ماهنامه مثلث شماره 112

‫نه ذوق زدگی‪ ،‬نه ترشرویی‬ ‫مواجهه ما با اقبال سینمای امریکا به فیلم‬ ‫فرهادی چگونه باید باشد؟‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صد و دوازدهم ‪ /‬اول بهمن ماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫گفت وگوی هفته نامه مثلث‬ ‫با فرهاد دانشجو ‪ ،‬رئیس جدید دانشگاه ازاد اسال می‬ ‫گزارش یک‬ ‫انتخاب‬ ‫بازگشتازسیاست‬ ‫به ورزش‬ ‫‪...‬و ناگهان رسول خادم‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫ردصالحیت ها ادله محکمی نداشت‬ ‫گفت وگویمثلثباعضوکمیتهپیگیریردصالحیت ها‬ ‫بستنتنگه هرمزاخرینگزینهایراناست‬ ‫روایت سردار سوداگر از مصاف ایران و امریکا‬ ‫سد چین‬ ‫رویای امریکایی برای تحریم نفت ایران‬ ‫تماس از شهرستان‪021-55651415 :‬‬ ‫راه امام‬ ‫‪24 - 39‬‬ ‫سیاست‬ ‫فرجام یک دانشگاه‬ ‫توام بودن علم و عمل و تجسم اعمال‬ ‫می بینید م��ا یکوق��ت صحبت‪ ،‬ف��رض کنید در‬ ‫روحانیت یکوقت صحبت می ش��ود که این سینماها‬ ‫چطور‪ ،‬این س��ینماهایی که االن در ای��ران متعارف‬ ‫است‪ ،‬برای فاسد کردن نسل جوان است‪ .‬اینها وقتی‬ ‫که رفتند یک چند وقتی در این سینما‪ ،‬فاسد می شوند‪.‬‬ ‫اینها را ماجلوگیری می کنیم‪ .‬اگر یک سینمای اخالقی‬ ‫باشد و علمی باشد‪ ،‬چه کسی جلویش رامی گیرد؟ اما‬ ‫وقتی که ما می بینیم که مملکت ما از سینمایش گرفته‬ ‫تا مدرسه اش استعماری است؛ یعنی از خارج اوردند‬ ‫اینها را برای ما‪ ،‬تحفه هایی اس��ت ک��ه از انجا اوردند‬ ‫برای فاسد کردن نس��ل جوان ما‪ ،‬همه چیزش را‪ ،‬اگر‬ ‫مسجد هم یکوقت اینطور شد‪ ،‬ما در ان رامی بندیم‪ .‬اگر‬ ‫مسجدی شد که این مسجد دعوتش دعوت فاسد شد‪،‬‬ ‫پیغمبر اکرم خراب کرد «مسجد ضرار» را‪ ،‬مسجدی‬ ‫که درس��ت کرده بودند در مقابل پیغمبر‪ ،‬و تبلیغات‬ ‫می کردند بر ضد اخ�لاق و بر ضد امثال ذلک؛ پیغمبر‬ ‫داد خرابش کردند‪ .‬اگر مسجدی باشد که مسجد ضرار‬ ‫باشد‪ ،‬مسجدی باشد که نتوانیم ان مسجد را اصالحش‬ ‫کنیم‪ ،‬مس��جدش [را] هم خراب می کنیم؛ نه اینکه‬ ‫سینمایش را‪ .‬اینکه ما با س��ینما مخالفیم‪ ،‬با این نحو‬ ‫سینمایی که اینها دارند مخالفیم؛ نه با سینما اصلش‬ ‫باش��یم‪ .‬ما چی مخالفیم؟ چه کارداریم ما با س��ینما؟‬ ‫اگر اخالقی باش��د‪ ،‬اگر ازادی باش��د‪ ،‬اگر برای تربیت‬ ‫جوانهای ما باش��د‪ ،‬خوب این هم یک راه تربیت است‪.‬‬ ‫این هم مثل یک معلم خانه‪ ،‬مثل مدرسه می ماند‪ ،‬لکن‬ ‫ایران وضعش وضع نمونه اس��ت‪ .‬ایران از اولی که پای‬ ‫این چیزها‪ ،‬این نفتخوارها دران وارد ش��د‪ ،‬از اولی که‬ ‫اینها امدند و تفتیش کردند ایران را و شرق را مطالعه‬ ‫کردند و شرق را دیدند و منافع خودشان را در انجا زیاد‬ ‫دیدند ‪ -‬و مخازنی که در انجا هست‪ ،‬در شرق هست‪،‬‬ ‫خیلی زیاد اس��ت و اینها احتیاج به ان دارند ‪ -‬اینها از‬ ‫همان وقت ش��روع کردند به تبلیغ��ات و به کارهایی؛‬ ‫به اینکه ما را بد تربیت کنند‪ ،‬ما را اس��تعماری تربیت‬ ‫کنند‪ ،‬عقل مارا یک عقل ناقص به بار بیاورند‪ ،‬نگذارند‬ ‫که ما رش��د بکنیم‪ ،‬نگذارند مدارس ما انسان تربیت‬ ‫کند‪ ،‬ی��ک ادم صحیح تربیت کند‪ .‬همه چیزهایی که‬ ‫اینها برای ما تهی��ه دیدند‪ ،‬همه اینها برای جوان های‬ ‫ما مضر اس��ت‪ .‬چون مضر است اینها‪ ،‬ما مضراتش را با‬ ‫ان مخالف هستیم‪ ،‬و هر عاقلی باید مخالف باشد‪ .‬و اما‬ ‫اگر یک چیزی باش��د که دارای منفعت باشد‪ ،‬منفعت‬ ‫عقلی و عقالیی داشته باشد‪ ،‬کسی مخالف با ان نیست‪.‬‬ ‫در هر صورت‪ ،‬اینها برای خاطر اینکه منافع ما را ببرند‪،‬‬ ‫تبلیغات کردند‪ ،‬و ان حرفه��ا را زدند و االن هم دارند‬ ‫می کنن��د و االن ه��م دارند منافع ای��ران را می برند و‬ ‫می خورند و تقریبا‪....‬‬ ‫انتخ��اب رئیس دانش��گاه ازاد ‪ ،‬پایان‬ ‫یک جدال ‪ 6‬س��اله بر س��ر ریاس��ت‬ ‫این دانش��گاه بود‪ .‬عبداهلل جاسبی پس‬ ‫از ‪ 30‬س��ال ریاس��ت دانش��گاه‪ ،‬حاال‬ ‫فقط می تواند بر کرسی اعضای هیات‬ ‫موس��س تکی��ه بزن��د‪ .‬ام��ا در مقابل‬ ‫فرهاد دانشجو با تایید شورای انقالب‬ ‫فرهنگی‪ ،‬به عنوان جایگزین جاسبی‬ ‫انتخاب شده است‪.‬‬ ‫‪10 - 23‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شوک انتخاباتی در فرانسه‬ ‫تشدید بحران اقتصادی در فرانسه ان هم تنها ‪ 3‬مانده به انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫تغییرات فراوانی را در ارایش انتخاباتی این کش��ور به وجود اورده است‪ .‬انگونه‬ ‫که تحلیلگران مس��ائل بی نالملل می گویند «این وضعیت شکس��تی سیاسی برای‬ ‫س��ارکوزی و حزب متبوعش محسوب می ش��ود» و در حال حاضر رای دهندگان‬ ‫فرانسوی عنوان می کنند که از دوران ریاست جمهوری سارکوزی سرخورده شده اند‬ ‫و این امر موجب شده تا بیشتر رای دهندگان سابق سارکوزی به سوی بایرو و لوپن‬ ‫سوق پیدا کنند‪.‬‬ ‫‪44 - 55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ اتحاد تاکتیکی‬ ‫پس از سفر احمد داوود اوغلو‪ ،‬وزیر خارجه ترکیه به ایران‪ ،‬علی الریجانی‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس شورای اسالمی با هیات پارلمانی همراه به انکارا رفت و روابط دوجانبه‬ ‫کشور‪ ،‬همچنین برخی مسائل منطقه ای مانند سوریه و عراق مورد بحث و بررسی‬ ‫قرار گرفت‪ .‬برنامه هسته ای و اعالم امادگی ایران برای ادامه مذاکرات با ‪ 5+1‬نیز‬ ‫از دیگر موضوعاتی بود که در این سفر بدان پرداخته شد‪.‬‬ ‫‪56 - 63‬‬ ‫سینمای اخم و لبخند‬ ‫فرهنگ‬ ‫جایگاه جایزه گلدن گلوب برای سینمای ایران انقدر دست نیافتنی بوده که شاید‬ ‫تا سال های زیادی تجربه نشود که چهره ای از هنر جادویی ما ا ن را زیر پای خود‬ ‫تجربه کند‪ .‬با این حال اصغر فرهادی و رفتار و اظهاراتش با دوگانگی هایی همراه‬ ‫است که خیلی ها نمی دانند از این رویداد شادی کنند یا احساس خوبی نداشته باشند‪.‬‬ ‫با همه این اوصاف کسی که این جایزه را به عنوان یک اعتبار هنری در دست گرفته‪،‬‬ ‫از محصوالت سینمای پس از انقالب است و در این بستر رشد یافته‪.‬‬ ‫‪40 - 43‬‬ ‫گفت وگوی ویژه‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫گفت وگو با سردار سوداگر‬ ‫ماجرای تنگه هرمز این روزها به بحث مهمی در رسانه های‬ ‫داخلی و خارجی تبدیل شده است‪ .‬در این میان اظهارنظر‬ ‫مقامات نظامی و مواضع مقامات سیاس��ی در این مورد هر‬ ‫یک به نوب��ه خود بازتاب های فراوانی داش��ته اس��ت‪ .‬با‬ ‫سردار سوداگر در مورد ژئوپلتیک منطقه و تنگه هرمز به‬ ‫گفت وگونشستیم‪.‬‬ ‫‪64 - 67‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫عارضه ارزی‬ ‫بازار ارز و س��که کش��ور در هفته های اخیر چنان ملتهب و اش��فته بوده که‬ ‫خیلی ها در س��رگردانی نمی دانند این نتیجه یک پیکر ه اقتصاد بیمار اس��ت یا‬ ‫انگیزه هایی در پی این اشفتگی به دنبال کاهش نقدینگی در کشور‪ ،‬درامدزایی‬ ‫صندوق ملی یا امادگی برای شرایط احتمالی دشوارتر تحت تحریم های خصمانه‬ ‫غرب است‪.‬‬ ‫‪68 - 76‬‬ ‫ورزش‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬خسرو معتضد‪ -‬ابوالقاسم غالمی ‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬مهدی سرایی ‪ -‬یاسین سیف االسالم‬ ‫امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬فاطم��ه میرزای��ی ‪ -‬ش��یما غف��اری ‪ -‬زه��را راد ‪ -‬عاطف��ه کربالئی‪ -‬محم��د تاجیک ‪ -‬حس��ین غالمی‬ ‫ش��ادی خوش��کار خیری‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مس��عود نجفی ‪ -‬ش��اهین فتحیان ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬س��جاد محقق‬ ‫مهسا عادلی ‪ -‬داوود رضایی چراتی ‪ -‬سودابه رخش‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی ‪ -‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬محمدحسین رحیمی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫ ‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ب��ا تش��کر از‪ :‬دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهن��دس واعظی ‪ -‬دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی ‪ -‬دکتر غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی‬ ‫مهندس امینی ‪ -‬اقای راس��تی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬سرزمین سبز‪ -‬تلفن‪66617787 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان افریقا‪ ،‬بعد از چهارراه اسفندیار‪ ،‬کوچه سعیدی‪ ،‬پالک ‪ ،2‬تلفن‪22038551 - 2‬‬ ‫نه ذوقزدگی‪،‬نه ترشرویی‬ ‫مواجهه ما با اقبال سینمای امریکا به فیلم‬ ‫فرهادی چگونه باید باشد؟‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره صد و دوازدهم ‪ /‬اول بهمنماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫گفتوگوی هفتهنامه مثلث‬ ‫با فرهاد دانشجو ‪ ،‬رئیس جدید دانشگاه ازاد اسال می‬ ‫گزارش یک‬ ‫انتخاب‬ ‫بازگشتازسیاست‬ ‫به ورزش‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫بازگشت خادم‬ ‫رس��ول خادم که در سال های اخیر بیشتر خود را به عنوان چهره ای سیاسی معرفی‬ ‫کرده تا چهره ای ورزش��ی‪ ،‬پس از هش��ت سال دوری از کش��تی به این فدراسیون‬ ‫فو حدیث های فراوانی را به دنبال‬ ‫بازگشت‪ .‬بازگشت مرد خبرساز کشتی اما حر ‬ ‫داشت‪ .‬غالمرضا محمدی‪ ،‬سرمربی تیم ملی کشتی ازاد از سمت خود کناره گیری‬ ‫کرد‪ ،‬اما دش��من شماره یک او یعنی محمد بنا ترجیح داد از همکاری نزدیکش با‬ ‫رسول خادم سخن بگوید‪.‬‬ ‫‪...‬و ناگهان رسول خادم‬ ‫ردصالحیتها ادله محکمی نداشت‬ ‫گفتوگویمثلثباعضوکمیتهپیگیریردصالحیتها‬ ‫بستنتنگههرمزاخرینگزینهایراناست‬ ‫روایت سردار سوداگر از مصاف ایران و امریکا‬ ‫سد چین‬ ‫رویای امریکایی برای تحریم نفت ایران‬ ‫جناب اقای هادی انباردار‬ ‫مصیبت وارده را به جنابعالی تسلیت گفته و برای ان مرحومه غفران و‬ ‫رحمت الهی را خواستاریم‬ ‫هفته نامه مثلث‬ ‫خبرنامه‬ ‫در خبرنامه این هفته به تاثیر بحران اقتصادی اخیر فرانسه در رقابت های انتخاباتی این کشور پرداخته شده است‪.‬‬ ‫مرور رسانه ها در هفته گذشته‪ ،‬گزارش ها‪ ،‬خبرها و یادداشت هایی در حوزه های مختلف از بخش های گوناگون‬ ‫خبرنامه این شماره است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫التهاب طالیی‬ ‫ضربه بزرگ به سارکوزی‬ ‫واکنش ها به نامه باراک اوباما‬ ‫صدور فرمان عفو عمومی در سوریه ‬ ‫ترور هدفمند‬ ‫‪10‬‬ ‫تیتریک‬ ‫روایت «حاج قاسم سلیمانی» از تحوالت منطقه‬ ‫مخالفان بشار نتوانستند تجمع بزرگ ایجاد کنند‬ ‫خبرنامه‬ ‫سردار قاسم سلیمانی می گوید‪« :‬مردم سوریه و‬ ‫قومیت ها به طور کامل طرفدار حکومت هستند و در‬ ‫اهل سنت نیز بخش مهمی از مردم به تحوالت سوریه‬ ‫و دخالت غرب با نگرانی نگاه می کنند‪».‬‬ ‫فرمانده س��پاه قدس در تحلیل��ش از حوادث‬ ‫سوریه افزوده است‪« :‬تحرکات س��وریه در اغلب‬ ‫شهرها نبوده است‪ ،‬بلکه در روس��تاها بوده و ادامه‬ ‫دارد‪ .‬این در حالی اس��ت که طرف��داران معارضه‬ ‫نتوانستند یک تجمع میلیونی در اعتراض به حکومت‬ ‫بشار اسد ایجاد کنند و پس از ورود ناظران اتحادیه‬ ‫عرب به سوریه‪ ،‬باز هم در این کشور اتفاقی نیفتاد‪.‬‬ ‫بنابراین مرض س��وریه مرضی نیست که حکومت‬ ‫ان را از بین ببرد‪ ».‬س��ردار قاسم سلیمانی در بخش‬ ‫دیگری از سخنانش گفته است‪« :‬ایران اولین و تنها‬ ‫کشوری است که توانس��ته از هجوم غرب و رژیم ‬ ‫صهیونیستی در امان بماند‪ .‬همچنین ایران در دنیای‬ ‫امروز گسترده تر شده و مرزهای فرهنگی اش توسعه‬ ‫پیدا کرده اس��ت‪ .‬ایران در جنوب لبنان و عراق نیز‬ ‫حضور دارد‪ .‬در واقع این مناطق به نوعی تحت تاثیر‬ ‫عملکرد و تفکر جمهوری اسالمی ایران هستند‪ ».‬او با‬ ‫بیان اینکه «توجه به رفتار به عنوان دیپلماسی عمومی‬ ‫ در اجالس بین المللی جوانان و بیداری اس�لامی‬ ‫ بسیار حائز اهمیت است» اظهار کرد‪« :‬باید در رفتار‬ ‫خود حقیقت شیعه بودن را نش��ان دهیم و به دنبال‬ ‫شیعه کردن دیگران نباشیم‪ .‬به طور طبیعی حقیقت‬ ‫شیعهمی تواندتاثیراتبسزاییداشتهباشد‪.‬همان گونه‬ ‫که جمهوری اسالمی ایران در بسیاری از موارد به‬ ‫پیروزی رسیده است و این موضوع باعث برداشت‬ ‫صحیح از ایران می ش��ود‪ .‬در واقع نبای��د از دروغ‬ ‫و مبالغه دربار ه حکومت اس�لامی ایران اس��تفاده‬ ‫کرد؛ زیرا ب��ه اندازه کافی حقیقت وج��ود دارد که‬ ‫بتواند باعث شناخت کامل شود‪ ».‬سلیمانی درباره ‬ ‫عملکرد اخوان المسلمین نیز گفته است‪« :‬گروه های‬ ‫اخوان المسلمین در سراس��ر جهان اسالم پراکنده‬ ‫بوده و براس��اس مفروض��ات و نیازمندی های هر‬ ‫کشور شکل گرفته است و فرهنگ های متفاوتی از‬ ‫یکدیگر دارند‪ .‬به گونه ای که گروه اخوان المسلمین‬ ‫سوریه با گروه اخوان المسلمین مصر متفاوت است‪،‬‬ ‫اما اخوان المسلمین مرکزی بیشتر نقش هماهنگی‬ ‫الف ه��ا را دارد‪ ».‬او اضافه کرده اس��ت‪:‬‬ ‫و رفع اخت ‬ ‫«اخوان المس��لمین تاکنون ف��راز و فرودهایی در‬ ‫عملکرد خود داشته است‪ .‬در روند تحوالت بیداری‬ ‫اسالمی برای اینکه با غرب مواجه نشود‪ ،‬مالحظاتی‬ ‫داش��ته اس��ت و این مالحظه ها در ارتباط خود با‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران نیز مشاهده می شود‪ ،‬زیرا‬ ‫این گروه نگران بود که به اتهام ارتباط با جمهوری‬ ‫اسالمی ایران هجم ه غرب بر ان افزایش پیدا کند‪ ،‬اما‬ ‫هرچهاخوان المسلمینبهحکومتنزدیکمی شودبه‬ ‫همان اندازه‪ ،‬هم در داخل و هم در خارج به اسالمیت‬ ‫نزدیک تر می شود‪ .‬با این حال هنوز برای اظهارنظر‬ ‫قطعی در این باره زود است‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪11‬‬ ‫مرور رسانه ها‬ ‫مروری بر مطبوعات هفته گذشته‬ ‫التهاب طالیی‬ ‫یاسین سیف االسالم‬ ‫خبرنامه‬ ‫اصغر فرهادی یک پله دیگر را هم برای دس��تیابی به‬ ‫اولین اسکار ایرانی پشت سر گذاشت و توانست جایزه‬ ‫گلدن گلوپ را نیز از ان جدایی خود کند‪ .‬فیلم فرهادی‬ ‫اگرچه با نقدهایی به لحاظ محتوایی در داخل کش��ور‬ ‫مواجه است و برخی اثر او را فیلمی سیاه می دانند اما‬ ‫ظاهرا تا این جای کار و به لحاظ نگاه سینمای جهان‪،‬‬ ‫پر افتخار ترین فیلم س��ینمای ایران را در کارنامه خود‬ ‫جای داده است‪ .‬در کنار خبرهای پر سر و صدای سینما‪،‬‬ ‫دنیای سیاست نیز روزهای سرنوشت سازی را در هفته‬ ‫گذشته پست سر گذاشت‪ .‬روزهایی که برخی نامزدهای‬ ‫رد صالحیت ش��ده دوباره به رقابت ه��ای انتخاباتی‬ ‫بازگش��تند و برخی اح��زاب و گروه ها لیس��ت های‬ ‫انتخاباتی خود را منتشر کردند‪ .‬و نهایتا مناقشه ای نفتی‬ ‫برای اقتصاد جه��ان که در کنار اروپای ورشکس��ته و‬ ‫تالش های واشنگتن و برخی متحدان منطقه ای غرب‬ ‫به مراحل حساسی رسیده است‪ .‬موضوع تا انجا اهمیت‬ ‫یافته که به دنبال مانور نیروهای نظامی ایران در دریای‬ ‫عمان‪ ،‬چشم ها یک بار دیگر به تنگه استراتژیک هرمز‬ ‫خیره شده است؛ نقطه ای که شاید مهمترین تاثیر را در‬ ‫اینده خاور میانه داشته باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫گناه نا بخشودنی‬ ‫با اینکه به نظر می رسد در انتخابات پیش رو طیف های‬ ‫مختلف��ی از اصولگرایان ب��ا درج��ه ای از تفاوت در‬ ‫لیست های انتخاباتی در عرصه رقابت حضور خواهند‬ ‫داشت‪ ،‬اما جبهه متحد اصولگرایی همچنان بر وحدت‬ ‫سراس��ری همه اصولگرایان تاکید دارد‪ .‬در این ارتباط‬ ‫روزنامه رس��الت خبری را از سخنرانی زاکانی‪ ،‬رئیس‬ ‫ستاد جبهه متحد منتشر کرده که در ان ایجاد شکاف در‬ ‫میان اصولگرایان گناهی نا بخشودنی دانسته شده است‪.‬‬ ‫زاکانی تصریح ک��رده‪ :‬انچه برای ما مهم اس��ت‪ ،‬فهم‬ ‫درس��ت صحنه رقابت ما با رقبایمان و تقابل ما با نظام‬ ‫سلطه است‪ .‬باید بدانیم اگر صحنه را به خوبی فهم کنیم‬ ‫و درک درستی از ان داشته باشیم بی شک می توانیم راه‬ ‫درس��تی را انتخاب کنیم‪ ».‬وی اظهار داش��ت‪« :‬امروز‬ ‫عناصر فتنه به عنوان ی��ک رقیب جدی برای نیروهای‬ ‫اصولگرا در صحنه فعال هستند و ‪ 800‬تا ‪ 1280‬نامزد‬ ‫انها ثبت نام کرده اند‪ ».‬وی بر این باور است‪« :‬انچه باعث‬ ‫رسیدن ما به سند چش��م انداز و جامعه اسالمی است‪،‬‬ ‫گفتمان اصولگرایی است‪ ،‬ولی باید دانست این گفتمان‬ ‫با حض��ور اف��راد معتقد و ن��ه افرادی که ش��عارهای‬ ‫‪12‬‬ ‫اصولگرایی را لقلقه زبان خود کرده اند طی خواهد شد‪».‬‬ ‫قانون و دانشگاه ازاد‬ ‫در هفته ای که گذش��ت‪ ،‬موضوع تعیین رئیس جدید‬ ‫دانشگاه ازاد در جلسه جنجال برانگیز هیات امنای این‬ ‫دانشگاه از جمله سوژه های مهم خبری بود‪ .‬هیات امنا‬ ‫در حالی به اخرین جلس��ه خود پایان داد که دو خبر‬ ‫متفاوت از س��وی اعضای ان به رس��انه ها داده شد‪.‬‬ ‫مناقشه ای که بر سر معرفی فرهاد دانشجو ایجاد شده‬ ‫اس��ت‪ ،‬همچنان ادام��ه دارد‪ .‬روزنامه ای��ران یکی از‬ ‫تیتر های صفحه یک خود را در ش��ماره ‪ 27‬دی ماه به‬ ‫این موضوع اختصاص داده و نوشته است‪« :‬بر هم زدن‬ ‫قاعده بازی و عدم تمکین به رای اکثریت به عنوان یک‬ ‫ش��گرد‪ ،‬این بار توسط هاشمی رفس��نجانی به عنوان‬ ‫رئیس هیات امنای دانش��گاه ازاد برای عدم پذیرش‬ ‫پایان ریاس��ت ‪ 30‬س��اله جاس��بی به کار م��ی رود و‬ ‫برخالف انچه فرهاد دانشجو‪ ،‬رئیس منتخب دانشگاه‬ ‫ازاد می گوید و تاکید دارد که در هیات امنا هیچ کس‬ ‫حق وتو ندارد‪ ،‬این طیف از اعضای هیات امنا ظاهرا‬ ‫برای خود «حق وتو» قائلند‪ ».‬ای��ن گزارش به نقل از‬ ‫وزیر علوم اورده است‪« :‬اکثریت اعضای هیات امنا با‬ ‫تنها موردی که مخالف بودند و در مقابل ان مقاومت‬ ‫کردند به تعویق انداختن زمان برگزاری جلسه هیات‬ ‫امنا به منظور تعیین رئیس جدید این دانشگاه بود‪».‬‬ ‫دور جدید اعتراض ها‬ ‫خیابان ها ریخته اند‪ ».‬در این گزارش با اشاره به اقدامات‬ ‫پلیس در کشور های ملتهب اروپایی امده است‪« :‬منابع‬ ‫رسمی اعالم می کنند در بوداپست ‪ 51‬نفر مجروح و ‪30‬‬ ‫نفر بازداشت شدند‪ .‬دولت رومانی همچون بسیاری از‬ ‫دولت های دیگر اروپایی برای نجات از بحران بدهی و‬ ‫کس��ب ش��روط الزم برای دریاف��ت وام از صندوق‬ ‫بین المللی پول‪ ،‬به اجرای ریاضت های سنگین اقتصادی‬ ‫به شکل حذف هزاران فرصت شغلی و افزایش شدید‬ ‫مالیات رو اورده است‪ .‬همچنین برلین‪ ،‬فرانکفورت‪،‬‬ ‫مونیخ‪ ،‬دوسلدورف‪ ،‬هانوفر و هامبورگ‪ ،‬از شهرهای‬ ‫المان نیز طی روزهای گذشته شاهد برگزاری تظاهرات‬ ‫ضددولتی و ضد سرمایه داری بود‪».‬‬ ‫تمام صفحه برای فرهادی‬ ‫روز بعد از دریافت جایزه گلدن گلوب توسط اصغر‬ ‫فرهادی به همراه پیمان معادی به خاطر فیلم جدایی‬ ‫نادر از سیمین‪ ،‬روزنامه شرق تمام صفحه اول خود را‬ ‫به عکسی از لحظه دریافت این جازه اختصاص داد و‬ ‫در گفتگو با برخی از فعاالن سینما به ارزیابی این اتفاق‬ ‫س��ینمایی پرداخت‪ .‬حبیب رضایی‪ ،‬بازیگر سینما با‬ ‫تجلیل از فیلم جدایی ناد از سیمین به شرق گفته است‪:‬‬ ‫«بعد از این اتفاق حاال دیگر ب��ه نوعی ایمان دارم که‬ ‫س��ینمای ایران چه از جنبه بین الملل��ی و چه از جنبه‬ ‫داخلی به قبل و بع��د از «جدایی نادر از س��یمین» و‬ ‫سینمای فرهادی تقسیم می ش��ود‪ .‬در واقع سینمای‬ ‫فرهادی نقطه عطف س��ینمای ماست‪ ».‬مریال زارعی‬ ‫بازیگر دیگری که در گزارش شرق شرکت کرده نیز بر‬ ‫این باور است که‪« :‬سینما یک کار گروهی است و کار‬ ‫فرد و شخص نیست‪ .‬این تئوری اقای فرهادی است‬ ‫که در این دو کار‪ ،‬از ایشان یاد گرفتم و ثابت کرد سینما‬ ‫کار فرد نیست‪ ،‬کار گروه است و می تواند این اندازه‬ ‫درخشان باشد که به یک جامعه و یک ملت تعمیم پیدا‬ ‫کند‪ .‬اتفاقی می افتد که اسم کشورمان در عرصه جهان‬ ‫و در این اندازه از امکانات و پتانسیل ها مطرح شود‪».‬‬ ‫پیشنهاد مجلس محلی‬ ‫در حالی که مقامات اروپایی همچنان به تالش های خود‬ ‫برای توقف بحران اقتصادی این منطقه ادامه می دهند‪،‬‬ ‫به گزارش کیهان دور جدی��د اعتراض ها در برخی از‬ ‫کشور های عضو اتحادیه اغاز شده است‪.‬کیهان در این‬ ‫رابطه نوشته است‪« :‬یک روز پس از انتشار اخبار وقوع‬ ‫تظاهرات ضد دولتی در کشورهای مجارستان‪ ،‬رومانی‬ ‫و کرواسی خبر می رس��د هزاران نفر از مردم شهرهای‬ ‫مختلف المان‪ ،‬اس��پانیا و یونان در اعتراض به اوضاع‬ ‫اقتصادی و عملکرد دولت در برخورد با این بحران به‬ ‫عدم وجود احزاب کارامد در کش��ور همواره یکی از‬ ‫مش��کالت فض��ای سیاس��ی ای��ران عنوان ش��ده و‬ ‫نوسان در بازار‬ ‫در حالی که طی روزهای گذشته موضوع مذاکرات صلح‬ ‫در افغانستان باز هم به تیتر اول مطبوعات این کشور تبدیل‬ ‫شده‪ ،‬بدیهی است که جایگاه طالبان در افغانستان اینده‬ ‫می تواند از جمله مهم ترین موضوعات سیاست خارجی‬ ‫کشورمان در قبال این کشور باشد‪ .‬روزنامه جام جم در این‬ ‫باره مصاحبه ای را با رئیس ستاد افغانستان وزارت امور‬ ‫خارجه منتشر کرده که به ابعاد مختلف مداخالت امریکا‬ ‫در مذاکرات صلح افغانستان می پردازد‪ .‬محسن پاک ایین‬ ‫در گفت وگویی تصریح کرد ‪« :‬ما با مذاکره بین االفغانی در‬ ‫چارچوب شورای عالی صلح افغانستان موافق هستیم‪ ،‬اما‬ ‫با اینکه هدایت این مذاکره توسط امریکا باشد مخالفیم‪،‬‬ ‫چون ایاالت متحده نیات صادقانه ای نسبت به منافع مردم‬ ‫افغانستان نداش��ته و به دنبال منافع خویش است‪ ».‬وی‬ ‫همچنین معتقد است‪« :‬امریکا در حال تغییر رویه و تغییر‬ ‫تاکتیک در افغانستان است و به دنبال این است تا با مذاکره‬ ‫با طالبان‪ ،‬این گروه را به طرف خود جذب کند‪ ».‬پاک ایین‬ ‫ادامه داده‪« :‬ماه قبل خانم کلینتون رسما اعالم کرد که ما‬ ‫خودمان طالبان و القاعده را ایجاد کردیم و حدود ‪ 20‬سال‬ ‫است با این دو گروه ارتباط نزدیک داریم‪ .‬صحبت های‬ ‫خانم کلینتون پرده از واقعیت ها برداشت و نشان داد در‬ ‫واقع مواضع امریکا مبنی بر وجو د تروریسم در افغانستان‪،‬‬ ‫تنها بهانه ای برای دریافت مجوز شورای امنیت و بسیج‬ ‫جامعه جهانی و حمله به افغانستان بود‪».‬‬ ‫رویارویی های دریایی‬ ‫چین به عنوان کشوری وسیع و پرجمعیت در ان سوی‬ ‫کره زمین این روزها یکی از مهم ترین موانع ایاالت متحده‬ ‫امریکا در موضوع تحریم نفتی ایران به حساب می اید‪ .‬اما‬ ‫ان گونه که پیش از این در پژوهش های مختلف حوزه‬ ‫سیاست بین الملل و تحلیل های گوناگون رسانه ای منتشر‬ ‫و تبیین شده است‪ ،‬اختالفات این کشور با ایاالت متحده‬ ‫در حوزه بسیار وسیع تری ظهور و بروز می یابد‪ .‬روزنامه‬ ‫اطالعات در مقاله ای تحلیل��ی به مجموعه رقابت های‬ ‫چین و امریکا در دریا پرداخته است‪.‬‬ ‫توضیح درباره یک مقاله‬ ‫چاپ مقاله حس��ین عالیی درباره وقایع ‪ 19‬دی‬ ‫ماه ‪ 1356‬و نحوه خاص نگارش مقال��ه‪ ،‬با انتقادهای‬ ‫فراوانی مواجه ش��د‪ .‬البته این در حالی بود که شورای‬ ‫نظارت بر مطبوعات نیز درباره ای��ن مقاله به روزنامه‬ ‫اطالعات تذکر داد‪ .‬این روزنامه در صفحه یادداش��ت‬ ‫ش��ماره ‪ 25228‬خود مطلبی را تحت عنوان «توضیح‬ ‫ضروری درباره مقاله قیام ‪ 19‬دی» منتش��ر و اعالم کرد‬ ‫که این مطلب بدون مطالعه درج ش��ده است‪ .‬اما پس‬ ‫از همه واکنش هایی که به این مطلب صورت گرفت‪،‬‬ ‫حس��ین عالیی با انتش��ار مطلبی عنوان کرد که هدف‬ ‫سوئی از انتشار مقاله اش نداش��ته است‪ .‬در این مطلب‬ ‫که روزنامه کیهان ان را درج کرده‪ ،‬امده است‪« :‬به دنبال‬ ‫درج مقاله ای تحت عنوان «قیام ‪ 19‬دی از نگاهی دیگر»‬ ‫در روزنامه اطالعات برخی از رسانه ها با طرح مسائلی‬ ‫زمینه سوءاستفاده رسانه های خارجی را فراهم کردند‬ ‫که منجر به توس��عه ابهام در اذهان دوستداران انقالب‬ ‫اسالمی ش��دند‪ .‬به منظور رفع ابهام توضیحی در روز‬ ‫اربعین حسینی در رسانه های کش��ور منتشر شد اما در‬ ‫روزهای اخیر عده ای از همرزمان و همسنگران دوران‬ ‫پرافتخار دفاع مقدس طی نشس��ت هایی با اینجانب‪،‬‬ ‫معتقد بودند کماکان ابهاماتی مطرح است‪ .‬هم ایشان و‬ ‫هم تمامی افرادی که مرا می شناسند و از زندگی مبارزاتی‬ ‫و رزمندگی اینجانب مطلعند‪ ،‬بر این باورند که تمامی ‬ ‫زندگی من تعبیر و مصداق تبعیت و همراهی از والیت‬ ‫از اغاز مبارزات مردم علیه نظام ستم شاهی تا به امروز‬ ‫است و این پایبندی به تبعیت و همراهی از رکن رکین‬ ‫و حافظ سالمت و صحت مسیر انقالب اسالمی یعنی‬ ‫والیت فقیه که پس از رحلت حضرت امام خمینی(ره)‬ ‫در چهره مقام معظم رهبری حضرت ایت اهلل خامنه ای‬ ‫متجلی شده است را افتخار خود می دانم و همواره بر این‬ ‫اصل پای فشرده و نجات و فالح جامعه را در ان می دانم‪.‬‬ ‫از سوی دیگر باید یاداور شوم که ما پاسداران انقالب‬ ‫ی همراه و همگام با هم‪ ،‬همچنان در راه پرافتخار‬ ‫اسالم ‬ ‫شهدای انقالب اسالمی و جنگ تحمیلی گام برخواهیم‬ ‫داشت و به عضویت در س��پاه که رکن اساسی دفاع از‬ ‫ارزش های انقالب اسالمی است افتخار می کنیم‪g» .‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫انتش��ار خبر عدم افزایش نرخ سود بانکی که بسیاری‬ ‫امیدوار بودند بتواند بر شرایط نا مساعد بازار سکه و‬ ‫عرض تاثیر مثبت بگذارد‪ ،‬باعث شد بار دیگر اقتصاد‬ ‫ایران ش��اهد افزایش قیمت س��که در روزهای اخیر‬ ‫باش��د‪ .‬روزنامه دنیای اقتصاد گزارشی در خصوص‬ ‫تاثیر سیاست های ابهام امیز دولت در بازار منتشر کرده‬ ‫است‪ .‬در این گزارش ضمن اش��اره به اتفاقات اخیر‬ ‫بازار طال عنوان شده است‪« :‬رد خبر افزایش نرخ سود‬ ‫س��پرده های بانکی در حال��ی ص��ورت می گیرد که‬ ‫مقام های مسئول بانکی کشور تصویب افزایش نرخ‬ ‫س��ود س��پرده های بانکی را تایید کرده ان��د‪ ».‬در این‬ ‫گزارش همچنین امده است ‪« :‬هادی قوامی‪ ،‬عضو ناظر‬ ‫ش��ورای پول و اعتبار با تاکید بر اینکه این ش��ورا در‬ ‫نشست اخیر خود نرخ سود سپرده ها را افزایش داده‬ ‫است» گفت‪« :‬در کنار نرخ سود برای هدایت نقدینگی‬ ‫به بخش های مولد‪ ،‬نرخ سود اوراق مشارکت نیز به ‪20‬‬ ‫درصد افزایش یافت‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬ش��ورا با هدف‬ ‫جذاب کردن خرید این اوراق‪ ،‬نرخ بازخرید ان را نیز‬ ‫‪ 18‬درصد تعیین کرد‪ ».‬این گزارش همچنین به نقل از‬ ‫س��یدعباس موس��ویان‪ ،‬عضو ش��ورای فقهی بانک‬ ‫مرکزی‪ ،‬تصریح کرده اس��ت‪« :‬اگر مسائل بازار سکه‪،‬‬ ‫طال و ارز در س��ال جاری را ریشه یابی کنیم به اعتقاد‬ ‫بنده هم��ه اینها به تصمیماتی بر می گردد که در بس��ته‬ ‫مذاکره در همسایه شرقی‬ ‫خبرنامه‬ ‫پیشنهادها و تحلیل های متعددی نیز پیرامون ان مطرح‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫روزنامه سیاست روز‪ ،‬در سرمقاله شماره ‪ 26‬دی ماه‬ ‫خود‪ ،‬پیشنهاد تش��کیل مجالس مشورتی و محلی را‬ ‫برای کمک به مجلس شورای اس�لامی مطرح کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬در توضیح این پیشنهاد امده اس��ت‪« :‬به نظر‬ ‫می رسد تش��کیل مجلس مش��ورتی محلی در مرکز‬ ‫حوزه های انتخابیه که حتما باید داوطلبانه و با ایجاد‬ ‫فرصت های برابر برای حضور نخبگان و فرهیختگان‬ ‫دانشگاهی و حوزوی و همچنین پیشکسوتان باتجربه‬ ‫صورت گی��رد‪ ،‬می تواند به نحو احس��ن این خال را‬ ‫پر ک��رده و موکلین در تصمیم س��ازی نمایندگان خود‬ ‫مشارکت کنند‪.‬‬ ‫این مجلس محلی کمیسیون هایی به تعداد و متناظر با‬ ‫کمیسیون های مجلس شورای اسالمی خواهد داشت‪.‬‬ ‫نماینده یا نمایندگان‪ ،‬طرح ها و لوایحی که طبقه بندی‬ ‫محرمانه ندارن��د را برای بررس��ی و کارشناس��ی و‬ ‫اظهارنظر مشورتی به مجلس محلی ارجاع می دهند‪،‬‬ ‫تا تاثیر انها در حوزه انتخابیه مورد بررسی قرار گرفته‬ ‫و پیش��نهادهای مربوطه جهت طرح در صحن علنی‬ ‫مجلس به نمایندگان ارائه شود‪».‬‬ ‫سیاستی س��ال ‪ 90‬ش��ورای پول و اعتبار دیده ش��ده‬ ‫است‪».‬‬ ‫در این مقاله تصریح شده‪« :‬امروز عرصه رقابت و‬ ‫حتی تنش میان این دو‪ ،‬به مراتب گسترده تر از گذشته‬ ‫شده اما واقعیت های جهان سیاس��ت و امنیت و منافع‬ ‫متقابل‪ ،‬مانع از رویارویی جدی واشنگتن و پکن است‪.‬‬ ‫ولی با این وضعیت پرسش اگاهان سیاسی این است که‬ ‫با توجه به زمینه های مورد اختالف‪ ،‬ارامش کنونی تا چه‬ ‫زمان دوام خواهد یافت‪ ».‬در جای دیگری از این مقاله‬ ‫امده است‪« :‬سابقا در مشاجرات مشابه‪ ،‬معموال امریکا‬ ‫یک یا دو فروند از ‪ 11‬فروند ناو هواپیمابر خود را برای‬ ‫قدرت نمایی مقابل پکن به منطقه می فرستاد‪ ،‬اما امروز‬ ‫چین افزون بر موشک های در دست تولید خود‪ ،‬دارای‬ ‫زیردریایی هایی است که قادرند ماشین نظامی قابل رویت‬ ‫امریکا را به راحتی هدف قرار دهند‪».‬‏نویسنده مقاله بر این‬ ‫باور است که رقابت های چین و امریکا پتانسیل تبدیل‬ ‫شدن به تضادهایی عمیق را دارند که می تواند بر موازنه‬ ‫قدرت در شرق اسیا تاثیرات بنیادی بگذارد‪.‬‬ ‫‪13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪14‬‬ ‫ضربه بزرگ به سارکوزی‬ ‫بحراناقتصادیفرانسه‪،‬بهسودرقبایسوسیالیستدولتراستگراتمامشدهاست‬ ‫خبرنامه‬ ‫رای دهندگان مایوس‬ ‫از نگاه اریک بونه‪ ،‬این کاهش اعتبار شکس��تی‬ ‫سیاسی برای س��ارکوزی و حزب متبوعش محسوب‬ ‫می ش��ود و در حال حاضر رای دهندگان فرانس��وی‬ ‫عن��وان می کنن��د ک��ه از دوران ریاس��ت جمهوری‬ ‫سارکوزی س��رخورده ش��ده اند و این امر موجب‬ ‫شده تا بیشتر رای دهندگان س��ابق سارکوزی به‬ ‫س��وی بایرو و لوپن س��وق پیدا کنند‪ .‬جرومی ‬ ‫س��نت مارتی‪ ،‬رئیس موسسه نظر سنجی ‪،CSA‬‬ ‫معتقد اس��ت ک��ه تصمیم موسس��ه اس��تاندارد‬ ‫اند پ��ور مانعی ب��رای کمپین انتخابات��ی اوالند‬ ‫محسوب می شود زیرا « این امر موجب می شود‬ ‫تا او در ش��عارهای انتخاباتی خود دقت فراوانی‬ ‫داشته باشد و از افزایش هزینه های کشور در اینده‬ ‫سخنی به میان نیاورد»‪.‬‬ ‫منبع‪France 24 :‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫کاهش رتبه اعتباری فرانس��ه فرصت مناس��بی‬ ‫را برای کاندیداهای ریاس��ت جمهوری فرانس��ه در‬ ‫س��ال ‪ 2012‬فراهم س��اخته تا از این طریق به رقابت‬ ‫با دو کاندیدای اصلی این کش��ور بپردازند‪ .‬براساس‬ ‫گزارش منتشر شده «استاندارد اند پور» رتبه اعتباری‬ ‫فرانس��ه به پایین تر از رتبه ‪( AAA‬باالترین س��طح‬ ‫پرداخت بدهی های حاکمیت) رس��یده و انتشار این‬ ‫خبر در حالی که کمتر از سه ماه تا برگزاری انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری باقی مان��ده‪ ،‬پس لرزه هایی را در‬ ‫چشم انداز سیاسی این کش��ور ایجاد کرده است و دو‬ ‫رقیب اصلی ای��ن ماراتن نفس گی��ر را دچار نگرانی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫دولت دست راس��تی رئیس جمه��ور نیکوالس‬ ‫سارکوزی‪ ،‬پس از انتشار این خبر تالش فراوانی برای‬ ‫کوچک نشان دادن و بی اهمیت دانستن این خبر کرد‪.‬‬ ‫فرانسوا فیون‪ ،‬نخست وزیر فرانسه عنوان کرد که این‬ ‫کاهش چندان جای تعجب ندارد‪ .‬به فاصله یک روز‬ ‫پس از موضع گیری فیون‪ ،‬سارکوزی نیز اعالم کرد تا‬ ‫اواخر ماه جاری اصالحاتی را به منظور تشویق رشد‬ ‫اقتصادی کشور به اجرا خواهد گذاشت‪ .‬او همچنین‬ ‫افزود‪« :‬این یک ازمون اس��ت و ما ناگزیر از مواجهه‬ ‫با ان هستیم‪».‬‬ ‫س��ارکوزی اگر چه تا به امروز رسما از حضور‬ ‫خود در انتخابات س��خنی به میان نیاورده‪ ،‬است اما‬ ‫بسیار مایل اس��ت پنج س��ال اتی را همچنان میهمان‬ ‫کاخ الیزه باشد‪ .‬این در حالی است که اقتصاد فرانسه‬ ‫از بحران یورو به س��رگیجه افتاده و رش��د اقتصادی‬ ‫این کش��ور به زیر صفر رسیده اس��ت‪ .‬نرخ بیکاری‬ ‫نیز در فرانس��ه به نزدیک ‪ 10‬درصد رسیده و به گفته‬ ‫کارشناسان همچنان در حال افزایش است‪.‬‬ ‫گزارش موسس��ه اس��تاندارد اند پور از کاهش‬ ‫اعتبار فرانسه‪ ،‬ضربه ای به وجهه این کشور در اتحادیه‬ ‫اروپا بود و نشان داد این کشور به رغم ادعاهای گزاف‬ ‫در خصوص یکی از قدرت های این اتحادیه‪ ،‬کشوری‬ ‫با مشکالت فراوان است‪ .‬انتش��ار این خبر همچنین‬ ‫مانع از ان می ش��ود که فرانس��ه خود را برابر با المان‬ ‫در رهبری اتحادی��ه اروپا بداند‪ .‬فرانس��ه مانند دیگر‬ ‫کش��ورهای مدیترانه ای عضو اتحادیه اروپا‪ ،‬قادر به‬ ‫رقابت با اقتصاد المان نیست که دارای انعطاف بیشتر‬ ‫و ارتباط بهتر با کارگران خود است و از انسجام باالیی‬ ‫در صنعت و صادرات برخوردار است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر انتش��ار گزارش این موسسه در‬ ‫حکم ضربه سیاسی به سارکوزی در استانه انتخابات‬ ‫بود‪ .‬بر اساس نظر س��نجی های انجام شده مهمترین‬ ‫دغدغه های مردم فرانس��ه در حال حاض��ر عبارتند‬ ‫از حجم بدهی های این کش��ور‪ ،‬افزایش هزینه های‬ ‫زندگی‪ ،‬رشد بیکاری و عدم امنیت اقتصادی‪ .‬با توجه‬ ‫به این موضوع��ات هر ی��ک از رقب��ای او به خوبی‬ ‫می دانند که چه اتهاماتی را به او وارد کنند‪.‬‬ ‫بر اساس نتایج نظر س��نجی ها ‪ ،‬کاندیدای حزب‬ ‫سوسیالیس��ت‪ ،‬در رتبه اول نظر سنجی ها قرار دارد و‬ ‫سارکوزی که در رتبه دوم نظر سنجی ها قرار دارد‪ ،‬در‬ ‫تعقیب اوست‪ .‬پس از اعالم خبر کاهش رتبه اعتباری‬ ‫فرانسه‪ ،‬اوالند نوک پیکان تقصیرات را متوجه دولت و‬ ‫رئیس جمهور کرده و عنوان کرد‪« :‬این فرانسه نیست که‬ ‫در سراشیب و سرازیری قرار گرفته بلکه سیاست های‬ ‫اتخاذی خاصی هستند که به بن بست رسیده اند‪ ».‬او‬ ‫در ادامه عنوان کرد که ریاس��ت جمهوری سارکوزی‬ ‫موجب باال رفتن میزان بدهی های این کشور و افزایش‬ ‫نرخ بیکاری شده و با ذکر جزئیات انها عنوان کرد که‬ ‫این اقدامات در این پنج سال به فاجعه شباهت دارند‪.‬‬ ‫اما بر اساس نظر تحلیلگران سیاسی در فرانسه‪،‬‬ ‫دیگ��ر کاندیداهایی که در برابر س��ارکوزی و اوالند‬ ‫قرار دارند‪ ،‬شانس بیش��تری برای بهره برداری از این‬ ‫فرصت دارند‪.‬‬ ‫به نظر اریک بونه‪ ،‬رئیس موسس��ه نظر س��نجی‬ ‫‪ ،BVA‬ای��ن کاهش اعتب��ار بخت بیش��تری را برای‬ ‫نمایش و عرض اندام فرانسوا بایرو تمرکز گرا‪ ،‬مارین‬ ‫لو پ��ن‪ ،‬کاندیدای راس��ت های افراط��ی و ژان لوک‬ ‫ملنشون‪ ،‬کاندیدای حزب کمونیست فراهم می کند‪.‬‬ ‫او همچنی��ن عن��وان ک��رد‪« :‬تمام��ی اظهارات‬ ‫خوش بینانه و حکومتی در مورد اقتصاد فرانس��ه که‬ ‫در ماه های اخیر بر زبان رانده شده بود‪ ،‬با انتشار این‬ ‫حقایق نقض شدند‪».‬‬ ‫بایرو که از هفت دسامبر فعالیت انتخاباتی خود‬ ‫را اغاز کرده‪ ،‬در اخرین نظر سنجی ها تنها از حمایت‬ ‫‪ 12‬درصد از شهروندان فرانسوی خود برخوردار بود‪.‬‬ ‫لوپن دیگر کاندیدای ریاست جمهوری متعلق‬ ‫به راس��ت افراطی و جبهه ملی که در نظر س��نجی ها‬ ‫‪ 19‬درصد اقبال داش��ته‪ ،‬از این فرصت استفاده کرد و‬ ‫بار دیگر ش��عار خود مبنی بر خروج فرانسه از واحد‬ ‫پول یورو و فاصله گرفت��ن از نهادهای اتحادیه اروپا‬ ‫را تکرار کرد‪.‬‬ ‫لوپن بارها اعالم کرده که در صورت انتخاب شدن‬ ‫به عنوان رئیس جمهور‪ ،‬فرانسه را از عضویت در اتحادیه‬ ‫اروپا خارج خواهد کرد‪ .‬ملنشون نیز که در نظر سنجی ها‬ ‫از شش درصد حمایت مردم برخوردار است عنوان کرد‬ ‫که مردم فرانسه باید به تظاهرات در مقابل دفتر موسسه‬ ‫استاندارد اندر پور بپردازند و در صدد جبران ان برایند‪.‬‬ ‫مهم ترین انتقاد به سارکوزی در این روزها این است که‬ ‫او پنج سال پیش به مردم قول داد تا تغییرات گسترده ای‬ ‫در اقتصاد این کش��ور انجام دهد و اقتصاد به ش��دت‬ ‫دولت محور این کشور را با انجام اصالحاتی در سیستم‬ ‫مالیاتی حذف کند‪ ،‬همچنین از بین بردن ‪ 35‬ساعت کار‬ ‫در هفته برای کارکنان‪ ،‬کاهش بوروکراسی اداری و باال‬ ‫بردن قدرت خرید مردم به سمت مدرن شدن از دیگر‬ ‫وعده های سارکوزی بود‪ ،‬اما تا به امروز فقط توانسته‬ ‫سن بازنشستگی را ان هم با احتساب فشارهای اتحادیه‬ ‫اروپا باال برد‪g .‬‬ ‫ماهیگیری سیاسی از اب گل الود‬ ‫در این فضا‪ ،‬بیشتر کاندیداهای‬ ‫کمتر شناخته شده به خوبی نسبت به‬ ‫این موقعیت اگاه شده اند و به دنبال‬ ‫بهره برداری سیاسی برای خود‬ ‫هستند‪ .‬برای مثال بایرو که در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ 2007‬در جایگاه سوم قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬پس از انتشار خبر‬ ‫کاهش اعتبار فرانسه از سوی‬ ‫موسسه استاندارد اند پور‪ ،‬به‬ ‫سرعت اقدام به موضع گیری‬ ‫کرد‪ .‬او ساعاتی‬ ‫بعد از انتشار این خبر در‬ ‫جمع خبرنگاران عنوان‬ ‫کرد که دولت های پیشین‬ ‫فرانسه اعم از راست و‬ ‫چپ مسئول این قضیه‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫انتقاد شدید روسیه‬ ‫از سیاست های غرب علیه ایران‬ ‫قرائن حاکی از شهادت امام موسی صدر است‬ ‫معاون وزیر اطالعات درباره سرنوشت امام موسی صدر گفته است‪« :‬اطالعات درباره امام موسی صدر‬ ‫ضدونقیض است و به دلیل اینکه کسانی که در موضوع امام موسی صدر در لیبی مطلع بودند سر به نیست شدند‪،‬‬ ‫اطالعات میدانی وجود ندارد اما قرائن حاکی از شهادت ایشان است‪».‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬از زمان سقوط نظام قذافی در لیبی اخبار متفاوتی در مورد سرنوشت امام موسی صدر منتشر شده و‬ ‫گروه های مختلفی برای تحقیق در این مورد راهی لیبی شده اند‪g .‬‬ ‫مصطفیمحمدنجار‪:‬‬ ‫نسبت کاندیداهای اصولگرا و اصالح طلب‬ ‫خبرنامه‬ ‫سرگئی الوروف با انتقاد از تحریم های یک جانبه اروپا و امریکا‬ ‫علیه ایران‪ ،‬تحریم را مانعی در روند مذاکرات با تهران خواند که به‬ ‫پایان راه خود رسیده است‪ .‬س��رگئی الوروف‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫روسیه‪ ،‬هش��دار داده اس��ت که اقدام نظامی علیه ایران با پیامدهای‬ ‫سهمگین ان «فاجعه بار» خواهد بود‪.‬‬ ‫ی علیه ایران‬ ‫وی در پاسخ به س��والی درباره احتمال اقدام نظام ‬ ‫گفت‪« :‬درباره احتمال رخ دادن چنین فاجعه ای‪ ،‬باید از انهایی سوال‬ ‫کنید که دائما به ان به عنوان گزینه ای اشاره می کنند که همچنان روی‬ ‫میز قرار دارد‪ ».‬الوروف درباره پیامدهای چنین حمله ای هش��دار‬ ‫داد و گفت ک��ه این اقدام یک بحران پناهندگ��ی منطقهای را باعث‬ ‫خواهد شد‪ .‬وی افزود‪« :‬مجازات هایی که با هدف به دست اوردن‬ ‫شفافیت بیشتر ایران انجام می گیرد به پایان راه رسیده است و فقط به‬ ‫فرصت های صلح صدمه می زند‪ ».‬وزیر خارجه روسیه به خبرنگاران‬ ‫گفت‪« :‬تحریم های یک جانبه بیشتر علیه ایران هیچ ارتباطی به تمایل‬ ‫برای اطمینان یافتن از تعهد انها به منع اشاعه هسته ای ندارد و هدف‬ ‫جدی ان صدمه زدن به اقتصاد ایران و رف��اه ملتش احتماال به امید‬ ‫برانگیختن نارضایتی است‪».‬‬ ‫او اظهار کرد‪« :‬روسیه مش��اهده کرده که ایران اماده همکاری‬ ‫بیش��تر با بازرس��ان اژانس بین الملل��ی انرژی اتمی اس��ت و برای‬ ‫«مذاکرات جدی با غرب» اماده می شود‪».‬‬ ‫وی همچنین با انتق��اد از تحریم های اروپ��ا و امریکا گفت‪:‬‬ ‫«تمامی تحریم های ممکن که می تواند بر رفت��ار ایران در زمینه‬ ‫هس��ته ای یا همکاری ان با اژانس بین المللی انرژی اتمی تاثیر‬ ‫بگذارد‪ ،‬ب��ه پایان راه رس��یده اس��ت‪ ».‬همچنی��ن خبرگزاری‬ ‫«نووس��تی» به نقل از س��رگئی الوروف گزارش داد‪« :‬روسیه‬ ‫معتقد است تمام امکانات برای ازس��رگیری مذاکرات درباره‬ ‫مساله هسته ای ایران در چارچوب گروه «‪ »5+1‬موجود است‪».‬‬ ‫الوروف که در نشستی خبری درباره جمع بندی نتایج فعالیت‬ ‫دیپلماسی روسیه در سال ‪ 2011‬میالدی صحبت می کرد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«ما معتقدیم تمام امکانات برای از سرگیری مذاکرات گروه «‪ »5+1‬و‬ ‫ایران موجود است و از اینکه گاهی برای این روندها مانع به وجود‬ ‫می اورند‪ ،‬بسیار نگران هستیم‪».‬‬ ‫وزیر امور خارجه روسیه افزود‪« :‬وقتی ایران در پاییز در راستای‬ ‫س��ازش با غرب حرکت کرد‪ ،‬در ماه نوامبر گزارش اژانس منتشر‬ ‫ش��د که س��روصدای بی فایده ای را از جمله در رسانه های گروهی‬ ‫به وجود اورد‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫نظر پزشکان درباره چاوز‬ ‫وزیر کشور در اعالم ارایش سیاسی داوطلبان نمایندگی انتخابات مجلس نهم گفته است‪:‬‬ ‫«همه سالیق در چارچوب نظام در میان ثبت نام کنندگان حضور دارند‪ ،‬به طوری که ‪34‬درصد‬ ‫اصولگرایان‪14 ،‬درصد اصالح طلبان‪23 ،‬درصد افراد مستقل‪29 ،‬درصد جریان های نامشخصی‬ ‫که جدید امده اند در میان کاندیداها مش��اهده می ش��ود‪».‬‬ ‫مصطفی محمدنجار با اع�لام اینکه ‪ 25‬فرایند برای انتخابات مجلس نهم تعریف ش��ده‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬تاکنون ‪ 8‬فرایند از مجموع��ه فرایندهای انتخابات مجلس نهم با تالش ش��بانه روزی‬ ‫در س��تاد انتخابات کش��ور توس��ط اس��تانداری ها‪ ،‬فرمانداری ها و بخش��داری ها انجام شده‬ ‫اس��ت‪ ».‬وزیر کش��ور با اش��اره به اینکه تاکن��ون ‪ 29‬انتخابات در‬ ‫جمهوری اسالمی ایران پشت سرگذاشته شده‪ ،‬خاطرنشان کرده‬ ‫است‪« :‬تجربه سنگینی در حوزه برگزاری انتخابات در کشور‬ ‫داریم بنابراین ش��رط عقل بر این اس��ت که انتخابات مجلس‬ ‫نهم که سی امین انتخاباتی است که در جمهوری اسالمی ایران‬ ‫برگزار می شود را با اس��تفاده از تجربیات ‪ 29‬انتخابات گذشته‬ ‫برگزار کنیم و ضمن اس��تفاده از تجربیات‪ ،‬هماهنگی بین‬ ‫دس��ت اندرکاران برگزاری انتخاب��ات در اوج خود‬ ‫باشد‪».‬‬ ‫وزی��ر کش��ور در ای��ن ب��اره گف��ت‪« :‬در‬ ‫صورتی که ام��ار ثبت نام کنن��دگان دارای مدرک‬ ‫فوق لیس��انس به باال در انتخاب��ات مجلس نهم را‬ ‫با دوره قبل مقایس��ه کنیم‪ ،‬مالحظه می کنیم که نه‬ ‫تنها کاهش مش��ارکت نداش��ته ایم بلکه ‪16‬درصد‬ ‫افزایش مش��ارکت داریم‪».‬‬ ‫وی ن��گاه اجمالی ب��ه ارای��ش کاندیداهای‬ ‫انتخاب��ات مجلس نه��م را به نفع جری��ان نخبگی‬ ‫دانس��ت و گفت‪« :‬در میان کاندیداه��ای انتخابات‬ ‫پیش رو از قاضی‪ ،‬دکتر‪ ،‬نظامی‪ ،‬اس��تاد دانش��گاه‪،‬‬ ‫کارمند‪ ،‬کاسب و نمایندگان مجالس قبل حضور پیدا‬ ‫کرده اند و خیلی از انها از نخبگان هستند‪ .‬جمع بندی‬ ‫ما این است که مش��ارکت در این دوره انتخابات باال‬ ‫رفته و حضور نیز پرش��ور اس��ت‪g».‬‬ ‫پزشکان هوگو چاوز اعالم کرده اند که رئیس جمهوری ونزوئال به خاطر ابتال به بیماری سرطان کمتر ا ز یک سال دیگر‬ ‫زنده است‪ .‬هوگو چاوز‪ ،‬رئیس جمهوری ‪ 56‬ساله ونزوئال که به دنبال پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری اتی و سومین‬ ‫دور ه شش ساله ریاست جمهوری خود است‪ ،‬پس از اینکه در کوبا تحت عمل جراحی برای برداشتن تومور قرار گرفت‪،‬‬ ‫اعالم کرده بود که دیگر به سرطان مبتال نیست و سلول های بدخیم در بدن او پیدا نشده اند‪ .‬با این وجود منابع پزشکی‬ ‫نزدیک به هوگو چاوز اعالم کردند‪« :‬اگر چاوز تا انتخابات ریاست جمهوری ماه اکتبر زنده بماند‪ ،‬خوش شانس خواهد بود‪».‬‬ ‫چاوز در هفته جاری برنامه های تلویزیونی و رادیویی خود را پس از هفت ماه توقف به خاطر بیماری اش اغاز کرد‪ .‬مجله‬ ‫برزیلی «وجا» که ادعا کرده با پزشکان چاوز صحبت داشته است‪ ،‬فاش کرد‪« :‬سرطان رئیس جمهور ونزوئال که به روده‬ ‫بزرگ و غده پروستات او محدود شده بود‪ ،‬هم اکنون به سایر بخش های بدنش از جمله استخوان ها نفوذ کرده است‪g .».‬‬ ‫‪16‬‬ ‫واکنش ها به نامه باراک اوباما‬ ‫انتشار خبر ارس��ال نامه باراک اوباما به مقامات‬ ‫کشورمان با بازتاب هایی در داخل و خارج از کشور‬ ‫مواجه شده است‪ .‬در نخس��تین واکنش به این خبر‪،‬‬ ‫س��خنگوی وزارت خارجه کش��ورمان گفته اس��ت‪:‬‬ ‫«این پیام از سه طریق منتقل شده؛ یکی از طریق سفیر‬ ‫امریکا در سازمان ملل که به سفیر ایران داده شده‪ ،‬دوم‬ ‫از طریق سفیر سوئیس در ایران و نیز از طریق جالل‬ ‫طالبانی رئیس جمهور عراق‪».‬‬ ‫رامین مهمانپرست در خصوص پاسخ به این پیام‬ ‫اظهار داش��ت‪« :‬این موضوع در حال بررسی است و‬ ‫اگر الزم بود پاسخی داده شود‪ ،‬به شکل مناسب داده‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫همچنین مش��اور مقام معظم رهب��ری در مورد‬ ‫محتوای نامه اخیر باراک اوباما به مقام معظم رهبری‬ ‫کناره گیری یک نامزد جمهوریخواه‬ ‫والدیمیرپوتین‪:‬‬ ‫علت بازگشت به قدرت‬ ‫خبرنامه‬ ‫گفت‪« :‬این نامه حرف تازه ای ندارد‪».‬‬ ‫علی اکبر والیتی در پاس��خ به این س��وال که ایا‬ ‫جمهوری اسالمی قصد دارد به نامه اخیر اوباما پاسخ‬ ‫بدهد‪ ،‬گفت‪« :‬این را باید از مسئوالن بپرسید‪».‬‬ ‫وزیر امور خارجه ای��ران نیز با بی��ان اینکه نامه‬ ‫باراک اوبام��ا به ایران دربرگیرن��ده موضوع جدیدی‬ ‫نیست‪ ،‬گفت‪« :‬در این نامه فقط در ارتباط با برخی از‬ ‫مسائل صحبت شده است ضمن انکه در گذشته نیز‬ ‫شاهد ارسال چنین نامه هایی بوده ایم‪».‬‬ ‫علی اکبر صالحی‪ ،‬وزیر امور خارجه ایران گفته‬ ‫اس��ت‪« :‬در این پیام به موضوع جدیدی اشاره نشده‬ ‫اس��ت‪ ،‬ضمنا در گذش��ته این پیام ها فرستاده می شد‪.‬‬ ‫البته در این پیام در ارتباط با برخی از مسائل صحبت‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫وی در ادامه گفت‪« :‬ایران به عنوان کش��وری که‬ ‫متعهد به تعه��دات بین المللی اس��ت‪ ،‬همواره اعالم‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫والدیمیر پوتین‪ ،‬مخالفان روس��یه را به تمرکز بیش از حد بر‬ ‫شخصیت ها و نداشتن برنامه پیش از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫چهارم مارس متهم کرده اس��ت‪ .‬والدیمیر پوتین‪ ،‬نخس��ت وزیر‬ ‫روسیه که قصد دارد در انتخابات ریاس��ت جمهوری سال ‪2012‬‬ ‫شرکت کند‪ ،‬در وب س��ایت خود به نام «‪ »ru.Putin2012‬یک‬ ‫مانیفس��ت اقتصادی منتش��ر کرد‪ ،‬تحت عنوان «روس��یه در حال‬ ‫تمرکز اس��ت‪ :‬چالش هایی که ما باید به انها پاس��خ دهیم‪ ».‬پوتین‬ ‫در این مانیفس��ت قول داده تا در صورت پی��روزی در انتخابات‬ ‫لو فص��ل‬ ‫ریاس��ت جمهوری فق��ر را ریش��ه کن کن��د و روی ح ‬ ‫نگرانی های اجتماعی متمرکز شود‪ .‬نخست وزیر روسیه در مقاله‬ ‫خود نوشته اس��ت‪« :‬این روزها صحبت های زیادی در خصوص‬ ‫شکل های متفاوت نظام سیاس��ی وجود دارد‪ ،‬اما کدام یک از انها‬ ‫چیزی را پیشنهاد می کنند که ما با ان موافق نیستیم‪ ».‬مردم روسیه که‬ ‫در اعتراض به تقلب در انتخابات پارلمانی به خیابان ها امده بودند‪،‬‬ ‫اعتراض های خود را متوجه پوتین کردن��د و خواهان کناره گیری‬ ‫او شدند‪ .‬پوتین اظهار داشت‪« :‬من معتقدم شهروندان روسیه باید‬ ‫این فرصت را داشته باش��ند که نه تنها درخصوص نکات مثبت و‬ ‫کمبودهای سیاس��ی صحبت کنند‪ ،‬بلک��ه درخصوص محتویات‬ ‫سیاس��ت ها و برنامه های خود نیز صحبت نماین��د‪ .‬در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری چهارم مارس شرکت می کنم تا پس از پیروزی‬ ‫به تالش های خود ب��رای اطمینان یافتن از حاکمیت و اس��تقالل‬ ‫روس��یه و رفاه ش��هروندان در س��ال های این��ده اطمینان حاصل‬ ‫کنم‪ .‬پوتین که از س��ال ‪ 2000‬تا ‪ 2008‬س��مت ریاست جمهوری‬ ‫روسیه را در دس��ت داش��ت‪ ،‬محتمل ترین کاندیدا برای پیروزی‬ ‫در انتخابات ریاس��ت جمهوری ماه مارس به شمار می رود‪ .‬با این‬ ‫وجود تحلیلگران می گوین��د‪ ،‬کاهش روزاف��زون محبوبیت وی‬ ‫ممکن است انتخابات را به دور دوم بکش��اند‪ .‬پوتین از تیم خود‬ ‫که در دو دوره ریاس��ت جمهوری اش هدایت روسیه را در دست‬ ‫داشت‪ ،‬دفاع کرد و اظهار داشت‪« :‬این تیم مانع بروز جنگ داخلی‬ ‫در روسیه شد ‪ ،‬تروریسم را ریشه کن کرد‪ ،‬تمامیت ارضی کشور را‬ ‫احیا کرد‪ ،‬نظم قانونی را برقرار کرد‪ ،‬اقتصاد را بهبود بخشید و یکی‬ ‫از باالترین نرخ های رش��د اقتصادی را در کشور به ارمغان اورد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬وظیفه ما برای سال های پیش رو این است که هرچیزی‬ ‫را که مانع توسعه ملی روسیه می ش��ود‪ ،‬حذف کنیم‪ ».‬وی در ادامه‬ ‫مقاله خود نوشت‪« :‬وظیفه داریم که مراحل تاسیس یک نظام سیاسی‬ ‫قدرتمند در روس��یه را کامل کنیم؛ نظامی ک��ه در ان تضمین های‬ ‫اجتماعی و محافظت از شهروندان نهادینه است و مدل اقتصادی‬ ‫ان به طور مستمر باعث توسعه کشور می شود‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬این‬ ‫نظام همچنین تضمین کننده حاکمیت روسیه و رفاه شهروندان در‬ ‫دهه های پیش روست و از شان هر فرد دفاع می کند‪g».‬‬ ‫فرماندار س��ابق ایالت یوتا در امری��کا هفته گذش��ته از رقابت های انتخابات��ی جمهوریخواهان‬ ‫کناره گیری کرد و قرار است از نامزد پیشروی این حزب در انتخابات ریاست جمهوری حمایت کند‪.‬‬ ‫پس از مس��جل ش��دن پیش��رو بودن میت رومنی‪ ،‬نام��زد جمهوریخواهان در انتخاب��ات ایالت‬ ‫کارولینای جنوبی‪« ،‬یانهانتس��من» فرماندار س��ابق ایالت یوتا از نامزدی جمهوریخواهان در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری کناره گیری و حمایت خود را از رومنی اعالم کرد‪ .‬تیم میلر‪ ،‬سخنگوی ستاد انتخاباتی ‬ ‫گفته است‪ ،‬وی که پیش از ورود به رقابت های انتخاباتی فرستاده باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا‬ ‫در چین محسوب می شد‪ ،‬از اینکه در این رقابت ها وارد شده بود‪ ،‬بسیار خرسند بود‪ ،‬اما نمی خواست‬ ‫در راهی که رومنی وارد شده‪ ،‬قرار گیرد‪ .‬با وجود اینکه کمپین مبارزات انتخاباتی این مرد در ژوئن سال‬ ‫گذشته میالدی اغاز به کار کرد‪ ،‬اما این کمپین در مقابل ارای اولیه جمهوریخواهان ناکام ماند‪ .‬هانتسمن‬ ‫‪51‬ساله که از یکی از خانواده های ثروتمند امریکا محسوب می شود‪ ،‬در ایالت ایوا نتوانست ارای خوبی‬ ‫به دست اورد‪ ،‬اما در نیوهمپش��ایر ارا را به س��مت خود تغییر داد‪ .‬وی در این باره گفت‪« :‬انها در ایوا‬ ‫ذرت می کارند و در نیوهمپش��ایر رئیس جمهور پرورش‬ ‫می دهند!»‬ ‫فرماندار سابق ایالت یوتا پیش تر گفته بود که‬ ‫همواره کشورش را در اولویت قرار می دهد و «اول‬ ‫کشور»شعارجدیدویاست‪.‬ویهمچنینمتعهد‬ ‫شده بود تا ابتدای امر هم اقتصاد و هم اعتماد از‬ ‫دست رفته مردم به نخبگان و سردمداران سیاسی‬ ‫را احیا کند‪ .‬با ترک نامزدی فرماندار س��ابق ایالت‬ ‫یوتا رقابت میان میت رومنی‪ ،‬ران پاول‪ ،‬ریک‬ ‫س��نتروم‪ ،‬نیوت گینگریچ و ریک‬ ‫پری‪ ،‬پنج تن از کاندیداهای‬ ‫ریاس��ت جمهوری امریکا‬ ‫از حزب جمهوریخواه باال‬ ‫گرفته است‪ .‬این پنج نفر‬ ‫قرار است در یک مناظره‬ ‫تلویزیونی با یکدیگر‬ ‫به رقابت بپردازند‪g.‬‬ ‫انتقاد از اصالح طلبان‬ ‫مصطفی کواکبیان با انتقاد از اصالح طلبان برای عدم حضور فعال در انتخابات‪ ،‬گفته است‪« :‬اگر اصالح طلبان و‬ ‫مستقل های سراسر کشور در صحنه انتخابات مجلس نهم حاضر نشوند‪ ،‬صددرصد مجلس اینده دولتی می شود‪».‬‬ ‫کواکبیان قهر با انتخابات را درجا زدن خواند و گفت‪« :‬یا باید از طریق قواعد نظام پیش برویم یا مبارزه مسلحانه و‬ ‫براندازی کنیم‪ .‬غیر از این دو راه‪ ،‬راه سومی را نمی شناسیم‪».‬وی با انتقاد از اصالح طلبانی که در سال های نه چندان‬ ‫دور اعالم می کردند از طریق صندوق ها حرفمان را بزنیم‪ ،‬گفت‪« :‬حاال ما هم می خواهیم از طریق صندوق ها‬ ‫حرف هایمان را بزنیم‪ .‬پس چرا انهایی که یک روز می گفتند حرفهای مان را از طریق صندوق ها بزنیم‪ ،‬امروز کنار‬ ‫کشیدند‪ ».‬این نماینده اصالح طلب مجلس هشتم همچنین در نقد این دوره مجلس گفت‪« :‬اگر دولت‪ ،‬ناکارامدی‬ ‫دارد بخشی از این ناکارامدی به خاطر ناکارامدی مجلس است‪ .‬اگر مجلس مطلوبی داشته باشیم دولت مطلوب‬ ‫هم خواهیم داشت‪ .‬اگر بی تفاوت باشیم‪ ،‬جایگاه مجلس روزبه روز ضعیف تر می شود‪g ».‬‬ ‫کرده ک��ه لنگرگاه ثب��ات در منطقه و جهان اس��ت و‬ ‫بیش از هر کش��ور دیگری ب��ه دنبال تامی��ن امنیت‬ ‫خلیج فارس اس��ت‪ ».‬وزیر امور خارجه با بیان اینکه‬ ‫امنی��ت خلیج ف��ارس امنیت جمعی اس��ت‪ ،‬تصریح‬ ‫کرد‪« :‬کسی حق ندارد خارج از این منطقه تشخیص‬ ‫دهد که چه کش��وری می تواند از منابع خلیج فارس‬ ‫اس��تفاده کند و حق اس��تفاده از این منابع را نداش��ته‬ ‫باش��د‪ ».‬صالحی اظهار داش��ت‪« :‬جمهوری اسالمی‬ ‫ایران همواره در جهت حفظ امنیت خلیج فارس عمل‬ ‫کرده و همچنان عمل خواهد کرد‪ ».‬صالحی همچنین‬ ‫با یاداوری اینکه ایران ب��ه همان میزان که به تعهدات‬ ‫بین المللی پایبند است از حقوق ملت نیز دفاع خواهد‬ ‫کرد‪ ،‬گف��ت‪« :‬هیچ گاه اجازه نخواهی��م داد به حقوق‬ ‫ملت خدش��ه ای وارد شود‪ ».‬از س��وی دیگر‪ ،‬دستیار‬ ‫و مش��اور عالی فرماندهی معظم کل ق��وا در واکنش‬ ‫به نامه اوباما به رهبر معظم انقالب درباره تنگه هرمز‬ ‫گفت‪« :‬اگر خطراتی متوجه جمهوری اس�لامی‬ ‫ایران باشد‪ ،‬با اس��تفاده از ابزارهای مختلف قادر‬ ‫به دفاع از منافع ملی هس��تیم‪ ».‬س��ردار سرلشکر‬ ‫سیدیحیی صفوی افزود‪« :‬تنگه هرمز یک گذرگاه‬ ‫اس��تراتژیک هم برای تجارت جهانی و هم برای‬ ‫انرژی جهان است و ‪ 23‬تا ‪ 27‬درصد نفت جهان‬ ‫از این منطقه تامین می ش��ود‪ ».‬دس��تیار و مشاور‬ ‫عالی فرماندهی کل قوا افزود‪« :‬جمهوری اسالمی‬ ‫ای��ران مقتدرترین کش��ور و ق��درت اول منطقه‬ ‫اس��ت‪ .‬جمهوری اس�لامی ایران تضمین کننده‬ ‫امنیت انرژی جهان اس��ت و ای��ن امنیت را یک‬ ‫امنی��ت دس��ته جمعی می داند‪ ».‬س��ردار صفوی‬ ‫خاطرنشان کرد‪« :‬اگر خطراتی متوجه جمهوری‬ ‫اسالمی ایران باشد‪ ،‬از ابزارهای مختلف سیاسی‬ ‫و ابزارهای مختلف قادر است برای دفاع از منافع‬ ‫ملی خود استفاده کند‪g ».‬‬ ‫‪17‬‬ ‫چهره ها‬ ‫بشار اسد؛‬ ‫صدور فرمان عفو عمومی ‬ ‫ی کسانی را که طی‬ ‫رئیس جمهوری سوریه هفته گذشته با صدور حکمی تمام ‬ ‫ ‪ ١٠‬ماه گذشته و در جریان درگیری های این کشور جرائم مختلفی مرتکب شده بودند‬ ‫س جمهوری سوریه تمام کسانی را که به‬ ‫عفو کرد‪ .‬براساس این حکم‪ ،‬بشار اسد‪ ،‬رئی ‬ ‫دلیل ارتکاب جرم در زمان درگیری ها در سوریه‬ ‫از تاریخ ‪ ٢٠١١/٣/١٥‬تا ‪ ٢٠١٢/١/١٥‬بازداشت‬ ‫شده اند‪ ،‬مشمول عفو کرده است‪ .‬در این حکم‬ ‫ح بدون مجوز‬ ‫امده است‪« :‬تمام کسانی که سال ‬ ‫در اختیار دارند‪ ،‬چنانچه تا تاریخ ‪٢٠١٢/١/٣١‬‬ ‫سالح خود را تحویل دهند‪ ،‬عفو می شوند‪.‬‬ ‫همچنین کسانی که براساس قوانین کیفری‬ ‫نظامی فرار کرده اند بخشیده می شوند‪،‬‬ ‫البته چنانچه تا ‪ ٢٠١٢/١/٣١‬خود را‬ ‫تسلیم کنند‪ ».‬پیش تر نیز بشار اسد‬ ‫با صدور حکم هایی کسانی را که‬ ‫در جریان درگیری های اخیر این‬ ‫کشور بازداشت شده بودند‪ ،‬عفو‬ ‫کرده بود‪g .‬‬ ‫حیدرمصلحی؛‬ ‫جواب قاطع به اقدامات تروریستی‬ ‫خبرنامه‬ ‫وزیر اطالعات اعالم ک��رد‪« :‬به حول و قوه الهی‬ ‫ی به اقدامات تروریستی خواهیم داد‪».‬‬ ‫پاسخ محکم ‬ ‫حی��در مصلحی با اش��اره به ش��هادت ش��هید‬ ‫احمدی روشن و همراه وی (اقای قش��قایی) افزود‪:‬‬ ‫ن ترورها نمی توانند خود را‬ ‫«انگلیس و امریکا در ای�� ‬ ‫مخفی نگه دارند‪ .‬این طور نیست که انها بتوانند دست‬ ‫پلید خود را در این ح��وادث مخفی نگه دارند‪ ».‬وزیر‬ ‫اطالعات افزود‪« :‬همه مجموعه ها اعم از انگلیسی ها‪،‬‬ ‫امریکایی ها‪ ،‬موس��اد و مجموعه های دیگر که با انها‬ ‫همراهی می کنند جواب قاطع و س��نگین جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران را خواهند دید‪ ».‬وزی��ر اطالعات در‬ ‫پاسخ به این سوال که چرا برای این دانشمندان حفاظت‬ ‫بیشتری گذاش��ته نمی ش��ود‪ ،‬گفت‪« :‬ما دستگاه های‬ ‫اطالعاتی هستیم و براس��اس وظیفه اطالعاتی خود‬ ‫البرادعی؛‬ ‫انصراف از نامزدی‬ ‫محمد البرادعی از کاندیداتوری در انتخابات مصر انصراف داد‪ .‬محمد البرادعی‪،‬‬ ‫مدیر سابق اژانس بین المللی انرژی اتمی که از نامزدهای احتمالی تصدی پست‬ ‫ریاست جمهوری مصر به شمار می رفت‪ ،‬دلیل انصراف خود را از نامزد شدن در این‬ ‫انتخابات رجوع به وجدان خود و مشورت با خانواده اش اعالم کرد‪ .‬البرادعی گفته‬ ‫است‪« :‬هنگامی که به مصر امدم برخی از من خواستند به عضویت حزبی دربیایم و رسما‬ ‫به فعالیت های خود ادامه دهم‪ ،‬اما وجدانم به من حکم کرد که در خارج از چارچوب‬ ‫ی و با فعالیت با جوانان بیشتر می توان به مصر خدمت کرد‪ ».‬البرادعی با انتقاد شدید‬ ‫رسم ‬ ‫ی حاکم در اداره مصر در دوره انتقالی گفته است‪« :‬عملکرد‬ ‫از عملکرد شورای نظام ‬ ‫شورای نظامی بدترین عملکرد ممکن است و باید همگان‬ ‫در روند سیاسی کشور شرکت کنند و قانون اساسی با‬ ‫توافق همگان تنظیم و اصالح شود‪ ».‬وی گفته است‪:‬‬ ‫«رسانه های مصر تغییر چندانی نکرده اند و کماکان ‬ ‫تریبونی برای حاکمان محسوب می شوند‪ .‬دستگاه‬ ‫قضایی مصر نیز همچنان قصد دارد بر مسائل‬ ‫سرپوش بگذارد و این چیزی است که‬ ‫جوانان مصر همواره با ان‬ ‫رو به رو هستند‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫باید به دستگاه های مختلف اطالع رسانی کنیم‪ .‬مثال در‬ ‫رابطه با فالن شخصیت یا فالن مجموعه چه پیش بینی‬ ‫و تدابیری اندیشیده شود‪ .‬دستگاه های دیگری هستند‬ ‫که در این زمینه مسئولیت دارند‪ ».‬مصلحی ادامه داد‪:‬‬ ‫«من به دنبال این نیس��تم که توپ را در زمین دیگری‬ ‫بیندازم ول��ی می خواهم این را بگویم که دس��تگاه ها‬ ‫هر کدام دارای چارچوب و محدوده وظایفی هستند‬ ‫وزارت اطالعات نیز در چارچوب وظایف خود عمل‬ ‫می کند و ماموریت حفاظت برعهده ما نیس��ت ما این‬ ‫را تعریف نمی کنیم‪ .‬دستگاه های دیگری مسئول این‬ ‫موضوع هستند‪ ».‬وی در مورد اینکه چه دستگاه هایی‬ ‫مس��ئول این موضوع هس��تند‪ ،‬گفت‪« :‬دس��تگاه های‬ ‫مختلف مانند س��پاه و نیروی انتظامی‪ .‬البت��ه اینها نیز‬ ‫تنها نیستند و در ارتباط با این موضوع‪ ،‬شورای امنیت‬ ‫کشور تصمیم می گیرد که هر کسی در چه رده حفاظتی‪،‬‬ ‫مورد حفاظت قرار بگیرد و این مورد را به دستگاه های‬ ‫مختلف مربوطه اعالم می کند‪g ».‬‬ ‫منوچهرمتکی؛‬ ‫انتخاباتچندوجهی‬ ‫منوچهر متکی می گوید نگاه محمود احمدی نژاد به‬ ‫جبهه متحد تغییر کرده است‪ .‬وزیرسابق امور خارجه‬ ‫در این مورد تاکید کرده است‪« :‬اقای احمدی نژاد‬ ‫زمانی جبهه متحد اصولگرایان را جدی نگرفتند‪ ،‬اما‬ ‫ایشان هم اکنون جبهه متحد اصولگرایان را جدی‬ ‫گرفته اند‪».‬متکی ادامه داده است‪« :‬دووجهی بودن‬ ‫انتخابات میان اصولگرایان و اصالح طلبان‬ ‫در این دوره از انتخابات فرم خاصی به‬ ‫خود گرفته و با توجه به تحوالت درون‬ ‫جامعه‪ ،‬ما یک انتخابات چندوجهی‬ ‫پیش رو داریم؛ انتخاباتی که در ان‬ ‫رقبا‪ ،‬رقبای اشکاری نیستند‪ ».‬وی در‬ ‫ادامه تصریح کرد‪« :‬کمیته تعامل ستاد‬ ‫انتخابات جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری که من مسئولیت ان را دارم تا به‬ ‫حال گفت وگوهایی با جبهه پایداری و‬ ‫جبهه ایستادگی داشته است‪g ».‬‬ ‫‪18‬‬ ‫محمدحسینصفارهرندی؛‬ ‫هشدار انتخاباتی‬ ‫محمدحسین صفارهرندی می گوید‪« :‬باید در انتخاب اشخاصی که به‬ ‫عنوان نماینده مردم وارد مجلس می شوند بسیار دقت کرد‪ ،‬چراکه عناصر فتنه‬ ‫ی دیگری وارد انتخابات شده اند‪ ».‬وزیر سابق فرهنگ‬ ‫گر و فرصت طلب با اسام ‬ ‫ی ادامه داده است‪« :‬بایستی فراموش نکنیم برخی از کسانی که‬ ‫و ارشاد اسالم ‬ ‫امروز برای انتخابات شال و کاله کرده اند‪ ،‬دیروز دارای چه کارنامه ای بوده‬ ‫اند‪ ».‬وی افزوده است‪« :‬یادمان نرفته که در مجلس ششم افرادی به رهبر معظم‬ ‫انقالب نامه نوشتند تا ما به زور وارد نشده ایم بیایید و جام زهر را بنوشید‪.‬‬ ‫این افراد حتی به درد یک اداره معمولی هم‬ ‫نمی خورند‪ ،‬چه رسد به اینکه نماینده مردم‬ ‫شوند‪ ».‬وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫تاکید کرده است‪« :‬ما همه نوع خیری دیده‬ ‫بودیم‪ ،‬مثل خیر مدرسه ساز و غیره ولی گویی‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬خیران نماینده ساز نیز‬ ‫پیدا شده اند که با پول های پنهانی‬ ‫مانند همین اختالس میلیاردی‬ ‫اخیر نماینده می سازند‪g».‬‬ ‫عکس‬ ‫برگزاری مراسم اربعین‬ ‫حسینی در حضور‬ ‫رهبر معظم انقالب‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫دکتر والیتی در حاشیه یک همایش انتخاباتی‬ ‫در حاشیه جلسه علنی مجلس‬ ‫تقدیر از کاپیتان‬ ‫شهبازی در جلسه‬ ‫هیات دولت‬ ‫یک برد‬ ‫شیرین برای‬ ‫بالژویچ‬ ‫‪19‬‬ ‫یادداشت ها‬ ‫درمسیرغرب‬ ‫نگاهی به دیپلماسی جدید ترکیه‬ ‫سیامک کاکایی ‪/‬کارشناس مسائل ترکیه‬ ‫سیامک‬ ‫کاکایی‪ ،‬کارشناس‬ ‫مسائل ترکیه به‬ ‫بررسی سیاست‬ ‫خارجی ترک ها در‬ ‫قبال مسائل منطقه‬ ‫پرداخته است‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫به دنبال تحوالت اخیر خاورمیانه‪ ،‬موضع گیری های‬ ‫متناقض دولت ترکیه س��بب ش��ده کارشناسان خطر‬ ‫سقوط اعتبار این کش��ور در منطقه را پیش بینی کنند‪.‬‬ ‫سیاست ترکیه در قبال تحوالت منطقه خصوصا سوریه‬ ‫سبب ش��ده تحلیل های متفاوتی در این خصوص از‬ ‫س��وی تحلیلگران خاورمیانه مطرح ش��ود‪ .‬به اعتقاد‬ ‫کارشناس��ان سیاس��ی‪ ،‬ترکیه از ط��رق مختلف برای‬ ‫تاثیرگذاری در سوریه تالش می کند و در همین راستا‬ ‫سیاس��ت های متفاوت و بعضا متناقض��ی را در پیش‬ ‫گرفته است‪ .‬ترکیه در اغاز تحوالت سوریه نسبت به‬ ‫این کشور نوعی سیاس��ت حمایتی را در پیش گرفت‬ ‫و این کشور درخواست امریکا برای کناره گیری بشار‬ ‫اس��د‪ ،‬رئیس جمهور س��وریه از قدرت را نپذیرفت‬ ‫و از رئیس جمهوری س��وریه حمایت ک��رد‪ .‬پیش از‬ ‫موضع گیری صریح ترکیه با وجود میل دولت سوریه‪،‬‬ ‫ترکیه درصدد اسکان پناهندگان س��وری در مرزهای‬ ‫خود بود و تا مرز درگیری های نظامی علیه سوریه نیز‬ ‫پیش رفت‪ .‬به اعتقاد برخی تحلیلگران‪ ،‬مقامات ترک‬ ‫با تاسیس کمپ های اس��کان اوارگان سوریه در حال‬ ‫نقش افرینی متفاوتی بودند و به نظر برخی دیگر این‬ ‫اقدام ژست حقوق بشری ترکیه بود‪ .‬اقدام دیگر ترکیه‪،‬‬ ‫در برگزاری جلسه گروه اپوزیسیون سوری در خاک‬ ‫ترکیه بود که می توان ان را ناشی از فشار افکار عمومی ‬ ‫و انتظار واکنش معقوالنه مقامات ترک برابر برخورد با‬ ‫‪20‬‬ ‫معترضان معتدل سوری دانست‪.‬‬ ‫ترکیه در برابر تحوالت کش��ورهایی چون مصر‪،‬‬ ‫لیبی‪ ،‬یمن و‪ ...‬نقش متفاوتی بازی کرد اما این کش��ور‬ ‫در برابر تحوالت س��وریه به گونه ای دیگر عمل کرد‬ ‫می توان گفت سیاست خارجی ترکیه وارد یک دوره‬ ‫جدید در عرصه تحوالت خاورمیانه و به خصوص در‬ ‫ارتباط با قیام ها یا اعتراض هایی که در داخل برخی از‬ ‫کشورها انجام می گیرد‪ ،‬شده است‪ .‬در این بین اگر از‬ ‫مصر و تونس شروع کنیم به نوعی‪ ،‬رویکردی که ترکیه‬ ‫نسبت به کش��ورهای دس��تخوش بحران داشته تا به‬ ‫سوریه ‪ -‬که اکنون دستخوش چنین بحرانی هست ‪-‬‬ ‫برسیم‪ ،‬متوجه فراز و نشیب مواضع این کشور در قبال‬ ‫تحوالت منطقه می شویم‪.‬‬ ‫اکنون در س��وریه نوع نگاه به ترکیه یا مواضع ان‬ ‫بسیار تند و سختگیرانه تر است تا نسبت به کشورهای‬ ‫دیگر که دستخوش بحران ش��ده اند‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫سیاست خارجی ترکیه وارد یک مرحله یا فازی شده که‬ ‫به نوعی چشم انداز اینده را برای ترکی ه ترسیم می کند که‬ ‫این چشم انداز مبتنی بر تعریف جدیدی است که ترکیه‬ ‫یا سیاس��ت گذاران ترکیه از مواضع اینده یا سیاس��ت‬ ‫خارجی ش��ان در خاورمیان ه ترس��یم می کنند‪ .‬از سال‬ ‫‪ 2007‬به بعد سیاس��ت خارجی ترکیه کامال دگرگون‬ ‫شد و این کشور یک سیاست فعال منطقه ای را در پیش‬ ‫گرفت که طراحانی چون احمد داوود اوغلو وزیر امور‬ ‫خارجه ترکیه به ان سیاست ها س��امان دوباره ای داد‪.‬‬ ‫اکنون سیاست خارجی این کشور در مسیر درگیرانه‪،‬‬ ‫پرتحرک‪ ،‬فعال و در جهت گسترش و نقش نفوذ منطقه‬ ‫ترکیه حرکت می کند‪.‬‬ ‫در این راستا ترکیه موفق شد هم در مسیر ارتباط‪،‬‬ ‫تقویت روابط اقتصادی و سیاسی با دولت ها حرکت‬ ‫کند و هم به شکلی نوعی نگاهی به خواست ملت ها از‬ ‫جمله در ارتباط با فلسطین داشته باشد اما در یک سال‬ ‫اخیر ش��یوه یا روند تحوالت در خاورمیانه سمت و‬ ‫سویی پیدا کرد که سیاست خارجی ترکیه را دستخوش‬ ‫تغییر کرد؛ یعنی همان تئوری ها و نظریات کسانی مانند‬ ‫داوود اوغلو در ارتباط با فعال شدن سیاست خارجی‬ ‫ترکیه مانند تئوری مش��هور تنش صفر با همسایگان‪،‬‬ ‫اکنون یک معیار یا مقیاس دیگری پیدا کرده و ترکیه از‬ ‫ان تئوری سازی هایی که خود در ارتباط با همسایگان‬ ‫مطرح می کرد‪ ،‬به دوره گذار رس��یده اس��ت‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد یک دوره جدید در تنش ترکیه با همسایگان‬ ‫ایجاد شده اس��ت (اینجا منظور تنش بیشتر با کشور‬ ‫سوریه است)‪.‬‬ ‫مقام های س��وریه از نگرش و سیاست خارجی‬ ‫یا مواضع امریکا نسبت به تحوالت این کشور شوکه‬ ‫شده اند زیرا در شرایطی ترکیه یا مقام های ترکیه نسبت‬ ‫به تحوالت سوریه موضع بسیار سختگیرانه و عریانی‬ ‫در مخالفت با بش��ار اس��د گرفتند که روابط ترکیه و‬ ‫سوریه در سال های اخیر به س��مت مرحله راهبردی‬ ‫حرکت کرده بود‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د ترکیه احساس می کند نگرشش‬ ‫نس��بت به ان مواردی که در س��ال های اخیر پیگیری‬ ‫کرده و به نقش فعال منطقه ای تغییر پیدا کرده اش��تباه‬ ‫بوده است‪ .‬سیاست گذاران ترکیه احساس می کنند در‬ ‫ارتباط با تحوالت لیبی سیاست متناقض و پرانتقادی‬ ‫داشتند و به همین دلیل باید نوع نگرش خود را نسبت‬ ‫به تحوالت مربوط به کشورها یا انچه اعتراض ها در‬ ‫داخل برخی از کشورها خوانده می شود‪ ،‬تغییر دهند‪.‬‬ ‫ترکیه این مساله را در قالب نقش افرینی در منطقه‬ ‫خاورمیانه و ادامه ایفای نقش فعال منطقه ای ایفا می کند‬ ‫و به دنبال این است که وزن سیاسی خود را در منطقه‬ ‫خاورمیانه این بار نه صرفا در جهت سیاسی بلکه در‬ ‫بعد اجتماعی و حقوق بش��ر هم تقویت کند‪ .‬بنابراین‬ ‫ضرورت تغییرات در سیاست خارجی پیش امد و بنا به‬ ‫همین دالیل این کشور باید تبدیل به قدرت منطقه ای‬ ‫ش��ود و نس��بت به تحوالت منطقه خیلی جدی وارد‬ ‫عرصه شود‪.‬‬ ‫دیدگاه فعلی ترکیه در قبال تحوالت س��وریه با‬ ‫دیدگاه این کشور نسبت به تحوالت سایر کشورهای‬ ‫عربی و منطقه متمایز بود‪ .‬ترکیه در ارتباط با لیبی‪ ،‬مصر‪،‬‬ ‫تونس‪ ،‬بحرین و یمن سیاستی جدا از سوریه داشت؛ در‬ ‫ارتباط با مصر و تونس‪ ،‬ترکیه تالش کرد انها از الگوی‬ ‫حکومتی استفاده کنند اما در لیبی لبه تیز تیغ انتقادات‬ ‫به سمت ترکیه نش��انه رفته بود‪ .‬زیرا ترکیه در ماه های‬ ‫اول به هیچ وجه طرفدار سرنگونی رژیم قذافی نبود‪.‬‬ ‫ترکیه بر اس��اس مالحظات اقتصادی و منافعی که در‬ ‫لیبی تعریف کرده بود‪ ،‬تالش می ک��رد راه میانه ای در‬ ‫تحوالت کش��ور لیبی بیابد تا تحوالت این کشور به‬ ‫دگرگونی سیاسی به شکل مصر و تونس منجر نشود‪.‬‬ ‫عملکرد ترکیه در قبال تحوالت س��وریه متمرکز‬ ‫بر س��ه محور است؛ همس��ویی در سیاس��ت ترکیه با‬ ‫کش��ورهای اروپایی و امریکا در این زمینه به چش��م‬ ‫می خورد‪ ،‬ترکی��ه به مکانی برای تجم��ع و همفکری‬ ‫مخالفان دولت س��وریه تبدیل ش��ده است‪ .‬همچنین‬ ‫این کشور در صدد ساماندهی به جبهه مخالفان سوریه‬ ‫به منظور فائق امدن بر دولت بش��ار اس��د و کمک به‬ ‫انهاست‪.‬‬ ‫اکنون می ت��وان نتیجه گرفت ک��ه ترکیه به دنبال‬ ‫براندازی اس��د در سوریه اس��ت چرا که میان ترکیه و‬ ‫کشورهای عربی اتفاق نظری پیش امده که در راستای‬ ‫نوعی براندازی است‪ .‬می توان گفت ترکیه به صراحت‬ ‫دنبال براندازی است و اگر به براندازی اعتقاد نداشته‬ ‫باشیم می توان گفت ترکیه به دنبال اعمال فشار بر دولت‬ ‫سوریه در جهت تغییرات گسترده در این کشور است‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که در البه الی مواضعی که‬ ‫مقام های ترکیه نسبت به تحوالت خاورمیانه داشته اند‪،‬‬ ‫در مجوع نقاط پرس��ش زیادی وج��ود دارد که جای‬ ‫س��وال دارد و سیاس��ت خارجی ترکی��ه را به چالش‬ ‫می کش��د که چرا این مواضع یکسان نیست و در یک‬ ‫مسیر حرکت نکرده است‪g .‬‬ ‫ترورهدفمند‬ ‫نقش سرویس های امنیتی غرب‬ ‫در ترورهای اخیر‬ ‫زهره الهیان‪ /‬عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‬ ‫خبرنامه‬ ‫حادثه تروریس��تی که منجر به ش��هادت یکی از‬ ‫شخصیت های علمی کشور شد‪ ،‬نش��ان از ناکارامدی‬ ‫تحریم ها و تهدیدهای دشمن داشت‪ .‬این ترور در سالگرد‬ ‫ترور ش��هید علی محمدی‪ ،‬کامال هدفمند بوده زیرا هم‬ ‫در استانه مذاکرات هسته ای با غربی ها هستیم هم اینکه‬ ‫انتخابات بسیار مهمی را پیش رو داریم‪.‬‬ ‫همزمانی ترور ش��هید احمدی روش��ن با سالگرد‬ ‫ش��هادت دکتر علی محم��دی نش��ان دهنده اقدامات‬ ‫مجموعه ای از تالش های امریکایی ها و هم پیمانان انها‬ ‫و به ویژه صهیونیست ها در جهت جلوگیری از فناوری‬ ‫هسته ایدرجمهوریاسالمیایراناست‪.‬انهامی خواهند‬ ‫بههرنحوممکنحتیباحذففیزیکیدانشمندانمامانع‬ ‫فعالیت جمهوری اسالمی ایران در این زمینه شوند‪.‬‬ ‫طبیعتا دشمنان ایران اسالمی با تصور باطلیکه دارند‬ ‫و با نسخه ای که در کشورهای دیگر نتیجه گرفتند‪ ،‬تصور‬ ‫می کنند همان نسخه در ایران اسالمی هم جواب می دهد؛‬ ‫در حالی که مردم و انقالب ما را نشناخته اند و نمی دانند‬ ‫ملت ما با عزم و اراده ق��وی و پوالدین‪ ،‬در مقابل چنین‬ ‫حرکات مذبوحانه ای تسلیم نمی شود و کمترین خللی‬ ‫بر اراده پوالدین انها و دانشمندان ما وارد نخواهد شد‪.‬‬ ‫این اولین ترور نبوده و تا زمانی که انقالب اسالمی‬ ‫پایدار است و جمهوری اسالمی ایران مسیر خودکفایی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫زهره الهیان‪ ،‬عضو‬ ‫کمیسیون امنیت‬ ‫ملی به ماجرای‬ ‫ترور دانشمند‬ ‫هسته ای پرداخته‬ ‫است‬ ‫و استقالل را می پیماید این ترورها ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫هرگونه ایجاد رعب‪ ،‬وحشت و اختالل در افکار عمومی‬ ‫برای مخالفان نظام موثر است؛ زیرا اکنون کشور و مردم‬ ‫خود را برای برگزاری انتخاباتی پرشور اماده می کنند و این‬ ‫مشکل افرینی ها می تواند برای دشمنان خوشایند باشد‪.‬‬ ‫با وجود ارتباط غرب با ترور دانشمندان هسته ای‬ ‫کشورمان‪ ،‬این ترورها نقش تعیین کننده ای در مذاکرات‬ ‫هسته ای خواهد داشت‪ .‬غرب می کوشد رویه همیشگی‬ ‫خود یعن��ی وقت گیری را دنب��ال کند تا بدین وس��یله‬ ‫ایران را مجبور به عقب نشینی کند اما این ترفندها دیگر‬ ‫تکراری است‪.‬ترور دانشمندان هسته ای ما مساله مهم و‬ ‫تعیین کننده ای در روند مذاکرات خواهد بود و امریکا باید‬ ‫بداند خون نا بحق ریخته شده این استاد دانشگاه‪ ،‬انتقام‬ ‫سنگینی برای انها خواهد داشت‪.‬‬ ‫امریکا با ترور شهید علی محمدی و ربودن امیری‬ ‫نتوانست کاری از پیش ببرد و بداند این حرکات در ایران‬ ‫اسالمینتیجهنمی دهد‪.‬‬ ‫امریکا برای متوقف کردن مردم از دستیابی به حقوق‬ ‫مسلم خود‪ ،‬از تهدیدهای نظامی تا تحریم های اقتصادی‬ ‫استفاده کرد و اگر امروز مش��اهده می شود انها دست به‬ ‫تروروحرکاتتروریستیمی زنند‪،‬ثابتمی کندتحریم ها‬ ‫ناکارامد بوده و ناکارامد خواهد شد که این نتیجه ای مثبت‬ ‫برای ملت ایران است‪.‬‬ ‫هر چند امریکایی ها در ظاهر اقدام به محکوم کردن‬ ‫حادثه تروریستی تهران از سوی خانم کلینتون کرده اند‬ ‫ولی این اقدام انها با انچه ظاهرا انجام می دهند‪ ،‬متناقص‬ ‫است چرا که نقش ‪ CIA‬در این ترور مشهود است‪ .‬قاتل‬ ‫شهید علی محمدی به همراهی با امریکایی ها اعتراف‬ ‫ک��رد و چگونگی ارتباط ب��ا انها را نیز ش��رح داد‪ ،‬حال‬ ‫چطور می شود امریکایی ها ترور دانشمندان ما را محکوم‬ ‫می کنند؟‬ ‫ی ندارند که از‬ ‫برخی نمایندگان کنگره امریکا ابای ‬ ‫اقدامات تروریستی علیه ایران حمایت کنند‪ .‬برخی از این‬ ‫نمایندگان حتی از ترور دانشمندان ایرانی رسما حمایت‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫وزارت خارجه و دستگاه قضایی باید اقدامات الزم‬ ‫را برای دفاع از حقوق ملت ای��ران اتخاذ کنند‪ .‬مدعیان‬ ‫حقوق بشر هرجا دلشان بخواهد و منافع شان ایجاب کند‪،‬‬ ‫دست به عملیات تروریستی می زنند و سپس حادثه ترور‬ ‫را محکوم می کنند!‬ ‫سکوت سازمان ملل و مجامع بین المللی در برابر‬ ‫حادثهتروریستیموجبرسواییبیشازپیشانهاخواهد‬ ‫شد زیرا سازمان ملل باید برای حفظ ابروی خود نسبت به‬ ‫حوادث تروریستی تهران بی تفاوت نباشد‪.‬‬ ‫نقش مثلث ‪ CIA ،MI6‬و موساد در ترور متفکران‬ ‫علمی ایرانمشهوداست‪.‬خطاببهانهابایدبگویمچطور‬ ‫می توانید ترور متفکران علمی ایران را محکوم کنید‪ ،‬در‬ ‫حالی که نقش ‪ CIA‬در این ترورها مشهود است و برنامه‬ ‫هس��ته ای ایران در هیچ ش��رایطی حتی زمانی که منافع‬ ‫غربی ها با وضعیت فعلی منطقه به خطر افتاده است‪ ،‬از یاد‬ ‫سیاستمدران نخواهد رفت‪.‬‬ ‫باید بگویم این اظهار نظرها و برنامه ریزی موس��اد‬ ‫برای ترور دانشمندان در عزم ملت ایران در دستیابی به‬ ‫فناوری صلح امیز هسته ای خللی ایجاد نخواهد کرد‪.‬‬ ‫برای چندمین بار تاکید می شود که مسئوالن ذیربط‬ ‫در دستگاه های امنیتی و به خصوص حراستی و حفاظتی‬ ‫باید از دانشمندان کشور مراقبت بیشتری داشته باشند و‬ ‫انها را تحت پوشش و حلقه حفاظتی ببرند تا دیگر شاهد‬ ‫اینگونه اتفاقات در کشور نباشیم‪.‬‬ ‫تشکیل کمیته ای برای حفاظت از جان دانشمندان‬ ‫هس��ته ای باید مورد توجه ق��رار گیرد‪ .‬تش��کیل این‬ ‫کمیته ض��رورت دارد‪ .‬در یکی دو س��ال اخیر قربانیان‬ ‫مهمی در حوزه فناوری هس��ته ای داش��تیم و غربی ها‬ ‫و صهیونیس��ت ها مصمم هس��تند با ح��ذف فیزیکی‬ ‫دانشمندان در حرکت ما سد ایجاد کنند‪ .‬بنابراین وجود‬ ‫این کمیته ضرورت دارد زیرا توسل دشمن به حرکات‬ ‫تروریستی از مسئولیت دستگاه های امنیتی برای پوشش‬ ‫ی نمی کاهد‪ .‬مسئوالن امنیتی باید‬ ‫از شخصیت های علم ‬ ‫برای پوشش شخصیت های علمی اقدامات جدی تری‬ ‫را اعمال کنند‪g .‬‬ ‫‪21‬‬ ‫وصفشامغریبان‬ ‫چند مواجهه شخصی با عاشورا ‪ -‬قسمت دوم‬ ‫زهیر توکلی‪/‬نویسنده و شاعر‬ ‫زهیرتوکلی مطلبی‬ ‫درباره اشعار حسین‬ ‫منزوینوشتهاست‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫ای خون اصیلت به شتک ها ز غدیران‬ ‫افشانده شرف ها به بلندای دلیران‬ ‫جاری شده از کرب و بال امده انگاه‬ ‫امیخته با خون سیاووش در ایران‬ ‫تو اخیر سرخی که به انگیزه تکثیر‬ ‫ترکید در ایینه خورشید ضمیران‬ ‫ای جوهر سرداری سرهای بریده‬ ‫وی اصل نمیرندگی نسل نمیران‬ ‫خرگاه تو می سوخت در اندیشه تاریخ‬ ‫هربار که اتش زده شد بیشه شیران‬ ‫ان شب چه شبی بود که دیدند کواکب‬ ‫نظم تو پراکنده و اردوی تو ویران‬ ‫وان روز که با بیرقی از یک سر بی تن‬ ‫تا شام شدی قافله ساالر اسیران‬ ‫تا باغ شقایق بشوند و بشکوفند‬ ‫باید که زخون تو بنوشند کویران‬ ‫تا اندکی از حق سخن را بگزارند‬ ‫باید که زخونت بنگارند دبیران‬ ‫حد تو رثا نیست عزای تو حماسه است‬ ‫ای کاست ه شان تو از این معرکه گیران‬ ‫هفت��ه پی��ش‪ ،‬دو بی��ت نخس��ت این غ��زل را‬ ‫واشکافتیم‪ .‬اکنون ادامه بحث‪.‬‬ ‫تواخیر سرخی که به انگیزه تکثیر‬ ‫ترکید در ایینه خورشید ضمیران‬ ‫این بیت مرا به یاد این پاره از شعر «ایمان بیاوریم‬ ‫به اغاز فصل سرد» فروغ فرخزاد می اندازد‪:‬‬ ‫و تکه تکه شدن راز ان وجود متحدی بود‬ ‫که از حقیرترین ذره هایش افتاب به دنیا امد‬ ‫می ش��ود هر دو را ب��ه ذهنیت انس��ان معاصر از‬ ‫چگونگی پیدایش جهان ارجاع داد فرضیه ‪Big ban‬‬ ‫که پیدایش کیهان را حاصل یک انفج��ار بزرگ اولیه‬ ‫می داند‪ .‬یک معنی بیت که به نظر اولیه به ذهن‪ ،‬متبادر‬ ‫‪22‬‬ ‫می شود این است‪ :‬تو ان اختر سرخی که منفجر شد و‬ ‫درخشش سرخ ان در ایینه ضمیر هر خورشیدضمیری‬ ‫پیداست‪.‬‬ ‫معنی عمیق تر این است‪ :‬هر کسی که خورشید‬ ‫ضمیر اس��ت‪ ،‬ایینه ای از درخش��ش توست ای اخیر‬ ‫س��رخی که به انگیزه تکثیر خویش‪ ،‬تکه تکه شدن را‬ ‫برگزیدی‪.‬‬ ‫بدین ترتیب‪ ،‬این معنی ب��ا ترکیب «خون اصیل»‬ ‫در بیت اول تناس��ب دارد و نیز با معنی کلی بیت اول‬ ‫تناس��ب دارد که هفته پیش به تفصیل ش��رح دادیم‪.‬‬ ‫همچنین ان تصویر بیت اول که پاشیده شدن خون را‬ ‫به قامت هر دلیری پیش چشم می اورد با تصویر این‬ ‫بیت که انفجار اختر سرخ و تکثیر ان و ترکیدن ان «بر»‬ ‫ایینه خورشید ضمیران تناس��ب دارد و در واقع یک‬ ‫تصویر است با دو بیان متفاوت؛ تو گویی اختر سرخ‪،‬‬ ‫همان خون امام حسین(ع) است که قطره ای از ان بر‬ ‫اینه هر خورشید ضمیری پاش��یده شده است‪ .‬همان‬ ‫طور که انفجار بزرگ‪ ،‬مبدا پیدایش کیهان است‪ ،‬کیهان‬ ‫همچنان در حال انبساط است و ان تکه تکه شدن که از‬ ‫حقیرترین ذره هایش افتاب به دنیا امد‪ ،‬در حال امتداد‬ ‫و استمرار است‪ .‬پس شاعر در بیت بعد‪ ،‬همین مفهوم‬ ‫جاودانگی را در هیات استمرار و تداوم ان اتفاق بزرگ‬ ‫یعنی عاشورا بسط می دهد‪:‬‬ ‫ای جوهر سرداری سرهای بریده‬ ‫وی اصل نمیرندگی نسل نمیران‬ ‫حقیقت��ا ان وصف��ی ک��ه نظام��ی عروضی در‬ ‫چهارمقاله از مسعود سلمان می کند که‪« :‬گاه باشد که از‬ ‫خواندن قصاید او موی بر تنم بجهد»‬ ‫درباره این غزل منزوی و به ویژه این بیت صادق‬ ‫اس��ت‪ .‬این بیت‪ ،‬نفس تازه کردن ش��اعر است برای‬ ‫ورود به «مقتل»‪ .‬ت��ا قبل از این بیت‪ ،‬ش��عر «زیارت‬ ‫نامه» بود و «مناقب» و این بیت «مفصل» ش��عر است‬ ‫که هم «خطاب» زیارت در ان حفظ ش��ده اس��ت و‬ ‫امام حسین(ع) همچنان مخاطب است هم «منقبت»‬ ‫حضرت ذکر می ش��ود ولی برای ورود به ابیات بعد‬ ‫که «مقتل» هستند‪ ،‬شاعر تصویر سرهای بریده ای که‬ ‫سرداری می کنند و ان رفعت سرهای روی نیزه رفته‬ ‫را به ذهن متبادر می کند‪ .‬در ضمن خطاب نیایش وار‬ ‫خویش با امام حسین(زیارت) و ستایش ان حضرت‬ ‫(منقبت) می گنجاند تا ذهن‪ ،‬اماده شود که به این فن‬ ‫در ادبیات کالس��یک ما «براعت استهالل» می گویند‪.‬‬ ‫در عین ح��ال‪ ،‬این بی��ت‪ ،‬همچنان ب��ر ان مضمون‬ ‫مرکزی بیت های اول و سوم یعنی «اصل» بودن خون‬ ‫امام حس��ین(ع) برای هر دلیری که جانبازی می کند‬ ‫و خونش ریخته می شود و «مبدا» بودن عاشورا برای‬ ‫تاریخ روشنایی‪ ،‬پای می فشارد و حرف اول و اخر را‬ ‫با صراحت می زند‪:‬‬ ‫ای جوهر سرداری سرهای بریده‬ ‫وی اصل نمیرندگی نسل نمیران‬ ‫و چون اراده شاعر بر صراحت و بازکردن کالف‬ ‫معنای شاعرانه سه بیت گذشته است‪ ،‬دست او برای‬ ‫حماسی ترین بیان ممکن برای ان مضمون که ترجیع‬ ‫می ش��ود‪ ،‬باز اس��ت چرا که حماس��ه با صراحت و‬ ‫اشکار شدن معنا نسبتی وثیق دارد و در میان ژانرهای‬ ‫مختلف ادبی‪ ،‬حماس��ه با بساطت و صراحت بیش از‬ ‫همه خویش��اوندی دارد‪ .‬حال که به اینجا رسیدیم و‬ ‫سه ش��یوه ادای مضمون در شعر مذهبی را برشمردیم‬ ‫که عبارت باش��د از زیارت‪ ،‬منقبت و مقتل‪ ،‬بد نیست‬ ‫که این دو سه بیت را از ناصر خسرو بیاوریم که معلوم‬ ‫شود در ادبیات شیعی این سه ساحت مضمون پردازی‬ ‫در شعر شیعی چقدر ریشه دار است‪:‬‬ ‫حالل وخوش خور و طاعت کن و دروغ مگو‬ ‫ازین سه کاری گویی به روز حشر بحل‬ ‫چو گور دشت بسی رفته ای نشیب و فراز‬ ‫چو عندلیب بسی گفته ای سرود و غزل‬ ‫چو روزگار بدل کرد تیر تو به کمان‬ ‫چرا کنون نکنی تو غزل به زهد بدل؟‬ ‫هزار شکر‪ ،‬خداوند را که خرسند است‬ ‫دلم ز مدح و غزل بر مناقب و مقتل‬ ‫اهل فن می دانند که اصطالحاتی چون «س��رود‬ ‫و غزل»‪« ،‬مدح» و «زهد» اش��اره به فنون سخن است‪.‬‬ ‫قدما همان طور که امروزه ما ژانرهایی چون حماسه‪،‬‬ ‫تراژدی‪ ،‬غنایی‪ ،‬تعلیمی و‪ ...‬را می شناسیم‪ ،‬برای سخن‬ ‫اغراض و مقاصدی برمی ش��مردند مث��ل رثا (مرثیه)‪،‬‬ ‫هجو‪ ،‬مدح‪ ،‬وصف تحقیق (قصی��ده عرفانی) و زهد‬ ‫(قصیده در پند و اندرز) اما انچه ناصر خسرو در کنار‬ ‫«مدح»‪« ،‬س��رود و غزل» و «زهد» به ان اشاره می کند‬ ‫و خ��دا را بر ان س��پاس می گوید که دل��ش به چنین‬ ‫شعرهایی خوش است «مناقب» و «مقتل» است و این‬ ‫دو‪ ،‬دو ساحت شیعی شعر و س��خنوری بوده اند‪ .‬این‬ ‫را هم بیفزایم که مناقب خوانان دس��ته ای از ش��یعیان‬ ‫بودند که مثل نقال های شاهنامه‪ ،‬دوره گردی می کردند‬ ‫و «قصه »هایی درباره امیرالمومنین علی علیه الس�لام‬ ‫را برای مردم روایت ‪ /‬اجرا می کردند و پش��توانه انها‪،‬‬ ‫منظومه های حماسی دینی بود که برخی از انها امروزه‬ ‫شناخته ش��ده اند مثل علی نامه‪ ،‬خاوران نامه و حمله‬ ‫حیدری‪ .‬ج��ا دارد این ج��ا از قهرمان گمنام ش��یعه‪،‬‬ ‫ابوطالب مناقبی یاد کنیم که به امر خاتون س��لجوقی‬ ‫زبانش را بریدند تا نتوان��د مناقب موالیش را بگوید؛‬ ‫خوشا به سعادتش‪ .‬بگذریم‪.‬‬ ‫از بیت چهارم به بعد‪ ،‬شاعر تصاویری از واقعه را‬ ‫می اورد‪ .‬نکته این است که چون شعر از «مبدا خون»‬ ‫اغاز شده است و به نوعی می شود گفت که بیت اول از‬ ‫گودال قتلگاه برخاسته است و خون در حال جوشش‬ ‫ان ابر مرد همه دوران ها را س��تایش کرده است‪ ،‬همه‬ ‫تصاویر ‪ ،‬مربوط به پس از شهادت ان حضرت هستند‪:‬‬ ‫خرگاه تو می سوخت در اندیشه تاریخ‬ ‫هربار که اتش زده شد بیشه شیران‬ ‫وصف اتش زدن خیمه هاست‬ ‫ان شب چه شبی بود که دیدند کواکب‬ ‫نظم تو پراکنده و اردوی تو ویران‬ ‫وصف شام غریبان است‬ ‫وان روز که با بیرقی از یک سر بی تن‬ ‫تا شام شدی قافله ساالر اسیران‬ ‫وصف اس��ارت اهل بیت(ع) اس��ت از کربال به‬ ‫کوفه و از کوفه تا شام ‪.‬‬ ‫پس می بینیم که «وحدت» ابیات همچنان برقرار‬ ‫است‪.‬‬ ‫و این وح��دت در محور عمودی غ��زل‪ ،‬مطلقا‬ ‫تصنعی و حتی اندیش��یده و اگاهانه به نظر نمی رسد‪.‬‬ ‫اینگونه حس می شود که ش��اعر در معرض یک الهام‬ ‫و یک حس شدید بوده اس��ت و غزل یکجا گفته شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ان شب چه شبی بود که دیدند کواکب‬ ‫نظم تو پراکنده و اردوی تو ویران‬ ‫غربت حضرت زینب(س) و امام س��جاد(ع) و‬ ‫کودکان و زنانی ک��ه پناهش��ان ان دو بزرگوار بودند‪،‬‬ ‫در ان ش��ام غریبان‪ ،‬اینگونه وصف ش��ده اس��ت که‬ ‫تنها گواهان ان نظم پراکنده و ان اردوی ویران و تنها‬ ‫شاهدان ان غریبی‪ ،‬کواکب یعنی ستارگان بودند‪.‬‬ ‫از طرف دیگر نظم کواکب‪ ،‬نظمی پریشان است و‬ ‫این نظم پریشان‪ ،‬ایینه ای اس��ت برای نظم پراکنده شده‬ ‫سپاه امام حس��ین(ع) که در ش��ام غریبان‪ ،‬از هر یک در‬ ‫گوشه ای از صحرا‪ ،‬جنازه ای غرق در خون و قطعه قطعه‬ ‫برخاک افتاده است‪ ،‬تو گویی هر یک ‪ ،‬ستاره ای هستند‬ ‫سرخ و ستارگان از ان باال این کهکشان به خون غلتیده‬ ‫را بر خاک نظاره می کنند‪.‬‬ ‫پرداخت حماسی یعنی همین گزینش عناصری از‬ ‫وی اصل نمیرندگی نسل نمیران‬ ‫پ��س می بینیم که ای��ن بیت‪ ،‬ادام��ه بیت چهارم‬ ‫است؛ وقتی که شاعر از سرداری سرهای بریده سخن‬ ‫می گوید‪ ،‬در بیت پیشین و به شکل صریح تر‪ ،‬در این‬ ‫بیت‪ ،‬باز می نماید که سرهای بریده بر سر نیزه همچنان‬ ‫در حال جنگ بودند و پرچم قافله اسیران که بازمانده ‬ ‫اردوی ویران امام حسین(ع) بود‪ ،‬همان سر بریده بود‬ ‫و پرچمدارش خود امام حسین(ع) بود‪.‬‬ ‫و این بیت‪ ،‬شکست ناپذیری ان «خون» را بازگو‬ ‫می کند که غزل‪ ،‬غزل خون است‪ ،‬خون حسین‪ ،‬غزلی‬ ‫در ستایش خون حس��ین؛ و در عین حال ان روایت‬ ‫حماس��ی ش��یعی معاصر را متداعی می کند‪« :‬انها که‬ ‫امروز رفتند‪ ،‬حس��ینی رفتند وانها ک��ه مانده اند باید‬ ‫زینبی باش��ند واال یزیدی اند» (معل��م فقید دکترعلی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫خرگاه تو می سوخت در اندیشه تاریخ‬ ‫هربار که اتش زده شد بیشه شیران‬ ‫خرگاه مرکب از خر‪+‬گاه است‪ .‬خر یعنی بزرگ‬ ‫و گاه یعنی تخت اما مجازا به معنی س��راپرده و کاخ و‬ ‫ایوان هم به کار می رود‪ .‬پس خرگاه یعنی خیمه بزرگ‪.‬‬ ‫معموال خرگاه را ب��ا خیمه ب��ه کار می بردند‪ :‬خیمه و‬ ‫خرگاه‪.‬‬ ‫ان خیمه مرکزی و ان سراپرده ای که بقیه خیمه ها‬ ‫حول ان برپا می شوند‪ ،‬خرگاه گفته می شود‪.‬‬ ‫در این بی��ت‪ ،‬همچنان ان مب��دا تاریخ دالوری‪،‬‬ ‫عاشوراست‪ .‬شاعر می گوید هر بار که در تاریخ (یعنی‬ ‫چه پس از تو چه پیش از تو) بیش��ه شیران (دالوران)‬ ‫اتش زده ش��د‪ ،‬خیمه های اتش گرفته ت��و بود که در‬ ‫اندیشه تاریخ‪ ،‬پیش چشم می امد‪.‬‬ ‫نکته دقیق و شگفت انگیز این که شاعر‪ ،‬خیمه و‬ ‫خرگاه حسینی را که اکنون جز حضرت امام علی ابن‬ ‫الحسین‪ ،‬زین العابدین علیه الس�لام هیچ مردی در ان‬ ‫نیس��ت و زنان و کودکان در ان باقی مانده اند‪ ،‬به بیشه‬ ‫شیر تش��بیه می کند که اتش زده ش��ده است و شیران‬ ‫(کودکان و زنان حرم حسینی) به خاطر اتش گرفتن‬ ‫بیشه‪ ،‬از ان پا بیرون نهاده اند‪ .‬پرداخت حماسی واقعه‬ ‫عاشورا در این غزل‪ ،‬بی نظیر است‪.‬‬ ‫این را می گویم و از عه��ده اش نیز بیرون می ایم‪.‬‬ ‫نکته دیگر در این بیت‪ ،‬ان اس��ت که شاعر‪ ،‬می گوید‬ ‫خرگاه تو «می س��وخت» در اندیش��ه تاریخ‪ .‬ش��اعر‬ ‫می توانس��ت به جای می س��وخت بگوید «سوخت»‬ ‫ولی «می س��وخت»‪ ،‬استمرار را می رس��اند‪ ،‬توگویی‬ ‫ان لحظه‪ ،‬یک لحظه جاودانه اس��ت و هر بار که بیشه‬ ‫شیران در هرجای تاریخ اتش زده شده است‪ ،‬نه یاداور‬ ‫بلکه جلوه ای از ان خرگاهی است که در اندیشه تاریخ‬ ‫«می سوزد» تا هنوز هم‪.‬‬ ‫طبیعت و واقعه برای وصف که شکوهمندی و عظمت‬ ‫را القا می کنند‪.‬‬ ‫عالوه بر این گزینش الفاظی چون نظم پراکنده‬ ‫و اردوی وی��ران باز بیانگر نگاه حماس��ی ش��اعر به‬ ‫عاشوراست چرا که بر جنگاور بودن امام حسین(ع)‬ ‫و یارانش انگش��ت می نهد‪ .‬ان جنازه های قطعه قطعه‬ ‫در گوشه گوش��ه صحرای کربال از نظر شاعر‪ ،‬هریک‬ ‫عضوی از یک اردوی جنگی بوده اند که اکنون ویران‬ ‫شده است و نظمش پراکنده شده است ‪.‬‬ ‫سرانجام‪ ،‬این سه بیت‪ ،‬چون در فضای «مقتل»‬ ‫است‪« ،‬نظم پراکنده» و «اردوی ویران» در کنار تصویر‬ ‫هجوم لشکر اشقیا به خیمه ها و گریختن ناگزیر زنان‬ ‫و کودکان و پراکنده شدن انها در صحرا و ویران شدن‬ ‫خیمه ها و اتش گرفتن انه��ا‪ ،‬این را نیز القا می کند که‬ ‫حضور کودکان و زنان نیز بخش��ی از نظم جنگی امام‬ ‫حسین(ع) بوده است و بخش��ی از اردوی جنگی ان‬ ‫حضرت همین ک��ودکان و زنان بودند‪ .‬ای��ن جا باز‬ ‫«عظمت» است که حس می شود‪ .‬کودکان و زنانی که‬ ‫از هر مردی مردانه ترند؛ خیمه گاهی که بیش��ه شیران‬ ‫اس��ت و اتش زده می ش��ود‪ ،‬به واقع یک عده زن و‬ ‫کودک هس��تند اما چه زنانی و چه کودکانی؟ زنان و‬ ‫کودکانی که «با» امام حسین(ع) بودند و باز «حسین»‬ ‫نقطه محوری این عظمت است‪:‬‬ ‫ان شب چه شبی بود که دیدند کواکب‬ ‫نظم «تو» پراکنده و اردوی «تو» ویران‬ ‫و این‪ ،‬ادامه خط سیر معنایی ان بیت های باالست‬ ‫که بیت چهارم‪ ،‬اوج انها بود‪:‬‬ ‫ای «جوهر» سرداری سرهای بریده‬ ‫وی «اصل» نمیرندگی نسل نمیران‬ ‫*****‬ ‫وان روز که با بیرقی از یک سر بی تن‬ ‫تا شام شدی قافله ساالر اسیران‬ ‫بیرق یعنی پرچ��م‪ .‬در بیت قبل گفتیم که ش��اعر‪،‬‬ ‫کاروان اس��یران کربال را هم بخش��ی از اردوی جنگی‬ ‫ام��ام حس��ین (ع) می دان��د‪ .‬بالفاصله این پرس��ش‬ ‫پیش می اید که این بخ��ش بازمان��ده از اردوی امام‬ ‫حسین(ع)‪ ،‬پرچمدارش کیست؟ پرچمش چیست؟‬ ‫می دانیم که اگر پرچم یک سپاه می افتاد‪ ،‬عالمت‬ ‫شکست ان سپاه بود‪ .‬شاعر در این بیت‪ ،‬پاسخ می دهد‪:‬‬ ‫پرچم این اردوی جنگی‪ ،‬سر بی تن امام حسین(ع) بود‬ ‫که بر سر نیزه‪« ،‬سرداری» می کرد‪:‬‬ ‫ای جوهر« سرداری» سرهای بریده‬ ‫و پرچمدار این قافله اس��یران که در ظاهر قافله‬ ‫اس��یران بودند و به واقع‪ ،‬دنباله جنگ امام حسین(ع)‬ ‫ب��ر دوش انه��ا ب��ود‪ .‬اری ‪ ،‬پرچم��دار انه��ا خ��ود‬ ‫امام حسین (ع) بود ‪،‬حسین مگر می میرد؟‬ ‫ش��ریعتی) زیرا ش��اعر دنباله جنگ را بر دوش قافله‬ ‫اسیران می بیند‪ :‬اردویی که دوباره نظمی یافته است و‬ ‫پرچمش را دوباره برافراشته است‪ :‬بیرقی از یک سر‬ ‫بی تن‪ .‬به همین علت است که کل روزها و شب هایی‬ ‫که طی انها قافله اس��یران از کنار گودال قتلگاه عبور‬ ‫داده شد و به کوفه و از انجا به شام رفت‪ ،‬از نظر شاعر‬ ‫یک «روز» است‪ ،‬اری؛ یک روز‪ ،‬روز عاشورا و روز‬ ‫دیگر روز جنگ اسیران با دنیای زر و زور که همه ان‬ ‫ش��بان و روزان دردناک ولی بشکوه و زیبای اسارت‬ ‫روز دوم جنگ امام حسین(ع) بوده است‪.‬‬ ‫بدین ترتیب ش��اعر در س��ه بیت‪ ،‬از سر گودال‬ ‫قتلگاه ب��ر می خی��رد و کل ماجرا را بازگ��و می کند و‬ ‫اخرین عکسبرداری اش از سر بریده بر سر نیزه رفته‬ ‫امام حسین(ع) اس��ت و از اینجا به بعد دوباره به سر‬ ‫سخن باز می گردد‪ :‬خون حسین‬ ‫تا باغ شقایق بشوند و بشکوفند‬ ‫باید که ز خون تو بنوشند کویران‬ ‫تا اندکی از حق سخن را بگزارند‬ ‫باید که زخونت بنگارند دبیران‬ ‫دبیران یعن��ی نویس��ندگان و حق گ��زاردن یعنی‬ ‫ادا کردن حق‪ .‬بی��ت را دو جور می ش��ود معنی کرد‪:‬‬ ‫اگر نویسندگان و با توس��ع معنا سخنوران و شاعران‪،‬‬ ‫بخواهند اندکی از حق نعمت «سخن» را ادا کنند‪ ،‬باید‬ ‫یک بار هم ش��ده‪ ،‬درباره خون تو بنویسند‪ .‬تو گویی‬ ‫شاعر ش��عرهای عاشقانه‪ ،‬حس��ین منزوی بخشی از‬ ‫مانیفست شاعری خود را بیان میکند و الحق این یک‬ ‫غزل عاشورایی او درخششی شگفت دارد‪ ،‬انگار که او‬ ‫همه نفس های خود را یک عمر برای این یک غزل در‬ ‫سینه حبس کرده بوده است‪.‬‬ ‫معنای دوم این است‪ :‬حق سخن درباره تو هرگز به‬ ‫تمام و کمال ادا نمی شود‪ ،‬تو در سخن نمی گنجی ولی‬ ‫اگر هم کسی بخواهد اندکی از حق سخن درباره تو را‬ ‫ادا کند‪ ،‬ناچار خون تو باید به یاری او بیاید‪ .‬او باید قلم‬ ‫در خون تو بزند و با خون تو درباره تو بنویسد‪ .‬شاعر‬ ‫معاصر قربان ولیئی گفته است‪:‬‬ ‫معصوم شرحه شرحه چه شرحی سزای توست؟‬ ‫باید شهید بود و تو را خون چکان سرود‬ ‫سخن از خونی است که هنوز در حال شتک زدن‬ ‫است و شتک های این خون به بلندای دلیران‪ ،‬شرف ها‬ ‫افشانده است‪ .‬چنین خونی‪ ،‬زنده است و زنده کننده‬ ‫است‪:‬‬ ‫تا باغ شقایق شوند و بشکوفند‬ ‫باید که زخون تو بنوشند کویران‬ ‫چنین خونی‪ ،‬عالوه بر اینها ب��ا هیچ خونی برابر‬ ‫نیست بلکه اصل همه خون هایی است که در راه حق‬ ‫ریخته می ش��وند؛ و درباره ان‪ ،‬س��خن گفتن به کار‬ ‫نمی اید بلکه خود این خون‪ ،‬گویاست‪:‬‬ ‫تا اندکی از حق سخن را بگزارند‬ ‫باید که زخونت بنگارند دبیران‬ ‫****‬ ‫و س��رانجام‪ ،‬چنین خونی‪ ،‬س��زاوار مرثیه گفتن‬ ‫نیس��ت بلکه عزایی که به خاطر ان خون برپا داش��ته‬ ‫می شود‪ ،‬خود یک حماسه است زیرا نشان می دهد که‬ ‫هنوز ان خون‪ ،‬زنده و پیروز است؛ خود «عزا» حماسه‬ ‫است و نیازی به هیچ اب و تاب دادن و طول و تفصیل‬ ‫درست کردن ندارد؛ خود این عزا که برپا داشته می شود‪،‬‬ ‫باطنش همان «خون» خداس��ت که هرگز از جوشش‬ ‫نمی ایستد‪:‬‬ ‫حد تو رثانیست عزای تو حماسه است‬ ‫ای کاسته شان تو از این معرکه گیران ‪g‬‬ ‫‪23‬‬ ‫سیاست ‬ ‫فرجام یک دانشگاه‬ ‫پایان جدال‪6‬ساله‬ ‫سرانجام عبداهلل جاسبی از دانشگاه ازاد رفت‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪24‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪25‬‬ ‫یاسین سیف االسالم‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫پس از به قدرت رسیدن محمود احمد ی نژاد‬ ‫و نقل مکان وی ب��ه خیابان پاس��تور‪ ،‬تغییرات در‬ ‫دانش��گاه ازاد یکی از موضوعات مهم و پر س��ر و‬ ‫صدای فضای سیاس��ی کش��ور بوده اس��ت‪.‬‬ ‫دولت در تمام این مدت خواس��تار تحوالتی‬ ‫در دانش��گاه ازاد ب��ود ک��ه بخش عم��ده ان به‬ ‫دوقطبی احمدی نژاد‪/‬هاش��می رفسنجانی از سال‬ ‫‪ 84‬بازمی گشت؛ چه سایه هاشمی در تمام دوران‬ ‫دانشگاه ازاد بر س��ر این نهاد کامال حس می شد‬ ‫و احمد ی ن��ژاد با وع��ده تغییر در دانش��گاه ازاد‬ ‫و عبداهلل جاس��بی به نوعی خواس��تار پایان یافتن‬ ‫حاکمیت هاش��می در دانش��گاه ازاد ش��ده بود؛‬ ‫خواس��تی که به نظر می رس��د نهایتا تا ‪ 21‬دی ماه‬ ‫امسال و معرفی اولین جانشین جاسبی به شورای‬ ‫عالی انق�لاب فرهنگ��ی و رای مثبت این ش��ورا‬ ‫به فرهاد دانش��جو محقق ش��ده اس��ت‪ .‬ان هم در‬ ‫ش��رایطی که برخی از اعضای هیات امنا همچنان‬ ‫بر عدم معرفی گزینه جایگزین پا فشاری می کنند‪.‬‬ ‫هیات امنای دانش��گاه ازاد پس از انکه در جلسه‬ ‫اذر ماه خود در معرفی رئی��س جدید ناکام به کار خود‬ ‫پایان داد‪ ،‬در جلس��ه دی ماه ب��ه گمانه زنی ها پیرامون‬ ‫رئیس جدید این دانش��گاه پایان داد و به گفته اکثریت‬ ‫اعض��ای این هیات فرهاد دانش��جو به عن��وان رئیس‬ ‫پیش��نهادی ب��ه ش��ورای‬ ‫عال��ی انق�لاب فرهنگ��ی‬ ‫معرف��ی ش��د ت��ا ازس��ویی‬ ‫وزی��ر عل��وم‪ ،‬دانش��جویی‬ ‫دیگ��ر را ب��رای مدیری��ت‬ ‫یک��ی از مه��م تری��ن مراکز‬ ‫اموزشی‪،‬اجتماعی‪،‬اقتصادی‬ ‫و سیاس��ی روانه پاس��داران‬ ‫کند و از س��وی دیگر وعده‬ ‫احمدی نژاد ب��رای تغییرات‬ ‫در دانشگاه ازاد عملی شود‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫از انتق��اد ت��ا‪....‬‬ ‫حج��م انتق��ادات به‬ ‫وضعیت جاری دانش��گاه‬ ‫ازاد پس از استقرار دولت‬ ‫نه��م اغ��از ش��د‪ .‬منتقدان‬ ‫مدیری��ت طوالنی م��دت‬ ‫عبد اهلل جاسبی بر دانشگاه‬ ‫ازاد‪ ،‬ع��دم کارایی وی در‬ ‫این دانشگاه‪ ،‬وامدار کردن‬ ‫مدی��ران از طری��ق اعطای‬ ‫م��دارک تحصیلی‪ ،‬بس��ته‬ ‫بودن فضای دانشگاه ازاد‬ ‫بر فعالیت دانش��جویان در‬ ‫مقایس��ه با دانش��گا ه های‬ ‫دولت��ی‪ ،‬افزای��ش کمی دانش��کد ه های دانش��گاه‬ ‫ازاد بدون توجه به ابعاد کیفی‪ ،‬پایین بودن س��طح‬ ‫اموز ش های دانش��گاه ازاد‪ ،‬ع��دم نظارت روی‬ ‫دانش��گاه ازاد و همچنی��ن ع��دم هم��کاری این‬ ‫دانش��گاه برای تحقیق و تفحص و… را ازجمله‬ ‫انتق��ادات خ��ود بر می ش��مردند؛ انتقادات��ی که با‬ ‫واکنش های مختلفی از س��وی موافق��ان مدیریت‬ ‫فعلی مواجه شد‪ .‬بسیاری این اتهامات را نادرست‬ ‫می دانس��تند و بر این باور بودند که دانشگاه ازاد‬ ‫در طول سا ل های پس از تاسیس رشدی چشمگیر‬ ‫‪26‬‬ ‫داش��ته و امروز واحد های این دانش��گاه با حجم‬ ‫قابل توجه��ی از هیا ت های علمی و دانش��جو در‬ ‫دو ر افتاد ه تری��ن نقاط کش��ور نیز وج��ود دارند‪.‬‬ ‫مدافعان جاس��بی بر افزایش نهادسازی اموزشی‬ ‫توس��ط دانش��گاه‪ ،‬افزایش کمی دانش��جویان در‬ ‫سطح کشور‪ ،‬جلوگیری از خروج جوانان در طول‬ ‫سالیان فعالیت دانش��گاه و برخی از فعالیت های‬ ‫دیگر دانش��گاه ازاد نام می برند‪.‬‬ ‫نهایت��ا در ش��هریور ‪ 13۸۷‬ش��ورای عال��ی‬ ‫انق�لاب فرهنگی ب��ا در دس��تو ر کار ق��رار دادن‬ ‫اصالح اساسنامه دانشگاه ازاد زمینه را برای تغییر‬ ‫رئی��س این دانش��گاه فراهم کرد؛ البت��ه این اقدام‬ ‫ش��ورای عالی انقالب فرهنگ��ی از منظر حقوقی‬ ‫غیر قانونی تش��خیص داده ش��د و کارشناسان طی‬ ‫اظهارنظر هایی‪ ،‬هیات موس��س دانش��گاه ازاد را‬ ‫مرجع هر گونه تغییر در اساس��نامه این دانش��گاه‬ ‫معرفی کردند و خواس��تار تغییر اساس��نامه توسط‬ ‫هیات موسس این دانشگاه شدند‪.‬‬ ‫ش��ورای عالی انقالب فرهنگ��ی هم اصالح‬ ‫اساس��نامه دانش��گاه ازاد را به هیات موسس این‬ ‫دانشگاه واگذار کرد که خروجی ان باب جدیدی‬ ‫را به نام وقف اموال دانش��گاه ازاد گش��ود ‪.‬‬ ‫موقوفه ای به نام دانش��گاه ازاد‬ ‫در تحولی دیگر اما در ش��هریور سال ‪۱۳۸۸‬‬ ‫عبداهلل جاسبی سه دهه رئیس دانشگاه ازاد اسالمی بود‬ ‫بود که هیات موسس دانشگاه ازاد طی اطالعیه ای‬ ‫اعالم کرد تمامی ام��وال غیرمنقول اعم از مش��اع‬ ‫یا مف��روز و دارایی ه��ای منقول ب��ادوام‪ ،‬حقوق‪،‬‬ ‫امتیازات‪ ،‬س��هام و تمام اجزا‪ ،‬تواب��ع و متعلقات‬ ‫مربوط به دانش��گاه ازاد وقف ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫پیرو اقدام ب��ه وقف‪ ،‬ش��ورای عالی انقالب‬ ‫فرهنگی راسا دست به کار شد‪ .‬اساسنامه دانشگاه‬ ‫ازاد د ی ماه س��ال ‪ ۸۸‬در ش��ورای عال��ی انقالب‬ ‫فرهنگی اص�لاح و در مورخ��ه ‪ ۲۴‬فروردین ماه‬ ‫س��ال ‪ ۸۹‬با تصویب نهایی در این شورا‪ ،‬از سوی‬ ‫محمود احمد ی نژاد ریاست این شورا در ‪ ۲۵‬ماده‬ ‫برای اجرا ابالغ ش��د‪.‬‬ ‫در اساس��نامه اصالحی مباحثی چ��ون تعیین‬ ‫تکلیف اموال دانش��گاه‪ ،‬چهار س��اله شدن دوره‬ ‫ریاست دانش��گاه و ترکیب و ساختار جدید هیات‬ ‫امنا لحاظ ش��ده بود ک��ه بر همین اس��اس‪ ،‬وقف‬ ‫اموال دانش��گاه ازاد منتفی تلقی می ش��د‪.‬‬ ‫پ��س از انکه هی��ات امن��ای دانش��گاه ازاد‬ ‫اساس��نامه اصالح ش��ده را مورد قبول قرار نداد‬ ‫و همچنان ب��ر وقف این دانش��گاه اصرار ورزید‪،‬‬ ‫رهب��ر معظم انق�لاب بررس��ی امکان ش��رعی و‬ ‫قانونی وقف اموال دانش��گاه ازاد را نیز به هیاتی‬ ‫از متخصص��ان فقه��ی و حقوق��ی به سرپرس��تی‬ ‫رئی��س قو ه قضائی��ه س��پردند و در نهایت‪ ،‬صادق‬ ‫املی الریجانی به عنوان سرپرست هیات یاد شده‬ ‫از باطل بودن وقف اموال دانشگاه ازاد خبر داد و‬ ‫انتقاداتی را نس��بت به طرح وقف اموال از سوی‬ ‫هاشمی رفسنجانی بیان کرد‪.‬‬ ‫اعض��ایجدی��دب��اماموری��تجدی��د‬ ‫طبق اساس��نامه اصالحی قرار شد از این پس‬ ‫اعضای هیات امنای دانشگاه ازاد بر اساس موارد‬ ‫زیر انتخاب ش��وند‪:‬‬ ‫‪ -1‬سه نفر از اعضای هیات علمی دانشگا ه ها‬ ‫با مرتبه علمی دانش��یار و باالتر به انتخاب اعضای‬ ‫ش��ورای عال��ی انق�لاب‬ ‫فرهنگ��ی ‪ -۲‬س��ه نف��ر از‬ ‫اعض��ای هی��ات موس��س‬ ‫دانش��گاه ازاد ک��ه یکی از‬ ‫انه��ا حتما بای��د روحانی‬ ‫باش��د ‪3‬ـ وزرای عل��وم‪،‬‬ ‫تحقیق��ات و فن��اوری و‬ ‫بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش‬ ‫پزش��کی یا نمایندگان انها‬ ‫‪4‬ـ رئی��س نه��اد نمایندگی‬ ‫مق��ام معظ��م رهب��ری در‬ ‫دانش��گا ه ها یا معاون وی‬ ‫‪5‬ـ رئی��س دانش��گاه (دبیر‬ ‫هیات امنا)‬ ‫پس از مشخص شدن‬ ‫اعض��ای جدی��د وظیف��ه‬ ‫انتخ��اب رئی��س جدی��د‬ ‫این دانش��گاه به هیات یاد‬ ‫شده سپرده و قرار شد این‬ ‫هی��ات گزینه ه��ای جدید‬ ‫ریاست دانشگاه را انتخاب‬ ‫و به ش��ورای عالی انقالب‬ ‫فرهنگی معرفی کند‪.‬‬ ‫پی��ش از برگ��زاری‬ ‫اولین جلس��ه هیات امنای‬ ‫دانشگاه ازاد‪ ،‬خبری مبنی‬ ‫بر س��لب حق رای جاس��بی توس��ط احمد ی نژاد‬ ‫باعث اعتراضاتی از سوی هیات موسس دانشگاه‬ ‫ازاد ش��د‪ .‬در همی��ن زمینه‪ ،‬ی��ک منب��ع اگاه در‬ ‫دانش��گاه ازاد با تایی��د این خبر گف��ت‪« :‬محمود‬ ‫احمد ی ن��ژاد طی دس��توری به کامران دانش��جو‪،‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری اعالم داش��ته که‬ ‫رئیس کنونی دانش��گاه ازاد در موضوع بررسی و‬ ‫تایید رئیس جدید دانش��گاه ازاد در جلسه هیات‬ ‫امنای این دانشگاه‪ ،‬حق رای ندارد‪ ».‬وی همچنین‬ ‫اعالم کرد هیات موسس دانشگاه ازاد که ریاست‬ ‫ان بر عه��ده ایت اهلل هاشمی رفس��نجانی اس��ت‪،‬‬ ‫معتقدن��د دس��تور رئیس ش��ورای عال��ی انقالب‬ ‫فرهنگی مبنی بر عدم حق رای جاس��بی در جلسه‬ ‫هیات امنای دانش��گاه ازاد‪ ،‬طبق اساسنامه جدید‬ ‫این دانش��گاه غیرقانونی اس��ت‪.‬‬ ‫ای��ن موضع گیری هیات موس��س دانش��گاه‬ ‫ازاد‪ ،‬اطالعیه وزارت علوم را در پی داشت که طی‬ ‫ان با اشاره به سلب حق رای رئیس دانشگاه ازاد‬ ‫در جلس��ه هیات امنای این دانش��گاه‪ ،‬اعالم شده‬ ‫بود که به هیچ وجه رئیس جمهور چنین دس��توری‬ ‫نداد ه است ؛ بلکه موضوع در جلسه شورای عالی‬ ‫انقالب فرهنگی با الحاق یک تبصره به اساس��نامه‬ ‫دانش��گاه ازاد اس�لامی‪ ،‬به تصویب اعضای این‬ ‫شورا رسیده است‪.‬‬ ‫وزیر علوم درباره انچه در‬ ‫جلسه روز ‪ 21‬دی گذشت‬ ‫می گوید‪« :‬در دومین جلسه‬ ‫هیات امنای دانشگاه ازاد‬ ‫کسی جلسه را ترک نکرد و‬ ‫رای گیری با حضور همه افراد‬ ‫صورت گرفت؛ همه چه مخالف‬ ‫وچه موافق حرف های خود را‬ ‫با صراحت بیان کردند و اجازه‬ ‫خدشه به تصمیم جمعی داده‬ ‫نشد‪ .‬همچنین اجازه حق وتو‬ ‫نیز به کسی داده نشد و در‬ ‫نهایت اینکه واقعیت این است‬ ‫که هیات امنا هیچ بیانیه ای نیز‬ ‫صادر نکرده است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫گزینه نهایی با ابهام‬ ‫س��اعات پایانی روز ‪ 21‬دی ماه ب��ا یک خبر‬ ‫جذاب ب��رای پایگا ه های خبری هم��راه بود و ان‬ ‫معرفی فرهاد دانشجو‪ ،‬عضو هیات امنای دانشگاه‬ ‫ازاد ب��ه عن��وان رئیس پیش��نهادی ای��ن هیات به‬ ‫ش��ورای عالی انقالب فرهنگی بود؛ خبری که از‬ ‫جانب اعضای هیات امنا به خبرنگاران اعالم شده‬ ‫و بال فاصله توس��ط جاس��بی تکذیب ش��د‪.‬‬ ‫رئیس فعلی دانشگاه ازاد به خبرنگاران گفت‬ ‫که جلس��ه «بدون جمع بن��دی و مصوب��ه قانونی‬ ‫خاتم��ه یاف��ت»‪ .‬وی همچنی��ن اف��زود‪« :‬در این‬ ‫جلسه دو نظریه مطرح ش��د؛ یکی انکه کسانی که‬ ‫کاندیدای ریاست دانشگاه هستند‪ ،‬برنامه هایشان‬ ‫را اعالم کنند تا سپس تصمیم گیری شود و عد ه ای‬ ‫ش��بهه ای نبود‬ ‫در تحولی دیگر وزیر علوم درباره شبهه های‬ ‫انتخاب رئیس پیشنهادی دانشگاه ازاد گفته است‪:‬‬ ‫«اگر شبهه ای باشد‪ ،‬شبهه بر انتخاب رئیس هیات‬ ‫امناس��ت‪ ،‬چون رای یک��ی از اعض��ای هیات امنا‬ ‫رای مش��روط بود؛ مش��روط به اینکه دو مصوبه‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫نامزدهای یک کرس��ی‬ ‫پس از این ماجرا ه��ا‪ ،‬تعیی��ن تکلیف رئیس‬ ‫جدی��د دانش��گاه ازاد با دور ه ای از رک��ود مواجه‬ ‫ش��د که در ان عمال هیچ ی��ک از طرفین نس��بت‬ ‫ب��ه پیگی��ری موض��وع عالق��ه ای از خود نش��ان‬ ‫نمی دادند‪ .‬این دوره با اولین جلس��ه هیات امنا در‬ ‫‪ ۳۰‬اذرماه سال جاری به پایان رسید؛ جلسه ای که‬ ‫چهار س��اعت به طول انجامید و به گفته جاس��بی‬ ‫در ان نه تنها موضوع تعویض رئیس مطرح نشد‪،‬‬ ‫بلکه اعضای هیات امنا‪ ،‬ایت ا هلل هاشمی رفسنجانی‬ ‫را به عنوان رئیس ای��ن هی��ات انتخ��اب کردن��د‪.‬‬ ‫جاس��بی همچنین از موکول ش��دن بررس��ی‬ ‫گزینه های ریاست دانش��گاه ازاد به جلسه بعدی‬ ‫هیات امنا خبر داد و در پاس��خ به سوال خبرنگار‬ ‫فارس مبنی بر اینکه زمان جلس��ه ات��ی این هیات‬ ‫چه زمانی خواهد بود‪ ،‬اعالم ک��رد که هنوز زمان‬ ‫این جلسه مشخص نیست‪.‬‬ ‫ای��ن در حال��ی ب��ود ک��ه حجت االس�لام‬ ‫محمدیان‪ ،‬عض��و هیا ت امنای دانش��گاه ازاد‪ ،‬در‬ ‫بیان مصوب��ات و جزئی��ات اولین جلس��ه هیات‬ ‫امنای ای��ن دانش��گاه ب��ا اش��اره به س��ه مصوبه‬ ‫اولین جلس��ه این هی��ات اعالم کرد ک��ه انتخاب‬ ‫رئیس دانش��گاه ازاد تنها دس��تور دومین جلس��ه‬ ‫هیات امناس��ت و این جلس��ه ‪ ۲۱‬د ی م��اه برگزار‬ ‫می ش��ود‪.‬‬ ‫پس از این اظه��ار نظر بود ک��ه کاندیداهای‬ ‫مطرح شده برای تصدی پس��ت ریاست دانشگاه‬ ‫ازاد بیش��تر مورد توجه رس��انه ها ق��رار گرفتند‪.‬‬ ‫نا م های��ی چون حمی��د میر زاده‪ ،‬فرهاد دانش��جو‪،‬‬ ‫علی اکبر والیت��ی‪ ،‬فرهاد رهب��ر‪ ،‬غالمعلی افروز‪،‬‬ ‫محمد حس��ن ش��جاعی فرد و‪...‬‬ ‫دیگر از اعضا اصرار داش��تند ب��دون اینکه برنامه‬ ‫کاندیداها اعالم ش��ود‪ ،‬باید را ی گی��ری کنیم‪ .‬اما‬ ‫سرانجام این پیش��نهاد که کاندیداها برنامه هایشان‬ ‫را اعالم کنن��د مورد قب��ول وزرای دول��ت قرار‬ ‫نگرفت‪».‬‬ ‫دبیرخانه هیات امنای دانش��گاه ازاد نیز پس‬ ‫از جلسه ‪ 21‬د ی ماه با انتشار بیانه ای‪ ،‬این جلسه را‬ ‫بی نتیجه دانس��ت و به این ترتیب تلویحا انتخاب‬ ‫رئیس دانشگاه را در این جلس��ه منتفی اعالم کرد‪.‬‬ ‫در این بیانیه امده اس��ت‪« :‬بعضی از اعضای‬ ‫هیا ت امنا بدون اینکه ریاس��ت هی��ات امنا اعالم‬ ‫رای کند‪ ،‬با نوشتن رای خود و تنظیم صورتجلسه‬ ‫از ادامه حضور سایر نامزدها در جلسه جلوگیری‬ ‫ک��رده و متاس��فانه جلس��ه هیا ت امن��ا به ش��کل‬ ‫یکطرفه ای به بن بس��ت کشیده شد و براین اساس‬ ‫ریاس��ت هیات امنا اعالم ک��رد این نح��وه اقدام‬ ‫غیر قانونی و فاقد اعتبار اس��ت‪ ،‬زیرا می بایس��ت‬ ‫پس از حضور نامزده��ا و اعالم مراتب را ی گیری‬ ‫توس��ط رئیس هیا ت امنا‪ ،‬اخذ رای انجام می ش��د‪.‬‬ ‫بدین ترتیب جلسه مورخ ‪90/10/21‬هیات امنای‬ ‫دانش��گاه ازاد اس�لامی بدون نتیجه قانونی پایان‬ ‫یافت‪».‬‬ ‫در تحول��ی دیگ��ر ام��ا محمدی��ان‪ ،‬یکی از‬ ‫اعضای هیات امنای دانش��گاه ازاد ک��ه به عنوان‬ ‫رئی��س نه��اد نمایندگ��ی مقا م معظم رهب��ری در‬ ‫دانش��گا ه ها در این هیات حض��ور دارد در برنامه‬ ‫دیروز امروز فردا‪ ،‬فرهاد دانش��جو را گزینه مورد‬ ‫نظر هیات امنا دانس��ت و تصریح کرد‪« :‬متاس��فانه‬ ‫برخی در جلس��ه اخی��ر گفتند ک��ه تا ای��ن افراد‬ ‫برنامه های خ��ود را ارائ��ه ندهند م��ا نمی توانیم‬ ‫را ی گی��ری کنیم‪ .‬در حالی که ای��ن روش در هیچ‬ ‫کدام از دانش��گا ه های ما مرس��وم نبوده اس��ت‪».‬‬ ‫محمدیان بر این باور اس��ت که «در جلس��ه اخیر‬ ‫تصمی��م نهای��ی و قطعی گرفته ش��د ک��ه از ‪ 9‬نفر‬ ‫حاض��ر ‪ 5‬نفر رای خ��ود را به جناب اق��ای دکتر‬ ‫فرهاد دانش��جو دادند و با اکثریت ارا ایش��ان به‬ ‫عن��وان گزینه اصل��ی ریاس��ت دانش��گاه ازاد به‬ ‫ش��ورای عالی انقالب فرهنگی معرفی ش��د»‪.‬‬ ‫دیگر نیز رعایت شود‪ .‬در واقع مش��روط به اینکه‬ ‫اعضا متعهد ش��وند که رئیس در جلسه ‪ 21‬دی ماه‬ ‫انتخاب ش��ود و با توجه به اینکه ای��ن مصوبه از‬ ‫طرف این اعضا رعایت نشد ان فرد می تواند رای‬ ‫خود را پس بگی��رد و اگر ان را پ��س بگیرد دیگر‬ ‫رای اکثریت نیس��ت‪».‬‬ ‫وزیر عل��وم تاکی��د کرده اس��ت‪« :‬در دومین‬ ‫جلس��ه هیات امنای دانش��گاه ازاد کس��ی جلسه‬ ‫را ت��رک نکرد و را ی گی��ری با حض��ور همه افراد‬ ‫صورت گرف��ت؛ همه چ��ه مخالف وچ��ه موافق‬ ‫حر ف های خود را با صراحت بیان کردند و اجازه‬ ‫خدشه به تصمیم جمعی داده نشد‪ .‬همچنین اجازه‬ ‫حق وتو نیز به کسی داده نش��د و در نهایت اینکه‬ ‫واقعیت این اس��ت که هیات امنا هیچ بیانیه ای نیز‬ ‫صادر نکرده اس��ت‪».‬‬ ‫دانشجو گفته است‪« :‬خدا را شاهد می گیریم‬ ‫که یکی‪ ،‬دو ماه گذشته رئیس جمهور کوچکترین‬ ‫اعما ل نظری به بنده نکردند و حتی از نتایج جلسه‬ ‫اول نیز هیچ چیزی به ایش��ان نگفتم‪».‬‬ ‫وزیر عل��وم در بخش دیگری از س��خنانش‬ ‫با بیان اینکه اقای فرهاد دانش��جو ب��ه بنده اجازه‬ ‫دادند که س��وابق ایشان را همراه با س��وابق سایر‬ ‫کاندیداها ب��رای اعضای هیات امنا ارس��ال کنم‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬اق��ای فرهاد دانش��جو گفتند ک��ه در این‬ ‫مورد فکر می کنم اما س��وابق بنده را بفرستید و تا‬ ‫روز قب��ل از را ی گیری گفتند ک��ه نمی خواهند در‬ ‫معرض را ی گیری ق��رار گیرند‪ ،‬اما بعدازظهر روز‬ ‫سه ش��نبه با بنده تم��اس گرفتن��د و گفتند در حال‬ ‫حاضر احس��اس تکلی��ف می کنم ک��ه در معرض‬ ‫ارا ق��رار بگی��رم‪ ».‬وی افزود‪« :‬حت��ی بنده اطالع‬ ‫دارم تع��دادی از اعض��ای هیا ت امنا یک ش��ب تا‬ ‫‪ 1/5-2‬ش��ب به منزل اقای دانش��جو رفته بودند‬ ‫تا ایش��ان پیش��نهاد کاندیداتوری دانش��گاه ازاد‬ ‫را بپذی��رد‪ .‬همچنی��ن در جلس��ه اول هی��ات امنا‬ ‫زمانی که س��ه پیش��نهاد مطرح ش��د شخص اقای‬ ‫جاس��بی‪ ،‬دانش��جو را پیش��نهاد کردند‪ .‬همچنین‬ ‫دو نف��ر دیگر نی��ز هم��ان روز را ی گی��ری اعالم‬ ‫کردن��د ک��ه از کاندیدات��وری دانش��گاه ازاد‬ ‫انص��رافمی دهن��د‪».‬‬ ‫در حالی ک��ه همچن��ان گروه��ی از اعضای‬ ‫هیات امن��ای دانش��گاه ازاد ب��ر غیرقانونی بودن‬ ‫انتخاب فرهاد دانشجو تاکید دارند‪ ،‬شورای عالی‬ ‫انقالب فرهنگی که روز سه ش��نبه هفته گذشته به‬ ‫ریاست دکتر احمد ی نژاد تشکیل جلسه داده بود‪،‬‬ ‫نهایتا با اکثری��ت ارا فرهاد دانش��جو را به عنوان‬ ‫جانشین عبداهلل جاسبی انتخاب کرد‪ .‬گزار ش های‬ ‫منتش��ر ش��ده از انجام را ی گیری در جلس��ه این‬ ‫شورا حاکی است که از ‪ ۲۸‬رای ماخوذه‪ ۲۴ ،‬رای‬ ‫موافق با ریاس��ت فرهاد دانش��جو‪ ۲ ،‬رای ممتنع‬ ‫و ‪ ۲‬رای مخالف ریاس��ت فرهاد دانش��جو بر این‬ ‫دانش��گاه بود‪.‬‬ ‫همچنین گفته ش��ده اس��ت جاس��بی در این‬ ‫جلس��ه پیش��نهاد داده که را ی گیری ب��رای تایید‬ ‫رئی��س جدی��د دانش��گاه ازاد ص��ورت نگیرد و‬ ‫فرصتی داده شود تا وی بتواند اس��تعفای خود را‬ ‫از ریاست دانش��گاه ازاد اعالم کند که با مخالفت‬ ‫اعضای ش��ورای عالی انق�لاب فرهنگی روبه رو‬ ‫ش��د‪ .‬به این ترتیب و ب��ه احتمال زی��اد طی چند‬ ‫روز این��ده‪ ،‬دانش��جو بای��د حک��م ریاس��تش بر‬ ‫دانش��گاه ازاد را از هی��ات امن��ای این دانش��گاه‬ ‫دریافت کند‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫گفت وگو با فرهاد دانشجو‪ ،‬رئیس جدید دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫استقالل دانشگاه از سیاست‬ ‫‪2‬‬ ‫سارا دماوندان‪ -‬قرعه صندلی ریاست این بار به نام پسر دوم خانواده دانشجو افتاده است‪ .‬فرهاد دانشجو‬ ‫متولد سال ‪ 1338‬با رتبه استاد تمام در رشته مهندسی سازه و مهندسی زلزله از گرایش های رشته مهندسی عمران‬ ‫در دانشگاه تربیت مدرس قرار است میز ریاست ‪ 29‬ساله دانشگاه ازاد عبداهلل جاسبی را صاحب شود؛ هر چند‬ ‫او خود را در حال حاضر رئیس نمی داند و به اصرار دیگران کاندیدای ریاست دانشگاه ازاد شده است‪ ،‬اما او‬ ‫توانست رای مثبت شورای عالی انقالب فرهنگی را کسب کند‪ .‬مصاحبه با اقای دانشجو قبل از جلسه شورای‬ ‫عالی انقالب فرهنگی صورت پذیرفته است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقای دانشجو! شما چندین مرتبه اعالم کرده اید که‬ ‫به رغم میل باطنی کاندیدای ریاست دانشگاه ازاد‬ ‫شده اید‪،‬علتاینمخالفتچهبود؟‬ ‫‪ l‬مناکادمیکهستم‪.‬ازسیاستومسائلسیاسی‬ ‫بهدوربودهوهستم‪.‬هرچندکهکامرانبرادربزرگترمبهنوعی‬ ‫وارددنیایسیاستشدهوخسروهمبهنوعیسیاسیاست‪،‬‬ ‫امامنهمیشهدنبالتحصیلبودموهرپستیهمکهداشتمبه‬ ‫نوعیبهدانشگاهوابستهبود‪.‬بنابراینهیچزمانینمی خواستم‬ ‫وارد مقوله سیاست شوم‪ .‬زمانی که بحث انتخاب رئیس‬ ‫جدید برای دانشگاه ازاد مطرح شد‪ ،‬دوستان و اطرافیان‪،‬‬ ‫اعضای هیات علمی دانش��گاه های گوناگون‪ ،‬همکاران‬ ‫دانشگاه ازاد‪ ،‬روسای واحدهای گوناگون و به طور کلی‬ ‫تمامی کسانی که به نوعی به بنده لطف داشتند من را تحت‬ ‫فشار محبت قرار دادند که کاندیدا شوم‪ 12.‬روز به ارسال‬ ‫رزومه ها مانده بود که دوستان مرتب تماس می گرفتند که‬ ‫ش��رکت کن‪ .‬تنها دو روز به پایان ارسال مدارک مانده بود‬ ‫که احساس کردم یک نوع تکلیف شرعی است و باید به‬ ‫انعملکنم‪.‬‬ ‫گویا ورود شما به این عرصه بسیار خبرساز شد و‬ ‫هیات امنا و شما را با چالش و تنش روبه رو کرد؟‬ ‫ی جو را متش��نج‬ ‫‪ l‬بیان عبارت کش��مکش کم ‬ ‫می کند و هزاران سوال در ذهن مخاطب ایجاد می کند‪ ،‬اما‬ ‫حاشیه هاییهمراهداشت‪.‬‬ ‫ایاعلتمخالفترئیس هیاتامنایدانشگاهازادبه‬ ‫دلیلانتخابشماازسویدولتاست؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬گفتن این عبارت ب��ه هیچ عنوان صحت‬ ‫ندارد‪ .‬من هیچ گونه وابس��تگی پستی و سیاسی به دولت‬ ‫ندارم‪ .‬رزومه بنده را هم که مطالع��ه کنید متوجه این امر‬ ‫خواهید شد‪ .‬جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی در‬ ‫تاریخ ‪ 21‬دی ماه با حضور ‪ 10‬عضو حقیقی و حقوقی به‬ ‫منظورتعیینرئیسجدیدایندانشگاهبرگزارشدکهاقایان‬ ‫ایت اهلل هاشمی رفس��نجانی‪ ،‬حجت االسالم محمدیان‪،‬‬ ‫حجت االسالمسید حسنخمینی‪،‬عبداهللجاسبی‪،‬فریدون‬ ‫عزیزی‪ ،‬حمید می��رزاده‪ ،‬بهمن یزدی صم��دی‪ ،‬کامران‬ ‫دانشجو‪ ،‬س��رکار خانم مرضیه وحید دستجردی و بنده‬ ‫حاضراناینجلسهبودیم‪.‬جداازکامرانکهدرحالحاضر‬ ‫بهعنوانوزیرعلوم‪،‬تحقیقاتوفناوریدولتدهمدرحال‬ ‫خدمت است و خانم وحید دستجری که پست وزارت‬ ‫بهداشت و درمان را دارد هیچ یک از افرادی که به بنده رای‬ ‫مثبت دادند وابستگی سیاس��ی به دولت ندارند‪ ،‬پس این‬ ‫جمله که من از طرف دولت امده ام و وابستگی دارم کذب‬ ‫محضاست‪.‬‬ ‫در جلسه هیات امنا چه گذش��ت که تا این اندازه‬ ‫خبرسازشد؟‬ ‫‪ l‬ماجرابه‪ 28‬روزپیشیعنینخستینجلسههیات‬ ‫امنا بر می گردد‪ .‬زمانی که اعضا تصمیم گرفتند از افراد برای‬ ‫ارائه رزومه دعوت بش��ود یا خیر‪ ،‬دبیرخانه هیات امنای‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی پس از پایان جلسه تصمیم گرفت‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪ 12‬نفر کاندیدایی که برای ریاست دانشگاه ازاد ثبت نام‬ ‫کرده اند تا پایان وقت اداری ‪ 10‬دی ماه سال جاری رزومه‬ ‫خود را به دفتر وزارت علوم ارسال کنند‪ .‬در ان ایین نامه‬ ‫مصوب شد که این افراد در جلسه حضور و سیاست های‬ ‫اجرایی وبرنامه هایخود رابرای اداره دانشگاه به هیات امنا‬ ‫ارائه کنند‪ .‬در جلسه بعدی اعضا اعالم کردند که نیازی به‬ ‫حضوراشخاصنیستوتنهامطالعهرزومهنامزدهاکافی‬ ‫بودهونیازیبهحضورشاندرجلسهنیست‪.‬درنتیجهنقطه‬ ‫اغاز اختالف از همان جا بود؛ برخی از اعضا عقیده داشتند‬ ‫باید تمامی نامزدها به طور حضوری در جلسه حاضر شده‬ ‫وبرنامه هایخودرامطرحکنند‪،‬درحالیکهاکثریتحاضر‬ ‫در جلسه معتقد بودند نیازی به این فرایند نیست‪ .‬برای‬ ‫همیندربخشیازاطالعیهدبیرخانههیاتامنادانشگاهازاد‬ ‫اورده شد که بنا به مباحثات پیش امده در مورد ضرورت‬ ‫یا عدم ضرورت حضور نامزدها که چند نفر از انها برای‬ ‫حضور در جلسه هیات امنا دعوت شده و منتظر حضور‬ ‫در جلسه بودند‪ ،‬برخی از اعضا بدون اینکه ریاست هیات‬ ‫امنااعالمرایکند‪،‬بانوشتنرایخودوتنظیمصورتجلسه‬ ‫از ادامه حضور سایر نامزدها در جلسه جلوگیری کردند و‬ ‫جلسه به شکل یکطرف ه به بن بست کشیده شد که رئیس‬ ‫هیات امنا اعالم کرد این نحوه اقدام غیرقانونی و فاقد اعتبار‬ ‫اس��ت‪ ،‬زیرا باید پس از حضور نامزدها و اعالم مراتب‬ ‫رای گیری توسط رئیس هیات امنا‪ ،‬اخذ رای انجام می شد‪.‬‬ ‫بدین ترتیبجلسه مورخ‪ 90/10/21‬هیات امنای دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی پایان یافت‪.‬‬ ‫اما در روز موعود ورق برگش��ت و قرار شد افراد‬ ‫همراهباارائهرزومهحضورنیزداشتهباشند‪.‬‬ ‫‪ l‬کامال درست است‪ .‬در جلسه نهایی که قرار بود‬ ‫انتخاباتبهرایگذاشتهشود‪،‬تنهانیم ساعتبهشروعجلسه‬ ‫مانده بود که بار دیگر برخی از اعضای هیات امنا تصمیم‬ ‫گرفتند افراد همراه روزمه کاری خود در جلس��ه حضور‬ ‫من و دیگران احساسمان براین‬ ‫بود که به نوعی دوستان قصد‬ ‫دارند مدت زمان رای گیری را به‬ ‫تعویق بیندازند‪ .‬اقای هاشمی‬ ‫ و سه عضو هم نظر ایشان طرحی‬ ‫را با موضوع «معرفی کاندیداها‬ ‫و ارائه برنامه از سوی انها»‬ ‫مطرح کردند و از این راه درصدد‬ ‫طوالنی کردن روند تصمیم گیری‬ ‫و موکول کردن انتخاب رئیس‬ ‫جدید به جلسات بعدی بودند‪.‬‬ ‫برخی از اعضای شرکت کننده در‬ ‫جلسه معتقد بودند تا این افراد‬ ‫برنامه های خود را ارائه ندهند‪،‬‬ ‫ما نمی توانیم رای گیری کنیم‪ .‬در‬ ‫حالی که این روش در هیچ کدام‬ ‫از دانشگاه ها اجرایی نشده بود‬ ‫داشته باشند‪ .‬با وجود انکه خالف قانون بود ما پذیرفتیم‬ ‫کهافرادهمراهبارزومهخودحضورداشتهباشند‪.‬بنابراینبا‬ ‫برخیازانانتماسگرفتهشدکهمتاسفانهبسیاریازانانیا‬ ‫درتهرانحضورنداشتندیاانکهامکانحضوردرانساعت‬ ‫برایشان امکان پذیر نبود‪ .‬بر همین اساس با رای اکثریت‬ ‫اعضا‪،‬جلسهبدونحضورکاندیداهابرگزارشد‪.‬اماچهارنفر‬ ‫ازاعضایهیاتامنابربهتاخیرانداختنجلسهاصرارداشتند‪.‬‬ ‫انها معتقد بودند تمامی گزینه ها باید برنامه های خود را به‬ ‫صورت حضوری مطرح کنند‪ ،‬حتی اگر این اقدام چندین‬ ‫ماهانتخابریاستدانشگاهرابهتعویقبیندازد‪.‬امااینمساله‬ ‫برخالفنظرپنجنفردیگربودواکثریتاعضااینتاخیررا‬ ‫صالحونیازندانستند‪.‬بنابرایناعالمشدتارای گیریانجام‬ ‫شودوهرشخصیکهتمایلدارددررای گیریشرکتکرده‬ ‫و رای خود را اعالم کند‪.‬‬ ‫ایابرایانکهرای گیریبهتعویقبیفتداینپیشنهاد‬ ‫مطرحشدیاهدفدیگریمدنظربود؟‬ ‫‪ l‬من و دیگران احساسمان براین بود که به نوعی‬ ‫دوس��تان قصد دارند مدت زمان رای گیری را به تعویق‬ ‫بیندازند‪ .‬اقای هاشمی و سه عضو هم نظر ایشان طرحی‬ ‫را با موض��وع «معرفی کاندیداها و ارائه برنامه از س��وی‬ ‫انها» مطرح کردن��د و از این راه درص��دد طوالنی کردن‬ ‫روند تصمیم گیری و موکول کردن انتخاب رئیس جدید‬ ‫به جلسات بعدی بودند‪ .‬برخی از اعضای شرکت کننده‬ ‫در جلسه معتقد بودند تا این افراد برنامه های خود را ارائه‬ ‫ندهند‪،‬مانمی توانیمرای گیریکنیم‪.‬درحالیکهاینروش‬ ‫در هیچ کدام از دانشگاه ها اجرایی نشده بود‪ .‬حتی این رویه‬ ‫در خود دانشگاه ازاد نیز که تا به حال رئیس ان تغییر نکرده‬ ‫بودعملینشدهبود‪.‬‬ ‫اش��کال تصویب این طرح در کجا بود که جناح‬ ‫روبه رو یا به قول معروف؛ تیم شما با ان مخالفت‬ ‫کردند؟‬ ‫‪ l‬دریکنگاهسادههیچایرادیبهاننبودشایدفقط‬ ‫پروسهزمانیانتخابطوالنی می شد‪.‬اماشمادرنظرداشته‬ ‫باشید که وقتی سیاست های دانشگاه ازاد هنوز مشخص‬ ‫نیستکاندیداهابرچهاساسیبرنامه هایخودراارائهدهند‪.‬‬ ‫ایا در اساسنامه دانش��گاه ازاد ارائه رزومه کاری‬ ‫برایانتخابرئیسالزامی است؟‬ ‫‪ l‬در هیچ یک از بندها و تبصره های اساس��نامه‬ ‫دانشگاه ازاد که سال گذش��ته توسط ریاست جمهوری‬ ‫به تصویب رسید‪ ،‬ارائه رزومه دیده نش��ده است‪ .‬در این‬ ‫اساسنامه برای انتخاب رئیس تنها به سه شرط اشاره شده‬ ‫است؛نخستانکهصالحیتداشتهوبهکارکرددانشگاهی‬ ‫وارد باشد‪ .‬شرط دوم رئیس دانشگاه می بایست مقبولیت‬ ‫داشته و عده ای او را قبول داشته باشند و شرط اخر انکه در‬ ‫کارنامهکاریخودکاراییداشتهباشد‪.‬یعنیدراناساسنامه‬ ‫هیچ اشاره ای به ارائه رزومه و برنامه های کاری کاندیدای‬ ‫ریاستدانشگاهازادنشدهاست‪.‬‬ ‫کشو قوس ها و کشمکش ها شما‬ ‫اما با تمام این ‬ ‫باالخرهرئیسشدید‪.‬‬ ‫‪ l‬من هنوز به ریاس��ت دانش��گاه ازاد نرسیده ام‪.‬‬ ‫باید صبر کنیم و نظر ش��ورای عالی انقالب فرهنگی را‬ ‫ببینیم‪ .‬کشمکش انچنانی که حاال در برخی رسانه ها به ان‬ ‫اب وتاب داده اند نبود‪ .‬برخی از دوستان می خواستند به‬ ‫وسیلهروش هایسلیقه ایروندرای گیریراطوالنیکنند‬ ‫کهاینامرمحققنشدودرحالحاضرمنبابهدستاوردن‬ ‫پنجرایاز‪ 9‬رایوبااکثریترایبه عنوانرئیسپیشنهادی‬ ‫دانشگاه ازاد معرفی شدم‪ ،‬حال باید دید تا چه مقبول افتد و‬ ‫چهدرنظراید‪.‬‬ ‫در گفت وگوهای قبلی خود ب��ه صراحت اعالم‬ ‫کرده ای��د که می توانی��د بانک دانش��گاه ازاد را‪،‬‬ ‫راه اندازی کنید‪ .‬ایا وارد کردن حوزه دانش��گاه به‬ ‫رئیس جدید‬ ‫دانشگاه ازاد‬ ‫می گوید که هیچ‬ ‫خصومتی با‬ ‫هاشمی رفسنجانی‬ ‫ندارد که‬ ‫بخواهد در اینده‬ ‫دردسرساز باشد‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫چرخهاقتصادکاریپسندیدهاست؟‬ ‫‪ l‬اینامرکامالشدنیاستومسالهعجیبینیست‪.‬‬ ‫در امد ساالنه دانشگاه ازاد یک هزار و ‪ 400‬میلیارد تومان‬ ‫است؛درامدیکهازراهشهریهدانشجویانبهدستمی اید‪.‬‬ ‫دانشگاهازاداسالمییکیازمنابعیاستکهباسرمایهمردم‬ ‫اموراتخودرامی گذراند‪.‬همهمامتوجهاینمسالههستیم‬ ‫کهشهریهدانشگاهازادبسیارباالست‪.‬وقتیماازمنابعمالی‬ ‫بسیار باالیی برخوردار هس��تیم چرا با مدیریت صحیح‬ ‫اقتصادینتوانیمازانایجاددرامد زاییکنیم؟‬ ‫عملک��رد بانک ه��ای خصوصی به همی��ن روال‬ ‫است‪ .‬انان از س��رمایه های مالی مردم استفاده می کنند و‬ ‫در چرخه های اقتصادی به کار می برن��د و از این روش‬ ‫به مردم سود بانکی نیز پرداخت می کنند‪ .‬یعنی دانشگاه‬ ‫ازاد با این همه دانشجوی ورودی که دارد از عهده چنین‬ ‫کاری بر نمی اید؟ دانش��گاه ازاد می تواند با تشکیل یک‬ ‫تیم متشکل از متخصصان و کارشناسان اقتصادی منابع‬ ‫مالی را بررسی کرده و روی انها سرمایه گذاری کند‪ .‬کار‬ ‫پیچیده ای نیست‪ .‬این روند می تواند هم در کاهش شهریه‬ ‫دانشجویان تاثیر مثبتی داشته باشد و هم در افزایش درامد‬ ‫اساتید دانشگاه ازاد‪.‬‬ ‫ازدیگربرنامه هاییکهشمابهاناشارهداشتیدبحث‬ ‫کیفیتوکمیتدرمقاطعکارشناسیوباالتراست‪،‬‬ ‫ایا برای این اقدام برنامه خاصی پیش رو دارید؟‬ ‫‪ l‬یکیازدغدغه هایمنارتقایکیفیدردوره های‬ ‫کارشناسیوباالتراست‪.‬شایستهاناستکهدراینمقاطع‬ ‫ی جلوگیری کنیم و گام به سوی ارتقای‬ ‫ما از توس��عه کم ‬ ‫کیفیت برداریم که به مرور زمان با اجرای صحیح و دقیق‬ ‫برنامه های اصول��ی در مورد کمیت و کیفیت دانش��جو‬ ‫به صورتموازیپیشبرویم‪.‬‬ ‫در مصاحبه های خبری خود عن��وان کرده اید که‬ ‫می خواهید س��طح پذیریش را در مقاطع ارشد و‬ ‫دکترا باال ببرید و به نوعی پذیرش دانشجو را در‬ ‫این مقط��ع افزایش دهید‪ .‬ایا اگ��ر این امر محقق‬ ‫شود مشکالت بیکاری افراد تحصیلکرده بیشتر‬ ‫نخواهدشد؟‬ ‫‪ l‬وظیفه دانشگاه ایجاد شغل نیست‪ .‬بلکه تربیت‬ ‫کاردان است‪ .‬دانشگاه موظف است که نیازهای تحصیلی‬ ‫متقاضیان را ب��راورده کند و براس��اس جمعیت اماری‬ ‫کش��ورش به انها خدمات تحصیلی ارائه دهد ان هم با‬ ‫کیفیتباال‪.‬البتهبایدبهایننکتهاشارهکنمکهافزایشکمیت‬ ‫نبایدبهقیمتفناشدنکیفیتباشد‪.‬بایداینمسالهرادرنظر‬ ‫گرفت که اگر دانشگاه به دلیل فقدان کار در کشور پذیرش‬ ‫دانشجونداشتهباشدچهاتفاقیخواهدافتاد؟افرادمتقاضی‬ ‫به سوی کشورهای اطراف و همس��ایه رفته و در انجا با‬ ‫مشکالت فراوان و سطح تحصیلی پایین به مدارج علمی ‬ ‫در مقاطع باال نایل می شوند‪ .‬این امر یک روش غلط است‪.‬‬ ‫یپذیرشمی کنیم‪.‬در‬ ‫مادانشجویانرادرمقاطعباالترعلم ‬ ‫نتیجهخروجیدانشگاه‪،‬افرادیتحصیلکردهواگاهخواهند‬ ‫بود که می توانند راحت تر از دیگران در مراکز خصوصی و‬ ‫غیرهاستخدامشوند‪.‬‬ ‫برگردیم سر خانه اول؛ اختالف نظری که بین شما و‬ ‫اقای هاشمی وجود دارد ایا در اینده دردسرساز‬ ‫نخواهدشد؟‬ ‫‪ l‬یکی از اهداف مردم س��االری وجود س�لایق‬ ‫مختلفونظراتگوناگوناست‪.‬ایناختالفنظرهاست‬ ‫که انس��ان را به تکامل خواهد رس��اند‪ .‬قرار نیست همه‬ ‫«بلهقربان گو»باشندواطاعتکنند‪.‬بایدسلیقه هایمتفاوت‬ ‫را بررس��ی کرد و بهترین راهکار را ارائه داد‪ .‬من و جناب‬ ‫ینیزهیچ گونهخصومتقلبییاشخصیباهمنداریم‬ ‫هاشم ‬ ‫کهبخواهددرایندهدردسر سازباشدوبی تردیدایناختالف‬ ‫درایندهگره گشاخواهدبودتادردسرساز‪.‬‬ ‫اختالف نظر اعضای هیات امنا یک امر طبیعی است‬ ‫وتماماعضاباهمدوستهستندواحترامیکدیگرورئیس‬ ‫اینهیاترانگهمی دارند‪.‬‬ ‫مهمترینایرادیکهبهنحوهمدیریتدکترجاسبی‬ ‫واردمی دانیدچیست؟‬ ‫‪ l‬این بی انصافی اس��ت که ما بخواهیم خدمات‬ ‫‪ 29‬ساله اقای جاسبی را نادیده بگیریم و مدیریت ایشان‬ ‫را نقد کنیم‪ .‬من به چگونگی مدیریت هیچ گونه ایرادی‬ ‫وارد نمی کن��م‪ ،‬بلکه ای��رادات و انتقادات بن��ده به خود‬ ‫دانشگاه است‪ .‬ما باید دانشگاه را در نقطه ای متمرکز کنیم و‬ ‫باروش هایمدیریتیبتوانیماستقاللرادرهمهواحدهای‬ ‫دانشگاه برنامه ریزی کنیم‪ .‬باید شاخص های کیفی را در‬ ‫دانش��گا ه تربیت کرد که انها بتوانند جداگانه برای خود‬ ‫تصمیم بگیرند و عملکرد انها وابسته به یکدیگر نباشد‪ .‬با‬ ‫عملکرد مناسب و دقیق باید واحدهای بزرگ به صورت‬ ‫مستقل عمل کنند‪ .‬در حال حاضر شاخص های علمی با‬ ‫هم همخوانی ندارد که می ت��وان با مدیریت صحیح این‬ ‫نقایص را برطرف کرد‪.‬‬ ‫برنامه ریزیخاصیراپیش بینیکرده اید؟‬ ‫‪ l‬ارائهبرنامهدرچنینشرایطیاشتباهمحضاست‪.‬‬ ‫برنامه الزم باید توسط هیات امنا مشخص شود که این کار‬ ‫هم به این سرعت عملیاتی نمی شود‪ .‬چند ماه زمان الزم‬ ‫است‪ .‬ناگفته نماند که س��رفصل هایی را در ذهن دارم که‬ ‫باید هر کدام از انها را در زمان مش��خص و با برنامه ریزی‬ ‫دقیق ارائه داد‪.‬‬ ‫ایابرایچگونگیمدیریتدانشگاهبرنامهخاصی‬ ‫دارید؟‬ ‫‪ l‬قرار نیست دانش��گاه را یک شبه گرفتار تحول‬ ‫و دگرگونی کنیم‪ .‬بنای کاری فرهاد دانشجو ارتقای سطح‬ ‫ی دانشگاه است انهم به روش اصولی‪ ،‬دقیق و‬ ‫کیفی و کم ‬ ‫حساب شده و با برنامه ریزی‪ .‬من بر اساس قواعد و قوانین‬ ‫موجودگامبرمی دارموایندهرانیزبسیاردرخشانمی بینم‪.‬‬ ‫انتخاب ریاس��ت دانش��گاه ازاد همزمان شده با‬ ‫انتخاباتمجلس‪،‬چگونهمی توانیدارامشفضای‬ ‫اموزشیراحفظکنید؟‬ ‫‪ l‬من فردی اکادمیک هس��تم‪ .‬هیچ زمانی پست‬ ‫سیاسی نداشتم و همیش��ه درگیر اموزش بودم‪ .‬دانشگاه‬ ‫باشگاهسیاسینیستونبایدبههیچجناحسیاسیوابستگی‬ ‫داشتهباشد‪.‬مدیریتدانشگاهموظفاستاستقاللخودرا‬ ‫حفظکندکهاینامرباعثرشدفکریومعنویدانشجویان‬ ‫خواهدشد‪.‬‬ ‫هیچنهادعلمی نبایدخودراوامدارجناح هایسیاسی‬ ‫کندودرمدیریتفرهاد دانشجو سیاستجایگاهیندارد‪.‬‬ ‫دانشگاه ازاد مانند گذشته‪ ،‬نهادی حکومتی‪ ،‬غیر انتفاعی و‬ ‫خصوصی باقی خواهد ماند که تنها هدفش ارتقای ارزش‬ ‫مدرکدانشجویانوفار غالتحصیالنوهمچنیناستفادهاز‬ ‫تجارب دیگران است‪g.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫از لندن تا پاسداران‬ ‫دانشجو در دانشگاه پرحاشیه‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهاد دانشجو رئیس دانشگاه ازاد شده است؛ اگر‬ ‫نخواهیم به اختالفاتی که بر س��ر رئیس بودن یا نبودن‬ ‫او مطرح است وارد ش��ویم‪ ،‬حداقل می توانیم بگوییم‬ ‫او از طرف اکثریت اعضای هیات امنای این دانش��گاه‬ ‫به عنوان رئیس دانشگاه ازاد اسالمی معرفی شده و رای‬ ‫مثبت اکثریت اعضای شورای عالی انقالب فرهنگی‬ ‫را کسب کرده است؛ دانش��گاهی که به ادعای عبداهلل‬ ‫جاسبی بزرگترین دانشگاه حضوری جهان است و با‬ ‫هر متر و معیاری یکی از بزرگترین نهادهای مستقل از‬ ‫دولت اس��ت که در داخل کشور فعالیت می کند؛ چند‬ ‫صدهزار دانشجو‪ ،‬چند ده هزار کارمند و عضو هیات‬ ‫ی و میلیاردها تومان دارایی و سرمایه بعد از ‪ 29‬سال‬ ‫علم ‬ ‫ریاست بی وقفه جاسبی‪ .‬وی حاال سکان هدایت خود را‬ ‫در دست مردی می بیند که خود می گوید اصرار اطرافیان‬ ‫و تکلیفی که به او واگذار شده‪ ،‬پای او را به دانشگاه ازاد‬ ‫باز کرده است‪.‬‬ ‫دانش��جو نام نااش��نایی برای اصحاب رسانه در‬ ‫ایران نیست؛ کامران‪ ،‬خس��رو و فرهاد سه برادری که‬ ‫نام فامیلی دانش��جو دارند با روی کارامدن دولت نهم‬ ‫نامشان در رسانه ها گا هو بیگاه به گوش رسیده و خبرساز‬ ‫شده اند‪ .‬فرهاد برادر دوم از این جمع سه نفره است که‬ ‫در خانواده ای اهل علم در دامغان به دنیا امده اس��ت‪.‬‬ ‫علم دوستی پدر‪ ،‬فرهاد و کامران را در اولین سال های‬ ‫جوانی راهی اروپا کرد تا مهندسی بخوانند‪ .‬راهی که نام‬ ‫فرهاد دانش��جو را تا به امروز به عنوان چهره ای علمی ‬ ‫در محافل دانشگاهی ایران معرفی کرده است؛ اگرچه‬ ‫این روزها و با شروع کاندیدا ش��دنش برای ریاست‬ ‫دانشگاه‪ ،‬درگیر برخی کشاکش های سیاسی و جناحی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫فرهاد دانشجو با پایان دوران تحصیالت دبیرستان‬ ‫نباید عجله می کردیم‬ ‫سیاست‬ ‫‪4‬‬ ‫تو گوی مثلث با سخنگوی اموزش و تحقیقات مجلس‬ ‫گف ‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫سعداهلل نصیری قیداری معتقد است‪« :‬در استانه انتخابات مجلس نهم اصرار بر تغییر مدیریت دانشگاه ازاد‬ ‫نباید صورت می گرفت و بهتر بود این کار در تابستان انجام شود تا ضمن عبور از یک فضای سیاسی‪ ،‬فرصتی‬ ‫برای تسلط مدیریت جدید بر کارها جهت شروع سال تحصیلی ‪ 91 -92‬به وجود می امد‪ ».‬سخنگوی کمیسیون‬ ‫اموزش و تحقیقات مجلس وعده کاهش شهریه دانشگاه ازاد را برخالف واقعیت ها خوانده و می گوید‪« :‬اگر‬ ‫چنین امکانی وجود داشت‪ ،‬دانشگاه های دولتی هزینه سرانه دانشجویان خود را ‪ -‬که چیزی حدود ‪ 10‬میلیون‬ ‫تومان است‪ -‬کاهش می دادند‪».‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫عملک��رد دانش��گاه ازاد را در طول ‪ 30‬س��ال‬ ‫فعالیتش چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬به هر حال دانش��گاه ازاد با فراز و نش��یبی‬ ‫که در ‪ 30‬س��ال گذش��ته به خصوص اوایل تشکیلش‬ ‫داشت‪ ،‬توانس��ت الگوی مناس��بی از اصل ‪ 44‬قانون‬ ‫اساس��ی را در حوزه اموزش عالی به نمایش بگذارد‪.‬‬ ‫‪ 30‬سال پیش اجرای اصل ‪ 44‬قانون اساسی را در حوزه‬ ‫اموزش عالی پیاده کردن کار س��اده ای نبود‪ .‬البته این‬ ‫دستاورد ‪ 30‬س��اله را نیز نباید فقط به نام دکتر جاسبی‬ ‫ثبت کرد بلکه ش��خص حضرت امام راحل(ره) اولین‬ ‫حامی این حرک��ت بودند و مبلغ ی��ک میلیون تومانی‬ ‫که ایشان در حمایت از این دانشگاه هدیه کردند‪ ،‬اثار‬ ‫پر برکتی داشت‪ .‬ضمن انکه مقام معظم رهبری ‪،‬مرحوم‬ ‫س��ید احمد خمینی‪ ،‬ایت اهلل رفس��نجانی و اعضای‬ ‫دیگر که در هیات امنای این دانش��گاه بودند‪ ،‬طوری‬ ‫پش��تیبانی کردند که اقای دکتر جاسبی به عنوان مدیر‬ ‫توانس��ت قدم خوبی در حوزه اموزش عالی کشور‬ ‫بردارد‪ .‬قانون اساسی ایران به تحصیل رایگان در حد‬ ‫خودکفایی تصریح دارد‪ .‬بنابراین اجرای این حرکت‬ ‫برای اولین ب��ار‪ ،‬ان هم در این مقیاس کار س��اده ای‬ ‫نبود‪ .‬هم اکنون چهار میلیون دانشجو در دانشگاه ازاد‬ ‫‪30‬‬ ‫با پول خودش��ان‪ -‬بدون انکه ب��اری بر دوش دولت‬ ‫باشند‪ -‬تحصیل می کنند‪ .‬اگر درصد ناچیزی از اینها‬ ‫برای تحصیل به خارج از کش��ور می رفتند‪ ،‬می دانید‬ ‫چه س��رمایه مالی هنگفت��ی از ایران خارج می ش��د‪.‬‬ ‫ضمن انکه قطع��ا هم تعدادی از این افراد به کش��ور‬ ‫برنمی گشتند و عالوه بر خس��ارت مالی یک سرمایه‬ ‫عظیم تخصصی‪ -‬انسانی هم از دست می رفت‪ .‬سابقه‬ ‫اموزش عالی دانش��گاه های دولت��ی در ایران حدود‬ ‫‪ 80‬س��ال اس��ت اما انها فقط ‪ 18‬درصد دانشجویان‬ ‫کشور را پوش��ش می دهند‪ .‬در حالی که دانشگاه ازاد‬ ‫‪ 50‬درصد دانش��جویان را ان ه��م در مناطق محروم‬ ‫و ش��هرهای کوچک اموزش می دهد‪ .‬دانشگاه های‬ ‫دولتی عمدتا در مراکز استان ها هس��تند اما دانشگاه‬ ‫ازاد عالوه بر انکه در مناطق محروم فضای اموزشی‬ ‫ایجاد کرد‪ ،‬اس��تاد به انجا برد و دانشجو اموزش داد‪،‬‬ ‫به اش��تغال زایی و رون��ق اقتصادی و ارتقای س��طح‬ ‫فرهنگی ان مناطق نیز کمک کرد‪ .‬این کارها اقدامات‬ ‫کوچکی نیستند‪ .‬صحبت من هم اصال سیاسی نیست‬ ‫بلکه واقعیتی که اتفاق افتاده االن بیان می ش��ود‪ .‬البته‬ ‫من ورود دانشگاه ازاد به مس��ائل سیاسی را درست‬ ‫نمی دانم چون هر بار چنین اتفاقی افتاد دانشگاه ضربه‬ ‫خورد‪ .‬دانشگاه نباید به خاطر فعال نبودن احزاب در‬ ‫کشور مورد سوءاستفاده سیاس��ی قرار بگیرد و لطمه‬ ‫و در سال های پیش از انقالب به همراه برادر کوچکتر‬ ‫خود برای تحصیل در رش��ته مهندس��ی عمران راهی‬ ‫انگلستان شد‪ .‬برادران دانش��جو وارد لندن شدند و در‬ ‫کالج کوئین مری و در دوره کارشناسی ثبت نام کردند‪.‬‬ ‫فرهاد دانشجو ادامه تحصیل خود در مقطع کارشناسی‬ ‫و دکترا را نی��ز در لندن پیگی��ری کرد و بع��د از پایان‬ ‫دوره کارشناسی‪ ،‬فوق لیس��انس را در رشته مهندسی‬ ‫سیستم های اطالعات در دانش��گاه ‪ South Bank‬ادامه‬ ‫داد‪ .‬عالقه وافر او به مهندس��ی عمران دوب��اره او را به‬ ‫این رش��ته بازگرداند تا دکترای خود را در این رشته و‬ ‫با گرایش سازه و زلزله در دانشگاه وست مینیستر اخذ‬ ‫کند‪ .‬اگرچه در مورد پایان اقامت دانشجو در انگلستان‬ ‫روایت های تایید نشده ای وجود دارد‪ ،‬اما نقل شده که‬ ‫او و برادرش کامران در پی حکم ارتداد سلمان رشدی‬ ‫توسط امام خمینی(ره) از این حکم با اقداماتی حمایت‬ ‫کرده اند و به همین دلیل نه تنها از انگلستان اخراج شده ‪،‬‬ ‫بلکه از ان تاریخ حق ورود به کشورهای عضو پیمان‬ ‫شینگن را هم ندارند‪ .‬جدا از صحت و سقم این موضوع‪،‬‬ ‫فرهاد دانشجو با موفقیت تحصیالت مهندسی خود را‬ ‫در لندن ت��ا باالترین مراحل به پایان ب��رد و به محض‬ ‫ورود به کشور در محافل دانشگاهی داخل و در حوزه‬ ‫تخصصی خود مشغول به تدریس و فعالیت شد‪.‬‬ ‫بخورد‪ .‬کار دانشگاه ازاد به عنوان یک حرکت علمی که‬ ‫با پشتوانه مردمی ایجاد شد و این قد و قواره را به لحاظ‬ ‫کمی و کیفی امروز پیدا کرد‪ ،‬قابل تحسین و قابل توجه‬ ‫اس��ت‪ ،‬پس باید به ان بها داد و مس��ائل سیاس��ی را‬ ‫مخلوط کار اموزش��ی ان نکرد‪ ،‬چون باعث می شود‬ ‫این دستاورد بزرگ حرکتش کند یا متوقف شود‪.‬‬ ‫این تح��والت در هی��ات امنا و ریاس��ت این‬ ‫دانشگاه در مقطع مناسبی انجام شد؟‬ ‫‪ l‬این کار به دو صورت قابل تحلیل اس��ت؛‬ ‫یک وجه ان است که کشور تصمیم می گیرد مدیری‬ ‫را جابه جا کند‪ .‬این در اختیار مراجع تصمیم گیر مثل‬ ‫ش��ورای عالی انقالب فرهنگی اس��ت ک��ه بتواند و‬ ‫بخواهد یک مدیر را جابه جا کند‪ .‬وجه دیگر قضیه ان‬ ‫اس��ت که تغییر و تحول در عرصه مدیریت دانشگاه‬ ‫ازاد به حوادث سیاس��ی گره بخ��ورد‪ .‬ان موقع باید‬ ‫احتیاط ش��ود که به این نهاد مولود انقالب اس�لامی‬ ‫ ضربه وارد نشود‪ .‬دانشگاه ازاد یک نهاد مولود انقالب‬ ‫اس��ت چراکه قبل از انقالب نبود و بع��د از پیروزی‬ ‫نهضت امام خمینی(ره) در ‪ 22‬بهمن ‪ 57‬تاسیس شد‪.‬‬ ‫بنابراین دانشگاه ازاد از میوه های نظام است که نباید‬ ‫در بازار رقابت پیچیده سیاسی وجه المعامله اغراض‬ ‫شخصی قرار داد‪ .‬حاال باید دید به لحاظ سیاسی این‬ ‫اتفاق افتاده و کدامیک از وجوه یاد ش��ده را ش��امل‬ ‫می شود‪ .‬به نظر می رس��د مقداری شبهه در ان وجود‬ ‫دارد‪ ،‬چون بعد از انتخابات ریاست جمهوری در سال‬ ‫‪ 88‬دانش��گاه ازاد مقداری وارد مسائل سیاسی شد و‬ ‫نامزد پیروز‪ ،‬از ورود دانش��گاه ازاد راضی نبود‪ .‬البته‬ ‫من امیدوارم اینطور نباشد یعنی فقط یک جابه جایی‬ ‫مدیریتی توسط شورای عالی انقالب فرهنگی انجام‬ ‫شده باش��د‪ ،‬اما می ش��د برای جلوگیری از بروز این‬ ‫ش��بهه ها کار را به زمان دیگری موک��ول کرد‪ ،‬چون‬ ‫هم اکنون کشور در اس��تانه یک حادثه بزرگ سیاسی‬ ‫همچون انتخابات مجلس اس��ت‪ .‬بهتر ب��ود در این‬ ‫ش��رایط بر تغییر مدیری��ت اصرار و پیگیری نش��ود‬ ‫ضمن انکه اکثر روسای دانشگاه ها در تابستان عوض‬ ‫می شوند‪ ،‬دانشگاه ازاد با این قد و قواره و گستردگی‬ ‫که ‪ 50‬درصد دانش��جویان در انجا مشغول تحصیل‬ ‫هستند‪ ،‬می توانست در ایام نیم س��ال دوم تحصیلی‬ ‫تغییر مدیریت را تجربه کند ت��ا رئیس جدید طی دو‬ ‫ماه خود را برای مهرماه سال تحصیلی بعد اماده کند‪،‬‬ ‫اینکه با عجله تغییر ریاست در دانشگاه ازاد اتفاق افتاد‬ ‫شبهه سیاسی بودن ان را تقویت می کند‪.‬‬ ‫اقای نصیری! فکر می کنید این دو دستگی که‬ ‫در هیات امنای دانشگاه ازاد اتفاق افتاده چقدر‬ ‫به این مجموعه عریض و طویل اسیب برساند؟‬ ‫‪ l‬اتفاقا همین دو دس��تگی اس��ت که درصد‬ ‫برخورد سیاسی با این مس��اله را باال می برد‪ .‬افرادی‬ ‫که به نحوی طرفدار دولت هس��تند ی��ک نظر دارند‬ ‫و افرادی که در مس��یر دیگر هس��تند نظ��ر مخالف‬ ‫دارند‪ ،‬این خودش نوعی رقابت سیاس��ی است‪ ،‬اگر‬ ‫جبهه بندی ها اینگونه انطباق نداشت دوباره این شائبه‬ ‫سیاس��ی به وجود نمی امد‪ .‬در جامعه سیاسی رقابت‬ ‫بین اقای هاشمی و احمدی نژاد وجود دارد و شاهد‬ ‫هستیم این رقابت به داخل هیات امنای دانشگاه ازاد‬ ‫نیز کشیده شده است‪ .‬باالخره شائبه برخورد سیاسی‬ ‫در این قضیه پررنگ است و امیدوارم این رقابت‪ -‬که‬ ‫همواره به دلیل نوع ان اسیب رسان بوده‪ -‬در دانشگاه‬ ‫ازاد اتفاق نیفتد‪ ،‬چون رقابت های سیاس��ی در ایران‬ ‫براساس پشتوانه حزبی نیس��ت‪ ،‬بلکه ماهیت فردی‬ ‫دارد‪ ،‬نه رقابت بین احزاب یا بلوک های فکری‪.‬‬ ‫فرهاد دانشجو هنوز سرکار نیامده وعده کاهش‬ ‫شهریه های دانشجویی و تاسیس بانک دانشگاه‬ ‫ازاد اس�لامی را به افکار عموم��ی داده‪ .‬این‬ ‫وعده ها قابل تحقق است؟‬ ‫‪ l‬این وعده در مس��یر همان وعده هایی است‬ ‫که در گذشته داده ش��د‪ .‬درباره کاهش ش��هریه یا به‬ ‫عبارت دیگر جلوگیری از افزایش شهریه باید گفت‬ ‫وقتی شهریه با توجه به تورم افزایش نمی یابد در واقع‬ ‫کاهش می یابد‪ .‬شاید کاهش شهریه حرفی جامعه پسند‬ ‫است ولی واقعیت این اس��ت که هیچ جای دنیا روال‬ ‫یک بخش خصوص��ی و بخش غیر دولت��ی اینگونه‬ ‫نیست‪ .‬باید ببینیم در دانش��گاه های دولتی هزینه ای‬ ‫که دولت به ازای یک دانشجو می کند‪ ،‬چقدر است؟‬ ‫بررس��ی ها نش��ان می دهد سرانه دانش��جوی دولتی‬ ‫بیش از ‪ 10‬برابر یک دانش��جوی دانشگاه ازاد است‪،‬‬ ‫حاال چرا باید دانش��گاه ازاد که یک بخش غیر دولتی‬ ‫است اینگونه رفتار کند که این جای سوال دارد‪ .‬اگر‬ ‫امکان کاهش ش��هریه وجود دارد خب چرا این کار‬ ‫را دانش��گاه دولتی انجام نمی دهد؟ چرا س��رانه هر‬ ‫دانشجوی دولتی بیش از ‪ 10‬میلیون تومان است؟ خب‬ ‫اینها را کاهش دهیم چرا در دانشگاه ازاد این کار باید‬ ‫انجام شود؟ کاهش شهریه کار بدی نیست اما سوال‬ ‫این است که چرا هزینه یک دانشجو در دانشگاه های‬ ‫دولتی اینقدر باالس��ت؟ تصمیم گیری درباره هزینه‬ ‫دانشجو در بخش غیر دولتی که نیاز به حمایت و یک‬ ‫رفتار منطقی دارد‪ ،‬نباید تحت تاثیر مسائل غیر اموزشی‬ ‫قرار گیرد‪ .‬مگر در اینجا کار اموزش و تعلیم دانشجو‬ ‫انجام نمی ش��ود؟ بنابراین این کار ها واقعا کار خوبی‬ ‫نیس��ت‪ .‬در روال تقویت بخش خصوصی که مسیر‬ ‫درستی است و باری از دوش دولت بر می دارد این نوع‬ ‫صحبت ها رنگ و بوی سیاسی دارد تا واقعیت‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫او به عن��وان عض��و هی��ات علمی دانش��گاه‬ ‫ تربیت مدرس مش��غول به تدری��س در گرایش مورد‬ ‫عالقه اش یعنی سازه و زلزله شد و در سال ‪ 69‬به عنوان‬ ‫معاون دانش��کده فنی این دانشگاه منصوب شد تا این‬ ‫شروعی باشد بر مناصب دانشگاهی دانشجو که امروز‬ ‫به ریاست دانشگاه ازاد ختم شده اس��ت‪ .‬او که استاد‬ ‫تمام دانش��گا ه تربیت مدرس ش��ده بود از سال ‪ 81‬به‬ ‫ریاست دانش��کده فنی رس��ید و این عنوان را تا سال‬ ‫‪ 84‬که بر صندلی ریاس��ت این دانش��گاه نشست‪ ،‬در‬ ‫اختیار داشت‪ .‬می توان گفت حضور فرهاد دانشجو در‬ ‫راس دانش��گاه تربیت مدرس همزمان با شروع به کار‬ ‫دولت نهم و حضور برادران او در پست های مدیریتی‬ ‫دولتی نام انها را بیش از هر زمان دیگری بر سر زبان ها‬ ‫انداخت‪ .‬نزدیکی به دولت و حضور کامران و خسرو‬ ‫دانشجو شانه به شانه باالترین مقامات دولتی البته فرهاد‬ ‫دانشجو را چندان جذب پست های سیاسی نکرد و با‬ ‫وجود بس��یاری گمانه زنی ها در مقاطع مختلف و در‬ ‫مورد مشاغل گوناگون او همچنان در دانشگاه ماند تا‬ ‫چهره اکادمیک خود را حفظ کند‪.‬‬ ‫فعالیت های خارج از دانشگاه او هم به عضویت‬ ‫و مدیری��ت در برخی نهادها و س��ازمان های علمی و‬ ‫پژوهشی در حوزه عمران‪ ،‬شهرسازی‪ ،‬زلزله و مسکن‬ ‫محدود ماند تا اینکه در خردادماه سال گذشته از ریاست‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس اس��تعفا داد‪ .‬باز هم بر خالف‬ ‫شایعات رسانه ای‪ ،‬او به دور از مناصب دولتی باقی ماند‬ ‫تا همچنان استاد دانشکده مهندس��ی دانشگاه تربیت‬ ‫مدرس تنها عنوان حرف��ه ای وی باش��د‪ .‬ورود برادر‬ ‫وزیرش‪ ،‬کامران دانشجو به جمع اعضای هیات امنای‬ ‫دانشگاه ازاد و جلسات چندباره برای انتخاب رئیس‬ ‫جدید این دانش��گاه‪ ،‬بار دیگر نام فرهاد دانشجو را به‬ ‫عنوان یکی از گزینه های اصلی تص��دی این صندلی‬ ‫پرحاشیه به صفحات روزنامه ها کشاند‪ .‬صحبت هایی‬ ‫که اگرچه در ابتدا با انکار او روبه رو شد اما در نهایت بنا‬ ‫به انچه خود تکلیف نامید‪ ،‬مدارک و رزومه اش که اتفاقا‬ ‫از نظر علمی پربار بود را به هیات امنای این دانش��گاه‬ ‫ارائه داد تا نام کاندیدای م��ورد حمایت وزارت علوم‬ ‫برای ریاست دانشگاه ازاد را به خود گیرد‪.‬‬ ‫هرچند کامران دانش��جو در واکنش به اتفاقات‬ ‫رخ داده در جلس��ه مورخ ‪ 21‬دی ماه هیات امنای این‬ ‫دانشگاه گفته که فرهاد دانش��جو و نامزدی اش برای‬ ‫ریاس��ت این دانش��گاه از ابتدا مورد حمایت و تایید‬ ‫عبداهلل جاسبی و حتی ایت اهلل هاشمی بوده‪ ،‬اما جلسه‬ ‫رای گیری چیز دیگری را نشان داد‪.‬‬ ‫فرهاد دانشجو در مصاحبه با مثلث خود را فردی‬ ‫بدون وابس��تگی به جناحی خاص معرف��ی کرده‪ ،‬اما‬ ‫نزدیکی و همفکری او به دولت موجب ش��د تا برای‬ ‫رسیدن او به ریاست دانشگاهی که ‪ 29‬سال تک ریاستی‬ ‫اداره شده‪ ،‬مقاومت های زیادی انجام شود که صدای‬ ‫پس لرزه های ان همچنان در مصاحبه ها و گزارش های‬ ‫رسانه ای به گوش می رسد‪.‬‬ ‫حال تایی��د ش��ورای عالی انق�لاب فرهنگی به‬ ‫ریاس��ت محمود احمدی نژاد مهر تاییدی بر رسیدن‬ ‫فرهاد دانشجو به ریاست بزرگترین نهاد اموزشی ایران‬ ‫زد تا او برنامه هایی که اعتقاد دارد باید کیفیت اموزش‬ ‫در این دانش��گاه را ارتقا دهد‪ ،‬اجرایی کند‪ .‬البته انچه‬ ‫مسلم اس��ت اینکه حتی اگر او برای شروع مدیریتش‬ ‫با مقاومت های بیشتر از سوی اعضایی از هیات امنا که‬ ‫ریاست او را به رسمیت نمی شناسند هم روبه رو نشود‬ ‫در ادامه کار خود در این دانشگاه نیاز دارد برنامه های‬ ‫بلند مدت خود را به تصویب هیات امنایی برساند که‬ ‫چندان همفکر و همسو با او و حامیانش نیستند؛ به رغم‬ ‫اینکه خود او اعتقاد دارد وجود سلیقه های مختلف در‬ ‫هیات امنا پشتوانه رئیس جدید خواهد بود‪ ،‬اما باید دید‬ ‫ایا چهره اکادمیک برادران دانشجو که تا امروز از نزاع ها‬ ‫و تنش های سیاسی دوری کرده بود‪ ،‬مجبور به ورود به‬ ‫این عرصه خواهد شد یا خیر؟ ‪g‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫چه کار باید کرد که دانش��گاه ازاد غیر دولتی‬ ‫بمان��د و ویژگی های دانش��گاه های دولتی را‬ ‫پیدا نکند؟‬ ‫‪ l‬وقتی ادم های دولتی می ایند و برای بخش‬ ‫غیر دولتی تصمی��م می گیرند‪ ،‬دیگر واقع��ا در ظاهر‬ ‫هر چقدر هم بگویی��م این بخش غیر دولتی اس��ت‪،‬‬ ‫عمال به تدریج دولتی می شود‪ .‬وقتی در هیات امنای‬ ‫بخش غیر دولتی‪ ،‬افراد دولتی وارد می شوند‪ ،‬سیستم‬ ‫به س��مت دولتی شدن س��وق می پیدا می کند‪ .‬پرچم‬ ‫اجرای اصل ‪ 44‬قانون اساس��ی اکنون به دست مقام‬ ‫معظم رهبری اس��ت و معظم له‪ ،‬بر خصوصی کردن‬ ‫حقیقی بارها تاکید کرد ه اند حاال اگر دولتمردان اظهار‬ ‫می کنند که والیتمدار هس��تند باید فرمایشات ایشان‬ ‫را در تصمیم گیری های خود لح��اظ کنند‪ .‬امیدوارم‬ ‫که دانش��گاه ازاد به هیچ وجه به س��مت دولتی شدن‬ ‫نرود و بتواند همان روال س��ابق را با رشد کیفی بهتر‬ ‫طی کند‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫دانشگاه محلی برای ارائه تصورات‬ ‫سیاسی نیست‬ ‫گفت وگو با معاون پارلمانی دانشگاه ازاد‬ ‫سارا دماوندان‬ ‫‪5‬‬ ‫اردیبهشت سال ‪ 61‬بود که ایت اهلل علی اکبر هاشمی رفسنجانی که رئیس وقت مجلس شورای اسالمی ا ن‬ ‫زمان بود‪ ،‬تاسیس دانشگاه ازاد اسالمی را به امام خمینی (ره) پیش��نهاد داد‪ .‬امام خمینی(ره) نیز با این پیشنهاد‬ ‫موافقت می کنند و مبلغ یک میلیون تومان نیز در اختیار هاشمی رفسنجانی می گذارند تا بتواند دانشگاه را تاسیس‬ ‫کند؛ مبلغی که بنا به گفته معاون پارلمانی دانشگاه ازاد اسالمی در مجلس شورای اسالمی انچنان برکت داشت‬ ‫که این روزها به عنوان یکی از افتخارات نظام جمهوری اسالمی به شمار می اید‪ .‬دکتر کریم زارع که در حال‬ ‫حاضر به عنوان معاون پارلمانی دانشگاه ازاد اسالمی فعالیت می کند‪ ،‬از روزهای نخست تاسیس دانشگاه گام‬ ‫به گام با عبداهلل جعفر علی جاس��بی همراه بوده اس��ت‪ .‬وی در گفت وگو با هفته نامه مثلث با اشاره به عملکرد‬ ‫‪ 29‬ساله دانشگاه ازاد‪ ،‬این مرکز علمی را مهمترین دستاورد نظام جمهوری اسالمی می داند‪.‬‬ ‫اقای زارع! شما از کسانی هستید که همزمان‬ ‫با تاس��یس دانش��گاه ازاد در این مرکز علمی‬ ‫ فعالیت خود را اغاز کردید و به نوعی یک تعلق‬ ‫خاطر به این نهاد در وجود ش��ما هس��ت‪ .‬این‬ ‫خدمت ‪ 20‬و اندی ساله برایتان چگونه بود؟‬ ‫‪ l‬تاریخش را درست به خاطر دارم؛ ‪ 23‬ابان‬ ‫‪32‬‬ ‫سال ‪ 61‬بود که نخس��تین حکم را از ریاست عالی‬ ‫دانش��گاه گرفتم‪ .‬من ان زمان مدیرگروه دانش��گاه‬ ‫تبریز ب��ودم‪ .‬زمانی که ای��ن حکم به بنده پیش��نهاد‬ ‫ش��د خیلی ها با ان مخالفت کردن��د و معتقد بودند‬ ‫که این ط��رح با شکس��ت روبه رو می ش��ود‪ .‬وقتی‬ ‫هم از همان ی��ک میلیون توم��ان اعتبار دانش��گاه‬ ‫ازاد ‪ 10‬هزار تومان برای تاس��یس نخس��تین واحد‬ ‫دانش��گاهی به حس��اب ش��خصی من واریز ش��د‪،‬‬ ‫مخالفت ها و شماتت ها بیشتر ش��د‪ .‬من تابلویی را‬ ‫بر سر در اتاقم نصب کردم با عنوان رئیس دانشگاه‬ ‫ازاد اس�لامی واحد تبریز‪ .‬خیلی ها امدند و تبریک‬ ‫گفتند‪ ،‬بس��یاری هم تس��لیت‪ .‬مخالف��ان می گفتند‬ ‫دانشگاهی که با ‪ 10‬هزار تومان کارش را اغاز کند‪،‬‬ ‫شکس��ت می خورد‪ .‬اما همان ‪ 10‬هزار تومان ش��د‬ ‫برکت دانشگاه و توانس��تیم با ان توفیقات بسیاری‬ ‫را به دس��ت بیاوریم‪ .‬حاال پس از گذش��ت نزدیک‬ ‫به ‪ 30‬سال همان یک واحد دانش��گاه ازاد در شهر‬ ‫تبریز برای خودش ابهتی دارد‪ .‬دارای دو بیمارستان‬ ‫و یک مسجد اس��ت که گنبدش در قلب من همیشه‬ ‫می درخشد‪.‬‬ ‫‪ 30‬سال پیش جناب جاس��بی طی حکمی از‬ ‫س��وی ایت اهلل رفس��نجانی‪ ،‬رئیس دانش��گاه‬ ‫ازاد اسالمی ش��د‪ ،‬در حقیقت بدون دردسر‪.‬‬ ‫اما انتخاب رئیس جدید با چالش و کشمکش‬ ‫همراه بود‪ .‬فکر می کنید علت چیست؟‬ ‫ن ترجیح می دهم با توجه به شرایط کنونی به‬ ‫‪ l‬م ‬ ‫اختالفاتی که در ان جلسه مطرح شد اشاره ای نداشته‬ ‫باشم‪ .‬فقط به این نکته اش��اره می کنم که دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی با توجه به قوانین عمل خواهد کرد‪ .‬بر همین‬ ‫اساس مراجع قانونی هر گونه اصولی که با ایین نامه و‬ ‫ضوابط همراه باشد را برای ما تعیین کنند‪ ،‬ما به ان عمل‬ ‫سیاست‬ ‫نشود‪ .‬ریاس��ت دانشگاه وابس��ته به هر گروهی که‬ ‫می خواهد باشد‪ ،‬اما نباید این وابستگی را در مکانی‬ ‫به نام دانشگاه ارائه دهد و از دانش��جویان استفاده‬ ‫ابزاری کند‪ .‬تمام موفقیت به دست امده دانشجویان‬ ‫دانشگاه ازاد در س��طح ورزش بین المللی نمایانگر‬ ‫این مساله است که ما گروه گرایی نکردیم و وابسته‬ ‫به هیچ گروه سیاسی نیستیم‪ .‬دانشگاه عصاره مردم‬ ‫اس��ت‪ .‬اگر بخواهیم ی��ک تجربه ب��زرگ همراه با‬ ‫موفقیت داش��ته باش��یم باید مدیریتم��ان خارج از‬ ‫هرگونه وابستگی سیاسی باشد‪.‬‬ ‫عبداهلل جاس��بی نزدی��ک به ‪ 30‬س��ال رئیس‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی بوده است‪ .‬شرایط شغلی‬ ‫ایش��ان در صورتی که دیگر رئیس نباشند چه‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫‪ l‬اق��ای جاس��بی از اعضای هیات موس��س‬ ‫دانشگاه ازاد است‪ .‬ایشان چه در این سمت ابقا شوند‬ ‫و چه دیگر در این پس��ت نمانند‪ ،‬به عنوان موس��س‬ ‫دانشگاه ازاد به فعالیت خود ادامه خواهند داد و تاثیری‬ ‫در شرایط شغلی ایش��ان ندارد‪ ،‬فقط از مسئولیت شان‬ ‫کمی کاسته خواهد شد‪.‬‬ ‫ایا تغییر در نحوه مدیریت دانش��گاه می تواند‬ ‫اهداف دانشگاه ازاد را با مشکل کند؟‬ ‫‪ l‬یک��ی از مهمترین اه��داف دانش��گاه ازاد‬ ‫اس�لامی عضویت ‪ 100‬هزار عضو هی��ات علمی تا‬ ‫سال ‪ 1404‬اس��ت‪ .‬در برنامه دهه چهارم و پنجم یکی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫خواهیم کرد‪.‬‬ ‫دانشگاه ازاد به دفعات تاس��یس واحد علوم‬ ‫تحقیقات را یک دستاورد ذکر کرده است‪ .‬ایا‬ ‫از نگاه شما این امر یک دس��تاورد بود یا یک‬ ‫عملکرد عادی؟‬ ‫‪ l‬در اینکه تاسیس واحد علوم و تحقیقات یک‬ ‫دستاورد بود‪ ،‬شک نداشته باش��ید‪ .‬یکی از مهمترین‬ ‫اقداماتی که دانش��گاه ازاد می تواند به ان ببالد همین‬ ‫واحد علمی اس��ت‪ .‬واحد علوم و تحقیقات در مدت‬ ‫زمانی کوتاه بسیار رشد و توس��عه پیدا کرد‪ .‬در حال‬ ‫حاضر دارای ‪ 18‬دانش��کده و چهار مرکز تحقیقاتی‪،‬‬ ‫ازمایشگاهی با بیش از ‪ 344‬رشته تحصیلی در مقاطع‬ ‫مختلف کارشناس��ی‪ ،‬کارشناسی ارش��د و دکتراست‬ ‫و قریب به ‪ 16‬ه��زار نف��ر از این واحد دانش��گاهی‬ ‫فارغ التحصیل شده اند‪.‬‬ ‫گفته شده است این واحد دارای هیات امنای‬ ‫جداگانه است و اساس کار ان جدا از اساسنامه‬ ‫دانشگاه ازاد اس��ت‪ .‬ایا این مس��اله حقیقت‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬خی��ر‪ .‬واحد عل��وم و تحقیق��ات جزئی از‬ ‫دانشگاه ازاد است و ریاست فعلی ان برعهده جناب‬ ‫جاس��بی اس��ت پس از ایش��ان نیز هرکس سکان دار‬ ‫دانشگاه ازاد باشد باید جدا از مدیریت دانشگاه ازاد‬ ‫عهده دار ریاست این واحد نیز باشد‪ .‬اما باید این نکته را‬ ‫متذکر شوم که هر واحد دانشگاهی در هر استان دارای‬ ‫یک هیات امناست‪ .‬یعنی واحد علوم و تحقیقات در‬ ‫حال حاضر ‪ 31‬عضو هیات امنای استانی دارد که همه‬ ‫انان زیر نظر ریاست دانش��گاه ازاد اسالمی مشغول‬ ‫فعالیت هستند‪.‬‬ ‫ایا تغییر شیوه مدیریت توسط ریاست جدید‬ ‫نیز می تواند دانش��گاه را به س��ند چشم انداز‬ ‫نزدیک کند یا احساس می کنید هر نوع تغییری‬ ‫رشته های شما را پنبه خواهد کرد؟‬ ‫‪ l‬معتقدم خدمت به دانشگاه ازاد اسالمی خود‬ ‫کشش و عشقی دارد‪.‬‬ ‫در این راه از هیچ مشکل و چالشی نباید ترسید‪.‬‬ ‫ما باید با ت�لاش چالش ها را به فرص��ت تبدیل کنیم‪.‬‬ ‫اگر در چگونگ��ی مدیریت جدید چالش��ی به وجود‬ ‫بیاید‪ ،‬ای��ن چالش نباید ما را از مس��یر اصلی منحرف‬ ‫کن��د‪ .‬ام��ام خمین��ی(ره) هنگام تاس��یس دانش��گاه‬ ‫ازاد به همه مس��ئوالن س��فارش کردن��د کاری کنید‬ ‫که از کش��ورهای اط��راف ب��رای ادام��ه تحصیل به‬ ‫ایران بیایند‪.‬‬ ‫ما در این ‪ 30‬س��ال تمام تالش��مان بر این بود و‬ ‫هست بتوانیم راهکارهای امام خمینی(ره) را عملیاتی‬ ‫کنیم‪ .‬احساس بنده این است که تا حدودی نیز موفق‬ ‫بوده ایم‪.‬‬ ‫شما در مدت زمانی که به عنوان معاون پارلمانی‬ ‫دانشگاه در مجلس مشغول به فعالیت هستید‪،‬‬ ‫توانس��ته اید با طیف ه��ای گوناگ��ون از قبیل‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬اصولگرایان و نمایندگان میانه رو‬ ‫تعامل خوبی را برقرار کنید و مشکالت دانشگاه‬ ‫را برطرف کنید‪ .‬حال این سوال مطرح است اگر‬ ‫رئیس جدید دانشگاه‪ ،‬گرایش به جناح خاص‬ ‫سیاس��ی داشته باش��د‪ ،‬این کش��ش می تواند‬ ‫تعاملی که شما به وجود اوردید را حفظ کند؟‬ ‫‪ l‬دانشگاه پایگاه علمی است نه محلی برای‬ ‫ارائه تصورات سیاسی‪ .‬دانشگاه باید بدون هیچ گونه‬ ‫وابس��تگی به طیف یا گروه خاصی اداره شود‪ .‬یک‬ ‫پای��گاه علم��ی مانند دانش��گاه زمان��ی می تواند به‬ ‫اهداف خود برس��د که ب��ه پایگاه سیاس��ی تبدیل‬ ‫باید با تالش چالش ها را‬ ‫به فرصت تبدیل کنیم‪.‬‬ ‫اگر در چگونگی مدیریت‬ ‫جدید چالشی به وجود‬ ‫بیاید‪ ،‬این چالش نباید ما‬ ‫را از مسیر اصلی منحرف‬ ‫کند‪ .‬امام خمینی(ره)‬ ‫هنگام تاسیس دانشگاه‬ ‫ازاد به همه مسئوالن‬ ‫سفارش کردند کاری کنید‬ ‫که از کشورهای اطراف‬ ‫برای ادامه تحصیل به‬ ‫ایران بیایند‬ ‫از مهمتری��ن فاکتورهایمان هیات علم��ی‪ ،‬امکانات‬ ‫دس��تگاهی‪ ،‬پارک های تحقیقاتی مراکز رشد و سایر‬ ‫اقدامات بوده است‪ .‬ما در صدد هستیم نه تنها مشکالت‬ ‫جامعه خودمان را مرتفع س��ازیم بلکه در حد توان به‬ ‫علم جهانی کمک کنیم‪ .‬ریاس��ت جدی��د نیز با توجه‬ ‫به همین اهداف باید پیش برود‪ .‬ممکن اس��ت روش‬ ‫مدیریت متفاوت باشد اما این تغییر نباید ما را از هدف‬ ‫دور کند‪ .‬ما باید در راس��تای خط امام و والیت پیش‬ ‫برویم چرا که رهبری همیشه خط قرمز دانشگاه ازاد‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫برخی از افراد ب��ر این عقیده هس��تند که بعد‬ ‫ساختاری و سازمانی دانش��گاه باید به سوی‬ ‫تمرکز زدایی برود و واحدهای دانش��گاه ازاد‬ ‫مستقل تر عمل کنند‪ .‬ایا این روش مدیریت از‬ ‫نگاه شما پسندیده است؟‬ ‫‪ l‬اعتقاد ما بر این اس��ت عدم تمرکز دانشگاه‬ ‫ازاد باع��ث موفقی��ت ان ش��ده اس��ت‪ .‬در گذش��ته‬ ‫اختیارات داده ش��ده به هی��ات امنا مح��دود بود‪ .‬ان‬ ‫ زمان ایجاب می کرد به این ص��ورت عمل کنیم اما به‬ ‫مرور زمان به این نتیجه رس��یدیم که باید این ساختار‬ ‫شکسته ش��ود‪ .‬و امیدواریم در اینده نیز همین روش‬ ‫اجرا شود‪.‬‬ ‫ایا دانشگاه ازاد اسالمی توانسته در این عمر‬ ‫‪ 29‬ساله خود اصل ‪ 44‬را محقق سازد؟‬ ‫‪ l‬از نگاه من دانش��گاه ازاد اس�لامی دارای ‪5‬‬ ‫دهه است‪ .‬دهه اول دهه تثبیت‪ ،‬دهه دوم توسعه‪ ،‬دهه‬ ‫سوم ارتقای کیفیت‪ ،‬دهه چهارم رقابت با دانشگاه های‬ ‫معتبرجهان و دهه پنجم دهه رس��یدن به یک دانشگاه‬ ‫بی بدیل و بی رقیب درس��طح جهانی‪ .‬دانش��گاه ازاد‬ ‫اسالمی در این ‪ 30‬سال توانس��ت در رشد و بالندگی‬ ‫بسیار درخش��ان عمل کند و گوی سبقت را از رقبای‬ ‫داخلی بستاند و در کشور نیز از منظر تولید مقاالت ‪ISI‬‬ ‫مقام اول را داشته باشد‪.‬‬ ‫به عنوان نمونه‪ ،‬کسب مقام اول گروه تخصصی‬ ‫شیمی در س��طح خاورمیانه درواقع در راستای تحقق‬ ‫اهداف س��ند چش��م انداز ‪ 1404‬رخ داد‪ .‬بنابراین این‬ ‫دانشگاه نماد اصل ‪ 44‬قانون اساسی است که توانسته‬ ‫از هیچ‪ ،‬یک مجموعه عظیم و بزرگ را در سطح ایران‬ ‫و جهان تاسیس کند که این از افتخارات نظام و یادگار‬ ‫امام اس��ت‪ .‬ما امیدواری��م با یاری خداون��د این نهاد‬ ‫مقدس در راستای تحقق بیانات مقام معظم رهبری و‬ ‫رهنمودهای امام باشد‪g .‬‬ ‫دکتر کریم زارع می گوید‪:‬‬ ‫«جاسبی به عنوان عضو‬ ‫موسس دانشگاه ازاد‬ ‫فعالیت خود را در این‬ ‫مجموعه ادامه می دهد و‬ ‫این تغییرات تاثیری در‬ ‫شرایط شغلی او ندارد‪».‬‬ ‫‪33‬‬ ‫تغییرات ضروری بود‬ ‫گفت و گو با قائم مقام مرکز پژوهش های مجلس‬ ‫‪6‬‬ ‫حسین نجابت‪ ،‬مدیر مرکز پژوهش های مجلس پاشنه اشیل مدیریت دانشگاه ازاد را ورود به مسائل سیاسی‬ ‫می داند؛ چراکه معتقد است این دانشگاه به لحاظ گستردگی جغرافیایی‪ ،‬تنوع دانشجو‪ ،‬استاد و مخاطب قابلیت‬ ‫ورود به مسائل غیر اموزشی و غیر علمی را ندارد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫دانشگاه ازاد در طول سی سال بعد از تاسیس‬ ‫توانست باری از روی دوش سیستم اموزش‬ ‫عالی کش��ور بردارد؛ این دانشگاه چه نکات‬ ‫ضعف و قوتی داشته است؟‬ ‫‪ l‬دانش��گاه ازاد با قوت و ضعفی که داش��ت‬ ‫ظرفیت س��ازی خوبی برای اموزش عالی در کشور‬ ‫انجام داد؛ ای��ن بزرگترین نقطه قوت دانش��گاه ازاد‬ ‫اس��ت‪ .‬این دانش��گاه سی س��ال کار کرد تا به امروز‬ ‫رسید‪ .‬اکنون ضرورت داشت که مدیریت تغییر کند‬ ‫و مدیریت جدید باید در حوزه کیفی و کمی طرحی‬ ‫نو در اندازد و اجرا کند که کار اسانی نیست‪ .‬مسئوالن‬ ‫دانشگاه ازاد خطای راهبردی مرتکب شدند و ان این‬ ‫بود که خودشان را درگیر مسائل سیاسی کردند‪ .‬به نظر‬ ‫من این کار انها به دور از تدبیر بود‪ ،‬چون در داس��تان‬ ‫فتنه جبهه گیری سیاسی داش��تند و این اشتباه بزرگی‬ ‫بود که دس��ت اندرکاران این دانشگاه مرتکب شدند‪.‬‬ ‫به هر حال سی سال مدیریت در دانشگاه ازاد از سوی‬ ‫دکتر جاس��بی نکات مثبت و منفی متعددی داشت‪.‬‬ ‫مثبت ترین نکته ایجاد ظرفیت با یک سرمایه غیر دولتی‬ ‫بود به وی��ژه که برخی واحد ه��ای ان خیلی با کیفیت‬ ‫هستند‪ .‬البته توسعه ش��دید کمی در شهرها و گاهی‬ ‫روستا های کش��ور را نیز نباید نادیده گرفت‪ ،‬اما این‬ ‫مساله هم باعث ش��د که بعضی واحدها از نظر کیفی‬ ‫افت کنند‪ .‬االن هم مدیریت جدید باید در جهت رفع‬ ‫ان نقصان ها تالش کند‪ .‬باالترین خطر برای مدیران‬ ‫جدید ان است که بخواهند جهت گیری سیاسی کنند‪.‬‬ ‫حوزه کاری دانش��گاه ازاد تحقیق و پژوهش است و‬ ‫نباید وارد حوزه های دیگر شود‪.‬‬ ‫بحث سیاسی کاری را مطرح کردید‪ ،‬از همین‬ ‫ب��دو تغییر و تح��والت در سیس��تم مدیریتی‬ ‫دانشگاه ازاد‪ ،‬شاهد یک دودستگی در هیات‬ ‫امنای این دانش��گاه هس��تیم‪ ،‬ای��ن اتفاق چه‬ ‫پیامدهایی دارد؟‬ ‫‪ l‬این اتف��اق حاص��ل پیامد های سیاس��ی‬ ‫اس��ت‪ ،‬اگر افراط��ی و تفریطی عمل کنی��م همین‬ ‫می ش��ود‪ .‬االن همان نقصان تکرار ش��ده بنابراین‬ ‫دانش��گاه ازاد به دور از تنش ها و دس��ته بندی های‬ ‫سیاس��ی باید ب��ه کار علمی‪ ،‬اموزش��ی‪ ،‬تحقیقی و‬ ‫پژوهش��ی اقدام کند‪ ،‬اگر بخواهد از ان ظرفیت در‬ ‫حوزه های سیاس��ی و اجتماعی استفاده کند به دلیل‬ ‫تنوع مخاطب‪ ،‬دانشجو و استاد و گستردگی حوزه‬ ‫جغرافیایی حتما موفق نخواه��د بود‪ ،‬چون دو بار‬ ‫این مساله را تجربه کرد؛ یک بار رئیس محترم این‬ ‫دانش��گاه کاندیدای ریاس��ت جمهوری شد با این‬ ‫گمان که با اقبال مواجه می ش��ود‪ ،‬ام��ا این ظرفیت‬ ‫از وی حمایت نکرد‪ ،‬بار دیگ��ر در جریان فتنه بود‬ ‫که باز دچار مشکل شد‪ .‬بنابراین این سیستم بزرگ‬ ‫و عظیم که حتی می توان گفت بزرگترین دانش��گاه‬ ‫دنیاست نباید وارد حوزه سیاسی و اجتماعی شود‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪34‬‬ ‫و مهمتر هم این است که اگر این کار را انجام دهد‬ ‫یک اشتباه بزرگ کرده اس��ت‪ .‬ما یک سیستم دولتی‬ ‫داریم که بای��د و نباید های مخص��وص به خود را‬ ‫دارد‪ .‬این دانشگاه می تواند کنار سیستم دولتی یک‬ ‫ظرفیت جدی��د ایجاد کند‪ ،‬یعن��ی کارهایی که انها‬ ‫به لحاظ برخ��ی معذوریت های مال��ی نمی توانند‬ ‫انجام دهند ای��ن دانش��گاه می تواند انج��ام دهد‪.‬‬ ‫خب البت��ه بحث های متنوعی هم مطرح می ش��ود‪.‬‬ ‫مثال می گویند این دانش��گاه به ‪ 30‬دانشگاه استانی‬ ‫تبدیل شود تا به وضعیت واحدهای کوچک اسان تر‬ ‫رسیدگی ش��ود‪ .‬بعد از این مدیریت جدید باید به‬ ‫شدت از سیاسی کاری پرهیز کند و به دنبال مطرح‬ ‫کردن ش��یوه های نوین مدیریتی برای رس��یدگی به‬ ‫مسائل این دانشگاه باشد‪.‬‬ ‫فکر می کنید چگونه می ش��ود این دو دستگی‬ ‫بین اعض��ای هیات امن��ای دانش��گاه ازاد را‬ ‫برطرف کرد‪ ،‬چون ش��اهد هستیم هر گاه میان‬ ‫اعضای شورای مرکزی‪ ،‬هیات مدیره یا هیات‬ ‫امنای یک سازمان و ارگانی دو دستگی ایجاد‬ ‫می شود مدیریت ان متزلزل می شود؟‬ ‫‪ l‬به هر حال در سطح هیات امنای دانشگاه‬ ‫ازاد که اش��خاص محترمی هس��تند اگر اینها بلوغ‬ ‫سیاس��ی و فکری خود را در مدیریت این دانشگاه‬ ‫نش��ان دهند‪ ،‬این پروژه محکوم به شکست است‪.‬‬ ‫جایی که دو دس��تگی ایجاد می شود و رای ها خیلی‬ ‫به ه��م نزدیک اس��ت اگر دو دس��تگی ادام��ه پیدا‬ ‫کند طبیعت��ا مدیریت از ان ق��وت الزم برخوردار‬ ‫نخواهد بود و این دو دس��تگی به بدنه نیز س��رایت‬ ‫پیدا می کند و کار مشکل می ش��ود‪ .‬بنابراین من از‬ ‫اول عرض کردم اینها باید مس��اله سیاس��ی را تمام‬ ‫ش��ده بدانند و یک راه جدیدی انتخاب کنند و ثانیا‬ ‫انتظ��ار جامعه و حاکمیت و م��ردم از هیات امنایی‬ ‫که اعضای مهمی در انج��ا حضور دارند و متصف‬ ‫و مرتبط با ش��ورای عالی انقالب فرهنگی هستند‪،‬‬ ‫این اس��ت که یک پختگ��ی و بلوغ از خود نش��ان‬ ‫دهند و مصلحت دانش��گاه را در نظ��ر بگیرند‪ .‬در‬ ‫طول دو سال گذش��ته حول این دانشگاه تنش های‬ ‫غیر ضروری ایجاد شد‪ .‬بهتر است این مسائل پایان‬ ‫یابد و همه به قواعد ب��ازی دموکراتیک تن بدهند‪.‬‬ ‫وقتی در جایی اکثریت طبق قانون برتر ش��د اقلیت‬ ‫باید بپذیرند و اکثریت هم تالش کند نظرات اقلیت‬ ‫در کارها لحاظ ش��ود‪.‬‬ ‫یعنی نظرات اقلی��ت هم لحاظ ش��ود تا یک‬ ‫تعامل فزاینده ایجاد شود؟‬ ‫‪ l‬این طرفینی اس��ت؛ یعنی اگر جایی در یک‬ ‫ش��رکت معمولی که پنج نف��ر هیات مدی��ره دارد ارا‬ ‫سه به دو شد این پختگی اعضاس��ت که کار را جلو‬ ‫می برد‪ .‬اگر این دو طیف روی حرف خود بایس��تند‬ ‫که شرکت فشل می شود‪ ،‬همین داستان در یک سطح‬ ‫بسیار گسترده در قبال دانشگاه ازاد نیز صدق می کند‪،‬‬ ‫بنابراین مسیر روشن اس��ت‪ .‬این مساله که فکر کنند‬ ‫دانشگاه ازاد تحت نظارت و فرموده ما عمل کند این‬ ‫طور نیست‪ .‬دانشگاه ازاد یک نهاد حاکمیتی است و‬ ‫بزرگ ترین دانش��گاه دنیا با یک حجم وسیع از مال و‬ ‫امالک و نیروهای انس��انی‪ ،‬باید به دور از بحث های‬ ‫سیاس��ی و جناحی در خدمت مصالح نظام و کش��ور‬ ‫عمل کند‪.‬‬ ‫دانش��گاه ازاد یک نهاد غیر دولتی است‪ ،‬چه‬ ‫باید کرد که ای��ن ویژگی را حف��ظ کند و بار‬ ‫خاطر دولت نشود؟‬ ‫‪ l‬ای��ن نکته بس��یار مهمی اس��ت‪ ،‬یک نهاد‬ ‫بسیار عظیم با سرمایه غیر دولتی‪ ،‬البته با کمک های‬ ‫دولت‪ ،‬م��ردم و نهادها در ش��هرهای مختلف‪ ،‬این‬ ‫مجموعه عظیم ایجاد ش��د‪ .‬حاال باید تالش کرد که‬ ‫به راه خودش ادامه دهد‪ .‬اساسا باید تصدی گری ها‬ ‫را از دوش دولت برداش��ت تا با انعطاف و قابلیت‬ ‫بیشتر به کارهای حاکمیتی بپردازد‪ .‬معنی ندارد این‬ ‫دانش��گاه را متصل به بودج��ه و تصمیم گیری های‬ ‫دولتی کنیم چون این کار واقعا یک عقبگرد است‪.‬‬ ‫باید ی��ک تش��کیالت غیر دولت��ی در خدمت نظام‬ ‫بماند‪ .‬یعنی کامال سیاست های نظام را پیگیری کند‪.‬‬ ‫شاید البته تاکنون هم در این راستا قدم برمی داشت‪،‬‬ ‫اما نکته مهم و پاشنه اش��یل ان است که وارد حوزه‬ ‫کارهای سیاس��ی به معنای گروهی و جناحی شود‪.‬‬ ‫البته دانشجویان دانش��گاه ازاد مانند دانشگا ه های‬ ‫دولتی می توانند فعالیت سیاسی کنند‪ ،‬اما مدیریت‬ ‫ان نباید سیاس��ی کاری کن��د‪ .‬نباید ی��ک مجموعه‬ ‫این دانش��گاه عظی��م را در خدمت گ��روه و جناح‬ ‫خ��ود ببیند‪ .‬اگ��ر در تقاب��ل و مصاحبه های خبری‬ ‫سیاس��ی کاری ها در هیات امنای دانشگاه ازاد کش‬ ‫پیدا کند بدون ش��ک وضعیت مدیری��ت تضعیف‬ ‫می شود‪ .‬این شرایط به بدنه این دانشگاه نیز سرایت‬ ‫می کن��د و کار رها می ش��ود‪ .‬االن دانش��گاه ازاد‪،‬‬ ‫غیر انتفاعی‪ ،‬پیام نور و دولتی بر سر جذب دانشجو‬ ‫در رقابت هس��تند‪ .‬اگ��ر کنکور حذف ش��ود این‬ ‫وضعیت تشدید خواهد ش��د که تضعیف مدیریت‬ ‫دانش��گاه ازاد موجب می ش��ود از رقابت با سایر‬ ‫دانش��گاه ها باز بماند‪.‬‬ ‫مرکز پژوهش ه��ای مجلس چق��در در حوزه‬ ‫اصالح س��اختاری و اعمال روش های نوین‬ ‫مدیریتی بر دانشگاه ازاد تاثیر دارد؟‬ ‫‪ l‬مرک��ز پژوهش ها ی��ک مرک��ز تحقیقات‬ ‫کاربردی اس��ت نه راهب��ردی‪ .‬اگر هیات رئیس��ه‬ ‫مجلس‪ ،‬نماین��دگان یا ش��ورای تحقیقات خودش‬ ‫در ای��ن ب��اره دس��تور کاری را تعری��ف کنن��د ما‬ ‫موظف به پیگیری هس��تیم‪ .‬مثال اگر خواستند مرکز‬ ‫پژوهش های مجل��س درباره ارتق��ای کیفیت این‬ ‫دانش��گاه اظهار نظر کن��د ما این ط��رح را به واحد‬ ‫اموزش و عالی می دهیم‪ .‬انها با مراکز دانش��گا ه ها‬ ‫کار می کنن��د و ی��ک طرح و ای��ده ای را پیش��نهاد‬ ‫می کنند‪ .‬من فکر می کنم ما ای��ن ظرفیت را داریم‪،‬‬ ‫البته این مس��تلزم ان اس��ت کس��ی از ما تقاضا یا‬ ‫ما را موظف به انج��ام این کار کن��د؛ وگرنه مرکز‬ ‫پژوهش ه��ا نمی تواند ب��ه کارهای غیرسفارش��ی‬ ‫بپردازد‪ .‬بحث هایی هم شده مثال اینکه این دانشگاه‬ ‫می تواند به سی دانشگاه مستقل در استا ن ها تبدیل‬ ‫ش��ود‪ .‬این یک ایده برای اداره اینده این دانشگاه‬ ‫عریض و طویل است‪ .‬در این صورت خود به خود‬ ‫هیات امنای ان‪ ،‬از ان مرکزیت جدا می شود که البته‬ ‫نکات مثبت و منفی دارد‪g .‬‬ ‫همه چیز درباره ارایش ارا‬ ‫‪7‬‬ ‫مروری بر ترکیب هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫دانشگاه ازاد این روزها وارد چالش جدیدی شده است‪ .‬رئیسی معرفی شده که همه اعضای هیات امنای این دانشگاه بر سر او توافق ندارند‪ .‬رای گیری برای انتخاب‬ ‫رئیس جدید این دانشگاه‪ ،‬اختالف شدید دیدگاه ها را در هیات امنای ان اشکار کرد و ‪ 10‬عضو ان را در دو جبهه کامال متفاوت قرار داد‪ .‬اعضای این هیات امنا چه کسانی‬ ‫هستند و هر یک چه سابقه و گرایش سیاسی دارد؟‬ ‫اکبر هاشمی رفسنجانی‬ ‫اکبر هاشمی رفسنجانی ‪ ،‬متولد‬ ‫‪ 1313‬در استان کرمان است‪ .‬یکی‬ ‫از پرنفوذترین شخصیت های بعد از‬ ‫انقالب اسالمی که در حال حاضر‬ ‫ریاست مجمع تشخیص مصلحت‬ ‫نظام را ب��ر عه��ده دارد‪ .‬مهم ترین‬ ‫پست او ریاست جمهوری ایران‪ ،‬بین سال های ‪ 68‬تا‬ ‫‪ 76‬است‪ .‬او تحصیالت حوزوی دارد و از استادان او‬ ‫می توان به ایت اهلل امام خمینی(ره) و ایت اهلل منتظری‬ ‫اشاره کرد‪ .‬سردار سازندگی لقبی است که طرفداران‬ ‫او برایش انتخاب کرده اند‪ .‬رفسنجانی ریاست اخرین‬ ‫جلسه امنای دانشگاه ازاد اسالمی را بر عهده داشت‪.‬‬ ‫از انجایی که فرهاد دانشجو از نزدیکان دولت به شمار‬ ‫می رفت‪ ،‬به نظر نمی رسد گزینه مورد نظر رفسنجانی‬ ‫بوده باشد‪.‬‬ ‫عبداهلل جاسبی‬ ‫عبداهلل جاس��بی متولد ‪۱۳۲۳‬‬ ‫در تهران اس��ت‪ .‬مهن��دس صنایع‬ ‫اس��ت و مدرک دکترای خ��ود را در‬ ‫رشته مدیریت تولید و تکنولوژی از‬ ‫دانشگاهاستونانگلستانگرفتهاست‪.‬‬ ‫ارائه دهنده پیشنهاد تشکیل دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی و رئیس این دانشگاه از ابتدای تاسیس ان در‬ ‫سال ‪ ۱۳۶۱‬تاکنون‪ .‬جاسبی از سال ‪ 57‬تاکنون پست های‬ ‫زیادی در اختیار داشته که مهم ترین انها‪ ،‬ریاست‪ 29‬ساله‬ ‫بردانشگاهازاداست‪ .‬همچنینریاستکمیسیونمدیریت‬ ‫ستاد انقالب فرهنگی‪ ،‬عضویت ش��ورای عالی انقالب‬ ‫فرهنگی با فرمان امام خمینی(ره)‪ ،‬منش��ی شورای عالی‬ ‫انقالب فرهنگی‪ ،‬عضویت هیات موسس دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی‪ ،‬عضویت هیات ممیزه دانشگاه علم و صنعت و‬ ‫صاحب امتیازی روزنامه افرینش و روزنامه ش��اپرک از‬ ‫مسئولیت های این سال های او بوده است‪.‬‬ ‫‪‎‬سید حسن خمینی متولد‪1351‬‬ ‫است‪ .‬فرزند س��ید احمد خمینی و‬ ‫عضو سرش��ناس خان��واده امام که‬ ‫همچنان در صحنه سیاس��ی کشور‬ ‫است‪ .‬او تحصیالت حوزوی دارد‪ .‬در‬ ‫اولین جلسه هیات موسس دانشگاه‬ ‫ازاد در اردیبهش��ت ‪ 90‬هاشمی رفسنجانی‪ ،‬سید حسن‬ ‫خمینی و حمید میرزاده برای عضویت د ر ترکیب جدید‬ ‫هیات امنای دانشگاه ازاد به شورای عالی انقالب فرهنگی‬ ‫معرف ‬ ‫ی ش��دند‪ .‬قبل از جلس��ه ‪ 21‬دی ماه که به انتخاب‬ ‫دانشجو منتهی شد‪ ،‬طی جلسه ای هاشمی و سید حسن‬ ‫خمینی برای ریاس��ت دانش��گاه ازاد‪ ،‬روی گزینه هایی‬ ‫چون محمدمهدی مظاهری معاون فرهنگی دانشگاه ازاد‪،‬‬ ‫غالمعلی افروز و حمید میرزاده به توافق رسیده بودند‪ ،‬اما‬ ‫در نهایت می گویند کاندیدای مورد حمایت سید حسن‬ ‫خمینی‪،‬حمیدمیرزادهومظاهریبودهاست‪.‬‬ ‫بهمن صمدی یزدی‬ ‫حمید میرزاده‬ ‫محمد محمدیان‬ ‫کامران دانشجو متولد ‪1336‬‬ ‫در دامغ��ان اس��ت‪ .‬دارای مدرک‬ ‫دکترا از انگلستان اس��ت و رئیس‬ ‫سابق ستاد انتخابات وزارت کشور‬ ‫در زم��ان برگزاری دهمی��ن دوره‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری و وزیر‬ ‫فعلی وزارت علوم است‪ .‬دانش��جو در دولت محمود‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬سمت های اس��تانداری تهران‪ ،‬قائم مقام‬ ‫و معاون سیاسی وزارت کش��ور و سرپرست وزارت‬ ‫کشور را بر عهده داشته اس��ت‪ .‬او که از اعضای جدید‬ ‫هیات امنای دانشگاه ازاد محسوب می شود ادعا می کند‬ ‫ریاست جلس��ه جنجالی روز رای گیری را او برعهده‬ ‫داشته و با توجه به تایید وی‪ ،‬انتخاب و ریاست فرهاد‬ ‫دانشجو بر این دانشگاه بالاشکال است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫کامران دانشجو‬ ‫مرضیه وحید دستجردی‬ ‫مرضیه وحید دستجردی متولد‬ ‫‪ 1338‬در تهران اس��ت‪ .‬نماینده ادوار‬ ‫چهار و پنج مجلس شورای اسالمی‪،‬‬ ‫مدیر س��ابق روابط عموم��ی و امور‬ ‫نالمللدانشگاهعلومپزشکیتهران‪،‬‬ ‫بی ‬ ‫یگروهزنانوزایمان‬ ‫عضوهیاتعلم ‬ ‫دانشگاهتهرانبودهودرحالحاضروزیربهداشت‪،‬درمانو‬ ‫اموزشپزشکیاست‪.‬دارایبوردتخصصیزنانوزایمان‬ ‫ازدانشگاهتهراناست‪.‬اونخستینزنیاستکهبعدازانقالب‬ ‫ودردولتاحمدی نژادبهمقاموزارترسید‪.‬اونیزدرجلسه‬ ‫رای گیریپنج نفرهشرکتکردهوبهریاستفرهاددانشجو‬ ‫رای داده است‪.‬‬ ‫براس��اس ماده ‪ 10‬اساس��نامه‬ ‫جدی��د دانش��گاه ازاد‪ ،‬رئیس دفتر‬ ‫نهاد نمایندگ��ی مقام معظم رهبری‬ ‫در دانشگاه ها باید عضو هیات امنا‬ ‫باشد‪ .‬بر اساس این مصوبه جدید‪،‬‬ ‫حجت االس�لام محمد محمدیان‪،‬‬ ‫انتخاب شد‪ .‬بسیاری با توجه به نداشتن حق رای جاسبی‬ ‫و برابری چهار‪-‬چهار دو طیف هیات امنا رای محمدیان‬ ‫را تعیین کننده می دانستند‪ .‬احتماال محمدیان به ریاست‬ ‫دانشجو رای داده و در نهایت جلسه رای گیری و انتخاب‬ ‫فرهاد دانشجو را تایید کرده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫ی متولد ‪ 1316‬در‬ ‫یزدی صمد ‬ ‫قصرشیرینوفار غالتحصیلدررشته ‬ ‫کشاورزی از دانش��گاه کالیفرنیای‬ ‫امریکاس��ت‪ .‬اس��تاد دانش��کده‬ ‫کشاورزی دانش��گاه تهران است و‬ ‫از س��ال ‪ ۱۳۵۷‬تا ‪ ۱۳۵۹‬سرپرست‬ ‫گروه برنامه ریزی کشاورزی ستاد انقالب فرهنگی بوده‬ ‫و در س��ال ‪ ۶۹‬به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان علوم‬ ‫پذیرفته شده است‪ .‬او چهره ماندگار سال ‪ 80‬بوده است‪.‬‬ ‫صمدی یزد ‬ ‫ی در حال حاضر رئیس منطقه ‪ 11‬دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی اس��ت‪ .‬او پیش تر و در فاصله سال های ‪62‬‬ ‫تا ‪ 64‬ریاست دانش��گاه تهران را برعهده داشته است‪ .‬او‬ ‫به همراه فرهاد دانش��جو و فریدون عزیزی و با معرفی‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬در جلس��ه فروردین ‪ 90‬به عنوان‬ ‫اعضای جدید هیات امنای دانشگاه ازاد انتخاب شد‪ .‬او‬ ‫نیز که در طیف هاشمی قرار دارد در رای گیری روز ‪21‬‬ ‫دی ماه شرکت نکرده است‪.‬‬ ‫حمید میرزاده‪ ،‬عضو باس��ابقه‬ ‫هیات امنای دانش��گاه ازاد اسالمی‬ ‫اس��ت‪ .‬میرزاده از س��ال های ‪ 56‬و‬ ‫‪ 57‬در دانش��گاه کرم��ان تدری��س‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬س��ابقه همکاری او با‬ ‫هاشمی رفس��نجانی و مدیرانش اما‬ ‫بیشتر و وسیع تر از دانشگاه ازاد است‪ .‬مهم ترین پست‬ ‫او ریاست سازمان برنامه و بودجه در دولت دوم هاشمی‬ ‫است‪ .‬اکثر خبرگزاری ها با توجه به سابقه طوالنی حضور‬ ‫میرزاده در جمع مدیران نزدیک به هاشمی و دور بودن‬ ‫از حاشیه های سیاسی در سال های اخیر و از انجایی که‬ ‫تصور بر این بود که تصمیم گیرنده نهای��ی برای اعالم‬ ‫رئیس جدید‪ ،‬هاشمی خواهد بود‪ ،‬او را مهم ترین گزینه‬ ‫برایجایگزینیجاسبیمی دانستند‪.‬‬ ‫سیدحسن خمینی‬ ‫فرهاد دانشجو‬ ‫فرهاد دانشجو متولد دامغان و‬ ‫برادر کامران دانش��جو‪ ،‬رئیس علوم‬ ‫و تحقیق��ات و فن��اوری اس��ت‪ .‬او‬ ‫تحصیلکردهمهندسیعمرانتامقطع‬ ‫دکترا در انگلستان اس��ت و سال ها‬ ‫عضو هیات علمی دانش��کده فنی‬ ‫دانشگا ه تربیت مدرس بوده است‪ .‬فرهاد دانشجو ریاست‬ ‫دانش��گاه تربیت مدرس را در دوره ریاس��ت جمهوری‬ ‫احمدی نژاد به عهده گرفت که تا سال ‪ 89‬این مسئولیت‬ ‫را عهده دار بود‪ .‬او که ابتدا عنوان کرده بود حاضر نیست‬ ‫برای ریاست دانشگاه ازاد کاندیدا شود‪ ،‬در نهایت طی‬ ‫جلس��ه روز ‪ 21‬دی ماه به عنوان رئیس جدید دانشگاه‬ ‫ازاد منصوب شد‪ .‬او که از طیف حامیان دولت د ر ترکیب‬ ‫هیات امناست‪ ،‬در برگه رای‪ ،‬نام خود را نوشته است‪.‬‬ ‫فریدون عزیزی‬ ‫فریدونعزیزی‪،‬استاددانشگاهعلومپزشکیبهشتیوعضوفرهنگستانعلومپزشکیایراناست‪.‬متولد‬ ‫‪ 1321‬درتهراناست؛مدرکتخصصیپزشکیهسته ایورشتهفوق تخصصیغدددرون ریزراازامریکا‬ ‫گرفتهوچهر هماندگارسال‪ 83‬کشوربودهاست‪.‬سر پرستیشاخهپزشکیستادانقالبفرهنگیوسر پرستی‬ ‫گروهبرنامه ریزیپزشکیشورایعالیانقالبفرهنگیازدیگرمسئولیت هایعزیزیبودهاست‪.‬اونیزاز‬ ‫اعضایجدیدهیاتامنابودهوازریاستفرهاددانشجوحمایتکردهودرروزرای گیریبهاورایدادهاست‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست ‬ ‫فصل رقابت‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫رد صالحیت ها و اخرین وقایع اتفاقیه انتخابات‬ ‫ورود به فاز تعیین مصادیق‬ ‫یاسین سیف االسالم‬ ‫‪8‬‬ ‫پس از پایان ثبت نام نامزدهای نمایندگی مجلس‬ ‫ش��ورای اس�لامی برای انتخاب��ات امس��ال‪ ،‬فرایند‬ ‫انتخابات مرحله دیگری را اغاز ک��رد که احتماال به‬ ‫نسبت ثبت نام از حساسیت بیشتری برخوردار است؛‬ ‫مرحله ای که به بررس��ی صالحیت های افراد ثبت نام‬ ‫کننده اختصاص دارد‪ .‬در این مرحله ابتدا هیات های‬ ‫اجرایی تحت نظر وزارت کشور و ستاد انتخابات این‬ ‫وزارتخانه اقدام به بررسی صالحیت ها کردند و پس‬ ‫از اعالم نتایج در دور اول‪ ،‬این شورای نگهبان است‬ ‫که باید نظر نهایی خ��ود را درباره صالحیت نامزد ها‬ ‫اعالم کند‪ .‬مطابق قانون اساس��ی نظر شورای نگهبان‬ ‫قطعی است و این شورا خود به ش��کایات احتمالی‬ ‫رسیدگی خواهد کرد‪.‬‬ ‫موضوع صالحیت نامزدهای مجلس نهم‪ ،‬یکی‬ ‫از مهم ترین موضوعاتی بود که طی روزهای گذشته‬ ‫م��ورد توجه محاف��ل مختلف قرار داش��ت‪ .‬اهمیت‬ ‫این موضوع البته با رد صالحی��ت برخی چهره های‬ ‫مشهور اصولگرا در مرحله اول افزایش یافت‪ .‬انتشار‬ ‫نتایج بررس��ی ها در کمیته های اجرایی نشان داد که‬ ‫چهره هایی مانند علی مطهری‪ ،‬حمیدرضا کاتوزیان و‬ ‫علی عباسپور تهرانی فرد رد صالحیت شدند‪.‬‬ ‫اگر چه چن��د روز بعد اخبار برخی رس��انه ها از‬ ‫‪36‬‬ ‫تایید چهره های ردصالحیت ش��ده مجلس هش��تم‬ ‫حکایت داشت‪ ،‬اما در بررسی های هیات های اجرایی‬ ‫همچنان تعداد برخ��ی از نماین��دگان فعلی مجلس‬ ‫شورای اسالمی با گرایش��ات مختلف رد صالحیت‬ ‫ی برخی از انها انگونه که در منابع خبری‬ ‫شده اند‪ .‬اسام ‬ ‫منتشر ش��ده‪ ،‬به قرار زیر اس��ت‪ :‬علیرضا محجوب‬ ‫نماینده تهران‪ ،‬انوش��یروان محس��نی بند پی نماینده‬ ‫چالوس و نوش��هر‪ ،‬داریوش قنب��ری نماینده ایالم‪،‬‬ ‫محمد مهدی ش��هریاری نماینده بجنورد‪ ،‬قدرت اهلل‬ ‫علیخانی نماین��ده قزوین‪ ،‬حمید خس��ته بند نماینده‬ ‫بندر انزلی‪ ،‬فره��اد دلق پوش نماینده اس��تارا‪ ،‬مجید‬ ‫نصیرپ��ور نماینده س��راب‪ ،‬نادر قاضی پ��ور نماینده‬ ‫ارومیه‪ ،‬عباس��علی ن��ورا نماینده زاب��ل‪ ،‬احمدرضا‬ ‫دس��تغیب (فرزند فخرالدین) نماینده استان فارس‪،‬‬ ‫داود محمدجان��ی نماینده اس��تان ف��ارس‪ ،‬مصطفی‬ ‫مط��ورزاده نماینده خرمش��هر و عبدالجب��ار کرمی‬ ‫ نماینده سنندج‪.‬‬ ‫عالوه بر ای��ن اس��امی‪ ،‬چهره های ش��اخصی‬ ‫همچون س��هیال جلودارزاده نماینده س��ابق تهران‪،‬‬ ‫مریم بهروزی و اکبر اعلمی‪ ،‬نماینده س��ابق تبریز هم‬ ‫نتوانس��تند صالحیت حضور خود در انتخابات را از‬ ‫هیات های اجرایی کسب کنند؛ شرایطی که انتقادات‬ ‫مختلفی را به عملکرد هیات های اجرایی وارد کرده و‬ ‫برخی از وجود تحلیل های سیاسی در پشت اعالم نظر‬ ‫هیات های اجرایی سخن گفته اند؛ از جمله نایب رئیس‬ ‫مجلس در اولین اظهار نظر ها پیرام��ون این موضوع‬ ‫از مس��ئوالن برگزاری انتخابات خواست تا زمینه را‬ ‫برای انتخاباتی پر شور فراهم کنند‪ .‬محمد رضا باهنر‬ ‫همچنین رد صالحیت نماین��دگان مجلس را اقدامی‬ ‫ تنگ نظرانه دانست و گفت‪« :‬مجلس به دنبال این است‬ ‫که قانون دقیق اجرا شود و بر اجرای دقیق قانون هم‬ ‫اصرار دارد‪ .‬قاعدتا برای برگزاری انتخابات پرش��ور‬ ‫باید این نگاه تنگ نظرانه را کنار گذاشت‪».‬‬ ‫اما مرتضی تمدن‪ ،‬اس��تاندار ته��ران در واکنش‬ ‫به انتقاده��ا گفته اس��ت‪« :‬تم��ام مراح��ل در هیات‬ ‫اجرایی انتخابات ب��ه صورت قانونی انجام ش��ده و‬ ‫تعیین صالحیت ه��ا در جه��ت منافع نظ��ام مقدس‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران اس��ت‪ ».‬وی با اش��اره به‬ ‫س��از و کار قانونی پیگیری ش��کایات احتمالی گفت‪:‬‬ ‫«حتی اگر داوطلبان باز هم رد صالحیت ش��وند یک‬ ‫هفته فرصت دارند تا به ش��ورای نگهب��ان اعتراض‬ ‫کنند‪».‬‬ ‫عل��ی مطه��ری ب��ه عن��وان ط��راح س��وال از‬ ‫رئیس جمهور که رد صالحیت ش��دنش را ناش��ی از‬ ‫انتقادات ب��ه دولت می دان��د‪ ،‬در نام��ه ای به وزارت‬ ‫کش��ور‪ ،‬به دالیلی که برای رد صالحیتش عنوان شده‬ ‫پاس��خ داده اس��ت؛ نامه ای که در می��ان واکنش ها به‬ ‫بررسی صالحیت ها‪ ،‬بیشتر مورد توجه بود و در صدر‬ ‫سیاست‬ ‫مرتضی تمدن‪ ،‬استاندار تهران‬ ‫در واکنش به انتقادها درباره‬ ‫رد صالحیت ها گفته است‪:‬‬ ‫«تمام مراحل در هیات اجرایی‬ ‫انتخابات به صورت قانونی‬ ‫انجام شده و تعیین صالحیت ها‬ ‫در جهت منافع نظام مقدس‬ ‫جمهوری اسالمی ایران است‪».‬‬ ‫وی با اشاره به سا زو کار قانونی‬ ‫پیگیری شکایات احتمالی گفت‪:‬‬ ‫«حتی اگر داوطلبان باز هم‬ ‫رد صالحیت شوند یک هفته‬ ‫فرصت دارند تا به شورای‬ ‫نگهبان اعتراض کنند‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫رس��انه های مختلف قرار گرفت و بر اساس اخرین‬ ‫اخبار منجر به تایید صالحیت نگارنده اش شده است‪.‬‬ ‫مطهری در این نامه نوشته است‪« :‬عدم اعتقاد به اسالم‪.‬‬ ‫این دلیل وارد نیست زیرا‪ :‬اشهد ان ال اله اال اهلل و اشهد‬ ‫ان محمدا رسول اهلل و اشهد ان علیا ولی اهلل‪ ».‬وی ادامه‬ ‫داده‪« :‬عدم التزام عملی به اسالم‪ .‬این هم وارد نیست‬ ‫زیرا اینجان��ب در حد توان خ��ود از ترک واجبات و‬ ‫ارتکاب محرمات اجتناب دارم‪».‬‬ ‫حمید رض��ا کاتوزی��ان‪ ،‬نماین��ده دیگ��ری که‬ ‫صالحیتش در ابتدا احراز نشده بود‪ ،‬با بیان اینکه قصد‬ ‫نداش��ته نس��بت به رای هیات های اجرایی اعتراض‬ ‫بکند‪ ،‬افزود‪« :‬قصد داش��تم از حض��ور در انتخابات‬ ‫مجلس نهم کناره گیری کنم‪ .‬برخی دوستان که از این‬ ‫تصمیم بنده اطالع داشتند‪ ،‬ان را با رئیس مجلس در‬ ‫میان گذاش��تند‪ ».‬وی افزود‪« :‬اق��ای الریجانی گفتند‬ ‫که چون این رد صالحیت از س��وی وزارت کش��ور‬ ‫و دولت بوده نه شورای نگهبان‪ ،‬بهتر است اعتراض‬ ‫کنم تا ایش��ان هم بتوانند به عنوان رئیس مجلس این‬ ‫موضوع را پیگیری کنن��د‪ ».‬اظهار نظری که با واکنش‬ ‫مش��اور الریجانی مواجه ش��ده اس��ت‪« .‬زمانی» در‬ ‫اظهار نظری در این خصوص‪ ،‬به نمایندگان هش��دار‬ ‫داده در نقل قول از رئیس مجلس دقت کنند‪ .‬وی با بیان‬ ‫اینکه الریجانی به بسیاری از نمایندگان توصیه کرده‬ ‫که موضوع رد صالحیتش��ان را پیگیری کنند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«منظور از پیگیری‪ ،‬ش��کایت از طریق مراجع قانونی‬ ‫بوده است‪».‬‬ ‫داریوش قنبری‪ ،‬نماینده دیگری که نام او پیش از‬ ‫این برده شده‪ ،‬درباره رد صالحیت خود با انتقاد از این‬ ‫اقدام هیات اجرایی می گوید‪« :‬مطمئن باشید انها هیچ‬ ‫دلیل و مدرکی برای رد صالحیت من ندارند‪ .‬به طور‬ ‫حتم از سوی مجرای قانونی اعتراض کرده و خواستار‬ ‫تجدید نظر در این باره خواه��م بود‪ ».‬وی گفت‪« :‬هر‬ ‫نماینده ای که در مجلس هش��تم نس��بت به عملکرد‬ ‫دولت اعتراض و انتقادی داش��ته‪ ،‬رد صالحیت شده‪.‬‬ ‫تنها معیار هیات اجرایی موضع گیری نسبت به دولت‬ ‫اس��ت‪ ».‬این نماینده تاکید کرد‪« :‬من بهتر از سایرین‬ ‫نسبت به عملکردم در این مجلس اگاهم‪ ،‬شک ندارم‬ ‫هیچ عملکرد خارج از قانونی نداشته ام‪ ،‬باید مدارک‬ ‫خود را برای رد صالحیت ارائه دهند‪».‬‬ ‫در حالی که ای��ن نمایندگان بر ای��ن باورند که‬ ‫ردصالحیت ها با محوری��ت نمایندگان و چهره های‬ ‫منتقد دولت صورت گرفته‪ ،‬اما روزنامه ایران با انتشار‬ ‫گزارش��ی مدعی ش��د که رد صالحیت ها در راستای‬ ‫حذف حامیان گفتمان احمدی نژاد از فرایند انتخابات‬ ‫بوده اس��ت‪ .‬این گزارش با اش��اره ب��ه گزارش های‬ ‫دیگر از عملک��رد هیات های اجرای��ی تصریح دارد‪:‬‬ ‫«اخرین اخبار حاکی است طیف گسترده ای از افرادی‬ ‫که به عنوان حام��ی گفتمان والی��ت و احمدی نژاد‬ ‫شناخته می شوند‪ ،‬در این مرحله بنا بر دالیلی عجیب‬ ‫رد صالحیت ش��ده اند‪ ».‬همچنین در این گزارش به‬ ‫اظهارات رئیس س��تاد انتخابات اس��تان تهران اشاره‬ ‫شده که از رد صالحیت طرفداران احمدی نژاد اظهار‬ ‫بی اطالعی می کند‪.‬‬ ‫در می��ان اظه��ارات و تحلیل ه��ای مختلفی که‬ ‫پیرامون عملکرد دولت در بررسی صالحیت ها عنوان‬ ‫شده است‪ ،‬محمد نجار‪ ،‬وزیر کشور از عملکرد این‬ ‫وزارتخانه دفاع کرده است‪» .‬‬ ‫وی با اش��اره ب��ه اینک��ه وزارت کش��ور در‬ ‫بررس��ی صالحیت ها نقش اجرایی ن��دارد و فقط‬ ‫پش��تیبانی کننده هیا ت های اجرایی اس��ت‪ ،‬عنوان‬ ‫ک��رده اس��ت‪« :‬وزارت کش��ور اطالع��ات اف��راد‬ ‫داوطلب را پ��س از دریافت از مراج��ع چهارگانه‬ ‫در اختیار هیا ت های اجرایی قرار داد و هیا ت های‬ ‫اجرای��ی ب��ه عن��وان منتخبان م��ردم کار بررس��ی‬ ‫صالحیت ها را با دق��ت به پایان رس��اندند‪ ».‬نجار‬ ‫بر این باور اس��ت که وزارتخانه متبوعش براساس‬ ‫منویات مق��ام معظم رهب��ری به دنب��ال برگزاری‬ ‫انتخابات پرشور‪ ،‬قانونمند‪ ،‬سالم و رقابتی براساس‬ ‫اصل امانتداری است و از هیچ تالشی در این مسیر‬ ‫فروگ��ذار نخواهد کرد‪ .‬در حالی ک��ه بازار مربوط‬ ‫به اخبار صالحی��ت نامزده��ای نمایندگی مجلس‬ ‫به احتمال زیاد همچنان داغ خواه��د بود‪ ،‬گرو ه ها‬ ‫و جریانات سیاس��ی نیز بر فعالیت ه��ای انتخاباتی‬ ‫خود ش��دت بخش��یده اند‪ .‬در همی��ن رابطه رئیس‬ ‫س��تاد انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایان در حاشیه‬ ‫همایش «زن‪ ،‬بصیرت و والیتمداری» که از س��وی‬ ‫کمیته بانوان جبهه متحد اصولگرایان برگزار ش��د‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬امیدواریم اواس��ط بهمن ماه یا در دهه دوم‬ ‫بهمن لیس��ت جبهه متحد اصولگرایان در سراس��ر‬ ‫کش��ور را نهایی کنیم‪ ».‬وی همچنین تصریح کرد‪:‬‬ ‫«برای اصولگرای��ان حضور نیروهای شایس��ته در‬ ‫انتخابات مجلس مهم اس��ت‪ ،‬ف��ارغ از اینکه افراد‬ ‫وابس��ته به چه لیستی باش��ند؛ امیدواریم بهترین ها‬ ‫را به مردم معرفی کنیم و جبه��ه متحد اصولگرایان‬ ‫بر این اس��اس نامزدهای انتخابات را تعیین می کند‪».‬‬ ‫همچنی��ن اخب��اری مبنی بر رایزنی ه��ای جبهه‬ ‫ایس��تادگی با جبهه متح��د برای ارائه لیس��ت واحد‬ ‫منتشر ش��ده اس��ت‪ .‬روح االمینی از اعضای شورای‬ ‫عالی جبهه ایس��تادگی ضمن ابراز امی��دواری برای‬ ‫دستیابی به توافق با جبهه پایداری به خبرنگاران گفت‪:‬‬ ‫«ش��کل گیری این جبهه تنها برای انتخابات مجلس‬ ‫نبود و ما پس از انتخابات نیز همواره برای رس��یدن‬ ‫به اهداف خ��ود تالش خواهی��م ک��رد‪ ».‬وی با بیان‬ ‫اینکه اول ابان ماه امس��ال جبهه ایستادگی در نامه ای‬ ‫خطاب به ایت اهلل مهدوی کن��ی بنده را به عنوان رابط‬ ‫معرفی کرده اس��ت‪ ،‬افزود‪« :‬پس از تعامالت بسیار‪،‬‬ ‫یک هفته پس از ثبت نام ها‪ ،‬متکی به عنوان ماموریت‬ ‫از سوی جبهه متحد با جبهه ایستادگی جلسه ای را در‬ ‫همین خصوص برگزار کرد و در حال حاضر نیز این‬ ‫تعامالت ادامه دارد‪».‬‬ ‫علی اکب��ر والیت��ی‪ ،‬س��خنگوی جبه��ه متحد‬ ‫اصولگرایان نی��ز بر این باور اس��ت که پاس��خ به‬ ‫تهدیدات دش��من این اس��ت که نیروهای انقالب‬ ‫با هم باشند‪ ،‬انس��جام خود را حفظ کرده و افرادی‬ ‫متعهد‪ ،‬معتق��د‪ ،‬کارامد و صاح��ب رای را معرفی‬ ‫کنند‪ ».‬وی با اش��اره ب��ه روند بررس��ی معیارها در‬ ‫ش��ورای مرکزی جبه��ه متح��د اصولگرای��ان نیز‬ ‫خاطرنش��ان ک��رد‪« :‬در ای��ن جلس��ه معیاره��ای‬ ‫انتخاب اصل��ح در انتخاب��ات مجل��س نهم مورد‬ ‫بح��ث و تبادل نظ��ر قرار گرف��ت و تاکید ش��د که‬ ‫کماکان نظر ش��ورا بر معرفی اف��راد متعهد به مبانی‬ ‫جمهوری اسالمی و کارامد و صاحب رای به عنوان‬ ‫کاندیداه��ای جبهه متح��د اصولگرایان اس��ت که‬ ‫بدو ن تردید این روش موجب ترغیب بیشتر مردم‬ ‫شریف ایران برای مش��ارکت فعال تر در انتخابات‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫نتیجه رای گیری جمعیت ایثارگران‬ ‫اما در تحولی دیگر س��ایت مشرق گزارش داده‬ ‫است که در جلسه رای گیری اعضای شورای مرکزی‬ ‫ایثارگران برای ارائه لیست انتخاباتی تهران‪ ،‬شش تن‬ ‫از کاندیداها شامل فدایی با ‪ 37‬رای‪ ،‬حداد عادل با ‪34‬‬ ‫رای‪ ،‬علیرض��ا زاکانی با ‪ 33‬رای‪ ،‬ن��ادران با ‪ 32‬رای‪،‬‬ ‫احمد توکلی با ‪ 31‬رای و محمد کوث��ری با ‪ 30‬رای‬ ‫بیش��ترین ارا را به خود اختص��اص دادند‪ .‬همچنین‬ ‫اقایان بادامچیان‪ ،‬علوی‪ ،‬ناصحی‪ ،‬رسایی‪ ،‬عباسپور‪،‬‬ ‫امیرعلی امیری‪ ،‬ریاض‪ ،‬غفوری فرد‪ ،‬ش��هاب الدین‬ ‫صدر و مریم بهروزی کمترین ارا ‪ -‬صفر تا سه رای‪-‬‬ ‫را به خود اختص��اص داده اند‪ .‬این مس��اله با واکنش‬ ‫برخی اعضای جبهه پایداری مواجه شده است‪.‬‬ ‫در حالی ک��ه از اردوگاه اصالح طلبان پیام هایی‬ ‫مبنی بر ع��دم حضور ای��ن جری��ان در انتخابات به‬ ‫گوش می رس��د‪ ،‬صفرعل��ی براتل��و‪ ،‬رئیس س��تاد‬ ‫انتخابات استان تهران ضمن انکه تحریم را فرافکنی‬ ‫اصالح طلبان می داند‪ ،‬اعالم کرده‪ ،‬بیش از ‪ 1000‬نفر‬ ‫با گرایش اصالح طلب��ی برای مجلس نه��م ثبت نام‬ ‫کرده اند‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫ردصالحیت ها ادله محکمی نداشت‬ ‫گفت وگوی مثلث با عضو کمیته پیگیری ردصالحیت ها‬ ‫‪9‬‬ ‫حسین سبحانی نیا با یاداوری نهایی نشدن وحدت اصولگرایان می گوید‪« :‬برخی تندروها با نگاه جناحی‬ ‫سعی در ایجاد فضای وزن کش��ی بین طیف های اصولگرا دارند که اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند و جبهه‬ ‫متحد و جبهه پایداری فهرس��ت های جداگانه انتخاباتی ارائه کنند‪ ،‬در کالنشهر ها کاندیداهای مورد حمایت‬ ‫این دو با یکدیگر متفاوت خواهد بود‪ ».‬عضو هیات رئیسه مجلس از تشکیل کمیته پیگیری کننده وضعیت تایید‬ ‫صالحیت ها از سوی علی الریجانی دفاع می کند و معتقد است‪« :‬عملکرد هیات های اجرایی در رد صالحیت‬ ‫برخی نامزدهای نمایندگی مجلس همراه با ادله محکم نبوده است‪ ».‬عضو کمیته پیگیری کننده وضعیت نامزدهای‬ ‫رد صالحیت شده‪ ،‬می افزاید‪« :‬کمیته مجلس از نمایندگان رد صالحیت شده تقاضا کرد تا ضمن انکه اعتراض‬ ‫خود را به هیات های نظارت می دهند‪ ،‬یک رونوشت را نیز تحویل این کمیته بدهند تا در پیگیری پرونده انها‬ ‫اقدامات الزم صورت گیرد‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫ارایش گروه های سیاسی را در استانه انتخابات‬ ‫چگونهمی بینید؟‬ ‫‪ l‬انتخاب��ات مه��م و سرنوشت س��ازی را در‬ ‫اینده نزدی��ک در پیش داریم‪ ،‬بنابراین یکی از مس��ائل‬ ‫حائزاهمیت در این انتخابات بحث مشارکت حداکثری‬ ‫مردم پای صندوق های رای است‪ .‬البته با فضایی که امروز‬ ‫در جامعه وج��ود دارد پیش بینی می ش��ود رقابت های‬ ‫خوبی میان گروه های سیاسی فعال در حوزه های مختلف‬ ‫انتخابیه صورت گیرد‪ .‬انش��اء اهلل انتخابات با مشارکت‬ ‫خوب و ب��االی ‪ 65‬درصد رقم خواهد خ��ورد‪ .‬در این‬ ‫رقابت بالطبع یکی از گروه های شاخص‪ ،‬موثر و پیشگام‬ ‫جبهه متحد اصولگرایی است و مقابل این جبهه‪ ،‬جریان‬ ‫اصالحات وجود دارد که نیروهای ان به صورت انفرادی‬ ‫با تمام توان در صحنه های مختل��ف به صحنه امدند و‬ ‫تالش می کنند در مجلس اینده کرسی هایی را به دست‬ ‫اورند‪ .‬جریان دیگری که از مدت ها پیش برای انتخابات‬ ‫مجلس نهم خیز برداش��ته و اکنون هم نشس��ت هایی‬ ‫انتخاباتی برگزار می کند‪ ،‬جریان نزدیک به دولت است‬ ‫که تالش می کند برای نیل به اهداف خود کرسی هایی را‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫حسین سبحانی نیا‬ ‫می گوید‪« :‬کمیته‬ ‫مجلس در ادامه‬ ‫پیگیری وضعیت‬ ‫نمایندگان‬ ‫رد صالحیت شده‬ ‫از سوی هیات های‬ ‫اجرایی نهمین دوره‬ ‫انتخابات مجلس با‬ ‫مرتضوی و کدخدایی‬ ‫جلسات دیگری‬ ‫خواهد داشت‪».‬‬ ‫‪38‬‬ ‫در مجلس نهم در اختیار بگیرند‪.‬‬ ‫وحدت اصولگرایان به کجا رسید؟‬ ‫‪ l‬در جمع اصولگرایان هنوز بحث ارائه لیست‬ ‫مشترک مطرح است و امیدواریم که همه طیف ها با یک‬ ‫لیست پا به میدان رقابت بگذارند چون تنها با این راهکار‬ ‫اس��ت که ش��انس پیروزی برای نامزده��ای اصولگرا‬ ‫در قیاس با س��ایر رقبا به حداکثر می رسد اما متاسفانه‬ ‫تالش هایی در این باره انجام می ش��ود تا با تش��تت و‬ ‫اختالف زایی نیروهای اصولگرا با بیش از یک لیست پا با‬ ‫به عرصه انتخابات بگذارند‪.‬‬ ‫این تالش های تفرقه زا بین طیف های اصولگرا را‬ ‫چه کسانی انجام می دهند؟‬ ‫‪ l‬از جانب کسانی است که قطعا دلسوز نیروهای‬ ‫اصولگرا نیستند و بیش��تر جناحی فکر می کنند و دنبال‬ ‫اهداف خاصی هس��تند‪ .‬در مجموع بی��ن جریان های‬ ‫مختلف سیاسی ش��امل حامیان دولت‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫و اصولگرایان بخش رادیکال اصولگرایان را تش��کیل‬ ‫میدهند‪ .‬نیروهای اصولگرایی که چنین هدفی دارند با‬ ‫نگاه جناحی به قضایای کشور می نگرند و به سطح کالن‬ ‫و ملی فکر نمی کنند‪ .‬اینها می خواهند طیف های اصولگرا‬ ‫بیش از یک لیست واحد در سراسر کشور عرضه کنند‬ ‫تا یک وزن کشی اتفاق بیفتد‪ .‬در کل چنین تصویری از‬ ‫ارایش گروه ها و جریانات سیاسی در انتخابات پیش رو‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫با توجه به انکه هیات های اجرایی برگزارکننده‬ ‫انتخابات نیز نظر خودشان را درباره صالحیت‬ ‫نامزدهای نمایندگی مجلس اعالم کردند‪ ،‬با این‬ ‫تفاسیر فکر می کنید جبهه پایداری به جبهه متحد‬ ‫اصولگرایی محلق شود؟‬ ‫‪ l‬تا اینجا تالش بوده این کار صورت بگیرد ولی‬ ‫هنوز این تالش ها به نتیجه مورد نظر نرسیده‪ ،‬یعنی دست‬ ‫یافتن به لیست واحد محقق نشده است‪ .‬حاال در اینده چه‬ ‫پیش اید این را باید به گذشت زمان سپرد‪.‬‬ ‫طیف حامیان دولت اس�لامی نیز به س��بد رای‬ ‫اصولگرایان چشم دوختند و از طرفی دو جبهه‬ ‫پایداری و جبهه متحد اصولگرایان نیز به همین‬ ‫ظرفیت اجتماعی نظر دارند‪ .‬از این رو تقس��یم‬ ‫شدن این س��بد رای چقدر خوشایند گروه های‬ ‫رقیب خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬همین مساله جای نگرانی است‪ .‬اگر به سمت‬ ‫بیش از یک لیست برویم اسیب پذیری جریان اصولگرا‬ ‫در کسب رای افزایش می یابد‪ .‬بنابراین تالش بزرگان بر‬ ‫این بوده که جلوی این تشتت گرفته شود و همه نیروهای‬ ‫اصولگرا ول��و با اختالف س��لیقه های جزئی عاقبت به‬ ‫همگرایی برس��ند‪ ،‬چون مهم نگاه کلی ای��ن جریان به‬ ‫مشترکات کالن اس��ت‪ .‬بنابراین انتظار می رود که همه‬ ‫مجموعه ها به هدف کلی که حفظ دس��تاوردهای نظام‬ ‫زیر چتر والیت با مجلس قوی و اصولگراست فکر کنند‬ ‫تا اهداف بلند نظام محقق شود اما اصرار بر خواسته های‬ ‫گروهی و س��هم خواهی ها ‪ ،‬رس��یدن به این هدف را با‬ ‫مشکل مواجه می کند‪ .‬بنابراین باید به اهداف بلند مدت‬ ‫نظام و مصالح کالن کشور فکر کرد‪ ،‬نه به منافع گروهی‬ ‫و جمعی ‪.‬‬ ‫پس شما می گویید این س��بد رای اصولگرایان‬ ‫ظرفیت تقسیم شدن بین چند ضلع را ندارد؟‬ ‫‪ l‬اگر هم داشته باشد ش��انس کلی این جریان‬ ‫را برای پیروزی کاهش می دهد بالطبع به هر نسبتی که‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫لیست ها پراکنده شود زمینه حضور و بروز ان دو جریان‬ ‫دیگر‪ -‬اصالح طلب و حامیان دولت ‪ -‬در مجلس اینده‬ ‫قوی تر می شود‪.‬‬ ‫اگر جبهه متحد و جبهه پایداری تصمیم گرفتند‬ ‫لیست های جداگانه ارائه کنند‪ ،‬ایا فهرست های‬ ‫انتخاباتی این دو با هم اشتراک خواهند داشت یا‬ ‫هرکس باید از نامزدهای خود حمایت می کند؟‬ ‫‪ l‬ممکن است اشتراکی هم داشته باشد‪ ،‬گرچه‬ ‫اینها باید از سوی سخنگوی جبهه متحد یا جبهه پایداری‬ ‫شنیده شود اما شنیده ها حاکی از این است که حداقل در‬ ‫بعضی از کالنشهرها اگر فردی در لیست مقابل بود‪ ،‬در‬ ‫لیست دیگر نباشد‪ .‬خب اگر این نگاه باشد ممکن است‬ ‫لیست ها متفاوت از هم باشند‪ .‬گرچه شخصیت هایی در‬ ‫بیندوطرفهستندکهمقبولیتمشترکدارندومی توانند‬ ‫در هر دو لیس��ت هم قرار بگیرند‪ .‬منتها با ان نگاهی که‬ ‫مطرح شد‪ ،‬اگر کسی در لیس��ت جبهه متحد بود دیگر‬ ‫نمی تواند در لیس��ت جبهه پایداری نیز قرار گیرد‪ .‬اگر‬ ‫چنین روشی اتخاذ شود‪ ،‬ان موقع یک مقدار وضعیت‬ ‫متمایز خواهد بود‪.‬‬ ‫اصالح طلبان با مهره های س��فید می خواهند به‬ ‫عرصه انتخابات پا بگذارن��د‪ ،‬فکر می کنید این‬ ‫استراتژی چقدر موثر باشد؟‬ ‫‪ l‬انها به این جمع بندی رس��یدند که مهره های‬ ‫س��وخته و قبلی نه از نگاه م��ردم و نه از لح��اظ عبور از‬ ‫ش��ورای نگهبان جواب نمی ده��د‪ ،‬بنابراین دنبال‬ ‫ ‬ ‫کانال‬ ‫مهره هایی هستند که حساسیت روی انها نباشد‪ .‬از انجا‬ ‫که شخصیت های س��فید و خاکس��تری خیلی شناخته‬ ‫شده نیس��تند اصالح طلبان امیدوارند با عبور این افراد‬ ‫از مراحل تایید صالحیت بتوانند جمع قابل توجهی را‬ ‫در شهرستان های مختلف به خصوص شهرستان های‬ ‫کوچک داشته باشند تا با تمرکز رای‪ ،‬شانس رای اوری‬ ‫نیروهای این جریان افزایش یابد‪.‬‬ ‫در ش��هرهای کوچ��ک برخی س��عی می کنند‬ ‫نامزده��ای اصولگ��را یا چهره های ش��اخص‬ ‫مستقل را جناحی کنند‪ .‬در حالی که مردم بیشتر‬ ‫به گرایش های محلی و منطقه ای رای می دهند‪،‬‬ ‫اینکهجناح بندی هایسیاسیکالنشهر هابهداخل‬ ‫شهرهای کوچک برود فضا را رقابتی تر می کند یا‬ ‫اثر منفی بر مشارکت مردم می گذارد؟‬ ‫‪ l‬ممکن است چنین تالش هایی صورت بگیرد‬ ‫ولی اکثر شهرس��تان های کوچک مسائل ش��ان جدا از‬ ‫کالنشهر هاست و دیدشان سیاسی نیست‪ .‬حاال نه اینکه‬ ‫جناح بندی های سیاس��ی در شهرستان ها مطرح نباشد‬ ‫ولی درصد باالیی از م��ردم ان مناطق به مصالح و منافع‬ ‫منطقه ای و محلی توجه می کنند و با توجه به ش��ناختی‬ ‫که از شخصیت های مطرح و کاندیداهای موجود دارند‪،‬‬ ‫سعی می کنند به انها رای بدهند‪ .‬بنابراین درصد افرادی که‬ ‫با این نگاه‪ -‬جناح بندی ها و استعدادهای منطقه ای‪ -‬رای‬ ‫می اورند‪ ،‬بیشتر از ان درصدی اس��ت که صرفا با نگاه‬ ‫سیاسی و جناح بندی سیاسی پیروز می شوند‪ .‬بنابراین‬ ‫کشاندن مسائل سیاسی به مناطق کوچک امر پسندیده و‬ ‫مورد اقبال مردم نیست‪.‬‬ ‫اعالم نظر هیات ه��ای اجرایی دام��ن خیلی از‬ ‫نامزده��ای نمایندگی مجلس اع��م از اصولگرا‬ ‫و اصالح طلب را گرف��ت‪ ،‬به طوری که توکلی‬ ‫و ن��ادران نیز همچون علیخان��ی و محجوب به‬ ‫نحوه رسیدگی به پرونده نامزدها معترض بودند‪.‬‬ ‫هیات رئیسه مجلس برای پیگیری این وضعیت‬ ‫کمیته ای را تش��کیل داد‪ .‬عملک��رد هیات های‬ ‫اجرایی برگزارکننده انتخابات را چگونه می بینید؟‬ ‫‪ l‬اوال انچه قانون مشخص کرده در مرحله اول‬ ‫هیات های اجرایی باید نظرش��ان را درباره صالحیت‬ ‫نامزدهای نمایندگی مجلس بدهند و این جزو اختیارات‬ ‫انهاست اما زمانی این کار از استحکام و قوت برخوردار‬ ‫است که مستند به ادله متقن باش��د و رد صالحیت ها‪،‬‬ ‫مستند به گزارش های مراجع چهارگانه باشد‪ .‬منتها در‬ ‫بررس��ی های انجام شده بعضا مش��اهده شده که صرفا‬ ‫نه براس��اس گزارش مراجع چهارگانه بلکه براس��اس‬ ‫برداش��ت هایی که هیات های اجرایی داشتند افرادی را‬ ‫رد صالحیت کردند‪ .‬حال انکه برخی افراد شناخته شده‬ ‫هستند مثال در بین نمایندگان‪ ،‬نمایندگانی داریم که دو‬ ‫دوره یا بیشتر و کمتر از یک حوزه انتخابیه نماینده مجلس‬ ‫بودند‪ .‬این نماینده وقتی دو دوره در یک منطقه ای نماینده‬ ‫اس��ت ش��ناخت از او وجود دارد‪ ،‬یک اعتبار و پایگاه‬ ‫اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫عدم اح��راز صالحیت یک مقدار ب��رای نماینده‬ ‫ی بر ان باشد خب‬ ‫سنگین اس��ت‪ ،‬حال اگر ادله محکم ‬ ‫قابل قبول است ولی به هر شکل برداشت می شود که کار‬ ‫محکمی یا ادله محکمی برای رد برخی افراد در اختیار‬ ‫هیات اجرایی نبوده است‪.‬‬ ‫چنین چیزی را اقای توکلی در صحن علنی تذکر‬ ‫دادند‪ ،‬درست است؟‬ ‫‪ l‬اگر اق��ای دکت��ر الریجانی هیات��ی را برای‬ ‫رسیدگی به این موضوع مشخص کردند نه برای مداخله‬ ‫در اجرای قانون ی��ا روند قانونی بود بلک��ه با این نگاه‬ ‫کههیات رئیسهوظیفهداردازنمایندگانمجلسحمایت‬‫کند و اگ��ر جایی ببیند ک��ه تضییع حق��ی دارد صورت‬ ‫می گیرد حداقل در دفاع از مجموعه قدم��ی را بردارد ‪-‬‬ ‫در این مورد هم برای انکه حقی از نمایندگان تضییع نشود‬ ‫و خدایی نخواسته سیاس��ی با این قضیه برخورد نشده‬ ‫باشد‪ ،‬این هیات مشخص ش��د که موضوع را از طریق‬ ‫هیات اجرایی و هیات عالی نظارت در تهران پیگیری کند‬ ‫و خواستار رسیدگی منصفانه و مجدد در این پرونده ها‬ ‫باشد تا تضییع حقی از کسی صورت نگیرد‪.‬‬ ‫طبق قانون قوه مقننه اجازه چنین کاری را برای‬ ‫رایزنی دارد؟‬ ‫‪ l‬راهکار در چارچوب مقررات جاری کشور‬ ‫است و به این معنا نیست که بخواهیم دخالت در وظایف‬ ‫قوه مجریه یا ش��ورای نگهبان قانون اساسی شود‪ ،‬بلکه‬ ‫پیگیری ما انعکاس مسائل نمایندگان به دستگاه اجرایی‬ ‫و دستگاه نظارتی است؛ اینکه ما بخواهیم یک بررسی‬ ‫مجدد در این مس��اله انجام بگیرد‪ ،‬حقی است که خود‬ ‫نمایندگان هم دارند‪ .‬وقتی هیات اجرایی انتخابات انها را‬ ‫برای نامزدی در انتخابات مجلس رد صالحیت می کند‪،‬‬ ‫نامه ای را به نماینده یا داوطلب نمایندگی می نویسد که‬ ‫به استناد این بند شما رد صالحیت شدید و برای اثبات‬ ‫حقانیت خودتان ادله ای که در اختیار دارید را منعکس‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫پس چنین چیزی به نمایندگان داده نشده است؟‬ ‫‪ l‬چرا‪ ،‬به اکثر انها داده شده است که شما به این‬ ‫دلیل رد ش��دید‪ .‬بنابراین ما همین کار را می کنیم‪ ،‬یعنی‬ ‫همان کاری که به صورت پراکنده از س��وی نمایندگان‬ ‫انجام می شود‪ ،‬ما هم از طریق هیات رئیسه به طور جمعی‬ ‫جوابیه ها و نظرات نماین��دگان را می گیریم و به این دو‬ ‫دس��تگاه اجرایی و نظارت منعکس می کنیم تا انها در‬ ‫رسیدگی مجدد‪ ،‬ان مس��ائل را لحاظ کنند‪ .‬در واقع این‬ ‫یک کمک برای رف��ع ایرادها و ابهام هاس��ت‪ ،‬نه ورود‬ ‫غیر منطقی و غیرقانونی به روند رسیدگی های بررسی‬ ‫صالحیت های نامزدها‪.‬‬ ‫اقدامات کمیت��ه پیگیری کننده ردصالحیت ها‪،‬‬ ‫ش��امل نمایندگان ه��ر دو جن��اح اصولگرا و‬ ‫اصالح طلب می شود؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬طبعا برای همه نمایندگان است‪ .‬اینجا نگاه‬ ‫فراجناحی وجود دارد‪ ،‬چون هیات رئیسه مربوط به کل‬ ‫مجلس و همه نمایندگان است‪.‬‬ ‫کار کمیت��ه مجلس ب��رای پیگی��ری وضعیت‬ ‫نمایندگان رد صالحیت شده به کجا رسید؟‬ ‫‪ l‬این کمیته درصدد است موضوع رد صالحیت‬ ‫‪ ۳۲‬نماینده مجلس از سوی هیات های اجرایی را پیگیری‬ ‫ن باره تضییع نشود‪ .‬این کمیته روز‬ ‫کند تا حق کسی در ای ‬ ‫سه شنبه ‪ ۲۰‬دی با س��ید صولت مرتضوی‪ ،‬رئیس ستاد‬ ‫انتخابات کل کشور و روز چهارشنبه ‪ ۲۱‬دی با عباسعلی‬ ‫کدخدایی‪ ،‬سخنگوی شورای نگهبان قانون اساسی دیدار‬ ‫و گفت وگو کرد‪ .‬همانطور که گفته شد‪ ،‬بررسی صالحیت‬ ‫نامزدهای نمایندگی مجلس باید براس��اس مستندات‬ ‫محکم صورت گیرد‪ ،‬از این رو هیات های نظارت کننده‬ ‫بر فرایند انتخابات می توانند در بررسی مجدد پرونده ها‬ ‫ابهامات موجود را برطرف کنند‪ .‬به همین خاطر کمیته‬ ‫مجلس از نمایندگان رد صالحیت شده تقاضا کرد ضمن‬ ‫انکه اعتراض خود را به هیات های نظارت می دهند‪ ،‬یک‬ ‫رونوشت را نیز تحویل این کمیته بدهند تا در پیگیری‬ ‫پرونده انها اقدام الزم صورت گیرد‪.‬‬ ‫ایا جلس��ات دیگری هم با مس��ئوالن برگزاری‬ ‫نهمین دوره انتخابات مجلس خواهید داشت؟‬ ‫‪ l‬کمیته مجل��س در ادامه پیگی��ری وضعیت‬ ‫نمایندگان رد صالحیت شده از سوی هیات های اجرایی‬ ‫نهمین دوره انتخابات مجلس با مرتضوی و کدخدایی‬ ‫جلسات دیگری خواهد داشت‪.‬‬ ‫همکاری مسئوالن برگزاری انتخابات با کمیته‬ ‫مجلس چگونه بود؟‬ ‫‪ l‬س��خنگوی ش��ورای نگهبان و رئیس ستاد‬ ‫انتخابات کل کشور اعالم امادگی کرده اند که در بررسی‬ ‫مجدد پرونده نمایندگان رد صالحیت شده حداکثر دقت‬ ‫انجام شود تا حقی از کسی ضایع نشود‪.‬‬ ‫برای انکه مشارکت عمومی حداکثری باشد چه‬ ‫توصیه ای به دست اندرکاران انتخابات دارید؟‬ ‫‪ l‬ب��رای اینکه فضای مناس��بی فراهم ش��ود تا‬ ‫مش��ارکت حداکثری صورت بگیرد‪ ،‬هم دستگاه های‬ ‫اجرایی و هم دس��تگاه های نظارتی در مرحله اول باید‬ ‫در چارچوب قانون و بدون اعمال س��لیقه رسیدگی به‬ ‫صالحیت نامزده��ا را انجام دهند‪ .‬این دس��تگاه ها نیز‬ ‫زمینه را به نحوی فراهم کنند که اجازه ش��بهه افکنی و‬ ‫ تردید ایجاد کردن را به مخالفان نظام ندهند‪ ،‬چون انها‬ ‫می خواهند اهداف خصمانه خود را در انتخابات اینده‬ ‫پیاده کنند تا مردم را بر س��ر دوراهی ق��رار دهند و مردد‬ ‫کنند‪ .‬یعنی فضای اعتماد برای مشارکت حداکثری مردم‬ ‫در انتخابات مهم است که دستگاه های اجرایی و نظارتی‬ ‫با عملکرد خوب خود می توانند این را به جامعه تسری‬ ‫بدهند‪ .‬خود کاندیداها در جاهای مختلف باید با دوری‬ ‫جستن از ارائه وعده وعید های بیجا و غیر عملی تالش‬ ‫کنند توانمندی ها و برنامه های خودش��ان را برای مردم‬ ‫تبیین کنند و فضا را برای مشارکت و انتخاب اصلح پیش‬ ‫روی مردم قرار دهند گروه ها و جمعیت های سیاسی که‬ ‫پشتیبان کاندیداها هستند هم باید در فراهم کردن فضای‬ ‫رقابتی سالم و با اخالق اسالمی در انتخابات تالش کنند‪.‬‬ ‫اگر این موارد مورد توجه همه مجموعه ها باش��د حتما‬ ‫انتخابات پرشکوه و رقابتی خواهد بود‪.‬‬ ‫پس معتقدید همه گروه ها و سالیق سیاسی روی‬ ‫مشارکت حداکثری تاثیر دارد؟‬ ‫‪ l‬طبیعی است مجموعه های مختلف از اصولگرا‬ ‫واصالح طلبوسایرجریاناتسیاسیدرصحنههستند‪،‬‬ ‫منتها نحوه ورود به این عرصه ممکن است متفاوت باشد‬ ‫و انها با شیوه های مختلف وارد شوند‪g.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫تو گوی ویژه‬ ‫گف ‬ ‫بستن تنگه هرمزاخرین‬ ‫گزینه ایران است‬ ‫تو گویویژه مثلث شماره‪112‬‬ ‫گف ‬ ‫گفت وگو با سردار سوداگر‬ ‫درباره ژئوپلتیک منطقه‬ ‫و مصاف ایران و امریکا‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫سردار سوداگر از فرماند هان دوران دفاع مقدس و یکی از پژوهشگران ارشد حوزه مسائل نظامی‪ ،‬این روزها ریاست‬ ‫پژوهشکده معارف دفاع مقدس ستاد کل نیروهای مسلح را برعهده دارد‪ .‬سردار سوداگر در گفت وگو با مثلث با نگاه‬ ‫استراتژیک خود به تحریک قدرت نظامی ایران و مسائلی پیرامون تنگه هرمزمی پردازد‪ .‬سردار سوداگر معتقد است انچه‬ ‫امروزپسازبیداری اسالمی درمنطقهدرحالوقوعاست‪،‬بحثایران هراسیتوسطکشورهایغربیبه خصوصامریکا‬ ‫است‪ .‬او در تبیین موضوع ایران هراسی می گوید که غرب در استراتژی مهار ایران موضوع ایران هراسی را در دستور کار‬ ‫خود قرار داده تا کشورهای منطقه و جهان ایران را انطور که شایسته است نشناسند‪.‬‬ ‫‪40‬‬ ‫بعد از مانور نیروهای مس��لح ایران گویا نقش‬ ‫تنگه هرمز نزد اذهان عمومی هم جایگاه ویژه ای‬ ‫پیدا کرده و توجه ها به ان بیشتر شده است‪ .‬لطفا‬ ‫در مورد پیش��ینه نظامی حضور در تنگه هرمز‬ ‫توضیح دهید‪.‬‬ ‫‪ l‬در ابتدا باید وضعیت و ش��رایط ژئوپلتیک‬ ‫ایران مورد بررسی قرار گیرد و سپس به بررسی مساله‬ ‫چطور؟ این مساله که با باور عمومی متفاوت‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ l‬اگر یک کش��تی در این مس��یر غرق شود‪،‬‬ ‫تنگه هرمز بسته می شود‪ .‬درست مثل اروند که وقتی‬ ‫جنگ اتفاق افتاد و کشتی ها غرق شدند‪ ،‬کشتی های‬ ‫دیگر نتوانس��تد از ان عب��ور کنند تا اینک��ه امدند و‬ ‫تکه های کشتی های غرق ش��ده را جمع کردند‪ .‬دیگر‬ ‫اینکه امروز تجهیزات مربوط به جنگ جهانی دوم مثل‬ ‫مین های ابی را همه کشورها در اختیار دارند و نیازی‬ ‫به موشک کرم ابریشم و فونیکس نیست‪ .‬اگر ‪ 15‬تا ‪20‬‬ ‫مین در این منطقه کار گذاشته شود می توان این تنگ ه را‬ ‫بست و یک کشور رده بیستم هم این توانایی را دارد‪.‬‬ ‫با دو فروند هلیکوپتری که موشک های فضا به زمین‬ ‫داش��ته باش��ند خیلی راحت می توانند تنگه هرمز را‬ ‫ببندند؛ عرض کردم کشوری مثل امارات هم می تواند‬ ‫این کار را بکند‪.‬‬ ‫ش��رایطی که در رابطه با تنگه هرمز وجود دارد‬ ‫موقعیت ایران را ویژه کرده‪ ،‬اما بستن تنگه هرمز کاری‬ ‫نیست که نیاز به موشک های زمین به زمین یا ساحل به‬ ‫دریا داشته باشد‪ .‬اتفاقا امارات در این نقطه به کشتی ها‬ ‫نسبت به ایران فاصله نزدیک تری دارد؛ منتها قدرت‬ ‫بازدارندگی و تکنولوژیکی ما بیشتر است‪ .‬مانند فردی‬ ‫که می خواهد ابی را بخورد‪ ،‬ه��م قدرت خوردن در‬ ‫لیوان پالس��تیکی وجود دارد و هم خوردن در لیوان‬ ‫طال‪.‬‬ ‫از نظر نظامی موقعیت ما در خلیج فارس ویژه‬ ‫است؛ بخش��ی تنگه هرمز و بخش دیگر جزایر‬ ‫سه گانه‪ ،‬اینها رابطه ای با هم دارند؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬این مباحث تحقیقی و روش��ن است‪.‬‬ ‫مساله گرفتن جزایر سه گانه ربطی به کنترل تنگه هرمز‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫مگر ایران استراتژی نظامی را برای استفاده از‬ ‫همه ابزارهای سرزمینی خود در منطقه ندارد؟‬ ‫‪ l‬ما وقتی به نقش��ه نگاه می کنیم‪ ،‬نمی خواهیم‬ ‫و نمی توانیم بگذاریم قدرت های اس��تعمارگر بزرگ‬ ‫بیخ گوش ما و نزدیک سواحل ما باشند‪ .‬چون اب های‬ ‫بین المللی تا یک بخش��ی متعلق به ان کش��ور است‬ ‫و مابقی ان متعلق به س��احل طرف مقابل اس��ت‪ .‬ما‬ ‫نمی توانیم اجازه بدهیم جزایر در اختیار امارات قرار‬ ‫بگیرد و انها هم ای��ن جزایر را به کش��ورهای دیگر‬ ‫بدهند‪ .‬شما اسلحه و نگهبانی خانه خودتان را دست‬ ‫دش��من می دهید؟ قصه جزایر تنب بزرگ و کوچک‬ ‫ربطی به تنگه هرمز ندارد‪.‬‬ ‫بلکه بحث تامین مرزهای جنوبی کشور خودمان‬ ‫است‪ .‬ما در بحث اصول نظامی دو مقوله داریم؛ یک‬ ‫تصرف و دوم تامین‪ .‬تصرف جایی را نگه داش��تن و‬ ‫گف ‬ ‫تو گویویژه مثلث شماره‪112‬‬ ‫تنگه هرمز بپردازیم‪.‬‬ ‫خواهش می کنم‪ ،‬بفرمایید‪.‬‬ ‫‪ l‬وقتی از این دریچه به تنگه هرمز نگاه می کنیم‪،‬‬ ‫می بینیم ایران بین دو قاره اروپا و اسیا قرار گرفته است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر با توجه به اینکه تبادالت دریایی مقرون‬ ‫به صرفه ترین نوع تبادالت نسبت به س��ایر ارتباطات‬ ‫اس��ت‪ ،‬ایران در جایی قرار گرفته که می شود گفت دو‬ ‫قاره بزرگ را به هم متصل می کند‪ .‬باید توجه داش��ت‬ ‫که ذخایر انرژی و سوخت فسیلی که در جنوب ایران‬ ‫یا حوزه خلیج فارس واقع ش��ده بی��ن ‪ 35‬تا ‪ 40‬درصد‬ ‫کل ذخایر جهان اس��ت‪ .‬به عبارت دیگر اگر بخواهیم‬ ‫نگاهی به نس��بت ایران و دریای عمان و خلیج فارس‬ ‫بیندازیم‪ ،‬می بینیم که بیش��تر مرز بین این دو دریا در‬ ‫اختیار ایران است و س��ایر مرزهای جنوبی در اختیار‬ ‫چند کشور کوچک دیگر قرار دارد‪ .‬همچنین گرچه‬ ‫بخش عظیمی از سوخت در حوزه نزدیک به روسیه‬ ‫قرار دارد‪ ،‬اما نگاه دقیق به میزان سوخت ذخیره شده‬ ‫در حوزه خلیج ف��ارس ارزش و اهمیت خاصی را بر‬ ‫جریان کل انرژی حادث می کن��د‪ .‬این موضوع یک‬ ‫تحلیل شخصی نیست و اطالعات کارشناسی مربوط‬ ‫به ان موجود است‪.‬‬ ‫و موضوع تنگه هرمز؟‬ ‫‪ l‬وضعیت تنگ��ه هرمز به عن��وان ابراهی که‬ ‫از لحاظ عرضی و طوالنی شرایطی دارد‪ ،‬مورد بحث‬ ‫نیس��ت‪ .‬مهم بخش��ی اس��ت که توان حمل و نقل و‬ ‫جابه جایی و انتقال کشتی ها در ان وجود دارد‪ .‬اگر به‬ ‫تصاویر هوایی نگاه کنیم‪ ،‬جزیره قش��م‪ ،‬تنب بزرگ و‬ ‫کوچک و ابوموس��ی در یک طرف و در طرف دیگر‬ ‫سواحل امارات وجود دارد‪.‬‬ ‫در باریکه بین این دو حدود ‪ 30‬تا ‪ 35‬مایل تنگه‬ ‫وجود دارد‪ .‬نکته مهمت��ر اینکه فضای کوچکی برای‬ ‫عبور کشتی های بزرگ وجود دارد که ان هم در اختیار‬ ‫ایران است‪.‬‬ ‫برخی می گویند در ظاهر در اختیار ایران است‬ ‫و از لحاظ سرزمینی مورد مناقشه است‪.‬‬ ‫‪ l‬کسانی که این حرف ها را می زنند کم اطالع‬ ‫هس��تند‪ .‬ما چیزی در ح��دود ‪ 250‬ت��ا ‪ 300‬کیلومتر‬ ‫از بخش ش��مال شرقی جزیره قش��م تا بندرعباس و‬ ‫از س��وی دیگر ت��ا نزدیکی های چابه��ار به صورت‬ ‫نعل اس��بی دور این ابراه قرار گرفته ایم‪ .‬همین مساله‬ ‫معضلی را ب��رای تنگه ایجاد کرده و ب��رای ایران یک‬ ‫وضعیت وی��ژه را فراهم کرده که قابل تغییر نیس��ت‪.‬‬ ‫چی��زی ک��ه می خواهم ع��رض کنم ف��ارغ از بحث‬ ‫رسانه ای و مانور تنگه هرمز است‪.‬‬ ‫ایران همیش��ه از تنگه هرمز به عنوان س�لاح‬ ‫استراتژیک بهره می جس��ته‪ ،‬ایا این استراتژی‬ ‫گذشته حال و اینده ایران است؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬اساس��ا برنامه مانور بستن تنگه هرمز‬ ‫در یک فضای تبلیغاتی واقع شده؛ چرا که اوال مانور‬ ‫در سال ‪ 89‬مصوب ش��ده و اصال به این موضوعات‬ ‫ارتباطی نداشته و ندارد‪ .‬در سال گذشته رزمایش های‬ ‫مصوبی داشتیم که در تاریخ مشخصی مانوری را انجام‬ ‫دهیم‪ .‬یک کشور نمی تواند فی البداهه در یک منطقه‬ ‫مانور انجام دهد‪ .‬ش��رایط یک ابراه مث��ل تنگه هرمز‬ ‫نیز که مانند یک اتوبان کم عرض است و کشتی باید‬ ‫با ش��رایط ویژه در کنار هم عبور کنند‪ ،‬نیاز به قدرت‬ ‫بازدارندگ��ی باالی��ی دارد‪ .‬به عنوان مث��ال در فاصله‬ ‫‪ 300‬کیلومتری که ما بر کش��تی های دیگران اشراف‬ ‫داریم‪ ،‬اصال نیازی به تنگه هرمز نداریم‪ .‬حتی کشور‬ ‫کوچکی مثل امیر نش��ین ابوظبی این قدر قدرت دارد‬ ‫که تنگه هرمز را ببندد‪ .‬چه برسد به ایران‪.‬‬ ‫اگر قرار باشد ما را مورد هدف‬ ‫قرار دهند‪ ،‬گزینه روی میز ما‪ ،‬زدن‬ ‫منافع امریکا در مناطق مختلف‬ ‫هم هست‪ .‬اگر قرار است ایران‬ ‫در جغرافیا و منطقه خودش به‬ ‫خطر بیفتد چه دلیلی دارد منافع‬ ‫امریکایی ها در حوزه خلیج فارس‬ ‫و کشورهای دیگر امن بماند؟ من‬ ‫این مسائل را تفکیک می کنم‪ .‬این‬ ‫نفی کننده توانایی های ما نیست‪،‬‬ ‫اما اینکه می گویم ما می خواهیم‬ ‫این اقدام را انجام دهیم یا خیر‬ ‫و بستن تنگه هرمز گزینه چندم‬ ‫ماست نه گزینه اول؛ چیزی به‬ ‫گزاف نگفتم‬ ‫حفظ کردن اس��ت‪ .‬جزایری که در این منطقه هست‬ ‫برای تامین مرزهای ماس��ت و ربطی ب��ه تنگه هرمز‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫ش��ما فرمودید که موضوع تبلیغاتی است‪ .‬در‬ ‫مانور ارتش هم مش��اهده شد تاکید خاصی بر‬ ‫بستن تنگه هرمز وجود داشت‪ .‬همه رسانه های‬ ‫ایرانی و خارجی این موضوع را بازتاب دادند و‬ ‫حتی مسئوالن امریکایی نسبت به این موضوع‬ ‫با هشدار و تهدید ما را مورد خطاب قرار دادند‪.‬‬ ‫قصد ما به رخ کشیدن شرایط مان است یا این‬ ‫یک مساله موقتی و گذراست؟‬ ‫‪ l‬کاری که م��ا معتقدیم از دوبی‪ ،‬ش��ارجه و‬ ‫امارات بر می اید مگر می ش��ود از ایران برنیاید؟ منتها‬ ‫بنده نگاهم به چیز دیگری است‪ .‬نگاه بنده به موضوع‬ ‫ایران هراسی است که دنیای استکبار در این موضوع‬ ‫دارد تا کش��ورهای حوزه خلیج ف��ارس و اروپایی و‬ ‫اسیایی را که به عناوین مختلف از حوزه خلیج فارس‬ ‫انرژی دریافت می کنند‪ ،‬بترسانند؛ یعنی به نوعی به انها‬ ‫بقبوالنند که گلوی شما در اختیار ایران است‪ .‬به انها‬ ‫گفته نمی شود که گلوی شما در اختیار امارات‪ ،‬عراق‬ ‫و عربستان است‪.‬‬ ‫ما که قصد نادیده گرفت��ن توانایی مان را نداریم‪.‬‬ ‫عربس��تان و ام��ارات هم ک��ه در مباح��ث دفاعی به‬ ‫حس��اب نمی این��د ضم��ن اینک��ه چ��را نمی گویند‬ ‫گزینه های انها نیز هس��ت‪ .‬در مرحله اخر می خواهم‬ ‫بگویم این یک گزینه برای دزدان دریایی خلیج عدن‬ ‫هم هس��ت‪ .‬منته��ا هدف چیس��ت؟ هدف توس��عه‬ ‫پروژه ایران هراس��ی است‪ .‬یعنی کش��ورهای حوزه‬ ‫خلیج فارس و کش��ورهای دریافت کنن��ده انرژی را‬ ‫از این مساله بترس��انند که ایران این توانایی و امکان‬ ‫را دارد که ای��ن کار را انجام ده��د‪ .‬در نهایت چیزی‬ ‫که نصیبشان می شود این اس��ت که در جهان فضای‬ ‫بهتری در برخورد با ایران پیدا می کنند‪ .‬در خصوص‬ ‫کش��ورهای حوزه خلیج فارس بازار تس��لیحاتی را‬ ‫داغ و پایگاه های خودش��ان را بیش��تر تقویت کنند‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر انقالب ای��ران را در مرزهای خودش‬ ‫محصور کنند‪.‬‬ ‫اینکه این گزینه روی میز اس��ت‪ .‬بل��ه اگر قرار‬ ‫باش��د ما را مورد هدف قرار دهن��د‪ ،‬گزینه روی میز‬ ‫ما‪ ،‬زدن منافع امریکا در مناطق مختلف هم هس��ت‪.‬‬ ‫اگر قرار اس��ت ایران در جغرافیا و منطقه خودش به‬ ‫خطر بیفتد چه دلیلی دارد منافع امریکایی ها در حوزه‬ ‫خلیج فارس و کش��ورهای دیگر امن بماند؟ من این‬ ‫مسائل را تفکیک می کنم‪ .‬این نفی کننده توانایی های‬ ‫ما نیس��ت‪ ،‬اما اینکه می گویم ما می خواهیم این اقدام‬ ‫را انجام دهیم یا خیر و بستن تنگه هرمز گزینه چندم‬ ‫ماست نه گزینه اول؛ چیزی به گزاف نگفتم‪.‬‬ ‫چه گزینه هایی؟‬ ‫‪( l‬س��ردار نکاتی را بیان می کند که می گوید‬ ‫منتشر نشود‪.‬او برخی از مس��ائل نظامی برای دفاع از‬ ‫جغرافیای سرزمینی ایران را بیان می کند‪).‬‬ ‫ باتوجه به ش��رایط تبلیغاتی که وج��ود دارد‬ ‫در صداوس��یما و روزنامه ها هم اعالم شد که‬ ‫ایران بستن تنگه هرمز را تمرین کرد و این تنگه‬ ‫شش ساعت بسته بود‪ .‬فکر می کنید اگر ایران‬ ‫تنگه هرمز را ببندد از لحاظ نظامی یا اقتصادی‬ ‫چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫‪ l‬انگار تمام حرف شما روی بستن تنگه هرمز‬ ‫متمرکز است‪ .‬اول اینکه کش��ور ما بیشترین مبادالت‬ ‫اقتصادی‪ ،‬تجاری و نفتی اش که باالی ‪ 80‬درصد است‬ ‫را از طریق تنگه هرمز انجام می ده��د‪ .‬ما نمی توانیم‬ ‫‪41‬‬ ‫تو گویویژه مثلث شماره‪112‬‬ ‫گف ‬ ‫تنگه هرمز را برای دیگران ببندیم و بعد برای خودمان‬ ‫ب��از بگذاریم؛ کش��ورهای حاش��یه خلیج فارس هم‬ ‫به همین صورت‪ .‬ب��ه عبارت دیگر ن��ه اینکه توانایی‬ ‫بالقوه وجود ندارد اما به اعتقادم به عنوان یک نظریه‬ ‫این باید اخرین حرکتی باش��د که توسط ایران انجام‬ ‫می گیرد‪ ،‬نه اولین حرکت‪ .‬چون در ان زمان نمی شود‬ ‫گفت منافع ایران حفظ می شود اما منافع دیگر کشورها‬ ‫خیر‪ .‬ایران به این نکته توج��ه دارد‪ .‬من باز بر می گردم‬ ‫به پروژه ایران هراسی با عناوین مختلف مثل استقرار‬ ‫ن��اوگان امری��کا در خلیج ف��ارس و دری��ای عمان‪،‬‬ ‫عربس��تان‪ ،‬قطر و بحرین که تماما نیازمند یک دلیل‬ ‫قانع کننده است‪.‬‬ ‫بحث عراق و مناف��ع امریکا مث��ل بحث عبور‬ ‫نفت و ذخیره ان در کشورش��ان قانع کننده نیس��ت‪.‬‬ ‫تنها می توانند بگویند که ایران توانایی تولید اورانیوم‬ ‫‪ 20‬درص��د را پیداکرده و اگر همین ط��ور پیش برود‬ ‫توانایی های باالتری را پیدا خواه��د کرد‪ .‬بنابراین ما‬ ‫نیاز داریم با این روند مقابله کنیم‪.‬‬ ‫حتی اینقدر که در رسانه ها یا یک مانور رسانه ای‬ ‫طرح بش��ود که کش��ورهای حوزه خلیج ف��ارس از‬ ‫ایران هراس دارند‪ ،‬ایران هراس��ی در بین مسئوالن و‬ ‫جوانان ان وجود ندارد‪ .‬چون ما با انها ارتباط داریم‪.‬‬ ‫اینکه عرض می کنم بخش اطالعاتی من است نه خبر‬ ‫و گزارش‪.‬‬ ‫خیلی از سران کش��ورهای حوزه خلیج فارس از‬ ‫ ترس امریکا در زبان با ما بد هستند‪ ،‬وگرنه در دل هایشان‬ ‫ایران را مایه ثبات و ارامش خودشان می دانند؛ کویتی ها‪،‬‬ ‫قطری ها و اماراتی ها اینگونه هستند‪ .‬عربستانی ها بعد از‬ ‫اتفاقات اخیر منطقه کمی مذبذب هستند‪.‬‬ ‫البته بیش��تر سرانش��ان با ایران مرتبط هستند و‬ ‫ت و امد بین‬ ‫می دانند در فضای ایران چه خبر است‪ .‬رف ‬ ‫کشور ما و کشورهای حوزه خلیج فارس مانند رفت و‬ ‫امد بین استانی است و این رفت و امد تبادل اطالعات‬ ‫را به وجود می اورد‪ .‬این ارتباطات پروژه ایران هراسی‬ ‫را دچار تزلزل می کند و خودشان هم می دانند که در‬ ‫اینجا چه خبر است‪ .‬منتها توان این را ندارند با امریکا‬ ‫مخالفت کنند‪.‬‬ ‫این یک تحلیل جدید است؟‬ ‫‪ l‬گفتم؛ اینه��ا را از روی اطالعاتم بیان می کنم‬ ‫نه خبر و گزارش‪ .‬یک موض��وع دیگر هم وجود دارد‬ ‫که باید در بررسی های اس��تراتژیک مان مورد بررسی‬ ‫قرار دهیم‪ .‬نمی گوی��م در مصر‪ ،‬لیب��ی و تونس دقیقا‬ ‫انقالب اسالمی رخ می دهد‪ .‬اما هس��ته اولیه حرکاتی‬ ‫که در مصر شکل گرفت متاثر از غزه بود‪ .‬زمانی شش‬ ‫کش��ور یعنی مصر‪ ،‬س��وریه‪ ،‬لیبی‪ ،‬الجزای��ر‪ ،‬عراق و‬ ‫لبنان کنار کانال س��وئز به رهبری جم��ال عبدالناصر‬ ‫با اسرائیل می جنگیدند‪.‬در س��ال ‪ 1967‬اسرائیل همه‬ ‫اینها را مغلوبه کرد‪ .‬این مس��اله پتانس��یلی به اسرائیل‬ ‫داد و ضعفی را به کش��ورهای این طرف نشان داد که‬ ‫کش��ورهای عربی را به هم ریخت‪ .‬این مساله گذشت‬ ‫تا دهه ‪ 80‬شمس��ی یا ‪ 2000‬میالدی که یک نوار غزه‬ ‫به عرض س��ه کیلومتر و طول ‪ 12‬کیلومتر با چیزی در‬ ‫حدود س��ه یا چهار هزار رزمنده وقتی اسرائیل هجوم‬ ‫می اورد با تمام قوا‪ ،‬هرچقدر تالش می کند نمی تواند‬ ‫در این دیوار رخنه ایجاد کند‪ .‬اگر شما اسناد سی ای ای‬ ‫یا اسرائیل و مکالمات تلفنی ش��یمون پرز و مبارک را‬ ‫دریافت کنید‪ ،‬می بینید که پرز به مبارک می گوید شما‬ ‫مدتی مس��یر رفح را ببندید تا ما کاری بکنیم‪ .‬ش��ش‬ ‫ماه مسیر رفح بس��ته می ش��ود و پیش از حمله پرز به‬ ‫مبارک می گوید‪ :‬من مثل یک لی��وان اب خوردن نوار‬ ‫غزه را سر می کش��م و مس��اله تمام خواهد شد‪ .‬بعد از‬ ‫‪42‬‬ ‫‪ 20‬روز هنوز اتفاقی نیفتاده و مبارک باز سوال می کند‬ ‫و پرز جواب می دهد؛ چیزی به پایان کار نمانده است‪.‬‬ ‫امریکایی ها تجهیزات را در اسرائیل پیاده می کنند و از‬ ‫سوی دیگر شش ماه است نوار غزه در محاصره است‪.‬‬ ‫وقتی می بینند پس از ‪ 40‬روز اتفاقی نیفتاده به س��ابقه‬ ‫تاریخی خودش��ان که رجوع می کنند می بینند ش��ش‬ ‫کشور در جنگ اعراب و اس��رائیل شکست خوردند‬ ‫و اینجا اسرائیل شکس��ت خورد‪ .‬چرا این اتفاق افتاد؟‬ ‫اسرائیلی ها می گویند این مساله با حمایت ایران است‪.‬‬ ‫مصری ها هم در پاسخ می گویند شما هم تحت حمایت‬ ‫امریکا هستید‪ .‬انها می بینند که ملت ایران انقالب کرده‬ ‫و از همان زمان همه قدرت ها بس��یج می شوند به این‬ ‫کشور ضربه بزنند‪ .‬جنگ را هم به این بهانه اغاز کردند‪.‬‬ ‫‪ 30‬سال است می گویند ایران تمام شد‪.‬‬ ‫می بینند که اتفاقی نیفت��اد‪ .‬ایران خودش را ازاد‬ ‫کرد و روی پای خود ایستاد و روز به روز هم توسعه‬ ‫پیدا می کند‪ .‬ایران که وارد کننده تجهیزات و تسلیحات‬ ‫بوده‪ ،‬امروز صادر کننده انهاست‪ .‬کشوری که روزی‬ ‫از قدرت ه��ا اثرپذیر بود امروز به کش��وری اثرگذار‬ ‫تبدیل شده است‪.‬‬ ‫برای ترساندن ش��اه کافی بود یک ناو‪ ،‬استارت‬ ‫بزند و به ایران بیاید‪ .‬حاال ای��ران ‪ 70‬ناو و ناوچه در‬ ‫خلیج فارس دارد‪ .‬اکنون معادالت منطقه ای باید با نظر‬ ‫ایران هماهنگ باشد‪ .‬بنابراین به خودشان می گویند ما‬ ‫چه چیزی از ایران کمتر داریم که اسیر مبارک شده ایم‪.‬‬ ‫این تحلیل ش��ما از ش��کل گیری انقالب های‬ ‫منطقه ای است؟‬ ‫‪ l‬اینها می خواستند جلوی صدور انقالب را‬ ‫بگیرند‪ .‬همه این فش��ارهایی که به ما اوردند و موفق‬ ‫نشدند‪ ،‬خودش عامل انگیزشی شد برای مصر‪ .‬مصر‬ ‫حرکتی را شروع کرد و به ترتیب سایر کشورها که فکر‬ ‫کردند ما تا چه زمانی باید اسیر صاحبان خودفروخته‬ ‫باشیم‪.‬‬ ‫ما هم عامل این اتفاقات نبودیم‪ .‬اصال ارتباط ما‬ ‫با مصر سال هاست که قطع است اما انقالب اسالمی‬ ‫ از دیوار اهنینی که مبارک ساخته بود و دور این افراد‬ ‫کش��یده بود‪ ،‬رد ش��ده و در اذهان تک تک این افراد‬ ‫شکل گرفته و باعث این بیداری اسالمی شد‪.‬‬ ‫ایران ژئوپلتیک منطقه را برهم زده‪ .‬دوستی به‬ ‫نقل از یکی از روش��نفکران عرب می گفت ما‬ ‫بدبخت و بیچاره و عاش��ق ملت ایران هستیم‪.‬‬ ‫شما در دهان امریکا زدید‪.‬‬ ‫‪ l‬این حماقت��ی که س��ناتور امریکایی کرد و‬ ‫گفت س��ردار قاس��م س��لیمانی را هر کجا که دیدید‬ ‫بکشید‪ ،‬مسخره ترین حرفی است که کسی می تواند در‬ ‫خیلی از سران کشورهای حوزه‬ ‫خلیج فارس از ترس امریکا در‬ ‫زبان با ما بد هستند‪ ،‬وگرنه در‬ ‫دل هایشان ایران را مایه ثبات و‬ ‫ارامش خودشان می دانند؛ کویتی ها‪،‬‬ ‫قطری ها و اماراتی هااینگونه‬ ‫هستند‪ .‬عربستانی ها بعد از اتفاقات‬ ‫اخیر منطقه کمی مذبذب هستند‪.‬‬ ‫البته بیشتر سرانشان با ایران مرتبط‬ ‫هستند و می دانند در فضای ایران‬ ‫ت و امد بین کشور‬ ‫چه خبر است‪ .‬رف ‬ ‫ما و کشورهای حوزه خلیج فارس‬ ‫مانند رفت و امد بین استانی است و‬ ‫تو امد تبادل اطالعات را به‬ ‫این رف ‬ ‫وجود می اورد‬ ‫ضعف و زبونی خودش بیان کند‪ .‬ببینید چقدر ضعف‬ ‫و زبون هستند که ژنرال های امریکایی همه مرده اند و‬ ‫یک قاسم سلیمانی است که دارد خاورمیانه را روی‬ ‫انگشتش می چرخاند‪ .‬این ادبیات انهاست‪.‬‬ ‫یا گفتند قاس��م س��لیمانی اس��ت ک��ه عرب ها‬ ‫می گویند اقا (سید)‪ ،‬سید س��لیمانی‪ .‬کسی که خیلی‬ ‫بزرگ باش��د را عرب ها س��ید خطاب می کنند‪ .‬قاسم‬ ‫س��لیمانی یکی از هزاران س��لیمانی های‪ ،‬اینجاست‪.‬‬ ‫انطرف نگاه می کن��د امریکا با ن��اوگان پنجمش در‬ ‫خلیج فارس است و از یک قاسم سلیمانی صدمه دیده‬ ‫و هراس پیدا کرده است‪ .‬قاسم سلیمانی در زمان جنگ‬ ‫فرمانده لش��کر ‪ 41‬ثاراهلل بود‪ .‬اق��ای مرتضی قربانی‬ ‫فرمانده لش��کر ‪ 25‬کربال بود‪ .‬اق��ای رئوفی فرمانده‬ ‫لشکر بود‪ .‬این همه فرماند ه که حضور داشتند االن هم‬ ‫حضور دارند‪ .‬با همان انگیزه و با همان قدرتمندی و‬ ‫پتانسیل‪ .‬اقای رستم قاسمی که وزیر نفت شده در سپاه‬ ‫بوده است‪ .‬این پتانسیل های ماست‪ .‬از نظر ژئوپولتیک‬ ‫خیلی ها می گویند ایران قدرت برتر منطقه اس��ت و‬ ‫استراتژی منطقه را در اختیار دارد‪.‬‬ ‫اما اینکه ایران ش��رایط ژئوپولتیک را برهم زده‬ ‫باش��د‪ .‬خیر؛ موازنه قوا را برهم زده است‪ .‬موازنه قوا‬ ‫با ژئوپولتیک متفاوت اس��ت‪ .‬ژئوپولتیک مس��اله ای‬ ‫نیس��ت که به راحتی تغییر کند‪ .‬فضا و شرایط ایرانی‬ ‫که مابین سه قاره قرار دارد‪ ،‬ش��رایطی جغرافیایی را‬ ‫ایجاد کرده که نمی توان ان را تغییر داد‪ .‬پتانسیل های‬ ‫بالقوه ای که بالفعل ش��دند‪ ،‬قابلیت هایی که ظهور و‬ ‫بروز پیدا کردند‪ .‬این قابلیت ها امروزه در دنیا اثرگذار‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫اینها باعث شده موازنه قوا برهم بخورد‪ .‬پیش از‬ ‫این‪ ،‬دو قطب شرق و غرب وجود داشت‪ .‬بلوک شرق‬ ‫یا پیمان ورشو و بلوک غرب یا پیمان ناتو‪ .‬این دو در‬ ‫مدت جنگ سرد با هم در تعارضاتی بودند که بخشی‬ ‫از کشورها را اردوگاه شرق و برخی را اردوگاه غرب‬ ‫اداره می کرد‪ .‬ایران با انقالب اسالمی از اردوگاه غرب‬ ‫خارج ش��د ولی به اردوگاه شرق نپیوس��ت‪ .‬ایران به‬ ‫عنوان یک کشور مستقل عمل کرد و وقتی مستقل شد‬ ‫از اردوگاه غرب یک عنصر اثرگذار جدا شد‪ .‬اگر این‬ ‫عنصر به اردوگاه شرق پیوند می خورد‪ ،‬با جابه جایی‬ ‫یکی از کش��ورها موازنه قوا برقرار می شد‪ .‬اما ایران‬ ‫کنار ایس��تاده و خود را به یک پتانسیل رسانده که بر‬ ‫کشورهایی که در اردوگاه های متفاوت قرار گرفتند‪،‬‬ ‫اثرگذار می ش��ود‪ .‬غیر از اثرگذاری که بر موازنه قوا‬ ‫داش��ته‪ ،‬یک اثرگذاری فلس��فی هم از خود برجای‬ ‫گذاشته است‪.‬‬ ‫فلسفه مائوئیس��ت یا مارکسیست در زمانی که‬ ‫گورباچف بر سر کار بود و با ان اتفاقات کمونیست را‬ ‫منقرض کرد‪ .‬این پیش بینی را حضرت امام هم انجام‬ ‫داده بودند‪ .‬کمونیسم منقرض شد و به زباله دان تاریخ‬ ‫پیوس��ت‪ .‬از طرفی نظام کاپیتالیس��تی‪ ،‬لیبرالیستی و‬ ‫سکوالریستی غرب هم دستخوش حادثه وال استریت‬ ‫شده است‪ .‬وال اس��تریت امده و می گوید ‪ 99‬درصد‬ ‫باید زیر چتر یک درصد حرکت کنند و باید به عنوان‬ ‫رعیت عمل کند برای ی��ک درصد ارباب‪ .‬ما باید کار‬ ‫کنیم تا حکومت س��رمایه داری و کاپیتالیس��تی نظام‬ ‫غرب را تقویت کنیم؟ نظام کاپیتالیس��تی‪ ،‬لیبرالیستی‬ ‫و سکوالریستی غرب به شدت در حال از بین رفتن‬ ‫اس��ت‪ ،‬چون نیاز بش��ر در ابعاد مختلف جهان بینی‬ ‫به دنبال یک فلس��فه و مفهوم می گ��ردد و هنوز ان را‬ ‫نیافته است‪.‬‬ ‫اگر مفهوم مردم ساالری دینی را می یافت مطمئن‬ ‫باشید که در کمترین زمان ممکن نگاه فلسفی جهانی‬ ‫گف ‬ ‫تو گویویژه مثلث شماره‪112‬‬ ‫هم به سمت مردم س��االری دینی حرکت می کرد‪ .‬من‬ ‫نمی گویم به سمت اس�لام خواهی و شیعه گری بلکه‬ ‫به سمت مدل مردم ساالری دینی که نه نظام کمونیستی‬ ‫را بر می تابد و نه نظام س��رمایه داری را بلکه یک نظام‬ ‫مبتنی بر خاستگاه ملی و متعارف و مصلحت‪ .‬همان‬ ‫چیزی که حض��رت اقا فرمودن��د؛ حکمت‪،‬عزت و‬ ‫مصلحت‪ .‬این مس��اله موازنه قوای بین شرق و غرب‬ ‫را بر ه��م زده‪ .‬هم ب��ه لحاظ فیزیکی و ه��م به لحاظ‬ ‫ی اگر مساله وال استریت ادامه پیدا کند‪ ،‬ما شاهد‬ ‫معرفت ‬ ‫فروپاشی نظام سرمایه داری عالم خواهیم بود‪.‬‬ ‫در زمان جنگ هم صحبت از بستن تنگه هرمز‬ ‫بود‪ .‬حتی نق��ل قولی از حض��رت امام وجود‬ ‫دارد که گفتن��د من اگر جای ش��ما بودم تنگه‬ ‫را می بستم‪ .‬اگر ممکن اس��ت از خاطرات ان‬ ‫زمان که اطالعات کافی از ان دارید‪ ،‬مطالبی‬ ‫را بیان کنید‪.‬‬ ‫‪ l‬مس��اله تنگه هرمز از زمانی که انشقاق پوسته‬ ‫زمین شکل گرفته از پنج میلیون س��ال پیش به این سو‬ ‫وجود داشته است‪ .‬ایران یا هر کشور دیگر این امکان را‬ ‫داشته که این تنگه را ببندد‪ .‬نه اینکه این امکان را نداشته‬ ‫باشیم‪ ،‬بلکه ما امکانات وسیع تر از بستن تنگه هرمز را‬ ‫در اختیار داریم‪ .‬در زمان جنگ امدند از خویشتن داری‬ ‫ایران استفاده کردند و ناوگان عراق به کشتی های تجاری‬ ‫ما حمله کرد‪ .‬ما دو سال تحمل کردیم‪ .‬شروع کردیم به‬ ‫زدن کشتی های تجاری‪ .‬بعد مشاهده شد که کشورهای‬ ‫عربستان و کویت تجهیزات به عراق منتقل می کنند‪ .‬از ان‬ ‫طرف امریکا و فرانسه و انگلیس با واگذاری هواپیماهای‬ ‫ت نیروی هوایی عراق را باال‬ ‫سوپراتاندارد و میراژ‪ ،‬قابلی ‬ ‫بردند تا سکوهای نفتی و نفتکش ها و کشتی های تجاری‬ ‫ما را هدف قرار دهند‪ .‬در مقابل ما گفتیم این کشورهایی‬ ‫که برای عراق محموله وارد می کنند را هدف می گیریم‪.‬‬ ‫دس��ت به دامن امریکایی ها شدند و گفتند بیایید‬ ‫کشتی های ما را اسکورت کنید‪ .‬امریکا هم با کمال میل‬ ‫امد کشتی هایی که حامل تجهیزات و امکانات برای عراق‬ ‫بود را اسکورت کرد‪ .‬ما هم باز از تصمیم خودمان برای‬ ‫دفاع از کشورمان عقب نرفتیم تا زمانی که امریکایی ها‬ ‫به صورت مستقیم سکوی نفتی ما را هدف قرار دادند‪.‬‬ ‫دوم اینکه امریکایی ها هواپیمای ایرب��اس ما را هدف‬ ‫قرار دادند‪ .‬ما به این نتیجه رسیدیم که یا باید یک جنگ‬ ‫جهانی را تحمل کنیم و خسارتی را بر ملل مسلمان و همه‬ ‫دنیا وارد کنیم یا با خویشتنداری بگوییم از حق خودمان‬ ‫ی را تمام می کنیم‪.‬‬ ‫می گذریم و جنگ نظام ‬ ‫اما جنگ نظامی م��ا هنوز ادام��ه دارد‪ .‬بنابراین‬ ‫امدیم قرارداد ‪ 598‬را پذیرفتی��م‪ .‬ان زمان هم امکان‬ ‫بس��تن تنگه هرمز برای ما متصور بود و ش��رایط ما از‬ ‫امروز بس��یار بغرنج تر بود‪ .‬اما اقدامی انجام ندادیم‪.‬‬ ‫حتی در بس��یاری جاها برعکس این مطلب که شما‬ ‫می فرمایی��د که امام گفتن��د تنگه هرم��ز را ببندید اما‬ ‫نظامی ه��ا اقدامی نکردن��د‪ ،‬می گویم خی��ر‪ .‬ما وقتی‬ ‫می خواستیم به بغداد و بصره موشک بزنیم امام تاکید‬ ‫داشتند به مردم اسیبی نرس��د‪ .‬حتی در ورود به خاک‬ ‫عراق‪ ،‬شرع به ما تاکید می کند به درختان اسیب نرسد‪.‬‬ ‫ما بنا نیست مدعی دینداری باش��یم و به احکام دینی‬ ‫توجه نکنیم‪.‬‬ ‫بارها و بارها ش��ده که حضرت امام نهیب زده‬ ‫و فرمان داده اند‪ .‬زمانی که ما ات��ش بس را پذیرفتیم‬ ‫عراق دوباره به ما حمله کرد‪ ،‬یگان های ما پر شدند و‬ ‫اماده حمله بودیم‪ .‬وقتی امدیم خدمت حضرت امام‬ ‫و گفتیم ما اماده ایم که بجنگیم‪ ،‬حضرت امام فرمودند‬ ‫احدی حق ندارد پایش را از مرز ان طرف بگذارد‪ .‬ما‬ ‫صادقانه قطعنامه را پذیرفتیم‪g .‬‬ ‫‪43‬‬ ‫بینالملل ‬ ‫اتحاد تاکتیکی‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫توافق راهبردی‬ ‫ترکیه الترناتیو ایران در مذاکرات هسته ای با غرب می شود‬ ‫‪44‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪45‬‬ ‫چرا الریجانی به ترکیه رفت؟‬ ‫‪1‬‬ ‫دیپلماسی رفت و امد‬ ‫بین الملل‬ ‫سفرداوود اوغلو‪،‬وزیرخارجهترکیهبهایرانبی پاسخ‬ ‫نماند و پس از گذشت یک هفته علی الریجانی‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس در صدر هیات بلند پای��ه پارلمانی برای دیدار و‬ ‫گفت وگو با مقامات ترکیه رهس��پار این کشور شد‪ .‬در‬ ‫این سفر دو روزه که به دعوت همتای ترک وی‪ ،‬جمیل‬ ‫چیچک‪ ،‬انجام ش��د مذاکرات و صحبت هایی در مورد‬ ‫برنامه هسته ای ایران‪ ،‬تحوالت اخیر سوریه و گسترش‬ ‫مناسبات دو جانبه به خصوص همکاری های پارلمانی‬ ‫انجام شد‪ .‬ش��رایط کنونی عراق پس از خروج نظامیان‬ ‫امریکاازدیگرمحورهاییبودکهموردبررسیقرارگرفت‪.‬‬ ‫رئیس مجلس شورای اسالمی در سفر به ترکیه دیدارهای‬ ‫جداگانه ای با رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه داشت‪.‬‬ ‫وی در دیدار با عبداهلل گل‪ ،‬رئیس جمهور ترکیه‪ ،‬تصریح‬ ‫کرد‪« :‬رابط ه تجاری ایران و ترکیه نشانگر باال بودن روابط‬ ‫دو کشور در هم ه زمینه هاست و این همکاری ها در اینده‬ ‫بیشتر خواهد شد‪».‬‬ ‫«حسین شیخ االسالم» مشاور رئیس مجلس شورای‬ ‫اس�لامی ایران نیز درگفت وگو با خبرنگار شبکه العالم‬ ‫گفت‪« :‬سفرهای متقابل مس��ئوالن ایرانی و ترکیه بدان‬ ‫معناست که روابط مستحکمی میان دو کشور وجود دارد؛‬ ‫ایندیدارهاهمچنیننشان دهندهاهمیتمسائلمنطقه ای‬ ‫به ویژه مساله فلس��طین‪ ،‬عراق و مشکالت در سوریه و‬ ‫به طور کلی امنیت منطقه و اینده ان است‪».‬‬ ‫درحالحاضرموضوعاتمنطقه ایمشترکبسیاری‬ ‫میان ایران و ترکیه وجود دارد که همین امر موجب برخی‬ ‫اختالف نظرهانیزشدهاست‪.‬شایدیکیازدالیلسفرهای‬ ‫دیپلماتیک اخیر را نیز باید در همین راستا ارزیابی کرد‪.‬‬ ‫شاید مهم ترین موضوع مورد اختالف میان ایران‬ ‫و ترکیه طی ماه های اخیر تحوالت س��وریه بوده باشد‪.‬‬ ‫در رابطه با مساله س��وریه ایران از اصالحات بشار اسد‬ ‫حمایت می کرد و ترکیه خواستار کناره گیری اسد از قدرت‬ ‫بود‪ ،‬اما الریجانی پس از دیدار با مقامات ترک در دیدار با‬ ‫خبرنگاران اعالم کرد نگاه رهبران ایران و ترکیه در مسائل‬ ‫منطقه ای به هم نزدیک اس��ت‪ .‬در مس��ائل استراتژیک‬ ‫همگرایی هابسیاراستودلمشغولیایرانوترکیهنسبت‬ ‫بهسرنوشتمسلمانانمشترکاست؛بنابراینبرایمسائلی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫پس از سفر‬ ‫الریجانی به‬ ‫انکارا مقامات‬ ‫ترکیه مخالفت‬ ‫خود را با اعمال‬ ‫تحریم ها علیه‬ ‫ایران اعالم‬ ‫کردند و بر‬ ‫تداوم روابط‬ ‫اقتصادی با‬ ‫تهران پای‬ ‫فشردند‬ ‫‪46‬‬ ‫که بین دو کش��ور و منطقه وجود دارد این سفرها بسیار‬ ‫می تواند کمک کننده باشد‪ .‬همچنین وی در مورد مساله‬ ‫خاص «سوریه» گفت که ایران نیز خواستار اصالحات‬ ‫در این کشور اس��ت و برخی کشورهای عربی که بویی‬ ‫از دموکراس��ی نبرده اند حق ندارند راجع به دموکراسی‬ ‫حرف بزنند‪ .‬وی خاطرنشان کرد‪« :‬در قضی ه سوریه طرح‬ ‫امریکایی ـ اسرائیلی وجود دارد‪ ،‬پس پروژ ه اصالحات‬ ‫باید اجرا شود؛ ضمن انکه نباید در بازی شطرنج دشمن‬ ‫بازی کرد‪».‬‬ ‫پس از این سفر‪ ،‬ترکیه موضع صریح خود در قبال‬ ‫تشدید تحریم ها علیه کشورمان را اعالم کرد‪ .‬بر همین‬ ‫اساس ‪ ،‬سلجوق اونال‪ ،‬سخنگوی وزارت خارجه ترکیه‬ ‫در یک کنفرانس خبری گفت که انکارا هیچ اجباری در‬ ‫اجرای تحریم هایی که از سوی یک یا چند کشور علیه‬ ‫ایران اعمال می شود‪ ،‬ندارد‪ .‬موضع وزارت خارجه ترکیه‬ ‫پس از دیدار عل��ی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس ش��ورای‬ ‫اسالمی ایران با احمد داوود اوغلو‪ ،‬وزیر خارجه ترکیه‬ ‫اعالم شد‪ .‬هفته گذشته ویلیام برنز‪ ،‬معاون وزیر خارجه‬ ‫امریکا به ترکیه سفر کرده بود تا این کشور را در تحریم ها‬ ‫وفشارهای بیشتر علیه ایران همراهی کند‪ .‬وزارت خارجه‬ ‫ی امریکا‬ ‫ترکیه البته در همین حال گفته که موارد تحریم ‬ ‫علیه ایران را بررسی می کند‪ .‬در رابطه با مساله تحریم نفتی‬ ‫ایران‪« ،‬تنر ییلدیز» وزیر انرژی ترکیه گفت‪« :‬در حال حاضر‬ ‫همه چیز میان ایران و ترکیه طبق قرارداد پیش می رود و‬ ‫خرید نفت ما از ایران برقرار است‪ .‬موارد مطرح شده از‬ ‫سوی امریکا را بررس��ی می کنیم و اگر قرار شد تغییری‬ ‫ایجاد شود‪ ،‬ان را بعدا اعالم خواهیم کرد‪».‬‬ ‫‪ ،2011‬سالی پرتنش‬ ‫سال‪ 2011‬بر خالفسالگذشتهان‪،‬بهسالمتفاوتی‬ ‫در عرصه دیپلماسی دو کشور ایران و ترکیه تبدیل شد‪.‬‬ ‫روابط انکارا با واشنگتن به سرعت رو به بهبودی گرایید و‬ ‫روابط ترکیه و ایران بر سر سوریه و قرار گرفتن رادار ناتو‬ ‫در خاک ترکیه به چالشی عمیق میان این دو کشور تبدیل‬ ‫شد‪ .‬می توان گفت موافقت ترک ها با قرار گرفتن رادار ناتو‬ ‫در شرق این کشور و همسایگی کشور ایران روابط این‬ ‫دو کشور را دچار تیرگی بیشتری کرد و وخامت بیشتری‬ ‫بخشید‪ .‬اما با گذشت زمان روابط دو کشور رو به عادی‬ ‫شدنگراییدوسفرهایمتعدداخیریهمکهانجاممی شود‬ ‫تاییدی بر بهبود بیش از پیش روابط است‪ .‬رئیس مجلس‬ ‫در این رابطه توضی��ح داد‪« :‬مذاکراتی صورت گرفته و‬ ‫بحث ها ادامه دارد اما به هر حال ما به دوستان خود در ترکیه‬ ‫اعتماد داریم‪ .‬گرچه معتقدیم سیستم رادار موشکی به نفع‬ ‫مسلمانان نیس��ت‪ ،‬اما به هر حال بحث های دیگری هم‬ ‫وجود دارد که باید با مذاکرات روشن شود‪».‬‬ ‫از س��وی دیگر ترویج الگوی حکوم��ت خود در‬ ‫جریان انقالب های عربی از دیگ��ر موارد رقابتی بود که‬ ‫این دو کشور را در برابر یکدیگر قرار می داد‪ .‬در این میان‬ ‫اشتباهی که ترک ها مرتکب شدند‪ ،‬سفر اردوغان به مصر‬ ‫و صحبت های وی پیرامون نوشتن یک قانون اساسی بر‬ ‫مبنای سکوالریسم در این کشور بود‪ .‬این مواضع ترکیه نیز‬ ‫اصال به مذاق ایران و همچنین برخی گروه های اسالمگرا‬ ‫در مصر خوش نیامد‪.‬مقامات ترکیه نیز این سفرها را بسیار‬ ‫مثبت و تاثیرگذار می دانند‪ ،‬همچنانکه رئیس مجلس ملی‬ ‫ترکیه پس از دیدار با عل��ی الریجانی با بیان اینکه روابط‬ ‫ترکیه و ایران فراتر از دو کشور همسایه و دوست است‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ایران و ترکیه مهمترین کش��ورها در جغرافیای‬ ‫منطقه هس��تند و بنابراین روابط نزدیک و توسعه ان در‬ ‫ابعاد مختلف موجب ثبات و پایداری و توس��عه روابط‬ ‫دیگر کشورهای منطقه نیز خواهد شد‪ ».‬وی با اشاره به‬ ‫کش��ورها و نهادهایی که خواهان به هم خوردن رابطه‬ ‫ایران و ترکیه و ایجاد اختالل در ان هس��تند‪ :‬اضافه کرد‪:‬‬ ‫«نباید چنین فرصت هایی در اختیار افراد و کشورها قرار‬ ‫گیرد زیرا ما بر این اعتقادیم که مس��ئوالن دو کشور باید‬ ‫مطالب خود را به ص��ورت حضوری با یکدیگر مطرح‬ ‫کنند و این روش را صحی��ح می دانیم‪ ،‬نه بیان مطالب به‬ ‫یکدیگر از طریق رسانه ها را‪ ».‬این مواضع ترکیه بیانگر ان‬ ‫است که انها نیز مانند جمهوری اسالمی به دنبال گسترش‬ ‫مناسبات فرهنگی‪ ،‬سیاسی و اقتصادی دو کشور هستند؛‬ ‫این در حالی است که این رویکرد در زمره سیاست نوین‬ ‫ترکیه یعنی به صفر رساندن مشکالت با همسایگان جای‬ ‫می گیرد و نشان می دهد که ترکیه همچنان خواهان تدوام‬ ‫دیپلماسی داوود اوغلو‪ ،‬نظریه پرداز دیپلماسی نوین ترکیه‬ ‫و معمار سیاست خارجی این کشور است‪ .‬در این رویکرد‬ ‫جدید نگاه به ش��رق پر رنگ تر از گذش��ته در سیاست‬ ‫خارجی ترکیه جلوه نمایی می کند و برای گام نخست نیز‬ ‫سیاست «به صفر رس��اندن مشکالت با همسایگان» در‬ ‫دستور کار قرار دارد‪g.‬‬ ‫ماه اوت‪ ،‬ترکیه مخالف اعمال هرگونه تحریمی علیه‬ ‫ایران در شورای امنیت سازمان ملل محسوب می شد‪.‬‬ ‫در این برهه ترکیه بیش��ترین هم��کاری و روابط را با‬ ‫ایران داشت و بنابر اصل یاد شده در باال‪ ،‬کمترین میزان‬ ‫روابط را با واشنگتن داشت‪ .‬اما ش��رایط به این روال‬ ‫ادامه پیدا نکردند‪».‬‬ ‫پس از دی��دار اوبام��ا و رجب طی��ب اردوغان‪،‬‬ ‫نخست وزیر ترکیه‪ ،‬در حاشیه اجالس گروه موسوم‬ ‫به ‪ G20‬در ژوئ��ن ‪ ،2010‬انکارا به این نتیجه رس��ید‬ ‫که باید می��ان ایران و امری��کا یک��ی را انتخاب کند‪،‬‬ ‫زیرا در غیر این صورت «سیاس��ت به صفر رس��اندن‬ ‫مشکالت با همسایگان»‪ ،‬خصوصا ایران‪ ،‬موجب بروز‬ ‫مش��کالت عدیده با واشنگتن می ش��ود‪ .‬با سفرهایی‬ ‫که طی هفته های اخیر ص��ورت گرفته می توان نتیجه‬ ‫گرفت که ترک ها بازهم مایل به ادامه روابط حس��نه با‬ ‫کشورهای همسایه هس��تند‪ ،‬اما در کنار ان با سیاست‬ ‫میانجیگری شان خواهان ان هس��تند که غرب را نیز‬ ‫برای خود حفظ کنند‪.‬‬ ‫تنش در نقطه صفر‬ ‫ترکیه در دوراهی ایران و غرب‬ ‫در حالی ک��ه ایران برای از س��رگیری مذاکرات‬ ‫هس��ته ای اعالم امادگی کرده‪ ،‬اما غ��رب همچنان بر‬ ‫مواضع تحریمی خودش استوار است و گمان می کند‬ ‫با تحت فش��ار قرار دادن ایران می تواند بدون حاضر‬ ‫شدن بر س��ر میز مذاکرات به اهدافش برسد‪ .‬در این‬ ‫میان نقش کش��ورهای دوس��ت ایران از جمله ترکیه‬ ‫نیز بس��یار تاثیرگذار اس��ت‪ .‬طی س��فر الریجانی به‬ ‫ترکیه اعالم ش��د که ترک ها مایل هستند مذاکرات در‬ ‫کشور انها دنبال ش��ود؛ این بدان معناست که ترک ها‬ ‫بازهم خواهان ایفای نقش میانجی میان ایران و غرب‬ ‫هستند‪ .‬پس از این سفر عمر تاش��پینار‪ ،‬ستون نویس‬ ‫روزنامه تودیز زمان‪ ،‬در یادداش��تی با عنوان «ایا ترکیه‬ ‫از تحریم ها علیه ایران حمایت می کند؟» به بررس��ی‬ ‫روابط ای��ران و ترکیه در برهه کنون��ی پرداخت‪ .‬او در‬ ‫این یادداشت نوش��ت‪ «:‬همواره در معادالت عرصه‬ ‫بین الملل کش��وری نمی تواند بازی برد ‪ -‬برد داش��ته‬ ‫باش��د‪ .‬در عرصه بین الملل بهبود روابط با یک کشور‬ ‫ممکن است منجر به ضرر رابطه با کشوری دیگر شود‪.‬‬ ‫به همین دلیل استراتژی سیاس��ت خارجی ترکیه در‬ ‫«به صفر رساندن مش��کالت با همسایگان» زمانی که‬ ‫انکارا را به واش��نگتن نزدیک می کن��د‪ ،‬موجب بروز‬ ‫مش��کالت با همس��ایگان منطقه ای ترکیه می ش��ود‪.‬‬ ‫بخشی از این مش��کل به ماهیت کشورهای همسایه‬ ‫ترکیه بازمی گردد‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬بهبود روابط ایران‬ ‫با انکارا موجب مش��کالت ترکیه با امریکا می شود‪.‬‬ ‫تا پایان تابس��تان ‪ 2010‬ترکیه یکی از مدافعان حقوق‬ ‫هسته ای ایران بود و پس از امضای توافقنامه تهران در‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫ادامه مذاکرات هس��ته ای ش��اید مهم ترین نکته‬ ‫س��فر الریجانی به ترکیه بود‪ .‬رئیس مجلس ایران در‬ ‫پایان دیدارش با مقامات ترک اعالم کرد که «ایران در‬ ‫زمین ه مذاکرات با ‪ 5+1‬همیشه اماده بوده و خواهد بود‪،‬‬ ‫چون مساله هسته ای ایران بس��یار رو راست و روشن‬ ‫است و فقط گرفتار بازیگری های غربی ها شده است؛‬ ‫بنابراین فکر می کنیم مس��ائل م��ا در قالب مذاکرات‬ ‫قابل حل است‪ ،‬به ش��رطی که مذاکرات جدی باشد‪،‬‬ ‫نه بازیگوشانه‪ .‬دوستان ترک نظرش��ان این است که‬ ‫این مذاکره در ترکیه انجام ش��ود‪ .‬از جهت اینکه ترکیه‬ ‫دوست و برادر ماس��ت‪ ،‬ما هم موافقیم‪ ».‬این مواضع‬ ‫بیانگر ان است که جمهوری اس�لامی ایران همواره‬ ‫برای مذاکرات ‪ 5+1‬اماده است و این غرب است که‬ ‫برای حاضر ش��دن بر س��ر میز مذاکره صادق نیست‪.‬‬ ‫همچنین وی از علنی س��اختن پیش��رفت های جدید‬ ‫هسته ای ایران در اینده ای نزدیک خبر داد‪.‬‬ ‫این در حالی است که رئیس سازمان انرژی اتمی‬ ‫ ایران نیز هفته گذش��ته از افتتاح نیروگاه «فردو» قم در‬ ‫اینده ای نزدیک خبر داد و گفت این نیروگاه توانایی ان‬ ‫را دارد تا اورانیوم های غنی شده ‪ 20‬درصد‪ 3/5 ،‬درصد‬ ‫و چهار درصد را تولید کند‪.‬‬ ‫فریدون عباس��ی دوانی با بیان اینکه در فرصتی‬ ‫مناس��ب از س��ران و مقامات کش��ورهای همسایه و‬ ‫دوست در مراسم افتتاح رس��می دعوت خواهد شد‪،‬‬ ‫اضافه کرد‪« :‬با تست نهایی توربین و ژنراتورها در دهه‬ ‫فجر امسال بیش از ‪ 750‬مگاوات برق وارد مدار خواهد‬ ‫شد‪ ».‬در ادامه عباس��ی با بیان اینکه تمام چرخه تولید‬ ‫انرژی هسته ای در کش��ور انجام می شود‪ ،‬عنوان کرد‪:‬‬ ‫«ایران جزو کشورهای صادر کننده خدمات هسته ای در‬ ‫بین کشورهای دارای علم هسته ای است و می تواند این‬ ‫خدمات را به کشورهای دوست درخواست کننده ارائه‬ ‫کند‪ ».‬وی اظهارداشت که ایران این توانایی را دارد تا‬ ‫در کشورهای افریقایی دوست که ذخایر غنی اورانیوم‬ ‫دارند کارخانه های ف��راوری احداث کند و ارز اوری‬ ‫مناسبی را برای کشور داشته باشد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪2‬‬ ‫ایران اماده ادامه مذاکرات جدی با غرب‬ ‫فشار نفتی بر ترک ها‬ ‫این روزها‪ ،‬مجددا فشارهای امریکا و اروپاییان‬ ‫جهت فش��ار به ایران برای تحریم خری��د نفت ایران‬ ‫ش��دت بیش��تری پیدا کرده اس��ت‪ .‬این فش��ارها که‬ ‫به موضوع هس��ته ای ای��ران مربوط می ش��ود تاکنون‬ ‫بارها به اجرا در امده اما نتوانسته اند ایران را از مقصود‬ ‫خود باز دارند‪ .‬در شرایط عادی بسیاری در انتظار این‬ ‫بودند که ترکیه هم با افزایش فشارها بر ایران موافقت‬ ‫کند‪ .‬اوباما و متحدانش بر این اعتقادند که اعمال این‬ ‫تحریم ها تنها جایگزین حمله نظامی به ایران هستند‪.‬‬ ‫امریکا به خوبی واقف است که حمله نظامی به ایران‬ ‫موجب اش��فتگی بیش��تر در بازارهای جهانی نفت‬ ‫می گردد و خطری برای اقتصاد تازه بهبود یافته امریکا‬ ‫در این سال انتخاباتی تلقی می شود‪.‬‬ ‫حال سوال اینجاست که ایا ترکیه از تحریم نفتی‬ ‫ایران اس��تقبال می کند یا خیر؟ ش��واهد کنونی نشان‬ ‫می دهد که ترکیه چنین قصدی ن��دارد‪ .‬ترکیه در حال‬ ‫حاضر یک سوم نفت خام خود را از ایران تامین می کند‬ ‫و اخیرا هم وزیر نیروی ترکیه‪ ،‬تانر یلدیز‪ ،‬عنوان کرده‬ ‫اس��ت که انکارا لزومی بر پیروی از امریکا و اروپا در‬ ‫تحریم نفتی ایران نمی بیند‪ .‬در این روزها که پول ترکیه‬ ‫ارزش خود را در براب��ر دالر امریکا از دس��ت داده‪،‬‬ ‫واردات انرژی هزینه بیش��تری برای ترکیه داش��ته و‬ ‫این کشور تمایل چندانی برای پیدا کردن جایگزینی‬ ‫برای نفت ایران ندارد‪ .‬در اینجاست که روابط تجاری‬ ‫ترکیه با ایران ورای روابط دیپلماتیک با واشنگتن قرار‬ ‫می گیرد و اقتصاد حرف تعیین کننده ای می زند‪.‬‬ ‫موضوع هسته ای ایران بحث های گوناگونی را در‬ ‫مجامع مختلف برانگیخته است‪ .‬برخی موافق حمله‬ ‫نظامی به تاسیسات هسته ای ایران هستند و برخی نیز به‬ ‫ادامه تحریم ها و اهسته شدن روند هسته ای ایران رای‬ ‫می دهند‪ .‬حمله به ایران اگر چه ممکن است تاسیسات‬ ‫هس��ته ای ایران را از بین ببرد اما خطرات بسیاری را‬ ‫برای بازارهای جهانی و منطقه ایجاد می کند‪ .‬اهس��ته‬ ‫کردن روند هس��ته ای ایران از طریق اعمال تحریم ها‬ ‫اگر چ��ه مزایای��ی دارد‪ ،‬اما هزینه های بس��یاری را به‬ ‫کشورهای تحریم کننده وارد می کند‪ .‬با اعالم موافقت‬ ‫ایران برای از س��ر گیری مذاکرات هسته ای در ترکیه‪،‬‬ ‫زمان ان فرا رس��یده تا غرب نگاه واق��ع بینانه تری به‬ ‫مساله هسته ای ایران داشته باشد و به جای تالش برای‬ ‫بازداری‪ ،‬با حاضر ش��دن بر سر میز مذاکرات زمینه را‬ ‫برای رسیدن به یک راه حل منطقی فراهم اورد‪g .‬‬ ‫‪47‬‬ ‫دیپلماسیپارلمانی‬ ‫گزارش از سفر رئیس مجلس به ترکیه‬ ‫جواد جهانگیرزاده‪/‬عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫در س��فری که علی الریجان��ی‪ ،‬رئیس مجلس‬ ‫شورای اس�لامی به ترکیه داشت مسائل مهم و برخی‬ ‫موارد دوجانبه میان ایران و ترکیه مورد بحث و بررسی‬ ‫قرار گرفت و مجموعه مذاکرات نسبتا طوالنی را در‬ ‫برگرفت‪ .‬وی با رئیس جمهور‪ ،‬نخس��ت وزیر‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس و وزی��ر خارجه در دو نوب��ت مالقات انجام‬ ‫داد و بحث توس��عه روابط دو کش��ور در حوزه های‬ ‫اقتصادی و در عین حال ظرفیت های دو کشور برای‬ ‫پیشرفت های بیش��تر مطرح شد‪ .‬بحث توسعه روابط‬ ‫پارلمانی و استفاده از ظرفیت های جدید یعنی عالوه‬ ‫بر گروه های دوستی اس��تفاده از ارتباطات پارلمانی‬ ‫در قالب کمیس��یون ها هم مورد بح��ث قرار گرفت‪.‬‬ ‫موضوعات مورد عالقه طرفین در حوزه های بین الملل‬ ‫و مسائل منطقه ای هم در این دیدارها مورد توجه بود‪.‬‬ ‫بحث استقرار سپر دفاع موشکی امریکا در ترکیه که از‬ ‫نگاه جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬موضوع غیرقابل دفاعی‬ ‫است و در عین حال بحث هایی که در منطقه می گذرد‬ ‫مانند ت�لاش صهیونیس��ت ها‪ ،‬امریکایی ها و برخی‬ ‫کشورهای عربی وابسته به غرب در منطقه برای ایجاد‬ ‫تغییر در س��اختار سیاسی س��وریه و طبیعتا تضعیف‬ ‫جبهه مقاومت و همچنین موضوع عراق نیز از جمله‬ ‫موضوعاتی بود که به انها پرداخته شد‪.‬‬ ‫اینه��ا موضوعاتی اس��ت ک��ه به دلی��ل جایگاه‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و ترکیه در منطقه شایان ذکر‬ ‫هستند و در امنیت و ثبات منطقه تاثیرگذارند‪ .‬این سفر‬ ‫همچنین در جهت نزدیک ش��دن نگاه ها به ویژه در‬ ‫حوزه های مورد اختالف موثر واقع شد‪.‬‬ ‫انتظ��ار اینک��ه دیدگاه ها کامال یکس��ان ش��ود‬ ‫انتظار درستی نیس��ت‪ ،‬اما در رابطه با سوریه پیرامون‬ ‫جایگاه این کشور در نظم و امنیت منطقه ای و دالیل‬ ‫ت�لاش غربی ها ب��رای تضعیف این کش��ور بحث و‬ ‫گفت وگوهایی میان مقامات دو کشور انجام شد‪.‬‬ ‫ام��روز تضعیف س��وریه در زم��ره طرح های‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫غربی ها قرار دارد و هرگونه همکاری برای تضعیف‬ ‫این کش��ور باید مورد بررس��ی قرار بگی��رد‪ .‬ایران و‬ ‫ترکیه نگاه ش��ان نسبت به س��وریه متفاوت است‪ ،‬اما‬ ‫انچه مش��ترک اس��ت این که در مجموع در س��وریه‬ ‫اصالحاتی بای��د انجام پذی��رد؛ مس��اله ای که مورد‬ ‫پذیرش طرفین واقع ش��د‪ .‬اما مهم این اس��ت که این‬ ‫اصالحات باید درونی باش��د و نه از بیرون و مش��ابه‬ ‫انچه غربی ها مدنظرش��ان اس��ت؛ باید توجه داشت‬ ‫که جایگاه س��وریه در نظم و امنیت منطقه ای جایگاه‬ ‫ویژه ای اس��ت‪ .‬البته نقاط افتراقی نی��ز در بحث های‬ ‫دو جانبه وجود داش��ت که بای��د از جوانب مختلف‬ ‫سنجیده شود؛ از نگاه ترک ها نیز این مذاکرات می تواند‬ ‫در جهت حل اختالفات موثر واقع شود‪ .‬در رابطه با‬ ‫برنامه های هس��ته ای ایران نیز گفت وگوهایی در این‬ ‫سفر انجام گرفت و دو طرف اعالم کردند مایلند ادامه‬ ‫مذاکرات ‪ 5+1‬با ایران در ترکیه دنبال ش��ود‪ .‬چرا که‬ ‫تاکنون ترک ه��ا در رابطه ب��ا برنامه ه��ای صلح امیز‬ ‫هس��ته ای ایران موضع گیری واقع بینانه ای داشته اند‬ ‫و به همین جهت می توانند عامل واس��طه میان ایران‬ ‫و غرب باشند‪.‬‬ ‫همچنین اقای الریجانی اع�لام کردند که ایران‬ ‫اماده از س��رگیری مذاکرات با گروه ‪ 5+1‬اس��ت‪ ،‬اما‬ ‫در این رابطه باید گفت که غرب مایل نیس��ت توفیق‬ ‫جمهوری اسالمی را در موضوع هسته ای شاهد باشد‪.‬‬ ‫اگرچه برخ��ی از استراتژیس��ت های غربی معتقدند‬ ‫عدم واق��ع بینی‪ ،‬غ��رب لطم��ات جبران ناپذیری به‬ ‫موقعیت بین المللی انها وارد می اورد و انها باید مساله‬ ‫هس��ته ای ایران را بپذیرند‪ .‬عالوه بر واقع بینی غرب‬ ‫باید منصفانه به این موضوع نگاه کن��د؛ ایران اکنون‬ ‫از یک ثبات سیاس��ی و اقتدار منطق��ه ای برخوردار‬ ‫است و از رفتارهای پرخاشگرانه یا رفتارهایی که به‬ ‫منازعات منطقه منجر شود همواره پرهیز کرده است‪.‬‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در این زمینه هربار که مظلوم‬ ‫واقع شده از خودش دفاع کرده است‪ .‬این موضوعات‬ ‫نکات روشنی در سیاس��ت خارجی ایران است‪ .‬در‬ ‫جواد جهانگیرزاده می گوید‪« :‬سفر علی الریجانی به ترکیه‬ ‫باعث نزدیک شدن نگاه دو کشور در حوزه های مورد‬ ‫اختالف شد‪».‬‬ ‫‪48‬‬ ‫حال حاضر هم منطقه و هم برخی استراتژیست های‬ ‫غربی پذیرفته اند که حاکمیت کشور ما و نظام سیاسی‬ ‫ایران یک حاکمیت عاقل و منطق محور است‪ ،‬بنابراین‬ ‫روابط هرچه بر مبنای منطق‪ ،‬انصاف و واقع بینی باشد‬ ‫مطمئنا نتایج بهتری حاصل خواهد ش��د‪ .‬پس از این‬ ‫اگر مجموعه رفتارهای غربی هایی که بس��یار تند به‬ ‫موضوع ن��گاه می کنند و مایل هس��تند دامن غرب را‬ ‫به منازعات منطقه ای بکش��انند تغییر نکند‪ ،‬ش��رایط‬ ‫امیدوار کننده نخواهد بود‪ .‬اما به نظر می رسد که بحث‬ ‫اخیری که در موض��وع نامه دولت امری��کا به ایران‬ ‫هم می توان ان را اس��تنباط کرد‪ ،‬این اس��ت که غرب‬ ‫خیلی از ش��رایط موجود راضی نیست‪ .‬اگرچه غرب‬ ‫به اش��تباهات خودش اعتراف نمی کن��د اما می توان‬ ‫از اظهارات و رفتارهای انها این برداش��ت را کرد که‬ ‫انها نسبت به رفتارها و سیاست های خودشان منتقد‬ ‫هس��تند و مایلند بدون اینکه هزینه ای بپردازند از اثار‬ ‫غیرمحسوس و مثبت تغییر رفتارشان بهره مند شوند‪.‬‬ ‫اگر غرب رفتارش را تغیی��ر ندهد مطمئنا اتفاق‬ ‫قابل مالحظه ای در مجموع��ه مذاکرات رخ نخواهد‬ ‫داد‪ ،‬چون ایران از ابتدا اعالم ک��رده در رابطه با منافع‬ ‫ملی خودش که منافع درازمدتی هم هست نه سکوت‬ ‫خواه��د کرد و نه سیاس��ت س��ازش را پیش خواهد‬ ‫گرفت‪ ،‬البت��ه انتظار ه��م نداریم که غ��رب از منافع‬ ‫خودش دست بردارد‪ .‬اما این مجموعه منافع می تواند‬ ‫با یک تعریف منطقی توسط کشور ما و غرب پیگیری‬ ‫ش��ود‪ .‬یکی از دالیل اصل��ی رویارویی م��ا با غرب‬ ‫رفتارهای سوداگرانه و اظهارات ارباب گونه انهاست؛‬ ‫اظهاراتی که ناش��ی از خود برتربینی و تفرعن غرب‬ ‫اس��ت‪ .‬به نظر می رس��د که در یک اینده درازمدت‬ ‫می توان امیدوار بود که این ن��وع گفت وگوها به یک‬ ‫س��رانجام مطلوب برس��د‪ ،‬ولی در کوتاه مدت بعید‬ ‫به نظر می رس��د که غرب به یکباره مسیر خودش را‬ ‫عوض کند‪ .‬همانگونه که غرب سال هاس��ت انتظار‬ ‫تسلیم و کرنش ایران را می کشد‪ ،‬اما همواره با مقاومت‬ ‫روبه رو بوده است‪ .‬به نظر می رسد احساس امیدواری‬ ‫به تغیی��ر رفتار غرب در ی��ک زمان نس��بتا طوالنی‪،‬‬ ‫احس��اس بیگانه و غیرواق��ع بینان��ه ای نخواهد بود‪.‬‬ ‫در حال حاض��ر با توجه به س��فرهای دوجانبه ای که‬ ‫میان مقامات ای��ران و ترکیه صورت می گیرد می توان‬ ‫گفت که س��طح روابط و همکاری های دو کشور در‬ ‫س��طح قابل توجه و مالحظه ای اس��ت‪ ،‬اما ظرفیت‬ ‫همکاری های دو کش��ور خیلی بیش از اینهاس��ت و‬ ‫باید باور کنیم که دو کشور ایران و ترکیه هم به لحاظ‬ ‫پیش��ینه تاریخی و هم فرهنگی و هم به دلیل نزدیکی‬ ‫و وحدت گروه های سیاسی و همچنین حضور اقای‬ ‫رجب طیب اردوغان و تیم فکری او به عنوان مسئوالن‬ ‫فعلی ترکیه بس��یار به هم نزدیک هستند‪ .‬بنابراین هم‬ ‫در حوزه سیاس��ی و هم اقتصادی و هم در مناسبات‬ ‫فرهنگی می توان این ظرفیت ه��ا را افزایش داد و در‬ ‫عین حال همانگونه که نگاه جمهوری اسالمی ایران‬ ‫تاکنون به ترکیه نگاه مثبتی بوده طبیعی است که رفتار‬ ‫مناسب ترک ها می تواند در ارتقای جایگاه ترکیه نزد‬ ‫مقامات و مردم ایران تاثیرگذار باش��د؛ به هر ترتیب‬ ‫اکنون باید به هر طریقی از ظرفیت های موجود بیشتر‬ ‫استفاده کرد‪g .‬‬ ‫مشاور بین الملل رئیس مجلس در گفت وگو با مثلث؛‬ ‫ترکیه را به کشورهای اروپایی‬ ‫ترجیح می دهیم‬ ‫‪4‬‬ ‫حسین شیخ االسالم‪ ،‬مشاور بین الملل رئیس مجلس شورای اسالمی در گفت وگویی به بررسی سفر اخیر‬ ‫اقای الریجانی به ترکیه پرداخت‪ .‬وی در رابطه با مسائل هس��ته ای ایران که در ترکیه به ان پرداخته شد‪ ،‬معتقد‬ ‫است‪ «:‬در قضیه هسته ای‪ ،‬ما ترکیه را برای مذاکره کردن به هر کشور اروپایی دیگر ترجیح می دهیم اما این موضوع‬ ‫دو طرف دارد‪ .‬از نظر ما ترکیه به لحاظ اینکه یک کشور مسلمان است و تشابهات فرهنگی مان نیز بسیار زیاد است‪،‬‬ ‫کشور مناسبی است اما از طرف دیگر اروپایی ها نیز باید بپذیرند در ترکیه یا هر کشور دیگری مذاکره صورت‬ ‫بگیرد‪ .‬در برهه کنونی هنوز مکان و زمان مشخصی برای مذاکرات هسته ای ایران و ‪ 5+1‬انتخاب نشده است‪».‬‬ ‫وی همچنین پیرامون اعالم امادگی ایران برای ادامه مذاکرات با ‪ 5+1‬توضیح داد‪« :‬ایران همواره برای مذاکرات‬ ‫اماده است اما مساله مهم اینجاست که طرف مقابل تا چه حد صادقانه جلو بیاید‪ .‬با توجه به اینکه هنوز مواضع‬ ‫غربی ها برای ما کامال مشخص نیست نمی توان به طور قطع اینده این مذاکرات را پیش بینی کرد‪ .‬باید ببینیم غرب‬ ‫طی این مذاکرات چه خواسته ای از ایران دارد چراکه اگر انها بخواهند کشور ما از حق مسلم و منافع ملی اش‬ ‫بگذرد این امکان پذیر نیست‪».‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫ارزیابی ش��ما از س��فر اقای الریجانی به ترکیه‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬سفری که اقای الریجانی اخیرا به کشور ترکیه‬ ‫داشت به دعوت جمیل چیچک‪ ،‬رئیس مجلس ترکیه و‬ ‫همچنین دعوتنامه کتبی وی که از قبل ارسال شده بود‪،‬‬ ‫برایاینروزتنظیمشدهبودوارتباطیبامسائلخاصاین‬ ‫روزهاندارد‪.‬اینگونهسفرهاقاعدتابینمجالسکشورهای‬ ‫همسایه انجام می شود و در کل کشورهای دنیا عمومیت‬ ‫دارد‪ .‬البته این سفر در این ش��رایط خاص معنی خاص‬ ‫خودش را داشت‪ .‬طبیعی است که در چنین سفری روابط‬ ‫دو جانبه ایران و ترکیه که روابط گسترده و چندجانبه ای‬ ‫است‪ ،‬مورد بحث و بررسی قرار گیرد‪ .‬شایان ذکر است‬ ‫که پارلمان های هر دو کشور عضو پارلمان بین المللی‪،‬‬ ‫پارلمان بین المجالس اسالمی و مجالس اسیایی هستند‬ ‫به همین خاطر همکاری های زیادی داریم؛ موضوعاتی‬ ‫که ایران و ترکیه دنبال می کنند تقریبا موضوعات یکسانی‬ ‫است‪ ،‬در قضیه فلسطین ما و ترکیه هم پیمان هستیم و در‬ ‫رابطه با بسیاری از قضایای مهم اسیایی و اسالمی نیز ایران‬ ‫و ترکیه دیدگاه های یکسانی دارند‪ .‬در این سفر نیز بحث و‬ ‫گفت وگوهاییپیرامونمباحثموردنظرصورتگرفت‪.‬‬ ‫در حال حاضر روابط اقتصادی ایران و ترکیه‬ ‫در چه حد است؟‬ ‫‪ l‬روابط اقتصادی دو کش��ور در س��طح بسیار‬ ‫باالست و میزان تبادالت دو کش��ور به ‪ 10‬میلیارد دالر‬ ‫می رسد‪ .‬به خصوص در این شرایط و فشاری که غربی ها‬ ‫سعی دارند بر اقتصاد ایران وارد اورند این روابط می تواند‬ ‫بسیار سازنده و مفید باشد‪.‬‬ ‫از مهمترین مس��ائلی ک��ه در این س��فر بدان‬ ‫پرداخته شد‪ ،‬مس��اله س��وریه بود؛ چراکه در‬ ‫رابطه با سوریه برخی اختالف نظرها میان ایران‬ ‫و ترکیه وجود داش��ت‪ .‬ایا این سفر در نزدیک‬ ‫کردن دیدگاه های دو کشور موثر بود؟‬ ‫‪ l‬قطعا مسائل مهم منطقه ای مانند مساله سوریه‬ ‫و تالش غرب برای تحمیل سیاست های خودش به این‬ ‫کش��ور از موضوعات مهم مورد بحث میان جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و ترکیه بود‪ .‬ترک ها در ابتدا با راه حل هایی که‬ ‫از طرف غرب دیکته می شد‪ ،‬همراهی کردند ولی به مرور‬ ‫زمان پی بردند که موضوع به ان صورت که غرب وانمود‬ ‫کرده نیست‪ .‬بشار اسد طرفداران زیادی میان مردم سوریه‬ ‫دارد و اماده است در سطح عمومی قدم های جدی بردارد‪.‬‬ ‫به عنوان نمونه تغییر قانون اساس��ی به گونه ای که دیگر‬ ‫حزب بعث همه کاره سوریه نباشد‪ ،‬از جمله این اقدامات‬ ‫است‪ ،‬همچنین کاندیداهای دیگری به غیر از حزب بعث‬ ‫نیزدرانتخاباتبهرقابتبپردازند؛رئیس جمهوریسوریه‬ ‫در حال رس��یدگی به این دو اصل اس��ت‪ .‬قانون جدید‬ ‫احزاب‪ ،‬قانون جدید انتخابات و رسانه ها اقدامات دیگری‬ ‫است که در سوریه در حال بررسی است‪ .‬بشار اسد تاکنون‬ ‫تمام تالشش را به کار گرفته تا کشتار در سوریه کمتر شود‪.‬‬ ‫ایران و ترکیه نیز در این م��ورد کامال توافق نظر دارند که‬ ‫کشتاروخونریزیازجانبهردوطرفبایدمتوقفشود‪.‬‬ ‫یکی از موفقیت های اسد این بود که توانست نشان دهد‬ ‫سوریه مجازی که سایت های اینترنتی‪ ،‬شبکه الجزیره و‬ ‫اروپایی ها ساخته بودند‪ ،‬با سوریه واقعی فرق می کند‪ .‬وی‬ ‫نشان داد که ناظران اتحادیه عرب که از جانب غربی ها به‬ ‫سوریه فرستاده شده بودند‪ ،‬اگر درست به وقایع نگاه کنند‬ ‫متوجه خواهند شد که خشونت از جانب دو طرف است‪.‬‬ ‫مذاکراتی که ایران در سفر اقای الریجانی به ترکیه داشت‬ ‫از مذاکرات پیشین سازنده تر بود‪ .‬در این سفر واقعی بودن‬ ‫و نزدیکی نظرات طرفین نیز کمک بیشتری کرد‪.‬‬ ‫در حال حاضر مقامات ترکی��ه از ان بیم دارند‬ ‫که در صورت ادامه اختالفات میان گروه های‬ ‫ی و مذهبی در ع��راق این ام��ر می تواند‬ ‫قوم�� ‬ ‫اس��تقالل و تمامیت ارضی ع��راق را به خطر‬ ‫بین��دازد و در نتیجه کردهای ع��راق در چنین‬ ‫شرایطی اعالم اس��تقالل کنند‪ .‬از این رو اعالم‬ ‫اس��تقالل کردس��تان عراق هیجان زیادی در‬ ‫میان کردهای ترکیه ایج��اد می کند و می تواند‬ ‫پیامدهای ناگ��واری بر مناف��ع و امنیت ترکیه‬ ‫برجای بگذارد‪ .‬در این رابطه نیز رئیس مجلس‬ ‫گفت وگویی با مقامات ترک داشتند؟‬ ‫‪ l‬در رابطه با عراق شایان ذکر است که پیرامون‬ ‫مسالهطارقالهاشمی ماکامالانتقادداریمچراکهاینمساله‬ ‫کامال قضایی و یک مساله داخلی است و هیچ ربطی به‬ ‫مساله شیعه و سنی و مسائل تاریخی عراق ندارد‪ .‬در این‬ ‫قضیه اتها م ترور نخست وزیر کشور یعنی نوری المالکی‬ ‫مطرح اس��ت که فیلم ان نیز موجود است که محافظان‬ ‫طارق الهاشمی مواد منفجره را حمل و جاساز کرده اند‪،‬‬ ‫مساله ای که به ان اعتراف کرده اند‪ .‬عراق نیز موضوعی‬ ‫بود که در این سفر بدان پرداخته شد و تالش های بسیاری‬ ‫صورت گرفت تا اختالفات میان عراق و ترکیه تقلیل یابد‪.‬‬ ‫ترک ها پیرامون س��پر دفاع موش��کی که اخیرا‬ ‫دلخوری مقامات ایرانی را موجب ش��ده بود‬ ‫توضیحی دادند؟‬ ‫‪ l‬در رابطه با سپر دفاع موشکی که ترکیه با استقرار‬ ‫ان در کشورش موافقت کرد ما به ترک ها توضیح دادیم‬ ‫که توان دفاعی جمهوری اس�لامی تا چه حد اس��ت و‬ ‫دیدگاه هایم��ان را نیز ب��رای انها تبیین کردی��م‪ .‬انها نیز‬ ‫توضیحات ایران را قابل بررسی دانستند و اعالم کردند‬ ‫پاسخ ایران را خواهند داد‪.‬‬ ‫رئیس مجلس ش��ورای اس�لامی در این سفر‬ ‫اشاره کردند ایران اماده مذاکرات با ‪ 5+1‬است‬ ‫و همچنین اعالم ش��د دو کشور موافق هستند‬ ‫ترکیه به عنوان کشور میانجی عمل کند‪ .‬کمی ‬ ‫هم در این رابطه توضیح دهید؟ ایا این مساله به‬ ‫معنای بازگشت دوباره ترکیه به عنوان میانجی ‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬در قضیه هسته ای‪ ،‬ما ترکیه را برای مذاکره به هر‬ ‫ی ترجیح می دهیم؛ اما این موضوع‬ ‫کشور اروپایی دیگر ‬ ‫دو طرف دارد؛ از نظر ما ترکیه به لحاظ اینکه یک کشور‬ ‫مسلماناستوتشابهاتفرهنگی ماننیزبسیارزیاداست‪،‬‬ ‫کشور مناسبی است‪ .‬اما از طرف دیگر اروپایی ها نیز باید‬ ‫بپذیرند که در ترکیه یا هر کشور دیگری مذاکره صورت‬ ‫بگیرد‪ .‬در برهه کنونی هنوز مکان و زمان مشخصی برای‬ ‫مذاکرات هسته ای ایران و‪ 5+1‬انتخاب نشده است‪.‬‬ ‫با توجه به این سفر و س��خنان اقای الریجانی‬ ‫اینده مذاکرات میان ای��ران و ‪ 5+1‬را چگونه‬ ‫پیش بینی می کنید؟‬ ‫‪ l‬مجموعارتباطاتمابااروپایی هاوغربی هاهنوز‬ ‫سیر مشخصی را طی نمی کند‪ .‬پیرامون این موضوع که ما‬ ‫برای مذاکره با غربی ها اعالم امادگی کرده ایم باید بگویم‬ ‫ایران همواره برای مذاکرات اماده اس��ت‪ ،‬اما مساله مهم‬ ‫اینجاست که طرف مقابل تا چه حد صادقانه پیش بیاید‪ .‬با‬ ‫توجهبهاینکههنوزمواضعغربی هابرایماکامالمشخص‬ ‫نیستنمی توانبه طورقطعایندهاینمذاکراتراپیش بینی‬ ‫کرد‪ .‬باید ببینیم غرب طی این مذاکرات چه خواسته ای از‬ ‫ایران دارد؛ چراکه اگر انها بخواهند کشور ما از حق مسلم و‬ ‫منافع ملی اش بگذرد این امکان پذیر نیست‪g.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫عبور از تحریم‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫رویای امریکایی برای تحریم نفت ایران‬ ‫سد چین‬ ‫مهدی سرایی‬ ‫‪1‬‬ ‫پس از گذشت چهار دهه از شوک بزرگ نفتی در‬ ‫سال ‪ ،1973‬این بار امریکایی ها و کشورهای اروپایی‬ ‫به فکر اس��تفاده از نبض تپنده اقتصاد جهان به عنوان‬ ‫سالحی برای اعمال تحریم و فشار علیه ایران افتاده اند‪.‬‬ ‫برای اولین بار در سال ‪1967‬سران کشورهای عربی‪،‬‬ ‫پس از جنگ ش��ش روزه به فکر تحریم فروش نفت‬ ‫به کش��ورهای اروپایی و امریکایی افتادند و در سال‬ ‫‪ 1973‬اعض��ای اوپک ب��رای باال ب��ردن قیمت نفت و‬ ‫فشار به رژیم صهیونیستی دست به این اقدام زدند‪ .‬اما‬ ‫هر بار سناریوی انها با شکست روبه رو شد زیرا همواره‬ ‫کش��ورهایی بودند که قول و قرار ه��ای خود را نقض‬ ‫‪50‬‬ ‫می کردند و از حلقه برون می جستند‪.‬‬ ‫این روزها با اغاز س��ال جدید می�لادی‪ ،‬امریکا‬ ‫به فکر اجرای این طرح افتاده و برای رس��یدن به این‬ ‫مقصود کش��ورهای اروپایی را نیز با خود همسو کرده‬ ‫اس��ت و همزمان فرس��تاده هایی را روانه کشورهای‬ ‫اس��یایی برای انجام مذاکرات در مورد تحریم خرید‬ ‫نفت از ایران کرده است‪ .‬این درحالی است که از ابتدای‬ ‫مطرح شدن این طرح از س��وی امریکا و تصویب ان‪،‬‬ ‫مخالفت های بس��یاری با ان ش��ده و این موضوع بر‬ ‫افزایش قیمت جهانی نفت نیز بی تاثیر نبوده اس��ت‪ .‬از‬ ‫جمله مخالف��ان طرح تحریم نفتی ایران کش��ور چین‬ ‫است؛ همچنانکه سخنگوی وزارت خارجه این کشور‬ ‫گفت که غیرمنطقی است کشوری قوانین داخلی خود‬ ‫را به جای قوانین مهم بین المللی اعمال کند و از دیگر‬ ‫کشورها نیز بخواهد انها را به اجرا بگذارند‪ .‬ویمین ادامه‬ ‫داد‪« :‬چین به عنوان یک کشور در حال توسعه بزرگ به‬ ‫واردات نفت از ایران ادامه خواهد داد تا تقاضای معقول‬ ‫انرژی خود را تامین کند‪ .‬ما همواره تکرار کرده ایم که‬ ‫همکاری چین با ایران در بخش انرژی عادی و شفاف‬ ‫اس��ت و این همکاری ها ناقض قطعنامه های شورای‬ ‫امنیت نیست‪».‬‬ ‫همچنین دیپلمات های کش��ورهای اروپایی که‬ ‫برای تصمیم گیری در مورد این موضوع چند هفته پیش‬ ‫تشکیل جلسه داده بودند‪ ،‬اعالم کردند با توجه به اینکه‬ ‫اتحادیه اروپا روزانه نزدیک به ‪ 600‬هزار بش��که نفت‬ ‫خود را از ایران تامین می کند‪ ،‬در اقدامی برق اسا و سریع‬ ‫قادر نخواهد بود جایگزینی برای تامین این میزان نفت‬ ‫پیدا کند‪ .‬به همین جهت یک مقام اروپایی در اظهاراتی‬ ‫خواستار تعیین مهلت ش��ش ماهه برای تحریم نفت و‬ ‫مواد پتروشیمی ایران شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر شرکت های نفتی و پاالیشگاه های‬ ‫ایتالیا‪ ،‬اسپانیا و یونان قراردادهای مربوط به خرید نفت‬ ‫از ایران در سال‪ 2012‬میالدی را تمدید کرده اند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫درخواست امریکا‬ ‫برای محدود کردن‬ ‫احتمالی واردات نفت‬ ‫خام از ایران می تواند‬ ‫اقتصاد این کشور‬ ‫را دوباره با شوک‬ ‫روبه رو کند‪ .‬ژاپن‬ ‫نزدیک به‬ ‫‪ 10‬درصد از نفت‬ ‫خود را از طریق ایران‬ ‫تامین می کند و بعد‬ ‫از چین در رتبه دوم‬ ‫خریداران نفت از‬ ‫ایران قرار دارد‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫در این میان کش��ورهای ایتالیا‪ ،‬اس��پانیا و یونان‬ ‫روزانه ‪ ۵۰۰‬هزار بشکه نفت خام از ایران وارد می کنند‪.‬‬ ‫دیپلمات های این سه کش��ور اروپایی عنوان کرده اند‬ ‫که این سه کشور اروپایی که اقتصادشان دوران رکود‬ ‫بی سابقه ای را پشت س��ر می گذارد‪ ،‬خواهان فرصت‬ ‫بیش��تری از اتحادی��ه اروپا ب��رای هماهنگ ش��دن با‬ ‫تصمیم های این اتحادیه در این مورد شده اند‪.‬‬ ‫کشوری چون ایتالیا که سرمایه گذاری های فراوانی‬ ‫در صنایع نفت و گاز ایران انجام داده است‪ ،‬در صورت‬ ‫تصویب نهایی این تحریم ها متحمل ضررهای فراوانی‬ ‫خواهد شد‪ .‬ایتالیا نزدیک به ‪ 14‬درصد از نفت خام خود‬ ‫را از ایران تامین می کند و ماریو مونتی‪ ،‬نخس��ت وزیر‬ ‫ایتالیا‪ ،‬نیز در اوایل ماه جاری از بی میلی کش��ورش در‬ ‫اعمال این تحریم سخن به میان اورده بود‪ .‬وزیر محیط‬ ‫زیست ایتالیا‪ ،‬کرادو کلینی نیز در کنفرانسی عنوان کرده‬ ‫بود که «ادامه این وضعیت و تحریم نفت ایران موجب‬ ‫صعود چش��مگیر قیم��ت جهانی نفت خواهد ش��د؛‬ ‫حادثه ای که چند سال پیش ان را تجربه کردیم»‪.‬‬ ‫بر اساس گزارش های منتشر شده‪ ،‬یونان در نیمه‬ ‫اول س��ال ‪ ۲۰۱۱‬میالدی نزدیک به ‪ ۱۴‬درصد از نفت‬ ‫خام مورد نیاز خود را از ایران وارد ک��رده و با در نظر‬ ‫داشتن وضعیت اقتصادی بحرانی این کشور‪ ،‬جایگزینی‬ ‫و جبران قطع احتمال��ی واردات نفت خ��ام از ایران‪،‬‬ ‫می تواند شرایط دش��واری را برای این کشور به وجود‬ ‫بیاورد‪ .‬از سوی دیگر تحریم نفت ایران از سوی اروپا‬ ‫موجب می شود که ‪ 18‬درصد از منابع نفت صادراتی‬ ‫ایران تحریم شود‪ ،‬اما تحریم نفت ایران از سوی امریکا‬ ‫تنها ایاالت متحده را از این بازار دور نگاه می دارد‪.‬‬ ‫این درحالی است که نوک پیکان تحریم نفتی ایران‬ ‫به سمت کشورهای اس��یایی چین‪ ،‬ژاپن‪ ،‬کره جنوبی‬ ‫و هند اس��ت‪ .‬چین‪ ،‬کره جنوبی و ژاپ��ن از مهم ترین‬ ‫خریداران نفت خام ایران به ش��مار می روند و از این‬ ‫روس��ت که وزیر خزانه داری امریکا‪ ،‬تیموتی گایتنر‪،‬‬ ‫با تصویب این طرح در امریکا به شرق اسیا سفر کرد‬ ‫و با مقامات این کش��ورها در خصوص تحریم نفتی‬ ‫ایران به مذاکره پرداخت‪ .‬چی��ن نزدیک به ‪ ۱۱‬درصد‬ ‫از نفت خام مصرف��ی خود را از ای��ران وارد می کند و‬ ‫با در نظر داش��تن محدودیت های تولید نفت خام در‬ ‫جهان‪ ،‬جبران این میزان به راحتی امکان پذیر نخواهد‬ ‫بود‪ .‬چی��ن خریدار تقریبا یک س��وم از نفت صادراتی‬ ‫ی اقدامات یکجانبه امریکا‬ ‫ایران اس��ت و تاکنون تمام ‬ ‫را در جهت اعمال تحریم علیه ایران رد کرده است‪ .‬به‬ ‫گزارش اسوشیتدپرس در جریان سفر فرستاده امریکا‬ ‫به چین‪ ،‬یکی از معاونان وزیر خارجه چین گفته است‬ ‫که تجارت چین با ایران‪ ،‬هیچ ربط��ی به فعالیت های‬ ‫هسته ای این کشور ندارد‪.‬‬ ‫کش��ور ژاپن بع��د از چی��ن یک��ی از مهم ترین‬ ‫وارد کنندگان نفت ایران محسوب می شود و به عنوان‬ ‫سومین اقتصاد بزرگ دنیا‪ ،‬بعد از امریکا و چین‪ ،‬برای‬ ‫حفظ رش��د اقتصادی خود نیازمند منابع انرژی است‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬ژاپن به دنبال س��ونامی هشت ماه پیش‬ ‫و تعطیلی راکتورهای هس��ته ای‪ ،‬ناگزیر اس��ت منابع‬ ‫انرژی جدید و بیشتری پیدا کند و درخواست امریکا‬ ‫برای محدود کردن احتمالی واردات نفت خام از ایران‬ ‫می تواند اقتصاد این کش��ور را دوباره با شوک روبه رو‬ ‫کند‪ .‬ژاپن نزدیک به ‪ 10‬درصد از نفت خود را از طریق‬ ‫ایران تامین می کند و بعد از چین در رتبه دوم خریداران‬ ‫نفت از ایران قرار دارد‪.‬‬ ‫هن��د و کره جنوب��ی ک��ه از اقتصاده��ای پویای‬ ‫قاره اسیا محسوب می شوند‪ ،‬به ترتیب در رتبه سوم و‬ ‫چهارم خریداران نفت از ایران قرار دارند که اولی ‪12‬‬ ‫درصد و دومی ‪ 10‬درصد از نفت خام خود را از طریق‬ ‫ایران تامین می کنند و یافتن جایگزینی برای ایران‪ ،‬این‬ ‫کش��ورها را دچار نگرانی کرده اس��ت‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫کره جنوبی قراردادهایی را با ای��ران منعقد کرده که در‬ ‫صورت پذیرفتن اعمال این تحریم ها دچار خسارات‬ ‫فراوانی خواهد ش��د‪ .‬وزی��ر امور خارجه هن��د نیز با‬ ‫اعالم خبر تحریم نفتی ایران از سوی امریکا و تحریم‬ ‫شرکت های مبادله کننده با ایران به انتقاد از این سیاست ها‬ ‫پرداخت و عنوان کرد که اعمال این تحریم ها بر اقتصاد‬ ‫هند تاثیر خواهد گذاش��ت و ش��هروندان هندی را با‬ ‫مشکالتی مواجه خواهد ساخت‪.‬‬ ‫ ترکیه نیز که از همس��ایگان ایران است و در رتبه‬ ‫پنجم خریداران نف��ت از ایران ق��رار دارد‪ ،‬نزدیک به‬ ‫‪ 30‬درصد از انرژی خود را از طریق ایران تامین می کند‪.‬‬ ‫از این رو‪ ،‬تانر ییلدیز‪ ،‬وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه‬ ‫با تاکید بر ادامه مبادالت نفتی شرکت های نفتی ترکیه با‬ ‫ایران عنوان کرد‪« :‬تحریم ه��ای اتحادیه اروپا و امریکا‬ ‫علیه ایران شامل ترکیه نمی شود‪».‬‬ ‫روسیه نیز که همسایه شمالی ایران است تحریم‬ ‫نفتی ایران از س��وی امریکا را مورد انتق��اد قرار داد و‬ ‫تالش این کش��ور در همس��و کردن دیگر کشورهای‬ ‫جهان برای انج��ام این اقدام را نکوهی��د‪ .‬معاون وزیر‬ ‫خارجه روسیه‪ ،‬در این خصوص عنوان کرد که جامعه‬ ‫جهانی وضع تحریم های جدید علیه جمهوری اسالمی‬ ‫ایران را صرفا به منزله اقدامی علیه برنامه های هسته ای‬ ‫این کشور نخواهد دانست‪ ،‬بلکه ان را به منزله تالش‬ ‫برای ایج��اد تغییرات سیاس��ی در داخل ای��ران تلقی‬ ‫می کند‪ .‬گاتیلوف گفت‪« :‬گسترش تحریم ها علیه ایران‬ ‫و همچنین حمالت نظامی احتمالی علیه این کش��ور‬ ‫بی تردید از نظر جامعه جهانی اقدامی محسوب می شود‬ ‫که هدف از ان تالش برای تغییر رژیم در ایران است‪».‬‬ ‫این مقام روسی هشدار داد که « وضع تحریم های جدید‬ ‫علیه ایران تنها می تواند مانعی را بر سر راه تالش جامعه‬ ‫جهانی برای یافتن راه حلی مسالمت امیز برای بحران‬ ‫ناشی از برنامه های اتمی این کشور ایجاد کند‪».‬‬ ‫از سوی دیگر این موضع گیری ها و نگرانی های‬ ‫چند هفته گذشته بر بازار نفت بی تاثیر نبوده و موجب‬ ‫افزایش قیمت نفت در بازار های جهانی ش��ده است‪.‬‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران از همان ابتدای مطرح شدن‬ ‫این بحث عنوان کرده است که در صورت وقوع چنین‬ ‫اتفاقی دست به بستن تنگه هرمز خواهد زد که تبعات‬ ‫ان بی شک بسیار بیشتر از تحریم نفتی ایران خواهد بود‬ ‫زیرا این تنگه استراتژیک ترین ابراه جهانی محسوب‬ ‫ می شود و بر اساس براورد ها نزدیک به ‪ 65‬درصد از کل‬ ‫ذخایر انرژی جهان در خلیج فارس قرار دارد‪ .‬در نتیجه‬ ‫لو نقل انرژی از خلیج فارس‪،‬‬ ‫هر گونه اختاللی در حم ‬ ‫تبعات جبران ناپذیری را دامن خواهد زد‪.‬‬ ‫در این ش��رایط برخی کش��ورهای عربی چون‬ ‫عربس��تان در حال ماهی گرفتن از اب گل الود هستند‬ ‫و اعالم کرده اند که در ص��ورت تحریم نفتی ایران انها‬ ‫تولید نفت ش��ان را افزایش خواهند داد‪ .‬در این راستا‬ ‫علی النعیم��ی‪ ،‬وزیر نفت عربس��تان با اش��اره به این‬ ‫مساله که عربستان هم اکنون ظرفیت صادرات بیش از‬ ‫‪ 11‬میلیون و پانصد هزار بش��که نفت در روز را دارد‪،‬‬ ‫گفت که ریاض قادر است به اسانی ظرفیت تولید نفت‬ ‫خود را به ‪ 12‬میلیون بشکه در روز برساند‪ .‬البته ناظران‬ ‫اگاه درباره عملی بودن این ادعای وزیر نفت عربستان‬ ‫ تردید های جدی دارند‪ .‬این سخنان وزیر نفت عربستان‬ ‫در حالی مطرح می شود که روز پیش از ان نماینده ایران‬ ‫در سازمان اوپک به کشورهای عربی منطقه هشدار داده‬ ‫بود با افزایش ظرفیت تولید نفت خود تالش نکنند تا‬ ‫به کش��ورهای غربی درباره تحریم نفت��ی ایران چراغ‬ ‫سبز نشان دهند‪ .‬با این همه برخی تحلیلگران معتقدند‬ ‫تحریم احتمالی نفتی ایران در نهایت به ضرر غرب تمام‬ ‫خواهد شد و اقتصاد کشورهای غربی را که این روزها‬ ‫با بحران مواجه است‪ ،‬اسیب پذیرتر خواهد کرد‪g .‬‬ ‫‪51‬‬ ‫مشتریان جدید برای ایران‬ ‫حسن مرادی‪ /‬کارشناس مسائل انرژی‬ ‫‪2‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تحری��م نفتی ای��ران قیمت نف��ت در بازارهای‬ ‫جهانی را دگرگ��ون خواهد کرد؛ چراک��ه با توجه به‬ ‫عرضه قابل توجه نفت ایران در بازارهای جهانی این‬ ‫امر قطعا ایجاد تالطم و بحران خواهد کرد‪ .‬همیش��ه‬ ‫این ن��وع بحران ه��ا و کمبودهابرمیزان کمب��ود تاثیر‬ ‫نمی گذارد بلکه تاثیرش بسیار باالتر از ان تاثیر واقعی‬ ‫کمبود نفت است‪ .‬ممکن است کشورهای وارد کننده‬ ‫نفت ای��ران بگویند که ای��ن نفت را از کش��ورهای‬ ‫دیگر تامی��ن خواهند کرد‪ ،‬اما مس��اله ای ک��ه در این‬ ‫میان باید به ان توجه کرد این اس��ت ک��ه نفت ایران‬ ‫نفت الیت و سبک است‪ ،‬اما نفت عربستان و برخی‬ ‫کشورهای دیگر نفت س��نگین است؛ بنابراین اصوال‬ ‫پاالیش��گاه های اروپا و امریکا به نف��ت ایران عادت‬ ‫کرده اند و سیستم ش��ان روی نفت ایران تنظیم ش��ده‬ ‫است‪ .‬در این شرایط بسیار مشکل یا حتی غیرممکن‬ ‫خواهد بود که انها نفت عربس��تان را جایگزین نفت‬ ‫ایران کنند‪ .‬در حال حاضر برخی کشورهای اروپایی‬ ‫همچون اسپانیا‪ ،‬ایتالیا و یونان و همچنین کشورهای‬ ‫ش��رق دور یا خاور دور مانند ژاپ��ن واردکننده های‬ ‫عمده نفت ایران هس��تند‪ ،‬بنابراین تحریم نفت ایران‬ ‫در تمام این بازارها تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬بازار جهانی‬ ‫نفت یک بازار بسیار وسیع است‪ ،‬از این جهت ایران‬ ‫طی شش ماهی که تا تحریم نفتی ایران فرصت باقی‬ ‫مانده می تواند مشتریان دیگری را جایگزین مشتریان‬ ‫فعلی و بازاریابی کند‪ .‬بسیاری از کشورها با توجه به‬ ‫اینکه این تحریم ها سیاسی است و اجماع بین المللی‬ ‫راجع به انها نیست قطعا نسبت به ان بی توجه هستند‪.‬‬ ‫ایران با هوشمندی می تواند از هم اکنون مشتریانش را‬ ‫پیدا کند و قراردادهای��ش را نیز ببندد و به جای اینکه‬ ‫انها ایران را تحریم کنند ایران انها را از نفتش محروم‬ ‫کند‪ .‬در ابتدای بحث تحری��م نفتی ایران ژاپن و چین‬ ‫با ان مخالفت کردن��د‪ ،‬اما چند روز بعد خبر رس��ید‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫تحریم نفتی‬ ‫ایران باعث‬ ‫می شود جهان‬ ‫بار دیگر شوک‬ ‫نفتی سال‬ ‫‪ 1973‬را تجربه‬ ‫کند‪ .‬این شوک‬ ‫اقتصاد غرب را‬ ‫فلج خواهد کرد‬ ‫‪52‬‬ ‫تاثیر تحریم نفتی ایران بر بازارهای جهانی‬ ‫که ژاپن برای امری��کا خوش خدمتی کرده و با بحث‬ ‫تحریم ای��ران موافقت کرده اس��ت‪ .‬در رابطه با چین‬ ‫من فکر می کنم که این کش��ور پش��ت ایران خواهد‬ ‫ایس��تاد‪ .‬در حال حاضر یک��ی از نگرانی های اصلی‬ ‫غرب زمان خیلی نامناس��ب برای تحریم نفتی ایران‬ ‫است؛ چراکه در حال حاضر بس��یاری از کشورهای‬ ‫اروپایی و حتی خود امریکا با مش��کالت اقتصادی‬ ‫دست و پنجه نرم می کنند و قطعا باال رفتن قیمت نفت‬ ‫در بازارهای جهانی به ضرر انها خواهد بود‪ .‬هر نوع‬ ‫تغییر معناداری در قیمت نفت اثرات بسیار سوئی بر‬ ‫اقتصاد دنیا خواهد گذاش��ت‪ .‬امروزه کشورهای دنیا‬ ‫به صورت زنجیره ای از ه��م تاثیر می گیرند و ممکن‬ ‫نیس��ت بتوانند نفت ایران را به صورت ایزوله مورد‬ ‫تهدید قرار دهند‪ .‬پس از این اگر عربس��تان بخواهد‬ ‫عرضه نفتش را باالتر ببرد‪ ،‬بای��د از قیمت بازارهای‬ ‫جهانی و اوپک تبعیت بکند‪.‬‬ ‫بنا نیست در اوپک هم تکروی شود و انتظار ما‬ ‫این است که کشورهای اوپک پشت سر ایران بایستند‬ ‫و به قواعد بازی که خودش��ان ترس��یم کردند احترام‬ ‫بگذارند‪ .‬در این ش��رایط هر نوع تکروی عربس��تان‬ ‫خارج از چارچوب اوپک خواهد بود و سهمیه های‬ ‫این س��ازمان جهانی را برهم خواهد ریخت‪ .‬از نظر‬ ‫اخالق سیاسی بین المللی هم حرکت عربستان اصال‬ ‫حرکت خوبی نیست‪ .‬هر کشوری که از قواعد اوپک‬ ‫فاصله بگی��رد در حقیقت ب��ه ارم��ان بلندمدت این‬ ‫سازمان پشت کرده اس��ت؛ تغییراتی که در اثر تحریم‬ ‫نفتی ای��ران پیش می ای��د قطعا بی��ش از پارامترهای‬ ‫اقتصادی است و می تواند پیامدهای بدی مانند شوک‬ ‫نفتی سال ‪ 1973‬را موجب شود؛ ش��وکی که اقتصاد‬ ‫غرب را تا فلج شدن ضعیف کرد و انها را واداشت به‬ ‫س��مت منابع دیگر انرژی بروند‪ .‬در حال حاضر یک‬ ‫رقابت معناداری بین کشورهای بزرگ دنیا به خصوص‬ ‫بلوک ش��رق و غرب در جریان است‪ .‬اگر چین را در‬ ‫بلوک ش��رق قرار دهیم این کشور با بلوک غرب‬ ‫یعنی امریکا درگیری ه��ای اقتصادی دارد و ‪800‬‬ ‫هزار میلیارد دالر ذخایر چین در امریکا موجود‬ ‫اس��ت‪ .‬به موجب این ارقام باال چین می تواند با‬ ‫جابه جایی این ذخایر به اقتصاد امریکا ضربه وارد‬ ‫کند‪ .‬طی مذاکراتی ک��ه در زمینه بحران اقتصادی‬ ‫میان المان و فرانسه صورت پذیرفت‪ ،‬همواره یک‬ ‫جهت ان کمک چین به این کشورها و وام گرفتن‬ ‫از این کشور برای برون رفت از بحران قرار داشت‪.‬‬ ‫بنابراین نه اروپا و نه امری��کا نمی توانند اهمیت‬ ‫چین و اقتصادش را در ای��ن مقوله نادیده بگیرند‬ ‫و طبیعی است که اگر چین به مخالفتش با تحریم‬ ‫نفتی ایران ادامه دهد هم اجماع بین المللی شکسته‬ ‫می شود و هم مش��کالت دیگری برای غرب به‬ ‫وجود خواهد امد‪ .‬عالوه بر این هندی ها و برخی‬ ‫کشورهای بی طرف دنیا نیز منافعی در این مقوله‬ ‫دارند و به همین خاطر حاضر نیس��تند در جهت‬ ‫منافع غیرقانونی امریکا این تعادل در منافع شان‬ ‫به هم بخورد‪ .‬در رابطه با مبادالت تجاری چین و‬ ‫ایران شایان ذکر است که مبادالت میان دو کشور‬ ‫در بس��یاری از زمینه ها رش��د معناداری داش��ته‬ ‫و طبیعی اس��ت که نه تنها بح��ث اقتصاد نفت و‬ ‫تب��ادالت نفتی بلک��ه خریدهای م��ا از چین هم‬ ‫در ص��ورت تحریم نفت��ی در مع��رض مخاطره‬ ‫قرار خواهد گرفت؛ در بس��یاری موارد ایران در‬ ‫ازای نفتی که به چین می دهد ی��ک کاالی دیگر‬ ‫دریافت می کند‪ .‬اگر امریکا بدون توجه به اقتصاد‬ ‫و مشکالت داخلی اش بخواهد دست به دیوانگی‬ ‫بزند و نفت ایران را تحریم کند در دنیا کشورهای‬ ‫عاقل��ی مانن��د چین هس��تند که به اقتصادش��ان‬ ‫فکر می کنن��د و حاضر نیس��تند ای��ن خطرها را‬ ‫بپذیرند و در بازی ه��ای ناخواس��ته بین المللی‬ ‫وارد شوند‪g .‬‬ ‫محسن شریعتی نیا‪ ،‬کارشناس مسائل چین در گفت وگویی به واکاوی مواضع اخیر این کشور در رابطه با تحریم‬ ‫نفتی ایران پرداخت‪ .‬وی معتقد است چین به واسطه روابطی که با ایران دارد اگر هم به تحریم نفتی ایران تن دهد اخرین‬ ‫کاندیدا خواهد بود‪ .‬چین در شرایطی به این اقدام مبادرت خواهد ورزید که شرایط بسیار حادی برای ایران پیش بیاید‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشت که رویکرد چین به بحث انرژی رویکردی واقع گرایانه و مبتنی بر هزینه و فایده است‪ ،‬بنابراین‬ ‫بستگی دارد در ان شرایط خاص هزینه های خرید نفت از ایران با منافعی که این خرید برای چین دارد چه نسبتی داشته‬ ‫باشد‪ .‬اگر هزینه تداوم خرید نفت از ایران بیش از منافعی باشد که چین از این ناحیه می برد‪ ،‬ممکن است به چنین اقدامی‬ ‫ روی بیاورد‪ .‬همچنین شریعتی نیا توضیح داد که چین تمام تالشش را به کار خواهد گرفت تا تنش میان ایران و غرب به‬ ‫سمت جنگ و گزینه نظامی پیش نرود چراکه جنگ در خلیج فارس به ضرر تمام دنیا خواهد بود‪.‬‬ ‫ارزیابی ش��ما از مخالفت چین با بحث تحریم‬ ‫نفتی ایران چیست؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر وضعیت به این گونه ای است که‬ ‫چینبابحثتحریمنفتیایرانمخالفتکردهاست‪،‬ولیدر‬ ‫رابطهباایندههنوزنمی تواناظهار نظرکرد‪.‬چراکهژاپننیز‬ ‫درابتدابابحثتحریمنفتیایرانمخالفتکرد‪،‬اماباگذشت‬ ‫چند روز شاهد موافقت انها با کاهش خرید نفت شان از‬ ‫ایران بودیم‪ .‬اما چین رویکرد سیاست خارجی اش با ژاپن‬ ‫متفاوت اس��ت‪ ،‬چراکه حدود‪10‬درصد نفت این کشور‬ ‫از ایران وارد می شود و مناسبات چین و ایران با مناسبات‬ ‫ایران و ژاپن متفاوت است‪ .‬به همین دلیل طبیعتا چین اگر‬ ‫هم بخواهد در روند کاهش خرید نفت از ایران مشارکت‬ ‫بکنداخرینکاندیداییخواهدبودکهبهاینکارتنخواهد‬ ‫داد‪ .‬چین در شرایطیبه این اقدام مبادرتخواهد ورزید که‬ ‫شرایطبسیارحادیبرایایرانپیشبیاید‪.‬‬ ‫ایا ممکن اس��ت چین در نهایت در راس��تای‬ ‫سیاست های غرب گام بردارد و با تحریم نفتی‬ ‫ایران موافقت کند؟‬ ‫‪ l‬رویک��رد چین ب��ه بحث ان��رژی رویکردی‬ ‫واقع گرایانهومبتنی برهزینهوفایدهاست‪،‬بنابراینبستگی‬ ‫دارد در ان شرایط خاص هزینه های خرید نفت از ایران‬ ‫با منافعی که این خرید برای چین دارد چه نسبتی داشته‬ ‫باشد‪ .‬اگر هزینه تداوم خرید نفت از ایران بیش از منافعی‬ ‫باشد که چین از این ناحیه می برد ممکن است به چنین‬ ‫ی روی بیاورد‪.‬‬ ‫اقدام ‬ ‫اگر چین با تحریم نفت��ی موافقت کند‪ ،‬بحث‬ ‫تبادالت تجاری میان دو کش��ور چه وضعیتی‬ ‫پیدا می کند؟‬ ‫‪ l‬روابط تجاری میان ایران و چین برای کش��ور‬ ‫ما از اهمیت بیشتری برخوردار است به دلیل اینکه چین‬ ‫بین الملل‬ ‫‪3‬‬ ‫چین با غرب همراه نمی شود‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫محسن شریعتی نیا در گفت وگو با مثلث‬ ‫حدود س��ه تریلیون دالر حجم تج��ارت خارجی دارد‬ ‫که از این میزان تنها ‪ 30‬میلی��ارد دالرش مربوط به ایران‬ ‫می شود‪ .‬در ش��رایط فعلی اگر هم در بحث نفتی چین‬ ‫خریدش را از ایران کاهش دهد‪ ،‬بعید به نظر می رس��د‬ ‫در دیگر زمینه های تجاری میان دو کشور تغییری ایجاد‬ ‫شود و احتماال واردات ایران از چین مانند گذشته ادامه‬ ‫خواهد یافت‪ .‬چینی ها در رابطه با ایران از اهرم های فشار‬ ‫بیش��تری برخوردارند و روابط به نوعی نامتقارن است‬ ‫و این نامتقارن بودن بیشتر به سمت منافع چین متمایل‬ ‫است تا ایران‪.‬‬ ‫ایران از چه منظرهایی برای چین حائز اهمیت‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬اهمیت ایران در سیاست خارجی چین عمدتا‬ ‫ناشیازدوعاملاست؛نخستقابلیتایراندرپاسخگویی‬ ‫به امنیت انرژی به عنوان نیاز استراتژیک چین‪ .‬ایران دومین‬ ‫دارنده ذخایر نفت و گاز در جهان اس��ت و غرب در ان‬ ‫نفوذی ندارد‪ .‬چین نیز در حال تبدیل شدن به مهمترین‬ ‫مصرف کننده انرژی است‪ .‬بنابراین طبیعی است که روابط‬ ‫سازنده با ایران برای چین اهمیت پیدا کند‪ .‬نکته بعدی هم‬ ‫اینکه ایران قدرتی مهم در منطقه استراتژیک خلیج فارس‬ ‫اس��ت و روابط با ان ب��رای همه قدرت های ب��زرگ از‬ ‫جمله چین واجد اهمیت است‪ .‬از انجا که خلیج فارس‬ ‫منطقه ای غرب محور اس��ت‪ ،‬چین برای نف��وذ در ان با‬ ‫دشواری مواجه است و همین امر اهمیت ایران را برای‬ ‫این کشور دو چندان می سازد‪.‬‬ ‫ی در رابطه با رواب��ط ایران و چین توضیح‬ ‫کم ‬ ‫دهید؟‬ ‫‪ l‬ازروابطایرانوچیندوتصورمتفاوتجوددارد‪.‬‬ ‫در ایران روابط بسیار مهم است‪ ،‬به همین دلیل در سطوح‬ ‫رسانه ای و تصمیم گیری بسیار به ان پرداخته می شود؛ به‬ ‫همین خاطر این دیدگاه وجود دارد ک��ه این روابط برای‬ ‫چین هم به همین میزان باید مهم باشد‪ .‬این در حالی است‬ ‫که چین بیشتر به موضوع ایران از زاویه بحران بین المللی و‬ ‫یکاهرمی برایتعاملباغربنگاهمی کندتااینکهنگرش‬ ‫مستقلیبهایرانداشتهباشد‪.‬برایفهمرویکردچیننسبت‬ ‫بهایرانبایدبهدونکتهتوجهیویژهداشتهباشیم‪.‬یکیانکه‬ ‫رابطه ایران و چین یک رابطه نامتوازن است و چین برای‬ ‫شکل دهیبهنوعرابطهوتعیینمسیراناهرم هاینیرومندی‬ ‫دارد‪ .‬به همین دلیل هم هست که بحث بازی چین با کارت‬ ‫ایرانپیشمی اید‪.‬نکتهدیگرمثلثاستراتژیکایران‪-‬چین‪-‬‬ ‫امریکاست‪.‬دقتدرالگویتحولاینمثلثدردورانپس‬ ‫از انقالب اسالمی نش��ان می دهد که چین تالش کرده تا‬ ‫همواره نقش موازنه گر را در تعامالت تنش الود ایران و‬ ‫امریکا بازی کند‪ .‬ایفای این نقش به ظرافت زیادی نیازمند‬ ‫است و تعبیر هایی چون فرصت طلبی چین یا بازی ان با‬ ‫کارت ایران می تواند بر ان بار شود‪ .‬اما نگاه چین به ایران‬ ‫فراترازفرصت طلبیلحظه ایاست‪.‬‬ ‫در این شرایط اینده روابط دو کشور را چگونه‬ ‫پیش بینی می کنید؟‬ ‫‪ l‬من فکر می کنم چین تمام تالش��ش را به کار‬ ‫خواهد برد تا تنش میان ایران و غرب به س��مت جنگ‬ ‫و گزینه نظامی پیش نرود‪ ،‬چراکه جنگ در خلیج فارس‬ ‫به ضرر تمام دنیا خواهد بود‪ .‬اما اگر در یک س��ناریوی‬ ‫بدبینانه جنگی در منطقه اتفاق بیفتد چین تالش خواهد‬ ‫کرد تا امنیت انرژی اش در این جنگ دچار مشکل نشود‪.‬‬ ‫بحث انرژی برای چین خیلی حائز اهمیت است‪ .‬در ان‬ ‫شرایط یعنی شرایطی که دیگر تالش های چین به جایی‬ ‫نرسد چینی ها سعی خواهند کرد بیش��تر منافع خاص‬ ‫خودش��ان را حفظ بکنند و واکنش رادیکال و تندی را‬ ‫نمی توان از جانب انها در ان ش��رایط اس��تثنایی انتظار‬ ‫داشت‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫سمیه همایون روز‬ ‫‪1‬‬ ‫کشمکش بین رهبران نظامی و دولت غیرنظامی‬ ‫پاکس��تان رو به فزونی نهاده اس��ت‪ .‬ارتش قدرتمند‬ ‫پاکستان از رئیس جمهور اصف علی زرداری عصبانی‬ ‫است؛ از این رو‪ ،‬خواس��تار کناره گیری وی از قدرت‬ ‫از طریق ابزار قانونی است نه کودتای نظامی‪.‬‬ ‫به گزارش دویچه وله‪ ،‬رس��انه های پاکستانی از‬ ‫چند ماه پیش س��رگرم گمانه زنی درباره یک کودتای‬ ‫نظام��ی قریب الوقوع در این کش��ور بود ه اند‪ .‬اخرین‬ ‫شایعه مندرج در این رسانه ها‪ ،‬تصمیم دولت مبنی بر‬ ‫برکن��اری ژنرال اش��فق کیانی‪ ،‬رئیس س��تاد ارتش و‬ ‫ژنرال احمد شجاع پاشا‪ ،‬رئیس اداره اطالعات ارتش‬ ‫پاکستان است؛ یعنی دو مقامی که بازیگر اصلی صحنه‬ ‫سیاست پاکستان به ش��مار می روند و مناسباتشان با‬ ‫رئیس دولت پاکستان پس از برمال شدن محتوای یک‬ ‫«یادداشت» رو به تیرگی گراییده و در استانه گسست‬ ‫قرار دارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫رسوایی «مموگیت»‬ ‫تن��ش می��ان رهب��ران غیر نظام��ی پاکس��تان با‬ ‫ژنرال های ارتش بر سر یادداشتی باال گرفته که ارتش‬ ‫این کش��ور را به توطئه برای کودتا علیه دولت متهم‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫در واق��ع ای��ن یادداش��ت را دولت پاکس��تان‬ ‫کمی پس از کشته شدن اس��امه بن الدن‪ ،‬رهبر گروه ‬ ‫تروریس��تی القاعده‪ ،‬خطاب به وزارت دفاع امریکا‬ ‫نوشته اس��ت؛ یادداش��تی که به «ممو گیت» مشهور‬ ‫ش��د‪ .‬از قرار معلوم دولت زرداری در این یادداشت‬ ‫از کودتای قریب الوقوع در پاکس��تان خب��ر داده و از‬ ‫پنتاگون برای مقابله با این طرح درخواس��ت کمک‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫نخس��ت اعالم ش��د که این یادداش��ت را یک‬ ‫بازرگان امریکایی‪ -‬پاکستانی به نام منصور ایجازی به‬ ‫ایاالت متحده تسلیم کرده است‪ .‬جنجال اصلی زمانی‬ ‫باال گرفت که منصور ایجازی در ماه نوامبر در مقاله ای‬ ‫در روزنامه فایننش��یال تایمز نوشت‪ :‬حسین حقانی‪،‬‬ ‫سفیر وقت پاکس��تان در واش��نگتن نامه محرمانه ای‬ ‫برای مقامات ارتش امریکا ارسال کرد که اصف علی‬ ‫زرداری درباره اطالعات نظامی ارتش پاکستان برای‬ ‫حقانی فرستاده بود‪.‬‬ ‫از این رو‪ ،‬او طراح این نامه و مس��ئول تحویل‬ ‫ان به وزارت دفاع امریکا بوده اس��ت؛ موضوعی که‬ ‫حقانی را وادار به استعفا از سمت خود کرد‪.‬‬ ‫ظاهرا در ای��ن نامه به امری��کا در ازای کمک به‬ ‫جلوگیری از س��رنگونی دولت غیرنظامی از س��وی‬ ‫تش��کیالت ارتش‪ ،‬نقش بیش��تری در ام��ور داخلی‬ ‫پاکستان پیشنهاد شده است‪.‬‬ ‫حس��ین حقانی در ماه نوامبر از مقام س��فارت‬ ‫اس��تعفا کرد و برای محاکمه به پاکس��تان فراخوانده‬ ‫شد‪ .‬او در نخستین جلسه دادگاه خود هرگونه ارتباط‬ ‫با یادداشت یاد شده و اتهام کودتا به ارتش پاکستان را‬ ‫رد کرد‪ .‬حقانی از معتمدان نزدیک زرداری و به همان‬ ‫نسبت منفور نظامیان پاکستانی است‪.‬‬ ‫البته اصطکاک میان دولت غیرنظامی پاکس��تان‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪54‬‬ ‫رویارویی ارتش و دولت در پاکستان‬ ‫بازگشت شبح کودتا‬ ‫و ارتش این کش��ور همواره ب��ر کل موجودیت این‬ ‫کشور هسته ای سایه افکنده اس��ت‪ .‬در بیش از نیمی‬ ‫ از تاریخ ‪ 64‬س��اله این کش��ور‪ ،‬نظامیان مراکز اصلی‬ ‫قدرت و حکومت را در دست داش��ته اند‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر‪ ،‬س��وءظن محافل سیاسی نس��بت به یکدیگر‬ ‫از مختصات غیرقابل انکار جامعه پاکس��تان اس��ت‪.‬‬ ‫از ای��ن رو‪ ،‬تکذیب دول��ت و تاکید حقان��ی بر عدم‬ ‫دخالت در ماجرای این یادداشت‪ ،‬نظامیان پاکستانی‬ ‫را متقاعد نکرد‪ .‬انها بر این باورند که زرداری از هیچ‬ ‫کانال دیگری به جز حقانی نمی توانست تیشه به ریشه‬ ‫ارتش بزند‪.‬‬ ‫برکناری قائم مقام وزارت دفاع پاکستان‬ ‫به دنبال محاکمه حس��ین حقانی بر سر رسوایی‬ ‫«ممو گیت»‪ ،‬یوس��ف گیالنی‪ ،‬نخست وزیر پاکستان‬ ‫ژنرال نعیم خال��د لودهی‪ ،‬قائم مق��ام وزارت دفاع را‬ ‫به خاطر انچه «اشتباهات فاحش» خوانده شد‪ ،‬برکنار‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫لودهی پیش تر در پاسخ به دیوان عالی در پرونده‬ ‫ممو گیت گفته ب��ود که دولت پاکس��تان هیچ کنترل‬ ‫و اختیاری نسبت به س��رویس اطالعاتی خود یعنی‬ ‫سازمان اطالعات ارتش پاکستان (‪ )ISI‬ندارد‪ .‬همین‬ ‫امر موجب شد دفتر نخست وزیر پاکستان در بیانیه ای‬ ‫اعالم کند اقدام لودهی برای ارسال پاسخ به دیوان عالی‬ ‫کشور بر خالف قانون اساس��ی و بدون هماهنگی با‬ ‫مسئوالن ارشد دولت بوده و این امر موجب سوء تفاهم‬ ‫بین نهادهای دولتی ش��ده تا در نهای��ت بتواند او را‬ ‫از س��مت خود برکنار کند‪ .‬در پی این اق��دام‪ ،‬ارتش‬ ‫پاکس��تان در خصوص عواقب جدی و نتایج بالقوه‬ ‫ان هشدار داد‪.‬‬ ‫یک منبع نظامی که نخواس��ت نامش فاش شود‬ ‫در این باره به خبرگ��زاری رویترز گف��ت‪« :‬این تنها‬ ‫مخالفان نیستند که از دست زرداری خسته شده اند‪،‬‬ ‫بلکه افراد درون دولت نیز از او ناراضی هستند‪ .‬هیچ‬ ‫طرح مشخصی از سوی ارتش برای براندازی دولت‬ ‫ارائه نشده‪ ،‬با این حال باید راه حل مناسبی یافت‪ .‬او در‬ ‫میان دولت‪ ،‬مخالفان و حتی مردم پاکستان محبوبیتی‬ ‫ندارد‪ ».‬یکی دیگر از مقامات نظامی پاکس��تان گفته‪:‬‬ ‫«دولت انقدر اشتباه مرتکب شده که گور خود را کنده‬ ‫در نامه ای که به دیوان‬ ‫عالی پاکستان تسلیم‬ ‫شده‪ ،‬ژنرال کیانی با‬ ‫اشاره به لزوم بررسی‬ ‫این موضوع که چه کسی‬ ‫پشت صحنه رسوایی‬ ‫ممو گیت قرار دارد‪ ،‬بر‬ ‫اهمیت و جدیت تحقیق‬ ‫در این باره تاکید کرده‬ ‫و گفته‪« :‬ما مایلیم هر‬ ‫کسی که در این پرونده‬ ‫دخالت داشته چه در‬ ‫داخل دولت یا خارج ان‬ ‫مجازات شود‪».‬‬ ‫و هیچ نیازی به دخالت مستقیم ارتش برای جابه جایی‬ ‫در قدرت نیست‪».‬‬ ‫تئوری توطئه در پاکستان‬ ‫در ‪ ۶۴‬سالی که از اس��تقالل پاکستان می گذرد ‪،‬‬ ‫سه کودتا در این کشور رخ داده و در معادالت قدرت‬ ‫و سیاست در این کشور تغییرات اساسی پدید اورده‬ ‫است‪ .‬ژنرال اشفق کیانی از زمانی که ریاست ارتش را‬ ‫بر عهده گرفت یعنی سال ‪ 2007‬متعهد شد که ارتش‬ ‫را از صحنه سیاست پاکستان دور نگه دارد و اکنون نیز‬ ‫می داند هر نوع کودتا در پاکس��تان وجهه ارتش را در‬ ‫میان افکار عمومی مخدوش تر می سازد‪ .‬به ویژه اینکه‬ ‫پس از عملیات نیروهای نظام��ی امریکایی در خاک‬ ‫پاکستان برای کشتن اسامه بن الدن‪ ،‬اعتبار ارتش این‬ ‫کش��ور به طور جدی اسیب دیده اس��ت‪ .‬رویترز در‬ ‫گزارش تحلیلی خود به نقل از تحلیلگران نوش��ت‪:‬‬ ‫«اما این بار ارتش دس��ت به کودت��ا نمی زند‪ ،‬چراکه‬ ‫راه های بسیاری برای فشار اوردن بر زرداری به منظور‬ ‫کناره گیری از قدرت وجود دارد؛ به ویژه اگر ارتباط او‬ ‫با یادداشتی که خواستار کمک پنتاگون برای سرکوب‬ ‫کودتای احتمالی شده بود‪ ،‬ثابت شود‪».‬‬ ‫در نامه ای که به دیوان عالی پاکستان تسلیم شده‪،‬‬ ‫ژنرال کیانی با اش��اره به لزوم بررسی این موضوع که‬ ‫چه کسی پشت صحنه رس��وایی ممو گیت قرار دارد‪،‬‬ ‫بر اهمیت و جدیت تحقی��ق در این باره تاکید کرده و‬ ‫گفته‪« :‬ما مایلیم هر کس��ی که در این پرونده دخالت‬ ‫داشته چه در داخل دولت یا خارج ان مجازات شود‪.‬‬ ‫اما این وظیفه ما نیس��ت که ای��ن کار را انجام دهیم‪،‬‬ ‫چراکه اگر ارتش در این زمینه اقدام کند با واکنش های‬ ‫ملی و بین المللی روبه رو می شود‪ .‬از این رو هر اقدامی‬ ‫ در این زمینه باید از سوی دیوان عالی انجام شود‪».‬‬ ‫برخی مقامات در حزب حاکم پاکستان هر نوع‬ ‫تنش میان ارتش و دولت را کم اهمیت می ش��مارند‬ ‫و می گویند که از کودتای نظامی هراس��ی ندارند‪ ،‬اما‬ ‫در عوض نگران برخی قضات دیوان عالی پاکس��تان‬ ‫هستند که از زرداری متنفرند و احتمال دارد علیه وی‬ ‫اقدام کنند‪.‬‬ ‫در واقع خطر بزرگ بعدی برای زرداری‪ ،‬دیوان‬ ‫عالی پاکس��تان به ش��مار می رود‪ .‬چراکه اصف علی‬ ‫زرداری به عنوان مخالف رژیم پرویز مشرف‪ ،‬دارای‬ ‫چند پرونده فساد مالی و حتی قتل است که علیه وی‬ ‫اقامه شده؛ پرونده هایی که زرداری همه انها را دروغ‬ ‫خوانده و انگیزه طرح چنین اتهاماتی را سیاسی بیان‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫دی��وان عال��ی پاکس��تان ع�لاوه ب��ر تهدید به‬ ‫س��لب صالحیت از یوس��ف رضا گیالنی از سمت‬ ‫نخس��ت وزیری‪ ،‬به اصف علی زرداری هشدار داده‬ ‫اگر پرونده اتهامات مطرح شده علیه خود را بازگشایی‬ ‫نکند‪ ،‬به دادگاه احضار خواهد ش��د‪ .‬زرداری پس از ‬ ‫ترور همسرش بی نظیر بوتو به قدرت رسید‪ ،‬اما قانون‬ ‫عفو و بخشش��ی ک��ه ان زم��ان او را در مقابل پیگرد‬ ‫قانونی مصون کرده بود‪ ،‬سال ‪ 2009‬لغو شد و اکنون‬ ‫او برای حیات سیاسی خود هم با دیوان عالی پاکستان‬ ‫می جنگد و هم با ارتش‪g .‬‬ ‫منابع‪ :‬دویچه وله‪ ،‬رویترز‬ ‫پاکستان در اشفتگی و سر درگمی‬ ‫ترجمه‪ :‬مهدی سرایی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نزاع و جدال میان مهم ترین نهادهای کشور‬ ‫در پاکس��تان که در جریان «ممو گیت» علنی شد‪،‬‬ ‫همچنان ادامه دارد و به نظر می رسد بسیار عمیق تر‬ ‫از پیش بینی ها و گمانه زنی هاست‪ .‬در این شرایط‪،‬‬ ‫دولت برخاسته از «حزب مردم پاکستان» با اقدام‬ ‫دسته جمعی حریفان (ارتش‪ ،‬سازمان اطالعات و‬ ‫دادگاه عالی پاکس��تان) در گوشه رینگ محاصره‬ ‫شده و هر ان ممکن است به زمین بغلتد و شمارش‬ ‫معکوس اغاز شود‪.‬‬ ‫اشفق کیانی‪ ،‬فرمانده نظامیان و افتخار محمد‬ ‫چوده��ری‪ ،‬رئی��س دادگاه عالی پاکس��تان‪ ،‬کینه‬ ‫ش��دیدی از اصف عل��ی زرداری‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫پاکس��تان‪ ،‬در دل دارن��د و جای��گاه او ب��ه عنوان‬ ‫رئیس جمهور و فرمانده نیروه��ای نظامی را تلخ‬ ‫و ناگوار می دانند‪ .‬دادگاه عالی پاکستان بارها اعالم‬ ‫کرده است که ب ه کسی اجازه نخواهد داد در پروسه‬ ‫دموکراتیک این نهاد دخالت کن��د و باوجود کینه‬ ‫خود نسبت به «حزب مردم پاکستان» مایل نیست‬ ‫در برابر خواسته نظامیان نیز کرنش نشان دهد‪.‬‬ ‫سیاستمداران مخالف نیز به دقت و شعف در‬ ‫حال نظاره اتفاقات اخیر در پاکستان هستند‪ .‬نواز‬ ‫شریف‪ ،‬نخست وزیر س��ابق در اقدامی عجوالنه‬ ‫درخواستی به دادگاه عالی پاکس��تان ارائه داده تا‬ ‫واقعه «ممو گیت» با دقت بررسی شود‪ .‬او خواستار‬ ‫این است که انتخابات زود هنگام در پاکستان برگزار‬ ‫شود تا رقیب او «عمران خان» فرصت کافی برای‬ ‫اماده شدن جهت شرکت در انتخابات نداشته باشد و‬ ‫تعداد ارای او در منطقه پنجاب کاهش نیابد‪ .‬عمران‬ ‫خان نیز برای مس��تحکم کردن جایگاه خود بسیار‬ ‫مایل است تا سیل انتقادات را روانه اصف علی زرداری‬ ‫کند تا از این نمد برای خود کالهی بسازد‪.‬‬ ‫اولین کودتای نظامی در پاکستان را یک غیر نظامی‬ ‫انجام داد‪ .‬ژنرال غالم محمد خان بوروکرات در سال‬ ‫‪ 1953‬به دلیل نگرانی از دخالت ملک��ه الیزابت دوم‪،‬‬ ‫نخس��ت وزیر خود خواجه نظم الدین را از کار برکنار‬ ‫کرد‪ .‬در ان روزگار غالم محمد خان‪ ،‬دالیلی برای این‬ ‫اقدام خود داشت زیرا پاکس��تان هنوز مستعمره بود و‬ ‫ملکه سلطنت می کرد‪ .‬پاکس��تان هنگامی به استقالل‬ ‫کامل دست یافت که قانون اساسی دموکراتیکی را در‬ ‫سال ‪ 1956‬پذیرفت‪ ،‬اما هیچ گاه این فرصت را پیدا نکرد‬ ‫دموکراسی به معنای واقعی در ان اجرا شود‪ ،‬زیرا ژنرال‬ ‫ایوب خان در سال ‪ 1958‬پیش از برگزاری انتخابات‪،‬‬ ‫کودتای نظامی انجام داد‪ .‬نکته عجیب اینجاس��ت که‬ ‫با گذشت ‪ 56‬س��ال از ان تاریخ‪ ،‬هنوز غیر نظامیان این‬ ‫سرزمین در مواجهه با بحران ها چشم امید به خارج از‬ ‫کشور دارند‪.‬‬ ‫تفاوت میان درخواست اصف علی زرداری از‬ ‫امریکا در جریان «ممو گیت» یعنی انتقال پیام توسط‬ ‫سفیر این کشور در امریکا‪ ،‬حس��ین حقانی به مایک‬ ‫مولن که چندی پیش انجام شد‪ ،‬با تماس تلفنی حاکی‬ ‫از استیصال یوسف گیالنی‪ ،‬نخست وزیر پاکستان در‬ ‫هفته گذش��ته و صحبت او با دیوید کامرون و تقاضا‬ ‫برای حمایت از دول��ت پاکس��تان در برابر کودتای‬ ‫نظامیان در پاکس��تان‪ ،‬تنها در مقیاس است‪ .‬اگر اقدام‬ ‫اصف علی زرداری در کمال شگفتی به «ممو گیت»‬ ‫ش��هرت پیدا کرد‪ ،‬تالش یوسف گیالنی نیز می تواند‬ ‫«فونوگیت» نامیده شود‪ .‬رئیس جمهور و نخست وزیر‬ ‫در اقدامی همدالنه‪ ،‬ناتوانی خ��ود در کنترل اوضاع‬ ‫پاکستان را ابراز داش��ته اند‪ .‬اختیارات قانون اساسی‬ ‫پاکستان این اجازه را به انها می دهد تا فرمانده نظامیان‬ ‫بین الملل‬ ‫زلزله «مموگیت»‬ ‫این کشور‪ ،‬اش��فق کیانی را به اس��انی برکنار و وزیر‬ ‫دفاع‪ ،‬نعیم خالد ل��ودی را از قدرت کن��ار بزنند‪ .‬اما‬ ‫قضاوت سیاسی انها این اس��ت که نظامیان به جای‬ ‫گوش دادن و اطاع��ت از اوامر انها‪ ،‬طومارش��ان را‬ ‫برچیده و انها را روانه زندان خواهند کرد‪.‬‬ ‫فلسفه سیاسی اصف علی زرداری در مواجهه با‬ ‫مسائل داخلی یاداور این ضرب المثل است که «کسی‬ ‫که در حال کارزار ف��رار را بر قرار ترجی��ح دهد‪ ،‬این‬ ‫فرصت را خواهد داشت تا جنگ را دوباره از سر گیرد‪».‬‬ ‫این سیاست از س��وی او و نخس��ت وزیرش بارها به‬ ‫اجرا در امده است‪ .‬در مواقعی رفیق گرمابه و گلستان‬ ‫زرداری‪ ،‬یوس��ف گیالنی‪ ،‬در عقب نشینی های خود‬ ‫به طور زبانی به تمجید از ژنرال ه��ای ارتش پرداخته‬ ‫و اقدام به تمجی��د از انها کرده اس��ت‪ .‬در حالی که به‬ ‫خوبی می داند انها به راحت��ی می توانند او را از قدرت‬ ‫برکنار کنن��د‪ .‬در مواقع دیگر اصف عل��ی زرداری در‬ ‫عقب نش��ینی خود به منزلش در دوبی پناه برده است‪.‬‬ ‫از این لحاظ‪ ،‬زرداری اولین رئیس جمهور پاکس��تان‬ ‫محسوب می شود که دفتر کارش در این کشور و محل‬ ‫زندگی اش در دوبی اس��ت‪ .‬چند هفته پیش او به دلیل‬ ‫عارضه قلبی به دوبی رفت اما مشخص شد این عارضه‬ ‫چندان جدی نبوده است‪ .‬پنجش��نبه دو هفته پیش نیز‬ ‫در یک��ی از این مواق��ع بحرانی ناگهان ناپدید ش��د و‬ ‫سر از دوبی دراورد و اعالم شد برای شرکت در مجلس‬ ‫عروسی به این شهر رفته اس��ت؛ مراسم ازدواجی که‬ ‫شخصی به غیر از او در ان دعوت نداشت‪.‬‬ ‫جری��ان س��فرهای زرداری ب��ه دوبی همیش��ه‬ ‫اسرار امیز است و پیچیدگی زیادی دارد‪ .‬در واقع بسیار‬ ‫به ضرر او تمام شد ه و بارها این سوال را در اذهان مطرح‬ ‫کرده است که ایا زرداری برای رفتن به این شهر ویزا‬ ‫دریافت می کند و از چه وس��یله ای برای سفر استفاده‬ ‫می کند؟ درحالی که زرداری و گیالنی از کش��ورهای‬ ‫خارجی تقاضای کم��ک می کنند‪ ،‬ارت��ش نیز به طور‬ ‫هوشمندانه در پی برکنار کردن انها است‪ ،‬اما این اقدام‬ ‫را نه از طریق کودتای نظامی‪ ،‬که در پی ان اس��ت تا از‬ ‫طریق دادگاه عالی به اجرا در اورد‪.‬‬ ‫شرایط اخیر پاکستان بحران س��ه وجهی را میان‬ ‫دولت‪ ،‬ارتش و دادگاه عالی تشکیل داده است‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬دولت از تحقیق و بررس��ی در مورد دارایی ها و‬ ‫حساب های شخصی زرداری جلوگیری به عمل اورده‬ ‫که این امر‪ ،‬میزان اعتماد به دولت زرداری را به زیر صفر‬ ‫رسانده و به لحاظ اخالقی صدمات بسیاری به وجهه‬ ‫دولت او وارد ساخته است‪ .‬جامعه مدنی و رسانه های‬ ‫عمومی پاکستان از نظارت ضعیف بر نهادهای دولتی‬ ‫مایوس شده اند‪ .‬از سوی دیگر مردم پاکستان به تناوب‬ ‫با مشکل سوخت و برق‪ ،‬کس��ری دستمزدها و قیمت‬ ‫سرسام اور اقالم مورد نیاز برای زندگی‪ ،‬دست و پنجه‬ ‫نرم می کنند که دولت طی این س��ال ها قادر به مهار و‬ ‫جلوگیری ان نبوده است‪.‬‬ ‫در ش��رایط خطیر کنون��ی تنه��ا راه برون رفت‬ ‫و جلوگیری از انج��ام کودتا‪ ،‬فراخ��وان دولت برای‬ ‫برگزاری انتخابات زودرس در این کشور است‪ .‬اگر چه‬ ‫نظامیان چندان مایل به برگزاری انتخابات نیستند اما با‬ ‫این ابتکار دولت‪ ،‬نظامیان جرات نخواهند داشت مانع‬ ‫برگزاری ان شوند‪ .‬دولت باید به جای چشم انتظار بودن‬ ‫کمک های خارجی و حمایت های انها‪ ،‬به مردم کشور‬ ‫خود رجوع کند و از انها بخواهد که سرنوشت خود را‬ ‫مشخص کننند‪ .‬شاید دلیل مقاومت زرداری و گیالنی‬ ‫از اعالن این نظ ر ترس از خشم مردم باشد؛ خشمی که‬ ‫به مراتب شدیدتر از کودتای نظامیان است‪g .‬‬ ‫منبع‪Daily News & Analysis :‬‬ ‫‪55‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫سینمای اخم و لبخند‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫نه ذوق زدگی‪ ،‬نه ترشرویی‬ ‫مواجهه ما با اقبال سینمای امریکا به فیلم فرهادی چگونه باید باشد؟‬ ‫‪56‬‬ ‫‪1‬‬ ‫این مطلب س��عی می کند پاسخی باشد به برخی‬ ‫س��واالت مربوط به رابطه میان واقعی��ت و ارزش و‬ ‫می خواهد تمرکز کند بر برقراری نسبت میان این دو‬ ‫مقوله‪ .‬واقعیت‪ ،‬برنده شدن جناب اصغر فرهادی در‬ ‫مراس��م گلدن گلوب و جایزه گرفتن جدایی نادر از‬ ‫سیمین برای بهترین فیلم خارجی است؛ مراسمی که از‬ ‫ان به اسکار کوچک تعبیر می کنند‪.‬‬ ‫واقعیت این اس��ت که در یک مراس��م باشکوه‬ ‫سینمایی یک خواننده معروف امریکایی به نام «مدونا»‬ ‫اس��م فیلم فرهادی را می خواند و کارگ��ردان ایرانی‬ ‫جای��زه اش را از او می گیرد و اط��راف او در میزهای‬ ‫مختلف تقریبا بهترین های سینمای جهان نشسته اند‪.‬‬ ‫این شرحی مختصر از واقعیت بود‪ ،‬اما ارزش در قالب‬ ‫این سوال بهتر نمایان می شود که ایا این یک پیروزی‬ ‫برای سینمای پس از انقالب است؟ ایا ما باید به عنوان‬ ‫بچه مس��لمان هایی که با تردید و سوءظن به ستایش‬ ‫امریکایی ها می نگریم از این جایزه خوشحال باشیم؟‬ ‫واکنش ما چه باید باشد؟‬ ‫تقریبا همه ما فیل��م را دیده ایم؛ داس��تانی درباره‬ ‫جدال طبقاتی میان دو طبقه متوسط و کارگر که در عین‬ ‫حال با جدال های درون طبقاتی همراه اس��ت و در پی‬ ‫راست ازمایی دادگاه از شخصیت مرد فیلم‪ ،‬با تم دروغ‬ ‫و حقیقت داستان را پیش می برد‪ .‬به طور کلی فضای فیلم‬ ‫به طور مس��تقیم در مذمت و نکوهش ایرانیان نیست و‬ ‫نمی توان به طور مس��تقیم دلیل اقبال غرب به این فیلم‬ ‫را تلخی تصاویر و روایت تک بعدی از فقر دانست‪ .‬در‬ ‫این فیلم شخصیت ها به شدت خاکستری هستند‪ .‬یعنی‬ ‫شخصیت مومن فیلم در جایی کار اشتباه می کند و هم در‬ ‫جایی دیگر شخصیت مرد فیلم با دروغی بزرگ داستان‬ ‫را پیچیده می کند‪ .‬نس��بی بودن اخالق در شخصیت ها‬ ‫متبلور می ش��ود و ش��اید فقط تا حدودی ش��خصیت‬ ‫«س��یمین» تصمیم اصلی زندگی اش را گرفته و کمی با‬ ‫بقی ه شخصیت ها فاصله دارد‪ .‬پس مجموعه فیلم روایت‬ ‫جدیدی از جامعه ایران اس��ت که به واسطه سیاست‪،‬‬ ‫زندگی ش��خصی ادمیان دچار تغییر می شود – کافی‬ ‫است دلیل سیمین را برای مهاجرت مرور کنیم – پس‬ ‫این فیلم در مجموع در روایت جامعه ایرانی با تاکید بر‬ ‫نسبیت اخالق و شخصیت خاکستری ادم های فیلم در‬ ‫نهایت نوعی جدایی و در نهایت مهاجرت را توصیف‬ ‫می کند – اگر بخواهیم بدبینان��ه ان را تجویز و توصیه‬ ‫ننامیم – ورود ماهرانه فرهادی به دنیای طبقه متوسط به‬ ‫عالوه تسلط وی بر سینما به همراه تم های مورد عالقه‬ ‫غرب در مورد ایران این فیلم را در وضعیت جدیدی قرار‬ ‫داده‪ .‬در واقع توصیف ناامیدانه از جامعه با پیچیدگی های‬ ‫داستانی به جای انتقاد مستقیم‪.‬‬ ‫به سواالت مربوط به مقوله ارزش بازگردیم و این‬ ‫سوال مشخص که ایا موفقیت های فرهادی در برلین‬ ‫و گلدن گلوب و احتماال اسکار موفقیت برای سینمای‬ ‫پس از انقالب است؟‬ ‫مساله اصلی نوع رابطه س��ینمای روشنفکری با‬ ‫انقالب اسالمی در طول ‪ 30‬سال گذشته است‪ .‬عموما‬ ‫بخشی از کارگردانان به س��یاق مخالف نمایی با ارائه‬ ‫تصویری سیاه از س��ینمای ایران که معموال با تم های‬ ‫اجتماعی س��اخته می شد به جش��نواره های مختلف‬ ‫راه یافتند و سینمای جشنواره ای را بنیان نهادند‪.‬‬ ‫بخش دیگ��ری از این گروه اما ب��ا وجود برخی‬ ‫چالش ها سینمای خود را جلو بردند که مثال عمده مهم‬ ‫انها داریوش مهرجویی است‪ .‬اما سینمای روشنفکری‪،‬‬ ‫بر مسیر دیگری هم ریل گذاری می شد و ان سینمای‬ ‫بچه های انقالب بود و ظهور کارگردانانی مثل ابراهیم‬ ‫حاتمی کی��ا‪ ،‬مجید مجی��دی‪ ،‬کمال تبری��زی و رضا‬ ‫میرکریمی و‪ ...‬انان کارگردانانی بودند که ضمن تعهد‬ ‫به ارمان های انقالب‪ ،‬با تس��لط فراوان بر س��ینما و با‬ ‫شکستن برخی مرزها سینمای جدیدی را ساختند که‬ ‫شاید مهم ترین دستاورد سینمای پس از انقالب بود؛‬ ‫ظهور کارگردان های مسلمان و انقالبی که فیلم هایشان‬ ‫به شدت مخاطب پسند و جامعه گرا بود‪.‬‬ ‫در میان جریان های مذکور اصغر فرهادی گرچه‬ ‫حاصل سینمای پس از انقالب است اما اگر سینماگران‬ ‫مس��لمان را در مرکز دایره سینمای انقالب قرار دهیم‬ ‫فرهادی گرچه درون دایره اما با فاصله نسبت به مرکز‬ ‫حض��ور دارد‪ .‬از همین رو بهتر اس��ت موفقیت های‬ ‫سینمای فرهادی را در بهترین حالت موفقیت سینمای‬ ‫ملی بدانیم‪ ،‬چیزی ش��بیه موفقیت های کیارس��تمی‪.‬‬ ‫البته ربط دادن موفقیت فرهادی به س��ینمای ملی هم‬ ‫با نوعی خوش بینی صورت می گیرد چراکه جوایزی‬ ‫که او می برد بیشتر مربوط به شخص خودش است و‬ ‫برگرفته از المان های سینمای ایران در سالیان گذشته‬ ‫نیس��ت‪ .‬از این نظر می توان فرهادی را در نس��بت با‬ ‫سینمای ملی مانند کیارستمی دانست‪ .‬هرچند تفاوت‬ ‫بزرگ میان این دو کارگردان استقبال مخاطبان ایرانی‬ ‫از فیلم های فرهادی است‪ .‬در این میان نه باید ذوق زده‬ ‫ش��د و جش��ن ملی برای ان راه انداخت چرا که این‬ ‫برد س��ینمای انقالب نبوده و نه باید با ترش��رویی و‬ ‫بدخلقی با این موفقیت روبه رو ش��د چرا که فرهادی‬ ‫هنوز جزو سینمای ایران است‪ .‬در عین حال در مقابل‬ ‫فره��ادی و فیلمش نباید منفعل ش��د و درعین تقدیر‬ ‫می توان باب انتقاد فنی را هم باز گذاش��ت‪ .‬با عینک‬ ‫بچه مس��لمانی نگاه کردن به موضوع‪ ،‬ما را به تعدیل‬ ‫می رساند‪ .‬از س��ویی ذوق زده نمی شویم از اقبالی که‬ ‫س��ینمای امریکا به یک فیلم ایرانی داشته‪ ،‬چراکه به‬ ‫وضوح نمی توان این فیلم را در ستایش ایرانیان دانست‬ ‫و پایان بندی ان را نمی شود با اغماض ندید و تلخی و‬ ‫ناامیدی س��رانجام فیلم را نادیده گرفت‪ .‬اسکار مانند‬ ‫گلدن گلوب بخش��ی از صنایع فرهنگی غرب هستند‬ ‫که گفتمان مورد نظر خود را جلو می برند و صداهایی‬ ‫را می ش��نوند که به گوش شان خوش��ایند باشد‪ .‬پس‬ ‫برای همین جایزه گرفتن از «مدونا» خوشحال کننده‬ ‫و باعث افتخار نیست‪ .‬به طور خالصه تمجید هالیوود‬ ‫از سینمای ایران تقدیر بخش فرهنگی دنیای سرمایه‬ ‫داری از یک فیلم ایرانی اس��ت‪ .‬بی تردید دیده شدن‬ ‫در غرب ذیل دیالکتیک س��رمایه – رس��انه صورت‬ ‫می گیرد و گفتمان هایی شنیده می شود که با حمایت‬ ‫سرمایه مواجه باشند‪ ،‬انگاه رسانه به مدد این صداها و‬ ‫گفتمان ها می اید‪ .‬در نمونه فرهادی هم کامال واضح‬ ‫هر س��ال جوای��ز و تندیس ه��ای مختلفی‬ ‫در جش��نواره های جهان��ی ب��ه فیلمس��ازان و‬ ‫س��ینماگران اهدا می ش��ود که به لح��اظ اهمیت‬ ‫هنری از جایگاه های مختلفی برخوردارند‪ .‬شاید‬ ‫معروف ترین و معتبرترین انه��ا را اینگونه بتوان‬ ‫برشمرد‪ :‬جش��نواره های کن فرانسه با نشان نخل‬ ‫طال ‪ ،‬برلی��ن المان (خرس طالی��ی) و ونیز ایتالیا‬ ‫(شیر طال) و همچنین جایزه اسکار که البته مراسم‬ ‫ان به صورت جش��نواره برگزار نمی شود‪ ،‬چراکه‬ ‫بیش از ‪5‬ه��زار داور به اث��اری رای می دهند که‬ ‫از نظر تجاری در س��طح موفقی ق��رار گرفته اند‪.‬‬ ‫درنهایت هم تنها نامزدهای اولیه و برگزیدگان ان ‬ ‫در روزهای مختلفی اعالم می شوند و تندیسی به‬ ‫نام «اسکار» به برگزیدگانش اعطا می شود که عالوه‬ ‫بر مطرح شدن برگزیدگان و تضمین اینده کاری‬ ‫انها‪ ،‬سینماگران را در ادامه مس��یر صنعت ـ هنر‬ ‫سینما یاری می دهد‪.‬‬ ‫در این میان جایزه گلدن گل��وب (امریکا)‬ ‫از انجا که عموما بر توفی��ق فیلم های منتخب در‬ ‫مراسم اسکار تاثیر بسیاری می گذارد‪ ،‬جایگاهی‬ ‫ثانوی یافته؛ چراکه کسب این جایزه در بسیاری‬ ‫از موارد به کسب اس��کار منتهی می شود‪ .‬درواقع‬ ‫جایزه گلدن گلوب (‪)Golden Globe Award‬‬ ‫نام مجموعه جوایزی است که هرساله در ایاالت‬ ‫متحده امریکا توسط اتحادیه مطبوعات خارجی‬ ‫هالیوود به بهترین تولیدات سینمایی و تلویزیونی‬ ‫اهدا می شود‪.‬‬ ‫این جایزه برای اولین بار در س��ال ‪ 1944‬به‬ ‫فیلم های تولیدی و محصوالت تلویزیونی تعلق‬ ‫گرفت‪ .‬مهم ترین جایزه اکادمی با نام «بهترین فیلم»‬ ‫یکی از مهم ترین رقابت های فیلمس��ازان محس��وب‬ ‫می ش��ود‪ .‬همچنین جایزه «یک عمر فعالیت هنری»‬ ‫یکی از مهم ترین جوایز گلدن گلوب است که هر سال‬ ‫به یکی از بزرگان عرصه سینما و تلویزیون امریکا داده‬ ‫می شود‪ .‬این مراسم که چشمگیرترین مراسم سینمایی‬ ‫جهان به شمار می اید و توسط اکادمی علوم و هنرهای‬ ‫تصاویر متحرک امریکا اعطا می شود‪ ،‬از معروف ترین‬ ‫جایزه های سینمایی جهان است‪.‬‬ ‫امسال ش��صت و نهمین مراسم س��االنه اعطای‬ ‫جوایز «گلدن گلوب» در حالی در لس انجلس برگزار‬ ‫ش��د که فیلم «جدایی نادر از س��یمین» ساخته اصغر‬ ‫فرهادی که از سوی ایران به اکادمی اسکار برای جایزه‬ ‫سال ‪ 2012‬معرفی شده است‪ ،‬در بخش بهترین فیلم‬ ‫خارجی برگزیده ش��د تا برای اولین بار سینمای ایران‬ ‫سهمی از این جایزه جهانی داشته باشد‪.‬‬ ‫این در حالی است که فیلم های مورد توجهی از‬ ‫«المادوار»‪« ،‬ژانگ ییمو» و «برادران داردن» نیز نامزد‬ ‫این جایزه بودند‪.‬‬ ‫همه جایزه ها‬ ‫در بخش بهترین فیلم بلن��د جایزه گلدن گلوب‬ ‫امسال‪« ،‬فرزندان» ساخته «الکس��اندر پاین» به عنوان‬ ‫بهترین اثر انتخاب شد‪ .‬در بخش بهترین فیلم کمدی‬ ‫ی��ا موزیکال‪« ،‬هنرمند» از فرانس��ه س��اخته «میش��ل‬ ‫ هازاناویکیوس» جایزه اول را دریافت کرد‪ .‬در بخش‬ ‫بهترین بازیگر مرد فیلم درام‪« ،‬ج��ورج کلونی» برای‬ ‫فیلم «فرزندان» جایزه را دریاف��ت کرد‪« .‬دی کاپریو»‪،‬‬ ‫«مایکل فاسبندر»‪« ،‬رایان گاسلینگ» و «براد پیت» دیگر‬ ‫نامزدهای این بخش بودند‪ .‬در بخش بهترین بازیگر زن‬ ‫فیلم درام نیز «مریل استریپ» برای فیلم «بانوی اهنین»‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫‪2‬‬ ‫فیلم جدایی نادر از سیمین برنده جایزه گلدن گلوب شد‬ ‫انتخاب اول گلدن گلوب شد‪.‬‬ ‫در بخ��ش بهترین بازیگ��ر مرد فیل��م کمدی یا‬ ‫موزی��کال‪« ،‬ژان دوجاردی��ن» برای فیل��م «هنرمند»‬ ‫جایزه اول را گرفت‪ .‬در بخش بهترین بازیگر زن فیلم‬ ‫کمدی یا موزیکال‪« ،‬میشله ویلیامیز» برای فیلم «هفته‬ ‫من با ماریلن» توانست رقبای سرشناسی چون «کیت‬ ‫وینسلت»‪« ،‬جودی فاستر» و «چارلیز ترون» را پشت‬ ‫س��ر بگذارد‪ .‬در بخش بهترین بازیگ��ر نقش مکمل‬ ‫زن‪« ،‬اوکتاویا اسپنس��ر» برای فیلم «کمک» جایزه اول‬ ‫را گرفت و جایزه بهتری��ن بازیگر نقش مکمل مرد به‬ ‫«کریستوفر پالمر» برای فیلم «اغازکنندگان» رسید‪.‬‬ ‫در بخش بهترین کارگردانی جوایز گلدن گلوب‪،‬‬ ‫«مارتین اسکورسیزی» برای فیلم «هوگو» جایزه گرفت‪.‬‬ ‫«وودی الن»‪« ،‬ج��ورج کلونی»‪« ،‬الس��کاندر پاین» و‬ ‫«میش��ل هازاناویکیوس» دیگر نامزدهای این بخش‬ ‫بودند‪ .‬همچنین فیلم «ماجراهای تن تن؛ راز تک شاخ»‬ ‫ساخته «استیون اس��پیلبرگ» جایزه بهترین انیمیشن‬ ‫بلند را گرفت‪.‬‬ ‫مراس��م اهدای جوایز «گلدن گلوب» امس��ال با‬ ‫حاش��یه هایی همراه بود؛ ازجمله دو هنرمند سینما از‬ ‫کشورهای مختلف در خاک امریکا از مردم کشورشان‬ ‫یاد کردند‪.‬‬ ‫«مری��ل اس��تریپ»‪ ،‬بازیگر انگلیس��ی ‪ -‬که در‬ ‫عرصه جوایز اس��کار ب��ا ‪ 16‬بار نام��زدی رکورددار‬ ‫تاری��خ سینماس��ت و در جوایز گلدن گل��وب نیز با‬ ‫‪22‬بار نامزدی بهتری��ن بازیگر زن‪ ،‬تقریبا تا س��ال ها‬ ‫دس��ت نیافتنی خواهد ماند‪ -‬وقتی برای فیلم «بانوی‬ ‫اهنین» جایزه بهترین بازیگر زن فیلم درام را گرفت‪ ،‬از‬ ‫مردم کشورش تشکر کرد‪ .‬او در سخنانی مطرح کرد‪:‬‬ ‫«از کسب این جایزه شگفت زده شدم‪ ،‬چون در سالی‬ ‫به این افتخار رسیدم که بازیگران زن نقش های عالی‬ ‫بازی کرده اند‪ .‬من از این بابت احس��اس شرمس��اری‬ ‫می کنم‪ .‬می خواهم از تمام ش��هروندان انگلیس��ی که‬ ‫در این فیلم بخشی از تاریخ انها را به تصویر کشیده ام‬ ‫تشکر کنم‪ ».‬داستان فیلم «بانوی اهنین» در سال ‪1982‬‬ ‫و چند هفته پیش از اغاز جنگ فالکلند اتفاق می افتد و‬ ‫تالش های سیاسی «مارگارت تاچر» ‪ -‬با بازی استریپ‬ ‫فرهنگ‬ ‫فرهادی یک قدم تا اسکار‬ ‫است که او بدون حمایت کمپانی های امریکایی کار‬ ‫راحتی برای دیده ش��دن نداش��ت‪ ،‬ام��ا در عین حال‬ ‫نمی توان واقعیت را ندید‪ .‬اصغر فرهادی هم برعکس‬ ‫چند ماه پیش این بار قواعد بازی را تا حدودی رعایت‬ ‫کرده‪ .‬هم در مصاحبه ای از بازگشت به ایران گفته و هم‬ ‫در صحبت کوتاه پس از اهدای جایزه منطقی صحبت‬ ‫کرده‪ .‬نکته این است که اکنون بیشتر از هر چیز دور کردن‬ ‫موضوع از سیاست مهم است و این شاید بهترین راهکار‬ ‫برای پاسخ به سواالتی درباره ارزش و واقعیت باشد‪ .‬باید‬ ‫به برنده شدن فیلم فرهادی نگاهی سینمایی و فرهنگی‬ ‫داشت و به شدت از سیاسی ش��دن ان پرهیز کرد اما در‬ ‫عین حال شبیه کردن این موفقیت به پیروزی های ورزشی‬ ‫قیاس مع الفارق اس��ت چرا که جنس فرهنگ‪ ،‬اندیشه‬ ‫است و جنس ورزش رقابت فیزیکی با اتکا به مهارت و‬ ‫اتحاد حول ورزش در سینما قابل حصول نیست‪.‬حدی‬ ‫از اعتدال برای پیش بردن اوضاع مناسب است؛ نه ذوق‬ ‫زده ش��دن نه روی ترش کردن‪.‬خوشحال تر می شدیم‬ ‫اگر برنده این بازی سینمای انقالب بود گرچه هالیوود‬ ‫مدت هاست تکلیف خود را با انقالب روشن کرده و در‬ ‫جدیدترین رویکردش به جای نمایش مستقیم تلخی ها‬ ‫به دنبال ترویج نوعی از سینمای روشنفکری خاکستری‬ ‫می گردد‪g.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫در نقش این سیاس��تمدار انگلیسی ‪ -‬برای حفظ‬ ‫سمتش به تصویر کش��یده خواهد شد‪ .‬در بخش‬ ‫دیگری از این مراسم «اصغر فرهادی»‪ ،‬فیلمساز‬ ‫ایرانی هم ک��ه ب��رای «جدایی نادر از س��یمین»‬ ‫برگزیده بهترین فیلم خارجی «گلدن گلوب» شد‪،‬‬ ‫پ��س از دریافت جایزه اش گفت‪« :‬وقتی داش��تم‬ ‫روی صحنه می امدم‪ ،‬به این فکر می کردم که چه‬ ‫باید بگویم‪ .‬اینکه از پدر و مادرم‪ ،‬دخترانم‪ ،‬همسر‬ ‫مهربانم یا عوامل این فیلم صحبت کنم‪ .‬اما اکنون‬ ‫ ترجیح می دهم از مردم کش��ورم بگویم که واقعا‬ ‫مردمانی صلح طلب هستند‪».‬‬ ‫«مارتین اسکورسیزی»‪ ،‬کارگردان سرشناس‬ ‫س��ینمای هالیوود نش��ان داد که در ‪ 70‬س��الگی‬ ‫هم حرفی ب��رای گفتن دارد‪ .‬او ک��ه طی پنج دهه‬ ‫فعالیت در عرصه سینما به تمام افتخارات ممکن‬ ‫رسیده در مراسم جوایز گلدن گلوب ‪ 2012‬برای‬ ‫س��ومین بار جایزه بهترین کارگردان��ی را به خود‬ ‫اختصاص داد‪.‬‬ ‫اسکورس��یزی که دو بار در سال های ‪2003‬‬ ‫برای «دا رو دس��ته نیویورک��یه��ا» و ‪ 2007‬برای‬ ‫«مردگان» جایزه بهترین کارگردانی گلدن گلوب را‬ ‫گرفته بود‪ ،‬این بار با فیلم «هوگو» که اولین دستاورد‬ ‫او در دنیای سه بعدی کودکان است‪ ،‬به این عنوان‬ ‫دست یافت‪« .‬مورگان فریمن» ـ بازیگر سرشناس‬ ‫هالیوودـ هم جایزه یک عمر دس��تاورد سینمایی‬ ‫جایزه گلدن گلوب امسال را دریافت کرد‪ .‬فریمن‬ ‫ن بار در سال ‪ 1964‬مقابل دوربین‬ ‫‪ 74‬ساله که اولی ‬ ‫قرار گرفت‪ ،‬تاکنون پنج بار نامزد جایزه اسکار شده‬ ‫که در س��ال ‪ 2004‬برای فیم «عزیز میلیون دالری»‬ ‫بهترین بازیگر نقش مکمل مرد انتخاب شد‪ .‬سال‬ ‫گذش��ته «رابرت دنیرو» جایزه دستاورد سینمایی‬ ‫گلدن گلوب را دریاف��ت کرده ب��ود و پیش از او‬ ‫چهره های سرشناسی چون الفرد هیچکاک‪ ،‬سوفیا‬ ‫لورن‪ ،‬ش��ون کانری و مارتین اسکورسیزی ان را‬ ‫کسب کرده بودند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫جایزه مضاعف‬ ‫جایزه گلدن گلوب در حالی به فیلم «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» رس��ید که جش��نواره فیلم «پالم‬ ‫ اس��پرینگز» نیز بازیگران زن این فیلم را شایسته‬ ‫دریافت جایزه بهترین بازیگر زن این فس��تیوال‬ ‫دانست‪ .‬درواقع فدراس��یون بین المللی منتقدان‬ ‫فیلم (فیپرش��ی) جایزه بهترین بازیگ��ر زن این‬ ‫جش��نواره را به س��ه بازیگر اصل��ی فیلم اصغر‬ ‫فرهادی یعنی «س��اره بیات»‪« ،‬سارینا فرهادی» و‬ ‫«لیال حاتمی» اعطا کرد‪ .‬ای��ن فیلم پیش تر هم در‬ ‫جشنواره برلین موفق ش��ده بود عالوه بر جایزه‬ ‫خرس ط�لا‪ ،‬خرس نق��ره ای مجموع��ه بهترین‬ ‫بازیگری را در دو شاخه مردان و زنان کسب کند‪.‬‬ ‫این فیلم در فصل جوایز س��ینمایی هالیوود‬ ‫موفق به کس��ب جایزه بهترین اثر غیرانگلیس��ی‬ ‫سال ‪ 2011‬از نگاه انجمن منتقدان فیلم شیکاگو‪،‬‬ ‫انجمن منتقدان انالین س��ینما و انجمن منتقدان‬ ‫فیلم شیکاگو شده و در جوایز فیلم مستقل بریتانیا‬ ‫نیز بهترین فیلم خارجی برگزیده ش��د‪ .‬همچنین‬ ‫در جوایز ساالنه اس��یاـ پاس��یفیک بهترین فیلم‬ ‫س��ال ‪ 2011‬انتخاب ش��د‪ .‬بر این اس��اس پس از‬ ‫فیلم «بچه های اس��مان» مجید مجی��دی دومین‬ ‫ش��انس حضور ایران در بخ��ش نامزدهای فیلم‬ ‫غیرانگلیسی زبان اس��کار و حتی به گمان برخی‪،‬‬ ‫از بخت های کسب جایزه ان به شمار می رود‪g .‬‬ ‫‪58‬‬ ‫این فیلم جادو شده است‬ ‫دیدگاه یک منتقد درباره انتخاب فیلم ایرانی در جایزه گلدن گلوب‬ ‫‪3‬‬ ‫اصغر فرهادی از زمانی که هنوز ساخت فیلم اخیرش را به پایان نرسانده بوده‪ ،‬با هوشمندی خاص خود فضایی‬ ‫تبلیغی برای ان ایجاد کرد که خیلی ها را در یک حالت دوگانگی سردرگم کرده است‪ .‬از یک سو شرایط به گونه ای‬ ‫پیش می رود که جشنواره فیلم فجر تعدادی از بهترین جایزه هایش را به ان می دهد و در نهایت نیز وزارت فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی ایران‪ ،‬فیلم را به عنوان نماینده سینمای ایران به اکادمی اسکار معرفی می کند‪ .‬از سوی دیگر فرهادی‬ ‫حرف هایی را در مراسم و نشست های خبری خارج از کشور خود می زند که همین مسئوالن سینمایی‪ ،‬دیگر حاضر‬ ‫نمی شوند موفقیت های فیلم او را ارزشمند بدانند‪ .‬درباره این فضا و اینکه برخورد ما با یک موفقیت جهانی برای‬ ‫ایران به رغم حواشی ان چگونه باشد باشد‪ ،‬با رضا درستکار‪ ،‬منتقد سینما به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫شاهده یوسفی‬ ‫ارزیابی شما درباره اهدای جایزه گلدن گلوب‬ ‫به فیلم جدایی نادر از سیمین چیست؟‬ ‫‪ l‬این اتفاق برای نخستین بار در تاریخ حدود‬ ‫‪ 100‬ساله سینمای ایران افتاد و جدایی نادر از سیمین‬ ‫توانست در یک محفل استاندارد سینمایی که سینما در‬ ‫ان سیر تطور درستی را طی کرده است‪ ،‬جایزه بهترین‬ ‫فیلم خارجی زبان را بگیرد‪ .‬کسب این جایزه‪ ،‬افتخار‬ ‫بزرگی برای س��ینمای ایران است‪ .‬فیلم های ایرانی از‬ ‫جش��نواره های مختلف‪ ،‬جوایز بسیاری را گرفته اند‪،‬‬ ‫اما گل��دن گلوب مقدم��ه ای برای برگزاری مراس��م‬ ‫اسکار است‪.‬‬ ‫گلدن گلوب در سیستم اجرایی‪ ،‬مقدمه اسکار‬ ‫است یا وجوه اش��تراک بین برگزیدگان ان در‬ ‫سال های گذش��ته‪ ،‬این ذهنیت را ایجاد کرده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬این جایزه‪ ،‬مقدمه اسکار است‪ .‬در دوره های‬ ‫گذش��ته‪ ،‬بیش��تر فیلم س��ازانی که در گل��دن گلوب‬ ‫جای��زه می گرفتند‪ ،‬در اس��کار نیز موفقیت کس��ب‬ ‫می کردند‪ .‬البته مواردی هم بوده که فیلم ها در اسکار‬ ‫جایزه نگرفته اند‪ .‬با توج��ه به موفقیت حیرت انگیز و‬ ‫جادوگرانه جدایی نادر از سیمین‪ ،‬افتخار بزرگی برای‬ ‫کشور رقم خورده است‪ .‬انقدر که من امروز احساس‬ ‫شعف و امید می کنم‪ .‬هیچ رویداد سینمایی دیگری تا‬ ‫این اندازه‪ ،‬مرا به شعف و وجد نیاورده بود‪ .‬احساس‬ ‫می کنم سینمای ایران اهمیت دارد‪ .‬دلیل ان هم روشن‬ ‫است‪ ،‬چون این جایزه در محفلی به فیلم ایرانی داده‬ ‫ش��د که معلم ها‪ ،‬بزرگان و کارشناس��ان واقعی سینما‬ ‫مانند مارتین اسکورسیزی‪ ،‬وودی الن و برادران داردن‬ ‫در ان حضور دارند‪ .‬در ان مراس��م از مورگان فریمن‬ ‫تجلیل شد‪ ،‬جرج کلونی جایزه می گیرد و محفلی است‬ ‫که ستاره های عالم سینما در ان حضور دارند و چه ما‬ ‫قبول داشته یا نداشته باشیم‪ ،‬انها در این اقلیم و فضا‪،‬‬ ‫افراد بزرگ و برجسته ای هستند و در تمام دنیا به انها‬ ‫نگاه می شود‪.‬‬ ‫در ان فضا‪ ،‬موقعیت‪ ،‬شب پرستاره و در این اخر‬ ‫دنیای س��ینما‪ ،‬نام ایران و اصغر فرهادی مطرح شد؛‬ ‫این اتفاق بزرگی برای تاریخ س��ینمای ایران اس��ت‪.‬‬ ‫همچنی��ن این جای��زه می تواند افتخ��ار بزرگی برای‬ ‫فرهنگ‬ ‫ماجرای گلدن گلوب تفاوت می کند‬ ‫و گویا هیات داوری مستقل تری‬ ‫دارد‪ .‬انتخاب های جایزه گلدن‬ ‫گلوب به جریان اصلی سینما و‬ ‫جوایز اسکار خیلی نزدیک است‪.‬‬ ‫انها انقدر خوب فیلم ها را رصد‬ ‫می کنند که می توانند به بهترین‬ ‫فیلم ها برسند‪ .‬تفاوت گلدن گلوب‬ ‫با اسکار این است که در گلدن گلوب‬ ‫به مجموعه های تلویزیونی امریکا‬ ‫هم جایزه داده می شود و اسکار‬ ‫این بخش را ندارد‪ .‬گلدن گلوب از‬ ‫جایی مشهور و جدی شد که جوایز‬ ‫مجموعه های تلویزیونی در ان بود‬ ‫و درام‪ ،‬موزیکال و کمدی در ان‬ ‫تفکیک شد‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫مجموعه معاونت سینمایی تلقی شود‪ ،‬چون جدایی‬ ‫ن��ادر از س��یمین در دوره صدارت انها ب��ه موفقیت‬ ‫رسیده است‪ .‬هرچند انها کمترین نقش را در حمایت‬ ‫و مطرح کردن فیلم داشتند‪ .‬جدایی نادر از سیمین در‬ ‫هر کشور و جشنواره ای که حضور یافته‪ ،‬به موفقیت‬ ‫دس��ت یافته‪ ،‬حتی من فکر می کنم که این فیلم جادو‬ ‫شده اس��ت‪ .‬اصغر فرهادی با ساختن این فیلم‪ ،‬حتما‬ ‫همه را جادو کرده که به هر جای دنیا رفته‪ ،‬دس��ت پر‬ ‫برگشته است‪ .‬فیلمی به این شریفی که شاید عزیزترین‬ ‫هس��ته تفکر دینی را در قال��ب و نهاد خ��ود ترویج‬ ‫می کند و می گوید دروغ نگویی��د و به طبقات مومن‬ ‫جامعه‪ ،‬ارزش واقعی شان را برمی گرداند‪ ،‬بدون هیچ‬ ‫مراجعه ای‪ ،‬بدون هیچ فش��اری‪ ،‬بدون هیچ سفارشی‬ ‫و به ش��کل خیلی س��اده از طریق قصه و درام‪ ،‬حرف‬ ‫خود را می زند‪.‬‬ ‫گلدن گلوب و اسکار از نظر برگزارکنندگان و‬ ‫شیوه برگزاری چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟‬ ‫‪ l‬اس��کار که اخرین ایس��تگاه برای جدایی‬ ‫نادر از س��یمین می تواند باش��د‪ ،‬یک اکادمی است و‬ ‫شامل کارشناس��ان برجسته س��ینمای امریکاست و‬ ‫تعدادی از مخاطبان برجس��ته از رده ها و صنف های‬ ‫مختلف در ان حضور دارند‪ .‬یک هیات داوری بزرگ‬ ‫حدود هزار نفره در رای گیری اسکار شرکت می کند‪.‬‬ ‫اهمیت اسکار در س��ینما این است که رده کسانی که‬ ‫موفق به کسب جایزه اس��کار می شوند به شدت باال‬ ‫می رود‪ .‬چون اسکار اخرین مرجع ارزش گذاری روی‬ ‫فیلم های سینمایی در دنیاس��ت و به دلیل اینکه جنبه‬ ‫اقتصاد و ستاره سازی بسیار قوی ای دارد‪ ،‬سرنوشت‬ ‫کسی که اسکار می گیرد‪ ،‬عوض می شود‪ .‬مانند کسانی‬ ‫که می گویند می خواهیم در سینما ریل گذاری جدیدی‬ ‫انجام دهیم‪ ،‬اسکار نیز ریل گذاری جدیدی در زندگی‬ ‫فیلم ساز‪ ،‬کارگردان‪ ،‬بازیگر یا دیگر اصنافی است که‬ ‫جایزه اسکار را می گیرند‪.‬‬ ‫ماجرای گلدن گلوب تفاوت می کند و گویا هیات‬ ‫داوری مستقل تری دارد‪ .‬انتخاب های جایزه گلدن گلوب‬ ‫به جریان اصلی سینما و جوایز اسکار خیلی نزدیک است‪.‬‬ ‫انها انقدر خوب فیلم ها را رصد می کنند که می توانند به‬ ‫بهترین فیلم ها برسند‪ .‬تفاوت گلدن گلوب با اسکار این‬ ‫اس��ت که در گلدن گلوب به مجموعه های تلویزیونی‬ ‫امریکا هم جایزه داده می شود و اسکار این بخش را ندارد‪.‬‬ ‫گلدن گلوب از جایی مش��هور و جدی شد که جوایز‬ ‫مجموعه های تلویزیونی در ان بود و درام‪ ،‬موزیکال و‬ ‫کمدی در ان تفکیک شد‪.‬‬ ‫اش��اره کردید که گلدن گل��وب خیلی خوب‬ ‫فیلم ها را در کشورهای مختلف رصد می کند‪.‬‬ ‫ب��رای اینک��ه فیلمی توس��ط گل��دن گلوب‬ ‫دیده ش��ود چقدر به معرفی قوی و درس��ت‬ ‫پخش کننده های بین المللی فیلم ها بستگی دارد‬ ‫و چقدر داوران گلدن گل��وب فیلم ها را پیدا‬ ‫می کنند؟ مهم ترین ش��اخصه ای که سبب شد‬ ‫جدایی نادر از سیمین جایزه گلدن گلوب را‬ ‫بگیرد‪ ،‬در خود این فیلم بود یا به شیوه معرفی‬ ‫ان توسط پخش کننده خارجی برمی گشت؟‬ ‫‪ l‬مهم ترین شاخصه اثری که به جایزه گلدن‬ ‫گلوب یا اس��کار وارد می ش��ود‪ ،‬بعد از مقدماتی که‬ ‫هر فیلم طی می کند‪ ،‬پخش کننده بین المللی اس��ت‪.‬‬ ‫چند پخش کننده ق��وی امریکا‪ ،‬فیلم ه��ای خوب را‬ ‫می گیرند‪ .‬ش��رکت هایی مانند دریم ورکس‪ ،‬س��ونی‬ ‫پیکچرز یا میرا ماکس نقش تعیین کننده و اساسی در‬ ‫توفیق فیلم ها دارند‪ ،‬چون این کمپانی ها خیلی بزرگ‬ ‫و گسترده هس��تند‪ .‬این کمپانی ها مراسم مختلفی را‬ ‫برگزار می کنند و فیلم ها را برای اعضای اکادمی اسکار‬ ‫یا داوران گلدن گلوب به نمایش درمی اورند و ترویج‬ ‫می کنند‪ .‬حضور پخش کننده ها خیلی موثر است‪ .‬اگر‬ ‫ی پشتیبانی یک پخش کننده بزرگ را نداشته باشد‪،‬‬ ‫فیلم ‬ ‫موفقیت هایش کم می شود‪ ،‬چون فیلم باید دیده شود‬ ‫و این کار از طریق کمپانی های بزرگ انجام می شود‪.‬‬ ‫یکی از شانس های جدایی نادر از سیمین این است که‬ ‫توس��ط کمپانی معتبری خریده شده و توانسته است‬ ‫موفقیت کسب کند‪.‬‬ ‫موضوع ش��انس در موفقیت های فیلم جدایی‬ ‫نادر از س��یمین مطرح بوده یا دست اندرکاران‬ ‫س��اخت ای��ن فیلم ب��رای معرف��ی ان تالش‬ ‫کرده اند؟‬ ‫‪ l‬در بخش تولید‪ ،‬همه عوامل فیلم نقش دارند‪،‬‬ ‫اما در مرحله اک��ران و بعد از تولی��د‪ ،‬عوامل فیلم نقش‬ ‫زیادی ندارند‪ .‬موضوع اصلی برای دیده شدن فیلم‪ ،‬به‬ ‫پخش کننده بستگی دارد که خوب عمل کند‪ .‬هر کدام از‬ ‫بحث های انتخاب‪ ،‬فرستادن و اکران فیلم‪ ،‬تخصص های‬ ‫جدایی دارند‪ ،‬حتی معرفی فیلم به اس��کار با اکران ان‬ ‫تفاوت دارد‪ .‬ممکن اس��ت جدایی نادر از سیمین برای‬ ‫اکران در امریکا موفقیت خوبی نداشته باشد‪ ،‬همان طور‬ ‫که زیر درختان زیتون (س��اخته عباس کیارستمی) در‬ ‫امریکا فقط حدود ‪2‬میلیون دالر فروش داش��ت‪ ،‬یعنی‬ ‫موفقیت تجاری خیلی زیادی کسب نکرد‪ .‬نحوه عملکرد‬ ‫پخش کنن��ده‪ ،‬مهمان هایی که دعوت می کند و ش��یوه‬ ‫تشویق و ترغیبی که به کار می برد‪ ،‬در موفقیت یک فیلم‬ ‫اهمیت دارد‪ .‬حدس می زنم امسال تعداد فیلم های خوب‬ ‫کم باشد که در این صورت‪ ،‬اقبال جدایی نادر از سیمین‬ ‫بیشتر خواهد بود‪.‬‬ ‫اصغر فره��ادی در مراس��م گل��دن گلوب در‬ ‫جمله ای زیبا گف��ت که مردم کش��ور من صلح طلب‬ ‫هستند‪ .‬کسی که فیلم جدایی نادر از سیمین را ساخته‪،‬‬ ‫ عقده و نگرانی ای ن��دارد که این ام��ر خیلی اهمیت‬ ‫دارد‪ .‬او در جایزه منتقدان نیز گفت که مهم نیست ما‬ ‫چقدر با یکدیگر اختالف نظر داریم‪ ،‬مهم این اس��ت‬ ‫که اش��تراک های خیلی زیادی با مردم دنیا داریم‪ .‬این‬ ‫جمله های بسیار بسیار ساده‪ ،‬خیلی ارزشمندند‪.‬‬ ‫برخورد ایده ال مردم و مس��ئوالن با کس��ب‬ ‫جایزه گلدن گلوب توس��ط جدای��ی نادر از‬ ‫سیمین چه می تواند باشد؟‬ ‫‪ l‬مردم ایران دو دس��ته هس��تند؛ گروهی که‬ ‫اخبار س��ینمایی را دنبال می کنند که این گروه خیلی‬ ‫خوشحال هستند و ش��عف دارند؛ این خیلی خوب‬ ‫است‪ .‬گروهی دیگر نیز س��ینما را به شکل حرفه ای‬ ‫دنبال نمی کنند و طبیعتا نگاه معمولی تری دارند‪.‬‬ ‫مسئوالن هم باید خوشحال باشند‪ ،‬افتخار کنند‬ ‫و بدانند ک��ه این افتخار جزو کارنامه انها محس��وب‬ ‫می ش��ود‪ .‬در حوزه ورزش س��رمایه گذاری زیادی‬ ‫می شود‪ ،‬اما ان س��رمایه گذاری ها‪ ،‬کالن و بی حاصل‬ ‫است‪ ،‬چون ورزش حرفه ای در میان تعداد معدودی‬ ‫از ورزشکاران تقویت می ش��ود و ورزش به زندگی‬ ‫مردم وارد نمی ش��ود‪ .‬اکنون ن��گاه اول انقالب برای‬ ‫همگانی ک��ردن ورزش از بی��ن رفته اس��ت‪ .‬در حال‬ ‫حاضر ورزش به ش��کل کامال حرفه ای و در س��طح‬ ‫خاصی برگ��زار می ش��ود و در ان‪ ،‬پول های هنگفت‬ ‫جابه جا می ش��ود‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬سال هاست ایران‬ ‫نتوانسته حضوری منظم حتی در اس��یا داشته باشد‪.‬‬ ‫فیلم‪ ،‬فرهنگ و هنر مقوله های��ی جدا دارند‪ ،‬فرهنگ‬ ‫تاج سر افرینش اس��ت‪ .‬اگر مس��ئوالن بدانند با چه‬ ‫پدیده ای هم عصر هستند و اگر حب و بغضی نداشته‬ ‫باشند‪ ،‬باید از این موضوع بسیار خوشحال شوند‪.‬‬ ‫اقای فرهادی در برخی حضورهای بین المللی‬ ‫خود به تحت فشار بودن مردم ایران و شرایط‬ ‫سخت فیلمسازی در ایران اشاره کرده است‪.‬‬ ‫ایا احتمال دارد این سخنان سبب شود همه از‬ ‫موفقیت های او اظهار خرسندی نکنند؟‬ ‫‪ l‬فیلمس��ازی مانن��د ه��ر ش��غل دیگ��ری‪،‬‬ ‫سختی های خود را دارد‪ .‬من حرف اقای فرهادی را‬ ‫این طور می فهمم که یک جهت صنفی‪ ،‬کاری و شغلی‬ ‫دارد‪ .‬مثال اوایل امسال برای ساختن یک فیلم سینمایی‬ ‫در حوزه دفاع مقدس درخواست پروانه ساخت کردم‪،‬‬ ‫اما تا تیر یا مرداد ماه به من پروانه س��اخت ندادند‪ .‬از‬ ‫زمان گرفتن پروانه ساخت تا کنون نیز یک بار پروانه‬ ‫ساخت باطل شد و تهیه کننده دوباره ان را گرفت‪.‬‬ ‫شاید حرف برخی ها این باشد که این حرف ها‬ ‫را نباید در سطح بین المللی و با لحنی دوپهلو‬ ‫مطرح کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬برخورد ما با این موضوع باید فرهنگی باشد‬ ‫نه سیاسی‪ .‬باید با نگاه خطاپوش به موضوع نگاه کنیم‬ ‫و بدانیم که ای��ن موضوع فرهنگی اس��ت‪ .‬همچنین‬ ‫اگر قرار بود دنیا ب��ا حرف زدن بفهمد ک��ه ما خیلی‬ ‫خوش بخت یا بدبخت هستیم‪ ،‬با حرف های مسئوالن‬ ‫اجرایی مختلف کش��ور باید فکر می ک��رد ایران هیچ‬ ‫مش��کلی ندارد‪.‬اثری که از ایران به عنوان نماینده در‬ ‫دنیا مطرح می شود اهمیت دارد و همان فیلم کم وبیش‬ ‫شرایط کشور ما را به نمایش درمی اورد‪ .‬نگاه ما نباید‬ ‫به چند کلمه حرف محدود باشد‪ .‬ضمن اینکه به نظر‬ ‫من‪ ،‬اقای فرهادی حرف های خود را خوب مدیریت‬ ‫می کند و نگاه پخته ای دارد‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬فرهادی‬ ‫فیلم ساز و هنرمند اس��ت و حق دارد اگر نابسامانی و‬ ‫ناکارامدی در یک بخش وجود دارد‪ ،‬شکوه کند‪ .‬برای‬ ‫مثال االن به خانه سینما فشار سیاسی وارد می کنند‪ ،‬این‬ ‫مساله را نمی توان انکار کرد‪.‬‬ ‫البته کس��ی که در س��طح اقای فره��ادی در‬ ‫دنیا مطرح می ش��ود‪ ،‬صدایش بیشتر به گوش‬ ‫می رسد و برخی معتقدند چنین فردی در این‬ ‫جایگاه نبای��د در حضوره��ای بین المللی از‬ ‫کاستی ها بگوید‪.‬‬ ‫‪ l‬ما خیلی درباره مسائل پوچ و بیهوده وقت‬ ‫خود را هدر می کنی��م‪ .‬فیلمی به نام جدای��ی نادر از‬ ‫سیمین ساخته شده است و بعد از اینکه در جشنواره‬ ‫فجر عنوان بهترین فیلم را کس��ب کرد‪ ،‬توس��ط این‬ ‫سیستم به اکادمی اسکار معرفی شد و در هر حضور‬ ‫بین المللی ن��ام ایران را مطرح کرده اس��ت‪ .‬ما باید از‬ ‫این اتفاق خوشحال باشیم‪ .‬هر حاشیه دیگری در این‬ ‫زمینه‪ ،‬حاشیه بی ارزشی است‪g .‬‬ ‫‪59‬‬ ‫اصل خود به ارمغان اورد‪.‬‬ ‫هر بارق��ه ای از ای��ن گنجینه فرهنگی بی ش��ک‬ ‫چشم ها را خیره خواهد کرد و اگر حجاب ها و موانع‬ ‫و تعصب ها کنار برود‪ ،‬هر روز ش��اهد اقبال و توجه‬ ‫دیگران به اث��ار فرهنگی و تولیدات س��ینمایی ایران‬ ‫خواهیم بود‪.‬‬ ‫اقای اصغر فرهادی توانس��ت از این حجاب ها‬ ‫و موان��ع بگ��ذرد و قضاوت��ی بخردانه فیل��م او را بر‬ ‫سکوی برگزیده ها بنش��اند‪ .‬این موفقیت را به وی و‬ ‫جامعه سینمای ایران و مردم خوب کشورمان تبریک‬ ‫می گویم‪.‬‬ ‫رضا میرکریمی‪:‬‬ ‫اهالی سینما بررسی کردند‬ ‫‪4‬‬ ‫جایزه ای برای افتخار یا انکار‬ ‫از وقتی که نام ایران و اصغر فرهادی در سالن مراسم پایانی جایزه گلدن گلوب به عنوان فیلم منتخب خارجی‬ ‫برده شد‪ ،‬گروهی فریاد شوق سردادند‪ ،‬عده ای موضع منفی اتخاذ کردند و برخی هم چند روزی طول کشید تا در‬ ‫ذهنشان به نتیجه گیری تحلیل گرایانه ای رسیدند که موضع و احساس شان نسبت به این اتفاق چگونه باید باشد‪ .‬در‬ ‫زیر مروری داریم بر برخی دیدگاه ها از همین نوع های یاد شده‪.‬‬ ‫امیر اسفندیاری ‪ -‬مدیر بخش بین الملل بنیاد‬ ‫سینمایی فارابی‪:‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫خیر و برکت زیاد‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫دو جای��زه مط��رح بین المللی برای‬ ‫اولین بار توس��ط «جدایی ن��ادر از‬ ‫سیمین» به دست امد و امیدوارم اصغر‬ ‫فره��ادی بتواند اس��کار را نیز برای‬ ‫اولین باربه جوایز سینمای ایران اضافه‬ ‫کند‪.‬‬ ‫این جایزه کهبه «جدایی نادر از سیمین» رسیده‪،‬برای اولین‬ ‫بار برای سینمای ایران اتفاق افتاد‪ .‬این فیلم پیش از این هم‬ ‫برای اولین بار خرس طالیی جشنوارهبرلین رابهمجموعه‬ ‫افتخارات سینمای ایران اضافه کرد که امیدوارم در امتداد‬ ‫این جوایز‪ ،‬اسکار را نیز به دست اورد‪.‬‬ ‫طبیعتا دریافت جایزه گلدن گلوب می تواند تاثیر زیادی‬ ‫در نامزدی «جدایی نادر از سیمین» بین پنج فیلم خارجی‬ ‫و نهایتا دریافت اسکار داشته باشد‪ .‬به هرحال مطمئنم این‬ ‫جایزه خیر و برکت زیادی برای س��ینمای ایران خواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫احمدرضا درویش‪:‬‬ ‫انتشار محبت و راستی بر پرده نقره ای‬ ‫خبر انتخاب فیلم «جدایی نادر از‬ ‫س��یمین» به عن��وان بهتری��ن فیلم‬ ‫خارجی جش��نواره گلدن گلوب‪،‬‬ ‫خبری مس��رت بخش است برای‬ ‫اهل فرهن��گ و هنر و ب��رای همه‬ ‫ایرانیان؛ خبری که چون مرحم بر‬ ‫زخم دل س��ینماگران اس��ت‪ .‬در هنگامه ای که «خانه‬ ‫سینمای ایران» در معرض توفانی سهمگین قرار دارد‪،‬‬ ‫کسی در سویی دیگر با نمایش محبت و راستی بر پرده‬ ‫نقره ای‪ ،‬همه را به ساختن و پرهیز از سوزاندن دعوت‬ ‫کرده است‪.‬اصغر فرهادی کسی است که بر بام سینمای‬ ‫جهان‪ ،‬بغضش را پنهان و به پرچم و نام وطنش مباهات‬ ‫‪60‬‬ ‫می کند‪ .‬او عض��و «خانه سینماس��ت»‪ ،‬خان��ه ای که‬ ‫به «انحالل» تهدید شده است‪ .‬اما او با همتی بلند و با‬ ‫زبان تصویر‪ ،‬لبخند را به «خانه» ایرانیان هدیه داده و ما‬ ‫را به صبر و مدارا فراخوانده است‪.‬‬ ‫مجید مجیدی‪:‬‬ ‫برای اعتالی سینمای نجیب ایران‬ ‫بیش از پیش بکوشیم‬ ‫کس��ب جایزه «گلدن گلوب» را به‬ ‫اصغر فره��ادی و هنرمن��دان فیلم‬ ‫«جدایی نادر از س��یمین» و جامعه‬ ‫محترم س��ینمای ای��ران تبریک و‬ ‫تهنیت عرض می کنم‪.‬‬ ‫س��ینمای نوین و بالن��ده ایران که‬ ‫برخاسته از انقالب شکوهمند اسالمی است در طول‬ ‫‪ 30‬سال گذشته همواره توانسته پرچم کشورمان را در‬ ‫رفیع ترین قله های عرصه فرهنگ و هنر دنیا به اهتزاز‬ ‫دراورد و دل های دوستداران ایران عزیز را شاد کند‪.‬‬ ‫امیدوارم دریافت این جایزه پیش درامدی باشد‬ ‫برای کسب جایزه اسکار تا ان جایزه نیز به جمع جوایز‬ ‫بزرگ سینمای ایران افزوده شود‪.‬‬ ‫فرصت پیش امده را غنیمت بشماریم و تالش‬ ‫کنیم به دور از ش��ائبه ها و مس��ائل حاش��یه ای‪ ،‬برای‬ ‫اعتالی سینمای نجیب ایران بیش از پیش بکوشیم‪.‬‬ ‫جواد شمقدری‪:‬‬ ‫نشانه رویش تمدنی بزرگ‬ ‫بر بستر انقالب‬ ‫انقالب اسالمی ایران اغاز رویش‬ ‫یک تمدن بزرگ است؛ تمدنی که‬ ‫در پرتو اخالق‪ ،‬معنویت و عدالت‬ ‫می تواند سعادت و رفاه و ارامش و‬ ‫نش��اط واقع��ی را ب��رای انس��ان‬ ‫سرگشته و دور افتاده از حقیقت و‬ ‫موفقیت فرهادی بسیار به موقع و‬ ‫شیرین بود‬ ‫اصغر فرهادی افتخ��ارات زیادی‬ ‫برای س��ینمای ایران کسب کرده‬ ‫است ولی این یکی بسیار به موقع و‬ ‫شیرین بود‪.‬‬ ‫باز هم سینما‪ ،‬نام ایران را در کانون‬ ‫توجه افکار عمومی جهانیان قرار‬ ‫داد‪ .‬به او و همکارانش تبری��ک می گویم و امیدوارم‬ ‫قب��ل از اینکه خبر خوش دیگری از مراس��م اس��کار‬ ‫برسد‪ ،‬درهای خانه اصناف س��ینمای ایران نیز دوباره‬ ‫گشوده شود‪.‬‬ ‫احمد مسجدجامعی‪:‬‬ ‫زندگی شهری ایرانی موفق شد‬ ‫در سال های اخیر جوایز بین المللی‬ ‫مختلفی توسط سینماگران ایرانی‬ ‫دریافت شده است‪ .‬موفقیت های‬ ‫فیلم جدایی نادر از س��یمین از ان‬ ‫جهت مهم است که این اثر‪ ،‬نمونه‬ ‫زندگی انس��ان ش��هری ایرانی در‬ ‫عصر حاضر اس��ت‪ .‬این فیلم به موضوعات اخالقی‬ ‫ایران��ی پرداخت��ه و یک��ی از ابع��اد قاب��ل توجه ان‬ ‫ضددروغ بودن این اثر اس��ت‪ .‬جدایی نادر از سیمین‬ ‫موفق ش��د پس از کس��ب جوایز دولتی و غیردولتی‬ ‫کشور نظیر جایزه «جشنواره فیلم فجر»‪« ،‬خانه سینما»‬ ‫و «جش��نواره فیلم ش��هر» برای دریافت ‪60‬جایزه در‬ ‫جهان نامزد ش��د‪ .‬با این موفقیت ه��ا ضمن تبریک به‬ ‫اصغر فرهادی و خانواده نجیب و با اخالق س��ینمای‬ ‫ایران‪ ،‬باید اظهار امیدواری کرد شرایطی فراهم شود تا‬ ‫شاهد موفقیت های بیش��تری از این دست باشیم‪ .‬در‬ ‫شرایطی که عده ای در جهان از جنگ طلبی و محروم‬ ‫کردن کشور ما س��خن می گویند‪ ،‬موفقیت های فیلم‬ ‫جدایی نادر از سیمین قابل تقدیر است‪.‬‬ ‫محمد خزاعی‪ ،‬دبیر جشنواره فیلم فجر‪:‬‬ ‫هر افتخار ملی‪ ،‬گنجینه ای گرانبهاست‬ ‫زندگی با «س��ینما» جریان دارد و‬ ‫«س��ینما» عین خود زندگی است‪.‬‬ ‫زندگی پر از خوبی ه��ا و بدی ها‪،‬‬ ‫زشتی ها و زیبایی هاست‪ .‬رنگ این‬ ‫جلوه ه��ای بی بدی��ل زندگی‪ ،‬در‬ ‫س��ینمایی جاری است که انقالب‬ ‫باشکوه برای ان بنایی گذاشته که با ظهور نسل جوان‬ ‫سینمای ایران می درخشد برای ایران و ایرانی‪ .‬اصغر‬ ‫فرهادی که خود‪ ،‬فرزند همین سینما و کشور با تمدن‬ ‫ایران اس��ت‪ ،‬چند وقتی اس��ت بر ت��ارک این تمدن‬ ‫با فرهنگ می درخشد و برای ما افتخار می اورد‪ .‬اهمیت‬ ‫جایزه فرهادی در گلدن گلوب باالست اما نه به اندازه‬ ‫خوشحالی خانواده س��ینما و اوردن ش��وق نشاط و‬ ‫ش��ادی در مردمی که این روزها تنها ب��ه زندگی فکر‬ ‫می کنند و افتخار ملی برایشان گنجینه ای است گرانبها‬ ‫که همیشه در تاریخ ماندگار خواهد بود‪ .‬پس به پاس‬ ‫به دست اوردن این گنجینه باارزش و بار دیگر رساندن‬ ‫نام ایران بر قله های افتخار جهان‪ ،‬دست اصغر فرهادی‬ ‫را می فشاریم و به او و خانواده سینما و عوامل فیلمش‬ ‫تبریک می گوییم‪.‬‬ ‫فرج اهلل سلحشور‪:‬‬ ‫این الگوها پوشالی هستند‬ ‫کمال تبریزی‪:‬‬ ‫برخورد تلویزیون‪ ،‬شتر دیدی ندیدی‬ ‫بود‬ ‫محمد اطبایی‪ ،‬کارشناس بین الملل سینما‪:‬‬ ‫سکوت مسئوالن ایرانی‪ ،‬حس خوبی‬ ‫ایجاد نمی کند‬ ‫من هم مثل بس��یاری از ایرانی ها‪،‬‬ ‫حس و حال عجیبی از جایزه گلدن‬ ‫گلوب جدایی نادر از سیمین دارم‪.‬‬ ‫ه��م خوش��حالم و مفتخ��ر و هم‬ ‫غمگین و نگران! از ان احساسات‬ ‫متناقضی که فکر کنم فقط خاص ما‬ ‫احمد میرعالیی‪ ،‬مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی‪:‬‬ ‫فرهادی از کشورش خوب دفاع کرد‬ ‫ کسانی که از این سینما دور هستند‬ ‫و درباره «جدایی نادر از س��یمین»‬ ‫م��دام نظ��ر می دهن��د و قضاوت‬ ‫می کنند‪ ،‬این فیلم را ببینند و بگویند‬ ‫چه نکات مثبتی هم می تواند برای‬ ‫جامعه داش��ته باش��د‪ .‬امی��دوارم‬ ‫قلب هایمان را به همدیگر نزدیک کنیم و در این شادی‬ ‫ش��رکت کرده و از این مسائل بیشتر اس��تفاده کنیم تا‬ ‫سینمای موفقی داشته باشیم‪.‬‬ ‫این جایزه برای س��ینمای ایران بسیار پرافتخار است‬ ‫امیدوارم چنین فیلم س��ازانی که پرافتخار هس��تند و‬ ‫هوش��مندانه فیلم می سازند و از کش��ور خودشان در‬ ‫مجامعی که می توانند خوب دفاع می کنند‪ ،‬جوایزشان‬ ‫تکرار شود‪ .‬اگر از دیدگاه منطقی به فیلم «جدایی نادر‬ ‫از سیمین» نگاه کنیم می بینیم که به لحاظ موضوعی‪،‬‬ ‫یکی از فیلم های ارزشمند کشورمان است که در ایران‬ ‫خوب فروخ��ت و در خارج از کش��ور هم مخاطب‬ ‫خوبی جذب کرد‪.‬‬ ‫به وجود ام��دن ش��ائبه هایی درباره ای��ن فیلم‬ ‫تاسف اور است‪ .‬متاس��فانه بعضی از س��ینماگران و‬ ‫کسانی که از سینما دور هس��تند شائبه های خاصی را‬ ‫پیش می اورند و بعضی ها می گویند دولتمردان کاری‬ ‫برای این فیلم نکردند‪ ،‬در حالی که باید پرس��ید کدام‬ ‫دولتمردی طی این سال به استقبال یک هنرمند موفق‬ ‫کشور در فرودگاه رفته است؟ بعد از رفتنم به فرودگاه‬ ‫برای استقبال از اقای فرهادی که از برلین برمی گشت‪،‬‬ ‫اقای شمقدری به من پیامک زد و گفت یکی از بهترین‬ ‫کارهای دوران مدیریتم را انج��ام داده ام‪ .‬روز پس از‬ ‫دریافت جایزه گلدن گلوب هم معاونت سینمایی پیام‬ ‫تبریک فرستاد و باید اینها دیده شود‪.‬‬ ‫این موفقیت را به سازندگان فیلم‪ ،‬دست اندرکاران‬ ‫و سینماگران و مسئوالن س��ینمای کشورمان تبریک‬ ‫می گویم‪ .‬امیدوارم وقتی اصغر فرهادی به ایران امد‪،‬‬ ‫همه به استقبال او برویم و از نزدیک تبریک بگوییم‪g.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫س�لام بر ت��و ای اصغ��ر فرهادی‬ ‫سینمای ایران! نمیدونی چقدر بابت‬ ‫این جایزه ای که گرفتی خوشحالم!‬ ‫ولی افس��وس که در این ش��رایط‬ ‫ایده ال! نمی تونم احساس��م رو به‬ ‫کسی ابراز کنم‪ ...‬شهر شلوغه و همه‬ ‫به هم‪ ،‬گیر دادن! می ترس��م بهت تبریک بگم و بابت‬ ‫همین تبریک خشک وخالی‪ ،‬بش��م عامل بیگانه ولی‬ ‫خوب که فکر می کنم همش تقصیر توئه! اخه عزیز دل‬ ‫برادر! االن هم وقت جایزه گرفتن بود؟! اونم از گلدن‬ ‫گلوب؟! ادمه دیگه! فکر نکردی تو این شیر تو شیری‬ ‫بزن و ببند خانه سینما‪ ،‬حسادت بعضی ها گل کنه؟ کال‬ ‫در خانه سینما رو گل بگیرن؟! این همه متلک بارمون‬ ‫کنن!؟ اخه به فکر ما نیستی‪ ،‬به فکر سینما باش با این‬ ‫جایزه گرفتنت! رفتی اون جایزه گنده گنده رو گرفتی!‬ ‫حاال ما چه خاکی به س��رمون کنی��م؟! خیلی نامردی!‬ ‫بی معرفت! اقال میگفتی جایزه مارو اعالم نمی کردن!‬ ‫همون پش��ت صحنه یه جوری زیر میزی می گرفتی‬ ‫می رفت پی کارش دیگه! باالغیرتا‪ ،‬حاال که دیگه خراب‬ ‫کردی و همه عالم و ادم فهمیدن سینمای ایران جایزه‬ ‫مهم جهانی گرفته‪ ،‬عیب نداره؛ بیا و از این به بعد دیگه‬ ‫صداش��و درنیار! مثل تلویزیون خودمون‪ ،‬شتر دیدی‬ ‫ندیدی! جایزه های احتمالی بعدی هم‪ ،‬علی الخصوص‬ ‫اسکارو که دیگه نگو! اگه دادن‪ ،‬پیشنهاد می کنم اصال‬ ‫نگیری! یا اگر هم مجبور شدی بگیری‪ ،‬الاقل تقدیمش‬ ‫کن به اینایی که س��ریال ها و فیلم ه��ای جهانی ظرف‬ ‫‪33‬روز می سازن؛ بلکه سینما یه کم از دست و زبانشون‬ ‫در امان باش��ه! یه حس��ن دیگ��ه ه��م داره‪ ،‬اگه این‬ ‫جایزه هایی رو که تو گرفتی‪ ،‬اینا بگیرن‪ ،‬دیگه میش��ه‬ ‫جزو افتخ��ارات ما و ب��ه احتمال زی��اد‪ ،‬از تلویزیون‬ ‫خودمون هم نش��ونش میدن! اصغر جون‪ ،‬من و بقیه‬ ‫سینما‪ ،‬واقعا بابت این لطفی که در حق ما می کنی‪ ،‬ازت‬ ‫ممنونی��م؛ جایزه هات��و تو ب��وق نک��ن! به خصوص‬ ‫گنده هاشو! حرف اخرمون هم یادت نره؛ دیگه نشنویم‬ ‫جایزه اسکار و این حرفا ها‪ ! ...‬خدا خیرت بده!‪ ..‬موفق‬ ‫باشی!‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫خبر دست دادن اقای اصغر فرهادی‬ ‫با انجلینا جول��ی را خواندم‪ .‬یکی‬ ‫گله مند بود که چرا یک کارگردان از‬ ‫جمهوری اسالمی ‪ ،‬عرف بین الملل‬ ‫خارجی ایران را نمی داند که با زنی‬ ‫بد نام و عضو جامعه صهیونیست و‬ ‫س��ازنده فیلم هایی در ضدیت با اسالم و ایران دست‬ ‫داده است!‬ ‫من گمان می کنم همانگونه که در اذهان عمومی ‬ ‫شایع است پزش��کان محرم بیماران زن هستند‪ ،‬البد‬ ‫س��ینماگران هم زن و مرد همه با هم خواهر و برادر و‬ ‫محرمند و دست دادن و روبوسی امری بسیار بدیهی‪،‬‬ ‫پیش پا افتاده‪ ،‬معمولی و عادی است! به خصوص که‬ ‫زن و مرد سینما نیتشان خیر است و قصد بدی ندارند‪.‬‬ ‫از اینها گذشته مگر قانونی در جمهوری اسالمی‬ ‫ وجود دارد که دس��ت دادن دو س��ینماگر را که عضو‬ ‫جامعه جهانی س��ینما هس��تند‪ ،‬منع کرده باش��د؟! در‬ ‫جمهوری اس�لامی چنی��ن قانون��ی وجود ن��دارد‪.‬‬ ‫دستگاه های ذیربط س��ینمایی هم قرار نیست مربی و‬ ‫هدایت گر و اصالح کننده اشکاالت اخالقی و عقیدتی‬ ‫فیلم سازان باشند‪.‬‬ ‫مس��ئوالن فرهنگ��ی ‪ -‬هنری فق��ط موظفند به‬ ‫فیلم سازان امکانات بدهند و راه انان را هموار کنند و‬ ‫در مواقع لزوم مدافع انها باشند‪ .‬ایا در جایی‪ ،‬قانونی‬ ‫مسئوالن را مسئول رفع اشکاالت اخالقی‪ -‬عقیدتی‬ ‫فیلم سازی دانسته است؟‬ ‫عزیزان وقت��ی در مملک��ت کس��انی را بزرگ‬ ‫می کنند که الیق ان نیس��تند و انها را ب��ه عنوان الگو‪،‬‬ ‫قهرمان و ارتیس��ت روی س��ر مردم می برند‪ ،‬ش��ما‬ ‫چگونه می خواهید این الگوهای پوشالی را از ان باال‬ ‫پایین بیاورید؟ ش��ما باید دقت کنید این کارگردانان‬ ‫و بازیگران الگوهای جامعه اند و الگ��و که از الگوی‬ ‫دیگران پی��روی و تبعیت نمی کند‪ .‬ش��ما توقع دارید‬ ‫هنرمندان این مملکت که خود الگو‪ ،‬مدرس‪ ،‬مربی و‬ ‫فرهنگ ساز جامعه هستند از فرهنگ اسالمی پیروی‬ ‫کنند؟ این توق��ع بی ج��ا و نامعقولی اس��ت‪ .‬در دنیا‬ ‫فیلم سازان فرهنگ ساز و مربی هستند‪ ،‬ان وقت شما‬ ‫توقع دارید در ایران این قاعده شکسته شود؟‬ ‫از انجا که هنرمندان تافته های جدا بافته هستند‪،‬‬ ‫بدیهی اس��ت که در سایه ش��هرت برای خود حاشیه‬ ‫امن ایج��اد کردند‪ .‬امنی��ت از قانون من��دان‪ ،‬امنیت از‬ ‫دین مداری‪ ،‬امنیت از عرف و اعتقادات جامعه‪ ،‬امنیت‬ ‫از اصول اخالقی اینگونه امور مخصوص افراد سطح‬ ‫پایین و مردم عادی اس��ت‪ .‬هنرمند که نباید ملتزم به‬ ‫اموری باش��د که دیگران هس��تند‪ .‬در جامعه امروزی‬ ‫اساتید‪ ،‬دانشمندان‪ ،‬اطبا‪ ،‬علما و بزرگان هم نباید خود‬ ‫را با هنرمندان مقایسه کنند‪ .‬هنرمندان چون خوب ادا‬ ‫درمی اورند و خ��وب م��ردم را می خندانند و خوب‬ ‫ارزش ها و باورهای یک جامعه را به تمسخر می گیرند‪،‬‬ ‫از همه باالتر هستند‪.‬‬ ‫پس توقع ش��ما از اینک��ه اقای اصغ��ر فرهادی‬ ‫با خانم انجلینا جولی دس��ت نده��د‪ ،‬توقعی بیجا در‬ ‫سینماست‪ .‬خانه از پای بست ویران است‪ ،‬خواجه در‬ ‫بند نقش ایوان است‪.‬‬ ‫ایرانی ها باش��د و بس! اصغر فرهادی این روز ها تنها‬ ‫پیام اور ش��ادی و غرور برای ما ش��ده اس��ت و مانند‬ ‫فیلمش انقدر روی همه اثر دارد که فراموش می کنیم‬ ‫این شب را و روز را‪ ،‬هنوز را‪ .‬فیلمش در کمتر از یک‬ ‫س��ال در ‪ 57‬جش��نواره حضور داش��ته و ‪ 40‬جایزه‬ ‫بین المللی گرفت��ه‪ .‬هنوز در انتظ��ار روز اعالم جوایز‬ ‫‪5‬جایزه دیگر هم هس��تیم و البته ‪ 4‬بهمن‪ ،‬روز اعالم‬ ‫نامزدهای اسکار‪ .‬بیش از ‪30‬نشریه و سایت معتبر در‬ ‫جهان فیلم را در فهرست برترین های سال خود قرار‬ ‫داده اند‪ .‬فیلم جدایی نادر از سیمین تاکنون در ‪22‬کشور‬ ‫به نمایش عمومی درام��ده و ‪ 9/4‬میلیون دالر فروش‬ ‫داش��ته اس��ت‪ .‬در ایران هم در مجموع ‪ 26‬جایزه از‬ ‫جشنواره های فجر و شهر و نیز جشن منتقدان و جشن‬ ‫س��ینما دریافت کرده و فروش��ی بیش از ‪3/3‬میلیارد‬ ‫تومان در سراسر کشور داشته است‪.‬‬ ‫سهیم شدن در ش��ادی مردم‪ ،‬هنر سیاست پیشگان و‬ ‫مسئوالن اس��ت و خواندن پیام تبریک نخست وزیر‬ ‫ایالت کویینزلند اس��ترالیا (حامی جایزه سینمای اسیا‬ ‫پاسفیک) در اولین ساعات پس از جایزه گلدن گلوب‬ ‫و سکوت مسئوالن ایرانی‪ ،‬حس خوبی ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫چرا همه نباید خوش��حال باش��یم؟ اصغ��ر فرهادی‬ ‫مرزهای سینمای ما و خانه اش را به کل جهان وسعت‬ ‫بخشیده‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫گفت وگو‬ ‫گفت وگو با محمود گبرلو درباره راه برون رفت از مجادله در حوزه سینما‬ ‫به میانجی نیاز داریم‬ ‫مساله حیات و ممات خانه سینما حاال به موضوعی تبدیل شده که از یک سو به نظر می رسد عزم جزمی وجود دارد برای جلوگیری از هرگونه رفتار سیاسی در‬ ‫قالب فعالیت سینمایی و از یک سو‪ ،‬حاصل اعالم انحالل خانه سینما موجب شده این بار نه چهره های موسوم به اپوزیسیون‪ ،‬بلکه چهره های ارزشی و دفاع مقدسی‬ ‫سینمای کشور در برابر سیاست های اجرایی معاونت سینمایی قرار گیرند و به تندترین لحن‪ ،‬جایگاه ها و گذشته هایی را مورد نوازش قرار دهند‪ .‬قطعا این وضعیت‬ ‫چیزی جز خسران نصیب فرهنگ کش��ور نمی کند و قطعا به نگاه های متعادلی برای فیصل دادن به موضوع‪ ،‬بیش از هر زمان دیگری نیاز است‪ .‬خبرنگار مثلث از این‬ ‫منظر با محمود گبرلو‪ ،‬روزنامه نگار و منتقدی که دیدگاه به نسبت میانه ای دارد‪ ،‬به گفت وگو نشسته است‪.‬‬ ‫شاهده یوسفی‬ ‫فرهنگ‬ ‫اقای گبرلو! چند هفته از صدور حکم انحالل‬ ‫برای خانه س��ینما می گذرد‪ .‬به نظر ش��ما این‬ ‫اقدام چه دستاوردهایی داشته است؟‬ ‫‪ l‬تشکیالتی مانند خانه سینما پس از انقالب‬ ‫ایجاد شد تا بستری را برای تجمع صنف سینما ایجاد‬ ‫کند و همه دس��ت اندرکاران زیر چت��ر واحدی قرار‬ ‫گیرند تا بتوانند به رش��د و تعالی س��ینما کمک کنند‪.‬‬ ‫خانه سینما مانند هر صنف دیگری‪ ،‬در طول فعالیت‬ ‫خود‪ ،‬دس��تاوردهای مثبت و منفی داش��ته است‪ .‬در‬ ‫مجموع‪ ،‬خانه س��ینما برای نظام جمهوری اسالمی و‬ ‫جامعه ایران مضر نیس��ت و حتی وجود ان ضروری‬ ‫است‪ .‬در قوانین نظام جمهوری اسالمی نیز تاکید شده‬ ‫که امور صنفی به مردم واگذار شود تا انها بر نیازها و‬ ‫مشکالت نظارت داشته باشند‪ .‬تشکیالتی مانند خانه‬ ‫سینما که پس از س��ال ها‪ ،‬پایگاه خوب و امنی برای‬ ‫هنرمندان ش��ده‪ ،‬اگر ب��دون دلیل منطق��ی و قانونی‪،‬‬ ‫منحل یا تعطیل شود‪ ،‬می تواند برای نظام بازتاب های‬ ‫منفی داشته باشد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬اگر فرض کنیم این اتفاق ها پیش‬ ‫نیامده اند و بحث انحالل هم مطرح نیست‪ ،‬خانه سینما‬ ‫در طول سال های گذش��ته‪ ،‬به خصوص در چند سال‬ ‫اخیر‪ ،‬عملکرد مثبت و موثری برای اهالی سینما نداشته‬ ‫اس��ت‪ .‬خانه س��ینما نه تنها عملکرد مثبت��ی در زمینه‬ ‫صنفی نداشته‪ ،‬بلکه تالش شده به سمت گرایش های‬ ‫باندی و سیاسی سوق داده ش��ود‪ .‬همچنین این نهاد‬ ‫گاهی حمایت هایی را انجام داده که به نظر من صالح‬ ‫نبوده سینماگران به ان عرصه ها وارد شوند‪ .‬گاهی نیز‬ ‫بی تدبیری هایی در روش های مدیریتی خانه س��ینما‬ ‫انجام شده که نشات گرفته از عملکرد ضعیف هیات‬ ‫مدیره خان��ه س��ینما و در راس ان‪ ،‬مدیرعامل فعلی‬ ‫خانه سینماست‪.‬‬ ‫از نظر من‪ ،‬ضعف عمده و اساسی عملکرد خانه‬ ‫س��ینما در چند سال گذش��ته‪ ،‬بی تدبیری یا مدیریت‬ ‫نداشتن مدیرعامل خانه سینما و اعضای هیات مدیره‬ ‫اس��ت که به صدور حکم انحالل خانه س��ینما منجر‬ ‫ش��د‪ .‬متاس��فانه مدیریت خانه س��ینما نتوانست این‬ ‫مجموعه را به درس��تی مدیریت کند و در نهایت‪ ،‬به‬ ‫تصمیم انحالل خانه س��ینما مسئوالن سینمایی منجر‬ ‫شد‪ .‬در فضایی مهربانه تر و مالیم تر‪ ،‬مدیر یک صنف‬ ‫و مسئوالن س��ینمایی می توانس��تند در کنار یکدیگر‬ ‫بنشینند و گفت وگو کنند و برای رشد و تعالی سینمای‬ ‫ایران دس��ت به دس��ت یکدیگر دهند‪ .‬ب��ه هر حال‪،‬‬ ‫اق��ای عس��گرپور و هیات مدیره خانه س��ینما بعد از‬ ‫برگزاری انتخابات ریاس��ت جمهوری در سال ‪1388‬‬ ‫باید می پذیرفتند که گروهی در راس کار قرار گرفته‬ ‫ممکن است دیدگاهش با افکار‪ ،‬عقاید و نظرهای انها‬ ‫نزدیک نباشد‪ ،‬ولی رای اکثریت را به دست اورده و در‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫‪62‬‬ ‫راس کار قرار گرفته است‪ .‬همچنین براساس عملکرد‬ ‫و پیشینه ش��ان‪ ،‬به نظر می رس��د انها دلس��وز نظام و‬ ‫مجموعه سینما هستند‪ .‬بنابراین بهتر است در فضایی‬ ‫دوستانه و صمیمی در این باره گفت وگو شود‪.‬‬ ‫در موقعیت��ی ک��ه نزدی��ک انتخاب��ات مجلس‬ ‫شورای اسالمی و جش��نواره های دهه فجر هستیم و‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬پس از برگزاری انتخابات سال ‪،1388‬‬ ‫تنش هایی در کشور داش��تیم و اکنون به ارامش نیاز‬ ‫داریم‪ .‬همچنین با اتفاق هایی که در کشورهای منطقه‬ ‫در حال رخ دادن است و فشارهایی نیز به ایران وارد‬ ‫می شود‪ ،‬ضروری است ارزیابی کنیم که ایا اگر با یک‬ ‫حرکت در جامع��ه بحران ایجاد کنیم‪ ،‬س��ود می کنیم‬ ‫یا ض��رر‪ .‬به نظر من‪ ،‬در این ش��رایط حس��اس که به‬ ‫صالح نیس��ت بحران داخلی داشته باش��یم‪ ،‬انحالل‬ ‫خانه سینما به این شکل که در ان خیلی رفتار قانونی‬ ‫نبوده منطقی و درست نیس��ت‪ .‬صدور حکم انحالل‬ ‫یک تصمیم شتاب زده و تعبیری از یک لفظ نادرست‬ ‫به نام «انح�لال» بود ک��ه به عصبانی��ت و دلخوری‬ ‫بسیاری از هنرمندان‪ ،‬نه تنها از مسئوالن‪ ،‬بلکه دلخوری‬ ‫از نظام منجر شد‪ .‬در حال حاضر از شواهد اینطور به‬ ‫نظر می رسد که قوانین محکمه پس��ندی برای اینکه‬ ‫تش��کیالت صنفی خانه س��ینما را بتوان تعطیل کرد‪،‬‬ ‫اشکار و بیان نشده است‪.‬‬ ‫یعنی ش��ما انح�لال خان��ه س��ینما را قطعی‬ ‫نمی دانید و معتقد هستید که این حکم احتمال‬ ‫دارد تغییر کند؟‬ ‫‪ l‬هرچند شورای فرهنگ عمومی این حرف‬ ‫را گفته و دولت براساس قوانین و وظایفی که برعهده‬ ‫دارد‪ ،‬می تواند قانونا این کار را انجام دهد‪ ،‬اما در برخی‬ ‫مواقع باید دید‪ ،‬ایا اجرا کردن یک قانون به مصلحت‬ ‫مجموعه نظام و شرایط عمومی و اجتماعی ایران است‬ ‫یا خیر‪ .‬به نظر می رسد خانه س��ینما در این موقعیت‬ ‫قرار دارد و باید با این مصلحت اندیشی تصمیم گیری‬ ‫کرد‪ .‬من صالح نمی دانم به انحالل خانه سینما بسنده‬ ‫کنیم‪ .‬فک��ر می کنم بح��ث اصلی ما تغیی��ر وضعیت‬ ‫کنونی خانه سینماست و باید به این سمت برویم‪ .‬همه‬ ‫سینماگران می دانند که خانه س��ینما به دلیل عملکرد‬ ‫ضعیف مدیرعامل و روش هایی ک��ه قانونی نبودند‪،‬‬ ‫از نظر عملکرد به بن بست رسید و متاسفانه خاصیتی‬ ‫برای اهالی سینما ندارد؛ اما این موضوع‪ ،‬دلیلی برای‬ ‫انحالل خان��ه س��ینما نمی تواند باش��د‪ .‬می توان در‬ ‫فضایی دوستانه و صمیمی صحبت کرد و این تغییرات‬ ‫اساسی و زیربنایی را در خانه سینما ایجاد کرد‪ .‬طبق‬ ‫برنامه های جدید دولت که مثال س��ازمان سینمایی را‬ ‫راه انداخته و قرار است‪ ،‬تش��کیالت صنفی دیگری‪،‬‬ ‫خدمات الزم را ب��ه هنرمندان و س��ینماگران بدهد‪،‬‬ ‫می توانیم خانه سینما را به تشکیالت صنفی دیگری‬ ‫مانند اتحادیه امور صنفی سینما منتقل کنیم‪ .‬در درون‬ ‫این کار‪ ،‬کلمه «انحالل» خیلی مفهوم پیدا نمی کند‪.‬‬ ‫به گفته شما‪ ،‬اگر قرار باشد دو طرف با یکدیگر‬ ‫صحبت کنند‪ ،‬چه مرجع و حوزه ای می تواند‬ ‫میانجی ش��ود و دو ط��رف را ب��ه گفت وگو‬ ‫دعوت کند؟ در شرایطی که اکنون یک طرف‬ ‫سینماگران هستند و در طرف دیگر‪ ،‬معاونت‬ ‫سیاسی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪ l‬در مجم��وع‪ ،‬بحث انح�لال تلنگری به دو‬ ‫طرف زد تا خود را ارزیابی کنند؛ هم خانه س��ینما و‬ ‫هنرمندان عملکرد و اشتباه های گذشته خود را بررسی‬ ‫کنند و هم مسئوالن س��ینمایی در تعامل خودشان با‬ ‫هنرمندان‪ ،‬بازنگری انجام دهند‪ .‬در مجموع‪ ،‬افرادی‬ ‫که می توانند َحکم باشند‪ ،‬مقام های عالی رتبه فرهنگی‬ ‫و کمیس��یون فرهنگی مجلس هس��تند که می توانند‬ ‫حکمیت را برعهده بگیرند و دو طرف را به گفت وگو‬ ‫دعوت کنند‪.‬‬ ‫چه پیشنهاد روشنی درباره بخشی که می تواند‬ ‫نقش حکمی��ت را برعه��ده گی��رد‪ ،‬می توان‬ ‫داشت؟‬ ‫‪ l‬اگر واقعا به این نتیجه رسیدیم که عملکرد‬ ‫خانه س��ینما نه از بعد سیاس��ی‪ ،‬بلک��ه از بعد صنفی‬ ‫به بن بس��ت رس��یده و در ش��رایطی که دولت برای‬ ‫صنف های مختلف س��ینمایی‪ ،‬برنامه ه��ای متنوع و‬ ‫جدیدی را مانند اتحادیه امور صنفی سینما دارد‪ ،‬خانه‬ ‫سینما در فضایی ارام به اتحادیه امور صنفی می تواند‬ ‫منتقل شود و دوباره همان اهالی سینما جمع شوند و‬ ‫تشکیالت صنفی خود را مدیریت کنند‪.‬‬ ‫به هر حال این کاری است که معاونت سینمایی‬ ‫باید انجام دهد که اکنون در تقابل با گروهی از‬ ‫سینماگران قرار گرفته است‪ .‬از نظر شما‪ ،‬چه‬ ‫جایگزینی برای این نهاد وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬اکنون وزارت ارش��اد یک طرف دعوا قرار‬ ‫گرفته‪ ،‬به همین دلیل نمی تواند این کار را انجام دهد‪.‬‬ ‫اشکال جدی به دوستان در وزارت ارشاد وارد است‬ ‫که چرا به جای اینکه نقش «پ��در» را ایفا کنند‪ ،‬اکنون‬ ‫طرف مقابل اهالی سینما ش��ده اند‪ .‬این مساله اشکال‬ ‫ایجاد کرده‪ ،‬اما مقامات عالی رتب��ه فرهنگی از جمله‬ ‫کمیسیون فرهنگی مجلس هس��تند که می توانند در‬ ‫فضایی مهربانانه‪ ،‬تصمیم مطلوب تر و مناسب تری را‬ ‫نسبت به شرایط امروز سینمای ایران بگیرند‪.‬‬ ‫وزارت ارشاد هیچ وقت نباید عملکردی داشته‬ ‫باشد که هنرمندان بخواهند در مقابل ان قرار بگیرند‪.‬‬ ‫اکنون وظیفه دولت این اس��ت که بس��تری را فراهم‬ ‫کند تا فعالیت ه��ای فرهنگی در جامعه رش��د کنند‪،‬‬ ‫از جمله ای��ن فعالیت ها جذب‪ ،‬هدای��ت و حمایت‬ ‫هنرمندان سینماست‪ .‬وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫و همچنین هر سازمانی با هر گرایش سیاسی ای باید به‬ ‫جذب حداکثری که مد نظر مقام معظم رهبری است‪،‬‬ ‫توجه و براساس ان عمل کند‪ .‬در این شرایط‪ ،‬دولت‬ ‫هیچ گاه نمی تواند در مقابل هنرمندان قرار گیرد‪.‬‬ ‫نام محمود گبرلو بیش‬ ‫از هر چیز یاداور‬ ‫روزنامه رسالت و مواضع‬ ‫اصولگرایانه ای است که‬ ‫روزگاری زیر این نام‬ ‫در حوزه سینمای کشور‬ ‫بحث و جنجال ایجاد‬ ‫می کرد اما حاال او به‬ ‫عنوان یک روزنامه نگار‬ ‫و منتقد از وجودهای‬ ‫متعادل و شاید پخته تر‬ ‫در این بعد حوزه سینما‬ ‫محسوب می شود‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪112‬‬ ‫به نظر من‪ ،‬می توان روش مناسب تری را پیدا کرد‬ ‫و در روش های به کار رفته درباره خانه سینما بازنگری‬ ‫کرد‪ .‬اگر روش ها اصالح شوند‪ ،‬هنرمندان نیز تمایل‬ ‫دارند فضا را از حالت بحران خارج کنند‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬عده ای هس��تند که از این موقعیت‬ ‫سوءاس��تفاده می کنند؛ برخی هنرمن��دان که در زمان‬ ‫انتخابات گرایش سیاس��ی داش��تند‪ ،‬اکن��ون فضای‬ ‫بحرانی در خانه س��ینما و اختالف بین دولت و خانه‬ ‫سینما را به فضای سیاسی تعمیم می دهند‪ .‬به نظر من‪،‬‬ ‫این کار درست نیست‪.‬‬ ‫صدور بیانیه احساسی و سیاسی مشابه بیانیه های‬ ‫زمان انتخابات توس��ط برخ��ی هنرمن��دان متعهد و‬ ‫دلس��وزی که ما به اثار انها عالقه مند هستیم‪ ،‬دردی‬ ‫را دوا نمی کند‪ ،‬بلکه بهتر اس��ت بپذیری��م باید کنار‬ ‫یکدیگر بنشینیم و گفت وگو کنیم‪ ،‬نه اینکه در مقابل‬ ‫یکدیگر خصمانه حرف بزنیم‪.‬‬ ‫شما معتقد هستید شرایط کنونی نتیجه تعبیری‬ ‫از لفظ نادرس��ت «انحالل» اس��ت‪ .‬اگر همین‬ ‫شرایط در هفته ها و ماه های اینده ادامه یابد‪ ،‬ایا‬ ‫انحالل خانه سینما دستاورد مثبتی هم می تواند‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬اگر به انحالل خانه س��ینما بسنده شود‪ ،‬این‬ ‫کار دس��تاوردی برای نظام نخواهد داشت و حتی در‬ ‫ذهن ها می ماند که روزی دولتی‪ ،‬تشکیالت چند ساله‬ ‫هنرمندان را به تعطیلی کشاند که این خوب نیست‪.‬‬ ‫در صحبت های تان به عملکرد مدیرعامل خانه‬ ‫سینما اش��اره کردید؛ ایا ش��ما نسبت به شیوه‬ ‫انتخاب مدیرعامل خانه سینما انتقاد دارید؟‬ ‫‪ l‬روش انتخ��اب مدیرعام��ل‪ ،‬روش خوبی‬ ‫نیست‪ ،‬چراکه بس��یاری از افراد می توانند نفوذ کنند‬ ‫و انتخاب کام�لا عادالنه ای انجام نمی ش��ود‪ .‬به نظر‬ ‫من‪ ،‬باید انتخابات گس��ترده تر باش��د و قائ��ل به این‬ ‫موضوع باشیم که اکثر اعضای یک صنف در انتخاب‬ ‫هیات مدیره نقش داشته باشند‪.‬‬ ‫با روش کنونی‪ ،‬به چند نفر محدود می ش��ویم و‬ ‫ممکن است شائبه هایی ایجاد شود‪ .‬بنابراین این روش‬ ‫را برای انتخاب هی��ات مدی��ره و مدیرعامل‪ ،‬روش‬ ‫مناس��ب و مطلوبی نمی دانم‪ ،‬چون ش��ائبه باندبازی‬ ‫در ان وجود دارد؛ ام��ا اگر همه اعضا ی��ا اکثر اعضا‬ ‫در انتخابات دخیل باش��ند و از سوی دیگر‪ ،‬اعضا در‬ ‫انتخاب مدیرعامل یا هیات مدیره دقت کافی داش��ته‬ ‫باش��ند و مانند گذش��ته عمل نکنند‪ ،‬به نتیجه بهتری‬ ‫می توان رسید‪ .‬در حال حاضر افرادی در هیات مدیره‬ ‫خانه سینما هس��تند که دغدغه صنف خانه سینما را‬ ‫ندارند و اصال نیاز ندارند نگاه صنفی به اعضا داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫دلیل عمده این ش��رایط این اس��ت که تعریفی‬ ‫که از خانه س��ینما داریم به انحراف کشیده شد‪ ،‬این‬ ‫تعریف باید یک تعریف صنفی درست و تشکیالتی‬ ‫باشد که بستری را برای دادن خدمات گسترده صنفی‬ ‫به اعضا ایجاد کند‪ .‬حتی ش��اید برگزار کردن «جشن‬ ‫خان��ه س��ینما» در برنامه های این تش��کل نگنجد یا‬ ‫برنامه های دیگری که برای تشکیالت صنفی ای مانند‬ ‫خانه سینما مناسب نیس��تند‪ .‬درباره این اشکال های‬ ‫اساس��ی می توان بحث کرد‪ .‬هرچقدر خانه سینما به‬ ‫س��مت صنفی بودن گام بردارد‪ ،‬برای اعضا می تواند‬ ‫موثرتر باشد‪g .‬‬ ‫‪63‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫عارضه ارزی‬ ‫مروری بر دوره مدیریت‬ ‫محمود بهمنی بر بانک مرکزی‬ ‫همیشه میان‬ ‫ماندن و رفتن‬ ‫‪1‬‬ ‫اقتـصاد‬ ‫محمود بهمن��ی‪ ،‬لیس��انس اقتصاد ب��ا گرایش‬ ‫بانکداری‪ ،‬فوق لیسانس مدیریت بانکداری و دکترای‬ ‫مدیریت بازرگانی دارد‪ .‬اما در رزومه او که در صفحه‬ ‫سایت بانک مرکزی دیده می ش��ود‪ ،‬مشخص نشده‪.‬‬ ‫مدارک تحصیلی اش را از کدام دانشگاه گرفته است‪.‬‬ ‫او یکی از مدیران بانک مرکزی اس��ت که پله پله ‬ ‫ترقی کرده اس��ت‪ .‬وی در پیش��ینه کاری خود حتی‬ ‫معاونت ش��عبه ممتاز بازار را هم دارد‪ .‬بهمنی بعدها‬ ‫معاون اعتبارات کل بانک مل��ی‪ ،‬رئیس اعتبارات کل‬ ‫بانک ملی‪ ،‬رئی��س اداره س��رمایه گذاری بانک ملی‪،‬‬ ‫و رئیس اداره س��ازمان و روش های این بانک ش��ده‬ ‫است‪.‬نگاهی کوتاه به گذشته کاری او نشان می دهد‬ ‫همواره س��مت هایی در رده مدیر و رئی��س را از ان‬ ‫خود کرده است‪ .‬بهمنی همچنین در سالهای ‪ 79‬تا ‪86‬‬ ‫عضو هیات مدیره بانک ملی ب��وده و امور اعتباری و‬ ‫بررسی طرح ها و نظارت‪ ،‬اطالعات اعتباری‪ ،‬حقوقی‬ ‫و دعاوی و اداره امور اس��تان های کشور را تحت نظر‬ ‫داش��ته اس��ت‪ .‬وی در دوره دولت اصولگرای نهم‪،‬‬ ‫بیشتر پیش��رفت کرد و در مهر ‪ 86‬به سمت دبیرکلی‬ ‫بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران منصوب شد‪ .‬در‬ ‫ان زمان طهماسب مظاهری رئیس کل بانک مرکزی‬ ‫بود که بر سر موضوع بنگاه های زودبازده و فشارهای‬ ‫ی وزیر کار وقت‬ ‫دولت‪ ،‬پس از نامه سید محمد جهرم ‬ ‫به رئیس جمهور‪ ،‬برکنار شد‪.‬‬ ‫بهمنی در حال حاضر عضو هیات علمی موسسه‬ ‫عالی بانکداری ایران اس��ت‪ .‬این مهمترین سمت او‬ ‫در بخش اموزش عالی است‪ .‬س��ه کتاب بانکداری‬ ‫داخلی‪ ،‬بانکداری (عقود اسالمی) و اصول بانکداری‬ ‫را هم تالیف کرده است‪ .‬گفته شده او چند سال هم در‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی تدریس کرده است‪.‬‬ ‫پس از رفتن مظاهری‪ ،‬در مهرماه سال ‪ 87‬بهمنی‬ ‫بر صندلی ریاست کلی بانک مرکزی تکیه زد‪ .‬مظاهری‬ ‫در جلس��ه تودیع خود از این س��مت‪ ،‬گف��ت‪« :‬باید‬ ‫دانس��ت که چاپ اس��کناس و افزایش نقدینگی از‬ ‫طریق بانک مرکزی‪ ،‬مردم را پولدار نمی کند و اگر این‬ ‫مکانیزم درست بود‪ ،‬در حال حاضر زیمباوه یکی از‬ ‫پولدارترین کشورها بود!»‬ ‫رئیس جمهور هم که در ان مراسم حضور داشت‪،‬‬ ‫با تاکید بر اینکه «اصل تنظیم اقتصاد از سوی بازار ازاد‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪64‬‬ ‫اقتـصاد‬ ‫بهمنی در روزهای‬ ‫اخیر در جلسه دولت و‬ ‫شورای گفت وگو حاضر‬ ‫نشد‪ .‬او مدت هاست‬ ‫از نظرها پنهان است و‬ ‫مشخص نیست در چه‬ ‫شرایطی به سر می برد‪.‬‬ ‫این روزها اخباری از‬ ‫استعفا یا پیدا شدن‬ ‫جایگزینی برای او مطرح‬ ‫شده‪ ،‬اما هنوز مشخص‬ ‫نیست کدامیک درست‬ ‫است‪ .‬نام هایی همچون‬ ‫حمیدرضا فرزین و‬ ‫حمید بقایی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫در نظام سرمایه داری‪ ،‬یک دروغ بزرگ به نفع دزدها و‬ ‫متخلفان است» گفت که با برخی از سخنان مظاهری‬ ‫مخالفت جدی دارد‪ .‬رئیس کل جدید بانک مرکزی در‬ ‫همان مراسم معارفه اش با بیان اینکه هدفش جز مهار‬ ‫و کنترل تورم چیز دیگری نیست‪ ،‬گفت‪« :‬من به جد‬ ‫در مهار کنترل تورم تالش می کنم‪».‬‬ ‫بهمنی تاکید کرد که ب��ه بدخوری و پرخوری یا‬ ‫اصال نخوردن اعتقادی ندارد و ب��ر حمایت از تولید‬ ‫و صنعت و پیش��گیری از تعطی�لات کارخانجات و‬ ‫واحدهای تولیدی به شدت اعتقاد دارد‪.‬‬ ‫اتفاقا در ان زمان نرخ تورم حدود ‪ 24‬درصد بود‬ ‫اما با تالش های دولت از جمله بانک مرکزی‪ ،‬یک بار‬ ‫کشور توانس��ت نرخ تورم یک رقمی را تجربه کند‪،‬‬ ‫اگرچه امروز این ش��اخص دوباره س��یر صعودی به‬ ‫خود گرفته و به بیش از ‪ 20‬درصد رسیده است‪.‬‬ ‫او پیش از انکه رئیس کل بانک مرکزی شود‪ ،‬در‬ ‫اظهار نظری به عنوان راه حل بهینه ورود سرمایه های‬ ‫خارجی به نظام بانکی کشور گفته بود‪« :‬به عنوان یک‬ ‫کارش��ناس فکر می کنم اگر اجازه تاسیس بانک های‬ ‫خارجی صادر ش��ود‪ ،‬ش��رایط بهتری ایجاد می شود‬ ‫تا انکه این بانک ها به س��رمایه گذار خارجی واگذار‬ ‫ش��وند‪ ،‬چون روند بوروکراتیک این موضوع بس��یار‬ ‫طوالنی است و برای ایجاد ش��رایط رقابت شاید دو‬ ‫سال زمان صرف شود‪ ،‬اما وقتی بانک های خارجی در‬ ‫کشور مستقیما تاسیس شوند‪ ،‬ظرف مدت سه ماه این‬ ‫شرایط رقابتی موردنظر ایجاد می شود‪ .‬با این وجود در‬ ‫دوره مسئولیت او در بانک مرکزی هیچ بانک خارجی‬ ‫کارش را در کشور اغاز نکرده است‪».‬‬ ‫وی همچنین در جای دیگ��ری با تاکید بر اینکه‬ ‫نباید اجازه دهیم مش��تریان بانک ضرر کنند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«حفظ ارزش پول یعنی قدرت خرید سپرده گذار را تا‬ ‫یک س��ال تامین کنیم‪ .‬یکی از وظایف وکیل‪ ،‬رعایت‬ ‫اصل وکالت است‪ ،‬اما اگر سال به سال ارزش پول را‬ ‫کاهش دهیم‪ ،‬در حق موکل ظلم کرده ایم‪».‬‬ ‫این اظهار نظر بهمنی درباره متناسب بودن نرخ‬ ‫س��ود بانکی با نرخ تورم بود‪ .‬به اعتقاد او نباید س��ود‬ ‫س��پرده بانکی کمتر از نرخ تورم باش��د تا ارزش پول‬ ‫س��پرده گذار دس��ت کم ثابت بماند‪ .‬با این وجود در‬ ‫دوران مسئولت او در بانک مرکزی همواره نرخ سود‬ ‫سپرده های یک س��اله کمتر از نرخ تورم باقی ماند و‬ ‫همین اتفاق باعث شد از میزان سپرده های مردمی در‬ ‫بانک ها کاسته شده و این سرمایه ها به سمت بازارهای‬ ‫کاذب در بخش مسکن‪ ،‬طال و ارز سوق پیدا کند‪.‬‬ ‫مطرح ش��دن حذف س��ه صفر از پ��ول ملی از‬ ‫دیگر اقداماتی بود که در دوره او بازتاب گس��ترده ای‬ ‫داش��ت‪ ،‬اما بعدها بهمنی گف��ت‪« :‬در ای��ن مورد به‬ ‫نتیجه رسیده ایم ولی فعال قضیه متوقف است‪ ،‬چون‬ ‫احساس می کنیم کاهش تورم را در پیش داریم و پس‬ ‫از ان می توانیم طرح را اجرا کنیم تا نتیج ه مطلوب تری‬ ‫بگیریم‪».‬‬ ‫نوسان های نرخ ارز در یک سال اخیر از مهمترین‬ ‫اتفاقات حوزه کاری محمود بهمنی است‪ .‬او پیش از‬ ‫این با اشاره به تغییر سبد ارزی از دالر به یورو و سایر‬ ‫ارزها گفته بود‪« :‬در ان زمان قیمت دالر‪ ،‬یورو و سایر‬ ‫ارزها همسان بود و تنها قیمت یورو کمی پایین تر از‬ ‫دالر بود‪ .‬سبد ارزی کشور که مبلغ قابل توجهی بود‪،‬‬ ‫به سایر ارزها و مجموعه ای از ارزهایی که نوسانات و‬ ‫تغییرات قیمت انها کمترین اسیب را به کشور بزند‪،‬‬ ‫تبدیل شد‪ ».‬همین اقدام بانک مرکزی باعث شد هنگام‬ ‫هجوم سرمایه های سرگردان به بازار ارز‪ ،‬بانک مرکزی‬ ‫با کمبود دالر برای عرضه مواجه ش��ده و قیمت این‬ ‫ارز که به گفت��ه رئیس جمهور حت��ی ‪ 900‬تومان هم‬ ‫نمی ارزد‪ ،‬امروز به ‪ 1700‬تومان برسد‪.‬‬ ‫رئیس کل بانک مرکزی در نیمه دوم س��ال ‪ 88‬با‬ ‫اعالم اینکه «نقدینگی کشور به شدت افزایش یافته و‬ ‫پیش بینی می شود رشد ان در پایان سال به ‪ 23‬درصد‬ ‫برسد» تالش کرد که بازار را کنترل کند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫از ورود ‪ 13‬هزار سکه به بازار خبر داد‪ .‬بعدها که قیمت‬ ‫سکه به شدت روند صعودی را تجربه می کرد‪ ،‬او اعالم‬ ‫کرد که کشور به اندازه کافی ذخایر طال دارد و اگر الزم‬ ‫باشد در سوپرمارکت ها هم سکه عرضه خواهد شد‪.‬‬ ‫نتیجه این سیاس��ت بانک مرکزی این شد که سکه در‬ ‫یک سال صددرصد افزایش قیمت داشت‪.‬‬ ‫او یک بار افزایش نرخ س��ود بانک ها را تکذیب‬ ‫و اعالم کرده بود ک��ه بانک مرکزی ب��ه دنبال کاهش‬ ‫نرخ سود به مرور زمان اس��ت و برخی جوسازی ها‬ ‫که درباره افزایش نرخ س��ود بانک ها مطرح می شود‪،‬‬ ‫صحت ندارد‪ .‬با این حال در اخرین جلس��ه شورای‬ ‫پول و اعتبار که بدون حض��ور رئیس جمهور و وزیر‬ ‫اقتصاد و با حضور بهمنی برگزار ش��د‪ ،‬این ش��ورا به‬ ‫افزایش نرخ سود سپرده ها رای داد‪.‬‬ ‫بهمنی در مقطعی که مجلس ش��ورای اسالمی‬ ‫تغییرات��ی را در بان��ک مرک��زی دنب��ال می ک��رد و‬ ‫می خواس��ت مصوبه ای داشته باش��د که بر اساس ان‬ ‫رئیس کل بانک مرکزی هم مانند وزرا از مجلس رای‬ ‫اعتماد بگیرند‪ ،‬تهدید به استعفا کرد‪.‬‬ ‫او گفت که اگر روزی احس��اس کنم اس��تقالل‬ ‫بانک مرکزی خدشه دار شده همان روز استعفا خواهم‬ ‫داد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از اظهارنظرهای او‪ ،‬درباره بازداشت‬ ‫رئیس صندوق بین المللی پول بود‪ .‬استراوس کان به‬ ‫اتهام سوءاستفاده جنسی به زندان منتقل شده بود‪ ،‬اما‬ ‫بهمنی گفت‪« :‬این کار قطعا سیاسی است‪ .‬یقین بدانید‬ ‫این موضوعی سیاسی اس��ت‪ .‬مگر از این اتفاق ها در‬ ‫غرب کم می افتد؟ یقینا می خواسته اند ایشان را تغییر‬ ‫بدهند‪ ».‬رئیس کل بانک مرکزی اوایل امسال اعالم کرد‬ ‫که «سپرده های وام خواه ممنوع است» چون به اعتقاد‬ ‫او این نوع سپرده در مورد تس��هیالت قرض الحسنه‬ ‫مشکل شرعی دارد‪ .‬با این وجود‪ ،‬هنوز هم موسسات‬ ‫مالی و اعتباری این نوع سپرده گذاری را تبلیغ می کنند‪.‬‬ ‫بهمنی در دوره مسئولیت خود اقدام بزرگی انجام‬ ‫داد و ان هم ساماندهی موسسات مالی غیرمجاز بود‪.‬‬ ‫به گفته او پیش از این چندین هزار موسس��ه مالی و‬ ‫اعتباری بدون مجوز بانک مرکزی در کش��ور فعالیت‬ ‫می کردند و حج��م زیادی از پ��ول م��ردم را از بازار‬ ‫جمع اوری می کردند‪ ،‬در حالی که هیچ نظارتی بر انها‬ ‫نبود‪ .‬بانک مرکزی در این دوره با تعیین ضرب االجل‬ ‫از همه موسس��ه ها خواس��ت ب��رای دریافت مجوز‬ ‫مراجع��ه کنن��د و در چند مقط��ع‪ ،‬نام موسس��ه های‬ ‫غیرمجاز را در رسانه ها منتشر کرد‪.‬‬ ‫او در جایی دیگر تحریم بانک مرکزی توس��ط‬ ‫بیگانگان را اقدامی غیر اصولی خواند‪.‬‬ ‫بهمنی با اشاره به اینکه صحبت از تحریم بانک‬ ‫مرکزی یک بحث سیاسی است‪ ،‬گفت‪« :‬بانک مرکزی‬ ‫وابسته به دولت نیست بلکه برای ملت است و علت‬ ‫اینکه بانک مرکزی گاه مس��تقل عم��ل می کند همین‬ ‫اس��ت بنابراین همه باید دقت کنند؛ ملت ها را نباید‬ ‫تحریم کرد‪ ».‬وی در پاسخ به این سوال که در صورت‬ ‫عملی ش��دن تحریم بانک مرکزی‪ ،‬ایران چه اقدامی‬ ‫ انجام خواهد داد؟ گفت‪« :‬در چنین صورتی می توان‬ ‫گفت که این عمل غیر منصفانه بوده و غیر اس��تاندارد‬ ‫است‪ .‬چنین کاری می تواند کشورهای تحریم کننده را‬ ‫مورد سرزنش جهان قرار دهد‪ .‬ما اصال فکر نمی کنیم‬ ‫که این اتفاق بیفتد‪ ».‬با این وجود اخیرا رئیس جمهور‬ ‫امریکا دستور تحریم بانک مرکزی ایران را صادر کرد‪.‬‬ ‫بهمنی چندین بار در مقابل مرک��ز امار ایران که‬ ‫بر اساس برنامه پنجم توسعه متولی رسمی اعالم نرخ‬ ‫تورم شده ولی از ان س��رباز می زد‪ ،‬موضع گرفت و‬ ‫تاکید کرد که دانس��تن نرخ تورم حق مردم است‪ .‬او‬ ‫در ماه های ابتدایی تصویب ای��ن قانون از اعالم نرخ‬ ‫تورم امتناع می کرد‪ ،‬ولی پس از اینکه عدم اعالم نرخ‬ ‫تورم توسط مرکز امار به یک رویه تبدیل شد‪ ،‬دوباره‬ ‫در جمع رسانه ها نرخ تورم را چندین بار اعالم و حتی‬ ‫در اخرین مورد مستندات محاسبه نرخ تورم را مانند‬ ‫سابق منتشر کرد‪.‬‬ ‫نام محمود بهمنی بیش از همیشه‪ ،‬پس از فاش‬ ‫ش��دن موضوع اختالس س��ه هزار میلی��ارد تومانی‬ ‫در نظام بانکی بر س��ر زبان ه��ا افتاد‪ .‬ب��ه دلیل اینکه‬ ‫بر اساس قانون‪ ،‬رئیس کل بانک مرکزی وظیفه ای برای‬ ‫پاسخگویی به مجلس شورای اسالمی ندارد‪ .‬پس از‬ ‫فاش شدن ابعاد متعدد اختالس‪ ،‬توپ به زمین وزیر‬ ‫اقتصاد افتاد و کار به استیضاح وزیر کشید‪ .‬ان روزها‬ ‫برخی نمایندگان مطرح کننده استیضاح این موضوع را‬ ‫مطرح کردند که «در صورت استعفای محمود بهمنی‪،‬‬ ‫شاید استیضاح دنبال نش��ود»‪ .‬با این وجود او از این‬ ‫کار امتناع کرد تا شمس الدین حسینی در صحن علنی‬ ‫مجلس از خود دفاع کند‪.‬‬ ‫او اما پس از پایان مجادله ها بر س��ر اختالس در‬ ‫سیستم بانکی‪ ،‬معاونت نظارت را تشکیل داد تا باعث‬ ‫تقویت نظارت در بانک مرکزی شود‪ .‬در نوسان های‬ ‫اخیر بازار س��که‪ ،‬بهمنی در یک اظهار نظر جنجالی‬ ‫معامله اتی س��که را قمار نامی��د و ان را عاملی برای‬ ‫دامن زدن به افزایش قیمت سکه اعالم کرد‪.‬‬ ‫او قیم��ت ‪ 600‬ه��زار توم��ان ب��رای س��که را‬ ‫کاذب خوان��د‪ ،‬در حالی ک��ه امروز قیمت س��که به‬ ‫‪ 800‬هزار تومان رسیده است‪ .‬اخرین حضور محمود‬ ‫بهمنی در حاش��یه ختم پدر مع��اون بودجه معاونت‬ ‫برنامه ری��زی و نظارت راهب��ردی رئیس جمهور بود‬ ‫که به دلیل تعرض لفظی برخی حاضران به او به دلیل‬ ‫انچه عدم توانایی اش در کنترل بازار ارز می خواندند‪،‬‬ ‫مجبور شد سریع محل را ترک کند‪ .‬بهمنی پس از ان‬ ‫در جلسه دولت و ش��ورای گفت وگو حاضر نشد‪ .‬او‬ ‫مدت هاست از نظرها پنهان است و مشخص نیست‬ ‫در چه شرایطی به س��ر می برد‪ .‬این روزها اخباری از‬ ‫استعفا یا پیدا شدن جایگزینی برای او مطرح شده‪ ،‬اما‬ ‫هنوز مشخص نیست کدامیک درست است‪ .‬نام هایی‬ ‫همچون حمیدرضا فرزین و حمید بقایی‪g .‬‬ ‫‪65‬‬ ‫بازار و اقتصاد چشم انتظار چرخش قلم رئیس جمهور‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست نرخ سود بانکی در برزخ‬ ‫اقتـصاد‬ ‫کاهش نرخ سود سپرده های بانکی در کنار کاهش‬ ‫نرخ سود تس��هیالت‪ ،‬از سیاس��ت های کلی دولت نهم‬ ‫بود‪ .‬این سیاست تا جایی پیش رفت که رئیس جمهور‪،‬‬ ‫ک مرکزی را موظف کرد به بانک ها ابالغ کند «حداکثر‬ ‫بان ‬ ‫سود تسهیالت بانکی مورد انتظار ‪ 12‬درصد است که در‬ ‫جهتتقویتتولیدوکاهش دهندهتورماست‪».‬‬ ‫احمدی نژاد در دستورش به رئیس کل بانک مرکزی‬ ‫گفت‪« :‬ضروری است راهکار اجرایی را تهیه و اجرا کنید‪.‬‬ ‫بانک هایخصوصینیزبایدتبعیتکاملکنند‪».‬‬ ‫پساز انکهطهماسبمظاهری درسال‪ 1386‬رئیس‬ ‫کل بانک مرکزی شد‪ ،‬بسته های سیاستی نظارتی ساالنه را‬ ‫پایهگذاریکردکهدرانهاجزئیاتسودسپردهوتسهیالت‬ ‫بانکی به تفصیل و دقیق امده بود‪ .‬در کل روال کاهش سود‬ ‫سپرده ها بر اساس سیاست کلی دولت برای هدایت پول به‬ ‫سمت تولید طی چند سال اخیر دنبال شده است‪ .‬کاهش‬ ‫مرتبنرخسودسپرده هااگرچهدرمقطعیباعثشدمردم‬ ‫به سمت بورس هدایت شده و س��ودهای خوبی را هم‬ ‫کسب کنند‪ ،‬اما وجود ریسک در این بازار و نااشنا بودن‬ ‫عمده مردم با شرایط سرمایه گذاری در این بخش‪ ،‬باعث‬ ‫شده سرمایه های سرگردان به دنبال بازارهای جدید برای‬ ‫حضورخودباشند‪.‬‬ ‫در ش��رایطی که جذب مناب��ع از س��وی بانک ها‬ ‫دشوارترین روزهای سال های اخیر خود را می گذراند و‬ ‫نقدینگی موجود در بانک ها تنها راه خروج را می شناخت‪،‬‬ ‫سیاست هایانقباضیبانکمرکزیبه گونه ایاعمالمی شد‬ ‫که به گفته بسیاری از کارشناس��ان و فعاالن مرتبط با این‬ ‫حوزه‪،‬بهسکونسیستمبانکیکشورمنجرشدهبود‪.‬تعیین‬ ‫نرخ سود سپرده های بسیار کمتر از تورم از سوی شورای‬ ‫پول و اعتبار و جذابیت بازارهای ارز و سکه‪ ،‬تجهیز منابع‬ ‫برای بانک ها را بسیار سخت کرد و تکاپوی روسای شعب‬ ‫برای جذب مش��تریان را به باالترین میزان خود رساند‪.‬‬ ‫در شرایطی که حداکثر سود ان هم برای سپرده پنج ساله‬ ‫تنها ‪ 15‬درصد تعیین ش��ده بود‪ ،‬تورم اع��دادی حدود‬ ‫‪ 20‬درصد را تجربه می کرد‪ .‬بان��ک مرکزی که با در پیش‬ ‫گرفتن سیاس��ت های انقباضی درصدد کنترل نقدینگی‬ ‫و تورم بود‪ ،‬از بیش از یک سال پیش خطوط اعتباری به‬ ‫بانک هارامتوقفکردهواینخطوطفقطدرشرایطخاص‬ ‫وبادستوررئیس جمهوربهبانک هااعطامی شود‪.‬درچنین‬ ‫شرایطی که بسیاری از کارشناسان کاهش نرخ سود سپرده‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪66‬‬ ‫را علت عمده خروج پول از بانکها و هدایت ان به سمت‬ ‫بازارهای ارز و طال و در نتیجه ان‪ ،‬افزایش شدید قیمت ها‬ ‫در این دو بخش می دانستند‪ ،‬رئیس کل بانک مرکزی در‬ ‫دس��تور کار بودن موضوع افزایش نرخ سود سپرده ها را‬ ‫تایید کرد‪ .‬محمود بهمنی با تایید اینکه افزایش نرخ سود‬ ‫سپرده ها در دستور کار ش��ورای پول و اعتبار قرار دارد‪.‬‬ ‫گفت‪« :‬وقتی تورم ‪ 18‬درصدی داریم‪ ،‬چرا س��پرده گذار‬ ‫باید شش درصد سود ببرد‪».‬‬ ‫شورای پول و اعتبار امسال سه بار موضوع تغییر نرخ‬ ‫سود س��پره را مطرح کرد اما در دو بار اول این موضوع به‬ ‫نتیجه نرسید‪ .‬حتی تغییراتی در شورا اعمال شد‪ ،‬به طوری‬ ‫که س��ید محمد جهرمی و ناصر شرافت جهرمی از‬ ‫این ش��ورا رفتند‪ .‬همچنین وزیر جهاد کش��اورزی‬ ‫به عضویت این ش��ورا درامد‪.‬اما در اخرین جلسه‬ ‫این ش��ورا پس از ماه ها رایزنی‪ ،‬باالخره نرخ س��ود‬ ‫سپرده های بانکی را افزایش داد‪ .‬در جلسه شورای پول‬ ‫و اعتبار موضوع افزایش نرخ سود سپرده های بانکی‬ ‫مطرح شد و با همکاری نمایندگان بخش خصوصی‬ ‫یعنی اتاق بازرگانی و اتاق تعاون و در شرایطی که وزیر‬ ‫امور اقتصادی و دارایی در این جلسه حضور نداشت‪،‬‬ ‫افزایشنرخسودسپرده هایبانکیتصویب شد‪.‬‬ ‫بانک مرک��زی که ب��رای س��ومین بار در طول‬ ‫س��ال جاری موضوع افزایش نرخ سود سپرده های‬ ‫بانکی را به شورای پول و اعتبار برده بود‪ ،‬در این جلسه‬ ‫عمده التهابات بازار ارز و سکه در سال جاری را ناشی‬ ‫از پایین بودن نرخ سود س��پرده های بانکی و خروج‬ ‫منابع از سیستم بانکی کشور دانسته و لزوم تجدید‬ ‫نظر در نرخ سود س��پرده ها را ضرورتی جدی برای‬ ‫اقتصاد کنونی کش��ور مطرح کرد‪ .‬با این حال هنوز‬ ‫مشخص نیست در شرایطی که نرخ سود سپرده های‬ ‫بانکی افزایش یافته‪ ،‬چه تغییر و تحولی در نرخ سود‬ ‫تسهیالت به وجود خواهد امد‪ ،‬چرا که در این زمینه‬ ‫مصوبه ای از سوی شورای پول و اعتبار به تصویب‬ ‫نرسیدهاست‪.‬‬ ‫طبق بس��ته سیاس��تی و نظارتی بانک مرکزی‪،‬‬ ‫نرخ سود تسهیالت عقود مبادله ای ‪ 12‬تا ‪ 14‬درصد‬ ‫و حداکثر نرخ س��ود علی الحساب عقود مشارکتی‬ ‫‪ 17‬درصد اس��ت‪ .‬اگر چه این مصوبات در شورای‬ ‫پول و اعتبار بوده اما باید ب��ه امضای رئیس جمهور‬ ‫هم برسد‪ .‬باید دید رئیس جمهور در ابتدا با افزایش‬ ‫نرخ س��ود بانکی مخالف بود؟ ایا نظر کارشناسان‬ ‫و اعضای ش��ورای پول و اعتبار را می پذیرد یا اینکه‬ ‫روش دیگری را برای کاهش نوسان های نرخ ارز و‬ ‫سکه در نظر دارد؟‪g‬‬ ‫نرخ سود سپرده ها سه سال اخیر‬ ‫نرخ سود علی الحساب سپرده ها در سال ‪1388‬‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت (بیشتر از یک ماه و کمتر از چهار ماه) ؛‪ 9‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت (چهار ماه تا کمتر از یک سال)؛ ‪ 12‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری یک ساله؛ ‪ 15‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری دو ساله؛ ‪ 16‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری سه ساله؛ ‪ 16/5‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری چهار ساله؛ ‪ 17‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری پنج ساله ؛‪ 17/5‬درصد‬ ‫نرخ سود علی الحساب سپرده ها در سال ‪1389‬‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت عادی (از یک ماه تا کمتر از سه ماه )؛ شش درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت بیشتر از سه ماه و کمتر از شش ماه؛ هشت درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت بیشتر از شش ماه و کمتر از یک سال؛ ‪ 11‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری یک ساله؛ ‪ 14‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری دو ساله؛ ‪ 14/5‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری سه ساله؛ ‪ 15‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری چهار ساله؛ ‪16‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری پنج ساله؛ ‪ 17‬درصد‬ ‫نرخ سود علی الحساب سپرده ها در سال؛ ‪1390‬‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری یک ساله؛ ‪12/5‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری دوساله؛ ‪ 13‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری سه ساله؛ ‪ 13/5‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری چهارساله؛ ‪ 14‬درصد‬ ‫سود سپرده های سرمایه گذاری پنج ساله؛ ‪ 15‬درصد‬ ‫گفت وگو با عضو هیات علمی دانشگاه و اقتصاددان‬ ‫‪3‬‬ ‫تعیین نرخ سود تسهیالت بر‬ ‫سود سپرده مقدم است‬ ‫ت علمی دانشگاه و اقتصاددان شناخته شده ای است که در زمینه اقتصاد اسالمی‬ ‫محمد کهندل‪ ،‬عضو هیا ‬ ‫به خوبی مطالعه و کار کرده و در این بخش صاحب نظر است‪ .‬او دو کتاب در عرصه اقتصاد اسالمی با عناوین‬ ‫«سیری در اندیش��ه اقتصادی امام (ره)» و «نظام اقتصادی صدر اسالم» دارد‪ .‬به اعتقاد کهندل‪ ،‬تعیین نرخ سود‬ ‫ت که مشارکت در سرمایه گذاری و‬ ‫برای سپرده های بانکی‪ ،‬مغایر با قانون بانکداری بدون رباست‪ .‬او معتقد اس ‬ ‫تعیین سهم از سود برای صاحب پول‪ ،‬چیزی اس��ت که اقتصاد اسالمی بر ان تاکید دارد‪ .‬درباره این موضوع و‬ ‫مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار با کهندل به گفت وگو نشسته ایم‪.‬‬ ‫حمیدرضا نصیری نژاد‬ ‫اقتـصاد‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫می دانید که تحت تاثیر نوس��ان های نرخ ارز و‬ ‫طال‪ ،‬ش��ورای پول و اعتبار تصمیم گرفت در‬ ‫مصوبه پیش��ین خود مبنی بر کاهش نرخ سود‬ ‫س��پرده های بانک��ی تجدید نظر ک��رده و نرخ‬ ‫س��ود را افزایش بدهد‪ .‬فکر می کنید این کار تا‬ ‫چه ان��دازه می تواند در کاهش س��فته بازی ها‬ ‫موثر باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬اینکه ش��ورای پول و اعتبار بخواهد با ایجاد‬ ‫تغییر در نرخ سود س��پرده‪ ،‬پول را از دست مردم جمع‬ ‫کند‪ ،‬مستلزم این است که شرایطی وجود داشته باشد تا‬ ‫سود سپرده بیش از سود ناشی از درامدهای سفته بازی‬ ‫با ارز و طال باش��د‪ .‬همه می دانند امروز س��ود ناشی از‬ ‫سفته بازی بسیار بیشتر از ‪ 21‬درصدی است که شورای‬ ‫پول و اعتبار به عنوان سود سپرده در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫بنابراین حتی افزایش سود سپرده ب ه حداقل ‪ 21‬درصد‬ ‫هم نمی تواند سود ناشی از سفته بازی در بازار ارز و طال‬ ‫را پوشش بدهد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬باید پرسید ایا شورای پول و اعتبار‬ ‫این مج��وز را دارد که در هر مقطع زمان��ی به فراخور‬ ‫نوسان های بازار در نرخ سودها دس��تکاری کند؟ ایا‬ ‫خود این کار به نوعی ایجاد نوس��ان و عدم اطمینان در‬ ‫بازار نیست؟‬ ‫نکته ای که وجود دارد‪ ،‬این اس��ت که همزمان‬ ‫با نرخ سود سپرده‪ ،‬سود تسهیالت هم افزایش‬ ‫می یابد‪ .‬ایا اجرای همزمان این دو‪ ،‬اثرشان را‬ ‫خنثی نمی کند؟‬ ‫‪ l‬در بانکداری اسالمی دو نوع عقد وجود دارد‪،‬‬ ‫یکی عقود مشارکتی و دیگری عقود مبادله ای‪ .‬شورای‬ ‫پول و اعتبار در صورتی می تواند نرخ س��ود سپرده را‬ ‫افزایش بدهد که قبال نرخ سود تسهیالت افزایش یافته‬ ‫باشد‪ .‬در واقع به دست اوردن نرخ سود تسهیالت مقدم‬ ‫بر نرخ سود سپرده است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬نرخ سود س��پرده علی الحساب‬ ‫اس��ت‪ .‬وقتی همه مس��ئوالن اقتصادی کش��ور اعالم‬ ‫می کنند سفته بازی در کشور وجود دارد و مردم هم به‬ ‫حضور در این عرصه بیشتر رغبت می ورزند‪ ،‬معنایش‬ ‫این اس��ت که تولید‪ ،‬درامدزای��ی قابل توجهی ندارد‪.‬‬ ‫در چنین ش��رایطی چطور یک بانکدار رغبت می کند‬ ‫پول خود را در عرصه تولید ب��ه کار ببرد و در حالی که‬ ‫سپرده های مردم باید در عرصه تولید به کار گرفته شود‪،‬‬ ‫با توجه به عدم سوداوری این بخش‪ ،‬بانک باید چگونه‬ ‫ی پرداخت کند؟‬ ‫سود بیشتری به سپرده های مردم ‬ ‫در واق��ع بان��ک بای��د س��پرده های م��ردم را در‬ ‫بخش های مختلف س��رمایه گذاری کند‪ ،‬به طوری که‬ ‫سود ان بیش از ‪ 21‬درصد باشد تا بتواند سهم خود را از‬ ‫این سود برداشت کرده و ‪ 21‬درصد سود پرداخت کند‪.‬‬ ‫ایا در حال حاضر چنین شرایطی در بخش تولید حاکم‬ ‫است؟ اگر نیست چطور شورای پول و اعتبار بانک ها‬ ‫را موظف می کند حداقل ‪ 21‬درصد سود پرداخت کند؟‬ ‫این رویه ای است که طی سال ها همواره اعمال‬ ‫شده‪.‬‬ ‫‪ l‬من سوال می کنم ایا موظف کردن بانک ها به‬ ‫پرداخت حداقل سود معین شده از سوی این شورا‪ ،‬باعث‬ ‫نمی شود پولی که باید به سمت تولید هدایت شود‪ ،‬به هر‬ ‫شکل به سمت سوداوری برود؟ یعنی بانک تالش کند از‬ ‫هر طریقی شده سود به دست بیاورد تا بتواند سود تکلیفی‬ ‫توسط شورای پول و اعتبار را به مردم بدهد‪.‬‬ ‫به هر حال مردم می خواهند از پول خود‪ ،‬س��ود‬ ‫ببرند‪ .‬یکی از را ه های ان هم سپرده گذاری در‬ ‫بانک است‪ .‬شما پیشنهادی جایگزین دارید؟‬ ‫‪ l‬در نظام بانکداری بدون ربا نمی توان ابتدا سود‬ ‫سپرده را تعیین کرد‪ ،‬چرا که س��ود سپرده از محل سود‬ ‫تسهیالت پرداخت می شود‪ ،‬بنابراین قطعا تعیین نرخ‬ ‫سود تسهیالت‪ ،‬مقدم بر سود سپرده است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬بانکداری بدون رب��ا تعیین نرخ‬ ‫قطعی س��ود برای س��پرده را منتفی می داند‪ .‬در واقع‬ ‫عملیات بانکداری بدون ربا‪ ،‬یک نوع مشارکت است‪.‬‬ ‫به این معنا که بانک به وکالت از سپرده گذار‪ ،‬پول او را‬ ‫در یک محل سودده س��رمایه گذاری می کند و پس از‬ ‫برداشتن حق خود‪ ،‬سود حاصله را در اختیار سپرده گذار‬ ‫قرار می دهد‪ .‬این در واقع نوعی مشارکت است که سود‬ ‫ان هم شناور است‪.‬‬ ‫یعنی نباید عددی برای سود معین شود‪ ،‬چون بنا‬ ‫بر اصول اسالمی‪ ،‬تعیین سود در ابتدای معامله‬ ‫حرام است‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬به همین دلیل هم س��ود علی الحس��اب‬ ‫تعیین می شود‪ .‬به هر حال در چنین شرایطی بانک حق‬ ‫ندارد عدد معینی به عنوان سود تعیین کند‪ ،‬بلکه چون‬ ‫سود از محل سپرده حاصل شده‪ ،‬سهم سپرده گذار است‬ ‫و بانک فقط باید حق الوکاله خود را در این میان برداشت‬ ‫کند‪ .‬در واقع بانک باید برای س��پرده گذار س��همی از‬ ‫سود تعریف کند‪ ،‬نه اینکه درصد معینی به عنوان سود‬ ‫مشخص شود‪.‬‬ ‫همچنین نرخ سود تسهیالت و نرخ سود سپرده‪،‬‬ ‫نرخ بهره نیست که با افزایش یا کاهش ان نظام بانکی‬ ‫بتواند سیاست های مورد نظر خود در بازار اعمال کند‪.‬‬ ‫منابع بانکی در واقع برای س��پرده گذار است که نباید‬ ‫ارزش ان دس��توری افزایش یا کاهش یاب��د‪ .‬بانک از‬ ‫طرف س��پرده گذار وکالت ندارد ک��ه ارزش پول او را‬ ‫کاهش یا افزایش دهد‪ ،‬بلکه بانک باید با سرمایه گذاری‬ ‫سوداوری کرده و سهم سپرده گذار را به او پرداخت کند‪.‬‬ ‫اگر بانک در یک پروژه س��رمایه گذاری کرد و‬ ‫متضرر شد‪ ،‬تکلیف چیست؟‬ ‫‪ l‬بانک هرگ��ز در س��رمایه گذاری ها متضرر‬ ‫نمی ش��ود‪ ،‬چون خ��ودش ه��م در س��ود حاصل از‬ ‫سرمایه گذاری شریک است‪ .‬بنابراین حداکثر دقت را‬ ‫به کار می برد تا پروژه هایی را انتخاب کند که سوداور‬ ‫اس��ت‪ .‬حتی اگر در معدودی از س��رمایه گذاری ها به‬ ‫دالیل غیر قابل پیش بینی ضرر ایجاد شود‪ ،‬در مجموع‬ ‫پروژه ها سود حاصل می شود و فقط ممکن است کمی‬ ‫ از مجموع سود کاسته شود‪ ،‬چون همه پول توسط بانک‬ ‫به عنوان وکیل س��پرده گذار در یک جا سرمایه گذاری‬ ‫نمی ش��ود‪ .‬در واقع س��بدی از پروژه ها برای این کار‬ ‫انتخاب می شود‪g .‬‬ ‫‪67‬‬ ‫ورزش ‬ ‫بازگشت خادم‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪...‬و ناگهان‬ ‫رسول خادم‬ ‫بازگشت فردی که سودای شهرداری تهران در سر می پروراند به تشک‬ ‫کشتی فقط از رسول خادم برمی امد‬ ‫‪68‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪69‬‬ ‫بازگشت از سیاست به ورزش‬ ‫‪1‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪70‬‬ ‫رسول خادم از تشک کشتی تا خیابان بهشت‬ ‫وابستگی تمام عیار ورزش کشور به دولت‪ ،‬سرمنشا‬ ‫رابطهمتقابلورزشوسیاستدرایرانبوده‪.‬بههمیندلیل‬ ‫است که تعداد وابس��تگان به این دو حوزه که تجربیات‬ ‫مشترکسیاسیوورزشیداشتهیاهرکدامازایندوعرصه‬ ‫سکوی ورودشان به عرصه دیگر بوده‪ ،‬کم نیست‪ .‬در این‬ ‫میان رسول خادم در دهه گذشته از نخستین چهره های‬ ‫ورزش��ی بود که به مرور وارد حوزه سیاسی و مدیریت‬ ‫شهری کشور شد و انقدر با این حوزه عجین شد که اکنون‬ ‫بازگشتش به فضای ورزش و کش��تی کمی دور از ذهن‬ ‫است و عالمت س��وال های زیادی را ایجاد کرده است؛‬ ‫س��والی که غالم محمدی ناراحت از خودش می پرسد؛‬ ‫که «چرا خادم این گونه مشتاق بازگشت به کشتی شده»‬ ‫را در این چند روز بس��یاری دیگر هم از خود پرسیده اند‬ ‫و البته شاید کمتر به جواب رسیده اند‪ .‬خادم برای دوران‬ ‫گذار از ورزش به سیاس��ت و بازگشت مجدد به ورزش‬ ‫دودههپر هیجانراپشت سرگذاشتهواکنوندر‪40‬سالگی‬ ‫بار دیگر رخت سیاست را از تن دراورده و می خواهد گام‬ ‫روی تشک کشتی بگذارد‪ .‬اما خادم این روزها دیگر نمایی‬ ‫از ان رسول خجالتی و کم صحبت کشتی گیر ندارد و امده‬ ‫نش��ان می دهد که جاه طلبانه پای کار امده و افق دیدش‬ ‫وسیع ترازقبولمسئولیتفرمایشیمدیرفنیتیم هایملی‬ ‫است شاید برای درک رسول خادم این روزها باید یک بار‬ ‫دیگربه عقب بازگشتو او را بازخوانیکرد‪ .‬روزهای مهم‬ ‫زندگی رسول کشتی گیر خادم رئیس کمیسیون بودجه‬ ‫شورای شهر و رسول خادم سرمربی تیم ملی کشتی ازاد را‬ ‫یک باردیگردرمثلثمرورمی کنیم‪.‬‬ ‫کرد و با پیروزی بر مخاربک خادارتسف از روسیه (برنده‬ ‫هفت مدال طالی جهان و المپیک) در سه فینال پی در پی‪،‬‬ ‫صاحب دو مدال طالی جهان (‪ )۱۹۹۵،۱۹۹۴‬و یک مدال‬ ‫طالی المپیک ‪ ۱۹۹۶‬شد‪ .‬مدال طالی خادم در بازی های‬ ‫المپیک‪ ۹۶‬به‪ ۲۸‬سالانتظارورزشایرانبرایکسبمدال‬ ‫طال در بازی های المپیک پایان داد‪ .‬چهره استثنایی کشتی‬ ‫ایران به علت اسیب دیدگی از کشتی قهرمانی دوری کرد‬ ‫ولی با اصرار جامعه کشتی در وزن ‪ ۱۳۰‬کیلوگرم مسابقه‬ ‫جهانی‪ ۱۹۹۸‬تهرانحضوریافت‪.‬دراینرقابت هاهرچند‬ ‫وزن وی از‪ ۱۰۵‬کیلوگرم بیشتر نبود‪ ،‬ولی با هوش سرشار‬ ‫خود تا دیدار پایانی پیش رفت و در این مرحله به الکسیس‬ ‫رودریگوئز از کوبا باخت و با مدال نقره جهان از صحنه‬ ‫قهرمانی خداحافظی کرد‪ .‬وداع خادم با کش��تی در تاالر‬ ‫کشتی ازادی صحنه ای فراموش نشدنی بود‪ .‬وقتی او در‬ ‫ش��رایطی که هیچ کس انتظارش را نداشت چهارگوشه‬ ‫تشککشتیرابوسید‪.‬گویاگرفتنتصمیم هایشوک اور‬ ‫هم بخشی از ویژگی های روحی خادم بوده است‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۲۰۰۲‬که ایران بار دیگر میزبان مسابقه های‬ ‫قهرمانی جهان بود‪ ،‬رسول به عنوان مدیر تیم ملی یکی از‬ ‫ارکان قهرمانی ایران شد‪ ،‬ولی پس از کناره گیری امیررضا‬ ‫خادم از ریاست فدارسیون کش��تی‪ ،‬رسول هم از کشتی‬ ‫کناره گیری کرد و در س��ال ‪ ۱۳۸۱‬در انتخابات ش��ورای‬ ‫شهر تهران ش��رکت کرد و با رای مردم تهران به شورای‬ ‫شهر راه یافت‪.‬‬ ‫مهمترین افتخارات زندگی ورزشی رسول خادم تا‬ ‫زمان ورود به شورای شهر بدین ترتیب است‪:‬‬ ‫فصل اول‪ :‬ان خانه کوچک و ورزشگاه شیرودی‬ ‫رسول خادم متولد سال ‪ 1350‬در شهر مشهد است‬ ‫و فرزند محمد خادم که سال ‪1963‬مدال نقره جهان را بر‬ ‫گردن اویخت‪ .‬این گونه بود که رسول از همان ابتدا با این‬ ‫رشته عجین شد‪ .‬رس��ول و امیررضا (برادر بزرگترش)‬ ‫زیر نظر پدرش��ان‪ ،‬تمرینات خود را اغاز کردند‪ .‬رسول‬ ‫خیلی زود مراحل پیشرفت را پیمود و در سال ‪ ۱۹۹۰‬در‬ ‫نوزده سالگی برنده مدال نقره بازی های اسیایی در وزن‬ ‫‪ ۶۸‬کیلوگرم ش��د‪ .‬او تنها کشتی گیری اس��ت که در پنج‬ ‫وزن مختلف (‪ ۱۰۰ ،۹۰ ،۸۲ ،۶۸‬و ‪ ۱۳۰‬کیلوگرم) پیراهن‬ ‫نالمللیبرتنکردهاست‪.‬‬ ‫تیم ملیرادررقابت هایبی ‬ ‫در س��ال ‪ ۱۹۹۱‬در رقابت های قهرمانی اس��یا در‬ ‫دهلی نو به مدال ط�لای وزن ‪ ۸۲‬کیلوگرم رس��ید و در‬ ‫همین سال در مسابقه های جهانی وارنا حضور یافت که‬ ‫با قبول دو باخت‪ ،‬حذف شد‪ .‬پس از تجربه وارنا‪ ،‬رسول‬ ‫در المپیک ‪ ۱۹۹۲‬موفق شد به مرحله نیمه پایانی راه یابد‬ ‫و پس از قبول شکست مقابل کوین جکسون از ایاالت‬ ‫متحده‪ ،‬با پیروزی‪۶‬برصفر مقابل گشتونر از المان به مدال‬ ‫برنز المپیک دست یافت‪ .‬در جهانی ‪ ،۱۹۹۳‬در وزن ‪۱۰۰‬‬ ‫کیلوگرم به روی تشک رفت که موفقیتی به دست نیاورد‪.‬‬ ‫در برهه ای از این سال ها مراجعان به ورزشگاه شیرودی‬ ‫بارها رسول و برادرش امیررضا را در ان حوالی می دیدند‬ ‫چراکه انها در خانه کوچکی که پدر برایشان تدارک دیده‬ ‫بود زندگی می کردند و بیشتر زمان ها یک مغازه کوچک‬ ‫س��اندویچی در نزدیکی این ورزشگاه محلی بود که دو‬ ‫برادر در ان ناهار و ش��ام می خوردند‪ .‬اما روزهای خوب‬ ‫زندگی برای خادم های س��خت کوش در راه بود‪ .‬از سال‬ ‫‪ ۱۹۹۴‬تا المپی��ک ‪ ،۱۹۹۶‬او بر تمامی حریفان خود غلبه‬ ‫بازی هایالمپیک‬ ‫‪( ۱۹۹۲‬بارسلونا) ‪ -‬مدال برنز در‪ ۸۲‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۶‬اتالنتا) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫مسابقه هایقهرمانیجهان‬ ‫‪( ۱۹۹۴‬استانبول) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۵‬اتالنتا) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۸‬تهران) ‪ -‬مدال نقره در‪ ۱۳۰‬کیلوگرم‬‫بازی های اسیایی‬ ‫‪( ۱۹۹۰‬پکن) ‪ -‬مدال نقره در‪ ۶۸‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۴‬هیروشیما) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫مسابقه هایقهرمانیاسیا‬ ‫‪( ۱۹۹۱‬دهلی نو) ‪ -‬مدال طال در‪ ۸۲‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۲‬تهران) ‪ -‬مدال طال در‪ ۸۲‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۳‬اوالباتور) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۵‬مانیل) ‪ -‬مدال طال در‪ ۹۰‬کیلوگرم‬‫‪( ۱۹۹۶‬شیائوشین) ‪ -‬مدال طال در‪۹۰‬کیلوگرم‬‫فصل دوم‪ :‬ورود به سیاست‬ ‫رسولخادمتنهاچهرهورزشیبودکهدرسال‪ 1381‬و‬ ‫در جریان برگزاری دومین دوره انتخابات شورای اسالمی‬ ‫شهر تهران توانست از دنیای ورزش وارد عرصه سیاست‬ ‫شود‪.‬البتهدرکناراوچهره هاییمانندواعظ اشتیانیوحبیب‬ ‫کاشانی بعدها مسیر برعکس او را پیمودند و از سیاست به‬ ‫ورزش امدند‪ .‬مدت کوتاهی الزم بود تا رسول خادم در‬ ‫فصل سوم زندگی اش ریزه کاری های عالم سیاست را یاد‬ ‫بگیرد و شاید یکی‪ ،‬دو سال بعد اگر مراجعه کننده ای وارد‬ ‫سالن جلسات شورای شهر در طبقه همکف ساختمان‬ ‫شورا در خیابان بهشت می ش��د‪ ،‬برایش سخت بود باور‬ ‫کند این جوان سخنور که با شور در مورد مدیریت شهری‬ ‫صحبت می کند‪ ،‬همان مرد دو بنده پوش چند س��ال قبل‬ ‫کشتی ایران اس��ت‪ .‬اما خادم در اینجا هم قاعده بازی را‬ ‫زود و خوب یاد گرفت‪ .‬در سیاس��ت هم رس��ول همان‬ ‫مرد زیرک روی تش��ک بود و به همین دلیل بود که بعد‬ ‫از اغاز دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد او‬ ‫مورد توجه حامیان دولت در ش��ورای شهر قرار گرفت‪.‬‬ ‫خادم در انتخابات دوره س��وم شورای شهر تهران هم در‬ ‫جایگاه خودش باقی ماند و کار به جایی رسید که حتی از‬ ‫سوی حامیان دولت به عنوان کاندیدای شهرداری تهران‬ ‫معرفی شد‪ .‬رسول در این میدان رقیب محمد باقر قالیباف‬ ‫بود‪ .‬قهرمان المپیک و شهردار تهران به میدان امدند و در‬ ‫حالی که ‪20‬اردیبهشت سال ‪ 1386‬می توانست یک روز‬ ‫فوق العاده در زندگی سیاسی رسول باشد‪ ،‬او با کمترین‬ ‫اختالفبازیرابهشهردارتهرانواگذارکرد‪.‬گفتهمی شود‬ ‫کهمرتضیطالیی‪،‬معصومهاباد‪،‬علیرضادبیر‪،‬محمدعلی‬ ‫نجفی‪،‬معصومهابتکار‪،‬احمدمسجدجامعیو هادیساعی‬ ‫هفتموافققالیبافوپرویناحمدی نژاد‪،‬خسرودانشجو‪،‬‬ ‫حمزهشکیب‪،‬حسنبیادی‪،‬حبیبکاشانیورسولخادم‬ ‫ششمخالفاوبودند‪.‬ازمهدیچمرانوعباسشیبانیهم‬ ‫یک تن به قالیباف رای مثبت و دیگری رای ممتنع داده اند‪.‬‬ ‫شاید نکته ویژه این ماجرا رای علیرضا دبیر دیگر گوش‬ ‫شکستهعضوشورایشهربهرقیبخادمبودکهاگرهوای‬ ‫همتایخودراداشتبی تردیدکاربهتساویکشیدهمی شد‬ ‫و شاید در تالش مجدد رسول بختش باز می شد‪ .‬مدیریت‬ ‫شهری ان هم اگر ریاست کمیسیون بودجه شورای شهر‬ ‫باشد‪ ،‬انقدر دردسر داشت که رسول خادم کشتی گیر را‬ ‫هر روز در ذهن ها کم رنگ و کم رنگ تر کند‪ .‬دیگر رسول‬ ‫به طور کامل قبای سیاس��ت بر تن کرده و حتی به عنوان‬ ‫وزنه ای در میان منتقدان خاموش قالیباف در شورای شهر‬ ‫روی او حساب می شود‪ .‬رسول کشتی گیر اوایل کارش‬ ‫کمی در حرف زدن مشکل داشت‪ ،‬اما شورای شهر از خادم‬ ‫سخنرانیقهارساخت‪.‬یکیازماندگارترینسخنرانی های‬ ‫رسول خادم در ‪ 18‬دی ماه سال ‪ 1383‬در همایش «تختی‬ ‫زنده است» بود‪.‬‬ ‫«تختییکنماداستویکهویترادریکدورهدر‬ ‫این کالبد تعریف کرده ایم‪ .‬چرا جایگاه پهلوانی به گونه ای‬ ‫است که گرفتار خط قرمزهای نظام های سیاسی نیست؟‬ ‫حکومت‪ ،‬پهلوان را انتخاب نکرده چون مردم خودشان‬ ‫ان را انتخاب کرده اند و هیچ حکومتی نتوانسته پهلوان را‬ ‫از مردم بگیرد‪ .‬نمایش پهلوانی صرفا نمایش پهلوانی و‬ ‫جوانمردیاستکهخودانازعهده اشبرمی اید‪.‬خیلی ها‬ ‫تالش کردند ادای پهلوان��ی را دراورند اما جامعه انها را‬ ‫نمی پذیرد‪.‬جوادخیابانیدراینجاحاضراستازعالقهزیاد‬ ‫خیلی ها را بارها جهان پهلوان نامیده‪ ،‬اما مردم پهلوانان شان‬ ‫را خودشان انتخاب می کنند‪ .‬سخت گیرترین جامعه در‬ ‫انتخاب پهلوانی جامعه ایران است‪ ،‬اما اگر انتخابی کرد‪،‬‬ ‫ان انتخاب را جزوی از هوی��ت خودش می داند‪ .‬تختی‬ ‫و پوریای ولی یک نماد هس��تند و جامعه هویت خود را‬ ‫در این نمادها دنبال می کند و ب��ا پرچم داری انها‪ ،‬جامعه‬ ‫ان ابر مردی را احس��اس می کند‪ .‬با کالم جالل ال احمد‬ ‫حرف هایم را به اتمام می رسانم‪ .‬پهلوان مردم باشی و مردم‬ ‫تمام نداشته هاشان را در داشته های تو جست وجو کنند و‬ ‫خودکشیکنی؟»‬ ‫این بخشی از صحبت های خادم در این همایش ان‬ ‫هم در یکی از معدود حضورهایش در میان ورزشی ها بود‬ ‫که حاضران را به وجد اورد‪ .‬البته بعضی هم معتقد بودند‬ ‫کنایه او به جواد خیابانی در اصل متوجه حسین رضازاده‬ ‫بود که در این مراسم حضور داشت و یاداوری این نکته که‬ ‫هر قهرمانی پهلوان نیست و این بار هم خادم با تیزهوشی‬ ‫حرفش را زده بود‪.‬‬ ‫تو گو با مثلث‪:‬‬ ‫رسول خادم در گف ‬ ‫کشتی ازاد نیاز به تغییرات داشت‬ ‫‪2‬‬ ‫رسول خادم در گفت وگوهای جدیدش مایل نیست چندان درباره مسائل سیاسی و برخی حاشیه ها که در‬ ‫مورد ورودش به کشتی گفته می شود صحبت کند‪ .‬در این گفت وگو خادم بیشتر ترجیح داده درباره مسائل فنی‬ ‫صحبتکند‪.‬‬ ‫شما مس��ئولیت فنی تیم ملی کشتی را قبول‬ ‫کردید و با این کار عمال غالمرضا محمدی از‬ ‫سرمربیگری تیم ملی برکنار شد‪ .‬ایا خودتان‬ ‫سرمربیتیمهستیدیااینتیمسرمربینخواهد‬ ‫داشت؟‬ ‫‪ l‬منبهعنوانسرمربیمسئولیتفنیتیمملی‬ ‫کشتی را برعهده دارم‪ .‬قصدم این نبود جای کسی را‬ ‫بگیرم چون معتقدم کار باید گروهی انجام شود‪ ،‬برای‬ ‫همین از اقای محمدی دعوت به همکاری کردم که‬ ‫ایشاننپذیرفتند‪.‬‬ ‫اما ش��ما هیچ تغییری در کادر فنی تیم ملی‬ ‫کش��تی فرنگی و همکاران محمد بنا در این‬ ‫تیم ندادید؟‬ ‫‪ l‬خوشبختانه تیم ملی کشتی فرنگی ایران‬ ‫در حال حاضر فعال اس��ت و محم��د بنا به عنوان‬ ‫س��رمربی و همکاران او اردوی خود را از مدت ها‬ ‫پیش شروع کرده اند و کار خود را به صورت جدی‬ ‫دنبال می کنن��د‪ .‬ما هم از انها حمای��ت می کنیم‪ .‬چون‬ ‫محمد بنا مجموعه خوبی دارد و من هم تالش خواهم‬ ‫کرد تا این روند رو به رشد در تیم ملی کشتی فرنگی تا‬ ‫المپیک ادامه یابد‪.‬‬ ‫پس تغییرات در کش��تی ازاد دالیل��ی دیگری‬ ‫داشت؟‬ ‫‪ l‬معتقدم در حوزه تیم ملی کشتی ازاد نیاز به کار‬ ‫بیشتری داریم‪ .‬چون بحث بازی های المپیک با مسابقات‬ ‫جهانی کامال متفاوت اس��ت و باید س��عی کنیم بهترین‬ ‫سرمایه ها را در بخش فنی تیم ملی در همه حوزه ها دور‬ ‫همجمعکنیم‪.‬‬ ‫از نظر شما مهم ترین نیاز کشتی برای موفقیت در‬ ‫المپیکچیست؟‬ ‫‪ l‬من معتقدم برای حضور در المپیک بیش��تر از‬ ‫مسائل فنی‪ ،‬مس��ائل روحی و روانی اهمیت دارد‪ ،‬چون‬ ‫فضای المپیک بسیار سنگین اس��ت و کادر فنی هم باید‬ ‫تالش کن��د تا کش��تی گیران در المپی��ک در این فضای‬ ‫ورزش‬ ‫کند‪.‬امابرایچه؟حاصلشچیست؟‬ ‫اگر از زاویه رسول سیاستمدار به این موضوع نگاه‬ ‫کنیمشایداینبازگشتمقدمهنشستناوبرکرسیریاست‬ ‫فدراسیونکشتیباشدوچهچیزیمهمترازکسبافتخار‬ ‫تیم او در المپیک لندن که بتواند سبد رای او را در مجمع‬ ‫انتخاباتیفدراسیونکشتیسنگین ترکند‪.‬‬ ‫فرضیهدوم‪:‬ریاستفدراسیونکشتیسمتبزرگی‬ ‫است و به همین دلیل است که در سال های اخیر همواره‬ ‫مردانی که بر کرسی ریاست این فدراسیون تکیه زده اند با‬ ‫عالمسیاستپیوندخورده اند‪.‬‬ ‫خادم هم با توجه به س��ابقه سیاس��ی اش و اینکه‬ ‫تا اندازه ای م��ورد وثوق دولت بوده ک��ه به عنوان گزینه‬ ‫شهرداری از س��وی حامیان دولت معرفی شده‪ ،‬تمامی ‬ ‫شاخصه هایالزمرابرایکسبکرسیریاستفدراسیون‬ ‫کش��تی دارد‪ .‬به هر حال هنوز ورزش در ایران وابسته به‬ ‫دولت است و رئیس فدراس��یونی مانند کشتی هم باید‬ ‫ویژگی هایخاصیداشتهباشد‪.‬پسچهکسیشاخص تر‬ ‫از رسول خادم؟‬ ‫فرضیه س��وم‪ :‬امیررضا خادم هم ب��رای انتخابات‬ ‫فدراسیون کشتی ثبت نام کرده اس��ت‪ .‬دو برادر با وجود‬ ‫انکه در طول سال های زندگی شانه به شانه کنار یکدیگر‬ ‫بوده اند اما همواره حس رقابت را هم ب��ه اندازه کافی با‬ ‫یکدیگر داشته اند‪ .‬هر دو به دنبال تحصیل رفتند و هر دو‬ ‫قدم در مسیر سیاست گذاشتند‪ .‬اکنون رسول می خواهد‬ ‫این بار هم رقیب امیر باشد‪.‬اما در پایان سوال اینجاست‬ ‫که مگر ثبت نام کاندیداهای انتخابات ریاست فدراسیون‬ ‫کشتی خاتمه نیافته است؟ پاسخ این است که به احتمال‬ ‫زیاد انتخابات فدراس��یون کش��تی به بعد از رقابت های‬ ‫المپیک موکول می شود‪ .‬خطیب با انکه خود کاندیدا شده‬ ‫تنها مسیر برگزاری انتخابات را هموار می کند و در نهایت‬ ‫ثبت نام مجدد صورت می گیرد‪ .‬تمام فرضیه ها یک فصل‬ ‫مشترک دارد؛ شاید خادم رئیس فدراسیونکشتیشود‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫فصلسوم‪:‬بازگشت بهدنیایگوش شکسته ها‬ ‫«این اقا یک زمان وزارت را هم قبول نمی کرد‪ ،‬حاال‬ ‫چه شده که این اندازه مشتاق س��رمربیگری تی م کشتی‬ ‫اس��ت؟» این صحبت های غالمرضا محمدی اس��ت؛‬ ‫سرمربیلرستانیتیمملیکشتیازادکهباحضورناگهانی‬ ‫رس��ول خادم دیگر جایی برای او در تیم ملی کشتی ازاد‬ ‫نماند و ناچار شد این تیم را ترک کند و اکنون مهمترین‬ ‫معادله ذهن او این اس��ت که خادم بعد از هشت سال در‬ ‫کشتی چه می خواهد؟ برای پیدا کردن جواب این دغدغه‬ ‫محمدی که بی تردید س��وال بس��یاری دیگر از خانواده‬ ‫گوش شکسته ها هم ش��ده‪ ،‬باید چندین فرضیه را مرور‬ ‫کرد‪ .‬البته پیش از مرور این فرضیه ها باید به این نکته توجه‬ ‫داشت که در دس��ته بندی نگرش سیاسی رسول خادم را‬ ‫باید یک تکنوکرات دانست که همواره اصالت را به کار‬ ‫می برد‪ .‬تحلیل انکه رسول خادم چگونه به یکباره تصمیم‬ ‫گرفتمدیرفنیوسپسسرمربیتیم ملیکشتیشودبسیار‬ ‫دشوار است‪ .‬او هنوز هم همان کشتی گیر مرموزی است‬ ‫که خواندن ذهنش برای رقبا کار اسانی نخواهد بود‪ ،‬اما به‬ ‫هرحالفرضیه هاهمیشهوجوددارند‪.‬‬ ‫فرضیه اول‪ :‬رس��ول خادم یکی از کشتی گیرهای‬ ‫پرافتخار کشور در المپیک اس��ت و اکنون در این مقطع‬ ‫می تواند تیم خوب جمع اوری ش��ده را به اوج برساند‪.‬‬ ‫رسول هفت ماه فرصت دارد تا تیم ملی کشتی ازاد را اماده‬ ‫کندوموفقیت هایاحتمالیالمپیکلندنرابهنامخودثبت‬ ‫پراسترسهمموفقعملکنند‪.‬‬ ‫شما محمد طالیی سرمربی تیم ملی نوجوانان و‬ ‫علیرضا رضایی س��رمربی تیم ملی جوانان را به‬ ‫عنوان مربیان و دستیاران خود در تیم ملی معرفی‬ ‫کرده اید‪ ،‬اما این دو نفر در تیم های خود مسئولیت‬ ‫داشتند‪ .‬تکلیف نوجوانان و جوانان چه خواهد‬ ‫شد؟‬ ‫‪ l‬قبال هم اعالم کردیم که اقای علیرضا رضایی‬ ‫به کارش به عنوان س��رمربی تیم جوانان ادامه می دهد‪.‬‬ ‫دلیل دعوت از او هم این بود که در میان نفرات دعوت‬ ‫شده به اردوی تیم ملی کشتی ازاد اسامی نفراتی از تیم‬ ‫جوانان به چشم می خورد و به همین دلیل رضایی در‬ ‫کنار حضور در تیم ملی بر روند برنامه های تیم جوانان‬ ‫نظارت می کند‪ .‬در مورد محمد طالیی هم با توجه به‬ ‫محدودیت فعالیت های تیم نوجوانان‪ ،‬طالیی فعال در‬ ‫دو سمت حضور دارد تا پس از بررسی شرایط در اینده‬ ‫در مورد سرمربیگری این تیم تصمیم گیری کنیم‪.‬‬ ‫دلیلاصلیبازگشتشمابهکشتیچهبود؟‬ ‫‪ l‬من برای ادای دینم به کشتی به عنوان ورزش‬ ‫محبوبم وارد گود ش��دم‪ .‬مردم همیش��ه به من لطف‬ ‫دارند و من چون نسبت به این رش��ته دین دارم برای‬ ‫خدمت پا به این عرصه گذاشتم‪ .‬به اعتقاد من در کشتی‬ ‫فرد مهم نیست‪ ،‬امروز ما فرصت محدودی تا المپیک‬ ‫داریم و با شناختی که همه نسبت به هم داریم پس باید‬ ‫در این فرصت طوری کار کنیم که کش��تی در المپیک‬ ‫موفق شود‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫روزشمار حاشیه های فدراسیون کشتی در چند ماه اخیر‬ ‫مرد اول این فدراسیون کیست؟‬ ‫‪3‬‬ ‫در نخس��تین روزه��ای اذرم��اه س��ال جاری‪،‬‬ ‫فدراسیون کشتی ناگهان از هاله ارامش بیرون امد و‬ ‫دستخوش حاشیه ها و حوادث مختلفی شد؛ اتفاقاتی‬ ‫که با رفتن یزدانی خرم از فدراسیون‪ ،‬کلید خورد و تا‬ ‫به امروز هراز گاهی با پس لرزه ای جدید خودنمایی‬ ‫می کند‪ .‬تازه ترین حاشیه مربوط به فدراسیون کشتی‬ ‫بحث ناراحتی و اس��تعفای غالمرض��ا محمدی بعد‬ ‫از بازگش��ت رس��ول خادم و برعهده گرفتن سمت‬ ‫سرمربیگری تیم ملی کشتی ازاد است که به موضوع‬ ‫شماره یک این روزهای فدراسیون کشتی تبدیل شده‬ ‫است‪ .‬اما ریشه این تالطم به عصر روز چهارشنبه ‪26‬‬ ‫ابان ماه بر می گردد؛ روزی ک��ه ثبت نام کاندیداهای‬ ‫فدراسیون کشتی به پایان رسید و به نظر می امد رقیب‬ ‫جدی ب��رای رویارویی با یزدانی خ��رم وارد عرصه‬ ‫نش��ده اس��ت‪ ،‬اما ناگهان با پیام حمید سجادی و در‬ ‫اصل دس��تور وزیر ورزش‪ ،‬زمان ثبت نام کاندیداها‬ ‫تا روز ش��نبه ‪ 28‬ابان تمدید ش��د‪ .‬اینچنی��ن بود که‬ ‫روز ش��نبه چهره های جدیدی وارد عرصه شدند‪ .‬از‬ ‫حجت اهلل خطیب گرفته تا حس��ن رنگرز و امیررضا‬ ‫خادم تا عرصه بر یزدانی خرم تنگ ش��ود‪ .‬این شیوه‬ ‫زمینه ساز نارضایتی ش��دید محمدرضا یزدانی خرم‬ ‫شد و بعد از چند روز تصمیم گرفت به نشانه اعتراض‬ ‫در محل کار خود حاضر نش��ود‪ .‬هرچند این ش��یوه‬ ‫یزدانی خرم یک عمل نمادین به حس��اب می امد اما‬ ‫مسئوالن وزارت ورزش این اقدام را بالفاصله نوعی‬ ‫کناره گیری تفس��یر کردند و روز ‪ 30‬ابان حجت اهلل‬ ‫خطیب‪ ،‬مدیرکل اس��بق تربیت بدنی اس��تان تهران‬ ‫که سابقه مدیریت باشگاه پرس��پولیس را هم داشته‪،‬‬ ‫این بار به عنوان سرپرس��ت فدراسیون کشتی معرفی‬ ‫ش��د؛ چهره ای که با توجه به س��ابقه مدیریتی خود‬ ‫در این مرحل��ه باید بحران های ناش��ی از کنار رفتن‬ ‫یزدانی خرم را هم مهار می کرد‪ .‬البته وزارت ورزش‬ ‫گفت وگو با سعید فائقی پیرامون‬ ‫ورزش‬ ‫تغییرات در فدراسیون کشتی‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫ریسک بزرگ رسول‬ ‫‪4‬‬ ‫در هر دوره از بازی های المپیک‪ ،‬کشتی‬ ‫یکی از رشته های پر امید ورزش کشور است که‬ ‫انتظار کسب مدال های رنگارنگ از ان می رود‪ .‬برای‬ ‫المپیک ‪ 2012‬هم به نظر می رسد همین هدف گذاری‬ ‫و امید به موفقیت نه تنها در برنامه ریزی مدیریت کالن‬ ‫ورزش کشور بلکه در میان افکار عمومی هم وجود‬ ‫دارد‪ .‬با این حال تغییرات مختلف در این فدراسیون‬ ‫که هر بار تا مدتی حاشیه را بر مجموعه فدراسیون‬ ‫حاکم می کند‪ ،‬سبب ایجاد بدبینی هایی شده است‪.‬‬ ‫سعید فائقی که در زمان هایی نه چندان دور در جایگاه‬ ‫معاونت سازمان ورزش کشور از تصمیم سازان‬ ‫بوده است اکنون در نگاه به روند فعلی این رشته‬ ‫ورزشی همان نگرانی ها را دارد؛ هرچند معتقد است‬ ‫این تغییرات از زوایای مختلف قابل کنکاش است‪.‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با این مقام سابق ورزش کشور‬ ‫پیش روی شماست‪.‬‬ ‫اقای فائقی! به نظر می رسد با هر تغییر حاشیه‬ ‫تازه ای در فدراسیون کشتی شکل می گیرد؟‬ ‫‪ l‬متاس��فانه از همان روزی که تغییرات در‬ ‫ریاست فدراسیون کشتی اغاز شد‪ ،‬در واقع استارت‬ ‫حاشیه توسط خود تصمیم گیران زده شد و طبیعی‬ ‫اس��ت که این جابه جایی تغیی��رات دیگری را هم‬ ‫به دنبال خواهد داشت‪ .‬اکنون که کادر فنی تیم ملی‬ ‫کش��تی ازاد دستخوش تحول ش��ده‪ ،‬امدن رسول‬ ‫خادم را موضوع مبارکی می دانم‪ .‬به هر حال رسول‬ ‫هم دارای تفکرات خاصی است که می تواند مفید‬ ‫باشد‪ ،‬اما بحث اصلی اینجاست که این تغییرات در‬ ‫‪72‬‬ ‫برهه زمانی فعلی می تواند کشتی را از ثبات دور کند‪.‬‬ ‫یعنی امدن خادم نمی تواند مفید باشد؟‬ ‫‪ l‬رسول خادم خودش قهرمان المپیک بوده و‬ ‫اکنون هم اگر تغییراتی را ایجاد می کند خودش می داند‬ ‫که دارد چه کاری انجام می دهد‪ .‬او سابقه کار در عرصه‬ ‫مدیریت شهری را دارد و به نوعی دیپلمات است‪ ،‬اما‬ ‫بحث اینجاست که چه بخواهیم و چه نخواهیم با این‬ ‫تغییرات زمان را از دست می دهیم‪ .‬اماده سازی تیم یک‬ ‫مقوله و پروسه مش��خصی دارد؛ ان هم تیمی که قرار‬ ‫است در المپیک شرکت کند‪ .‬نمی شود بگوییم اکنون‬ ‫زمان را از دست بدهیم و بعد با افزایش ساعت تمرین‬ ‫یا تعداد روزهای ان این عقب ماندن از زمان را جبران‬ ‫کنیم‪ .‬مثال به جای شش ساعت‪ ،‬هشت ساعت تمرین‬ ‫کنیم یا به جای پنج روز‪ ،‬شش روز اردو تشکیل شود‪.‬‬ ‫برکن��اری غالم محم��دی چق��در می تواند بر‬ ‫روحیه کشتی گیران تاثیر بگذارد؟‬ ‫مسلما به لحاظ روحی و روانی این تغییرات اثار‬ ‫خودش را دارد؛ چرا که کشتی گیران به غالم محمدی و‬ ‫ی این‬ ‫روش کاری او عادت کرده اند و اکنون تغییر تمام ‬ ‫شرایط بسیار متفاوت است‪ .‬ان هم در شرایطی که این‬ ‫روش چند سال جواب داده و اکنون باید ظرف چند ماه‬ ‫المپیک تغییر کند‪.‬‬ ‫پس چرا خ��ادم به جای حف��ظ وضع موجود‬ ‫دست به تغییرات در تیم ملی زد؟‬ ‫‪ l‬رس��ول خادم خ��ودش هم می دانس��ت که‬ ‫چاره دیگری ندارد‪ ،‬چراکه همواره در عرصه مدیریتی‬ ‫چندین نوع دیدگاه وجود دارد‪ .‬وقتی او به عنوان مدیر‬ ‫تیم های ملی انتخاب شد‪ ،‬طبیعی است که نوع نگاه و‬ ‫تفاوت سلیقه خود با غالم محمدی را مورد بررسی قرار‬ ‫داده است‪ .‬همانطور که در عرصه مدیریت سیاسی دو‬ ‫نوع دیدگاه را شاهد هستیم؛ یکی قائل به عقل فردی و‬ ‫دیگری قائل به عقل جمعی‪ .‬طبیعی است که این تفاوت‬ ‫دیدگاه ها به شکل دیگر در ورزش هم موجود باشد و‬ ‫در نهایت هر تغییری سلسله ای از تحوالت را به دنبال‬ ‫داشته باشد‪ .‬در اصل ان روز که تغییر اول ایجاد شد باید‬ ‫فکر این اتفاقات را هم می کردیم‪.‬‬ ‫یعنی پیش بینی در این مورد از س��وی مدیران‬ ‫تصمیم گیرنده وجود نداشت؟ چرا در فاصله‬ ‫کوتاه تا المپیک این اتفاقات رخ می دهد؟‬ ‫‪ l‬تغییرات اگر با برنامه باش��د مس��لما بسیار‬ ‫س��ودمند خواهد بود‪ ،‬اما متاس��فانه بای��د بپذیریم که‬ ‫تغییرات ما بدون برنامه است و این تغییرات چه شوک‬ ‫مثبت داشته باشد و چه شوک منفی به هرحال موجب‬ ‫اختالل در برنامه ریزی می شود‪ .‬مس��لما اگر قرار بود‬ ‫تغییری هم ایجاد شود بهتر بود مجمع فدراسیون کشتی‬ ‫تش��کیل می ش��د و در نهایت انها به عنوان افرادی که‬ ‫بر کار مسلط هس��تند با توجه به شرایط فعلی تصمیم‬ ‫می گرفتند که ایا تغییرات به صالح است یا نه؟‬ ‫بیشتر توضیح می دهید؟‬ ‫‪ l‬ما طب��ق اختیارات مجمع فدراس��یون عمل‬ ‫نکرده ایم‪ .‬کش��تی ایران بعد از کسب نتایج ضعیف در‬ ‫المپیک پکن و بازی های اسیایی دوحه به مرور داشت‬ ‫به ثبات نزدیک می شد و از مسیر نزولی که حتی باعث‬ ‫شده بود کشتی ازاد ما از کشتی فرنگی هم عقب بیفتد‬ ‫به س��وی صعود در حال حرکت بود که به یکباره این‬ ‫شوک جدید بر پیکره کشتی کشور وارد شد‪ .‬وقتی ما‬ ‫می گوییم عقل جمعی یعنی اینکه در چنین شرایطی به‬ ‫مجمع فدراسیون اعتماد کنیم‪ .‬چرا امدیم و حق انتخاب‬ ‫را از انها گرفتیم؟‬ ‫مجمع هم ممکن بود همین تصمیم را بگیرد؟‬ ‫‪ l‬اش��کالی ندارد‪ .‬من هم همی��ن را می گویم‪،‬‬ ‫مجمع تصمیم می گرفت که یزدانی خرم باشد یا نباشد‪.‬‬ ‫اکنون کار حتی شائبه سیاسی بودن پیدا کرده‪ ،‬در حالی‬ ‫که ام��کان دارد اصال چنین بحثی هم نباش��د‪ ،‬اما چرا‬ ‫باید کار به اینجا برس��د که رئیس قبلی فدراسیون در‬ ‫جمع بندی خود به چنین دیدگاهی رسیده و ان رابیان‬ ‫کند‪ .‬طبیعی است که این مسائل اثرات منفی فراوانی را‬ ‫در پی خواهد داشت‪ .‬مسلما استفاده از عقل جمعی این‬ ‫اثرات و تخریب ها را کاهش می داد‪.‬‬ ‫پیش بینی شما از اینده رسول خادم چیست؟‬ ‫‪ l‬با شناختی که از گذش��ته روی رسول خادم‬ ‫دارم اکنون هم به او و فکر و سلیقه اش ایمان دارم‪ ،‬اما‬ ‫نگرانی من این است که او سال ها از کشتی دور بوده و‬ ‫درباره وضع موجود و تحلیل داشتن نسبت به اوضاع‬ ‫قطعا ریسک بزرگی انجام داده است‪ .‬مسلما خادم هم‬ ‫نمی خواهد در این راه ابروی خود را وس��ط بگذارد‪،‬‬ ‫اما همین حضور و تغییرات ایجاد شده در مرحله اول‬ ‫باعث ناراحتی غالم محمدی ش��ده اس��ت‪ .‬خود این‬ ‫موضوع هم در مرحله فعلی به هر حال مش��کالتی را‬ ‫در پی خواهد داشت؛ همانطور که شاهد مصاحبه های‬ ‫تندی از محمدی بودیم و اثراتی که ممکن اس��ت در‬ ‫ابتدای راه روی اردوی تیم ملی کشتی ازاد داشته باشد‪.‬‬ ‫اما گفته می ش��ود پش��ت صحنه این تغییرات‬ ‫مس��ائل کالن تری وجود دارد‪ ،‬از جمله بحث‬ ‫نزدیکی دیدگاه حس��ن رنگرز و رسول خادم‬ ‫با یکدیگر و اینکه به نوع��ی چینش مجموعه‬ ‫مدیریتی جدید در فدراسیون کشتی اغاز شده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬اتفاقا اگر چنین دیدگاهی هم در میان باش��د‬ ‫خوب است‪ ،‬چراکه باز می توان امیدوار بود برنامه ریزی‬ ‫و هدف گذاری پش��ت صحنه وجود دارد اما اگر تنها‬ ‫هدف این اس��ت اکنون که یزدانی خرم از فدراس��یون‬ ‫کش��تی رفته و موجی ایجاد ش��ده‪ ،‬بخواهند دست به‬ ‫استفاده ابزاری بزنند و برای سوار ش��دن بر این موج‬ ‫از نام هایی مانند رسول خادم اس��تفاده کنند می تواند‬ ‫نگران کننده باشد‪.‬‬ ‫به نظر می اید با وجود وزارتخانه شدن ورزش‬ ‫همچنان نگرانی از عدم استقالل انتخاباتی در‬ ‫فدراسیون ها مانند انچه در کشتی وجود دارد‬ ‫هم پابرجاست؟‬ ‫‪ l‬اگر بخواهیم نگران باشیم در درجه اول باید‬ ‫نگران این باشیم که وزارت ورزش برای خودش هنوز‬ ‫محیط حقوقی ایجاد نکرده اس��ت‪ .‬این دستگاه هنوز‬ ‫برای حرفه ای شدن و خصوصی ش��دن قانونی ندارد‬ ‫و طبق قانون س��ال ‪ 1351‬عمل می کن��د‪ .‬عالوه بر ان‬ ‫تشکیالتی به نام جوانان هم به ان اضافه شده‪ .‬با این همه‬ ‫مدیران این دستگاه همه این مسائل را رها کرده اند و به‬ ‫فدراسیون ها گیر داده اند‪.‬‬ ‫پس همچنان این دخالت ها ادامه دارد؟‬ ‫‪ l‬فدراسیون های ورزش��ی یک نهاد عمومی‬ ‫غیر دولت��ی به حس��اب می این��د و مجم��ع باالترین‬ ‫تصمیم گیرنده در فدراسیون هاست‪ .‬این مجمع است‬ ‫که باید رئیس را تعیین کند و حرف اخر را بزند‪.‬‬ ‫همان مجمعی که به قول ش��ما نظرش نادیده‬ ‫گرفته می شود؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬دقیقا و تمام حرف م��ا این بود که اجازه‬ ‫دهید این تصمیمات را مجمع بع��د از المپیک بگیرد‪.‬‬ ‫در واقع المپیک مهمترین محل برای محک عملکرد یک‬ ‫فدراسیون است و بهتر بود در مورد رشته های المپیکی‬ ‫تا بعد از ای��ن رقابت ها صبوری ص��ورت می گرفت‬ ‫تا این رش��ته ها در المپیک حاضر ش��وند و نتایج انها‬ ‫مش��خص ش��ود‪ .‬بعد از ان با توجه به نتایج اخذ شده‬ ‫مجمع تش��خیص دهد که عملکرد فدراس��یون مثبت‬ ‫بوده یا عملکرد ضعیفی داش��ته‪ .‬ان وقت در صورت‬ ‫صالحدید دست به تغییر بزند‪.‬‬ ‫با توجه به ش��رایط فعلی تحلیلی هم نسبت به‬ ‫شانس موفقیت کشورمان در رشته های مختلف‬ ‫ورزش‬ ‫خادم وارد می شود‬ ‫با امدن حس��ن رنگرز به فدراس��یون کش��تی‬ ‫الیه های تازه ای از بحران بر ش��رایط سایه انداخته‬ ‫است‪ .‬از یک س��و رنگرز خود یکی از کاندیداهای‬ ‫انتخابات فدراسیون کشتی اس��ت و در سوی دیگر‬ ‫خطیب سرپرس��ت فدراس��یون هم همین وضعیت‬ ‫را دارد‪ .‬از سوی دیگر هم با توجه به نزدیکی رنگرز‬ ‫جوان به وزیر ورزش این انتخاب شائبه های بسیاری‬ ‫را درباره انتخابات اینده فدراس��یون کش��تی ایجاد‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬تص��ور بس��یاری از اعض��ای خانواده‬ ‫کشتی بر این اس��ت که با توجه به اینکه اهالی استان‬ ‫مازن��دران به ش��دت م��ورد وثوق محمد عباس��ی‬ ‫هس��تند‪ ،‬اکنون حس��ن رنگرز بخت بس��یار باالیی‬ ‫برای تصاحب کرس��ی ریاست فدراس��یون کشتی‬ ‫دارد‪ ،‬با این ح��ال هنوز برای قض��اوت در این باره‬ ‫زود اس��ت‪ .‬اما تازه تری��ن اتفاقات در فدراس��یون‬ ‫کشتی نش��ان می دهد که نباید چندان هم از کنار این‬ ‫موضوع بی تفاوت گذش��ت‪ .‬در هفته ای که س��پری‬ ‫شد ماجرای امدن رسول خادم به فدراسیون کشتی‬ ‫حاشیه های مختلفی را به همراه داشت از جمله انکه‬ ‫با رایزنی های رنگرز از رس��ول خادم دعوت شد تا‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫بهانه های دیگری هم داش��ت‪.‬‬ ‫دوران چهار س��اله کاری یزدانی خرم اسفندماه‬ ‫سال ‪ 89‬به پایان رس��یده بود و از سوی دیگر او مدیر‬ ‫بازنشسته به حساب می امد‪ .‬هرچند یزدانی هم برای‬ ‫خود معادالتی داش��ت که طبق ان می توانس��ت هم‬ ‫کاندیدای فدراس��یون ش��ود و هم به کارش به عنوان‬ ‫رئیس تا زمان برگزاری مجم��ع انتخاباتی ادامه دهد‪.‬‬ ‫با این ح��ال انچه مش��خص بود اینکه ب��رای وزارت‬ ‫ورزش مان��دن یزدانی خرم دیگر معنایی نداش��ت و‬ ‫تا پای نارضایتی برخی نماین��دگان مجلس و تبعاتی‬ ‫که رفتن حاجی یزدانی کش��تی برای وزارت ورزش‬ ‫داشت‪ ،‬ایس��تادند‪ .‬بدین ترتیب خطیب در میان خیل‬ ‫انتقادها به خصوص از سوی رسانه هایی که به دالیل‬ ‫مختلف به یزدانی خرم تعلق خاطر داشتند قرار گرفت‪.‬‬ ‫خطی��ب در مدت حض��ورش تالش کرد در بیش��تر‬ ‫کمیته های فدراس��یون از داوران بین المللی گرفته تا‬ ‫مسائل انضباطی‪ ،‬تغییرات ایجاد کند‪.‬‬ ‫اما در تحولی دیگر که باز منشا حرف و حدیث‬ ‫و حاشیه شد روز ‪ 20‬دی ماه حکم نایب رئیسی حسن‬ ‫رنگرز صادر ش��د و مش��اور ج��وان وزارت ورزش‬ ‫و جوانان ج��ای محمد عل��ی صنعت��کاران‪ ،‬یکی از‬ ‫چهره های سرشناس و مطرح کشتی ایران را گرفت‪.‬‬ ‫شاید برای بس��یاری از بزرگان و پیشکسوتان کشتی‬ ‫این جابه جایی بسیار س��نگین بود اما با توجه به نظر‬ ‫وزارت ورزش در ای��ن زمینه ه��م مقاومت چندانی‬ ‫صورت نگرفت‪.‬‬ ‫بعد از سال ها دوری از کشتی به عنوان مدیر فنی تیم‬ ‫ملی به این رشته ورزشی بازگردد‪ .‬تا اینجای کار هیچ‬ ‫مشکلی وجود نداشت‪ ،‬اما کلید بحران از انجا خورد‬ ‫که رسول خادم تصمیم گرفت خود را سرمربی تیم‬ ‫ملی کش��تی ازاد معرفی کند‪.‬‬ ‫خادم که به گفته حس��ن رنگرز ب��ا اختیار تام به‬ ‫فدراسیون کشتی امده اس��ت‪ ،‬در روز تعطیل ‪ 24‬دی‬ ‫ماه در شرایطی که خطیب سرپرس��ت فدراسیون در‬ ‫س��فر بود‪ ،‬ناگهان خود را به عنوان س��رمربی تیم ملی‬ ‫کش��تی ازاد معرفی کرد‪ .‬همین موضوع س��بب شد‪،‬‬ ‫غالمرضا محمدی به شدت عصبانی شود‪ ،‬در حالی که‬ ‫خطیب او را به ارامش دع��وت کرده‪ ،‬خواهان مذاکره‬ ‫شده بود‪ .‬محمدی بالفاصله ضمن اعالم استعفای خود‬ ‫مصاحبه های تند و تیزش علیه رسول خادم را اغاز کرد‬ ‫که بعد از انجام این مصاحبه ه��ا قطع فعالیت او با تیم‬ ‫ملی صد در صد شده و مرد لرستانی کشتی با ناراحتی‬ ‫از تیمی که سه سال هدایت ان را برعهده داشت جدا‬ ‫شد‪ .‬اما به نظر می رسد خادم در مقام مدیر تیم های ملی‬ ‫انقدر قدرت داشت که یک تنه این عزل و نصب ها را‬ ‫انجام دهد‪.‬‬ ‫و با این شرایط مشخص نیست در ملوک الطوایفی‬ ‫فدراسیون کش��تی این روزها چه کس��ی حرف اخر‬ ‫را می زند‪ .‬با این ش��رایط به نظر می رس��د باید منتظر‬ ‫حاشیه های تازه تری از فدراسیون کشتی بود‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫المپیکی انجام دهید؛ چه در کشتی و چه در‬ ‫رشته های دیگر‪.‬‬ ‫‪ l‬تصورم این اس��ت که ورزش��کاران ما‬ ‫پتانسیل کس��ب ‪ 10‬مدال طال در المپیک لندن را‬ ‫دارند‪ .‬در رش��ته هایی مانند وزنه برداری‪ ،‬کشتی و‬ ‫تکواندو ما ش��انس باالیی داریم و در دوومیدانی‬ ‫هم احس��ان حدادی می تواند به این مهم دس��ت‬ ‫یابد‪ ،‬به ش��رط انکه از فرصت باقیمانده به خوبی‬ ‫اس��تفاده کنیم‪ .‬در کش��تی ازاد و فرنگی ما شانس‬ ‫کسب هفت مدال داریم هرچند شرایط در المپیک‬ ‫بسیار دشوارتر اس��ت اما برای رسیدن به موفقیت‬ ‫باید‪ ،‬برنامه ریزی انجام شود‪ .‬همین االن در کشتی‬ ‫کشور رکود ایجاد شده و این همان موضوعی است‬ ‫که می تواند به ما ضربه بزند‪.‬‬ ‫پس پیش بینی شما برای کش��تی ایران در‬ ‫المپیک کسب هفت مدال است؟‬ ‫‪ l‬من معتقدم ما اس��تحقاق کس��ب هفت‬ ‫مدال را داریم‪ .‬در مس��ابقات جهانی کشتی گیران‬ ‫ایران روند خوبی را به نمایش گذاش��تند‪ ،‬اما بعد‬ ‫از ان با ش��رایطی که پیش امد‪ ،‬شاهد بودیم که در‬ ‫رقابت های ازمایشی المپیک که در لندن بود باز هم‬ ‫از شرایط مس��ابقات جهانی فاصله گرفتیم‪ ،‬خب‬ ‫این موضوع نگران کننده است‪ .‬به هر حال ما هنوز‬ ‫برای کسب سهمیه المپیک در بعضی وزن ها باید‬ ‫در رقابت های گزینشی شرکت داشته باشیم‪ .‬این‬ ‫یعنی انکه کشتی نیاز به ارامش دارد و باید شرایط‬ ‫تمرینی و اردو به گونه ای اداره شود که بتوانیم به این‬ ‫موفقیت دست یابیم‪.‬‬ ‫شما برای کل رشته ها هم پیش بینی ‪10‬مدال‬ ‫طال را کرده ای��د‪ ،‬این کم��ی خوش بینانه‬ ‫نیست؟‬ ‫‪ l‬من می خواهم به مدیران ورزش کشور‬ ‫بگویم که اگر کمی دقت کنند و ش��رایط را بر هم‬ ‫نزنند ‪ 10‬مدال طال در دس��ت ورزش��کاران ایران‬ ‫است‪.‬‬ ‫یک��ی از نگرانی ه��ای وی��ژه ای ک��ه در‬ ‫بحث انتخاب��ات فدراس��یون ها و دخالت‬ ‫احتمال��ی وزارت ورزش وج��ود دارد‬ ‫هم بح��ث تعلی��ق فدراس��یون های ایران‬ ‫از سوی فدراسیون های جهانی است‪ ،‬مانند‬ ‫هش��داری که در مورد فدراس��یون کشتی‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬خب‪ ،‬در این زمینه تا زمانی که از داخل‬ ‫کشور مدعی وجود نداشته باشد‪ ،‬فدراسیون های‬ ‫جهانی هم دخالتی نخواهند کرد اما طبیعی است‬ ‫وقتی دامنه تغییرات زیاد می ش��ود و حاش��یه ها و‬ ‫اختالف نظرها ش��کل می گیرد ممکن است کسی‬ ‫این موضوع را به فدراس��یون جهان��ی منتقل کند‬ ‫که در ان صورت خطر تعلیق به ش��کل جدی رخ‬ ‫خواهد داد‪.‬‬ ‫در مورد کشتی و حتی فوتبال هم این نگرانی‬ ‫بسیار زیاد است‪ .‬من بعد از مجمع فدراسیون فوتبال‬ ‫هم بس��یار نگران بودم که گ��روه مخالفان ناگهان‬ ‫مشکالت را به فیفا منتقل نکنند‪.‬‬ ‫پ��س ب��ا نزدی��ک ش��دن انتخاب��ات‬ ‫فدراس��یون های بزرگ هم��واره ترس از‬ ‫تعلیق هم به وجود می اید؟‬ ‫‪ l‬ت��ا زمانی ک��ه زمینه دخال��ت دولت در‬ ‫ورزش وج��ود دارد و نارضایتی هایی که همواره‬ ‫به این دلیل شکل می گیرد باید بگوییم خطر تعلیق‬ ‫برای ورزش کشور همیشگی است‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫‪74‬‬ ‫همان هاییکهمرابرکنارکردند‪،‬خادم رااوردند‬ ‫‪5‬‬ ‫گفت و گوی محمدرضا یزدانی خرم با مثلث‬ ‫محمدرضایزدانی خرمنامبزرگیدرورزشایراناست؛چهیزدانی خرمفدراسیونوالیبالباشدوچهحاجییزدانی‬ ‫گوش شکسته های کشتی گیر‪ .‬طبیعی است که سرشاخ شدن با او بدون هدف و مقصود خاص ریسک باالیی دارد اما‬ ‫محمد عباسی‪ ،‬وزیر ورزش دست به این ریسک زد و با رفتن یزدانی خرم‪ ،‬فدراسیون کشتی در فاصله کوتاه تا المپیک‬ ‫به جای تالش و تمرکز برای موفقیت‪ ،‬تبدیل به خانه حاشیه و اعتراض شده است‪ .‬در این میان یزدانی خرم از دست ها و‬ ‫عوامل پشت پرده ای می گوید که با اهدافی فراتر از ورزش دست به برکناری او زده اند‪ .‬گفت وگوی مثلث با رئیس سابق‬ ‫فدراسیون کشتی حاوی رمز گشایی او از ورود چهره هایی به کشتی است که اعتقاد دارد باجریان خاصی در دولت‬ ‫همفکر هستند‪ .‬گفتنی است‪ ،‬مثلث اماده است تا اظهارات افرادی که یزدانی خرم از انها نام برده را هم به چاپ برساند‪.‬‬ ‫میالد حجت االسالمی‬ ‫اق��ای یزدانی خ��رم‪ ،‬ش��ما بع��د از تحوالت‬ ‫فدراسیون کش��تی برکناری خود را به مسائل‬ ‫سیاسی مرتبط دانستید‪ .‬واقعا این موضوع تنها‬ ‫دلیل برکناری شما بود؟‬ ‫کامال مشخص است که کنار گذاشتن من از سوی‬ ‫وزارت ورزش اقدامی کامال سیاسی بود و دلیلش هم‬ ‫این بود که مطالبات کش��تی گیران و خانواده ورزش‬ ‫کشور را بیان می کردم‪ .‬به هرحال اقایان قول هایی داده‬ ‫بودند و باید انگیزه ورزشکاران را حفظ می کردیم‪.‬‬ ‫بیشتر توضیح می دهید‪.‬‬ ‫‪ l‬ورزش مقوله بسیار حساسی است و شرایط‬ ‫ان با دس��تگاه های اجرایی دیگر متفاوت اس��ت‪ .‬در‬ ‫این عرصه ورزشکار با امید و روحیه زندگی می کند‬ ‫و باید برای قهرمان��ی و موفقیت هایی که به دس��ت‬ ‫می اورد‪ ،‬تامین شود‪ .‬همین که قول ها و وعده ها عملی‬ ‫نمی ش��ود‪ ،‬نتایج منفی ب��ه دنبال دارد و س��رمایه ها و‬ ‫تالش ها بی نتیجه می ماند‪.‬‬ ‫کال از وزارت ورزش دل خوشی ندارید؟‬ ‫‪ l‬هدف از تش��کیل وزارت‪ ،‬پاس��خگو شدن‬ ‫مسئوالن ورزش کشور بود اما متاسفانه سازمان ورزش‬ ‫از زمانی که وزارتخانه شده ضعیف تر شده است‪ .‬ما هم‬ ‫به دلیل همراهی با خواست مجلس در مقابل تشکیل‬ ‫وزارت ورزش تمکین کردیم‪ .‬با این حال وزیر فعلی‬ ‫به هیچ عنوان پاسخگو نیس��ت و از اینکه ما احساس‬ ‫مسئولیت می کنیم و مشکالت را به مسئوالن و مردم‬ ‫انتقال می دهیم‪ ،‬خوششان نمی اید‪.‬‬ ‫مسلما شما برنامه ها و اهدافی داشتید که با این‬ ‫تغییر ناکام ماند‪ .‬چشم انداز ش��ما با کشتی تا‬ ‫کجا بود و چه نتایجی می توانستید کسب کنید؟‬ ‫‪ l‬پش��ت پرده سیاس��ی این اتفاق��ات را رقم‬ ‫می زند‪ .‬ما جوانگرایی را از ‪ 5 ،4‬سال پیش در دستور‬ ‫کار قرار دادیم و نوید کسب س��ه تا پنج مدال طال را‬ ‫در کش��تی فرنگی و ازاد المپیک لندن داده بودیم که‬ ‫می توانستیم یک رکورد تازه و جالب را برای کشور به‬ ‫دست بیاوریم اما این التهاب های بی دلیل شکل گرفت‪.‬‬ ‫ما برنامه پنج ساله ای را پیگیری می کردیم و کشتی را‬ ‫ی کردیم‪ .‬باید فعالیت انستیتو کشتی زیر نظر جواد‬ ‫علم ‬ ‫رفوگر و روش تربیت مربی ما را بررسی کنید‪.‬‬ ‫در زمینه تربی��ت مربی چه گام های اساس��ی‬ ‫برداشته شده است؟‬ ‫‪ l‬ما در جهان مربیان��ی با درجه های باال داریم‬ ‫اما تاکنون در ایران چنین اتفاقی با وجود همه شعارها‬ ‫نیفتاده بود و در زمان ما این اتفاق رخ داد که ‪ 28‬مربی‬ ‫درجه یک تاکنون حاصل ان بوده اس��ت‪ .‬مربیانی که‬ ‫می توانند در اینده‪ ،‬ورزشکاران خوبی ر ا تربیت کنند‪.‬‬ ‫ضمن انکه استعدادیابی در کشتی فرنگی و ازاد هم از‬ ‫دیگر کارهای ما بود‪ .‬پروژه ای که زیرنظر مربیانی مانند‬ ‫مالقاسمی‪ ،‬حیدری و فرح وشی کلید خورد و تالش‬ ‫کردیم با شناسایی چهره های مستعد کشتی کاری کنیم‬ ‫تا از روس ها و س��ایر رقبا عقب نیفتیم‪ .‬تنها امیدوارم‬ ‫افراد جدیدی که امده اند هم این راه را ادامه دهند‪.‬‬ ‫ش��ما برکن��اری خودت��ان را ه��م غیر قانونی‬ ‫می دانید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬به دلیل انکه برخ�لاف ادعایی که کردند‬ ‫من نه دوشغله هستم و نه بازنشسته و بازخرید دولت و‬ ‫نمی توانند من را قبل از انتخابات کنار بگذارند‪ .‬به هر حال‬ ‫برای صالح کشور و اینکه مشکلی برای کشتی ایران در‬ ‫اینده پیش نیاید سکوت کرده ام‪ .‬ضمن اینکه سرپرستی‬ ‫خطیب هم غیرقانونی و برای توهین به من بود‪.‬‬ ‫این دخالت ها ممکن است مشکل ساز شود؟‬ ‫‪ l‬فدراسیون جهانی کش��تی در نامه اخطاری‬ ‫خود این موض��وع را متذکر ش��ده که طبق دس��تور‬ ‫کمیت��ه بین الملل��ی المپیک‪ ،‬دولت ح��ق دخالت در‬ ‫کار فدراس��یون ها را ندارد‪ .‬من این ح��ق را دارم که‬ ‫به برکناری خ��ود اعتراض کنم و ای��ن موضوع را به‬ ‫فیال اط�لاع دهم اما تنه��ا برای نوجوان��ان و جوانان‬ ‫کشور همچنین تیم ملی بزرگس��االن و پیشکسوتان‬ ‫کش��تی اس��ت که این کار را انجام نمی دهم تا شاهد‬ ‫عکس العمل و تعلیق کشتی کشورمان نباشیم‪ .‬اقایان‬ ‫دائم می گویند مشکلی نیس��ت اما واقعیت این است‬ ‫که من با انکه می توانم مش��کل ایج��اد کنم به خاطر‬ ‫مصلحت ملی و کشتی ایران این کار را نمی کنم‪.‬‬ ‫ش��ما بارها درباره دخالت یک جریان درون‬ ‫دولت در ورزش هش��دار داده اید و اینکه انها‬ ‫سعی دارند ورزش را در دست بگیرند‪ .‬دقیق تر‬ ‫راجع به این موضوع صحبت می کنید؟‬ ‫‪ l‬برای نخستین بار حضور این گروه در ورزش را‬ ‫‪ 6،5‬سالپیشافشاکردم‪.‬اینکهانهاهستندکهبرایورزش‬ ‫کشور تصمیم گیری می کنند و روسای فدراسیون ها را‬ ‫به گونه ای انتخاب می کنند که در جریان انتخاب ها از ان‬ ‫استفاده کنند ‪.‬‬ ‫پس برکناری ش��ما هم در همی��ن رابطه بوده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬انها روسای سپاهی و بسیجی فدراسیون‬ ‫مانند من یا صفارزاده را مورد هدف قرار داده اند با این‬ ‫پشتوانه که من یزدانی خرم را یک شبه کنار می گذارند‪.‬‬ ‫ایا این جریان در وزارت ورزش هم رس��وخ‬ ‫کرده است؟‬ ‫‪ l‬نیازی به رسوخ نیس��ت‪ ،‬این جریان بودجه‬ ‫ورزش کشور را در دس��ت دارد و در اصل همه کاره‬ ‫ورزش کشور انها هستند‪ .‬نه وزیر ورزش و نه معاونش‬ ‫نقشی در تصمیم ها ندارند و فقط دستورات این جریان‬ ‫ورزش‬ ‫فدراسیون جهانی کشتی‬ ‫در نامه اخطاری خود این‬ ‫موضوع را متذکر شده‬ ‫که طبق دستور کمیته‬ ‫بین المللی المپیک‪،‬‬ ‫دولت حق دخالت در کار‬ ‫فدراسیون ها را ندارد و‬ ‫من این حق را دارم که به‬ ‫برکناری خود اعتراض کنم‬ ‫و این موضوع را به فیال‬ ‫اطالع دهم اما تنها برای‬ ‫نوجوانان و جوانان کشور‬ ‫همچنین تیم ملی بزرگساالن‬ ‫و پیشکسوتان کشتی است‬ ‫که این کار را انجام نمی دهم‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫را اجرا می کنند‪ ،‬چراکه این جریان انقدر قدرت دارد‬ ‫که از سرمربی و ورزشکار تا وزیر را اگر برخالف میل‬ ‫انها باشند‪ ،‬عوض می کنند‪.‬‬ ‫پس باید نگران ورزش کشور باشیم؟‬ ‫ببینید این جریان در همه جا نفوذ کرده و ورزش‬ ‫هم یکی از نقاط نفوذ انهاس��ت‪ .‬ای��ن تغییرات برای‬ ‫چه ش��کل می گیرد؟ کدام مس��ئول عاقلی می اید در‬ ‫رشته ای که موفق و اماده کسب مدال است‪ ،‬دست به‬ ‫این تغییرات بزند و مسئول فدراسیون را عوض کند؟‬ ‫این اقدام ها هیچ توجیه منطقی و فن��ی ندارد و کامال‬ ‫مشخص است با هدف دیگری انجام شده است‪.‬‬ ‫سکوت شما تا کی ادامه خواهد داشت؟‬ ‫ما همچنان منتظر هس��تیم و در فرصت مناسب‬ ‫ش��کایت خود را ارائه می دهیم چراکه به اندازه کافی‬ ‫اس��ناد و مدارک محکمه پس��ند در اختی��ار داریم که‬ ‫دادگاه به نفع ما رای ص��ادر کند‪ .‬تمامی کارهای مهم‬ ‫در فدراسیون کش��تی لطمه خورده به عنوان مثال ما با‬ ‫برقراری ارتباط با فیال ثبت نام هایی را برای ش��رکت‬ ‫در انتخابات و کسب کرس��ی انجام داده بودیم که با‬ ‫تغییر مسئول روابط بین الملل این امکان از بین رفت‪.‬‬ ‫خب این مس��ائل قابل پیگیری اس��ت‪ .‬شک نکنید ما‬ ‫بس��یجی ها صحنه را خالی نمی کنیم و در مقابل این‬ ‫افراد خواهیم ایستاد‪.‬‬ ‫در هفته ای که گذش��ت تغییراتی هم در کادر‬ ‫فنی تیم ملی کشتی رخ داد‪ .‬این تغییرات را با‬ ‫چه هدفی ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬غالم محمدی تالش زیادی انجام داده بود‬ ‫و قصد داشت نتیجه تالش هایش را در المپیک ببیند‪.‬‬ ‫معم��وال در همه جای دنی��ا مالک قض��اوت‪ ،‬از یک‬ ‫المپیک تا المپیک بعدی اس��ت‪ .‬برای تیم ملی کشتی‬ ‫ازاد هم مسابقات جهانی ترکیه یک کنکور بود و این‬ ‫رقابت ها نش��ان داد کش��تی گیران ایران می توانند در‬ ‫المپیک موفق شوند‪ .‬اما متاس��فانه این شرایط را برای‬ ‫محمدی به وجود اوردند و تنها باید امیدوار باشیم با‬ ‫کنار رفتن کادر فنی شرایط تیم به هم نخورد‪ .‬البته ای‬ ‫کاش این تغییرات محدود ب��ه کادر فنی بود اما به نظر‬ ‫می رس��د حتی در مورد ترکیب تیم ه��م قصد اعمال‬ ‫نفوذهایی داشتند‪.‬‬ ‫در مورد کشتی فرنگی هم این نگرانی ها را دارید؟‬ ‫‪ l‬متاس��فانه فکرهایی برای تیم کشتی فرنگی‬ ‫دارند‪ .‬به هر حال با امدن این افراد مردم باید بدانند اگر‬ ‫خدای ناکرده ناکامی ش��کل گرفت مقصر چه کسانی‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫شما می گویید چینش افراد جدید در فدراسیون‬ ‫کشتی از سوی یک جریان قدرتمند در دولت‬ ‫شکل گرفته است‪ .‬اینکه گفته می شود اوردن‬ ‫افرادی مانند رنگرز یا رسول خادم برای شکل‬ ‫دادن جریان مدیریتی فدراسیون اینده است‪.‬‬ ‫ایا واقعا اینها انتخاب همان جریان هستند؟‬ ‫صد در صد‪ ،‬شک نکنید‪ .‬این برنامه وجود دارد و‬ ‫همه چیز از بیرون کنترل و تعیین می شود‪ .‬من اطمینان‬ ‫دارم خطیب بنده خدا هم در این میان نقشی ندارد و‬ ‫خودش از این جابه جایی ها زیاد راضی نیست‪.‬‬ ‫یعنی رس��ول خادم هم انتخاب همان جریان‬ ‫انحرافی بوده و همفکر انهاست؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬مطمئن باشید این همفکری وجود دارد‬ ‫و حضورش از سوی همین جریان است‪.‬‬ ‫شما می گویید برکناری شما غیرقانونی است‪،‬‬ ‫چرا مجمع فدراس��یون در این مورد واکنش‬ ‫نشان نداد؟‬ ‫‪ l‬این اقایان همین االن دست به تغییر اعضای‬ ‫مجمع زدند و در نقاطی مانند کردستان و جاهای دیگر‬ ‫افرادی که هنوز چند سال به دوران پایان کارشان مانده‬ ‫را برکنار کرده اند و تالش می کنند مجمع فدراسیون‬ ‫کش��تی را در دس��ت بگیرند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫فدراسیون جهانی به فدراسیون کشتی ابالغ کرده که‬ ‫هر گونه تعویض و دخالت در ترکیب اعضای مجمع‪،‬‬ ‫خالف قانون اس��ت و با برخورد فدراسیون جهانی‬ ‫روبه رو می شود‪.‬‬ ‫پس کال همه چیز خالف قانون است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬از انتخاب سرپرس��ت گرفته تا تعویق‬ ‫زمان انتخابات و برداشتن من همه اش خالف است‪.‬‬ ‫همین ادامه فعالیت سرپرس��ت ه��م خودش خالف‬ ‫است‪.‬‬ ‫با این حس��اب مجمع فدراس��یون کشتی هم‬ ‫چندان خاصیتی ندارد‪.‬‬ ‫‪ l‬مس��لما برای ای��ن اقایان مجم��ع اهمیتی‬ ‫ندارد و مس��ئوالن ورزش کش��ور به جای احترام به‬ ‫نظر جمعی و کس��وت اف��راد‪ ،‬به فکر پس��ت و مقام‬ ‫خود و مسائل سیاسی هستند‪ .‬انها متوجه نیستند این‬ ‫پست و مقام ها ماندنی نیست اما چون من برای خدا‬ ‫کار می کن��م‪ ،‬اطمینان دارم در نهای��ت حق به حقدار‬ ‫می رسد‪.‬‬ ‫در این مدت ت�لاش کرده اید به وزیر ورزش‬ ‫در این باره تذکری دهی��د و او را از افتادن در‬ ‫دام برحذر کنید‪.‬‬ ‫‪ l‬تصور من این است که عباسی اصال اخبار‬ ‫را پیگیری نمی کند و در جریان بس��یاری از مس��ائل‬ ‫نیست اما مسلما نمایندگان مجلس از تمامی اتفاقات‬ ‫خبر دارند و با جدیت انها را پیگیری می کنند‪ .‬مطمئن‬ ‫باش��ید در چند روز این��ده وزی��ر ورزش به مجلس‬ ‫فراخوانده می ش��ود تا در مقابل تصمیماتی که گرفته‬ ‫ش��ده و اتفاقاتی که در ورزش کشور ش��کل گرفته‬ ‫است‪ ،‬پاسخگو باشد‪.‬‬ ‫ممکن اس��ت با این وضعی��ت و نفوذ فضای‬ ‫غیر ورزش��ی در عرصه ورزش شاهد ناکامی ‬ ‫در رقابت های المپیک لندن باشیم؟‬ ‫‪ l‬اکنون برای قضاوت زود است و باید ببینیم‬ ‫در اینده چه اتفاق��ی رخ می دهد‪ .‬با این حال اگر قرار‬ ‫باشد وضعیت فعلی ادامه پیدا کند‪ ،‬اوضاع روز به روز‬ ‫خطرناک تر خواهد ش��د و بی ثباتی در ورزش کشور‬ ‫بیشتر می شود‪ ،‬چراکه این جریان تمام تالش خود را‬ ‫به کار گرفته تا در یک سال پایانی عمر این دولت با این‬ ‫تعویض ها و نفوذها برای خود موفقیتی کسب کند و‬ ‫اعتبار به دس��ت بیاورد که ممکن است این اقدامات‬ ‫تاثیر سویی بر عملکرد و نتایج ورزشکاران ایرانی در‬ ‫المپیک داشته باشد‪ ،‬هرچند از صمیم قلب امیدوارم‬ ‫ایران در المپیک موفق باشد‪.‬‬ ‫مشخصا اگر بخواهیم درباره وضعیت کشتی‬ ‫پیش بینی کنید با وجود برنامه ها و اهدافی که‬ ‫شما داش��تید و تغییرات فعلی‪ ،‬ایا کشتی ازاد‬ ‫و فرنگ��ی ای��ران ممکن اس��ت موجب برهم‬ ‫خوردن پیش بینی کس��ب ‪ 3‬تا ‪ 5‬مدال طال در‬ ‫المپیک شود؟‬ ‫‪ l‬از خ��دا می خواه��م چنین وضع��ی پیش‬ ‫نیاید‪ .‬اتفاقا من کامال امیدوار هس��تم که کشتی ازاد و‬ ‫فرنگی ایران با قدرت در المپیک لندن ظاهر شوند و‬ ‫موفقیت های بسیاری را به دست اورند‪ .‬از همین جا‬ ‫هم اعالم می کنم اگر موفقیت به دس��ت بیاید حاصل‬ ‫تالش ها و برنامه ریزی های ما بوده است اما اگر خدای‬ ‫ناکرده ناکامی در المپیک برای کشتی رخ دهد نتیجه‬ ‫خرابکاری این جریان است‪g .‬‬ ‫‪75‬‬ ‫غالمرضا محمدی‪ :‬خطیب هم‬ ‫نمی دانست برکنار شده ام‬ ‫اقای خادم که وزارت را قبول نمی کرد‪ ،‬چرا دنبال سرمربیگری کشتی است؟‬ ‫‪6‬‬ ‫حوادثی در تیم ملی کشتی ازاد به سرعت در حال رخ دادن اس��ت‪ .‬در حالی که فاصله زمانی با المپیک‬ ‫‪ 2012‬لندن به هفت ماه رس��یده‪ ،‬ناگهان با تصمیم های داخلی فدراسیون‪ ،‬ساختار کادر فنی این تیم دستخوش‬ ‫تغییر شد‪ .‬غالم محمدی بعد از انکه رسول خادم خودش را به عنوان سرمربی تیم کشتی ازاد انتخاب کرد‪ ،‬استعفا‬ ‫داد‪ .‬محمدی اکنون می گوید که قصد دارد در کنار حمایت از تیم کشتی ازاد درباره ظلمی که بر او شده است‬ ‫هم بگوید‪ .‬گفت وگوی غالمرضا محمدی با مثلث پیش روی شماست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫اقای محمدی! چند روزی است استعفا داده اید‬ ‫و به نظر می رسد همه چیز مربوط به امدن رسول‬ ‫خادم است‪.‬‬ ‫‪ l‬راس��تش را بخواهید واقعا حال خوبی ندارم‪،‬‬ ‫اتفاقات عجیب و بس��یار نادری رخ داد و از هر زاویه ای‬ ‫که به موضوع نگاه می کنم ماجرا برایم عجیب تر می شود‪.‬‬ ‫معتقدم مردم باید بدانند چه ظلم بزرگی در حق من شده و‬ ‫به چه گناهی قربانی می شوم‪.‬‬ ‫واقعاچهاتفاقیدرپشتصحنهرخدادهاست؟‬ ‫‪ l‬اول باید چند سوال را مطرح کنم؛ به چه دلیل‬ ‫ناگهان اینگونه رسول خادم وارد عرصه می شود و ما را‬ ‫کنار می گذارند تا نتوانیم نتیجه سه سال کار مستمر خود را‬ ‫ببینیم؟ اگر رسول خادم به دنبال ادای دین بود چرا ‪ 9‬سال‬ ‫پیش همه چیز را رها کرد و رفت اما اکنون که تیم کشتی‬ ‫ازاد را برای مسابقات المپیک لندن اماده می بیند‪ ،‬ناگهان‬ ‫از راه رسیده و می خواهد هدایت تیم را برعهده بگیرد؟‬ ‫پس کال مشکل شما رسول خادم است؟‬ ‫‪ l‬من زمانی که خ��ادم به عنوان مدی��ر فنی تیم‬ ‫انتخاب شد بسیار خوشحال شدم‪ .‬در سال‪ 2003‬به خاطر‬ ‫رسولخادموشرایطمشابهیکهبرایمحمدرضاطالقانی‬ ‫ایجاد کرده بودند از سمت خودم استعفا دادم‪ .‬در حالی که‬ ‫می توانستم جانشینی خادم را قبول کنم و سرمربی تیم در‬ ‫جهانی نیویورک ش��وم‪ .‬با این حال وقتی دو شب قبل از‬ ‫مثلث شماره‪112‬‬ ‫غالمرضا محمدی از‬ ‫تغییر و تحوالت اخیر‬ ‫در فدراسیون کشتی‬ ‫سخت براشفته است‪.‬‬ ‫او پس از بازگشت‬ ‫رسول خادم به‬ ‫فدراسیون کشتی‬ ‫بالفاصله از سمت‬ ‫سرمربیگری تیم ملی‬ ‫کشتی ازاد ایران‬ ‫کناره گیری کرد و‬ ‫مواضع تندی علیه‬ ‫خادم اتخاذ کرد‬ ‫‪76‬‬ ‫استعفایم با او تلفنی صحبت کردم‪ ،‬به وضوح عنوان کرد‬ ‫می خواهد وارد مسائل کادر فنی شود‪.‬‬ ‫برای این تغییر در کادر فنی‪ ،‬تنها نظر رسول خادم‬ ‫کافی بود؟‬ ‫‪ l‬ظهر روزی که با خادم حرف زدم از او شنیدم که‬ ‫می خواهد سرمربی تیم کشتی ازاد شود و من را هم مربی‬ ‫ارشد تیم کند‪ .‬همان شب او نام من را در فهرست مربیان‬ ‫تیم اعالم کرد؛ این یک توهین اشکار برای خرد کردن من‬ ‫بود‪ .‬به هرحال خادم یک چهره سیاس��ی است و به این‬ ‫مسائل وارد است اما من ورزشی هستم و از این چیزها‬ ‫اطالعی ندارم‪ .‬شخصا معتقدم حکمی که به تایید رئیس‬ ‫فدراسیون نرسیده و از سوی وی اعالم نشده‪ ،‬غیرقانونی‬ ‫و باطل است‪.‬‬ ‫پس قدرت خ��ادم ای��ن روزها از سرپرس��ت‬ ‫فدراسیون هم بیشتر است؟‬ ‫‪ l‬تا جایی که می دانم خادم یکس��ری اختیارات‬ ‫را برای خود گرفته و می تواند ع��زل و نصب کند‪ .‬البته‬ ‫در جریان پش��ت پرده ها نیستم اما مطمئنم خطیب حتی‬ ‫از ماجرای کنار گذاش��تن من و انتخاب خادم به عنوان‬ ‫سرمربی هم خبر نداشت‪ .‬سرپرست فدراسیون همیشه‬ ‫بر حفظ وضع موجود تاکید داشت‪.‬‬ ‫گفته می شود پشت صحنه این تحوالت حسن‬ ‫رنگرز‪ ،‬نایب رئیس جدید فدراسیون قرار دارد؟‬ ‫‪ l‬من نمی دانم‪ ،‬در این زمینه رنگرز مشورتی‬ ‫به خطیب داده یا نه اما خطیب بر حمایت از کادر فنی‬ ‫تیم ملی تاکید داش��ت و بارها گفته بود دو سرمربی‬ ‫تیم های کشتی ازاد و فرنگی تغییر نخواهند کرد‪.‬‬ ‫اگر یزدانی خرم همچنان مسئولیت فدراسیون‬ ‫را برعهده داش��ت ‪ ،‬ب��از هم ای��ن اتفاقات‬ ‫می افتاد؟‬ ‫‪ l‬یزدانی خرم زحمات زیادی برای کش��تی‬ ‫کشور کشید و این رشته در زمان او مسیرش را پیدا‬ ‫کرد‪ .‬او همیش��ه از کادر فنی تیم حمایت می کرد و‬ ‫تاثیرپذیری اش از حرف دیگ��ران در حد صفر بود‪.‬‬ ‫یزدانی خرم هیچ گاه فرد توصیه پذیری نبود‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل هم برکنار شد!‬ ‫‪ l‬ش��ک نکنید همین موضوع س��بب کنار‬ ‫گذاشتن او شد‪ ،‬چراکه عوامل بیرونی با حضور وی‬ ‫نمی توانستند در فدراسیون رخنه کنند یا توصیه ای را‬ ‫براوتحمیلکنند‪.‬‬ ‫در روزه��ای اخیر ب��ا یزدانی خ��رم تماس‬ ‫داشته اید؟‬ ‫‪ l‬متاسفانه خیر‪ .‬البته خطیب هم از زمانی که‬ ‫ی تیم بود‪ .‬به هر حال امیدوارم از این به بعد‬ ‫امد‪ ،‬حام ‬ ‫شرایط تیم با ارامش پیش برود و اتفاقات کشتی ازاد‬ ‫برای تیم کشتی فرنگی تکرار نشود‪.‬‬ ‫حاال که صحبت تیم فرنگی ش��د گویا شما‬ ‫اختالفاتی هم با محمد بنا داشته اید‪ ،‬او مانند‬ ‫شما با خادم وارد چالش نشد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬هیچ مشکلی نداشتیم‪ .‬حتی ظهر روز‬ ‫استعفایم او نسبت به شرایط ابراز نگرانی کرده بود‪ .‬بنا‬ ‫همواقعاقلبشبرایکشتیکشورمی تپدومابهعنوان‬ ‫دو همکار که کنار یکدیگ��ر زندگی می کنیم‪ ،‬هیچ‬ ‫مشکلیباهم نداشته ایم‪.‬‬ ‫به هر حال شرایط کشتی فرنگی هم متفاوت‬ ‫است چراکه خادم به دنبال سرمربیگری تیم کشتی‬ ‫ازاد بود و کاری به رشته فرنگی نداشت‪.‬‬ ‫حاال چرا خادم این اندازه برای هدایت تیم‬ ‫ملی کشتی ازاد مشتاق است؟‬ ‫‪ l‬خب این س��وال من هم هست‪ .‬چگونه‬ ‫ایش��ان که زمانی می گفتند وزارت به او پیش��نهاد‬ ‫شده و قبول نکرده است‪ ،‬اینگونه مشتاقانه به دنبال‬ ‫سرمربیگری تیم کشتی ازاد است؟‬ ‫اکنون که تیم کش��تی ازاد را ترک کرده اید‬ ‫چه افقی را برای این تیم در المپیک متصور‬ ‫هستید؟‬ ‫‪ l‬برای این تیم بسیار خوب برنامه ریزی شده‬ ‫استومعتقدممی توانیمبینچهارتاپنجمدالالمپیک‬ ‫را به دست بیاوریم‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬همه ارزو دارند در‬ ‫این شرایط سرمربی تیم شوند‪ .‬روزی که من هدایت‬ ‫تیمملیکشتیازادرابهعهدهگرفتم‪،‬یکتیمتارومار‬ ‫شده را تحویل گرفتم‪ .‬کاری که کمتر کسی شهامت‬ ‫انجامش را داشت و من سه س��ال با این تیم زندگی‬ ‫کردم تا ارامش را به این تیم بازگرداندم‪ .‬به هر حال‬ ‫امیدوارم تیم ملی کشتی ازاد با کمترین حاشیه وارد‬ ‫مسابقات المپیک شود و در هر دو رشته ازاد و فرنگی‬ ‫نمایش خوبی داشته باشیم‪.‬‬ ‫ایا با ملی پوشان هم در تماس هستید؟‬ ‫‪ l‬راس��تش فع�لا خی��ر ام��ا می خواه��م‬ ‫در جریان مس��ابقات نهایی لیگ برتر کش��تی ازاد‬ ‫باش��گاه های کش��ور‪ ،‬با نفرات ملی پ��وش حاضر‬ ‫در چهار تیم ای��ن مرحله گفت وگو کن��م و از انها‬ ‫بخواه��م تم��ام تمرک��ز خ��ود را روی موفقی��ت‬ ‫تیم ملی بگذارند‪g.‬‬ ‫اکران شیرین‬ ‫ی در‬ ‫نمایش فیلمی از عباس کیارستم ‬ ‫سینماهای تهران‬ ‫دیـــدار‬ ‫«روزی که م��ا فیلمب��رداری را ش��روع کردیم‬ ‫نمی دانس��تیم اصال چه داس��تانی قرار اس��ت برای‬ ‫این فیلم بیاید‪ .‬چهار صندلی بیش��تر نداش��تیم‪ ،‬یک‬ ‫دوربین و یک کاغذ س��فید ‪ A4‬که چند نقطه رویش‬ ‫بود‪ .‬من از اینها خواهش ک��رده بودم روی صندلی ها‬ ‫بنشینند و به این نقطه نگاه کنند و به یک فیلم درونی‬ ‫خودشان فکر کنند‪ .‬هیچ کس نمی دانست به چی نگاه‬ ‫می کند‪ .‬یعنی غالبا به یک خاط��ره فکر می کردند‪ ،‬به‬ ‫یک مساله درونی خودش��ان یا به فیلمی که دیده اند‪.‬‬ ‫بعدا ای��ن قص��ه را برای��ش نوش��تیم و صدابرداری‬ ‫کردیم و موس��یقی گذاش��تیم‪ ،‬ن��وار ص��دا را اماده‬ ‫کردیم و نزدیک ش��ش ماه طول کش��ید تا ویرایش‬ ‫بکنیم‪».‬‬ ‫این شروع «شیرین» فیلمی متفاوت از فیلمسازی‬ ‫کامال متفاوت‪ ...‬فیلمی که در ان قرار است در فضایی‬ ‫کامال پارادوکسیکال‪ ،‬ساختار میان س��وبژه و ابژه را‬ ‫بر هم بریزد و ما را به تماش��ای فیلمی دعوت کند که‬ ‫نمی بینیم‪ ...‬فیلمی به کار گردانی عباس کیاررس��تمی‪.‬‬ ‫پرده های شهر ما خیلی وقت بود که این عبارت را بر‬ ‫سردر س��ینما ها حک نمی کردند‪« :‬کارگردان؛ عباس‬ ‫کیاررستمی» چند سال می شود؟ هرچه باشد از ‪ 10‬که‬ ‫بیشتر است‪ .‬چند سال دقیقا؟ ‪ 12‬سال؟ ‪ 18‬سال؟‪ ...‬از‬ ‫زیر درختان زیتون تا به حال چند سال گذشته است؟‬ ‫در تمام این سال ها اسم کیارستمی به عنوان شهیر ترین‬ ‫فیلم ساز ایرانی در جش��نواره های جهانی مطرح بود‪.‬‬ ‫فیلم های او در پیاده روهای ش��هر به صورت قاچاق‬ ‫به فروش می رس��ید‪ ،‬اما به اکران نمی رس��ید‪ ...‬اما از‬ ‫چهار شنبه‪ ،‬از ‪ 28‬دی ماه سه سینمای ازادی‪ ،‬فرهنگ‬ ‫و پردیس در گروه مخاطبان خاص فیلم «شیرین» را‬ ‫نمایش می دهند و قرار است پس ازجشنواره‪ ،‬تعداد‬ ‫سینماهایی که فیلم را نمایش می دهند افزایش یابند‪.‬‬ ‫مهم نیست از سینمای کیارستمی و دنیای تجربه گرا‬ ‫لذت می برید یا نه‪ .‬مهم این اس��ت که فیلمی از او به‬ ‫پرده رسید‪.‬‬ ‫مثلت شماره‪112‬‬ ‫داستان شیرین‬ ‫اگر بخواهیم یک نقطه مشترک بین همه فیلم های‬ ‫کیارستمی پیدا کنیم‪ ،‬اصرار او به استفاده از بازیگران‬ ‫غیر حرفه ای یا به اصطالح فنی تر‪ ،‬نا بازیگران اس��ت‪.‬‬ ‫ش��اید تنها استثنای قبل ش��یرین‪ ،‬حضور محمدعلی‬ ‫کشاورز در فیلم زیر درختان زیتون باشد‪ .‬اما شیرین‬ ‫جبران مافات کرد و ‪ ۱۱۳‬بازیگ��ر حرفه ای را مقابل‬ ‫دوربین برد؛ بازیگرانی متعلق به سه نسل بازیگران زن‬ ‫ایران‪ .‬در فیلم شیرین حتی دستیار اول کیارستمی هم‬ ‫یک سوپر استار خانم است یعنی خانم هدیه تهرانی‪...‬‬ ‫تا یکی از پر بازیگر ترین فیلم های تاریخ سینما شکل‬ ‫بگیرد‪ .‬فیلم براساس یک ایده کامال خالقانه اما دور‬ ‫از دسترس شکل گرفته است که در کوتاه ترین کالم‬ ‫می توان به ان گفت‪« :‬دیدن بدون دیدن»‪ ...‬یا دیدن با‬ ‫واسطه‪ ...‬نوعی دیدن که ش��اید در غار افالطون هم‬ ‫دیده می شود‪ .‬در فیلم «ش��یرین» مخاطبان فیلم قرار‬ ‫است تنها با ش��نیدن صدای یک نمایش و ترکیب ان‬ ‫با واکنش تماشاگرانی دیگر نس��بت به نمایش که از‬ ‫قضا خ��ود بازیگرانی حرفه ای هس��تند‪ ،‬تصویری از‬ ‫نمایش در ذهن بس��ازند‪ ...‬و در حالت ایده ال حتی‬ ‫احساسات خود را با احساس��ات واسط یکی و با او‬ ‫همذات پنداری داشته باشند‪ .‬ایا چنین چیزی ممکن‬ ‫است؟ این همه چیزی اس��ت که کیارستمی به دنبال‬ ‫ان اس��ت‪ ...‬یک تجربه جدید و جاه طلبانه‪ ،‬تجربه ای‬ ‫که حتی خود کارگردان را مس��حور کرده‪« :‬هر بار که‬ ‫این فیلم برای تماش��اگران نمایش داده شده‪ ،‬همراه‬ ‫با انان به تماش��ای ان نشس��ته ام و هر دفع��ه این اثر‬ ‫تازگی هایی برایم داشته است‪ .‬شیرین فیلمی به شدت‬ ‫ساختگی و در عین حال به شدت واقعی است‪ .‬دوست‬ ‫داش��تم این فیلم اخرین اثر کارنامه کاری ام باش��د‪،‬‬ ‫بنابراین هر فیلمی که ساختم ان را یک فیلم به عقب‬ ‫می اورم‪».‬‬ ‫تفاوت شیرین با گریه ها‬ ‫کیارس��تمی در پی فیلم س��ه دقیق��ه ای «گریه ها» که‬ ‫به مناسبت ش��صتمین س��ال برگزاری جشنواره کن‬ ‫ساخته بود‪ ،‬فیلم بلند «شیرین» را کلید زد‪.‬‬ ‫در فیلم کوت��اه «گریه ها» ‪ 23‬بازیگ��ر زن مقابل‬ ‫دوربین قرار گرفتند اما در فیلم شیرین تعداد بازیگران‬ ‫به چندی��ن برابرافزایش یافت‪ .‬در فیلم ش��یرین بعد‬ ‫از چند نمای ابتدایی داس��تان خس��رو وش��یرین که‬ ‫از ماندگارترین عاش��قانه های ادبیات ایران اس��ت‪،‬‬ ‫حال��ت رادیویی می گی��رد و ما با قاب های بس��ته از‬ ‫بازیگرانی مواجه هس��تیم که قرار اس��ت با گریه ها‪،‬‬ ‫حرکات صورت و حتی بازی با گوشه روسری خود‬ ‫ما را به احساسی مشابه هدایت کنند‪ .‬ابتدا قرار بود به‬ ‫جای خسرو و شیرین‪ ،‬داس��تان رمئو و ژولیت برای‬ ‫روایت در نظر گرفته ش��ود اما به دلیل مبلغ باالیی که‬ ‫‪78‬‬ ‫صاحب امتیاز برای حق کپی رایت طلب کرد‪ ،‬داستان‬ ‫خس��رو و ش��یرین خانم فریده گلبو اس��تفاده شد‪.‬‬ ‫نمایش��نامه رادیوی��ی را برای پخش در ط��ول فیلم‪،‬‬ ‫محمد رحمانیان کارگ��ردان تئاتر تهیه کرده اس��ت‪.‬‬ ‫یکی از نقاط قوت شیرین دوبله واجرای فوق العاده‬ ‫رادیویی اس��ت‪ .‬مینو غزنوی‪ ،‬زهره شکوفنده‪ ،‬فهیمه‬ ‫راستکار‪ ،‬خسرو خسرو شاهی و منوچهر اسماعیلی با‬ ‫شور و حال خاصی که در لحن و بیان خویش دارند‪،‬‬ ‫به عنوان یک همراه و یک راهنم��ای خوب در طول‬ ‫فیلم در کنار مخاطب قرار دارند‪.‬‬ ‫واکنش های شیرین‬ ‫دیدن فیلم ش��یرین س��خت اس��ت‪ .‬فیلم انقدر‬ ‫اوانگارد است که مخاطب باید بداند برای دیدن چه‬ ‫نوع فیلمی به سینما امده اس��ت‪ .‬فیلمی که کارگردان‬ ‫ان اعتقاد دارد نوعی دهن کجی به س��ینمای مخاطب‬ ‫محور است طبیعی است که مثل تمام فیلم های قبلی‬ ‫کیارس��تمی با واکنش های متفاوتی رو به رو ش��ود‪.‬‬ ‫بدبین ترین ها‪ ،‬ش��یرین را ی��ک فیل��م از کارگردانی‬ ‫می دانند که مدت هاست بازنشسته ش��ده و با سینما‬ ‫تفریح می کن��د و خوش بین ترین ها ه��م با یک فیلم‬ ‫تازه از نابغه خالق لذت می برند‪ .‬گروهی هم همانند‬ ‫تماش��اگران جش��نواره اعتراض خود را علنی اعالم‬ ‫می کنند‪ .‬میان منتقدان هم واکنش ها بس��یار متفاوت‬ ‫است‪ .‬اندره پولور می نویس��د‪ « :‬واقعا ناراحت کننده‬ ‫است که در سالن سینما بنشینی و واکنش عده دیگری‬ ‫از تماش��اگران س��ینما را روی پرده تماشا کنی‪ ».‬این‬ ‫موضوع اصلی فیلم جدید عباس کیارستمی‪ ،‬فیلمساز‬ ‫کهنه کار ایرانی است‪ .‬یا دیوید بوردول اعتقاد دارد که‪:‬‬ ‫«این جشنی اس��ت برای نورون های ایینه ای مغز ما‬ ‫(‪ .)Mirror Neurons‬اگ��ر ب��ه نماهای واکنش��ی‬ ‫عالقه مندید‪ ،‬باید این گفته درایر را به خاطر بسپارید‬ ‫که «چهره انسان چشم اندازی است که هرگز از کنکاش‬ ‫در ان خسته نخواهید شد‪ ».‬ش��یرین فیلمی است که‬ ‫ژان میش��ل فرودون‪ ،‬س��ردبیر مجله معتبر «کایه دو‬ ‫س��ینما» ان را به عنوان فیلم برگزیده در نظرس��نجی‬ ‫نشریه انگلیسی سایت اند ساوند معرفی کرده وخود‬ ‫کیارس��تمی در مورد ان می گوید‪« :‬اگر تماش��اگران‬ ‫هم ان را دوس��ت نداشته باش��ند‪ ،‬حتی ذره ای به ان‬ ‫شک نمی کنم‪g ».‬‬ ‫؟؟؟؟‬ ‫باندراس در نقش کاسترو‬ ‫«انتونیو باندراس» در یک درام شرح حال گونه‬ ‫سیاس��ی جدید به نام «دختر کاس��ترو» در نقش‬ ‫فیدل کاس��ترو‪ ،‬رهبر انقالب کوبا ظاهر خواهد‬ ‫ش��د‪.‬این فیلم توس��ط مایکل رادفورد بر مبنای‬ ‫یک ماجرای واقعی س��اخته می شود که داستان‬ ‫زندگی الینا فرناندز‪ ،‬دختر فیدل کاسترو‪ ،‬رهبر‬ ‫انقالب کوباست و مخالفت هایش با خط مشی‬ ‫سیاس��ی پدرش و فرار او از کوب��ا در دهه ‪ 90‬را‬ ‫روایت می کند‪.‬‬ ‫اودر ‪ 1993‬با ظاهر مبدل و در قالب یک گردشگر اسپانیایی به این کشور‬ ‫گریخت و بعدها کتاب خاطرات خود را با عنوان «دختر کاسترو‪ :‬خاطرات یک‬ ‫تبعیدی از کوبا» منتش��ر کرد‪.‬الینا فرناندز یکی از کسانی است که پیشنهاد کرد‬ ‫انتونیو باندراس در فیلم «دختر کاسترو» نقش فیدل کاسترو را بر عهده بگیرد‬ ‫و عقیده دارد او می تواند نقش فیدل کاس��ترو را جلوی دوربین خیلی خوب‬ ‫بازی کند‪g .‬‬ ‫مکتوب‬ ‫سفربه سوی صبح‬ ‫ندا شهس��واری با پی��روزی براب��ر ش��اگارووا از قزاقس��تان با ش��ش‬ ‫پیروزی و یک باخ��ت‪ ،‬به عنوان نماین��ده برتر بانوان در اس��یای میانه جواز‬ ‫حض��ور در المپی��ک ‪ 2012‬لن��دن را به دس��ت اورد‪ .‬وی ب��ا ای��ن پیروزی‪،‬‬ ‫نخس��تین س��همیه بانوان در رش��ته پینگ پنگ در تاریخ ورزش کش��ورمان‬ ‫را به دس��ت اورد‪ .‬پیروزی این ورزش��کار بیس��ت و پنج س��اله کرمانشاهی‬ ‫باعث ش��د موفقیت نوش��اد عالمیان در کسب س��همیه المپیک تحت الشعاع‬ ‫قرار بگیرد‪g .‬‬ ‫شبکه‬ ‫«شهیددریاقلیسورانیاهلابادانبود‪.‬چهلروزبعدازاغازجنگتحمیلی‪«،‬دریاقلی»‬ ‫که یک اوراقچی ماشین اس��ت پس از انکه خانواده اش را از ابادان خارج می کند به مغازه‬ ‫اوراق فروشیخوددرحاشیهبهمن شیربرمی گرددودراینبازگشتدرگیرحوادثیمی شود‬ ‫کهمسیرداستانراشکلمی هد‪.‬اودربیستکیلومتریابادانمتوجهتحرکاتشبانهعراقی ها‬ ‫برای حمله غافل گیر کننده به این شهر شد و به سرعت با دوچرخه خود را به ابادان رسانده و‬ ‫با فریاد‪ ،‬مردم را از ماجرا اگاه کرد‪.‬مردم نیز با شنیدن فریادهای التماس گونه او از خانه ها بیرون‬ ‫امدند و با هر چه در دست داشتند‪ ،‬از چوب و چاقو و بیل و کلنگ به سمت منطقه ذوالفقاری‬ ‫حرکت کردند‪ .‬سورانی سپس پیاده به سمت مقر سپاه پاسداران دویده و نیروهای خودی را‬ ‫از حمله عراقی ها اگاه می کند و در کشاکش این ماجرا بر اث ر ترکش خمپاره مجروح و در راه‬ ‫بیمارستان در قطار شهید می شود‪ .‬و‪ »...‬فیلم «شب واقعه »روایتگر بخشی از داستان زندگی‬ ‫شهید دریا قلی سورانی است‪« .‬دریاقلی سورانی» از شهدای جنگ تحمیلی استکهبه نوعی‬ ‫ناجی شهر ابادان هم معرفی می شود اما با این همه کمتر مورد توجه قرار گرفته‪ .‬نقش او را‬ ‫در این فیلم «حمید فرخ نژاد»برعهده دارد که برای این نقش نامزد دریافت جایزه بهترین‬ ‫بازیگر نقش اول مرد شد‪« .‬شب واقعه» در‪ 10‬رشته نامزد دریافت جایزه از بیست و هشتمین‬ ‫نترتیب رکورد نامزدی در رشته هایمختلفازجملهبهترین‬ ‫جشنوارهفیلمفجر شدوبه ای ‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫خود‬ ‫ان‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫دیگر‬ ‫رشته‬ ‫شش‬ ‫و‬ ‫فیلمبرداری‬ ‫فیلم‪ ،‬کارگردانی‪ ،‬بازیگری‪،‬‬ ‫‪g‬‬ ‫قهوه واقعا تلخ‬ ‫برای همه س��ریال ها بزرگترین کابوس این است که‬ ‫انتهای ان لو ب��رود اما انگار کابوس بزرگت��ری هم وجود‬ ‫دارد و ان این اس��ت که انتهای سریال هرگز ساخته نشود؛‬ ‫اتفاقی که به نظر می رسد دارد برای سریال «قهوه تلخ» رخ‬ ‫می دهد‪ .‬همه ماجرا از پیامک شروع شد‪ ،‬در تاریخ ‪ ۲۴‬اذر‬ ‫‪ ۱۳۹۰‬پیام کوتاهی از طرف قهوه تلخ به ش��رکت کنندگان‬ ‫قرعه کشی مبنی بر لو رفتن سری‪ ۲۶‬سریال قهوه تلخ ارسال‬ ‫شد‪.‬دراینپیامازمردمخواستهشدهبودازخریدنسخهتقلبی‬ ‫خودداری کنند و منتظر نسخه اصل بمانند‪.‬این نسخه تقلبی‬ ‫که برخی عوامل سریال ترجیح می دهند ان را نسخه قاچاق‬ ‫بنامند‪ ،‬مطابق وعده ای بود که مهران مدیری در پایان سری‬ ‫‪ ۲۵‬داده بود یعنی ساختار جدید‪ ،‬بازیگران جدید و فضایی‬ ‫جدید اما انگار این نسخه قاچاق قرار است پایان تلخی برای‬ ‫قهوهتلخباشد‪.‬سریالیکهباالتماس هاواصرارهایکارگردان‬ ‫شب واقعه‬ ‫نما‬ ‫دیـــدار‬ ‫میدان‬ ‫المپین بانو‬ ‫موس��ی بل��وچ‪ ،‬دونل��ی ن��واز برجس��ته‬ ‫سیستان و بلوچستان در یک س��انحه رانندگی در‬ ‫گذشت‪ .‬این هنرمند در مسیر جاده بنت به نیکشهر‬ ‫نرسیده به روس��تای بلپیر در حدود ‪ 30‬کلیومتری‬ ‫نیکشهر با ماش��ین پراید خودش با یک پژو ‪405‬‬ ‫تصادف و پ��س از انتقال به بیمارس��تان ‪ 22‬بهمن‬ ‫نیکشهر به دلیل شدت جراحات وارده جان باخت‪.‬‬ ‫موس��ی بلوچ متولد ابان ماه ‪ ۱۳۴۵‬از ‪ 15‬س��الگی‬ ‫نواختن س��از دونلی را فرا گرف��ت‪ .‬وی در دوران‬ ‫فعالیت خود در جشنواره های مختلف در داخل و خارج از کشور شرکت کرده بود‪.‬‬ ‫اخرین حضور او در جشنواره موسیقی کار در تهران بود‪ .‬او بارها در جشنواره های‬ ‫مختلف موسیقی داخلی و خارجی از جمله در کشورهای فرانسه‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬المان‪ ،‬سوئد‬ ‫و نروژ برنامه اجرا کرده و به عنوان تنها جانشین شیر محمد اسپندار شناخته شده بود‪.‬‬ ‫با این وجود‪ ،‬در یک سال اخیر برای گذران زندگی یک دستگاه پراید خریده بود و از‬ ‫راه مسافرکشی هزینه زندگی خود‪ ،‬همسر و هفت فرزندش را تامین می کرد‪ .‬دونلی یا‬ ‫دونی یکی از سازهای محلی بلوچستان و از خانواده «نی» است و به دلیل جفت بودن‪،‬‬ ‫نواختنش بسیار سخت است‪ .‬این ساز شامل دو نی است که نوازنده هنگام نواختن هر‬ ‫دو نی را در دهان خود می گذارد و نی مونث را اندکی پایین تر از نی مذکر قرار می دهد‪.‬‬ ‫تنها شش سوراخ نی مذکر از محل دمیدن استفاده می شود و نی مونثوظیفهواخوان را‬ ‫به عهده دارد‪ ،‬سه سوراخ صوتی ان از محل دمیدن ساز گاهی نواخته می شود‪ .‬به همین‬ ‫دلیل استادی در این ساز بسیار دشوار است‪ ،‬به طوری که تا مدت ها شیر محمد اسپندار‬ ‫را تنها نوازنده دونلی می دانستند اما موسی بلوچ امیدها را برای منقرض نشدن این‬ ‫ساز زنده کرده بود وحتی عده ای اعتقاد داشتند او از استاد خود پیشی گرفته است‪g.‬‬ ‫برای کپی نکردن سریال شروع می شد‪ ،‬با یک نسخه کامال‬ ‫کپی شده به پایان کار نزدیک می شود‪ .‬دو ماه و نیم است که‬ ‫ادامهتصویربرداریسریالمتوقفشدهوگویابامنحلشدن‬ ‫گروه سازندگان و وقفه طوالنی در ارائه قسمت های جدید‪،‬‬ ‫تهیه کنندگان از ادامه ساخت این مجموعه منصرف شده اند‪.‬‬ ‫همچنین با امدن نسخه قاچاق سه قس��مت اخر سریال‪،‬‬ ‫شایعاتی مطرح شد که وزارت ارشاد از ارائه پروانه نمایش‬ ‫به قسمت های جدید قهوه تلخ سر باز زده است اما مدیر کل‬ ‫دفتر همکاری های سمعی و بصری نمایش خانگی وزارت‬ ‫ارشاد می گوید‪« :‬پرونده قهوه تلخ در حال بررسی و گویا در‬ ‫حال رسیدن به مراحل نهایی اس��ت و به زودی نتیجه ان از‬ ‫سوی مراجع ذی صالح اعالم می شود‪« .‬قهوه تلخ» نیز مانند‬ ‫همه کارهای دیگری که ساخته می شود‪ ،‬نیاز به بازبینی دارد‬ ‫و گاهی در برخی قسمت ها تغییرات کوچکی لحاظ شده‬ ‫مثلت شمار‪112‬‬ ‫رمان «سفر به سوی صبح» نوشته هرمان هسه ب ا ترجمه سروش حبیبی منتشر‬ ‫شد‪ .‬این اثر روایتی است از سیر و سلوک عرفانی راوی و همراهانش به مشرق زمین‬ ‫که در جست وجوی حقیقتی ناب هستند‪« .‬سفر به سوی صبح»‪ ،‬رمان کوتاهی است‬ ‫از هرمان هسه‪ ،‬نویسنده المانی که نخستین بار در سال ‪ 1932‬و بعد از موفقیت کتاب‬ ‫«نارسیس و گلدموند» منتشر شد‪ .‬هسه در اثارش سعی دارد به تعادل میان روح و‬ ‫زندگی برسد و از همین رو ست که اغلب این دو را به مبارزه می طلبد‪ .‬نویسنده ای‬ ‫که به دلیل قدرت و استعداد نویسندگی‪ ،‬شکوفایی اندیشه و شجاعت ژرف در بیان‬ ‫اندیشه های انسان مداری و سبک نگارش عالی‪ ،‬توانست جایزه ادبی نوبل را در سال‬ ‫‪ 1946‬از ان خود کند‪« .‬سفر به سوی صبح» از زوایه دید مردی روایت می شود که‬ ‫به عضویت گروهی مذهبی در می اید که شخصیت های واقعی و داستانی مطرحی‬ ‫مانند افالطون‪ ،‬موتزارت‪ ،‬دن کیشوت‪ ،‬شارل بودلر و فیثاغورث در ان حضور دارند‪.‬‬ ‫همچنین شخصیتی به نام «تریسترام شندی» در داستان یک نویسند ه از قرن هجدهم‬ ‫میالدی و یکی از شخصیت های داس��تانی که پیش تر در رمان «سیذارتا» اثر هسه‬ ‫حاضر شده بود نیز در این اثر نقش دارند‪g .‬‬ ‫یادبود‬ ‫درگذشت استاد دونلی نواز‬ ‫است که کامال عادی و طبیعی است‪ ،‬اما تصمیمی مبنی بر‬ ‫اینکه از ادامه فعالیت سازندگان «قهوه تلخ» جلوگیری شود‬ ‫و این سریال نیمه کاره بماند‪ ،‬از سوی وزارت ارشاد گرفته‬ ‫نشده است‪ ».‬اما س��حر زکریا‪ ،‬یکی از بازیگران اصلی این‬ ‫سریال خبر از توقیف سه ماه تولید می دهد‪« :‬هنوز درست‬ ‫در جریان چرایی این تصمیم نیستم ولی احتمال می دهم‬ ‫خبرتوقفتولیدصحتداشتهباشد‪».‬امیرمهدیژوله‪،‬یکی‬ ‫از نویسندگان این سریال هم ادامه این سریال را الاقل در سال‬ ‫جدید محتمل نمی داند‪« :‬با توجه به اینکه نویسندگان این‬ ‫مجموعه از جمله خشایا ر الوند و خودم درگیر پروژه های‬ ‫دیگری شده ایم و خیلی از بازیگران سریال با بستن قرار داد‬ ‫به کارهای دیگر پیوس��ته اند‪ ،‬جمع اوری گروه برای ادامه‬ ‫تصویربرداری در سال جاری غیر ممکن است»‪ .‬همچنین‬ ‫شایعه جدایی مهران مدیری از قهوه تلخ در کنار شایعات‬ ‫دیگر‪ ،‬به انتها رسیدن این مجموعه را که از ابتدا قرار بود در‬ ‫‪ 30‬سری ساخته شود با عالمت سوال مواجه کرده است‪g.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫سوغات فرنگ‬ ‫نگاهی به میهمانان خارجی‬ ‫جشنواره فجر‬ ‫‫از تارانتینو ت ا هانکه‪ ...‬از جورج کلونی تا نیکالس‬ ‫کیج‪ ...‬نام های بزرگ��ی در راهن��د‪ 10 .‬فیلم خارجی‬ ‫مطرح ‪ 10‬سال گذشته میالدی در بخش مرور سینمای‬ ‫جهان س��ی امین جش��نواره بین المللی فیل��م فجر به‬ ‫روی پرده می روند‪ .‬این ‪ 10‬فیلم در س��ینماهای شهر‬ ‫هفتم‪ ،‬شهر قصه (مجموعه سینما ازادی) و فلسطین‬ ‫‪ 2‬به نمایش در می ایند‪ .‬نگاهی داریم به این میهمانان‬ ‫خارجی؛ مختصر و احتماال مفید‪.‬‬ ‫دیـــدار‬ ‫توازن‬ ‫توازن‪ ،‬فیلمی امریکایی محصول ‪ ۲۰۰۲‬اس��ت‪.‬‬ ‫فیلم را کرت ویمر نوش��ته و کارگردانی کرده است‪.‬‬ ‫داستان فیلم‪ ،‬داستان زندگی مردم پس از جنگ جهانی‬ ‫سوم است؛ ظلم و فس��اد و تباهی جهان را فرا گرفته‪.‬‬ ‫یک فرد با اتکا به نی��روی نظامی به تصرف کل جهان‬ ‫می پردازد و به بهانه جلوگیری از جنگ جهانی چهارم‬ ‫که موجب نابودی نسل بشر می شود‪ ،‬با مجبور کردن‬ ‫مردم ب��ه مصرف داروی��ی «احساس��ات» را در مردم‬ ‫سرکوب می کند و‪...‬‬ ‫مثلت شماره‪112‬‬ ‫مردحصیری‬ ‫در این فیلم به کارگردانی البیوت‪ ،‬نیکالس کیج‬ ‫نقش اصلی را برعهده دارد‪ .‬این فیلم از روی یک نسخه‬ ‫انگلیسی کامال موفق بازسازی شده است‪ .‬فیلم در مورد‬ ‫پلیسی است که پا در جزیره ای می گذارد که اتفاقات‬ ‫عجیب و هولناکی انتظارش را می کش��د‪ .‬این فیلم در‬ ‫ژانر سینمای وحشت است‪.‬‬ ‫در دره اله‬ ‫ی جنگ ویتنام و همس��رش‬ ‫یک س��رباز قدیم�� ‬ ‫برای پیدا کردن پسرش��ان که در جنگ عراق گم شده‬ ‫اس��ت و یافتن حقیقت با یک مامور پلیس همکاری‬ ‫می کنند‪ .‬این خالصه فیلمی به کارگردانی پل هاگیس‬ ‫و بازی تامی لی جونز‪ ،‬چارلیز ترون و سوزان ساراندون‬ ‫اس��ت‪ .‬فیلم ماهیتی کامال ضد جن��گ دارد و بهترین‬ ‫س��خنرانی تصویری علی��ه سیاس��ت های امریکا و‬ ‫گرفتاری سربازان این کشور در باتالق عراق است‪.‬‬ ‫فرزندان بشر‬ ‫داس��تان فیلم ب��ه س��ال ‪ ۲۰۲۷‬زمانی ک��ه زنان‬ ‫دیگر نمی توانند بچه ای به دنی��ا بیاورند‪ ،‬برمی گردد‪.‬‬ ‫جوان ترین س��اکن زمین‪ ،‬به تازگی در ‪ 18‬سالگی در‬ ‫گذشته اس��ت و همه امیدها و ارزوهای بشر نقش بر‬ ‫اب شده است‪ .‬درحالی که بحران و اشفتگی پایه های‬ ‫تمدن بشری را متزلزل کرده‪ ،‬دنیای در شرف مرگ و‬ ‫‪80‬‬ ‫نیستی‪ ،‬اخرین ش��انس بقایش را در وجود زنی به نام‬ ‫کی (هوپ اشیتی) می بیند که به گونه ای غیر قابل درک‬ ‫باردار شد ه است و‪ ...‬فیلم فرزندان بشر ساخته الفونسو‬ ‫کوارون است‪.‬‬ ‫یتیم خانه‬ ‫لورا پس از خرید یتیم خانه ای که کودکی اش را ان‬ ‫جا گذرانده بود‪ ،‬تصمیم می گیرد در انجا ساکن شود‪.‬‬ ‫در اولین روزهای ورود به یتیم خانه لورا‏متوجه می شود‬ ‫پسرش سیمون‪ ،‬دوستی خیالی برای خود یافته است‪.‬‬ ‫این واقعه کم کم راه را برای نگران��ی لورا باز می کند‪.‬‬ ‫در روز جشن پایان بازسازی‪ ،‬س��یمون‏گم شده و در‬ ‫جس��ت وجو برای یافتن وی‪ ،‬پای لورا نیز می شکند‪.‬‬ ‫پس از ناکامی پلیس در یافتن ردی از پس��ر گمشده‪،‬‬ ‫لورا‏گروهی پی ‪‎‬ر‪‎‬روانشناس متخصص تحقیق در امور‬ ‫فوق طبیعی را ب��ه یتیم خانه دعوت می کن��د و‪ ...‬فیلم‬ ‫یتیم خانه را خوان انتونیا بایونا کارگردانی کرده است‪.‬‬ ‫شب به خیر و موفق باشید‬ ‫اوایل دهه ‪ 50‬میالدی سناتور جوزف مک کارتی‪،‬‬ ‫مس��ئول «کمیته فعالیت ها و تحقیقات ضدکمونیستی»‬ ‫با استفاده از اس��ناد جعلی و ش��ایعات و دروغ ها‪ ،‬افراد‬ ‫مختلف از جمله تعدادی از س��ینماگرا ن هالیوود را به‬ ‫داشتن تمایالت کمونیستی و ضدامریکایی متهم می کند‪.‬‬ ‫مورو ای به همراه یک تهیه کننده برنامه ای با عنوان «اکنون‬ ‫ببینید» تدارک می بینند و می کوشند دروغ های مک کارتی‬ ‫را افشا کنند‪ .‬تالش انها سرانجام باعث می شود مجلس‬ ‫سنا به بازرسی کمیته مک کارتی بپردازد و فعالیت های ان‬ ‫را محدود کند و‪ ...‬این فیلم را جورج کلونی کارگردانی‬ ‫کرده و به عنوان بازیگر هم در ان حضور دارد‪.‬‬ ‫پنهان‬ ‫یک خانواده روش��نفکر فرانسوی یک روز فیلم ‬ ‫ی‬ ‫را دریافت می کنند که در ان به مدت چندین س��اعت از‬ ‫جلوی در ورودی خانه شان تصویر برداری شده است‪.‬‬ ‫این اتفاق چند روز متوالی تکرار می ش��ود و در مراحل‬ ‫بعدیفیلم هاییازمکان هایمختلفدیگربرایانهاپست‬ ‫می شود‪.‬کم کمارتباطاتیبینتصاویرفیلم هاوزندگیمرد‬ ‫خانوادهکشفمی شودکه‪...‬فیلمپنهانراکهدرنظرسنجی‬ ‫ل هانکه‬ ‫تایم فیلم برتر هزاره س��وم لقب گرفته‪ ،‬میشایی ‬ ‫کارگردانی کرده و در ان ژولیت بینوش بازی می کند‪.‬‬ ‫مصائب مسیح‬ ‫فیل��م داس��تان ‪ ۱۲‬س��اعت پای��ان زندگ��ی‬ ‫حضرت عیسی(ع) را روایت می کند‪ .‬دشمنان مسیح‬ ‫برای کش��تن ایشان در ش��ورایعالی دولتی متشکل از‬ ‫رهبران یه��ودی هم پیم��ان می ش��وند‪ ،‬در نتیجه این‬ ‫فتنه ها از جانب کاهنان یهودی‪ ،‬مس��یح در دادگاه به‬ ‫مصلوب ش��دن و به مرگ محکوم می شود‪ .‬سپس به‬ ‫طرز دلخراشی ش��کنجه می شود‪ .‬بر س��ر مسیح خار‬ ‫ی می کنند و س��پس با‬ ‫می گذارن��د و س��رش را زخم ‬ ‫وسایل و شالق هایی او را انقدر می زنند که جای جای‬ ‫بدنش مملو از زخم می ش��ود‪ .‬بعد ایشان را به صلیب‬ ‫می کش��ند و‪ ....‬فیلم مصائب مس��یح را مل گیبسون‬ ‫کارگردانی کرده است‪.‬‬ ‫بیل را بکش‬ ‫بیل را بکش چهارمی��ن فیلم تارانتینو اس��ت و‬ ‫ی است که قرار است‬ ‫مشهورترین فیلم در میان ‪ 10‬فیلم ‬ ‫در جشنواره به نمایش در اید‪ .‬داستان فیلم به قرار زیر‬ ‫است؛ زنی که یکی از بهترین اعضای گروه بین المللی‬ ‫ادم کشان حرفه ای بوده‪ ،‬تصمیم می گیرد از گروه جدا‬ ‫ش��ود و زندگی تازه ای را برای خودش ش��روع کند‪.‬‬ ‫بنابراین رهبر گروه که مردی به اسم بیل است و سایر‬ ‫اعضای گروه با او دشمن می ش��وند‪ .‬ادم کش ها همه‬ ‫میهمانان را به قتل می رس��انند و خود او نیز به شدت‬ ‫مجروح و بیهوش می ش��ود‪ .‬پنج نفر از اعضای گروه‬ ‫مسئول این جنایت هستند‪ .‬چهار سال پس از وقوع این‬ ‫حادثه عروس به هوش می اید‪ .‬او تنها به یک چیز فکر‬ ‫می کند و ان انتقام گیری از بیل و گروهش است و‪...‬‬ ‫روز نهم‬ ‫درروزهایجنگجهانیدوم‪«،‬سروانگبهارت»افسر‬ ‫گشتاپوسعیمی کند«کشیشابه هانریکرمر»راراضیکند‬ ‫تایکاسقفراازمقاومتدربرابرالمانی هابازدارد‪.‬بهعالوه‬ ‫نامه ای از طرف کلیسای کاتولیک لوکزامبورگ به واتیکان‬ ‫بنویسدوپاپرامتقاعدکندکهاز«هیتلر»ورژیمنازیحمایت‬ ‫کند‪.‬فیلمروزنهمساختهفولکرشلوندروفاست‪g.‬‬ ‫قاب‬ ‫سیمای عجیب نخست وزیر ژاپن‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اخرین شاهکار استاد فرشچیان‬ ‫تعزیه در روز اربعین‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫جوالن اسب میان اتش در اسپانیا‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلت شمار‪112‬‬ ‫اعتراض مجاری ها به اتحادیه اروپا‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫بوسه بر تندیس شهید کاظمی‬ ‫بازار سکه‪ ،‬سکه است‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫نسخه ایتالیایی تایتانیک در هزاره سوم‬ ‫‪81‬‬ ‫تماس از شهرستان‪021-55651415 :‬‬