ماهنامه مثلث شماره 108

‫نامزدی سیاسی ؟‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صد و هشتم ‪ 3 /‬دیماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫چرا اغوش سینمای امریکا برای‬ ‫فیلم فرهادی باز شده است‬ ‫عبوراصالح طلبان‬ ‫ازخاتمی‬ ‫مخالفت اصالح طلبان میانه رو‬ ‫با طرح نه تحریم ‪ -‬نه مشارکت سید محمد خاتمی‬ ‫بررسی اخرین مواضع اصالح طلبان برای ورود به‬ ‫انتخابات مجلس نهم‬ ‫‪ 2‬صدا از یک اردوگاه‬ ‫تو گو با مصطفی کواکبیان‬ ‫گف ‬ ‫مخالف قهر و تحریم‬ ‫انتخابات هستیم‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫انچهفکرمی کردماتفاقافتاد‬ ‫گفت وگو با کارگردان تئاتر «عشق اتفاقی‬ ‫نیست که بیافتد»‬ ‫حکایتشبانه‬ ‫یک بی خوابی طالیی‬ ‫گزارش میدانی از فروش نقدی سکه در بانک‬ ‫پایان یک راز‬ ‫بررسی اینده کره شمالی‬ ‫پس از مرگ کیم ایل جونگ‬ ‫راه امام‬ ‫‪26 - 35‬‬ ‫سیاست‬ ‫فقدانتصمیم‬ ‫مبارزه با رفاه طلبی‬ ‫سازگار نیست‬ ‫مل��ت عزیز ما ک��ه مبارزان حقیقی و راس��تین‬ ‫ارزش های اسالمی هستند‪ ،‬به خوبی دریافته اند‬ ‫که مبارزه با رفاه طلبی سازگار نیست؛ و انها که‬ ‫تصور می کنند مبارزه در راه اس��تقالل و ازادی‬ ‫مس��تضعفین و محرومان جهان با سرمایه داری‬ ‫و رفاه طلب��ی منافات ن��دارد با الفب��ای مبارزه‬ ‫بیگانه ان��د‪ .‬و انهای��ی ه��م که تص��ور می کنند‬ ‫س��رمایه داران و مرفهان ب��ی درد با نصیحت و‬ ‫پن��د و اندرز متنبه می ش��وند و ب��ه مبارزان راه‬ ‫ازادی پیوس��ته یا به انان کمک می کنند اب در‬ ‫ هاون می کوبند‪ .‬بحث مبارزه و رفاه و سرمایه‪،‬‬ ‫بحث قی��ام و راحت طلبی‪ ،‬بحث دنیاخواهی و‬ ‫اخرت جویی دو مقوله ای است که هرگز با هم‬ ‫جمع نمی شوند‪ .‬و تنها انهایی تا اخر خط با ما‬ ‫هس��تند که درد فقر و محرومیت و استضعاف‬ ‫را چش��یده باش��ند‪ .‬فقرا و متدینین بی بضاعت‬ ‫گردانن��دگان و برپادارن��دگان واقعی انقالب ها‬ ‫هستند‪ .‬ما باید تمام تالشمان را بنماییم تا به هر‬ ‫صورتی که ممکن اس��ت خط اصولی دفاع از‬ ‫مس��تضعفین را حفظ کنیم‪ .‬مسئولین نظام ایران‬ ‫انقالبی بای��د بدانند که ع��ده ای از خدا بیخبر‬ ‫برای از بین بردن انقالب هر کس را که بخواهد‬ ‫برای فقرا و مس��تمندان کار کند و راه اس�لام‬ ‫و انق�لاب را بپیماید فورا او را «کمونیس��ت»‬ ‫و «التقاط��ی» می خوانند‪ .‬از ای��ن اتهامات نباید‬ ‫ترسید‪ .‬باید خدا را در نظر داشت و تمام هم و‬ ‫ت�لاش خود را در جهت رضایت خدا و کمک‬ ‫به فقرا به کار گرفت و از هیچ تهمتی نترس��ید‪.‬‬ ‫امریکا و اس��تکبار در تمامی زمینه ها افرادی را‬ ‫برای شکست انقالب اسالمی در استین دارند‪،‬‬ ‫در حوزه ه��ا و دانش��گاه ها مقدس نماها را که‬ ‫خطر انان را بارها و بارها گوشزد کرده ام‪.‬‬ ‫این��ان با تزویرش��ان از درون محتوای انقالب و‬ ‫اس�لام را نابود می کنن��د‪ .‬اینها با قیافه ای حق به‬ ‫جانب و طرفدار دی��ن و والیت همه را بی دین‬ ‫معرفی می کنند‪ .‬باید از شر اینها به خدا پناه بریم‬ ‫و همچنین کس��انی دیگر که بدون استثناء به هر‬ ‫چه روحانی و عالم است حمله می کنند و اسالم‬ ‫انها را اسالم امریکایی معرفی می نمایند‪ ،‬راهی‬ ‫بس خطرناک را می پویند ک��ه خدای ناکرده به‬ ‫شکس��ت اس�لام ناب محمدی منتهی می شود‪.‬‬ ‫ما برای احقاق حقوق فقرا در جوامع بش��ری تا‬ ‫اخرین قطره خون دفاع خواهیم کرد‪.‬‬ ‫ای��ن روزه��ا س��ه ص��دای متف��اوت از می��ان‬ ‫اصالح طلب��ان در م��ورد انتخابات مجلس نهم‬ ‫شنیده می ش��ود‪ .‬گروهی از تحریم ‪ ،‬گروهی از‬ ‫مشارکتمشروطوگروهیازمشارکتفعال‬ ‫در انتخابات س��خن به میان می اورند‪ .‬اکنون‬ ‫انچه از استراتژی گروه دوم یعنی معتقدان به‬ ‫مشارکت مشروط استنباط می شود عدم ارائه‬ ‫فهرستوشرکتمستقلهرکدامازچهره های‬ ‫اصالح طلبی است که صالحیتش برای شرکت‬ ‫در انتخابات تایید شود‪ .‬این استراتژی اما مورد‬ ‫تاییددوگروهدیگرنیست‪.‬‬ ‫‪8 - 25‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پایان یک راز‬ ‫«کیم جونگ ایل دیگر رهبر کره ش��مالی نیست‪ .‬او هفته گذشته پس از‬ ‫یک عارضه قلبی درگذشت‪ .‬حاال پس از او پسر سوم وی که هنوز سنش‬ ‫به ‪ 30‬س��ال هم نرسیده اس��ت زمان امور کشور را به دست گرفته است‪.‬‬ ‫این انتقال قدرت تغییراتی را در ارایش سیاسی این کشور به وجود اورده‬ ‫و انگونه که رسانه ها نقل کرده اند حاال همه قدرت در اختیار رئیس این‬ ‫کشور نیست‪ .‬امروز کره به شدت زیر ذره بین کشورهای همسایه اش است‬ ‫تاببینداستراتژیجدیداینکشورچیست‪.‬‬ ‫‪46 - 57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پایاناشغالگری‬ ‫خروج نیروهای امریکایی پس از ‪ 9‬س��ال از عراق فصل تازه ای را در برابر‬ ‫سیاستمداران عراقی قرار داد‪ .‬امریکا که به بهانه وجود تاسیسات اتمی به‬ ‫این کشور حمله کرد‪ ،‬پس از متحمل شدن خسارات مادی و انسانی فراوان‬ ‫اکنون بدون هیچ دس��تاوردی تصمیم به خارج کردن تمامی نیروهایش از‬ ‫این کش��ور گرفته است‪ .‬این درحالی است که اکنون دولت عراق با برخی‬ ‫بحران هایسیاسیداخلیمانندخروجحزبالعراقیهازپارلمان‪،‬صدورحکم‬ ‫جلب طارق الهاشمی و‪ ....‬مواجه شد ه است‪ .‬بحران هایی که هرچه سریع تر‬ ‫بایدبرایانهاتدبیریبیندیشندتامنجربهبی ثباتیدرکشورنشود‪.‬‬ ‫‪54 - 65‬‬ ‫عشقی که اتفاقی نیست‬ ‫فرهنگ‬ ‫هم��واره اثار هنری با رویکرد مذهبی با دغدغه کلیش��ه زدگی و ضرورت‬ ‫نواوری در بیان تاثیرگذاری بیشتر بر نسل ها جدید مواجه بوده است‪ .‬در این‬ ‫راستا‪،‬گاههنرمندانواثارهنریخاصیبروزیافتهکهدرعینارزش گرایی‪،‬‬ ‫از نوجویی های زیبایی شناسانه سود برده اند‪ .‬یکی دیگر از دغدغه های این‬ ‫سال های هنر‪ ،‬به ویژه س��ینمای ایران‪ ،‬نوع رابطه اثار داخلی در مواجهه با‬ ‫جشنواره های خارجی بوده که گاه تعبیر و تفسیرهای کامال متضادی را در‬ ‫پی داشته اس��ت‪ .‬یکی از اخرین موارد در این زمینه‪ ،‬حضور و تالش فیلم‬ ‫ایرانی «جدایی نادر از سیمین» در جشنواره های امریکایی اسکار و گلدن‬ ‫گلوب بوده است‪.‬‬ ‫‪73 - 79‬‬ ‫افتاب‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫بازی برد‪ -‬باخت ژنرال ها‬ ‫پاکستان بعد از واقعه ‪11‬سپتامبر به عنوان مهم ترین کشور‬ ‫در سیاست خارجی ایاالت متحده امریکا مورد توجه قرار‬ ‫گرفت‪.‬جاییکهراهتدارکاتینیروهایاعتالفبهرهبریاین‬ ‫کش��ور از بندر گوادر در جنوب پاکستان اغاز می شد و تا‬ ‫قلبافغانستانپیشمی رفت‪ .‬منازعاتجدیدمیانپاکستان‬ ‫و امریکا سایه سنگینی روی روابط این دو کشور انداخته‬ ‫است؛جاییکهمقاماتپاکستانیباچشم پوشیکمک های‬ ‫بالعوضامریکاانهارابه عنوانیکتهدیدقلمدادکرده اند‪.‬‬ ‫‪80 - 83‬‬ ‫مه تاب‬ ‫تایم اعتراض‬ ‫مهتاب صفحات جدید هفته نامه مثلث است که به مرور اتفاقاتی می پردازد که در‬ ‫هفته گذشته در زیر اسمان دنیا رخ داده ؛ اتفاقاتی که هر کدام می توانند تیتر یک‬ ‫رسانه ها شوند و از نظر خبری مخاطب را درگیر می کنند ‪ ...‬در این صفحات تمام‬ ‫هفته را با هم مرور می کنیم ‪.‬‬ ‫‪64 - 67‬‬ ‫ورزش‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر مهتاب‪ :‬افشین خماند ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫اعض��ای تحریری��ه و هم��کاران‪ :‬افش��ین خمان��د ‪ -‬زهی��ر توکل��ی ‪ -‬ابوالقاس��م غالم��ی ‪ -‬ش��اهده یوس��فی‬ ‫احس��ان ابطحی ‪ -‬یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬پروین طالبیان ‪ -‬امید کرمانی ها ‪ -‬فاطمه میرزایی ‪ -‬ش��یما غفاری ‪ -‬زهرا راد‬ ‫عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حس��ین غالمی ‪ -‬ش��ادی خوش��کار خی��ری‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مس��عود نجفی‬ ‫شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق‪ -‬مهسا عادلی ‪ -‬مهدی مهدیان ‪ -‬داوود رضایی چراتی‬ ‫سودابه رخش‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی ‪ -‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬محمدحسین رحیمی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫ ‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ب��ا تش��کر از‪ :‬دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهن��دس واعظی ‪ -‬دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی ‪ -‬دکتر غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی‬ ‫مهندس امینی ‪ -‬اقای راس��تی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان افریقا‪ ،‬بعد از چهارراه اسفندیار‪ ،‬کوچه سعیدی‪ ،‬پالک ‪ ،2‬تلفن‪22038551 - 2‬‬ ‫نامزدی سیاسی ؟‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صد و هشتم ‪ 3 /‬دیماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫چرا اغوش سینمای امریکا برای‬ ‫فیلم فرهادی باز شده است‬ ‫عبور اصالح طلبان‬ ‫ از خاتمی‬ ‫مخالفت اصالحطلبان میانهرو‬ ‫با طرح نه تحریم ‪ -‬نه مشارکت سیدمحمد خاتمی‬ ‫بررسی اخرین مواضع اصالحطلبان برای ورود به‬ ‫انتخابات مجلس نهم‬ ‫‪ 2‬صدا از یک اردوگاه‬ ‫ارامش قبل از طوفان‬ ‫مخالف قهر و تحریم‬ ‫انتخابات هستیم‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫سرگیجه انتخابات فدراسیون فوتبال همچنان ادامه دارد‪ .‬این بار بحث اصلی در مورد‬ ‫زمان برگزاری انتخابات فدراسیون است که اعضایی همچون علی کفاشیان و مهدی‬ ‫تاج را در درون فدراس��یون و مدیران وزارت ورزش و جوانان را در مقابل وادار به‬ ‫واکنش کرده است‪ .‬در این بین خبر حذف سازمان لیگ در یکی از بندهای جنجالی‬ ‫اساس نامه جدید فدراسیون فوتبال نیز قابل تامل است؛ موضوعی که حاال رقابت ها‬ ‫در درون فدراسیون را به اوج رسانده است‪.‬‬ ‫گفتوگو با مصطفی کواکبیان‬ ‫انچهفکرمیکردماتفاقافتاد‬ ‫گفتوگو با کارگردان تئاتر «عشق اتفاقی‬ ‫نیست که بیافتد»‬ ‫حکایتشبانه‬ ‫یک بیخوابی طالیی‬ ‫گزارش میدانی از فروش نقدی سکه در بانک‬ ‫پایان یک راز‬ ‫بررسی اینده کرهشمالی‬ ‫پس از مرگ کیم ایل جونگ‬ ‫خبرنامه‬ ‫در خبرنامه این هفته گزارشی درباره اخرین تحوالت انتخاباتی در میان اصولگرایان درج شده است‪ .‬گزارش هایی‬ ‫درباره مرگ رهبر کره شمالی‪ ،‬تحوالت عراق‪ ،‬فرانسه و یادداشت هایی در حوزه های مختلف از بخش های گوناگون‬ ‫خبرنامه این شماره است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫سناریوی جدید برای انتخابات‬ ‫ائتالف با جبهه متحد در دستورکار نیست‬ ‫پایان یک راز‬ ‫محکومیت اخرین گلیست‬ ‫بحران افرینی سکوالرها‬ ‫‪8‬‬ ‫تیتریک‬ ‫ایت اهلل صادق املی الریجانی‬ ‫واکنش به قطعنامه ضدایرانی‬ ‫خبرنامه‬ ‫رئیسقوه قضائیه‪،‬قطعنامهاخیربامحتوایحقوقبشری‬ ‫علیه ایران را قطعنامه ای تکراری و سراسر دروغ و برگرفته از‬ ‫ی توصیف کرده و گفته‬ ‫شعارهای کذایی ضد انقالب اسالم ‬ ‫است‪« :‬در این قطعنامه مواردی همچون رواج خشونت و‬ ‫تبعیضعلیهزنان‪،‬استفادهازمجازات هایظالمانهمانندشالق‬ ‫و قطع عضو‪ ،‬اعدام های دسته جمعی و پنهان‪ ،‬اعدام براساس‬ ‫جرایم فاقد تعریف دقیق و صریح قضایی‪ ،‬اعدام در مال عام‬ ‫و اعدام زیر سن قانونی مطرح ش��ده است که طرح چنین‬ ‫مسائلی ان هم از سوی یک مجمع رسمی و نهاد بین المللی‬ ‫عجیب است‪».‬‬ ‫ایت اهلل املی الریجانی تاکید کرده اس��ت‪« :‬س��وال‬ ‫ما این اس��ت که ایا یک مجمع عموم��ی بین المللی و نهاد‬ ‫ی جهانی نباید روش های مشخص و معقوالنه ای برای‬ ‫رسم ‬ ‫جمع اوری اطالعات خود داشته باشد و ایا واقعا انچه در‬ ‫مفاد این قطعنامه امده برگرفته از تحقیق های دقیق و مستند‬ ‫بوده است؟ یا هرچه را که از س��وی ضد انقالب و گروه ها‬ ‫و افراد ضد مردم ایران مطرح شده‪ ،‬در قطعنامه گنجانده و‬ ‫تصویب کرده اند؟»‬ ‫رئیسقوهقضائیه سپس بهتشریحبرخیمواردذکرشده‬ ‫در قطعنامه صادر شده علیه ایران پرداخته و گفته است‪« :‬در‬ ‫قطعنامه ادعا شده در ایران اعدام های دسته جمعی مخفیانه‬ ‫صورت می گیرد که با قاطعیت اعالم می کنم چنین مساله ای‬ ‫کذب محض اس��ت‪ .‬گرچه ما در صدور اح��کام اعدام ها‬ ‫ ترسی از مجامع تحت سلطه استکبار نداریم‪ .‬با این حال اعالم‬ ‫می کنیم که ما اعدام های مخفیانه نداریم و اگر مقصود این‬ ‫است که برخی اعدام ها در مال عام نیست گفته درستی است‬ ‫اما اعدام نکردن در مالعام تفاوت دارد با اینکه کس��انی به‬ ‫صورت مخفیانه و بدون اطالع بستگان در گوشه ای اعدام‬ ‫شوند‪.‬‬ ‫ایت اهلل املی الریجانی افزوده اس��ت‪ :‬اگر انها واقعا‬ ‫اطالع دارن��د که در نقطه ای چنی��ن اعدام هایی به صورت‬ ‫مخفیانه انجام ش��ده‪ ،‬اعالم کنند تا ما در مورد صحت انها‬ ‫تحقیقکنیم‪.‬‬ ‫تمام احکا م اعدام ها به دفتر رئیس قوه قضائیه منعکس‬ ‫یو‬ ‫می شود و جای تعجب است که چگونه یک نهاد رسم ‬ ‫بین المللی چنین دروغ های اشکاری را مطرح می کند‪.‬‬ ‫هیچ اعدامی موجب دلخوش��ی ما نیست اما براساس‬ ‫قانون و شریعت اسالمی برخی اعدام ها براساس قوانین و‬ ‫ی کننده و با انجام تشریفات قانونی‬ ‫ارای قضات رس��یدگ ‬ ‫باید در مالعام باش��د‪ ،‬چرا که ما تابع نص قران و اس�لام‬ ‫هستیم و انچه در این قطعنامه علیه اعدام های در مالعام امده‬ ‫است‪ ،‬در واقع مخالفت صریح با اساس و نص اسالم و قران‬ ‫دارد انتظار ما این بود که تمام کشورهای اسالمی علیه این‬ ‫قطعنامه موضع گیری کنند چرا که موارد مطرح شده نه علیه‬ ‫ایران که زیر سوال بردن پایه ها و ارکان اسالم است‪ .‬رئیس‬ ‫قوه قضائیهبااشارهبهاینکههیچمسلمانوهیچکشوراسالمی ‬ ‫نمی تواند نصوص صریح اسالم را انکار کند‪ ،‬تاکید کرده‬ ‫است‪« :‬مشخص است که دعوا تنها بر سر ایران نیست بلکه‬ ‫مشکل انان با اسالم است ما سوال می کنیم که مگر قصاص یا‬ ‫اعدام در مال عام اجرای حدود نیست و ایا این مساله در قران‬ ‫تصریح نشده است‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪9‬‬ ‫مرور رسانه ها‬ ‫مروری بر مطبوعات هفته گذشته‬ ‫سناریوی جدید برای انتخابات‬ ‫خبرنامه‬ ‫همین چند روز پیش ب��ود‪ ،‬یعنی قب��ل از انکه‬ ‫مس��ئوالن بان��ک مرکزی دس��ت ب��ه کار خواباندن‬ ‫پول های مردم بشوند‪.‬‬ ‫بی ه��وا از همه ج��ا و در اندیش��ه ای که یادم‬ ‫نیس��ت چه بود‪ ،‬در یک��ی از پیاد ه ر و ه��ای تهران‬ ‫راه می رفت��م ک��ه ناگهان احس��اس ک��ردم در میان‬ ‫جمعیت انب��وه و معترضی ق��رار گرفتم که ظاهران‬ ‫از حضور م��ن هم چندان راضی نیس��تند و خب با‬ ‫خودم فکر کردم که احتم��اال خیلی توی فکر بودم‬ ‫و متوجه س��فارت انگلیس یا دفتر سازمان ملل در‬ ‫اینجا نشدم شاید باز هم تجمعی بوده و من بی خبر‬ ‫ماندم‪ ،‬اما از روی تصادف انجا نه سفارت انگلیس‬ ‫بود و نه دفتر سازمان ملل‪ ،‬بلکه یک شعبه از بانک‬ ‫ملی ایران بود که داش��ت برای کنترل بازار س��که‬ ‫ت�لاشمی ک��رد‪.‬‬ ‫بنابراین ه��ر چند ک��ه کیم جونگ ای��ل مرده‬ ‫باش��د و در مصر انقالبی خونین در جریان باشد یا‬ ‫سرمایه داری در اندیشه توطئه ای جدید برای ادامه‬ ‫حیات در عصر پسا سرمایه داری به سر ببرد‪ ،‬اهمیت‬ ‫اقتصادی که با ‪ 100‬هزار تومان پول برای یک روز‪،‬‬ ‫تعیین می شود‪ ،‬هیچ گاه جایگاه ویژه خود را از دست‬ ‫نخواهد داد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مجله جدید‬ ‫از جمله اخب��ار مطبوعاتی مهمی که در رس��انه های‬ ‫مختلف کش��ور طی هفته گذش��ته مورد توجه قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬انتشار اولین شماره دو ماهنامه ایین گفت وگو‬ ‫با صاحب امتیازی و مدیر مسئولی سید محمد خاتمی‬ ‫بود‪.‬‬ ‫ای��ن مجله که ب��رای فعالی��ت در ح��وزه فرهنگی‬ ‫مجوز گرفت��ه‪ ،‬موضوعات مربوط ب��ه گفت وگو و‬ ‫تعام��ل در جامعه ای��ران و جهان را مح��ور مطالب‬ ‫خود ق��رار داده و زمینه ها‪ ،‬ضرورت ه��ا‪ ،‬الزامات و‬ ‫س��ازوکارهای فرهنگی‪ ،‬سیاس��ی و اجتماعی ان را‬ ‫به بحث می نش��یند‪ .‬اولین ش��ماره ای��ن مجله هفته‬ ‫گذشته به سردبیری هادی خانیکی روی گیشه های‬ ‫مطبوعاتی رفت‪.‬‬ ‫در اولی��ن ش��ماره ای��ن نش��ریه گفت و گوهای��ی با‬ ‫س��یدمحمد خاتم��ی‪ ،‬س��یدمحمد ص��در‪ ،‬کاظ��م‬ ‫معتمد نژاد‪ ،‬نعمت اهلل فاضل��ی و همچنین مقاله هایی‬ ‫از سیدعلی محمودی‪ ،‬علی پایا‪ ،‬محسن رنانی‪ ،‬احمد‬ ‫مس��جدجامعی‪ ،‬پرویز پیران‪ ،‬محمد امین قانعی راد‪،‬‬ ‫محمد فاضلی و‪ ...‬منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫کالبد شکافی فرود پهپاد‬ ‫موضوع تصاحب هواپیمای جاسوسی امریکا توسط‬ ‫نیروهای امنیتی و نظامی ایران با گذش��ت دو هفته‬ ‫همچنان ب��ه عن��وان یک موض��وع ج��ذاب برای‬ ‫رس��انه های مختلف داخلی و خارجی ایفای نقش‬ ‫می کند و ابعاد مختلف ان چون��ان می نماید که این‬ ‫موضوع س��وژه ای طوالنی مدت ب��رای پرداختن به‬ ‫حس��ابمی اید‪.‬‬ ‫روزنامه کیهان در س��ر مقاله ای ب��ه قلم مهدی‬ ‫محمدی تالش کرده تا ابعاد تازه ای از این عملیات‬ ‫امنیتی و اطالعاتی نیروهای ایرانی را مورد بررس��ی‬ ‫قرار دهد‪ .‬نویس��نده این یادداش��ت معتقد اس��ت‬ ‫که امری��کا نمی توان��د بفهمد چه بالیی بر س��رش‬ ‫امده و تالش ک��رده تا تاثیر این اتف��اق را در روابط‬ ‫اس��تراتژیک ایران و امریکا مورد مطالعه قرار دهد‪.‬‬ ‫وی اینگونه نوش��ته اس��ت‪« :‬تصاحب ای��ن پهپاد‪،‬‬ ‫نه یک پدی��ده منف��رد بلکه اغ��از ی��ک فرایند در‬ ‫هماوردی استراتژیک ایران و امریکاست که تبعات‬ ‫میان مدت و بلند مدت ان برای امنیت و منافع امریکا‬ ‫ویران کننده خواهد ب��ود‪ ».‬و بر این باور اس��ت که‬ ‫این موضوع‪ ،‬احتماال بس��یاری از طراحان راهبردی‬ ‫علیه ای��ران در امریکا را چنان محافظ��ه کار می کند‬ ‫که مجبور می ش��وند برای جلوگیری از افتضاحات‬ ‫بیشتر گزینه های دارای ریسک باال را از دستور کار‬ ‫خارج کنند‪.‬‬ ‫تذکره ای کوتاه برای ایل متوفی‬ ‫مرگ کیم جونگ ایل اتفاق غیر منتظ��ره ای نبود و بر‬ ‫اس��اس گزارش هایی که از بیماری او خبر می دادند‪،‬‬ ‫رس��انه های بین المللی بیش از سه س��ال است که در‬ ‫انتظار این اتفاق به س��ر می برند و نهایتا هفته گذشته‬ ‫تیت��ر یکی ک��ه قابل پیش بین��ی ب��ود روی صفحات‬ ‫روزنامه ها و تلکس خبرگزاری ها قرار گرفت‪.‬‬ ‫روزنامه ش��رق در ش��ماره ‪ 29‬اذر خود ستون‬ ‫سمت راس��ت صفحه اول را به ش��رح حال کوتاهی‬ ‫از کیم جون��گ ایل اختص��اص داده اس��ت‪ .‬در این‬ ‫یادداش��ت امده اس��ت‪« :‬نوجوانی او مصادف بود با‬ ‫جنگ شبه جزیره کره و تبعات ان جنگ‪ .‬کیم جونگ‬ ‫ایل برای دس��تیابی به قدرت در کره شمالی معارض‬ ‫و رقیبی نداشت و پس از درگذشت کیم ایل سونگ‬ ‫به راحتی به قدرت رس��ید‪ .‬او پس از فروپاشی اتحاد‬ ‫جماهیر شوروی و افول قدرت بلوک شرق سکان دار‬ ‫هدایت کشور خود شد‪.‬‬ ‫از این رو به یک باره از پشتیبانی ابرقدرت رقیب‬ ‫ایاالت متحده محروم شد و چین محافظه کار تبدیل به‬ ‫ی او شد‪ ».‬نویسنده این یادداشت اینده خوبی‬ ‫تنها حام ‬ ‫را برای پسر جوان ایل پیش بینی نمی کند و بر این باور‬ ‫اس��ت که‪« :‬در حال حاضر کره ش��مالی با مشکالت‬ ‫فراوانی روبه روست و از همین رو بدبینی های بسیاری‬ ‫نسبت به اینده ان وجود دارد‪ .‬بنا بر گزارش گزارشگر‬ ‫ویژه س��ازمان ملل متح��د‪ ،‬حدود ‪200‬ه��زار نفر از‬ ‫مردم کره ش��مالی در کمپ های گوناگون هس��تند و‬ ‫حقوق بشر به نحو بسیار وسیعی در این کشور نقض‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫اولین شب یلدا با یارانه های هدفمند‬ ‫پاییز ‪1390‬در شرایطی به پایان رسید که طرح کالن‬ ‫هدفمندی یارانه ها یک سال اس��ت از سوی دولت‬ ‫اجرا شده و تبعات مختلفی را برای کشور و مردم به‬ ‫همراه داش��ته است‪ .‬از کوچک ش��دن هندوانه های‬ ‫شب یلدای امس��ال که بگذریم‪ ،‬نقد های مختلفی به‬ ‫عملکرد دولت در این حوزه وجود دارد که روزنامه‬ ‫اطالعات در گزارش��ی ب��ه همین مناس��بت به انها‬ ‫پرداختهاس��ت‪.‬‬ ‫در این گ��زارش ضم��ن اش��اره ب��ه امارهای‬ ‫امیدوار کننده دولت در خصوص هدفمندی یارانه ها‪،‬‬ ‫تصریح شده اس��ت‪« :‬اما واقعیت ان است که معموال‬ ‫بس��یاری از امارهایی که دولت ارائه می کند هم مثل‬ ‫امارهایی که مخالفان دولت ارائه می دهند‪ ،‬گزینشی‬ ‫است و در برگیرنده همه حقیقت نیست‪ ».‬در گزارش‬ ‫اطالعات سوال هایی درباره چگونگی اجرای قانون‬ ‫هدفمندی مطرح شده که برخی اقدامات دولت را با‬ ‫ابهام مواجه می سازد‪.‬‬ ‫به عنوان مثال در این مطلب امده است‪« :‬بارها‬ ‫توسط کارشناسان این سوال وجود داشته که دولت‬ ‫در تعیی��ن یارانه نقدی اف��راد و ش��هروندان و رقم‬ ‫و میزان ان عالمان��ه عمل کرده و طب��ق قانون همه‬ ‫پرداخت هایش را از مح��ل درامدهای ان صورت‬ ‫داده یا به ص��ورت غیرقانونی از مناب��ع دیگر برای‬ ‫پرداخت های ماهانه اش کمک گرفته است؟ نکته ای‬ ‫که تا به حال‪ ،‬هم از س��وی سازمان حسابرسی و هم‬ ‫از جانب نمایندگان و هم برخی کارشناس��ان مورد‬ ‫انتقاد جدی قرار گرفته اس��ت‪.‬‬ ‫«جبهه متحد فرایند تعیین لیس��ت ها را ش��روع‬ ‫کرده است‪».‬‬ ‫امکان موفقیت و عدم موفقیت سیاست های بانک مرکزی‬ ‫برای کنترل بازار طال و دالر موضوع گزارشی است که در‬ ‫روزنامه سیاست روز منتشر شده و تاثیرات مثبت احتمالی‬ ‫عملکرد بانک مرکزی را با سوال مواجه کرده است‪ .‬در این‬ ‫گزارش امده اس��ت‪« :‬به رغم اعمال سیاست های بانک‬ ‫مرکزی در بازار ارز‪ ،‬قیمت دالر در بازار ازاد طی روزهای‬ ‫گذشته یک بار دیگر و البته جدی تر از قبل سیر صعودی‬ ‫به خود گرف��ت و بی اعتنا به سیاس��ت های ارزی بانک‬ ‫مرکزی همچنان رکوردهای جدیدی را به ثبت می رساند‬ ‫و به س��مت جلو یکه ت��ازی می کن��د‪ ».‬گزارش نویس‬ ‫سیاست روز بر این باور است که اقدامات بانک مرکزی در‬ ‫خصوص بازار طال نیز چندان موفق نب��وده و به نقل از‬ ‫رئیس اتحادیه کشوری طال و جواهر در این زمینه نوشته‬ ‫است‪« :‬افزایش قیمت سکه و طال در بازار داخلی با وجود‬ ‫کاهش قیمت طال در بازارهای جهانی به دلیل افزایش نرخ‬ ‫دالر بوده و تاکنون تصمیمات بانک مرکزی تاثیر مثبتی بر‬ ‫کاهش قیمت سکه و طال نداش��ته و در دو روز گذشته‬ ‫بر خالف جریان کاهش قیمت های جهانی طال‪ ،‬در داخل‬ ‫کشور با افزایش بی رویه نرخ سکه و طال مواجه بودیم که‬ ‫ناشی از تاثیر افزایش قیمت ارز در بازار است‪».‬‬ ‫استراتژی انتخاباتی‬ ‫صف های طویل شبانه در ورودی شعب بانک ملی و‬ ‫تصویر نا خوش��ایندی که ای��ن پدی��ده از وضعیت‬ ‫اقتصادی بازار طال و سکه از خود بروز می داد نهایتا به‬ ‫این امر منجر شد که بانک مرکزی طراحی جدیدی را‬ ‫در دس��تور کار خود قرار دهد؛ توقف فروش نقدی‬ ‫س��که در بانک ملی‪ .‬روزنامه دنیای اقتصاد تیتر یک‬ ‫شماره ‪ 29‬اذر خود را به این موضوع اختصاص داده‬ ‫است‪ .‬در بخشی از این گزارش که به واکنش بازار به‬ ‫این تصمیم بانک مرکزی اشاره دارد‪ ،‬امده است‪« :‬افت‬ ‫و خیز ‪ 30‬هزار تومانی قیمت سکه در بازار مهم ترین‬ ‫هفته نامه ‪ 9‬دی در شماره هفته گذشته خود‪ ،‬معطوف به‬ ‫انتخابات روسیه و اعتراضات در این کشور‪ ،‬تحلیلی را‬ ‫ی بر وجود برنامه ای برای استفاده از تجربه روسیه برای‬ ‫مبن ‬ ‫اختالف بر سر هویت معتاد‬ ‫خبرنامه‬ ‫تکاپوی بانک مرکزی برای بازار سکه‬ ‫کارامدی سا زو کارهای اقتصادی برای مهار بازار‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫ای��ن مطل��ب را غالمعل��ی ح��داد ع��ادل در جمع‬ ‫خبرنگاران عنوان کرده که در گزارش��ی از پرسش و‬ ‫پاسخ ها با او در شماره ‪ 7738‬روزنامه رسالت به چاپ‬ ‫رسیده است‪ .‬حداد عادل از جمله مهمترین کارهایی‬ ‫ک��ه در لیس��ت ها باید ص��ورت گی��رد را بررس��ی‬ ‫پیشنهادهای مختلف از س��وی جبهه متحد دانسته و‬ ‫معتقد اس��ت که هرچند گروه های سیاس��ی با اتخاذ‬ ‫مواضعی در قبال سیاس��ت های کش��ور که پشتیبانی‬ ‫قابل توجهی از ارای عمومی را ب��ه همراه دارد‪ ،‬وارد‬ ‫انتخابات می ش��وند‪ ،‬اما در انتخابات��ی مانند مجلس‬ ‫ش��ورای اس�لامی فرایند ه��ای زیردس��تی معرفی‬ ‫کارگزاران سیاس��ی و به تعبیری لیس��ت نهایی نیز از‬ ‫اهمیت زیادی برخوردار اس��ت‪ .‬پرواضح اس��ت که‬ ‫فرایندهای زیردستی گزینش کارگزاران سیاسی که در‬ ‫داخ��ل اح��زاب و گروه های سیاس��ی کش��ور کلید‬ ‫می خورد پیوند مس��تقیمی با تالیف منافع و افرینش‬ ‫سیاست ها دارد‪ .‬در این گزارش همچنین امده است‪:‬‬ ‫«روش��ن اس��ت ارایش قدرتمند لیس��ت های جبهه‬ ‫اصولگرایان و ثبت نام چهره های شاخص این جریان‬ ‫ذیل اتاق فرماندهی جبهه متحد بسیاری از حدس و‬ ‫گمانه ه��ای گذش��ته مبن��ی ب��ر پی��روزی احتمالی‬ ‫اصولگرایان در انتخابات مجلس نهم را بیش از پیش‬ ‫تقویت کند‪ .‬این در حالی اس��ت که ب��ا موضع گیری‬ ‫جامعه روحانیت مبارز و ایت اهلل مهدوی کنی درباره‬ ‫اینکه امور باید از مسیر ‪ 8+7‬بگذرد عمال وحدت بین‬ ‫نیروهای اصولگرا از پشتوانه خوبی برخوردار شد‪».‬‬ ‫واکنش بازار به اعالم خبر پیش فروش س��که بانکی‬ ‫بود‪ .‬سکه در ابتدای کار بازار ‪ 30‬هزار تومان گران شد‪،‬‬ ‫اما همین مقدار کاهش قیمت داش��ت و به نرخ ‪605‬‬ ‫هزار تومانی یکشنبه رسید‪ .‬همچنین از بازار معامالت‬ ‫اتی سکه در بورس کاال خبر می رسد که با انتشار خبر‬ ‫پیش فروش سکه بانک مرکزی‪ ،‬صف خرید تشکیل‬ ‫شده از ظهر دیروز‪ ،‬به صف فروش تبدیل شده است‪،‬‬ ‫اگر چه نحوه پیش فروش سکه های بانک مرکزی هنوز‬ ‫اعالم نشده‪ ،‬اما دنیای اقتصاد در این باره نوشته است‪:‬‬ ‫«میزان پیش فروش بین یک تا ‪ 1000‬قطعه سکه است‬ ‫و متقاضیان باید نزدیک به ‪ 20‬درصد از ارزش معامله‬ ‫را به عن��وان وجه تضمین بپردازن��د و چهارماه برای‬ ‫دریافت سکه هایشان منتظر بمانند‪».‬‬ ‫ایجاد بحران در انتخابات مجلس نهم ارائه کرده است‪ .‬در‬ ‫این تحلیل که در تیتر اول این هفته نامه به چاپ رسیده‪،‬‬ ‫امده اس��ت‪« :‬م��دل جدیدی ک��ه در روس��یه در حال‬ ‫پیاده س��ازی (البته به عن��وان پایلوت) اس��ت عالوه بر‬ ‫اعتراض سازی های ش��به مدنی با گرایش��ات قومی و‬ ‫ی تروریستی ترکیب‬ ‫گروه های تجزیه طلب و گروه ها ‬ ‫شده است‪ .‬مزایای این سالح دموکراتیک(!) نسبت به‬ ‫نسل قبلی ان(انقالب مخملی کالسیک) ان است که؛‬ ‫‪ -1‬توانایی مانور سیاسی و قدرت غافل گیری بیشتر دارد؛‬ ‫‪ -2‬اعتراض های مدیریت ش��ده چون در سطح کشور‬ ‫پخش ش��ده‪ ،‬می تواند در برابر اتهام خاستگاه طبقگی‬ ‫اعتراضات مقاومت کند‪ ».‬در ادامه این یادداشت ضمن‬ ‫اشاره به این نکته که اکنون دش��من شماره یک غرب‪،‬‬ ‫«اسالم» است که البته نماد و کانون اصلی دشمن جدید‬ ‫هم «ایران» است‪ .‬امده است‪ :‬مدل (گورباچف – یلتسین)‬ ‫اشکارا در دوران ریاس��ت جمهوری خاتمی مطرح و‬ ‫امتحان شد و مدل انقالب مخملی از لحاظ سابقه تاریخی‬ ‫به حوادث فروپاشی شوروی س��ابق بر می گردد‪ ».‬این‬ ‫یادداش��ت تصریح می کند که انتخابات اتی از جهات‬ ‫امنیتی و سیاسی فوق العاده حس��اس و پیچیده است و‬ ‫هوشیاری و امادگی مضاعف را می خواهد‪.‬‬ ‫با وج��ود اقدام��ات و فعالیت های گس��ترده نیروی‬ ‫انتظام��ی در خص��وص قاچاقچی��ان مواد مخ��در و‬ ‫روان گردان به نظر می رسد انگونه که گزارش روزنامه‬ ‫جام جم عنوان می دارد‪ ،‬برخوردهای صورت گرفته با‬ ‫ای��ن پدیده چندان نتوانس��ته ب��ه ب��راورد انتظارات‬ ‫بینجام��د‪ .‬در ای��ن گ��زارش ب��ا اش��اره ب��ه نق��ش‬ ‫ناهماهنگی های موجود میان نیروی انتظامی و دستگاه‬ ‫قضایی امده اس��ت‪« :‬نیروی انتظام��ی عنوان می کند‬ ‫پلیس براساس قانون‪ ،‬ضابط قوه قضائیه است و وظیفه‬ ‫دارد نس��بت به جمع اوری قاچاقچیان موادمخدر و‬ ‫معتادان پرخطر از س��طح جامعه اقدام کند‪ ،‬اما افراد‬ ‫دستگیر ش��ده پس از مدتی بار دیگر ازاد شده و این‬ ‫چرخ��ه یعن��ی دس��تگیری و ازادی مجرم��ان ادامه‬ ‫می یابد‪ ».‬این گزارش در ادامه بر این باور است که در‬ ‫حال حاضر انگونه که انتظار م��ی رود‪ ،‬برخوردهای‬ ‫پلیسی و قضایی پاسخگوی مطالبات مردمی نبوده و با‬ ‫ورود موادمخدر روانگردان صنعتی از جمله شیشه و‬ ‫کراک به چرخه مصرف‪ ،‬متاس��فانه ش��اهد حوادث‬ ‫بسیار دلخراش در جامعه هس��تیم‪ .‬روزنامه جام جم‬ ‫ضمن انکه به نقل از رئیس پلیس تهران از دستگیری‬ ‫‪ 300‬نفر از قاچاقچیان مواد مخدر طی روزهای گذشته‬ ‫خبر داده‪ ،‬در این باره می نویس��د‪« :‬با بررسی اجمالی‬ ‫می توان مشاهده کرد اغلب دستگیرشدگان از متهمان‬ ‫سابقه داری هستند که پیش از این چندین بار دستگیر‬ ‫شده اند‪g ».‬‬ ‫‪11‬‬ ‫علیاکبروالیتی‪:‬‬ ‫بیداری اسالمی در جهان اسالم الگوگرفته‬ ‫از ایران است‬ ‫خبرنامه‬ ‫نالمللرهبرمعظمانقالباسالمیمی گوید‪«:‬بیداری‬ ‫مشاوراموربی ‬ ‫اسالمی در جهان عرب‪ ،‬الگو گرفته از انقالب اسالمی ایران است و چه‬ ‫ایرانی و چه غیر ایرانی و چه دوس��ت چه دشمن اقرار می کنند وقایعی‬ ‫که درجهان اس�لام به وجود امده‪ ،‬رخدادهایی اس��ت که الگو گرفته از‬ ‫انقالب ایران اس��ت‪ ».‬علی اکبر والیتی همچنین گفت‪« :‬وقوع انقالب‬ ‫اس�لامی و نفوذ فکر امام خمینی (ره) و اثار انقالب اس�لامی در جهان‬ ‫عرب باعث شکل گیری مقاومت اسالمی در جنوب لبنان و پایه گذاری‬ ‫حماس و همچنین جنبش جهاد اسالمی و انتفاضه اول و دوم شد‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه این حرکت تاریخ ساز (انقالب اس�لامی) موجب بروز تحوالت‬ ‫در جهان اسالم و بیداری اس�لامی در منطقه خاور میانه و شمال افریقا‬ ‫ش��د‪ .‬وی در ادامه افزود‪« :‬انچه در جهان اس�لام می گذرد‪ ،‬نقطه عطفی‬ ‫در تاریخ معاصر است‪ .‬در تاریخ اسالم اگر نتوانیم بگوییم که موضوعی‬ ‫بی نظیر است اما بدون شک موضوعی کم نظیر خواهد بود‪ .‬این تحوالت‬ ‫اتفاق مهمی اس��ت و همه انچه غربی ها و امریکایی ه��ا از زمان جمال‬ ‫عبدالناصر به شکل مخفیانه و بعد از ناصر به صورت اشکار در این مناطق‬ ‫ظرف مدت نیم قرن به دست اوردند‪ ،‬توسط جوانانی که اعتقاد به اسالم‬ ‫دارندازبینرفت‪».‬ویافزود‪«:‬بیداریاسالمییعنیبازگشتبهارزش های‬ ‫اس�لام‪ ،‬چرا که حاکمان کش��ورهای اس�لامی‪ ،‬تمام راه ها و الگو های‬ ‫غیر اس�لامی را طی چند دهه تجربه کردند و در نهایت نیز با خواس��ت‬ ‫مردم‪ ،‬با بازگش��ت به ارزش های اسالمی در‬ ‫جامعه مواجهه شدند‪ ».‬امروز همه اقرار‬ ‫دارند ان چیزیکه در جهان اسالم اتفاق‬ ‫افتاده‪ ،‬الگو گرفته از ایران است و این‬ ‫مهم را پنهان نمی کنند‪ .‬وی می گوید‪:‬‬ ‫«ایرانتجربه‪ 33‬سالایستادگیدربرابر‬ ‫توطئه های بعد از انقالب را دارد‪ ،‬شما‬ ‫ببینددرمصرچهمی گذرد‬ ‫و چ��را ای��ن روزها در‬ ‫مصر مردم را می کشند‪.‬‬ ‫جواب این سوال این‬ ‫اس��ت ک��ه نظامیانی‬ ‫ک��ه جیره خ��وار‬ ‫امریکاییان هستند‪،‬‬ ‫زم��ام ام��ور را در‬ ‫دس��ت دارن��د و‬ ‫می خواهن��د ی��ک‬ ‫حسنی مبارک دیگر‬ ‫رابرسرکاربنشانند‪g».‬‬ ‫انتصاب فرمانده جدید سپاه محمد رسول اهلل(ص)‬ ‫سردارمحسنکاظمینیباحکمسردارسرلشکرمحمدعلیجعفری‪،‬فرماندهسپاهمحمد‬ ‫رسول اهلل(ص) تهران بزرگ جایگزین سردار حسین همدانی شد‪ .‬سردار کاظمینی پیش از این معاونت‬ ‫عملیات کل سپاه را بر عهده داشت‪g .‬‬ ‫محموداحمدی نژاد‪:‬‬ ‫شرایط کشور بحرانی نیست‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫محمود احمدی نژاد می گوید‪« :‬برخی اصرار دارند بگویند شرایط کشور بحرانی است اما همه این‬ ‫مسائل یک جنگ روانی است‪ ».‬وی افزوده است‪« :‬ما به سمت ثبات کشور حرکت می کنیم‪ .‬برای اجرای‬ ‫این طرح کار شناسی ها و بررسی های زیادی صورت گرفته است‪ .‬شاید در تاریخ دنیا این درجه همکاری‬ ‫مردم با دولت ثبت نشده است و در واقع خود مردم اجرا کننده طرح هدفمندی بوده اند‪».‬‬ ‫رئیس جمهوری با اشاره به اینکه ما باید به راهمان ادامه بدهیم که اجرای طرح هدفمندی و پیشبرد‬ ‫اثار هدفمندی در بخش های مختلف است‪ ،‬گفت‪« :‬دولت بدون ملت کاری از پیش نمی برد‪.‬ما همپای‬ ‫مردم حرکت کردیم‪ ،‬فعالیت ها با جزئیات شرح داده شد و اگر مشکلی در‬ ‫اقتصاد ایجاد می شد مردم را در جریان می گذاشتیم‪».‬‬ ‫احمدی نژاد گفته است‪« :‬اوایل اجرای طرح عنوان‬ ‫ می کردند با اج��رای طرح هدفمن��دی لطمه زیادی‬ ‫به دولت وارد می ش��ود و نظم حاکم بر کشور به هم‬ ‫ می خ��ورد و فکر می کردن��د اجرای ای��ن طرح همه‬ ‫جنبه های کش��ور را تحت تاثیر قرار خواهد داد‪ ،‬اما در‬ ‫حال حاضر که کارهای جاری را با سال گذشته مقایسه‬ ‫ می کنید چندان تفاوتی نمی بینیم و ضعف های پیش امده‬ ‫انقدر عظیم نیست که قابل توجه باشد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور همچنین گفته است‪« :‬اقتصاد کشور باثبات و‬ ‫ارام است و اگر خدای ناکرده در گوشه ای مشکلی پیش اید‪ ،‬مردم‬ ‫را در جریان می گذاریم و برای حل ان کمک می گیریم‪ .‬به گزارش‬ ‫خبرانالین‪ ،‬محمود احمدی نژاد در جمع مردم شهرستان ورامین‬ ‫در ورزشگاه تختی این شهرستان گفت‪« :‬یادتان هست عده ای‬ ‫مخالف این موضوع بودند و با س��نگ اندازی های گوناگون‬ ‫نمی خواستند و نمی خواهند ایران پیشرفت کند و جوسازی‬ ‫می کردند تا ملت را از این کار منصرف کنند‪ .‬انها امروز بسیج‬ ‫شده اند که فضای اقتصادی کش��ور را ناامن و متالطم جلوه‬ ‫دهند تا از یک طرف جیب خود را پر کنن��د و از طرف دیگر‬ ‫مانع پیشرفت ملت ایران شوند‪ .‬انها می خواهند بازار اقتصاد‬ ‫را متالطم کنند تا بدین وسیله از ان سوءاستفاده کنند‪ .‬همه باید‬ ‫هوشیار باشیم‪ .‬اقتصاد کشور باثبات و ارام است و اگر خدای‬ ‫ناکرده در گوشه ای مشکلی ایجاد شود‪ ،‬ما مردم را در جریان‬ ‫می گذاریم و از انها برای حل ان کمک می گیریم‪g».‬‬ ‫طرح سوال از رئیس جمهوری به هیات رئیسه تحویل شد‬ ‫طرح سوال از رئیس جمهوری هفته گذشته به هیات رئیسه مجلس تحویل شد و هیات رئیسه ان را به کمیسیون های تخصصی‬ ‫ارجاع داد‪ .‬حسین سبحانی نیا‪ ،‬عضو هیات رئیسه گفته است‪ :‬این طرح‪ ۷۹‬امضا دارد‪.‬‬ ‫ی افزوده است‪« :‬هیات رئیسه پس از دریافت سئوال رئیس جمهوری ان را به‬ ‫نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسالم ‬ ‫کمیسیون های تخصصی اصل‪ ،۹۰‬فرهنگی‪ ،‬عمران‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬امنیت ملی‪ ،‬برنامه و بودجه و محاسبات مجلس ارجاع کرده‬ ‫است‪ ».‬وی ادامه داده است‪« :‬بر اساس اصل ‪ ۸۸‬قانون اساسی در صورتی که یک چهارم نمایندگان بخواهند درباره یکی از‬ ‫وظایف رئیس جمهوری سوال کنند‪ ،‬باید سوال خود را به شکل روشن و مختصر امضا و به رئیس مجلس تقدیم کنند‪ .‬رئیس‬ ‫مجلس هم موضوع را در اسرع وقت به کمیسیون های تخصصی ارجاع می کند‪ ».‬سبحانی نیا با بیان اینکه طبق ماده‪۱۹۶‬‬ ‫ایین نامهداخلیمجلس‪،‬رئیس جمهوریبایدنمایندهخودرابهکمیسیون هایتخصصیبفرستدتابهسوال هاینمایندگان‬ ‫پاسخدهد‪،‬ادامهدادهاست‪«:‬نشست هایتخصصیباحضورمنتخبنمایندگانسوال کنندهونمایندهرئیس جمهوریتشکیل‬ ‫می شود و نماینده رئیس جمهوری توضیحات خود را ارائه می کند‪ .‬پس از یک هفته‪ ،‬چنانچه نمایندگان امضاکننده طرح سوال‬ ‫از رئیس جمهوری که حداقل یک چهارم تعداد نمایندگان مجلس هستند‪ ،‬از سوال خود منصرف نشده باشند‪ ،‬رئیس مجلس‬ ‫موظف است در نخستین نشست علنی سوال نمایندگان را قرائت و فورا برای رئیس جمهوری ارسال کند‪ .‬رئیس جمهوری باید‬ ‫در مدت یک ماه در صحن علنی مجلس حاضر شود و به سوال نمایندگان پاسخ دهد‪g ».‬‬ ‫‪12‬‬ ‫اعتراف جاسوس امریکایی‬ ‫در حالی که زم��ان چندان��ی از ب��ه دام انداختن‬ ‫هواپیمای جاسوسی بدون سرنش��ین امریکا از سوی‬ ‫نیروهای مسلح جمهوری اس�لامی ایران نمی گذرد‪،‬‬ ‫ابتدای هفته گذشته خبری دیگر در رسانه ها منتشر شد‬ ‫که بازتاب گس��ترده ای نیز در محافل خبری ان سوی‬ ‫مرزها داشت‪« :‬شناسایی و دس��تگیری یک جاسوس‬ ‫ایرانی تبار سیا‪».‬‬ ‫بر اس��اس اطالعیه ای که وزارت اطالعات منتشر‬ ‫کرده است‪ ،‬دولت امریکا در تداوم اقدامات خصمانه و‬ ‫همه جانبه اطالعاتی و عملیاتی علیه جمهوری اسالمی‬ ‫ایران و مردم سربلند کشورمان‪ ،‬سرمایه گذاری سنگین و‬ ‫طراحی پیچیده و گسترده ای ر ا ترتیب داده بود تا امکان‬ ‫نفوذ در تشکیالت اطالعاتی جمهوری اسالمی ایران‬ ‫را ایجاد کند‪.‬‬ ‫در ادامه این اطالعیه تاکید شده است‪« :‬در این راستا‬ ‫سازمان جاسوسی امریکا (س��یا) به یکی از تحلیلگران‬ ‫محسنی اژه ای‪:‬‬ ‫اقدام از طریق اینترپل برای بازداشت خاوری‬ ‫اریک اشمیت‪ ،‬مدیرعامل شرکت اینترنتی گوگل در مصاحبه با ش��بکه فاکس نیوز گفته است که‬ ‫ایرانیان صاحب اس��تعدادی غیرمعمول در حوزه عملیات سایبری هس��تند‪ .‬او همچنین تصریح کرده‬ ‫است‪« :‬امریکایی ها دقیقا قادر به شناخت ابعاد این استعداد نیستند اما به هر حال این امر تهدیدی برای‬ ‫انان محسوب می شود‪ ».‬وی در این مصاحبه که بخشی از فیلم ان در یوتیوب قرار گرفت‪ ،‬در پاسخ به‬ ‫سوالی در خصوص کنترل پهپاد ‪ RQ170‬توسط نیروهای سایبری ایران اظهار داشت که این اطالعات‬ ‫سری است و ما هرگز به انها دسترسی نداریم اما این نگرانی که ایران توانسته باشد این کار را انجام دهد‪،‬‬ ‫همواره وجود داشته و ما هم باید همواره نگران ان باش��یم‪ .‬این اعتراف ضمنی که از سوی مدیرعامل‬ ‫یک غول سایبری در جهان مطرح می ش��ود تاییدی دیگر بر شکس��ت امریکا از ایران در جریان پهپاد‬ ‫‪ RQ170‬است‪ .‬باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا نیز اخیرا ضمن پذیرش شکست سایبری از ایران‪،‬‬ ‫از کشورمان خواست تا پهپاد را به امریکا بازپس دهد‪ .‬بس��یاری این تقاضا را بسیار وقیحانه می دانند‪،‬‬ ‫چرا که هیچ کشوری حق جاسوسی در خاک کش��وری دیگر را ندارد چه رسد به اینکه تقاضا کند ابزار‬ ‫جاسوسی لو رفته را به ان کشور پس دهند‪ .‬مقامات جمهوری اسالمی ایران تاکید کرده اند پهپاد متعلق‬ ‫به ایران است و به امریکایی ها بازگردانده نخواهد شد‪g .‬‬ ‫حضور منبع اطالعاتی‬ ‫ویکی لیکس در دادگاه‬ ‫برادلی مانینگ‪ ،‬سرباز امریکایی فاش کننده‬ ‫اسناد محرمانه امریکا در پایگاه اینترنتی‬ ‫جنجال برانگیز یکی لیکس‪ ،‬هفته گذشته‬ ‫برای نخستین بار در دادگاهی که به گفته‬ ‫وکالی مدافع وی‪ ،‬جانبدارانه بوده است‪،‬‬ ‫حاضر شد‪ .‬این تحلیلگر پیشین مسائل‬ ‫امنیتی امریکا به اقدام در زمینه دانلود کردن‬ ‫‪ 260‬هزار گزارش محرمانه دیپلماتیک‬ ‫امریکا‪ ،‬نوارهای ویدئویی از حمالت‬ ‫هوایی و گزارش هایی درباره اوضاع عراق‬ ‫و افغانستان در تاریخ بین نوامبر ‪ 2009‬تا می ‪ 2010‬متهم است‪ .‬وی در ‪ 26‬می سال ‪ 2010‬بازداشت و پس‬ ‫از سپری کردن دوران حبس در بازداشتگاه نظامی امریکا در ویرجینیا به بازداشتگاهی در کنزاس منتقل شد‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬مانینگ با به تن کردن یونیفرم نظامی سبز رنگ‪ ،‬در دادگاه ارام به نظر می رسید و به مقام‬ ‫حاضر در این دادگاه‪ ،‬پل المانزا‪ ،‬سرهنگ ارتش امریکا گفت که اتهاماتش به وی تفهیم شده و از حقوق خود‬ ‫در دفاع از خویش اگاه است‪ .‬این درحالی است که دیوید کامبز‪ ،‬وکیل مدافع غیرنظامی این سرباز امریکایی‬ ‫که توسط دو تن از وکالی نظامی ارتش امریکا همراهی می شود‪ ،‬نسبت به بی طرف بودن المانزا با توجه به‬ ‫اینکه وی یک بازپرس نظامی است‪ ،‬ابراز تردید کرده است‪ .‬مانینگ به غیر از افشا و در اختیار قراردادن اسناد‬ ‫محرمانه به سایت ویکی لیکس‪ ،‬با اتهامات مختلف از جمله کمک به دشمن مواجه است که در صورت‬ ‫اثبات چنین اتهاماتی ممکن است به حبس ابد محکوم شود‪g .‬‬ ‫اطالعاتیجمهوریاسالمیایرانقرارگرفتوپسازورود‬ ‫بهخاککشورمان‪،‬مدتیتحتتعقیببودوهمزمانبااغاز‬ ‫ماموریتجاسوسیخویشمقتدرانهتوسطسربازانگمنام‬ ‫امام زمان (عج) بازداشت شد‪.‬‬ ‫وزارت اطالعات در پایان اطالعیه خود تاکید کرده‬ ‫است‪«:‬بدین ترتیباینطرحسازمانجاسوسیسیانیزافشا‬ ‫و خنثی شد و یک بار دیگر نیات پلید دشمنان با اشراف و‬ ‫اقتدار اطالعاتی جمهوری اسالمی ایران با شکست مواجه‬ ‫شد‪ .‬ابعاد و زوایای این پرونده و اطالعات تکمیلی ظرف‬ ‫روزهای اینده به اطالع مردم س��رافراز کشورمان خواهد‬ ‫رسید‪.‬اینخبرواکنش هایگسترده ایرادرمحافلخبری‬ ‫بیگانه برانگیخت‪ .‬دو خبرگزاری مهم اسوشیتدپرس و‬ ‫المان به سرعت این خبر را روی تلکس خبری خود قرار‬ ‫دادند‪».‬خبرگزاریالماندرخبریازایندستگیرینوشت‪:‬‬ ‫«وزارت اطالعات ایران اعالم کرد که یک نیروی سیا را در‬ ‫ایران دستگیر کرده است‪ .‬این شخص اصالتا ایرانی است و‬ ‫بهنظرمی رسدشهروندامریکاباشدکهتوسطسیااموزش‬ ‫دیده و به پایگاه بگرام اعزام شد‪ .‬این شخص از بگرام برای‬ ‫خبرنامه‬ ‫اطالعاتی خود که سوابقی همچون فعالیت در واحدهای‬ ‫اطالعاتی ارتش امریکا و حض��ور در پایگاه های نظامی‬ ‫امریکادرافغانستانوعراقدارد‪،‬اجرایسناریویاطالعاتی‬ ‫ـعملیاتیپیچیده ایرامحولکرد‪.‬طیاینسناریوجاسوس‬ ‫موردنظربایدخودرادرمسیرداالن هایاطالعاتیمنتهیبه‬ ‫وزارتاطالعاتقرارمی دادودرمراحلبعدیامکانالقای‬ ‫اطالعات فریب در مقیاس وسیع به وزارت اطالعات و نیز‬ ‫انجام جاسوسی را فراهم اورد‪».‬‬ ‫درادامهاینبیانیهد رخصوصهویت‪،‬نحوهشناسایی‬ ‫و دستگیری این مامور ایرانی تبار سازمان سیا تاکید شده‬ ‫است‪[ :‬او] پس از گذراندن اموزش های پیچیده اطالعاتی‬ ‫در چند مرحله و ورود به منطقه‪ ،‬ضمن جمع اوری های‬ ‫اطالعاتی با سلس��له فعالیت های هدفمند و برنامه ریزی‬ ‫شده ماموریت خود را اغاز کرد اما با هوشمندی سربازان‬ ‫گمنام امام زمان (ع��ج) به محض ورود ب��ه پایگاه بگرام‬ ‫افغانستان مورد شناسایی قرار گرفت و جاسوسی نامبرده‬ ‫و ماموریت های محول شده به وی اشکار شد‪ .‬بر اساس‬ ‫همین گزارش جاسوس یاد شده سپس زیر نظر ماموران‬ ‫ایرانیان صاحب استعدادی غیرمعمول در جنگ سایبری هستند‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫سخنگوی قوه قضائیه با اشاره به پرونده فساد اقتصادی اخیر از‬ ‫صدور قرار مجرمیت برای برخی متهمان‪ ،‬احضار رئیس کمیسیون‬ ‫امنیت ملی و سیاس��یت خارجی مجلس و اق��دام بین المللی برای‬ ‫بازگرداندن «خاوری» خبر داده است‪ .‬غالمحسین محسنی اژه ای‬ ‫در پاسخ به سوالی در رابطه با احضار رئیس کمیسیون امنیت ملی‬ ‫و سیاست خارجی مجلس شورای اس�لامی در ارتباط با پرونده‬ ‫فس��اد بانکی اخیر گفت‪« :‬قبال خبرنگاری از من س��والی مبنی بر‬ ‫بازداشت ایش��ان پرس��ید و من گفتم ایشان بازداش��ت نشده‪ ،‬اما‬ ‫احضار شده و از وی تحقیق شده اس��ت‪ ».‬وی همچنین در پاسخ‬ ‫به س��والی در مورد تعداد نمایندگان احضار شده به عنوان متهم یا‬ ‫مطلع در رابطه با پرونده فساد اقتصادی اخیر نیز خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«تعداد این نمایندگان چهار نفر بوده است‪».‬سخنگوی قوه قضائیه‬ ‫همچنین گفته اس��ت‪« :‬قبال ما گفته بودیم که اگر اقای خاوری به‬ ‫ایران باز نگ��ردد از طریق پلیس بین الملل اق��دام می کنیم و همین‬ ‫کار را هم انج��ام دادیم‪».‬وی ادامه داده اس��ت‪« :‬همچنین تعدادی‬ ‫از ش��رکت های خارج از کشور که وابس��ته به گروه «اریا» بودند‪،‬‬ ‫شناسایی ش��دند و از پلیس بین الملل خواسته ش��د اقدامات الزم‬ ‫در این زمینه را با توجه به دستورات قضایی انجام دهد‪ ».‬دادستان‬ ‫افزوده است‪« :‬اشکاالت و ایراداتی که دادستانی‬ ‫کل کشور‬ ‫به قرارهای مجرمیت وارد کرده بود‪ ،‬رفع‬ ‫شده و امیدواریم کیفرخواست متهمان‬ ‫که کیفرخواستی س��نگین هم هست‪،‬‬ ‫هر چه زودتر اماده و به دادگاه ارس��ال‬ ‫شود‪ .‬این کیفرخواست االن در مرحله‬ ‫تایپ است‪ ».‬محس��نی اژه ای اظهار کرده‬ ‫اس��ت‪« :‬بعض��ی از واگذاری های‬ ‫صورت گرفته توسط این گروه‬ ‫همراه با اشکاالتی بوده است‪.‬‬ ‫بازرسی کل کشور موظف‬ ‫شد س��ریعا این مساله را‬ ‫بررسی کند‪ .‬بازرسی کل‬ ‫کشور در این زمینه یک‬ ‫مرحله گزارش داده‬ ‫و گزارش نهایی را‬ ‫هم در ای��ن زمینه‬ ‫خواهد داد‪g ».‬‬ ‫مدیرعاملگوگل‪:‬‬ ‫جاسوس��ی به ایران امد‪».‬اسوشیتدپرس نیز نوشت‬ ‫که بیانیه وزارت اطالعات ایران بیان می دارد که ایران‬ ‫یک مامور سیا را در پایگاه هوایی بگرام در افغانستان‬ ‫شناس��ایی کرده و پس از ورود به خاک ایران وی را‬ ‫دستگیر کرده است‪ .‬روزنامه جروزالم پست‪ ،‬تایوان‬ ‫نیوز‪ ،‬خبرگزاری فرانس��ه‪ ،‬روزنامه ونکوور سان و‪...‬‬ ‫نیز در همان دقایق ابتدایی پس از اعالم خبر نسبت به‬ ‫بازتاب ان اقدام کردند‪ .‬یک شب پس از انتشار بیانیه‬ ‫وزارت اطالعات‪ ،‬مس��تندی از اعترافات جاسوس‬ ‫دستگیرشدهسیاازرسانهملیپخششد‪«.‬امیرمیرزای‬ ‫حکمتی» درباره جذب خود در س��ازمان سیا گفت‪:‬‬ ‫«سال ‪ 2001‬دبیرستان را تمام کردم و تصمیم گرفتم‬ ‫وارد ارتش امریکا شوم‪ .‬اگوست ‪ 2001‬رسما لباس‬ ‫ارتشامریکاراپوشیدمواموزش هایمختلفنظامی‬ ‫ اطالعاتی را دیدم‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬س��پس به عنوان‬‫تحلیلگر اطالعات و با پوشش نظامی ارتش امریکا‬ ‫وارد خاک عراق ش��دم‪ .‬ماموریت اصلی من در این‬ ‫کشورشناساییافرادیبینمقاماتاینکشوربود‪g».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫چهره ها‬ ‫والدیمیرپوتین‬ ‫ثبت نامبرایانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه والدیمیر پوتین‪ ،‬نخست وزیر این کشور را هفته‬ ‫گذشته به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری چهارم مارس سال ‪ ٢٠١٢‬میالدی‬ ‫ثبت نام کرد‪ .‬پوتین اولین نفری است که وارد مبارزات انتخاباتی شده است‪ .‬حزب‬ ‫روسیه متحد وی را ‪ ٢٧‬نوامبر در کنگره این حزب نامزد کرد‪.‬‬ ‫هفتم دسامبر سال جاری میالدی‪ ،‬نخست وزیر روسیه مدارک‬ ‫ضروری خود را به کمیسیون مرکزی انتخابات تحویل‬ ‫داد که شامل تایید توافق برای نامزدی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال اینده میالدی می شود‪١١ .‬‬ ‫دسامبر این کمیسیون نمایندگان حزب روسیه‬ ‫متحد را که به رسمیت شناخته شدند‪ ،‬ثبت نام کرد‪.‬‬ ‫برای پوتین که بین سال های ‪ ٢٠٠٠‬تا ‪ ٢٠٠٨‬میالدی‬ ‫ریاست جمهوری روسیه را برعهده داشته‪ ،‬این‬ ‫سومین بار خواهد بود که به انجام مبارزات‬ ‫انتخاباتی می پردازد‪ .‬در مارس سال ‪٢٠٠٠‬‬ ‫میالدی‪ ،‬پوتین ‪ ٥٢/٩٤‬درصد ارا را به دست‬ ‫اورد‪ ،‬در حالی که در مارس ‪ ٢٠٠٤‬میالدی‬ ‫این رقم به ‪ ٧١/٣١‬درصد افزایش یافت‪g .‬‬ ‫غالمعلیحداد عادل‬ ‫گروه خون‬ ‫خبرنامه‬ ‫غالمعلیحدادعادلمی گویدکهسیاستمجلسیکه‬ ‫ریاستشرابرعهدهداشتهدربرابردولتاصالحاتسیاستی‬ ‫غیرستیزه جویانهبودهامااحمدی نژادازروزیکهبرسرکار‬ ‫امد بنای تمکین از مجلس را نداشته است‪ .‬رئیس مجلس‬ ‫هفتم گفته است‪« :‬مجلس با دولت اقای خاتمی مدارا کرد‪،‬‬ ‫چون می‪‎‬دانستیم این دولت تنها یک سال دیگر بر سر کار‬ ‫باقیا‪‎‬ستواقایخاتمی بهپایاندوردومخودشمی‪‎‬رسد‪.‬‬ ‫سعی می‪‎‬کردیم حتی‪‎‬االمکان با این دولت منطقی برخورد‬ ‫کنیم و تالش می‪‎‬کردیم در مسائلی که به‪‎‬نفع کشور است‪،‬‬ ‫همکاریکنیم‪.‬خاتمی همتوجهداشتکهبنایمادرمجلس‬ ‫هفتم بر ستیزه‪‎‬جویی نبود‪ .‬البته ما در بعضی موارد با دولت‬ ‫هم اختالف‪‎‬نظر داشتیم مثل بحث قانون تثبیت قیمت‪‎‎‬ها‪،‬‬ ‫ولیقیافهمجلسهفتمدربرابردولتاقایخاتمی قیافه‪‎‬ای‬ ‫ستیزه‪‎‬جو نبود‪ .‬در واقع ان نجابت اقلیت مجلس ششم در‬ ‫ایت اهللهاشمیرفسنجانی‬ ‫رئیس هیات امنای دانشگاه ازاد‬ ‫هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس هیات امنای دانشگاه ازاد انتخاب شد ‪.‬‬ ‫این تصمیمی بود که در جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد هفته گذشته اتخاذ‬ ‫شد‪.‬انگونه که عبداهلل جاسبی پس از پایان این جلسه به خبرنگاران اعالم‬ ‫کرده است حاصل جلسه هیات امنای دانشگاه دو مصوبه بوده که بر مبنای انها‬ ‫هاشمی رفسنجانی به ریاست هیات امنا برگزیده شده‬ ‫و در مصوبه دیگر انتخاب رئیس دانشگاه ازاد به زمان‬ ‫دیگری موکول شده است‪.‬او البته زمان برگزاری جلسه‬ ‫بعدی هیات امنا را اعالم نکرد اما به خبرنگاران گفته‬ ‫است که در این جلسه در مورد گزینه های پیشنهادی‬ ‫برای تصدی ریاست دانشگاه بحث و گفت وگوشده‬ ‫است‪ .‬اگر چه اسامی مختلفی از سوی رسانه ها و منابع‬ ‫نزدیک به افرادعضو هیات امنا به عنوان گزینه های‬ ‫احتمالی این پست مطرح شده است اما‬ ‫حاالبا انتخاب هاشمی به عنوان‬ ‫رییس باید منتظر ماند و دید ایا‬ ‫جاسبی همچنان در پستش‬ ‫باقی می ماند یا خیر‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫اکثریت مجلس هفتم ظهور یافت‪ ».‬وی افزوده است‪« :‬با‬ ‫پیروزی اقای احمدی‪‎‬نژاد ما امید‪‎‬های زیادی داشتیم ولی از‬ ‫همانابتداروشکارماعوضشد‪.‬منبایدیکتعبیرخاصی‬ ‫به کار ببرم تا منظورم دقیق مشخص شود‪ .‬گروه خون ما به‬ ‫گروه خون اقای احمدی‪‎‬نژاد نمی‪‎‬خورد‪ .‬به‪‎‬عبارت دیگر‬ ‫اصوال طبیعت اقای احمدی‪‎‬نژاد‪ ،‬طبیعت تمکین نیست‪.‬‬ ‫فضاییپیشامدکهمادورانسختیرابگذرانیم؛سختیاز‬ ‫انجهتبودکهاصرارداشتیماختالفمیانمجلسودولت‬ ‫از یک حدی علنی‪‎‬تر نشود و از یک سقفی تجاوز نکند‪ .‬ما‬ ‫اگاهانهاینسیاسترادرپیشگرفتیم‪».‬حدادعادلهمچنین‬ ‫گفتهاست‪«:‬دراینکهاصولگرایاندراستانهانتخاباتمجلس‬ ‫نهم‪،‬وحدتخوددرپایانمجلسهفتمراندارند‪،‬نبایدشک‬ ‫کرد‪.‬البتهممکناستبعضیدوستاناینتعبیرمرانپذیرندو‬ ‫بگوینداینحرفمنالقاییاسوناامیدیاست‪،‬ولیقضیه‬ ‫اشکارترازاناستکهبانگفتنمنپنهانبماند‪.‬بایدبررسی‬ ‫شود چه اتفاقاتی در این میان افتاده و در جواب این بررسی‬ ‫همبایدفعالبگویمکه«اینسخنبگذارتاوقتدگر»‪g‬‬ ‫مسعودده نمکی‬ ‫به سیاست نمی ایم‬ ‫درحالی که برخی رسانه ها از احتمال کاندیداتوری مسعود ده نمکی برای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری خبر داده اند‪ ،‬او این حرف ها را شایعه خواند و ان را تکذیب کرد‪.‬‬ ‫تو گویی تاکید کرده است که به هیچ وجه قصد ورود به دنیای‬ ‫مسعود ده نمکی در گف ‬ ‫سیاست را ندارد و حرف هایی را هم که از قول او در این زمینه منتشر می شود‪ ،‬تکذیب می کند‪.‬‬ ‫پیش از این سایت روزنامه ایران به نقل از ده نمکی نوشته بود‪« :‬امسال هم با نزدیکی به‬ ‫موعد ثبت نام کاندیداهای شرکت در انتخابات مجلس این شایعه پخش شده که من هم یکی‬ ‫از کاندیداها خواهم بود‪ .‬در این باره ذکر دو نکته الزم است؛‬ ‫اول اینکه برای شرکت در انتخابات مجلس از یکی دو‬ ‫حوزه انتخابی پیشنهاداتی داشته ام و دوم اینکه هنوز درباره‬ ‫اینکه کاندیدای شرکت در انتخابات شوم یا نه به قطعیت‬ ‫نرسیده ام!‪ ...‬اینکه برای نمایندگی مجلس‪ ،‬کاندیدا شوم‬ ‫یا نه‪ ،‬معلوم نیست‪ .‬به هر حال دفعه اولی نیست که‬ ‫چنین تردیدی دارم‪ .‬اصال شاید برای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری کاندیدا شدم‪ .‬درباره‬ ‫اینکه می توانم در ایفای فعالیت سیاسی‬ ‫موفق باشم یا نه هم همه چیز بستگی‬ ‫به شرایط پیش رو دارد‪g ».‬‬ ‫‪14‬‬ ‫منوچهرمتکی‬ ‫انتقاد از سیاست های ترکیه‬ ‫وزیر امور خارجه سابق از سیاست های ترکیه انتقاد کرده است‪ .‬او گفته‬ ‫است‪« :‬فکر می کنم مقامات ترکیه نیازمند بازنگری در سیاست های خود‬ ‫هستند‪ ،‬زیرا سیاست نادرست هرگز به سرانجام نمی رسد و ترکیه باید این‬ ‫احتمال را بدهد که همانند بسیاری از تحوالت در دیگر کشورها بشار اسد‬ ‫در سوریه ماندنی شود‪ ».‬متکی در عین حال گفته است‪« :‬دولت سوریه‬ ‫باید به مطالبات مردم خود توجه کند و این توصیه‬ ‫از سوی جمهوری اسالمی ایران به دولتمردان‬ ‫سوریه صورت گرفته است‪ ،‬اما اینکه بخواهد‬ ‫در قبال مداخالت خارجی عقب نشینی کند‬ ‫کار درستی نیست و پایانی برای عقب نشینی‬ ‫در برابر غرب وجود ندارد‪ .‬منوچهر متکی‬ ‫شهریور ‪ ۱۳۸۴‬وزیر امور خارجه‬ ‫دولت احمدی نژاد شد‪ ،‬اما اذر‬ ‫ماه سال گذشته در حالی که برای‬ ‫ابالغ پیام احمدی نژاد راهی‬ ‫سنگال شده بود‪ ،‬از این سمت‬ ‫برکنار شد‪g .‬‬ ‫عکس‬ ‫تصاویری از جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫محمود احمدی نژاد‬ ‫در همایش سالروز‬ ‫هدفمندی یارانه ها‬ ‫افتتاح اولین مرکز‬ ‫هوانوردی عمومی‬ ‫کشور‬ ‫‪15‬‬ ‫ائتالف با‬ ‫جبهه متحد‬ ‫در دستورکار‬ ‫نیست‬ ‫روایت قاسم روانبخش از جدایی‬ ‫جبهه پایداری و جبهه متحد‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫«ائتالف با جبهه متحد در دستور کار ما نیست»‬ ‫این اظهارنظ��ر یکی از اعضای موث��ر جبهه پایداری‬ ‫است که حاال با این سخن او باید منتظر شفاف شدن‬ ‫ارایش سیاسی اصولگرایان باشیم‪ .‬قاسم روانبخش که‬ ‫راوی این سخن اس��ت‪ ،‬البته این را هم گفته است که‬ ‫در جلس��اتی که جبهه پایداری برگ��زار می کند هیچ‬ ‫سخنی درباره ائتالف با جبهه متحد مطرح نمی شود‪.‬‬ ‫ماجرای یک ائتالف‬ ‫تش��کیل گروه ‪ 8+7‬ک��ه البته هن��وز اضالع ان‬ ‫به صورت کامل تشکیل نشده به دیدار سال گذشته‬ ‫بیش از ‪ 30‬چه��ره اصولگرا با محم��ود احمدی نژاد‬ ‫بازمی گردد؛ دیداری بی س��ابقه و البت��ه انتخاباتی که‬ ‫منجر به تشکیل شاکله این ائتالف شد‪.‬‬ ‫پس از ماج��رای دوری ‪ 11‬روزه احمدی نژاد از‬ ‫پاستور‪ ،‬ش��رایط و نحوه ارایش سیاسی اصولگرایان‬ ‫تغیی��رات فراوانی کرده اس��ت؛ تغییرات��ی که تاکنون‬ ‫احتمال ارائه سه فهرست از میان اصولگرایان را ایجاد‬ ‫کرده اس��ت؛ فهرس��ت جبهه متحد‪ ،‬فهرس��ت جبهه‬ ‫پایداری و فهرست حامیان‪.‬‬ ‫ابهامات را بر طرف نکردند‬ ‫روانبخش با بیان اینکه «جبهه پایداری گام هایی‬ ‫را به سمت وحدت برداش��ت‪ ،‬ولی از طرف دوستان‬ ‫جبهه متحد در این ارتباط گامی مش��اهده نشد» گفته‬ ‫اس��ت‪« :‬ما همه تالش خود را برای وح��دت به کار‬ ‫بردیم ولی این اتفاق رخ نداد‪».‬‬ ‫او همچ��ون س��ایر اعض��ای جبهه پای��داری‪،‬‬ ‫همچنان بر س��ر یک مساله پا فش��اری می کند؛ لزوم‬ ‫خروج نمایندگان برخی چهره های سیاسی از گروه‬ ‫‪ 15‬نفره‪ .‬روانبخش می گوید‪« :‬ما ابهاماتی داش��تیم و‬ ‫نه تنها این ابهامات از طرف جبهه متحد اصولگرایان‬ ‫‪16‬‬ ‫برطرف نش��د‪ ،‬بلکه بر مقدار ان نیز افزوده ش��د‪ .‬از‬ ‫جمله ابهامات ما در مورد حضور برخی از اشخاص‬ ‫یعنی اقایان قالیب��اف و الریجانی و نمایندگان انها در‬ ‫جبهه بود که اکنون نیز مش��اهده می کنیم این حضور‬ ‫پررنگ تر شده است‪».‬‬ ‫او ب��ا بی��ان اینک��ه «جبه��ه پایداری مش��غول‬ ‫کاره��ای گفتمانی خود اس��ت و س��ازوکارهایی را‬ ‫برای فعالیت های خود در اس��تان ها و شهرس��تان ها‬ ‫تدوین کرده» تصریح کرده است‪« :‬همایشی در استان‬ ‫گلستان برگزار شد و هفته های اینده نیز همایش های‬ ‫اس��تانی مان در دیگر استان ها و شهرس��تان ها برگزار‬ ‫خواهد شد‪ .‬ما تالش داریم تا زمان برگزاری انتخابات‬ ‫مجلس در تمام مراکز کش��ور‪ ،‬همایش ه��ا را برگزار‬ ‫کنیم‪».‬‬ ‫این عضو جبه��ه پایداری با بی��ان اینکه «اگر در‬ ‫روند فعالیت هایمان گامی جهت ابهام زدایی از سوی‬ ‫جبهه متحد مشاهده کردیم ما نیز گام دیگری در این‬ ‫ارتباط برمی داریم» ‪ ،‬گفته اس��ت‪« :‬ما بنای تعارض و‬ ‫دعوا با کس��ی نداریم‪ ،‬ولی معتقدی��م جبهه پایداری‬ ‫بر اساس گفتمان تشکیل شده و نمی تواند بدون رفع‬ ‫ابهاماتی که دارد با جبهه متحد وحدت کند‪».‬‬ ‫روانبخش البته به یک مساله مهم هم اشاره کرده‬ ‫و گفته است‪« :‬ما هنوز در مورد لیست دادن در تهران‬ ‫و شهرستان ها تصمیمی در جلسات جبهه نگرفته ایم و‬ ‫باید جلوتر برویم تا در این زمینه تصمیم گیری شود‪».‬‬ ‫لیس��ت جبهه متح��د و جبهه پای��داری توافقی‬ ‫خواهد بود‬ ‫اظهارات روانبخش بازتاب های فراوان و البته‬ ‫متفاوتی در عرصه رسانه ای داشت‪ .‬اسماعیل کوثری‬ ‫که عضو جبهه متحد اصولگرایان مجلس اس��ت‪ ،‬در‬ ‫این خصوص می گوید‪« :‬این موضوع مش��کلی را در‬ ‫فعالیت ه��ای اصولگرایان ایج��اد نمی کند و احتماال‬ ‫لیست ارائه شده از سوی جبهه متحد اصولگرایان و‬ ‫جبهه پایداری توافقی خواهد بود‪ .‬جبهه پایداری در‬ ‫چند مورد ایراداتی را به جبهه متحد اصولگرایان وارد‬ ‫کرد که به دالیلی این موارد حل نشد و مورد رسیدگی‬ ‫قرار نگرفت؛ ام��ا به نظر می رس��د حتی در صورت‬ ‫عدم حضور اعضای جبهه پایداری در جلسات جبهه‬ ‫متحد‪ ،‬این دو گروه در توافق لیست انشاءاهلل با هم به‬ ‫نتیجه می رسند‪».‬‬ ‫کوثری درباره تاثیر عدم پیوستن جبهه پایداری‬ ‫به جبهه متحد اصولگرایان نیز می گوید‪« :‬شاید عده ای‬ ‫بخواهند این موضوع را ب��زرگ جلوه دهند‪ ،‬اما چون‬ ‫این دو گروه در اصول و اساس کار مشکلی ندارند و‬ ‫اختالف انها در جزئیات و فرعیات اس��ت‪ ،‬قابل حل‬ ‫خواهد بود‪ .‬اصل مهم این اس��ت که جبهه پایداری و‬ ‫جبهه متحد با هم به توافق برسند تا در تهران و سایر‬ ‫حوزه های انتخابیه لیست مشترک ارائه کنند‪ .‬البته اگر‬ ‫این امکان وجود داش��ت که اعضای جبهه پایداری‬ ‫به ص��ورت فیزیکی در کنار س��ایر اصولگرایان قرار‬ ‫می گرفتند‪ ،‬مس��لما بهتر بود اما به نظر می رس��د این‬ ‫موضوع انچنان خدشه ای به فعالیت های اصولگرایان‬ ‫وارد نمی کند‪».‬‬ ‫تصمیم گیری جبهه پایداری به ارایش سیاس��ی‬ ‫انتخابات وابسته است‬ ‫ایا اظهارات روانبخ��ش از تصمیم قطعی جبهه‬ ‫پایداری حکایت می کند؟‬ ‫روح اهلل حسینیان‪ ،‬عضو موسس جبهه پایداری‬ ‫اما روایتی متفاوت از روانبخ��ش دارد‪ .‬او می گوید‪:‬‬ ‫«تصمیم گی��ری جبهه پای��داری به ارایش سیاس��ی‬ ‫انتخابات وابسته است‪ ».‬این س��خنان حسینیان البته‬ ‫حرف جدیدی نیست‪ .‬او پیش از این نیز نحوه ارایش‬ ‫خبرنامه‬ ‫جبهه پایداری اگر به اصولگرای��ان نمی پیوندد‬ ‫تخریب هم نکند‬ ‫در این میان و در تحولی دیگر اسداهلل بادامچیان‬ ‫می گوی��د‪« :‬در صورت پیوس��تن جبهه پای��داری به‬ ‫جمع اصولگرای��ان در ظرفیت وحدت خالئی ایجاد‬ ‫نمی شود‪».‬‬ ‫قائم مق��ام دبیرکل ح��زب موتلفه اس�لامی از‬ ‫اعضای جبهه پایداری خواسته است که اگر به جمع‬ ‫اصولگرای��ان نمی پیوندند‪ ،‬دس��ت ب��ه تخریب انها‬ ‫روانبخش می گوید‪« :‬ما بنای‬ ‫تعارض و دعوا با کسی نداریم‪،‬‬ ‫ولی معتقدیم جبهه پایداری‬ ‫بر اساس گفتمان تشکیل‬ ‫شده و نمی تواند بدون رفع‬ ‫ابهاماتی که دارد با جبهه‬ ‫متحد وحدت کند‪ .‬جبهه‬ ‫پایداری گام هایی را به سمت‬ ‫وحدت برداشت‪ ،‬ولی از طرف‬ ‫دوستان جبهه متحد در این‬ ‫ی مشاهده نشد ‪.‬ما‬ ‫ارتباط گام ‬ ‫همه تالش خود را برای وحدت‬ ‫به کار بردیم ولی این اتفاق‬ ‫رخ نداد‪».‬‬ ‫اختالفی نیست‬ ‫علی اصغر زارعی‪ ،‬عضو دیگر جبهه پایداری نیز‬ ‫انتقاداتی در مورد عدم اجرای منش��ور جامعتین دارد‬ ‫و این موضوع را دلیل اختالف��ات کنونی می داند‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬ما که اکنون در حاش��یه عمل می کنیم تا به‬ ‫حال نگفته ایم که لیست جداگانه می دهیم یا نمی دهیم‪،‬‬ ‫چون مهم برای ما این اس��ت که گفتمان سوم تیر در ‬ ‫ترکیب کسانی که می خواهند نامزدها را انتخاب کنند‬ ‫یا نامزدهایی ک��ه می خواهند ب��رای مجلس انتخاب‬ ‫بش��وند‪ ،‬حاکم ش��ود‪ .‬باالخره برخی از این افراد در‬ ‫دوره های قبلی هم مس��تقال خودشان امدند و به طور‬ ‫موازی لیس��ت دادند‪ ،‬در مقابل جریان اصولگرایی و‬ ‫متاس��فانه هر کدام از این جریان ها منافع خودشان را‬ ‫تعقیب می کنند و امیدواریم منش��ور اصولگرایی که‬ ‫محور کار کل جریان اصولگرایی قرار گرفته و ما هم‬ ‫ان را قبول داریم‪ ،‬محور باشد‪ .‬منش��ور اصولگرایی‬ ‫که توس��ط علمای عزیز ما تایید شده است اگر معیار‬ ‫قرار بگیرد نگرانی ها دیگر وجود ن��دارد؛ نگرانی از‬ ‫این است که در اجرای این منش��ور یک مقدار دچار‬ ‫مشکل شویم‪».‬‬ ‫زارع��ی همچنی��ن می گوی��د‪« :‬در نظ��ر‬ ‫بنده اختالف��ی بین نظ��رات ای��ت اهلل مهدوی کنی‬ ‫و عالم��ه مصباح ی��زدی وج��ود ن��دارد و تاکی��د‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی که بر منشور اصولگرایی است‪،‬‬ ‫از منظر ایت اهلل مصباح یزدی هم همین اس��ت‪ .‬یک‬ ‫مقدار اختالفات در ترکیبی است که می خواهد این‬ ‫را اج��را کند‪ ،‬می خواهد ای��ن را پیاده کن��د و از این‬ ‫منش��ور اصولگرایی می خواهند اف��رادی را انتخاب‬ ‫کن��د و مجل��س را ش��کل بدهد؛اختالف نظر ها در‬ ‫این زمین��ه وج��ود دارد و امیدواریم دوس��تانی که‬ ‫می خواهند بر این مبنا عم��ل کنند از هر جریانی‪ ،‬ان‬ ‫منش��ور را مبنا قرار دهند‪ ».‬او افزوده است‪« :‬تجربه‬ ‫انقالب اسالمی نشان می دهد که هر زمان بر اصول‬ ‫تاکید کردیم‪ ،‬اصول��ی کار کردیم و اف��راد را با حق‬ ‫س��نجیدیم‪ ،‬نه حق را با افراد؛ توفیق��ات فراوانی را‬ ‫خداوند نصیب کش��ورمان ک��رده‪ ،‬ولی ه��ر جایی‬ ‫که مصلحت س��نجی کردی��م‪ ،‬گروه گرای��ی کردیم‬ ‫و اش��تباه افراد را مبنا ق��رار دادیم اس��یب دیده ایم‪.‬‬ ‫امیدواری��م در انتخابات هرگز دچار این اش��تباهات‬ ‫نش��ویم‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫نیروهای اصولگ��را را منوط به حضور یا عدم حضور‬ ‫اصالح طلبان دانسته بود‪.‬‬ ‫او ح��اال با بی��ان اینکه دو س��لیقه و نظ��ر در جبهه‬ ‫اصولگراییوجوددارد‪،‬می گوید‪«:‬یکسلیقهتحتعنوان‬ ‫جبهه متحد و یک سلیقه تحت عنوان جبهه پایداری‬ ‫مطرح اس��ت و موضع گیری درباره این س��لیقه ها به‬ ‫موقعیت های زمانی بستگی دارد‪ .‬ما اصال قبول نداریم‬ ‫انشقاق در جبهه اصولگرایی از استراتژی های دشمن‬ ‫برای انتخابات اتی باشد‪».‬‬ ‫حس��ینیان می گوی��د‪« :‬اگ��ر اصال ح طلب��ان‬ ‫سازماندهی ش��ده در انتخابات نیایند ایا این صحیح‬ ‫اس��ت که یک گروه لیس��تی را ارائه کند و همه مردم‬ ‫موظف به تبعیت از این لیس��ت باشند؟ این به نظر ما‬ ‫مصلحت نیست و حتما باید رقابتی بین اصولگرایان‬ ‫در شرایطی که اصالح طلبان نباشند‪ ،‬وجودداشتهباشد‪».‬‬ ‫رئیس فراکس��یون انقالب اس�لامی با بیان اینکه‬ ‫انتخابات اتی مجل��س باید با مش��ارکت باال و قوی‬ ‫برگزار شود‪ ،‬خاطرنش��ان می کند‪« :‬ما تالش می کنیم‬ ‫ش��رایطی پی��ش نیاید ت��ا در صورت ع��دم حضور‬ ‫اصالح طلبان انتخاب ب��رای مردم راحت تر باش��د‪.‬‬ ‫ما مدعی نیس��تیم که وکیل یا قیم مردم هس��تیم‪ ،‬بلکه‬ ‫معتقدیم باید خود را در معرض رای مردم قرار بدهیم‬ ‫و هر کس��ی که بیش��تر مورد اقبال مردم ق��رار گرفت‬ ‫نماینده مردم شود‪ ».‬رئیس فراکسیون انقالب اسالمی ‬ ‫در پاسخ به این سوال که اگر اصالح طلبان به صورت‬ ‫سازماندهی ش��ده در انتخابات حاضر شوند تاکتیک‬ ‫جبهه پایداری چ��ه خواهد بود نی��ز چنین می گوید‪:‬‬ ‫«اگر این اتفاق بیفتد باید بنش��ینیم و صحبت کنیم و‬ ‫تصمیمات جدیدتری اتخاذ کنیم‪ ».‬حس��ینیان با بیان‬ ‫اینکه جبهه پایداری هن��وز در رابطه با نحوه حضور‬ ‫در انتخابات اتی مجلس تاکتیک��ش را اعالم نکرده‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬جبهه پایداری منتظر ارای��ش انتخابات اتی‬ ‫خواهد بود و در اینده بر مبنای نحوه ارایش انتخابات‬ ‫تصمیم گیری خواهد کرد‪».‬‬ ‫هم نزنند‪ .‬اس��داهلل بادامچیان اظهار داشته است‪« :‬من‬ ‫معتقدم وحدت بین اصولگرایان حاصل شده و عمده‬ ‫اصولگرایان در سراسر کشور به ایت اهلل مهدوی کنی و‬ ‫ایت اهلل یزدی به عنوان دو ایت حق و همچنین جبهه‬ ‫متحد اصولگرایان احترام می گذارند‪».‬‬ ‫اودر مورد عدم حضور جبهه پایداری در ائتالف‬ ‫جبهه متحد می گوی��د‪« :‬انها اگر مایل باش��ند به این‬ ‫ ترکیب وارد می ش��وند و اگ��ر مایل نباش��ند هم این‬ ‫موضوع مس��اله چندانی ایجاد نمی کن��د‪ ،‬چرا که انها‬ ‫گروهی هستند که می توانند برای خودشان فهرست‬ ‫بدهند و احتماال این فهرست مش��ترکات فراوانی با‬ ‫فهرست اصولگرایان خواهد داشت‪».‬‬ ‫این نماینده اصولگ��رای مجلس با بی��ان اینکه‬ ‫افت��راق و جدایی بی��ن اصولگرای��ان‪ ،‬اب ریختن به‬ ‫اسیاب دش��من اس��ت‪ ،‬افزود‪« :‬اینکه اعضای جبهه‬ ‫پایداری بخواهن��د عده ای از اصولگرای��ان عمده را‬ ‫تقس��یم بندی کنن��د و بگویند انها مردودین س��اکت‬ ‫و چنین چیزهایی هس��تند‪ ،‬نه تنه��ا به وحدت کمک‬ ‫نمی کند بلکه ب��ه فعالیت های اصولگرایان اس��یب‬ ‫می زند‪ .‬تذکر من به دوستان جبهه پایداری این است‬ ‫که تنه��ا بگویند چه کس��انی را می پس��ندند نه اینکه‬ ‫برای اعالم موضع خودشان دست به تخریب دیگران‬ ‫بزنند‪ ،‬انها نباید اجبار کنن��د که چه افرادی در ترکیب‬ ‫باشند و چه افرادی نباشند؛ به هر حال مجموعه ای از‬ ‫عقالی اصولگرا دور هم نشسته اند و این مجموعه را‬ ‫با عقالنیت و منطق اداره می کنند‪ ،‬بنابراین اینکه کسی‬ ‫بخواهد انها را تخریب کند غلط است‪ .‬ما نگران این‬ ‫نیستیم که ش��خصیت های موثر با این گونه اظهارات‬ ‫دچار خلل ش��وند بلکه معتقدیم کسانی که این گونه‬ ‫حرف ها را می زنند خودشان اسیب خواهند دید‪».‬‬ ‫‪17‬‬ ‫کره شمالی در استانه تغییرات پیش بینی نشده‬ ‫پایان یک راز‬ ‫خبرنامه‬ ‫روز شنبه ‪ 17‬دسامبر تلویزیون دولتی کره شمالی‬ ‫اعالم کرد که کیم جونگ ایل‪ ،‬رهبر این کشور در سن‬ ‫‪ ۶۹‬سالگی بر اثر حمله قلبی درگذشته است‪ .‬این خبر‬ ‫را گوینده تلویزیون ملی کره شمالی در حالی که لباس‬ ‫سیاه به تن داشت و بسیار هم محزون به نظر می رسید‬ ‫در یک بیانیه احساس��اتی اعالم کرد‪ .‬مطابق این خبر‬ ‫اقای کیم در یک قطار‪ ،‬هنگام دی��دار از ناحیه ای در‬ ‫خارج از پایتخت درگذش��ته اس��ت‪ .‬کیم جونگ ایل‬ ‫از س��ال ‪ ۱۹۹۴‬پس از مرگ پدرش رهبر این کش��ور‬ ‫فقرزده کمونیست بوده است‪ .‬او در سال ‪ ۲۰۰۸‬دچار‬ ‫سکته مغزی ش��د و برای چندین ماه از انظار عمومی‬ ‫دور بود‪ .‬احتماال «کیم جونگ اون» پسر سوم ایل که‬ ‫‪ 28‬سال دارد به عنوان جانشین او تعیین خواهد شد‪.‬‬ ‫مطابق انچه در اختیار رسانه های بین المللی قرار گرفته‬ ‫کیم جونگ اون در سال ‪ ۱۹۸۳‬یا ‪ ۱۹۸۴‬از همسر کیم‬ ‫جونگ ایل به نام کو یانگ هی‪ ،‬به دنیا امد و س��ومین‬ ‫و کوچک ترین پس��ر رهبر سابق کر ه ش��مالی است‪.‬‬ ‫کی��م جون��گ اون در س��وئیس تحصیل ک��رده و به‬ ‫زبان های المانی‪ ،‬فرانسوی و انگلیسی مسلط است‪.‬‬ ‫هر چند در گذشته ش��ایعاتی در مورد جانشینی وی‬ ‫مطرح ش��ده بود اما گوی��ا این بار خب��ر انتخاب کیم‬ ‫جونگ اون به عنوان رهبر اتی کره شمالی صحت دارد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫رهبری که ناشناس ماند‬ ‫کیم جونگ ایل‪ ،‬رهبر کره شمالی در ‪ 16‬فوریه‬ ‫‪ 1942‬در ویاتسکوی‪ ،‬شوروی متولد شد‪ .‬وی عالوه‬ ‫بر دبیرکلی حزب کارگران کره (ح��زب حاکم که از‬ ‫س��ال ‪ 1948‬تا کنون در قدرت است) مسئولیت های‬ ‫دیگری از جمله ریاس��ت کمیس��یون دف��اع ملی و‬ ‫فرمانده��ی عالی ارتش خل��ق کره را نی��ز در اختیار‬ ‫داشت‪ .‬کیم جونگ در س��ال ‪ 1994‬پس از درگذشت‬ ‫«کیم ایل س��ونگ» پ��در – بنیانگذار کره ش��مالی–‬ ‫جانشین وی شد‪ .‬در مورد مکان و زمان تولد او نقلی‬ ‫دیگر هم وج��ود دارد‪ ،‬مبنی بر اینک��ه وی در منطقه‬ ‫سیبری در اتحاد شوروی سابق در یک اردوگاه نظامی‬ ‫ زاده ش��د؛ جایی که پدر وی در انجا در تبعید به سر‬ ‫می برد‪ .‬کیم در س��ال ‪ 1945‬تنها سه س��ال داشت که‬ ‫‪18‬‬ ‫جنگ جهانی دوم پایان یافت و کره از ژاپن مس��تقل‬ ‫شد‪ .‬کیم در همین سال که به تازگی از شوروی بازگشته‬ ‫بود به مدرسه رفت و مادر وی در سال ‪ 1949‬در دوره‬ ‫کودکی فرزندش درگذش��ت‪ .‬کیم جون��گ ایل طی‬ ‫دوران اقامت در ش��وروی به «یوری ایرسنویچ کیم»‬ ‫معروف بود و نام مادر او «کیم جونگ سوک» بود که‬ ‫اولین همسر رسمی و به عبارتی همسر شناسنامه ای‬ ‫کیم ایل سونگ بود‪.‬‬ ‫گفته می شود کیم جونگ بیشتر دوران تحصیل‬ ‫را در جمه��وری خلق چی��ن گذراند‪ .‬بر اس��اس‬ ‫بیوگرافی رس��می‪ ،‬وی از مدرسه « ‪ »Namsan‬در‬ ‫پیونگ یانگ فار غ التحصیل شد‪ .‬سپس در دانشگاه‬ ‫کیم ایل س��ونگ به ادامه تحصی��ل پرداخت و در‬ ‫سال ‪ 1964‬در رش��ته اقتصاد سیاسی با درجه عالی‬ ‫دانش��گاهی تحت عنوان « ‪»Double Chollima‬‬ ‫فارغ التحصیل ش��د‪ .‬فارغ التحصیلی او مصادف بود‬ ‫با کنترل تام و تمام پدر وی بر تم��ام امور مملکتی‬ ‫به گونه ای که «قائد اعظم» خطاب می ش��د‪ .‬در سال‬ ‫‪ 1969‬کیم جونگ ب��ه معاونت حزب کارگران کره‬ ‫رسید و در سال ‪ 1974‬رسما جانشین پدر شد‪ .‬وی‬ ‫در حزب به چنان جایگاهی رس��ید ک��ه «محور و‬ ‫مرکز حزب» لقب گرفت‪ .‬در کنگره شش��م حزب‬ ‫کارگران ک��ره در س��ال ‪ 1980‬کیم جونگ به عنوان‬ ‫عضو کامل پولیت ب��ورو‪ ،‬عضو کمیت��ه مرکزی و‬ ‫عضو کمیته نظامی انتخاب شد‪ .‬در همین کنگره بود‬ ‫که پدر وی جانش��ینی فرزند را مطرح ساخت‪ .‬کیم‬ ‫ایل س��ونگ در ‪ 1994‬فوت می کند و فرزند ارشد‬ ‫او کیم جون��گ ایل که فاقد کاریزمای پدر اس��ت‪،‬‬ ‫زمام امور را در دس��ت می گیرد و به استبداد روی‬ ‫می اورد‪ .‬کر ه ش��مالی در قحطی غوط��ه می خورد‬ ‫و نزدی��ک ب��ه دو میلیون انس��ان بر اثر گرس��نگی‬ ‫جان می بازند‪ .‬جونگ با زیرک��ی از پذیرش عنوان‬ ‫رئیس جمه��وری اجتناب م��ی ورزد و پدر خود را‬ ‫«رئیس جمه��ور جاودانه» می خواند‪ .‬وی تا س��ال‬ ‫‪ 1997‬با عنوان دبیرکل حزب حاکم کارگران کره و‬ ‫از ان پس در سمت رئیس کمیس��یون دفاع ملی بر‬ ‫س��رزمین خود حکومت می کند‪.‬‬ ‫جونگ عاشق بنز بود‬ ‫کیم جونگ خصوصیات اخالقی بسیار خاصی‬ ‫داشت‪ .‬از جمله ویژگی های اخالقی کیم جونگ این‬ ‫بود که وی عالقه مند بود کفش های پاشنه بلند بپوشد‬ ‫تا قد او بیش از انچه هس��ت رخ نماید‪ .‬کیم همواره‬ ‫افس��انه پردازان پیرامون خود را مجبور می ساخت که‬ ‫راجع به وی به تعریف و تمجی��د بپردازند و تاکنون‬ ‫هیچ منبع درستی برای کسب اطالعات در مورد این‬ ‫شخص یافت نشده است‪ .‬به لحاظ روانی کیم جونگ‬ ‫دارای شخصیت پارانوئید (دشمن پنداری) بود‪ .‬رژیم‬ ‫کیم با اغلب همس��ایگان خود قطع رابطه کرده و در‬ ‫وضعیتی جنگی به سر می برد‪ .‬تنها کشوری که رابطه‬ ‫به ظاهر دوستانه ای با کره داشت کشور چین بود که‬ ‫ساالنه مقادیر وس��یعی کاال و غذا و س��وخت روانه‬ ‫کره ش��مالی می کرد‪ .‬از دیگر عالیق رهبر کره شمالی‬ ‫خرید مرس��دس بنزهای جدید و کادیالک بود‪ .‬این‬ ‫در حالی اس��ت که این کشور درامد س��االنه بسیار‬ ‫پایینی دارد‪ .‬برخ��ی خبرهای تایید نش��ده حاکی از‬ ‫ان اس��ت که کیم نزدیک به هفت هزار خودروی بنز‬ ‫ذخیره داشته اس��ت! کیم همچنین به بسکتبال عشق‬ ‫می ورزید‪ .‬عالقه او به حدی است که مادلین البرایت‪،‬‬ ‫وزیرخارجه سابق امریکا در دیدار با کیم جونگ ایل‬ ‫یک توپ بسکتبال به امضای «مایکل جردن» را به وی‬ ‫هدیه می دهد‪ .‬میل کردن غذاهای خوشمزه از جمله‬ ‫خرچنگ زنده نیز از دیگر عالیق او بود‪ .‬در عین حال‪،‬‬ ‫برخی دیگر از کسانی که از نزدیک با کیم جونگ ایل‬ ‫تماس داش��ته اند‪ ،‬از او به عنوان فردی زیرک و اش��نا‬ ‫به رموز سیاس��ی داخلی و بین المللی یاد کرده اند؛ از‬ ‫جمله مادلین البرایت‪ ،‬وزیر خارجه پیش��ین امریکا‪،‬‬ ‫پس از مالقات با اقای کی��م‪ ،‬او را فردی با اطالعات‬ ‫خوب توصیف کرد‪ .‬اما این عالیق و احساسات تنها‬ ‫ظاهر امر است چرا که در پشت این چهره‪ ،‬فردی قرار‬ ‫دارد که تاکنون افراد بس��یاری را به کام مرگ کشانده‬ ‫است‪ .‬بمب گذاری در یک هواپیما در سال ‪ 1986‬از‬ ‫اقدامات اوست که در پی ان ‪ 115‬سرنشین این هواپیما‬ ‫کشته شدند‪ .‬دیگر موردی که در رابطه با کیم قابل ذکر‬ ‫است‪ ،‬وضعیت خفقانی است که وی طی این سال ها‬ ‫در کشور به وجود اورد‪ .‬به عنوان نمونه در کره شمالی‬ ‫هیچ رسانه خصوصی دیده نمی شود و ‪ ۱۲‬روزنامه و‬ ‫‪ ۲۰‬نشریه موجود در این کشور کامال تحت نظر دولت‬ ‫هستند و بی انکه خبرنگاری وظیفه تهیه گزارش ها را‬ ‫برعهده داشته باشد‪ ،‬مطالب انها را خبرهایی تشکیل‬ ‫بحران در کشوری مبهم‬ ‫بررسی اینده کره بدون کیم جونگ ایل‬ ‫محسن شریعتی نیا‪ ،‬کارشناس مسائل شرق اسیا به بررسی وضعیت اینده کره شمالی پس از مرگ رهبر‬ ‫این کشور پرداخته است‪ .‬وی معتقد است که این کشور به دلیل فضای بسته ای که دارد و اطالعات اندکی که‬ ‫در اختیار جامعه بین الملل گذاشته یکی از نقاط مبهم سیاست بین الملل به شمار می اید‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫اخرین بازمانده حکومت کمونیست‬ ‫جمه��وری دموکراتی��ک خلق ک��ره که ب��ا نام‬ ‫کره شمالی از ان یاد می شود‪ ،‬کش��وری در قاره اسیا‬ ‫اس��ت که جزو اخری��ن بازمان��دگان حکومت های‬ ‫کمونیستی به حس��اب می اید‪ .‬این کش��ور از شمال‬ ‫با چین‪ ،‬از ش��مال ش��رق ب��ا روس��یه و از جنوب با‬ ‫کره جنوبی همسایه است‪ .‬در س��ال ‪ 1910‬کره رسما‬ ‫به امپراتوری ژاپن ملحق شد‪ .‬در زمان دومین جنگ‬ ‫چین و ژاپ��ن و جنگ جهان��ی دوم‪ ،‬پایه ه��ای نفوذ‬ ‫ژاپن در کره سس��ت ش��د و نیروهای استقالل طلب‬ ‫کره ای در س��ال ‪ 1942‬به ژاپن اعالم جنگ دادند‪ .‬در‬ ‫فوریه و ژانویه س��ال ‪ 1945‬کره به دو قسمت شمالی‬ ‫و جنوبی تقس��یم ش��د‪ .‬قسمت ش��مالی در تصرف‬ ‫روس ها و قس��مت جنوبی در اش��غال امریکایی ها‬ ‫بود‪ .‬م��دار ‪ 38‬نیز به عن��وان مرز دو کره تعیین ش��د‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 1948‬تقس��یم کره به دو کش��ور صورت‬ ‫رسمی یافت و دو حکومت کره شمالی و کره جنوبی‬ ‫بر قرار ش��د‪ .‬اکنون کره ش��مالی مرحله حساسی را‬ ‫پشت سر می گذارد و با توجه به بس��ته بودن فضای‬ ‫رس��انه ای در این کش��ور‪ ،‬بعید به نظر می رسد مردم‬ ‫کره همچ��ون دیگر ملت ها ک��ه رهب��ران دیکتاتور‬ ‫داش��تند به اعتراض بپردازند اما واقعیتی که موجود‬ ‫است‪ ،‬این است که در هرحال فش��ارهای اقتصادی‬ ‫که از بیرون بر این کشور وارد می شود‪ ،‬ممکن است‬ ‫تلنگری باش��د برای بیدار ش��دن مردم این کش��ور؛‬ ‫مردمی که اصال تص��وری از زندگی دیگر ملت های‬ ‫جه��ان ندارند و هنوز فک��ر می کنند همه م��ردم دنیا‬ ‫روزانه دو وعده غذا می خورند و قوت غالب انها هم‬ ‫سیب زمینی است! ‪g‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫می دهند که ه��ر روز از وزارت اطالع��ات و امنیت‬ ‫دریافت و دقیقا هم��ان اطالعات بدون کوچک ترین‬ ‫تغییری منتشر می شود‪ .‬در تمام رسانه های کره شمالی‪،‬‬ ‫انتشار هرگونه خبر ناخوشایند در مورد کره شمالی در‬ ‫همه زمینه ها از سیاسی و اجتماعی گرفته تا اقتصادی و‬ ‫فرهنگی به شدت ممنوع است‪ .‬همچنین انها موظف‬ ‫هستند پیش از ش��روع کار روزانه‪ ،‬در مقابل مجسمه‬ ‫کیم ایل جونگ و پدر او ادای احترام کرده و سر تعظیم‬ ‫فرود اورند‪ .‬همه مردم کره ش��مالی موظف هس��تند‬ ‫با لباس های رس��می خاص از منزل خارج ش��وند یا‬ ‫عالمت مخصوصی روی لباس داشته باشند تا وزارت‬ ‫اطالعات و امنیت این کش��ور از اینکه چه افرادی در‬ ‫حال عبور و مرور هستند‪ ،‬اگاهی کامل داشته باشد‪.‬‬ ‫با توجهبهفوترهبرکره شمالیپساز‪ 17‬سال‬ ‫حکمرانی‪ ،‬چه اینده ای را برای این کش��ور‬ ‫کمونیستپیش بینیمی کنید؟‬ ‫‪ l‬کره شمالی به دلیل فضای بسته ای که دارد‬ ‫تاکنون اطالعات چندانی به بیرون درز نداده و می توان‬ ‫گفت این کشور یکی از نقاط مبهم سیاست بین الملل‬ ‫است که تحلیل ان بسیار دشوار است‪ ،‬اما در هر حال‬ ‫در رابطه با اینده کره ش��مالی حتی پیش از اینکه این‬ ‫اتفاق بیفتد‪ ،‬چندین سناریو مطرح بود که در صورت‬ ‫مرگ کیم جونگ ایل چه بر س��ر این کشور خواهد‬ ‫امد‪ .‬کره ش��مالی به عنوان یک کشور خاص در اسیا‬ ‫مطرح است و همواره این مس��اله وجود دارد که این‬ ‫کشور سرانجام به چه س��متی خواهد رفت‪ .‬یکی از‬ ‫سناریوهاییکهمطرحاستسناریویفروپاشیاست؛‬ ‫چرا که گسترش و تعمیق مشکالتی که کره به ویژه‬ ‫در زمینه اقتصاد با ان روبه روس��ت باعث نارضایتی‬ ‫روزافزون مردم خواهد شد و در نهایت ممکن است‬ ‫منجربهفروپاشینظامشود‪.‬اینسناریومدت هامطرح‬ ‫بود‪،‬اماتاکنوننشانه هاییازاندیدهنشدهاست‪.‬اکنون‬ ‫با مرگ رهبر کره شمالی باید منتظر باشیم ببینیم ایا این‬ ‫سناریو بروز می کند یا خیر‪ .‬سناریوی دیگر این است‬ ‫که این کشور به سمت رهبری شورایی حرکت کند‪،‬‬ ‫چراکه«کیم جونگاون»پسرایلکهبهعنوانجانشین‬ ‫وی برگزیده شده بس��یار کم تجربه است‪ .‬پسر رهبر‬ ‫کره شمالی احتماال حالت سمبولیک پیدا خواهد کرد‬ ‫و کسانی کره را مدیریت و رهبری خواهند کرد که در‬ ‫راس نخبگان امنیتی و نظامی کشور هستند‪ .‬بنابراین‬ ‫عمالرهبریکشوردراختیارعده ایازنخبگانسطح‬ ‫باال و کسانی که سال های سال فعالیت های سیاسی‬ ‫داشته اند‪ ،‬قرار خواهد گرفت‪ .‬از دیگر سو بازیگران‬ ‫خارجیکهدرتحوالتاینکشورنقشدارندهرکدام‬ ‫درپییکیازاینسناریوهاهستند‪.‬چینبهدنبالثبات‬ ‫است‪ ،‬رفتارش بعد از پخش خبر فوت رهبرکره نیز‬ ‫نشان می دهد سیاس��تش همانا سیاست ثبات سازی‬ ‫در کره است‪ .‬این در حالی است که کشورهایی مانند‬ ‫امریکا و ژاپن بیشتر تمایل دارند سناریوی فروپاشی‬ ‫اتفاقبیفتدتابتواننددرکره شمالیکهدیگرکمونیسمبر ‬ ‫انحاکمنیستبهخوبینقش افرینیکنند‪.‬کره جنوبی‬ ‫در بیم و امید به س��ر می برد و در حال ارزیابی تبعات‬ ‫فروپاشی نظام کره اس��ت‪ ،‬زیرا کره شمالی با دستور‬ ‫کاری که دنبال می کند مشکالت و دردسرهای زیادی‬ ‫برایهمسایهجنوبی اشبهوجوداوردهاست‪.‬‬ ‫جانشینرهبرکره شمالیچگونهفردیاستو‬ ‫ایا اصالشایستگی اینمقامرادارد؟‬ ‫‪ l‬کره شمالیکشوریاستکهدرعینحالکه‬ ‫نالمللخیلیخبرسازاست‪،‬امااطالعات‬ ‫درعرصهبی ‬ ‫زیادی راجعبه اینکشور وجود ندارد؛ به خصوص در‬ ‫رابطه با رهبران کره‪ .‬در همین راستا اطالعات اندکی‬ ‫راجع به کی��م جونگ که پس از پدر رهبری کش��ور‬ ‫را برعهده گرفته موجود اس��ت‪ .‬وی ‪ 28‬سال دارد و‬ ‫تحصیالتش را در کشور س��وئیس انجام داده است‪.‬‬ ‫کیم جونگ از اواخر دهه‪ 90‬تا حدود س��ه سال پیش‬ ‫بههیچوجهجزءگزینه هایرهبریمطرحنبود‪،‬بلکهبرادر‬ ‫بزرگترویبرایاینپستمطرحبودامابهدلیلمشکالتی‬ ‫که برای پس��ر بزرگ ایل پیش امد و در ف��رودگاه ژاپن با‬ ‫گذرنامه جعلی دستگیر شد‪ ،‬از گزینه رهبری کنار گذاشته‬ ‫شد‪.‬ازسهسالپیشتاکنونپست هایبسیاریبهپسرسوم‬ ‫رهبر کره شمالی داده شده است‪ .‬وی در ارتش و نهادهای‬ ‫امنیتیاینکشورکهمهمتریننهادهایکرههستندبهایفای‬ ‫نقش پرداخت‪ .‬همچنین طی این سال ها تبلیغات بسیاری‬ ‫در رس��انه های داخلی کره صورت گرفت تا جایی که از‬ ‫دوسالپیشکارشناسانیکهرویمسالهکرهکارمی کردند‪،‬‬ ‫یدانستندکهویبهعنوانجانشینپدرمعرفیخواهدشد‪.‬‬ ‫م ‬ ‫بهدلیلاینکهاطالعاتزیادیراجعبهشخصیتویوجود‬ ‫ندارد کره جنوبی و ژاپن در حالت ابهام به سر می برند‪ ،‬زیرا‬ ‫نمی دانند رهبر جدید کره در اینده چه رفتارهایی از خود‬ ‫بروز خواهد داد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه رهبر جدید کره تجربه کافی برای‬ ‫حکومت داری ندارد ایا ممکن است شاهد یک‬ ‫دوره بحران دراین کشور باشیم؟‬ ‫‪ l‬پیش بینی این موضوع سخت است‪ ،‬در رابطه با‬ ‫پدر وی نیز این بحث ها مطرح بود و در ان زمان نیز معتقد‬ ‫بودند ایل تجربه کافی برای اداره کشور ندارد و کشور به‬ ‫سمت هرج و مرج پیش خواهد رفت‪ .‬اما از سال‪ 1994‬که‬ ‫ایل قدرت را در کره به دست گرفت‪ ،‬بحران شدیدی در‬ ‫این کشور رخ نداد‪ .‬بنابراین با مروری بر گذشته در می یابیم‬ ‫که احتماال کره در بحث جانش��ینی رهبران دچار بحران‬ ‫نخواهدشد‪.‬‬ ‫ایا سیاست های سفت و سخت حزب کمونیست‬ ‫نیز در این موضوع تاثیر دارد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬چراکه سیاس��ت های کمونیست ها کره را‬ ‫به یک جامعه بسیار بسته تبدیل کرده و کره شمالی یکی‬ ‫از کشورهایی اس��ت که کمترین ارتباط را با دنیای بیرون‬ ‫دارد و در ردیف کشوری مانند کوبا قرار می گیرد‪ .‬اینگونه‬ ‫کشورها زمانی در روند جانشینی دچار مشکل می شدند‬ ‫که ارتباطاتشان با دنیای بیرون گسترده می شد و بسته بودن‬ ‫محیط از بین می رفت‪ ،‬اما در کره شمالی این اتفاق نیفتاد و‬ ‫محیط سیاسی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی در این کشور به شدت‬ ‫بستهاست‪،‬بنابراینشرایطبرایبروزبحرانوجودندارد‪.‬‬ ‫ایاپسازرویکارامدنرهبرجدیددرکره شمالی‬ ‫ممکن است تعامالت چین با کره شمالی کاهش‬ ‫یابد‪ ،‬یا اینکه این کشور به هر طریق این روابط را‬ ‫حفظخواهدکرد؟‬ ‫‪ l‬به احتمال بسیار زیاد چین تالش خواهد کرد‬ ‫نقششرادرکرهحفظکند‪،‬چراکهاگرکره شمالیفروبپاشد‬ ‫نفوذسنتیچیندرشبه جزیرهکرهکهازانبه عنوانیکاهرم‬ ‫استراتژیک در تعامل با امریکا‪ ،‬ژاپن و کره جنوبی استفاده‬ ‫می کند‪ ،‬احتماال دچار اسیب خواهد شد‪ .‬چینی ها در این‬ ‫شرایط به کره کمک خواهند کرد وضعیتشان تثبیت شود‬ ‫و دچار فروپاشی نش��ود‪ .‬چین بزرگترین کمک کننده به‬ ‫کره شمالیاستوبرخیمعتقدنداگرکمک هایاینکشور‬ ‫نباشدکره شمالیدچارفروپاشیخواهدشد‪.‬بنابراینبعید‬ ‫به نظر می رسد چین‪ ،‬کره شمالی را به عنوان یکی از معدود‬ ‫متحدانشازدستبدهد‪g.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫محکومیت اخرین گلیست‬ ‫نگاهی به زندگی سیاسی رئیس جمهور سابق فرانسه‬ ‫خبرنامه‬ ‫دادگاهی در فرانس��ه ژاک شیراک رئیس جمهور‬ ‫پیش��ین این کش��ور را به اتهام اختالس و سواستفاده‬ ‫وجوه عمومی به ‪ 2‬س��ال حبس تعلیقی محکوم کرده‬ ‫اس��ت‪.‬ژاک ش��یراک‪ ،‬رئیس جمهور س��ابق فرانسه‪،‬‬ ‫‪29‬نوامبر س��ال ‪ 1932‬در پاریس به دنیا امده اس��ت‪.‬‬ ‫پدرش مدیر اجرایی یک شرکت هواپیمایی و مادرش‬ ‫خانه دار ب��ود‪ .‬مادر بزرگ و پدربزرگ ه��ای پدری و‬ ‫مادری اش هر دو از طبقه دهقانان بودند‪ .‬بی جهت نبود‬ ‫که اوایل دوران نوجوانی یکی از حامیان سر س��خت‬ ‫کمونیست محسوب می شد‪ .‬ژاک که تک فرزند خانواده‬ ‫به حس��اب می امد از س��وی پدر و مادرش به شدت‬ ‫حمایت می ش��د‪ ،‬چرا که قبل از او پ��در و مادر ژاک‬ ‫تک دخترشان را از دست داده بودند و او فرزند عزیز‬ ‫خانواده به حساب می امد‪ .‬ژاک همچنین حین تحصیل‬ ‫در جوانی وارد تیم راگبی «برایو» ش��د و ورزش را تا‬ ‫سطح دانشگاهی ادامه داد‪ .‬او در سال ‪ 1956‬با «برنادت‬ ‫چادرون» ازدواج کرد که حاصل ازدواج شان دو دختر‬ ‫به نام های لورنس و کلود بود‪ .‬کلود هم اکنون به عنوان‬ ‫مشاور خدمات اجتماعی مشغول به کار بوده‪ ،‬اما دختر‬ ‫دیگرش لورنس با بیماری عصبی دس��ت و پنجه نرم‬ ‫می کند و از ضعف مفرط و بی اشتهایی رنج می برد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫الفبای سیاست‬ ‫ژاک شیراک در اوان جوانی به شدت به افکار چپ‬ ‫و سوسیالیست متمایل بود و در مدرسه اشکارا از احزاب‬ ‫کمونیستحمایتمی کرد‪.‬شیراکجوانکهدورانجنگ‬ ‫جهان��ی دوم را به عینه دیده بود‪ ،‬ش��ارل دوگل‪ ،‬قهرمان‬ ‫فرانس��وی ها را به عنوان الگوی خود قرار داده بود‪ .‬ژاک‬ ‫با الگو قرار دادن دوگل‪ ،‬وارد ارتش فرانسه شد و زمانی‬ ‫که تصمیم گرفت ب��ه عنوان یکی از افس��ران ارتش در‬ ‫جنگ های الجزایر ثبت نام کند با «نه» بزرگی مواجه شد که‬ ‫دلیل رد شدن صالحیت او را گرایشات کمونیستی ژاک‬ ‫اعالم کرده اند‪ .‬ژاک با اینکه خط مشی کمونیستی داشته‪،‬‬ ‫اما زمانی که عضو ارتش بوده از علن��ی کردن ان پرهیز‬ ‫می کرده؛ چرا که در ارتش فرانس��ه کسانی که گرایشات‬ ‫کمونیستی داشتند به سرعت از ارتش اخراج می شدند‪ .‬با‬ ‫این حال زمانی که ارتش به رفتارهای او مشکوک شد در‬ ‫سال‪ 1959‬رای به اخراج ژاک از ارتش داد و او برای مدتی‬ ‫مجبور به خانه نشینی شد‪ .‬در نهایت برای امرار معاش راه‬ ‫دیگری برگزید و به عنوان حسابرس یکی از دادگاه های‬ ‫فرانسه مشغول به کار شد‪.‬‬ ‫شیراک وارد می شود‬ ‫ژاک ش��یراک ب��رای اولی��ن ب��ار نه ب��ه عنوان‬ ‫سیاستمدار‪ ،‬بلکه به عنوان رئیس دفتر نخست وزیری‬ ‫پایش به دنیای سیاسیون باز ش��د‪ .‬مهارت او در انجام‬ ‫کارهای اداری این قس��مت به حدی قابل توجه بود‬ ‫که به او لقب«مرد بولدزر» داده بودن��د‪ .‬با این حال تا‬ ‫سال ‪ 1972‬طول کشید که او با عنوانی رسمی در هیات‬ ‫دولت حضور پیدا کند‪ .‬او در این س��ال با عنوان وزیر‬ ‫کشاورزی وارد هیات دولت شد‪ .‬او همچنین چندین‬ ‫ماه به عنوان وزیر کشور در هیات دولت فعالیت داشته‬ ‫است‪ .‬اما طولی نکشید در سال ‪ 1974‬تا ‪ 1976‬توانست‬ ‫به مقام نخست وزیری برسد و به طور رسمی خود را‬ ‫در عالم سیاست فرانسه مطرح کند‪ .‬این دوره همزمان‬ ‫شده بود با چرخش سیاسی او که از چپ صرف به یک‬ ‫راست محافظه کار تبدیل شده بود‪ .‬او چنین پستی را‬ ‫در حد فاصل سال های ‪ 1986‬تا ‪ 1988‬هم تجربه کرده‬ ‫بود‪ .‬از دیگر فعالیت های سیاسی او می توان به شهردار‬ ‫شدنش در سال ‪ 1977‬و ‪ 1995‬اشاره کرد‪ .‬گفتنی است‬ ‫او تنها کسی است که در جمهوری پنجم فرانسه دو بار‬ ‫به پست نخست وزیری رسیده است‪ .‬جمهوری پنجم‬ ‫فرانسه نام دولت کنونی فرانسه است که از پنج اکتبر‬ ‫‪ ۱۹۵۸‬پدید امده اس��ت‪ .‬این جمهوری توسط شارل‬ ‫دوگل بر ویرانه های جمهوری چهارم فرانسه ساخته‬ ‫شد‪ .‬با کنار گذاشتن نظام پارلمانی ناکارامد جمهوری‬ ‫چهارم نوعی نظام ریاستی زاده ش��د که در ان رئیس‬ ‫کشور دیگر مقامی تشریفاتی نیست و رئیس جمهور و‬ ‫نخست وزیر هر دو در اداره عملی کشور نقش دارند‪.‬‬ ‫سیاست خارجی در دوران ژاک شیراک‬ ‫سیاس��تمداری که الگوی خود را در عالم سیاس��ت‬ ‫قراردهد‪ ،‬بازگش��ت به دوران «گل ها» را الگوی خود قرار‬ ‫می دهد اما انقدر اش ان ش��ور نمی شود که به دیدگاه های‬ ‫فاشیستی نزدیک شود‪ .‬از این رو زمانی که شیراک به عنوان‬ ‫رئیس جمهور انتخاب می شود بر استقالل نظرات خود از‬ ‫ایاالت متحدهتاکیدمی کند؛سیاستیکهبینابیندیدگاه های‬ ‫تندروان فرانسوی و چپ های فرانسوی است‪ .‬مهمترین‬ ‫چالشی که ش��یراک در دروان زمامداری اش در کاخ الیزه‬ ‫با ان رو به رو بود و از س��وی چپ ها در سیاس��ت خارجی‬ ‫نکوهش شد‪ ،‬حضور فرانسه در عراق بود‪ .‬او دوشادوش‬ ‫ایاالت متحده به عنوان یکی از متحدان امریکا در کنار این‬ ‫کشورایستادودرداخلکشورشبهشدتازسویچپ ها‬ ‫موردانتقادقرارگرفت‪.‬بااینحالاستقاللنظرژاکشیراک‬ ‫ازایاالت متحدهبهجاییرسیدهبودکهسارکوزیزمانیکهبه‬ ‫عنوانرئیس جمهورجدیدفرانسهانتخابشدمجبوربودکه‬ ‫بگوید‪«:‬برایتسخیرقلبدوبارهامریکا»بهاینکشورسفر‬ ‫کرده است‪ .‬سیاست خارجی دوگل‪ ،‬نماد استقالل طلبی و‬ ‫بلندپروازی های فرانسه است‪ .‬ایده دوگل بر این امر استوار‬ ‫بود که فرانسه به هیچ عنوان نباید برای نجات خود به یک‬ ‫قدرت خارجی متکی باشد‪ .‬فرانسه کش��وری است که با‬ ‫جنگ زادهشده؛امریکهبهشدتازسویشیراکبه عنوان‬ ‫الگوتعقیبمی شد‪.‬‬ ‫شیراک رئیس جمهور‬ ‫ش��یراک حد فاص��ل س��ال های ‪ 1995‬ت��ا ‪2007‬‬ ‫رئیس جمهور فرانسه بود‪ .‬سال هایی که هم با اشوب های‬ ‫خیابانی همراه بود و هم دنیا پس از‪ 11‬سپتامبر‪ 2011‬تغییر‬ ‫فراوانی کرده بود‪ .‬از سوی دیگر مشکالت داخلی فرانسه‬ ‫از قبیل مهاجران همیشگی فرانسه که به عنوان شهروند‬ ‫درجه دو محس��وب می ش��وند برای مدتی بحران های‬ ‫خیابانی بر دولت شیراک وارد کرده بود‪ .‬ضعف اقتصادی‬ ‫دامنگیر دولت فرانسه و نرخ باالی بیکاری در این کشور‬ ‫در زمان ژاک شیراک‪ ،‬دولت او را برای بار دوم با خطری‬ ‫به نام ناسیونالیس��ت افراطی و لوپن رو به رو کرده بود‪.‬‬ ‫در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری زمانی که لوپن‬ ‫رای ‪ 25‬درصدی به دست اورده بود و انتخابات به رغم‬ ‫کاهش محبوبیت ش��یراک به دور دوم کشیده شده بود‪،‬‬ ‫چپ ها از ترس رای اوردن حزب لوپن ناچار به ائتالف‬ ‫شدند و ژاک ش��یراک ناپلئونی به عنوان رئیس جمهور‬ ‫انتخاب شد‪g.‬‬ ‫‪20‬‬ ‫توطئه عالوی وگروهش برای فشار به دولت مالکی‬ ‫بحران افرینی سکوالرها‬ ‫ناکامی اقدام غربی ‪ -‬عربی علیه ایران‬ ‫اقدامات خصمانه امریکا و متحدان اروپایی اش‬ ‫علیه جمهوری اس�لامی ایران همچن��ان ادامه دارد‪.‬‬ ‫در اخرین اقدام صورت گرفت��ه‪ ،‬نمایندگان امریکا‪،‬‬ ‫اعضای اتحادیه اروپا‪ ،‬کانادا‪ ،‬استرالیا‪ ،‬ژاپن‪ ،‬کره جنوبی‬ ‫و برخی کش��ورهای عربی حاش��یه خلیج فارس در‬ ‫نشس��تی در رم حاضر ش��دند‪ .‬این گروه غیررسمی‬ ‫ از کش��ورهای به اصطالح «همفکر» ظاه��را این بار‬ ‫تحریم نفت ای��ران را هدف قرار داده اند‪ .‬عربس��تان‪،‬‬ ‫دشمن قس��م خورده ایران نیز برای اینکه دل دوستان‬ ‫اروپایی اش را به دست اورد قول داده تولید نفتش را‬ ‫افزایش دهد تا در صورت تحریم‪ ،‬قیمت نفت افزایش‬ ‫ناگهانی پیدا نکند‪ .‬همچنین ش��رکت کنندگان دوباره‬ ‫بر «نیاز به اج��رای قطعنامه های س��ازمان ملل متحد‬ ‫و اژانس بین المللی انرژی اتمی توس��ط ایران تاکید‬ ‫و از کش��ور ما خواس��ته اند تقاضاهای جامعه جهانی‬ ‫برای رفع ابهام از برنامه اتمی اش به صورت فوری را‬ ‫اجرا کند‪ ».‬این نشست پشت درهای بسته و به میزبانی‬ ‫وزارت امور خارج��ه ایتالیا انجام ش��د‪ .‬این در حالی‬ ‫است که علی اصغر سلطانیه گفته که ایران از مقامات‬ ‫اژانس بین المللی انرژی اتمی ب��رای بازدید از ایران‬ ‫به منظور انجام گفت وگو دعوت کرده و اماده اس��ت‬ ‫درباره نگرانی ها در خصوص برنامه هسته ای مذاکره‬ ‫ی به‬ ‫کند‪ .‬نماینده ایران در اژانس بین المللی انرژی اتم ‬ ‫خبرگزاری رویترز گفت که ایران در تاریخ ‪ 9‬دسامبر‬ ‫(‪ 18‬اذر ماه) نامه ای را برای یوکیا امانو‪ ،‬مدیر کل اژانس‬ ‫ارسال کرد که در ان بار دیگر دعوت از مقامات عالی‬ ‫رتبه اژانس از جمله هرمان ناکارتس برای سفر به ایران‬ ‫که در ماه اکتبر صورت گرفته بود‪ ،‬تجدید ش��د‪ .‬این‬ ‫دیپلمات ایرانی اعالم داشته که ما قصد داریم درباره‬ ‫هرگونه پرسشی مذاکره و در جهت رفع ابهامات و حل‬ ‫مساله حرکت کنیم‪.‬‬ ‫حمیدرضا ترقی‪ ،‬کارش��ناس مسائل سیاسی در‬ ‫رابطه با این نشست اینگونه توضیح داد‪« :‬انچه مسلم‬ ‫است این اجالس به منظور فشار سیاسی علیه ایران با‬ ‫سفارش امریکا و اروپا صورت گرفت‪ ،‬اما نتوانست‬ ‫به یک توافق جدی در رابطه با تحریم نفتی ایران منجر‬ ‫خبرنامه‬ ‫شکست اجالس رم‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫بار دیگر برخی مسائل داخلی در عراق باعث‬ ‫ش��ده که به اتش بحران سیاس��ی در این کش��ور‬ ‫دامن زده ش��ود‪ .‬صدور حکم قضایی علیه طارق‬ ‫الهاشمی‪ ،‬معاون رئیس جمهوری عراق و همچنین‬ ‫س��خنان صالح المطلق از رهبران س��نی مذهب و‬ ‫نزدیک ب��ه بعثی های عراق علیه ن��وری مالکی از‬ ‫جمله این مس��ائل اس��ت‪ .‬المطلق پس از خروج‬ ‫نیروهای امریکایی از عراق در رابطه با مالکی گفته‬ ‫که واشنگتن‪ ،‬عراق را به دست دیکتاتوری سپرد که‬ ‫نسبت به تقسیم قدرت بی توجه است و بر نیروهای‬ ‫امنیتی تسلط دارد! وی با این سخنان تالش دارد تا‬ ‫جو مرج‬ ‫ثبات در عراق را بر هم زند و در کشور هر ‬ ‫بیافریند‪ .‬به دنبال این درگیری های لفظی «فاضل‬ ‫محمد جواد» مشاور قانونی نخس��ت وزیر عراق‬ ‫اظهار داشت که نوری المالکی رسما صالح المطلق را‬ ‫از سمت معاون نخست وزیری برکنار کرده و برخالف‬ ‫انچه در رسانه ها منتشر ش��ده‪ ،‬مالکی رای عدم اعتماد‬ ‫پارلمان به مطلق را خواستار نش��ده؛ چراکه طبق ماده‬ ‫‪ 78‬قانون اساسی عراق نخست وزیر می تواند معاونان‬ ‫خود و اعضای کابینه را برکنار کن��د و این موضوع را‬ ‫برای تصویب به پارلمان ارجاع دهد‪.‬‬ ‫حکم قضایی طارق الهاشمی هم به جرم دخالت‬ ‫در مس��ائل تروریس��تی و تالش ب��رای منفجر کردن‬ ‫پارلمان صادر شده است‪ .‬الهاش��می که بلندپایه ترین‬ ‫مقام سنی مذهب دولت ائتالفی عراق به شمار می رود‪،‬‬ ‫اتهامات علیه خود را رد کرده و انها را ساختگی خوانده‬ ‫اس��ت‪ .‬حکم جلب وی نیز یک روز پ��س از خروج‬ ‫نیروهای امریکایی از عراق صادر ش��د‪ .‬بحران جدید‬ ‫عراق دقیقا از زمانی اغاز ش��د که نزدیک به سه هفته‬ ‫پیش در درون پارلمان این کشور که قاعدتا شدیدترین‬ ‫تدابیر امنیتی برای ان در نظر گرفته ش��ده‪ ،‬خودروی‬ ‫بمب گذاری شده ای منفجر شد که باعث زخمی شدن‬ ‫چند تن از نمایندگان مجلس شد‪ .‬این انفجار نه تنها یک‬ ‫انفجار فیزیکی‪ ،‬بلکه جرقه یک انفجار بزرگ سیاسی نیز‬ ‫بود‪ .‬در ابتدا اسامه النجیفی‪ ،‬رئیس پارلمان عراق اعالم‬ ‫کرد که هدف از این حادثه ترور او بوده و شخص نوری‬ ‫مالکی‪ ،‬نخست وزیر را متهم این حادثه کرد‪ .‬در مقابل‬ ‫نوری مالکی‪ ،‬نخست وزیر عراق این اتهام ها را رد کرده‬ ‫و گفت که هدف از این حادثه ترور او بوده است‪ .‬مالکی‬ ‫در مقابل خبرنگاران تعهد داد که عوامل این حادثه را‬ ‫کشف و تحویل قانون دهد‪ .‬پس از این اتفاقات بود که‬ ‫مالکی به واشنگتن سفر کرد و همزمان با سفر وی ظاهرا‬ ‫از شدت تنش ها کاسته شد‪ ،‬اما هنگامی که وی در این‬ ‫سفر به سر می برد‪ ،‬ایاد عالوی‪ ،‬رهبر العراقیه توطئه ای‬ ‫را طراحی می کرد تا بتواند نخست وزیر شیعه عراق را‬ ‫تحت فشار قرار دهد‪ .‬سخنان المطلق نیز در زمره همین‬ ‫اقدامات عالوی می گنجد‪ .‬همچنین حزب العراقیه نیز‬ ‫از پارلمان خارج ش��د تا اوضاع را بیش از پیش اشفته‬ ‫کند‪ .‬در این اشفته بازار طارق الهاشمی همچنان متهم‬ ‫به دست داشتن در اقدامات تروریستی است و حکم‬ ‫بازداشتش صادر ش��ده؛ المطلق از سمت خود برکنار‬ ‫شد و عالوی مانند همیشه در حال تنش افرینی و توطئه‬ ‫اس��ت‪ .‬عالوی در اخرین س��خنانش اظهار داشته که‬ ‫مالکی باید از قدرت کناره گیری و پستش را به شخص‬ ‫دیگری بسپارد‪ .‬شاید عالوی نمی داند که دراین شرایط‬ ‫بی ثباتی در عراق چه نتایجی در پی خواهد داشت‪ .‬اگر‬ ‫درگیری های حزبی و طایفه ای در عراق ان هم درست‬ ‫پس از خروج نیروهای امریکایی از این کشور به این‬ ‫شدت ادامه پیدا کند‪ ،‬این مساله اصال به نفع اینده و ثبات‬ ‫عراق نخواهد بود‪ .‬در این بین امریکایی ها که شاید خود‬ ‫نیز در این سناریوها نقش داشته باشند از این فرصت‬ ‫سوءاستفاده کرده و خروج ش��ان از عراق را برای این‬ ‫کشور یک مشکل و خال عنوان می کنند‪.‬‬ ‫ش��ود؛ البته از قبل هم تصور می ش��د که این نشست‬ ‫محکوم به شکست شود‪ .‬کشورهایی که از ایران نفت‬ ‫دریافت می کنند وابستگی شان به نفت ایران زیاد است‪،‬‬ ‫به همین دلیل کشوری مانند ژاپن از تحریم نفتی ایران‬ ‫سر باز زد‪ .‬از دیگر س��و با این کار نه تنها قیمت نفت‬ ‫افزایش می یابد‪ ،‬بلکه این کشورها نفت مصرفی شان‬ ‫را از هرجای دیگر تهیه کنند برایشان بسیار گران تمام‬ ‫خواهد شد‪ ».‬ترقی تهدید ایران به بستن تنگه هرمز را‬ ‫نیز دیگر عامل ناکامی این نشست و عدم وحدت نظر‬ ‫شرکت کنندگان اعالم کرد‪ .‬این کارشناس ادامه داد‪« :‬با‬ ‫توجه به اینکه ایران از اژانس دعوت کرده برای بازدید‬ ‫از فعالیت های هسته ای اش به ایران بیاید این نشست‬ ‫تنها باعث کدورت بیش��تر میان ایران و این کشورها‬ ‫شد؛ اما مساله مهم این است که به هر حال تالش های‬ ‫عربستان‪ ،‬امارات‪ ،‬استرالیا و کره جنوبی به نتیجه نرسید‪.‬‬ ‫همچنین با توجه به اینکه ایران هیچ عقب نش��ینی از‬ ‫مواضع خودش در قبال این نوع تهدیدات نداش��ته و‬ ‫نخواهد داشت اینگونه اجالس ها تنها باعث اختالف‬ ‫بیشتر و فاصله گرفتن کشور ما از این کشورها می شود‪.‬‬ ‫بازرسان اژانس بارها از تاسیسات هسته ای ایران‬ ‫دیدار کرده اند و هیچ مورد نگران کننده ای نیز نیافته اند‪.‬‬ ‫همچنین موافقت ایران با بازرسی مجدد انها نیز تاکید‬ ‫دوباره بر صلح امیز بودن برنامه های هسته ای کشورمان‬ ‫است‪g ».‬‬ ‫‪21‬‬ ‫یادداشت ها‬ ‫نیاز فردای ما‬ ‫درفضیلتنظامپارلمانی‬ ‫خسرو معتضد‬ ‫خبرنامه‬ ‫خسرومعتضددراین‬ ‫یادداشت در مورد‬ ‫فوایدنظامپارلمانی‬ ‫نوشتهاست‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫س��یلویو برلوس��کنی‪ ،‬نخس��ت وزیر جنجالی‪،‬‬ ‫ماجراس��از و متهم به انواع فس��ادهای سیاسی‪ ،‬مالی‬ ‫و اخالقی س��رانجام به حکم پارلم��ان ایتالیا مرکب از‬ ‫ت نخست وزیری‬ ‫مجلس سنا و مجلس نمایندگان از پس ‬ ‫ان کش��ور کنار رفت و جا برای شخصیتی مورد قبول‬ ‫قوه مقننه ایتالیا باز و بخش عمده ای از تنش و تشنج در‬ ‫جامعه ایتالیا تعدیل یا حتی رفع شد‪.‬‬ ‫از این پس این مرد ‪75‬ساله که به علت در اختیار‬ ‫داشتن زمام چند ایستگاه رادیو و تلویزیون و چندین‬ ‫روزنامه و نشریه می توانست افکارعمومی مردم ایتالیا را‬ ‫تحت تاثیر قرار دهد کاره ای نیست؛ هرکاری می خواهد‬ ‫بکند مربوط ب��ه خ��ود او‪ ،‬پلیس و مقام��ات قضایی‬ ‫ایتالیاس��ت‪ .‬به هر ترتیب از ش��عاع نورافکن قضایی‬ ‫که ابرو و اعتب��ار مقامات اجرای��ی ایتالیا را مخدوش‬ ‫می ساخت‪ ،‬خارج شده است و خود داند و کارهای نه‬ ‫چندان محترمانه اش‪.‬‬ ‫س��ابقه دموکراس��ی و جمهوری��ت در ایتالیا به‬ ‫دوهزار و پانصدسال می رسد‪ .‬ایتالیایی ها پیش از اینکه‬ ‫امپراتوری با عظمت مردم در سال های نزدیک به میالد‬ ‫مس��یح و بعد از ان را تش��کیل دهند‪ ،‬دارای یک رژیم‬ ‫جمهوری نه کامال دموکرات از نظر شمول بر مردم ازاد‬ ‫و برده دار به دلیل اس��تفاده از بردگان بسیار برای انجام‬ ‫‪22‬‬ ‫کارهای یدی بوده اند‪ .‬مثال گرمابه های معروف مردم به‬ ‫وسیله هزاران غالم که در اعماق زمین با سوخت های‬ ‫ابتدایی‪ ،‬گرمابه ها را گرم نگاه می داشتند اماده پذیرفتن‬ ‫مهمانان می شد ‪ .‬مزارع و معادن به وسیله غالمان کشت‬ ‫و زرع می شد یا طال و نقره و اهن و سرب و قلع از ان‬ ‫اعماق زمین استخراج می گردید‪ .‬پس ایتالیا سرزمین‬ ‫پرتجربه ای از مشی کش��ورداری است و نباید حیرت ‬ ‫کرد چرا برلوس��کنی ک��ه می اید و مدت ها بر س��ریر‬ ‫نخست وزیری می ماند به رغم داشتن رو و سماجت و‬ ‫تکیه به یک حزب قدرتمند و در اختیار داشتن رادیوها‬ ‫و تلویزیون ها و جرای��د و مجالت متعدد کنار گذارده‬ ‫می شود‪ ،‬زیرا این حاصل تجربه و حافظه تاریخی ملت‬ ‫ایتالیاست‪.‬‬ ‫قذافی چهل و دو س��ال بر مس��ند می نشیند ودر‬ ‫جامعه ای چون لیبی که اکنون از طریق اشعه و امواج ‪9‬‬ ‫تا دوازده دستگاه فرستنده تلویزیونی ان قرار گرفته بر‬ ‫مدار ماهواره ها‪ ،‬می بینیم چقدر حزب و گروه و انجمن‬ ‫و چه عده زیاد ش��خصیت های سیاسی و اجتماعی و‬ ‫حقوقدان الیق و کارازموده دارد‪ 42 ،‬س��ال به هوی و‬ ‫هوس و تصمیم گیری های دور از خرد و ماجراجویی‬ ‫و تجمل طلبی و افکار کودکانه خود حکومت می کند‪.‬‬ ‫گارد چهارصد نفره محافظان زن ترتیب می دهد که در‬ ‫فرجام به هیچ کار او حتی حفاظت جانش نمی ایند‪ .‬در‬ ‫اخر نیز با چنان فضاحت و بی ابرویی خفت بار و پر از‬ ‫حقارت جان از کف می دهد‪ ،‬در حالی که دست کم در‬ ‫کارهای ارتش��ی فرد کارازموده ای بوده و اگر به موقع‬ ‫تسلیم دموکراسی ش��ده و کنار رفته بود‪ ،‬اکنون چون‬ ‫ارتشبد پرویز مشرف‪ ،‬ذخیره ملی و سیاسی کشورش‬ ‫بود و روزی می توانست به کار بیاید‪.‬‬ ‫ارتش��بد پروی��ز مش��رف چن��د ش��ب پی��ش‬ ‫در یک��ی از رس��انه های تصوی��ری جه��ان ظاه��ر‬ ‫ش��د‪ .‬در شگفت ش��دم از سیاس��ت س��ردرگم و‬ ‫ابلهان��ه امریکایی ه��ا ک��ه او را ‪ -‬ک��ه پاکس��تان ب��ه‬ ‫هم��ت و اراده و ش��خصیت و ق��درت نظام��ی اش‬ ‫تقریبا به س��کون سیاسی برگش��ته بود ‪ -‬به دستاویز‬ ‫دموکراس��ی دلخواه امریکا از کشورش بیرون راندند‪.‬‬ ‫خانم بوتو و شوهرش با ان پرونده سنگین انتقال ارز به‬ ‫سوئیس‪ ،‬یکی از تبعیدگاهی در لندن و دومی را از زندان‬ ‫به عرصه سیاس��ت اوردند و اینق��در لیاقت و کارایی‬ ‫نداش��تند که جان خانم بوتوی بخت برگشته را حفظ‬ ‫کنند و حاال زرداری ش��وهر بوتو را بر س��ر کاراورده‬ ‫و در بحبوح��ه ندانم کاری ه��ای احمقانه ب��ا بمباران‬ ‫هواپیمای با سرنشین یا بی سرنشین خود جان ‪ 24‬سرباز‬ ‫پاکستانی را گرفته و پاکستان را به دشمن تمام عیار خود‬ ‫بدل کرده اند و در این میان بخت برگش��ته زرداری که‬ ‫نمی داند چه باید بکند؛ جانب امریکا را گیرد یا با مردم‬ ‫خشمگین و تحقیر شده خود هم اوا شود؟‬ ‫مقام نخس��ت وزیر به عنوان ضربه گیر س��اختار‬ ‫حکومت است‪ .‬هیتلر نیز در کمال حسن نیت در سال‬ ‫‪ 1933‬با مرگ مارش��ال هیندربورگ رئیس جمهوری‬ ‫این اشتباه را مرتکب شده‪ .‬او پست ریاست جمهوری و‬ ‫نخست وزیری را در هم ادغام کرد و خود را صدراعظم‬ ‫المان خواند و از ان پس در تم��ام زمینه ها به صورت‬ ‫ضربه گیر درامد‪ .‬او خود را از مساعدت و یاری سیاسی‬ ‫شخصیت های برجسته المان محروم کرد و به تنهایی‬ ‫پاسخگوی تمام مشکالت شد و با اغاز جنگ در ‪1939‬‬ ‫‪ 1318/‬ه‪.‬ش اونیفورم نظامی پوشید و بار سنگین تمام‬ ‫مسئولیت ها بر شانه مرد ی قرار گرفت که در شبانه روز‬ ‫بیش از چهار یا پنج ساعت نمی خوابید و چون گوشت‬ ‫نمی خورد‪ ،‬بنیه ضعیفی داش��ت و به کمک داروهای‬ ‫قوی ارام بخ��ش می خوابید و باید ت��اب تحمل همه‬ ‫اخبار ناخوشایند‪ ،‬بمباران ها‪ ،‬نرسیدن مهمات به جبهه‪،‬‬ ‫افزایش تلفات‪ ،‬مقابله با دس��ته بندی های دولت های‬ ‫دشمن و دورویی ها و ترفندهای دول بیطرف یا به ظاهر‬ ‫طرفدار المان‪ ،‬تس��لیحات جنگی ناکافی و رسیدگی‬ ‫به اوضاع و احوال مردم و تامی��ن نیازمندی های انان‪،‬‬ ‫خرابکاری های س��تون پنجم متفقین و هر واقعه ای را‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫چرا در فرانس��ه‪ ،‬در ایتالیا‪ ،‬در المان‪ ،‬در ترکیه در‬ ‫اسپانیا و در هر کشور جمهوری اروپا‪ ،‬مقام نخست وزیر‬ ‫برقرار است؟ ایا خانم مرکل یا سارکوزی نمی توانستند‬ ‫مقام ریاست جمهوری المان یا نخست وزیری فرانسه‬ ‫را در مقامات خود ادغام کنند؟ ایا رجب طیب اردوغان‬ ‫نمی توانس��ت هم نخس��ت وزیر و هم رئیس جمهور‬ ‫ترکیه باشد؟‬ ‫در مورد ایران هم باید بگویم اقای هاش��می در‬ ‫اصالح طلبان به دنبال مدل انتخاباتی اصولگرایان‬ ‫پرویز سروری‪ /‬قائم مقام جمعیت رهپویان انقالب اسالمی‬ ‫پرویز سروری دراین‬ ‫نوشتار به بررسی‬ ‫استراتژی اصالح طلبان‬ ‫در استانه انتخابات‬ ‫مجلس نهم پرداخته‬ ‫است‬ ‫خبرنامه‬ ‫اصالح طلبان از یک سال قبل تصمیم شان را برای‬ ‫حضور قدرتمندانه در انتخاب��ات نهمین دوره مجلس‬ ‫شورای اسالمی گرفتند و از اظهارات بسیاری از رهبران‬ ‫جریان اصالحات مشخص است که انها به یک نتیجه‬ ‫قطعی رسیدند که باید با قدرت در انتخابات حضور یابند‪،‬‬ ‫بنابراین تردیدی ندارم نیروهای اصالحات با انسجام و‬ ‫وحدت و اشتهای بس��یار باال در انتخابات مجلس نهم‬ ‫شرکت خواهند کرد‪.‬‬ ‫شاید سوال ش��ود که این اش��تهای اصالح طلبان‬ ‫برای شرکت در انتخابات مجلس نهم ناشی از چیست‪.‬‬ ‫در ج��واب باید گف��ت که ای��ن جری��ان در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم و فتنه ‪ 88‬همگام با دش��منان‬ ‫انقالب اسالمی شعارهای بسیار خطرناکی را در داخل‬ ‫کش��ور زمینه س��ازی کردند و دیدیم ک��ه در یک اقدام‬ ‫غیر قابل باور بسیاری از جریانات مدعی اصالح طلبی در‬ ‫کنار دشمنان دیرینه انقالب قرار گرفتند و برای اولین بار‬ ‫بعد از‪ 22‬بهمن‪ 57‬یک جبهه متحد ضد انقالب در داخل‬ ‫و خارج تشکیل شد و این گروه ها به هم دست سیاسی‬ ‫دادند‪ .‬طبیعتا انها بعد از نهم دی ماه ‪ ،88‬متوجه اش��تباه‬ ‫بزرگ شان ش��دند و ان این بود که از نباید از اپوزیسیون‬ ‫دولت به اپوزیس��یون نظام تبدیل می شدند و در مقابل‬ ‫نظام قرار می گرفتند‪ .‬اکنون اصالح طلبان برای بازیافت‬ ‫حیات سیاسی خود به این نتیجه رسیدند که حاال نظام‬ ‫ثبات کامل پیدا کرده و از قبل از انتخابات هم مستحکم تر‬ ‫شده و حاصل حضور انها خارج از چارچوب های نظام‬ ‫جمهوری اسالمی چیزی جز عمق فاصله با مردم نخواهد‬ ‫بود؛ به همین دلیل انها تصمیم گرفتند به هر قیمتی در این‬ ‫انتخابات حضور پیدا کنند و حضور خودشان را به عنوان‬ ‫حیات دوباره تلقی می کنند‪.‬‬ ‫البته برخی ش��اید تصور کنند نیروه��ای جریان‬ ‫اصالحات یا وارد عرصه انتخابات نمی شوند یا اگر هم‬ ‫بیایند با تابلو اصالح طلبی نخواهد بود و حضوری منفرد‬ ‫را در صحنه رقابت سیاسی پیش رو خواهند داشت‪ ،‬اما‬ ‫من این تلقی را قبول ندارم‪ .‬باالخره نیروهای این جریان‬ ‫بروز و ظهور اصالح طلبانه خواهند داشت‪ ،‬البته شاید با‬ ‫اسم و عنوان اصالح طلبی نیایند اما به یک شکلی خواهند‬ ‫امد که مردم متوجه ش��وند اینها اصالح طلبان هستند‪،‬‬ ‫بنابراین بعید می دانم که صرفا انفرادی در انتخابات پیش‬ ‫رو شرکت کنند‪ .‬به عبارت دیگر مثل اصولگرایان که در‬ ‫انتخابات شوراهای دوم شهر و روستا با نام ابادگران به‬ ‫عرصه سیاسیکشوربرگشتندو انوقتهمهمردممتوجه‬ ‫بودند که این نام جریان والیی و معتقد به چارچوب های‬ ‫انقالب و نظام جمهوری اسالمی را نمایندگی می کند و‬ ‫تنها روش هایش به لحاظ تاکتیکی در قیاس با گذش��ته‬ ‫تغییر کرده‪ ،‬اصالح طلبان نی��ز همانطور عمل می کنند‪.‬‬ ‫چون انطور که از مذاکرات داخلی انها خبر می رسد دقیقا‬ ‫می خواهند از مش��ی اصولگرایان در انتخابات شورای‬ ‫دوم ش��هر تهران اس��تفاده کنند و موتور روشن‪ ،‬چراغ‬ ‫خاموش به صحنه انتخابات پا بگذارند‪ .‬این عدم بروز و‬ ‫ظهور انها در عرصه های سیاسی نیز به ان علت است که‬ ‫اصولگرایان فقدان حرکت انتخاباتی انها را احساس و بر‬ ‫همین اساس برنامه ریزی می کنند‪ .‬در واقع اصالح طلبان‬ ‫مشغول مدیریت تفرقه بین اصولگرایان هستند‪ .‬هم اکنون‬ ‫اصالح طلبان به نوعی تالش می کنند خودشان را مرده‬ ‫سیاسی به رقیب نشان دهند تا زمینه برای ایجاد تشتت‬ ‫و تفرقه و ارائه لیست های متعدد در جریان اصولگرایان‬ ‫فراهم شود‪ .‬در مجموع باید گفت اصالح طلبان حتما با‬ ‫یک س��ازو کار جدید در انتخابات مجلس نهم حضور‬ ‫خواهند یافت‪.‬‬ ‫در کن��ار هش��دار یاد ش��ده باید گفت ک��ه اخیرا‬ ‫اصالح طلبان دس��تاوردهای اصولگرای��ان را کوچک‬ ‫می ش��مرند و با یک بی منطقی خاصی به نقد عملکرد‬ ‫جریان اصولگرا طی ش��ش س��ال اخی��ر می پردازند‪.‬‬ ‫در این باره نی��ز می گویم رقابت دو بخ��ش دارد؛ یکی‬ ‫اخالقی و دیگری با توسل به ش��یوه های غیر اخالقی‪.‬‬ ‫شکل اخالقی این اس��ت که فرد با تعریف خود و بیان‬ ‫نقاط ضعف منطقی و مستدل طرف مقابل تالش می کند‬ ‫عرصه رقاب��ت را به نفع خ��ود رقم بزند ام��ا یک وجه‬ ‫غیر اخالقی رقابت انجاس��ت که رقیب با طرح مطالب‬ ‫کاذب و غیر واقع یا بزرگنمایی مس��ائل بسیار کوچک‬ ‫و کوچک نمای��ی خدمات ارزنده می کوش��د تا جریان‬ ‫اصولگرا را از عرصه خارج کن��د‪ .‬اصولگرایان قبال نیز‬ ‫از جریان اصالحات شاهد چنین بداخالقی هایی بودند‬ ‫که با زدن انگ ه��ای مختل��ف و راه انداختن فضاهای‬ ‫وهم الود و غبارالود کوش��یدند در جبه��ه اصولگرایان‬ ‫اختالف عمیقی را به تصویر بکشند و به نظر من این امر‬ ‫هم کامال برنامه ریزی شده اس��ت چون هم رسانه های‬ ‫اصالح طلب و هم شخصیت های موثر انها و هم متاسفانه‬ ‫ماهواره ها و رس��انه های ضد انق�لاب در یک حرکت‬ ‫هماهنگ بزرگنمای��ی نقاط ضع��ف و کوچک نمایی‬ ‫خدمات برجسته را به طور جدی در دستور کار دارند و‬ ‫از هر گونه اختالف نظری می خواهند جهت ایجاد حفره‬ ‫عمیق تشتت و واگرایی بین اصولگرایان استفاده کنند‪.‬‬ ‫البته نقش اصولگرایان هم در دامن زدن به این فضا موثر‬ ‫است‪ .‬بعضی از دوستان اصولگرا با مواضع غیر اصولی‬ ‫که می گیرند یا بعضا مطالب ناپخته ای که عنوان می کنند‬ ‫به تعبیری اب به اس��یاب رقیب می ریزند و این امکان‬ ‫را برای انها فراهم می اورن��د که از این اظهارات ناپخته‬ ‫سوءاستفاده کنند‪ .‬در ابتدا باید شخصیت ها‪ ،‬جریانات‪،‬‬ ‫احزاب‪ ،‬گروه ها‪ ،‬تش��کالت جریان اصولگرا حفاظتی‬ ‫را در بیان مواضع و تحلیل های خودش��ان داشته باشند‬ ‫و اجازه ندهند مواض��ع و تحلیل های انها زمینه را برای‬ ‫سوء برداشت و سوءاستفاده های رقیب فراهم بکند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫دوران ریاس��ت مجلس شورای اس�لامی و ریاست‬ ‫جمهوری خدمات ش��ایانی به کشور کرد‪ ،‬اما ناگزیرم‬ ‫اعتراف کنم که ایشان در حذف پست نخست وزیری‬ ‫دچار اشتباه شدند‪.‬‬ ‫نظ��ام جمه��وری اس�لامی ای��ران ب��ه‬ ‫مقام نخست وزیری احتیاج دارد‪ .‬مقام نخست وزیری‬ ‫ضربه گی��ر نظام اس��ت‪ .‬مجل��س گاه��ی می تواند با‬ ‫نخست وزیری کارکند و گاه نمی تواند‪ .‬مجلس‪ ،‬رای‬ ‫عدم اعتماد به نخس��ت وزیر می دهد و هیچ اتفاقی هم‬ ‫نمی افتد‪.‬‬ ‫یک نخس��ت وزیر کنار می رود و ش��خص حائز‬ ‫ش��رایط دیگری بر کرس��ی او می نش��یند اما در مورد‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬وقتی مجلس با ریاست جمهوری‬ ‫فردی مشکل دارد به او رای عدم اعتماد نمی دهد‪ ،‬بلکه‬ ‫باید ثابت کند او قادر به انجام وظایف خود نیس��ت و‬ ‫اثبات این امر به کیفیت و کمیت نظام لطمه وارد می کند‬ ‫و اعتبار نظام را زیر سوال می برد‪.‬‬ ‫شیوه انتخاب نخس��ت وزیری در ایران شیوه ای‬ ‫درست و صدساله و تجربه شده بود که در سال ‪1368‬‬ ‫حدود ‪ 83‬سال از اتخاذ ان رویه می گذشت‪ .‬این شیوه‬ ‫بیش از اینکه در سیاست داخلی کشور تاثیرگذار باشد‬ ‫در سیاست خارجی و بین المللی کشور به نفع مصالح‬ ‫نظام و مملک��ت بود‪ .‬فرض کنید نخس��ت وزیری در‬ ‫سیاس��ت خارجی موفق نبود‪ ،‬مجلس به او رای عدم‬ ‫اعتماد می داد‪ ،‬کن��ار می رفت و ش��خصیت تازه ای با‬ ‫دولت جدید زمام امور را در دست می گرفت و کارها‬ ‫در سیاست خارجی نظام می یافت‪ .‬در تاریخ ایران چه‬ ‫در صدر مش��روطه و چه در ش��هریور ‪ 1320‬و چه در‬ ‫سال های دموکراس��ی نوپای ایران بین ‪ 1320‬تا ‪1332‬‬ ‫بارها این ام��ر روی داد‪ .‬مثال در س��ال ‪ 1322‬تا ‪1324‬‬ ‫شوروی س��ابق با همه نخس��ت وزیران ایران مشکل‬ ‫داشت‪ .‬اواخر ‪ ،1324‬قوام السلطنه زمام امور را در دست‬ ‫گرفت‪ ،‬به مسکو رفت و مشکل اذربایجان حل شد‪ .‬من‬ ‫نمی دانم اقای هاشمی رفسنجانی که سیاست پیشه ای‬ ‫دارای ظرفیت کافی‪ ،‬س��عه صدر‪ ،‬صب��ر و بردباری و‬ ‫تجارب ممتد سیاسی هستند‪ ،‬چه شد که ناگهان یک‬ ‫مشی تجربه ش��ده منطقی را کنار گذاشتند و دو پست‬ ‫پرمسئولیت را در هم ادغام کردند‪.‬‬ ‫به نظر قاصر حقیر می رسد عقالی قوم و مملکت‬ ‫بنشینند و نظام نخست وزیری پیشین را تجدید کنند؛‬ ‫در حالی ک��ه انتخابات عمومی ب��رای انتخاب رئیس‬ ‫جمه��وری باش��د و رئیس جمه��ور با نظ��ر مجلس‬ ‫نخست وزیر را برگزیند‪.‬‬ ‫نخس��ت وزیر می تواند بس��یاری از معضالت را‬ ‫حل کند‪ .‬رئیس جمهور در مقام خود باش��د‪ ،‬از طریق‬ ‫انتخابات عمومی برگزیده ش��ود و نمایندگان مجلس‬ ‫نخست وزیر را برگزینند و مقام او پس از تایید ریاست‬ ‫جمه��وری به صح��ه و تصویب مق��ام معظم رهبری‬ ‫برسد‪ ،‬در این صورت نخس��ت وزیر با مجلس طرف‬ ‫خواهد بود‪ .‬هرگاه مجلس نخس��ت وزیر را به صالح‬ ‫بداند همچنان ب��ه او رای تمایل داده‪ ،‬در هر س��وال و‬ ‫اس��تیضاحی رای اعتماد یا عدم اعتماد خواهد داد‪ .‬با‬ ‫دادن رای اعتماد در این صورت نخست وزیر بر سر کار‬ ‫خواهد بود واال جای خود را به شخص دیگری خواهد‬ ‫داد‪ .‬درحالی که عدم کفایت ریاس��ت جمهوری امری‬ ‫است که به حیثیت و اعتبار کش��ور لطمه وارد خواهد‬ ‫کرد و در خارج و داخل خواهند پرسید چه روی داده‬ ‫است؟ به راستی که گره باز کردن با تدبیر سرانگشت‬ ‫چقدر اسان تر است از توسل به دندان و چنگال و هزار‬ ‫وسیله دیگر‪g .‬‬ ‫استفاده از الگوی ابادگران‬ ‫‪23‬‬ ‫یادمه‪ ،‬من رو دوش بابام بودم‬ ‫یادی از عمران صالحی و سه عکس یادگاری او با سوگ حسین(ع) – قسمت اول‬ ‫زهیر توکلی ‪ /‬شاعر و نویسنده‬ ‫است‪.‬‬ ‫بنداخرشعربهاینسوالجوابمی دهد‪:‬‬ ‫خودت��ون خ��وب می دونی��ن ‪ /‬خاطره ها ‪ /‬ب��ا ادم‬ ‫قایم موشک بازی دارن ‪ /‬هر کدوم یه گوشه ای قایم شد ن ‪/‬‬ ‫می تونمپاشمبرمدنبالشون‪/‬همهرویکی یکیپیداکنم‪/‬همه ‬ ‫خاطره ها‪/‬مخصوصاخاطره هایبچگی‪/‬یهقطارن–کهپره‬ ‫از بار ش��ادی ‪ /‬که پره از بار غم ‪ /‬یه قطارن که تو «مه» سوت‬ ‫می کشن‪...‬‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫نگاهی دارد به‬ ‫اشعار عمران‬ ‫صالحی‬ ‫تهران–مهر‪49‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫چندروزپیشبرایشعرخوانیبهنمایشگاهفرهنگی–‬ ‫هنری«خیمهخورشید»دعوتشدهبودم‪.‬درسردرورودی‪،‬‬ ‫چیزی توجهم را جلب کرد‪ .‬یکبنر در عرض حدود دو متر‬ ‫وطولچندینمترراازلبهپشت بامساختمانچندطبقهکانون‬ ‫روی دیوار رو به خیابان اویخته بودند و روی ان از راست به‬ ‫چپاینشعرمرحومعمرانصالحینوشتهشدهبود‪:‬‬ ‫تعزیه‬ ‫بادها‪/‬نوحه خوان‪/‬بیدها ‪/‬دسته زنجیرزن‬ ‫الله ها ‪ /‬سینه زنان حرم باغچه ‪ /‬بادها ‪ /‬در جنون ‪ /‬بیدها‬ ‫‪ /‬واژگون ‪ /‬الله ها ‪ /‬غرق خون ‪ /‬خیمه خورش��ید سوخت ‪/‬‬ ‫برگ ها‪/‬گریه کنانریختند‪/‬اسمان‪/‬کردهبهتنپیرهنتعزیه‪/‬‬ ‫طبلعزارابنوازایفلک‪...‬‬ ‫مثلث شماره‪107‬‬ ‫تهران‪1348‬‬ ‫از شما چه پنهان‪ ،‬از چندی پیش دو به شک بودم که به‬ ‫مناسبتماهمحرموصفردربارهعمرانصالحیونسبتیکه‬ ‫او با مساله عاشورا در شعرهایش برقرار کرده است‪ ،‬بنویسم‬ ‫یانه؛وقتیاینبنررادیدم‪،‬انگارپیامیدریافتکردهباشمکه‪:‬‬ ‫«بله‪ ،‬حتما بنویس» عزمم را جزم کردم که این هفته درباره او‬ ‫دستبهقلمببرم‪.‬‬ ‫اگربخواهیمرداینمساله یعنیمواجههشخصیشاعر‬ ‫باعاشوراراازقدیم تریندفترهایاوپیبگیریمبایدبهسراغ‬ ‫دفتر«قطاریدرمه»برویم؛ایندفتردرسال‪ 1355‬توسطنشر‬ ‫چکیدهمنتشرشدهاستوشاملیکشعربلنداست‪.‬اینشعر‬ ‫بلند‪ 29‬صفحه ای‪ ،‬به فارسی محاوره ای سروده شده است و‬ ‫تاریخ ان مهر ماه‪ 1349‬است‪ .‬شاعر در این شعر ‪ ،‬خاطرات‬ ‫کودکی خود را بیان کرده اس��ت و می شود ان را نمونه ای از‬ ‫ِ‬ ‫خودنوشتمنظوم»بهحساباورد؛‬ ‫«زندگی نامه‬ ‫شعر‪،‬این گونهاغازمی شود‪:‬‬ ‫اونروزاخوبیادمه‪/‬ماتوشهرقمبودیم‪/‬توهوایپر‬ ‫اذون ‪ /‬تو اذونی که می زد مثل درختا ‪ /‬سرشو به اسمون ‪ /‬تو‬ ‫غبار ‪ /‬تو غبار ده بیس تا درشکه ‪ /‬گم بودیم ‪ /‬چرخای مست‬ ‫درشکه‪/‬روخاکاخطمی کشید‪/‬جیرجیرچرخدرشکه‪/‬ما‬ ‫روکهبچهبودیم‪/‬صدامی زد‪«-/:‬سراینخطوبگیر بیاجلو»‬ ‫‪/‬تایکیدادمی کشید‪«/:‬درشکه چیسواره»‪ /‬غیبمونمی زد‬ ‫‪/‬پیریهشالقشودورسرشتکونمی داد‪/‬جایماپوستهوا‬ ‫کندهمی شد‪...‬‬ ‫شعربههمینکیفیتدریکهیجانعاطفییکپارچه‬ ‫ادامه پیدا می کند و شاعر‪ ،‬خود را به جریان تداعی خاطرات‪،‬‬ ‫می سپردوصمیمانهگزارشمی دهد‪:‬‬ ‫همه خاطره ه��ا ‪ /‬صندلی اوردن و ‪ /‬اینجا نشس��ته ن‬ ‫رو به روم‬ ‫اصالچراشاعراسمایندفتررا«قطاریدرمه»گذاشته‬ ‫‪24‬‬ ‫بعدامی بینیمکهقیصرامین پورهم‪،‬قطارراباخواب های‬ ‫کودکی اشدرشعریاینگونهگرهمی زند‪:‬‬ ‫خواب کودکی‬ ‫در خواب ه��ای کودکی ام ‪ /‬هر ش��ب طنین س��وت‬ ‫قطاری ‪ /‬از ایستگاه می گذرد ‪ /‬دنبال ه قطار ‪ /‬انگار هیچ گاه به‬ ‫پایان نمی رس��د‪ /‬انگار ‪ /‬بیش از هزار پنجره دارد ‪ /‬و در تمام‬ ‫پنجره هایش ‪ /‬تنها تویی که دست تکان می دهی ‪ /‬انگاه ‪ /‬در‬ ‫چارچوبپنجره ها‪/‬شبشعلهمی کشد‪/‬بادودگیسوانتودر‬ ‫باد ‪ /‬در امتداد راه مه الود ‪ /‬در دود ‪ /‬دود ‪ /‬دود ‪...‬‬ ‫ازدفتر«گل هاهمهافتابگردانند»‬ ‫انچه از خالل خاطرات منظوم عمران صالحی در این‬ ‫دفتربر می اید‪،‬ایناستکهپدرشکارمندراه اهنبودهاستو‬ ‫انزمان هاکهقطارباسوختذغالسنگکارمی کردهاست‪،‬‬ ‫پدراوکارگرکارخانه ایبودهاستمربوطبهراه اهن‪.‬همچنین‬ ‫فهمیدهمی شودکهعمران‪،‬درخانواده ایسنتیوپدرساالرو‬ ‫دچارفقر‪،‬نشوونمایافتهاست‪:‬‬ ‫اونروزاخوبیادمه ‪/‬یهروزیباباماومد‪/‬مادرموکتک‬ ‫زدش‪/‬بعدشمفرشامونوبردوفروخت‪/‬مادرمگریهمی کرد‬ ‫‪ /‬من می خواستم بابامو نفله کنم ‪ /‬من هنوز بچه بودم ‪ /‬خبر‬ ‫نداشتمکهباید‪/‬یهنفرپیدامی شد«فقر»ومی زد‬ ‫عمرانصالحی‪،‬شخصیتیسالموبی گرهداشت‪،‬عقده‬ ‫نداشت‪.‬باوجودانکهدرکودکیفقرومحرومیتکشیدهبود‬ ‫و در عنفوان جوانی پدرش را از دس��ت داد‪ ،‬این مصیبت ها‬ ‫هرگز او را ب��ه یک ادم تلخ نگار س��یاه بین بدل نکرد‪ ،‬بلکه‬ ‫برعکس‪،‬اوهمهاینمحرومیت هاودربه دری هارا–پدرش‬ ‫کارگرراه اهنبودهاستومداممحلماموریتشمنتقلمی شده‬ ‫است ‪ -‬در بافت طنزی شیرین و معصومانه بیان کرده است‪.‬‬ ‫شعر«منبچهجوادیه ام»کهمعروفترینشعراوستنیزناظر‬ ‫بهروایتفقرومحرومیتخودشومردمجنوبشهرتهران‬ ‫اس��ت ولی نگاه طنازان ه او‪ ،‬گاهی وقت ها به بغض در گلو‬ ‫رسوبکردهشاعر‪،‬تنهابهشرط«خنده»اجازهگریهمی دهد‪:‬‬ ‫بیرونازدنیایرویا پردازی هایکودکوخیالبافی های‬ ‫او و ان س��وی دایره ولگردی ها و ش��یطنت های مرس��وم‬ ‫پ کارمندان راه اهن‪ ،‬انچه بعدها در‬ ‫بچه محل های فقیر کم ‬ ‫خاطرات او بار دنیای ادم بزرگها را به دوش می کشد‪ ،‬تداعی‬ ‫خاطر هپدرورنج هایمکتوماوست‪:‬‬ ‫پدرم یه روز منو کارخونه برد‪ /‬صداها همدیگه رو هل‬ ‫می دادن ‪ /‬دنده ها تو همدیگه می چرخی��دن ‪ /‬مااگه حرف‬ ‫می زدیم ‪ /‬دنده ها دندون می شدن ‪ /‬حرفامون خورده می شد‬ ‫‪ /‬پدرم ‪ /‬با اون لباس روغنی ‪ /‬برای لکوموتیوا ‪ /‬لقم ه چربی‬ ‫می شد‪/‬پدرم‪/‬بااونلباسکارگری‪/‬مثلنونسوختهازتوی‬ ‫تنوردرمی اومد‪/‬بازغالسنگایسرخ‪/‬پدرمحیوونی‪/‬هیچ‬ ‫فرقینداشت‪.‬‬ ‫درصفحهتوییجلد‪،‬شاعر‪،‬زندگی اشرابهنثردرچند‬ ‫خط نوشته است‪ .‬در انجا سوگمندی او را به خاطر از دست‬ ‫دادنپدرشمی بینیم‪:‬‬ ‫«نهالیرادرمختاریامیریهکاشتند‪،‬نهالیکهریشه اش‬ ‫در اذربایجان بود‪ .‬نهال را رشد نکرده بردند به قم و کنار خط‬ ‫راه اهن کاش��تند‪ .‬نهال با صدای قطار رش��د می کرد‪ .‬باد که‬ ‫می وزید‪،‬صدایقطارراباخودمی اورد‪.‬‬ ‫نهال‪ ،‬رشد می کرد و برای مس��افرانی که در ایستگاه‬ ‫راه اهن قم توقف می کردند با برگ های کوچکش دس��ت‬ ‫تکانمی داد‪.‬نهالرااوردندبهتهرانوازانجابهتبریز‪.‬صاحب‬ ‫نهالبرایقطارهاکارمی کرد‪.‬یکشب‪،‬قطارهاصاحبنهال‬ ‫رابرایهمیشهباخودبردندونهالتنهاماند‪.‬‬ ‫نهالتنهاباشاخوبرگشامدبهتهرانودرجوادیهرشد‬ ‫کرد‪ .‬نهال هر روز کنار پنجره می نشست و به خط راه اهن‬ ‫زل می زد‪.‬‬ ‫ان نهال‪ ،‬امروز درختی س��ی ساله اس��ت و هنوز هم‬ ‫رگبرگ هایشپرازعبورقطارهاست‪».‬‬ ‫کودک در این دفتر‪ ،‬کودکی عمران صالحی اس��ت‬ ‫که در دنیای خیاالتش سیر می کند و بازی های او عموما با‬ ‫تخیلدرامیختهاست؛البتهشایداینتخیل«بازنمایی»باشد‪،‬‬ ‫بهاینمعناکهشاعر‪،‬اکنونکهدرهنگامسرودنشعر‪ 24‬ساله‬ ‫است‪،‬ان بازی های کودکی را که به یاد می اورد‪ ،‬تخیلش ‪ ،‬از‬ ‫گوشه ایپابهصحنهمی گذاردوخاطرهانبازیهارااینگونه‬ ‫بازسازیمی کندولیمنبرانمکهواقعاعمرانصالحیمثل‬ ‫بقیه هنرمندان بزرگ‪ ،‬در کودکی همه چیز را از پشت پنجره‬ ‫رنگارنگونامرئیخیالمی دیدهاست‪.‬‬ ‫در کنار کودک و پدر‪ ،‬س��ومین کاراکتر س��ازنده این‬ ‫روایت‪ ،‬قطار است‪ .‬فی الواقع‪ ،‬روایت‪ ،‬روایت سال هایی از‬ ‫کودکیشاعراستکهدرقمبهسرمی بردندکنارخطراه اهن‬ ‫ولی مساله شاعر این است که اکنون هم در سی سالگی در‬ ‫هنگامانتشارایندفترشعر‪،‬بااینکه«صاحبنهالراقطارها‬ ‫برای همیشه با خود برده اند و نهال تنها مانده است» باز هم‬ ‫خانه شان در تهران در جوادیه پشت خط راه اهن است‪ ،‬تو‬ ‫گویی سرنوشت او با قطار و ریل پیوند خورده است یعنی‬ ‫«من بچه جوادیه ام» را باید دنباله ای بر شعر بلند «قطاری در‬ ‫مه»دانست‪.‬اصوالچونباشاعریطرفیمکهباشعر‪،‬پیوندی‬ ‫حسی–عاطفیداردوغریزیوجوششیشعرمی گویدواز‬ ‫طرفدیگرچندانپابندنگاهایدئولوژیک نیست‪،‬شعرهایی‬ ‫که «حسب حال» و «خاطره» تلقی شوند‪ ،‬در کارهای او کم‬ ‫نیستن ‪.‬د‬ ‫داش��تم می گفتم که س��ه ضلع «ک��ودک ‪ ،‬بازی ها و‬ ‫خیاالتش»‪«،‬پدر»و«قطار»کالبدوپیکرهاینشعرراساخته اند‪.‬‬ ‫ازضلعاولدوبندروایتمی کنم‪:‬‬ ‫مثلبوته هایخشک‪/‬یهروزینشستهبودم‪/‬پایدیوار‬ ‫گلی‪/‬روخاکا‪/‬عکسگلمی کشیدمکهازشکافاوندیوار‬ ‫‪ /‬یه دفعه یه پوست مار ‪ /‬اومد افتاد جلو پام ‪ /‬اولش ترسیدم و‬ ‫جیع کشیدم ‪ /‬اما بعدش فهمیدم ‪ /‬رفته باد ‪ /‬تو پوست مار ‪/‬‬ ‫خواستهمنوبترسونه‪/‬ماروورداشتموبردمباخودمبهبچه ها‬ ‫نشونبدم‪.‬‬ ‫یادمه ‪ /‬با بچه ها نزدیک ظهر ‪ /‬رو زمین ‪ /‬طوقه مونو قل‬ ‫یدادیم‬ ‫یذاشتیمواونوهلم ‬ ‫یدادیم‪/‬یهچوبو‪/‬وسططوقهم ‬ ‫م ‬ ‫‪/‬طوقهمی چرخیدور ّدپاشروخاک‪/‬وازمی شد‪/‬مثلنخیه‬ ‫قرقره ‪ /‬یادمه خورشید قم ‪ /‬پدر بچه ها رو در می اورد ‪ /‬روی‬ ‫اسفالتخیابونایشهر‪/‬پاهایبرهنه مون‪/‬تخمهبوداد همی شد‬ ‫‪ /‬تو خیابونا ‪« /‬تابستون» ‪ /‬مث ما بچه می شد ‪ /‬دنبال طوقه ی‬ ‫خورشیدمی دویید‪/‬پابرونه‪[/‬یعنیپابرهنه]‬ ‫وازضلعسومکهقطارباشدنیزایندوبندرا‪:‬‬ ‫اون روزا ‪ /‬س��که دهش��اهی رو ‪ /‬با بچه ه��ا ‪ /‬غروبا‪/‬‬ ‫می ذاشتیمشروخط«قم»‪/‬چشمسوزنبانارودورمی دیدیم‪/‬‬ ‫وقتیکهقطارکاشونمی اومد‪/‬سکهمابزرگمی شد‪/‬وقتیاز‬ ‫تویغروب‪/‬قطارکاشونمی اومد‪/‬واگونایچوبیرو‪/‬یکی‬ ‫یکی دید می زدیم ‪ /‬واگونا دمب همو می چسبیدن ‪ /‬جلویی‬ ‫داد می کشید‪« - / :‬گرگم و گله می برم» ‪ /‬از شکاف گونی ها ‪/‬‬ ‫هندونهمی دزدیدیمبابچه ها‪/‬اخاگهسفیدازابدرمی اومد‬ ‫خانواده به رغم فقر‪ ،‬محیطی امن و گرم برای کودکان‬ ‫خانواده اس��ت‪ .‬پدر‪ ،‬مثل مردهای قدیم که رسمش��ان بود‬ ‫با دست خالی به خانه نیایند‪ ،‬همیش��ه با دست پر به خانه‬ ‫می اید و مادر مثل مادرهای قدیم‪ ،‬فوری چایی را دم می کرد؛‬ ‫بدین گونه‪،‬ورودپدرموجیازشادیرابرایبچههابهارمغان‬ ‫می اورد؛کنجکاوریپرشوروشتاببرایدیدنتحفهامشب‬ ‫دست های پینه بس��ته ی پدر و دور هم جمع شدن و چایی‬ ‫خوردن و محبت عمیق ولی ناملموس میان پدر و مادر که‬ ‫اتمسفرخانهوخانوادهرادربرمی گیردوبچهاینراباحواس‬ ‫عاطفی اش درک می کند‪ ،‬همه و همه اینها در این بند از شعر‬ ‫امدهاست‪:‬‬ ‫یادمه شب که بابام ‪ /‬از سرکار می اومد ‪ /‬من و خواهر‬ ‫کوچولوم ‪ /‬پاکتای میوه رو ‪ /‬قاپ می زدیم ‪ /‬مادرم چایی رو‬ ‫فوریدممی کرد‪/‬خستگی‪/‬وزنشوتوبخارقوریکممی کرد‬ ‫‪/‬پدرم‪/‬اگهشببادستخالیمیومد‪/‬دلشودستایغممثل‬ ‫پاکت‪/‬میترکوند‬ ‫واندوهپدرراشب هاییکهبادستخالیبهخانهمی امد‬ ‫خبرنامه‬ ‫مراغه – مرداد‪51‬‬ ‫برگردیم به شعر موردنظرمان‪ ،‬شعر بلند «قطاری در‬ ‫پدر در این ش��عر – خاط��ره یا در ای��ن «زندگی نامه‬ ‫خودنوشت منظوم» حضوری مقتدر و گاهی اوقات خشن‬ ‫داردودرعینحالیکمهربانیعمیقدرشخصیتاوهست‪،‬‬ ‫اوپناهکودکاست‪:‬‬ ‫یادمه وقتی زمستون میومد ‪ /‬مادرم کرسی می ذاشت ‪/‬‬ ‫شباازپشتشیشه‪/‬صدایزوز هکفتارمی اومد‪/‬منوخواهر‬ ‫کوچولوم ‪ /‬سرمون زیر لحاف بود همیش��ه ‪ /‬باد که شالق‬ ‫می کشید‪/‬سینه مونزیرلحاف‪/‬عینهوکرسیمی شد‪/‬دلمون‪/‬‬ ‫عینمنقلمی شدش‪/‬یادمهوقتیبابام‪/‬منوشب هایزمستون‬ ‫میومدبغلمی کرد‪/‬کفتاراتوذهنمنموشمی شدن‪/‬پیش‬ ‫این افتاب داغ [یعنی اغوش پدر] ‪ /‬ترس من ‪ /‬مثل ادم برفی‬ ‫می شد‪/‬جراتممثلگلوله یبرفیمی شد‪/‬جراتممثلگلوله‬ ‫برفیبود‪/‬قلمی خوردوکمکمکزیادمی شد‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫اون روزا ‪ /‬یکی از لوکوموتیوا ‪ /‬بخارشو خالی می کرد‬ ‫‪ /‬دوئیدیم توی بخارا گم شدیم ‪ /‬من چقدر دلم می خواست‬ ‫‪ /‬بتونم یه روز ‪ /‬تو ابر اسمون ‪ /‬شنا کنم ‪ /‬یکی از لوکوموتیوا‬ ‫‪ /‬واس��ه م حاال ‪/‬یه ابر اورده ب��ود ‪ /‬من تو اب��رای بخار ‪ /‬دلم‬ ‫می خواست‪/‬اسموخورشیدبذارم‬ ‫گفتم که از شعر بر می اید که شاعر‪ ،‬خانواده ای سنتی‬ ‫داشته است‪ ،‬جغرافیای ش��عر هم که شهر قم باشد‪ ،‬مزید‬ ‫بر علت شده است و برخی از خاطره های شاعر از دوران‬ ‫کودکی اش در ش��هر قم که اینک به هیات این شعر بلند‪،‬‬ ‫درامده است‪ ،‬با برخی از نمودهای مذهب پیوند خورده‬ ‫است‪ .‬به محض یاداوری خاطرات دوران کودکی اش در‬ ‫ش��هر قم اولین چیزی که در ذهنش زنده می شود‪ ،‬طنین‬ ‫اذان هایی است که در کودکی در ان شهر شنیده است و شعر‬ ‫را با یاداوری اذان های قم اغاز می کند‪:‬‬ ‫اونروزاخوبیادمه‪/‬ماتوشهرقمبودیم‪/‬توهوایپر‬ ‫اذون‪/‬تواذونیکهمی زدمثلدرختا‪/‬سرشوبهاسمون‬ ‫دریکجایدیگراینشعر‪،‬بازهماذانوخاطره اشکه‬ ‫برایشاعرعزیزاست‪،‬واردصحنهمیشود‪:‬‬ ‫«خواب» من ‪ /‬یه دونه فرشته بود ‪ /‬شبا از جاده مهتاب‬ ‫یذاشت‪/‬چشمامو‬ ‫میومد‪/‬پشه بندووامی کرد‪/‬پلکاموروهمم ‬ ‫ بسموخوابمی دیدم‪/‬می دیدم‪/‬پشه بندمون‪/‬رواسمون‬ ‫می ّ‬ ‫میره‪/‬انگارازابرایشببافتهبودن‪/‬میدیدمازپشه بند‪/‬توحرم‬ ‫‪/‬بانگاذون‪/‬شدهنیلوفروپیچیدهبهشاخه هاینور‪/‬می دیدم‬ ‫بانگ اذون قد می کشه ‪ /‬هی به من سالم میده ‪ /‬دستامو دراز‬ ‫می کردم‪/‬یهدونهگلبچینم‪/‬ازساقه هاش‬ ‫اینکه می گویم خاطر ه اذان برای عمران صالحی عزیز‬ ‫استبهخاطراناستکهدردفتر«ناگاهیکنگاه»نیزاوشعری‬ ‫درباره اذان دارد که تاریخ س��روده شدن ان مربوط به همان‬ ‫سالهاست‪:‬سال‪.1352‬‬ ‫شکل اذان‬ ‫شکوهدسته یگلبرفرازگلدسته‪/‬صدایتوپشکفت‬ ‫واذانعصرشکفت‪/‬خوشاصدایشکفتن‪/‬فضایشهرپراز‬ ‫برگ هایسبزاذانشد‪/‬اذانمغرب‪/‬بهشکلتاکتمامحیاط‬ ‫راپوشاند‪/‬وسایه اشدرمهتاب‪/‬بهرویحوض‪،‬شناورشد‪/‬‬ ‫اذانعصر‪،‬بهشکلگل محمدیاست‪/‬اذانمغرب‪/‬درکوچه‪/‬‬ ‫دورهگردیشد‪/‬ورویدوشش‪/‬خورجینشیشه هایگالب‬ ‫‪/‬اذانمغرب‪/‬بهشکلدستهپروانه هاست‪/‬بهرویگلدسته‪/‬‬ ‫اذان‪/‬بهشکلسیدپیریگذشتازکوچه‪/‬صدایگرماذان‪/‬‬ ‫بهشکلقافله ایتاتمامصحرارفت‬ ‫در همان دفتر«ناگاه یک نگاه» نیز‪ ،‬شعر دیگری به نام‬ ‫«تشنگی» هست که مربوط به دوران اقامت شاعر در مراغه‬ ‫است وبازدرانجا‪،‬اذانبهعنوانیکخاطرهعزیز‪،‬دستمایه ای‬ ‫می شودبرایخطابقراردادندرختتوت‪:‬‬ ‫تشنگی‬ ‫اه ای درخت توت ‪ /‬ای قامت س��کوت ‪ /‬ای سایبان‬ ‫میدانچه‪/‬ایایهبلند‪/‬همچوناذانمسجدکهنه‪/‬بامنسخن‬ ‫بگو ‪ /‬از شیر اب گوشهمیدانچه‪/‬وقتی که اب نیست‪/‬وقتی‬ ‫زبانسطل‪/‬ازتشنگی‪/‬چسبدبهحلقچاه‬ ‫مه»‪ ،‬سنت س��حوری خوانی االن ورافتاده است ولی من که‬ ‫متولد‪ 1356‬هستم یادم هست که حوالی سن شش‪ ،‬هفت‬ ‫سالگی‪،‬یکشبماهرمضانکهدرفریدون کنار‪،‬مهمانیکیاز‬ ‫دوستانقدیمیخانوادگیبودیم‪،‬نزدیک هایسحرباصدای‬ ‫کسی که توی کوچه اواز می خواند‪ ،‬بیدار شدم و پدرم برایم‬ ‫توضیحدادکهاینیکرسماست؛تویکوچه هامی گردندو‬ ‫شعرمی خوانندومردمرابرایسحریخوردنبیدارمی کنند‪.‬‬ ‫حاال ببینیم عمران صالح��ی چه خاط��ره ای از این‬ ‫سحوری خوانیدارد‪:‬‬ ‫شب ماه رمضون ‪ /‬یه نفر ‪ /‬با یه پیت حلبی ‪ /‬راه می افتاد‬ ‫تو محل ‪ /‬که‪« / :‬اهای! بیدار بشین ‪ /‬دیگه وقت سحره»‪ /‬با یه‬ ‫چوب‪/‬می زدبهپیتحلبی‪/‬خوابارو‪/‬مثلیهگربه یسیاه‪/‬از‬ ‫درهرخونه ایفرارمی داد‪/‬صدایاهللاکبرمی اومد‪/‬روسرهر‬ ‫خونه ایدسمی کشید‪/‬بهمادلداریمی داد‪.‬‬ ‫اینجاعالوهبریاداوریخاطرهسحوری خوانی‪،‬می بینیم‬ ‫که یک بار دیگر خاطره اهلل اکبر اذان صبح ماه رمضان‪ ،‬گرما‬ ‫و مهربانی را به یاد ش��اعر می اورد‪ .‬خاطره دیگر او مربوط‬ ‫به خورشیدگرفتگی می شود و اینجا نیز به شکلی عزیز و‬ ‫دوست داشتنی این خاطره با نماز ایات گره خورده است و‬ ‫بامسجد‪:‬‬ ‫یادمه یه روز ناهار‪ /‬روز روش��ن ‪ /‬اسمون سیا شدش‬ ‫‪ /‬خورشید از دس��ت فلک افتاده بود ‪ /‬امیدا غروب می کرد‬ ‫‪ /‬ترس و وحشت ‪ /‬ماس��ه رودخونه بود ‪ /‬تو دل اهل محل‬ ‫‪ /‬رس��وب می کرد ‪ /‬یه نفر مرد خدا ‪ /‬رفته بود رو پشت بوم‬ ‫مسجد محله مون ‪ /‬نماز می خوند ‪ /‬اسمون ‪ /‬خورشید شو‬ ‫پیدا می کرد ‪ /‬زیر لب ‪ /‬همس��ایه مون دعا می کرد ‪ /‬سیاهی ‪/‬‬ ‫سایه شوازسرمونکوتامی کرد‪/‬ترسا‪/‬بارونمی شدو‪/‬زمین‬ ‫می ریخت‪/‬یکیزیرلبمی گفت‪«/:‬دودظلمه‪/‬اینسیاهی‬ ‫کهتوچشمونمیره»‬ ‫کودکانروزوشاعرایندهباطبعظریفوحساسشدرک‬ ‫می کرد‪،‬طبعیاینهمهظریفودرونگراوپرانژری‪:‬‬ ‫وقتی افتاب غروب ‪ /‬پش��ت کوه ‪ /‬مثل غریق کمک‬ ‫می خواست‪/‬یادمهدورخودممی چرخیدم‪/‬همه یساختمونا‬ ‫مثلقطار‪/‬دورمنمی چرخیدن‪/‬ازهمونبچگی ها‪/‬کارمن‪/‬‬ ‫یهجوری‪/‬تمرینسرگشتگیبود‬ ‫چنین طبع ظریفی‪ ،‬ان��دوه و فقر پ��در را می فهمد و‬ ‫قلک دلش از دیدن گریه پدر به زمین می افتد و می ش��کند‪.‬‬ ‫شاعر ‪،‬محرومیت کودکان فقیر کمپ کارگران راه اهن را به‬ ‫لطیف ترینشکلممکنوصفمی کند‪،‬کودکانیکهیاپول‬ ‫توجیبیهفتگیندارندیااگردارندانقدرکماستکههرگزبه‬ ‫پس اندازوپرکردنقلکوشادمانیناشیازشکستنقلکپر‬ ‫شده قد نمی دهد‪ ،‬انها تنها قلکشان‪ ،‬قلبشان است که شادی‬ ‫کودکانههمراهباولگردی هاوشیطنت هایکودکانانروزگار‬ ‫انراپرمی کند‪:‬‬ ‫می زدیم به کوه و دشت ‪ /‬دلمون قلکمون بود و همه‬ ‫‪ /‬پول می کردیم شادی رو ‪ /‬توش می ریختیم که یه روز ‪ /‬تو‬ ‫راه مدرسه خرجش بکنیم ‪ /‬اما زود ‪ /‬قلک چن تامون افتاد و‬ ‫شکست ‪ /‬یادمه یه روز بهار ‪ /‬پدرم ‪ /‬سرشو خسته به دیوار‬ ‫خراب باغ گذاشت ‪ /‬یه تیکه ابر ش��د و ‪ /‬گریه رو سر داد و ‪/‬‬ ‫نشست ‪ /‬یادمه ‪ /‬منو بردش حرم حضرت معصومه (س)یه‬ ‫روز ‪ /‬تو حرم ‪ /‬رفت و سرقبری نشست ‪ /‬دستمالش خیس‬ ‫شده بود ‪ /‬کفترا پر می زدن ‪ /‬دونه های اشکشو بلکه به منقار‬ ‫بگیرن‪/‬پدرموقتیکهداشتگریهمی کرد‪/‬مندیدمحوض‬ ‫حرمسهتاشده‪/‬پدرمگودیچشمشمثطاق‪/‬اینهکاری‬ ‫شدهبود‬ ‫شایدمقصودازطاقدراینجا‪،‬ایوانایینهصحناتابکی ‬ ‫(صحنبزرگ)حرمحضرتمعصومه(س)باشدکهحوض‬ ‫حرمهمدرهمینصحناست‪.‬چقدریکپدردرذهنپسر‬ ‫اکنون‪ 24‬ساله اش که در مهرماه‪ ،1349‬خاطراتش را به نظم‬ ‫می کشد‪،‬بایدپاکوپاکیزهوبی االیشباشدکهکبوترانحرمرا‬ ‫درعالمخیالاینگونهتصورکندکهپرمی زدندتادانه هایاشک‬ ‫پدررابهمنقاربگیرند‪.‬چقدراشک هایپدرنزدپسرکهاکنون‬ ‫یاداورامی سراید‪،‬معصومبوده اندکهاودوچشماشکبارپدر‬ ‫رااینگونهمی ستاید‪:‬‬ ‫پدرم وقتی که داشت گریه می کرد ‪ /‬من دیدم حوض‬ ‫حرمسهتاشده‬ ‫و در فالش بعدی که دوربین خیال از دو چشم خیس‬ ‫پدر می اندازد‪ ،‬از حوض حرم به ایوان ایینه منتقل می شود؛‬ ‫شاید لحظه ای که پدر‪ ،‬سرش را باال گرفته است‪ ،‬در چشم‬ ‫لبریزازاشکاو‪،‬تصویر«طاقایینهکاری»یاهمانایوانایینه‬ ‫صحناتابکی‪،‬منعکسشدهبودهاست‪:‬‬ ‫پدرمگودیچشمشمثطاق‪/‬ایینهکاریشدهبود‬ ‫حاال می رسیم به ان مواجهه ای که عمران صالحی در‬ ‫کودکیباعاشوراداشتهاستواتفاقااینمواجههنیزباخاطره‬ ‫پدروخاطرهحرمحضرتمعصومه(س)گرهخوردهاست‪:‬‬ ‫روزعاشورامی شد‪/‬گریهمی شد‪/‬زاریمی شد‪/‬دسته ها‬ ‫سیل می شد ‪ /‬سوی حرم جاری می شد ‪ /‬ادما موج می زدن ‪/‬‬ ‫توی راه ‪ /‬یک طرف پ��رواز کاه ‪ /‬یک طرف ابرای اه ‪ /‬پیرهنا‬ ‫همه ش سیاه ‪ /‬یه نفر امام می شد ‪ /‬یه نفر شمر می شد ‪ /‬یه نفر‬ ‫شیرمی شد‪/‬یهنفراسیرزنجیرمی شد‪/‬طبالرویشتراصدا‬ ‫می کرد‪/‬صداهاباهمدیگهدسمی دادن‪/‬باغملی‪/‬میله هاش‬ ‫پر می شد از پیر و جوون ‪ /‬مرد و زن ‪ /‬طبل سرخ دلشون صدا‬ ‫می کرد ‪ /‬یادمه من رو دوش بابام بودم ‪ /‬دستای گریه یواش ‪/‬‬ ‫شونه هایباباموتکونمی داد‪/‬مندلمهمه شمی خواست‪/‬‬ ‫شمرهبیچارهبشه‪/‬زنجیراپارهبشه‬ ‫حاال شعر دیگری از عمران صالحی را بخوانیم که باز‬ ‫همدرانردپای سوگحسین(ع)رامی بینیموخیلی خیلی‬ ‫تصادفیاینشعرهممربوطبههمانسال هاست‪:‬اسفند‪1348‬‬ ‫نامان«مرثیه»است‪g...‬‬ ‫ادامه دارد‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست ‬ ‫فقدان تصمیم‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪ 2‬صدا از یک اردوگاه‬ ‫بررسی اخرین مواضع اصالح طلبان برای ورود به انتخابات مجلس نهم‬ ‫‪1‬‬ ‫ازپاییزسالگذشتهیعنیدقیقااززمانیکهفعالیت های‬ ‫غیر رسمی اصولگرایان برای انتخابات مجلس نهم کلید‬ ‫خورد‪،‬طیفیدیگرازسیاسیوننیزبودندکهتحرکاتیرابرای‬ ‫اینانتخاباتدرپیشگرفتند؛بااینتفاوتکهفعالیت های‬ ‫این جریان سیاس��ی در قالب تحرکات موسوم به «چراغ‬ ‫خاموش»دنبالمی شد‪.‬‬ ‫در خصوص چرایی این گون��ه فعالیت ها به راحتی‬ ‫می توان اظهارنظر ک��رد؛ چه انکه اصالح طلب��ان پس از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دهم در سال ‪ 88‬رفتارهایی‬ ‫کرده بودن��د که ام��کان ادام��ه فعالیت سیاس��ی انها در‬ ‫چارچوب های تعریف ش��ده را ب��ا چالش هایی مواجه‬ ‫ساختهبود‪.‬‬ ‫در این میان حضور چهره هایی همچون سیدمحمد‬ ‫موسوی خوئینی ها‪ ،‬سید محمد خاتمی و برخی دیگر از‬ ‫چهره های اصالح طلب در جلسات انتخاباتی این جریان‬ ‫سیاسی نیز موجب شده بود تا اصولگرایان به طور کلی و‬ ‫گروه هایی از اصالح طلبان که به فعالیت های سیاسی در‬ ‫چارچوب قانون اساسی و نظام معتقد هستند‪ ،‬انتقاداتی‬ ‫را نسبت به این جلسات مطرح کنند‪ .‬از سوی دیگر نباید‬ ‫سابقه ناموفق اصالح طلبان در مجلس شش��م را نادیده‬ ‫انگاشت؛ مجلس��ی که به عنوان یکی از نقاط تاریک در‬ ‫کارنامه اصالح طلبان ثبت شد‪ .‬مجلس ششم کار خود را‬ ‫با تالش برای اصالح قانون مطبوعات اغاز کرد‪ ،‬اما در این‬ ‫مسیر با حکم حکومتی رهبر معظم انقالب این طرح را از‬ ‫دستور کارخود خارج کرد‪ .‬البته رفتار نامناسب نمایندگان‬ ‫‪26‬‬ ‫در واکنش به این حکم نشان داد که وکالی اصالح طلب‬ ‫مردم بنای تمکین در برابر ابتدایی ترین قوانین ‪ -‬از جمله‬ ‫پذیرش حکم حکومت��ی ‪ -‬را ندارند‪ .‬ت��داوم رفتارهای‬ ‫ساختارشکنانه نمایندگان مجلس ششم چنین دیدگاهی‬ ‫را اثبات کرد؛ انجا که نطق های تند چهره های تندرو حتی‬ ‫صدای رئیس مجلس وقت را هم دراورده بود؛ طرح ها و‬ ‫ینگهبانمواجهمی شدو‬ ‫لوایحجنجالیکهبامخالفتشورا ‬ ‫لوایحتعجب برانگیزکهازسویدولتاصالحاتبهمجلس‬ ‫ششم ارائه می شد‪ .‬مجلس ششم در اخرین سال فعالیت‬ ‫خوددراقدامی ساختارشکنانهنامه ایخطاببهرهبرمعظم‬ ‫انقالبنوشت؛نامه ایکهازسویاصالح طلبانبهجامزهر‬ ‫شهرتیافت‪.‬پایانکارنمایندگانمجلسششماماهمراهشد‬ ‫باتحصن‪،‬روزهسیاسیواستعفاهایدسته جمعیونهایتابه‬ ‫ردصالحیت بسیاری از انان انجامید‪ .‬انچه پیش رو دارید‪،‬‬ ‫مروری است بر تحرکات انتخاباتی اردوگاه اصالح طلبان‬ ‫درماه هایاخیر‪.‬‬ ‫امدنیانیامدن؛مسالهایناست‬ ‫اوایلپاییزامسالمحمدرضاتابش‪،‬دبیرکلفراکسیون‬ ‫اقلیت مجلس هش��تم اعالم کردکه اصالح طلبان تا اخر‬ ‫مهرماه تصمیم خود درخصوص حضور یا عدم حضور‬ ‫درانتخاباتمجلسنهمرااعالمخواهندکرد‪.‬اوچگونگی‬ ‫حضور اصالح طلبان در انتخاب��ات مجلس نهم را منوط‬ ‫به تصمیم گیری کلی و نتیجه گیری جمع��ی عنوان کرد‪.‬‬ ‫دبیرکل فراکسیون اقلیت مجلس هشتم به احتمال رایزنی‬ ‫اصالح طلبانبابرخیچهره هایمعتدلنیزاشارهکرد؛انجا‬ ‫کهگفت‪«:‬مابهاصولیمعتقدیموازانهابههیچ وجهتخطی‬ ‫نمی کنیم و تغییری هم در تحق��ق و پایبندی به اصولمان‬ ‫پیدا نشده است‪ .‬هر کسی که می تواند ما را در این جهت‬ ‫کمک کند ما استقبال کرده و دس��تش را می فشاریم و در‬ ‫دستیابی به اهداف از انها استفاده می کنیم‪ ».‬تابش اگرچه بر‬ ‫این نکته تاکید کرد که «شخصیت های برجسته نظام نظیر‬ ‫هاشمی رفسنجانی‪ ،‬خاتمی و سید حسن خمینی برای ما‬ ‫محترم هس��تند‪ ،‬اما اصالحات قائم به افراد نیست و یک‬ ‫فکر و ایده و ارمان اس��ت»‪ ،‬اما در عین حال اعالم کرد که‬ ‫اصالح طلباندستتمامشخصیت هاییکهمی توانندانها‬ ‫را در رسیدن به اهدافشان کمک کنند‪ ،‬می فشارند و از ارا‪،‬‬ ‫عقایدونظراتشاناستقبالمی کنند‪.‬دبیرکلفراکسیوناقلیت‬ ‫مجلسهشتمهمچنینگفت‪«:‬بندهازحضوریافتنیانیافتن‬ ‫چهره ایشاخصوبرجستهاصالح طلبدرانتخاباتاطالع‬ ‫ندارم اما هر کسی که بتواند نقش مثبتی در مجلس برای‬ ‫تحقق اهداف اصالح طلبان ایفا کند‪ ،‬مورد استقبال ما قرار‬ ‫خواهدگرفت‪».‬یکروزپسازاظهاراتتابش‪،‬محمدرضا‬ ‫ی که روزگاری نایب رئیس مجلس و دبیرکل حزب‬ ‫خاتم ‬ ‫مش��ارکت بود‪ ،‬صراحتا از عدم حضور اصالح طلبان در‬ ‫انتخابات مجلس اینده س��خن به میان اورد‪ .‬او که پس از‬ ‫مدت ها در یک مراسم رسمی حضور یافته بود‪ ،‬در حاشیه‬ ‫مراسم ختم پدر شیخ حس��ن روحانی میان خبرنگاران‬ ‫رفت و از نحوه حض��ور اصالح طلبان در انتخابات اینده‬ ‫ابراز بی اطالعی کرد‪ .‬او گفت‪« :‬بنده تش��کیل ‪ 7+1‬جبهه‬ ‫اصالحاترااززبانشمامی شنوم‪».‬‬ ‫عض��و مرکزیت ح��زب مش��ارکت در خصوص‬ ‫شورای هماهنگی اصالحات نیز اظهار داشت‪« :‬این شورا‬ ‫سال هایسالاستکهفعالیتمی کندوائین نامه ایداردکه‬ ‫بر اساس ان گروه های مختلف عضو جبهه اداره جلسات‬ ‫ی در اظهارنظری مشابه که با‬ ‫را به عهده می گیرند‪».‬خاتم ‬ ‫فاصله ای اندک از این اظهارات بیان شد‪ ،‬گفت‪« :‬حضور‬ ‫ریش سفیدی؛اینباردرمیاناصالح طلبان‬ ‫دراخرینروزهایمهرماهخبریدریکیازسایت ها‬ ‫منتشر شد که خبر از حضور فردی در راس اصالح طلبان‬ ‫سیاست‬ ‫اصالح طلبانقانونمندمی ایند‬ ‫اما مصطفی کواکبیان که از چهره های اصالح طلب‬ ‫مجلس هش��تم اس��ت و با اظهارنظرهای خ��ود توجه‬ ‫خبرنگارانرابهخودجلبمی کند‪،‬بابیاناینکه«معتقدماگر‬ ‫عقالنیتراپیشبگیریمبسیاریازمشکالتحلمی شود»‬ ‫بر حضور در انتخابات تاکید کرد‪ .‬او در نشس��ت انجمن‬ ‫اسالمی دانشجویان مستقل که در دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شهیدبهشتیبرگزارشدهبود‪،‬گفت‪«:‬بیناصالح طلباندو‬ ‫دیدگاه وجود دارد؛ یک دیدگاه می گوید نباید در انتخابات‬ ‫ش��رکت کنیم و طرفدار نظریه سکوت هس��تند‪ .‬دیدگاه‬ ‫بعدی می گوید ما باید حتما در انتخابات شرکت کنیم و از‬ ‫فرصت هایبهوجودامدهاستفادهکنیمودرجهتاهداف‬ ‫نظامخدمتکنیم‪.‬منبه شخصهطرفدارنظریهدومهستم‪.‬‬ ‫پس از انتخابات ‪ 88‬حوادثی داشتیم و عده ای سرخورده‬ ‫شدند‪.‬باالخرهمابایدانهاراپایانتخاباتبیاوریمتامشارکت‬ ‫حداکثریداشتهباشیمواینبهنفعنظاماست‪».‬‬ ‫دبیرکل حزب مردمس��االری گف��ت‪« :‬من معتقدم‬ ‫استقبالی که از اصالح طلب ها می شود به مراتب بیشتر از‬ ‫استقبال از بقیه گروه هاست و طبیعتا ما نمی توانیم بگوییم‬ ‫ی ب��رای اصالح طلب ها وجود ن��دارد‪».‬او‬ ‫پایگاه مردم�� ‬ ‫در خصوص شرط وش��روط برای حضور در انتخابات‬ ‫هم به اظهارنظر پرداخت؛ انجا که گفت‪« :‬ما یک ش��رط‬ ‫اساسی داریم‪ ،‬ان هم انتخابات براساس ُم ّر قانون است و‬ ‫شرط دیگری نداریم‪ ،‬یعنی دستگاه های نظارتی‪ ،‬اجرایی‬ ‫و تبلیغاتی همه بر اساس ُم ّر قانون رفتار کنند‪ .‬به این منظور‬ ‫که انتخابات عادالنه و رقابتی و قانونمدار باشد‪ .‬ما همین‬ ‫جلس��ات انتخاباتی اصالح طلبان ب��ا اصولگرایان‬ ‫سرشناس‬ ‫پس از تاکید اصالح طلبان بهارستان نشین بر حضور‬ ‫در انتخاباتبود که داریوش قنبری‪،‬سخنگوی اقلیتی های‬ ‫مجلس هشتم از دیدارهای این فراکسیون با اصولگرایان‬ ‫سرشناس خبر داد‪ .‬او با بیان اینکه اصالح طلبان تا به حال‬ ‫فعالیت جدی انتخاباتی نداش��ته اند و بیش��ترین تحرک‬ ‫انتخاباتی مربوط به فراکس��یون اقلیت مجلس یا همان‬ ‫اصالح طلبان درون مجلس بوده‪ ،‬اعالم کرد که در اخرین‬ ‫جلساتفراکسیونخطاماممصوبشدکهتصمیمی خارج‬ ‫از تصمیم کلی اصالح طلبان گرفته نشود و در چارچوب‬ ‫سیاست هایکلی‪،‬اصالح طلباندرانتخاباتحضوریابند‪.‬‬ ‫او درتشریح اقدامات اصالح طلبانگفت‪«:‬قراربر این شده‬ ‫کهفراکسیوناقیلتمجلسبااصالح طلبانخارجازمجلس‬ ‫رایزنی انجام دهد‪ ».‬سخنگوی فراکسیون اقلیت مجلس‬ ‫در خصوص دیدار با چهره های سرشناس اصولگرا نیز‬ ‫سخنگفت؛«برگزاریدیدار هایانتخاباتیباافرادشاخص‬ ‫نظام از جمله ایت اهلل مهدوی کنی‪ ،‬ایت اهلل املی الریجانی‪،‬‬ ‫علی الریجانی و هاشمی رفسنجانی از جمله برنامه های‬ ‫ماست‪،‬اماهنوزعملینشدهاست‪».‬قنبریدراینبارهگفت‪:‬‬ ‫«اقایتابشپیگیراینمالقات هاهستند‪،‬امانتیجهانهنوز‬ ‫مشخصنشدهاست‪».‬قنبریبااشارهبهبرخیاخبارپیرامون‬ ‫نحوه شرکت اصالح طلبان در انتخابات اتی مجلس نیز‬ ‫گفت‪« :‬این بحث ها‪ ،‬از سوی اصولگرایان صورت گرفته‪،‬‬ ‫مثلاسامی سرلیست هایانتخاباتیاصالح طلبانکهصحت‬ ‫نداشت‪».‬‬ ‫استراتژیسکوت‬ ‫پس از طرح نظرات متفاوت می��ان اصالح طلبان‪،‬‬ ‫این بار علی اکبر اولیا‪ ،‬یکی دیگر از اعضای فراکس��یون‬ ‫اقلیتمجلسهشتماستراتژیجدیدرابرایاصالح طلبان‬ ‫مطرح کرد؛ «س��کوت»‪ .‬او درباره تصمیم اصالح طلبان‬ ‫برای انتخابات ات��ی گفت‪« :‬اکنون همه مردد هس��تند و‬ ‫کمترین کاری که می توانند انجام دهند‪ ،‬س��کوت است‬ ‫تا اینکه زمینه برای فعالیت فراهم ش��ود‪ ».‬اولیا با اشاره به‬ ‫اظهارات علی الریجانی گفت‪« :‬ادبیاتی که اقای الریجانی‬ ‫درباره اصالح طلبان به کار می برند‪ ،‬مناسب فضای کشور‬ ‫نیست و باید در تعاریف خود بازنگری کند؛ اینکه گفته‬ ‫شود اصالح طلبان ضد دموکراسی هستند‪ ،‬حرف ثقیلی‬ ‫است که از ایشان بعید است‪».‬نماینده یزد با اذعان به وجود‬ ‫برخی مشکالت میان اصالح طلبان ادامه داد‪« :‬نمی گویم‬ ‫اصالح طلبان مشکلی ندارند و ایرادی بر انان وارد نیست‪،‬‬ ‫اما اینکه بخواهیم قشر بزرگی از جامعه را حذف کنیم‪ ،‬در‬ ‫حالیکهچهره هایبزرگیازیارانامامدراینجمع هستند‪،‬‬ ‫ستم بزرگی به انقالب است و با این شکل‪ ،‬کار به سرانجام‬ ‫نمی رسد‪ ».‬اولیا همچنین گفت‪« :‬اینکه بخشی از جامعه از‬ ‫حیطه تصمیم گیری و مدیریت کشور کنار گذاشته شود‪،‬‬ ‫بسیار جای تاسف دارد‪ .‬انقالب ما با وحدت کلمه پیروز‬ ‫شد و با وحدت کلمه است که می تواند به موجودیت و‬ ‫بقای خود ادامه دهد‪ .‬اینکه عده ای را حذف کنند و اجازه‬ ‫حرف زدن به انان داده نش��ود‪ ،‬کار درس��تی نیست‪».‬اما‬ ‫محمدرضا خباز نظر دیگری داشت؛ او صراحتا اعالم کرد‬ ‫کهعده ایبرایحذفاصالح طلبانبهمیدانامده اند‪.‬‬ ‫عضوفراکسیوناقلیتمجلسهشتمهمچنینگفت‪:‬‬ ‫«اصالح طلبان در حقیقت به دنبال دریافت ضمانت های‬ ‫مطمئن برای حضور در انتخابات هس��تند‪».‬خباز در بیان‬ ‫موانعحضوراصالح طلباندرانتخاباتمجلسایندهاظهار‬ ‫داشت‪« :‬اتفاقاتی که از دو سال پیش افتاد‪ ،‬نشان داد افرادی با‬ ‫هدفحذفاصالح طلبانواردمیدانسیاستشدهبودند‪».‬‬ ‫ویافزود‪«:‬اینتصور کهاصالح طلبانرامی توانبرای‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫اصالح طلبان با سرلیستی محمدرضا عارف در انتخابات‬ ‫مجلسنهمصحتنداردوبه طورقطعتازمانیکهشرایط‬ ‫محمدخاتمی برایوروداصالح طلبانبهانتخاباتمجلس‬ ‫از سوی نظام تحقق پیدا نکند‪ ،‬اصالح طلبان در انتخابات‬ ‫مجلسشرکتنخواهندکرد‪».‬‬ ‫شرط را داریم‪».‬کواکبیان در پاسخ به اینکه به نظر می رسد‬ ‫اصالح طلبانبرای ورودبه انتخابات بایک تناقض روبه رو‬ ‫هستندواینکهایاشمااقایخاتمی رابه عنوانراسجریان‬ ‫اصالحات قبول دارید؟ گفت‪« :‬فعال قرار است ما در مورد‬ ‫لیست ها بحث نکنیم‪ .‬بحث سر این اس��ت که ما بر سر‬ ‫لیست دعوا نداریم‪ ،‬چون اگر اتفاقی بیفتد ما می توانیم با‬ ‫هم باشیم یا اصال اتفاقی نمی افتد و شرکت نمی کنیم‪ .‬من‬ ‫معتقدهستمهماندیدگاهیکهگفتمهست‪».‬ویادامهداد‪:‬‬ ‫«ما باید تکلیف لیست اصالح طلبان را به جایی برسانیم‬ ‫و در سراسر کشور در سبد کاالی انتخاباتی خود حداقل‬ ‫باید ‪ 200‬نفر داشته باش��یم که معرفی کنیم‪ .‬ما در حزب‬ ‫مردمساالریتصمیمگرفتیمکهوسطمیدانبیاییم‪.‬مناالن‬ ‫سخنگویمردم ساالریهستموادعاهمنمی کنمسخنگوی‬ ‫تماماصالحاتهستم‪».‬عضوشاخصاصالح طلبانمجلس‬ ‫هشتمهمچنینبابیاناینکه«مجمعروحانیونجزء شورای‬ ‫هماهنگی جبهه اصالحات نیس��ت» گفت‪« :‬اما ما جزء‬ ‫شورایهماهنگیجبههاصالحاتهستیم‪،‬دراینجبهههم‬ ‫برخیمی گویندنبایدشرکتکنیموگروهیمی گویندباید‬ ‫باتمامقواحاضرشویم‪.‬ماطرفدارحضورهستیم‪.‬برخیاز‬ ‫تشکل ها هم هستند که به عنوان جبهه مردمی اصالحات‬ ‫از انها یاد می کنم که همان ها هم هنوز به جمع بندی کامل‬ ‫نرسیدهاندومعتقدندبایدباوحدتعملکنیم‪».‬‬ ‫البتهکواکبیانتنهافردینبودکهحضوردرانتخاباترا‬ ‫ن هاشمیان‪ ،‬رئیس‬ ‫ضروری دانست‪ .‬حجت االسالم حسی ‬ ‫فراکسیون اقلیت مجلس هش��تم نیز در خصوص نحوه‬ ‫فعالیت اقلیتی ها در انتخابات مجلس اینده چنین گفت‪ :‬‬ ‫«فراکسیون اقلیت سردمداری اصالح طلبان را ندارد‪ ،‬بلکه‬ ‫تنها با انها همکاری می کند‪ .‬این فراکسیون برنامه هایش‬ ‫برای حضور در انتخابات را در اینده اعالم می کند‪ ،‬چراکه‬ ‫هم اکنونوقتانفرانرسیدهاست‪».‬‬ ‫می داد تا به ان��ان در رس��یدن به وحدت یاری رس��اند‪:‬‬ ‫«پس از انکه ایت اهلل مهدوی کن��ی در هدایت و وحدت‬ ‫جریان اصولگرایی تجربه موفقی را پشت سر گذاشت‪،‬‬ ‫اخیرا اصالح طلبان هم به دنبال چهره ای هستند تا انان را‬ ‫منسجمکند‪.‬درجلساتاخیراصالح طلبانبرخیگروه ها‬ ‫از ایت اهلل موس��وی اردبیلی به عنوان گزینه مطلوب این‬ ‫جریان نام برده اند‪ ».‬این خبر اما با واکنش س��ریع از سوی‬ ‫اصالح طلبان مواجه ش��د؛ علی محم��د غریبانی‪ ،‬رئیس‬ ‫دوره ای ش��ورای هماهنگی جبهه اصالحات در این باره‬ ‫گفت‪« :‬تاکنون هیچ بحثی مبنی بر محور قرار دادن ایت اهلل‬ ‫موس��وی اردبیلی در جری��ان اصالحات مطرح نش��ده‬ ‫است‪».‬جمشیدانصاریازاعضایفراکسیوناقلیتمجلس‬ ‫نیز گفت‪« :‬همانطور که ایت اهلل مصب��اح یزدی ‪ ،‬ایت اهلل‬ ‫مهدوی کنی و ایت اهلل یزدی محور وحدت اصولگرایان‬ ‫هستند‪ ،‬ایت اهلل هاشمی رفسنجانی و سیدمحمدخاتمی‬ ‫ در وحدت اصالح طلبان موثرند‪».‬او با بیان اینکه شورای‬ ‫هماهنگیجبههاصالحاتمحوریتوحدتاصالح طلبان‬ ‫را برای انتخابات اتی مجلس به عهده دارد‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«اصالح طلبان به تصمیم هایی که در ش��ورای هماهنگی‬ ‫جبههاصالحاتاتخاذشودپایبندهستند‪.‬کسانیکهشورای‬ ‫هماهنگی جبهه اصالحات را پذیرفته اند‪ ،‬به طور طبیعی‬ ‫محوریت این جبهه را نیز قبول خواهند داشت‪».‬انصاری‬ ‫با بیان اینکه اطالعی از اخبار منتش��ره مبنی بر محوریت‬ ‫ایت اهلل موسوی اردبیلی ندارد‪ ،‬رسانه های اصولگرا را متهم‬ ‫به انتشار این خبر کرد و گفت‪« :‬برخی اشخاص از جمله‬ ‫یوسیدحسنخمینیدروحدت‬ ‫هاشمی رفسنجانی‪،‬خاتم ‬ ‫اصالح طلبانموثرهستند‪».‬‬ ‫‪27‬‬ ‫همیشه جمع کرد‪ ،‬در ذهن این افراد تندرو وجود داشت و‬ ‫شاید االن هم وجود داشته باشد‪ ،‬غافل از اینکه یک چهره‬ ‫پخته سیاسی این فکر را نمی کند‪ .‬ولی متاسفانه این تصور‬ ‫باطلبرانهاحاکمشدهبود‪،‬بنابراینشروعکردندبهتخریب‬ ‫اصالح طلبانغافلازاینکهفکرماندگاراست‪».‬خبازاضافه‬ ‫کرد‪« :‬تخریب برای از بین بردن دائمی اصالح طلبان باعث‬ ‫شدضربه هایسختیبهاصالح طلبانبزنندکهاینیکیاز‬ ‫گرفتاری هایاصالح طلباناست‪».‬ایننمایندهاصالح طلب‬ ‫مجلسصراحتاوجودانتخاباتازادرابهچالشکشید؛انجا‬ ‫کهگفت‪«:‬هنوزبرایاصالح طلبانثابتنشدهکهانتخابات‬ ‫کامال ازادو رقابتی است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫همایشیکهبرگزارنشد‬ ‫اما ش��اید مهمتری��ن تح��ول در اردوگاه انتخاباتی‬ ‫اصالح طلب��ان‪ ،‬همایش��ی انتخابات��ی بود که ق��رار بود‬ ‫در استانه عید غدیر در سالن همایش های وزارت کشور‬ ‫برگزار ش��ود؛ همایش��ی که پیش از برگزاری منتفی شد‪.‬‬ ‫به گفته غریبانی قرار بود شورای هماهنگی اصالحات در‬ ‫این همایش درباره نحوه ورود اصالح طلبان به انتخابات‬ ‫تصمیم گیریکند‪.‬اوپیشازبرگزاریاینهمایشگفت‪«:‬از‬ ‫وزارت کشور درخواست کرده ایم تا یکی از سالن های این‬ ‫وزارتخانه را برای برگزاری همایش در اختیار ما قرار دهد‬ ‫که تاکنون پاسخی دریافت نکرده ایم‪».‬غریبانی با بیان اینکه‬ ‫شورای هماهنگی دعوت از سه هزار نفر را برای حضور‬ ‫در این همایش در نظر دارد‪ ،‬گفت‪« :‬با توجه به اینکه هنوز‬ ‫سالنیدراختیارماقرارنگرفته‪،‬مانیزتصمیمی برایسخنران‬ ‫نگرفته ایم‪».‬اما دی��ری نپایید که رئیس دوره ای ش��ورای‬ ‫هماهنگی اصالحات از عدم برگزاری این همایش خبر‬ ‫داد‪« :‬متاسفانه تالش اصالح طلبان در دقیقه‪ ۹۰‬با ممانعت‬ ‫مواجه شد و به دنبال ان شورای هماهنگی به ناچار دو روز‬ ‫ماندهبههمایشطیاطالعیه ایازطرفدبیرخانهشورا‪،‬لغو‬ ‫همایشرابهرابطیناستانوهیات رئیسهگروه هاواحزاب‬ ‫اصالح طلباعالمورسماازانهاعذرخواهیکرد‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫حرف هایمتفاوتاصالح طلبان‬ ‫هفته گذشته پس از تحوالت پی در پی در اردوگاه‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬چهره های سرشناس این جریان در حاشیه‬ ‫دو مراسم ختم مواضع خود در خصوص انتخابات اینده‬ ‫را اعالم کردند‪ .‬مراس��م ختم حجت االس�لا م هاشمیان‪،‬‬ ‫امام جمعهفقیدرفسنجانودامادخانوادههاشمیرفسنجانی‬ ‫در روز یکشنبه گذشته و مراسم بزرگداشت محمدخلیل‬ ‫اردکانی‪،‬دامادخانوادهخاتمی درروزدوشنبهگذشتهتبدیل‬ ‫شد به فرصتی برای اظهارنظرهای سیاسی اصالح طلبان‪.‬‬ ‫سید محمد موسوی خوئینی ها‪ ،‬دبیر کل مجمع روحانیون‬ ‫در حاشیه مراسم ختم امام جمعه رفسنجان درباره اینکه‬ ‫به عنوانلیدرجریاناصالحاتچهبرنامه ایبرایانتخابات‬ ‫دارید‪.‬گفت‪«:‬منلیدرجریاناصالحاتنیستمواصالمارا‬ ‫در انتخابات راه نمی دهند‪ ».‬او البته در پاسخ به این سوال که‬ ‫نظرتان در مورد سران فتنه چیست گفت‪ :‬من خودم فتنه ام‪.‬‬ ‫او در رابطه با فعالیت های انتخابات��ی که با محوریت او و‬ ‫سیدمحمد خاتمی در جریان اصالحات صورت می گیرد‬ ‫نیز سخن نگفت‪ .‬اما سیدعبدالواحد موسوی الری‪ ،‬وزیر‬ ‫کش��ور دولت اصالحات نظری دیگر داشت‪ .‬او در مورد‬ ‫حضور اصالح طلبان در انتخابات اینده اظهار داشت‪« :‬من‬ ‫سخنگویاصالح طلباننیستم‪».‬موسوی الریدرعینحال‬ ‫گفت‪«:‬بعیدمی دانمکهاصالح طلبانبخواهنددرانتخابات‬ ‫به س��مت تحریم بروند‪ .‬جریان اصالح طلب چیزی در‬ ‫خصوص تحریم انتخابات مطرح نکرده است‪».‬اسحاق‬ ‫جهانگیری و احمد خرم‪ ،‬دو چهره اصالح طلب دیگری‬ ‫بودند که موضع خود را درب��اره حضور اصالح طلبان در‬ ‫انتخابات اینده بیان کردند‪ .‬وزیر صنایع دولت اصالحات‬ ‫‪28‬‬ ‫با تاکید بر اینکه اصالح طلبان با نظام قهر نکرده اند‪ ،‬تحریم‬ ‫انتخابات را ش��وخی خواند‪ .‬وزیر راه دولت اصالحات‬ ‫نیز در خص��وص اعتقاد برخی اصالح طلب��ان تندرو به‬ ‫ نظارت بین المللی بر انتخابات در اظهاراتی تعجب اور و‬ ‫سوال برانگیز گفت‪« :‬به اعتقاد من جمهوری اسالمی برای‬ ‫رفع شبهه هایی که وجود دارد‪ ،‬مناسب است چند کشور‬ ‫دوستومسلمانرادعوتکندتااینشبههرفعشود‪».‬‬ ‫او تاکید کرد که این نظر ش��خصی اش است‪ .‬خرم‬ ‫در پاسخ به این سوال که اس��تراتژی اصالح طلبان برای‬ ‫انتخابات اینده چیست‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬شرایطی برای‬ ‫شرکت در انتخابات گذاشته نشده و رقابتی وجود ندارد‪».‬‬ ‫وزیر راه دولت اصالحات ادامه داد‪« :‬ممکن است برخی‬ ‫کاندیداهای اصالح طلب به صورت انفرادی وارد عرصه‬ ‫ت و بخش عمده ای‬ ‫ش��وند ولی فضا‪ ،‬فضای رقابتی نیس ‬ ‫از کاندیداهای اصالح طلب در همین دوره رد صالحیت‬ ‫می شوند‪».‬خرماظهارداشت‪«:‬وقتیشرایطبرایحضوردر‬ ‫انتخاباتنباشد‪،‬بایدازصحنهکنارماندتاشرایطفراهمشده‬ ‫و فضا برای رقابت اماده شود‪».‬او با تاکید بر اینکه استراتژی‬ ‫اصالح طلبان تحریم انتخابات نیست‪ ،‬در عین حال گفت‪:‬‬ ‫«اصالح طلبان در انتخابات اینده کاندیدا نمی دهند و این‬ ‫مساله اش��کالی هم ندارد‪».‬وزیر راه دولت خاتمی با بیان‬ ‫اینکهاصالح طلباننظامراقبولدارند‪،‬افزود‪«:‬اصالح طلبان‬ ‫درخواستکرد هاندکهفضایامنیتیبهفضایسیاسیتبدیل‬ ‫شود تا فضابرای رقابت اماده شود و اگر این اتفاق رخ دهد‪،‬‬ ‫اصالح طلبان به صحنه می ایند و کاندیدا می دهند‪».‬نکته‬ ‫جالبتوجهدراینمراسمعدمحضورسیدمحمدخاتمی‬ ‫ بود‪ .‬اما روز دوشنبه گذشته باز هم این موسوی خوئینی ها‬ ‫بود که موضع خود را درباره انتخابات اعالم کرد؛ انجا که‬ ‫گفت‪« :‬اصالح طلبان انتخابات را تحریم نمی کنند اما در‬ ‫انتخابات نیز شرکت نمی کنند‪ ».‬دبیرکل مجمع روحانیون ‬ ‫مبارز در حاشیه مراسم ختم مرحوم حاج محمد خلیلی‬ ‫اردکانی (داماد ایت اهلل خاتمی) در پاسخ به این سوال که ایا‬ ‫اصالح طلباندرانتخاباتمجلسنهمشرکتمی کنندیانه‪،‬‬ ‫افزود‪«:‬اصالح طلبانکهدرقالب‪ 18‬گروهشناختهمی شوند‬ ‫در بیانیه ای اعالم کرده اند که فهرست انتخاباتی نمی دهند‪،‬‬ ‫اما این به منزله تحریم انتخابات نیست‪».‬وی افزود‪« :‬هیچ‬ ‫اصالح طلبیانتخاباتراتحریمنمی کندوشایدبرخیافراد‬ ‫به صورت فردی در انتخابات شرکت کنند‪».‬اما مهمتر از ان‬ ‫موضع گیری سید محمد خاتمی بود‪ .‬دبیر سیاسی مجمع‬ ‫روحانیون مبارز گفت‪« :‬بحث تحریم در انتخابات مطرح‬ ‫نیست و اصالح طلبان هم موافق تحریم نیستند‪».‬رئیس‬ ‫دولت اصالحات با بی��ان اینکه من راجع به ش��رکت در‬ ‫انتخابات حرف های خود را زده ام‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬انتظار داریم‬ ‫شرایطی فراهم شود که همه بتوانند در انتخابات شرکت‬ ‫کنند‪ ،‬البته من از طرف کسی صحبت نمی کنم‪».‬او تصریح‬ ‫صادق خرازی می گوید‪ :‬اگر‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات‬ ‫شرکت نکنند یک اشتباه‬ ‫تاریخی انجام داده اند و با‬ ‫این کار‪ ،‬خود را از صحنه‬ ‫سیاست داخلی حذف می کنند‬ ‫و در صحن ه سیاست خارجی‬ ‫نیز خدمتی به منافع ملی‬ ‫نکرده اند‪.‬وقتی تهدیدات ما‬ ‫مشترک است باید دقت مان‬ ‫بیشتر شود‪ .‬باید در نظر‬ ‫داشت الترناتیو اقطاب قدرت‬ ‫جهان بر نظام سیاسی ایران‪،‬‬ ‫اصالح طلبان نیستند‬ ‫کرد‪« :‬حرف همان است که شورای هماهنگی اصالحات‬ ‫زد که اصالحات نمی تواند در انتخابات نامزد یا لیس��ت‬ ‫داشته باشد‪ ،‬البته این به معنای تحریم انتخابات نیست و‬ ‫اصالح طلبان هم موافق تحریم نیستند‪ ».‬خاتمی البته در‬ ‫کمتر از یک ساعت موضعی متفاوت اتخاذ کرد‪ .‬او پس از‬ ‫خروجازمراسمختمگفت‪«:‬حرفبندههمانحرفیاست‬ ‫کهشورایهماهنگیجبههاصالحاتزدوانایناستکه‬ ‫اصالح طلباننمی توانندونبایددرانتخاباتنامزدولیست‬ ‫داشتهباشند‪.‬البتهاینبهمعنایتحریمانتخاباتنیست‪».‬‬ ‫رئیس بنیاد باران با بیان اینک��ه موضوع‪ ،‬تحریم در‬ ‫انتخابات نیست‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬برای شرکت در انتخابات‬ ‫بنده دیدگاه های خود را بیان کرده ام وانتظار داشتم شرایطی‬ ‫فراهم ش��ود که همه بتوانند در انتخابات شرکت کنند‪».‬‬ ‫رئیس دول��ت اصالحات با بیان اینکه فعال این ش��رایط‬ ‫فراهمنشدهاست‪،‬افزود‪«:‬البتهبندهازطرفکسیاظهارنظر‬ ‫نمی کنم‪ .‬فکرمی کنموقتیهمهنشانه هاایناستکهنباید‬ ‫در انتخابات شرکت کنیم‪ ،‬بنابراین شرکت در انتخابات‬ ‫معنا ندارد‪ ».‬خاتمی در پاسخ به این س��وال که ایا این به‬ ‫معنای تحریم انتخابات نیست‪ ،‬گفت‪« :‬کسانی که به اصل‬ ‫انقالب دل بسته اند هیچ گاه انتخابات را تحریم نمی کنند‪».‬‬ ‫این حرف خاتمی مسلما کار را برای اینده اصالح طلبان‬ ‫سختمی کند‪.‬‬ ‫اشتباه تاریخی اصالح طلبان‬ ‫پیش از اظهارات اصالح طلبان در این دو مراس��م‪،‬‬ ‫صادقخرازیکهدردولتاصالحاتمعاونوزیرخارجه‬ ‫وسفیرایراندرپاریسبود‪،‬عدم حضورفعالاصالح طلبان‬ ‫درانتخاباترایکاشتباهتاریخیدانستهبود‪.‬‬ ‫او در این خصوص چنین گفت‪« :‬اگر اصالح طلبان‬ ‫در انتخابات ش��رکت نکنند یک اش��تباه تاریخی انجام‬ ‫داده اند و با ای��ن کار‪ ،‬خود را از صحنه سیاس��ت داخلی‬ ‫حذف می کنند و در صحن ه سیاست خارجی نیز خدمتی‬ ‫به منافع ملی نکرده اند‪ ».‬خرازی خاطرنش��ان کرد‪« :‬وقتی‬ ‫تهدیدات ما مشترک است باید دقت مان بیشتر شود‪ .‬باید‬ ‫درنظرداشتالترناتیواقطابقدرتجهانبرنظامسیاسی‬ ‫ایران‪ ،‬اصالح طلبان نیستند‪ .‬حتی سکوالرها نیز الترناتیو‬ ‫درنظرگرفتهنشد هاند؛بلکهالترناتیوکسانیهستندکهفاصله ‬ ‫فکریومبناییباانهاداشتهباشند‪.‬دراین جاستکهپرسش‬ ‫بزرگ از س��ران اصالحات این است که چه می خواهند‬ ‫بکنند؟ تش��خیص تهدیدها و فرصت ها و داشتن برنامه‬ ‫برایچنینموقعیتیحکممی کندکهاختالفاترادرگنجه‬ ‫بگذارندودرشراقفلکنند‪.‬همهدریکچارچوب‪،‬تحت‬ ‫منویات یک فرمانده که ان مقام معظم رهبری اس��ت در‬ ‫جهتقوامپایه هایملیکشورگامبردارند‪».‬‬ ‫این چهره اصالح طلب در عین حال به این مساله نیز‬ ‫اشارهکردکهاینامربهمنزلهتاییدفضایموجودنیست؛یک‬ ‫انسجاماست‪،‬نهوحدت‪».‬‬ ‫خرازی ادامه داد‪« :‬ما وحدت میان چپ و راس��ت یا‬ ‫اصالح طلب و اصولگرا را نمی توانیم داشته باشیم؛ زیرا ما‬ ‫اساسابابسیاریازافرادیکهدرحالحاضردردروندولت‬ ‫مسئولیتدارند‪،‬مشکالتمبناییداریم‪.‬اماامنیتوهویت‬ ‫ملیومنافعملیفراترازایناختالفاتتعریفمی شود‪».‬‬ ‫او همچنین مخالفت خود با هرگونه وابس��تگی‬ ‫به بیگان��گان را نیز اعالم ک��رد؛ انجا ک��ه گفت‪« :‬اگر‬ ‫اصالح طلبی فکر کند که می تواند برای به دست گرفتن‬ ‫قدرت مانور دهد و وامدار خارجی شود اشتباه نیست؛‬ ‫بلکه خیانت است‪ .‬در طول تاریخ ما چنین استدالل هایی‬ ‫داشته ایم‪ .‬همه افرادی که در امور سیاست فعال هستند‬ ‫باید بدانند که ایران در این مقطع تاریخی باید همزمان‬ ‫در جهت کس��ب دموکراس��ی و حقوق مدنی و نفی‬ ‫استبداد و استعمار گام بردارد‪g ».‬‬ ‫تحریم‪ ،‬تیر خالص به دوم خردادی ها است‬ ‫گفت وگوی مثلث با امیر محبیان‬ ‫‪2‬‬ ‫امیر محبیان‪ ،‬تحلیلگر مسائل سیاسی‪ ،‬اصالح طلبان را در اس��تانه مجلس نهم به سه گروه تقسیم می کند‪.‬‬ ‫تحریمی ها‪ ،‬مشروطه ها و اصالح طلبان حامی ش��رکت در انتخابات‪ .‬با او در مورد استراتژی اصالح طلبان در‬ ‫انتخابات پیش رو گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫ارایشسیاسیانتخاباتمجلسنهمراچگونه‬ ‫ارزیابیمی کنید؟‬ ‫‪ l‬تحلیل ارایش سیاسی انتخابات تا زمانی‬ ‫که همه عوامل موثر روشن نشده‪ ،‬نمی تواند تحلیل‬ ‫دقیقیباشد‪.‬زیرابرگزیدنمدلتحلیلیدرستمستلزم‬ ‫دستیافتنبهنوعیقطعیتنسبیدرفضایسیاسی‬ ‫است‪.‬متاسفانهدرشرایطفعلیب هدلیلکمبوداطالعات‬ ‫ما فقط می توانیم از مدل تصمیم گیری در شرایط عدم‬ ‫قطعیتعمیقبهره بگیریم‪.‬برایتحلیلانتخاباتباید‬ ‫هشت گاممهمبرداشتهشودکهفقطدراینجاچارچوب‬ ‫تحلیلیرابرایاستفادهتحلیلگرانذکرمی کنم‪:‬‬ ‫در گام اول بایدمشخص شودکه فضای سیاسی‬ ‫به کدام س��و در حال حرکت است؛ چه رویدادهایی‬ ‫ممکن است بر این روند موثر بوده و منجر به تغییرات‬ ‫شود؛تحت چه ش��رایطی هر جریان می تواند موفق‬ ‫ش��ود و تحت چه ش��رایطی هر جریان به شکست‬ ‫کش��یده می ش��ود‪ .‬در گام دوم باید اطالعات نسبتا‬ ‫کاملی گرداوری شود‪.‬در گام سوم نیروهای پیشران‬ ‫و کلیدی شناسایی شوند‪.‬در گام چهارم عناصر نسبتا‬ ‫متعین اشکار شوند‪.‬در گام پنجم عوامل نامتعین که‬ ‫احتمالتاثیر گذاریدارندشناساییشوند‪.‬درگامششم‬ ‫سناریوها باید تدوین شوند‪.‬در گام هفتم تصمیمات‬ ‫احتمالی جریانات و افراد موثر تحلیل شوند و در گام‬ ‫هفتم باید شاخص های راهنما مشخص شوند‪ .‬اینها‬ ‫بخشی کوچکی از مس��یر و روند یک تحلیل علمی‬ ‫ است‪ .‬به دالیلی روشن هنوز میزان اطالعات موجود‬ ‫درحدینیستکهتحلیلدقیقوعلمی صورتگیرد‬ ‫یبرروشاشراقذهنی‬ ‫وتنهامی توانحدس هاییمبتن ‬ ‫زدکهنمی تواندخیلیدقیقباشد‪.‬‬ ‫اس��تراتژی ورود اصالح طلب��ان ب��ه عرصه‬ ‫انتخاباتچگونهخواهدبود؟‬ ‫سیاست‬ ‫فاطمه میرزایی‬ ‫‪ l‬استراتژی های انها نسبتا قابل حدس تر است‪.‬‬ ‫اصالح طلبان به س��ه گروه عمده تقس��یم خواهند شد‪.‬‬ ‫نخست تحریمی ها که شامل سبزهای رادیکال و نزدیک‬ ‫ش��ده به عناصر اپوزیس��یون ضد انقالب هس��تند‪.‬دوم‬ ‫مشارکت طلبان مشروط که تحت هدایت اقای خاتمی‬ ‫ هستند‪.‬سوم مشارکت طلبان نامشروط که نماینده های‬ ‫موجود اصالح طلب‪ ،‬بعضی احزاب رده دو اصالحات‬ ‫و منفردین هستند‪.‬وضعیت مش��ارکت طلبان مشروط‬ ‫ی حساس است‪ .‬انها تحت دو‬ ‫تحت هدایت اقای خاتم ‬ ‫فشار هستند؛ اوال تحریمی ها به گونه ای فشار می اورند تا‬ ‫یرویشرط هایغیر قابلپذیرشبراینظامبایستد‬ ‫خاتم ‬ ‫تا او هم مجبور شود به تحریمی ها بپیوندد‪ .‬در این راستا از‬ ‫روش فشار عاطفی استفاده می کنند تا کوتاه امدن خاتمی ‬ ‫را خیانت به سران محدود شده سبز یا زندانیان نشان دهند‪.‬‬ ‫شکی نیست پشت اقدامات انها سرویس های خارجی‬ ‫نشستهوهدایتمی کنندتاهزینهجداییخاتمی ازنظامرا‬ ‫به نظام تحمیل کنند‪ .‬فشار دوم ان است که خاتمی نگران‬ ‫است که عدم حضور انها انتخابات را امنیتی کرده و بار‬ ‫مسائلرابه دوشانهابیندازد‪.‬مسائلدیگریهمهستکه‬ ‫ی را در شرایط دشواری قرار داده است‪ .‬ضمن انکه‬ ‫خاتم ‬ ‫نیامدن و عدم حضور اصالحات و مشارکت باالی مردم‬ ‫تیر خالص به طیف دوم خردادی خواهد بود و خاتمی‬ ‫ که روش رادیکال س��بز ها را هیچ وقت نمی پس��ندیده‬ ‫نمی خواهد در همان دام بیفتد‪.‬‬ ‫ایا شرایط برای ورود انها اماده است؟‬ ‫‪ l‬نظام منتظر س��یگنال هایی دال بر درک ش��رایط‬ ‫از سوی انان اس��ت که متاسفانه ش��رط گذاری ها رابطه‬ ‫را خراب کرده اس��ت‪ .‬خاتمی اعمال رادیکال س��بزها را‬ ‫قبول نداشته و اساسا با روحیه او همخوان نیست‪ ،‬ولی در‬ ‫رودربایستی قرارگرفته است‪ .‬رادیکال هابه اونزدیک شده‬ ‫و به او فشار اورده و برایش فضا سازی می کنند؛ در حالی‬ ‫که اصولگرایان و اصالح طلبان متعادل او را تنها گذاشته و‬ ‫ی به نظرم خوب‬ ‫با او گفت وگو نمی کنند‪ .‬تا االن هم خاتم ‬ ‫یدردامننظام‬ ‫مقاومتکرده است‪.‬بایدکوششکردخاتم ‬ ‫بماند؛ این به گمانم پروژه ای ملی است ولی این به معنای‬ ‫باجدادننیست‪.‬‬ ‫برخی جریان اصالحات را به سه طیف تحریمی‬ ‫(اپوزیس��یون خارج نش��ین ی��ا جنبش س��بز)‪،‬‬ ‫مشروط(طیفخاتمی)وفعالانتخاباتی(فراکسیون‬ ‫اقلیت داخل مجلس) تقس��یم می کنند‪ .‬نظر شما‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬تقس��یمات خود را ذکر کردم‪ .‬من همه سبزها‬ ‫را جزء تحریمی ها نمی دانم‪ .‬بخش اعظم س��بزها همان‬ ‫دوم خردادی ها هستند که در دل نظام تعریف می شوند‪.‬‬ ‫راندن سبزهای مس��المت جو و دوم خردادی ها به دامن‬ ‫ضدانقالب را کاری غلط می دانم‪ .‬فتنه گران افرادی قلیل‬ ‫بودند‪ ،‬انها را دارای هواداران بسیار نمی دانم‪.‬‬ ‫ایا نظر طیف مش��روط ب��رای ورود ب��ه عرصه‬ ‫انتخابات تامین خواهد شد یا شرایط انها خارج از‬ ‫چارچوب هایقانونیاست؟‬ ‫‪ l‬نظام هیچ شرط خالف قانون را نخواهد پذیرفت‬ ‫ن تردیدی نیست‪ .‬گفت وگو از موضع درک شرایط‬ ‫و در ای ‬ ‫اثر بیشتری دارد تا شرط گذاری از موضع باال‪ ،‬ان هم زمانی‬ ‫کهموضعانهاواقعاشکنندهاست‪.‬‬ ‫اینکهاقایموسوی خوئینی هاگفتهاصالح طلبانی‬ ‫که از کانال شورای نگهبان تایید شدند می توانند‬ ‫نامزدانتخاباتمجلسنهمشوند‪،‬یعنیچه؟‬ ‫‪ l‬یعنی درک شرایط‪ ،‬اگر چنین گفته اند حاکی از‬ ‫درکنسبیشرایطاست‪.‬‬ ‫ایا اصالح طلبان با تابلوی اصالحات فهرس��ت‬ ‫انتخاباتی می دهند یا لیس��ت انها با نامی مستعار‬ ‫خواهد بود که جامعه هدف متوجه تمایزشان از‬ ‫فهرست اصولگرایان شود یا انکه انفرادی کاندیدا‬ ‫می شوند؟‬ ‫‪ l‬هنوزاستراتژیانتخاباتیانهاروشننیست‪،‬ولی‬ ‫حدس می زنم روش با دست پس زدن با پا پیش کشیدن‬ ‫است‪ .‬انها می خواهند در استخر انتخابات شنا کنند‪ ،‬ولی‬ ‫خیسنشوند؛اینشدنینیست‪.‬‬ ‫ایا اینک��ه طی��ف عظیم��ی از اصالح طلبان هم‬ ‫ش��رط می گذارند و هم راه ورود به انتخابات را‬ ‫باز می گذارند‪ ،‬یک نوع تحریم فعاالنه انتخابات‬ ‫نیست؟‬ ‫‪ l‬نه!اینفقداناستراتژیشفافاست‪.‬‬ ‫اصال فعالی��ت انتخاباتی اصالح طلب��ان اثری بر‬ ‫مشارکتعمومی داردیاخیر؟‬ ‫‪ l‬بی تاثیرنیست‪،‬ولیانتاثیریکهخودشانتصور‬ ‫می کنندبرحضورشانمترتبنیست‪.‬‬ ‫رقابت انتخابات��ی این جریان تاثی��ری بر نتیجه‬ ‫شمارش ارا می گذارد؟ به عبارت دیگر رقابت این‬ ‫جریان با سایر جریانات چقدر جدی خواهد بود و‬ ‫می تواندانتخاباتراچند قطبیکند؟‬ ‫‪ l‬حتما تاثی��ر دارد‪ ،‬ولی در مورد قطبی ش��دن یا‬ ‫ماهیتقطب هاهنوزقضاوتخیلیزوداست‪.‬‬ ‫جریان اصالحات چقدر نی��از به نقش افرینی در‬ ‫صحنهانتخاباتمجلسنهمدارد؟‬ ‫‪ l‬برای انها در صحنه بودن حیاتی است‪ .‬اگر شش‬ ‫یا هشت سال دیگر در صحنه نباشند از ذهن مردم حذف‬ ‫می شوندوطیفدیگریجایگزینانهاخواهدشدکههمان‬ ‫نقشرابازیخواهدکرد‪.‬‬ ‫ینحوهوروداصالح طلبانبهعرصهانتخابات‬ ‫برخ ‬ ‫راموتورروشنوچراغخاموشتوصیفمی کنند‪.‬‬ ‫این روش چقدر موثر خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان فعال مشکل گواهینامه تایید شده‬ ‫دارند تا رانندگی!‪g‬‬ ‫‪29‬‬ ‫مخالفت اصالح طلبان میانه رو با طرح نه تحریم ‪ -‬نه مشارکت سید محمد خاتمی‬ ‫عبوراصالح طلبان از خاتمی‬ ‫‪3‬‬ ‫موضع اصالح طلبان در خصوص انتخابات اینده‬ ‫چیست؟ این سوالی است که ذهن بسیاری را به خود‬ ‫مشغول کرده است؛ چه در میان نخبگان سیاسی و چه‬ ‫در میان توده مردم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مکانیسم تصمیم گیری در میان اصالح طلبان‬ ‫برای پاس��خ به این س��وال ابتدا باید مکانیس��م‬ ‫تصمیم گیری در میان اصالح طلبان را بررسی کرد‪.‬‬ ‫ص��ادق زیباکالم در یادداش��تی ک��ه در یکی از‬ ‫روزنامه ه��ای اصالح طلب نیز منتش��ر ش��د‪ ،‬فرایند‬ ‫تصمیم گیری در میان اصالح طلبان را بررس��ی کرده‬ ‫و راهکارهای��ی را نیز به انان پیش��نهاد داده اس��ت‪:‬‬ ‫«حاجت به گفتن نیس��ت که اصالح طلب��ان در برابر‬ ‫تصمیم دش��واری ق��رار دارند؛ تصمیمی ک��ه باید از‬ ‫روی س��عه صدر‪ ،‬واقع بینان��ه‪ ،‬به دور از احساس��ات‬ ‫و چ��پ روی و راس��ت روی اخ��ذ ش��ود‪ .‬اولین و‬ ‫مثمرثمرترین گام ب��رای اصالح طلبان تصمیم گیری‬ ‫به صورت دس��ته جمعی‪ ،‬با انضباط و منسجم است‪.‬‬ ‫هر جور تصمیم گیری دیگ��ری عمال به معنای تفرقه‬ ‫و چنددستگی اصالح طلبان و روشن نکردن تکلیف‬ ‫مردم و طرفداران شان خواهد بود‪ .‬باید اصالح طلبان‬ ‫تحت لوای یک پرچم منس��جم و متحد در انتخابات‬ ‫ظاهر ش��وند‪ ،‬صرف نظر از اینکه تصمیم مش��ارکت‬ ‫یا عدم مش��ارکت یا هر تصمیم دیگری باش��د‪ .‬اینکه‬ ‫ی بگیرند‪ ،‬روحانیون‬ ‫نمایندگان اقلیت مجلس تصمیم ‬ ‫ی حرف سومی بزند‬ ‫مبارز تصمیم دیگری‪ ،‬اقای خاتم ‬ ‫و چهارمی هم از زندان پی��ام متفاوتی بدهد بدترین‬ ‫سناریو برای اصالح طلبان خواهد بود‪».‬‬ ‫اگرچه بای��د اذعان ک��رد ک��ه اصالح طلبان در‬ ‫سیاس��ت ورزی خود‪ ،‬ب��ه مکانیس��م «تصمیم گیری‬ ‫حزبی» یا به عبارت بهتر «خرد جمعی» معتقد هستند‪،‬‬ ‫اما ش��اید این تنها ژس��تی باش��د برای جل��ب ارای‬ ‫هواداران جریان اصالحات در میان مردم‪ .‬در این میان‬ ‫دو نکته را نیز نباید دور از ذهن انگاش��ت؛ اول تقلیل‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫نام گروه‬ ‫رویکرد‬ ‫و استراتژی‬ ‫اصالح طلبان‬ ‫همسو با اپوزیسیون‬ ‫اصالح طلبان‬ ‫طرفدار خاتمی‬ ‫اصالح طلبان‬ ‫میانه رو‬ ‫‪30‬‬ ‫پایگاه اجتماع��ی اصالحات و دوم بح��ران تعامل با‬ ‫حاکمیت‪ .‬سرچشمه این دو بحران را باید در حوادث‬ ‫پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم جست وجو‬ ‫کرد؛ انجا ک��ه طیف��ی از سیاس��یون اصالح طلب با‬ ‫کش��اندن مردم ب��ه خیابان ها‪ ،‬هم بر ش��کاف خود با‬ ‫حاکمیت افزودند و هم ب��ه تدریج عقبه مردمی خود‬ ‫را از دست دادند‪ .‬اصالح طلبان که روزگاری اقدامات‬ ‫خود را با پشتوانه مردمی توجیه می کردند و حتی در‬ ‫برابر نهادهای قانونی نظام همچون شورای نگهبان به‬ ‫همین بهانه مقاومت می کردند‪ ،‬اینک قدرت چانه زنی‬ ‫را نیز تا حدود بسیاری از دست داده اند‪.‬‬ ‫بدین ترتیب اصالح طلبان اگر تا پیش از سال ‪88‬‬ ‫نسبت به تایید صالحیت برخی از چهره های شاخص‬ ‫خود در انتخابات ریاست جمهوری‪ ،‬مجلس و شوراها‬ ‫امیدوار بودند‪ ،‬اما اکنون حتی به تایید چهره های سفید‬ ‫خود نیز امیدی ندارند‪ .‬حضور چهره های ش��اخص‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات ش��وراهای سوم و مجلس‬ ‫هشتم گواهی بر این مدعاست‪ .‬از این روست که اکنون‬ ‫اصالح طلبان با توجه به از دست دادن پایگاه مردمی‬ ‫ از یک سو و بحران در تعامل با حاکمیت به طیف های‬ ‫متفاوتی تقسیم ش��ده اند‪ .‬همین مساله رسیدن به یک‬ ‫تصمیم گیری واحد را با چالش مواجه کرده اس��ت؛‬ ‫هر چند در این مسیر‪ ،‬شورایی به نام شورای هماهنگی‬ ‫اصالحات تمام احزاب و تشکل های اصالح طلب را‬ ‫در خود جای داده باشد یا گمانه زنی ها از حضور یکی‬ ‫از ریش سفیدان این جریان برای وحدت اصالح طلبان‬ ‫حکایت کند‪.‬‬ ‫طیف های اصالح طلب در انتخابات اینده‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات این��ده به چند طیف‬ ‫تقسیم می شوند؟‬ ‫در یک نگاه کلی می توان س��ه طیف عمده را در‬ ‫این جریان مش��اهده کرد که هر یک به نوعی با دیگر‬ ‫طیف ها ‪ -‬به شکل مستقیم یا غیرمستقیم ‪ -‬در ارتباط‬ ‫موقعیت سیاسی‬ ‫درون نظام‬ ‫رویکرد در قبال‬ ‫انتخابات مجلس نهم‬ ‫مخالف نظام سیاسی‬ ‫تحریم‬ ‫قهر با نظام سیاسی‬ ‫مشارکت مشروط‬ ‫فعالیت سیاسی درون‬ ‫ساختار نظام‬ ‫مشارکت غیر مشروط‬ ‫اس��ت‪ .‬طیف اول جریان اپوزیس��یون مخالف نظام‬ ‫است که به واس��طه ارتباط با غرب و پشتیبانی مادی‬ ‫و معنوی از س��وی بیگانگان‪ ،‬جز تحری��م انتخابات‬ ‫اندیشه ای دیگر در سر نمی پروراند‪ .‬این گروه اکنون‬ ‫رسانه های فارس��ی زبانی همچون بی بی سی فارسی‪،‬‬ ‫صدای امریکا‪ ،‬رادیو زمان��ه و‪ ...‬را در اختیار دارد‪ .‬به‬ ‫دلیل اینکه اپوزیسیون خارج نشین در دوره هشت ماهه‬ ‫فتنه بیشترین نقش را در فعالیت های براندازانه علیه‬ ‫جمهوری اس�لامی ایف��ا می کرد‪ ،‬از ای��ن رو توانایی‬ ‫بس��یج توده های مردم و حتی گروه ه��ای اجتماعی‬ ‫هوادار اصالح طلبان در تحریم انتخابات را ندارد‪ .‬از‬ ‫س��وی دیگر اغلب چهره های منتسب به این جریان‪،‬‬ ‫یا به علت دست داشتن در فعالیت های براندازانه در‬ ‫زندان به سر می برند یا افراد دیگر این طیف نیز حتی در‬ ‫صورت ثبت نام در انتخابات مجلس‪ ،‬از سوی شورای‬ ‫نگهبان رد صالحیت خواهند شد‪.‬‬ ‫اصالح طلبانی که با محوریت سیدمحمد خاتمی‪،‬‬ ‫ رئیس دولت اصالحات به سیاس��ت ورزی مشغول‬ ‫هس��تند طیف دوم اصالح طلبانی هستند که رویکرد‬ ‫انه��ا در انتخابات اینده «مش��ارکت مش��روط» بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬س��یدمحمد خاتمی از مدت ها پیش در بیان‬ ‫ش��روطی برای انتخابات اعالم کرده ب��ود که ازادی‬ ‫زندانیان سیاسی‪ ،‬حرکت در چارچوب قانون اساسی‬ ‫و برگزاری انتخابات ازاد شروطی است که اگر محقق‬ ‫ش��ود اصالح طلب��ان در انتخابات ش��رکت خواهند‬ ‫کرد‪ .‬ارتباط با جامعه مدنی و تکی��ه بر قدرت مدنی‬ ‫‪NGO‬ها از ش��اخصه های طیف معتقد به مش��ارکت‬ ‫مشروط اس��ت و این طیف می کوش��د در خصوص‬ ‫انتخابات این��ده موضعی به ظاه��ر بی طرفانه اتخاذ‬ ‫کند‪ .‬این بی طرفی از ان روس��ت که طی��ف معتقد به‬ ‫مشارکت مش��روط برای چانه زنی و پیشبرد اهداف‬ ‫خود دو بازی جداگانه را در پیش گرفته اس��ت؛ اول‬ ‫تهدید ب��ه تحریم انتخابات یعنی هم��ان موضعی که‬ ‫خاتمی و موس��وی خوئینی ها در هفته گذشته اتخاذ‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫جنبش موسوم به سبز‬ ‫مجمع روحانیون مبارز ‪ -‬سید محمد خاتمی ‪-‬‬ ‫سید محمد موسوی خوئینی ها و ‪...‬‬ ‫ت مجلس‪ ،‬حزب اعتدال و توسعه‬ ‫فراکسیون اقلی ‬ ‫کردند تا ژست اصالح طلبی خود را حفظ کنند‪ .‬دوم‬ ‫وعده مش��ارکت در انتخابات به جهت خارج نشدن‬ ‫از حاکمی��ت و حفظ حی��ات سیاس��ی‪ ».‬این طیف‬ ‫در عین حال هرازگاهی بهانه هایی همچون در اختیار‬ ‫نداش��تن رس��انه های مس��تقل و ازاد‪ ،‬فراهم نبودن‬ ‫شرایط انتخابات ازاد و رقابتی همچنین سلب اعتماد‬ ‫مردم نس��بت به روند انتخابات را در پیش می گیرد‪.‬‬ ‫اعضای گروه هایی همچون مجمع روحانیون مبارز‪،‬‬ ‫تشکل های منحل شده ای همچون سازمان مجاهدین‪،‬‬ ‫حزب مشارکت و نهضت ازادی همچنین افرادی که‬ ‫در دولت اصالحات دارای سمت های ارشدی چون‬ ‫وزارت و معاونت رئیس جمهور بودند در این طیف‬ ‫جای می گیرند‪ .‬طیف سومی که در میان اصالح طلبان‬ ‫حضور دارند‪ ،‬اصالح طلبانی هستند که رویکرد انها‬ ‫مشارکت بدون شرط است‪ .‬انها معتقدند برای حفظ‬ ‫ارتباط با حاکمیت باید در هر ش��رایطی در انتخابات‬ ‫مشارکت کرد و تحریم انتخابات یا مشارکت مشروط‬ ‫مشکلی را حل نمی کند‪ .‬فعالیت در چارچوب قانون‬ ‫اساس��ی و پایبندی به اصول ان مسیری است که این‬ ‫طیف برای خود متصور است و تالش می کند تا جایی‬ ‫که ممکن اس��ت نامزدهایش از فیلتر شورای نگهبان‬ ‫عبور کنند و در مرحله بعد به مجلس نهم راه یابند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اصالح طلبان طرفدار خاتمی‬ ‫تحریم فعاالنه‬ ‫الیه ‪3‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ی از مدتی پیش در نامه ها‪ ،‬دیدارها‬ ‫قرار است که خاتم ‬ ‫و جلس��ات گاه به گاه خود با برخ��ی اصالح طلبان‪،‬‬ ‫مواضع��ی را اتخاذ ک��رده که نش��ان از اختالف میان‬ ‫اصالح طلبان دارد‪ .‬خاتمی در یکی از این جلس��ات‬ ‫با تاکید ب��ر اینکه «م��ا نباید بدون قید و ش��رط وارد‬ ‫انتخابات ش��ویم» گفته بود ک��ه باید از نظ��ام امتیاز‬ ‫بگیریم‪ .‬او در این جلس��ه همچنی��ن از فعالیت های‬ ‫انتخاباتی هاشمی رفس��نجانی زبان به انتقاد گشود و‬ ‫س��خنانش را این گونه ادامه داد‪« :‬هاش��می هم اکنون‬ ‫کارگزاران را فعال ک��رده و در پش��ت پرده موضوع‬ ‫انتخابات را پیگی��ری می کند و حتی ب��ا برخی افراد‬ ‫شخصا دیدار کرده است‪ ».‬یک روز پس از این مراسم‬ ‫بود که خاتمی به مسجد جامع شهرک قدس رفت تا‬ ‫در مراس��م داماد خانواده اش حضور یابد‪ .‬دو موضع‬ ‫متفاوت از س��وی خاتمی عالوه ب��ر اینکه عدم ثبات‬ ‫سیاسی او را مش��خص کرد اما ریش��ه اختالفات او‬ ‫با هاش��می و دیگر اصالح طلبان را نی��ز نمایان کرد‪.‬‬ ‫خاتمی در حالی که هنگام ورود به س��الن از شرکت‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات س��خن به میان اورده بود‪،‬‬ ‫هنگام خروج گفت که «تمام نش��انه ها حکایت از ان‬ ‫دارد که اصالح طلبان نباید در انتخابات شرکت کنند»‪.‬‬ ‫فعالیت این چهار طیف نشان از ان دارد که سیاست‬ ‫کلی اصالح طلبان در انتخاب��ات مجلس نهم‪« ،‬تحریم‬ ‫فعاالنه» است؛ به گونه ای که الیه اول یعنی اپوزیسیون‬ ‫مخالف نظ��ام و الی��ه دوم یعنی اصالح طلب��ان معتقد‬ ‫به مش��ارکت مش��روط‪ ،‬تحریم انتخابات را سرلوحه‬ ‫فعالیت های خود قرار داده اند و در عین حال طیف سوم‬ ‫که معتقد به مشارکت بدون شرط اس��ت و گروه های‬ ‫همسو با هاشمی رفسنجانی تمام امید اصالح طلبان برای‬ ‫الیه ‪2‬‬ ‫مشارکت مشروط‬ ‫اصالح طلبان میانه رو‬ ‫‪+‬‬ ‫الیه ‪1‬‬ ‫تحریم‬ ‫سیاست‬ ‫مشارکت بدون شرط‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫شطرنج جدید هاشمی رفسنجانی‬ ‫انچ��ه در ماه های اخی��ر ب��رای اصالح طلبان ‪-‬‬ ‫خصوصا طیف معتقد به مش��ارکت مشروط و طیف‬ ‫معتقد به مش��ارکت بدون ش��رط ‪ -‬مش��خص شده‪،‬‬ ‫شطرنج جدید هاشمی رفسنجانی است‪ .‬هاشمی که‬ ‫روزگاری در انتخابات مجلس پنجم بازی با دو دست‬ ‫ یعنی حزب کارگزاران سازندگی و جامعه روحانیت‬‫مبارز‪ -‬را در پیش گرفت و در این مسیر موفق هم بود‪،‬‬ ‫اینک بار دیگر به چنین حرکتی می اندیشد‪ .‬اگرچه او‬ ‫به واسطه کمرنگ شدن رابطه اش با جامعه روحانیت‬ ‫مبارز‪ ،‬دیگر چنین پتانسیلی را در اختیار ندارد اما در‬ ‫عوض می تواند از پتانسیل های دیگری استفاده کند‪.‬‬ ‫حس��ن روحانی که زمانی با هاشمی رفسنجانی‬ ‫در جامعه روحانیت به سیاس��ت ورزی می پرداخت‬ ‫اکنون از سیاسیون نزدیک به رئیس مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام و رئیس دولت سازندگی است که در‬ ‫کنار چهره های تکنوکرات حزب اعتدال و توس��عه‪،‬‬ ‫می توان��د ظرفیتی مناس��ب ب��رای انتخابات مجلس‬ ‫نهم ایجاد کند و طیف هواداران هاش��می رفسنجانی‬ ‫را در پارلمان احیا کند‪ .‬این گ��روه در مرز طیف های‬ ‫دوم و س��وم اصالح طلب��ان فعالی��ت می کن��د و بده‬ ‫بستان های سیاسی با این دو طیف دارد‪ .‬شاید همین‬ ‫فعالیت سبب ش��ده س��یدمحمد خاتمی تا حدودی‬ ‫از هاشمی رفس��نجانی فاصله بگیرد؛ فاصله ای که در‬ ‫هفته گذش��ته بیش از هر زمان دیگری ب��روز یافت‬ ‫و مراس��م ختم داماد خانواده هاشمی رفس��نجانی از‬ ‫یک سو و مراسم ختم خانواده خاتمی از سوی دیگر‬ ‫این فاصله را در جامعه بیشتر نمایان کرد‪ .‬این در حالی‬ ‫است که مراسم هایی که از سوی هاشمی رفسنجانی‬ ‫برگزار می ش��ود‪ ،‬محفلی اس��ت برای گرد هم امدن‬ ‫چهره های اصالح طلب و رایزنی های سیاس��ی میان‬ ‫افراد سرش��ناس این طیف‪ .‬یکش��نبه گذشته مسجد‬ ‫نور تهران میزبان مراسم یادبود مرحوم هاشمیان‪ ،‬امام‬ ‫جمعه رفس��نجان و داماد خانواده هاشمی رفسنجانی‬ ‫بود؛ در حالی که اکثریت قریب به اتفاق اصالح طلبان‬ ‫سرش��ناس در این مراسم حضور داش��تند‪ ،‬اما هرگز‬ ‫ی از چشم ها پنهان نماند‪.‬‬ ‫جای خالی سیدمحمد خاتم ‬ ‫اما ریش��ه غیبت خاتمی چه بود؟ ماجرا از این‬ ‫اصالح طلبان همسو با اپوزیسیون‬ ‫ادامه حیات سیاسی هس��تند‪.‬الیه اول اصالح طلبان که‬ ‫مواضعی همسو با اپوزیس��یون رادیکال اتخاذ می کند‪،‬‬ ‫با موضع تحریم و دعوت کردن مردم به عدم حضور در‬ ‫انتخابات‪ ،‬موقعیت سیاسی خود را بیرون از مرزای نظام‬ ‫و هم جهت با غرب تعریف کرده است‪ .‬الیه دوم در حالی‬ ‫که مردم را به تحریم دعوت نمی کند اما اصراری هم به‬ ‫مشارکت مردم در انتخابات ندارد و به نوعی سیاست نه‬ ‫تحریم نه مشارکت را در پیش گرفته که نوعی بی طرفی‬ ‫منفی تلقی می ش��ود و نتیجه اش خ��روج این طیف از‬ ‫اصالح طلبان از صحنه رسمی سیاست ایران است‪ .‬اما‬ ‫طیف سوم برخالف دو طیف دیگر مشارکت فعاالنه را‬ ‫در دستور کار قر ار داده و هم خود در انتخابات شرکت‬ ‫می کند و هم م��ردم را دعوت به حض��ور در انتخابات‬ ‫می کند‪ .‬در عین حال با دو طیف دیگر هم مرزبندی خود‬ ‫را حفظ می کند‪.‬‬ ‫از رویکرد سه الیه اصالح طلبان گرچه بوی همدلی‬ ‫و توافق بلند نمی ش��ود ام��ا در مجم��وع عملکرد انها‬ ‫استراتژی «تحریم فعاالنه» را ترسیم می کند‪.‬در مجموع‬ ‫باید گفت که اص�لاح طلبان میانه رو با سیاس��ت های‬ ‫مش��روط خاتمی میانه ای ندارند و به نوعی از او عبور‬ ‫کرده ان��د و همانگون��ه ک��ه احمد توکلی گفته اس��ت‬ ‫اصالح طلبان سیاس��ت های خود را ب��ا خاتمی تنظیم‬ ‫نمی کنند‪.‬نکت��ه دیگر اینکه پس از انتخابات ریاس��ت‬ ‫جمهوری در س��ال ‪ 88‬فرصت های فراوانی به وجود‬ ‫امد تا س��ید محمد خاتمی از اقدامات ساختار شکنانه‬ ‫اصالح طلبان رادیکال اعالم برائ��ت و زاویه خود را با‬ ‫انان اعالم کند اما حاال این نقد به خاتمی وارد است که با‬ ‫گذشت ‪ 2‬سال از ان اتفاقات هنوز در این زمینه اقدامی از‬ ‫سوی او صورت نگرفته است‪g.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مخالف قهر و تحریم انتخابات هستم‬ ‫گفت وگو با مصطفی کواکبیان درباره شرط گذاری اصالح طلبان‬ ‫در انتخابات مجلس نهم‬ ‫‪4‬‬ ‫مصطفی کواکبیان‪ ،‬دبیرکل حزب مردمساالری می گوید‪« :‬هیچ جریان اصالح طلبی به دنبال تحریم انتخابات‬ ‫ی نمی خواهند لیست بدهند‪ ،‬در مقابل این اختیار را هم بعضی ‬ ‫نهمین دوره مجلس شورای اسالمی نیست‪ ،‬منتها بعض ‬ ‫دارند که لیست بدهند‪ ».‬عضو فراکسیون خط امام مجلس معتقد است که حیات سیاسی جریان اصالحات با قهر کردن‬ ‫تامین نمی شود‪ ،‬بلکه با حضور ایجاد می شود و ادامه پیدا می کند اما نمی توان االن گفت ان گروهی که می اید وزنش‬ ‫کمتر از ان گروهی است که نمی اید؛ چراکه این مساله با رای مردم قابل سنجش است‪ .‬عضو کمیسیون امنیت ملی و‬ ‫سیاست خارجی مجلس کاربرد واژه تحریم فعاالنه برای نحوه ورود اصالح طلبان به انتخابات را بی معنا می خواند‬ ‫و می گوید‪« :‬من اصال نمی دانم این واژه چطور معنا می شود‪ .‬یعنی چه که هم می خواهیم شرکت کنیم و هم فعالیت‬ ‫می کنیمکهشرکتنکنیم‪».‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫با توجه به انکه انتخابات نهمین دوره مجلس‬ ‫شورای اسالمی ‪ 12‬اسفند‪ -‬تقریبا نزدیک به دو‬ ‫ماه دیگر‪ -‬برگزار می شود‪ ،‬شما به عنوان دبیرکل‬ ‫ح��زب مردمس��االری و از اعضای برجس��ته‬ ‫فراکسیون خط امام(ره) مجلس ارایش سیاسی‬ ‫جریانات مختلف را چگونه می بینید؟‬ ‫‪ l‬من معتقد هس��تم که در این رقابت سیاس��ی‬ ‫حداقلشاهد ارائههفتلیستانتخاباتیدرسراسرکشور‬ ‫خواهیم بود و البته بگویم که این موضع امروز من نیست‪،‬‬ ‫‪32‬‬ ‫بلکه از یک سال گذشته چنین بحثی را در مصاحبه ها و‬ ‫سخنرانی های مختلف مطرح کردم‪.‬‬ ‫این هفت لیس��ت ش��امل چ��ه جریان��ات یا‬ ‫طیف های سیاسی هستند؟‬ ‫‪ l‬جری��ان اصولگرا خود به چه��ار طیف جبهه‬ ‫متحد اصولگرایان یا همان ‪ ،8+7‬طیف دولتی ها و اقای‬ ‫مشایی‪ ،‬جبهه پایداری و جبهه ایستادگی تقسیم می شود‪،‬‬ ‫البته احتمال اینکه این چهار گروه در بعضی از حوزه های‬ ‫انتخابیهنامزدهایمشترکداشتهباشندبعیدنیست‪.‬ضمن‬ ‫انکه باید گفت جبهه پایداری نزدیک به جریان دولت و‬ ‫جبهه ایستادگی نزدیک به جریان ‪ 8+7‬حرکت می کند‪،‬‬ ‫یعنی در مجموع اینها باز اش��تراکاتی ممکن است با هم‬ ‫داشته باش��ند‪ .‬جریان پنجم نیروهای مستقل هستند که‬ ‫ممکن است از درون یابیرون شکلبگیرد؛به عبارت دیگر‬ ‫اینها گروه هایی هستند که اعتقادی به کارکرد جریانات‬ ‫اصولگرایی یا اصالح طلبی ندارند و می خواهند لیست‬ ‫مستقلبدهند‪.‬‬ ‫مثل چه کسانی؟‬ ‫‪ l‬به هر حالاینهایکسریجلساتیداشتندکهیکی‬ ‫از انها در مجلس تشکیل ش��د‪ .‬با این وجود امکان دارد‬ ‫نیروهای مستقل به سمت یکی از چهار ضلع اصولگرایی‬ ‫میل کنند‪ ،‬اما این احتمال است که مستقل هم بیایند‪.‬‬ ‫اگر ممکن است مصداق شان را بگویید؟‬ ‫‪ l‬همین کسانی است که در مجلس چندی پیش‬ ‫نشستداشتند‪.‬‬ ‫منظورتان نشس��ت نیروهای مس��تقل جریان‬ ‫اصولگرا با اقای الریجانی است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬همانطور که عرض کردم شاید جزو بخش‬ ‫جبهه متحد اصولگرایان شوند‪ ،‬اما احتمالش هست که‬ ‫راضینشوندوبخواهندلیستمستقلبدهند‪.‬‬ ‫جریانات هفتم و هشتم چه کسانی هستند؟‬ ‫‪ l‬ان جریان��ات مربوط ب��ه منتق��دان دولت و‬ ‫اصالح طلبان اس��ت‪ .‬به هر حال بین اصالح طلبان دعوا‬ ‫خیلی سر لیست نیست بلکه بیش��تر بحث ها سر اصل‬ ‫امدن و لیست دادن است‪ .‬من معتقدم اصالح طلبانی که‬ ‫می خواهند وارد عرصه ش��وند ممکن است به جریانی‬ ‫که منتقد دولت است ولی به هر حال نمی خواهد در هیچ‬ ‫لیست اصولگرایی هم باشد‪ ،‬نزدیک شوند‪ .‬در کل اینها‬ ‫ی زمان بگذرد‪،‬‬ ‫احتماالتی است که وجود دارد‪ .‬باید کم ‬ ‫ثبت نام ها انجام شود تا بعد دقیق تر این هفت لیستی که‬ ‫عرض کردم نشانه هایش پیدا شود و مشخص شود انها با‬ ‫چه ارم‪ ،‬عالمت‪ ،‬عنوان‪ ،‬شعار‪ ،‬اهداف‪ ،‬راهبرد‪ ،‬اصول و‬ ‫تاکتیک هایی در عرصه حاضر می شوند‪.‬‬ ‫اقای موس��وی خوئینی ها گفت��ه تحت عنوان‬ ‫اصالح��ات گروهی پ��ا به عرص��ه انتخابات‬ ‫نمی گذارد‪ ،‬اما هر اصالح طلبی که از س��وی‬ ‫ش��ورای نگهبان تایید ش��د می توان��د نامزد‬ ‫انتخابات مجلس شود‪ ،‬براساس همان صحبتی‬ ‫که شما مطرح کردید که در اردوگاه اصالحات‬ ‫دعوا بر سر امدن یا نیامدن است‪ ،‬این حرف را‬ ‫چگونه تعبیر می کنید؟‬ ‫‪ l‬هیچ جری��ان اصالح طلبی به دنب��ال تحریم‬ ‫ی نمی خواهند لیست بدهند‪،‬‬ ‫انتخابات نیست‪ ،‬منتها بعض ‬ ‫ی دارند که لیست بدهند‪.‬‬ ‫در مقابل این اختیار را هم بعض ‬ ‫ان طیفی که نمی خواهد لیست بدهد شاید شرایط را برای‬ ‫این کار مناسب نمی داند اما به معنای ان نیست که بخواهد‬ ‫منعی برای کسی که شرایط را مناسب می داند به وجود‬ ‫اورد؛ چراکه می گوید افرادی که به صورت منفرد می ایند‬ ‫به هر حال مانعی مقابل شان نیست‪ .‬بنابراین تصور می کنم‬ ‫انتخابات پر شوری را در پیش داشته باشیم‪.‬‬ ‫برخی کارشناس��ان و فعاالن اصولگرا جریان‬ ‫اصالحات را به س��ه طیف تحریمی (ش��امل‬ ‫اپوزیس��یون خارج نش��ین و جری��ان س��بز)‪،‬‬ ‫ش��رط گذار (اف��رادی همچ��ون خاتم��ی و‬ ‫خوئینی ها) و فعال انتخاباتی تقس��یم می کنند‪،‬‬ ‫نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬اصال جریانی که براندازانه بخواهد عمل کند و‬ ‫در خارج بنشیند به ما دستور و رهکرد بدهد‪ ،‬ما انها را جزء‬ ‫اصالح طلبان نمی شناسیم‪ .‬بارها گفتیم اصالح طلبان قبل‬ ‫از حوادث سال‪ 88‬درون این مردم حضور داشتند و پایگاه‬ ‫اجتماعیدارندوطبیعتاربطیبهخارج نشینانوافرادیکه‬ ‫سیاست‬ ‫معتقدم مردمی که در بدنه‬ ‫جریان اصالح طلبی هستند‪،‬‬ ‫خیلی مایل به قهر کردن‪،‬‬ ‫نیامدن و عدم شرکت در‬ ‫انتخابات نیستند و طبیعتا وزن‬ ‫این طیف ها از طریق رای مردم‬ ‫قابل سنجش است‪ .‬نمی شود‬ ‫االن بگوییم ان گروهی که‬ ‫می اید وزنش کمتر از ان‬ ‫گروهی است که نمی اید یا‬ ‫برعکس‪ .‬باید دید مسائل‬ ‫واقعا چطور پیش می رود و چه‬ ‫تعداد مردم پای صندوق های‬ ‫رای حاضر می شوند‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫از انجا بخواهند تعیین مسیرکنند ندارند‪ .‬به عبارت دیگر‬ ‫ما از اول به اصالحات محدود و منحصر در گروه فکری‬ ‫خاص و در یک حزب خاص که مخالف اصل نظام است‬ ‫اعتقادینداشتیم‪.‬انچهقبولداشتیمخصوصیتاصلی اش‬ ‫ان است که اصالحات با خط امام(ره) تعریف می شود‪.‬‬ ‫برای همین در مجلس فراکسیون خط امام(ره) تشکیل‬ ‫شد‪ ،‬چون چارچوب خط امام(ره) مشخص است؛ چنین‬ ‫اصالحاتی با انها که ان ور ابی هس��تند و با اندیشه های‬ ‫خط امام(ره) مشکل دارند متضاد است‪ .‬انها باید یک اسم‬ ‫دیگری روی مشی فکری خود بگذارند‪ .‬نمی توانند به ان‬ ‫مفهومی که ما می گوییم باشند‪ ،‬چون این اصالحات در‬ ‫چارچوبقانوناساسیونظامجمهوریاسالمیتعریف‬ ‫می شود‪ .‬اصالحات با ویژگی خط امامی بودن در احزاب‪،‬‬ ‫اشخاص و ش��عارهای خاص تعریف نمی شود‪ ،‬بلکه‬ ‫مربوط به همه اقشار مردم است‪ ،‬یعنی نمی توان گفت که‬ ‫فقط طبقه متوسط شهری اصالحات می خواهد‪ .‬معتقدم‬ ‫اگر اصالح طلب��ان خوب حرف خود را ب��رای یک فرد‬ ‫روستایی تبیین کنند او هم همان چیزی را می خواهد که‬ ‫افرادطبقهمتوسطشهریخواهانانهستند‪.‬بااینتعریف‬ ‫اصالحات نمی میرد و همچنان باقی می ماند‪ ،‬البته نه به ان‬ ‫خاطر که ما اصالح طلبیم بلکه ذات گروه های اجتماعی‬ ‫این را می خواه��د‪ .‬به عبارت دیگ��ر گاهی اصالحات‬ ‫یک پروژه تعریف می شود که بعد از مدتی طبعا به پایان‬ ‫می رس��د‪ ،‬اما ما اصالحات را پروسه می بینیم چون این‬ ‫جریان با مفهوم پروسه هیچ گاه نمی تواند متوقف شود‪.‬‬ ‫وزن شرط گذاران در جریان اصالحات بیشتر‬ ‫است یا کسانی همچون شما که برای ورود به‬ ‫عرصه اعالم امادگی کردند؟‬ ‫‪ l‬معتقدم بخشی از این بحث ها به ما مربوط است‬ ‫وبخشدیگربهناظرانومجریانودستگاه هایتبلیغاتیو‬ ‫رسانه ای و فعاالن سیاسی؛ یعنی اگر قرار باشد بنده لیست‬ ‫سراس��ری بدهم اما در س��بد کاالی انتخاباتی ام افرادی‬ ‫نباشند که معرفی کنم خب من اساسا نمی توانم لیست‬ ‫بدهم‪ .‬فراهم کردن شرایط به این معناست که سبد کاالی‬ ‫انتخاباتی من پر شود‪ ،‬یعنی ما باید ‪ 290‬یا ‪ 310‬اسم برای‬ ‫نامزدی در انتخابات داشته باشیم‪ .‬فرض شود اگر بین همه‬ ‫تایید شدگانگشتمودیدمبیشتراز‪ 10‬نامزدنمی توانموارد‬ ‫صحنه کنم دیگر نمی توانم لیست دهم‪ .‬البته انشاء اهلل که‬ ‫چنین اتفاقی نمی افتد ولی اگر افتاد باید به من حق بدهند‬ ‫که به عنوان حزب یا جریان اصالح طلبی حرفی نداشته‬ ‫باشم‪ ،‬البته شاید ان موقع براساس نظر شخصی کار کنم‪.‬‬ ‫تمام تاکیدم رعایت ُمر قان��ون بدون کوچکترین اعمال‬ ‫سلیقه ای است‪.‬‬ ‫ش��ما باالخره نگفتید وزن کدام یک از این دو‬ ‫دیدگاه در جریان اصالحات‪ -‬ش��رط گذار یا‬ ‫اماده حضور در انتخابات‪ -‬بیشتر است؟‬ ‫‪ l‬معتقدم مردمی که در بدنه جریان اصالح طلبی‬ ‫هستند‪ ،‬خیلی مایل به قهر کردن‪ ،‬نیامدن و عدم شرکت در‬ ‫انتخابات نیستند و طبیعتا وزن این طیف ها از طریق رای‬ ‫مردم قابل سنجش است‪ .‬نمی شود االن بگوییم ان گروهی‬ ‫که می اید وزنش کمتر از ان گروهی است که نمی اید یا‬ ‫برعکس‪ .‬باید دید مسائل واقعا چطور پیش می رود و چه‬ ‫تعداد مردم پای صندوق های رای حاضر می شوند‪.‬‬ ‫چه توصیه ای به دوس��تان اصالح طلب خود‬ ‫دارید؟‬ ‫‪ l‬توصی��ه ای که ب��ه دوس��تان اصالح طلب در‬ ‫جلسات داش��تم حضور در انتخابات اس��ت‪ ،‬برای این‬ ‫حرف هم پنج دلیل دارم‪ .‬معتقدم بع��د از حوادث پس‬ ‫از انتخابات ‪ 88‬مردم و افکار عمومی مق��داری از اصل‬ ‫انتخابات سرخورده ش��دند‪ .‬ما برای انکه دلسوز نظام‬ ‫هستیم بایدمردم را قانع کنیم‪ ،‬چون اگر بیایند پای صندوق‬ ‫خودشان تشخیص می دهند که چگونه باید عمل کنند‪.‬‬ ‫نکته دوم وضعیتی اس��ت که االن دولت فعلی در بخش‬ ‫تورم‪ ،‬اشتغال‪ ،‬فس��اد اداری و فساد مالی دارد‪ .‬نکته سوم‬ ‫اوضاع منطقه و شرایط بین المللی است؛ وقتی می گوییم‬ ‫در خاورمیانه و ش��مال افریقا موج بیداری اسالمی رخ‬ ‫داده و س��ایر ملت ها باید از روش جمهوری اس�لامی‬ ‫تاسی کنند چرا ملت را مایوس کنیم از اینکه از سرنوشت‬ ‫خودشان دست بکشند‪ ،‬پس باید تشویق کرد که مردم پای‬ ‫صندوق های رای حاضر ش��وند‪ .‬نکته چهارم وضعیت‬ ‫معیشتی و اقتصادی جامعه است‪ .‬دلیل پنجم مربوط به‬ ‫اختالفاتی می شود که بین طیف های اصولگرا به وجود‬ ‫امده و این شرایط به نفع اصالح طلبان است اگر بخواهند‬ ‫بهپیروزیفکر بکنند‪.‬‬ ‫برخی می گویند اصالح طلبان موتور روشن‪،‬‬ ‫چراغ خام��وش دارند پا به عرص��ه انتخابات‬ ‫می گذارند‪ ،‬اما در مقابل عده ای نیز واژه تحریم‬ ‫فعاالنه را برای نوع حرکت اصالح طلبان عنوان‬ ‫می کنند‪ ،‬یعنی از یک طرف به قول شما قصد‬ ‫قهر دارند و از یک طرف هم حضور فعاالنه را‬ ‫تشویق می کنند‪ ،‬شما این دو تعبیر را برای نوع‬ ‫حرکت انتخاباتی جریان اصالحات درس��ت‬ ‫می دانید یا خیر؟‬ ‫یاحتماالمتخصص‬ ‫‪ l‬اینهاراردمی کنم‪،‬البتهبرخ ‬ ‫راهنمایی و رانندگی هستند که اصطالح موتور روشن‪،‬‬ ‫چراغ خاموش را خوب تش��خیص می دهن��د‪ .‬به طور‬ ‫مشخص یک جریانی می گوید ما نمی خواهیم شرکت‬ ‫کنیم و در طرف مقابل یک جریان نیز به طور مش��خص‬ ‫می گوید ما می خواهیم شرکت کنیم‪ ،‬هر دو هم دالیل و‬ ‫مسائل خود را مطرح می کنند و بر این مبنا فعالیت هایی‬ ‫هم دارند اما اینکه کس��ی بگوید دنبال تحریم هس��تند‬ ‫این طور نیست‪.‬‬ ‫حتی تحریم فعاالنه؟‬ ‫‪ l‬من اصال تعریف ای��ن واژه تحریم فعاالنه را‬ ‫نمی دانم چطور معنا می شود‪ .‬یعنی چه که هم می خواهیم‬ ‫شرکتکنیموهمفعالیتمی کنیمکهشرکتنکنیم‪.‬‬ ‫یعنی معنای ان را متوجه نمی شوید؟‬ ‫‪ l‬خیر‪.‬‬ ‫اق��ای کواکبیان! جری��ان اصالح��ات برای‬ ‫بازیافت حیات سیاسی خود چقدر به حضور‬ ‫در عرصه انتخابات مجلس نهم نیاز دارد؟‬ ‫‪ l‬من اعتقادم این است که اصوال کشور به هر دو‬ ‫جریان اصولگرایی و اصالح طلبی نیاز دارد و اگر کسانی‬ ‫واقعا درصدد حذف یکی و تقویت دیگری برایند قطعا‬ ‫اشتباه می کنند‪.‬بههر حال باید با کمک یکدیگر مشکالت‬ ‫را از جلوی راه مردم برداریم‪ .‬اینکه ما بگوییم کشور به یک‬ ‫گروه فقط نیاز دارد و گروه دیگری نیاز ندارد صد درصد‬ ‫اشتباه است‪ .‬اگر کس��انی تصور کنند که کال این نیاز را‬ ‫به تنهایی مرتفع می کنند این هم اش��تباه است‪ .‬یعنی هم‬ ‫حذف رقیب امر شایسته ای نیست و هم انحصار طلبی‬ ‫در بازی سیاسی مذموم اس��ت‪ .‬متاسفانه از هر دو طیف‬ ‫داریم؛ عده ای می گویند ما رقی��ب را حذف نمی کنیم‪،‬‬ ‫بلکه طوری عمل می کنیم که رقیب اصال عرصه ای برای‬ ‫ی موضعگیری‬ ‫حضور خودش پیدا نکند‪ ،‬اینک��ه برخ ‬ ‫می کنند و می گویند هر کس می خواهد کاندیدا شود باید‬ ‫از فالنی و فالنی اعالم برائ��ت ‪ ،‬کند‪ ،‬این مفهومش این‬ ‫است که افراد را سوق بدهند برای نیامدن‪ .‬باالخره هرکس‬ ‫خطایی کرده به پرونده اش رسیدگی کنند‪ ،‬اگر مشکلی‬ ‫ندارد تایید شود؛ از طرف دیگر اینکه گفته شود نیروهای‬ ‫جریان رقیب هم باید از جریان خاص اعالم برائت کنند تا‬ ‫بیایند ان هم درست نیست‪ ،‬باالخره هر کس واجد شرایط‬ ‫انتخابات است می تواند به صحنه بیاید‪ ،‬شرایط برایش‬ ‫فراهم ش��ود‪ ،‬انحصار طلبی و اقدام حذفی در انتخابات‬ ‫مذموم اس��ت‪ .‬یعنی فضا را برای هر دو جریان باز کنند‪،‬‬ ‫این را قبول ندارم که گفته شود جبهه اصولگرایان و جبهه‬ ‫پایداری در انتخابات مجلس با هم رقابت می کنند‪ ،‬حاال‬ ‫اصالح طلبان می خواهند بیایند یا نیایند‪ .‬مردم که این را‬ ‫می فهمند‪ ،‬طبق امار رسمی وزارت کشور تصریح دارد‬ ‫که ‪ 14‬میلیون نفر در انتخابات ریاست جمهوری دهم به‬ ‫فردی غیر از احمدی نژاد رای دادند‪ ،‬اگر دست اندرکاران امر‬ ‫می خواهنداینجمعیتپایصندوق هاحاضرشوندپس‬ ‫لوازم ان را فراهم کنند تا مشارکت حداکثری رقم بخورد‪.‬‬ ‫اینکه گفته می شود زندانیان سیاسی ازاد شوند‪ ،‬مطبوعات‬ ‫در فضای بازتری فعالیت رسانه ای کنند‪ ،‬برای دلسوزی‬ ‫است؛هدفاننیستکهبااینحرف هابخواهیمخودمان‬ ‫را پس بکشیم‪ .‬اگر دقت ش��ود برای انتخابات پیش رو‬ ‫حتی صدای اصولگراها نیز دارد در می اید‪ .‬االن خیلی از‬ ‫اخباری که راجع به لزوم دقت در برگزاری انتخابات منتشر‬ ‫می شود از جانب اصولگرایان است‪ ،‬حتی برخی دوباره‬ ‫از تشکیل کمیسیون ملی انتخابات صحبت می کنند‪ .‬من‬ ‫می گویم انقدر باید فضا شفاف باشد که اگر قرار است‬ ‫وزارت اطالعات و نیروی انتظامی نظر دهند براس��اس‬ ‫مستندات باش��د و مو الی درز ان نرود‪ .‬صدا و سیما با‬ ‫بی طرفی به فض��ای انتخابات ورود و ش��ورای نگهبان‬ ‫در تایید صالحیت نامزدها کامال ش��فاف عمل کند‪ .‬با‬ ‫توجه به انکه احزاب و تشکل های سیاسی فقط‪ 20‬تا ‪30‬‬ ‫درصد روی نشاط انتخاباتی تاثیر دارند‪ ،‬بنابراین اول باید‬ ‫مردم قانع شوند که تحت ش��رایط یاد شده انها راغب به‬ ‫حضور پای صندوق های رای می شوند‪ .‬بنده یا امثال بنده‬ ‫به عنوان یک فعال سیاسی بیاییم برای حضور در انتخابات‬ ‫شرط بگذارم یا نگذارم تاثیر زیادی ندارد‪ .‬در مقابل مردم‬ ‫برای مش��ارکت حداکثری باید قانع شوند که انتخاباتی‬ ‫صد در صد رقابتی‪ ،‬عادالنه و قانون محور پیش روست‪.‬‬ ‫در ثانی معتقدم براساس فرمایش حضرت امام(ره) که‬ ‫فرمودند در همه انتخابات باید حضور یافت‪ ،‬باید عمل‬ ‫کرد چون اصالح طلبان با همان تعریفی که کردم اصل و‬ ‫اساس نظام را قبول دارند‪.‬‬ ‫باالخره برای بازیافت حیات سیاس��ی جریان‬ ‫اصالحات شرط گذاری خوب است یا حضور‬ ‫فعال داشتن در عرصه انتخابات مجلس؟‬ ‫‪ l‬من معتقدم حیات سیاسی با قهر کردن ایجاد‬ ‫نمی شود‪،‬بلکهباحضورایجادمی شودوادامهپیدامی کند‪،‬‬ ‫ی فکر‬ ‫اما همانطور که گفتم این تفکر اشتباه است که بعض ‬ ‫می کنند عده ای را می توانند کال حذف کنند یا عده ای فکر‬ ‫می کنند فقط خودشان هستند و دیگران را نادیده بگیرند‪.‬‬ ‫عقالنیت‪ ،‬اعتدال و تقوای سیاسی حکم می کند که‬ ‫برایشکل گیرینشاطانتخاباتیهمهشرایطمطابققانون‬ ‫فراهم شود‪g.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫راهی برای توجیه‬ ‫شکستاحتمالی‬ ‫گفت و گو با فضائلی درباره اصالح طلبان و انتخابات‬ ‫‪5‬‬ ‫مهدی فضائلی‪ ،‬مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس و مدیر کنونی‬ ‫مجالت سروش‪ ،‬اتخاذ شیوه تحریم فعاالنه انتخابات از سوی اصالح طلبان را‬ ‫روشی برای توجیه شکست توصیف می کند‪ .‬وی معتقد است حضور یا عدم‬ ‫حضور اصالح طلبان در انتخابات مجلس نهم مشخص می کند بیشتر وزن‬ ‫این جریان به سمت جریان انقالب سنگینی می کند یا به سمت ضد انقالب‪.‬‬ ‫این کارشناس مسائل سیاسی می گوید‪« :‬شاید نیروهای جریان اصالحات با‬ ‫اسامی جدیدی غیر از اصالح طلبی وارد عرصه انتخابات شوند ولی به لحاظ‬ ‫سمت و سو و جهتگیری های فکری‪ ،‬برای همه قابل تشخیص هستند و‬ ‫می دانند که قرار است این فهرست چه بخشی از جامعه را نمایندگی کند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫کمتر از ‪ 70‬روز تا انتخاب��ات مجلس نهم باقی‬ ‫است‪ ،‬ارایش گروه های سیاس��ی برای ورود به‬ ‫صحنه رقابت را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬مقطع انتخابات برای همه جریانات حساس و‬ ‫قابلتوجهاستوجریان هایسیاسیفعالتالشمی کنند‬ ‫در عرصه رقابت حضوری فعال و جدی داش��ته باشند‪.‬‬ ‫تجارب گذشته نشان می دهد تش��کل هایی که در بقیه‬ ‫سال هیچ فعالیتی ندارند یا فعالیت خیلی کمرنگی دارند‬ ‫تحرکاتشان در مقطع انتخابات زیاد می شود به طوریکه در‬ ‫ادبیات سیاسی کشور واژه ای به نام احزاب فصلی تعریف‬ ‫شد‪.‬اینتشکل هامعموالدرایامنزدیکبهانتخاباتشکل‬ ‫می گیرند و بعد از برگزاری ان به محاق می روند‪ .‬پس با‬ ‫تفاسیری که گفته ش��د عرصه انتخابات برای جریانات‬ ‫سیاسی یک میدان نقش افرینی جدی به حساب می اید‪،‬‬ ‫بر همین اساس این انتظار وجود دارد که همه مجموعه ها‪،‬‬ ‫تشکل ها و جریانات سیاس��ی فعال کشور در انتخابات‬ ‫نهمین دوره مجلس شورای اسالمی حضور داشته باشند‪،‬‬ ‫ب ه عبارت دیگر من فکر می کنم گروه های سیاسی قانونی‬ ‫در جریان اصولگرا و دوم خرداد یا اصالح طلب فعاالنه‬ ‫بهصحنهبیایند‪.‬‬ ‫اصالح طلب��ان ب��رای ورود ب��ه انتخاب��ات چه‬ ‫استراتژی دارند؟‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان یک طیف هستند و بخش های‬ ‫مختلف ای��ن طیف‪ ،‬سیاس��ت های متفاوت��ی را دنبال‬ ‫می کنند؛ یک گروه امروز به عنوان جریان فتنه شناخته‬ ‫می شوند و می دانند در انتخابات جایگاهی ندارند چون‬ ‫به لحاظ قانونی صالحیت های الزم را برای شرکت در‬ ‫انتخابات دارا نیستند‪ .‬انها همسو با جریانات ضد انقالب‬ ‫خارج نشین بحث تحریم و عدم شرکت در انتخابات را‬ ‫دنبال خواهند کرد و ام��روز نیز برای نیل به این هدف با‬ ‫دست اندازیبه شیوه هایمختلف درصددعملیاتیکردن‬ ‫منویات خود هستند‪ .‬البته این نگرش نقش قابل توجهی‬ ‫در جریان دوم خرداد ندارد‪ .‬یک بخش دیگری از جریان‬ ‫اصالحات تالش می کند تا با سیاست گران فروشی و‬ ‫گرفتنیکسریامتیازها واردصحنهانتخاباتمجلسنهم‬ ‫شود‪ .‬اگرچه این طیف در اعالم مواضع اخیر خود گفته‬ ‫به دلیل از دست دادن زمان شرکت نمی کند اما به نظر من‬ ‫هنوز تکلیف این بخش روشن نیست و شاید در لحظات‬ ‫اخر تصمیم به حضور درانتخابات بگیرد‪ .‬طیف دیگر‬ ‫این جریان کسانی هستند که به لحاظ سیاسی همگرایش‬ ‫با حزب کارگزاران و نظیر ان محسوب می شوند‪ .‬اینها‬ ‫به احتمال خیلی زیاد شرکت خواهند داشت‪ .‬دسته اخر‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪34‬‬ ‫که تاکنون نسبت به سایرین نزدیک تر به چارچوب های‬ ‫قانونی کش��ور عمل کرده و امروز در مجلس ش��ورای‬ ‫اسالمی فراکسیون اقلیت را تشکیل می دهد‪ ،‬عزم خود را‬ ‫برای نامزدی در انتخابات رسما اعالم کرده است‪.‬‬ ‫در ادوار و انتخابات های مختلف مشاهده شده‬ ‫وقتی اصالح طلب��ان نتیجه را واگ��ذار کردند و‬ ‫شکستخوردندبابهانه گیریبهعملکردمجریان‪،‬‬ ‫نحوه نظارت و تایید و رد صالحیت نامزدها از‬ ‫س��وی ش��ورای نگهبان‪ ،‬دنبال به هم زدن بازی‬ ‫بودند‪ ،‬ایا برای ورود نیروهای جریان اصالحات‬ ‫به انتخابات شرایطی فراهم است؟‬ ‫‪ l‬ما در کش��ور بازنده منصف کم داریم‪ .‬خواه‬ ‫می خواهد طرف بازنده تیم فوتبال باشد یا یک جریان‬ ‫سیاس��ی‪ .‬تیم های فوتبال ما وقتی ب��ازی را به حریف‬ ‫واگذار می کنند بخشی از باخت را به گردن داور‪ ،‬زمین‪،‬‬ ‫اب و هوا می اندازن��د و هیچ گاه نمی گوین��د بد بازی‬ ‫کردند و مش��کالت داخلی انها باعث برد حریف شد‪،‬‬ ‫این حقایق را ی��ا بیان نمی کنند یا انه��ا خیلی کم رنگ‬ ‫جلوه می دهند‪ .‬در عرصه سیاس��ت هم گروه هایی که‬ ‫نتوانستند رای مردم را بگیرند برای انکه به عدم داشتن‬ ‫ی اعتراف نکنند معموال تقصیر شکست را‬ ‫پایگاه مردم ‬ ‫به گردن مجموعه های مختلف انداختند و می اندازند‪.‬‬ ‫کسانی که عرصه فعالیت ها و تحرکات سیاسی را دقیق‬ ‫زیر نظر دارند‪ ،‬حافظه تاریخ��ی انها خوب کار می کند‬ ‫و ش��رایط مختلف را دیدند و می بینن��د‪ .‬انها می توانند‬ ‫قضاوت کنند چقدر از این مطالب درست است‪ .‬در ایران‬ ‫بیش از‪30‬انتخابات برگزار شده است و انتخابات مجلس‬ ‫نهم اولین انها نیست‪ ،‬در شوراهای دوم همه چیز برای‬ ‫پیروزی اصالح طلبان مهیا بود‪ ،‬شورای نگهبان نظارت‬ ‫نداشت‪ ،‬رد صالحیت نبود و همه جور نامزدی هم در‬ ‫صحنه حضور داشت اما جریان اصالحات نه مشارکت‬ ‫را توانست در کل کش��ور افزایش دهد و نه چهره های‬ ‫این جریان توانس��تند رای مردم را به خودش��ان جذب‬ ‫کنند‪ .‬در بررسی مجلس چهارم نیز اینها در کالنشهرها‬ ‫هیچ توفیقی نداشتند‪ .‬در انتخابات مجلس هفتم درست‬ ‫است که بخشی از انها رد صالحیت شدند اما چهره های‬ ‫شناخته ش��ده همچون کروبی بعد از نفر س��ی ام قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬اگر کس��ی حافظه تاریخی اش خوب باش��د‬ ‫می داند بحث هایی مثل رد صالحیت و تقلب بهانه است‪.‬‬ ‫بهترین دلیل برای قضاوت کردن در این مورد چرخش‬ ‫سیاسی اس��ت که در کشور رخ داده اس��ت‪ .‬در مقاطع‬ ‫سیاسی مختلف شرایطی در کشور بود که به رغم انکه‬ ‫وزارت کش��ور در اختیار جری��ان اصالح طلب بود اما‬ ‫ارایی که نهایتا از صندوق ها درامد به نفع اصولگرایان‬ ‫رقم خورد و بالعکس‪ .‬در مقاطعی جریان نظارت و اجرا‬ ‫در اختیار جریان اصولگرا بود اما خروجی صندوق های‬ ‫رای‪ ،‬مجلس یا ریاس��ت جمهوری را به دست جریان‬ ‫مقابل انداخت‪ .‬این بهترین دلیل است که نشان می دهد‬ ‫فرایند انتخابات فرایندی نیست که نتایج کالن انتخاباتی‬ ‫جا به جا ش��ود‪ .‬البته تخلفات جزیی انتخاباتی همیشه‬ ‫بوده و هس��ت و باید به حداقل برسد اما به حدی نبوده‬ ‫که تعیین کننده باشد‪ .‬همه کسانی که با فرایند انتخابات‬ ‫اشنا هستند می دانند امکان تغییر کالن نتیجه در انتخابات‬ ‫مجلس یا ریاست جمهوری وجود ندارد‪ .‬در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری ‪ ،84‬از معین تا محمود احمدی نژاد‬ ‫نامزد بودند؛ یعن��ی همه گرایش ها کاندیدا داش��تند و‬ ‫مشارکت کردند‪ ،‬مردم هم رای باالیی به صندوق ریختند‪.‬‬ ‫من فکر می کنم اگر ما خوب و دقیق ش��رایط انتخابات‬ ‫گذش��ته را تبیین کنیم و توضیح دهیم روشن می شود‬ ‫چقدر از حرف های یاد شده بهانه و چقدر واقعیت است‪.‬‬ ‫ایا اصالح طلب��ان برای ورود ب��ه انتخابات باید‬ ‫تضمین بدهند که بعد از رای ش��ماری بازی را‬ ‫به هم نزنند؟ یا از سران فتنه تبری بجویند؟‬ ‫‪ l‬شرایط حضور در انتخابات به لحاظ قانونی‬ ‫روشن است‪ .‬این حرف هایی که زده می شود مربوط به‬ ‫محیط های سیاسی است‪ .‬انجا که قرار است قانون مالک‬ ‫و معیار باشد طبیعتا سنجش خاص خودش را دارد‪ .‬در‬ ‫قانون اساسی و قانون انتخابات برای کسانی که قرار است‬ ‫نامزد انتخابات شوند معیارهایی تعریف شده که امروز‬ ‫هم مالک اصلی برای تایید نامزدها همان است و فرا تر‬ ‫از ان نیست‪ .‬البته شاید یک فرد سیاسی برداشت و نظر‬ ‫خودش را از قانون داشته باشد اما اینها تفاسیر افراد است‪.‬‬ ‫مراجع قانونی انچه که برایشان مالک است و باید باشد‬ ‫همان معیارهایی است که قانون به ان تصریح دارد‪ .‬مثال‬ ‫یکی از مالک ها ان است که افراد نباید عضو گروه های‬ ‫غیرقانونی باش��ند‪ ،‬یک زمانی منافقین و نهضت ازادی‬ ‫در این تعریف جای می گرفتند اما ام��روز مصادیق ان‬ ‫تغییر کرده است به عبارت دیگر معیار عوض نشده بلکه‬ ‫مصادیق ان تغییر کرده است‪.‬‬ ‫ش��ما اصالح طلبان را به س��ه دس��ته تحریمی‪،‬‬ ‫ش��رط گذار و فعال انتخاباتی تقس��یم کردید‪،‬‬ ‫اقای موس��وی خوئینی ها گفته نیروهای جریان‬ ‫اصالحات ب��ا تابلو اصالح طلب��ی نمی ایند اما‬ ‫هرکدام از این افراد اگر از سوی شورای نگهبان‬ ‫رویکردهای سیاه‪ ،‬خاکستری و سفید از جانب سه طیف در انتخابات مجلس نهم‬ ‫صالح اسکندری‬ ‫‪6‬‬ ‫سیاست‬ ‫گروه های دوم خردادی طی دو دهه گذشته در مسیر‬ ‫انتخابات های مختلف‪ ،‬ازمون و خطاهای بسیاری انجام‬ ‫داده اند که هزینه های سنگینی برای انها در پی داشته است‪.‬‬ ‫انتظار این بود ک��ه در این دور از انتخابات که ش��اید برای‬ ‫اصالح طلباناخرینسنگردرافکارعمومیاستوشکست‬ ‫در ان به معنای حذف طبیعی از فضای سیاسی ایران تلقی‬ ‫می شود‪ ،‬به جبران مافات‪ ،‬اندکی عقالنی تر از گذشته عمل‬ ‫کنند و با پرهیز از افراطی گ��ری در عرصه انتخابات ظاهر‬ ‫شوند‪ .‬این در حالی است که بر اساس پروژه جدید فتنه گران‬ ‫با رمز «پیش شرط گذاری انتخاباتی»‪ ،‬فضای خاکستری در‬ ‫جبهه دوم خرداد بایس��تی بر رویکردهای سیاه و سفید در‬ ‫این جریان غلبه پیدا کند‪ .‬رویکرد سیاه را گروه های تندرو‬ ‫و افراطی فتنه گران رهبری می کنند که خواس��تار تحریم‬ ‫انتخابات و عدم حضور اصالح طلبان در حاکمیت هستند‪.‬‬ ‫رویکردسفیداصالح طلباننیزجریاناتمیانه روییهستندکه‬ ‫بی س رو صداباائتالفباکارگزارانواعتدالوتوسعهوتعیین‬ ‫سرلیست های خود مثل عارف‪ ،‬بی طرف‪ ،‬محسن هاشمی‬ ‫ و‪ ...‬استارت فعالیت های انتخاباتیخود را زده اند‪.‬گروه های‬ ‫خاکستری که امروز ویترین دوم خرداد است‪ ،‬جریانی است‬ ‫که به رهبری خاتمی تالش می کند از مزیت های نس��بی‬ ‫هر دو طرف یعنی سیاه و سفید استفاده کند و با دست پس‬ ‫و با پا پیش بکشد‪ .‬این پروژه در راستای امتیازگیری بیشتر از‬ ‫نظام و مردم طراحی شده و نیمه های پنهان دیگری نیز دارد‬ ‫که در چند ماه منتهی به انتخابات بیشتر روشن می شود‪ .‬این‬ ‫در حالی است که هنوز عرق فتنه‪ 88‬بر تن دوم خردادی های‬ ‫شورشی خشک نش��ده و مطمئنا نظام و مردم تا این اندازه‬ ‫کم حافظه نیس��تند که ش��عارهای خود در نه��م دی ‪88‬‬ ‫را فراموش کرده باش��ند‪ .‬اما این پرسش بی پاسخ مانده که‬ ‫باالخرهفرمانسکوتاصالح طلبانراچهکسیصادرکرده‬ ‫است؛طیفسیاه‪،‬سفیدیاخاکسترییااقتضایشرایطبرای‬ ‫کسبپیروزی‪.‬مشخصابایدگفتبهنظرمی رسداستراتژی‬ ‫اصالح طلبان چراغ خاموش با موتور روشن در انتخابات‬ ‫به منظور کس��ب پیروزی و بازتاب خام��وش اختالفات‬ ‫درونی انهاست‪ .‬این سیاست چراغ خاموش بیش از اینکه‬ ‫بازتاب تدابیر ویژه اصالح طلبان برای انتخابات ‪ 90‬باشد‪،‬‬ ‫به انعکاس خاموش اختالف درونی دوم خردادی ها شبیه‬ ‫است‪ .‬ایا می توان مدعیان جدیدی چون کارگزاران و حزب‬ ‫اعتدال و توس��عه را نادیده گرفت و با نوعی فرار به جلو از‬ ‫بحران هایدرونیدوم خردادیگریخت؟ایاکسیمی تواند‬ ‫رگه های متکثر در جری��ان دوم خرداد را منکر ش��ود؟ ایا‬ ‫می توانبراختالفاتهویتیبینجریاندوم خردادواحزابی‬ ‫که نسبت به هاشمی رفسنجانی س��مپاتی دارند سرپوش‬ ‫گذاش��ت؟ کارگزاران در کجای معادالت دوم خردادی ها‬ ‫حضوردارد؟و‪...‬سهم خواهیفارغازعقالنیتسیاسییکی‬ ‫از عوامل اصلی افتراق و شکنندگی ائتالف های انتخاباتی‬ ‫و حزبی است‪ .‬توقف ایس��تارهای انگیزشی فعالیت های‬ ‫سیاسی در منفعت طلبی و قدرت گرایی یکی از اسیب های‬ ‫چندین سالهجریاناصالحاتاستکهمتاسفانهاینجریان‬ ‫پس از گذشت بیش از‪ 10‬سال هنوز نسبت به این موضوع‬ ‫در غفلت به سر می برد‪ .‬از سویی پس از شکست های مکرر‬ ‫دوم خردادی ها در انتخابات های مختلف دیگر چند سالی‬ ‫اس��ت از ش��عارهایی نظیر جامعه مدنی‪ ،‬توسعه سیاسی‪،‬‬ ‫ازادی های بی حد و حصر و‪ ...‬خبری نیست‪ .‬اگرچه تغییر‬ ‫درحرکتسیاسیاینجناحمثبتارزیابیمی شود‪،‬اماسوال‬ ‫اینجاست که ایا لزوما این تحول مبتنی بر عقالنیت سیاسی‬ ‫است یا ناشی از نوعی تذبذب فکری به منظور تصاحب‬ ‫کرسی های قدرت؟البته نمی توان فشارهای وارده از سوی‬ ‫بدنهنیروهایاصالح طلببهسراندوم خردادیرابهمنظور‬ ‫متقاعد کردن انها برای حض��ور در انتخابات مجلس نهم‬ ‫نادیده گرفت‪ .‬برخی چهره های سفید جریان اصالحات‬ ‫این روزها با عبور از س��ران اصالحات بیشتر به دنبال یک‬ ‫کاتالیزور سیاسی برای بازسازی و احیای جریان موسوم به‬ ‫دوم خرداد هستند‪ .‬شبیه همان چیزی که در جریان پنجمین‬ ‫دورانتخاباتمجلسشورایاسالمی رخ دادو جریان چپ‬ ‫با توسل به هاشمی رفسنجانی توانس��ت تا حدودی خود‬ ‫ر ا ترمیم کند‪.‬این روزها لیدرهای اصالحات تحت فش��ار‬ ‫هس��تند که یا موضع خود را در خصوص انتخابات اتی‬ ‫روشن کنند یا اینکه کنار بروند و اجازه دهند یک کاتالیزور‬ ‫سیاسی رابطه اصالح طلبان با نظام را باز تعریف کند‪ .‬چرا که‬ ‫روندها نشان می دهد نظام و مردم وزنی برای این جریان در‬ ‫انتخاباتاتیدرنظرنخواهندگرفتودوم خردادی هابهاسم‬ ‫جریاناصالحاتهمانطورکهخودشانپیش بینیکرده اند‬ ‫نمی تواننددرانتخاباتشرکتکنند‪.‬نامزدهایمعتدلوسفید‬ ‫اینجریاندربهترینحالتبه طورفردیومجزاقادرخواهند‬ ‫بوددرنهمیندورهرقابت هایانتخاباتیمجلسشرکتکنند‪.‬‬ ‫بهاعترافدوم خردادی هارویکردهایتمامیت خواهانهچند‬ ‫سالگذشتهاینجریاننهتنهابهصالحکشورنبودهونیست‬ ‫بلکه اخرین میخ ها را بر تابوت اصالحات می کوبد‪ .‬سران‬ ‫فتنه در‪ 10‬سال گذشته وارد معرکه هایی شدند که نه انقدر‬ ‫بزرگ بود که به حساب بیاید و نه انقدر کوچک که از پس‬ ‫انبرایند‪.‬کارتقرمزخروجازرقابت هایسیاسیکمترین‬ ‫هزینهاینانتحارسیاسیبود‪.‬اماایاانصافاستبدنهسیاسی‬ ‫جریان دوم خرداد تاوان اشتباهات استراتژیک سران خود را‬ ‫بپردازد؟ ایا سوزاندن تر و خشک عادالنه و منصفانه است؟‬ ‫باکداممنطقمی توانیکتفکرسیاسیریشه دارراازصحنه‬ ‫رقابت های سیاسی حذف کرد؟ ایا این مساله با رحمت و‬ ‫فتوتنظاممردمساالریدینیسازگاراست؟ایاممکناست‬ ‫سران یک جریان سیاسی از کشتی نظام پیاده شوند اما بدنه‬ ‫سیاسی این جریان هنوز به امام(ره)‪ ،‬انقالب و والیت فقیه‬ ‫اعتقاد داشته باشد؟ امروز موجی از بی اعتمادی یا در بهترین‬ ‫حالت خوف و رجا میان گروه ها و عناص��ر دوم خردادی‬ ‫وجود دارد و اغلب انها نمی دانند که تخم مرغ های خود را‬ ‫باید از کدام مغازه بخرند و در داخل سبد چه کسی بگذارند‪.‬‬ ‫دوم خرداد با هویت ده��ه ‪ 60‬و ‪ 70‬نتوانس��ت در دهه ‪80‬‬ ‫بازی کند‪ .‬مطمئنا با این هویت نخ نما در دهه‪ 90‬نیز حرفی‬ ‫برای گفتن نخواهد داشت‪ .‬به اذعان اغلب دوم خردادی ها‬ ‫موسوی خوئینی ها و خاتمی هیچ گاه نتوانسته اند نقش یک‬ ‫«سر» را برای کالبد در حال احتضار اصالحات بازی کنند‬ ‫و اساس��ا به لحاظ روانشناسی سیاس��ی فاقد ویژگی الزم‬ ‫برای رهبری و لیدری اصالحات هس��تند‪.‬در این فرصت‬ ‫کوتاهتاانتخاباتنهممجلسکهبزنگاهتعیین کننده ایبرای‬ ‫اصالح طلبان به حساب می اید اما دوم خردادی ها چگونه‬ ‫می توانندیکشناسنامهجدیدبرایخوددستوپاکنند؟از‬ ‫این رو به نظر می رسد دوم خردادی های جوان بهتر است با‬ ‫عبور از سیاس��ت های ازمون و خطا ضمن اعالم برائت از‬ ‫فتنه گران ‪ 78‬و ‪ 88‬صریح و روشن علت تغییرات مواضع‬ ‫خود را برای افکار عمومی تبیین کنند وگرنه چنانچه این‬ ‫تغییر در شعارهای سیاسی صرفا در راستای قدرت طلبی‬ ‫تلقیشودباواکنشمنفیرای دهندگانورفتارانتخاباتیانها‬ ‫مواجه خواهد شد‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫تایید شدند می توانند خودش��ان به صحنه‬ ‫بیایند‪ ،‬این حرف یک ن��وع تحریم فعاالنه‬ ‫انتخابات نیس��ت یعنی از یک طرف بخشی‬ ‫از اصالح طلبان ژس��ت تحری��م می گیرند‬ ‫تا بتوانند با بدنه تن��درو ارتباط برقرار کنند‬ ‫و از ط��رف دیگر یک الیه دیگ��ر از انها در‬ ‫انتخابات ش��رکت می کنند تا اصالح طلبان‬ ‫امکان دیالوگ با حاکمیت را از دست ندهند؟‬ ‫‪ l‬یک بخش از مساله این است‪ .‬یک علت‬ ‫دیگر طراحی این ش��یوه ان است که شکستشان را‬ ‫توجیهکنند‪.‬یعنیاگربردندمی گوینددیدیدنیروهای‬ ‫ما برنده شدند و اگر شکست خوردند می گویند ما که‬ ‫نیامدیم و گفته بودیم نمی اییم‪ ،‬افراد منفرد و مستقل‬ ‫امدند‪ .‬در مجموع می توان گفت این ش��یوه ها قبال‬ ‫ازموده شده و به قول امروزی ها نخ نماست و همه‬ ‫می فهمند این ادبیات یعنی چه‪.‬‬ ‫واژه تحریم فعاالنه برای استراتژی اینها کاربرد‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬کارب��ردش در نتیج��ه انتخاب��ات معلوم‬ ‫می شود‪ .‬انها به گمان خودش��ان چنین سیاستی را‬ ‫طراحیکردندتاازقِبَلاننفعببرندامانتیجهانتخابات‬ ‫تعیینمی کندکهموفقشدندیاخیر‪.‬‬ ‫شروط خاتمی قابل تامین است؟‬ ‫‪ l‬اگر بود که تاکنون تامین شده بود‪.‬‬ ‫ی در اخرین موضع گیری برای‬ ‫اقای خاتم�� ‬ ‫انتخابات گفته «انتخابات را تحریم نمی کنیم‬ ‫و می اییم» اما نحوه حضور را توضیح نداده‪.‬‬ ‫ایا استراتژی ایشان تغییر کرده است؟‬ ‫‪ l‬همانطور که گفته ش��د ای��ن بخش برای‬ ‫ورود به انتخابات به جمع بندی نهایی نرسیده چون‬ ‫اختالفات داخلیشان زیاد اس��ت‪ .‬یک طیف مثل‬ ‫ی معتقدند که باید بیایند و در جلسات داخلی‬ ‫خاتم ‬ ‫شان گفتند عدم حضورشان معانی بد دارد و به معنای‬ ‫حذف از صحنه سیاسی کشور است‪ ،‬از این رو اصرار‬ ‫دارند که شرکت کنند اما طیف دیگر چنین اعتقادی‬ ‫ندارد‪ ،‬چون از پایگاه مردمی خود مطمئن نیست‪.‬‬ ‫وزن کدام یک��ی از این جریانات یاد ش��ده‬ ‫سنگین تراست؟‬ ‫‪ l‬بستگی به ترازویی دارد که می خواهد وزن‬ ‫کشی کند اما در کل ان طیف وابسته وهمسو با جریان‬ ‫ضد انقالب که طرفدار تحریم است وزن زیادی ندارد‬ ‫اما بخش های دیگر کامال عالقه به ام��دن دارند یا‬ ‫بیشترشان چنین نظری دارند‪.‬‬ ‫به نظر من االن یک فرصت��ی برای یک ازمون‬ ‫دیگر برای اصالح طلبان در عرصه سیاس��ی کشور‬ ‫فراهم ش��ده که انها با حضور یا عدم حضور خود‬ ‫در انتخابات مش��خص می کنند بیش��تر وزنش��ان‬ ‫به سمت جریان انقالب سنگینی می کند یا به سمت‬ ‫ضد انقالب‪.‬‬ ‫با تابلوی اصالح طلبی می ایند یا با یک نام‬ ‫مستعار؟‬ ‫‪ l‬این مس��اله هم جزو بحث هایی اس��ت‬ ‫که هنوز راج��ع به انها ب��ه تصمیم گی��ری نهایی‬ ‫نرسیده اند اما باز می توان گفت به نحوی خواهند‬ ‫امد که کسانی که قرار اس��ت رای دهند می فهمند‬ ‫جهت گیری فهرست انتخاباتی انها چگونه است؛‬ ‫چگونه است یعنی شاید اس��امی جدیدی غیر از‬ ‫اصالح طلبی انتخاب شود ولی به لحاظ سمت و سو‬ ‫و جهت گیری های فکری‪ ،‬برای همه قابل تشخیص‬ ‫هستند و می دانند که قرار اس��ت این فهرست چه‬ ‫بخشی از جامعه را نمایندگی کند‪g.‬‬ ‫عبور از سران اصالحات‬ ‫‪35‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫عشقی که اتفاقی نیست‬ ‫داستان ‪ 2‬عشق‬ ‫درباره یک تئاتر مذهبی با رویکردی جدید‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪36‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪37‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫انچه فکر می کردم اتفاق افتاد‬ ‫گفت وگو با کارگردان تئاتر «عشق اتفاقی نیست که بیافتد»‬ ‫‪1‬‬ ‫شاهده یوسفی‬ ‫«عشق اتفاقی نیست که بیافتد» تئاتری مناسبتی بود که اذرماه امسال همزمان با ماه محرم در تاالر وحدت روی‬ ‫صحنه رفت‪ .‬تفاوت این تئاتر با بیشتر برنامه های مناسبتی غیرکلیشه ای بودنش بود‪ .‬بخشی از سنت شکنی های این‬ ‫نمایش به استفاده از دیگر هنرها مانند سینما‪ ،‬موسیقی و هنرهای تجسمی و حتی به مشام رسیدن بوی دود در برخی‬ ‫صحنه ها مربوط است‪ .‬این تئاتر با حضور بازیگران چهر ه مانند فرهاد قائمیان‪ ،‬شهرام عبدلی‪ ،‬سارا خوئینی ها‪ ،‬سعید داخ‬ ‫و همچنین داشتن تبلیغات تلویزیونی و شهری انقدر با استقبال مواجه شد که در دو روز اخر هفته یک سانس به برنامه‬ ‫اجراهایش اضافه کرد‪ .‬تماشاگران این تئاتر پیش از اغاز اجرای ان در سالن تاالر وحدت‪ ،‬عکس هایی را از تعزیه های‬ ‫اجرا شده در دوران قاجار می دیدند و بعد به تماشای داستانی از واقعه کربال می نشستند که درباره ان کمتر شنیده یا‬ ‫خوانده بودند‪ .‬وحید جلیلوند ـ کارگردان ـ چهره ای اشناست و مخاطبان تلویزیون او را در سریال «نردبان اسمان» در‬ ‫نقش «غیاث الدین جمشید کاشانی» دیده اند و به گفته خودش بعد از یک دهه کار در تئاتر‪ ،‬یک دهه در سینما و تلویزیون‬ ‫بوده و حاال بار دیگر به تئاتر برگشته است‪ .‬با او درباره اجرای «عشق اتفاقی نیست که بیافتد» گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫این بحث مطرح است که اثار مذهبی ـ مناسبتی‬ ‫معموال از وجود نگاه های کلیشه ای رنج می برند‪،‬‬ ‫ایا این موضوع برای شما در اجرای تئاتر «عشق‬ ‫اتفاقی نیست که بیافتد» مورد توجه بوده است؟‬ ‫‪l‬این موضوع نخستین دغدغه ما بود که از فضای‬ ‫‪38‬‬ ‫کارهای متداول و کلیشه ای خارج شویم‪ .‬کسانی که این‬ ‫تئاتر را دیده اند‪ ،‬معتقد بودند که این نمایش با کارهای‬ ‫مرسوم و متداول در حوزه تئاتر خیلی تفاوت دارد‪ .‬حتی‬ ‫کسانی که صاحب ان کارهای به ظاهر کلیشه ای بودند‪،‬‬ ‫اعتقاد داشتند این نمایش یک بدعت و راهی جدید برای‬ ‫چنین نمایش هایی استکههمباورهایمذهبی‪ ،‬اعتقادی‬ ‫و دینی در ان وجود دارد و هم مدرن و امروزی است و با‬ ‫مخاطب ارتباط برقرار می کند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬به کلیشه ای‬ ‫نبودن خیلی توجه شد و این موضوع دغدغه ما بود‪.‬‬ ‫برای انکه تئاتر «عشق اتفاقی نیست که بیافتد»‬ ‫کلیشه ای اجرا نش��ود‪ ،‬چه اقدامات تحقیقی و‬ ‫عینی ای انجام دادید؟‬ ‫‪l‬هیچ تئاتری نیست که اجرا شود و من ان را نبینم؛‬ ‫عموم کارهای نمایش��ی را می بینم‪ .‬همچنین کارهای‬ ‫مناس��بتی و مذهبی را هم که در این ایام اجرا می شوند‪،‬‬ ‫می بینم‪ .‬بنابراین هم��واره البوم و شناس��نامه ای از این‬ ‫کارها در مقابل چشم من بوده و هر زمان به سمت انها‬ ‫میل کرده ایم‪ ،‬خودمان را برگردانده ایم‪ .‬ضمن انکه وقتی‬ ‫من نمایشنامه این تئاتر را به هر کدام از عوامل کار دادم‪،‬‬ ‫به انها گفتم که اصال به عنوان کار مناسبتی به این نمایش‬ ‫نگاه نکنید این یک نمایشنامه است و اگر ان را دوست‬ ‫داشتید‪ ،‬کار کنید‪ .‬این موضوع برای من اهمیت داشت‪.‬‬ ‫در زمان تمرین و اجرا نیز از هر چیزی که ما را به فضای‬ ‫نمایش های کلیشه ای مذهبی یا نمایش های مشابهی که‬ ‫در گذشته انها را دیده ایم‪ ،‬نزدیک می کرد‪ ،‬فاصله گرفتیم‪.‬‬ ‫برقرار شدن ارتباط بین تئاتر و مخاطب دغدغه‬ ‫بیشتر دست اندرکاران این حوزه است‪ .‬برای انکه‬ ‫تئاتر شما با مخاطب‪ ،‬به خصوص جوانان ارتباط‬ ‫برقرار کند‪ ،‬چه کارهایی انجام دادید؟‬ ‫‪l‬در این کار از عناصر جذاب استفاده شده است‪.‬‬ ‫مردم‪ ،‬جوانان و حتی افرادی که مخاطب حرفه ای تئاتر‬ ‫هستند‪ ،‬وقتی به مناسبت ها می رسند‪ ،‬از سالن ها فاصله‬ ‫می گیرند‪ .‬همه بازیگران «عشق اتفاقی نیست که بیافتد»‬ ‫افراد چهره هستند‪ .‬یک دلیل انتخاب این بازیگران‪ ،‬به جز‬ ‫توانایی انها‪ ،‬این موضوع بوده کسانی که با مقوله تئاتر‬ ‫بیگانه هستند یا با تئاتر مناس��بتی سرسازگاری ندارند‪،‬‬ ‫بدانند که ادم های حرفه ای‪ ،‬ش��ناخته شده و جذابی در‬ ‫این جریان هستند‪ .‬در این صورت‪ ،‬مخاطب نیز احساس‬ ‫می کند با مقول��ه ای تازه و اتفاقی جدید روبه روس��ت‪.‬‬ ‫بازخوردهای گرفته شده از این نمایش نیز نشان داده انچه‬ ‫به ان فکر می کردیم اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫یکی از پرسش های من هم این است که حضور‬ ‫چهره های مطرح در این تئاتر چه نتایج منفی یا‬ ‫مثبتی می تواند داشته باشد؟‬ ‫‪l‬مهم ترین دلیل استفاده از افراد چهره و توانمند‬ ‫این بود که ما فرصت کوتاهی برای تمرین داشتیم و باید‬ ‫به سرعت به نتیجه می رس��یدیم‪ ،‬به همین دلیل از افراد‬ ‫توانمند استفاده کردیم‪ .‬دلیل دیگر‪ ،‬جذابیت بود تا کاری‬ ‫که می کنیم جذاب باشد و مخاطب عادی نیز از این کار‬ ‫لذت ببرد‪ .‬بالطبع‪ ،‬اکنون به این نتایج رسیده ایم‪ .‬با حضور‬ ‫این چهره ها توقعی که در این شرایط نسبت به کار وجود‬ ‫دارد‪ ،‬خیلی باالست‪ .‬البته این امر نکته منفی ای نیست و‬ ‫این به نفع کار شده است‪.‬‬ ‫در زمینه برق��راری ارتباط بین تئاتر و س��طوح‬ ‫مختلف جامعه چه موانعی وج��ود دارد و این‬ ‫موانع تا چه ح��د واقعی اند و چقدر س��اخته و‬ ‫پرداخته ذهن های غیرکنکاش گر یا فاقد شهامت‬ ‫پرداختن از زاویه ای نو به موضوع های س��نتی‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬بخشی از این موانع واقعی اس��ت که به حوزه‬ ‫سیاستگذاری مربوط است‪.‬‬ ‫منظ��ور ش��ما از سیاس��تگذاری در ک��دام‬ ‫حوزه هاست؟‬ ‫‪l‬در تمام حوزه ها و نه فقط تئاتر‪ ،‬سینما‪ ،‬تلویزیون‪،‬‬ ‫ادبیات و کتاب‪ .‬پش��تیبانی بی اندازه و بی دلیل از برخی‬ ‫ادم های کارنابلد که شناس��نامه مش��خصی ندارند در‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مناسبت ها سبب ش��ده ناخوداگاه مردم و به خصوص‬ ‫مخاطبان تئاتر نسبت به این مساله قدری گارد بگیرند‪.‬‬ ‫در سال های مختلف متاسفانه دیده شده حمایت های‬ ‫بیجایی از یک نمایش یا فیلم س��ینمایی شده است که‬ ‫نمونه ان در جشنواره فیلم فجر بسیار وجود دارد و در‬ ‫نتیجه‪ ،‬مردم ناخوداگاه گارد پیدا می کنند‪ .‬اما اگر هنرمندان‬ ‫اصیل هر رشته ای این صحنه را خالی نکنند و به ان وارد‬ ‫ش��وند‪ ،‬حتما اتفاق های خوبی می افتد و پای ادم های‬ ‫کارنابلد به این حوزه ها باز نمی شود‪.‬‬ ‫ش��اید مهم ترین دلیلی که سبب ش��د من بعد از‬ ‫‪11‬سال دوباره به تئاتر بازگردم‪ ،‬دعوت یکی از دوستان‬ ‫در سال گذشته برای انجام کاری مناسبتی بود‪ .‬من متن‬ ‫کار را خواندم‪ ،‬اما ان را دوست نداشتم و نقدش کردم که‬ ‫این کار فقط روضه است‪ ،‬نمایش نیست و عناصر هنری‬ ‫ندارد‪ .‬ان دوستم به من حرف خوبی زد و گفت اگر فکر‬ ‫می کنی می توان کار بهتری کرد و می توان نمایش کار کرد‬ ‫و در عین حال باورهای مذهبی مردم را خط نزد‪ ،‬بیا و کار‬ ‫کن‪ .‬چرا از بیرون کار را نقد می کنی؟ این حرف درست‬ ‫بود‪ .‬امسال همان شخص نمایش «عشق اتفاقی نیست که‬ ‫بیافتد» را دید و گفت این کار و نمایش های مانند ان یک‬ ‫بدعت است و اگر چند تئاتر مانند این نمایش اجرا شود‪،‬‬ ‫دیگر کسی نمی تواند کاری نپخته را روی صحنه ببرد‪.‬‬ ‫این واقعیت وجود دارد ک��ه کارهای خالقانه‬ ‫سطح سلیقه مخاطب را هم باال می برند‪.‬‬ ‫‪l‬بله و در این ش��رایط‪ ،‬ورود افراد حرفه ای به این‬ ‫حوزه راحت تر خواهد بود‪ .‬وقتی کار ابرومند‪ ،‬ش��ریف‬ ‫و شکیل باش��د‪ ،‬دیگر هنرمندان وقتی نام کار مناسبتی را‬ ‫می شنوند‪،‬درمقابلانگاردنمی گیرند‪.‬مردمنیزوقتیببینند‬ ‫هنرمندان صاحب اندیشه در کارهای مذهبی و مناسبتی‬ ‫حضور دارند‪ ،‬طبیعتابه این حوزه ورود پیدا می کنند‪.‬‬ ‫به موض��وع حمایت بیج��ا از برخی اف��راد در‬ ‫مناسبت ها اشاره کردید‪ .‬خود شما کارتان را در‬ ‫تاالر وحدت با تعداد قابل توجهی از هنرمندان‬ ‫مطرح اجرا کردید که این کار به هر حال به بودجه‬ ‫نیاز دارد‪ ،‬براساس چه پش��توانه و حمایتی این‬ ‫تئاتر اجرا شد؟‬ ‫‪l‬برای برخی دوس��تان این توهم به وجود امده‬ ‫بود که این تعداد هنرمند چگونه در یک نمایش حضور‬ ‫دارند؟! ب��رای اجرای این نمایش‪ ،‬بنی��اد رودکی به جز‬ ‫در اختیار گذاشتن س��الن تمرین‪ ،‬حتی یک ریال هم به‬ ‫ما کمک مالی نکرد‪ .‬معاونت هنری وزارت ارش��اد نیز‬ ‫دقیقا نیمی از براورد اولیه کار را فارغ از هر سودی‪ ،‬به ما‬ ‫پرداخت کرد‪ .‬تئاتر «عشق اتفاقی نیست که بیافتد» عمال‬ ‫یک تئاتر خصوصی است و حضور همه افراد‪ ،‬چه پشت‬ ‫صحنه و چه روی صحنه‪ ،‬لطف انها بوده است‪ .‬در واقع‬ ‫اگر بازیگران اصلی ما می خواستند دستمزد واقعی خود‬ ‫را بگیرند امکان اجرای این نمایش نب��ود‪ .‬کل ورودی‬ ‫ی از اعتبار براورد شده بود‪.‬‬ ‫حمایتی از ما معادل نیم ‬ ‫تاالر وحدت در مقایسه با دیگر سالن های تئاتر‬ ‫در تهران‪ ،‬بزرگ است‪ .‬برای جذب مخاطب و پر‬ ‫کردن سالن چه کار کرده اید؟‬ ‫‪l‬یکسری تیزر تلویزیونی داشتیم‪ ،‬با توجه به اینکه‬ ‫برای این اثار معاونت س��ینمایی ‪ 90‬درصد تخفیف از‬ ‫صداوسیما می گیرد‪ ،‬از حدود دو هفته پیش از اغاز اجرا‪،‬‬ ‫تیزر نمایش از تلویزیون پخش شد‪ .‬معاونت زیباسازی‬ ‫شهرداری تهران هم به ش��کل کامال رابطه ای و رفاقتی‪،‬‬ ‫تعدادی تابلو در اختیار ما گذاشت‪ .‬نکته دیگر نیز تبلیغات‬ ‫دهان به دهان است‪ .‬وقتی کاری خوب باشد‪ ،‬روی زمین‬ ‫نمی ماند و مخاطبان تئاتر به یکدیگر اطالع می دهند که‬ ‫کاری خوب روی صحنه است‪ .‬استقبال از این نمایش‬ ‫نیز خوب بوده است‪.‬‬ ‫به بحث ه��ای مفهومی ابتدای ای��ن گفت وگو‬ ‫بر گردیم‪ .‬در کارهای خالقان��ه‪ ،‬مرز نواوری و‬ ‫خالقیت های عادت شکنانه چگونه باید تعریف‬ ‫شود و تا کجاست؟‬ ‫‪l‬حقیقتا تعریف مشخص و شاخصی در این باره‬ ‫وجود ندارد و اساسا اثر هنری نمی تواند شاخص بردار‬ ‫باش��د تا بتوان گفت از جایی به بعد‪ ،‬نواوری باور مردم‬ ‫را ازار خواه��د داد‪ .‬سیس��تم های نظارتی نیز هرچقدر‬ ‫بخواهند بر این موضوع تاکید کنند‪ ،‬هنرمند و خودشان را‬ ‫ازار می دهند و در نهایت‪ ،‬خروجی هم نخواهد داشت‪.‬‬ ‫این مساله به درک هنرمند‪ ،‬نویسنده‪ ،‬کارگردان و مجموعه‬ ‫عوامل برمی گردد که بدانند تا چه اندازه می توانند نواوری‬ ‫داشته باشند و از عناصر مدرن و امروزی نمایشی استفاده‬ ‫کنند‪ ،‬اما باور مردم را هم به اشتباه نیندازند‪ .‬این موضوع‬ ‫به درک و فهم هنرمند در اثری که در حال خلق ان است‬ ‫در هر حوزه ای مربوط است‪ .‬یک کارگردان در اجراهای‬ ‫نخست متوجه می ش��ود که در چه مواردی از خطوط‬ ‫عدول می کند و در کجا در مرز خطوط احترام به باورهای‬ ‫مردم حرکت می کند‪.‬‬ ‫این خطوط فقط ش��امل باورهای مردم است یا‬ ‫اندیشه و دیدگاه مسئوالن این حوزه نیز مد نظر‬ ‫قرار می گیرد؟‬ ‫‪l‬من در اجرای تئاتر «عش��ق اتفاقی نیس��ت که‬ ‫بیافتد» رعایت حتی یک مسئول را هم نکردم‪ .‬هر چیزی‬ ‫را که از نظرم درس��ت بوده با این ش��اخص که به باور‬ ‫مردم ضربه نزند‪ ،‬روی صحنه بردم‪ ،‬مش��کلی هم پیدا‬ ‫نکردم‪ .‬البته معاونت هنری وزارت ارش��اد و افراد ناظر‬ ‫دیدگاه هایی داشتند که به عنوان مش��ورت به ما گفتند‬ ‫و ما هم از انها تش��کر کردیم‪ ،‬اما ان نظ��رات را اعمال‬ ‫نکردیم‪ .‬واقعا مورد سانس��وری نداشتیم و به ما چیزی‬ ‫را تحمیل نکردند‪ .‬تنها موضوعی که برای من مهم بود‬ ‫باور اندیش��مندانه و صحیح مردم بود و ن��ه حتی باور‬ ‫ی مردم‪ .‬به هر حال‪ ،‬اکنون مخاطب و طیف دیگری‬ ‫عام ‬ ‫که ممکن است با این مقوله نااشنا باشد‪ ،‬راضی هستند‪.‬‬ ‫در تئاتر «عشق اتفاقی نیست که بیافتد» به داستان‬ ‫زندگی فردی خاص و بخش کمتر پرداخته شده‬ ‫در واقعه عاشورا پرداخته شده است‪ .‬این داستان‬ ‫تا چه اندازه براساس اس��ناد و مدارک تاریخی‬ ‫اس��ت و چه مقدار نویس��نده به روایت اصلی‪،‬‬ ‫وقایعی را اضافه کرده اس��ت؟ ایا این اس��ناد‬ ‫تاریخی قطعی هستند یا درباره صحت انه ا تردید‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫‪l‬به جز قص��ه اصل��ی یعن��ی خ��واب «همام»‬ ‫ـ کاراکتر اولیه نمایش ـ که همین نام نیز س��اخته ذهن‬ ‫ماست‪ ،‬بقیه تئاتر ساخته ذهن است و سند تاریخی ندارد‪.‬‬ ‫خواب «همام» نیز مخصوصا از تاریخ اهل سنت دراورده‬ ‫شده تا این نقد به ما وارد نباشد که این یک روایت شیعی‬ ‫از اتفاق است‪.‬‬ ‫ایا برای اج��رای این تئاتر مش��اور مذهبی هم‬ ‫داشتید؟‬ ‫‪l‬بخش عمده ای از داس��تان با محوریت تقابل دو‬ ‫عشقدرکناریکدیگراست‪.‬کارگاهفکرایننمایششامل‬ ‫من‪ ،‬خانم مینا توکلی و اقای علی زرنگار بود‪ .‬در کنار این‬ ‫گروه خانم سرکی به ما مشاوره مذهبی می دادند‪ .‬همچنین‬ ‫مادربارهمقوله ایکهدرموردانکارمی کردیم‪،‬مطالعهکرده‬ ‫بودیم‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬بخش اصلی داستان براساس اسناد‬ ‫تاریخی است و بقیه ان بر مبنای درام است که اقای زرنگار‬ ‫داستان ان را نوشت و دیالوگ های ان را پرداخت‪.‬‬ ‫در نمایش‪ ،‬پرداختن به موضوع عشق زمینی و‬ ‫عش��ق میان دو جنس چگونه پلی را برای تبیین‬ ‫عشق های متعالی ایجاد کرده است؟‬ ‫‪l‬اصال پلی وجود ن��دارد و ای��ن دو اتفاقا مقابل‬ ‫یکدیگر هستند‪ .‬یک علوی و شیعه که به خانواده اهل بیت‬ ‫ارادت دارد به خاطر یک عشق‪ ،‬خون بس دو قبیله و یک‬ ‫وصلت‪ ،‬ناگزیر می شود در سپاه عمر سعد و روبه روی‬ ‫حسین بن علی (ع) قرار گیرد‪ .‬او برای اینکه هم به عشق‬ ‫خود برسد و هم در مقابل حسین (ع) جنگ نکند‪ ،‬لبه از‬ ‫شمشیر خود برمی دارد و تیرهای خود را می شکند؛ اما‬ ‫پس از واقعه کربال به دلیل خوابی که دیده‪ ،‬دچار عذاب‬ ‫وجدان می شود که این خواب س��ند تاریخی دارد‪ .‬در‬ ‫حقیقت دو عشق که یکی عشق معاد است و یکی عشق‬ ‫معاش در داستان ما روبه روی یکدیگر هستند‪.‬‬ ‫در این تئات��ر از عناصر مختلفی مانند س��ینما‪،‬‬ ‫فضاس��ازی با نور‪ ،‬متحرک بودن صحنه و زبان‬ ‫کهن نما استفاده شده است‪ .‬کمک گرفتن از این‬ ‫ابزارها اجتناب ناپذیر بود یا برای زیبایی کار این‬ ‫بخش ها به اجرا اضافه شدند؟‬ ‫‪l‬پیش از اینکه نمایشنامه اماده شود ‪ ،‬ترجیح من‬ ‫این بود که کانسپچوال ارت (هنرهای مفهومی) کار کنم‪.‬‬ ‫ی وجود دارد که می گوید‬ ‫تلقی غلطی از هنرهای مفهوم ‬ ‫مگر بقیه هنرها مفه��وم ندارند‪ .‬این گونه نیس��ت‪ ،‬هنر‬ ‫مفهومی می گوید وقتی می خواهید به مفهومی بپردازید‬ ‫مدیا مهم نیست و اهمیت ندارد؛ از سینما‪ ،‬تئاتر‪ ،‬هنرهای‬ ‫تجسمی‪ ،‬رنگ‪ ،‬نور و حتی عناصر تعزیه استفاده شود‪.‬‬ ‫پیش از نوشته شدن داستان تاکید داشتم که به کانسپچوال‬ ‫برس��یم‪ ،‬به همین دلیل هر جا ضرورت داشت و حس‬ ‫کردم استفاده از سینما به باورپذیری مخاطب می تواند‬ ‫بیشتر کمک کند‪ ،‬از ان مدیوم استفاده کردم‪.‬‬ ‫در کارنامه کاری ش��ما‪ ،‬بازیگری‪ ،‬گویندگی و‬ ‫کارگردانی تئاتر دیده می ش��ود‪ .‬کار در حوزه‬ ‫تئاتر در کنار دیگر فعالیت های شما تا چه میزان‬ ‫جدی است؟‬ ‫‪l‬من در دهه ‪ 70‬بیشتر کار بازیگری و کارگردانی‬ ‫در تئاتر انج��ام دادم‪ .‬دهه ‪ 80‬به دلی��ل اینکه تئاتر دیگر‬ ‫زندگی من را تامین نمی کرد و هم به این دلیل که به دنبال‬ ‫مخاطب بیشتر بودم به سمت تلویزیون و سینما رفتم‪.‬‬ ‫اخرین کاری که در تئاتر کارگردانی کردم در سال ‪1379‬‬ ‫بود و اکنون بعد از یک دهه دوباره تصمیم گرفتم کار تئاتر‬ ‫انجام دهم‪ .‬دلم می خواست در این تئاتر تجربه ‪ 10‬ساله‬ ‫تلویزیون و سینما به من کمک کند‪.‬‬ ‫نمی دانم بعد از این چه کاری انج��ام می دهم‪ ،‬اما‬ ‫س��لوک من در زندگی این گونه بوده که ه��ر زمان در‬ ‫هر جایی توانسته ام تنفس کنم‪ ،‬این کار را انجام داده ام و‬ ‫هر جایی نفسم بند امده به سراغ حوزه ای دیگر رفته ام‪.‬‬ ‫خیلی به این پایبند نیستم که مثال از این به بعد هر سال‬ ‫یک تئاتر کار کنم یا اصال تئاتر کار نکنم‪ .‬در دهه‪ 80‬انقدر‬ ‫درگیر سینما و تلویزیون بودم که دیگر فرصت پرداختن‬ ‫به تئاتر را نداشتم‪ .‬اگر دوباره بتوانیم در زمانی کوتاه کار‬ ‫خوبی را روی صحنه ببریم‪ ،‬باز هم کار تئاتر خواهم کرد‪.‬‬ ‫چرا در سینما و تلویزیون به قول خودتان نفس تان‬ ‫بند امد؟‬ ‫‪l‬هر از گاهی ادم در جایی نفسش می گیرد‪ .‬عمدتا‬ ‫نیز دلیل ان نب��ودن برنامه ریزی‪ ،‬مس��ئولیت پذیری و‬ ‫سیاست گذاری صحیح است‪ .‬متاسفانه ما در کشوری‬ ‫زندگی می کنیم که وقتی مس��ئولی جابه جا می ش��ود‪،‬‬ ‫سیاس��ت گذاری ان بخش کال تغییر می کند و روال و‬ ‫برنامه ریزی مش��خصی وجود ندارد که هر مدیری ان‬ ‫برنامه را اجرا کند‪ .‬به همین دلی��ل وقتی مدیر جدیدی‬ ‫می اید‪ ،‬کال سیاست ها را تغییر می دهد و نفس هنرمندان‬ ‫در ان بخش تنگ می ش��ود‪ .‬این اتفاق در بس��یاری از‬ ‫حوزه ها افتاده است‪ .‬من س��ال ها در رادیو کار کردم‪ ،‬اما‬ ‫از زمانی به بعد دیگر نتوانستم در رادیو نفس بکشم‪g.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫خودم نبودم!‬ ‫گفت وگو با جواد یحیوی‪ ،‬مجری دیروز و بازیگر امروز‬ ‫‪2‬‬ ‫جواد یحیوی هنرمندی اس��ت که با برنامه هایی مانند طعم افتاب برای مخاطبان تلویزی��ون به عنوان مجری‬ ‫شناخته شد‪ .‬او چندین سال در عرصه اجرای برنامه های تلویزیونی کار کرد‪ ،‬ولی مانند مجریانی مثل رضا رشیدپور‬ ‫و محمد حسینی از این رسانه کوچ کرد‪ .‬یحیوی به خاطر حضور کوتاه در چند کار سینمایی به سینما راه یافت و در‬ ‫فیلم هایی مانند «باغ فردوس پنج بعدازظهر» حضور یافت‪ .‬او این روزها اولین تجربه خود را در مقام بازیگری تئاتر‪ ،‬در‬ ‫نمایش «عشق اتفاقی نیست که بیافتد» پشت سر می گذارد‪ .‬وی پیش از ‪ 26‬امین اجرای این نمایش با خبرنگار مثلث‬ ‫درباره حضور در سینما‪ ،‬تلویزیون و تئاتر سخن گفت‪.‬‬ ‫ عاطفه کربالیی‬ ‫شما تجربه برنامه های زنده تلویزیونی را دارید‪.‬‬ ‫این کار چ��ه تفاوتی با ب��ازی در نمایش و در‬ ‫مقابل چشمان مخاطب دارد؟‬ ‫‪l‬اجرای زن��ده تلویزیونی با ب��ازی در نمایش‬ ‫تفاوت زیادی دارد‪ .‬در برنامه ه��ای زنده تلویزیونی‪،‬‬ ‫تمرین و میزانس��ن نداریم و گاه��ی اطالعاتی کافی‬ ‫از سوی نویسنده و پژوهش��گر برنامه در اختیار مجری‬ ‫قرار داده نمی شود‪ .‬بنابراین بسیاری از اوقات ضعف‬ ‫تحقیقات در اجراهای زن��ده تلویزیونی هنگامی که‬ ‫مجری اطالعات و توانایی های الزم را ندارد به چشم‬ ‫می اید‪ ،‬ولی م��ا در تئاتر‪ ،‬متن داری��م و بارها و بارها‬ ‫تمرین می کنیم و خروجی کار روتوش ش��ده است‪.‬‬ ‫درحالی ک��ه در اجرای زن��ده تلویزیون��ی این اتفاق‬ ‫نمی افت��د‪ .‬در تئاتر در یک فضای نمایش و داس��تانی‬ ‫‪40‬‬ ‫کار می کنی��م ام��ا در برنامه های زن��ده تلویزیونی در‬ ‫فضای رئال سعی می کنیم به موضوع برنامه بپردازیم‬ ‫و ادبیات‪ ،‬زبان و واژه هایی که مجری انتخاب می کند‬ ‫به ظرفیت ها و بضاعت های او بس��تگی زیادی دارد‪.‬‬ ‫برای من در تئاتر بیش از روی صحنه امدن‪ ،‬حضور در‬ ‫تمرین تئاتر اهمیت دارد چون فعال اجرای تلویزیونی‬ ‫را کنار گذاشته ام‪ ،‬تمرکز خودم را روی بازیگری قرار‬ ‫داده ام و اینکه درباره ان بیاموزم‪ .‬البته قبال جلو دوربین‬ ‫س��ینما رفتم ولی ان تجربه ها بازیگری تکنیکی نبود‪.‬‬ ‫فقط براس��اس تجربه هایی که جلو دوربین تلویزیون‬ ‫داش��تم‪ ،‬س��ازندگان ان فیلم ها به این نتیجه رس��یده‬ ‫بودند که ممکن اس��ت بتوانم جلوی دوربین سینما‪،‬‬ ‫این تجربه ها را به ش��کل دیگری تکرار کنم و توفیق‬ ‫نس��بی هم در این زمینه داش��تم‪ .‬البته در ان زمان من‬ ‫برای بازیگری و ام��وزش تکنیک های ان وقت کافی‬ ‫نگذاشته بودم‪.‬‬ ‫چه دوره هایی را به طور مشخص گذرانده اید؟‬ ‫‪l‬دو دوره فیلمس��ازی را گذران��دم‪ .‬یک��ی از‬ ‫دوره ها‪ ،‬دوره جامعی بود که در انجمن سینمای جوان‬ ‫طی کردم که ش��امل واحدهایی مانند نویس��ندگی‪،‬‬ ‫کارگردانی‪ ،‬فیلمبرداری‪ ،‬تدوین و عکاس��ی بود‪ .‬البته‬ ‫حدود ‪ 15‬س��ال پیش هم یک دوره در مرکز اموزش‬ ‫باغ فردوس گذرانده بودم‪ ،‬اما تا به حال کسی به عنوان‬ ‫یک کارگردان در طول یک م��اه تمرین تئاتر‪ ،‬کار مرا‬ ‫برای یک نقش اصالح نکرده بود‪.‬‬ ‫پس حضور در این نمایش برای شما فرصت‬ ‫مغتنمی است؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬فرصت ارزش��مندی برای من اس��ت و‬ ‫قصد ندارم بازی در تئاتر را ره��ا کنم‪ .‬بالفاصله پس‬ ‫از این نمایش‪ ،‬سر تمرین تئاتری به نام کشتی ‪ 136‬به‬ ‫نویسندگی و کارگردانی شهرام نوشیر حاضر می شوم‪.‬‬ ‫این کار برای ش��رکت در بخش چشم انداز جشنواره‬ ‫تئاتر فجر اماده می شود‪.‬‬ ‫نقش تان در کشتی ‪ 136‬با «عشق اتفاقی نیست‬ ‫که بیافتد» خیلی متفاوت است؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬من در این نمایش نقش عمر سعد را بازی‬ ‫می کنم‪ ،‬ولی کشتی ‪ ،136‬کار مدرنی است که در ان سه‬ ‫کاراکتر را ایفا می کنیم‪.‬‬ ‫پ��س ب��ازی در ای��ن دو نمایش برای ش��ما‬ ‫تجربه های متفاوتی است؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬من از نقش های متفاوت استقبال می کنم‬ ‫و گارد بازی در برابر تغیی��ر زیاد چهره ام دارم و گریم‬ ‫سنگین را می پذیرم‪ .‬یکی از دالیل چنین رویکردی این‬ ‫است که سال ها با اسم‪ ،‬چهره و صدای خودم جلوی‬ ‫دوربین تلویزیون کار کرده ام و این سابقه شاید باعث‬ ‫شود در هر نقشی که بازی کنم‪ ،‬مخاطب همان جواد‬ ‫یحیوی مجری را ببیند‪ .‬بنابرای��ن از نقش هایی که از‬ ‫خودم خیلی فاصله داشته باشد و چهره و لباسی که از‬ ‫خودم خیلی فاصله داشته باشد‪ ،‬استقبال می کنم‪ ،‬چون‬ ‫مجموعه این شرایط بسیار کمک می کند مخاطب از‬ ‫جواد یحیوی فاصله بگیرد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد دوست دارید اگر شرایط برای‬ ‫حضورتان در تلویزیون مناسب شود‪ ،‬کارتان‬ ‫را در تلویزیون ادامه دهید‪.‬‬ ‫‪l‬من تلویزیون را دوس��ت دارم‪ .‬ش��اید اجرای‬ ‫تلویزیونی را بهتر از هر کار دیگری بلد باشم اما امروزه‬ ‫ماموریت ه��ا و اولویت های تلویزی��ون اولویت های‬ ‫فرهنگی و هنری نیست‪ .‬طبیعتا انگیزه هایم را که کار‬ ‫ش��ریف در این حوزه اس��ت‪ ،‬با چیز دیگری عوض‬ ‫نمی کنم‪.‬‬ ‫برخ��ی معتقدن��د سرنوش��ت مجر ی ه��ای‬ ‫صدا و سیما چندان دلپذیر نبوده و معموال پس‬ ‫از مدتی از تلویزیون کوچ کرده اند‪ .‬نظر ش��ما‬ ‫دراین زمینه چیست ؟‬ ‫‪l‬فکر می کنم این مس��اله یک بیماری فرهنگی‬ ‫است که متاسفانه این بیماری در حوزه های مختلف‬ ‫فرهنگ��ی به ادم ها س��رایت کرده اس��ت‪ .‬متاس��فانه‬ ‫مدیران فرهنگی سرزمین ما که بسیاری از انها سوابق‬ ‫فرهنگی ناچیزی داش��تند‪ ،‬بیش از هم��ه در معرض‬ ‫این بیماری قرار داشتند‪ .‬در س��رزمین ما هیچ چیزی‬ ‫جای خود قرار نمی گیرد‪ .‬ش��اید بهتر اس��ت بگوییم‬ ‫که هرگز ما قدر س��رمایه گذاری خ��ود در حوزه های‬ ‫مختلف را ندانسته ایم و ش��اید با نگاه سرمایه گذاری‬ ‫به انها نگریسته ایم‪ .‬همیشه در یک شرایط ویژه از انها‬ ‫اس��تفاده کرده ایم و بعد فکر نکردیم که این ادم ها در‬ ‫این حوزه ها تربیت می شوند و اندوخته هایی به دست‬ ‫می اورند که به درد س��ال های بعد می خورد‪ .‬به علت‬ ‫فرهنگ‬ ‫جدایی‪ ...‬از ‪...‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫نامزدی سیاسی ؟‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫تغیی��ر اولویت ها و محدودیت ها‪ ،‬هم��ه این ادم ها را‬ ‫فراموش می کنیم و سراغ ادم های جدید می رویم که در‬ ‫ان محدودیت می گنجند‪ .‬همان قدر که عمر مدیریت‬ ‫در سرزمین ما کوتاه است‪ ،‬عمر استفاده از همه عناصر‬ ‫کار امد در همه عرصه ها خیلی کوتاه است‪ .‬این مورد‬ ‫یک عارضه فرهنگی و اجتماعی است‪ .‬تا وقتی که ما‬ ‫به شعارها پناه می بریم‪ ،‬رفتارهای فرهنگی‪ ،‬فکری و‬ ‫هنری ما عمر کوتاهی خواهند داش��ت‪ .‬این در حالی‬ ‫اس��ت که در حوزه فرهنگ و هنر به ش��عور بیش��تر‬ ‫نیازمندیم و هر وقت به شعور پناه برده ایم‪ ،‬عمر رفتار‬ ‫ما‪ ،‬اندیش��ه ها و محصوالت ما ب��ه مراتب طوالنی تر‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫برخی معتقدند کیفیت اجرای جواد یحیوی در‬ ‫اواخر حضورش در تلویزیون افت کرده بود‪.‬‬ ‫با این دیدگاه موافق هستید؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬کامال نقد واردی است؛ چون در سال های‬ ‫اخری که در تلویزیون فعالیت می کردم‪ ،‬هم سیس��تم‬ ‫تلویزیون از من و هم خودم از خودم‪ ،‬نادرست استفاده‬ ‫می کردیم‪ .‬من به حوزه مسابقات تلویزیونی پناه بردم‬ ‫و هزاران دقیقه مسابقه اجرا کردم‪ .‬درحالی که اجرای‬ ‫مسابقه‪ ،‬حوزه ای نبود که من برای ان تربیت شده باشم‬ ‫و دغدغه من باشد‪ .‬من برای اجرای برنامه های فرهنگی‬ ‫و اجتماعی تربیت شده بودم ولی مدتی درگیری های‬ ‫من با تلویزیون افزایش پیدا کرد؛ به گونه ای که مدتی‬ ‫ممنوع الکار بودم‪ .‬بعد که برگش��تم‪ ،‬ب��ه تعبیر بعضی‬ ‫افراد‪ ،‬عافیت پیشه کردم‪ .‬در ان ش��رایط قصد داشتم‬ ‫در ان عرصه حضور داشته باشم و به انچه فکر می کنم‬ ‫درس��ت اس��ت‪ ،‬ارام ارام بپردازم‪ ،‬ولی شرایط باعث‬ ‫شد حس کنم اهست ه اهس��ته در هیاهوی رسانه دچار‬ ‫استحاله و شبیه مسابقات بی نمک تلویزیونی می شوم‬ ‫و حساس��یت ها و برندگی خود را از دست می دهم‪.‬‬ ‫بنابراین بیننده حق داش��ت فکر کند که من ارام ارام‬ ‫در حال مستهلک شدن و از دست دادن کیفیت خودم‬ ‫هس��تم‪ .‬حتما جواد یحیوی برنامه ه��ای طعم افتاب‪،‬‬ ‫ما و ما و گفت وگوهای داغ و چالش��ی تلویزیونی‪ ،‬با‬ ‫جواد یحیوی مسابقات تلویزیونی متفاوت بود‪.‬‬ ‫از بحث اجرای تلویزیونی که بگذریم‪ ،‬شما در‬ ‫سریال قلب یخی که بازی کرده اید‪ ،‬با توجه به‬ ‫اینکه این مجموعه برای پخش از شبکه خانگی‬ ‫ساخته می شود‪ ،‬ان را از نظر بازی که از بازیگر‬ ‫گرفته می شود‪ ،‬بیشتر شبیه فیلم های سینمایی‬ ‫می دانید یا سریال های تلویزیونی؟‬ ‫‪l‬قلب یخی به سینما شبیه تر و نزدیک تراست؛‬ ‫چون بخش خصوصی در این کار سرمایه گذاری کرده‬ ‫و به شدت نگران کیفیت ان است اما دغدغه های کیفی‬ ‫در تلویزیون کمتر و رس��اندن برنامه به پخش مهمتر‬ ‫است‪ .‬این درحالی اس��ت که زمان بندی در تلویزیون‬ ‫کارشناسانه نیست‪ .‬به عنوان نمونه‪ ،‬در فاصله کوتاهی‬ ‫تا مناس��بت هایی مانند ماه مبارک رمضان‪ ،‬تصمیم به‬ ‫ساخت سریال مناسبتی گرفته و سریالی با عجله و به‬ ‫روش بزن دررو ساخته می شود و روی انتن می رود‪،‬‬ ‫اما اگر سریال در ش��بکه نمایش خانگی کیفیت الزم‬ ‫را نداشته باشد‪ ،‬س��رمایه گذاری محکوم به شکست‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫ با توج��ه به اینکه ب��ه اجرای نمای��ش نزدیک‬ ‫می شویم‪ ،‬به عنوان پرس��ش اخر ایا در سری‬ ‫جدید قلب یخی هم حضور دارید؟‬ ‫‪l‬کارگردان این سریال از محمدحسین لطیفی به‬ ‫سامان مقدم تغییر کرده است‪ .‬البته قرار بود نقش من‬ ‫در سری سوم ادامه پیدا کند ولی هنوز قراردادی برای‬ ‫بازی در قلب یخی نبسته ام‪g .‬‬ ‫چرا اغوش سینمای امریکا برای فیلم فرهادی‬ ‫باز شده است‬ ‫‪41‬‬ ‫یادداشت‬ ‫دروغ ها و صداقت ها‬ ‫فیلمی که ادم خوب و بد ندارد‬ ‫منوچهر اکبرلو‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪-1‬پسازگذرازخامی هایقلم زنیدردورانجوانی‪،‬‬ ‫اکنوناموخته امکهنسبتبههیچفیلمی شیفتهنشوم‪.‬انهم‬ ‫زمانیکهمی خواهمدرباره اشبنویسم‪.‬اموخته امشیفتگی‬ ‫نسبت به خودی ها چشم ها را کور می کند‪.‬همان طور که‬ ‫تنفر و تعصب نسبت به غیرخودی دانستن دیگران چنین‬ ‫می کند‪«.‬جدایینادرازسیمین»فیلمخوبیاستدرسطح‬ ‫سینمای ایران‪ ،‬فیلم بسیار خوبی اس��ت؛ اما نه «شاهکار»‬ ‫است و نه «بی بدیل» و نه «ساختار شکن»‪ .‬در سینمایی که‬ ‫باید«پورمخبر»راکمدینروزبدانیمو استادانشسیسال‬ ‫است خود را تکرار می کنند و دل به تحسین «رفقا» خوش‬ ‫می دارند و همه و همه براساس توهم توطئه‪ ،‬گریز مردم از‬ ‫اثارشانراتوجیهمی کنند؛چندفیلماخیرفرهادیراهجدی‬ ‫رادرسینماینحیفمانشانمی دهند‪.‬گرچهاین‪،‬چیزکمی‬ ‫ نیست؛امابازهمدلیلنمی شودخودمانراوابدهیم‪.‬اینگونه‬ ‫موارد‪،‬اتفاقاتیفردیاستوربطیبهکلیتسینمایماندارد‪.‬‬ ‫‪ -2‬روزگار باز هم به صاحب این قلم اموخته است‬ ‫که جش��نواره های کوچک و بزرگ (با الهام از همان توهم‬ ‫توطئه کذایی)شاملکسانینیستکهصبحتاشبنشست هاند‪،‬‬ ‫فیلم های ایرانی را می بینند تا َگ َزکی‪ ،‬سیاه نمایی ای‪ ،‬نیشی‪،‬‬ ‫کنایه ای بیابند و جایزه شان را بدهند به کارگردان مربوطه!‬ ‫چنینادم هایبیکاره ایاحتماالفقطدوروبرخودمانیافت‬ ‫می شوند!ونهاینکهمعتقدباشمکهدریافتجایزهازجشنواره‪،‬‬ ‫الزامافیلمرابزرگمی کند‪.‬هیچگاههمجوایزجشنواره هارا‬ ‫پیگیرینمی کنم‪.‬بهجایشفیلم هارامی بینم‪.‬‬ ‫‪« -3‬جدایی نادر از س��یمین» کاری به مضمون های‬ ‫مدشدهیاسفارشیندارد‪.‬نهمعناگراستونهدینی‪.‬نهادعای‬ ‫اپوزیسیونغرغرویبرجعاج نشینراداردونهموضوعات‬ ‫مهم را لوث می کند و نه شعار می دهد‪ .‬بزرگ ترین حسن‬ ‫فرهادیایناستکههیچ کدامازاینکارهاراانجامنمی دهد‪.‬‬ ‫به جایش انگشت می گذارد روی ان چیزی که دارد جامعه‬ ‫را از درون می پوس��اند و ما که می دانیم چیست‪ ،‬خودمان‬ ‫را زده ایم به ان راه‪ .‬در مع��رض انتخاب که قرار می گیریم‬ ‫منفعت جومی شویموماکیاولیستیتمام عیار‪،‬اینکهراحت‬ ‫دروغمی گوییموراحت ترلزومانراتوجیهمی کنیم‪.‬اینکه‬ ‫این دروغ ها‪ ،‬ارام ارام مثل یک گلوله برف پایین می اید و‬ ‫خودش را روی ما می اندازد‪« .‬جدایی نادر از سیمین» قصه‬ ‫ماادم هایدورغگوست‪.‬فیلم‪،‬ادم خوبهوادمبدهندارد‪.‬هر‬ ‫چههستخودماییم‪.‬صداقتفرهادیجایهمهدروغ های‬ ‫مارامی گیرد‪.‬ایندرسینمایریاکاروپاستوریزهو«زندگی‬ ‫شیرینمی شود»و«ایشااهللدرستمی شه»ما‪،‬غنیمتاست‪.‬‬ ‫در یک درام خوب‪ ،‬هر عملی باید نتیجه عمل قبلی باشد و‬ ‫متصلبهان‪«.‬جدایینادرازسیمین»چنیناست‪.‬هردروغی‬ ‫به دلیل دروغ قبلی اس��ت و باعث دروغ بعدی می شود‪.‬‬ ‫دوس��تی می گفت «جدایی نادر از سیمین» ایرانی نیست‪.‬‬ ‫راست می گوید‪ .‬فرهادی مثل ما اهل رودربایستی نیست!‬ ‫احتماال اگر اخر کار یک دایی مهربان با سالم و صلوات از‬ ‫راهمی رسیدونادروسیمینرااشتیمی دادو«همهمی رفتند‬ ‫سر خونه و زندگی شان» فیلم‪ ،‬ایرانی می شد! برای همین‬ ‫استکهفیلم«جدایینادرازسیمین»رابامضمونیجهانی‬ ‫می دانم‪.‬چونعافیت طلبی(بههرقیمت)‪،‬دروغ‪،‬رابطه های‬ ‫ناتمام و مانند ان را‪ ،‬دغدغه های اصلی ادم این قرن می دانم‪.‬‬ ‫گمشدناخالقونقدانهمهپلشتی‪،‬رسالت«جدایینادر‬ ‫از سیمین» است‪ .‬اینکه فکر کنیم فیلم می خواهد بگوید‬ ‫ایرانبداستوانسویمرزخوباست‪،‬توهینماستبه‬ ‫شعوراطرافیانمان‪.‬همانقدرتوهین امیزکهبگوییماینفیلم‬ ‫می خواهدبهخانواده هابگویدطالقنگیریدوایندهبچه تانرا‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪42‬‬ ‫خرابنکنید!یامی خواهدادم هایمتشرعراتحقیرکندو‪...‬‬ ‫‪«-4‬جدایینادرازسیمین»ازمعدودفیلم هایایرانی‬ ‫اس��ت که به میزان زیادی از دوربین روی دست استفاده‬ ‫می کند و این کار برای پوش��اندن کم دانشی فیلمساز از‬ ‫قاب بندی تصویر نیست‪ .‬تقلید اخرین فیلم دیده شده‬ ‫خارجیتوسطفیلمسازانوطنیهمنیست‪.‬تبعیتازمد‬ ‫همنیست‪.‬قرارهمنیستتماشاگررامرعوبخودکند‪.‬نه!‬ ‫خیلیساده‪،‬دوربینرویدست‪،‬نیازفیلماست‪.‬‬ ‫‪ -5‬بازی های «جدایی نادر از سیمین» به خوبی به‬ ‫چشممی ایند‪.‬چونفیلمنامهبهانهاتکلیفمی کندکهچه‬ ‫ی را مقایسه کنید با بازی هایش‬ ‫کار کنند‪ .‬بازی لیال حاتم ‬ ‫در «کیف انگلیسی» یا «میکس» یا «ایستگاه متروک» و‪...‬‬ ‫او همه جا خودش را بازی می کند‪ .‬مثل اکثر بازیگران ما‪.‬‬ ‫چون فیلمنامه و کارگردان تکلیفی برایش ندارند‪ .‬یا بازی‬ ‫«شهاب حسینی» در «جدایی نادر از سیمین» را مقایسه‬ ‫کنید با بازی او در مثال «شمعی در باد» یا «واکنش پنجم»‬ ‫یا «رستگاری در هشت و بیست دقیقه» یا «سوت پایان»‪.‬‬ ‫(تازه سعی کردم بازی های نسبتا بهترش را بیاورم‪ ).‬او در‬ ‫همهاینفیلم هاخودشاستوفقطلباسعوضمی کند‪.‬‬ ‫امادر«جدایینادرازسیمین»اودرخدمتتکلیفروشن‬ ‫فیلمنامه و کارگردان است؛ و این هنر فرهادی است و نه‬ ‫شهابحسینی‪.‬‬ ‫‪ -6‬فیلم «جدایی نادر از سیمین»‪ ،‬پایان کاملی دارد‪.‬‬ ‫فیلم «جدایی نادر از سیمین»‪ ،‬دارای پایان باز نیست‪ .‬از ان‬ ‫جنسپایانبازهاییکهبالتکلیفیفیلمنامه نویسانمارادر‬ ‫بهسرانجامرساندنروایتیکهساخته اند‪،‬برمالمی کند‪.‬از‬ ‫انجنسپایانبازهاییکهمی خواهدفیلمسازانزرنگما‬ ‫رادرمرزهمدوستدلسوزوهممنتقدمخالف خواننگه‬ ‫دارد‪ .‬نه! فرهادی با قاطعیت حرف خود را تمام می کند تا‬ ‫نوبتبهمابرسدومهروانگ هایخودرابهفیلمبچسبانیم‪.‬‬ ‫‪ -7‬دنیای جاری در فیلم «جدایی نادر از سیمین»‪،‬‬ ‫سیاه نیس��ت‪ .‬ما داریم ناخوداگاه از تصویر بدی هایمان‬ ‫بدمان می اید‪ .‬ایا ما حاضریم مانند نادر کوتاه بیاییم و به ‬ ‫ترمه بگوییم همه چیز را برعهده می گیریم و بکوش��یم‬ ‫درهم ریختگی ها را درس��ت کنیم؟ نه! پ��س فیلم از ما‬ ‫امیدوارانه ترنگاهمی کند!‬ ‫‪ -8‬تعریف درستی از سینمای دینی نداریم‪ .‬اما به‬ ‫فرض تعریف عرفی هم داشته باشیم‪ .‬ایا می توان گفت‬ ‫که «جدایی نادر از س��یمین»‪ ،‬یک فیلم دینی اس��ت؟ به‬ ‫خاطر حضور راضیه؟ هرگز! اینکه او برای یک مشکل‬ ‫شرعی تلفن را برمی دارد و س��وال می کند‪ ،‬الزاما او را و‬ ‫فیلم را دینمدار نمی کند‪ .‬اینکه ا ز ترس حرام بودن‪ ،‬پول‬ ‫رانمی پذیرد‪،‬فیلمرادینینمی کند‪.‬نه!فیلمبرایمن‪،‬حس‬ ‫دینیدارد؛چوندرفیلمهیچادمدین مدارینیست!ووقتی‬ ‫نیس��ت من خالء ان را حس می کنم‪ .‬حتما باید ان دایی‬ ‫کذاییمهربانبیاید؟یامعجزهبشود؟ایامنتظرصحنه های‬ ‫نماز روی س��جاده و ان نورپردازی اشنای تله فیلم های‬ ‫تلویزیونی هستید؟ ایا برای نش��ان دادن ضرورت یک‬ ‫چیز‪،‬حتمابایدانراگل درشتنشاندهیم؟فیلمفرهادی‬ ‫می گوید‪« :‬الزاما نه! خودش داعیه فیلم دینی با ان تعریف‬ ‫کلیش��ه ای ما را ندارد‪ .‬به دلیل رواج سوءتفاهم های ریز‬ ‫و درش��ت من هم ترجیح می دهم از سینمای انسانی به‬ ‫جای دینی استفاده کنم تا رودربایستی ایرانی را رعایت‬ ‫کردهباشم!»‬ ‫*و یک نکته‪ :‬ش��یفته فیلم نیس��تم‪ .‬اما قرار بوده‬ ‫دالیل دوست داشتن فیلم را بنویسم‪ .‬وگرنه در یک نقد‬ ‫کامل‪،‬می بایست به کاس��تی های ‪8‬گانه فیلم هم اشاره‬ ‫می کردم!‪g‬‬ ‫یک ایرانی در‬ ‫حلقه امریکایی ها‬ ‫جدایی نادر از سیمین‬ ‫نامزد گلدن گلوب شد‬ ‫‪4‬‬ ‫«فیلم س��ینمایی «جدایی نادر از سیمین» ساخت ه‬ ‫اصغر فرهادی از ایران‪ ،‬ب��رای دریافت جایزه بهترین‬ ‫فیل م خارجی زبان شصت و نهمین دوره جوایز ساالنه‬ ‫«گلدن گلوب» نامزد شد‪ ».‬این خبری بود که چند روز‬ ‫پیش از منظر برخی به عنوان یک افتخار ملی و از منظر‬ ‫گروهی دیگر‪ ،‬به عنوان یک ش��یطنت سیاس��ی تعبیر‬ ‫شد‪ .‬البته فراوانی رسانه ای با گروه دوم بود و البته این‬ ‫پرسش برجای ماند که مگر نه اینکه این فیلم از سوی‬ ‫وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی به عنوان نماینده‬ ‫ایران برای رقابت در بخش فیلم های غیرانگلیس��ی‬ ‫زبان جایزه اسکار نامزد شده است؟ جایزه ای که گفته‬ ‫می شود گلدن گلوب معموال به عنوان مرحله مقدماتی‬ ‫ان محسوب می شود‪.‬‬ ‫اس��امی نامزدهای ‪ 25‬بخش این دوره از جوایز‬ ‫معتبر گلدن گلوب در دو بخش سینما و تلویزیون در‬ ‫حالی اعالم شد که جدیدترین فیلمساز ایرانی در کنار‬ ‫فیلم هایی چون «گل های جنگ»‪« ،‬در سرزمین خون‬ ‫و عس��ل» و «پوس��تی که در ان زندگی می کنم» قرار‬ ‫فیلمی که‬ ‫مهم نیست‬ ‫دیدگاه متفاوت مسعود فراستی درباره‬ ‫فیلمی که مدام از ان تمجید می شود‬ ‫‪5‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫گرفت‪ .‬در واقع اتحادی��ه مطبوعات خارجی هالیوود‬ ‫(‪ )HFPA‬که برگزارکنند ه جوایز گلدن گلوب است‪ ،‬در‬ ‫بخش فیلم های خارجی زبان‪« ،‬جدایی نادر از سیمین»‬ ‫اصغر فرهادی از ایران‪ ،‬فیلم امریکایی و بوسنیایی زبان‬ ‫«در سرزمین خون و عسل» به کارگردانی انجلینا جولی‬ ‫بازیگر امریکایی‪« ،‬گل های جنگ» ساخته ژانگ ییمو‬ ‫کارگردان چینی‪« ،‬پسری با دوچرخه» اثری از ژان پی یر‬ ‫و لوک داردن تولید مش��ترک بلژیک‪ ،‬فرانسه و ایتالیا‬ ‫و فیلم اسپانیایی «پوس��تی که در ان زندگی می کنم»‬ ‫ساخته پدرو المودوار را شایس��ته راه یابی به مرحله ‬ ‫نهایی جایزه گلدن گلوب دانست‪.‬‬ ‫برنده جایزه خرس طالی بهترین فیلم و خرس‬ ‫نقره ای بهترین بازیگری از جشنواره اخیر برلین طی‬ ‫هفته های گذش��ته برنده چند جایزه جهانی از جمله‬ ‫بهترین فیلم خارجی سال از نگاه انجمن ملی منتقدان‬ ‫امریکا و انجمن منتقدان فیلم نیویورک و جوایز فیلم‬ ‫مس��تقل بریتانیا ش��ده و در جوایز فیلم اسپیریت نیز‬ ‫نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی سال است‪« .‬جدایی‬ ‫نادر از سیمین» اخیرا در جوایز ساالنه اسیا ـ پاسفیک‬ ‫بهترین فیلم س��ال ‪ 2011‬ش��ناخته ش��د‪ ،‬به واس��طه‬ ‫حضوری در جش��نواره های جهانی داشته و در حال‬ ‫حاضر در کش��ورهای بلژیک‪ ،‬فرانسه‪ ،‬تایلند‪ ،‬ترکیه‪،‬‬ ‫انگلی��س‪ ،‬المان‪ ،‬هلند‪ ،‬مجارس��تان‪ ،‬س��وئد‪ ،‬یونان‪،‬‬ ‫لهستان‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬کره جنوبی‪ ،‬ایتالیا و دانمارک در حال‬ ‫نمایش در ن��روژ و پرتغال در اس��تانه اکران عمومی‬ ‫است‪ .‬همه اینها عاملی ش��ده که بسیاری شانس این‬ ‫فیلم را برای حض��ور در میان نامزدهای اس��کار باال‬ ‫بدانند‪ .‬در تاریخ سینمای ایران تنها یک بار دیگر فیلمی‬ ‫ از کشورمان در میان نامزدهای جایزه اسکار حضور‬ ‫مسعود فراستی از ان دسته منتقدانی است که‬ ‫شاید مسیری هوشمندانه را در زمینه ارائه نقدهای‬ ‫متفاوت برای دیده ش��دن انتخاب کرده اس��ت‪،‬‬ ‫ش��اید هم به این وظیفه و مشخصه اساسی منتقد‬ ‫بودن وفادار مانده که «منتقد» باید همواره با دیده‬ ‫شک و رد فیلم ها را تحلیل کند‪ ،‬چون ارمانخواه‬ ‫است‪ .‬س��خنان او این روزها درباره فیلم هایی از‬ ‫سینمای ایران که ش��اهکارها یا دست کم مشاهیر‬ ‫ان محسوب می شوند‪ ،‬خیلی مورد توجه و بحث‬ ‫واقع شده است؛ ازجمله س��خنان او درباره فیلم‬ ‫«جدایی نادر از سیمین» س��اخته اصغر فرهادی‪،‬‬ ‫در ی��ک مناظره‪ ،‬ی��ک برنام��ه تلویزیونی و یک‬ ‫مصاحبه مطبوعاتی که چکی��ده ای تلفیقی از انها‬ ‫در زیر می اید‪:‬‬ ‫فراس��تی با اعتقاد بر اینکه فرهادی با سخنانی‬ ‫متوهمانه انس��ان م��درن را چند بع��دی خوانده و‬ ‫تجویز نس��خه های قبلی را برای اخالقیات مردود‬ ‫دانسته اس��ت‪ ،‬این صحبت ها را ساخته توهمات‬ ‫شخصی فرهادی می داند‪ .‬او در کل‪ ،‬فیلم را فیلمی ‬ ‫متوسط ‪ -‬ضعیف دانسته‪ ،‬از هم پاشیدگی شخصیت‬ ‫بازیگران را از لحاظ اصول یکی از مشکالت اساسی‬ ‫این فیلم توصیف کرده و با تملق های خالقانه بودن‬ ‫و خوب بودن کار کارگردان توس��ط منتقدان دیگر‬ ‫مقابله کرده و این گونه مجیزگویی ها را دور از فضای‬ ‫حرفه ای می داند‪.‬‬ ‫فراس��تی معتقد اس��ت‪« :‬این فیلم در زمینه‬ ‫فیلمنامه و روایت داستانی هم مشکل دارد و شیوه‬ ‫فیلمبرداری انکه به صورت دوربین روی دست‬ ‫است‪ ،‬ایراد دارد و به فضای کلی اثر نمی خورد‪».‬‬ ‫این منتق��د‪ ،‬مهمترین ح��رف فیل��م را طرح این‬ ‫پیام می داند که جامعه امروز ای��ران فرو رفته در‬ ‫دروغ است و «سیمین» تنها شخصیت راستگو و‬ ‫درستکار این فیلم‪ ،‬به دنبال نجات دخترش از این‬ ‫جامعه ملتهب و دروغگوست‪ .‬همچنین در حالی‬ ‫که هیچ شخصیت مدرن با اداب و خلقیات و رفتار‬ ‫مدرنی را در این فیلم نمی بینیم‪ ،‬در عین حال رابطه‬ ‫«نادر» با پدر الزایمری اش‪ ،‬ان هنگام که می خواهد‬ ‫در حمام را باز کند‪ ،‬بسیار توهین امیز است‪.‬‬ ‫مسعود فراستی در یک کالم‪ ،‬فیلم «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» را فیلمی ضعیف با تکنیک و فرم‬ ‫مبتذل و درنیامده و بی کارکرد می داند که حرفی‬ ‫جز اش��اعه و ترویج دروغ گویی در جامعه ندارد‬ ‫و حرفش این اس��ت که ایران جای زندگی کردن‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫ناگفته نماند‪ ،‬فراستی اساسا معتقد است‪ ،‬نقد‬ ‫این است که خلل ها را بیان کنیم‪ .‬اگر هم در اثری‬ ‫خللی نبود‪ ،‬بعد از چند س��ال خلل دیده می شود‪.‬‬ ‫به نظر او‪ ،‬ما صراحت در نقد نداریم و نظرمان را‬ ‫نمی گوییم‪ .‬درحالی که نقد درگیری شخصی است‬ ‫و بدون ان نقدی برپا نمی شود‪ .‬او خود را کالسیک زده‬ ‫می دان��د و مثال در م��ورد فیلم «درخ��ت زندگی» بر‬ ‫این اعتقاد اس��ت که این فیلم‪ ،‬فیلم مهمی نیس��ت و‬ ‫یک خزعبل معناگراس��ت که البته مزه دهان مقامات‬ ‫سینمایی ایران است و این گونه فیلم ها باعث می شوند‬ ‫او درگیری شخصی با افراد پیدا کرده و نقد کند‪.‬‬ ‫این منتقد باسابقه‪ ،‬درباره «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫در یک نشس��ت مناظره گونه گفته اس��ت‪« :‬فیلمنامه‬ ‫منطق س��اده خطی دارد و من فکر می کنم که فیلمنامه‬ ‫اساسا مشکل دارد و مش��کل فیلمنامه از همان ابتدای‬ ‫فیلم ش��روع می ش��ود؛ اینکه زن و مردی می خواهند‬ ‫از یکدیگر جدا ش��وند و دعوا س��ر این است که زن‬ ‫می خواهد ویزا بگیرد که دختر در حال رشدش را در‬ ‫جامعه پر از دروغ بزرگ نکند و ش��وهر هم موافقت‬ ‫کرده و حاال دارد جر می زند و پدرش را بهانه می کند‬ ‫و این داستان یک خطی فیلم اس��ت‪ ،‬سیمین به خاطر‬ ‫دخترش می خواه��د مهاجرت کند و ن��ادر به خاطر‬ ‫پدر سالمند خود نمی خواهد مهاجرت کند و اگر مثل‬ ‫صحنه اخر فیلم که دخت��ر در دادگاه حضور دارد‪ ،‬در‬ ‫صحنه ابتدای فیلم هم دختر در دادگاه حضور داشت‪،‬‬ ‫فیلم جلو نمی رفت‪.‬‬ ‫همه چیز باید در فیلم ساخته بشود‪ ،‬ادعا این است‬ ‫که ما ادم هایی هس��تیم که دروغ می گوییم‪ .‬مس��تقل از‬ ‫اینکه ادعای بی منطقی اس��ت‪ ،‬حتی اگر رفتار سطحی‬ ‫ادم ها را هم ببینیم‪ ،‬این جمع بندی درست نیست‪ ،‬اما اگر‬ ‫فیلمساز به این جمع بندی اعتقاد دارد‪ ،‬باید در فیلم ان را‬ ‫بسازد و درغیر این صورت‪ ،‬یک ادعاست که البته ادعای‬ ‫اپوزیسیون نماست و این ادعا باید در فیلم ساخته شود‬ ‫و حال که ساخته شد‪ ،‬باید در فیلم نشانه هایی از عالیق‬ ‫مادر به دخترش نشان داده ش��ود‪ .‬فیلم موفق نمی شود‬ ‫هیچ کدام را بسازد‪ ،‬چرا شخصیت نادرعالقه به مهاجرت‬ ‫نشان می دهد اما یکدفعه مساله پدر خود را بهانه می کند؟‬ ‫و اما رابطه پدر و پس��ر یک رابطه نمایشی و فریبکارانه‬ ‫اس��ت‪ .‬در یک صحنه از فیلم که پدر در دستشویی گیر‬ ‫کرده‪ ،‬تقریبا می توانم بگویم رابطه هیچ پدر و پسری به‬ ‫این شکل نیست که نادر در فیلم در را هل می دهد‪ ،‬رابطه‬ ‫انسانی پدر و پس��ری مطلقا در فیلم دیده نمی شود‪ .‬این‬ ‫رابطه تزئینی و فریبکارانه است و هیچ عالقه ای بین پدر‬ ‫و پسر نیست و انتهای فیلم هم فیلمساز احساس پسر را‬ ‫در غم از دست دادن پدر نشان نمی دهد و فقط یک تغییر‬ ‫لباس داریم‪ .‬حاال که پدر مرده است دیگر مشکل چیست‬ ‫که نادر نمی خواه��د به خارج برود؟ ای��ن را هم متوجه‬ ‫نمی ش��وم که س��یمین می خواهد به خارج برود‪ ،‬چون‬ ‫در جامعه ای زندگی می کند که همه دروغگ و هس��تند‪،‬‬ ‫مگر در خارج همه راستگو هستند؟ شخصیت پردازی‬ ‫به درس��تی انجام نش��ده و اینها همه بازی اند که البته تا‬ ‫حدی به خوب��ی انجام ش��ده‪ ،‬اما عم��ق ن��دارد و اگر‬ ‫سنجاق فیلم به جامعه را از روی ان برداریم‪ ،‬فیلم‪ ،‬فیلم‬ ‫مهمی نیست‪g».‬‬ ‫‪43‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫داش��ته که به حضور فیلم «بچه های اس��مان» مجید‬ ‫مجیدی برمی گردد‪.‬‬ ‫محمد اطبایی‪ ،‬کارش��ناس بین المللی س��ینمای‬ ‫ایران‪ ،‬در پی نامزد ش��دن «جدایی نادر از سیمین» در‬ ‫جوایز «گلدن گلوب» با بیان اینکه تاریخ و امار نشان‬ ‫می دهد هر فیلمی در فهرس��ت «گلدن گلوب» (کره‬ ‫طالیی) قرار می گیرد‪ ،‬در فهرست نهایی جایزه اسکار‬ ‫هم دیده می شود» گفته اس��ت‪ :‬معموال در ماه دسامبر‬ ‫ـ اواخر س��ال میالدی ـ انجمن ها و مجامع مختلف‬ ‫فیلم های برترش��ان را معرف��ی می کنند‪ .‬اگ��ر به این‬ ‫فهرست نگاه اجمالی داشته باش��یم‪« ،‬جدایی نادر از‬ ‫سیمین» س��رامد این فیلم هاس��ت و رقبای جدی ان‬ ‫فیلم هایی چون «پوس��تی ک��ه در ان زندگی می کنیم»‬ ‫از پدرو المادوار و «دوچرخه» ب��رادران داردن برای‬ ‫دریافت اسکار هس��تند که در فهرست این جوایز در‬ ‫فاصله زیادی با این فیلم قرار دارند‪.‬‬ ‫او در عین حال معتقد اس��ت که ب��ا وجود همه‬ ‫این موفقیت ها‪ ،‬تصمیم نهایی برای اس��کار را کمیته‬ ‫خارجی انتخ��اب فیلم ه��ای غیر انگلیس��ی خواهد‬ ‫گرفت؛ کمیته ای ‪ 40‬تا ‪ 50‬نف��ره که قطعا با این حجم‬ ‫موفقیت‪ ،‬توجه ویژه ای به این فیلم خواهند داشت‪.‬‬ ‫البته این برای اولین بار است که یک فیلم ایرانی‬ ‫نامزد شده است‪ .‬در سال های قبل تر‪ ،‬ایرانی تبارهایی‬ ‫بوده اند که در ای��ن رویداد س��ینمایی نامزد دریافت‬ ‫جایزه شده اند‪ ،‬اما این برای اولین بار است که یک فیلم‬ ‫از سینمای ایران به این نامزدی رسیده است‪ .‬هرچند‬ ‫دفعه اولی ک��ه فیلمی از ایران به فهرس��ت نامزدهای‬ ‫اسکار راه یافت (فیلم مجید مجیدی) در گلدن گلوب‬ ‫نامزد نشده بود‪.‬با این حال جایزه «گلدن گلوب» بعد از‬ ‫مراسم اسکار و گرمی به عنوان سومین جایزه معتبر و‬ ‫مهم شناخته می شود که توسط انجمن روزنامه نگاران‬ ‫خارجی مقی��م لس انجل��س پایه گذاری ش��ده و از‬ ‫‪55‬کش��ور حدود ‪ 90‬عضو جهان دارد‪ .‬رس��انه های‬ ‫جهان هم با توجه به حضور نماینده مطبوعاتی شان در‬ ‫میان اعضای هیات انتخاب این جایزه‪ ،‬توجه ویژه ای‬ ‫به ان دارند‪ .‬البته هیچ ایرانی ای جزو این انجمن نبوده‬ ‫است‪ .‬موضوع سیاس��ی بودن انتخاب فیلم «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» که با نامزدش��دن این فیلم در گلدن‬ ‫کلوب به اوج خود نزدیک می ش��ود از این نظر قابل‬ ‫توجه اس��ت که این فیلم با وجود ویژگی های فنی و‬ ‫قابل قبول پایان بندی مناسبی ندارد و در جهت منافع‬ ‫ملی ایران نیست‪ .‬از این نظر سینمای غرب و به ویژه‬ ‫امریکا مس��لما عنایتی باالتر از سطح فنی به این فیلم‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪6‬‬ ‫حذفی اسکار‪ ،‬رقیب جدی گلدن گلوبی ها‬ ‫معرفی نش��دن فیلم «پوس��تی که در ان زندگی‬ ‫می کنیم» س��اخته پدرو الم��ادوار‪ ،‬کارگ��ردان نامدار‬ ‫ی اس��کار‪ ،‬درحالی ک��ه یکی از‬ ‫اس��پانیایی ب��ه اکادم ‬ ‫نامزده��ای جدی نخل طالی جش��نواره کن امس��ال‬ ‫بود‪ ،‬در فضای رسانه ای خود امریکا جزو تصمیم های‬ ‫سوال برانگیز تلقی شد؛ تصمیمی که شاید شانس برخی‬ ‫دیگر از فیلم ه��ا از جمله اثری از ترکی��ه و ایران را در‬ ‫انتخاب اس��کار افزایش داد‪ ،‬اما با انتخاب رسانه های‬ ‫ی هالی��وود‪ ،‬به عنوان یک��ی از نامزدهای جایزه‬ ‫خارج ‬ ‫گلدن گلوب‪ ،‬تهدیدی برای فیلم های دیگر ایجاد کرد‪.‬‬ ‫این فیلم که «انتونیو باندراس» در ان بازی کرده‪،‬‬ ‫اولین اکران جهانی خود را در جش��نواره کن داشت و‬ ‫سپس به انگلیس رفت‪ .‬این پروژ ه با بودجه ای در حدود‬ ‫‪13‬میلیون دالر در گونه اثا ر تریلر تهیه و تولید ش��ده و‬ ‫‪44‬‬ ‫خواهند داشت؛ س��ینمایی که پیام اور امید و زندگی‬ ‫ب��رای ایرانیان نیس��ت و نوعی ناامیدی ب��رای مردم‬ ‫به وجود می اورد‪.‬‬ ‫در بخش ه��ای مختل��ف جوایز گل��دن گلوب‬ ‫امسال‪ ،‬فیلم «هنرپیشه» که داس��تان ان در عصر گذر‬ ‫از س��ینمای صامت به ناطق‪ ،‬در هالیوود رخ می دهد‬ ‫با نامزدی در ش��ش بخش‪ ،‬گوی س��بقت را از دیگر‬ ‫رقبای خود ربود‪ .‬پ��س از ان‪ ،‬فیلم های «فرزندان» و‬ ‫«کمک » هرکدام در پنج بخش نامزد دوره ‪ 69‬جوایز‬ ‫گلدن گلوب ش��دند و «عید مارس»‪« ،‬نیمه ش��ب در‬ ‫پاریس» و «مانی بال» هر ی��ک در چهار بخش بخت‬ ‫دریافت جایزه گلدن گلوب ‪ 2011‬را کس��ب کردند‪.‬‬ ‫نکته قابل توجه این است که «درخت زندگی» ساخته‬ ‫ ترنس مالیک و برنده نخل طالی جشنواره کن و فیلم‬ ‫«بندزن‪ ،‬خیاط‪ ،‬س��رباز‪ ،‬جاسوس» س��اخته توماس‬ ‫الفردسون‪ ،‬در هیچ بخش��ی موفق به کسب نامزدی‬ ‫جایزه گلدن گلوب نشدند‪.‬‬ ‫مراس��م معرفی برندگان ش��صت و نهمین دوره ‬ ‫جوایز گل��دن گلوب که م��ورگان فریمن ‪ 74‬س��اله‬ ‫امریکایی نیز امسال جایزه «سس��یل بی‪ .‬دمیل» ان را‬ ‫دریافت می کند‪ 15 ،‬ژانویه ‪ 26( 2012‬دی ماه) در هتل‬ ‫بورلی هیلز برگزار می ش��ود‪ .‬هیات داوران شست و‬ ‫نهمین دوره جوایز گلدن گلوب‪ ،‬فهرست نامزدهای‬ ‫این دوره را به شرح زیر اعالم کرده است‪:‬‬ ‫بهترین فیلم درام‪« :‬فرزندان»‪« ،‬کمک»‪« ،‬هوگو»‪،‬‬ ‫«عید مارس»‪« ،‬مانی بال» و «اسب جنگی»‪.‬‬ ‫بهترین فیلم موزیکال یا کمدی‪« :‬هنرپیش��ه»‪،‬‬ ‫«ساقدوش ها»‪« ،»50-50« ،‬نیمه ش��ب در پاریس» و‬ ‫«هفته من با مرلین»‪.‬‬ ‫بهترین کارگردان‪ :‬وودی الن برای «نیمه ش��ب‬ ‫در پاریس»‪ ،‬ج��رج کلونی برای فیل��م «عید مارس»‪،‬‬ ‫میش��ل هازانا ویس��یوس برای س��اخت «هنرپیشه»‪،‬‬ ‫الکساندر پین برای «فرزندان» و مارتین اسکورسیزی‬ ‫برای فیلم «هوگو»‪.‬‬ ‫بهترین بازیگر مرد درام‪ :‬ج��رج کلونی بازیگر‬ ‫«فرزندان»‪ ،‬لئوناردو دی کاپریو هنرپیشه «جی ادگار»‪،‬‬ ‫مایکل فاسبندر برای بازی در «شرم»‪ ،‬رایان گاسلینگ‬ ‫برای هنرپیش��گی در «عید مارس» و برد پیت بازیگر‬ ‫«مانی بال»‬ ‫بهتری��ن بازیگ��ر زن درام‪ :‬گلن کل��وز بازیگر‬ ‫«البرت نابز»‪ ،‬وایوال دیویس هنرپیشه «کمک»‪ ،‬رونی‬ ‫مارا برای ب��ازی در «دخت��ری با خالکوب��ی اژدها»‪،‬‬ ‫مریل اس��تریپ برای هنرنمایی در «بانوی اهنین» و‬ ‫براساس فیلمنامه ای از «المادوار» و با نگاهی به داستان‬ ‫«رطیل» نوش��ته «تیری ژانکوئه» فرانسوی که در سال‬ ‫‪ 1999‬منتشر شد‪ ،‬ساخته شده است‪ .‬انتونیو باندراس‪،‬‬ ‫بازیگر اثاری چ��ون «زورو» در این فیلم در نقش یک‬ ‫جراح پالس��تیک ظاهر شده اس��ت‪ .‬جراح پالستیک‬ ‫نابغه ای که قصد دارد از م��ردی که به دخترش تجاوز‬ ‫کرده انتقام بگیرد‪.‬‬ ‫او یک نوع پوست مصنوعی اختراع می کند که در‬ ‫برابر هر نوع اسیبی مقاوم است‪ .‬در ازمایشگاه او زنی‬ ‫مرموز حضور دارد که با اس��رار رخدادهای تراژیک‬ ‫زندگی جراح‪ ،‬مرتبط است و‪...‬‬ ‫اخرین همکاری این دو س��ینماگر به حدود دو‬ ‫دهه گذش��ته بازمی گردد که در فیل��م «مرا حبس کن‪،‬‬ ‫مرا ازاد ک��ن» و پ��س از ان در فیلم « زنان در اس��تانه ‬ ‫تیلدا س��وئینتن بازیگر «باید در مورد کوین صحبت‬ ‫کنیم»‪.‬ص‬ ‫بهترین بازیگر مرد فیل��م موزیکال یا کمدی‪:‬‬ ‫ژان دوژاردن بازیگر «هنرپیشه»‪ ،‬براندن گلیسن برای‬ ‫بازی در «محافظ»‪ ،‬جوزف گوردون ـ لویت هنرپیشه‬ ‫«‪ ،»50-50‬رایان گاسلینگ بازیگر «عجیب و غریب‪،‬‬ ‫احمقانه‪ ،‬عشق» و اوئن ویلسن بازیگر «نیمه شب در‬ ‫پاریس»‪.‬‬ ‫بهترین بازیگر زن فیلم موزی��کال یا کمدی‪:‬‬ ‫ج��ودی فاس��تر بازیگ��ر «کش��تار»‪ ،‬چارلیز ت��رون‬ ‫هنرپیش��ه «جوانی»‪ ،‬کریس��تین ویگ برای بازی در‬ ‫«ساقدوش ها»‪ ،‬میش��ل ویلیامز هنرپیشه «هفته من با‬ ‫مرلین» و کیت وینسلت بازیگر «کشتار»‪.‬‬ ‫بهترین بازیگر مرد مکمل‪ :‬کن��ت برانا بازیگر‬ ‫«هفته من با مریلین»‪ ،‬الب��رت بروکس برای بازی در‬ ‫«راندن»‪ ،‬جونا هیل هنرپیشه «مانیبال»‪ ،‬ویگو مورتنسن‬ ‫هنرپیش��ه «یک روش خطرناک» و کریستوفر پالمر‬ ‫بازیگر «تازه کارها»‪.‬‬ ‫بهترین بازیگر زن مکم��ل‪ :‬بر نیس بژو بازیگر‬ ‫«هنرمند»‪ ،‬جسیکا چاس��تین هنرپیشه «کمک»‪ ،‬جنت‬ ‫مکتیر ب��رای هنرنمای��ی در «البرت ناب��ز»‪ ،‬اوکتاویو‬ ‫اسپنس��ر بازیگر «کمک» و ش��یلین وودلی هنرپیشه‬ ‫«فرزندان»‪.‬‬ ‫بهتری��ن فیلمنام��ه‪« :‬هنرمن��د» میش��ل ‬ ‫هازاناویس��یوس‪« ،‬فرزندان» اثری از الکساندر پین‪،‬‬ ‫نت فاکسن و جیم راش‪« ،‬عید مارس» نوشته مشترک‬ ‫جرج کلونی‪ ،‬گرانت هسلو و بو ویلیمون‪« ،‬نیمه شب‬ ‫در پاریس» وودی الن و«مانیبال» اثر استیون زیلیان‪،‬‬ ‫ارون سورکین و استن شروین‪.‬‬ ‫بهترین موس��یقی‪« :‬هنرمند» لودوویک بورس‪،‬‬ ‫«دختری با خالکوبی اژدها» از ترنت رزنور و اتیکس‬ ‫راس‪« ،‬هوگو» اثر هوارد ش��ور‪« ،‬اس��ب کارزار» جان‬ ‫ویلیامز و «دبلیو‪ .‬ای‪ ».‬از ایبل کورزنیوفسکی‪.‬‬ ‫بهترین ترانه‪« :‬س��رت را پایین بن��داز»‪« ،‬البرت‬ ‫نابز»‪« ،‬سالم سالم»‪« ،‬رومئو و جولیت»‪The Living« ،‬‬ ‫‪« ،»Proof‬کم��ک»‪« ،‬محاف��ظ»‪« ،‬واعظ مسلس��ل به‬ ‫دست»‪« ،‬شاهکار» و «دبلیو‪ .‬ای‪.».‬‬ ‫بهترین فیلم انیمیش��ن‪« :‬ماجراهای تن تن‪ :‬راز‬ ‫اسب شاخدار»‪« ،‬کریس��مس ارتور»‪« ،‬ماشین ها ‪،»2‬‬ ‫«گربه چکمه پوش» و «رنگو»‪.‬‬ ‫ی زبان‪« :‬گل های جنگ»‪« ،‬در‬ ‫بهترین فیلم خارج ‬ ‫سرزمین خون و عسل»‪« ،‬پسری با دوچرخه»‪« ،‬جدایی‬ ‫نادر از سیمین»‪« ،‬پوستی که در ان زندگی می کنم»‪g .‬‬ ‫فروپاش��ی عصبی» با یکدیگر هم��کاری کردند‪.‬‬ ‫«پدرو المادوار» ‪ 62‬ساله پس از ساخت اولین فیلم‬ ‫تجاری اش در دهه ‪ 80‬تا به حال بیش از ‪ 30‬فیلم را‬ ‫کارگردانی و تهیه کنندگی کرده است‪.‬‬ ‫وی در س��ال ‪ 1999‬برای فیل��م «همه چیز‬ ‫درباره مادرم»‪ ،‬جایزه بهترین کارگردانی جشنواره‬ ‫کن را گرفت‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 2003‬برای فیلم «با او حرف بزن»‬ ‫جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اصلی را از ان خود‬ ‫کرد که البته نامزد بهترین کارگردانی هم بود‪.‬‬ ‫المادوار که برای «همه چی��ز درباره مادرم»‬ ‫جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی را کسب کرد‪،‬‬ ‫خالق اثار سرشناسی چون «اموزش بر» (‪،)2004‬‬ ‫«زنان در استانه فروپاش��ی عصبی» (‪« ،)1988‬چه‬ ‫کار کرده ام که باید این بال به سرم بیاید» (‪ )1984‬و‬ ‫«هزار توی احساس» (‪ )1982‬است‪g .‬‬ ‫این فیلم سیاسی نیست‬ ‫گفت وگو با یک منتقد درباره نامزدی فیلم ایرانی در فستیوال امریکایی‬ ‫‪7‬‬ ‫این روزه��ا کمت��ر منتق��دی را می توان پی��دا ک��رد ک��ه چ��ه از روی اعتقاد فن��ی و چه تح��ت تاثیر‬ ‫جو عموم��ی ‪ ،‬طرفدار فیلم جدایی نادر از س��یمین نباش��د‪ .‬با این اوص��اف خبرنگار مثل��ث در گفت وگو با‬ ‫کیوان کثیریان جنبه های مختلف نامزدی یک فیلم ایرانی در جایزه گلدن گلوب را بررسی کرده است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫جایزه گلدن گلوب در سینمای دنیا چقدر دارای‬ ‫اهمیت اس��ت؟ اهمیت این جایزه بیشتر تجاری‬ ‫استیاهنری؟‬ ‫‪ l‬با توجه به اینکه گلدن گل��وب جایزه منتقدان‬ ‫امریکاستوازگذشتهاعتبارویژه ایداشته‪،‬می شودگفت‬ ‫یبودهوالبتهایراننیزدران‬ ‫گلدنگلوبهمیشهجایزهمهم ‬ ‫سهمی نداشتهاست‪.‬مننمی توانمجنبهتجاریوهنریاین‬ ‫جایزهراتفکیککنم‪،‬امابرایمننظرمنتقدانهمیشهمهم تر‬ ‫ازدیدگاهاکادمی هنرمندانیاهیاتداورانبودهاست‪.‬گلدن‬ ‫گلوب جایزه مهمی است چون منتقدان‪ ،‬برگزیدگان ان را‬ ‫انتخابمی کنند‪.‬‬ ‫اساسا گلدن گلوب با انتخاب فیلم های مهم تاریخ‬ ‫سینمابرایخوداعتبارکسبکردهاستیافیلم هابا‬ ‫برگزیدهشدندراینجایزهدارایجایگاهمی شوند؟‬ ‫‪ l‬این اعتبار متقابل است؛ وقتی قرار است در یک‬ ‫جشنوارهانتخابیانجامشود‪ ،‬ترکیبهیاتداورانوفیلم هایی‬ ‫کهدرانجشنوارهداوریمی شوند‪،‬هردومهمهستند‪.‬وقتی‬ ‫می بینیدمنتخبیکجشنوارهفیلمخوبینیست‪،‬طبیعتابه‬ ‫نظرمی رسدکهانجشنوارهنیزمعتبرنیست‪.‬حتیاگرفیلم‬ ‫خوبی انتخاب شود‪ ،‬ولی هیات داوران جشنواره ضعیف‬ ‫باشد‪ ،‬باز هم می شود گفت ان جشنواره معتبر محسوب‬ ‫نمی شود‪.‬‬ ‫البته من موافق نیستم که برای هر موفقیتی ذوق زده‬ ‫شویم‪ ،‬اما واقع گرایی چیز خوبی اس��ت و برخی جوایز‬ ‫نیز واقعا مهم هستند‪ .‬در هم ه جای دنیا ادم های منصف و‬ ‫غیرمنصف هست‪ .‬در خیلی جاها نگاه حرفه ای نیز وجود‬ ‫دارد‪ .‬نمی توان گفت حتما در همه جشنواره ها و جایزه ها‪،‬‬ ‫بی تردیدنگاهسیاسیحکمفرماست‪.‬امسالیکفیلمخیلی‬ ‫خوب در ایران داشتیم که بسیاری از منتقدان‪ ،‬فیلمسازان‬ ‫و س��ینماگران مطرح ایران و جهان ان را دوست داشتند‪.‬‬ ‫نمی توان گفت چون منتقدان امریکایی از فیلم ما تعریف‬ ‫می کنند‪،‬پساینفیلمبداست‪.‬بخشیازاینجریانممکن‬ ‫استسیاسیباشد‪،‬اماماامسالفیلمخیلیخوبیداریمکه‬ ‫امیدوارمهمهجایزه هارابگیرد‪.‬اگرمی گوییمرئیس جمهور‬ ‫ماکهدرنیویورکسخنرانیمی کند‪،‬پیروزیبهشمارمی اید‬ ‫یا اگر ورزشکار ما در امریکا مدال می گیرد برایش سرود‬ ‫قهرمانیپخشمی کنیم‪،‬بهطریقاولیاگریکفیلمایرانییک‬ ‫جایزهمهمدرامریکابگیرد؛پیروزیبه حسابمی اید‪.‬مهمنام‬ ‫ایراناستکهمطرحمی شودو افتخارمی افریند‪.‬‬ ‫برگزی��ده ش��دن در جایزه گلدن گل��وب چقدر‬ ‫در این��ده فیلم و کارگ��ردان منتخ��ب تاثیرگذار‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬مسلمافیلمسازیکهنامزدچنینجوایزیمی شود‪،‬‬ ‫با این جایزه بیشتر و گسترده تر ش��ناخته می شود و اعتبار‬ ‫او افزایش می یابد‪،‬بنابراین ب��رای فیلم های بعدی اش هم‬ ‫ی خواهد داش��ت؛ مانند اتفاق هایی‬ ‫تهیه کننده های مهم ‬ ‫که در س��ال های گذش��ته بعد از جش��نواره ک��ن برای‬ ‫اقای کیارستمی رخ داد و فیلم های او دیده شدند و خود او‬ ‫بسیارمطرحشد‪.‬بههرحالمانمی توانیمخودراجداازدنیا‬ ‫ببینیم‪.‬مافیلمسازانخیلیخوبیداریم‪،‬ولیاگردیدهنشوند‪،‬‬ ‫بهانهااجحافمی شود‪.‬اکنوناستعدادسینماگریکهدردایره‬ ‫مجازسینمایایرانکارمی کند‪،‬دردنیادیدهشدهاست‪.‬جامع ه‬ ‫مامعموالنخبه کشاستوچشمدیدنموفقیتفرزندانش‬ ‫راندارد‪.‬ایناخالقخوبینیست‪.‬‬ ‫همان طور که شما هم اش��اره کردید این برداشت‬ ‫وجود دارد که وقتی جشنواره ای خارجی فیلمی ‬ ‫ایرانیرابرجستهمی کند‪،‬به دنبالنشاندادنتصویر‬ ‫سیاهی از ایران هستند یا گفته می شود فیلم حتما‬ ‫با سیاست های برخی کشورها همسویی دارد‪ .‬ایا‬ ‫چنینتحلیل هاییراقبولدارید؟‬ ‫‪ l‬گفتمکهدرمواردیمی تواناینگونهقضاوتکرد‬ ‫امافیلم هاییهمهستندکهسالمهستند‪،‬سیاه نمایینمی کنند‬ ‫وجایزههممی گیرند‪.‬فیلم های«چهارشنبه سوری»و«درباره‬ ‫الی» نیز درباره دروغ و پنهان کاری بودند ولی کسی نگفت‬ ‫اینفیلم هاجامعهایرانراسیاهنشانمی دهند‪.‬بههرحال‪،‬هر‬ ‫فیلمسازرسالتیداردتااسیب هایجامعهخودرانشاندهد‪.‬‬ ‫زمانیممکن است فیلم هاییکه ارزشهنری ندارند‪ ،‬فقط‬ ‫به دلیل اینکه علیه نظام هستند‪ ،‬در خارج مورد توجه قرار‬ ‫گیرندکهدراینصورتمی توانیماعتراضکنیم‪.‬اصالقبل‬ ‫ازاینکهحتییکنفرخارجیفیلم«جدایینادرازسیمین»‬ ‫را دیده باشد‪ ،‬منتقدان و هنرمندان داخلی این فیلم را دیدند‬ ‫و دیدگاه بسیار مثبتی نسبت به ان داشتند‪ .‬تشخیص اینکه‬ ‫این فیلم با استاندارد های جهانی فیلم شاخصی است‪ ،‬کار‬ ‫دشوارینیست‪.‬‬ ‫برخی معتقدند گلدن گل��وب در خدمت فضای‬ ‫یهالیوود است‪ .‬رابطه گلدن گلوب با اسکار‬ ‫تجار ‬ ‫راچطورمی دانید؟ازنظرشماگلدنگلوبمقدمه ای‬ ‫برایبرگزاریجشناسکاراست؟‬ ‫‪ l‬من نمی دان��م واقعا پش��ت جایزه اس��کار یا‬ ‫گلدن گلوب چیس��ت‪ .‬اینها ظاه��را در تخصص برخی‬ ‫همکارانمناست‪،‬ولیمنچوناشرافبهپسوپشتان‬ ‫ندارم‪ ،‬می گویم به فرض وجود سالمت‪ ،‬برگزیدگان گلدن‬ ‫گلوببراساسنظرجمعیمنتقدانامریکاانتخابشده اند‬ ‫کهممکناستدیدگاهانهابانظراکادمی اسکارمتفاوتباشد‪.‬‬ ‫البتهمندربارهسیاسیبودناینجایزه هاچیزینمی دانمو‬ ‫یزنم‪.‬‬ ‫حرفینم ‬ ‫در سابقه اسکار و گلدن گلوب فیلم هایی بوده اند که‬ ‫در یکی از این دو مطرح شدند و در دیگری اصال نبودند؛‬ ‫نمی توان گفت که اسکار حتما برگزیدگان گلدن گلوب را‬ ‫به عنوان نامزد معرفی می کند‪ ،‬مانند جشنواره فیلم فجر و‬ ‫جشن خانه سینما که برخی افراد و فیلم ها در هر دو جایزه‬ ‫گرفتندوبعضینیزدریکیازانهابرگزیدهشدند‪.‬مثالفیلم‬ ‫«درختزندگی»(ترنسمالیک)کهاکنوندرمیاننامزدهای‬ ‫گلدن گلوبنیست‪،‬بهنظرمحتمادراسکاردرمیانپنجنامزد‬ ‫فیلمخارجیخواهدبود‪.‬‬ ‫ایاگلدنگلوبرامی توانشکلامریکایی تراسکار‬ ‫دانست؟‬ ‫‪ l‬من خیلی در این باره اطالعات ندارم‪ .‬به هر حال‪،‬‬ ‫ی که در ان‬ ‫گلدن گلوب جایزه منتقدان امریکاست و فیلم ‬ ‫دیده شود‪ ،‬شانس زیادی برای دیده شدن در اسکار خواهد‬ ‫داشت‪ .‬البته اگر در اسکار هم نامزد نشود‪ ،‬حضور در میان‬ ‫نامزد هایگلدنگلوببرایهرفیلمیکموفقیتاستودر‬ ‫کارهایبعدیکارگردانانواعتباراوتاثیرگذارخواهدبود‪.‬‬ ‫گلدن گلوب و اسکار هر دو جوایز مهمی هستند و‬ ‫«جدایینادرازسیمین»کهدرگلدنگلوبنامزدشد‪،‬امکان‬ ‫دارد در اسکار هم نامزد شود؛ اما اینموضوعخیلی اهمیت‬ ‫ندارد‪ ،‬مهم این است که نام سینمای ایران بار دیگر در دنیا با‬ ‫یکفیلمخوبمطرحشدهاست‪.‬‬ ‫حضوردرجوایزخارجیمانندگلدنگلوبفقطدر‬ ‫اینده کاری کارگردان تاثیرگذار است یا امکان دارد‬ ‫درسینمایایرانهماثرداشتهباشد؟‬ ‫‪ l‬چنینموفقیت هاییبدونشکبهارتقایسینمای‬ ‫ایران کمک خواهد کرد‪ .‬در صورت موفق شدن این فیلم‪،‬‬ ‫سینمای ایران بهتر دیده می ش��ود و نظر صاحب نظران و‬ ‫جشنواره های بین المللی بار دیگر به سینمای ایران جلب‬ ‫می ش��ود‪ .‬واقعا در این مدت جوایز بسیار مهمی نصیب‬ ‫«جدایینادرازسیمین»شدهکهاخریناننامزدیدرجوایز‬ ‫«حلقه منتقدان لندن» است‪ .‬چطور می شود گفت تمام این‬ ‫جوایزبرنامه ریزیشدهوسیاسیاست؟!‬ ‫ولی برخی از منتقدان و فیلمسازان داخلی هم این‬ ‫فیلمرادوستندارند‪.‬‬ ‫‪ l‬البته بدیهی است که سینمای ایران منحصر به‬ ‫فرهادینیستوبقیهفیلمسازانازجملهدوستانیکهمنتسب‬ ‫به جناح حاکمبر سینماهستندنیز ازادانهوبسیار راحت تر‬ ‫فیلم می سازند‪ ،‬پس چرا موفق نمی شوند‪ ،‬حتی در داخل‬ ‫کشورهمموفقنیستند؛چونبههرحالفیلمسازیخالقیت‬ ‫و هوش و قریحه می خواهد که برخی دوستان ندارند و به‬ ‫همین دلیل هم معموال مدیر می شوند‪ .‬اصال هیچ کدام از‬ ‫مدیرانفعلیدرحوزهسینمافیلمسازانخوبینیستند‪،‬بعد‬ ‫همینافراددربارههنرمندانیکهکارخالقانهانجاممی دهند‪،‬‬ ‫موضعمنفیمی گیرند‪.‬درحالیکهخودشانبلدنیستندفیلم‬ ‫متوسطیهمبسازند‪.‬‬ ‫من مطمئنم اگر یکی از همین دوستان یک صدم این‬ ‫موفقیت را کس��ب می کرد‪ ،‬مدعی می شد جامعه جهانی‬ ‫در مقابل فیلم ان��ان وادار به تعظیم ش��ده و کلی به همان‬ ‫خردهجوایزافتخارمی کردند‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬یک ایرانی در استانه رسیدن به افتخاری‬ ‫بزرگاست‪«.‬جدایینادرازسیمین»فیلمبسیارخوبیاست‬ ‫و نمی توان گفت که این همه منتقد و کارشناس داخلی و‬ ‫خارجی و این همه تماشاگر ایرانی و خارجی همه اشتباه‬ ‫می کنند و این همه جایزه داخلی و خارجی همه سیاسی‬ ‫و نا حقند‪ .‬البته نظر مخالفان فیلم که ایراد کارشناس��انه و‬ ‫علمی به فیلم دارند‪ ،‬محترم است‪ .‬ممکن است زمانی به‬ ‫ی ضد ایرانی توجه بیش از اندازه شود و بتوان گفت‬ ‫فیلم ‬ ‫توجه به ان به دالیل کیفی نیس��ت و برخورد خصمانه‬ ‫سیاسی صورت گرفته است‪ .‬در این صورت حق با افرادی‬ ‫است که از جایزه های خارجی انتقاد می کنند؛ اما «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» چنین فیلمی نیست و به دنبال تضعیف‬ ‫نظام یا مسائل مشابه ان نیست‪« .‬جدایی نادر از سیمین»‬ ‫فیلم بسیارخوبی است‪ ،‬همان طور که «بچه های اسمان»‬ ‫(مجید مجیدی) هم فیلم خوبی ب��ود و جزو نامزدهای‬ ‫اسکار قرار گرفت‪ .‬ان وقت ها یادم نمی اید چنین حرف و‬ ‫حدیث هاییشنیدهباشیم‪g.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پایان اشغالگری‬ ‫بدرود بغداد‬ ‫اشغالگران امریکایی پس از ‪10‬سال عراق را ترک کردند‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪46‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪47‬‬ ‫غروب ویلسونیسم‬ ‫‪1‬‬ ‫پایان یک دهه اشغال‬ ‫بین الملل‬ ‫روز یکشنبه ‪ 27‬اذرماه ‪ 1390‬مصادف با ‪ 18‬دسامبر‬ ‫‪ 2011‬اخرین کاروان نیروهای امریکایی از عراق خارج‬ ‫شدتاپروندهیکیازپرهزینه ترینجنگ هایایاالت متحده‬ ‫نیز بسته شود؛ جنگی که به بهانه کشف سالح های کشتار‬ ‫جمعی در عراق اغاز شد اما نه تنها سالحی کشف نشد‬ ‫بلکه کش��تار‪ ،‬ویرانی‪ ،‬ناامنی و اوارگی صدها هزار نفر از‬ ‫مردم عراق را نیز در پی داشت‪ .‬حضور نیروهای اشغالگر‬ ‫امریکایی در عراق که از مارس‪ 2003‬اغاز ش��د تبعات و‬ ‫پیامدهای بس��یاری بر عرصه امنیتی عراق باقی گذاشت‪.‬‬ ‫امریکایی ها طی‪ 9‬سال گذشته نتوانستند امنیت پایداری‬ ‫برای ملت ع��راق به ارمغان بیاورن��د‪ ،‬به همین دلیل پس‬ ‫از‪ 9‬س��ال شاهد بروز برخی مش��کالت امنیتی در عراق‬ ‫هستیم‪.‬طیاینسال هاصدهاهزارعراقیکشتهومجروح‬ ‫ش��دند‪ .‬براس��اس تحقیقات «نیتا کراوفورد»‪ ،‬پروفسور‬ ‫دانشگاه بوس��تون امریکا‪ ،‬پس از یورش امریکا به عراق‬ ‫از م��ارس‪ 2003‬تاکنون ح��دود‪ 126‬غیرنظامی عراقی‪،‬‬ ‫‪ 20‬هزار سرباز و پلیس عراقی و بیش از‪ 19‬هزار فرد مسلح‬ ‫وشورشیمستقیمابهدلیلجنگکشتهشدند‪.‬سازمان های‬ ‫حقوق بشر انگلیس نیز تلفات غیرنظامیان عراقی را بین‬ ‫‪ 104‬هزار تا‪ 113‬ه��زار و‪ 680‬نفر براورد کرده اند‪ .‬عالوه‬ ‫بر این یک میلیون و‪ 75‬هزار عراقی به دنبال جنگ و ناامنی‬ ‫به کشورهای همس��ایه مهاجرت کردند یا به اردوگاه های‬ ‫اوارگان س��ازمان ملل متحد پناه بردن��د‪ .‬در رابطه با خود‬ ‫امریکایی ها نیز این جنگ هزینه های انسانی بسیار باالیی‬ ‫داشت به طوریکه تاکنون تقریبا ‪ 5000‬امریکایی کشته و‬ ‫‪ 30‬هزارتندیگرمجروحشده اند‪.‬اگربه طوردقیقبخواهیم‬ ‫بیان کنیم طی ‪ 9‬س��ال حمله به عراق ‪ 4‬هزار و ‪ 408‬نفر از‬ ‫نیروهای امریکایی در عراق کشته شدند که‪ 3‬هزار و‪480‬‬ ‫نفر از این نظامیان جزو نیروهای جنگی بودند‪ .‬همچنین‬ ‫بنا بر اعالم پنتاگون (وزارت دفاع امریکا)‪ 32‬هزار نظامی‬ ‫یشده اند‪.‬اشغال‬ ‫ امریکاییدرطولجنگعلیهعراقزخم ‬ ‫‪ 9‬ساله عراق عالوه بر تلفات انسانی هزینه های سنگینی را‬ ‫بردوشدولتمردانواشنگتنگذاشت؛رقمسنگینیبالغبر‬ ‫‪ 770‬میلیارد دالر‪ .‬البته باید به این رقم کمک های امریکا به‬ ‫عراقومتقبلشدنهزینه هاینظامیاناسیب دیدهدرجنگ‬ ‫وکهنه سربازانرانیزاضافهکرد‪.‬حسنهانی زاده‪،‬کارشناس‬ ‫مسائلخاورمیانهمعتقداستکهامریکایی هاباحضوردر‬ ‫عراق می خواستند تجربه جنگ ژاپن پس از جنگ جهانی‬ ‫یدراینکشوردایرکنند‪.‬‬ ‫دومراتکراروتعدادیپایگاهدائم ‬ ‫اما حضور احزاب سیاسی شیعه در این کشور‪ ،‬همچنین‬ ‫مقاومت مردمی موجب شد امریکایی ها در سال‪ 2008‬و‬ ‫در اخرین سال ریاست جمهوری جورج بوش توافقنامه‬ ‫امنیتیبغداد‪-‬واشنگتنراامضاکنند‪.‬اینامربیانگراناست‬ ‫کهامریکایی هابهدلیلتحملتلفاتوخساراتسنگینو‬ ‫زیر حمالت گروه های مقاوم عراق مجبور به عقب نشینی‬ ‫و خروج از عراق ش��ده اند ‪ .‬هانی زاده توضیح می دهد که‬ ‫این جنگ ‪ 9‬ساله هیچ گونه دستاوردی برای امریکایی ها‬ ‫بههمراهنداشتهاست‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫انتخاباتوجنگ‬ ‫باراک اوبام��ا‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا در اس��تانه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد‪ ،‬این در حالی است‬ ‫که کش��ورش این روزها اوضاع مناسبی ندارد‪ .‬از یک سو‬ ‫اوضاع اقتصادی نه چندان باثبات در این کشور و از دیگر‬ ‫سوتبلیغاتمنفیجمهوری خواهانکهاینروزهاانتخابات‬ ‫درون حزبی را در پیش دارند‪ ،‬باعث ش��ده اوباما به دنبال‬ ‫‪48‬‬ ‫دستاویزی برای انتخابات باش��د‪ .‬در این شرایط چه چیز‬ ‫بهتر از این موضوع که وی پایان جنگ عراق را به نام خود‬ ‫رقم بزند‪ .‬زمان��ی که اوبامای ج��وان کاندیدای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوریبودوعدهدادکهجنگرابهپایانبرساند‪،‬‬ ‫البتهدرکسوتیکرئیس جمهورموفقهمشد‪.‬اینعبارت‬ ‫که اوباما میراث دار مشکالت باقیمانده از گذشتگان شده‬ ‫نیز اکنون جای خ��ود را در کمپین وی باز کرده اس��ت‪ .‬اما‬ ‫حقیقت این است که جنگ عراق در واپسین سال حضور‬ ‫جورج بوش در کاخ س��فید هم در مسیر پایان قرار گرفته‬ ‫بود ‪ .‬هانی زاده در این رابطه گفت‪ «:‬اساسا توافقنامه امنیتی‬ ‫بغداد‪-‬واشنگتن در زمان جورج بوش به امضا رسیده بود‬ ‫و قرار بر ان بود که تا پایان سال‪ 2011‬نیروهای امریکایی‬ ‫خاکعراقرا ترککنند‪،‬پساوبامانمی توانداینمسالهرابه‬ ‫نام خودش تمام کند‪ .‬در این میان اختالف نظرها بسیار بود‬ ‫همچنانکهبرخیژنرال هایپنتاگوناعتقادداشتندحضور‬ ‫نظامی امریکابهصورتگروه هایاموزشیمی تواندمنافع‬ ‫امریکاراتامینکندامادرنهایتباتوجهبهمخالفتاحزاب‬ ‫سیاسی عراق‪ ،‬امریکا ناچار شد خاک عراق را ترک کند‪ .‬در‬ ‫اینشرایطاوباماسعیخواهدکردازاینخروجبهعنوانیک‬ ‫دستاویزتبلیغاتیبرایپروسهانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫اس��تفاده کند؛ زیرا مردم امریکا دولت باراک اوباما را برای‬ ‫خروج نیروهای امریکایی از عراق تحت فش��ار قرار داده‬ ‫بودند‪.‬درحالحاضرقراراست‪15‬هزارنیرویامریکاییدر‬ ‫سفارتامریکادرعراقباقیبمانند‪.‬بهنظرمی رسدنخستین‬ ‫باردرتاریخدیپلماسیجهاناینمسالهبهچشممی خوردکه‬ ‫یزاده‬ ‫‪ 15‬هزارنیرودرسفارتخانهیککشورباقیبمانند‪» .‬هان ‬ ‫بر این باور است که این مساله با قوانین و عرف دیپلماتیک‬ ‫کامال مغای��رت دارد‪ .‬در حقیقت تمام ای��ن افراد به عنوان‬ ‫جاسوس فعالیت ش��ان را ادامه خواهند داد‪ .‬این مساله نیز‬ ‫به دلیل ان اس��ت که دولت مالک��ی مصونیت قضایی به‬ ‫نیروهای امریکایی نداد و اکنون دولت امریکا برای تداوم‬ ‫حضورشدرعراقازاینرهگذرواردشدهاست‪.‬‬ ‫نقشگروه های سیاسیدرایندهعراق‬ ‫مساله ای که در رابطه با اینده عراق بسیار مهم است‬ ‫مسالههمگراییواتحادمیانگروه هاوطیف هایگوناگون‬ ‫در این کشور پس از خروج امریکاست‪ .‬در حال حاضر‬ ‫برخی از احزاب الئیک در عراق تالش دارند تا به نوعی‬ ‫حضور دائمی برای امریکا ایجاد کنند و خروج نیروهای‬ ‫امریکایی را در این ش��رایط برای امنیت عراق ش��کننده‬ ‫می دانند‪ .‬چن��د روز پیش ائتالف العراقیه اع�لام کرد که‬ ‫دیگر با پارلمان عراق همکاری نخواهد کرد‪ .‬این مسائل‬ ‫باعث خواهد ش��د ثبات عراق در معرض اس��یب قرار‬ ‫گیرد ‪ .‬هانی زاده در این رابطه توضیح داد که این گروه ها با‬ ‫این اقدامات به دنبال این هستند که دولت نوری مالکی را‬ ‫تحت فشار قرار دهند و اوضاع عراق را ناامن نشان دهند‪.‬‬ ‫درحقیقتاگراینطیف هایسیاسیاینروندراادامهدهند‬ ‫ی در انتظار‬ ‫و با دولت مالکی همکاری نکنند اینده مبهم ‬ ‫عراقخواهدبود‪.‬اکنونخروجنیروهایامریکاییازعراق‬ ‫منجرخواهدشددولتعراقمسالهامنیتداخلیکشوررا‬ ‫بهدورازفشارنیروهایخارجیبومی سازیکند‪.‬اگرتمامی‬ ‫ طیف های سیاسی اعم از شیعه‪ ،‬سنی و کرد با یکدیگر و‬ ‫با دولت مالکی همکاری داش��ته باشند قطعا اینده عراق‬ ‫به س��مت ثبات پیش خواهد رفت در غی��ر این صورت‬ ‫اوضاع عراق در اینده وارد یک بحران سیاس��ی و امنیتی‬ ‫جدیدخواهدشد‪g.‬‬ ‫اشتباه استراتژیک‬ ‫امریکا از اشغال عراق‬ ‫چه درس هایی گرفت‬ ‫حسین رویوران‪ /‬کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪2‬‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا اعالم کرده‬ ‫اشغال عراق اشتباهی است که تاریخ باید راجع به ان‬ ‫قضاوت کند‪ .‬بسیاری از امریکایی ها اکنون به یقین‬ ‫رسیده اند که جنگ عراق یک مس��اله چالشی برای‬ ‫امریکا بوده اس��ت‪ .‬جنگ عراق بیش از هزار میلیارد‬ ‫دالر هزینه برای امریکا داش��ت و یکی از ریشه های‬ ‫بحران اقتصادی فعلی در ایاالت متحده همین مساله‬ ‫اس��ت‪ .‬امریکا با این هدف وارد عراق شد و صدام را‬ ‫ی به وجود بیاورد که کامال در‬ ‫س��رنگون کرد که نظام ‬ ‫اختیارخودشباشد‪،‬اماپسازگذشت‪ 9‬سالمی بینیم‬ ‫انها اصال در این امر موفق نبوده اند‪ .‬در نهایت هزینه ای‬ ‫که امریکا کرده با دستاوردی که به دست اورده هیچ‬ ‫تناسبیندارد‪،‬بنابراینواردشدندرجنگعراقدرکل‬ ‫ویتنام دیگر‬ ‫جنگ بدون دستاورد برای کاخ سفید‬ ‫نویسنده‪ :‬احمد سید احمد ‪ /‬ترجمه‪ :‬جعفر پورزبید‬ ‫‪3‬‬ ‫پس از ‪ 9‬سال باالخره امریکا تصمیم گرفت بدون‬ ‫کسب هیچ دستاوردی و با وارد اوردن زیان های انسانی‬ ‫و مادی سنگین هم به خود و هم به عراق از بین النهرین‬ ‫خارج شود‪ .‬سالح های کشتار جمعی که ان را بهانه ای‬ ‫برای اشغال این کشور قرار داده بود نیز نه تنها پیدا نشد‬ ‫بلکه عاملی برای فشار به واشنگتن و فاش شدن دروغش‬ ‫برای این حمله شد‪ .‬امریکا از عراق خارج شد اما پشت‬ ‫س��ر خود ویرانی‪ ،‬اختالفات‪ ،‬مش��کالت اقتصادی و‬ ‫اجتماعی و بسیاری از مش��کالت حل نشده را به جای‬ ‫گذاشت‪ .‬به عبارتی امریکا موفق شد عراق را خراب کند‬ ‫اما برای ابادی اش تالشی از خود نشان نداد و این کشور‬ ‫را در باتالق مش��کالت به حال خود ره��ا کرد‪ .‬خروج‬ ‫نیروهای امریکایی از عراق بر اس��اس توافقنامه امنیتی‬ ‫امضا ش��ده میان دو کشور در س��ال ‪ 2008‬نقطه تحول‬ ‫در تاریخ عراق به ش��مار می رود؛ امری که می تواند این‬ ‫کشور را به دو سمت بکشاند‪ :‬یا به سمت ثبات‪ ،‬استقالل‬ ‫و حاکمیت کامل یا گرفتار شدن در ورطه درگیری های‬ ‫داخلی و ناامن��ی‪ .‬خروج نیروه��ای امریکایی از عراق‬ ‫فقط عملی ک��ردن وعده های اوباما به کس��انی که به او‬ ‫رای داده اند‪ ،‬نبود‪ .‬اوباما به هواداران خ��ود وعده داد به‬ ‫جنگ اختی��اری و غیرضروری در ع��راق پایان دهد و‬ ‫اش��تباه جورج بوش‪ ،‬همتای س��ابقش را جبران کند‪.‬‬ ‫در حقیقت این تصمیم نتیج��ه منطقی ضربات مهلکی‬ ‫بود که مقاومت عراق به نیروهای امریکایی وارد اورد و‬ ‫نیز به علت ناکامی اشغالگران پس از‪9‬سال اشغالگری در‬ ‫برپایی عراق جدید‪ ،‬ازاد و دموکراتیک تا الگویی برای دیگر‬ ‫کشورهای منطقه شود‪ .‬ولی زیان های امریکا در این جنگ‬ ‫بیش از دستاوردهایش بود به طوری که بیش از پنج هزار‬ ‫سرباز امریکایی در عراق کشته شده و ده ها هزار سرباز‬ ‫دیگر نیز زخمی شدند‪ .‬همچنین بیش از یک تریلیون دالر‬ ‫هزینه جنگ ش��د‪ .‬البته زیان بزرگ این است که امریکا‪،‬‬ ‫عراق را همچون انسانی زخمی به حال خود گذاشت‪.‬‬ ‫سیاست های امریکایی ها که بر اس��اس طایفه گرایی از‬ ‫زمان ایجاد دولت انتقالی چندپاره ش��د‪ ،‬در دولت های‬ ‫بعدی عراق نیز ادامه یافت‪ .‬از سوی دیگر خروج نیروهای‬ ‫امریکایی از عراق اساس��ا مصرف داخل��ی دارد به ویژه‬ ‫انکه انتخابات کنگره امریکا در راه است‪ .‬این انتخابات‬ ‫نزدیک به دو ماه دیگر برگزار می شود‪ .‬باراک اوباما با این‬ ‫اقدام می خواهد به امریکایی ها بگوید که به وعده های‬ ‫انتخاباتی اش وفا کرده اس��ت اگرچه وی با چالش های‬ ‫جدی در زمینه بیکاری‪ ،‬بحران مالی جهانی و مساله جنگ‬ ‫پرهزینه و بی نتیجه افغانستان روبه رو است‪ .‬عقب نشینی‬ ‫امریکا از عراق در عرف نظامی و سیاسی شکست سنگین‬ ‫برای یک قدرت بالمنازع در جهان به شمار می رود که‬ ‫قصد داشت دموگرافی منطقه را تغییر دهد ولی به علت‬ ‫مقابله ملت های این منطقه با طرح چندتکه کردن انها‪،‬‬ ‫نتوانست به هدفش برس��د‪ .‬ملت های منطقه در پی این‬ ‫تجاوز از حجم توطئه هایی که برای انها برنامه ریزی شده‬ ‫بود‪ ،‬اگاهی پیدا کردند‪ .‬خروج نیروهای امریکایی از عراق‬ ‫به منزله استقالل و حاکمیت کامل عراقی ها بر این کشور‬ ‫نیست زیرا عراق همچنان تحت قیمومیت فصل هفتم‬ ‫قطعنامه ‪ 678‬شورای امنیت سازمان ملل در سال ‪1990‬‬ ‫یعنی پس از اشغال کویت اس��ت‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬خروج‬ ‫نظامی به معنای پایان نفوذ سیاسی امریکا در عراق نیست‬ ‫بلکه توافقنامه های امضا شده میان دو کشور و ارتباطات‬ ‫دو طرف باعث می ش��ود روابط میان انها بیش��تر شبیه‬ ‫تابعیت عراق از امریکا شود‪ .‬عراق پس از خروج نیروهای‬ ‫امریکایی از این کشور با چالش های بزرگی روبه روست‬ ‫که اینده اش به ان بسته است‪ .‬از زمان جنگ عراق و ایران‬ ‫در سال ‪ 1980‬و پس از ان جنگ خلیج فارس دوم و پایان‬ ‫جنگ خلیج فارس سوم در سال‪ 2003‬این کشور از اتش‬ ‫جنگ ها‪ ،‬تحریم ها و محاصره و جنگ داخلی رنج برده‬ ‫است‪ .‬این مسائل باعث شد عراق نتواند به شکل طبیعی‬ ‫در مسیر پیشرفت و رفاه متناسب با این کشور و ثروت های‬ ‫طبیعی و بش��ری فراوان ان حرکت کند‪ ،‬بلکه چند پاره‬ ‫ش��ده و از معادالت منطقه ای خارج شد‪ .‬چالش امنیتی‬ ‫خطرناک ترین چالش پیش روی عراقی هاست‪.‬‬ ‫با وجود انکه نیروهای امریکایی پیش از خروج‪،‬‬ ‫ماموریت برقراری امنیت و ثبات در شهرها را به نیروهای‬ ‫عراقی واگذار کرده بودن��د و در پایگاه های خود خارج‬ ‫از ش��هرها باقی ماندند‪ ،‬ولی دس��تگاه های امنیتی عراق‬ ‫(ارتش و پلیس) قادر به پر کردن شکاف امنیتی در سایه‬ ‫ادامه اعمال خش��ونت بار و انفجاره��ا (با وجود کاهش‬ ‫ان نسبت به سال های گذشته) نبودند‪ .‬نیروهای عراقی‬ ‫بازتاب نهادهای ملی نیستند که برای منافع و مصالح عراق‬ ‫فعالیت کنند بلکه جنبه طایفه ای بر ساختار انها غلبه دارد‪،‬‬ ‫همین امر باعث می شود این نیروها از علل خشونت به‬ ‫ش��مار بروند و نه در نقطه مقابل ان‪ .‬همچنین امکانات‬ ‫مادی این نیروها برای وقوع ه رگونه رویارویی طایفه ای‬ ‫پس از خروج نیروهای امریکایی ضعیف است‪ .‬عالوه بر‬ ‫ان ارتش عراق از مقابله با هر گونه تهدید خارجی ناتوان‬ ‫است به ویژه پس از انکه «پل برمر» حاکم نظامی امریکایی‬ ‫عراق‪ ،‬ارتش و دس��تگاه پلیس این کشور را منحل کرد‪.‬‬ ‫امریکا پس از انحالل ارتش عراق تالشی برای ایجاد این‬ ‫ارتش بر اساس باور حرفه ای نکرد که بتواند از کشورش‬ ‫دفاع کند‪ .‬از دیگر سو چالش سیاسی در عراق همچون‬ ‫یک بمب ساعتی است و اگر فرایند سیاسی متزلزل این‬ ‫کشور همچنان براساس سهم بندی طایفه ای ادامه یابد‪،‬‬ ‫ممکن است همه عراق را منفجر کند‪ .‬قانون اساسی عراق‪،‬‬ ‫طایفه گرایی و نظام فدرالیسم را عمق بخشید؛ امری که‬ ‫کشور را در معرض تجزیه قرار می دهد‪ ،‬به ویژه با اختالل‬ ‫رابطه دولت مرکزی و اقلیم ها و گرایش انها به استقالل در‬ ‫همه امور اداری‪ ،‬اقتصادی و سیاسی‪ .‬این در حالی است‬ ‫که کردها پس از تکمیل همه ابزارها برای کشور شدن‪ ،‬به‬ ‫استقالل از کشور گرایش پیدا می کنند و به دنبال مهیا شدن‬ ‫شرایط منطقه ای دس��ت به این کار می زنند و فقط زمان‬ ‫اعالم جدایی باقی می ماند‪ .‬به لحاظ اقتصادی نیز عراق‬ ‫تقریبا از هم فروپاشیده است‪ .‬به رغم انکه این کشور به‬ ‫لحاظ نفتی و گازی غنی اس��ت ولی همین منابع عامل‬ ‫ضعفش شده است‪.‬‬ ‫بهواسطهسالهاجنگواشغالگریزیرساخت های‬ ‫عراق نابود شده و تعداد عراقی هایی که زیر خط فقر قرار‬ ‫گرفته اند به بیش از‪40‬درصد افزایش یافت ه است‪ ،‬بیکاری‬ ‫به میزان بسیار باالیی رسیده و این کشور اکنون نهادهای‬ ‫اقتصادیقویندارد‪.‬اینجدایازگسترشفسادواختالس‬ ‫در قراردادهای نفتی و غذایی اس��ت‪ .‬عالوه بر ان مشکل‬ ‫عراقی هایمهاجردرخارجازعراقرانیزبایدبهمشکالتو‬ ‫چالش هایاینکشوراضافهکرد‪.‬بیشازپنجمیلیونعراقی‬ ‫به خارجازکشور مهاجرتکرده اند‪،‬همچنینمهاجراندر‬ ‫داخلرانیزنبایدفراموشکردکهدرپیتسویه حساب های‬ ‫طایفه ایکهبینسال های‪ 2006‬و‪ 2008‬رخداد‪،‬اوارهشدند‪.‬‬ ‫درنهایتمی توانگفت اکنونعراقی هابرایساختنکشور‬ ‫خوددربرابرامتحانیدشوارقرارگرفته اند‪g.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫حکومتنمی کند‪،‬همانطورکهمی دانیددرعراق‪60‬درصد‬ ‫جامعهراشیعیانتشکیلمی دهندونمایندگانانهابهعنوان‬ ‫اکثریت می توانند اکثریت حکومت را در عراق در دست‬ ‫بگیرند‪،‬امااینگونهنیستودرکابینهاقاینوریمالکیکرد‬ ‫وسنیدرکنارشیعیانحضوردارندویکدولتاشتیملی‬ ‫دراینکشورفعالیتمی کند‪.‬ایندستاقداماتتدبیرهای‬ ‫پیشگیرانه ای اس��ت برای جلوگیری از هرگونه ناامنی در‬ ‫عراق‪ .‬اما سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که ایا‬ ‫این اقدامات می تواند یک ضمانت کامل باشد؟ در جواب‬ ‫این س��وال باید گفت ک ه تردید وجود دارد‪ ،‬چراکه برخی‬ ‫گروه هایسیاسیاختیارشاندستکشورهایدیگراست‪.‬‬ ‫دربرههکنونیهنوزامریکاعقب نشینیرابهاتمامنرسانده‬ ‫شاهدیمکهجبههالعراقیهحضوردرپارلمانراتحریمکرده‬ ‫است‪.‬اینامربیانگرنوعیواگراییدرمیانگروه هایجامعه‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫بههیچعنوانمنطقینبود‪.‬درحالحاضردر حالیکهکمتر‬ ‫ازیکسالبهانتخاباتریاست جمهوریامریکاباقیمانده‬ ‫باراک اوباما سعی دارد از بحث خروج نیروهای امریکایی‬ ‫از عراق به نفع خودش بهره برداری کند‪ .‬اوباما در جریان‬ ‫تبلیغات انتخاباتی اش طرح خروج نیروهای امریکایی از‬ ‫عراقرااعالمکردهبودواکنونسعیداردباتحققاینوعده‬ ‫راه خودش رابرای حضور دوباره در کاخ سفیدهموار کند‪.‬‬ ‫در حال حاضر مردم امریکا از جنگ و دخالت های نظامی‬ ‫ خسته شده اند و نارضایتی گسترده ای در این رابطه وجود‬ ‫دارد‪ .‬رئیس جمهوری امریکا هم سعی دارد از این موضوع‬ ‫به عنوان یک ابزار انتخاباتی برای خودش اس��تفاده کند‪.‬‬ ‫امریکا سرمایه گذاری عظیمی در عراق کرده بود‪ ،‬حال چه‬ ‫از لحاظ مالی و چه از لحاظ انسانی اما اکنون توجیهی برای‬ ‫این سرمایه گذاری به چشم نمی خورد‪ .‬از دیگر سو خروج‬ ‫نیروهای امریکایی از ع��راق می تواند یک چالش امنیتی‬ ‫برای این کش��ور به دنبال داشته باشد‪ ،‬چرا که امریکا طی‬ ‫‪ 9‬سال حضورش در عراق قراردادهای اجتماعی و فرایند‬ ‫ملت سازی را تا حدی اسیب پذیر کرد‪ .‬در عراق اگر بحث‬ ‫شیعهوسنی‪،‬بحثکردوعربوبحث هایمختلفدیگر‬ ‫خیلی فعال نبود با حضور این نیروهای اشغالگر متاسفانه‬ ‫فعال شد‪ .‬در حال حاضر کردها با ضمانت منطقه فدرال‬ ‫زندگی می کنند‪ ،‬شیعیان با این تضمین که نخست وزیری‬ ‫را در اختیار داشته باشند حضور دارند و‪ ...‬این مسائل نشان‬ ‫می دهدضریبهمبستگیاجتماعیدرعراقباالنیستو‬ ‫درنهایتخروجامریکاازاینکشورپتانسیلاینراداردکه‬ ‫یک چالش امنیتی به وجود بیاورد‪ .‬گرچه در حال حاضر‬ ‫دولت عراق در تالش اس��ت از ط��رق مختلف از جمله‬ ‫مشارکتسیاسیتمامی گروه هایاجتماعیازاینواگرایی‬ ‫جلوگیری کند‪ .‬در حال حاضر در عراق اکثریت به تنهایی‬ ‫است‪ .‬البته در این میان دولت نوری مالکیبسیار سعی دارد‬ ‫اینچالش هارابهنوعیرفعکند‪.‬درکناراینمباحثعراق‬ ‫نیاز به یک بازسازی گس��ترده در ابعاد مختلف دارد‪ ،‬زیرا‬ ‫بیکاری در این کشور باالست‪ ،‬فقر بیداد می کند و می توان‬ ‫گفت صدام این کشور را نابود کرد و رفت‪ .‬بحث سیاست‬ ‫خارجی هم برای دولت مالکی اکنون یک مشکل به شمار‬ ‫می اید؛امریکادرستزمانیعراقر اترکمی کندکهبسیاری‬ ‫ازکشورهایعربیازجملهشیخ نشینانخلیجفارسکهدر‬ ‫عراق سفارت ندارند تغییرات در این کشور را به رسمیت‬ ‫نمی شناسند‪ .‬این موضوع می تواند چالش هایی در ابعاد‬ ‫سیاستخارجیبرایدولتعراقبهوجودبیاورد‪.‬بنابراین‬ ‫تصور بر این است که دولت عراق با خروج امریکایی ها‬ ‫یکی از بحران ها را پشت سر می گذارد‪ ،‬اما مجموعه ای از‬ ‫بحران ها همچنان پیش رو وجود دارد و عبور از انها نیاز‬ ‫به مدیریت جدی دارد‪ .‬مساله ای که باقی می ماند نیروهای‬ ‫افراطی از جمله القاعده در عراق هستند‪ .‬مساله این است‬ ‫که ایا با خارج شدن نیروهای امریکایی این گروه ها دوباره‬ ‫تقویت خواهند شد و به اقدامات تروریستی بیشتر روی‬ ‫خواهنداوردیاخیر؟درپاسخبهاینسوالبایدگفتعامل‬ ‫تهدیدوناامنیدرعراقطی‪ 9‬سالگذشتهدوگروهبعثی ها‬ ‫و القاعده بوده اند‪ .‬در حال حاضر نیز این گروه ها می توانند‬ ‫برای دولت عراق یک تهدید جدی محسوب شوند‪ ،‬اما‬ ‫دولت عراق چاره ای جز این ندارد که این تهدیدها را از بین‬ ‫ببرد‪ .‬به هر حال دولت عراق چه امریکا باشد یا نباشد برای‬ ‫حفظ امنیت اجتماعی باید به مبارزه با این گروه ها بپردازد‪.‬‬ ‫اینگروه هایافراطیباخارجشدننیروهایامریکاییتوان‬ ‫مضاعفیپیدانخواهندکردزیراپروندهامنیتیعراقبیشاز‬ ‫یک سال است که به نیروهای عراقی واگذار شده و امنیت‬ ‫کشوربهدستنیروهایمسلحداخلیتامینمی شود‪g.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫تو گو با سیروس برنا بلداجی‬ ‫گف ‬ ‫تحلیلگر مسائل عراق‬ ‫تضاد منافع‬ ‫‪4‬‬ ‫سیروس برنا بلداجی‪ ،‬تحلیلگر مسائل عراق بر این‬ ‫باوراستکهخروج نیروهایامریکایی ازعراق باتوجه‬ ‫به توافقنامه امنیتی میان دو کشور باید انجام می پذیرفت‪،‬‬ ‫اما این خروج به طور کامل نخواهد بود‪ .‬وی معتقد است‬ ‫یکی از مهمترین اهداف امریکایی ها از اشغال عراق‪،‬‬ ‫ایجادونهادینهسازیاستمرارحضورشاندراینکشور‬ ‫بود‪ .‬به همین خاطر زمانی که صحبت از خروج نیروهای‬ ‫امریکایی می شود باید دقت شود که این خروج مطلق‬ ‫نیست؛ در حقیقت به نظر می رسد نوعی توافق نانوشته‬ ‫میان دولتمردان امریکایی و عراقی شکل گرفته و تداوم‬ ‫یافته است‪ .‬بنابراین می توان پیش بینی کرد چیزی حدود‬ ‫‪ 3/5‬تا‪ 5/5‬هزارنفرازنیروهایامریکاییبرایمیان مدت‬ ‫و دراز مدت در این کشور باقی بمانند‪ .‬امریکایی ها به‬ ‫این طریق در پی ان هس��تند که منافع شان را در منطقه‬ ‫محققسازند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ارزیابی شما از خروج نیروهای امریکایی از عراق‬ ‫پس از‪ 9‬سال اشغالگری چیست؟‬ ‫‪ l‬در مجم��وع فرایندی ک��ه از ان تح��ت عنوان‬ ‫دولت‪ -‬ملت س��ازی در عراق نوین باید یاد کرد از فردای‬ ‫سقوط صدام در مارس‪ 2003‬تاکنون شتاب روبه جلویی‬ ‫داشته است؛ به این مفهوم که روزبه روز بر میزان نهادینگی‬ ‫ان افزوده می شود‪ .‬بنابراین براساس قطعنامه های صادره‬ ‫از سوی سازمان ملل متحد در همان سال های اغازین این‬ ‫روند و در چارچوب مفاد مندرج در توافقنامه امنیتی میان‬ ‫ایاالت متحده امریکا و عراق وهمچنین توافقات دوجانبه‬ ‫میان دولت ملی عراق و سازمان ملل از یک سو و امریکا به‬ ‫عنوان مدیر این فرایند از س��وی دیگر‪ ،‬می شد حدس زد‬ ‫که نیروهای اشغالگر باید به تدریج از عراق خارج شوند‪.‬‬ ‫خروجایننیروهاصرف نظرازمالحظاتقلمرویسیاسی‬ ‫عراق و برخی از مسائل و الزامات منطقه ای نیاز سیاست‬ ‫خارجیامریکاهمتلقیمی شود‪.‬باتوجهبهرقابت هاییکه‬ ‫میانجمهوری خواهانودموکرات هابه خصوصباتوجهبه‬ ‫انتخاباتاتیوجودداردوفشاریکهافکارعمومیامریکا‬ ‫پسازاتفاقاتوال استریتبردولتواردمی اورند‪،‬می توان‬ ‫گفت مردم و افکار عمومی تاب و تحمل بیشتری جهت‬ ‫تحمل این فشارها و پرداخت مالیات های بیشتر ندارند‪.‬‬ ‫بنابراین روند خروج نیروهای امریکایی مبتنی بر توافق‬ ‫طرفیندرحالانجاماست‪.‬‬ ‫در کل امریکا از اشغال عراق چه هدفی را دنبال‬ ‫می کرد؟ بدون شک ‪ 9‬سال هزینه مالی و انسانی‬ ‫بدون برنامه ریزی نبوده است‪.‬‬ ‫‪ l‬باید تاکید کرد که یکی از بزرگترین و مهمترین‬ ‫اه��داف امری��کا در منطق��ه اس��تراتژیک خاورمیانه‬ ‫به خص��وص در عراق نوی��ن عبارت اس��ت از ایجاد و‬ ‫نهادینه سازی اس��تمرار حضور نیروهای امریکایی در‬ ‫منطقه‪ .‬بنابراین چنین هدفی از طرق و روش های مختلف‬ ‫توسط دولتمردان امریکایی دنبال می ش��ود که یکی از‬ ‫روش ها همانا ایجاد پایگاه در کش��ورهای مختلف به‬ ‫ویژه کشورهای همجوار جمهوری اسالمی ایران مانند‬ ‫ ترکیه‪ ،‬ارمنستان‪ ،‬اذربایجان‪ ،‬افغانستان و‪ ...‬است‪ .‬منتها‬ ‫نکته مهم این اس��ت ک��ه زمانی که صحب��ت از خروج‬ ‫نیروهای امریکایی می شود باید دقت شود که این خروج‬ ‫مطلق نیس��ت‪ .‬در حقیقت به نظر می رسد نوعی توافق‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪50‬‬ ‫نانوشته میان دولتمردان امریکایی و عراقی شکل گرفته‬ ‫و تداوم یافته‪ ،‬به این معنی که باتوجه به وجود پایگاه های‬ ‫امریکایی در عراق به خصوص در ش��مال این کش��ور‬ ‫می توان پیش بینی کرد چیزی حدود ‪ 3/5‬تا ‪ 5/5‬هزار نفر‬ ‫از نیروهای امریکایی برای میان مدت و دراز مدت باقی‬ ‫خواهند ماند‪ .‬امریکایی ها به این طریق در پی ان هستند‬ ‫که منافع شان را در منطقه محقق سازند‪.‬‬ ‫ایا نیروهای عراقی در حال حاضر توانایی ایجاد‬ ‫امنیت کشور را دارند؟‬ ‫‪ l‬با توجه به انچه از مارس‪ 2003‬تاکنون گذشته‪،‬‬ ‫ی عراق ملی به‬ ‫به نظر می رسد که نیروهای امنیتی و انتظام ‬ ‫ان تجارب الزم جهت مدیریت مقوله امنیت رسیده اند و‬ ‫می توانندمبتنیبریکسیاستخوداتکایی‪،‬منافععراقبه‬ ‫ویژه امنیت کشور را تامین و اداره بکنند‪.‬‬ ‫ایا مردم و گروه ها در عراق اکنون خواهان خروج‬ ‫نیروهایاشغالگرهستند؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر خروج نیروهای امریکایی از‬ ‫عراق تبدیل به یک خواسته عمومی شده است‪ ،‬اما برخی‬ ‫از رهبران برجس��ته گروه های معارض ک��ه غالبا دارای‬ ‫‪ 4 ،3‬دهه سابقه مبارزه سیاسی و تجارب گرانبار هستند‪،‬‬ ‫یک نگرانی را دائما با خود همراه دارند و ان نگرانی این‬ ‫است که اگر به صورت دفعی تمام نیروهای امریکایی از‬ ‫عراق خارج شوند ممکن است امنیت ملی و داخلی عراق‬ ‫مخدوش و با اسیب ها و تهدیدهایی مواجه شود‪.‬‬ ‫نظر و دیدگاه نیروهای سیاسی مختلف در عراق‬ ‫در رابطه با خروج نیروهای امریکایی از کشور‬ ‫چگونه است؟‬ ‫‪ l‬از لح��اظ ارای��ش نیروه��ای سیاس��ی در‬ ‫عراق می توان گفت اک��راد خواهان خ��روج نیروهای‬ ‫امریکای��ی هس��تند‪ ،‬اما ن��ه تمام��ی نیروها‪ ،‬س��نی ها‬ ‫ی نیروها‬ ‫نی��ز خواه��ان خروج هرچ��ه زودت��ر تمام�� ‬ ‫هس��تند و احزاب مهم ش��یعیان مانن��د حزب الدعوه‬ ‫خواس��تار خ��روج ای��ن نیروه��ا هس��تند‪ ،‬ام��ا ن��ه‬ ‫به صورت کامل‪ .‬همچنین مجلس اعالی عراق موضعش‬ ‫بالدعوهیکساناست‪.‬گروهمقتدیصدرنیزخروج‬ ‫باحز ‬ ‫نیروهای امریکایی را در س��ریع ترین زمان خواستارند‪.‬‬ ‫طیف موسوم به لیبرال ها که بخشی از انها شامل نیروهای‬ ‫تکنوکرات هس��تند نیز خواهان باقی ماندن بخش��ی از‬ ‫نیروهای امریکایی هستند‪ .‬حزب العراقیه به رهبری ایاد‬ ‫ی امریکا هستند گرچه در مجموع‬ ‫عالوی که اصوال حام ‬ ‫با خروج بخشی از نیروهای امریکایی موافقند‪ ،‬اما نگران‬ ‫مسائلپسازخروجنیزهستند‪.‬بنابراینمی توانگفتاین‬ ‫گروه نیز خواهان باقی ماندن بخشی از نیروهای امریکایی‬ ‫در عراق است‪ .‬این اختالف نظرها در کل تاثیری در اصل‬ ‫موضوع خروج نخواهد گذاشت‪ ،‬اما ممکن است کمیت‬ ‫و کیفیت این مساله را تغییر دهد‪.‬‬ ‫ایا خروج اشغالگران از عراق ممکن است باعث‬ ‫جنگقدرتمیانکشورهایهمسایهعراقشود؟‬ ‫‪ l‬اگرخروجنیروهایامریکاییمنجربهمخدوش‬ ‫ش��دن امنیت در داخل عراق شود یعنی امنیت نسبی این‬ ‫کشور را تحت الشعاع قرار دهد طبعا کنشگری‪ ،‬بازیگری‬ ‫و میدان داری کش��ورهای همجوار ع��راق در داخل این‬ ‫کشور افزایش خواهد یافت‪ .‬اما اگر این خروج در داخل‬ ‫عراق تاثیر منفی نگذارد در مجموع کشورهای همسایه‬ ‫مانند ترکیه‪ ،‬سوریه‪ ،‬عربستان و ایران نیز که اغلب موافق‬ ‫این خروج هستند دچارمشکلنخواهند شد‪ .‬اگر تک تک‬ ‫بخواهیممواضعاینکشورهارابیانکنیمبایدگفتکهایران‬ ‫خواهان خروج قطعی و کامل نیروهاست؛ ترکیه‪ ،‬کویت‬ ‫و عربستان مایل هستند بخش��ی از نیروها در چارچوب‬ ‫پایگاه های امریکایی در این کشور بمانند‪ .‬مواضع سوریه‬ ‫هم نسبتا با مواضع ایران مشابه است‪ ،‬ضمن اینکه سوریه‬ ‫طیماه هایاخیربهدلیلمسائلداخلیدیگرخیلیبهدنبال‬ ‫تاثیرگذاریرویساختارومعادالتسیاست هایمنطقه ای‬ ‫نیست‪.‬سیاست هایاردنهمکهکامالهمسوباامریکاست‬ ‫و همان دغدغه های امریکا را دارد‪ .‬بنابراین نیروهای بومی‬ ‫ و ملی عراق برای اینکه مانع بازیگریکشورهای منطقه در‬ ‫کشورشان شوند باید به سمت امنیت سازی در کشور گام‬ ‫بردارندوکشوررابهسمتثباتپیشببرند‪g.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫یک در برابر هفت‬ ‫بین الملل‬ ‫همه علیه‬ ‫اوباما‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫نگاهی به رقابت های انتخاباتی‬ ‫درون حزبی جمهوری خواهان‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫کارزار انتخاباتی جمهوری خواهان از ایالت ایووا اغاز شد‬ ‫‪1‬‬ ‫تمام رقبای اوباما‬ ‫حدود ‪ 11‬م��اه به انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫امریکا باقی است و اردوگاه جمهوری خواهان شاهد‬ ‫رقابت شدید کاندیداهایی است که برای نبرد نهایی با‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬نماینده دموکرات ها اماده می شوند‪ .‬در‬ ‫ماه ژانویه‪ ،‬جمهوری خواهان در انتخابات مقدماتی در‬ ‫ایالت های مختلف کاندیداهای خود را به ازمون ارای‬ ‫مردم می گذارند‪ .‬ناظران پیش بینی کرده اند که چهار یا‬ ‫پنج نامزد از میدان خارج ش��وند‪ .‬پس از ان یک یا دو‬ ‫نامزد باقی می مانند و به عنوان نامزد رسمی حزب به‬ ‫کارزار باراک اوباما خواهند رفت‪ .‬در زیر به صورت‬ ‫مختصر هفت نامزد فعلی این حزب را که هم اکنون با‬ ‫یکدیگر به رقابت پرداخته اند‪ ،‬معرفی می کنیم‪.‬‬ ‫رامنی‪ ،‬سیاستمدار سرمایه دار‬ ‫ویالرد میت رامنی متولد سال‬ ‫‪ ۱۹۴۷‬میش��یگان است‪ .‬وی‬ ‫فرمان��دار س��ابق ایال��ت‬ ‫ماساچوس��ت و از نام��زدان‬ ‫اصـلــ��ی انتـخابــــ��ات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا در‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۸‬بود‪ .‬رامنی عضو‬ ‫حزب جمهوری خ��واه امری��کا یک س��رمایه دار و‬ ‫مسیحی اصولگرای فرقه مورمون است‪ .‬وی لیسانس‬ ‫خ��ود را از دانش��گاه بریگهم یانگ گرفت و س��پس‬ ‫کارشناسی ارشد مدیریت خود را همزمان با دکترای‬ ‫خود در رشته حقوق از دانشگا ه هاروارد دریافت کرد‪.‬‬ ‫‪52‬‬ ‫رامنی در دوره پیشین انتخابات ریاست جمهوری در‬ ‫سال ‪ 2008‬با وجود پیروزی های بسیار در نهایت از‬ ‫رقیبش جان مک کین شکس��ت خورد و نتوانست به‬ ‫عنوان نامزد نهای��ی حزب با ب��اراک اوباما به رقابت‬ ‫بپردازد‪ .‬رامنی در یک خانواده سیاستمدار متولد شد‪.‬‬ ‫پدرش‪ ،‬جورج دبلیو رامنی‪ ،‬فرماندار ایالت میشیگان‬ ‫و از سیاستمداران کهنه کار امریکایی بود‪ .‬رامنی یکی‬ ‫از بنیانگذاران و مدیران ش��رکت مال��ی «بِین کپیتال»‬ ‫اس��ت‪ .‬او در انتخابات سنا در س��ال ‪ 1994‬از ایالت‬ ‫ماساچوست کاندیدا ش��د‪ ،‬اما رقابت را به ادوارد ام‪.‬‬ ‫کندی باخت‪ .‬در س��ال ‪ 2002‬ج��زو برگزارکنندگان‬ ‫المپی��ک زمس��تانی در امریکا ب��ود و مدیریتش این‬ ‫رویداد ورزشی را به تورنمنتی پرسود بدل کرد‪ .‬رامنی‬ ‫در س��ال ‪ 2002‬در انتخاب��ات فرمان��داری در‬ ‫ماساچوس��ت پیروز شد‪ ،‬ولی در س��ال ‪ 2006‬دیگر‬ ‫کاندیدای این پست نشد‪ .‬او در دوران فرمانداری‪ ،‬از‬ ‫برخی هزینه ها کاس��ت و قیمت برخ��ی خدمات را‬ ‫افزایش داد و توانست از این طریق وضعیت اقتصادی‬ ‫ایالت را بهبود ببخشد‪ .‬رامنی در سال ‪ ،2008‬به عنوان‬ ‫یک تاجر و مدیر موفق وارد کارزار انتخابات شد‪ .‬او‬ ‫می گفت قص��د دارد با برنامه ه��ای مدیریتی جدید‪،‬‬ ‫اقتصاد امری��کا را ترمی��م کند‪ ،‬ولی مش��کل حزب‬ ‫جمهوری خواه این بود که می��ت رامنی در کل خاک‬ ‫امریکا چهره ای چندان شناخته شده نبود‪ .‬شاید همین‬ ‫موضوع باعث شد س��ران حزب جمهوری خواه در‬ ‫نهایت تصمی��م بگیرند جان مک کی��ن را کاندیدای‬ ‫مبارزه با باراک اوباما معرفی کنند‪ .‬رامنی پس از انکه‬ ‫نتوانست در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪2008‬‬ ‫توفیقی به دست اورد‪ ،‬ش��روع به نگارش کتابی کرد‬ ‫تحت عنوان «پوزش��ی در کار نیس��ت‪ :‬سرگذش��ت‬ ‫عظمت امریکا»‪ .‬او در ‪ 11‬اوریل سال ‪ 2011‬اعالم کرد‬ ‫می خواهد کاندیدای ریاس��ت جمهوری سال ‪2012‬‬ ‫ش��ود‪ .‬اکنون نیز ش��انس وی برای انتخاب شدن به‬ ‫عنوان نامزد نهایی جمهوری خواهان بسیار باالست‪.‬‬ ‫گینگریچ‪ ،‬مخالف سرسخت اوباما‬ ‫نیوت گینگریچ‪ ،‬بانی جریان‬ ‫نو محافظه کاری در امریکا در‬ ‫س��ا ل های ‪ 1990‬نی��ز یکی‬ ‫دیگ��ر از کاندیداهای حزب‬ ‫جمهور ی خ��واه اس��ت‪.‬‬ ‫گینگریچ در سال ‪ ۱۹۹۴‬یک‬ ‫پیروزی بزرگ ب��رای خود و‬ ‫جمهوری خواهان ثبت کرد و این حزب تحت هدایت‬ ‫گینگریچ ب��رای اولین بار ظرف ‪ ۴۰‬س��ال به اکثریت‬ ‫مجلس نمایندگان رسید‪ .‬گینگریچ از سال های ‪۱۹۹۵‬‬ ‫تا ‪ ۱۹۹۹‬رئیس ان مجل��س و از چهره های جنجالی‬ ‫کنگره بود‪ .‬هرچند او مجلس نمایندگان را در س��ال‬ ‫‪ ۱۹۹۹‬ترک کرد‪ ،‬اما همواره به نوعی در صحنه سیاسی‬ ‫امریکا باقی مانده و خودنمایی کرده است‪ .‬وی یکی‬ ‫از مخالفان سرسخت دموکرات ها و باراک اوباماست‪.‬‬ ‫گینگریچ در یکی از مناظره های حزب جمهوری خواه‬ ‫دولت اوباما را متهم کرد که ضد اشتغال‪ ،‬ضد کسب و‬ ‫کار‪ ،‬ضد انرژی تولید شده در امریکا و کال یک نیروی‬ ‫مخرب است‪ .‬او همواره رقبای خود ر ا ترغیب می کند‬ ‫به جای حمل��ه به یکدیگر‪ ،‬اوباما را نش��انه بگیرند و‬ ‫همچنین رس��انه ها را به خاطر خیلی از مسائل مقصر‬ ‫می شناسد‪ .‬پیش��ی گرفتن گینگریچ از رقبای خود در‬ ‫حالی رخ می دهد که تا این مرحله او موفقیت چندانی‬ ‫در جل��ب نظ��ر جمهوری خواه��ان نداش��ت‪ ،‬ام��ا‬ ‫نظرسنجی های تازه حکایت از تغییر این وضع برای‬ ‫او دارد‪ .‬گینگریچ ش��صت و هفت ساله‪ ،‬رئیس سابق‬ ‫مجلس نمایندگان امریکا در دوران ریاست جمهوری‬ ‫بیل کلینتون‪ ،‬یکی از نخستین کسانی بود که اعالم کرد‬ ‫قصد دارد برای انتخابات ریاس��ت جمهوری بعدی‬ ‫امریکا نامزد شود‪.‬‬ ‫باکمن‪ ،‬نماینده تی پارتی‬ ‫میشل باکمن متولد ‪ ۶‬اوریل‬ ‫‪ ۱۹۵۶‬از ایووا سیاس��تمدار‬ ‫تن��دروی جنب��ش اعتراضی‬ ‫چای است‪ .‬باکمن‪ ،‬وکیلی ‪۵۵‬‬ ‫ساله و محافظه کار است که از‬ ‫او ب��ه عن��وان «عضومه��م‬ ‫تی پارتی» نام برده می ش��ود‪.‬‬ ‫خانم باکمن از س��ال ‪ ۲۰۰۶‬یکی از نمایندگان ایالت‬ ‫مینه س��وتا در مجلس نمایندگان امریکاست‪ .‬باکمن‬ ‫تهدیدی عمده برای جایگاه سارا پیلین نزد هواداران‬ ‫تی پارتی است‪.‬‬ ‫او دارای صراحت لهجه اس��ت و از بی��ان اظهارات‬ ‫جنجالی ابایی ندارد‪ .‬وی در زمان مبارزات انتخاباتی‬ ‫ریاس��ت جمهوری س��ال ‪ ۲۰۰۸‬با متهم کردن بارک‬ ‫اوباما به داش��تن اف��کار «ضدامریکایی»‪ ،‬توانس��ت‬ ‫افکار عمومی را به خود جل��ب کند و در عرصه ملی‬ ‫معروف شود‪.‬‬ ‫خانم باکمن دو سال گذش��ته با انتقاد از تالش باراک‬ ‫اوباما ب��رای افزای��ش مالیات ثروتمن��دان‪ ،‬مخالفت‬ ‫با اصالح��ات درمان��ی او و تالش برای کاس��تن از‬ ‫هزینه های دولت و کوچک کردن ان توجه بس��یاری‬ ‫از محافظ��ه کاران مالی و اجتماع��ی را به خود جلب‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬به رغم محبوبیت خانم باکم��ن در بین‬ ‫ه��واداران تی پارت��ی و موفقی��ت ای��ن جنب��ش در‬ ‫انتخابات میان دوره ای س��ال ‪ ،۲۰۱۰‬نتوانست برای‬ ‫خود جایگاهی در رده های باالی جمهوری خواهان‬ ‫در کنگره دس��ت و پ��ا کند‪ .‬نظرس��نجی س��ی ان ان‬ ‫محبوبی��ت او را بی��ن جمهوری خواه��ان ‪ ۹‬درصد‬ ‫براورد کرده اس��ت‪.‬خانم باکمن پن��ج فرزند دارد و‬ ‫به همراه همسرش سرپرس��تی ‪ ۲۳‬دختر نوجوان را‬ ‫برعهده داش��ته اس��ت‪ .‬باکمن دارای مدرک دکترای‬ ‫وکالت اس��ت‪ .‬موضوع تز دکترایش راج��ع به لزوم‬ ‫مسیحی شدن قانون اساس��ی امریکااین سیاستمدار‬ ‫بین الملل‬ ‫پاول‪ ،‬سیاستمدار خاص‬ ‫ران پاول متولد ‪ 1935‬است‪.‬‬ ‫وی در بی��ن همکاران��ش به‬ ‫«دکتر ن َ��ه» معروف ش��ده و‬ ‫نخستین بار در سال ‪ 1976‬به‬ ‫عنوان نماینده کنگره از ایالت‬ ‫تگزاس وارد سیاست شد و از‬ ‫ان زمان تاکن��ون چندین بار‬ ‫به عنوان نماین��ده کنگره از این ایالت انتخاب ش��ده‬ ‫است‪ .‬او که پزشک نیروی هوایی بود به خاطر عقاید‬ ‫خاص��ش ک��ه معم��وال بر خ�لاف نظ��رات رای��ج‬ ‫سیاستمداران امریکایی بود‪ ،‬ش��هرت یافت‪ .‬وی از‬ ‫جمله سیاستمداران امریکایی بود که با جنگ عراق و‬ ‫افغانستان مخالف بودند‪ .‬پاول یک بار از سوی «مجله‬ ‫علوم سیاس��ی امریکا» ب��ه عن��وان محافظه کارترین‬ ‫سیاس��تمدار عضو کنگ��ره از س��ال ‪ 1932‬تا ‪2002‬‬ ‫انتخاب شد‪.‬‬ ‫او جزو معدود سیاس��تمداران امریکایی اس��ت که‬ ‫طرفدار خروج امری��کا از پیمان ناتو اس��ت‪ .‬وی از‬ ‫طرفداران سرس��خت قانون اساس��ی امریکاس��ت‪،‬‬ ‫طرفدار اقتصاد بازار ازاد است و معتقد است امریکا‬ ‫باید از س��ازمان تجارت جهانی خارج ش��ود‪ .‬پاول‬ ‫مخالف حضور مهاجران غیرقانونی در کش��ور است‬ ‫و می گوید مرزه��ای امری��کا باید ب��رای مهاجران‬ ‫غیرقانونی(که عمدت��ا از مکزیک و امریکای جنوبی‬ ‫می این��د) نفوذناپذی��ر باش��د‪ .‬وی همچنین مخالف‬ ‫سانتروم‪ ،‬رقیب بی خطر‬ ‫ریک سانتروم‪ ،‬سناتور پیشین‬ ‫جمهور ی خ��واه از ایال��ت‬ ‫پنس��یلوانیا ب��ه مب��ارزات‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫سال ‪ ۲۰۱۲‬پیوسته است‪ .‬وی‬ ‫تالش می کند تا به عنوان نامزد‬ ‫ح��زب جمهوری خواه برای‬ ‫کسب مقام ریاست جمهوری ایاالت متحده با باراک‬ ‫اوباما‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا و نامزد حزب دموکرات‬ ‫رقابت کند‪.‬‬ ‫ریک س��انتروم‪ ،‬پس از دو دوره عضویت در س��نای‬ ‫امریکا‪ ،‬در انتخابات س��ال ‪ ۲۰۰۶‬از رقیب دموکرات‬ ‫خود شکست خورد‪ .‬این سناتور سابق ‪ 53‬ساله به دلیل‬ ‫مخالفت با س��قط جنین و همجنس گرایی محبوبیت‬ ‫یافت‪ ،‬اما ضعیف ترین کاندیدای جمهوری خواهان‬ ‫است‪.‬‬ ‫هانتسمن‪ ،‬مرد مرموز جمهوری خواهان‬ ‫جان هانتسمن در ماه اوریل‬ ‫از س��فارت امریکا در چین‬ ‫اس��تعفا داد ت��ا وارد کارزار‬ ‫انتخاباتی شود‪ .‬هانتسمن ‪51‬‬ ‫س��اله همانن��د رامن��ی یک‬ ‫مورم��ون اس��ت‪ .‬در ابت��دا‪،‬‬ ‫تحلیلگ��ران او را یک��ی از‬ ‫مدعیان قدرتمند می دانستند‪ ،‬اما او هرگز نتوانست در‬ ‫محافل محافظه کار جایگاهی برای خود پیدا کند‪ .‬او‬ ‫فردی ثروتمند‪ ،‬میانه رو و اگاه به مسائل بین المللی به‬ ‫ش��مار می ای��د‪ .‬وی اخی��را در رابطه ب��ا برنامه های‬ ‫هسته ای ایران گفته است‪« :‬مجهز شدن ایران به سالح‬ ‫اتمی غیرقابل قبول است‪ .‬برای جلوگیری از ان همه‬ ‫گزینه ها را روی میز نگه می دارم‪ ».‬این سیاس��تمدار‬ ‫جمهوری خواه ‪ 51‬ساله امریکایی سابقه همکاری با‬ ‫‪ 4‬رئیس جمهور امریکا را دارد‪ .‬شروع فعالیت (دوره‬ ‫کاری) هانتس��من به زمان ریاس��ت جمهوری ریگان‬ ‫باز می گردد‪ .‬اوایل دهه ‪ 1990‬میالدی هانتسمن مدت‬ ‫کوتاهی سفیر ایاالت متحده در سنگاپور بود و پس از‬ ‫ان به عنوان نماینده تجاری ایاالت متحده در مذاکرات‬ ‫بازرگانی جهان��ی نظیر دوحه ‪ 2001‬ش��رکت کرد و‬ ‫هی��ات مذاکره کننده دول��ت جورج واک��ر بوش را‬ ‫هدایت کرد‪ .‬چین و تایوان با راهنمایی هانتس��من به‬ ‫س��ازمان تج��ارت جهانی ملحق ش��دند‪ .‬در س��ال‬ ‫‪ 2004‬هانتسمن به عنوان فرماندار ایالت یوتا برگزیده‬ ‫شد و چهار س��ال بعد با کسب ‪78‬درصد ارا از طرف‬ ‫مردم مجددا برای این سمت انتخاب شد‪ .‬او در دوران‬ ‫زمامداری بر ایالت یوتا بی��ش از ‪ 400‬میلیون دالر از‬ ‫مالیات ها را کاهش داد و با این اقدام بزرگترین کاهش‬ ‫مالیاتی در تاریخ ایالت را رقم زد و باعث شد تا ایالت‬ ‫یوتا از طرف «موسس��ه تحقیقاتی پیو» بهترین ایالت‬ ‫امریکا براساس نحوه مدیریت لقب بگیرد‪ .‬در همین‬ ‫دوران بودجه ایالت یوتا از ‪ 16/7‬میلیارد دالر به ‪22/8‬‬ ‫میلیارد رس��ید‪ .‬دریافت ش��ش دکت��رای افتخاری‪،‬‬ ‫عضویت در هیات مدیره «برد اسیایی موسسه بروکینز»‬ ‫و «جامعه اس��یا» در نیویورک همچنین عضویت در‬ ‫«کمیته ملی تحقیقات اس��یایی» از دیگ��ر افتخارات‬ ‫ هانتسمن است‪ .‬باراک اوباما در سال ‪ 2009‬او را برای‬ ‫ریاست بر سفارت امریکا در چین انتخاب کرد‪ ،‬پس‬ ‫از تایید مجلس سنا هانتس��من به صورت رسمی از‬ ‫س��مت فرمانداری ایالت یوت��ا اس��تعفا داد و از ‪11‬‬ ‫اگوس��ت ‪ 2009‬کار خ��ود را در چی��ن اغ��از کرد‪ .‬‬ ‫هانتس��من ماموریت خود را در چی��ن در تاریخ ‪30‬‬ ‫اوریل ‪ 2011‬پایان داد‪ ،‬وی به جهت حضور در رقابت‬ ‫انتخاباتی ‪ 2012‬از سمت خود اس��تعفا داد‪ .‬احتمال‬ ‫حضو ر هانتسمن در انتخابات ‪ 2012‬از زمان انتخابات‬ ‫س��ال ‪ 2008‬مط��رح ب��ود‪ .‬ج��ان مک کی��ن‬ ‫(نامزد جمهوری خواهان در س��ال ‪ )2008‬در س��ال‬ ‫‪ 2009‬صراحتا به نام هانتس��من به عنوان کس��ی که‬ ‫پتانس��یل کاندیدا ش��دن را در انتخابات ‪ 2012‬دارد‬ ‫اشاره کرد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫پری‪ ،‬نماینده صهیونیست ها‬ ‫ریک پری متولد چهارم مارس‬ ‫‪ ۱۹۵۰‬در ایال��ت تگ��زاس‬ ‫اس��ت‪ .‬وی در ح��ال حاضر‬ ‫فرمان��دار جمهور ی خ��واه‬ ‫ایال��ت تگزاس اس��ت‪ .‬پری‬ ‫دارای مدرک کارشناس��ی در‬ ‫عل��وم جانورشناس��ی از‬ ‫دانشگاه تگزاس ‪ A&M‬است‪ .‬این فرماندار ‪ ۶۱‬ساله‬ ‫تگزاس از بخت های اصلی جمهوری خواهان برای‬ ‫کسب نامزدی این حزب در انتخابات ‪ ۲۰۱۲‬است‪ .‬در‬ ‫زمانه ای که موضوع بیکاری یکی از معضالت اصلی‬ ‫دولت اوباماست‪ ،‬پری توانسته کارنامه درخشانی را‬ ‫از خ��ود در زمینه اش��تغالزایی در تگ��زاس برجای‬ ‫بگذارد‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬یک س��وم مشاغل جدید در‬ ‫امریکا ب��ه این ایالت مربوط اس��ت‪ .‬پ��ری‪ ،‬ایران را‬ ‫تهدیدی برای اسرائیل می داند و خواهان خودداری‬ ‫س��رمایه گذاری صندوق های بازنشستگی معلمان و‬ ‫کارکنان ایالت تگزاس در شرکت هایی شده که طرف‬ ‫معامله با کش��ور ما هس��تند‪ .‬مهم ترین ش��عار او که‬ ‫موجب ش��ده وی بی��ن م��ردم از مقبولی��ت باالیی‬ ‫برخوردار ش��ود خروج نیروهای نظام��ی امریکا از‬ ‫افغانستان بوده؛ شگردی که اوباما برای رای اوردن از‬ ‫ان استفاده کرد‪.‬‬ ‫سیاس��ت های نو محافظه کاران در خاورمیانه است و‬ ‫معتقد است که این سیاست ها‪ ،‬باعث رشد احساسات‬ ‫ضد امریکایی در این منطقه می ش��وند‪ .‬ران مخالف‬ ‫مجازات اعدام و موافق حق داش��تن اسلحه از سوی‬ ‫ش��هروندان امریکایی اس��ت‪ .‬او در س��ال ‪ 1988‬در‬ ‫تالش��ی ناکام‪،‬کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ش��د‪ .‬وی در ان زم��ان از منتق��دان سرس��خت‬ ‫سیاست های رونالد ریگان بود‪.‬‬ ‫طرفدار بزرگ اس��رائیل اس��ت و در م��ورد ایران و‬ ‫اس��رائیل گفته اس��ت‪« :‬نباید نیت رهبران ایران برای‬ ‫ضربه زدن به امریکا و دوستش اسرائیل را دست کم‬ ‫گرفت!» وی در مبارزات انتخاباتی اخیرش راجع به‬ ‫اوباما گفته اس��ت‪« :‬عملکرد رئیس جمهور اوباما در‬ ‫زمینه اقتصاد‪ ،‬امریکا را به این اوضاع کشانده تا جایی‬ ‫که کش��ور موقعیت برتر خود را در جهان از دس��ت‬ ‫خواهد داد‪».‬‬ ‫‪53‬‬ ‫تو گوبا ابوالفتح‪،‬کارشناسمسائلامریکا‬ ‫گف ‬ ‫نبرد برای بقا‬ ‫‪1‬‬ ‫بین الملل‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‪ ،‬کارش��ناس مسائل امریکا‬ ‫در رابطه با فراین��د انتخابات‬ ‫مقدمات��ی در ایاالت متحده بر‬ ‫این باور است که جدال اصلی‬ ‫دو ح��زب جمهوری خ��واه و‬ ‫دموکرات در سال ‪ 2012‬بر سر‬ ‫مساله اقتصاد اس��ت و مسائل‬ ‫سیاس��ت خارجی به نس��بت‬ ‫سال ‪ 2008‬کمرنگ تر است‪.‬‬ ‫کم��ی در رابطه ب��ا رون��د برگ��زاری انتخابات‬ ‫درون حزبیدرایاالتمتحدهتوضیحدهید‪.‬‬ ‫‪ l‬انتخاباتریاست جمهوریدرامریکایکفرایند‬ ‫پیچیده و طوالنی مدت است و به تدریج شکل می گیرد‪.‬‬ ‫نامزدها با ورود در فرایند طوالنی انتخابات‪ ،‬خودشان را‬ ‫معرفیمی کنند‪.‬درابتداتمامی احزابیکهبه طورقانونیحق‬ ‫برگزاری انتخابات مقدماتی سراسری را دارند در ایاالت‬ ‫مختلفاینانتخاباترابرگزارمی کنند‪.‬به گونه ایکهحامیان‬ ‫انهادرنشست هاییکهانجمنحزبینامیدهمی شود‪،‬شرکت‬ ‫می کنند و به کسانی که خودشان را داوطلب کرده اند رای‬ ‫می دهند‪ .‬البته قوانین حزب دموکرات با جمهوری خواه‬ ‫اندکی متفاوت است اما تقریبا از یک فرایند مشابه پیروی‬ ‫می کنند‪ .‬در ‪ 50‬ایالت امریکا ب��ه عالوه پایتخت امریکا‪،‬‬ ‫یعنیواشنگتنوهمچنینچهارسرزمینفرامرزیامریکا‬ ‫انتخابات مقدماتی بر اساس یک جدول مشخص برگزار‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫می شود‪.‬به طورسنتیاینانتخاباتابتداازایالتایوواشروع‬ ‫می شود‪ .‬هرکس که بیش��ترین پیروزی را در رقابت های‬ ‫مقدماتی به دس��ت بیاورد‪ ،‬در نهایت نامزد حزب متبوع‬ ‫خودش می شود‪ .‬پس از برگزاری انتخابات مقدماتی که‬ ‫معموالازسهژانویهاغازمی شودوتامارسسالانتخاباتبه‬ ‫طولمی انجامد‪،‬اینروندادامهمی یابدوتکمیلمی شود‪.‬در‬ ‫نهایتدرتابستانهمانسالهمکنوانسیونبرگزارمی شود؛‬ ‫اینکنوانسیونملیمحلتجمعرهبرانحزبیاستکهدر‬ ‫نشستخودشانبراراییکهدرانتخاباتمقدماتیبه دست‬ ‫اورده اند‪،‬صحهمی گذارند‪.‬درسال‪ 2008‬رقابتمیانباراک‬ ‫اوباماوهیالریکلینتونبودودرفرایندانتخاباتمقدماتی‬ ‫مشخصشدکهاوباماارایبیشترینسبتبهکلینتوندارد‪.‬‬ ‫درنشستکنوانسیونملیحزبدموکراتهمباراکاوباما‬ ‫ارای بیشتری را به دست اورد و در نهایت به عنوان نامزد‬ ‫رسمیحزبدموکراتمشخصشد‪.‬درایننشستفردی‬ ‫کهبهعنواننامزدرسمیانتخابوتاییدمی شودهم حزبی‬ ‫خودشراکهنامزدپستمعاونتریاست جمهوریاست‪،‬‬ ‫معرفیمی کندوایندونفربهعنواننامزدهاینهاییحزب‬ ‫دموکراتبانامزدهاینهاییحزبجمهوری خواهبهرقابت‬ ‫می پردازند‪ .‬در پایان‪ ،‬در ماه نوامب��ر و در جریان برگزاری‬ ‫انتخابات هرکس ارای الکترال بیشتری به دست بیاورد‪،‬‬ ‫رئیس جمهورایاالتمتحدهمی شود‪.‬‬ ‫ای��ا جمهوری خواهان نس��بت ب��ه دموکرات ها‬ ‫سیاس��ت های متفاوت��ی را در رقابت ه��ای‬ ‫انتخاباتی شاندنبالمی کنند؟‬ ‫‪ l‬یک اصل کلی در رابطه با امریکا این است که‬ ‫مهمتریندغدغهرای دهندگاندراینکشورمسائلداخلی‬ ‫مانند اقتصاد‪ ،‬مسائل اجتماعی‪ ،‬فرهنگ و‪ ...‬است‪ .‬در رابطه‬ ‫باسیاستخارجیتنهااندستهازمسائلسیاستخارجی‬ ‫که بر زندگی روزمره مردم امریکا تاثیرگذار است‪ ،‬برایشان‬ ‫اهمیت دارد‪ .‬به عنوان مثال در مقطعی که جنگ ویتنام بر‬ ‫زندگی مردم امریکا سایه افکنده بود‪ ،‬این مساله برایشان‬ ‫مهمبودودرانتخاباتنیزانرادرکنارمسائلداخلیمدنظر‬ ‫قراردادهبودند‪.‬دردوره ایجنگعراقوافغانستانتبدیلبه‬ ‫مشکلشدهاست‪.‬پسمردمهمسیاست هاییکهدررابطهبا‬ ‫اینجنگ هاپیگیریمی شودرانیزارزیابیمی کنند‪.‬امادرکل‬ ‫در هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه برنامه هایشان‬ ‫را بر مس��ائل داخلی متمرکز می کنند‪ .‬این در حالی است‬ ‫که از مسائل خارجی نیز چشم پوشی نمی کنند‪ .‬در نهایت‬ ‫نمی توانگفتیکحزبتنهابهمسائلداخلییااقتصادی‬ ‫می پردازدوحزبدیگربهمسائلخارجی‪.‬چهبساتعدادی‬ ‫از جنگ های بزرگ امریکا در زمان حاکمیت دموکرات ها‬ ‫به وقوع پیوسته‪ .‬این در حالی است که برخی تحلیلگران‬ ‫ایرانیجمهوریخواهانراحزبجنگمعرفیمی کنندو‬ ‫دموکرات هاراحزبصلح؛یکحزبتنهابهمسائلداخلی‬ ‫یا اقتصادی می پردازد و حزب دیگر به مس��ائل خارجی‪.‬‬ ‫چهبساتعدادیازجنگ هایبزرگامریکادرزمانحاکمیت‬ ‫دموکرات ها به وقوع پیوسته‪ ،‬این در حالی است که برخی‬ ‫تحلیلگرانایرانیجمهوری خواهانراحزبجنگمعرفی‬ ‫می کنند و دموکرات ها را حزب صلح؛ این مساله واقعیت‬ ‫ندارد و هر دو حزب در مشی خارجی شان سیاست های‬ ‫یکسانیرادنبالمی کنند‪.‬‬ ‫ایا تعداد نامزدهایی ک��ه باهم رقابت می کنند‬ ‫مشخص است؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬در ابتدا این تع��داد بیش از هفت نفر بود اما‬ ‫به تدریج از گردونه خارج ش��دند‪ .‬برخی از نامزدها پیش‬ ‫از ش��روع رقابت های مقدماتی براساس نظرسنجی ها یا‬ ‫ارزیابی های شخصی ستادهای انتخاباتی شان از شرکت‬ ‫وعده های تکراری‬ ‫مناظره که فرد مورد تایید جنبش محافظه کار چای به حساب‬ ‫ی نامزدی خود‪،‬‬ ‫می اید هم با اعالم تسلیم درخواست رسم ‬ ‫دیگر حاضران روی صحنه را ش��گفت زده کرد‪ .‬او هر چند‬ ‫سعی کرد چند ضربه کاری به میت رامنی وارد کند اما باراک‬ ‫اوباما را هدف حمله صریح خود قرار داد و با انتقاد شدید از‬ ‫برنامه خدمات درمانی دولت او اعالم کرد‪« :‬اوباما در رهبری‬ ‫خود شکست خورده است و او رئیس جمهوری فقط برای‬ ‫یکدورهبهحسابمی اید‪».‬نیوتگینگریچ‪،‬جمهوری خواه‬ ‫کهنه کار و رئیس پیشین مجلس نمایندگان در دهه‪ ۱۹۹۰‬هم‬ ‫رئیس جمهور امریکا را با استفاده از اصطالح «رکورد اوباما»‬ ‫هدفحملهقراردادوگفت‪«:‬وقتی‪ ۱۴‬میلیونامریکاییبیکار‬ ‫هستند‪،‬نیازبهرئیس جمهورجدیدیاستکهبهکسادیاوباما‬ ‫پایاندهد‪».‬ریکسانتروم‪،‬سناتورپیشینایالتپنسیلوانیاهم‬ ‫باراک اوباما را متهم کرد که سیاست های مالی «ظالمانه ای»‬ ‫به اجرا گذاشته و قول داد بازرگانان را از غل و زنجیر نجات‬ ‫دهد‪ .‬ران پاول‪ ،‬عضو مجلس نماین��دگان از ایالت تگزاس‬ ‫یبانکمرکزیراعلتمشکالت‬ ‫سیاست هایمالیضدتورم ‬ ‫اقتصادی امریکا دانست‪ .‬در این میان‪ ،‬دیگر اهمیتی ندارد که‬ ‫اوباما مسئول عملیاتی بوده که منجر به کشته شدن اسامه بن‬ ‫الدن‪ ،‬رهبر القاعده شده یا از سیاست هایی حمایت کرده که‬ ‫منجربهسقوطمعمرقذافیشدهاست‪.‬به عالوهمهمنیستکه‬ ‫او موضع امریکا را در قبال چین سخت کرده یا مانع عضویت‬ ‫فلسطین در سازمان ملل متحد شده یا حتی اهمیتی ندارد که‬ ‫نظرسنجی ها‪ ،‬رتبه خوبی به سیاس��ت های خارجی و دفاع‬ ‫ملی او داده اند‪.‬‬ ‫بنابرایناوباماهمبهمنظوردفاعازخود‪،‬باکالمی تندوتیز‬ ‫جمهوری خواهان را هدف قرار داده و انها را مسئول حمایت‬ ‫ازثروتمندانومانعکاهشمالیاتطبقهمتوسطمعرفیکردهو‬ ‫«طمعنفسگیرعده ایاندک»راکهموجببهوجودامدنبحران‬ ‫مالی امریکا شده‪ ،‬محکوم کرده است‪ .‬رئیس جمهور امریکا‬ ‫همچنین به شدت از برنامه های اقتصادی جمهوری خواهان‬ ‫نبرد اوباما با جمهوری خواهان در گرداب بحران اقتصادی‬ ‫‪2‬‬ ‫ترجمه‪ :‬سمیه همایون روز‬ ‫با توجه ب��ه درهم پیچیده ش��دن بح��ران اقتصادی و‬ ‫سیاست های انتخاباتی‪ ،‬امسال سال تحوالت و چرخش های‬ ‫غیر منتظره در امریکا خواهد بود‪ .‬در حال حاضر اقتصاد لرزان‬ ‫امریکادردستورکارهردوحزبجمهوری خواهودموکرات‬ ‫قرار گرفته و اینکه در ماه های این��ده این روند چگونه ادامه‬ ‫می یابد‪ ،‬در تصمیم گیری پیرامون پیروزی مجدد باراک اوباما‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری نقش مهمی ایفا خواهد کرد‪.‬‬ ‫در واقع بهبود وضعیت اقتصادی در س��ال ‪ 2012‬می تواند‬ ‫به مقدار قابل توجهی ش��انس اوباما برای انتخ��اب دوباره‬ ‫را افزای��ش دهد‪ .‬اکنون پس از دو س��ال‪ ،‬ن��رخ بیکاری در‬ ‫امریکا از ‪ 9‬درصد به ‪ 8/6‬درصد کاه��ش یافته‪ ،‬با این حال‬ ‫حتی اقتصاددان های کاخ سفید نیز انتظار ندارند این میزان‬ ‫تا انتخابات ریاس��ت جمهوری در ش��ش نوامبر ‪ 2012‬از‬ ‫هشت درصد پایین تر برود‪ .‬این در حالی است که در ژانویه‬ ‫‪ ،2011‬با توجه به بروز نش��انه های رش��د اقتصادی به نظر‬ ‫می رسید مسیر پیروزی مجدد برای اوباما هموار شده است‪.‬‬ ‫اما شکوفه های اولیه رونق اقتصادی در فصول بهار و تابستان‪،‬‬ ‫به دلیل تداوم نرخ بیکاری‪ ،‬رکود بازار مسکن و بحران بدهی‬ ‫در اروپا پژمرده شد؛ بحرانی که احتمال می رفت به امریکا‬ ‫نیز گس��ترش یابد و به بهبود اندک اقتصاد امریکا اس��یب‬ ‫وارد کند‪ .‬در نتیجه رتبه باراک اوباما در نظرسنجی ها به زیر‬ ‫‪ 40‬درصد نزول کرده که پایین ترین می��زان در طول دوران‬ ‫‪54‬‬ ‫ریاست جمهوری وی بوده است‪ .‬رتبه او در مدیریت اقتصاد‬ ‫حتی از این میزان نیز پایین تر اس��ت‪ .‬از طرفی بحران بدهی‬ ‫یورو به زودی اروپا را ره��ا نخواهد کرد و اقتصاد دان ها هم‬ ‫امیدی به رونق باال در ایجاد اش��تغال یا فروش مس��کن در‬ ‫سال اینده ندارند‪ .‬این ش��رایط بهترین فرصت را در اختیار‬ ‫نامزدهای جمهوری خ��واه انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫امریکا قرار داده است‪ .‬جمهوری خواهان در نخستین مناظره‬ ‫انتخاباتیخوددرکنارتالشعملیبرایمقابلهباسیاست های‬ ‫دولت اوباما نشان دادند که برنامه هماهنگی برای به چالش‬ ‫کش��یدن فعالیت های او در نظر گرفته اند تا شانس خود را‬ ‫برای پیروزی در انتخابات ریاس��ت جمهوری سال ‪۲۰۱۲‬‬ ‫باال ببرند‪ .‬در واقع ای��ن هفت نفر در مناظره خود در ش��هر‬ ‫منچستر به جای انتقاد از یکدیگر ترجیح دادند از همه طرف‬ ‫باراک اوباما را ه��دف حمالت تند و تیز خ��ود قرار دهند‪.‬‬ ‫در نخس��تین مناظره داخلی جمهوری خواهان که در کالج‬ ‫س��ن انس��لم ایالت نیوهمپش��ایر برگزار و از ش��بکه های‬ ‫تلویزیونی پخش ش��د‪ ،‬عالوه بر برنامه ه��ای اقتصادی و‬ ‫بهداشتی‪ ،‬سیاست های اوباما در عراق‪ ،‬افغانستان و لیبی هم‬ ‫هدف انتقادات جدی نامزدهای حزب جمهوری خواه قرار‬ ‫گرفت‪ .‬میت رامنی‪ ،‬فرماندار پیشین ایالت ماساچوست که‬ ‫نظرسنجی ها او را پیشتاز نامزدهای فعلی جمهوری خواهان‬ ‫نشان می دهد‪ ،‬در حمله ای مستقیم به اوباما گفت‪« :‬هر کدام از‬ ‫اینافرادیکهرویاینسنهستند‪،‬می توانندرئیس جمهوری‬ ‫بهتر از اوباما باشند‪ ».‬میشل باکمن‪ ،‬تنها نامزد زن حاضر در این‬ ‫بین الملل‬ ‫منبع‪:‬اسوشیتدپرس‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫برای انتخابات ریاست جمهوری سال اینده انتقاد و تاکید‬ ‫کرده که هیچ یک از برنامه های اقتص��ادی کاندیداهای‬ ‫احتمالی حزب جمهوری خواه را برای انتخابات س��ال‬ ‫اینده قبول ن��دارد‪ .‬وی که در ایالت کان��زاس در این باره‬ ‫سخنمی گفت‪،‬تصریحکرد‪«:‬اکنونلحظهمرگوزندگی‬ ‫برای قشر متوسط جامعه امریکاست‪ .‬فلسفه اقتصادی‬ ‫جمهوری خواهان بسیار ساده است‪ .‬انها می گویند وقتی‬ ‫همهمردمبامشکالتسختاقتصادیروبه روهستندبهتر‬ ‫استبهکناریبرویموهیچکارینکنیموبگذاریمهرکس‬ ‫هر کاری می خواهد انجام دهد‪ .‬به نظر من این طرز تفکر‬ ‫کامال اشتباه و غلط است‪ ».‬اوباما همچنین از مخالفت اکثر‬ ‫جمهوری خواهانباطرحدموکرات هاودولتامریکابرای‬ ‫افزایشمالیاتبرثروتمندانابرازتاسفکرد؛موضوعیکه‬ ‫در زمان بیل کلینتون نیز رخ داد‪ .‬نرخ بیکاری امریکا طی‬ ‫سال های ‪ 2001‬تا ‪ 2011‬دو برابر افزایش یافته و این رقم‬ ‫که در تابستان‪ 2001‬به‪ 4/9‬درصد رسیدهبود‪ ،‬اکنونبهمرز‬ ‫‪ 9‬درصد رسیده است‪ .‬اما جمهوری خواهان نیز انتقادات‬ ‫اوبام��ا را به خ��ود او باز گردانده و گفته اند ک��ه جنگ و‬ ‫درگیری میان طبقات اجتماعی جامعه را به راه انداخته و‬ ‫به باور انها‪ ،‬هر فردی که در این مسیر قدم گذاشته پیروز‬ ‫انتخابات نخواهد بود‪ .‬انها اوباما را به خاطر بدبیاری های‬ ‫اقتصادی س��رزنش می کنند و بر این باورن��د که وی با‬ ‫تصویب قوانینی که ویرانگر فرصت های ش��غلی است‬ ‫و همین طور ب��ا وضع مالی��ات باال بر مالکان مش��اغل‬ ‫کوچک‪ ،‬اقتصاد سس��ت و ضعیف امریکا را سرکوب‬ ‫خواهد کرد‪ .‬میت رامنی‪ ،‬فرماندار س��ابق ماساچوست‬ ‫در این باره گف��ت‪« :‬ما هر روز با س��خن گفت��ن درباره‬ ‫موضوعی ک��ه رئیس جمهور اوباما مای��ل به گفت وگو‬ ‫دربارهاننیست‪،‬بهاوتلنگرمی زنیمواینموضوعاقتصاد‬ ‫است‪g».‬‬ ‫اصالحات‪ :‬پاتک اسد‬ ‫بین الملل‬ ‫در انتخابات صرف نظر می کنند‪ .‬ط��ی روزهای اینده نیز‬ ‫ممکن اس��ت افراد دیگری از طرف ح��زب جمهوری‬ ‫خواه نامزد شوند و به رقابت بپردازند‪ .‬فرایند انتخاب نامزد‬ ‫حزب جمهوری خواه کوتاه تر از دموکرات هاست چراکه‬ ‫قوانین انتخاباتی دموکرات ها پیچیده تر است‪ .‬هرچند در‬ ‫این دوره یعنی در سال ‪ 2012‬تنها نامزد حزب دموکرات‬ ‫باراک اوباماست و شخص دیگری برای رقابت با خودش‬ ‫را معرفی نکرد‪ .‬بنابراین اوباما بدون چالش در انتخابات‬ ‫مقدماتی‪ ،‬مستقیم به کنوانسیون خواهد رفت و طی یک‬ ‫برنامهتشریفاتیبهعنواننامزدمعرفیخواهدشد‪.‬‬ ‫در ح��ال حاض��ر جمهوری خواه��ان از چ��ه‬ ‫مواردی(نقاطضعف)علیهاوبامااستفادهمی کنند؟‬ ‫‪ l‬شرایط روز امریکا تعیین کننده این است که چه‬ ‫شعارهایی مطرح شود و رقبا بر چه موضوعاتی پافشاری‬ ‫کنند‪.‬درحالحاضراصلی تریندغدغهمردمامریکاوضعیت‬ ‫اقتصادیوموضوعاشتغالاست‪.‬بنابراینکاندیداهایفعلی‬ ‫سعی می کنند خودشان را در این زمینه توانمند نشان دهند‬ ‫و بر دستاوردهایی که تاکنون داشته اند‪ ،‬تکیه کنند‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه اوباما طی ماه های اخیر بس��یار تالش کرده بخشی‬ ‫از بار مس��ئولیت اقتصادی را متوجه جمهوری خواهان و‬ ‫سیاست های دوران ریاست جمهوری جرج بوش بکند‪.‬‬ ‫به صورتطبیعیحزبرقیبیعنیجمهوری خواهاننیز‬ ‫بربحثاقتصادتاکیددارندوتالشمی کننداوبامارادراین‬ ‫زمینهناکارامدنشاندهندواینچنیننشاندهندکهاگراوباما‬ ‫برای دوره بعدی هم انتخاب شود‪ ،‬شاخص های اقتصادی‬ ‫وخیم تر خواهد شد و مشاغل بیش��تری از دست خواهد‬ ‫رفت‪ .‬بنابراین جدال اصلی این دو حزب در سال‪ 2012‬بر‬ ‫سرمسالهاقتصاداستومسائلسیاستخارجیبهنسبت‬ ‫سال‪ 2008‬کمرنگ تراست‪g.‬‬ ‫تحوالت سوریه به کدام سمت و سو می رود؟‬ ‫خروج از بن بست‬ ‫‪1‬‬ ‫محمد ایرانی‪ -‬سفیر سابق ایران در لبنان‬ ‫تحوالت منطقه نشان می دهد که اکنون شرایط‬ ‫نس��بت به گذش��ته متفاوت شده و کش��ورهایی که‬ ‫دوره طوالنی تک حزبی را پشت سر گذاشته اند باید‬ ‫شیوه هایش��ان را تغییر داده و با وضعیت منطقه خود‬ ‫را وفق دهند‪.‬‬ ‫بخش��ی از انچه در س��وریه در حال روی دادن‬ ‫است به خواس��ته های معترضان بازمی گردد‪ ،‬ان هم‬ ‫ان گروهی که معتقدند اصالحات در سوریه می تواند‬ ‫وضعیت را به س��مت ثبات ببرد‪ .‬اما بخش دیگری از‬ ‫معترضان به ویژه ان گروهی که در استانبول حضور‬ ‫دارند ب��ر این باورند که اساس��ا اصالح��ات جواب‬ ‫نخواهد داد و بر کناره گیری اسد تاکید دارند‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اما در برهه کنونی مخالفان داخلی بیشتر مدنظر‬ ‫هستند؛ این مخالفان چشم به نتیجه انتخابات که اولین‬ ‫بحث ج��دی در زمینه اصالحات اس��ت دوخته اند‪.‬‬ ‫اهمی��ت انتخابات هفته گذش��ته از ای��ن جهت قابل‬ ‫بررسی اس��ت که چنانچه گروه هایی غیر از نیروهای‬ ‫وابسته به حزب بعث که قبال اکثریت شوراهای شهر‬ ‫را تشکیل می دادند در این انتخابات پیروز شوند بیانگر‬ ‫تغییرات اساسی در سوریه است‪ .‬اگر این اتفاق بیفتد‬ ‫معترضان نس��بت به اینده اصالحات بسیار امیدوار‬ ‫خواهند شد‪ .‬در توضیح این مس��اله که این انتخابات‬ ‫تا چه اندازه در اصل موضوع تاثیر دارد‪ ،‬باید گفت تا‬ ‫زمانیکه قانون اساسی در س��وریه تغییر اساسی نکند‬ ‫اصالحات خیلی زیربنای��ی نخواهد بود‪ .‬چرا که ماده‬ ‫هشت قانون اساسی همچنان اشاره به حاکمیت حزب‬ ‫بعث در تمام امور کشور دارد‪ .‬بنابراین خواسته اصلی‬ ‫مخالفان داخلی تغییر این ماده اس��ت‪ .‬در حال حاضر‬ ‫وضعیت در سوریه به گونه ای است که احتماال بشار‬ ‫اس��د ناگزیر خواهد بود این ماده از قانون اساسی را‬ ‫اصالح کند‪ .‬تحوالت ج��اری در منطقه هم حکومت‬ ‫س��وریه را برای اصالحات بیشتر تحت فشار خواهد‬ ‫گذاشت‪ ،‬منتها شاید در سوریه هنوز شرایط به گونه ای‬ ‫نیست که انها این تغییرات را اعمال بکنند و اصالحاتی‬ ‫که از هفته گذشته با انتخابات کلید خورد گام نخست‬ ‫از جانب بشار اسد در جهت تحقق این امر به حساب‬ ‫می اید‪ .‬وقتی صحبت از حاکمیت حزب بعث می شود‬ ‫یعنی در این کشور سیستم تک حزبی جریان دارد‪ .‬اما‬ ‫در سیستم چند حزبی‪ ،‬هر انتخاباتی که برگزار می شود‬ ‫ی گروه هاست‪ .‬در شرایطی که سیستم‬ ‫با مشارکت تمام ‬ ‫چند حزبی در س��وریه جریان پیدا کند این مساله که‬ ‫حزب بعث مانند گذش��ته بازهم اکثریت کرس��ی ها‬ ‫را کس��ب کند قابل پیش بینی نیس��ت‪ .‬اما سرنوشت‬ ‫بش��ار اس��د در ای��ن فض��ا تنه��ا ب��ه انتخاب��ات‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫عکس مربوط‬ ‫به تظاهرات‬ ‫مردم سوریه‬ ‫در حمایت‬ ‫از دولت این‬ ‫کشور است‬ ‫‪56‬‬ ‫ریاست جمهوری بستگی دارد و کاهش ارای حزب‬ ‫بعث تاثیری در این مس��اله نخواهد داشت‪ .‬در رابطه‬ ‫با برنامه اصالحات که اس��د در پیش گرفته مهمترین‬ ‫خواس��ته ای که مردم دارند تغییر ماده هش��ت قانون‬ ‫اساسی است‪ .‬اگر این امر محقق شود بعد از انتخابات‬ ‫شورای ش��هر‪ ،‬انتخابات مجلس نیز برای مردم خیلی‬ ‫پررنگ می شود و پس از ان نیز در سال ‪ 2014‬انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری خیلی پرشورتر برگزار خواهد شد‪.‬‬ ‫در صحنه میدانی از جمله خواسته های مخالفان بحث‬ ‫خروج نیروهای نظامی از شهرهاس��ت‪ .‬این در حالی‬ ‫است که دولت سوریه نیز تاکید دارد مخالفان مسلح‬ ‫شده اند و از خارج سالح دریافت می کنند و اموزش‬ ‫می بینند؛ تا زمانی که ش��رایط داخل س��وریه مساعد‬ ‫نباشد هر روز شاهد این مباحث خواهیم بود‪.‬‬ ‫پیرامون تحوالتی که در سوریه به وقوع پیوست‬ ‫اتحادیه عرب نقش متفاوت��ی را ایفا کرد؛ این اتحادیه‬ ‫سال ها بود تاثیری در مسائل منطقه عرب نمی گذاشت‬ ‫ی مانند جنگ ‪ 33‬روزه‬ ‫و در شرایطی که تحوالت مهم ‬ ‫اس��رائیل با لبنان و همچنین جنگ ‪ 22‬روزه با غزه در‬ ‫جهان عرب ب��ه وقوع پیوس��ت‪ ،‬اتحادیه عرب اصال‬ ‫نقش برجسته ای ایفا نکرد به خصوص که بحث دشمن‬ ‫خارجی و غیرعرب هم در می��ان بود‪ .‬در حال حاضر‬ ‫س��والی که در رابطه با اتحادیه عرب حت��ی در میان‬ ‫خود اعراب هم مطرح می شود این است که چرا این‬ ‫اتحادیه در مسائل مهم مربوط به سرنوشت اعراب در‬ ‫برابر هجوم بیگانه سکوت می کند‪ ،‬ولی در تحوالت‬ ‫داخلی خودش��ان تا به این حد فعال وارد می ش��ود‪.‬‬ ‫برخی از این هم فرات��ر رفته ان��د و معتقدند اتحادیه‬ ‫عرب در رابطه با س��وریه و لیبی در حال فراهم کردن‬ ‫فضایی ب��رای دخالت طرف ه��ای بین المللی به ویژه‬ ‫شورای امنیت سازمان ملل است‪ .‬انها این اتحادیه را‬ ‫متهم می کنند که با این ماموریت وارد پرونده سوریه‬ ‫شده تا فرصتی را ایجاد کند که اگر کشورهای عربی‬ ‫به این نتیجه رسیدند که ش��ورای امنیت باید دخالت‬ ‫بکند این مجوز را داشته باشند‪ .‬بنابراین از یک زاویه‬ ‫به تحرکات اتحادیه عرب اینگونه نگاه می شود ولی از‬ ‫طرف دیگر خود س��وری ها هم معتقدند فعالیت های‬ ‫اخیر این اتحادی��ه را نباید نادی��ده بگیرند‪ .‬در همین‬ ‫راستا سوری ها در جلسات انها حضور پیدا می کنند‬ ‫و با طرح هایشان همکاری می کنند تا به نوعی بحران‬ ‫را از خودش��ان دور کنن��د‪ .‬بنابرای��ن در برهه کنونی‬ ‫فشار اتحادیه عرب بر مس��ائل سوریه و تاثیرش قابل‬ ‫چشم پوشی نیس��ت‪ .‬عراق نیز در حال حاضر بسیار‬ ‫تالش می کند نقش میانجی را میان اسد و مخالفانش‬ ‫ایفا کند‪ ،‬چرا که پیوندهای دیرینه و عمیقی میان سوریه‬ ‫و عراق وجود دارد‪ .‬اکنون بحث استراتژی منطقه ای‬ ‫در میان است و دو کشور همیش��ه متاثر از این بحث‬ ‫بوده اند‪ .‬عراقی ها از این زاویه به مس��اله نگاه می کنند‬ ‫که تح��والت س��وریه از مرزهای عراق نی��ز خواهد‬ ‫گذشت و محیط داخلی این کشور را تحت تاثیر قرار‬ ‫خواهد داد‪ .‬به خص��وص اینکه در ع��راق گروه های‬ ‫مختلف از نظر مذهبی‪ ،‬ملی و‪ ...‬وجود دارند؛ به دلیل‬ ‫همین جهت گیری های متف��اوت در عراق تحوالت‬ ‫کشورهای همس��ایه در این کشور به س��رعت تاثیر‬ ‫خواهد گذاشت‪ .‬بنابراین همین مس��ائل انگیزه الزم‬ ‫را در عراقی ه��ا ایجاد می کند که ب��رای جلوگیری از‬ ‫بی ثباتی بیشتر در سوریه گام بردارند و این کشور را به‬ ‫سمت ثبات هدایت کنند‪ .‬در این رابطه مسئولین عراقی‬ ‫اعالم داش��ته اند عمده تمرکز این طرح بر گفت وگو‬ ‫میان بش��ار اس��د و مخالفان بوده اس��ت‪ ،‬اما به نتیجه‬ ‫رس��یدن ان به اراده جدی هر دو طرف بستگی دارد‪.‬‬ ‫اگر وضعیت منطقه و س��وریه به سمتی پیش رود که‬ ‫گفت وگو مطرح باشد این طرح می تواند یک گام روبه‬ ‫جلو باشد‪g .‬‬ ‫اتحاد‬ ‫اقلیت و اکثریت‬ ‫تو گو با سفیر سابق ایران در‬ ‫گف ‬ ‫لبنان در رابطه با تحوالت سوریه‬ ‫‪2‬‬ ‫بین الملل‬ ‫این��ده اصالحات��ی ک��ه بش��ار اس��د‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری سوریه در این کشور اغاز‬ ‫کرده را چگونه می بینید؟‬ ‫‪ l‬اصالحاتی که بشار اس��د اغاز کرده در‬ ‫کل مس��اله مثبتی است‪ ،‬اما مش��کلی که اکنون به‬ ‫چشم می خورد این است که این اصالحات کمی‬ ‫ دیر شروع شد و روند کندی را هم می پیماید‪ .‬این‬ ‫اصالحات ان چیزی که اکنون معترضان به دنبال‬ ‫ان هس��تند را به طور کامل تامین نخواهد کرد‪ ،‬اما‬ ‫فی نفسه این اقدام را می توان مثبت قلمداد کرد‪.‬‬ ‫پس دولت اس��د باید چه روندی را دنبال‬ ‫کند تا کشورش دوباره به ثبات و ارامش‬ ‫برسد؟‬ ‫‪ l‬دولت س��وریه باید با معترض��ان و مردم‬ ‫وارد گفت وگو ش��ود و انها خواسته هایش��ان را با‬ ‫هم در میان بگذارن��د‪ .‬در این صورت به یک نتیجه‬ ‫مش��ترک خواهند رس��ید و در راس��تای اعمال ان‬ ‫گام خواهند برداش��ت‪ .‬متاس��فانه در حال حاضر‬ ‫خواسته های معترضان با گذش��ت زمان پیچیده تر‬ ‫ش��ده اس��ت؛ برخ��ی از معترض��ان ک��ه از خارج‬ ‫حمایت می ش��وند خواس��تار حذف بش��ار اسد‬ ‫هستند‪ .‬اصالحاتی که تاکنون دولت سوریه انجام‬ ‫داده ان چیزی نیس��ت که معترضان ب��ه دنبالش‬ ‫هستند؛ نقطه اشتراک معترضان و دولت اکنون از‬ ‫هم فاصله گرفته اس��ت‪ ،‬بنابراین باید یک تالش‬ ‫گسترده تری از جانب هر دو طرف صورت بگیرد‪.‬‬ ‫در ابت��دای امر باید مس��اله خونریزی و وضعیت‬ ‫نیروهای مس��لح در سوریه مش��خص شود و در‬ ‫واقع این جنگ از جانب هر دو ط��رف پایان یابد‪ .‬در‬ ‫حال حاضر عده ای از مخالفان نیز مسلح هستند؛ حال‬ ‫چه افرادی که از ارتش جدا ش��ده اند و چه افرادی که‬ ‫از طریق مرزها مسلح می شوند‪ .‬تحرکات این گروه ها‬ ‫باعث پیچیده تر شدن وضعیت سوریه شد‪.‬‬ ‫ایا می توان انتخابات ش��وراها را در س��وریه‬ ‫ی در جهت اصالحات به شمار اورد؟‬ ‫گام ‬ ‫‪ l‬انتخاباتی که هفته گذش��ته در سوریه انجام‬ ‫شد پیش از این هم در کشور برگزار می شد و نمی توان‬ ‫ان را در زمره اصالحات به ش��مار اورد‪ ،‬بلکه نتیجه‬ ‫انتخابات در راستای اصالحاتی که اسد در پیش گرفته‬ ‫مهم شمرده می شود‪ .‬اگر بش��ار اسد به وعده هایی که‬ ‫تاکنون داده عمل کند امکان اینکه س��وریه به ثبات و‬ ‫ارامش برسد خیلی زیاد است‪ ،‬اما اگر اسد تنها وعده‬ ‫دهد و نتواند ان را محقق کند به نتیجه نخواهد رسید‪.‬‬ ‫کمی در رابطه با نق��ش اتحادیه عرب در قبال‬ ‫تحوالت سوریه توضیح دهید؟‬ ‫‪ l‬اتحادیه عرب را می توان به سه دسته تقسیم‬ ‫کرد؛ یک دس��ته کش��ورهایی که اکنون مخالف بشار‬ ‫هستند و به هر نحوی در پی ان هستند که دولت اسد‬ ‫سقوط کند‪ ،‬نمونه بارز ان عربستان و قطر است‪ .‬دسته‬ ‫دیگر کشورهای بینابین هستند مانند تونس‪ ،‬سودان‪،‬‬ ‫اردن و‪ ...‬که خیلی دیدگاه س��فت و س��ختی راجع به‬ ‫تحوالت سوریه ندارند‪ .‬دس��ته اخر هم کشورهایی‬ ‫هس��تند که مخالف ش��دت عمل علیه دولت اس��د‬ ‫می باش��ند‪ ،‬مانند لبنان و الجزایر‪ .‬هر کدام از این س��ه‬ ‫دس��ته هدف خاصی را در قبال سوریه دنبال می کنند‪،‬‬ ‫ولی با توجه به اینکه تقریبا در میان انها اجماع ایجاد‬ ‫شده و در اغلب تصمیم گیری ها به جز یکی دو کشور‬ ‫بقیه موافق بودن��د به نظر می رس��د اتحادیه عرب در‬ ‫مجموع به دنبال این اس��ت که فش��ار زیادی به اقای‬ ‫اسد و دولت وی وارد اورد‪ .‬یعنی یا خواسته های انها‬ ‫را بپذیرد یا اینکه در نهایت حکومت را واگذار کند‪.‬‬ ‫ایا می توان گفت که برخی کش��ورهای عرب‬ ‫مخالف سوریه تحت تاثیر تحرکات غرب علیه‬ ‫سوریه بپاخاسته اند؟‬ ‫‪ l‬برخی کشورهای اتحادیه عرب تحت تاثیر‬ ‫غرب هس��تند‪ ،‬اما کش��ورهایی مانند قطر و عربستان‬ ‫بیشتر منافع خودشان را می بینند تا اینکه به فکر تامین‬ ‫منافع غرب باش��ند‪ .‬این کش��ورها به دنبال ان هستند‬ ‫که یا به رژیم بشار انقدر فشار بیاورند که در راستای‬ ‫سیاست های انها عمل کند یا اینکه برکنار شود‪.‬‬ ‫سوریه چه اهمیتی برای عراق دارد که دولت‬ ‫بغداد نقش میانج��ی میان مخالفان و اس��د را‬ ‫برعهده گرفته است؟‬ ‫‪ l‬به هر صورت دولت نوری مالکی یک دولت‬ ‫شیعی اس��ت و ش��اکله اصلی ان را ش��یعیان تشکیل‬ ‫می دهند و دولتی که در سوریه در راس کار است نیز‬ ‫یک دولت علوی است‪ ،‬پس طبیعی است که مشترکات‬ ‫دینی و مذهبی انها زیاد است؛ به همین دلیل عراقی ها‬ ‫تمایل ندارند در سوریه دولتی س��ر کار بیاید که اهل‬ ‫تسنن باشد‪ .‬نکته دیگر این است که به هرصورت عراق‬ ‫همسایه سوریه است و هرگونه هرج و مرج و اشوب‬ ‫در س��وریه اثر مس��تقیمی بر عراق خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫باتوجه به حساسیت موقعیت کنونی عراق اگر روند‬ ‫تحوالت در س��وریه پیچیده تر ش��ود تاثیر منفی اش‬ ‫بر همسایگان نیز بیشتر خواهد ش��د‪ .‬در حال حاضر‬ ‫دولت عراق در پی رسیدن به یک راه حل میانه است تا‬ ‫اشوب در سوریه فروکش کند و این کشور به ثبات و‬ ‫ارامش دست یابد‪.‬‬ ‫محورهای اصلی پیش نویس طرحی که روسیه‬ ‫برای حل بحران در سوریه ارائه داده‪ ،‬شامل چه‬ ‫مواردی است؟‬ ‫‪ l‬محورهای اصلی پیش نویس��ی که روس��یه‬ ‫در ارتباط با س��وریه مطرح کرده‪ ،‬نکات زیر را شامل‬ ‫می شود‪ -1 :‬روسیه سعی کرده راه میانه ای را در پیش‬ ‫بگیرد که هم دولت س��وریه بتواند بر اساس ان عمل‬ ‫کند و ه��م معارضین از ان رضایت داش��ته باش��ند‪.‬‬ ‫‪ -2‬انچ��ه در پیش نوی��س امده این اس��ت که دولت‬ ‫سوریه اجازه دهد تا تحقیقات مربوط به نقض حقوق‬ ‫بش��ر به طور مس��تقل در این کش��ور صورت بگیرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬از دو طرف خواست ه که اقدامات خشونت بار را کنار‬ ‫بگذارند و دست به خشونت نزنند تا منجر به وخیم تر‬ ‫ش��دن اوضاع نش��ود‪ .‬به گفته اقای ویتالی چورکین‪،‬‬ ‫سفیر روسیه در سازمان ملل‪ ،‬این پیش نویس به نحوی‬ ‫طراحی ش��ده که دو طرف نیازی به درخواس��ت از‬ ‫خارجی ها برای دخالت در مسائل خود نداشته باشند‬ ‫لو فصل شود‪ .‬در حقیقت‬ ‫و بحران در داخل سوریه ح ‬ ‫چون روس ها قطعنام��ه قبلی ش��ورای امنیت را وتو‬ ‫کردند در جهت پیشگیری از صدور قطعنامه ای دیگر‬ ‫از جانب این شورا و به دنبال ان وتوی روسیه دست به‬ ‫این ابتکار عمل زدند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مسعود ادریسی‪ ،‬سفیر سابق ایران در لبنان‬ ‫اصالحات کنونی دولت سوریه را در کل مثبت‬ ‫قلمداد می کند‪ ،‬اما معتقد اس��ت این اصالحات‬ ‫کمی دیر اغاز شده و روند کندی را نیز می پیماید‪.‬‬ ‫ادریسی گفت وگو و مذاکره بشار اسد با مخالفان‬ ‫را بهترین راه حل برای رسیدن به ارامش و ثبات‬ ‫در سوریه می داند‪ .‬وی میانجیگری دولت عراق‬ ‫در رابطه با مساله بحران در سوریه را به این دلیل‬ ‫می داند که به هر صورت دولت نوری مالکی یک‬ ‫دولت شیعی است و شاکله اصلی ان را شیعیان‬ ‫تشکیل می دهند و دولتی که در سوریه در راس‬ ‫کار است نیز یک دولت علوی است‪ ،‬پس طبیعی‬ ‫است که مشترکات دینی و مذهبی انها زیاد است؛‬ ‫به همین دلیل عراقی ها تمایل ندارند در سوریه‬ ‫دولتی سرکار بیاید که اهل تسنن باشد‪ .‬نکته دیگر‬ ‫این است که به هر صورت عراق همسایه سوریه‬ ‫است و هرگونه هرج و مرج و اشوب در سوریه‬ ‫اثر مس��تقیم بر عراق خواهد گذاش��ت‪ .‬باتوجه‬ ‫به حساس��یت موقعیت کنونی ع��راق اگر روند‬ ‫تحوالت در سوریه پیچیده تر شود‪ ،‬تاثیر منفی اش‬ ‫بر همسایگان نیز بیشتر خواهد شد‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫پرونده ویژه ‬ ‫سکه های محبوب‬ ‫حکایت شبانه یک بی خوابی طالیی‬ ‫گزارش میدانی از فروش نقدی سکه در بانک ملی‬ ‫افشین اورکی‬ ‫‪1‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫حکایت عرضه سکه توسط بانک مرکزی به مردم‬ ‫از انجایی اغاز ش��د که رئیس کل بانک مرکزی تصمیم‬ ‫گرفت با میدان��داری در بازار ازاد و البت��ه تزریق ارز و‬ ‫س��که به این بازار‪ ،‬از افزایش حباب گونه قیمت ارز و‬ ‫س��که جلوگیری کند تا در نهایت همگان دریابند اگر‬ ‫دولت اراده کند قادر خواهد بود تا این غول مهارنشدنی‬ ‫تورم و گرانی را به طور عام و افزایش کاذب قیمت ارز و‬ ‫سکه را به طور ویژه مهار کند؛ تصمیمی که اگرچه روی‬ ‫قیمت ها تاثیری نگذاشت اما خیلی زود تاثیر خود را در‬ ‫جمع های چند ده نفری که در مقابل بانک ها تشکیل شد‬ ‫به رخ کشید‪ .‬صف های طوالنی شبانه مردم‪ ،‬واسطه ها‬ ‫و البته دالالن برای خرید س��که در مقابل ش��عبه های‬ ‫منتخب بانک ملی در تهران باعث ش��د تا یک مشکل‬ ‫اقتصادی چهره اجتماعی خود را نیز نمایان کند؛ انتظار‬ ‫شبانه روزی به امید دریافت س��که های طالیی و براق‬ ‫که برق ان برای انه��ا که چال هو چوله ه��ای زیادی در‬ ‫زندگی ش��ان دارند‪ ،‬پیام امید و برای واسطه ها و دالالن‬ ‫سکه‪ ،‬تضمین سود بیش��تر برای افزایش قریب الوقوع‬ ‫قیمت سکه در ماه های پایانی سال را می توانست در پی‬ ‫داشته باشد‪ .‬گذراندن یک شب تا صبح در میان صف‬ ‫این مشتاقان سکه و سود برای هر خبرنگاری می تواند‬ ‫سوژه ای جذاب باشد‪ .‬انچه در ادامه می اید وقایع نگاری‬ ‫این شب س��رد پاییزی اس��ت که ناگفته های زیادی از‬ ‫اوضاع و احوال اقتصاد و معیشت مردم در خود دارد‪.‬‬ ‫س��اعت‪ ،23‬بانک ملی ایران‪ ،‬ش��عبه ایثار؛ بلوار‬ ‫کشاورز‬ ‫با امی��د و پرنش��اط از من��زل به س��مت میدان‬ ‫ولیعصر(عج) حرکت می کنم‪ .‬ساعت ‪11‬شب است‪.‬‬ ‫با خود فکر می کن��م کدام ادمی در این هوای س��رد‬ ‫حاضر اس��ت برای خرید تنه��ا پنج س��که تا صبح‬ ‫نخوابد و بلرزد‪ .‬از تاکس��ی پیاده می ش��وم‪ .‬گام هایم‬ ‫را سریع تر بر می دارم و حاال دیگر مسیر کوتاه میدان‬ ‫ولیعصر(ع��ج) تا بان��ک مل��ی را دوان وان می روم‪.‬‬ ‫حدسم درست است؛ غیر از یک مرد حدودا ‪45‬ساله‬ ‫که روی تنها صندلی سیمانی و البته بسیار سرد مقابل‬ ‫بانک نشسته و خیلی با حوصله ساندویچی یخ زده را‬ ‫گاز می زند‪ ،‬هیچ کس دیگری انجا نیس��ت‪ .‬با خود‬ ‫می گویم‪« :‬بیچاره البد کارتن خواب اس��ت‪ .‬تا صبح‬ ‫بای��دبل��رزد‪».‬‬ ‫به زندگی خودم امیدوار می شوم و نهیبی به خودم‬ ‫می زنم که ببین م��ردم بیچاره چه وضع��ی دارند‪ ،‬چه‬ ‫دردی می کش��ند و تو از انها بی خب��ری! در این افکار‬ ‫انسان دوس��تانه ب��ودم که حس��ین اقا همان کس��ی که‬ ‫احساسات من برایش گل کرده بود مرا از توهم بیرون‬ ‫اورد‪« :‬هی اقا‪ ،‬اسمت را بنویسم؟!»‬ ‫از او می پرسم‪« :‬اسم چی‪ ،‬برای چی؟»‬ ‫«داداش‪ ،‬مگه نیومدی سکه بگیری؟!»‬ ‫‪58‬‬ ‫پیش از انکه حسین اقا ش��ماره شناسنامه ام را هم‬ ‫بپرسد‪ ،‬به س��رعت خودم را جمع وجور کرده و پاسخ‬ ‫می دهم‪« :‬نه‪ ،‬راس��تش اومدم برای برادرم سکه بگیرم‪.‬‬ ‫من تا به حال نیومدم‪ .‬چند تا سکه می دن؟ تو بازار چند‬ ‫می خرند؟»‬ ‫حس��ین اقا که بعدا می فهمم حسین رجبی است‬ ‫می گوید از ساعت‪ 9‬شب امده و حدود دو هفت ه است که‬ ‫کارش همین است‪ .‬داستان اسم نوشتن را هم اینطوری‬ ‫توضیح می دهد‪« :‬اگه اسم ننویسیم‪ ،‬صبح صاحب هیچی‬ ‫نمی شیم‪ .‬برای اینکه چند بار تا حاال دم بانک بین مردم‬ ‫درگیری و زدوخورد شده است‪».‬‬ ‫خوشحال می شوم از اینکه البد نفر دوم هستم‪ .‬از‬ ‫حسین اقا می خواهم که اسمم را بنویسد‪.‬‬ ‫می نویسد‪« :‬شماره‪ -38‬افشین اورکی» با تعجب‬ ‫می پرسم‪« :‬چی شد؟ چرا نفر‪ 38‬پس ‪ 37‬نفر قبلی کجا‬ ‫هستند؟»‬ ‫«اسم نوش��ته اند و رفته اند خونه‪ .‬تو هم می تونی‬ ‫شو نیم بیا‪ .‬چون اگه‬ ‫نمونی‪ .‬اصال برو و صبح ساعت ش ‬ ‫نیومدی اسمت خط می خوره‪».‬‬ ‫تصمیم می گیرم بمانم‪ .‬حس��ین اقا غیر از اس��م‬ ‫خودش و سه برادرش‪ ،‬اسم ‪ ،10‬دوازده نفر از دوستانش‬ ‫را هم نوشته است‪ .‬البته نمی دانم چه اصراری دارد بگوید‬ ‫دالل نیست!‬ ‫«ش��ما یک وقت خیال نکنی من داللم‪ .‬نه به خدا‬ ‫قسم‪ .‬من بدبخت و گرفتارم‪ .‬اومدم بلکه شاید صبح چند‬ ‫تا سکه گیرم بیاید و بفروشم به صرافی ها و سود ان را به‬ ‫زخم زندگی ام بزنم‪».‬‬ ‫سیگاری روشن می کند و با ولع به ان پک می زند‪.‬‬ ‫حاال دیگر می شود فهمید که کار هر شبش همین است؛‬ ‫سرما‪ ،‬گرسنگی و خستگی‪ ،‬چانه اش را به شدت گرم‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫«اقا باور کنید م��ردم بدجوری گرفتارند‪ .‬چرا باید‬ ‫اوضاع اینطوری باشد‪ .‬چرا باید‪»...‬‬ ‫با وجود اینکه لباس گرمی پوش��یده ام‪ ،‬بد جوری‬ ‫سردم شده است‪ .‬شالم را دور دهانم می پیچم‪ .‬دستکشم‬ ‫را به دست می کنم و دستانم را در جیب فرو می برم‪ .‬حاال‬ ‫دیگر به شدت می لرزم‪ .‬فقط نیم ساعت گذشته است‪.‬‬ ‫حوصله حرف زدن و جواب دادن به پرسش هایش‬ ‫را ندارم‪ .‬خیلی خسته ش��ده ام‪ ،‬اما حسین اقا‪ ،‬با انرژی‪،‬‬ ‫اوضاع و احوال سیاس��ی و اقتصادی مملکت را خیلی‬ ‫خوب و کارشناسانه تحلیل و تفسیر می کند‪.‬‬ ‫« اگه ندیدی سکه ش��ب عید به‪ 800‬هزار تومان‬ ‫برسد‪ ،‬تا وقتی عرضه و تقاضا با هم برابری نداشته باشه‪،‬‬ ‫اش همین اس��ت و کاس��ه همان‪ .‬مگه می شه با توزیع‬ ‫‪ 70‬سکه که بیش��تر اون هم نصیب دالل ها می شه بازار‬ ‫را کنترل کرد؟!»‬ ‫پاسخی برای پرسش هایش ندارم‪ .‬شانه هایم را باال‬ ‫می اندازم و می گویم‪« :‬واهلل چی بگم؟!»‬ ‫«چرا هیچ حرفی نمی زنی؟راستشو بگو ماموری؟»‬ ‫«قیافه ام به مامور می خوره؟»‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪59‬‬ ‫ساکت می شود و چند دقیقه ای حرف نمی زند‪.‬‬ ‫ساعت‪23:40‬‬ ‫گشت نیروی انتظامی از راه می رسد‪ .‬ترس را در‬ ‫چهره حس��ین اقا می بینم‪ .‬اما وقتی یکی از مامورها از‬ ‫قیمت و تعداد سکه ای که بانک می دهد و قیمت فروش‬ ‫انها در بازار می پرس��د‪ ،‬خیالش راحت می شود‪ .‬موقع‬ ‫رفتن یکی از انها می گوید‪« :‬حواستان باشد غیر از شما‬ ‫دو نفر کسی نباشد‪ ،‬چون اینجا ایستادن و تجمع تا صبح‬ ‫ممنوع است!»‬ ‫سرمای هوا بدجوری امانم را بریده است‪ .‬حاضرم‬ ‫برای یک لیوان چ��ای داغ‪10 ،‬هزار تومان هم بدهم‪ .‬به‬ ‫کاغذی که در دست حسین اقاست نگاهی می کنم‪ .‬تا این‬ ‫لحظه ‪ 54‬نفر اسم نوشته اند‪.‬‬ ‫یک دس��تگاه پژو‪ GLX‬روب��ه روی بانک متوقف‬ ‫می شود‪ .‬راننده اش دختر جوانی است که با مادرش امده‬ ‫است‪ .‬زن میانسال از ماشین پیاده می شود‪ .‬به سمت ما‬ ‫می اید‪ .‬حسین اقا اسم زن و دختر را می نویسد‪.‬‬ ‫شماره های ‪ 55‬و ‪ 56‬به انها اختصاص داده می شود‪.‬‬ ‫خانه شان حوالی خیابان دکتر فاطمی است و بعد معلوم‬ ‫شد که شب پیش هم به بانک ملی میدان هفت تیر رفته‪،‬‬ ‫اما در قرعه کشی اسمشان در نیامده است!‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫ساعت‪24‬‬ ‫شماره های ‪ 57‬تا ‪ 63‬به خانواده بیگی داده می شود‪.‬‬ ‫حاال دیگر حسین اقا‪ ،‬بخشی از توضیحات فنی را به من‬ ‫که حکم دس��تیارش را پیدا کرده ام‪ ،‬واگذار کرده است‪.‬‬ ‫ک قرمز است و با‬ ‫برای اقای بیگی که راننده تاکسی پال ‬ ‫زنش امده‪ ،‬حرف های حسین اقا را تکرار می کنم‪ .‬راننده‬ ‫تاکسی که مرد‪50‬ساله ای است‪ ،‬از من علت این وضعیت‬ ‫را می پرسد و من هم مثل یک شاگرد زرنگ حرف های‬ ‫حسین اقا را تکرار می کنم‪ .‬راننده تاکسی از توضیحاتم‬ ‫قانع نمی شود و با این پرسش که شما اگر جای رئیس کل‬ ‫بانک مرکزی بودید چه می کردید‪ ،‬از جمع کامال خسته و‬ ‫سرمازده من و حسین اقا جدا می شود‪.‬‬ ‫ساعت ‪27‬دقیقه بامداد یکشنبه ‪ 27‬اذر‪ -90‬همان‬ ‫مکان‬ ‫دو دستگاه پراید س��فید و قرمز رنگ وارد پیاده رو‬ ‫مقابل بانک می شوند‪ .‬هشت پسر جوان‪ 20‬تا ‪23‬ساله از‬ ‫خودروها پیاده می شوند‪ .‬به شدت شاد و خندان هستند؛‬ ‫یکی از انها به سمت ما می اید؛ اسم خود و دوستانش‬ ‫را ثبت می کنم‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 1‬بامداد‬ ‫جوان ها هنوز ایس��تاده اند‪ .‬یک��ی از جوان ها که‬ ‫لرزیدنم را می بیند تعارف می کند که سوار ماشین شوم‪.‬‬ ‫از او می خواهم بخاری ماشین را روشن کند؛ جانی تازه‬ ‫می گیرم‪ .‬پس��ر جوان که علی نام دارد می گوید تازه از‬ ‫بانک ملی شعبه منیریه برگشته اند‪.‬‬ ‫«از منیریه می اییم‪ .‬انجا اس��م مان را نوشتیم‪ ،‬تازه‬ ‫یکی دو بانک دیگر هم باید برویم‪ .‬شما چقدر گرفته ای‬ ‫که امده ای در صف ایستاده ای؟»‬ ‫«من! هیچی‪ .‬برای برادرم اسم نوشته ام‪ .‬مگر شما‬ ‫برای خودت سکه نمی خواهی بگیری؟!»‬ ‫«پول��م کجا بود من؟ قرار اس��ت برای هر س��که‬ ‫‪ 30‬تا‪40‬هزار تومان به من بدهند‪» ...‬‬ ‫بعد هم از کارفرمایی گفت که انها را اجیر کرده تا‬ ‫شب ها در صف بانک بایستند تا در مقابل سکه هایی که‬ ‫از این طریق نصیبش می شود‪ ،‬درصدی به انها بدهد‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 1:30‬بامداد‬ ‫‪60‬‬ ‫یک جوان دانش��جوی شهرس��تانی برای نوشتن‬ ‫اسمش نزدیک می شود‪ .‬حاال دیگر بحث اقتصادی گرم‬ ‫می شود و جوان ها هم در گوشه ای‪ ،‬با یک بطری نوشابه‬ ‫خالی در پیاده رو فوتبال بازی می کنند‪ .‬جوان دانشجو‬ ‫می گوید که با چهار نفر از دوستانش ‪ 2/5‬میلیون تومان‬ ‫پول هایشان را روی هم گذاشته اند تا برای سرمایه گذاری‬ ‫شبانه در این برنامه شرکت کنند!‬ ‫این جوان دانش��جو اصرار دارد ت��ا بگوید برای‬ ‫هیچ واس��طه ای کار نمی کن��د‪ .‬راننده تاکس��ی هم که‬ ‫دوباره برگشته‪ ،‬می پرسد‪« :‬اخر دانشجوی شهرستانی‬ ‫از کجا پول با خودش دارد تا در این شهر پرهزینه برای‬ ‫سرمایه گذاری سکه اقدام کند؟!»‬ ‫از یادم می برد‪ .‬تا ساعت هشت صبح خیلی مانده است‪.‬‬ ‫بلوار کشاورز خلوت خلوت است‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 4:30‬بامداد‬ ‫با راننده تاکس��ی تا میدان هفت تیر می روم‪ .‬انجا‬ ‫قیامت کبری است‪ .‬خودروها سه ردیفه پارک کرده اند‪.‬‬ ‫با خود می گویم پس مردم کجا هستند‪ .‬از تاکسی پیاده‬ ‫می شوم‪ .‬به خودروهای پارک شده نزدیک می شوم‪ .‬همه‬ ‫از س��رما درون خودروها خزیده اند‪ .‬راننده تاکسی مرا‬ ‫تا میدان خراسان می رس��اند‪ .‬بانک های ملی مستقر در‬ ‫میدان های امام حسین(ع)‪ ،‬شهدا و خیابان ‪17‬شهریور تا‬ ‫خود میدان خراسان خاموش خاموش هستند‪ .‬گویا بوی‬ ‫سکه به این قسمت شهر نرسیده است‪.‬‬ ‫ساعت دو بامداد‬ ‫حسین اقا تقریبا س��اکت و بی انرژی شده است‪.‬‬ ‫می شود خواب را در چشم هایش دید‪ .‬سیگار اخرش را‬ ‫که می سوزاند از من می خواهد تا صبح بمانم و باقی کار‬ ‫ثبت نام را انجام دهم‪ .‬در همین موقع سه جوان ارمنی از‬ ‫راه می رسند و اسم شان را می نویسند‪ .‬شماره های ‪ 78‬تا‬ ‫‪ 80‬را به نام انها ثبت می کنم‪.‬‬ ‫ساعت هشت صبح‪ ،‬بانک ملی شعبه میدان هفت تیر‬ ‫بعد از یک اس��تراحت کوتاه به می��دان هفت تیر‬ ‫بر می گردم‪ .‬از ان موج خودروها دیگر خبری نیس��ت‪.‬‬ ‫پسر جوانی در حالیکه تعداد زیادی کارت ملی در دست‬ ‫دارد و انها را می خواند بر بلندای پله های بانک ایستاده‬ ‫است‪ .‬از زن جوانی می پرسم‪ ،‬اسامی برندگان را می خواند‬ ‫و او با ناراحتی پاسخ می دهد‪« :‬خیر‪ ،‬اینها اسامی کسانی‬ ‫است که برنده نشده اند‪ .‬این قرعه کشی هم توسط خود‬ ‫کارکنان بانک انجام شده است‪ .‬انهایی که برنده شده اند‪،‬‬ ‫االن داخل بانک هستند‪».‬‬ ‫زن جوان که صبح خیل��ی زود به میدان هفت تیر‬ ‫امده‪ ،‬برای چندمین بار اس��ت که در این قرعه کش��ی‬ ‫شرکت می کند‪ .‬چندین شب بی خوابی کشیده و هنوز‬ ‫چیزی عایدش نش��ده اس��ت‪ .‬به داخل بانک می روم‪،‬‬ ‫کارمند بانک عصبانی و بی حوصل��ه‪ ،‬بلند داد می زند‪:‬‬ ‫«فقط به ‪ 70‬نفر از برندگان سکه می دهیم‪ .‬نه از نوع سکه و‬ ‫نه از قیمت ان خبری نداریم‪ .‬پس اینقدر من را سوال پیچ‬ ‫نکنید!» یک زن میانسال دالل که برنده شده است‪ ،‬وقتی‬ ‫با این پرسش من مواجه می شود که چه زمانی به بانک‬ ‫امده ای و چند اسم برای دریافت سکه نوشته ای‪ ،‬بی انکه‬ ‫جواب من را بدهد به سرعت خودش را به چند جوانی‬ ‫که اجیر کرده بود می رساند و کار دادن حق الزحمه انها‬ ‫را انجام می ده��د‪ .‬جوان ها بعد از گرفت��ن اجرت کار‬ ‫شبانه شان حواله های سکه را به خانم میانسال تحویل‬ ‫می دهند!‬ ‫ساعت ‪ 2:30‬بامداد‬ ‫یک راننده شب بیدار‪ ،‬از راه می رسد‪ .‬حسین طال‬ ‫نام دارد‪ .‬حسین اقا ش��ماره های ‪ 91‬تا ‪ 92‬را که به اسم‬ ‫انها می نویسد با خواهش و تمنا از او می خواهد تا یک‬ ‫مسیری او را برساند‪ .‬راننده مردد اس��ت‪ ،‬اما در ادامه با‬ ‫اصرار حسین اقا می پذیرد که او را با خود ببرد‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 3‬بامداد‬ ‫با رفتن حسین اقا‪ ،‬حاال دیگر تنهای تنها مقابل بانک‬ ‫نشسته ام‪ .‬البته حسین اقا پیش از رفتن از من خواست تا از‬ ‫فهرست اصلی اسامی یک لیست پاکنویس شده درست‬ ‫کنم‪ .‬پیش از رفتن گفت حاضر است چوب دستی خود‬ ‫را که در اختی��ار دارد برای حفظ امنی��ت به من بدهد‪.‬‬ ‫ ترجیح دادم غیرمسلح ادامه کار گزارشم را پی بگیرم‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 3:15‬بامداد‬ ‫جوان های پراید س��وار از گش��ت وگذار شبانه‬ ‫مقابل بانک های ملی منیری��ه و هفت تیر برمی گردند‪.‬‬ ‫یک راننده تاکس��ی دیگر با خانمش از راه می رسند‪.‬‬ ‫اسم ش��ان را می نویس��م‪ .‬مرا ب��ه داخل ماشین ش��ان‬ ‫دعوت می کنند‪ .‬مرد از وضعیت سخت اقتصادی اش‬ ‫می گوید و اینکه چقدر از امدن ب��ه این مکان در این‬ ‫ی گرم‬ ‫س��اعت بامداد ناراحت اس��ت‪ .‬حاال دیگر کم ‬ ‫شده ام‪ .‬خواب چشمانم را گرفته است‪ .‬راننده تاکسی‬ ‫برای خ��ودش یک پ��ا تحلیلگر اقتصادی اس��ت‪ .‬از‬ ‫واگ��ذاری مافیایی خطوط تاکس��یرانی برخی ادم ها‬ ‫گرفته تا ستاد مدیریت حمل و نقل و کرایه ها و خالصه‬ ‫اینقدر تحلیل های اقتصادی رنگارنگ ارائه می کند که‬ ‫برای یک لحظه تصور می کنم در کن��ار وزیر اقتصاد‬ ‫نشس��ته ام! به این فکر می کنم که زندگ��ی این ادم ها‬ ‫چگونه است که با یک احتمال ضعیف از قرار گرفتن‬ ‫اسم شان در میان کس��انی که می توانند سکه بگیرند؛‬ ‫خواب را بر خ��ود حرام کرده اند تا چیزی عایدش��ان‬ ‫شود‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 4‬بامداد‬ ‫خستگی و سرما امانم را بدجوری بریده است‪ .‬قید‬ ‫سکه را برای لحظه ای می زنم‪ .‬شماره های ‪ 101‬و ‪ 102‬را‬ ‫به اکبر چاووشی اختصاص می دهم و تصمیم می گیرم‬ ‫به خانه برگردم‪ .‬اما وسوسه گرفتن سکه های طال‪ ،‬سرما را‬ ‫ساعت ‪ 8:30‬صبح‪ ،‬بانک ملی ش��عبه ایثار؛ بلوار‬ ‫کشاورز‬ ‫به بانک ملی شعبه ایثار بلوار کشاورز بر می گردم‪.‬‬ ‫س��اعت‪ 8:30‬صبح اس��ت‪ .‬از ان ادم های شب قبل و‬ ‫به ویژه حس��ین اقا خبری نیس��ت‪ .‬اینجا ه��م ازدحام‬ ‫بازندگان و برن��دگان در داخ��ل و بی��رون بانک دیده‬ ‫می ش��ود‪ .‬گروه زیادی بازنده ش��ده اند و فقط اسامی‬ ‫‪ 70‬نفر به عنوان برنده اعالم ش��ده است‪ .‬هیچکدام از‬ ‫کارکنان بان��ک از نوع و قیمت فروش س��که ها خبری‬ ‫رتقو فتق امور و جوش‬ ‫ندارند‪ .‬دالل ها و واس��طه ها به ‬ ‫دادن معامله مشغولند‪ .‬دور باطل خیمه شب بازی شبانه‬ ‫فروش سکه ها به واسطه ها‪ ،‬دالالن و نیازمندان واقعی‬ ‫دوباره اغاز می شود‪ .‬بیرون بانک قول و قرارهای الزم‬ ‫میان دالالن و اجیرش��دگان بر س��ر کارمزد بی خوابی‬ ‫شبانه روزی دیگری گذاشته می ش��ود‪ .‬بازندگان اما با‬ ‫کورسوی ضعیفی از امید برای باز شدن بخت شان در‬ ‫یک شب زنده داری دیگر به خانه باز می گردند و من بانک‬ ‫را در حالی ترک می کنم که پرسش ان راننده تاکسی ذهنم‬ ‫را بدجوری به خود مشغول کرده است؛«ایا راه بهتری‬ ‫برای گریز از این ماراتن خسته کننده‪ ،‬لرزیدن های شبانه‪،‬‬ ‫جلوگیری از سرگردانی مردم نیازمند و سوداگری دالالن‬ ‫وجود ندارد؟!» ‪g‬‬ ‫شایان ارانی‪ /‬کارشناس ارشد بازارهای بین الملل‬ ‫‪2‬‬ ‫در باب چرایی روند معکوس بازار داخلی‬ ‫درگیر خود کرده است‪ ،‬به گونه ای که انها از روی اجبار و‬ ‫ناچاری ‪ ،‬ترجیح می دهند تمامی موجودی مالی خود را‬ ‫وارد بازار ارز و طال کنند‪ .‬حرکتی اینچنینی که تنها از روی‬ ‫ناچاری رخ داده است و باعث شده‪ ،‬افراد سرمایه های‬ ‫خود را به سوی بازار طال و دالر سوق دهند‪ .‬این تجمع در‬ ‫بازاری که بی ثباتی با ان عجین شده باعث شده‪ ،‬قیمت ها‬ ‫به شکلی حباب گونه افزایش پیدا کنند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫قیمت طال در عرصه بازارهای بین المللی پایین است‪ ،‬اما‬ ‫در کشور ما عکس این جریان صادق است و این امر از‬ ‫محاسبه قیمت طال با ارز در داخل کشور ناشی می شود‪.‬‬ ‫بنابراین هرگاه ارز سیر صعودی در پیش بگیرد‪ ،‬طال نیز‬ ‫دنباله روی ان شده و بازار شوک گرانی را تجربه می کند‪.‬‬ ‫این روزها هم از این قاعده مستثنا نشده؛ از انجا که قیمت‬ ‫ارز در کشور رو به افزایش گذاشته‪ ،‬در نتیجه قیمت طال‬ ‫نیز باال رفته و انتظار می رود این سیر صعودی همچنان‬ ‫ادامه داش��ته باش��د‪ .‬افرادی که در حال حاضر به خرید‬ ‫س��که روی اورده اند‪ ،‬از قشر اس��یب پذیر و کم درامد‬ ‫جامعه هس��تند‪ .‬اش��خاص عادی که از ترس و نگرانی‬ ‫پایین امدن ارزش دارایی ه��ای مالی خود به این روش‬ ‫سرمایه گذاری غلط روی اورده اند‪ .‬شاید در میان کسانی‬ ‫که به بانک ها هجوم بردند تا نقدینگی خود را سکه کنند‬ ‫دالالن نیز وجود داشته باشند‪ ،‬اما حداکثر قریب به اتفاق‬ ‫جماعتی که برای خرید طال چنین اشتیاقی از خود نشان‬ ‫داده اند‪ ،‬افرادی هستند که قدرت ریسک پذیری نداشته‬ ‫و ترجیح می دهند از این روش سرمایه گذاری استفاده‬ ‫کنند‪.‬اما نکته ای که این اف��راد از ان غفلت کرده اند‪ ،‬این‬ ‫است که چنین س��رمایه گذاری از نظر اقتصادی بسیار‬ ‫خطرناک است و کاری عقالنی به حساب نمی اید‪ .‬یک‬ ‫سرمایه گذاری مطمئن و اصولی در حوزه اقتصاد هیچ‬ ‫زمانی نباید وابسته به نرخ طال و ارز باشد‪ .‬به عبارتی این‬ ‫افراد شالوده خانه س��رمایه خود را بر زمینی بنا نهاده اند‬ ‫که هر لحظه ممکن اس��ت بل��رزد‪ .‬بنابراین با قاطعیت‬ ‫می توان اذعان کرد که این روش س��رمایه گذاری رویه‬ ‫بسیار نادرستی اس��ت که مردم عادی به دلیل نرخ بندی‬ ‫غلط و کم بودن س��ود س��پرده ها و تالطم بازار ارز‪ ،‬از‬ ‫روی اجبار به ان دست می زنند‪ .‬در هیچ کجای دنیا طال‬ ‫به عنوان کاالیی برای سرمایه گذاری معنا پیدا نمی کند‪.‬‬ ‫در قدیم بانوان برای زینت بخش��یدن به خ��ود از طال‬ ‫استفاده می کردند و بعدها هم شرکت های الکترونیکی‬ ‫و ان دسته از ش��رکت هایی که در حوزه تولید خود نیاز‬ ‫پیدا کرده اند‪ ،‬از ان استفاده می کنند‪ .‬سرمایه گذاری های‬ ‫مردم هم طبیعتا باید در شرکت هایی باشد که نتیجه ان‬ ‫تولید و رونق کسب وکار اس��ت‪ ،‬اما متاسفانه در کشور‬ ‫ما به دلیل انکه شرکت های س��رمایه گذاری با احتمال‬ ‫س��وددهی باال وجود ن��دارد وبه واس��طه نرخ بندی ها‬ ‫توسط نظام پولی و بانکی‪ ،‬مردم به ناچار به سمت خرید‬ ‫طال کشیده می شوند که این اقدام‪ ،‬هیچ کمکی به تولید‬ ‫کشور نخواهد کرد و از نظر کارشناسی اگر بخواهیم به‬ ‫ان نگاه کنیم‪ ،‬هم برای سرمایه گذاران و هم برای اقتصاد‬ ‫کشور اسیب زا س��ت‪.‬واقعیت این است که بازار سکه‬ ‫اشفته است و باید برای ان فکری کرد‪ .‬در حال حاضر‬ ‫ی که‬ ‫برای کنت��رل این بازار‪ ،‬مهم ترین حرک��ت و اقدام ‬ ‫بانک مرکزی می تواند انجام دهد‪ ،‬کنترل بازار ارز است‪.‬‬ ‫برقراری ثبات روی قیمت های اعالم شده‪ ،‬دومین اقدام‬ ‫کنترلی است که می تواند تعادل را به این حوزه برگرداند‪.‬‬ ‫این راهکار می تواند بخش وسیعی از بازار طال را مهار‬ ‫کند‪ ،‬در غیر این صورت و با تداوم وضعیت فعلی تمامی ‬ ‫ شاکله اقتصادی کشور گرفتار بحران خواهد شد‪.‬بانک‬ ‫مرکزی به عنوان نهاد مرجع ابزارهایی در اختیار دارد که‬ ‫می تواند از راه مکانیزم های بازاری‪ ،‬طال و ارز را کنترل‬ ‫کند‪ .‬اما اینکه در چه مقطعی از کدام ابزار اس��تفاده کند‪،‬‬ ‫از اختیارات بانک مرکزی است‪ .‬نمی توان برای این نهاد‬ ‫تعیین تکلیف کرد که تصمیمش در ارتباط با چگونگی‬ ‫عرضه سکه چگونه باید باشد؛ چرا که این از اختیارات‬ ‫قانونی این نهاد است‪ .‬در نتیجه بانک مرکزی از هر ابزاری‬ ‫که در قانون برایش تعریف شده است باید استفاده کند و‬ ‫قیمت ارز و طال را ثبات بخشد‪ .‬اما ان چیزی که در این‬ ‫میان در مورد ش شکی وجود ندارد این است که باید با‬ ‫مکانیزم و راهکارهای اقتصادی‪ ،‬کارشناسی و اساسی ان‬ ‫را به وجود اورد‪g .‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫تحلیل بازار طال و در پی ان سکه‪ ،‬بدون توجه به‬ ‫تغییرات بازار ارز امکان پذیر نیست‪ .‬به همین دلیل نیاز‬ ‫است که پیش از پرداختن به وضعیت بازار سکه نگاهی‬ ‫به ارز و موقعیت بازار ان در داخل کش��ور انداخت‪ .‬در‬ ‫واقع می توان گفت معضلی که در حال حاضر کشور با‬ ‫ان دست و پنجه نرم می کند ارز است‪ .‬هر چند ابزارهای‬ ‫کنترل بازار ارز در دستان بانک مرکزی است و می بایست‬ ‫بازار ارز توسط این پایگاه اقتصادی کنترل و مهار شود‪،‬‬ ‫اما متاسفانه به هر دلیلی امروزه بازار ارز نتوانسته ثبات‬ ‫خود را به دس��ت بیاورد و گرفت��ار تالطم و بالتکلیفی‬ ‫نسبت به نرخ برابری ارز شده اس��ت‪ .‬درصد زیادی از‬ ‫مردم کشور در حال حاضر با این سوال بی پاسخ روبه رو‬ ‫هستند که ایا شرایط ارز و طال به همین صورتی که در‬ ‫حال حاضر در بازار وج��ود دارد‪ ،‬باقی خواهد ماند یا‬ ‫دستخوش تغییر خواهد شد؟ برای پاسخ به این سوال‬ ‫ابتدا باید بدانیم افرادی که در بازار سرمایه گذاری هستند‬ ‫به چند گروه تقسیم می شوند‪ .‬از منظر تحلیل اقتصادی‬ ‫ریسک پذیران در جامعه به سه الیه تقسیم می شوند‪ :‬الیه‬ ‫نخست کسانی هستند که ریس��ک گریزند و از هر گونه‬ ‫س��رمایه گذاری خودداری می کنند و ترجیح می دهند‬ ‫س��رمایه خود را در بانک نگاه دارند‪ .‬الی ه دیگر کسانی‬ ‫هس��تند که با محافظه کاری رابطه خوشایندی ندارند‪،‬‬ ‫بنابرای��ن وارد حوزه بورس می ش��وند‪ .‬در نهایت الیه‬ ‫اخر در پی کسب و کار شده و طرح اقتصادی راه اندازی‬ ‫می کنند که این افراد در مقایسه با گروه پیشین‪ ،‬قدرت‬ ‫ریسک بسیاری باالتری دارند‪ .‬در این مقطع زمانی طیف‬ ‫وسیعی از جامعه عالقه مند به خرید سکه و ارز شده اند‪.‬‬ ‫یکی از عمده ترین دالیل ان پایین نگه داشتن سود بانکی‬ ‫به دلیل وجود سیاست های پولی و باال رفتن نرخ تورم‬ ‫اس��ت که این دلیل بیش از هر علت دیگری برای مردم‬ ‫ملموس است‪ .‬این شرایط باعث شده حتی کسانی که‬ ‫ریسک گریز هستند‪ ،‬سرمایه مالی خود را از بانک خارج‬ ‫کرده و از ناچاری به بازار بورس پناه ببرند؛ بازار بورسی‬ ‫که خود به دلیل سرازیری نقدینگی‪ ،‬قیمت هایش ناگهان‬ ‫سیر صعودی به خود گرفته و با رکود قیمتی محسوسی‬ ‫همراه بوده اس��ت‪.‬این نقدینگی س��رگردان که در حال‬ ‫حاضر ب��ه صورت مغش��وش درامده اس��ت‪ ،‬تمامی‬ ‫ الیه های جامعه شامل افراد ریسک گریز و ریسک پذیر را‬ ‫قیمت طال در دستان ارز‬ ‫در جست وجوی سکه های طال‬ ‫از جزیره گنج تا شعب بانک ملی‬ ‫رضا جمیلی‬ ‫‪3‬‬ ‫در کتاب ها‪ ،‬داستان ها‪ ،‬قصه ها و مثل های دوران‬ ‫ب یا‬ ‫ش قل ‬ ‫کودکی هر کس��ی‪ ،‬بوده اند قهرمانانی خو ‬ ‫شرورکهبه دنبالسکه هایطالینهفتهدراعماقغارها‬ ‫یا جزیره های ناشناخته‪ ،‬دست به ماجراجویی زده اند‪.‬‬ ‫هیجان این ماجراها این سوال را در ذهن های کودکانه ‬ ‫پیش می اورد که چرا باید برای رس��یدن به سکه های‬ ‫طالهرخطریرابهجانخرید!عالقهادمی بهفلزبراق‬ ‫و چش��م نواز طال قصه ای به درازای تاریخ دارد‪ .‬اما از‬ ‫ل و انتقال ان‬ ‫وقتی که طال به شکل سکه درامد و حم ‬ ‫راحت تر شد‪ ،‬پای ان به مبادالت بازرگانی‪ ،‬تجاری و‬ ‫داد و ستدهای بشر نیز باز شد‪ .‬حضوری که با گذشت‬ ‫قرن ها همچنان پابرجاست؛ اگرچه نه با همان نقش‬ ‫و کارکرد سابق‪.‬با ورود اسکناس به مبادالت تجاری نقش‬ ‫س��که در داد و ستدها کم رنگ ش��د ولی نه تنها چیزی از‬ ‫جذابیتانکمنشدکهبادورشدنانازدستوکیسه های‬ ‫عامه مردم در خرید و فروش های روزانه‪ ،‬به عنوان پشتوانه‬ ‫و سرمایه مالی فاخر در برخی مراودات خاص‪ ،‬تعهدات‬ ‫و قراردادهای ویژه یا به عنوان هدیه ای گرانبها‪ ،‬ارج و قرب‬ ‫زیادی پیدا کرد و ارزش ان بیش��تر از گذشته شد‪ .‬در ایران ‬ ‫هم مانند سایر کشورهای دیگر جهان‪ ،‬سکه های طال در‬ ‫دوره هایمختلفتاریخی‪،‬نمادیازحکمرانیپادشاه‪،‬امیریا‬ ‫دولتیکهبرسرکاربوده اندبهحسابامده‪.‬البتهیادگاریبرای‬ ‫دوره ها و نسل های اینده تا بخشی از تاریخ خود را در جال‪،‬‬ ‫قدمتوطرحانهاجست وجوکنندوصدالبتهانگیزهمناسبی‬ ‫برایانهاکهدرجست وجویگنجوخوشبختی‪،‬خرابه های‬ ‫تاریخی را زیرورو کنند‪.‬با عب��ور از این مقدمه و نگاهی به‬ ‫تاریخ مسکوکات ایران می توان گفت ضرب سکه با عیار‬ ‫کامال مشخص و وزن بسیار دقیق به گرم‪ ،‬با تسهیل ضرب‬ ‫مسکوکاتبااستفادهازصنعتنوینریخته گریوارداتی‪،‬‬ ‫ازدورهقاجارشروعشدهاست‪.‬سکه هایناصرالدین شاهی‪،‬‬ ‫مظفرالدین شاهیواحمدشاهیباوزن‪ 2/730‬گرموعیار‪22‬‬ ‫(از‪)24‬سکه هایطالییبودندکهبهعنواننمادیازسلطنت‬ ‫طرحناموچهرهپادشاهضربشدهوتنها‬ ‫زمامدارانقجریبا ِ‬ ‫در دست کسانی بود که دستشان به اندازه کافی به دهانشان‬ ‫می رسید! مردم عادی کمتر این ش��انس را داشتند که برق‬ ‫این سکه ها را به چشم ببینند؛ انها به همان قران های رنگ و‬ ‫ ر ورفته قانع بودند‪.‬ضرب سکه طال در دوره پهلوی با وزن‬ ‫واندازه ایهمراه شدکههمچنانبهعنواناستانداردضرب‬ ‫سکه در ایران رواج دارد‪ .‬سکه «یک پهلوی» با وزن‪8/133‬‬ ‫گرم‪،‬قطر‪ 22‬میلیمتروعیار‪،22‬درکنارنیم سکهوربع سکه‬ ‫پهلوی‪،‬مهم ترینسکه هایطالییبودندکهتاپیشازانقالب‬ ‫خریدار و هوادار داشتند‪ .‬سکه هایی که با پیروزی انقالب و‬ ‫‪61‬‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫در سال‪ 58‬جای خود را به جانشینانی با وزن‪ ،‬اندازه و عیار‬ ‫مشابهدادندکهنامبهارازادیبرخودداشتند‪.‬سکه هاییکهبا‬ ‫طرح بارگاه امام رضا(ع) تا سال‪ 70‬ضرب شدند و بعد از ان‬ ‫جایخودرابهسکه هاییباطرحینودادندوبههمیندلیل‬ ‫به سکه طرح قدیم معروف شدند‪.‬شاید بتوان گفت ورود‬ ‫سکه های طرح جدید بهار ازادی به نوعی مترادف با رواج‬ ‫اینسکه هادرمیانمردماست‪.‬کم کمسکه هادرمراسمات‬ ‫تودیعومعارفهدولتی‪،‬جشن ها‪،‬اعطایجوایزافرادبرگزیده‬ ‫مسابقاتورزشیوالمپیادهایعلمی‪،‬جشنواره هاوازهمه‬ ‫مهم تردرمهریه هایازدواججایخودرابازکردند‪.‬البتهاولین‬ ‫نتیجهاینرواجورونقچیزینبودجزافزایشقیمتسکه‬ ‫کهبسیاربیشتر ازنرخ تورم و افزایشقیمتطال رشدکرد؛‬ ‫به گونه ایکهاز‪ 420‬توماندرسال‪ 58‬به‪ 620‬هزارتوماندر‬ ‫سال‪ 90‬رسیدهاست!اماهمینرشدحباب گونهسکه های‬ ‫طالیبهارازادیبرایاقتصادنه چندانسرحالاینروزهای‬ ‫ایران‪ ،‬تبدیل به دردسر بزرگی شد که عالوه بر دراوردن داد‬ ‫مردم‪،‬مسئوالنراهمبهتکاپوواداشتتاچاره ایسازکنند‪.‬‬ ‫طی این سال ها اما راه حل های مختلفی را برای مهار گرانی‬ ‫سکهشاهدبوده ایم؛ازبرخینرخ گذاری هایدستوریگرفته‬ ‫تا عرضه سکه توسط بانک مرکزی برای پاسخ به تقاضای‬ ‫بازار‪.‬اماداستانافزایشقیمتسکهدرسالجاریبیشازهر‬ ‫دورهزمانیدیگرهمراهبااعدادوارقامعجیبورکوردهای‬ ‫ماندگاربودهاست‪.‬قیمتتمام سکهبهارازادیطرحجدید‬ ‫از ابتدای سال‪ 90‬تا این روزها که اولین روزهای زمستان را‬ ‫اغاز کرده ایم‪ ،‬از‪ 390‬هزار تومان به بیش از‪ 635‬هزار تومان‬ ‫رسیده است؛ رشدی که مس��ئوالن بانک مرکزی را بر ان‬ ‫داشت تا باز دست به دامن چاره ای شوند که بتواند جلوی‬ ‫این صعود غیرمعمول را بگیرد‪ .‬عرضه سکه در بانک های‬ ‫دولتیبهنرخمصوب راه حلی استکههرچند پیش از این‬ ‫هم امتحان شده بود اما باز بانک مرکزی و مسئوالن دولتی‬ ‫دل به ان بسته بودند تا با زیاد شدن سکه در بازار قیمت ها‬ ‫شکستهشود‪.‬بدینمنظوربرخیشعببانکملیدرتهران‬ ‫انتخابشدندتابافروشنقدیسکهبهانهاکهخریدارش‬ ‫بودند‪ ،‬به تقاضای بازار پاسخ دهد و امید می رفت بازار ازاد‬ ‫خریدوفروشسکهدرنهایتخودرابانرخدولتیهماهنگ‬ ‫کند‪.‬اماهجوممردمبرایخریدنقدیازبانکملیوتشکیل‬ ‫صف های طوالنی و ش��ب خوابی ها در سرمای زمستان‬ ‫برای خرید برگ تازه ای از بازی سکه رو کرد که هیچ کس‬ ‫انتظارش را نداشت‪ .‬کار به جایی رسید که از شهرستان و‬ ‫روستابامینی بوس«ادم»می اوردندوپولمی دادندوکارگر‬ ‫اجیرمی کردندتادرصف هایشبانه‪،‬شبسرداخرپاییزرا‬ ‫صبحکنندتاازسهمیهپنجسکهانهاسودیبهجیببزنند؛‬ ‫راه حلی که قرار بود بازار را دوباره به تعادل برگرداند خود‬ ‫بازار مکاره ای شد که بیا بر سیل تماشا! تجمعات ‪ 200‬تا‬ ‫‪ 500‬نفریانهاکهازشبقبلدرانتظاربازشدنبانکنشسته‬ ‫بودند اغازکار روزانه بانک های توزیع کننده را با اخاللی‬ ‫جدی مواجه کرد؛ درگیری ها و مش��اجرات‪ ،‬پای نیروی‬ ‫ی را به میدان دادوستد سکه کشاند و سرانجام کار تا‬ ‫انتظام ‬ ‫انجا باال گرفت که مدیران این شعب بانک ملی در نامه ای‬ ‫به بانک مرکزی خواستار توقف این طرح شدند‪.‬سرانجام‬ ‫بانکمرکزیازطرحنه چندانکارشناسیخودعقبنشست‬ ‫وطرحپیش فروشسکهراجایگزینانکردتاشایداین بار‬ ‫شسیری ناپذیرانهاکههنوزبرق‬ ‫عرضهنامحدودبتواندعط ‬ ‫یرنگ‪،‬چشمودلوجیبانهارامسحور‬ ‫اینسکه هایطالی ‬ ‫خودکرده‪،‬سیرابکند‪.‬بااینوجودتصویرشب هایانتظار‬ ‫درسرمایاینفصلسالدرزیرتابلویشعبمختلفبانک‬ ‫ملی در باال و پایین پایتخت‪ ،‬نه از خاطر دانشجویی می رود‬ ‫کهبرایفروشنوبتشبهقیمت‪ 30‬هزارتومانبهدالالنبازار‬ ‫سکه‪ ،‬چنین سختی را به جان خرید و نه از یاد کارشناسان‬ ‫اقتصادیکهسال هاستطرح هایدستوریبرایکنترلبازار‬ ‫طالوارزراناتوانوناقصارزیابیمی کنند‪g.‬‬ ‫‪62‬‬ ‫گفت وگو با رئیس اتحادیه طال و ارز‬ ‫در بازار سکه مافیا نداریم‬ ‫فراز بهزادی‬ ‫‪4‬‬ ‫محمد کش��تی ارای‪ ،‬به عنوان رئیس اتحادیه طال و‬ ‫ارز حساسیت خاصی به کلمه «مافیا» دارد و سعی می کند‬ ‫پاسخ هایشپابهمیدانسیاستنگذارند‪.‬بااینحالدراین‬ ‫ل گرفته پیرامون وضعیت‬ ‫مصاحبه برخی از چرا های شک ‬ ‫فعلیسکهرابهخوبیپاسخمی دهد‪.‬‬ ‫به عنوانفتحبابمی خواستمباتوجه بهتخصصتان‬ ‫درباره اینموضوعتوضیحدهیدکه جاذبه هایبازار‬ ‫سکه برایمردمچیستواساساچرااینبازارتااین‬ ‫حد برای مردم جذاب شده است؟‬ ‫‪ l‬به نوعی می ش��ود گفت وضعیت طال و س��که‬ ‫ زاییده تصمیمات بانک مرکزی و هس��ته سیاست پولی‬ ‫و بانکی کشور اس��ت؛ بس��ته ای که اوایل امسال توسط‬ ‫بانک مرکزی ابالغ ش��د‪ .‬از قدیم گفته اند «سرمایه جهت‬ ‫نمی شناسد و جهتش سود است» و حتی گاهی فراتر رفته‬ ‫ وگفته اند«سرمایه وطننمی شناسد‪».‬سرمایهدنبالسودش‬ ‫است و سرمایه گذار خارجی یا داخلی که می خواهد در‬ ‫کشور سرمایه گذاری کند‪ ،‬این سرمایه گذاری را جایی و‬ ‫در حوزه ای انجام می دهد که س��ود بیشتری داشت ه باشد؛‬ ‫پس سرمایه به دنبال سوددهی است‪ .‬حاال وقتی از طرف‬ ‫بانک های کشور اعالم می ش��ود که نرخ سود سپرده ها را‬ ‫کاهش می دهند‪ ،‬به نوعی می شود گفت که سرمایه گذار را‬ ‫با یک محدودیت سود مواجه می کنند‪ .‬به تبع ان کسی که‬ ‫ سرمایه گذاری کرده ‪ ،‬سرمایه اش را از بانک خارج می کند‬ ‫ونتیجه اشهمانطورکه درتصمیماتمشابهگذشت هشاهد‬ ‫بودیم‪ ،‬این می ش��ود که نوع دیگری از سرمایه گذاری به‬ ‫ سوددهی مطلوب برس��د‪ .‬مثال زمانی بازار مسکن رونق‬ ‫داشت و حتی موجب شد س��رمایه هایی از خارج کشور‬ ‫به این حوزه وارد ش��ود‪ ،‬ساختمان سازی رونق گرفت و‬ ‫به یکباره قیمت ملک و اپارتمان را به شکل سرسام اوری‬ ‫باال برد‪ .‬زمان دیگری هم ب��ازار پیش فروش اتومبیل این‬ ‫وضعیتراپیداکرد؛ زمانیهمبازارخطموبایلوبازارهای‬ ‫دیگر‪.‬خب‪،‬تجربهسالگذشته نشانداد کسانیکهدرسال‬ ‫‪ 1389‬طال و سکه خریدند‪ 43،‬درصد سود نصیبشان شده‬ ‫است! پس ان کسی که پول سپرد ه در بانک دارد و می بیند‬ ‫که در یک سال گذشته بانک‪ 16‬تا‪ 17‬درصد سود به او داده‪،‬‬ ‫خبطبعامقایسه می کندوبهواسط هپایینامدننرخبهره‪،‬‬ ‫ ناخوداگا هبه سمتبازارطالکشیده می شود‪.‬‬ ‫خالصه اوایل امسال بود که این هیجان و التهاب را‬ ‫در کشور به وجود اوردند که مردم بیایند سرمایه های شان‬ ‫را به سمت خرید طال و سکه ببرند؛ این مساله باعث شده‬ ‫ کسانی که روی طال و سکه س��رمایه گذاری کرده اند‪ ،‬تا‬ ‫این لحظه حدود ‪ 54‬درصد سود نصیبشان شود‪ .‬بنابراین‬ ‫در این برهه با یک س��رمایه گذاری پرسود و کم ریسک‬ ‫در این حوزه روبه رو هستیم‪ .‬البت ه این علت تنها مختص‬ ‫این بره ه زمانی است‪ .‬حاال برویم سراغ اینکه ب ه طور کلی‬ ‫چرا این سرمایه گذاری برای مردم جاذبه دارد؟ امتیاز طال‬ ‫نسبت به سرمایه گذاری های دیگر این است که قابلیت‬ ‫تبدیل شوندگیسکهبهپولنقدبسیارباالست‪،‬درحالیکه‬ ‫ کاالهای دیگر این خصوصیت را ندارند‪ .‬موضوع دیگری‬ ‫که باعث می شود این هیجان و جاذبه برای سرمایه گذاری‬ ‫دراینحوزهپیشبیاید‪،‬ایناستکه معموالمعامالتسکه‬ ‫ در جایی ثبت نمی شود و فاکتور ندارد؛ همانطور که گفتم‬ ‫هرجاییوسریعاقابلتبدیلبهپولاست‪ .‬حالاگرازقالب‬ ‫یکبحثکلیبیرونبیاییموبهبحثفعلیواردشویمباید‬ ‫گفتکه همه اینعواملومزیت هاوانسودسریعوانیکه‬ ‫ می تواند نصیب دارنده اش بکند‪ ،‬در حال حاضر در بحران‬ ‫قیمتدخیلهستندوموجبتشکیلصف هایطوالنیدر‬ ‫جلویبانک هاومشکالتیازاینقبیلشدهاست‪.‬‬ ‫درگفته هایتانبهتاثیربازارسکه ازبازارجهانیطال‬ ‫پرونده ویژه مثلث شماره‪108‬‬ ‫اشار ه کردید‪ .‬ضمن پرداختن به این تاثیر‪ ،‬توضیح‬ ‫بدهید ایا این مسائل و بحران هایی که در این زمینه‬ ‫ گریبانگیرماست‪،‬امریاستعادیکه درهمه جای‬ ‫دنیامی تواندوجودداشته باشد؟‬ ‫‪ l‬نه‪ .‬ببینید معموال بازار هر کش��وری شرایط‬ ‫همان کش��ور را دارد و به طور کلی وضعیت فرهنگی‬ ‫ اجتماعی کش��ور ما به گونه ای است که نگاه مردم به‬‫طال و سکه‪ ،‬خصوصا از نوع زیوراالت یک نگاه خاص‬ ‫است‪ .‬طبیعتا اتفاق های ناشی از ان در کشورهای دیگر‬ ‫که فرهنگ و شرایط اجتماعی مشابهی در این خصوص‬ ‫با ما ندارند‪ ،‬نخواهد افتاد و س��ود س��پرده ها‪ ،‬مس��ائل‬ ‫مربوط به بیمه و دیگر مس��ائل اجتماعی‪ -‬رفاهی انها‬ ‫به گونه ای است که ش��اید اصال این میزان نقدینگی به‬ ‫صورت پول سرگردان در جامعه وجود نداشته باشد‪.‬‬ ‫ممکن است س��رمایه گذاری روی طال در بورس ها و‬ ‫بازارهای جانبی ش��ان به ش��کلی خاص وجود داشته‬ ‫ باش��د ولی انها هیچ وقت طال و سکه را به این شکل به‬ ‫صورت فیزیکی رد و بدل نمی کنند‪ .‬معامالت در بورس‬ ‫جریان دارد و تابع مقررات و قوانین خود است‪ ،‬اما به این‬ ‫شکل در هیچ کجای دنیا نمونه مشابه ای نداریم‪ .‬البته‬ ‫یکی از مس��ائلی که در این زمین ه موجب اشکال شده‪،‬‬ ‫انحصاری بودن طال و سکه برای بانک مرکزی است‪ .‬در‬ ‫کشورهای دیگر بسیاری از موسسات مالی‪ -‬اعتباری‬ ‫مجاز به نشر سکه‪ ،‬تولید‪ ،‬خرید و فروش ان هستند؛ در‬ ‫صورتی که در کشور ما این امر صرفا در انحصار بانک‬ ‫مرکزی است‪.‬‬ ‫اتحادیه چط��ور؟ نقش اتحادی��ه در تنظیم بازار‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬اتحادیه هیچ نقشی در خرید و فروش‪ ،‬تولید‪،‬‬ ‫عرضه وبه طورکلیتنظیماینبازارندارد‪.‬تازمانیکه سکه‬ ‫ و طال در انحصار بانک مرکزی است‪ ،‬مسئولیتش هم طبعا‬ ‫با خود بانک مرکزی است‪ .‬اتحادیه تنها بعد از توزیع طال‬ ‫سیاست هایکنترلیونظارتیرابهعهد همی گیرد‪.‬‬ ‫با توج هبهتاکیدیکه برنقشپررنگبانکمرکزی‬ ‫کردید‪ ،‬نقش دولت ها را در این بازار چگونه می‬ ‫بینید‪.‬‬ ‫‪ l‬ببینید‪ ،‬اینها سیاست های پولی است و هر کسی‬ ‫سر کار باشد ممکن است این مسائل باشد یا نباشد‪ .‬اصوال‬ ‫مسائلاقتصادیتابعمقرراتخودشاستوارتباطزیادی‬ ‫به زمان ندارد‪ .‬این مس��ائل هم مربوط به هیجان های هر‬ ‫کشوری است که درباره اش توضیح دادم و اساسا مسائل‬ ‫الینحلی نیستند که بتوان نام بحران بر ان گذاشت و قطعا‬ ‫حلخواهدشد‪.‬‬ ‫بهنظرمیرسددرطرحفروشنقدیبیشترینسود‬ ‫به جیب دالل ها رفته است‪ .‬مع الوصف به نظر شما‬ ‫چگون ه می توان این دالل ها و واسطه ها را حذف‬ ‫کردتااینسکه هامستقیمابهدستمردمبرسد؟‬ ‫‪ l‬من در این قضایا نقش دالل و واس��طه را اصال‬ ‫قبول ندارم‪ .‬برای اینک��ه ما عادت کرده ای��م هروقت در‬ ‫حوز ه اقتصادی سیاستی ناکارامد بشود‪ ،‬زود اسم دالل ها‪،‬‬ ‫واسطه ها و مافیا را وسط بکشیم‪ .‬تمام کسانی که در صف‬ ‫ایستادند ‪ -‬از ان کسی که نوبت می فروخت تا انکه نوبت‬ ‫می خرید ‪ -‬همین مردم بودند و براساس نیازشان این کار را‬ ‫انجاممی دادند‪.‬بنابراینتنظیم کننده بازارجلویبانک‪،‬خود‬ ‫مردمهستند‪،‬درصورتیک هبانکبایداین کارراانجاممی داد‪.‬‬ ‫خب چه کسی باید نظم را ایجاد کند؟ باالخر ه یک نفر باید‬ ‫انجالیدر بشودومی شود‪،‬نوبتمی فروشد‪،‬نوبتمی دهد‬ ‫وبرای این کارش امتیازی می گیردو پولی دریافتمی کند؛‬ ‫به این نمی ش��ود گفت دالل‪ .‬این فرد هم از همان مردمی‬ ‫ است که گفتم‪ ،‬به علت نیاز مالی و برای به دست اوردن ان‬ ‫مابه تفاوتدرصفایستاده ‪،‬وگرنهکسیکه کارداردچطور‬ ‫می تواند برود در ان صف بایستد؟ پس انها شغل ثابتی که‬ ‫ برطرف کننده نیازهایشان باشد ندارند و امده اند از این راه‬ ‫ درامدیکسبکنند‪.‬‬ ‫یعنیشمانکتهمنفیدراینجریاننمی بینید؟‬ ‫‪ l‬نه‪ .‬من کاری به مثبت و منفی اش ندارم‪ ،‬قطعا‬ ‫این طرح باید از نظر اجتماعی اسیب شناسی شود‪ .‬اما‬ ‫بحث من این اس��ت که این افراد از یک کش��ور دیگر‬ ‫نیامده اند‪ .‬اینها مردم خودمان هس��تند که همانطور که‬ ‫ گفتم‪ ،‬به دلیل نیاز مالی امدند‪ .‬شما می توانید شکل های‬ ‫مختلف این نیازمندی را در مصاحبه با بسیاری افرادی‬ ‫که در این صف ها ایس��تاده اند ببینی��د؛ یکی برای حل‬ ‫مش��کل مهریه امده‪ ،‬یکی برای فراهم کردن کس��ری‬ ‫اجاره خانه اش و امثال این م��وارد‪ .‬اینها همان مردمند‬ ‫وگرنه طالفروش و سکه فروش که نمی اید در ان صف‬ ‫بایستد‪ .‬به عبارت دیگر نه تنها اینگونه نیست که منفعتی‬ ‫عاید فروشنده های طال و سکه شود بلکه در حال حاضر‬ ‫شغل ما به دلیل همین مسائل با رکود بدی مواج ه شده‪،‬‬ ‫چون نگا ه مردم عوض شده‪ ،‬صنعت طال و جواهر مختل‬ ‫شده و نتیجه منطقی این اختالل هم طبعا فراموش شدن‬ ‫بحث تولید و اشتغال وابسته به ان صنعت است‪ ،‬چون‬ ‫هم ه فقط به خرید سکه فکر می کنند‪ .‬بنابراین این حرف‬ ‫که افرادی که در این صف ها هس��تند واس��طه ‪ ،‬دالل و‬ ‫شیادند‪ ،‬حرف درستی نیست؛ اینها در واقع همین مردم‬ ‫عادی هستند‪.‬‬ ‫وقتی یک نفر در وضعیتی که با هر کارت یک بار‬ ‫س��که می دهند‪ ،‬با روش هایی چندین بار س��که‬ ‫دریافت می کند و در واقع حق یک نفر دیگر که به‬ ‫قول شما برای مرتفع کردن مشکالت مالی و رفع‬ ‫نیازشبهانجاامدهرازایلمی کند‪،‬عملشبهنوعی‬ ‫کاسبیاست؟‬ ‫‪ l‬به فردی که می اید یک بار با کارت ملی خودش‬ ‫سکه دریافت می کند‪ ،‬یک بار با کارت ملی همسرش و‬ ‫یک بار با کارت ملی فرزندش‪ ،‬نمی شود گفت کاسب!‬ ‫این شم اقتصادی است؛ شاید اگر من و شما هم بودیم‬ ‫همین کار را می کردیم‪ .‬به هر حال این س��که ها را دارند‬ ‫می دهند و این هم در واقع پول و س��رمایه ملی کش��ور‬ ‫خودمان است که به این صورت در اختیار عده ای قرار‬ ‫می گیرد و هر کس می تواند ب��رود بگیرد! حاال نحو ه ان‬ ‫در حیطه مسئولیت من نیست که بخواهم نظری بدهم‬ ‫اما از نظر اقتصادی انچه ب��رای من و همکارانم اهمیت‬ ‫دارد‪ ،‬این اس��ت که این موارد یک مقدار مس��اله اصلی‬ ‫شغل ما را تحت تاثیر قرار داده و همانطور که اشار ه کردم‬ ‫موجب ش��ده همکارانمان با رکود بدی مواج ه بشوند‪،‬‬ ‫چون خرید و فروش از چرخ ه دست ما خارج شد ه و از‬ ‫یک طرف به طور طبیعی واحدهای ما هزینه های معمول‬ ‫خودشان مثل اب‪ ،‬برق‪ ،‬مالیات و امثال اینها را دارند و از‬ ‫طرف دیگر با این اتفاقی که افتاده ‪ ،‬خرید و فروش دیگر‬ ‫در داخل واحدهای صنفی اتفاق نمی افتد و معامالت به‬ ‫بیرون انها منتقل شده است‪ .‬در خصوص اسیب های بعد‬ ‫از این قضیه هم باید بگویم در حوزه تخصصی من نیست‬ ‫و جامعه شناس ها باید درباره اش اظهار نظر کنند‪.‬‬ ‫از اسیب های اجتماعی می گذریم اما شما برای‬ ‫مرتفع کردن مسائلی که اشاره کردید و گریبانگیر‬ ‫طالفروش ها و س��که فروش ها ش��د ه است‪ ،‬چه‬ ‫ پیشنهادیدارید؟‬ ‫‪ l‬مساله ای که پیش امده یک مساله گذراست و‬ ‫شبیه این مسائل را ما در دوره های گذشت ه هم داشته ایم‪ .‬ما‬ ‫در حال گذار و عبور از این مسائل هستیم و این مساله هم‬ ‫می گذرد‪.‬بهعنوانمثالبابرنام هپیش فروشکه بانکمرکزی‬ ‫اعالمکرد‪،‬صف هاجمعشد‪،‬امامساله بهشکلدیگریادامه‬ ‫ پیدامی کندکه البته همانشکلدیگرهمگذراست‪.‬ازانجا‬ ‫کههیچشرایطماندگاریبرایاینقضیهوجودنداردبهیک‬ ‫مسال ه که پیشنهادی برای مرتفع کردنش اندیشیده شود‪،‬‬ ‫تبدیلنشده است‪.‬‬ ‫بعضی ها پای مافیا را هم به این بحث کشیده اند‪.‬‬ ‫چقدر به وجود و تاثیرگذاری مافیا در این حوزه ‬ ‫اعتقاددارید؟‬ ‫‪ l‬مناصالاینکلم هرانمی شناسمونمی دانمیعنی‬ ‫چه!اینجاایراناست‪.‬مافیامالسیسیلاست!‬ ‫یکی از شعارهای اصلی مبارزه با مافیای اقتصادی‬ ‫درحوزه هایمختلفبودکه‪...‬‬ ‫‪ l‬منمعذرتمی خواهم!سوالسیاسینکنید!فقط‬ ‫سوالاقتصادیبپرسید؛درباره طالوسکه!‬ ‫به هر حالمافیایسکه وطال‪...‬‬ ‫‪ l‬اصال کلم ه مافیا را ب��ه کار نبرید‪ ،‬چون من به‬ ‫شدت ناراحت می شوم! من رئیس این صنف هستم و‬ ‫باید حامی اعضای صنفم باشم! اصال کلمه مافیا اینجا‬ ‫وجود ندارد‪ .‬یعنی مافیا؟ شاید منظور کسانی که این واژه‬ ‫را به کار می برند‪ ،‬عده ای باشند که در خفا تصمیم های‬ ‫کالن می گیرن��د و‪ ...‬می توانند کلم��ات دیگری به کار‬ ‫ببرند‪ .‬یعنی چی مافیا؟ بیایید باه��م برویم توی بازار و‬ ‫دادوستدها را ببینیم‪ ،‬اینها همین مردمند‪ .‬من لزوما با نظر‬ ‫شما مخالف نیستم اما وظیف ه ما مطرح کردن پرسش هایی‬ ‫اس��ت که در بطن جامعه وجود دارد‪ .‬با نپرسیدن ما و‬ ‫پاسخ ندادن شما این سواالت نه تنها از اذهان جامعه پاک‬ ‫نمی شود بلکه تبدیل به شبهه شده و به شکلی به مراتب‬ ‫خطرناک تر به حیات زیر خاکستر خود ادامه می دهد‪.‬‬ ‫با تمام این ح رف ها به تمایل شما برای گذشتن‬ ‫از این مباحث احترام می گذاریم و می گذریم‪.‬‬ ‫قیمت واقعی و منصفانه سکه در کشور چقدر‬ ‫باید باشد؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر‪ 600‬هزار تومان‪.‬‬ ‫فکرمی کنیدعرضه شمشطالمی تواندتاثیریدر‬ ‫کنترلبازارداشته باشد؟‬ ‫‪ l‬شمشطالاالن‪،‬همتولیدمی شودوهموارداتش‬ ‫قانونیاست‪.‬دراینزمینه مشکلیوجودنداردوتاثیرشهم‬ ‫یکتاثیرنسبیاست‪.‬‬ ‫به عنوان پرسش اخر‪ ،‬اگر صحبتی درباره کلیت‬ ‫تاثیر هر دو طرح (فروش نق��دی و پیش فروش‬ ‫سکه) بر مشکالت و مسائل صنفی تان باقی مانده‪،‬‬ ‫بیان کنید و ضمنا بفرمایید ط��رح دوم را چگونه‬ ‫ ارزیابیمی کنید؟‬ ‫‪ l‬االن چند سال است که بحث معامالت کاال به‬ ‫همین شکل در حال انجام است‪ .‬یعنی سکه را به صورت‬ ‫‪ future‬برای چند ماه بعد معامله می کنند‪ ،‬بعد در سررسید‬ ‫طبق قوانین معامالت بورس کاال ثبت می شود‪ .‬این کاری‬ ‫که انجام می شود هیچ گونه منع قانونی و شرعی هم ندارد‪.‬‬ ‫حاالبانکمرکزیبااینطرحپیش فروشمی خواهدبرای‬ ‫بورس کاال رقیب شود‪ .‬این پیش فروش ها دو حسن دارد‪:‬‬ ‫یکی اینکه موجب جذب نقدینگی می شود و دیگر اینکه‬ ‫ عطش تقاضا را کاهش می دهد‪ .‬یعنی من فکر می کنم اگر‬ ‫بانکمرکزیاینطرحرابههمانشکلکه وعده داده انجام‬ ‫دهد‪ ،‬جدا از صف که طبعا دیگر وجود نخواهد داش��ت‪،‬‬ ‫مساله اصلییعنیالتهاببهوجود امده فروکشخواهدکرد‪.‬‬ ‫البته اگردقیقابههمانشکلوعد هداده شد هعملشود؛یعنی‬ ‫پیش فروشسکه بهصورتنامحدودباقیمتمشخصو‬ ‫با سررسید مشخص انجام شود‪ .‬البته بانک های دیگر مثل‬ ‫صادرات هم امدند این کار را (به شکلی دیگر) انجام دهند‬ ‫اماچونمتاسفان هطرحپخته وکارشناسی شده اینبود‪،‬موفق‬ ‫نشدند‪ .‬االن هم به نظر من این طرح را خیلی از بانک های‬ ‫کشور می توانند به شکل خیلی خوب انجام بدهند تاهم‬ ‫برای بانک سوددهی دارد و هم برای مردم‪g.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫ورزش ‬ ‫ارامش قبل از طوفان‬ ‫ورزش‬ ‫قدرت سازمان لیگ محدود می شود‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫چالش علی کفاشیان با عزیزاهلل محمدی بر سر اصالح اساسنامه و انتخابات فدراسیون‬ ‫میالد حجت االسالمی‬ ‫‪1‬‬ ‫س��رانجام بزنگاه انتخابات فدراس��یون فوتبال از‬ ‫راه رس��ید و با نزدیک ش��دن فص��ل پایان��ی کار تیم‬ ‫مدیریت��ی عل��ی کفاش��یان‪ ،‬همان اف��رادی ک��ه مدام‬ ‫اختالف بین خ��ود را تکذی��ب می کردن��د اکنون در‬ ‫جبهه بندی ه��ای مختلف ب��ه موضع گی��ری علیه هم‬ ‫می پردازند و اشکارا به همدیگر اتهام می زنند‪ .‬یکی به‬ ‫منافق بودن متهم می شود و دیگری لقب غاصب صندلی‬ ‫ریاست را می گیرد و جالب تر از همه اینکه همین افراد‬ ‫چندی قبل وقتی درباره اختالفاتشان صحبت می شد‪ ،‬سر‬ ‫تکان می دادند و از ریشه همه چیز را تکذیب می کردند‪.‬‬ ‫اتشی که روشن شد‬ ‫«از دو ماه گذشته برای تغییر اساسنامه فدراسیون‬ ‫فوتبال دس��ت به کار ش��دیم تا نواقص و مشکالت را‬ ‫رفع کنیم‪ .‬بر همین اس��اس انتخابات بی شک به تعویق‬ ‫خواهد افتاد‪ .‬طبق قانون حداقل س��ه ماه برای ثبت نام‬ ‫نامزدهای ریاس��ت فدراس��یون وق��ت می خواهیم و‬ ‫فکر می کن��م اواخر فروردین یا اوایل اردیبهش��ت ماه‪،‬‬ ‫انتخابات ریاست فدراسیون برگزار شود‪ .‬در اساسنامه‬ ‫نواقصی وجود داش��ت که پ��س از بررس��ی گروه ‪13‬‬ ‫نفره و تایید هیات رئیس��ه در مجمعی که دی ماه برگزار‬ ‫می ش��ود نتیجه نهایی اع�لام می ش��ود»‪ .‬این جمالت‬ ‫ی معادالت در‬ ‫علی کفاش��یان بود که سبب ش��د تمام ‬ ‫فدراسیون تغییر کند و همکاران قدیمی اکنون به رقیبان‬ ‫و حتی دشمنان امروز تغییر ماهیت دهند‪ .‬رئیس خندان‬ ‫‪64‬‬ ‫فدراسیون نقشه راه انتخابات فدراسیون را مطابق میل‬ ‫خود چیده است و بعد از اصالح اساسنامه که در دی ماه‬ ‫به پایان می رسد‪ ،‬به گفته او تا زمان انتخابات فدراسیون‬ ‫س��ه ماه زمان جهت ثبت نام کاندیداها الزم است؛ این‬ ‫یعنی انکه برخالف تمامی گفته ه��ای قبلی انتخابات‬ ‫فدراسیون فوتبال امس��ال انجام نخواهد شد‪ .‬اما برای‬ ‫ریش��ه یابی این تصمیم کفاش��یان باید اندکی به عقب‬ ‫بازگشت‪ .‬در اخرین س��فر رئیس فدراسیون فوتبال به‬ ‫مالزی و شرکت در نشست کنفدراسیون فوتبال اسیا او‬ ‫گفت وگوی مفصلی را با سپ بالتر‪ ،‬رئیس فیفا انجام داد‬ ‫و در واقع نقشه راه خود را در حضور رئیس فیفا طرح کرد‬ ‫تا اینچنین دست پیش را در این بازی داشته باشد‪ .‬اکنون‬ ‫فضاسازی کفاشیان به گونه ای است که این تغییرات و بازه‬ ‫زمانی مورد نظر فیفا بوده و در نهایت انتخابات فدراسیون‬ ‫فوتبال باید در سال اینده برگزار شود‪ .‬هر چند این تصمیم‬ ‫کفاش��یان بالفاصله با انتقادهای گوناگون روبه رو شد‪.‬‬ ‫ضمن انکه نشست با بالتر یک اتفاق ویژه هم داشت و ان‬ ‫کشف افرادی در فدراسیون فوتبال بود که رئیس به انها‬ ‫لقب منافق داده است‪.‬‬ ‫منافق!‬ ‫بعد از مذاکره با بالتر‪ ،‬ش��اهین رحمانی‪ ،‬مسئول‬ ‫ایرانی بخش فارسی س��ایت کنفدراسیون فوتبال اسیا‬ ‫اعالم کرد که این مذاکرات کفاش��یان خطر تعلیق را از‬ ‫فوتبال ایران رفع کرده اس��ت و کفاش��یان هم در قامت‬ ‫منجی داستان تازه ای برای گفتن داشت‪ .‬کفاشیان عنوان‬ ‫کرد‪« :‬یک عده منافق نامه نوشته بودند که فدراسیون علی‬ ‫کفاشیان می خواهد اساسنامه را به نفع خودش تغییر دهد‪.‬‬ ‫حتی به من هم اشاره شده بود که من می خواهم این کار‬ ‫را بکنم تا خودم بمانم و این اساسنامه را به نفع خودم در‬ ‫حال تغییر دادن هستم تا کسی نتواند برای انتخابات بیاید‪.‬‬ ‫چون ماهیت محرمانه به ان داده اند فیفا هم به ان ورود‬ ‫کرده است»‪ .‬اما موضوع با این جمالت کفاشیان جالب تر‬ ‫هم می شود‪« :‬ممکن است برخی اعضای فدراسیون به‬ ‫منافق ها خط داده باشند اما من واقعا نمی دانم چه کسانی‬ ‫بوده اند که نامه داده اند و نمی توانم کسی را متهم کنم‪».‬‬ ‫با این جمالت‪ ،‬علی کفاش��یان پیکان اتهام را به سمت‬ ‫افرادی در درون فدراسیون فوتبال نشانه می رود‪ .‬اما این‬ ‫نفوذی های درون فدراسیون فوتبال چه کسانی هستند؟‬ ‫کفاشیان با نسبت دادن این اتهام چه فرد یا افرادی را در‬ ‫فدراسیون فوتبال هدف گرفته است؟‬ ‫تاج در سایه‬ ‫بی تردید رقیب اصلی کفاشیان در درون فدراسیون‬ ‫فوتبال‪ ،‬مهدی تاج‪ ،‬نایب رئیس اول اوست‪ .‬در چند ماه‬ ‫اخیر کفاشیان ازادانه و بی پروا نسبت به گذشته‪ ،‬بارها از‬ ‫اختالف خودش با تاج رونمایی کرده و او را با واژه های‬ ‫مختلف مورد شماتت قرار داده است‪ .‬تاج اما معموال در‬ ‫پاسخ به خبرنگاران در موارد مختلف همواره اماده است‬ ‫‪.‬حتی گاهی شرایطی را فراهم می کرد که رئیس ناچار به‬ ‫ن بار کامال سکوت‬ ‫تکذیب گفته هایش ش��ود‪ ،‬اما او ای ‬ ‫کرده است و ترجیح داده درباره این موضوع حرفی در‬ ‫رسانه ها نزند‪ .‬این روزها تلفن همراه تاج روی تلفن دفتر‬ ‫کارش دایورت شده و تمامی تماس های او را یا منشی اش‬ ‫جواب می دهد یا دستگاه پیغام گیر‪ .‬تاج از این پس در‬ ‫سایه خواهد ماند تا رویارویی کفاشیان با وزارت ورزش‬ ‫غیر قانونی تلقی کرد ‪ .‬در نامه اتحادیه باشگاه ها به کفاشیان‬ ‫امده است‪« :‬اقای رئیس‪ ،‬الزم اس��ت به شما یاداوری‬ ‫کنیم که چنانچ��ه انتخابات راس موعد مق��رر قانونی‬ ‫برگزار نشود‪ ،‬با اتمام دوره چهار ساله ان عمال از تاریخ‬ ‫‪ 90/10/19‬تصدی جنابعالی و همکارانتان بر تشکیالت‬ ‫فدراسیون فوتبال فاقد وجاهت قانونی است و این بدان‬ ‫معناس��ت که هرگونه اعمال مدیریت از قبیل مکاتبات‬ ‫اداری‪ ،‬برداشت از حس��اب های بانکی و غیره به شکل‬ ‫غیر قانونی انجام خواهد شد که عالوه بر نقض اساسنامه‬ ‫فدراسیون از حیث مقررات جاری و عمومی کشور نیز‬ ‫تخلفی بزرگ محسوب می گردد‪ ».‬در ادامه هم پیشنهاد‬ ‫شد که اصالح اساسنامه به بعد از انتخابات موکول شود‪.‬‬ ‫با این حال این نخس��تین رویارویی و چالش انتقادی با‬ ‫سکوتکفاشیانروبه روشد؛سیاستیک هترفندهمیشگی‬ ‫او در مقابل مشکالتش است‪ .‬اکنون عزیزمحمدی‪ ،‬عضو‬ ‫دیگری از فدراسیون است که در قامت منتقد و شاید در‬ ‫اینده به عنوان رقیب رودرروی کفاشیان قرار بگیرد‪ .‬در‬ ‫واقع اکنون حلقه یاران عزیزمحمدی هم جداگانه برای‬ ‫خود تالش خواهند کرد‪.‬‬ ‫نامه جنجالی اتحادیه فوتبال‬ ‫عزیزاهلل محم��دی‪ ،‬نایب رئیس دوم فدراس��یون‬ ‫فوتبال‪ ،‬رئیس سازمان لیگ برتر و رئیس اتحادیه فوتبال‬ ‫باشگاه های کشور در دسته بندی های فدراسیون یک روز‬ ‫به عنوان هم پیمان کفاشیان معرفی می شد و روز دیگر او‬ ‫را به اپوزیسیون تاج نسبت می دادند اما جالب این که در‬ ‫اینمدت‪،‬کمترکسیمی دانستسردارعزیز محمدیهم‬ ‫گوشه چشمی به میز ریاست فدراسیون دارد و در نهایت‬ ‫چندان برای نشستن پشت این میز بی تمایل نیست‪ .‬از‬ ‫جمله افرادی هم که ش��دیدترین واکنش را به تصمیم‬ ‫جدید کفاشیان نشان داد‪ ،‬شخص عزیزمحمدی بود که‬ ‫از زبان اتحادیه فوتبال باشگاه های کشور به کفاشیان تا‬ ‫‪ 19‬دی ضرب االجل داد و ریاست او را بعد از این تاریخ‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫پیام محرمانه سجادی به کفاشیان‬ ‫علی کفاشیان مدعی است وزارت ورزش با تاریخ‬ ‫اعالم شده برای برگزاری انتخابات موافق است و تمامی ‬ ‫کارها با هماهنگی این وزارتخانه انجام ش��ده است اما‬ ‫شواهد نشان می دهد این موضوع انقدرها هم واقعیت‬ ‫ندارد‪ .‬بالفاصله بعد از اعالم زمانبندی جدید از س��وی‬ ‫کفاشیان مبنی بر برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال در‬ ‫اردیبهشت ماه‪ ،‬حمید سجادی‪ ،‬معاون ورزشی وزارت‬ ‫ورزش پیام ویژه ای را برای کفاش��یان ارس��ال کرد که‬ ‫انتخابات فدراسیون فوتبال باید در سال جاری برگزار‬ ‫شود‪ .‬نظر وزارت ورزش این اس��ت که بعد از اصالح‬ ‫اساسنامه در دی ماه بالفاصله پروسه انتخاباتی به جریان‬ ‫بیفتد چراکه از نظر انها نیازی به سه ماه زمان برای ثبت نام‬ ‫کاندیداها وجود ندارد‪ .‬وزارت ورزش به کفاشیان پیغام‬ ‫داده که باید انتخاباتش را تا بهمن یا اسفند سال ‪ 90‬برگزار‬ ‫کند‪ .‬با این حال کفاش��یان همچنان بر موضع خودش‬ ‫پافش��اری می کند؛ موضعی که ب��ا انتقادهای مختلفی‬ ‫روبه رو شده است‪.‬‬ ‫چه کسانی نمی ایند؟‬ ‫در کنار گزینه هایی که می توان ورود انها را به عرصه‬ ‫انتخابات فدراسیون فوتبال متصور بود‪ ،‬شاید انهایی که‬ ‫به نوعیازاینانتخاباتدوریخواهندکردگزینه هایجالبی‬ ‫باشند‪.‬بهنظرمی رسدعالوهبرکفاشیان‪،‬تاج‪،‬عزیزمحمدی‪،‬‬ ‫سعیدلو و علی ابادی کاندیداهای بالقوه دیگری را هم در‬ ‫نظرگرفت‪،‬ازجملهانهامحمدرویانیان‪،‬مدیرعاملباشگاه‬ ‫پرسپولیس اس��ت که تمایل خود را برای حضور در این‬ ‫انتخاباتاعالمکردهاست‪.‬امادرحالیکههمهچشمانتظار‬ ‫ورود افرادی مانند محمد دادکان‪ ،‬حبیب کاشانی و سردار‬ ‫مصطفیاجورلوبهاینانتخاباتهستند‪،‬بهنظرمی ایدخود‬ ‫انها تمایل چندانی به این موضوع ندارند‪ .‬محمد دادکان که‬ ‫مجموعه مدیریتی فعلی ورزش کشور را قبول ندارد تا به‬ ‫حال چندین بار اعالم کرده تا زمانی که این افراد بر سر کار‬ ‫هستنددرفوتبالحضورنخواهدداشتوحبیبکاشانیهم‬ ‫در جمع های دوستانه بارها کاندیداتوری اش در انتخابات‬ ‫فدراسیون را رد کرده است‪ .‬البته درباره دادکان نباید از نقش‬ ‫اطرافیان او هم غافل شد چراکه با وجود این پس زدن های‬ ‫دادکانعده ایافرادمرتبطبااوبهامیدبازگشتبهفدراسیون‬ ‫فوتبالسعیمی کنندهرازگاهیشایعاتیماننددیدارورایزنی‬ ‫وزارت ورزش با او ی��ا نزدیکانش را مطرح کنند و بحث‬ ‫حضور او را در انتخابات فدراسیون فوتبال محتمل نشان‬ ‫دهند؛ شایعاتی که در بیشتر موارد از سوی مدیران وزارت‬ ‫ورزش و جوانان هم تکذیب شده‪ ،‬اما هنوز هم این مساله‬ ‫اطرافیاندادکانراناامیدنساختهاست‪.‬اجورلوهمبا توجهبه‬ ‫تجربیاتانتخاباتگذشتهشایدسرشد رسازمانورزش‬ ‫سپاه شلوغ تر از این باش��د که بخواهد وارد این انتخابات‬ ‫پرحاشیهشود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫در انتخابات فدراسیون فوتبال به پایان برسد‪.‬‬ ‫خیز بلند سعیدلو و قدم های ارام علی ابادی‬ ‫در روزهایی که کفاش��یان ه��ر روز اعالم می کند‬ ‫کاندیدای ریاست فدراسیون فوتبال است‪ ،‬علی سعیدلو‪،‬‬ ‫معاون بین الملل رئیس جمهور هم اعالم کاندیداتوری‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬البته همه ماجرای کرس��ی کمیته اجرایی‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا و از دس��ت رفتن ان را توسط‬ ‫کفاشیان و سعیدلو به یاد دارند و سعیدلو مورد انتقاد از‬ ‫سوی تعدادی از مسئوالن فدراسیون بوده و انها کم شدن‬ ‫سهمیه فدراسیون را ناشی از تصمیم وی برای شرکت در‬ ‫انتخابات اسیایی و از دست رفتن کرسی هیات اجرایی‬ ‫اسیا می دانند‪ .‬اما او گفته است‪« :‬به هر حال اگر ما کرسی‬ ‫تصمیم ساز در کنفدراسیون داشتیم‪ ،‬قطعا شرایط بهتری‬ ‫داشتیم‪ ».‬وقتی از اصرار سعیدلو برای استعفای کفاشیان‬ ‫از انتخابات هیات اجرایی کنفدراسیون که باعث از دست‬ ‫رفتن سهمیه ایران شد‪ ،‬پرس��یده می شود پاسخ عجیبی‬ ‫می دهد‪« :‬اصرار من؟ من برای خودم هم نمی توانس��تم‬ ‫تصمیمبگیرم‪.‬کفاشیانخودشتصمیمگرفتازانتخابات‬ ‫کنار بکش��د‪ .‬من دخالتی نداشتم‪».‬س��عیدلو که به دلیل‬ ‫وزارتخانه ش��دن ورزش مجبور ش��د کرسی ریاست‬ ‫ورزشی که دو سال در اختیارش بود را بعد از موفقیت در‬ ‫ی در انتخابات هیات رئیسه ‪AFC‬‬ ‫گوانگجو و البته ناکام ‬ ‫تحویل بدهد و از ورزش برود بر اساس شایعات‪ ،‬از ماه ها‬ ‫پیشجدی ترینفرد برایجایگزینیعلیکفاشیاناست‪.‬‬ ‫س��عیدلو به تازگی درباره اینکه ایا او کاندیدای ریاست‬ ‫فدراسیون فوتبال می ش��ود؛ گفته است‪« :‬حاال که خیلی‬ ‫زود است‪ .‬مگر مهلت ثبت نام از دی ماه شروع نمی شود؟‬ ‫هنوز که چیزی اعالم نکردند؟ راس��تش باید شرایط را‬ ‫بررسی کنم‪ .‬اگر مشکلی از بابت محدودیت یا ممنوعیت‬ ‫حضور نداشته باشم‪ ،‬ش��اید هم کاندیدا شدم‪ .‬باید اول‬ ‫ش��رایط حضور در انتخابات اعالم شود و بعد ببینم چه‬ ‫کار می شود کرد‪ .‬اگر مشکلی نبود‪ ،‬بعید نیست که ثبت نام‬ ‫کنم»‪ .‬نکته جالب تر انکه کفاشیان خودش در بین جمعی‬ ‫از دوستان اذعان کرده علی سعیدلو رئیس اینده فدراسیون‬ ‫فوتبالخواهدبود‪.‬حتیگفتهمی شودکفاشیانازهم اکنون‬ ‫مشغول رایزنی با سعیدلو است و شاید در کمال ناباوری‬ ‫هنگامانتخاباتباردیگرشاهدکناره گیریکفاشیانبهنفع‬ ‫اخرین رئیس سازمان تربیت بدنی باشیم و این بار به بهای‬ ‫همکاری در فدراسیون جدید فوتبال‪ .‬با این حال ورود‬ ‫احتمالی محمد علی ابادی به عرصه انتخاباتی فدراسیون‬ ‫فوتبال می تواند مع��ادالت را تغییر ده��د چراکه او هم‬ ‫برای خود جایگاه تاثیرگذاری را در دولت دارد‪ .‬هرچند‬ ‫کفاشیان در حاشیه مجمع عمومی کمیته ملی المپیک به‬ ‫او توصیه کرد که بر مسندش در این کمیته بماند چراکه‬ ‫بهتر از ریاست فدراسیون است اما علی ابادی در دوران‬ ‫ریاستش بر س��ازمان تربیت بدنی هم نشان داد که شوق‬ ‫ن ترتیب به نظر‬ ‫ویژه ای به حضور در فوتب��ال دارد‪ .‬بدی ‬ ‫می رسد حضور علی ابادی یک وزنه دیگر را راهی این‬ ‫رویارویی کند‪ .‬گفته می شود در صورت امدن علی ابادی‪،‬‬ ‫مهدی تاج و عزیزمحمدی هم قید ورود در انتخابات را‬ ‫می زنند و در ائتالف رئیس فعلی کمیته ملی المپیک قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬با این حال علی اب��ادی فعال اعالم کرده قصد‬ ‫حضور در انتخابات فدراسیون را ندارد‪ .‬با این حال چندان‬ ‫دور از ذهن نیست که در استانه انتخابات علی ابادی هم با‬ ‫جمله معروف «به من تکلیف شده است» وارد گود شود‪.‬‬ ‫تعلیق‬ ‫فوتبال ایران یک بار بر سر انتخابات بحث برانگیز‬ ‫چهار س��ال قبل طعم تعلیق را چش��ید‪ .‬اکنون باید دید‬ ‫نزاع بر س��ر تاریخ برگزاری انتخابات میان فدراسیون و‬ ‫وزارت ورزش و همچنین نحوه ورود چهره های دولتی‬ ‫به انتخابات فوتبال چه اینده ای را رقم خواهد زد‪ .‬محمد‬ ‫عباسی‪ ،‬وزیر ورزش و جوانان بالفاصله در واکنش به‬ ‫اظهارات کفاشیان گفته اس��ت که انتخابات فدراسیون‬ ‫فوتبال باید در سریع ترین زمان برگزار شود و کفاشیان‬ ‫هم گفته که تاری��خ برگزاری انتخاب��ات را مجمع روز‬ ‫چهارم دی ماه تعیین می کند‪ .‬اکنون باید منتظر ماند تا این‬ ‫نمایش به فصل پایانی برس��د‪ .‬ایا باز هم تعلیق‪ ،‬فوتبال‬ ‫ایران را تهدید می کند؟ به نظر می رسد در اساسنامه ای‬ ‫که قرار است چهارم دی ماه به تصویب برسد مهم ترین‬ ‫اتفاق حذف سازمان لیگ در یکی از بندهای این اساسنامه‬ ‫است‪ .‬موضوعی که از همین حاال و حتی قبل از رسانه ای‬ ‫ش��دن ان واکنش های منفی فراوانی از سوی مسئوالن‬ ‫سازمان لیگ همراه داشته است‪g.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫گفت وگو با علی کفاشیان درباره تاریخ برگزاری انتخابات فدراسیون‬ ‫ورزش‬ ‫‪ 4‬دی همه چیز مشخص می شود‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اع�لام تعوی��ق انتخاب��ات فدراس��یون فوتبال تا‬ ‫اردیبهشت ماه و بحث انتقال اطالعاتی از فدراسیون به‬ ‫فیفا برای تعلیق فوتبال ایران سبب شد تا علی کفاشیان‬ ‫باز هم چهره خبرس��از این روزهای فوتبال ایران شود‪.‬‬ ‫در حالی ک��ه بس��یاری معتقدند در ص��ورت برگزاری‬ ‫انتخابات در شرایط فعلی کفاشیان بختی برای ریاست‬ ‫مجدد ن��دارد و طرح تعویق زمان انتخابات پروس��ه ای‬ ‫برای خرید زمان اس��ت‪ .‬به هر حال در حاش��یه مجمع‬ ‫ی کمیته ملی المپیک‪ ،‬کفاشیان حرف های تازه ای‬ ‫عموم ‬ ‫زد و به نظر می رسد حاضر نیس��ت ریسک مقابله با‬ ‫وزارت ورزش و مخالفان درونی فدراسیون را بپذیرد‪.‬‬ ‫او اکنون عنوان می کند که زمان انتخابات فدراس��یون‬ ‫فوتبال را مجم��ع تعیین می کند‪ .‬خوان��دن تازه ترین‬ ‫اظهارات کفاشیان خالی از لطف نیست‪.‬‬ ‫گفته بودی��د انتخابات فدراس��یون فوتبال در‬ ‫اردیبهشت برگزار می شود اما عده ای می گویند‬ ‫ریاس��ت ش��ما از روز ‪ 19‬دی به بع��د قانونی‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫‪ l‬چنین چیزی صحیح نیس��ت‪ .‬مجمع اختیار‬ ‫دارد هر کاری که می تواند انج��ام دهد و می تواند هر‬ ‫زمانی که تمایل دارد تاریخ انتخابات را عقب بیندازد و‬ ‫حتی رئیس فدراسیون را عزل یا نصب کند‪.‬‬ ‫پس امکان دارد انتخابات در س��ال ‪ 90‬برگزار‬ ‫شود؟ فرصت سه ماهه ثبت نام کاندیداها چه‬ ‫می شود؟‬ ‫‪ l‬سه ماه وقت داریم تا کاندیداها ثبتنام کنند‬ ‫اما اگر مجمع بخواهد زودتر انتخابات را برگزار کند‪،‬‬ ‫این کار را انجام می دهیم‪.‬‬ ‫این تصمیم شما به خاطر حجم باالی انتقادات‬ ‫‪66‬‬ ‫است؟ بعد از اعالم تصمیم جدید بسیاری علیه‬ ‫تعویق زمان انتخابات جبهه گرفتند‪.‬‬ ‫‪ l‬در فوتبال همه می خواهند اظهار نظر کنند و‬ ‫همه خود را کارشناس و مطلع می دانند‪ ،‬در صورتی که‬ ‫کارشناس نیستند و اظهار نظر می کنند‪ .‬این دل مرا به‬ ‫درد می اورد‪ .‬این افراد همه جا هستند‪.‬‬ ‫جلس��ه مجمع فدراس��یون چه روزی برگزار‬ ‫خواهد ش��د؟ احتمال تغییر زمان انتخابات تا‬ ‫چه اندازه است؟‬ ‫‪ l‬این مجمع جلسه خود را چهارم دی برگزار‬ ‫می کند و تاریخ ثبت نام و انتخابات را اعالم می کنیم‪ .‬با‬ ‫توجه به حضور ایران در مرحله دوم جام جهانی فوتبال‬ ‫باید انتخابات زودتر برگزار شود تا فدراسیون به راحتی‬ ‫کار خود را انجام دهد‪.‬‬ ‫می شود کمی بیشتر درباره نامه ای که از درون‬ ‫فدراسیون برای فیفا ارسال ش��د و شما به ان‬ ‫معترض بودید‪ ،‬توضیح دهید؟‬ ‫‪ l‬مجمع تصمیم گرفت اساس��نامه را اصالح‬ ‫کند‪ .‬یک گروه ‪ 13‬نفره در نظر گرفته شد و کار خود را‬ ‫شروع کرد اما برخی به فیفا نامه نوشتند و اعالم کردند‬ ‫برای اینکه خودشان در فدراسیون بمانند اساسنامه را‬ ‫اصالح می کنند‪ .‬به نظرم خوب نیست مطالب خودمان‬ ‫را بیرون ببریم‪.‬‬ ‫ش��ما این افراد را منافق خط��اب کردید‪ .‬این‬ ‫منافق ها چه کسانی هستند؟‬ ‫‪ l‬دیگر این سوال را که من نباید پاسخ بدهم‪.‬‬ ‫االن این وظیفه شماس��ت که بروی��د و در این زمینه‬ ‫پیگیری های الزم را انجام دهید و ببیند واقعا منافق یا‬ ‫منافق ها چه کسانی هستند‪.‬‬ ‫شما که خودتان در این باره حرف زدید‪ ،‬بهتر‬ ‫نبود دقیقا موضوع را شفاف می کردید؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬من کد را دادم و ش��ما رس��انه ها باید در‬ ‫این زمینه پیگیری کنید‪ .‬به هر حال ما دوس��ت داریم‬ ‫موضوعات باز ش��ود‪ .‬بنده همه انچه را می توانس��تم‬ ‫گفته ام‪ .‬االن هم می گویم کسی که این کار را کرده‪ ،‬یک‬ ‫منافق واقعی است‪.‬‬ ‫حاال چرا اسم این افراد را منافق گذاشته اید؟‬ ‫‪ l‬منافق هستند دیگر‪ .‬شما یک لحظه با خودتان‬ ‫فکر کنی��د‪ .‬از داخل ایران ب��ه فیفا نامه نوش��ته اند که‬ ‫ایرانی ها دارند در داخل کشورشان یکسری کارهای‬ ‫غیر قانونی انج��ام می دهن��د و می خواهند برخالف‬ ‫مقررات فیفا عمل کنند‪ .‬ش��ما بودید اسم این ادم ها را‬ ‫چه می گذاشتید‪ .‬اینها منافق هستند دیگر‪.‬‬ ‫پس االن دیگر مشکل تعلیق فوتبال ما را تهدید‬ ‫نمی کند؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬با رایزنی های خوبی که در فیفا داشتیم این‬ ‫مشکل حل شد‪ .‬در نشستی که با حضور من و اقای بالتر‬ ‫برگزار شد‪ ،‬توضیحات الزم را به او دادم و ادعاهایی را‬ ‫که مطرح شده بود جواب دادم‪ .‬انها هم متوجه شدند‬ ‫این ادعاها غیر واقعی بوده‪ ،‬ولی همانطور که گفتم‪ ،‬االن‬ ‫رسانه ها باید در این زمینه حساسیت نشان بدهند‪ .‬مثالی‬ ‫برای شما بزنم‪ .‬در جنگ تحمیلی با عراق‪ ،‬یکسری از‬ ‫داخل خود ایران به صدام حسین و ارتشش اطالعاتی‬ ‫را می فروختند‪ .‬یعنی بی س��یم می زدند ی��ا از راه های‬ ‫دیگر به انها اطالع می دادند که امشب قرار است ایران‬ ‫از فالن جا حمله کند‪ .‬اینها اسم شان چه بود؟‬ ‫خب این کاری هم که االن در فوتبال ایران شده‪،‬‬ ‫همین است‪ .‬یک عده از داخل کشور علیه خود ما نامه‬ ‫نوشته اند که اینها دارند فالن می کنند‪ .‬دارند علیه شما‬ ‫عمل می کنند‪ .‬این گوشه کار را گرفته اند و دارند چنین‬ ‫و چنان می کنند‪ .‬واقعا مثالی که زدم درباره این ادم ها‬ ‫صدق می کند‪ .‬شما رسانه ها موظف هستید در این باره‬ ‫زیاد تحقیق کنید و ببیند جریان چیست‪ .‬کیست که این‬ ‫کارها را کرده است‪.‬‬ ‫ماجرای موضع گیری اتحادیه علیه ش��ما چه‬ ‫بود؟‬ ‫‪ l‬بیانی��ه اتحادیه بدون اط�لاع عزیزمحمدی‬ ‫ب��ود و او اعالم کرد ک��ه از این موضوع خبر نداش��ته‬ ‫البته مرتض��وی‪ ،‬دبیرکل اتحادیه ه��م از این موضوع‬ ‫ابراز تاسف کرد‪ .‬این کار خودس��رانه بود‪ .‬البته وقتی‬ ‫موضوعی مانند اینکه روس��ای هیات ه��ا هیچ کدام‬ ‫فوتبالی نیستند در ان طرح می شود نشان دهنده اگاهی‬ ‫اندک این افراد اس��ت چراکه دقیقا برعکس اس��ت و‬ ‫روسای هیات های ما بیشتر چهره های فوتبالی هستند‪.‬‬ ‫ضمن انکه مشخص بود نویس��ندگان این بیانیه هیچ‬ ‫اطالعی از اساسنامه فدراسیون ندارند‪.‬‬ ‫راس��تی این روزها مدام می نویسند کی روش‬ ‫می خواهد به فالن تیم برود‪ .‬از او خبری دارید؟‬ ‫‪ l‬طبق اخرین خبری که ما داریم‪ ،‬او ش��نبه شب‬ ‫از پرتغال به موزامبیک رفته و بعد از تعطیالت ژانویه هم‬ ‫به تهران بازخواهد گش��ت‪ .‬کی روش با ما قرارداد دارد و‬ ‫همانطور هم که خودشگفته دوست دارد تیم ملی ایران‬ ‫را به جام جهانی ببرد‪ .‬اینکه گاهی می نویس��ند کی روش‬ ‫می خواهد به این تیم یا ان تیم برود‪ ،‬کار برخی رسانه های‬ ‫خارجی است اما شک نکنید او در تیم ملی خواهد ماند و‬ ‫جدی تر از قبل به صعود تیم ملی فکر می کند‪ .‬قبل از رفتن‬ ‫ایشانهمجلسهخیلیخوبیدرتهرانداشتیموقولدادیم‬ ‫تا انجا که می توانیم امکانات الزم را برایش فراهم کنیم‪.‬‬ ‫کی روش تا پایان جام جهانی با ما قرارداد دارد و انشاهلل با‬ ‫کارهای خوبی که دارد صورت می گیرد‪ ،‬به جام جهانی هم‬ ‫خواهیمرفت‪g.‬‬ ‫کفاشیان به قانون تن دهد‬ ‫امدن سیاسی ها مثبت نیست‬ ‫کاظم اولیایی‪ /‬مدیرعامل اسبق استقالل ‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫تعویق انتخابات فدراسیون فوتبال قطعی نیست‬ ‫نایب رئیس فدراسیون فوتبال تاکید می کند‬ ‫که تعویق انتخابات فدراسیون فوتبال هنوز قطعی‬ ‫نیست و این مساله بستگی به نظر مجمع فدراسیون‬ ‫فوتب��ال دارد‪ .‬قرار اس��ت انتخابات فدراس��یون‬ ‫فوتبال در اسفند امسال برگزار شود تا رئیس این‬ ‫فدراس��یون برای یک دوره چهارساله مشخص‬ ‫شود‪.‬‬ ‫چندی پیش علی کفاشیان در صحبت هایی‬ ‫خبر از تعویق انتخابات فدراسیون فوتبال داد که‬ ‫البته این اظهارنظر رئیس فدراسیون خیلی به مذاق‬ ‫فوتبالی ها خوش نیامده و اغلب واکنش هایی را نیز‬ ‫در پی داشته است‪.‬‬ ‫در این بی��ن گمانه زنی ها ه��م در خصوص‬ ‫انتخابات اتی فدراسیون فوتبال هر روز روند رو به‬ ‫رشدی را در پیش گرفته و به نظر می رسد هر چه‬ ‫به زمان برگزاری انتخابات نزدیک تر شویم‪ ،‬قطعا‬ ‫حدس و گمان ها نیز قوت بیشتری خواهد گرفت‪.‬‬ ‫همچنین این روز ها صحبت های بس��یاری‬ ‫درخصوص کاندیداهای احتمالی مطرح می شود‪.‬‬ ‫حتی برخی رس��انه ها از احتم��ال اعالم حضور‬ ‫سعیدلو و علی ابادی برای در اختیار گرفتن کرسی‬ ‫فدراسیون فوتبال خبر داده اند که اگر چنین اتفاقی را‬ ‫شاهد باشیم‪ ،‬بدون شک تنور انتخابات این فدراسیون‬ ‫داغ تر از همه سال های گذشته نیز خواهد بود‪.‬‬ ‫اما در حال حاضر مهم ترین نگرانی اهالی فوتبال‬ ‫بحث تعویق این انتخابات اس��ت که در همین زمینه‬ ‫مهدی تاج در خص��وص احتمال تعوی��ق انتخابات‬ ‫فدراس��یون می گوید‪« :‬زم��ان دقیق انتخاب��ات هنوز‬ ‫مشخص نیست‪ .‬تاریخ برگزاری انتخابات بستگی به‬ ‫نظر مجمع فدراس��یون دارد که ایا قصد دارد با همین‬ ‫قوانین فعلی انتخابات را برگزار کند یا اینکه تغییرات‬ ‫در قوانین را بپذیرد‪».‬‬ ‫وی همچنین ی��اداور می ش��ود‪« :‬البت��ه تعویق‬ ‫انتخابات فدراسیون فوتبال نیز قطعی نیست و مجمع‬ ‫تصمیم قطعی را در این زمینه اتخاذ خواهد کرد‪».‬‬ ‫نایب رئیس فدراسیون فوتبال همچنین در پاسخ‬ ‫به این سوال که ایا عملکرد فدراسیون فوتبال در دوره‬ ‫کفاشیان مطلوب بوده یا خیر‪ ،‬گفت‪ :‬کار در فدراسیون‬ ‫فوتبال مانند مسابقه دوی امدادی است که در ان به طور‬ ‫مثال ‪ ۴۰۰‬متر اول را شخصی می دود و ‪ ۴۰۰‬متر بعدی‬ ‫را شخص دیگری ادامه می دهد‪ .‬در فدراسیون هم هر‬ ‫مجموعه ای که روی کار می اید‪ ،‬کار مجموعه قبلی را‬ ‫ورزش‬ ‫احتمال قطع حمایت وزارت ورزش از کفاشیان‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫ش��اید فرار از قانون بخش جدایی ناپذیر تفکر‬ ‫عده ای در کش��ورهای درحال توس��عه است و برای‬ ‫انها اینکه خود را با قانون وفق دهند دش��وار اس��ت‪.‬‬ ‫اینکه رئیس فدراس��یون فوتبال ما با وجود اگاهی به‬ ‫قوانین و فرصت کافی دقیقا در روزهای پایانی کارش‬ ‫به فکر اصالح اساس��نامه افتاده‪ ،‬خود نمونه ای از این‬ ‫معضل اس��ت‪ .‬البته در صداقت و س�لامت کفاشیان‬ ‫شکی نیست‪ ،‬اما در کل دنبال کردن مسیری برای اجرا‬ ‫نکردن قانون مذموم است‪ .‬باید توجه داشت اساسنامه‬ ‫فدراس��یون فوتبال بعد از درنظر گرفتن بس��یاری از‬ ‫مس��ائل سیاس��ی و اجتماعی و طی ب��ازه زمانی بین‬ ‫‪ 14‬تا ‪ 16‬ماه نوش��ته ش��ده و بعد از ان هم فدراسیون‬ ‫مدت چهار سال دست نگه داشت و اکنون که دوران‬ ‫کاری اش به پایان رسیده قصد اصالح دارد‪ .‬موضوع‬ ‫اینجاس��ت که حتی اگر به بحث اصالح اساسنامه تن‬ ‫دهیم بازهم خود ای��ن کار چالش هایی را در پی دارد‪.‬‬ ‫اولین م��ورد متوجه خود کمیته ‪ 13‬نفره ای اس��ت که‬ ‫این اصالحات را انجام می دهد چراکه انجام این کار‬ ‫پشت درهای بسته و به صورت مخفیانه معنا ندارد و‬ ‫باید درباره تمامی تصمیم ه��ا و اصالحات موردنظر‬ ‫اطالع رس��انی کاملی صورت گیرد تا همه در جریان‬ ‫ان قرار بگیرند‪ .‬از س��وی دیگر این اصالحات را باید‬ ‫فیفا تایید کند و سوال اصلی اینجاست که چه تضمینی‬ ‫وجود دارد که فیفا این اساسنامه را در فرصت مورد نظر‬ ‫ما تایید کند؟‬ ‫موضوع دیگری که مطرح می شود بحث فرصت‬ ‫سه ماهه برای ثبت نام کاندیداهاست که باید بگویم این‬ ‫موضوع در ائین نامه امده و نه در اساس��نامه و اصالح‬ ‫ائین نامه داخلی با اساسنامه بسیار تفاوت دارد‪ .‬مجمع‬ ‫می توان��د این بازه زمان��ی را در ائین نام��ه اجرایی به‬ ‫کمتر از سه ماه و حتی به سه روز تغییر دهد‪ .‬موضوع‬ ‫اینجاس��ت که اصال بحث جایی دیگری است و نکته‬ ‫مهم تبعیت افراد از قانون و درک این موضوع است که‬ ‫در دنیای رو به توسعه امروز مدیران باید بهتر کار کنند‬ ‫و اقدامات فراقانونی نمی تواند برای انها مفید باش��د‪.‬‬ ‫حال فرق نمی کند که این اقدام را اقای کفاشیان‪ ،‬رئیس‬ ‫فدراسیون انجام دهد یا اقای عباس��ی وزیر ورزش‪.‬‬ ‫مرحوم بازرگان جمله ای دارد مبنی ب��ر اینکه ازادی‬ ‫نه گرفتنی اس��ت و نه دادنی‪ ،‬بلکه یادگرفتنی است و‬ ‫من هم با توجه به اختالفات و شرایطی که باز هم در‬ ‫استانه انتخابات فدراسیون فوتبال ایجاد شده معتقدم‬ ‫باید فوتبال ازاد و انتخابات ازاد فدراسیون را بپذیریم‪.‬‬ ‫ماجرای نام��ه اتحادیه و واکنش کفاش��یان هم در‬ ‫نوع خود قابل تامل است‪ .‬کفاش��یان باید بداند دبیرکل‬ ‫اتحادیه فوتبال مرتضوی اس��ت که تم��ام مدارجی را‬ ‫که کفاش��یان طی کرده و حتی ارزوی طی ک��ردن ان را‬ ‫دارد‪ ،‬در سال های بس��یار قبل پشت سرگذاشته و اینکه‬ ‫ما بخواهیم عملکرد افرادی مانند مرتضوی را زیرسوال‬ ‫ببریم نشان دهنده بی دانشی اس��ت‪ .‬به هرحال امیدوارم‬ ‫در فرصت باقیمانده کفاش��یان در تصمیمش بازنگری‬ ‫کند و با استفاده از نظر کارشناس��ان و به دور از اختالف‬ ‫و با کمترین تش��نج زمان را از دس��ت ندهند و بپذیرند‬ ‫که به قانون ت��ن بدهند‪ .‬ب��ه نظ��رم مهدی محمد نبی‪،‬‬ ‫دبیرفدراس��یون که دبیر مجمع انتخاباتی فدراس��یون‬ ‫هم به حس��اب می اید باید در صورت برگزار نش��دن‬ ‫انتخابات در موعد مقرر پاس��خگو باش��د‪ .‬همچنین‬ ‫اساسنامه فدراس��یون فوتبال به تصویب هیات دولت‬ ‫رسیده و اکنون برعهده سازمان های نظارتی است که از‬ ‫تخلف احتمالی در این زمینه به بهانه اصالح اساسنامه‬ ‫جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫مورد مهم دیگری که در این رابط��ه وجود دارد‬ ‫بحث ورود چهره ه��ای غیر ورزش��ی و به خصوص‬ ‫مدیران سیاس��ی به این عرصه اس��ت‪ .‬نباید فراموش‬ ‫کرد که ما در کش��ور دانش��گاه های مختلفی داریم که‬ ‫هرکدام دانش��کده های تربیت بدنی دارند که در طول‬ ‫سال بس��یاری از ان فارغ التحصیل می شوند‪ .‬پس قرار‬ ‫است ما در کجا از این نیروها استفاده کنیم‪ .‬می توانیم به‬ ‫فارغ التحصیل تربیت بدنی بگوییم به بخش کشاورزی‬ ‫برود و بعد یک مدیر بخش کش��اورزی را به ورزش‬ ‫بیاوریم؟ ورزش برای خود ساختاری دارد و کار کردن‬ ‫در ان هم نی��از به تخصص و اش��نایی دارد‪ .‬من امدن‬ ‫چهره های سیاسی چه سعیدلو باش��د و چه هر چهره‬ ‫دیگر را مثبت نمی دان��م و معتقدم به س��ود فوتبال و‬ ‫گامی در جهت پیش��رفت نخواهد بود‪ .‬به هرحال این‬ ‫مدیران هرکدام در زمینه های تخصصی خود صاحب‬ ‫تجربه هستند و کشور در بخش های دیگر به تخصص‬ ‫و تجربه انها نی��از دارد‪ .‬واضح ترین نمونه حضور این‬ ‫مدیران را اکنون در هیات مدیره دو باشگاه استقالل و‬ ‫پرسپولیس شاهد هستیم‪ .‬به عنوان نمونه اعضای هیات‬ ‫مدیره این باش��گاه ها چه گلی به س��ر مجموعه خود‬ ‫زده اند؟ هیات مدیره استقالل کدام مشکل فتح اهلل زاده‬ ‫را حل کرده است؟ در نهایت هم می بینیم همین مدیران‬ ‫در نهایت برای حل مشکالت مالی باز هم به دنبال دور‬ ‫زدن قانون هستند و غیر از ان کار دیگری نمی توانند‬ ‫انجام دهند‪g .‬‬ ‫ادامه می دهد‪».‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬ش��اید در ای��ن بی��ن عملکرد‬ ‫فدراسیون قوی تر یا ضعیف تر باشد اما همه با عالقه‬ ‫خود ادامه می دهند و برای موفقیت فدراسیون‬ ‫به کار‪g‬‬ ‫زحمت می کشند‪.‬‬ ‫انتخابات فدراس��یون فوتبال کش��ور می باید تا‬ ‫پایان سال جاری برگزار ش��ده و با پایان یافتن دوران‬ ‫چهارساله علی کفاشیان‪ ،‬رئیس جدید این فدراسیون‬ ‫مشخص شود‪.‬اصالح اساس��نامه و فرصت سه ماهه‬ ‫برای برگزاری انتخابات از جمله دالیلی اس��ت که‬ ‫کفاش��یان را مجاب کرده تا به فک��ر عقب انداختن‬ ‫زمان انتخابات بیفتد‪ ،‬چرا که وی بر این باور اس��ت‬ ‫تمام ای��ن کار ها عین قانون اس��ت و باید قبل از هر‬ ‫انتخابات انجام شود‪.‬‬ ‫در همین حال چندی پیش محمد عباسی‪ ،‬وزیر‬ ‫ورزش و جوانان تاکید کرد که انتخابات فدراسیون در ‬ ‫همان زمان تعیین شده برگزار می شود و هیچ بهانه ای‬ ‫برای تاخیر در ان قابل پذیرش نیست‪ .‬خبری که علی‬ ‫کفاش��یان هم تاییدش کرد‪ .‬بنا به خواسته وزیر تالش‬ ‫می کنند انتخابات سر وقت در دی ماه برگزار شود اما‬ ‫در نهایت معلوم شد که اینطور نخواهد شد‪.‬‬ ‫در این بین س��رپیچی کفاشیان از دس��تور مقام‬ ‫باالدستی به احتمال فراوان عواقبی برای اقای رئیس‬ ‫خواهد داش��ت؛ عواقبی که احتماال ب��ه عدم حمایت‬ ‫وزارت ورزش از وی منجر خواهد شد‪g .‬‬ ‫‪67‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫نفت و سیاست‬ ‫اقتـصاد‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫نفت سیاسی و تقابل غرب با ایران‬ ‫دستاوردهای وین‬ ‫‪1‬‬ ‫مواضع برخی دولت های غربی درمورد نفت ایران هم زمان با اجالس اوپک‪ ،‬ازمون سختی برای مدیران نفتی ایران به ویژه رستم قاسمی بود‪ .‬او از سویی باید به وین‬ ‫می رفت و اختالفات با عربستان را سامان می داد و از سوی دیگر باید پاسخی برای طرح تحریم نفت ایران پیدا می کرد‪.‬قاسمی اما هر دو چالش را تا حدود زیادی مدیریت‬ ‫کرد؛ موضع ایران را در اوپک ارتقا داد و به عنوان رئیس دوره ای اوپک توانست یک توافق هم جانبه را برای تولید مدیریت کند که از توافق با عربستان حاصل شده بود‪.‬‬ ‫همین دستاورد موجب شد تا کشورهای عضو اوپک همدلی با طرح برخی کشورهای غربی نشان ندهند و در عین حال فضا برای وزیر نفت ایران اماده بود تا دولت های‬ ‫غربی را تهدید کند که در مقابل رفتارهای غیر منطقی با واکنش های ایران مواجه خواهند شد‪.‬‬ ‫‪68‬‬ ‫ایران و عربستان همواره ‪ 2‬عضو اصلی و تاثیرگذار‬ ‫نه تنه��ا در اوپک بلکه بر کل مع��ادالت انرژی جهان‬ ‫بوده ان��د‪ .‬به همی��ن دلی��ل هرن��وع توافق بی��ن این‬ ‫‪ 2‬عضو همواره بر پیک��ره اقتصاد جه��ان تاثیر مثبت‬ ‫و منفی می گذارد‪.‬‬ ‫موضوع استفاده از نفت به عنوان ابزاری سیاسی‬ ‫به هیچ وجه موضوع تازه ای نیس��ت‪ ،‬بلکه ش��اید با‬ ‫اطمینان بتوان گفت که این عبارت که «ایا ایران قصد‬ ‫دارد از نفت به عنوان ابزار سیاسی استفاده کند؟» پاسخ‬ ‫ثابت سوال های رس��انه های خارجی از وزیران نفت‬ ‫ایران در تمام س��ال های پس از انقالب اسالمی بوده‬ ‫است؛ سوالی که البته همواره با پاسخ های دیپلماتیک‬ ‫وزیران ایرانی مواجه می شده که با هوشمندی سعی‬ ‫می کردند این موضع را به گونه ای تایید نکنند که بوی‬ ‫تکذیب هم از ان بلند نشود‪ .‬اما ماجرای استفاده ایران‬ ‫از نفت به عنوان ابزاری سیاس��ی ماه گذش��ته دوباره‬ ‫پررنگ ش��د و برای خ��ود جایی در می��ان تیترهای‬ ‫اصلی رسانه های جهان پیدا کرد‪ .‬این بار همه چیز از‬ ‫گفت وگوی رستم قاسمی که تازه بر صندلی وزارت‬ ‫اقتـصاد‬ ‫مانی فرهنگ‬ ‫نفت سیاسی است یا غیرسیاسی‬ ‫موضع گیری وزیر نفت برای احتمال اس��تفاده‬ ‫سیاسی از نفت‪ ،‬بار دیگر این سوال را در کانون توجه‬ ‫قرار داد که باالخره نفت ابزاری سیاسی است یا خیر؟‬ ‫فارغ از اینکه هر کش��ور تولیدکننده ای که بخواهد از‬ ‫نفت استفاده سیاسی داشته باشد یا نه‪ ،‬قطعا نمی تواند‬ ‫این موضوع را از توجه خ��ارج کند که نفت به عنوان‬ ‫عنصر تامین کننده درامد هر کشور اساسی اقتصادی‬ ‫دارد و نمی توان در مورد استفاده از ان دست به ریسک‬ ‫زد‪ .‬طبیعتا ایران در شرایط عادی‪ ،‬تمایلی به استفاده از‬ ‫نفت به عنوان ابزاری سیاس��ی ندارد و تنها در شرایط‬ ‫خاص امکان دارد این تصمیم خاص را بپذیرد که البته‬ ‫در ‪ 33‬سالی که از پیروزی انقالب اسالمی سپری شده‬ ‫حتی در بدترین شرایط سیاسی نیز این شرایط خاص‬ ‫ایجاد نشده که ایران بخواهد از نفت به عنوان ابزاری‬ ‫سیاسی اس��تفاده کند‪ .‬از طرف دیگر این حقیقت نیز‬ ‫کامال پذیرفته شده است که نفت به همراه عنوان خود‪،‬‬ ‫وزنی سیاسی را یدک می کش��د؛ به طوری که در میان‬ ‫تمام کاالها و فراورده هایی که در عرصه اقتصاد مورد‬ ‫توجه قرار می گیرند‪ ،‬نف��ت جایگاهی ویژه دارد و به‬ ‫دلیل خاس��تگاه و مش��تریان ان‪ ،‬بیش از سایر عناصر‬ ‫اقتص��ادی قابلیت سیاس��ی ش��دن دارد‪ .‬مرکز تولید‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫نفت تکیه زده بود با ش��بکه تلویزیونی الجزیره اغاز‬ ‫ش��د‪ .‬گفت وگویی که وزیر نفت ای��ران در ان برای‬ ‫نخستین بار در سال های اخیر‪ ،‬احتمال استفاده از نفت‬ ‫را به عنوان یک ابزار سیاسی در مقابل تهدیدهای غرب‬ ‫رد نکرد‪ .‬موضعی که بازتاب گسترده ای در رسانه های‬ ‫جهان داشت و خیلی س��ریع فضای رسانه ای تازه ای‬ ‫را کلید زد‪ .‬در این میان عده ای استفاده سیاسی از یک‬ ‫عنصر اقتصادی همچون نفت را رد می کردند و نسبت‬ ‫به ان انتقاداتی مطرح می س��اختند و عده ای دیگر هم‬ ‫این اظهارنظر را با توجه به اینکه ایران ریاست اوپک‬ ‫را برعهده داشت و اوپک‪ ،‬یک س��ازمان اقتصادی و‬ ‫نه سیاس��ی اس��ت‪ ،‬ان را رد می کردند و معتقد بودند‬ ‫این موضوع‪ ،‬هم جایگاه ایران را در ریاس��ت اوپک‬ ‫متزلزل می کند و هم جایگاه کش��ور را به عنوان یک‬ ‫تامین کننده پایدار منابع انرژی در مجامع بین المللی و‬ ‫معادالت اقتصادی جهان تضعیف می کند‪ .‬اما واقعیت‬ ‫این است که جهان غرب خود برای اعمال فشارهای‬ ‫سیاسی بر ایران‪ ،‬روش اعمال تحریم های اقتصادی را‬ ‫در پیش گرفته است و شاید نیاز باشد تا طرف ایرانی‬ ‫هم با اتخاذ مواضع محکم و ب��دون انعطاف عواقب‬ ‫رفتارهای غرب را به انها گوشزد کند‪.‬‬ ‫نفت جهان‪ ،‬خاورمیانه اس��ت و مشتریان عمده نفت‬ ‫را اقتصادهای توس��عه یافته جهان که اغلب در غرب‬ ‫هستند تشکیل می دهند‪ .‬همین امر نگرش دولتمردان‬ ‫غربی را به نفت و کش��ورهای نفت خیز‪ ،‬متفاوت از‬ ‫سایر عناصر اقتصادی کرده و در هر تحولی در منطقه‬ ‫خاورمیانه که کش��ورهای غرب��ی در ان نقش دارند‪،‬‬ ‫می توان رد پایی از نفت پی��دا کرد‪ .‬نمونه بارز این امر‬ ‫در دهه گذشته‪ ،‬حمله نظامی ایاالت متحده امریکا و‬ ‫هم پیمانان اروپایی ان به عراق اس��ت‪ .‬مشابه همین‬ ‫امر را در کش��وری همچون لیبی هم می توان دید که‬ ‫بالفاصله پس از سرنگونی معمر قذافی‪ ،‬قراردادهای‬ ‫نفتی جدیدی بین شرکت های غربی و حکومت جدید‬ ‫لیبی منعقد شد‪ .‬تاثیرگذاری نفت به عنوان یک عنصر‬ ‫اقتصادی در معادالت سیاس��ی جه��ان‪ ،‬خواه ناخواه‬ ‫قابلیت ها و پتانسیل های طالی س��یاه را برای تبدیل‬ ‫شدن به یک ابزار سیاس��ی افزایش می دهد‪ .‬بنابراین‬ ‫اگرچه نفت‪ ،‬فی نفسه ابزاری سیاسی نیست‪ ،‬اما بیش‬ ‫از هر ابزار اقتصادی دیگ��ری در دنیای امروز قابلیت‬ ‫استفاده به عنوان یک ابزار سیاسی را دارد‪.‬‬ ‫سیاست های دوپهلوی غرب در برابر ایران‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬رس��انه های غربی درحالی به‬ ‫شدت نس��بت به اظهارات وزیر نفت ایران در مورد‬ ‫احتمال اس��تفاده از نف��ت به عنوان ابزاری سیاس��ی‬ ‫واکنش نش��ان دادند که غرب در ش��رایط فعلی هم‬ ‫از نفت به عنوان ابزاری سیاس��ی برای نیل به اهداف‬ ‫سیاسی خود اس��تفاده می کند‪ .‬مطرح شدن موضوع‬ ‫تحریم خرید نف��ت از ایران که توس��ط اروپا مطرح‬ ‫شد‪ ،‬نشان می دهد از دیدگاه غرب می توان از نفت و‬ ‫هر عنصر اقتصادی دیگری به عنوان ابزاری سیاسی‬ ‫اس��تفاده کرد؛ مش��روط بر انکه در راس��تای اهداف‬ ‫سیاسی انها باشد‪ .‬هرچند در مورد تحریم خرید نفت‬ ‫از ایران بین اروپایی ها اتفاق نظر وجود ندارد‪ ،‬چرا که‬ ‫این طرح را کشورهایی کلید زده اند که مدت هاست‬ ‫از ایران نفت زیادی نمی خرند و به همین دلیل تحریم‬ ‫خرید نف��ت از ای��ران تفاوتی در ش��رایط انها ایجاد‬ ‫نمی کند‪ ،‬اما ای��ن امر برای کش��ورهای جنوب اروپا‬ ‫مثل یونان‪ ،‬ایتالیا و اسپانیا می تواند مشکل ساز باشد؛‬ ‫چراکه انه��ا همچنان از ایران نف��ت وارد می کنند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل اروپا نه تنها برخالف انچه مطرح می کند‬ ‫از نفت به عنوان ابزار سیاسی استفاده می کند‪ ،‬بلکه با‬ ‫این بهره گیری سیاسی از یک عنصر اقتصادی‪ ،‬برخی‬ ‫کشورهای قاره سبز را هم در ش��رایطی که با بحران‬ ‫اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند دچار چالش کرده‬ ‫‪69‬‬ ‫پشت پرده نشست اخیر وین‬ ‫اس��ت‪ .‬در چنین ش��رایطی باید پذیرفت که استفاده‬ ‫از نفت به عن��وان ابزاری سیاس��ی از طرف غرب با‬ ‫چالش های فراوانی روبه روست‪.‬‬ ‫اقتـصاد‬ ‫دیپلمات های نفتی چه می گویند‬ ‫موضع اخیر ایران درباره احتمال استفاده سیاسی‬ ‫از نفت البت��ه در داخل هم واکنش ه��ای زیادی را به‬ ‫همراه داشت؛ در این باره مدیران قدیمی این صنعت‬ ‫که به واسطه س��ال ها تجربه بین المللی خود‪ ،‬به نوعی‬ ‫دیپلمات های نفتی محسوب می شوند‪ ،‬صحبت های‬ ‫وزیر نف��ت را با ادبی��ات دیگری تعبی��ر کرده اند‪ .‬در‬ ‫این زمینه مدی��ر ام��ور بین الملل ش��رکت ملی نفت‬ ‫درباره استفاده سیاس��ی از نفت گفت‪« :‬ما نمی توانیم‬ ‫از نفت به عنوان ابزار سیاسی اس��تفاده کنیم‪ ،‬هرچند‬ ‫که تصمیم گیری در این خص��وص در اختیار مدیران‬ ‫عالی رتب��ه کش��ور و وزارت نفت اس��ت‪ ».‬او در این‬ ‫زمینه افزود‪« :‬شواهد تاریخی نشان می دهد در برخی‬ ‫مواقع از نفت به عنوان ابزار سیاسی استفاده شده است‪.‬‬ ‫منتها اگر از نفت به عنوان ابزار سیاسی استفاده شود‪،‬‬ ‫باید عدم النفع ها هم در نظر گرفته ش��ود‪ .‬به طور مثال‬ ‫تحریم ها علیه صنعت نفت ایران یک ابزار سیاس��ی‬ ‫است که غرب به کار گرفته است‪ ».‬غالمحسین نوذری‪،‬‬ ‫دومین وزیر نفت کابینه اول احمدی نژاد سال ها نماینده‬ ‫مجلس هم بوده و جریانات بین المللی را می شناسد‪ .‬او‬ ‫استفاده سیاسی از نفت را درست نمی داند و می گوید‬ ‫که ما حدود ‪ 2‬تا ‪ 2/3‬میلیون بش��که در روز صادرات‬ ‫نفت داریم‪ .‬عمده مشتریان نفت ایران هم کشورهای‬ ‫اسیایی نظیر ژاپن و چین‪ ،‬هند و کره جنوبی هستند و‬ ‫به نظرم باید به عنوان دومین کشور صادرکننده اوپک‪،‬‬ ‫به دنبال ثبات بازار باشیم و به مصرف کنندگان اطمینان‬ ‫دهیم که انها می توانند برای تامین نیازهای انرژی خود‬ ‫به ایران تکیه کنند‪ .‬او معتقد اس��ت اگر ما وارد جدال‬ ‫نفتی شویم ممکن اس��ت رقبا از این فرصت استفاده‬ ‫کنند و سهم بازار ما را بگیرند‪ .‬در این صورت بازپس‬ ‫گرفتن دوباره سهم بازار کار راحتی نیست‪ .‬وزیر اسبق‬ ‫نفت ضمن تاکید بر اس��تراتژیک ب��ودن کاالی نفت‬ ‫می گوید‪« :‬اگرچه نفت یک کاالی استراتژیک و دارای‬ ‫بار سیاسی است ولی به لحاظ بار سنگینی که دارد باید‬ ‫به عنوان اخرین ابزار مورد توجه قرار گیرد‪ .‬تا زمانی که‬ ‫راه گفت وگو و مذاکره باز است‪ ،‬نباید بحث استفاده از‬ ‫نفت به عنوان یک ابزار سیاسی را مطرح کرد‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫پایبندی به ثبات بازار نفت دوطرفه است‬ ‫در این زمینه به نظر می رسد مهم ترین نتیجه ماجرای‬ ‫نفتی اخیر به این موض��وع برمی گردد ک��ه همان طور‬ ‫که ایران باید به عن��وان یک تامین کنن��ده بزرگ نفت‬ ‫جهان‪ ،‬ثبات بازار این کاالی اس��تراتژیک را تضمین ‬ ‫کند خریداران بزرگ نیز باید بر این ثبات پایبند باشند‪،‬‬ ‫نه اینکه نفت را به هر مناس��بتی به عنوان ابزاری علیه‬ ‫تامین کنندگان به کار بگیرند‪ .‬ایران‪ ،‬همان طور که خود‬ ‫را نس��بت به امنیت خلیج فارس و ثبات بازار جهانی‬ ‫نفت متعه��د می داند و این موض��وع را در طول تمام‬ ‫فراز و نشیب های سه دهه اخیر ثابت کرده است‪ ،‬قصد‬ ‫دارد این موضوع را نشان دهد که قدرت های جهانی‬ ‫با حض��ور در خلیج ف��ارس‪ ،‬امنیت ای��ن منطقه را به‬ ‫خطر انداخته اند‪ ،‬وگرنه ایران خود را به تامین امنیت‬ ‫انرژی جهان متعهد می داند‪ ،‬درحالی که امریکایی ها‬ ‫می خواهند بی��ن مهم تری��ن اعضای اوپ��ک روابط‬ ‫مغشوشی ایجاد کنند‪ .‬قدرت های جهانی همان طور‬ ‫که با حضورش��ان امنیت خلیج فارس را تهدید کرده‪،‬‬ ‫امنیت تامین انرژی را هم دچار مشکل کرده اند‪g .‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪2‬‬ ‫توافق سرداران اوپک‬ ‫دورهیک سالهریاستایرانبرسازمانکشورهای‬ ‫صادرکننده نفت هرچند از یک سال تجاوز نکرد‪ ،‬ولی‬ ‫درهمین مدتاندکبابرگزاریدونشستپرسروصدا‬ ‫همراه بود که از مهم ترین نشست های تاریخ‪ 50‬ساله‬ ‫اینسازماننفتیبهشمارمی روند‪.‬اتفاقاایندونشست‬ ‫در نقطه مقابل همدیگر به شهرت رسیدند‪ ،‬چه انکه‬ ‫با حضور ناگهانی محمد علی ابادی به عنوان رئیس به‬ ‫یکی از پرچالش ترین نشست های اوپک تبدیل شد‬ ‫و اختالف ایران و عربستان را به حدی رساند که تمام‬ ‫رسانه های جهان را خبردار کرد و چه اینکه با حضور‬ ‫رستم قاسمی‪ ،‬برای نخستین بار در چند سال اخیر‪،‬‬ ‫ایرانوعربستاندرتوافقیپشتپردهتصمیمی گرفتند‬ ‫نالمللیراحیرتزدهکرد‪.‬‬ ‫کهبسیاریازکارشناسانبی ‬ ‫پرده اول‪ :‬تقابل‬ ‫خرداد سال ‪ 90‬که در گیرودار ماجرای ادغام‬ ‫ی خیابان‬ ‫وزارتخانه های نفت و نیرو‪ ،‬ساختمان قدیم ‬ ‫طالقانی پس از خداحافظی با مس��عود میرکاظمی ‬ ‫هنوز وزیری را باالی س��ر خ��ود نمی دید‪ ،‬محمد‬ ‫علی ابادی به عنوان نماینده ایران برای ریاست اوپک‬ ‫به مجیدنامجو‪ ،‬وزیر نیرو و شمس الدین حسینی‪،‬‬ ‫وزی��ر اقتصاد ترجیح داده ش��د تا با س��فر به وین‪،‬‬ ‫نخستین نشست اوپک به ریاست ایران را مدیریت کند؛‬ ‫نشستی که با رسانه ای شدن اختالفات ایران و عربستان‪،‬‬ ‫نام خود را به عنوان یکی از جنجالی ترین نشست های‬ ‫چندسال اخیر اوپک به ثبت رساند‪ .‬اختالفاتی که البته‬ ‫از س��وی نماینده ایران در اوپک کوچک ش��مرده شد‪.‬‬ ‫محمدعلی خطیب��ی‪ ،‬نماینده ایران در اوپ��ک‪ ،‬با اعالم‬ ‫اینکه در ‪ 50‬سال فعالیت کشورهای مختلف در اوپک‬ ‫همواره اختالف نظر وجود داشته و این یک مساله طبیعی‬ ‫است‪ ،‬تاکید کرد که اعضای اوپک یک خانواده هستند‬ ‫که امکان ایجاد اختالفات در بین انها وجود دارد‪ .‬نماینده‬ ‫ایران در اوپک با یاداوری اینکه نباید درباره اختالفات‬ ‫اوپک بزرگنمایی کرد‪ ،‬خاطرنشان کرد‪« :‬این اختالفات‬ ‫در س��ال های گذش��ته بود و قطع ا در این��ده هم تکرار‬ ‫خواهد شد‪ ».‬با این حال خطیبی هم به بروز اختالف در‬ ‫نشست وین اذعان داشت و با بیان اینکه با وجود افزایش‬ ‫فشارهایی توسط برخی از کشورها به اوپک‪ ،‬سقف تولید‬ ‫نفت این سازمان برای هشتمین مرتبه متوالی حفظ شد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬در این اجالس تمامی کش��ورها به استثنای سه‬ ‫کشور‪ ،‬خواستار حفظ سقف تولید نفت اوپک شدند»‪.‬‬ ‫نماینده ایران در هیات عامل اوپک با اعالم اینکه پس از‬ ‫سالعمل هایکاخسفید‬ ‫حفظسقفتولیدنفتاوپکعک ‬ ‫نشان می دهد که چه فش��اری روی اعضای اوپک بوده‬ ‫تصمیمات خاص‬ ‫برای شرایط خاص‬ ‫محمدعلی خطیبی*‬ ‫‪3‬‬ ‫طبیعی است که موضع ایران در استفاده سیاسی‬ ‫از نفت تغییر نکرده و سابقه س��ه دهه حضور در بازار‬ ‫جهانی نفت ب��ه خوبی نش��ان دهنده سیاس��ت های‬ ‫بین المللی صنعت نفت ماست‪ .‬هرچند که من شخصا‬ ‫در مصاحبه وزیر نفت با شبکه الجزیره حضور داشتم‬ ‫و چیزی که در این مصاحبه مطرح شد این بود که اگر‬ ‫ش��رایط خاصی را به ما تحمیل کنند‪ ،‬ناچار می شویم‬ ‫مواضع خاصی اتخاذ کنیم؛ وگرنه در ش��رایط عادی‬ ‫بنایی برای اس��تفاده از نف��ت به عنوان ابزار سیاس��ی‬ ‫نداریم‪ .‬معتق��دم صحبت های وزیر نف��ت را نباید به‬ ‫عنوان تغییر موضع ایران در ب��ازار جهانی نفت تلقی‬ ‫کرد‪ ،‬چراکه ایران به هیچ وجه در شرایط طبیعی قصد‬ ‫استفاده سیاسی از نفت را ندارد‪ ،‬ولی این طبیعی است‬ ‫که هر کشوری در ش��رایط خاص تصمیمات خاصی‬ ‫بگیرد‪ .‬نباید فراموش کرد که از زمان پیروزی انقالب‬ ‫اس�لامی تاکنون ایران هی��چ گاه از مناب��ع نفتی خود‬ ‫به عنوان ابزار سیاسی استفاده نکرده است‪ .‬اما به هر حال‬ ‫شرایط خاص‪ ،‬ویژه و اضطراری تصمیمات ویژه ای‬ ‫را می طلبد و کش��ور هایی که به دنبال وارد کردن فشار‬ ‫به ایران هستند‪ ،‬باید بدانند اگر ش��رایط خاصی را به‬ ‫ما تحمیل کنند‪ ،‬طبیعتا در این ش��رایط ما باید مواضع‬ ‫خاصی را اتخاذ کنیم‪ .‬طبیعتا مجامع انرژی می دانند که‬ ‫این ما نیستیم که به دنبال ایجاد شرایط جدید هستیم و‬ ‫سابقه ایران نشان می دهد حتی در زمان جنگ تحمیلی‬ ‫و جنگ نفت کش ها ما نفت خود را بدون وقفه به بازار‬ ‫عرضه کرده ایم و مانع عرضه نفت کشور های همسایه‬ ‫به بازار های جهانی نیز نشدیم‪.‬‬ ‫بنابراین سابقه ایران در سه دهه اخیر روشن است‬ ‫و این سابقه تمام سیاست های بین المللی صنعت نفت‬ ‫را نشان می دهد و مشخص است که ایران هرگز به دنبال‬ ‫استفاد هسیاسیازنفتدرشرایططبیعینبودهاست‪،‬امااگر‬ ‫برخی به دنبال ایجاد شرایط خاص و تحمیل وضعیتی به‬ ‫ایران باشند که ما را به گرفتن تصمیمات خاص ناچار کند‪،‬‬ ‫در این شرایط اتخاذ تصمیمات خاص از ایران غیرمنتظره‬ ‫نخواهد بود‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬سال های سال است که سعی‬ ‫می کنند از طریق تحریم های اقتصادی به ما فشار بیاورند‪،‬‬ ‫ولی ما در سه دهه اخیر تجربه کافی را کسب کرده ایم تا هر‬ ‫تهدیدی را تبدیل به فرصت کنیم و در پایان شرایط را به‬ ‫نفع خودمان تمام کنیم‪ .‬تجربه ایران در مقابله با تحریم ها‬ ‫منحصر به فرد است و با وجود تالش کشور های غربی‬ ‫برای منزوی کردن صنعت نفت در تمام این سال ها‪ ،‬ایران‬ ‫در حال حاضر از کشور های دیگر شرایط بهتری دارد‪.‬‬ ‫ی ک��ه از ابتدای پیروزی انقالب اس�لامی‬ ‫درحال ‬ ‫سعی می کنند با تحمیل ش��رایط مختلف صنعت نفت‬ ‫ایران را عقب نگه دارند‪ ،‬خوشبختانه تجربه ما به خوبی‬ ‫ثابت می کند این فشارهای جدید نیز نمی تواند تداخلی‬ ‫در روند روب ه رش��د صنعت نفت کش��ور ایجاد کند و‬ ‫تحریم های جدید را نیز مثل تحریم های گذشته بی اثر‬ ‫می کنیم‪g.‬‬ ‫*نماینده ایران در مجامع بین المللی انرژی‬ ‫ریاست‬ ‫دوره ای ایران‬ ‫بر اوپک‬ ‫‪ 3‬رئیس را‬ ‫بر صندلی‬ ‫شماره‬ ‫یک نشاند‪:‬‬ ‫میرکاظمی‪،‬‬ ‫علی ابادی‬ ‫و در نهایت‬ ‫رستم قاسمی‬ ‫پرده دوم‪ :‬توافق سرداران اوپک‬ ‫اما درحالی که عربس��تان تهدید خود را در ماه های‬ ‫پس از نشس��ت پرچالش عملیاتی کرد و با عرضه نفتی‬ ‫بسیار باالتر از سهمیه درنظر گرفته شده در اوپک‪ ،‬عمال‬ ‫سهمیه های این سازمان را از رسمیت انداخته بود‪ ،‬نشست‬ ‫اخیر اوپک در وین نقطه عطفی در روابط ایران و عربستان‬ ‫در اوپک شناخته می شود‪ .‬ش��ب قبل از این نشست که‬ ‫ی به عنوان وزیر نفت ایران‬ ‫نخستین حضور رستم قاسم ‬ ‫در اوپک با تجربه ریاست این سازمان دیرین همراه شده‬ ‫بود‪،‬جلسهمشترکیبینقاسمی وعلیالنعیمی‪،‬وزیرنفت‬ ‫عربستان برگزار شد که بسیاری از کارشناسان معتقدند‬ ‫تنها ماندن طرح فرانسه‬ ‫متین کاکویی‬ ‫‪4‬‬ ‫ماجرا به قدری مضحک به نظر می رسید که یکی از‬ ‫معتبرترین نشریات اقتصادی جهان بدون درنظر گرفتن‬ ‫هیچمصلحتیانرا«احمقانه»بخواند‪.‬طرحتحریمخرید‬ ‫نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا که با به اصطالح «ابتکار»‬ ‫فرانس��ه کلید خورد‪ ،‬حتی انقدر فکر شده و قابل استناد‬ ‫ی سارکوزی و رفقا در اروپا هم‬ ‫نبود که بین متحدان قدیم ‬ ‫هوادار انچنانی پیدا کند‪ .‬ماجرا این بود که واردات نفتی‬ ‫اروپا از ایران تنها حدود ‪ 20‬درص��د از درامد صادراتی‬ ‫نفت ایران را شکل می داد‪ ،‬ولی وابستگی خود اروپایی ها‬ ‫به نفت ایران به قدری بود که قطع این جریان می توانست‬ ‫مصرف کنندگان مغرور اروپایی را با مش��کالت جدی‬ ‫مواجه کند؛ به خصوص کشورهایی مانند یونان‪ ،‬اسپانیا‬ ‫و ایتالیا که بخ��ش قابل توجهی از نفت خام خ��ود را از‬ ‫تامین کننده ای به اسم ایران دریافت می کردند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل بود که نشریه اقتصادی فوربس با احمقانه خواندن‬ ‫پیشنهاد فرانسه برای تحریم واردات نفت ایران از سوی‬ ‫اتحادیه اروپا تاکید کرد‪ ،‬این طرح مشکلی برای ایران در‬ ‫زمینه فروش نفت خود ایجاد نخواهد کرد‪ .‬این نش��ریه‬ ‫انتقاد خود از این طرح را تا انجا پیش برد که اعالم کرد‪:‬‬ ‫«وقتی اتحادیه اروپا در جهت انجام کاری اقدام می کند‬ ‫که به لحاظ اقتصادی احمقانه است‪ ،‬فرانسوی ها را پشت‬ ‫ان می بینیم‪ ».‬باوجود اینکه این کشور یکی از بزرگترین‬ ‫اقتصاد های جهان را در خود پدید اورده‪ ،‬اما مش��کلی‬ ‫در این کش��ور وجود دارد که منجر به بی��ان اظهارات و‬ ‫طرح های احمقانه از سوی مقامات ان می شود و طرح‬ ‫تحریم نفت ایران توسط اتحادیه اروپا از این جمله است‪.‬‬ ‫این درحالی است که وزارت خارجه فرانسه چندی پیش‬ ‫به بهانه گزارش جدید مدیرکل اژانس بین المللی انرژی‬ ‫ی خواستار تشدید تحریم ها علیه ایران شده و از تالش‬ ‫اتم ‬ ‫پاریس برای جلب نظر سایر اعضای اتحادیه اروپا برای‬ ‫تحریم واردات نفت ایران خبر داده بود‪.‬‬ ‫تنها ماندن یک طرح خام!‬ ‫اما فرانسه در پیشنهاد خود برای تحریم نفت ایران‬ ‫همان طورکهانتظارمی رفترفیقراهیپیدانکرد‪.‬اتحادیه‬ ‫اروپا در نیمه نخست سال جاری میالدی روزانه‪۴۵۰‬هزار‬ ‫بشکه نفت از ایران وارد کرده و این درحالی است که از‬ ‫این میزان‪ ،‬فرانسه در این مدت تنها‪ ۴۹‬هزار بشکه نفت از‬ ‫ایران وارد کرده است‪.‬‬ ‫ای��ن درحالی بود ک��ه از هم��ان ابتدا بس��یاری از‬ ‫کارشناسان و فعاالن بازار جهانی نفت تاکید داشتند ایران‬ ‫به هیچ وجه از این اقدام اس��یب نمی بیند و بیش از انکه‬ ‫ایران از این بازی متضرر شود‪ ،‬این اتحادیه اروپا خواهد‬ ‫بود که مانع ورود نفت ایران به این اتحادیه می شود و خود‬ ‫را برای یافتن جایگزین به دردس��ر خواهد انداخت‪ .‬به‬ ‫گفته انها‪ ،‬ایران پس از این طرح‪ ،‬در جهت فروش نفت‬ ‫خود در بازارهای دیگر ت�لاش خواهد کرد و باتوجه به‬ ‫اینکه نفت خود را با نفت کش به بازار های خارجی صادر‬ ‫می کند و دارای ناوگان بزرگی از نفت کش هاست‪ ،‬خیلی‬ ‫راحت می تواند با عوض کردن مسیر نفت کش ها‪ ،‬درامد‬ ‫جایگزین خود را به دس��ت بیاورد‪ ،‬چ��ون ایران روزانه‬ ‫دو تا سه میلیون بش��که نفت صادر می کند که صادرات‬ ‫نفت به اروپا تنها ‪ ۲۰‬درصد این رقم را ش��امل می شود و‬ ‫نفت کش های ایران هر یک می توانند دو میلیون بش��که‬ ‫نفت را درون خود جای دهند‪.‬‬ ‫بنابراین ایران خودش نفت ک��ش دارد و می تواند‬ ‫تعیین کند این نفت کش ها نفت صادراتی ایران را به کجا‬ ‫ببرند و از کل ناوگان این کشور ممکن است در هر سه روز‬ ‫فقطیکنفت کشب هدلیلتحریم هامجبورشودمسیرخود‬ ‫را از اروپا به سمت بازار های دیگر تغییر دهد که مسلما‬ ‫این مشکل اقتصادی و ترابری مهمی به حساب نمی اید‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫تحریم نفت ایران؛ بلوفی که جواب نداد‬ ‫اقتـصاد‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬ایران به همراه بخش عمده ای از کشورهای‬ ‫عضو اوپک خواستار حفظ سقف تولید نفت این سازمان‬ ‫شد‪ ».‬او همچنین در پاسخ به این سوال که عربستان پس‬ ‫از برگزاری نشست وین اعالم کرده است بدون توجه‬ ‫به نظام سهمیه بندی اوپک نفت بیشتری به بازار عرضه‬ ‫می کند؟ توضیح داد که در پایان این نشست اکثریت اعضا‬ ‫به استثنای سه کشور با حفظ سقف تولید نفت موافقت‬ ‫کرده و بر این اساس‪ ،‬مصوبات قبلی مبنی بر عدم افزایش‬ ‫تولید نفت هنوزبه قوت خود پابرجاست‪ .‬خطیبی با اعالم‬ ‫اینکه انجام حرکت های انفرادی و افزایش تولید نفت‬ ‫توسط چند کش��ور در بلند مدت جوابگو نخواهد بود‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬این کشورها درباره افزایش تولید نفت مسئول‬ ‫خواهند بود و باید ضمن پاس��خگویی درباره عملکرد‬ ‫خودشان مسئولیت های این افزایش تولید را بپذیرند‪».‬‬ ‫نتیجه پایانی نشست وین در هما ن جلسه رقم خورد؛‬ ‫جایی که ایران و عربستان با کنار گذاشتن اختالفات‬ ‫تصمیمگرفتندبارسمیتبخشیدنبهتولیدغیر رسمی‬ ‫عربستان‪،‬تحتعنوانافزایشظرفیتتولیداوپک‪،‬هم‬ ‫جلوی از رسمیت افتادن سهمیه های اوپک را بگیرند‬ ‫و هم خواس��ته های عرب ها را در بازار جهانی نفت‬ ‫محققکنند؛توافقیکهبرخیکارشناسانلقب«توافق‬ ‫سرداران» اوپک را به ان دادند و معتقدند که در تعیین‬ ‫اینده بازار نفت نقش بسیار مهمیخواهد داشت‪ .‬البته‬ ‫تبامطرحشدنموضوعتحریم‬ ‫عربستانکهدراینمد ‬ ‫نفتایرانبه عنوانتامین کنندهنفتاروپادرغیابایران‬ ‫مطرح شده بود هم به خوبی می دانست که هرگز قادر‬ ‫بهانجاماین کارنخواهدبود؛چرا کهظرفیتمازادتولید‬ ‫اینکشورکهدرصورتخارجشدننفتایرانازبازار‬ ‫قرار بود جای ان را بگیرد به دلیل انکه نفت سنگین‬ ‫بی کیفیت بود به هیچ وجه به درد پاالیشگاه های اروپا‬ ‫نمی خوردوتنهااستفاده ایکوتاه مدتبه عنوانابزاری‬ ‫تبلیغاتی در بازار نفت داشت‪ .‬به هرحال مشخص بود‬ ‫که اوپک با توافق اخیر دست خود را باز گذاشت تا در‬ ‫مواقع مورد نیاز کشورهایی که می توانند‪ ،‬سهم تولید‬ ‫خود را پایین بیاورند؛ چون ممکن است در ماه های‬ ‫ایندهلیبیوعراقتولیدنفتخودراافزایشدهندودر‬ ‫ان موقع الزم است دیگر اعضا عرضه نفت خود را به‬ ‫بازارمدیریتکنند‪.‬بنابراینمهم ترینویژگینشست‬ ‫اخیرویناینبودکهبراینخستین بار ایرانوعربستان‬ ‫در یک نشست اوپک تا این حد با هم تفاهم داشتند‬ ‫و این تفاهم جدید می تواند برای سازمان اوپک بسیار‬ ‫امید بخش باشد‪g.‬‬ ‫ایران ضرر می کند یا اروپا؟‬ ‫اما س��والی که طرح اتحادیه اروپا را از همان ابتدا‬ ‫به چالش می کشید‪ ،‬با پاسخی تقریبا روشن همراه بود‪.‬‬ ‫این س��وال که با اجرایی ش��دن این طرح ایران بیش��تر‬ ‫ضرر می کند یا اروپا برای فعاالن س��ابقه دار بازار نفت‬ ‫پاس��خ مبهمی نداش��ت‪ .‬حداکثر ضرر ط��رح تحریم‬ ‫از س��وی اتحادیه اروپا برای ایران‪ ،‬این بود که مس��یر‬ ‫نفت کش هایش را تغییر دهد و با پرداخت هزین ه بیشتری‬ ‫نفتش را به مشتریان دیگری در سمت دیگر دنیا برساند‪،‬‬ ‫ولی از طرف دیگر‪ ،‬ب��ا تحریم نفت ایران قبل از هرچیز‬ ‫قیمت طالی س��یاه در ب��ازار افزایش می یاف��ت که در‬ ‫این میان مصرف کنندگان غربی ب��زرگ بیش از هرچیز‬ ‫ضرر می کردند‪ .‬این درحالی اس��ت که ایران به راحتی‬ ‫می توانستازمحلافزایشقیمتنفت‪،‬نه تنهاهزینه های‬ ‫جابه جایی مس��یر ترانزیت نفتش را تامی��ن کند‪ ،‬بلکه‬ ‫سود بیشتری را هم از محل قیمت های جدید به دست‬ ‫می اورد؛ یک حس��اب س��اده که ثابت می کند تحریم‬ ‫واردات نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا فقط یک اقدام‬ ‫نمادین و بلوف سیاسی است و نه چیز دیگر‪g.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫مدیر عامل قطارهای مسافری رجاء‬ ‫اقتـصاد‬ ‫بیش از نیمی از بلیت های رجاء را به ‪ 31‬درصد‬ ‫قیمت تمام شده می فروشیم‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مدیر عامل ش��رکت قطارهای مس��افری رجاء‬ ‫گفت‪« :‬قیمت ‪ 54‬درصد از انواع بلیت های رجاء کمتر‬ ‫از پنج هزار تومان اس��ت که معادل ‪ 31‬درصد قیمت‬ ‫تمام شده بلیت است‪».‬‬ ‫مهندس بختیاری در نشست خبری که در حاشیه‬ ‫نمایش��گاه بزرگ راه و شهرس��ازی و صنایع وابسته‬ ‫برگزار ش��د‪ ،‬افزود‪« :‬در ‪ 17‬نوع بلیت این شرکت که‬ ‫‪ 21‬درصد از کل بلیت هاس��ت‪ ،‬قیمت ها بین ‪ 5‬تا ‪10‬‬ ‫هزار تومان اخذ می شود که میانگین این گروه به قیمت‬ ‫تمام شده ‪ 32‬درصد است‪».‬‬ ‫مدیر عامل ش��رکت قطارهای رج��اء همچنین‬ ‫گفت‪« :‬در ‪ 11‬نوع بلیت ک��ه ‪ 14‬درصد کل بلیت ها را‬ ‫تشکیل می دهد قیمت بلیت بین ‪ 10‬تا ‪ 20‬هزار تومان‬ ‫است و معادل ‪ 57‬درصد قیمت تمام شده است‪».‬‬ ‫وی خاطر نش��ان کرد‪« :‬همچنین در ‪ 9‬نوع بلیت‬ ‫رجاء ک��ه ‪ 11‬درص��د کل را تش��کیل می دهد قیمت‬ ‫بلیت ها بیش از ‪ 20‬هزار تومان است؛ میانگین قیمت‬ ‫این گروه به قیمت تمام شده حدود ‪ 80‬درصد است‪».‬‬ ‫مهندس بختیاری اظهار داش��ت‪« :‬از ابتدای سال‬ ‫تا ‪ 25‬اذر امسال ‪ 21‬میلیون و ‪ 760‬هزار مسافر توسط‬ ‫رجاء جابه جا شده اند که در مقایسه با سال قبل تنها یک‬ ‫درصد رشد داشته است‪».‬‬ ‫مدیر عامل ش��رکت قطارهای مس��افری رجاء‬ ‫ت بلیت قطارهای ش��رکت از سال ‪1383‬‬ ‫گفت‪« :‬قیم ‬ ‫تا کنون به غیر از افزایش قیمتی که در پی اجرای قانون‬ ‫هدفمندی یارانه ها و برای تمامی قطارها اعمال شد‪،‬‬ ‫افزایشی نداشته است‪».‬‬ ‫‪72‬‬ ‫وی با اشاره به تفاوت قیمت بلیت قطارها با سایر‬ ‫بخش های مس��افری اظهار داش��ت‪« :‬در حال حاضر‬ ‫بلیت قطار رجاء در مسیر تهران – ساری ‪ 1700‬تومان‬ ‫اس��ت‪ ،‬در حالی که بلیت یک قطار ش��هربازی برای‬ ‫‪ 500‬مت��ر جابه جایی کودکان یک ه��زار و ‪ 500‬تا دو‬ ‫هزار تومان است‪».‬‬ ‫به گفت��ه بختیاری‪ ،‬در مس��یرهایی نظیر مس��یر‬ ‫تهران – ساری قطار باید به دلیل کوهستانی بودن با دو‬ ‫لوکوموتیو حرکت کند‪ ،‬در حالی که طبق براوردهای‬ ‫ما قیمت یک لوکوموتیو برای هر صندلی ایجاد شده‬ ‫پنج هزار تومان است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد ‪« :‬در مسیر درود – اندیمشک قیمت‬ ‫بلیت قطار رجاء حدود ‪ 500‬تومان است‪ ،‬در حالی که‬ ‫این مسیر ریلی ‪ 240‬کیلومتر بسیار صعب العبور بوده و‬ ‫قوس های ان شعاع ‪ 200‬متری دارد‪».‬‬ ‫مهندس بختیاری همچنین در خصوص تفاوت‬ ‫قیمت پایه بلیت قطارهای مس��افری رجاء با س��ایر‬ ‫شرکت های مسافری فعال در بخش ریلی گفت‪« :‬در‬ ‫مسیر قم – مشهد قیمت بلیت رجاء هشت هزار و ‪400‬‬ ‫تومان است؛ در حالی که برخی شرکت های خصوصی‬ ‫در این مسیر با قیمت بیش از ‪ 14‬هزار تومان مسافران‬ ‫را جابه جا می کنند‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه رس��یدن به اهداف تعیین شده‬ ‫شرکت رجاء با شرایط فعلی امکان پذیر نیست‪ ،‬تصریح‬ ‫ک��رد‪« :‬در صورتی که اص�لاح قیمت ه��ا و پرداخت‬ ‫یارانه ها انجام نشود نباید انتظار داشته باشیم خدمات‬ ‫ارتقا یابد‪».‬‬ ‫پیش بینی زیان ‪ 140‬میلی��ارد تومانی رجاء در‬ ‫سال جاری‬ ‫مدیر عامل ش��رکت قطارهای مسافری رجاء‬ ‫افزود‪« :‬زیان رجاء در س��ال ج��اری ‪ 140‬میلیارد‬ ‫تومان براورد شده‪ ،‬اما اگر دولت کمک کند و یارانه‬ ‫مصوب شده س��ال های گذش��ته پرداخت شود و‬ ‫بتوانیم تفاوت قیمت های خود را با بخش خصوصی‬ ‫جب��ران کنیم بخش زی��ادی از این زیان ها کاس��ته‬ ‫می شود‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬شرکت رجاء در سال ‪87‬‬ ‫مبلغ ‪ 60‬میلیارد تومان‪ ،‬در سال ‪ 88‬مبلغ ‪ 33‬میلیارد‬ ‫تومان و در سال گذشته ‪ 22/5‬میلیارد تومان یارانه‬ ‫دریافت کرد‪ ».‬مهندس بختیاری با بیان اینکه یارانه‬ ‫مصوب سال ‪ 89‬مبلغ ‪ 80‬میلیارد تومان بوده است‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬در سال جاری حدود ‪ 89‬میلیارد تومان یارانه‬ ‫برای رجا ء پیش بینی شد‪ ،‬اما با وجود پیگیری ها این‬ ‫یارانه هنوز اختصاص نیافته است‪».‬‬ ‫تفکیک کامل وظایف حاکمیتی و تصدی گری‬ ‫زمانبر است‬ ‫ت قطارهای مس��افری رجاء‬ ‫مدیر عامل ش��رک ‬ ‫با بیان اینکه در یک دوره زمانی‪ 15‬ساله اجرای وظایف‬ ‫حاکمیت��ی و تصدی گری بخش مس��افری بر عهده‬ ‫ش��رکت رجاء بوده‪ ،‬ادامه داد‪« :‬جدا س��ازی وظایف‬ ‫تصدی گری و حاکمیت��ی زمانبر اس��ت و معاونت‬ ‫مسافری راه اهن هم در این راستا تشکیل شده‪ ،‬اما رجاء ‬ ‫کماکان برخی وظایف حاکمیت��ی را به منظور تامین‬ ‫ایمنی شبکه و کمک به راه اهن اجرا می کند‪».‬‬ ‫افتاب‬ ‫بازی برد‪ -‬باخت ژنرال ها‬ ‫نگاهی به منازعه پاکستان و امریکا‬ ‫انچه در پاکستان امروز می گذرد‪،‬حاصل مجادله ای سخت میان دو ارتش پاکستان و امریکاست‪.‬پاکستان از دیرباز زمین بازی ایاالت متحده‬ ‫امریکا بوده است و بعد از حمله نظامی نیروهای ائتالف به رهبری امریکا به افغانستان‪ ،‬این همکاری جای خود را به دخالت و تاثیرگذاری مستقیم‬ ‫امریکا در عرصه سیاسی پاکستان داد و امروز این همراهی به افتراق میان این دو رسیده است‪،‬جایی که پاکستان راه مواصالتی ناتو را برای ارسال‬ ‫تدارکات نظامی به افغانستان بسته است و امریکا همه کمک های مالی خود را به این کشور قطع کرده است‪.‬‬ ‫انچه در‬ ‫رابطه با پاکستان‬ ‫و امریکا‬ ‫می گذرد‬ ‫در واقع مثلث‬ ‫تعامل و تضادی‬ ‫است که میان‬ ‫عناصر تشکیل‬ ‫دهنده ان به‬ ‫وجود امده است‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫مثلث های تعامل و تضاد‬ ‫نگاهی به نحوه عمل کنشگران عرصه سیاسی پاکستان‬ ‫‪1‬‬ ‫دکتر سید صدرالدین موسوی ‪ /‬کارشناس شبه قاره هند‬ ‫برای تحلیل عرصه سیاس��ی پاکستان و به دنبال‬ ‫ان بررس��ی ماهیت انچه در روابط امریکا و پاکستان‬ ‫گذشته است و ارزیابی صحنه سیاسی این کشور باید‬ ‫کنشگران فعال پاکس��تان را مورد بررس��ی قرار داد‪.‬‬ ‫در مقدمه باید به این نکته اش��اره کن��م که مهمترین‬ ‫کنشگران عرصه سیاسی پاکستان‪ ،‬ارتش‪ ISI ،‬یا همان‬ ‫سازمان اطالعات و امنیت ارتش پاکستان (که من این‬ ‫س��ازمان را از ارتش جدا می کنم)‪ ،‬احزاب سیاس��ی‪،‬‬ ‫دولت‪ ،‬م��ردم‪ ،‬امری��کا و ناتو‪ ،‬طالب��ان و گروه های‬ ‫معارض هستند که با یکدیگر تعامل ها و تعارض هایی‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫از یک س��و با هم تضاد دارند‪ ،‬از س��ویی دیگر‬ ‫همدیگر را همپوشانی می کنند‪ .‬در تعارض هستند اما‬ ‫در جایی دیگر با هم تعامل می کنند‪ .‬برای سهولت فهم‬ ‫عرصه نامتجانس سیاسی پاکستان‪ ،‬من این کنشگران‬ ‫را به گروه هایی تقس��یم کرده ام‪ .‬ما در تقسیم سازی‬ ‫تحلیلی موجود‪ ،‬یک مثلث ارتش‪ ،‬امریکا و دولت را‬ ‫داریم که انها یک مثلث تعامل را تشکیل می دهند که‬ ‫هر س��ه ضلع ان با یکدیگر همکاری های تنگاتنگی‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫مثلث دیگر که من ان را مثلث تعارض می نامم‪،‬‬ ‫مثلث مردم‪ ،‬امریکا‪ ،‬گروه های مسلح و طالبان است‪.‬‬ ‫‪74‬‬ ‫اینجا باید یک توضیح بدهم که در عرصه پاکس��تان‬ ‫به دلیل ماهیت خاص گروه طالبان‪ ،‬گروه های مسلح‬ ‫مختلفی در کن��ار طالبان وجود دارند که در ش��یوه و‬ ‫نحوه عمل هم متفاوت هستند‪ .‬از این جهت گروه های‬ ‫مس��لح و طالبان را در ی��ک ردیف ق��رار نمی دهم‪.‬‬ ‫گروه های مسلح مثل لشکر جنگوی‪ ،‬سپاه صحابه و‬ ‫لش��کر طیبه همانطور که گفتم با طالبان تفاوت هایی‬ ‫دارن��د‪ .‬در این مثل��ث تعارض‪ ،‬م��ردم ب��ا امریکا و‬ ‫گروه های مس��لح و انها ب��ا هم در ی��ک تعارض و‬ ‫در واقع یک نزاع هستند‪.‬‬ ‫مثلث بع��دی‪ ،‬مثلث ‪( ISI‬س��ازمان اطالعات و‬ ‫امنیت ارتش پاکس��تان)‪ ،‬مردم و احزاب است؛ مثلث‬ ‫اخر نیز دولت‪ ،‬امریکا و طالبان اس��ت‪ .‬نحوه تعامل‪،‬‬ ‫تعارض و دالیل و چگونگی این همگرایی و جدایی‬ ‫در اینده عرصه سیاسی پاکستان مهم است‪.‬‬ ‫تعارض ها و تعامل ها‬ ‫مثلث اول مثلث تعامل است؛ یعنی ارتش‪ ،‬دولت‬ ‫و امریکا‪ .‬انها یک هدف مشترک دارند و همین هدف‬ ‫مشترک باعث تعامل میان شان شده است‪ .‬هدف اعالمی‬ ‫ این مثلث مبارزه با تروریسم و حفظ امنیت و جلوگیری‬ ‫از رشد بنیادگرایی در مرز افغانستان است‪ .‬این هدف‬ ‫مشترک البته نافی این مساله نیست که اضالع این مثلث‬ ‫در ش��یوه و روش با هم اختالف نظ��ر ندارند یا اینکه‬ ‫برای رسیدن به این هدف در یک تعامل کامل به سر‬ ‫می برند‪ .‬با ای��ن حال انها در عین افت��راق‪ ،‬در نهایت‬ ‫بر سر موضع به تعامل می رسند‪ .‬جدایی ارتش‪ ،‬دولت‬ ‫پاکس��تان و امریکا در اس��تراتژی و تاکتیک هاست‪.‬‬ ‫دولت به دلیل خاس��تگاهش یعنی تکیه بر سیس��تم‬ ‫دموکراتیک یا نیمه دموکراتیک انتخابات‪ ،‬نیاز دارد به‬ ‫خاطر بقای خودش همیشه استراتژی و تاکتیک های‬ ‫خود را تغییر بدهد‪.‬‬ ‫همانط��ور که گفت��م اختالف��ات از اینجا ناش��ی‬ ‫می ش��ود‪ .‬یکی از م��وارد اختالفی که اخی��را نیز به طور‬ ‫جدی مورد توجه اف��کار عمومی قرار گرفته‪ ،‬فش��اری‬ ‫است که به دولت پاکس��تان و ارتش این کشور در مورد‬ ‫پ��رواز هواپیماهای بدون سرنش��ین امریکایی بر فراز‬ ‫پاکستان صورت می گیرد‪ .‬دولت به دلیل اینکه همانطور‬ ‫که گفتم در یک ساختار دموکراتیک یا نیمه دموکراتیک‬ ‫برامده از مردم است‪ ،‬در این موضوع فشارهای مردمی ‬ ‫را باالی س��ر خود حس می کند‪ .‬ارت��ش نیز به همین‬ ‫دلیل یک مقدار از فعالیت های امریکا تنفر پیدا کرده‬ ‫است‪ .‬به هر حال غرور ملی موضوعی است که دولت‬ ‫و ارتش را بر س��ر تعارض با امریکا وادار می کند که‬ ‫مخالف خوانی کند‪.‬‬ ‫ارتش پاکستان همیشه در صحنه سیاسی کشور‬ ‫فعال بوده اس��ت و گاه��ی کودتا ک��رده گاهی دولتی‬ ‫را مجبور به اس��تعفا کرده اس��ت؛ کال ابتکار عمل در‬ ‫پاکستان در دست ارتش است‪.‬‬ ‫فعالی��ت بی ح��د و م��رز امریکایی ه��ا باعث‬ ‫خدشه دار شدن غرور ملی ارتش ش��ده است‪ .‬به هر‬ ‫صورت هویت پاکستان امروز در معرض تهدید است‪.‬‬ ‫البته این نکته را نباید فراموش کرد که ارتش پاکستان‬ ‫همیشه به صورت س��نتی مورد حمایت امریکا بوده‬ ‫درباره حمله نظامی ناتو به مرز پاکستان‬ ‫‪2‬‬ ‫بسیاری عقیده دارند حمله نظامی ناتو به مرز‬ ‫پاکس��تان یک اقدام تحریک امیز بود است‪ .‬اما از‬ ‫طرف چه کسی‪ .‬تشخیص این مساله دشوار است؛‬ ‫برای انکه برای کسی سودی به همراه ندارد‪ .‬برای‬ ‫پاکستان اتحاد با امریکا بسیار مهم است و شرایط‬ ‫اقتصادی ان وخیم تر میشود‪ .‬اگر کمک ها کاهش‬ ‫یابد حتی بدتر هم می ش��ود‪ .‬ب��رای امریکایی ها‪،‬‬ ‫پاکستان یعنی همس��ایه افغانس��تان و این بسیار‬ ‫باارزش اس��ت‪ .‬پیش از ش��روع خروج گروهی‬ ‫نیروهای متحد‪ ،‬موقعیت پاکس��تان بس��یار مهم‬ ‫ارزیابی می شد و همانا شرایط خروج تا حد زیادی به‬ ‫ان بستگی دارد و این مشکل بسیار جدی برای باراک‬ ‫اوباماست‪.‬‬ ‫پس از حمله هوایی پاکس��تان‪ ،‬یکی از دوکانال‬ ‫ارسال نیروهای ناتو به افغانستان بسته شد و همچنین‬ ‫تاحد زیادی وضعیت جابه جایی ه��ای بین المللی را‬ ‫سخت تر کرد‪ .‬یک راه دیگر ارس��ال از طریق روسیه‬ ‫لو نقل غیر نظامی‬ ‫است اما این توافق تنها در موارد حم ‬ ‫به دست می اید‪ .‬به همین دلیل ناتو فعال با درخواست‬ ‫رسمی درباره افزایش ترانزیت از طریق روسیه به این‬ ‫کشور مراجعه نکرده است‪ .‬وضعیت ناتو به طور جدی‬ ‫وخیم تر شد؛ یعنی زمانی که در جنوب غربی پاکستان‬ ‫مبارزان به دسته ماشین ها در حال حرکت حمله کردند‪،‬‬ ‫انها موفق شدند بیش از ‪ 30‬کامیون را به همراه سوخت‬ ‫و تجهیزات نابود کند‪.‬‬ ‫با توجه به بیماری ناگهانی رئیس دولت‪ ،‬حوادث‬ ‫در پاکس��تان مبهم ت��ر خواه��د ش��د‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫اصف عل��ی زرداری برای درمان مش��کالت قلبی به‬ ‫دبی رف��ت‪ .‬در نتیجه ش��ایعاتی در پاکس��تان مبنی بر‬ ‫«کودتای ارام» و اشغال دولت توسط نظامیان به گوش‬ ‫می رس��د‪ ،‬این واقعیت نیز برداشت می شود که حمله‬ ‫قلبی رازگونه‪ ،‬خیلی فوری س��فرای پاکس��تان را از‬ ‫برخی کشورها فراخواند‪ .‬عالوه بر این نماینده مجلس‬ ‫امریکا‪ ،‬مارک تونر منکر ان ش��د که درمان مشکالت‬ ‫سالمتی رئیس جمهور بهانه ای برای حذف او از دولت‬ ‫است‪ .‬ناظران پاکستانی خاطر نش��ان می کنند که اگر‬ ‫اصف علی زرداری به میهن هم برگردد ممکن اس��ت‬ ‫به عنوان رئیس دولت فعالیت نکند‪g .‬‬ ‫افتاب‬ ‫کودتای ارام‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫صحنه سیاسی پاکستان به شدت پارادوکسیکال‬ ‫است‪ .‬این تعامل ها و تضادهاس��ت که به شکل یک‬ ‫بازی شطرنج بسیاری از اهداف طرف های درگیر را به‬ ‫نتیجه می رساند‪ .‬در اینجا کنشگران عرصه سیاسی هر‬ ‫کدام برای خود نقش و عملی را تعریف می کنند‪ .‬در‬ ‫یک تحلیل کلی و عمومی نمی توان گفت که در اینده‬ ‫هیچ کدام از این گروه ها و مثلث های موجود به طور‬ ‫کامل حذف می شوند‪.‬‬ ‫شاید در مقاطعی با توجه به شرایط باعث تغییر‬ ‫وضع و یا تغییر موضع بشوند که با توجه به در پیش‬ ‫بودن سال انتخابات در امریکا و همین طور انتخابات‬ ‫در پاکس��تان می توان گفت اضالع این مثلث به طور‬ ‫ابهام امیز با یکدیگر در تعامل و تضاد خواهند بود‪ .‬این‬ ‫تعامل ها و تضادها به قدری پیچیده اس��ت که عرصه‬ ‫را برای تحلیل صحنه سیاس��ی و کنشگران پاکستان‬ ‫سخت می کند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫است‪ .‬در مس��اله کش��میر هند ما می بینیم که در اوج‬ ‫جنگ سرد‪ ،‬تکیه گاه اصلی پاکستان‪ ،‬امریکا بود‪ .‬حتی‬ ‫زمانی که در اوایل سال ‪ ،90‬هند سیاست دیگری در‬ ‫پیش گرفت و وارد بازار ازاد اقتصاد ش��د نیز س��ایه‬ ‫امریکا از روی ارتش پاکستان از بین نرفت؛ به صورتی‬ ‫که ارتش تکیه گاه امریکا در منطق��ه و بالعکس بود‪.‬‬ ‫اما ارتش پاکس��تان در عین تعامل‪ ،‬با پارادوکس هایی‬ ‫روبه رو شده است‪.‬‬ ‫در عین حفظ روابط حس��نه‪ ،‬موضوعاتی مثل‬ ‫کشته شدن بن الدن در «ابیت اباد» در کنار ستاد ارتش‬ ‫پاکس��تان زمینه های انش��قاق میان ارتش پاکستان و‬ ‫امریکا را فراهم کرده است‪ .‬ذکر این نکته هم ضروری‬ ‫است که ارتش پاکستان معامله گرایانه نگاه می کند اما‬ ‫در عین این خصلت بعد از حمل��ه «ابیت اباد» امتیاز‬ ‫مالی که در ح��دود ‪ 100‬ت��ا ‪ 140‬میلی��ون دالر بود‪،‬‬ ‫متوقف شد‪.‬‬ ‫این امتیاز مالی زمانی به پاکستان اعطا شده بود که‬ ‫راه ترانزیتی از میان مرزهای پاکستان برای تدارکات‬ ‫نیروهای نظامی ناتو در افغانس��تان ایجاد ش��ده بود‪.‬‬ ‫موضوع جریحه دار ش��دن غرور ملی به قدری برای‬ ‫پاکستانی ها زیان اور بود که حتی رضایت دادند امتیاز‬ ‫مالی که برای انها در نظر گرفته شده بود را پس بزنند‬ ‫و شش ماه است که به دنبال این کمک مالی نرفته اند‪.‬‬ ‫همانطور که گفتم ای��ن خصلت دولت و ارتش‬ ‫پاکستان است که با روحیه معامله گرایانه خود عمدتا‬ ‫در ش��رایطی که تحت فش��ار افکار عمومی نیست و‬ ‫خطر س��قوط را باالی سر خود احس��اس نمی کند‪،‬‬ ‫روحیه سازشکارانه و معامله گرایانه را حفظ می کند‪.‬‬ ‫در شرایط کنونی این فشار افکار عمومی و جریحه دار‬ ‫شدن غرور ملی در باالترین حد خود است‪.‬‬ ‫حتی اگر ای��ن گفته را بپذیریم ک��ه در موضوع‬ ‫بن الدن خود پاکس��تانی ها ه��م از حمل��ه نیروهای‬ ‫امریکایی به «ابیت اباد» مطلع باشند نیز دولت و ارتش‬ ‫راهی برای نشان دادن مواضع سختگیرانه ندارند‪.‬‬ ‫مثلث بع��دی اما مثلث امریکا‪ ،‬م��ردم و طالبان‬ ‫هس��تند‪ .‬امری��کا‪ ،‬طالب��ان را ب��ه دو بخ��ش طالبان‬ ‫خوب و طالبان بد تقس��یم کرده است‪ .‬طالبان خوب‬ ‫طالبانی است که امریکایی ها با ان بر سر میز مذاکره‬ ‫نشسته اند؛ در کنفرانس ها و برخی جلسات محرمانه‬ ‫و اشکار حضور دارد و طالبان بد طالبانی است که با‬ ‫امریکایی ه��ا می جنگند و در تضاد ب��ا امریکا و ناتو‬ ‫است‪.‬‬ ‫مردم پاکستان هم به صورت سنتی با امریکایی ها‬ ‫در تعارض و تضاد هس��تند‪ .‬از یک سو مردم با طالبان‬ ‫نیز در تعارض هستند چرا که هر دوی انها ارزش های‬ ‫اس�لامی‪ ،‬بومی و غرور ملی انها را مورد خدشه قرار‬ ‫داده و نزاع میان انها باعث کش��ته شدن خیل زیادی‬ ‫از نف��وس غیرنظامی پاکس��تانی ش��ده اس��ت‪ .‬البته‬ ‫تناقض هایی بی��ن تعامل مردم با طالب��ان وجود دارد‬ ‫که به دلیل فقر‪ ،‬بی سوادی و مسائل دیگر باعث شده‬ ‫گروهی از مردم پاکس��تان در واق��ع در تور یارگیری‬ ‫طالبان اسیر شوند‪.‬‬ ‫همانطور که گفتم در مثلث مردم‪ ،‬امریکا و طالبان‬ ‫تعارض ها و تعامل هایی وج��ود دارد؛ تعارض میان‬ ‫طالبان بد و مردم با امریکا و بالعکس و همگرایی بین‬ ‫طالبان و مردم فقیر و بی س��واد که مورد سوءاستفاده‬ ‫قرار می گیرند‪ .‬در کنار این تعامل ها و تعارض هاست‬ ‫که منازعه و جنگ میان طرفین وجود دارد‪.‬‬ ‫مثلث دیگر‪ ،‬مثلث مردم‪ ISI ،‬و احزاب اس��ت‪.‬‬ ‫در س��اختار نیمه دموکراتیک و دموکراتیک پاکستان‪،‬‬ ‫این تعامل م��ردم و احزاب اس��ت که تعیی��ن کننده‬ ‫قدرت سازی گروه های سیاسی می شود‪ .‬احزاب نیز‬ ‫با استفاده از ابزارهای مرس��وم و موجود و خاستگاه‬ ‫قومی و مذهبی‪ ،‬فعالیت های خود را شکل می دهند تا‬ ‫در انتخابات برنده شوند‪.‬‬ ‫ضلع دیگ��ر ای��ن مثل��ث س��ازمان اطالعاتی‬ ‫ارتش پاکس��تان یا همان ‪ ISI‬اس��ت که اهداف خود‬ ‫را به صورت س��نتی در میان برخی گروه ها و احزاب‬ ‫جستجو می کند‪ .‬این نیرو با استفاده سیاسی از احزاب‬ ‫در واقع صحنه سیاسی پاکس��تان را مورد هدف قرار‬ ‫می دهد‪ .‬از این جهت نیز ‪ ISI‬نقش تعیین کننده ای در‬ ‫تحوالت پاکستان دارد‪.‬‬ ‫‪ ISI‬در صحنه سازی سیاسی پاکستان‪ ،‬با استفاده‬ ‫از اهرم های��ی مثل طالبان‪ ،‬عمق اس��تراتژیک خود را‬ ‫افغانستان تعریف کرده و شاید به همین دلیل است که‬ ‫در تعامل با امریکا‪ ،‬تجربه تاریخی تشکیل طالبان را‬ ‫با کمک و همکاری س��ازمان اطالعاتی امریکا (سیا)‬ ‫به خوبی انجام داده‪.‬‬ ‫تعام��ل ‪ ISI‬و امری��کا در همین ج��ا به ط��ور‬ ‫سیستماتیک ش��کل گرفته اس��ت چرا که انها اهداف‬ ‫مشترکی با هم دارند‪ .‬یکی حذف طالبان بد و خلع سالح‬ ‫انها و دیگری‪ ،‬مش��ارکت با طالبان خ��وب و نهایتا در‬ ‫اختی��ار گرفتن ق��درت طالب��ان در اه��داف پیش رو‪.‬‬ ‫البت��ه ‪ ISI‬از گروه ه��ای مس��لح تروریس��تی برای‬ ‫معامله گری و امتیاز گیری در عرصه سیاسی پاکستان‬ ‫و منطقه استفاده خوبی برده است‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫دادن تشکیالت نظامی انها س��کوت کرده است‪ .‬به نظر‬ ‫همایون جریر در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫می رسداینهاامتیازاتیاستکهامریکایی هابهپاکستانی ها‬ ‫دادهبودنداماایناختالفاتازکجاشروعشد‪.‬امریکادرفاز‬ ‫جدیدحضورنظامیخودبهایننتیجهرسیدهکهپاکستانبه‬ ‫عنوان یک کشور دوست وهمراه عمل نمی کند و کامال در‬ ‫اختیارامریکانیستومطابقمیلاینکشوررفتارنمی کند‪.‬‬ ‫برهمیناساسامریکابهدنبالسلطههمه جانبهخوددرتمام‬ ‫همایون جریر از مجاهدین دوران جهاد افغانستان این روزها گرچه در عرصه سیاسی افغانستان حضوری‬ ‫شئونپاکستاناست‪.‬بهصورتواضحاگربخواهمبگویم‪،‬‬ ‫محس��وس دارد اما با نگاهی کارشناسی به تحوالت اخیر در پاکس��تان و تثیرات ان در منطقه نگاه می کند این‬ ‫امریکایی هاب هدنبالاشغالسیاسیپاکستانهستند‪.‬اینمساله‬ ‫گفت وگو از این جهت اهمیت دارد که برخی نکات ان برای اولین بار منتشر می شود‪.‬‬ ‫بههیچ وجهتوسطبزرگان‪،‬رهبران‪،‬دولتوارتشپاکستان‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫پذیرفته نیست‪ .‬از سوی دیگر مساله زرادخانه هسته ای که‬ ‫کهامریکاتصمیمگرفتبهافغانستانحملهکندوانرااشغال‬ ‫وضعیت کنونی پاکس��تان را چگون��ه ارزیابی‬ ‫پاکستاندراختیارداردبهعنوانیکیازدغدغه هایاساسی‬ ‫کند‪ .‬اقای بوش رئیس جمهور امریکا‪ ،‬اقای ارمیتاژ مشاور‬ ‫امریکایی ها‪ ،‬ذه��ن انها را درگیر خود کرده اس��ت‪ .‬زمانی‬ ‫خودرابهاسالم ابادفرستادواوبهاقایپرویزمشرفحرف‬ ‫می کنید؟پاکستاندرسالیکهگذشتچگونهبود؟‬ ‫حکومت س��عودی به دلیل نزدیکی ای که با پاکستانی ها‬ ‫بی سابقه ایزد‪.‬بوشبهمشرفپیغامدادهبودکهپاکستاندو‬ ‫یبود‪،‬‬ ‫‪ l‬سالیکهدرپاکستانگذشتسالبسیارمهم ‬ ‫داش��ت پادرمیانی و میانجیگری کرد و حتی حاضر بود‬ ‫راهدارد؛یکیاینکهکامالباماهمکاریکندیااینکهپاکستانرا‬ ‫چنانکهماشاهداتفاقاتمهمی دربخش هایمختلفجامعه‬ ‫پول هنگفتی را خرج کند تا زرادخانه هس��ته ای پاکستان‬ ‫بهعصرحجربازمی گرداند‪.‬‬ ‫پاکستان بودیم‪ .‬در این سال امریکا توانست رهبر القاعده‪،‬‬ ‫چرا بوش این حرف را زد؟‬ ‫درنهایتبهامریکامنتقلشوداماموردموافقتارتشقرار‬ ‫اسامهبنالدنرادر«ابیتاباد»درکنارساختمانستادارتش‬ ‫‪ l‬عرض می کنم بعد از مس��افرت اقای ارمیتاژ و‬ ‫نگرفت‪ .‬مشکل سوم که باعث واکنش متقابل پاکستان و‬ ‫پاکستان از بین ببرد‪ .‬در این سال روابط پاکستان با امریکا‬ ‫امریکاعلیهیکدیگرشده‪،‬رشدغیرقابلقبولاسالم گرایان‬ ‫به شدت به س��ردی گرایید‪ .‬بر این اساس کشمکش های‬ ‫پیغام تند و سخت اقای بوش‪ ،‬دستگاه رهبری پاکستان و‬ ‫تندرو در پاکس��تان اس��ت‪ .‬در این اواخر فربه شدن گروه‬ ‫پاکس��تان با امریکا باال گرفته است‪ .‬همچنین در این سال‬ ‫ارتش این کش��ور تصمیم گرفت یک همکاری جدی و‬ ‫همه جانب هباامریکاانجامدهد‪.‬شایدبههمیندلیلبودکهناتو‬ ‫حقانی‪،‬رشدچشمگیریداشتهاستکهبارهامورداعتراض‬ ‫اسالمگرایاندرپاکستانبیشترازگذشتهتوانستندحضور‬ ‫امریکاقرارگرفته‪.‬امریکایی هاباتمامتوانخوداینرویدادها‬ ‫وارتشامریکاتوانستدرکمترینزمانحکومت طالبانرا‬ ‫قویخودرادرصحنهسیاسیپاکستانبهاثباتبرسانند‪.‬در‬ ‫را رصد می کنند و برای ان مالحظات ج��دی دارند و به‬ ‫قمیانهپاکستان‬ ‫منقرضکند‪.‬بعدازاینواقعهیکسریتواف ‬ ‫یکنگاهکلیشرایطکنونیپاکستانشرایطخوبینیست‪،‬‬ ‫شدت همانطور که گفتم‪ ،‬از ان تشویش دارند‪ .‬مساله مهم‬ ‫و امریکا صورت گرفت که ارتش پاکستان این اجازه را داد‬ ‫مخصوصااینکهدروضعیتکنونیدستگاهحاکمهودولت‬ ‫دیگر پرواز هواپیماهای بدون سرنشین امریکایی در خاک‬ ‫پاکستان با ارتش این کشور دچار اختالف نظر شدید شده‬ ‫که امریکا در س��رحدات و نقاط مرزی این کشور‪ ،‬پایگاه‬ ‫پاکستان است که پیامدها و تلفات و عملیات های ان واقعا‬ ‫نظامیداشتهباشد‪.‬همچنینتمامتالش هایخوددرجهت‬ ‫است‪.‬به خصوصاینکهاقایعاصفعلیزرداری‪،‬بهدلیل‬ ‫حوصلهپاکستانی هارابهسراوردهاست‪.‬امریکایی هابااینکه‬ ‫همکاری هایاطالعاتیوامنیتیونظامیراعلیهگروه های‬ ‫بیماری در انجام وظایف خود دچار مشکل شده‪ ،‬پاکستان‬ ‫ادعادارندعملیاتپروازهواپیماهایبدونسرنشین‪،‬علیه‬ ‫تندروباامریکاداشتهباشد‪.‬اینبوداغازهمکاریپاکستان‬ ‫در مقابل بزرگ ترین متحد جهانی خود ایستاده و مشکل‬ ‫اس�لامگرایان تندرو کما فی السابق با‬ ‫عناصر تندرو و هدف قراردادن انهاست‬ ‫امادراینعملیات هامردمبیدفاعهمکشته‬ ‫دولتاینکشوروجوددارد‪.‬‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫فکرمی کنیدانتخاباتپیشروی‬ ‫ارتش پاکستان در چنین شرایطی چه‬ ‫پاکستاناینمشکالترابرطرف‬ ‫می کند؟بهنظرمی رسدکهبهجزتوقف ‬ ‫کند ی��ا تغیی��ری در وضعیت‬ ‫ترانزیت تدارکاتی امریکا از افغانستان‬ ‫موجود پاکس��تان ب��ه وجود‬ ‫نم��ی اورد‪ .‬ایا می ت��وان گفت‬ ‫هیچکاردیگریانجامنشدهاست‪.‬‬ ‫‪ l‬ارتش‪ ،‬زمامدار و صحنه گردان‬ ‫رقابت های انتخاباتی حول این‬ ‫مشکالتادامهدارد؟‬ ‫اصلی عرصه سیاسی پاکستان است و به‬ ‫هیچ صورت نمی تواند خاموش باش��د‪.‬‬ ‫‪ l‬ببینی��د‪ ،‬گروه ه��ا و احزاب‬ ‫ژن��رال کیانی برای حل این مش��کالت‬ ‫مختلفیدرانتخاباتپارلمانیپاکستان‬ ‫با یکدیگر رقابت می کنند‪ .‬در تحلیل‬ ‫بارها به امریکا سفر و با سران این کشور‬ ‫گفت وگ��و کرده اس��ت ت��ا مخصوصا‬ ‫وضعی��ت موجود بای��د گفت حزب‬ ‫عملیاتپروازهواپیماهایبدونسرنشین‬ ‫مردم به رهبری اق��ای زرداری با توجه‬ ‫متوقف شود اما امریکایی ها هیچ وقت به‬ ‫به تشتت های به وجود امده وضعیت‬ ‫این درخواس��ت ها توجهی نکرده اند‪ .‬در‬ ‫خوبی ندارد‪ .‬حزب مسلم لیگ‪ ،‬رقیب‬ ‫چنینشرایطیپاکستاناحساسکردباید‬ ‫جدی حزب م��ردم ب��رای حضور در‬ ‫عرصه سیاسی پاکس��تان انگیزه های‬ ‫یک رفتار س��خت در تضاد با این متحد‬ ‫قدیمی خود داشته باشد‪ .‬مجموع ه این‬ ‫بسیار زیادی دارد و قدرت بسیار زیادی‬ ‫اقدام ها که پاکستانی ها را بسیار عصبانی‬ ‫که در چند سال اخیر ظهور پیدا کرده‪،‬‬ ‫کرد‪ .‬در گذشته متحد استراتژیک امریکا‬ ‫حزب اقای عمران خان است که یک‬ ‫گروه پر زرق و برق را تشکیل داده‪ .‬در‬ ‫در منطقه‪ ،‬پاکستان بوده و همین دوستی‬ ‫سال هایاخیراوبارهاتوانستهحمایت‬ ‫استراتژیکسودوبهرهزیادیرابهصورت‬ ‫مردم پاکستان را از ان خود کند‪ .‬من فکر‬ ‫ساالنهازنظرمالی‪،‬اقتصادیونظامیبرای‬ ‫همایون جریر معتقد است که امریکا به فکر تاثیرگذاری عمیق سیاسی در پاکستان است‪.‬‬ ‫پاکستانی هاداشتهاست‪.‬همانطورکهگفته‬ ‫می کنم رقابت اصلی میان حزب مردم‪،‬‬ ‫باامریکاوپیامدانانقراضدولتطالبانبود‪.‬البتهپاکستان‬ ‫شدمتحداناستراتژیکامریکاپاکستانوافغانستانبودند‬ ‫مسلملیگوحزباقایعمران خانباشدکمااینکهاحزاب‬ ‫حینهمینفضایگرمودوستیبودکهگروهطالبانرادوباره‬ ‫دیگرمثل‪ MKM‬یاحزبجماعتاسالمیبهرهبریاقای‬ ‫اما حاال هند نیز وارد عرصه سیاسی افغانستان شده که این‬ ‫بازسازی کرد و ان را سامان داد تا طالبان احیای تشکیالتی‬ ‫موضوعبسیاربرایپاکستانی هاگرانامدهاست؛همانطور‬ ‫الطافحسینوحزبجماعتعلمایاسالمیبهرهبری‬ ‫کهگفتهشدشایدیکیازدالیلاصلیاینکشمکشوجنگ‬ ‫شود‪ .‬البته این به ان معنا نیست که مشاوران دولت امریکا‬ ‫اقای موالنا فضل الرحمان در واقع خ��ود را اماده ورود به‬ ‫عرصهسیاسیپاکستانمی کنند‪.‬‬ ‫سرد میان پاکستان و امریکا همین حضور هند باشد‪ .‬جرقه‬ ‫از این مساله مطلع نبودند‪ ،‬به صورتی که یکی از مشاوران‬ ‫فکرمی کنیدمنشاافتراقودرواقعبهسردیگراییدن‬ ‫اقای اوباما یعنی اقای روبین‪ ،‬در مقاله ای نوشته که امریکا‬ ‫اصلی زمانی شکل گرفت که نیروهای امریکا و ناتو‪28 ،‬‬ ‫سرباز پاکستانی را در مرز کشتند‪ .‬اقدام پاکستان بر ضد این‬ ‫سال ها می دانست که طالبان در افغانس��تان و پاکستان در‬ ‫روابطپاکستانباامریکاچیست؟‬ ‫موضوع قطع تمامی راه های مواصالتی نیروهای ائتالف‬ ‫حال تجدید قوا هستند و در مقابل اخباری مبنی بر سامان‬ ‫‪ l‬ریشهوخاستگاهاینکشمکشزمانیبهوجودامد‬ ‫امریکا به دنبال اشغال سیاسی پاکستان است‬ ‫‪3‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫‪76‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫بود‪.‬همچنینانهاگفته اندبههیچهواپیماییاجازهواردشدن‬ ‫بهفضایاینکشوررانمی دهندواگرانهاواردحریمفضایی‬ ‫اینکشورشوند‪،‬انهاراسرنگونخواهندکرد‪.‬‬ ‫امریکایی ها هم رسما پایگاه خود در کویته را منتقل‬ ‫کردهاند‪ .‬همچنین امریکا وام بالعوض‪ 800‬میلیون دالری‬ ‫خودرابهپاکستانمتوقفکردهاند‪.‬اینهامجموعهمشکالت‬ ‫موجودمیانپاکستانوامریکااست‪.‬‬ ‫ایافکرمی کنیدبااینشرایطبرخوردنظامیمیاندو‬ ‫کشورپاکستانوامریکاشکلبگیرد؟‬ ‫‪ l‬اصال‪ ،‬ب��ه هیچ وجه‪ .‬اختالف��ات موجود میان‬ ‫دستگاه های اطالعاتی امریکا و پاکستان است و من فکر‬ ‫نمی کنممنجربهبرخوردنظامیشودودرهمانجنگسرد‬ ‫باقیمی ماند‪.‬‬ ‫یکتحلیلوجودداردکهامریکابرایمهارپاکستان‪،‬‬ ‫از یک نیروی سوم یعنی دشمن قدیمی انها‪« ،‬هند»‬ ‫خواستهاستکهواردعرصهنظامیافغانستانشوند‬ ‫ودراینکشورنیروپیادهکنند‪.‬اینمسالهراچگونه‬ ‫ارزیابیمی کنید‪.‬‬ ‫‪ l‬اختالف میان هند و پاکستان برای همه روشن‬ ‫اس��ت‪ .‬من بعی��د می دانم هندی ه��ا به فکر پی��اده کردن‬ ‫نیروینظامیدرافغانستانباشند‪.‬تاانجاییکهمنمی دانم‬ ‫هندی ها بیش��تر به دنبال حضور فرهنگ��ی و عمرانی در‬ ‫افغانستانهستندتانظامی‪.‬‬ ‫در مورد اخت�لاف امریکا چطور‪ .‬فکر می کنید تا‬ ‫کجاادامهیابد؟‬ ‫‪ l‬به نظر من این اختالف برای مدتی ادامه خواهد‬ ‫داشتوهمانطورکهگفتممنجربهدرگیرینظامینخواهد‬ ‫شد‪ .‬امریکایی ها از خواست خود عقب نشینی نمی کنند‪،‬‬ ‫شاید شیوه و تاکتیکش متفاوت باش��د‪ .‬تاکید می کنم که‬ ‫امریکایی ها به دنبال اشغال سیاسی پاکستان هستند‪ .‬انها‬ ‫می خواهندپاکستانرابه طورکاملدراختیاربگیرند‪.‬شاید‬ ‫به همین دلیل است که پاکستان هم بیکار نبوده و در چنین‬ ‫ش��رایطی در جهت تقویت گروه های اسالمگرا کوشش‬ ‫می کند؛گروه هایتندروییکهمی تواندتقویتانهاموجب‬ ‫ایجادیکیازدغدغه هایامریکاشودوالبتهمهارانهاتوسط‬ ‫پاکستانیاباکمکاینکشور‪،‬یکامتیازبرایپاکستانباشد‪،‬‬ ‫همانطور که پاکستان در گذشته این شیوه را با شکل گیری‬ ‫یدانند‪.‬شایدبههمین‬ ‫طالبانانجامداد‪.‬امریکایی هاهماینرام ‬ ‫دلیل است که در شش ماه اخیر بسیاری از گروه های تندرو‬ ‫درسرحداتپاکستانوافغانستانحضوردارندوکمپ های‬ ‫زیادیراتشکیلداده اند‪.‬‬ ‫اینهاچهگروه هاییهستندوازکجاامده اند؟‬ ‫‪ l‬گروه هایی که اصال متعلق به ان منطقه نیستند‪.‬‬ ‫گروه های پنجابی‪ ،‬سندی و کشمیری تحت پوشش گروه‬ ‫حقانی حضور دارند‪ .‬گروه های نظیر لش��کر طیبه‪ ،‬سپاه‬ ‫صحابه‪،‬لشکرجنگویوجنگجویانکشمیریکهپیشاز‬ ‫این جایگاهی در مرز و سرحدات نداشته اند و حاال پس از‬ ‫کشتهشدنبنالدندرقالبتشکلجدیدیسازمانیافت هاند‪.‬‬ ‫از صحبت های شما اینگونه به نظر می رسد که این‬ ‫گروه در واقع یک القاعده جدید است‪ .‬ایا می توان‬ ‫اینقولرادرستدانست؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬این تحلیل‪ ،‬تحلیل درس��تی است‪ .‬پس از‬ ‫کشته ش��دن بن الدن در واقع اعتبار القاعده از بین رفت‪.‬‬ ‫پاکستانی ها گروه حقانی را اماده می کنند که در واقع یک‬ ‫حرکت بین المللی را برای تحت فشار قرار دادن گروه های‬ ‫ائتالفانجامدهند‪.‬نکتهجالبایناستکهگروهحقانیدر‬ ‫ظاهرگروهیافغانیاستامادرخاکپاکستانب اترکیبیکهدر‬ ‫باالعرضکردم‪،‬درحالفعالیتاست‪.‬بههرحالاینگروه‬ ‫همانطورکهپیشازاینگفتمعلیهمنافعامریکاعملمی کندو‬ ‫بهعنوانیککارتدردستپاکستانبهبازیگرفتهمی شود‪.‬‬ ‫ایا گروه حقانی این پتانس��یل را دارد که جایگاه‬ ‫القاعدهرابگیرد؟‬ ‫‪ l‬گروه حقانی در واقع گروه فشار پاکستان است‪.‬‬ ‫اقای جالل الدین حقانی‪ ،‬رهبر اصلی گروه حقانی سال ها‬ ‫قبلبایکخانوادهبزرگعربیخویشیونسبتپیداکرده‪.‬‬ ‫بس��یاری از جنگجویان عرب یا غیر عرب القاعده انها را‬ ‫می شناسند‪ .‬یعنی چهره ای اشنا برای کسانی است که در‬ ‫افغانستان حضور داش��ته اند‪ .‬به هر حال پاکستانی ها فکر‬ ‫می کنند شبکه حقانی می تواند جای القاعده را بگیرد و در‬ ‫واقع یک اهرم فشار قوی علیه امریکا و ناتو باشد‪ .‬امریکا‬ ‫این را می داند و به شدت فعالیت انها را رصد می کند‪ .‬حتی‬ ‫من شنیدم پیش از این یعنی حدود سه ماه قبل انها در یک‬ ‫کشورعربیمنطقهباامریکایی هاجلسهگذاشتندودرواقع‬ ‫مذاکراتی داشتند که البته به نتیجه نرسیدند‪ .‬ان چیزی که‬ ‫نشانمی دهدایناستکهامریکایی هانتوانستنددرمذاکره‬ ‫با گروه حقانی موفق باشند‪ .‬کارکرد اینگونه گروه ها در واقع‬ ‫یککارکرددوگانهاستوبیشتربهعنوانیکابزاردردست‬ ‫پاکستانی هامطرحهستند‪.‬‬ ‫شماازمذاکرهگروهحقانیباامریکایی هاصحبت‬ ‫کردید‪ ،‬فکر نمی کنید اینگونه گروه ها در پاکستان‬ ‫به رغم اینکه یک تهدید برای امریکایی ها است‪،‬‬ ‫یک فرصت است؟ از این جهت که امریکایی ها‬ ‫می توانندبهبهانهمبارزهباانهاسال هایبیشتریدر‬ ‫افغانستانحضورداشتهباشند‪.‬بهاینتعبیرکهناامنی‬ ‫که توسط این گروه ها ایجاد می شود بهانه بیشتری‬ ‫برای در کنترل گرفتن کشور شما یعنی افغانستان‬ ‫توسطامریکایی هاباشد‪.‬‬ ‫‪ l‬شکی نیست که اینگونه گروه ها در پروژه ناامنی‬ ‫که ایجاد می کنند در واقع یک حال��ت دوگان ه را به وجود‬ ‫می اورند‪.‬واقعااینموضوعنگرانکنندهاستچراکه ادامه‬ ‫ناامنی در مناطق مختلف افغانس��تان باعث تثبیت نظامی‬ ‫ناتو می شود و وضعیت نظامی افغانستان را به یک حالت‬ ‫تاسف اور و بس��یار بد تبدیل خواهد کرد‪ .‬کنترل اوضاع‬ ‫از دست دولت مرکزی خارج می ش��ود و یک انارشی در‬ ‫مجموعه اقدامات دولت به وجود می اید‪ .‬من فکر می کنم‬ ‫هدفگروه هایینظیرحقانیدرواقعباالبردنغلظتجنگ‬ ‫مذهبی در افغانستان است‪ .‬این را انفجا ر تروریستی روز‬ ‫عاشوراثابتکرد‪.‬بازسازیواحیایشبکهحقانیمجموعه‬ ‫تالش هایی است که پاکستانی ها را برای بر هم زدن اوضاع‬ ‫افغانستانمصممکردهاست‪.‬انفجارروزعاشوراثابتکردکه‬ ‫درواقعخطربزرگیافغانستانراتهدیدمی کند‪.‬همانطورکه‬ ‫شیعیان در این واقعه به شهادت رسیدند‪ ،‬حدود‪ 25‬نفر از‬ ‫اهل سنت نیز در این حادثهبه شهادت رسیدند چرا که اهل‬ ‫سنت افغانستان به روز عاشورا با احترام نگاه می کند‪ .‬من‬ ‫خودم بچه که بودم به همراه پدرم در مراسم روز تاسوعا و‬ ‫عاشوراشرکتمی کردیمونذریمی دادیم‪.‬بهنظرمی رسد‬ ‫درواقعخطراینگروهبرایحاکمیتملیافغانستاننیزیکی‬ ‫دیگر از اهداف پاکستان است‪ .‬از سوی دیگر فکر می کنم‬ ‫پاکستانی هاتنهامنطقهرانیزموردتوجهقرارنمی دهندواین‬ ‫نالمللینیزداشتهباشد‪.‬‬ ‫گروهدرواقعبایداهدافبی ‬ ‫ش��ما اش��اره کردید به اختالفات می��ان ارتش و‬ ‫حکومت؛ ریشه این اختالفات چیس��ت؟ ایا در‬ ‫وضعیتکنونیکهپاکستانرابهسمتاختالفبا‬ ‫امریکامی بردنیزدخالتدارد؟‬ ‫‪ l‬مدتی قبل اقای عاصف علی زرداری نامه ای به‬ ‫مقامات امریکا نوشت‪ .‬البته نامه ای محرمانه که در این نامه‬ ‫عنوان شده است که ارتش پاکستان در حال طراحی کودتا‬ ‫علیهمناستوجلویاینکارواقدامرابگیرید‪.‬گویامطالب‬ ‫ایننامهافشاشده‪.‬شایدبههمیندلیلاستکهسفیرپاکستان‬ ‫درامریکابهزندانافتادهاست‪.‬‬ ‫گویاکودتااولینواخریناقدامارتشدرمواجههبا‬ ‫چنیناموریاست؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬این موضوعات سابقه دیرینه ای در پاکستان‬ ‫دارد‪ .‬در واقع ارتش با اقای زرداری همراهی و همگرایی‬ ‫داشته اند‪.‬اقایزرداریاجدادشانازایرانبهپاکستانرفتندو‬ ‫برخالفپدرشکاریباسیاستنداشتوبهدنبالتجارت‬ ‫و ورزش بود‪ .‬بعد از ازدواج با خانم بی نظیر بوتو‪ ،‬در واقع او‬ ‫واردسیاستشدودرعرصهسیاسینقشپیداکرد‪.‬بسیاری‬ ‫معتقدندوروداوبهعرصهسیاسیوقرارگرفتندرکنارخانم‬ ‫بوتونیزنقشهارتشبودهاستامازرداریدرواقعدرخاتمه‬ ‫کارنهموردتوجهغربی هابودونهارتش‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫‪ l‬غربی ها به او باور نداشتند‪ .‬به هر حال او روابط‬ ‫بسیارخوبیباتهرانداشتوحتیبراینزدیکیمیانتهران‬ ‫وعربستانکوشش هاومیانجیگری هاییکردکهالبتهبهمذاق‬ ‫غربی ها خوش نیامد‪ ،‬چرا که غربی ها قرار گرفتن تهران و‬ ‫عربستان در کنار هم را به نفع منافع خود نمی بینند‪ .‬عوامل‬ ‫دیگری نیز هست‪ .‬البته انطوری که گفته شده‪ ،‬این است‬ ‫که اقای زرداری مریضی خود را ج��دی گرفته و به دبی‬ ‫رفته‪ .‬شاید همین جدی گرفته شدن مریضی اقای زرداری‬ ‫بهانهخوبیبرایکنارگذاشتهشدنایشانازقدرتباشد‪.‬‬ ‫در عرصه سیاسی انتخابات اینده پاکستان در پیش‬ ‫رو است‪ .‬فکر می کنید این انتخابات در وضعیت‬ ‫کنونیچهنقشیبازیمی کند؟‬ ‫‪ l‬همانطور ک��ه پی��ش از این گفت��م گروه های‬ ‫مختلفی در عرصه رقابت حضور دارند‪ .‬اقای عمران خان‬ ‫ک��ه چه��ره نزدیکی به غ��رب اس��ت و توانس��ته ارای‬ ‫زیادی را ب��ه خود جلب کند‪ ،‬حزب مس��لم لی��گ نواز‬ ‫ش��ریف هم به طریق اس�لامگرایان تن��درو‪ ،‬غربی ها و‬ ‫عربس��تان می توان��د گزینه خوب��ی ب��رای امریکایی ها‬ ‫باش��د که مجموعه تحوالت پاکس��تان را تحت کنترل‬ ‫خود داشته باشند‪ .‬از نظر تاریخی نشان داده شده است که‬ ‫پاکستانوعربستانهمسوهستندوسیاست هایشاندریک‬ ‫جهت است‪ .‬به دلیل نزدیکی نواز شریف با عربستان شاید‬ ‫غربی ها به توصیه و مشورت دوستان سعودیخودشان در‬ ‫رابطهباپاکستانگوشدهندواینموضوعشانسپیروزی‬ ‫نوازشریفرازیادکردهاست‪.‬‬ ‫این روزها خبر از بازگشت اقای پرویز مشرف به‬ ‫پاکستان است‪ .‬ایا این مساله را در راستای پروژه‬ ‫برطرف شدن مش��کالت میان امریکا و نظامیان‬ ‫می توانتحلیلکرد؟‬ ‫‪ l‬پرویز مشرف به عنوان گزینه غرب شانس کمی‬ ‫ دارد‪.‬ضمناینکهارتشبهفرماندهیجناباقایژنرالکیانی‬ ‫نیز قائل به بازگشت او نیست و رئیس جمهوری مشرف را‬ ‫نمی پذیرد‪ .‬من فکر می کنم احتماال یکی از اعضای حزب‬ ‫مردمدوبارهبهریاست جمهوریمی رسد‪.‬البتهایندرشرایطی‬ ‫استکهاقایزرداریمریضی اشجدیتلقیشود‪.‬‬ ‫سوال اخر اینکه اگر بخواهید ریشه مشکالت به‬ ‫وجود امده میان پاکستان و امریکا را جمع بندی‬ ‫کنید‪،‬ایندهچهخواهدشد؟‬ ‫‪ l‬من فکر می کنم پاکس��تانی ها و امریکایی ها در‬ ‫نهایتتالشخواهندکردایناختالف هاراازمیانبردارند‪.‬‬ ‫امریکا و پاکستان به یکدیگر نیاز دارند؛ یک نیاز دوطرفه و‬ ‫تبعات اقتصادی حذف امریکا از عرصه پاکستان‪ ،‬لطمات‬ ‫دردناک اقتصادی را برای این کش��ور در پی دارد‪ .‬من فکر‬ ‫می کنم با مجموعه برنامه هایی که پاکستان دارد از جمله‬ ‫تشکیلیکالقاعدهجدید‪،‬دریکمعاملهباامریکاخواهد‬ ‫توانست مناسباتدیگریرابرقرارکند‪.‬انهابهاینگروه هابه‬ ‫عنوانیکپروژهامتیازویژهنگاهمی کنندواینباعثتاسف‬ ‫استکهپاکستانهمچناندرافغانستاندخالتخواهدکرد‬ ‫و سیاست حمایت از گروه های تندرو و تروریستی را ادامه‬ ‫خواهدداد‪.‬همانطورکهگفتمالقاعده هایجدیدنیزکارت‬ ‫برندهپاکستانخواهندبود‪g.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫امریکا به پاکستان‬ ‫در جنگ با تروریزیم‬ ‫نیاز دارد‪،‬هرچند این‬ ‫روزها به شدت با‬ ‫نظامیان این کشور در‬ ‫اختالف است‪.‬‬ ‫چالش های امریکا و پاکستان‬ ‫افتاب‬ ‫شریک راهبردی یا دشمن استراتژیک‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫دکتر محمد تقی جمشیدی‪ /‬کارشناس شبه قاره هند‬ ‫‪4‬‬ ‫اختالف دی��دگاه بی��ن امریکا و پاکس��تان که‬ ‫امروزه تبدیل به خصومت بین این دو کش��ور شده‪،‬‬ ‫دارای زمینه های وسیعی در گذشته است‪ .‬از زمانی‬ ‫که ‪11‬س��پتامبر اتفاق افت��اد‪ ،‬امریکا سرمنش��ا این‬ ‫اتفاق را در افغانس��تان اعالم و س��پس به افغانستان‬ ‫حمله کرد و به پاکستان هم فش��ار اورد که در واقع‬ ‫پاکس��تان را هم وارد مدار مبارزه با تروریس��م کند‪.‬‬ ‫انها از پاکستان به عنوان یک شریک راهبردی در امر‬ ‫مبارزه با تروریس��م در دنیا یاد کردند؛ ان زمان هم‬ ‫مقامات امریکایی اگاه بودند که پاکس��تان با طالبان‬ ‫ارتباط دارد‪ .‬اصل قضیه این بود که خود امریکایی ها‬ ‫در شکل گیری سیاس��ی و نظامی و عملیاتی طالبان‬ ‫و گروه حقانی ک��ه یکی از اج��زای ان موقع طالبان‬ ‫محسوب می شد‪ ،‬دخالت داش��تند‪ .‬انها گروه هایی‬ ‫با بس��تر اعتقادی مش��خص بودند که ب��رای خدا و‬ ‫علیه شوروی ضد اس�لام می جنگیدند که افغانستان‬ ‫را اش��غال کرده بود‪ .‬امریکا در ان زم��ان با توجه به‬ ‫سازمان دهی این تشکیالت به صورت عمده توسط‬ ‫«ای اس ای» و نیروهای اطالعاتی ارتش پاکس��تان‬ ‫را اداره می کرد و کمک های لجس��تیکی‪ ،‬اطالعاتی‪،‬‬ ‫امنیتی و نظامی بس��یاری به ارتش پاکستان کرد‪ .‬به‬ ‫نحوی که ارتش پاکس��تان در منطقه بسیار قدرتمند‬ ‫ش��د؛ به زبان س��اده امریکا هم در تقوی��ت جریان‬ ‫افراط یا طالبان که القاعده گفته می شود نقش داشت‬ ‫و از طرف دیگر به پاکس��تانی ها ه��م خیلی نزدیک‬ ‫ش��دند و ان کش��ور به یک متحد راهبردی امریکا‬ ‫‪78‬‬ ‫در منطقه تبدیل ش��د‪ .‬به گونه ای که ارتش پاکستان‬ ‫در منطقه نقش بس��یار مهمی را ایف��ا می کرد‪ .‬زمانی‬ ‫که امریکا امد و حمله کرد و افغانس��تان را گرفت‪،‬‬ ‫در واق��ع تیغ را زیر گلوی پاکس��تان نه��اد و از انها‬ ‫خواس��ت ‪ 180‬درجه تغییر موض��ع در قبال طالبان‬ ‫بدهند؛ طالبانی که مدت ها ابزار پاکستان بود و از انها‬ ‫استفاده سیاسی می کرد و به انها تعلیم نظامی می داد‬ ‫تا علیه شوروی و تجاوزات ان کشور بجنگند‪ .‬یک‬ ‫مرتبه امریکا از پاکس��تان می خواهد ارتباطش را با‬ ‫طالبان قط��ع کرده و علیه انها نی��ز بجنگد و پذیرش‬ ‫این موضوع برای پاکس��تان فوق العاده دش��وار بود‬ ‫که به صراحت هم مس��اله را مطرح کردند‪ .‬این یک‬ ‫نوع زورگویی اش��کار بود که حتی در رس��انه های‬ ‫بین المللی هم مطرح ش��د و مع��اون وقت وزارت‬ ‫خارجه امریکا به مقامات سیاس��ی پاکس��تان گفته‬ ‫بود یا ش��ما با ما همراهی می کنید یا انچنان ش��ما را‬ ‫بمباران می کنیم که به عصر حجر برگردید‪ .‬این تهدید‬ ‫باعث شد پاکستان همکاری با امریکا را بپذیرد‪ ،‬اما‬ ‫خصومت صددرصدی با طالبان که بس��یاری از انها‬ ‫پشتون تبار و ش��هروند پاکس��تان بودند به این معنا‬ ‫بود که این تع��داد قابل توجه از پاکس��تانی تبارها به‬ ‫نوعی وارد جنگ داخلی ش��وند‪ .‬مقامات ای اس ای‬ ‫س��عی می کردند به نح��وی در خفا ب��ا امریکایی ها‬ ‫همکاری هایی داشته باش��ند‪ ،‬از جمله وقتی که قرار‬ ‫بود تحت بمباران قرار بگیرن��د چند مورد پیش امد‬ ‫که اطالع داده بودند تا انها فرار کنند‪ .‬برای پاکستان‬ ‫مشخص ش��د که امریکایی ها تمامیت خواه هستند‬ ‫و در واق��ع متح��د نمی خواهند‪ ،‬بلکه تاب��ع و نوکر‬ ‫می خواهند و چون پاکستان مصالح و منابع ملی اش‬ ‫در خطر بود ناگزیر بود یک سری رفتارهای اینچنینی‬ ‫با طالبان داشته باشند‪ .‬مجددا امریکایی ها به پاکستان‬ ‫فشار اوردند و پاکستان ناگزیر شد در دره «سوات»‬ ‫علیه طالبان جنگ نظام��ی به عمل اورد و این جنگ‬ ‫باعث ش��د این طالبان که عمدتا و اکثریت قریب به‬ ‫اتفاق انها پش��تون تبار بودند‪ ،‬از ان دره کنده شده و‬ ‫در سراسر پاکس��تان پراکنده شوند‪ .‬این پراکندگی از‬ ‫یک معنای سیاس��ی برخوردار ب��ود و ان اینکه انها‬ ‫همراه با خودش��ان خش��ونت و جنگ فرقه ای را به‬ ‫سراسر کش��ور منتقل کردند‪ .‬در واقع این مزدی بود‬ ‫که متاسفانه پاکس��تان از همکاری با امریکا دریافت‬ ‫کرد‪ .‬این مسائل به تدریج موجب شد که هم دستگاه‬ ‫اطالعاتی و امنیتی پاکس��تان و هم مردم ان کش��ور‬ ‫بیشتر و عمیق تر به یکه تازی‪ ،‬قلدری و زیاده خواهی‬ ‫امریکایی ه��ا پی ببرن��د‪ .‬بنابراین حمالت مس��تمر‬ ‫هواپیماهای بدون سرنش��ین امریکایی علیه مناطقی‬ ‫در شمال پاکستان و در وزیرس��تان شمالی‪ ،‬موجب‬ ‫ش��د حمله به تمامیت ارضی و اس��تقالل پاکس��تان‬ ‫محسوب ش��ود‪ .‬این حمالت باعث شد به صورت‬ ‫مکرر رئیس جمهور و مقامات نظامی‪ ،‬نخست وزیر‪،‬‬ ‫مجلس ملی و نهادهای رس��می‪ ،‬به امریکا اعتراض‬ ‫کنن��د که کارش��ان نق��ض حاکمیت ملی پاکس��تان‬ ‫اس��ت‪ ،‬ولی امریکایی ها به صراح��ت گفتند که ما‬ ‫ادامه می دهیم؛ البته ادامه دادند و دولت اوباما که با‬ ‫ادبیات «دنبال ارامش هستیم» بر سرکار امد‪ ،‬تعداد‬ ‫حم�لات در دوره وی چندین برابر بیش��تر از زمان‬ ‫بوشپس��ربود‪.‬‬ ‫حمل��ه گس��تاخانه تر امری��کا ک��ه از طری��ق‬ ‫هلی کوپت��ر ص��ورت پذیرف��ت و اتفاق��ا ای��ن هم‬ ‫نقض حاکمی��ت ملی پاکس��تان بود ک��ه علیه رهبر‬ ‫القاعده ص��ورت گرفته ب��ود‪ .‬در ان موقع هم حمله‬ ‫کردند و معلوم هم نیس��ت که بن الدن کش��ته ش��د‬ ‫یا زنده اس��ت‪ .‬امریکایی ها اینگون��ه قلمداد کردند‬ ‫‪5‬‬ ‫بررسی ساختار ارتش پاکستان‬ ‫روابطنظامیپاکستان‬ ‫در میان کش��ورهای جهان ارتش پاکستان با دو‬ ‫ابرقدرت نظام��ی جهان رابطه ای وی��ژه دارد؛ چین و‬ ‫امریکا‪ .‬پس از س��ال ‪ 1962‬تاکنون نیروهای مسلح‬ ‫پاکستان روابطنزدیکی با ارتش جمهوریخلق چین‬ ‫داشته اس��ت‪ .‬این رابطه دوس��تانه برای هر دو کشور‬ ‫اسیایی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است‪ .‬در ابتدا‬ ‫این دو کش��ور به دلیل منافع مشترک ژئواستراتژیک‬ ‫برای مقابله با تهدید هند و شوروی سابق با یکدیگر‬ ‫افتاب‬ ‫نیروهای مسلح پاکستان رتبه هفتم را از لحاظ‬ ‫کمیت در جهان دارا هستند‪ .‬نیروهای مسلح پاکستان‬ ‫درسال‪ 1947‬پسازاستقاللاینکشورشکلگرفتند‪.‬‬ ‫از ان پس ارتش نقش تعیین کننده ای در تاریخ سیاسی‬ ‫پاکستانایفاکردهاست‪.‬فرماندهکلقوادرپاکستانمقام‬ ‫ریاست جمهوری است‪ .‬طبق امار ارائه شده در سال‬ ‫‪ ،2010‬پرسنل نیروهای مسلح پاکستان‪ ،‬یک میلیون‬ ‫و‪ 451‬هزارنفربراوردشده اندکهازاینتعداد‪ 617‬هزار‬ ‫نیروی موظف‪ 513 ،‬هزار نیروی ذخیره و ‪ 304‬هزار‬ ‫نیرویشبه نظامیوابستهبهارتش هستند‪.‬نیروهایشبه‬ ‫نظامیوابستهبهارتشبیشتردرمبارزهعلیهافراط گرایان‬ ‫درمناطققبیله ایپاکستاننقشدارند‪.‬هزینه هاینظامی‬ ‫این کشور طبق امار س��ال‪ ،2007‬سه درصد از تولید‬ ‫ناخالصداخلیپاکستانبودهاست‪.‬‬ ‫نیرویزمینی‪:‬ایننیروبزرگترینوقدیمی ترین‬ ‫بخش ارتش پاکستان اس��ت که قدمت ان به تاریخ‬ ‫استقالل پاکستان یعنی سال‪ 1947‬برمی گردد‪ .‬از زمان‬ ‫اس��تقالل تاکنون نیروی زمینی ارتش در ‪ 4‬جنگ با‬ ‫کشورهایهمسایههندوافغانستانشرکتداشتهاست‪.‬‬ ‫ایننیرودرجنگ هایمیاناعرابورژیم صهیونیستی‬ ‫شرکتکردهوبهنیروهایائتالفدرجنگاولخلیج‬ ‫فارس نیز کمک کرده است‪ .‬همچنین نیروی زمینی‬ ‫ارتش پاکستان نقش فعالی در ماموریت های سازمان‬ ‫مللمتحدایفاکردهاست‪.‬درحالحاضرتعدادپرسنل‬ ‫نیروی زمینی ارتش ‪ 550‬هزار نیروی موظف و ‪500‬‬ ‫هزارنیرویذخیرهاست‪.‬‬ ‫نیروی هوایی‪ :‬صنعت هوانوردی پاکستان طی‬ ‫سال هایاخیرباسرمایه گذاریمتحداننظامیپاکستان‬ ‫دراینحوزه‪،‬شاهدرشدچشمگیریبود هاست‪.‬نیروی‬ ‫هوایی ارتش با‪ 65‬هزار نیروی موظف و هشت هزار‬ ‫نیروی ذخیره و‪ 950‬هواپیما‪ ،‬از حیث کمیت هفتمین‬ ‫نیرویهواییدربینکشورهایجهاناست‪.‬‬ ‫نیروی دریایی‪ :‬نیروی دریایی در س��ال ‪1971‬‬ ‫ایجادشد‪،‬امابهدلیلعملکردضعیفدرجنگ‪،1971‬‬ ‫منحل شد‪ .‬این نیرو دوباره در س��ال‪ 1990‬راه اندازی‬ ‫شده و اکنون نیز پاکستان به دنبال ارتقای توانایی های‬ ‫نیروی دریایی خود با عق��د قراردادهای نظامی برای‬ ‫ساخت ناوهای جنگی بیشتر و زیردریایی با متحدان‬ ‫نظامی خود اس��ت‪ .‬نیروی دریایی ارتش پاکستان از‬ ‫‪ 24‬هزار پرسنلموظف‪ 5،‬هزارنیرویذخیرهودوهزار‬ ‫تفنگداردریاییبهرهمی برد‪.‬‬ ‫پیمان هایدفاعیمتعددیبستند‪.‬اکنونازیکسوچینبه‬ ‫منبعثابتتجهیزاتنظامیارتشپاکستانتبدیلشدهواز‬ ‫سویدیگرباپاکستاندرراه اندازیوتولیدسالحوامکانات‬ ‫مدرنتسلیحاتی‪،‬سرمایه گذاری هایمشترکیداشتهاست‪.‬‬ ‫در حال حاضر بخش اصلی تجهیزات نظامی پاکس��تان‬ ‫نیز از چین و امریکا وارد می ش��ود‪ .‬ارتش پاکستان ارتباط‬ ‫بسیار نزدیکی با ارتش امریکا داشته و این کشور از جمله‬ ‫متحدان اصلی امریکا به شمار می رود‪ .‬در تاریخ سیاسی‬ ‫معاصر پاکستان‪ ،‬روابط بدون تنش و بحران این دو کشور‬ ‫بهمعنایدسترسیبهمنابعمالی‪،‬تسلیحاتپیشرفتهوبرنامه‬ ‫اموزشی نیروهای نظامی ارتش پاکستان از سوی امریکا‬ ‫بوده است؛ اما در مقاطع بحرانی نیز امریکا حمایت های‬ ‫مالی خود را از دولت و ارتش پاکس��تان قطع کرده است‪.‬‬ ‫پس از‪ 11‬سپتامبر کمک های نظامی امریکا به پاکستان به‬ ‫شدتافزایشیافت‪.‬بنابرایندرحالیکهدرسال هایقبلاز‬ ‫‪ 11‬سپتامبر‪ ،‬میزان کمک نظامی امریکا به پاکستان حدود‬ ‫‪ 9‬میلیون دالر بود‪ ،‬در سه سال پس از ‪ 11‬سپتامبر این رقم‬ ‫به‪ 4/2‬میلیارد دالر رسید‪ .‬روابط نزدیک ارتش پاکستان با‬ ‫برخیازکشورهایخاورمیانهمحصول ترکیبیازجغرافیاو‬ ‫مذهبمشترکاست‪.‬پاکستاندربینکشورهایخاورمیانه‪،‬‬ ‫نزدیک ترین روابط را با عربس��تان س��عودی دارد‪ .‬هزینه‬ ‫بسیاریازتجهیزاتنظامیکهارتشپاکستاندردهه‪1980‬‬ ‫از امریکا خرید‪ ،‬توسط عربستان سعودی پرداخت شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر بسیاری از خلبانان‪ ،‬ملوان ها و تکنسین های‬ ‫ارتشپاکستاندرارتشکشورهایحاشیهخلیج فارسدر‬ ‫حالخدمتهستند‪.‬درهمینحالارتشکشورهایحاشیه‬ ‫خلیج فارسنیزبرخیازپرسنلخودرابرایاموزشنظامی‬ ‫عازمپاکستانمی کنند‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪108‬‬ ‫که ب��ن الدن را کش��ته اند و این مس��اله باعث ش��د‬ ‫پاکس��تانی ها و ارتش ان کش��ور نزد افکار عمومی‬ ‫به شدت س��رافکنده ش��وند‪ .‬ارتش پاکستان که نزد‬ ‫مردم از قداست باالیی برخوردار بود‪ ،‬نمی توانست‬ ‫جوابگو باشد که چرا امریکا اینگونه حریم پاکستان‬ ‫را نقض می کنند‪ .‬در نمونه دیگر موضوع جاس��وس‬ ‫امریکایی به نام دبیس مطرح اس��ت که با ابزارهای‬ ‫بس��یار پیش��رفته امنیتی‪ ،‬اطالعات��ی و نظامی وارد‬ ‫پاکس��تان ش��د و وقتی نیروهای اطالعاتی پاکستان‬ ‫متوجه او ش��دند‪ ،‬س��ه نفر از نیروه��ای اطالعاتی‬ ‫پاکستان را کشت و یک نفر را هم در حال فرار از بین‬ ‫برد‪ .‬بعد از این ماجرا یک ن��وع اتحاد و یکپارچگی‬ ‫در کل پاکس��تان‪ ،‬هم در دس��تگاه قضایی و هم در‬ ‫دستگاه های سیاس��ی پاکس��تان علیه این فرد به راه‬ ‫افتاد که این ف��رد باید محاکمه ش��ود؛ ولی از طرفی‬ ‫در پاکستان فش��ارهایی وجود داش��ت که باید این‬ ‫فرد ازاد ش��ود‪ ،‬حتی وزیر خارجه وقت استعفا داد‪.‬‬ ‫امریکایی ها خواس��تار ای��ن بودند که ای��ن فرد را‬ ‫به عنوان دیپلمات معرفی کنند ک��ه مجاز بوده به هر‬ ‫کجا خواس��ته برود و این فرد ش��اید محاکمه شود‪،‬‬ ‫ولی وزیر خارجه پاکس��تان به صراح��ت گفت که‬ ‫خیر این فرد دیپلمات نبوده؛ بلکه جاسوس است که‬ ‫حتی ناگزیر شد استعفا دهد‪ .‬بنابراین مجموعه اینها‬ ‫باعث شد که ان خصومت ها علنی تر شود و می بینیم‬ ‫که وضع اکنون به گونه ای ش��ده که مس��ائل بین دو‬ ‫کشور پیچیده تر شده است‪ .‬گروه حقانی از قبل هم‬ ‫بوده و می شود گفت که این گروه تنها گروه طالبان‬ ‫است که در صحنه است و علیه نیروهای امریکایی‬ ‫و ناتو می جنگد و امریکایی ها فش��ار مضاعف شان‬ ‫بر پاکستان این بوده که باید علیه گروه حقانی وارد‬ ‫نبرد شوند و انها چون تجربه دره «سوات» و حمله‬ ‫به طالبان را داشتند‪ ،‬حاضر نبودند این جنگ داخلی‬ ‫را تش��دید کنند‪ .‬اما اینکه این تقابل تا کجا ادامه پیدا‬ ‫می کند و کدام یک عقب نشینی می کنند باید گفت که‬ ‫بر اساس بررس��ی های اینجانب تاکنون تا این اندازه‬ ‫روابط بین دو کشور متشنج نبوده است‪ .‬یکی از علل‬ ‫عمده این خصومت ها قراردادی است که امریکا با‬ ‫هند منعقد کرد؛ قراردادی هسته ای که در واقع نوعی‬ ‫تقابلباپاکس��تانهممحس��وبمی ش��ود‪.‬‬ ‫امریکا همواره تالش می کرد ت��وازن بین هند‬ ‫و پاکستان وجود داش��ته باشد‪ .‬اما یکباره امد و همه‬ ‫تخم مرغ های خود را در س��بد هند قرار داد و هند را‬ ‫به ش��دت تقویت کرد‪ ،‬در حالی که هند هم قوانین‬ ‫هسته ای را رعایت نکرد و حتی تحت تحریم امریکا‬ ‫قرار داش��ت‪ .‬در قانون جدید هند را مس��تثنی کرده‬ ‫و ان قرارداد هس��ته ای با هند را منعق��د کردند؛ این‬ ‫هم یکی از موارد عمده کدورت پاکس��تان با امریکا‬ ‫بود‪ .‬حتی پاکس��تان بارها درخواست کرد که امریکا‬ ‫قرارداد مشابهی نیز با انها منعقد کند که امریکا زیر‬ ‫بار نرفت‪ .‬ای��ن خصومت ها تاکنون ب��ه این اندازه‬ ‫ش��دت پیدا نکرد‪ ،‬ولی برحس��ب تجربیات گذشته‬ ‫معموال این پاکس��تان ب��وده که به نح��وی به خاطر‬ ‫مش��کالت مالی و داخل��ی و اختالف��ات داخلی با‬ ‫مس��اله کنار امده و به نحوی ب��ا امریکایی ها مدارا‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬اکنون با توجه به وض��ع فعلی تخاصم‬ ‫و تعمیق مش��کالت که بین دو کشور وجود دارد به‬ ‫نظر می رس��د امریکا هم ناگزیر اس��ت در مناقشه با‬ ‫پاکس��تان کوتاه بیاید؛ چرا که اگر امریکا به اصطالح‬ ‫خودش بخواهد با تروریس��م بجنگ��د‪ ،‬بدون یک‬ ‫متحد منطق��ه ای نمی تواند ای��ن کار را انجام بدهد‪،‬‬ ‫بنابراین به پاکس��تان نیاز دارد‪g.‬‬ ‫میلیتاریسم یک و نیم میلیونی‬ ‫استخباراتپاکستان‬ ‫سیستم اطالعاتی ارتش پاکستان دارای سه سازمان‬ ‫اطالعاتی اطالعات نظام��ی (ام ای)‪ ،‬اداره اطالعات (ای‬ ‫بی) و سرویس اطالعات داخلی (ای اس ای) است‪ .‬وظیفه‬ ‫سازماناطالعاتنظامی(ام ای)مقابلهباشورش‪،‬شناسایی‬ ‫ونابودیعواملوابستهبهبیگانهدرداخلکشور‪،‬نظارتبر‬ ‫رهبرانارشدنظامیوسیاسیونیزتامینامنیتتاسیسات‬ ‫مهم نظامی و غیرنظامی اس��ت‪ .‬اداره اطالعات (ای بی)‬ ‫اژانسجاسوسیاستکهتحت کنترلمستقیمنخست وزیر‬ ‫و یا رئیس جمهور فعالیت می کند‪ .‬وظایف اداره اطالعات‬ ‫نیز ش��امل مس��ائل امنیت داخلی و امور ضد جاسوسی‬ ‫است‪ .‬بزرگترین س��ازمان اطالعاتی پاکس��تان‪ ،‬سازمان‬ ‫ای اس ای اس��ت‪ .‬ای اس ای در س��ال ‪ 1948‬به منظور‬ ‫تقویت اطالعات نظامی قوای س��ه گانه نیروهای مسلح‬ ‫پاکستانپایه گذاریشد‪.‬پسازجنگشورویوافغانستان‬ ‫در دهه‪ ،1980‬قابلیت های ای اس ای به واسطه کمک های‬ ‫اموزشی سازمان سیا ارتقا پیدا کرد‪ .‬گفته می شود طی این‬ ‫سال ها ای اس ای به کمک امریکا از مجاهدین افغان در‬ ‫برابر ارتش ش��وروی حمایت کرد‪ .‬بعده��ا برخی از این‬ ‫مجاهدین در افغانس��تان گروه طالبان را تاسیس کردند‬ ‫و دوره ای از خش��ونت و وحش��ت را در تاریخ معاصر‬ ‫افغانستانرقمزدند‪g.‬‬ ‫تصحیح یک گزارش‬ ‫در گزارشی که در شماره گذشته در مورد مداحان به چاپ رسید در بخش مربوط به بردران طاهری به اشتباه محل مداحی‬ ‫اقای محمدرضا طاهری‪ ،‬حسینیه مرحوم پنبه چی اعالم شده بود که بدین وسیله از خوانندگان محترم پوزش می خواهیم ‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫نامزدهای چهره س��ال براس��اس میزان تاثیرگذاری بر‬ ‫تحوالت و خبرس��ازی در ابع��اد جهانی معرف��ی و با‬ ‫نظرسنجیازمخاطباننهاییمی شوند‪.‬‬ ‫هرچنددبیرانتایماینحقرابرایخودمحفوظنگه‬ ‫داشته اند که رای اکثریت را وتو کرده و گزینه دیگری را به‬ ‫این عنوان انتخاب کنند ‪ .‬در ضمن البرت اینشتین هم به‬ ‫عنوان چهره قرن تایم معرفی شد‪ .‬از میان نفرات مشهور‬ ‫کهبهعنوانچهرهسالمجلهتایمبرگزیدهشده اند‪،‬می توان‬ ‫به این نفرات اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪ – 1930‬مهاتما گاندی‬ ‫‪ – 1938‬ادولف هیتلر‬ ‫‪ – 1939‬جوزف استالین‬ ‫‪ – 1957‬نیکیتا خروشف‬ ‫‪ – 1961‬جان اف کندی‬ ‫‪ – 1963‬مارتین لوترکینگ‬ ‫‪ – 1987‬میخائیل گورباچف‬ ‫‪ – 1994‬پاپ ژان پل دوم‬ ‫‪ – 2007‬والدیمیر پوتین‬ ‫تایم اعتراض‬ ‫بیداری چهره سال شد‬ ‫مـهتاب‬ ‫چهره اش پوشیده اس��ت‪ ،‬مثل همه معترضانی که‬ ‫نمی خواهند شناسایی ش��وند‪ .‬او یک معترض است‪،‬‬ ‫معترضی که در تمام س��ال ‪ 2011‬خواب را از چش��م‬ ‫سیاس��تمداران گرفت؛ معترضی که نوای بیداری را در‬ ‫سرتاسر جهان چنان پراکنده کرد که چون بهاری دل انگیز‬ ‫عطری به طراوت ازادی را در تمام دنیا گسترده کرد‪ .‬او‬ ‫معترض است؛ همانی که به عنوان چهره سال مجله تایم‬ ‫انتخاب شد‪ ،‬روی ان صفحه قرمز رنگ با فونتی درشت‬ ‫با رنگ سفید نوشته شد «‪ »The PROTESTER‬و زیر ان‬ ‫برای انکه این معترض از ملیت ها رها شود امده‪« :‬از بهار‬ ‫عرب تا اتن‪ ،‬از وال استریت تا مسکو» ‪ .‬تمام سعی طراح‬ ‫جلد مجله تایم این بود که معترض به تصویر کشیده شده‬ ‫هم ملیت خاصی را به ذهن نیاورد؛ نه تنها ملیت که حتی‬ ‫جنسیت هم در زیر ان پوش��ش زردرنگ پنهان است ‪.‬‬ ‫بابی گوش‪ ،‬ویرایشگر بین المللی نشریه تایم درباره این‬ ‫انتخاب می گوید‪« :‬امس��ال از لحاظ تظاهرات سیاسی‪،‬‬ ‫سال فوق العاده ای بود‪ .‬سالی که با بهار عرب شروع شد‬ ‫و با تظاهرات در بسیاری از نقاط جهان از جمله روسیه‬ ‫و اروپا و ایاالت متحده با جنبش اش��غال وال استریت‬ ‫پایان می گیرد ‪ .‬این جنبش های مردمی ناش��ی از نس��ل‬ ‫جوان است‪».‬‬ ‫مثلت شماره‪108‬‬ ‫تاریخ یک انتخاب‬ ‫چارلزلیندبرگ‪،‬هوانوردامریکاییاولینفردیبودکه‬ ‫به عنوان مرد سال روی جلد هفته نامه تایم رفت‪ .‬او با یک‬ ‫هواپیمای تک موتوره از نیویورک امریکا برخاست و پس‬ ‫از‪ 33‬ساعت و‪ 21‬دقیقه عرض اقیانوس اطلس را طی کرد‬ ‫و در مورژه پاریس در فرانسه فرود امد‪.‬‬ ‫در پایان سال ‪ ،1927‬س��ردبیران مجله تایم در یک‬ ‫هفته کم خبر‪ ،‬برای انتخاب عکس روی جلد با مشکل‬ ‫مواجه بودند‪ ،‬از طرفی دیگر انها در طول س��ال هیچ گاه‬ ‫چهرهچارلزلیندبرگرارویجلدنبردهبودند‪.‬پستصمیم‬ ‫گرفتندبایکتیردونشانبزنندوچهرهخلبانامریکاییرا‬ ‫به عنوان چهره سال انتخاب کنند و روی جلد ببرند؛ این‬ ‫سنت اکنون‪ 84‬سال است که ادامه پیدا کرده ‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 1999‬عنوان مرد س��ال (‪)Man of year‬‬ ‫به چهره شخص س��ال (‪ )person of Year‬تغییر کرد‪...‬‬ ‫چهره های نمادین‬ ‫در سال ‪ ،2011‬معترضان گوی رقابت را از رقیبان‬ ‫که عبارت بودند از استیو جابز‪ ،‬انگال مرکل‪ ،‬گروه هکری‪،‬‬ ‫انیوس و جنبش تسخیر وال استریت (‪ 99‬درصدی ها)‬ ‫ربود و به عنوان چهره سال انتخاب شد‪ .‬این اولین باری‬ ‫نیست که چهره سال یک فرد نیست و به صورت نمادین‬ ‫یک گروه روی جلد تایم کار می ش��ود‪ .‬تعدادی از این‬ ‫انتخاب های نمادین را مرور می کنیم‪.‬‬ ‫‪ – 1950‬سربازان امریکایی جنگ کره‬ ‫‪ – 1958‬ازادی طالبان مجارستانی‬ ‫‪ – 1960‬دانشجویان امریکایی‬ ‫‪ – 1968‬فضانوردان اپولو‬ ‫‪ – 1975‬زنان امریکایی‬ ‫‪ – 1982‬کامپیوتر (ماشین سال)‬ ‫‪ – 1988‬انقراض زمین‬ ‫‪ – 2003‬سربازان امریکایی‬ ‫‪ – 2006‬شما (کاربران اینترنتی)‪g‬‬ ‫سیمای‬ ‫معترضان‬ ‫معترضان سیمایی دارند‬ ‫به اندازه تمامی نژادها‪.‬‬ ‫همه این چهره ها‬ ‫می توانستند چهره سال‬ ‫لقب بگیرند‪.‬‬ ‫ایده تایم از کجا بود‬ ‫سارا علیه یک درصد‬ ‫تصویر روی جلد تایم کیست؟ این تصویر الاقل ایده ای دارد که به یک دختر بیست وپنج ساله تعلق‬ ‫دارد؛ سارا در جریان جنبش تسخیر لس انجلس به خیابان ها امده بود و برای انکه شناخته نشود یک کاله‬ ‫زرد رنگ بر سر گذاشت و صورتش را با شالی که روی ان نوشته شده بود نود ونه درصد پوشاند اما هیچ‬ ‫کدام از این تدابیر موثر نبود و هفته نامه تایم عکس سارا منسون را که توسط تد سو کویی گرفته شده‪،‬‬ ‫ی‬ ‫به عنوان مبنای طراحی جلد قرار داد‪ .‬سارا که ‪ ۲۵‬سال دارد و در یک گالری هنری کار می کرد پوشش ‪‪‬‬ ‫داش��ت که به معترضان اسالمی شباهت بسیاری داشت‪ .‬عکس س��ارا در واقع بخشی از عکسی است‬ ‫‬که معترضان بازو در بازوی هم در مقابل ساختمان بانک امریکا اعتراض خود را نشان می دادند‪ .‬سارا‬ ‫فعالیت اعتراضی خود را در سایت توییتر ادامه می دهد‪g .‬‬ ‫‪80‬‬ ‫یادبود‬ ‫مرگ رئیس جمهور نویسنده‬ ‫واتس�لاو هاول‪ ،‬اولی��ن رئیس جمهوری‬ ‫چکسلواکی پس از دوران کمونیسم بعد از سال ها‬ ‫مبارزه با بیماری در گذشت‪ .‬هاول یکی از ادیبان‬ ‫و سیاستمداران سرش��ناس کشوری است که به‬ ‫داشتن نویسندگان بزرگ هاول مشهور است‪.‬‬ ‫وی در پراگ متولد ش��د‪ .‬درس��ال ‪۱۹۴۸‬‬ ‫تمام اموال خانواده انها توس��ط کمونیس��ت ها‬ ‫مصادره ش��د و رژیم کمونیس��تی چکسلواکی‬ ‫اجازه تحصیل در دبیرستان را به هاول نداد‪ .‬هاول‬ ‫دوره دبیرستان را در دوره های شبانه پشت سر گذشت‪ .‬وی پس از بهار پراگ‬ ‫به عنوان یک معترض شناخته شده‪ ،‬زندگی مخفی و زیر زمینی داشت و تبدیل‬ ‫به یکی از مخالفان سرش��ناس کمونیست ها ش��د‪ .‬هاول در سال ‪ ۱۹۸۹‬اولین‬ ‫رئیس جمهور غیرکمونیست حکومت چکسلواکی شد‪ ،‬وی نقشی کلیدی در‬ ‫پیروزی انقالب چکسلواکی داش��ت؛ انقالبی که منجر به فروپاشی حکومت‬ ‫کمونیستی چکسلواکی و تشکیل دو کشور جدید چک و اسلواکی شد‪.‬‬ ‫هاول در س��ال ‪ ۱۹۹۰‬در اولین انتخابات کش��ور جمهوری چک پس از‬ ‫انقالب مخملین و با حمایت امریکا به عنوان رئیس جمهور برگزیده شد‪ .‬وی‬ ‫در سال ‪ ۱۹۹۸‬برای بار دوم به ریاست جمهوری کشورش برگزیده شد‪ ،‬ولی این‬ ‫دوران ریاست‪ ،‬دوران کسالت جسمانی او بود و بیماری های دستگاه گوارشی‬ ‫و سرطان شش به علت استعمال دخانیات او را عذاب می داد‪.‬‬ ‫هاول در سال ‪ ۲۰۰۳‬به طور کامل از سیاس��ت کناره گیری کرد و در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۸‬یک فیلمنامه نوشت‪ .‬او به نمایشنامه نویسی شوخ و پوچ گرا معروف است‬ ‫و از اثار ادبی او می توان به جشن باغچه ای‪ ،‬خاطرات و اپرای گدایان اشاره کرد‪.‬‬ ‫هاول در سن ‪ ۷۵‬سالگی در شهر بوهمیا در گذشت‪g .‬‬ ‫دو قالده شیر در خیابان های تهران دیده شد‬ ‫جهان نما‬ ‫‪ 71/9‬درصد با اقا مصطفی‬ ‫وب سایت‬ ‫‪ 71/9‬درصد؛ این رای مصطفی دنیزلی در نظرس��نجی باش��گاه پرسپولیس بود؛‬ ‫باشگاهی که برای اولین بار شاید حتی در جهان ش��یوه ای را در انتخاب مربی به کار برد‬ ‫که در نوع خودش الاقل جذاب اس��ت‪ .‬سایت پرسپولیس تمام گزینه های ممکن برای‬ ‫سرمربیگری پرسپولیس را ذکر کرد و از بازدیدکنندگان خود خواست تا گزینه مطلوب‬ ‫خود را انتخاب کنند؛ در این بین مصطفی دنیزلی با فاصله ای فاحش نسبت به سایر رقبا‬ ‫توانست گزینه مطلوب هواداران پرسپولیس لقب بگیرد‪ .‬مصطفی دنیزلی در حالی توانست‬ ‫‪ 71/9‬درصد از انتخاب کاربران سایت رسمی باشگاه پرسپولیس را به خود اختصاص‬ ‫دهد که در میان گزینه ها نام های بزرگی چون اس��ون گوران اریکسون‪ ،‬سرمربی سابق‬ ‫تیم ملی انگلستان و روبرتو دونادونی‪ ،‬سرمربی س��ابق تیم ملی ایتالیا و جمال حاجی‪،‬‬ ‫سرمربی سابق تیم ملی قطر حضور داشتند‪ ،‬اما هیچ کدام از این گزینه ها نتوانستند حتی‬ ‫یک هشتم انتخاب ها را به خود اختصاص دهند‪.‬‬ ‫مصطفی دنیزلی به رغم انکه در پرسپولیس نتوانست به هیچ جامی دست یابد اما‬ ‫میان هواداران پرسپولیس بسیار محبوب است‪ ،‬چراکه تیم دنیزلی با وجود انکه از ستارگان‬ ‫بزرگ تهی بود فوتبالی زیبا و تماشاگرپسند ارائه می داد و هواداران پرتعداد پرسپولیس از‬ ‫مصطفی دنیزلی خاطرات بسیاری در ذهن ذخیره کرده اند‪ .‬اگر مصطفی دنیزلی به عنوان‬ ‫سرمربی‪ ،‬پرسپولیس را در اختیار بگیرد شاید برای اولین بار در تاریخ فوتبال جهان باشد‬ ‫که مربی یک باشگاه مطابق میل هواداران انتخاب می شود‪g.‬‬ ‫چهره‬ ‫مثلت شماره‪108‬‬ ‫عجیب ترینمدروزبهنادر تریناتفاقممکنتبدیلشد؛اینروز هاخیابان هایتهران‬ ‫میزبانحیوان هاییاستکهحتیازمیهمانانقدیمی یعنیموش هاییکهازگربهبزرگ تر‬ ‫هستند هم شگفت انگیز ترند‪ .‬این میهمانان که زمانی سلطان جنگل نامیده می شدند حاال‬ ‫می توانند در گوشه ای از این ش��هر از مقابل چشمان ما رژه بروند‪ .‬هفته گذشته ماموران‬ ‫اتش نشانی دو قالده شیر زنده را به دام انداختند؛ توله شیر هایی که مبهوت شهری شده‬ ‫بودند که ادم هایش حتی از دیدن شیر هم متعجب نمی ش��وند‪ .‬متاسفانه عالوه بر این‬ ‫دوتولهشیر‪،‬توله شیرسومی همبودکهدریکحادثهجانخودراازدستداد‪.‬گفتهمی شود‬ ‫ی بر می گردد که حاضرند برای در اختیار‬ ‫ی تازه برخ ‬ ‫حضور این بچه شیر ها به سرگرم ‬ ‫داشتنیکقالدهشیرتا‪ 9‬میلیونتومانوبراینگهداریانهمماهانهتایکمیلیونتومان‬ ‫پرداختکنند‪.‬اماعالمتسوالبزرگاناستکهاینتوله شیرهاچگونهازباغوحش های‬ ‫خصوصیبهخیابان هایتهران رسیده اند؟ایندوتولهشیروجسدشیرسومفعالدرپارک‬ ‫پردیساننگهداریمی شودوگاردحفاظتمحیط زیستبررسیمی کندکهشیرهامتعلق‬ ‫به چه کسانی بوده اند‪ .‬گفتنی است‪ ،‬در هفته های اخیر تهران از این میهمانان ناخوانده کم‬ ‫نداشته؛یکروباه ویککرکسازجملهمیهماناندیگرشهر هایتهرانهستند‪g.‬‬ ‫میدان التحریر سر ان ندارد که خاموش شود و این روز ها صحنه خشن ترین‬ ‫برخورد ها با جوانان مصری اس��ت‪ ...‬از زمان س��رنگونی مبارک تا به امروز این‬ ‫خشونت بی س��ابقه بوده به گونه ای که تاکنون ‪ ۱۳‬کش��ته و بیش از ‪ ۸۰۰‬مجروح‬ ‫بر جای گذاشته است‪ ...‬نیرو های مس��لح مصر به محض ورود به میدان شروع به‬ ‫تیر اندازی می کنند و تجهیزات پزشکی و دارویی را به اتش می کشند‪ ...‬اعتراضات‬ ‫جوانان مصری از زمانی ش��روع ش��د که مردم مصر به دخالت دولت نظامی در‬ ‫انتخابات اعتراض داشتند که این اعتراض با خشونت نیروهای انتظامی و امنیتی‬ ‫همرا شد‪ ...‬در ادامه جوانان برای گرامیداشت یاد شهدا تجمع های دیگری را برگزار‬ ‫کردند‪ ...‬بان کی مون دبیرکل سازمان ملل اعمال خشونت را محکوم کرد‪g .‬‬ ‫مـهتاب‬ ‫سورپرایز‬ ‫میهمانان نا خوانده‬ ‫بیداری‬ ‫تحریر در خون‬ ‫خداحافظیکیا‬ ‫مهدی مهدوی کیا‪ ،‬کاپیتان س��ابق تیم ملی خبر از خداحافظ��ی از فوتبال داد‪.‬‬ ‫مهدوی کیا که در یکی از دیدارهای تیم داماش با اعتراض گروهی از هواداران این‬ ‫تیم مواجه شده بود‪ ،‬تصمیم گرفت به طور کلی قید فوتبال را بزند‪ .‬اما این خبر خیلی‬ ‫زود شکل دیگری به خود گرفت و قرار شد که او در نیم فصل دوم در تیم پرسپولیس‬ ‫بازی کند‪ .‬مه��دی مهدوی کیا از جمله بازیکن��ان با اخالق فوتبال ایران اس��ت که‬ ‫سال های سال در تیم هامبورگ المان بازی می کرد‪.‬مهدوی کیا در ابتدای فصل هم‬ ‫تمایل داشت به پرسپولیس بیاید که به هر دلیل ممکن نشد‪g .‬‬ ‫اب قاتل‬ ‫سیل در فیلیپین جان صدها نفر را گرفت‬ ‫صد هانفریعنیدقیقاچندنفر؟اماردرهردقیقهدر حالافزایشبود‪...‬چهار صد‪،‬پانصد‪،‬‬ ‫ششصد‪...‬ششصدوپنجاه ودو‪...‬سیلهمچنانبرمیزانتلفاتاضافهمی کرد‪.‬اینجافیلیپیناست‬ ‫جایی که اب‪ ،‬همان مایه حیات خشمگین شد و به قتل عام زنجیره ای مشغول‪ ...‬مردم خواب‬ ‫بودند که دیواره هایی از اب گل الود فرصت عکس العمل را از انها گرفت‪ ...‬تعداد زیادی غرق‬ ‫شدندوبسیاریهمدرگل والیناشیازرانشزمیندفنشدندتایکفاجعهانسانیشکلبگیرد‪.‬‬ ‫ایناتفاقدرجزیرهمین دانائودرجنوب فیلیپینرخدادوشهرهایکاگایانداورووایلیگیانرا‬ ‫زیر اب برد‪ ...‬سرعت باد در این توفان استوایی به‪ ۹۰‬کیلومتر هم رسید و چندین دهکده کامل‬ ‫تو چهار ساعت ‪ ۲۵‬میلی متر باران‬ ‫زیر اب رفت‪ .‬و ریزش باران به گونه ای بود که در طول بیس ‬ ‫بارید‪ .‬ارتش خیلی زود با ارسال نیروی امداد و هلی کوپتر نجات خواست کنترل را بر دست‬ ‫بگیرد‪،‬امابازهمتعدادتلفاتانقدرزیادبودکهبهچندصدنفرهمرسید‪.‬اینعالوهبرچندصد‬ ‫نفری است که مفقود شده اند و هیچ نشانی از انها در دست نیست؛ به رغم اینکه تعداد زیادی‬ ‫از مردم با حرکت به سمت نقاط مرتفع توانستند جان خود را نجات دهند‪ ،‬اما متاسفانه تعداد‬ ‫زیادی از قربانیان حادثه‪ ،‬کودک هستند‪ .‬در ضمن برق بخش های وسیعی از جزیره مین دانائو‬ ‫قطعشدهاست‪.‬‬ ‫شهردارایلیگانگفتهاستکهاینشدیدترینسیلدرتاریخاینشهراست‪g.‬‬ ‫‪81‬‬ ‫جنجال تا بی نهایت‬ ‫سریال درگیری های دایی و مایلی کهن ادامه دارد‬ ‫مـهتاب‬ ‫ان روزها هن��وز واژه ها رنگ طعنه نداش��ت‪ .‬ان‬ ‫روزها هنوز علی دایی با القابی نظیر قلدر‪ ،‬اقای ایکس‬ ‫و پول پرست خطاب نمی شد و مایلی کهن هم از جانب‬ ‫دایی مخاطب این دعا نمی بود که‪« :‬خدا همه بیماران را‬ ‫شفا بدهد» اما همه داستان به همان روزها بر می گردد؛‬ ‫دقیقا به روز بازی ایران و سوریه در مقدماتی جام جهانی‬ ‫‪ 1998‬در ورزش��گاه ازادی‪ .‬تیم ملی ای��ران با هدایت‬ ‫محمد مایلی کهن و گلزنی علی دای��ی بازی رفت را با‬ ‫نتیجه یک بر صفر پیروز شده بود و در بازی برگشت تنها‬ ‫به یک تساوی نیاز داشت‪ .‬به همین خاطر سرمربی دو‬ ‫بازیکن را روی نیمکت نشاند که یکی از ان دو علی دایی‬ ‫بود‪ .‬هنوز نیمه اول بازی تمام نشده بود که مایلی کهن‪،‬‬ ‫دایی را بلند کرد تا گرم کند و به جای محسن گروسی‬ ‫به میدان برود‪ .‬این مس��اله با اعتراض علی دایی همراه‬ ‫بود‪ .‬دایی بعد از ب��ازی علت اعتراض خ��ود را حفظ‬ ‫شان مهاجم کهنه کار اعالم کرد و مایلی کهن اعتراض‬ ‫به نیمکت نشینی‪ ....‬بعد از ان بازی سرمربی تیم ملی در‬ ‫چند اردو علی دایی را دعوت نکرد تا یک جنجال بزرگ‬ ‫صورت بگیرد و عاقبت فشار رسانه ها و مردم باعث شد‬ ‫تا علی دایی بازگردد و برای تیم ملی بازی کند‪ ...‬اما حتی‬ ‫بازگشتش باعث نشد که زخم اختالف خوب شود و‬ ‫میان این دو یک خاکستر همیشه روشن ماند؛ خاکستری‬ ‫که برای شعله ور شدن نیاز به یک جرقه داشت؛ جرقه ای‬ ‫که تا به امروز ادام��ه دارد‪ ...‬در این فاصله بارها و بارها‬ ‫جمالت اتش��ین این دو‪ ،‬تیتر یک روزنامه شد‪ .‬گاهی‬ ‫حتی درگیری از سطح گفتاری فراتر رفت و تیتر یک ها‬ ‫به اعمال این دو اختصاص یافت‪ .‬یک روز مایلی کهن در‬ ‫سر کالس اموزش مربیگری مارک پیراهنی که متعلق به‬ ‫تولیدی دایی بود را از پیراهن جدا کرد و روز دیگر علی‬ ‫دایی در دادگاه علیه مایلی کهن شهادت داد‪...‬‬ ‫در طول این مدت مایلی کهن انواع و اقسام اتهامات‬ ‫را به دایی نسبت داده‪ ....‬باند بازی علیه مربیان‪ ،‬نگه داشتن‬ ‫مثلت شماره‪108‬‬ ‫نما‬ ‫ما یک پاپ داریم‬ ‫یک کشیش عالی رتبه و مسن به بیماری ترس‬ ‫از مرگ مبتال می ش��ود و به همین دلیل سراغ یک‬ ‫روانکاو می رود تا ازاو کمک بگیرد‪ ...‬این خالصه‬ ‫داستان فیلم« ما یک پاپ داریم» است؛ فیلمی طنز‬ ‫که به موضوع ناتوانی انس��ان در برابر مسئولیتی‬ ‫بزرگ می پردازد‪ .‬فیلم «ما یک پاپ داریم» اخرین‬ ‫ساخته نانی مورتی است که در جشنواره کن سال‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬به نمایش در امد و مورد اس��تقبال منتقدان‬ ‫قرار گرفت‪ .‬در این فیلم میش��ل پیکولی‪ ،‬بازیگر‬ ‫‪ ۸۵‬ساله فرانسه نقش پاپی را بازی می کند که برای‬ ‫رس��یدن به اموزش حتی مجبور به ب��ازی کردن‬ ‫والیبال می ش��ود‪ .‬نقش مقابل این کشیش را نانی‬ ‫مورتی به عنوان یک روانکاو ب��ازی می کند‪ .‬این‬ ‫فیلم با توجه به مضمونش بسیار جنجالی است و‬ ‫واتیکان ان را تحریم کرده و واکنش های متفاوتی‬ ‫را به همراه داشته است‪ .‬فیلم «ما یک پاپ داریم»‬ ‫در اکران دی ماه س��ینماهای تهران قرار دارد و در‬ ‫سانس های فوق العاده سینما های ازادی‪ ،‬فرهنگ‬ ‫و ملت به نمایش در می اید‪g.‬‬ ‫‪82‬‬ ‫اتوبوس تیم به دلیل پرداخت نشدن وجه قرارداد و‪ ...‬علی‬ ‫داییهمدرمقابلبهاوطعنه هایسنگینزده‪ ...‬حکایتیکه‬ ‫گویاقرارنیستهیچ گاهبهانتهابرسد‪.‬‬ ‫جدالهمیشگی‬ ‫این درست است که داس��تان درگیری علی دایی و‬ ‫محمدمایلی کهنیکیازطوالنی تریندرگیری هایفوتبال‬ ‫ایران است اما این دو هرکدام به تنهایی رکوردداران تعدد‬ ‫درگیری و اختالف در فوتبال ایران محسوب می شوند‪.‬‬ ‫محمد مایلی کهن در دهه شصت با انتشار مقاله ای به نام‬ ‫«پهلوان پنبه» به مقابله با علی پروین پرداخت‪ ،‬جدالی که‬ ‫بعدها با ان مصاحبه معروف در دهه‪ 70‬که رفاقت با علی‬ ‫پروینرااتوبانیک طرفهخواندتکمیلشد‪...‬‬ ‫معروف ترین جدال مایلی کهن‪ ،‬با امیرقلعه نویی‬ ‫بود که به بیانه ای ختم شد که از هر کلمه ان یک طعنه و‬ ‫کنایه می بارید و در ان واژه هایی نظیر گروهبان قندلی‪،‬‬ ‫نوچه پرور و‪ ...‬کم نبود‪ .‬مایلی کهن در طول این سال ها‬ ‫علیه چهره هایی نظیر افشین قطبی‪ ،‬علی کفاشیان‪ ،‬فیروز‬ ‫کریمی‪ ،‬علی فتح اهلل زاده و‪ ...‬مصاحبه های تندی انجام‬ ‫داده است‪...‬‬ ‫علی دایی ه��م در این زمینه چن��دان مقابل مربی‬ ‫س��ابق خود کم نمی اورد‪ .‬از داستان محمد مایلی کهن‬ ‫که بگذری��م باید به مواجه��ه دایی و پروی��ن در بازی‬ ‫پرسپولیس و صباباتری اشاره کرد‪ ،‬درگیری برادران دایی‬ ‫در جایگاه ویژه به جایی رسید که پروین و دایی چندین‬ ‫و چند بار از خجالت هم در بیایند‪ .‬دایی هیچ گاه با علی‬ ‫کریمی هم رابطه خوبی نداشته و گروهی اعتقاد دارند‬ ‫که مصاحبه او پس از جام جهانی که گفت‪« :‬در چش��م‬ ‫من نگاه می کردند و پاس نمی دادن��د» به علی کریمی‬ ‫بر می گردد‪ .‬دایی وقتی س��رمربی تیم ملی شد‪ ،‬کریمی‬ ‫را دعوت نکرد‪...‬‬ ‫علیداییباعلیکفاشیانهمپسازاخراجازتیمملی‬ ‫بازار‬ ‫پرش ارتفاع‬ ‫به سبک دالر‬ ‫بازار دالر یک هفته کامال ملتهب را پشت سر‬ ‫گذاشت؛ التهابی که در اخرین روزهای هفته به‬ ‫باالترین حد ممکن رس��ید‪ .‬این افزایش قیمت‬ ‫روز سه ش��نبه گذش��ته به باالترین حد خود در‬ ‫تاریخ رس��ید‪ .‬در حال��ی ک��ه دالر در پایان روز‬ ‫دوشنبه گذش��ته در حدود ‪۱۴۴۵‬تومان فروخته‬ ‫می شد‪ ،‬روز سه شنبه با یک پرش ارتفاع به مبلغ‬ ‫ی که در باور هیچ کس‬ ‫‪ ۱۵۳۰‬تومان رس��ید؛ رقم ‬ ‫نمی گنجید‪ .‬رشد قیمت ارز تنها به دالر محدود‬ ‫نبود‪ .‬یورو به م��رز ‪۱۹۵۰‬توم��ان و پوند تا مبلغ‬ ‫‪ ۲۴۴۰‬تومان رس��ید‪ .‬عس��گر اوالدی از فعاالن‬ ‫اقتصادی معتقد است که با توجه به صحبت های‬ ‫بهمنی‪ ،‬رئیس بانک مرکزی این سیر صعودی تا‬ ‫پایان سال جاری ادامه خواهد یافت‪ .‬برخی دیگر‬ ‫از کارشناسان قیمت ‪ ۲۰۰۰‬تومان را تا پایان سال‬ ‫پیش بینی می کنند ‪ .‬رئیس جمهور نیز باالرفتن ارز‬ ‫در بازار را غیر طبیعی خواند‪g .‬‬ ‫اختالف پیدا کرد‪ ،‬همان طور که حبیب کاشانی هم از گزند‬ ‫جمالتتندداییدراماننبود‪...‬‬ ‫اخریندرگیری‬ ‫محمد مایلی کهن در اخرین مصاحبه خود‪ ،‬به رغم‬ ‫انکه هیچ گاه نام علی دایی را نی��اورد و او را با عنوان اقای‬ ‫پول پرست خطاب کرد‪ ،‬به طور مستقیم دایی را مخاطب‬ ‫قرارد داد و باز هم مصاحبه تندی علیه سرمربی تیم راه اهن‬ ‫انجام داد‪ .‬مایلی کهن دایی را دلیل عدم صعود مس��تقیم‬ ‫تیم ملی ایران به جام جهانی‪ 1998‬دانست و همچنین دایی‬ ‫رابهفروختنجنسبنجلبهتیمراه اهنمتهمکرد‪(.‬منظور‬ ‫البسه تولیدی دایی است)‪ .‬محمد مایلی کهن‪ ،‬علی دایی را‬ ‫عاملجداییمظلومانهکریمباقریدانستوگفت‪«:‬ایناقا‬ ‫با علی کریمی‪ ،‬جواد کاظمیان و ایمان مبعلی و‪ ....‬چه ها که‬ ‫نکرد‪».‬حرف هاییکهبارهاوبارهاتکرارشده‪...‬‬ ‫در مقابل علی دایی هم مایلی کهن را تهدید کرد که‬ ‫اگر جرات دارد اسم او را بیاورد‪ .‬ضمن انکه برای شفای‬ ‫تمامی بیماران دعا کرد و در طعنه امیزترین جمله تقاضای‬ ‫برگزارییکنمایشگاهمطبوعاتکردتاشایدبعضی هااز‬ ‫بیکاریبیرونبیایند‪...‬داستان درگیری علی دایی و محمد‬ ‫مایلی کهن همچنان ادامه دارد و به نظر نمی رسد حاال‬ ‫حاال ها به پایان برسد‪ .‬این درگیری حاال بیشتر از انکه به‬ ‫فوتبال ربط داشته باشد شخصی شده است و دیگر انقدر‬ ‫تکرار شده که به هیچ وجه دلنشین نیست و توجه ها را به‬ ‫خود جلب نمی کند‪g.‬‬ ‫میدان‬ ‫جدایی شماره هفت‬ ‫فرهاد مجیدی بدون تردید یکی از موثر ترین‬ ‫بازیکنان استقالل در چند فصل اخیر بوده‪ .‬مجیدی‬ ‫که بازگش��تی خیره کننده به فوتبال ایران داش��ت و‬ ‫توانست با بازی های خوب خود نشان دهد که از چه‬ ‫غنای تکنیکی بر خور دار است‪ ،‬در اخرین هفته های‬ ‫لیگ برتر ساز جدایی سر داد و کار را به جایی رساند‬ ‫که در بازی با نفت تمام هواداران استقالل یکصدا او‬ ‫را به ماندن دعوت می کردند؛ دعوتی که گویا پاسخ‬ ‫مثبت نداشت‪ .‬دلیل جدایی مجیدی دخترش است؛‬ ‫دختری به نام تیام که در حال حاضر در کشور امارات‬ ‫تنهااستوازپدرشمی خواهددرکنارشباشد‪.‬عالوه‬ ‫بر این یک پیشنهاد خوب از کشور قطر باعث شده تا‬ ‫کاپیتاناستقاللبرایرفتنمصرباشد‪.‬مجیدیحتی‬ ‫پیشنهاد استقاللی ها مبنی بر« بازیکن پروازی »بودن‬ ‫رانیزنپذیرفتهوبهنظرمی رسدبرایرفتنبسیارجدی‬ ‫است‪.‬ایندومینشوکخبریمجیدیدرسالجاری‬ ‫است؛اوباراولزمانیخبر سازشدکهبانامه ای‪،‬دعوت‬ ‫کارلوس کی روش را برای حضور در تیم ملی رد کرد‬ ‫وگفتمی خواهدمیدانرابرایجوانانخالیکند‪g.‬‬ ‫قهرمانی بارسا در لیگ‬ ‫باشگاه های جهان‬ ‫دیدار دنیزلی‬ ‫و رویانیان‬ ‫در ترکیه‬ ‫مـهتاب‬ ‫مثلت شماره‪108‬‬ ‫شدیدترین سیل‬ ‫تاریخ فیلیپین قربانیان‬ ‫بسیاری گرفت‬ ‫اعتراض فلسطینی ها به کاندیدای جمهوری خواه انتخابات امریکا‬ ‫شعب ابی طالب‪14 ،‬قرن بعد‬ ‫‪83‬‬