فارسی‬ ‫زب��ان حاض��ر در کنگره ب��ه وض��وح هنرمندانه تر و‬ ‫سرش��ارتر بود از تکنیک ها و سرایش های شاعرانه و‬ ‫ش��بیه تر بود به ادبیات ناب امروز جه��ان‪ .‬هرچند در‬ ‫این بین مترجمان حاضر در کنگره و برگزار کنندگان‬ ‫تالش فراوانی کرده بودند که با ارائه ترجمه مکتوب‬ ‫اثار عربی به رابطه هر چه بیشتر مخاطبان فارسی زبان‬ ‫با اش��عار عربی کمک کنند‪ ،‬اما به نظر‪ ،‬اصرار شاعران‬ ‫عرب زبان برای خواندن اش��عاری به جز اشعار ارائه‬ ‫شده به کنگره مانعی بزرگ برای رسیدن به این هدف‬ ‫مهم شد‪.‬‬ ‫این کنگره در ش��رایطی برگزار ش��د که در کنار‬ ‫انقالب های خونین مردم کش��ورهای عربی‪ ،‬کمی ان‬ ‫س��وی تر در کش��ورهای اروپایی و به وی��ژه امریکا‬ ‫به گونه ای مس��المت امیزتر ش��اهد اعتراض اقش��ار‬ ‫جامعه به وضع موجود هستیم‪ .‬اتفاقی که از یک میل‬ ‫جهانی برای تغییر حکایت دارد‪ .‬اتفاقی که شاید بتواند‬ ‫به نزدیکی هر چه بیش��تر زبان اعتراضی مردم جهان‬ ‫منجر شود‪.‬‬ ‫البته از کنگره ای که عنوانش «مقاومت اسالمی»‬ ‫است نمی توان انتظار شکس��تن مرزهای کشورهای‬ ‫اس�لامی را داش��ت اما بد نبود اگ��ر برگزارکنندگان‬ ‫کنگره با در نظر گرفتن این فرصت بزرگ‪ ،‬دس��ت به‬ ‫کاری مهم می زدند و با دعوت از چند ش��اعر غربی و‬ ‫ ترجمه اشعار به زبان روز جهان‪ ،‬انگلیسی‪ ،‬تاثیرگذاری‬ ‫بیشتری در جوامع ادبی جهان را نشانه می رفتند تا هم‬ ‫اشعار شاعران فارسی و عرب زبان‪ ،‬همانگونه که بارها‬ ‫توانسته اند‪ ،‬به جوامع ادبی جهانی راه پیدا کنند و هم‬ ‫ایشان با ش��عر روز جهان و انچه دس��تاورد تحوالت‬ ‫ادبی سال های اغازین قرن بیست و یکم است اشنایی‬ ‫بیشتری پیدا کنند‪.‬‬ ‫ام��ا نکت��ه تامل برانگی��ز در این بی��ن ان بود که‬ ‫به رغم حض��ور چندین ش��اعر عراقی‪ ،‬کمتر ش��اهد‬ ‫اش��عار ضد جنگ بودیم‪ .‬ای��ن در حالی اس��ت که با‬ ‫حمله نیروهای ائتالفی به افغانس��تان و سپس عراق‬ ‫موج جدی و ش��کوهمندی از ش��عر مدرن اعتراضی‬ ‫و ضدجنگ در جهان ش��کل گرفت و حتی چند سال‬ ‫پیش یکی از نام اشنا ترین چهره های این عرصه یعنی‬ ‫«هارولد پینتر» به جایزه نوبل ادبی دست پیدا کرد‪ .‬البته‬ ‫باید به این نکته اشاره کرد که ش��عر ضد جنگ اتفاق‬ ‫جدی��دی در عرصه ادبیات نیس��ت و در واقع پس از‬ ‫پایان جنگ سرد و با شروع جنگ خلیج فارس شاعران‬ ‫فراوانی در سراسر دنیا به این عرصه روی اوردند اما‬ ‫سیاس��ت های جنگ طلبانه نوجمهوریخواهانی چون‬ ‫بوش پس��ر این اتش را ش��عله ور تر کرد و هنوز هم‬ ‫به رغم تالش هر روزه سیاستمداران غربی برای کاستن‬ ‫نیروهای خود در عراق و افغانس��تان ماجرای ش��عر‬ ‫ضدجنگ ادامه دارد‪.‬پایانسخنانکهدرنشستاختتامیه‬ ‫«س��ردار محمدرضا نقدی» فرمانده س��ازمان بس��یج‬ ‫مستضعفینباتقدیرازشاعرانشرکت کنندهدراینکنگره‬ ‫ابراز امیدواری کرد که کنگره اینده با سرنگونی حکومت‬ ‫ال خلیفه در بحرین و شهر منامه برگزار شود‪ .‬حمایت‬ ‫مشخص یک مقام عالی نظامی از یک انقالب مردمی در‬ ‫کنار سایر مقامات عالی رتبه مملکتی ستودنی و ارجمند‬ ‫است و حاکی از هدف گذاری ملموس و کالن برای این‬ ‫کنگره است‪ .‬هرچند بس��یاری از شاعران شرکت کننده‬ ‫امیدوار بودند که دولت جبار خلیفه همان گونه که پیش از‬ ‫این نشان داده اند با رفتارهای غیر معمول به حبس و قتل‬ ‫اهالی ادب و هنر نپردازند‪ .‬حکومت جباری که حتی در‬ ‫این راه به ورزشکاران ملی پوش خود نیز رحم نکرد‪g.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست ‬ ‫سیاست ورزی پارلمانی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫پرونده ای درباره لیدرها‪ ،‬فراکسیون ها و گروه های سیاسی مجلس هشتم‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست ورزی در پارلمان‬ ‫ضعف یا فقدان احزاب س��ازمان یافته در کشور و‬ ‫بهتبعانشکل گیریمجلس هایمختلفازابتدایانقالب‬ ‫تاکنون‪ ،‬سبب شده تا تش��کل هایی از جریانات مختلف‬ ‫سیاسیدرپارلمانجمهوریاسالمیبروزوظهوریابند‪.‬در‬ ‫دوره هایاخیر‪،‬فراکسیون هاییبانام هاییچوناصولگرایان‬ ‫واصالح طلباندرمجلستشکیلشده اندکهالبتههنگامی‬ ‫کهاکثریتمجلسرادراختیارداشته اند‪،‬دردرونخودنیزبا‬ ‫انشعاباتیمواجهشده اند‪.‬درزیربهبررسیاینجریاناتدر‬ ‫مجلس هشتمپرداخته ایم‪.‬‬ ‫گروه اول‪ :‬اصولگرایان‬ ‫اصولگرای��ان در انتخاب��ات مجل��س هفت��م‬ ‫در حالی وارد مجلس ش��دند که دولت در اختیار جریان‬ ‫اصالح طلب بود‪ .‬گروه��ی که با عنوان «ابادگ��ران ایران‬ ‫اسالمی» یک س��ال پیش از این انتخابات توانسته بود در‬ ‫انتخاباتشوراهایدوم‪،‬کرسی هایسبزساختمانبهشت‬ ‫رانصیبچهره هایناشناختهاصولگرایانکنددرانتخابات‬ ‫مجلسهفتمبهصورتجدی ترواردعرصهرقابت هاشدو‬ ‫دراینمسیرموفقهمبود‪.‬اگرچهپسازچندیاصولگرایان‬ ‫مجلس هفتم دچار انشقاق شدند‪ ،‬اما بزرگان اصولگرا در‬ ‫استانه انتخابات مجلس هشتم بر ان ش��دند تا با تدوین‬ ‫سازوکاری موسوم به ‪ 5+6‬سالیق مختلف اصولگرایان‬ ‫را گردهم اورند و از تکرار اتفاقاتی که در مجلس هفتم رخ‬ ‫داد‪،‬پیشگیریکنند‪.‬‬ ‫این راهکار موفق بود؛ چه ان که در انتخابات هیات‬ ‫‪30‬‬ ‫رئیسه مجلس هشتم‪ ،‬طیف های مختلف اصولگرا – از‬ ‫جمله نماین��دگان حامی دول��ت – به حمایت از علی‬ ‫الریجانی برخاس��تند و با همراهی طیف سنتی او را به‬ ‫ریاست مجلس اصولگرا رساندند؛ این در حالی بود که‬ ‫غالمعلی حدادعادل رئیس مجلس هفتم به عنوان نماینده‬ ‫اول مردم پایتخت به مجلس راه یافته بود‪ .‬اما همان گونه‬ ‫که در ابتدای مجلس هفتم اصولگرایان با سنت شکنی‬ ‫بی سابقه یک فرد مکال را به ریاست مجلس رساندند‪،‬‬ ‫در مجلس هشتم نیز نماینده حوزه ای جز پایتخت را به‬ ‫ریاست مجلس برگزیدند‪.‬‬ ‫اما قریب به یک س��ال از اغاز به کار مجلس هشتم‬ ‫می گذش��ت که اختالفاتی در می��ان اصولگرایان پدیدار‬ ‫ش��د‪ .‬علت این اختالفات نیز روش��ن ب��ود؛ انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم و حوادث پس از ان‪.‬‬ ‫اصولگرایانکهازابتدایمجلسهشتمفراکسیون هایی‬ ‫را تشکیل داده بودند‪ ،‬به بیان انتقاداتی صریح از یکدیگر‬ ‫پرداختند‪.‬درزیرنگاهیگذراداریمبهمهم ترینطیف های‬ ‫اصولگرا در مجلس و سپس به فراکسیون اصالح طلبان‬ ‫می پردازیم‪.‬‬ ‫تحوالتاخیرمجلسکهشاملاستیضاحوزیراقتصاد‪،‬‬ ‫سوالاحتمالینمایندگانازرئیسجمهورواستعفایعلی‬ ‫مطهریمی شود‪،‬وزنگروه هایمختلفدرمجلسرانشان‬ ‫می دهدوازسویدیگربیان کنندهتفکراتاینگروه هاست‪.‬‬ ‫در پرونده این شماره مثلث در قالب گفت وگو و گزارش و‬ ‫یادداشتدراین بارهبحثمی کنیم‪.‬‬ ‫فراکسیونانقالباسالمی‬ ‫این فراکس��یون که با هدف حمای��ت از اقدامات و‬ ‫فعالیت های دولت اصولگرا در خدمت به مردم تشکیل‬ ‫شد‪ ،‬تنها تشکلی در مجلس هش��تم بود که در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم رس��ما از محمود احمدی نژاد‬ ‫حمایت کرد‪ .‬روح اهلل حسینیان که چهره ای شناخته شده‬ ‫در میان اصولگرایان اس��ت‪ ،‬ریاس��ت این فراکسیون را‬ ‫بر عهده دارد و افرادی چون مرتض��ی اقاتهرانی‪ ،‬مهدی‬ ‫کوچک زاده‪ ،‬اس��ماعیل کوثری‪ ،‬بیژن نوباوه‪ ،‬علی اصغر‬ ‫زارعیوحمیدرساییازچهره هایشاخصانهستند‪.‬‬ ‫قریب به هش��ت ماه پ��س از اغاز ب��ه کار مجلس‬ ‫هشتم جمعی از نمایندگان حامی دولت‪ ،‬اقدام به تشکیل‬ ‫فراکس��یونی با حدود ‪ 90‬عضو کردند و ان را فراکسیون‬ ‫انقالب اسالمی نام نهادند‪ .‬این فراکسیون در اعتراض به‬ ‫موضع گیری هایبرخیاصولگرایانمجلسدرقبالدولت‬ ‫شکلگرفت‪.‬‬ ‫اولین بیانیه این فراکسیون که از سوی هیات رئیسه‬ ‫موقتانانتشاریافتمسائلیچونتاکیدنمایندگانعضو‬ ‫این فراکس��یون بر نظارت و تالش برای قانونمند کردن‬ ‫ارزش ها و ارمان های انقالب اس�لامی برای استفاده در‬ ‫جهت گیری هایداخلیوخارجیمجلسهشتم‪،‬حمایت‬ ‫ازدولت‪،‬استحکامرابطهمجلسودولتنسبتبهگذشتهو‬ ‫نیزراه اندازیتشکیالتجدیدیدرزیرمجموع هفراکسیون‬ ‫اصولگرایان را از اهداف تش��کیل این فراکسیون عنوان‬ ‫می کرد‪ .‬اما شاید مهم ترین محور تشکیل این فراکسیون‬ ‫واکنشبهانفعالفراکسیوناصولگرایانتاانمقطع‪،‬افزایش‬ ‫تحرکدراینفراکسیونومستحکم ترکردنتعاملرئیسو‬ ‫هیاترئیسهفراکسیوناکثریتبادولتازبدوتشکیلبود‪.‬‬ ‫چند هفته پس از تش��کیل این فراکس��یون‪ ،‬هیات‬ ‫موسسانمقررکردتاباانتخابروح اهللحسینیانبهعنوان‬ ‫رئیس و زارعی‪ ،‬رسایی‪ ،‬نوروزی و شاهرخی و خانم ها الیا‬ ‫و صفایی به عنوان هیات رئیسه موقت‪ ،‬فراکسیون تا بعد از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دهم به صورت موقت اداره‬ ‫واولیندورهانتخاباترئیسوهیاترئیسهبرگزارشود‪.‬‬ ‫این فراکس��یون از منتقدان ج��دی عملکرد دیگر‬ ‫اصولگرایانمجلسدرجریانانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫دهم و حوادث پس از ان بود‪ .‬فراکسیون انقالب اسالمی‬ ‫انتقاداتصریحیرانسبتبهعملکردهیاترئیسهمجلس‬ ‫هشتم از یک سو و فراکسیون اصولگرایان از سوی دیگر‬ ‫–کهعلیالریجانیریاستایندورابرعهدهدارد–مطرح‬ ‫کردهوحتیدرانتخاباتهیاترئیسهسالسومتالشکرد‬ ‫حسینیان را به ریاست مجلس برساند‪ ،‬اما حسینیان حتی‬ ‫کاندیدای این پست هم نشد‪ .‬اغلب اعضای برجسته این‬ ‫فراکسیوندرکمیسیونشوراهاوامورداخلیحضوردارند‪.‬‬ ‫اینفراکسیونبرخالفگذشتهاینروزهاانتقاداتیرانسبت‬ ‫به عملکرد دولت وارد می داند و قصد دارد در قالب جبهه‬ ‫پایداریواردانتخاباتمجلسهشتمشود‪.‬‬ ‫موافق‬ ‫مخالف‬ ‫ممتنع‬ ‫مجموع‬ ‫رای اعتماد به رستم قاسمی‬ ‫‪216‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪245‬‬ ‫استیضاح شمس الدین حسینی‬ ‫‪93‬‬ ‫‪141‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪244‬‬ ‫رای اعتماد به حمیدسجادی‬ ‫‪87‬‬ ‫‪137‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪247‬‬ ‫استیضاح بهبهانی‬ ‫‪147‬‬ ‫‪78‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪234‬‬ ‫رای به ریاست الریجانی بر مجلس‬ ‫‪212‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪244‬‬ ‫سیاست‬ ‫اصولگرایانسنتی‬ ‫بی شک محمدرضا باهنر تاثیرگذارترین چهره این‬ ‫طیف اس��ت‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬او را باید از تاثیرگذارترین‬ ‫سیاسیون مجلس نیز نامید؛ چه انکه باهنر با البی های‬ ‫منحصر به فرد خود توانایی فراوانی در همس��و کردن‬ ‫نمایندگان با نظ��رات خ��ود دارد و در بزنگاه ها ارای‬ ‫نمایندگان را انجا که باید به سود انچه درست می پندارد‪،‬‬ ‫تغییر می دهد‪ .‬این طیف که حامی اصلی علی الریجانی‬ ‫رئیس مجلس و رئیس فراکس��یون اصولگرایان است‪،‬‬ ‫پس از انتخابات ریاس��ت جمهوری ده��م مورد انتقاد‬ ‫جدی حامیان دولت ق��رار گرفت؛ هم ب��ه دلیل عدم‬ ‫حمایت رسمی از احمدی نژاد در انتخابات و هم به علت‬ ‫عملکردش در جریان حوادث پس از انتخابات‪ .‬باهنر اما‬ ‫در پاسخ به این انتقادات‪ ،‬تاکید کرده است که او و جریان‬ ‫متبوعش در جریان این حوادث موضع گیری روشنی‬ ‫داش��ته اند و جریان مقابل قصد داش��ت طی چند روز‬ ‫متهمان این حوادث را اعدام کند‪ .‬او صراحتا مخالفت‬ ‫خود را با این کار اعالم کرده است‪.‬‬ ‫در کنار این طیف‪ ،‬فراکسیون حزب موتلفه اسالمی‬ ‫نیزمشغولبهفعالیتاست؛فراکسیونیکهچهره هایینظیر‬ ‫اسداهللبادامچیانوحسنغفوری فرددرانحضوردارند‪.‬‬ ‫این طیف چندی پیش با برگزاری جلسه ای با عنوان‬ ‫منتقداندولت‬ ‫حس��اب این طی��ف از تحول خواهان و س��نتی ها‬ ‫جدا نیست؛ چه انکه بس��یاری از نمایندگان ان دو طیف‬ ‫نیز در ای��ن گروه می گنجن��د‪ .‬چهره هایی چ��ون احمد‬ ‫توکلی‪ ،‬الی��اس ن��ادران‪ ،‬محمدرضا باهن��ر والبته علی‬ ‫مطهری‪ .‬علی مطهری که خ��ود را نماینده ای مس��تقل‬ ‫می داند و نمی خواهد در جریان های سیاسی فعلی وارد‬ ‫شود‪ ،‬از س��وی برخی‪ ،‬از اعضای جریان س��وم خوانده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫فرزند ایت اهلل شهید مرتضی مطهری که از قضا برادر‬ ‫همسر علی الریجانی رئیس مجلس نیز هست‪ ،‬پیش از‬ ‫ورودبهمجلسهشتممواضعیدرحمایتازدولتاتخاذ‬ ‫می کرد اما چندی از حضور او در مجلس نگذشته بود که‬ ‫به طیف منتقدان دولت پیوس��ت و به یکی از چهره های‬ ‫سرشناس این جریان تبدیل ش��د‪ .‬او با تالش برای طرح‬ ‫سوال از رئیس جمهور مورد توجه رسانه ها قرار گرفت اما‬ ‫ان هنگام که هیات رئیسه از اعالم وصول این طرح امتناع‬ ‫ورزید‪ ،‬مطهری راهی دیگر را در پیش گرفت و استعفای‬ ‫خود از نمایندگی را تقدیم مجلس کرد‪ .‬مجلسی ها اما این‬ ‫اقدام را نپسندیدند و با رای باالیی مطهری را در بهارستان‬ ‫ماندنیکردند‪.‬محمدرضاباهنراکنوناعالمکردهاستکهبه‬ ‫زودیطرحسوالازرئیس جمهوردرمجلسکلیدخواهد‬ ‫خورد‪ .‬مطهری البته هر از گاهی با اظهارات خاص خود در‬ ‫خصوص مسائل جاری کشور با انتقاداتی مواجه می شود؛‬ ‫تاجاییکهپسازانتخاباتریاست جمهوریدهمازسوی‬ ‫حامیاندولتبهشدتموردانتقادقرارگرفت‪.‬ایندرحالی‬ ‫استکهاوپیشازرقابت هایانتخاباتینیزبهدنبالمتقاعد‬ ‫کردن دکتر والیتی برای کاندیداتوری در انتخابات‪ 88‬بود؛‬ ‫اگرچهدراینمسیرتوفیقبااویارنبود‪.‬‬ ‫گروه دوم‪ :‬اصالح طلبان‬ ‫اصالح طلب��ان پ��س از انک��ه در اوج دوران‬ ‫حاکمی��ت دوم خ��رداد مجل��س شش��م را به دس��ت‬ ‫گرفتند‪ ،‬ب��ا دنبال ک��ردن طرح ها و لوایح��ی که خطوط‬ ‫قرمز نظام را نش��انه رفته بود‪ ،‬حساسیت های بسیاری را‬ ‫برانگیختند‪.‬‬ ‫اصالحقانونمطبوعات‪،‬طرحرفعتبعیضعلیهزنان‪،‬‬ ‫تصویب لوایح دوقلو‪ ،‬نطق های جنجالی و‪ ...‬که در نهایت‬ ‫به تحصن و استعفای دس��ته جمعی نمایندگان این دوره‬ ‫انجامید‪ ،‬خاطرات تلخی از مجلس ششم برای جامعه بر‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫تحول خواهان‬ ‫اینطیفازدوگروهتشکیلشده؛جمعیتایثارگران‬ ‫و جمعیت رهپویان‪ .‬مانیفست این جریان برعدالتخواهی‬ ‫استواراستوشایدازهمین روباشدکهافرادیچوناحمد‬ ‫توکلی‪ ،‬رئیس مرکز پژوهش های مجلس نیز به این طیف‬ ‫پیوست هاند‪.‬‬ ‫بنا به اقتضای ترکیب این طیف‪ ،‬حس��ین فدایی و‬ ‫علیرضا زاکانی از اعضای برجسته و تاثیرگذار ان هستند‬ ‫و در بررسی طرح ها و لوایح بر کار کارشناسی در این رابطه‬ ‫تاکیددارند‪.‬بزرگتریننقطهاشتراکاینطیفبافراکسیون‬ ‫انقالببهمواضعایندوطیفنسبتبهفتنه‪ 88‬برمی گردد‪.‬‬ ‫این در حالی است که تحول خواهان مجلس عالوه‬ ‫برانتقاداتیکهنسبتبهفراکسیونانقالباسالمیودولت‬ ‫دارند اما در عین حال گاهی نیز انتقاداتصریحی رانسبت‬ ‫بهعلیالریجانیبهعنوانرئیسمجلسمطرحمی کنند‪.‬‬ ‫هم اکنونعلیرضازاکانیوحسینفداییبهنمایندگی‬ ‫از این طیف در کمیته اجرای��ی جبهه متحد اصولگرایان‬ ‫حضور دارند‪ .‬زمزمه هایی مبنی بر حضور احمد توکلی یا‬ ‫نماینده او نیز در این کمیته مطرح شد‪ ،‬اما هیچ گاه تحقق‬ ‫نیافت‪.‬‬ ‫فراکسیوناصولگرایانمستقلکهبادعوت علی الریجانی‬ ‫تشکیل شده بود‪ ،‬در رسانه ها خبرس��از شد‪ .‬حمیدرضا‬ ‫فوالدگر از نمایندگان این طیف به مثلث گفته اس��ت که‬ ‫انتقادینسبتبهایناقدامواردنیست؛اگرهمانتقادیباشد‬ ‫نسبت به جریانات دیگر چون فراکسیون انقالب اسالمی‬ ‫است که اولین انش��عاب را در میان اصولگرایان مجلس‬ ‫هشتمرقمزدند‪.‬‬ ‫جایگذاشتهبود‪.‬‬ ‫بدین ترتیب در انتخاب��ات مجلس هفتم و مجلس‬ ‫هشتماصالح طلباننتوانستنداینخاطرهتلخراازیادمردم‬ ‫پاککنند؛ازاین روبهموفقیتیباالترازکسبیکاقلیتدر‬ ‫د ودورهاخیردستنیافتند‪.‬‬ ‫البته برخی کارشناس��ان معتقدند ک��ه چهره های‬ ‫اصالح طلب مجلس هفتم و مجلس هشتم از عقالنیت‬ ‫بیشتری نسبت به اصالح طلبان دوره ششم برخوردارند و‬ ‫تالش می کنند فعالیت های سیاسی خود را در چارچوب‬ ‫قانون اساس��ی و خطوط قرمز نظام پیگی��ری کنند‪ .‬این‬ ‫فراکسیون در قبال دولت اصولگرا مواضعی متفاوت دارد؛‬ ‫گاهی س��کوت می کند و گاهی زبان به انتقادات صریح‬ ‫می گشاید‪.‬‬ ‫دراینمیاناصالح طلباندرمجلسهشتمقدرتمندتر‬ ‫ازدورههفتمظاهرشدند؛چهانکهچهره هایینظیرمسعود‬ ‫پزشکیانوزیربهداشتدولتاصالحات‪،‬حسینهاشمیان‬ ‫نماینده رفس��نجان و از نزدیکان هاش��می رفسنجانی‪،‬‬ ‫محمدرضا تابش از نزدیکان خاتمی‪ ،‬مصطفی کواکبیان‬ ‫دبیرکل حزب مردم س��االری‪ ،‬داریوش قنبری‪ ،‬علیرضا‬ ‫محجوب دبیرکل خانه کارگر و‪ ...‬به مجلس هش��تم راه‬ ‫یافتند و وزن این جریان سیاسی را در پارلمان اصولگرایان‬ ‫افزایش دادند‪.‬‬ ‫اینجریانیکیازسهطیفاصالح طلباناستکهنظر‬ ‫دیگری نسبت به دو جریان دیگر در خصوص انتخابات‬ ‫دارد‪ .‬گروهی از اصالح طلب��ان بر طبل تحریم می کوبند‬ ‫و گروهی دیگر ش��رط و ش��روطی را تعیین کرده اند؛ اما‬ ‫اصالح طلبانمجلسبراینعقیده اندکهبایددرچارچوب‬ ‫نظاموقانوناساسیمطالباتخودراپیگیریکنندوبهدنبال‬ ‫تحریم کنندگان و تعیین کنندگان شرط و شروط نروند‪ .‬در‬ ‫عینحالموضع گیری هاینمایندگاناینطیفدرانتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم و دیدار با سران فتنه سبب شد تا‬ ‫انتقاداتی نسبت به این تشکل پارلمانی وارد شود؛ چه انکه‬ ‫نمایندگانی از این جریان بی پروا موضع گیری می کردند و‬ ‫حتیبهمالقاتمتهمانومحکوماناینحوادثمی رفتند‪.‬‬ ‫البته این جری��ان اکنون گاهی در قب��ال دولتی که از‬ ‫جریان مخالف ان اس��ت‪ ،‬موضع گیری های مالیم تری‬ ‫دارد‪ .‬حمیدرضا کاتوزیان عل��ت این اتفاق را نگاه محلی‬ ‫نمایندگان تمام طیف ها از جمله اصالح طلبان می داند و‬ ‫به مثلث می گوید که راه حل چنین مشکلی‪ ،‬استانی شدن‬ ‫انتخاباتمجلساست‪.‬‬ ‫همچنین گروهی از اصولگرایان از جمله حامیان‬ ‫دولت معتقدند که اصالح طلبان مجلس رابطه ای نزدیک‬ ‫و تنگاتنگ با علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس هشتم دارند‪.‬‬ ‫در ش��رایط فعلی‪ ،‬اصالح طلبان مجلس در قالب‬ ‫تش��کل های مختل��ف اصالح طلب ب��ه فعالیت های‬ ‫انتخاباتی مشغول هستند و اماده رقابت های انتخاباتی‬ ‫می شوند‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫خط صریحی وجود ندارد‬ ‫گفت و گو با عضو فراکسیون اقلیت مجلس‬ ‫درباره تمایزات فراکسیون اصالح طلبان و اصولگرایان پارلمان‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫‪2‬‬ ‫علی اکبر اولیا‪ ،‬نماینده یزد معتقد است‪« :‬خیلی تفاوتی بین عملکرد فراکسیون اصولگرایان و اقلیت نیست چون هم‬ ‫اکنونساختارمجلسبیشترهیاتیاستتاتشکیالتی‪».‬عضوفراکسیوناقلیتمجلسمی گوید‪«:‬وقتینظامحزبیدرکشور‬ ‫وجودنداردبالطبعفراکسیون هانمی توانندتشکیالتیعملکنندوکج دارومریزکارراجلومی برند‪،‬بهعبارتدیگردرباره‬ ‫اثرات مثبت و منفی یک موضوع بحث و در نهایت به افراد برای تصمیم گیری ازادی عمل می دهند‪ ».‬وی می افزاید‪« :‬اگر‬ ‫دربارهموضوعاتمختلفتصمیمفراکسیونیاتخاذشودمعلومنیستهمهتبعیتکنندونظرشخصیرااعمالنکنند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫خیل��ی از نماین��دگان اصولگ��رای مجل��س‬ ‫معتقدن��د در بی��ن فراکس��یون های سیاس��ی‬ ‫مجلس‪ ،‬فراکسیون خط امام(ره) یا همان اقلیت‬ ‫ی عمل می کند‪ ،‬به نظر شما چرا چنین‬ ‫تشکیالت ‬ ‫تصوری وجود دارد؟‬ ‫‪l‬ای��ن ارزیاب��ی ب��رای م��ن می توان��د خیلی‬ ‫خوشحال کننده باشد ولی کال ساختار کنونی مجلس‬ ‫خیلی پویا نیست‪ ،‬اخیرا هنگام اصالح ایین نامه داخلی‬ ‫مجلس طرحی تصویب ش��د که ی��ک نماینده نتواند‬ ‫در بیش از ‪ 5‬فراکس��یون عضو شود‪ .‬چون عضو شدن‬ ‫در فراکس��یون های متعدد به ای��ن مجموعه ها حالت‬ ‫ص��وری می دهد یا انک��ه فقط تعدادی اف��راد خاص‬ ‫در فراکس��یون ها می��دان داری می کنن��د و بقیه اعضا‬ ‫تاثیرگ��ذاری چندانی ندارن��د‪ .‬در حالیکه اف��راد باید‬ ‫براس��اس زمانی که در اختیار دارند تصمیم بگیرند که‬ ‫حضورشان در چه تشکیالتی موثرتر است‪.‬‬ ‫چق��در تصمیم گیری ه��ای فراکس��یونی ب��ر‬ ‫تصمیم گیری های نهاد قانونگذاری تاثیر دارد؟‬ ‫‪l‬به نظ��ر من زیاد نیس��ت‪ ،‬ب��ه ای��ن خاطر که‬ ‫فراکس��یون ها خیلی فعال نیستند در حالیکه می توانند‬ ‫محیطی برای هم اندیشی‪ ،‬هم فکری‬ ‫و تعام��ل باش��ند‪ .‬ب��ا این تفاس��یر‬ ‫فراکسیون ها‪ ،‬ان تاثیرگذاری جمعی‬ ‫را بر مجلس ندارند‪.‬‬ ‫به ط��ور مث��ال فراکس��یون‬ ‫اصولگرای��ان در م��وارد متع��ددی‬ ‫تصمیماتی گرفت اما نتیجه صحن‬ ‫چیز دیگری شد‪ .‬معتقدم باید روی‬ ‫پویاسازی ساختار مجلس کار کرد تا‬ ‫از ظرفیت های خوب درون مجلس‬ ‫استفاده بهینه شود‪.‬‬ ‫س��وال اولم را دوباره مطرح‬ ‫می کنم؛ چرا برداشت می شود‬ ‫که فراکس��یون خط امام(ره)‬ ‫در مجلس تشکیالتی تر عمل‬ ‫می کند؟ ایا به این دلیل نیست‬ ‫که در اقلیت قرار دارد؟‬ ‫‪l‬ش��اید ای��ن ط��ور باش��د‪.‬‬ ‫در ش��ورای مرک��زی فراکس��یون‬ ‫خط ام��ام(ره) افرادی ب��ا تجارب‬ ‫استاندار و مدیریت های سطح باال هستند که موجب‬ ‫تشکیالتی تر عمل کردن این مجموعه می شود‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه ویژگی اقلی��ت بودن هم می تواند به این مس��اله‬ ‫کمک کند چون ارتباط نمایندگان را با یکدیگر نزدیک‬ ‫می کند؛ البت��ه با همه این حرف ها‪ ،‬به ش��خصه خیلی‬ ‫تفاوتی بین عملکرد فراکس��یون اصولگرایان و اقلیت‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪32‬‬ ‫نمی بینم چون هم اکنون ساختار مجلس بیشتر هیاتی‬ ‫است تا تشکیالتی‪.‬‬ ‫در حال حاضر چند نفر عضو فراکس��یون خط‬ ‫امام هستند؟‬ ‫‪l‬دقیق نمی دانم ولی اعضای ان را می توان ‪ 50‬تا‬ ‫‪60‬نفر تخمین زد‪.‬‬ ‫چرا تعداد را دقیق اعالم نمی کنید؟‬ ‫‪l‬چون در مجلس هیچ چیز دقیق نیس��ت یعنی‬ ‫هیچ عددی را نمی توان برای اعضای یک فراکس��یون‬ ‫سیاسی مش��خص کرد چون در موضوعات مختلف‬ ‫ارایش و طرز نگاه افراد عوض می شود‪.‬‬ ‫فراکسیون اقلیت در مس��ائل مهم مجلس مثل‬ ‫استیضاح شمس الدین حسینی‪ ،‬وزیر اقتصاد و‬ ‫دارایی‪ ،‬طرح سوال از رئیس جمهور یا استعفای‬ ‫علی مطه��ری از نمایندگی مجل��س چقدر در‬ ‫اعمال نظر‪ ،‬تشکیالتی عمل کرد؟‬ ‫‪l‬نمی توان گفت تاثیری نداش��ت‪ ،‬مشخصا در‬ ‫انتخابات هیات رئیسه مجلس یا دیگر موارد رای اقلیت‬ ‫تاثیرگذار شد و ارایش قبلی اصولگرایان را تغییر داد‪ ،‬به‬ ‫نظر من تاثیر محسوسی دارد اما اینکه در حد بهینه است‬ ‫وقتی نظام حزبی وجود ندارد گروه ها نمیتوانند تشکیالتی عمل کنند‬ ‫یا خیر می توان راجع به ان بحث کرد‪.‬‬ ‫خیلی از اعضای فراکس��یون انقالب اسالمی‬ ‫معتقدن��د که پش��ت صحن��ه طرح س��وال از‬ ‫رئیس جمه��ور را فراکس��یون اقلیت مدیریت‬ ‫می کند‪ ،‬ایا این طور است؟‬ ‫‪l‬اصال این طور نیست‪ ،‬البته دوستان ما نیز در این‬ ‫قضیه حرف داش��تند و معتقد بودند که باید این بحث‬ ‫دنبال ش��ود‪ ،‬اما محوریت کار با اق��ای مطهری ‪ -‬یک‬ ‫چهره اصولگرا‪ ،‬منطقی و ازاداندیش‪ -‬اس��ت‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه ابتدا اصولگرایان از این سوال استقبال کردند و در‬ ‫مرحله بعد جمعی از اصالح طلبان به امضاکنندگان طرح‬ ‫سوال از رئیس جمهور پیوستند‪ .‬البته شاید تشویق ها و‬ ‫پیگیری های اعضای فراکسیون اقلیت موثر بود تا این‬ ‫طرح جلو رود‪.‬‬ ‫فراکسیون خط امام در مورد استیضاح ها یا رای‬ ‫اعتماد به وزرا تشکیالتی عمل می کند یا انکه‬ ‫تصمیم گیری را به اختیار نمایندگان می گذارد؟‬ ‫‪l‬راجع به موضوع بحث می شود و در اخر اکثرا‬ ‫تصمیم گیری به عهده افراد گذاشته می شود‪.‬‬ ‫این تصمیم گیری فردی را مثب��ت می دانید یا‬ ‫منفی؟ برخی معتقدند که در این شرایط مسائل‬ ‫خرد ممکن است بر مس��ائل کالن و ملی سایه‬ ‫بیفکند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪l‬واقعیت ها را باید دید‪ .‬وقت��ی نظام حزبی در‬ ‫کشور وجود ندارد بالطبع گروه ها نمی توانند تشکیالتی‬ ‫عمل کنند و ک��ج دار و مریز کار را جلو م��ی برند‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر درباره اثرات مثبت و منفی موضوع بحث‬ ‫و درنهایت به افراد برای تصمیم گیری ازادی عمل داده‬ ‫می شود‪ .‬ضمن انکه من و برخی از دوستان معتقدیم‬ ‫باید با مجموعه مجلس همکاری کرد‪ .‬از این رو می توان‬ ‫گفت خیلی جاها به لحاظ اشتراک نظر‪ ،‬خط صریحی‬ ‫میان اصالح طلب��ان و اصولگرایان وج��ود ندارد‪ .‬این‬ ‫رویه یک حس��ن هم دارد و ان اینک��ه اصالح طلبان‬ ‫را ایزوله نمی کند که همیش��ه یک خط مخالف را در‬ ‫تصمیم گیری های مجلس دنبال کنند‪.‬‬ ‫به نظر شما کدامیک از فراکسیون های سیاسی‬ ‫مجلس در دوره هشتم تشکیالتی تر عمل کرده‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬من خیلی دقیق نمی توان��م ارزیابی کنم‪ .‬چون‬ ‫در جریان مسائل سایر فراکسیون ها نیستم و از کارها و‬ ‫فعالیت های انها خبر ندارم‪.‬‬ ‫هنگام دادن رای اعتماد به رس��تم‬ ‫قاسمی وزیر فعلی نفت و سجادی‬ ‫گزینه پیش��نهادی وزارت ورزش‬ ‫و جوان��ان‪ ،‬تصمی��م فراکس��یون‬ ‫خط امام(ره) چه بود؟‬ ‫‪l‬خیلی دقیق یادم نیست‪ .‬فکر‬ ‫می کنم درب��اره هر دو اینه��ا اختیار‬ ‫تصمیم گیری برعه��ده خود اعضا‬ ‫گذاش��ته ش��د‪ .‬ضمن انکه اگر هم‬ ‫تصمیم فراکس��یونی اتخاذ می شد‬ ‫معلوم نبود هم��ه تبعیت کنند و نظر‬ ‫شخصی را اعمال نکنند‪.‬‬ ‫فراکسیون اقلیت داعیه ان را دارد‬ ‫که براس��اس مس��ائل کارشناسی‬ ‫راج��ع ب��ه موضوع��ات مختلف‬ ‫تصمیم گیری می کن��د‪ ،‬ایا در این‬ ‫زمینه موفق عمل کرده است؟‬ ‫‪l‬تا حدی‪ .‬یعنی ب��ا توجه به‬ ‫سطح مجلس و انتظاراتی که باید از‬ ‫ان داشت به طور نسبی در این زمینه‬ ‫موفق عمل کرد‪.‬‬ ‫قوت و ضعف ها در چه زمینه هایی بود؟‬ ‫‪l‬در رس��یدگی به الیحه برنامه پنجم توس��عه‬ ‫و طرح های تحقی��ق و تفحص مثل قاچ��اق اعضای‬ ‫فراکسیون اقلیت عملکرد خوبی داشتند و نشان دادند‬ ‫در حوزه نظارت حرف برای گفتن دارند‪g .‬‬ ‫محمدرضا باهنر‬ ‫محمدرضا باهنر‪ ،‬سیاستمدارمیانسال راست گرایان بدون ش��ک از چهره های تاثیرگذار مجلس اصولگراست؛‬ ‫چه در مجلس هفتم و چه در مجلس هش��تم‪ .‬او در ابتدای اغاز به کار مجلس هفتم‪ ،‬در رساندن غالمعلی حدادعادل‬ ‫به ریاست این مجلس نقش فراوانی ایفا کرد و خود رئیس پشت پرده این مجلس لقب گرفت‪ ،‬چنانکه بسیاری او را‬ ‫رئیس سیاسی مجلس هفتم می خواندند‪.‬‬ ‫به گفته خودش‪ 180« ،‬رای ناقابل» در مجلس دارد‪ .‬باهنر که زمانی در مجلس هفتم و در ابتدای ش��کل گیری‬ ‫دولت نهم‪ ،‬البی می کرد تا کابینه اصولگرا رای بیاورد‪ ،‬با چرخش��ی قابل تامل‪ ،‬به طیف منتقدان دولت احمدی نژاد‬ ‫در مجلس پیوست‪ ،‬چنانچه هنگام برگزاری مراسم رای اعتماد به دولت دهم به عنوان «شخصیت خاکستری» پشت‬ ‫تریبون رفت و اعالم کرد که ‪ 7 - 8‬وزیر رای اعتماد نمی گیرند‪.‬‬ ‫او به دلیل عملکرد خاص خود در قبال دولت‪ ،‬بارها مورد انتق��اد نمایندگان حامی دولت – خصوصا اعضای‬ ‫فراکس��یون انقالب اس�لامی – قرار گرفته و در برهه ای که فتنه پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم کشور را با‬ ‫مخاطرات جدی مواجه کرده بود‪ ،‬از سوی این جریان به س��کوت در قبال فتنه متهم شد‪ .‬باهنر در مقابل پاسخ داده‬ ‫است که اگر تصمیم گیری در خصوص فتنه ‪ 88‬به این طیف واگذار می ش��د‪ ،‬وضعیت بهتر از حاال نبود و شاید اتفاقات‬ ‫به گونه ای دیگر رقم می خورد‪ .‬او همچنین می گوید در برابر اتفاقاتی که در س��ال ‪ 88‬رخ داده است‪ ،‬موضع گیری کرده و‬ ‫حساب خود را از جریان فتنه جدا کرده است‪.‬‬ ‫باهنر که عنوان دبیرکلی جامعه اسالمی مهندسین – از تشکل های اصولگرای سنتی – را یدک می کشد‪ ،‬این روزها به‬ ‫همراه منوچهر متکی‪ ،‬شیخ الوزرای دولت اصولگرا و وزیر سابق امور خارجه از نمایندگان اصولگرایان سنتی در کمیته ‪8+7‬‬ ‫است‪ .‬برادر نخست وزیر ش��هید همچون روزهای اول کار در مجلس هفتم و هشتم هنوز در راهروهای پارلمان فعال است و‬ ‫سعی می کند نظرات خود را در میان نمایندگان تاثیرگذار اصولگرا مطرح کند‪.‬‬ ‫او این روزها انتقادات خود نسبت به عملکرد دولت را صریح تر مطرح می کند و این انتقادات را به جبهه پایداری – که از‬ ‫نمایندگان فراکسیون انقالب اسالمی و اخراجی های دولت احمدی نژاد تشکیل ش��ده – تسری داده است‪ .‬او معتقد است که‬ ‫جبهه پایداری به دنبال حذف طیف های دیگر اصولگراست‪.‬‬ ‫باهنر در مجلس هشتم‪ ،‬از نایب رئیسی اول کنار گذاشته شد و به نایب رئیسی دوم تنزل کرد‪ .‬او حتی مدتی از هیات رئیسه‬ ‫نیز کنار گذاشته شد اما یک سال بعد‪ ،‬با رایزنی های منحصربه فرد خود کرسی نایب رئیسی را از سید شهاب الدین صدر بازستاند‪.‬‬ ‫او اکنون شاید نزدیک ترین فرد به علی الریجانی باشد هر چند در جایی گفته باشد نظرات او و رئیس مجلس یکسان نیست‪g .‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫علی مطهری‬ ‫فرزند استاد شهید مرتضی مطهری و برادر همسر علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس هشتم است‪ .‬علی مطهری را‬ ‫باید از دو وجه متفاوت بررسی کرد‪ .‬پیش از ورود به مجلس و پس از ان‪ .‬او پیش از ورود به مجلس اصولگرا از‬ ‫حامیان محمود احمدی نژاد و دولت او بود اما چندی پس از حضور در مجلس به طیف منتقدان دولت پیوست‬ ‫و اینک از چهره های شاخص این طیف است‪.‬‬ ‫این روند تا جایی پیش رفت که علی مطهری در ماجرای استیضاح مرحوم علی کردان نقش کلیدی ایفا‬ ‫کرد‪ .‬علی مطهری پیش از انتخابات ریاس��ت جمهوری دهم نیز تالش های خود را برای ورود دکتر علی اکبر‬ ‫والیتی به کار گرفت اما در این مس��یر موفق نبود‪ .‬پس از انتخابات ریاس��ت جمهوری دهم نیز به انتقاد از هر‬ ‫دو طرف ماجرا پرداخت و صراحتا اعالم کرد که میرحس��ین موس��وی و محمود احمدی نژاد در فتنه پس از‬ ‫انتخابات به یک اندازه مقصرند‪.‬‬ ‫او مناظرات را منشا اصلی فتنه می دانست‪ .‬این موضع گیری او س��بب شد تا از سوی رسانه های حامی‬ ‫دولت به «بی بصیرتی» متهم شود‪ .‬پس از قضایای مراسم س��الگرد رحلت امام خمینی(ره) در خرداد ‪ 89‬نیز‬ ‫بار دیگر پیکان انتقادات مطهری به سوی احمدی نژاد نشانه رفت؛ او چنین ابراز عقیده کرد که احمدی نژاد‬ ‫مقصر اصلی این اتفاقات بود‪.‬‬ ‫پس از این اظهارنظر‪ ،‬شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان به درخواست نمایندگان طیف فراکسیون‬ ‫انقالب اسالمی برای بررسی اصولگرا بودن یا نبودن علی مطهری تش��کیل جلسه داد؛ نتیجه این جلسه اما به‬ ‫سود مطهری بود‪.‬‬ ‫او س��پس با درگیری لفظی با مهدی کوچک زاده خبرساز ش��د؛ با لحنی تند به کوچک زاده تاخت و با الفاظی‬ ‫نامناسب او را مورد حمله قرار داد‪.‬‬ ‫انچه سبب شد تا مطهری به چهره ای خبرساز در مجلس تبدیل شود‪ ،‬تالش او برای طرح سوال از رئیس جمهور‬ ‫بود؛ اقدامی که به زعم بسیاری امکان تحقق ان در شرایط فعلی وجود ندارد‪ .‬او اما بدون توجه به موانعی که بر سر‬ ‫راه این اقدام وجود داشت‪ ،‬طرح خود را تهیه و امضاهایی را نیز برای ان جمع اوری کرد‪ .‬اما این پایان کار نبود‪ ،‬چه‬ ‫انکه هیات رئیسه از طرح سوال امتناع ورزید و مطهری در اعتراض به این اقدام هیات رئیسه‪ ،‬از نمایندگی مجلس‬ ‫استعفا داد‪.‬‬ ‫مدتی بعد‪ ،‬استعفای او در میان نمایندگان بررسی شد اما رای باالی نمایندگان به مطهری سبب شد تا استعفای‬ ‫مطهری رای نیاورد و او در مجلس ماندگار شود‪ .‬شاید در ابتدا بسیاری گمان می کردند که رفتارهای علی مطهری‬ ‫مورد تایید رئیس مجلس باشد اما استعفای علی مطهری در اعتراض به هیات رئیسه نشان داد که او و علی الریجانی‬ ‫را نمی توان کامال مساوی هم دانست‪g .‬‬ ‫‪33‬‬ ‫تو گو با حشمت اهلل فالحت پیشه درباره ارایش سیاسی پارلمان‬ ‫گف ‬ ‫‪3‬‬ ‫انتخابات مجلس نهم چهارقطبی است‬ ‫سیاست‬ ‫حشمت فالحت پیشه معتقد است‪« :‬مجلس ایران پارلمانی اس��ت که عضویت نمایندگان در فراکسیون ها‬ ‫هیچ گونه تعهد قابل اندازه گیری و قابل رفتار متقاب��ل را برای انها ایجاد نمی کن��د‪ ،‬بنابراین نمایندگان در قالب‬ ‫تعهدات و البی گری های مقطعی اثرپذیر می شوند‪».‬با او درمورد تاثیر فراکسیون های مختلف مجلس در تحوالت‬ ‫مهم مجلس به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫اخیرا چند اتفاق مهم در مجلس رخ داد که طرح‬ ‫سوال از رئیس جمهور‪ ،‬استعفای علی مطهری و‬ ‫استیضاح وزیر اقتصاد و دارایی از جمله انها بود‪،‬‬ ‫ضمن انکه قرار اس��ت الیحه بودج��ه‪ 91‬ظرف‬ ‫موعد قانونی(‪ 15‬اذر) تقدیم هیات رئیسه شود‪.‬‬ ‫بفرمایید طیف ها و جریانات سیاس��ی که داخل‬ ‫مجلسدرقالبفراکسیونتعریفمی شوندچقدر‬ ‫در تصمیم گیری های نهاد قانون گذاری تاثیرگذار‬ ‫هستند؟‬ ‫‪l‬تصمیم گیری طیف ها و جریانات سیاس��ی در‬ ‫مجلس در قالب شرایط خاص سیاسی تعریف می شود‬ ‫چون انتظاری که از نظام حزبی وجود دارد طبیعتا در ایران‬ ‫نیست‪ .‬در نظام حزبی یکس��ری از رفتارهای سیاسیون‬ ‫را می توان پیش بینی کرد‪ ،‬مخصوص��ا نوع جهت گیری‬ ‫گرایشاتوجریاناتدربارهتصویبیاعدمتصویبلوایح‬ ‫و طرح های خاص در مجلس را می توان حدس قریب به‬ ‫یقین زد اما در مجلس شورای اسالمی جناح ها از چنین‬ ‫قالبی تبعیت نمی کنند‪ .‬در اینجا رفتار گروه ها قبل و بعد از‬ ‫انتخابات متفاوت اس��ت یعنی نوع موضعگیری نامزدها‬ ‫پیش از انکهرای بیاورندبانوعرفتار انهابعد از تکیه زدنبر‬ ‫کرسی هاومناصبسیاسیتفاوتمی کندواینتفاوت ها‬ ‫باعث می ش��ود کمتر قابل پیش بینی باش��ند‪ .‬در مجلس‬ ‫هشتم نیز وضعیت به همین شکل است‪ .‬یعنی ما می بینیم‬ ‫قبل از انتخابات مجلس هشتم دو طیف اصلی در جریان‬ ‫اصولگرایان شکل گرفت که در یک قالب جبهه سیاسی‬ ‫واردنهادقانونگذاریشدندوسعیکردندوحدتخودرا‬ ‫داخلیکفراکسیوناکثریتحفظکنندمنتهاخیلیزوددر‬ ‫‪34‬‬ ‫قالبنوعرفتاریکهانهابادولتداشتندواختالفنظریکه‬ ‫درتقسیممناصبداخلمجلسبه ویژههیاترئیسهوهیات‬ ‫رئیسهکمیسیون هاپیداکردندازهمفاصلهگرفتندکههنوز‬ ‫هم ان وضعیت ادامه دارد و هم اکنون به عرصه انتخابات‬ ‫مجلسنهمکشاندهشدهاست‪.‬‬ ‫االن چند طیف داخل فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫‪l‬به نظر من س��ه یا چهار طیف از لحاظ اثرگذاری‬ ‫داخلفراکسیوناصولگرایانوجوددارند‪.‬‬ ‫بخواهید نام ببرید از لحاظ تاثیرگذاری ترتیب انها‬ ‫چگونهاست؟‬ ‫‪l‬طیفاصلی‪،‬طیفسنتی هاست‪.‬‬ ‫یعنیهمانجبههپیروانخطامامورهبری؟‬ ‫‪l‬جبهه پیروان خط امام و رهب��ری یا اصولگرایان‬ ‫س��نتی و بعد هم طیف طرفدار دولت ‪ -‬که در فراکسیون‬ ‫انقالباسالمیتعریفمی شود‪-‬تاثیرگذارند‪.‬یکسریاز‬ ‫اصولگرایان هم مستقل عمل کردند‪ .‬به عبارت دیگر قبل و‬ ‫بعدازورودبهمجلسرفتارمستقلداشتندوسعیکردنداین‬ ‫استقاللراحفظکنند‪.‬‬ ‫طیف تحول خواه (جمعیت ایثارگران و جمعیت‬ ‫رهپویان)چهنقشیدرتصمیم گیری هایفراکسیون‬ ‫اصولگرایانداشتند؟‬ ‫‪l‬بهنظرمناثرگذاریاینهابیشتردرقالبمصاحبه ها‬ ‫بودهچونوقتیاینطیفدرمواردیاهدافیرادنبالمی کرد‬ ‫اثرگذاری عددی نداشت‪ ،‬در مواردی هم که توانست رای‬ ‫بگیرد‪،‬سعیکردباطیفیازنمایندگانهمراهشودوبهعلت‬ ‫همین همراهی بود که موف��ق به قدرت نمایی در مجلس‬ ‫شورایاسالمیشد‪.‬‬ ‫ازجمع‪ 210‬نمایندهعضوفراکسیوناکثریت‪،‬چند‬ ‫نفرمتمایلبهطیفسنتیهستند؟‬ ‫‪l‬چیزی حدود ‪ 110‬نفر هس��تند‪ .‬البت��ه این عدد‬ ‫قابلتعدیلوتغییراست‪.‬‬ ‫طیفتحول خواهچندنفرند؟‬ ‫‪l‬عددینمی تواندرمورداینهابیانکرد‪.‬یعنیچیزی‬ ‫حدودصدنمایندهمتمایلبهسهطیفمستقل‪،‬حامی دولت‬ ‫و تحول خواهان هس��تند‪ .‬یعنی در کل حدود ‪ 60‬درصد‬ ‫نمایندگاناصولگرایمجلسعضوطیفسنتیهستندو‬ ‫‪ 40‬درصد‪،‬بقیهراسایرگرایش هاتشکیلمی دهند‪.‬‬ ‫از چهار طیف موجود در فراکسیون اصولگرایان‬ ‫کدامیکتشکیالتی ترعملمی کند؟‬ ‫‪l‬به نظر من تا حاال طرفدارهای دولت توانس��تند‬ ‫تشکیالتی عمل و عدد خودشان را حفظ کنند ولی به هر‬ ‫حالدرشرایطخاصیبعدازانمی شودگفتطیفسنتی‬ ‫بودکهتوانستتشکیالتیکارکند‪.‬‬ ‫بین فراکسیون اصولگرایان و اقلیت کدامیک در‬ ‫طولدورهمجلسهشتمتشکیالتی تررفتارکرد؟‬ ‫‪l‬به طور طبیعی فراکس��یون خط امام(ره) یا همان‬ ‫اقلیت تش��کیالتی تر عمل کرد‪ ،‬ضمنا فرصت استفاده از‬ ‫اختالفات درون مجموعه اصولگرا برای این فراکسیون‬ ‫فراهم شد‪ .‬البته همین رفتار را نمایندگان جناح راست در‬ ‫زمانمجلسششمانجامدادندکهانموقعدراقلیتبودند‪.‬‬ ‫ازطرفیبخشاعظمموضوعاتازسال‪ 88‬تاکنونبهسمتی‬ ‫رفتکهمی توانگفتنگاهکلیواصولگرایانهبهانوجود‬ ‫داشتمثلسیاستخارجی‪،‬مسائلکالن‪،‬موضوعمربوط‬ ‫به حیثیت و جایگاه مجلس‪ ،‬مسائل مربوط به امور خاص‬ ‫مردم‪،‬اینهامواردیبودندکهطیفاقلیتبامانوردهیروی‬ ‫موضوعات یاد شده توانست بخشی از اصولگرایان را با‬ ‫خودهمراهوه مرایکنداماازاینروبرخیدوستانمعتقدند‬ ‫اقلیترابطهفراکسیونیدرمجلسرامدیریتمی کندولی‬ ‫مناینادعاراقبولندارمومعتقدمایننگاهناشیازتحلیل‬ ‫تحوالتکلیداخلمجلساست‪.‬بهواقعاقلیتدرخیلیاز‬ ‫مواردرفتارهاییکهدرقالباصولاساسیمربوطبهحیثیت‬ ‫مجلسانجامداد‪،‬بهترازیکسریافرادبودکهبه طورافراطی‬ ‫درنهادقانون گذاریعملمی کردند‪.‬‬ ‫االن در بحث سوال از رئیس جمهور گفته می شود‬ ‫دستفراکسیوناقلیتپشتپردهاست‪،‬اینمساله‬ ‫را قبول دارید؟‬ ‫‪l‬من این حرف را نمی پذی��رم‪ .‬زمانی که موضوع‬ ‫س��وال از رئیس جمهور مطرح ش��د ان افرادی که جمع‬ ‫شدند و س��وال از رئیس جمهور را س��امان دادند اساس‬ ‫بحث ش��ان این بود که از اقلیت یارگیری نش��ود چون‬ ‫معتقد بودند اصل موضوع فدای رفت��ار متقابل اقلیت و‬ ‫اکثریت می شود بنابراین دوس��تان ابا داشتند که اعضای‬ ‫فراکس��یون خط امام طرح را امضا کنند ب��ه همین دلیل‬ ‫در بین ‪ 42‬امض��ای اولیه ای که ص��ورت گرفت فقط نام‬ ‫سه نفر از اعضای اقلیت وجود داشت‪ ،‬منتها وقتی تعداد‬ ‫امضاها به صد رسید در امضاها تنوع زیادی به وجود امد‪.‬‬ ‫حتی تعدادی از نمایندگانی که جزو حامیان دولت بودند‬ ‫طرح را امضا کردند تا افرادی که از اقلیت امدند بعد از ان‬ ‫شرایطیکهبوجود امدو رایزنی هاییکهشدان‪ 42‬نفر اول‬ ‫کماکانباقیماندندواسامی شانراپسنگرفتندامادرمیان‬ ‫‪ 60‬نفر بقیه نوسانات جدی شکل گرفت‪ .‬اعضای طیف‬ ‫اقلیت عمدتا امضاهای خود را پس نگرفتند اما خیلی از‬ ‫کسانی که طرفداران دولت بودند یا برخی از اصولگرایانی‬ ‫که به جمع سوال کنندگان بعدا اضافه شدند امضاها را پس‬ ‫گرفتند‪ .‬در این شرایط بود که در بحث پس گرفتن امضاها‬ ‫نوعتعاملوتقابلیکهاقلیتواکثریتصورتدادندباعث‬ ‫شد اقلیت بروز بیشتری داشته باشد‪ .‬ضمن انکه یکسری‬ ‫از نمایندگان اقلیت حساسیت نشان دادند و خیلی جدی‬ ‫طرح موضوع سوال از رئیس جمهور را مطرح می کردند‬ ‫اما در مقابل ان کسانی که از طیف اصولگرایان امضاکننده‬ ‫طرحبودندبااغماضبیشتریبهاینسوالازرئیس جمهور‬ ‫نگاه کرده و سعی کردند موضوع در قالب کلی مسائل نظام‬ ‫جمهوریاسالمیایراندنبالشودبرایهمینبودکهبعداز‬ ‫شرایطی که به خانه نشینی‪ 11‬روزه رئیس جمهور موسوم‬ ‫شد عمال سر و صدای مربوط به سوال کانون های جناح‬ ‫چپبهمجلسکشاندهشد‪.‬‬ ‫درباره موضوعاتی همچون استیضاح وزرا چقدر‬ ‫فراکس��یون اصولگرایان توانس��ت در این باره‬ ‫تصمیم گیریجمعیانجامدهد؟‬ ‫‪l‬در استیضاح ها و رای های اعتماد بحث هایی که‬ ‫وجودداردایناست کهتصمیم گیریاجتماعاصولگرایان‬ ‫اثر قاطعی بر مجلس نداشته است مثال در زمان رای گیری‬ ‫اقای محصولی برای تصدی وزارت کشور‪ ،‬شاهد بودیم‬ ‫وزارت اقای محصول��ی در مجمع عمومی اصولگرایان‬ ‫راینیاوردولیدرصحنعلنیمجلسعلناوضعبهشکل‬ ‫دیگریشدوایشانرایاورد‪.‬درموارددیگریکهاحساس‬ ‫می شد تصمیم گیری جمعی اثری قاطع دارد اما اثر ان به‬ ‫حداقل تنزل یافت‪ .‬فراکسیون اصولگرایان به رغم انکه از‬ ‫لحاظ عددی ادعا داشت بیش از ‪ 205‬نماینده عضو دارد‬ ‫اما در عمل توان تاثیرگذاری ان در مجلس به سختی از‪110‬‬ ‫نفرمی گذشت‪.‬‬ ‫این مس��اله به ان خاطر نبود ک��ه اقای الریجانی‬ ‫هم رئیس مجلس اس��ت و هم رئیس فراکسیون‬ ‫اصولگرایان؟‬ ‫‪l‬من چنین اعتقادی ندارم‪ .‬معتقدم این ناش��ی از‬ ‫ساختار کلی نظام سیاسی در ایران اس��ت‪ .‬چون نظام ما‬ ‫نظام حزبی نیس��ت‪ .‬بنابراین فرار رای و فرار نظر و تفکر‬ ‫سیاسی خیلی راحت در ان انجام می شود‪ ،‬مثال یکسری‬ ‫البی ها بین دولت و مجل��س قوی تر از تعهدات جناحی‬ ‫به طور خاص عمل می کنن��د‪ .‬در حالیکه اگر نظام حزبی‬ ‫برقرار باش��د تعهدات قابلی��ت اندازه گی��ری و برخورد‬ ‫متقاب��ل خواهند داش��ت‪ ،‬ان موق��ع البی گری های بین‬ ‫دوقوهاثریبرموضع گیری هایسیاسیندارد‪.‬مثالاگریک‬ ‫نمایندهدرنظامسیاسیعضویکحزبخاصباشدامادر‬ ‫مجلس البی گری با حزب مقابل یا دولت را ارجح بداند‬ ‫جایگاه حزبی خودش را در مجلس و انتخابات بعدی از‬ ‫دست می دهد‪ .‬مجلس ایران پارلمانی است که عضویت‬ ‫نمایندگاندرفراکسیون هاهیچگونهتعهدقابلاندازه گیری‬ ‫و قابل رفتار متقابل را برای انه��ا ایجاد نمی کند بنابراین‬ ‫نمایندگاندرقالبتعهداتوالبی گری هایمقطعیاثر پذیر‬ ‫می شوند‪ .‬البته بخش اعظم این البی ها منفی نیست مثال‬ ‫برخی شانناشیازاثرگذاری هاوهمسویی هایمنطقه اییا‬ ‫انجام کارهایمقطعیبرایحوزهانتخابیهاست‪.‬بهعبارتی‬ ‫‪،‬بخشی دیدنمسائلبرنگاه ملی سایه می افکند که این امر‬ ‫مقداریتعهداتجناحیراتعدیلمی کند‪.‬‬ ‫این رویه خوب است یا بد؟‬ ‫‪l‬من این را همواره بد می دانم‪ .‬البته در عین حال که‬ ‫اینکاربداخالقینیستامابهلحاظسیاسیدرستنیست‪.‬‬ ‫یعن��ی در تصمیم گیری ه��ای کالن مل��ی تاثیر‬ ‫می گذارد؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬به اعتقاد من سیاست گذاری و قانون گذاری‬ ‫یدانند‪.‬ازابتدایپیروزیانقالباسالمی‬ ‫اوراازلیدرهایبرجستهتحول خواهاندرمجلسهفتموهشتمم ‬ ‫بهعنوانچهره ایعدالتخواهشناختهمی شود؛چهزمانیکهسخنگویدولترئیس جمهورشهیدبود‪،‬چههنگامی‬ ‫کهدردولتمیرحسینموسویوزیرکاربود‪،‬چهزمانیکهدردودورهکاندیدایپستریاست جمهوریشد‬ ‫وچهاکنونکهنمایندهمردمورئیسمرکزپژوهش هایمجلساست‪.‬اینمدعاازانجااثباتمی شودکهاحمد‬ ‫توکلیدراعتراضبهسیاست هایاقتصادیدولتاخریننخست وزیر‪،‬ازسمتخوداستعفادادوشعارهاو‬ ‫نظراتمشابهیراازانتخاباتریاست جمهوریششم‪،‬هشتمودورهنمایندگیمجلسدرپیشگرفتهاست‪.‬‬ ‫اینسیاستمداراصولگرایبهشهری‪،‬رقیباصلیاکبرهاشمیرفسنجانیوسیدمحمدخاتمیدردورهدوم‬ ‫ریاست جمهوریانهابود‪.‬درایندوانتخابات‪،‬توکلیصراحتابهانتقادازسیاست هایدولت هایسازندگیو‬ ‫اصالحاتپرداختوبراجرایعدالت تاکیدداشت؛اودرهردوانتخابات جایگاهدومراازانخودکرد‪.‬اودر‬ ‫انتخاباتریاست جمهورینهمنیزازکاندیداهایاصولگرایانبودوسیاست های‪ 16‬سالهدولت هایهاشمی‬ ‫رفسنجانیوخاتمیرابهنقدمی کشید‪.‬توکلیخودراپسرخالهعلیالریجانی‪،‬رئیسمجلسهشتممعرفی‬ ‫کردهامادرعینحالدرانتخاباتریاست جمهورینهمازمحمدباقرقالیبافحمایت‬ ‫کرد و علت ان را نیز بیان کرد؛ انجا که گفت‪« :‬سابقه دوستی و فامیلی در انتخابات‬ ‫مالکنیست‪،‬چراکهسابقهدوستیمنبادیگرکاندیداهایاصولگرابیشترازاقای‬ ‫قالیبافاستوحتیبهلحاظفامیلیمنپسرخالهاقایالریجانیهستم‪.‬اما‬ ‫چون تحول را برای کشور بسیار ضروری و حیاتی می دانم‪ ،‬معتقدم که‬ ‫اقایقالیبافپیروزشود‪،‬خیلیبهتراست‪».‬توکلیازچهره هایمطرح‬ ‫اصولگراست که همواره دیدگاه انتقادی نسبت به دولت احمدی نژاد‬ ‫داشته و از بیان انتقادات خود نیز ابایی ندارد‪ .‬او از منتقدان سرسخت‬ ‫دولتدرزمینه هایمختلف–خصوصااقتصاد–بوده؛چنانکهخود‬ ‫می گوید‪« :‬در‪ ۵‬تیر‪ 84‬و دوروز پس از پیروزی اقای احمدی نژاد‪ ،‬در‬ ‫حالی کهموکداداوطلبیخودرابرایورودبهکابینهردکردهبودم‪،‬سهچهره‬ ‫برجستهاصولگرارابهاقایاحمدی نژادپیشنهادکردم‪.‬وقتیاثارمثبتاینکار‬ ‫را برشمردم‪ ،‬ایشان قبول کردند‪ ،‬اما احتمال پذیرش نمی دادند‪ .‬پس از جلب‬ ‫رضایتانان‪،‬اقایاحمدی نژادنیزاستقبالکردندولیبعداپیغامامدکه‪:‬مندر‬ ‫کابینه ژنرال نمی خواهم‪ .‬بنده هم پاسخ دادم‪ :‬دولت جای ژنرال هایی است که‬ ‫یکژنرالارشدانهاراهماهنگمی سازد‪».‬درانتخاباتریاست جمهوریدهم‪،‬‬ ‫ازکاندیدایخاصیحمایتنکردوهمچونباهنرهنگامرایاعتمادبهدولت‬ ‫دهم‪،‬درقامتمخالفبهسخنرانیپرداخت‪.‬احمدتوکلیازسویمخالفانشبه‬ ‫انتقاداتشدیدکهگاهیشبیهکینه ورزیدرمقابلدولتمی شودمتهماست‪،‬اما‬ ‫این گونهانتقادهاهمسببنمی شودتوکلیدرمقابلدولتانعطافبهخرجدهد‪g‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫جنساوبادیگرلیدرهایپارلماناصولگرامتفاوتاست؛چهانکهشخص‬ ‫اوونمایندگانیکهدرمیانانهانفوذداردبارهاصراحتاحمایتخودراازدولتو‬ ‫محموداحمدی نژادابرازداشته اند‪.‬روح اهللحسینیانکهدرقامترئیسفراکسیون‬ ‫انقالباسالمیبارهادرمجلسهشتمدرحمایتازدولتموضع گیریکرده‪،‬‬ ‫در بحبوحه اتفاقات پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم هنگام نطق تند‬ ‫قدرت اهللعلیخانی–کهبهدرخواستابطالانتخاباتدامنمی زد–پشتتریبون‬ ‫رفتوبرائتخودراازسخنانایننمایندهاصالح طلبابرازکرد؛این گونهبودکه‬ ‫حسینیانوعلیخانیباکنایهمطایبه امیزعلیالریجانیمواجهشدند‪.‬الریجانیدر‬ ‫واکنشبهاینحرکتحسینیان‪،‬انرا«حسنهمجواری»توصیفکرد‪.‬حسینیان‬ ‫ازابتدایفعالیتمجلسهشتم‪،‬بارهاخبرسازشدهاست؛یکباربااستعفا‪،‬باردیگر‬ ‫باناراحتیقلبیوترکمجلسوباردیگرنیزباانتقاداتصریحازدولتاصولگرا‪.‬‬ ‫اوکهازفار غالتحصیالنمدرسهعلمیهحقانیقماست‪،‬پیشازحضوردرمجلس‬ ‫مشاور سیاسی و امنیتی رئیس جمهور اصولگرا بود؛ اگرچه سوابق قضایی و‬ ‫اطالعاتی او به ابتدای انقالب بازمی گردد‪ .‬حسینیان‪ ۴‬اردیبهشت‪۱۳۸۶‬‬ ‫مشاور سیاسی و امنیتی احمدی نژاد شد‪ .‬ریاست مرکز اسناد انقالب‬ ‫اسالمی از دیگر سوابق اوست و این مرکز همچنان تحت ریاست‬ ‫اوفعالیتمی کند‪.‬پسازتاسیسکمیسیونبهریاستاینکمیسیون‬ ‫رسیدوچهره هایتاثیرگذارفراکسیونانقالباسالمیرانیزبهاین‬ ‫فراکسیونبرد‪.‬حسینیاندراعتراضبهانچهبرخوردهایتبعیض امیز‬ ‫هیات رئیسه و شخص رئیس مجلس می نامید از نمایندگی‬ ‫مجلساستعفاکردامامدتیبعد‪،‬بابرگزاریجلساتیاز‬ ‫سوینمایندگانعلیالریجانیبهبهارستانبازگشت‪.‬‬ ‫او چندی پس از بازگشت به مجلس دچار بیماری‬ ‫قلبیشدوبهدلیلشرایطجسمیکمتربهموضع گیری‬ ‫می پردازد‪ .‬رئیس فراکس��یون انقالب اسالمی پس‬ ‫از این بیماری مدتی در مجلس حضور نداشت و از‬ ‫غایبانبزرگمجلسهشتمبود‪.‬حسینیاناینروزهادر‬ ‫جبههپایداریفعالیتمی کندوانتقاداتخودنسبتبه‬ ‫عملکرد دولت را صریح تر از گذشته ابراز می دارد‪ .‬او اما‬ ‫همچنانرئیسفراکسیونانقالباسالمیاست‪g.‬‬ ‫احمدتوکلی‬ ‫سیاست‬ ‫روح اهلل حسینیان‬ ‫شایسته و رابطه خوب نظارتی بین مجلس و دولت زمانی‬ ‫شکل می گیرد که رفتارهای سیاسی شفاف و در عین حال‬ ‫لپیش بینیباشد‪.‬متاسفانهدرشرایطفعلیکهنظمسیاسی‬ ‫قاب ‬ ‫در ایران قابل پیش بینی نیست‪ ،‬رفتار های سیاسی نیز غیر‬ ‫شفافهستندواینبررفتارهایاجتماعیوسیاسیجامعه‬ ‫وحتیاقتصادکشوراثرگذاراست‪.‬‬ ‫فکر می کنی��د در مجلس اینده این تش��کیالت‬ ‫فراکسیونی اصالح شود؟ چون حداقل این طور‬ ‫از فضای سیاسی کشور بر می اید که اصولگرایان‬ ‫سهفهرستانتخاباتیارائهدهندوبالطبعدیگریک‬ ‫فراکس��یون کلی با گرایشات سیاسی کلی و غیر‬ ‫شفافتشکیلنخواهدشد؟‬ ‫‪l‬انتخاباتمجلسنهمچهارقطبیخواهدبودواین‬ ‫جزیی از واقعیات نظام سیاسی ماست و به همین دلیل این‬ ‫رفتارهادرمجلسایندههمادامهمی یابد‪.‬‬ ‫یعنیشمامعتقدیدفضایسیاسیکشورشفاف تر‬ ‫نمی شود؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬به نظر من ش��رایط ادامه پی��دا می کند‪ .‬چون‬ ‫شفاف شدن فضای سیاسی کشور نیازمند اصالح ساختار‬ ‫است و تا زمانی که نظام حزبی همزاد با مردمساالری دینی‬ ‫شکلنگیرداینمسائلوجوددارد‪.‬مهمترینمشکلیکهما‬ ‫در حوزه رفتار سیاسی و پارلمانی داریم این است که افراد‬ ‫تا پیش از انتخابات از یکسری حقوق حزبی و جناحی به‬ ‫لحاظ معنوی مادی و معنوی برخوردار می شوند اما بعد از‬ ‫انکه بر صندلی نمایندگی یا هر منصب دیگری تکیه زدند‬ ‫دیگرخودشانراملزمبهانجامتعهداتحزبینمی دانند‪g.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫گفت وگو با پرویز سروری درباره وزن گروه های سیاسی در مجلس هشتم‬ ‫‪5‬‬ ‫عملکرد فراکسیون اصولگرایان قابل نقد است‬ ‫پرویز سروری معتقد است در مجلس هشتم چون فراکس��یون اکثریت قوی وجود نداشت‪ ،‬فراکسیون اقلیت بیشتر توانس��ت روی تصمیمات جمعی و مسائلی‬ ‫که به وجود امد تاثیرگذار باشد‪ .‬قائم مقام جمعیت رهپویان انقالب اسالمی‪ ،‬فراکس��یون اصولگرایان مجلس را به چهار طیف متمایل به الریجانی‪ ،‬انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫موتلفه و تحول خواه تقس��یم می کند و می گوید‪«:‬اگر مدیریت در فراکسیون اکثریت به خوبی اعمال می شد این امکان وجود داش��ت که از ظرفیت ها و پتانسیل های‬ ‫جزیره ای اصولگرایان به نحو احسن استفاده ش��ود اما گروه های مختلف اصولگرا هر کدام به نوعی شعباتی را در فراکسیون اکثریت ایجاد کردند‪ ».‬نماینده تهران در‬ ‫پایان تاکید کرد‪« :‬اگر در فرایند ‪ 8+7‬به جای سهم بندی و حرکت براساس سهم‪ ،‬براس��اس صالحیت ها‪ ،‬توانمندی ها‪ ،‬کارامدی ها و مقبولیت ها تصمیم گیری شود‪،‬‬ ‫یعنی ش��اخص ها مالک باش��ند نه افراد‪ ،‬در این صورت در مجلس نهم نگاه فراکس��یونی قالب بر نگاه طیفی و گروهی خواهد بود‪».‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫سیاست‬ ‫طیف ه��ای سیاس��ی داخ��ل مجل��س اعم از‬ ‫اصولگرا یا اصالح طل��ب‪ ،‬اکثریت یا اقلیت چقدر‬ ‫بر تصمیم گیری های نه��اد قانونگذاری موثرند؟ به‬ ‫عبارت دیگر چقدر مصوبات مجلس متاثر از اراده‬ ‫فراکسیون های سیاسی رقم می خورد؟‬ ‫‪ l‬در دوره هشتم مجلس شورای اسالمی چون‬ ‫فراکس��یون قوی وجود نداشت‪ ،‬فراکس��یون اقلیت‬ ‫بیش��تر توانس��ت روی تصمیمات جمعی و مسائلی‬ ‫که به وجود امد تاثیرگذار باش��د؛ در ای��ن بین به ان‬ ‫خاطر که فراکسیون اکثریت از قوام چندانی برخوردار‬ ‫نبود و ثانی��ا در داخ��ل ان فراکس��یون های متعددی‬ ‫ایجاد ش��د و به نوعی هرکدام از انها فض��ای خود را‬ ‫تعقیب کردند عمال فراکسیون اکثریت ان حوزه نفوذ‬ ‫خود را نتوانس��ت در تصمیم گیری ه��ای داخل نهاد‬ ‫قانون گذاری اعمال کند و اعضا به دسته های مختلفی‬ ‫درون فراکس��یون تقسیم ش��دند که هر کدام فضایی‬ ‫را تعقیب می کردن��د‪ .‬از نظر من تاثیرگ��ذاری جریان‬ ‫اصولگرا با توجه به وزنی که داشت قابل اعتنا نبود اما‬ ‫در عوض احساس می شد فراکسیون اقلیت با وزن کم‪،‬‬ ‫طوری مدیریت می کند که از ش��رایط به نحو احسن‬ ‫استفاده برد‪ .‬به نظر من این عدم استفاده از ظرفیت در‬ ‫بین نیروهای اصولگرا و استفاده بهینه طیف اقلیت از‬ ‫ظرفیت در مجلس مشهود بود‪.‬‬ ‫شما هم اکنون فراکسیون اصولگرایان را چند‬ ‫طیف می دانید؟‬ ‫‪ l‬من بررسی دقیقی در این باره نکردم که االن‬ ‫بخواهم براس��اس ان اظهار نظر کنم ول��ی هم اکنون‬ ‫فراکس��یون انقالب اس�لامی‪ ،‬فراکس��یون موتلفه و‬ ‫فراکس��یونی که عموما از منویات ریاس��ت مجلس‬ ‫تبعیت می کند البته فعالیت این یکی به ش��کل اشکار‬ ‫مشهود نیست ولی می شود ان را احساس کرد و‪...‬‬ ‫فراکسیون سوم همان ‪ 150‬نماینده ای هستند که‬ ‫یک ماه‪ ،‬یک ماه و نی��م پیش با اقای الریجانی‬ ‫جلسه گذاشتند؟‬ ‫‪ l‬نمی ش��ود گفت همه انها جزو طیف سوم‬ ‫هستند اما قس��مت اعظم ش��ان در این طیف حضور‬ ‫دارند‪ .‬طی��ف چه��ارم در قالب جبه��ه تحول خواه‪-‬‬ ‫جمعیت ایثارگران انقالب اسالمی و جمعیت رهپویان‬ ‫انقالب اس�لامی‪ -‬تعریف می ش��ود‪ .‬البت��ه اینها نیز‬ ‫عمال به صورت یک تشکیالت حاضر نشدند تحت‬ ‫عنوان فراکس��یون کار کنند اما انها نی��ز در زمان هایی‬ ‫از ظرفیت های جمعی خود اس��تفاده کردند‪ .‬معتقدم‬ ‫اگر در کل‪ ،‬مدیریت در فراکس��یون اکثریت به خوبی‬ ‫اعمال می شد این امکان وجود داشت که ظرفیت ها و‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪36‬‬ ‫پتانسیل های جزیره ای را به یک ظرفیت کامل دراورد‬ ‫اما گروه ه��ای مختل��ف اصولگرا هر ک��دام به نوعی‬ ‫شعباتی را در فراکسیون اکثریت ایجاد کردند‪ .‬عموما‬ ‫معتقدم تشتت در فراکس��یون های سیاسی قابل قبول‬ ‫نیس��ت‪ .‬یعنی یک نف��ر نمی تواند در دو فراکس��یون‬ ‫سیاسی عضو باشد‪ .‬این مس��اله مطلوب نیست چون‬ ‫امکان دارد یک فراکسیون سیاسی درباره یک موضوع‬ ‫تصمیمی اتخاذ کند که فراکسیون دیگر چنین نظری‬ ‫نداشته باش��د و خالف ان نظر تصمیم گیری کند که‬ ‫بالطبع این دو دیدگاه قابل جمع نیستند اما در مجلس‬ ‫هشتم ش��اهد این اتفاق بودیم‪ .‬یعنی عزیزانی در عین‬ ‫حال که خودش��ان را عضو فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫می دانستند‪ ،‬در فراکسیون های سیاسی دیگر هم حضور‬ ‫داش��تند و بعضی از مواقع این فراکسیون ها کامال در‬ ‫مقابل هم قرار می گرفتند و این باعث می شد که به نظر‬ ‫من تقسیم ظرفیت ها صورت بگیرد‪.‬‬ ‫حضور یک نماینده در چند فراکسیون صنفی‪،‬‬ ‫فرهنگی یا اجتماعی چطور‪ ،‬ایا همان اس��یب‬ ‫را در پی دارد؟‬ ‫‪ l‬فراکس��یون های صنف��ی اش��کالی ندارد‪.‬‬ ‫یعنی یک نماین��ده می تواند در عین ح��ال که عضو‬ ‫یک فراکسیون سیاسی اس��ت عضو چند فراکسیون‬ ‫صنفی‪ ،‬فرهنگی یا اجتماعی همچون دانش��گاهیان‪،‬‬ ‫معلوالن‪ ،‬فرهنگیان و‪ ...‬باشد اما دو فراکسیون سیاسی‬ ‫اصال توجیه منطقی ندارد که این اتفاق در فراکسیون‬ ‫اصولگرایان مجلس هشتم افتاد‪.‬‬ ‫هنگام اصالح ایین نامه داخلی مجلس ورودی‬ ‫هم به بحث عضویت در فراکسیون ها شد‪ ،‬ایا‬ ‫بازنگری انجام ش��ده تاثیری بر اصالح رویه‬ ‫در تشکیالت فراکس��یون های مجلس خواهد‬ ‫گذاشت؟‬ ‫‪ l‬بی تاثیر نیس��ت اما خیلی هم موثر نخواهد‬ ‫بود ولی امیدوار هس��تم از دوره های بعد فراکس��یون‬ ‫اصولگرای��ان از یک فراین��د منطقی تبعی��ت کند و‬ ‫هیات رئیسه و رئیس فراکسیون تالش کنند کارکردهای‬ ‫فراکسیونی را در تش��کیالت اکثریت اعمال کنند‪ .‬اما‬ ‫این مساله نیازمند مدیریت انعطاف پذیر و در عین حال‬ ‫پرتحرک و پاسخگو است‪.‬‬ ‫هم اکن��ون نزدی��ک ب��ه ‪ 210‬نماین��ده عضو‬ ‫فراکس��یون اصولگرایان مجلس هس��تند‪ ،‬چه‬ ‫اسیب هایی به نحوه تصمیم گیری های جمعی‬ ‫انها وارد است و چرا فراکسیون اکثریت مجلس‬ ‫هفتم قوی تر از مجلس هشتم عمل کرد؟‬ ‫‪ l‬باره��ا در موضعگیری های��م گفت��م باید از‬ ‫ظرفیت ریاس��ت محترم مجل��س در اداره قوه مقننه‬ ‫و تمشیت ان اس��تفاده کرد‪ .‬به عبارت دیگر ریاست‬ ‫فراکسیون نباید ریاس��ت مجلس را نیز برعهده داشته‬ ‫باشد‪ .‬ما این اسیب را از اول پیش بینی می کردیم و راجع‬ ‫به ان تذکر و هش��دار داده بودیم که نبای��د این اتفاق‬ ‫می افتاد‪ .‬در مجلس هفتم عمال عکس این رویه عمل و‬ ‫نتیجه مثبتی حاصل شد چون ان زمان رئیس فراکسیون‬ ‫فراغ بال و ازادی عمل داشت و امکان تحرک بیشتری‬ ‫برای خود قائل بود‪.‬‬ ‫یعنی رئیس فراکس��یون از خیل��ی مالحظات‬ ‫سیاسی خود را مبری می دانست؟‬ ‫‪ l‬یعنی می توانس��ت تصمیماتی بگیرد که به‬ ‫حوزه ریاس��تش لطمه ای نخورد یا متهم به جانبداری‬ ‫از یک جناح سیاسی نش��ود اما چون در دوره هشتم‪،‬‬ ‫ریاست مجلس و ریاست فراکسیون در یک نفر جمع‬ ‫شد مالحظه کاری به شدت روی مدیریت فراکسیون‬ ‫سایه انداخت‪ ،‬یعنی ریاست مجلس نمی توانست در‬ ‫موضع ریاست فراکس��یون‪ ،‬به نفع مجموعه اکثریت‬ ‫اقدامی انجام دهد‪ .‬برعکس‪ ،‬همیشه از فراکسیون برای‬ ‫ریاست مایه می گذاشت و این باعث شد فراکسیون به‬ ‫تشتت و به نوعی از هم گسیختگی مبتال شود‪ .‬هرچند‬ ‫برخی از دوس��تان ما ای��ن نظر را ندارن��د و معتقدند‬ ‫فراکسیون این تشتت و از هم گسیختگی را نداشت اما‬ ‫تحلیل من این است که متاسفانه این اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫غیر از بحث مدیریت ایا اسیب دیگری هم بود‬ ‫که می توانست اصالح شود ولی نشد؟‬ ‫‪ l‬همانطور که گفته ش��د در دوره هشتم رفتار‬ ‫فراکس��یونی تقریبا نداش��تیم‪ ،‬مثال در مورد لوایح مهم‬ ‫فراکسیون ورود پیدا نکرد که به نظر من مساله ای مهم‬ ‫بود‪ .‬چون باالخره فراکسیون اکثریت درباره لوایح مهم‬ ‫باید از خود حساسیت نش��ان می داد و نمی گذاشت با‬ ‫اقدامات و نگاه های بخشی بعضی از لوایح مهم دچار‬ ‫اسیب های جدی شوند‪ .‬در انتخاب نمایندگان مجلس‬ ‫برای مجامع و شوراهای مختلف نیز وضعیت همین طور‬ ‫بود و باز می دیدیم که فراکس��یون قادر به اعمال نظر‬ ‫نیست‪ .‬فارغ از این مباحث در زمینه تنش های سیاسی‬ ‫که در جامعه به وجود امد الحق ریاس��ت مجلس در‬ ‫بعضی موارد مواضع بس��یار روش��ن و قاطعی اتخاذ‬ ‫کرد که با استقبال مجلس مواجه ش��د اما در موضوع‬ ‫مهمی همچون فتنه ‪ 88‬جای فراکس��یون خالی بود و‬ ‫تحرکی جدی از ط��رف فراکس��یون در این موضوع‬ ‫ش��اهد نبودیم‪ .‬فراکس��یون می توانس��ت از ظرفیت‬ ‫شورای مرکزی اس��تفاده مس��تفی تری کند و به طور‬ ‫جدی تر به موضوعات ورود نماید‪ ،‬به عبارت دیگر این‬ ‫شورا می توانست نقش نخ تس��بیح را برای نمایندگان‬ ‫اصولگرا ایفا کند‪ ،‬اما چنین اتفاقی هم رخ نداد‪.‬‬ ‫طیف تحول خواه در بدن��ه جریان اصولگرای‬ ‫مجلس چند نماین��ده دارد و چقدر تاثیرگذار‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬نمی دانم‪ .‬یعن��ی نمی خواه��م بگویم چند‬ ‫نماینده دارد‪ ،‬فکر می کنم در اکثر لوایح و مناسبت های‬ ‫مختلف‪ ،‬خصوصا مسائل سیاسی شما می بینید طیف‬ ‫تحول خواه در بحث فتنه ‪ ،88‬در بحث دانش��گاه ازاد‬ ‫اسالمی و موضوع نظارت بر نمایندگان‪ ،‬بیشترین نقش‬ ‫را به خود اختصاص داد‪ .‬من نمی خواهم نگاه بخشی‬ ‫داشته باشم و ظرفیت های مجلس را این طور تقسیم‬ ‫کنم اما طیف تحول خواهان یعنی ایثارگران و رهپویان‬ ‫همیشه درصدد بودند در کنار سایر نمایندگان مجلس‬ ‫نقش موثری را در استیضاح ها‪ ،‬سواالت‪ ،‬بعد نظارتی‬ ‫و بعد تقنینی مجلس ایفا کنند‪.‬‬ ‫برخی میگویندطیف تحول خ��واه روی مرز‬ ‫فراکسیون انقالب اس�لامی و طیف متمایل به‬ ‫اقای الریجانی حرکت می کند‪ ،‬گاهی این طرف‬ ‫و گاهی ان طرف‪ ،‬چرا؟‬ ‫‪ l‬این تحلی��ل را مطلقا قبول ن��دارم‪ ،‬جریان‬ ‫رهپویان و ایثارگران هیچ گاه ای��ن طرف یا ان طرف‬ ‫نبودند‪.‬‬ ‫اما برخی این طور می گویند که تحول خواهان‬ ‫در انتخاب��ات هی��ات رئیس��ه فراکس��یون‬ ‫اصولگرایان سمت فراکسیون انقالب اسالمی‬ ‫حضور داشتند و هنگام انتخابات هیات رئیسه‬ ‫مجلس به سوی طیف سنتی متمایل می شدند‪،‬‬ ‫این مساله را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬ایثارگران و رهپویان همیشه راه خود را رفته‬ ‫است‪ ،‬یک زمانی فراکسیون انقالب اسالمی به ان نزدیک‬ ‫ش��ده و یک زمانی جریانات دیگر‪ .‬یعن��ی هیچ وقت‬ ‫اینطور نبود که به نفع یک گرایش موضعگیری و زمانی‬ ‫در تایید دیگری رفتار کند‪ ،‬طیف تحول خواه در یک‬ ‫مسیر مشخص و وحدت زا برای اصولگرایان همواره‬ ‫حرکت کرد چون در پی فعال ش��دن اصولگرایان در‬ ‫عرصه های مختلف‪ ،‬تقویت گفتمان انقالب اسالمی‬ ‫و اصولگرایی‪ ،‬مرزبندی مش��خص ب��ا جریان فتنه و‬ ‫ساختار شکنان و جذب حداکثری و دفع حداقلی بود‬ ‫که همه اینها مواضع روشنی هستند و طیف تحول خواه‬ ‫هیچگاه از انها تخطی نکرده اس��ت‪ .‬اگر چنین نیست‬ ‫افراد بیایند و مصادیق نقض ان را بگویند‪ .‬باز می گویم‬ ‫انچه ایثارگران و رهپویان تعقی��ب می کردند وحدت‬ ‫نیروهای اصولگرا‪ ،‬حرکت به س��مت ظرفیت سازی‬ ‫برای جریان اصولگرا و نقد دولت و دیدن نقاط مثبت‬ ‫دولت بود که از ابتدا ش��کل گیری این اهداف اعالم و‬ ‫براساس ان طی طریق شد‪.‬‬ ‫در بح��ث س��وال از رئیس جمه��ور طی��ف‬ ‫تحول خواه چه نظری دارد؟‬ ‫‪ l‬نمی توان��م بگویم هم��ه تحول خواهان در‬ ‫این باره یک نظر دارند‪.‬‬ ‫اکثریت چه نظری دارد؟‬ ‫‪ l‬طرح س��وال از رئیس جمه��ور‪ ،‬موضوعی‬ ‫بسیار حساس و مهم اس��ت‪ ،‬دیدگاه های متفاوتی هم‬ ‫در این باره وجود داش��ت‪ ،‬بعضی از دوستان با توجه‬ ‫به تحوالت منطقه و وضعیت کشور ورود به سوال از‬ ‫رئیس جمهور را به صالح نمی دانستند در عوض برخی ‬ ‫نیز ب��رای ایجاد ترمز جلوی بعض��ی اقدامات دولت‪،‬‬ ‫این اقدام را مناسب می دانستند از این جهت من االن‬ ‫نمی توانم به طور قاطع بگویم که یک نگاه واحد در میان‬ ‫نمایندگان عضو طیف ایثارگران و رهپویان درباره طرح‬ ‫سوال از رئیس جمهور وجود داشت‪.‬‬ ‫درباره استیضاح ش��مس الدین حسینی‪ ،‬وزیر‬ ‫اقتصاد و دارایی چطور؟ اقایان توکلی و نادران‬ ‫از افراد اصل��ی پیگیریکننده این اس��تیضاح‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫‪ l‬در این موض��وع نیز مجموع��ه به صورت‬ ‫فراکسیونی تصمیم نگرفت‪ ،‬جلس��اتی گذاشته شد‪،‬‬ ‫دوستانی که موافق و مخالف بودند نظراتشان را اعالم‬ ‫کردند و نهایتا مقرر شد که خود نمایندگان در این زمینه‬ ‫تصمیم بگیرند‪ .‬ضمن انکه فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫نیز تصمیم مش��خصی نگرفت از ای��ن رو ایثارگران و‬ ‫رهپویان هم موضع مش��خصی را در قبال اس��تیضاح‬ ‫نگرفتند‪ .‬به ق��ول معروف نمایندگان ات��ش به اختیار‬ ‫عمل کردند‪.‬‬ ‫اقای سروری! شما خودتان مدیریت فراکسیون‬ ‫اکثری��ت را نقد کردید که نتوانس��ت در دوره‬ ‫مجلس هش��تم ان طور که بای��د ‪ 210‬نماینده‬ ‫عضو فراکسیون را هدایت و از ظرفیت های انها‬ ‫اس��تفاده بهینه کند اما همین طیف تحول خواه‬ ‫بنا ب��ه فرمایش خود ش��ما نتوانس��ت درباره‬ ‫موضوعات مهم��ی همچون طرح س��وال از‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬استیضاح وزیر و استعفای علی‬ ‫مطهری به جمع بندی واحد برسد چرا؟ اصال‬ ‫این وضعیت مختص به مجلس هشتم است یا‬ ‫در مجلس هفتم نیز ش��رایط همین گونه بود؟‬ ‫چرا جریانی عمل نمی شود که اکثریت بتواند‬ ‫نظر خود را اعمال کند؟‬ ‫‪ l‬قرار نبود به تصمیمی برسند‪ .‬از اول هم معتقد‬ ‫نبودیم داخل فراکس��یون اکثریت یک فراکسیونی به‬ ‫نام ایثارگران و رهپویان ش��کل بگی��رد‪ ،‬یا تحول خواه‬ ‫مغایر با نظر فراکسیون اصولگرایان هر طور خواست‬ ‫عمل کند‪.‬‬ ‫حداقل زمانی که فراکسیون اصولگرایان دست‬ ‫نمایندگان ی��ا طیف ها را ب��رای تصمیم گیری‬ ‫باز می گذارد‪ ،‬چرا طیف تحول خواه نتوانست‬ ‫نظر جمعی خود را اعمال کند؟‬ ‫‪ l‬درباره موضوع جلس��ه بررس��ی داشتند اما‬ ‫به نتیجه نرسیدند‪ .‬یعنی موضوعی نبوده که بخواهند‬ ‫روی نقطه نظر مش��خصی تصمیمگیری واحد کنند‪.‬‬ ‫اعضای طیف تحول خواه بررس��ی های الزم را انجام‬ ‫دادند‪ ،‬نقطه نظرات شان را گفتند و مدارکی هم ارائه شد‬ ‫اما چون فراکسیون اکثریت نظری نداشت تحول خواه‬ ‫نیز فراکسیونی نداشت که حاال بخواهد تشکیالتی در‬ ‫اینباره عمل کند‪.‬‬ ‫اما فراکسیون خط امام(ره) یا همان اقلیت در‬ ‫اکثر تصمیم گیری های مهم همچون استیضاح‬ ‫یک دس��ت عمل کردند‪ ،‬چرا اینها توانستند و‬ ‫اصولگرایان نتوانستند؟‬ ‫‪ l‬به نظر من به مدیریت فراکسیون برمی گردد‪.‬‬ ‫همانطور که گفت��م برخورد فراکس��یونی را در دوره‬ ‫هشتم مناسب ندیدم به همین دلیل نمی توانیم بگوییم‬ ‫فراکس��یون رهپویان و ایثارگران چ��را این طور عمل‬ ‫کردند‪ .‬چون ما به این نوع فراکسیون اعتقادی نداشتیم‪.‬‬ ‫البته این را هم باید گفت در موضوعات مهم و حساس‬ ‫هم اندیش��ی های فراکس��یونی صورت می گرفت و‬ ‫در مواردی که احساس می ش��د دیدگاه های متفاوتی‬ ‫وجود دارد فراکس��یون اکثریت بیشتر می کوشید تا با‬ ‫هم اندیش��ی و انتقال اطالعات نظرات را به یکدیگر‬ ‫نزدیک کند‪.‬‬ ‫ش��ما از طیف ه��ای مختلفی در فراکس��یون‬ ‫اصولگرای��ان ن��ام بردی��د‪ .‬کدامی��ک از اینها‬ ‫تاثیرگذار تر از طیف دیگر اس��ت؟ فراکسیون‬ ‫موتلفه می گوید که ‪120‬عضو دارد یا فراکسیون‬ ‫انقالب اس�لامی با سیاس��ت های خ��ود در‬ ‫وزن کشی های داخل مجلس شرکت می کند‪.‬‬ ‫‪ l‬این س��وال ب��ه جز ایج��اد اخت�لاف میان‬ ‫اصولگرایان به چه نتیجه ای می خواهد برسد؟‬ ‫کاری ب��ه اختالف اصولگرای��ان نداریم بلکه‬ ‫در واق��ع می خواهی��م ش��ما وزن گروه های‬ ‫اصولگرا را بفرمایید‪.‬‬ ‫‪ l‬هر نوع صحبت��ی درب��اره وزن گروه ها جز‬ ‫انکه درون خانواده اصولگرایان اختالف بیندازد و هر‬ ‫کدام از انها را ترغیب به اعالم تاثیرگذاری بیشتری کند‬ ‫حاصلی ندارد‪ .‬به نظر من باید اجازه داد فرایند وحدت‬ ‫در نیروهای اصولگرا ایجاد شود‪ .‬وگرنه طرح مباحث‬ ‫ادعایی فق��ط به اختالف میان تحول خ��واه‪ ،‬موتلفه و‬ ‫جبهه پایداری دامن می زند که این خواس��ت جریان‬ ‫اقلیت مجلس‪ ،‬اصالح طلبان و جریان فتنه است‪.‬‬ ‫فکر می کنی��د در مجلس نهم نیز فراکس��یون‬ ‫اصولگرایان تشکیل ش��ود یا همین مرزبندی‬ ‫میان طیف های اصولگرا به شکل شفاف اعمال‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫‪ l‬اگ��ر در فراین��د ‪ 8+7‬به جای س��هم بندی‬ ‫و حرکت براس��اس س��هم‪ ،‬براس��اس صالحیت ها‪،‬‬ ‫توانمندی ها‪ ،‬کارامدی ها و مقبولیت ها تصمیم گیری‬ ‫شود‪ ،‬یعنی شاخص ها مالک باش��ند نه افراد‪ ،‬در این‬ ‫صورت در مجلس نهم نگاه فراکسیونی غالب بر نگاه‬ ‫طیفی و گروهی خواهد بود‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫گفت و گوی مثلث با عضو فراکسیون انقالب اسالمی‬ ‫‪6‬‬ ‫نباید نمایندگان را محدودکرد‬ ‫محمدحسین فرهنگی‪ ،‬نماینده تبریز در مجلس شورای اسالمی معتقد است‪ :‬شفافیت مواضع نامزدها قبل و‬ ‫بعد از راهیابی به مجلس می تواند به انسجام کار تشکیالتی در مجلس کمک کند چون در خیلی از موارد افرادی‬ ‫که گرایش های دیگری دارند اعالم اصولگرایی می کنند‪ .‬عضو فراکس��یون انقالب اسالمی مجلس می افزاید‪:‬‬ ‫فراکسیون ها هم اکنون به نسبت تاثیرگذاری که دارند در مسائل مهم مانند استیضاح‪ ،‬رای اعتماد به کابینه‪ ،‬برخی‬ ‫لوایح و طرح های مهم – به ویژه انهایی که بار سیاسی دارند‪ -‬وارد می شوند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫چق��در تصمیم��ات فراکس��یونی ب��ر‬ ‫تصمیم گیری های نهاد قانونگذاری تاثیر دارد؟‬ ‫‪ l‬فراکسیون هاتشکل هایرسمیمجلسهستند‬ ‫و در فرایندهای تصمیم گیری نهاد قانون گذاری دخالت‬ ‫مستقیم ندارند اما به طور غیر مستقیم جزو مجموعه های‬ ‫موثری هس��تند که دخالت انها می تواند در تصمیمات‬ ‫جاری مجلس تاثیرات تعیین کننده ای داشته باشد‪.‬‬ ‫در حال حاضر فراکسیون اصولگرایان توانسته در‬ ‫دوره هشتم نقش تعیین کننده ای ایفا کند؟‬ ‫‪ l‬هنوز جمله قبلی من تمام نش��ده ب��ود‪ .‬برای‬ ‫جمع بن��دی ان باید بگویم این به معنای ان نیس��ت که‬ ‫فراکس��یون ها در هر موضوعی و مساله ای موثر باشند‪،‬‬ ‫به واقع انها به نس��بت تاثیرگذاری که دارند در مس��ائل‬ ‫مهم مانند استیضاح‪ ،‬رای اعتماد به کابینه‪ ،‬برخی لوایح و‬ ‫طرح های مهم – به ویژه انهایی که بار سیاسی دارند‪ -‬وارد‬ ‫می شوند‪ .‬همچنین فراکسیون ها در حد شورای مرکزی‬ ‫یا مجمع عمومی جلس��اتی را برگ��زار و درباره برخی‬ ‫موضوعات تصمیم گیری می کنند که این تصمیمات هر‬ ‫کدام‪ ،‬اثار خود را به همراه خواهد داشت‪.‬‬ ‫در مقام مقایسه‪ ،‬فراکس��یون خط امام(اقلیت)‬ ‫از ابت��دای مجلس تش��کیالتی تر عم��ل کرد یا‬ ‫فراکسیون اکثریت(اصولگرایان)؟‬ ‫‪ l‬به طورطبیعیفراکسیوناقلیتمنسجم تراست‪،‬‬ ‫در همه دوره ها همین طور بوده‪ ،‬چه زمانی که اصولگرایان‬ ‫در مجلس ششم در اقلیت بودند و چه زمانی که هم اکنون‬ ‫اصالح طلبان چنین وضعی دارند‪ .‬به نظر من انس��جام‬ ‫اقلیت منطقی و طبیعی است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪38‬‬ ‫اقای فرهنگی! اشاره کردید به تصمیم گیری های‬ ‫فراکس��یونی درباره مس��ائل مهم‪ .‬چندی پیش‬ ‫استیضاح وزیر اقتصاد و دارایی در دستور کار‬ ‫مجلس بود‪ ،‬چقدر تصمیم گیری فراکس��یونی‬ ‫در این زمینه موثر بود و رای روز اس��تیضاح را‬ ‫رقم زد؟‬ ‫ش��ورای مرکزی در جمع بندی خود به این نتیجه‬ ‫نرسید که در این اس��تیضاح ورود پیدا کند اما در برخی‬ ‫استیضاح های دیگر که وارد شد تاثیر مثبت یا منفی روی‬ ‫انها گذاشت‪.‬‬ ‫مثل جلسه رای اعتماد اقای سجادی که مجلس به‬ ‫ایشان اعتماد نکرد‪ ،‬درست است؟‬ ‫‪ l‬االن به خاطر ندارم ولی معموال در موضوعات‬ ‫کالن یا در بخشی از انتخابات داخل مجلس فراکسیون‬ ‫تاثیر غیر قابل انکاری داشت‪.‬‬ ‫اگر فراکسیون اصولگرایان در تصمیم گیری های‬ ‫مهم اثرگذار بود پس چرا داخل ان طیف بندی‬ ‫شد؟‬ ‫‪ l‬این موضوع دیگ��ری اس��ت‪ ،‬از دوره هفتم‬ ‫فراکس��یون اصولگرای��ان در عین وح��دت‪ ،‬مجموعه‬ ‫تکثر زیر مجموعه های خود را به رس��میت می شناسد‬ ‫و س�لایق موجود را تحمل می کند‪ ،‬این اتف��اق در هر‬ ‫دو دوره رخ می دهد‪.‬‬ ‫تشکیل فراکس��یون انقالب اس�لامی حداقل‬ ‫براس��اس انچه اعالم ش��د به این دلیل بود که‬ ‫اعضای ان از نحوه مدیریت یا نظرخواهی جمعی‬ ‫که در فراکسیون اصولگرایان صورت می گرفت‬ ‫راضی نبودند و برای همین تش��کیالت دیگری‬ ‫داخل مجموعه اکثریت به وجود اوردند‪ ،‬درست‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬صرفا این مساله نبود‪.‬‬ ‫چه دالیل دیگری داشت؟‬ ‫‪ l‬انها سالیق متفاوتی در موضوعات مختلف‬ ‫داشتند‪ ،‬در عین حال که وحدت جمعی را می پذیرفتند‬ ‫و تالش داشتند حتما در راستای کار گروهی فراکسیون‬ ‫اصولگرایان عمل کنند اما این عالقه را دنبال می کردند‬ ‫که نظرات خ��ود را به صورت جداگان��ه در قالب یک‬ ‫فراکسیونمطرحکنند‪.‬البتهفقطفراکسیونانقالب اسالمی‬ ‫نبود بلکه فراکسیون پیش��رفت و عدالت نیز در داخل‬ ‫فراکسیون اصولگرایان تشکیل شد‪.‬‬ ‫فراکسیون پیشرفت و عدالت همان طیف منتسب‬ ‫به اقای باهنر است؟‬ ‫‪ l‬بله‪.‬‬ ‫فراکس��یون پیش��رفت و عدالت عقیده داشت‬ ‫ریاست مجلس و ریاس��ت فراکسیون اکثریت‬ ‫یک نفر باشد‪ ،‬اما فراکسیون انقالب اسالمی خیلی‬ ‫تالش کرد این اتفاق نیفتد‪ ،‬چرا؟‬ ‫‪ l‬استدالل شان این بود که معموال رئیس مجلس‬ ‫چون جایگاه رسمی دارد مناسب نیست در موضوعات‬ ‫فراکسیونی حضور رس��می پیدا کند اما به عنوان عضو‬ ‫فراکسیون می تواند بیاید نظراتش را بگوید‪ ،‬چنانچه در‬ ‫مجلس هفتم نیز چنین بود‪ ،‬اما به عنوان فراکسیون ممکن‬ ‫است درست نباشد که رئیس مجلس مواضع فراکسیونی‬ ‫بگیرد چون رئیس کل نمایندگان است‪ .‬این نظر تاحدودی‬ ‫قابل دفاع بود اما این طور هم نبود که اگر رئیس مجلس‬ ‫رئیس فراکسیون ش��ود اتفاق ناگواری بیفتد‪ .‬بنابراین‬ ‫نمایندگان اصولگرا خیلی روی این موضوع حساسیت‬ ‫نشان ندادند‪.‬‬ ‫در ایام انتخابات ریاست جمهوری دهم و حوادث‬ ‫پس از ان‪ ،‬فراکسیون اصولگرایان تقریبا خیلی‬ ‫ساکت و خاموش از کنار ان وقایع مهم گذشت‪،‬‬ ‫ایا این مس��اله با کارکرد فراکسیونی همخوانی‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬فراکسیون اکثریت در انتخابات بیانیه ای با بیش‬ ‫از ‪ 200‬امضا صادر کرد‪.‬‬ ‫ی ان را‬ ‫این اق��دام در روزهای اخر ب��ود و برخ ‬ ‫چندان تاثیرگذار نمی دانند؟‬ ‫ی جمعی بود و مجمع عمومی‬ ‫‪ l‬باالخره اقدام ‬ ‫فراکسیون اصولگرایان درباره ان رای گیری کرد و نظر‬ ‫اکثریت ان بود که فراکس��یون اصولگرایان در مس��اله‬ ‫انتخابات اعالم موضع کند و بعد هم با امضای ‪ 210‬نفر‬ ‫اعالم موضع رسمی کرد‪.‬‬ ‫بنابراین می توان گفت شما عملکرد فراکسیون‬ ‫اصولگرایان را در حوزه کار تشکیالتی ایده ال‬ ‫می دانید؟‬ ‫‪ l‬قابل قبول می دانم‪ ،‬هرچند ترکیب ش��ورای‬ ‫مرکزیرادرمجلسهفتم ترجیحمی دهمچوندرمجلس‬ ‫هفتم شورای مرکزی واقعا برایند مجمع اصولگرایان بود‬ ‫امادرمجلسهشتمبهدلیلاستانیشدنعمالچنیننشد‪.‬‬ ‫شما به طیف پیشرفت و عدالت اشاره کردید‪ ،‬اما‬ ‫طیفی هم به نام تحول خواه (جمعیت ایثارگران و‬ ‫جمعیت رهپویان انقالب اسالمی) در فراکسیون‬ ‫اکثریت نقش ایفا می کرد‪ .‬ای��ن گروه هاچگونه‬ ‫عمل کردند؟‬ ‫‪ l‬از فعالیت تحول خواهان اطالع زیادی ندارم‬ ‫اما می دانم فراکس��یون پیش��رفت و عدالت نیز همانند‬ ‫فراکسیون انقالب اسالمی جلساتی درباره موضوعات‬ ‫مختلف داشت‪.‬‬ ‫در میان اصالح طلبان مجلس هشتم چهره های‬ ‫شاخصیحضوردارند؛افرادینظیرمسعودپزشکیان‪،‬‬ ‫ش��یخ محم د هاشمیان‪ ،‬ش��یخ قدرت اهلل علیخانی‪،‬‬ ‫محمدرضا تابش و مصطفی کواکبی��ان‪ .‬در میان این‬ ‫چهره ها‪ ،‬شاید مصطفی کواکبیان چهره ای شناخته‬ ‫شده تر باش��د؛ چه انکه به واس��طه دبیرکلی حزب‬ ‫مردم ساالری و مدیرمسئولی ارگان این حزب‪ ،‬تعامل‬ ‫بیشتریبااصحابرسانهدارد‪.‬ازسوییدیگر‪،‬گروهی‬ ‫او را از لیدرهای جریان س��وم در جبهه اصالحات‬ ‫می دانند‪ .‬استدالل این گروه بر این عقیده استوار است‬ ‫کهکواکبیانبیشازدیگراعضایاینجریانبرفعالیت‬ ‫سیاسیدر چارچوبنظاموقانون اساسیتاکیدمی کند‬ ‫و حضور اصالح طلبان در انتخابات مجلس نهم را‬ ‫ضروری می داند‪ .‬او اکنون نظراتی دارد که در موارد‬ ‫بسیاریاختالف نظرهایاساسیبادیگرچهره هادارد‬ ‫و بارها از جریان فتنه ابراز برائت کرده است‪.‬‬ ‫کواکبیانکهفار غالتحصیلرشتهعلومسیاسیاز‬ ‫دانشگاه های امام صادق(ع) و تربیت مدرس است‪،‬‬ ‫پس از ‪ 9‬دی ‪ 88‬در مناظ��ره ای تلویزیونی در برنامه‬ ‫سیاست‬ ‫مصطفی کواکبیان‬ ‫دیروز امروز فردا‪ ،‬رو در روی حسین شریعتمداری قرار‬ ‫گرفت و بر جدایی مسیر فراکسیون اقلیت از جریان فتنه‬ ‫تاکیدکرد‪.‬‬ ‫کواکبی��ان پس از اس��تعفای علی مطه��ری و رای‬ ‫نمایندگان مبنی بر ابقای او در مجل��س‪ ،‬تحلیل خود از‬ ‫مخالفت مجلس با استعفای مطهری را بیان کرد و چنین‬ ‫گفت‪« :‬تعداد حاضران در مجلس کمتر از‪ 200‬نماینده بود‬ ‫واگربخواهیمارزیابیواقع بینانه ترینسبتبهجریان های‬ ‫حامی و منتقد دولت داشته باشیم‪ ،‬باید تعداد بیشتری از‬ ‫نمایندگاندراینرای گیریمشارکتمی داشتند‪.‬رای‪155‬‬ ‫نفرازنمایندگانبهابقایمطهریومخالفتبااستعفایوی‬ ‫به منزله اعتقاد انان به سوال از رئیس جمهور است‪».‬‬ ‫او هفته گذشته در خصوص حضور اصالح طلبان‬ ‫در انتخاب��ات مجلس نهم نی��ز به اظهارنظ��ر پرداخت‪،‬‬ ‫انجا که گفت‪« :‬در شرایطی هستیم که بعضی از احزاب‬ ‫اصالح طلب اجازه فعالیت ندارند و به همین دلیل نباید از‬ ‫انهاانتظارفعالیتانتخاباتیداشت‪».‬‬ ‫کواکبیان با اشاره به وضعیت فعلی اصالح طلبان و‬ ‫تحلیلشازانتخاباتمجلسنهمگفت‪«:‬درانتخاباتاینده‬ ‫بایدمجموعهجوانبرابسنجیمواصالح طلبانباوحدت‬ ‫کاملعملکنند‪».‬‬ ‫این نماینده اصالح طلب مجلس هشتم گفت‪« :‬یا‬ ‫باید به یک حزب اجازه فعالیت داده شود یا اگر از فعالیت‬ ‫ان حزب جلوگیری و گفته شد که فعالیت های ان قانونی‬ ‫نیست‪ ،‬نباید انتظار مشارکت و ارائه لیست در انتخابات‬ ‫از ان حزب داش��ت‪ ».‬او با بیان اینکه معتقدم در این دوره‬ ‫از انتخابات مجلس‪ ،‬شورای نگهبان ش��رایط داخلی و‬ ‫بین المللی را برای تایید صالحیت ها و پایبندی نامزد ها به‬ ‫اصولاعتقادیدرنظرمی گیرد‪،‬خاطرنشانکرد‪«:‬درشرایط‬ ‫فعلی و انتخابات پیش رو اقبال مردم به اصالح طلبان به‬ ‫مراتب بیشتر از دیگران است و فقط باید فضای مناسب‬ ‫برایاصالح طلبانمعتقدبهنظامفراهمشود‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫موتلفه هم در مجلس فراکس��یون دارد‪ ،‬ایا کار‬ ‫جمعی اعضای ان به چشم می اید؟‬ ‫‪ l‬اعضای این فراکسیون به صورت فردی موثر‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫یعنی به ط��ور جمع��ی نتوانس��تند ان حرکت‬ ‫فراکسیون انقالب اسالمی را داشته باشند؟‬ ‫‪ l‬نیاز نمی دیدند که حرکتی داشته باشند‪.‬‬ ‫به نظر شما چند طیف داخل فراکسیون اکثریت‬ ‫مجلس هستند و نحوه تعامل انها با هم چگونه‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬دو طی��ف فراکس��یون انق�لاب اس�لامی و‬ ‫فراکس��یون پیش��رفت و عدال��ت داخل فراکس��یون‬ ‫اصولگرایان فعال هستند که تاکنون برخوردهای تندی‬ ‫با هم نداشتند‪ .‬هر دو یکدیگر را به رسمیت می شناسند‬ ‫و تاحدود زی��ادی به رقابت در چارچوب فراکس��یون‬ ‫پایبندهستند‪.‬‬ ‫اما رقابت انها در انتخابات هیات رئیسه مجلس‬ ‫و هیات رئیسه فراکس��یون اصولگرایان خیلی‬ ‫زیاد بود؟‬ ‫‪ l‬در انتخابات هیات رئیسه هر دو به جمع بندی‬ ‫فراکسیونی پایبند و متعهد بودند‪.‬‬ ‫در انتخابات هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان ‪،‬‬ ‫فراکسیون انقالب اسالمی خیلی سعی کرد رئیس‬ ‫مجلس‪ ،‬رئیس تشکیالت اکثریت نشود‪.‬‬ ‫‪ l‬رقابت داخل تشکیالت طبیعی است اما وقتی‬ ‫فراکس��یون به جمع بندی می رس��ید دیگر هر کدام از‬ ‫طیف ها ساز خود را در صحن علنی مجلس نمی زد و به‬ ‫نظر فراکسیونی احترام می گذاشتند و این را نقطه قوت‬ ‫فراکسیون اصولگرایان در دوره هفتم و هشتم می دانم که‬ ‫در عین وحدت بر اصول و کلیات‪ ،‬تنوع و تکثر را در زیر‬ ‫مجموعه های خود به رسمیت می شناسد و این فی نفسه‬ ‫اقدام درستی است‪.‬‬ ‫به رغ��م تالش هایی ک��ه فراکس��یون انقالب‬ ‫اسالمی سال های گذشته برای تغییر هیات رئیسه‬ ‫فراکسیون اصولگرایان انجام داد اما امسال این‬ ‫تالش را نکرد‪ ،‬ایا تالش خود را بی تاثیر دید؟‬ ‫‪ l‬مثل سال گذشته بود‪.‬‬ ‫اما امس��ال انتخابات هیات رئیس��ه فراکسیون‬ ‫اصولگرایان برگزار نشد؟‬ ‫‪ l‬در این باره اعضای مجمع عمومی فراکسیون‬ ‫اصولگرایانمجلستصمیممی گیرندواینتصمیمبرایند‬ ‫نظر جمعی بود البته ممکن است این نظر مورد تایید همه‬ ‫زیر مجموعه ها نباشد‪.‬‬ ‫عملکرد فراکس��یون انقالب اسالمی را چگونه‬ ‫دیدید؟‬ ‫‪ l‬فراکسیون انقالب اسالمی نیز در زیر مجموعه‬ ‫خودش سالیق مختلف را پذیرفته است یعنی هم افرادی‬ ‫که نظرات تندی را در برخی مسائل دارند و هم افرادی که‬ ‫نظرات معتدلی دارند و حتی برخی که با ان جریان تندرو‬ ‫به شدت مخالفند با یکدیگر کار می کنند‪.‬‬ ‫ایا این تشکل توانسته در بحث تصمیم گیری ها‬ ‫و لوای��ح و طرح های مهم‪ ،‬نظر جم��ع را اعمال‬ ‫کند؟ مثال در بحث استیضاح ها‪ ،‬طرح سوال از‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬تعیین نمایندگانی از مجلس در‬ ‫ش��وراهای مختلف همچون هی��ات نظارت بر‬ ‫مطبوعات که منجر به رقابت رسایی و مطهری به‬ ‫ان شکل شد‪ ،‬چطور عمل کرد؟‬ ‫‪ l‬در مثال هایی که زده ش��د نظ��ر هیچ کدام از‬ ‫فراکسیون ها دخالتی نداشت‪ ،‬رقابت ها بیشتر رقابت های‬ ‫فردی بود اما در مورد اس��تیضاح اخیر‪ ،‬نظر فراکسیون‬ ‫انقالب و جمعی از اعضا این بود که فراکسیون در این باره‬ ‫موضع نگیرد و همین اتفاق هم افتاد‪ .‬بعضا هم موثر بود و‬ ‫در پاره ای از موارد نیز اراده فراکسیونی پشتوانه ان نبود‪.‬‬ ‫معموال در وقایع مهم همچون استیضاح یا تعیین‬ ‫نماینده مجلس برای عضویت در یک ش��ورا یا‬ ‫مجمع مهم‪ ،‬تصمیم گیری ب��ه اراده نمایندگان‬ ‫واگذار شده است‪ ،‬این ضعف کار تشکیالتی در‬ ‫نهاد قانونگذاری را نشان نمی دهد؟‬ ‫‪ l‬اتفاقا این تایید حرف من است‪ .‬فراکسیون در‬ ‫برخی مسائل کلیدی تصمیم می گیرد که خود اعضا در‬ ‫اعمال نظر ازاد باشند که این خود یک تصمیم تشکیالتی‬ ‫است‪.‬‬ ‫پس شما می فرمایید حرکت جمعی و تشکیالتی‬ ‫در مجلس‪ ،‬شکل نهایی و غایی خود را به دست‬ ‫اورده است؟‬ ‫‪ l‬قابل دفاع است با ان تفاوتی که عرض کردم‪ .‬اگر‬ ‫شورای مرکزی برایند واقعی مجمع عمومی فراکسیون‬ ‫اصولگرایان باشد مانند انچه در مجلس هفتم بود روش‬ ‫مناسب تری است‪.‬‬ ‫در فراکسیون اصولگرایان مجلس اینده چه نقاط‬ ‫ضعفی باید برطرف شود؟‬ ‫‪ l‬شفافیت مواضع نامزدها قبل و بعد از راهیابی‬ ‫به مجلس می تواند انسجام را تقویت کند یعنی در خیلی‬ ‫از موارد اف��رادی که گرایش های دیگ��ری دارند اعالم‬ ‫اصولگرایی می کنن��د و نمی توان انه��ا را رد کرد چون‬ ‫مبنا مواضع خود فرد اس��ت‪ .‬یکی این مس��اله است که‬ ‫باید برای ان چاره ای اندیش��ید و مساله دیگر ازاد بودن‬ ‫نماینده است که نباید تحت تاثیر قرار بگیرد به عبارت‬ ‫دیگر مسئولیت هایی که قانون اساسی برعهده نمایندگان‬ ‫قرار داده این مسئولیت ها باید مورد توجه باشند و هیچ‬ ‫فراکسیونی نباید حزبی عمل نکند یعنی از باال تصمیم‬ ‫بگیرند و در پایین به اجرا بگذارند بلکه باید به صورت‬ ‫تفاهمی باشد یعنی اکثریت قریب به اتفاق یک مجموعه‬ ‫در یک موضوع تفاهم کنن��د و در مواردی هم که تفاهم‬ ‫نمی ش��ود اختیار را به عهده فرد بگذارند تا براس��اس‬ ‫تشخیص خود‪ ،‬وفق قوانین و مقررات و قانون اساسی‬ ‫عملکند‪.‬‬ ‫در م��ورد ط��رح س��وال از رئیس جمه��ور ایا‬ ‫فراکسیون انقالب اس�لامی تصمیم گیری کرده‬ ‫است یا خیر؟‬ ‫‪ l‬نه فراکسیون انقالب اسالمی و نه فراکسیون‬ ‫ی نداشتند‪.‬‬ ‫اصولگرایان در این باره بحث و تصمیم ‬ ‫یعنی اعضای فراکسیون انقالب اسالمی ازادند‬ ‫که این طرح را امضا کنند؟‬ ‫‪ l‬نمی توان نماینده را در انجام وظایف نمایندگی‬ ‫منع کرد اما یک نکت ه درباره طرح سوال از رئیس جمهور‬ ‫این بود که ش��اکله ان مطابق ایی��ن نامه داخلی مجلس‬ ‫نبود‪ ،‬یعنی هر سوال باید در چارچوب یکی از اختیارات‬ ‫رئیس جمهور باشد اما طرح یادشده ‪ 11‬سوال را در کنار‬ ‫هم قرار داده بود و این‪ 11‬سوال به گونه ای تنظیم شده بود‬ ‫که ممکن بود با هر کدام از انها تنها جمعی موافق باشند در‬ ‫نتیجه اگر بنا به طرح‪11‬سوال باشد‪ ،‬باید‪11‬سوال جداگانه‬ ‫با امضاهای مشخص تنظیم شود تا هر نماینده بداند کدام‬ ‫سوال را از رئیس جمهور می خواهد بپرسد‪g.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫اجتماعی ‬ ‫از برادران رایت تا کاپیتان شهبازی‬ ‫هنر اسمانی روی زمین‬ ‫داستان خلبانی که رویای پرواز را زنده کرد‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫کاپیتان شهبازی به طرز شگفت انگیزی هواپیمای مقصد مسکو‪ -‬تهران را بدون چرخ جلو فرود اورد‬ ‫‪40‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پرواز ش��ماره ‪ 743‬هواپیمایی ایران ایر از مسکو‬ ‫به تهران‪ ،‬بر فراز اس��مان زنجان است‪ .‬با کسب اجازه‬ ‫از فرودگاه امام ارتفاع��ش را کاهش می دهد و خود را‬ ‫برای فرود اماده می کند‪ ،‬کاپیتان هوشنگ شهبازی از‬ ‫همکارش می خواهد تا چرخ ه��ای هواپیما را پایین‬ ‫بدهد‪ .‬چرخ های عقب طبق انتظ��ار پایین می ایند‪ ،‬اما‬ ‫در ارتفاع ‪ 37‬هزارپایی و درس��ت چند دقیقه مانده به‬ ‫فرود‪ ،‬چرخ های دماغه هواپیما انگار شوخی شان گرفته‬ ‫و قصد باز شدن ندارند‪ .‬در کابین خلبان همه خونسرد‬ ‫هس��تند؛ کاپیتان ش��هبازی از همکارش می خواهد‬ ‫چند بار دیگر چرخ دماغه را پایین بدهد‪ ،‬اما تکرار هم‬ ‫مشکل را حل نمی کند‪ .‬هواپیما به اسمان ساوه می رود و‬ ‫بر فراز شوره زاری به دور خود می چرخد‪ ،‬تمام راه های‬ ‫ممکن برای باز شدن چرخ های جلو امتحان می شود‪،‬‬ ‫اما گویا تقدیر این است که هواپیما با دو چرخ بنشیند‪.‬‬ ‫خلبان تصمیمش را می گیرد‪ ،‬چند دقیقه دیگر بر فراز‬ ‫بیابان های اطراف س��اوه پرواز می کند تا س��وختش‬ ‫تمام شود‪ .‬مسافرین هواپیما که تعدادشان نزدیک به‬ ‫‪ 120‬نفر اس��ت‪ ،‬در جریان ماجرا قرار داده می شوند‪.‬‬ ‫بیشتر مسافران روسی هستند‪ .‬حاال التهاب و تشویش‬ ‫و ترس در میان مسافران به باالترین حد خود رسیده‪،‬‬ ‫همه انها در صندلی هایشان چمباتمه زده اند‪ .‬در کابین‬ ‫خلبان اما اوضاع فرق می کند؛ تمام تالش ها برای باز‬ ‫کردن چرخ ها جای خود را به تمرکز برای نشستن با تنها‬ ‫دو چرخ داده است‪...‬‬ ‫تنها س��اعاتی بعد تصاویر موبایل��ی هواپیمایی‬ ‫که تنها با دو چرخ عقب به طرف بان��د فرود نزدیک‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫رضا جمیلی‬ ‫می شود تمام اینترنت را پر می کند‪ .‬انها که برای بار اول‬ ‫می بینند خود را برای یک انفجار ی��ا حادثه دلخراش‬ ‫اماده می کنن��د‪ .‬اما در کم��ال حی��رت هواپیما روی‬ ‫ی دماغه اش پایین‬ ‫دو چرخ عقب می نش��یند؛ به ارام ‬ ‫می اید‪ ،‬سرعتش کم می شود و درست وقتی کمترین‬ ‫س��رعت ممکن را دارد دماغه بوئین��گ ‪ 727‬به زمین‬ ‫ساییده می شود و از حرکت باز می ایستد‪.‬‬ ‫س��طور فوق یک داس��تان جذاب را می ماند که‬ ‫ادم های عشق پرواز ساخته اند تا هیجان خلبانی و پرواز‬ ‫را برای خود بیشتر و بیش��تر کنند‪ ،‬اما این یک داستان‬ ‫واقعی اس��ت که دیگر کمتر ایرانی را می توان س��راغ‬ ‫داشت که فیلم ان را ندیده باشد و در جریان جزئیات ان‬ ‫نباشد و البته با نام هوشنگ شهبازی هم اشنا نشده باشد‪.‬‬ ‫هوشنگشهبازیخلبانیکهسال هاتجربهخلبانی‬ ‫دارد به یکباره نامش در تمام رسانه ها می پیچد و تبحر و‬ ‫شجاعتشوردزبان هامی شود‪.‬مصاحبهپشتمصاحبه‬ ‫و خلبان و حرفه خلبانی که معموال در حوادث هوایی‬ ‫داخلی اولین نفر برای مقصر شناخته شدن هستند‪ ،‬ارج‬ ‫و قرب زیادی پیدا می کنند‪.‬‬ ‫خلب��ان ش��هبازی ب��ه مثل��ث می گوی��د تمام‬ ‫حرف هایش را در مورد این حادثه زده است‪ ،‬واقعیت‬ ‫رسانه ها هم همین را می گوید‪ .‬اما در میان تمام سواالت‬ ‫و پاسخ هایی که در مصاحبه با این خلبان شجاع انجام‬ ‫شده‪ ،‬جای برخی سواالت خالی است‪ .‬همه از چرخ‬ ‫هواپیما و فرود و حادثه گفته اند‪ ،‬اما کسی نپرسیده ایا‬ ‫رویای کودکی پرواز در سر داشته یا نه؟ حسرت پرواز‬ ‫پرندگان را خورده؟ هنگام باز نشدن چرخ های هواپیما‪،‬‬ ‫ماجرای نشستن هواپیمای امریکایی به هنگام فرود در‬ ‫ذهنش بوده و‪...‬‬ ‫داستان فرود معجزه وار پرواز مسکو ‪ -‬تهران جدا‬ ‫ازرسانه هایداخلیدررسانه هایجهانهمبازتاب های‬ ‫زیادی داشت و بسیاری را به یاد فرود مشهور هواپیمای‬ ‫امریکایی روی رودخان ه هادسون انداخت‪ .‬اما بیشتر‬ ‫از این بازتاب های رس��انه ای‪ ،‬ش��وق دوباره پرواز را‬ ‫در بس��یاری زنده کرد‪ .‬چند روز بعد‪ ،‬وقتی هواپیمای‬ ‫یک ش��رکت هوایی امریکایی بدون چ��رخ و البته با‬ ‫پاشیده شدن فوم روی باند فرودگاه ورشو فرود امد‪،‬‬ ‫دوباره نام پرواز ایران ایر و کاپیتان شهبازی بر سر زبان ها‬ ‫افتاد‪.‬خلبانشهبازیدردیداربارئیسمجلسکهبهپاس‬ ‫قدردانی از او و همکاران انجام شده‪ ،‬گفته تنها عنایت‬ ‫خداوند و تالش همکارانش بوده که توانسته این پرواز‬ ‫را به سالمت به زمین بنشاند‪ .‬شهبازی می گوید وظیفه‬ ‫خلبان این است که در چنین مواقعی جان مسافران را‬ ‫نجات دهد‪.‬پرواز و رویای پرواز همیشه با انسان بوده‬ ‫است‪ .‬هوش��نگ ش��هبازی و مهارتش دوباره ما را به‬ ‫یاد یکی از ارزوهای کودکی مان انداخت‪ .‬هنوز هم با‬ ‫وجود گسترش مسافرت های هوایی و تسهیالتی که‬ ‫شرکت های هواپیمایی ارائه می دهند‪ ،‬هستند کسانی که‬ ‫دوست دارند برای یک بار هم که شده پرواز در اسمان‬ ‫راباچتریاکایتتجربهکنند‪.‬درپرونده ایکهبهاینبهانه‬ ‫برای پرواز تدارک دیده ایم‪ ،‬به سراغ خلبانان کارکشته ای‬ ‫می رویم که روزگاری؛ یکی بر فراز اسمان مسافران را‬ ‫جابه جا می کرده و دیگری ب��ا جنگنده اش و غرش ان‬ ‫ ترس در دل دشمنان این س��رزمین می انداخته است‪.‬‬ ‫همچنین نگاهی می اندازیم به رقابت میان غول های‬ ‫صنعت هواپیماسازی و یکی از موفق ترین شرکت های‬ ‫هوایی در دنیا؛ با چند مطلب دیگر که از اسمان و پرواز‬ ‫و مشاغل مربوط به ان می گویند‪g.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫راز و رمز یک خلبان خوب شدن از زبان کاپیتان جهانشاه امین زاده‬ ‫اولین اشتباه‪ ،‬اخرین اشتباه است‬ ‫سارا دماوندان‬ ‫‪2‬‬ ‫رویای کودکی اش پرواز بود درست مثل براداران‬ ‫رایت‪ .‬دلش می خواست دنیا را از باال نگاه کند خودش‬ ‫می گوید اشتیاقش برای در اوج بودن ناشی از حسی‬ ‫جاه طلبانه نبوده است‪ ،‬تنها دلش می خواسته اینگونه به‬ ‫عظمت خداوند پی ببرد و از اوج‪ ،‬زمین و موجوداتش‬ ‫را نگاه کند‪ .‬چنین اشتیاقی باعث شده تا حتی حادثه ای‬ ‫که در زمان دانشجویی او را برای مدتی زمین گیرکرده‬ ‫بود هم نتواند این رویا را از س��رش بیرون کند‪ .‬حال‬ ‫کاپیتان جهانش��اه امین زاده پس از ‪ 38‬س��ال پرواز با‬ ‫پرن��ده اهنین خ��ود خداحافظی کرده اس��ت و دفتر‬ ‫خاطراتش را مرور می کند‪ .‬او در گفت وگو با مثلث از‬ ‫سختی کار و عشقی که تمام سختی ها را در تمام این‬ ‫سال ها بر او اسان کرده است سخن می گوید و داستان‬ ‫رویای پرواز و ش��رایط چگونگی تحقق ان را برای‬ ‫کسانی که می خواهند به عنوان خلبان یک هواپیمای‬ ‫مسافربری در اسمان به پرواز درایند‪ ،‬روایت می کند‪:‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫سال ‪ :1354‬ورود به دانشکده خلبانی‬ ‫در مسجدسلیمان به دنیا امدم و در ابادان بزرگ‬ ‫ش��دم‪ ،‬از همان کودکی پرواز بزرگترین ارزویم بود‪.‬‬ ‫ب��رای همین س��ال ‪ 54‬وارد‬ ‫دانش��کده خلبان��ی ش��دم؛‬ ‫ب��ا عالق��ه و جدیت��ی ک��ه‬ ‫داشتم در س��ال ‪ 56‬توانستم‬ ‫فار غ التحصی��ل ش��وم‪ .‬از‬ ‫همان س��ال هم ب��ه خدمت‬ ‫هواپیمای��ی ش��رکت نف��ت‬ ‫درامدم‪ .‬هنوز در حال وهوای‬ ‫لذت بردن از اسمان و پرواز‬ ‫بودم که ناگهان جنگ شروع‬ ‫شد‪ .‬سال ‪ 59‬که اغاز جنگ‬ ‫تحمیلی بود با تالش فراوان‬ ‫توانستیم شبانه هواپیماها را‬ ‫از ابادان خ��ارج کنیم‪ .‬پرواز‬ ‫در ان ش��رایط بسیار دشوار‬ ‫بود ام��ا وقتی پ��ای خاک و‬ ‫کش��ور به میان می اید دیگر‬ ‫س��ختی و دش��واری کار‬ ‫بی معناست‪.‬‬ ‫چگونه می ت��وان خلبان‬ ‫شد؟‬ ‫در ان زم��ان ورود‬ ‫به دانش��کده خلبانی بسیار‬ ‫دشوار بود‪ .‬حتی اگر از نظر‬ ‫مالی ه��م متم��ول بودید اما‬ ‫شرایط فیزیکی و جسمانی‬ ‫الزم را دارا نبودی��د به هیچ‬ ‫عنوان اجازه نمی دادند وارد‬ ‫دانشکده خلبانی شوید‪ .‬امروزه هم شرایط کم وبیش‬ ‫همان گونه اس��ت؛ ف��رد متقاضی ورود به دانش��کده‬ ‫خلبانی و دریاف��ت گواهینامه پرواز بای��د عالوه بر‬ ‫‪42‬‬ ‫کسب صالحیت های علمی در یک معاینه پزشکی از‬ ‫نظر سالمت جس��می‪ ،‬روانی‪ ،‬شنوایی‪ ،‬بینایی و درک‬ ‫صحیح رنگ ها (رنگ های ضروری که در هوانوردی‬ ‫کاربرد مس��تمر دارند) مورد ازمایش ق��رار گرفته و‬ ‫تایید صالحیت ش��ود‪ .‬متقاضی رش��ته خلبانی نباید‬ ‫از هیچ گونه بیماری یا ناتوان��ی فیزیکی و روانی رنج‬ ‫ببرد؛ به عبارتی فرد متقاضی باید فاقد هرگونه شرایط‬ ‫غیرطبیعی باش��د که ممکن اس��ت باعث ش��ود فرد‬ ‫توانایی انجام وظایف مندرج در گواهینامه خلبانی را‬ ‫از دست بدهد یا در انجام انها اخالل به وجود اورد‪.‬‬ ‫ی ازمایشات‬ ‫متقاضی اخذ گواهینامه خلبانی باید تمام ‬ ‫کامل خون و ادرار را انج��ام داده و عاری از هرگونه‬ ‫موارد غیرطبیعی و پاتوبیولوژیک باش��د‪ .‬همین طور‬ ‫انجام نوار مغز‪ ،‬نوار قلب‪ ،‬رادیوگرافی قفس��ه س��ینه‪،‬‬ ‫ادیومتری یا شنوایی سنجی و ازمایشات کامل چشم‬ ‫ پزشکی ش��امل تیزبینی‪ ،‬میدان دید و قدرت تفکیک‬ ‫و تش��خیص رنگ ها ضروری ب��وده و در حد امکان‬ ‫ازمایشات پزشکی باید مشخص کننده وضعیتی باشد‬ ‫که صالحیت پزشکی متقاضی را تضمین کند‪.‬‬ ‫گواهی نامه ای باارزش‪ ،‬با اعتباری کوتاه مدت‬ ‫مدت اعتبار گواهینامه صادرش��ده برای خلبانی‬ ‫اسمان ایران به تعداد بیشتری شهبازی و امین زاده نیاز دارد‬ ‫شش ماه است و هر خلبان‪ ،‬در هر خط هوایی که شاغل‬ ‫باش��د‪ ،‬باید در س��ال دو بار چک پروازی داشته باشد‬ ‫و بر اساس ش��رایط روز دنیا‪ ،‬دستورالعمل های پرواز‬ ‫را بیام��وزد و در زمان تس��ت های جدید مهارت های‬ ‫خود را نش��ان دهد و درس پس دهد‪ .‬در بس��یاری از‬ ‫اموزش��گاه های پرواز در دنیا برای تس��ت خلبانی و‬ ‫گرفتن ازمون های پرواز و چگونگ��ی کنترل هواپیما‬ ‫از شبیه سازی محیط واقعی اس��مان استفاده می شود‪.‬‬ ‫شبیه س��از پرواز سیس��تمی اس��ت که برای تقلید (یا‬ ‫شبیه س��ازی) رفتار هواگردها به ویژه هواپیما ساخته‬ ‫می شود‪ .‬شبیه ساز پرواز در دو نوع صنعتی و معمولی در‬ ‫بازارهای جهان موجود است‪ ،‬نوع صنعتی شبیه سازهای‬ ‫پروازی که ش��رکت های هواپیمایی و اموزشگاه های‬ ‫خلبانی از ان استفاده می کنند‪ ،‬دارای ظاهری مکانیکی‬ ‫هس��تند که خلبانان و دانش��جویان را با انها اموزش‬ ‫می دهند‪ .‬در واقع این ازمون مهم ترین مرحله کسب‬ ‫گواهینامه خلبانی اس��ت‪ ،‬خلبان باید تمامی اقدامات‬ ‫الزم را در هنگام ب��روز یک حادثه احتمال��ی‪ ،‬در این‬ ‫تست انجام دهد‪ .‬برای نمونه خلبان یاد می گیرد که اگر‬ ‫چرخ های جلو با مشکل روبه رو شد و باز نشد چه باید‬ ‫کرد؛ درست مانند حادثه ای که در هنگام پرواز ایران ایر‪،‬‬ ‫خلبان شهبازیان با ان مواجه شد و به خوبی از پس ان‬ ‫برامد و این نشان می دهد که او تست های شبیه سازی‬ ‫را به خوبی انجام داده اس��ت‪ .‬ش��رایط جوی در اتاق‬ ‫تست به گونه ای است که خلبان به هیچ عنوان احساس‬ ‫نمی کند که این یک ازمایش است‪ ،‬بنابراین باید تمامی ‬ ‫مهارت خود را به کار برده و هواپیم��ا را با موفقیت به‬ ‫زمین بنشاند‪ .‬تمدید اعتبار گواهینامه خلبانی هم منوط‬ ‫به قبولی در این «چک پرواز» است‪.‬‬ ‫عالقه مند باشید و سخت کوش‬ ‫فردی ک��ه می خواه��د وارد دنیای پرواز ش��ود‬ ‫در نخس��تین گام بای��د این‬ ‫موض��وع را ب��رای خودش‬ ‫روشن کند که ایا به این شغل‬ ‫عالقه دارد ی��ا خیر؟ چراکه‬ ‫پرواز تنها عش��ق اس��ت و‬ ‫دیگر هیچ‪ .‬تا زمانی که به این‬ ‫شغل عالقه نداش��ته باشید‪،‬‬ ‫نمی توانید مهارت های الزم‬ ‫را کس��ب کنی��د‪ .‬در تمامی‬ ‫ شغل ها اگر خواهان موفقیت‬ ‫باش��ید باید به ان ش��غل با‬ ‫همه وج��ود دل بدهید‪ .‬اگر‬ ‫به پرواز عالقه داشته باشید‬ ‫باید س��ختی و مشقت های‬ ‫ان را به جان بخرید؛ روزانه‬ ‫درب��اره پ��رواز‪ ،‬هواپیم��ا و‬ ‫ش��رایط ویژه جوی مطالعه‬ ‫داشته باش��ید‪ .‬علمتان را به‬ ‫روز کرده و با دنیا و تغییرات‬ ‫تکنولوژی��ک ان هم��گام‬ ‫باشید‪.‬‬ ‫فراموش نکنید‪ :‬نخستین‬ ‫اشتباه اخرین اشتباه است‬ ‫خلبان باید همیشه این‬ ‫نکته کلیدی را به یاد داش��ته‬ ‫باشد که در هنگام پرواز نباید‬ ‫ریسک کرد‪ ،‬چرا که نخستین‬ ‫اشتباه او ممکن است اخرین‬ ‫اش��تباه باش��د‪ .‬در هنگام پرواز باید از شرایط جوی‬ ‫اطمینان کامل داش��ته و در هوای بد‪ ،‬ب��ه هیچ عنوان‬ ‫پرواز نداشته باش��د‪ .‬خلبان نباید شجاعت خود را در‬ ‫چنین شرایطی و با ریسک کردن محک بزند؛ چراکه‬ ‫جان صدها مس��افر به جزئی ترین تصمیم و اقدام او‬ ‫بستگی دارد‪ .‬رعایت دستورالعمل ها و اموزش های‬ ‫دوران تحصیل چیزی اس��ت که هیچگاه خلبان نباید‬ ‫از انها تخطی کند‪.‬‬ ‫پیش امده باید فرود اضطراری داشته باشیم‪ .‬وقتی‬ ‫داش��تم هواپیما را می نش��اندم‪ ،‬دیدم باند فرودگاه‬ ‫مملو از الش��ه مرغ های دریایی ش��ده اس��ت‪ .‬روز‬ ‫تلخی بود‪ ،‬از طرفی خوش��حال بودم که مسافران و‬ ‫هواپیمایم سالم هستند‪.‬‬ ‫پرواز؛ رویایی شیرین‪ ،‬واقعیتی همراه با تلخی‪.‬‬ ‫شک نداشته باشید که پرواز شیرین است‪ ،‬اما‬ ‫گاهی همین شیرینی می تواند کام همه را تلخ کند‪.‬‬ ‫روزی را یادم می اید که از جزیره خارک به مقصد‬ ‫تهران پرواز داش��تم؛ باران ش��دیدی باریده بود و‬ ‫باند فرودگاه از اب پر ش��ده بود و پرندگان دریایی‬ ‫اطراف چاله ه��ای اب نشس��ته بودن��د‪ .‬زمانی که‬ ‫هواپیما به حرکت درامد و می خواست اوج بگیرد‬ ‫من فق��ط می دیدم ک��ه پرنده ها به س��مت هواپیما‬ ‫هجوم اورده و به شیش��ه جلو برخ��ورد می کردند‪.‬‬ ‫وحشت کرده بودم‪ ،‬هواپیما در حال اوج بود‪ ،‬برای‬ ‫یک لحظه گفتم اگر این پرنده ها وارد موتور ش��ده‬ ‫باش��ند بی تردید س��قوط خواهیم کرد‪ .‬بالفاصله با‬ ‫برج مراقبت تماس گرفتم و گفتم بنا به مشکلی که‬ ‫خلبان و مسافر‪ ،‬ارتباطی ارامش بخش‬ ‫اموزش های خلبانی و همین طور تجربه شخصی‬ ‫خود من نشان از ان دارد که گفت و گوی خلبان با مسافران‬ ‫می تواند فضای پرواز را توام با ارامش کند‪ .‬در ش��رایط‬ ‫نابسمان جوی و هنگامی که هواپیما با تکان های شدید‬ ‫روبه رو می ش��ود یا در مواقعی که هواپیما با نقصی فنی‬ ‫مواجه شده‪ ،‬تنها کسی که می تواند به مسافران اطمینان‬ ‫و ارامش دهد خلبان اس��ت‪ .‬مس��افری ک��ه در ارتفاع‬ ‫‪ 40‬هزار پای��ی روی یک صندلی نشس��ته‪ ،‬هیچ درک و‬ ‫ش��ناختی از موقعیتش ن��دارد‪ ،‬بنابراین طبیعی اس��ت‬ ‫که کمی مضطرب باشد‪ .‬ش��رح موقعیت پرواز‪ ،‬اعالم‬ ‫محل یا ش��هری که هواپیما بر فراز ان قرار دارد‪ ،‬ان هم‬ ‫از زبان خلبان‪ ،‬پرواز را برای مسافر اسان تر و راحت تر‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫نگاهی به جایگاه معلوالن در سیستم حمل و نقل هوایی ایران‬ ‫حقوق طبیعی‪ ،‬محدودیت های غیرطبیعی‬ ‫‪3‬‬ ‫در شرایطی که اس��تفاده از ناوگان های حمل و‬ ‫نقل عمومی‪ ،‬همچون مترو و اتوبوس برای معلوالن‬ ‫جس��می و حرکتی در ایران با تنگناهای گسترده ای‬ ‫روبه روست‪ ،‬محدودیت های تردد هوایی برای این‬ ‫دسته از توان یابان نیز دست کمی از مشقات سفرهای‬ ‫زمینی انان ندارد‪.‬‬ ‫یکی از عمده مشکالت حقوقی جهت تسهیل‬ ‫در حمل و نقل هوایی معلوالن‪ ،‬عدم اجرای قوانین‬ ‫مصوب در این حوزه است‪ .‬در عینی ترین مثال این‬ ‫قانون شکنیمی توانبهموضعشرکت هایهواپیمایی‬ ‫اش��اره کرد که از اجرای مفاد «قوانین جامع حمایت‬ ‫از معلوالن»‪ ،‬سر باز می زنند‪ .‬در حالی که مطابق این‬ ‫قانون که در سال ‪ 1383‬شمسی به تصویب مجلس‬ ‫شورای اسالمی رسیده است‪ ،‬شرکت های هواپیمایی‬ ‫در همهمه‬ ‫مشکالت‬ ‫شرکت های‬ ‫هواپیمایی‬ ‫چندان عجیب‬ ‫نیست اگر‬ ‫صدای معلوالن‬ ‫شنیده نشود‬ ‫سرمی زند‪،‬عمالتوهینیبهاستقاللوخودکفاییمعلوالن‬ ‫به حساب می اید‪ .‬همچنین در حالی که مسئوالن فرودگاه‬ ‫موظفند معلوالن را تا سوار شدن به هواپیما یاری کنند‪ ،‬اما‬ ‫رفته رفته این وظیفه به سطح یک لطف‪ ،‬تغییر هویت داده‬ ‫است و در بس��یاری از مواقع‪ ،‬این وظیفه به همراهان فرد‬ ‫معلول واگذار می شود‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬همه فرودگاه های کش��ور نیز از‬ ‫امکانات مناسب برای سوار کردن افراد معلول برخوردار‬ ‫نیس��تند و گاه بهره گیری از روش های سنتی‪ ،‬همچون‬ ‫کمک دس��ته جمعی دیگران برای باال بردن فرد دارای‬ ‫معلولیت به همراه ویلچرش‪ ،‬جایگزین روش های مدرن‬ ‫و باالبرهای مجهز می شود‪ .‬این در حالی است که اگر به‬ ‫فرودگاه های کشوری مثل ژاپن نظری بیندازیم‪ ،‬مشاهده‬ ‫می کنیم که یک فرد معلول از مرحله تهیه بلیت تا رسیدن‬ ‫به مقصد‪ ،‬نیاز به کمک هیچ فردی ندارد و تمام تمهیدات‬ ‫برای حضور معلوالن از قبل اندیش��یده شده است‪ .‬اما‬ ‫در سیس��تم حمل و نقل هوایی ایران‪ ،‬معموال فراموش‬ ‫می شود که نام مس��افران معلول را یادداشت کنند و در‬ ‫نتیجه اندیشیدن تمهیدات قبلی برای تسهیل در روند‬ ‫پرواز معلوالن نیز خود به خود فراموش می شود‪ .‬مثال‬ ‫یکی از دوستان ناشنوای نگارنده که با همسر ناشنوایش‬ ‫به فرودگاه رفته بودند‪ ،‬نقل می کرد که چند ساعت قبل از‬ ‫پروازشان‪ ،‬گیت پرواز انان به یکباره عوض می شود اما به‬ ‫دلیل انکه او و همسرش نمی توانستند صدای بلندگوهای‬ ‫هواپیما را مبنی بر تغییر درگاه ورودی بشنوند‪ ،‬در نتیجه‬ ‫پس از چند ساعت سرگردانی در یکی از فرودگاه های‬ ‫کشور‪ ،‬در نهایت پروازشان را هم از دست داده بودند!‬ ‫اگر از بعد کالن تر هم به موضوع جایگاه معلوالن در‬ ‫سیستم حمل و نقل هوایی نگاه کنیم‪ ،‬به نکات عمیق تری‬ ‫نیزمی تواناشارهکرد‪.‬حقیقتایناستکهجامعهمعلوالن‬ ‫ایران‪ ،‬حضور چشمگیری در سیستم تردد هوایی ندارند‪.‬‬ ‫مطابق امارهای انجمن باور (یکی از انجمن های فعال در‬ ‫حوزهحقوقمعلوالن)بیشاز‪ 70‬درصدازتوان یابانایرانی‬ ‫ازمشکالتمعیشتیرنجمی برندوباوجوداینکهسفرهای‬ ‫هوایی برای معلوالن‪ ،‬گزینه مناسب تر و سهل تری نسبت‬ ‫به سفرهای پرمشقت زمینی اس��ت‪ ،‬اما مشکالت مالی‪،‬‬ ‫اغلب مانع از ان شده است که فرودگاه به عنوان گزینه ای‬ ‫امکان پذیر و در دسترس‪ ،‬برای جمعیت چهار میلیونی‬ ‫معلوالن ایران شناخته شود‪g.‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫امین جاللوند‬ ‫موظفند که بلیت نیم بها را در اختیار معلوالن قرار دهند‪ ،‬اما‬ ‫سال هاست که ضعف در اجرای این قانون‪ ،‬عمال نیم بها‬ ‫بودن بلیت هواپیما برای معلوالن را به یک شوخی تبدیل‬ ‫کرده است‪ .‬کافی است که به عنوان یک معلول به یکی از‬ ‫شرکت هایهواپیماییخصوصیزنگبزنیدودرخواست‬ ‫بلیت نیم بها داشته باشید‪ ،‬بی گمان این درخواست شما با‬ ‫این پاسخ همراه خواهد بود که هیچ تعهد الزام اوری در‬ ‫خصوص اجرای این قانون به ش��رکت های هواپیمایی‬ ‫خصوصی ابالغ نشده است‪ .‬حتی جالب است که شرکت‬ ‫هواپیمایی ملی ایران نیز بر این مواد قانونی‪ ،‬تبصره وارد‬ ‫کرده و نیم بها بودن بلیت را محدود به پروازهای داخلی‬ ‫کرده است‪ .‬البته کار ش��رکت هما به این موضوع نیز ختم‬ ‫نشده و بسیاری از معلوالنی که از ویلچر استفاده می کنند‪،‬‬ ‫گاه موظفند که در طول سفر هوایی خود‪ ،‬فردی را به عنوان‬ ‫همراهبهشرکت هایهواپیماییاعالمکنند‪.‬اینحرکتکه‬ ‫گاهوبیگاهازسویبرخیازشرکت هایهواپیماییدیگرنیز‬ ‫خود را باور داشته باشید‬ ‫خلبان شدن خیلی راحت و س��اده نیست‪ .‬باید‬ ‫با تعداد زیادی از عالقه مندانی چون خودتان رقابت‬ ‫کنید‪ .‬در نهایت بهترین ها انتخاب خواهند شد‪ .‬زمان‬ ‫ورود من به دانش��کده خلبانی‪ ،‬تعدادم��ان ‪ 150‬نفر‬ ‫ب��ود‪ ،‬از این تع��داد ‪ 100‬نفر توانس��تند مجوز ورود‬ ‫بگیرند؛ در هنگام معاینات پزشکی ‪ 50‬نفر دیگر هم‬ ‫تایید نش��دند‪ .‬پس از مصاحب��ه ورودی‪ ،‬از تعدادی‬ ‫که باقی مانده بودیم‪ ،‬تنها ‪ 10‬نفر ک��ه من هم یکی از‬ ‫انها بودم‪ ،‬توانس��تند موفق به گرفتن م��درک خلبانی‬ ‫ش��وند‪ .‬در تمامی این مراحل‪ ،‬داشتن اعتماد به نفس‬ ‫و خودباوری حرف اول را می زد‪ .‬دانش��جوی رشته‬ ‫خلبانی باید همیشه خود را باور داشته باشد و اعتماد‬ ‫به نفس خود را هیچگاه از دست ندهد‪ .‬دانش او به روز‬ ‫باش��د و در مواقع اضطراری بتوان��د از مهارت هایی‬ ‫که در طول س��ال های متمادی کس��ب کرده‪ ،‬نهایت‬ ‫بهره وری را داشته باشد؛ باید بداند که در هنگام پرواز‬ ‫جان مسافران در دستان اوست و هرگونه بی دقتی و‬ ‫سهل انگاری او می تواند منجر به یک فاجعه غیرقابل‬ ‫جبران شود‪g .‬‬ ‫‪43‬‬ ‫نبرد اروپایی ‪ -‬امریکایی در اسمان‬ ‫ایرباس در برابر بوئینگ‬ ‫‪4‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫ش��رکت های مختلفی در دنیا‪ ،‬در صنعت ساخت‬ ‫هواپیما فعال هستند‪ .‬اما تعداد ش��رکت هایی که در این‬ ‫عرصه حرف برای گفتن دارند‪ ،‬انقدر نیست که نیاز به‬ ‫شمردن داشته باشد‪ .‬اگر «اُف»های روسی را که برای ما‬ ‫ایرانی ها نام های بسیار اشنایی هستند کنار بگذاریم‪ ،‬برای‬ ‫مسافران پروازهای هوایی دو نام‪ ،‬اشنایی دیرینه ای دارد‪:‬‬ ‫ایرباس اروپایی و بوئینگ امریکایی‪.‬‬ ‫ایرب��اس در ح��ال حاض��ر بزرگتری��ن ش��رکت‬ ‫هواپیماسازی دنیا است‪ .‬نیمی از هواپیماهای مسافربری و‬ ‫غیرنظامیجهاندراینشرکتتولیدمی شود‪.‬شرکتیچند‬ ‫ملیتی اما تماما اروپایی که کارخانه های ان در سراسر اروپا‬ ‫پراکنده اند‪ ،‬ولی دفتر مرکزی اش در شهر تولوز فرانسه قرار‬ ‫دارد‪ .‬صنایع ایرباس نخست به صورت کنسرسیومی از‬ ‫شرکت های هوافضایی اروپایی بنیان گذاشته شد تا در‬ ‫بازار هواپیماهای مس��افربری با شرکت های امریکایی‬ ‫مانند بوئینگ‪ ،‬مک دانل داگالس و الکهید رقابت کند‪.‬‬ ‫نتیجه جنگ جهانی دوم در دوس��وی اقیانوس اطلس‬ ‫کامال متفاوت بود؛ جنگ ویران گر جهانی زیرساخت ها‬ ‫و تاسیسات صنعتی اروپا را نابود کرده بود و از سوی دیگر‬ ‫صنایع امریکا در سایه این نبرد رشد چشم گیری کرده‬ ‫بودند‪ .‬در این میان چنین شکافی در صنایع هوایی بیشتر‬ ‫از هر جای دیگری به چشم می امد؛ شرکت ها و صنایع‬ ‫هواپیمایی امریکایی در حال تسخیر بازارهای بین المللی‬ ‫بودند اما اروپایی ها در اغازِ بازسازی خود قرار داشتند‪.‬‬ ‫در سال‪ ۱۹۶۵‬در نمایشگاه هوایی پاریس‪ ،‬خطوط هوایی‬ ‫عمده اروپا مساله نیاز به هواپیمای مسافربری کوتا هبُرد و‬ ‫میا نبُرد را به بحث و تبادل نظر گذاشتند‪ .‬در همین سال‪ ،‬به‬ ‫درخواست دولت بریتانیا‪ ،‬پروژه ساخت اولین هواپیمای‬ ‫مسافربری ساخت مشترک فرانسه و بریتانیا کلید خورد‬ ‫و یک سال بعد با اضافه شدن یک شرکت المانی به دو‬ ‫شرکتانگلیسیوفرانسویکنسرسیومی اروپاییتشکیل‬ ‫شد که اغازی بود بر شروع فعالیت های ایرباس در جهان؛‬ ‫بودجه این شرکت هم توسط دولت های این سه کشور‬ ‫تامین می شد‪.‬‬ ‫قریب به نیم قرن از این زمان می گذرد؛ امروزه در‬ ‫شرکت ایرباس ‪ 57‬هزار کارمند مشغول به کار هستند‬ ‫‪44‬‬ ‫و ‪ ۱۶‬دفتر در کشورهای المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬بریتانیا و اسپانیا‬ ‫با ایرباس همکاری می کنند‪ .‬مونتاژ نهایی هواپیماهای‬ ‫ایرباس در شهرهای تولوز در فرانسه‪ ،‬هامبورگ در المان‪،‬‬ ‫سویل در اسپانیا و تیانجین در چین انجام می گیرد‪ .‬ایرباس‬ ‫در ساخت هواپیماهای نظامی هم از پیشگامان صنایع‬ ‫هوایی محسوب می ش��ود؛ عقبه نظامی انقدر پُررنگ‬ ‫است که حتی می توان گفت ایرباس‪ ،‬شاخه هواپیماسازی‬ ‫شرکت دفاعی هوافضایی اروپا (‪ )EADS‬است‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ ۲۰۰۱‬میالدی‪ ،‬این کنسرس��یوم بزرگ‬ ‫تجاری‪-‬صنعتی‪ ،‬تبدیل به شرکتی با سهام مشترک شد که‬ ‫در ان ‪ ۸۰‬درصد سهام متعلق به ‪ EADS‬و ‪ ۲۰‬درصد سهام‬ ‫متعلق به شرکت بی ای ئی سیستمز در بریتانیا بود‪ .‬در اکتبر‬ ‫ی سهام خود‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۶‬میالدی‪ ،‬بی ای ئی سیستمز تمام ‬ ‫را به ‪ EADS‬واگذار کرد‪.‬‬ ‫نخستین هواپیمای مسافربری ایرباس مدل ‪A300‬‬ ‫بود که در س��ال ‪ ۱۹۷۲‬اولین پرواز خ��ود را انجام داد و‬ ‫نخستین پرواز تجاری اش هم دو سال بعد در سال ‪۱۹۷۴‬‬ ‫انجام شد‪ .‬هواپیمای‪ A300‬نخستین هواپیمای پهن پیکر‬ ‫دنیا بود ک��ه در چیدم��ان کابین مس��افران دو راهروی‬ ‫موازی داشت و درعین حال تنها از دو موتور جت نیرو‬ ‫رقیب اروپایی اما‬ ‫از دهه ‪،۱۹۷۰‬‬ ‫خانواده هواپیماهای‬ ‫خود را گسترش‬ ‫داده و تا جایی که‬ ‫توانسته ‪ ،‬تقریبا همه‬ ‫هواپیماهای کالس های‬ ‫(مدل ها) مختلف‬ ‫بوئینگ را تولید کرده ‬ ‫است‪ .‬در حقیقت حاال‬ ‫ایرباس بر بازارهایی‬ ‫حکمرانی می کند که‬ ‫زمانی بوئینگ انها را‬ ‫کامال در اختیار خود‬ ‫داشت‬ ‫می گرفت‪.‬‬ ‫این هواپیما و استقبال از ان در میان شرکت های‬ ‫هوایی دنیا‪ ،‬نقطه جهش��ی بود که ایرب��اس را از نظر‬ ‫مالی و اعتبار‪ ،‬همپای بوئینگ قرار داد‪ .‬اخرین فروند‬ ‫هواپیمای ‪ A300‬که سال ها اس��مان های کشورهای‬ ‫مختلف را در می نوردید‪ ،‬در ژوییه ‪ ۲۰۰۷‬به ش��رکت‬ ‫فدکس تحویل ش��د و س��پس تولید ان برای همیشه‬ ‫متوقف ش��د‪ .‬ایرباس از ‪ A300‬تا اخرین هواپیمایش‬ ‫‪ A380‬تحوالت زیادی را پشت س��ر گذاشته است‪.‬‬ ‫‪ A380‬هواپیمای��ی دو طبقه‪ ،‬با ‪ 4‬موت��ور قدرتمند و‬ ‫ظرفی��ت بیش از ‪ ۸۵۰‬مس��افر‪ ،‬بزرگتری��ن هواپیمای‬ ‫مسافربری در جهان است‪ .‬یک اتوبوس غول پیکر بر‬ ‫فراز ابرها که ورودش صنع��ت حمل و نقل هوایی را‬ ‫دچار تغییرات اساس��ی خواهد کرد‪ A380 .‬جذابیتی‬ ‫دارد که کمتر شرکت مسافربری وجود دارد که بتواند در‬ ‫برابر وسوسه خرید ان مقاومت کند‪ .‬بالفاصله بعد از‬ ‫رونمایی از این ایرباس پهن پیکر‪ ،‬سفارش بیش از ‪100‬‬ ‫عدد ان از سوی ایرالین های متمول دنیا به ایرباس داده‬ ‫شد‪ .‬اما افتخار اولین پرواز تجاری با ان نصیب شرکت‬ ‫هواپیمایی سنگاپور ش��د‪ .‬مدل باربری (کارگو) این‬ ‫هواپیما نیز دومین هواپیمای بزرگ باری جهان پس از‬ ‫هواپیمای روسی انتونوف ‪ AN225‬است‪.‬‬ ‫‪ A380‬انقدر جذابیت دارد که حتی شنیده می شود‬ ‫کاخ س��فید ممکن اس��ت یک فروند از این هواپیما را‬ ‫جایگزین هواپیمای معروف رئیس جمهور این کشور‬ ‫یعنی ایرف��ورس وان (‪ )AirForce1‬کند‪ .‬هواپیمای ویژه‬ ‫باراک اوباما که در اختیار رئیس جمهوران قبلی این کشور‬ ‫هم بوده‪ ،‬یک فروند بوئینگ ‪ 747‬اختصاصی است که با‬ ‫طراحی ویژه‪ ،‬از افتخارات ش��رکت بوئینگ محسوب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫در رقاب��ت فش��رده صنعت��ی اروپ��ا و امریکا‪،‬‬ ‫ایرباس با س��وله معروفش در تولوز‪ ،‬که محل اتصال‬ ‫قسمت های مختلف هواپیماس��ت و لقب بزرگترین‬ ‫س��قف یک پارچ��ه دنی��ا را دارد‪ ،‬یک��ی از نمادهای‬ ‫پیشرفت صنعتی اتحادیه اروپاس��ت‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫همکاری چند قدرت برتر اقتص��ادی این قاره در به‬ ‫پیش بردن ایرباس‪ ،‬برای اروپایی که در جنگ جهانی‬ ‫دوم چندپاره شده بود‪ ،‬نماد ارزش��مندی از اتحاد و‬ ‫هویت اروپایی به حساب می اید‪.‬‬ ‫ملکه درشت هیکل اسمان ها‬ ‫تا زمانی که خبری از ایرباس ‪ A380‬بر فراز ابرها‬ ‫لبخند در اوج اضطراب‬ ‫تلخ و شیرین مهماندار بودن‬ ‫سیدمحمدرضا متقی‬ ‫‪5‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫نبود‪ ،‬یک امریکایی لقب بزرگترین هواپیمای مسافربری‬ ‫دنیا را یدک می کشید‪ .‬یک جامبوجت از شرکت بوئینگ‪،‬‬ ‫که سال ها در نزد مسافران‪ ،‬معروف ترین و محبوب ترین‬ ‫هواپیمای مسافربری به شمار می رفت‪.‬‬ ‫بوئینگ ‪ )Boeing747( ۷۴۷‬یک جت چهار موتوره‬ ‫بزرگ مسافربری اس��ت که هنوز از افتخارات شرکت‬ ‫هواپیماسازی بوئینگ به حساب می اید‪ .‬این جامبوجت‬ ‫دوطبقه ‪ ،‬قابلیت جابه جایی ‪ ۵۵۰‬مسافر را داراست‪ .‬البته‬ ‫برخالف رقیب ایرباس��ش‪ ،‬طبقه دوم در بوئینگ ‪۷۴۷‬‬ ‫کامل نیست و منحصر به قسمت جلوی هواپیماست‪.‬‬ ‫تولید بوئینگ‪ ۷۴۷‬در زمان خود انقالبی بزرگ در صنعت‬ ‫هواپیماهای مسافربری به حساب می امد و برای چهل‬ ‫سال بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان بوده است‪.‬‬ ‫اندیشه ساخت ‪ ۷۴۷‬توسط شرکت هواپیمایی بوئینگ‬ ‫در اواسط دهه ‪ 60‬میالدی مطرح شد‪ ،‬به دنبال ان ارتش‬ ‫امریکا برای تقویت ناوگان خود ق��رارداد خرید تعداد‬ ‫زیادی از این هواپیما را با شرکت بوئینگ منعقد کرد‪.‬پس‬ ‫از ان بوئینگ طراحی مدل مسافربری ان را شروع کرد‬ ‫که نتیجه ان پرواز مدل ‪ ۱۰۰‬این هواپیما در سال ‪۱۹۶۹‬‬ ‫بود‪ ،‬پس از یک سال و در س��ال ‪ ۱۹۷۰‬این مدل از ‪۷۴۷‬‬ ‫اولین سرویس دهی خود را برای شرکت هواپیمایی پان‬ ‫امریکن اغاز کرد‪ .‬امروزه بوئینگ ‪ ۷۴۷‬جایگاهی ویژه‬ ‫در نزد عموم مردم و مسافران پروازهای بین المللی پیدا‬ ‫کرد ه است و بی دلیل نیست که به ان لقب ملکه اسمان ها‬ ‫داده اند‪.‬‬ ‫اگرچه مدت هاست ایرباس در رقابت با بوئینگ‬ ‫پیش افتاده و مدل هایی که به اس��مان می فرستد در بین‬ ‫خطوط هوایی و مسافران انها محبوبیت بیشتری دارد‪،‬‬ ‫اما هنوز هم بعد از پرنده غول پیکر ایرباس‪ ،‬بوئینگ‪747‬‬ ‫دومین هواپیمای بزرگ مسافربری در جهان است‪.‬‬ ‫در این رقابت نزدیک‪ ،‬بوئینگ بیشتر تمرکز خود‬ ‫را روی توس��عه مدل های متوسط عمومی (با کاهش‬ ‫هزینه های نگهداری و اموزش) گذاش��ته اس��ت و‬ ‫همزمان اخرین تکنولوژی سیستم کنترل پرواز را در‬ ‫تولیداتش به کار گرفته‪ ،‬تا ایمنی پرواز را در تولیداتش‬ ‫به باالترین حد ممکن برس��اند‪ .‬رقیب اروپایی اما از‬ ‫ده��ه ‪ ،۱۹۷۰‬خانواده هواپیماهای خود را گس��ترش‬ ‫داده و تا جایی که توانس��ته ‪ ،‬تقریبا همه هواپیماهای‬ ‫کالس های (مدل ها) مختل��ف بوئینگ را تولید کرده ‬ ‫است‪ .‬در حقیقت حاال ایرباس بر بازارهایی حکمرانی‬ ‫می کند که زمانی بوئینگ انها را کامال در اختیار خود‬ ‫داشت‪g .‬‬ ‫شاید س��فرهای بس��یاری را با هواپیماهای‬ ‫داخلی و خارجی انجام داده باشید؛ سفرهایی که هر‬ ‫کدام با قصد و مقصد متفاوتی بوده است‪ .‬در طول‬ ‫هر سفر عوامل متفاوتی دست در دست هم می دهند‬ ‫که مسیر برای شما با کمترین مشکل سپری شود‪.‬‬ ‫یکی از کس��انی که وظیفه اش ارامش بخشیدن به‬ ‫سفر مسافران در طول پرواز است‪ ،‬مهماندار است‪.‬‬ ‫مهمانداران مهربان و خن��ده رو و البته مرتب‬ ‫و خوش لباس‪ ،‬همیشه برای مسافران این سوال را‬ ‫به وجود می اورد که چگونه می توان مهماندار شد؟‬ ‫چه ویژگی هایی باید داش��ت تا به عنوان مهماندار‬ ‫بتوانید در اسمان به مسافران خدمت کنید؟‬ ‫یکی از اولین پیش نیازه��ای مهمانداری در‬ ‫خطوط هوایی‪ ،‬تسلط کامل بر زبان انگلیسی‪ ،‬هم‬ ‫در بیان هم در نوشتار است‪ .‬شرایط و ویژگی های‬ ‫فیزیکی دومین عامل مهم در گزینش مهمانداران‬ ‫اس��ت‪ .‬قد زنان داوطلب برای این ش��غل حداقل‬ ‫‪ 165‬و حداقل قد اقایان‪ 170‬سانتی متر است‪ .‬اگر‬ ‫از این دو مرحله به سالمت عبور کردید‪ ،‬باید وارد‬ ‫دوره های اموزش��ی ش��وید‪ .‬دوره های اموزشی‬ ‫برای بخش بین الملل ‪18‬ماه است که در سه مرحله‬ ‫تئوریک ابتدایی‪ ،‬مرحله عملی و مرحله پساتئوریک‬ ‫انجام می گیرد‪.‬‬ ‫مهم ترین اصل تاثیرگذار برای یک مهماندار‬ ‫خوب بودن‪ ،‬لبخند همیشگی‪ ،‬حتی در سخت ترین‬ ‫ش��رایط اس��ت‪ .‬مهمانداران موظفند در شرایطی‬ ‫که می دانند جان همه در خطر اس��ت ارامش شان‬ ‫را حفظ کنند تا کمترین فش��ار روانی بر مسافران‬ ‫وارد اید‪ .‬این امر انقدر مهم است که اگر کسی سه‬ ‫بار در این امر تذکر بگی��رد‪ ،‬در دفعه چهارم اخراج‬ ‫می شود‪ .‬یک مهماندار در طول یک ماه باید ‪ 70‬الی‬ ‫‪ 80‬ساعت پرواز را تجربه کند و البته برای استراحت‬ ‫‪ 4‬روز مرخصی خواهد داشت‪.‬‬ ‫حق��وق ثابت مهمان��داران در ای��ران حدود‬ ‫چهارصد الی چهارصد و پنجاه هزار تومان است؛‬ ‫هر س��اعت پرواز هم بین چهار الی پنج ه��زار تومان‬ ‫حق پرواز دارد‪ .‬به عبارتی مجموع حقوق مهمانداران در‬ ‫خطوط هوایی داخلی چیزی حدود یک میلیون تومان در‬ ‫ماه می شود‪ .‬البته این به شرطی است که حداکثر موظفی‬ ‫پرواز خود را در ماه انجام دهند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫مهمانداران در کش��ورهای اروپایی و امریکایی ماهانه‬ ‫حدود پنج هزار دالر‪ ،‬معادل تقریبی پنج میلیون تومان‬ ‫حقوق دریاف��ت می کنند‪ .‬در ش��رکت های هواپیمایی‬ ‫خصوصی خارجی این مبلغ ت��ا حدود ‪ 9‬هزار دالر هم‬ ‫افزایش می یابد‪.‬‬ ‫مهمانداران باید دو ساعت قبل از پرواز در فرودگاه‬ ‫حاضر شوند و در جلسه ای به بررسی ویژگی های سفر‬ ‫پیش رو بپردازند‪ .‬ویژگی هایی مانند موقعیت و اطالعات‬ ‫پرواز تا تعداد مسافران و بیماران حاضر در سفر‪ .‬رهبری‬ ‫گروه ب��ر عهده کاپیتان اس��ت‪ .‬وی موظف اس��ت که‬ ‫مسئولیت های هرکس را در این جلسه مشخص کند‪.‬‬ ‫مهمانداران زیر نظر سرمهماندار فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫انان باید زمانی که مسافران مشغول تحویل لوازم خود به‬ ‫بخش بار هستند به بررسی نظم داخلی هواپیما بپردازند‪.‬‬ ‫باید توجه کنند که ماس��ک های اکس��یژن‪ ،‬صندلی ها‪،‬‬ ‫ی مسافران و‪...‬‬ ‫سرویس های بهداشتی‪ ،‬وسایل سرگرم ‬ ‫سالم بوده و مش��کلی برای پرواز نداش��ته باشند و در‬ ‫صورت صحت این امور امکان ورود مسافران را میسر‬ ‫کنند‪ .‬در طول سفر نیز مهماندار در کنار سرویس دهی‬ ‫به مسافران باید نکات ایمنی و بهداشتی را بررسی کند‪.‬‬ ‫اینکه در زمان های اعالم شده کمربندهای ایمنی بسته‬ ‫باشند‪ ،‬کسی سیگار نکشد‪ ،‬صندلی ها هنگام بلند شدن و‬ ‫فرود هواپیما در حالت اولیه باشند‪ ،‬کسی برای مسافری‬ ‫دیگر مزاحمت ایجاد نکند‪ ،‬هر ‪ 16‬دقیقه سرویس های‬ ‫بهداشتی را از نظر بهداشت بررسی کنند و وظایفی از‬ ‫این قبیل‪.‬‬ ‫هنگام ورود و خروج مس��افران‪ ،‬س��رمهماندار‬ ‫موظف است در هواپیما را باز کرده‪ ،‬با لبخند بایستد و‬ ‫ی مسافران خیرمقدم بگوید یا انها را بدرقه کند‬ ‫به تمام ‬ ‫و پس از خروج تمام حاضران‪ ،‬درب هواپیما را ببندد‪،‬‬ ‫به عبارتی اخرین نف��ری که هواپیم��ا ر ا ترک می کند‬ ‫سرمهماندار است‪g .‬‬ ‫‪45‬‬ ‫گفت وگو با فرمانده اسبق پایگاه چهارم شکاری‬ ‫نبرد الولید؛ یک حمله تمام عیار‬ ‫‪6‬‬ ‫وقتی به قول خودش یک حساب سرانگشتی کرد‪ ،‬دید اگر بخواهد برود دنبال پزشکی و تخصص‪ ،‬بعد از‬ ‫‪ 10‬سال درس خواندن و دود چراغ خوردن‪ ،‬پایه حقوقش به حقوق خلبانانی که فرم استخدامی اش را در پایگاه‬ ‫هوایی دیده بود‪ ،‬نخواهد رسید‪ .‬برای همین تصمیم گرفت قید لباس سفید را بزند و خلبان شود‪ ،‬ان هم از نوع‬ ‫شکاری اش‪ .‬حاال ‪ 47‬سال از ان روزی که برای همراهی دوستش به یکی از مراکز ارتش رفته بود‪ ،‬می گذرد‪ .‬جوان‬ ‫‪ 19‬ساله ان روزها‪ ،‬اکنون نام و عنوانش‪ ،‬امیر سرتیپ دوم احمد مهرنیا‪ ،‬جانشین اسبق فرماندهی پایگاه چهارم‬ ‫شکاری دزفول است که برای ما از خاطرات پرواز با جنگنده های شکاری می گوید‪.‬‬ ‫سارا دماوندان‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫شماهمازاندستهخلبانانیهستیدکهپرواز‪،‬رویای‬ ‫کودکی تان بوده است؟‬ ‫‪ l‬اتفاقابچه کهبودم دلم می خواست پزشک شوم؛‬ ‫متخصص و جراح‪ .‬مدت زم��ان زیادی هدفم در زندگی‬ ‫همین بود‪ .‬این رویا را ت��ا ان روزی که پای��م را در ارتش‬ ‫نگذاشتهبودم‪،‬درذهنداشتم‪.‬بهتنهاچیزیکهفکرنمی کردم‬ ‫خلبانیبود‪.‬رویایپریدنداشتماماارزویمنبود‪.‬تااینکهیکی‬ ‫از دوستانم تصمیم گرفت وارد ارتش شود‪ .‬روزی که قرار‬ ‫بودبرودوفرماستخدامبگیردمنهمبااورفتمکهتنهانباشد‪.‬‬ ‫رفتنبهارتشهمانوخلبانشدنهمان!‬ ‫چهسالیبود؟‬ ‫‪ l‬سال‪ 1353‬بود و من حدود‪ 19‬سال سن داشتم‪.‬‬ ‫با دوس��تم رفتیم ارتش‪ .‬یک فرم به دی��وار بود که مزایای‬ ‫استخدامی در ارتش را روی ان نوش��ته بودند‪ .‬به فرم که‬ ‫نگاه کردم و حق��وق ماهیانه اش را دی��دم‪ ،‬فکر کردم بهتر‬ ‫است پزش��ک نش��وم‪ .‬حقوق ان وسوس��ه کننده بود‪ .‬به‬ ‫محضاستخدام‪،‬حقوقماهیانههزارو‪ 150‬توماندریافت‬ ‫شاید‬ ‫روزی سینمای‬ ‫ما هم توانایی‬ ‫این را پیدا‬ ‫کند که از‬ ‫نبرد الولید‬ ‫فیلمی حماسی‬ ‫همچون‬ ‫پرل هاربر‬ ‫بسازد‪.‬‬ ‫‪46‬‬ ‫می کردید‪.‬بعدازنخستینپروازباهواپیمایسبک‪،‬حقوقتان‬ ‫هزار و‪ 950‬تومان می ش��د و بعد از یک س��ال و نیم‪ ،‬پایه‬ ‫حقوق یک خلبان ‪ 7‬هزار تومان می شد‪ .‬وقتی هم کسی‬ ‫درجهستواندومی اشرامی گرفت‪،‬ماهیانه‪ 11‬هزارتومان‬ ‫دریافتمی کرد‪.‬‬ ‫‪11‬هزار تومان! حتم��ا برای ان س��ال ها حقوق‬ ‫بسیارچشمگیریبوده؟‬ ‫‪ l‬بله! حقوق بس��یار باالیی ب��ود‪ .‬برق حقوقش‬ ‫چش��مم را گرفت‪ .‬ان زمان پدر من که استوار ارتش بود‬ ‫فکرمی کنمماهی‪ 400‬تا‪ 500‬تومانحقوقمی گرفت‪.‬پیش‬ ‫خودم فکر کردم اگر بخواهم یک پزشک متخصص بشوم‬ ‫حدود‪ 10‬سال باید درسبخوانم‪ ،‬تازه هیچ زمان حقوقم به‬ ‫اینپایهنخواهدرسید‪.‬‬ ‫پسانگیزهشمابیشترشرایطمالیاینحرفهبود؟‬ ‫‪ l‬تا حدی بله؛ شاید ان سال ها به پول و مزایای این‬ ‫شغل فکر می کردم‪ ،‬اما بعد از مدتی عشق به وطن و خاک‬ ‫جایپولرابرایمگرفت‪.‬جنگکهاغازشدبهتنهاچیزیکه‬ ‫دیگرفکرنمی کردم‪،‬درامدوحقوقبود‪.‬‬ ‫خالصه همراهی کردن دوستم در ان روز باعث شد‬ ‫بروموشرایطاستخدامی رابپرسم‪.‬مدارکراتهیهکردموبه‬ ‫استخدامارتشدرامدم‪.‬کاروتحصیلراهمزمانادامهدادم‪.‬‬ ‫کارشناسی ارشدم را در رشته مدیریت دفاعی و دکترا را در‬ ‫رشتهاستراتژیکگرفتم‪.‬‬ ‫خلبان��ی هواپیم��ای جنگند ه چقدر ب��ا خلبانی‬ ‫هواپیمایمسافربریتفاوتدارد؟‬ ‫‪ l‬کامالباهممتفاوتهستند‪.‬مهارت هاییکهشما‬ ‫باید در زمان پرواز با یک هواپیمای مسافربری بیاموزید با‬ ‫اموزش هایخلبانییکهواپیمایجنگندهتفاوتزیادی‬ ‫دارد‪.‬درزمانپروازباهواپیماهایشکاریبایدمهارت هایی‬ ‫مثلشلیک هایهوابهزمین‪،‬هوابههواومانورهایمتفاوت‬ ‫رزمی اموزشدادهشود‪،‬امادرهواپیمایمسافربریبی شک‬ ‫نوعاموزشمتفاوتخواهدبود‪.‬شرایطپروازبرایخلبانان‬ ‫مسافربریبادیدیابدوندیداستوانهاازطریقرادارتحت‬ ‫کنترل هستند و به محض انکه از مسیر خارج شوند مطلع‬ ‫می شوند‪،‬امادرهواپیمایجنگندهشرایطاینگونهنیست‪.‬‬ ‫با ای��ن اوص��اف هدایت یک جت مس��افربری‬ ‫سخت تراستیایکجتجنگنده؟‬ ‫‪ l‬زمانی که شما به عنوان خلبان جنگنده فعالیت‬ ‫خودرااغازمی کنید‪،‬جنگورزمودفاعازخاککشورمورد‬ ‫نظر است‪ .‬وقتی سوار هواپیمای شکاری می شوید‪ ،‬فقط‬ ‫خودتان هستید و بس‪ .‬اگر اتفاقی هم بیفتد یک هواپیمای‬ ‫جنگنده خسارت می بیند و در نهایت ممکن است یک‬ ‫خلبان جانشراازدستبدهد‪.‬امادرهواپیمایمسافربری‬ ‫یک خلبان اس��ت و جان‪ 300‬نفر یا بیشتر‪ .‬یعنی هدایت‬ ‫هواپیمایمسافربریازاینلحاظاهمیتبیشتریدارد‪.‬‬ ‫یعنی مسئولیتی که خلبان مسافربری بر عهده دارد‪،‬‬ ‫بیشتراست؟‬ ‫‪ l‬بله‪،‬بایدهمهمین طورباشد‪.‬درستاستکهمن‬ ‫خلبانجنگنده ام‪،‬امااینیکواقعیتاست‪.‬خلبانجنگنده‬ ‫ان باال تنها خودش است و خودش و یک هواپیمای سبک‬ ‫که در دست او امانت است‪ ،‬اما خلبان مسافربری خودش‬ ‫مطرح نیست‪ ،‬هر اتفاقی که برای او بیفتد برای دیگران هم‬ ‫افتاده است‪ .‬در واقع جان تعداد زیادی انسان به عملکرد‬ ‫او بسته اس��ت‪ .‬پس بی شک مس��ئولیتی که یک کاپیتان‬ ‫هواپیمای مسافربری دارد به مراتب بیشتر از یک خلبان‬ ‫جنگندهاست‪.‬‬ ‫اینازنظرمسئولیتواهمیتکاربود؛ازنظرروانی‬ ‫وجسمی‪،‬فشارکاریکدامحرفهبیشتراست؟‬ ‫‪ l‬فشاری که بر یک خلبان جنگنده وارد می شود‬ ‫بهمراتببیشتراست‪.‬یکخلبانجنگندهزمانیکهبهپرواز‬ ‫درمی ایدودراسماناوجمی گیردوزنشتاپنجبرابربیشتر‬ ‫می ش��ود‪ ،‬پدیده ای که به ان ‪ G‬می گویند‪ ،‬اما یک خلبان‬ ‫مسافربریوزنشحداکثردو برابرمی شود‪.‬درنتیجهفشاری‬ ‫که بر ستون فقرات و گردن یک خلبان جنگنده وارد می اید‬ ‫به مراتب بیشتر خواهد بود‪ .‬البته این فقط فشار فیزیکی‬ ‫و تنها مربوط به شرایط پروازهای معمولی است‪ .‬اگر در‬ ‫یک ماموریت واقعی باشید و بخواهید در یک نبرد هوایی‬ ‫شرکت کنید‪ ،‬فشار و استرس روانی هم به این فشار بدنی‬ ‫اضافهمی شود‪.‬‬ ‫برویم س��راغ همین نبردهای هوایی که خود شما‬ ‫تجربه داشته اید! در زمان جنگ حادثه ای هم برای‬ ‫شماوجنگنده تانپیشامد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ .‬من در هشت سال زمان جنگ که به عنوان‬ ‫خلبانجنگندهمشغولبهخدمتبودمنهزخمی شدمونه‬ ‫سانحه ایمراتهدیدکرد‪.‬برایهواپیمایمهممشکلخاصی‬ ‫رخ نداد‪ .‬خیلی وقت ها در قلب خطر بوده ام‪ ،‬اما از تیررس‬ ‫حادثهدورماندم‪.‬‬ ‫این را باید به حس��اب مهارت ش��ما گذاشت یا‬ ‫خوش اقبالی؟‬ ‫ماجرای غازهای کانادایی‬ ‫هواپیمایی که روی رودخانه فرود امد‬ ‫شهره شهباز‬ ‫‪7‬‬ ‫هواپیمای ایرباس‪ A320‬خطوط هوایی امریکا‬ ‫(یو اس ایروی��ز) از فرودگاه الگوردی��ا در نیویورک‬ ‫به پرواز در می اید‪ ،‬تا ‪ 150‬مسافر خود را به شارلوت‬ ‫داگالس در کارولینای شمالی ببرد‪ .‬در کابین هواپیما‪،‬‬ ‫خلبان چسلی س��ولن برگر به همراه کمک خلبان و‬ ‫چهار خدمه اوضاع را زیر نظر دارند‪ .‬تعطیالت سال‬ ‫نو میالدی رو به پایان است و هوای زمستانی و سرد‪،‬‬ ‫ارامش غریبی دارد‪ .‬هنوز پرواز به دقیقه س��وم خود‬ ‫نرسیدهاستکهیکدستهغازمهاجرکاناداییاغازگر‬ ‫ماجرایعجیبیمی شوند‪.‬قرارگرفتنایندستهپرندهدر‬ ‫مسیرحرکتهواپیما‪،‬موجبکشیدهشدنانهابهدرون‬ ‫دو موتور غول پیکر ایرباس می شود و در کوتاه ترین‬ ‫زمان ممکن موتورهای هواپیما کامال از کار می افتند‪.‬‬ ‫خلبان سولن برگر که هواپیمایش در ارتفاع سه هزار ‬ ‫یخود‬ ‫پاییقرارداردبابزرگترینچالشزندگیحرفه ا ‬ ‫مواجهشدهاست‪.‬همسراینخلبانبعد هابهیکشبکه‬ ‫تلویزیونیگفتهبود‪«:‬همیشههمسرمدرمواجههبامردم‬ ‫و سواالت انها در خصوص حوادث هوایی می گفت‬ ‫که احتمال اینکه یک حادثه هوایی برای خلبانی رخ‬ ‫دهد خیلی نادر خواهد بود‪ ».‬اما حادثه نادر رخ داده بود‬ ‫و هواپیمای پرواز شماره‪ 1549‬با سرعت زیاد در حال‬ ‫کمکردنارتفاعبود‪.‬‬ ‫خلبان س��ولن برگر با ب��رج مراقبت ف��رودگاه‬ ‫نیویورک تم��اس می گیرد و جریان حادث��ه ای را که‬ ‫رخ داده اطالع می دهد‪ .‬برج مراقبت از او می خواهد که‬ ‫هرچه سریع تر به فرودگاه برگردد‪ ،‬اما سرعت کم شدن‬ ‫ارتفاع نشان می دهد که هواپیما به فرودگاه نخواهد‬ ‫رسید و در صورت بازگش��ت در نزدیکی فرودگاه‬ ‫سقوط خواهد کرد‪ .‬پیشنهاد دوم برج مراقبت‪ ،‬رفتن به‬ ‫فرودگاهی کوچک و متروکه به نام تتربورو در حاشیه‬ ‫نیوجرسی است‪ .‬اما محاسبات خلبان و کمکش در‬ ‫کابینهواپیماییکهباسرعتبهسمتزمیندرحرکت‬ ‫استاینپیشنهاد را نیزغیرعملیمی داند‪.‬‬ ‫تمام شواهد حاکی از ان اس��ت که یک حادثه‬ ‫هوایی مرگب��ار در پیش خواهد بود‪ .‬حاال مس��افران‬ ‫هواپیما در جریان ماجرا قرار گرفته اند و تش��ویش و‬ ‫نگرانی در میان انها به باالترین حد خود رسیده است‪.‬‬ ‫صدای ارام و خونسرد کاپیتان چسلی سولن برگر از‬ ‫مسافران می خواهد در صندلی های خود پناه بگیرند‬ ‫و خود را برای یک برخورد محکم اماده کنند‪ .‬کاپیتان‬ ‫‪ 57‬ساله که‪ 29‬سال س��ابقه پرواز با جنگنده های‪F4‬‬ ‫نیروی هوایی ارتش امریکا را دارد‪ ،‬تصمیم عجیبی‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬اب های س��رد رودخانه هادسون تنها‬ ‫جاییاستکهاوفکرمی کندمی توانداینهواپیمایدر‬ ‫حال سقوط را به سالمت فرود اورد‪ .‬شاهدان عینی که‬ ‫لحظهنزدیکشدنهواپیمارابهسطحرودخانهتماشا‬ ‫می کرده اند‪ ،‬انچه را می دیده اند باور نکرده اند و بسیاری‬ ‫نیز گمان کرده بودند که احتماال یک حمله تروریستی‬ ‫انجام شده است‪ .‬اما ایرباس ‪ A320‬به ارامی به سطح اب‬ ‫رودخانه نزدیک می شود و با مهارت کاپیتان کارکشته اش‬ ‫بعدازمسافتیکشیدهشدنرویسطحرودخانه‪،‬مانندیک‬ ‫کشتی روی اب های سرد رودخانه هادسون در نزدیکی‬ ‫محلهمنهتننیویورکاراممی گیرد‪.‬‬ ‫مسافرانبعدازخروجازهواپیماتازهمتوجهمی شوند‬ ‫که روی چه چیزی فرود امده اند‪ .‬خدمه ا ز ترسغرق شدن‬ ‫هواپیماتماممسافرانرابالفاصلهازهواپیماخارجمی کنند؛‬ ‫تصویر بیش از‪ 100‬مسافری که روی بال های یک هواپیما‬ ‫دروسطرودخانه ایایستاده اند‪،‬درتاریخحمل ونقلهوایی‬ ‫تبدیلبهیکصحنهماندگارمی شود‪.‬قایق هاینجاتبرای‬ ‫بردن مسافران از راه می رسند‪ ،‬خلبان دو بار طول راهروی‬ ‫هواپیماراطیمی کندتامطمئنشودمسافریباقینماندهو‬ ‫بعدبهعنواناخریننفرازهواپیماخارجمی شودتاماجرایی‬ ‫کهبابرخوردغازهایکاناداییبهموتورهواپیماشروعشده‬ ‫بودبدونهیچ گونهخسارتجانیبهپایانبرسد‪.‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪ l‬اگر به حس��اب هردو بگذارید بهتر است! در‬ ‫خلبانیهمبایدمهارتکافیداشتهباشیدهماقبالخوش‪.‬‬ ‫جنگشوخی بردارنیست‪،‬به خصوصوقتیاینجنگدر‬ ‫اسمانباشد‪.‬امامهارتوشانسهردوالزمهیکپروازامن‬ ‫است‪ .‬زنده یاد شهید بابایی‪ ،‬خلبان ورزیده ای بود‪ .‬بسیار‬ ‫ماهر‪ ،‬توانا و باهوش بود‪ ،‬اما اصابت یک تیر او را به درجه‬ ‫رفیع شهادت نائل کرد‪ .‬پس نمی توان گفت که اگر ماهر‬ ‫باشی همیش��ه برنده نبرد خواهی شد‪ .‬خلبانان شهید ما از‬ ‫بهترین هاینیرویهواییبوده اند‪،‬اماقرارگرفتندرشرایط‬ ‫نابرابریایکلحظهبداقبالیدرنبردهواییرانمی توانباهیچ‬ ‫مهارتیجبرانکرد‪.‬‬ ‫درزمانجنگچهمقدارازاسترسوفشارکارشما‬ ‫بهخانواده تان همسرایتمی کرد؟‬ ‫‪ l‬من همیشه گفته ام اگر قرار است مدالی به ما داده‬ ‫شود‪ ،‬باید اول ان را به همسرانمان تقدیم کنند‪ ،‬چرا که اگر‬ ‫صبوری انها نبود بی تردید ما موفق نمی ش��دیم‪ .‬باید پای‬ ‫صحبت خانواده های خلبانان نظامی نشست که در زمان‬ ‫جنگ چه استرس و فشارهای روانی را به جان خریده اند‬ ‫و هیچ گله و شکایتی هم نکرده اند‪ .‬همسران ما در غیاب ما‬ ‫هم زن خانه بوده اند و هم مرد خانه‪ .‬راستش انان بیشتر از ما‬ ‫حرف برای گفتن دارند‪ .‬زمان جنگ نه تلفن همراهی بود‬ ‫و نه اینترنتی که بتوانیم از حال همدیگر باخبر شویم‪ .‬برای‬ ‫هر نوبت پرواز شش تا هشت ساعته‪ ،‬خانواده های ما در‬ ‫بی اطالعی کامل به سر می بردند‪ .‬صبوری خانواده هایمان‬ ‫در واقع عاملی بود که باعث می شد ما قدم های محکم تری‬ ‫برداریم‪.‬‬ ‫ازماجرایحملههواییبهالولیدعراقبگویید‪.‬چرا‬ ‫اینحملهاینقدرمشهورشدهاست؟‬ ‫‪ l‬اینماجرامربوطبهحملهجنگندهبمب افکن های‬ ‫نیروی هوایی به پایگاه الولی��د در غربی ترین نقطه عراق‬ ‫است‪ .‬یکی از عملیات های مهم زمان دفاع مقدس بود که‬ ‫می توانم بگویم از بزرگترین عملیات های هوایی جهان در‬ ‫زمان خودش بود‪.‬‬ ‫اینعملیاتدر‪ 15‬فروردینسال‪ 60‬انجامشد‪.‬زمانی‬ ‫کهرژیمبعثیعراقاحساسکردنیرویهواییایرانبسیار‬ ‫پرتواناست‪،‬برایدرامانماندنادواتجنگی اش‪،‬بهترین‬ ‫و بیشترین هواپیماهای خود را که کمتر به انها نیاز داشت‬ ‫به پایگاهی به نام الولید در غرب عراق و دور از جبهه های‬ ‫جنگ منتقل ک��رد‪ .‬رژیم عراق به خیال خ��ام خود چون‬ ‫الولید دور از دسترس جنگنده بمب افکن های ایرانی بود‬ ‫فکر می کرد اگر هواپیماهایش را به انجا منتقل کند اتفاقی‬ ‫برایشاننخواهدافتاد‪.‬‬ ‫هواپیماهایجنگندهبمب افکننیرویهواییارتش‬ ‫جمهوری اس�لامی‪ ،‬در عملیات الولید س��ه هزار و‪500‬‬ ‫کیلومترپروازوچهارباردراینمسیرطوالنیسوختگیری‬ ‫کردند و با اس��تفاده از فضای هوایی یکی از کش��ورهای‬ ‫دوست‪ ،‬از پشت پایگاه الولید را مورد حمله قرار دادند و‬ ‫خسارت سنگینی به جنگنده های عراق وارد کردند‪ .‬نبرد‬ ‫الولیدیکحملهغافلگیرکنندهوتمام عیاربود‪.‬‬ ‫ش��ما دس��ت به قلم ه��م ش��ده اید و خاطرات‬ ‫پروازهایتان را چاپ کرده اید‪ .‬انگیزه خاصی از این‬ ‫کارداشته اید؟‬ ‫‪ l‬خلبانانجنگیکمرنگهستند‪،‬دیدهنمی شوند‪،‬‬ ‫مسئوالننسبتبهانها بی توجه هستند‪،‬کسیسراغیازانان‬ ‫نمی گیرد‪،‬برای جامعه ناشناسند و شاید برای جامعه دیگر‬ ‫مهمنباشند‪،‬چونجنگینیستکهنیازبهازجانگذشتگی‬ ‫داشته باش��د‪ .‬نوش��تن این کتاب یاداوری رشادت های‬ ‫خلبانانی است که جانش��ان را کف دست گذاشتند و به‬ ‫اس��مان رفتند و اسمانی ش��دند‪ .‬البته این بی مهری تنها‬ ‫مخصوص خلبانان نیس��ت‪ ،‬خیلی از رزمنده های زمان‬ ‫جنگ‪،‬اسراوجانبازانبعدازجنگازیادرفتند‪g.‬‬ ‫وقتیخلبانانازنبوغخوداستفادهمی کنند‬ ‫حادثهخبرنمی کند؛جمله ایکهشایدبیشترینکاربرد‬ ‫ان زمانی خود را نشان دهد که حادثه ای رخ داده و نیاز باشد‬ ‫در کمترین زمان ممکن بهترین تصمیم گرفته شود‪ .‬وقتی‬ ‫چرخ های جلوی هواپیمای ایران ایر باز نشد‪ ،‬تنها خلبانی‬ ‫که بر اعصاب خود مسلط است و سال ها تجربه خود را با‬ ‫دقتوارامشبهکارمی بنددمی تواندازحادثه ایکهبی خبر‬ ‫رخ داده‪ ،‬خود و مسافرانش را به سالمت عبور دهد‪ .‬خلبان‬ ‫خونسردامریکایینیزهمچونهمتایایرانی اشبامدیریت‬ ‫خود و خونسردی که از خودش نشان داد‪ ،‬جان مسافرانش‬ ‫را از مرگی حتمی نجات داد‪ .‬سولن برگر که سابقه بیش از‬ ‫‪ 20‬هزار ساعت پرواز را داشته‪ ،‬متولد دانویل کالیفرنیاست‬ ‫و نکته جالب توج��ه در مورد او این اس��ت ک��ه یکی از‬ ‫عالقه مندی هایاودرزماناوقاتفراغتمطالعهکتاب های‬ ‫روانشناسی مربوط به انجام کار تیمی در مواقع اضطراری‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫ای��ن کاپیتان پا به سن گذاش��ته ک��ه فارغ التحصیل‬ ‫اکادمی هوایی امریکاست و سابقه کار اجرایی در چندین‬ ‫شرکت ایمنی پرواز را دارد‪ ،‬به گفته دوستانش همیشه ادم‬ ‫اراموخونسردیبودهاست‪.‬یکیازکنترلرهایبرجمراقبت‬ ‫فرودگاهنیویورکدرمصاحبهبارسانه هاگفتهکهوقتیاین‬ ‫خلبان در حال گزارش وضعیت رخ داده بوده‪ ،‬به ش��کل‬ ‫عجیبیارامبودهاست‪.‬‬ ‫تجلیلازقهرمانان‬ ‫اگرچه در مصاحبه هایی که کاپیتان شهبازی بعد از‬ ‫فرود مشهورش با رسانه های متعدد انجام داد‪ ،‬اشاره کرده‬ ‫بود که بنا به یکی از قوانی��ن هواپیمایی‪ ،‬خلبانی که برای‬ ‫هواپیمایش حادثه ای رخ داده باش��د‪ ،‬خواه در این حادثه‬ ‫مقصربودهیاعملکردمثبتیداشته‪،‬تادوماهازپروازوگرفتن‬ ‫حقوقمحرومخواهدبود‪،‬امامسلماستکهسیلپیام های‬ ‫تبریکوتحسینکهدررسانه هاواینترنتنثاراوشده‪،‬نشان‬ ‫از قدرشناسی مردم از خلبانی دارد که عملکردش جلوی‬ ‫‪47‬‬ ‫یک فاجعه هوایی را که در چند س��ال اخیر زیاد شاهد ان‬ ‫بوده ایم‪،‬گرفت‪.‬تجلیلوزیررا هو ترابرینیزبیانگراناست‬ ‫که در قدردانی از یک قهرمان ملی نباید چندان به قوانین‬ ‫تو پاگیراعتناییکرد‪.‬‬ ‫دس ‬ ‫البته خلبان و خدمه هواپیم��ای امریکایی که روی‬ ‫رودخانه فرود امد هم از طرف مسئوالن صنعت هوایی‬ ‫امریکا مورد تجلیل قرار گرفتند؛ انها عالوه بر اینکه مدال‬ ‫اتحادیه خلبانان و ناوبران امریکا را دریافت کردند‪ ،‬توسط‬ ‫شهردار نیویورک هم مورد تقدیر قرار گرفته و به صورت‬ ‫نمادین کلید شهر نیویورک به خلبان این پرواز اهدا شد‪.‬‬ ‫ی سولن برگر به همراه همسرش‪ ،‬به عنوان‬ ‫همچنین چسل ‬ ‫مهمانانافتخاریدرمراسمسوگندریاست جمهوریاوباما‬ ‫شرکتکردند‪.‬‬ ‫فرود بدون چرخ کاپیتان ش��هبازی در باند فرودگاه‬ ‫مهراباد‪ ،‬نشستن هواپیمای امریکایی روی رودخانه و در‬ ‫اخرین مورد که هفته گذشته اتفاق افتاد‪ ،‬فرود بدون چرخ‬ ‫یک هواپیمای دیگر امریکایی در فرودگاهی در ورش��و‬ ‫لهستان‪،‬نشانمی دهدکهحوادثهواییاجتناب ناپذیرند‪،‬‬ ‫اماوجودخلبانانماهروالبتهشجاعدرقلبجنینحوادثی‬ ‫می تواند اطمینانی باش��د برای انها که روی صندلی های‬ ‫هواپیماباعنوانمسافرنشسته اندوتنهاامیدشانایناستکه‬ ‫در صورت بروز حادثه‪ ،‬خلبان شجاع و ماهر بتواند اوضاع‬ ‫رادرستمدیریتکند‪.‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫حراجهواپیمایغرقشده‬ ‫هواپیما های اسیب دیده در سوانح هوایی‪ ،‬معموال تا‬ ‫مدت هابهمنظوربررسیدقیقدالیلحادثه‪،‬دست نخورده‬ ‫وبدونتعمیرباقیمی مانند‪.‬جعبهسیاهانهابرایبازخوانی‬ ‫اخریناتفاقاتیکهدرسیستمناوبریوالکترونیکهواپیما‬ ‫رخ داده بارها مورد خوانش قرار می گیرد‪ .‬در نهایت پس از‬ ‫اینکه کارشناسان تمامی زوایای حادثه رخ داده را روشن‬ ‫کردندوشرکت هایبیمه‪،‬خسارت هایاحتمالیرابراورد‬ ‫هزینه کردند‪ ،‬هواپیماها برای تعمی��رات (در صورتی که‬ ‫خسارت هایواردهقابلجبرانباشد)بهواحدهایتعمیرو‬ ‫نگهداریشرکت هایهواییفرستادهمی شوند‪.‬واحد های‬ ‫تعمیراتمعموالباکمکمستقیمشرکتسازندههواپیما‪،‬‬ ‫تعمیرهواپیمایاسیب دیدهراانجاممی دهندوقطعاتیکه‬ ‫نیاز به تعویض دارند را به این شرکت ها سفارش می دهند‪.‬‬ ‫البته معموال ش��رکت های متمول هوایی چندان زحمت‬ ‫تعمیراتی در این سطح را به خود نمی دهند و هواپیماهای‬ ‫اس��یب دیده را به عنوان اهن قراضه (در صورت ش��دید‬ ‫بودن اسیب) به شرکت هایی که الشه های اینگونه وسایل‬ ‫غول پیکرراخریداریمی کنند‪،‬می فروشند‪.‬اگراسیب های‬ ‫واردهقابلجبرانباشدنیز‪،‬انرابهعنوانهواپیمایفرسوده‬ ‫و خراب به شرکت های کوچک هوایی می فروشند تا پس‬ ‫ازتعمیرتوسطانهامورداستفادهقرارگیرد‪.‬‬ ‫برای مثال ایرباسی که روی رودخان ه هادسون فرود‬ ‫امد‪،‬پسازاینکهغرقشد‪،‬توسطشرکتهواپیمایییواس‬ ‫ایرویز‪،‬بایکعملیاتویژهازاببیرونکشیدهشدودریک‬ ‫حراج اینترنتی به مبلغ دو میلیون دالر به فروش رسید‪ .‬این‬ ‫هواپیماکهبهایرباسمعجزه‪،‬شهرتیافت؛هردوموتورش‬ ‫را از دست داده بود و قسمت های زیر بدنه ان نیز به شدت‬ ‫اسیب دیده بود‪ .‬در ایران واحد تعمیر و نگهداری ایران ایر‬ ‫باتجربه ترینواحدنگهداریوتعمیرهواپیمادرایراناست‬ ‫که البته شاید دلیل این امر جدا از نیم قرن فعالیت در حوزه‬ ‫صنعتهوایی‪،‬مشکالتی استکه در سال های اخیر بارها‬ ‫برای هواپیماهای این شرکت و دیگر شرکت های داخلی‬ ‫پیش امده است‪ .‬تیم تعمیر و نگهداری از مهندسان پرواز‪،‬‬ ‫مهندسانمکانیکومهندسانکارکشتههوافضاتشکیلشده‬ ‫کهنتیجهتالشوهمکاریانها‪،‬بازگشتدوبارهپرنده های‬ ‫اهنینزمین گیرشده‪،‬بهاسمانکشوراست‪g.‬‬ ‫‪48‬‬ ‫ما پرنده هستیم‬ ‫سیران سعدی‬ ‫‪8‬‬ ‫انگیزه پرواز برای ب��رادران رایت بیش از انکه‬ ‫اختراع وسیله ای برای مس��افرت و حمل ونقل بوده‬ ‫باش��د؛ براورده کردن یک ارزو و تجربه لذت پرواز‬ ‫بود‪ .‬تنها بودن در اس��مان و همچون پرنده ای پرواز‬ ‫کردن‪ ،‬ارزویی است که کمتر کس��ی وجود دارد که‬ ‫نخواهد ان را براورده کند‪ .‬این روزها اما رس��یدن به‬ ‫ان خیلی دور از دسترس نیست‪ .‬پرواز های تفریحی‬ ‫یکی از سرگرمی هایی است که برای عده ای بخشی از‬ ‫برنامه هفتگی انها شده است‪ .‬اگر گواهینامه پرواز با‬ ‫هواپیماهای سبک را دریافت کرده باشید و بتوانید از‬ ‫عهده هزینه های عضویت در اموزشگاه های خلبانی‬ ‫و پرواز برایید‪ ،‬می توانید از راندن و به پرواز دراوردن‬ ‫هواپیماهای ملخی تک سرنشین‪ ،‬حسابی لذت ببرید‪.‬‬ ‫اما اگر مهارت یا استطاعت مالی چنین کاری را ندارید‬ ‫باز هم راهی وجود دارد تا شما هم حداقل برای یک‬ ‫بار هم که ش��ده‪ ،‬تجربه ای را که برادران رایت از سر‬ ‫گذراندند‪ ،‬در اس��مان تهران یا چند شهر دیگر داشته‬ ‫باشید‪.‬‬ ‫اگرچه برای داش��تن وس��ایل پرواز باید هزینه ‬ ‫هنگفتی کنی��د اما با وجود «س��ایت های پ��رواز» که‬ ‫در کار اموزش و اجار ه این وس��ایل هس��تند؛ پریدن‬ ‫خیلی هم گران نیس��ت‪ .‬پرواز با کایت‪ ،‬پاراموتور و‬ ‫پاراگالیدر از رایج ترین نوع پرواز در ایران است که‬ ‫در چندین سایت پروازی در تهران و چند شهر دیگر‬ ‫انجام می شود‪.‬س��ابقه پرواز با کای��ت در ایران به ‪50‬‬ ‫س��ال قبل بر می گردد‪ ،‬اما با رونق پاراگالیدر در تمام‬ ‫دنیا استفاده از ان رو به افول رفت‪ ،‬چراکه انداز ه شش‬ ‫متری کایت با زندگی اپارتمانی و شهرنشینی‪ ،‬چندان‬ ‫متناسب و س��ازگار نیس��ت؛ حمل و نقل این وسیله‬ ‫پرواز مشکل و همراه با دردسر است و ممکن است در‬ ‫جابه جایی های مکرر ضربه و اسیبی به ان وارد شود‬ ‫که در ان صورت‪ ،‬جبران خسارت ان هزینه سنگینی‬ ‫روی دستتان خواهد گذاشت‪ .‬همه این دالیل باعث‬ ‫ش��ده تا عده خیلی کمی از ان اس��تفاده کنند‪ .‬به گفته ‬ ‫یک��ی از خلبانان پرواز تفریحی‪ ،‬تع��داد افرادی که با‬ ‫کایت پرواز می کنند در کل ای��ران ‪ 20‬نفر و در تهران‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪102‬‬ ‫تجربه پرواز با پاراگالیدر بر فراز تهران‬ ‫شش نفر هستند‪.‬‬ ‫نوع دیگری از پرواز تفریحی‪ ،‬پریدن با پاراموتور‬ ‫است‪ ،‬وس��یله ای بسیار ش��بیه پاراگالیدر که موتور ان‬ ‫باعث می شود تا برای پرواز نیاز به جای مرتفع نداشته‬ ‫باش��ید و بنابراین اس��تفاده از ان در اطراف شهرها هم‬ ‫امکان پذیر است‪ .‬فردی که قصد اس��تفاده از پاراموتور‬ ‫را دارد‪ ،‬باید ابتدا اموزش پاراگالیدر را ببیند و س��پس‬ ‫با یک اموزش ‪ 10‬س��اعته می تواند ب��ا پاراموتور خود‬ ‫در اسمان اوج بگیرد‪ .‬بر خالف پاراگالیدر‪ ،‬پاراموتور‬ ‫وسیله ای تک سرنشین است و به همین دلیل تنها کسانی‬ ‫که خود این وسیله را دارند و اموزش های الزم را دیده اند‪،‬‬ ‫می توانند پرواز با ان را تجربه کنند‪ .‬قیمت یک پاراموتور‬ ‫چیزی حدود هف��ت میلیون تومان اس��ت‪ .‬هزینه های‬ ‫تعمیر‪ ،‬نگهداری و جابه جایی ان هم باعث می شود که‬ ‫تعداد کمی قدرت مالی اس��تفاده از ان را داشته باشند‪.‬‬ ‫عالوه بر این نیاز به داشتن مهارت و گواهینامه پرواز هم‬ ‫مزید بر علت می شود تا بیشتر عالقه مندان به پروازهای‬ ‫تفریحی سراغ پاراگالیدر بروند‪.‬پاراگالیدرها یا بال های‬ ‫پروازی‪ ،‬وسایل پرند ه بسیار تکامل یافته ای هستند که به‬ ‫سادگی قابلیت های پروازی خود را در اختیار خلبان قرار‬ ‫می دهند‪ .‬فقط کافی است چند قدم با ان بدوید تا مانند‬ ‫پرنده ای در هوا شناور ش��ده و ازادانه به هر سو بروید‪.‬‬ ‫البته برای اینکه به خوبی اوج بگیرید نیاز است که این کار‬ ‫را در یک زمین مسطح ولی مرتفع انجام دهید‪ .‬به بیانی‬ ‫باید برای شروع پرواز از ارتفاع بپرید که به همین دلیل‬ ‫این ورزش در جاهای مرتفعی مانند شهران در تهران یا‬ ‫دامنه های اطراف مینودشت استان گلستان انجام می شود‪.‬‬ ‫حمل و نقل پاراگالیدر راحت است؛ این چتر بزرگ را‬ ‫می توانید در یک کوله جا دهید‪ .‬وقتی در کوله پشتی جا‬ ‫شود وزن ان حداکثر ‪ 15‬کیلوگرم است‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫به راحتی می توانید با ماشین یا بر پشت خود ان را حمل‬ ‫کنید و برای پرواز به مکان های مختلف ببرید‪ .‬نداشتن‬ ‫موتور و بی صدا بودن ان برای کسانی که به دنبال سکوت‬ ‫ارامش بخش اسمان هستند هم برتری دیگر این وسیله ‬ ‫پرواز است‪ .‬شرنگ جدی‪ ،‬از خلبانان پاراگالیدر سایت‬ ‫شهران به مثلث می گوید‪« :‬پرواز تفریحی با پاراگالیدر‬ ‫ساده ترین و ارزان ترین وسیل ه پروازی دنیا است و می توان‬ ‫بدون نیاز به اموزش ‪ ،‬پرواز را به همراه خلبان تا ارتفاعات‬ ‫‪ 700‬متری بر فراز تهران تجربه کرد‪».‬‬ ‫برای چنین تجربه ای که به م��دت ‪ 20‬تا ‪ 30‬دقیقه‬ ‫و با حضور یک خلبان همراه انجام می ش��ود‪ ،‬باید ‪50‬‬ ‫هزار توم��ان بپردازید‪ .‬البته اگ��ر بخواهید خودتان یک‬ ‫پاراگالیدر داشته باش��ید‪ ،‬باید پنج میلیون تومان برای‬ ‫خری��د ان هزینه کنی��د‪( .‬این هزینه ش��امل خرید بال‪،‬‬ ‫صندلی پرواز و چتر کمک است که زیر صندلی نصب‬ ‫می شود) حدود ‪ 500‬هزار تومان هم باید صرف اموزش‬ ‫کنید تا بتوانید ب��ه تنهایی پرواز کنید‪ .‬ج��دی‪ ،‬بهترین‬ ‫فصل را ب��رای پرواز در فصل س��رما می داند که هوا در‬ ‫ارتفاع از ثبات بیش��تری برخوردار اس��ت‪ .‬او می گوید‪:‬‬ ‫«از تمام رده های س��نی برای اموزش و پرواز می ایند‪،‬‬ ‫از نوجوانان ‪ 16‬ساله تا افراد س��المند‪ .‬چند وقت پیش‬ ‫یک زوج ‪ 70‬ساله برای س��الگرد ازدواج شان به سایت‬ ‫پرواز ما امدن��د و با پاراگالی��در پ��رواز کردند‪».‬برای‬ ‫پرنده شدن و داشتن بال پرواز باید حسابی خرج کنید‪.‬‬ ‫مخارج پرواز مداوم اگر چ��ه از توان اقتصادی خیلی ها‬ ‫خارج است اما برای انها که از عهد ه چنین هزینه ای بر‬ ‫می ایند‪ ،‬ل��ذت وصف ناپذیری دارد‪ .‬برای کس��انی که‬ ‫به دالیل مالی تنها یکبار می خواهند پرواز را در اسمان‬ ‫تجربه کنند نیز‪ ،‬این روزها که هوا رو به سردی رفته‪ ،‬زمان‬ ‫مناسبی است تا در یکی از سایت های پروازی‪ ،‬ارزوی‬ ‫دیرینه شان را براورده کنند‪g.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫زادگاه دموکراسی در بحران‬ ‫انتونیوس ساماراس که در سال ‪ 2009‬به عنوان‬ ‫رهبر حزب دموکراسی نوین انتخاب شد سرانجام‬ ‫توانست با فشارهای فراوان بر نخست وزیر‪ ،‬وی‬ ‫را از میدان به دور و راه را برای تشکیل دولت‬ ‫ائتالفی هموار کند‬ ‫چرخش یونان به راست‬ ‫نخست وزیر چپگرا از سمت خود کناره گیری کرد‬ ‫‪1‬‬ ‫بین الملل‬ ‫این روزها در یونان هر ساعت باید منتظر یک خبر بود‪ .‬خبر استعفای جورج پاپاندرئو‪ ،‬نخست وزیر‬ ‫یونان از سمتش نیز درزمره همین اخبار می گنجد‪ .‬شاید بسیاری از جمله حزب مخالف نخست وزیر یعنی‬ ‫حزب دموکراسی نوین منتظر این تصمیم بودند‪ ،‬در واقع سرانجام با کنار رفتن جورج پاپاندرئو‪ ،‬راه برای‬ ‫تشکیل یک دولت ائتالفی باز شد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪50‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫استعفای پاپاندرئو از سمت نخست وزیری پس از‬ ‫ان جدی شد که چهار وزیر کابینه و چند تن از نمایندگان‬ ‫پارلمان یونان اعالم کردند که از طرح وی برای برگزاری‬ ‫همه پرسی در رابطه با برنامه اتحادیه اروپا برای کمک‬ ‫مالی به یونان‪ ،‬حمایت نمی کنند‪ .‬وزیر دارایی یونان گفته‬ ‫بود که عضویت این کشور در حوزه پولی اروپایی “یک‬ ‫پیروزی تاریخی” است که نباید دستخوش نتیجه یک‬ ‫همه پرسی شود و وزیر توسعه نیز گفته بود که اولویت‬ ‫اصلی در حال حاضر‪ ،‬تصمیم پارلمان در قبول بس��ته‬ ‫مالی خارجی ب��رای کمک ب��ه بازپرداخت بدهی های‬ ‫خارجی اس��ت‪ .‬به دنبال اعالم استعفای نخست وزیر‪،‬‬ ‫وی و انتونیس س��اماراس‪ ،‬هفته اینده ب��رای انتخاب‬ ‫نخس��ت وزیر موقت یونان‪ ،‬دیدار خواهند کرد‪ .‬این در‬ ‫حالی اس��ت که منابع مطلع از نخست وزیری «لوکاس‬ ‫پاپادموس»‪ ،‬پس از پاپاندرئو خبر می دهند‪ .‬پاپادموس‬ ‫قبال معاون بانک مرکزی اروپا بود‪ .‬وظیفه اصلی دولت‬ ‫موقتی که در یونان تشکیل شود رس��یدن به توافق در‬ ‫مورد به تصویب رس��اندن کمک ‪ ١۳٠‬میلیارد یورویی‬ ‫از اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول است تا شاید‬ ‫به این طریق کشور نیمه ورشکسته یونان نجات یابد و‬ ‫در ناحیه یورو باقی بماند‪ .‬دول��ت ائتالفی تا انتخابات‬ ‫تازه که در ‪ ١۹‬فوریه برگزار می شود‪ ،‬عهده دار اداره امور‬ ‫کشور خواهد بود‪ ،‬کش��وری که با مشکالت بسیاری‬ ‫دس��ت و پنجه نرم می کند و اداره ان قطعا کار بس��یار‬ ‫دشواری خواهد بود‪ .‬در همین راستا سخنگوی دولت‬ ‫یونان اعالم کرده است که روز یکشنبه که نخست وزیر‬ ‫موافقت کرد برای نجات کشور از ورشکستگی از قدرت‬ ‫کناره گیری کند‪ ،‬روزی تاریخی برای ملت یونان بود‪.‬‬ ‫اقای پاپاندرئو پیش از این بس��یار ت�لاش کرد از‬ ‫پارلمان رای اعتماد بگی��رد و یک دولت ائتالفی موقت‬ ‫تشکیل دهد ولی اپوزیسیون کشور خواستار استعفای‬ ‫وی و انتخاب نخست وزیر جدید شد‪ .‬در همین رابطه‬ ‫انتونیس س��اماراس‪ ،‬رهبر حزب دموکراس��ی نوین که‬ ‫جدی ترین رقیب و مخالف پاپاندرئو به شمار می رود‬ ‫در یک پیام تلویزیونی خواستار استعفای وی و برگزاری‬ ‫انتخابات��ی به منظور تش��کیل یک دولت جدید ش��د‪.‬‬ ‫س��اماراس گفت که ما اکنون فقط خواس��تار یک چیز‬ ‫هس��تیم که یونان را به وضعیت ع��ادی بازمی گرداند و‬ ‫ان هم انتخابات اس��ت‪ .‬این تنها راه ثبات کشور و پایان‬ ‫دادن به این کابوس است‪ .‬اما بسیاری از کارشناسان این‬ ‫اقدامات حزب مخالف را تنها دستاویزی برای رسیدن به‬ ‫قدرت می دانند‪ ،‬در حقیقت ساماراس بحران اقتصادی‬ ‫را بهانه ای قرار داد تا بتواند نخست وزیر را کنار بزند و به‬ ‫قدرت برسد‪ .‬در حال حاضر که بدهی کالن و عدم توان‬ ‫پرداخت ان‪ ،‬برنامه ریاضت اقتصادی دولت‪ ،‬پایین رفتن‬ ‫سطح زندگی مردم‪ ،‬اعتصاب و تظاهرات خشونت بار در‬ ‫یونان بیداد می کند ممکن است انتخابات جدید موجب‬ ‫تاخیر و حتی به خطر افتادن کمک ‪ ١۳۰‬میلیارد یورویی‬ ‫بین المللی به یونان شود‪.‬‬ ‫سوسیالیست های حاکم یونان به هر دری می زنند تا‬ ‫بلکه اوضاع نابسامان اقتصادی و اجتماعی در این کشور‬ ‫کمی روبه بهبودی رود‪ .‬جورج پاپاندرئو‪ ،‬نخست وزیر‪،‬‬ ‫هفته گذشته اعالم کرد طرح کمک های مالی اتحادیه اروپا‬ ‫یا همان اقداماتمربوطبه ریاضت اقتصادی در یونان را در‬ ‫کشورشبهرفراندوممی گذارد‪.‬بسیاریاینتصمیمویرا‬ ‫اینگونه تحلیل کردند که نخست وزیر یونان با این پیشنهاد‬ ‫دو هدف را دنبال می کرد؛ نخست اینکه اتحادیه اروپا را‬ ‫تحت فشار قرار دهد تا انها بیش از گذشته شرایط یونان‬ ‫را بپذیرند و به انها فشار نیاورند‪ ،‬چرا که یونان‪ ،‬همچنان‬ ‫در ارتباط با مجموع کشورهای اتحادیه اروپا و تصمیمات‬ ‫دسته جمعی انها با مشکالتی روبه روست‪ .‬باوجود فشار‬ ‫و تقاضای مکرر دولت یونان در اجالس اخیر بروکسل‬ ‫تصمیم گرفته شد بدهی های این کشور به نصف تقلیل و‬ ‫مبلغ‪ 130‬میلیارد یورو در بسته کمک های اقتصادی یا وام‬ ‫بهاینکشوراعطاشود‪.‬درنهایتیونانبعدازچانه زنی های‬ ‫فراوان توانست کشورهای اروپایی را مجاب کند که این‬ ‫کمکمالیاجراییشود‪.‬امامشکلاینجاستکهباافزایش‬ ‫تعدادکشورهایبحرانزدهوپیوستنایتالیا‪،‬ایرلندوپرتغال‬ ‫به این دسته‪ ،‬صف طوالنی وام همچنان در حال عریض تر‬ ‫شدناستوایندرحالیاستکههنوزتصمیماتقطعی‬ ‫برایپرکردنصندوقنجاتیوروگرفتهنشدهاست‪.‬دومین‬ ‫هدف پاپاندرئو این بود که مردم کشورش را در موقعیتی‬ ‫قراردهدکهخودشانتصمیم گیرندهباشندواینمسئولیت‬ ‫را از دوش حزبش (حزب پاس��وک) و دولت��ش بردارد‪.‬‬ ‫درحقیقت پاپاندرئو با اتخاذ این تصمیم می خواست تا‬ ‫حزب و دولت خود را از مسئولیت این تصمیم خارج و‬ ‫ان را به گردن مردم بیندازد‪ ،‬چراکه در صورت شکست این‬ ‫رفراندوم اتحادیه اروپا باید منتظر شرایط بسیار پیچیده تر‬ ‫و دشوارتری می شد‪ .‬اگر شرایط به گونه ای پیش رود که‬ ‫درنهایت یونان از حوزه یورو و اتحادیه اروپا خارج شود‪،‬‬ ‫اولین ضربه به این واحد پولی وارد می شود و بسیار امکان‬ ‫دارد حتی حوزه یورو از هم بپاشد‪ .‬همانطور که می دانید‬ ‫بیش از ‪ 50‬درصد تجارت و معامالت اتحادیه اروپا میان‬ ‫کش��ورهای عضو صورت می گیرد بنابراین چنانچه این‬ ‫کش��ورها هر کدام با بحران اقتصادی مواجه شوند عمال‬ ‫اقتصاد اروپا را با رکود و ورشکس��تگی روبه رو خواهد‬ ‫کرد‪ .‬البته یونان هم قطعا با خروج از حوزه یورو ش��رایط‬ ‫بهتری در پیش نخواهد داشت‪ ،‬چراکه اگر یونان به واحد‬ ‫سابق پولی اش یعنی دراخما بازگردد‪ ،‬اوضاع اقتصادی‬ ‫مردمش بسیار بدتر خواهد شد و همچنین دیگر خبری از‬ ‫کمک های اقتصادی اتحادیه اروپا نخواهد بود‪.‬‬ ‫جمعه گذشته نشس��ت س��ران گروه ‪ 20‬در کن‬ ‫فرانسه برگزار ش��د و این نشس��ت با توافق انها برای‬ ‫اجرای طرحی به منظور افزایش رشد اقتصادی و ایجاد‬ ‫موازنه دوب��اره در اقتصاد جهانی پای��ان یافت‪ .‬بحران‬ ‫مالی حوزه یورو‪ ،‬بحث اصلی شرکت کنندگان در این‬ ‫نشست بود و نیکال سارکوزی‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه در‬ ‫کنفرانسی خبری در پایان نشست گروه ‪ ۲۰‬گفت‪« :‬برای‬ ‫دفاع از اروپا و ی��ورو مبارزه خواهیم ک��رد‪ ».‬او اضافه‬ ‫کرد که اعضای گروه ‪ ۲۰‬تواف��ق کرده اند تا منابع مالی‬ ‫صندوق بین المللی پول را افزایش دهند‪ ،‬ولی جزئیات‬ ‫این موضوع در ماه فوریه اینده مورد توافق قرار می گیرد‪.‬‬ ‫بدون شک افزایش منابع مالی صندوق بین المللی پول‪،‬‬ ‫گام مثبتی برای کمک به حل بح��ران اقتصادی حوزه‬ ‫یورو خواهد بود‪ ،‬ولی هنوز مشخص نیست این منابع‬ ‫مالی از کجا تامین خواهند شد‪ ،‬چراکه کشورهایی مانند‬ ‫امریکا و انگلیس تاکی��د کرده اند که دراین باره کمکی‬ ‫نخواهند کرد‪ .‬بر اس��اس بیانیه پایانی نشست رهبران‬ ‫کشورهای عضو گروه ‪ ،۲۰‬این گروه متعهد شده است‬ ‫تا با سرعت بیشتری به سمت انعطاف پذیری در نرخ‬ ‫برابری ارزها حرکت کند‪ .‬از دیگر س��و‪ ،‬افزایش منابع‬ ‫مالی صندوق بین المللی پ��ول گام مثبتی برای کمک‬ ‫به حل بحران اقتص��ادی حوزه یورو تلقی می ش��ود‪.‬‬ ‫رهبران کشورهای عضو گروه ‪ ۲۰‬امیدوارند با افزایش‬ ‫منابع مالی صندوق بین المللی پول‪ ،‬این نهاد مالی بتواند‬ ‫از کش��ورهای حوزه یورو که با مش��کالت اقتصادی‬ ‫روبه رو هس��تند‪ ،‬از جمله یونان حمایت کند‪ .‬خوزه‬ ‫مانوئل باروسو‪ ،‬رئیس کمیسیون اروپا در نشست سران‬ ‫گروه ‪ ۲۰‬گفت که امیدوار است یونان در حوزه یورو‬ ‫بماند‪ ،‬ولی اضافه کرد که این کش��ور باید مس��ئولیت‬ ‫و تعه��دات عضوی��ت در این ح��وزه را ه��م بپذیرد‬ ‫و اجرایی کند‪g .‬‬ ‫‪51‬‬ ‫پایان سلطه خاندان پاپاندرئو بر یونان جورج‪ ،‬نخست وزیر بدشانس‬ ‫جورج پاپاندرئو در سال ‪ 1952‬در سنت پول ایالت مینه سوتا امریکا به دنیا امد‪ .‬پدر و مادر وی نیز متولد امریکا هستند‪.‬‬ ‫پاپاندرئو دوره متوس��طه را در تورنتو تحصیل کرد و بعد از ان به کالج امهرست در ماساچوس��ت رفت‪ .‬جورج پاپاندرئو‬ ‫چندی بعد از دانشگاه هاروارد در رشته اقتصاد مدرک خود را اخذ کرد‪ ،‬وی در رشته هنر نیز تحصیل کرده است‪ .‬پاپاندرئو‬ ‫در سال های ‪ 1972‬تا ‪ 73‬به عنوان محقق در زمینه مسائل مهاجرت در دانشگاه استکهلم کار کرده و به مدت یک سال نیز در‬ ‫دانشگاه هاروارد در مرکز روابط خارجی سابقه فعالیت دارد‪ .‬کالج امهرست در س��ال ‪ 2002‬به پاپاندرئو دکترای افتخاری‬ ‫اعطا کرد‪ .‬وی در سال ‪ 2006‬در مرکز مطالعات یونان در ایالت جورجیا امریکا‪ ،‬به عنوان استاد برجسته مشغول به کار بود‪.‬‬ ‫جد پدری وی‪ ،‬جورج پاپاندرئو بزرگ سه بار به عنوان نخست وزیر یونان انجام وظیفه کرده است‪ .‬جورج بعد از پدربزرگ و‬ ‫پدرش‪ ،‬سومین عضو خانواده است که در سمت نخست وزیری یونان خدمت کرده است‪ .‬جورج پاپاندرئو جوان در سال‬ ‫‪ 1974‬به کشورش امد و به عضویت حزب پدرش (‪ )PASOK‬درامد‪ .‬وی در سال های ‪ 1988‬تا ‪ 1989‬و ‪ 1994‬تا ‪ 1996‬به‬ ‫عنوان وزیر اموزش و در سال های ‪ 1999‬تا ‪ 2004‬به عنوان وزیر امورخارجه یونان سابقه فعالیت دارد‪ .‬جورج پاپاندرئو اکتبر‬ ‫سال ‪ 2009‬به عنوان نخست وزیر یونان انتخاب شد‪ .‬پدربزرگ «پاپاندرو»‪ ،‬که نام او نیز «خورخیوس» بود‪ ،‬خاندان سیاسی‬ ‫را در این خانواده بنیان گذاشت و به عنوان اولین فرد‪ ،‬تعداد زیادی از پست های وزارتی و بعدها پست نخست وزیری را در‬ ‫این کشور به دست اورد‪ .‬بعد از دیکتاتوری نظامی بین سال های‪ ۱۳46 -۱۳53( ۱۹67 - ۱۹74‬ش)‪ ،‬فرزند “خورخیوس”‪،‬‬ ‫“اندریاس پاپاندرو” حزب اجتماعی «پاسوک» را تشکیل داد‪ .‬وی در دهه ‪ ۱۹۸۰‬به حدی پول و مال به دوستان و طرفدارانش‬ ‫داد که به دنبال ان بدهی های کشور افزایش یافت‪ .‬اکنون نیز انگار دیگر بخت یار جورج پاپاندرئو نیست و وی به دلیل اوضاع‬ ‫نابسامان اقتصادی که جرقه اش از زمان جد پدری اش زده شد‪ ،‬از قدرت کناره گیری کرد‪g .‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫خاستگاه دموکراسی در استانه ازمون سخت‬ ‫از توسعه اقتصادی تا بحران‬ ‫ورشکستگی‬ ‫یونان کشوری در جنوب شرقی اروپا و جنوب شبه جزیره بالکان‬ ‫است که تمدنی طوالنی دارد و ان را خاس��تگاه دموکراسی نامیده اند‪.‬‬ ‫این کشور از شمال با البانی‪ ،‬مقدونیه و بلغارس��تان و از شرق با ترکیه‬ ‫دارای مرز مش��ترک زمینی است‪ .‬س��رزمین اصلی یونان در جنوب و‬ ‫شرق به وسیله دریای اژه احاطه شده و از غرب به دریای ایونی محدود‬ ‫است‪ .‬یونان در محل اتصال سه قاره اس��یا‪ ،‬اروپا و افریقا واقع شده و‬ ‫وارث میراث یونان باستان‪ ،‬امپراتوری بیزانس و نزدیک به چهار قرن‬ ‫سلطه ترکان عثمانی است‪ .‬این کشور به عنوان مهد تمدن مغرب زمین‬ ‫و زادبوم دموکراس��ی‪ ،‬فلس��فه غرب‪ ،‬بازی های المپیک‪ ،‬علوم سیاسی‬ ‫و نمایشنامه نویسی شناخته می ش��ود‪ .‬بعد از جنگ جهانی دوم یونان‬ ‫در مس��یر توس��عه اقتصادی قرار گرفت و بعدها به عنوان کش��وری‬ ‫توسعه یافته و یکی از اعضای اتحادیه اروپا که در سال ‪ ۱۹۸۱‬میالدی‬ ‫به عضویت ان درامد‪ ،‬شناخته شد‪ .‬از ابتدای سال ‪ 2002‬نیز پول واحد‬ ‫اروپایی (یورو) رس��ما جایگزین پول س��ابق یونان (دراخما ) شد‪ .‬اما‬ ‫سیاست های اشتباه دولتمردانی که طی این سال ها در یونان بر سر کار‬ ‫امدند این کش��ور متمدن را با مش��کالت اقتصادی عدیده ای روبه رو‬ ‫کرد‪ ،‬تا جایی که امروز بحران اقتص��ادی در یونان بیداد می کند و حتی‬ ‫نخست وزیر به خروج از اتحادیه اروپا نیز اندیشیده است‪ .‬بسیاری بر‬ ‫این باورند که این کشور به دست س��ه خاندان سیاسی اش ویران شده‬ ‫است؛ این سه تن‪ ،‬سیستم اشناگرایی را در این کشور بنا کردند که تغییر‬ ‫ان دشوار است‪g .‬‬ ‫‪52‬‬ ‫حکومتداری در یونان چگونه است؟‬ ‫اپوزیسیون ‪ -‬پوزیسیون‬ ‫حکومت یونان جمهوری است و قوه مقننه از یک مجلس قانونگذاری با ‪ 300‬عضو تشکیل یافته است‪ .‬قانون اساسی موجود در سال ‪ 1975‬تدوین شده و براساس اخرین‬ ‫تقسیمات کشوری‪ ،‬یونان از ‪ 53‬والیت تشکیل شده که زیر نظر فرماندار منتصب دولت مرکزی اداره می شوند‪ .‬فعالیت احزاب در یونان نسبتا ازاد است و احزاب مهم ان عبارتند از‪:‬‬ ‫ب ترقی خواه‪ ،‬اتحاد چپ (پیرو احزاب کمونیست اروپایی) و اتحاد دموکراتیک‬ ‫جنبش سوسیالیستی پان یونانی‪ ،‬حزب دموکراسی نوین‪ ،‬حزب کمونیست (هوادار شوروی) ‪ ،‬حز ‬ ‫مرکزی‪ .‬روز ملی یونان‪ ،‬بیست و پنجم مارس است و در سال ‪ 1945‬به عضویت سازمان ملل درامده و عالوه بر ان در سازمان های ناتو ‪ -‬اواسی دی ‪ -‬فائو‪ -‬گات – بانک جهانی‬ ‫– یونسکو – اتحادیه اروپا و‪ ...‬نیز عضویت دارد‪ .‬نظام پارلمانی یونان براساس نظام قانون اساسی ان است و اعضا هیات دولت باید از اعتماد پارلمان برخوردار باشند‪ ،‬در غیر این‬ ‫صورت دولت استعفاء خواهد داد‪ .‬نمایندگان به وسیله رای مستقیم انتخاب می شوند و اگر پارلمان طی این چهار سال منحل شود انتخابات دیگری برگزار خواهد شد‪ .‬شرکت‬ ‫در انتخابات اجباری است و رای به احزاب (و نه به افراد) داده می شود و بنابراین نمی توان به کاندیدای دوحزب رای داد‪ .‬شمارش اراء بسیار مشکل است و هر حزب که دارای‬ ‫اکثریت ارا ء باشد‪ ،‬می تواند تشکیل دولت دهد‪ .‬مذاکرات مجلس مستقیما از تلویزیون پخش می شود‪ .‬پارلمان یونان مرکب از یک مجلس با ‪ 300‬نماینده برای یک دوره چهار ساله‬ ‫است که با اراء مخفی و ازاد انتخاب می شوند‪ .‬طبق قانون انتخابات‪ ،‬احزاب بزرگ در مقایسه اراء به دست امده‪ ،‬نمایندگان بیشتری خواهند داشت و این به ضرر احزاب کوچکتر‬ ‫است و هر حزبی که نتواند ‪3‬درصد کل اراء را به دست اورد‪ ،‬نمی تواند نماینده ای در پارلمان داشته باشد‪ .‬با تشکیل دولت حزبی تمام اعضاء هیات دولت نیز تعویض می شوند‪g .‬‬ ‫ساماراس‪ ،‬رهبر حزب دموکراسی نوین؛‬ ‫بین الملل‬ ‫رقیبیکهازمیدانخارج‬ ‫نمی شود‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫انتونیس س��اماراس‪ ،‬متول��د ‪ 23‬م��اه م��ی ‪ 1951‬در اتن‪ ،‬یک‬ ‫سیاس��تمدار یونانی اس��ت که از ‪ 29‬نوامبر ‪ 2009‬نیز رهبری حزب‬ ‫دموکراسی نوین را برعهده دارد‪ .‬وی تحصیالتش را از کالج اتن اغاز‬ ‫کرد و سپس مدرک کارشناسی اقتصاد خود را از دانشگاه امهرست و‬ ‫کارشناسی ارشدش در همین رشته را از دانشگا ه هاروارد دریافت کرد‪.‬‬ ‫وی در سال ‪ 1977‬برای رهبری حزب دموکراسی نوین انتخاب و در‬ ‫سال ‪ 1989‬نیز به عنوان وزیر امور خارجه برگزیده شد‪ .‬اما در ‪ 16‬فوریه‬ ‫‪ 1990‬به همراه بقیه وزرای راستگرای کابینه استعفا داد‪ .‬البته وی دو ماه‬ ‫بعد به وسیله کستانتینوس میچوتاکیس‪ ،‬نخست وزیر پیشین و رئیس‬ ‫افتخاری حزب دموکراسی نوین به پستش بازگشت‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1992‬به خاطر برخی پیش��نهاداتی که داده بود از سمت‬ ‫خود برکنار شد و پس از ان بود که حزب اختصاصی خود یعنی «بهار‬ ‫سیاسی» که منشعب از حزب دموکراس��ی نوین بود‪ ،‬پایهگذاری کرد‪.‬‬ ‫این حزب ب��ا وجود تبلیغات ف��راوان در انتخاب��ات از اقبال عمومی‬ ‫برخوردار نشد و در نهایت نیز از ش��رکت در انتخابات پارلمانی سال‬ ‫‪ 2000‬صرف نظر کرد‪ .‬به این ترتیب ساماراس دوباره تالش کرد که‬ ‫خود را به حزب دموکراس��ی نوین نزدیک کند و س��رانجام در سال‬ ‫‪ 2004‬مجددا به این حزب پیوست‪.‬او سپس به پارلمان اروپا راه یافت و‬ ‫در ژانویه ‪ 2009‬نیز به عنوان وزیر فرهنگ منصوب شد‪ .‬در همان دوران‬ ‫ساماراس موزه اکروپلیس را در اتن افتتاح کرد‪ .‬بعد از شکست انتخاباتی‬ ‫حزب وی در انتخابات پارلمانی سال ‪ 2009‬و کناره گیری کنستانتینوس‬ ‫کارامانلیس از رهبری حزب‪ ،‬س��اماراس تمام تالشش را برای رهبری‬ ‫حزب به کار گرفت‪ .‬با وجود رقابت بسیار تنگاتنگ برای این پست در‬ ‫نهایت در تاریخ‪ 10‬نوامبر‪ 2009‬وی به عنوان رهبر حزب دموکراسی نوین‬ ‫انتخاب شد‪ .‬انتونیس ساماراس بالفاصله پس از پیروزی تمایل خود را‬ ‫برای اصالحات نهادی و ایدئولوژیک جنبش به منظور بازیافتن قدرت‬ ‫اعالم کرد‪ .‬ساماراس که همانند «پاپاندرئو» عضوی ثروتمند از یک طبقه‬ ‫باالی جامعه بود‪ ،‬اکنون به رقیب نخس��ت وزیر تبدیل شده است‪ .‬وی‬ ‫رقیبی سرسخت است که از استفاده از هر تاکتیکی که الزم باشد هراسی‬ ‫ندارد‪ .‬البته این دو نفر با هم اشنا هستند‪ ،‬زیرا هر دو در دهه ‪ ۱۹۷۰‬در یک‬ ‫ساختمان دانشجویی با هم زندگی کرده اند‪g.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫اگر یونان‬ ‫به خاطر‬ ‫بحران های‬ ‫اقتصادی از‬ ‫حوزه یورو‬ ‫خارج شود‪ ،‬‬ ‫اوضاع این‬ ‫حوزه بسیار‬ ‫متزلزل خواهد‬ ‫شد‪ .‬اما این‬ ‫حق مردم‬ ‫یونان است‬ ‫که در مورد‬ ‫سرنوشت شان‬ ‫تصمیم گیری‬ ‫کنند‬ ‫برداش��ت من این است که کش��ورهایی از نوع یونان‪،‬‬ ‫ایتالیا و اسپانیا این ویژگی ها را ندارند‪ .‬درحقیقت این‬ ‫کشورها باید اقدامات دیگری صورت دهند تا امنیت‬ ‫خاطر ایجاد شود و سرمایه ها به این سمت و سو سوق‬ ‫پیدا کند‪ .‬ضمن اینکه این کشورها در شرایط تنش شاهد‬ ‫دفع سرمایه های داخلی شان نیز خواهند بود‪.‬‬ ‫پیامدهای بحران یونان بر فضای همگرایی در اتحادیه اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫زلزله در حوزه یورو‬ ‫دکتربهنام ملکی‪/‬کارشناس اقتصاد بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪2‬‬ ‫شکل گیری بحران اقتصادی در اروپا دالیل مختلفی‬ ‫دارد اما ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که شروع بحران‬ ‫از امریکا ب��ود‪ .‬دلیل بحران این بود ک��ه امریکایی ها از‬ ‫بخش حقیقی اقتصاد به سمت بخش کاغذی رو اوردند‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر معامالت حقیقی به س��مت معامالت‬ ‫صوری‪ ،‬کاغذی و بورس بازی سوق پیدا کرد‪ .‬ما شاهد‬ ‫بودیم که یک بشکه نفت وجود داشت‪ ،‬اما‪ 18‬بشکه نفت‬ ‫خرید و فروش می شد‪ .‬موضوع مهم دیگر این است که‬ ‫برای مقابله با نفوذ مکاتب غیر سرمایه داری‪ ،‬در بخش‬ ‫مسکن نیز تا صدرصد هزینه های س��اخت به مردم وام‬ ‫پرداخت کردند تا بتوانند از این طریق عدالت اجتماعی‬ ‫را در کش��ور خود اجرا کرده و طبقات پایین و مستاجر‬ ‫را راضی کنند‪ .‬موضوع مهم دیگری که می توان یکی از‬ ‫دالیل رکود اقتصادی دانست این است که بخش مسکن‬ ‫نیز اشباع شد و این اشباع برای انها سوداوری مسکن را‬ ‫به شدت کاهش داد؛ چراکه سرمایه های زیادی دراین‬ ‫حوزه جریان داشت‪ .‬بانک ها نیز به راحتی طبق تکلیفی‬ ‫که به انها شده بود این سرمایه ها را به بخش مسکن سوق‬ ‫دادند تا عالوه بر کسب سود‪ ،‬بی خانمان ها صاحب خانه‬ ‫شوند‪ .‬با اشاره به مجموعه این مسائل‪ ،‬امریکا سعی کرد‬ ‫این بحران را به دیگر کشورها انتقال دهد‪ .‬امریکایی ها با‬ ‫تضعیف ارزش پول خود یعنی دالر سعی کردند بحران‬ ‫را به س��ایر مناطق از جمله اروپا س��وق دهند‪ .‬درنتیجه‬ ‫این بحران به دامن اروپا افتاد وطبیعی است که در اروپا‬ ‫نیز کش��ورهایی که ضعیف تر هس��تند همانند یونان و‬ ‫اسپانیا از این بحران ضربه بیش��تری خوردند‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر باید یاداور ش��د که در کشورهایی که اقتصاد انها‬ ‫ضعیف تر است‪ ،‬فس��اد اقتصادی نیز بیش��تر بوده و در‬ ‫نهایت ضربه پذیرتر هستند‪ .‬در این میان ساختار اقتصادی‬ ‫‪54‬‬ ‫کش��ورهایی مانند یونان‪ ،‬اس��پانیا و ایتالیا ضعیف تر از‬ ‫دیگر کشورهای اروپایی است و قاعدتا اقتصادشان نیز‬ ‫از کارامدی و ش��فافیت الزم و کافی برخوردار نیست‪.‬‬ ‫همانطور که ذکر شد مشکالتی که برای حوزه یورو ایجاد‬ ‫شده است این کشورهای اس��یب پذیر را بیشتر درگیر‬ ‫کرد و با توجه به اینکه این کش��ورها پول واحد دارند‪،‬‬ ‫طبیعی اس��ت زمانی که یکی از اعضا دچار نابسامانی‬ ‫و کسر بودجه می شود بقیه کش��ورها را نیز تحت تاثیر‬ ‫قرار می دهد‪ .‬در چنین فضایی فش��ارها بر کشورهای‬ ‫این چنینی بیش��تر خواهد ش��د تا برنامه های ریاضت‬ ‫اقتصادی را در پیش بگیرند و تاثیرگذاری مثبتی بر اصالح‬ ‫فرایند یورو داشته باشند‪.‬‬ ‫مس��اله ای که این روزها برای نجات منطقه یورو‬ ‫مطرح است طرح سرمایه گذاری کشورهایی با اقتصاد‬ ‫نوظهور مانند چین‪ ،‬روس��یه‪ ،‬برزیل و‪ ...‬در این حوزه‬ ‫اس��ت‪ .‬این امر دور از تصور نیس��ت اما طبیعی است‬ ‫که هر کش��وری در ابت��دا به فکر مناف��ع ملی خودش‬ ‫اس��ت و این کش��ورها نیز به دنب��ال این هس��تند که‬ ‫منابع و س��رمایه ها را از کش��ورهای دیگر به س��مت‬ ‫خودش��ان جذب کنند‪ .‬در ضمن چون ای��ن جوامع با‬ ‫بح��ران روبه رو ش��ده اند تنش های کارگ��ری در انها‬ ‫زیاد اس��ت‪ .‬بنابراین ریس��ک س��رمایه گذاری نیز در‬ ‫این گونه کش��ورها افزایش می یابد‪ .‬ب��ا این اوصاف‬ ‫کمی دور از ذهن است که س��رمایه های این جوامع به‬ ‫این سمت و سو سوق پیدا کند چرا که سرمایه به جایی‬ ‫می رود که احس��اس ارامش و امنیت خاطر بیش��تری‬ ‫فراهم شود‪ .‬در جوامعی که تنش های سیاسی‪ ،‬اقتصادی‬ ‫و اجتماعی دس��ت به دس��ت هم داده اند قطعا فضای‬ ‫سرمایه گذاری فراهم نیست‪ .‬این امر حقیقت دارد که‬ ‫میلیاردها دالر سرمایه سرگردان در بازار جهانی موجود‬ ‫است و کشورهایی که بستر را مناسب کنند می توانند‬ ‫این س��رمایه ها را به صورت چتربازی جذب کنند اما‬ ‫پیامدهای خروج از حوزه یورو‬ ‫اگر یکی از کش��ورهایی که ذکر شد مانند یونان‬ ‫به خاطر بحران های اقتصادی از ح��وزه یورو خارج‬ ‫شود اوضاع این حوزه بسیار متزلزل خواهد شد‪ .‬چراکه‬ ‫هرچقدر یک حوزه کوچکتر شود تاثیرگذاری اش نیز‬ ‫کمتر خواهد شد و هرچقدر حوزه بزرگتر باشد منابع‬ ‫مادی و انسانی بیشتری خواهد داشت و نقش افرینی اش‬ ‫در اقتصاد جهانی نیز بیشتر خواهد بود‪ .‬اما از نظر سیاسی‬ ‫این حق مردم یونان است که خودشان تصمیم بگیرند‬ ‫که طرح اتحادیه اروپا را بپذیرن��د یا خیر‪ .‬در مجموع‬ ‫یک نظام اقتصادی خوب باید کارکرد و ساختارهایش‬ ‫درس��ت باش��د و میان منابع‪ ،‬مصارف و میزان بودجه‬ ‫و‪ ...‬توازن وجود داشته باش��د‪ .‬اگر این شرایط وجود‬ ‫نداشته باشد یک کش��ور حال چه مستقل باشد و چه‬ ‫زیرمجموعه ح��وزه ای مانند یورو خیل��ی نمی تواند‬ ‫سرنوش��تش را تغییر ده��د و در بهبود اوض��اع تاثیر‬ ‫داشته باش��د‪ .‬اتحادیه اروپا در حال حاضر می خواهد‬ ‫هزینه های اقتصادی بحران یونان را از جیب یونانی ها‬ ‫پرداخت کند ول��ی دولت و مردم یون��ان نیز در مقابل‬ ‫خواهان ان هستند که دیگر کشورهای حوزه یورو در‬ ‫پرداخت هزینه هایشان مشارکت کنند؛ به عنوان نمونه‬ ‫بدهی هایشان را ببخش��ند یا به عناوین مختلف به انها‬ ‫کمک کنند‪ .‬در هرحال طبیعی است که اگر این کشورها‬ ‫ساختارهایش��ان اصالح نشود عضویت ش��ان به نفع‬ ‫اتحادیه اروپا نخواهد ب��ود و در عین حال خروج این‬ ‫کشورها نیز اگر اصالحات درونی انجام ندهند به حل‬ ‫مشکالتشان هیچ کمکی نمی کند‪.‬‬ ‫راهکارهای پیش رو در بحران اقتصادی‬ ‫ب��رای خ��روج کش��ورها از بح��ران اقتص��ادی‬ ‫راهکارهای چندی قابل تصور اس��ت ک��ه در زیر ذکر‬ ‫شده است‪:‬‬ ‫‪ .1‬اخالق در اقتصاد حاکم شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬مولفه هایی به کارگرفته شود تا معامالت کاغذی‬ ‫و حبابی محدود و کنترل شود‪.‬‬ ‫‪ .3‬موضوع دیگر این است که از طریق بانک ها نیز‬ ‫باید کنترل هایی صورت بگیرد ت��ا این اندازه خلق پول‬ ‫صورت نگیرد‪ ،‬چراکه خلق پول هم باید ضابطه مند شود‪.‬‬ ‫‪ .4‬به باور من غربی ها جنگ های��ی را در مناطقی‬ ‫خارج از حوزه خود به راه انداختند‪ .‬شاید بتوان گفت یکی‬ ‫از دالیل تحوالت در کشورهای عربی با حکومت های‬ ‫استبدادی (که البته بستر این تحوالت هم وجود داشت)‬ ‫این است که غربی ها با تغییرات این رژیم ها باعث شوند تا‬ ‫سرمایه از این بخش ها فرار کند و انها بتوانند اقتصاد خود‬ ‫را سامان دهند‪ .‬به معنای دیگر زمانی که سرمایه دار عرب‬ ‫فرار می کند مسلما به یک کشور افریقایی محروم (فرضا‬ ‫گینه بیسائو) نخواهد رفت‪ ،‬بلکه سرمایه خود را به اروپا‪،‬‬ ‫امریکا یا سایر مناطق مناسب سرمایه گذاری خواهد برد‪.‬‬ ‫‪ .5‬باید تعادلی میان عرض��ه و تقاضای خود ایجاد‬ ‫کنند‪ .‬در ش��رایط فعلی عطش مصرف را ب��اال بردند تا‬ ‫اقتصادشان رونق داشته باشد‪ .‬اما باید به واقعیت ها توجه‬ ‫کنند و نباید یکسویه طرف تقاضا یا عرضه را نگاه کنند‪.‬‬ ‫‪ .6‬ریاضت اقتصادی انچنانکه ش��اهد تصویب و‬ ‫اجرای ان در یونان هستیم و‪g ...‬‬ ‫گفت وگو با یک کارشناس مسائل اروپا درباره تحوالت یونان‬ ‫‪3‬‬ ‫طمع قدرت‬ ‫فره��اد خرمی‪ ،‬کارش��ناس مس��ائل اقتصادی معتقد اس��ت نب��ردی ک��ه می��ان پاپاندرئو و ح��زب مخالف‬ ‫ص��ورت گرفته ک��ه درنهایت به اس��تعفای نخس��ت وزیر انجامید‪ ،‬تنها برای رس��یدن ب��ه قدرت اس��ت و بحران‬ ‫اقتصادی ی��ک بهان��ه اس��ت‪ .‬وی همچنی��ن عوامل ب��روز بح��ران در یون��ان را در س��ه م��ورد خالص��ه کرد؛‬ ‫‪ -1‬بحران بازار مسکن امریکا و سرایت ان به بازارهای اروپایی‪ -2‬ناهماهنگی نظم سیاست های اقتصادی کشورهای‬ ‫عضوحوزهیورو‪-3‬سیاست هایولخرجیدولتمیانه رویدستچپیجورجپاپاندرئو‪.‬ویخروجیونانیاهرکشور‬ ‫دیگریازحوزهیورورابرایاینواحدپولیبسیارخطرناکتوصیفکردوتوضیحدادباایناقدامتنهابهیوروضربهوارد‬ ‫خواهدشد‪.‬چراکهاگرایناقدامصورتبگیردپرستیژیوروتحتخطرقرارمی گیردودرنهایتاستحکامیوروکهقرار‬ ‫بودیکپولقویدربرابردالرباشدشکنندهخواهدشد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫فرهاد خرمی‬ ‫بر این باور‬ ‫است که خروج‬ ‫یونان از حوزه‬ ‫یورو می تواند‬ ‫در کوتاه مدت‬ ‫مشکالت و‬ ‫اسیب های‬ ‫کنونی را‬ ‫برطرف کند‪،‬‬ ‫اما در بلندمدت‬ ‫بحران به این‬ ‫کشور باز خواهد‬ ‫گشت‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫چرا یونان به این حال و روز دچار شد تا جایی‬ ‫کهاکنوندیگربهراهحلتشکیلدولتائتالفی‬ ‫و استعفای نخست وزیر روی اورده اند؟‬ ‫‪ l‬اولین دلیل بحران در یونان به بحران سال‬ ‫‪ 2007-2008‬در بازار مس��کن امریکا بازمی گردد‪.‬‬ ‫در حقیق��ت در ان زمان حباب قیمت ه��ا در انجا‬ ‫شکس��ت و بحران مالی امریکا از طریق بازارهای‬ ‫مالی به بازار مالی اروپا نیز سرایت کرد و یونان هم‬ ‫که عضو کش��ورهای اتحادیه اروپا و منطقه یورو‬ ‫بود از این بحران در امان نمان��د‪ .‬البته فقط یونان به‬ ‫این بحران اقتصادی دچار نشد بلکه ایتالیا‪ ،‬اسپانیا‪،‬‬ ‫پرتغال و ایرلند نیز وضع اقتصادی شان تقریبا مانند‬ ‫یونان است‪ 10 .‬س��ال پیش زمانی که منطقه یورو‬ ‫به وجود امد تنها ‪ 16‬کش��ور عضو ان بودند و این‬ ‫در حالی اس��ت که این کش��ورها در رابطه با نظم‬ ‫سیاست های اقتصادی شان با هم هماهنگی نداشتند‬ ‫و تا به امروز هم به این هماهنگی دس��ت نیافته اند؛‬ ‫این موضوع را می توان به عنوان دلیل دوم بحران در‬ ‫یونان ذکر کرد‪ .‬به عنوان نمونه توسط بانک مرکزی‬ ‫اروپا که مقرش در فرانکفورت المان است توصیه‬ ‫ش��ده بود که دولت های اروپایی باید س��عی کنند‬ ‫بدهی دولت از ‪3‬درصد تولید ناخالص داخلی شان‬ ‫باالتر نرود و همچنین انباشتگی بدهی های دولت‬ ‫طی چندین سال نباید از ‪60‬درصد تولید ناخالص‬ ‫داخلی ش��ان باالتر رود‪ ،‬اما دولت ها این موضوع را‬ ‫رعایت نکردند‪ .‬این درحالی اس��ت که وقتی عضو‬ ‫یک اتحادیه پولی هستی‪ ،‬نباید سیاست های پولی‬ ‫و مالی خودت را به صورت مستقل تعیین کنی بلکه باید‬ ‫با هماهنگی بقیه کشورهای ان منطقه پولی باشد‪ .‬دولت‬ ‫میانه روی دست چپی اقای جورج پاپاندرئو را می توان‬ ‫به عنوان عامل سوم نام برد‪ .‬وقتی دولت وی در یونان به‬ ‫قدرت رسید سیاست های ولخرجی را در پیش گرفت و‬ ‫پولی را که نداشت خرج کرد‪ .‬در نتیجه انباشته شدن این‬ ‫مشکالت یونان به این مرحله از بحران رسید‪.‬‬ ‫اگردرنهایتیونانیایککشوردیگرعضومنطقه‬ ‫یورو از این حوزه خارج شود‪ ،‬این اقدام چه تبعاتی‬ ‫برای این منطقه و کش��ورهای عضو ان به دنبال‬ ‫خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬تبعاتاینبحرانوسیعاست؛اگریونانازمنطقه‬ ‫یورو خارج شود و دوباره پول خودش یعنی دراخما را به‬ ‫عنوانواحدپولیتعیینکندممکناستبرایمدتکوتاهی‬ ‫ازاینمشکالترهایییابدامادربلندمدتمشکالتدوباره‬ ‫بازخواهندگشتوبدهی هایشبهکشورهایاروپاییمانند‬ ‫المان و فرانسه برسرجایش باقی خواهد ماند‪ .‬اگر یونان‬ ‫دست به چنین اقدامی بزند پرستیژ یورو تحت خطر قرار‬ ‫می گیرد و بقیه کشورهایی که عضو این منطقه هستند نیز‬ ‫زمانی که به مشکل بربخورند سریع از این منطقه خارج‬ ‫خواهند شد و در نهایت استحکام یورو که قرار بود یک‬ ‫پول قوی در برابر دالر باش��د شکننده خواهد شد‪ .‬این در‬ ‫حالی است که اروپاییان خواهان ان هستند که عالوه بر‪17‬‬ ‫کشوریکهاکنونعضویوروهستند‪ 10‬کشوردیگرعضو‬ ‫اتحادیهاروپانیزبهاینمنطقهپولیبپیوندند‪.‬‬ ‫هدفنخست وزیریونانازطرحبرگزاریرفراندوم‬ ‫برایقبولبستهپیشنهادیاتحادیهاروپاوهمچنین‬ ‫طرح هایریاضتاقتصادیچهبود؟‬ ‫‪ l‬درحقیقت شگرد سیاسی پاپاندرئو از طرح این‬ ‫پیشنهاد این بود که مس��ئولیت را بر دوش مردم بگذارد تا‬ ‫خودش و حزبش کمی از بار این مسئولیت رهایی یابند‪.‬‬ ‫مردم یون��ان در این رفراندوم یا می گویند یورو را داش��ته‬ ‫باشیم یا نداشته باشیم‪ .‬اگر مردم خواهان ان باشند که عضو‬ ‫یوروبماننداروپایی هانیزبهدولتیونانفشارمی اورندکه‬ ‫برنامه ریاضت اقتصادی را به مرحله اجرا دراورد‪ .‬اگرهم‬ ‫مردم یونان خواهان ان نباشند که عضو یورو باشند‪ ،‬یونان‬ ‫مجبور می ش��ود که از منطقه یورو خارج شود؛ امری که‬ ‫اصال مطابق میل دیگر کش��ورهای اروپایی عضو یورو‬ ‫مخصوصا فرانسه و المان نیست‪ .‬به همین خاطر انها تمام‬ ‫تالش شان را به کار گرفتند تا پاپاندرئو از صرافت این کار‬ ‫بیفتد‪.‬همچنانکهنیکالسارکوزی‪،‬رئیس جمهوریفرانسه‬ ‫درکنفرانسمطبوعاتی اشدرکنفرانسهمخالفتخودش‬ ‫را با برگزاری این رفراندوم اعالم کرد‪ .‬به نظر می رس��د که‬ ‫نخست وزیر یونان نیز از این حساسیت اگاه است و با این‬ ‫تصمیمقصدداشتکشورهایاروپاییومردمکشورشرا‬ ‫درمخمصهقراردهد‪.‬درحقیقتباایناقدامویدوهدفرا‬ ‫دنبالمی کرد؛نخستاینکهتظاهراتمردمی درکشورشرا‬ ‫خاموش کند و دیگر اینکه اروپا را در شرایطی قرار دهد که‬ ‫کمک هایشرابهیونانافزایشدهد‪.‬‬ ‫ایا طرح تشکیل دولت ائتالفی در یونان به خروج‬ ‫اینکشورازبحرانکمکخواهدکرد؟‬ ‫‪ l‬در واق��ع میانه روهای دست راس��تی در یونان‬ ‫خواهانانهستندکهدولترادردستبگیرنداماپاپاندرئو‬ ‫نیزبراینموضوعپافشاریمی کردکههنوزدوره اشبهاتمام‬ ‫نرسیدهاست‪.‬دراینشرایطپاپاندرئودوراهبیشترنداشت؛‬ ‫نخستاینکهباحزبمخالفدولت‪،‬ائتالفیتشکیلدهد‬ ‫چراکههنوزدورهنخست وزیری اشبهپایاننرسیدهاست‪.‬‬ ‫راهدومنیزایناستکهاستعفادهدوانتخاباتبرگزارکندکه‬ ‫در این صورت دوباره انتخاب با مردم خواهد بود و هرکس‬ ‫رای بیاورد نخست وزیر می شود‪ .‬اما ظاهرا نخست وزیر‬ ‫یونان می خواهد از هر دو روش استفاده کند‪ .‬زیرا پاپاندرئو‬ ‫دوشنبههفتهگذشتهپسازمدت هاکشمکشوفشارهای‬ ‫داخلیوخارجیازمقامخوداستعفاکرد‪.‬درحقیقتویبا‬ ‫اینکارموافقتخودرابرایائتالفبا«انتونیوسساماراس»‬ ‫رهبرمخالفانوبرگزاریانتخاباتزودهنگاماعالمکرد‪.‬البته‬ ‫در حال حاضر مساله اقتصادی یونان به حدی پیش رفته‬ ‫استکهدیگراینکهچهکسینخست وزیریارئیس جمهور‬ ‫باشد به حل ان کمک نخواهد کرد‪ .‬بنابراین می توان گفت‬ ‫نبردیکهمیانپاپاندرئووحزبمخالفصورتگرفتهتنها‬ ‫برای رسیدن به قدرت است و بحران اقتصادی یک بهانه‬ ‫است‪.‬البتهحزبمخالفنیزبدترینزمانرابرایرویکار‬ ‫امدن انتخاب کرد چراکه در یونان در شرایط کنونی تغییر‬ ‫سیاستممکننیستوهرحزبوگروهیکهسرکاربیاید‬ ‫بایدهمینروشرادنبالکند‪.‬‬ ‫ایامی توانگفتکهبحراناقتصادییونانناشیاز‬ ‫سیاست هایغلطنظامسرمایه داریاست؟‬ ‫‪ l‬در ابتدا باید تعریف نظام سرمایه داری را بدانیم؛‬ ‫نظام سرمایه داری دقیقا همین شعار معترضین است که‬ ‫می گویند‪99‬درصد ث��روت و درامد به جیب عده اندکی‬ ‫می رود و قسمت کمتر ان س��هم مردم عادی که اکثریت‬ ‫جمعیت هستند‪ ،‬می ش��ود‪ .‬اینگونه تقسیم ثروت همان‬ ‫سیستمسرمایه داریاستکهبابازارازادوخصوصی سازی‬ ‫متفاوت اس��ت‪ .‬البته نظام س��رمایه داری همیش��ه دچار‬ ‫فرازونش��یب و بحران هس��ت و برای جلوگیری از این‬ ‫موضوعسرمایه هابایدعادالنه ترمیانافرادتوزیعشود‪.‬اگر‬ ‫دولتمردان این چنین با این قضیه برخورد کنند کشورها‬ ‫دیگر دچار اینگونه بحران ها نخواهند شد و سیاست های‬ ‫جزئیانهانیزجوابخواهدداد‪g.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫طرح عربی برای سوریه‬ ‫دولت سوریه‬ ‫با ازادی ‪553‬‬ ‫زندانی سیاسی‬ ‫نشان داد که‬ ‫به توافق خود‬ ‫با اتحادیه‬ ‫عرب برای‬ ‫حل بحران‬ ‫سیاسی‬ ‫به وجود‬ ‫امده پای بند‬ ‫است‪ .‬حال‬ ‫توپ در زمین‬ ‫اعراب است‬ ‫که از مخالفان‬ ‫بخواهند‬ ‫سالح های‬ ‫خود را به‬ ‫دولت مرکزی‬ ‫تحویل دهند‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫سوریه با طرح اتحادیه عرب موافقت کرد‬ ‫گام های بلند اسد به سمت اصالحات‬ ‫محمد اولیائی‬ ‫‪1‬‬ ‫اقدام دولت سوریه جهت ازادسازی ‪ 553‬نفر از‬ ‫زندانیان سیاسی به مناسبت عید سعید قربان به عنوان‬ ‫اولین قدم دولت بشار اس��د پس از موافقت با طرح‬ ‫اتحادیه عرب نشان می دهد دولت وی مصمم است با‬ ‫قبول پیشنهاد این اتحادیه گامهای مهمتر و سریعتری‬ ‫را جهت عادی سازی روند اصالحات در سوریه در‬ ‫پیشگیرد و دیدگاههای خود را به نقطه نظرات اتحادیه‬ ‫عرب نزدیک کند‪ .‬به عب��ارت دیگر رئیس جمهوری‬ ‫سوریه به نوعی در صدد ترمیم شکاف به وجود امده‬ ‫بین دولت سوریه و معترضان به نوع ساختار حکومتی‬ ‫این کشور اس��ت‪ .‬اما در حال حاضر با گذشت بیش‬ ‫از یک هفت��ه از موافقت با طرح پیش��نهادی اتحادیه‬ ‫عرب‪ ،‬س��وریه روی ارامش را به خود ندیده است‪.‬‬ ‫دالیل مختلفی را برای این امر میتوان برش��مارد؛ از‬ ‫جمله اینکه بشار اس��د گام نخستین برای اصالحات‬ ‫را برداش��ت و در وهله بعدی این معترضان بودند که‬ ‫‪56‬‬ ‫باید سالح هایشان را تحویل می دادند اما ظاهرا گروه‬ ‫معترضان در سوریه نمیخواهد ارامش به این کشور‬ ‫بازگردد‪ .‬اگر اسد یک تنه بخواهد به اصالحات روی‬ ‫اورد و مردم را به حال خود رها کند معلوم نیست چه‬ ‫اینده ای در انتظار این کشور خواهد بود‪ .‬درحقیقت‬ ‫رئیس جمهوری س��وریه با ازادی زندانیان سیاس��ی‬ ‫نشان داد که اماده اجرای بندهای طرح اتحادیه عرب‬ ‫و در نهای��ت تعامل با معترضان اس��ت ام��ا واقعیت‬ ‫ان است که با توجه به س��اختار قبیله ای و طایفه ای‬ ‫حاکم بر سوریه نمی توان نسبت به واقعیات سوریه‬ ‫ارزیابی دقیقی ارائه داد‪ .‬در هرحال اسد باید از فرصتی‬ ‫که اتحادیه عرب در اختیارش گذاشته نهایت استفاده‬ ‫را بکند تا مشکل س��وریه در همین مقطع حل شود و‬ ‫پرونده سوریه به سازمان ملل و شورای امنیت کشیده‬ ‫نشود‪ .‬به نظر نمیرس��د که اتحادیه عرب نیز تمایلی‬ ‫به ورود نیروهای خارج��ی و فرامنطقه ای به پرونده‬ ‫سوریه داشته باش��د اما در صورتی که ارامش برقرار‬ ‫نشود‪ ،‬اتحادیه عرب با در پیش گرفتن سیاست های‬ ‫تندتری از جمله خارج کردن سوریه از این سازمان و‬ ‫منزوی کردن این کشور‪ ،‬ناخواسته زمینه را برای ورود‬ ‫نیروهای بین المللی فراهم خواهد کرد‪ .‬مس��اله مهم‬ ‫نیز این اس��ت که غرب دقیقا به دنبال همین سناریو‬ ‫یعنی متقاع��د کردن اتحادیه عرب ب��رای دخالت در‬ ‫سوریه است‪ .‬در همین راستا وزیر خارجه سوریه در‬ ‫نامه هایی جداگانه به دبیرکل س��ازمان ملل‪ ،‬شورای‬ ‫امنیت‪ ،‬دبی��ر کل اتحادی��ه ع��رب و وزرای خارجه‬ ‫روس��یه‪ ،‬چین‪ ،‬هند‪ ،‬افریق��ای جنوب��ی و برزیل به‬ ‫ش��دت از مواضع امریکا در ش��کل گی��ری و دامن‬ ‫زدن به بحران های داخلی س��وریه انتقاد نموده است‬ ‫‪.‬شایان ذکر است امریکا به دنبال ایجاد فتنه و حمایت‬ ‫از گروه های مس��لح س��وری از انان خواس��ته است‬ ‫سالح های خود را تحویل دولت ندهند‪.‬‬ ‫وقوع بیداری اس�لامی که از چندین ماه پیش از‬ ‫تونس اغاز ش��د و رفته رفته ابعاد وسیع تری به خود‬ ‫گرفت نشان می دهد منطقه در حال گذار از تحوالت‬ ‫بزرگی اس��ت؛ ولی انچ��ه از اهمی��ت فوق العاده ای‬ ‫برخوردار اس��ت تفاوت قائل ش��دن بی��ن هریک از‬ ‫این جریانات اس��ت‪ .‬درواقع الزم اس��ت هریک از‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫این تح��والت به صورت جداگانه و مس��تقل تحلیل‬ ‫و ارزیابی ش��وند؛ اگرچه این تح��والت نقاط عطف‬ ‫مشترکی دارند ولی شکل گیری یکایک این جریانات‬ ‫و طبق��ات اجتماعی ب��ه خصوص نخب��گان و الیت‬ ‫جامعه که در هر یک از این اعتراضات حضور دارند‬ ‫با یکدیگر متفاوت بوده و می تواند بیانگر تفاس��یر و‬ ‫راهبردهای خاصی برای تحلیلگران و کارشناس��ان‬ ‫حوزه روابط بین الملل باشد‪.‬‬ ‫انچ��ه ما امروز در س��وریه ش��اهد ان هس��تیم‬ ‫« بیداری اس�لامی» مانند انچه در دیگر کش��ورهای‬ ‫عربی منطقه ب��ه عنوان فص��ل مش��ترک تمامی این‬ ‫جریان��ات انقالبی میباش��د نیس��ت؛ در تمامی این‬ ‫کش��ورها به استثنای س��وریه تمامی سران حکومت‬ ‫ها و رژیم ها از هم پیمانان و دوس��تان ایاالت متحده‬ ‫و غرب بوده که سیاس��ت های امری��کا را در منطقه‬ ‫پیگیری و دنبال مینمودند‪ .‬اگرچه کش��وری همانند‬ ‫لیبی و ش��خص قذافی نیز به ظاهر با امریکا و برخی‬ ‫کش��ورهای غربی دچار تنشهای سیاس��ی و نظامی‬ ‫بوده اما ان روی دیگر س��که حکای��ت از توافقات و‬ ‫معاهدات پنهانی بین لیبی و دول اروپایی و امریکایی‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫با توجه به عدم درک صحیح و س��ریع امریکا و‬ ‫بلوک غرب از انچه در منطقه روی داد ‪ ،‬انان نتوانستند‬ ‫این موج و حرکت را مهار و کنت��رل نموده و به قولی‬ ‫روی این موج س��وار گردن��د‪ ،‬از ای��ن رو امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی بیشترین زیان و ضرر را در جریان‬ ‫ش��کل گیری این انقالب ها متحمل شدند و همواره‬ ‫طی ماه های اخیر کوشیده اند به جبران خطای خویش‬ ‫برایند‪ .‬بر همین اساس با روایتی جعلی از اعتراضات‬ ‫داخلی در س��وریه درقالب انقالب که شبیه سازی از‬ ‫دیگر انقالبات اخیر در منطقه است به دنبال ان هستند‬ ‫که با سرنگونی رژیم بشار اسد توازن قوا را در منطقه‬ ‫به نفع خود متعادل سازند‪.‬‬ ‫اما فرق اساس��ی که تحوالت اخیر در سوریه با‬ ‫دیگر انقالب های عربی منطقه دارد خاستگاه مردمی‬ ‫تحوالت در کش��ورهایی مانند مص��ر‪ ،‬لیبی‪ ،‬تونس‬ ‫است‪.‬‬ ‫ای��ن تح��ول برخاس��ته از دل مردم��ان و‬ ‫توده های مستضعف تحت حکومت دیکتاتورها بود؛‬ ‫توده هایی که هیچ گاه جرات و فرصت حضور نیافته‬ ‫بودند و درپی انقالب های اخیر که علیه حکام فاسد‬ ‫و امران امریکایی این کشورها روی داد مجالی برای‬ ‫حضور و عرض��ه انها پیش امد‪ .‬ول��ی اعتراضاتی که‬ ‫در سوریه ش��کل گرفت در نوع ماهوی با اعتراضات‬ ‫ضد امریکایی کشورهای عربی دیگر متفاوت بوده و‬ ‫هیچ تناسبی بین رژیم بشار اسد که کامال ضد اسرائیلی‬ ‫است و دیگر رژیم های وابسته عربی که پایگاه امریکا‬ ‫میباشند نیست‪.‬‬ ‫از دیگر سو انچه در سوریه قابل تامل است نقش‬ ‫عوامل خارجی در تحریک و جریان سازی علیه نظام‬ ‫حاکم س��وریه اس��ت که در دیگر انقالب های اخیر‬ ‫منطقه این تحرکات وجود نداش��ته یا بسیار کم رنگ‬ ‫بوده اس��ت و درس��ت این عوامل خارجی در مقابل‬ ‫جریان های خود جوش مردمی قرار داشته است؛ نظیر‬ ‫کمک های عربستان در بحرین جهت سرکوب مردم‬ ‫و شیعیان و تقویت حکومت دیکتاتوری ال خلیفه‪.‬‬ ‫از دیگر عواملی که باعث میگردد بین تحوالت‬ ‫انقالب��ی منطق��ه و تحوالت س��وریه تفکی��ک قائل‬ ‫شد‪،‬اقدام و همکاری دولت س��وریه با طرح اتحادیه‬ ‫عرب به عنوان اولی��ن اقدام جدی رژیم اس��د برای‬ ‫پذیرش توافق و رس��یدن به یک راه ح��ل اصولی با‬ ‫معترضان دولت است که در دیگر کشورها این تعامل‬ ‫بین حاکمان و مردم وجود نداشت‪.‬‬ ‫همان گونه که در طرح ‪ 4‬محوری اتحادیه عرب‬ ‫امده است اصول زیر زمینه اماده سازی خروج سوریه‬ ‫از بحران را پی ریزی می نماید و بشار اسد با پذیرش‬ ‫این طرح خود را اماده اطالحات در س��وریه نش��ان‬ ‫داده است ‪ .‬این محورها ماحصل نقطه نظرات کمیته‬ ‫وزارتی متش��کل از وزیران خارجه کشورهای قطر‪،‬‬ ‫عمان‪ ،‬الجزایر‪ ،‬مصر‪ ،‬س��ودان و نبیل العربی‪ ،‬دبیرکل‬ ‫اتحادیه عرب اس��ت و در تاریخ ‪ 24‬مهر (شانزدهم‬ ‫اکتبر) سال جاری به دنبال نشس��ت وزیران خارجه‬ ‫این اتحادیه که برای بررسی مس��ائل سوریه تشکیل‬ ‫شد و ریاس��ت ان را نخس��ت وزیر و وزیر خارجه‬ ‫قطر بر عهده داش��ت‪ ،‬مطرح شد‪ .‬این ‪ 4‬محور از قرار‬ ‫زیر است‪:‬‬ ‫‪ -۱‬توقف خشونت‪ ،‬جهت حفاظت غیرنظامیان‬ ‫سوری‪.‬‬ ‫‪ -۲‬ازاد ساختن افراد بازداشت شده در رابطه با‬ ‫تحوالت اخیر‪.‬‬ ‫‪ -۳‬بیرون کشیدن هر نوعی از حضور نظامی در‬ ‫شهرها و مناطق مسکونی‪.‬‬ ‫‪ -۴‬دادن اجازه به س��ازمان های عالق��ه مند از‬ ‫اتحادیه ع��رب‪ ،‬مطبوعات عرب��ی و بین المللی برای‬ ‫جابه جایی ازادانه در سراسر س��وریه برای اطالع از‬ ‫رخدادها‪.‬‬ ‫س��وریه نیز در واکنش به پیشنهاد کمیته وزارتی‬ ‫عربی ب��رای حل بحران س��وریه‪ ،‬متقابال یک بس��ته‬ ‫پیشنهادی ارائه کرده که شامل موارد زیر است‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ گفت وگو با مخالفان س��وریه ب��ه جای مقر‬ ‫اتحادیه عرب‪ ،‬در این کشور برگزار شود‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ پایان جنگ رس��انه ای از س��وی شبکه های‬ ‫العربیه و الجزیره‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ توق��ف قاچاق تس��لیحات از کش��ورهای‬ ‫همسایه همچون اردن و لبنان‪.‬‬ ‫‪ 4‬ـ رفع تحریم های ظالمانه از سوریه‪.‬‬ ‫سوریه با ارائه این بسته پیش��نهادی اعالم کرده‬ ‫در صورت موافقت اتحادیه عرب با این پیشنهادها‪،‬‬ ‫دمشق فورا به اصالحات ریشه ای روی خواهد اورد‪.‬‬ ‫در واقع فرصت ایجاد ش��ده بین دو طرف این‬ ‫ماجرا برای ش��روع یک گفت و گوی س��ازنده که با‬ ‫ازادی زندانیان سیاسی توس��ط حکومت بشار اسد‬ ‫اغاز گردیده است امیدبخش تحوالت سازنده ای در‬ ‫کشور سوریه است که در اینده ای نه چندان دور‪ ،‬دنیا‬ ‫شاهد ان خواهد بود‪g .‬‬ ‫گفت وگو با محمد ایرانی درباره تالش های اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه‬ ‫‪2‬‬ ‫طرح اعراب و سناریوی موذیانه غرب‬ ‫محمد ایرانی‪ ،‬سفیر سابق ایران در لبنان و کارشناس مس��ائل خاورمیانه در گفت وگویی به بررسی اوضاع جاری در سوریه پرداخت‪ .‬وی معتقد است در‬ ‫سوریه شرایط دشواری حاکم است‪ .‬از یک طرف اگر دولت سوریه تسلیم بندهای این توافقنامه شود‪ ،‬امکان گسترش تظاهرات و ناارامی ها بسیار زیاد است‪.‬‬ ‫یعنی هیچ تضمینی نیست که اگر اسد تمامی خواسته های اتحادیه عرب را عملی کند ارامش به کش��ورش بازگردد بلکه شاید نتیجه عکس نیز بگیرد‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر سوری ها ناگزیر هستند برای بهبود ش��رایط منطقه ای و بین المللی خودش��ان با طرح اتحادیه عرب کنار بیایند‪ .‬ایرانی بر این باور است که اتحادیه عرب‬ ‫به این منظور که مساله سوریه وارد فاز بین المللی نشود و در همین مقطع حل و فصل ش��ود تمام تالشش را به کار گرفته تا این مساله در میان خود اعراب و در‬ ‫اتحادیه عرب حل شود‪ .‬سوریه نیز بسیار مایل است که موضوع کشورش در همین مرحله به سرانجام برس��د و کار به نهادهای بین المللی و غیرعربی نکش��د‪.‬‬ ‫اوضاع کنونی در س��وریه پ��س از موافقت‬ ‫با طرح اتحادی��ه عرب را چط��ور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر اوضاع در سوریه بسیار‬ ‫پیچیده است؛ حضور نظامیان در شهرها به قدری‬ ‫وخیم بود که ارتش سوریه ناگزیر بود برای مقابله‬ ‫با این مخالفان مسلح غیرقانونی در شهرها حضور‬ ‫داشته باشد‪ .‬به هرحال بش��ار اسد در حال حاضر‬ ‫باید راهکاری پیدا کند که کشورش از این بحران‬ ‫خارج ش��ود‪ .‬یعنی ارتش به پادگان های خودش‬ ‫بازگ��ردد و دو طرف به نوعی با مذاک��ره به نتیجه‬ ‫برسند‪ .‬حضور نیروهای نظامی در برخی مناطق‬ ‫شهری باعث تحریک عده ای از مردم شده است؛ البته‬ ‫این امر به هیچ وجه مدنظر دولت س��وریه نیز نبوده و‬ ‫اسد به خوبی اگاه اس��ت که حضور نظامی در مناطق‬ ‫مسکونی و شهرها باعث نارضایتی مردم خواهد بود؛‬ ‫لذا طرح اتحادیه عرب برای تخلیه ش��هرها و مناطق‬ ‫مسکونی مورد موافقت اسد واقع ش��د‪ .‬این نکته نیز‬ ‫نباید ناگفته بماند ک��ه طرح اتحادیه ع��رب در واقع‬ ‫تخلیه شهرها و مناطق مس��کونی از تمامی نیروها و‬ ‫گروه های مس��لح (نه فقط ارتش) به ویژه گروه های‬ ‫مسلح غیرقانونی است‪.‬‬ ‫اگر طرح اتحادیه عرب در سوریه به سرانجام‬ ‫نرس��د‪ ،‬چه این��ده ای در انتظار این کش��ور‬ ‫خواهد بود؟ همچنین سخنان تهدیدامیز اخیر‬ ‫وزیر خارجه قطر به چه منظور بود؟‬ ‫‪ l‬به نظر می رسد که اتحادیه عرب به این منظور‬ ‫که مساله سوریه وارد فاز بین المللی نشود و در همین‬ ‫مقطع حل و فصل شود‪ ،‬تمام تالشش را به کار گرفته تا‬ ‫این مساله در میان خود اعراب و در اتحادیه عرب حل‬ ‫شود‪ .‬سوریه نیز بسیار مایل است که موضوع کشورش‬ ‫در همین مرحله به سرانجام برس��د و کار به نهادهای‬ ‫بین المللی و غیرعربی نکشد‪ .‬به نظر می رسد شخصی‬ ‫که برای بررسی موضوع س��وریه انتخاب شده یعنی‬ ‫وزیر خارجه قطر با صحبت های اخیرش می خواهد به‬ ‫سوریه بفهماند که اگر مساله سوریه در این مرحله حل‬ ‫‪57‬‬ ‫محمد ایرانی بر‬ ‫این باور است‬ ‫که هیچ تضمینی‬ ‫نیست که اگر اسد‬ ‫تمام خواسته های‬ ‫اتحادیه عرب را‬ ‫عملی کند‪ ،‬ارامش‬ ‫به کشورش بازگردد‬ ‫بلکه شاید نتیجه‬ ‫عکس نیز بگیرد‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫نشود شاید این شورا خودش را از مسائل سوریه کنار‬ ‫بکشد و در واقع چراغ س��بزی به نهادهای بین المللی‬ ‫برای دخالت های شان نشان دهد‪ .‬البته این احتمال نیز‬ ‫وجود دارد که اتحادیه عرب در یک اقدام پیشگیرانه‬ ‫نقش س��وریه را در داخل این اتحادیه تضعیف کند و‬ ‫به عبارتی از حضور بعدی نماینده سوریه در جلسات‬ ‫اتحادیه عرب تحت عنوان همین تهدیدی که ش��ده‬ ‫است‪ ،‬جلوگیری کند‪.‬‬ ‫با این اوصاف ایا طرح اتحادیه عرب در سوریه‬ ‫قابل اجرا خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬در سوریه ش��رایط دش��واری حاکم است؛‬ ‫از یک طرف اگر دولت س��وریه تس��لیم بندهای این‬ ‫توافقنامه شود امکان گسترش تظاهرات و ناارامی ها‬ ‫بسیار زیاد اس��ت‪ .‬یعنی هیچ تضمینی نیست که اگر‬ ‫اسد تمامی خواس��ته های اتحادیه عرب را عملی کند‬ ‫ارامش به کشورش بازگردد بلکه شاید نتیجه عکس‬ ‫نیز بگیرد‪ .‬از طرف دیگر سوری ها ناگزیر هستند برای‬ ‫بهبود شرایط منطقه ای و بین المللی خودشان با طرح‬ ‫اتحادیه عرب کنار بیایند‪ .‬بنابراین با توجه به مذاکراتی‬ ‫که دولت س��وریه با اتحادیه عرب داش��ته‪ ،‬می توان‬ ‫گفت انها به نوعیخواس��تار خرید زمان نیز هس��تند؛‬ ‫یعنی هرچه زمان به درازا بکشد و مذاکرات با اتحادیه‬ ‫عرب به طول بینجامد برای سوری ها در شرایط فعلی‬ ‫مطلوب تر خواهد بود‪ .‬اگر در شرایط فعلی بیایند یک‬ ‫تاریخ تعیین کنند و براساس ان بخواهند برای سوریه‬ ‫تصمیم گیری کنند اصال به نفع دولت سوریه نخواهد‬ ‫بود‪ .‬یکی از تاکتیک هایی که سوری ها در حال حاضر‬ ‫اجرا می کنند این است که زمان را بخرند و سعی کنند‬ ‫مذاکرات را به همین ش��کل با طرف های عربی ادامه‬ ‫‪58‬‬ ‫دهند تا به یک نتیجه درست برسند‪.‬‬ ‫ایا ممکن است طرح اتحادیه عرب برای سوریه‬ ‫پیامدهایی داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬این نگرانی وج��ود دارد که در صورت‬ ‫خروج نیروهای نظامی از ش��هرها و مناطق مسکونی‬ ‫ش��اهد حضور بیش��تر معترضان در صحنه باشیم‪ .‬از‬ ‫طرفی چون در این طرح ازادی زندانیان نیز گنجانده‬ ‫شده حضور انها به عنوان سران معارضه یا افراد موثر‬ ‫در تحوالت داخلی سوریه ممکن است شرایط را برای‬ ‫دولت سوریه سخت تر کند‪.‬‬ ‫ایا غرب برای دخالت در س��وریه نیز همچون‬ ‫لیبی در س��رش نقش��ه هایی دارد و اگر طرح‬ ‫اتحادیه عرب نتیجه ندهد شاهد این دخالت ها‬ ‫خواهیم بود؟‬ ‫‪ l‬در تحوالت سوریه نمی توان دخالت غربی ها‬ ‫و نیروه��ای خارج��ی را نادیده گرف��ت‪ .‬در حقیقت‬ ‫غربی ها از اوضاع ناارام س��وریه در حال سوءاستفاده‬ ‫هستند و این مساله کامال مشخص است‪ .‬دلیل ان نیز‬ ‫این است که سوریه مخصوصا در محور مقاومت اصال‬ ‫در چارچوب سیاس��ت های غرب حرکت نمی کند و‬ ‫نظراتش همواره مخالف غربی ها و امریکایی ها بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬به همین دلیل انها از ای��ن فرصت می خواهند‬ ‫نهایت استفاده را کرده وبا اسد تسویه حساب کنند‪ .‬در‬ ‫این مس��اله که غربی ها به دنبال نقشه هایی برای اینده‬ ‫نظام سوریه هستند بحثی نیست و دالیل و مستندات‬ ‫بس��یاری هم در این زمینه وجود دارد‪ .‬منتها مساله ای‬ ‫که به چش��م می خورد این است که بحران ها و برخی‬ ‫مشکالت داخلی س��وریه طی سال های گذشته نیز به‬ ‫این مس��اله کمک کرده و زمینه را برای دخالت غرب‬ ‫فراهم می کند‪.‬‬ ‫ایا ممکن اس��ت غربی ها در س��وریه نیز‬ ‫دست به حمله نظامی بزنند؟‬ ‫‪ l‬بعید به نظر می رسد‪ ،‬ش��رایط بشار اسد با‬ ‫قذافیبسیارمتفاوتاستوویهنوزبرگه هایبسیاری‬ ‫داردکهمی تواندازانهااستفادهکند‪.‬ازدیگرسوساختار‬ ‫جمعیتی در سوریه نسبت به لیبی خیلی فرق می کند‬ ‫و همچنین به هیچ وجه فضای منطقه ای و بین المللی‬ ‫هم به دلیل موقعیت حساس جغرافیایی و ژئوپلتیک‬ ‫سوریه اجازه نمی دهد که چنین اتفاقی در این کشور‬ ‫بیفتد‪ .‬همسایگان نیز به طور عموم مخالف هرگونه‬ ‫افزایشناامنیدرسوریههستند‪.‬درحقیقتیکتحول‬ ‫نظامی در سوریه از جانب نیروهای غربی به معنای‬ ‫به هم ریختن اوضاع امنیت��ی کل منطقه خواهد بود‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که این نگرانی هم نزد غربی ها‪،‬‬ ‫هم نزد رژیم صهیونیستی و هم نزد همسایگان بسیار‬ ‫جدیاست‪.‬‬ ‫در این شرایط راه برون رفت از این بحران‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬تنها راه برای برون رفت از این بحران ایجاد‬ ‫فضایی برای ترتیب دادن مذاکرات جدی میان دو‬ ‫طرف است‪ .‬دو طرف یعنی هم دولت و هم جریان‬ ‫معارضه باید به یک نقطه تفاهمی برسند تا هم دولت‬ ‫سوریه اصالحات را به صورت جدی دنبال کند و هم‬ ‫جریان مخالف متوجه این امر باشد که استمرار این‬ ‫وضعیت به معنای دخالت تدریجی نیروهای غربی‬ ‫خواهد بود که این مساله به هیچ وجه نه به مصلحت‬ ‫مردم س��وریه و نه به مصلحت دیگر کش��ورهای‬ ‫منطقه است‪g.‬‬ ‫موانع پیشروی اجرای طرح اتحادیه عرب‬ ‫فتنه غرب؛ غفلت اعراب‬ ‫حسین رویوران‪ /‬کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دولت بشار اسد‬ ‫در راستای اجرای‬ ‫طرح اتحادیه عرب‬ ‫نزدیک به ‪ 550‬نفر‬ ‫از زندانیان سیاسی‬ ‫را ازاد کرد و تصمیم‬ ‫داشت تعداد دیگری‬ ‫را نیز ازاد کند اما‬ ‫شرایط به گونه ای‬ ‫است که به دولت‬ ‫اجازه اجرای این طرح‬ ‫را نمی دهد‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫تقریبا ‪ 10‬روز از موافقت دولت س��وریه با طرح‬ ‫پیشنهادی اتحادیه عرب می گذرد و این درحالی است‬ ‫که همچنان برخی ش��هرهای سوریه همچون حمص‬ ‫ش��اهد ناارامی و اعتراضات مخالفان است‪ .‬در ارتباط‬ ‫با طرح اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه چندین‬ ‫بحث مطرح بود؛ نخست اینکه یک اتشبس دوجانبه‬ ‫صورت بگیرد و نیروهای مس��لح از ش��هرها خارج‬ ‫شوند‪ ،‬سپس زندانیان از زندان ازاد شوند و در نهایت‬ ‫گفت وگو برای دولت انتقالی و اصالحات سیاس��ی‬ ‫اغاز ش��ود‪ ،‬تقریبا مهم ترین موضوع��ات طرح عربی‬ ‫این سه بحث بود‪ .‬طی هفته گذشته عمده درگیری ها‬ ‫در شهر حمص بود و درگیری ها نیز کامال دوطرفه بود‬ ‫و از دو طرف افرادی کشته شدند‪ .‬درگیری که در حال‬ ‫حاضر وجود دارد نتیجه عدم عقب نش��ینی نیروهای‬ ‫مسلح اس��ت؛ حال چه دولتی و چه نیروهای معارض‬ ‫از شهرها‪ .‬به هرحال دولت حافظ امنیت است و زمانی‬ ‫که نیروهای مس��لح خارج از کنترل دولت از شهرها‬ ‫عقب نش��ینیکنند دولت نیز نیروهای خ��ودش را از‬ ‫شهرها خارج خواهد کرد‪ .‬در صورت عدم تامین این‬ ‫شرایط‪ ،‬سوریه به س��مت ارامش پیش نخواهد رفت‪.‬‬ ‫دولت بشار اسد در راستای اجرای طرح اتحادیه عرب‬ ‫نزدیک به ‪ 550‬نف��ر از زندانیان سیاس��ی را ازاد کرد و‬ ‫تصمیم داشت تعداد دیگری را نیز ازاد کند اما شرایط‬ ‫به گونه ای است که به دولت اجازه اجرای این طرح را‬ ‫نمی دهد‪ .‬دوشنبه هفته گذش��ته که اوضاع در سوریه‬ ‫رو به ناارامی رفت زمانی که شبکه های خارجی شهر‬ ‫حمص را نشان می دادند نیروهای مسلحی را دیدیم که‬ ‫خودشان را منشعب از ارتش می دانستند و در میان مردم‬ ‫حضور داشتند‪ .‬این مس��اله نشان می دهد که نیروهای‬ ‫مسلح مخالف از مردم به عنوان س��پر انسانی استفاده‬ ‫می کنند‪ ،‬این افراد مس��لح در میان مردم هس��تند و به‬ ‫ارتش حمله می کنند و زمانی که ارتش پاسخ می دهد‪،‬‬ ‫تعدادی از غیرنظامیان نیز کشته می شوند‪ .‬بنابراین در‬ ‫این ش��رایط غیرنظامیان در معرض تهدید جدی قرار‬ ‫می گیرند؛ به هر حال انچه اکنون وجود دارد یک نوع‬ ‫تخلف از توافق هاس��ت که مانع از اجرای طرح عربی‬ ‫شده است‪ .‬اتحادیه عرب اکنون به نمایندگی از جامعه‬ ‫بین المللی مسئول حل بحران سوریه شده است و تمام‬ ‫تالش ها و نتایجش را به س��ازمان ملل گزارش خواهد‬ ‫داد‪ .‬در صورتی که اتحادیه عرب در قبال بحران سوریه‬ ‫نتواند کاری انجام دهد پرونده را به شورای امنیت ارجاع‬ ‫لو انفعاالت‬ ‫خواه��د داد‪ .‬این اقدام می تواند باع��ث فع ‬ ‫جدیدی در رابطه با بحث س��وریه شود‪ ،‬گرچه در دور‬ ‫قبل این نوع تالش ها با وتوی روسیه و چین روبه رو شد‬ ‫اما ممکن اس��ت یک بار دیگر این شرایط علیه سوریه‬ ‫به وجود بیاید‪ .‬وضعیتی که اکنون در س��وریه به چشم‬ ‫می خورد این گونه اس��ت که تقریبا دولت‪ ،‬اکثر مرزها‬ ‫را تحت کنترل خودش دراورده و اعتراض ها در بیشتر‬ ‫استان ها خاموش شده اس��ت‪ .‬البته همچنان یک مقدار‬ ‫تمرکز حوادث در شهر حمص وجود دارد‪ .‬دلیل ان نیز‬ ‫این است که این شهر‪ ،‬هم مرز با لبنان است‪ .‬تا االن دولت‬ ‫سوریه بیش از یک کامیون لبنانی را که سالح به حمص‬ ‫منتقل می کرده متوقف کرده است‪ .‬این امر نشان می دهد که‬ ‫عنصر خارجی همچنان در بحث سوریه فعال است و تا‬ ‫زمانی که خط لجستیک نظامی برای مخالفان ادامه دارد‬ ‫متاسفانه این درگیری ها نیز یکی از تبعات ان خواهد بود‪.‬‬ ‫دولت سوریه اعالم کرده اس��ت اول امنیت بعد گفت‬ ‫وگو‪ .‬پس تا وقتی که این درگیری های نظامی وجود دارد‬ ‫عمال گفت وگویی ص��ورت نخواهد گرفت‪ .‬حمص‬ ‫یکی از شهرهای بسیار مذهبی سوریه است و سنی های‬ ‫سلفی در این شهر کم نیستند به همین دلیل در این شهر‬ ‫یک پایگاه اصلی برای این افراد تشکیل شده است‪ .‬افراد‬ ‫مسلح هم عمدتا از س��لفی های تکفیری هستند و زیر‬ ‫چتر اینها افراد منشعب از ارتش هم پناه گرفته اند یا اینکه‬ ‫خود سلفی ها لباس ارتشی به تن کرده اند و به گونه ای‬ ‫وانمود می کنند که بخشی از ارتش هستند که از ان جدا‬ ‫شده اند‪ .‬این اقدام می تواند تبلیغی باشد در چارچوب‬ ‫تشویق انش��عاب نظامیان دولتی از ارتش سوریه‪ .‬در‬ ‫نهایت اینکه این افراد مسلح باعث ادامه درگیری ها در‬ ‫شهر حمص هستند و تازمانی که انها سالح هایشان را‬ ‫تحویل ندهند اصال با عقل هم جور درنمی اید که دولت‬ ‫اسد در برابر انها کوتاه بیاید‪g .‬‬ ‫رویوران معتقد‬ ‫است تا وقتی‬ ‫درگیری های‬ ‫نظامی در سوریه‬ ‫وجود دارد عمال‬ ‫گفت وگویی بین‬ ‫دولت اسد و‬ ‫مخالفان صورت‬ ‫نخواهد گرفت‬ ‫چراکه دولت‬ ‫سوریه اعالم کرده‬ ‫اول امنیت‪ ،‬بعد‬ ‫گفت وگو‬ ‫‪59‬‬ ‫فرهنگ ‬ ‫حاشیه علیه متن‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫نگاهی دیگر به یک ماجرای تاسف اور‬ ‫‪1‬‬ ‫بهتر است تمامش کنیم‬ ‫فضای بعضا عجیب‪ ،‬س��خت و بی رحم و در عین‬ ‫حال جذاب سینما‪ ،‬به گونه ای است که حاشیه ها در ان گاه‬ ‫نقش هایاساسیراایفامی کنندوحتیگاهیباانگیزه های‬ ‫سوءاس��تفاده گرانه از این فضا‪ ،‬این حاشیه ها در خدمت‬ ‫موفقیت ها و شکست های افراد در اینده هنری انها نقش‬ ‫ایفامی کنند‪.‬بههرحال‪،‬چهبپسندیموچهخیر‪،‬عرصهسینما‬ ‫ماننددیگرعرصهمعنویدرگیرباجذابیت هایمادی‪،‬یعنی‬ ‫ورزش‪،‬به گونه ایاستکهگاهییکجملهیایکموضوع‬ ‫به ظاهرکوچکوکم اهمیت‪،‬به ناگاهبهمهمترینوموثرترین‬ ‫موضوعروزتبدیلمی شود‪.‬‬ ‫از این روس��ت که هر چند یک ب��ار‪ ،‬یک موضوع‬ ‫حاشیه ای بسیاری از توان فضای رسانه ای و هنری کشور‬ ‫را به خود اختصاص می دهد که یکی از اخرین و داغ ترین‬ ‫انها‪ ،‬ماجرای اظهار نظر اخیر منسوب به فرج اهلل سلحشور‬ ‫درباره قش��ری از جامعه بازیگری و کلیت سینمای ایران‬ ‫است که اتش ان هر روز و هر روز از سوی طرفین چنان‬ ‫باالگرفتهکهحاالازسوییکطرفدعوا‪،‬وجودسناریویی‬ ‫برایبهاتشکشیدنسلحشوربه عنوانیکهنرمندمنطبق‬ ‫با ارزش های انقالب مطرح می شود‪ .‬اما انچه که بیش از‬ ‫هر چیز دیگری ازسوی موضع گیران مقابل سلحشور و‬ ‫حتی خود او و طرفدارانش مورد تاکید و توجه قرار گرفته‪،‬‬ ‫جنبه های اخالقی سخن اوست که البته هر طرف از ظن‬ ‫خودبه ارزیابی ان می پردازند‪.‬‬ ‫‪60‬‬ ‫اگربهپیشینهرویدادیموضوعنظریبیفکنیم‪،‬ماجرا‬ ‫ازجاییشکلگرفتکهبرخیسایت هایاینترنتیخبری‬ ‫و یکی از روزنامه های صبح‪ ،‬از احتمال سفر انجلینا جولی‬ ‫– هنرپیشه پولساز سینمای امریکا ‪ -‬به ایران برای ایفای‬ ‫نقشدرفیلمجدیدمسعودده نمکیخبردادند‪.‬همهچیزاین‬ ‫خبر‪،‬ازمحتواتانحوهنگارششازهمانابتدامشهودبودکه‬ ‫بیشتربهیکیازخبرهایموسومبه«زرد»درعرصهرسانه ای‬ ‫می ماند که معم��وال برای جذب مخاطب ع��ام و به ویژه‬ ‫تینیجرها استفاده می شود‪ .‬اما رس��انه های مورد اشاره هر‬ ‫روز به خبر بال و پر بیشتری دادند؛ تا جایی که در روز چندم‬ ‫نوشتنداحتمالاینحضورقوتگرفتهاست‪.‬البتهچندروز‬ ‫بعد رسانه هایی دیگر تیتر زدند که مسعود ده نمکی بازی‬ ‫انجلیناجولیرادرفیلمشنپذیرفتهاست!درمتنتوضیح‬ ‫همازاونقلشدکهاینتنهادرحدیکپیشنهادازسویعلی‬ ‫سرتیپی‪-‬تهیه کنندهوپخش کنندهفیلم‪-‬بودهکهاونپذیرفته‬ ‫است‪ .‬انتشار وسیع خبرهایی مبنی بر مذاکرات سرتیپی با‬ ‫مدیربرنامه هایهنرپیشهامریکاییبرایحضوردرایرانو‬ ‫بازی در یک فیلم سینمایی‪ ،‬شائبه به کار گرفتن یک روش‬ ‫تبلیغاتی پیش از تولید یک فیلم را به ذهن متبادر می کرد و‬ ‫گفتهمی شداسپانسرهاییبرایتامینهزینه هایاینحضور‬ ‫تمایلخودرااعالمکرده اند‪،‬امانبایدازایننکتهغافلبودکه‬ ‫سرتیپیخبراینمذاکراترابدوننامبردناز فیلمی عنوان‬ ‫کرده بود‪ .‬به هر حال یک روز خبرنگار دانش اموزی «پانا»‬ ‫بنا بر روند خبری گوشی تلفن را برداشت‪ ،‬شماره فرج اهلل‬ ‫سلحشور‪-‬کارگردانوهنرپیشهانقالبیسینما‪-‬راگرفتو‬ ‫نظراورادربارهاینحضوردرفیلمسینمایی«رسوایی»‪-‬که‬ ‫به تازگیبهتهیه کنندگیوکارگردانیمسعودده نمکیپروانه‬ ‫ساختدریافتکردهاست–پرسید‪.‬سلحشورهمکهبرای‬ ‫لحظه هایی از این موضوع شوکه شده بود‪ ،‬پس از مکثی‪،‬‬ ‫به قولخودمانیقضیهنهگذاشتونهبرداشت‪،‬حرف هایی‬ ‫زدبااینمضمونکه‪«:‬هنرپیشه هایزنایرانخودشانیک‬ ‫پا انجلینا جولی هستند و سینمای ایران باید هم برای ادامه‬ ‫فعالیت خود ‪ ...‬بین المللی بیاورد‪ .‬سینمای ایران ‪ ...‬است‪،‬‬ ‫مگر صبح تا شب عکس های هنرمندان چاپ نمی شود؟‬ ‫وقتی زن های ما افتخارشان این است که عکس های خود‬ ‫رابه صورتنیمه عریاندراینترنتبگذارند‪،‬یعنیخودشان‬ ‫یکپاانجلیناجولیهستند‪».‬‬ ‫وقتی این جمله ها در فضای اینترنت دست به دست‬ ‫و سایت به س��ایت گش��ت‪ ،‬تازه اتش معرکه تامین شد‪.‬‬ ‫بسیاری از اهالی و دست اندرکاران سینما در مصاحبه ها و‬ ‫یادداشت هایی‪،‬به طورمستقیموغیرمستقیمبهانتقادازشیوه‬ ‫سخن گفتن و مضمون حرف های سلحشور پرداختند‪،‬‬ ‫برخی هم به دفاع از کلیت سینمای کشور و بانوان حاضر‬ ‫درانسخنگفتندونوشتند‪.‬گروهیازبازیگرانمطرحزن‬ ‫سینمایایراننیزدرنامه ایسرگشاده‪،‬بهاشارهبهفعالیت های‬ ‫اودرسینماوتلویزیوندرزمینهساختاثارمذهبیومربوط‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫به پیامبران‪ ،‬با بیان اینکه این همه پرداختن به زوایای نورانی‬ ‫زندگی پیامبران و سرمشق قرار دادن منش ایشان تاثیری‬ ‫در کالم وی نداشته‪ ،‬خواستند س��ینمایی را که خجالت‬ ‫می کشند بگویند او را یاد کجا می اندازد‪ ،‬به حال خود رها‬ ‫کند‪ ،‬شاید که رستگار شود و ارامش و صلح و محبت به‬ ‫وجدان نگرانش بازگردد‪ .‬اما از همه اینها گذشته‪ ،‬بیشتر از‬ ‫هر کسی – و نه بیش از هر نهادی‪ -‬همگان منتظر بودند که‬ ‫ببینندایاخودده نمکینسبتبهاینموضوعموضع گیریو‬ ‫واکنشخواهدداشتودراینصورت‪،‬مضمونوسمتو‬ ‫سویانچهخواهدبود؟درنهایتده نمکیبرایسلحشور‬ ‫نامه ای سرگشاده نوشت و در ان با ناعادالنه توصیف کردن‬ ‫حرف هایسلحشور‪،‬گفت‪«:‬اتهاماتهمیشگیشمابهاین‬ ‫جانب و دیگران به بهانه دفاع از ارزش های دفاع مقدس و‬ ‫این باربه خاطرمثالدفاعازدینمبیناسالموانتقادازسینما‪،‬‬ ‫برایم تازگی نداشت‪ .‬دفعات قبل که حضرتعالی خود را در‬ ‫یالعمومیاهالیجبههوجنگمی گذاشتیدوبه‬ ‫جایگاهمدع ‬ ‫جاینقد‪،‬باادبیاتسخیفبهبندهوفیلمحملهمی کردید‪،‬با‬ ‫خودمی گفتمشایدکثرتحضوروبازیدرفیلم هایدفاع‬ ‫مقدسوصحنه هاییکهایفاینقشکرده ایدحضرتعالیرا‬ ‫دچارتوهمکردهوخودراهمهجبههوجنگ‪،‬باورکرده ایدو‬ ‫هنوزازحسبازیخارجنشده ایدوگرنهاگرذره اینسبت‬ ‫به شهیدانی که نقششان را بازی می کردید شناخت داشتید‪،‬‬ ‫البد می دانستید که در جبهه گردان میثمی ها هم بوده اند‪ .‬در‬ ‫جبهه‪،‬نمازشبوحاجی هاوسیدهابوده اندامازورخانههم‬ ‫بوده‪،‬لوطی هاهمبوده اند‪.‬شجاعتبودهام اترسهمکنارش‬ ‫بودهوالبتهحاجیگیرینفهمکهبه حمداهللدرجنگوبعد‬ ‫ازجنگبه وفورداشته ایم»!‬ ‫ده نمکی همچنین با طرح این پرسش که سلحشور‬ ‫برای تنویر افکار عمومی بگوید به جز حضور در شهرک‬ ‫سینمایی دفاع مقدس چقدر در خط مقدم حضور داشته‪،‬‬ ‫در ادامه اورد‪« :‬ش��ما چگونه به خود ح��ق می دهید که با‬ ‫استناد بر ش��ایعات ان هم از موضع دین و انقالب درباره‬ ‫دیگران اینگونه قضاوت کنید؟! مثال همین شایعه دعوت‬ ‫ازبازیگ رهالیوودی‪.‬هیچباخودفکرنکردیدسینمایایران‬ ‫با این اقتصاد نحیفش چگونه می تواند بازیگ ر هالیوودی با‬ ‫دستمزدهای چند ده میلیارد تومانی را به استخدام خود در‬ ‫اوردواصلمسالهمی تواندبهخودیخودمنتفیباشد؟‪...‬‬ ‫بگذریمازاینکهعطشاستفادهازبازیگرانخارجیدر‬ ‫یداد‬ ‫بینبرخیدوستان‪،‬کممسبوقبهسابقهنیستواگرپام ‬ ‫حتیبهمادربزرگانجلیناجولیهمبرایحضوردرفیلمو‬ ‫سریال شان رضایت می دادند‪ .‬باز گلیبه جمال بنده به قول‬ ‫شما الت و جبهه خراب کن که همان اول کار اب پاکی را‬ ‫روی دست دوستانی که این خبر و پیشنهاد را دادند ریختم‬ ‫واصلقضیهرامنکرشدم‪»...‬‬ ‫او همچنین با بیان این پرسش که «چند نفر از شما و‬ ‫دوستانی که در حوزه هنری با پول بیت المال تربیت شدند‬ ‫تاسینمایانقالبرابسازندهمانطورکهاولانقالببودند‪،‬‬ ‫مانده اند؟»همچنینباتصریحبراحتمالوضعواکنش های‬ ‫شدیدترازسویخودش‪،‬گفت‪«:‬کجایدینبهشما اجازه‬ ‫می دهد خود را بهتر از دیگ��ران بدانید؟ اینگونه قضاوت‬ ‫تفرعن و تکبری در خود دارد که عالم��ان دین هم از ان‬ ‫پرهیزمی کنند‪...‬‬ ‫می دانم بعد از این نامه شما و دوستانتان چه اتهاماتی‬ ‫را نثارم خواهید کرد که فالنی خودش هم خراب ش��ده و‬ ‫از مواضعش عدول کرده اما این رسم جوانمردی نیست‬ ‫که با همین بضاعت س��ینما و عوامل و بازیگرانش‪ ،‬فیلم‬ ‫بسازیم و انها در اثار ما ایفای نقش کنند و در حد توانشان‬ ‫دینشان رابهکشور و جنگو‪ ...‬ادا کنندو بنده عافیت طلبانه‬ ‫در برابر بی مهری ها از انها دفاع نکنم‪ .‬این بازیگران از طرف‬ ‫ضد انقالببایدفحشبشنوندکهچرادراثاربهنفعانقالب‬ ‫کار می کنند و از داخل هم توسط سیاست بازان هنرمندنما‬ ‫محکوم شوند و تهدید شوند و شما هم با کلی گویی در‬ ‫حق شان کم لطفی کنید؟ اما بنده ترجیح می دهم به جای‬ ‫ضعیف کشیبهاقازاده هایپشیمانازانقالبی گریواشراف‬ ‫حوزهفرهنگوهنربتازمودرنهایت ترجیحمی دهمبهقول‬ ‫شما به کاراکتر مجید سوزوکی فیلمم شبیه باشم تا حاجی‬ ‫گیرینفاخراجی ها!»‬ ‫اینانتقادهایشدیدده نمکینسبتبهسلحشورالبته‬ ‫یک طرفههمنبودهوسلحشورنیز‪،‬نظرخودرااین گونهبیان‬ ‫کردهکه‪«:‬امثالده نمکیچونگمانمی کنندمذهبیهستند‬ ‫و سر از کار مملکت در می اورند و جبهه و جنگ را درک‬ ‫کرده اند‪ ،‬متاسفانه چنین خطاهایی می کنند‪ .‬متاسفم اقای‬ ‫ده نمکی‪ ،‬زنی را به ایران دعوت کرده که همه عالم او را به‬ ‫بدکارگیمی شناسندواوفسادوهرزگیرادرهمهاثارشبه‬ ‫نمایش می گذارد‪ .‬اقای ده نمکی برای ساخت فیلمی دینی‬ ‫و اخالقی از جولی استفاده می کند؟ این خانم سالم است؟‬ ‫این خانم می تواند در سینمای دینی بازی کند؟ البد چون‬ ‫اقای ده نمکی گفته‪ ،‬اشکال ندارد‪ .‬اگر کارگردان های دیگر‬ ‫چنین غلطی می کردند‪ ،‬انها را به صالبه نمی کشیدند؟ البته‬ ‫اقای ده نمکی شهدا و بس��یجیان ما را یک مشت الت و‬ ‫چاقو کش و فاسد نشان می دهد‪ .‬البد چون اقای ده نمکی‬ ‫هستند‪،‬اشکالندارد‪».‬‬ ‫البتهموضع گیریفرج اهللسلحشورنسبتبهمسعود‬ ‫ده نمکی مسبوق به سابقه اس��ت‪ .‬او پیش تر در نشست‬ ‫«کنکاشی در سینمای دینی سه دهه اخیر» که در دانشگاه‬ ‫فردوسیمشهدبرگزارشدهمدرانتقادازوضعیتسینمای‬ ‫ایران و در پاسخ به سوالی پیرامون فیلم اخراجی ها اظهار‬ ‫داشت‪« :‬مس��عود ده نمکی یک رزمنده است اما هنرمند‬ ‫نیست و زمانی که فرد‪ ،‬هنرمند نباش��د دیگران وی را راه‬ ‫می برند‪.‬شریفی نیاراهرابهده نمکینشانمی دهدوبازیگران‬ ‫و سناریو را می گوید‪ .‬فیلم اخراجی ها هم یک فیلم کمدی‬ ‫ماننددیگرفیلم هاستوفیلمدفاعمقدسنیستزیراکسی‬ ‫برای تماشای ارزش های دفاع مقدس به دیدن ان نمی رود‬ ‫و تنها برای خنده ان را تماش��ا می کند‪ ».‬او البته یک بار در‬ ‫ابتدای س��ال جاری که رقابتی بین فیلم های «اخراجی ها‬ ‫‪ »3‬و «جدایی نادر از س��یمین» در اکران در گرفته بود‪ ،‬در‬ ‫اظهار نظری نسبت به اینکه ده نمکی لج فتنه گران سبز را‬ ‫دراورده‪،‬ابرازخشنودیکردهبود‪.‬اماانگاراینماجراتمامی‬ ‫ ندارد و هنوز موضع گیری ها و اظهارنظرهایی درباره ان‬ ‫می ش��ود که هر بار باز اتش تهیه ماجرا را زیاد می کند‪ .‬از‬ ‫جملهدربرنامهسینماییهفتدرهفتهگذشتهمریالزارعی‬ ‫در مقام نایب رئیس انجمن بازیگرانی که در موقع انتشار‬ ‫سخنانسلحشورهمدرجلسه ایبهریاستداوودرشیدی‬ ‫ان را به بحث گذاشته بود‪ ،‬گفت‪« :‬ما سعی کردیم نجیبانه از‬ ‫این سخنان بگذریم‪ ،‬اما حرف های ان کارگردان به صدها و‬ ‫هزاراننفربرمی گرددوبهخانوادهسینماتوهینمی کند‪».‬‬ ‫او در ادامه به حرف های حمیدرضا رسایی – عضو‬ ‫کمیسیون فرهنگی مجلس – هم در این زمینه انتقاد کرد‬ ‫که موجب شد رسایی در تماس با تلویزیون‪ ،‬بگوید‪« :‬من‬ ‫نمی توانم این نوع نگاه هنرمندان را بپذیرم‪ .‬به نظر من اگر‬ ‫اقای سلحشور صحبتی کرده اند باید خودشان پاسخگو‬ ‫باشند و تلویزیون می تواند ایشان را دعوت کند تا او درباره‬ ‫حرف هایشتوضیحدهد‪».‬‬ ‫هرچند سلحشور پس از ان مصاحبه جنجالی‪ ،‬در‬ ‫مصاحبه های دیگری عنوان کرد که حرف های او با دقت‬ ‫منتشر نش��ده و به نوعی به کار بردن ان تعبیر را برای قشر‬ ‫خاصی از سینمای ایران تکذیب کرد و هرچند حاال دیگر‬ ‫اصال تمایلی ندارد در این زمینه صحبت کند‪ ،‬دیدگاه های‬ ‫عامش را درباره وضعیت سینمای کشور از مدت ها پیش‬ ‫داشته و خواهد داشت‪ .‬او حتی در جایی گفته تمایل ندارد‬ ‫دخترش در این فضای سینمایی به فعالیت بپردازد چون‬ ‫ی هالیوود‪ ،‬سینما را خلق و برای‬ ‫معتقد است‪« :‬غرب یعن ‬ ‫ان مبانی تعریف کرد و کمپانی های صهیونیستی هم طبق‬ ‫اهداف الحادی خود که در تضاد با اسالم است این را در‬ ‫همه دنیا گسترش دادند‪ .‬سینمای ایران هم جزئی از همین‬ ‫سینماس��ت که این قواعد را پذیرفته است‪ .‬درواقع ما در‬ ‫زمینی که صهیونیس��ت ها و کمپانی های غربی طراحی‬ ‫کردند و با س��وت داوران انها بازی می کنیم‪ .‬ایا اسم این‬ ‫سینما را سینمای ایران می توان گذاشت؟ این مزاح است‬ ‫که بگوییم چیزی به نام سینمای ایران داریم‪ .‬مبانی حاکم بر‬ ‫سینمای غرب اصولی است که دیگران تعریف کرده اند و‬ ‫هیچ تطابقی هم با مبانی ما ندارد‪ ».‬گفته های نقل شده از‬ ‫اقایسلحشوربه طورکلی غیرمنطبقباشرعمقدسونگاه‬ ‫ایمانیبهانساناست‪.‬دراسالماتهام زدنبهغیر مسلمانهم‬ ‫پسندیدهنیستچهرسدبهزنمسلمانایرانی‪.‬ضمناینکه‬ ‫از جناب سلحشور که سابقه ساخت سریال های مذهبی‬ ‫را در کارنامه شان دارند توقع می رود که این نگاه ایمانی را‬ ‫همواره مدنظرقرار دهند‪.‬ضمن اینکهایشانبه طورکلیبه‬ ‫تایید دوباره ان حرف ها نپرداختند‪ .‬از همین رو می توان‬ ‫اصل را بر صحت گذاشت که این هم اصلی ایمانی است و‬ ‫این جنجال را ادامه نداد‪.‬‬ ‫اما به طور کلی بهتر بود اقای سلحش��ور از فساد در‬ ‫برخی بخش های سینما سخن می گفتند که به طور حتم‬ ‫جریان های اخالق گرا می توانستند با دغدغه های اخالقی‬ ‫خود به کنکاش درب��اره این موض��وع بپردازند‪ .‬طبیعی‬ ‫است که فس��اد در این بخش هم مثل س��ایر حوزه های‬ ‫شهرت اورمانندورزشوجوددارد‪.‬نکتهاخرامابهمواجهه‬ ‫سلحشور‪ /‬ده نمکی بر می گردد که به شدت مورد عالقه‬ ‫جریان های شبه روشنفکری اس��ت‪ .‬بهتر است دیالوگ‬ ‫این دو سینماگر مسلمان در محیطی بسته صورت گیرد تا‬ ‫موجبات سوءاستفاده مخالفان فراهم نشود و بر اتش این‬ ‫منازعه افزوده نگردد‪g.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫ماجرای یک مصاحبه جنجالی‬ ‫تو گو با دبیر فرهنگ خبرگزاری پانا‬ ‫گف ‬ ‫‪2‬‬ ‫اواخر مهرماه امسال انتشار یک گفت وگو در خبرگزاری پانا توفانی در میان سینماگران و رسانه ها برپا کرد‪.‬‬ ‫فرج اهلل سلحشور ـ کارگردان ـ در ان مصاحبه درباره سینمای ایران و بازیگران زن حرف هایی زد که معموال به‬ ‫جای برخی کلمات ان «‪ »...‬می گذارند‪ .‬ان صحبت ها به مذاق هیچ کس خوش نیامد‪ .‬جمله های سلحشور در‬ ‫فضای مجازی و غیرمجازی دست به دست چرخید و به هر کجا رسید‪ ،‬واکنشی را درپی داشت‪ ،‬از بازیگران زن‬ ‫سینما گرفته تا کارگردان های ارزشی‪ .‬بعد از ان‪ ،‬سلحشور از درست منتشر نشدن صحبت هایش سخن گفت‪.‬‬ ‫در شرایطی که ده ها بار تماس ما با سلحشور برای گفت وگو درباره ماوقع ماجرا به نتیجه نرسید‪ ،‬همین مساله‬ ‫بهانه ای شد تا گفت وگویی با دبیر سرویس فرهنگی پانا درباره ماجراهای قبل و بعد از انتشار ان گفت وگو داشته‬ ‫باشیم‪ .‬با این حال هفته نامه مثلث امادگی خود را برای انعکاس حرف های اقای فرج اهلل سلحشور اعالم می کند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اقای سلحش��ور با ش��ما گفت وگویی داشت‬ ‫ک��ه ‪ 23‬مهرم��اه در پان��ا منتش��ر ش��د‪ .‬او بعد‬ ‫از انتش��ار این مطلب‪ ،‬اظهار ک��رد که خبرنگار‬ ‫مطالب را درس��ت منتقل نکرده اس��ت‪ .‬جریان‬ ‫انجام این مصاحبه چگونه بود و ایا ش��ما گفته‬ ‫اقای سلحشور را تایید می کنید؟‬ ‫‪l‬اقای سلحشور در هیچ جا این مطلب را تکذیب‬ ‫نکرده‪ ،‬بلکه گفته اند که مطالب درست منتشر نشده است؛‬ ‫ایشان راس��ت می گویند و مطلب درست منتشر نشده‬ ‫است‪ .‬چون حرف هایی که ایشان زده بودند‪ ،‬خیلی تندتر‬ ‫بود اما اقای سلحش��ور عین کلمه ای را که در خبر امده‬ ‫است‪ ،‬گفته اند‪.‬‬ ‫منظورتان قسمت های مربوط به فساد در سینما‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬بله؛ ایشان حرف هایی هم زدند که ما نخواستیم‬ ‫رسانه ای ش��ود‪ .‬البته من گفته ام که اگر اقای سلحشور‬ ‫بخواهد این مطلب را تکذیب کند یا ابروی خبرنگار و‬ ‫خبرگزاری پانا را ببرد‪ ،‬من عین فایل صوتی ان را از طریق‬ ‫پاناودیگررسانه هامنتشرمی کنم‪.‬بنابرایناینخبردرست‬ ‫منعکس شده است‪ ،‬ولی ما بخش هایی از صحبت های‬ ‫ایشان را به دلیل همان حیای رسانه ای حذف کردیم‪.‬‬ ‫ایا اقای سلحشور هم زمان با انتشار خبر در پانا‬ ‫اظهار کرد که صحبت هایش درست منتشر نشده‬ ‫است یا این واکنش بعد از بازتاب هایی بود که خبر‬ ‫پانا در میان رسانه ها و هنرمندان داشت؟‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪l‬پسازانتشارمصاحبهاقایسلحشوردرپانا‪،‬چند‬ ‫مصاحبه در واکنش به صحبت های او منتشر شد‪ .‬حتی‬ ‫بعد از انعکاس این مطالب در روزنامه ها‪ ،‬اقای سلحشور‬ ‫واکنشی نش��ان ندادند تا اینکه یکی از خبرگزاری ها با‬ ‫او مصاحبه ای کرد و اقای سلحش��ور در انجا گفت که‬ ‫حرف های من درست منعکس نشده است‪ .‬در مصاحبه‬ ‫دیگری هم گفت که نگفتم کل سینما و همه بازیگران این‬ ‫وضعیت را دارند‪ ،‬بازیگران خوب هم در سینما هستند و‬ ‫من هم در پروژه حضرت یوس��ف (ع) با انها کار کردم‪،‬‬ ‫اما بازیگرانی داریم که وضعیت مناسبی ندارند‪ .‬بنابراین‬ ‫ایشان باز هم بر صحبت های پیشین خود ایستادند‪ ،‬اما ان‬ ‫کلمه را بیان نکردند‪.‬‬ ‫اقای سلحش��ور هفت��م ابان ماه در نمایش��گاه‬ ‫مطبوعات ب��ا حض��ور در غرفه پان��ا گفت که‬ ‫تهیه کنندگان بازیگران جدیدی را که بیشتر شبیه‬ ‫مانکن ها هستند‪ ،‬وارد س��ینما کرده اند‪ .‬ایا این‬ ‫می تواند تاکیدی بر اعتقادات پیشین او باشد؟‬ ‫‪l‬اقای سلحشور در نمایشگاه مطبوعات در غرفه‬ ‫دیگری حضور یافت و در انجا بحث مصاحبه ایش��ان‬ ‫مطرح ش��د‪ ،‬اما باز هم ان را تکذی��ب نکردند و گفتند‬ ‫که درست منتشر نشده اس��ت‪ .‬بعد از این اظهار نظر در‬ ‫نمایشگاه مطبوعات‪ ،‬خبرنگاران ما از سلحشور خواستند‬ ‫تا در غرفه پانا صحبت کند‪.‬‬ ‫وقتی او به غرفه ما امد‪ ،‬خبرنگاری که ان مصاحبه را‬ ‫انجام داده بود‪ ،‬تاکید کرد که خود شما اصرار داشتید این‬ ‫از سینمای دفاع مقدس تا تاریخ ادیان‬ ‫فرج اهلل سلحشور در سینمای ایران سابقه بازیگری‪،‬‬ ‫چهره پردازی‪ ،‬نویس��ندگی و کارگردانی دارد‪ .‬او متولد‬ ‫‪ 1331‬در قزوین اس��ت و وقتی س��ی س��اله بود تجربه‬ ‫بازیگری خود را با فیلم «توبه نصوح» اغاز کرد‪ .‬دو سال‬ ‫بعد در فیلمی از محمدرضا هنرمند با نام «گورکن» بازی‬ ‫کرد و در ادامه تجربه بزرگ بازی در فیلم «پرواز در شب»‬ ‫رسول مالقلی پور را از سر گذراند‪.‬‬ ‫او دقیقا دو س��ال بعد از ا ن نیز هم��کاری با مجتبی‬ ‫راعی را در فیلم «انسان و اسلحه» تجربه کرد‪ .‬سلحشور اما‬ ‫ی ظاهر نشد تا انکه پنج سال پس از اخرین‬ ‫دیگر در فیلم ‬ ‫نقش افرینی اش‪،‬یعنیدرسال‪ 72‬کارتاریخی«ایوبپیامبر»‬ ‫را ارائه کرد که در ان عالوه بر کارگردانی و نویسندگی‪ ،‬به‬ ‫ایفای یکی از نقش ها هم پرداخت‪ .‬او که چهار س��ال پس‬ ‫از ان در «دنیای وارونه » ش��هریار بحرانی هم بازی داشت‪،‬‬ ‫‪62‬‬ ‫پسازایوبپیامبرمسیرسریال سازیرابرایتلویزیوندر‬ ‫پیش گرفت که حاصل ان دو مجموعه مشهور «اصحاب‬ ‫کهف» (مردان اندلس) و «یوسف پیامبر» در سال های‪ 76‬و‬ ‫‪ 86‬بودکهبازبهتجربهبازیگریهمانجامید‪ .‬یوسفپیامبربه‬ ‫روایتسلحشورعالوهبرایراندربرخیکشورهایدیگر‬ ‫اسالمی هم طرفداران قابل توجهی به دست اورد‪ .‬هرچند‬ ‫فیلمنامه ان با اتهام سرقت ادبی در محاکم قضایی مواجه و‬ ‫درخبرهاییهمازمحکومیتانخبردادهشد‪.‬البتهخوداو‬ ‫صحتاخبارمربوطبهمحکومیتشراتکذیبکرداماهیچ گاه‬ ‫خبریمبنی بربرائتاونیزمنتشرنشد‪.‬پسازانگواهیثبت‬ ‫سهاثرادبی‪-‬هنریسریالوفیلم«موسیکلیم اهلل»‪«،‬رستاخیز»‬ ‫(عزیرنبی)و«خضروموسی»توسطوزیرفرهنگوارشاد‬ ‫اسالمی به فرج اهلل سلحشور اعطا شد‪ .‬او اما درباره اینکه ایا‬ ‫ثبتمعنویایناثارمنجرخواهدشدکهمانندسریال«یوسف‬ ‫مطالبمنتشرشودوفایلصوتیصحبت هایشماوجود‬ ‫دارد که در ادامه‪ ،‬اقای سلحشور سکوت کردند‪ .‬بعد ما‬ ‫گفت وگویی با او انجام دادیم که در ان‪ ،‬جمله مربوط به‬ ‫ورود مانکن ها به سینما را بیان کردند‪.‬‬ ‫ایا اولین گفت وگویی که پانا با اقای سلحشور‬ ‫داشت‪ ،‬به درخواست این خبرگزاری انجام شد یا‬ ‫به خواست مصاحبه شونده بود؟‬ ‫‪l‬کلید این مساله در خبر حضور انجلینا جولی در‬ ‫فیلمی ایرانیبودوسوالاصلیماازاقایسلحشوراینبود‬ ‫که حضور هنرپیشه خارجی در پروژه های ایرانی به چه‬ ‫صورت است و شنیده شده که برای حضور خانم جولی‬ ‫در ایران‪ ،‬رایزنی هایی در حال انجام است‪ .‬ما نگفتیم که این‬ ‫مساله هست یا نیست‪ ،‬گفتیم اگر این اتفاق رخ دهد‪ ،‬نظر‬ ‫شما چیست‪ .‬اقای سلحشور پس از طرح این پرسش ها‪،‬‬ ‫ان صحبت ها را مطرح کردند‪.‬‬ ‫ایا زمانی که شما این سوال را از اقای سلحشور‬ ‫پرسیدید‪ ،‬اقای ده نمکی حضور خانم جولی را در‬ ‫فیلم اش تکذیب کرده بود؟‬ ‫‪l‬بحث به اقای ده نمکی مربوط نمی شد‪ .‬این مساله‬ ‫را علی سرتیپی مطرح کرد که سینمادار و تهیه کننده است‪.‬‬ ‫ما در گفت وگو با اقای سلحشور با سوژه کلی وارد شدیم‪.‬‬ ‫همچنین در ادامه این سوژه‪ ،‬با چند کارشناس هم صحبت‬ ‫کرده بودیم که به دلیل جریان پیش امده‪ ،‬پیگیری و انتشار‬ ‫انها را به زمان دیگری موکول کردیم‪.‬‬ ‫شروع این س��وژه با مصاحبه اقای سلحشور بود‬ ‫که اکنون برای فیلم حضرت موسی (ع) در حال گرفتن‬ ‫بودجه هستند و پیش از این هم فیلم حضرت یوسف (ع)‬ ‫را س��اخته اند‪ .‬در حالت کل��ی‪ ،‬در پروژه های تاریخی‬ ‫معموال از چهره های خارجی هم استفاده می شود‪ .‬بر این‬ ‫اساس چون اقای سلحشور در پروژه های تاریخی کار‬ ‫کرده اس��ت‪ ،‬با او در این سوژه گفت وگو کردیم‪ .‬حتی به‬ ‫او گفته شد که حضور انجلینا جولی در ایران منتفی شده‬ ‫است‪ ،‬اما ایشان پاسخی به سوژه کلی ما ندادند‪ .‬فارغ از‬ ‫تیتر خبر که بر سر ان جنجال شد‪ ،‬صحبت اصلی اقای‬ ‫سلحش��ور که در مصاحبه هم امده است‪ ،‬چیز دیگری‬ ‫بود؛ او گفت که س��ینما محصول غرب و ش��رکت ها و‬ ‫کمپانی های صهیونیستی اس��ت‪ ،‬به تعبیر ایشان‪ ،‬ورود‬ ‫سینما به ایران به معنی ورود شرکت های صهیونیستی به‬ ‫ایران است و اگر سینمای ایران بخواهد بر این پکیج که‬ ‫محصول غرب و صهیونیست هاست‪ ،‬تکیه کند‪ ،‬مشکل‬ ‫دارد و اوردن بازیگران خارجی هم مشکل را بدتر می کند‪.‬‬ ‫بقیه صحبت های ایش��ان و مثالی که زدند بر همین پایه‬ ‫استوار شد‪g.‬‬ ‫پیامبر»مدعیپیدانکنند؟پاسخداد‪«:‬ازاینکهکسیمدعیاثارم‬ ‫بشود‪،‬باکیندارم‪.‬ازسالقبلهمکهپروژهحضرتموسی‬ ‫راشروعکردم‪،‬اعالمکردمهرکسیمی خواهدتهمتیبزندو‬ ‫مدعیباشد‪،‬زودترپروژه اشراثبتکند‪ ».‬فرج اهللسلحشور‬ ‫این روزها بر پروژه تلویزیونی جدید خود با نام حضرت‬ ‫موسی (ع) متمرکز است که قرار است به صورت سریال و‬ ‫ق این پروژه سپری‬ ‫فیلم سینمایی تولید شود‪ .‬مراحل تحقی ‬ ‫شدهاستونگارشفیلمنامهانتااخرسال‪ 91‬تماممی شود‬ ‫وازاول‪ 92‬فیلمبرداریاناغازخواهدشد‪ .‬البتهچندیپیش‬ ‫اعالمشدکهفیلمی دربارهزندگیحضرتموسی (ع)توسط‬ ‫استیوناسپیلبرگقراراستدر هالیوودساختهشود‪.‬سلحشور‬ ‫بابیاناینکهنگاهمادرفیلمنام هموسی (ع)‪،‬ضد صهیونیسمو‬ ‫ضد امپریالیسماستکهایننگاهبهنفعصهیونیزمنخواهد‬ ‫بود‪ ،‬گفت که غرب به دنبال بهره برداری از داستان حضرت‬ ‫موسی (ع) برای خود است‪ ،‬اما ما قصص قران را برای دنیا‬ ‫می خواهیم‪g.‬‬ ‫گفت وگو با مسعود ده نمکی درباره وضعیت سینمای ایران‬ ‫‪3‬‬ ‫اراده ای برای تغییر وجود ندارد‬ ‫مسعود ده نمکی حاال چندان تمایل ندارد درباره جدال کالمی اخیرش با فرج اهلل سلحشور سخن بیشتری بگوید‪ .‬او معتقد‬ ‫است حرف او همان بوده که در نامه اش منتشر شده و هرچند می توانسته مواضعی صریح تر داشته باشد‪ ،‬فعال بنا به مصالحی در‬ ‫همین حد اکتفا می کند‪ .‬با این حال با او درباره کلیت وضعیت فضای سینمایی کشور گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫بودجه کل سینمای ایران اس��ت‪ .‬البته فقط بحث بودجه‬ ‫ تربیت نش��دن نیرو را به دلیل عملک��رد مدیران‬ ‫اقای ده نمکی! فضای سینمای کشور را چطور‬ ‫مطرح نیس��ت‪ .‬وقتی بحث بودجه مطرح می شود‪ ،‬همه‬ ‫فرهنگی می دانید یا از نگاه شما این بحث در سطح‬ ‫ارزیابیمی کنید؟‬ ‫اذهانبهتولیدچنداثربهقولخودشانفاخر‪،‬یعنیساختن‬ ‫کالن تری مطرح است؟‬ ‫‪l‬وضعیت سینمای ایران باید متناسب با امکانات‬ ‫فیلم های چند میلیاردی یا سالن سینما معطوف می شود‬ ‫‪l‬حوزهاموزشنیرودراموزشعالی‪،‬دانشگاههنر‪،‬‬ ‫ان سنجیده شود‪ ،‬امکانات هم شامل سخت افزار‪ ،‬نرم افزار‬ ‫و کمتر به مضمون‪ ،‬محتوا و تربیت نیرو فکر می شود‪ ،‬در‬ ‫و نیروی انسانی است‪ .‬نظام‪ ،‬س��رمایه گذاری الزم را در‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬صداوسیما‪ ،‬حوزه هنری و همچنین‬ ‫حالی که مشکل اصلی ما در این بخش هاست‪ .‬اگر انتقادی‬ ‫حوزه فرهنگی و به ویژه سینما‪ ،‬متناسب با تهدید ها نکرده‪،‬‬ ‫وزارت ارشاد متولیان زیادی دارد‪ ،‬ولی اتاق فکری که متون‬ ‫به وضعیت اجتماعی هنرمندان ما وارد اس��ت‪ ،‬ایا متون‬ ‫اما توقع هایی که دارد و بحق و متناسب با تهدیدهاست‪،‬‬ ‫مناسب این مراکز را تولید کند‪ ،‬وجود نداشته است‪ .‬نگاه‬ ‫اموزشی و تربیتی مناسبی را برای هنرمند یا هنرپیشه ای‬ ‫خیلی باالتر از ظرفیت های سینماس��ت‪ .‬البته س��ینمای‬ ‫به سینما تربیت تکنیسینبراساس متون‪ 20‬سال پیش بوده‬ ‫که از دانشگاه فارغ التحصیل می ش��ود‪ ،‬نوشته ایم؟ ما در‬ ‫اس��ت‪ .‬بعد از انقالب فرهنگی که برخی متون بازنگری‬ ‫ایران با این وضعیت‪ ،‬توفیق های زیادی داش��ته است که‬ ‫حوزه علمیه روایات زی��ادی درب��اره اداب منبر داریم‪،‬‬ ‫این توفیق ها بیشتر به انگیزه های فردی افراد برمی گردد تا‬ ‫شدند‪ ،‬کار خاصی روی متون اموزش��ی حتی در زمینه‬ ‫سیاست گذاری های دو دهه گذشته‪ .‬این حوزه‪ ،‬امروز در‬ ‫ایا حوزه درباره افات ش��هرت برای یک هنرمند‪ ،‬کتابی‬ ‫تکنیکال انجام نشده است‪ .‬بنابراین حتی اگر در وزارت‬ ‫نوشته است که جزو واحدهای درسی دانشگاه ها باشد و‬ ‫ارشاد یا صداوسیما‪ ،‬نیروهای انقالبی محکم تری نسبت‬ ‫کنار برخی موفقیت ها‪ ،‬به نوعی به حیاط خلوت منازعات‬ ‫جوان معصومی که به عشق بازیگری وارد سینما می شود‪،‬‬ ‫به افراد کنونی بر سر کار باشند‪ ،‬تا وقتی بدنه و جریان تولید‬ ‫سیاس��ی جناح ها تبدیل شده و این مس��اله‪ ،‬بیشتر ان را‬ ‫ولی برای حفظ خودش تربیت نمی شود‪ ،‬ان را بخواند؟‬ ‫در مسیر مناسب قرار نگیرد‪ ،‬ش��عارها و برنامه ها در حد‬ ‫اسیب پذیر کرده است‪ .‬ما در حوزه نیروی انسانی به جز‬ ‫هیچ کدام مس��ئولیت های هنرمند‪ ،‬کارگردان و نویسنده‬ ‫بخشنامهخواهندماند‪.‬‬ ‫در برهه ای در اول انقالب که در چند مقطع سعی کردیم‬ ‫نسبت به مخاطب‪ ،‬مدون و تئوریزه نشده است‪ .‬مسئولیت‬ ‫شما در مطلبی‪ ،‬اقتصاد سینما را نحیف دانسته اید‪،‬‬ ‫نیروهایی را با انگیزه های انقالبی به سینما تزریق کنیم‪ ،‬کار‬ ‫دلیل این نحیف بودن را چه می دانید؟ این موضوع‬ ‫خاصدیگریانجامنداده ایموحتیبرایحفظهمانافراد‬ ‫این موارد فقط متوجه وزارت ارشاد نیست‪ ،‬به تعبیر مقام‬ ‫به صنعت سینما مربوط اس��ت یا از نبود فرهنگ‬ ‫نیز کاری نکردیم و رها کردن انها در فضای فرهنگ و هنر‬ ‫معظم رهبری‪ ،‬حوزه باید به بسیاری از این نیازها پاسخ‬ ‫دیدن فیلم در سینما یا سیاست گذاری کالن در‬ ‫مدیریت نشده‪ ،‬بسیاری از انها را دچار استحاله کرد‪.‬‬ ‫دهد و بگوید تعریفش از هنر دینی‪ ،‬هنرمند مس��لمان‪،‬‬ ‫مسئولیت های هنرمند نسبت به جامعه از نگاه تفکر دینی‬ ‫کشور ناشی می شود؟‬ ‫همچنین در زمینه تولید اندیش��ه‪ ،‬متون اموزشی‪،‬‬ ‫چیست‪ ،‬ما به جز معدودی از مقاله ها‪ ،‬در این حوزه چیزی‬ ‫‪l‬همه این موارد است‪ .‬اکنون نهایت گردش مالی‬ ‫حکمت س��ینما و در کنار ان‪ ،‬اس��اتیدی که به این متون‬ ‫نداریم‪ .‬به نظر من اراده ای برای این تغییر وجود ندارد‪.‬‬ ‫معتقد باشند‪ ،‬هیچ کاری انجام نشده است‪ .‬شاید مقاله ها و‬ ‫سال سینمای ایران‪ 50،‬میلیارد تومان است‪ ،‬یعنی به اندازه‬ ‫چرا می گویید اراده ای برای تغییر وجود ندارد؟‬ ‫کتاب هایمعدودینوشتهشدهباشندکهانهاهمهیچ گاهبه‬ ‫یک زیرپله طالفروشی در بازار اس��ت؛ اما به اندازه یک‬ ‫‪l‬چون این مساله جزو‬ ‫مدار اموزشی ما وارد نشده اند‪.‬‬ ‫اولویت ها محسوب نمی شود‪.‬‬ ‫در واق��ع‪ ،‬به ج��ز چن��د اثر از‬ ‫بخشی از ان چیزی که رهبری‬ ‫مرحوم دکتر محمد مددپور‪،‬‬ ‫دربارهاسالمیکردندانشگاه ها‬ ‫یک اثر از مرحوم سیدحس��ن‬ ‫فرمودند‪ ،‬در عالم هنر اس��ت‪.‬‬ ‫حسینی‪ ،‬یکی‪ ،‬دو کار از شهید‬ ‫این موضوع فقط صادر کردن‬ ‫مرتضی اوین��ی‪ ،‬چند مقاله از‬ ‫بخشنامهحجابدردانشگاه ها‬ ‫احمد میراحس��ان و یکی‪ ،‬دو‬ ‫وتفکیکجنسیتینیست‪،‬انها‬ ‫مقالهیوسفعلیمیرشکاکهیچ‬ ‫یک بعد مس��اله هستند‪ .‬حتی‬ ‫کاری در این زمینه انجام نشده‬ ‫اس��ت‪ .‬بنابراین برای تربیت‬ ‫اگر االن نگارش متون را اغاز‬ ‫نیرویانسانیدرکشورما‪،‬متون‬ ‫کنند‪ ،‬ما اساتیدی را که مومن‬ ‫اموزشی‪ ،‬مکانیسم اموزشی‪،‬‬ ‫به این متون باشند‪ ،‬نداریم و زیر‬ ‫بار تدوین این س��رفصل های‬ ‫مکانیزمجذب‪،‬مکانیز متربیت‬ ‫اموزشی نمی روند‪.‬‬ ‫و حفظ نیروها‪ ،‬درست نیست‪.‬‬ ‫در دانشگاه های امریکا‪،‬‬ ‫بقیه انتقادها و نقد مصداقی اثار‬ ‫س��خت ترین کار ورود ب��ه‬ ‫و‪ ...‬ذیل این اشکال های اساسی‬ ‫دانش��گاه های هنر است‪ ،‬انها‬ ‫اس��ت‪ .‬حتی اگر سالن سازی‬ ‫ازمون ه��ای مختلف��ی را از‬ ‫زی��ادی انج��ام و بودجه های‬ ‫متقاضیان می گیرن��د تا بدانند‬ ‫چندصد میلیاردی به س��ینما‬ ‫فرهنگ و هنر خود را به دست‬ ‫تزریق شود تا وقتی نیروهای‬ ‫چه کس��انی می س��پارند‪ .‬اما‬ ‫معتقد و مومن ب��ه ارمان ها و‬ ‫نام مسعود ده نمکی معموال با اصول گرایی‪ ،‬تیراژ باال و چالش های حاشیه ای همراه است‬ ‫بی دروپیکرترینمکانیزمبرای‬ ‫ارزش های اخالق��ی‪ ،‬دینی و‬ ‫جذب هنرجو در عالم هنر‪ ،‬در‬ ‫انقالبی تربیت نشوند و متون‬ ‫کش��ور ما وجود دارد و هیچ نظارتی هم بر ان نمی شود‪.‬‬ ‫متناسببامطالباتانقالبنوشتهنشوند‪،‬همهاینبودجه ها‬ ‫کش��ور در ان دعوا و اختالف نظر وجود دارد‪ .‬در جریان‬ ‫خروجی این بلبشوی فرهنگی چیزی نیست که همه به‬ ‫وامکاناتبه طورمستقیمیاغیرمستقیمدرخدمتجریان‬ ‫مقابل‪،‬بودجهیکفیلممانند«‪»300‬کهبرایتحریفتاریخ‬ ‫ایران و مقابله با کشور ما س��اخته می شود‪ ،‬چندین برابر‬ ‫غالبخنثییامعاندقرارمی گیرد‪.‬‬ ‫ان انتقاد دارند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪63‬‬ ‫ورزش ‬ ‫اقای برنده‬ ‫سالگردی نقره ای برای تیم ساز اسطوره ای‬ ‫ورزش‬ ‫سر ‪ 25‬سالگی ِسر‬ ‫ّ‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫مهسا عادلی‬ ‫‪1‬‬ ‫ربع قرن از روزی که فصلی تازه در تاریخ منچستر‬ ‫یونایتد باز شد‪ ،‬می گذرد و با گذشت زمان تصور این تیم‬ ‫بدوناسطوره ایکهبهانزندگیجدیدیبخشیددشوارتر‬ ‫می شود‪ .‬اولدترافورد‪ ،‬جایی که سر الکس فرگوسن برای‬ ‫نخس��تین بار در س��ال‪ 1986‬به ان قدم گذاشت تا راهی‬ ‫طوالنی و پر افتخار را اغاز کند‪ ،‬هفته گذشته‪ ،‬پیش از اغاز‬ ‫‪64‬‬ ‫بازییونایتدوساندرلند‪،‬سالگردنقره ایمربیگریاینمربی‬ ‫اسکاتلندیروینیمکتیونایتدراجشنگرفت‪.‬فرگوسن‬ ‫با عبور از گارد افتخار بازیکنان دو تیم و در میان استقبال‬ ‫پرشور جمعیت حاضر در ورزش��گاه در حالی که مانند‬ ‫سال های گذشته برای حفظ تمرکز خود ادامس می جوید‬ ‫وارد اولدترافورد شد تا از هدیه ویژه مدیران باشگاه به وی‬ ‫پرده برداری شود‪ .‬نامگذاری بزرگترین سکوی ورزشگاه‬ ‫به نام این مربی افس��انه ای هدیه ای بود به پاس‪ 25‬س��ال‬ ‫درخشان برای یونایتد که به شدت فرگوسن را تحت تاثیر‬ ‫قرار داد چرا که این اولین بار در تاریخ‪ 101‬ساله اولدترافورد‬ ‫است که سکویی در این ورزشگاه به یاد و افتخار شخصی‬ ‫نام می گیرد‪ .‬پیش از این‪ ،‬جاده منتهی ب ه ترافورد پارک به‬ ‫یاد س��رمت بازبی‪ ،‬دیگر مربی بزرگ اسکاتلندی یونایتد‬ ‫نامگذاری شده و مجسمه هایی به افتخار سه گانه جورج‬ ‫بست‪،‬دنیسالووسربابیچارلتوندراینباشگاهبهپاشده‬ ‫بوداماهرگزهیچبخشیازاولدترافوردحاملنامهیچیکاز‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫اسطوره هایاینباشگاهنبود‪.‬‬ ‫صرف نظر از تمامی افتخاراتی که فرگوس��ن در‬ ‫س��ال های گذش��ته به همراه یونایتد به ان دس��ت پیدا‬ ‫کرده‪ ،‬عمر حرفه ای طوالنی این مربی در این باش��گاه‪،‬‬ ‫خود دستاوردی بزرگ و بی نظیر به شمار می اید‪ .‬اداره‬ ‫تیمی در اندازه های یونایتد به مدت ‪ 25‬س��ال رکوردی‬ ‫تاریخی و احتماال تکرار نشدنی است‪ .‬مربیان بزرگی چون‬ ‫مارچلو لیپی‪ ،‬کارلو انچلوتی‪ ،‬ژوزه مورینیو‪ ،‬ارسن ونگر‪،‬‬ ‫پپ گواردیوال و س��ایر مربیانی ک��ه در تورنمنت های‬ ‫مختلف در سال های گذش��ته نبرد با فرگوسن را تجربه‬ ‫کرده اند همگی توانایی او در حفظ قدرت را تحس��ین‬ ‫کرده اند‪ .‬اما گذشته از وجدان کاری خارق العاده فرگوسن‪،‬‬ ‫چه چیز او را تا این اندازه منحص��ر به فرد می کند؟ چه‬ ‫چیزی او را تبدیل به الگویی کرده که مربیان تمایل زیادی‬ ‫به تقلید از ان دارند؟ خصلت های کلیشه ای زیادی وجود‬ ‫دارند که به لحاظ شخصیتی فرگوسن را خاص می کنند‬ ‫اما چه ویژگی منحصر به فردی درباره قابلیت های فنی این‬ ‫مربی وجود دارد؟ به عنوان یک مربی‪ ،‬فرگوسن نمونه ای‬ ‫بیهمتاست‪ .‬او هرگز نواور نبوده اما در مقایسه با هر مربی‬ ‫دیگری توانایی فوق العاده ای در تطبیق پذیری و یادگیری‬ ‫دارد‪ .‬زمانی که او وارد یونایتد شد‪ ،‬فوتبال انگلیس به دلیل‬ ‫فاجعه ای که در استادیوم هیس��ل رخ داد‪ ،‬از حضور در‬ ‫اروپا محروم بود و در این دوران ارام ارام پایه های تحولی‬ ‫بزرگ را بنا می کرد‪ .‬در حالی که هدف اصلی فرگوس��ن‬ ‫دستیابی دوباره به قهرمانی لیگ انگلیس بود‪ ،‬دستاورد‬ ‫بزرگ تری که در نهایت به ان دس��ت یافت بازگرداندن‬ ‫یونایتد به مسیر رقابت در اروپا بود‪ .‬فوتبال انگلیس در‬ ‫دوران انزوا‪ ،‬از رویکرد انقالبی اریگو س��اکی در میالن‬ ‫در اواخر دهه ‪ 80‬دور مانده و به عبارتی از سبک فوتبالی‬ ‫که در اروپا در جریان بود عقب افتاده بود‪ .‬بازی کلیدی‬ ‫اما برای فرگوسن‪ ،‬شکست سنگین چهار بر صفر مقابل‬ ‫بارسلونای یوهان کرایف در سال ‪ 1994‬و حقارتی بود‬ ‫که برای فرگوسن یک درس و نقطه پایانی برای استفاده از‬ ‫روش سنتی ‪ 4-4-2‬در یونایتد به شمار می رفت‪.‬‬ ‫این مربی ازمایشات خود برای دست پیدا کردن به‬ ‫ ترکیب درست را با اضافه کردن یک بازیکن به خط میانی‬ ‫و جدا کردن مهاجمین اغاز کرد که نتیجه ان اماده تر شدن‬ ‫تیم و عملکردی فوق العاده در ضد حمالت بود‪ .‬در حالی‬ ‫کهدربیشترباشگاه هابازیکنانتابتحملایده هایمربیان‬ ‫را نداشتند‪ ،‬در یونایتد این فرگوسن و ایده هایش بود که در‬ ‫مقابل بازیکنان به ستوه امده بود‪ .‬فرگوسن می دانست که‬ ‫برایرقابتباحریفانقدرتمندیچونمیالنوبارسلونای‬ ‫اوایل دهه‪ 90‬به تیمی جدید در حد و اندازه های افکارش‬ ‫نیاز دارد‪.‬‬ ‫بازس��ازی تیم دقیقا همان کاری بود که در نهایت‬ ‫به قهرمانی یونایتد در لیگ قهرمانان سال ‪ 1999‬انجامید‪.‬‬ ‫ی در اژاکس‬ ‫فرگوسن اما باز هم به یادگیری از چرخش تیم ‬ ‫لوییز فان گال تا نظم تاکتیکی بورسیا دورتموند و بایرن‬ ‫مونیخاوتمارهیتسفلدادامهداد‪.‬ساکی‪،‬کرایف‪،‬کاپلو‪،‬لیپی‪،‬‬ ‫فان گال‪ ،‬هیتسفلد‪ ،‬ویسنته دل بوسکه و مورینیو همگی‬ ‫سابقه تشکیل تیم هایی بزرگ را در تاریخ فوتبال دارند اما یا‬ ‫درخشش تیم ها مقطعی بوده یا مربیان قربانی توقعاتی که‬ ‫به وجود اورده بودند شده و اخراج می شدند‪.‬ونگر‪،‬که پس‬ ‫از فرگوسن ریشه دار ترین مربی لیگ برتری است‪ ،‬در طول‬ ‫بیشازیکدههگذشتهدوبارموفقبهتشکیلتیمی بهتراز‬ ‫یونایتدشدهاماهربارفرگوسنبرتریخودراباز پسگرفته‬ ‫و این دقیقا همان ویژگی استثنایی این مربی اسکاتلندی‬ ‫است؛تواناییاودرایجاددوتیمبه طورهمزمان‪.‬اولی‪،‬تیمی ‬ ‫که هر هفته برای انجام بازی ها به زمین می رود یا به عبارتی‬ ‫تیم حال حاضر و دومی تیم ایده ال یا تیمی با چشم اندازی‬ ‫به اینده‪ .‬هیچ مربی دیگری همچون فرگوسن تا این اندازه‬ ‫در ثمربخش بودن هر دو تیم موفق نبوده است‪.‬‬ ‫مربیان امروز دنیای فوتبال یا مانند مورینیو هر انچه‬ ‫را دارند در تیم حال حاضر س��رمایه گذاری می کنند و‬ ‫در اندیشه تیم اینده نیستند یا مانند ونگر بیش از اندازه‬ ‫روی تیم این��ده تاکید دارند که در نهای��ت به غفلت از‬ ‫تیم فعلی می انجامد‪ .‬فرگوس��ن که با ش��تابزدگی و کم‬ ‫حوصلگی فوتبال مدرن اشناس��ت هم به کسب نتیجه‬ ‫در امروز می اندیش��د و هم اماده س��ازی نسل بعدی را‬ ‫برای جایگزینی بی درنگ در پایان دوران نس��ل فعلی‬ ‫در برنامه دارد‪ .‬یونایتد در ‪ 25‬سال گذشته مدام در حال‬ ‫پوست اندازی بوده و در حالی که طی این سال ها حضور‬ ‫موفق فرگوسن روی نیمکت تنها تصویر ثابت در این تیم‬ ‫بوده‪ ،‬ایده های او درباره فوتبال همواره در حال رش��د و‬ ‫پیشرفت بوده و بزرگ ترین هدیه فرگوسن به یونایتد‪،‬‬ ‫فراتر از کلکسیون افتخارات رنگارنگ‪ ،‬ثباتی است که او‬ ‫با خود در این باشگاه به ارمغان اورد‪g .‬‬ ‫‪65‬‬ ‫همه چیز از جنگ روانی‬ ‫رافا شروع شد‬ ‫بازخوانی دشمنی فرگوسن و بنیتس‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش‬ ‫روش فرگوسن و بنیتس در مربیگری با‬ ‫یکدیگر متفاوت است ولی هر دو به سیستم‬ ‫اهنین اعتقاد دارند‪ .‬در حقیقت بنیتس اسپانیایی‬ ‫نسخه ارامتر فرگوسن اس��کاتلندی به شمار‬ ‫می رود که به مربی گری عشق می ورزد‪ .‬او هم‬ ‫انرژی فراوانی صرف کرد تا از لیورپول تیمی ‬ ‫ساخته و پرداخته بسازد‪،‬بسان فرگوسن که طی‬ ‫چند فصل در یونایتد بس��یار منظم و منضبط‬ ‫خود را قوام بخش��ید‪ .‬اگر فرگوسن با ابردین‬ ‫کوچک در اسکاتلند درخشید‪،‬بنیتس با والنسیا‬ ‫برابر بارسلونا و رئال مادرید‪،‬غول های اللیگا‬ ‫نامش را بر س��ر زبان ها انداخت‪ .‬رافا بنیتس‪،‬‬ ‫مربی س��ابق لیورپول معتقد اس��ت که ثروت‬ ‫منچستر یونایتد باعث موفقیت های سرالکس‬ ‫فرگوسن ش��ده و نه ایده ها و عقاید او؛ « اگر‬ ‫روند نقل و انتقاالت و رکوردهای خرید تاریخ‬ ‫یونایتد را ارزیابی کنی‪،‬ب��ه عنوان مثال‪ ،‬رونی‬ ‫یا فردیناند یا پرداخ��ت ‪ 30‬میلیون پوند برای‬ ‫خرید یک بازیکن جوان‪».‬‬ ‫رقابت حس��اس بین دو مربی در س��ال‬ ‫‪ 2009‬همواره میان فرگوسن و بنیتس وجود‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫بنیتس در صحبت هایی اع�لام کرده که‬ ‫گمانه زنی های رس��انه ها در مورد بازی های‬ ‫روانی بین مربیان دو تیم او را ناراحت می کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫او قصد داش��ت حمله اش به فرگوسن‬ ‫را اصالح کن��د‪« :‬اگ��ر در کنفران��س خبری‬ ‫چیزی می گوی��ی‪ ،‬می توانم تضمی��ن کنم که‬ ‫این هیچ تاثیری روی مربی تیم حریف ندارد‪.‬‬ ‫این ممکن اس��ت یک بار در ه��ر صدبار رخ‬ ‫دهد ولی سران رس��انه ها دوس��ت دارند در‬ ‫مورد جنگ ه��ای روانی صحب��ت کنند ولی‬ ‫انها درک نمی کنن��د که اگر تیم بدی داش��ته‬ ‫باشی‪ ،‬نمی توانی در بازی ها و نبردهای ذهنی‬ ‫به پیروزی برسی‪ .‬ش��اید بتوانی در کنفرانس‬ ‫مطبوعاتی بهترین باش��ی‪ ،‬ولی اگر تیم بدی‬ ‫داشته باشی‪ ،‬می بازی‪ .‬صحبت کردن در مورد‬ ‫نبردهای روانی اسان است‪ ،‬ولی مهم این است‬ ‫که سرالکس فرگوسن تیم خوبی دارد و او یک‬ ‫مربی برنده است‪».‬‬ ‫دفاع اینترنتی هواداران فرگوسن در پاسخ‬ ‫به جنجال تلویزیونی بنیتس پ��س از انکه متن‬ ‫مصاحبه او با تلویزیون انگلیس منتشر شد‪ ،‬نشان‬ ‫از محبوبیت باالی فرگوس��ن داشت‪ .‬هواداران‬ ‫پرشمار منچستر در فضای مجازی علیه مربی‬ ‫اس��پانیایی تیم انفیلدی در س��ال های ‪ 2004‬تا‬ ‫‪ 2010‬موضع گی��ری تندی کردن��د‪ .‬اظهارات‬ ‫سرمربی اسپانیایی اسبق لیورپول نزد هواداران‬ ‫منچس��تریونایتد جنج��ال ب��ه پا ک��رد‪ .‬این‬ ‫عکس العمل منج��ر به هیاهوی زیادی ش��د‬ ‫به گونه ای که در فضای مج��ازی تقریبا همه‬ ‫هواداران در مقام دفاع از سرمربی اسکاتلندی‬ ‫پرافتخار تیم اولدترافوردی برامدند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪66‬‬ ‫تمجید بزرگان فوتبال اروپا از سرالکس فرگوسن‬ ‫‪3‬‬ ‫پیرمرد تمام نشدنی‬ ‫کنی دالگلیش‪ ،‬سرمربی لیورپول‪ :‬او یک پدیده‬ ‫استثنایی برای منچستر یونایتد بوده و فکر می کنم حتی‬ ‫از مرز اس��طورگی‪ -‬که برای توصیف س��ر مت بازبی‬ ‫و دس��تاوردهایش اس��تفاده می شد‪ -‬گذش��ته است‪.‬‬ ‫ی غیر قابل باور است و هر‬ ‫‪ 25‬سال مربیگری در هر تیم ‬ ‫موفقیتی که او به دس��ت اورده میراثی برای خودش و‬ ‫باشگاهش است‪ .‬وقتی به یاد می اورم هنگامی که او به‬ ‫یونایتد امد این تیم در چه شرایطی بود فکر می کنم که‬ ‫رساندن این باشگاه به جایی که فرگوسن ان را رسانده‬ ‫یک دستاورد بزرگ است‪ .‬هیچ کس نمی تواند در اینده‬ ‫دستاوردی که او به ان دست یافته را از وی بگیرد‪.‬‬ ‫اندره ویالس بواس‪ ،‬سرمربی چلسی‪ :‬من فکر‬ ‫می کردم که ‪ 15‬سال در پورتو خواهم ماند اما در نهایت‬ ‫به این نتیجه رس��یدم که این کار عملی نبود‪ .‬برای هر‬ ‫مربی ای ‪ 25‬سال مربیگری در یک باشگاه خارق العاده‬ ‫است و نش��ان می دهد که چه اعتقاد عمیقی نسبت به‬ ‫استعدادهای فرگوسن وجود دارد‪.‬‬ ‫استیو بروس‪ ،‬س��رمربی س��اندرلند‪ 25 :‬سال‬ ‫مربیگری در یک باشگاه! این هرگز تکرار نخواهد شد‬ ‫به خصوص در باشگاهی چون منچس��تر یونایتد که‬ ‫فشار توقعات باور نکردنی است‪ .‬اما ظاهرا فرگوسن‬ ‫از پس ان بر می اید‪.‬‬ ‫ال��ن پاردی��و‪ ،‬س��رمربی نیوکاس��ل‪ :‬او برای‬ ‫مدتی طوالنی حک��م پدرخوانده را ب��رای لیگ برتر‬ ‫داشته و هنوز هم س��لطنت خود را حفظ کرده است‪.‬‬ ‫حت��ی با وجود مش��کالتی ک��ه مانچینی (س��رمربی‬ ‫منچستر سیتی) ایجاد کرده‪ ،‬انچه او انجام داده استثنایی‬ ‫است‪ .‬برای او خوش��حالم و امیدوارم که برای مدتی‬ ‫طوالنی به کارش ادامه دهد‪.‬‬ ‫ارسن ونگر‪ ،‬سرمربی ارسنال‪ :‬دوران مربیگری‬ ‫فرگوسن به خاطر کیفیت و ثباتش مثال زدنی است‪ .‬من‬ ‫هیچ فردی را نمی شناس��م که ‪ 25‬سال در یک باشگاه‬ ‫در سطح باال کار کرده باشد و این تکرار نخواهد شد‪.‬‬ ‫فاصله من و او کمی بیش از ‪ 10‬س��ال است و من اگر‬ ‫این فصل را به خیر بگذرانم خیلی خوشحال می شوم‪.‬‬ ‫س��ر بابی چارلتون‪ :‬او به ق��دری موفق بوده که‬ ‫احتماال بزرگتری��ن مربی تاریخ خواه��د بود‪ .‬من در‬ ‫دوران سر مت بازبی بازی کردم اما در مورد فرگوسن‬ ‫این یک واقعیت اس��ت‪ .‬فقط کافی اس��ت به س��ابقه‬ ‫درخشان او نگاه کنید چون او افتخارات بسیاری را در‬ ‫این باشگاه به دست اورده است‪.‬‬ ‫دنیس الو‪ :‬او به فوتبال جذاب و تهاجمی متعهد‬ ‫اس��ت و وقتی نیاز به جایگزینی چیزی در تیم باشد‬ ‫با کمترین س��ر و صدا این کار را انج��ام می دهد‪ .‬او‬ ‫هنوز هم با قدرت به کارش ادامه می دهد و می تواند‬ ‫بزرگترین مربی تاریخ باشد‪.‬‬ ‫ژوزه مورینیو‪ ،‬سرمربی رئال مادرید‪ :‬سر الکس‬ ‫یک مربی منحصر به فرد در تاریخ منچس��تر یونایتد و‬ ‫یک مربی اس��تثنایی در تاریخ فوتبال اروپاست‪ .‬ارزو‬ ‫می کنم او با همین ش��ادمانی و ارمان ها سال های زیاد‬ ‫دیگری به کارش ادامه دهد‪.‬‬ ‫دارن فرگوسن‪ ،‬پسر سر الکس و سرمربی پیتربرو‪:‬‬ ‫باید بگوی��م که او ب��دون مادرم هرگز ب��ه این موفقیت‬ ‫نمی رسید و هیچ شکی در این باره وجود ندارد‪g.‬‬ ‫بیست و پنجمین سال حکمفرمایی مرد اسکاتلندی در اولدترافورد‬ ‫فرگوسن ‪ :‬همه چیز مثل‬ ‫افسانه است‬ ‫‪4‬‬ ‫ورزش‬ ‫افتخاراتبامنچستریونایتد‬ ‫قهرمانیجامحذفیانگلستاندرسال‪۱۹۹۰‬‬ ‫قهرمانی جام در جام اروپا‪۱۹۹۱‬‬ ‫قهرمانیسوپرجاماروپادرسال‪۱۹۹۱‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۱۹۹۳‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۱۹۹۴‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیانگلستاندرسال‪۱۹۹۲‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۱۹۹۶‬‬ ‫قهرمانیجامخیریهانگلستاندرسال‪۱۹۹۶‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۱۹۹۷‬‬ ‫قهرمانیجامخیریهانگلستاندرسال‪۱۹۹۷‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۱۹۹۹‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیانگلستاندرسال‪۱۹۹۹‬‬ ‫قهرمانیلیگقهرماناندرسال‪۱۹۹۹‬‬ ‫قهرمانیجامبین قاره ایدرسال‪۱۹۹۹‬‬ ‫قهرمانیلیگبرتردرسال‪۲۰۰۰‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۲۰۰۱‬‬ ‫قهرمانیلیگبرتردرسال‪۲۰۰۳‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیدرسال‪۲۰۰۴‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫در سال ‪ 1986‬مردی اسکاتلندی برای پایان‬ ‫دادن به سلطه لیورپول در فوتبال جزیره‪ ،‬هدایت‬ ‫تیم منچس��تریونایتد را بر عه��ده گرفت‪ .‬الکس‬ ‫فرگوس��ن ج��وان در ان زمان با اعتم��اد به نفس‬ ‫خاصش در م��ورد اینده گف��ت‪« :‬هدف مان این‬ ‫است که رکورد قهرمانی های لیورپول در فوتبال‬ ‫جزیره را بش��کنیم‪ ».‬دو س��ال بعد و در شرایطی‬ ‫که فرگوس��ن و تیمش ش��رایط خوبی را تجربه‬ ‫نمی کردن��د خیلی ها ح��رف او را ش��وخی بیش‬ ‫ندانستند و کار تا جایی پیش رفت که حتی شایعه‬ ‫اخراج او از منچس��تریونایتد بر سر زبان ها افتاد‪.‬‬ ‫‪ 25‬س��ال از زمانی که فرگی پا به یونایتد گذاشت‬ ‫می گذرد و این مربی حاال ب��ا ‪ 27‬عنوان قهرمانی‬ ‫پرافتخارتری��ن مربی جزیره اس��ت و همان طور‬ ‫که وعده داده بود‪ ،‬باالخره رک��ورد قهرمانی های‬ ‫لیورپول را شکس��ت‪ .‬فرگوسن در مورد ربع قرن‬ ‫حضورش در جمع شیاطین سرخ می گوید‪« :‬همه‬ ‫چیز شبیه افسانه است‪ .‬هنوز خودم هم نمی توانم‬ ‫به ماجراهایی ک��ه رخ داده فکر کنم و انها را باور‬ ‫داشته باشم‪».‬‬ ‫پیرمرد ‪ 70‬س��اله یونایتد که ح��اال همه این‬ ‫تیم را به نام او می شناس��ند ‪ 12‬عن��وان قهرمانی‬ ‫در لیگ برتر در کارنامه دارد؛ پنج عنوان قهرمانی‬ ‫در جام حذفی‪ ،‬چه��ار عنوان قهرمان��ی در جام‬ ‫اتحادی��ه و ‪ 10‬عن��وان قهرمانی در ج��ام خیریه‬ ‫به دست اورده و عالوه بر ان دو قهرمانی در لیگ‬ ‫قهرمانان اروپا‪ ،‬یک قهرمانی در سوپرکاپ اروپا‪،‬‬ ‫یک قهرمانی در جام بی��ن قاره ای و یک قهرمانی‬ ‫در جام جهانی باش��گاه ها هم دارد‪ .‬این همه افتخار و‬ ‫‪25‬س��ال حضور در س��طح اول فوتبال دنیا هنوز هم‬ ‫باعث نشده که ذره ای از انگیزه او کاسته شود‪ .‬رایان‬ ‫گیگز یکی از ش��اگردان فرگی در م��ورد او می گوید‪:‬‬ ‫«حتی اگر ساعت چهار صبح از بازی خارج از خانه تان‬ ‫برگشته باش��ید و بعد بخواهید ساعت هشت به محل‬ ‫تمرین باشگاه بروید و پیش دس��تی کنید تا زودتر از‬ ‫بقیه به انجا برسید باز هم می بینید که نفر دوم هستید‬ ‫چرا که فرگوسن قبل از ش��ما به انجا رسیده است! او‬ ‫یک حرفه ای تمام و کمال است که هرگز از کار کردن‬ ‫خسته نمی شود‪ .‬جش��ن ‪ 25‬س��ال حضور او در تیم‬ ‫منچستریونایتد در راه است و من به خوبی تک تک این‬ ‫لحظات و افتخاراتی که با فرگوس��ن به ان رسیده ایم‬ ‫را به یاد دارم‪».‬‬ ‫فرگوسن در ش��رایطی بیس��ت و پنجمین سال‬ ‫حضورش در تیم منچس��تریونایتد را جشن می گیرد‬ ‫که باید برابر ساندرلند برای هزار و چهارصد و نهمین‬ ‫بار روی نیمکت شیاطین سرخ بنشیند؛ شاید بی دلیل‬ ‫نیست که سر بابی چارلتون او را بزرگ ترین مربی همه‬ ‫رشته های ورزشی می داند‪« :‬همه ما در منچستریونایتد‬ ‫خوش ش��انس بودیم‪ ،‬واقعا خوش شانس و ‪ 25‬سال‬ ‫در یک بهش��ت واقع��ی زندگی می کردیم‪ .‬هر س��ال‬ ‫ما در انتظ��ار جام های قهرمانی هس��تیم و این فقط و‬ ‫فقط به خاطر سرمربی اس��ت و نه کس دیگر‪ .‬او یک‬ ‫مربی درجه یک اس��ت‪ ،‬بهترین مربی و شاید بهترین‬ ‫مربی ای ک��ه در طول تاری��خ فوتبال وجود داش��ته‪.‬‬ ‫این را بارها گفت��ه ام‪ .‬در ورزش‪ ،‬در تمام ورزش ها‪،‬‬ ‫هیچ کس بیش��تر از کارهایی ک��ه او انج��ام داده‪ ،‬نه‬ ‫انج��ام داده و نه موفق ب��وده‪ .‬موفقیت هایی که ما‬ ‫داشته ایم واقعا یک پدیده بوده اند‪ .‬او اخالق کاری‬ ‫دارد و از تصمیم گی��ری نمی ترس��د‪ .‬او می تواند‬ ‫تقریبا تمام تیم را عوض کن��د و حتی یک مرتبه‬ ‫با یک تیم بهتر ظاهر بش��ود‪ .‬او واقع��ا جادوگر‬ ‫است‪ ».‬البته از سال ‪ 2002‬تا به حال‪ ،‬خیلی ها فکر‬ ‫می کنند که فرگوس��ن اخری��ن فصل حضورش‬ ‫در منچستریونایتد را س��پری می کند؛ اتفاقی که‬ ‫تا به حال نیفت��اده و به نظر هم نمی رس��د به این‬ ‫زودی ها بیفتد‪ .‬فرگی در این مورد می گوید‪« :‬هر‬ ‫ساله می گویند که قرار است من خداحافظی کنم‪.‬‬ ‫ولی خودم هنوز به این م��ورد فکر نکرده ام‪ ،‬قبال‬ ‫هم گفته ام تا زمانی که س�لامتی ام اجازه دهد به‬ ‫مربیگری ادامه می دهم‪ ».‬البته به غیر از خودش‪،‬‬ ‫ گری نویل هم معتقد است که او همچنان با قدرت‬ ‫به کارش ادامه می دهد‪« :‬من فرگوسن را به خوبی‬ ‫می شناس��م و می دانم ک��ه او با چ��ه جدیتی کار‬ ‫می کند‪ 25 .‬سال با قدرت کار کرده و حاال معتقدم‬ ‫که می تواند با همین قدرت تا پنج سال دیگر هم‬ ‫به کارش ادامه دهد‪».‬‬ ‫تب و تاب بیس��ت و پنجمین سال حضور‬ ‫فرگی در منچستریونایتد چنان زیاد شده که حتی‬ ‫کنی دالگلیش‪ ،‬مربی لیورپول و رقیب قدیمی اش‬ ‫هم لب به تمجید از او گش��وده اس��ت‪« :‬او برای‬ ‫منچستریونایتد فوق العاده بوده و من فکر می کنم‬ ‫حتی از س��رمت بازبی و تمام موفقیت هایش هم‬ ‫فراتر رفته و یک اسطوره دست نیافتنی و غیرقابل‬ ‫مقایسه است‪ 25 .‬سال یکجا ماندن‪ ،‬حاال هرجایی‬ ‫که می خواهد باش��د‪ ،‬باورنکردنی اس��ت‪ .‬تمام‬ ‫دستاوردهایی که او در طول این سال ها به دست‬ ‫اورده‪ ،‬هم برای خودش و هم برای باشگاهش به‬ ‫یک عهدنامه تبدیل خواهد شد‪ .‬وقتی فکر می کنید‬ ‫که این باشگاه زمانی که او تازه امد بود کجا قرار‬ ‫داش��ت و حاال به کجا رس��یده‪ ،‬به نظرم یکی از‬ ‫شگفت انگیزترین کارهای دنیای فوتبال می اید‪ .‬به‬ ‫هر حال هرکسی که در اینده بیاید و به هر چیزی‬ ‫هم برس��د‪ ،‬باز هم نمی تواند انچه فرگوس��ن به‬ ‫دست اورده را پس بگیرد‪g ».‬‬ ‫قهرمانیجاماتحادیهانگلستاندرسال‪۲۰۰۶‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۲۰۰۷‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۲۰۰۸‬‬ ‫قهرمانیلیگقهرماناندرسال‪۲۰۰۸‬‬ ‫قهرمانیجامباشگاه هایجهاندرسال‪۲۰۰۸‬‬ ‫قهرمانیجاماتحادیهانگلستاندرسال‪۲۰۰۹‬‬ ‫قهرمانیلیگبرترانگلستاندرسال‪۲۰۰۹‬‬ ‫قهرمانیجاماتحادیهانگلستاندرسال‪۲۰۱۰‬‬ ‫سایرافتخاراتفرگوسن‬ ‫قهرمانیلیگبرتراسکاتلنددرسال‪۱۹۸۰‬‬ ‫قهرمانیجاماتحادیهاسکاتلنددرسال‪۱۹۸۲‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیاسکاتلنددرسال‪۱۹۸۲‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیاسکاتلنددرسال‪۱۹۸۳‬‬ ‫قهرمانیجامبرندگانجاماروپادرسال‪۱۹۸۳‬‬ ‫قهرمانیجامحذفیاسکاتلنددرسال‪۱۹۸۴‬‬ ‫قهرمانیلیگبرتراسکاتلنددرسال‪۱۹۸۴‬‬ ‫قهرمانیلیگبرتراسکاتلنددرسال‪۱۹۸۵‬‬ ‫‪67‬‬ ‫یک کلیک تا مثلث‬ www.mosalas.ir ‫افتاب‬ ‫‪ 30‬سالتهدیدبی ثمر‬ ‫پرونده ای درباره سناریوی های غرب علیه نظام اسالمی‬ ‫حاج قاسم سلیمانی‪ ،‬‬ ‫ فرمانده سپاه قدس‬ ‫این روزها در‬ ‫سرلیست ترور‬ ‫امریکایی ها است‪.‬‬ ‫روزنامه گاردین از‬ ‫او به عنوان کابوس‬ ‫امریکا نام برده‬ ‫بود‪ .‬این نشانه عجز‬ ‫امریکاست‪.‬‬ ‫‪ 30‬سال تهدید ایران در ابعاد مختلف تحریم‪،‬ترور مسئوالن و حمله نظامی‪،‬موضوعی اس��ت که غربی ها بارها برای مقابله با نظام اسالمی ان را‬ ‫ازموده اند؛ از ترور مسئوالن انقالب تا حمله نظامی مستقیم در طبس و حمایت از رژیم بعث عراق در تجاوز به ایران و تحریم های متعدد اقتصادی علیه‬ ‫کشورمان و حاال این روزها سخن از حمله نظامی است‪.‬‬ ‫سناریوهای تهدید غرب علیه ایران‬ ‫‪1‬‬ ‫تحریم و ترور با چاشنی حمله نظامی‬ ‫از همان روزی که دادستان کل و رئیس پلیس فدرال امریکا مقابل دوربین های تلویزیونی ظاهر شدند و از کشف پروژه ترور سفیر عربستان در واشنگتن توسط فردی به اصطالح‬ ‫وابسته به سپاه قدس ایران خبر دادند‪ ،‬می شد حدس زد که پروژه ای جدید علیه ایران در کار است‪ .‬طرح ادعایی مقامات امریکایی انچنان غیر قابل باور بود که کارشناسان از احتمال‬ ‫اینکه طرحی پشت پرده این ماجرا باشد خبر دادند‪ .‬همزمان با طرح ماجرای ترور‪ ،‬گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر درباره ایران منتشر شد و اکنون هم گزارش دبیر کل اژانس انرژی‬ ‫اتمی درباره پرونده هسته ای ایران منتشر شده است‪ .‬گزارشی که به نوشته رسانه های غربی ایران را متهم کرده است که در پی استفاده نظامی از پروژه اتمی است! به هر حال به نظر می رسد‬ ‫تهدیدات غرب و امریکا علیه ایران روز به روز در حال افزایش است‪ .‬این تهدیدات که در ‪ 33‬سال گذشته بیشتر جنبه اقتصادی داشته و با تحریم علیه ایران همراه بوده است‪ ،‬اخیرا‬ ‫جنبه تهدید نظامی نیز به خود گرفته است‪ .‬امریکایی ها حتی پا را از این فراتر گذاشته و در کنگره امریکا از طرح ترور رهبران نظامی ایرانی سخن گفتند و بدین ترتیب می توان گفت‬ ‫تهدیدها در سه شکل «تحریم اقتصادی»‪« ،‬نظامی» و «ترور» علیه ایران مطرح شده است‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫پس از باال گرفتن مناقش��ه لفظی ای��ران و امریکا‬ ‫درباره طرح ترور س��فیر عربس��تان‪ ،‬رژیم صهیونیستی‬ ‫بح��ث گزین��ه نظام��ی را مط��رح کرد‪.‬رئی��س رژی��م‬ ‫صهیونیستی مدعی شد‪ :‬زمان اس��تفاده از گزینه نظامی‬ ‫برای متوقف س��اختن و جلوگی��ری از دس��ت یافتن‬ ‫جمهوری اس�لامی به تسلیحات هس��ته ای نزدیک تر‬ ‫شده است‪.‬شیمون پرز درباره اینکه ایا شرایط به گونه ای‬ ‫پیش می رود ک��ه گزینه نظام��ی بر گزین��ه دیپلماتیک‬ ‫ ترجیح داده خواهد ش��د؟ گفت‪ :‬بر اساس ارزیابی های‬ ‫من‪ ،‬سرویس های اطالعاتی تمام این کشورها چشم به‬ ‫عقربه های س��اعت دوخته اند و به مقامات ارشد (ایران)‬ ‫هش��دار می دهند که زمان زیادی برای انها باقی نمانده‬ ‫است‪ .‬امریکا و اسرائیل بارها اعالم کرده اند که در فرایند‬ ‫تالش های خ��ود با ه��دف جلوگیری از تبدیل ش��دن‬ ‫ایران به یک قدرت هس��ته ای‪ ،‬تمام گزینه ها – از جمله‬ ‫حمله نظامی– را مد نظر قرار خواهند داد‪ .‬بنیامین نتانیاهو‪،‬‬ ‫نخست وزیررژیمصهیونیستیباردیگردرکنست‪،‬پارلمان‬ ‫اینرژیمباابرازنگرانیازاینکهایراناسالمیمجهزبهبمب‬ ‫هسته ای‪ ،‬اینده اسرائیل را تهدید خواهد کرد‪ ،‬مدعی شد‬ ‫ی تهدیدی برای خاورمیانه‪ ،‬جهان و نیز اسرائیل‬ ‫ایران اتم ‬ ‫خواهد بود‪ .‬نتانیاهو در این سخنرانی همچنین مدعی شد‬ ‫که ایران بدون اعتنا به تمامی فشارهای جامعه بین الملل‬ ‫همچنان به تالش های خود برای رس��یدن ب��ه توانایی‬ ‫نظامی هسته ای ادامه می دهد‪ .‬در همین زمینه رادیوفردا‬ ‫مدعی شد‪« :‬سفیران اسرائیل در پایتخت های مهم جهان‬ ‫رهنمود گرفته ان��د تا در دیدار با بلند پایگان کش��ورهای‬ ‫محلخدمتانها‪،‬نسبتبهپیشرفتبرنامههسته ایایران‬ ‫هش��دار جدی بدهند و تاکید کنند که پنجره فرصت ها‬ ‫برای برقراری تحریم های موثرتر علیه ایران در حال بسته‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫فهرست تحریم های بی ثمر‬ ‫‪3‬‬ ‫الف) دور نخست تحریم ها‬ ‫‪17 l‬ابان ‪ :1358‬چهار روز پس از تسخیر سفارت‬ ‫امریکا توسط دانشجویان انقالبی ایران‪« ،‬جیمی کارتر»‬ ‫به اس��تناد «قانون کنترل صادرات تسلیحات» صادرات‬ ‫تسلیحات و جنگ افزار نظامی به ایران را ممنوع کرد‪.‬‬ ‫‪ 23 l‬ابان ‪ :1358‬با فرمان اجرایی‪ ،12170‬تمامی‬ ‫ دارایی های دولت ایران نزد بانک های امریکایی مسدود‬ ‫شد‪.‬‬ ‫‪ 18 l‬فروردین‪ :1359‬هرگونه صادرات به جز غذا و‬ ‫دارو به ایران با فرمان اجرایی‪12205‬ممنوع شد‪.‬‬ ‫‪ 28 l‬فروردی��ن ‪ :1359‬با ص��دور فرم��ان‬ ‫اجرای��ی‪ ،12111‬امریکاییان از هرگون��ه معامله مالی با‬ ‫ایرانیان منع شدند و امریکا هر نوع واردات از ایران و تمامی‬ ‫سفرها به ایران یا از ایران را ممنوع کرد‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫شدن است‪ » .‬مطبوعات صهیونیست بحث درباره حمله‬ ‫به ایران را به دنبال انتش��ار گزارشی در روزنامه اسرائیلی‬ ‫«یدیع��وت احارنوت» اغ��از کرده اند‪ .‬ای��ن روزنامه در‬ ‫گزارش اصلی خود با عنوان «فشار اتمی» نوشته بود که‬ ‫نتانیاهو و ایهود باراک‪ ،‬عزم خود را برای ضربه نظامی به‬ ‫ایرانجزمکرده اندوبردیگرمقاماتاسرائیلبرایهمراهی‬ ‫با خود فشار می اورند‪ .‬در ادامه این جنجال افرینی روزنامه‬ ‫هاارتص نیز گزارش داد که نتانیاه��و در حال رایزنی با‬ ‫اعضایکابینهخودبرایجلبموافقتانهابهمنظورحمله‬ ‫به ایران به رغم پیچیدگی چنین عملیاتی و احتمال مقابله‬ ‫شدید ایران با ان است‪ .‬در همین حال روزنامه انگلیسی‬ ‫گاردین هم به نقل از منابع خود گزارش داد ارتش بریتانیا‬ ‫خود را برای حمله به ایران اماده می کند‪ .‬این روزنامه افزود‪:‬‬ ‫«وزارت دفاع بریتانیا معتقد است ایاالت متحده ممکن‬ ‫است تصمیم بگیرد که طرح های حمله موشکی به برخی‬ ‫از تاسیس��ات مهم ایران را به جلو بیندازد‪ ».‬گاردین ادامه‬ ‫داد‪« :‬مقام های بریتانیایی می گویند اگر واشنگتن به دنبال‬ ‫اجرای این طرح ها باشد‪ ،‬به رغم تردید های عمیق در دولت‬ ‫ائتالفی‪ ،‬خواستار کمک این کشور خواهد شد‪ ».‬گاردین‬ ‫افزود‪«:‬باپیش بینیچنینحمله ایبهایران‪،‬طراحاننظامی‬ ‫بریتانیا‪ ،‬هم اکنون در حال بررسی این هستند که چه مکانی‬ ‫بهترین جا برای استقرار زیردریایی ها و ناوگان سلطنتی‬ ‫بریتانیاست؛کشتی هاوزیردریایی هاییکهبهنوشتهگاردین‬ ‫مجهز به موشک های کروز تام هاوک هستند تا درگیر یک‬ ‫جنگ احتمالی دریایی و هوایی با ایران شوند‪».‬به نظر می‬ ‫رس��د غرب با ایجاد جنگ روانی شدید و همه جانبه که‬ ‫همخوانی با واقعیات منطقه و رئالیسم ندارد‪ ،‬سعی دارد‬ ‫ایرانرادرپروندههستهایبهگوشهرینگببرددرحالیکه‬ ‫ایران تاکنون سناریوهای غرب را چندان جدی نگرفته و‬ ‫البته پاسخ های تندی هم به دشمنان داده است‪g‬‬ ‫ب) دور دوم تحریم ها‬ ‫‪ 3 l‬بهمن ‪ :1362‬وزارت خارجه امریکا‪ ،‬ایران‬ ‫را به فهرست کشورهای حامی تروریسم بین المللی‬ ‫اضافه کرد‪.‬‬ ‫‪ 6 l‬مهر ‪« :1363‬رونالد ریگان» به اس��تناد «قانون‬ ‫اداره کل صادرات» محدودیت های صادراتی بیشتری‬ ‫را برای صادرات تجهیزات نظامی با استفاده دوگانه به‬ ‫ ایران صادرکرد‪.‬‬ ‫‪ 7 l‬ابان ‪ :1366‬تصویب ممنوعیت ورود کاالها‬ ‫و فراورده های امریکایی به ایران توسط کنگره امریکا‪.‬‬ ‫‪16 l‬ابان ‪ :1368‬وزارت خارجه امریکا‪657 ،‬‬ ‫میلیون دالر از دارایی های مس��دود ش��ده ایران را به‬ ‫ ایران انتقال داد‪.‬‬ ‫‪25 l‬اس��فند‪ :1373‬با فرم��ان اجرایی‪،12957‬‬ ‫هرگونه معامله برای توسعه نفتی ایران ممنوع شد‪.‬‬ ‫‪ 16 l‬اردیبهشت‪ :1374‬هرگونه تجارت (صادرات‬ ‫و واردات) و سرمایه گذاری متقابل بین ایران و امریکا به‬ ‫استناد فرمان اجرایی ‪ 12959‬ممنوع شد‪.‬‬ ‫‪ 13 l‬مرداد ‪« :1375‬قان��ون تحریم های ایران»‬ ‫به تصویب رس��ید‪.‬در این قانون برای ش��رکت های‬ ‫غیرامریکای��ی ک��ه در بخ��ش ان��رژی ای��ران بیش‬ ‫از ‪20‬میلی��ون دالر درس��ال س��رمایه گذاری کنن��د‪،‬‬ ‫مجازات هایی را مشخص کردند‪.‬‬ ‫‪ 28 l‬مرداد ‪« :1376‬قان��ون تحریم های ایران»‬ ‫با فرمان اجرایی‪ 13059‬تش��دید ش��د و تحریم های‬ ‫بیشتری برای کش��ورهای ثالث که به ایران صادرات‬ ‫دارند‪ ،‬قائل شدند‪.‬‬ ‫ج) دور سوم تحریم ها‬ ‫‪ l‬مارس ‪ 1995‬میالدی‪ :‬منع تمامی شرکت های‬ ‫امریکایی از سرمایه گذاری در توسعه منافع نفتی ایران‬ ‫در جزایر سیری توسط «بیل کلینتون» رئیس جمهوری‬ ‫کابوسامریکا‬ ‫‪2‬‬ ‫حاج قاسم سلیمانی؛ سیاستمداری زبردست‬ ‫افتاب‬ ‫وقت امریکا‪.‬‬ ‫‪ 16 l‬اردیبهش��ت ‪ 6 ( 1374‬م��ه ‪:)1995‬‬ ‫ممنوعیت تقریبا تمامی معامالت تج��اری با ایران و‬ ‫سرمایه گذاری در کش��ورمان با امضای دستورالعمل‬ ‫اجرایی‪ ،12957‬توسط «بیل کلینتون» رئیس جمهوری‬ ‫وقت امریکا‪.‬‬ ‫‪ 29 l‬ش��هریور ‪ 20( 1374‬س��پتامبر ‪:)1995‬‬ ‫تصویب قانون موس��وم به «داماتو» که بر اس��اس ان‬ ‫رئیس جمه��وری امری��کا اجازه یافت ش��رکت های‬ ‫غیرامریکایی را که فناوری ه��ای صنعت نفت را در‬ ‫اختیار ایران می گذارند‪ ،‬تحریم کند‪.‬‬ ‫‪ 25 l‬اکتبر ‪ 2007‬میالدی‪ :‬وزارت خزانه داری‬ ‫امریکا با وارد ساختن اتهاماتی مضحک‪ ،‬حامی مالی‬ ‫نهادهای لیستی از بانک های ایرانی و تعدادی از نهادها‬ ‫و شرکت های وابسته به سپاه پاسداران انقالب اسالمی‬ ‫ را در لیست تحریم های خود قرار داد‪.‬‬ ‫د) دور چهارم تحریم ها‬ ‫‪ l‬دسامبر ‪ :2006‬ش��ورای امنیت سازمان‪ ‎‬ملل‬ ‫با صدور قطعنام��ه ای مجموعه تحریم هایی ش��امل‬ ‫تحریم تاسیسات حساس هسته ای و توقیف دارایی ها‬ ‫و شرکت های ایرانی مرتبط با برنامه هسته‪‎‬ای ایران را‬ ‫به تصویب رساند‪.‬‬ ‫‪ l‬مارس ‪ :2007‬دومی��ن مجموعه تحریم‪‎‬های‬ ‫ش��ورای امنیت ش��امل تحریم‪‎‬های جدی��د مالی و‬ ‫تس��لیحاتی بود‪ .‬این تحریم‪‎‬ها توقیف دارایی‪‎‬ها را به‬ ‫‪ 28‬گروه‪ ،‬ش��رکت و افراد دیگری که در فعالیت‪‎‬های‬ ‫حس��اس هس��ته‪‎‬ای ایران یا تولید موشک‪‎‬ها شرکت‬ ‫داش��تند ی��ا از ان حمای��ت می‪‎‬کردن��د‪ ،‬افزایش داد‪.‬‬ ‫بانک سپه و شرکت‪‎‬های مرتبط با س��پاه پاسداران نیز‬ ‫از جمله موسس��اتی بودند که نام انها در این دور از‬ ‫تحریم‪‎‬ها اضافه شد‪.‬‬ ‫‪ l‬مارس ‪ :2008‬در سومین قطعنامه‪ ،‬تحریم‪‎‬های‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫امریکایی ها قب��ل از حمله به ع��راق اگر تصور‬ ‫می کردند که سرنگونی صدام می تواند به قدرت گرفتن‬ ‫ایران در این کشور منجر شود شاید در این اقدام خود‬ ‫تجدید نظر می کردند‪ .‬لشکر کش��ی امریکا به عراق و‬ ‫سرنگونی صدام‪ ،‬زمینه ساز پیش��روی ارام هواداران‬ ‫ایران در ساختار سیاسی عراق شد‪ .‬این افراد و گروه ها‬ ‫که در دوره حکومت رژیم بعثی عموما از سوی ایران‬ ‫تح��ت حمایت بودن��د و جزو نیروه��ای معارضین‬ ‫عراقی تعریف می شدند پس از سقوط صدام به قدرت‬ ‫رس��یدند‪ .‬در میان حاکمان عراقی از نوری المالکی‪،‬‬ ‫نخست وزیر و جالل طالبانی‪ ،‬رئیس جمهور تا احزاب‬ ‫و گروه هایی مانند حزب الدع��وه و مجلس انقالب‬ ‫عراق و همچنین برخی گروه های شیعه و سنی همگی‬ ‫با ایران ارتباطاتی داشتند‪ .‬اما نکته مهم در این مناسبت‬ ‫این اس��ت که ارتباط عراقی ها با ایران پس از حضور‬ ‫امریکایی ها در این کشور نه تنها کمتر نشد بلکه بعضا‬ ‫بیشتر و مستحکم تر هم شد‪ .‬یکی از مهره های کلیدی‬ ‫در این پیوند اس��تراتژیک بین ایرانی ه��ا و عراقی ها‪،‬‬ ‫سرداری است نام اور از سپاه ایران؛ سردار حاج قاسم‬ ‫سلیمانی‪ .‬کس��ی که مقام معظم رهبری درباره ایشان‬ ‫فرموده است‪« :‬س��ردار قاسم سلیمانی کسی است که‬ ‫خود بارها در جبهه به ش��هادت رسیده و شهید زنده‬ ‫انقالب است‪ ».‬سرلشکر قاسم سلیمانی در ایام دفاع‬ ‫مقدس فرماندهی لشکر ‪ ۴۱‬ثاراهلل را به عهده داشت‪.‬‬ ‫این فرمانده عالی رتبه س��پاه پاس��داران پس از پایان‬ ‫جنگ تحمیلی با حضور در پست های خطیر در سپاه‬ ‫به انجام وظیفه پرداخت تا اینکه در اواخر دهه ‪ ۷۰‬با‬ ‫حکم فرمان��ده معظم کل قوا به عنوان فرمانده س��پاه‬ ‫قدس مشغول به کار شد‪ .‬وی در ‪ ۴‬بهمن ‪ ۱۳۸۹‬درجه‬ ‫سرلشکری را دریافت کرد‪ .‬اوج فعالیت های سازنده‬ ‫و ماندگار حاج قاسم سلیمانی بعد از حمله امریکا به‬ ‫عراق اس��ت‪ .‬زلمای خلیل زاد‪ ،‬سفیر سابق امریکا در‬ ‫افغانستان درباره این فعالیت ها می گوید‪« :‬او در ایجاد‬ ‫صلح برای رسیدن به اهدافش فعال بوده است‪ .‬او در‬ ‫پایان دادن ب��ه درگیری های نیروه��ای مقتدی صدر‬ ‫و نیروهای عراقی در بصره‪ ،‬نقش��ی حیاتی داش��ت‪،‬‬ ‫تهدیدی که می رفت ناارامی های ان گسترش یافته و‬ ‫پیامدهای وخیمی به ویژه ب��رای منابع نفتی عراق در‬ ‫پی داشته باشد‪ ».‬با وجود این اظهار نظرها فعالیت های‬ ‫حاج قاسم سلیمانی اس��باب عصبانیت هیات حاکمه‬ ‫امریکا را فراهم کرد‪ .‬به گونه ای که وی بارها از جانب‬ ‫امریکا متهم به دخالت در امور عراق شد و واشنگتن‬ ‫پست وی را از مهمترین سیاست گذاری سیاست های‬ ‫خارجی ایران می داند‪ .‬مقامات امریکایی و انگلیسی‪،‬‬ ‫به شدت از اعتبار و نقش سازنده جمهوری اسالمی‬ ‫در احیای اقت��دار و امنیت و ثبات عراق سراس��یمه‬ ‫شده اند و به همین دلیل هم می کوشند تا کابوس های‬ ‫خود را به صورت رع��ب اور و امیخت��ه با تحریف‬ ‫روایت کنند‪.‬اخیرا و به دنبال افزایش خبرپراکنی های‬ ‫مقامات امریکایی علیه حاج قاس��م س��لیمانی منابع‬ ‫خب��ری جزئی��ات ت��ازه ای از تالش های س��ازمان‬ ‫جاسوسی امریکا «س��یا» برای ترور سرلشکر قاسم‬ ‫س��لیمانی‪ ،‬فرمانده س��پاه قدس فاش کردند‪«.‬روئل‬ ‫مارک گرچت» کارشناس سابق بخش خاورمیانه در‬ ‫سازمان اطالعات مرکزی امریکا (سیا) و عضو بنیاد‬ ‫«دفاع از دموکراس��ی ها» گفت‪« :‬سپاه پاسداران ایران‬ ‫را نمی توان مرع��وب کرد مگر اینک��ه اعضای ان را‬ ‫بکشیم‪ ».‬این مقام امریکایی به صراحت به نام سردار‬ ‫قاسم س��لیمانی‪ ،‬فرمانده س��پاه قدس ایران اشاره و‬ ‫تصریح کرد‪« :‬وی را باید بکشیم‪».‬‬ ‫وی در این خصوص افزود‪« :‬قاس��م س��لیمانی‬ ‫بسیار س��فر می کند‪ ...‬تکان بخورید‪ ...‬تالش کنید او‬ ‫را بکش��ید‪ ».‬جمعی از نمایندگان کنگ��ره امریکا نیز‬ ‫به دولت این کش��ور پیش��نهاد کردند ترور مسئوالن‬ ‫ایرانی را به خصوص در نیروی سپاه قدس در دستور‬ ‫کار خود قرار دهند‪« .‬جک کین» رئیس سابق نیروی‬ ‫زمینی ارتش امریکا در جلس��ه استماع کنگره در این‬ ‫خصوص گفت‪« :‬چرا مسئوالن ایرانی را نمی کشیم؟‬ ‫چرا ما انها را ت��رور نکنیم؟ نمی گوی��م اقدام نظامی‬ ‫کنیم ولی عملیات ترور را پیش��نهاد می کنم‪ ».‬تا کنون‬ ‫جزئیات بیش��تری از طرح مقامات امریکایی در این‬ ‫خصوص منتشر نشده است‪.‬این طرح سناتورها خود‬ ‫بزرگترین شاهد بر تروریسم دولتی امریکاست‪ .‬اینکه‬ ‫به این صراحت از ترور یک مقام نظامی ایران سخن‬ ‫گفته شود ادعاهای بشردوستانه امریکا را به شدت با‬ ‫چالش مواجه می کند‪g .‬‬ ‫س��ازمان ملل نیز محدودیت‪‎‬های مسافرتی و مالی بر‬ ‫افراد و شرکت‪‎‬ها افزایش یافت و اجرای برخی از این‬ ‫محدودیت‪‎‬ها را اجباری کرد‪ .‬این قطعنامه ممنوعیت‬ ‫جزیی داد و س��تد کاالهایی با کاربرده��ای نظامی و‬ ‫غیرنظام��ی را گس��ترش داد و ممنوعیت ها‪ ،‬فروش‬ ‫تمامی فناوری‪‎‬ها از این دست به ایران را شامل شد‪12 .‬‬ ‫فرد و ‪ 13‬ش��رکت نیز به فهرست افراد و شرکت های‬ ‫به‪‎‬زعم انها مظنون به کمک به برنامه‪‎‬های هس��ته‪‎‬ای و‬ ‫موشکی ایران‪ ،‬افزوده شدند‪.‬‬ ‫‪ l‬پنجشنبه ‪ 8‬مرداد ‪ 30( 1388‬جوالی ‪:)2009‬‬ ‫تصویب تحریم ش��رکت های صادر کنن��ده بنزین به ‬ ‫ایران در مجلس سنای امریکا‪.‬‬ ‫‪ l‬دوش��نبه ‪ 4‬م��رداد ‪ 26( 1389‬ج��والی‬ ‫‪ :)2010‬تصوی��ب دور جدیدی از تحریم ها توس��ط‬ ‫اتحادیه اروپ��ا و کانادا علیه بخش انرژی و کش��تیرانی‬ ‫جمهوری اسالمی‪g.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫ابوشریف‪ ،‬نماینده جنبش جهاد اسالمی فلسطین در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫حمله به ایران باعث اقدام گروه های مقاومت‬ ‫علیه اسرائیل می شود‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫‪4‬‬ ‫ناصر ابوشریف متولد دی ماه ‪ ۱۳۴۴‬شهر طولکرم در کرانه باختری است و تحصیالت مقدماتی خود را در این‬ ‫شهر گذرانده است‪ .‬او در سال ‪ ۱۹۸۴‬وارد دانشگاه بیرزیت فلسطین شد‪ ،‬اما یک سال بعد به دلیل عضویت در جنبش‬ ‫جهاد اسالمی فلسطین توسط نظامیان صهیونیست دستگیر و به‪ ۱۳‬سال زندان محکوم شد‪ .‬ابوشریف بعد از گذراندن‬ ‫مدت محکومیت توسط صهیونیست ها به اردن تبعید و سه سال در این کشور در دانشگاه شریعت اسالمی به ادامه‬ ‫تحصیل پرداخت‪ .‬نماینده جدید جنبش جهاداسالمی فلسطین در تهران دارای مدرک فوق لیسانس علوم اسالمی از‬ ‫دانشگاه اسالمی بغداد است و پیش از حضور در تهران عضو دایره سیاسی جنبش جهاد اسالمی در دمشق بوده است‪.‬‬ ‫با نماینده جنبش جهاد اسالمی فلسطین درباره تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه ایران و چشم انداز ان به گفت وگو‬ ‫نشستیم‪ .‬در این گفت وگو اقای دانش اموز و حسن عسگری ما را بسیار یاری کردند‪.‬‬ ‫تحلی��ل ش��ما از وضعی��ت کنون��ی منطق��ه‬ ‫خاورمیانه چیس��ت؟ ایا با انقالب های عربی‬ ‫می توان گفت منطقه وارد مرحله جدیدی شده‬ ‫است؟ در این میان اسرائیل حامیان سابق خود‬ ‫را از دس��ت داده و موضوعات جدیدی مثل‬ ‫حمله نظامی به ای��ران را مطرح کرده؛ تحلیل‬ ‫شما چیست؟‬ ‫‪ l‬در کشورهای عربی‪ ،‬طبعا ملت ها از حکام‬ ‫خود راضی نبوده اند و این یکی از عوامل انقالب های‬ ‫جهان عرب اس��ت‪ .‬رهب��ران انها مرتبط ب��ا غرب و‬ ‫بخشی از پروژه غرب در منطقه بودند‪ .‬انها با اسرائیل‬ ‫‪72‬‬ ‫رابطه داشتند و به جای اینکه از مردم فلسطین حمایت‬ ‫کنند‪ ،‬از رژیم صهیونیس��تی حمایت می کردند و این‬ ‫از مهم ترین اس��باب و دالیل انقالب ملت های عربی‬ ‫و اسالمی در سال جاری میالدی بود‪ .‬به نظر من این‬ ‫اتفاقات به سود مردم فلسطین است و نیز بزرگ ترین‬ ‫خطری اس��ت که وجود رژیم صهیونیستی را تهدید‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫انقالب ه��ای منطق��ه با ه��م مرتبط هس��تند و‬ ‫ارتباط تاریخی انها نیز ریش��ه دار اس��ت‪ .‬به نظر من‬ ‫خواس��ته های انان نیز منطقی اس��ت‪ ،‬بنابراین از ان‬ ‫دفاع می کنند‪ .‬البته ارمان فلس��طین نیز جزو مطالبات‬ ‫انقالبیون اس��ت‪ .‬مث�لا در حمل��ه گروه های مصری‬ ‫به سفارت اس��رائیل ش��اهد بودیم که برخی گروه ها‬ ‫و جناح های مص��ری با این کار مواف��ق نبودند‪ ،‬ولی‬ ‫اوضاع و احوال و خواست اکثریت مردم مصر همین‬ ‫بود که محقق ش��د و فضای ضد رژیم صهیونیستی بر‬ ‫ان حاکم بود‪ .‬به نظر من تس��لط بر این جریان و دور‬ ‫نگهداش��تن ان از ارمان فلسطین‪ ،‬کار مشکلی است‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬اروپا و امریکا در حالت ضعف به س��ر‬ ‫می برند‪ .‬انان بر اثر ضعف اقتصادی که بر انان مستولی‬ ‫است‪ ،‬مجبورند به منافع خود بیندیش��ند‪ .‬منافع انها‬ ‫نیز در احترام به ملت های اس�لامی و عربی اس��ت‪،‬‬ ‫نه اس��رائیل‪ .‬در نتیجه به نظر من غربی ها نمی توانند‬ ‫در تخری��ب حرکت ملت ه��ای ع��رب تاثیر جدی‬ ‫داشته باش��ند‪ .‬با نگاهی به این انقالب ها می بینیم که‬ ‫ش��عارهای مردم بسیار نزدیک و ش��بیه به هم است‪.‬‬ ‫این شباهت بیانگر وحدت و یکپارچگی و همکاری‬ ‫میان ملت های اس�لامی اس��ت و اینکه ما یک ملت‬ ‫واحد هس��تیم و مطابق می��ل غرب متفرق نیس��تیم‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبرمعظم انقالب اسالمی‬ ‫ایران با دید و نگرش ایمانی و شناخت خود از ملت ها‬ ‫این موضوع را دریافته اند که ملت ها خواهند توانست‬ ‫علیه مستبدین قیام کنند‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫اگر ایران مورد حمله نظامی قرار‬ ‫گیرد‪ ،‬دو احتمال وجود دارد؛‬ ‫اگر جنگ محدود باشد‪ ،‬حسب‬ ‫شرایط ممکن است گروه های‬ ‫نظامی دخالت کنند‪ ،‬اما اگر یک‬ ‫جنگ فراگیر باشد حتما گروه های‬ ‫مقاومت چه در لبنان و چه در‬ ‫فلسطین دخالت می کنند‪ .‬من‬ ‫باید یک چیز به شما بگویم‪ .‬طبق‬ ‫توافق سال ‪ 2009‬میان ایران‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬حزب اهلل و گروه های‬ ‫مقاومت فلسطینی‪ ،‬هر حمله‬ ‫نظامی که به این گروه ها شود‪،‬‬ ‫انها باید وارد جنگ شوند یا از هم‬ ‫حمایت کنند‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫ش��ما در صحبت هایت��ان از همگرای��ی میان‬ ‫کشورهای منطقه س��خن گفته اید‪ .‬این روزها‬ ‫شنیده می شود اس��رائیل قصد حمله به ایران‬ ‫را دارد‪ ،‬فکر می کنید این حمله قریب الوقوع‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬تهدید اس��رائیلی ها برای حمله به ایران به‬ ‫دالیل بسیار زیاد از احتمال ضعیفی برخوردار است‪.‬‬ ‫فکر نمی کنم اس��رائیل بتواند به جمهوری اس�لامی‬ ‫ایران حمله کند‪ .‬ظ��رف یک هفته اخیر صحبت هایی‬ ‫توسط برخی سیاستمداران و رس��انه ها مطرح شده‬ ‫اما ما می دانی��م که اس��رائیل توان حمله ب��ه ایران را‬ ‫ندارد و س��عی می کند ب��ا پوش��ش های امریکایی‪-‬‬ ‫اروپایی س��خنان خود را مطرح نمای��د‪ .‬یکی از این‬ ‫پوشش ها بحث گزارش س��ازمان بین المللی انرژی‬ ‫اتمی برای تحت فشار قرار دادن ایران است‪ .‬غربی ها‬ ‫اینگونه القا می کنند که برنامه هسته ای ایران به سوی‬ ‫اهداف نظامی اس��ت و باید با وسایل مختلف جلوی‬ ‫ان گرفته ش��ود‪ .‬این مدل غرب ب��رای رویارویی با‬ ‫انقالب اسالمی ایران است که به شکل های مختلف‬ ‫در طول سالیان اخیر متبلور شده‪ .‬یکی از انها تحریم‬ ‫اقتصادی و دیگری بحث حمله نظامی و تحت فشار‬ ‫قرار دادن ایران است‪.‬‬ ‫ش��ما گفتید حمل��ه نظامی اس��رائیل ضعیف‬ ‫است اما انها در رسانه هایشان این گونه سخن‬ ‫نمی گویند؟‬ ‫‪ l‬بل��ه این ی��ک احتمال ضعیف اس��ت‪ .‬انها‬ ‫سیاس��ت گام به گام را ب��رای مقابله ب��ا مقاومت در‬ ‫پیش گرفتند اما در شرایط کنونی احتمال حمله نظامی‬ ‫را ضعیف می دانم‪ ،‬به خاطر اینک��ه یک طرف ماجرا‬ ‫امریکا و اروپ��ا هس��تند‪ .‬االن امریکایی ها در باتالق‬ ‫عراق و افغانس��تان به س��ر می برند و از نظر روحیه‬ ‫نظامی سربازان و ارکان ارتش شان با مشکالت زیادی‬ ‫روبه رو اس��ت‪ .‬وضع داخلی این کش��ور هم خیلی‬ ‫تعریف ندارد‪ .‬انچه در وال اس��تریت رخ می دهد در‬ ‫واقع بازتابی از اعتراض عمومی امریکایی ها به وضع‬ ‫داخلی خود است‪ .‬شرایط اروپا هم چندان با امریکا‬ ‫فرقی نمی کند‪ .‬انچه در منطقه یورو از نظر اقتصادی‬ ‫رخ می دهد یک بحران اساسی برای این قاره محسوب‬ ‫می شود‪ .‬از نظر اقتصادی‪ ،‬اروپا امکان پوشش نظامی‬ ‫اسرائیلی ها را ندارد‪ .‬در داخل خود اسرائیل هم وضع‬ ‫به همین شکل است‪ .‬اسرائیلی ها هم مثل مردم اروپا و‬ ‫امریکا از دولتمردان خود به خاطر وضعیت اقتصادی‬ ‫ناراحت هس��تند‪ .‬در کنار این موضوع��ات برخی از‬ ‫سیاس��تمداران س��ابق و منتقد امریکا و اسرائیل مثل‬ ‫موفاز‪ ،‬وزیر دفاع سابق اسرائیل حمله به ایران را یک‬ ‫عمل از س��ر دیوانگی می نامند‪ .‬در امریکا هم برخی‬ ‫ژنرال های منتقد اوباما می گویند حمله به ایران اشتباه‬ ‫است‪ .‬به نظرم حمله نظامی به ایران بیشتر کارکردی‬ ‫روانی دارد تا عملی‪.‬‬ ‫ش��ما ابت��دای صحبت هایت��ان از همگرایی‬ ‫کش��ورهای منطقه س��خن گفتید‪ .‬ایا می توان‬ ‫نتیجه گرف��ت که دور جدید حمل��ه تبلیغاتی‬ ‫غرب علیه ای��ران برای توق��ف انقالب های‬ ‫منطقه است؟ به این معنا که با شروع یک جنگ‬ ‫تحوالت منطقه متوقف شود‪.‬‬ ‫‪ l‬من این گفته را قبول ن��دارم‪ .‬اگر جنگی در‬ ‫منطقه رخ دهد‪ ،‬بازنده اصلی ان اس��رائیل است‪ .‬االن‬ ‫ژئوپلتیک منطق��ه به نفع مقاومت تغیی��ر پیدا کرده و‬ ‫انقالب های عربی باعث از بین رفتن حامیان اسرائیل‬ ‫در منطقه ش��ده اس��ت‪ .‬حکومت هایی هم که بعضا‬ ‫سر کار هستند حکومت هایی هستند که در برابر ملت‬ ‫خود ضعیفند یعنی خواست عمومی مردم بر خواست‬ ‫حکومت غلبه دارد‪ .‬این یک تغییر اساس��ی است‪ .‬در‬ ‫گذشته حکومت ها برخالف میل مردمشان از اسرائیل‬ ‫حمایت می کردند‪ .‬مصر امروز به عنوان یکی از حامیان‬ ‫سابق اسرائیل از دست اس��رائیلی ها رها شده است‪.‬‬ ‫مردم مصر به س��فارتخانه اس��رائیل حمله می کنند و‬ ‫دولت نمی تواند ان طوری که در گذشته عمل می کرد‪،‬‬ ‫جلوی مبارزان را بگیرد‪ .‬همانطور که گفتم در داخل‬ ‫اس��رائیل هم وضعیت خوبی حکمفرما نیست‪ .‬مردم‬ ‫اسرائیل با مش��کالت اقتصادی زیادی دست و پنجه‬ ‫نرم می کنند و خواستار توجه بیشتر دولت به وضعیت‬ ‫رفاه اجتماعی هستند‪ .‬از طرفی اردن به عنوان کشوری‬ ‫که بیشترین مرز را با اسرائیل دارد می تواند این کشور‬ ‫را تهدید کند‪ .‬مساله مرزها در رژیم صهیونیستی یک‬ ‫موضوع استراتژیک است‪.‬‬ ‫چ��را اردن؟ چرا حزب اهلل‪ ،‬مص��ر‪ ،‬حماس و‬ ‫جهاد اسالمی نه؟‬ ‫‪ l‬توضیح می دهم‪ .‬اردن یک کشور بسیار مهم‬ ‫برای منطقه است‪ .‬اگر اسرائیل‪ ،‬اردن را از دست بدهد‪،‬‬ ‫یعنی اخرین کشور هم مرز حامی خود را از دست داده‪.‬‬ ‫اگر مردم اردن قیام کنند برای اسرائیل بسیار گران تمام‬ ‫می شود‪ .‬یعنی همه مرزهای اس��رائیل از دست رفته‪.‬‬ ‫پس اسرائیل نمی تواند بی محابا دست به حمله نظامی‬ ‫به یک کشور اسالمی دیگر بزند‪ .‬مردم اردن بیشترشان‬ ‫اصلیت فلسطینی دارند‪ .‬اگر بار دیگر جنگی در منطقه‬ ‫صورت بگیرد‪ ،‬چه برای ایران‪ ،‬چ��ه حزب اهلل و چه‬ ‫غزه‪ ،‬با توجه به بیداری اسالمی که در منطقه‪ ،‬در مصر‪،‬‬ ‫تونس و لیبی رخ داده است مطمئنا مردم اردن هم مثل‬ ‫مردم این کش��ورها عمل خواهند کرد و تغییرات را‬ ‫سرعت خواهند بخشید‪ .‬اسرائیل نمی خواهد این کار‬ ‫صورت گیرد‪ .‬اسرائیل وضعیت خوبی ندارد و حمله‬ ‫به ایران یک دیوانگی بزرگ است‪.‬‬ ‫یک موضوع همیشه در مواجهه میان اسرائیل‬ ‫و ایران وجود دارد‪ .‬ناظ��ران غربی می گویند‬ ‫در صورت حمل��ه نظامی اس��رائیل به ایران‪،‬‬ ‫گروه ه��ای مقاوم��ت چ��ه خواهن��د ک��رد؟‬ ‫حزب اهلل‪ ،‬حماس و جهاد اسالمی چه واکنشی‬ ‫به این حمله نشان می دهند؟‬ ‫‪ 32 l‬سال از انقالب بزرگ امام خمینی(ره)‬ ‫می گ��ذرد و در ای��ن س��ال ها جنگ روان��ی‪ ،‬جنگ‬ ‫اقتصادی و جن��گ نظامی همیش��ه گزینه های روی‬ ‫میز تهدید ایران بوده اس��ت‪ .‬در س��ال های گذش��ته‬ ‫برخی از اینها توس��ط امریکا و غرب اعمال ش��ده یا‬ ‫در حال اجراس��ت‪ .‬به نظرم این ی��ک جنگ قدیمی‬ ‫ است‪ .‬استکبار در س��ال های اخیر با جنگ رسانه ای‬ ‫خود دوست دارد مردم کش��ورهای عربی را از ایران‬ ‫دور کند‪ .‬باید بگویم که ایران تاثیر بس��یار عمیقی بر‬ ‫منطقه عربی دارد و قدرت بسیار بزرگی است‪ .‬اما در‬ ‫مورد حمایت گروه ه��ای مقاومت از ایران‪ ،‬اگر ایران‬ ‫مورد حمله نظامی قرار گیرد‪ ،‬دو احتمال وجود دارد؛‬ ‫اگر جنگ محدود باشد‪ ،‬حسب شرایط ممکن است‬ ‫گروه های نظام��ی دخالت کنند‪ ،‬ام��ا اگر یک جنگ‬ ‫فراگیر باش��د حتما گروه های مقاومت چه در لبنان و‬ ‫چه در فلسطین دخالت می کنند‪ .‬من باید یک چیز به‬ ‫شما بگویم‪ .‬طبق توافق سال ‪ 2009‬میان ایران‪ ،‬سوریه‪،‬‬ ‫حزب اهلل و گروه های مقاومت فلس��طینی‪ ،‬هر حمله‬ ‫نظامی که به این گروه ها ش��ود‪ ،‬انها باید وارد جنگ‬ ‫شوند یا از هم حمایت کنند‪.‬‬ ‫چ��ون در داخ��ل ایران همیش��ه این س��وال‬ ‫مطرح اس��ت ک��ه در صورت حمل��ه نظامی‬ ‫به ای��ران ای��ا گروه هایی که ای��ران روزی از‬ ‫انها حمای��ت می کرده‪ ،‬از کش��ور م��ا دفاع‬ ‫می کنند؟‬ ‫‪ l‬باید با صراحت بگویم کال همه کش��ورهای‬ ‫منطقه حمله نظامی به ایران را نمی پذیرند‪ .‬از س��ودان‬ ‫گرفته تا تونس‪ ،‬مصر‪ ،‬لیبی و اردن نمی پذیرند که به ایران‬ ‫حمله ش��ود‪ .‬این موضوع صرفا به گروه های مقاومت‬ ‫برنمی گردد‪ .‬یک همدلی میان کشورهای منطقه با ایران‬ ‫وجود دارد‪ .‬البته من به ش��ما بگوی��م اینها همه فرض‬ ‫است و من همچنان اعتقاد دارم که در شرایط کنونی انها‬ ‫نمی توانند به جمهوری اس�لامی ایران حمله کنند‪ .‬در‬ ‫برخی از کشورهای منطقه با توجه به تبلیغات وسیعی که‬ ‫حکومت های انها علیه ایران می کنند و ریشه های مذهبی‪،‬‬ ‫شاید یک نگاه دومی هم وجود داشته باشد اما اکثر ملت ها‬ ‫و کشورهای عربی و حتی در حوزه خلیج فارس بسیاری‬ ‫ازشخصیت هایبزرگیعربیواسالمینمی خواهنداین‬ ‫اتفاق رخ دهد‪ .‬در مورد حزب اهلل هم باید بگویم برادران‬ ‫ما در مقاومت اس�لامی لبنان ش��اید وارد عمل شوند‪.‬‬ ‫حزب اهلل امروز یک قدرت بازدارنده در منطقه اس��ت‬ ‫و جلوی تصمیم اسرائیل در بس��یاری از توطئه ها علیه‬ ‫کشورهای اسالمی را گرفته‪ .‬تاکید می کنم با همگرایی‬ ‫که میان ملت های مسلمان وجود دارد‪ ،‬همه انها از ایران‬ ‫حمایتمی کنند‪.‬‬ ‫این��ده را چگون��ه ارزیابی می کنی��د؟ امروز‬ ‫بیداری عمیق اسالمی در منطقه رخ داده است‪.‬‬ ‫فکر می کنید در نهای��ت با توجه به توطئه های‬ ‫غرب علیه ایران و دیگر کشورهای مسلمان‪،‬‬ ‫چه اتفاقی رخ می دهد؟‬ ‫‪ l‬این��ده از ان بیداری اس�لامی و ملت های‬ ‫مسلمان است‪ .‬مردم منطقه همیشه در طول سال های‬ ‫متمادی ریش��ه های اس�لامی خود را حفظ کرده اند‪.‬‬ ‫حتی روزهایی ک��ه اس��تعمارگران حاک��م بودند و‬ ‫حکومت های دیکتاتوری علیه انها ظلم می کرد‪ ،‬مردم‬ ‫ذات اس�لامی خود را حفظ کردند و این نشان دهنده‬ ‫عظمت اسالم است‪ .‬موج بیداری اسالمی از پیروزی‬ ‫انقالب اس�لامی در ایران به عنوان ی��ک مدل و الگو‬ ‫دوچندان شد‪ .‬همان زمان عکس های امام خمینی(ره)‬ ‫در دست مبارزان اسالمی همه بالد عربی و مسلمان‬ ‫وج��ود داش��ت‪ .‬حرکت ه��ای ضد اس��تعماری از‬ ‫شهید عمر مختار تا ش��هید عزالدین قسام و شهدای‬ ‫امروز مقاوم��ت علیه ظلم و بیداد و رژیم نامش��روع‬ ‫اسرائیل یک محرک اصلی به نام دین و اسالم داشته‬ ‫اس��ت‪ .‬امیدوارم در س��ایه همگرایی و وحدت همه‬ ‫کش��ورهای مس��لمان و گروه های مقاومت انشاءاهلل‬ ‫مسلمانان در وضعیت بس��یار خوبی به سر ببرند‪ .‬در‬ ‫این راه همه کش��ورها و گروه ه��ای مقاومت باید در‬ ‫کنار هم باشند‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫داود رضایی چراقی‬ ‫تحلیل سردار سوداگر از ژئوپلتیک خاورمیانه‬ ‫انها به شدت از واکنش‬ ‫ایران می ترسند‬ ‫‪5‬‬ ‫تهدیدهای اخیر علیه جمهوری اسالمی ایران‬ ‫به خصوص در حوزه نظامی در حالی رو به فزونی‬ ‫اس��ت که حتی تحلیلگران نظامی غرب��ی نیز خود‬ ‫به ق��درت بازدارندگی جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫معترف هس��تند و اگر نبود توان پاس��خ به هر گونه‬ ‫حمله احتمالی شاید زودتر از اینها اسرائیل و امریکا‬ ‫هوس حمله به ایران را می کردند‪ .‬با این حال اکنون‬ ‫باز دشمنان انقالب باردیگر از حمله نظامی به ایران‬ ‫سخن می گویند‪ .‬مثلث در گفت وگو با سردار سرتیپ‬ ‫احمد س��وداگر‪ ،‬رئیس پژوهشکده علوم و معارف‬ ‫دفاع مقدس تهدیدهای اخیر علیه جمهوری اسالمی‬ ‫ایران و برخوردهای کشورمان در قبال تهدیدهای‬ ‫احتمالی را مورد بررسی و واکاوی قرار داده است‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫هم��واره اتهام هایی علیه جمهوری اس�لامی‬ ‫مطرح شده که اخیرا نیز ابعاد جدیدی به خود‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬فکر می کنید منش��ا این اتهام ها‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬این اتهام ها دو بعد دارد‪ .‬یکی داخلی است‬ ‫که ریشه در یک عده نادان و انهایی که افکار راهبردی‬ ‫و اس��تراتژیک ن��دارد و عمدتا در اطراف خودش��ان‬ ‫س��یر می کنند‪ ،‬دارد و بعد دیگر ان بیرونی و خارجی‬ ‫است؛ که ان تفکر معنوی است و جهان باید به سمت‬ ‫تک فرهنگی و تک قطبی و س��رمایه داری پیش برود‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر دنیا را در فضای دهکده ای می بینند که‬ ‫باید فقط خودشان باشند و بقیه حکومت ها و متفکران‬ ‫و نخبه ها در اختیار و تحت اراده انها باشند‪ .‬حال وقتی‬ ‫جمهوری اسالمی خارج از تفکر شرق و غرب عمل‬ ‫می کند و در قواره های کاپیتالیس��تی و س��رمایه داری‬ ‫غرب نمی گنجد و دارای تفکر اسالمی ناب که مکتبی‬ ‫الهی است‪ ،‬برایشان خوشایند نیست‪ .‬وقتی خوشایند‬ ‫نباشد مجبور می شوند به عناوین مختلف تهمت و افترا‬ ‫بزنند و وقتی توانایی مقابله ب��ا منطق و ایدئولوژی را‬ ‫نداشته باشند طبیعی اس��ت به عناوین مختلف دست‬ ‫به تهمت و بزرگ کردن نقصان ها می زنند و مهم تر از‬ ‫انها اتهامات واهی و مسخره و خنده داری مانند قضیه‬ ‫وزیر خارجه عربستان و بمب هسته ای ایران را مطرح‬ ‫می کنند تا شاید بتوانند افکار عمومی دنیا را به سمت‬ ‫خودشان جذب کنند‪.‬‬ ‫به هر ح��ال انچه مس��لم اس��ت همواره س��ه‬ ‫س��ناریوی مدنظر انها بوده که شامل تحریم‪،‬‬ ‫ترور مانند طرح ترور حاج قاس��م سلیمانی و‬ ‫اخیرا هم حمله نظامی که روی ان خیلی مانور‬ ‫می کنند‪ ،‬است و در مقاطع مختلف به صورت‬ ‫نوبه ای از این سه حربه استفاده کرده اند‪...‬‬ ‫‪ l‬تحریم از زمان شروع انقالب وجود داشت‪،‬‬ ‫از زمانی که ما محتاج ارپی جی و فشنگ کالشینکف‬ ‫بودیم‪ ،‬انها ما را در بدترین ش��رایط در محاصره قرار‬ ‫داده بودند و تحریم بودی��م‪ .‬روس ها می گویند که ما‬ ‫خودم��ان می دانیم چگونه به عراقی ه��ا کمک کردیم‬ ‫و می دانیم چگونه ش��ما را در محاصره ق��رار داده ایم‬ ‫و ش��ما را تحریم کردیم منتها از اینکه چگونه ش��ما‬ ‫به این موفقیت ها رس��یدید ش��گفت زده ایم‪ .‬تحریم‬ ‫در فضای عام و تخیلی ش��کننده اس��ت‪ .‬در خیلی از‬ ‫جوامع و نظام هایی که بخواهند به پیشرفت و تکامل‬ ‫برسند تحریم تبدیل به فرصت می شود‪ .‬تحریم کننده‬ ‫متضرر می شود‪ .‬چون بازار خود را از دست می دهد‪.‬‬ ‫بنابراین تحریم کار بچگانه ای است‪ .‬چیزی که مشهود‬ ‫است این است که جمهوری اسالمی در سایه تحریم‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪74‬‬ ‫افتاب‬ ‫افات نباتی! بعدها همان را با خردل مخلوط کردند و‬ ‫بر سر رزمندگان ما ریختند‪ .‬انها عمال جنگ سومی را‬ ‫ش��روع کرده بودند که همه قدرت ه��ا در ان دخالت‬ ‫داش��تند بنابراین وقتی در منطق سیاسی کم می اورند‬ ‫و افکار انها از تحلیل و بررسی راه حل صلح طلبانه و‬ ‫صلح جویانه که واقعا بتوان��د جامعه جهانی را نجات‬ ‫بدهد‪ ،‬عاجز می ش��ود به س��مت گزینه حمله نظامی‬ ‫می روند‪ .‬در غزه با سه هزار جنگجو نتوانستند کاری از‬ ‫پیش ببرند‪ .‬بنابراین در تحلیل ها ذلیل شدند و بر طبل‬ ‫جنگ می کوبند‪.‬‬ ‫االن در وال اس��تریت می گویند ما از مصر و لیبی‬ ‫چه کم داریم که یک نظام سرمایه داری تمام دارایی های‬ ‫ما را دارد می بلعد و م��ردم امریکا در بدبختی زندگی‬ ‫می کنند؟ م��ن از ملت ع��رب ع��ذر می خواهم ولی‬ ‫اروپایی ها ملت عرب را به حس��اب نمی اورند‪ .‬این‬ ‫یک جمله اساسی اس��ت‪ .‬االن امریکایی ها می گویند‬ ‫که ما از بحری��ن و تونس و‪ ...‬چه کمت��ر داریم؟ چرا‬ ‫دولتم��ردان باید برای ما تعیین تکلی��ف کنند؟ اکنون‬ ‫امریکایی ها فقط با ایران طرف نیستند با همه بیداری‬ ‫که صورت گرفته مشکل دارند و سرمنشا ان را هم در‬ ‫ایران می دانند و بنا را بر فشار و به ویژه گزینه دخالت‬ ‫نظامی گذاشته اند‪.‬‬ ‫می فرمایید امریکایی ها از موضع ضعف بحث‬ ‫حمله نظامی را مطرح می کنند؟‬ ‫‪ l‬نظرم این اس��ت که یک نگاه انها این است‬ ‫که بتوانند ای��ران را مرعوب و از طریق اپوزیس��یون‬ ‫و عوامل داخلی که دارند‪ ،‬سم پاش��ی و از اختالفات‬ ‫برخی افراد استفاده کنند و در نهایت امیدوارند شاید‬ ‫با این تهدیدها کمی جمهوری اسالمی از مواضع خود‬ ‫کوتاه بیاید و مساله دوم این است کشورهای مختلف‬ ‫دیگری که موج بیداری در ان اتفاق افتاده‪ ،‬توجه انها‬ ‫را جل��ب کنندکه برمی گردد به هم��ان موضوع ایران‬ ‫هراس��ی‪ .‬البته به نظرم انها انقدر احمق نیس��تند و در‬ ‫محاسبات شان اشتباه کمتر دارند‪ .‬فکر نمی کنم چنین‬ ‫حماقت هایی را مرتکب ش��وند‪ .‬ش��ما یک الت سر‬ ‫چهار راه را در نظر بگیرید که بازوی خودش را نشان‬ ‫می دهد برای اینکه بتواند خودش را اثبات کند‪ .‬انها به‬ ‫دنبال اثبات قدرت خود هستند‪.‬‬ ‫به هر حال بحث احتمال حمله نظامی توس��ط‬ ‫برخی از کارشناسان حتی به صورت ضعیف‬ ‫داده شده‪ ،‬چقدر از نظر شما این مساله جدی‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬حداکث��ر کاری ک��ه در فرض مح��ال انها‬ ‫بخواهند انجام بدهند این اس��ت ک��ه بیایند یکی‪ ،‬دو‬ ‫جا را بمباران کنند‪ .‬چیزی دیگ��ری در ذهنم متصور‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫خیلی پیشرفت کرد‪ .‬اما در مورد ترور باید گفت که اگر‬ ‫کسی از منطق و اس��تدالل عاجز می شود و نمی تواند‬ ‫افکار عمومی را به سوی خودش جلب کند شروع به‬ ‫فحاشی و جنگ می کند و در مواقعی هم دست به ترور‬ ‫می زند و اینها تا دیدند در کش��ورهایی بیداری اتفاق‬ ‫افتاده هرکاری انجام دادند تا شکل بیداری را مدیریت‬ ‫کنند‪ .‬اما برای انها امکان پذیر نبود و نتوانس��تند‪ .‬حال‬ ‫امدند و گفتند که خب چه کسی عامل این قضیه است‬ ‫و فهمیدند که عامل همه اینها ایران است‪ .‬مثال ایران از‬ ‫کجا سرچشمه می گیرد از س��پاه سرچشمه می گیرد‪.‬‬ ‫س��پاه از کجا سرچش��مه می گیرد‪ ،‬از نیروی قدس و‬ ‫فرمانده نیروی قدس هم اقای سلیمانی است‪ ،‬بنابراین‬ ‫گفتند که این افراد باید ترور شوند‪ .‬زمانی حضرت امام‬ ‫فرمود که ما انقالب اس�لامی را ص��ادر خواهیم کرد‪.‬‬ ‫انها امدند صدام را علیه نظام نوپای اسالمی به جنگ‬ ‫واداشتند برای اینکه انقالب را در ایران خفه کنند‪ .‬انها‬ ‫نفهمیده بودند که امیرالمومنین (ع) جمله بسیار زیبایی‬ ‫دارد که خدا را شکر می کنم که دشمن مرا از احمق ها‬ ‫برگزیدو جنگی را که شروع کردند اطالعیه های نظامی‬ ‫طرفین در رسانه های مختلف خوانده می شد و مردم‬ ‫دنیا حرف حضرت امام را هم می شنیدند و بیانیه های‬ ‫صدام را هم می خواندند‪ ،‬مردم به خوبی تش��خیص‬ ‫می دادند که حق با جمهوری اسالمی و حضرت امام‬ ‫است‪ .‬همین که بحث ها مطرح می شد خودش عاملی‬ ‫برای صدور انقالب می شد‪ .‬حرف های انسان دوستانه‬ ‫و صلح طلبانه حضرت امام را مردم دنیا می ش��نیدند‪.‬‬ ‫انها امدند و غزه و لبنان‪ ،‬افغانستان را تهدید کردند که‬ ‫از اقوام دینی مختلف از مذاهب و فرقه های مختلف‬ ‫در ان کش��ورها هس��تند‪ .‬عملکرد خود امریکایی ها‬ ‫هم نش��ان دهنده ماهیت انها ش��د‪ .‬انها به دنبال منابع‬ ‫و مافیای مواد مخدر بودند‪ .‬هر امریکایی روزانه بین‬ ‫‪ 11‬الی ‪ 15‬میلیون تومان در عراق خرج داش��ت‪ .‬اگر‬ ‫امریکایی ها پول دارند چرا در افغانستان و عراق خرج‬ ‫می کنند‪ .‬بروند مش��کالت اقتصادی خودشان را حل‬ ‫کنند و بدهی های خودشان را پرداخت کنند‪ .‬بنابراین‬ ‫دنبال منافع نفت و تسلط جهانی هستند‪ .‬امریکایی ها‬ ‫این را بای��د بدانند که کل ملت و جوان های ما قاس��م‬ ‫سلیمانی هستند‪ .‬در لش��کر ‪ 27‬محمد رسول اهلل اقای‬ ‫متوسلیان ش��هید ش��د‪ ،‬همت امد‪ ،‬همت شهید شد‪،‬‬ ‫عباس کریمی امد‪ ،‬عباس کریمی شهید شد‪ ،‬چراغی‬ ‫امد و چراغی شهید ش��د‪ .‬اقای کوثری امد‪ .‬بنابراین‬ ‫سلیمانی اسم عام همه مردم و رزمندگان ماست‪ .‬این‬ ‫حماقت امریکایی هاست که وقتی از منطق و استدالل‬ ‫کم می اورند به سمت پرخاش��گری و ترور می روند‪.‬‬ ‫بعد از مدت ها حماق��ت و نادانی تازه ب��ه این نتیجه‬ ‫رس��یده اند که با ترور هم نمی توانند کارشان را پیش‬ ‫ببرند‪ ،‬گفتند حمله نظامی کنیم که البته این هم حماقت‬ ‫دیگری است‪.‬‬ ‫‪ ...‬زمان زیادی است که این گزینه مورد بحث‬ ‫انهاست‪...‬‬ ‫‪ l‬زمانی که ایران هیچ چیزی نداشت از طریق‬ ‫عراق حمله نظامی کردند‪ ،‬درس��ت است که شوروی ‬ ‫و همه قدرت ها نیروی نظامی نفرستادند ولی نیرو و‬ ‫تانک را به دست عراقی ها دادند! ممکن است که فرانسه‬ ‫و انگلیس نیروی جنگنده وارد نکردند اما هواپیماهای‬ ‫میراژ و سوپراستاندارد و انواع تجهیزات را به عراقی ها‬ ‫دادند‪ .‬ممکن است امریکایی ها نیروی پیاده در زمان‬ ‫جنگ با ایران در عراق نیاورده باشند ولی کمک های‬ ‫اس��تراتژیک در اختیار عراقی ها قرار دادند که اس��ناد‬ ‫ان نیز موجود اس��ت و گاز «وی ارتی» را از انگلیس‬ ‫گرفتند و به عراق دادند تحت عنوان گاز تولید سموم‬ ‫غرب نمی تواند حمله موثری‬ ‫به ایران انجام دهد‪ ،‬چون‬ ‫بدترین حمله ها به این کشور‬ ‫صورت گرفت‪ .‬انفجار هفت تیر‬ ‫خیلی از مسئولین ما را شهید‬ ‫کرد‪ .‬انفجار نخست وزیری که‬ ‫رئیس جمهور و نخست وزیر را‬ ‫توام به شهادت رساند‪ .‬قدرت‬ ‫تصمیم گیری در یک نقطه‬ ‫خالصه نشده است‪ .‬ملت ما‬ ‫فهیم هستند و گسترش یافته‬ ‫و ما از تئوری هایی بهره مند‬ ‫هستیم که اگر منطقی به ان‬ ‫نگاه کنند هیچ وقت دست به‬ ‫حماقت نمی زنند‬ ‫در ان صورت واکنش ایران چه خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬واکنش ایران تند و غیر قابل پیش بینی خواهد‬ ‫بوده اتفاقا عالمت سوال بزرگ انها هم همین است که‬ ‫واکنش ایران چه خواهد بود!‬ ‫در صورت ب��روز ان‪ ،‬چ��ه هزینه هایی برای‬ ‫متجاوزین در پی خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬برای انها حیاتش��ان به خط��ر خواهد افتاد‪.‬‬ ‫موجودیت انها به خطر خواهد افتاد و حتی به صورت‬ ‫جدی تهدید خواهد شد‪.‬‬ ‫این واکنش ها بیش��تر از س��وی امریکا مطرح‬ ‫می شود یا اسرائیل؟‬ ‫‪ l‬امریکا منبع و انباری اس��ت که اتاق فکر ان‬ ‫در اسرائیل است‪ .‬ریشه کارتل های اقتصادی‪ ،‬سیاسی‬ ‫و نظامی انها در اسرائیل است‪ .‬متاس��فانه برای مردم‬ ‫امریکا هنوز روشن نشده توسط چه بازیگرانی دارند‬ ‫بازی می خورند‪ .‬در سران قدرت انها در قدرت سیاسی‬ ‫و قدرت ه��ای ملی از جمل��ه منابع‪ ،‬تکنول��وژی و‪...‬‬ ‫صهیونیست ها عوامل موثر بر انها هستند‪.‬‬ ‫ایا اگر امریکا و اس��رائیل این اشتباه بزرگ را‬ ‫مرتکب شوند ایران از پتانسیل های کامل تقابل‬ ‫برخوردار است؟‬ ‫‪ l‬مطمئنا همین گونه است‪ .‬در اخباری که به ما‬ ‫می رسد حتی مصری ها هم امدند و اعالم کردند اگر‬ ‫اتفاقی برای ایران بیافتد ما اعالم جهاد می کنیم‪ .‬ما که به‬ ‫انها نگفته ایم اینگونه موضع بگیرید‪ .‬کشورهای دیگر‬ ‫هم هستند ولی چون موضوع مصر رسانه ای شده من‬ ‫مطرح کردم؛ انها هم اعالم همبستگی کردند‪.‬‬ ‫ما غیر از این نیروی مردمی از چه پتانسیل هایی‬ ‫در عرص��ه تجهی��زات نظام��ی باز دارن��ده‬ ‫برخورداریم؟‬ ‫‪ l‬یک��ی از پتانس��یل هایمان نیروهای مردمی‬ ‫ اس��ت‪ .‬ما انچه در عرصه تجهیزات نیاز باشد داریم و‬ ‫اتفاقا از انبوه ان هم برخورداریم‪.‬‬ ‫در حال حاضر بحث انرژی هس��ته ای بهانه ای‬ ‫برای انهاست‪ ،‬درست است؟‬ ‫‪ l‬اول اینکه تع��داد دوربین های��ی که اژانس‬ ‫در تاسیسات ما دارد بیش��تر از دوربین هایی است که‬ ‫خودمان داری��م‪ ،‬دوم اینکه از انرژی هس��ته ای علم‬ ‫تولید می ش��ود‪ .‬پزش��کی‪ ،‬انرژی الکتریسیته‪ ،‬نیروی‬ ‫محرکه‪ ،‬فیزیک و‪ ...‬و یکی از ان هم هس��ته ای است‬ ‫که ما اصال نیازی به انرژی هسته ای نداریم‪ .‬منتها انها‬ ‫می گویند که ش��ما اصال نباید دارای انرژی هسته ای‬ ‫باشید‪ .‬چرا نباید داشته باشیم؟! وقتی سوخت در حوزه‬ ‫خلیج فارس و اسیای مرکزی و میانه تمام شد که همه‬ ‫درگیر خلیج فارس و تنگه هرمز است‪ ،‬ان وقت همه‬ ‫کشورها دستشان را به س��وی این چند کشور دارنده‬ ‫دراز می کنند‪ .‬ان وقت می خواهند یک قدم اساس��ی‬ ‫به سمت دهکده جهانی پیش بروند واال انها می دانند‬ ‫که ایران اساسا نیازی به سالح هسته ای ندارد‪ .‬چطور‬ ‫اسرائیل این همه تجهیزات هسته ای دارد که نیازی به‬ ‫ان ندارد! ما دنبال انرژی صلح امیز هس��ته ای هستیم‬ ‫مشکل داریم؟! موضوع بسیار بچگانه است‪.‬‬ ‫فکر می کنید انها دنبال حمله موثر باشند؟‬ ‫‪ l‬اص�لا حمله موث��ری وجود ن��دارد‪ .‬چون‬ ‫بدترین حمله ها به این کشور صورت گرفت‪ .‬انفجار‬ ‫هفت تیر خیلی از مسئولین ما را ش��هید کرد‪ .‬انفجار‬ ‫نخس��ت وزیری ک��ه رئیس جمهور و نخس��ت وزیر‬ ‫را توام به ش��هادت رس��اند‪ .‬ملت ما فهیم هس��تند و‬ ‫گسترش یافته و ما از تئوری هایی بهره مند هستیم که‬ ‫اگر منطقی به ان نگاه کنند هیچ وقت دست به حماقت‬ ‫نمی زنند‪g .‬‬ ‫‪75‬‬ ‫ظهور جمهوری اسالمی به عنوان‬ ‫قدرتمنطقه ای‬ ‫انگیزه های امریکا برای تهدید ایران‬ ‫نبی سنبلی ‪ /‬کارشناس مرکز مطالعات اسیا و اقیانوسیه‬ ‫‪6‬‬ ‫افتاب‬ ‫به طور طبیعی ظهور هر قدرت منطقه ای تغییراتی‬ ‫را در سطح منطقه ای و بین المللی به دنبال دارد‪ .‬بازیگران‬ ‫نالمللیغالباچنینتحولیرادرراستایمنافع‬ ‫منطقه ایوبی ‬ ‫خودتعبیروتفسیرنکردهوبانگرانیانرادنبالمی کنند‪.‬این‬ ‫نگرانی ها تا حدی طبیعی است اما اگر به ان دامن زده شود‪،‬‬ ‫واکنش منطقه ای و بین المللی را برمی انگیزد و تالش برای‬ ‫ایجاد ائتالف و اتحاد به منظور تضعیف ان شروع می شود‪.‬‬ ‫لذا چگونگی مدیریت فرایند ظهور یک قدرت منطقه ای‬ ‫و بین المللی باید با دقت مورد بررس��ی قرار گیرد‪ .‬چنین‬ ‫پدیده ای در مورد ظهور تمامی قدرت های گذشته صادق‬ ‫بودهاست‪.‬انقالبفرانسهترسنظام هایپادشاهیپیرامونی‬ ‫را برانگیخت و موجب اتحاد تمامی نظام های پادشاهی‬ ‫علیه ان شد‪ .‬افزایش قدرت المان در اواخر قرن نوزدهم‬ ‫و نیمه اول قرن بیستم واکنش مشابهی را برانگیخت و به‬ ‫شکستانکشورطیدوجنگمنجرشد‪.‬انقالبوظهور‬ ‫روسیه به عنوان یک قدرت ایدئولوژیک و نظامی‪ ،‬تهاجم‬ ‫المانطیجنگجهانیدوموهفتادسالراهبردمهاربلوک‬ ‫شرقتوسطغرببهرهبریانقالبرابهدنبالداشت‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬ایران به رغم چالش های متعدد ‪ ،‬به طور‬ ‫موفقیت امیزیتوانستهجایگاهمنطقه ایخودراارتقابخشد‬ ‫وازنظرمجموعمولفه هایقدرتدرموقعیتبهترینسبت‬ ‫بهدیگررقبایمنطقه ایخودقرارگیرداماهنوزتاتثبیتان‬ ‫و دستیابی به قدرت و نفوذ همه جانبه و معتبر فاصله دارد‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬برخی بازیگران از جمله امریکا و اسرائیل‬ ‫تالش می کنند تا با دام��ن زدن به نگرانی های منطقه ای و‬ ‫بین المللی‪ ،‬اعتبار قدرت منطقه ای ایران را زیر سوال برده‬ ‫و چالش هایی در برابر ان ایجاد نمایند‪ .‬بررسی چالش های‬ ‫فراروی ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای موضوع اصلی‬ ‫اینمقالهراتشکیلمی دهد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫قدرت هایمنطقه ای‬ ‫از نظر منطقه ای‪ ،‬ایران با رقبایی مثل ترکیه‪ ،‬عربستان‬ ‫و مصر مواجه است‪ .‬در میان این کشورها‪ ،‬ترکیه به لحاظ‬ ‫مجموعه توانمندی های اقتصادی از موقعیت بهتری در‬ ‫مقایس��ه با دیگر بازیگران برخوردار است‪ .‬این کشور در‬ ‫گذشتهدرقالبامپراتوریعثمانیباتکیهبرمذهبوقدرت‬ ‫نظامی نقش و نفوذ خود را از اسیای مرکزی تا شمال افریقا‬ ‫(به جزایران )توسعهداد‪،‬اکنونتالشداردباتکیهبرپیوندبا‬ ‫اروپا به جایگاه مهمی در این منطقه دست یابد و خود را پل‬ ‫میاناسالموغربمعرفینمایداماسیاست هایپان ترکیسم‬ ‫گذشته‪ ،‬مشکالت قومی‪ ،‬محدودیت های ژئواستراتژیک‬ ‫‪76‬‬ ‫و فرهنگی‪ ،‬شکاف سیاسی‪ -‬اجتماعی داخلی و روابط با‬ ‫اسرائیلبهمانعیبرایپیشبرداینسیاستتبدیلشده اند‪.‬‬ ‫مصر نیز در جهان عرب همواره تالش داشته تا نقش‬ ‫رهبریراایفاکند‪.‬باانعقادپیمانکمپدیوید‪،1979‬رقبای‬ ‫عربی مصر توانستند این کشور را از معادالت جهان عرب‬ ‫تاحدیکنارگذارنداماباشکستعراقدرجنگکویتو‬ ‫اغاز مجدد روند صلح اعراب و اسرائیل در دهه نود‪ ،‬مصر‬ ‫مجدداتالشکردتانقشمنطقه ایخودراتقویتکند‪.‬طی‬ ‫سال هایاخیرتداوممشکالتاقتصادیوفقدانمکانیسم‬ ‫باثباتانتقالقدرت‪،‬ازتوانمصربرایایفاینقشمنطقه ای‬ ‫برجستهبهنفععربستان‪،‬سوریهودیگرکشورهایشورای‬ ‫همکاری خلیج فارس مثل قط��ر و امارات عربی متحده‬ ‫کاس��ت‪ ،‬در این میان بیداری اسالمی مردم مصر بار دیگر‬ ‫مصر را در کانون توجه بین المللی در بازتعریف جدیدی‬ ‫قرار داده است‪.‬‬ ‫عربس��تان س��عودی با رهبری ش��ورای همکاری‬ ‫خلیج فارس سومین نیرویی اس��ت که طی دو‪ ،‬سه دهه‬ ‫اخیر تالش داشته تا نقش منطقه ای برجسته ای ایفا نماید‪.‬‬ ‫این مجموعه طی سال های اولیه پس از‪ 11‬سپتامبر‪2001‬‬ ‫جایگاه خود را از دس��ت داد اما به نظر می رسد به تدریج‬ ‫توانسته نقش خود را بازس��ازی نماید‪ .‬هرچند شورای‬ ‫همکاری یک واحد سیاسی یکپارچه نیست اما در مسیر‬ ‫همگرایی سیاسی و اقتصادی گام برمی دارد‪ .‬این فرایند‬ ‫نقاط ضعف ژئوپلتیک و جمعیتی این مجموعه را در برابر‬ ‫دیگر بازیگران منطقه ای کاهش می دهد‪ ،‬ضمن اینکه این‬ ‫تالش برای محدودسازی‬ ‫گزینه ها و مهار ایران نیز‬ ‫همزمان جریان داشته است‬ ‫که می توان در رفتارهای‬ ‫این کشور در شورای امنیت‬ ‫و اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی‪ ،‬زدن اتهام به ایران‬ ‫و دستگیری اتباع ایرانی‬ ‫در عراق‪ ،‬حمایت از تهاجم‬ ‫‪ 2006‬اسرائیل به لبنان و ‪...‬‬ ‫مشاهده نمود‪ .‬این تالش ها‬ ‫نیز همچنان برای جلوگیری‬ ‫از تبدیل شدن ایران به یک‬ ‫قدرت منطقه ای که برتری‬ ‫امریکا را به چالش بکشد‬ ‫مجموعه به پشتوانه درامدهای نفتی و صادراتی‪ ،‬توانسته‬ ‫از نظر مالی‪ ،‬جایگاه منطقه ای و بین المللی قابل توجهی‬ ‫کسبنماید‪.‬تواناییمالیشورایهمکاریخلیجفارسدر‬ ‫نالمللیان‬ ‫دنیایجهانیشده‪،‬بروزنهسیاسیمنطقه ایوبی ‬ ‫نالمللیدرامریکاو‬ ‫افزودهوحضورعربستاندرمجامعبی ‬ ‫اسیاازاینعاملناشیمی شود‪.‬بااین حال‪،‬عربستانودیگر‬ ‫کشورهای خلیج فارس نیز برای ایفای نقش منطقه ای و‬ ‫نالمللیباچالش هاییجدیمواجه اند‪.‬افراط گریسلفی‬ ‫بی ‬ ‫که ابشخور فکری و منابع مالی ان از این کشورها تامین‬ ‫نالمللیوقدرت هاینوظهور‬ ‫می شود‪،‬نگرانیبازیگرانبی ‬ ‫رابرانگیختهاست‪.‬‬ ‫رونده��ای موجود حاکی اس��ت که تروریس��م و‬ ‫افراط گری سلفی چه از نظر داخلی و چه از نظر بین المللی‬ ‫همچنان طی س��ال های اینده برای این کشورها مشکل‬ ‫خواهدافریدواینموضوعدرکنارفقدانمکانیسمباثبات‬ ‫انتقال قدرت‪ ،‬کاهش قیمت نفت‪ ،‬رقابت های درونی میان‬ ‫اعضای شورا و ‪ ...‬شکل گیری یک قدرت پایدار در حوزه‬ ‫عربی‪ ،‬خلیج فارس را با مش��کل مواجه می سازد و مانع‬ ‫از گس��ترش پیوندهای میان این مجموعه با قدرت های‬ ‫نالمللیمی شود‪.‬بااین حال‪،‬عاملنفتوتوانمندی های‬ ‫بی ‬ ‫مالی سبب خواهد شد تا این مجموعه‪ ،‬به ویژه در شرایط‬ ‫رکود اقتصادی فعلی در جهان‪ ،‬بتوان��د جذابیت خود را‬ ‫برای قدرت های بین المللی حفظ نموده و از حمایت انها‬ ‫برخوردار شود‪.‬‬ ‫در مقایس��ه با دیگر بازیگران منطقه ای‪ ،‬ایران از نظر‬ ‫قدرت جامع ملی (جمعیت‪ ،‬تکنولوژی‪ ،‬نفت‪ ،‬توانمندی‬ ‫نظام��ی مس��تقل‪ ،‬زیرس��اخت های اقتص��ادی و نفوذ‬ ‫سیاسی‪ -‬فرهنگی منطقه ای) از موقعیت بهتری برخوردار‬ ‫است‪ .‬این توانمندی ها بر بازیگری بار می شود که سابقه‬ ‫تاریخی ایفای نقش برتر در منطق��ه در دوره قبل و بعد از‬ ‫اس�لام را نیز با خود به همراه دارد‪ .‬به همین خاطر دیگر‬ ‫نالمللیطیسهدههگذشتهتالش‬ ‫بازیگرانمنطقه ایوبی ‬ ‫کرده اند تا با ایجاد اتحاد و ائتالف میان بازیگران منطقه ای‬ ‫و بین المللی وزنه تعادلی در برابر ان ایجاد نمایند‪ .‬جنگ‬ ‫نالمللیازان‪،‬تشکیل‬ ‫تحمیلیعراقعلیهایرانوحمایتبی ‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس‪ ،‬برگزاری نشست های‪2+6‬‬ ‫افتاب‬ ‫قدرت هایفرامنطقه ای‬ ‫درسطحفرامنطقه ای‪،‬امریکاهمچنانیکیازمهم ترین‬ ‫چالش های فراروی ظهور ایران به شمار می رود که حداقل‬ ‫درراستایمهاروتضعیفانگامبرمی دارد‪.‬سیاستمهاراز‬ ‫استراتژیکالنامریکامبنیبرجلوگیریازظهورهرقدرت‬ ‫منطقه ایدرمناطقحساسجهانکهبتواندبرتریامریکارا‬ ‫بهچالشبکشد‪،‬نشاتمی گیرد‪.‬اینسیاستازجملهاصول‬ ‫ثابتاستراتژیکالنامریکاازجنگجهانیدومتاکنونبوده‬ ‫ونه تنهادرخصوصایرانپسازانقالببلکهدرخصوص‬ ‫ژاپن‪،‬روسیه‪،‬چین‪،‬فرانسهوالماننیزاعمالشدهاست‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫پس از اخراج عراق از کویت در دهه نود میالدی با حضور‬ ‫شورای همکاری و مصر و سوریه‪ ،‬انعقاد موافقتنامه های‬ ‫نظامی میان امریکا‪ ،‬فرانسه و انگلیس با کشورهای عربی‬ ‫حوزهخلیج فارسو‪،...‬همگیایجادموازنهدربرابرایرانرا‬ ‫بهعنوانیکهدفمهمدنبالکردهومی کنندومنزوی سازی‬ ‫وتضعیفایراننیزدرزمرهاهدافانهابه شمارمی رود‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬با تضعیف روابط امریکا و عربستان طی‬ ‫سال های اولیه پس از ‪ 11‬سپتامبر ‪ 2001‬و اشغال عراق و‬ ‫افغانس��تان‪ ،‬ائتالف امریکا و کشورهای عربی منطقه که‬ ‫تا ان زمان علیه ایران شکل گرفته بود تضعیف و با سقوط‬ ‫طالبان و صدام‪ ،‬بر نقش و جایگاه منطق��ه ای ایران افزوده‬ ‫شد‪.‬معضالتپاکستانوفرو رفتناینکشوردرمشکالت‬ ‫داخلینیزبرجایگاهمنطقه ایایرانافزود‪.‬‬ ‫به تدریج با سخت تر شدن تسلط امریکا بر عراق و‬ ‫افغانستان‪ ،‬عدم وجود افق روشن فراروی روابط ایران و‬ ‫امریکا و تداوم مساله هسته ای ایران‪ ،‬امریکا و کشورهای‬ ‫اروپایی مجددا به رویکرد س��نتی ائت�لاف و همکاری با‬ ‫کشورهای عربی علیه ایران بازگش��ت نمودند و در این‬ ‫رویکرد جدید تالش می شود تا اسرائیل به محور امریکا‬ ‫و کشورهای عربی اضافه شده و ایران به عنوان مهم ترین‬ ‫تهدید برای کش��ورهای عربی جایگزین اسرائیل شود‪.‬‬ ‫این محور ابتدا بحث هالل شیعی را مطرح نمود و تالش‬ ‫کرد تا به شیعه هراسی و ایران هراسی دامن زند و سپس با‬ ‫حمله اسرائیل به لبنان در تابستان‪ 2006‬شکل واقعی خود‬ ‫را نشان داد‪.‬‬ ‫تالش امریکا برای مهار ایران در س��طوح مختلف‬ ‫نالمللیادامهداردامابهدالیلمختلفامریکا‬ ‫منطقه ایوبی ‬ ‫دراینراهتنهانیستوبههمینخاطرسیاستخارجیایران‬ ‫نیزنبایدچنانتمرکزخودرابهچالشامریکامعطوفنماید‬ ‫نالمللی‬ ‫کهازدیگرچالش هاغافلبماند‪.‬انچهدرعرصهبی ‬ ‫در حال شکل گیری است‪ ،‬کنسرتی از قدرت های بزرگ‬ ‫است که سعی می کنند مسائل جهانی را مدیریت نمایند‪.‬‬ ‫این کنسرت شامل اعضای گروههشت است که به تدریج‬ ‫چین و هند نیز به ان اضافه خواهند شد و این دو کشور نیز‬ ‫درحالحاضردرصدددستیابیبهچنینجایگاهیهستند‬ ‫و طبیعی است که برای دستیابی به این جایگاه‪ ،‬ظرف دهه‬ ‫ایندهدیگراعضایکنسرترابهچالشنکشند‪.‬اینکنسرت‬ ‫یککنسرتمنسجمبااعضایبرابرنیست‪.‬ازانجاکهوزن‬ ‫ومنافعاعضایکنسرتمتفاوتاست‪،‬ترکیبانمنعطف‬ ‫است و بسته به موضوع‪ ،‬نقش و اهمیت رهبران و اعضای‬ ‫تصمیم گیرندهاصلیمتغیراست‪.‬نگاهاروپاییوامریکایی‬ ‫به نظام بین المللی اینده‪ ،‬هر دو وجود چنین نگرشی برای‬ ‫نالمللیایندهراتاییدمی کند‪.‬‬ ‫شکل دهیبهنظامبی ‬ ‫دردرجهبعدتعدادزیادیکشورقراردارندکهدرصدد‬ ‫افزایش جای��گاه و ایفای نق��ش در عرصه های منطقه ای‬ ‫هستند‪ .‬این کشورها شامل برخی کش��ورهای اروپایی و‬ ‫اروپای شرقی مثل اسپانیا‪ ،‬لهستان و ‪...‬؛ اسیایی مثل کره‪،‬‬ ‫ترکیه‪،‬عربستانواندونزی؛افریقاییمثل نیجریهوافریقای‬ ‫جنوبی؛ و امریکای جنوبی مثل برزیل و ارژانتین می شود‪.‬‬ ‫اینکشورهابرایشناختهشدنبهعنوانیکبازیگرهمواره‬ ‫اماده همکاری با قدرت های ب��زرگ خواهند بود‪ ،‬به ویژه‬ ‫زمانی که منافع حیاتی و استراتژیک انها نیز ایجاب نماید‪.‬‬ ‫این فضا به کشورهای گروه اول امکان می دهد تا راحت تر‬ ‫بتوانندبرایپیشبردسیاست هایخوداقدامبهایجاداتحادو‬ ‫ائتالف هایموقت‪،‬گزینشیوموضوعینمایند‪.‬‬ ‫در این سیستم گرچه امریکا به واسطه قدرت خود از‬ ‫موقعیت ویژه ای برای گرفتن ابتکار عمل برخوردار است‬ ‫و دیگر اعضا به واسطه فاصله قدرتی که با امریکا دارند‪،‬‬ ‫چندان مایل نیستند سیاست های این کشور را اشکارا به‬ ‫چالشبکشندامابهدالیلزیرازادیعملامریکانسبتبه‬ ‫گذشتهکاهشیافتهومحدودترشدهاست‪:‬‬ ‫اول‪،‬جایگاهامریکاازقدرتهژمونیکبهقدرتبرتر‬ ‫تنزلنمودهاست‪.‬اینبدینمعنیاستکهامریکابه تنهایی‬ ‫وبه طوریکجانبهقادربهپیشبردسیاست هایخودنیست‪.‬‬ ‫در نظام کنسرت قدرت ها‪ ،‬امریکا تا حدی می تواند نقش‬ ‫رهبری کنسرت جهانی را در برخی زمینه ها و مناطق مثل‬ ‫خاورمیانه و افریقا ایفا نماید‪ .‬اما در مناطق دیگر مثل شرق‬ ‫اسیا و اروپا‪ ،‬امریکا ناچار است کامال به صورت چندجانبه‬ ‫عملکند‪.‬‬ ‫نکته مهم در نظام در حال شکل گیری این است که‬ ‫نقش هژمون صرفا یک نقش هماهنگ کننده است و اراده‬ ‫و توان دیگر بازیگران در پیروی از سیاس��ت های امریکا‬ ‫نیزبههماناندازهمهماست‪.‬بههمینخاطرنمی تواننقش‬ ‫دیگر بازیگران منطقه ای و بین المللی در کمک به امریکا‬ ‫برای پیشبرد سیاست هایش به خصوص در خاورمیانه را‬ ‫نادیدهگرفت‪.‬‬ ‫دوم‪،‬امریکادرکوتاه مدتباچالش هایداخلیجدی‬ ‫به ویژهدرعرصهاقتصادیمواجهاست‪.‬اینچالش هابخش‬ ‫قابل توجهی از توان و توجه دولتمردان امریکا را به خود‬ ‫معطوف خواهد س��اخت و از ازادی عمل این کشور در‬ ‫نالمللیمی کاهد‪.‬اینوضعیتنیزفرصتبیشتری‬ ‫عرصهبی ‬ ‫دراختیاررقبایامریکاقرارمی دهدتابهپیشبردسیاست های‬ ‫خود و تاثیرگذاری بر سیاست های امریکا مبادرت ورزند‪.‬‬ ‫در صورتی که مش��کالت اقتصادی امریکا تداوم یابد از‬ ‫جذابیتانبرایدیگرکشورهاکاستهخواهدشدوامریکا‬ ‫نالمللی‬ ‫یکیازجاذبه هایمهمخودبرایجلبهمکاریبی ‬ ‫را از دس��ت خواهد داد‪ .‬لذا چگونگی مدیریت اقتصادی‬ ‫امریکاطیسال هایایندهبسیارمهمخواهدبود‪،‬چراکهاین‬ ‫کشوربدونبرخورداریازپشتوانهاقتصادیقوینمی تواند‬ ‫جایگاهسیاسیونظامیخودرابهعنوانیکقدرتبرتردر‬ ‫عرصه بین المللی حفظ نماید‪ .‬در این خصوص توجه به‬ ‫نالمللیمثلیورووتقویتارزهای‬ ‫نقشارزهایجدیدبی ‬ ‫اس��یایی یا پیدایش ارزهای جدید در این حوزه در تغییر‬ ‫نالمللیبسیارمهماست‪.‬‬ ‫ساختارقدرتبی ‬ ‫سوم‪ ،‬درگیری امریکا در هشت سال گذشته در عراق‬ ‫نالمللیامریکادرمناطق‬ ‫وافغانستانبهرقبایمنطقه ایوبی ‬ ‫مختلف جهان فرصت داده تا با تاکید بر توسعه‪ ،‬بر قدرت‬ ‫جامع ملی خود بیفزایند‪ .‬این امر امریکا را وادار ساخته تا‬ ‫برخالفگذشتهکهبرلزومجلوگیریازظهورقدرت های‬ ‫منطقه ای در مناطق حساس تاکید داش��ت‪ ،‬اکنون نقش‬ ‫بیشتری برای قدرت های منطقه ای نوظهور در سیاست‬ ‫جهانی و منطقه ای قائل شود‪ .‬گفت وگوهای شش جانبه‬ ‫نالمللیعراقونشستاخیر‬ ‫کره شمالی‪،‬کنفرانس هایبی ‬ ‫گروه‪ 20‬کهبرایمقابلهبابحراناقتصادیجهانیبرگزارشد‬ ‫گویایاینواقعیتاست‪.‬درخصوصایراننیزاینتغییربا‬ ‫شروعگفت وگوهایدوکشوردرعراقوپیوستنامریکابه‬ ‫گفت وگوهایهسته ای‪ 1+5‬نشانه هایخودرااشکارنمود‪.‬‬ ‫فرایندظهورقدرت هایمنطقه ای‪،‬فرایندیتدریجی‬ ‫استکهممکناستچنددههبهطولانجامد‪.‬قدرت های‬ ‫منطقه ای نظیر برزیل‪ ،‬ارژانتی��ن‪ ،‬افریقای جنوبی‪ ،‬هند و‬ ‫چینطیدودههایندههمچنانبهراهبردتوسعههمه جانبه‬ ‫و کسب اعتبار و پذیرش بین المللی ادامه می دهند‪ .‬هدف‬ ‫اصلی این قدرت ها‪ ،‬ارتقای جایگاه خود در سایه تضعیف‬ ‫تدریجیامریکاست‪.‬لذاروندشکل گیرینظامچندقطبی‬ ‫طی دو دهه اینده نیز ادامه خواهد یافت و به تدریج جایگاه‬ ‫برترامریکارانیزبهزیرسوالخواهدبرد‪.‬‬ ‫با این حال دردنیای ب��دون هژمونی امریکا‪ ،‬حضور‬ ‫و نفوذ کشورهایی مثل انگلیس‪ ،‬فرانس��ه‪ ،‬روسیه و ‪ ...‬در‬ ‫خاورمیانه غیرقابل انکار است‪ .‬به واسطه افزایش اهمیت‬ ‫منطقهخاورمیانهوخلیجفارس‪،‬تمامیقدرت هایبزرگبه‬ ‫دنبالجایپاییبرایخودهستندوتالشدارندازتضعیف‬ ‫موقعیتامریکادرعراقوتخریبوجههاندرخاورمیانه‬ ‫بهسودخوداستفادهنمایندوخالءقدرتناشیازتضعیف‬ ‫امریکا و انگلیس را پر نمایند‪ .‬تالش فرانسه‪ ،‬هند‪ ،‬چین و‬ ‫روسیهبرایتقویتروابطخودباکشورهایمنطقهبه ویژه‬ ‫کشورهایعربیکهمتحدینسنتیامریکابه شمارمی رفتند‬ ‫دراینراستاصورتمی پذیرد‪.‬دراینمیانگسترشروابط‬ ‫هندوچینباکشورهایعربیوتالشچینبرایدستیابی‬ ‫بهیکپایگاهنظامیدربندرگوادرپاکستانوتالشفرانسه‬ ‫برای افزایش نفوذ خود در خاورمیان��ه و خلیج فارس و‬ ‫تقویت روابط نظامی با ام��ارات عربی متحده قابل توجه‬ ‫است‪.‬تضعیفموقعیتامریکادرکشورهایخلیج فارس‬ ‫وکاهشاعتمادمنطقه ایبهان‪،‬بهقدرت هایاسیاییبه ویژه‬ ‫چین فرصت داد تا با کمک ب��ه امریکا برای فائق امدن بر‬ ‫چالش هایخوددردیگرمناطق‪،‬حضوراقتصادی‪،‬تجاری‬ ‫وسیاسیخودرادرخاورمیانهافزایشدادهودرزمینهانرژی‬ ‫نیزبهامتیازاتیدستیابند‪.‬مسالههسته ایایراننیزبهچین‪،‬‬ ‫هند و روس��یه امکان داد که ضمن همکاری با امریکا در‬ ‫نالمللیانرژیاتمیوشورایامنیتسازمانملل‪،‬‬ ‫اژانسبی ‬ ‫از مزایای توسعه با ایران در زمینه های مختلف اقتصادی‬ ‫و انرژی نیز برخوردار شوند‪ .‬این وضعیت نشانگر جدی‬ ‫بودن رقابت توام با همکاری میان قدرت های جهانی برای‬ ‫دستیابیبهموقعیتبهتردرمحیطامنیتیایراناست‪.‬دراین‬ ‫نالمللیو‬ ‫شرایط‪،‬توجهبهنفوذفزایندهدیگرقدرت هایبی ‬ ‫نوظهوردرمحیطامنیتیایران‪،‬بیشتراهمیتمی یابد‪.‬‬ ‫ظهور قدرت های جدید اسیایی نیز چالش هایی را‬ ‫برای ایران به همراه داشته و خواهد داشت‪ .‬وجه مشترک‬ ‫‪77‬‬ ‫تمام کشورهای اسیایی طی سه دهه گذشته این بوده که‬ ‫اولویت را به کسب قدرت اقتصادی داده اند و به درستی‬ ‫دریافته اند که تا زمانی که از نظر اقتصادی و تکنولوژیک‬ ‫حرفی برای گفتن نداشته باشند‪ ،‬از نظر سیاسی نمی توانند‬ ‫صداییبرایشنیدنداشتهباشند‪.‬ایندرکسببشدتااین‬ ‫کشورها بتوانند الگوی موفقی از ظهور صلح امیز را ارائه‬ ‫دهندامااینسوالکلیدیمطرحاستکههندوچینتاچه‬ ‫زمانصلح طلبباقیمی مانند؟‬ ‫قدرت های اسیایی به جز ژاپن‪ ،‬دیر به فرایند توسعه‬ ‫پیوسته و با توجه به جمعیت و وس��عت زیاد‪ ،‬راه درازی‬ ‫در فرایند توسعه در پیش دارند‪ .‬لذا توسعه اقتصادی طی‬ ‫دو تا سه دهه اینده همچنان اولویت اصلی کشورهای این‬ ‫قاره به خصوص در جنوب و شرق اسیا به شمار می رود‪.‬‬ ‫توسعه اقتصادی اسیا به تدریج به افزایش نفوذ کشورهای‬ ‫اسیایی در مناطق پیرامونی ایران منجر شده و این روند طی‬ ‫سال های اینده تشدید خواهد شد‪ .‬تاکنون ایران در سطح‬ ‫خاورمیانه‪ ،‬خلیج فارس و اسیای مرکزی عمدتا در رقابت‬ ‫با اروپا و امریکا قرار داشت‪ .‬از این پس هند‪ ،‬چین‪ ،‬کره و ‪...‬‬ ‫نیزدرصددتوسعهنفوذسیاسیدراینمنطقهبرخواهند امد‪.‬‬ ‫همراهی این کشورها با اروپا و امریکا در سطح خاورمیانه‬ ‫که طی سال های گذش��ته در افغانس��تان‪ ،‬عراق و مساله‬ ‫هسته ای شاهد ان بوده ایم‪ ،‬فش��ار مضاعفی بر ایران وارد‬ ‫خواهدساخت‪.‬‬ ‫درکوتاهتامیان مدت‪،‬امریکامهم ترینچالشدربرابر‬ ‫قدرتمنطقه ایایرانبه شمارمی رود‪.‬بااین حال‪،‬تعامالت‬ ‫دو کشور طی هشت سال گذشته در افغانستان و عراق و‬ ‫گزارشجامعاطالعاتیامریکادرخصوصبرنامههسته ای‬ ‫ایراننشانمی دهدکهتغییردررویکردامریکانسبتبهایران‬ ‫از قبل شروع شده و این تغییرات در مسیر پذیرش نقش‬ ‫منطقه ای ایران در حرکت است‪ .‬هرچند این تصمیمات از‬ ‫روی ضرورت اتخاذ شده اما روندهای جاری منطقه ای و‬ ‫بین المللی حاکی است که ضرورت های اینده برای تداوم‬ ‫اینرویکردبیشازگذشتهخواهدبود‪.‬‬ ‫تالش برای محدودسازی گزینه ها و مهار ایران نیز‬ ‫همزمان جریان داشته است که می توان در رفتارهای این‬ ‫کشور در شورای امنیت و اژانس بین المللی انرژی اتمی‪،‬‬ ‫زدناتهامبهایرانودستگیریاتباعایرانیدرعراق‪،‬حمایت‬ ‫از تهاجم ‪ 2006‬اس��رائیل به لبنان و ‪ ...‬مشاهده نمود‪ .‬این‬ ‫تالش هانیزهمچنانبرایجلوگیریازتبدیلشدنایرانبه‬ ‫یک قدرت منطقه ای که برتری امریکا را به چالش بکشد‪،‬‬ ‫از جنگ روانی تا حمله نظامی‬ ‫گزینه نظامی بعید است‬ ‫مهدی محتشمی‬ ‫افتاب‬ ‫‪7‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫امریکا و اسرائیل در استانه انتش��ار گزارش اژانس‬ ‫یکهسهشنبهشباعالمشدباتشدید‬ ‫نالمللیانرژیاتم ‬ ‫بی ‬ ‫لحنخودایرانراتهدیدبهحملهنظامیکردند‪.‬دراینمیان‬ ‫برخیکارشناسانبراینباورندکهمطرحشدنگزینهنظامی‬ ‫علیهایرانازسویامریکابیشتربهدلیلبحرانبهوجودامده‬ ‫درامریکاوبهمنظورگمراهکردنافکار عمومیاینکشورو‬ ‫منعطفکردنانبهسمتخارجازمرزهایامریکاست‪.‬‬ ‫اگرچه نمی ت��وان تهدید های اخی��ر را بی تاثیر از‬ ‫مجموعه تح��والت داخل��ی امریکا و بح��ران داخلی‬ ‫این کشور دانس��ت اما اینکه قائل بر این باشیم که صرفا‬ ‫مشکالت داخلی امریکا موجب تشدید فضای فشار ها‬ ‫و تهدیدات علیه ایران باش��د صحیح نیست‪ .‬مجموعه‬ ‫عوامل و پارامترهایی باعث شده است که امریکا موضوع‬ ‫تشدید تحریم ها چه به صورت یک جانبه و چه در فضای‬ ‫بین الملل و از طریق کشور های هم پیمان با خود را تشدید‬ ‫‪78‬‬ ‫کند‪.‬یکیازاینعوامل‪،‬مسائلداخلیامریکاست‪.‬امریکا‬ ‫اکنون در استانه انتخابات‪ 2012‬قرار دارد و به همین دلیل‬ ‫فضای این کش��ور وارد فعالیت ها و مبارزات انتخاباتی‬ ‫شده است‪ .‬اوباما در سال‪ 2008‬با وعده های خود توانست‬ ‫افکار عمومی امریکا را به طرف خودش جلب کند‪.‬او با‬ ‫وعده خارج کردن نیروهای امریکایی از افغانستان و عراق‬ ‫و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی توانست ارا را از ان‬ ‫خود کند‪ .‬به دلیل عدم تحقق هیچ کدام از این وعده ها به‬ ‫نظر می رسد اوباما در انتخابات اینده ریاست جمهوری‬ ‫با مشکالت زیادی از جانب افکار عمومی مواجه باشد‪.‬‬ ‫عالوه بر این موضوعات‪ ،‬کاهش ق��درت خرید مردم‪،‬‬ ‫وخیم تر شدن وضعیت اقتصاد‪ ،‬از دست دادن مشاغل‪،‬‬ ‫کاهش میزان رفاه اموزشی و بهداش��ت‪ ،‬مساله بحران‬ ‫وال اس��تریت را به وجود اورده است‪ .‬اوباما برای گمراه‬ ‫کردن افکار عمومی و مناسب جلوه دادن چهره بیرونی‬ ‫امریکا‪ ،‬فشار بر ایران را افزایش داده و انواع تهدید ها را‬ ‫متوجه ایران کرده اس��ت‪.‬امریکایی ها از دیرباز ایران را‬ ‫ادامهخواهدیافت‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬منافع اس��تراتژیک ایران و امریکا‪ ،‬هر‬ ‫دو ایجاد ثبات در محیط امنیت��ی منطقه ای را ضروری‬ ‫ساخته است‪ .‬ایجاد ثبات در عراق و افغانستان با توجه به‬ ‫رابطه ایران با گروه های حاکم و بانفوذ در این دو کشور‬ ‫در زمره منافع حیاتی ایران تلقی می ش��ود‪ .‬همچنان که‬ ‫تجربه مذاکرات بغداد نیز نشان داد وجود مکانیسم های‬ ‫دائمی در گفت وگو در حوزه هایی که تامین کننده منافع‬ ‫دو کشور است‪ ،‬به کاهش سوء تفاهمات در سطح کالن‬ ‫نیز کمک کرده و از حوزه تعارضات می کاهد‪ .‬نمی توان‬ ‫تاثیر گفت وگوهای بغداد بر رویکرد امریکا نس��بت به‬ ‫ایران طی س��ال های بعد را نادیده انگاش��ت‪ .‬این گونه‬ ‫مکانیسم ها می تواند درخصوص افغانستان‪ ،‬لبنان و ‪ ...‬نیز‬ ‫با دیگر کشورها شکل بگیرد‪.‬براساس تجارب گذشته‪،‬‬ ‫ایران و امریکا نمی توانند اراده خود را بر دیگری تحمیل‬ ‫نمایند‪ ،‬اما می توانند هزینه های دس��تیابی طرف مقابل‬ ‫به اهدافش را افزایش دهند‪ .‬در حال حاضر مشکالت‬ ‫داخلی‪ ،‬منطقه ای و بین المللی هر دو کشور را در موقعیتی‬ ‫قرار داده که بهترین گزینه برای طرفین‪ ،‬کمرنگ کردن‬ ‫اختالفات و تمرکز بر منافع مشترک است‪g.‬‬ ‫تهدید به حمله نظامی کرده اند و این گزینه همواره‬ ‫به عنوان سیاست فش��ار‪ ،‬روی میز انها بوده است‪.‬با‬ ‫این وجود ما باید هر تهدیدی را جدی تلقی کنیم و‬ ‫امادگی الزم را برای هر گونه تهدید خارجی داشته‬ ‫باشیم‪ .‬مسائل اختالف انگیز را به حداقل رسانده و‬ ‫وحدت ملی ایجاد کنیم‪ .‬اما برای انجام حمله نظامی‬ ‫علیه ایران سلس��له اقداماتی الزم اس��ت که به نظر‬ ‫نمی رس��د در کوتاه مدت جامعه بین المللی یا بهتر‬ ‫بگویم موتلفین امریکا با توجه ب��ه بحران امریکا و‬ ‫اروپا به این جمع بندی برسند و مطمئنا افکار عمومی‬ ‫اکنون پذی��رای درگیری نظامی دیگری نیس��تند‪ .‬از‬ ‫همین رو تش��دید این تهدی��دات در کوتاه مدت به‬ ‫منظور ترغیب ایران برای پذیرش خواسته های غرب‬ ‫در خصوص مساله هسته ای است‪ .‬امریکا و اسرائیل‬ ‫بارها اعالم کرده اند که در فرایند تالش های خود با‬ ‫هدف جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک قدرت‬ ‫هسته ای‪ ،‬تمام گزینه ها ‪ -‬از جمله حمله نظامی ‪ -‬را‬ ‫مد نظر قرار خواهند داد‪.‬اما این موضوع برای اعمال‬ ‫فشار بیشتر علیه ایران اس��ت‪.‬امریکا مدعی اول در‬ ‫غیر مسالمت امیز بودن مساله هسته ای ایران است‪.‬از‬ ‫همین رو اگر در اینده‪ ،‬درگیری نظامی صورت گیرد‬ ‫این امریکاست که باید منابع ان را تامین کند‪ .‬بیشتر‬ ‫کشور های اروپایی به استثنای انگلیس با استفاده از‬ ‫گزینه نظامی علیه ایران مخالف هستند‪ .‬توان اسرائیل‬ ‫نیز بسیار محدودتر و اسیب پذیری این کشور بسیار‬ ‫باالتر از ان است که بتواند به صورت یک جانبه علیه‬ ‫ایران حمله کند‪ .‬از همین رو این تصمیم برای عملی‬ ‫شدن نیاز به تکیه گاهی مانند امریکا دارد و این کشور‬ ‫باید هزینه های سیاسی‪ ،‬اقتصادی و نظامی این جنگ‬ ‫را بپردازد و امریکا در حال حاضر چنین ش��رایطی‬ ‫را ندارد‪.‬‬ ‫نهتنهاامریکابلکههیچکشوردیگرینمی تواند‬ ‫به ص��ورت یکجانبه اق��دام به حمل��ه نظامی علیه‬ ‫ایران کند و این موضوع باید از رهگذر تصمیمات‬ ‫دسته جمعی و قطعنامه های شورای امنیت عبور کند‬ ‫که فعال چنین دورنمایی در اینده نزدیک قابل رویت‬ ‫نیست‪ .‬اما این موضوع که دبیر کل اژانس‪ ،‬گزارشی‬ ‫به شورای امنیت دهد که از طریق ان قطعنامه ای علیه‬ ‫ایران صادر شود را غیر ممکن نمی دانم‪g.‬‬ ‫دست بسته غرب در مواجهه با ایران‬ ‫تهدید نظامی در گفت وگو با سعداهلل زارعی‬ ‫علیرضا شاکر‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫به دنبال تهدیدات اخیر غ��رب علیه ایران‪،‬بار‬ ‫دیگر استفاده از گزینه نظامی مطرح شده است‪.‬‬ ‫ایا غرب از پیش زمینه ه��ای الزم برای حمله‬ ‫نظامی به ایران برخوردار است؟‬ ‫‪ l‬انچه در فضای تبلیغاتی مطرح می شود با انچه‬ ‫در عرصه اجرایی دنبال می ش��ود تفاوت زیادی دارد‪ .‬در‬ ‫فضایتبلیغاتیصحبتازاجماعجهانی‪،‬اعمالفشار های‬ ‫جدید بر ایران و حتی گزینه نظامی مطرح می شود‪ .‬اما در‬ ‫فضای واقعی و عینی این مسائل مطرح نیست‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال در حالی که صحبت از اقدام نظامی علیه ایران به میان‬ ‫می ایداماماشاهدجا به جایینظامیدرسطحمنطقهنیستیم‬ ‫وشواهدوقرائنازاقدامنظامیحکایتندارد‪.‬عالوهبراین‬ ‫تجربهغربدردرگیرینظامیعلیهجهاناسالم‪،‬شکست‬ ‫خورده اس��ت‪ .‬این تجربه توام با هزینه ها و ریسک باال‪،‬‬ ‫تلفاتزیادوهزینه هایکمبودهاست‪.‬بههمیندلیلمساله‬ ‫درگیرینظامیعلیهایرانچهازسویرژیمصهیونیستیو‬ ‫چهازسویامریکامنتفیوتحققنیافتنیاست‪.‬‬ ‫درفاصلهسال های‪ 2001‬تا‪ 2011‬غربی هاپنججنگ‬ ‫یعنی به طور میانگین هر دو س��ال یکبار یک جنگ علیه‬ ‫جهان اسالم داشته اند‪ .‬درگیری اول درگیری افغانستان بود؛‬ ‫ناتو امسال یازدهمین سال حضور خود را در افغانستان‬ ‫س��پری می کند‪ .‬این حضور تا س��ال ‪ 2014‬باید به پایان‬ ‫برسد در حالی که هنوز هم امریکایی ها و نیرو های غربی‬ ‫تلفات بسیار سنگینی را در افغانستان متحمل می شوند‪.‬‬ ‫همچنین در عراق به رغ��م انکه از س��ال ‪ 2003‬تا کنون‬ ‫امریکایی ها حضور داشته اند موفق نشده اند نظامی مطابق‬ ‫با استانداردهای خود را در عراق پیاده کنند‪ .‬در مورد لیبی‬ ‫نیزغربی هانتوانستنددولتیمطابقمیلخوددرلیبیبرسر‬ ‫کار اورند‪.‬‬ ‫خیلی از تحلیلگ��ران خارجی و داخلی بر این‬ ‫باورند که حمله همه جانب��ه به ایران صورت‬ ‫نخواهد گرف��ت‪ .‬با ای��ن وج��ود تحلیلگران‬ ‫بس��یاری نیز حمله به تاسیس��ات هسته ای را‬ ‫منتفی نمی دانند‪ .‬با توجه به اینکه ش��ما حمله‬ ‫همه جانبه را به دلیل ع��دم موفقیت غرب در‬ ‫تجربه های مش��ابه امکان پذی��ر نمی دانید‪ ،‬ایا‬ ‫گزینه دوم محتمل است؟‬ ‫‪ l‬چیزی که برای امریکا و به تبع ان برای اسرائیل‬ ‫اهمیت دارد موثر بودن حمله و نه صرف حمله اس��ت‪.‬‬ ‫چرا که حمله به جمهوری اسالمی یا به هر کشور دیگر‬ ‫توام با مخاطراتی است و هزینه های های مختلفی را اعم‬ ‫از نظامی‪ ،‬مالی‪ ،‬سیاس��ی در بر می گیرد‪ .‬این ها مسائلی‬ ‫است که هر نوع اقدام غرب علیه جمهوری اسالمی را با‬ ‫عالمت سوال مواجه می کند‪ .‬اگر غربی ها مطمئن شوند‬ ‫که از طریق یک یا چند ضربه نظامی به جمهوری اسالمی‬ ‫می توانندایرانرادرنقطه ایکههستمتوقفکنند‪،‬چنین‬ ‫هزینه هایی را به جان می خرند اما تا زمانی که اینها به چنین‬ ‫جمع بندی نرسند در این صورت حمله نظامی بی نتیجه‬ ‫است و تنها می تواند مخالفان غرب را در ایران منسجم تر و‬ ‫منطقمخالفتراقوی ترکند‪.‬بنابراینبعیدبهنظرمی رسد‬ ‫کهامریکایی هاوبهصورتکلیجهانغرببرنامه ایبرای‬ ‫حملهبهتاسیساتهسته ایماداشتهباشند‪.‬‬ ‫غربی ها می دانند که ان بخشی از تاسیسات هسته ای‬ ‫ما که از حساسیت باالیی برخوردار است مثل تاسیسات‬ ‫افتاب‬ ‫‪8‬‬ ‫حملهنظامیبهایرانسال هااستکهپایثابتتهدیداتغربعلیهایراناست‪.‬حمله ایکهدربحرانی ترینشرایطنیز‬ ‫همچناندرحدتهدیدباقیماندهوهیچگاهبهعرصهعملنرسید‪.‬بااینوجوددرهفته هایاخیرودراستانهصدورگزارش‬ ‫دبیرکلاژانسانرژیاتمی‪،‬تهدیداتغربشکلجدی تریبهخودگرفتهاست‪.‬باشدتگرفتناینتهدیداتاینسوال‬ ‫پیشمی ایدکهایاغربپیش زمینه هایالزمبرایحملهنظامیراداراست؟مثلثدرگفت وگویپیش روباسعد اهللزارعی‪،‬‬ ‫کارشناسمسائلبین المللگزینه هایپیش رویغرببرایاعمالفشاربیشتربرایرانراموردبررسیقراردادهاست‪.‬‬ ‫مربوطبهتولیداورانیوم‪ 20‬درصد‪،‬اساساقابلحملهنیستند‬ ‫و در دل کوه ها و قهر زمین قرار گرفته اند و هیچ بمبارانی به‬ ‫انهااسیبنمی زند‪.‬ضمنانکهاگرهماینتاسیساتروی‬ ‫زمین بود حمله به ان دارای پیامد های بسیاری است و به‬ ‫معنای نادیده گرفتن جان و سالمت هزاران نفر از انسان ها‬ ‫است‪ .‬این مسائل در مجموع فرایند مواجهه غرب با ایران‬ ‫در بعد نظامی را با دشواری مواجه می کند‪.‬‬ ‫ایا این امکان وج��ود دارد که گزارش اژانس‬ ‫انرژی اتمی زمینه ساز صدور قطعنامه شورای‬ ‫امنیت علیه ایران شود؟‬ ‫‪ l‬اقای امانو در گزارش خود می تواند مطالعات‬ ‫ادعایی امریکا را به عنوان س��واالتی که پاس��خ ان برای‬ ‫اژانسمشخصنیستمطرحکندوازایرانبخواهدکهدر‬ ‫مورد این چهار مورد توضیح دهد‪ .‬این موضوع در نهایت‬ ‫می تواندمنجربهصدوربیانیهشودچرا کهکشورهایچین‬ ‫و روسیه با اعمال تحریم های جدید موافق نیستند‪ .‬البته‬ ‫امریکایی ها ممکن است دست به تحریم هایی خارج از‬ ‫چارچوب ش��ورای امنیت بزنند که در نهایت وضعیت‬ ‫فوق العاده ای را به وجود نمی اورد چرا که غربی ها پیش از‬ ‫این نیز از همه ظرفیت های خود برای اعمال فشار استفاده‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫اگر بنا به اعتقاد ش��ما حمل��ه نظامی صورت‬ ‫نگیرد‪ ،‬امکان تشدید تحریم ها وجود دارد‪ .‬فکر‬ ‫می کنید تحریم ها در چ��ه زمینه هایی افزایش‬ ‫پیدا خواهد کرد؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر سقف تحریم های ایران تا حدود‬ ‫زیادی پر شده است و امکان تحریم های جدید علیه ایران‬ ‫بسیار محدود است‪ .‬ارزیابی خود غربی ها هم این است‬ ‫که تحریم ها نتوانسته است تاثیری جدی بر زندگی مردم‬ ‫بر جای بگذارد‪ .‬در همین راستا پس از سفر دو هفته پیش‬ ‫فرید ذکریا به ایران گزارش هایی از سوی او منتشر شد‪.‬‬ ‫این گزارش ها بیان کننده تعجب امریکایی ها بر عدم تاثیر‬ ‫تحریم ها بر زندگی مردم ایران بود‪ .‬ایران توانسته است در‬ ‫اقتصاد ملی شرایط و مشکالت خود را حل و فصل کند‪.‬‬ ‫ما شاهد بودیم که در ارتباط با مشکالت اقتصادی کشور با‬ ‫هیچ بحران اجتماعی مواجه نشدیم‪.‬این در حالی است که‬ ‫کشور هایی با اقتصاد های بزرگ با این مشکالت مواجه‬ ‫هستند‪.‬ازسویدیگرغربقادرنخواهدبودخالءناشیاز‬ ‫متوقف کردن صادرات نفت ایران را پر کند و این مساله ای‬ ‫است که در شرایط بحران مالی غرب امکان تحقق ندارد‪.‬‬ ‫شما دوگزینه حمله نظامی و تشدید تحریم ها را‬ ‫امکان پذیر نمی دانید‪ .‬به این ترتیب یک گزینه‬ ‫دیگر از تهدیدات غرب همچنان روی میز باقی‬ ‫می ماند و ان ترور فرماندهان سپاه است‪ .‬فکر‬ ‫می کنید این مساله عملی است؟‬ ‫‪ l‬در حقیقت این ادعاهایی ک��ه امریکایی ها در‬ ‫خصوص ترور مقامات ایرانی مطرح کرده اند نشان دهنده‬ ‫ضع��ف انهاس��ت‪ .‬چنانچ��ه امریکایی ها ق��ادر بودند‬ ‫سیاس��ت های خود را در خصوص ایران در چارچوب‬ ‫نالمللیپیشببرند‪،‬هیچگاه‬ ‫استانداردهایشناختهشدهبی ‬ ‫به اظهاراتی که برای انها مسئولیت های حقوقی در پی دارد‬ ‫روی نمی اوردند‪ .‬خود این مساله عدم توانایی امریکایی ها‬ ‫را به اثبات می رساند‪.‬‬ ‫با این حساب اقدامات غرب در مورد ایران چه‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬منفکرمی کنمامریکاباتوجهبهشرایطمنطقه‪،‬‬ ‫هیچ چاره ای ندارد جز انکه شکست در برابر قدرت های‬ ‫منطقه را بپذیرد و در نهایت منطقه م��ا از فضای بهتری‬ ‫برخوردارمی شودوتعامالتمنطقه ایتوسعهپیدامی کند‬ ‫وخصومت هایکنونیکهباانگشتاشارهامریکایی هادر‬ ‫منطقه ما فعال است از بین می رود‪g.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫تفاوت چندانی بین تحریم های سازمان ملل و امریکا نیست‬ ‫تحلیل ماهیت تحریم های اقتصادی علیه ایران در گفت وگو با محمود جام ساز‬ ‫‪9‬‬ ‫تحریم هایاقتصادیعلیهجمهوری اسالمی ایرانیکیازحربه هاییاستکهغربطیسهدههگذشتهعلیهملتایرانبه کاربستهاست‬ ‫تا بتواند از طریق افزایش فشار بر ایران ماهیت مستقل نظام سیاسی ایران را تحت الشعاع قرار دهد‪ .‬این موضوع گرچه ماهیتا یک اقدام سیاسی‬ ‫است‪ ،‬اما عواقب ان با اقتصاد گره خورده است‪ .‬از همین رو بررسی فنی موضوع از سوی افراد صاحب نظر در حوزه اقتصادی ضروری‬ ‫به نظر می رسد مثلث در گفت وگو با دکتر محمود جام ساز‪ ،‬کارشناس اقتصادی‪ ،‬تحریم های اقتصادی ایران را مورد واکاوی قرار داده است‪.‬‬ ‫تحریم ه��ا علیه ای��ران از چه زمان��ی و با چه‬ ‫بهانه ای شروع ش��د و در طول سال های اخیر‬ ‫اوج تحریم ها علیه ایران چه زمانی بوده است؟‬ ‫‪l‬می دانیم که تحریم های اقتصادی یا سیاسی در‬ ‫حقیقت نوعی رفتارهای سیاسی و اقتصادی است که‬ ‫از سوی یک یا چند کشور علیه کشور دیگری با هدف‬ ‫تحمیل خواسته ها به ان کشور اعمال می شود‪ ،‬درواقع‬ ‫نوعی مجازات هم تلقی می ش��ود تا کش��ور تحریم‬ ‫ش��ده را وادار به انجام خواس��ته های تحریم کنندگان‬ ‫نماید‪ .‬زمزم��ه تحریم اقتصادی ای��ران در حقیقت از‬ ‫زمان وقوع گروگان گیری کارمندان سفارت امریکا در‬ ‫تهران شروع شد و طی چهار قطعنامه سازمان ملل در‬ ‫سال های مختلف عمدتا به علت فعالیت های هسته ای‬ ‫ایران که به زعم کشورهای غربی به خصوص امریکا با‬ ‫هدف ساخت بمب اتم و خطر بالقوه برای منطقه تعبیر‬ ‫شده است‪ ،‬صادر ش��د‪ .‬در این میان اتحادیه اروپا نیز‬ ‫به تاسی از غرب و سازمان ملل عالوه بر تحریم های‬ ‫سازمان ملل در ‪ 27‬جوالی ‪ 2010‬سخت ترین تحریم‬ ‫علیه ایران را ش��امل بخش ان��رژی بیمه حمل و نقل و‬ ‫مالی به اجرا گذاشت که به موجب ان تمامی اعضای‬ ‫‪80‬‬ ‫خود را از ارتباط تجاری و مالی در زمینه های موضوع‬ ‫تحریم منع کرد‪.‬‬ ‫بانگاهیبهتاریخپیمی بریمکههرگاهسازمانملل‬ ‫از تحری��م ایران خ��ودداری ک��رده امریکا به‬ ‫ص��ورت مس��تقل وارد عمل ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫تحریم های اقتصادی اخی��ر علیه ایران از چند‬ ‫کانال (امریکا‪ ،‬ش��ورای امنیت‪ ،‬اتحادیه اروپا‬ ‫و‪ )...‬اعمال می شود؟‬ ‫‪l‬همانطور که عرض شد عالوه بر تحریم های‬ ‫س��ازمان ملل‪ ،‬اتحادیه اروپا و امریکا نیز به نوبه خود‬ ‫تحریم هایی را علیه ایران اعمال کرده اند که بیش��تر با‬ ‫هدف فشار بر ایران برای متوقف کردن برنامه هسته ای‬ ‫است که ایران بر صلح امیز بودن ان اصرار دارد‪.‬‬ ‫چه تفاوتی بی��ن تحریم های س��ازمان ملل و‬ ‫امریکا علیه ایران وجود دارد؟‬ ‫‪l‬در حقیقت تفاوت چندان��ی بین تحریم های‬ ‫س��ازمان ملل و امریکا وجود ندارد بلکه امریکا خود‬ ‫نیز تحریم هایی را بر شهروندان خود که با ایران در هر‬ ‫کجای دنیا معامله می کنند مشروط بر انکه انجام معامله‬ ‫موضوع معامالت تحریمی است وضع کرده و انان را‬ ‫مشمول مجازات های سخت قرار می دهد‪ .‬در حقیقت‬ ‫تحریم های امریکا‪ ،‬تحریم های سازمان ملل و اتحادیه‬ ‫اروپا را مضاعف ساخته است‪.‬‬ ‫در سال های اخیر ما مرتبا از سوی غرب تحریم‬ ‫ش��ده ایم‪ .‬ایا جنس تحریم های اخی��ر با بقیه‬ ‫تحریم ها متفاوت است؟‬ ‫‪l‬جن��س تحریم ه��ا اگ��ر منظ��ور اقدامات و‬ ‫تصمیمات تحریم باشد متفاوت نیست اما اخیرا علت‬ ‫تحریم ها نیز با توجه به عدم پیشرفت‪ ،‬در حل مناقشه‬ ‫هسته ای تا حدودی متفاوت شده یعنی عالوه بر مساله‬ ‫هسته ای‪ ،‬مسائلی نیز چون عدم پایبندی به حقوق بشر‪،‬‬ ‫مسائل زیست محیطی و اتهام اخیر به ایران در دست‬ ‫داشتن طرح ترور وزیر خارجه عربستان ادعا شده که‬ ‫دامنه علت تحریم را گسترش داده اما نفس تحریم ها‬ ‫چندان تغییر نکرده بلکه قدری تشدید شده است‪.‬‬ ‫تحریم های شورای امنیت س��ازمان ملل متحد‬ ‫برای ممانعت از فروش و تامی��ن تمامی کاالهایی به‬ ‫ایران است که در تولید انرژی هسته ای و موشک نقش‬ ‫دارد اما تحریم های اتحادیه اروپا حوزه وسیع تری را‬ ‫در بر می گی��رد‪ .‬تصمیم اتحادیه اروپ��ا در پی قطعنامه‬ ‫امریکا به یک جنگ جدید نیاز دارد؟‬ ‫‪10‬‬ ‫افتاب‬ ‫‪ 10‬سال از ‪ 11‬سپتامبر گذشت؛ برای بسیاری‬ ‫از امریکایی ها شوک و خشونت ان لحظه هنوز پیش‬ ‫چشمانشان زنده است‪ .‬یک نظرسنجی نشان می دهد‬ ‫بی��ش از ‪ 90‬درصد امریکایی ها هنوز ب��ه یاد دارند‬ ‫در لحظه وقوع حادثه در چه محلی و درحال انجام‬ ‫چه کاری بودند‪ .‬این حادثه برای همیشه در خاطره‬ ‫جمعی امریکا باقی خواهد ماند‪ .‬با این حال‪ ،‬نگاهی‬ ‫به مسیری که امریکا در‪ 10‬سال گذشته پیموده‪ ،‬نشان‬ ‫می دهد امریکایی ها دلیلی برای احساس اسودگی‬ ‫خیالنخواهند یافت‪.‬‬ ‫‪ 11‬سپتامبر افسانه امنیت ملی امریکا را درهم‬ ‫شکست و دو جنگ افغانس��تان و عراق نیز افسانه‬ ‫نظامی گری هالیوودی را از بین برد‪ .‬امریکا با صرف‬ ‫‪ 10‬سال وقت و‪ 1300‬میلیارد دالر هزینه هنوز توسط‬ ‫گروه های تروریستیکهاصالحریفیبراییکارتش‬ ‫به شمار نمی روند دچار سرگیجه و سردرگمی است‪.‬‬ ‫بحرانمالی‪ 2008‬نیزموجبابرفتنوتحلیلرفتن‬ ‫اساسی افسان ه اقتصادی امریکا شد‪ .‬در استانه دهمین‬ ‫سالگرد ‪ 11‬س��پتامبر اگر به خاطر اخطارهای گاه و‬ ‫ت تروریستی نبود‪،‬‬ ‫بیگاه درباره احتمال انجام عملیا ‬ ‫مساله ای که ذهن دولت و مردم امریکا را به سختی به‬ ‫خودمشغولمی کردایننبودکها یاامریکانسبتبه‪10‬‬ ‫سال گذشته امن تر شده است یا خیر یا اینکه ایا باید‬ ‫برای کشته شدن بن الدن جشن و پایکوبی کرد‪ ،‬بلکه‬ ‫تنها مساله مهم برای انها اشتغال و اقتصاد بود و اینکه‬ ‫چگونه می توان نرخ ‪ 9‬درصدی بیکاری را به سطح‬ ‫قبل از بحران مالی بازگرداند‪ .‬انچه از اوضاع کنونی‬ ‫امریکا غم انگیزتر است‪ ،‬از بین رفتن و ناپدید شدن ان‬ ‫حس اتحاد و یکپارچگی و روحیه مبارزه با دشمن‬ ‫واحدی اس��ت که پس از وقوع ‪ 11‬سپتامبر در مردم‬ ‫امریکا به وجود امده بود‪ .‬دو حزب عمده و بخش های‬ ‫مختلف جامعه‪ ،‬نخست به دلیل جنگ عراق و سپس‬ ‫بهدلیلانتخاباوبامابهریاست جمهوریشدیدابهدو‬ ‫گروهیانظا مارزشیسیاسیکامالمتفاوتومتعارض‬ ‫تقسیم ش��ده اند‪ .‬این دو گروه ا نقدر دارای نظرات‬ ‫متفاوت هستند و انقدر دچار اختالف درباره منافع‬ ‫حزبی‪ ،‬محلی و منافع گروه های خاص شده اند که‬ ‫فراموش کرده اند منافع ملی و عمومی هم وجود دارد‬ ‫و مسائلی را که به روزمرگی و معیشت میلیون ها تن از‬ ‫مردمکشورمربوطمی شودبهعنوانمهره هایبازیدر‬ ‫رقابت های سیاسی خود به کار می گیرند‪.‬در مقایسه‬ ‫با ‪ 10‬س��ال پیش توان امریکا کاه��ش یافته‪ ،‬اعتبار‬ ‫امریکا نیز پایین امده است و جامعه دچار دودستگی‬ ‫و شکاف شدیدتری شده است‪ .‬دردی که امریکاییان‬ ‫در روز‪ 11‬سپتامبر احساس کردند‪ ،‬شدید ولی مقطعی‬ ‫بود‪ .‬درس��ت مانند اینکه کس��ی با چماق بر سرشان‬ ‫کوبیده باشد‪ ،‬اماا سمان همچنان ابی بود و امریکاییان‬ ‫قوی ترین کش��ور روی زمین با اعتم��اد به نفس باال‬ ‫بودند و کس��ی به توان و اراده امریکا در انتقام گرفتن‬ ‫ش��ک نداش��ت‪ .‬اما اوضاع ‪ 10‬س��ال بعد با ان زمان‬ ‫تفاوت دارد‪ .‬افول اقتصادی حاصل از مخارج مبارزه‬ ‫ب ا تروریس��م و بحران مالی به زخمی کاری و درونی‬ ‫که درمان شدنی نیست می ماند که دائما توان ذهنی‪،‬‬ ‫مالی‪ ،‬منابع و اعتماد به نفس امریکا را تحلیل می برد‪.‬‬ ‫نه تنها تعداد بیشتری از کشورها اغاز به ابراز تردید در‬ ‫توانایی امریکا در رهبری جه��ان کرده اند بلکه حتی‬ ‫خود امریکاییان نیز درباره اینده امریکا اعتماد به نفس‬ ‫نداشته و اکثریت معتقدند اینده امریکا از گذشته بدتر‬ ‫خواهدشد‪.‬پسازاغازخیزشچیندرصحنهجهانی‪،‬‬ ‫یکی از سوال هایی که مردم امریکا اغلب می پرسند این‬ ‫است که چین به عنوان یک کشور بزرگ در جهان چه‬ ‫راه و مسیری در اینده انتخاب خواهد کرد؟ سخنرانی‬ ‫زولیک‪ ،‬معاون اس��بق وزیر خارجه امریکا به عنوان‬ ‫«چین به کدامین سو می رود؟» به یک مقاله واجب برای‬ ‫مطالعه توسط تصمیم گیران و سیاستگذاران بسیاری‬ ‫از کشورها تبدیل شده است‪ .‬در دهمین سالگرد ‪11‬‬ ‫سپتامبر ایا الزم نیست امریکا که سال هاست خود را‬ ‫رهبر جهان پنداشته ولی در واقع در‪ 10‬سال گذشته در‬ ‫حال غرق شدن بوده است نیز از خود بپرسد امریکا‬ ‫به کدامین سو می رود؟ ایا باید از دولت تندرو ریگان‬ ‫که از طریق جنگ سرد و تولید انبوه تسلیحات اقتصاد‬ ‫امریکا را به حرکت دراورد و موجب سقوط شوروی‬ ‫ش��د تقلید کند یا اینکه از دولت کلینتون که تا حدود‬ ‫زیادی از مخارج نظامی و دخالت های نظامی در سطح‬ ‫بین المللی کاست و توجه و تالش خود را بر اقتصاد‬ ‫امریکا متمرکز کرد تا توانس��ت تعادل��ی بین دخل و‬ ‫خرج دولت ف��درال به وجود اورد‪ ،‬ی��ا اینکه از مدل‬ ‫هوشمندانه روزولت پیروی کند؛ مسیری که با وجود‬ ‫تجربه رکود عظیم اقتصادی و چالش های دیگر نظیر‬ ‫واقعه پرل هاربر و جنگ دوم جهانی‪ ،‬توانست امریکا‬ ‫را به قدرت جهانی تبدیل کند؟البته موفقیت روزولت‬ ‫از شرایط موجود پس از پایان جنگ دوم جهانی جدا‬ ‫نبود‪ .‬اینکه ایا امریکا تحت شرایط صلح امیز خواهد‬ ‫توانست این موفقیت را تکرار کند یا به منظور احیای‬ ‫خود نیازمند یک جنگ اس��ت‪ ،‬سوالی است که باید‬ ‫پاسخ داده شود‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪ 1929‬ش��ورای امنیت مصوب ‪ 9‬جوالی ‪ 2010‬برابر‬ ‫با ‪ 11‬خرداد ‪ 1389‬اتخاذ ش��د‪ .‬ای��ن تحریم ها تمامی ‬ ‫عرصه های انرژی‪ ،‬مالی‪ ،‬حمل و نق��ل‪ ،‬صدور بیمه و‬ ‫ارائه خدمات بیمه تکمیلی به شخصیت های حقیقی‬ ‫و حقوق��ی ای��ران در حوزه های تحری��م و همچنین‬ ‫در زمینه ان��رژی‪ ،‬هر گون��ه عملیات تصفی��ه تولید و‬ ‫اکتشاف نفت و گاز و گاز مایع و طبیعی و تامین مالی‬ ‫یا کمک های اموزش��ی در این حوزه‪ ،‬مش��ارکت در‬ ‫بخش نفت ایران اعطای وام و اعتبار سرمایه گذاری‪،‬‬ ‫فروش اوراق مشارکت‪ ،‬مشارکت مالی دولت ایران در‬ ‫موسسات مالی بین المللی‪ ،‬ارائه خدمات دریایی شامل‬ ‫سوخت رسانی حمل بار یا کرایه شناور و چارتر کردن‪،‬‬ ‫خدمات هوایی شامل سوخت گیری در فرودگاه ها و‬ ‫ارائه خدمات مهندسی و نگهداری به هواپیماهای باری‬ ‫حامل محموله های ایرانی را در بر می گیرد‪ .‬ضمن انکه‬ ‫در مورد مسدود کردن دارایی های شرکت ها و مقامات‬ ‫ایرانی که لیس��ت شده اند حتی س��فر و تحصیل اتباع‬ ‫ایرانی محدودیت یا ممنوعیت و تحریم قائل شده اند‪.‬‬ ‫در سال های اخیر مس��اله تحریم بانک مرکزی‬ ‫ایران بارها از س��وی امریکا مطرح ش��ده اما‬ ‫هیچ گاه به پای عمل نرسیده است‪ .‬تهدید اخیر‬ ‫امریکا تا چه حد جدی است؟‬ ‫‪l‬تحریم بانک مرکزی مدت هاس��ت روی میز‬ ‫مذاکره در دولت امریکا قرار دارد که در صورت تحریم‬ ‫بانک مرکزی دریافت وجوه حاص��ل از فروش نفت‬ ‫با مشکل عمده مواجه می ش��ود و ایران ناگزیر است‬ ‫که با برخی از کش��ورها نظیر چین و هند در حقیقت‬ ‫معامله های پایاپای انجام دهد اما این تحریم موقتا طبق‬ ‫جدیدترین اخبار از روی میز دولت امریکا برداش��ته‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫به طور معم��ول دولت هایی که م��ورد تحریم‬ ‫واقع می شوند به دنبال راه هایی برای برون رفت‬ ‫از ان هس��تند؛ در م��ورد ای��ران‪ ،‬دولت برای‬ ‫جلوگیری از تخری��ب این تحریم ها بر اقتصاد‬ ‫ایران چه اقداماتی انجام داده است؟‬ ‫‪l‬برون رف��ت از تحری��م ب��ه ی��ک پارادوکس‬ ‫بین المللی تبدیل ش��ده و ایران به هیچ وجه از مواضع‬ ‫هس��ته ای خود عقب نش��ینی نمی کند و غرب هم بر‬ ‫انجام خواسته های خود ابرام دارد‪ .‬بدین ترتیب به نظر‬ ‫نمی رس��د به زودی این مشکل حل شود به خصوص‬ ‫انکه اخیرا مساله حقوق بشر و مسائل زیست محیطی‬ ‫و همچنین اتهامات واهی در مورد دست داشتن ایران‬ ‫در طرح ترور وزیر خارجه عربس��تان س��عودی نیز‬ ‫مطرح شده و شرایط را پیچیده تر کرده است‪.‬‬ ‫به جز غرب ایا کشور های دیگری مثل چین و‬ ‫ ترکیه و حتی کشور های افریقایی و امریکای‬ ‫التین می توانند برای برون رفت از تحریم های‬ ‫نظام مالی به ایران کمک کنند؟‬ ‫‪l‬می دانیم که اصلی ترین درامد ما فروش نفت‬ ‫اس��ت‪ .‬ایران ‪60‬درصد نفت صادارتی خود را روزانه‬ ‫به بازارهای اسیا و ‪ 32‬درصد اروپا و هشت درصد به‬ ‫افریقا صادر می کند‪ .‬مس��اله تحریم نفتی و اشکاالت‬ ‫عمده در نقل و انتقال وجوه حاص��ل از فروش نفت‬ ‫باعث ش��ده که ایران به لحاظ مناب��ع مالی در مضیقه‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫در حال حاضر کشورهای چین و ترکیه و برخی‬ ‫از کشورهای امریکای التین که به هر حال بخشی از‬ ‫جامعه بین المللی هستند با افزایش هزینه های معامالتی‬ ‫برای ایران تحریم ها را تا حدودی دور می زنند اما برای‬ ‫برون رفت از تحریم چنانچه از سوی یکی از دو طرف‬ ‫یعنی ایران و غرب چراغ سبزی نشان داده شود‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫اصل رویارویی‬ ‫واکاوی حقوقی تهدیدات رژیم صهیونیستی‬ ‫محمد طاهر کنعانی ‪ /‬حقوقدان‬ ‫‪11‬‬ ‫افتاب‬ ‫تهدیدهای نظامی اخیر رژیم صهیونیستی نسبت‬ ‫به جمهوری اسالمی ایران بخشی از راهکارهای اساسی‬ ‫نظام صهیونیس��تی حاکم بر جهان ب��رای تحقق برنامه‬ ‫ارماگدون است‪ .‬ارماگدون نه یک پیشگویی و نه یک‬ ‫رویای هالیوودی است بلکه یک برنامه راهبردی کالن‬ ‫جهانی صهیونیسم اس��ت‪ .‬زمان و حتی روز دقیق ان را‬ ‫(دسامبر ‪ )2012‬اعالم کرده اند‪ .‬انها براساس برنامه های‬ ‫شیطانی فراماس��ونری قصد اعالن رس��می پادشاهی‬ ‫بر جهان را در ای��ن روز با احداث بنای معبد س��لیمان‬ ‫در بیت المقدس دارن��د‪ ،‬همان چیزی ک��ه قران کریم‬ ‫از ان ب��ه علو کبیر یاد ک��رده و خطاب به بنی اس��رائیل‬ ‫می فرمای��د؛ «و لتعلن فی االرض عل��وا کبیرا»‪ .‬جای‬ ‫تعجب انجاس��ت ک��ه این��ان از طریق رس��انه ها و‬ ‫فیلمس��ازی و تبلیغات‪ ،‬نابودی کل جهان را به اذهان‬ ‫القا می کنن��د‪ .‬چرا؟ چون در اندیش��ه های ش��یطانی‬ ‫فراماسونری قصد نابودی بسیاری از نژادهای بشری را‬ ‫دارند‪ .‬بنابراین هدف‪ ،‬تهدید نسل بشریت و علو کبیر‬ ‫در سرتاسر کره زمین خواهد بود‪ .‬به نظر می رسد این‬ ‫تهدید نظامی نیازمند بس��یج همه جانبه دولت و ملت‬ ‫ایران برای نبرد دیپلماتیک‪ ،‬رسانه ای‪ ،‬حقوقی و نظامی‬ ‫در سطح منطقه و جهان است‪ .‬در این نوشتار از منظر‬ ‫حقوق بین الملل امکانات و شرایط و چارچوب دفاع‬ ‫نظامی مورد بررسی اجمالی قرار می گیرد‪.‬‬ ‫الف) حق��وق بین الملل منع توس��ل ب��ه زور‪ :‬به‬ ‫موجب بند چهار ماده دو منشور ملل متحد هیچ دولتی‬ ‫حق توسل به زور در روابط بین المللی را ندارد‪ .‬جنگ‬ ‫به طور کلی ممنوع ش��ده اس��ت‪.‬چه جن��گ عادالنه‬ ‫(‪ )just war‬و چ��ه غیر عادالنه‪ .‬بر این اس��اس حقوق‬ ‫جنگ (‪ )jusad Bellom‬به حقوق بین الملل منع توسل‬ ‫به زور متحول ش��ده است‪ .‬براس��اس ماده ‪ 51‬منشور‬ ‫حق دفاع مش��روع برای دولت مورد تهدید ش��ناخته‬ ‫شده است‪ .‬به نظر می رس��د حق دفاع مشروع دولت‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در دو بخش قابل بررسی است‪:‬‬ ‫‪ -1‬دفاع مش��روع مستقیم‪ :‬سیس��تم دفاع نظامی‬ ‫ایران می توانداولین اقدام نظامی را اعالن جنگ تلقی‬ ‫کند و تمامی اهداف نظامی اسرائیل را مورد هدف قرار‬ ‫دهد‪ .‬اعالن جن��گ از نظر حق��وق بین الملل عبارت‬ ‫اس��ت از هرگونه تحرک نظامی علیه تمامیت ارضی و‬ ‫هدف گیری هر نقطه از خاک ای��ران از طریق هوایی‪،‬‬ ‫دریایی و زمینی‪ .‬در مقابل نیز قطع��ا اقدامات نظامی‬ ‫ایران در سرتاسر خاک اسرائیل در حجم بسیار وسیع‪،‬‬ ‫مشروع و قانونی است‪.‬‬ ‫‪ -2‬دفاع مشروع پیش دس��تانه‪ :‬این واژه از نظر‬ ‫حقوق بین الملل برای توجیه تجاوز (‪)Aggression‬‬ ‫توسط امریکا بارها توس��ط حقوقدانان صهیونیست‬ ‫به کار رفته است‪ .‬براساس این نقطه نظر انان به خود‬ ‫حق داده اند که هرجا قصد توسل به زور داشته باشند‪ ،‬با‬ ‫یک فضاسازی رسانه ای کشور هدف را متهم به تجاوز‬ ‫بالقوه(!) نمایند و سپس برای توجیه تجاوز خود‪ ،‬در‬ ‫پوشش دفاع مش��روع پیش دس��تانه اقدام به عملیات‬ ‫نظامی نماین��د‪ .‬چنین رویکردی توس��ط حقوقدانان‬ ‫جهان محکوم است و چنین تفس��یر موسعی از دفاع‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫‪82‬‬ ‫مشروع در واقع تحریف و دگرگون کردن واژه «دفاع»‬ ‫به «تجاوز» اس��ت‪ .‬زیرا دفاع امری اس��تثنایی است و‬ ‫نمی توان تاجای��ی ان را اعمال کرد ک��ه جنبه تجاوز‬ ‫به خود بگیرد‪ .‬با این وجود به نظر می رس��اند چنانچه‬ ‫از نظر نظامی ارایش نظامی دش��من به گونه ای باشد‪،‬‬ ‫از نظر کارشناسان نظامی عملیات اجرایی یک حمله‬ ‫نظامی در حال رخ دادن باشد‪ ،‬معقول و منطقی خواهد‬ ‫بود‪ ،‬به موازات مراحل تحقق تجاوز در کنار ان مراحل‬ ‫عملیات نظامی پدافندی و دفاعی سازماندهی شود‪.‬‬ ‫ب) حقوق بین المللی بشردوس��تانه‪ :‬در حقوق‬ ‫بین المللی کالسیک حقوق در جنگ (‪)jus in bello‬‬ ‫از ش��اخه های حقوق جنگ بوده اس��ت‪ .‬حقوق در‬ ‫جنگ شامل دو ش��اخه حقوق ژنو (‪)Geneva law‬‬ ‫حمایت از غیرنظامیان و حفظ حقوق افرادی اس��ت‬ ‫که مخاصمه مس��لحانه ر ا ترک کرده اند‪ .‬و حقوق الهه‬ ‫(‪ )Hague law‬حق��وق نحوه هدای��ت مخاصمات‬ ‫مسلحانه‪ ،‬اس��تفاده از ابزارها و ش��یوه های نظامی و‬ ‫محدودیت های عملیات نظامی است‪ .‬پس از تصویب‬ ‫پروتکل های الحاقی به کنوانس��یون های ژنو مصوب‬ ‫‪ 1977‬قواعد حقوق الهه و حق��وق ژنو باهم تجمیع‬ ‫ش��ده و با توجه به رژی��م حقوقی واح��د‪ ،‬حقوق در‬ ‫جنگ به حقوق بشردوستانه (‪)Humanitarian law‬‬ ‫متحول شده است‪ .‬در خصوص اجرای اصول و قواعد‬ ‫حقوق بش��ر دوس��تانه در برنامه های نظامی و دفاعی‬ ‫ایران ذکر نکاتی چند الزم است‪:‬‬ ‫‪ -1‬رژیم اسرائیل و نیز دولت جمهوری اسالمی‬ ‫ایران به پروتکل های الحاقی کنوانسیون های ژنو ‪1977‬‬ ‫ملحق نش��ده اند‪ .‬الحاق این رژیم به کنوانس��یون های‬ ‫چهارگان��ه ژن��و (‪ 1949‬م) مش��روعیت ن��دارد زیرا‬ ‫زمانی رژیم اس��رائیل عضو کنوانسیون تلقی می شود‬ ‫که به عنوان دولت شناسایی شده باش��د‪ .‬در نتیجه به‬ ‫لحاظ فقدان حقوق معاهده ای اص��ول حقوق عرفی‬ ‫(‪ )Customary law‬حاکم است‪ .‬نظیر اصل تفکیک و‬ ‫اصل تناسب و اصل ضرورت‪.‬‬ ‫‪ -2‬اصل تفکیک (‪ )Distinction‬عبارت است‬ ‫از لزوم تفکیک بین اهداف نظامی و غیرنظامی‪ .‬اصل‬ ‫تفکیک از اصول اساسی (‪ )Cardinal‬حقوق بین الملل‬ ‫است‪ .‬این اصل دو تکلیف متمایز ایجاد می کند‪ .‬اول‪:‬‬ ‫اینکه سرزمین و سازمان سیاسی‪ -‬نظامی مورد هدف‪،‬‬ ‫پایگاه های نظامی خ��ود را از بین جمعیت غیرنظامی‬ ‫خارج س��ازد‪ .‬رژیم اس��رائیل چنین تفکیکی به عمل‬ ‫نیاورده اس��ت‪ ،‬زیرا به خاطر کم بودن وس��عت خاک‬ ‫در واقع کل فلسطین اش��غالی را به یک پادگان نظامی‬ ‫مبدل کرده اس��ت‪ .‬دوم‪ :‬هدف گیری ه��ای نظامی به‬ ‫صورتی باشد که جمعیت غیرنظامی( ‪) Civil‬اسیب‬ ‫نبیند‪ .‬این درصورتی امکانپذیر است که رژیم اسرائیل‬ ‫به شرح فوق اماکن غیرنظامی داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ -3‬اصل تناسب (‪ ) Proportionality‬اصل‬ ‫تناسب یادگار اندیشه جنگ مقدس اگوستین قدیس‬ ‫است‪ .‬براس��اس این اصل هرچند جنگ امری شر و‬ ‫منفور است اما اگر خیر ان بیشتر از شر حاصل از جنگ‬ ‫باشد جنگ خیر یا جنگ مقدس خواهد بود‪ .‬در حقوق‬ ‫بشر دوستانه این اصل در حجم کوچک و درخصوص‬ ‫اهداف نظامی است‪ .‬یعنی اگر فایده و خیر حاصل از‬ ‫کوبیدن یک هدف نظامی بیش��تر از تلفات حاشیه ای‬ ‫غیرنظامی است عملیات نظامی توجیه پذیر است‪ .‬بر‬ ‫این اس��اس چون زرادخانه های هسته ای پادگان های‬ ‫نظامی و ارتش تا بن دندان مس��لح رژیم صهیونیستی‬ ‫کل خاک فلس��طین اش��غالی را تصرف کرده اس��ت‬ ‫اصل تناسب اعمال می شود‪ .‬براس��اس اصل تناسب‬ ‫فایده و خیر نظامی حاصل از دره��م کوبیدن اهداف‬ ‫نظامی از ضررهای حاش��یه ای تلفات غیرنظامیان در‬ ‫کل سرزمین های اشغالی ممکن اس��ت بیشتر به نظر‬ ‫برسد در نتیجه با توجه به قدرت و توان نظامی ایران‬ ‫و وسعت خاک و گستردگی سرزمین ایران‪ ،‬هر نقطه‬ ‫کشور ایران می تواند مبدا یک شلیک موشکی باشد‪.‬‬ ‫در ان صورت اگر زاویه های هر نقطه از خاک ایران را‬ ‫به سمت سرزمین اشغالی فلسطین با مقیاس ریاضی‬ ‫محاس��به کنیم قدرت و ت��وان اعجاب انگی��ز نظامی‬ ‫ایران سرزمین اشغالی رژیم صهیونیستی را وجب به‬ ‫وجب شخم خواهد زد‪ .‬ان زمان دیگر زمانی است که‬ ‫پشیمانی رژیم صهیونیستی سودی نخواهد داشت‪.‬‬ ‫در خاتمه به نظر می رسد وعده الهی فجاسوهم‬ ‫خالل الدیار دوباره محقق می ش��ود و این علو کبیر با‬ ‫سرکوب تاریخ سازی مواجه خواهد شد‪ .‬و دشمن به‬ ‫پای خوداید به گور‪ .‬قدرت ایران متکی به عنایات الهی‬ ‫و اراده وقدرت بی نهایت خداوند متعال است‪ .‬قدرتی‬ ‫که باالتر از موشک ها‪ ،‬ناوها و هواپیماها عمل خواهد‬ ‫کرد‪ .‬قدرتی که برای نابودی چهره ش��یطانی طراحان‬ ‫ارماگدون به یک تجلی بسنده خواهد کرد‪g .‬‬ ‫تحلیلگر برجسته روسی‬ ‫‪12‬‬ ‫امریکا مانند مرگاز ایرانمیترسد‬ ‫مثلث شماره‪102‬‬ ‫گفته می ش��ود اژانس بین المللی انرژی اتمی‬ ‫ می خواهدهفتهایندهگزارشیارائهدهدکهطی‬ ‫ان قصد دارد ایران را متهم کند‪ .‬با وجود اینکه‬ ‫ایران بارها بر صلح امیز بودن برنامه اتمی خود‬ ‫تاکید کرده است و هیچ سندی که خالف این‬ ‫گفته را اثبات کند وجود ندارد‪ ،‬به نظر شما چرا‬ ‫ی قصد دارد دست‬ ‫اژانس بین المللی انرژی اتم ‬ ‫بهچنینیکاریبزند؟‬ ‫‪l‬منبهتازگیازبوشهربرگشتموبامتخصصان‬ ‫روسیه ای که نیروگاه این شهر را اداره و هدایت می کنند‪،‬‬ ‫مذاکراتزیادیداشتم‪.‬منمطمئنهستمکهمتخصصان‬ ‫روسیکهدرایننیروگاهفعالیتمی کنند‪،‬ازهمهبیشتر‬ ‫می دانند که فعالیت های هس��ته ای ایران تا کجاست و‬ ‫مناطمیناندارمکهبرنامههسته ایایرانکامالصلح امیز‬ ‫است‪.‬امریکانهتنهاکشورهایزیادیدردنیارامدیریت‬ ‫می کند بلکه روی سازمان های جهانی از جمله سازمان‬ ‫بین المللی انرژی اتمی نفوذ زیادی دارد و من احساس‬ ‫می کنمکهاینسازمانهرچنددرظاهربهشورایامنیت‬ ‫سازمانمللوابستهاستامادرباطنغرب گراستواین‬ ‫سازماننهمی تواندونهمی خواهدکهواقعبینانهومنطقی‬ ‫برنامه های هسته ای کشورهای مختلف را بررسی کند‬ ‫و فکر می کنم این سازمان از دستورات کشور امریکا‬ ‫تبعیتمی کند‪.‬‬ ‫چراروسیهبهایرانموشک‪ S-300‬نفروخت؟‬ ‫‪l‬نمی شود این امر را پنهان کرد که رهبران روسیه‬ ‫و کرملین به علت ارتباط محکمی که با امریکا دارند‪،‬‬ ‫سیاس��ت هایی را اعمال می کنند که در درج��ه اول در‬ ‫راستای منافع خود روسیه نیس��ت و مثال روشن این‬ ‫وابس��ته بودن به امریکا‪ ،‬نفروختن س��امانه موشکی‬ ‫‪ S-300‬به ایران اس��ت‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬می توان گفت‬ ‫روسیه تا اندازه ای در حال جبران این اشتباه خود است‬ ‫چراکهروسیهفریبامریکاراکهمی گویدعلتاستقرارسپر‬ ‫موشکی در اروپا‪ ،‬مقابله با تهدید ایران است‪ ،‬نمی خورد و‬ ‫روسیهمطمئناستکهایرانهیچتهدیدیبرایکشورهای‬ ‫اروپاییودیگرکشورهابهشمارنمی رودوبههمینجهت‬ ‫مقابل امریکا قرار گرفت و حرف این کشور را قبول نکرد؛‬ ‫بنابراین باعث ش��د فش��ار امریکا تا حدی کم تر شود و‬ ‫کشورهای دیگر به ان بپیوندند‪ .‬می توان گفت که در اینجا‬ ‫روسیهازایرانحمایتکردواینکشورقبولنداردکهایران‬ ‫کشورهایاروپاییراتهدیدمی کندواطمینانداردکههدف‬ ‫ازاستقرارسامانهدفاعموشکیامریکادراروپا‪،‬روسیهاست‪.‬‬ ‫شما فکر می کنید که امریکا یا اسرائیل ب ه دنبال این‬ ‫هستندکهبه زودیبهایرانحملهکنند؟‬ ‫‪l‬ایناحتمالبه طورقابلتوجهیوجوددارد‪.‬نگاهبه‬ ‫گذشتهنشانمی دهدوقتیامریکاکشوریراتهدیدمی کند‪،‬‬ ‫بهتدریجاینتهدید هارادربرنامه هایخودقرارمی دهد‪.‬مثال‬ ‫دیدیمدرموردعراقاینکارانجامشدوبعدلیبیرادیدیمو‬ ‫اکنونهمدرموردایرانصحبتمی کنند‪.‬ولیمنفکرمی کنم‬ ‫امریکامانندمرگازایرانمی ترسد؛نهبهایندلیلکهپتانسیل‬ ‫نظامیایرانخیلیقویاستبلکهازایرانمثلمرگمی ترسد‬ ‫چراکه این کش��ور از مرکزهای اصلی انقالب اسالمی و‬ ‫بیداریاسالمیاستوایننیروییاستکهدرایندهنزدیک‬ ‫یا کمی دور می تواند کشور امریکا را از بین ببرد و امریکا به‬ ‫دنبالدفاعازخوداستونمی خواهدکهاینرژیمیکنمونه‬ ‫برایکشورهایدیگرباشدوانهارابهخودجذبکند‪.‬‬ ‫چندی پیش امریکا‪ ،‬ای��ران را به تالش برای ترور‬ ‫سفیر عربس��تان س��عودی در امریکا متهم کرد‪.‬‬ ‫عکس العمل ش��ما اولین بار پس از ش��نیدن این‬ ‫ادعا چه بود؟ بعد از ش��نیدن صحبت های ایران و‬ ‫امریکا در اخبار چه احساسی داشتید و االن در این‬ ‫خصوصچهفکریمی کنید؟‬ ‫‪l‬خب اولین باری که این خبر را شنیدم‪ ،‬گمان کردم‬ ‫افتاب‬ ‫حمله نظامی به ایران این روزها یکی از موضوعات مهمی است که توسط رسانه های مختلف با دعوت از‬ ‫کارشناسان در حوزه های مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد‪.‬بر این اساس تلویزیون پرس تی وی در گفت و گو با‬ ‫الکساندرپروخانوف‪،‬تحلیلگربرجستهروسیبااشارهبهگزارشاخیراژانسانرژیهستهایموضوعتهدیدنظامی‬ ‫ایران توسط امریکا را مورد بررسی قرار داده است‪ .‬این گفت و گو به دلیل برخی مسائل مطرح شده در ان از اهمیت‬ ‫ویژه ای برخوردار است‪.‬‬ ‫کهظرفامروزیافردا‪،‬پسازکشتهشدنسفیرعربستان‬ ‫درامریکا‪،‬یکنفردستگیرمی شودواینفرددرحضور‬ ‫دوربین هایتمامی کشورهایجهاناعترافمی کندکه‬ ‫نمایندهایرانوکارمندسرویساطالعاتیاینکشوراست‬ ‫وتمامی ایناتفاقاتبامدیریتامریکارخمی دهدچراکه‬ ‫امریکادربازی هایتحریک امیزودورازوجدانش‪،‬هیچ‬ ‫حد و معیاری را رعایت نمی کند و در راستای منافعش‬ ‫به هر اقدامی دس��ت می زند‪ .‬ابتدا با ایجاد یک فضای‬ ‫اطالعاتی‪ ،‬جنگ سرد را با ان کشور تدارک می بیند و‬ ‫سپس با اس��تفاده از این ترفند‪ ،‬فضا را برای یک جنگ‬ ‫واقعیامادهمی کند‪.‬امریکابرایاینکهبهجامعهجهانی‬ ‫ثابت کند ک��ه در دفاع از خودش این جنگ را ش��روع‬ ‫کرده‪،‬هزینهزیادیمی کندولیمردموروشنفکرانجهان‬ ‫می دانند که نخستین و بزرگ ترین کشوری که از ثبات‬ ‫ تروریسم دولتی حمایت و ان را مدیریت می کند‪ ،‬خود‬ ‫امریکاست‪.‬مامی دانیمکهبیانیه هایامریکااساسابرچه‬ ‫مبناییاستواراست‪.‬‬ ‫به نظر شما با توجه به احتمال تالش امریکا در‬ ‫زمینه تصویب دور جدیدی از تحریم ها علیه‬ ‫ایران‪،‬روسیهاینتحریم هاراوتوخواهدکرد؟‬ ‫‪l‬بستگی دارد که تحریم ها چه ساختاری داشته‬ ‫ باش��ند‪ .‬هماهنگی روابط امریکا و روس��یه در زمان‬ ‫ریاست جمهوریمدودفبهباالترینحدممکنرسیده‬ ‫وبهحدیزیادشدهکهاستقاللروسیهراتهدیدمی کند‪.‬‬ ‫بهنظرمنمدودفبا توجهب هاینکهدرحالحاضرقدرتی‬ ‫ندارد‪،‬فرصتحمایتازاینتحریم هارانخواهدداشت‪.‬‬ ‫پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری روسیه و‬ ‫رویکارامدنپوتین‪،‬مطمئناروابطروسیهباایرانخوب‬ ‫می شود و متقابال رابطه مس��کو با واشنگتن به سردی‬ ‫می گرایدچراکهروسیهدرراستایدفاعازمنافعشبه میزان‬ ‫زیادینیازمندهمکاریباایراناست‪.‬همکاریتنگاتنگ‬ ‫روسیه با ایران بر اساس همس��ایگی و منافع مشترک‪،‬‬ ‫موجبنجاتمسکواست‪.‬باتوجهبهاینکهپوتینبهاین‬ ‫سمتحرکتمی کندمندراینزمینهخوش بینهستم‪.‬‬ ‫بسیاریازافرادمعتقدندامریکادرپسبسیاریاز‬ ‫فعالیت های تروریستیدرسراسردنیاقراردارد‪.‬‬ ‫بهعنوانمثال‪،‬حمایتامریکاازطالبان‪،‬القاعدهو‬ ‫تتروریستیدرسراسرجهان‪،‬‬ ‫بسیاریازاقداما ‬ ‫حتی درخصوص بعضی اقدامات تروریستی‬ ‫در عراق‪ ،‬حضور امریکا را در ورای انها شاهد‬ ‫بودیم‪ .‬به نظر شما‪ ،‬ایا امریکا در حال گسترش‬ ‫ تروریسم در جهان اس��ت؟ در صورت مثبت‬ ‫بودنپاسخ‪،‬لطفادلیل تانراهمبیانکنید‪.‬‬ ‫‪l‬امریکادرصددالقایاینفکربهجامعهجهانی‬ ‫اس��ت که کش��ورهای اس�لامی در حال یک مبارزه‬ ‫ تروریستیجهانیبرضدواشنگتنوکشورهایغربی‬ ‫هس��تند و با این بهانه می خواهند در کش��ورهایی که‬ ‫سیاست‪ ،‬رژیم و استقالل شان در راستای منافع امریکا‬ ‫نیست‪،‬حضورپیداکنند‪.‬بهعنوانمثال‪،‬امریکابااینبهانه‬ ‫نالمللیاستو‬ ‫کهکشورعراق‪،‬مرکزحرکت تروریسمبی ‬ ‫نالمللیدارد‪،‬باتجاوزبهاینکشور‪،‬منابع‬ ‫دعوایانرژیبی ‬ ‫نفتی اشراغارتمی کند‪.‬یابااینبهانهکهلیبیکشوری‬ ‫ تروریستییامخالفحقوقبشراست‪،‬امریکاوناتوپس‬ ‫ازورودبهاینکشوروسرنگونیرژیم اش‪،‬رژیمجدیدی‬ ‫را جایگزین و نفت لیبی را غارت می کنند‪ .‬امریکا حتی‬ ‫نالمللیحمایتوان‬ ‫اعالممی کندکهایراناز تروریسمبی ‬ ‫رابرنامه ریزیمی کند‪.‬شمابایدمراقبایناقداماتامریکا‬ ‫باشید‪.‬بهنظرمن‪،‬ایرانبایدنیروهایمسلحشراهمیشه‬ ‫درحالتاماده باشنگاهداردوکیفیتوتوانمندی هایش‬ ‫رادرسطحیبرنامه ریزیکندکهاینتهدیدهانتواندتاثیر‬ ‫موردانتظارامریکاراداشت هباشند‪g.‬‬ ‫‪83‬‬