ماهنامه مثلث شماره 114
ماهنامه مثلث شماره 114
ماهنامه مثلث شماره 114
منزل به منزل با امام
پرونده ای درباره اماکن روز های انقالب
هفته نامه خبری،تحلیلی /سال سوم /شماره صد و چهاردهم 15 /بهمن ماه 88/ /1390صفحه1500/تومان
یارگیری
اصال ح طلبان
ایا اصولگرایان منتقد دولت در
فهرست اصال ح طلبان قرار می گیرند؟
ت و گوهای و یژه مثلث در بار ه
گزارش و گف
ار ا یش نیر وهای سیاسی برا ی مجلس نهم
فصلجوانگرایی
سی امین پرواز سیمرغ ها
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
عبور از بحران
روسیه میان حکومت اسد و مخالفان میانجیگری می کند
حال و هوای التحریر و اللولوء
انچه در اجالس بیداری اسالمی گذشت
موجسواری؛ازتغییرتامحافظهکاری
نگاهی به مواضع دولت اوباما در قبال ایران
راه امام
34 - 43
سیاست
لو هوایانتخابات
حا
مدعیان حقوق بشر
ن
و دفاع از جنایتکارا
اسالم احکامش [باید] در خارج بیاید تا مردم
عالم بفهمند که اس�لام چى اس��ت؛ نگذاشتند
اس�لام را بفهمند؛ جوانهاى ما را اغفال کردند
نگذاشتند بفهمند که اسالم چیست؛ چه احکامى
دارد؛ خداوند چه احکامى براى ما اورده اس��ت؛
براى چه اورده است؛ نگذاشتند این را [بفهمند]؛
اگ��ر مهلت بدهند ،بگذارند ک��ه این احکام یکى
یکى پیاده بش��ود ،مس��ائل سیاسىاش ،مسائل
اقتصادىاش ،س��ایر مس��ائلش پیاده بشود ،ان
وقت مىفهمند که نه دموکراس��یهاى پوچ انها
در مقابل دموکراسى حقیقى اسالم چیزى است
و نه ان حقوقبشردانها ،ان بشر دوستى انها با
انکه در اسالم است ،طرف مقایسه است.
مالحظه مىکنید این کسانى که از حقوق بشر
دممىزننددرخارج،اینگروههایىکهانبزرگها
درس��ت کردند براى اغفال ،در طول این مدت که
این ملت ما این طور کشته داد ،یک کلمه نگفتند.
حاال یک چند نفر از اشخاصى که به تصدیق همه،
اینها خائن بودند؛ حاال که یک چند نفر از اینها را به
واسطه خیانتى که کردند و همه ملت ،همه اقشار
قبول دارند که اینها خائن هستند ،اینها را دارند به
جزاى خودش��ان مىرسانند ،این حقوق بشریها
دادشان بلند شده است؛ تلگرافات مىاید به اینکه
«نه،نکنیددیگر!»خب،مگراینهایىکهکشتهشدند
بشر نبودند؟ مگر اینها حق نداشتند؟ حقوق بشر
اقتضا مىکند که اگر یک نفر یک کسى را کشت در
ازایش[اورا]بکشند؛یککسىکهدهسال-بیست
س��ال ،هم کشته اس��ت ،هم وادار کرده به کشتن؛
این را حاال اگر بکشند ،حقوق بشری ها صدایشان
درامده؛ على ایحال ما همه با هم برادریم و دس��ت
بیعتبههمدادیم.
کوشش براى استقالل و ازادى
همه با هم برویم تا ان اخرى که باید برویم؛ که
الل به ثمر برسانیم و مملکت
این نهضت را انشاء هّ
براى خودتان باشد؛ نه یک اقا باالسرى باشد که
بخواهد به شما تحمیل بشود ،نه یکى که بخواهد
به ما تحمیل بشود ،نه از خارج بتوانند به ما تعدى
بکنند؛ مس��تقل ،ازاد ،قوى ،قدرتمند [باشیم]؛
الل همهتان موفق باشید.
انشاء هّ
گروه های سیاس��ی چه اصولگرا و چه
اصالح طلبفعالیت هایانتخاباتیخود
را باتوج��ه به نزدیک ش��دن به زمان
برگ��زاری انتخابات مجل��س افزایش
داده ان��د .درحالیکه هن��وز به صورت
کامل و مش��خص از س��وی گروه های
شرکت کننده اعالم رسمی نشده ،اما
اخب��ار ضد و نقیضی درب��ار ه ترکیب
فهرست هایمختلفمنتشرشدهاست.
در این میان در برخی محافل سیاس��ی
و رس��انه ای ای��ن احتمال مطرح ش��ده
است که برخی چهره های اصالح طلب
ب��ا طیف��ی از اصولگرایان ب��ه صورت
مشترکفهرستمنتشرکنند.
8 - 25
خبرنامه
بازهم حسن نیت ایران
هیاتی از اژانس انرژی اتم ی هفته گذشته وارد ایران شد .این هیات که برای رایزنی
جهت تداوم مذاکرات بین ایران و گروه 5 +1وارد کشورمان شده بود ،قرار است
نتایج مذاکراتشان را به غربی ها ارائه کنند تا دور جدیدی از گفت وگوهای طرفین
اغ��از ش��ود .اخیرا ایران و گ��روه 5+1تمایل خود را برای اغ��از مذاکرات اعالم
کرده اند و به نظر می رسد ورود این بازرسان تحولی جدید در این راستا باشد.
44 - 53
بین الملل
اخرینسخنرانی
روس��ای جمهوری امریکا چ��ه دموکرات و چه جمهوریخ��واه در رابطه با ایران
سیاست یکسانی را دنبال می کنند و در حقیقت می توان گفت این البی صهیونیسم
اس��ت که به انها خط می دهد .بس��یاری گمان می کردند که باراک اوباما نسبت
به روس��ای جمهوری پیشین خود در قبال ایران سیاس��ت معتدل تری را در پیش
خواهد گرفت ،اما با گذشت 4سال از روی کار امدن وی اکنون دیگر بر همگان
روشن ش��ده که اوباما نیز تنها در فکر خوش خدمتی برای صهیونیست هاست و
سیاست هایش را مطابق خواست انها تنظیم می کند.
54 - 63
سودای سی مرغ
فرهنگ
نهال جش��نواره فیلم فجر حاال درخت تناوری ش��ده اس��ت با 30س��ال سن .این
جش��نواره که امسال در سی وسومین سالگشت انقالب اسالم ی دوره کم تنشی را
نس��بت به دو دوره اخیر تجربه خواهد کرد ،اما شرایط خاصی را تجربه می کند
که کمتر سابقه داشته است .پس از اعالم انحالل خانه سینما جشنواره فیلم فجر
محملی شده است برای دعوت سینماگران به همدلی و در کنار ان ،انتقاد از استیالی
نگاه های سیاسی در عرصه سینما.
26 - 33
پرونده ویژه
و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس
و یکون الرسول علیکم شهیدا
منزل به منزل با امام
حاال 33س��ال از روزگاری می گذرد که از همان مسیر که
دیو بیرون رفت ،فرش��ته الهی با بوی گل و سوسن و یاسمن
امد .روزی که پ��رده اول این حقیقت کلید خورده بود امام
انقالب از سربازانی یاد کرد که در گهواره ها هستند .خیلی ها
مفهوم این سخن حکیمانه را سال ها درک نکردند تا روزی
که واقعه بزرگ به ثمر نشس��ت و بچه های دیروز جوانان
رشیدی شدند که نه تنها بزرگترین حادثه در تاریخ سیاسی
و ملی خود بلکه بسیاری از تحوالت جهان را باعث شدند.
73 - 77
مثلث؛ هفته نامه ای خبری ،تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه از واقعیت ها ارائه
دهد .نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل ،ازادی و جمهوری اسالمی .مرامش تقویت
گفتمان انقالب اسلامی ،چارچوبش اسلام ،انقالب ،امام و رهبری ،ارمانش گس�ترش و سیادت
اسلام خواهی در سراسر جهان و عزت مسلمانان ،توسعه و پیش�رفت ایران اسالمی و رفاه مردم
ش�ریف ایران و رونق گرفتن عدالت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در
برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مش�رب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و
تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و نخبگان کشور است .امیدواریم
که در روایت مان صادق ،بر مرام مان مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر ،بر ارمان مان مومن ،بر
مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
سی وسومین سالگرد پیروزی انقالب اسالمی گرامی باد
افتاب
مثلث
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
تهران ،قلب جهان اسالم
اجالس جوانان و بیداری اس�لام ی به میزبانی تهران در یک س��الگی جنبش های
اس�لامی منطقه نویدبخش همراهی و هماهنگی میان جوانان 73کشور مسلمان
برای تاثیرپذیری از تجربات هم اس��ت؛جایی که این اجالس فرصت مناسبی برای
به اشتراک گذاشتن تجربیات انها بود.
64 - 72
مصائب اقای خاص
ورزش
خوزه مورینیو ،سرمربی جنجالی رئال روزهای خوبی را در اللیگا سپری نمی کند؛
اگرچه این مربی پرتغالی تیمش را همچنان به عنوان صدرنش��ین رقابت های لیگ
اس��پانیا حفظ کرده است .اما به دلیل ناکامی مقابل بارسلونا همچنان مورد انتقاد
برخی از هواداران رئال مادرید قرار دارد.ایا ناکامی های مورینیو مقابل بارس��ا به
شخصیت فنی او برمی گردد؟!
سردبیر :سعید اجورلو
تحریریه:
ی
دبیر تحریریه و سیاست :مصطفی صادق
دبیر فرهنگ و اقتصاد :علیرضا بهرامی
دبیر خبرنامه :علی حاجی ناصری
دبیر افتاب :مصطفی شوقی
دبیر بین الملل :سعیده سادات فهری
دبیر دیدار :افشین خماند
دبیر ورزش :مصطفی شوقی
دبیر دین و تاریخ :داوود رضایی چراتی
اعضای تحریریه و همکاران :زهیر توکلی -خسرو معتضد -ابوالقاسم غالمی -شاهده یوسفی -مهدی سرایی -یاسین سیف االسالم
امی��د کرمانی ه��ا -فاطم��ه میرزای��ی -ش��یما غفاری -زه��را راد -عاطف��ه کربالئ��ی -محمد تاجیک -حس��ین غالمی
شادی خوشکار خیری -حمیدرضا نصیری نژاد -مسعود نجفی -شاهین فتحیان -محمد جواد پاینده -سجاد محقق
دبیراجرایی :سمانه مومنی
فنی:نیما ملک نیازی
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
پردازش تصاویر و عکس :هومن سلیمیان -امیر طالیی -مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی
تصحیح :ژیال شاکری -محمدحسین رحیمی
حروفچینی :داود حشمتی
مدیر اداری و مالی :محمد پالیزدار
سازمان اگهی ها :مصطفی میری
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلی اجورلو
انفورماتیک :شهرام زحمتی
ب��ا تش��کر از :دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار -مهن��دس واعظی -دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی -دکتر غالم حس��ن تقی نتاج
حسین زندی -احمد طالیی -مهندس بختیاری -مهندس بهرامی -حسین مجاهدی -هادی انباردار -سید عارف علوی
مهندس امینی -اقای راس��تی
سازمان اگهی ها :تلفن0912 - 5169927 :
چاپ :هنر سرزمین سبز -تلفن66818168 :
توزیع :سرزمین سبز -تلفن66617787 :
نشانی :تهران ،خیابان افریقا ،بعد از چهارراه اسفندیار ،کوچه سعیدی ،پالک ،2تلفن22038551 - 2
خبرنامه
در خبرنامه این هفته سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با صدها نفر از جوانان 73کشور جهان از جمله جوانان
مصر ،تونس ،لیبی ،لبنان ،یمن ،بحرین و فلسطین درج شده است .گزارشی در مورد ورود هیاتی از اژانس انرژی
اتمی به ایران ،مرور رسانه ها در هفته گذشته ،گزارش ها ،خبرها و یادداشت هایی در حوزه های مختلف از بخش های
گوناگون خبرنامه این شماره است.
خبرنامه
مثلث شماره114
او برادری گندمگون داشت
بازهم حسن نیت ایران
به خاطر یک مشت دالر
8
تیتریک
خبرنامه
مثلث شماره114
9
مقام معظم رهبری در جمع جوانان کشورهای اسالمی:
نهضت بیداری اسالمی ،شیعه و سنی نمی شناسد
خبرنامه
صدها نفر از جوانان 73کش��ور جهان از جمله
جوانان مصر ،تون��س ،لیبی ،لبنان ،یم��ن ،بحرین و
فلسطین صبح دوشنبه گذشته در فضایی صمیمانه و
لبریز از احساسات اس�لامی و انقالبی ،با رهبر معظم
انقالب اسالمی دیدار کردند.
حضرت ای��ت اهلل خامنه ای در ای��ن دیدار پس
از س��خنان نمایندگان جوانان چندین کشور اسالمی
منطقه ،قیام ملت های مسلمان بر ضد دیکتاتوری های
وابس��ته را پدیده ای بس��یار مبارک و مه��م و مقدمه
قیام علیه «دیکتاتوری جهانی ش��بکه فاسد و خبیث
صهیونیستی و اس��تکباری» خواندند و تاکید کردند:
«در افاق روشن این حرکت مبارک ،امت اسالمی ،به
حول و قوه الهی بار دیگر در اوج عزت و استقالل و
اقتدار قرار خواهد گرفت.
در اغاز این دی��دار ضیاءالدین مورو ،از جوانان
انقالبی تونس با اشاره به ویژگی انقالب مردم تونس
به عنوان اغازگر انقالبهای منطقه ،گفت« :این انقالب
یک انقالب مس��تقل و مردمی بود ک��ه هیچ حزب و
گروه سیاسی در شکل گیری ان نقش نداشتند».
وی با تاکید بر اینکه سرنگونی حکومت بن علی
پایان کار نیس��ت ،خاطرنش��ان کرد« :مردم تونس بر
تحقق کامل اه��داف انقالب تاکید دارن��د و جوانان
انقالبی ،موضوع فلسطین و ازادی ان را مساله اصلی
انقالب خود می دانند».
اقای ضیاءالس��اوی از جوانان انقالبی مصر هم
با اشاره به برخی فضاسازی ها درباره هویت انقالب
مردم مصر گفت« :مردم مصر این انقالب را از مساجد
ش��روع کردند و ش��عارهای انها اهلل اکبر و شعارهای
اسالمی و ضد صهیونیستی بود».
وی افزود« :هدف انقالب مصر ،فقط رس��یدن
به ازادی و عدالت اجتماعی نبود ،بلکه هدف نهایی
استقالل حقیقی مصر و رهایی از همپیمانی با امریکا
و صهیونیزم است».
ضیاءالس��اوی خاطرنش��ان کرد« :س��رنگونی
حکومت مبارک اولی��ن گام انقالب مصر بود و مردم
مصر مصمم ب��ه تحقق اه��داف کامل ای��ن انقالب
از جمله لغ��و پیمان ننگین کمپ دیوید و پاکس��ازی
حکومت از بقایای رژیم سابق هستند».
عبداهلل عبده ع�لاو ،از جوان��ان انقالبی یمن با
اش��اره به انگیزه های قوی اس�لامی در انقالب مردم
یمن گفت« :ما به ایرا ِن علم و فناوری ،ایرا ِن نواوری ها
و ایرا ِن مقاومت و ایس��تادگی امده ایم تا از تجربیات
انقالب اسالمی برای مبارزه با امریکا و ظلم و استبداد
استفاده کنیم».
احمد حسن حجیری ،از جوانان انقالبی بحرین
نیز سخنان و اش��عاری در وصف احساسات پاک و
انقالبی مردم بحرین و غربت جوانان و ش��هدای این
انقالب بیان کرد.
محمد عل��ی محمد ع��واظ ،از جنبش مقاومت
اسالمی فلس��طین (حماس) در س��خنانی با اشاره به
محوریت موضوع فلس��طین در همایش بین المللی
جوانان و بیداری اس�لامی گفت« :با پیروزی انقالب
مثلث شماره114
10
اسالمی ایران و تعیین روز جهانی قدس ،خون تازه ای
به کالبد ارمان های فلسطین دمیده شد».
خالد السالم ،از جوانان انقالبی لیبی ،انقالب لیبی
را انقالب تکبیر نامید و گف��ت« :این انقالب با تکبیر
اغاز شد و با تکبیر هم ادامه خواهد یافت».
وی ضمن تاکید بر لزوم اس��تفاده مردم لیبی از
تجربیات انقالب اس�لامی ایران در مقابله با امریکا،
خاطرنشان کرد« :انقالب مردم لیبی از لحاظ مردمی
بودن بسیار شبیه انقالب اسالمی مردم ایران است».
فاطمه مغنیه ،فرزند شهید عماد مغنیه از رهبران
حزب اهلل لبنان نی��ز به عنوان اخرین س��خنران تاکید
کرد« :پی��روزی انقالب اس�لامی ایران ب��ه رهبری
امام خمینی (ره) س��راغاز و منش��ا بیداری اسالمی و
انقالب های کنونی در منطقه است».
در این دیدار پس از س��خنان نمایندگان جوانان
تونس ،مصر ،یمن ،بحرین ،فلس��طین ،لیبی و لبنان،
حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای در س��خنانی ،جوانان
کشورهای اس�لامی را حامالن بش��ارت های بزرگ
برای اینده امت اسالمی خواندند و افزودند« :بیداری
جوانان سرتاسر جهان اسالم ،امید به بیداری عمومی
ملت های مسلمان را افزایش داده است».
رهبر انقالب ،تاریخ بشر را بر سر یک پیچ بزرگ
تاریخی و در اس��تانه تحولی عظیم دانستند و تاکید
کردند« :بش��ریت از همه مکات��ب و ایدئولوژی های
مادی اع��م از مارکسیس��م ،لیب��رال دموکراس��ی و
ناسیونالیس��م س��کوالر عبور کرده و در اغاز دوران
جدیدی است که بزرگترین نشانه ان ،توجه ملت ها
به خدای متعال ،استمداد انها از قدرت الیزال الهی و
اتکای ملت ها به وحی است».
ایشان با اش��اره به تس��لط ش��بکه دیکتاتوری
پیچیده ،خطرناک ،فاس��د و ش��یطانی صهیونیس��ت
و قدرت های اس��تکباری ب��ر جهان افزودن��د« :قیام
ملت ه��ای منطق��ه علی��ه دیکتاتوره��ای وابس��ته،
جزئ��ی از مبارزه بش��ریت ب��ا دیکتات��وری جهانی
صهیونیست هاس��ت و جامعه بش��ری با پش��ت سر
گذاشتن پیچ بزرگ تاریخی ،از سیطره این دیکتاتوری
خطرناک رها می ش��ود و این تحول عظیم براس��اس
وعده صادق پروردگار ،به ازادی ملت ها و حاکمیت
ارزش های معنوی و الهی منجر خواهد شد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به کس��انی
که ممکن است پیروزی بر شبکه دیکتاتوری جهانی
صهیونیست ها را غیرممکن بدانند خاطرنشان کردند:
«قبال نیز اگر کسی از پیروزی جوانان مومن حزب اهلل
بر ارتش رژیم صهیونیستی سخن می گفت یا از ذلت
طاغوت مصر و تحوالت عجیب شمال افریقا حرف
می زد ،خیلی ها باور نمی کردند همچنان که استقامت،
پیروزی و پیش��رفت جمه��وری اس�لامی نیز برای
برخی ها قابل باور نبود اما ق��درت فائقه پروردگار،
خود را در این پیروزی ها و تحوالت ش��گفت نشان
داد».
رهب��ر انقالب اس�لامی ،حضور هوش��یارانه و
استقامت ملت ها در میدان را زمینه ساز تحقق حتمی
نصرت های الهی خواندند و افزودند« :در پرتو تحقق
وعده های پروردگار ،صهیونیس��ت ها ،شیطان بزرگ
امریکا و قدرت های غربی ام��روز در مقابل بیداری
اس�لامی احس��اس ناتوانی می کنند و این احساس
ضعف و شکست هر روز بیشتر خواهد شد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای ،تحوالت کشورهای
اسالمی را «اغاز راه نجات و س��عادت» ،برشمردند
و افزودن��د« :مه��م ای��ن اس��ت ک��ه پیروزی ه��ای
به دس��ت امده را پایان راه ندانیم و با ادامه مجاهدت
و تکیه بر عزم و اراده ملت ها و اتکا و حس��ن ظن به
خدای قادر متعال ،مبارزه با زورگویان جهانی و عوامل
انها را ادامه دهیم».
ایش��ان با اش��اره به پیش��رفت های چش��مگیر
علمی جمهوری اس�لامی در عرصه های هس��ته ای،
زیست فناوری ،پزش��کی و ...گفتند «جوانان مومن
این سرزمین ،در اوج ناباوری دشمنان و به رغم همه
کارشکنی های انان ،به پیشرفت هایی دست یافته اند
که می تواند ب��رای جوانان همه ملت های اس�لامی
درس اموز باشد.
حضرت ای��ت اهلل خامنه ای با ی��اداوری تالش
مس��تبدان جهانی برای تلقین دو باور غلط در افکار
عمومی ملت های مس��لمان گفتند« :دش��منان امت
اس�لامی با تزریق احس��اس ناتوان��ی در ملت های
مسلمان و تلقین غیرقابل شکست بودن قدرت های
جهانی ،حدود دو قرن است که ملت های مسلمان را
عقب نگه داشته اند اما امت اسالمی امروز بیدار شده
و درک کرده است که هر دو تصور ،صددرصد غلط
اس��ت و ملت های مس��لمان قادرند مجد و عظمت
تمدن اسالمی را بار دیگر احیا کنند.
رهبر انقالب اسالمی ،قرن حاضر را قرن اسالم
و معنویت برشمردند و خاطرنش��ان کردند« :اسالم،
عقالنیت و معنویت و عدالت را هم��راه یکدیگر به
ملت ها هدیه می ده��د و تعالیم پروردگار بر اس�لام
عقالنیت و تفکر و تدبر ،اس�لامِ توکل بر خدا ،اسالم
جهاد و اسالم کار و اقدام ،تاکید می نماید».
حضرت ای��ت اهلل خامنه ای با اش��اره به تالش
استکبار برای جبران صدمات و ضربات ناشی از قیام
ملت ها در مصر و تونس و لیبی و دیگر کش��ورهای
اسالمی افزودند« :دشمن مش��غول طراحی و توطئه
است و ملت های اس�لامی به خصوص جوانان امت
اس�لامی که موتور بیداری اسالمی هس��تند ،باید با
هوش��یاری و مراقبت کامل و اس��تفاده از تجربیات
دیگران ،اجازه ندهند شبکه استبداد جهانی ،انقالب ها
را از انها بربای��د و راه های حال و این��ده را منحرف
کند».
ایشان تجربیات 32ساله جمهوری اسالمی در
مقابله با انواع توطئه های امریکا و دیگر دشمنان اسالم
را یاداور شدند و افزودند« :مستکبران برای شکست
جمهوری اس�لامی هرکاری که از دستش��ان برامده
انجام داده اند اما تاکنون در همه مراحل از ملت ایران
تودهنی خورده اند و از این به بعد نیز جز شکست و
ناکامی چیزی نصیبشان نخواهد شد.
خبرنامه
حضرت ایت اهلل خامن��ه ای ایجاد اختالف میان
امت اس�لامی را از جمله مکاید دش��منان خواندند
و افزودند« :نهضت بیداری اس�لامی ،ش��یعه و سنی
نمی شناسد و پیروان همه مذاهب اسالمی ،با وحدت
و همدلی در میدان مبارزه هستند».
رهبر انقالب اسالمی با اشاره به اصول مشترک
ف��راوان ملت ه��ای اس�لامی خاطرنش��ان کردن��د:
«ملت های مس��لمان با یکدیگر تمایزات��ی نیز دارند
و با توجه ب��ه تفاوت ه��ای جغرافیای��ی ،تاریخی و
اجتماعی هیچ الگوی واحدی برای همه کشورهای
اس�لامی وجود ندارد اما مهم این اس��ت که همه ،با
سیطره شیطانی صهیونیست ها و امریکایی ها مخالفند
و وجود غده سرطانی اسرائیلی را برنمی تابند».
ایش��ان در ترسیم یک ش��اخص برای قضاوت
درباره رویدادها و حوادث افزودند« :هر جا فعالیتی و
طرحی وجود دارد که به نفع اسرائیل و امریکاست،
باید هوشیار باش��یم و ان را حرکتی بیگانه و مخالف
منافع ملت ه��ا بدانیم و هر جا حرکتی اس�لامی ،ضد
صهیونیس��تی ،ضد استکباری ،ضد اس��تبدادی و ضد
فساد هست ،همه ملت های مسلمان در تایید و تقویت
ان ،همراه و همدل خواهند بود».
رهبر انقالب به عن��وان یک نمونه به تالش های
دستگاه های رسانه ای جهان برای منزوی کردن مردم
بحرین اش��اره کردند و گفتند« :رس��انه های غربی و
یا وابس��ته به غرب ،می خواهند ب��ا اختالف افکنی و
خط کشی ،مساله بحرین را شیعه و سنی کنند اما هیچ
فرقی میان حرکت های بیداری اسالمی در کشورهای
مختلف وجود ندارد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای ،توکل و حسن ظن به
خدا و حفظ وحدت را رمز پیروزی دانستند و با استناد
به فرمان پروردگار به پیامبر درباره استقامت و پایداری
افزودند« :امت اسالمی در پرتو این فرمان الهی ،بدون
توقف ،راه خود را ادامه می دهد».
ایش��ان اینده امت اس�لامی را بس��یار روش��ن
برشمردند و با اش��اره به امکانات انس��انی ،مادی و
غیرمادی جهان اس�لام تاکی��د کردن��د« :ملت های
اسالمی با حفظ تفاوت ها و تمایزها در زیر چتر واحد
دعوت الی اهلل قرار دارند و جوانان امت اس�لامی ،به
اذن الهی ،روزگار مجد و عزت و اقتدار امت اسالمی
را ش��اهد خواهند بود و این افتخ��ارات عظیم را به
نسل های بعد منتقل خواهند کرد».
در ابت��دای ای��ن دی��دار اق��ای دکت��ر والیتی،
دبیرکل مجمع جهانی بیداری اس�لامی با اش��اره به
حضور 1200جوان انقالبی از 73کش��ور جهان در
همایش بین المللی جوانان و بیداری اس�لامی گفت:
ش��رکت کنندگان در ای��ن همایش در 6کمیس��یون
تخصصی به بررس��ی این موضوع��ات پرداختند که
به این شرح هس��تند« :مبانی نظری و فکری و عوامل
پیشرفت بیداری اسالمی»« ،حاکمیت اسالم ،الگوها،
دس��تاوردها و جوانان»« ،اس��تکبار جهان��ی ،امریکا
و صهیونی��زم در مواجهه با موج بیداری اس�لامی»،
«جوان��ان ،مقاومت فلس��طین و بیداری اس�لامی»،
«اسیب شناس��ی فرصت ها و تهدیدهای پیش روی
بیداری اسالمی» و «چشم انداز و افق های اینده بیداری
اسالمی» .اقای والیتی افزود« :ش��رکت کنندگان در
همایش جوانان و بیداری اسالمی بر ضرورت مقابله
با توطئه های استکبار جهانی به ویژه تبلیغات دروغین
رس��انه ای اس��تکبار در مورد اه��داف حرکت های
اس�لامی .همچنین ت�لاش برای گس��ترش گفتمان
مردم س��االری دینی ،عدالت طلب��ی و ازادیخواهی
تاکید کردندg ».
مثلث شماره114
11
مرور رسانه ها
مطبوعات در هفته ای که گذشت
توطئه جدید
یاسین سیف االسالم
خبرنامه
باالخره قرار ش��ده اس��ت هم ب��ازار ارز و س��که
استراحتی بکند و هممردم بتوانند عالوه بر حوزه نوسانات
اقتصادی ،اخب��ار و رویداد های دیگر ای��ران و جهان را
پیگیریکنندوهمه چیزدراقتصادخالصهنشود.به همین
خاطر تا فرصت هست باید اس��تفاده کرد و از تحوالت
سیاسی و تداوم اعتراض ها در امریکا و بحرین و مصر و
تحلیل خصومت های غرب غلیه ایران و ...سخن گفت
تا نهایت استفاده از شرایط پیش امده بش��ود .اما به نظر
می رسد یکی از مهم ترین وقایعی که در سطح مطبوعات
هفته گذشته انعکاس پیدا کرد اجالس بین المللی بیداری
اسالمی و جوانان بود که در تهران برگزار شد .اجالسی که
فرصت گفتگو میان گروهی از جوانان مسلمان در جهان
را فراهم کرد و فرصت منحصر ب��ه فردی را برای تعامل
اس�لام خواهان به وجود اورد .اجالس های این چنینی
اگرچه نهایتا بعد از چند روز خاتمه می یابد اما می توانند
اثار بلند مدت را در فضا پیرامون موضوع محوریشان بر
جای بگذارند.
مثلث شماره114
مشکل از تحریم نیست
«تحریم تحریم است و به هر حال شرایط جدیدی
را فراهم می اورد که باید متناسب با ان عمل کرد .شرایطی
که شاید در برخی مواقع خیلی به خود تحریم ارتباطی
پیدا نکند ».این عقیده اکبر ترکان ،عضو مجمع تشخیص
مصلحت نظام در گفتگو با روزنامه ش��رق اس��ت .این
روزنامهبهنقلازویمی نویسد «:ترکانباقاطعیتمی گوید
می توان بر تحریم غلبه کرد ،منتها به ش��رط اس��تفاده از
مدیران کاربلد و با تخصص ب��اال .در واقع او بر این باور
است که بسیاری از مشکالت اقتصاد ایران بیش از انکه
به تحریم ها مربوط باشد ناش��ی از ضعف تخصص در
تصمیم گیری های اقتصادی است ».ترکان در این مصاحبه
به شرق گفته است« :ایران کشوری بزرگ و قدرتمند با
ظرفیت هایباالیمنابعانسانی،طبیعیو...استوتوانایی
پشت سرگذاشتن شرایط سخت را دارد .به طوری که در
دوران جنگ با وجود تحریم فروش تسلیحات جنگی به
ایران ،بیشتر نیازهای جنگی در داخل تامین می شد .نباید
فراموش کرد که دانش توسعه میادین نفتی ،تک نبوده و
متخصصان داخلی توانایی های مثال زدنی در این بخش
دارندوماازنظرتوسعهنفتیتحتهیچشرایطیمستاصل
نخواهیم بود .او در مورد قطع صادرات نفت به اروپا پیش
12
از انکه موعد تعیین شده این کشورها فرا برسد ،با موافقان
این طرح همنوا اس��ت و می گوید :کشورهای اروپایی،
دیگر از ما نفت نخواهند خرید.
اصالح طلبان چرا نیامدند
این س��والی اس��ت که س��رمقاله کیه��ان در قبال
چراغ خام��وش اردوگاه اصالح��ات در انتخاب��ات
پیش رو مطرح ک��رده و دالیلی را برای ان اورده اس��ت.
س��رمقاله نویس کیهان بر این باور است که اصل قضیه
به نوعیارتباطباز می گرددکهمیانجبههاصالحاتومنافع
راهبردی غرب وجود دارد .کیهان اینگونه نوشته است:
«مجموعه ارزیابی ها نشان می دهد اصلی ترین عاملی که
جریان فتنه را به سمت تحریم انتخابات سوق داد ،این بود
که این جریان بیش از انکه یک نیروی سیاسی در فضای
داخلی کشور باشد ،بازوی اجرای درخواست های غرب
درفضایداخلیایراناست.بنابراینپاسخ دهیبهنیازهای
راهبردیغرببرایاننسبتبهتعقیبهرهدفدیگری
اولویت دارد ».این یادداشت در ادامه اورده است« :جریان
اصالح طلبازانجاکهبالکلمسلوب االختیاراستوباید
هر طور شده اوامر واصله از بیرون را مو به مو اجرا کند،
انتخابات را تحریم کرد .از جمله به این دلیل که امریکا به
کاهش مشارکت در انتخابات نیاز جدی دارد و طبعا سران
و عوامل فتنه نمی توانند نسبت به این درخواست اربابان
خود بی تفاوت باشند .در واقع خیانت تقلب در سال 88با
خیانتی بزرگتر به نام تحریم ،در پیوند کامل با راهبرد طرف
خارجی تکمیل شده اس��ت .بنابراین تا همین جای کار
کافی است که بتوان نتیجه گرفت اصالح طلبی به معنای
مصطلح کلمه به ضد انقالب پیوسته و دیگر یک نیروی
سیاسی درون نظام نیست».
غلبه بر استبداد جهانی
همایش بیداری اسالمی و جوانان و تاثیر جوانان
بر فرایند تحوالت منطقه و جهان ،دس��تمایه سرمقاله
شماره 11بهمن روزنامه رسالت بود .صالح اسکندری
در این یادداشت اورده اس��ت« :حضور 1200جوان
انقالبی از 73کشور جهان در تهران در بحبوحه بیداری
اسالمی ،دریچه ای روشن به سوی تحوالت بین المللی
اینده است ».وی با الگو خواندن انقالب اسالمی ایران
برای انقالب های منطقه نوشته است« :راز اینکه چرا
انقالب اس�لامی 1979در ایران نه ربوده شد و نه از
مسیر خود منحرف شده است نقشه راهی برای جوانان
امت اسالمی است که از انقالب های اسالمی و مردمی
خود در کشورهایشان مراقبت کنند ».سرمقاله نویس
رسالت بر این باور است که« :این راز را باید در پایبندی
به تئوری بی بدیل اسالم برای کش��ور داری و نعمت
عظیم والیت فقیه جست وجو کرد .والیت فقیه یعنی
اینکه حکومت در دست کسی قرار بگیرد که حکومت
را برای خود نمی خواهد بلک��ه برای خدا می خواهد.
والیت فقیه یعنی حکومت مومن ترین فرد به دستورات
شریعت مقدس .یعنی حکومت شجاع ترین ،مدیر ترین
و مدبر ترین مس��لمان واقعی .جوامع اس�لامی هر جا
ازاجرای احکام اس�لامی خروج کرده دچار استبداد
شده اند و این واقعیت انکارناپذیر است».
قرار است کسی بد اخالقی نکند
مواض��ع جبهه پای��داری در مقاب��ل جبهه متحد
اصولگرایان و برعکس از جمل��ه موضوعات خبری
داغی اس��ت که در روزنامه ها روز ب��ه روز طرفداران
بیش��تری می یابد .در همین رابطه هفت��ه نامه 9دی در
مصاحبه با س��قای بی ریا ،مشاور سابق رئیس جمهور
در امور روحانیت ،به بررس��ی مواضع جبهه پایداری
پرداخته است .سقای بی ریا بر این باور است که« :جبهه
پایداری از عقبه فکری عمیق و ریشه داری برخوردار
است .حضرت عالمه مصباح یزدی (دامت برکاته) از
ابتدای پیروزی انقالب معتقد بودند که فرهنگ اسالمی
باید زیربنای همه حرکت های جمهوری اسالمی شود
و اال در دراز م��دت از مس��یر اصلی منح��رف خواهد
شد ».او درباره جبهه متحد گفته است« :به رغم وجود
ظرفیت هایی در جبهه متحد ،به چن��د دلیل این جبهه
نمی توانس��ت خال موجود را پر کند که ب��ه دو مورد
اش��اره می کنم .یکی اینکه دایره ای که در جبهه متحد
تعریف شده بود ،گسترده تر از دایره ای بود که در جبهه
پایداری تعریف می شد ».وی پیرامون مساله اختالف
میان بزرگان در این انتخابات تصریح کرده« :مردم حق
دارند با حفظ احترام دیگران یک صاحب نظر را با توجه
به سوابق فکری و تجربه های سیاس��ی و غیر ان افقه
تشخیص بدهند و بر اس��اس نظر خود اقدام کنند .به
نظر اینجانب هیچ تلقی منفی وجود نخواهد داشت».
ضدیت با مردم ساالری
اگرچه در مجموعه اخبار و اطالعات منتشر شده
پیرامون فعالیت های انتخابات��ی گروه های مختلف،
همواره نامی ه��م از حامیان دولت برده می ش��ود اما
اینکه تا چه میزان می توان به حضور این گروه امیدوار
بود همچنان مبهم باقی مانده اما ب��ا این وجود انتقاد
رسانه های منتسب به دولت از فضای سیاسی موجود
این موضوع یادداشتی است که روزنامه سیاست
روز منتش��ر کرده و در ان ب��ه تحلیل ی��ک مقاله در
روزنام��ه فارین پالیس��ی پرداخته که نش��ان می دهد
برنامه ه��ای جدی��دی برای تحت فش��ار گذاش��تن
کش��ورمان از س��وی امریکا در راه اس��ت .در مقاله
فارین پالیس��ی با اش��اره به حضور برخی چهره های
القاع��ده در ای��ران امده اس��ت« :مقام��ات ایرانی و
امریکایی رو در رو در ارتب��اط با حضور این افراد در
ایران دیدار کرده اند و در ای��ن گفت وگو ها ،مقامات
امریکایی خواس��ته اند که ایران ،این افراد را از خاک
خود بیرون کند ،ولی ایران این خواسته را رد کرده و
در عوض ،وزارت اطالعات ایران ،کنترل این افراد را
بر عهده گرفته است؛ اما از انان خواسته است در خاک
ایران علیه هیچ کشوری عملیات انجام ندهند و علیه
خود ایران هم کاری نکنند؛ موضوعی که امریکایی ها
هم در جریان ان قرار گرفته اند ».سیاست روز نوشته
است« :طرح این ادعا در حالی است که ایاالت متحده
ی ترکیه و قطر ،در حال ایجاد ارتباط
امریکا ،به همراه
با سران گروه طالبان هستند ،به گونه ای که رسما انان
را به رسمیت بشناسند .هم اکنون این گروه تروریستی
دفاتر خود در ترکی��ه و قطر را افتتاح کرده اس��ت و
نمایندگان این گروه تروریستی نیز وارد قطر شدند تا
با نمایندگان امریکا دیدار و گفت وگو کنند».
خبرنامه
طرح سیب دو نیم شده برای دولت
توطئه جدید علیه ایران
روزنامه مردم ساالری گزارشی از اخرین کنگره این
حزب منتشر کرده که با موضوع انتخابات مجلس برگزار
شده است .مردم س��االری نوشته اس��ت« :محمد جواد
حق ش��ناس ،عضو ش��ورای مرکزی حزب اعتماد ملی،
علیرضا محجوب ،دبیر کل خان��ه کارگر و نماینده مردم
تهران در مجلس و س��هیال جلودارزاده ،فعال سیاس��ی
و نماینده سابق مجلس به ترتیب به بیان دیدگاه هایشان
پرداختن��د ».در این گزارش به نقل از حق ش��ناس امده
است« :حق ش��ناس ،مدیر مس��ئول روزنامه اعتماد ملی
در این کنگره با اش��اره به اینکه در شش سال گذشته هر
نوع تالش و فعالیت احزاب کاری بسیار سخت و شاید
غیرممکن بود گفت «:در دوره ای که به رغم وجود قانون
اساس��ی و تالش های بس��یاری که برای تحقق اهداف
انقالب در قالب یک س��ند بزرگ و ماندگار به نام قانون
اساسی صورت گرفت ،می بینیم که مهم ترین فصل این
قانون که اداره کشور به دست خود مردم است ،ضعیف
عمل کرده است ).وی بر این باور است که« :مجلس در این
هشتسالنتوانستازحقوقخوددفاعکند.پسچگونه
می تواند از حقوق مردمی که به نمایندگانش رای داده اند
دفاع کند .مردم باید به صحنه بیایند و نمایندگانی انتخاب
کنند تا جایگاه اصلی مجلس احیا شود .مجلس باید به
راس امور باز گردد و انتخابات سرفصلی است برای اینکه
خون جدید به رگ جامعه بدود».
مثلث شماره114
روزنامه وط��ن ام��روز ،مقاله ای را در ش��ماره
11بهمن در صفحه اول خود منتش��ر کرده که در ان
تحلیلی از مردم ساالری دینی و رویکرد فتنه 88به این
مفهوم ارائه شده است .نویس��نده در این مقاله اورده
اس��ت« :معتقدان به مردم ساالری دینی بر این باورند
که اوال نوعی مردم ساالری همراه با ارزش هایش در
متن اسالم (شیعی) وجود دارد و ثانیا اسالم (شیعی)
در ای��ران موجب ش��ده ارزش ه��ای دموکراتیک در
جامعه ریشه گیرد و پایداری نسبی یابد ».این جماعت
به درستی بر این باورند که اگر در ایران دین حاکمیت
نمی یافت امروز در ان از ارزش های مردم ساالری هم
خبری نبود .نویسنده بر این باور است که« :اصحاب
فتنه تالش می کردند الگوی مرد م س��االری دینی در
جمهوری اس�لامی ایران را در اذهان ملل مختلف به
سطح یک تئوکراس��ی ناکارامد تقلیل دهند بنابراین
صرف اعتراض به نتیجه انتخابات و کوبیدن بر طبل
تقلب را باید تالش��ی ب��رای مخدوش ک��ردن چهره
مردم ساالرانه کشوری که از بهترین نوع دموکراسی در
منطقه سود می برد ،دانست .در صورتی که این راهبرد
توفیق می یافت ،جایگاه ایران هم در اذهان مردم منطقه
در سطح حکومت های خودکامه عربی تنزل می یافت
که در نهایت ب��ه برگزاری انتخابات فرمایش��ی اقدام
می کنند و پیش از اغاز رای گیری هم نتایج انتخابات
کامال مشخص اس��ت ».نویسنده با اش��اره به عنصر
عدالت معتقد است« :عدالت به عنوان اصلی اسالمی
و انسانی همیش��ه در جمهوری اسالمی از جایگاهی
ویژه برخوردار بوده و چه در سیاس��ت های داخلی،
چه در سیاست های خارجی مبنا قرار می گرفته است».
ادامه دارد و نیروهای اصولگ��رای جبهه متحد نوک
پیکان این حمالت هستند .روزنامه ایران در یادداشتی
در این باره نوش��ته اس��ت« :القای وجود انحراف در
دولت و متعاقب ان معرف��ی رئیس جمهور به عنوان
محور حلقه انحراف ،پیش از انکه از س��وی مدعیان
اصولگرایی دنبال شود خطی بود که از سوی هاشمی
رفسنجانی و به طور خاص در س��ایت متعلق به او با
جدیت دنبال می شد .انتش��ار مطالب مستمر با هدف
القای انحراف در رئیس جمهور و اطرافیان او از ابتدای
سال 89در سایت یاد شده ،در واقع همان خط سیری
بود که هاشمی در نامه بدون سالم و والسالم سال 88
خود اغاز کرده بود».همچنین در این یادداشت امده
است« :جبهه متحد اصولگرایان به این سوال خود که
«نس��بت دولت و جریان انحرافی چیست؟» اینطور
پاسخ می دهد« :رئیس ستاد جبهه متحد اصولگرایان
در نخستین نشست مطبوعاتی گفته است که دولت را
از جریان انحرافی جدا می داند .این در حالی است که
اقای احمدی نژاد با تمام وجود از این جریان حمایت
می کند و اصال خ��ود او در کنار مش��ایی لیدر جریان
انحرافی است».
کنگره حزب مردم ساالری
ارزیابی بیداری اسالمی
روزنامه اطالعات نیز یکی از یادداشت های خود
را معطوف به همایش بیداری اسالمی تهران کرده که
در ان این پدیده ارزیابی شده است .یادداشت نویس
اطالعات در این خصوص نوشته« :پرسش این است
که «بیداری اسالمی» امری سیاسی است و یا فرهنگی؟
باور نویس��نده بر این اس��ت که بیداری اسالمی یک
اصالت فرهنگی اس��ت و هر نگاه سیاسی در ذیل این
باور فرهنگی ظهور و بروز پیدا می کند .موفقیت ان نیز
با حفظ این اصالت و تاکید بر همگونی های فرهنگی
به دست می اید ».در ادامه این یادداشت با اشاره به نقش
جوانان در بیداری اسالمی تصریح شده است« :بیداری
ی دارد و نخبگان جوامع اسالمی
اسالمی بازوی مردم
سیمای تئوریک و نظری ان را تبیین می کنند .نگاه در
بیداری اسالمی بر نسل اینده در کشورهای مسلمان و
نخبگان معطوف شده و همراه و همگام با ملت های در
این کشورها اس��ت .نخبگان و نسل جوانی که فردای
کش��ورهای خود را رقم می زنند از بیداری اس�لامی
بازگشت به ریشه های اصیل فرهنگی را جست وجو
می کنندg ».
13
توصیه های انتخاباتی ایت اهلل
خبرنامه
ایت اهلل محمدرضا مهدوی کنی ،رئیس مجلس خبرگان رهبری
که این روزها تمام هم و غم خود را صرف وحدت نیروهای انقالب
کرده و تالش می کند گروه های معتقد به نظ��ام و والیت فقیه برای
انتخابات مجلس نهم به وحدت برس��ند ،هفته گذشته توصیه های
انتخاباتی تازه ای داشت .او خطاب به نامزدهای مجلس گفت« :در
انتخابات ،نامزدها طوری برخورد کنن��د که مردم را ناامید نکنند ،از
اسراف در تبلیغات بپرهیزند و یکدیگر را تخریب نکنند».
ایت اهلل مهدوی کنی در نشس��ت هیات رئیسه مجلس خبرگان
تاکید کرد« :با توجه به مسائل منطقه ای حضور چشمگیر عالقه مندان
به انقالب اسالمی در انتخابات مجلس باعث کوری چشم دشمنان
خواهد شد».
او در ادامه به راهپیمایی 22بهمن اشاره کرد و گفت « :ترغیب
و تشویق مردم به حضور در راهپیمایی 22بهمن که هر سال برگزار
می شود بسیار مهم است و امس��ال هم با توجه به مسائل منطقه ای،
عالقه مندان به انقالب حضور چشمگیری خواهند داشت تا چشم
دشمنان را با حضور خودشان کور کنند ».ایت اهلل مهدوی کنی افزود:
«راهپیمایی های 22بهمن هر سال بهتر از س��ال های گذشته بوده و
امسال هم بهتر خواهد بود».رئیس مجلس خبرگان در بخشی دیگر
از سخنانش به انتخابات مجلس نهم اشاره کرد و گفت« :توصیه بنده
به نمایندگی از هیات رئیس��ه و اعضای خبرگان رهبری به احزاب،
گروه ها و شخصیت ها این است که در جهت هماهنگی ،همدلی و
وحدت و دعوت مردم به شرکت پرشور در انتخابات گام بردارند».
وی افزود« :شرکت مومنان و عالقه مندان به انقالب اسالمی و
ملت ایران در انتخابات می تواند اثار خوبی برای انقالب و بقای ان و
تثبیت نظام داشته باشد و ما باید در مقام تثبیت کار کنیم».
رئیس مجل��س خبرگان ب��ه نامزدهای انتخاب��ات مجلس نیز
توصیه های��ی کرد؛ انجا که گف��ت« :در انتخاب��ات ،نامزدها طوری
برخورد کنند که مردم را ناامید نکنند و از اسراف در تبلیغات پرهیز
کنند و یکدیگر را تخریب نکنند».وی در توصیه انتخاباتی به اصحاب
رس��انه نیز چنین گفت« :مطبوعات و رس��انه ها اعم از رسانه های
عمومی و رس��انه های خاص ،مجالت و رادیو و تلویزیون اخباری
که باعث دلسردی مردم در انتخابات می شود منتشر نکنند .رسانه ها
کاری کنند که مردم عالقه مند به شرکت در انتخابات شوند و طوری
نباشد که رقابت ها دلسردکننده باشد».
ایت اهلل مهدوی کنی با بیان اینکه رقاب��ت در انتخابات خوب
اس��ت ،افزود« :رقابت در همه دنیا برای گرم کردن بازار انتخابات
است نه اینکه سردکننده انتخابات باشد».
رئیس مجلس خبرگان گفت« :اگر بنا باش��د کسانی که طرفدار
والیت ،امامت و انقالب هستند با همدیگر رفتارهای ناجور کنند ،مردم
را ناامید خواهند کرد ،بنابراین امیدواریم برخوردها خوب باشد ».او با
بیان اینکه ما به عنوان خبرگان و نمایندگان مردم ،مردم را به شرکت در
انتخابات به عنوان تکلیف دعوت می کنیم ،افزود« :همان طور که امام
خمینی(ره) می فرمودند شرکت در انتخابات هم حق است که مردم
می توانند شرکت کنند و هم تکلیف مردم ».ایت اهلل مهدوی کنی گفت:
«برخالف مکاتب دیگر که می گویند مردم می توانند شرکت کنند ،ما
بر مبنایی که امام راحل به ما یاد دادند می گوییم عالوه بر اینکه مردم
می توانند در انتخابات ش��رکت کنند تکلیف هم هست که مردم در
سرنوشت خودشان حضور داشته باشندg ».
مثلث شماره114
مفسدان این ماه به دادگاه می روند
تحریم علیه تحریم
شنبهگذشتهنمایندگانمجلسپیش نویسطرحقطعصادراتنفتجمهوریاسالمیایرانبهاتحادیهاروپارانهاییکردند.
ناصرسودانی،نائبرئیسکمیسیونانرژیمجلسازنهاییشدنطرحدوفوریتیقطعصادراتنفتبهاتحادیهاروپاخبردادوگفت :
«اینطرحدرچهارمادهطراحیشدهکهیکیازمواداصلیاناعالممی کندکهجمهوریاسالمیایرانتاپایاندادنکشورهایاروپایی
بهتحریمنفتیکشورمان،هر گونهصادراتنفتبهاینکشورهاراقطعمی کند».ویبابیاناینکهممکناستاینطرحجرحو
تعدیل هاییهمداشتهباشد،خاطرنشانکرد«:البتهبرخینمایندگانمعتقدندکهبایددراینطرحاتحادیهاروپارابهمدت 5سالتحریم
نفتیکنیم».نائبرئیسکمیسیونانرژیمجلستصریحکرد«:دریکیدیگرازمواداینطرحدولتملزمشدهکههرنوعوارداتکاال
ازکشورهایتحریمکنندهکشورمانرامتوقفکند».سودانیاضافهکرد«:البتهکمیسیون هایامنیتملیوانرژینیزبایدنظرخوددر
مورداینطرحرااعالمکنند».یکروزپسازاعالماینخبر،علیادیانیرادعضودیگرکمیسیونانرژیبابیاناینکهارائهطرحتوقف
فروشنفتبهاروپابرایرسیدگیدرمجلسبهتعویقافتادوبهزماندیگریموکولشد،گفت«:اعتقادطراحانبرایناستکهاین
طرحبعدازانجامکارکارشناسیقویومحکمدرمجلسمطرحشودکهزمانانمشخصنیست».
هشدارقاضی القضات
ایت اهلل املی الریجانی ،رئیس قوه قضائیه در جلسه هفته گذشته مسئوالن عالی قضایی به اخاللگران در
بازار سکه و ارز هش��دار داد .او پس از اظهاراتی در خصوص پیروزی انقالب اسالمی ،شخصیت حضرت
امام(ره) و قیام ملت های مسلمان به تحریم های جدید اروپا علیه ایران پرداخت و گفت« :کشورهای اروپایی
در حالی دست به این اقدام زدند که خودشان با مشکالت اقتصادی مواجه هستند و قطعا بازنده این اقدام خود
اروپایی ها خواهند بود ،چرا که وضعیت اقتصادی انان طوری نیست که از این گونه اقدامات فایده ببرند ».رئیس
دستگاهقضااقدامنمایندگانمجلسدر«تحریمپیش دستانه»اروپاوتصمیمبراینفروختننفتبهاینکشورها
را بسیار مناسب خواند و افزود« :طبیعی است که مردم با گذشت سی و سه سال از پیروزی انقالب اسالمی
همچنان ایستادگی خواهند کرد و این گونه توطئه ها خللی در عزم و اراده مردم و مسئوالن نظام اسالمی ایران
ایجاد نخواهد کرد ».ایت اهلل املی الریجانی در ادامه سخنانش به وضعیت اقتصادی بازار ارز و سکه در هفته های
اخیر اشاره کرد و با تاکید بر اینکه این مساله در دو بعد اجرایی و قضایی قابل مدیریت و رسیدگی است ،افزود:
«بخش عمده تنظیم بازار اقتصادی بر عهده قوه اجرایی کشور و ستادهای ویژه و سازمان های مبارزه با قاچاق
کاال و ارز و تعزیرات است .با این حال قوه قضائیه نیز به شدت و قاطعیت به اتهامات اخاللگران اقتصادی که به
دستگاه قضایی معرفی شوند رسیدگی و برخورد قضایی مناسب خواهد کرد و به لحاظ اهمیت موضوع حتی
از صدور مجازات اعدام نیز دریغ نخواهد کرد و اخاللگران اقتصادی باید بدانند که مبارزه با انها نیز همچون
مبارزه با قاچاقچیان ،اشرار و مجرمان مواد مخدر در دستور کار قوه قضائیه قرار گرفته است که نمونه بارز ان
در فساد مالی اخیر و برخورد قاطعی است که با انان شده و خواهد شد ».رئیس قوه قضائیه البته بخشی از مسائل
ش امده در بازار ارز و سکه را به دلیل توطئه و اخاللگری
و مشکالت پی
ت صحن ه این
گروه های وابسته به دشمنان نظام دانست و گفت« :پش
جریان دشمنان نظام از طریق برخی افراد و گروه های متصل و وابسته
به بیگانگان قرار دارند که با ایجاد سایت های مختلف در مورد سکه و
ارزنرخ سازیمی کردندتابازارراملتهبکنند».ایت اهللاملیالریجانی
تصریح کرد« :از مسئوالن محترم اجرایی می خواهیم با تدبیر مناسب
و تالش بیشتر اجازه سوءاستفاده بیگانگان از وضعیت اقتصادی
کشورراندهند».رئیسدستگاهقضایی«تالشعده ایاندکبرایایجاد
تالطم در وضعیت اقتصادی کشور» را برای نظام قابل تحمل ندانست
و با اشاره به اینکه برخی از نابسامانی های اقتصادی نیز از بی تدبیری ها
ناشی می ش��ود ،افزود« :همه ارکان نظام در کنترل وضعیت اقتصادی
کشور تالش خواهند کرد و قوه قضائیه نیز در این مورد کوتاه نخواهد
امد و اجازه نمی دهد عده ای اندک با سرنوشت هفتاد میلیون انسان بازی
کنند؛ از مسئوالن محترم اجرایی و نمایندگان مجلس می خواهیم که با
تدابیر مناسب اجازه هی
چ حرکت مذبوحانه ای را به دشمنان ندهندg».
حجت االسالمغالمحسینمحسنیاژه ای،سخنگویقوهقضائیههفتهگذشتهنیزهمچونهفته هایپیشمیزبانخبرنگارانبود.
او در این نشست حامل خبرهای جدیدی برای اصحاب رسانه بود؛ از تعیین قاضی پرونده فساد مالی و برگزاری اولین دادگاه
این پرونده در دهه سوم بهمن ماه خبر داد ،از صدور کیفرخواست برای 24نفر از متهمان این پرونده سخن گفت و گفت که برای
پنج تا شش نفر دیگر نیز به زودی کیفرخواست صادر خواهد شد .در بخشی از این نشست خبرنگاری درخصوص از دسترس
خارج شدن سایت هاشمی رفسنجانی سوال کرد که محسنی اژه ای اظهار کرد« :به این سایت یک بار تذکر داده شده بود ،توجه
کرده بودند ،بار دیگر این اقدام صورت گرفت که تذکر داده شد و بعد از ان اقدام قانونی از طریق کارگروه جرایم رایانه ای صورت
گرفت .این سایت به نام اقای هاشمی نبوده بلکه به نام یکی از فرزندان ایشان ثبت شده بود و به انها گفته شد که اگر این سایت
را ثبت کنند و ان موارد را بردارند ،سایت باز می شود ».او همچنین در پاسخ به سوالی در رابطه با اخرین وضعیت پیگیری برای
بازگرداندن خاوری به ایران نیز تصریح کرد« :در این مورد از طریق اینترپل اقدام شده است .اخیرا از طریق غیررسمی هم مجددا
پیغامی به او داده شده اما ما منتظر اقدامات اینترپل هستیمg».
14
صدای ایران
در امریکای التین
شبکه اسپانیولی زبان هیس��پان تی وی از دوشنبه
گذشته رس��ما اغاز به کار کرد تا مخاطبان این زبان از
طریق این شبکه بتوانند در جریان اتفاقات روز و مهم
دنیا قرار بگیرند.
مراسم افتتاح رسمی این شبکه با حضور عزت اهلل
ضرغامی رئیس رس��انه ملی ،علی اکبر صالحی وزیر
ام��ور خارجه ،محمد س��رافراز معاون ب��رون مرزی
صداوس��یما ،رامین مهمانپرس��ت و س��فرای کوبا،
ونزوئال ،نیکاراگوئه و بولیوی برگزار شد.
علی اجاره دار ،مدی��ر اتاق خبر در این مراس��م
مجلس قانع نشد
تداوم یک اعتراض
در روزهای اغازین هفته گذشته معترضان امریکایی موسوم به جنبش تسخیر وال استریت به خیابان ها امدند تا
اعتراضات خود را پیگیری کنند.
یکشنبه گذشته در یکی از شدیدترین رویارویی های دولت امریکا با جنبش وال استریت 300 ،عضو این جنبش در
شهر اوکلند کالیفرنیا دستگیر شدند .همزمان اعالم شد که از اغاز حرکت مخالفان تاکنون حدود شش هزار معترض
دستگیر شده اند.
مواجهه دولت و جوانان در قیام علیه وال استریت ،اکنون به جایی رسیده که جوانان با سابقه میانه روی امروز
رادیکال شده اند و حتی مقابل ساختمان های دولتی ،اقدام به اتش زدن پرچم امریکا می کنند.
سقوط اقتصاد امریکا در سال های اخیر ،طبیعتا به کاهش محبوبیت رئیس جمهور نزد افکار عمومی انجامیده،
به گونه ای که این حمایت از 65درصد در 21ژانویه 2009به حدود 40درصد در اواسط سال 2011تنزل یافت.
امروز نرخ باالی بیکاری ،چشم انداز روشنی را برای اوباما ترسیم نمی کند و در چنین شرایطی توسل سیاسی به یک
جریان اجتماعی می توانست برای رئیس جمهوری امریکا نتیجه بخش باشد.
دموکرات ها دیده بودند که حزب رقیب ،چگونه با بهره برداری از تظاهرات و تجمعات جنبش چای یا تی پارتی در
سال ،2010توانست بیشتر کرسی های مجلس نمایندگان و فرمانداری ها را از ان خود کند.
اما رهبران جنبش وال استریت اصال خواهان ورود به کنگره نیستند ،بلکه نوعی تحول کلی را دنبال می کنند که
بیشتر به یک انقالب شبیه است تا اینکه تغییر سیاست باشد.
اوباما و حزب دموکرات می خواستند از توان احساسی جنبش تسخیر وال استریت استفاده و جامعه را متقاعد کنند
که سیاست دولت برای افزایش مالیات بر درامد ثروتمندان ،همسو با خواسته ملت است.
اخرین امار نظرسنجی های سراسری در امریکا نشان می دهد که رئیس جمهوری در دست یافتن به این ارزوی خود
موفق نبوده و محبوبیت او هنوز هم زیر 50درصد براورد می شود.
با این حال ،جنبش تسخیر وال استریت یک امتیاز هم برای دموکرات ها داشت ،زیرا تخریب وجهه جمهوریخواهان
را سبب شد .میت رومنی نامزد قبال محبوب این حزب ،اکنون به شخصیتی تبدیل شده که باید همه جا درباره
ثروت خود توضیح دهد.
اخرین نظرسنجی های سراسری که یکی از انها توسط موسسه راسموسن و دیگری به طور مشترک توسط تلویزیون
ان بی سی و موسسه ماریست انجام شده ،نیز نشان می دهد که محبوبیت رومنی حتی از اوباما هم کمتر شده است.
بدین ترتیب زمینه کار دموکرات ها با جنبش تسخیر وال استریت تمام شده و این حزب نیز مانند جمهوریخواهان
برای بقا در نظام سرمایه داری به کمک های مالی وال استریت نیازمند استg .
را منعکس کنیم .امروزه در دنیا با سکوت رسانه های
خبری درباره مسائل مهم روبه رو هستیم و رسانه های
دنیا اخبار مهم را به دلیل تضادی که با منافع شان دارد
منعکس نمی کنند و این شبکه اسپانیایی زبان سعی دارد
تمام وقایع دنیا را منعکس کند ».در بخشی دیگر از این
مراسم ،محمد س��رافراز ،معاون برون مرزی سازمان
صدا و سیما گفت« :خوشبختانه شبکه هیسپان تی وی
اولین شبکه اسپانیایی زبان است که در خاورمیانه هم
پخش می ش��ود .برای دریافت این شبکه باید بخش
تولید تا مخاطب این سیستم را داشته باشند تا بتوانند
شبکه هیسپان تی وی را با کیفیت باال دریافت کنند .ما
در بخش تولید این کار را انجام داده ایم».
معاون برون مرزی اشاره کرد« :برنامه های مستند
در این شبکه نیز با سیس��تم HBتولید می شود .با این
خبرنامه
گفت« :هیسپان تی وی اولین و تنها شبکه اسپانیایی زبان
24س��اعته اس��ت که در خاورمیانه و امریکای التین
پخش می ش��ود 30 .س��ال پیش رادیو اس��پانیایی در
معاونت برون مرزی س��ازمان صدا و سیما راه اندازی
شد تا اینکه تصمیم گرفته ش��د یک شبکه تلویزیونی
اس��پانیایی زبان نیز داش��ته باش��یم .افرادی که به این
زبان صحبت می کنند ،در دنیا زیاد هس��تند و می توان
گفت 600میلیون مردم نفر از دنیا به این زبان صحبت
می کنند .از یک س��ال و نیم پیش این شبکه راه اندازی
شد و امروز شاهد افتتاح رسمی ان هستیم».
وی افزود« :ش��بکه هیس��پان ت��ی وی 12بخش
خب��ری دارد 90 .درص��د کارکنان این ش��بکه ایرانی
هستند و بقیه همکاران اسپانیایی هستند .ما 27خبرنگار
در کشورهای دنیا داریم و می خواهیم با نگاه نو اخبار
بر اساس تصمیم شورای عالی انقالب فرهنگی علی اکبر والیتی ،محسن قمی ،غالمعلی حدادعادل،
محمد محمدیان و مخبر دزفولی به عنوان نمایندگان این شورا برای رایزنی درباره امضای حکم فرهاد
دانشجو با هاشمی رفسنجانی دیدار می کنند.
یک منبع اگاه به خبرگزاری فارس گفته اس��ت« :طی هفته گذش��ته محمدرضا مخبردزفولی دبیر
شورای عالی انقالب فرهنگی و حجت االسالم محمد محمدیان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
در دانشگاه ها و عضو شورای عالی انقالب فرهنگی طی جلسه ای با هاشمی رفسنجانی پیرامون امضای
حکم رئیس جدید دانشگاه ازاد مذاکراتی داشتند که در جلسه سه ش��نبه گذشته شورای عالی انقالب
فرهنگی گزارش ان در صحن شورا ارائه شد».
وی افزود« :در جلسه شورای عالی انقالب فرهنگی مقرر شد ،جلس ه دیگری با هاشمی رفسنجانی
و با حضور محمدرضا مخبردزفولی ،حجت االس�لام محمد محمدیان ،غالمعلی حدادعادل ،علی اکبر
ی تشکیل شود».
والیتی و حجت االسالم محسن قم
میرزاده ،عضو هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی با تکذیب اخبار برخی رسانه ها مبنی بر عدم امضای
حکم از سوی رئیس هیات امنا ،اظهار کرد« :مصوبه شورای عالی انقالب فرهنگی در مورد رئیس جدید
دانشگاه ازاد با 14روز تاخیر توسط مخبر دزفولی به صورت دستی به رئیس هیات امنای دانشگاه ازاد
داده شد».
مثلث شماره114
پس از حدود دو هفته از نوسانات بازار سکه و ارز و به میدان امدن
دولت برای مهار و کنترل بازار در قالب تک نرخی کردن قیمت ارز،
نمایندگان مجلس در راس��تای ایفای وظیفه خود یکشنبه گذشته در
اولین جلسه بعد از تعطیالت ،مسئوالن اقتصادی دولت را به مجلس
فراخواندند تا در این رابطه توضیح دهند.
در جلسه غیرعلنی مجلس ،وزیران اقتصاد و صنعت ،معدن و
تجارت به همراه رئیس کل بانک مرک��زی به مجلس رفتند تا ضمن
توضیح دلیل نوسانات دو هفته ای بازار سکه و ارز ،اظهارات نمایندگان
را در این رابطه بشنوند.
در این جلس��ه که حدود دو س��اعت به طول انجامید ،شمس
الدین حسینی ،غضنفری و محمود بهمنی بالغ بر یک ساعت عالوه
بر توضیحاتی در مورد علل این نوسانات ،به ارائه راهکارهایی در این
رابطه پرداختند.
اما در مقابل مصباحی مقدم و هاش��می ،روس��ای دو کمیسیون
طرح تحول اقتصادی و صنایع و عضو کمیس��یون اقتصادی و احمد
توکلی رئیس مرکز پژوهش ها و عضو کمیسیون برنامه و بودجه نظر
کمیسیون های تخصصی را در این رابطه ارائه کرده و از دستگاه های
مربوطه خواستار توضیح و اقدامات موثر شدند اما در نهایت طبق گفته
سبحانی نیا،عضوهیاترئیسه،مجلسازتوضیحاتدولتی هاقانعنشد.
در حاشیه این جلسه اعضای کابینه به سواالت خبرنگاران پاسخ
دادند .وزیر اقتصاد تاکید کرد« :مشکل بازار سکه و ارز حل شده است».
حسینی گفت« :هم اکنون مشکل بازار س��که و ارز حل شده و
جریان این دو بازار کنترل شده پیش می رود».
رئیس کل بانک مرکزی نیز در حاشیه جلسه غیرعلنی با تاکید به
اینکهافزایشقیمتسکهوارزتنهایکحباباست،گفت«:دولتهیچ
منفعت سیاسی در افزایش قیمت ارز و سکه ندارد و این افزایش قیمت
با اراده دولت انجام نشده است».
محمود بهمنی در مورد برخی اظهارنظرها درباره س��کوت دو
هفته ای دستگاه های اجرایی در قبال نوسانات بازار سکه و ارز گفت:
«دولت نه تنها در این رابطه هیچ سکوتی نکرد بلکه بعد از اتخاذ تصمیم
الزم ،بانک مرکزی ان را اعالم کرد».
وی گفت« :در حالی که قیمت های واقعی ،ارقام دیگری بودند،
عده ای از اقایان حباب��ی را در بازار ایجاد کردن��د و مرتب به ان دامن
می زدند درحالیکه وقتی این افراد می دیدند که بانک مرکزی سکه را به
قیمت 546هزار تومان می فروشد ،باید دست از اقدامات نادرست خود
برمی داشتند اما این کار را نکردند».
بهمنی ،همچنین در واکنش ب��ه اظهارنظرهای دیگری مبنی بر
تاخیررئیس جمهوردرامضایمصوبهافزایشنرخسودبانکی،تصریح
کرد« :باالخره این مصوبه اعالم شد که به واسطه ان ،بانک ها می توانند
نقدینگی موجود در جامعه را جمع اوری کنند؛ این مس��اله موجب
کاهش شدید قیمت سکه و ارز در بازار می شود».
وی گفت« :دولت هیچ منفعت سیاسی در افزایش قیمت ارز و
سکه ندارد و افزایش قیمت س��که و ارز با اراده دولت انجام نشده و
نخواهد شد چرا که پول ان به جیب دولت نمی رود».
رایزنی با هاشمی
سیستم برنامه های این شبکه متفاوت از دیگر شبکه ها
به لحاظ کیفیت تصویری خواهد بود .خوش��حالم که
توانستیم زمینه ها را برای راه اندازی شبکه هیسپان تی وی
فراهم کنیم .این شبکه هر دو ساعت یک بار خبر پخش
می کند .همچنین فیلم ها و سریال های ایرانی به شکل
مطلوب دوبله و پخش می شود».
سپس علی اکبر صالحی ،وزیر امور خارجه به ایراد
سخنرانی پرداخت و گفت« :موضوع رسانه مهم است و
امروز من در محفلی هستم که صاحبان تخصصی رسانه
حضور دارند .اگر کمی اغراق کنیم باید بگوییم امروزه
قدرت رسانه هم تراز قدرت نظامی است .بازنده و پیروز
را رسانه تعیین می کند و این رس��انه است که می تواند
افکار عمومی را بس��ازد .ما رس��انه ای بر بستر اخالق،
صداقت و بی طرفی داریمg ».
15
چهره ها
سیدمحمدحسینی
سیدحسنخمینی
اغاز به کار سازمان سینمایی
مهم ترین یادگار امام
سیدمحمد حسینی ،وزیر ارشاد دولت دهم
در مراسم افتتاحیه سی امین جشنواره بین المللی
فیلم فجر از اغاز به کار سازمان سینمایی کشور از
هفته جاری خبر داد.
او گفت« :به پشتوانه جمعی از شما و
سینماگران کشور ،مقدمات تاسیس سازمان
سینمایی کشور فراهم امد و به امید خدا سازمان
سینمایی رسما اغاز به کار می کند».
وی افزود« :با تشکیل سازمان سینمایی و
توسعه و ارتقای جایگاه سینمای ایران ،شاید هیچ
تعریفی به اندازه این اقدام ،گویای اهتمام دولت و
نظام به سینما نباشد».
حسینی در ادامه درخصوص سی امین
جشنواره فیلم فجر گفت« :تنوع فیلم ها و نگاه ها
و از همه مهم تر حضور گرم تمامی اهالی سینما
و شما عزیزان در این دوره از جشنواره فیلم فجر
اهمیت داردg ».
سیدحسن خمینی ،نوه امام راحل و تولیت
استان مقدس امام خمینی(ره) گفت« :بهترین
هدیه ای که امام راحل برای ما به یادگار گذاشته،
پیروی از والیت فقیه است».
او در مراسم تجدید میثاق شهردار و اعضای
شورای شهر تهران در حرم مطهر امام راحل تاکید
کرد« :انقالب اسالمی پیام اور خون شهدا بود و
امام راحل نیز تحول عظیمی در دل و جان مردم
ایجاد کرد ».سیدحسن خمینی تصریح کرد« :کسی
که از اشتباه دیگران نمی گذرد ،مطمئن باشد که
خدا از اشتباه او نمی گذرد و کسی که به مردم ظلم
کند ،مطمئن باشد که خدا با عدالتش با او رفتار
نمی کند».
وی تاکید کرد« :امروز که دشمنان به ناحق
چشم طمع به نظام جمهوری اسالمی دوخته اند،
تنها راه حل فائق امدن بر مشکالت جامعه حفظ
وحدت و مهربانی با یکدیگر استg ».
علی اکبر ناطق نوری
شیخ علیه ال سعود
خبرنامه
شیخ علی اکبر ناطق نوری ،عضو مستعفی جامعه
روحانیت مبارز ،رئیس مجالس چهارم و پنجم و رقیب
س��یدمحمد خاتمی در انتخابات ریاس��ت جمهوری
دوم خرداد هفته گذش��ته با سخنان ضدسعودی خود
در اجالس بین المجالس اس�لامی خبرس��از شد .او
بنیانگذار و عضو ثابت افتخاری اتحادیه بین المجالس
اسالمی است .در واکنش به سخنان ناطق نوری ،هیات
پارلمانی عربستان سعودی این نشست را ترک کرد و
جلسه برای دقایقی نظم خود را از دست داد ،اما پس از
دقایقی این کنفرانس کار خود را از سر گرفت.
ناطق نوری که میهم��ان ویژه مراس��م افتتاحیه
هفتمین اج�لاس مجمع عمومی بود ،هم��راه با علی
الریجان��ی ،رئیس مجلس ب��ه اندون��زی رفت و در
س��خنرانی افتتاحیه این اجالس بر ض��رورت تجربه
مثلث شماره114
گرفتن کشورهای عربی از گذشته خود تاکید کرد.
رئیس دفتر بازرس��ی دفتر مق��ام معظم رهبری
مداخله خارجی و تسلط جمود فکری بر جهان اسالم
را دو خطر بزرگ برای بیداری اسالمی خواند و گفت:
«چه شد که مدینه النبی که قرار بود مظهر عدالت ،پایگاه
عدل و برابری باش��د در کمتر از یک دوره صد س��اله
تبدیل به محل استقرار ظلم و نابرابری شد».
وی افزود« :مدینه ای که قرار بود در ان بین عرب
و عجم ،سفید و س��یاه غنی و فقیر فرقی نباشد ،تبدیل
به پایگاه حاکمان مس��تبد و خودکامه شد و باب شهر
علم نبی بسته و نقل حدیث ممنوع شد .حکومت های
موروثی متداول شد و به ناحق کسانی به نام دین بر مردم
حکومت کردند ».پس از تحلیل علی اکبر ناطق نوری از
بیداری اسالمی در منطقه و استبداد حاکمان سعودی و
حکومت های موروثی در برخی از کشورهای عربی در
افتتاحیه این کنفرانس ،هیات پارلمانی عربستان سعودی
نشست را ترک کردg .
ترومنی
می
رقیبسرسخت
میت رومنی ،یکی از دو نامزد اصلی حزب جمهوریخواه امریکا در انتخابات
ریاست جمهوری این کشور ،با پیروزی در انتخابات درون حزبی در ایالت فلوریدا بخت خود را
برای انتخاب به عنوان رقیب باراک اوباما افزایش داد.
رومنی توانست 47درصد ارا در انتخابات های اولیه امریکا در فلوریدا را به دست اورد و از
نیوت گینگریچ ،دیگر رقیب جمهوریخواه خود با 32درصد پیشی بگیرد.
گینگریچ 68ساله که در انتخابات کارولینای جنوبی توانسته بود رومنی 64
ساله را شکست دهد ،این بار مغلوب شد .میت رومنی که در سه دوره انتخابات
پیشین در ایالت های ایوا ،نیوهمپشایر و کارولینای جنوبی همواره در میان دو
نفر اول بود ،سه شنبه گذشته توانست با شکست نزدیک ترین رقیب خود،
نیوت گینگریچ ،اکثریت ارای جمهوریخواهان فلوریدا را به خود
اختصاص دهد.
رومنی پس از این پیروزی در جمع هواداران خود گفت:
«خب اقای رئیس جمهور ،شما تصمیم گرفتید که وارد رقابت های
انتخاباتی ماه نوامبر شوید اما حال زمان ان فرارسیده که از سر
راه کنار بروید».او ادامه داد« :اوباما می خواهد امریکا را به مکانی
تبدیل کند که دیگر هیچ کسی نتواند ان را بشناسد ،اما من ارزش ها
و قوانین واقعی جامعه امریکا را احیا می کنم».
رومنی قول داد تا به «دوران اوباما خاتمه دهد»g .
16
حسین ابراهیمی
هیجان رقابت با اصالح طلبان
حسین ابراهیمی از نمایندگان اصولگرای مجلس هشتم گفت:
«رقابت جریان های اصولگرا با سایر اصولگرایان ،ایرادی ندارد .هر چند
که رقابت اصولگرایان با اصالح طلبان به دلیل هیجان بیشتر ،بهتر است».
او با بیان اینکه باید عکس خواسته دشمنان عمل کنیم ،خاطرنشان
کرد« :دشمن در پی ایجاد تفرقه در جامعه است و سعی دارد از طریق
انتخابات به این هدفش برسد .با این رویکرد باید با محوریت قانون کاری
کرد تا مردم و مسئوالن گرفتار تشتت ،اختالف و تفرقه نشوند .به عبارت
دیگر رقابت به دور از عداوت ،تخریب و دشمنی نیاز امروز کشور است».
عضو مجمع نمایندگان روحانی
مجلس تاکید کرد« :اشکال از
جایی اغاز می شود که نامزدها و
جریان های فکری به جای معرفی
توانمندی های شان دیگران را
تخریب می کنند .این رفتار موجب
به هم خوردن شیرازه اجتماعی،
زیر سوال رفتن اخالق انتخاباتی و در
نهایت به باد فنا رفتن سرمایه های
اجتماعی می شودg ».
عکس
حضور رهبر معظم انقالب
در مرقد امام راحل
خبرنامه
مثلث شماره114
حضورشبانهوزیراقتصاددرفرودگاهامامبرایبررسیوضعیتپرداختارزمسافری
ارائه الیحه بودجه 91به مجلس
در حاشیه مراسم
افتتاح شبکه
تلویزیونیهیسپان
تی وی
ایت اهلل مهدوی کنی
و حیدر مصلحی
در یادواره
شهید عبداهلل میثمی
17
بازدید چندین باره ماموران اژانس از تاسیسات هسته ای
بازهم حسن نیت ایران
مهدی سرایی
خبرنامه
هنوز یک ماه از س��فر احمد داوود اوغلو ،وزیر
خارجه ترکیه ،به ایران برای دادن پیام اشتون ،مسئول
سیاست خارجی اتحادیه اروپا و پاسخ مثبت مقامات
ایرانی ب��رای از س��رگیری مذاک��رات در خصوص
موضوع هسته ای ایران نگذشته بود که ماموران اژانس
بین المللی هسته ای هفته گذش��ته در صدر هیاتی به
نمایندگی «هرمان ناکارتس» وارد ایران شدند .در این
سفر سه روزه دو کارش��ناس تسلیحاتی ،ژاک بات از
فرانسه و نویل وایتینگ از افریقای جنوبی این هیات
را همراهی کردند.
این سفر در جهت بازرسی مجدد ماموران اژانس
از تاسیسات هسته ای ایران و به منظور شفاف سازی
و اعتمادس��ازی پیرامون صلح امیز بودن فعالیت های
هسته ای ایران انجام شد .یوکیا امانو ،مدیر کل اژانس
بین المللی انرژی اتمی ،پیش از انجام این سفر عنوان
کرده بود« :س��فر بازرس��ان اژانس به ته��ران به نفع
ایران اس��ت و فرصتی برای این کشور جهت دفاع از
اظهارات خود در خصوص صلح امی��ز بودن برنامه
هسته ای ایران فراهم شده است .برنامه هسته ای ایران
تاریخچه ای طوالنی داشته و موضوعی پیچیده است
و فکر نمی کنم تنها با یک س��فر به ته��ران بتوان تمام
مش��کالت را حل کرد ».امانو تاکید کرده بود« :حل
برنامه هس��ته ای ایران تنها به شیوه ای مسالمت امیز و
از طریق گفت وگو صورت می گیرد».
مثلث شماره114
ورود ماموران اژانس به ایران
ماموران اژانس در ب��دو ورود خود به فرودگاه
با فضایی کامال متفاوت از س��فرهای گذشته مواجه
ش��دند؛ گروهی از دانش��جویان با در دست داشتن
عکس دانشمندان هس��ته ای که در س��ال های اخیر
ترور شده اند و همچنین ش��عارها و پالکاردهایی در
انتقاد از عملکرد اژانس در افشای نام محققان ایرانی،
به انتقاد از عملک��رد این نهاد بین الملل��ی پرداختند.
دانشجویان تهرانی در این تجمع ،دست نوشته هایی
را با مضمون «انرژی هس��ته ای حق مس��لم ماست»،
«کشتار دانش��مندان هس��ته ای ایران را متوقف کنید»
به همراه تصاویر دانش��مندان ش��هید ایرانی از جمله
ش��هید ش��هریاری ،رضایی ن��ژاد و احمدی روش��ن
در دست داشتند.
پیش از انجام این س��فر ،چه��ار اتحادیه بزرگ
دانش��جویی(اتحادیه جامعه اس�لامی دانشجویان،
اتحادیه انجمن های اسالمی دانشجویان ،دفتر تحکیم
وحدت) ،اتحادیه انجمن های اسالمی دانش��جویان
مس��تقل و جنبش عدالتخواه دانش��جویی با صدور
نامه ای به رئیس س��ازمان انرژی اتمی ایران خواستار
دی��دار چهره به چه��ره ب��ا مقام��ات مذاکره کننده و
کارشناسان اژانس بین المللی انرژی اتمی شده بودند
و از این رو در فرودگاه حاضر شده بودند.
تماش��ای ای��ن صحن��ه در اولین ق��دم چندان
م��ورد پس��ند رس��انه های غرب��ی ق��رار نگرفت و
اسوشیتدپرس در گزارشی از ورود هیات عالی رتبه
اژانس به تهران مدعی ش��د« :نوع استقبالی که از انها
18
در فرودگاه به عمل امده ،نش��انه ای از دشواری هایی
است که این هیات در راه ماموریت خود در ایران با ان
مواجه خواهد بود».
ماموران اژانس قرار بود در این س��فر به «ابعاد
احتمال��ی نظامی برنامه هس��ته ای ای��ران» بپردازند؛
ادعایی که بارها از سوی محافل غربی مطرح شد ،اما
تاکنون دلیلی بر ادعاهای خود نیافته اند .طرح این نوع
ادعاها در نشست فصل پاییز ش��ورای حکام اژانس
بین المللی انرژی اتمی از یک س��و ب��ه مبنایی برای
اعمال محدودیت شدیدتر علیه ایران از سوی غرب
تبدیل شد و از سوی دیگر زمینه ساز بروز اختالفات
ایران با اژانس و مسدود شدن باب مذاکرات شد.
در س��فر اخیر ،مقامات ایرانی از یک س��و برای
پایان دادن به این ش��ایعات و زدودن هرگونه اتهام از
فعالیت های هسته ای و از سوی دیگر برای نشان دادن
امادگی خود جهت حل و فصل پرون��ده ابهامات و
اتهامات غربی ها با ورود کارشناس��ان تسلیحاتی به
همراه این هیات بازرسی مخالفت نکردند.
از همی��ن رو علی اکب��ر صالحی ک��ه همزمان با
این سفر برای ش��رکت در اجالس اتحادیه افریقا به
پایتخت اتیوپی رفته ب��ود ،در مصاحبه با خبرنگاران
عنوان کرد« :ایران چیزی ب��رای مخفی کردن ندارد و
به همه سواالت اژانس انرژی اتمی پاسخ می دهیم».
علی اصغر سلطانیه ،نماینده ایران در اژانس نیز پیش از
اغاز این س��فر عنوان کرده بود« :ای��ن اقدام با هدف
خنثی سازی توطئه های دشمنان در فرافکنی و ایجاد
جو سیاس��ی و اتهامات بی اس��اس و اثبات سیاست
ش��فاف و صلح امی��ز ب��ودن فعالیت های هس��ته ای
کشورمان انجام می شود».
داغ شدن بازار گمانه زنی ها
ورود بازرسان اژانس به ایران با گمانه زنی های
بس��یاری در عرصه داخل��ی و بین الملل��ی رو به رو
شد .روزنامه انگلیس��ی گاردین در گزارشی نوشت:
«مرز طویل ای��ران با ع��راق ،تالش ه��ای امریکا و
اتحادیه اروپا برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران
از طری��ق تحریم های تج��اری را تضعی��ف می کند.
امریکا و اتحادیه اروپا تحریم های جدیدی را با امید
متقاعدکردن ایران به رها کردن برنامه هسته ای اعالم
ماموران اژانس در بدو
ورود خود به فرودگاه
با فضایی کامال متفاوت
از سفرهای گذشته
مواجه شدند؛ گروهی از
دانشجویان با در دست
داشتن عکس دانشمندان
هسته ای که در سال های
اخیر ترور شده اند
و همچنین شعارها و
پالکاردهایی در انتقاد از
عملکرد اژانس در افشای
نام محققان ایرانی ،به
انتقاد از عملکرد این نهاد
بین المللی پرداختند
کرده اند؛ اگرچه کارامدی این تحریم ها جای تردید
دارد ».روزنامه صهیونیستی هاارتص نیز به اظهارات
بی پایه وزیر دفاع امریکا پرداخت.
لئون پانتا ،وزیر دفاع امریکا که فضا را مناسب
یافته بود ،در ادامه ادعاهای پیشین مقامات امریکایی
با هدف منحرف کردن افکار عمومی جهان از زرادخانه
مخوف سالح های هسته ای رژیم صهیونیستی ،مدعی
ش��د که ایران تنها یک س��ال دیگر با ساخت سالح
هسته ای فاصله دارد.
رویت��رز نیز در تحلیل خود از س��فر بازرس��ان
اژانس نوش��ت« :برخی کارشناس��ان اعتقاد دارند با
توجه ب��ه اظهارات جدی��د مقامات غرب��ی از جمله
باراک اوباما ،رئیس جمهور امریکا و کاترین اشتون،
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ،مبنی بر ممکن
بودن حل مس��المت امیز موضوع هس��ته ای ایران و
امادگی کشورهای 5+1برای مذاکره با تهران ،ممکن
است مقامات ایرانی نیز در این رابطه گام های مثبتی
بردارند ».از سوی دیگر ،روزنامه الخلیج در گزارشی
به نقل از برخ��ی منابع ایرانی که به نام انها اش��اره ای
نکرد ،نوش��ت« :برخی از وزیران خارج��ه اتحادیه
اروپایی اخیرا با همتای ایرانی خود «علی اکبر صالحی»
تماس برقرار کرده اند تا شدت تنش ها با این کشور را
کاهش دهند .بنابر اعالم این رسانه عربی ،اصلی ترین
عل��ت تم��اس اخی��ر وزی��ران اروپایی ب��ا صالحی
در راستای همکاری تهران با اژانس بین المللی انرژی
هسته ای بوده است».
پیام صالحی از ادیس ابابا
همزمان با این س��فر ،وزیر خارجه کش��ورمان
که برای شرکت در اجالس س��ران اتحادیه افریقا در
پایتخت اتیوپی به س��ر می برد ،در جمع خبرنگاران
عنوان کرد« :موضوع هسته ای در بستر و مسیر خوبی
قرار گرفته و همکاری م��ا با اژانس همکاری خوب،
نزدیک و وسیعی بوده است .ما همواره سعی کردیم
شفاف سازی را به عنوان یکی از اصول همکاری های
خودمان با اژانس قرار دهیم .در این س��فر هم هیات
اژانس سواالتی دارد که به این سواالت پاسخ الزم داده
خواهد شد ».وی همچنین در خصوص از سر گیری
مذاکرات با گروه 5+1اعالم ک��رد« :در نامه ای که به
زودی در روزهای اینده جناب اقای جلیلی خطاب
به اشتون برای از سرگیری مذاکرات خواهد نوشت،
مکان و زمان مذاکرات را اعالم خواهد کرد .وی اظهار
امیدواری کرد که مذاک��رات اینده ایران با گروه 5+1
موفقیت امیز خواهد بود و راهکاری برای برون رفت
از این شرایط پیدا خواهد شد.
او همچنی��ن افزود« :ما نس��بت ب��ه مذاکرات
خوش بین هس��تیم و ای��ن خوش بینی ما براس��اس
اطالعاتی اس��ت ک��ه داریم .ما ای��ن مس��یر را ادامه
می دهیم ،دی��وار بدبینی باید کوتاه ش��ود و دو طرف
براساس اعتماد مذاکره کنند .غنی سازی حق قانونی
ماست و طبق ان پی تی ،ان را انجام می دهیم .هیچ کس
حق ندارد از ما بخواهد که غنی سازی را متوقف کنیم».
با به پایان رسیدن سفر بازرسان اژانس و بازدید انها
از تاسیسات هسته ای ایران ،باید منتظر گزارش انها از
این س��فر بود .گزارش های اژانس اگر چه همواره از
صلح امیز بودن فعالیت های هس��ته ای ایران حکایت
دارد ،اما همیش��ه ابهامات��ی را نیز در خ��ود دارد که
مورد عالقه محافل غربی اس��ت و وس��یله مناس��بی
برای س��نگ اندازی انها محسوب می ش��ود؛ حال با
اظهار امیدواری های صالحی باید منتظر گزارش این
بازرسان بودg .
خبرنامه
مثلث شماره114
19
یادداشت ها
اوبرادری
گندمگونداشت
یادداشت هایی درباره فضائل
رسول خدا
زهیر توکلی
خبرنامه
زهیر توکلی در
این مطلب درباره
فضائل حضرت
رسول اکرم(ص)
نوشته است
مثلث شماره114
ان مرد که برادری گندمگون داشت ،محمدابن
عبداهلل بود و برادر گندمگون��ش علی ابن ابی طالب.
او شبیه عرب ها نبود ،س��فیدرو بود با اندکی سرخی
امیخته مث��ل گل محم��دی ولی ب��رادرش صورتی
گندمگون داشت .او قد بلند بود و برادرش میانه قامت
ولی هر دو هیکل مردانه داشتند .برادر او ،هم برادرش
ب��ود ،هم مانند پس��رش ب��ود هم پس��رعمویش هم
دامادش .اما چرا علی ،ب��رادر محمد بود؟ زیرا محمد
یتیم به دنیا امد و در شش سالگی بی مادر شد و هشت
سالگی پدر بزرگش عبدالمطلب را از دست داد و از
ان پس عموی مهربانش ،ابوطالب ،سرپرستی او را به
عهده گرفت.
او در خانه عمویش بزرگ شد و به زن عمویش
فاطمه ،بنت اس��د ،مادر می گفت .پس تمام پس��ران
ابوطال��ب ،از جمله عل��ی(ع) ب��رادران او بودند ،اما
قش��نگ ترش را بش��نوید .جبرئیل برای او از جانب
خداوند پیام اورد که :میان مس��لمانان پیمان برادری
ببندد .قرار بر این ش��د که جبرئی��ل تعیین کند که هر
کس با چه کس��ی برادر بش��ود .او می گفت و پیامبر
اعالم می کرد .همه مسلمانان اندک شمار ان روزهای
مدینه ،دو به دو با هم برادر شدند و ماند علی .در این
هنگام محمد و دیگران متوجه ش��دند که علی سر به
زیر افکنده است و صدایی شبیه ناله ای اهسته از میان
دولب بسته اش بیرون می تراود .می دانید علی وقتی سر
بلند کرد چه گفت؟ گفت« :یا رسول اهلل! تصورم این
است که من لیاقت نداشتم با هیچ یک از این مومنان
برادر شوم»«.مردان خدا خود را نمی بینند» ان روز و در
ان لحظه ،پیامبر پیش رفت و صف جمعیت را شکافت
و علی(ع) را در اغوش گرفت و گفت« :من هم نگران
20
مثلث شماره114
دوم:حرمت قائل بودن برای دیگران
این روزها بیش از هر زمان دیگری ،این صفت
پیامبرم��ان ،پیش چش��مم می اید .ق��ران می فرماید:
«ویقول��ون ه��و اذن ق��ل اذن خیرلک��م :و [منافقان]
می گویند :او گوش اس��ت .بگو گ��وش خیر و نیکی
برای شما هستم».
ا ن حضرت ،هنری داش��ت که ما انسان ها باید از
او بیاموزیم .او گوش بود یعنی انق��در خوب و با تمام
دلش ،توجه ب��ه مخاطبش می کرد ک��ه مخاطب حس
می کرد با «خودش» طرف صحبت است ،حس می کرد
که خودمانی تر از خودش ب��ا پیامبر در جهان هیچ کس
نیس��ت .یک بار پس از ش��هادت حضرت امیرمومنان
علی –علیه السالم – گذر یکی از اصحاب حضرت به
شام افتاد و معاویه از او خواست که علی را برایش وصف
کند .او ابتدا از این کار سر باز زد ،ولی اصرار معاویه ،زبان
ان صحابی را گشود و گفت و گفت تا انجا که حاضران
همه گریستند ،حتی معاویه با ان دل سنگش گریست و
گفت« :مادر روزگار فرزندی چون علی هرگز نخواهد
زایید ».از جمله اوصاف علی که ان صحابی بازگو کرد
یکی این بود« :وقتی با ما بود انقدر خود را به او نزدیک
حس می کردیم که گمان می کردیم هیچ کس صمیمی تر
از ما با او در جهان نیست ولی وقتی در کاری وارد می شد
که جدیت نیاز داشت ،انچنان هیبتی داشت که اگر پرنده
روی سرمان بود نمی پرید».
حضرت رسول هم همین گونه بود .راز این حالت
در او و برادرش علی این است که توجه بی قید و شرط
و حرمت قائل بودن برای دیگ��ران فارغ از هر منفعت
و مصلحت ش��خصی ،فقط برای کس��ی ممکن است
که وارس��ته و بی نیاز باش��د .ما اگر به دیگری محبت
می ورزیم ،باالخره نیازی به او داریم ولی کمال محبت،
ان اس��ت که دیگران را نه به خاطر نی��ازی که به انها
داریم بلکه به خاطر خودش��ان دوس��ت داشته باشیم.
خبرنامه
بودم که چرا جبرئیل ،نام تو را نبرد و جبرئیل از جانب
خداوند خبر داد که :علی برادر توست ای محمد».
و اما چرا علی(ع) پس��ر پیامبر اس��ت؟ قصه ای
دارد .ابوطالب ،فقیر بود با ان که شیخ قریش بود .وقتی
علی چشم به جهان گش��ود ،محمد به سراغ عمویش
عباس رفت و پیش��نهاد کرد که برای سبک شدن بار
ابوطالب ،من سرپرستی علی را به عهده می گیرم و تو
سرپرس��تی جعفر را .علی از همان نوزادی در دامان
محمد پرورش یافت .خودش در یکی از خطبه های
نهج البالغه گزارش ش��یرین و زیبایی از ان روزگار
داده اس��ت که« :محم��د انقدر نگران پرس��تاری من
بود که لقمه ها را خ��ود ریزریز می کرد و در دهان من
می گذاشت».
از یکی از ائمه اطهار پرسیدند« :چرا کنیه پیامبر
ابوالقاس��م بود؟» فرم��ود« :ظاه��ری دارد و باطنی.
ظاهرش این اس��ت که پیامبر پس��ری داش��ت به نام
قاسم [این پسر ،در نوجوانی از دنیا رفت] و ابوالقاسم
یعنی پدر قاسم اما باطنش این اس��ت که قاسم یعنی
قس��مت کننده و این ،لقب علی است زیرا او بهشت
و دوزخ را قس��مت می کند [علی انقدر خوب است
که مهر ورزی��دن به او ج��ز از خوبان ب��ر نمی اید و
دشمنی با او جز در قلب گندیده بدان جا نمی گیرد].
و چون علی (ع) را پیامبر پرورش داد نام ان حضرت
ابوالقاسم بود[یعنی پدر قاسم یعنی پدر علی]».
این نیاز ،گاهی نیاز عاطفی اس��ت و فقط نیاز مادی را
شامل نمی شود .ما وابستگی عاطفی را با دوستی اشتباه
می کنیم .وابستگی عاطفی نوعی نیاز است اما دوستی
نوعی شریک شدن در اصل هستی و جذب و انجذاب
وجودی است .کسی می تواند دیگران را فقط به خاطر
خودشان و نه به سبب هیچ نیازی دوست داشته باشد که
واقعا هیچ نیازی نداشته باشد و از انجا که تنها خداوند
است که بی نیاز اس��ت ،تنها کس��انی که خدایی شده
باشند ،از درون بی نیازند .اتفاقا «رحمت» و «بی نیازی»
در قران ،در کنار هم امده اند « :و ربک الغنی ذوالرحمه
و پروردگارت بی نیاز رحمت اورنده است » .نکته دیگر
و دقیق تر ان است که ما فقط در صورتی «خود» دیگران
را می توانیم دوست داشته باشیم که ابتدا «خود»مان را
کشف کرده باشیم .هر کس��ی دیگران را در حد همان
مرتبه ای که از خودش شناخت دارد ،شناسایی می کند.
توضیح انکه هر کدام از ما شناختی بی واسطه و مستقیم
از «من» خودمان داریم .این «من» ممکن است به لحاظ
زندگی اجتماع��ی ما تعاریف و عناوی��ن متعددی در
ذهن ما برایش وجود داشته باشد ،مثال من زهیر توکلی
هستم ،سی وچهار سال سن دارم ،ساکن تهران هستم.
نویسنده ام ،روزنامه نگارم ،شاعرم ،معلمم و ...اما اینها
همه تعاریف ذهنی من از خودم هس��تند نه ان تجربه
حضوری و بی واسطه و مستقیمی که من از خودم دارم.
ان تجربه بیان ناشدنی است و هرقدر ان تجربه ژرفتر
باش��د ،من به ذات اصلی خودم نزدیکترم و از درون ،
پرتر و جوشانتر و بی نیازترم.
طبق ایه قران که خداوند می فرماید «:و نفخت
فیه من روحی از روح خودم در او [ادم] دمیدم » ،همه
ما تجربه ای از الوهیت در نهادم��ان داریم ،منتها تا به
شناخت اصل ذات خود نرس��یم ،ان تجربه الوهیت
را بازشناس��ایی نخواهیم کرد .از معجزات حضرت
رس��ول – صلی اهلل علی و اله – یکی ه��م این جمله
معروف ایشان است:
«من عرف نفسه فقد عرف ربه
هر که خ��ودش را ش��ناخت پ��روردگارش را
شناخته است».
«ویقولون هو اذن ،قل اذن خیرلکم ،و می گویند
او گوش اس��ت بگو گوش خیر و نیکی برای ش��ما
هستم».
باری؛ ان حضرت انقدر خوب و دقیق و با مهر
و محبت و ب��ا توجه کامل به س��خنان دیگران گوش
می سپرد که همه دوست داش��تند با او درددل کنند و
از او درخواست مالقات خصوصی می کردند .کار به
جایی رسید که خداوند ایه نازل کرد:
«یاایهاالذی��ن امنواالتدخلوا بی��وت النبی اال ان
یوذن لکم الی طعام غیرناظری��ن اناه و لکن اذا دعیتم
فادخلو فاذا طعمتم فانتشروا و المستانسین لحدیث ان
ذلکم کان یوذی النبی فیستحیی منکم
ای کسانی که ایمان اورده اید به خانه های پیامبر
وارد نش��وید مگر انکه به شما اجازه داده شود [دقت
بفرمایید به عالئمی که از البه الی همین ایه دریافت
می ش��ود مبنی بر ش��دت صمیمیت ،خاک��ی بودن
و خودمانی ب��ودن ان حضرت با مردم] و بر س��فره
طعامش دعوت شوید ،در ان حال هم نباید زودتر از
وقت امده و به ظرف غذا چشم انتظار بگشایید بلکه
موقعی که دعوت شده اید بیایید و چون غذا خوردید،
برخیزید و بروی��د نه این که انجا ب��ه گفت و گو با او
بنشینید که این کار پیامبر را ازار می دهد ولی از شما
حیا می کند و چیزی نمی گوید ».ان قدر گفت وگوی
خصوصی ب��ا ان حض��رت ،یعنی هم��ان چیزی که
ما به ان «پچ پچ ک��ردن و در گوش��ی صحبت کردن
می گوییم و مع��ادل عربی اش نجوا می ش��ود» ،برای
مردم ارامبخش و دلگش��ا بود و انقدر حضرت برای
این کار به مردم وقت اختصاص می دادند که خداوند،
همین را مایه ازمایش مردم کرد .خدا همیش��ه بر سر
شیرین ترین چیزها مردم را ازمایش می کند:
« یا ایها الذین امنوا اذا ناجیتم الرسول فقدموا بین
یدی نجویکم صدقه
ای کسانی که ایمان اورده اید هرگاه بخواهید با
پیامبر نجوا کنید پیش از این کار باید صدقه بدهید».
در تاریخ امده است که پس از این ایه ،مردم که
به گفته امام حسین «عبیدالدنیا» ،بندگان دنیا هستند،
ناگهان اقبالشان به نجوا با پیامبر کم شد .در این میان
یک نفر بود که از حضرت رسول پرس��ید« :ایا مبلغ
معینی صدقه برای گرفتن وقت خصوصی از شما الزم
است؟» حضرت فرمودند« :خیر ».ان شخص پولی را
که داش��ت ،به پول خرد تبدیل کرد تا بتواند بیشترین
دفعات را از پیامبر وقت بگی��رد و با ان حضرت ،در
خلوت سخن بگوید .این ش��یفته مشتاق ،کسی نبود
جز علی ابن ابی طالب(ع).
«ویقولون هو اذن قل اذن خیر لکم؛ و می گویند
او گوش اس��ت ،بگو گوش خیر و نیکی برای ش��ما
هستم».
او گوش اس��ت یعن��ی او خاموش اس��ت ،او
انقدر س��خن نمی گوید و انق��در ترجیح می دهد
که گوش بس��پارد به حرف های دیگران که منافقان
مدینه ،در م��ورد ان با طعنه س��خن می گفتند .البد
انها انتظار داشتند که محمد مثل هر پیشوای بشری
دیگری مثل هر سیاس��تمدار دیگری – هما ن گونه
که امروز هم غالب سیاس��تمداران هس��تند – اهل
خطابه و س��خنرانی باش��د ،به وی��ژه ان که عرب
ان روزگار ،فرهنگی ش��فاهی داش��ت و مهم ترین
فضیلت فرهنگی انان ،سخنوری بود (به مفهوم اعم
ان که شاعری را هم شامل می ش��ود) .در این میان
با ش��خصی روبه رو ش��ده بودند که سخنی اورده
بود که همه پیش ان س��پرانداخته بودند ،همه ،همه
ش��عرا و فصحا و بلغای عرب در برابر قران محمد
دست ها را باال برده بودند .عرب شبه جزیره ،هفت
ش��عر را که ش��اهکار شعرشان بود ،نوش��ته بودند
(البد روی پوس��ت) و از دیوار کعبه اویزان کرده
بودند .به این هفت ش��عر «معلقات سبع» می گفتند.
(معلق��ه یعنی اویزان ش��ده از دیوار کعبه و س��بع
یعنی هفت گانه) وقتی این ایه نازل ش��د« :و قلنا یا
ارض ابلعی ماءک و یا سماء اقلعی و غیض الماء و
قضی االمر و استوت علی الجودی :و گفته شد ای
زمین اب خود را فرو ببر و ای اس��مان [از باران]
خودداری کن و اب فروکاس��ت و فرمان گذارده
ش��د و [کش��تی] بر «جودی» قرار گرفت».
مشرکان مکه ش��بانه رفتند و ان هفت شعر را از
دیوار کعبه پایی��ن اوردند .حال چنین ش��خصی که
چنان معجزه ای از جنس س��خن اورده اس��ت ،خود
«خاموش» است و غالبا لب به س��خن باز نمی کند و
بیشتر گوش می دهد« .مردان خدا جامع اضدادند» g
ادامه دارد....
21
بهخاطریکمشتدالر
مجید نصیرپور /عضو کمیسیون اقتصادی و فراکسیون اقلیت
خبرنامه
مثلث شماره114
مجید نصیرپور
،عضو کمیسیون
اقتصادی به
ماجرای تحوالت
بازار طال و ارز
پرداخته است
بازار طال و ارز روزهای پر التهابی را پش��ت سر
گذاش��ت .نرخ طال و ارز روی بی تدبیری مدیریتی
مدیران اقتصادی ب��اال و پایین رفت و س��ر گیجه ان
برای مردم باق��ی ماند .افزایش غیر قاب��ل باور قیمت
ارز و طال در روزهایی که پشت س��رگذاشتیم اما تمام
نشده و ش��اید جراحتی که از این نوس��انات بر بدن
تولید کشور باقی ماند هرگز درمان نشود .قیمت طال
و ارز که باال می رفت این صدای نال��ه تولیدکنندگان
و مردم بود که از هر سو ش��نیده می شد و در این میان
س��کوت دولت قابل تامل بود .رئیس بانک مرکزی،
وزیر اقتصاد و دارای��ی در تمامی روزهایی که مردم و
رسانه ها مبهوت صعود پر شتاب موشک قیمت ارز و
سکه در اسمان بازار بودند ،تنها سکوت پیشه کردند
و تمامی قیمت ه��ا را کاذب خواندن��د .رئیس بانک
مرکزی در گفت وگویی اعالم کرد که مصوبه شورای
پول و اعتبار می تواند ارامش را به بازار ارز و س��که
بازگرداند ،اما این مصوبه نیز با سرعت مورد تائید قرار
نگرفت تا شاید مسکنی باشد بر زخمی که ایجاد شده
22
بود .ش��ورای پول و اعتبار در غیاب رئیس جمهور و
زمانی که ایشان در س��فر ونزوئال به سر می برد سود
21درصدی س��پرده ها را تصویب کرد ،درحالی که
رئیس جمهور هن��وز ان را تائید نک��رده بود .در اغاز
بهمن ماه نوسان قیمت سکه و ارز دیگر شب و صبح
را طاقت نم��ی اورد و تغییراتش با حرکت عقربه های
ساعت تجدید می شد .هر لحظه ای که می گذشت و
دقایقی که در ان روزها طی شد گران ترین دقایق طول
عمر اقتصاد این کشور بود .اما تنها قیمت دالر و سکه
نبود که سر به اسمان برداش��ت ،بلکه قیمت بسیاری
از اقالم دیگر نیز دست در دست قیمت ارز و طال باال
رفتند .این رشد س��ریع قیمت ها در شرایطی صورت
گرفت که بازار سکه بعد از عرضه های ارزان در شعب
بانک ملی به ثبات نسبی رسیده بود و کفه های عرضه
و تقاضا رودرروی همدیگر ق��رار گرفته بودند .این
در حالی بود که نوسان قیمت ارز و به ویژه سکه ،در
شرایطی به ضرر بخش اعظم مردم تمام شد که عده ای
نیز از این التهابات سود بردند و سوار بر این امواج به
ساحل مقصود رسیدند .اخرین چهارشنبه دی ماه دالر
با 1800تومان رکورد زد و سکه طرح جدید نیز مرز
800هزار تومان و سکه گرمی ،مرز 100هزار تومان
را شکستند .رکوردهایی که از اقتصاد اشفته بازار طال
و سکه ناشی شد و قیمت های کاذب و باورها نسبت
به سامان دهی وضعیت سکه و ارز در البه الی ناامیدی
غرق شد .نرخ ارز و سکه در هر ساعت نوسان داشت.
معامالت خیابانی ارز با تمام تهدیدها لحظه به لحظه
داغ تر می شد به گونه ای که نرخ دالر در بازار سیاه ارز
در روز چهارشنبه 28دی ماه ،از 1750تومان در صبح
به بیش از 1800تومان در عصر رسید .در نهایت در
روز پنجم بهمن رئیس جمهور مصوبه شورای پول و
اعتبار را تصویب کرد و همان روز تب داغ بازار کمی
فروکش ک��رد .در همان زمان مجلس برای بررس��ی
نوس��انات این تحوالت ،وزیر اقتص��اد و رئیس کل
بانک مرکزی را ب��ه مجلس فراخوان��د .اما در زمانی
که روس��ای کمیس��یون های مجلس در انتظار به سر
می بردند و بهارستان چشم انتظار دولتی ها بود ،وزیر و
رئیس کل با تاخیر چند ساعته در مجلس حاضر شدند
و بررس��ی این موضوع به جلسه غیر علنی مجلس در
روز بعد موکول شد .در روز جلسه غیر علنی مجلس
شورای اسالمی که برای بررسی موضوع تشکیل شد
اکثر نمایندگان عامل این نوسانات را کوتاهی دولت
عنوان کردن��د .پس از تصویب مصوبه ش��ورای پول
و اعتبار ،تیم اقتصادی دولت از حضور دس��ت های
پنهان در بازار ارز و سکه خبر داد و اعالم کرد که اوج
بحران بازار به خاطر یک خبر از یک رسانه است که
دولت نسبت به ان اقامه دعوی حقوقی خواهد کرد.
این جمله البت��ه همچون دیگر توجیهات نتوانس��ت
بار مس��ئولیت را کم کن��د .این ادعا از ن��گاه مجلس
فرافکنی بود .وزیر اقتصاد در روز جلس��ه غیر علنی
با تاکید مجدد از وجود دس��ت های پنهان در تالطم
بازار ارز و سکه خبر داد و اذعان کرد که قصور دولت
تنها دیر وارد ش��دن در مقوله مدیریت بحران بود .از
جانب دیگر بس��یاری از نمایندگان مجل��س پرده از
سناریویی برداشتند که در ان متهم اصلی این تحوالت
یک جریان خاص بود و تایی��د کردند که انها با بازی
با نرخ ارز و طال در پی تحت فش��ار ق��رار دادن نظام
برای کسب اجازه برای ورود مستقیم با سیاست های
خاص در پرونده های روز کشور در عرصه بین الملل
هس��تند .پرونده هس��ته ای و مذاکره با غرب از اهم
این موضوع��ات بود .هر ی��ک از این س��ناریوها که
درست باشد ،در این میان مردم بودند که هزینه سنگین
این نوس��انات را پرداخت کردند .چه کسی می تواند
جوابگوی زندگی هایی باشد که به خاطر قیمت دالر
سرگیجه گرفته اند؟ g
سیدعماد حسینی /سخنگوی کمیسیون انرژی
سیدعماد حسینی،
سخنگوی
کمیسیون انرژی
به ناکارامد بودن
تحریم های اخیر
اشاره کرده است
خبرنامه
است .در بیانیه وزارت نفت ذکر شد که تنها 18درصد
از نفت صادراتی ایران به کش��ورهای اروپایی صادر
می شود و مابقی نفت صادراتی ایران با سایر بازارهای
جهانی عرضه می ش��ود .پ��س ایران بابت از دس��ت
دادن بازار فروش خ��ود نگرانی ندارد .کش��ورهای
بس��یاری خواهان 400هزار ش��بکه نفت صادراتی
ایران به اتحادیه اروپا هستند و این یعنی بی اثر بودن
تحریم های غرب .کمتر از 20درص��د نفت ایران به
اتحادیه اروپا صادر می شود که ایتالیا با هفت درصد
بیش��ترین واردات از ایران را دارد .ب��ا قطع صادرات
چهارهزار بشکه نفت ایران به کش��ورهای اروپایی،
کش��ورهای زیادی از جمله بس��یاری از کشورهای
اسیایی خواهان نفت ایران هستند ،کشورهای ژاپن،
هند ،چین و کره جنوبی نیز فارغ از تحریم های غربی،
نفت ایران را خریداری می کنند و هیچ اهمیتی به این
تحریم ها نمی دهند .ورای این موضوع که این بار بحث
تحریم اعمال می شود یا نه ،تحریم نفتی ایران از چند
بعد قابل تامل است .نخست اینکه اروپا به نفت ایران
نیازمند است و امکان جایگزینی نفت ایران به سادگی
بیان این ادعا نیست .متضرر اصلی تحریم نفت ایران
پاالیشگاه کشورهای یونان ،اس��پانیا و ایتالیا هستند
چرا که خوراک پاالیش��گاه این کشورها سال هاست
که از نف��ت تولیدی ایران تامین می ش��وند و کارکرد
و فعالیت این پاالیش��گاه ها تنها با نفت سنگین ایران
هماهنگ شده و همخوانی دارد.
کش��ورهای اروپایی برای استفاده از نفت خام با
مشخصات فنی و کیفی دیگر جز نفت ایران ،باید در
بس��یاری از واحدهای فرایندی پاالیشگاه های خود
تغییر ایجاد کنن��د .بی تردید این موض��وع به زمان و
هزینه گزافی نیاز دارد .اروپا با توجه به شرایط بحران
اقتصادی که در ان به سر می برد ،نمی تواند این مرحله
زمان بر و هزینه بر را به اسانی طی کند .نفت ایران به
لحاظ درجه سبکی و س��نگینی ( )APIو همچنین به
لحاظ امکان استفاده از ان در پاالیشگاه های مختلف
دنیا با نفت عربستان متفاوت است و ادعای اروپا برای
تامین نفت مورد نیاز برخی از پاالیشگاه های اروپایی
از دیگر کش��ورهای منطقه فاقد وجاهت کارشناسی
است.
اما در این میان ادعای وزیر نفت عربستان خود
جای توضی��ح و یاداوری برخی نکات کارشناس��ی
دارد .علی النعیمی ،وزیر نفت عربس��تان س��عودی
مدعی است که کشورش امادگی دارد ظرف چند روز
کمبود عرضه نفت خام حاصل از تحریم نفتی ایران را
در بازار جهانی جبران کند و با باز کردن شیر فلکه های
نفت ،به اس��انی ظرفیت تولید نفت خ��ام خود را تا
۱۲میلیون بش��که در روز افزایش ده��د .همان طور
که ذکر ش��د نفت ای��ران از لحاظ درجه س��نگینی و
خصوصیات فنی منحصر به فرد است و پاالیشگاه های
اروپایی با نفت ایران هماهنگ ش��ده اند .از این منظر
ادعای وی از دیدگاه کارشناسی مردود است .عالوه
بر این بر اساس قوانین سازمان کشورهای صادرکننده
نفت( ،)OPECسقف صادرات نفت هر کشور عضو
مشخص است و عربستان با این ادعا نشان داد که به
قوانین این سازمان اعتنایی ندارد .طرح چنین مساله ای
فاقد وجاهت کارشناسی و قانونی است و بیشتر جنبه
تبلیغاتی دارد و عالمتی برای ایران اس��ت تا حضور
مقتدرتری در این سازمان داشته باشد .هم اکنون هیچ
کش��وری قادر به عرضه نفتی با مشخصات فنی نفت
ایران برای برخی از پاالیشگاه های اروپایی نیست .با
وجود اینکه حجم تولید روزانه نفت عربستان بیشتر از
ایران است ،اما این موضوع هرگز به این معنی نیست
که عربستان می تواند تامین کننده نفت خام مورد نیاز
همه پاالیش��گاه های دنیا باشد .س��ال ها طول کشیده
اس��ت تا برخی کش��ورهای اروپایی ،پاالیشگاه های
خود را با مش��خصات کیفی نفت ایران سازگار کنند؛
این پاالیشگاه ها بر اس��اس مشخصات کیفی و درجه
س��نگینی نفت ایران ساخته ش��ده اند .از سوی دیگر
خودروهای انها نیز ب��ا فراورده هایی که از نفت خام
ایران تولید می شود ،هماهنگ شده اند .بر این اساس،
نفت خام با مش��خصاتی غیر از نفت ایران ،استاندارد
الزم برای هماهنگی با صنایع این کش��ورها را ندارد.
اما ورای این موض��وع تحریم نفت ای��ران ،فرصتی
برای جلوگیری از خام فروش��ی اس��ت که کشور ما
سال هاس��ت با ان درگیر اس��ت .تحریم نفتی ایران،
فرصتی اس��ت تا مس��ئوالن وزارت نفت ،سیاس��ت
جلوگی��ری از خام فروش��ی و تولی��د فراورده های
نفتی با ارزش افزوده بیش��تر را در پیش بگیرند .باید
سیاس��ت های جلوگیری از خام فروشی را با جدیت
دنب��ال و از طریق نف��ت ،ارزش افزوده بیش��تری در
اقتصاد کشور ایجاد کرد .در حال حاضر طرح دیگری
مبنی بر توقف ف��روش نفت به اروپ��ا در مجلس در
دست بررسی است .هدف طراحان از تهیه این طرح،
توقف فروش نفت به ص��ورت کلی به اروپا بود .اگر
این طرح به تصویب برس��د ،قیمت نفت بین المللی
بیش از پیش افزایش خواهد یافت .این طرح در حال
اعمال بررس��ی های کارشناس��ی در مجلس شورای
اسالمی است.
تحریم نفتی ایران باید برای ما به عنوان فرصت
تلقی ش��ود؛ فرصتی که در ان نف��ت را به عنوان یک
سرمایه و مزیت نسبی در نظر بگیریم و از خام فروشی
ان دوری کنیم .بی تردید متض��رر اصلی این تحریم
ایران نخواهد بودg .
مثلث شماره114
تهدید به تحریم نفت ایران داستان تازه ای نیست.
سال هاس��ت این قص��ه در گوش مردم و مس��ئوالن
خوانده ش��ده اس��ت .این بار نیز اتحادیه اروپا اعالم
کرد که تحریم ها جدی اس��ت اما به فاصله کوتاهی
از این موضوع باز ای��ن اتحادیه اروپا ب��ود که اعالم
کرد تحریم ها ش��ش ماه به تعویق افتاد .این تعویق از
منظر بسیاری از افراد ناشی از اختالف داخلی اتحادیه
اروپا برای تحریم نفتی ایران اس��ت چرا که برخی از
کشورها به خصوص یونان و ایتالیا می دانند با تحریم
نفتی ایران باید عطش پاالیش��گاه های کشورشان را
برای نفتی که با انها همخوانی داش��ته باش��د ،شاهد
باشند .در ابتدای امر وزیران خارجه ۲۷کشور عضو
اتحادیه اروپا ،بر سر ممنوعیت انعقاد هرگونه قرارداد
جدید برای خرید یا انتقال نفت خ��ام ایران به توافق
رس��یدند .براس��اس این توافق ،امضای قراردادهای
جدید میان کش��ورهای عضو اتحادی��ه اروپا و ایران
در زمین��ه واردات ،خرید ،حمل و نق��ل نفت خام و
فراورده های نفتی از ایران ممنوع اعالم شد .وزارت
نفت جمهوری اس�لامی ایران س��وم بهمن به دنبال
تصمیم عجوالنه اتحادیه اروپ��ا مبنی بر تحریم نفت
ایران ،بیانیه ای را منتشر کرد .در این بیانیه تاکید شده
است« :اتحادیه اروپا با تحریم نفت ایران عمال نفت،
این ابزار غیرسیاسی را وارد بازی ها و مطامع سیاسی
کرده و قطع��ا تبعات این تصمیم عجوالن��ه به غیر از
اروپا ،کشورهای دیگر جهان را نیز متاثر خواهد کرد».
در این بیانیه ش��ش پیامد تحریم نفتی بر شمرده شده
تحریمنفت؛تهدیدیافرصت؟
23
دفاعازایران
د ر تقدیر از پیروز مجتهدزاده
خسرو معتضد /مورخ و روزنامه نگار
خبرنامه
خسرو معتضد،
مورخ و
روزنامه نگار درباره
دفاع از ایران در
رسانه های مختلف
نوشته است
مثلث شماره114
جلسه بحث و گفت وگویی در شبکه ضد ایرانی
بی بی سی فارسی شب جمعه 30دی ماه 1390انجام
شد که با نهایت تعجب و خوشوقتی دیدم دکتر پیروز
مجتهدزاده هم ب��ه عنوان یکی از کارشناس��ان و زیر
عنوان استاد ژئوپولتیک دانشگاه تربیت مدرس در ان
همایش حضور دارد .جلسه ای بود با حضور شاهور،
مسئول بخش مطالعات خلیج فارس در دانشگاه حیفا
یا تل اویو و اقایی به نام حسین بن یوسف ،استاد یکی
از دانشگاه های امریکا .بحث درباره تنگه هرمز ،امکان
بستن ان از سوی ایران و واکنش کشورهای غرب و
نیز متحدان عرب خاورمیانه ای انها در منطقه بود.
در جلساتی که رسانه های ضد انقالب و اغلب
رسانه های تصویری ضد ایران ترتیب می دهند ،معموال
مخالفان و براندازان و دشمنان نظام و حتی حاکمیت
و یکپارچگی کشور حضور می یابند.
عموما مقامات دولتی ایران خوش ندارند کسانی
از محققان ایرانی داخل کشور در این جلسات حضور
یابند .متاس��فانه ایران و تمام حرف های حس��ابی ان
در اینگونه همایش ه��ا بی دفاع و مظلوم می ماند .مثال
بحثی اغاز می شود که ملیت ها! و قومیت ها در ایران
حقوقشان تضییع می ش��ود .همه دشمنان و متواریان
می ایند حرف های مردم فریب می زنند .کسی نیست
به ش��خصی که می گوید حق��وق ب��رادران کرد در
ای��ران تضییع می ش��ود بگوید در جریان س��ال های
1324-1325و تشکیل جمهوری مهاباد چه نصیب
هم وطنان ما ش��د جز اینکه چند رئیس ایل را ژنرال و
فرزندان انها را کلنل و س��رگرد کردن��د ،پرچم ایران
را وارونه کردن��د و در رویارویی ب��ا ارتش ایران 24
س��اعت هم مقاومتی نکردند ،زیرا کرد ایرانی خالص
24
اس��ت و نمی خواهد از ایران خاستگاهش جدا شود.
روز دیگر جماعتی ازیک فرقه ضاله می ایند و از نبود
ازادی مذهبی در ایران شکایت می کنند و قربان صدقه
خودشان می روند .کسی در انجا نیست بگوید شما
فرقه ای مانند مزدکیان بودید که در زمان ساس��انیان
قیام کردند و دولت ساسانی ناچار شد انها را سرکوب
کند و کار بدی هم کرد ،اما چاره نداش��ت؛ ش��ما هم
امدید در زمان ناصرالدین ش��اه قیام مسلحانه کردید.
س��اری و نیریز فارس و داراب و زنج��ان را به خاک
و خون کشیدید ،علیه جان شاه وقت توطئه کردید و
خواستید او را بکشید .مرحوم امیرکبیر الیق و سیاسی
و درد ش��ناس تا زمانی که در قید حی��ات و در مقام
صدارت بود سعی می کرد کاری به شما نداشته باشد،
انقدر فتنه افریدید تا او دستور محاکمه و اعدام علی
محمدباب را داد .او را نفرین کردید در حالی که امیر
حرف حساب می گفت و پیامبر کذاب و قالبی شما
را «شیاد» می خواند .پس از او جریان توطئه علیه جان
ناصرالدین شاه در زمان صدارت میرزا اقاخان نوری
روی داد .اطرافیان شاه که سیاست و ظرفیت امیرکبیر
را نداشتند مجازات های سنگین و رعشه اور که بهانه
دست روس و انگلیس می داد در حق توطئه گران اجرا
کردند .پس از ان زیر چتر روس و انگلیس رفتید .در
تمام 150س��ال گذش��ته از مردم ایران جدا بوده اید.
(کاسمو پولیتانیست) یعنی جهان وطنی هستید .حاال
به امریکا و اروپا و هند و اسرائیل رفته اید .در حداکثر
مکنت و رفاه هس��تید .رها کنید ایران را .پروتستان ها
که پیرو یک مذهب قانونی هستند فرانسه را در عصر
سلطنت لویی چهاردهم ترک کردند و به جاهای دیگر
رفتند .کاتولیک ه��ا که ایین الهی دارن��د و اتباع پاپ
هستند از انگلیکان مهاجرت کردند .شما که مذهب
درست و حسابی ندارید چه اصراری دارید به ایران
بازگردید و مردم مس��لمان را منحرف کنید .ایرانی ها
کیش و حزب ش��ما را دوس��ت ندارند؛ مصنوعی و
پوش��الی می دانند .صدتا تلویزیون راه بیندازید فایده
ندارد .کس��ی از ایران در ماهواره ای حضور ندارد که
حرف بزند .همه تنها ب��ه قاضی می روند و راضی باز
می گردند .روزی C.N.Nحدود ش��ش ،هفت س��ال
پیش امد و از طریق دفتر ارتباطات سیمای جمهوری
اس�لامی با من مصاحبه ای کرد که نه هم��ه ان بلکه
دقایقی از ان را چندی بع��د پخش کرد .روزی رادیو
بی بی سی (نه تلویزیون ان) با من مصاحبه ای درباره
جنگ جهانی دوم کرد .خیلی موثر بود و همه تعریف
کردند .روزی تلویزیون روس الیوم (راشاتودی) امد با
من مصاحبه ای در مورد کنفرانس تهران 1322/1943
کرد و به عربی و انگلیس��ی ترجمه و پخش شد ،هیچ
اتفاقی هم نیفتاد .چندی پیش دیدم در یک رسانه ضد
انقالب دکتر عباس میالنی نامی است که خیلی سنگ
امریکایی ها را به س��ینه می زند .گف��ت فالنی (یعنی
من) اش��تباه کرده یا معتضد عمدا تحریف می کند که
می گوید امریکا بابت حضور در ایران و وادار ساختن
خس��ارت به این کش��ور غرامت نداده ،بلکه امریکا
متجاوز از 1/5میلیارد دالر به ایران غرامت داده .این
اقا نمی دانس��ت رقم میلیارد دالر در سال های بعد از
جنگ شوخی نبوده است .حتی به جای کلمه میلیارد ،
واژه هزار میلیون دالر را به کار می برده اند .کجا امریکا
به ایران 1/5میلی��ارد دالر غرامت داده؟ امریکا که به
ایران حمله نکرده بود .امری��کا می گفت من میهمان
انگلیس��ی ها بودم ،برای مونتاژ هواپیماها و تانک ها
و ارس��ال مهمات 30هزار س��رباز به ایران فرستادم،
ان هم در سال .1321من از طریق مصاحبه ای با ایرنا
و صحبت در رسانه های ایران پاسخ او را دادم ،چون
حرف حساب و متکی به دلیل و مدرک زدم صدایش
را در نیاوردند .من گفتم که امری��کا فقط 23میلیون
دالر در دوران حکومت مصدق به عنوان کمک اصل
چهار ترومن ب��ه ایران داد .پ��س از 28مرداد ،1332
45میلیون دالر تا س��ال 1339به ایران کمک مالی و
نظامی می کرد.
اینها چه ربطی دارد به غرامت؟ کو دلیل و مدرک.
اقای پر رو بی سوادی که این حرف را می زند ،عده ای
باور می کنند .ای کاش به محقق��ان ایرانی اجازه داده
شود جواب اجانب را بدهند.
در هر حال بس��یار خوش��م ام��د از دکتر پیروز
مجتهد زاده .پاسخ های او شامل چند محور بود:
– 1خطری از جانب ایران متوجه اعراب نیست.
– 2ش��ما یعنی امریکا و غرب با تحریم اسباب
ناراحتی و اضط��رار ملت ایران را فراه��م اورده اید.
ان هم براس��اس فرضیه ای که ایران می خواهد بمب
اتمی بسازد.
10 – 3س��ال است صحبت س��اختن این بمب
است .کو؟ کجاست 10 .سال کافی نبود ایران بسازد؟
– 4توطئه ای از س��وی ایهود و المرت با کمک
عربستان و اردن و چند کشور عربی دیگر ترتیب داده
یوسف سیفی
یوسف سیفی
به بررسی علل
ناکارامدی برخی
نهادهای بین المللی
پرداخته است
خبرنامه
-1جان مرشایمر ،بر این باور است که تمام دوران
جنگ س��رد به رقابت امریکا و ش��وروی بر سر اروپا
گذشته است .یعنی قلب نظام بین الملل قاره ثروتمند
اروپا بوده و بقیه مناطق جهان به عنوان مناطق پیرامونی
در نظام بین الملل مورد توجه بوده اند .مرشایمر در این
نظر البته تنها نیس��ت و این موضوع تا حد زیادی یک
نظریه پذیرفته ش��ده در میان نورئالیست ها محسوب
می شود .اساسا به همین خاطر است که پیدایش جنبش
عدم تعهد و خیل عظیم کشورهای عضو ان امکانپذیر
بوده است .کشورهایی که خارج از قاره اروپا هستند و
در نتیجه نمی توانند نقش محوی در ساختار دوقطبی
حاکم داشته باشند.
-2به این ترتیب پیروزی بلوک غرب که با مسامحه
می تواند پیروزی امریکا عنوان شود ،پیروزی بر سر قاره
اروپا بوده است .یعنی مطاعی که در کشاکش دو قدرت به
دست برنده افتاده ،همان اروپای ثروتمند است .منطقه ای
که متناسب با طراحی س��رمایه داری با اتحادیه اروپایی
شناخته می شود .این اتحادیه در واقع ساز و کاری است که
بتواند اروپا را در دوران پسا جنگ سرد به یک بازیگر فعال،
درثباتیمتصوردرایندهتبدیلکند.بازیگریکهقراراست
به وضعیت رقابت بر س��ر اروپا پایان دهد و کشورهای
عضو خود را مبدل به یکی از اضالع رقابت کند.
-3در طول تاریخ پس از فروپاش��ی ش��وروی،
انگلستان هیچ گاه موضع مشخصی در قبال این پروژه
بازگرداندن قدرت به س��رزمین کهن نداش��ته است.
این کش��ور بارها ب��ا طرح هایی که انس��جام اتحادیه
را افزایش م��ی داده مخالفت کرده و ب��ه منطقه یورو
نپیوسته است .کشوری که در جنگ عراق نیز برخالف
ش��رکای اروپایی اش در کنار امریکا قرار گرفت و به
مخالفت های اعضای اصلی اتحادیه هیچ اعتنایی نکرد.
در شرایطی که قدرت های اروپایی از یکجانبه گرایی
امریکا به وحشت افتاده بودند ،انگلستان همچنان بر
رویکرد مثبتش به سیاست های امریکا ادامه داد.
-4در جنگ عراق فضایی به وجود امد که بسیاری
از سیاستمداران اروپایی و قدرت های بزرگ مانند چین
و روسیه ،درباره حرکت به سمت ایجاد موازنه با امریکا
به تجدید نظر هایی پرداختن��د .این تصمیم گیری ها در
واقع می توانست جهان را به پایان وضعیت فعلی نزدیک
کند .اما تغییر سیاس��ت در ایاالت متحده و پس از ان
روی کار امدن اوباما باعث شد به میزان زیادی جایگاه
مخدوش شده امریکا در عرصه خارجی به عنوان یک
ابرقدرت خوب و چند جانبه گرا ،مجدد ا ترمیم شود که
مشارکت های پس از سقوط صدام توسط کشورهای
مختلف و سازمان ملل نمونه بارز این وضعیت است.
-5بعد از این اتفاق و تجربه عدم همراهی اروپای
نیمه متحد با سیاست های ایاالت متحده ،این موضوع
که اروپا می تواند به عنوان یک قدرت مستقل در عرصه
جهانی به ایفای نقش بپردازد ،دیگر یک گزینه قابل قبول
برای امریکا نبود و حاال زمان ان رسیده بود که از نفوذ
انگلستان برای بازگشت به شرایط تحت الحمایگی این
منطقه استفاده شود .نقش انگلستان در این فرایند نقشی
ی این کشور
منحصر به فرد بوده است و ان ممانعت دائم
از رس��یدن به یک تصمیم واحد در اتحادیه ،برخالف
سیاست های امریکا اس��ت .این موضوع به خوبی در
بحران اقتصادی اخیر قابل پیگیری است.
-6مجموعه تالش های امریکا برای اتخاذ تصمیم
واحد با اروپا ،در قبال موضوعات بین المللی در راستای
ایجاد همین وضعیت صورت می پذیرد و تفاوت میان
همراهی اروپا با سیاست های این کشور ،در برابر همراهی
دیگر قدرت ها ،در همین نوع نگاه کاخ سفید به جایگاه
اتحادیه اروپایی اس��ت .برای انها یک اروپای متحد که
همگرایی خود را عالوه ب��ر درون اتحادیه ،با امریکا نیز
تعریف می کند به مراتب اهمیت دوچندان دارد .تا انجا
که حتی ناکامی در همگرایی درون��ی می تواند به عنوان
هزینه ای برای ناکامی با سیاست های امریکا ،پیش بینی
شود؛ هزینه ای که فاصله گرفتن از امریکا را به امری دور
از ذهن تبدیل کرده است.
-7موضوع انرژی هس��ته ای ای��ران نیز از جمله
موضوعاتی اس��ت که از این منظر بسیار حائز اهمیت
است .به طوری که روند موضع گیری های اروپا در قبال
تالش های ایران برای دس��تیابی به ان��رژی صلح امیز
هس��ته ای ،روندی مبین همین نزدیکی روزافزون به
ایاالت متحده است .با این تفاوت که دو کشور روسیه
و چین نی��ز از جمله طرف های درگی��ر در این ماجرا
محسوب می ش��وند .روند نزدیکی اروپا و امریکا که
در قضیه طرح امریکایی تحریم نفت ایران به ش��دت
خود نمایی می کند ،باعث ش��ده دیگر نتوان از این دو
به مثابه دو ضلع مساله هسته ای ،نام برد .بلکه انچه رخ
داده یک جبهه واح��د را در برابر دیگر اضالع پرونده
به نمایش گذاشته است.
-8تحقق تسلط امریکا بر اروپا «با مدلی نزدیک
به شرایط دوران جنگ سرد» در حوزه روابط خارجی
که به خوبی در مجموعه اتفاقات پس از جنگ عراق
مش��اهده می ش��ود ،به طور منطق��ی می توان��د بروز
تنش در وضعیت موجود نظام بین المل��ل را به دنبال
داشته باش��د .به طوری که بازگش��ت به روابط دوران
دو قطبی میان ایاالت متحده و اروپا ،با توجه به افزایش
قدرتی که ب��رای امریکا به ارمغان م��ی اورد ،طبعا به
بروز نگرانی ه��ای جدی از منظر دیگ��ر قدرت های
قدرت های ب��زرگ ،خواهد انجامید .ای��ن نگرانی ها
می توانند عامل اصلی در بر هم خوردن موازنه قوای
فعلی در جهان به حساب ایندg .
مثلث شماره114
شده که ایران را متهم کنند می خواهد امپراتوری
شیعی ایجاد کند که بر بالد عرب سلطه یابد؛ این
دکترین مردود و غیرقابل اجراست.
– 5امارات عربی جزایر ایرانی را می خواهد
و دنباله رو عربستان شده است.
-6امری��کا و انگلیس ت��ا می توانند میلیارد
میلیارد اس��لحه می فروش��ند به این کشورهای
کوچک عربی و نیز عربستان که صنایع تسلیحات
انها بدون مشتری نماند.
– 7با ایران باید به گفت وگو نشست نه ان را
تحریم کرد یا ترساند.
حرف های اقای مجتهدزاده بس��یار معقول
و منطقی ب��ود و هر که ان را ش��نید تعریف کرد.
استاد اس��رائیلی دانش��گاه حیفا از کوره در رفته
و حرف های الطائ��ل می زد ،از جمل��ه اینکه در
امریکای جنوب��ی چند جا را که ع��ده ای منفجر
کرده اند به دستور ایران بوده ،خنده دارتر این بود که
می گفت چند نفر س��نی در چند کشور به مذهب
شیعه گرویده اند.
حرف ه��ای او باعث خنده حضار می ش��د
و یک بار هم که به مجته��دزاده اهانت کرد یا او
را س��خنگوی دولت ایران خوان��د ،مجتهدزاده
حق او را کف دس��تش گذاشت و گفت :شما هم
سخنگوی دولت اسرائیل هستید.
به هر ترتیب لذت وافری بردم از حرف های
متین و منطقی اقای دکتر مجته��دزاده که هر دو
ش��اگرد یک دانشکده و در یک رش��ته بوده ایم و
اس��تاد عزیزمان اقای دکتر محمدحس��ن گنجی
از بخت بلند ما پرتوی دانششان و مهر محبتشان
بر سر ما افشانده است و گهگاه ما را مورد عنایت
و تشویق قرار می دهند.
من دکتر مجته��دزاده را تاکن��ون ندیده ام،
اما بر س��واد و دان��ش و غیرت میهن دوس��تی او
افرین ها گفتم و ارزو کردم جلساتی این چنینی در
سیمای ما برگزار شود و تلویزیون ما هم به اینگونه
مباحث بها دهد.
در احوال مرحوم ایت اهلل کاشانی خوانده ام
در طول جنبش نف��ت با ح��دود 250خبرنگار
خارجی مصاحب��ه و از مواضع ای��ران دفاع کرد.
حتی هریمن ،نماین��ده عالیرتبه رئیس جمهوری
امری��کا و ریچارد اس��توکس ،مهردار س��لطنتی
بریتانیا به خانه محقر ان مرحوم در پامنار رفتند و
هر کدام حدود دو ساعت با او صحبت کردند و
سخنان منطقی او را شنیدند.
اگر به محققان ایرانی اجازه داده شود جواب
سخنان از س��ر کین و غرض و یاوه و بی ارزش و
دروغ را با منطق و استدالل می دهند.
پیروز مجتهدزاده با حضور ارزش��مند خود
ثابت کرد هر سخن و ابراز عقیده و ادعایی پاسخ
دارد .نبای��د از مصاحب��ه و مواجهه ب��ا بیگانگان
و ایرانیان��ی که بر ای��ن گمانند هرچ��ه خارجی
می گوید عی��ن حقیقت و عدالت اس��ت ،واهمه
داش��ت .ش��نیدم ح��دود 3500میلی��ارد تومان
نقدینگی بانک مرک��زی در امریکا اخیرا مصادره
ش��ده و قرار اس��ت ب��ه اس��یب دیدگان انفجار
س��ربازخانه امریکا در لبنان و بازمان��دگان انها
داده شود .این خبر مرا به شدت اندوهگین کرد.
وقتی درها را ب��ه روی خود می بندی��م و اجازه
حضور کارشناسان ایرانی را در رسانه ها و مجامع
نمی دهید ،نتیجه این غارت دس��ترنج ملت ایران
به وسیله بیگانگان ازمند استg .
تحتالحمایگیاروپادردورانپسادو قطبی
25
پرونده ویژه
منزل به منزل با امام
پرونده ای درباره اماکن روز های انقالب
پرونده ویژه
مثلث شماره114
26
پرونده ویژه
مثلث شماره114
27
منزل به منزل
با امام
حاضر به تغییر مقصد نشدند
1
برداشت -1هواپیما با نیم ساعت تاخیر نشست.
ان نیم س��اعت همه را ترس��انده بود .می ترس��یدند
ب��رای هواپیم��ا یا ام��ام مش��کلی پیش امده باش��د.
ایت اهلل پسندیده ،برادر امام و ایت اهلل مطهری ،رئیس
شورای انقالب برای استقبال از امام داخل هواپیما رفتند
و بعد امام پایین امد .گروهی از دانش اموزان س��رود
«خمینی ای امام» را در س��الن ف��رودگاه اجرا کردند.
معلم ان دانش اموزها محمدعل��ی رجایی بود .هنگام
ورود امام خمینی(ره) به مدت 20دقیقه مراسم استقبال
توسط تلویزیون دولتی ایران به طور زنده پخش شد،
اما ناگهان عکس ش��اه روی صفح��ه تلویزیون ظاهر
شد و برنامه قطع شد .گفته شد نظامیانی که در ایستگاه
مکان هایی که امام در بازگشت در ان سکونت کردند
پرونده ویژه
از رفاه تا جماران
2
مثلث شماره114
اوایل بهمن 57خبری مبنی بر قصد امام در بازگش��ت به وطن منتشر شد .با شنیدن این خبر اشک شوق از
دیدگان جاری شد؛ چرا که چهارده سال انتظار به پایان می رسید .از طرفی مردم ،نگران جان ایشان بودند .اما
امام خمینی ،تصمیم خود را گرفته بود .او می خواست در این روزهای سرنوشت ساز و خطیر در کنار مردم باشد.
سرانجام بامداد دوازده بهمن 1357پس از چهارده سال دوری از وطن وارد ایران شد .استقبال بی سابقه مردم
ایران چنان انکارناپذیر بود که خبرگزاری های غربی نیز ناگزیر از اعتراف شدند و استقبال کنندگان را چهار تا
شش میلیون نفر براورد کردند .سیل جمعیت از فرودگاه به سوی بهشت زهرا(س) ،مزار شهیدان انقالب اسالمی
روانه شدند تا سخنان تاریخی امام را بشنوند .این گزارش نگاهی دارد به 5مکانی که امام در بازگشت به ایران
در ان سکونت کردند.
مدرسه رفاه
بنیاد فرهنگی رفاه حدود 40سال پیش به دست
شهیدان بزرگوار باهنر ،رجایی ،بهشتی و برخی دیگر
از ش��خصیت های سیاس��ی و فرهنگی تاس��یس شد
و به عنوان یک مرکز اموزش��ی اس�لامی نمونه ،طی
این سال ها خدمات بس��یاری در عرصه تربیت بانوان
متعهد و متخصص ارائه کرده اس��ت .این مدرسه ان
زمان عن��وان بنیاد را با خود نداش��ت ،بلکه مدرس��ه
رفاه بود .موسسان مدرس��ه به لحاظ موقعیت زمانی
از نظر سیاسی و اجتماعی و با توجه به اختناقی که بر
جامعه حاکم بود و امکان انج��ام کارهای اجتماعی و
فرهنگی که مفید قشر متدین و هدفدار جامعه باشد،
وجود نداشت؛ فکر کردند که یک کار فرهنگی شروع
شود که از طریق ان انسان هایی ساخته شوند که اینها
در این��ده اثر گذار باش��ند .ضمن اینکه ب��ا عنوان کار
فرهنگی کارهای سیاس��ی نیز تحت پوشش ان انجام
شود ،بنابراین دوس��تانی که از دوران شروع نهضت
حضرت ام��ام (ره) با هم همکاری داش��تند؛ از جمله
ایت اهلل بهش��تی ،ایت اهلل رفسنجانی ،حجت االسالم
دکتر باهنر ،شهید رجایی و برادرانی از اصناف مختلف
از جمله شهید صادق اسالمی ،شهید علی درخشان و...
28
پس از دستگیری سران هیات موتلفه اسالمی توسط
رژیم شاه و برای جلوگیری از فروپاشی و پراکندگی
نیروهای مبارز و متعهد ،ش��هید باهنر ،شهید رجایی،
شهید بهشتی ،شهید مطهری به همراه ایت اهلل هاشمی
رفسنجانی و عده ای دیگر از ش��خصیت های مبارز،
تش��کالت نیمه علنی را به وجود اوردن��د که با یک
پوشش اجتماعی و خدماتی به نام موسسه تعاونی و
رفاه فعالیت می کرد .اهداف اصلی این موسسه تالش
برای رفع محرومیت از فقرا و مستمندان جامعه بود،
اما در واق��ع به ام��ور فرهنگی و تربیت نس��ل جوان
می پرداخت.
امام خمین��ی (ره) روز 12بهم��ن 1357بعد از
س��ال ها دوری از وط��ن پای برخاک میهن اس�لامی
گذاشت .ایش��ان پس از حضور در بهشت زهرا(س)
نماز ظهر و عصر را در منزل یکی از همراهان خود به
جای اوردند و بر اساس بررسی کمیته استقبال ،از میان
مکان های متعددی که استقرار ایشان در ان امکان پذیر
بود مدرس��ه رفاه را برگزیدند؛ جایی ک��ه طبق گفته
شهیدرجایی ،متعلق به خود امام (ره) است و طرفداران
او ان مدرس��ه را به اسم ایشان س��اختند .مدرسه رفاه
به جهت حضور امام خمینی(ره) در بدو ورود به میهن
و اسکان در ان ،شهرت ملی پیدا کرد.
زمانی که مردم ش��یفته امام ،خبر ورود ایشان به
مدرس��ه رفاه را ش��نیدند فوج فوج خود را به مدرسه
رساندند ،به گونه ای که سیل جمعیت اطراف مدرسه
را فراگرفت .عالوه بر این ،مدرسه رفاه محل تشکیل
دولت موقت ،جلسات شورای انقالب و تصمیم گیری
در خصوص سران دستگیر شده رژیم نیز بود .بنابراین
اعضای کمیته استقبال تصمیم گرفتند به دالیل امنیتی،
امام خمینی (ره) را در مکانی که شرایط مدرسه رفاه را
داشته و نزدیک ان باش��د ،یعنی مدرسه علوی مستقر
کنند تا به این صورت امام مستقیما در روند جریانهای
تصمیم گیری مربوط به انق�لاب و دولت موقت قرار
گیرند.
مدرس ه علوی
مدرس��ه عل��وی در س��ال ۱۳۳۵توس��ط علی
اصغر کرباس��چیان معروف به عالمه کرباس��چیان به
عنوان مدرس��ه ش��یعه با نام علوی برگرفته شده از نام
علی بن ابی طالب(ع) فقط در س��طح اول دبیرس��تان
تاسیس شد .بعد سطوح مدرسه گسترش یافت ،پس از
تغییر نظام اموزشی ایران مدرسه راهنمایی (نیک پرور
قدیم) به ان افزوده شد .یکی از این برنامه ها ،تاسیس
موسس��ه فرهنگی علوی به منظور تربی��ت نخبگان
متدین بود .هدف این موسس��ه از ابتدا بسیار اشکار
بود؛ رقابت با نس��ل تحصیل کرده س��کوالر ،تربیت
دانش اموختگان متدین در بیشتر رشته های مورد نیاز
دانشگاهی ،به خصوص رش��ته های فنی و پزشکی و
اثبات این نکته که دین و دانش ب��ا هم تنافری ندارند
و می توان هم تحصیل ک��رده بود و ه��م متدین باقی
ماند .مدرس��ه علوی در 10س��ال نخس��ت فعالیت
خود نس��بتا بدون س��ر و صدا و به دور از جنجال های
تبلیغاتی سیاسی و اجتماعی به پرورش نسل نخست
دست پروردگان خود مشغول بود .در این دوره اگرچه
حادثه مهمی همچون ماجرای پانزدهم خرداد ۱۳۴۲
رخ داد ،ولی مسئوالن مدرس��ه ترجیح دادند به مشی
مرجع متوفی خود ،ایت اهلل بروجردی وفادار بمانند و
وارد کشمکش های سیاسی نشوند .در ان زمان یکی
از معدود فعالیت های اجتماعی که برخی از مسئوالن
و دانش اموزان مدرس��ه علوی در ان شرکت داشتند
«انجمن حجتیه مهدویه» یا به قول مش��هور ان زمان
«انجمن ضدبهاییت» بود .اینگون��ه فعالیتها اگرچه با
فراز و نشیب در مدرسه علوی وجود داشت ،ولی به
زحمت می توان ارتباط سیستماتیک و سازمان یافته ای
بین این دو موسس��ه یافت و برعک��س ،نمونه هایی
وجود دارد که نش��ان می دهد دو طرف گاه از س��ایه
افکندن فعالیت ه��ای طرف مقابل بر خ��ود نگران و
ناراضی بوده اند.
در این دوره موسس��ه علوی توانست پایه های
خ��ود را به عنوان یک موسس��ه نس��بتا مطلوب نوین
اموزشی و یک نهاد مدرن دینی در چشم جامعه دینی و
همچنین نظام رسمی اموزشی ایران تثبیت کند .برخی
از فارغ التحصیالن نخس��تین دوره دبیرستان علوی،
در دوره دوم تالشهای فراوان مس��ئوالن غیرسیاسی
مدرس��ه علوی از کنار ماندن دانش اموزان و معلمان
از جنجال های سیاس��ی تا حدی ضربه پذیر ش��دند.
علت این ام��ر را می ت��وان اوج گی��ری فعالیت های
سیاسی و مسلحانه علیه حکومت پهلوی ،شکل گیری
فعالیت های دانش��جویان مذهبی و نهایتا تاس��یس و
گسترش نفوذ سازمان مجاهدین خلق ایران برشمرد که
در ان زمان عمدتا تا قبل از جریان تغییر ایدئولوژی در
سال ۱۳۵۴جزو سازمانهای مذهبی طبقه بندی می شد
و در بین جوانان متدین سیاسی جذابیت داشت .این
مدرسه نمی خواست بهانه ای به دست حکومت پهلوی
بدهد چرا که در ان زمان مدرسه دخترانه رفاه و مدرسه
کمال به دلیل فعالیت های سیاسی برخی از مسئوالن
و معلمان ان ،از قبیل خانواده س��حابی و محمدعلی
رجایی توس��ط دولت وقت به کلی تعطیل ش��د .در
اواخر همین دوره بود که مدرس��ه علوی توانست در
زمینه تربیت نخبگان به موفقیتی مهم دست .به مرور با
گسترش و شتاب انقالب ،مدرسه علوی و مسئوالن
ان نیز خواسته یا ناخواسته با موج انقالب همراه شدند
و صاحب منصب شدند.
در همی��ن دوره بود که امام خمین��ی(ره) پس از
بازگشت از تبعید در زمستان ۱۳۵۷برای اقامت موقت
به دبستان علوی وارد شد .این انتخاب به دلیل ریشه دار
بودن اختالف دیدگاه مدرس��ه علوی ب��ا طرفداران
انقالب بسیار س��وال برانگیز است .البته صرف نظر از
امکانات تدارکاتی این مدرسه و موقعیت جغرافیایی
خاص ان ،تاکنون دالیل زیادی برای ریش��ه یابی این
اقدام بیان ش��ده ،از جمله گفته ش��ده که انتخاب این
محل برای سکونت موقت امام خمینی (ره) به پیشنهاد
و اصرار مرتضی مطهری و با هدف نزدیک تر کردن و
اشتی دو جناح انقالبی و غیرانقالبی مذهبی به یکدیگر
صورت گرفته بود .ساختمان دبس��تان علوی ۲به دو
پرونده ویژه
فرستنده بودند از اینکه سرود شاهنشاهی نواخته نشده
بود ،عصبانی شده بودند و برنامه را قطع کردند .رادیو
دولتی در تمام مدت س��کوت اختیار کرد و مراسم را
پخش نکرد .خیلی ه��ا ان روز تلویزیون هایش��ان را
شکستند .دکتر بهشتی و ایت اهلل طالقانی به خاطر فشار
جمعیت و ازدحام با رفتن امام به بهش��ت زهرا(س)
مخالف بودند ،اما ام��ام به خاطر قولی که برای حضور
در بهشت زهرا(س) به مردم داده بودند ،حاضر به تغییر
مقصد نشدند.
برداشت -2یک ماشین بلیزر را از چند روز قبل
اماده کرد ه بودند .محسن رفیق دوست که راننده بلیزر
هم شد ،ان را ضدگلوله کرده بود .بین صندلی راننده و
صندلی عقب یک شیشه ضدگلوله گذاشته بود .درهای
عقب را هم پوشش فوالدی گذاشته بود .امام که شنید
پشت ماشین ضدگلوله است ،امد نشست جلو و فرمود:
همین جلو بهتر است.
چند موتور س��یکلت هم قرار بود اطراف ماشین
امام را محفاظ��ت کنند که به خاط��ر ازدحام جمعیت
نتوانستند در طول مسیر ماشین امام را همراهی کنند.
از همه کس��انی که مامور حفاظت از ام��ام بودند فقط
محمدرضا طالقانی ماند که نشسته بود روی بلیزر .کمی
مانده به بهش��ت زهرا(س) ماشین بلیزر خاموش شد.
امام اصرار داشت که پیاده شود .می گفت :ما باید برویم
قطعه ،17مردم منتظرند .باالخ��ره هلی کوپتر امد و تا
قطعه 17با ان رفتند .انها از پرسنل هوانیروز بودند که
وقتی برنامه زنده شبکه سراسری از ورود امام قطع شده
بود ،خودشان امده بودند تا ماجرا را از نزدیک ببینند.
برداشت -3در قطعه 17بهشت زهرا(س) و قبل
از سخنرانی امام ،پسری حدود 12ساله چند ایه قران
خواند که بعدها اسمش معروف شد؛ محمد اصفهانی.
سرود «برخیزید ای ش��هیدان راه خدا» اجرا شد .امام
سخنرانی اش را شروع می کند .صدایش بم و رساست.
وقتی امام می گوید« :من دولت تعیین می کنم ،من توی
دهن این دولت می زن��م »...اول جمعیت کف می زنند
و سوت می کشند و بعد علی اکبر ناطق نوری صدا زد:
تکبیر .تکبیر گفتن وسط سخنرانی ،از ان روز سنت شد
برداشت -4س��خنرانی تمام شده ،هلی کوپتری
که برای بردن امام امده ،سه بار س��عی می کند بنشیند
ولی نمی تواند ،شلوغ است .عبا و نعلین امام در می اید.
همراهان امام را به جایگاه برمی گردانند و پارچه رویش
می کش��ند تا گرد و غبار هلی کوپتر اذیتش نکند .پس
از مدتی امبوالنس ش��رکت نفت می اید .ناطق نوری
و احمد اقا همراه امام س��وار می ش��وند و امبوالنس
به طرف جاده قم م��ی رود .ان هلی کوپتر ه��م از باال
دنبالشان می کند تا باالخره در موقعیت و فضایی مناسب
بنشیند و امام را به ان منتقل کنند .هلی کوپتر روی شهر
اس��ت .خلبان می گوید هرجا بخواهید فرود می ایم.
حال امام خوب نیست .می روند سمت بیمارستان هزار
تختخوابی و فرود می ایند .امبوالنس اماده نبود و امام
را با ماشین یکی از پزشکان بیمارستان تا انتهای بلوار
کش��اورز بردند؛ پیکان ناطق نوری از صبح انجا بود و
همگی سوار ان شدند.
برداش��ت -5هم��ه فک��ر می کردن��د ام��ام از
بهشت زهرا(س) می رود مدرس��ه رفاه ،اما نرفته بود.
همه نگران بودند .امام در بلوار کشاورز تصمیمش را
گفت :می خواست برود خانه برادرزاده اش ،دختر اقای
پس��ندیده .منزل برادرزاده امام حوالی جاده ش��میران
(شریعتی حاال) بود.
برداشت -6اواخر شب امام با احمداقا به مدرسه
رفاه برگش��تند .امام چند روز اول بعد از ورود به ایران
در مدرسه رفاه بودند و به دلیل کوچکی مدرسه رفاه به
مدرسه علوی رفتند .مدرسه علوی ،محل سکونت امام
تا قبل از رفتن شان به قم و بعد جماران بودg .
مثلث شماره114
29
جهت شهرت دارد که بیشتر ان به سکونت امام خمینی
در این مکان مربوط می شود.
بیمارستان هزار تختخوابی
بیمارس��تان امام خمینی معروف به بیمارس��تان
هزار تخت خوابی تهران ،یک بیمارس��تان اموزش��ی
وابسته به دانش��گاه علوم پزش��کی تهران است .این
بیمارس��تان از قدیمی ترین بیمارس��تان های ایران به
س��بک امروزی اس��ت و از لحاظ اقدام��ات درمانی،
بزرگ ترین بیمارستان خاورمیانه است .این بیمارستان
در سال ،۱۳۱۳در زمینی به مساحت ۲۵۰۰۰مترمربع
به دست مهندسان المانی احداث شد .در سال ،۱۳۵۵
مجتمع بیمارس��تانی ولی عصر(عج) نیز به ان اضافه
شد .این بیمارس��تان و زیرمجموعه هایش در انتهای
بلوار کش��اورز تهران واقع است .حضرت امام قبل از
بازگشت از پاریس فرموده بودند که« :دو جاست که
باید بروم؛ بیمارس��تان هزار تختخوابی (امام خمینی)
و بهش��ت زهرا(س) .امام خمینی بیمارس��تان هزار
تختخوابی را برای دیدن مجروحان انتخاب کردند و
این کار هم به نحوی انجام شد.
پرونده ویژه
قم
از میان چن��د خانه ای که ام��ام خمینی در قم در
دوران اقامتش��ان اجاره یا خریداری کردند ،اخرین
خانه ایشان که در محله یخچال قاضی قم واقع است،
شهرت دارد .این خانه در حدود سال 1335خریداری
شده و تا پیش از این هیچ خانه ای در قم در تملک امام
نبود .امام تا اخرین روزهایی که در قم بودند و مجبور
به جالی وطن نشده بود ،در همین خانه ساده زندگی
می کردند .هزینه خرید خانه در محله یخچال قاضی
13هزار تومان بوده ک��ه از محل فروش ملک میراثی
ایشان در خمین تامین شد و حدود 300متر مساحت
دارد .خان��ه یخچال قاضی ،پ��س از پیروزی انقالب
اسالمی و ورود امام به قم همچنان در حسرت دیدار
مجدد صاحب و مالکش ماند ،زیرا کوچه های باریک
محله اجازه بازدید هزاران نفر را با امام نمی داد و این
جمعیت انبوه عاش��ق را تاب نمی اورد .پس از ورود
امام به ایران و سپس قم به پیش��نهاد ایت اهلل اشراقی
(دام��اد امام) در خان��ه وی که در جنوب ش��رقی پل
حجتیه قرار داش��ت ،س��کنی گزیدند .بعد از چندی
در خانه دیگری که متعلق به ایت اهلل یزدی بود محل
زندگی و خانه اقای اشراقی دفتر کار امام شد و پس از
چندی به خانه اصلی نقل مکان کردند .خانه یخچال
قاضی به رغم انکه نسبت به دیگر منازل قم مساحت
مناسبی دارد اما بس��یار س��اده و عاری از تزئینات و
تجمالت است .این خانه خشتی و تمثیلی از سادگی
و مناعت طبع مردی اس��ت که عمری ب��ه عزت و به
حریت رحل اقامت به دنیای��ی دیگر افکند .این خانه
فقط مکانی برای زندگی نبود بلکه کانونی برای رفع
مشکالت مردم و محلی برای پیشبرد انقالب اسالمی
و دفتر امور ش��رعی و عبادی مردم بود .گاه به کالس
درس تبدیل می شد و گاهی پایگاه انقالب بود.
مثلث شماره114
دربند
حضرت امام پس از مرخصی از بیمارستان قلب
در 12اس��فند 1358به دلیل ض��رورت مراقبت های
پزشکی به این خانه رفتند .این خانه سه طبقه داشت.
امام یک ماه در این منزل اقامت داش��تند که برخی از
دیدارهای مهم ایش��ان با مقامات خارجی نیز در این
محل صورت گرفت .اما شائبه لوکس بودن ان محل و
موقعیت ان باعث شد حضرت امام به محله جماران
30
نقل مکان کنن��د .این خانه در اواخ��ر خیابان دربند و
باالتر از خیابان ظهیر الدوله ،کوچه معتضدی قرار دارد
که مس��احت ان 370متر و در س��ه طبق ه جنوبی بود.
حضرت امام(ره) پس از 39روز مداوا در بیمارستان
قلب تهران به طور موقت در این منزل اجاره ای اسکان
یافتند .اما به دلیل اصرار ایشان برای سکونت در منزلی
کوچک و س��اده ،در تاریخ 27اردیبهشت سال 59به
خانه ای در ده جماران منتقل و تا پایان عمر شریف شان
در ان جا ساکن بودند.
جماران
ساختمان حس��ینیه جماران که در شمالىترین
محل��ه منطقه ده جماران ق��رار دارد ،در س��ال 1275
هـ.ش .توسط مرحوم ایتاهلل سیدابراهیم جمارانى،
براى برگزارى مراس��م مذهبى و اقامه نماز جماعت
وقف مىش��ود .ای��ن س��اختمان به هم��ت اهالى ده
جماران در سال 1355هـ.ش .بازسازى شده و مرمت
قسمتهایى از ان ادامه مىیابد.
حضرت ام��ام خمینى که در اواخر س��ال 1358
هـ.ش .بنا به توصیه موکد پزش��کان معالج ایش��ان از
شهرستان قم به تهران عزیمت مىکنند ،پس از بسترى
شدن در بیمارستان و اتمام معالجات پزشکى مجبور
به اقامت در تهران مىش��وند .روح س��اده زیستى و
تاکیدات مکرر ان حضرت براى انتخاب مکانى ساده و
بىپیرایه براى زندگى ،موجب مىشود محل سکونت
ایشان در ده جماران که از روس��تاهاى قدیمى تهران
محسوب مىشد ،انتخاب شود .مجاورت منزل امام با
حسینیه جماران سبب مىشود مالقات هاى عمومى ان
حضرت در حسینیه مزبور صورت پذیرد.
باتوجه به اینکه حسینیه جماران قبل از سکونت
حضرت امام در مجاورت ان ،در دس��ت بازس��ازى
بوده و گچکارى ان هنوز به پایان نرس��یده بود ،ولى
براس��اس توصیه ان حضرت که« :تا من زنده هستم،
اینجا گ��چ نمىخواهد» ،ادامه تعمیرات و بازس��ازى
متوقف مىشود .بعد از استقرار معظمله ،حیاط خانه با
یک راهروى موقت به بالکن حسینیه متصل مىشود
که همواره مش��تاقان زی��ارت با حضور در حس��ینیه
امام از فرودگاه مستقیما به بهشت
زهرا(س) رفتند و ضمن ادای احترام به
شهداط ،سخنرانی تاریخی خود را در انجا
ایراد کردند .در این سخنرانی امام فرمودند:
«من به پشتیبانی این ملت ،دولت تعیین
می کنم ».بدین ترتیب از ورود امام 10روز
تاریخی که بعدها دهه فجر انقالب اسالمی
نام گرفت ،سپری شد تا طومار رژیم پهلوی
و 2500سال استبداد شاهنشاهی برای
همیشه سرنگون شد.
جماران با امام امت دیدار می کردند .همین خانه ساده
و بىپیرایه بود که قبله دل میلیون ها مسلمان در ایران و
سراسر جهان شد و خواب خوش را از چشم مستکبران
عالم گرفت و پیام حیاتبخش دعوت به ایین اسالم
ناب محمدى و فریاد کفرس��تیز علیه جنایات امریکا
و پیشبینى اعجابانگیز فروپاش��ى قطب کمونیسم
جهانى را به گوش جهانیان رساند.
حرم امام
حرم مطهر حضرت امام خمینی در جنوبیترین
نقطه تهران و در کنار گلزار شهدای بهشت زهرا(س)
بنا شده و دارای پنج گنبد است .گنبد اصلی فلزی است
و چهار گنبد دیگر که کوچکتر و در چهار س��مت ان
قرار دارند از نوع بتن پوس��ته ای با کاش��ی سنتی مزین
شدهاند .چهار گلدس��ت ه هر یک به ارتفاع 90متربرابر
با عمر با برکت ان حضرت دارد .ح��رم مطهر دارای
ابعاد 126×126متر است که تقس��یم شده به نه مربع
42×42متر بوده و چهار خیمه و چهار ورودی عظیم
ضریح مطهر که در مرکزیت مربع وسط قرار دارد ،ان
را در بر گرفته اند .سبک معماری اسالمی با استفاده از
مصالح و هندس��ه خاص و مدرن از ان نمادی ساخته
که هر زائری را مجذوب خود میکند .نمای داخلی ان
نمایانگر صرفا چهار ستون است که عظمت بنا را برای
هر بیننده ای صد چندان می کند .گرچ��ه امام خمینی
در زمان حیات خود در خان��های محقر و اجارهای در
جماران زندگی میکرد ،اما امروزه به منظور احترام به
زائران حرم و مرقد مطهر و پاس��خگویی به نیازهای
حج��م میلیونی میهمان��ان ایرانی و خارج��ی در ایام
س��الگرد ارتحال ،این م��کان به مکان��ی خاص برای
پذیرش هرچه مناس��بتر زائران استان ان حضرت
تبدیل شده است و در محدوده ان در اینده ای نزدیک
نماد ش��هری مدرن ،مل��ی و فرا ملی ش��کل خواهد
گرفت .تاس��یس ف��رودگاه بینالمللی ام��ام خمینی،
موزه دفاع مقدس ،نمایشگاه بینالمللی کتاب ،مراکز
دانش��گاهی ،علمی ،تحقیقاتی ،ورزش��ی ،توریستی،
همچنین پارک جنگلی هزار هکتاری بخش��ی از این
نماد محسوب میشودg .
پرونده ویژه
مثلث شماره114
ابوالفضل توکلی بینا در گفت وگو با مثلث:
3
مدرسه رفاه
پوشش مبارزه با شاه بود
مدرسه ای که با یک کالس ابتدایی شروع شد ،بعدها شاگردان بسیاری را به سیاست و فرهنگ کشور هدیه
داد .مدرسه ای که زمانی محل درس و تحصیل بود و زمانی در پشت بام ان سران حکومت شاه اعدام شدند .این
مدرسه به ذات از هویت مستقلی به عنوان یک مرکز سیاسی یا مرکز فرهنگی مهم برخوردار نبود؛ اما با ورود امام
خمینی به ان ،اعتبار یافت .مثلث با یکی از موسسان این مدرسه به نام ابوالفضل توکلی بینا گفتگویی خواندنی
انجام داده که از نظر می گذرد .ابوالفضل توکلی بینا در سال 1312در قم متولد شد .از نوجوانی با سیاست و از ان
زمان با امام خمینی و اندیشه های وی اشنا شد .با شهید عراقی رابطه دوستانه داشت و در موتلفه با وی همرزم بود.
در دوران حضور امام در نوفل لوشاتو فرانسه در کنار امام بود و یک هفته قبل از ورود امام به میهن ،به ایران امد تا
شرایط حضور امام در مدرسه رفاه و بهشت زهرا(س) را به همراه دوستان فراهم کند.
داوود رضایی چراتی
اقای توکلی بینا ،ضمن تش��کر از قبول انجام
گفت وگو ،لطفا از ح��ال و هوای ان روزهای
مدرسه رفاه بفرمایید.
lوقتی حضرت امام در نوفل لوشاتو اقامت
داشتند اداره انجا بر عهده بنده و ش��هید عراقی بود.
پس از اینکه حضرت امام اعالم کردند که می خواهند
به کشور بازگردند از ایشان اجازه گرفتم و یک هفته
زودتر به ایران ام��دم؛ تحصن روحانی��ت مبارز در
دانش��گاه تهران صورت می گرفت و مردم به صحنه
ام��ده بودند ،ما در مدرس��ه رفاه س��تاد اس��تقبال را
تشکیل دادیم و 60هزار نیروی انتظامات را شناسایی
کردیم که از مدرس��ه رفاه تا بهش��ت زه��را(س) که
33کیلومتر بود را پوش��ش دهند 7 .هزار نیرو را فقط
در بهشت زهرا(س) مس��تقر کردیم؛ نیروها بر اساس
31
پرونده ویژه
افراد معتم��د هر مح��ل انتخاب می ش��دند .عده ای
معتقد بودند امام به بهش��ت زه��را(س) نروند؛ ولی
حضرت امام فرمودن��د وقتی امدم اولی��ن جایی که
می روم بهش��ت زهرا(س) و دیدار با ش��هدا است ،
همچنین دیدار با مجروحان در بیمارستان .امام امدند
و سرود خوانده و خوشامدگویی شد ؛ از سالن شماره،
یک حضرت امام را حرکت دادیم به س��مت بهشت
زهرا(س) .جمعیت زیاد بود و ام��کان ادامه حرکت
وجود نداشت .مجددا بنده و حاج احمد اقا حضرت
امام را بردیم داخل فرودگاه ک��ه از طرف دیگری به
مسیر ادامه دهیم .یک خودروی بنز ابی بود که حدود
60نفر از کادر نیروی هوایی با لباس فرم و مسلح در
انجا مستقر بودند .در ماش��ین را باز کردم تا حضرت
امام به داخل ماش��ین بروند؛ امام دستشان را روی در
ماشین بنز گذاش��تند و رو کردند به افسران و گفتند:
شما افسران تا کی نشس��ته اید که بختیار شرافت شما
را ببرد؟! افراد مسلح حاضر ،ش��عار دادند و صلوات
فرس��تادند .بعد از ان حرکت کردیم و به س��ختی به
بهشت زهرا(ره) رسیدیم.
در بهش��ت زهرا(ره) هم دو هلیکوپتر از سوی
نیروی هوایی پیش بینی کرده بودیم که در انجا مستقر
بودند .وقتی ماشین حضرت امام به بهشت زهرا(س)
رس��ید ما با یک استیش��ن جلوی ان ماشین حرکت
می کردیم .نزدیکی های بهش��ت زهرا(س) ،ماش��ین
ما صفحه کالچ سوزاند .خوش��بختانه هلیکوپتر بود
و حضرت امام را به ان قطعه ای که س��خنرانی کردند
بردی��م .از انجا هم ب��ا هلیکوپتر تش��ریف بردند که
اقای ناطق نوری با ایش��ان بود .پ��س از انکه به منزل
برادرزاده ش��ان رفتند و بع��د از رفتن به بیمارس��تان
هزار تختخوابی ،شب را به مدرس��ه رفاه امدند .یک
شب در مدرس��ه رفاه اقامت داش��تند و بعد از ان به
مدرس��ه علوی رفتند .ما با ش��هید مطه��ری و دیگر
دوس��تان پیش بینی کردیم که جمعی��ت زیادی برای
دیدار با ام��ام خواهند امد ،پس جایی باید باش��د که
بشود جمعیت به س��هولت رفت و امد کنند .بنابراین
مدرسه علوی را انتخاب کردیم .مدرسه علوی که از
خیابان ایران وارد می شویم ،انتهای مدرسه به کوچه ای
می خورد که می رسید به سه راه امین حضور که برای
حضور امام مناسب بود .جنب ان مدرسه هم خانه ای
را برای حضرت امام تدارک دیدیم که با خانواده شان
در انجا حضور داشتند .به مدت دو هفت ه که امام دولت
موقت را در مدرسه علوی تش��کیل دادند ،ما هم در
مدرسه فرستنده مستقل برای سیما درست کردیم؛ با
همان فرستنده اختصاصی مسائل اعالم می شد .البته
برد زیادی نداشت.
این موضوع ادامه داشت تا 22بهمن؟
lبله! شاه یک سخنرانی انجام داد که رده های
پایی��ن ارتش را در س��خنرانی اش اصال به حس��اب
نیاورد و انه��ا را تهدید کرد که اگر من بروم کش��ور
به چه روزی می افتد و ...س��اعت چه��ار بعدازظهر
حکومت نظامی اع�لام کردند که حض��رت امام در
چهار بعدازظهر ب��رای نماز به بی��رون رفتند و اعالم
کردند مردم هم به بیرون بریزن��د و حکومت نظامی
لغو شود .در این ماجرا مرحوم ایت اهلل طالقانی زنگ
زدند با حضرت امام صحب��ت کردند و گفتند که من
می دانم دو طرف تهران را راکد گذاشتند و می خواهند
قتل عام کنند .من اطالع دارم؛ بعد از این صحبت ها به
امام گفتند «ایا اقا امام زمان (عج) راضی است به این
امر؟!» که حضرت امام می فرمایند ک��ه« :اگر اقا امام
زمان راضی باشند چه می فرمایید؟!» ایشان گوشی را
زمین می گذارد و گریه می کنند و ...دیدید که انقالب
مثلث شماره114
32
هم به پیروزی رسید.
از نظر جغرافیایی و امکانات ،مدرس��ه علوی
نسبت به مدرسه رفاه چه مزیت هایی داشت؟
lستاد ما در همان مدرسه رفاه بود .اما امتیاز
مدرسه علوی برای دیدار امام این بود که کنار خیابان
ایران بود .انتهای مدرس��ه کوچه ای که راه داشت به
س��ه راه امین حضور ،ورود و خروج راحتی داشت.
همانگونه که گفتم س��تاد اصلی ما در همان مدرس��ه
رفاه مستقر بود.
بعد از اینکه امام از مدرس��ه علوی رفتند شما
ایشان را به قم بردید؟
lبله اما مس��اله دیگری داش��ت .یکی اینکه
س��ه روز قبل از پی��روزی انقالب حض��رت امام به
حاج احمد اق��ا گفتند که می خواه��م بروم حضرت
عبدالعظیم(ع) برای زیارت .م��ن یک خودروی بنز
داشتم اوردم؛ حکومت نظامی هم بود .حدود 15نفر
برادران مس��لح را به حرم حض��رت عبدالعظیم(ع)
فرس��تادیم که مواظب اوضاع باش��ند؛ من و مرحوم
عراق��ی و حاج احمد اق��ا ،امام را س��وار کردیم و به
زیارت بردیم .امام حدود 20دقیق��ه زیارت کردند.
پس از برگش��ت امام از حرم حضرت عبدالعظیم(ع)
جمعیت ریختند روی س��قف و کاپوت ماش��ین که
امکان ادامه مسیر را مش��کل می کردند .حضرت امام
فرمودند :اقای توکلی ماشین را نگهدار ،اینها از ماشین
پرت می شوند .خالصه با زحمت بس��یار به مدرسه
علوی برگشتیم.
بعد به کجا رفتند؟
lقرار بود س��ه روز هم به منزل مرحوم دکتر
بروجردی در س��عادت اباد بروند که م��ا مقدمات را
فراهم کردیم؛ فقط بن��ده و حاج احمد اقا و ش��هید
عراقی از موضوع اطالع داش��تیم؛ با ماش��ین خودم
ایشان را به منزل مرحوم بروجردی بردیم .روبه روی
منزل مرحوم دکتر بروجردی ،مدرس��ه ای بود .چون
حضرت امام عادت داش��تند پی��اده روی کنند ،انجا
بچه های مدرسه ،حضرت امام را می بینند و موضوع
لو می رود؛ دیگر انجا ش��لوغ ش��د .بعد به خاطر این
ش��لوغی ،امام را از انج��ا مجددا به مدرس��ه علوی
اوردیم .قرار بود امام خداحافظی کنند که فردا به شهر
قم تشریف ببرند .رفتم دو ماش��ین از معاون اجرایی
نخست وزیر گرفتم ،یک بنز 300ضد گلوله و یک بنز
280معمولی؛ حضرت امام فرمودند که من 9صبح به
قم می روم؛ خیلی خواهش و التماس کردیم اقا مردم
متوجه شوند ،خروج از تهران مشکل می شود؛ مسیری
که می خواهیم برویم شلوغ خواهد شد .از کهریزک
می رفتی��م؛ باالخره ام��ام موافقت کردند و س��اعت
قرار بود امام سه روز هم به
منزل مرحوم دکتر بروجردی
در سعادت اباد بروند که ما
مقدمات را فراهم کردیم؛
فقط بنده و حاج احمد اقا و
شهید عراقی از موضوع اطالع
داشتیم؛ با ماشین خودم ایشان
را به منزل مرحوم بروجردی
بردیم .روبه روی منزل مرحوم
دکتر بروجردی ،مدرسه ای بود.
چون حضرت امام عادت داشتند
پیاده روی کنند ،انجا بچه های
مدرسه ،حضرت امام را
می بینند و موضوع لو می رود
7:30حرکت کردیم به س��مت قم .ب��ا دو هلیکوپتر
هم هماهنگ کرده بودیم که جهت اطمینان بیشتر از
باالی سر ما می امدند .در حسن اباد هم حضرت امام
فرمودند اهس��ته بروید که بتوانند با عطوفت شان به
ابراز احساسات مردم پاس��خ بگویند .وقتی رسیدیم
به کوش��ک نصرت ،جمعیت زیادی از قم به پیشواز
امام امدند .از امبوالنس اتاقدار بزرگ اس��تفاده کرده
و ایشان را س��وار کردیم و به مس��جد امام حسن(ع)
نزدیک میدان امام خمینی قم رساندیم .مراجع امدند
انجا و با امام دیدار کردند .حدود 20دقیق ه انجا بودیم
که بعدش امام را به منزل شان بردیم.
در قم منزل خودشان مستقر شدند؟
lخیر ،اول در منزل اقای یزدی مستقر شدند
و قبل از ان هم منزل اقای اش��راقی؛ در صفائیه با ان
خیابان ها از نظر تردد و امنیتی ما قبال چند روز زودتر
رفتیم با ایت اهلل یزدی صحبت کردیم .دیدیم که منزل
ایشان برای این کار مناسب اس��ت و ان را در اختیار
امام گذاشتند.
بعد از ان هم به منزل خودشان رفتند؟
lبل��ه ،بعد از س��ال ها ب��ه منزل خودش��ان
بازگشتند.
برگردیم به موضوع تشکیل مدرسه رفاه .چه
شد به فکر تشیکل مدرسه رفاه افتادید؟
lدر زمانی ک��ه زندانی بودیم ،من و ش��هید
اسالمی و حبیب اهلل ش��فیق فکر کردیم که برای ادامه
مبارزه پس از زندان چه بکنیم .به این نتیجه رسیدیم که
یک بنیاد فرهنگی تشکیل بدهیم .از جمله کارهای ان
بنیاد که در اولویت قرار داشت ،ایجاد مدرسه دخترانه
بود که نیاز مبرم ان روز محس��وب می ش��د .وقتی ما
در اس��فند 1354ازاد ش��دیم ،افراد زیادی از جمله
ایت اهلل طالقانی ،مهندس بازرگان و اقشار دانشگاهی
و همچنین ح��وزوی و بازاری ب��ه دیدارمان امدند.
حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای و اق��ای هاش��می
ه��م ب��ه دیدارم��ان امدن��د .ی��ادم می ای��د ک��ه
حضرت ایت اهلل خامنه ای از من س��وال کردند حال
که ازاد ش��ده اید برنامه ش��ما چیس��ت که من گفتم:
به ای��ن جمع بندی رس��یدیم که یک بنی��اد فرهنگی
تشکیل بدهیم تا در پوش��ش ان بتوانیم مبارزتمان را
با رژیم ادامه بدهیم .این مدرس��ه را تش��کیل دادیم.
محل مناسبی در کوچه مس��تجاب در پشت مجلس
شورای ملی س��ابق در میدان بهارس��تان که موقعیت
تقریبا مناسب تری داش��ت پیدا کردیم که ان را هزار
تومان به کمک اقای هاش��می خریداری کردیم و به
مدرسه تبدیل کردیم .مدرسه را با یک کالس ابتدایی
شروع کردیم .س��پس تا سطح دبیرس��تان گسترش
پیدا ک��رد .اعضای هیات امنای موسس��ه هم ش��امل
دکتر شهید بهشتی ،ش��هید باهنر ،شهید رجایی ،اقای
هاشمی رفس��نجانی ،حاج حس��ین اخوان فرشچی،
عباس اس��یم ،ح��اج اق��ا میرمحمد صادق��ی ،اقای
مهدی غیوران ،اقای محمدجواد رفیق دوست ،اقای
حبیب اهلل شفیق و من .مدرسه رفاه به کارش ادامه داد
تا اینکه دستگاه امنیتی رژیم شاه به ماهیت و خط مشی
ان پی برد و چند نفر بازداش��ت شدند و فقط دبستان
رفاه بعد از ان جریان به کار خود ادامه داد.
ایا اقای هاش��می هم در هیات مدیره مدرسه
رفاه حضور داشتند؟
lایت اهلل هاش��می عضو هیات امنا بودند اما
مسئولیت فیزیکی نداشتند .مسئولیت اداره مدرسه و
کادر معلمان بر عهده اقایان شهید باهنر و رجایی بود.
چگونه با شهید مفتح اشنایی پیدا کردید؟
lاشنایی ام با شهید مفتح از مسجد قبا در سال
پرونده ویژه
مثلث شماره114
1353بود .ایش��ان انس��ان ذی قیمت و از نظر علمی
انس��ان وارس��ته بود؛ در مبارزه هم بسیار سرسخت.
باید بگویم وقتی اقای مفتح به مسجد قبا می امد این
مس��جد از ابرویی خاص برخوردار شد .شخصیتی
فرهنگی با سواد و دس��ت به قلم و س��خنور بود که
تحرک زیادی به مسجد داد.
چه شد جرقه استقرار امام در مدرسه رفاه در
ذهن ها شکل گرفت؟
lیکی دو هفته مانده ب��ه اینکه حضرت امام
به ایران تش��ریف بیاورند ،از دفتر ام��ام در پاریس با
ایت اهلل مطهری تماس گرفتند و خبر بازگش��ت امام
را اعالم کردند .ایت اهلل مطهری هم با تشکیل جلسه،
ستاد اس��تقبال را تش��کیل داد .دوس��تان مکان های
مختلفی را پیشنهاد دادند .دبس��تان علوی که در کنار
مدرس��ه رفاه بود؛ فرد دیگری هم دبستان علوی در
خیابان ایران را مطرح کرد .قرار ش��د شهید مطهری
و شهید بهشتی و اقای شفیق محل های پیشنهادی را
بازدید کنند و عالوه بر مدرسه رفاه که تصویب شده
بود ،نحوه اس��تفاده از محل های دیگر را هم بررسی
کنند .این کار انجام ش��د و شهید مطهری پیشنهاد داد
برای اداره امور بازگشت امام نیاز به ستادی هست که
کارها را پیگیری و ساماندهی کند ،همچنین محرمانه
باشد و زیر نظر شورای مرکزی باشد .پیشنهاد به اجرا
تبدیل شد و نامش را هم گذاش��تند کمیته استقبال از
امام خمینی(ره) که اعضای اصلی ان شهید مطهری،
ش��هید مفتح ،ش��هید محالتی و ...بودند .محل ستاد
هم در مدرس��ه رفاه تعیین ش��د .هر کدام از برادران
گوشه ای از کار را برعهده گرفتند.
در اولین روز ورود امام خمینی به مدرسه رفاه
چه اتفاقاتی افتاد؟
lهمانگونه که گفتم حض��رت امام فقط یک
شب در مدرسه رفاه بودند و بعد به مدرسه علوی رفتند.
اول بعضی از اقایان کم لطفی کردند و به بچه هایی که
15 ،10روز نخوابیده بودند گفتند خب کار شما تمام
شده! یعنی شما تش��ریف ببرید .در حالی که خود ما از
موسسان مدرسه رفاه بودیم و برادران ما زحمت های
بسیاری کشیدند .مرحوم حاج مهدی عراقی همان شب
خدمت حضرت امام رس��ید و از این ماجرا گله کرد.
حضرت امام هم فرمودند :اعضای ستاد را بیاورید نزد
من .همه برادران ستاد را خدمت حضرت امام بردیم،
امام هم از همه انها تشکر کرد.
دیدارهای عمومی امام با م��ردم هم از همان
مدرسه علوی شروع شد؟
lبله ،از روز اول دیدارهای امام خمینی شروع
ش��د .صبح ها تا نماز ظهر مالقات بود و بعدازظهرها
هم پس از استراحت از س��وی حضرت امام مالقات
با خانم ها انجام می ش��د .یادم می اید شهید محالتی
خدمت حضرت امام امد و ع��رض کرد این خانم ها
اکثرا جوان هستند و از شدت عالقه و ازدحام جمعیت
بیهوش می شوند ،حرام است که به دیدار شما بیایند.
امام خنده ملیحی کردند و فرمودن��د «خیال می کنید
شما مردها شاه را از تخت پایین کشدید؟! خانم ها در
این انقالب سهم شان از ش��ما زیادتر است ».بنابراین
اجازه ندادند دیدار خانم ها قطع شود.
هویدا را چه زمانی به مدرسه رفاه اوردند؟
lتقریبا یکی ،دو روز پس از پیروزی انقالب
او را به مدرس��ه رفاه اوردند .البت��ه او را به طبقه دوم
مدرس��ه رفاه بردند و در یک محل اختصاصی و اتاق
مستقل او را نگهداری می کردند.
دستگیری هویدا و انتقال او به مدرسه رفاه کار
مردمی بود؟
lبله ،بازداش��ت اغلب عوامل رژیم توس��ط
مردم صورت می گرفت و مردم پس از دستگیری انها
را به مدرسه رفاه تحویل می دادند.
این اتاق اختصاصی بود؟
lبله ،چون با کسی ارتباط نداشته باشد ،او ادم
زیرکی بود .گویا حضرت امام هم دس��تور دادند هر
چه می خواهد برای او فراهم کنند؛ لباس ،خوراک و...
به نظر ش��ما نگهداری عوامل رژیم ش��اه در
مدرسه رفاه خطرناک نبود؟
lچرا درس��ت اس��ت .م��ا احس��اس خطر
می کردیم ام��ا این در اختی��ار ما نبود .هن��وز دولت
موقت شکل نگرفته و وضعیت کشور به حالت عادی
برنگشته بود.
مردم هم از هر گوش��ه ای یک نفر را می گرفتند
و به ما تحویل می دادند .انها هم حق داش��تند .در ان
شرایط بحرانی به کسی اعتماد نداشتند .ما هم در ان
حالت جز این کاری نمی توانستیم انجام بدهیم .البته با
نگرانی هایی که وجود داشت در نهایت انها به زندان
قصر منتقل شدند ،هویدا هم همین طور.
همه هم نهایتا در باالی طبقه فوقانی مدرس��ه
رفاه تیرباران شدند ،درست است؟
lبله ،در پش��ت بام مدرسه رفاه اعدام شدند.
البته من به پش��ت بام نرفتم ولی در مدرس��ه حضور
داشتم.
دولت موقت هم تالش��ی برای ارام سازی یا
احیانا جلوگیری از اعدام ها داشت؟
lاتفاقا اقداماتی هم انجام شد تا هویدا اعدام
نش��ود .افراد دیگری هم بودند مانند خسرو داد که از
همه قوی تر بود ،سرلشکر رحیمی و نعمت اهلل نصیری .
یادم می اید وقتی خسرو داد را از پله های مدرسه رفاه
برای تیرباران باال می بردن��د ،خیلی قوی و محکم به
شاه فحش می داد و می گفت :به او گفتم کوتاهی نکند،
همه ما را خواهند کشت.
اصال اظهار پشیمانی نکردند؟
lانها در ان شرایط همه چیز را از دست داده
بودندg .
33
سیاست
لو هوای انتخابات
حا
سیاست
مثلث شماره114
اصولگرایان در استانه بستن فهرست های انتخاباتی
وحدت حداکثری یا رقابت درونی؟
1
در ش��رایطی که کمتر از ی��ک ماه ت��ا برگزاری
انتخاب��ات مجلس نه��م باقی مان��ده ،روند تحوالت
جریانات و گروه های مختلف سیاسی شتاب بیشتری
یافته است؛ اگرچه پس از بررسی کامل صالحیت ها
در شورای نگهبان و رسیدگی به اعتراضات داوطلبان
رقابت های انتخاباتی به صورت رسمی اغاز می شود،
اما برخی گروه های سیاسی از هم اکنون در حال تهیه
فهرس��ت های انتخاباتی خود هس��تند و هر از گاهی
نام هایی که منتس��ب ب��ه ای��ن جریانات اس��ت در
رسانه های نزدیک به انان منتشر می شود.
در این گزارش نگاهی گذرا خواهیم داش��ت به
تح��والت انتخاباتی گروه های سیاس��ی در روزهای
اخیر.
جبهه متحد اصولگرایان
جبهه متح��د اصولگرای��ان به دلیل گس��تردگی
گروه ها و افرادی که در ان عضوی��ت دارند همواره
اخبار بیشتری را در رسانه ها از ان خود می کند .هفته
گذشته خبرهای مهمی از این جبهه در رسانه ها منتشر
شد که از ان جمله می توان به ارائه فهرست انتخاباتی
جبهه متحد در اینده نزدیک ،مشخص شدن تعدادی
از کاندیداهای این جبه��ه و همچنین انتخاب رئیس
کمیته بانوان جبهه متحد اشاره کرد.
منوچه��ر متک��ی ،دبیر اج��رای جبه��ه متحد
اصولگرایان گف��ت« :وحدت یک تاکتیک سیاس��ی
34
نیست ،یک استراتژی همیشگی برای امروز و فردای
اصولگرایان و همه کس��انی اس��ت که به ارمان های
انقالب اسالمی پایبند هستند».
او در خص��وص مالک ها و ش��اخص ها اظهار
داشت« :مالک ها روشن و تبیین شده است .ساکتین و
مردودین فتنه و انحراف یا ساکتین و همراهی کنندگان
ب��ا جری��ان فس��اد ،از خ��ط قرمزهای جبه��ه متحد
اصولگرایان است .ما در دو سال گذشته در کشور با
مشکالتی مواجه بودیم که یکی از انها فتنه 88بود که
هدف ان قلب نظام ،مردمساالری دینی و دموکراسی
حاکم را نشانه گرفته بود .حاصل این جرزنی سیاسی
به تعبیر مق��ام معظم هب��ری ،این بود که مش��ارکت
40میلیونی مردم را به ح��راج بگذارند .این بزرگترین
ظلمی بود که به مردم و انقالب ما شد و این مساله با
چنین هدف و ابعادی ،بزرگترین فتنه برای کل کشور
بود .بنابراین نسبت به این فتنه ،موضع داشتن و نسبت
به رفع ان تدبیر کردن ،جزو محورهای اساسی ما در
کشور است».
متکی درباره افرادی که ساکتین فتنه نام گرفته اند
و مواضع متناقض اتخاذ کرده اند نیز چنین اظهارنظر
کرد« :ما باید در نظر داشته باشیم ،اگر کسی صرف نظر
از جایگاهش یک موضع نادرس��ت می گیرد و بر ان
پافشاری می کند ،قابل دفاع نیست و در اصولگرایی
کم می اورد .اما اگر نحوه تدبیر بعضی افراد را ندانیم،
قضیه فرق می کند».
دبیر اجرایی جبهه متحد درباره چگونگی حضور
اصالح طلب��ان در انتخاب��ات مجلس نه��م و رقابت
درون گروهی اصولگرایان نیز س��خن گفت؛ انجا که
گفت« :نکته اول این اس��ت که اصالح طلبان با چراغ
خام��وش و مهره های س��فید وارد رقابت ش��ده اند.
نکته دوم این اس��ت که از حدود یکس��ال پیش این
نگرش ناصواب در بخش��ی از بدنه اصولگرایان القا
شده اس��ت .البته در مواردی وحدت گریزان به رغم
ش��عارها و ادعاهایی که مطرح می کنند باورشان ان
اس��ت که اینه تمام نمای اصولگرایی هستند و تقریبا
تمام اقبال اجتماعی اصولگرایان با گروه ،فراکسیون
و مجموعه انهاس��ت و دیگران یا اصولگرا نیستند یا
درصد ناچیزی از جامعه هستند و بنابراین ضرورتی
برای همگرایی و اقدام مشترک با مجموعه اصولگرایان
نمی بینند .من تصور می کنم ما نه وحدت س��اختگی
می توانی��م ایجاد کنیم ،نه افتراق س��اختگی .وحدت
ضرورتی ب��رای هم افزایی اس��ت و کس��انی به این
مجموع��ه -اصولگرایی -می پیوندند که احس��اس
نیاز بکنند .کس��انی که به ضرورت وحدت نرس��ند،
نیازش را درک نمی کنند و به ان نمی پیوندند .وحدت
یک تاکتیک سیاسی نیست ،یک استراتژی همیشگی
برای امروز و فردای اصولگرایان و همه کسانی است
که به ارمان های انقالب اسالمی پایبند هستند .مبانی
وحدت در اموزه های اس�لامی ماس��ت .اینکه گفته
ش��ود اصالح طلبان نمی ایند پس خوب است به یک
وزن کش��ی و زورازمایی و رقابت بی��ن اصولگرایان
روی اوریم تلقی درس��ت و واقعی نیست .دوستان
ما می توانند 10سال به عقب برگردند و یکی از دالیل
شکس��ت اصالح طلبان را در همین نکته جست وجو
کنن��د .خداون��د با هی��چ قومی عقد اخ��وت خاص
نبسته است و تاریخ همیش��ه ظرفیت تکرار را دارد.
سیاست
مثلث شماره114
اصالح طلبان اگر چه مشکل ناکارامدی گفتمانشان را
دارند ولی در انتخابات مجلس نهم شرکت کرده اند».
متکی در اظهارنظری دیگ��ر از اعالم نامزدهای
جبهه متحد اصولگرایان تا نیم��ه بهمن خبرداد و در
بیان جزئیات ان گفت« :اسامی نهایی نامزدهای جبهه
متحد اصولگرایان ب��ا توجه به منش��ور اصولگرایی
جامعتین ،بررسی شرایط داوطلبان و بر اساس شیوه
موردنظر مشخص و اعالم خواهد شد».
دبیر اجرایی جبهه متح��د اصولگرایان این خبر
را در نخس��تین همای��ش جبهه متح��د اصولگرایان
در شهرکرد بیان کرد و با اش��اره به برنامه جبهه متحد
اصولگرای��ان در فراین��د انتخاب��ات مجلس گفت:
«شناس��ایی داوطلبان و انطباق انها با اصول و مبانی
اصولگرایی و عملیاتی کردن مجموعه اقدامات الزم
برای ورود به مجلس از مهمترین این برنامه هاست».
دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایان از اجرای
طرح نظرس��نجی به عنوان اقدامی ابتکاری از س��وی
جبهه متحد اصولگرایان در این دوره از انتخابات خبر
داد و افزود« :این طرح برای دستیابی به اینکه کدا م یک
از داوطلبان اصولگرا از اقب��ال مردمی برخوردار بوده
و از شانس بیشتری برای ورود به مجلس برخوردار
است ،اجرا می شود».
اما علیرضا زاکانی که رئیس ستاد انتخاباتی جبهه
متحد است در سخنانی از مشخص شدن تعدادی از
کاندیداهای این جبهه سخن گفت.
او همچنی��ن گف��ت« :از نظ��ر جبه��ه متح��د
اصولگرای��ان ،س��هم خواهی برخاس��ته از مبان��ی
سکوالریس��تی اس��ت که کامال در تضاد ب��ا گفتمان
انقالب اسالمی است».
زاکانی در بیان معیاره��ای انتخاب کاندیداهای
این جبهه نیز تاکید کرد« :انچه در انتخاب نامزدهای
جبهه متحد اصولگرایان مهم است ،تطبیق با معیارها
و مالک هایی چون والیت م��داری ،تدین ،تخصص
و تجرب��ه ،کارام��دی ،کالن نگ��ری ،تحول خواهی،
عدالت خواه��ی ،ساد ه زیس��تی ،استکبا ر س��تیزی،
ضدفس��اد ب��ودن ،ضد انحراف ب��ودن و فتنه س��تیز
بودن اس��ت و تمام تالش خ��ود را بر خدمتگزاری،
شایس��ته گزینی ،عقالنی��ت ،خدم��ت صادقان��ه،
ساده زیس��تی ،کار و تالش و مجاهدت قرار دهند و
مرزبندی با فتنه ،فساد و انحراف داشته باشند».
وی ادامه داد« :رقیب اصل��ی اصولگرایان ،نظام
سلطه است که برخی جریان ها به عنوان پیاده نظام ان
می خواهند با جبهه انقالب رقابت کنند ،در عین حال
جریان فساد نیز درون این جریانها خواهان ماندن در
قدرت و ضربه به کارامدی نظام اس��ت و بنابراین در
انتخاب نامزدها مرزبندی با این جریانات وابس��ته به
نظام سلطه را به طور جدی مدنظر دارند».
رئیس س��تاد انتخابات جبهه متحد اصولگرایان
اضافه کرد« :برای تمام افرادی که به ش��ورای مرکزی
جبهه متحد اصولگرایان معرفی می شوند ،صالحیت
فردی ،کارامدی و مقبولیت انها مدنظر قرار می گیرد و
بر اساس این امر هرکس امتیاز بیشتری داشته باشد ،در
اولویت قرار خواهد گرفت».
زاکانی خاطرنشان کرد« :جبهه متحد اصولگرایان
بن��ا دارد از هم��ه ظرفیت های اصولگرایی اس��تفاده
کند و مش��ی این جبهه استفاده از س�لایق گوناگون
اصولگرایی است .بر این اس��اس ،جبهه متحد افراد
را به این صورت ک��ه عضو چه گروه��ی و جریانی
درون جبهه انقالب باش��ند ،بررسی نمی کند ،بلکه به
صالحیت های افراد توجه خواهد کرد ،چون وحدت
حداکثری مد نظر ماست و نگاه ما این است که تفاهم
حداکثری را دنبال کنیم .در م��ورد معرفی نامزدهای
جبهه متحد اصولگرایان ،وابس��تگی به گروه و طیف
خاصی از اصولگرایان مدنظر نیست».
وی تاکید کرد« :در جبهه متحد اصولگرایان ،نگاه
گروهی وجود ندارد ،بلک��ه نگاهی ضابطه گرا حاکم
است و کارامدی افراد را بر اس��اس معیارها ارزیابی
خواهیم ک��رد و در ارزیابی خود ،تعل��ق به گروه ها و
جریانات سیاسی و پشتیبانی ها و رایزنی های بیرونی
را مدنظر نداریم».
زاکانی همچنین ب��ا اعالم این خب��ر که تاکنون
بخشی از افراد انتخاب ش��دند تصریح کرد که اساسا
هیچ سهم خواهی صورت نگرفته و انتخاب ها مبتنی
بر ش��اخصه ها و معیاره��ای اصولگرایی ،منش��ور
اصولگرایی و مقبولیت صورت گرفته است.
او در اظهارنظری دیگر در تبریز گفت« :هدف از
تشکیل جبهه متحد اصولگرایی پیروزی یک جریان
خاص در انتخابات نیست ،بلکه هدف پیروزی جبهه
انقالب است».
زاکانی در نشس��ت جبهه متح��د اصولگرایان
اذربایجان ش��رقی در مس��جد جامع تبریز با اش��اره
به عدم حض��ور چهره های ش��اخص اصالحات در
انتخابات مجلس اظهار داش��ت« :جریان اصالحات
می داند که در صورت حضور در انتخابات با تابلوی
واحد برای همیش��ه می میرد ،از این رو با اس��تفاده از
اشخاص دس��ت دوم س��عی در حفظ ظاهر دارد اما
در این بین اصولگرایان نباید با ساده انگاری و ایجاد
جریان در داخل جبهه خود وحدت را به هم بزنند».
نماین��ده مردم ته��ران همچنین اظهار داش��ت:
«براساس نظرسنجی ها 55درصد مردم اماده حضور
در انتخاب��ات مجلس هس��تند و انش��اء اهلل ت��ا اغاز
انتخابات این درصد نیز افزایش می یابد».
زاکانی در حالی این س��خنان را بی��ان کرد و از
امادگی 55درص��د مردم برای حض��ور در انتخابات
مجلس س��خن گفت که محمدنبی حبیب��ی ،دبیرکل
حزب موتلفه و از کاندیداهای احتمالی جبهه متحد
اصولگرایان از پیشی گرفتن این جبهه در نظرسنجی ها
سخن به میان اورده است.
او همچنین تاکید کرد« :هنوز راه برای پیوس��تن
جبهه پایداری به مجموع��ه جبهه متحد اصولگرایان
باز است».
محمداس��ماعیل کوثری ،مس��ئول کمیته اقشار
جبهه متح��د اصولگرایان هم با بی��ان اینکه وحدت
اصولگرای��ان اقتضای عقلی اس��ت ،اع�لام کرد که
خبرهای خوشی از وحدت اصولگرایان خواهد امد.
نماین��ده اصولگ��رای ته��ران در مجلس و از
فرمانده��ان دوران دف��اع مقدس در پاس��خ به این
سوال که ایا راه برگشتی برای ساکتین وجود دارد؟
گفت« :این موارد نمی تواند مورد قبول باش��د ،اما
به دلیل رافت و عطوفت اسالمی ،نظام به این افراد
فرصت می دهد .بدانند که زمان حساس��ی اس��ت.
نباید به راحتی س��کوت کنند و به راحتی بگذرند
و چنین افرادی باید ب��ه خود بیایند و س��عی کنند
جبران کنند».
او در خص��وص نظ��ر برخ��ی اصولگرایان که
می گویند در غیبت رقیبان باید رقابت درون گفتمانی
داشته باشیم ،تصریح کرد« :این طور نیست .واقعیت
این اس��ت که طبق امار تا کنون 700ت��ا 1100نفر از
اصالح طلبان امده ان��د .البته چهره های ش��اخص و
رادیکال نیامده اند .نمی توان گفت نیستند ،مثل افرادی
که هم اکنون در مجلس هس��تند .این طور اس��ت که
افراد جوان تری امده اند که تائید صالحیت ش��وند.
نظر شخصی من این است که در نهایت به دنبال تائید
صالحیت در یک مرحله هس��تند تا بعد از انتخابات
جری��ان نزدیک به دول��ت و اصالح��ات و برخی از
نمایندگان ظاهرا مس��تقل جبهه مش��ترک و جدیدی
را به وجود بیاورند .رقابت بی��ن اصولگرایان باعث
تشتت ارا ش��ده و ذهنیت بدی بین مردم حزب اهلل به
وجود می اورد و می گویند اینها نمی توانند یکدیگر را
تحمل کنند ،چگونه می توانند در کنار دیگران بنشینند.
همچنین ممکن اس��ت در اثر افش��اگری های حین
انتخاب��ات و رقابت اختالفاتی پی��ش بیاید که باعث
تقسیم ارا شود».
خب��ر دیگ��ری ک��ه هفت��ه گذش��ته از اردوگاه
اصولگرایان منتشر ش��د این بود که زهره الهیان دبیر
کمیته بانوان جبهه متحد شد.
زهره الهی��ان از فعاالن عرصه بان��وان و نماینده
مجلس هشتم است.
در عین حال خبرهایی از فهرست جبهه متحد در
برخی رسانه ها منتشر شده است.
س��ایت خب��ری مش��رق در خبری فهرس��ت
اصولگرای��ان در انتخابات مجلس نهم را بر اس��اس
سهمیه های زیر عنوان کرد« :چهار نفر سهمیه جمعیت
ایثارگران ،چهار نفر سهمیه جمعیت رهپویان ،هشت
نفر سهمیه جبهه پیروان ،چهار نفر سهمیه محمدباقر
قالیباف ،چهار نفر سهمیه علی الریجانی و شش نفر
سهمیه جامعه روحانیت مبارز».
35
سیاست
این س��ایت در عین حال در ادامه خبر خود این
توضیح را ه��م اضافه کرد که بر اس��اس تماس گرفته
شده از س��وی مس��ئول روابط عمومی جبهه متحد،
س��همیه بندی سیاس��ی در فهرس��ت جبه��ه متح��د
اصولگرایان هنوز قطعی نشده است.
براس��اس این خبر تاکن��ون تنها ترکیب اقش��ار
مختلف برای حضور در این فهرس��ت در ش��ورای
مرکزی جبه��ه متحد تصویب ش��ده اس��ت؛ به این
صورت ک��ه چند نف��ر از بانوان ،چند نف��ر روحانی،
چند اقتص��اددان و ...در فهرس��ت نهایی جبهه متحد
خواهند بود.
همچنین بر اساس پیشنهاد برخی اعضای شورای
مرکزی ،در فهرست نهایی تهران جبهه متحد تعدادی
از عناصر جبهه پایداری حضور خواهند داشت.
مجتبی توانگر ،مس��ئول رواب��ط عمومی جبهه
متح��د اصولگرایان با تائید س��همیه بندی اقش��ار در
فهرس��ت این جبهه ،از قطعی شدن حضور 12نامزد
در تهران سخن گفته است.
او با اشاره به برخی اخبار مبنی بر تنظیم سهمیه ها
در فهرست جبهه متحد گفت« :هیچ سهمیه ای برای
هیچ گروه و فردی در جبهه متحد اصولگرایان مطرح
نیست ،بلکه لیستی از اقشار اعم از روحانیون ،بانوان
و ...برای لیست مدنظر است که بر این اساس تاکنون
در مورد نامزدهای روحانی و بانوان فهرس��ت جبهه
متحد در تهران تصمیم گیری شده است».
توانگر ،حضور شش نامزد روحانی و شش نامزد
زن در لیست جبهه متحد را تائید کرد و ان را بر اساس
منشور اصولگرایی و سنجش های اجتماعی خواند.
مس��ئول روابط عمومی جبهه متح��د همچنین
بر ای��ن مس��اله تاکید کرد ک��ه انچ��ه در جبهه متحد
در انتخاب نامزده��ا مهم تلقی می ش��ود پایبندی به
معیاره��ای اصولگرایی و مقبولیت اس��ت و در ادامه
افزود« :افرادی که تاکنون در موردشان تصمیم گیری
ش��ده نامزدهایی هس��تند که تطبیق باالیی با معیارها
و مالک هایی چ��ون والیتم��داری ،تدین ،تخصص
و تجرب��ه ،کارام��دی ،کالن نگ��ری ،تحول خواهی،
عدالت خواه��ی ،ساد ه زیس��تی ،استکبا ر س��تیزی،
ضد فس��ادبودن ،ضد انحراف بودن و فتنه ستیز بودن
دارند».
مثلث شماره114
جبهه پایداری
انتخ��اب کام��ران باق��ری لنکرانی ب��ه عنوان
سخنگوی جبهه پایداری و برگزاری کنفرانس خبری
او و دیدار حمید رس��ایی با ای��ت اهلل مهدوی کنی از
مهمترین تحوالت این جبهه در هفته گذشته بود.
کامران باقری لنکرانی ،سخنگوی جبهه پایداری
در نشست خبری خود هدف از تاس��یس این جبهه
را تحقق گفتمان امام و رهبری دانس��ت و گفت« :ما
نمی گوییم این گفتمان برای ماس��ت بلکه می گوییم
می خواهی��م از این گفتم��ان حمایت کنی��م؛ چرا که
معتقدیم با حمایت از این گفتمان می توانیم در مسیر
درست انقالب اسالمی حرکت کنیم».
وی با اش��اره به انتخابات اتی مجلس شورای
اس�لامی ،مهمترین رک��ن انتخابات از ن��گاه جبهه
پای��داری را «مش��ارکت گس��ترده م��ردم در پ��ای
صندوق های رای» دانس��ت و گفت« :م��ا معتقدیم
با حضور پرشور مردم در حماسه 9دی ملت ایران
در انتخاب��ات حض��وری اگاهانه خواهند داش��ت
و رقابت س��الم و مومنان��ه را با هم��ه جریا ن ها و
گروه هایی که در چارچوب نظام مقدس جمهوری
اس�لامی ایران فعالی��ت می کنند ،زمین��ه انتخابات
36
پرشور می دانیم».
لنکرانی در واکنش به برخی اظهارنظرها مبنی بر
اینکه تاسیس جبهه پایداری موجب اختالف در جبهه
اصولگرایی شده ،گفت« :حرف ما از ابتدا این نبود که
ما با گروه های دیگر همراهی نخواهیم کرد ،بحث ما
این است که ما یک اصول و مبانی داریم و به اصول و
مبانی دیگر گروه ها نیز احترام می گذاریم».
او از گروه های اصولگرا خواس��ت ب��ه مبانی و
اصول جبهه پایداری احترام بگذارند و در عین حال
گفت« :جبهه پایداری نیز به همه گروه های اصولگرا
به عنوان برادران مسلمان احترام می گذارد و بر رقابت
و رفتار مومنانه با انها تاکید دارد».
سخنگوی جبهه پایداری با بیان اینکه وحدت به
این معنی نیست که همه ما مثل هم فکر کنیم و انتظار
داشته باشیم که دیگران هم مثل ما فکر کنند ،تصریح
کرد« :اکنون ما در بس��یاری از حوزه ه��ای انتخابی با
دوستان جبهه متحد حتی اختالف در افراد هم نداریم
و بنابراین کاندیدای مشترکی خواهیم داشت».
لنکرانی با بیان اینکه جبهه پایداری تمامی کسانی
را که در لس��ان اصولگرای��ی را پذیرفته اند ،اصولگرا
می داند گفت که بحث جبهه پایداری بر س��ر عمل و
رفتار اصولگرایان است.
س��خنگوی جبهه پایداری در پاس��خ به سوالی
درباره دیدار اخیر اعضای شورای مرکزی این جبهه با
ایت اهلل مصباح یزدی گفت« :جبهه پایداری با بزرگان
و علما دیدار و گفت وگو می کند و از همین رو چندی
پیش با ایت اهلل مصباح یزدی دیداری داشتیم که ایشان
مطالب بسیار ارزشمندی را به اعضای شورای مرکزی
جبهه پایداری توصیه فرمودند که قطعا مورد توجه ما
قرار خواهد گرفت».
وی افزود« :ای��ت اهلل مصباح ی��زدی فرمودند؛
خدای عرصه سیاس��ت همان خدای جبهه هاس��ت،
پس باید در عرصه سیاست مومنانه وارد شد و مومنانه
رقابت کرد .ما معتقدیم افراد و جریان هایی که ادعای
دفاع از انقالب را دارند باید در عرصه سیاست مومنانه
رفتار کنند».
لنکرانی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا ایت اهلل
مصباح خ��ود را لیدر جبهه پای��داری نمی داند؟ افزود:
«بنده این س��وال را از ایت اهلل مصباح یزدی پرس��یدم.
ایش��ان فرمودند رهب��ر همه م��ا مقام معظ��م رهبری
اس��ت .بنابراین ما معتقدیم که رهب��ر همه نیروهای
انقالب اسالمی حضرت اقاس��ت و دلیلی ندارد که
رهبر و لیدری غیر از ایشان داشته باشیم».
س��خنگوی جبهه پایداری در پاس��خ به سوالی
درباره چگونگی تنظیم لیست جبهه پایداری تصریح
کرد« :جبهه پایداری برای تنظیم لیست به اینکه افراد
دانشگاهی هستند یا غیر دانشگاهی ،روحانی هستند
یا غیر روحانی ،عضو پایداری هس��تند یا عضو گروه
دیگر توجهی نخواهد کرد و از بین تمامی داوطلبانی
که مورد تائید ش��ورای نگهبان قرار گرفته اند افراد را
بر اساس اصول و مبانی جبهه انتخاب خواهد کرد».
وی افزود« :کارامدی و مقبولیت افراد نیز برای
جبهه پایداری مهم است .اینکه یک نماینده در مجلس
منتظر باشد رئیس فالن فراکسیون و کمیسیون چگونه
عمل می کند برای ما مناسب نیست .ما معتقدیم افراد
باید قادر باشند به نظر خودشان عمل کنند».
لنکرانی با بیان اینکه جبهه پایداری معتقد است
نحوه ارائه لیست باید اصالح ش��ود ،گفت« :ما قبول
نداریم که فالن ش��خص یا فالن گروه در یک لیست
سهمیه داش��ته باش��ند ،بلکه تاکید ما بر صالحیت و
کارامدی افراد است».
س��خنگوی جبهه پایداری همچنی��ن گفت که
130نفر از نامزدهای جبهه پایداری در تهران و سراسر
کشور قطعی شده است ،اما ممکن است جبهه نتواند
در تمامی 290کرسی مجلس نامزد داشته باشد.
باقری لنکرانی ،س��خنگوی جبه��ه پایداری در
ادامه نشست خبری خود در پاس��خ به سوالی درباره
چگونگی تعام��ل جبهه پایداری ب��ا دیگر گروه های
اصولگرا گف��ت« :ما معتقدیم نباید اف��رادی را که در
گروه های ما نیستند ،غیراصولگرا بنامیم .این درست
نیست که برخی غیر خودشان را اصولگرا نمی دانند و
می گویند که اگر در فالن گروه نباشند اصولگرا تلقی
نمی شوند».
خبرنگاری از سخنگوی جبهه پایداری پرسید:
«اخی��را بولتنی منتس��ب به جبه��ه پایداری منتش��ر
ش��ده که در ان به ش��خصیت های برجسته ای چون
ایت اهلل مهدوی کنی ،حسین ش��ریعتمداری و صفار
هرندی اهانت ش��ده اس��ت؛ نظر ش��ما در مورد این
بولتن چیست؟» که ایشان پاسخ داد«:ابتدا باید بگویم
انچه شما می گویید منتس��ب به جبهه پایداری است
درست نیست؛ چرا که ما شجاعت بیان نظرات مان را
به صورت صریح داریم و اگر الزم باش��د نظر مان را
اعالم می کنیم».
وی افزود« :جبه��ه پای��داری ارادت ویژه ای به
ایت اهلل مهدوی کنی دارد و معتقد است ایشان به عنوان
شخصیتی ارزش��مند که در دورانی نخست وزیر نیز
جبهه ایستادگی ضلع چهارم اصولگرایان
2
جبهه ایستادگی نیز همچون دیگر گروه های
سیاس��ی فعالیت های انتخاباتی خ��ود را پیگیری
می کند اما انعطاف بیشتری از خود به نمایش گذاشته
و امادگ��ی خود را برای پیوس��تن ب��ه جبهه متحد
اصولگرایان اعالم کرده است.
ابوالقاسم رئوفیان ،رئیس ستاد انتخابات جبهه
ایس��تادگی در این باره گفته اس��ت« :شرایط جبهه
ایستادگی ایران اس�لامی اگر پذیرفته شود با جبهه
متحد اصولگرای��ان وحدت خواهیم ک��رد ».او در
نشست خبری افتتاح هشتمین دفتر جبهه ایستادگی
در مشهد مقدس اظهار داشت« :اگر جبهه متحد ما را
به عنوان یک عضو اثرگذار بپذیرد نه به عنوان یک
پیاده نظام ،حاضریم با انان همکاری کنیم».
رئوفیان تاکید کرد« :اکن��ون وقت گفت وگو
با جبهه متحد گذش��ته و چیزی از گفت وگوها نیز
حاصل نشده و ما نیز فهرست های جداگانه را اماده
کرده ایم ».او با اش��اره به اینکه حدود 700نفر در کشور
از اصالح طلبان تائید صالحیت ش��ده اند ،گفت« :قطعا
رقابت جدی بین اصولگرایان و اصالح طلبان ش��کل
نخواهد گرفت».
رئوفیان یکی از ارکان گفتمان جبهه ایستادگی ایران
اسالمی را اخالق و معنویت دانست و گفت« :اخالق و
معنویت ،امروز مظلوم و مغفول واقع ش��ده است و در
عرصه سیاست ورزی کشور ،سیاست منهای اخالق و
معنویت راه به جایی نمی برد».
وی تاکید کرد« :امروز در ب��ازار رقابت انتخاباتی
ش��اهد بداخالقی و تهمت ه��ای بی ش��مار انتخاباتی
هستیم».رئوفیان اضافه کرد« :جبهه ایستادگی پنج معیار
و 20شاخص برای تائید صالحیت شدگان در این دوره
از انتخابات در نظر گرفته که ویژگی شخصیتی نیز یکی
از این معیارهاست».
وی بیان کرد« :کسانی که با پرچم جبهه ایستادگی
سیاست
اماده برای ائتالف
مثلث شماره114
بوده است در بحث ورود به انتخابات ریاست خبرگان
بسیار اگاهانه عمل کرد».
وی گفت« :ما معتقدیم بخشی از ادبیات مطرح
شده در این مطلب می توانست قابل اصالح باشد و با
ادبیات دیگری مطرح شود اما در کل بخش زیادی از
این مطالب را که حاوی نکات ارزشمندی بود ،درست
می دانیم گرچه موضع جبهه پایداری نبوده اس��ت .به
نظر ما بهتر بود بخشی از ادبیات این مطالب مومنانه تر
گفته می شد».
لنکران��ی در پاس��خ به س��والی که چ��را جبهه
پایداری در واکنش به بخش��ی که ان را فاقد ادبیات
مومنانه می داند واکنشی نش��ان نداد؟ گفت« :بنده در
شیراز نسبت به این مطالب موضع گیری کردم و نظرم
را گفتم .بنابراین نمی توان جبهه پایداری را به سکوت
در مقابل این ادبیات متهم کرد».
سخنگوی جبهه پایداری از برخی واکنش هایی
که نسبت به جزوه منتسب به جبهه دانشجویی جبهه
پایداری مطرح شده انتقاد کرد و گفت« :از برخی که
علیه این جزوه مصاحبه ک��رده بودند درباره محتوای
مطالب س��وال کردیم اما انها بی اط�لاع بودند و تنها
می گفتند که یک بولتن اهانت امیز منتشر شده است،
در حالی که چنین مطلبی درست نبوده است».
وی در پاس��خ به س��وال خبرنگار فارس که ایا
جبهه پای��داری به اعض��ای خود اج��ازه حضور در
لیست های دیگر را می دهد یا نه؟ گفت« :ما اینکه گفته
شود افراد باید در فالن لیست باشند تا اصولگرا تلقی
ش��وند را قبول نداریم و معتقدیم برای انتخاب افراد
باید صالحیت انها مد نظر باش��د ،نه تعلق گروهی و
حزبی انها».
خبرن��گاری از لنکران��ی درب��اره هزینه ه��ای
مالی جبهه پایداری پرس��ید که وی گفت« :اگر شما
رفتارهای انتخاباتی گروه ها را بررسی کنید ،می توانید
حدس بزنید که انها چقدر هزین��ه می کنند ،بر همین
اس��اس جبهه پایداری تا کن��ون از کمک های مردمی
برخوردار بوده است».
سخنگوی جبهه پایداری درباره رفتار انتخاباتی
جبهه متبوعش نیز گفت« :ما فهرست مورد اعتماد مان
را به اطالع مردم خواهیم رس��اند و در فهرست خود
بر اس��اس گفتمانی که قبول داریم اف��راد را انتخاب
خواهیم ک��رد تا م��ردم قض��اوت کنند».خبرنگاری
درب��اره نامزده��ای مش��ترک جبهه پای��داری
و جبهه متحد پرس��ید و گفت« :ایا غیر از اقای حداد
عادل نامزدهای مشترکی بین دو جبهه وجود خواهد
داشت یا نه؟» که سخنگوی جبهه پایداری پاسخ داد:
«مبنای ما برای انتخاب ،اصول و مبانی است و قبول
نداریم روش��ی را که می گوید شما پنج نفر از ما را در
لیست قرار دهید تا ما پنج نفراز شما را در لیست مان
قرار بدهیم .چرا که این روش را مناسب شان انقالب
و گفتمان انقالب اسالمی نمی دانیم».
لنکرانی اف��زود« :اقای حداد عادل ش��خصیت
ارزنده و ملی هس��تند که بنده به ایشان ارادت دارم و
معتقدم حضور ایشان در مجلس مفید فایده است .اما
درباره نامزدهای مش��ترک بحث هایی ش��ده و غیراز
اقای حداد عادل ش��اید برخی اف��راد دیگر نیز چنین
شرایطی را داشته باشند».
س��خنگوی جبه��ه پای��داری درب��اره رابط��ه
جبهه پایداری با ایت اهلل مه��دوی کنی گفت« :باز هم
می گویم ما ب��ه ایت اهلل مهدوی کن��ی ارادت ویژه ای
داریم و نقش ایش��ان را ب��ه عنوان یک ش��خصیت
روحانی در انتخابات ریاس��ت خبرگان بس��یار مهم
می دانیم چرا که موضوع تغییر رئیس مجلس خبرگان از
ارزوهای ما بود که خدا را شکر می کنیم که ارزوی مان
محقق شد».
خبرنگاری از لنکرانی پرسید« :اقای والیتی اعالم
کردند ساکتین فتنه ،انحراف و اختالس در لیست جبهه
متحد قرار نخواهند گرفت .به نظر شما ایا نمایندگان
فعلی مجلس جزء این دسته ها هستند؟» که سخنگوی
جبهه پایداری در پاسخ تاکید کرد« :ما از این فرمایش
کلیدی جناب اقای دکتر والیتی تشکر می کنیم چرا که
این نگاه ایشان مورد تاکید ما است».
اما تحول دیگر در اردوگاه جبهه پایداری دیدار
حمید رسایی با ایت اهلل مهدوی کنی بود؛ دیداری که
باقری لنکرانی ان را ش��خصی خواند .این دیدار که
به درخواست رس��ایی جهت اطالع رس��انی صحیح
در خصوص فعالیت ه��ای جبهه پایداری و همچنین
روش��نگری از فضای تخریبی و ش��ایعات گوناگون
در القای اختالف بین نیروهای ارزش��ی و اصولگرا
صورت گرفته است ،بیش از دو ساعت و نیم به طول
انجامیده است.
س��ایت بازتاب در خبری نوش��ت« :ش��نیده ها
از مالق��ات حمید رس��ایی ،عضو ش��ورای مرکزی
جبهه پایداری با ایت اهلل مهدوی کن��ی حکایت دارد
که مشخص نیست با اطالع اعضای این جبهه بوده یا
بدون اطالع انان انجام شده است».
رس��ایی در گفت وگو با یک��ی از خبرگزاری ها
دیدار با ایت اهلل مهدوی کنی را تائی��د کرد اما از ارائه
جزئیات بیشتر درباره محتوای جلسه خودداری کرد
و گفت که فعال قصد ندارد در این مورد صحبت کند.
این عضو جبهه پایداری در عین حال تاکید کرد
که محتوای جلس��ه ان گونه که س��ایت ها نوشته اند
نبوده است.
سایت رجانیوز اما فهرس��ت انتخاباتی احتمالی
این جبهه را منتش��ر کرد؛ مرتضی اقا تهرانی ،محمد
سلیمانی ،مسعود میرکاظمی ،محمد هادی زاهدی وفا،
زهره طبیب زاده ،سید مهدی هاش��می ،ناصر سقای
بی ریا ،حدادعادل و محمد کوثری از جمله این افراد
بودند.
هفته نامه 9دی نیز خب��ری از دیدار اعضای این
جبهه با ایت اهلل مصباح یزدی منتش��ر ک��رد .وی در
خصوص انتخابات مجلس نهم تاکید کرد که مس��اله
عمده و وظیفه اصلی شناخت افراد اصلح و مفید برای
اس�لام و انقالب به منظور ورود به مجلس است که
اگر این کار به درستی انجام ش��ود ،هیچ شکستی در
ان نیست .رئیس موسسه امام خمینی(ره) خطاب به
اعضای ش��ورای مرکزی جبهه پایداری تصریح کرد:
«از کاندیداهای اصلح با امکانات و ابزارهای مشروع
حمایت و انها را در هر نقطه از کشور ترویج و تبلیغ
کنیدg ».
وارد مجل��س می ش��وند ،بای��د دغدغه ش��ان اجرای
مردم ساالری دینی باشد و به اجرای سیاست های جبهه
التزام داشته باشند».
وی اظهار کرد« :تاکنون در تهران 5نفر در لیس��ت
این جبهه نهایی شده اند؛ اقایان سید محمود علوی ،علی
مطهری ،مجتبی میردامادی ،ایت اهلل حسن کازرونی و
سید محمد حسن ابوترابی».
حس��ن بیادی ،سخنگوی جبهه ایس��تادگی نیز با
تائید سخنان رئوفیان با بیان اینکه جبهه ایستادگی قطعا
لیست جداگانه خواهد داد ،گفت« :پنج نفر از نامزدهای
لیس��ت تهران مشخص ش��دند که اغلب از روحانیون
باسابقه هستند ».او گفت« :لیست جبهه ایستادگی تنها
برای تهران نیست بلکه در سراسر کشور کاندیدا معرفی
خواهیم کرد».
بیادی با بیان اینکه انتشار لیست جداگانه از سوی
جبههایستادگیبه معنایاختالفاینجبههباجبههمتحد
و پایداری نیس��ت ،تصریح کرد« :برخی افراد باسابقه
از جمله اقای علوی در لیس��ت تهران جبهه متحد قرار
خواهند داشت ».سخنگوی جبهه ایستادگی با بیان اینکه
این جبهه تشکل فصلی نیست ،خاطرنشان کرد« :جبهه
ایس��تادگی بعد از انتخابات مجلس نیز فعالیت سیاسی
خواهد داش��ت و فعالیت این جبهه قطعا به انتخابات
خالصه نخواهد شدg».
37
یارگیری اصالح طلبان
ایا اصولگرایان منتقد دولت در فهرست اصالح طلبان قرار می گیرند؟
سیاست
3
مثلث شماره114
پس از انکه نتایج بررس��ی صالحی��ت داوطلبان
انتخاب��ات مجلس نهم از س��وی هیات ه��ای اجرایی
اع�لام ش��د ،ن��ام چهره ه��ای سرشناس��ی در می��ان
ردصالحیت شدگان به چشم می خورد.
علی مطهری ،حمیدرضا کاتوزیان ،علی عباسپور
تهرانی فرد و برخی از چهره های اصالح طلب از جمله
این افراد بودند .علت رد صالحیت این افراد که نمایندگان
مردم در مجلس هشتم هستند ،مواردی همچون عدم التزام
به والیت فقیه و اسالم اعالم ش��د .این در حالی بود که
بررسی این گونه موارد در حیطه اختیارات شورای نگهبان
قانون اساسی است و هیات های اجرایی سایر بندها را نیز
بررسی کردند.
اما پس از گذشت چند روز خبرهای برخی رسانه ها
از تایید صالحیت این افراد حکایت داشت؛ اخباری که
با واکنش علی مطهری مواجه شد .او در این باره چنین
گفت« :هنوز شورای نگهبان نظر خود را در مورد شکایت
من و تایید صالحیت��م اعالم نک��رده .تایید صالحیت
اینجانب باید از سوی هیات های نظارت شورای نگهبان
به صورت مکتوب ابالغ شود».
او در ادامه این را هم گفت که کاتوزیان و عباسپور
نیز خبر تایی��د صالحیت خود را از س��وی هیات های
نظارت ش��ورای نگهبان به ص��ورت مکتوب دریافت
نکرده اند.
این در حالی اس��ت که از زمانی ک��ه مطهری این
س��خنان را بیان کرد تاکنون هیچ خبری منتش��ر نشده
است که مشخص کند او و دیگر چهره های منتقد دولت
تاییدصالحیت شده اند یا نه.
پ��س از ای��ن اتفاق��ات ،خبرهایی مبنی ب��ر ارائه
فهرس��ت جداگانه از س��وی علی مطهری و دوس��تان
ردصالحیت شده اش منتشر شد.
سایت اصولگرای مشرق در این خصوص نوشت:
38
«قرار است در تهران لیستی انتخاباتی با سرلیستی افرادی
چون علی مطهری و حمیدرضا کاتوزیان تشکیل شود».
در این خبر این مس��اله یاداوری شده بود که بدنه
اصلی این لیس��ت را منتقدان جدی دولت و ش��خص
رئیس جمهور تشکیل می دهند و در ادامه نوشت« :برخی
اعضای این لیست مدعی شده اند نماینده اول تهران از این
لیست بیرون خواهد امد».
پس از انتش��ار این خبر بود که مصطفی کواکبیان،
دبیرکل حزب مردم ساالری و از چهره های اصالح طلب
مجلس هش��تم گفت که اش��کالی برای حضور علی
مطهری ،عباس پور و کاتوزیان در لیست اصالح طلبان
نمی بیند.
او در دومین سلس��ه جلس��ات نقد واقع بینانه،
عدالت سیاسی ،انتخابات مجلس که توسط اتحادیه
انجمن های اسالمی دانشجویان مستقل دانشگاه های
سراسر کشور برگزار شد ،گفت« :طبیعتا ما نمی توانیم
بگوییم پای��گاه مردمی ب��رای اصالح طلب ها وجود
ندارد و مطمئنا خود اصولگراها نیز سه لیست دارند.
این را من از قب��ل گفته بودم و مطمئن��ا 8+7و جبهه
پایداری و جبهه ایس��تادگی نمی توانن��د با هم جمع
ش��وند .نمی توان علی مطهری را کنار رسایی و بقیه
گذاشت و این امکان ندارد».
کواکبیان در پاس��خ به این س��وال ک��ه اگر امثال
مطهری ،کاتوزیان و عباس��پور را در لیس��ت جریان
اصولگ��را ق��رار ندهند ای��ا ش��ما اینها را در لیس��ت
اصالح طلب��ان معرفی می کنید ،چنین گف��ت« :ما باید
تکلیف اجماع لیست اصالح طلبان را به جایی برسانیم
که در سراسر کش��ور در س��بد کاالی انتخاباتی خود
حداقل 200نفر داش��ته باش��یم که معرفی کنیم .ما در
حزب مردم ساالری تصمیم گرفتیم وسط میدان بیاییم.
من االن س��خنگوی مردم ساالری هس��تم .ادعایی هم
نمی کنم که سخنگوی تمام اصالحات هستم .بنده به
اندازه بحث خ��ودم باید حرف بزنم .اگر ما به لیس��ت
رسیدیم چنین افرادی و به طور مشخص علی مطهری،
هیچ اشکالی نمی بینم که در لیست ما هم قرار بگیرد».
داریوشقنبری،سخنگویفراکسیوناقلیتمجلس
نیز در گفت وگو با یک��ی از خبرگزاری ها گفت« :علی
مطهری و کاتوزیان ویژگی های اصالح طلب��ان را دارا
هستند و ما با الریجانی اشتراک نظر داریم».
وی با بیان اینکه ویژگی های مطهری و کاتوزیان با
معیارهایاصالح طلبانبراینمایندگیمجلسهمخوانی
دارد ،گفت« :اگر تهیه لیست اصالح طلبان برای انتخابات
اتی مجلس ،به عهده بنده باش��د از حضور کاتوزیان و
مطهری در این لیست استقبال می کنم».
قنبری ادامه داد« :با توجه به مواضع و اظهارات اقایان
کاتوزیان و مطهری می توان گفت که ای��ن دو بزرگوار
تفکرات اصالح طلبانه دارند».
وی با بیان اینکه اشتراک نظر افرادی چون مطهری
و کاتوزیان با نمایندگان اصالح طلب مجلس بسیار زیاد
ی اصالح طلبان نیستم
است ،افزود« :بنده سخنگوی تمام
اما اگر مسئولیت لیست اصالح طلبان برای انتخابات اتی
مجلس به عهده بنده باشد ،از حضور اقای کاتوزیان و
مطهری در این لیست استقبال می کنم».
قنبری همچنین تاکید کرد که خوش��حال می شود
مطهری و کاتوزیان نامزدهای جریان اصالحات برای
انتخابات اتی باشند .نماینده ایالم در ادامه با بیان اینکه
افرادی چون علی الریجانی در مقابل اصالح طلبان قرار
دارند ،اما افرادی چون علی مطه��ری به اصالح طلبان
نزدیک تر هستند ،در پاسخ به این س��وال که ایا افرادی
چون اقای مطهری و کاتوزیان ظرفیت «نو اصالح طلب»
ش��دن را دارند یا نه ،گف��ت« :به نظر اقای��ان مطهری و
کاتوزیان ویژگی ه��ا الزم برای اصالح طل��ب بودن را
دارند».
این اظهارات با واکنش برخی نمایندگان اصولگرا
مواجه ش��د .جعفری ،نماینده اصولگ��رای مجلس با
بیان اینکه برخی افراد مثل عل��ی مطهری که اخیرا طی
مصاحبه ای از قرار گرفتن در لیست اصالح طلبان استقبال
کرده وکاتوزیان و نزدیکان اق��ای الریجانی می توانند
ظرفیت های باق��ی مانده از جری��ان غیراصولگرایی را
پیگری کنند ،گفت« :برخ��ی جریان های غیراصولگرا
4
نگاهی به اخرین مواضع و فعالیت های اصالح طلبان
سیاست
اصالح طلبان که اس��تراتژی تحری��م فعاالنه در
انتخابات را در پیش گرفته اند ،هفته گذشته تحوالت
تازه ای را تجربه کردند .اسداهلل عابدی ،رئیس دوره ای
شورای هماهنگی جبهه اصالحات ،از برگزاری جلسه
اینشورابرایبررسیوضعیتانتخاباتخبردادهاست.
اوبااشارهبهانتخاباتمجلسگفتکهشورایهماهنگی
به هیچ عنوان بحث تحریم انتخابات را مطرح نکرده
است.عابدیگفت«:شورایهماهنگیجبههاصالحات
مواضع خود را درباره انتخابات اتی مجلس ش��ورای
اس�لامی اعالم خواهد کرد».در روزهای میانی هفته
گذشته،دهمینکنگرهحزبمردم ساالرینیزبرگزارشد؛
همایشیکهدرانچهره هایسیاسیاصالح طلببهبیان
نظراتخودپرداختند.مصطفیکواکبیان،دبیرکلحزب
مردم ساالریبااشارهبهاهمیتانتخاباتمجلسواینکه
بایدهمهتشکل هایسیاسیدرانتخاباتشرکتکنند،
گفتکهتشکلمتبوعشبنابهوصیتامامخمینی(ره)
در انتخابات مجلس نهم شرکت خواهد کرد .او با بیان
اینکه حکومت امانت اس��ت ،گفت« :این امانت مال
مردماستواینمردمهستندکهبایداینامانتراواگذار
کنند و کس��ی نمی تواند به جای مردم تصمیم گیری
کند .از ما بهتران نی��ز نمی توانند به جای مردم تصمیم
بگیرند».کواکبیانگفت«:البتهمردمحقندارندحکومت
را به نااهالن بسپارند .حکومت باید به اهلش واگذار
ش��ود .به همین جهت مردم باید صالحیت نامزدها را
بهخوبیتشخیصدهند».نمایندهسمنانبابیاناینکهدر
مجلسهشتمبه صورتنسبیپرسشگریوپاسخگویی
دنبالمی شود،افزود«:دراینزمینهوضعیتنامطلوبیرا
تجربه کردیم .امام خمینی(ره) فرموده بودند مجلس در
راس امور است اما افرادی معتقدند که دیگر مجلس در
راسامورنیستوبرخالففرمایشبنیان گذارانقالب
اسالمیسخنگفتند».دبیرکلحزبمردم ساالریبا بیان
اینکه می توان به راحتی پی برد که مجلس در راس امور
است،افزود«:اگرمی گویندمجلسدرراساموراستبه
خاطراناستکهقانوندرراسامورقراردارد.قوه مقننه
قوانینی را تصویب می کند و این قوانین باید اجرا شود
اما متاسفانه ما از وضعیت فعلی غصه می خوریم چون
دولت در برابر قانون تمکین نمی کند و به راحتی برای
قانونتفسیرارائهمی دهد».دبیرکلحزبمردم ساالریبا
اشاره به کارامدی مجلس اظهار داشت« :دولت کارامد
از مجلس کارامد پدید می ای��د .بنابراین باید به نقش
و اهمیت مجلس پی برد».وی گف��ت« :در این دوره از
مجلسیکنفرازاعضایفراکسیونخطامامدرهیات
رئیسه قرار نگرفت که اگر این امر صورت می پذیرفت
خیلیازمسائلحلمی شد».کواکبیاندربخشدیگری
از سخنانش در خصوص فعالیت جبهه مردم ساالری
در انتخابات مجلس نهم گف��ت« :از نامزدهای جبهه
مردم ساالری 82نفر تائید صالحیت شدند .از شورای
نگهب��ان می خواهیم ب��ه صورت دقی��ق صالحیت
نامزدها را پیگیری کنند چراکه اگر این روند ادامه یابد
و با رد صالحیت نامزدها مواجه ش��ویم ،نمی توانیم
مش��ارکت حداکثری در انتخابات را رقم بزنیم».وی
گفت« :نامزدهایی که صالحی��ت انها را چهار مرجع
قانونی تائید کردند می توانند در انتخابات شرکت کنند.
بار دیگر از شورای نگهبان می خواهیم براساس قانون
صالحیتنامزدهاراپیگیریکنند».نمایندهسمنانادامه
داد«:قانونانتخاباتمشکلداردومادرمجلسبایداین
موضوعرابررسیکنیم.یکماهبهانتخاباتباقیماندهوهنوز
تکلیفبرخیازنامزدهامشخصنشدهاست.درعینحال
برخیدیگرباخیالراحتفعالیت هایانتخاباتیخودرااغاز
کرده اندکهاینباعدالتمغایرتدارد».اینچهرهاصالح طلب
بابیاناینکهبرخیازاصالح طلبانمارامتهممی کنندکهچرادر
انتخاباتشرکتکرده ایم،اظهارداشت«:حزبمردم ساالری
براساس وصیت امام خمینی(ره) در انتخابات شرکت کرده
است .امام راحل همواره بر شرکت مردم و گروه های سیاسی
درانتخاباتتاکیدمی کردند».ویگفت «:ماازوضعیتموجود
انتقادداریماماایندلیلنمی شودازانتخاباتقهرکنیم.تاریخ
نشان خواهد داد که حزب مردم ساالری بهترین خدمت را
انجام داده است چرا که قهرکردن با انتخابات منجر می شود
که یک عده وکیل الدوله راهی مجلس شوند .این در حالی
استکهاصالح طلبانکماکانبااستقبالمردمروبه روهستند.
اگر جریان رقیب را به خوبی رصد کنیم متوجه می شویم
که از دل ان پنج لیس��ت بیرون امده اس��ت».محمدجواد
حق شناس ،عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی یکی
دیگر از سخنرانان این همایش بود .او گفت« :مجلس هفتم
و هشتم نتوانستند جایگاه واقعی مجلس را نشان دهند ،به
همین جهت مردم باید در انتخابات به کسانی رای دهند که
مجلسرابهجایگاهواقعیخودبرگردانند».علیرضامحجوب
وسهیالجلودارزادهازفعاالنسیاسیاصالح طلبنیزدراین
همایشطیسخنانیبهاهمیتفعالیتتشکیالتیپرداختند.
تحول دیگ��ر در اردوگاه اصالح طلبان س��خنان قدرت اهلل
علیخانی بود .عضو کمیس��یون امنیت داخلی و سیاست
خارجی ،تش��کیل مجلس مقتدر و توانمند را از مهمترین
دالیل شرکت اعضای فراکسیونخط امام در انتخابات اینده
مجلساعالمکردوگفت«:حدود۲۵نفرازاعضایفراکسیون
اصالح طلبانباحرکتدرچارچوبارمان هایامامراحلو
مقام معظم رهبریدرصحنهانتخاباتحضوریافت هاند.اعضای
اینفراکسیوندرپیانهستندتامجلسایندهمجلسیخارج
از نفوذ دولت ،با ش��هامت ،انتقادپذیر و مایه ابروی ملت و
نظام اسالمی باشد که البته موفقیت یا عدم موفقیت در این
زمنیه بستگی به شاکله مجلس نهم دارد ».علیخانی با بیان
اینکهمواضعاعضایفراکسیونخطامام،ازنظرشخصیتی،
موقعیت سیاسی و ابراز عقیده برای ملت ایران اشکار بوده و
هست،افزود«:حضوراعضایفراکسیونخطامامدرصحنه
انتخاباتنشاندهندهاناستکهاعضایاینجمعیتهمانند
گذشتهبنادارنددرچارچوبقانوناساسیونظامجمهوری
اسالمیایرانبهوظایفخودعملکنند».نمایندهمردمقزوین
در مجلس هشتم ،با اعالم اینکه افزون بر اعضای فراکسیون
خط امام ،چهره های اصالح طلب دیگری در شهرستان ها
برای شرکت در انتخابات ثبت نام کرده اند ،ادامه داد« :تا جایی
کهبندهاطالعدارم،تعدادقابل توجهیازشخصیت هاییکه
دراردوگاهاصالح طلبانبودند،درانتخابات شرکتکرده اند،
ولی در مرحله اول از س��وی هیات اجرایی رد صالحیت
ی نگهبان
ش��ده اند .البته در این زمینه ما در مجلس از شورا
درخواست کردیم با وس��عت نظر صالحیت ها را بررسی
و با تائید صالحیت این افراد ،زمینه ایجاد رقابت با جریان
اصولگرارافراهمکند».عضوفراکسیونخطامام(ره)مجلس
هشتم با بیان اینکه اعضای این فراکسیون در اصول اصلی
همچون اصل نظام ،انقالب ،رهبری و والیت مطلقه فقیه با
اصولگرایانهم عقیده اند،تاکیدکرد«:محلاختالف نظرمابا
جریاناصولگرادرنحوهادارهکشوراستوبرهمیناساس
وضعیت نابسامان موجود در کش��ور را نتیجه عملکرد بد
بسیاریازاصولگرایانمی دانیمg».
مثلث شماره114
در جامع��ه مطالباتی دارند که اف��رادی چون مطهری و
کاتوزیان می توانند ان را در چارچوپ قانون اساس��ی
پیگیریکنند».
عضو فراکسیون اصولگرایان با بیان اینکه افرادی
چون علی مطهری و کاتوزیان و برخی دیگر از چهره های
نزدیک به اقای الریجانی نمی توانند در لیس��ت جبهه
متحد اصولگرایان قرار بگیرند ،گف��ت« :این افراد اگر
بخواهند لیست مجزایی بدهند می توانند مطالبات جریان
غیراصولگرا را پیگیری کنند و به نظر می رسد این ظرفیت
در انان وجود دارد ».جعفری در ادامه با بیان اینکه فعالیت
امثال علی مطهری ،کاتوزیان و عباسپور به نظر نمی رسد
خارج از چارچوب ها و خطوط قرمز باش��د ،تصریح
کرد« :بخش��ی از مطالبات قانونی جریان های سیاسی
غیراصولگرا توس��ط این افراد در فضای سیاسی کشور
مطرح خواهد شد».
رسول منتجب نیا ،قائم مقام حزب اعتماد ملی و از
چهره های اصالح طلب در پاسخ به این سوال که ایا شما
ت اصالح طلبان
حاضر به پذیرش امثال مطهری در لیس
هستید؟ گفت« :اول باید دید که اصالح طلبان می خواهند
در انتخابات شرکت کنند یا خیر و ایا اصال لیستی ارائه
خواهند کرد یا نه .تا پس از مشخص شدن این موضوع،
درب��اره قرارگرفتن ن��ام اقای علی مطهری در لیس��ت
اصالح طلبان نیز تصمیم گیری شود».
س��ید محمد بزرگواری ،عضو دیگر فراکس��یون
اصولگرایان نی��ز از افرادی چون مطهری ،عباس��پور و
کاتوزیان با عنوان ن��و اصالح طلبان یاد ک��رد و گفت:
«حضور ای��ن طیف از اصولگرایان س��ابق در لیس��ت
نواصالح طلبان برای جبهه اصالحات مفید است».
او با بیان اینک��ه در انتخابات اتی اف��رادی باید در
لیس��ت اصولگرایان قرار بگیرند که عالوه بر کارایی و
تخصص الزم ،موضعی صریح در برابر جریان انحرافی
و فتنه داشته باشند ،اظهار داشت« :امثال عباسپور ،علی
مطهری و کاتوزیان با توجه به مواضع و عملکردش��ان
و حضور نیروهای جوان ،در لیس��ت اصولگرایان قرار
نخواهند گرفت».
این نماینده مجل��س در ادامه س��خنانش گفت:
«بخشی از جامعه مطالباتی از سوی اصالح طلبان دارد،
اما این جبهه سیاسی به دلیل عملکرد نامطلوب در فتنه88
از عرصه سیاسی کشور خارج شده و اگر افرادی چون
اقای مطهری و کاتوزیان در لیس��ت اصالح طلبان قرار
بگیرند مورد اقبال قرار خواهند گرفت».
وی افزود« :اقای مطه��ری ،کاتوزیان و عباس پور
به دلیل اینکه رفتارهای سیاس��ی خود را در چارچوب
قانون اساس��ی تعریف می کنند می توانن��د در پیگیری
مطالبات اصالح طلبان موفق باشند».
اظه��ارات این چهره های سیاس��ی حکایت از ان
دارد که در صورت تایید صالحیت نهایی علی مطهری،
کاتوزیان و عباسپور این افراد بخت چندانی برای حضور
در فهرس��ت جبهه اصولگرایان ندارند .از سوی دیگر
باتوجه به عدم اعالم تصمیم قطعی اصالح طلبان برای
ارائه فهرست انتخاباتی ،نمی توان حساب چندانی روی
قرار گرفتن نام این افراد در فهرس��ت اصالح طلبان باز
کرد؛ چه انکه در صورتی ک��ه اصالح طلبان اعالم کنند
قصد ارائه فهرست برای انتخابات مجلس نهم را دارند،
بازهم معلوم نیست افرادی از این دست بتوانند در این
ن ترتیب راهی که پیش روی این
فهرست قرار گیرند .بدی
طیف قرار دارد ،حضور مستقل یا ارائه فهرستی جداگانه
است .باتوجه به اینکه کاندیداهای مستقل بخت چندانی
برای کسب ارای مردم پایتخت ندارند ،بنابراین احتمال
ارائه فهرستی مستقل از اصولگرایان را نمی توان دور از
انتظار داشتg.
تالش برای ماندن در عرصه قدرت رسمی
39
امید کرمانی ها
سیاست
زمان برای جبهه پایداری
به پایان می رسد
مثلث شماره114
5
تو گو با عضو ارشد موتلفه
گف
حمیدرضا ترقی ،مدیرمس��ئول هفته نامه «ش��ما» معتقد اس��ت« :جبهه پایداری زمان زیادی برای حضور
در جلسه ش��ورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان ندارد ،چون لیست سراس��ری این جبهه تا اوایل هفته اینده
( 15یا 16بهمن) نهایی می شود ».معاون بین الملل دبیرکل حزب موتلفه اسالمی می گوید« :رقابت جبهه متحد
اصولگرایی و جبهه پایداری می خواهد به صورت س��الم صورت بگیرد و تفاوت لیست های انتخاباتی این دو
نمی تواند خیلی مشکل ساز باشد».
احتمال ائتالف با اصولگرایان
راهبردهای انتخاباتی اصالح طلبان
6
محمد رضا خباز /عضو فراکسیون اقلیت مجلس
دربارهارایشسیاسیجریاناتمختلفدرانتخابات
اینده مجلس معتقدم اصولگرایان در قالب دو قطب اصلی
واردعرصهرقابتدرنهمیندورهانتخاباتمجلسشورای
اسالمی خواهند شد ،چون جبهه پایداری انقالب اسالمی
با مجموعه جبهه متحد اصولگرایی کنار نخواهد امد و به
طورمجزافعالیتمی کند ؛چراکهمزهپیروزیرایحه خوش
خدمتدرانتخاباتریاست جمهوریدرکاماقایاناست،
بنابراینبههیچوجهباجبههمتحدکنارنمی ایند.
جریان جبهه پای��داری با این اس��تدالل که به نظر
می رسد مردم همیش��ه در انتظار کسی هستند که منتقد
دولت باش��د از مدت ها پیش طوری حرکت کردند که
بگویند ما منتقدان اصلی دولت هس��تیم؛ حال انکه این
جریان پیوند عمیقی ب��ا احمدی نژاد و دول��ت او دارد.
انها می خواهند ب��ه این ترتیب پی��روزی را از ان خود
کنند .احتمال دارد جریان نزدی��ک به دولت برای اینکه
40
جبهه پایداری نمود بیش��تری داشته باشد لیستی بسیار
ضعیف را با عنوان حامیان دولت ارائه کند.
مجموعه دیگر اصالح طلبان هس��تند که بعضی از
افراد ان ممکن است با اصولگرایان معتدل ائتالف کنند.
ما در گذشته نیز اشخاصی را داشته ایم که در هر دو لیست
بودند مثل اقای دعایی که هم در لیست اصولگرایان بود و
هم در لیست اصالح طلبان؛ چند نفر دیگر هم بودند که هر
دوجریانقبولشانداشتندبنابراینمجموعه ایهماینگونه
هستندکهممکناستمردمانهاراپذیرفتهباشند.
اما طیف مستقل ها ،در دوره های گذشته مستقلین
عنواننمی کردندکهمامستقلهستیم،زیرامستقلبودنرابد
می دانستندوحتیدرپوستر هاهمعنواننمی کردندمستقل
هستندولیعمالمستقلفعالیتمی کردند.البتهبرخیهم
کهعنوانمی کردندازگروهمستقلهستندبهصورتپنهانبا
یکیازدوجناحاصالح طلبواصولگرا ارتباط داشتند .در
شهرهایکوچکوضعیتباکالنشهرهایبزرگیهمچون
تهران متفاوت است؛ چراکه نه اصالح طلب ،نه اصولگرا
هیات های نظارت و اجرایی نهمین دوره مجلس
شورای اس�لامی نظر خود را درباره صالحیت
نامزده��ا اعالم کردن��د ،وضعی��ت جبهه متحد
اصولگرایی در رقابت سیاسی پیش رو را چگونه
ارزیابیمی کنید؟
lبه رغم انکه تعدادی از اف��راد مورد نظر این
جریان به دلیل کمبود مدارک تحصیلی و دیگر مسائل
در بعضی از شهرستان ها ردصالحیت شدند ،اما کلیت
کار به لحاظ لیست سراسری به گونه ای است که به نظر
می رسد فهرس��ت های انتخاباتی حوزه های انتخابیه
مختلف در ح��ال تکمیل اس��ت و تا پای��ان این هفته
( 14بهمن) یا حداکثر اوایل هفته اینده لیست های جبهه
متحد اصولگرایی در شهرس��تان های مختلف نهایی
می شود .در بُعد وحدت حداکثری تقریبا نقطه نظرات
تمام طیف های زیر چتر جبهه متحد اصولگرایی تقریبا
تامین شده و همه اضالع شاکله و سازوکار تصمیم گیری
در جبهه متح��د را پذیرفتند و پس از اینکه لیس��ت ها
مشخص و نامزدها تعیین ش��دند ،بقیه نامزدهایی که
ثبت نام کردند طبق قرار معلوم انصراف خواهند داد و از
عرصه رقابت کنار می روند.
شرایط وحدت جبهه متحد اصولگرایان با جبهه
پایداری انقالب اسالمی به کجا رسید؟
lدر این باره هنوز برای یکپارچه شدن توافقی
صورت نگرفته ،ولی بقیه طیف ه��ای اصولگرا تقریبا
وحدت بین شان برقرار است .ما فکر می کنیم با توجه به
سیاستی که جبهه متحد در نظر گرفته ،نامزدهای مورد
حمایت جبهه متحد اصولگرایان نباید در لیست دیگری
اسم ش��ان درج ش��ود و باید منحصرا در همین لیست
باش��ند ،از این رو گروه ها و جبهه ه��ای دیگری که از
جریان اصولگرا در عرصه رقابت سیاسی پیش رو وارد
شوند باید صرفا به حمایت نامزدهای مورد نظر خود یا
انها که در لیست جبهه متحد قرار نگرفته اند اکتفا کنند.
چرا باید لیست جبهه متحد اصولگرایی از جبهه
پایداری متفاوت باشد؟
lبا توجه به رقابتی که می خواهد به صورت سالم
برای مردم جا نیفتاده و از ای��ن رو طبیعتا مردم ،نه به تفکر
سیاسیبلکهبهشخصرایمی دهند.
در کل وضعی��ت اصالح طلب��ان در عرصه نهمین
دوره انتخابات مجلس شورای اسالمی که 12اسفندماه
برگزار می ش��ود ،یک تجربه جدید برای نیروهای جناح
اصالحات است؛ تاکتیک انتخاباتی که سران اصالحات
براینحوهشرکتدرانتخاباتمجلسنهمدرنظرگرفته اند
اتفاقجدیدیاستکهدرکشورمی افتد.سراناصالحات
گفته اند «لیس��ت نمی دهیم و پرچم اصالح��ات را بلند
نمی کنیم اما کسانی که در حوزه های انتخابیه زمینه دارند
کاندیداشوند».دربارهتبیینارایشانتخاباتیاصالح طلبان
درانتخاباتمجلسنهمبایدگفتتحلیل هایماهمیشهبر
مبناییکسریتجربیاتبوده،اماانچهدرانتخاباتمجلس
نهم اتفاق می افتد ،تجربه جدیدی اس��ت بنابراین برای
ارائه تحلیل در خصوص ارایش انتخاباتی کاندیداهای
اصالح طلب .باید صبر کرد تا ببینیم چه ش��رایطی پیش
می اید.همهاصالح طلبانیکهاالنبراینمایندگیانتخابات
مجلسنهمکاندیداشده اندبهعنوانفردامده اند.پرچمی به
نام اطالح طلبان بلند نشده که ما زیر ان قدم بزنیم و بتوانیم
بگوییم با پرچ��م اصالح طلب��ان وارد عرصه رقابت های
انتخاباتی مجلس نهم شده ایم .در حال حاضر تیم بندی
اصالح طلبانممکننیست.درواقعتااینجامانمی دانیمچه
تعداد افراد داریم .زیرا هر کس به صورت انفرادی ثبت نام
سیاست
یکهنشان
کرده.البتهپسازمشخصشدناینمسالهمابانام
دهنده این تفکر باشد که هستند افرادی که از حقوق مردم
دفاع کنند و پافشاری کنند بر اجرای بخش هایی از اصول
قانوناساسیکههنوزاعمالنشدهاستدرانتخاباتشرکت
می کنیم .باید تاکید کرد؛ ما با نام اصالح طلبان در انتخابات
حاضرنمی شویم،ماهمانطورکهاشارهکردمبانامدیگریکه
نشان دهندهتفکرماباشددرانتخاباتحاضرمی شویم،زیرا
مابرناماصالح طلبیحساسیتنداریم.
درباره موضع انتخاباتی فراکسیون خط امام(ره) نیز
الزم به ذکر است که فراکسیون تشکیالتی سیاسی نیست
و از جایگاه قانونی و حقوقی الزم ب��رای ورود به عرصه
انتخاباتمجلسنهمبرخوردارنیست،بنابراینهماهنگبا
سایرتشکل هایجریاناصالحاتعملمی کند.فراکسیون
اقلیت درباره ارایش سیاس��ی نیروهای اصالح طلب در
انتخابات ۱۲اس��فند موضع گیری نمی کند و فهرس��ت
انتخاباتیارائهنخواهدداد.
انتخاباتصحنهحضورطیف هاوتشکل هایسیاسی
مختلفاست؛بنابراینحضورنمایندگانطیف هایمختلف
ی است .در خصوص شرایط برگزاری
در مجلس نهم الزام
انتخابات در کش��ورمان بعد از پیروزی انقالب اسالمی
الزم به یاداوری است به حمد خدا در طول عمر 32ساله
انقالب اسالمی 30انتخابات در کشورمان برگزار شده که
روند برگزاری انها بسیار سالم و به دور از هیچ گونه ایرادی
بوده است .با توجه به اینکه تاکنون فضای انتخاباتی کشور
بسیار سالم و به دور از تقلب بوده ،نباید اجازه دهیم برخی
از اشخاص برای رس��یدن به قدرت از فضای انتخاباتی
سوءاستفاده کنند.تا به امروز انتخابات در کشورمان بدون
هیچ گونه شائبه و تقلبی صورت گرفته است ،امیدواریم
انتخاباتمجلسنهمنیزبدونهیچ گونهمشکلیباحضور
حداکثریمردمبرگزارشودوهیات هایاجراییبدونتوجه
به گرایش های سیاسی به وظیفه خود عمل کنند و کسانی
که پایبندی انها به اعتقادات اسالمی و ارمان های امام(ره)
و والیت فقیه اثبات شده به عرصه خدمت به مردم یعنی
مجلسواردشوند.دربارهحضوربرخینامزدهاباحمایت
باندهای قدرت و ثروت در انتخابات مجلس نهم نیز باید
یاداورشداگرقدرتوثروتبهعرصهانتخاباتواردشود،
خالف منویات رهبر معظم انقالب و خالف عقل است،
بنابراینوظیفهشوراینگهبانایناستکهجلویاینمساله
را بگیرد .در واقع اینها چند ماهی است کار خود را شروع
کرده اندوبهکشورلطمههممی زنندبهعبارتدیگرحضور
اینهالطمهبهنهادمقدسمجلساست.
در ارتباط با اثر تحریم های خارجی بر حضور ملت
ایران پای صندوق های رای نیز باید بگویم این مساله مردم
رامقاوم ترمی کند.ملتایراندرطول ۳۲سالانقالبثابت
کرده اند که هیچ موقع س��ر تعظیم در مقابل استکبار فرود
نیاورده بلکه با تشدید تحریم ها مقاوم تر شده اند ،بنابراین
دش��من اگر با تش��دید تحریم ها خواب تاثیرگذاری بر
انتخابات اینده مجلس را می بیند باید بداند که این خوابی
تعبیرنشدنیاست.
باتاکیدبراینکهمردمانتظاریجزرفتارهایخصمانهاز
دشمنلجوجخارجیندارند،می گویمازانجاکهملتایران
همواره ثابت کرده اند که توجهی به فشارها و تهدیدهای
دشمناننداشتهودردفاعازمواضعنظامهیچ گاهعقب نشینی
نخواهند کرد چون تحریم نفتی ای��ران به ضرر اروپا تمام
خواهد شد ،ایران به راحتی می تواند ۱۷درصد صادرات
نفت خود به اروپا را به بازارهای دیگر از جمله کشورهای
شرقی ایران عرضه کند .البته مدیران دستگاه های مختلف
نیز نباید محدود و جزیره ای فکر ک��رده و بلکه با نگاهی
کالنبه گونه ایعملکنندتاموجباتدلسردیمردمفراهم
نشود.مشارکت حداکثری مردم در نهمین دوره انتخابات
مجلسشورایاسالمیبراینظاممابسیارضروریاست،
زیرا سران نظام از ابتدای پیروزی انقالب درباره مشارکت
حداکثری صحبت می کردند و این مساله پراهمیت بوده
است؛دلیلایناستکهمشارکتحداکثریدشمنانکشور
راناامیدخواهدکرد.اگرمشارکتحداکثرینباشددشمنان
به کشور طمع می کنند و دندان طمعشان بزرگ می شود و
باید اماده اتفاقات بعدی بود .بنابراین هر کس دل در گرو
سربلندی کشور دارد و می خواهد کشورش سربلند باشد
بهانتخاباتحداکثریکمککندg.
مثلث شماره114
صورت بگیرد ،فکر نمی کنم تفاوت لیست ها در عرصه
رقابتانتخاباتمجلسخیلیمشکل سازباشد.
این یک جور وزن کش��ی بین طیف های جریان
اصولگرانیست؟
lنه ،به هر حال هر جریانی در کشور با گفتمان
خاص خودش یکسری طرفدار دارد که ان طرفدارها را
به طور طبیعی با لیست ویژه خودش می تواند به عرصه
رقابت انتخاباتی بی��اورد و به طور طبیعی از این طریق
می تواند مشارکت عمومی افزایش یابد.
یعنی ش��ما می گویی��د رقاب��ت درون گفتمانی
گروه های اصولگرا باعث رونق و نشاط انتخاباتی
در فضای سیاسی کشور می شود؟
lقطعا .بله این اتف��اق می افتد .بعضی ممکن
است نس��بت به برخی از افراد در لیست جبهه متحد
حساسیت داشته باشند ،مثال بخواهند به یک نفر دیگر
رای بدهند در این صورت اگر یک لیس��ت دیگری از
جریان اصولگرا وجود داشته باشد که به مذاق سیاسی
این طبقه اجتماعی جور در بیای��د به طور طبیعی پای
صندوق ه��ای رای حاضر می ش��وند و مش��ارکت را
افزایش می دهند.
یترقی!شماگفتیدکهجبههمتحداصولگرایی
اقا
باجبههپایداریبهنتیجهنرسید،چرا؟
lانها شروطی داشتند که تامین ان شروط قابل
اجرا نبود ،چون زمان ان گذشته بود و به ساختار و ترکیب
شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایی مربوط می شد،
در حالیکه زم��ان تغییر و تبدیل در ش��ورای مرکزی این
جبهه سپری و ساختار ان نهایی ش��د و حاال اعضای ان
به مرحله تعیین مصداق رسیدند ،بنابراین نمی توانند به
اول راه برگردند .در کل پیشنهادات جبهه پایداری قابلیت
اجرایی حداقل از نظر جبهه متحد را نداشت چه رسد به
انکه بخواهند ان شروط را در تصمیم گیری ها لحاظ کنند،
اما همچنان کرسی های جبهه پایداری محفوظ است و به
انهاگفتهشدهحتیتااخرینلحظههممی توانندبرایتعیین
مصداق هاوجمع بندیمسائلدرجلساتشورایمرکزی
جبهه متحد اصولگرایان حضور پیدا کرده و نظرات شان
رابیانکنند.
ش��ما می گویید نهایتا اوایل هفته دیگ��ر ( 15یا
16بهمن) لیست های جبهه متحد بسته می شود
پس وقتی برای جبهه پایداری باقی نیست؟
lبله ،نهایت��ا جبهه پایداری همین چن��د روز را
فرصتدارد.اگرتاانوقتکهلیست هانهاییمی شونددر
شورایمرکزیجبههمتحدحضورنیابددیگرحضورشان
تاثیرینخواهدداشت.
سبد رای اصولگرایان را می توان 25میلیون رای
اقای احمدی نژاد در نظر گرفت؟
lقطعااینطورنیست.
کمتراستیابیشتر؟
lسبد رای اصولگرایان به طور کل نوعا فقط در
انتخابات ریاست جمهوری تعیین نمی شود چون این
سبد در انتخابات مجلس و شوراها پراکنده است و هنوز
یک سبد رای مشخص در سطح کشور برای انتخابات
مجلس براورد نشده تا مشخص شود مجموعه ارای
اصولگرایان چقدر اس��ت؟ چون تفرق ارا در شهرها
زیاد است و مثال در بعضی حوزه های انتخابیه یک نامزد
اصولگرا با 11هزار رای به مجلس راه پیدا می کند ،در
حالی که دیگر نامزد اصولگرا در همین شهر 10هزار
رای اورده یعنی هر دوی اینها اصولگرا هستند ،اما یکی
وارد مجلس شده است.
بنابراین محاسبه و جمع کردن رای اصولگرایان
در انتخابات مجلس مش��کل است ولی به طور طبیعی
در رقابت سیاس��ی پی��ش رو ارای ای��ن جریان بین
اصولگرایانی که زیر چت��ر جامعتین فعالیت می کنند،
اصولگرایانی که در جبهه پایداری از حمایت ایت اهلل
مصباح یزدی برخوردار هستند و طیف طرفداران اقای
رئیس جمهور تقسیم می شود.
یعنی س��بد رای اصولگرایان بی��ن جبهه متحد
اصولگرایی ،جبهه پایداری و طیف حامیان دولت
اسالمیتقسیممی شود؟
lبله.
اما تکلیف نامزدهای مستقل جریان اصولگرا چه
می شود؟
lممکناستبرخیازمستقلینیباشندکهبهلحاظ
تفکری معتقد به مبانی اصولگرا باشند اما در لیست جبهه
متحد قرار نگیرند و در بعضی از جاها دارای رای باشند که
احتماالدرعرصهرقابتبیایند.
گفته می ش��ود اقای رس��ایی ،عضو فراکسیون
انقالب اسالمی پیش ایت اهلل مهدوی کنی رفته،
علت چه بوده است؟ ایا ماموریتی داشته؟
lمن خیلی از این دیدار خب��ر ندارم ،اما احتماال
دیدار خصوصی برای انجام مذاکره در رابطه با پیگیری
توصیه هایحضرتایت اهللمصباح یزدیبهجبههپایداری
درباره حداکثر تالش برای حرکت به سمت ارائه لیست
واحد در جریان اصولگرا بوده ،البته تا انجا که امکان این
کار وجود دارد.
به نظر می رسد در جبهه متحد اصولگرایی نیز یک
انشقاق نظری وجود داش��ته باشد چراکه برخی
می گویند نباید کاتوزیان ،مطهری و عباسپور در
لیس��ت این جبهه قرار گیرند ،اما در مقابل طیف
دیگر بر این مساله اصرار می کند ،ایا اختالف نظر
در جبهه متحد صحت دارد؟
lطیف های��ی که به هر ح��ال به عنوان اضالع
مختلف جبهه متحد اصولگرایی هستند نقطه نظرات
مختلفی در چارچوب منش��ور اصولگرای��ی دارند و
بعضی ها که جنب��ه حزبی و تش��کیالتی دارند طبیعتا
در پیشنهاداتی که ارائه می دهند اولویت را به اعضای
مرتبط با خودشان می دهند و بعد از ان اولویت بندی،
افراد خارج از تشکیالت خودشان را مطرح می کنند،
مس��تقلین در اینجا ممکن اس��ت رای کمتری داشته
باش��ند بنابراین ب��ر این اس��اس نمی ش��ود گفت که
اختالف نظر در این باره در جبهه متح��د وجود دارد.
مجموعه پیشنهاداتی که از گروه های مختلف می اید
در بعضی ممکن است اس��امی این افراد وجود داشته
باشد و در برخی دیگر وجود نداشته باشد ،ولی انچه
فصل الخطاب است همان نظر شورای مرکزی است که
براساس معیارها و شاخص هایی است که در نظر گرفته
و امتیاز بندی هایی که درباره شاخص های افراد مورد
حمایت تصمیم می گیرد ،لیست سراسری جبهه متحد
اصولگرایی را نهایی می کندg .
41
حضور افراد جبهه متحد
در فهرست جبهه پایداری
خود فرمودند که با حجت ش��رعی کار کنید .حضرت
ایت اهلل مصباح یزدی نیز بر اساس همین رهنمود به جبهه
پایداری توصیه ای کردند که در مراکز استان ها همچون
تهران از کسانی که حجت شرعی دارند حمایت کنند.
انشاء اهلل یک رقابت س��الم پیش رو خواهد بود که همه
ببینند در یک انتخابات ضمن رقابت سالم می توان شور
انتخاباتی هم ایجاد کرد.
شما گفتید که لیست های جبهه پایداری و جبهه
گفت و گوی مثلث با قاسم روانبخش
متحد اصولگرایی باهم اش��تراکاتی در تهران و
بعضی مراکز استان ها خواهد داشت ،در صورتی
که جبهه متحد اعالم کرده اشتراک در لیست ها را
قاسم روانبخش ،عضو جبهه پایداری انقالب اسالمی می گوید« :برخی اقایان در جبهه متحد اصولگرایی
نمی پذیرد ،یعنی نامزدهایی که در لیست جبهه
گفتند هرکس در لیست این جبهه بود نباید نامش در دیگر لیست ها قرار بگیرد ،اما ایت اهلل مصباح یزدی در این باره
متحد هستند نمی توانند در سایر لیست ها قرار
فرمودند هرکس چنین منعی را بگذارد حرفش نه شرعی و نه عرفی است ».عضو هیات علمی موسسه اموزشی
گیرند ،با این مساله چگونه کنار می ایید؟
و پژوهشی امام خمینی(ره) معتقد است« :جبهه پایداری به لحاظ شرعی حق دارد اسم برخی نامزدهای جبهه
lاین نکته ای که بعضی دوستان در جبهه متحد
متحد همچون حداد عادل را در لیست خودش قرار دهد و هیچکس هم نمی تواند منعی در این باره بگذارد چون
مطرح کردند و از قول برخی بزرگان نیز نقل کرده بودند
مهم ان اس��ت که مردم برای اقامه نماز جماعت پیش نماز را قبول داشته باشند ،حاال می خواهد وی اجازه دهد
به نظر می اید با ان س��خنی که حضرت ای��ت اهلل امام
یا اجازه ندهد ».دبیر سیاسی نشریه پرتو سخن یاداور می شود« :بسیاری از جوانان این کشور هستند که روش
خامنه ای فرمودند در تعارض اس��ت .ایشان که رهبر و
موتلفه ،ایثارگران و رهپویان را نمی پسندند .اگر جبهه پایداری نباشد اینها دیگر در انتخابات شرکت نمی کنند».
امام جامعه هستند گفتند شما با حجت شرعی کار کنید.
ایت اهلل مصباح یزدی درباره صحبت این اقایان گفتند
نمی ایند ،چون اگر با این تابلو بیایند یا باید مورد حمایت
با توجه به اینکه تا انتخابات مجلس نهم کمتر از
هرکس چنین منع��ی را بگذارد حرفش نه ش��رعی و نه
شخصیت های مطرح شان همچون کروبی ،میرحسین،
یک ماه باقی است ،ارایش گروه های سیاسی را
خاتمی و هاشمی قرار بگیرند که در این شرایط اینها نیز
چگونهمی بینید؟
عرفی است .چرا شرعی نیست؟ به خاطر اینکه اگر واقعا
سیاه می شوند و از چشم مردم می افتند ،اما اگر حمایت
lدر ش��رایط فعلی باید گف��ت اصالح طلبان
به عنوان جبهه پایداری انقالب اسالمی تشخیص دادیم
انها پشت شان نباش��د چون انقدر شناخته شده نیستند
وضعیت متعارضی دارند چون کسانی که در اصل این
جناب اقای دکتر حداد عادل اصلح است ،چرا از ایشان
راه به جایی نخواهند برد .از این رو نیروهای این جریان
مجموعه بودند پیش مردم رو س��یاه هس��تند و احزاب
نتوانیم حمایت کنیم .شرعا موظفیم به ایشان رای دهیم و
به طرفداران مان بگوییم که ایشان اصلح است و به ایشان
مش��ارکت و س��ازمان مجاهدی��ن انقالب اس�لامی
دچار یک تعارض جدی ش��دند .حاال که اینها نیامدند
رای دهید.
و افراد سفیدش��ان هم به صورت مستقل عمل می کنند
منحل شدند ،اصالح طلبانی که در فتنه 88نقش افرین
در ش��هرهای بزرگ همچون تهران نمی توانند با لیست
بودند دستگیر شدند و به فتنه س��بز و براندازی اعتراف
اما خود اقای حدادعادل همان نظر جبهه متحد را
رقابت کنند؛ بنابراین رقابت در خان��واده نظام یا همان
کردن��د .تقریبا اکثر ش��خصیت های ای��ن جریان تمام
تایید کرده و گفته نباید جبهه پایداری نام ایشان
اصولگرایی انجام می شود .از این جهت رقابت اصلی بین
تخم مرغ های ش��ان را در سبد فتنه س��بز گذاشتند و در
را در فهرست انتخاباتی مورد حمایت خود قرار
دهد ،یعنی شما نمی خواهید صحبت ایشان را
دو لیست جبهه پایداری انقالب اسالمی و لیست جبهه
نتیجه همه تخم مرغ های انها شکست .از اقای هاشمی
لحاظ کنید؟
رفس��نجانی تا اقازاده هایش و اقای خاتمی و موسوی
متحد اصولگرایی خواهد بود که در شهرهای بزرگی مثل
lمی گوین��د مهم ان
همه اینها از چشم مردم افتادند
است که مردم برای اقامه نماز
و کس��ی باقی نماند که اکنون
جماعت پیش نم��از را قبول
وی را به عرصه بیاورند .علت
داشته باشند حاال می خواهد
انکه اصالح طلب��ان با تابلوی
وی اج��ازه ده��د ی��ا اجازه
اصالحات به رقابت سیاسی
ندهد(با خن��ده) .باالخره ما
پی��ش رو نیامدن��د و ان را
می گوییمفردیمثلحداد عادل
تحریم کردند این بود که یک
را اصلح می دانیم ،عقال کسی
ادم برجسته س��الم و روسفید
نمی تواند مانع شود ،شرعا هم
نداش��تند تا او را در انتخابات
جبهه پای��داری می خواهد به
وارد کنند .بنابراین دیدند بهتر
وظیفه شرعی خود عمل کند.
اس��ت که انتخابات را تحریم
پس باز هم کس��ی نمی تواند
کنند.
مانع ش��ود ضمن انکه عرف
نیروه��ای
البت��ه
هم این منع را نمی پسندد چون
اصالح طل��ب گفتن��د
موجب اخت�لاف در جامعه
ک��ه ب��ه اس��م جریان
می ش��ود .من تعجب می کنم
اصالح��ات نمی ایند
بعضی اقای��ان از یک طرف
و مس��تقل می ایند اما
ش��عار وحدت می دهند و از
جایی صحبت از تحریم
طرف دیگر دقیقا مواضع شان
نکردند .یعنی شما این
مخال��ف وحدت اس��ت .به
رویه را یک نوع تحریم
می دانید؟
عنوان مثال شهر قم سه نماینده
lمنظورم این اس��ت
در مجلس دارد و جبهه متحد
قاسم روانبخش معتقد است که فهرست جبهه پایداری باعث رقابت در انتخابات می شود
که شخصیت های برجسته و
به سه نفر رس��ید .خب جبهه
پایداری می خواهد از یک یا
تابلودارش��ان دیگر نیامدند،
دو نفر انها حمایت کند ،اقایان
چون ابرویی برای شان باقی
می گویند ش��ما حق ندارید از این افراد حمایت کنید.
تهران و برخی مراکز استان ها ممکن است اشتراکاتی هم با
نمانده بود .اگر انهایی که در فتنه نقش داشتند می امدند
معنای حرف انها این است که شما بروید سه نفر دیگر
یکدیگر داشته باشند ،چون برای ما مالک حجت شرعی
چون در چارچوب نظام نمی گنجیدند تائید صالحیت
نمی شدند ،بنابراین گفتند س��فره پهن نکرده ابرومندتر
بیاورید و مقابل لیست ما قرار دهید.
است نه اینکه یک فرد در لیس��ت دیگری هست یا در
است .البته افراد سفیدشان امدند اما با تابلوی اصالح طلبی
دقیقا منظور همین است.
لیست دیگری نیست .مقام معظم رهبری در رهکردهای
7
سیاست
مثلث شماره114
42
سیاست
مثلث شماره114
lخب این می شود اختالف.
اقای روانبخ��ش! ف��ارغ از تع��ارف ،این یک
بحث منطقی است که جبهه متحد اصولگرایی
می گوید ،وگرنه شرایط برای جبهه پایداری بازی
دوسر برد می شود.
lبازی دوسر برد یعنی چه؟
یعنی اینکه جبهه پایداری بیای��د نقاط قوت و
رای اور جبهه متحد را با نقاط قوت خود تلفیق
کند و برای کس��ب پیروزی از ان بهره گیرد .ایا
باز هم ب��ه چنین وضعیتی رقابت س��الم اطالق
می شود؟
lاصال بحث بازی نیست بلکه بحث ادای وظیفه
شرعی است .انچه رهبر عظیم الشان ما می فرمایند این
است که انتخابات رقابتی براساس حجت شرعی باشد.
قبول دارید به این نوع حرکت انتخاباتی رقابت
س��الم نمی گویند که بعد بخواهد الگویی برای
دیگران شود؟
lاگر شرعا در شهری مثل میبد و تفت که یک
نماینده بیش��تر نمی خواهد جبهه متحد به اقای ایکس
رسید و بعد جبهه پایداری هم به همان فرد رسید اما اقایان
بگویند ما این فرد را در لیست خودمان گذاشتیم شما از
وی حمایت نکنید ،این حرف چه معنا دارد؟ یعنی اینکه
یک نفر دیگر را مقابل لیس��ت ما علم کنید تا اینها با هم
تعارض کنند و نفر سوم برود مجلس.
اگر این شرایط شرعی باش��د اما رقابت نیست
اس��مش را می توان یک نوع هم��کاری بدون
هماهنگی و بدون رضایت طرف مقابل گذاشت.
غیر از این است؟
lاین ی��ک رقابت اس��ت .جبهه پای��داری در
حوزه ای بر اساس تکلیف شرعی شاید لیست مشترک
با جبهه متحد بدهد ،اما شاید در یک حوزه دیگر کامال
متفاوت عمل کند.
در تهران چگونه خواهد بود؟
lدر تهران هم وقتی لیست بسته می شود پیشنهاد
اقایان هم همین بود که مش��ترکات هم داش��ته باشیم.
تالش مان این است افرادی در لیست ما قرار بگیرند که
حجت شرعی داشته باش��یم تا فردا بتوانیم جواب مردم
را بدهیم.
حتی اگر ان افراد بگویند جبه��ه پایداری حق
ندارد اسم ما را در لیست خودش قرار دهد؟
lبله ،ما به لحاظ ش��رعی می توانیم این کار را
بکنیم و مانعی در این باره وجود ندارد.
اقای روانبخش! جبهه متحد گفته تا اوایل هفته
اینده لیست سراس��ری خود را نهایی می کند.
جبهه پایداری چه کار خواهد کرد؟
lاینبحث هایجزئیهمچونزماننهاییکردن
لیستانتخاباتیراانشاء اهللسخنگویجبههاقایلنکرانی
اعالم می کند.
اقای رسایی جلس��ه ای با ایت اهلل مهدوی کنی
داشت .ایا وی ماموریتی از طرف جبهه پایداری
یا ایت اهلل مصباح یزدی داشت یا کامال براساس
مسائل شخصی به دیدار ایشان رفتند؟
ایشانماموریتیازطرفکسینداشت.براساسگفته
خودش روضه رفته بود ،بعد خدمت ایت اهلل مهدوی کنی
رسید و به ایشان گفت من می خواهم با شما دیداری داشته
باشم .ایت اهلل مهدوی کنی هم به ایشان وقت داده بودند؛
این مساله هیچ ارتباطی به جبهه پایداری نداشت ،یعنی
یک دیدار شخصی بوده است .باالخره ما خدمت بزرگان
ارادت داریم و هر فرصتی پیدا شود تا خدمت شان برسیم و
ازحضورشاناستفادهکنیمانراغنیمتمی شماریم،چون
بنا نیست در رقابت انتخاباتی رابطه ما با علما قطع شود.
واقعا وظیفه مان این است که در برابر کسانی که بخواهند
درجهتتضعیفهریکازعلمابکوشندموضعبگیریم.
با این تفاسیر جبهه پایداری یک لیست جدا از
جبهه متحد اصولگرایان ارائه خواهد داد؟
lسخنگوی جبهه پایداری هم گفت براساس
حجت شرعی لیس��ت جداگانه می دهیم ،البته ممکن
است در بعضی جاها با لیست جبهه متحد مشترکاتی هم
داشته باشیم.
ی درباره مشارکت حداکثری معتقدند رقابت
برخ
درون گروه��ی اصولگرایان موج��ب رونق در
بازار انتخابات نمی شود ،چون جامعه هدف این
جریان معطل لیست های اصولگرایان نمی ماند و
براساس وظیفه ش��رعی و مصالح و ارزش های
نظ��ام و انقالب پای صندوق ه��ای رای حاضر
می شود .این دیدگاه را قبول دارید؟
lرقابت که وجود دارد .این طور نیست که همه
اصولگرایان در تمام گرایش ها با هم یکی باشند .مثال به
هیچ وجه سلیقه توکلی ،علی مطهری و نادران ،زاکانی
و فدایی را نمی پس��ندیم ،چون وقتی افروغ می اید در
تلویزیون ان حرف ها را درباره نقد جایگاه رهبری می زند
اقایان می پسندند و در سایت هایشان از وی تجلیل هم
می کنند ،اما جبهه پایداری این حرکت دانسته یا ندانسته
را بازی در پازل دشمن می داند .پس چگونه ما با افراد یاد
شده در یک لیست قرار بگیریم.
یعنی ش��ما رقابت با جبهه متحد را یک تکلیف
ش��رعی می دانید ،حتی اگر منجر به مش��ارکت
حداکثری در انتخابات نشود؟
lقطعالیستمتفاوتتاثیربرمشارکتمی گذارد.
بسیاری از جوانان این کشور هستند که روش موتلفه،
ایثارگران و رهپویان را نمی پسندند .اینها به چه کسی رای
بدهند؟ اگر جبهه پایداری نباشد اینها دیگر در انتخابات
شرکت نمی کنند ،اما جبهه پایداری معتقد است که باید بر
اصول پایدار بود و ذره ای از ان کوتاه نیامد .این را جوان
می پسندد و پر ش��ور در انتخابات شرکت می کند چون
میدان برای وی باز استg .
سرانجام یک ائتالف
حمیدرضا کاتوزیان /نماینده مجلس
8
وضعیت ارایش سیاس��ی گروه ها و جریانات
مختلف در نهمین دوره انتخابات مجلس تا حد زیادی
روشن شده است .در مجموعه اصولگرا ،چند جریان
عمدهمشغولفعالیتهستند.جبههمتحداصولگرایان
متشکل از ایثارگران و رهپویان ،جبهه پیروان خط امام
ورهبری،طیفنزدیکبهاقایانقالیباف،شهردارتهران
و الریجانی رئیس مجلس متش��کل ترین مجموعه
ی و کیفی است که این گروه به خوبی و
به لحاظ کم
به ش��کل س��ازماندهی ش��ده برنامه های انتخاباتی
خود را در دس��ت پیگیری دارد .گ��روه دیگر ،جبهه
پایداری است که عمدتا ش��امل حامیان و طرفداران
اقای احمدی نژاد است که به نظر من نظرات اینها در
جریان اصولگرایی درباره موضوعات مختلف سیاسی
و فرهنگی تند و رادیکال است .این گروه می خواستند
کل مجموعه اصولگرایان را در دس��ت داشته باشد
و نتوانس��تند با 8+7به وحدت برس��ند .طیف سوم،
حامیان دولت هستند که به نظر می رسد رهبری این
جریان توس��ط اقایان رحیمی ،رحیم مشایی و ثمره
هاشمی است که این گروه کار وسیعی در سطح کشور
کردند .دسترس��ی اینها به منابع مالی هم خوب است
اصولگرایان و سناریوهای پیش رو
و فکر می کنم تمایل دارند حداقل 150کرسی مجلس
نهم را در اختیار بگیرند .البته گروه چهارمی هم هست
که عضو هیچ یک از طیف های یادشده نیست؛ منتها این
گروه همراهی بیشتری با اقای محسن رضایی دارند ولی
خارج از این چارچوب شاید گروه های دیگری هم باشند
اما انگشت شمارند .ان بخش از اصالح طلبان که برای
حضور در انتخابات ش��رط نمی گذارند در این رقابت
سیاسی ش��رکت کردند و احزابی مثل عدالت و توسعه
اینها هم فکر می کنم وارد عرصه انتخابات شدند و طبق
انچه من شنیدم در تهران و شهرستان ها برای انتخابات کار
می کنند.با توجه به اینکه هیات های نظارت و برگزار کننده
انتخابات مجلس درباره صالحی��ت نامزدها اعالم نظر
کردند و تقریبا فضا شفاف است ،فکر نمی کنم باالخره
ائتالف واحد می��ان جبهه متحد اصولگرای��ان و جبهه
پایداری شکل بگیرد.
دلیلش ان اس��ت که وحدت نظر و وحدت رویه
در ایده ها و کارکرد این جریان��ات وجود ندارد .بنابراین
به نظر می رسد به همین شکلی که االن هست وضعیت
ادامه پیدا کند .بنابراین درباره انتخابات پیش رو می توان
گفت در بحث اصولگرایان سه جریان عمده می ایند و
وارد عرصه می شوند و یک بخش هم که اصالح طلبان
هس��تند .به عبارت دیگر معتقدم نهمین دوره انتخابات
مجلس ش��ورای اس�لامی چهار قطبی اس��ت .این سه
طیفی که با عنوان اصولگرایی می ایند ،نمی توانند روی
25میلیونرایاحمدی نژاددرانتخاباتریاست جمهوری
حساب کنند و ان را سبد رای اصولگرایان بدانند ،چون
چون بعضی ها که به اقای احمدی ن��ژاد رای دادند جزو
اصولگرایان نبودند .ب��ه عبارت دیگر بخش��ی از ارای
اقای احمدی نژادمتعلقبهاصولگرایاننیست،ضمنانکه
باتوجهبهعملکرددولتدرهدفمندییارانه ها،فشارهای
اقتصادی و برخی مسائل بین المللی مقداری ریزش هم
داشته است .اما این سوال مطرح می شود که تقسیم شدن
این س��بد رای وضعیت اصولگرایان را در مجلس نهم
به خطر نمی ان��دازد؟ تصور می کن��م با توجه به فضای
جامعه ،فضای عمومی مجلس نهم چیزی شبیه انچه االن
است خواهد بود.
حتی می توان گفت مقداری هم رادیکال تر می شود،
یعنی وزنه حامیان دولت سنگین تر می شود چون اینها کار
سنگین انتخاباتی دارند انجام می دهند اما در این رابطه که
اکنون گفته شود سهم جبهه پایداری در این طیف بیشتر
اس��ت یا طیف نزدیک به دولت ،هنوز کسی نمی تواند
نظر دهدg.
43
بینالملل
اخرین سخنرانی
بین الملل
مثلث شماره114
نگاهی به مواضع دولت اوباما در قبال ایران طی سال هایی که گذشت
1
موج سواری؛ از تغییر تا محافظهکاری
ب��اراک اوباما با ش��عار «تغییر» توانس��ت چهار
س��ال پیش به کاخ س��فید راه پیدا کند؛ ش��عاری که
تنه��ا در برخ��ی موضوع��ات خ��اص ان ه��م ب��ه
ص��ورت خیلی جزئ��ی جامه عمل پوش��انده ش��د.
در رابط��ه ب��ا ای��ران ،رئیس جمه��وری امری��کا در
نطق ه��ای انتخاباتی اش و برای جل��ب ارای مردمی
اعالم ک��رده بود که خواه��ان مذاکره با ایران اس��ت.
به همی��ن خاط��ر م��ردم ایاالت متح��ده ک��ه از دو
جنگ ع��راق و افغانس��تان خس��ته ش��ده بودند ،به
این ش��عار اوباما دل دادن��د و ان را ی��ک امتیاز برای
وی تلق��ی کردن��د .غاف��ل از اینک��ه سیاس��ت های
ایاالت متحده در قب��ال ایران چیزی نیس��ت که یک
رئیس جمهوری به س��ادگی بتواند ان را تغییر دهد.
در حقیقت تاثیر البی صهیونیسم در تصمیم گیری های
امریکا در رابطه با ایران یک امر انکارناپذیر اس��ت؛
به همین جهت نی��ز اوباما پ��س از روی کار امدنش
44
نقاب از چهره برداش��ت و ب��ا موضع گیری هایی که
علیه ایران داشت ،نش��ان داد هیچ فرقی با پیشینیانش
ندارد .واقعیت امر ان اس��ت که اوباما موضوع ایران
را تنها دس��تاویزی ب��رای جلب نظر مردم ق��رار داده
بود .با این اوصاف می ت��وان در ظاهر قضیه ،رویکرد
اوباما به ایران را در س��ه مرحله خالصه کرد؛ نخست
مطرح ک��ردن بحث مذاک��ره با ایران ،س��پس اعمال
تحریم ه��ای خفیف و قطع مذاک��رات و مرحله اخر
نیز تحریم های شدید و حتی برنامه هایی برای تغییر
نظام در ایران .به عقیده بسیاری از کارشناسان هدف
اوباما از ابت��دای امر همان اعمال فش��ار بر ایران بوده
و این س��ه مرحله را می توان مراحل��ی کامال صوری
و نمایش��ی قلمداد کرد .اکنون اوباما کمر همت بسته
تا نزد البی صهیونیست خوش خدمتی کند و این بار
بدون هیچ ابایی از اعمال فش��ار و تحریم هایش علیه
ایران سخن می گوید حتی پا را فراتر گذاشته و اجماع
جهانی برای تحریم های ایران را یک امتیاز برای خود
قلمداد می کند .رئیس جمه��وری فعلی امریکا که در
استانه انتخابات ریاس��ت جمهوری سال 2012قرار
دارد ،چاره ای جز این ن��دارد که در این چند ماه باقی
مانده به گونه ای رفتار کند که به مذاق البی های یهود
خوش اید تا بلکه بتواند ی��ک دوره دیگر نیز در کاخ
سفید حضور داشته باشد.
هفت��ه گذش��ته ب��اراک اوبام��ا ،رئیس جمهور
ایاالت متح��ده امریکا ،س��خنرانی س��االنه خود در
کنگ��ره را انجام داد .بر اس��اس قانونی ک��ه صرفا به
امریکا محدود نش��ده ،روس��ای جمهور با اغاز سال
جدید میالدی ب��ه پارلم��ان می رون��د و در حضور
نمایندگان مردم به ایراد سخنرانی و اعالم برنامه های
خود می پردازند .این س��خنرانی ها معموال با توجه به
موضوعات روز و برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت
روس��ای جمهور در س��ال جدید تنظیم می ش��وند و
کیفیت و کمی��ت انها از کش��وری به کش��ور دیگر
متفاوت اس��ت .باراک اوباما در پایان س��ومین سال
ریاس��ت جمهوری خود و ورود به چهارمین س��ال،
باید ت�لاش می کرد ت��ا از س��ویی دل رای دهندگان
را برای انتخاب مج��دد که در پایان این س��ال انجام
می شود ،به دست اورد و از سوی دیگر باید به انتقادات
جمهوری خواهان که از ش��ش ماه پیش با اوج گیری
بخش دوم صحبت های
اوباما که عمده ترین قسمت
سخنرانی او بود به مسائل
اقتصادی و اصالحات انجام
شده اشاره داشت؛ اصالحاتی
که برای بهبود شرایط
اقتصادی باید انجام شود تا
اقتصاد به گل نشسته امریکا
را از بحران خارج کند .اوباما
عنوان کرده که «در حال
حاضر چیزی که در معرض
خطر قرار دارد نه ارزش های
دموکراتها یا ارزش های
جمهوریخواهانه ،بلکه
ارزش های امریکایی است»
بین الملل
اوباما در حضور نمایندگان چه گفت؟
اوباما س��خنان خود را ب��ا بازگش��ت نیروهای
امریکایی از عراق اغاز کرد و ب��ه تمجید از عملکرد
و حضور 9س��اله انها در عراق پرداخت .او سپس به
افغانس��تان رفت و درباره از بین رفتن شبکه القاعده
و زمین گیر ش��دن انها و از بین رفتن فرماندهان انها
سخن راند.
بخ��ش دوم صحبت های اوباما ک��ه عمده ترین
قس��مت س��خنرانی او بود به مس��ائل اقتص��ادی و
اصالحات انجام شده اشاره داش��ت؛ اصالحاتی که
اوباما درباره ایران چه گفت؟
باراک اوباما در سخنرانی امسال خود پس از ذکر
موضوعات پراکنده به ایران هم رس��ید و عنوان کرد:
«تحریم هایی که انجام داده ایم موثر بوده اند و همچنان
بازتاب های سخنان رئیس جمهور امریکا
باراک اوباما که در کنگره عرص��ه را فراخ یافته
بود و از هر چیز و هر دری س��خن به میان اورده بود،
پس از س��خنرانی خود با موضع گیری ها و انتقادات
بس��یاری مواجه شد .پس از این س��خنرانی فرماندار
ایندیان��ا ،میچ دنیلز عنوان ک��رد« :اوباما موجب بروز
بحران اقتصادی که تا ام��روز گریبان امریکا را گرفته
نیست ،اما او انتخاب شد و وعده داد مردم امریکا را از
این بحران خالص کند و در طول این سه سال کاری
انجام نداده به غیر اینکه اوض��اع را بدتر کند ».نیوت
گینگریچ ،یکی از کاندیداه��ای جمهوریخواهان نیز
به انتقاد از س��خنرانی اوباما پرداخت و گفت« :ما در
حال حاضر در زمینه بیکاری در امریکا دچار بحران
هس��تیم ،اما رئیس جمهور در س��خنرانی خود هیچ
راه حل مناس��بی در مورد تغییر سیاست به نحوی که
در ایجاد ش��غل و کاهش بی��کاری و همچنین ایجاد
رشد اقتصادی مفید باش��د ،ارائه نکرد .در عوض وی
جرائ��م و ناکارامدی های خ��ود را توصیف و اعالم
کرد ک��ه برنامه های دول��ت وی بیش از ی��ک دوره
ریاس��ت جمهوری طول می کش��د .وی همچنین بر
این نکته تاکید کرد که می��زان مالیات ها باید افزایش
یابد .این اظهارات اوباما در ش��رایطی مطرح می شود
که افزایش مالی��ات و تداوم حضور ای��ن دولت در
امریکا هرگز به بهبود وضع بیکاری و رشد اقتصادی
منجر نخواهد ش��د ».اوبام��ا از تم��ام ظرفیت های
سخنرانی خود در کنگره بهره برد تا ثابت کند همچنان
رئیس جمهوری قابل اعتماد و مس��ئولیت پذیر برای
انتخ��اب مجدد اس��ت .او در س��ال 2008وارد کاخ
س��فید ش��د و وعده داد اصالحات اقتص��ادی را در
اولویت کار خود قرار دهد و به زودی «کشور ارزوها»
بحران اقتصادی را پش��ت س��ر خواهد گذاش��ت و
روزهای خوب امریکایی باز خواهد گش��ت .اوباما
همچنی��ن از پایان جنگ س��خن گفت و بازگش��ت
نیروها از عراق و افغانستان .با گذشت سه سال نه تنها
مشکالت اقتصادی مردم حل نشده ،بلکه مردم امریکا
به وال استریت امدند و به اعتراض علیه سیاست های
اقتصادی امریکا پرداختند و این رویداد عکس سال
مجله تایم نیز ش��د .جنگ های امریکا نه تنها به پایان
نرسید بلکه نیروهای بسیاری به افغانستان اعزام شدند
و اخیرا بود که در واکنش به مخالفت های مردم و پایان
قرارداد در عراق ،امریکا نیروه��ای خود را از عراق
خارج کرد .با این توصیفات حضور اوباما برای 4سال
دیگر در کاخ س��فید چه پیامدهای��ی می تواند برای
امریکای به گل نشسته داشته باشد؟ g
مثلث شماره114
فعالیت های انتخاباتی به او تاخته بودند ،پاسخ می داد.
این س��خنرانی در دل خود نوعی نمای��ش انتخاباتی
نیز محس��وب می ش��د .اوباما در طول یک س��اعتی
که فرصت داش��ت و به طور مس��تقیم از شبکه های
تلویزیونی مشاهده می شد ،تالش فراوانی در این راه
انجام داد .او مانند یک بازیگر به خلق فضای احساسی
نیز دس��ت زد .اوباما در این میان یک��ی از نمایند گان
دموکرات امریکا ،گابریل جی فوردز را که سال پیش
در حادثه ای مورد اصابت گلوله ق��رار گرفته بود در
اغوش گرفت؛ در اغوش گرفتنی که 10ثانیه به طول
انجامید و به ملودرامی امریکایی در حضور نمایندگان
مجلس تبدیل شد.
برای بهبود شرایط اقتصادی باید انجام شود تا اقتصاد
به گل نشس��ته امریکا را از بحران خ��ارج کند .اوباما
عنوان کرده که «در حال حاضر چیزی که در معرض
خطر قرار دارد نه ارزش های دموکراتها یا ارزش های
جمهوریخواهانه ،بلکه ارزش های امریکایی است».
اوباما که از اخالف کندی محسوب می شود سعی
کرد مانند سخنرانی های او دست به تهییج مردم بزند.
کندی روزگاری عنوان کرد « :نپرسید کشورم برای من
چه کرده بلکه از خود بپرسید ش��ما چه خدمتی برای
کش��ور خود انجام داده اید» .اوباما نیز بر این س��یاق
در س��خنرانی خود گفت« :از خود بپرسید چه عملی
می توانی��د انجام دهید تا مش��اغلی را ک��ه از امریکا
مهاجرت کرده اند به این کشور بازگردانید»...
اوباما در طول س��خنرانی خود بارها به موضوع
نظام مالیات گیری اشاره و اعالم کرد که هر چه زودتر
بای��د اصالحاتی در نظ��ام مالیات دهی ش��هروندان
امریکایی انجام ش��ود و س��خن مردم جمع شده در
وال اس��تریت را تکرار کرد؛ «ثروتمندان باید مالیات
بیشتری بدهند» .اوباما همچنین عنوان کرد« :اقتصادی
که در خدمت همه باشد نه فقط تعدادی ثروتمند».
او مانن��د کاندیدایی ک��ه تریبونی ب��رای تبلیغ
برنامه های خود یافته باش��د ،برنامه های بس��یاری را
عنوان کرد؛ از اصالح نظام اموزشی گرفته تا کم کردن
میزان پرداخت شهریه دانش��گاه ها ،از اصالح الگوی
مصرف سوخت تا نظام مندی بانک ها ،از اصالح قانون
مهاجرت تا فراهم کردن شرایط برای تولید در داخل
امریکا .رئیس جمهور امریکا در طول سخنرانی خود
بارها به نمایندگان کنگره تاخت و از انها خواس��ت
قوانینی را که برای بهبود این ش��رایط مناسب هستند
به قانون مبدل کنند و از بابت امضا ش��دن ان نگران
نباشند ،زیرا او سریعا اقدام خواهد کرد .در خصوص
تحوالت خاورمیانه ،اوباما تنها به ذکر نام کشورهای
تونس ،مصر ،یمن و لیبی اکتفا ک��رد .اوباما در حالی
که عنوان می کرد در این منطقه باق��ی نخواهند ماند،
عنوان نکرد که انها س��ال ها از حضور حسنی مبارک
و بن علی و قذافی در منطقه دفاع می کردند و در برابر
انتخابات فرمایشی انها مهر سکوت بر لب می زدند .او
به سرعت از تحوالت خاورمیانه گذشت و به دستاورد
نظامیان امریکایی در کش��تن بن الدن رسید و از اداره
ان عملیات از کاخ س��فید در کنار هی�لاری کلینتون
سخن گفت.
همه گزینه ها را روی میز اماده داریم ».این خط مشی
اوباما در مقایسه با س��ال 2008و تبلیغات انتخاباتی
او تفاوت هایی داشت .در س��ال 2008اوباما با شعار
«تغییر» پا به عرصه انتخابات گذاش��ت و از مذاکرات
بیش��تر با ایران صحبت کرد و حتی عنوان کرد که من
دست خود را به س��وی مقامات ایرانی دراز کرده ام و
در برابر رقیب جمهوریخواه خود که بر طبل جنگ با
ایران می کوبید از مذاکره با ای��ران دم می زد .با ورود
اوباما به کاخ س��فید ،تغییراتی در دس��تگاه سیاست
خارجی و شعارهای انتخاباتی او ایجاد شد و به جای
مذاکرات بارها صدای تهدیدات انها به گوش رسید
و قطعنامه های بسیاری نیز علیه ایران صادر شد .این
روزها با موضع گیری ایران در خصوص تحریم نفتی،
ناوهای امریکایی به منطقه خلیج فارس گسیل شده اند
و مقامات امریکایی در موضع گیری های خود از جنگ
و گزینه نظامی نیز رویگردان نیست.
45
بررسی سیاست های دولت های مختلف امریکا در قبال ایران در گفت وگو با فواد ایزدی
اوباما ادامه بوش است
2
فواد ایزدی ،کارشناس مسائل امریکا در گفت وگویی به بررسی سیاست های باراک اوباما در قبال ایران پرداخت.
وی معتقد است که اوباما نیز در برابر ایران همانند روسای جمهوری پیشین امریکا عمل کرده و بعضا نیز در حوزه
تحریم ها شاهد افزایش فشارها بوده ایم .هدف اصلی سیاست ایاالت متحده همواره سرنگونی نظام جمهوری اسالمی
ایران بوده و همان زمان که بحث تعامل یا مذاکره با ایران مطرح بود ،بحث سرنگونی با بودجه های بیشتر نیز دنبال
می شد .ایزدی می گوید که ایران باید متوجه باشد زمانی که امریکایی ها بحث تعامل را مطرح می کنند ،این تعامل
ی در این راستا برداشته شود .وی همچنین توضیح داد که در تاریخ امریکا
وقتی معنی پیدا می کند که یک حرکت یا قدم
داریم زمان هایی را که دولت امریکا خواهان تعامل واقعی با کشورها بوده است ،مثال وقتی دولت ریچارد نیکسون
تصمیم گرفت رابطه اش را با چین تغییر دهد یکسری اقدام های ملموس برای این تعامل انجام داد؛ رئیس جمهوری
وقت امریکا به چین سفر کرد و مشخص بود تصمیم دولت امریکا برای تعامل با چین واقعی است .اما در رابطه با ایران
نه تنها این گونه حرکات و اقدامات دیده نشده ،بلکه سیاست های انها همواره افزایش فشار بر ایران بوده است .وی
بر این باور است که بحث ایران در سیاست های خاورمیانه ای امریکا یک بحث محوری است و دوست و دشمن امریکا
را در منطقه رابطه ان دولت ،نهاد یا فرد با ایران تعیین می کند.
سعیده السادات فهری
بین الملل
اوباما در ابتدای روی کار امدنش در کاخ سفید
شعار مذاکره و گفت وگو با ایران را سر داد ،اما
اندکی بعد سیاستش تغییر کرد و به تحریم های
خفیف علیه ای��ران روی اورد و مذاکرات نیز
قطع شد .در س��ومین مرحله و پس از بیداری
اس�لامی در منطقه نیز تحریم ها علیه ایران را
ش��دت بخش��ید و حتی اکنون به دنبال اعمال
فشار اقتصادی برای ایجاد نارضایتی در کشور
است .به نظر ش��ما چرا باراک اوباما از مرحله
اول به سوم رسید؟
lتحلیلی که من دارم این است که باراک اوباما
این سه مرحله را طی نکرده و سیاست های امریکا در
هیچ دوره ای در قبال ایران تغییرات محسوسی نداشته
است .هدف اصلی سیاست ایاالت متحده همواره تغییر
نظام جمهوری اس�لامی ایران بوده است؛ همان زمان
که بحث تعامل یا مذاکره با ایران مطرح بود نیز بحث
سرنگونی با بودجه های بیشتر دنبال می شد .به همین
خاطر جورج بوش برنامه براندازی در ایران را دنبال
می کرد و در زمان اوباما نیز س��ال یا ماه یا روزی نبوده
که این روند متوقف شده باشد .به همین جهت هدف
اصلی دولت امریکا پس از پیروزی انقالب اس�لامی
تا به امروز س��رنگونی نظام جمهوری اسالمی بوده و
تفاوتی که وجود دارد روش هایی است که دولت های
مختلف ممکن است برای رسیدن به هدف دنبال کنند.
بعضا در روش ه��ا یا اظهارنظره��ا تفاوت هایی را در
دولت های مختلف امریکا می بینیم و این نکته درست
اس��ت که اوباما پیش از روی کار امدنش تنها یک بار
ذکر کرده بود خواهان گفت وگ��و با رئیس جمهوری
ایران و هوگو چاوز است .البته در همان زمان به دنبال
این سخن اوباما در ایاالت متحده بحث های بسیاری
صورت گرفت و وی دیگر این مساله را تکرار نکرد.
در سپتامبر 2008یعنی چند ماه قبل از انتخابات نوامبر
2008مطلبی از دنیس راس منتشر شد که در ان بحث
تعامل با ایران مطرح شده است .منتها وی اعالم کرده
بود دولت امریکا باید بحث تعامل را پیش بکشد ،اما
نه به ان خاطر که واقعا خواهان تعامل و رفع مشکالت
است بلکه به این منظور که وقتی از دولت های اروپایی
خواستند فش��ارها علیه ایران را افزایش دهند یاداور
ش��وند که انها خواهان گفت وگو با ایران بوده اند ،اما
مثلث شماره114
46
طرف مقابل نپذیرفته اس��ت .شایان ذکر است ،دنیس
راس فردی اس��ت که بع��د از روی کار امدن دولت
اوباما مسئول پرونده ایران ش��د .انها همین سناریو را
در پیش گرفتند و بحث تعامل نیز مطرح شد؛ یعنی در
نخستین سخنرانی که اوباما به عنوان رئیس جمهوری
ایاالت متحده داش��ت بحث تعامل با ای��ران را مطرح
کرد ،اما در عمل کوچکترین نش��انه ای ک��ه او واقعا
خواهان تعامل است دیده نشد .در اسناد ویکی لیکس
نیز فاش شد ،همان زمان که اوباما مساله تعامل با ایران
را مطرح کرد ،هیات هایی را نیز به کشورهای اروپایی
اعزام کرده بود تا خاطرنش��ان کنند سیاس��ت امریکا
نس��بت به ایران تغییر نکرده اس��ت .جان لیمبرت که
یکی از گروگان ه��ای امریکایی در النه جاسوس��ی
بود زمانی ک��ه ازاد ش��د در چندین کش��ور اروپایی
به عنوان سفیر خدمت کرد .وی در یک مناظره با شبکه
الجزیره انگلیس��ی این نکته را مطرح کرد که امریکا
می خواس��ت با ایران تعامل بکند ،اما ایران نخواست.
اینگونه اظهارنظرها از جانب مقام��ات امریکایی در
حقیقت یک نوع ابزار تبلیغاتی و جنگ روانی است که
طرف مقابل علیه ایران به کار گرفته است .در جواب
ای��ن صحبت ها ما نیز انه��ا را به اس��ناد ویکی لیکس
ارجاع دادیم؛ اسنادی که نش��ان می داد دولت امریکا
هیچ وقت خواهان تعامل واقعی نبوده و در عمل هم
هیچ چیز مشاهده نشده است .از این جهت این تغییر
سیاست سه مرحله ای اوباما در عمل وجود نداشته و
واگذاری مسئولیت پرونده ایران به
فردی مانند دنیس راس در ابتدای
امر نشان می دهد که امریکا واقعا
به دنبال تعامل با ایران نیست؛
چراکه دنیس راس یکی از چهره های
صهیونیستی خشونت طلب و مرتبط
با البی صهیونیسم در امریکاست.
وی پیش از انکه مسئول پرونده
ایران در دولت اوباما شود ریاست
یک اتاق فکر اسرائیلی را بر عهده
داشت؛ یعنی همان انستیتوی
سیاستگذاری مردم یهود .راس یک
فرد کامال ضد ایرانی است و پیش
از تصدی این پست نیز تمایالت
ضدایرانی اش را اشکار کرده بود
دولت فعلی ایاالت متحده همان سیاست های دولت
بوش را ادامه داد و بعضا نیز در حوزه تحریم ها شاهد
افزایش فشارها بوده ایم .همچنین واگذاری مسئولیت
پرونده ایران به ف��ردی مانند دنی��س راس در ابتدای
امر نش��ان می دهد که امریکا واقعا ب��ه دنبال تعامل با
ایران نیس��ت؛ چراکه دنیس راس یکی از چهره های
صهیونیستی خشونت طلب و مرتبط با البی صهیونیسم
در امریکاست .وی پیش از انکه مسئول پرونده ایران
در دولت اوباما شود ریاس��ت یک اتاق فکر اسرائیلی
را بر عهده داشت؛ یعنی همان انستیتوی سیاستگذاری
مردم یه��ود .راس یک فرد کامال ضد ایرانی اس��ت و
پیش از تصدی این پست نیز تمایالت ضدایرانی اش
را اش��کار کرده بود .اگر دولت اوبام��ا واقعا خواهان
مذاکره بود فردی را مسئول پرونده ایران می کرد که در
پی تعامل واقعی باشد نه کسی که تحت حمایت البی
اسرائیل و کامال ضدایرانی است.
البته هنوز هم بحث تعام��ل با ایران به عنوان یک
ابزار تبلیغاتی از جانب دولت امریکا مورد استفاده قرار
می گیرد ،اما در عمل کوچکترین حرکتی که بوی تعامل
بدهد وجود ندارد .حتی می توان گفت در حال حاضر
فش��ارها ،تحریم ها و بحث های ضدایرانی در دولت
امریکا بسیار افزایش پیدا کرده است.
در ایاالت متح��ده در رابطه با ای��ران چندین
نگاه وجود دارد .کم��ی پیرامون این نگاه های
متفاوت توضیح دهید.
lگروه اول کس��انی هس��تند که نه تنها خواهان
تعامل نیس��تند ،بلکه تقابل با ایران را دنبال می کنند که
ما عموما با این گروه اش��نا هستیم؛ کس��انی که با البی
اسرائیل مرتبط هستند ،چهرههای حامی صهیونیسم و
افرادی که در پی تامین منافع اسرائیل هستند .این طیف
بین الملل
مثلث شماره114
زمان «بوش» در مجموعه سیاست خارجی امریکا نفوذ
بسیار باالیی داشتند ،البته نفوذ این گروه در دوره «اوباما»
نیز کم نیست .در نتیجه نفوذ گروه اول در دولت اوباما
هنوز وجود دارد؛ چهرههایی مانند «دنیس راس» که از
ی و چهرههای برجسته البی اسرائیل به شمار
عوامل اصل
می رود .بر این اساس البی صهیونیستی در هر دو دولت
بوش و اوباما از نفوذ ویژه ای برخوردار بوده و تفاوت
مشخصی میان این دو وجود ندارد .از این رو تحلیلی که
بعضا در میان محافل روشنفکری در ایران وجود داشت
مبنی بر اینکه با روی کار امدن اوباما ،رابطه با امریکا بهتر
می شود ،غلط از اب در امد و حتی در بعضی از حوزه ها
وضعیت از گذشته نیز بدتر ش��د .گروه اول به شدت
خواهان افزایش فشارها بر ایران هستند؛ به گونه ای که
بخشی از انها همواره طرح حمله نظامی به ایران را دنبال
کرده و خواهان افزایش بودجه براندازی نظام جمهوری
اسالمی هس��تند .گروه دوم جریانی است که تعامل را
به کلی رد نکرده ،ولی چندان نیز معتقد به تعامل واقعی
نیست و از بحث تعامل بیشتر برای پیشبرد اهداف خود
که همان براندازی نظام و برخورد با ایران است ،استفاده
می کند .این گروه که عوامل ان هم اینک در دولت اوباما
از شرایط خوبی برخوردار هس��تند هرچند برچسب
نومحافظه کارها را ندارند ،ولی افکارشان چندان از این
دسته دور نیست .بنابراین گروه دوم نیز به رغم داشتن
تفاوت های تاکتیکی همانند گروه اول خواهان افزایش
بودجه براندازی هس��تند .به عنوان نمون��ه گروه اول
سرمایه گذاری بر حوزه قومیت ها با هدف ایجاد جنگ
داخلی را دنبال می کند ،اما گروه دوم به رغم تمایل به این
مساله ،احتیاط پیشه کرده و هوشمندی به خرج می دهد.
گروه سوم کسانی هستند که خواهان تعامل استراتژیک
با ایران بوده و عموما عناصری هستند که پیش از این در
دولت حضور داشته و امروز بازنشسته شده اند و در عمل
از نفوذ قابل توجهی برخوردار نیستند .عناصر برجسته
این گروه نظیر «توماس پیکرینگ» که سفیر امریکا در
سازمان ملل بود یا «جیمز دوبینز» ،اولین سفیر امریکا در
افغانستان ،معتقدند که رویکرد امریکا نسبت به ایران در
چند سال گذشته موفق نبوده و این کشور را به اهداف
خود در سیاست خارجی نرسانده است .از این رو زمان
ان فرا رسیده که تعاملی دوسویه میان دو کشور برقرار
شود .گروه اخر منتقدان هستند؛ گروهی که کل سیاست
خارجه را نقد می کنند .این جریان نیز از قدرت فاصله
داشته و نفوذشان از گروه سوم هم کم تر است.
باراک اوباما در س��خنرانی اخیرش در رابطه
با ایران اعالم کرده« :امریکا مصمم اس��ت از
دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای جلوگیری
کند و من در رسیدن به ان هدف ،هیچ گزینه ای
را از روی میز کن��ار نخواهم گذاش��ت .البته
راه حل مسالمت امیز این مساله همچنان باقی
اس��ت و اگر ایران مس��یرش را تغیی��ر دهد و
به تعهداتش عم��ل کند ،می توان��د به جامعه
بین المللی باز گردد ».ارزیابی ش��ما از اینگونه
اظهارنظرهای اوباما ان هم در استانه انتخابات
ریاست جمهوری در این کشور چیست؟
lای��ن روش امریکایی هاس��ت ک��ه در جن��گ
روانی شان همواره از یک موضع حق به جانب و تعامل
س��خن می گویند .اگر دقت کنیم در می یابیم که دولت
جورجبوشزمانیکهبهصورتقطعیتصمیمبهحملهبه
عراق گرفته بود و داشت نیروهایش را به سمت این کشور
می برد ،این بحث را پیش کشیده بود که اگر عراق یا صدام
فالن کار را بکند ما خواهان ان هستیم که با عراق تعامل
کنیم و جنگی در نگیرد .این در حالی است که ان زمان تمام
برنامه ریزی هایی که صورت می گرفت برمبنای جنگ بود
و حتی صدام هم خودش را کامال اماده کرده بود نیازهای
امریکایی ها را پاسخ دهد و سیاست های انها را اجرا کند.
منتهاطرفامریکاییبااینکهبرزبان،بحثتعاملرامطرح
می کرد،اماکوچکترینتوجهیبهنگاهصدامودرخواست
وی برای تعامل نداشت .امریکا هدفش تسخیر عراق بود
و به همین خاطر به صحبت های صدام وقعی ننهاد .ایران
نیز باید متوجه باشد زمانی که امریکایی ها بحث تعامل را
مطرح می کنند این تعامل وقتی معنی پیدا می کند که یک
حرکت یا قدمی در این راستا برداشته شود.
یعنی امریکا تاکنون در راستای تعامل با ایران
گامی برنداشته است؟
lبل��ه .همین ط��ور اس��ت .در تاری��خ امریکا
داریم زمان هایی را که دول��ت امریکا خواهان تعامل
واقعی با کشورها بوده است مثال وقتی دولت ریچارد
نیکسون تصمیم گرفت رابطه اش را با چین تغییر دهد
یکس��ری اقدام های ملموس برای ای��ن تعامل انجام
داد .رئیس جمهوری وقت امریکا به چین سفر کرد و
مش��خص بود که تصمیم دولت امریکا برای تعامل با
چین واقعی است .اما در رابطه با ایران نه تنها این گونه
حرکات و اقدامات دیده نشده ،بلکه سیاست های انها
همواره افزایش فشار بر ایران بوده است.
ایا البی ع��رب نی��ز در اتخاذ سیاس��ت های
خصمانه امریکا علیه ایران تاثیرگذار است؟
lکش��ورهای عرب��ی در حوزه سیاس��ت های
خارجی شان کش��ورهای مستقلی نیس��تند و تماما از
سیاست ها و دس��تورات امریکا پیروی می کنند .البی
عرب در امریکا وجود دارد منتها بخش عمده البی عرب
که مرتبط با دولت های عربی است همان کاری را انجام
می دهد که انها می خواهند و دولت ه��ای عربی نیز در
راستای سیاست های امریکا گام بر می دارند .از این جهت
خیلی نباید روی بحث البی عرب در امریکا حس��اب
باز کرد ،چراکه این البی ،نهاد مستقلی در سیاست های
کلی امریکا نیست .البته در البی عرب یکسری نهادهای
خودجوش اعراب داخل امریکا نیز وجود دارند که خیلی
ضعیف هستند و سازماندهی محکمی ندارند.
ایا می توان گفت نفوذ ایران در سوریه و عراق
در اتخاذ برخی سیاست های امریکا در منطقه
نقش دارد؟
lبحث عراق و سوریه جزء بحث هایی است که
امریکا برای فشار بر ایران استفاده می کند ،چراکه ایران
با سوریه روابط خوبی دارد و اگر به سوریه فشار وارد
اورند و این کشور به سمتی رود که غربگرا شود ،این
مساله به ضرر ایران خواهد بود .در عراق نیز وضعیت
مشابهی حاکم است .بخش عمده ای از افرادی که در
عراق حکومت می کنند خواهان بهبود روابط با ایران
هستند ،بنابراین امریکا در عراق نیز تالش می کند انها
را به سمتی پیش ببرد که به ضدیت با ایران بپردازند.
بحث ایران در سیاست های خاورمیانه ای امریکا
یک بحث محوری اس��ت و دوس��ت و دشمن امریکا
را در منطقه رابطه ان دولت ،نهاد یا ف��رد با ایران تعیین
می کند .اگر کشوری به ایران نزدیک باشد دشمن امریکا
محسوب می ش��ود و اگر دش��من ایران باشد دوست و
متحد امریکا .وضعی��ت گروهک منافقی��ن از همین
زاویه قابل تحلیل است ،همچنین بخشی از تعاملی که
امریکایی ها می خواهند با طالبان داشته باشند نیز به این
موضوع بازمی گردد .در حقیقت سیاست های امریکا
در حوزه های مختلف اقتصادی ،سیاس��ی و فرهنگی
براساس دشمنی با ایران برنامه ریزی شده و این کشور
منطقه خاورمیان��ه را حوزه جنگ با ای��ران می بیند و
عالقه مند است دوس��تان ایران را هدف و تحت فشار
قرار دهدg .
47
اوباما برای تضمین
حضورش در کاخ
سفید ناچار است
به خواسته های البی
صهیونیستی تن
دهد .تحریم های
اعمال شده علیه
ایران نیز در راستای
تاثیرپذیری دولت
امریکا از البی
اسرائیل است
بین الملل
با وجود فشارهای البی صهیونیست
مثلث شماره114
3
ماکان عیدی پور /کارشناس مسائل بین الملل
سخنرانی س��االنه باراک اوباما در کنگره امریکا
بازهم مه��ر تائیدی بود بر همس��ویی سیاس��ت های
امریکا با رژیم صهیونیس��تی یا حتی فراتر از ان یعنی
دیکته کردن سیاس��ت های رژیم صهیونیستی توسط
دولتمردان امریکایی .زمانی که باراک اوباما در امریکا
روی کار امد ،فضای سیاسی این کشور با دو مشکل
اساسی روبه رو بود؛ نخست وضعیت اقتصاد داخلی
امریکا و مش��کل دیگر کالفگی افکار عمومی نسبت
به مساله عراق و افغانستان .می توان گفت برنامه های
جورج بوش در قبال افغانستان و عراق در دوره ای که
اوباما فعالیت های انتخاباتی اش را اغاز می کند به نوعی
به بن بس��ت می خورد و در همان زمان است که اوباما
به دنبال وعده های انتخاباتی اش به پیروزی می رسد.
بحث پرونده هسته ای ایران هم یکی دیگر از مسائلی
بود که از نگاه کارشناس��ان به دلیل نوع برخورد بوش
بدون س��رانجام مانده بود ،اما رئیس جمهوری بعدی
امریکا بسیار تالش می کند در این زمینه نیز ابتکارعمل
نشان دهد.
اوباما همواره تالش��ش ب��ر این بود ک��ه عمده
شعارهایش در تقابل با سیاس��ت های رئیس جمهور
پیش��ین ایاالت متحده باش��د؛ چرا که وی دریافته بود
اگر بخواهد در جامع��ه امریکا رای بی��اورد و حس
امیدبخشی را در این جامعه داش��ته باشد می بایست
الاقل در کالم برخالف سیاس��ت های گذشته حرکت
کند .بنابراین اوباما صحبت از خارج ش��دن نیروهای
امریکا از ع��راق و افغانس��تان می کن��د و در نهایت
صحبت از مذاکره با ایران .به صرف صحبت ،مذاکره
با ایران مساله جدیدی نبود زیرا وزرای خارجه بوش
هم در رابطه با مذاکره با ایران صحبت هایی کرده بودند
48
امریکا مجبور میشود ایران هسته ای را بپذیرد
و این مس��اله از پیش مطرح بود ،اما اوباما با تکرار این
مساله و با تاکید بر اینکه مذاکره بدون قید و شرط را هم
حاضر هستند دنبال کنند سعی کرد ترس و واهمه ای
را که جامعه امریکا از بروز احتمالی یک جنگ دیگر
داشت از بین ببرد .واقعیت این است که به نظر نمی رسد
کارشناسان غربی و مش��اوران اوباما مانند برژینسکی
نیز چنین روندی را قبول داشته باش��ند ،اما این اقدام
به عنوان یک سیاست رسانه ای و تبلیغاتی برای اوباما
کارساز بوده و همین هم مهم است .به هیچ وجه نباید
اینگونه اندیشید که دولت اوباما قصد داشت برخورد
متفاوتی با ایران داشته باشد ،البته این بدان معنا نیست
که دولت اوباما پتانسیل برخورد متفاوت را نداشت،
بلکه مساله این است که صورت مساله در نتیجه تغییر
حکومت در امریکا تغییری نمی کن��د چون ایران هم
تغییری در سیاست هایش نسبت به گذشته ایجاد نکرده
و همچنان بر حقوق مسلم خودش پافشاری می کند،
پس از جانب ایران ام��کان تغییر رویکرد برای امریکا
مش��کل بود .اوباما برای همراه کردن افکار عمومی از
عبارات و واژه های مختلفی اس��تفاده کرد و به همین
خاطر به نظر می امد فاز متفاوتی را اغاز کرده است.
فشار اس��رائیل که در واقع بازیگردان اصلی این
صحنه یعنی صحنه رویارویی ایران و غرب در موضوع
هسته ای است را نیز باید همواره مدنظر داشت .منافع
اصلی که در رابطه با برنامه هسته ای ایران در خطر است
منافع اسرائیل است؛ بازنده اصلی در منطقه و جهان در
صورت هسته ای شدن ایران ،رژیم صهیونیستی است
و به هیچ وجه اینطور نیست که بگوییم امریکا با ایران
هس��ته ای نمی تواند کنار بیاید یا اینکه ایران هسته ای
منافع امریکا را ب��ه خطر می ا ندازد .منطق هس��ته ای
چه در زمینه انرژی صلح امیز هسته ای و چه در زمینه
تسلیحات هسته ای از جانب امریکایی ها پذیرفته شده
و انها پذیرفته اند که ایران در چارچوب این عقالنیت
هس��ته ای عمل خواهد کرد .چندی پیش سی.ان.ان با
کارتر گفت وگویی داشت که طی ان کارتر اعالم کرد:
«اگر ایرانی ها به بمب اتم دست یابند و چندین کالهک
نیز بسازند باز هم برای اس��رائیل جای نگرانی وجود
ندارد ،چراکه اس��رائیلی ها چند صد کالهک هسته ای
دارند ».بیان این مس��ائل از زبان کارتر ،به کهولت سن
وی و دور بودنش از موقعیت های رس��می سیاسی بر
می گشت ،اما در هر حال این صحبت ها نشان می دهد
که انها برخی مس��ائل را پذیرفته اند ،اما فش��ار البی
صهیونیستی در امریکا به قدری باالست که دولت اگر
بخواهد بقا داشته باش��د برایش بسیار مشکل خواهد
بود در برابر این فشارها ایستادگی کند ،بنابراین مجبور
است واکنش هایی نشان دهد .در حال حاضر اروپایی ها
نیز در رابطه با مساله اسرائیل و در برابر فشارهای این
رژیم حالت خس��ته و مس��تهلکی پیدا کرده اند ،زیرا
همواره باید منافع ملی و اقتصادی خودش��ان را فدای
اولویتی به نام اس��رائیل بکنند .این مساله چندین دهه
است که غرب را ازار می دهد و تاکنون نیز واکنش های
مختلفی به این مساله داشته اند ،مانند موضع گیری های
برخی اصحاب راستگرای فرانسه و المان.
این موضع گیری ها نشان می دهد که این پتانسیل
در غرب وجود دارد که مناف��ع غرب را مقدم بر منافع
اسرائیل بداند ،اما تا به امروز موقعیتش برای انها پیش
نیامده چون تسلط رژیم صهیونیستی بر ساختار سیاسی
و اقتصادی غرب به قدری قوی و حساب شده است
که این اجازه را به هیچ سیاستمداری نمی دهد .بنابراین
بین الملل
با سخنرانی اخیر اوباما
بر ما روشن شد که تا
چه حد اوباما و ساختار
سیاسی امریکا اسیر
منافع یهود است و این
سخنرانی تنها برای تاکید
دوباره اوباما بر این
مساله بود که نسبت به
ایران سیاست هایش
تغییر نکرده و اگر البی
یهود رئیس جمهوری
می خواهد در برابر
ایران بایستد ،کسی را
بهتر از وی پیدا
نخواهد کرد
مثلث شماره113
باراک اوباما در فاز دوم و برای ارام کردن اس��رائیل و
تثبیت موقعیت خودش در امریکا ،فش��ار را بر ایران
افزایش می ده��د .رئیس جمهوری امری��کا وقتی با
بحران اقتصادی مواجه است می داند که تنها با کمک
اژانس های یهود و س��ازمان های مالی بین المللی که
تحت نظر یهودی هاست ممکن اس��ت از این بحران
جان س��الم به در ببرد .بنابراین بهترین کار جلب نظر
انهاس��ت .به موازات افزایش فش��ار امریکا بر ایران،
کشور ما نیز فازش را در حوزه علمی دنبال می کند و
به پیشرفت هایی نیز دست می یابد؛ پیشرفت هایی که
از دید انها نیز دور نمی مان��د .در رابطه با ایران ظاهرا
اسرائیل مستقال وارد عمل می شود و بحث ترورهایی
که در ایران پیش می اید س��ناریوهای موازی هستند
که انها برای ضربه زدن به برنامه هسته ای ایران دنبال
می کنند؛ این اقدامات نشان می دهد که نگرانی انها رو
به افزایش بوده است .با اغاز تحوالت خاورمیانه این
حلقه برای رژیم صهیونیس��تی تنگ تر می شود و این
رژیم در حالی ایران را در کنار خودش می بیند که به
سوی هسته ای شدن پیش می رود ،در کنار این مساله
با مصری مواجه می ش��ود که مردمش دیگر حکومتی
را که طرفدار اس��رائیل بوده و ضامن صلح میان مصر
و اسرائیل بوده نمی خواهند و ان را سرنگون می کنند.
اما مساله به اینجا ختم نمی ش��ود و دیگر کشورهای
عربی چون تون��س ،لیبی ،یمن و ...نی��ز به تظاهرات
علیه حکومت های دست نشانده ش��ان می پردازند و
شاهدیم که در این کشورها از جمله در مصر ،تونس
و لیبی اسالمگرایان قدرت می گیرند و محبوبیت پیدا
می کنند؛ مساله ای که کامال به ضرر رژیم صهیونیستی
است.
اس��رائیل سال هاس��ت ک��ه به ط��رق مختلف
روی جوام��ع عرب��ی کار می کند تا اینه��ا را به نوعی
مدرنیزاسیون نیم بند پیش ببرد؛ یک فرمول قدیمی که
اگر کشوری را صاحب مظاهر مدرنیسم بکنی احتماال
تفکرات سنتی و مذهبی در انجا تضعیف خواهد شد.
با وجودی که اسرائیل تمام این سناریوها را دنبال کرد
امروز تمام انها شکس��ت خورده به نظر می ایند ،پس
شکی نیست که بازهم انتظار فشار بیشتری روی مساله
ایران داشته باشیم و حساسیت اس��رائیل روی مساله
ایران افزایش یابد.
برخی معتقدند ک��ه نفوذ ایران در کش��ورهایی
همچون عراق و س��وریه نیز عامل فش��اری از جانب
امریکا و اس��رائیل بر ایران اس��ت ،اما به نظر من این
فرضیه درست نیس��ت چراکه با فش��ار امریکا ،نفوذ
ایران در این کش��ورها کمتر نمی شود؛ نفوذ ایران یک
نفوذ سنتی و منطقه ای است و بیشتر فرهنگی و سیاسی
است تا اقتصادی و نظامی .امروز امریکایی ها خواستار
ان هس��تند که هرچ��ه زودتر پرونده هس��ته ای ایران
بسته ش��ود و بر سر مس��اله ایران تحت فشار هستند.
زیرا امریکایی ها مجبورند پاس��خ قانع کننده ای برای
اسرائیل داشته باشند و زمانی که تحت فشار اسرائیل
هستند حتی ممکن است برخالف منافع ملی امریکا
نیز اقدامات��ی انجام دهن��د ،به همین دلی��ل حرکات
ایاالت متحده قابل تامل اس��ت و بای��د زیر نظر گرفته
شود.
امریکایی ها در رابطه با مساله هسته ای ایران به
دلیل فشار زیاد ممکن است از حیطه منطق هم خارج
شوند؛ اسرائیل یک موجود بیرون از امریکا نیست بلکه
موجودی اس��ت درون امریکا و در الیه های مختلف
سیاس��ی ،اجتماعی و اقتصادی امریکا حضور دارد و
زندگی می کند .به همین خاطر استقالل سیاسی امریکا
از اسرائیل غیرممکن اس��ت و اوباما کار سختی را در
پیش دارد.
ایاالت متحده امریکا با تحریم هایی که علیه ایران
اعمال و تالش کرد که اجماع بین المللی را نیز در این
رابطه به دس��ت اورد ،در پی ان بود که فشارهایش بر
ایران را افزایش دهد و برنامه های صلح امیز هسته ای
ایران را تحت الشعاع قرار دهد .در رابطه با تحریم های
ایران ش��ایان ذکر اس��ت که در صورت تحریم ایران
بیش��ترین سود را کش��ورهایی مانند روس��یه و چین
می برن��د .چراکه وقت��ی یک فروش��نده اصلی انرژی
تحت فشار باشد قطعا قیمت ها پایین می اید و شرایط
سخت تری را می توان بر ان کشور تحمیل کرد؛ بنابراین
چین بیشترین نفع را از تحریم ایران خواهد برد .بحث
دوم بحث روسیه است؛ با محدود شدن سرمایه گذاری
ایران در بخش های انرژی و محدود شدن نقش ایران
در بازار انرژی جهان ،روسیه به عنوان رقیب ایران در
بازار انرژی یکه تازی و فروشش را بیشتر خواهد کرد.
در این شرایط توافق روسیه و چین با تحریم ایران دور
از تصور به نظر نمی رسد.
این مساله خالف بس��یاری از تحلیل هایی است
که اکنون وجود دارد؛ بسیاری گمان می کنند که تحریم
ایران برای غرب منفعت خواهد داشت ،اما باید توجه
داش��ت که غرب با ایران مراوده و مبادل��ه تجاری و
اقتصادی کمی دارد .ایران اغلب مبادالت تجاری اش
را یا در منطقه انجام می دهد یا با شرق ،بنابراین غربی ها
از تحریم نفتی ایران سود چندانی نمی برند .زمانی که
انها ایران را در تنگنای بیشتر قرار دهند رقبای منطقه ای
ایران سود بیشتری خواهند برد.
نتیجه گیری این بحث به این صورت اس��ت که
انها تحریم های ایران را فارغ از محاسبات اقتصادی و
صرفا درجهت راضی نگه داشتن اسرائیل انجام داده اند.
اگر اسرائیلی ها تصمیم بگیرند در منطقه مستقال عمل
کنند و بخواهند منافع ملی خودشان را در اولویت قرار
دهند ،در ان صورت محاسبات و چیدمان استراتژیک
منطقه برای امریکا برهم می ریزد.
اگر رژیم صهیونیستی علیه هر کشوری وارد اقدام
نظامی شود بازهم این امریکاس��ت که ضرر خواهد
کرد ،زیرا ایاالت متحده در 50س��ال اخیر موفق شده
یک ساختار امنیتی یا حداقل یک ساختار ژئوپلتیکی
برای منطق��ه خاورمیانه ایجاد کند که این س��اختار به
نوعی منافع اول امریکا و بع��د انگلیس و غرب را در
منطقه تامین می کند .این ساختار را امروز فقط ایران و
اسرائیل می توانند به هم بریزند و امریکا در برابر هر دو
حرکت واکنش نشان خواهد داد .هر تالشی از سوی
ایران برای برهم زدن این ساختار با مخالفت سیاسی
و نظامی امریکا روبه رو می شود و هر تالشی از سوی
اسرائیل نیز با مانورهای سیاسی و حرکات دیپلماتیک
برای راضی نگه داشتن این رژیم مواجه خواهد شد.
س��خنرانی س��االنه اوباما در کنگره نیز در همین
راستا بود و رئیس جمهوری ایاالت متحده این سخنرانی
را باید انج��ام می داد ت��ا خیالش راحت ش��ود که در
انتخابات بع��دی حمایت البی های یه��ود را خواهد
داشت .با س��خنرانی اخیر اوباما بر ما روشن شد که تا
چه حد اوباما و ساختار سیاسی امریکا اسیر منافع یهود
است و این سخنرانی تنها برای تاکید دوباره اوباما بر
این مساله بود که نسبت به ایران سیاست هایش تغییر
نکرده و اگر البی یهود ،رئیس جمهوری می خواهد در
برابر ایران بایستد ،کسی را بهتر از وی پیدا نخواهد کرد.
در حال حاضر در میان کاندیداهای ریاست جمهوری
امریکا برای برخ��ورد تندتر با ای��ران ،رقابت وجود
دارد و اس��تفاده از عبارات و واژگانی که توس��ط این
کاندیداها علیه ایران اس��تفاده می شود نشان دهنده ان
اس��ت که انها می خواهند در رابطه با مقابله با ایران از
هم پیشی بگیرند .وضعیت اوباما که هم اکنون در راس
قدرت اس��ت با دیگر کاندیداها کمی متفاوت است؛
وی در این س��خنرانی اعالم کرد همچنان مواضعش
علیه ایران استوار اس��ت و گزینه نظامی نیز روی میز
قرار دارد .اما من معتقدم که امریکایی ها اکنون به این
منطق رس��یده اند که باید ایران هس��ته ای را بپذیرند و
با ان کنار بیایند .ایران هس��ته ای برخی منافع امریکا
در منطقه را به خط��ر خواهد انداخت ،ام��ا انها برای
حفظ باقی منافع ش��ان در منطقه و کنت��رل بهار عربی
مجبورند با ای��ران به نوع��ی مصالحه کنن��د .در این
ش��رایط اگر ایران می توانس��ت به گونه ای امریکا را
در چارچ��وب عقالنیت نگ��ه دارد و بهان��ه ای برای
فشار بیشتر بر کش��ور به انها ندهد ،قطعا برنده اصلی
این بازی می شد و اس��رائیل بیشترین ضرر را می کرد.
ایران باید تمام ظرفیت هایش را در این راس��تا به کار
گیرد و در ش��رایطی که بهار عربی نیز عامل فش��اری
بر اس��رائیل ش��ده ،تالش کند منافع��ش را در منطقه
تامین کندg .
49
بین الملل
توطئه عربی
بین الملل
عبور از بحران
روسیه میان حکومت اسد و مخالفان میانجیگری می کند
مثلث شماره114
1
مترجم :محمد عارفی
اگر منطق��ه خاورمیانه را چش��م توف��ان بدانیم
س��وریه ،قلب ان به ش��مار می رود .بحران و شرایط
دشوار بیش از 10ماه اس��ت این کشور را فرا گرفته و
عملیات های خرابکارانه همچنان در این کشور ادامه
دارد .امنیت و ثبات س��وریه اکنون به طور اش��کار در
خطر قرار دارد و کشورهای عربی نیز بر هیزم اتش این
مشکالت می افزایند.
س��وریه اکنون ب��ه خوب��ی می داند ک��ه برخی
کش��ورهای عربی و حاکمان انها در اج��رای توطئه
علیه این کشور دست دارند؛ توطئه ای که امپریالیسم
امریکایی و صهیونیستی چیده است .این کشورها که
در راس شان قطر و عربس��تان قرار دارند و در پی انها
دیگر کشورهای خلیج فارس ،تبدیل به ابزارهایی در
دست غرب و به ویژه امریکا شده اند و طرح هایی که
غرب می ریزد ،توسط انها به اجرا در می اید.
کشورهای عربی مخالف با سوریه همچنان اقدام
به تحریک مردم و تشویق به تخریب در برخی مناطق
می کنند ،انها این اقدامات را برای از بین بردن وحدت
و یکپارچگی س��وریه انجام می دهن��د .بر هیچ کس
پوشیده نیست که حاکمان عرب در پس پرده خشونت
و ترساندن ش��هروندان سوری هس��تند؛ انها اشکارا
دعوت به کشتار و تمرد نیروهای ارتشی می کنند و از
نفوذ افراد مسلح و قاچاق اس��لحه به سوریه حمایت
می کنند .حاکمان عرب در پی اجرای دستورات غرب
برای تحقق خاورمیانه جدید برای حمایت از امنیت
رژیم صهیونیستی و سیطره اش بر منطقه هستند.
برخی گزارش ه��ای اطالعاتی نش��ان می دهد
که امریکا ،رژی��م صهیونیس��تی و فرانس��ه اقدام به
50
گرداوری و اموزش مزدوران و تروریست ها از جمله
فرماندهان برخی ش��به نظامیان جنایت��کار و زندانیان
متهم به جرم های جنایی از کشورهای عربی و خارجی
در اردوگاه هایی در خاک ترکی��ه و لبنان می کنند .این
مزدوران و تروریس��ت ها با کمک مالی قطر اموزش
می بینند .روزنامه «الدیار» لبن��ان در این زمینه به نقل
از یک افسر عراقی که در هیات ناظران اتحادیه عرب
در سوریه فعالیت می کرد ،نوش��ت« :این ناظر عرب،
مزدوران و تروریس��ت ها و جنایتکاران س��ابقه دار را
در خاک سوریه دیده است که دس��ت به خشونت و
عملیات های خرابکارانه می زنند».
این ناظر عراقی ب��ه روزنامه الدیار گفت��ه که افراد
مسلحی از افغانستان ،عراق و پاکستان در خاک سوریه
حضور دارند .از سوی دیگر مس��ئوالن لبنانی نیز بارها
تاکید کرده اند افراد وابسته به القاعده از مرزهای لبنان وارد
خاک سوریه شده اند .روزنامه انگلیسی «دیلی تلگراف»
نیز به نقل از یکی از رهبران گروه های تندرو نوشت:
«جماعت سلفی از جمله القاعده قصد دارند حمالت
تروریستی را از داخل خاک لبنان به داخل خاک سوریه
ترتیب دهند».
توطئه های کشورهای عربی و غربی علیه سوریه
به اینجا ختم نمی ش��ود بلکه انها به ورود تسلیحات
ساخت رژیم صهیونیستی به سوریه نیز کمک می کنند؛
رژیمی که مسئوالنش بارها اعالم کردند که تغییر نظام
سوریه در خدمت منافعش است و کاری می کنند که
این کشور از محور مقاومت بدون انکه صهیونیست ها
هزینه ای پرداخت کنند ،خارج شود.
در حال��ی ک��ه دول��ت س��وریه در پ��ی انجام
اصالح��ات و مهیا کردن زمینه ب��رای گفت وگو های
ملی به منظور خروج از بحران کنونی اس��ت ،برخی
کشورهای عربی و غربی با این رویه مخالفند .در واقع
رضایت به ورود ناظران عرب و بازدید انها از مناطق
مختلف سوریه در راستای اجرای طرح اتحادیه عرب
برای حل بحران س��وریه ،انها را خرسند نکرد .یک
ماه از نظارت ناظران نگذشته بود که به رغم موافقت
دمشق با تمدید حضور ناظران ،اتحادیه عرب فعالیت
انها را به بهانه افزایش خش��ونت ها و به خطر افتادن
جانش��ان متوقف کرد .این در حالی ب��ود که دولت
سوریه انها را بدون قید و شرط و با امنیت کامل ازاد
گذاشته بود تا از هر مکانی که بخواهند بازدید کنند و
واقعیت ها را با چشم خود ببینند؛ واقعیاتی که خالف
چیزهایی هستند که رس��انه های مختلف منطقه ای و
جهانی تبلیغ می کنند.
در همین بین غرب به دنبال ناکامی اش در صدور
قطعنامه علیه سوریه و وتوی ان توسط روسیه و چین،
قصد داشت از طریق در اتحادیه عرب به تدریج خود
را وارد معرکه سوریه کند .پس از انکه اتحادیه عرب
خواستار حمایت فنی سازمان ملل از ناظران عرب شد
کمیته ای از این سازمان به قاهره س��فر کرد تا ناظران
عرب را برای اعزام شان به سوریه اموزش دهد.
تحوالت مربوط به سوریه به سرعت در حال رخ
دادن است و به نظر می رس��د اتحادیه عرب و غرب
قصد ندارند مشکل این کش��ور از راه مسالمت امیز و
به ارامی حل ش��ود زیرا اتحادیه عرب همه را با طرح
جدیدی شگفت زده کرد.
این طرح در حالی اعالم ش��د که زمان یک ماهه
حضور ناظران به پایان رس��یده بود و این اتحادیه در
حال بررس��ی گزارش «محمد الدابی» ،رئیس هیات
ناظران در س��وریه ب��ود؛ طرحی که ب��دون توجه به
واقعیت های سوریه ارائه ش��د و نشان دهنده دخالت
2
پارادوکس تصمیم گیری
حسین رویوران ،کارش��ناس مس��ائل خاورمیانه در گفت وگویی به بررس��ی طرح اخیر اتحادیه
عرب در رابطه با سوریه مبنی بر واگذاری قدرت بشار اس��د به معاونش پرداخت .وی معتقد است که
تصمیم گیری های اخیر اتحادیه عرب نش��ان دهنده سردرگمی این سازمان اس��ت چراکه در ابتدا انها
ماموریت ناظران را در این کشور تمدید کردند اما پس از سه روز این امر را نیمه کاره رها کردند .همچنین
طرح جدیدشان یعنی واگذاری قدرت به اس��د را نیز بدون نتیجه گیری به شورای امنیت ارجاع دادند.
رویوران بر این باور است که موضوع واگذاری قدرت اسد به معاونش نوعی دخالت در امور داخلی یک
کشور مستقل است؛ مساله ای که با ایین نامه اتحادیه عرب نیز در تناقض است .این در حالی است که
یکی از مهمترین اصول این اتحادیه رعایت حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی کشورهای
مستقل است .وی در رابطه با نیمه تمام ماندن ماموریت ناظران اتحادیه عرب نیز می گوید« :اتحادیه عرب
در حال حاضر دچار مشکل شده است زیرا این ناظران یک بار رفتند سوریه و بازگشتند .محمد الدابی،
رئیس بازرسان اتحادیه عرب طی ارائه گزارش اش در حضور وزرای خارجه اتحادیه اعالم کرد که در
سوریه برخالف انچه در رسانه ها مطرح می شود ،این دولت نیست که غیرنظامیان را می کشد و طرف
دومی نیز وجود دارد .طبق گزارش وی افراد مسلحی که دولت سوریه به انها اشاره می کند غیرنظامیان
را هدف قرار می دهند .زمانی که الدابی این واقعیت را در برابر دوربین بیان می کند ،وزیر خارجه قطر
به وی حمله می کند و می گوید این حرف ها صحت ندارد».الدابی نیز در جواب او می گوید« :اتش فتنه
زیر سر شماست و اگر شما شبکه الجزیره و العربیه را دو روز ارام کنید بحران سوریه پایان می یابد».
ارزیابی ش��ما از طرح اخیر اتحادیه عرب
مبنی بر واگذاری قدرت از بش��ار اسد به
معاونش در سوریه چیست؟
lاتحادی��ه ع��رب در حال حاضر بس��یار
سردرگم است و این سردرگمی در این طرح کامال
مشخص اس��ت .اتحادیه عرب در عین حال ،هم
تصمیم گرفته ماموریت ناظرانش در سوریه تا یک
ماه دیگر تداوم یابد و هم طرحی به س��وریه ارائه
داد مبنی بر واگذاری قدرت بشار اسد به معاونش
و 15روز نیز به س��وریه مهلت داد تا این طرح را
که همانند طرح یمن است اجرا کند .از دیگر سو
می بینیم پیش از انکه این 15روز به اتمام برسد،
این طرح به شورای امنیت ارجاع داده می شود .این
مسائل نشان می دهد اتحادیه عرب تحت فشارهای
مختلف قرار دارد و این فش��ارها ،این سازمان را
دچار پارادوکس های متعدد کرده است .در وهله
بع��دی انها پس از چن��د روز ،کار ناظ��ران را در
این کش��ور متوقف کردند که این اقدام نیز بیانگر
بین الملل
منبع:روزنامه الوطن سوریه
تو گو با رویوران
تحلیل اقدامات اتحادیه عرب و شورای امنیت در گف
مثلث شماره113
اش��کار و بی پرده کش��ورهای عربی در امور داخلی
این کشور است .بنابراین طرح ،وزرای خارجه عرب
خواستار تشکیل دولت وحدت ملی طی دو ماه شدند
که در ان مخالفان و دولت کنونی مشارکت داشته باشند
و ریاست ان به عهده شخصی توافقی باشد .همچنین
این دولت باید بندهای طرح اتحادیه عرب را به اجرا
دربیاورد و زمینه را برای بررسی انتخابات پارلمانی و
ریاست جمهوری ازاد به موجب قانونی که اجرای ان
با نظارت عربی و بین المللی است ،تضمین کند.
این در حالی اس��ت که دولت س��وریه در حال
انج��ام اصالحات قانون��ی برای برگ��زاری انتخابات
ازاد پارلمانی و ریاس��ت جمهوری با حضور احزاب
مختلف اس��ت و کمیته ای برای تدوین قانون اساسی
جدید تشکیل شده است .این کمیته پیش نویس قانون
اساسی را تهیه و ان را برای تایید برای رئیس جمهور
فرستاده است.
طرح کشورهای عربی همچنین خواستار انتقال
همه اختیارات بش��ار اس��د ،رئیس جمهور سوریه به
«فاروق الشرع» معاون اولش برای همکاری با دولت
وحدت ملی است.
اتحادیه عرب قصد دارد طرحی که کش��ورهای
ش��ورای همکاری خلیج فارس با رهبری عربس��تان
س��عودی برای پای��ان دادن ب��ه بحران یمن ب��ه اجرا
دراوردند ،در س��وریه نیز ب��ه اجرا دربی��اورد .ولی
این اتحادیه به این امر واقف نیس��ت که عربس��تان و
کش��ورهای خلیج فارس بر خالف یمن در سوریه نه
فقط نفوذی ندارند بلکه اوضاع این دو کشور کامال با
هم متفاوت اس��ت و هرگز نمی توان سوریه را با یمن
مقایسه کرد.
در این بحبوب��ه قطر و عربس��تان از تجدید نظر
در ماموری��ت ناظران عرب س��خن به می��ان اوردند
و چندی نگذش��ت که عربس��تان و در پ��ی ان همه
کشورهای ش��ورای همکاری خلیج فارس در اقدامی
تحریک برانگیز ناظران خود را از سوریه خارج کردند؛
پ��س از ان نیز خواس��تار دخالت ش��ورای امنیت در
سوریه شدند.
دیری نپایید که «نبیل العرب��ی» ،دبیر کل اتحادیه
عرب و «حمد بن جاسم بن جبر ال ثانی» ،وزیر خارجه
قطر پرونده سوریه را زیر بغل زده و به شورای امنیت
بردند تا همانند لیبی از کشورهای غربی بخواهند برای
تغییر نظام حاکم در سوریه دخالت کند؛ دخالت هایی
که در ابتدا به شکل تحریم و محاصره است و پس از ان
تبدیل به حمله نظامی می شود .ولی در اینجا برخالف
لیبی دو مانع مهم و اساسی از وقوع سناریوی مشابه این
کشور تاکنون جلوگیری کرده است :روسیه و چین .این
دو کشور تا امروز تمام تالش های غرب برای تحمیل
تحریم بیش��تر و زمینه چینی برای دخالت نظامی در
سوریه را ناکام کرده اند.
روسیه پا را نیز فراتر گذاشته و مخالفان و دولت
سوریه را برای انجام مذاکره در مسکو فراخوانده است؛
فراخوانی که دولت سوریه به ان پاسخ مثبت داد ولی
مخالفان غربگرای س��وری به ان روی خوش نش��ان
ندادند و ش��رط انجام هر گونه مذاکره را کناره گیری
اسد اعالم کردند.روسیه و چین بر خالف کشورهای
عربی و غربی خواس��تار حل بحران سوریه از طریق
مسالمت امیز هستند تا مبادا فاجعه ای دیگر در منطقه
رخ دهد و جان انس��ان های بی گناه بیش��تری به خطر
بیفتد .ولی به نظر می رسد امریکا و هم پیمانان غربی و
عربی اش اصرار دارند سناریوی لیبی را در سوریه نیز
تکرار کنند! g
ناپایداری در فرایند تصمیم گیری اتحادیه عرب
است ،چراکه انها در ابتدا یک ماه ماموریت ناظران
را تمدید کردند اما پس از س��ه روز این ماموریت
را متوقف می کنند .بحث دیگری که وجود دارد،
این اس��ت که موضوع واگذاری قدرت به معاون
نوعی دخالت در امور داخلی یک کشور مستقل
است ،مساله ای که با ایین نامه اتحادیه عرب نیز در
تناقض است .یکی از مهمترین اصول این اتحادیه
رعایت حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور
داخلی کشورهای مستقل اس��ت .من معتقدم در
اتحادیه عرب به دلیل اینک��ه قدرت های بزرگی
مانن��د مصر ،س��وریه و عراق ب��ه دالیل مختلف
دچار مشکل شده اند ،بازیگران کوچک و بی اراده
مس��ئولیت اداره این اتحادیه را برعهده گرفته اند.
تصمیمات کش��ورهایی مانند قطر و عربس��تان
به دلی��ل تاثیرپذیری ش��ان از تصمیم��ات غربی
سست و ناپایدار اس��ت و همواره در حال اتخاذ
سیاست های جدید هستند.
51
بین الملل
نقش غرب در تحوالت س��وریه چیست
و کش��ورهای غرب��ی ت��ا چ��ه ح��د در
تصمیم گیری ها و مواض��ع اتحادیه عرب
تاثیر دارند؟
lدر حال حاضر غ��رب به دلی��ل بیداری
اس�لامی در منطقه دچار بحران ش��ده اس��ت و
پایگاه های اصلی اش در خاورمیانه سقوط کرده اند.
حکومت هایی که اکنون در این کشورها به قدرت
می رسند اغلب از دل مردم برخاسته اند؛ به قدرت
رس��یدن حکومت های اس�لامی در کشورهایی
مانند مصر و تونس باعث شده شاهد نوعی ریزش
جدی پایگاه های غرب در منطقه باشیم؛ ریزشی
که کام�لا به ض��رر قدرت های غربی اس��ت .به
همین دلیل غرب تمام تالش��ش بر این است که
با ش��عله ور کردن بحران س��وریه یک نوع پاتک
بزند .در حقیقت غرب هرچق��در در بحران های
دیگر ریزش دارد در س��وریه تماما سود خواهد
برد چراکه س��وریه اص�لا در ح��وزه نفوذ غرب
نبوده است و هرچه شرایط تغییر کند به نفع غرب
خواهد ب��ود .بنابراین اکنون غرب روی س��وریه
سرمایه گذاری کرده اس��ت و این سرمایه گذاری
غرب به ان صورت تجلی یافته که بخش وسیعی
از بحران سوریه منشا خارجی دارد .در این بحران
ابتدا غرب س��عی کرد از طریق سازمان ملل اقدام
کند و شبیه سازی لیبی را مطرح کرد اما موفق نشد،
زیرا با دیوار وتوی روس��یه و چین برخورد کرد.
پس از ان این ماموریت را به اتحادیه عرب واگذار
کرد و این اتحادیه نیز بحث ناظران و سپس طرح
یمن را مطرح کرد.
چرا بحث اعزام ناظران به س��وریه ناتمام
ماند؟
lاتحادیه عرب در حال حاضر دچار مشکل
شده است .زیرا این ناظران یک بار رفتند سوریه و
بازگشتند .محمد الدابی ،رئیس بازرسان اتحادیه
عرب طی ارائه گ��زارش اش در حضور وزرای
خارجه اتحادیه اعالم کرد« :در س��وریه برخالف
انچه در رسانه ها مطرح می شود این دولت نیست
ی نیز وجود
که غیرنظامیان را می کشد و طرف دوم
دارد .طبق گزارش وی افراد مس��لحی که دولت
سوریه به انها اشاره می کند غیرنظامیان را هدف
قرار می دهن��د .زمانی که الدابی ای��ن واقعیت را
در براب��ر دوربین بیان می کند وزی��ر خارجه قطر
به وی حمله می کن��د و می گوید ای��ن حرف ها
صحت ندارد.
الداب��ی نیز در ج��واب او می گوی��د« :اتش
فتنه زیر سر شماست و اگر ش��ما شبکه الجزیره
و العربیه را دو روز ارام کنید بحران سوریه پایان
می یابد ».این مساله نشان می دهد در نتیجه اعزام
ناظران به سوریه یکس��ری تغییر نگاه در رابطه با
تحوالت این کشور اتفاق افتاده است .این همان
چیزی اس��ت که اتحادی��ه عرب و غ��رب از ان
هراسانند ،به همین دلیل هم ماموریت ناظران در
سوریه ناتمام رها شد.
ایا ارسال پرونده سوریه به شورای امنیت
را می توان دلی��ل ضع��ف اتحادیه عرب
در برابر مساله سوریه قلمداد کرد؟
lزمانی که اتحادیه عرب پرونده سوریه را به
شورای امنیت برد ،یعنی اعالم ورشکستگی کامل
کرده است .در حال حاضر اتحادیه عرب توپ را
در زمین شورای امنیت انداخته و تصمیم گیری ها
را به انها واگذار کرده اس��ت .در مرحله نخست،
مثلث شماره114
52
شورای امنیت و اتحادیه عرب نتوانستند در قبال
س��وریه کاری از پیش ببرند .به همین دلیل اکنون
دوباره ش��ورای امنیت وارد گود ش��ده و پرونده
سوریه را بررسی خواهد کرد.
دالیل مخالفت روس��یه و چی��ن با بحث
تحریم ها و دخالت در سوریه چیست؟ ایا
منافع خاصی در این کشور دارند؟
lس��وریه از اوایل ده��ه 70تاکنون متحد
شوروی سابق و روسیه فعلی است .تمام سیستم
تسلیحاتی سوریه ،روسی اس��ت و یک معاهده
اس��تراتژیک در گذشته میان س��وریه و شوروی
سابق امضا ش��ده اس��ت .تمام این مسائل باعث
تراکم تاریخی به مدت بیش از 40سال میان این
دو کشور شده است .غرب در بحران عراق شرایط
را به طور کامل تغییر داد و عراق که تس��لیحاتش
روس��ی بود و قراردادهای نفتی و نظامی بسیاری
با روس��یه داش��ت را به یک س��مت دیگر سوق
داد .در لیبی نیز غرب این تجرب��ه را تکرار کرد و
با تغییر نظام در لیبی ،دیگر ش��رایط را تغییر داد،
از جمل��ه اینکه تس��لیحات غرب��ی را جایگزین
تس��لیحات روس��ی کرد .در ح��ال حاضر غرب
در بحران اقتصادی به س��ر می برد .این در حالی
است که روسیه ش��رایط اقتصادی تقریبا مناسبی
دارد .وضعیت بودجه در این کش��ور بسیار بهتر
از غرب اس��ت و ش��رایط اقتصادی این کش��ور
مانند غرب بحرانی نیس��ت .همچنی��ن اکنون در
استانه بازگشت پوتین به قدرت هستیم .تمام این
مسائل نوعی تشخص برای روسیه ایجاد کرده که
این تشخص خواهان حفظ وضعیت موجود در
سوریه اس��ت .اکنون روسیه سالح های اس 300
و موشک های س��طح به سطح به س��وریه داده تا
این کشور بتواند دریا و س��واحلش را حفظ کند.
همچنین پهلو گرفتن ناو روسیه در ابهای سوریه
نیز حاکی از ان است که این کشور می خواهد در
سوریه رفتار متفاوتی از خودش نشان دهد و اجازه
ندهد انچه در عراق و لیبی اتفاق افتاد ،در سوریه
نیز اتفاق بیفتد.
ایا در نهایت غ��رب به اق��دام نظامی در
سوریه مبادرت خواهد کرد؟
lغرب خارج از چارچوب س��ازمان ملل
در س��وریه اقدام به دخالت نظام��ی نخواهد کرد
و این مس��اله نیاز به مجوز ش��ورای امنیت دارد؛
در حال حاضر نیز بعید به نظر می رس��د شورای
امنیت چنی��ن مجوزی به غرب بده��د .اما غرب
در خارج از چارچوب س��ازمان مل��ل می تواند
س��وریه را تحریم مال��ی و نفتی کند ی��ا از طریق
اردن و ترکی��ه همچنین س��عد حری��ری در لبنان
دولت سوریه را تحت فش��ار قرار دهد .بنابراین
حربه جدیدی برای غرب وجود ندارد مگر اینکه
فعالیت هایی که از طریق ترکی��ه انجام می دهد را
افزایش دهد.
شما چه اینده ای را برای دولت بشار اسد
پیش بینی می کنید؟
lدولت س��وریه هفته گذشته اعالم کرد که
مرحله امنیتی برای حل بحران در این کشور اغاز
شده و پاکسازی شهرها در استانه اجراست .این
پاکسازی در برخی شهرها مانند دمشق و دوما در
حال اجراست .موفقیت یا عدم موفقیت سوریه در
این عملیات تعیین کننده شرایط بعدی خواهد بود.
بنابراین اکنون زود است در رابطه با اینده سوریه
اظهارنظر کنیمg .
یک تیر
و دو نشان
اتحادیه عرب از دخالت در امور
داخلی سوریه چه می خواهد
صمد قائم پناه /کارشناس مسائل اعراب
3
اتحادی��ه عرب از ابت��دای ش��روع تحوالت در
س��وریه مواضع متناقض��ی را در رابطه با این کش��ور
در پیش گرفته است .پیش از این اتحادیه عرب طرحی
ارائه داده بود مبنی ب��ر اعزام ناظران به س��وریه .طبق
این طرح بازرس��ان اتحادیه عرب به این کشور رفتند
و تحقیقات محلی را در خص��وص تحوالتی که طی
چند ماه اخیر در سوریه اتفاق افتاده بود ،اغاز کردند.
گزارش ها و تحقیقات انها به دلیل اختالفاتی که میان
ناظران به وجود امد در اختیار اف��کار عمومی جهان
قرار نگرفت .در واقع عربستان کار نظارت را نیمه رها
کرد و این طرح با شکس��ت مواجه شد .ان چیزی که
برایند نتایج تحقیقات ،فرضیه ها و حدس و گمان های
کارشناس��ان بوده ،این را می رس��اند که گزارش های
اتحادیه عرب نکته قابل توجهی مبنی بر نقض قواعد
حقوق بشردوستانه از طرف دولت بشار اسد مشاهده
نکرده اند تا از این طریق افکار عمومی کشورهای عربی
و بقیه دنیا را متقاعد کنند تا بتوانند باقی طرح هایشان
را نیز دنبال کنند .با توجه به اطالعاتی که از درون ان
گزارش به بیرون درز کرده ب��ود دریافتیم که گزارش
مذکور کامال به نفع دولت سوریه بوده و به همین دلیل
این طرح ناتمام ماند .اما متاسفانه کشورهای اتحادیه
عرب بدون در نظر گرفت��ن واقعیت می خواهند به هر
طریقی به هدف خودشان دست یابند .انها دریافته اند
که تغیی��ر کل رژیم در س��وریه امکان پذیر نیس��ت،
به همین خاطر به دنبال ان هستند که حفظ حاکمیت
فعلی را در زمره سیاست هایشان قرار دهند و به دنبال
یک طرح یا کودتای براندازی هستند .به دلیل تحوالتی
که در مص��ر ،لیبی و تونس ش��اهد ان بودی��م به نظر
می رس��د که اتحادیه ع��رب هم تمایل زی��ادی برای
ش��کل گیری چنین تحوالت س��اختاری در جامعه و
دولت سوریه ندارد .با این اوصاف نظام سیاسی سوریه
بین الملل
مثلث شماره113
خیلی مورد حمله و هجمه انها نیست و مانع اصلی از
نگاه انها شخص بشار اس��د به عنوان کارگزار و رهبر
اصلی این جریان است .رهبران اتحادیه عرب بر این
باورند که مهمترین مشکل ایجاد تغییرات در سوریه،
اسد است .در همین راستا انها به جای اینکه به دنبال
ایجاد تغییرات س��اختاری و گسترده در سوریه باشند
به دنبال انجام یک طرح و کودتا علیه رئیس جمهوری
س��وریه هس��تند .طرح اخیر اتحادیه ع��رب مبنی بر
واگذاری قدرت اس��د به معاونش نیز در همین زمره
می گنج��د .در حقیقت ماج��را از این قرار اس��ت که
وزرای خارجه اتحادیه عرب ،در پایان نشست خود
در قاهره ،پایتخت مصر از بشار اسد ،رئیس جمهوری
سوریه خواستند ظرف دو هفته قدرت را به معاون خود
واگذار کند و زمینه ایجاد دولت وحدت ملی را فراهم
کند .همزمان ب��ا این موضوع نیز وزی��ر امور خارجه
عربستان با اعالم خروج ناظران این کشور از سوریه،
از جامعه بین المللی خواسته تا برای وادار کردن سوریه
به پایان دادن خشونت ها ،از اعمال هیچ گونه فشاری بر
این کشور خودداری نکنند .در پیشنهاد انها همچنین
امده که این دولت وحدت ملی باید در مدت دو ماه بر
کار تدوین قانون اساسی جدید،نظارت داشته باشد و
سپس انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان را برگزار
کند .همچنین شیخ حمد ال ثانی ،نخست وزیر قطر ،در
حاشیه این اجالس اعالم کرده بود که اتحادیه عرب،
از شورای امنیت س��ازمان ملل متحد در سوریه یاری
می خواهد.او در عین حال گفت« :ما مداخله نظامی در
سوریه را در نظر نداریم اما در تالش هستیم تا حکومت
را به ایجاد تغییرات وادار کنیم و نیاز به کمک داریم».
این اظهارات بیانگر ان است که قطر و عربستان عزم
خود را جزم کرده اند تا بش��ار اسد را تحت فشار قرار
دهند و به بهانه انجام اقدامات بشر دوستانه به دخالت
در مسائل داخلی این کشور بپردازند.
پدیده مداخالت بشر دوستانه موضوع جدیدی
است که در طول یکی دو دهه اخیر در روابط بین الملل
شکل گرفته است .حتی در حقوق بین الملل معاصر و
منشور سازمان ملل نیز بر بحث عدم مداخله در امور
داخلی کشورها و تعیین سرنوش��ت کشورها توسط
خودشان تاکید ش��ده ،اما اکنون چندی است که این
مس��اله با چالش های جدی مواجه ش��ده و ترجمان
جدیدی از این موضوعات در ادبیات روابط بین الملل
و حقوق بین الملل شکل گرفته است .در حال حاضر
برخی مداخالت در امور دیگر کش��ورها با حمایت
قدرت های بزرگ جهان��ی صورت می گی��رد تا انها
بتوانند اقدامات شان را در قالب جامعه جهانی توجیه
و تفس��یر کنند .در این رابطه طی این سال ها اقداماتی
صورت گرفت از جمله حمله امریکا و متحدانش به
عراق و افغانستان ،دخالت نظامی شان در لیبی و اکنون
نیز دخالت های اشکارشان در مسائل داخلی سوریه.
با توجه به شرایطی که در منطقه پیش امده احتمال
اینکه کشورهای عربی همچون قطر و عربستان بتوانند
با حمایت سازمان ملل اهدافشان علیه سوریه را عملی
کنند بعید به نظر می رسد .در حال حاضر روسیه و چین
به عنوان دو عضو ثابت شورای امنیت سازمان ملل در
تمام تصمیم گیری ها نقش دارند و این در حالی است
که سیاست خارجی این دو کشور عمدتا منفعت طلبانه
و سوداگرانه و براس��اس شرایط داخلی شان است .در
شرایط کنونی روس��یه و چین در تصمیمات شان در
قبال س��وریه ،ایران را نیز مدنظر قرار می دهند و این
دو موضوع را باهم می بینند .از یک طرف کشورهای
اتحادیه اروپ��ا و ایاالت متحده امری��کا بحث تحریم
نفتی ای��ران را مط��رح کرده اند که به دنبال ان ش��اهد
مخالفت های زیادی از سوی چین و روسیه بودیم .انها
اعالم کردند که تحت هیچ شرایطی حاضر به پذیرش
چنین تصمیمی نیستند؛ جایگاهی که ایران برای روسیه
و چین در سیاس��ت خارجی ش��ان دارد در مقایسه با
سوریه متفاوت اس��ت .در حقیقت اهمیت ژئوپلتیک
و اس��تراتژیک ایران برای چین و روسیه بسیار بیشتر
از سوریه است .از طرف دیگر اعمال فشار بر سوریه
به طور غیرمستقیم اعمال فشار بر ایران است و در این
فاصله ممکن است بازی های خطرناکی صورت بگیرد.
شاید عربستان بتواند با برخی وعده وعیدها نظر روسیه
و چین را در قبال مس��اله س��وریه جلب کند و موفق
ش��ود با بحث تامین منابع انرژی مورد نی��از انها ،این
کشورها را با خود همراه کند .اگر چنین اتفاقی بیفتد
انها با یک تیر دو نش��ان زده اند؛ یعنی از یک سو رای
و نظر این دو کشور بزرگ را در رابطه با سوریه تامین
کرده اند و از دیگر س��و راه را برای برکناری بشار اسد
هموار کرده اند .تا زمانی که بشار اسد در سوریه بر سر
قدرت باشد عربستان نمی تواند اسوده باشد و قدرت
ژئوپلتیک ایران نی��ز در منطقه پررن��گ خواهد بود.
به همین دلیل از جمله معادالتی که پیرامون این بازی
می توان در نظر گرفت نخست این است که کشورهای
عربی با این اقدامات هم می خواهند بش��ار اسد را از
قدرت برکنار کنند و هم به صورت غیر مستقیم قدرت
منطقه ای ایران را تضعیف کنند .همچنین انها در پی ان
هستند توانایی های انرژی ایران را به عنوان ابزاری که
در سیاست خارجی مورد اهمیت است کاهش دهند،
بنابراین یکی از س��ناریوهای مهم اتحادیه عرب و در
راس ان قطر و عربستان این اس��ت که نظر روسیه و
چین را نس��بت به نیازهای انرژی ش��ان جلب کنند تا
بتوانند از این طریق فش��ارهای بیشتری بر ایران وارد
کنند و کشور ما را از بحث دستیابی به انرژی صلح امیز
هسته ای بازدارندg .
53
فرهنگ
فرهنگ
مثلث شماره 114
عکس :کوروش جوان
54
سودای سی مرغ
فصل
جوانگرایی
سی امین پرواز سیمرغ ها
فرهنگ
مثلث شماره 114
55
عرصه سی مرغ
مسابقه جشنواره ،از حضور در ان انصراف داد.
مروری بر متن و حاشیه ابتدایی جشنواره فیلم فجر
1
شاهین فتحیان
فرهنگ
امسال جش��نواره فیلم فجر که س��ی امین دوره
خود را سپری می کند ،در بخش های متعددی برگزار
می شود.
در بخش اصلی جشنواره که همان بخش مسابقه
سینمای ایران است 32فیلم ،در بخش نگاه نو 22فیلم
و در بخش ایینه مسابقه ایران (خارج از مسابقه) 17
فیلم ،حضور دارند که در مجموع می توان گفت تعداد
فیلم های ایرانی سی امین جش��نواره بین المللی فیلم
فجر 71عنوان خواهد بود.
امسال انتظار می رود بخش تجلی اراده ملی هم
با توجه به شرایط ملی و بین المللی به شکلی ویژه تر از
سال های گذشته برگزار شود.
عالوه ب��ر مش��ارکت های تفاهم��ی نهادهای
مختلف ،قرار است امسال داوران این بخش عالوه بر
فیلم های بخش مسابقه ،فیلم های سایر بخش ها را هم
مشاهده و احیانا انتخاب کنند.
در بخش بین الملل جش��نواره نی��ز تغییراتی در
رویک��رد ،س��اختار ،موضوع ها و همچنی��ن نگاه به
تحوالت منطقه صورت گرفته ک��ه در نتیجه در این
بخش نزدیک به 65فیلم نمایش داده می شود و 9فیلم
نیز در کنفرانس هالیوودیسم و س��ینما نمایش ویژه
خواهند داشت.
در بخش جام جهان نمای جش��نواره سی ام پنج
موضوع برای فیلم ها مشخص شده بود که طبق اعالم،
درنهایت 80درصد اثاری که به جشنواره راه یافته اند
درباره همین موضوع های از پیش تعیین شده هستند.
در ای��ن قس��مت از جش��نواره 17اث��ر داوری
می ش��وند .همچنین در بخش جلوگاه شرق 12اثر ،
در بخش سینمای سعادت 10اثر ،در بخش جشنواره
جش��نواره ها 11اثر و در بخش مرور سینمای جهان
9اثر نمایش داده می شود.
نمایش فیلم های س��ه بعدی ب��رای اولین بار در
جشنواره فیلم فجر امس��ال و در بخش بین المللی ان
از رخدادهای ویژه این جش��نواره اس��ت .از 13 ،12
فیلم سه بعدی تولید شده در دنیا پنج اثر در جشنواره
به نمایش گذاشته می شوند که فیلم «هیوگو» اثر مارتین
اسکورسیزی مهم ترین انها است.
جش��نواره امس��ال برای انتخ��اب بهترین فیلم
از نگاه مردم نیز ی��ک تیم 45نفره را مام��ور کرده تا
به صورت روزانه نظرات مردم را به دبیرخانه جشنواره
منتقل کنند.
این بخش و انتخاب در ان ،یکی از دغدغه های
سینماگران در دوره های اخیر جشنواره و اتفاقا یکی
از محل های چالش با برگزارکنندگان جشنواره بوده
است.
ضم��ن انک��ه در بخش اق�لام تبلیغی س��ینما
مجموعا 399اثر از 49هنرمند به دبیرخانه جشنواره
رس��یده که از میان انه��ا 66اث��ر به بخش مس��ابقه
راه یافته اند.
قرار اس��ت اث��ار راه یافته به بخش مس��ابقه در
س��ینماهای فلس��طین و اریکه ایرانیان نمایشگاهی
داشته باشند .همچنین جوایز این بخش هم امسال در
مثلث شماره 114
56
اختتامیه جشنواره اهدا خواهد شد.
دو اتفاق ویژه جشنواره فجر چیست؟
دو همای��ش وی��ژه جش��نواره ب��ا عنوان های
«هالیوودیسم و س��ینما» و «بیداری اسالمی» به عنوان
دو اتفاق ویژه جش��نواره فجر امس��ال یاد می شوند.
کنفرانس هالیوودیسم که افتتاحیه ان سیزدهم بهمن
ماه خواهد ب��ود با دع��وت از 250ت��ا 300میهمان
خارجی در سالن همایش های بین المللی وزارت امور
خارجه برگزار می ش��ود .همچنین اج�لاس بیداری
اسالمی نیز با دعوت از 600میهمان داخلی و خارجی
در سالن همایش های صدا و سیما برگزار خواهد شد
که گفته می شود میهمانان این اجالس افراد شاخصی
هستند.
چه کسی جشنواره را تحریم کرده است؟
یکی از حاشیه های همیشگی جشنواره فیلم فجر
به ویژه در سال جاری بحث مربوط به نارضایتی های
برخی س��ینماگران بوده که گاه زمزم��ه تحریم از ان
شنیده می شود.
البته گاهی هم به رغم خواس��ت صاحبان اثار یا
کارگردان��ان ،فیلم ها درنهایت در جش��نواره نمایش
داده ش��ده اند ،گاهی هم تهدیدها در حد حرف باقی
مانده است.
امس��ال ه��م چن��دی قب��ل از اع�لام انحالل
خانه س��ینما تعدادی از صن��وف زیرمجموعه ان در
نامه ای تهدید کرده بودند که اگر موضوع شکایت و
تقاضای قضایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی مبنی
بر غیرقانونی اعالم شدن خانه سینما منتفی نشود ،در
جشنواره حضور نخواهند یافت.
هرچند این موضوع پ��س از ماجراهایی که در
این زمینه پش��ت س��ر گذاشته ش��د چندان محلی از
اعراب ندارد و اتفاقا از گوش��ه و کنار شنیده می شود
که معترضان انحالل خانه سینما تریبون نشست های
نقد و بررس��ی فیلم ها را فرصت مناس��بی برای بیان
نظراتش��ان در این زمین��ه می دانند ،اما ب��ا این حال
دست کم یک کارگردان (عباس رافعی) به خاطر قرار
گرفتن فیلمش «ازاد راه» در بخش مهمان و خارج از
امسال انتظار می رود
بخش تجلی اراده ملی
هم با توجه به شرایط ملی
و بین المللی به شکلی
ویژه تر از سال های
گذشته برگزار شود.
عالوه بر مشارکت های
تفاهمی نهادهای
مختلف ،قرار است
امسال داوران این
بخش عالوه بر فیلم های
بخش مسابقه ،فیلم های
سایر بخش ها را هم
مشاهده و انتخاب کنند
چند فیلم ممیزی شدند؟
بحث فیلم های ممیزی شده هم یکی از مباحث
داغی اس��ت که همواره پیش از هر دوره جش��نواره
مطرح می ش��ود و گاهی به نظر می رس��د ب��ه اهرمی
تبلیغاتی بدل شده است.
دبیر سی امین جشنواره فیلم فجر لفظ ممیزی را
وارد نمی داند و اعالم کرده ک��ه تنها یک فیلم ممیزی
داشته و نمی توانسته به جشنواره راه پیدا کند و سایر
فیلم ها تنها اصالحیه هایی داش��ته اند .ان یک فیلم اثر
بهرام بهرامیان با نام «پری ناز» بوده که ابتدا گفته می شد
به دلیل نوع گریم فاطم��ه معتمداریا در نقش یک زن
متحجر ،با مشکل مواجه شده و بعدتر این گونه مطرح
شد که اساسا موضوع فیلم حساسیت زا بوده و شانیت
حجاب اسالمی نیز در ان رعایت نشده است.
هرچند کس��انی که در همین مدت هم به شکل
خصوصی فیلم را دیده اند ،ان را اثری حتی صاحب
شانس برای حضور در بخش مسابقه جشنواره – از
نظر فنی – نمی دانند.
همچنی��ن فیلم هایی چ��ون «قالده ه��ای طال»
اثر ابوالقاس��م طالبی که اتفاقا دبیر جش��نواره امسال
تهیه کنندگی ان را برعهده داش��ته و در نسبتی بسیار
کمتر ،فیلم «بی خود و بی جهت» عبدالرضا کاهانی نیز
از حاشیه دارهای جشنواره امس��ال پیش از برگزاری
بودند.
از س��وی دیگر تا چند روز مانده به جش��نواره
نیز از نرس��یدن حدود پنج فیلم به دالیل کامل نشدن
مراحل اماده سازی خبر داده می ش��د« .کاله قرمزی
و بچه ننه» از این دس��ته ب��ود که فیلمب��رداری ان تا
زمان اغاز جشنواره نیز ادامه داشت .همچنین خرید
رایت پنج فیلم نامزد دریافت س��یمرغ بهترین فیلم و
بحث حمایت 50درصدی از کارگردان بهترین فیلم
جشنواره ،از جمله مصوبات شورای سیاست گذاری
جشنواره امسال بوده که حرف و حدیث های بسیاری
درباره ان شکل گرفت.
حضور دوباره فیلم مستند
پس از دو دوره غیبت ،بخش س��ینمای مس��تند
بار دیگر به جش��نواره فیلم فجر اضافه ش��د .هرچند
قید مدت زمان 70دقیقه ای به عنوان ش��رط حضور،
انتقادهای بسیاری در پی داشت اما مسئوالن جشنواره
گفته اند جشنواره امسال مقدمه ای برای رونق سینمای
مستند در س��ال های اینده در نظر گرفته شده و قرار
است مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی وظیفه
تولید فیلم های مستند سینمایی را برعهده داشته باشد.
س��ینماهای «ازادی»« ،فرهنگ» « ،صحرا»« ،ملت» و
«برج میالد» که از بهترین سینماهای جشنواره هستند،
مستند ها را نمایش می دهند و با وجود قید 70دقیقه ای
فیلم ها به عنوان یک استاندارد ،در این بخش 93فیلم
به جشنواره امسال رسید.
از خانه تا جشنواره
جش��نواره فیلم فجر امس��ال درحالی به مرحله
برگزاری رس��ید که موض��وع انحالل خانه س��ینما
می توانست ان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد .اتفاقا
خیلی ها هم بعدا انتخاب دبی��ری خارج از مجموعه
دولت را برای جش��نواره امس��ال پیش زمینه ای برای
این انح�لال توصیف کردند .دبی��ری که خود عضو
دو صنف زیرمجموعه خانه س��ینما ب��وده و حاال در
شرایطی دوسویه جشنواره را برگزار می کندg.
ذره بین تجربه
در دست داوران بخش مسابقه
2
ی��داهلل صم��دی ،مجی��د انتظام��ی ،داوود
میرباقری ،ابوالقاسم طالبی ،احمدرضا معتمدی،
داوود رشیدی ،علیرضا رئیسیان ،اسفندیار شهیدی
و جمال ش��ورجه امس��ال به عنوان داوران بخش
مسابقه سینمای ایران جشنواره فیلم فجر (سودای
سیمرغ) معرفی شدند.
جمال شورجه
متول��د /1333زنج��ان،
تحصی�لات :کارشناس��ی
س��ینما و تلویزی��ون از
دانشگاه هنر.
ع�لاوه ب��ر کارگردان��ی
فیلم های س��ینمایی روزنه،
شب دهم ،عملیات کرکوک،
لب��ه تیغ ،حماس��ه مجنون،
دایره سرخ ،خلبان ،باش��گاه سری ،وعده دیدار و
33روز ،تهیه کنندگی فیلم های سینمایی دوشیزه،
نفوذی ،اس��مان هش��تم و مش��اوره کارگردانی
اسفندیار شهیدی -فیلمبردار
متولد /1324تهران ،تحصیالت:
مهندس��ی طراحی از دانشکده
علم و صنعت .در فهرست اثار او
امده :مدی��ر فیلمب��رداری فیلم
سینمایی تشکیالت ،خانه ای مثل
شهر ،صخره همیشه سبز ،تویی
ک��ه نمی ش��ناختمت ،گری��ز،
بازیچ��ه ،ی��اران ،ویرانگ��ر،
حرفه ای ،منفی هجده و توطئه و سریال های میعاد در
س��پیده دم ،گوهر کمال ،پس از باران ،جوانی ،رس��م
عاشقی ،لبه تاریکی ،او یک فرشته بود و به دنیا بگویید
بایستد .کارگردانی فیلم س��ینمایی مرضیه و فیلم های
ویدئویی ف��رار از تاریکی و چند پل��ه باالتر از دیگر
فعالیت های اوست.
داوود رشیدی -بازیگر
متولد /1312تهران ،تحصیالت:
کارشناس��ی علوم سیاس��ی از
دانشگاه ژنو ،دیپلم بازیگری و
کارگردان��ی تئات��ر از اکادم��ی
موزیک ژنو .اثار :حدود نیم قرن
س��ابقه بازیگ��ری در فیلم های
سینمایی چون کندو ،خروس،
بازرس وی��ژه ،فرم��ان ،طلوع
انفجار ،مرز ،تفنگدار ،جایزه ،رهایی ،هیوالی درون،
تاتوره ،کمال المل��ک ،عبور از تله ،خان��ه عنکبوت،
ابوالقاسم طالبی -نویسنده و منتقد سینمایی
متولد /1340تهران ،تحصیالت:
دانش اموخته حق��وق قضایی.
کارگردانی فیلم های س��ینمایی
ویرانگر ،اق��ای رئیس جمهور،
نغمه ،ع��روس افغ��ان ،جنگ
کودکانه ،دستث3پ های خالی و
قالده ه��ای طال و س��ریال های
بازگشت پرستوها و به کجا چنین شتابان در کارنامه او
به چشم می خورد.
مثلث شماره 114
علیرضا رئیسیان – تهیه کننده
متول��د /1334ته��ران،
تحصیالت :دانش اموخته
رش��ته کارگردان��ی در
دانش��کده صداوس��یما و
دارای نش��ان درج��ه یک
هن��ری مع��ادل دکت��رای
افتخاری است.
اثار او عبارتند از کارگردانی
فیلم های سینمایی ریحانه ،سفر ،ایستگاه متروک،
پرونده هاوانا و چهل سالگی .تهیه کنندگی فیلم های
سینمایی بانوی اردیبهشت ،ریحانه ،مومیایی ،3از
کنار هم می گذریم ،ایستگاه متروک ،چهل سالگی
و مدرس رشته سینما در مقطع کارشناسی ارشد در
دانشکده سینما و تئاتر .او ریاست کانون کارگردانان
سینمای ایران را هم از سال 80به مدت هشت سال
برعهده داشته است.
هلل صمدی -کارگردان
یدا
متولد /1331مراغه ،تحصیالت:
دیپلم .اثار :کارگردانی فیلم های
س��ینمایی م��ردی ک��ه زی��اد
می دانست ،اتوبوس ،ایستگاه،
س��اواالن ،اپارتمان شماره ،13
دو نفر و نصف��ی ،دمرل ،معجزه
خنده ،س��ارای ،بانوی من ،شه
اشوب ،کالنتری غیرانتفاعی و
نیز سریال شوق پرواز.
او مدیر عامل خانه س��ینما از س��ال 1378تا 1380و
رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران بوده.
فرهنگ
سیدداوود میرباقری – فیلمنامه نویس
متول��د /1337ش��اهرود،
تحصیالت :مهندسی معدن
از دانش��گاه پلی تکنی��ک
تهران .او کارگردانی فیلم های
سینمایی ادم برفی ،ساحره و
مسافر ری و س��ریا ل های
گرگ ها ،رعنا ،امام علی (ع)،
معصومیت از دست رفته و
مختارنامه را در کارنامه دارد.
مجموعه تلویزیونی یوسف پیامبر را در کارنامه دارد.
همچنین مس��ئولیت هایی چون عضو شورای پروانه
ساخت اداره کل نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی،
عضو هیات منصفه مطبوعات ،عضو ش��ورای عالی
س��ینما ،عضو ش��ورای سیاس��تگذاری حوزه هنری
ی و عضو شورای طرح و برنامه
سازمان تبلیغات اسالم
شبکه دو سیما را برعهده داشته است.
گل های داودی ،بی بی چلچله ،خط اتش ،تکیه بر باد و
طهران روزگار نو و سریال های :هزار دستان ،گرگ ها،
گل پامچال ،عطر گل یاس ،امام علی (ع) ،اوای فاخته،
تنها ترین سردار ،والیت عشق ،خاطرات یک خبرنگار،
س��ردار جنگل ،معصومیت از دس��ت رفته ،نش��انی،
مختارنام��ه و کاله پهل��وی .تهیه کنندگ��ی فیلم های
س��ینمایی الوالو من جوجوام ،بازی های پنهان ،قطعه
ناتمام ،امتحان ،صبحی دیگر و کارگردانی و بازیگری
تئاتر ،تدریس در دانش��کده هنرهای زیبا و دانشکده
هنره��ای دراماتیک از دیگر فعالیت های اوس��ت که
مدیریت واح��د نمایش تلویزیون از س��ال 51تا،60
عضویت هیات مدیره خانه س��ینما ط��ی یک دوره،
مدیریت گروه تئاتر امروز و ریاست انجمن بازیگران
سینمای ایران طی س��ه دوره اول و دو دوره اخیر ،از
دیگر فعالیت های اوست.
مجید انتظامی -اهنگساز
متولد /1326تهران ،تحصیالت:
نش��ان درجه یک هن��ری .اثار:
ساخت موسیقی فیلم هایی چون
بای س��یکل ران ،دستفروش ،از
کرخه ت��ا راین ،ب��وی پیراهن
یوسف ،دوئل ،ترن ،جایی برای
زندگی و اعتراض .او نزدیک به
45س��ال س��ابقه نوازندگی در
ارکسترهای س��مفونیک برلین و ارکستر سمفونیک
تهران ،ساخت سمفونی های انقالب ،مقاومت ،ایثار و
تدریس در دانشگاه هنر و صداوس��یما را در کارنامه
فعالیت های هنری خود دارد.
احمدرضا معتمدی -کارگردان
متولد /1340تهران ،تحصیالت:
اقتصاد نظری و فلسفه غرب .او
کارگ��ردان فیلم های س��ینمایی
هبوط ،زشت و زیبا ،دیوانه ای از
قف��س پری��د ،قاعده ب��ازی و
الزایمر استg .
57
فرهنگ
مثلث شماره 114
گفت وگو با یک منتقد درباره سی امین جشنواره فیلم فجر
6
جشنواره فیلمسازان جوان
دو سال پیش که فیلمسازان مشهور زیادی فیلم نس��اخته بودند و جشنواره فیلم فجر به نسبت خلوت بود،
می شد حدس زد که سال بعد از ان جشنواره بسیار شلوغ شود و به تبع ان امسال باز از حضور چهره های قدیمی
کاسته شود .با این حال به نظر می رس��د مدتی زمان الزم است تا این تنش برطرف ش��ود .درباره ویژگی های
جشنواره امسال با چنین خصوصیاتی با کیوان کثیریان به عنوان روزنامه نگار و منتقد به گفت وگو نشستیم.
اقای کثیریان! براس��اس اطالعاتی که تا کنون
درباره فیلم ها و جدول نمایش انها منتشر شده،
چه پیش بینی ای درباره سی امین دوره جشنواره
فیلم فجر دارید؟
lبا توجه به کارگردان هایی ک��ه در این دوره
از جش��نواره حضور دارند و غیبت برخی فیلم سازان
قدیمی تر ،به نظر می رسد بار جشنواره امسال بر دوش
فیلمسازان جوان است و بیش��تر انها را در جشنواره
خواهیم دید .البته این مس��اله ،نکته ای منفی به شمار
نمی رود؛ در واقع می تواند زمینه کش��ف استعدادهای
جدید را ایجاد کند و همچنین سینمای ایران را در اینده
ترسیم کند .کارگردان هایی که در این دوره از جشنواره
حضور دارند ،این قابلیت را دارند که تماش��اگران را
غافلگیر کنند.
امسال چه تعداد فیلمس��از جوان در جشنواره
حضور دارند که اولین فیلم شان را ساخته اند؟
58
lپیم��ان مع��ادی و رض��ا عط��اران ج��زو
کارگردان هایی هس��تند که اولین فیلم خود را ساخته
و به بخش مس��ابقه جش��نواره فیلم فجر نیز راه پیدا
کرده ان��د .همچنین فیل��م افرادی مانن��د حمید امجد
و رضا درمیش��یان می تواند دیدنی باش��د .از س��وی
دیگر ،فیلم های کارگردان های جوانی که پیش از این
چند فیلم س��اخته اند مانند عبدالرضا کاهانی ،سامان
مقدم ،علی مصفا و مانی حقیق��ی می تواند فیلم های
برجس��ته ای باش��د و کارهای انها کنجکاوی برانگیز
است .ضمن انکه فیلمسازانی مانند خسرو معصومی
و همایون اس��عدیان در کنار اف��رادی مانند داریوش
مهرجویی که از فیلمس��ازان قدیمی است ،در بخش
مس��ابقه جش��نواره حضور دارند .تنوع نسل ها اتفاق
خوبی است ،اما باید کیفیت فیلم ها را دید؛ چراکه مثال
ما از اقای مهرجویی کار متوسط و ضعیف تر از متوسط
هم دیده ایم .در هر صورت ،کیفیت فیلم ها اصل است
که باید مورد قضاوت قرار گیرد.
ایا حضور نداشتن کارگردان های قدیمی تر در
این دوره از جشنواره دلیل خاصی دارد یا فقط
به این مساله مربوط است که سال گذشته فیلم
ساختند و امسال فیلم جدیدی ندارند؟
lاین اتفاق هر چند سال یک بار رخ می دهد.
برخی کارگردان ها در بعضی سال ها فیلم نمی سازند.
ش��رایط عمومی جامعه قدری در ای��ن موضوع موثر
است ،ولی میزان این تاثیر زیاد نیست که بتوان درباره
ان حرف زد.
به بحث کیفیت فیلم ها اشاره کردید ،شاخصه
کمیت را در ای��ن دوره از جش��نواره چطور
ارزیابی می کنید؟
lحضور تعداد زیادی فیلم در یک جشنواره،
نقط��ه ضعف ان اس��ت؛ این مس��اله ،ما را بیش��تر به
جشن نزدیک می کند تا جش��نواره .به هر حال وقتی
فیلتری قرار داده می ش��ود (به جز فیلترهای ممیزی)
ان فیلتر کیفی است .بنابراین طبیعتا تعدادی از فیلم ها
باید رد ش��وند ت��ا فیلم های��ی که پذیرفته می ش��وند
به خودش��ان ببالند و بگوین��د ما از ی��ک فیلتر فنی و
حرفه ای گذش��ته ایم؛ اما وقتی قرار اس��ت 80تا 90
درصد فیلم هایی که فرم جش��نواره را پ��ر کرده اند در
بخش های مختلف جشنواره حضور داشته باشند ،ان
فیلتر ،اعتبار خود را از دست می دهد و به نظر می رسد
جشنواره فجر می خواهد همه را راضی کند و به جشن
تبدیل و فاصله ای ان با حالت جشنواره و رقابت زیاد
می ش��ود .اینکه حدود 80فیلم فرم جش��نواره را پر
کرده اند و حدود 70فیلم در جشنواره هستند ،به این
معنی است که همه در بخش های رقابتی یا غیررقابتی
جشنواره حضور دارند .به هر حال ،بخش رقابتی باید
خلوت تر باشد.
همین حاال برخی فیلمس��ازان از راه نیافتن به
بخش رقابتی جشنواره ناراضی هستند.
lاین مساله یک بخش از مشکل است ،بخش
دیگر مشکل این است که برخی فیلم هایی که در بخش
رقابتی هستند ،اصال صالحیت حضور در این بخش
را ندارند .من معتقدم که ح��دود 20فیلم برای بخش
مسابقه جش��نواره ای در ایران با این بضاعت ،کفایت
می کند.
امسال من برخی فیلم ها را پیش از اغاز جشنواره
دیدم و معتقدم تعدادی از انها در حد بخش مس��ابقه
جشنواره نیس��تند ،ولی انها سهمیه دارند؛ به هر حال،
فیلمسازانی یک سهمیه دارند که باید ادا شود .این کار
اشتباه اس��ت و نگاه به فیلم ها باید کیفی باشد و فقط
20فیلم برتر به بخش مسابقه جشنواره وارد شوند .واقعا
نیازی به حضور 32فیلم در بخش مس��ابقه نیست .ایا
واقعا ما در یک سال 32 ،فیلم خوب داریم؟! از نظر من،
برخی فیلم ها در حد و اندازه بخش مسابقه جشنواره
فیلم فجر نیستند .این ایراد به جشنواره وارد است.
زمانی ما فقط می خواهیم دور هم باشیم که در این
صورت معتقدم 80فیلم و همه کسانی که فرم جشنواره
را پر کرده اند ،باید در جشنواره حضور داشته باشند ولی
زمانی که می خواهیم جشنواره معتبری را برگزار کنیم و
کسی که از این جشنواره جایزه می گیرد ،باید احساس
کند از جشنواره ای معتبر جایزه گرفته است.
ایا تغییری در تعداد فیلم های بخش مس��ابقه
بین جشنواره امسال و جشنواره سال ها گذشته
به وجود امده است؟
lامس��ال دبیر جش��نواره فیلم فجر گفت که
از 26فیلم در بخش مس��ابقه فراتر نمی رود ،ولی باز
هم تعداد فیلم ها به 32فیلم رسید ،چراکه به هر حال،
سودای سیمرغ
5
نگاهی به فیلم های حاضر در جشنواره فیلم فجر
فرهنگ
هیاتی متشکل از عزیزاهلل حمیدنژاد ،حبیب اهلل
کاسه س��از ،علی رفیعی ،علیرضا س��جادپور ،جواد
طوس��ی ،جلیل عرفان منش ،مینو فرش��چی ،بهمن
حبش��ی و حمید نعمت اهلل فیلم های امسال را برای
بخش سینمای ایران سی امین جشنواره بین المللی
فیلم فجر انتخاب کردند .فیلم های انتخاب شده به
این شرح هستند« :امین خواهیم گفت» به کارگردانی
سامان سالور« ،برف روی کاج ها» پیمان معادی« ،بزن
بریم بهشت» مصطفی کیایی« ،بوس��یدن روی ماه»
همایون اسعدیان« ،بیداری» فرزاد موتمن« ،پذیرایی
ساده» مانی حقیقی« ،پرواز بادبادک ها» علی قوی تن،
«پل چوبی» مهدی کرم پ��ور« ،پله اخر» علی مصفا،
«تلفن همراه رئیس جمهور» علی عطشانی« ،چک»
کاظم راست گفتار« ،خرس» خسرو معصومی« ،در
انتظارمعجزه»رسولصدرعاملی«،راهبهشت»مهدی
صب��اغ زاده« ،رضا هرگز نمی خواب��د» رضا عطاران،
«روزهای زندگی» پرویز ش��یخ طادی« ،روییدن در
باد» رهبر قنبری« ،زندگی خصوصی» محمدحسین
فرح بخش« ،شور ش��یرین» جواد اردکانی« ،گشت
ارشاد»سعیدسهیلی«،محرمانهتهران»مهدیفیوضی،
«ملکه» محمدعل��ی باش��ه اهنگر« ،نارنجی پوش»
داریوش مهرجویی« ،یک روز دیگر» حسن فتحی،
«یک عاش��قانه ساده» س��امان مقدم« ،یکی می خواد
باهات حرف بزنه» منوچه ر هادی« ،بی خداحافظی»
احمد امینی« ،بی خود و بی جهت» عبدالرضا کاهانی،
«من و زیبا» فریدون حسن پور« ،یک سطر واقعیت»
علی وزیریان« ،سالم بر فرش��تگان» فرزاد اژدری و
«گیرنده» مه��رداد غفارزاده .برپای��ه این خبر هیات
انتخاب مسابقه سینمای ایران (متشکل از عزیزاهلل
حمیدنژاد ،حبیب اهلل کاسه ساز ،علی رفیعی ،علیرضا
سجادپور ،جواد طوسی ،جلیل عرفان منش ،مینو
فرشچی ،بهمن حبش��ی و حمید نعمت اهلل) طی
نامه ای به محمد خزاعی دبیر جشنواره فیلم فجر
عنوان کرد« :با عنایت به حجم گسترده اثار متقاضی
حضور در سی امین دوره جشنواره فیلم فجر و با
توجه به بررس��ی ظرفیت جداول نمایشی ،هیات
انتخاب سینمای ایران با اعالم موافقت خود مبنی بر
حضور چهار اثر ذخیره در بخش مسابقه سینمای
ایران ،رضایت خود را به حضور دوفیلم «بی خود و
بی جهت» و «سالم بر فرشتگان» اعالم کرد.
بخش مسابقه فیلم های اول (نگاه نو)
هیات انتخاب همچنین فیلم های زیر را از میان اثار
کارگردانان فیلم اولی برای حضور در بخش مسابقه نگاه
اول برگزید:
-١ازمایشگاه (حمید امجد) -٢ ،برف روی کاج ها
(پیمان معادی) -٣ ،بغض (رضا درمیشیان) -٤پنجشنبه
اخر ماه (ماش��ااهلل ش��اهمرادی زاده -٥ ،پیشونی سفید
(سیدجواد هاشمی) -٦ ،تهران – ١٥٠٠انیمیشن (بهرام
عظیمی) -٧ ،داستان سامرا -انیمیشن (حسین سلطانی و
وحید چاالک) -٨ ،دزدان خیابان جردن (وحید اسالمی)،
-٩رضاهرگزنمی خوابد(رضاعطاران)-١٠ ،رهاترازدریا
(حمیدطالقانی) -١١ ،زبان مادری(قربانمحمدپور)-١٢ ،
س��رزمین خواب -انیمیش��ن (علی لطفی) -١٣ ،سالم
بر فرش��تگان (فرزاد اژدری) -١٤ ،صداست که می ماند
(س��عید چاری) -١٥ ،عطر والیت -انیمیشن (مسعود
صمدی)-١٦ ،فیالدلفی(سیدمجتبیاسدی پورواسماعیل
رحیم زاده) -١٧ ،قبلیه من (غالمرضا ازادی) -١٨ ،گیرنده
(مهرداد غفارزاده) -١٩ ،من همسرش هستم (مصطفی
شایسته) -٢٠ ،میگرن (مانلی شجاعی فرد) -٢١ ،همه چی
ارومه (مصطفی منصوریار) و -٢٢دوباره با هم (روزبه
حیدری)
مثلث شماره 114
سفارش هایی می ش��ود و دبیر جشنواره مجبور است
بپذیرد .دلیل ان فقط سفارش است ،چون وقتی دبیر
جشنواره گفته است تعداد فیلم های بخش مسابقه از
26فیلم بیشتر نمی شود ،چگونه به 32فیلم می رسد؟
این نشان می دهد که تصمیم گیرنده فرد دیگری بوده
اس��ت .دلیل ان هم این اس��ت که می خواهند همه را
راضی نگه دارند و کمترین نارضایتی وجود داش��ته
باشد .به هر حال ،وقتی جش��نواره ای هیات انتخاب
دارد ،برخی راضی هس��تند و تعدادی ه��م ناراضی
می ش��وند ،چون همه فکر می کنند بهتری��ن فیلم دنیا
را ساخته اند.
پیش اغاز جشنواره ،یکی از موضوع هایی که
خبرهای مختلفی درباره ان منتش��ر می شود،
بحث ممیزی اس��ت و برخی فیلم ه��ا برای به
نمایش درامدن در جش��نواره باید حذفیاتی
داشته باش��ند .امس��ال این موضوع را چطور
ارزیابی کردید؟
lممیزی تا جایی که اصولی و اساسی باشد ،جزو
قواعد بازی جشنواره فیلم فجر است که ان را پذیرفته ایم
اما واقعیت این اس��ت که همیش��ه این گونه نیست در
بسیاری از موارد اعمال سلیقه دیده می شود ،در حالی که
فیلمساز نباید از خط قرمز عبور کند و قرار نیست سلیقه
خودش را مانند سلیقه مدیر کند .برخی مدیران ما توقع
دارند سلیقه هنرمندان مانند سلیقه انها باشد .در حالی که
تنوع سلیقه در جشنواره جذابیت ایجاد می کند ،اگر همه
فیلم ها مانند یکدیگر باشند ،لذتی ندارد.
امسال من چند فیلم را که اصالحیه خورده بودند،
دیدم و معتقدم که برخورد با فیلم ها س��لیقه ای است.
مثال سال گذشته فیلم «اس��ب حیوان نجیبی است» با
تعداد زیادی ممیزی از بخش مس��ابقه خارج شد ،در
یک بخش به شکل پنهانی نمایش داده شد و بعد بدون
اینکه بخش حذف ش��ده قابل توجهی داشته باشد ،با
حذف یک پالن به اکران درامد و هیچ اتفاقی هم نیفتاد.
این مساله نشان می دهد یا اکران اشتباه بوده یا ممیزی
که من معتقدم ممیزی اش��تباه بوده اس��ت .امسال نیز
تعداد زیادی از فیلم ها با این مشکل مواجه هستند و از
انها خواسته می شود که مثال شخصیتی از فیلم حذف
شود یا دیالوگ بازیگران تغییر کند .به نظر من ،امسال
فیلم ها حتی با خ��ط قرمزهای مس��ئوالن کنونی هم
تضاد ندارد .بنابراین می خواهم بگویم تکلیف برخی
تصمیم گیرندگان با خودشان هم مشخص نیست.
یکی از مس��ائلی که هر س��ال در جش��نواره
فیلم فجر به چش��م می اید و گاهی ازاردهنده
می شود ،بی نظمی در برگزاری است .براساس
ش��ناختی که از متولیان برگزاری جش��نواره
امس��ال دارید ،پیش بینی می کنید این دوره از
جشنواره با نظم برگزار شود؟
lسال گذشته و سال پیش از ان ،شرایط برگزاری
جشنواره خیلی بد بود و به شکل لحظه ای فیلم ها تغییر
می کردند و توهین به مخاطب و منتقد خیلی راحت در
جریان بود .به هر حال ،امسال مدیریت جشنواره تغییر
کرده است و امیدوارم تغییر فیلم ها کم باشد .سال گذشته
مردم حتی نمی دانس��تند بلیت کدام فیل��م را می خرند.
ی در
امسال این نکته حل شد و مشخص است چه فیلم
چه سانسی به نمایش درمی اید و مردم می توانند بلیت ان
فیلم را بخرند.
به هر ح��ال ،در اینجا بی نظمی ،نظم محس��وب
می شود .امیدوارم در برج میالد شرایط مانند سال گذشته
نباشد ،چون سال گذش��ته این بخش از جشنواره بسیار
ضعیف بود .قرار بوده جشنواره منظم برگزار شود و باید
دید نتیجه چه خواهد بودg.
بخش ایینه سینمای ایران (خارج از مسابقه)
طبیعتاهمینهیاتانتخاب 17فیلمراکهبرایحضور
در بخش مسابقه سینمای ایران انتخاب نکرده بود ،برای
بخشایینهسینمایایرانبهشرحزیرمعرفیکرد:
«-1خ��ود زنی» ب��ه کارگردانی احم��د کاوری،
«-2اقای مدیر» حس��ن اقاکریمی« -3 ،اینجا شهری
دیگر است» احمدرضا گرشاسبی« -4 ،ازادراه» عباس
رافعی (انص��راف داد)«-5 ،بچگیت��و فراموش نکن»
جالل فاطمی«- 6 ،بیتا بی بیتا» مهرداد فرید«-7 ،پنهان»
مهدی رحمانی « -8دوازده صندلی» اسماعیل براری،
« -9سه و نیم» نقی نعمتی « -10شیرتو شیر» ابراهیم
فروزش« -11،شیرین قناری بود» داود توحیدپرست
« -12کاله قرم��زی و بچه ننه» ایرج طهماس��ب (به
جش��نواره نمی رس��د) « -13مادر پاییزی» سیروس
رنجبر « -14ش��انه دوست» محس��ن محسنی نسب
«-15اکباتان» مهرشاد کارخانی « -16رویای سینما»
حمید و عل��ی ش��اه حاتمی و « -17قالده های طال»
ابوالقاسم طالبیg .
59
بوی باران
سهم سینمای دفاع مقدس در جشنواره فجر30
2
فرهنگ
امسال جشنواره فیلم فجر در سی امین دوره برگزاری
خود که با سی وسومین سالگرد پیروزی انقالب اسالمی
همزمان است ،هفت فیلم دفاع مقدسی را در خود جای
داده اس��ت .فیلم های س��ینمایی «بوس��یدن روی ماه»،
«روزهای زندگ��ی»« ،خرس»« ،ملک��ه»« ،ضد گلوله»،
«عطر والیت» و «ش��ور شیرین» سهم س��ینمای دفاع
مقدس در جشنواره سی ام فیلم فجر هستند.
«بوسیدن روی ماه» به کارگردانی همایون اسعدیان
با بازی ش��یرین ی��زدان بخش ،رابعه مدنی ،مس��عود
رایگان ،صابر ابر ،شیدا خلیق ،حسن نجاریان دریانی،
شاهرخ فروتنیان ،ش��بنم مقدمی ،لیدا عباسی ،محمد
کارت و سعید پورصمیمی با موضوعی مرتبط با دفاع
مقدس دربار ه احترام السادات و فروغ خانم است که در
همسایگی یکدیگر هم زندگی می کنند و بیش از 20
سال است که در انتظار فرزندانشان هستند.
«روزهای زندگی» س��اخته پرویز شیخ طادی هم
ماجرای زوج پزشکی است که در پناهگاه زیرزمینی
همراه با گروهی از مجروحان ،گرفتار حمله عراقی ها
می ش��وند .حمید فرخ نژاد ،هنگامه قاضیانی ،کورش
س��لیمانی ،ارینه سوکاس��یان و کریم اکب��ری مبارکه
بازیگران این فیلم هستند.
«خرس» با کارگردانی خسرو معصومی که در ان
پرویز پرستویی ،فرهاد اصالنی ،مریال زارعی ،علیرضا
اوس��یوند و ناصر اقایی ایفای نق��ش می کنند ،درباره
نورالدین است که احتمال شهادتش می رفته و پس از
هشت سال اس��ارت به خانه برمی گردد ،غافل از اینکه
همسرش در غیاب او ازدواج کرده است.
«ملکه» ساخته محمدعلی باشه اهنگر نیز روایت
ماه های پایانی جنگ در ابادان است ،خلوت و تنهایی
ماندگان در جنگ و سکوتی که به بازشناسی رفتارها
می انجامد .سیاوش ،سیف اله ،امجد ،عیسی و موسی با
مثلث شماره 114
یاد جمشید ،ارش گونه شهر را حفظ می کنند .میالد
کی مرام ،حمید اذرنگ ،مهدی س��لطانی ،هومن
برق ورد ،حسین باشه اهنگر ،جالل حدپور سراج،
مجتبی اسودیان ،ابراهیم برزیده ،دانیال حسناوی،
همایون ارش��ادی و مصطفی زمانی بازیگران این
فیلم هستند.
داس��تان فیلم «ضد گلوله» ساخته مصطفی
کیایی با بازی مهدی هاش��می ،مس��عود کرامتی،
ژاله صامتی ،سعید اقاخانی ،محسن کیایی ،پوریا
رحیمی ،علی کوچکی ،امیر عزیزی ،محمدحسین
عامری پوی��ا و مه��دی فقیه هم در اواس��ط دهه
60و اوج دوران جن��گ روایت می ش��ود .مردی
حدود 50ساله در تهران مشغول قاچاق نوارهای
لس انجلسی و فیلم های ویدئویی است .او در اثر
یک اتفاق در می یابد توموری در سر دارد و تا دوماه
دیگر بیشتر زنده نخواهد ماند.
«ش��ور ش��یرین» با کارگردانی جواد اردکانی
هم راجع ش��هید کاوه اس��ت .میرابی ب��ه همراه
خانواده اش عازم کردس��تان اس��ت تا در مراسم
ازدواج پسرش شرکت کند .مینی بوس انها گرفتار
کمین ضد انقالب شده و اس��یر می شوند .کاوه و
نیروهایش در تالش هستند تا به ش��کلی انها را
ازاد کنند اما...
حمیدرضا عمارلو ،رض��ا رویگری ،احمد
نجفی ،پردیس افکاری ،ش��بنم قل��ی خانی ،علی
کش��وری ،مهرداد ش��یرعلی ،مجتب��ی ودودی و
حسین محسنی زاده در این فیلم بازی می کنند.
اما انیمیشن سینمایی «عطر والیت» ساخته
مسعود صمدی درباره حاج رضا ،یکی از جانبازان
شیمیایی است که تصمیم دارد در منطقه عملیاتی
خیبر جاده بکشدg ...
ایران -هند-کانادا
حضور ناجی و افخمی با دو فیلم
خارجی در جشنواره فجر
3
رض��ا ناجی ب��ا فیلم هن��دی «پایی��ز» به بخش
بین الملل جش��نواره فیلم فجر امسال امده است .این
بازیگر که برای بازی در فیلم «اواز گنجشک ها» مجید
مجیدی جایزه خرس نقره ای جش��نواره فیلم برلین
را هم به دس��ت اورده ،در این فیلم که کامال با عوامل
هندی ساخته شده ،ایفاگر نقش اصلی است.
در خالصه داس��تان «پاییز» امده است« :رفیق و
خانواده اش تالش می کنند که با از دست دادن برادر
بزرگش ،عکاس توریستی که مانند هزاران جوان دیگر
از زمان اغاز حمالت شبه نظامیان در کشمیر ناپدید
شده است ،کنار بیایند .پس از یک تالش ناموفق برای
عبور از مرز ،رفیق به یک زندگ��ی بی هدف در خانه
باز می گردد تا اینکه یک روز تصادفی دوربین قدیمی
برادرش را پیدا می کند».
این فیلم نخس��تین ساخته امیر بش��یر کارگردان
هندی اس��ت که پیش از این ب��ه عن��وان بازیگر در
فیلم هایی چون «تقس��یم کامال باز»« ،باهوش و تنها»،
«پروانه هندی بزرگ»« ،منجمد» و «یک چهارش��به»
مقابل دوربین رفته است .رضا ناجی در بخش اصلی
جشنواره فیلم فجر نیز با دو فیلم «یک سطر واقعیت»
و «من و زیبا» حاضر است.
مروری بر اثار بخش بین الملل جشنوار ه فیلم فجر
بخش «سینمای بین الملل» جشنواره فیلم فجر،
امسال اثار تحسین شده جشنواره های معتبر اروپایی
از جمله ک��ن و برلین را ه��م به نمای��ش می گذارد.
١٤فیلم از کش��ورهای مختلف از جمله «مطرود» به
کارگردانی «ادیس باکراچ» محصول مشترک بوسنی /
کرواسی/فرانسه است که س��ال ٢٠١٠در جشنواره
فیلم کارل��ووی واری جمهوری چ��ک اکران جهانی
شد .این فیلم به مدت ٨٥دقیقه داس��تان پسر یتیمی
را به تصویر کش��یده که به دنبال یافت��ن والدین خود
است البته نگاهی به پیامدهای جنگ بوسنی نیز دارد.
«مطرود» در جشنواره «ترویا» پرتغال موفق به کسب
جایزه ویژه هیات داوران شد.
«عقاب» ب��ه کارگردان��ی «کوین م��ک دونالد»
یک اثر ماجراجویانه اس��ت که فوریه سال ٢٠١١در
امری��کا و کانادا اکران ش��د .این فیلم ک��ه اقتباس از
60
فرهنگ
بخش «سینمای بین الملل»
جشنواره فیلم فجر،
امسال اثار تحسین شده
جشنواره های معتبر اروپایی
از جمله کن و برلین را هم به
نمایش می گذارد.
رضا ناجی با فیلم هندی
«پاییز» به بخش بین الملل
جشنواره فیلم فجر امسال
امده است«.صدای تیره»
(این خانه من نیست) ساخته
ی از کانادا هم در
بهروز افخم
بخش بین الملل جشنواره
امسال حضور دارند
مثلث شماره 114
رمان تاریخی «عقاب نهم» نوش��ته «رزماری س��وت
کلیف» اس��ت ،داستان س��رباز جوان رومی است که
در بریتانیای تحت حاکمیت روم تالش می کند با پیدا
کردن سپر طالیی متعلق به پدرش ،یاد او را زنده نگه
دارد« .عقاب» به مدت ١١٤دقیقه محصول مش��ترک
انگلیس/امریکا است که با بودجه ٢٥میلیون دالری
ساخته شد و در اسکاتلند و مجارستان مقابل دوربین
رفت.
«دش��من»؛ این اث��ر ترس��ناک و دله��ره اور به
کارگردان��ی «دژان زس��ویچ» محص��ول مش��ترک
صربستان /بوسنی/کرواسی اس��ت که در سال ٢٠١١
اکران ش��د« .زس��ویچ» جوان ترین کارگردان صرب
است که تا قبل از ٣٧س��الگی ،شش فیلم بلند ساخته
اس��ت .این فیلم با حمایت وزارت فرهنگ بوس��نی
ساخته شده و در جشنواره تسالونیکی موفق به کسب
جایزه منتخب تماشاگران شد .داستان این فیلم در سال
١٩٩٥اتفاق می افتد که یک واحد مهندس��ی در حال
خنثی کردن بمب در منطقه مرزی است و تا چند روز
قبل محل درگیری بوده؛ درحالی که برخی س��ربازان
دچار بیماری روحی و برخی دیگر خوشحال از پایان
جنگ هستند.
«سلطان جزیره ش��یطان» ،درام اکشن محصول
سال ٢٠١٠به مدت ١٢٠دقیقه به کارگردانی «ماریو
هولست» محصول مشترک نروژ /فرانسه/سوئد است.
این فیلم در جوایز «اماندا» نروژ به عنوان بهترین فیلم
انتخاب شد و در جش��نواره های هامبورگ ،بوسان و
گوته بورگ به نمایش درامد.
«رودخانه لندن» محصول سال ٢٠٠٩اثر پلیسی
به کارگردانی «رش��ید بوچارب» ،کارگردان سرشناس
الجزایری است .این فیلم محصول مشترک انگلستان/
فرانس��ه نامزد خرس طالی جش��نواره برلین بود که
جایزه خرس نقره ای بهترین بازیگر مرد را به دس��ت
اورد.
این فیلم که در جشنواره های تورنتو ،اتن ،لندن ،
ورشو و پالم اس��پرینگز نمایش داده شده ،داستان دو
غریبه در اس��تانه حمالت تروریس��تی لندن در سال
٢٠٠٥را روایت می کند که ب��رای پیدا کردن فرزندان
گمشده شان به لندن می روند و متوجه می شوند انها در
زمان این حمالت با هم زندگی می کردند.
«امواج» به کارگردانی «البرتو مورایس» محصول
اسپانیا به مدت ٩٤دقیقه داستان مرد میانسالی را نشان
می دهد که پس از مرگ همسرش خانه اش در والنسیا
را ترک می کند و به ش��هر فرانس��وی در مرز اسپانیا
می رود که دوران مهاجرت خود پس از جنگ داخلی
اسپانیا را در انجا س��پری کرد .این فیلم در جشنواره
مس��کو جایزه «جرج طالیی» بهترین فیلم و بهترین
بازیگر مرد را به دست اورد.
«اصالحیه» ،محصول کشور لهستان به کارگردانی
«مارک لچکی» به مدت ٩٥دقیقه است .فیلم داستان
جوانی اس��ت که برای ادامه تحصیل دانش��گاه شهر
محل زندگی ا ش را ترک می کند و سال ها بعد پس از
بازگشت تصمیم می گیرد با کسی رابطه نداشته باشد،
اما تصادف او با یک عابر غریبه در شهر او را در مسیر
جدیدی قرار می ده��د .این فیلم در جش��نواره های
تسالونیکی ،شیکاگو ،ورشو ،مونترال و بوسان نمایش
یافته است.
«ماما گوگ��و» ،محصول س��ال ، ٢٠١٠محصول
مشترک ایسلند و انگلس��تان به کارگردانی «فردریک
تورفردریکسون» است .این فیلم در جشنواره «ترویا»
پرتغال جایزه منتخب تماشاگران را گرفت و در سال
٢٠١٠نماینده سینما ایسلند در جوایز اسکار بود« .ماما
گوگو» که در جش��نواره های هامبورگ و سائوپائولو
نمایش داده ش��ده ،داس��تان پیرزنی اس��ت که دچار
الزایمر می شود و پسر و خانواده او با تشدید بیماری
تصمیم می گیرند مادرشان را به خانه سالمندان منتقل
کنند« .فردریکسون» در س��ال ١٩٩٢با فیلم «کودکان
طبیعت» ،نامزد جایزه اس��کار بهتری��ن فیلم خارجی
شده بود.
«عمر قاتل من اس��ت» ،محصول س��ال ٢٠١١
محصول مش��ترک فرانس��ه/مراکش ب��ه کارگردانی
«روشدی زم» براساس فیلمنامه ای از «رشید بوچارب»
ساخته شده که در جوایز اسکار امسال نماینده مراکش
خواهد بود.
«روزه��ا در خیاب��ان» ه��م محص��ول ٢٠١٠
گرجس��تان به کارگردانی «لوان کوگواشویلی» است
که در جش��نواره های روتردام ،لس انجلس ،ملبورن
و پالم اسپرینگز نمایش داده شده است .این فیلم ٨٩
دقیقه ای داس��تان مرد معتاد بیکاری اس��ت که توسط
پلیس شهر تفلیس دس��تگیر می شود .اما به او دو روز
فرصت می دهند تا پسر نوجوانی به نام «ایکا» را معتاد
کند از این طریق پدرش که فعالیت سیاسی دارد وارد
لیست سیاه شود.
«طبقه اخر ،سمت چپ» ،کمدی محصول سال
٢٠١٠به کارگردانی «انجلو سیانچی» محصول مشترک
فرانس��ه و لوکزامبورگ است که در جش��نواره برلین
جایزه فیپرشی بخش پانوراما را کسب کرد.
« 18روز»؛ این فیلم محصول کشور مصر شامل
١٠فیلم کوتاه اس��ت ک��ه کارگردانان ع��رب درباره
انقالب مصر ساخته اند .این فیلم در جشنواره کن سال
گذشته اکران جهانی شد و در اخرین دوره جشنواره
بین المللی فیلم مستند تهران نیز حضور داشت.
«صدای تیره» (این خانه من نیست) ساخته بهروز
ی از کاناداست .بازیگران این فیلم درک تید ،انیتا
افخم
اسمول ،جان اسموک ،فردریک اس��مول ،بریل تید،
شیندرا مان و لون هفت وان هستند.
در خالصه داس��تان این فیلم امده اس��ت« :پیتر
مارتین پیرمرد 87س��اله که به بیم��اری الزایمر دچار
است ،مرگ همس��ر خود را باور ندارد؛ این عدم درک
باعث پدید امدن مشکالتی برای اطرافیان پیتر شده،
تا جایی ک��ه انه��ا تصمی��م می گیرن��د او را به یک
اسایشگاه روانی منتقل کنند ،اما این همه ماجرا نیست
و حضور پیتر در ان اسایشگاه سبب پدید امدن مسائل
جدیدی می شود».
ش بین المللی جشنواره فیلم فجر
فیلم های ایرانی بخ
هش��ت فیلم ایرانی هم ب��رای حضور در بخش
بین المللی جشنواره س��ی ام فیلم فجر در نظر گرفته
ش��ده اند .فیلم های س��ینمایی «روزهای زندگی» به
کارگردانی پرویز شیخ طادی« ،بیداری» به کارگردانی
فرزاد موتم��ن و «ملکه» ب��ه کارگردان��ی محمدعلی
باشه اهنگر برای ش��رکت در بخش مسابقه بین الملل
(جام جهان نما) انتخاب شدند.
همچنی��ن در بخش مس��ابقه س��ینمای اس��یا
(جلوه گاه شرق) ،فیلم های سینمایی «نارنجی پوش»
به کارگردانی داریوش مهرجویی« ،بوسیدن روی ماه»
به کارگردانی همایون اسعدیان و «پرواز بادبادک ها» به
کارگردانی علی قوی تن انتخاب شدند.
در بخش کشورهای جهان اسالم نیز سه فیلم از
ایران انتخاب شد که عبارتند از «در انتظار معجزه» به
کارگردانی رسول صدر عاملی« ،سالم بر فرشتگان» به
کارگردانی فرزاد اژدری و «راه بهشت» به کارگردانی
مهدی صباغ زادهg .
61
بزرگداشت سی مرغ برای 5پیشکسوت
حس��ین زندباف ،علیرضا زرین دس��ت ،محمد
بزرگ نیا ،جمال شورجه و داوود رشیدی از چهره هایی
هستند که در جشنواره سی ام فیلم فجر برای انها مراسم
بزرگداشت درنظر گرفته شده است.
فرهنگ
علیرضا زرین دست -فیلمبردار
متولد /1324 :تبریز ،تحصیالت:
دیپل��م ،ش��روع فعالی��ت
س��ینمایی اش به فیلم وسوس��ه
شیطان به عنوان دستیار فیلمبردار
در سال ۱۳۴۶برمی گردد .اثار او
به عن��وان مدی��ر فیلمب��رداری
فیلم های س��ینمایی عبارتند از
مردی در توفان ،حس��ن س��یاه،
گزارش ،خط قرمز ،نقطه ضعف ،بازجویی یک جنایت،
مش��ت ،بای س��یکل ران ،دس��تفروش ،تصویر اخر،
س��یمرغ ،خارج از محدوده ،عروس��ی خوبان ،گزل،
کلوزاپ ،پنجاه و سه نفر ،الماس بنفش ،عروس حلبچه،
شب های زاینده رود ،دو فیلم با یک بلیت ،خانه خلوت،
اقای بخش��دار ،قافله ،شعله های خش��م ،ابادانی ها،
پرت��گاه ،تحفه هن��د ،ضیاف��ت ،دش��من ،پاکباخته،
نابخش��وده ،س��فر ش��بانه ،س��احره ،فری��اد ،بلوغ،
چشمهایش ،همسر دلخواه من ،رقص شیطان ،سیندرال،
مالق��ات با طوط��ی ،صبحانه ای ب��رای دو نف��ر ،الهه
زیگورات ،نق��اب ،صحنه ج��رم ورود ممنوع ،حکم،
اتش بس ،مجنون لیلی ،فرزند خاک ،تسویه حس��اب،
بی پولی ،موج سوم ،سوپر استار ،خاطره ،پسر ادم -دختر
حوا ،بیداری ،زمهریر ،یکی از ما دو نفر ،ملکه ،رویای
س��ینما و تلف��ن هم��راه رئیس جمه��ور .او همچنین
فیلمبرداری فیلم های مستند و تبلیغاتی ،تدوینگری و
ساخت فیلم مستند را در کارنامه دارد.
جوایز و افتخاراتش عبارتند از :نش��ان طالیی بهترین
فیلمبرداری برای فیلم بای سیکل ران در دومین جشنواره
فیلم ریمینی (ایتالیا) ،جای��زه بهترین فیلمبرداری برای
فیلم خانه خلوت در یازدهمین جش��نواره فیلم حراره
(زیمبابوه) ،سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری برای فیلم
پری در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر ،تندیس زرین
بهترین فیلمبرداری برای فیلم سیندرال در ششمین جشن
خانه سینما ،تندیس بهترین فیلمبرداری برای فیلم فرزند
خاک در دوازدهمین جشن خانه سینما ،دریافت سیمرغ
و لوح بلورین جهت دس��تاورد فنی و هنری برای فیلم
فرزند خاک و جایزه بهترین فیلمبرداری برای فیلم سوپر
استار از جشنواره بین المللی داکا.
مثلث شماره 114
داوود رشیدی حائری -بازیگر
متولد /1312 :تهران ،تحصیالت:
کارشناس��ی عل��وم سیاس��ی از
دانش��گاه ژنو ،دیپلم بازیگری و
کارگردانی تئاتر از اکادمی موزیک
ژنو .
شروع فعالیت او در سینما به سال
۱۳۵۰با بازی در فیلم س��ینمایی
فرار از تله ب��ه کارگردانی جالل
مقدم مربوط است .اثار سینمایی و سریال هایش عبارتند
از کندو ،خروس ،بازرس وی��ژه ،فرمان ،طلوع انفجار،
مرز ،تفنگدار ،جایزه ،رهایی ،هی��والی درون ،تاتوره،
کمال الملک ،عبور از تله ،خانه عنکبوت ،گل های داودی،
بی بی چلچله ،خط اتش ،تکیه بر باد ،طهران روزگار نو،
سریال های هزار دستان ،گرگ ها ،گل پامچال ،عطر گل
یاس ،امام علی (ع) ،اوای فاخته ،تنها ترین سردار ،والیت
عشق ،خاطرات یک خبرنگار ،سردار جنگل ،معصومیت
از دست رفته ،نشانی ،مختارنامه ،کاله پهلوی.
محک دیگری برای سینمای مستند
پنج فعال س��ینمایی ،فیلم های مستند بلند بخش
(سینماحقیقت) سی امین جشنواره بین المللی فیلم فجر
را داوری می کنند .این س��ینماگران عبارتن��د از :احمد
ضابطی جهرمی ،شهاب الدین عادل ،محمدرضا عباسیان،
محمدرضا اسالملو و نادر طالب زاده.
دربخشمسابقهفیلم هایمستندبلند(سینماحقیقت)
سی امینجشنوارهفیلمفجر ،رهبر قنبری،منوچهر طیاب،
پناه برخدا رضایی ،حبیب احمدزاده ،ارد عطارپور ،فرهاد
مهران فر ،فرهاد ورهرام ،مصطفی ال احمد ،مانی حقیقی،
محسنامیریوسفی،بهمنکیارستمی،رخشانبنی اعتماد،
پیروزکالنتریوحسینشمقدریبه صورتمستندبلندیا
مجموعهفیلمحضوردارند.
اما داوران این اثار کیستند؟
نادر طالب زاده
62
متول��د /1332 :ته��ران،
تحصیالت :کارشناسی ادبیات
انگلیس��ی و کارشناسی ارشد
کارگردانی س��ینما از دانشگاه
کلمبی��ا امری��کا .اث��ار:
کارگردانی فیلم های سینمایی
بش��ارت منجی و مسیح (ع) و
س��اخت مس��تندهایی چون واقعیت خوزس��تان،
شوش ،شهر ش��هیدان گمراه ،والعصر ،فتح ،1فتح
،2بشیر عشق در شهر کوران ،ساعت ،25خنجر و
ش��قایق ،رویش در اتش ،عصر انتظ��ار ،ظلمت در
نیمروز و بیداد خاموش .مس��ئولیت ها :مدیربخش
بین المل��ل بنی��اد س��ینمایی فاراب��ی ،مدی��ر مرکز
تحقیق��ات و مطالع��ات س��ینمایی در معاون��ت
سینمایی وزارت ارشاد ،دبیر دومین دوره جشنواره
مردمی فیلم عمار.
محمدرضا اسالم لو
متول��د /1326 :ش��یراز،
تحصیالت :دانش اموخته فیلم
و تلویزی��ون از کالج ارتباطات
دانش��گاه تگزاس امریکا .اثار:
ساخت فیلم های مستند ابادان
ش��هر مظلوم ،راه کربال ،برفراز
فاو ،مجموعه های مس��تند یک
میلیارد مس��لمان ،تولد دوباره،
حباب ،تا ظهور ،فیلم تلویزیونی امروز فلس��طین و
سینمایی باغ سید .سایر فعالیت ها :تدریس در مدرسه
عالی تلویزیون و سینما .مسئولیت ها :از اعضای هیات
جوایز و افتخارات او شامل :نش��ان درجه یک هنری
از وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی ،انتخاب به عنوان
چهره ماندگار سینما در س��ال ،1387بزرگداشت در
جشن خانه سینما ،جشن منتقدان تئاتر و جشن منتقدان
سینماست.
محمد بزرگ نیا -کارگردان
متولد /1323:مشهد ،تحصیالت:
کاردانی تلویزی��ون ،فعالیت در
سینما را با دستیاری کارگردان در
فیل��م پس��تچی ب��ه کارگردانی
داریوش مهرجویی در سال1350
اغ��از ک��رد .اث��ارش عبارتند از
ساخت فیلم های سینمایی کشتی
انجلیکا ،جنگ نفتکش ها ،توفان،
جایی برای زندگی و راه ابی ابریشم.
جوایز و افتخارات او از این قرار اس��ت :جایزه بهترین
کارگردانیوبهترینفیلمدومبرایفیلمجنگنفت کش ها
از دوازدهمین جش��نواره فیلم فجر ،جایزه ویژه هیات
داوران برای فیلم جایی برای زندگی و س��یمرغ زرین
بهترین فیلم از ن��گاه ملی برای فیلم راه ابی ابریش��م از
بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر.
جمال شورجه – کارگردان و تهیه کننده
متولد /1333:زنجان .تحصیالت:
کارشناسی سینما و تلویزیون از
دانشگاه هنر .شروع فعالیتش در
سینما با فیلم دوله تو به کارگردانی
رحیم رحیمی پور در سال 1363
به عنوان دستیار کارگردان بوده.
س��پس کارگردان��ی فیلم ه��ای
س��ینمایی روزن��ه ،ش��ب دهم،
عملیات کرکوک ،لبه تیغ ،حماسه مجنون ،دایره سرخ،
خلبان ،باشگاه سری ،وعده دیدار و 33روز را تجربه کرده
موسس گروه تلویزیونی جهاد سازندگی و بسیج سپاه
پاسداران.
محمدرضا عباسیان
متولد /1352 :تهران ،تحصیالت:
کارشناسی .اثار :ساخت فیلم های
مستند میراث موعود ،سکوت در
تاریکی ،چهره های مجازی و قانا.
س��ایر فعالیت ها :تهیه فیلم های
مس��تند از انزلی تا باک��ر ،زائر و
افغانس��تان س��رزمین خس��ته.
مس��ئولیت ها :مدیرکل رس��انه
بین المللی س��یما و مدیرعامل موسس��ه رس��انه های
تصویری (در حال حاضر).
احمد ضابطی جهرمی
متولد /1330:جهرم ،تحصیالت:
دانش اموخت��ه دکترای پژوهش
هنر با گرایش هنرهای دراماتیک.
اثار :بیش از س��ه دهه فعالیت در
مستندسازی و ساخت بیش از30
فیل��م از جمل��ه نخ��ل درخت
زندگی ،کش��تی کویر ،موسیقی
فولکلور شمال ایران ،قهرمانی،
یوز ایرانی ،ایران در یک ن��گاه کوتاه ،گور بومی ایران و
است.او عضو شورای پروانه ساخت اداره کل نظارت و
ارزش��یابی معاونت س��ینمایی ،عض��و هیات منصفه
مطبوعات ،عضو شورای عالی س��ینما ،عضو شورای
سیاستگذاری حوزه هنری سازمان تبلیغات اسالمی و
عضو شورای طرح و برنامه شبکه دو سیما بوده و جوایز
و افتخاراتش ،جایزه ویژه جشنواره فجر برای حماسه
مجنون و دایره سرخ و سیمرغ بلورین ویژه حقوق بشر
برای فیلم 33روز را در بیست و نهمین جشنواره فیلم
فجر شامل می شود.
شهاب الدین عادل
متول��د /1333 :دزف��ول،
تحصی�لات :دکت��رای
پژوه��ش هن��ر در گرایش
هنره��ای نمایش��ی .اثار:
عکاس فیلم های سینمایی
چون باشو غریبه کوچک،
بازمان��ده ،دخت��ری ب��ا
کفش ه��ای کتانی ،دختران
خورشید و گاوخونی .س��ایر فعالیت ها :ساخت
مجموعه مستند جندی شاپور ،مدرس رشته های
هنری سینما و عکاسی ،محقق و پژوهشگر سینما،
تالیف کتاب های سینمای قوم پژوهشی ،عکاسی
فیلم ،تحوالت معاصر در مفهوم زمان سینمایی،
منتقد و مترجم سینمایی ،برگزاری نمایشگاه های
انفرادی عکس .مسئولیت ها :سرپرست دانشکده
سینما تئاتر دانشگاه هنر ،عضو هیات علمی گروه
س��ینما ،عضو هیات موس��س انجمن عکاس��ان
سینمای ایرانg .
رس��ول صدرعاملی ،حبیب احمدزاده ،مسعود
رایگان ،مس��عود فراس��تی و بهمن حبش��ی به عنوان
داوران بخش مسابقه نگاه نو (فیلم اولی ها) جشنواره
فیلم فجر معرفی شدند .همچنین سیدضیاءالدین دری
به عنوان داور ایرانی بخش جلوه گاه ش��رق (سینمای
اس��یا) ،داریوش فرهنگ و فریدون جیرانی به عنوان
داوران ایرانی بخش مسابقه بین الملل (جام جهان نما)
و هنگامه قاضیانی به عنوان داور ایرانی بخش سینمای
سعادت معرفی شدند.
اما داوران فیلم اولی ها کیستند؟
سید رسول صدر عاملی -کارگردان
متول��د /1333 :اصفه��ان،
تحصیالت :کارشناسی جامعه
شناسی .او عالوه بر نویسندگی
و کارگردانی فیلم های سینمایی
رهایی ،گلهای داودی ،پاییزان،
قربان��ی ،س��مفونی ته��ران،
دختری با کفش های کتانی ،من
ترانه پانزده سال دارم ،دیشب
باباتو دیدم ایدا ،ش��ب ،هرش��ب تنهایی ،زندگی با
چش��مان بس��ته و در انتظار معج��زه ،تهیه کنندگی
فیلم های خونبارش ،برگ برنده ،شبیخون ،در کمال
خونس��ردی و روزهای خوب زندگی و نیز نگارش
چندین فیلمنامه س��ینمایی از جمله می خواهم زنده
بمانم ،خونب��ارش و زخمه را در کارنامه س��ینمایی
خود در کنار مس��ئولیت هایی چ��ون رئیس اتحادیه
تهیه کنندگان و توزیع فیلم ای��ران در دهه 70و دبیر
دهمین جش��ن بزرگ س��ینمای ایران دارد.
مسعود فراستی -منتقد
متولد /1330 :تهران ،تحصیالت:
کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی
و کارشناس��ی جامعه شناسی و
هنرهای تجسمی از فرانسه .اثار:
تالیف کتاب ه��ای 10فیلم 10
نق��د 10 ،فیل��م ده نق��د دیگر،
فانوس خیال ،س��ینمای کمدی
بیان فردی ،هیچکاک همیش��ه
استاد ،اس��طوره های جان فورد ،جنگ و صلح ،سینما
قلم ،دیالکتیک نقد و کوروس��اوا س��امورایی سینما.
س��ایرفعالیت ها :س��اخت مجموعه های تلویزیونی
سینما گفت وگو ،س��ینما جنگ ،س��ینما جشنواره و
فعالیت به عنوان مدرس سینما و منتقد سینما به اضافه
سردبیری مجله های سوره سینما و نقد سینما.
حبیب احمد زاده – فیلمنامه نویس
متول��د /1343 :اب��ادان،
تحصیالت :دکت��رای پژوهش
هنر از دانشگاه تربیت مدرس.
اثار :نگارش فیلمنامه های
س��ینمایی انکه دری��ا می رود،
گفت وگو با س��ایه (مش��ترک)
و اتوب��وس ش��ب (مش��ترک).
همچنی��ن س��اخت فیلم های
مستند اخرین تیر ارش ،موج زنده و بهترین مجسمه
دنیا و نیز نگارش کتاب های داستانی شطرنج با ماشین
قیامت و داستان های شهر جنگی
فرهنگ
چندین مجموعه مستند تلویزیونی .سایر فعالیت ها:
تدریس دروس تخصصی تدوین و مستندسازی،
نگارش و ترجمه ده ها جلد کتاب و بیش از یکصد
مقاله تخصصی .مس��ئولیت ها :عضو هیات علمی
دانشکده صداوسیما.
داوران فیلم اولی ها
مثلث شماره 114
حسین زندباف – تدوین گر
متولد /1325ساری .تحصیالت:
دیپلم .فعالیت در سینما را از سال
1350با دس��تیاری کارگردان در
فیلم عزیز قرقی ب��ه کارگردانی
جواد طاهری اغ��از کرد .تاکنون
تدوین فیلم هایی چون اتوبوس،
اتش در زمستان ،ماموریت ،ترن،
ایستگاه ،دالر ،مهاجر ،ساواالن ،دو
نفر و نصفی ،تبعیدی ها ،از کرخه ت ا راین ،دمرل ،خاکستر
ی پیراهن یوسف ،دکل ،توفان
سبز ،دل و دشنه ،سفر ،بو
شن ،شیدا ،هیوا ،مومیایی ،3فرش باد و هیام را در کنار
کارگردانی فیلم های سینمایی دست شیطان ،مرگ سفید،
معما ،ماموریت تهیه کننده ،پرواز خاموش و شب های
روشن به انجام رسانده.
جوایز و افتخاراتش عبارتند از :برنده لوح زرین بهترین
تدوین از دومین جش��نواره فیلم فجر برای فیلم مرگ
س��فید ،برنده لوح زرین بهترین تدوی��ن از چهارمین
جش��نواره فیلم فجر برای فیلم اتوبوس ،برنده سیمرغ
بلورین بهترین تدوین از دوازدهمین جشنواره فیلم فجر
برای فیلم چشم شیطان ،برنده سیمرغ بلورین بهترین
تدوین از سیزدهمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم حمله
به اچ 3و تقدیر شده در هفدهمین جشنواره فیلم فجر
برای تدوین فیلم هیواg .
مسعود رایگان -بازیگر
متولد/1330:خرم اباد،تحصیالت:
کارشناس��ی کارگردانی تئاتر از
دانشکده هنرهای دراماتیک .او
بازیگ��ر فیلم ه��ای س��ینمایی
خاموش��ی دریا ،خیل��ی دور -
خیل��ی نزدی��ک ،کافه س��تاره،
خون بازی ،دس��ت های خالی،
گوش��واره ،س��نتوری ،زادبوم،
دوزخ برزخ بهشت ،پرس��ه در مه ،جرم و گلچهره و
س��ریال های مدار صف��ر درج��ه ،ش��مس العماره،
خسته دالن ،جست و جوگران ،در مسیر زاینده رود و
سقوط یک فرشته بوده است.
بهمن حبشی
متولد /1340 :مراغه ،تحصیالت:
کارشناس��ی ارش��د الهی��ات و
معارف اس�لامی .اثار :مشاور و
محق��ق چندین فیلم مس��تند و
س��ریال تلویزیون��ی هم��راه
تدری��س در دانش��گاه.
مسئولیت ها :مدیر فرهنگی در
وزارت امور خارجه ،کارشناس
گروه فیلم و سریال و معارف و تاریخ شبکه اول سیما
از س��ال 65ت��ا ،68مدیرکل ط��رح و برنام��ه مرکز
فرهنگی -هنری صبا از سال 79تا ،85مدیر کل دفتر
مجام��ع و جش��نواره های معاونت امور س��ینمایی و
س��معی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اس�لامی
(در حال حاضر)g .
63
ورزش
مصائب اقای خاص
زخم
ورزش
روی صورت جناب مورینیو
مثلث شماره114
چرا اقای خاص مقابل بارسا شکست می خورد؟
64
ورزش
مثلث شماره114
65
رویاهای سوخته شکست ناپذیر
1
ماجرای 20جدال اقای خاص با ابی اناری های کاتاالن
شایددستسرنوشتاستکهروزهایبزرگزندگی
مورینیو با باشگاهی پیوند خورده که هیچ سنخیتی با ان
ندارد؛چهروزهاییکهاوروینیمکتسرمربیگریچلسی
و اینتر نشسته و چه این روزها که او در قامت سرمربی رئال
سال 2012را هم با حذف در جام حذفی مقابل بارسلونا
اغاز کرده است.
بارسلونا از زمان حضور پپ گواردیوال 13قهرمانی
از 15جام ممکن را به دست اورده .دو جام از دست رفته
ابیاناری هاهمنصیباینترمیالنورئالمادریدشدهاست؛
تیم هایخوزهمورینیو.
شاید اگر گواردیوال و تیم قدرتمندش نبود مورینیو
می توانستتمامقهرمانی هایاینسال هارادروکند.
ورزش
همهچیزدربارهاقایخاص
مورینیو از فصل 2002-2003ب��ا پورتو خود را به
جهان فوتبال شناساند .دو قهرمانی لیگ ،یک قهرمانی در
جام حذفی،یکقهرمانیدرسوپرکاپپرتغال،یکقهرمانی
درجامیوفاودرنهایتقهرمانیدرلیگقهرماناناروپااورا
یکیازگرانترینمربیانفوتبالدنیاکرد.
چهره جذاب و البت��ه مغرور این ج��وان بلندپرواز
پرتغالیکهدرابتدایراهمربیگریبود،تسلطاوبهزبان های
پرتغالی،فرانسوی،اسپانیایی،انگلیسی،ایتالیاییوکاتاالنو
اظهارنظر هایصریحوبی پرده اشدرپاسخبهپرسش های
خبرنگاران به زودی او را یکی از مطرح ترین مربیان جهان
کرد.
رومن ابراموویچ ،مالک متمول چلسی با دیدن این
افتخارات طی فقط دوسال حضور مورینیو در پورتو برای
استخداماودستبهکارشد.
در سال 2004مورینیو پس از انکه از پورتو به چلسی
رفتدریکنشستخبریگفت«:بهمننگوییدمتکبر،من
قهرماناروپاشده امواقایخاصهستم».
اصطالح اقای خاص به مذاق رس��انه های ورزشی
جهانخوشامدوبهلقباصلیاوتبدیلشد.
دستمزدمورینیودرسالنخستچهارمیلیونو200
هزار پوند بود و سال بعد به پنج میلیون و 200هزار پوند
افزایشیافت.
دو قهرمانی لیگ برتر ،دو قهرمانی در جام اتحادیه،
یک قهرمانی در جام حذفی و یکی قهرمانی در جام خیریه
دستاوردهای این مربی پرتغالی بود اما سرانجام اختالف
میانمالکومربیحکمبهجداییمورینیوازچلسیداد.
مورینیوپسازیکسالدوریازفوتبالبهاینترمیالن
رفتوبااینتیمهمدوقهرمانیدرسریا،یکقهرمانیدر
جام حذفی،یکقهرمانیدرسوپرکاپایتالیاویکقهرمانی
در لیگ قهرمانان اروپا را به دست اورد.
پس از موفقیت چش��مگیر در ایتالیا ،سران باشگاه
رئال مادرید برای غلبه بر ناکامی ه��ای تیم فوتبال خود با
هزینهزیادمورینیورابهسانتیاگوبرنابئواوردندکهنتیجهان
قهرمانیدرجامحذفیبود؛ جامی کههوادارانکهکشانی ها
را برای تماشای ان به صف کرد زیرا پس از سه سال ناکامی
برایانهاغنیمتبزرگیبود.
مثلث شماره114
پپ مرد رویایی کاتاالن
در سوی دیگر زمانی که خوان الپورتا ،رئیس وقت
باشگاه بارس��لونا پپ گواردیوال را از تیم ب به تیم اصلی
66
اورد ،انتق��ادات زیادی را به جان خرید ،اما کس��ب تمام
ششجامممکندرفصلاولحضوراودرنیوکمپجهان
فوتبالرامتحیرکرد.گواردیوالدرسهفصلونیم حضوردر
بارسلوناسهقهرمانیدراللیگا،یکقهرمانیدرجام حذفی،
سه قهرمانی در سوپرکاپ اس��پانیا ،دو قهرمانی در لیگ
قهرمانان و دو قهرمانی در سوپرکاپ اروپا و دو قهرمانی در
جام باشگاه های جهان را به دست اورده است؛ افتخاراتی
که برای بهترین مربیان تاریخ فوتبال جهان هم کسب انها
سال هاطولمی کشد.
پپ که دست پرورده مکتب الماسیاست خیلی زود
مدارج ترقیرادراینباشگاهکاتاالنطیکرد.
درتحلیل بازی های او در بارسلونا گفته شده؛ « او کند
اما باهوش بود ،به ندرت گل زد ولی توانست به خوبی در
پست هایدشواردرزمینبازیکند».
گواردیوال همراه با تیم نخست بارسلونا در 12فصل
و پس از 479بازی 16جام به دست اورد که شش قهرمانی
اللیگا،یکلیگقهرماناناروپاویکطالیالمپیکدرمیان
انهاست.
او که اکنون الگوی بسیاری از بازیکنان مطرح فوتبال
جهانهمچونژاویوفابرگاسشده،هنگامی کهتاریخ ساز
لقب گرفت ،گفت« :من نیامده ام که تاریخ س��از باش��م،
می خواهمتاریخخودرابسازم».
نبرد اغاز می شود
جدال های مورینیو با بارس��لونا را باید به دو بخش
تقس��یم کرد؛ یک قس��مت مصاف او در قامت سرمربی
تیم های رقیب بارسلونا وبخش دیگر از زمان حضور او در
رئال مادرید و جدالش با پپ گواردیوال .مورینیو با چلسی
جدال های خاطره انگیزی را در لیگ قهرمانان اروپا مقابل
بارسلونا انجام داد .نخستین مصاف مورینیو با گواردیوال
هم در لیگ قهرمانان اروپا رخ داد؛ جایی که مورینیو طعم
شکست دادن بارسای بزرگ پپ را با اینتر چشید ،اما شاید
همین برتری وسوسه مش��ترکی بین او و رئال ایجاد کرد
تا او را به مادرید بکشانند و از اینجا به بعد بود که مورینیو
به غیر از یک تجربه در جام حذفی دیگر نتوانست از پس
گواردیوالبراید.
اگربیسترویاروییمستقیمژوزهمورینیو،سرمربی
مشهور پرتغالی رئال مادرید را که زمانی مترجم سربابی
رابس��ون در ابی اناری های ایالت کاتاالن بود در تیم های
مختلف با بارسلونا بررس��ی کنیم ،خواهیم دید که امار
چهارپیروزی 10 ،شکس��ت و ش��ش تس��اوی را برای
اقایخاصبرجایگذاشتهاست.امارویارویی هایمورینیو
و گواردیوال هم همواره جذابیت خاص خود را داشته که
حاصل انها هشت پیروزی برای گواردیوال ،دو پیروزی
برایمورینیووپنجتساویاست.
در ادامه جدال های مورینیو با بارس��لونا در تیم های
مختل��ف و رویارویی های مس��تقیم او در رئال مادرید با
گواردیوالیبارسلونا را مرورمی کنیم.
-1در دی��دار مرحله رفت یک هش��تم نهایی لیگ
قهرمانان اروپا در فوریه 2005خوزه مورینیو ،س��رمربی
ان زمان ابی پوشان استمفورد بریج شکست دو بر یک را
دریافت کرد .این دیدار در نیوکمپ برگزار شد و نگاه ها به
بازیبرگشتدرنیوکمپبود.
-2در دیدار برگشت همان رقابت در مارس 2005با
پیروزیچهاربردوچلسیبرابربارسلونادراستمفوردبریج
به پیروزی دست یافت که در نتیجه مورینیو ضمن جبران
نتیجه قبلی ابی اناری ه��ا را در دو دی��دار مرحله رفت و
برگشتحذفکرد.درانزمانبارساباهنرنماییرونالدینیو
روزهایخوبیرامی گذراندوحذفاینتیمدراینمرحله
همهراشوکهکرد.
-3در مرحله یک هشتم نهایی لیگ قهرمانان اروپا
در سال 2006س��اموئل اتوئو با گل دقیقه 80خود باعث
پیروزیبارسلونادراستمفوردبریجبرابرچلسی شدتایکی
ازخاطراتتلخاقایخاصرقمبخورد.
-4در دیدار برگش��ت همان رقابت ها چلس��ی و
بارسلونادرنیوکمپدرعددیکمساویمی شوندتااینبار
ابی پوشاناستمفوردبریجازاینرقابت هاکنارروند.بعداز
اینبازیمورینیوبهشدتداورمسابقهرابهدلیلاشتباهاتش
موردتهاجملفظیقرارداد.
-5شیرهایلندنیاینباربادرایتمورینیودرمرحله
گروهی لیگ قهرمانان اروپا سال 2007در استمفورد بریج
باگلدقیقه 46دیدیهدروگبابرابربارسلوناپیروزمی شوند.
-6در دیدار برگشت مرحله گروهی نیز چلسی و
بارسلونادرنیوکمپبهتساویدو -دورضایتمی دهند.
-7خوزه مورینی��و در رقابت ه��ای گروهی لیگ
قهرمانان اروپا 2009-2010به عنوان سرمربی اینترمیالن
در سن سیرو به تساوی بدون گل برابر بارسلونا و شاگردان
گواردیوال رضایت می دهد .این بازی نخستین رویارویی
مورینیووگواردیوالبود.
-8بارسلونا در دیدار برگشت همان مرحله گروهی
اینترمیالنوشاگردانخوزهمورینیورادرنیوکمپبانتیجه
دوبرصفرباگل هایپیکهوپدروشکستمی دهد.
-9اینترمی�لان در مرحل��ه نیمه نهای��ی دور رفت
لیگ قهرمان��ان اروپ��ا درفص��ل 2009و 2010با نتیجه
سهبریکپیروزیتاریخیرابرابرابیاناری هایکاتاالندر
سن سیروکسبمی کند.بازیکنانبارسلوناکهبهدلیلفوران
اتشفشانایسلندبهاجباربااتوبوسبهمیالنسفرکردهبودند
نتوانستندبازیهمیشگیخودرادرجوزپهمه اتزابهنمایش
بگذارندوباوجوداینکهبایکگلپیشافتادنددرنهایتسه
بریکشکستخوردند.
-10در بازی برگشت انتظار می رفت فوتبال شناور
بارسلونابهراحتیدوگلبرایاینتیمبهارمغانداشتهباشد
تاکاتاالن هافینالیدیگرراتجربهکنند،امامورینیوتیمشرا
با یک بازی بسته به میدان فرستاد و اخراج زودهنگام تیاگو
موتا هم مهره های پازل را به خوبی تکمیل کرد تا بازیکنان
اینترمیالن حتی از نیمه زمین خودی هم خارج نشوند و با
ازکارانداختنژاویولیونلمسیاجازهخلقموقعیتگل
بهابیاناری هاندهند.تکگلدقایقپایانیجراردپیکههم
نتوانست باعث پیروزی بارسا در مجموع دو دیدار شود
تا مورینیو تیمش را راهی فینال کند و شاگردان گواردیوال
نتوانندمانعرسیدنمورینیوبهفینالشوند.
-11در فصل بعد مورینیو ب��ه رئال مادرید رفت که
نتیجه ان رویارویی های بیشتر با گواردیوال بود .در بازی
رفت اللیگا بارسلونا انتقام سختی از اقای خاص گرفت
و با یکی از زیباترین بازی های چند سال اخیر خود پنج بار
دروازه ایکر کاسیاس را باز کرد .شکست پنج بر صفر در
نخستینحضورمورینیوروینیمکترئالبرایاووتیمش
بسیارتحقیر امیزبود.
-12در همین فصل ال کالس��یکو در فقط 18روز
چهار بار برگزار ش��د .رئال مادرید و بارس��لونا در دیدار
برگش��ت ال کالس��یکو در س��انتیاگو برنابئو به تساوی
یک-یکدستمی یابند.
-13بازیدیگرازاینچهارمسابقهفینالجامحذفی
اسپانیا در ورزشگاه مستایا بود .رئال مادرید در وقت اضافه
فینالجام حذفیموسومبهکوپادلریبادرایتمورینیوبرابر
بارسلونا با یک گل پیروز می شود تا قهرمان این رقابت ها
شود .در این بازی مورینیو با یکی از عجیب ترین کارهای
فوتبال،بهپه پهیکماموریتنامتعارفداد؛اودراینمسابقه
هافبک دفاعی ازاد بود .همین کار باعث از کار افتادن لیونل
مسیودرنهایتپیروزییکبرصفررئال مادریدشد.این
بازی تنها ال کالسیکوی گواردیوالست که در ان تیمش
موفق به بازکردن دروازه حریف نشد و رئال مادرید پس از
مدت هاناکامی یکجامبهدستاورد.
-14در چارچوب دی��دار رفت مرحله نیمه نهایی
لیگ قهرمانان اروپا فصل پیش ط��ی یک دیدار جنجالی
کهکشانی هادرخانهدوبریکشکسترادریافتمی کنند.
-15رئال مادریددردیداربرگشتدرنیوکمپتنهابه
تساوییک-یکبرابربارسلونااکتفامی کند.
-16دو بازی رفت و برگشت س��وپرکاپ اسپانیا
مصاف دیگر گواردی��وال و مورینیو بود .ب��ازی رفت در
سانتیاگو برنابئودو-دومساویشد.
-17در بازی برگشت بارسلونا با پیروزی سه بر دو
یکقهرمانیدیگربه دستاورد.اواخربازیبرگشتوقتی
مارسلو تکلی خشن روی پای سسک فابرگاس انجام داد،
پسازانبازیکناندوتیمباهمدرگیرشدند.درکنارصحنه
درگیری بازیکنان ،اقای خاص با ش��یطنت خاص خود
انگشتش را در چشم پیتو ویالنووا ،مربی بارسلونا فرو برد
وباهمینحرکت،بیشازانکهشکسترئال مادریدسوژه
خبریشود،انگشت هایاوموضوعگزارشرسانه هاشد.
هنگامی همکهازاودربارهاینحرکتپرسیدندپاسخ
داد«:پیتو؟منپیتوویالنووارانمی شناسم».
پیتو به زبان اسپانیایی معنی بوق می دهد ولی واکنش
گواردیوال برخالف هیجان حاکم بر زمین ،ارام و فروتنانه
بود.او که یک بار تلخی بازی خوردن از مورینیو را تجربه
کردهبوداینباربهخبرنگارانگفتشایدمورینیوناماصلی
دستیارمنرانمی داند؛البتهایناستداللاوهیچخبرنگاری
رامتقاعدنکرد.
-18اخرین رویارویی گواردیوالومورینیو در اللیگا
هم در سال 2011برگزار شد و یک بار دیگر بارسلونا در
سانتیاگو برنابئو حریف خود را شکست داد؛ این بار سه
بریک.
-19در سال 2012نوزدهمین رویارویی دو تیم در
جام حذفی و در مرحله یک چهارم پایانی برگزار ش��د و
تک گلکریستیانورونالدوباگل هایپویولوابیدالپاسخ
گرفتتارئالبازهمدربرنابئومغلوببارساشود.
-20در این دیدار بارسلونا در نیمه اول دو گل به ثمر
رساند،اماشوکرئالدرنیمهدوموبهتساویکشاندنبازی
می توانست شبی رویایی را برای اقای خاص رقم بزند .با
اینحالنتیجهتغییرینکردتارئالحذفشودوگواردیوال
یکباردیگرمچمورینیورابخواباندg.
بمب های بارسایی مقابل رئالی ها منفجر می شود
دالیل سیاسی اجتماعی اهمیت یک دربی بزرگ
بهمن فروتن
2
ورزش
مثلث شماره114
برای تحلیل وضعیت رئال مادرید و بارسلونا
باید موضوع را به دو بخش تقسیم کرد؛ یک بخش
سیاس��ی -اجتماعی و یک بخش ورزش��ی .از نظر
سیاسی و اجتماعی بارسلونا دارای انگیزه هایی است
که رئالی ها فاقد ان هس��تند و همین موضوع نقش
تعیین کننده دارد چراک��ه در بازی های بزرگی مانند
ال کالسیکوانگیزهاستکهتیمبرندهراتعیینمی کند.
از نظر فنی رئال مادرید توانایی برتری مقابل بارسلونا
را دارد و بالعکس .وقتی تیمی مانند ویارئال می تواند
از بارسلونا تساوی صفر -صفر بگیرد یعنی انکه بازی
حتی به عنوان مثال سه -سه هم نمی شود که بگوییم
بارس��ا خوب بازی کرد ،اما دروازه اش را نتوانست
حفظ کند؛ بنابراین رئال مادرید می تواند در میدان،
این بارسلونا را شکست دهد .بنابراین بهتر است قبل
از جنبه ورزشی این رقابت ،ماجرا را از زاویه سیاسی
و اجتماعی نگاه کنیم .اس��پانیا در فاصله س��ال های
1936ت��ا 1939جنگ داخل��ی را تجربه می کند که
طی ان کودتاگران به رهبری ژنرال فرانکو با حمایت
فاشیس��ت های المان و ایتالیا ،حکوم��ت قانونی و
دموکراتیک اسپانیا را سرنگون کردند و از سال1939
تا 1975که فرانکو مرد ،دیکتاتوری فرانکیست در
اسپانیا برقرار شد .این یعنی 36سال دیکتاتوری در
اسپانیایی که در جغرافیایش از یک سو هم باسکی ها
حضور دارند با زبان و فرهنگی جداگانه و در سوی
دیگر منطقه کاتاالن قرار دارد که انها هم زبان و پرچم
خود را دارند .در واقع وقتی بارسلونا به غیر از اسپانیول
باتیم هایدیگرخارجازمنطقهکاتاالنروبه رومی شود
ان بازی ها برای ساکنان کاتالونیا حکم بازی ملی را
دارد .با پیروزی ژنرال فرانکو نیروهای فاشیس��ت-
سانترالیستبراسپانیاتسلطپیدامی کنندورئال مادرید
مورد حمایت این گروه قرار می گیرد.
هرچند در میان طرفداران رئال بسیاری عالقه
ندارند جزو این دسته بندی قرار بگیرند .البته اوضاع
امروز اسپانیا چندان تفاوتی ندارد و این کشور چندان
یکپارچه نیست .درست اس��ت که تیم های منطقه
باسکجدایی طلبوکاتاالن هاییکهخودرااسپانیایی
نمی دانند همه در لیگ واحد این کشور حضور دارند
امامسائلناسیونالیستیهموارهرویاللیگااثرگذاشته
ی تیم ها دشوارتر
است .در این میان کار بارسلونا از تمام
است .چراکه از تمامی تیم های حاضر در اللیگا 15-16
تیمبارئالاحساسهمبستگیدارندودرهربازیبارسلونا
مقابل این تیم ها ،انها هم برای خود و هم برای رئال مادرید
بازی می کنند .در اینجاست که مشخص می شود چگونه
مس��ائل سیاس��ی و اجتماعی در میدان فوتبال هم تاثیر
خود را می گذارد .البته از نظر ورزش��ی یک تفاوت بین
باسکی ها و کاتاالن ها وجود دارد؛ باشگاه منطقه باسک
یعنی اتلتیکوبیلبائو حتی بازیکنان اسپانیایی و خارجی را
قبولنمی کندوهمهبازیکناناینتیمبایدباسکیباشند،اما
بارسلونا از این نظر بازتر است و بازیکنان خارجی و سایر
مناطقاسپانیاراهمبهخدمتمی گیرد.
از سوی دیگر این باشگاه ساختاری رابر مبنای اعتقاد
به یوهان کرایف تعریف کرده که ان س��اختن بازیکن از
تیم های پایه است .به این دلیل است که وقتی از بازیکنانی
مانندژاوییااینیستادربارهموفقیتشانسوالمی شود،پاسخ
انها این است که موفقیت ما برای االن نیست بلکه برای
ان موقعی است که از 12سالگی در کنار یکدیگر فوتبال
بازیمی کردیموفرهنگفوتبالواحدیرایادگرفتیم.این
فرهنگباشگاهبارسلوناستکهوقتیبازیکنانشازسنین
بسیار کم دور هم جمع می شوند ،در کنار یکدیگر بزرگ
شده و با هم فرهنگ ورزشی بارسلون را یاد می گیرند و با
این فرهنگ وارد تیم بزرگساالن بارسا می شوند .از سوی
دیگر در این سال ها مربیان خارجی مختلفی در بارسا کار
کردندامااینبارانچهبارسلوناراازهمهبارسایی هایقبلی
قوی تر کرده استفاده از سرمربی است که خودش در این
فرهنگ بزرگ ش��ده ،در واقع گواردیوال در مجموعه ای
اس��ت که حس غریبگی نمی کند .اگر ساختار بارسلونا
را یک ستون بدانیم پپ بخشی از این ستون است یا اگر
بگوییم در بارسلونا 10ستون وجود دارد ،گواردیوال یکی
از انهاس��ت .پپ در فضایی کار می کند که در ان کاشته
شده ،سبز شده و اکنون ثمر داده است .در مقابل تمام این
ویژگی های بارسلونا ،باش��گاه رئال مادرید قرار دارد که
بیشتر ویترین است تا باشگاه و بیشتر بازیکنانش خارجی
هستند و در این مجموع ه ترانس��فرها و نقل و انتقاالت
چشمگیریوجوددارد؛یکفرهنگوساختاردیگرکهدر
ان اوزیل یک ترک تبار المانی به اسپانیا امده و برای رئال
بازی می کند .از نظر فنی رئال مادرید سال های سال است
که ان رئال مادریدی که شش بار جام قهرمانی اروپا را برد و
تیم هایمقابلشرادچارسرگیجهمی کرد،نیست.
وقتیمی بینیمبارسلونابهراحتیفوتبالپاس-پاس-
پاس -پاس را بازی می کند ،برای این است که بازیکنانش
از هشت سالگی کنار هم بازی کردند و اگر یک روز ژاوی
در زمین نباشد باز هم اینیستا او را در زمین می بیند و به او
پاس می دهد یا اگر اینیستا نباشد ژاوی باز هم او را در کنار
خودش پیدا می کند .اما رئال اینگونه نیس��ت؛ بازیکنان
غریبه که از نقاط مختلف در رئال جمع شده اند البته نه ان
رئالی که روزگاری هیچ تیمی به پایش نمی رسید؛ تیمی
که دی استفانو در ان بازی می کرد و شش بار قهرمان اروپا
شد .اکنون این باشگاه هر سال بازیکنان مختلفی را به تیم
می اورد ،کاکا از برزیل در کنار رونالدوی پرتغالی همه و
همه ستاره هایی هستند که روحیه فعالیت تیمی برایشان
بعد از روحیه س��تاره بودنش��ان قرار دارد .یعنی انها در
درجه اول ستاره هایی هستند که باید خودشان بدرخشند.
بنابراین ماهیت ساختاری رئال 180درجه با رقیبش فرق
می کند .نکته دیگر این است که ستاره های رئال زندگی
موقتی دارند و می دانند در این تیم ماندنی نیس��تند،؛ در
حالی که وین رونی در منچستر یونایتد یا شواین اشتایگر
در بایرن مونیخ بازیکنانی هستند که در تیم هایشان ستاره
شدندونمی توانانهارادرتیمدیگریتصورکرد.بارسلونا
با داشتن ژاوی ،اینیستا ،بوسکتس ،پویول ،پیکه ،مسی و...
مملو از چنین ستاره هایی است ،اما در رئال چنین ویژگی
را تنها برای بازیکنانی مانند کاسیاس یا راموس و اندکی
هگواینمی توانمتصوربود.
ب��ه همین دلیل اس��ت همانط��ور ک��ه تیمی مثل
رئال سوسیه داد با تمام انگیزه به مصاف بارسلونا می رود در
انسوهماحساسناشیاز 36سالدیکتاتوریبرایاهالی
کاتاالنتبدیلبهانگیزهبسیارعظیمی می شودکهبارسلونارا
مقابلرئالبهزمینمی فرستد،امابازیکنیمثلاوزیلازاین
انگیزه خبر ندارد و به همین دلیل است که بازیکنان بارسا
مانند بمبی که چاشنی ان کشیده شده در صورت رئالی ها
منفجر می شوند .رئال روی نیمکت هم همین وضعیت را
دارد؛ یعنی مورینیویی که از چلسی به اینتر رفته و از انجا
به رئال امده و بعدش هم می خواهد به انگلیس بازگردد.
مهمترینمشکلمورینیومقابلبارسلوناایناستکهاودر
وهله اول می خواهد تیمش مقابل بارسلونا تخریبی بازی
کند و همین موضوع رئال را کوچک می کند ،اما در نیمه
دوم بازی برگشت جام حذفی در ال کالسیکو رئال نشان
داد که تا چه اندازه می تواند عالی باشد و از وقتی سعی کرد
بازی را در دستش بگیرد توانست دو گل به ثمر برساندg.
67
ورزش
مثلث شماره114
پیروزی فوتبال برحاشیه و ثروت
گفت وگو با مجیدجاللی درباره دالیل شکست مورینیو از بارسا
3
بی تردید این س��ال هایی که می گذرد بخش جاودانه خاطرات مردم سرزمین کاتاالن خواهد بود و اهالی بارسلونا س��ال ها از تیمی افسانه ای خواهند گفت که
رقیب مادریدی را بارها و بارها شکس��ت داد و رئالی های مغرور را تحقیر کرد ،اما چگونه اس��ت که رئال مادرید با قطاری از بازیکنان نامی و در اختیار داش��تن
اقای خاص نمی تواند از پس مردان پپ گواردیوال بربیاید .مورینیو که با چلس��ی و اینتر توانس��ته بارسا را بدون پپ و با پپ شکس��ت دهد ،به چه دلیل نمی تواند
دست حریفش را بخواند؟ ان هم در ش��رایطی که رئال مادرید مجموعه ای از بهترین بازیکنان حال حاضر جهان را گرد اورده اس��ت و در اللیگا هم بهتر از رقیب
کاتاالن خود نتیجه گرفته است .با این حال ناکامی رئال و مورینیو در ال کالس��یکو بی تردید حتی قهرمانی احتمالی این تیم در اللیگا را هم تحت تاثیر قرار خواهد
داد و ش��اید به همین دلیل اس��ت که از هم اکنون بحث پایان کار اقای خاص در مادرید شنیده می ش��ود و حتی اگر او قهرمان اسپانیا ش��ود باز هم رئالی ها ترجیح
می دهند کسی روی نیمکت این تیم بنشیند که راه شکس��ت دادن ابی اناری های کاتالونیا را بداند .اما به راس��تی راز ناگفته پپ گواردیوال چیست و بارسا چگونه
حریف همیشه پیروز رئال است؟ مجید جاللی ،مربی و کارش��ناس فوتبال ایران معتقد است در این زمینه دالیل انگیزشی و برخی پشت پرده ها نقش اساسی دارند.
گفت وگوی مثلث با جاللی پیش روی شماس��ت.
68
میالد حجت االسالمی
ورزش
مفهومی که می تواند به
ماجرای بین بارسلونا
و رئال معنا بدهد،
این است که فوتبال
می تواند حریف هر
چیزی بشود .این
فوتبال است که
توانایی دارد حریف
ثروت ،حاشیه،
جنجال سازی ها،
شلوغ کردن ها و
ستاره ها شود .به نظرم
برتری های پیاپی بارسا
مقابل رئال این پیام
را دارد که هر کس به
فوتبال رجوع کند به
اهدافش می رسد
مثلث شماره114
چرا رئال مورینیو نمی تواند از پس بارس��لونا
بربیاید؟گره کور ماجرا کجاست؟
lمفهومی که می تواند به ماجرای بین بارسلونا
و رئال معن��ا بدهد ،این اس��ت که فوتب��ال می تواند
حریف هر چیزی بشود .این فوتبال است که توانایی
دارد حریف ثروت ،حاشیه ،جنجال سازی ها ،شلوغ
کردن ها و ستاره ها شود.
به نظرم برتری ه��ای پیاپی بارس��ا مقابل رئال
این پیام را دارد که هر کس به فوتب��ال رجوع کند به
اهدافش می رسد.
شاید یک تیم به صورت مقطعی و لحظه ای بتواند
ی را
در یک بازی نتیجه بگیرد و حتی در یک دوره جام
ببرد ،اما در سال بعد می بینیم همان تیم ضعیف می شود
و کنار می رود.
پس راز قدرت بارسلونا فلسفه ای است که بر
این باشگاه حاکم است؟
lدقیقا همینطور است ،بارس��لونا در واقع
راه توسعه پایدار را به ما نش��ان می دهد .در مقابل
فلس��فه ای که بر پایه جنجال سازی ،ستاره ها و پول
اس��ت و رئال به نوعی نماد ان ش��ده ،بارسلونا را
می بینیم که نماد فوتبال اس��ت و به ما نشان می دهد
تمام راه ه��ای موفقیت ب��ه غیر از فوتب��ال ناپایدار
است.
اما مورینیو یک ش��خصیت تغییر دهنده دارد.
چرا او نمی تواند دست گواردیوال را بخواند یا
فلسفه تیمش را تغییر دهد؟
lمورینیو حریف یک نفر خاص نیس��ت .در
واقع حریف مورینیو و رئال یک اس��تراتژی 20ساله
است که او نمی تواند از عهده ان بربیاید.
مورینیو به هر تیمی رفته به دنبال خرید ستاره ها
بوده و بهترین بازیکنان را دور ه��م جمع کرده ،این
وضعیت را در چلسی و اینتر هم داشته ،ضمن اینکه
او همواره کارش را با جنجال و حاشیه س��ازی پیش
برده است.
اکنون در اس��پانیا همه همین وضعیت اس��ت و
اتفاق��ا مورینیو باز ه��م کارش را ب��ا همین وضعیت
پیش ب��رده و تیمش در صدر اللیگاس��ت ،اما خوب
نمی تواند حریف اس��تراتژی 20-30ساله فکری که
پشتش بوده بشود.
ایا می توانیم بگوییم در حال حاضر گواردیوال
از مورینیو بهتر است؟
lاز نظر فنی واقعا کسی می تواند این تحلیل
را بدهد که کار این مربی��ان را از نزدیک ببیند .من
به خاط��ر دارم در دور ه ای مرب��ی برزیل��ی که تیم
ملی عراق را قهرم��ان رقابت های ج��ام ملت های
اس��یا کرده بود و همه فکر می کردند مربی بس��یار
بزرگی اس��ت به س��پاهان امد و نتوانس��ت موفق
باشد و وقتی ما از مربیان اصفهانی سوال می کردیم
انها بس��یار ناراضی بودن��د .بنابراین صرفا از روی
نتیج��ه نمی توان در این مورد اظهار نظ��ر کرد .البته
از نظر ش��خصیتی گواردیوال واقع��ا قوی تر و بهتر
از مورینیو اس��ت.
با توجه به اس��تراتژی متفاوتی که از بارس��ا و
رئال بیان کردید ،اگر مورینیو در ال کالسیکو
روی نیمکت بارس��ا ب��ود باز هم شکس��ت
می خورد؟
lاین موضوع را هم نمی شود دقیق پاسخ داد،
به هر حال گواردیوال خودش در بارسلونا رشد کرده
و طبیعی اس��ت که به راحتی در قالب استراتژی این
باشگاه جا افتاده است.
بنابراین او خودش با فرهنگی بار امده که دیگر
الزم نیست استراتژی های خودش را وارد ان کند و به
همین دلیل طراحی کار ص��ورت گرفته را با موفقیت
به پیش می برد ،اما این شرایط برای مورینیو متفاوت
اس��ت و با این حال در مجموع نمی ت��وان روی این
فرض نظر قطعی داد.
سبک کاری مورینیو بیشتر به لیگ کدام کشور
می خورد و می تواند موفق باشد؟
lدر حال حاضر ویژگی های فوتبال در همه
دنیا نزدیک به هم است و سبک مورینیو هم می تواند
در هر لیگی جواب بدهد.
ما س��ه تا پنج ن��وع مربیگری داریم که س��بک
مورینیو هم در این بین قرار می گیرد و در واقع سبک
مورینیو و مربیانی مشابه او در بس��یاری از نقاط دنیا
وجود دارد.
با توجه به روند کاری مورینیو در اینتر می توان
اعتقاد داشت که امدن مورینیو به رئال مادرید
تصمیم اشتباهی بوده است؟
lمورینیو در رئال هم بد کار نکرده و عملکرد
او چندان بدت��ر از دوران قبلی اش نیس��ت .باید این
واقعیت را پذیرفت که بارس��لونا در حال حاضر یک
دوره شکوفایی را می گذراند و فوتبالی انجام می دهد
که کمتر تیمی حریف ان است.
نمونه ای��ن موضوع را در لی��گ قهرمانان اروپا
دیدیم که بعد از قهرمانی بارس��لونا با شکست دادن
منچستر یونایتد ،الکس فرگوس��ن بسیار متواضعانه
پذیرفت که تیمش حریف این بارس��لونا نمی ش��ود
و برای شکس��ت دادن بارس��ا باید به دنب��ال راه ها و
روش های تازه تر بود.
اما مورینیو این تواضع را ندارد؟
lباید واقع گ��را بود .وقتی دو ق��درت مانند
رئال و بارسلونا وجود دارند باید همدیگر را به عنوان
قدرت های فوتبالی بپذیرند و این یک فرهنگ است و
مساله ای نیست که به سادگی به دست بیاید .وقتی این
واقعیت پذیرفته شد ان وقت مجموعه تیم می توانند
برای رسیدن به هدف در مقابل حریف کنار یکدیگر
قرار بگیرند.
با توجه به فوتبال تخریبی رئالی ها مقابل بارسا
می شود گفت تقابل گواردیوال و مورینیو تقابل
فوتبال و ضد فوتبال است؟
lاین موضوع شاید کمی غیرمنصفانه باشد.
به هر حال گواردیوال و مورینیو هرکدام سبک مورد
نظر خودش��ان را در فوتبال دارند و با ان تیم خود را
پیش می برند.
اما رئالی ها همیش��ه در زمان مورینیو بیش از
اندازه خشونت به خرج می دهند؟
lاین مربوط به ش��خصیت مورینیو اس��ت.
بارس��لونا پیش از ای��ن در زمان پلگرینی هم س��ه بر
صفر رئال را برد اما در ان زم��ان از این درگیری ها و
شلوغ کاری ها خبری نبود.
شما از ش��لوغ کاری و جنجال س��ازی گفتید،
فکر کنم به طور مس��تقیم این تعریف ش��ما از
شخصیت مورینیو است؟
lبله ،این سبک مورینیو است که فضاسازی
می کند و همیشه طلبکار است که شاید از نظر من این
شخصیت چندان خوب نباشد.
البته فکر کنم بیش��تر کارشناس��ان هم در این
زمینه با شما هم عقیده باشند؟
lبله ،من مورینیو را اینگونه می بینم و جالب
اینجاس��ت یکبار که من برای ش��رکت در س��مینار
بین المللی به خارج از کشور رفته بودم ،در این نشست
صحبت از کارهای مورینیو بود.
در ان زمان چلس��ی و بایرن مونی��خ در لیگ
قهرمانان اروپا ب��ا یکدیگر بازی داش��تند و مربیان
حاضر ای��ن س��مینار می گفتند که وقت��ی بایرنی ها
در بین دو نیمه به رختکن تیم ش��ان در ورزش��گاه
استمفورد بریج می روند با ش��رایط عجیبی روبه رو
شدند.
چه شرایطی؟
lدر باالی رختکن و میان منفذهای هواکشی
که در انجا وجود داشته ،گویا بلندگوهایی کار گذاشته
بودند که بی وقفه و با صدای بسیار زیاد موسیقی پخش
می کرده و شرایط به گونه ای پیش می رود که سرمربی
بایرن نمی تواند حتی یک کلمه با بازیکنانش صحبت
کند و با این کار به شدت تمرکز بایرن مونیخ را به هم
می ریزند.
یعنی این کار را مورینیو انجام داده است؟
lتمام مربی��ان حاضر در این نشس��ت به
اتفاق ،نظرش��ان این بود که مورینیو دس��تور این
کار را داده و البت��ه ب��ا توج��ه به ش��ناختی که از
ش��خصیت مورینیو داریم انجام چنین کاری برای
از بین ب��ردن تمرکز تیم حریف ب��ه هیچ عنوان از
او بعید نیست.
چرا مورینیو با چلس��ی و اینتر توانست بارسا
و حتی گواردیوال را شکس��ت ده��د ،اما در
رئال مادری��د توفی��ق چندانی ب��رای این کار
نداشته است؟
lیک دلی��ل ان خود بارسلوناس��ت ،چراکه
این تیم اکنون به تکامل رس��یده اس��ت .پیش از این
بارس��لونا هم دارای ضعف هایی بود که به مرور انها
برطرف شده و گواردیوال هم تس��لط بیشتری بر کار
پیدا کرده است.
دلیل دیگر ان هم ویژگی ه��ای تیمی مانند اینتر
است .س��بک بازی این تیم و اصال فوتبال ایتالیا یک
سبک بازی دفاعی ،فشرده و بسته است که از طریق ان
سبک می ش��ود راحت تر مقابل بارسا نتیجه گرفت و
بازیکنان اینتر هم کامال با این سبک اشنا بودند اما در
رئال شرایط فرق می کند.
خب در رئال ،مورینیو ناگزی��ر به انجام بازی
تهاجمی است.
lبله ،رئال یک تیم پرستاره است و بازیکنان
این تیم دوست دارند تا بیشتر توپ در اختیار خودشان
باش��د و بتوانند بازی کنند .این موضوع که توپ در
69
ورزش
اختیار حریف باش��د و انها بخواهند مدافع باش��ند،
ازارشان می دهد.
با این شرایط چگونه رئال مادرید در مجموع
نتایج بهتری را در اللیگا کس��ب کرده و تنها
مقابل بارسلونا مشکل دارد؟
lاین به قواعدی که بر فوتبال هر کش��وری
حاکم است ،باز می گردد.
س��ال گذش��ته بارس��لونا و رئال در سه جام
با یکدیگ��ر دیدار داش��تند و من در نشس��تی که با
مربیان داش��تیم به انه��ا گفتم که ج��ام حذفی را به
رئال می دهن��د اما در اللیگا و لی��گ قهرمانان اروپا
بارسلونا بر رئال پیروز می ش��ود و دقیقا هم همین
اتفاق افتاد.
لطفا بیشتر توضیح دهید؟
lفوتبال در دنیا به صورت مس��تقیم به افکار
مردم و جامعه شناسی وصل است و همواره در سطح
اول فوتبال دنیا گونه ای از توازن دیده می شود.
به عن��وان نمون��ه در قس��متی از دنیا ش��اهد
هس��تیم قدر ت هایی ک��ه جه��ان را اداره می کنند
از نظر نظام��ی در ان توازن ایج��اد می کنند و در
اصل قدرتی دیده نمی شود اما در اصل این توازن
برقرار شده است.
توازن فوتبال هم ناش��ی از چنین مسائلی است.
توازن در ان به وس��یله نیروهایی که دیده نمی شوند
شکل می گیرد.
پس در واقع نهادهایی فراتر از فوتبال برای ان
تصمیم می گیرند؟
lبه هرحال فوتبال در همه جا با مسائل سیاسی
و اجتماعی قرین شده و نهادهایی که در کشور توازن
سیاس��ی و اجتماعی ایجاد می کنند روی فوتبال هم
تاثیر می گذارند ،البته این تاثیر همواره صد درصدی
نیست.
ممکن اس��ت در جامعه ای فوتب��ال 50درصد
تابع این شرایط باشد و ش��اید در جامعه ای دیگر زیر
10درصد تابع این موضوع باشد.
طبیعتا در کشوری مانند اسپانیا با ویژگی های
اجتماعی و سیاسی مخصوص به خودش این
درصد باید بسیار باال باشد؟
lبله همینطور است.
با این حس��اب در این فصل بای��د رئال را از
هم اکنون قهرمان اللیگا دانست؟
lبله قطعا همینطور اس��ت .اطمینان داش��ته
باش��ید که بارس��لونا قهرمان جام حذفی می شود و
رئال مادرید هم در نهایت می تواند قهرمانی اللیگا را
به خود اختصاص دهد.
از نظر فنی فک��ر می کنید با ش��رایط موجود
در ال کالس��یکو های بعدی باز ه��م برتری با
بارس��لونا باش��د یا رئال با مورینیو در نهایت
می تواند از پس استراتژی بارسا و گواردیوال
بربیاید و پیروز شود؟
lبا این شرایط و استراتژی فعلی فکر می کنم
باز هم بارسلونا تا مدت ها موفق باشد ،اما به هرحال
تاریخ تکامل فوتبال نشان داده که هیچ چیز همیشگی
نبوده و قابل تغییر است .شاید با تغییراتی در استراتژی
و گذشت زمان این شرایط تغییر کند.
به نظر شما این تغییر اس��تراتژی چگونه باید
شکل بگیرد و مورینیو چه راهی می تواند برای
شکست بارسا پیدا کند؟
ای��ن موض��وع نی��از ب��ه تحلیل ه��ای دقیق و
موش��کافانه دارد و بی تردید مورینی��و و گواردیوال
خودشان بهتر پاسخ این سوال را می دانندg .
مثلث شماره114
70
شومی شب های مادرید
مورینیو :چقدر پیروز شوم که منتقدان دست از سرم بردارند
بهاره محبی
4
خ��وزه مورینیو روزهای س��ختی را س��پری
می کن��د .او اگرچ��ه با رئ��ال مادرید صدر نش��ین
رقابت های اللیگاس��ت اما عملک��رد ضعیف تیم
او مقابل بارس��لونا این مربی را به ش��دت از سوی
مخالفانش تحت فشار قرار داده است .او هنوز هم
چوب ناکامی رئال مقابل بارسا را می خورد ،تا جایی
که برند شوستر ،سرمربی سابق رئال مادرید نیز در
مصاحبه ای سخت به مورینیو تاخته و اشتباهات فنی
او در بازی با بارسلونا را عامل ناکامی رئال برشمرده
است .با شکست بارسلونا در برابر ویارئال و پیروزی
رئال مادرید ب��ر رئال زاراگوزا ،رئالی ها توانس��تند
صدرنش��ینی خود را در اللیگا با هفت امتیاز حفظ
کنند .با این وجود انتشار گزارش هایی مبنی ب ر ترک
سانتیاگو برنابئو توس��ط «خوزه مورینیو» در پایان
فصل ،صدرنشینی رئال مادرید را به همراه اینده مربی
صریح اللهجه ان د ر هاله ای از ابهام قرار داده است.
پیروزی رئالی ها در برابر رئال ساراگوس��ا،
هفدهمین بازی از 20مس��ابقه لیگ ب��ود و این
تیم برای نخس��تین ب��ار از س��ال 2008میالدی
تاکنون ،همچن��ان برتری خ��ود را حفظ کرده و
امید به قهرمانی دارند ،با این حال انچه این روزها
درباره رئال مادرید شنیده می شود نه دستاورهای
بازیکنان این تیم ک ه تردید ها درباره اینده مورینیو
در برنابئو ،کنفرانس های خبری سرد مسئوالن این
تیم و ش��ایعاتی درباره اختالفات درون رختکن
است.
واقعی��ت این اس��ت ک��ه مرب��ی تندخوی
رئال مادرید ،خ��ود به طور متناوب حاشیه س��از
و قربانی حاش��یه های رئال ب��وده و اکنون منابع
نزدیک به وی به نشریه «ساندی تایمز» گفته اند که
مورینیو 49ساله از شرایط برنابئو به خشم امده ،از
زندگی در شهر مادرید سرخورده شده و می خواهد به
انگلیس و لیگ برتر این کشور بازگردد.
این منبع مطلع گفته است« :مورینیو از شرایطی
که در مادرید حاکم اس��ت خسته و دلزده شده است.
این مهم نیس��ت که او در این فصل پیروز شود یا نه.
مس��اله پول هم در میان نیس��ت .او تصمیم گرفته به
انگلیس بازگردد و این تابستان بازخواهد گشت».
مورینیو :من یک حرفه ای هستم
خوزه مورینیو هفته گذش��ته مدعی شد برخی
از بازیکنانش باور دارند که پی��روزی در «نیوکمپ»
غیرممکن است؛ جایی که رئال مادرید در یک چهارم
نهایی در برابر بارس��لونا ج��ام «کوپ��ا دل ری» را از
دس��ت داد .مورینیو از این باخت به شدت عصبانی
بود چرا که به نظر می رس��د هدف این م��رد پرتغالی
بیش از هر چیز دیگر نش��ان دادن ضرب شس��تی به
«پپ گواردیوال» بود؛ مربی که تیمش در سه رویارویی
پیش در این فصل رئالی ها را ناکام گذاشته بود.
مورینیو در ای��ن دو فصلی ک��ه در رئال مادرید
بوده همواره انتقادها نسبت به انتخاب ترکیب تیمش
و تاکتیک را رد کرده است؛ از جمله در مورد رقابت
میان گونزالو هگواین و کریم بن زما .مورینیو در این
مورد با وجود مخالفت های بس��یار ترجیح داد فصل
دوم را با هگواین شروع کرده و خط تهاجمی خود را
نسبت به فصل اول تقویت کند.
او پس از شکست 1-2مقابل بارسلونا در برنابئو
با انتقاد ضمنی از «سرجیو راموس» از وجود بازیکنانی
در رئال ح��رف زد که امی��دی به پی��روزی در برابر
شاگردان گواردیوال ندارند.
پ��س از انک��ه روزنام��ه «م��ارکا» در صفح��ه
نخس��ت خود از درگیری لفظی راموس و کاسیاس
با خوزه مورینیو پس از بازی با بارسا خبر داد ،تعداد
زیادی از هواداران دو اتش��ه رئال در جریان بازی با
ورزش
اختالف نظر درباره محبوبیت مورینیو
درب��اره محبوبیت ی��ا عدم محبوبی��ت مورینیو
همواره اختالف نظرها بس��یار است .حامیان مورینیو
معتقدن��د ک��ه قلدرماب��ی مورینیو باعث می ش��ود
فشارهای روانی معطوف بازیکنان او نشود .بر همین
اساس بسیاری از کس��انی که روزگاری زیر دست او
کار کرده اند سال ها پس از جدایی از این مربی پرتغالی
همچنان او و روش هایش را می ستایند.
مخالف��ان حض��ور فعل��ی او در رئال مادرید اما
معتقدند که وجود مورینیو تصویر رئال را خدشه دار
کرده و حتی به جایگاه این تیم صدمه ای جدی وارد
کرده است.
«یوه��ان کرایف» ،مرب��ی افس��انه ای اژاکس و
بارس��لونا س��ال 2010میالدی گفت که نمی خواهد
مورینیو در تیم او مسئولیتی داشته باشد.
او در این ب��اره می گوید« :به عن��وان یک مربی،
احترام زیادی برای مورینیو قائل هستم ،اما با وجود
تمام افتخاراتی که او کس��ب کرده هرگ��ز مربی تیم
مثلث شماره114
«اتلتیکوبیلبائو» این مربی نه چندان خوش مش��رب
پرتغالی را به ش��دت تش��ویق و از او اعالم حمایت
کردند ،اما در ضمن بودند عده ای که با س��وت های
ممتد در واقع به نوعی خواس��تار پایان حضور او در
این تیم ش��دند .پس از این بازی که ب��ا نتیجه چهار
بر یک به نفع رئ��ال پایان یافت مورینیو از پاس��خ به
هرگونه پرسش��ی درب��اره اختالفات درون��ی رئال
مادرید خودداری کرده و در پاسخ به پرسشی درباره
سوت های ممتد برخی از هواداران رئال گفت که این
اتفاق برای نخستین بار است که در حرفه او افتاده ،اما
مشکل جدی نیس��ت و پیش از این نیز در بازی های
بزرگ مادرید اتفاق افتاده است.
مورینیو در ای��ن کنفرانس خب��ری گفت« :من
یک حرفه ای هس��تم و با تمام قوا ت�لاش می کنم از
رئال مادرید حمایت کنم .من از انها نخواستم که مربی
این تیم باشم .این انها بودند که این درخواست را از
من کردند .من خیالم راحت است و کارم را به بهترین
نحوی که می توانم انجام می دهم».
جدال لفظ��ی مورینیو و راموس چن��ان تبعاتی
داشت که مقام های مسئول مادرید اکنون پرونده ای را
برای رسیدگی به چگونگی فاش شدن این اطالعات
در دست دارند.
این مربی پرتغالی بارها با ابراز ناامیدی نس��بت
به انچه خودش عدم احترام به دستاوردهای گذشته
می خواند ،تاکی��د کرده ک��ه در کارنام��ه اش به قدر
کافی پیروزی و افتخار دارد که دیگ��ران را قانع کند
تصمیماتش را زیر سوال نبرند.
مورینیو ی��ک بار در گفت وگو ب��ا خبرنگاران
گفت« :چق��در دیگر بای��د پی��روزی در کارنامه ام
داشته باشم تا مانع از این شود کارهایی که می کنم
زیر سوال نرود؟ به من بگویید چه کاری باید بکنم
که شما راضی ش��وید؟ اگر کریم بن زما را به عنوان
مهاجم انتخاب می ک��ردم می گفتید چ��را گونزالو
هگواین نه؟ اما حاال که او در زمین است می پرسید
چرا کریم بن زما نیس��ت! اگر پپ��ه را در خط میانی
بگذارم همه اصرار می کنید ک��ه او عقب بهتر بازی
می کند ،اما اگ��ر او در دف��اع بازی کند ،پیش��نهاد
می دهید که به خط میانی بیاورمش!»
«رام��ون کال��درون» ،مدی��ر س��ابق باش��گاه
رئال مادری��د ،نی��ز از جمل��ه منتق��دان مورینی��و و
تاکتیک ه��ای او ب��وده و ادعا کرده بود ک��ه برخی از
بازیکنان رئال مادرید از شرایطی که در برنابئو حاکم
اس��ت راضی نیس��تند .کالدرون گفته بود که «نوری
شاهین» ،س��تاره ترک پیشین بورس��یا دورتموند در
برقراری ارتباط با مربی پرتغالی مشکل دارد و ارتباط
مورینیو و کاکا ،س��تاره برزیلی رئال مادرید نیز کامال
قطع شده است.
البته درگی��ری و چالش میان خ��وزه مورینیو و
اصحاب رس��انه ،مقام های باش��گاه ها ،مربیان دیگر
و بازیکنان چیز جدیدی نیس��ت و مربی پرتغالی به
واسطه اخالق تند خود در طول فعالیت حرفه ای اش
چالش هایی از این دست را بسیار تجربه کرده است.
مورینیو خود درباره شخصیتش می گوید« :من اعتماد
به نفس باالی��ی دارم .من خ��وزه مورینیو هس��تم و
مورینیویی که به اینجا امده مورینیویی با تمام نقایص
و توانایی هایش است .من کسی را تحریک نمی کنم،
به س��ختی کار می کنم ،اطرافیانم هم به س��ختی کار
می کنند و چون کار می کنیم ،می خواهیم به ما احترام
گذاشته شود؛ اگر این احترام وجود داشته باشد که چه
خوب اما اگر احترامی نباش��د من از گروهم حمایت
خواهم کرد».
من نخواهد بود چرا که به اعتق��اد من یک مربی باید
چیزهای بیشتری داش��ته باش��د تا بتواند کاری کند
که یک تیم خ��وب بازی کند .انه��ا (مربی ها) باید به
باشگاه ،سازمان و اعضای ان احترام بگذارند .از این
منظر فرانک رای��کارد و گواردیوال نمونه های بهتری
هستند».
اما در کنار «فلورنتینو پرز» ،مدیر فعلی باش��گاه
رئال مادرید« ،الفردو دی استفانو» و زین الدین زیدان،
ستاره های پیشین رئال مادرید نیز از حامیان مورینیو
هستند .دی استفانو در ستونی که این هفته در روزنامه
مارکا داش��ت ،اورده اس��ت که گرفتن پیکان تمامی
س��رزنش ها به طرف مربی پرتغالی بیش��تر شبیه یک
«جوک بد» است.
زیدان هم که بارها مورینیو را «بهترین مربی دنیا»
خوانده انتقادها از او را «غیرمنصفانه» می داند.
پس از بازی چلسی و بارس��لونا در چارچوب
بازی های «لیگ قهرمانان اروپا» در ماه مارس 2005
می�لادی ،مورینیو «اندرس فریس��ک» ،داور بازی و
فرانک رایکارد ،مربی بارسلونا را متهم کرد که در وقت
اس��تراحت بین دو نیمه با یکدیگر مالقات کرده اند.
مورینیو اصرار داشت که اخراج به گفته او مغرضانه
«دیدیه دورگبا» در نیمه دوم ،نتیجه همین دیدار بوده
است .این اتهام موجب شد که فریسک بعدها توسط
هواداران دو اتش��ه تی��م تهدید جانی ش��ود و «ولکر
روث» ،رئیس داوران لیگ قهرمانان اروپا مورینیو را
«دش��من فوتبال» بداند«.کلود ماکلله» ،هافبک سابق
تیم چلسی با وجودی که از ستایندگان مورینیو است
او را متهم کرده که در زمان حضورشان در «استنفورد
بریج» با انتقاد از وی ،برای خود نردبان ترقی ساخته
اس��ت.ماکلله درباره مورینیو می گوی��د« :مورینیو
برنده مادرزاد اس��ت .او می داند که چطور از شما
اس��تفاده کرده و به بهترین نتیجه برسد .همین نگاه
است که از او یک مربی بزرگ ساخته است .مشکل
اما اینجاست که او شما را رها می کند .او حسابگر،
بی رحم و بلندپرواز اس��ت .اغل��ب ،بازیکن ها را
دور از دوربین ه��ا و نورافکن ه��ا نگه می دارد پس
می تواند تمام شهرت را به تنهایی تصاحب کند .او
بازیکن ها را فراموش می کند و تمام اعتبار را برای
خودش می خواهد .هیچ کس��ی حق ندارد بیشتر از
او مشهور باشدg ».
71
افتاب
تهران قلب جهان اسالم
جوانان بیداری اسالمی میهمان ایران
اجالس جوانان و بیدرای اسالمی به میزبانی تهران که با حضور 1200نفر از 73کشور برگزار شد ،در واقع نشستی برای هم اندیشی جوانان مسلمانی
بود که با بهار اسالمی کشورهای عربی جان تازه ای یافته اند.
افتاب
مثلث شماره114
انچه در اجالس بیداری اسالمی گذشت
حال و هوای التحریر و اللولوء
1
فضای نشست ها بسیار مشابه میدان التحریر قاهره،
التغییر صنعا و اللولوء منامه بود .این را یکی از خبرنگاران
ایرانی که از نزدیک ش��اهد ش��ور جوانان انقالبی بود
می گوید ،اما چرا ایران باید میزب��ان اجالس جوانان و
بیداری اسالمی باشد .دلیلش را جوانان در دیدار با رهبری
می گویند؛ زمانی که امام خمینی(ره) و انقالب اسالمی را
مبدا جنبش های انقالبی کشور خود می دانند ،رهبری هم
قرن حاضر را قرن اسالم می نامند.
دکتر علی اکبر والیتی ،وزیر خارجه سابق ایران این
روزها جوانی خود را در اجالس بیداری اسالمی می بیند،
جایی که او برگزار کننده مراس��می بود که 1200نفر از
75کشور در ان حضور داشتند .او می گوید هم اندیشی
جمع کثیری از جوانان مسلمان و انقالبی از نقاط مختلف
جهان ناشی از بالندگی ،عقالنیت و رشد جنبش بیداری
اسالمی و دوری از افراط گرایی های غیر منطقی است.
کنفرانس جوانان و بیداری اس�لامی به عنوان نخستین
74
همایش جوانان مس��لمان و انقالبی نقطه اغاز مبارکی
برای فعالیت ها و اقدامات اینده خواهد بود که قطعا منافع
بسیاری برای مسلمانان داش��ته و ثمرات ان به تدریج
اشکار خواهد شد.
دکتروالیتیمعتقداست«:هدفاصلیاینکنفرانس
بیش از هر چیز فراه��م اوردن فضایی برای گفت وگو،
تبادل نظر و انتقال تجربیات میان جوانان مسلمان انقالبی
در کش��ورهای مختلف جهان بود .هم اندیشی جوانان
مس��لمان و انقالبی از نقاط مختلف جه��ان در فضایی
سرش��ار از متانت ،بردباری ،احت��رام متقابل و وحدت
کم نظیر نشانه بالندگی ،عقالنیت و رشد جنبش بیداری
اسالمی و دوری از افراط گرایی های غیر منطقی است.
همچنین حضور بیش از 170نف��ر از خواهران مومن و
انقالبی که به رغم تعداد ک��م ،حضوری فعال و موثر در
تمامی نشس��ت های کنفرانس به ویژه کمیسیون های
مختلف و از جمله نشست ویژه بانوان داشته اند حکایت
از رشد فکری زنان و مردان در تمام کشورهای اسالمی
دارد.
دلیل دوم؛ استمرار بیداری اس�لامی است .برای
استمرار حرکت مبارکی که از ان به عنوان بیداری اسالمی
یاد می شود باید به نکاتی توجه کرد .ایجاد فضای همدلی،
وحدت و برادری میان تمام امت اسالمی ،تالش برای
همفکری و تبادل نظر در جهت دستیابی به منافع و اهداف
امتاسالمی،ارتقایسطحاگاهیعمومینسبتبهمبانی
و اموزه های دینی ،تالش در جهت رش��د اگاهی های
مختلف سیاسی ،فرهنگی و بین المللی به منظور مقابله
با انحراف ها و چالش های پیش رو و توجه بیش از پیش
به خردگرایی ،اعتدال و تحمل یکدیگر به منظور حفظ
وحدت و پرهیز از افراط گرایی پنج محوری است که باید
برای استمرار بیداری اس�لامی مورد توجه قرار گیرد».
والیتی با بیان اینکه جنبش بیداری اس�لامی نمی تواند
پویایی و سرزندگی خود را حفظ کند مگر انکه موضوع
فلسطین به عنوان بزرگترین دغدغه مسلمانان قرار گیرد،
افزود« :در این کنفران��س همان گونه که انتظار می رفت
جوانان انقالبی از کش��ورهای مختل��ف جهان به رغم
مشکالت داخلی متعدد که گریبانگیر کشورهای اسالمی
است ،اهتمام و توجه ویژه ای به مساله فلسطین داشته و
همگی بر این اعتقاد بودند تا زمانی که مساله فلسطین به
سرانجام شایسته و مطلوب دست نیافته امت اسالمی به
افتاب
اهداف خود نائل نخواهد شد ».جوانان در پایان سخنان
دکتر والیتی البته شعارهایی سر دادند مثل انچه در لیبی و
التحریر داده اند .مثل انچه خالد السالم از جوانان انقالبی
لیبی گفت« :انقالب با تکبیر اغاز شد و با تکبیر هم ادامه
خواهد یافت ».در این میان س��خنران مراسم افتتاحیه؛
محمود احمدی نژاد هم گفت« :چه کسانی رژیم منحوس
و جعلی صهیونیس��ت را در قلب خاورمیانه درس��ت
کردند؟ برخی در منطقه جنگ اول و دوم را فراهم کردند
و باید گفت مردم منطقه در این دو جنگ نقشی نداشتند
چرا که این مهاجران بودند که به خصوص در جنگ دوم
بهبهانهتسلطصهیونیست هابرمنطقهوجهاننقشه هایی
را طراحی کردند ».وی ادامه داد« :انها رژیم صهیونیستی
را برای تسلط بر خاورمیانه و نفت ان در این منطقه حاکم
ی و انقالبی
کرده اند ،برای تس��لط بر خیزش های مردم
مردم منطقه خاورمیانه برای تس��لط بر خاستگاه اصلی
تمام انبیاء الهی؛ معلوم بود که این یک طراحی تاریخی
است .می بینید که چگونه از این رژیم حمایت می کنند.
در اروپا توهین و انتقاد کردن به خدا و حضرت مسیح(ع)
ازاد است ،اما سوال در مورد رژیم صهیونیستی محکوم
است و جزای ان زندان و شکنجه است ».رئیس جمهور
با بیان اینکه «ریشه تمام مش��کالت مردم منطقه وجود
رژیم صهیونیستی و مستکبران است» .او گفت« :حدود
چندین دهه قبل عده ای اش��تباه کردند و غربی ها برای
چرا ایران؟
انقالب اس�لامى مردم ایران با رمز گش��ایى از سه
ى توانسته
موضوع مهم ،یعنى هویت ،بیدارى و دینمدار
به تبیین و تثبیت گفتمان قدرت منطق در اعماق دلها
و باورها کمک رس��اند که چنین گفتمانى در طول سه
دهه اخیر ،الهامبخش بس��یارى از خیزشهاى مردمى
بوده است؛ چراکه جنبشهاى رهایىبخش اسالمى در
لبنان ،فلسطین ،مصر ،تونس ،الجزایر ،سودان ،پاکستان،
عربستان و ترکیه با چنین گفتمانى احیا شدند .این اندیشه
که نش��ات گرفته از اموزههاىاسالم سیاسى است ،در
تقابل با گفتمانى است که از سوى امریک ا ترویج و تبیین
شده است؛ امریکا در طول سه دهه اخیر عموما و یک دهه
اخیر خصوصا تالش داشته تا با اجراى طرحهاى متعدد
مهار انقالب اسالمى ،از عمق ضریب نفوذ ان بین ملتها
بکاهد که سایههاى پنهان چنین طرحى نشان از اگاهى
غرب از اراده خواستن ،اندیشه توانستن و تفکر خیزش در
بین ملتهاى منطقه بود .از اینرو ،چیزى که در پس پرده
تمامى سناریوهاى صلح و سازش و صدور دموکراسى
نهفته بود ،اندیشه مقاومت و فلس��فه استقاللى بود که
مىبایست یا نابود شود یا حداقل کنترل و مدیریت شود.
غرب در این ب��ازه زمانى ردپاى اش��کار گفتمان
انقالب اس�لامى را در الیههاى خیزشه��ا و قیامهاى
مردمى رصد مىکرد و تجربه انقالبى دیگر با مختصات
انقالب اسالمى ایران حادثهاى هولناک براى انان بود .از
این رو و از قبال منطق قدرت غرب ،قرار بود خاورمیانه
جدی��دى از زایمان ن��ارس و عقی��م خاورمیانه بزرگ
متولد ش��ود تا اهداف راهبردى امریکا در خاورمیانه و
نیز ایجاد نظم هژمونیک و برترى جهانى ایاالت متحده
ى که در عمل رخ داد
را مورد اهتمام قرار دهد ،ام��ا چیز
یک اشتباه محاسبه اس��تراتژیک بود؛ یعنى خلع سالح
مثلث شماره114
تسلط منطقه ما امدند و عده ای اش��تباه کردند و با انها
همراهی کردند و این همراهی باعث شد انها صد سال
در منطقه ما حاکم باشند .اگر در منطقه دیکتاتوری هست
ریشه ان را باید در صهیونیست ها پیدا کرد و باید دید چه
کسانی دیکتاتورها را در مقابل مردم منطقه علم کردند و
دیکتاتورهاباچهکسانیجلساتپنهانیبرگزارمی کردند
و دیکتاتورهای منطقه را چه کسانی مسلح کرده اند؟»
رئیس جمهور به پیروزی انقالب اس�لامی ایران
اشاره کرد و گفت« :اکنون ما در سالگرد پیروزی انقالب
اسالمیهستیموپیشازانقالباسالمیحکومتیوابسته
به امریکا و اروپا در ایران حاکم بود؛ حکومتی خشن و
ضد مردم که ازادی در ان نبود ،حق انتخابی در ان نبود
و زندان های ان پر از انسان های ازادی خواه بود و پاسخ
مطالبات مردم توپ ،تانک و مسلسل بود .شاه رئیس این
حکومت مورد حمایت مطلق امریکا و سران کشورهای
اصلی اروپایی بود و می خواستند به او انرژی هسته ای
نیز بدهند .از روزی که ملت ما ازاد ش��د و حق انتخاب
را به دست اورد ،انها تا به امروز در نقطه مقابل ما هستند
و معلوم است که انها ضد ازادی ،ضد عدالت ،استقالل و
کرامت انسان ها هستند .اصل وجود رژیم صهیونیستی
توهین به ملت ها و بر ضد کرامت انسان هاست ».وی با
بیان اینکه دموکراسی از لوله تفنگ امریکا و متحدانش
بیرون نخواهد امد ،گفت« :وجود مستکبران در منطقه
جز فقر ثمره دیگری نخواهد داشت ».رئیس جمهور با
اشاره به خیزش های مردم در اروپا و امریکا گفت« :مردم
اروپا برای اینکه بگویند از این حاکم ها بیزارند باید چکار
کنند و به چه کسی پناه ببرند؟ و ایا کسی هست که حرف
این مردم را بزند؟ همه ما باید در منطقه هوشیار باشیم.
در سال میالدی گذشته بیش از 60میلیارد دالر سالح در
منطقه فروخته شد».
اندیشه مقاومت و استقالل براى تغییر ژئوپلتیکى منطقه
خاورمیانه در س��ایه چنین طرحهایى که نه تنها محقق
نشد ،بلکه الهام بخشى و بیدارى سازى انقالب اسالمى
بار دیگر همه چیز را فروریخت.
تاکید انقالبیون کش��ورهایى نظیر تونس ،مصر
و لیبى ک��ه حاکمان ان��ان در طول چند ده��ه اخیر به
تبعیت از سکوالریسم غربى راه دینزدایى را در پیش
گرفته بودند بر احیاى مظاهر اس�لامى چون حجاب
نشان مىدهد که سیاستهاى دین س��تیزانه انها فقط
در سطح رس��انهها باقى مانده و شعارهاى غالب مردم
در کشورهاى عربى نش��ان مىدهد که اسالمگرایى و
دین محورى یکى از عمده تری��ن عوامل خیزش انها
بوده است ،که متاس��فانه دنیاى غرب با نادیده گرفتن
این مس��اله ،تالش دارد تا ب��ا تبلیغ��ات متراکم خود
این مس��اله را تلقین کند که خیزشه��اى مردمى در
کشورهاى عربى با یوتیوب ،فیسبوک و توییتر و دیگر
رسانههاى اجتماعى مجازى شروع شده و پایان خواهد
یافت؛ مس��الهاى که نش��ان از غفلت ان��ان از گفتمان
بیدارىبخشى انقالب اسالمى دارد.
تح��والت خاورمیان��ه حکایت از ش��کلگیرى
خاورمیانه اس�لامى با اندیش��ه و ایده اسالمى و ملهم
از انقالب اس�لامى ایران اس��ت .به واقع ،برایند مدل
خاورمیانه اس�لامى افزایش نرخ نفوذ ایران و کاهش
نفوذ امریکاست .انقالب اس�لامى ایران ،همانگونه
که مس��لمانان ایران را به ب��رادرى و تفاهم اس�لامى
دعوت مى کند ،تمامى مس��لمانان جه��ان را نیز براى
تحقق وحدت اس�لامى فرا مىخواند ک��ه در این راه
جمهورىاسالمى ،اساس کار خود را دعوت از عالمان
و متفکران سراسر جهان براى بحث و تبادل نظر جهت
اگاهى و شناخت بیشتر مذاهب از یکدیگر و جلوگیرى
از هرگونه فعالیتهاى تفرقهافکنانه و ضدوحدت قرار
داد .جمهورى اس�لامى ایران با برپایى کنفرانسهاى
متعدد در سطح جهان توانس��ته گامهاى بزرگى براى
گردهمایى و تجمع عالمان اس�لامى بردارد و با ایجاد
بحثهاى مفید و س��ازنده ،بیش��تر حقای��ق مکتوم و
نیز مش��ترکات و امور م��ورد تفاهم مذاهب اس�لامى
را اشکار س��ازد و زمینههاى تش��کیل امت واحده را
پدید اورد .رهبر معظم انقالب اس�لامى در خصوص
برگزارى کنفرانسها و گردهمایىهاى بزرگ عالمان و
متفکران اسالمى مىفرمایند« :مهمترین مسئولیت این
کنفرانسها و امثال ان ،شناسایى مبانى وحدت و رفع
ان موانع مىباشد .به اعتقاد ما کوچکترین این موانع
ذهنیت عامه مردم است که باید اصالح شود و این امر
جز به دست علما ،روشنفکران ،نویسندگان و کسانى
که قدرت هدایت افکار عمومى را دارند ،میسر نیست».
جمهورى اس�لامى ایران اگرچه از حیث قدرت
س��ختافزارى در جایگاه پایینترى نسبت به امریکا
قرار دارد ،اما ش��واهد عینىنشان مىدهد که موقعیت
معنوى و فرهنگى و به اصطالح ق��درت نرم ایران در
منطقه رو به فزونى نهاده و در حال تبدیل شدن به یک
قطب فرهنگى موثر در منطقه اس��ت .ایران زمینهها و
شرایط الزم براى کسب قدرت معنوى و ارتقاى ناب
محبوبیت خود در میان کش��ورهاى منطق��ه را فراهم
ساخته است .البته هر چند خاورمیانه وضعیتى سیال و
بىثبات دارد و هنوز شکل منسجمى به خود نگرفته ،اما
تحوالت جدید سیاسى -امنیتى در خاورمیانه( قیام ها
و خیزش هاى مردمى) ،س��اخت قدرت و سیاست در
خاورمیانه را به نفع ایران تغییر داده و همین امر ،اثار و
عواقب منفىاى بر منافع استراتژیک امریکا در منطقه،
متحدان منطقهاى ان در جهان عرب و موقعیت رژیم
صهیونیستى داشته استg .
75
بیداری اسالمی؛
انقالبی الهی است
محمد عبدالمجید /دانشجوی جامعه االزهرمصر
2
افتاب
خداوندمتعالرژیم صهیونیستیراقراردادهتامسلمین
با وجود دشمن واحد به یک اتحاد برسند و یک جبهه در
مقابل دشمن اصلی بشوند ،یعنی نقشی که برای این رژیم
درتحوالتاخیربیداریاسالمیقائلبودنقشیمثبتبود؛
چرا که وجود این رژیم باعث شده مسلمین متحد شوند.
رژیم صهیونیستیبرایتقابلبامسلمینبهوجودامدهولی
همانطور که خدا سحر را با سحر باطل می کند .وجود این
رژیمموجباتحادماگشتهکهدرنهایتبهنابودیاینرژیم
منتهیمی شود.رژیم صهیونیستی(یهود )مبتنی بریکعقیده
استوعقیده ایکهانرژیمبرانبناشدهعقیدهضد انسانی
و ضد الهی است .بر این اساس هر مذهب و دینی را که در
نظر بگیری در تقابل ذاتی با ان عقیده است و مسلما به تبع،
ی هم که بر این فکر و عقیده بنا ش��ده در دشمنی با
رژیم
تمام مذاهب خدامحور است.اینده بیداری اسالمی ،افق
روشنیدارد؛گماننکنیدکهاینانقالب هاتوسطشخصی
خاص یا گروهی خ��اص صورت می گی��رد ،بلکه این
انقالب ها ،انقالب های ربانی و الهی است .انچه در مصر
و یمن و تونس و ...اتفاق می افتد -به خدا قسم -ساخته
و پرداخته خداست و افراد نقشی در انها ندارند جز اینکه
بشر باید تمسک به اسباب بکند ،یعنی خداوند کارش را
که می خواهد انجام می دهد ؛ فقط وظیفه بشر این است که
به یکسری اسباب ظاهری تمسک کند ولی اصل انقالب
امر خداست و بر این اس��اس امکان ندارد که این بیداری
اسالمی که کار خداست با شکست روبه رو شود ،بنابراین
این بیداری اس�لامی منتهی می شود به برگشت خالفت
الهی.اینجایکسوالپیشمی ایدکه«ایامااصالنیازبهتبادل
تجربیاتبینکشورهاداریمیانهواگرنیازداریمچگونه؟»
رسولاهلل (ص)می فرمایندمسلمیننسبتبهیکدیگرمانند
اعضایجسدندکهوقتیعضویبهدردمی ایدسایراعضا
او را با شب بیداری همراهی می کنند .بر این اساس هر گاه
در قسمتی از دنیا به مسلمانی ظلمی شود بر تمام مسلمین
وجوب قطعی پیدا می کندکهبهکمک انهابشتابند و تبادل
تجربیاتهمیکیازانواعکمککردناست.برادریناشی
ازاسالمیعنیهمینکهباوجودحکومتظالمعلیهبرادرت
در فکر حذف ان ظالم بیفتی .در این راه وظیفه هر کسی
براساستوانایی اشاست.امانقشایراندربیداریاسالمی
به چه صورت اس��ت؛ این را باید به این دلیل پاسخ داد که
امروزمادرتهرانجلسه ایدرموردبیداریاسالمیتشکیل
داده ایم؛ ایران با توجه به تمام فشارها و تحریم های غرب
باز هم به فکر سایر کشورها بوده و به جرات می توان گفت
بیشازحدیکهوظیفه اشبودهدراینراهقدمبرداشتهوکار
کرده .ما امید داریم که ایران از این فشارها خارج شده و باز
همبیشترازاینبهکمکسایرمسلمانانبشتابد.همانطورکه
گفتم دشمن واحد همه ما رژیم صهیونیستی است که بنده
همدراولاشارهکردموکلمامسلمان هاعلیهانمتحدیم.
اقای احمدی نژاد س��خنرانی خود را بسیار زیبا و با
مفاهیمعمیقیارائهکردندوبابیانصحیحازنقشوجایگاه
دشمناصلی(صهیونیسم)ووظیفهنیروهایخودی،انچه
را باید در اینجا می گفتند ،گفتن��د .این حرف های من ابدا
به خاطر تعارف کردن نیست و عین حقیقت و ان چیزی
است که درون قلبم واقعا وجود دارد.
امریکا همیشه کاری را می کند که به نفعش است.
همانطور که می بینید تا وقتی که حمایت از عبداهلل صالح
به نفعاوستحمایتمی کندولیاگرمنافعشموردتهدید
واقع شود ان را رها می کندg.
مثلث شماره114
76
نقش ایران در بیداری اسالمی
بالل جبار ندوش /فوق لیسانس رشته مدیریت صنعتی دانشگاه کربال
3
صدام مانع ازادی فکر ما ب��ود و به همین منظور
کاری کرده بود که جوانان عراقی نسبت به هر نوع تغییر
و تحولی کامال فارغ الذهن باش��ند .این باعث می شد
طبق سیاست هایی که اتخاذ کرده بود یک جوان عراقی
فقط کار کند که زنده بماند و زن��ده بماند تا کار کند و
هیچ چیز دیگری برایش مهم نباشد ،او فکر ما را کشته
بود .به عنوان مثال به ی��اد دارم در دوران کودکی ام در
مدارس ما و در کتب درسی مان امام خمینی را دشمن
معرفی می کردند و به شدت بر این امر تاکید داشتند که
امام خمینی و ایران دشمن ما هستند .در حالی که نه تنها
از دشمن واقعی که امریکا و اسرائیل بود غفلت می کرد
بلکه اصال دستش در دست انها بود.
خدا را ش��کر االن به برکت حذف نظام صدام و
کمک های فکری ای که ایران ارائه می دهد ،مردم عراق
به س��مت خوداگاهی و حرکت به س��مت انقالب و
بیداری اس�لامی پیش رفته اند؛ این ممکن نیست مگر
به خاطر اراده خ��ود مردم .ایران وقتی به س��مت این
ت و تشکیل نظام اسالمی قدم برداشت که
همه پیشرف
خودش اراده کرد و این قانون کلی خداست که «انّ اهلل
ال یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم» .شما مردم ایران
اراده کردید و خواستید که تغییر کنید و خدا هم شرایط
را برایتان فراهم کرد و همین طور است هر کس دیگری
که می خواهد تغییر کند و به چنین مرحله ای نائل شود
باید اراده کند.
از اساسی ترین علت ها در بیداری اسالمی ،ازادی
فکر است؛ من اهل تعارف با ایران نیس��تم و اگر االن
چیزی می گویم از باب تعارف کردن و اینکه در ایران
هستم نیس��ت ولی به وضوح می توانید ببینید در ایران
مردم ازادند ،همانطور که در لبنان نیز چنین است .در
عراق مردم به طور کامل در محیط فکری بسته ای بودند
و این مانع بیداری اس�لامی در انجا می شد .البته االن
کم کم جوانان عراق به سمت این ازادی فکر و بیداری
اسالمی قدم برداشته اند.
تمام این تغییرات از برکت امام حسین (ع) است.
امام خمینی با فکر عاش��ورایی و حسینی این انقالب
را به راه انداخت ،س��پس گف��ت ما هر چ��ه داریم از
امام حس��ین(ع) اس��ت و مردم ایران با همین فکر و با
اس��تعانت از امام حس��ین(ع) ،این انقالب را به نتیجه
رساندند و همچنان با وجود همین فکر است که ان را
ادامه می دهند وگرنه خود مردم که چیزی از خودشان
ندارند .همین حالت در عراق هم حاکم اس��ت .اکنون
به برکت امام حسین(ع) اس��ت که مردم در راه تحول
قرار گرفته و انش��اءاهلل به حکومت اسالمی می رسد.
بنابراین مصدر تمام این تحوالت اخیر بیداری اسالمی
امام حسین(ع) است .اکنون مردم عراق به این رسیده اند
که هیچ راهی برای پیروزی و ازادی نیست جز تمسک
به اسلوب و نهج امام حسین(ع).
جمه��وری اس�لامی ای��ران راه��ش را از راه
امام حس��ین(ع) گرفت��ه و ب��ه همی��ن دلی��ل نق��ش
جمهوری اس�لامی تمام ش��دنی نیس��ت بلکه دائما
بای��د حمایت فکری بده��د چرا که هیچ وق��ت از راه
امام حسین(ع) در این انقالب ها بی نیاز نیستیم و چون
بی نیاز نیستیم ،نیاز داریم جمهوری اسالمی که این راه
را طی کرده ،مدام این تفکر را به انقالب ها برساند ،این
یک نقش جمهوری اسالمی است.
نقش دوم جمهوری اس�لامی مراقب��ت کردن از
انقالب ها و جلوگی��ری از انحراف انهاس��ت که این
مراقبت کردن فقط ب��ه حمایت های م��ادی و نظامی
نیست بلکه اساسی تر از ان ،مراقبت از فکر حسینی در
انقالب هاس��ت .حمایت های مادی زود تمام می شود
و موقتی اس��ت ولی حمایت های فکری و رس��اندن
انقالب ها به اس��لوب حسینی اس��ت که عامل اصلی
انقالب ها و پیروز شدن انهاست .ما االن این حمایت ها
را از ایران در عراق به طور کامل مشاهده می کنیمg .
بیداری فطری
معمر خلیلویچ /دانشجوی فلسفه از صربستان
4
ریش��ه بیداری را از زمان اغاز اسالم می دانم .در
طول تاریخ 14قرن اس�لام به خاطر مسائل مختلف
مردم به خواب رفتن��د و در هر جایی ،ه��ر زمانی از
تاریخ که ی��ک ندایی چه درونی و چ��ه اجتماعی در
زمینه بازگشت به حقانیت اس�لام ناب محمدی بود،
به نظر م��ن ان مقطع از تاریخ مقطع مبارکی اس��ت و
بیداری در همان مقطع انجام شده است .منتها در این
اواخر به خاطر اینکه این ندای ناب اس�لام از جاهای
مختلف به مراتب و به کرات شنیده می شود ،از 32سال
پیش که این ن��دای مبارک از ام��ام خمینی(ره) صادر
شد و به انفجار نور معروف شد ،تا االن ما در جاهای
مختلفی ای��ن ندای اس��مانی را از جاه��ای مختلف
می شنویم .این ندا دارد از فردیت به زندگی اجتماعی
هم کشیده می ش��ود و به خاطر تکرار این ندا در اکثر
کش��ورها هم اوج گرفته اس��ت .ما این را باید به فال
نیک گرفته و خدا را شاکر باشیم .مهم این است که ما
الگوی بیداری اسالمی را از همان بیداری ابتدایی که
در ابتدای اس�لام بود بگیریم؛ چه در ایران اسالمی و
چه در دیگر کشورهای اسالمی .این بیداری می تواند
به بیداری دینی هم کشیده شود .بنابراین برای بررسی
بیداری اسالمی باید گفت که چون الگوی ما بیداری
فطری ای است که حضرت ختمی مرتبت در بین مردم
جا انداخته و این بیداری ها همه مله��م از ان بیداری
هس��تند ،بنابراین باید روح حاض��ر در این بیداری ها
را به ان بی��داری نزدیک کنی��م .اگر قرار باش��د یک
جمعی را جامعه خطاب کنیم یک��ی از خصوصیات
ذات��ی ان جامعه باید دین باش��د؛ حتی اگ��ر به امت،
امت گفته می ش��ود به معنای همان دین هم هس��ت.
نکته ای که هست و باید به ان اش��اره شود این است
که از دوره رنس��انس به بعد جامعه غرب تالش کرد
که دین محوری در جامعه را به سمت انسان محوری
ببرد .این بیداری ها اگر می خواهند تمدنی نو بسازند،
باید به این نکته توجه داش��ته باشند تا در تالش برای
س��اختن تمدنی از نوع تمدن غرب نباشند .بنابراین
یکی از مهمترین اس��یب هایی که ای��ن انقالب ها را
تهدید می کند ،همین نکته است که این کشورها باید
مراقب باشند در این دام نیفتند که این بیداری اسالمی
با جریانات س��کوالر غربی التقاط پیدا نکنند .مسلما
این کار عظیمی است و با کار سطحی نمی شود به ان
پرداخت .باید به صورت عمیق به ان پرداخت و کار
عمیق در این زمینه قبال توس��ط اندیشمندان اسالمی
انجام ش��ده که از میان انها می توان به صدرالمتالهین
اشاره کرد .بزرگ ترین کمکی که جوانان می توانند در
حال حاضر انجام بدهند کار سیاسی صرف نیست بلکه
کار علمی است .کار علمی بیشترین کمک را می تواند
داشته باشد .نمونه این تالش و موفقیت را می توان در
ایران اسالمی دید .جوانان در عین اینکه کار جهادی و
سیاسی داشتند ،کار علمی هم داشته اندg .
عباس موسوی ،روزنامه نگار عراقی:
افتاب
انقالب اسالمی جهانی در حال وقوع است
مثلث شماره114
5
عباس موسوی ،ژورنالیست عراقی ساکن نجف اس��ت .او در کنار دوستان عراقی خود بود و مشغول
صحبت کردن با انها .گرم صحبت بودند که من از راه رس��یدم و صحبت انها را قطع کردم .برای باز کردن
بحث به دوستان او رجوع کردم و دوس��تانش ادرس او را به من دادند .روی مبلی که کنار او بود نشستم و
گفت وگو را اغاز کردم .نظر او را راجع به انقالب های اسالمی منطقه پرسیدم و اینکه ایا می توان تحوالت
اخیر خاورمیانه را انقالب نامید؟ او پاسخ داد که اینها انقالب هستند ولی نه انقالب در یک کشور .تحوالت
اخیر ،انقالب هایی با محتوای اسالمی هستند .این تحوالت به خاطر اقتصاد یا دموکراسی غربی نیست .هدف
اسالم است .این تحوالت را باید انقالب اسالمی جهانی نامید ،نه انقالب اسالمی یک کشور یا کشورهای
منطقه ،زیرا ما توانسته ایم امپریالیسم سیاسی امریکا و اس��رائیل را کنار بزنیم؛ امپریالیستی که در سرتاسر
جهان طنین افکنده است.
محمد ندیری
نقش جوانان را در تحوالت اخیر چگونه
می بینید؟
lما جوان هس��تیم و اینده از ان ماست.
اینده کش��ورهای اسالمی از ان ماس��ت و اگر ما
متحد شویم ،می توانیم حتی جهان را تغییر دهیم.
هدف شما به عنوان یک جوان مسلمان از
حمایت از انقالب های اخیر چیست؟
lامیدوارم بتوانیم با نابودی فساد و تباهی
راه را برای ایجاد یک جامعه متحد مسلمان فراهم
کنیم .جنبش های مردم��ی می توانند به ایجاد یک
دولت ازاد ،مانند جمهوری اسالمی ایران بپردازند؛
دولتی که در مقابل استکبار تعظیم نمی کند .ساختن
این دولت مقدمه ای است برای ایجاد دولت جهانی
اسالمی که در ان همه مس��لمانان شهروندان یک
دولت باشند.
چگونه می توان به ارم��ان وحدت جهان
اسالم دست یافت؟
lمن معتقدم که ما می توانیم اینده را طبق
انچه می خواهیم بسازیم .قدم اول شناخت هدف
است و قدم دوم انتخاب روش مناسب برای رسیدن
به ان.
تاکنون به ایران سفر کرده بودید؟
lاین سومین دفع ه است که به ایران امده ام.
نظر شما در مورد ایرانی ها چیست؟
lایرانی ها به من یاد دادند وقتی مردم بخواهند،
حتی اگر فش��ار امریکا و اتحادیه اروپا و تحریم های
انها هم باشد ،کشور موفق خواهد شد .ایرانی ها ثابت
کردند خودشان به تنهایی می توانند بر تحریم ها و فشار
غرب غلبه کنند .من در بازگشت به کشورم حتما این
نکته را به هموطنانم گوشزد می کنم .ایران و مردمش
را خیلی دوست دارم.
در چند روزی که در ایران بوده اید ،به جاهای
مختلف رفته ای��د و موضوع��ات مختلفی را
مشاهده کرده اید ،چه چیز در ایران برای شما
جالب بود؟
lخیل��ی از جاهایی ک��ه دیدیم ،ب��رای من و
دوستانم جالب بود .قدرت نظامی ایران ،قدرت فنی و
تکنولوژی ایران ،توانمندی ایران در ساخت ابنیه حین
فش��ار و تحریم های غرب برای من و همه دوس��تانم
جالب بود .خوشحالم که شانس دیدن از این مکان ها
را به دس��ت اوردم .دعا می کنم خداوند مردم ایران را
در راه مقاومت در مقابل فشارها و تحریم های غرب
یاری کند.
مهمترین مانع سر راه جوانان مسلمان در تحقق
اهدافشان چیست؟
lتس��لط علمی و فرهنگی غرب و امریکا و
ترویج فرهنگ انها از نظر من مهمترین مانع پیش روی
جوانان مسلمان است اما مقاومت مردم ایران به ما یاد
داده که ما می توانیم این تسلط را از بین ببریم .هدف ما
این است که کشورهای اسالمی ،مانند ایران ،از تسلط
غرب رها ش��وند و در مقابل ت�لاش امریکا و غرب
برای نابودی فرهنگ و اعتقادات ما ،پیروز بیرون اییم.
انشاءاهللg ...
77
بعد سوم استاد
اسکورسیزی با هوگو
یک بار دیگر شگفتی افرید
دیـــدار
ایا می توان با تکنولوژی اینده از گذشته تقدیر کرد؟
اگر پاسخ تان منفی است قدری صبر کنید ...الاقل انقدر
که فیلم هوگو را ببینید .خبر خوش این اس��ت که این
فیلم قرار است در تهران اکران شود .شاید هم وقتی این
مطلب را می خوانید به اکران هم در امده است و دیده اید
و از دادن جواب منفی منصرف شده اید ...البد! مارتین
اسکورسیزی با ساختن فیلم هوگو با تکنولوژی سینمای
سه بعدی به گذشته سینما بازگشته است و روایتی دارد از
شروع سینما ،از ان ابتدا ...روایتی از شعبده ای به نام سینما،
از یک شعبده باز.
مثلت شماره114
داستان هوگو
هوگو فیلمی کامال متفاوت است .اگر شما هم با
سینمای استاد و شنیدن نام اسکورسیزی به اوج هیجان
می رس��ید ،لطفا قبل از ان یک لحظه درنگ کنید ...به
هیچ وجه قرار نیس��ت با فیلمی مافیایی و گانگستری
نظیر رفقای خوب ،کازینو و خیابان های پایین ش��هر
رو به رو شوید .هوگو هیچ شباهتی به گاو خشمگین
و راننده تاکسی و رفتگان ندارد ...این فیلم اولین فیلم
خانوادگی استاد است ،اولین فیلم در 70سالگی ...این
بعد سوم استاد است.
مارتین اسکورسیزی تحت تاثیر یک کتاب قرار
گرفت؛ کتابی ۵۳۳صفحه ای با نقاش��ی های جذاب.
کتاب را برایان س��لزنیک نوشته است .کتاب تلفیقی
از تاریخ با رویا و خیال اس��ت .این کت��اب کودکانه
فروش بسیار خوبی داش��ت و مبنای فیلم هوگو قرار
گرفت ...داستان فیلم هوگو اینگونه است که در سال
1931هوگو کاباره ،یک پسر بچه یتیم در ایستگاه قطار
مونپارن��اس در پاریس زندگی می کن��د .در برخورد
تصادفی هوگو با ملی یس ،کارگردان مش��هوری که
حاال در اسباب بازی فروش��ی در همان ایستگاه قطار
اش��نا و همبازی دخترخوانده او ،ایزابل می ش��ود و
ب��ه ماجراهایی اس��رارامیز مربوط به پ��درش و یک
ادم ماشینی می انجامد ...نکته کلیدی این داستان چند
خطی خود ملی یس مردی که ه��م در کتاب و هم در
فیلم نقش کامال کلیدی دارد ،اس��ت .او کامال واقعی
است .هر چند که زندگی اش به افسانه ها شبیه است.
ملی یس کیست؟
ژرژ ملی یس را مبتکر جلوه های ویژه در سینما
می دانند .این فیلمس��از و ش��عبده باز فرانس��وی در
78
۸دسامبر۱۸۶۱به دنیا امد ودر ۲۱ژانویه ۱۹۳۸چشم
از جهان فرو بس��ت .او یکی از پیشگامان سینما بود،
در س��ال های گذر از قرن نوزدهم به قرن بیستم بیش
از 500فیلم ساخت که امروز تنها بعضی از انها باقی
مانده اند .در فرانس��ه ملی ی��س را به خاطر فیلم هایی
که از کتاب ه��ای ژول ورن س��اخت ،می شناس��ند.
فیلم س��فر به کره ماه او در زمان خودش ش��اهکاری
محسوب می ش��ود .شاید اغراق نباش��د که ملی یس
را اولین کارگردان فیلم های علم��ی -تخیلی بنامیم.
او متخصص س��اختن فیلم های جادویی بود .توجه
دارید که او از امکانات ابتدایی ان سال ها برای ساختن
صحنه های اعجاب برانگیز استفاده می کرد .اما پایان
کار او همراه با ش��روع جن��گ جهان��ی اول چندان
خوب نبود .چراکه ناچار ش��د بس��یاری از فیلم های
خود را بفروش��د تا از پس مانده ش��یمیایی ان برای
تولید کفش اس��تفاده ش��ود و بعد از جن��گ جهانی
اول در اوج تنگدس��تی و ناراحت��ی در ی��ک مغ��ازه
اسباب بازی فروشی در ایس��تگاه قطار مونپارناس در
پاریس مشغول به کار شد.
داس��تان زندگی ملی یس به گونه ای افس��انه ای
است .ملی یس در یک استودیوی شیشه ای کار می کرد
تا نور خورش��ید به طور طبیعی محل کار او را روشن
نگه دارد .او به عنوان نویسنده ،کارگردان ،تدوین گر،
طراح صحن��ه و بازیگر در فیلم های��ی با موضوعاتی
چون شعبده بازی ،فانتری ،اژدها ،پریان و مردانی که
به ماه می روند ،کار می کرد.
او روزه��ا فیلم می س��اخت و ش��ب ها در یک
تماش��اخانه مملو از تماش��اگر ش��عبده بازی می کرد.
همچنین این روایت میان م��ردم پاریس دهان به دهان
می گش��ت که او دس��تگاهی به نام اتوما ساخته است
که مثل انس��ان حرف می زند ...اسکورسیزی در مورد
ملی یس می گوید« :همه کارهایی که امروز در سینما
انجام می ش��ود با ژرژ ملی یس ش��روع ش��د .وقتی
فیلم های او را نگاه می کنم تحت تاثیر قرار می گیرم و
ترغیب می شوم ،چون این فیلم ها از اولین نمونه های
بیان قدرتمند یک قالب هنری هس��تند که عاشق ان
هستم و زندگی ام را به ان اختصاص داده ام».
بن کینگزلی که در فیلم نق��ش ملی یس را بازی
می کن��د ،در م��ورد چگونگ��ی ایفای ای��ن نقش که
یک نامزدی دیگ��ر برای دریافت اس��کاری دیگر به
همراه داشت ،گفته است« :فیلم های او را دیدم ،یک
ورزشکار بود که عالوه بر اندام ورزیده ،نظم و ذهنی
خالق داش��ت .من برای ایفای این نقش یک الگوی
خوب داشتم ...من متوجه شدم الگویم برای بازی در
نقش ژرژ ملی یس باید مارتین اسکورس��یزی باشد.
رفتار او را سر صحنه دیدم؛ عالقه اش به انجام کارهای
جدید ،نواوری و از نو خلق ک��ردن؛ این قطعا همان
کارهایی بود که ژرژ انجام می داد ».شاید برای همین
است که اسکورسیزی این فیلم را انتخاب کرده است.
هرچند خودش میگوید« :خیلی زود با داستان پسر،
تنهایی اش و ارتباط او با سینما ارتباط برقرار کردم».
بعد سوم
بعد سوم اسکورسیزی جدا از ان دنیای همیشگی
مافیایی و گانگس��تری همان چیزی است که ما به ان
می گویی��م «ک��ودک درون» .این همان راهی اس��ت
که اس��پیلبرگ هم با اواتار از ان گذش��ت .در اواتار
اسپیلبرگ خواست بازگش��ت به دوران وسترن را با
دنیای جن و پری گره بزن��د تا دنیای کودکانه خود را
بسازد .اما طبع کالسیک پسند اسکوسیزی حتی برای
کودکی کردن یک داس��تان کالسیک را انتخاب کرده
است.این انتخاب تا به اینجای کار بسیار هیجان انگیز
بوده وخیلی هارا شگفت زده کرده است.
این که دنیای هوگو دنیای کودکانه اسکورسیزی
است ،حرفی نیست که ما بزنیم ...ری وینستون با بازی
در نقش کلود ،عموی بددهن هوگو برای سومین بار
با اسکورس��یزی همکاری کرده است .وی می گوید:
«انگار با ساخت یک فیلم دیگر دوباره عاشق شده بود.
اسکورسیزی مثل بچه ای که یک اسباب بازی جدید
دیده با قالب سه بعدی روبه رو شد».
بن کینگزلی هم تعبیری تقریبا مشابه دارد« :فکر
می کنم این فیلم مدح سینماست نه یک مرثیه .اعتقاد
دارم مارتین (اسکورس��یزی) با نبوغ خود سینما را از
حالت خیلی زننده خود خارج کرده است .تالش او
ساخت یک فیلم روایی اس��ت که به شعور تماشاگر
توهین نمی کند ،فیلمی که تایید زندگی است ،چیزی
که این روزها به ندرت می توانید ببینید .اسکورسیزی
می تواند مهربانی را به ش��کلی قابل توجه روی پرده
به تصویر بکش��د« .بیایید و در رویاهای من شریک
شوید ».این چیزی است که مارتین می گوید »...پس
بیایید ما هم در رویای مارتین شریک شویم .رویاهای
یک نابغه ،رویاهای استادg ...
مکتوب
پیشوایی فراتر از زمان
کت��اب «پیش��وایی فراتر از زم��ان :درام��دی بر نظ��ام فکری و س��یره
عملی امام موس��ی صدر» نوش��ته دکتر محمود س��ریع القلم توس��ط موسسه
فرهنگی ـ تحقیقاتی امام موس��ی صدر منتشر شد .کتاب «پیش��وایی فراتر از
زمان :درامدی بر نظام فکری و سیره عملی امام موسی صدر» شامل فصل های
«نظام فکری سید موس��ی صدر» و «از سید موسی صدر به امام موسی صدر» و
«نتیجه گیری» است .نویسنده در نخستین فصل به مباحثی از جمله «ریشه های
خانوادگی»« ،شکل گیری ش��خصیت اجتماعی و سیاسی»« ،وجوه شخصیتی
متعادل»« ،مبانی اندیش��ه دینی»« ،رهیافت طرح اندیشه دینی»« ،روش شناسی
تفسیر» و «منظومه اعتقادی» می پردازد« .مصلح اجتماعی و دینی»« ،مقدمات
تغییر در ش��یعیان لبنان»« ،راهبرد تغییر در میان ش��یعیان لبنان»« ،ویژگی های
فرهنگی مردم خاورمیانه»« ،وضعیت جامعه شیعی در لبنان»« ،هنر اجماع سازی»
و «رفتار و خلقیات» برخی عنوان های فصل دوم این کتاب را تشکیل می دهند.
نویسنده درباره این کتاب می گوید« :در این نوشتار ،سعی شده است نظام فکری
امام موسی صدر طراحی و در عملکرد او بررسی شود .در ارزیابی های این تحقیق،
از بسیاری از نظریه های علم سیاست به طور غیرمستقیم استفاده شده است .در این
کتاب نظام کنش ،واکنش و رفتار امام موس��ی صدر در چارچوب ها و بسترها و
موقعیت هایی که او در انها واقع شده بود ،تجزیه و تحلیل شده استg».
تکنولوژی
کلینیک همراه
شکست حصر
بازی رایانه ای
در استانه فرا رسیدن سی و س��ومین س��الگرد پیروزی انقالب اسالمی ،بازی
رایانه ای «شکس��ت حصر» با موضوع حماس��ه «شکس��ت حصر ابادان» وارد بازار
می شود.
«شکست حصر» یک بازی تیراندازی اول شخص است که در چهار مرحله اجرا
می شود .داستان بازی شکست حصر از جایی اغاز می شود که پس از سقوط خرمشهر
عراق تالش فراوانی می کند تا از طریق شرق کارون و شمال بهمنشیر ،ابادان را اشغال
کند .در صورت تحقق این حرکت ،ابادان در یک محاصره 330درجه ای قرار می گیرد و
سرنوشت جنگ به نفع عراق تغییر می کند اما با فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر ازادسازی
ابادان ،نیروهای مسلح با تمام قوا وارد میدان شده و سرانجام در مهرماه سال 1360و
در عملیات ثامن االئمه ابادان از محاصره خارج می شود.
گروه سازنده این بازی با استفاده از گرافیک باال و هوش مصنوعی قوی ،حال و
هوای حاکم بر ان دوران را در این بازی زنده کرده اند .در این بازی رایانه ای ،بازیکن
فضاهای متنوع و زیبایی را تجربه کرده و با استفاده از ادوات مختلف جنگی با دشمن
مبارزه خواهد کردg.
دیـــدار
یادبود
نمایش «موسم باد و باران» از کشور فرانسه یکی از اتفاقات ویژه جشنواره
تئاتر فجر است.
گروه فرانسوی ()Au Cul du Loupبا نمایش گروهی موسم باد و باران
با بازی دومینیک مونتِین ،هنری اُگیه و کوئنتین میهمان جش��نواره فجر است.
این نمایش با تکنیک تئاتر اش��یا ،ترکیبی نواورانه از تئاتر و موس��یقی ،اواز و
حرکت و شگفتی های صوتی و بصری است که عناصر اجرایی ان را بازسازی
و ابداع می کند .این نمایش ،روایتگر جزیره ای خیالی اس��ت که سه شخصیت
در جس��ت وجوی زندگی ،ب��ا ش��وخ طبعی در برابر تغییرات موس��می هوا و
صنعتی ش��دن مبارزه می کنند .حرکت و تصاویر اهنگین این نمایش مخاطب
را به سفری بی کالم به سرزمین نیلوفر ابی می برد؛ جایی که هیچ چیز انطور که
می نماید ،نیست.
جهان غریبی که در ان باران و باد به موس��یقی و حرکت تبدیل می ش��ود.
در کارنامه گروه موسم باد و باران بیش از ده سال س��ابقه اجراهای بین المللی
و دویس��ت نوبت اجرا در ش��هرها و فس��تیوال های معتبر بین المللی از جمله
ادینبورو ،اونیون و یونیما 2000به چش��م می خورد .این نمایش برنده جوایز
متعددی از جمله جایزه اول نش��ریه اس��کاتزمن برای ش��رکت در جشنواره
فرینج ادینبوروگ ( )2002شده اس��ت .دیوید دوگیل درباره این اثر در ساندی
تایمز می نویسد« :موس��م باد و باران متاثر از مضمون یک جزیره بهشتی تحت
تاثیر تغییرات صنعتی و اب و هوایی اس��ت .س��ه بازیگری که البته با تکیه بر
تکنیک هایی از جمله نور و صدا و موسیقی س��حرانگیز سازهای بدیع ،تحت
تاثیر جادوی جزیره قرار می گیرندg ».
مثلت شمار114
تلفن همراه شما تا کنون به چه دردی می خورد؟ غیر از برقراری ارتباط می شد
با ان بازی هم کرد یا ...اما قرار است یک امکان تازه هم به گوشی شما اضافه شود...
با تکنولوژی ابداعی محققان کره جنوبی می توان به زودی با چکاندن یک قطره خون
یا بزاق دهان روی صفحه گوشی تلفن همراه هوشمند ،بیماری های مختلف از جمله
سرطان و دیابت را تشخیص داد.
پروژه که با حمایت مالی دولت کره جنوبی در حال انجام است ،با اسان سازی
روش تشخیص بیماری ها ،هزینه های درمانی را به طور چشمگیری کاهش می دهد.
در این تکنولوژی که بر پایه صفحات لمسی و سیگنال تشخیص اثر انگشت
طراحی شده است ،با استفاده از تلفن همراه هوشمند می توان بیماری های مختلف
را تشخیص داد.
پروفس��ور پارک هیون گیو ،سرپرس��ت تیم تحقیقاتی ک��ه به همراه محققان
موسسه علوم و تکنولوژی کره جنوبی موفق شدند گوشی تلفن همراه هوشمند را به
دستگاه تشخیص پزشکی تبدیل کنند ،مدعی است که این دستگاه عالوه بر کاهش
هزینه های درمانی ،نتیجه تس��ت را به سرعت اعالم می کند و صحت تشخیص در
این شیوه صد درصد است.
به گفته طراحان ،این فناوری ،انقالبی در تشخیص های پزشکی ایجاد می کند
و می توان از ان برای مراقبت های پرستاری در منزل یا کلینیک های سیار استفاده و
از ازمایش های تشخیصی متعدد جلوگیری کرد g .
جشنواره
موسم باد و باران
سینمایی مثل شعر
یادبود تئو انجلو پولوس فیلمسازی که با دوربین شعر می ساخت
«من از تو انتظ��ار ندارم ک��ه بفهمی چ��ه چیزی را
می خواهم با فیلم هایم بگویم؛ من از ت��و انتظار دارم انچه
روحت از فیلم هایم می گیرد دریابی .درست مثل یک شعر».
این همه فلسفه تئو انجلو پولوس فیلمسازی است.
فیلمسازی که شاعر بود وبا دوربین شعر می نوشت.
فیلم های انجلوپولوس که مردم یونان از انها به عنوان
«نگاه یونان» یاد می کنند ،ویژگی های خود را دارند .ریتم ارام
انها ،حرکت ارام دوربی��ن ،کالم موجز ،قاب بندی زیبای
تصاویر ،او را به «شاعر سینما» معروف کرده اند.
او در فیلم های خود به مضامین اجتماعی ،اوارگی،
مهاجرت ،تبعید ،تنهایی ،تعلق به خاک و سرزمین و مرگ و
زندگی اهمیت می داد و انها را در قالبی بدیع ارائه می کرد.
او ۲۷اوریل ۱۹۳۵در اتن به دنیا امد .در سال ۱۹۴۱
یونان توس��ط نیروهای متفقین اشغال شد و سپس جنگ
داخلی در این کشور و فضای سیاسی ان دوران تاثیر عمیقی
بر زندگی انجلوپولوس و میلیون ها یونانی گذاش��ت .در
ان زمان س��ینما برای انجلوپولوس مامنی ب��رای گریز از
مشکالت زندگی بود.
او که در دانش��گاه یونان در رش��ته حقوق تحصیل
می کرد ،در میانه راه این رشته را رها کرد و با رفتن به فرانسه
به تحصیل در رشته س��ینما پرداخت .پس از بازگشت به
یونان در س��ال ۱۹۶۴به عنوان روزنامه نگار و منتقد فیلم
فعالیت کرد و س��رانجام در دهه ۷۰و در دوران حکومت
دیکتاتوری در یونان ،نخستین فیلم هایش را ساخت.
از اثار تئو انجلوپولوس می توان از بازیگران دوره گرد
( ،)۱۹۷۵اسکندر کبیر ( ،)۱۹۸۰س��فر به سیترا (،)۱۹۸۴
چشم اندازی در مه ( ،)۱۹۸۸گام معلق لک لک ( ،)۱۹۹۱نگاه
خیره اودیسه ( ،)۱۹۹۵ابدیت و یک روز ( ،)۱۹۹۸دشت
گریان ( )۲۰۰۴و غبار زمان ()۲۰۰۸نام برد.
انجلوپولوس سال 1383در بیست و سومین دوره
جشنواره فیلم فجر برای فیلم «دشت گریان» جایزه ویژه
هیات داوران بخش سینمای معناگرا را دریافت کرد .او
در مورد سینمای ایران گفت « :سینمای ایران در حقیقت
مانند یک شعر است ،بسیار روان و شیرین و بر دل انسان
می نشیند .سادگی و صفای حاکم بران ،انسان را جذب
می کند».
انجلوپولوس سه شنبه چهارم بهمن ماه ( ۲۴ژانویه)
کمی پس از ساعت ۱۹در ش��هر پیره ،هنگام تدارک فیلم
تازه اش «دریای دیگر» زمانی که از عرض خیابان می گذشت
با موتورسواری تصادف کرد و به چاهی به عمق چهار متر
پرتاب شد.انجلوپولوس که به شدت زخمی شده بود به
بیمارستان منتقل شد ،اما به دلیل شدت جراحات ساعاتی
بعد دیده از جهان فروبستg.
79
با اندکی رتوش
متفاوت ترین گریم های بازیگران
در جشنواره فجر
یکی از دغدغه های بازیگ��ری ،ایفای نقش های
متفاوت اس��ت .بازیگران ب��رای اثبات هن��ر و قدرت
بازیگ��ری خود از نقش ه��ای تک��راری و به اصطالح
کلیشه ای پرهیز می کنند .برای ایفای نقش های متفاوت
در اکثر م��وارد چهره های��ی متفاوت هم نیاز اس��ت و
اینجاست که هنر گریم خودش را نشان می دهد .یکی
از جذابیت های فیلم های س��ینمایی دیدن هنرپیشه ها
در چهره های تازه است .نگاهی داریم به متفاوت ترین
گریم های جشنواره فجر.
دیـــدار
۱ـ محمودپاک نیتدرپنجشنبهاخرماه
چند جوان قصد دارند در یک پارتی شرکت کنند که
ناگهان یک روحانی وارد جمع می شود؛ محمود پاک نیت
در این فیلم به کارگردانی ماشااهلل ش��اهمرادی زاده نقش
مرد روحانی را بازی می کند .از مش��هورترین کسانی که
تاکنون نقش روحانی را ایفا کرده ان��د می توان به مرحوم
خسرو شکیبایی ،پیروز پرستویی رضاکیانیان ،فخرالدین
صدیق شریفو ...اشاره کرد.
مثلت شماره114
-۲اکبر عبدی در خوابم می اید
اکبر عبدی را در نق��ش زن در فیلم ادم برفی دیده
میدان
بودیم .اما در فیلم «خوابم می اید» ،او نقش یک مادربزرگ
سالخورده را در یک گریم اعجاب برانگیز بازی می کند.
در این فیلم به کارگردانی رضا عطاران یک اسم دیگر هم
برای سورپرایز کردن وجود دارد؛ خداداد عزیزی.
۳ـ حامد بهداد در نارنجی پوش
انچه بهداد را در اخرین ساخته داریوش مهرجویی
متمایز می کند ،تغییر در چهره او نیست بلکه لباسی است
که بر تن می کن��د؛ حامد بهداد در فیل��م نارنجی پوش
نقش یک رفتگر را ب��ازی می کند ک��ه از بازیگری که
بیشتر نقش مردان جوان و گاهی میانسال طبقه متوسط
را بازی می کند ،یک تصویر کامال متفاوت است .شاید
معروفترین تصویر از بازیگری که نقش رفتگر را بازی
کرده به س��ریال پیک س��حر با بازی جمشید مشایخی
بر می گردد.
۴ـ پرویز پرستویی در من و زیبا
وقتی پرستویی در فیلمی بازی کند ،ان فیلم حتما
ارزش دی��دن را دارد .در فیلم من و زیب��ا به کارگردانی
فریدون حس��ن پور که در ان بازیگ��ران دیگری نظیر
شهاب حس��ینی و رضا ناجی هم بازی می کنند ،شاهد
دو گریم کامال متفاوت از پرستویی هستیم و به عبارت
دیگر پیر و جوان پرستویی را در یک فیلم می بینیم.
۵ـمهنازافشاردریکعاشقانهساده
مهناز افشار را در هر نقشی می توان تصور کرد به
جز نقش یک دختر روستایی! اما این اتفاق در فیلم یک
عاشقانه ساده ،اخرین ساخته سامان مقدم افتاده است.
افش��ار که تاکنون در تمام نقش هایش کاراکتری
شهر نش��ین را بازی کرده ،با تصویری کامال متفاوت از
او مواجه هستیم .در این فیلم که امیر عربی ان را نوشته،
گریم همایون ارشادی هم در نوع خودش جالب است.
۶ـ رضا ناجی در پاییز
رضا ناجی به عنوان لژیونر در جشنواره فجر حاضر
می شود ،او در فیلم پاییز س��اخته امیربشیر نقشی کامال
متفاوت با انچه در بچه های اس��مان یا اواز گنجشک ها
حاضر شده ،دارد.
ناج��ی در فیل��م «پایی��ز» ،نق��ش ی��ک پلی��س
راهنمایی و رانندگیهندیرابازیمی کندکهبهزباناردوو
هندیصحبتمی کند.ناجیدراینفیلمهندیگریمکامال
متفاوتی هم داردg.
فینال پرحاشیه
بازی استقالل -تراکتورسازی با جنجال به انتها رسید
خیلی زود زمین سفید پوش شد .برف می بارید
اما نه از اسمان ،برفی که از اس��مان می اید ،موجب
رحمت اس��ت و فضا را ش��اعرانه می کند ...اما برفی
که می امد ،مدام و بی وقفه برف مخلوط با یخ و حتی
س��نگ بود و موجب زحمت ...فضا ه��م هرچه بود،
ش��اعرانه نبود! اما زمین تنها با برف لباس سپید برتن
نکرده بود .چیزهای دیگری هم از س��وی س��کوها
به سمت زمین پرتاب می ش��د ...چیزهایی مثل همان
چیزهایی که در پارک ها به ط��رف هم پرت می کنند،
ش��اید هم بومرنگ ...این چیزهای س��فید ،صندلی
بودند ،سکوهای ورزشگاه خیلی زود عریان شدند،
به طرفه العینی ...همه چیز با س��وت داور شد ،داوری
که ان روز ،روز ش نب��ود ...داوری که وقتی توپ به
س��ینه حاج صفی خورد ،بزرگترین اشتباه تمام فصل
و ش��اید مهمترین و تاثیرگذارترین ه��ا را انجام داد.
صحن��ه را هند تش��خیص داد و پنالت��ی گرفت ،تازه
بازیکن جوان تراکتور سازی را هم با کارتی همرنگ
پیراهنش به خارج زمین هدایت کرد .این تنها اشتباه
80
ترکی نب��ود ،تراکتور 10نفره ب��ود اما یک ضربه
پنالتی به نفع خود نیز از داور طلبکار ش��د ،حتی
پنالتی دوم استقالل هم از نگاه تماشاگران تبریزی
می توانست گرفته نشود تا ورزش��گاه به یکباره
پر از قهرمانان پرتاب وزنه ای ش��ود که بارانی از
برف و صندلی و ناسزا را به درون ورزشگاه تولید
کردند .حسین عس��گری همه کاره این روزهای
داوری کش��ور اشتباهات محس��ن ترکی را تایید
کرد تا امیر قلعه نوعی مجبور نشود فوتبال را کنار
بگذارد .اما توجیه عسگری ،توجیه خوبی نبود...
او می گفت که تراکتور در دو بازی قبلی با اشتباه
داوری برده است ...کاش یکی بود به او می گفت
جواب اشتباه را با اشتباه دادن ،می شود دو اشتباه.
اشتباهات محس��ن ترکی در این بازی شاید
روزی قهرم��ان لیگ را تعیین کند ،ان روز اس��ت
که دوباره «دس��ت های پش��ت پرده» موتیف تمام
س��مفونی های امیر قلعه نوعی خواهد شد ...شک
نداشته باشیدg .
_____
قاب
«بوی گل سوس��ن و نسترن
امد» چرا که «رهبر محبوب خلق
از س��فر امد» ،این مصداق عینی
«دیو چو بیرون رود فرشته در اید
بود» و گذشت ان روزگار تلخ از
زهر وبار دگر روزگار چو ش��کر
امد« ...بهم��ن خونین جاویدان»
ش��د تا ابد «زنده یاد ش��هیدان»
باش��د .در روزگاری ک��ه «حک
شده بود اس��م من و تو رو تن ان
تخته سیاه»« ،ارتش برای ملت و
ارتش ب��رای ملت» ش��د ،تا «ناله
در خون خفت��ه» نمان��د و تا ابد
«ای��ن پیروزی خجس��ته باد ،این
پیروزی»...
1
2
3
دیـــدار
4
مثلت شمار114
5
8
7
6
9
10
81