ماهنامه مثلث شماره 117
ماهنامه مثلث شماره 117
اغاز محاکمهبزرگ
هفته نامه خبری،تحلیلی /سال سوم /شماره صد و هفدهم 7 /اسفند ماه 92/ /1390صفحه1500/تومان
در نخستین دادگاه
اختالس 3000میلیاردی چه گذشت؟
ت و گوی
گف
تفصیلیمثلث با
علیالریجانی
درباره ماجرای ریاست مجلس هشتم
پرونده هسته ای ،اتهام سکوت در فتنه
ناگفته های استیضاح وزیر اقتصاد
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
بهشت و زمین
تو گو با نادر طالب زاده درباره مسلمان شدن فرزند الیور استون
گف
بازگشت به میز مذاکره؟
نگاهی به دستورکارهای احتمالی نشست استانبول 2
با اثار و گفت و گوهایی از :پیروز مجتهدزاده
حسین اهلل کرم و مهدی مطهرنیا
داوری داوران
ایا عملکرد داوران جشنواره فجر قابل قبول بود
راه امام
22 - 35
سیاست
تو گوی ویژه
گف
پیام امام به شهیدان و ایثارگران
ش��هادت در راه خدا چیزی نیست که بتوان
ان را با سنجشهای بش��ری و انگیزه های عادی
ارزیابی کرد و ش��هید در راه حق و هدف الهی را
نتوان با دیدگاه امکانی به مقام واالی ان پی برد.
که ارزش عظیم ان معی��اری الهی و مقام واالی
این دیدی ربوب��ی الزم دارد و نه تنها دس��ت ما
خاک نشینان از ان و این کوتاه است که افالکیان
نیز از راه یافتن به کن��ه ان عاجزند چه که انها از
مختصات انس��ان کامل اس��ت و ملکوتیان با ان
مقام اسرارایش فاصله ها دارند قلم اینجا رسید و
سر بشکست و ما بازماندگان و عقب افتادگان در
ارزوی ان و این باید روزشماری کنیم و حسرت
ش��هادت و ش��هید و ش��هیدپروران اینچنانی را
ک��ه با ایث��ار ثمره حی��ات خود عاش��قانه به این
شهیدان ش��اهد افتخار می کنند به گور بریم و از
شجاعت های بی نظیر شهیدان و دوستان اسیر و
مفقودشان و اسیب دیدگان و اشتیاق زائدالوصف
اینان برای بازگش��ت به میدان شهادت احساس
خجلت و حقارت کنیم.
زنان و مردان و ک��ودکان نمونه ای که در زیر
بمباران ها و از بستر بیمارستان ها سرود شهادت
سر می دهند و با دست و پای قطع شده بازگشت
به جبهه ای انسان ساز را ارزو می کنند فوق انچه
ما تصور می کنیم و فالسفه و عرفا به رشته تحریر
درمی اورند و هنرمندان و نقاشان عرضه می کنند
اس��ت انچه انان با قدم های علمی و استداللی و
عرفانی یافته اند اینان با قدم عینی به ان رسیده
اند و انچه انان در الب�لای کتاب ها و صحیفه ها
جستجو کرده اند اینان در میدان خون و شهادت
در راه حق یافته اند بارالها ما را به خدمتگزاری در
راه انان و برای هدف بزرگشان توفیق ده و شهدا
عزیزمان را در خوان ضیافت معنوی خود از جلوه
های خاص خویش ارزانی بخش و خاندان بزرگوار
انان را با صبر و اجر قرین فرما و اس��یب دیدگان
عزیز ما را ش��فا مرحمت نما و اسیران و مفقودان
معظ��م را هر چ��ه زودتر به اغ��وش ملت عظیم
الش��ان برگردان و به پدران و مادران و همسران
انان شکیبائی و پایداری عنایت فرما .و از برکات
حض��رت بقیه اهلل ارواحنا فداه همه انان و ملت را
نصیب وافر مرحمت فرما.
علی الریجان��ی در اس��تانه انتخابات س��ال
84به عن��وان نامزد منتخب ش��ورای هماهنگی
نیروهای انقالب بنا داش��ت راهی پاس��تور شود،
ام��ا بخت با او یار نش��د و رقیب��ش یعنی محمود
احمدی نژاد در صندلی ریاس��ت دولت تکیه زد.
او پس از ان از ح��وزه انتخابیه قم وارد خانه ملت
ش��د و در حالیکه رئیس مجلس هفتم هم در ان
مجلس حضور داشت توانست ارای بیشتری را از
نمایندگان کس��ب کرده و رئیس مجلس هشتم
شود .او اکنون در استانه انتخابات مجلس نهم بار
دیگر از قم کاندیدا شده و جدای از نتیجه انتخابات
حاال همه نگاهش��ان به یک مس��اله اس��ت و ان
اینکه اینبار کدامیک رئیس مجلس بشوند :علی
الریجانی یا غالمعلی حداد عادل .با علی الریجانی
گفت وگویی تفضیلی انجام داده ایم.
36 - 47
بین الملل
یک گام به جلو
ایران و غ��رب تصمیم گرفته اند مش��کالت دیپلماتیک خ��ود را به میزبانی
استانبول به بحث و بررس��ی بگذارند .اینبار هم مثل گذشته محور مذاکرات به
پرونده هسته ای بازمی گردد .هنوز مواضع دو طرف با یکدیگر فاصله دارد ولی با
این حال در روزهای اخیر بارقه هایی از امید ظهور کرده است تا نتایج مذاکرات
اتی استانبول از پیش قابل پیش بینی نباشد.
48 - 55
پرونده ویژه
فرجام اختالس
تشکیل اولین جلس��ه محاکمه متهمان پرونده اختالس 3000میلیاردی:
این بدون شک مهمترین اتفاقی بود که در هفته گذشته فضای عمومی جامعه
را در کنار ماجرای انتخابات و تبلیغاتش به خود معطوف کرد 32 .متهم پرونده
راهی محل برگزاری دادگاه ش��دند .کیفرخواس��ت قرائت شد و حتی بخشی از
وقت جلسه نیز به سخنان متهم ردیف اول پرونده اختصاص یافت .در این شماره
مثلث به بررسی این ماجرا پرداخته ایم.
56 - 63
عیار قضاوت
فرهنگ
هر جشنواره فیلم فجر که برگزار می شود تا مدتی بحث های مختلفی درباره
نتایج داوری ان بین دیدگاه های مختلف مطرح می ش��ود .گاهی این دیدگاه ها
در رد انتخاب ها و گاهی در بررس��ی انتخاب های دیگری که می توانست صورت
بگیرد .امسال اما ویژگی جالب این بحث ها ،نظرات مختلف اعضای هیات داوری
درباره نتایج داوری بوده است.
71 - 77
افتاب
و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس
و یکون الرسول علیکم شهیدا
بهشت و زمین
شان اس��تون ،پسر اولیور استون کارگردان نامی سینمای
امریکا در ماه های اخیر بیش��تر از پدرش خبرساز شده است.
او که در کمتر از شش ماه گذشته دو بار به ایران سفر کرده در
سفر بهمن ماه اخیر عالوه بر شرکت در کنفرانس هالیوودیسم
با حضور در یکی از مس��جدهای اصفهان عالوه بر تش��رف بر
دین مبین اسالم نام علی را برای خود انتخاب کرد و شد شان
علی استون.
مثلث؛ هفته نامه ای خبری ،تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه از واقعیت ها ارائه
دهد .نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل ،ازادی و جمهوری اسالمی .مرامش تقویت
گفتمان انقالب اسلامی ،چارچوبش اسلام ،انقالب ،امام و رهبری ،ارمانش گس�ترش و سیادت
اسلام خواهی در سراسر جهان و عزت مسلمانان ،توسعه و پیش�رفت ایران اسالمی و رفاه مردم
ش�ریف ایران و رونق گرفتن عدالت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در
برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مش�رب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و
تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و نخبگان کشور است .امیدواریم
که در روایت مان صادق ،بر مرام مان مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر ،بر ارمان مان مومن ،بر
مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
اغاز محاکمه بزرگ
هفتهنامهخبری،تحلیلی /سال سوم /شماره صد و هفدهم 7 /اسفندماه 92/ /1390صفحه1500/تومان
در نخستین دادگاه
اختالس 3000میلیاردی چه گذشت؟
گفت وگوی
تفصیلیمثلث با
64 - 70
علیالریجانی
ورزش
درباره ماجرای ریاست مجلس هشتم
پرونده هستهای ،اتهام سکوت در فتنه
ناگفتههای استیضاح وزیر اقتصاد
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
عکس :مهدی ابراهیمی
بهشت و زمین
گفتوگو با نادر طالبزاده درباره مسلمان شدن فرزند الیور استون
بازگشت به میز مذاکره؟
نگاهی به دستورکارهای احتمالی نشست استانبول 2
با اثار و گفتوگوهایی از :پیروز مجتهدزاده
حسین اهللکرم و مهدی مطهرنیا
داوری داوران
ایا عملکرد داوران جشنواره فجر قابل قبول بود
مثلث
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
سردبیر :سعید اجورلو
تحریریه:
ی
دبیر تحریریه و سیاست :مصطفی صادق
دبیر فرهنگ و اقتصاد :علیرضا بهرامی
دبیر خبرنامه :علی حاجی ناصری
دبیر افتاب :مصطفی شوقی
دبیر بین الملل :سعیده سادات فهری
دبیر دیدار :افشین خماند
دبیر ورزش :مهدی ربوشه
دبیر دین و تاریخ :داوود رضایی چراتی
اعضای تحریریه و همکاران :زهیر توکلی -خسرو معتضد -ابوالقاسم غالمی -شاهده یوسفی -مهدی سرایی -یاسین سیف االسالم
امی��د کرمانی ه��ا -فاطم��ه میرزای��ی -ش��یما غفاری -زه��را راد -عاطف��ه کربالئ��ی -محمد تاجیک -حس��ین غالمی
شادی خوشکار خیری -حمیدرضا نصیری نژاد -مسعود نجفی -شاهین فتحیان -محمد جواد پاینده -سجاد محقق
رقیب قریب
درحالیکه موضوع انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال هر روز داغ تر می شود ،
برخی اعتقاد دارند دکتر حسین قریب مورد حمایت وزارت ورزش و جوانان قرار
دارد و به همین دلیل او را رئیس بعدی تش��کیالت فوتبال ایران می دانند .البته
این درحالیست که عزیزمحمدی و علی کفاشیان نیز بازی انتخابات را پیچیده تر
کرده اند.
دبیراجرایی :سمانه مومنی
فنی:نیما ملک نیازی
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
پردازش تصاویر و عکس :هومن سلیمیان -امیر طالیی -مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی
تصحیح :ژیال شاکری -محمدحسین رحیمی
حروفچینی :داود حشمتی
مدیر اداری و مالی :محمد پالیزدار
سازمان اگهی ها :مصطفی میری
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلی اجورلو
انفورماتیک :شهرام زحمتی
ب��ا تش��کر از :دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار -مهن��دس واعظی -دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی -دکتر غالم حس��ن تقی نتاج
حسین زندی -احمد طالیی -مهندس بختیاری -مهندس بهرامی -حسین مجاهدی -هادی انباردار -سید عارف علوی
مهندس امینی -اقای راس��تی
سازمان اگهی ها :تلفن0912 - 5169927 :
چاپ :هنر سرزمین سبز -تلفن66818168 :
توزیع :سرزمین سبز -تلفن66617787 :
نشانی :تهران ،خیابان افریقا ،بعد از چهارراه اسفندیار ،کوچه سعیدی ،پالک ،2تلفن22038551 - 2
خبرنامه
ی و جمعی از دانشمندان
در خبرنامه این هفته سخنان مقام معظم رهبری در دیدار رئیس و مسئوالن سازمان انرژی اتم
هسته ای کشور درج شده است .مرور رسانه ها در هفته گذشته ،گزارش ها ،خبرها و یادداشت هایی در حوزه های
مختلف از بخش های گوناگون خبرنامه این شماره است.
خبرنامه
غرب در بهت تصمیم ایران
شفاف وجنجالی
تفرجی در مثنوی شریف
شاید خبری برسد...
مثلث شماره117
10
حضرت ایت اهلل خامنه ای:
مثلث شماره117
رهبر معظم انقالب اسالمی بزرگترین دستاورد
موفقیت ها و پیشرفت های دانشمندان جوان در عرصه
علم و فناوری هسته ای را ایجاد احساس عزت نفس و
عزت ملی در کشور و ارائه الگویی به ملت های منطقه
و جهان از توانایی یک ملت برای ایستادگی در مقابل
فشارها ،اس��تقالل و توانایی شکستن انحصار علمی
قدرت های استکباری دانستند و تاکید کردند« :ملت
ایران هیچ گاه به دنبال سالح هسته ای نبوده و نخواهد
بود و به دنیا نیز ثابت خواهد کرد که س�لاح هسته ای
اقتدار افرین نیست ،بلکه یک ملت با اتکا به استعدادها
و ظرفیت های باالی انس��انی و طبیعی خود ،توانایی
شکستن اقتدار متکی به سالح هسته ای را دارد».
حضرت ای��ت اهلل خامنه ای در دی��دار رئیس و
مسئوالن سازمان انرژی اتمی و جمعی از دانشمندان
هس��ته ای کش��ور ،وجود نی��روی انس��انی کارامد،
هوشمند ،دانشمند ،خوش فکر و پرانگیزه در کشور را
یکی از نعمت های الهی برشمردند و افزودند« :اگر چه
پیش��رفت های دانش��مندان جوان در عرصه فناوری
هسته ای ابعاد مختلفی دارد ،اما مهمترین بعد ان ،ایجاد
احساس عزت ملی و عزت نفس در ملت ایران است».
ایش��ان ایجاد روحیه عزت نفس در کش��ور را
مرهون انقالب اسالمی دانستند و خاطرنشان کردند:
«برخالف تبلیغاتی که ت�لاش دارد بگوید ملت ایران
و جوانان این کش��ور« ،نمی توانند» ،اما هر پیشرفت و
دستاورد بزرگ علمی ،بشارت می دهد که ملت ایران
«می تواند».
ایشان دس��تاوردهای علمی و فناوری هسته ای
را مرتبط با منافع ملی و اینده کش��ور ارزیابی کردند
و افزودند« :چند کش��وری که به ناح��ق و با انحصار
علمی ،خود را بر دنیا مس��لط کرده و ن��ام خود را نیز
جامعه جهانی گذاشته اند ،از شکسته شدن این انحصار
علمی به وسیله ملت ها هراس��ناک هستند و بخشی از
جنجال افرینی و هیاهوی انها بر ضد ملت ایران نیز به
همین دلیل است».
رهبرمعظم انقالب اسالمی استفاده از علم برای
زورگویی را بزرگترین جنایت بر ضد بشریت خواندند
و تاکید کردند« :اگر ملت ها بتوانند به صورت مستقل
در عرصه های هس��ته ای ،هوا فضا ،فناوری ،علمی و
صنعتی به پیشرفت دس��ت پیدا کنند ،دیگر زمینه ای
برای س��لطه زورگویان��ه قدرت های جهان��ی باقی
نخواهد ماند».
حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به شکس��ته
شدن انحصار علمی به وجود امده به وسیله قدرت های
س��لطه گر در ایران خاطرنش��ان کردند« :بای��د با اتکا
به خداوند متع��ال و بدون توجه به جنجال ها مس��یر
پیش��رفت های علمی در عرصه های مختلف به ویژه
فناوری هسته ای با قدرت و جدیت ادامه پیدا کند».
ایش��ان هدف اصلی جنجال افرینی قدرت های
س��لطه گر را ،متوقف کردن حرکت پیش��رفت علمی
ملت ایران برشمردند و افزودند« :شکی وجود ندارد
که دستگاه های تصمیم ساز و تصمیم گیر در کشورهای
مقابل ما به خوب��ی می دانند که ایران به دنبال س�لاح
هسته ای نیست ،زیرا جمهوری اسالمی ایران ،از لحاظ
فکری ،نظری و فقهی داشتن س�لاح هسته ای را گناه
بزرگی می داند و اعتقاد دارد نگهداری چنین سالحی
نیز بیهوده ،پرضرر و پرخطر است».
رهبرمعظ��م انق�لاب اس�لامی تاکی��د کردند:
«جمهوری اسالمی ایران می خواهد به دنیا ثابت کند
که داشتن سالح هسته ای قدرت افرین نیست و اقتدار
از سالح هسته ای به دست نمی اید ،بلکه می توان اقتدار
خبرنامه
ملت ایران دنبال سالح هسته ای نیست
متکی به سالح هسته ای را درهم شکست و ملت ایران،
این کار را خواهد کرد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید براینکه فشار،
تحریم ،تهدید و ترور نتیجه ای نخواهد داشت و ملت
ایران به مسیر پیشرفت های علمی خود ادامه خواهد
داد ،افزودند« :این فش��ارها و تحریم ه��ا از یک جنبه
نش��انگر ضعف قدرت های اس��تکباری اس��ت و در
مقابل ،ملت ایران را مستحکم تر خواهد کرد ،زیرا ملت
از عصبانیت دشمن متوجه می شوند که راه و هدف را
درست انتخاب کرده اند و به ان ادامه خواهند داد».
ایشان موضوع هسته ای را نیز یک بهانه خواندند و
خاطرنشان کردند« :تحریم ها از ابتدای پیروزی انقالب
اسالمی وجود داش��ته ،در حالیکه موضوع هسته ای،
مربوط به چند سال اخیر است ،بنابراین مشکل اصلی
انها ،ملتی است که تصمیم گرفته مستقل باشد ،زیر بار
ظلم نرود و ظالم را افشا کند و این پیام را به همه ملت ها
نیز بدهد که این کار را انجام داده اس��ت و بیشتر هم
انجام خواهد داد».
رهبرمعظم انقالب اسالمی تاکید کردند« :هنگامی
که ملتی تصمیم می گیرد با توکل بر حمایت های الهی
و تکیه بر قدرت درون��ی خود بایس��تد ،هیچ مانعی
نمی تواند جلوی او را بگیرد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای دانش��مندان هسته ای
کش��ور را به باال بردن همت ها و انگیزه ها در مس��یر
پیشرفت های علمی توصیه کردند و افزودند« :موضوع
صنعت هس��ته ای فق��ط موض��وع اس��تفاده از ان در
بخش های مختلف و ملی کش��ور نیس��ت ،بلکه این
حرکت به جوان ها ،دانشمندان و ملت ،عزم و تصمیم
راسخ می بخشد ،زیرا ایس��تاده و پرانگیزه نگه داشتن
ملت بسیار مهم استg ».
11
مرور رسانه ها
مطبوعات در هفته ای که گذشت
غرب در بهت تصمیم ایران
یاسین سیف االسالم
خبرنامه
هفته پایانی منتهی به اغاز تبلیغات انتخاباتی
باید هفته متفاوتی برای فضای مطبوعاتی کش��ور
باشد و اینگونه هم بوده است .مهم ترین اخباری که
طی هفته گذشته مورد توجه رسانه های کشور قرار
گرفته اخبار انتخاباتی است و همین موضوع فضای
گرمی را که در اس��تانه انتخاب��ات قابل پیش بینی
بود محقق کرده اس��ت .عالوه بر این موضوع قطع
صادرات نفت ایران به برخی کش��ورهای اروپایی
از جمله موضوعات مهمی ب��وده ،که مورد توجه
رس��انه های مختلف ق��رار گرفت��ه و واکنش های
گوناگونی را نیز در پی داش��ته است .در حالی که
اتحادیه اروپ��ا در اقدامی مداخل��ه جویانه وعده
تحریم نفت ایران را داده بود ،جمهوری اس�لامی
پس از ارائ��ه اولتیماتوم��ی به مقام��ات اروپایی
ص��ادرات نفت خود را ب��ه دو کش��ور انگلیس و
فرانسه متوقف کرد .این در حالی بود که در تصمیم
اتحادی��ه اروپای��ی اعم��ال تحریم علیه ای��ران به
شش ماه اینده موکول شده بود.
***
یک مصاحبه متفاوت
مثلث شماره117
در فضای گرم انتخابات در رسانه های مختلف
کشور روزنامه شرق مصاحبه ای اختصاصی از یوسف
اسالم (کت استیونس) را در صفحه اول خود منتشر
کرد که در هفته گذش��ته محتوایی منحصر به فرد در
مطبوعات به حساب می امد .در مقدمه این مصاحبه
امده است 35« :سال پیش که در یکی از مسجدهای
لندن به اسالم گروید ،برای پاسداش��ت صلح از راه
موسیقی جنگید .نه دیپورت شدنش از خاک امریکا
در س��ال 2004او را خس��ته کرد و نه انواع و اقسام
اهانت ها و تحریم هایی که طی بیش از سه دهه متوجه
او بوده اس��ت .او به گفته خود ،تاوان مسلمان بودن
را در دنیای قبل و بع��د از 11س��پتامبر به طور کامل
پرداخته و همچنان عقیده دارد اس�لام ،دین ترور و
وحشت نیست؛ از همین روست که البومش را اغشته
به رایحه معطر گل محمدی می کند تا مخاطب ،بوی
راستین اسالم را استشمام کند ».یوسف اسالم درباره
چگونگی اش��نایی اش با دین اسالم چنین پاسخ داده
است« :س��ال 1973برادرم دیوید نس��خه ای از قران
مجید را به انگلیس��ی نش��انم داد و من ان را مطالعه
کردم .چهار سال گذش��ت تا اینکه سال 1976گذرم
به مراکش افتاد .یک روز ظهر هن��گام پخش اذان از
12
بلندگو ،حس عجیبی به من دست داد .اذان« ،موسیقی
خدایی» بود .من قبل از ان اینطور تحت تاثیر اذان قرار
نگرفته بودم .انواع موسیقی را شنیده بودم؛ از موسیقی
برای کسب شهرت گرفته تا موسیقی برای رسیدن به
قدرت ،اما موسیقی برای نزدیک شدن به خدا ،برایم
چیز نو و جالبی بود.
خطاب شریعتمداری به اصولگرایان
سرمقاله ش��ماره 4اس��فند ماه روزنامه کیهان که
به قلم حسین شریعتمداری نوش��ته شده بود ،بیش از
هر چیز به دغدغه ای پرداخته ب��ود که از اختالفات در
درون جبهه اصولگرایی ناش��ی می شود .نگرانی هایی
که پیش از این نیز به عنوان موض��ع این روزنامه مورد
توجه قرار گرفته است .س��رمقاله نویس کیهان نوشته
است :چند ماهی است که برادران و خواهران اصولگرا
در دو جبهه با تابلوه��ای «جبهه متحد اصولگرایان» و
«جبهه پایداری» از یکدیگر فاصله گرفته اند و هر یک
از انها« ،بینش و منش» خ��ود را «اصولگرایی ناب»! و
دیگری را «زاویه دار ب��ا اصولگرایی»! معرفی می کنند!
که ب��ه ان خواهیم پرداخ��ت ،اما انچه در ای��ن بند از
نوشته پیش روی مورد نظر اس��ت اینکه؛ هر یک از دو
جبهه یاد ش��ده ،حلقه ای از طرفداران و هواداران پر و
پا قرص دارند که مانند س��ردمداران ای��ن یا ان جبهه،
خود را اصولگرای ناب و طرف دیگ��ر را «زاویه دار با
اصولگرایی» تلقی می کنند .ادام��ه اختالفات میان دو
جبهه مطرح اصولگرایان به عنوان نگرانی اصلی در این
یادداشت مورد توجه قرار گرفته و پیامد های ان چنین
پیش بینی شده است :اوال؛ اسیب ناشی از ان مستقیما
به الگوی ایران اسالمی وارد خواهد شد و این الگو را
با خدش��ه روبه رو خواهد کرد! ثانیا؛ کمترین اس��یب
به وحدت و یکپارچگی حزب اهلل ،به دش��من جرات
جسارت می بخشد.
حمایت از جبهه متحد
محمد کاظم انبار لویی در سرمقاله ای در روزنامه
رسالت به تش��ریح موضع خود و رسانه متبوعش در
انتخابات پرداخته و تالش کرده اس��ت تا به چرایی
رای دادن به فهرست جبهه متحد اصولگرایان پاسخ
دهد .در این یادداشت امده است :اضالع اصولگرای
گردامده در جبهه متحد اصولگرایی براساس قاعده
«المومنون عند ش��روطهم» باید به عهد و پیمان خود
وفادار باش��ند .این قاعده یک قاعده عقلی و شرعی
اس��ت و لزوم وفاداری به ان از نظر کتاب و سنت و
عقل تردید ناپذیر اس��ت .انبارلویی در ادامه نوش��ته
است :البته طبیعی اس��ت کسانی که به فهرست جبهه
متحد به عنوان یک فهرست حجت اور نگاه نمی کنند،
می توانند به یقی��ن خود در مورد هر فهرس��ت یا هر
نامزدی عمل کنند یا به نظر ش��خصیت ها و علمایی
که برای انها «حجت اور» است عمل نمایند .سرمقاله
نویس رس��الت در می��ان دالیلی که ب��ر اصلح بودن
لیست جبهه متحد ذکر کرده ،اورده است« :فهرست
جبهه متح��د اصولگرایان به لحاظ بُع��د در برگیری،
ش��مار زیادی از اصولگرایان را با س�لایق متفاوت
گردهم اورده اس��ت و نوعی جامعی��ت در ان دیده
می شود .بنابراین این امتیاز ،ان را از فهرست های دیگر
متمایزتر می کند .این فهرست تمایالت فردی و باندی
ندارد و از اش��خاص و افراد معتبر و احزاب شناخته
شده تشکیل شده است».
تخریب رئیس جمهور برای رای
اگرچه جبهه پایداری انقالب اس�لامی هر گونه
ارتباط انتخاباتی ب��ا دولت را رد کرده اس��ت ،هفته
گذشته غالمحسین الهام گفت وگویی با روزنامه ایران
انجام داد تا ی��ک بار دیگر بتوان��د در روزنامه دولت
به اعالم مواضع خ��ود بپ��ردازد .وی در این گفتگو
با اش��اره به رویکرد برخی نامزدها نس��بت به دولت
تصریح ک��رده« :بعضی ها به اش��تباه فک��ر می کنند با
پرچم مخالفت با منتخب ملت می توانند در انتخابات
رای بیاورند ».الهام در توضیح این س��خن خود ادامه
داده اس��ت« :اما امروز ما با پدیده ای مواجه هستیم به
نام سوال از رئیس جمهور که به نظر می رسد ماهیتی
متفاوت با انچه قبل از این رقم خورده ،داشته باشد و
اسیب جدی به یک گفتمان وارد کند .چرا که در پشت
پرده ان مجموعه ای از نی��ات و بغض های فروخفته
قرار دارد .نکته جالب توجه این است که طرح سوال
از دکتر احمدی نژاد تقریبا به قدمت عمر مجلس هشتم
است ،چرا که سه ماه پس از تشکیل این مجلس اغاز
می ش��ود و یک روز قبل از اتمام ب��ه کار این مجلس
قب��ل از انتخاب��ات در صحن علنی مطرح می ش��ود.
وی همچنین تصریح کرده« :نمایندگان می توانند در
این موارد س��وال کنند« :در هر مورد که حداقل یک
چهارم کل نمایندگان مجلس ش��ورای اس�لامی از
رئیس جمهور یا هر یک از وزرای مس��ئول در مورد
یکی از وظایف انها س��والی داشته باش��ند ».عنایت
دارید که طبق نص صریح قانون سوال باید در مورد
وظایف رئیس جمهور باشد نه خارج از وظایف ».
اخالق و سیاست
هفته نامه 9دی در یادداش��تی که مدیر مس��ئول
خود در ش��ماره هفته پیش منتش��ر کرده به تش��ریح
نام پای��داری معط��وف به جبه��ه انتخابات��ی متبوع
خود پرداخته اس��ت .رسایی در این نوش��تار اورده
است« :اصل انقالب اس�لامی نیز محصول پایداری
حضرت امام خمینی(ره) بر مبارزه با طاغوت بود .در
دوره مبارزه حضرت امام ،بودند برخی از مراجع تقلید
که هرچند با شاه مخالفت می کردند اما در اصل مبارزه
به اندازه امام (ره) ایستادگی نمی کردند .حتی برخی از
چهره های شاخص تالش می کردند تا به زعم خود با
ابقای شاه ،سیستم سلطنت را اصالح کنند! اما امام (ره)
پایداری کرد و ایستاد و جواب گرفت ».وی ادامه داده:
«سی و سه سال قبل که ترور چهره ها و شخصیت های
سود 20درصد س��پرده های بانکی که توانست
التهابات بازار ارز و س��که را کنترل کند ظاهرا شرط
و شروطی دارد که باعث می ش��ود دست یافتن به ان
به این راحتی هایی که تصور می شود نباشد .یک مقام
بانکی در این خصوص به دنیای اقتصاد گفته اس��ت:
«بانک ها و موسس��ات پولی حق پرداخت نرخ سود
باالتر از سقف تعیین شده برای تسهیالت را ندارند».
وی ادامه داده است« :پرداخت سود های باالتر از این
رقم به منزله عدول از بس��ته پولی ابالغ شده از سوی
بانک مرکزی است .وی از تمام موسسه های اعتباری و
بانک ها خواست در صورتی که طرحی برای پرداخت
سود باالتر از سقف مقرر دارند در قالب یک گزارش
توجیهی به بانک مرکزی ارائه کنند تا پس از بررسی
و تصویب ان از سوی این بانک ،اقدام به سپرده گیری
بر اس��اس نرخ های جدید کنند ».وی تصریح کرده:
«بانک مرکزی مصمم اس��ت با موسس��ه ها و مدیران
متخلف برخورد کند و اجازه نمی دهد از امکان رقابت
ایجاد شده سوءاستفاده شود ».درویشی در خصوص
حساس��یت بانک مرکزی در زمینه رعایت پرداخت
نرخ سود سپرده ها تا سقف 20درصد گفت« :زمانی
که حداکثر نرخ سود تسهیالت 21درصد تعیین شده،
بانک ها به چه طریق می خواهند ب��ه این وعده عمل
کنند که پرداخت سود سپرده به مشتریان می دهند».
واکنش به تصمیم ایران
پاسخ مقامات کشور به مطالبات جدی مردم در
خصوص قطع س��ریع صادرات نفت به کش��ورهای
خبرنامه
پاسخ پایداری
چگونگی سود 20درصد
معاند اروپایی باعث شده اس��ت تا مقامات اروپایی
کمتر بتوانند به تاثیر تحریم ه��ای مداخله گرانه خود
بیندیشند.
روزنامه سیاست روز بر این باور است که موضع
قوی ایران باعث سرگش��تگی اتحادیه اروپایی شده
است .در یادداشتی که با همین عنوان در این روزنامه
منتشر ش��ده امده اس��ت« :کش��ورهای اروپایی در
چارچوب همراهی با امریکا ادعای تحریم نفت ایران
را س��ر دادند تا به زعم خود امتیازاتی از ایران کسب
کنند اما اقدام پیش دستانه تهران در قطع صادرات نفت
به برخی کشورهای بزرگ اروپایی در کنار دست یابی
ایران به پیشرفت های جدید هسته ای این توهم غرب
را نقش براب ک��رد .مواضع مقتدرانه ای��ران در کنار
افزایش بحران اقتصادی اروپ��ا در پی اعمال تحریم
نفتی از سوی ایران موجب شد تا جهانیان اذعان کنند
که بلوف های غرب برای اعمال تحریم و تهدید ایران
با شکست همراه شده است».
یکی از نمایندگان پارلم��ان انگلیس تاکید کرد:
«سیاست رجزخوانی غرب ضد ایران شکست خورده
است و ایران از برنامه هسته ای خود دست برنخواهد
داشت و ما باید این واقعیت را بپذیریم».
وحدت صد درصدی وجود ندارد
مثلث شماره117
در کشاکش تبلیغات انتخاباتی که فضایی پر سر و
صدا را برای هفته جاری به ارمغان اورده است روزنامه
اطالعات مقاله ای را به قلم استاد داوری اردکانی منتشر
کرده که در ان جایگاه اخالق در سیاست مورد توجه
قرار گرفته اس��ت؛ موضوعی که از جمله دغدغه های
این روزها محس��وب می ش��ود .داوری اردکانی در
یادداشت خود نوشته اس��ت« :سیاست و علم گرچه
با هم بده بستان دارند ،یکی از انها تکلیف دیگری را
معین نمی کند .در مورد سیاست و اخالق یا اخالق و
علم هم به همین وجه می توان حکم کرد .یعنی اخالق
گرچه با پا پس کشیدنش امکان داده که مجال سیاست،
وسعت یابد ،هنوز اثر سایه اش بر سر سیاست به کلی
از میان نرفته اس��ت ».وی همچنین بر این باور است
که« :اگر اخالق را مجموعه قواعد عمل شایسته ناظر
به کمال انس��ان بدانیم ،در تاریخ مدرن نه فقط چنین
قواعدی فراهم نیامده و ترتیب نیافته ،بلکه ارزش های
اخالقی قدیم نیز بی اعتبار شده است .از این حیث بر
فیلسوفان زمان مدرن نباید خرده گرفت .انها قصوری
نکرده اند و بسیاری از انان خود در زندگی اهل اخالق
بوده اند ،ولی چه می توان کرد که نظم مدرن به اخالق
نیاز ندارد و ان را بر نمی تابد .اخالق جهان مدرن همان
اصول و قواعد حقوق بشر اس��ت و حقوق بشر حق
اتباع کشورهاست».
علمی و سیاسی در این کشور روزنه امیدی شد برای
دشمنان انقالب اسالمی ،هیچ یک از ما فکر نمی کردیم
که روزی خواهد رسید که مردم امریکا در خیابان های
کشور خود ،تصاویر شهید احمدی روشن را به دست
بگیرند و به ترور این دانشمند هسته ای اعتراض کنند
اما پایداری مردم ایران در تبعیت از رهبران خود این
نوید را به ما می دهد ».وی همچنین بر این باور است
که« :انقالب به مجلس��ی نیاز دارد که بر اصول پایدار
بماند ،جبهه پایداری ن��ه اینکه فقط خ��ود را پایدار
بداند بلکه می خواهد شعار پایداری در این بازی های
سیاس��ی به فراموشی سپرده نش��ود .پایداری جواب
می دهد ،همیشه و همه جا».
محمد رض��ا باهن��ر ،عض��و ش��اخص جبه��ه
پیروان ام��ام و رهب��ری پیرامون موض��وع وحدت
می��ان اصولگرای��ان ب��ه س��خنان خبرن��گار تهران
امروز پاس��خ داده و بر این باور اس��ت که وحدت
صد درص��دی هی��چ گاه امکا ن پذیر نخواه��د بود.
او معتق��د اس��ت« :ما هی��چ زمانی ب��ه وحدت صد
درص��دی نمی رس��یم؛ دالیل��ش را ه��م می گویم.
بنابراین م��ا فراین��دی را اغاز کردی��م و دنبال یک
وح��دت حداکثری هس��تیم هر مقدار بیش��تر بهتر.
در انتخابات مجلس هش��تم گروهی تش��کیل ش��د
ب��ه ن��ام 6+5و جبهه متح��د اصولگرایی ه��م بود.
ترکیب هم مش��خص بود؛ س��ه ضلع تعریف کرده
بودند و کار می کردند .از همان اواسط کار جبهه ای
تشکیل شد به نام جبهه فراگیر اصولگرایی و کسانی
مثل اق��ای قالیب��اف ،محس��ن رضای��ی و اوایلش
دکت��ر الریجانی در کن��ار جبهه متح��د جبهه ای را
تش��کیل دادند ».وی در خصوص جبه��ه پایداری
تصریح کرده« :ایت اهلل مصباح بارها در صحبت های
خود فرموده بودند که شما بروید با علما و روحانیت
و جبهه متحد کار کنید اما برای اینکه دستور بدهند
احتیاط کرده اند .شاید احتیاط ایشان بجا و قابل تامل
بود وگرنه هیچ زمانی در رس��انه ها از ایشان مطلبی
ندیدم که خدایی نکرده در جه��ت جدایی و تفرقه
کسی را تشویق کرده باشدg ».
13
علی اکبرصالحی
پیشنهادهای جدید برای میزبانی
نشست ایران و 5+1
خبرنامه
وزیر امورخارجه جمهوری اس�لامی ایران با اش��اره به اعالم
امادگی ترکیه برای میزبانی نشست ایران و 5+1گفته است« :برخی
دیگر از کشورها اعالم امادگی کرده اند تا میزبانی این نشست را بر
عهده بگیرند که مکان نهایی مذاکرات اوایل هفته اینده مش��خص
می شود».علی اکبر صالحی ،وزیر خارجه در رابطه با مکان مذاکرات
ایران با 5+1تصریح کرده اس��ت« :ترکیه امادگی خود را برای این
منظور اعالم کرده و احتمال دارد کشورهای دیگری اعالم امادگی
کند که این هفته میان اقای جلیلی و خانم اش��تون نس��بت به مکان
مورد توافق تصمیم گیری خواهد شد».وزیر خارجه افزود« :البته نظر
شخصی من این است که با توجه به اینکه نشست قبلی در استانبول
انجام ش��د نشس��ت بعدی نیز در همین مکان برگزار شود که البته
تصمیم گیری با شورای عالی امنیت ملی است ».صالحی در پاسخ به
سوال دیگری در خصوص روابط ایران و اتحادیه اروپا بیان داشت:
«سیاست جمهوری اسالمی ایران مبتنی بر قصد و گسترش روابط
با همه کشورهای جهان به جز رژیم صهیونیستی است و اولویت ما
کشورهای همسایه ،اعضای س��ازمان همکاری اسالمی و اتحادیه
اروپاست».
وزیر خارجه با اشاره به اینکه روابط ایران و اتحادیه اروپا دیرینه
و پایدار بوده است ،گفت« :متاسفانه اتحادیه اروپا پیروی بدون قید و
شرط از سیاست استکباری امریکا دارد و از این نظر متاسفیم و اعتقاد
داریم اتحادیه اروپا از سیاست مستقالنه و حکیمانه پیروی کند».
وی با بیان اینکه ایران و اروپا مکمل یکدیگر هس��تند ،گفت:
«اروپا رقیب امریکاست و امریکا برای حفظ هیمنه خود باید رقیب
را کنترل کند که شیر نفت یکی از ابزارهای کنترل است در حالیکه
ایران می تواند شریکی مطمئن برای تامین انرژی اتحادیه اروپا باشد
متاسفانه به نظر می رسد اروپا درک عمیقی از این موضوع ندارد و ما
توصیه می کنیم که خواستار روابط بهتر با اروپا هستیم و امیدواریم
اروپا دقت بیشتری داشته باشد».
رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران اظهار داشت« :کم نیست
تعداد کشورهایی که در اروپا راغب به سیاست خصمانه علیه ایران
نیستند که متاسفانه دو ،سه کش��ور در اروپا خواست خود را به بقیه
تحمیل می کنند که امیدواریم اتحادیه اروپا به صورت یک اتحادیه
جهانی تصمیم��ات عقالنی تر و منطقی تر بگیرن��د .در هر صورت
امادگی داریم بهترین روابط را با ایران داشته باشیم».
صالحی در اغاز این کنفرانس مطبوعاتی روابط ایران و عمان
را دیرینه دانست و سفر وزیر خارجه عمان ب ه تهران را معمول عنوان
کرد .وی با اشاره به اینکه ایران و عمان اشتراکات فراوانی با یکدیگر دارند
از برگزاری اجالس اقتصادی دو کشور در چند ماه اینده خبر داد .وزیر
خارجه با بیان اینکه در مذاکره با همتای عمانی در خصوص مسائل دو
جانبه ،منطقی و بین المللی رایزنی و مذاکره شده است ،گفت« :با توجه به
حساسیت مباحث معتقدیم رایزنی ها باید به طور مستمر ادامه یابد تا در
خصوص مسائل منطقه ضمن پاسخ داده شدن به مطالبات مشروح مردم
از اقدامات نسنجیده جلوگیری به عمل ایدg».
مثلث شماره117
هشدا پوتین به غرب
تصمیم جدید هیئت موسس درباره رئیس دانشگاه ازاد
هیئت موسس دانشگاه ازاد موافقت کرد که پس از دریافت رسمی مصوبه شورای عالی انقالب
فرهنگی در هفته اینده هیئت امنای این دانشگاه بار دیگر تشکیل جلسه دهد تا روند قانونی انتخاب
ریاست دانشگاه ازاد به سرانجام برسد .این خبر را دبیرخانه هیئت موسس دانشگاه ازاد اسالمی در
قالب یک اطالعیه در اختیار رسانه ها قرار داد.این دبیرخانه خبر داده است که ششمین جلسه هیئت
موسس دانشگاه ازاد اسالمی هفته گذشته به ریاست هاشمی رفسنجانی رئیس هیئت موسس دانشگاه
ازاد در دفتر مجمع تشخیص مصحلت نظام برگزار شده است.در این جلسه درباره موضوعات مختلف
بحث و تبادل نظر شد که از جمله مباحث مطرح شده ،موضوع ریاست دانشگاه ازاد اسالمی بود.در
این اطالعیه امده است :به رغم اینکه مصوبه شورای عالی انقالب فرهنگی مبنی بر تشکیل مجدد جلسه
هیئت امنای دانشگاه ازاد اسالمی به طور رسمی و به روال قانونی ابالغ نشده است و تنها خبر ان را
دبیر این شورا (دکتر محمدرضا مخبردزفولی) ارسال داشته است.بنابراین هیئت موسس دانشگاه ازاد
به جهت انکه حسن نظر خود را معلوم دارد به عنوان عالی ترین رکن دانشگاه ازاد اسالمی موافقت
کرد که پس از دریافت رسمی مصوبه شورای عالی انقالب فرهنگی در هفته جاری هیئت امنای این
دانشگاه باردیگر تشکیل جلسه دهند تا روند قانونی انتخاب ریاست دانشگاه ازاد به سرانجام برسدg.
حکمجدیدرئیس جمهور
بازگشت هیات منحل شده
محمود احمدی نژاد 17بهمن امس��ال محمدعلی حجازی را به عن��وان عضو و دبیر هیات نظارت
بر اجرای قانون اساسی منصوب کرد؛ هیاتی که بهمن سال 84توس��ط دولت نهم منحل شده بود .خبر
انحالل این هیات را دهم بهمن ،84غالمحسین الهام ،سخنگوى وقت دولت در نشست هفتگى اش با
خبرنگاران اعالم کرد .او در این باره گفت« :رویکرد هیات نظارت و پیگیرى قانون اساس��ى مورد نظر
ما نبوده و دولت در اجراى قانون اساسى نیازمند چنین هیاتى نیست ».پس از انتصاب حجازی به عنوان
دبیر این هیات ،رسانه ها تفاسیر متفاوتی از این اقدام منتشر کردند اما هیچ مقام دولتی حاضر به اظهارنظر
ی که قریب به دو هفته از این انتصاب می گذشت ،محمود
در این خصوص نشد .اما هفته گذشته در حال
احمدی نژاد رئیس جمهور ش��خصا در این خصوص به بیان نظرات خود پرداخت .او در مراسم افتتاح
رسمی سامانه قوانین و مقررات جمهوری اسالمی ایران از تشکیل مجدد هیات
نظارت بر حسن اجرای قانون اساسی سخن گفت و اذعان کرد« :زمانی
برداشت بنده این بود که نیازی به وجود این هیات نیست اما امروز به این
نتیجه رسیده ام که وجود چنین هیاتی بسیار بسیار مورد نیاز و الزم است،
اگر از هر یک از اصول قانون اساس��ی حتی یک میلیمتر فاصله گرفته
شود زاویه قانون اجرا شده ،با انچه در اصل قانون مورد نظر بوده است
به ده ها کیلومتر خواهد رسید».
هیات پیگیری و نظارت بر اجرای قانون اساس��ی در اذر 1376با
حکم س��ید محمد خاتمی برای کمک به پیش��برد وظیفه اجرای
قانون اساسی که طبق اصل 113وظیفه رئیس جمهور
است ،تش��کیل ش��د تا او از اختیاراتش جهت تذکر و
اخطار استفاده کند؛ وظیفه ای که دولت دهم نیز با توجه
به ان ،این هیات را احیا کرد .گروهی نیز چنین استدالل
می کنند که این اقدام واکنشی در برابر تالش نمایندگان برای
طرح سوال از رئیس جمهور استg.
نخست وزیر روسیه هفته گذش��ته در جمع یکصد هزار نفری طرفدارانش در مسکو تاکید کرد به هیچ
کش��وری اجازه دخالت در امور داخلی خود را نخواهیم داد .والدیمیر پوتین که در جمع 100هزار نفری
از طرفداران خود در مس��کو صحبت می کرد ،گفت« :ما به هیچ کس اجازه دخالت در امور داخلی خود را
نخواهیم داد .ما اراده خودمان را داریم و این همیشه به ما کمک کرده تا پیروز باشیم».پوتین هچنین از رای
دهندگانی که در انتخابات اتی او را حمایت خواهند کرد تش��کر کرد و افزود« :ما پیروز خواهیم شد و از
شما می پرسم که ایا پیروز خواهیم شد یا خیر؟» که این پرس��ش وی با «بله» از سوی حاضران روبرو شد.
نخست وزیر روسیه گفت« :جنگ ما برای روسیه ادامه خواهد یافت و پیروزی از ان ما خواهد بود .امروز ما
امده ایم تا بگوییم که روسیه را دوست داریم و این را طوری بگوییم که همه کشور بشنوند».والدیمیر پوتین
در ادامه سخنرانی حماسی خود خاطرنشان کرد« :من نمی توانم همه شما را در اغوش گرفته و دست های
شما را بفشارم ،اما همه چیز را می بینم و از حمایت های شما و کمک های اخالقی تان تشکر و از رای تک تک
شما قدردانی می کنمg ».
14
علی اکبر والیتی:
ایران و حزب اهلل محکم در کنار
سوریه ایستاده اند
علی اکبر والیتی می گوید« :غربی ها به حساس ترین
نقطه محور مقاومت حمله کردند ،غافل از اینکه ایران،
عراق و حزب اهلل محکم در کنار سوریه ایستاده اند ».مشاور
امور بین الملل مقام معظم رهبری افزوده اس��ت « :برای
بیداری اسالمی می توان دو کلمه مترادف دانست .یکی
بازگشت به اسالم و دیگری احیای ارزش های اسالمی
است ».وی افزود« :بیداری اسالمی در عصر ما به دنبال
حمله استعمار بود و ریشه هایش به بیش از ۱۵۰سال اخیر
برمی گردد .صدمه فرهنگی که استعمار به جوامع اسالمی
زد خیلی بیشتر از حمله های نظامی بود ».والیتی با اشاره به
تحوالت منطقه و بیداری اسالمی گفت« :این ها از تونس
شروع شد و جرقه ای در انجا زده شد و بعد به مصر و دیگر
کشورها سرایت کرد و از طرفی انهایی که منافع شان به
خطر افتاده بود اعم از اسرائیلی ها ،غربی ها ،امریکایی ها و
سردار نقدی مطرح کرد:
ماجرای پاکت دالرهای شبانه مهاجرانی برای
برخیفیلمسازان
حسینشریعتمداری:
باید دید چه کسی دیگران را ساکتین فتنه می خواند
حسین ش��ریعتمداری با بیان اینکه فتنه 88مبدا تاریخ است واگر کسی در مقاطع سرنوشت سازی
مثل این پایش لغزیده باشد جایش در مجلس نیست می گوید« :البته باید دید چه کسانی ،چه کسانی را
ساکتین فتنه می خوانند .اگر چه ممکن است برخی از رفتارها در شکل گیری فتنه 88موثر بوده باشد ،اما
اگر به برخی از نظرها و پندارها قبل از فتنه 88نگاه دقیقی داش��ته باشیم می توان از همان ابتدا فتنه را در
پس این ماجراها دید».
وی با بیان اینکه فتنه 88از قبل طراحی شده بود و رقابت های انتخاباتی فقط یک بهانه بود ،گفت:
«وقتی که چندین جریان به ظاهر ناهمگون را در قالب ی��ک ائتالف ببینیم به هیچ وجه نمی توانیم به ان
تابلو اعتماد کنیم».
ش��ریعتمداری ادامه داد« :در ماجرای فتنه 88جریاناتی مانند بهائی ها ،منافقین ،مارکسیس��ت ها،
سلطنت طلب ها و حتی عبدالمالک ریگی نیز وارد میدان شدند و از سوی دیگر نیز از شروع فتنه رادیو
بی بی سی تبدیل به تلویزیون شد و رادیو امریکا نیز VOAراه اندازی کرد و از بیانات و موضع گیری های
مقامات غربی و همچنین رژیم صهیونیستی نسبت به جنبش سبز و سران فتنه ،این تلقی می شود که این
ائتالف برای انتخابات نبود و مخرج مشترک این ائتالف براندازی نظام بود».
مدیرمسئول روزنامه کیهان با بیان اینکه برخی از خواص نیز به دلیل اینکه نقشه راه نداشتند نتوانستند
معیارها و شاخص های دشمن شناس��ی را درک کنند ،گفت« :نقشه راه شاخص هایی دارد که مهم ترین
این شاخص جلودار و پرچمدار شناخته شده و قابل قبول است که
حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری مالک و الگوی
عمل ما هستند که اگر مس��ئولین و مردم به این الگو توجه
داشتند می توانستند مسیر خودشان را دریابند».
مدیرمسئول روزنامه کیهان با بیان اینکه ساکتین فتنه
نباید در مس��یر راه به عنوان راهنما ق��رار بگیرند ،گفت:
«راهنما باید مسیر را بشناسد بنابراین کسانی که نتوانستند
فتنه ای به این بزرگی را درک کنند بینش و بصیرت ندارند
و نمی توانند در کانونهای سرنوش��ت ساز قرار
بگیرند چرا که احتمال اش��تباه مجددشان
وجود داردg ».
مقابله با اسرائیل ایستاد ه است و تنها کشوری است که زیر
بار قرارداد کمپ دیوید نرفته اس��ت ».وی در خصوص
علل اقدام غرب در اوضاع سوریه ،اظهار داشت« :انتقام
گرفتن از بیداری اس�لامی ،حراست از اسرائیل ،نجات
مرتجعینی که قسمت اعظم نفت در اختیارشان است و
تس��لط بر اوضاع خاورمیانه با توجه به اینکه هر اتفاقی
در خاورمیانه دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد را می توان از
این علل دانست ».دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسالمی
افزود« :به این دالیل است که انها به حساس ترین نقطه
محور مقاومت حمله کرده اند غافل از اینکه ایران ،عراق
و حزب اهلل محکم در کنار سوریه ایستاده اند و شاهدیم
که روسیه و چین هم به این سمت امده اند و علتش این
است که انها هم فهمیده اند که اوضاع جهان در حال تغییر
است».
والیتی با بیان اینکه امروز ایران قدرت اول منطقه
است ،خاطرنش��ان کرد« :نقش جمهوری اسالمی ایران
بسیار برجسته است و همه مسلمانانی که از منطقه به ایران
می ایند امیدشان به این است که ایران به عنوان تیرک خیمه
خبرنامه
اعراب مرتجع شروع به مقابله با این حرکت کردند ».وی
در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اوضاع سوریه،
گفت « :امریکایی ها به دنبال این هستند با کمک اعراب
مرتجع بیداری اسالمی را منحرف کنند و اقداماتشان در
سوریه خالف عقیده کسانی است که برای احیای اسالم
قیام کرده اند و این امر که حکومت س��وریه ساقط شود
محقق نخواهد شد ،زیرا مسلمانان با دشمنان اسالم همراه
نمی شوند تا خط مقدم مقابله با رژیم صهیونیستی از بین
برود ».دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسالمی تاکید کرد:
«امروزمرتجعینعربکهازامریکایی هاالتماسمی کردند
حسنی مبارک در مصر بماند و دیکتاتور تونس را مخفی
می کردند و از کشتار مردم یمن حمایت می کردند ،حال
امده اند طرفدار مردم سوریه شده اند و فالن حکومت که
ادعای اسالمیت دارد ،عضو ناتو شده است ».والیتی ادامه
داد« :البته در سوریه اشکاالتی در دولت و نحوه حکومت
است که هم دولتش قبول دارد و هم ما و خودشان هم به
دنبال اصالحات هستند .اما بعد دیگر این است که این تنها
دولتی است که از جنگ ۱۹۶۷تاکنون به عنوان خط مقدم
در روزهای پایانی هفته گذشته ،رس��انه های عربی از تعیین زمان صدور حکم دادگاه حسنی
مبارک ،رئیس جمهور مخلوع مص��ر خبر دادند .الجزیره و العربیه در اخب��ار خود اعالم کردند که
دوم ژوئن اینده ،دادگاه رس��یدگی به اتهامات مبارک ،حکم رئیس جمهور پیش��ین مصر را صادر
خواهد کرد .این در حالی است که حبیب العادلی ،وزیر کشور رژیم مبارک با رد اتهامات وارده به
وی مبنی بر صدور فرمان کشتار تظاهرات کنندگان در میدان التحریر در جریان انقالب مردم مصر
اینگونه ابراز عقیده کرد که «بهار عربی» توطئه خارجی است .مشارکت در کشتار انقالبیون مصری،
سوءاستفاده از قدرت ،تالش برای موروثی کردن رژیم دیکتاتوری در مصر ،صدور گاز ارزان به
رژیم صهیونیستی و هدر دادن اموال عمومی از اتهامات اصلی حسنی مبارک است .در جریان انقالب
25ژانویه مصر 850نفر کشته و بیش از 6هزار نفر زخمی شدندg .
مثلث شماره117
رئیس س��ازمان بس��یج مس��تضعفین گفت« :فتنه 88مکر و
حیله ای از سوی خداوند برای رسوا کردن ریاکاران و بیرون ریختن
زباله های انقالب بود».
سردار سرتیپ محمدرضا نقدی با اشاره به رفتن برخی عناصر
دولت اصالحات به دست بوسی پادش��اه عربستان ،تصریح کرد:
«برخی افراد ذلیل طی چند روز گذشته به اردوگاه پادشاه عربستان
رفته اند و برای او که علیه اسالم و به نفع صهیونیست ها سخنرانی
کرده کف زده اند».
وی افزود« :امروز نیز پرده نفاق بس��یاری از انها کنار رفته و
مشخص ش��ده فردی از این جریان پیش از انتخابات سال 88به
دست بوسی پادشاه عربستان می رود و از او کسب تکلیف می کند».
رئیس سازمان بسیج مس��تضعفین با اشاره به تالش مجلس
ششم برای برداشتن موانع از مقابل ضد انقالب ،عنوان کرد« :وزیر
ارش��اد دولت اصالحات که هم اکنون به اردوگاه دشمن پیوسته
شب ها به منزل کارگردان های سینما می رفت تا با دادن پاکت دالر
انها را راضی کند که علیه نظام جمهوری اسالمی فیلم بسازند».
سردار نقدی اضافه کرد« :همچنین یک عضو اصالحات پیش
از انتخابات سال 88به بحرین رفت تا پادشاه جنایتکار بحرین به
انها کمک مالی کند که او هم این کمک مالی را انجام داد».
وی با اش��اره به مقابله این افراد با شهدا و بسیج ،بیان داشت:
«افرادی که از دشمن کمک مالی می گرفتند به مقابله با شهدا و بسیج
نیز پرداختند اما تک تک نیروهای انها شکست خوردند و جریان
اصیل انقالب اسالمی همچنان با قدرت به کار خود ادامه می دهد».
رئیس سازمان بسیج مستضعفین فتنه 88را مکری الهی عنوان
کرد و افزود« :فتنه 88مکر و حیله ای بود از س��وی خداوند برای
رسوا کردن ریاکاران و بیرون ریختن زباله های انقالب ،به طوری
که پس از این فتنه انقالب ما خالص تر شده و هر روز بر شکوفایی
ان افزوده می شود».
س��ردار نقدی با بیان اینک��ه امریکا از ایران احس��اس خطر
می کند ،اظهار داشت« :در اخرین سند راهبردی منتشر شده امریکا
کش��ورهای ایران و چین به عنوان خط��رات تهدید کننده امریکا
معرفی شده اند که احس��اس خطر انها از سوی ایران نتیجه ایمان،
باور و ایستادگی ملت ایران در خط والیت و استمرار خط شهدا از
سوی ملت ایران است».
رئیس سازمان بسیج مستضعفین گفت« :جریان اصیل انقالب
اسالمی با وجود تمامی این مش��کالت با قدرت به راه خود ادامه
می دهد و دشمنان همانند کف روی اب هستند که همواره از ملت
ایران شکست می خورندg ».
زمان صدور حکم دادگاه
حسنی مبارک
اسالمی پایدار بماند ».وی با اشاره به سفر وزیر خارجه
نیکاراگوئه به ایران گفت « :وقتی این فرد تصمیم گرفته
بود به ایران بیاید ،معاون وزیر خارجه امریکا به انجا رفته
بود و از او خواسته بود که به ایران نرود و ما از این موارد
یو
زیاد شنیده ایم ».والیتی ادامه داد« :هر فردی در هر مقام
جایگاهی در ایران به عنوان الگو و محور بیداری اسالمی
باید امادگی داشته باشد مسیری را طی کند که به وظیفه
منطقه ای و بین المللی اسالمی خود عمل کند ».دبیرکل
مجمعجهانیبیداریاسالمیخاطرنشانکرد«:جمهوری
اس�لامی ایران در مقابل انهایی که علیه س��وریه تالش
می کنند،می ایستدوازدولتسوریهحمایتمی کندضمن
اینکه به دولت سوریه بارها توصیه کرده که اصالحات
مورد نیاز را اعمال کند و انها هم در حد معقوالت عمل
کرده اند ».والیتی در پای��ان با بیان اینکه غربی ها به دنبال
انحرافانقالب هایمنطقههستند،گفت«:عواملشناخته
ش��ده صهیونیس��ت ها در منطقه و اعرابی که حکومت
کشورشان بویی از دموکراس��ی را نشنیده می گویند در
سوریه باید دموکراسی برگزار شودg».
15
چهره ها
ایت اهلل املی الریجانی:
علیرضاپناهیان:
متهمان جدید به دادگاه می روند
دایره اصولگرایی را تنگ نکنیم
علیرضا پناهیان به شدت از تخریب ها
در میان اصولگرایان ابراز ناراحتی می کند
و تاکید دارد که نفوذی های جریان فتنه و
انحراف در میان اصولگرایان ،تخریب را
دامن می زنند .این استاد حوزه و دانشگاه با
بیان اینکه چهره های شاخص اصولگرایی
در فهرست جبهه متحد اصولگرایی فراوان
است ،می گوید« :نباید دایره اصولگرایی را
تنگ کنیم و گاهی اوقات به گونه ای قضاوت
کنیم که برخی افراد مورد قبول هم خارج از
این دایره بمانند».
البته وی افزوده است« :با توجه به انکه
اصالح طلب هایی که ضدیت خودشان را با
اصول انقالب اسالمی نشان دادند از صحنه
خارج هستند ،در چنین شرایطی طبیعتا باید
انتخاباتی رقابتی بین کسانی که به اصول و
مبانی انقالب معتقدند برگزار شودg ».
رئیس قوه قضائیه با تاکید بر اینکه تشکیل
دادگاه بخشی از متهمان قدم اول برخورد با این
فساد است ،از اقدامات جدید قضایی در تکمیل این
پرونده و انجام روند رسیدگی در مورد برخی دیگر
از متهمان و ارجاع پرونده انان به دادگاه خبر داده
است .رئیس قوه قضائیه همچنین با اشاره به تالش
برخی به منظور منحرف کردن اذهان نسبت به این
پرونده و ارائه تفسیرهای نادرست ،اظهارکرده
ی به جای تبلیغ کار عظیم دستگاه
است« :برخ
قضایی و تقدیر از زحمات انجا م شده متاسفانه با
تیترها و ارائه نشانه های نادرست سعی دارند اذهان
را نسبت به این کار عظیم منحرف کنند ،اما دستگاه
قضایی با تمرکز قانونی بر انجام وظایف خود
باز هم نسبت به این قبیل سر و صداها و هیاهوها
صبوری خواهد کرد و مردم شریف ایران نتیجه کار
قوه قضاییه را در عمل خواهند دید و امیدواریم که
نتیجه این دادگاه نتیجه ای عادالنه و قاطع باشدg ».
فرمانده کل سپاه
عمق استراتژیک در برابر تهدیدات
خبرنامه
فرمانده کل سپاه پاس��داران انقالب اسالمی گفت« :جمهوری اس�لامی ایران پاسدار
امنیت تنگه هرمز است و مسئولیت هرگونه بر هم زدن این امنیت بر عهده کشورهای متجاوز
است ».سردار سرلشکر پاسدار محمد علی جعفری در حاشیه برگزاری مرحله اصلی رزمایش
«والفجر» نیروی زمینی س��پاه در منطقه عمومی یزد ،نیز گفته اس��ت« :این رزمایش ،سومین
رزمایش از سلسله رزمایش های تخصصی نیروی زمینی س��پاه است و در جای جای ایران
اسالمی تمامی یگان های این نیرو متناس��ب با تهدیدات احتمالی تمرین های خود را انجام
می دهند».
وی اضافه ک��رد« :این رزمایش ه��ا عمق اس��تراتژیک جمهوری اس�لامی را در برابر
تهدیدهای احتمالی نشان می دهد و از بابت این امادگی در تمامی یگان های سپاه پاسداران
انقالب اسالمی ،خداوند متعال را شاکریم».
فرمانده کل س��پاه با بیان اینکه «وضعیت امادگی نیروهای ما توان بازدارندگی بس��یار
گس��ترده ای در برابر دش��منان برای ما به همراه داشته اس��ت» ،تصریح کرد« :با وجود تمام
مخالفت ها و تهدیدات اس��تکبار جهانی و صهیونیسم علیه ملت ایران ،ما هرگونه خطری را
منتفی نمی دانیم و به حفظ امادگی نیروها می پردازیمg ».
مثلث شماره117
مجتبیذوالنور:
باز هم به احمدی نژاد رای می دهیم
مجتبی ذوالنور می گوید« :اگر باز هم به شرایط 88برگردیم،
دکتر احمدی نژاد بهترین انتخاب است» .جانشین پیشین نماینده ولی فقیه
در سپاه می افزاید« :اگر کسانی مثل میرحسین موسوی فرمان ماشین انقالب
را به دست می گرفتند انقالب به طور کلی از مسیر خود خارج می شد ،زیرا
این افراد به دنبال نفی والیت فقیه از نظام سیاسی کشور بودند ».ذوالنور با
بیان اینکه «نقد ما به دولت داخلی است و نباید پرکاری
دولت احمدی نژاد را نادیده بگیریم» ،خاطرنشان
کرد« :دولت تا هر زمان که در مسیر رهبری حرکت
کند ،بیشتر حمایت خواهیم کرد و هر وقت کج برود
انتقاد خواهیم کرد ».وی تصریح کرد« :انتقاد باید برای
بهتر شدن و جلوگیری از اسیب باشد ،بنابراین
اگر هم نقدی داریم با مالحظات جنبی
باشد نباید به گونه ای صحبت کنیم
که اصحاب فتنه و کسانی که به طور
زیربنایی با نظام مشکل داشتند و مبانی
فکری انها غربی و الییک است
تشویق شوندg ».
16
فاطمهرجبی:
دفاع مجدد از احمدی نژاد
فاطمه رجبی نویسنده کتاب «احمدی نژاد؛ معجزه هزاره سوم» بار دیگر از رئیس
دولت های نهم و دهم حمایت کرد .همسر غالمحسین الهام هفته گذشته
در گفت وگویی ،در خصوص والیت مداری رئیس جمهور
چنین گفت« :ما باید احمدی نژاد را با روسای جمهور پیش
از خودش مقایسه کنیم .منتها باید بررسی کرد که چه
دست هایی باعث می شد که عدم تبعیت انها از والیت
و حرکت فراقانونی شان مسکوت و پنهان بماند
و در افشای مسائل احمدی نژاد شتاب دارند و
بزرگنمایی می کنند ».رجبی در خصوص نامه
رهبر معظم انقالب پیرامون عزل اسفندیار
رحیم مشایی و رسانه ای شدن ان نیز
اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت« :نامه ای که
مقام معظم رهبری راجع به کنار گذاشتن
مشایی به احمدی نژاد نوشتند؛ کامال
محرمانه بود ولی معلوم نیست که
ابوترابی با چه توجیهی این نامه را در
اختیار رسانه ها قرار دادg ».
عکس
اهدای یک جلد قران
نفیس به
مقام معظم رهبری
خبرنامه
مثلث شماره117
غالمعلی حداد عادل و محمدرضا عارف در جلسه مجمع
جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام
تشیع پیکر «ننه علی»
در حاشیه کنفرانس خبری وزیر امور خارجه
17
گزارشی از مناظره های انتخاباتی در استانه 12اسفند
شفاف وجنجالی
فاطمه میرزایی
خبرنامه
هفته گذشته بازار مناظره های انتخاباتی داغ بود؛ از
مناظرهجنجالیعلیمطهریومهردادبذرپاشتامناظره های
جداگانه قاس��م روانبخش با علیرض��ا زاکانی و علیرضا
محجوب.
داغ ترین و جنجالی ترین این مناظره ها ،مناظره علی
مطهری و مهرداد بذرپاش بود؛ مناظره دو کاندیدا از جبهه
صدایملتوجبههمتحداصولگرایان.
در این مناظره مهرداد بذرپاش با بیان اینکه من اقای
مطهری را اصولگرا و در جبهه انق�لاب می دانم و احترام
خاصیبرایایشانقائلم،گفت«:ایااگرنامشهیدمطهریرا
ایشاننداشت،می توانستخودرامعرفیکند؟بایدعرصه
چهره ها را گذاشت و عرصه ،عرصه برنامه شود تا مردم نیز
دریکمحیطعاقالنهوبرنامهمحورتصمیمبگیرند».
مطهری در پاسخ به بذرپاش گفت« :به این شدت که
اقای بذرپاش می گویند تاثیر نام خانوادگی را در انتخاب
ش��دن افراد قبول ندارم .مردم ما انقدر ساده نیستند که به
صرف انتساب فرد به شخصیتی به او رای دهند .یا اینکه
شخصبتواندتنهاباایناسمدرمجلسموثرواقعشود».
درادامهاینمناظرهمطهریدربارهقرارگرفتننامخود
در لیست های متعدد گفت« :در زمان ثبت نام در مجلس
هشتمهمگفتمکهبهطورمستقلشرکتکردموگفتمکههر
گروه که نام مرا در لیست خود قرار دهند ،مخالفتی ندارم به
غیرازمشارکتوسازمانمجاهدینکهافراطی اندواالنهم
اصالنیستندیادرزندانندیا»...
درادامهبذرپاشخواستاربیانصریحمواضعمطهری
شد و گفت« :اقای مطهری در سال 86در جبهه متحد و در
اضالعحامیاندولتقرارگرفتندومانیفستیکهارائهشدرا
پذیرفتند یا ان موقع اشتباه کردند یا بعد احساس کردند که
اینعناصرصالحیتالزمراندارند».
وی افزود« :شما نمی توانید بگویید که با همه هستم،
حد و مرز در سیاست مشخص است ،اینکه در سال 86در
لیس��ت اصولگرایان قرار بگیرید و حمایت جدی داشته
باشیدوبعددرمجلسهشتمرویکردشمامتفاوتباشدیا
در سال 88مواضع خاصی بگیرید ،درست نیست ،باید به
طورصریحمشخصشودکهدرکدامجبههقراردارید».
وی ادامه داد« :شما حتما مورد مناسبی برای مجلس
هستید ،اما اقای مطهری چرا اینقدر نظراتش تغییر کرده
است ،در سال 85علیه اقای هاشمی مواضع شدید گرفتید
و در سال 89از ایشان به شدت دفاع می کنید .این قابل قبول
نیست».
در ادامه مطه��ری به ایراد س��خن پرداخت و اظهار
داشت« :در سال 86در لیست حامیان دولت قرار گرفتم که
اتفاقی بود و به زور خود را تحمیل نکردیم .اقای مصلحی
رئیسستادسالگردشهیدمطهریبودکهوقتیمتوجهشد
که من مایلم کاندیدا شوم ،ایشان مطرح کردند و در لیست
متحدقرارگرفتموخودهیچاصرارینداشتم».
او همچنین گفت« :صدای ملت هم که ایجاد ش��د
بحث ان از چند ماه قبل شروع شده بود ،ولی نمی دانستیم
که ان را چه وقت اعالم کنیم ،وقتی جبهه پایداری به جبهه
متحدنپیوست،بقیهگروه هاهمجایزدانستندکهخودوارد
انتخابات شوند .اگر اس��م من در لیست جبهه متحد قرار
می گرفت،شایدمنخودممتولیصدایملتنمی شدم».
بذرپاش در ادامه با بیان اینکه من جوابم را نگرفتم،
گفت« :نکت ه اینجاست که باالخره ایشان اصولگرا هستند
مثلث شماره117
18
یانه».
بذرپاش در بخش دیگری خطاب به مطهری گفت:
«اینکه یک عده امدند به فائزه هاشمی توهین کردند ،کار
غلطی بود و همه باید ان را محکوم کنند ،اما دفاع ش��ما
از ایشان چه بود .سیاس��ی کاری را ما ببینیم یا ازادمنشی
مطهری را .به نظرم عملکردتان سیاسی است و فاصله تان
باپدرتانزیاداست.شهیدمطهریهموارهدرطولانقالب
حقانی ترین مواضع را گرفت ،اما مواضع ش��ما نسبت به
دولت کامال سیاسی بود ،موضع شما نسبت به هاشمی و
نسبتبهلیستجبههپایداریهمهسیاسیاست».
ویافزود«:شمانبایدژستاپوزیسیونبگیرید،وقتی
چهار سال در مجلس بوده اید ،در نظر دادن ازادید ،اما این
یازمواضع
حقرابهمخاطببدهیدکهمخاطبکهتجسم
شما به عنوان پسر ش��هید مطهری دارد ،بداند که چگونه
دربارهدفاعشماازسیدحسن،فائزههاشمیوخودهاشمی
قضاوتکند».
مطهری در پاس��خ به صحبت های بذرپاش اظهار
داشت«:منازورودنزدیکانهاشمیبهبخش هایاقتصادی
انتقاد کردم و گفتم که این به صالح کش��ور نیست ،اما نه
تهمت دزدی زدم و نه خواستم که ابروی کسی را ببرم ،هر
کس دیگری هم اگر رئیس جمهور باشد اینکه نزدیکانش
درسمت هایاقتصادیباشند،درستنیست».
مطهری در واکنش به سخنان بذرپاش درباره فائزه
هاشمینیزگفت«:مگرایشانهمسرمناستکهاظهارنظر
کنم».
بذرپاش در بخش دیگری خطاب به مطهری گفت:
«ما را متهم می کنید .این ادبیات شهید مطهری نبود ،عوض
شدید اقای مطهری ،قبول کنید .شما چرا پای استعفایتان
نایستادید ،خودتان البی کردید که با استعفایتان موافقت
نشود ،استعفایت یک شوی تبلیغاتی بیشتر نبود و خودت
هممی دانی».
وی افزود« :شما نامه ای نوشتید و گفتید نامه هاشمی
دردودل مردم ایران بود ،ایا نامه هاشمی دردودل مردم ایران
بود؟ نامه شما به میرحسین موسوی سراسر تناقض بود و
خودتهمنمی دانستیچهمی نویسی،گفتیاین طرفی ها
را بگیرم تا شاید ...در تاریخ کسانی مانند پدر شما ماندگار
می شوند ،نگاه نکنید که چهار تا حرف بزنید تا خوششان
بیاید ،تو می توانی مثل پدرت شوی اما کمی صبر و تحمل
داشتهباش،بهخاطردلمردمهرچیزینگو».
امامناظره هایدیگرنیزچندانارامنبود.علیرضازاکانی
مناظره های انتخاباتی
در استانه برگزاری
انتخابات 12اسفند ،
فرصتی را فراهم کرده
که نمایندگان گروههای
مختلف سیاسی بتوانند
مقابل یکدیگر بنشینند
و حرف و انتقادهایی
که در سپهر سیاست
ایران نسبت به ماوضاع
یکدیگر دارند را شفاف
و صریح و البته مقابل
مردم و رسانه های
گروهی بیان کنند.
کاندیدای مورد حمایت جبهه متحد اصولگرایان و قاسم
روانبخش از کاندیداهای جبهه پایداری در نشست مطالبه
ارمان خواهی و اصولگرایی در دانش��گاه امام صادق (ع)
مناظره ای داغ را برگزار کردند».
قاسم روانبخش در این نشست گفت« :این نشست
به معنای مخاصمه نیست و تنها نشستی دوستانه بین من
و اقای زاکانی است که هر دوی ما نیز در جبهه اصولگرایی
قرار داریم».
او با بیان اینکه «ادعای ما این اس��ت که می خواهیم
دغدغه های مقام معظم رهبری را دنبال کنیم و ما معتقدیم
کهتیممابهترمی تواندایندغدغه هاراحلکندوشایداقای
زاکانی نیز معتقد باشند که تیم انها بهتر عمل خواهد کرد»
افزود«:عرصهانتخاباتیکبخشازفعالیت هایمارادربر
می گیرد و بنا داریم با معرفی افرادی که بر اصول پایدارترند
مجلسیداشتهباشیمبهسمتیکهمقاممعظمرهبریانتظار
دارندحرکتکندومجلسیبهترازمجالسهفتموهشتم
باشد».
درادامهعلیرضازاکانیکهبهنمایندگیازجبههمتحد
اصولگرایی در این نشس��ت حضور یافته بود ،با تاکید بر
اینکه «محور اصول ،اصل والیت فقیه است» تصریح کرد:
«ما همواره در مقابل سهم خواهی ها و در مقابل جریان فتنه
وانحرافایستاده ایموفقطهمشعارنداده ایم،بلکههمواره
از زمان جنگ و پس از ان در صحنه بودیم .اگر امروز نیز
می سوزیمبهاینخاطراستکهحرکتبعضیازدوستانبه
جبههانقالباسیبجدیواردمی کندواحساسمی کنیم
که وحدت ضرورت دارد».
زاکانی ادامه داد« :رهپوی��ان و پایداری هر کدام یک
سلیقه اندوتفاوت هایجدیدارند.ماروشایندوستانرا
نمی پسندیموبابسیاریازاصولگراهاتفاوتجدیداریم،
امااختالف هایمانبایدریشه ایوتبدیلبهدعواشود».
این عض��و جبهه متح��د افزود« :دوس��تان جبهه
پایداری می گفتند که س��هم ما در کمیته 7+٨کم است
و باید از هشت نفر ،چهار نفر از اعضای جبهه پایداری
باش��ند و یک نفر نیز در حکمیت .باید به این دوستان
گفت اگر سهم خواهی بد است اینجا هم بد است .این
دوستان گفتند که ظرفیت ما ٩دی است ٩ ،دی که متعلق
به همه امت است .پس از ان دوستان پیشنهادی کردند که
اقاتهرانی از جبهه پایداری در حکمیت 7+٨قرار گیرند
و اقایان محصولی و زارعی نی��ز در این کمیته حضور
داشته باشند ،اما این دوس��تان با بی انصافی گفتند که با
بی انعطافی برخورد کردیم اما در واقع این طور نبود».
در ادامه این نشس��ت ،روانبخش خطاب به زاکانی
گفت«:شمامهم ترینویژگیجبههمتحدراوالیت پذیری
ذکرکردید،ماهمهمینادعاراداریمامامعتقدیماینحرف
باید در عمل اثبات شود تا ببینیم چه کسی والیت پذیرتر
است .اما چگونه است دوستان ما اگر افراد خودشان راجع
بهوالیتبگویندمشکلیندارد،امااگرکسیازجبههمقابل
حرفیبزندسریعموضعمی گیرند».
روانبخشبابیاناینکه« والیت پذیریبهشعارنیست،
به عمل است» اظهار کرد« :مقام معظم رهبری در ١٩دی
فرمودندکهماانتخاباتیسالمورقابتیمی خواهیم.جبههبر
اساسهمینواردانتخاباتشدهاست.حاالشمامی گویید
کهمابهسویناامیدیازاصولگراییپیشمی رویمدرحالی
کهعمدهاصالح طلباننیامدند».
عضو جبهه پایداری خاطرنشان کرد« :ایا واقعا شما
طبقشاخص هایاصولگراییلیستبسته اید؟انچهشمابه
راهانداخته ایدشرکتسهامی است.ظاهرافقطمابودیمکه
مشکلداشتیم.اگربررویاصولمی ایستادیدایناتفاقات
پیشنمی امد».
س��پس نوبت به زاکان��ی رس��ید .او بخ��ش دوم
صحبت های خود را این طور اغاز کرد که ما همیش��ه بر
خبرنامه
مثلث شماره117
والیت تاکید داشته ایم و فکر می کنم سیر زندگی ام را اگر
با دوستان تان مقایسه کنید متوجه خواهید شد ،دوم خرداد
برخی چه کار می کردند و کجا بودند ،یک بار در کمیسیون
مجلسبهمنگفتندکه ٤٥٠میلیونخمسدارند».
نماینده تهران با اشاره به صحبت های روانبخش
مبنی بر اینکه «مقام معظم رهبری انتظار انتخاباتی رقابتی
دارند» گفت« :اقا فرمودند رقابت سالم ،اما شما در این
چند ماه جز تخریب داشته اید؟ ما هم اگر حرفی داشتیم
در داخل این حرف ها را زدیم تا ابروی حزب اهلل نرود.
اگر رهپویان لیست مستقل می داد شش سر و گردن از
لیست شما باالتر بود ،من و فدایی اصرار کردیم که ما را
حذف کنید و اقای اقاتهرانی و دوستان شما بیایند پس
بحث ما ،بحث قدرت نیست ،اگر قدرت بود که ما برای
حذف خود اصرار نمی کردیم».
زاکانی ادامه داد« :این ساده ترین برداشت از سخنان
رهبری است که باید بین خودمان رقابت کنیم ،رقابت
باید با غیر باش��د نه با جبهه پایداری که پاره تن ماست
و ما پاره تن او .این بی تقوایی است که شما اسم افراد را
تکرار می کنید .من دلم برای قبر و قیامت برخی که لباس
روحانیت تن شان است می س��وزد .من ابایی ندارم که
بگویم ٢/٥میلیارد برای مجلس هشتم هزینه کردیم ،تا
سه نماینده وارد مجلس شوند».
ویهمچنینگفت«:انتخاباتهزینهدارد،شماهمکه
شعار می دهید حتما پول دارید و حتما هزینه می کنید .من
برایحرف هایمسنددارموهرچهبگویمباسنداست».
درادامهایننشست،روانبخشبهزاکانیگفت«:اینکه
والیت پذیریشمابهترازماستشکینیست.خوشحالیم
کهشمایکمحصولیپیداکرده اید،دائمادرموردشحرف
بزنید ،اگر اختالس کرده بود و س��ندی داشت خوب رو
می کردید».
وی ادام��ه داد« :اقای محصولی مهم ترین انتخابات
دوران فتنه را برگزار کرد که باید به ایشان افرین گفت ،اما
ایندوستانشمایککلمههمازاننگفتند».
روانبخش خاطرنشان کرد« :ما دنبال وحدت شکنی
نیس��تیم ،ش��ما می گویید رقابت با فتنه و انحرافی داشته
باشیم ،یعنی انها را بیاوریم و با انها رقابت کنیم؟ چرا ٢/٥
میلیاردتومانبرایانتخاباتهزینهکردیدوازکجااوردید،
اسپانسرهای تان چه کسانی هستند ،بگویید تا برای مردم
شفافشود».
قاسم روانبخش هفته گذشته مناظره دیگری را هم
برگزار کرد؛ مناظره ای که این بار یک اصالح طلب به نام
علیرضامحجوبدربرابراوقرارگرفت.
درابتدایجلسهمناظره،محجوباظهارکرد«:مناظره
با اقای روانبخش به عنوان یک روحانی کار اسانی نیست،
چونمنبرایروحانیتاحترامزیادیقائلهستمومعتقدم
که روحانیت از مش��روطه تا امروز چه م��درس ،یا اقای
رفسنجانی یا روانبخش ،همان روحانیت است و احترام
ان واجب است».
در ادامه مناظ��ره ،روانبخش خطاب به محجوب
اظهار کرد« :شما خودتان را اصالح طلب نمی دانید ،اما
همین که اصالح طلبان با عنوان حزب مردم ساالری و
جبهه مردم ساالری لیست داده اند و یک گروهی به نام
اصالح طلبان مردمی در عرصه انتخابات حاضر شده اند،
به معنای حفظ حیثیت اصالحات است».
اینعضوجبههپایداریدرادامهگفت«:درنشستیکه
دربگرامباامریکایی هابرگزارشد،امریکایی هاخواستندکه
مشارکت کم باشد تا انتخابات زیر سوال برود؛ هرچند که
اقایخاتمی وهاشمیقبلازایننشستدربگرام،زمینه ها
را برای حضور اصالح طلبان فراهم کرده بودند و قرار بود
اقای عارف در تهران سرلیست انها باشد و افرادی مانند
وزرایاسبقدولتخاتمی همدراینلیستباشندامابعداز
ایننشستباامریکایی ها،امریکاازانهاخواستکهدخالت
نکنندتاانتخاباتسردبرگزارشود».
محجوب در پاسخ به اظهارات روانبخش اظهار کرد:
«من نه مدافع اقای خاتمی و نظراتشان هستم ،نه از کس
دیگری دفاع می کنم ولی شما و همفکرانتان قبل از شروع
رقابت ها گفتید که چرا اصالح طلب��ان به صحنه انقالب
نمی ایند؟»
محجوب درباره برخی اظهارات روانبخش گفت:
«س��وال من این است که چه کس��ی از جلسه بگرام خبر
داده است؟ ما به عنوان نمایندگان مجلس چنین چیزی را
نشنیده ایمواگرهمچنینخبرهاییشنیدهشودبایددرمورد
صحت ان تفحص شود و اگر قرار باشد اقدامی هم انجام
شود،بایدازطریقمراجعقانونیباشد».
در ادامه روانبخ��ش گفت« :رهب��ری در مورد
شروط نمایندگی فرمودند نماینده مجلس باید اگاهی
سیاس��ی ،جرات و جس��ارت در برخ��ورد و اگاهی
از جهان داش��ته باش��د اما رکن اصلی ،تدین اس��ت.
اینکه کس��ی بگوید نمی دانیم در بگرام چه گذش��ته
اس��ت ،برای یک نماینده جالب نیس��ت .البته خود
اصالح طلبان هم چنین مالقاتی را تکذیب نکرده اند.
به هر حال امریکایی ها در این جلسه دستور دادند و
بحث تحریم را مطرح کردند ام��ا صحبت های اقای
محجوب نشان می دهد که ایشان دارای حسن فاعلی
هستند و به روحانیت ارادت دارند».
وی ادامه داد « :در روز 30خرداد و بعد از فرمایشات
رهبریدر 29خرداد،عده ایبهخیابان هاامدندوروحانیونی
هم جلودار انها بودند .عده ای بودند که اهلل اکبر می گفتند اما
می خواستندحکومتراازپادربیاورند.االنهمعد هزیادی
هستندکهلباسروحانیتدارندامانمی توانیمبگوییمهمه
انهاروحانیهستند».
عضو جبهه پایداری ،در واکنش به بخش دیگری از
سخنان محجوب که در ان به مساله تخریب چهره های
انتخاباتی اشاره کرد ،گفت« :ما هم در این جلسه بنای
تخریب نداریم و در جهت روشن شدن مواضع تالش
می کنیم».
محجوبدرپاسخبهاینسخنانگفت«:اینطورنیست
کهازجریاناتبی اطالعباشم.درمورداظهاراتشماهممن
سندخواستم.اگربنابهادعاباشد،منهممی توانمبگویمان
کسیکهدربگرامودرانجلسه ایکهشمامدعیانهستید
حاضر بوده ،خود ش��ما بودید .در مجلس ،دستگاه های
اطالعاتی به ما گزارش می دهند و اینطور نیست که ما از
اوضاعبی اطالعباشیم.صرفاباادعانمی شوددرموردکسی
قضاوتکردبلکهبایداسنادیارائهکنید،بعددرموردسندها
کارتحقیقیانجامشود».
او خطاب به روانبخش اظهار کرد« :اگر شما با اقای
خاتمی مشکلی دارید ،کشیدن این مشکالت به سطح
جامعه ،انها را عمیق تر می کند .باید توجه داشته باشید که
ی هاشمی ،تاریخ این انقالب است .حاال اگر به زعم
اقا
شما اشتباهی کرده باشد ،ایشان مقام رسمی کشور هستند
و اگر هم رهبری به اش��اره ،موردی را فرمودند ،ما باید
خودمان پیام را درک کنیم ،چراکه ایشان اگر خودشان
می خواستند ،از کسی اسم می بردند در حالی که چنین
کاری را انجام ندادند».
وی اظهار کرد« :اگر ما اگاهی داشته باشیم ،یکدیگر
را تضعیف نمی کنیم؛ چراکه همه فرزندان انقالب و بلکه
بزرگان انقالب ما هستند .امروز مشهود است که اگر به
اقای رفسنجانی بد بگویید ،حسن شهرت پیدا می کنید
اما اگر کسی صبر نشان داد و کمک کرد ،تاریخ عوض
می شود».
در ادامه این مناظره ،روانبخش با بیان اینکه «هرکس
که لباس روحانیت به تنش داشته باشد قابل دفاع نیست»،
یاداور ش��د« :اولین بار عبارت «روحانی نما» را امام به کار
بردند.برخیافرادهستندکهلباسرادزدیده اندوبایدلباس
راازایشانپسگرفتتامردمفریبنخوردند.ضمناینکه
شمااشارهکردیدکهاصالح طلبنیستیدامامدامازهاشمی
دفاعمی کنید».
محجوب نیز پاسخ داد« :شما اگر به کس دیگری هم
حمله کنید،منازاودفاعخواهمکردg».
19
یادداشت ها
تفرجیدرمثنویشریف
زهیر توکلی
زهیر توکلی در این
مقاله نگاهی دارد
به اشعار موالنا
خبرنامه
«و یقولون هو اذن قل اذن خیر لکم :و [منافقان]
می گویند :او گوش اس��ت ،بگو :گوش خیر و نیکی
برای شما هستم»
در هفته های گذش��ته درباره صفت خاموشی و
لزوم گوش بودن سخن گفتیم .این هفته به همین بهانه
می خواهم تفرجی با هم در مثنوی معنوی کنیم و ببینیم
جناب مولوی در این باره چه می گوید.
در دفتر اول می خوانیم:
لقمه و نکته است کامل را حالل
تو نه ای کامل ،مخور می باش الل
چون تو گوشی او زبان نی جنس تو
گوش ها را حق بفرمود :انصتوا
می فرماید :خوردن و س��خن گفتن ،برای انسان
کامل حالل اس��ت .تو که هنوز انسان کامل نشده ای،
دهان را از خوردن و لب را از سخن گفتن ببند .ماجرا
این است که انس��ان کامل تمام قوای وجودی اش در
اختیار حضرت حق است ،او خود را به حضرت حق
سپرده است و حضرت حق ،والی شهر وجود اوست.
به همین خاطر ب��ه او می گوییم « ولی خدا » زیرا
خود را به والیت و سرپرستی او واگذاشته است.
به همین سبب ،چشم او چشم حق است و گوش
او گوش حق است و زبان او زبان حق است .اینکه در
فرهنگ ش��یعی ،از امام زمان –عجل اهلل تعالی فرجه
الش��ریف – با صفت «عین اهلل الناظره» ،چشم نگران
خدا یاد می کنیم ،ریش��ه در همین اموزه عرفانی دارد.
در حدیث معروف تقرب به نوافل امده است:
قال رس��ول اهلل صلی اهلل علیه و اله :قال اهلل عز و
جل ...« :ما تقرب الی عبد بشی احب الی مما افترضت
علیه و ان��ه لیتقرب الی بالنافله حت��ی احبه فاذا احببته
کنت سمعه الذی یسمع به وبصره الذی یبصر به ولسانه
الذی ینطق به ویده التی یب��ش بها :پیامبر خدا – درود
خدا بر او و خاندانش – فرم��ود :خداوند عز و جل –
می فرماید :بنده به چیزی دوست داشتنی تر نزد من از
واجبات نزدیکی نمی جوید و همان��ا که او [افزون بر
واجبات] با نوافل [مستحبات و عبادات غیرواجب] به
من نزدیکی می جوید تا انجا که محبوب من می شود
پس هرگاه او را دوست بدارم ،گوشش می شوم که با
مثلث شماره117
20
من می شنود و چشمش می ش��وم که با من می بیند و
زبانش می ش��وم که با من س��خن می گوید و دستش
می شوم که با من کار می کند».
اصول کافی ،جلد ،2صفحه ،325به نقل از میزان
الحکمه
به همین س��بب است که انس��ان کامل ،خودش
مالک می شود که حق چیست و باطل کدام است زیرا
او فعلش فعل خداس��ت و جز حق از او سر نمی زند،
هرچه به دستگاه وجود او وارد ش��ود ،از صافی حق
می گذرد و هیچ ش��ری در او بر نمی انگیزد زیرا او از
مراتب وجود گذشته اس��ت و به هستی مطلق رسیده
است به همین س��بب مراتب پایین تر وجود ،هرگز او
را دچار خود نمی کنند حتی اگر به انها اشتغال داشته
باشد ،چنین می شود که او مثل ما می خورد و می اشامد
و می خوابد و نزدیکی می کند ول��ی هرگز اینها در او
ایجاد ک��دورت نمی کند و صفای وق��ت او را مکدر
نمی سازد .به عکس ما که مدام مشغولیت ذهنی داریم.
مولوی می فرماید :تا وقتی که کامل نشده ایم ،تکلیف
،زهد است:
لقمه و نکته است کامل را حالل
تو نه ای کامل ،مخور ،می باش الل
در ادامه ،جناب مولوی به ایه زیر اشاره می کند« :و
اذا قری القران فاستمعوا له و انصتوا لعلکم ترحمون :و
چون قران قرائت می شود پس گوش به ان فرا دهید و
سکوت کنید شاید رحمت حق شما را دریابد»
سوره اعراف ( )7ایه
204
چون تو گوشی او زبان نی جنس تو
گو شها را حق بفرمود :انصتوا
او زبان حض��رت حق اس��ت و تو هن��وز زبان
حضرت حق نیستی ،تو گوش به او که زبان حضرت
حق است ،بسپار و سکوت کن ،تو امروز گوش باش
تا شاید روزی تو هم زبان شوی.
اگر دق��ت کنی��م ،در ای��ه مبارک��ه یاد ش��ده،
حضرت حق در کنار «اس��تماع» که معنی اش «گوش
سپردن» است ،به «انصات» یعنی خاموش بودن فرمان
داده است ،یعنی تا خاموش نشویم ،نمی توانیم به قران
گوش بسپاریم .این ایه ظاهری دارد و باطنی .بر مبنای
ظاهر ان ،ما س��نتی داریم که همانا سکوت کردن در
هنگام قرائت قران اس��ت .اما باطن این ایه ،این است
که اگر جان ما خاموش ش��ود و نطق ذهنی در محضر
حضرت حق به س��کوت ذهنی بدل می ش��ود ،ما نیز
وحی خدا را می ش��نویم .در حدی��ث معروفی که در
متون عرفانی امده است ،حضرت رسول – صلی اهلل
علیه و اله – می فرماید« :لوال تکثیر فی کالمکم و تمریج
فی قلوبکم لرایتم ما رایت و لس��معتم ما سمعت :اگر
نبود این همه پرگویی شما و این همه هرج و مرج در
قلب های شما قطعا شما نیز می دیدید انچه من می بینم
و می شنیدید انچه من می شنوم».
جناب مول��وی در ادامه از انجا که همه هس��تی
«نشانه» اس��ت،ذره بین را روی مراحل رشد ادمی زاد
می اندازد و این مراحل را رمزی از رشد باطنی می داند.
او ما را به کیفیت زبان باز کردن کودک توجه می دهد:
کودک اول چون بزاید شیرنوش
مدتی خامش بود او جمله گوش
مدتی می بایدش لب دوختن
از سخن تا او سخن اموختن
ور نباشد گوش و تی تی می کند
خویشتن را گنگ گیتی می کند.
کودک ،از همان ابتدا س��خن نمی گوید ،او ابتدا
خاموش است و گوش می دهد تا انکه کم کم زبان باز
کند و اگر چنین نباشد یعنی مثال کر باشد ،هرگز سخن
گفتن نمی اموزد ،چنان که می دانیم کروالل ها به خاطر
کر بودنشان اللند واال دستگاه صوتی را مثل بقیه دارند:
کر اصلی کش نبد ز اغاز ،گوش
ّ
الل باشد کی کند در نطق ،جوش
کر مادر زاد که از اساس ،گوش شنیدن ندارد ،الل
می ماند و هرگز زبان باز نمی کند:
زان که اول ،سمع باید نطق را
سوی منطق از ره سمع اندرا
شرط نطق و سخن گفتن ،سمع و گوش سپردن
است و راه نطق از سمع می گذرد:
گر تو این انبان زنان خالی کنی
پر ز گوهرهای اجاللی کنی
طفل جان از شیر شیطان باز کن
بعد از انش با ملک انباز کن
در دفت��ر دوم ،مول��وی قص��ه موش و ش��تر را
می گوید .موشی مهار شتری را می گیرد و شتر با او به
راه می افتد .موش ،مغرور می ش��ود که من این شتر را
می کشم .شتر این را درمی یابد و هیچ نمی گوید و پشت
سر او همچنان می رود .تا انکه می رسند به رودخانه ای.
موش درمی ماند .شتر می گوید :ها! چه شد رفیق! چرا
ایس��تادی؟ تو پیش��اهنگ منی ،برو که من منتظر قدم
برداشتن توام .موش می گوید :از غرق شدن می ترسم
که این اب ،خیلی عمیق است.
ش��تر پاس��خ می دهد :بگذار من امتحان کنم و
پیش می رود و سر بر می گرداند و می گوید :این اب
که تا زانو بیشتر نیست .موش در می اید که :از زانو
تا به زانو فرق هاست .شتر اینجاست که سخن اصلی
را به موش می گوید :من بع��د ،چنین بی پروایی ها و
گستاخی هایی را با موش��ی مثل خودت بکن ،تو را
با ش��تر چه کار؟ موش ،درمانده و عاجز می گوید:
توبه کردم ،ت��و را به خدا م��را از ای��ن اب مرگبار
بگذران .ش��تر رحم��ش می ای��د و می گوید :روی
کوهان من بنش��ین که من صدهزار مثل تو را از این
اب می گذرانم و خیالیم نیس��ت.
مولوی ،این قصه را تمثیلی قرار می دهد برای نوع
رابطه ما با انبیاءالهی:
در باب دغدغه ای به نام بازنشدن ایمیل
افشین خماند
افشین خماند
روزنامه نگار از
دغدغه ای به نام
ارتباطات مجازی
می گوید
نامه از مد افتاده اما صندوق پستی از ورنیفتاده!
خیلی وقت است که کمتر کس��ی به پاکت نامه فکر
می کندکه قرار اس��ت تمام احساسات تلنبار شده را
در لباس��ی رس��انا از جنس واژه ذخیره کند و انتقال
دهد .این روزها کمتر کس��ی اس��ت که بداند زمانی
نوشتن جای درس��ت ادرس گیرنده و فرستنده در
نوع خودش معادله ای بود که حل ان چندان اس��ان
نمی نمود .این روزها کمتر نامه ای است که می رودبه
س��ویش! اگر از درب خانه کاغذی به س��وی حیاط
پرتاب می شود ،قبض اس��ت احتماال و تبلیغ احیانا
که هیچ کدام ،هیچ کس را خوشحال نمی کند! .نامه
نوشتن از مد افتاده اما صندوق پستی ور نیفتاده ...در
این شهر سیمانی ،هرکجا که س��اختمانی به اسمان
نزدیک می ش��ود به تعداد طبقات ،صندوق پس��تی
تعبیه می شود .بسیاری از این صندوق ها در همه عمر
منتظر نامه ای می مانند که هیچ گاه نمی اید .انگار بشر
همیشه منتظر خبر است ،خبری از جایی که می داند
یا نمی داند .خب��ری که در راه اس��ت .صندوق های
پست مقابل هر خانه نشان انتظار است .بگذریم که
خیلی ها هنوز در رویایش��ان وقتی کبوتری می بینند
یاد خبر می افتن��د و نامه ...اما ب��ازار نامه و صندوق
پس��ت را ایمیل و اینباکس از رون��ق انداخته اند ،در
دهک��ده جهانی دیگر کس��ی نه حال��ش را دارد ،نه
حوصله اش را و نه حتی وقتش را که بنشیند و تمام
ادبیات جهان را بکاود ت��ا یکی جمله زیبا پیدا کند و
ان جمله را در پوشش الفاظ کادوپیچ کند و بفرستد
که مثال بگوید خوشحالم« ...خوشحالم» امروز دیگر
دیگر ادا و اصول ندارد ،س��ر و جمع می ش��ود یک
«دونقطه» و یک پرانتز باز .برای نوشتن «غمگینم» هم
خیلی خالقیت نیاز نیس��ت ،پرانتز را که ببندی فضا
انچنان سرشار از اندوه می کند که گویا سوگواره ای
پرسوز و گداز سروده شده ...ایمیل ،چت ،شبکه های
اجتماعی ،این ها شده اند خبررسان اصلی و بهانه ای
برای کمتر شدن حس تنهایی و انتظار ...اما اینها تنها
وظیفه انها نیست ،یک تیر و چند نشان هستند ،اما در
تمامی فرم های ثبت نام یک ستون هم اضافه شده اند؛
پست الکترونیکی ...گویی پست الکترونیکی مثل نام
و نام خانوادگی و شماره شناسنامه بخشی از هویت
فرد را تشکیل می دهد .ستونی که به این باکس ایمیل
را از سطح عاطفی ارتقا می دهد و ان را چند وجهی
می کند ...این روزها پس��ت الکترونیکی و افراد هم
خانواد ه اش بخش غیرقابل انفکاک فرد محس��وب
می ش��وند ،به همین دلیل اس��ت که ب��رای خیلی ها
اولین کار روزشان سر زدن به بخش مجازی هویت
امروزیش��اناس��ت.
...وبشر چه ش��وربختانه می کوشد،تنهایی خود
را در پشت این با هم بودن های مجازی مخفی کند و
انتظارش را در این خبرهای حداقلی التیام ببخشدوبا
این هویت مجازی وبا این دورهم بودن های مجازی
که بیشتر از این که معنای جمع را بدهد به تفریق منتهی
است فاصله ها را کم کند.محبت ها شکل عالیم همه
به خود گرفته اند وهمدردی ه��ا رنگ رفع تکلیف...
اینجاست که بازنشدن ایمیل تبدیل به یک دغدغه می
ش��ود ...یعنی می توان دردنیایی بدون ایمیل زندگی
کرد؟احتماال نه...حتم��ا نه.یک روز ب��دون اینترنت
،می تواند فاجعه باش��د مثل این می ماند که سر تمام
کبوترهای نامه بر را بریده باش��ند یا کل صندوق های
پست را از حافظه شهر دیلیت کنند.دغدغه الکترونیکی
یک دغدغه تازه است ،یک دغدغه مدرن ...برای بشری
که برای خبردار بودن وقت ن��دارد و در عین حال بی
خبری هم نتواند.دغدغه ای که در ش��هر ما کم نیست
وبسیار است.
خبرنامه
ادامه دارد.....
شایدخبریبرسد...
مثلث شماره117
چون پیمبر نیستی پس رو به راه
تا رسی از چاه روزی سوی جاه
تو رعیت باش چون سلطان نه ای
خود مران چون مرد کشتی بان نه ای
چون نه ای کامل ،دکان تنها مگیر
دست خوش می باش تا گردی خمیر
می فرمای��د :نرم ب��اش و خود را مث��ل خمیر به
دس��ت نانوای الهی که همان پیامبر و ولی باشد بسپر
تا نان شوی.
انتصو را گوش کن خاموش باش
چون زبان حق نگشتی گوش باش
و اگر هم چیزی می گویی ،حکم صادر نکن و نظر
نده بلکه بپرس تا شاهنشاهان حقیقت ،اگاهت کنند:
ور بگویی ،شکل استفسار گوی
با شهنشاهان تو مسکین وار گوی
در همین دفتر ،یک بار دیگر در ذیل داس��تان ان
چهار تن که انگور می خواس��تند بخرند ،به این مساله
می پردازد .قصه از این قرار است که مردی یک درهم
به چهار تن صدقه می دهد .از انها یکی عرب اس��ت
یکی ترک یکی ایرانی یکی روم��ی .ایرانی می گوید:
با این پ��ول ،انگور بخریم .ع��رب می گوید :نه ،عنب
بخریم .ترک می گ��وی :نه ،ازم خوب اس��ت .رومی
می گوید :اس��افیل از همه بهتر است .سر همین ماجرا
دعوایشان می شود و دست به یقه می شوند در حالی که
هر چهار نفرشان یک چیز می خواستند:
در تنازع ان نفر جنگی شدند
سر نامها غافل بودند
که ز ّ
س��ری انجا بود،
مولوی می فرماید :اگر صاحب ّ
صلحش��ان می داد و می گفت :من با ای��ن یک درهم
ارزوی هر چهارتایتان را بر اورده می کنم .این جاست
که مولوی به فرق میان س��خن گفتن انس��ان کامل با
سخن گفتن ناقصان اشاره می کند.
ولی خدا حقایق را می شناسد و سخنش پرده از
روی حقیقت بر می دارد .او می داند که انگور و عنب
و اس��تافیل و ازوم ،در حقیقت یک چیز بیش نیست
بنابراین س��خن او مایه اتفاق نظر می شود و جمعیت
خاطر از سخن او فراهم می اید .به عکس ما که حقیقت
را از روی زبان می شناس��یم و الجرم تفاوت زبان ها و
گوناگونی تعبیرها ما را سردرگم می کند و مایه اختالف
می شود« ،ولی» خود حقیقت را دریافته است و زبان،
حجاب فهم او نیست ،به همین سبب است که عرفا در
مکاتب و ادیان مختلف ،حرفشان ش��بیه هم است و
مشربشان ،صلح و مرامشان وفاق و همدلی است و چه
خوش گفته است انکه گفته است :همدلی از همزبانی
سر که زبان
خوش تر است؛ مولوی از زبان ان صاحب ّ
ان چهار گ��دا را می داند ،خطاب ب��ه ان چهارگدا که
تمثیلی از ما ناقصان هستند ،می گوید:
گفت هر یکتان دهد جنگ و فراق
گفت من ارد شما را اتفاق
پس شما خاموش باشید انصتوا
تا زبانتان من شوم در گفت وگو
گفته ش��ما جنگ و جدایی به بار م��ی اورد زیرا
شما در حجاب زبان اسیرید ولی گفته من که از روی
حقیقت حرف می زنم ،ش��ما را به وف��اق و همدلی
می رساند که حقیقت ،واحد است و فقط جلوه های ان
گوناگون است ،پس شما خاموش باشید تا من سخن
گویم و ببینید که فی الواقع یک چیز بیشتر نمی خواهید،
زیرا یک چیز بیشتر نیست که ان هم خداست :وحده
الاله اال هو
21
سیاست
سیاست
مثلث شماره117
22
تو گو
گف
از ریاست مجلس هشتم
تا کاندیداتوری مجلس نهم
گفت و گوی تفصیلی مثلث با علی الریجانی
امید کرمانی ها
1
سیاست
مثلث شماره117
معاون وزارت کار و امور اجتماعی ،معاون وزارت
پس��ت و تلگراف و تلف��ن ،معاونت وزارت س��پاه و
جانشین ستاد کل سپاه پاسداران انقالب اسالمی ،وزیر
فرهنگ و ارشاد اسالمی ،رئیس سازمان صدا و سیما،
نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی،
کاندیدای شورای هماهنگی نیروهای انقالب اسالمی
در انتخابات ریاست جمهوری نهم ،دبیر شورای عالی
امنیت ملی و رئیس مجلس هشتم.
اینها مهم ترین مناصب علی اردش��یر الریجانی
فرزند ایت اهلل میرزا هاش��م املی و داماد اس��تاد شهید
مرتضی مطهری از ابتدای انقالب اسالمی تاکنون است.
او در س��ال 1336در نجف اش��رف متولد شد و
مدتی بعد به هم��راه خانواده اش راه ای��ران را در پیش
گرفت .الریجانی مدرک کارشناس��ی و کارشناس��ی
ارشد خود را در رشته کاربرد کامپیوتر در ریاضیات از
دانشگاه صنعتی شریف دریافت کرد و سپس به پیشنهاد
اس��تاد مطهری برای تحصیل در رشته فلسفه غرب به
دانشگاه تهران رفت.
پس از پیروزی انقالب باز هم به پیشنهاد و توصیه
استاد شهید مرتضی مطهری به س��ازمان صدا و سیما
رفت و به عنوان مدیرکل ب��رون مرزی و دفتر مرکزی
خبر سازمان صدا وسیما مشغول به کار شد.
در سال 1360به عنوان رئیس سازمان صدا و سیما
انتخاب شد .در فاصله س��ال های 61تا 70الریجانی
سمت هایی چون معاونت وزارت کار و امور اجتماعی،
مع��اون وزارت پس��ت و تلگراف و تلف��ن ،معاونت
وزارت سپاه و جانشین ستاد کل سپاه پاسداران انقالب
اسالمی را به عهده گرفت.
در س��ال 1370به عنوان وزیر فرهنگ و ارش��اد
اسالمی دولت هاشمی رفسنجانی انتخاب شد و تا سال
1372در این وزارتخانه ماند .س��پس در سال 1373با
حکم مقام معظم رهبری به عنوان رئیس سازمان صدا
و س��یمای جمهوری اس�لامی ایران منصوب شد و تا
سال 1383به مدت 10س��ال مدیریت این سازمان را
به عهده داشت.
الریجان��ی پ��س از پای��ان مدیری��ت س��ازمان
صدا و سیما نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی
امنیت ملی شد.
در س��ال 1384کاندی��دای نهای��ی ش��ورای
هماهنگی نیروهای انقالب اس�لامی برای انتخابات
ریاست جمهوری نهم شد و از راهیابی به مرحله دوم
انتخابات بازماند .با اغاز به کار دولت نهم ،دبیر شورای
عالی امنیت ملی شد اما در مهر ماه سال 1386پس از 2
سال از سمت خود استعفا داد.
او سپس تصمیم گرفت برای ادامه فعالیت سیاسی
خود وارد پارلمان شود .علی الریجانی برای انتخابات
مجلس هشتم راهی قم ش��د و توانست رای اول مردم
این شهر را به دست اورد .با اغاز به کار مجلس هشتم،
عده ای از نمایندگان که با ریاست غالمعلی حدادعادل
بر مجلس هفتم موافق نبودند تالش بسیاری کردند تا
او را بر کرسی ریاست بنشانند .در میان این نمایندگان
تعدادی از حامی��ان دولت نیز به چش��م می خوردند.
الریجانی توانست در مجلس هشتم 3سنت دیرینه در
پارلمان های جمهوری اسالمی را بشکند؛ اول :در حالی
که رئیس مجلس پیشین در مجلس جدید نیز حضور
داشت ،توانست به ریاست پارلمان برسد .دوم :همزمان
با ریاست مجلس توانست ریاست فراکسیون اکثریت
را نیز از ان خود کند .سوم :اولین رئیس مجلس است
که نمایندگی شهری به جز پایتخت را به عهده دارد.
او همچنین توانس��ت بیش��ترین ارا را در تاریخ
جمهوری اس�لامی برای ریاس��ت مجل��س به خود
اختصاص دهد.
الریجان��ی در دوره ریاس��ت خود ب��ر مجلس
ابتکارات جدیدی به خرج داد که از جمله انها می توان
به دیپلماسی پارلمانی و سفرهای استانی اشاره کرد.
از سوی دیگر او مواضعی دارد که در برخی مواقع
انتقاداتی را برانگیخته اس��ت .نمایندگان منتس��ب به
جبه��ه پای��داری ک��ه در قال��ب فراکس��یون انقالب
اسالمی در مجلس هش��تم حضور دارند از مهمترین
منتق��دان الریجان��ی هس��تند .انتق��ادات نس��بت به
الریجانی زمانی ش��دت یافت که او پس از انتخابات
ریاست جمهوری ،88نسبت به مواضع برخی اعضای
ش��ورای نگهبان انتقاد کرد و ان را جانبدارانه خواند.
برقراری رابطه نزدیک ب��ا اصالح طلبان مجلس انتقاد
دیگری بود ک��ه مخالفان رئیس مجلس هش��تم به او
وارد کردند.
الریجان��ی در مقام ریاس��ت قوه مقنن��ه مواضع
متفاوتی در قبال دولت اتخاذ کرد؛ گاهی علیه همتای
خ��ود در قوه مجری��ه موضع گیری می ک��رد و گاهی
برخالف انتظار نماین��دگان از دول��ت حمایت کرد.
اخرین نمونه این اقدام حمایت علنی علی الریجانی از
سید شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت دهم در
جلسه استیضاح او بود.
در استانه اغاز رقابت های انتخابات مجلس نهم
هنگامی ک��ه اصولگرایان تصمیم گرفتن��د تا در قالب
جبهه متحد اصولگرایان فعالیت های انتخاباتی خود را
پیگیری کنند علی الریجانی به عنوان یکی از اعضای
اصلی این جبهه انتخاب شد و کاظم جاللی را به عنوان
نماینده خود در این جبهه معرف��ی کرد .حضور علی
الریجانی به همراه محمدباقر قالیباف در جبهه متحد
اصولگرایان با انتقادات برخی طیف های اصولگرا همراه
شد تا جایی که جبهه پایداری به دلیل حضور نمایندگان
این دو چهره سیاسی اصولگرا از پیوستن به جبهه متحد
امتناع ورزید.
علی الریجانی ب��رای ورود به مجل��س این بار
نیز از قم کاندیدا شده است .به س��راغ او رفتیم و با او
گفت وگویی تفصیلی درباره مس��ائل مهم روز انجام
دادیم.
23
سیاست
اقای دکتر الریجان��ی ،اگر موافق باش��ید از
موضوع حضور شما در سمت دبیری شورای
عالی امنیت ملی مصاحبه را اغاز کنیم.چه شد
از ان میدان فرهنگی و هنری به شورای عالی
امنیت ملی رفتید؟
lبسم اهلل الرحمن الرحیم .البته بعد از رحلت
مرحوم حجت االسالم والمسلمین حاج سیداحمداقای
خمینی(ره) که نمایندگی رهبری در ش��ورای عالی
امنیت ملی را به عهده داش��تند ،رهبر معظم انقالب،
بن��ده را به عن��وان نماین��ده خ��ود انتخ��اب کردند.
رهبری طبق قانون اساس��ی دو نماینده در ش��ورای
عالی امنی��ت ملی دارند که دوس��ت گرامی حضرت
حجت االسالم والمسلمین اقای دکتر روحانی نماینده
دیگر ایشان هستند ،بنابراین از اوایل مسئولیت صدا
و س��یما درگیر مس��ائل مهم امنیت ملی هم بودم و با
اقای دکتر روحانی هم در جلسات دبیر خانه همکاری
داشتم ،چه در مس��ائل اتمی یا مس��ائل دیگری مثل
افغانستان و عراق جلس��ات پی درپی می گذاشتند و
بحث می کردیم .یادم هست در یکی از این جلسات
دبیر خانه ،وقتی که طالبان در افغانستان دست به قتل
و کشتار زده بود ،احمد شاه مسعود هم به جلسه امد
و نوع رفتار و گفتار او نشان می داد یک نظامی معتقد
و پرقدرت است .وقتی حوادث عراق وضع جدیدی
گرفت ،شهید بزرگوار ایت اهلل سید محمد باقر حکیم
شرکت داشت و با لهجه شیرین خود که فارسی حرف
می زد جلسه را جذاب می کرد .البته با ایشان از سال ها
پیش اشنا بودم و جلس��اتی در منزل دوست گرامی
سردار شمخانی داشتیم که درباره عراق بحث می شد.
ی ایحال بعد از ریاست جمهوری اقای احمدی نژاد،
عل
روزی ایشان گفتند که با مقام معظم رهبری گفت وگو
کرده ان��د و اقا پیش��نهاد کرده اند ش��ما مس��ئولیت
دبیر خانه شورای عالی امنیت ملی را به عهده بگیرید.
اقای احمدی نژاد گفتند خوب است وزارت خارجه را
هم برعهده بگیرید .بعد با مقام معظم رهبری مشورت
کردم ،ایش��ان فرمودند به نظر من دبیر خانه ش��ورای
عال��ی امنیت ملی مهم اس��ت و این مس��ئولیت ،کار
زیادی می برد و با وزارت خارجه جمع نمی ش��ود که
من هم به همین منوال عمل کردم .این توفیق را داشتم
که در زندگی سیاس��ی خود تقریبا هم��ه کار هایی که
برعهده گرفتم با نظر مقام معظم رهبری بوده اس��ت،
وقتی در سپاه ،مس��ئولیت جانشین ستاد کل را داشتم
با نظر ایشان بود ،بعد با نظر ایشان وزیر فرهنگ شدم
و بعد با حکم ایشان مس��ئولیت صداوسیما را در دو
دوره پنج س��اله برعهده گرفتم و دبیری شورای عالی
امنیت نیز با پیشنهاد ایشان بود .بعد ها که از دبیر خانه
مستعفی شدم ،باز با نظر ایش��ان کاندیدای نمایندگی
مجلس شدم.
یعنی ایش��ان توصیه کردند ش��ما کاندیدای
مجلس در دوره هشتم شوید؟!
lبله ،در ان ش��رایط من امادگ��ی این کار را
نداش��تم ،اوال به دلیل بیماری فرزن��دم ،وضع مرتبی
در درون خانه نداش��تم و از ش��رایط روحی مناسبی
برخوردار نبودم و ثانیا به دلیل اینکه سال های طوالنی
در کار های اجرایی بودم و راغب نبودم بس��تر کاری
خود را عوض کنم اما مقام معظم رهبری فرمودند برای
نمایندگی مجلس کاندیدا شوم.
دوره دبیری شما در شورای عالی امنیت ملی،
دوره پر تحولی ب��ود ،هم در زمینه هس��ته ای
و هم در ش��رایط منطقه یعنی ح��وادث عراق
به نقطه حساس رس��یده بود .جنگ 33روزه
هم در این دوره اتف��اق افتاد.ایا این مجموعه
مثلث شماره117
24
شرایط،همگی در دبیر خانه مورد بررسی قرار
می گرفت؟
lهمین طور اس��ت .دبیر خانه شورای عالی
امنیت ملی ،مرکزی بوده و هست که حوادث مهمی که
به امنیت ملی مربوط می ش��د با حضور دستگاه های
مختلف بررسی می شد .حتی یادم هست در ایام عید
که همه بخش ها تعطیل بود مس��اله ملوانان انگلیسی
پیش امد .ما در دبیر خانه تمام وقت روی مساله تمرکز
یافتیم البته انتهای کار به نوعی دیگر تمام شد.
جنابعالی در هدایت پرونده هس��ته ای فعاالنه
عم��ل می کردی��د .ب��ا مس��ئوالن اروپای��ی،
مخصوصا کمیس��یونر سیاست خارجی اروپا
که ان موقع اقای سوالنا بود مذاکرات زیادی
داش��تید و رفت و امدهای زی��ادی به چین،
روسیه و کش��ورهای منطقه .به نظر می رسید
با حضور شما چرخه اقدامات هسته ای که دو
سالی بود به تعلیق کشیده شده بود مجددا به
حرکت در امد.
lلطف داری��د .البته ای��ن اق��دام در زنجیره
تصمیمات قبلی دبیر خانه جای خ��ود را می یابد .در
دوره قبل ،اروپایی ه��ا قول های��ی داده بودند که اگر
مدت موقتی تعلیق کنید ما به یک فرمول اعتماد سازی
می رس��یم که ش��ما چرخه تولید را داش��ته باشید و
نگرانی ها برای ما یعن��ی اروپایی ها و غربی ها از میان
برداشته می ش��ود .ولی متاس��فانه به هیچ وجه پایبند
قول و قرار خ��ود نبودند و عمال ماه ها گذش��ت و به
نحوی گفتند که راه حل این است که شما از فناوری
هس��ته ای غنی س��ازی صرف نظر کنید و به جای ان
تکنولوژی های مدرن به ش��ما می دهیم! وقتی به این
مرحله رسید که کار به عهده بنده افتاده بود و به اژانس
اطالع دادیم که اروپا ب��ه تعهدات خود عمل نکرده و
بنابراین ما کارخانه UCFرا راه اندازی می کنیم .انها
سروصدا کردند ولی در ظرف چند ماه تولیدات UF6
کارخانه ،شعله های توانمندی را افزون کرد و مرحله
بعد غنی سازی در نطنز.
چه شد که از دبیری شورای عالی امنیت ملی
استعفا کردید؟
lبا اقای رئیس جمهور اختالف نظر داشتم.
همین جمله کلی؟!
lش��ورای عالی امنیت ملی نهاد برجس��ته ای
اس��ت که در قان��ون اساس��ی تصریح ش��ده .اغلب
کش��ورها نیز چنین تش��کیالتی را با اسامی مش��ابه
در س��اختار خود دارند .امور کالن مرتب��ط با امنیت
ملی به این ش��ورا می اید .س��طوح خرد و متوسط در
دستگاه های ذی ربط جمع می ش��ود و نهایتا به ستاد
کل نیروهای مسلح یا ش��ورای امنیت کشور مستقر
در وزارت کشور احاله می شود .وقتی امری در سطح
شورای عالی امنیت ملی مطرح می شود یعنی موضوع
کالن کش��ور اس��ت .از جمله موضوع هس��ته ای یا
معادالت مهم منطقه و موضوعات داخلی در صورتی
که تهدیدی علیه یکی از مولفه های دفاعی یا سیاسی یا
اقتصادی یا فرهنگی اجتماعی امنیت ملی باشد.اگرچه
رئیس این شورا رئیس جمهور است ولی تنها نهادی
اس��ت که مصوبات ان با امضای مقام معظم رهبری
قابلیت اجرا پیدا می کند .در حالی که سایر شوراهای
عالی کشور چنین جایگاهی ندارند .حرف امثال بنده
این بود و هست که این شان باید حفظ شود و به دلیل
جایگاه فرا قوه ای ان باید مطابق منویات رهبری جلو
برود .وقتی مداخالت یا اختالف نظرها از حد تعالی
بخش که الزمه کار اس��ت فراتر رود اصطکاک پدید
می اید که مصلحت کش��ور و همراس��تا با منافع ملی
نیست و بنابراین چاره کار در کناره گیری است.
اختالف ش��ما دقیقا چ��ه بود؟ ایا به مس��ائل
هس��ته ای برمی گش��ت؟ ی��ا مثال به ع��راق یا
امریکا؟
lبیش از انچ��ه که عرض ک��ردم توضیحی
ندارم.
در دوره دبیری ش��ما دبیرخانه گسترش پیدا
کرد و چند معاونت ایجاد شد که با رفتن شما
برچیده شد .ان معاونت ها را با چه هدفی ایجاد
کردید و بعدا چرا جمع شد؟
lاینکه بع��دا چرا جمع ش��د به ط��ور دقیق
نمی دانم .اما اینکه چرا ایجاد ش��د ،توضیحی عرض
می کنم .دبیرخانه دو وظیفه عمده دارد؛ اوال با توجه به
دستور جلسات شورای عالی ،کارها را قبال کارشناسی
کند تا بحث پخته شود و در شان و تراز شورای عالی
امنیت ملی قرار گیرد .ثانیا مصوبات شورا را با جدیت
دنبال کند و نظارت الزم را برحسن اجرای مصوبات
داشته باش��د ،یعنی کار را از طریق دستگاه هایی که از
طرف شورا مسئول و موظف می شوند دنبال می کند
و ضمنا نقش و هماهنگ کننده را بین دس��تگاه هایی
ب��ازی کند ب��رای اج��رای موف��ق و جام��ع مصوبه
الزم است.
عالوه بر این ،م��واردی که از ش��ورای عالی به
دبیرخانه تفویض می شود از انجا که مصوبه دبیرخانه
عمال به معنای مصوبه ش��ورای عالی است انها را نیز
به طور دقیق دنبال کند.
با توجه به این فرض و همچنین حجم گس��ترده
موضوعاتی ک��ه در ان زمان به دبیرخانه محول ش��د
بود چند معاونت ایجاد ش��د .معاونت هایی که بعضا
براس��اس مولفه های امنیت ملی بودن��د مثل دفاعی،
اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی و بعضی معاونت هایی
که جنبه ستادی یا عملیاتی داشتند مثل معاونت های
راهبردی ،داخلی ،خارجی و سازمان های بین المللی.
از برادرانی که در این زمینه تس��لط و سابقه و مهارت
داشتند دعوت به همکاری ش��د .مثال برای معاونت
دفاعی از س��ردار رش��ید ،معاونت اقتصادی از اقای
دکتر نهاوندی��ان و معاونت اجتماع��ی و فرهنگی از
اقای دکتر رحمانی فضلی دعوت ش��د .در معاونت
راهبردی اقای دکتر حس��ین ت��اش ،معاونت داخلی
کش��ور اقای جعفری ،معاونت خارجی اقای منفرد
و معاونت سازمان های بین المللی اقای وعیدی قبول
زحمت کردند .هر کدام از این دوستان سوابق موثری
داشتند چون کسانی که در دبیرخانه مسئولیت دارند
باید به گونه ای باش��ند که وجاهت و مقبولیت الزم را
نزد دستگاه هایی که مرتبط با انها هستند ،داشته باشند.
طبعا کمیته های کارشناسی و موضوعی زیر نظر این
معاونت ها تشکیل می شد.
اق��ای دکتر برخ��ی منتقدان ش��ما مواضعتان
درباره انتخابات سال 88را نقد می کنند و مثال
به تبریک شما به میرحس��ین موسوی مبنی بر
پیروزی ایشان اشاره می کنند.
lمن که تبریک نگفته ام.
ولی هیچگاه هم تکذیب نکردید.
lچ��را ،تکذی��ب ک��ردم .چند بار ه��م .با یک
جستجوی س��اده در فضای وب معلوم می شود .البته
من به اصل این انتقاد دارم و ان را غیر اخالقی می دانم
که یک تهمتی به ادم بچسبانند و بعد بگویند اگر غیر
از این اس��ت پس تکذیب کن .در هم��ان ایام برخی
از نمایندگان مجل��س امدند .یکی از انها مس��اله ای
را مطرح کرد به او گفتم دلیلی ب��رای این امر دارید ،
ایشان گفتند؛خوب تکذیب کنید .گفتم شما روحانی
سیاست
من موافق استیضاح بودم
و امری مخفی نبود .حتی
وزیر اقتصاد هم روز قبل از
استیضاح نزدمن امد ،به او هم
گفتم بهتر است استعفا کنید
اما شما بدانید من به تکلیف
خود عمل کردم .از طرفی سنت
عذرخواهی باید در کشور
نهادینه شود .وزیر اقتصاد بابت
قصورش عذرخواهی کرد .در
ماجرای مرحوم کردان هم از
او خواسته بودم با عذرخواهی
به عصبانیت و سوال مجلس
واکنش نشان دهد .البته معنای
عذرخواهی ،نفی قصور نیست
مثلث شماره117
هستید ،کسی که مقدمات فقه را خوانده باشد می داند
که مدعی باید بینه ارائه کند .بع��د مثالی زدم که حاال
ذکر نمی کنم .علی ایحال این روش نه ش��رعی است
نه عقلی که تهمت��ی بزنند بعد بگوین��د تکذیب کن.
عالوه ب��ر این اینج��وری نصف وق��ت و انرژی ادم
صرف مطالعه و رصد رسانه ها و بولتن ها و حرف های
بی مبن��ای محافل می ش��ود و نص��ف وقتش صرف
تکذیب و نوش��تن توضیح و پاتک و طراحی همین
بازی برای رقی��ب! بنابراین یک مس��ئول به وظایف
ذاتی اش نمی رس��د و فقط مشغول حرف است .شما
همین چند نفری که در مجلس هشتم بودند را ببینید.
اینکه می گویم اینها ب��ا واژه فتنه ،تج��ارت می کنند
باتوجه می گویم .در این چهار س��ال جز سخنرانی و
فحش دادن و خط و نشان کش��یدن برای این و ان و
زنده کردن مسائل حاش��یه ای در موافقت یا مخالفت
با کدام موضوع مرتبط با توس��عه و پیشرفت کشور،
صحب��ت کرده اند؟ در کدام کمیس��یون چقدر حرف
کارشناس��ی زده اند؟ یعنی حرفی که ب��ه درد ابادانی
کشور بخورد .کدام وظیفه نظارتی را انجام داده اند؟
کشور باید رو به جلو باشد ،نه اینکه فقط شعار داد و
خود را معیار انقالب و ارزشها و اصولگرایی معرفی
کرد .ان هم با کدام سابقه؟
می گویند شما جزو ساکتین بوده اید.
lمن همیش��ه احتراز کرده ام در ای��ن زمینه ها
ح��رف بزنم یا موض��وع را ب��از کنم .دلیل��ش را هم
گفتم .باعث می شود وقت مس��ئوالن و جامعه به این
مطالب حاشیه ای بگذرد و معلوم نیست به درد دنیای
جامعه می خورد یا اخرت انها .امروز کش��ور نیاز به
حل مش��کالت اساس��ی مردم دارد .نظیر حل مساله
بیکاری ،حل مساله گرانی و ...اما این ادعا هم بسادگی
روشن می ش��ود که خالف واقع است .اگر مجموعه
س��خنرانی های م��را را از ابتدای انتخاب��ات تا امروز
مشاهده کنید بیشترین موضع گیری ها را برای ارامش
جامعه و اجرای قانون پس از انتخابات داشته ام و این
حرف ،نادرست و دکانداری سیاسی است.
ایا مالک س��اکت نب��ودن ،حرف زدن اس��ت یا
کارکردن؟ اینکه گروهی با درک درست از شرایط پر
التهاب کش��ور ،به التهاب دامن نزنند اما در عوض با
پیگیری و جلسه گذاشتن و تالش برای ناکام گذاشتن
پروژه دش��من در بهره برداری از اختالفات داخلی،
فعالیت هایی بکنند صرفا به خاطر انکه کار را به شکل
متین و در س��کوت دنبال کرده اند ،اسمشان می شود
ساکت؟!
یک��ی از همی��ن اقایان ،چن��دی پی��ش درباره
راهبرد اصولی رهب��ری یعنی «ج��ذب حداکثری و
دفع حداقلی» از اساس منکر شده بود که رهبری این
حرف را زده اند .تحریف و توهینی از این باالتر؟! اینها
که دیگران را به راحتی ضدوالی��ت فقیه می خوانند،
ایا حتی با معیارهای خودش��ان ،ضدی��ت با والیت
ندارند؟ شما با رجوع به س��خنرانی هایم در مجلس
وقوف پیدا می کنید که در بین سران قواه هیچکدام به
اندازه بنده درباره بحران حرف نزده اند .البته نگاه من
این بود که مس��اله را در چارچوب مد نظر رهبری به
سوی ارامش بکشانم تا جامعه بتواند در پناه ارامش
پیشرفت کند.
اقای الریجانی برای انتخابات مجلس هشتم
چرا از قم کاندیدا شدید؟ در حالی که برخی
انتظار داش��تند از ته��ران کاندیدا ش��وید و
احتماال سر لیست هم شوید؟
lنظر مراجع عظ��ام تقلی��د و برخی علمای
جامعه مدرسین این بود .من هم امتثال امر کردم.
ایااقایانهمانموقعیابعداازشماقدردانیکردند؟
lابراز لط��ف مراجع معظم تقلی��د و علمای
برجسته قم همیشه بوده اس��ت .امثال ما باید قدردان
انان باشیم .در جلساتی که خدمتشان می رسم همیشه
مرا ش��رمنده محبت های خودش��ان می کنند .از این
جهت هم خوشحالم که یکی از مسئوالن کشور مرتبا
دغدغه های انان را می شنود و نظام انجا که باید چاره
کند ،چاره می کند.
ش��ما به مجلس امدید .رئی��س مجلس هفتم
اقای دکترحداد بودند که از قضا رابطه خوبی
باهم داشتید .چه ش��د که برای ریاست ،نامزد
شدید؟
lمس��ئولیت در کش��ور برحس��ب احساس
وظیفه و برای خدمت به مردم شکل می گیرد و در غیر
اینصورت خسران اس��ت و این منطق ،مخل روابط
دوستانه نیس��ت .مس��ئولیت در جمهوری اسالمی
با رقابت های رایج در دنیای سیاس��ت فرق می کند.
نوعی ادای تکلیف است و کسی که تکلیف از دوشش
برداشته می شود فارغ البال می ش��ود چون به وظیفه
خودش عمل کرده.
چه شد که برای ریاست اقدام کردید؟
lترکی��ب مجلس هش��تم با مجل��س هفتم
متفاوت بود .اگرچ��ه اصولگرایان باز ه��م اکثریت
قاطع را داشتند اما تعداد اصولگرایان به شیوه مجلس
هفتم معترض بودند بنابراین معتقد بودند در مدیریت
مجلس باید تغییر داد تا مش��خص شود پیام مجلس،
اس��تقالل و نظارت دقیق تر اس��ت .بنابرای��ن با بنده
صحبت کردند و گفتند جو غالب اصولگرایان مجلس
این است .عده زیادی از نمایندگان در فاصله دو ماهه
شروع کار مجلس جدید در این زمینه تاکید داشتند.
lام��ا حمای��ت فراکس��یون اقلی��ت را نیز
داشتید ،الاقل به صورت انفرادی.
اقلی��ت در ه��ر مجلس��ی معم��وال در انتخاب
هیات رئیس��ه مجبور اس��ت بین گزینه های مختلف
اکثریت ،یک��ی را انتخاب کند .البت��ه می دانید رئیس
مجلس اگرچه یک انتخاب سیاسی است اما با توجه
به تکثر متبلور در مجل��س ،نوعی انتخاب صنفی هم
هست .به همین جهت اگر دقت کنید می بینید در تمام
ادوار ،وقتی رئیس مجلس از حیثیت مجلس به عنوان
خانه ملت دفاع می کند ،کل مجلس به طور یکپارچه
از او حمایت می کند.
که شما این کار را به خوبی انجام دادید.
lنمی دانم ،شاید حسن نظر شما باشد.
ایا رهب��ری روی اع�لام نامزدی ش��ما برای
ریاست ،نظری داش��تند؟به هر حال ،در همان
ایام ش��ایع بود که قرار اس��ت اخوی شما با
حکم رهبری ،رئیس قوه قضاییه شوند و شاید
همزمانی ریاس��ت دو قوه توس��ط دو برادر ،
خیلی جالب نباشد.
lدقیقا نمی دانم در ان زمان با اخوی صحبت
ریاست قوه قضاییه شده بود یا خیر.
عرض کردم شایع بود.
lاین تش��خیص به خود رهبری بر می گردد.
داب ایشان این است که در انتخاب ها و انتصابات و
تصمیم گیری ه��ا به جز تکالیف ول��ی فقیه و رهبری
مندرج در اصل 110قانون اساسی دخالتی نمی کنند
بنابراین در انتخاب رئیس مجلس ،نفیایا اثباتا نظری
نمی دهند تا نمایندگان ،ازادی عمل بیش��تری داشته
باش��ند .در رای اعتماد ب��ه وزرا یا س��ایر تصمیمات
مجلس نیز همین قاعده را دارند.
ام��ا ان موقع در محافل س��طح ب��اال این خبر
مطرح ش��د که چند روز مانده ب��ه انتخابات
هیات رئیسه ،اقای دکتر حداد با ایشان مالقاتی
داش��ته اند و پس از ان دیدار از جانب رهبری
به شما پیغام داده شد که درباره ریاست اینده
مجلس نظ��ری ندارند و بع��د از ان جنابعالی
نامزد ریاست مجلس شدید.
lاین حرف ها نباید مطرح شود .خرج کردن از
رهبری درست نیست .رهبری همواره به بنده محبت
داش��ته اند و این محبت را به مس��ئوالن دارند چون
احساس می کنند ان مسئول در صدد خدمت است.
اقای دکت��ر ارزیابی ش��ما از مجلس هش��تم
چیست؟
lمجلس هش��تم از فعالیت های حاش��یه ای
سیاسی پرهیز کرد و به جای ان قوانین مادر و قوانین
مهم تصویب شد .قانون هدفمندی یارانه از مهمترین
انهاست .البته ممکن اس��ت در اجرا بدسلیقگی شده
باشد اما اصل این حرکت ،مبنایی و درست بوده است
و دولت باید ش��یب پنج س��اله ای را که برای کاهش
مخاطرات و اسیب ها طراحی شده بود رعایت کند.
قوانین دیگری هم بود از جمله قانون مبارزه با قاچاق
کاال .در کشور ما بیماری و ضایعه قاچاق ،تولید را از
بین می برد و باید به طور اساسی و جامع با ان برخورد
کرد.
قانون تس��هیل فضای کس��ب و کار ک��ه قانون
مهمی است زیرا برای حل مشکل بیکاری ،باید اقتصاد
مردمی شود یعنی زمینه س��رمایه گذاری فراهم شود
چون تامساله تولید حل نش��ود نمی توان بیکاری را
حل کرد .قانون بیمه بیکاری که اضطراب های زندگی
را از بین می ب��رد .اصالح قانون مجازات اس�لامی و
سایر قوانین مادر محصول همین مجلس است .قانون
بیمه کارگران س��اختمانی ،قانون معادن ،قانون بیمه
دس��ت اندرکاران صنعت فرش و زنبورداران که عده
زیادی را تحت پوش��ش قرار می دهد و تعداد زیادی
قوانین دیگر .البته در مجلس هشتم ایین نامه را تغییر
دادیم و نظارت را جدی تر کردیم .سوال از وزرا ،شکل
جدی بخود گرفت ،معاونت نظارت در مجلس ایجاد
شد که اشکاالت ،رصد و پیگیر شود.
در دوره ریاس��ت اقای دکتر حداد عادل ،اقای
محمدرضا رحیمی رئیس دیوان محاس��بات بودند.
در مجلس هشتم اقای دکتر رحمانی فضلی انتخاب
ش��دند .از چند صاحب نظر اقتصادی و پارلمانی که
پرس��یده ایم می گویند دیوان ،گزارش های به موقعی
داده و به سهم خود جلوی تخلفات را گرفته.
25
سیاست
دیوان محاس��بات باید همین طور باش��د .یک
مرجع نظارتی و کارشناس��ی و غیر جنجالی .اساس��ا
کار دقیق و کارشناس��ی باید مس��تقل از رقابت های
سیاس��ی باش��د تا بتواند انحراف معیار را دقیق رصد
کند و ان را به چالش ها و رقابت های سیاسی نیفکند.
انصافا اقای دکتر رحمانی با وجود انکه یک شخص
سیاست شناس اس��ت اما دیوان محاسبات را متحول
کرده و به انجا سیس��تم داده اس��ت تا نق��ش نظارتی
مجلس بهت��ر نمودیابد .اگ��ر مرکز پژوه��ش ها در
پخته کردن و نظر کارشناس��ی دادن به کمیس��یون ها
و نماین��دگان و همچنین رصدگ��ری و عمق دهی و
نگاه پژوهش��گرانه و علمی خدمت بزرگی به ایفای
نقش تقنینی مجلس می کن��د و بعضی اوقات هم کار
بازخوردی انجام می دهد ،دیوان محاسبات هم چشم
ناظر مجلس است.
تش��کر ،چون درب��اره مرک��ز پژوهش ها هم
می خواستیم سوال کنیم.
lبل��ه ،انجا هم اق��ای دکتر احم��د توکلی و
همکارانشان وقت می گذارند و انصافا موثرند.
اهل فن از تحوالتی که در س��ه – چهار ساله
اخیر در کتابخانه مجلس پیش امده خرسندند.
معموال ن��گاه بخل ورزانه ای ب��ر مراکزی که
اسناد تاریخی دارند حاکم است اما از زمانی
که اقای جعفریان به کتابخانه مجلس امده اند
بس��یاری از اسناد را به ش��کل عمومی انتشار
داده اند این ش��اخص و این عملکرد که برای
محققان مهم است.
lاق��ای دکتر جعفریان ی��ک روحانی فاضل
و در ح��وزه خود س��رامدند .انتظار ه��م همین بود.
همین طور است که شما فرمودید .سیاست کتابخانه
مجلس ،شناسایی و کاوش اس��نادی است که به درد
محققان می خورد .گذشته به قول معروف ،چراغ راه
اینده اس��ت و ملتی که تاریخ ن��دارد ملتی بی هویت
است .تاریخ دانی و به ویژه اش��نایی با تاریخ سیاسی
برای هر فرد و ملتی سازنده اس��ت .جمله مشهوری
است که می گوید انکه تاریخ نمی داند مجبور به تکرار
ان است .پس از این لحاظ اقدام کتابخانه مجلس در
انتشار و به قول ش��ما پرهیز از بخل ورزی پژوهشی
شایسته است .ضمن انکه ما تنها کشور منطقه هستیم
که بیش از یکصد سال سابقه پارلمانی و قانونگذاری
از طریق مجلس داریم .به این پیشینه باید مفتخر بود
و یکی از راه هایش انتشار اس��ناد است .عالوه بر این
کتابخانه مجلس از نظر کمی وکیفی تغییر بنیادین کرد و
اثار زیادی از قدما چاپ شد و فصلنامه های کتابخانه،
محتوای غنی پیدا کرد .اینها همه از ثمرات تالش های
استاد جعفریان است.
در انتخاب��ات مجل��س ،اصولگرای��ان ب��ا
لیس��ت های متنوعی ظاهر ش��دند و همزمان
تخریب هایی هم صورت می گیرد .در مجموع
فکر می کنید این تکثر مفید است؟
lمن طرفدار تنوع در مجلس هستم .هریک از
قبایل سیاسی ظرفیت محدودی دارند و بنابراین تنوع
در مجلس به نفع کشور است و از همه مهمتر حضور
جریان های مختل��ف اصولگرای��ی می تواند قدرت
انتخاب مردم را بیشتر کند.
صیانت دموکراس��ی در استقالل قواست .شکل
دمکراسی که مهم نیس��ت بلکه محتوا و روح ان مهم
است .البته بداخالقی و تهمت زدن کار نادرستی است
بنابراین کس��انی که به قول رهبر معظم انقالب مرتبا
از دیگران بدگویی می کنند ،اساس��ا فکر سازنده هم
ندارند .این نگاه های سلبی عالوه بر انکه امکان تفاهم
مثلث شماره117
26
و همدلی و پیشرفت و استفاده از همه ظرفیت ها را از
بین می برد ،موجب دلمردگی و چرکی روح می شود.
اینها به جای تزریق روحیه س��رزندگی و نش��اط که
الزمه پیشرفت است ،ترمزاند .عالوه بر این ،تخریب
شخصیت ،خود فرد تهمت زننده را هم نابود می کند.
پیامبر گرامی اس�لام (ص) فرمود :خ��دای تبارک و
تعالی فرموده است هر که دوستی از دوستان مرا خوار
سازد ،خود را برای جنگ با من اماده کرده است .این
سخن بسیار مهمی است.
چند هفته پی��ش ،در اس��تیضاح وزیر اقتصاد
رس��ما در دف��اع از وزی��ر نط��ق کردی��د.
اقای الریجانی چرا این کار را کردید؟
lیعنی به عن��وان یک نماینده ح��ق ندارم به
عنوان موافق یا مخالف صحبت کنم؟!
lاختیار داری��د .منظور یک حرکت خالف
مس��یر اب بود .چ��ون پیش بینی ای��ن بودکه
اس��تیضاح وزیر اقتصاد رای باالیی می اورد.
اف��کار عمومی از ماج��رای تخل��ف 3هزار
میلیاردی به شدت متاثر بود .هیچ مقام دولتی
هم که استعفا نکرده بود .فرار مدیرعامل بانک
ملی هم مزید بر علت ش��ده ب��ود .طبیعی بود
مجلس باید ب��ا باالترین مق��ام مربوط که این
تخلف در حوزه او انجام گرفته ،برخورد جدی
بکند اما ورود شما مس��یر را عوض کرد .وزن
مجلس معلوم بود چ��ون وزن واقعی خودش
را در جلس��ه فردای همان روز نش��ان داد که
موافقت با اس��تعفای اقای مطهری فقط سی و
دو– سه رای اورد .ظاهرا خود شما هم که تا
یک روز قبل ،مخالفتی با اس��تیضاح نداشتید
پس چرا ورود کردی��د؟ با ای��ن کارتان ،هم
مخالف��ت هوادارانتان در مجل��س را موجب
شدید و هم افکار عمومی را نسبت به خودتان
مساله دار کردید.
lالبته همانطور که گفتید من موافق استیضاح
بودم و امری مخفی نب��ود .حتی وزیر اقتصاد هم روز
قبل از استیضاح نزدمن امد ،به او هم گفتم بهتر است
استعفا کنید اما ش��ما بدانید من به تکلیف خود عمل
ک��ردم .از طرفی س��نت عذرخواهی باید در کش��ور
نهادینه شود .وزیر اقتصاد بابت قصورش عذرخواهی
کرد .در ماجرای مرحوم کردان هم از او خواسته بودم
با عذرخواهی به عصبانیت و س��وال مجلس واکنش
نشان دهد .البته معنای عذرخواهی ،نفی قصور نیست
بلکه نش��ان از پش��یمانی و تالش برای جبران دارد.
برخی سیاست را با هیاهو و
جیغ و داد یا خاله بازی اشتباه
گرفته اند .سیاست ،نه هیاهو
و حرف های غیر معقول زدن
است و نه عرضه رفیق بازی
است .البته سیاست واقعی
نه سیاست مورد نظر عده ای
که با اشفتگی همراه است.
برخی ظاهرا تصور کرده اند
که می توانند پا برهنه و بدون
داشتن عقبه تئوریک و بدون
مطالعه وارد سیاست شوند و
کارها را جلو ببرند .این ساده
اندیشی در امری است که
مرتبط با هدایت جامعه است
متاسفانه در نظام دیوانی ما س��نت پسندیده استعفا و
قبول مس��ئولیت و اعتذار ،مرسوم نیست .باید کمک
کنیم این سنت ،توسعه پیدا کند.
برای وزیر اقتص��اد ،دلیل مهمت��ری هم وجود
داشت که در نطق مخالفت با اس��تیضاح به ان اشاره
کردم .شرایط کش��ور به نحوی نیس��ت که مسئوالن
اقتصادی را حذف کنیم و ج ّو بی اعتمادی و هراس را
بین مدیران اقتصادی دامن بزنیم .این عمال بازی کردن
در میدان دشمن اس��ت .حتی اگر با نیت خیرخواهی
و اصالح و جدیت و برخورد با فساد صورت بگیرد.
ایا می دانید در افکار عمومی اینجور مطرح شد
که شما طراح یا حداقل مدافع حمله به سفارت
انگلستان بوده اید؟
lاین حرفی است که سفیر انگلیس زده.
به هر حال در افکار عمومی ه��م تقریبا همین
نظر شایع شد.
lطرح دوفوریتی مجلس و بالفاصله مصوبه
مجلس در کاه��ش روابط با انگلی��س روی «عزت ،
حکمت و مصلح��ت» بود .لندن در ح��ال فتنه گری
بود و هس��ت و باید با او برخورد می ش��د که به نظر
من مصوبه مجلس نماد این اراده ب��ود و ضمنا برای
ارسال پیام و س��یگنال کفایت میکرد .کارهای خود
س��رانه بعدی و روش های غیر قانون��ی ،همان طور
که در نطق ف��ردای حمله به س��فارت انگلیس گفتم
اصال تایید نمی ش��ود چ��ون ما را بالوج��ه در افکار
عمومی دنی��ا مس��اله دار می کن��د و بهانه به دس��ت
دش��منان می ده��د .بی توجهی به مق��ررات و عرف
رایج بین الملل هم هست .رفتار ما باید منطقی و قابل
دفاع باشد .کس��انی که داب مرا می شناسند می دانند
با ای��ن کارهای غی��ر قانونی که ظاه��ر انقالبی گری
دارد مخالفم.
اقای الریجانی به نظر شما مجلس اینده باید
چه استراتژی داشته باشد؟
lالبت��ه اس��تراتژی مجل��س این��ده را باید
نمایندگان مجلس نهم تشخیص دهند و من نمی توانم
فعال در این باره نظری بدهم اما تحلیل ام این اس��ت
که انقالب اسالمی در جهاتی فربه و غنی شده است
مثال در حوزه سیاست و الهام بخشی در حوزه دینی و
در الهام بخشی به مردم منطقه .اما در جهاتی از جمله
اقتصاد و مدیری��ت هنوز به غنای الزم نرس��یده ایم؛
موضوعاتی که می تواند عزتمندی مردم ایران را تثبیت
کند و کمک کند به الهام بخشی و الگو بودن.
به همین جهت است که می گویم مجلس اینده،
ثقل کارشناس��ی بیش��تری باید داش��ته باشد و روی
اقتصاد کش��ور تمرکز کند .البته در مقوالت اقتصادی
باید صاحب نظریه باشد تا ضعفی که در این سال ها
داشته ایم ،مرتفع شود .مثال نظریه جمهوری اسالمی
ایران درباره عدالت چیست؟ می دانیم عدالت ،نقطه
کانونی مدینه فاضله است ،اما ایا مراد از عدالت فقط
عدالت توزیعی مایحتاج است؟ در حالی که عدالت
باید در همه حوزه ها شمول داشته باشد و اال پایداری
اقتصادی نداریم.
بنابراین مجلس اینده باید پایه ای از متخصصان
داش��ته باش��د .مجلس��ی می توان��د برای س��ایر قوا
ریل گ��ذاری کند که خودش درک عمیقی از مس��ائل
داشته باش��د .عالوه بر این واقعا مس��تقل باشد یعنی
خودش تصمیم بگیرد و تحت تاثیر نباشد .البته وقتی
می گوییم تحت تاثیر نباش��د مرادم این نیست که به
دیگران اعتنا نداش��ته باش��د و در منظومه ای انتزاعی
کار کند بلکه نباید مطیع و منقاد و القاء پذیر از قوای
دیگر باشد .مجلس هر چه بیشتر استقالل داشته باشد
سیاست
حقوق ملت را بهتر پاس می دارد .از طرفی برای دفاع
از حقوق ملت باید با ش��جاعت عمل کنند.اگر قانون
اجرا نشد نباید از ان باتساهل عبور کرد چرا که با این
رفتار عمال حقوق زیادی از مردم پایمال می شود مثال
اگر در قانون هدفمندی یارانه ،بودجه قابل توجه برای
کشاورزان و دامداران و صنعت گران دیده شده که از
انها حمایت شود .حاال اگرچه اجرا نشد ،معنایش این
است که به دامداران و کشاورزان و صنعتگر لطمه وارد
می شود و راکد می شوند .این مساله کوچکی نیست.
انچه برای کش��ور مضر است پرخاشگری در مسائل
حاشیه ای است اما بر سر حقوق ملت ایستادگی کردن
عین عقالنیت است.
ع��ده ای با رفتار ش��عار امیز در مجل��س و دفاع
غیر منصفانه از کاره��ای دولت عمال ب��ه صیانت از
حقوق ملت لطمه می زنند .باید از کارهای درس��ت
دولت حمایت کرد و اشکاالت را هم دید و رفع کرد.
مثال همین نوس��انات نرخ ارز و طال عارضه بدی بود
که نش��ان از مدیریت ناصحیح اقتصادی می کند .هر
چه مجلس بعدی در مسائل اصلی مردم که به معیشت
انها مرتبط است و به رونق اقتصادی کشور می انجامد
تمرکز کند به وظیفه اصلی خود پرداخته اس��ت .البته
مجلس هشتم هم به این وجوه توجه داشت و هم به
مسائل مهم خارجی و داخلی و س��دی بود در مقابل
زیاده خواهی دش��من که رهبر معظم انقالب در دیدار
خرداد ماه امسال با نمایندگان از نقش افرینی مجلس
هش��تم در مس��ائل مهم داخلی و بین المللی قدردانی
فرمودند.
این قرینه ای اس��ت بر اینکه مجلس هش��تم در
عرصه ه��ای مختلف ،توانمن��دی داش��ته .امیدوارم
مجلس نهم با صالحیت بیشتر تخصصی و کارامدی
افزونتر و ش��جاعت بیش��تر در عرصه احقاق حقوق
ملی ظاهر شود.
تحلیل عده ای این است که مجلس هشتم نماد
اعتدالگرایی بود ت��ا انقالبیگری .ش��ما چه
تفسیری دارید؟
lاعتدال واژه ای مخالف انقالبی بودن نیست.
اعتدال و عدالت واژه های مانوس با یکدیگر هستند.
نا متعادل ب��ودن همانط��ور که صفت زش��تی برای
شخصیت یک فرد اس��ت برای یک عنصر سیاسی یا
نهاد سیاسی هم واژه خوبی نیست .انقالب اسالمی،
با عقالنیت و اعتدال قرین است.
منظورم این اس��ت که ع��ده ای می گویندکه
مجلس هش��تم باید ش��ور و هیجان بیش��تری
می داش��ت .از طرف دیگر ،عده ای هم هستند
که می گویند عقالنیت و اعتدال مجلس هشتم
باعث ش��د که جامعه از ش��رایط س��خت و
بحرانی ،با ارامش عبور کند.
lش��ور و هیجان هم س��رجای خودش امر
مطلوبی است و مخالف اعتدال نیست .شور و هیجان
در کار سیاسی به معنای کنار گذاشتن عقالنیت نیست.
فن سیاس��ت امر ذو ابعادی اس��ت و البته جذاب ،به
ش��رط اینکه با فنانیت انجام ش��ود و به همین جهت
کانت ،سیاست را جزو سخت ترین کارها می داند.
برخی سیاس��ت را با هیاهو و جیغ و داد یا خاله
بازی اشتباه گرفته اند .سیاست ،نه هیاهو و حرف های
غیر معقول زدن اس��ت و نه عرضه رفیق بازی است.
البته سیاس��ت واقعی نه سیاست مورد نظر عده ای که
با اشفتگی همراه اس��ت .برخی ظاهرا تصور کرده اند
که می توانند پا برهنه و بدون داشتن عقبه تئوریک و
بدون مطالعه وارد سیاست شوند و کارها را جلو ببرند.
این ساده اندیشی در امری است که مرتبط با هدایت
مثلث شماره117
27
سیاست
جامعه است .سیاست بخش فاخر هدایت کشور است
و طبعا افراد اندیش��مند و عاقل و هنرمند می طلبد .به
قول سعدی
مل��ک داری را دیانت بای��د و فرهنگ و هوش
مست و غافل ،کی تواند؟ عاقل و هوشیار باش.
در بررس��ی مصوبات مجلس هش��تم به نظر
می رس��د تمرکز اصل��ی بر بخ��ش اقتصادی
کشور است؟ ایا خود این مصداق عدم توازن
نیست؟
lالبت��ه تمرکز مجل��س بر توس��عه و ابادانی
همراه با عدالت بوده اس��ت .در مفهوم توسعه نوعی
همه جانب��ه نگ��ری وج��ود دارد مث�لا در مصوبات
مجلس ب��رای رفاه قش��ر مس��تضعف اهتمام جدی
ش��ده اس��ت .گفتم که بیمه کارگران صنعت فرش و
زنبورداران ،بیمه کارگران ساختمانی یا بیمه بیکاران
وجود نداشت ،یعنی این افراد بعد از سی و چند سال
کار ،اینده ای نداش��تند .این اقدام نوعی نگاه دقیق به
صیانت اجتماعی جامعه اس��ت .یا در مجلس هشتم
قانون حقوق مادام العمر مسئوالن که در مجلس هفتم
تصویب شده بود ،لغو شد که نوعی عدالت گرایی را
در مجلس هشتم نشان می دهد .یا در قوانین مختلف
من جمله ،قان��ون امتیازاتی برنامه ب��رای ازادگان و
رزمندگان و خانواده انان قائل ش��دند .از نظر حقوق،
بازنشستگی و تدارک مسکن که قبال نظیر نداشت .یا
در مجلس هشتم به فعالیت های دینی و قرانی توجه
حاصل شد .مثال نیم درصد بودجه کشور باید صرف
گس��ترش فرهنگ قرانی ش��ود .از این موارد بسیار
است .نش��ان می دهد نگاه فراگیری در مجلس هشتم
وجود داشت.
یعنی ش��ما قبول ندارید که بیش��تر مصوبات
مجلس هشتم مرتبط با فضای اقتصادی کشور
بوده است؟
lنه ،بحث من این اس��ت که بهب��ود فضای
اقتصادی کش��ور مباینتی با ن��گاه به بهبود ش��رایط
اجتماعی و فرهنگی ندارد و باید از نگاه تک ساحتی
در اداره کش��ور پرهی��ز کرد .دولت های��ی که تصور
می کنند با نگرش یک بعدی ،سعادت جامعه را تامین
می کنند دچار سوء تفاهم هس��تند .اگر دغدغه اصلی
مجلس هشتم بهبود معشیت مردم بوده است اوال به
معنای غفلت از نیاز های دیگر ملت نبوده است ،ثانیا
وقتی شرایط اقتصادی کشور دچار نوساناتی می شود
طبعا انتظار از مجلس��ی ها این اس��ت ک��ه روی این
مسائل تمرکز کنند .البته اگر دولت دقیق تر مصوبات
مجلس را اجرا می کرد ،شاهد چنین وضعی در مسائل
اقتصادی نبودیم.
ای��ا ناارامی ه��ای سیاس��ی به ای��ن رویکرد
اقتصادی خلل وارد نکرد؟
lطبع��ا موثر اس��ت .اقتصاد یک کش��ور در
شرایط ارام و قابل پیش بینی رش��د می کند به همین
جهت دشمن دنبال بحران سازی سیاسی برای کشور
است تا ذهن مسئوالن به سوی بهبود اقتصادی کشور
نرود یا چال��ش فرهنگی و اجتماع��ی ایجاد می کنند
تا فرصت کار بیش��تر را از مس��ئوالن جامعه بگیرند.
همان طور که در یک خانواده ملتهب ،کار ها به سامان
نمی رس��د در جامع��ه ملتهب هم پیش��رفت حاصل
نمی ش��ود و از همین روس��ت که مجلس هش��تم در
حوادث بعد از انتخابات و فتنه 88رویکرد ارام سازی
داشت نه مثل عده ای که متاسفانه با اقدامات خود بر
فتنه ،بنزین می ریختند که مشتعل ترشود .این کار بازی
در میدان حریف بود چون انها می خواستند مسئوالن
س��رگرم این بحران ش��وند .از عناص��ر خارجی ها و
مثلث شماره117
28
عناصر فتنه انتظاری نب��ود از عالقه مندان به انقالب
انتظار م��ی رود که در می��دان حریف ب��ازی نکنند.
بصیرت داش��تن با فهم درست ش��رایط بین المللی و
منطقه ای و داخلی میسر است نه با شعار دادن .مسائل
اصلی م��ردم را فراموش کنند بعد ه��م خود را بصیر
معرفی کنند.
وقت��ی دوم خردادی ه��ا حاک��م بودن��د همین
معضل را داش��تیم .مخصوص��ا بخ��ش افراطی انها
حرف هایی می زدند که دغدغه م��ردم نبود .مملکتی
که انها اداره می کردند همیش��ه دستخوش چالش و
نا ارامی بود.
یادتان می اید در همین شورای شهر چه اوضاعی
بود؟ هر روز دعوا و یقه گیری و ابسترا کسیون و سطح
منازعات را به رس��انه ها کش��اندن .جوری شده بود
که این 15نفر به جای انکه در جلس��ات با همدیگر
صحبت کنن��د از طریق رس��انه ها ب��ه همدیگر پیام
می دادند.
مجلس ششم هم وضعی شبیه این داشت .دولت
هم که حاکمیت دوگانه را مط��رح می کرد و به دنبال
لوایح دوقل��و بودند .جال��ب اس��ت حقوقدان های
طرفدار خودش��ان به انها گفته بودند این لوایح مغایر
قانون اساس��ی اس��ت و بنابراین حت��ی اگر مجلس
تصویب کند ،قطعا شورای نگهبان باید ان را رد کند.
جواب داده بودند چه بهتر!
این نشان می دهد انها اساس��ا دنبال تنش بودند.
نمی شود ادم به اس��م اصالحات به دنبال براندازی یا
فرو پاشی باشد و سرنوشت شوروی تکرار شود .اگر
خاطرتان باشد همان موقع رهبری درباره اصالحات
یلتسینی ،بیانات روش��نگرانه ای داشتند که همکاران
ما هم در صدا و س��یما بالفاصله به روسیه رفتند و با
روشنفکران مطرح انجا که بسیاری از انها حتی قبال
مارکسیست نبودند مصاحبه گرفتند .انها روشنگری
کردند که به اس��م اصالحات چه بالیی بر سرش��ان
امده است.
بر س��ر نظارت اس��تصوابی و انتخابات مجلس
هفتم چه ماجرایی راه انداختن��د .تحصن در مجلس
و استعفای 70 - 80معاون وزیر و قاطبه استانداران.
این فلج کردن مملکت نبود؟ ایا در چنین ش��رایطی
فرصت کار برای مردم تنگ نمی ش��د؟ باید از تاریخ
پند گرفت .در شرایط امروز بحران سازی فقط سیاسی
به نفع دش��من و عامل عقب افتادگی کش��ور است.
علی الریجانی می گوید« :من
طرفدار تنوع در مجلس هستم.
هریک از قبایل سیاسی ظرفیت
محدودی دارند و بنابراین تنوع
در مجلس به نفع کشور است».
عقال و افراد بصیر ،هرگاه با بحرانی مواجه می شوند
باید به نفع توسعه کش��ور و حفظ حقوق ملت ،ان را
تحت الشعاع قرار دهند.
برخی از سیاسیون این روز ها به نحوه چینش
نیرو ها در لیست های اصولگرا ها انتقاد کرده اند
و می گویند قصد انها تصاحب ریاست مجلس
بوده است .شما چه نظری دارید؟
lنظری ندارم ،مبارک شان باشد! این هم از ان
نوع سواالتی است که جزو علوم «الینفع» است البته
اگر گروه های سیاسی هم چنین هدفی را دنبال می کنند
اعمالش��ان جزو اعمال الینفع برای ملت است .من با
اینگون��ه قبیله گرایی قدرت مخالف��م و فکر می کنم
خداوند تفضلی کرده که عمر ما در جمهوری اسالمی
س��پری ش��ود ،ان هم با این همه ش��هدا و فداکاری.
اینگونه کار ها ،اگر درست باشد نوعی کفران نعمت
است.
اقای دکت��ر! جنابعال��ی عضو هی��ات علمی
دانشگاه تهران هستید؟
lبله.
چه درسی ارائه می فرمایید؟
lدر این دو – س��ه سال ،درس��ی نداشته ام
چون فرص��ت نمی کنم و فقط چند تا رس��اله و پایان
نامه داشته ام.
یعنی حتی 3-4ساعت در هفته؟!
lتدریس که فقط کالس درس نیس��ت .حق
دانشجو بر استاد این است که استاد مرتبا مطالعه کند
و حرف نو بزند و اگر معلم بدون مطالعه س��ر کالس
برود به حق متعلم تعدی کرده است.
قبال چه درس هایی می گفتید؟
lفلسفه افالطون ،فلسفه ارسطو ،فلسفه قرون
وسطی ،فلسفه سیاست و فلسفه هنر.
lشخصا به کدام فیلسوف غربی و به کدام
فیلسوف مسلمان عالقه دارید؟
البته هم��ه فیلس��وفان قاب��ل احترامن��د ،چون
ادم های اندیش��مند و بزرگی بوده اند .فلسفه ،معرفتی
متعالی است که با کل هستی مواجه است .جوامع را
فیلسوفان شکل داده اند .در فالسفه اسالمی متقدم به
صدر المتالهین دلبس��تگی دارم و در فالسفه متاخر به
حضرت عالمه طباطبایی .در فالس��فه متقدم غربی،
افالطون وکانت و در بین فیلس��وفان متاخر ،راولز و
کرپیکیg .
درکنار مصاحبه ها
و بیانیه های
افراد و گروه های
سیاسی ،برگزاری
مناظره های مختلف
درباره انتخابات،
کشور را اماده
برگزاری یک
انتخابات پر شور
کرده است
2
پس از رونمایی از فهرست های انتخاباتی برخی
از گروه های اصولگرا و اصالح طلب ،هفته گذش��ته
تحوالت انتخاباتی شتاب بیشتری به خود گرفت.
از ابتدای هفته گذشته ،نشس��ت های انتخاباتی
و مناظره ه��ا با اعالم فهرس��ت گروه ه��ای حاضر در
انتخابات همراه شد .دانش��گاه ها میزبان مناظره های
انتخاباتی ش��دند و کنفرانس های انتخاباتی متعددی
برای اعالم مواضع کاندیداه��ا و گروه های حاضر در
انتخابات برگزار شد.
جبهه متحد اصولگرایان
تحوالت هفته گذش��ته جبهه متحد اصولگرایان
با نشست های خبری کمیته های تخصصی این جبهه
دنبال ش��د .احمد توکل��ی و الیاس نادران از س��وی
جبهه متح��د اصولگرایان در یک نشس��ت خبری به
سواالت خبرنگاران در مورد مسائل مختلف اقتصادی
به خصوص قان��ون هدفمند ک��ردن یارانه ها و اجرای
اصل 44قانون اساسی از س��وی دولت پاسخ گفتند.
چندروز بعد نشست دیگری با حضور حسین فدایی
و علیرضا زاکانی برگزار شد که در ان برنامه های جبهه
متحد اصولگرایان در زمینه نظارت و مبارزه با مفاسد
اقتصادی تشریح شد.
همچنی��ن ب��ار دیگ��ر ای��ت اهلل مهدوی کنی به
اظهارنظر درخصوص وحدت اصولگرایان در استانه
انتخاب��ات پرداخ��ت .او صراحتا اعالم ک��رد« :جبهه
پایداری را قبول دارم ،اما انها ما را قبول ندارند».
او با تاکید بر اینک��ه کاندیداها بای��د از تخریب
یکدیگر بپرهیزند تا ب��ه امید خدا انتخاباتی پرش��ور
داشته باش��یم ،افزود« :من به یکی از مومنین گفتم که
چرا در استانه انتخابات دیگران را تخریب می کنید و
ان ش��خص جواب داد برای اینکه به طرفدارانم ثابت
کنم که طرفدار یک گروه و مخالف گروه دیگر هستم
و برای اینکه جایگاه خ��ودم را ثابت کنم باید رقیب را
تخریب کنم».
دبیرکلجامعهروحانیتتاکیدکرد«:اختالف سلیقه
را باید بعد از انتخابات در مجلس و در تصویب قوانین
اعمال کرد و نباید قبل از انتخابات یکدیگر را تخریب
کرد».
وی افزود« :البته طرف حس��اب من ضد انقالب
نیست ،بلکه همین مجموعه انقالبی ها هستند».
رئیس مجلس خبرگان با اشاره به اینکه چند روز
دیگر تا برگزاری انتخاب��ات باقیمانده ،گفت« :توصیه
می کنم در این چند روز باقیمانده مومنین دور هم جمع
شوند و زیر یک علم سینه بزنند».
ایت اهلل مهدوی کنی اظهار داشت« :در مشهد بودم
که نوجوانی از من پرسید شما جبهه پایداری را قبول
دارید یا نه ،گفتم بله قبول دارم .ان جوان از من پرسید
پس چرا وحدت نمی کنید ،من هم پاسخ دادم چون انها
ما را قبول ندارند».
دبیرکل جامعه روحانیت با بی��ان اینکه اختالف
سلیقه در مقام تصمیم گیری در مجلس خوب است،
گفت« :اما اگر بخواهیم در استانه انتخابات افراد انقالبی
ی که در انقالب حضور دارند و
به تیپ هم بزنند ،مردم
برای این انقالب شهید داده اند دچار تزلزل می شوند».
مثلث شماره117
رقابت برای کرسی های بهارستان
سیاست
گزارشی از اخرین تحوالت گروه های سیاسی در استانه انتخابات 12اسفند
غالمعلی حدادعادل ،رئیس کمیسیون فرهنگی
مجلس نیز در پاس��خ به س��والی مبنی بر اینکه «گفته
شده اس��ت ش��ما از قول مقام معظم رهبری گفته اید
اصولگرایان باید یک لیس��ت دهند؛ ای��ا این موضوع
درست است؟» گفت« :هر جمعیتی که می خواهد پیروز
ش��ود باید وحدت داشته باش��د .ما از اینکه هم اکنون
چند لیست ش��کل گرفته و تعدد لیست ها ایجاد شده
خوشحال نیستیم و اینکه می گوییم مهم نیست ،برای
این است که االن نمی شود کاری کرد ،ولی همه اینها به
این معنی نیست که رهبری جانب یک حزب و جریان
باشد ،چراکه رهبری تعیین کننده اصولگرایی به معنای
عام کلمه هستند و در این موضوع شکی نیست .ایشان
در انتخابات موضع پدرانه خود را حفظ می کنند و چتر
ایشان بر سر همه ملت ما گسترده است و انشاءاهلل مردم
با انتخاب خود ،مجلس خوبی را تشکیل دهند».
ام��ا مهمتری��ن تح��ول انتخابات��ی در اردوگاه
اصولگرایان ،حمایت رس��می ایت اهلل مهدوی کنی و
ایت اهلل محمد یزدی از فهرست انتخاباتی جبهه متحد
ی اعالم شد.
بود؛ موضعی که با انتشار یک بیانیه رسم
براین اس��اس جامعه روحانیت مب��ارز تهران و
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور بیانیه مشترکی
به امضای حضرات ایات مهدوی کنی و محمد یزدی،
خواستار مشارکت گسترده مردم در انتخابات مجلس
نهم شده و ضمن طرح مطالبات خود از مجلس اینده،
لیست جبهه متحد اصولگرایان را مورد حمایت قرار
دادند.
در بخشی از این بیانیه با اش��اره به تشکیل جبهه
متحد اصولگرایان امده اس��ت« :پ��س از ماه ها اینک
فهرست انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایی قطعی ارائه
شده است .این فهرست محصول عقل جمعی و اضالع
تشکیل دهنده جبهه اس��ت ،لذا جامعتین ،جمع بندی
دیدگاه های اضالع اصولگرایی را که در فهرست تبلور
یافته است تایید می کند و در تهران و شهرستان ها به این
فهرست به طور کامل رای خواهد داد».
29
سیاست
جبهه پایداری
بدون ش��ک مهمترین خبری که هفت��ه پیش بر
تحوالت جبهه پایداری و اصولگرایان تاثیر گذاشت،
انتش��ار نامه مرتضی اقاتهرانی به ایت اهلل مهدوی کنی
بود.
این نامه به منظور اعالم ش��رایط جبهه پایداری
برای پیوس��تن به جبهه متحد اصولگرایان و خطاب
به بزرگان این جبهه نگاشته شد .اقاتهرانی در این نامه
ضمن برشمردن نقدهای خود به ترکیب اعضا ،اعالم
کرد که در صورتی لیست این جبهه را منصفانه می داند
که حداقل نیمی از اعضای ان ،از طرف جبهه پایداری
باشند و حداقل ش��رط همراهی ،عضویت سه نفر در
شورای اجرایی و یک نفر در شورای حکمیت است.
او در ای��ن نامه که خط��اب به حض��رات ایات
مهدوی کن��ی و یزدی نوش��ته ش��ده ،پس از تش��کر
از زحم��ات این دو چهره ش��اخص اصولگ��را برای
وحدت اصولگرایان به نشست نهم تیرماه در راستای
ش��کل گیری وحدت اصولگرایان برای مجلس نهم
اش��اره کرده و برخی از نقطه نظرات جبهه پایداری را
بیان کرده است.
اقاتهرانی با اشاره به تصویب منشور اصولگرایی
و تاکید بر پایبندی به ان ،خاطرنشان کرد« :الزم است
در انتخاب افراد معرفی ش��ده ،اصول ان منشور مورد
توجه قرار گیرد که مهمترین ان والیتمداری و جلوه ای
از رفتار سیاسی افراد گروه ها در فتنه ۸۸است».دبیرکل
جبهه پایداری سپس اینگونه نتیجه گیری کرده است:
«افرادی که در ان فتنه عملکرد غیرقابل قبولی داش��ته
و با س��کوت خود فتنه را مورد حمایت قرار داده اند،
نمی توانند در مرکزیت س��اماندهی اصولگرایان نقش
ایفا نمایند .در نتیجه تجدیدنظر در انتخاب افراد اضالع
را ضروری دیدیم و بی توجهی به ان را موجب ناامیدی
امت حزب اهلل که در نهم دی ماه حماسه افریدند و در
صحنه انتخابات حضور حداکثری دارند ،می دانیم».
نماینده ته��ران در مجلس هش��تم با اش��اره به
انتخابات اسفند 86نامه خود را اینگونه ادامه داد« :در
دور پیشین که تدبیر بزرگان بر وحدت اصولگرایان و
ارائه لیس��ت واحد بود ،برخی از افراد عهد شکستند
و خود لیس��ت جداگانه ای تحت عنوان اصولگرایان
فراگیر منتشر و تبلیغ کردند و در عمل وحدت را نادیده
گرفته و وحدت ش��کنی کردند .چرا باید این افراد در
این دوره خ��ود در مرکزیت وحدت اصولگرایی قرار
گیرند؟ پیشنهاد این است که د ر ترکیب شورای اجرایی،
عهدش��کنان جایی نگیرند و فقط نمایندگان سه ضلع
حضور داشته و نمایندگان افراد دیگر حذف شوند».او
در بخش سوم نامه خود خواس��تار حضور نمایندگان
جبهه پایداری در شورای داوری و اجرایی شده است:
«بر مبنای حکم عقل و منطق ،در شورای حکمیت باید
تمامی اعضا نسبت به اضالع وحدت ،بی طرف باشند
یا به صورت عادالنه هرضلع��ی دارای نمایندگانی در
شورا باش��ند .در حالی که در ترکیب شورای حکمیت
هریک از دو ضلع پیروان خط امام و رهبری و جمعیت
ایثارگران و رهپویان دارای نمایندگانی هستند ولی از
جبهه پایداری...؟ بدین وس��یله درخواست می شود
اقای روح اهلل حس��ینیان در ترکیب شورای حکمیت
قرار گیرد».
اقاتهران��ی در ادام��ه نامه خ��ود با بی��ان اینکه
تجربه انتخابات گذش��ته و از جمله مجلس هشتم و
ریاس��ت جمهوری دهم نش��ان داد که نقش اصلی در
نتیجه انتخابات را خیل کثیر مردم حزب اللهی به عهده
داش��ته اند و در انتخابات اتی نیز انش��اءاهلل این چنین
مثلث شماره117
30
خواهد بود ،تاکید کرده اس��ت« :س��همیه بندی تعداد
نفرات اضالع در شورای اجرایی مورد پسند این جبهه
نبوده ،ولی چون حضرات اقایان ان را مصلحت دیدند
مورد پذیرش ما نیز خواهد ب��ود؛ لیکن باید در تعداد
نفرات ،عدالت و انصاف مد نظر قرار گیرد .درخواست
قبلی تعل��ق حداقل ۵۰درصد ش��ورای اجرایی یعنی
چهار نفر از هشت نفر به این جبهه بوده است .اینک به
منظور تحقق وحدت ،انتظار می رود که حداقل سه نفر
را به شرح ذیل در ترکیب ش��ورای اجرایی قرار دهید
که عبارتند از:
الف :مهندس صادق محصولی
ب :دکتر کامران باقری لنکرانی
ج :دکتر اصغر زارعی
اما این جبهه در روزهای شنبه و یکشنبه گذشته
نشست های انتخاباتی را نیز برگزار کرد.
محمد سلیمانی ،وزیر ارتباطات دولت نهم در این
نشست در پاسخ به این پرسش که «چرا جبهه پایداری
را ب��رای فعالی��ت در انتخابات مجلس نه��م انتخاب
کرده اید؟» با تاکید بر اینکه «برای من بحث نگرش ها
مهم بوده اس��ت» افزود« :جبهه پایداری به شعار «ما
می توانیم» متعهد اس��ت و همین انگیزه موجب شده
در حوزه تولید عل��م و فناوری های مختلف گام های
بلندی برداشته ش��ود .چنین نگرشی در تک تک افراد
جبهه پایداری بسیار برجسته است».
وی با بیان اینکه «تفکر موجود در جبهه پایداری،
شب و روز کار کردن و دویدن است» ،اظهار کرد« :اصال
برای جبهه پایداری بحث این نیست که روی میزشان
قهوه و میوه باشد و نوع این تفکر برای افراد این جبهه
مهم است».
عضو جبهه پایداری با طرح این پرسش که «چرا
در حال حاضر باید مجلس تعطیل باشد؟» خاطرنشان
کرد« :شرایط ما در حال حاضر شرایطی استثنایی است
و بحث هایی چون بررس��ی بودجه س��ال 91و بحث
تحریم ها مورد توجه اس��ت و مقام معظم رهبری نیز
بارها فرموده اند که نگذارید انتخابات موجب سستی
و رکود در امور مجلس شود .حال اگر این نگرش که
نگرش جبهه پایداری است ،بر مجلس شورای اسالمی
حاکم شود ،دیگر این اتفاقات نمی افتد و اصال مجلس
به جای هشت ساعت ،شانزده ساعت کار خواهد کرد؛
ضمن اینکه مصوبات مجلس ش��ورای عالی انقالب
فرهنگی نیز روی زمین نمی ماند».
او در پاسخ به این پرسش که «برای برنامه هایتان
چه ضمانت اجرایی در مجلس خواهید داشت؟» با بیان
اینکه اگر مقدار قابل توجهی از اعضای این جبهه وارد
مجلس شوند ،بساط یکسری مسائل در مجلس جمع
اصالح طلبان هفته گذشته
در حالی دو فهرست
انتخاباتی برای مجلس
نهم ارائه کردند که برخی
طیف های این جریان
سیاسی پیش از این اعالم
کرده بودند که استراتژی
اصالح طلبان حضور افراد
به جای فهرست های
انتخاباتی است ،اما
اکنون به نظر می رسد که
ارائه این فهرست ها به
معنای شکست تفکر عدم
مشارکت درانتخابات
مجلس است
خواهد ش��د ،گفت« :در این صورت شاهد نخواهیم
بود که بسیاری از خواس��ته های شخصی نمایندگان،
وقت دولت و کش��ور را بگیرد و درعوض ،سواالت
از دولت و وزرا ،جنبه تخصصی پی��دا خواهد کرد و
دیگر جنبه ش��خصی و خودخواهی نخواهد داشت.
در این صورت هم افزایی با هر دولتی که سر کار باشد
به شدت افزایش پیدا می کند ،چراکه جبهه پایداری به
دنبال انجام تکلیف است».
این وزیر دولت نهم اظهار ک��رد« :در ان زمان که
اعضای جبهه پایداری به مجلس راه پیدا کنند ،سواالت
از وزرا حتما مشکلی از مشکالت کشور را حل می کند؛
ضمن اینکه در این صورت بساط بازی های سیاسی و
سیاسی کاری تا مقدار زیادی جمع خواهد شد».
سلیمانی افزود« :اگر جبهه پایداری حضور موثری
در مجلس داشته باشد ،گفتمان امام(ره) ،نظام ،رهبری
و مردم دنبال می شود و جریان سازی در این راستا شکل
خواهد گرفت .همچنین نقش مجلس در بعد نظارت بر
ی داشته باشد یا
دولت به عنوان نظارتی که جنبه مچ گیر
بخواهد یک دولت را بکوبد و به زمین بزند یا عاملی در
جهت بهانه گیری باشد ،نخواهد بود و نظارتی شفاف،
توانمند و قدرتمند شکل خواهد گرفت».
عضو جبهه پایداری گف��ت« :اگر جبهه پایداری
به عنوان یک فراکس��یون قدرتمند حض��ور پیدا کند،
حتما موجب کار بیش��تر مجلس خواهد شد؛ چنانچه
حتی مجلس روزهای پنجش��نبه و جمعه نیز کار کند
و ما شاهد تعطیل بودن مجلس در زمان های حساس
نخواهی��م بود و اص�لا در ان وقت ،تعطیل��ی معنایی
نخواهد داشت و روحیه بسیجی ،ایثارگری و نوکری بر
مردم حاکم خواهد شد».
او در ادامه ،با بیان این اعتق��اد که جبهه پایداری
در حال سانسور شدن است ،افزود« :هم اکنون شاهد
هستیم که در مقابل جبهه پایداری ،از سوی برخی از
کسانی که خود را مالک کشور می دانند ،سانسور قوی
انجام شده و فردی که طی دوره های مختلف نماینده
مجلس بوده ،باز هم می خواهد با ز دو بند وارد مجلس
ش��ود ،در حالی که ما به این دوس��تان می گوییم چرا
می ترسید؟ بگذارید افراد جدیدی وارد مجلس شوند».
سلیمانی اضافه کرد« :جبهه پایداری بوق و بلندگو
ندارد ،پای جبهه ،جوانان کشور هستند و گفتمان این
جبهه دردل جوانان و دانشجویان ما به خوبی نشسته
و امیدواریم این گفتمان از طری��ق نهادهای مردمی و
ی حرکت کند».
رسم
عضو جبهه پایداری انقالب اسالمی با بیان اینکه
«مجلس نهم باید یک مجلس نواور و جدید باش��د و
افرد توانمند وارد این مجلس شوند» ،خاطرنشان کرد:
«باید افرادی وارد مجلس نهم شوند که برای مطالبات
مردم ،اهمیت و ارزش قائل باش��ند و در این صورت
مشارکت مردمی هم قابل توجه خواهد بود».
او تاکید کرد« :در مجلس نهم باید به جای طرح ها
ی مورد توجه قرار می گیرند،
و الیحه هایی که از نظر کم
لوایحی در زمینه تولید علم و فن��اوری و از نظر کیفی
مدنظر قرار بگیرد».
روز در نشستی دیگر که در دانشگاه تربیت مدرس،
با حضور تعدادی از اعضای جبهه پایداری برگزار شد،
مسعود میرکاظمی ،وزیر بازرگانی دولت نهم و وزیر
نفت دولت دهم ،محمد سلیمانی وزیر ارتباطات دولت
نهم ،کفایتی ،سید محمود نبویان و حمید رسایی به بیان
مواضع این جبهه پرداختند.
ائتالف فراگیر اصولگرایان
اعالم موجودیت این جبه��ه در فاصله دو هفته
جبهه صدای ملت
علی مطهری از چهره های ش��اخص این تشکل
انتخاباتی گفته است که این جبهه فعال در تهران فعالیت
می کند .او تاکید کرده است که تشکل متبوعش قصد
استفاده از کاندیدای مشترک با سایر گروه ها را ندارد.
مطه��ری در جمع خبرن��گاران اظهار داش��ت:
«در لیس��ت انتخاباتی صدای ملت ،قصد اس��تفاده از
کاندیداهای مشترک با سایر گروه ها را نداریم».
وی افزود« :این موضوع در برنامه های ما مورد تاکید
قرار گرفته و بر این اساس ما برای معرفی لیست نهایی
خود از افراد میانه رو در جریان اصالح طلبان نیز استفاده
خواهیم کرد».عضو موسس تشکل انتخاباتی صدای
ملت با تاکید بر اینکه لیست این جبهه 30نفره نیست،
افزود« :ما فعال تنها در ته��ران فعالیت می کنیم و برای
شهرستان ها فعال برنامه ای نداریم».
سیاست
اصالح طلبان
اصالح طلبان هفته گذش��ته در حالی دو فهرست
انتخابات��ی برای مجل��س نهم ارائه کردن��د که برخی
طیف های این جریان سیاسی پیش از این اعالم کرده
بودند که استراتژی اصالح طلبان حضور افراد به جای
فهرست های انتخاباتی است ،اما اکنون به نظر می رسد
که ارائه این فهرس��ت ها به معنای شکست تفکر عدم
مشارکت درانتخابات مجلس است.
اولین گ��روه از اصالح طلبانی که هفته گذش��ته
از فهرس��ت انتخاباتی خ��ود رونمایی ک��رد ،حزب
مردمس��االری بود .این تش��کل اصالح طل��ب با قرار
دادن عل��ی مطه��ری و حمیدرض��ا کاتوزی��ان در
فهرس��ت انتخاباتی 15نفره خود در ته��ران ،بیش از
انکه اصالح طلبان را به تعج��ب وادارد ،اصولگرایان
ن هاش��می ،علیرضا
را ش��گفت زده کرد .سید حس��ی
محجوب ،علی مطهری ،س��هیال جل��ودارزاده ،الهه
راس��تگو ،عل��ی عس��گری ،حمیدرض��ا کاتوزیان،
محمدرضا جعفری ،محمدعلی رجایی نیا ،سید مرتضی
موسوی ،سید علی محمد خادمی ،مصطفی مصطفایی،
یونس قربانی ،علیرضا نژادصاحبی و س��االر حس��ن
زاده 15کاندیدای��ی هس��تند که در فهرس��ت حزب
مردمساالری جای گرفتند.
روز یکشنبه گذشته نیز فهرست انتخاباتی 17نفره
جبه��ه مردمی اصالح��ات در تهران ب��رای انتخابات
مجلس نهم اعالم شد.
الهه راس��تگو ،علیرضا محجوب ،علی مطهری،
امیدوار رضایی ،سید حس��ین هاش��می ،سید مرتضی
موس��وی ،محمدعل��ی رجایی نیا ،وه��اب عزیزی،
محمدرض��ا طاهری ،س��االر حس��ن زاده ،ابوالفضل
قراخانی ،حس��ن خزائی ،سید کریم السادات مظلوم،
مهدی س��ودانی ،عباس بقایی ،نصراهلل بش��ار و بهنام
ملکی نیز در حال��ی به عنوان کاندیداه��ای این جبهه
معرفی شدند که اشتراک چندانی میان این دو فهرست
مشاهده نمی شودg .
مثلث شماره117
مانده تا انتخابات با واکنش های متفاوتی مواجه ش��د.
محمدحس��ن غفوری فرد ،نماینده تهران در مجلس
هشتم و عضو هیات رئیسه مجلس که به گفته خودش با
قرعه کشی از فهرست جبهه متحد اصولگرایان حذف
ش��د ،راه دیگری را در پیش گرفت و ب��ه دنبال ارائه
فهرستی جدید رفت .او فهرست انتخاباتی خود را با
عنوان ائتالف فراگیر اصولگرایان منتش��ر کرده است؛
ائتالفی که در انتخابات مجلس هشتم منتسب به محسن
رضایی ،محمدباقر قالیباف و علی الریجانی شده بود.
غفوری ف��رد ابتدای هفته بعد همراه ابوالحس��ن
نواب و کمال سجادی نشستی خبری برگزار کرد و در
ان فهرست انتخاباتی خود را با 21عضو معرفی کرد.
بر این اس��اس حس��ن غفوری فرد ،ابوالحسن نواب،
علی عباس��پور تهران��ی ،حمیدرض��ا کاتوزیان ،علی
مطهری ،حسین ابراهیمی ،غالمرضا مصباحی مقدم،
محسن کازرونی ،عس��گری ،تسخیری ،خانم نظری،
خانم خ��ان محمد زاده ،س��ید کمال الدین س��جادی،
نیکفر ،حسن السجردی ،علی نقی خاموشی ،حسین
شیخ االس�لام ،رضا حس��ینی ،دهقان ،حسن زمانی و
فرمانی کاندیداهای این فهرست در تهران خواهند بود.
حسن غفوری فرد ،دبیرکل این ائتالف هدف از
حضور این ائتالف در انتخابات مجلس نهم را جلب
مشارکت حداکثری مردم اعالم کرد.
ابوالحسن نواب ،عضو ش��ورای مرکزی ائتالف
بزرگ اصولگرایان نیز گفت« :هر چه به زمان انتخابات
نزدیک می ش��ویم گروه های اصولگرا و اصالح طلب
شرایط انتخابات را بهتر درک می کنند و حتی کسانی که
قصد تحریم انتخابات را داشتند اعالم می کنند که در
انتخابات اتی شرکت خواهند کرد».
حجت االسالم تس��خیری ،عضو دیگر شورای
مرکزی ائتالف اصولگرایان گف��ت« :نیروهایی که از
ش��رکت در انتخابات انصراف داده ان��د به ضرر خود
عمل کرده اند».
همچنین سید کمال الدین س��جادی ،عضو دیگر
شورای مرکزی ائتالف بزرگ اصولگرایان اظهار داشت:
«ائتالف ب��زرگ اصولگرایان بخش��ی از اصولگرایان
محسوب می شود».
وی افزود« :چهره هایی که در این لیست حضور
دارند شخصیت های سیاسی هس��تند که مردم تهران
به انها رای داده اند و زندگی فردیش��ان نشان می دهد
ب��ه مراکز ث��روت و ق��درت وص��ل نب��وده و دارای
تخصص های مورد نیاز مجلس هستند».
سجادی تاکید کرد« :لیست 30نفره تهران پیشانی
مجلس نهم است».در ادامه حسن غفوری فرد در پاسخ
به سوالی مبنی بر اینکه چند حزب و گروه در ائتالف
بزرگ اصولگرایان حض��ور دارند ،گف��ت« :ائتالف
فراگیر اصولگرایان مجموعه ای از شخصیت های مهم
سیاسی کشور است».
او تفاوت اصولگرایان را در راه هایی دانست که
انها برای دستیابی به اهداف انتخاب می کنند.
نماینده تهران افزود« :مشکالت موجود ناشی از
عدم اجرای قانون یا اجرای ناقص قانون است».
غفوری فرد در خصوص س��ازوکار جبهه متحد
اصولگرایان برای انتخاب کاندیداهای فهرست خود
و قابلیت ه��ای این س��ازوکار گفت« :ته��ران دارای
شخصیت های سیاسی و مدیران اجرایی فراوانی است،
بنابراین هر سازوکاری که انتخاب شود ناچار حداکثر
30نفر گنجایش دارد».
او با تاکید بر اینکه قبل از اینکه س��ازوکار جبهه
متحد اصولگرایان مشخص ش��ود وجود لیست های
متعدد اصولگرایی در انتخابات مجلس نهم قابل تصور
بود ،گفت« :س��ازوکار فعلی جبهه متحد اصولگرایان
برای تعیین کاندیداهای احزاب به طور کامل اجرا نشد.
عالوه بر این خارج از این سازوکار نیز کسانی بودند که
در دایره اصولگرایان قرار داشتند ،اما اندیشه هایشان با
جبهه متحد زاویه داشت».
غفوری فرد تاکید کرد« :وجود لیست های متعدد
در انتخابات پی��ش رو را نه تنها مض��ر نمی دانم بلکه
معتقدم فهرست های متعدد عقاید مختلف سیاسی و
اجتماعی را به خود جذب خواهد کرد و باعث افزایش
مشارکت مردمی می شود».
ت تریبون
پس از غفوری فرد ،ابوالحسن نواب پش
قرار گرفت .نواب با بیان اینکه بن��ده به عنوان معاون
سیاس��ی جامعه روحانیت در جریان تدوین منش��ور
اصولگرایی قرار داش��تم ،گفت« :کس��انی که منشور
اصولگرایی را قبول دارند در دایره اصولگرایی تعریف
می ش��وند ».او اظهار داش��ت« :تاکید بر ای��ن نکته که
در تهران با این س��طح وس��عت تنها 30نفر می توانند
جریان اصولگرای��ی را نمایندگی کنند ضعف جریان
اصولگرایی را موجب می شود».
نواب همچنین گفت« :باید روش ها و زایش های
اصولگرایی را مورد توجه قرار داد ،اصولگرایی دارای
بدنه قوی در کشور است و طیف های متعددی را شامل
می شود ،باید تالش کرد که این طیف ها در انتخابات
اینده به صورت قوی حاضر شوند تا انتخاباتی پرشور
و رقابتی داشته باشیم».
در ادام��ه ب��ار دیگ��ر غفوری فرد به س��واالت
خبرن��گاران پاس��خ داد .او در خصوص اش��تراکات
فهرس��ت انتخاباتی ائت�لاف و صدای مل��ت گفت:
«اشتراکات فهرست ائتالف فراگیر و فهرست صدای
ملت زیاد اس��ت».دبیرکل ائتالف فراگیر اصولگرایان
افزود« :صدای ملت لیست 10الی 15نفره ای را ارائه
خواهد داد ک��ه حداقل 10نفر از اعضای این لیس��ت
در فهرس��ت ما حضور دارند».او گفت« :اندیشه های
صدای ملت را قبول دارم و به نظرم دو فهرست ائتالف
بزرگ اصولگرایان و صدای ملت همفکر و هم اندیشه
هس��تند».غفوری فرد در خصوص رقابت گروه های
اصولگرا در تهران گفت« :فهرس��ت اصلی در تهران
فهرس��ت اصلی جبهه متحد اصولگرایان و فهرست
ائتالف بزرگ اصولگرایان اس��ت که شانس باالتری
را در انتخابات مجلس نهم دارن��د و مکمل یکدیگر
هستند».
او در بیان علت اعتقاد به این موضوع تاکید کرد:
«مردم تهران تابع روحانیت هستند و دو لیست جبهه
متحد و ائتالف بزرگ نزدیکی بیش��تری با خط مشی
جامعتین دارد .عالوه بر این روحانیون و این لیس��ت
تقریبا مشترک هستند».
غفوری ف��رد در خصوص ترکی��ب مجلس نهم
گف��ت« :اکثریت قاط��ع اصولگرایان مجل��س نهم را
تش��کیل خواهند داد و در تهران نیز حداقل 25نفر از
نمایندگان اصولگرا خواهند بود».
دبیر کل ائتالف بزرگ اصولگرایان در خصوص
ریاست الریجانی بر مجلس هشتم و نهم گفت« :بنده
در زمان ریاست اقای هاشمی ،ناطق نوری ،حدادعادل
و الریجان��ی نماینده مجلس ب��وده ام ،بدون تضعیف
ریاست های قبلی ،ریاست علی الریجانی بر مجلس
هشتم را کامال موفق ارزیابی می کنم».
وی با بیان اینکه ش��انس عل��ی الریجانی برای
ریاست مجلس نهم بیشتر است ،گفت« :ریاست ایشان
بر مجلس هشتم به گونه ای بود که به جز گروه کوچکی،
بیشتر نمایندگان از ریاست ایشان راضی بودند».
پس از اع�لام موجودی��ت این ائت�لاف بود که
حبیب اهلل عس��گراوالدی به انتقاد از تعدد فهرست ها
در میان اصولگرایان پرداخ��ت .دبیر کل جبهه پیروان
خط امام و رهبری در حاشیه مراسم تشییع پیکر مریم
بهروزی در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که
ایا تعدد لیست در جریان اصولگرا نشان دهنده وجود
تفرقه در بین این جریان نیست؟ اظهار کرد« :چرا همین
طور است ،باید این وضع جمع شود».
وی افزود« :م��ن معتقدم باید ب��ه جانب ائتالف
برویم و در حال کوشش در این مسیر هستیم و انشاءاهلل
تعدادی از این لیست ها جمع خواهد شد».
31
بذرپاش در گفت وگو با مثلث:
3
گفتمان اصولگرایی
تاریخ مصرف ندارد
سیاست
مهرداد بذرپاش معتقد است« :اصولگرایی جریانی نیست که عمرداشته باشد .اصولگرایی مبتنی بر اعتقادات
است .اگر اعتقادات تمام شدنی باشند اصولگرایی نیز به پایان می رسد ».وی تاکید دارد« :جبهه متحد اصولگرایان
در واقع ماهیت جریان اصولگرایی را دنبال می کن��د .در جبهه متحد اصولگرایان ما تعدد اولویت داریم و با در
نظر گرفتن همه اولویت ها هم در مسیر پیشبرنده انقالب اقدام می کنیم .اگر بخواهم راحت تر صحبت کنم ،باید
بگویم در جبهه متحد اصولگرایان ما افقمان را اولویت های نظام تعریف کردیم و بعد از ان وضعیت موجود را
بررس��ی می کنیم ».بذر پاش با تاکید بر اینکه جبهه متحد اصولگرایان یک مکانیسم وحدت برای کنش سیاسی
اس��ت می گوید« :اصولگرایان خود را وامدار گفتمان اصولگرایی می دانند .گفتمانی که یاری رسان انقالب در
تحقق اهدافش است .بنابراین نمی شود اصطالح تاریخ مصرف را برای ان در نظر گرفت ».وی تاکید دارد« :افق
اصولگرایی ،افق انقالب و افق نظام است».
مثلث شماره117
در انتخاباتی که پیش رو داریم ،از طرف جریان
اصالح طلبی حضور پررنگی دیده نش��د .از
لحاظ عینی حضور جریان اصالح طلبی بسیار
کم رنگ است و تنها گفتمان اصالح طلبی است
که هنوز در س��طح جامعه نزد برخی نخبگان
جریان دارد .ایا ممکن است با توجه به تشدد ها
و انش��عابات فعلی در جری��ان اصولگرایی،
اینده جریان اصولگرایی نیز روزی به این نقطه
برسد و تنها گفتمان اصولگرایی باقی بماند؟
لطفا با شرح و دلیل توضیح بفرمایید.
lاینکه اصالح طلبان اکنون به چه سرنوشتی
دچار شده اند ،ناش��ی از این اس��ت که از ابتدا درک
درس��تی از اهداف نداش��تند .به همین خاطر دیدیم
س��ران انها تبدیل به س��ران فتنه ش��دند و بخشی از
بدنه تش��کیالتی هم نتوانس��ت ادامه بدهد .به اعتقاد
من سیاس��ت کج دار و مری��ز اقای خاتمی ناش��ی از
همین عدم تجمی��ع اهداف اصالح طلبان اس��ت .اما
درباره اصولگرایان بای��د بگویم این جریان اهدافش
و برنامه هایش مشخص اس��ت .جریان اصولگرایی
چهارچ��وب دارد و می بینی��د به عنوان مث��ال درباره
موضوعی مثل فتنه 88خیلی راحت می تواند رویش ها
و ریزش هایش را تشخیص بدهد .جریان اصولگرایی
متکی بر شخص نیست؛ به همین دلیل می بینیم افراد
تنها در نقش بازیگران هس��تند .جری��ان اصولگرایی
فصل الخط��اب دارد و ان ه��م رهبر معظ��م انقالب
است .افق اصولگرایی افق انقالب و افق نظام است.
32
در این شرایط بدیهی اس��ت اصولگرایی یک جریان
ممتد است .اصولگراها مجریان اصولگرایی هستند.
بنابراین تا زمانی که اصولگرایان به قواعد اصولگرایی
باشند ،این جریان متوقف نمی ش��ود؛ به خاطر اینکه
رهبر جریان مش��خص اس��ت .ش��اید روند حرکت
اصولگرایی در نوسان باشد اما در حرکت این جریان
به سمت جلو شکی نیس��ت .به همین دلیل نمی شود
جریان اصولگرایی را با جریان اصالح طلبی مقایسه
کرد.
برخی از چهره های اصولگرا همچون محسن
رضایی بر پایان عمر جریان اصولگرایی تاکید
دارند .نظر شما در این خصوص چیست؟
lاصولگرایی جریانی نیس��ت که عمر داشته
باش��د .اصولگرایی مبتنی ب��ر اعتقادات اس��ت .اگر
اعتقادات تمام شدنی باش��د اصولگرایی نیز به پایان
می رسد .البته ممکن است برخی اصولگرایی را تنها
در قالب حرکتی ببینن��د و نه ماهیت .اگ��ر نگرش به
اصولگرایی از زوایه میزان قدرتمندی نباشد ،متوجه
می شویم که این جریان همواره پیشرونده است؛ ولو
در قدرت نباشد.
انتش��ار جبهه های متع��دد در داخ��ل جریان
اصولگرای��ی را چطور ارزیاب��ی می کنید؟ از
نگاه جنابعالی ایا این موض��وع باید به عنوان
نقطه مثبت و نش��انی از دموکراس��ی در نظام
تعبیر شود و یا باید عامل نگرانی برای چند تکه
شدن و ضعف جریان اصولگرایی تعبیر شود؟
lبه نظر من باید در مقوله وحدت تامل کرد.
اگر نظر شخصی من را بخواهید ،موافق لیست واحد
بوده و هستم؛ به خاطر اینکه در لیست واحد شما افق
واحد و قاعدتا برنامه واحد دارید .در لیس��ت واحد
ما به اش��تراکات می رسیم و س��پس حرکت می کنیم.
بنابراین برنامه مش��خص و مس��یر اعالم شده است.
اما در لیست های متعدد ممکن است اشتراک گذاری
اهداف ممکن نباش��د .به خاطر اینکه ممکن اس��ت
اولویت ها با ه��م متفاوت باش��د .البته بای��د درباره
جبهه های جدید التاسیس هم باید گفت اگر وحدت
گروهی محقق نش��د باید وحدت در مواضع کلیدی
قطعا محقق بش��ود .باید در مواضع وحدت داشت و
نسبت به ضروریات ثابت بود .از این لحاظ ،می شود
گفت؛ جای نگرانی نیس��ت هرچند شرایط مطلوب
فراهم نشده است.
وضعیت فعلی جریان متح��د اصولگرایان را
چطور ارزیاب��ی می کنید؟ جدا ش��دن جبهه
پایداری و حذف تفکری که بعد از ان منجر به
تولد لیست صدای ملت شد ،ناشی از چیست؟
lجبهه متحد اصولگرای��ان در واقع ماهیت
جریان اصولگرایی را دنبال می کن��د .در جبهه متحد
اصولگرایان ما تعدد اولویت داریم و با در نظر گرفتن
همه اولویت ها ان هم در مس��یر پیش برنده انقالب
سیاست
مثلث شماره117
اقدام می کنیم .اگر بخواه��م راحت تر صحبت کنم،
باید بگوی��م در جبهه متحد اصولگرای��ان ،افقمان را
اولویت های نظام تعریف کردیم و بعد از ان وضعیت
موجود را بررسی می کنیم .متناسب با اولویت هایشان
تصمیم می گیرند؛ یعنی افق هایشان را اولویت هایشان
می سازند .یعنی اینکه ممکن است اصال افقی ترسیم
نکرده باشند و تنها دغدغه هایی داش��ته باشند .ایا به
صرف داشتن دغدغه ،باید تشکیالت جداگانه تشکیل
داد؟ هزینه ه��ای این کار بیش��تر از فواید ان اس��ت.
اما درباره لیس��ت هایی مثل صدای ملت و غیره نظر
مساعدی ندارم و شاید در برخی موارد حقیقتا رفتار
اقایان را منطبق بر اصولگرایی ندانم .با این حال ،همه
در معرض انتخاب مردم هستیم .مردم فارغ از جدل ها
و اختالفات ما تصمیم می گیرن��د و تصمیم انها الزم
االجرا است.
جریان اصولگرایی بیشتر به ائتالف دست زده
است تا اتحاد .این مدل ائتالف به جای اتحاد،
می تواند در ریاست جمهوری بعدی به عنوان
الگوی غالب اصولگرایی باشد؟
lباید ل��وازم اتحاد فراهم بش��ود .در مرحله
بعد ش��ما باید نحوه نگرش به یک رفتار سیاس��ی را
ببینید .اگر نگرش ها بر مدار قدرت طلبی باش��د ،ان
موقع شما اصال مقوله ای به نام وحدت را نمی توانید
در دایره ادبیات سیاس��ی تان داش��ته باشید .چون هر
نوع اتح��ادی را ائت�لاف می دانید .اص��وال در مقوله
مفاهیم شناس��ی ،ادبیات سیاس��ی ما پر ایراد اس��ت.
با این حال من معتقدم این موضوعات اساسا ربطی به
انتخابات ریاست جمهوری اینده نخواهد داشت .بله.
مسیر حرکت شاید به ان س��مت هم باشد اما تجمیع
همه گروه ه��ا قطعا ب��ه منزله توافق ب��رای انتخابات
ریاست جمهوری نیس��ت و عکس این موضوع هم
صادق است .یعنی اگر پایداری تشکیل نمی شد ایا این
به معنای این بود که هم��ه اصولگراها برای انتخابات
اینده ریاس��ت جمهوری به توافق رسیده اند؟ و االن
که پایداری لیست جداگانه داده ایا باید توافق هر دو
گروه برای انتخابات ریاست جمهوری را کامال منتفی
بدانیم؟ قطعا نمی توانیم.
تاریخ مصرف جبهه متحد تا چه زمانی است؟
ایا این جبهه تنها یک لیست انتخاباتی است یا
گفتمانی فراتر از این موضوع دارد؟
lجبه��ه متح��د اصولگرایان یک مکانیس��م
وحدت برای کنش سیاسی اس��ت .وقتی قرار است
در قالب یک نهاد بس��یار مهم مانند مجلس این کنش
صورت بگیرد ،برای ورود به این فعالیت لوازمی نیاز
اس��ت .جبهه متحد اصولگرایان یک مکانیسم تفاهم
و توافق برای ورود به این عرصه فعالیت اس��ت .این
ساز و کار سیاس��ی با هدف تحقق افق های باالدستی
نظام تدوین شده اس��ت .جبهه متحد اصولگرایان در
تالش است بستر سازی حرکت رو به جلوی انقالب
را پیگیری کند .همانگون��ه که قبال گفتم اصولگرایان
خود را وامدار گفتمان اصولگرایی می دانند؛ گفتمانی
که یاری رس��ان انق�لاب در تحقق اهدافش اس��ت.
بنابراین نمی شود اصطالح تاریخ مصرف را برای ان
در نظر گرفت .جریان اصولگرایی االن در ش��رایطی
است که تجربیات زیادی را اندوخته است .امیدوارم
بتوانیم مدل مطلوبی از کارامدی را در پارلمان نهم به
نمایش بگذاریم.
ایا این احتمال وجود دارد جبهه متحد پس از
ورود به مجلس انشقاق پیدا کند و گروه های
عضو ان شروع به رقابت با یکدیگر کنند؟
lتا زمانی که ما در جریان محقق کردن اهداف
عالیه نظام باش��یم ،هیچ گونه انشقاقی معنی نمی دهد
اما اگر قرار باشد به جبهه متحد اصولگرایی به عنوان
مجرای ورود به مجلس نگاه شود ،ان وقت هر اتفاقی
ممکن اس��ت رخ دهد .مجلس عرص��ه اتفاقات مهم
اس��ت .انها که برنامه ای ندارند یا برنامه انها بر مدار
قدرت تعریف شده ،قاعدتا در هیچ ائتالف یا توافق
یا اتح��ادی نخواهند گنجی��د .البت��ه در جبهه متحد
اصولگرایان ،اش��تراکات همان اهداف نظام است و
این به تداوم تجمیع کمک می کند.
تقاب��ل گفتمانی جبه��ه متحد و پای��داری و
ایستادگی تاریخ انتخاباتی دارد؟
lمن تقابل را قبول ندارم .می شود گفت نوعی
تفاوت اس��ت .در مورد ادامه تفاوت ها هم نمی شود
به صورت مش��خص و نمونه و با قطعی��ت نظر داد.
بستگی به رفتار ها و موضوعات دارد.
تقابل گفتمانی که امروز جبهه متحد و پایداری
و ایستادگی با یکدیگر دارند پس از انتخابات
نیز درون مجلس ادامه پیدا خواهد کرد؟ به این
معنی که ایا این تقاب��ل گفتمانی ،می تواند به
زمینه تقابل گفتمانی این گروه ها در مجلس بر
سر تصویب لوایح و طرح ها باشد؟
lبای��د با ذکر یک مث��ال توضی��ح داد .وقتی
جریانی به دلیل دغدغه هایش و نه افق هایش تشکیل
ش��ده باش��د ،رفتار پارلمانی خود را در مس��یر رفع
دغدغه ها ق��رار می دهد .جریانی ک��ه افق ها را مورد
توجه قرار می دهد ،هم در مس��یر پیگیری این افق ها
است .در این شرایط ممکن اس��ت این دغدغه و افق
در یک مصوب ه به توافق برسند و ممکن است متفاوت
باشند .البته معتقدم اگر هدف ما پیشبرد اهداف مصرح
رهبر انقالب باش��د ،ما ش��اهد یک مجل��س ایده ال
اصولگرا خواهیم ب��ود؛ یعنی اختالف��ات به حداقل
می رسد.
البته ما تفاوت ها را به رسمیت می شناسیم و ان را
محل تبادل و ارتقای مطالبات می دانیم .در این موارد
باید به مثال ها توجه کنیم .ممکن است ما در موضوعی
مثل تحقی��ق و تفحص از یک س��ازمان ،دغدغه های
مشترک داشته باشیم که به نظرم دغدغه های مشترک
وجود دارد .خب این به تسریع و سالمت این تحقیق
و تفحص کمک می کن��د .یا اینکه ممکن اس��ت در
روند تصویب بودجه دغدغه ها یکی نباش��ند که این
اختالف اصوال این موارد خیلی نگران کننده نیست و
اساسا برای یک مجلس پویا و در حرکت الزم است.
با شناختی که ما از دوستان داریم ،به نظر نمی رسد در
مجلس اینده دچار مش��کالت حاد بشویم .به اعتقاد
من مجلس اینده محل مس��ابقه برای تحقق افق های
انقالب خواهد بودg .
33
تعدد لیست ها یعنی حضور
ملموس دموکراسی
تو گو با حسن غفوری فرد درباره فهرست انتخاباتیاش
گف
4
حسن غفوری فرد معتقد است« :انگیزه اصلی از راه اندازی ائتالف بزرگ اصولگرایان تحقق و تامین فرمایش
مقام معظم رهبری بود که تاکید بر برگزاری انتخابات رقابتی و پر ش��ور و نشاط داشتند ».وی بیان کرد« :لیست
ائتالف اصولگرایان ،مکمل لیست جبهه متحد اصولگرایی است و برای تامین سالیق حضور و بروز لیست های
متعدد ضروری اس��ت ».غفوری فرد تاکید دارد« :گفتمان و جریان اصولگرایی برخاسته از تفکر مردمی است و
هرگز پایان نمی یابد».
سیما پروانه گهر
سیاست
این روزها نام شما با نام ائتالف بزرگ اصولگرایی
گره خورده است .انگیزه اصلی راه اندازی ائتالف
بزرگ اصولگرایان چه بود؟
lانگی��زه اصل��ی از راه اندازی ائت�لاف بزرگ
اصولگرایان تحقق و تامین فرمایش مقام معظم رهبری
بود که خواس��تار برگزاری انتخابات رقابتی و پر ش��ور
و نش��اط بودند .این دو الزم و ملزوم یکدیگر هستند.
اگر زمینه رقابت باال باشد انگیزه افراد برای حضور در
انتخابات باال می رود .هر اندازه شرکت کننده بیشتر باشد
ش��انس انتخاب اصلح باال می رود .مقام معظم رهبری
در خطبه های نماز جمعه خواستار برگزاری انتخابات
رقابتی شدند .از طرف دیگر شاهد این موضوع هستیم
که حضور اصالح طلبان تا این لحظه در انتخابات حضور
پررنگی نبوده است .بنابراین اگر فقط یک گروه اصولگرا
در جریان انتخابات وجود داش��ت ،نه رقابتی به وجود
می امد و نه انگی��زه زیادی برای ش��رکت در انتخابات.
اگر بخواهیم پاسخ دهیم به مطالبه مقام معظم رهبری که
مطالبه بسیار هوشمندانه ای نیز بود ،باید سعی کنیم تنور
انتخابات گرم تر باش��د .الزمه این موضوع نیز برگزاری
انتخاباتی چالشی و رقابتی بود .به هر حال حضور مردم
در انتخابات بیانگر اعتقاد و اعتماد مردم به نظام اس��ت.
هر چه حضور مردم بیشتر باشد ،قدرت مسئوالن نظام در
تعامل با مسئوالن نظام باال خواهد رفت .هر فردی که در
انتخابات شرکت می کند پیش از اینکه به کاندیدای خود
رای دهد به نظام رای تایید داده است .حضور مردم پای
صندوق ها نش��ان از این موضوع دارد که خود را از این
نظام می دانند و به این نظام اعتقاد جامع و راسخ دارند و
مطمئن هستند که انتخابات در سالمت و صحت برگزار
می شود .شخص من با اینکه از سال 42در مسائل سیاسی
بودم اما هرگز پیش از انقالب 57رای نداده بودم و حتی
رنگ صندوق رای را هم ندیده بودم .علت هم این بود که
به مشروعیت نظام اعتقادی نداشتم و امیدی هم نداشتم
به اینکه انتخابات سالم است .عدم شرکت یعنی نظام را
قبول نداریم .حداقل این رفتار یک نوع اعتراض خاموش
است .ش��رکت نیز در حقیقت رای به اعتماد و سالمت
و مقبولیت نظام اس��ت .این موضوع در دنیا نیز رویکرد
جدی دارد و هر اندازه مشارکت باالتر باشد مقبولیت نظام
نیز در انظار بین المللی باال می رود .مشارکت مردم پاسخ
دندان شکن به جریان هایی است که در پی حاشیه سازی
بر این محور هستند با این هدف که مردم از نظام ناامیدند.
با توجه به این ،همه در پ��ی ایجاد زمین��ه ای برای این
موضوع بودیم که یک انتخابات رقابتی داش��ته باشیم.
رقابت س��الم در نظام اسالمی کامال پس��ندیده و برای
انتخاب اصلح ،ضروری و الزم است .عالوه بر این اگر
مثلث شماره117
34
انگیزه ها و اندیشه و سالیق موجود در چارچوب نظام
مطرح شود هر کس می تواند س��لیقه خود را انتخاب و
در انتخابات ش��رکت کند .در حالی ک��ه اگر تنها یک یا
دو لیست موجود بود بسیاری از افراد ممکن بود دلیلی
برای شرکت در انتخابات پیدا نکنند چرا که تامین سلیقه
نمی ش��دند .ان کس��ی که انتخاب می کند در پی تامین
سلیقه خود است و اگر سلیقه خود را در لیست ها نبیند
طبیعی اس��ت که انگیزه ای برای ش��رکت در انتخابات
نخواهد داشت .اینکه معموال در شهر های کوچک درصد
شرکت کنندگان باالتر اس��ت به این دلیل است که افراد
نسبت به کاندیداها شناخت بیشتری دارند .در تهران نیز
ما به دنبال ارائه و ایجاد الگویی بودیم تا بستر بهتری داشته
باشیم که مردم مشارکت جدی تری داشته باشند و افراد
مورد عالقه خود را انتخاب کنند .عالوه بر این ،در شهر
بزرگی همچون تهران ،با ده میلیون نفر جمعیت طبیعی
است که لیست نخبگان و خبرگان زیادی وجود دارند
و نمی توانند در یک لیست بگنجند .بنابراین تعدادی از
لیست س��ی نفره که جبهه متحد بود کنار می مانند .این
کنار ماندن نیز اصال نباید به این معنا برداش��ت شود که
این افراد صالحیت ندارند .لیست ها ظرفیت محدودی
دارند .ممکن است سی نفر ذکر شده با بسیاری از سالیق
ی که این لیست را نمی پسندند
متفاوت باش��ند و مردم
سالیق خود را در لیست های دیگر پیدا کنند .این موضوع
در وهله نخست نشان می دهد که نظام ما از ظرفیت بسیار
باالیی برخوردار است .پس وقتی تعداد بالغ بر 700نفر
در شهر تهران تایید صالحیت می شوند نشان می دهد
که ظرفیت نظام باال اس��ت و افراد زیادی فرصت دارند
تا خودشان را برای حضور در انتخابات معرفی کنند و
در معرض انتخاب قرار دهند .بنابراین تعدادی از افراد با
صالحیت های باال به دلیل محدود لیست جبه ه متحد در
ان قرار نگرفتند .لیست جبهه متحد توسط یک جمع 15
دموکراسی یعنی
قدرت تحمل نظرات
مخالف را داشته
باشیم .باالخره همانطور
که به همه حق رای
داده شده باید به همه
حق اظهار نظر دهیم.
در قانون اساسی نیز
اظهار نظر ازاد خوانده
شده است .طبق اصل
84قانون اساسی
نمایندگان حق اظهار نظر
در برابر تمام مسائل
داخلی و خارجی را
دارند
نفره تهیه شده است که بر اساس تمایالت و اندیشه های
خود ،ان چیدمان را انجام داده ان��د .در تهران ده میلیون
نفری ،افکار دیگری نیز وج��ود دارند که در چارچوب
سلیقه لیست جبهه متحد 15نفری قرار نمی گیرند .این
تعدد لیس��ت ها از جانب دیگر ظرفیت قانون اساس��ی
کشور ما را نشان می دهد که افراد برای ابراز اندیشه خود
می توانند مرجعی پیدا کنند.
این دو تا ب��ودن ائتالف اصولگرای��ان و متحد
اصولگرایی اما بوی جدایی و اختالف می دهد.
lبه هی��چ وجه .م��ن در مورد لیس��ت ائتالف
اصولگرایان باقطعیت می گویم که این لیس��ت مکمل
لیست جبهه متحد اصولگرایی است.
جدایی پایداری از متحد چطور؟
lجبهه پایداری دوستان ما بودند که در انتخابات
گذش��ته جزو لیس��ت واحد اصولگرایی در انتخابات
شرکت کردند .به دالیلی امروز ممکن است مشی سیاسی
و اقتصادی انها فرق کند .اگر این اف��راد در چارچوب
قانون اساسی و اخالق اسالمی و انتخاباتی شرکت کنند
نه تنها باعث اختالف نیست بلکه زمینه رشد را فراهم
می کند.
یعنی این تعدد لیست ها اتفاق مبارکی نیز از نگاه
شما می تواند باشد؟
lحدیثی از رس��ول خدا نقل ش��ده اس��ت که
می فرمایند« :اخت�لاف امتی رحمه» .ب��ه این معنی که
اختالف افکار و ارا در امت من رحمت است .اختالف
افکار یعنی همین که س�لایق مختل��ف در جامعه در
چهارچوب قانون اساس��ی و نظام بیان ش��وند که این
مساله زمینه ساز رشد و ارتقا خواهد شد .اگر اندیشه ها
در جامعه مطرح شود جامعه متعالی می شود .جبهه هایی
که امروز در جامعه برای انتخابات حاضر شده اند نیز در
راستای افزایش رقابت موثر خواهد بود .شخصی هم که
برای انتخابات وارد عرصه می شود ممکن است از هر
لیست چند نفر را انتخاب کند .ما باید در پس ایجاد زمینه
رقابت باشیم .من احتمال زیاد می دهم کمتر کسی در این
انتخابات به یک لیست واحد رای دهد.
صحبت اقای محس��ن رضایی ک��ه ذکر کردند
جریان اصولگرایی به پایان عمر خود رس��یده
است را چطور می بینید؟ ایا این تعدد لیست ها
نمی تواند نشان از پایان عمر جریان اصولگرایی
باشد؟ ایا این تعدد و تکثیر نشان از این موضوع
نیست که اصولگرایان دیگر نمی توانند در یک
قالب واحد با نام جریان اصولگرایی در جامعه
حاضر ش��وند و عمر عینی انه��ا در این قالب
به سرامده است؟
lمن جزییات این صحبت را نمی دانم .اما اینکه
اصولگرایی به پایان عمر خود رسیده ،غیر منطقی است.
اصولگرایی یعنی اینکه به اس�لام اعتقاد داریم .ایا این
موارد ممکن است تمام ش��ود؟ یعنی به قانون اساسی
اعتقاد داریم .چطور این موارد می تواند پایان یابد؟
اصالح طلب ه��ا هم مدع��ی بودند ب��ه تمامی
این م��وارد پایبند هس��تند اما امروز ش��اهدیم
اصالح طلبان از لح��اظ عینی در جامعه حضور
پررنگ��ی ندارند .تنها گفتم��ان اصولگرایی در
جامعه باقی مانده است .در مورد اصولگرایی نیز
همین اینده دیده می شود؟
lاصولگرای��ی دوازده بند دارد .اعتقاد به اس�لام
و قانون اساس��ی و التزام به ولی فقی��ه و پایبندی به قانون
جاودانه است .اعتقاد به ازادی های مشروع و مردمساالری
دینی ،عدالت محوری و مبارزه با فس��اد ،تاکی��د و باور به
پیشرفت همه جانبه کش��ور جزومنش��ور اصولگرایی
هس��تند؛ این بندها چیزهایی نیس��ت که تمام ش��دنی
سیاست
مثلث شماره117
باشد .من نمی توانم تصور کنم جریانی که به این اصول
استوار است به پایان عمر خود برسد .یک زمانی سوالی از
مقام معظم رهبری پرسیدند مبنی بر اینکه ایا ارزش های
انقالب کهنه می شوند یا خیر .ایشان فرمودند ارزش های
انقالب اسالمی برخاسته از طبیعت انسان دوستانه بشر
اس��ت و هرگز پایان نمی یابد .من منظور شخص اقای
دکتر رضایی مبنی بر اینکه عم��ر جریان اصولگرایی به
پایان رسیده است را نمی دانم.
منشور اصولگرایی مبنی بر گفتمان اصولگرایی
است .ش��اید اصولگرایی نیز به نقطه ای رسیده
که گفتمان ان در جامعه زنده اس��ت اما از نظر
گروه بندی های سیاسی دچار چالش شده که نماد
ان می تواند در تعدد فهرست ها باشد.
lفرض بفرمایید از جناح اصولگرایی چند نفر
رفتند و چند نفر نیز فوت کردند! باز این ارزش ها قابلیت
این را دارد که افراد را جذب کند .به حرکت خود ادامه
دهد .این ارزش ها الهی است و تمام شدنی نیست.
ایا ائتالف هایی که امروز در جامعه در راه اتحاد
قرار گرفت و جایگزین ان شد ،عمر انتخاباتی
دارد؟
lدر وهله نخست باید تاکید کنم از ائتالف بزرگ
اصولگرایان حتما عده ای به مجل��س راه پیدا می کنند.
اما من با اطمینان راجع به ائتالف ب��زرگ اصولگرایان
می گویم شعارهای ما حاصل سال ها تالش است .این
تفکر بعد از انتخابات نیز پویا خواهد بود .چه در مجلس
باشیم و چه نباش��یم ،این تفکر ادامه دارد؛ همانطور که
سال های سال برای ان هزینه پرداخت کرده ایم ،باز هم در
پی حمایت از کرامت انسانی هستیم.
این مدل ائتالف به جای اتحاد ممکن است برای
انتخابات ریاست جمهوری هم پیگیری شود؟
lزمانی که وارد عرصه های انتخاباتی می شویم،
یک راه تشکیل جبهه اس��ت .جبهه در حقیقت تشکیل
ش��خصیت های حقوقی اس��ت .چند حزب تش��کیل
جبهه می دهند و فعالیت می کنند ،مس��اله دیگر در کنار
جبهه بحث ائتالف اس��ت .ائتالف می تواند متشکل از
شخصیت های حقیقی یا شخصیت های حقوقی باشد
یا متش��کل از حزب باش��د یا از افراد .امروز هنوز زود
اس��ت برای مدل مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری
تصمیم گی��ری کنیم .مل��ت م��ا دقیقه نودی هس��تند
و تصمیم گیری ه��ا در دقیق��ه 90انج��ام می ش��ود .در
نظرسنجی ها دولت نهم تا روزهای اخر در ردیف اخر
بود اما در روزه��ای اخر ،تحول به وج��ود امد و اقای
احمدی نژاد رای اوردند .بنابر این االن زود است که برای
مدل انتخاباتی ریاس��ت جمهوری تصمیم گیری شود.
عالوه بر اینکه شرایط ریاس��ت جمهوری با انتخابات
مجلس متفاوت است .انتخابات متفاوت است و قابل
قیاس نیست.
lاین جبهه های فعلی اخت�لاف گفتمانی با
یکدیگر دارند .این تقاب��ل گفتمانی ،بین جبهه
متحد و پایداری یا منتقدان دولت و متحد مشهود
اس��ت .ایا این تقابل در مجلس نی��ز ادامه پیدا
می کند؟ یعنی مثال برای تصوی��ب هر طرح یا
الیحه شاهد این تقابل خواهیم بود؟
این اتفاق از دید من اصال بد نیس��ت .نباید به دنبال
یک مجلس خاموش باشیم .مجلس��ی که در چارچوب
اخالق،تقابلگفتمانیداشتهباشدایده الاست.ایندرایت
نیست که در پی این باشیم که همه یک حرف را بزنند یا
همه هیچ چیز نگویند .این مساله اصال به نفع نظام نیست.
باالخرهمملکتمشکل هایمتفاوتیدارد،مثالهدفنمندی
یارانه ها .همه اتفاق نظر داشتند که باید انجام شود ،حاال
برخیمی گفتندسهسالهوبرخیدیگرپنجساله.
نگرانی از این است که این جدال ها به حدی عمیق
شود که روال مجلس را تحت تاثیر قرار دهد .از
ادبیات جبهه پایداری و متحد اینطور بر می اید که
اختالف شان بسیار جدی است؟
lباید مراقب باشیم چنین مواردی مطرح نشود.
دموکراسی یعنی قدرت تحمل نظرات مخالف را داشته
باشیم .باالخره همانطور که به همه حق رای داده شده باید
به همه حق اظهار نظر دهیم .در قانون اساسی نیز اظهار نظر
ازاد خوانده ش��ده اس��ت .طبق اصل 84قانون اساسی
نمایندگان حق اظهار نظر در برابر تمام مسائل داخلی و
خارجی را دارند .این حق را قانون اساس��ی به همه داده
اس��ت .حتی اگر 285نماینده یک روش را بپسندند و
یک نفر دیگر نپس��ندد باز همان یک نفر حق اظهار نظر
دارد .تصمیم نهای��ی در رای گیری ها گرفته می ش��ود.
دموکراسی نیاز به شمش��یر ندارد .در دموکراسی مغزها
فعال هست نه بازوها .باید در پی توسعه یک فضای ازاد
باشیم .حتی زمانی که ائمه اطهار (ع) مباحثه می کردند،
طبیعیون ان زمان که به نوعی کمونیست های زمان خود
بودند به خدمت ائمه می امدند و نظرات و سواالت خود
را مطرح می کردند و پاس��خ می گرفتند .در مجلس باید
این الگو دنبال شود .همه باید تحمل نظرات مخالف را
داشته باشیم.
از نظر شما االن چه کس��ی تحمل نظر دیگری
را ندارد؟
lالبته من معتقد نیس��تم جبهه پایداری از اساس
شانس باالیی برای رای داشته باشد .فرقی نمی کند ،هر دو
بایدبههماحترامبگذارند.اگربهامیدخداجبهه پایداریوارد
مجلسشدحقداردبرایخودیکفراکسیونتشکیلدهد.
امروز ه��ر دو طرف ادبیات خاص��ی دارد .مثال
اقای رس��ایی ذکر کردند رئیس فعلی مجلس
تنفس مصنوعی به جریان فتنه می داد و از طرف
دیگر برخ��ی از چهره های جبه��ه متحد مطرح
کردند جبهه پایداری سهم خواهی می کرد و برای
همین جدا شد!
lمن اعتقادی به این قبیل گفتم��ان ها ندارم و
ی است که
این ادبیات را نمی پسندم .این اهانت به مردم
نمایندگان را انتخاب کردند .در هر حال این قبیل ادبیات و
رفتار از جانب هر جبهه ای باشد ،خالف منویات رهبری
است .من به ش��دت به ازادی بیان در چارچوب قانون
اساسی معتقدم .نظام ما مردم ساالری دینی است .هنوز
دو ماه از انقالب نگذش��ته بود که حضرت امام دستور
رفراندوم دادند .کوبا بعد از سال ها هنوز بر پایه نظرات
فیدل کاسترو می چرخد ،در حالی که در کشور ما همیشه
انتخابات و نظر سنجی وجود داشته است.
ش��ما پیش بینی کردید رئیس مجلس بعدی به
احتمال زیاد شخص علی الریجانی است .این
پیش بینی ریشه در چه دارد؟
lپیش بینیدلیلنمی خواهد.حرفدلواحساس
است .من نسبت به تمام روسای پیشین مجلس نیز احترام
قائل هستم .حتی معتقدم شخص اقای کروبی زمانی که
رئیسمجلسبودند،خدمتکرده اند.بعدازانمشکالتی
پیشامد.اتفاقاتبعدازبحثجداییمجلساست.شخص
اقای حداد عادل و من با هم در دبیرستان علویبودیم و من
ارادت و عالقه ویژه ای به ایشان دارم .اما از لحاظ احساسی
این پیش بینی را می کنم .گذش��ته از اینکه جمع کثیری از
نمایندگانازمدیریتایشانرضایتدارندg.
35
بین الملل
یک گام به جلو
بین الملل
مثلث شماره117
بازگشت به میز مذاکره؟
نگاهی به دستورکارهای احتمالی نشست استانبول 2
1
نامه 14فوریه س��عید جلیلی ،دبیر شورای عالی
امنیت ملی و مذاکره کننده هس��ته ای ایران به کاترین
اشتون ،مس��ئول سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا و
هم زمانی ان با اعالم خبرهای جدید درباره تحوالت
هس��ته ای این کش��ور ،می تواند جدیدترین نشانه از
حسن نیت هس��ته ای تهران ارزیابی ش��ود؛ نشانه ای
که حتی کش��ورهای غربی هم که طی چند ماه اخیر
در روندی مسلس��ل وار در مس��یر تحری��م و اعمال
محدودیت های بیش��تر علیه ای��ران گام برمی دارند،
نتوانستند ان را نادیده بگیرند.
کاترین اشتون و هیالری کلینتون وزیر خارجه
امری��کا در واکنش��ی ک��ه از ان به عنوان «اس��تقبال
محتاطانه» یاد ش��ده اس��ت ،نامه جلیلی را نشانه ای
مثبت و قدمی رو به جلو تعبیر کردند.
هیالری کلینتون ک��ه ماه های اخ��ر فعالیت در
36
سمت وزیر خارجه امریکا را تجربه می کند و در طول
این مدت به لحاظ مواضعی که در برابر برنامه هسته ای
ایران اتخاذ کرده ،کارنامه چندان روشنی ندارد ،گفت
که نامه مقام های تهران ،همان چیزی بود که انتظارش
را داشتیم .کلینتون که وعده های محقق نشده زیادی
در سمت رئیس دستگاه دیپلماسی امریکا دارد ،شاید
ترجیح داده است از اخرین فرصت برای تغییر موضع
خود ـ هر چن��د جزئی – در برابر مس��اله هس��ته ای
ایران استفاده کند تا این پرونده در مکانی متفاوت از
پرونده های نافرجام صل��ح خاورمیانه و تغییر وجهه
س��یاه امریکا در اذهان عمومی ،بایگانی شود .اشتون
نیز با تائی��د دریافت این نامه گفت که درباره چش��م
ی
ت هسته ای با کشورها
انداز بازگشت ایران به مذاکرا
عضو گروه ،5+1 به دنب��ال نامه ای که اخیرا از جلیلی
ت کرده ،خوش بین است.
دریاف
الن ژوپه ،وزیر خارجه فرانسه نیز که کشورش
همواره یکی از سرس��خت ترین مواض��ع را در قبال
برنامه هسته ای ایران داشته است، از این نامه استقبال
کرد؛ هر چند تاکید کرد که س��فر نماین��دگان اژانس
ی مواض ع
ی راستی ازمای
ی برا
ی ب ه ایران ،معیار
بین الملل
جدید هسته ای این کشور خواهد بود.
ن و روسی ه نی ز
ی بو د ک ه چی
ن نام ه تا جای
ت ای
اهمی
ت
ی امنی
ی قطعنامه سوری شورا
ل وتو
ک ه اخیرا ب ه دلی
سازمان ملل متحد تحت فشار شدید بین المللی قرار
دارند، باز ه��م در یکی از عرصه ه��ای مهم اختالف
خود با جامعه جهانی بر موضع پیش��ین خود ایستاده
و از ان حمایت کردند. این دو کش��ور از نامه جلیلی
به اشتون استقبال کرده و ابراز امیدواری کردند که این
نامه، فصل جدیدی را در حل و فصل مساله هسته ای
ایران باز کند.
در نامه جلیلی ک��ه به اذعان رس��انه های غربی
کوچک ترین نش��انه ای از ترس و عقب نشینی در ان
دیده نمی ش��ود ،با اس��تقبال از مواضعی ک��ه در نامه
اشتون مبنی بر احترام به حق قانونی ایران برای استفاده
صلح امیز از انرژی هسته ای اتخاذ ش��ده ،بر امادگی
تهران ب��رای از س��رگیری گفت وگوهای هس��ته ای
«در سریع ترین زمان ممکن» تاکید شده است .مصداق
با وجود توافق اروپا و ایران برای
انجام دور جدید مذاکرات
هسته ای در استانبول به نظر
می رسد امریکا همچنان مصمم
است به رویکرد خصمانه خود
علیه تهران ادامه دهد
بین الملل
علی اکبر صالحی ،وزیر
خارجه ایران اعالم کرده که
احتمال می رود این نشست
در شهر استانبول برگزار
شود .به گفته صالحی ،بعد
از پیشنهاد ایران درباره
محل مذاکرات ،اشتون با
احمد داووداوغلو ،وزیر
خارجه ترکیه تماس گرفته
و نظر او را درباره امادگی
این کشور برای میزبانی
مذاکرات پرسیده و
داووداوغلو نیز اعالم کرده
که ترکیه برای این مساله
امادگی الزم را دارد
مثلث شماره117
این ثبات قدم و تصمیم تهران ب��رای امتیاز ندادن به
مخالفان برنامه هسته ای خود ،شرایطی است که ایران
در بحبوحه تالش غرب برای تحریم نفتی این کشور
در تاریخ 15فوریه ،از موضعی باال به ش��ش خریدار
نفتی اروپایی خود درب��اره عدم فروش این محصول
هش��دار داد .این پیام در نشس��ت هایی جداگانه در
وزارت خارجه ایران به سفرای ایتالیا ،اسپانیا ،فرانسه،
هلند ،یونان و پرتغال ابالغ شد.
علی اکبر صالح��ی ،وزیر خارجه ای��ران اعالم
کرده که احتمال می رود این نشست در شهر استانبول
برگزار ش��ود .به گفته صالحی ،بعد از پیش��نهاد ایران
درباره محل مذاکرات ،اش��تون با احمد داووداوغلو،
وزیر خارجه ترکیه تماس گرفته و نظ��ر او را درباره
امادگی این کش��ور برای میزبانی مذاکرات پرسیده و
داووداوغلو نیز اعالم کرده که ترکیه برای این مس��اله
امادگی الزم را دارد .مناب��ع دیپلماتیک تاکید می کنند
که زمان قطعی این نشست نیز بعد از توافق واشنگتن،
بروکسل و تهران اعالم خواهد شد.
به نوش��ته هفته نامه «نیوزویک» برگ��زاری این
نشست در کشوری که بارها از حق ایران برای استفاده
مسالمت امیز از انرژی هسته ای تاکید می کند و برای
میانجی گری در برنامه هسته ای تهران اعالم امادگی
کرده ،انتخاب هوشمندانه ای از جانب تهران به شمار
می رود.
تحلیلگر این هفته نامه معتقد است که این نامه و
مواضعی که غرب در برابر ان اتخاذ کرده ،دو ویژگی
عمده دارد که ان را از دوره های قبلی متمایز می کند:
«نخست این که این نامه لحن مالیم تری دارد و در ان
به طور مس��تقیم به برنامه هس��ته ای ایران اشاره شده
و اس��تقبال غرب از ان نیز به طور نس��بی پررنگ تر
بوده اس��ت .دوم این که این بار هیچ یک از دو طرف
پیش شرطی برای گفت وگوها تعیین نکرده اند».
از نکات ش��اخص این نامه این است که در ان
به «طرح های جدید» تهران برای پیشبرد حل و فصل
پرونده هسته ای اشاره ش��ده و این در حالی است که
برخی منابع از اس��تقبال ایران از ط��رح «گام به گام»
روس��یه خبر می دهند .محمودرضا س��جادی ،سفیر
ایران در روسیه در نشستی رسمی اعالم کرد که ایران
اماده بررس��ی طرح گام به گام روس��یه برای حل و
فصل برنامه هسته ای خود است ،اما کشورهای غربی
عجله چندانی برای ورود به این روند از خود نش��ان
نمی دهند؛ به رغم این موضع گیری غرب، خواس��تار
مذاکره درباره طرح گام به گا م هستیم.
به گفته فریدون عباس��ی ،رئیس سازمان انرژی
اتمی ای��ران، محور موضوعی مذاک��رات پیش رو، با
نشس��ت قبلی تهران و کش��ورهای عضو گروه 5+1
ت و مساله معامله سوخت 20درصد
ت اس
ال متفاو
کام
ن
ث قرا ر خواه د گرفت .ای
ایران و فروش ان مور د بح
ی استانبول ،مبادله
ت قبل
ت ک ه محو ر نشس
ی اس
د ر حال
سوخت کمتر غنی شده با سوخت 20درصد بود. به
گفته عباسی ایران اکنون به دانش و فناوری جدیدی
دس��ت پیدا کرده که این کش��ور را از مبادله سوخت
بی نیاز می کند و در جایگاهی قرار می دهد که اکنون
ح کند.
ی می ز مذاکره می توان د پیشنها د معامل ه را مطر
پا
همچنین ش��اید این اخرین نشس��ت بین ایران
و گروه 5+1باش��د که در دوران ریاس��ت جمهوری
«باراک اوباما» برگزار می ش��ود؛ به همین دلیل انتظار
می رود امریکا مانع ترشی و سنگ اندازی هایی که در
دوره های قبل انجام می داد را از دستور کار این نشست
خارج کرده باشد.
کشورهای غربی و به ویژه امریکا در نشست های
قبلی که در ژنو و اس��تانبول برگزار ش��د ،با خوانش
متفاوتی که از محتوای مذاکرات ارائه کردند ،به نوعی
باعث ش��دند این گفت وگوها به بن بس��ت برس��د.
در ش��رایطی که ایران تاکید کرده ب��ود محور اصلی
گفت وگوها باید «مذاکره درباره نقاط مشترک» باشد،
کشورهای غربی تالش می کردند تمرکز گفت وگوها
را روی «تبادل سوخت 20درصد و ایجاد تغییراتی در
برنامه غنی سازی اورانیوم» قرار دهند.
با ای��ن وج��ود به نظ��ر می رس��د موضع گیری
خصمانه مقام های امریکایی در قبال برنامه هسته ای
ایران ،روندی ادامه دار اس��ت .هم زمان با ارسال این
نامه ،جمعی از سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات
امریکا طی نامه ای از اینکه ای��ران با احیای مذاکرات
هس��ته ای به دنبال خرید زمان و کاهش فش��ارهای
بین المللی باش��د تا بتواند برنامه غنی سازی اورانیوم
خود را پیش ببرد ،ابراز نگران��ی کرده اند .در این نامه
تاکید ش��ده اس��ت که ادامه برنامه هس��ته ای ایران و
کاهش تحریم ها در ازای تعلی��ق جزئی فعالیت های
غنی سازی ،رویکرد غیر قابل قبولی است.
مخالف��ت ب��ا برنام��ه هس��ته ای ای��ران و ادامه
سیاس��ت های مداخله جویان��ه امری��کا در قبال ان،
یکی از مهم ترین محورهای مناظره های کاندیداهای
انتخابات ریاس��ت جمهوری امریکاست ،به طوری
که در اتخاذ مواضع س��خت گیرانه تر در برابر برنامه
هس��ته ای ایران دائم��ا از یکدیگر پیش��ی می گیرند.
به همین دلیل ب��ه نظر نمی رس��د بع��د از انتخابات
ماه نوامبر نیز شاهد تغییر چندانی در مواضع واشنگتن
در برابر ایران هسته ای باشیم.
اکنون بای��د منتظر بمانیم و ببینیم که کش��ورهای
غربی بع��د از گذش��ت بی��ش از یک س��ال از اخرین
دور مذاکرات هس��ته ای ایران که در ژانوی��ه 2011در
استانبول برگزار شد ،این بار با هدف واقعی حل و فصل
این مس��اله پ��ای می��ز مذاک��ره می ایند یا ب��از هم
انحصارگرایی در حق اس��تفاده از انرژی هس��ته ای
برای برخی دولت های خاص (از جمله اس��رائیل که
حتی پیمان منع گسترش س�لاح های هسته ای را نیز
امضا نکرده است) را س��رلوحه برنامه های خود قرار
می دهندg .
منبع :روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور
روزنامه پاکستانی داون
37
بین الملل
مثلث شماره117
غرب با ید
رفتار خود را
در قبال ایران
تغییر دهد؛ چرا
که رویکرد
چماق و هویج با
منطق مذاکره
سازگاری ندارد
چانه زنی با دستورکارهای مختلف
شروط موفقیت مذاکرات استانبول چیست؟
حسین اهلل کرم -استاد دانشگاه
2
مذاکرات ایران ب��ا 5+1در مرحله اجرایی قرار
گرفته ،به گون��ه ای که تاکن��ون مح��ل مذاکرات که
استانبول اس��ت تعیین ش��ده اما هنوز زمانی برای ان
اعالم نشده اس��ت .در این شرایط ،دس��تورکارهای
احتمالی ای��ن مذاکرات جای بحث و بررس��ی دارد
و غربی ها باید بدانند دس��تورکار فعل��ی هرگز مانند
دستورکارهای پیشین نخواهد بود .زیرا در دستورکار
قبلی ایران خواستار مبادله سوخت بود ،یعنی سوخت
3/5درص��د تحوی��ل ده��د و از غربی ها س��وخت
ی تحقیقاتی تهران دریافت
20درصد برای راکتور اتم
کند .غربیها گمان می کردن��د ایرانی ها هرگز قادر به
تهیه مجتمع سوخت از نوع صفحه ای نخواهند بود،
این درحالی اس��ت که همان گونه که جدیدا توسط
38
رئیس جمهوری اعالم ش��د ،ایرانی ها توانس��تند در
سه دستاورد هسته ای نه تنها به ساخت اولین مجتمع
سوخت صفحه ای 20درصد دس��ت پیدا کنند ،بلکه
اولین زنجیره ماشین های س��انتریفیوژ نسل جدید را
نیز به سرانجام رساندند .همچنین تعداد ماشین های
سانتریفیوژ برای س��وخت 3/5درصد را به 9هزارتا
رس��اندند .این مسائل نش��ان می دهد پیشرفت ایران
فقط در چند کشور مانند فرانس��ه ،روسیه و انگلیس
در این حد است ،بنابراین غربی ها باید رفتار خودشان
را تغییر دهند زیرا پیام ایران در چارچوب یک حرف
مشخص یعنی عدم عقب نشینی از موضوع هسته ای
است .از س��وی دیگر ،ایرانی ها در مقابل تحریم های
نفتی نیز کم نیاوردند و بالعکس وارد صحنه شدند .در
این راستا ،ایرانی ها فروش نفت به کشورهای انگلیس
و فرانسه را قطع کردند و به کشورهای دیگر اروپایی
مانند ایتالیا ،اسپانیا ،پرتغال و یونان نیز اولتیماتوم دادند
که باید با شرایط جدید نفت ایران را خریداری کنند
و تعهد سه تا پنج ساله دهند .از این رو ،می توان گفت
ایران با دستورکار جدیدی وارد استانبول خواهد شد
و به طور مشخص به غربی ها خواهد گفت؛ رفتار خود
را تغییر دهند.
دو نگاه از س��وی غربی ه��ا در رابطه ب��ا پرونده
هس��ته ای ایران وجود دارد؛ یک نگاه از س��وی رئیس
ستاد ارتش امریکاست که معتقد است ایران در مساله
هسته ای یک بازیگر منطقی است .او اعالم می کند ایران
هنوز تصمیم به تولید سالح هسته ای نگرفته است ،از
دیگر سو و در نگاه دوم ،شاهد هس��تیم ویلیام هیگ،
وزیر خارجه انگلیس اعالم م��ی دارد بلندپروازی های
ایران می تواند باعث بروز یک جنگ سرد جدید بلکه
خطرناک تر از جنگ سرد میان غرب و شوروی سابق
شود .مشخص اس��ت نگاه دوم درصدد اعمال فشار
بیش��تر بر جمهوری اس�لامی ایران اس��ت .انها باید
بدانند ایرانی ها قادر هس��تند حداقل 10سال اینده را
در چارچوب تحریم های غرب ب��ه خوبی مقاومت
داشته باشند .ایرانی ها مطابق سخنرانی اخیر رهبری،
معتقدند تحریم ها از دو جهت به نف��ع ایران خواهد
3
شرایط پرونده ایران
تغییرکرده است
پیروز مجتهدزاده ،استاد دانش��گاه در گفت وگویی به بررس��ی اهداف ایران و 5+1از انجام دور جدید
مذاکرات پرداخت .وی معتقد است«:منظور از این مذاکرات این اس��ت که این کشورها بتوانند با ایران کنار
بیایند .البته امیدوار هستیم طی مذاکرات ،از هسته مرکزی بحث منحرف نشوند تا مسائل به گونه ای حل و فصل
شود و در نهایت ایران مجاز به ادامه غنی سازی برای مصرف داخلی اش شود .اگر مذاکرات از روی صداقت
انجام شود قطعا به توافق های الزم خواهیم رس��ید و اگر به توافق های الزم برسیم این بحران حل خواهد شد.
نظام جمهوری اس�لامی ایران خواهان استقالل در تامین س��وخت اتمی خود به میزانی است که بتواند تولید
نیرو برای مصارف اقتصادی را تامین بکند که فکر می کنم 20درصد است و ایران می تواند اطمینان خاطر دهد
که از این میزان باالتر نخواهد رفت ».همچنین مجتهدزاده پیرامون مواضع رژیم صهیونیس��تی در رابطه با این
مذاکرات نیز بر این باور است که رژیم صهیونیس��تی در یک طرف ماجرا قرار دارد و به هیچ وجه نمی خواهد
این مساله حل شود .در حقیقت این رژیم صهیونیستی است که منبع اصلی بروز این بحران ها و مشکالت است.
این رژیم ،س�لامت سیاس��ت های خودش را در این می بیند که ایران و غرب به کلی قطع روابط کنند و حتی
وارد جنگ شوند.
بین الملل
ارزیابی ش��ما از مذاکرات پیش روی ایران و
گروه 5+1چیست و به نظر شما در این دور از
مذاکرات به چه موضوعاتی خواهند پرداخت؟
lموضوع اصلی مورد مذاک��ره میان ایران و
5+1طبیعتا همان مساله غنی س��ازی اورانیوم توسط
ایران و درصد مربوط��ه خواهد بود؛ این مس��اله در
دورهای پیش��ین نیز م��ورد مذاکره ب��ود و در برخی
قسمت ها نیز توافق هایی حاصل شد و در برخی موارد
اختالف نظر وجود داشت .امروز مذاکرات میان ایران
و 5+1در حقیقت بازگش��ایی و ادامه همان مذاکرات
خواهد بود و محتوای اصلی بحث هم همان محتوای
سابق و همیشگی مذاکرات است.
هدف طرفین از این مذاکرات چیست؟
lمنظ��ور از این مذاکرات این اس��ت که این
کش��ورها بتوانند با ایران کنار بیایند .البته ما امیدوار
هستیم از هسته مرکزی بحث منحرف نشوند تا مسائل
به گونه ای حل و فصل ش��ود و در نهایت ایران مجاز
به ادامه غنی س��ازی برای مصرف داخلی اش ش��ود.
اگر شرایط به این منوال پیش برود ،قول و قرارهایی
خواهند گذاشت و قراردادهایی بسته می شود که طبق
ان ایران تعهدهایی خواهد داد که از این درصد خاص
غنی سازی فراتر نرود و بازرسی های اژانس نیز ادامه
خواهد یافت .اگر اوضاع اینگونه پیش رود ،دو طرف
خواهند توانست به کمک یکدیگر این بحران واقعی
یا ساختگی را برطرف سازند.
طی سال های اخیر دستور کار مذاکرات ایران
و 5+1چه تفاوت هایی کرده است؟
lمی دانیم که از اغاز مذاکرات که سال ها پیش
بود ،شرایط تغییر کرده است .در ان زمان هسته مرکزی
بحث این بود که ایران اصال حق غنی س��ازی ندارد،
الجرم هی��چ گاه به توافق نمی رس��یدند .ای��ران تمام
بحثش این بود که باید اس��تقالل در تامین سوختش
را داشته باشد که مورد موافقت انها قرار نمی گرفت.
مذاکرات ژنو که انجام ش��د ،نتای��ج مطلوبی از این
مذاکرات حاصل شد و ان هم این بود که کشورهای
عض��و 5+1پذیرفتن��د ایران ت��ا 3/5درص��د بتواند
غنی سازی بکند .این پیش��نهاد 3/5درصد به پیشنهاد
مدیر کل اژان��س یعنی محمد البرادع��ی بود .این در
حالی است که صنعت غنی سازی به گونه ای است که
اگر به درجاتی از غنی سازی برسید دیگر نمی شود به
عقب برگش��ت .بنابراین البرادعی به مذاکره کنندگان
پیش��نهاد کرد مالک بحث را 3/5درصد بگذارند .در
ان مقطع ای��االت متحده امریکا ک��ه مخالف هرگونه
غنی سازی بود ،این مس��اله را پذیرفت به این ترتیب
که نوع مذاکرات از ان زمان به بعد تغییر پیدا کرد .چرا
که قبال انها هیچ درصدی از غنی س��ازی را در ایران
نمی پذیرفتند ،اما در ژنو توافق شد که 3/5درصد باشد.
البته در وین بازهم این بحث متوقف ش��د و مشکلی
که باعث شد در انجا این مذاکرات به موفقیت نرسد،
همان چیزی است که اکنون قرار است موضوع بحث
قرار گیرد .ان موضوع نیز این اس��ت که ایران اکنون
تا حدود 20درصد غنی سازی انجام می دهد و از نظر
صنعتی دیگر بازگش��تی در ان نمی تواند باش��د .در
مذاکرات پیش رو نیز هسته مرکزی بحث این است که
ایا 5+1حاضر می ش��ود درصدی از غنی سازی را به
ایران حق دهد یا خیر.
ایا مس��اله تحریم نفتی ایران و مس��ائلی که به
دنبال ان ایجاد ش��د نی��ز در مذاکرات تاثیری
خواهد داشت؟
lاکنون ش��رایط موجود نسبت به 2و 3سال
پیش تغییر کرده اس��ت؛ از یک جهت فش��ارها علیه
ایران افزایش یافته و از سوی دیگر ایران هم با بازی
ژئوپلتیک جدید خو د مبنی بر کنترل تنگه هرمز صحنه
را متحول کرده است .در رابطه با تحریم نفتی ایران نیز
مقامات کشور ما اعالم کردند پیش از اینکه کشورهای
اروپایی واردات نفت ایران را متوقف کنند ،این اقدام
از جانب ایران صورت خواهد گرفت .در حال حاضر
دیگر ش��رایط ،شرایط بس��ته سابق نیس��ت و بسیار
حساس تر شده اس��ت ،در این وضعیت جدید و طی
مانورهای ژئوپلتیک و ژئواس��تراتژیک که از جانب
دو طرف صورت گرفت ،شرایط حساس تر شد .اقدام
اتحادیه اروپا در زمینه توقف صادرات نفت ایران به
اتحادیه اروپا س��بب بحران های جدید در غرب شد.
در این وضعیت غ��رب از نظر مال��ی و اقتصادی در
شرایط نامساعدی اس��ت ،این اقدام اتحادیه اروپا به
ضرر خودشان ش��د .همچنین تهدید ایران در زمینه
توقف صدور نفت به اروپا پیش از فرا رس��یدن بهار
لطمه زیادی به اروپا خواهد زد.
مثلث شماره117
بود؛ نخست اینکه وقتی تحریم ش��ویم به استعداد و
ظرفیت داخلی رو می اوری��م و از نظر قدرت داخلی
رش��د می کنیم ،مطابق انچه در این 30س��ال رخ داد.
امروز تهیه س��وخت اتمی راکت��ور تحقیقاتی تهران
که با راه اندازی اولین مجتمع س��وخت نوع هسته ای
20درصد به وجود امد نشان دهنده این است که ایران
می خواهد در اینده س��وخت صفحه ای 20درصد را
دریافت و س��وخت 3/5درص��د را در مقابل واگذار
کند .امروز دنیا شاهد بارگذاری نیروگاه های سوخت
هسته ای در قلب راکتور تهران است .این امر بیانگر ان
است که ایران قادر است هرگونه تحریم را دور بزند و
ان را تبدیل به یک ظرفیت داخلی بکند .ضمن اینکه
ایران در انواع دیگر تحریم ها در گذشته موفق نشان
داد ،به ط��وری که می توان گفت تولی��دات علمی در
سلول های بنیادی و هوا -فضا و فرستادن ماهواره به
فضا به واسطه ظرفیت های داخلی ناشی از تحریم ها
بوده است .بنابراین اگر هیگ ،فکر می کند کشورهای
غربی می توانند جنگ سرد قوی تر از جنگ سرد میان
غرب و شوروی میان ایران و غرب راه بیندازند ،باید
به مساله تحریم نفت از ایران نگاه کنند و دریابند که
ایرانی ها به راحتی توانستند از صدور نفت خودشان
به انگلیس و فرانسه جلوگیری و کشورهای اروپایی
دیگر را نی��ز تهدید به ای��ن کار بکنند؛ این نش��انگر
توانمندی های ایران اس��ت .نامه ای هم که به کاترین
اشتون ارسال ش��د نامه ای با نیت خوب اما با پشتوانه
پرقدرت ،اطمینان خاطر و اعتماد به نفس اس��ت .در
این ش��رایط غربی ها باید در رفتار خود تجدید نظر
کنند و مس��ائلی که از زبان برخی مانند ویلیام هیگ،
وزیر خارجه انگلیس بیان می شود ،دیگر تکرار نشود.
پس از ارس��ال این نامه کاترین اش��تون در جلسه ای
که با هیالری کلینتون داش��ت از نام��ه جلیلی اظهار
خوش بینی کرد .به نظر می اید انها در اینده نسبت به
هرگونه عملکرد در قبال ایران با دقت بیشتری حرکت
خواهند کرد.
به هرحال صرف پیشنهاد مذاکره از سوی ایران
یک حرکت رو به جل��و و یک شکس��ت دیگر برای
غربی ها خواهد بود .جالب اینجاست که در زمینه های
دیگر هم ایرانی ها موفقیت خودش��ان را نش��ان دادند
که این نوع ن��گاه در بین نخب��گان بود .بع��د از ترور
ش��هید احمدی روشن ،دانش��جویان دانشگاه شریف
تقاضای تغییر رشته خودش��ان را به هسته ای می دهند
یا دانش��جویان علم و صنعت متقاضی تشکیل علوم
هسته ای و فیزیک در دانشگاه شان می شوند .این مسائل
تماما نشاندهنده یک حرکت رو به جلوست؛ حرکتی که
به طور مشخص عالوه بر باال بردن استعداد و ظرفیت
داخلی در مقابل هرگونه تحریم بیانگر اعتماد به نفس
نخبگان است؛ هرچند مورد ترور نیز قرار بگیرند .به
نظر می رسد کاترین اشتون در این جلسه سعی خواهد
ک��رد همچنان به مس��ائل کنترل حرک��ت روبه جلوی
هسته ای ایران متمرکز باشد .غربی ها به خوبی می دانند
ایرانی ها باید قلب راکتور هسته ای خودشان را جدید
کنند .مجتمع های 20تایی س��وخت داخلی ایران که
می تواند در قلب راکتور جدید قرار بگیرد یک تحول
تازه خواهد بود که ایران را به ی��ک جهت دهی دیگر
خواهد کش��اند .انها می ایند تا مدل ویژه مجتمع های
سوخت کنترلی و س��وخت اس��تانداردی در ایران را
تحت کنترل دربیاورند و جلوی این حرکت را بگیرند.
ش��رایط غربی ها باید در این زمینه نس��بت به اجرای
تحریم ها برای فشار مضاعف بر ایران عوض شود و از
ان تهدیدهای قبل دست بردارند تا بتوانند به طور واقعی
به یک مذاکره جالب و اثرگذار دست پیدا کنندg .
پیروز مجتهدزاده در گفت وگو با مثلث؛
39
بین الملل
بنابرای��ن در ای��ن ش��رایط مذاک��رات خیلی
حساس تر از گذشته است؟
lامروز دو طرف در شرایطی هستند که نسبت
به گذشته شرایط ش��ان خیلی حساس تر و شکننده تر
اس��ت و باختن این بازی برای ش��ان سنگین خواهد
بود .اگ��ر در گذش��ته طرفین خیلی راح��ت و بدون
نتیجه از مذاکرات خارج می ش��دند ،امروز وضع به
ان منوال نیست.
در رابطه با مانورهای نظامی و ژئواس��تراتژیک
ایران نیز ش��ایان ذکر اس��ت که ما با این مانورها به
دنبال جنگ نیس��تیم ،بلکه می خواهی��م این مانورها
به صورتی باشد که طرف مقابل را در مواضع خودش
متزلزل بکند .در ای��ن میان اگر نابخ��ردی از جانب
اروپا یا امریکا تحت فشار رژیم صهیونیستی صورت
بگیرد ،این مس��اله می تواند به برخورد مس��لحانه و
نظامی منجر ش��ود و در ان ش��رایط همگان بازنده
خواهند بود .از این منظر هم که می نگریم ،درمی یابیم
که این مذاکرات نس��بت به گذش��ته چندی��ن برابر
حس��اس تر اس��ت و امیدوارم این حساسیت باعث
شود طرفین به اسانی از کنار قضیه رد نشوند و ان را
جدی بگیرند.
مذاکرات اگر از روی صداقت انجام شود قطعا به
توافق های الزم خواهیم رسید و اگر به توافق های الزم
برس��یم ،این بحران حل خواهد شد .نظام جمهوری
اس�لامی ایران خواهان اس��تقالل در تامین سوخت
اتمی خودش به میزانی اس��ت که بتوان��د تولید نیرو
برای مصارف اقتصادی را تامین بکند که فکر می کنم
20درصد ،درصد خوبی برای این کار اس��ت و ایران
می توان��د اطمینان خاطر دهد که از ای��ن میزان باالتر
نخواهد رفت.
اگ��ر در این مذاک��رات به دنبال ی��ک معادله
برد -برد باشیم ،برد ایران و غرب هرکدام در چه
مثلث شماره117
40
مواردی است؟
lبه نظر من برد هر دو طرف یک چیز است و ان
رفع بحران است .این بحران برای هر دو طرف دردسرها
و زحمت های بسیاری ایجاد کرده است .در حال حاضر
در ایران ریشه مش��کالت اقتصادی که پیش امده ،در
اقدامات خالف اخ�لاق و نابخردانه غرب علیه ایران
است .غرب به دلیل اینکه یک سخن شنو و سخنگوی
موثر در منطقه ندارد ،سیاس��ت هایش مرتب در حال
تهدید و شکست است .بنابراین زمانی که این بحران
نباش��د انها هم راحت تر به اهداف شان می رسند .در
حال حاضر این یک وضعیت ایده ال است اما نگاه ها
و نظارت های مختلفی در کار است که برداشت های
مختلفی دارند.
مثال چه برداشت ها و نگاه هایی؟
lبه عن��وان نمونه یکی از این برداش��ت های
مختلف در ایران ،می تواند این باش��د که عده ای فکر
کنند اگر این بحران حل شود ما به دنبال ان با امریکا
روابط برقرار خواهیم کرد و متحد خواهیم شد .اما به
نظر من این نگرانی اصال جا ندارد .در رابطه با مساله
عادی سازی روابط نه ما امادگی این قضیه را داریم و
نه ایاالت متحده امریکا؛ بنابراین در کوتاه مدت این
وضعیت حاصل نخواهد ش��د .این مسائل به گونه ای
اس��ت که طرفین اگر مصالح ملی شان حکم بکند ،به
طرفش خواهند رفت و در حال حاضر در مصالح ملی
فعلی دو طرف این گزینه جایی ندارد.
موض��ع رژیم صهیونیس��تی نس��بت به بحث
مذاکرات ایران و 5+1چگونه است؟
lرژیم صهیونیس��تی در یک طرف ماجرا قرار
دارد و به هیچ وجه نمی خواهد این مس��اله حل شود.
در حقیقت این رژیم صهیونیستی است که منبع اصلی
بروز این بحران ها و مشکالت است .این رژیم سالمت
سیاست های خودش را در این می بیند که ایران و غرب
به کلی قطع روابط کنند و حتی وارد جنگ شوند .پس
در جهت اینکه رژیم صهیونیستی نیز به خواسته هایش
نرس��د نتایج این مذاکرات بسیار مهم اس��ت .اکنون
وضعیت به گونه ای است که رژیم صهیونیستی انگیزه
بروز تمام ای��ن بحران ها علی��ه ایران اس��ت و دیگر
کشورهای غربی نیز وارد قضیه ش��ده اند .اما اگر این
مشکالت حل شود رژیم صهیونیستی نمی تواند مجددا
وضعیت مشابهی ایجاد بکند و مزاحمت بزرگی از سر
راه نقش افرین��ی ژئوپلتیک جمهوری اس�لامی ایران
برداشته می شود .رسیدن به این مرحله برای غرب نیز
دشوار اس��ت مگر اینکه اطمینان هایی کسب کند ،از
جمله اینکه ایران نش��ان دهد به دنبال باالبردن درصد
غنی سازی نخواهد داد و باز هم اطمینان دهد به سمت
استفاده تسلیحاتی نخواهد رفت .این مسائل ،مسائلی
است که تنها در مذاکرات پیگیری و حل خواهد شد،
به همین خاطر مذاکراتی که تا این میزان حساس است
نیازمند حسن نیت است.
پس این بار ایران و 5+1باید تحمل بیش��تری
کنند تا هرطور شده به نتیجه برسند؟
lبله ،همینطور اس��ت .طرفین بای��د بدانند
مذاکره یعنی زحمت بسیار و به نتیجه رسیدن .این بار
نباید مانند دفعات پیش��ین طرفین س��ریع جا بزنند و
خسته ش��وند ،بلکه باید تا اخرراه بروند تا به نتیجه
برسند.
دو طرف مذاکره کننده بای��د چه انتظاراتی از
یکدیگر داشته باشند؟
lهی��چ گاه در وضعیتی که دو ط��رف درگیر
تش��نج و بحران هس��تند و مواضع محکم و روشنی
دارند ،نباید انتظار داشت یک طرف از مواضع حساب
ش��ده و منطقی اش کوتاه بیاید؛ همچنین انتظاری در
مذاکره به نتایج مثبت منتهی نخواهد شد.
بنابراین دو طرف باید بپذیرند مقداری از مواضع
خودش��ان را تعدیل کنند تا بتوانند در میانه راه به هم
برس��ند .طرفین مذاکره کننده بای��د حوصله به خرج
دهند و این مذاکرات حتی اگر سه سال دیگر هم ادامه
پیدا کرد ،میدان را خالی نکنند تا به اهداف مطلوبشان
دس��ت یابند .اگر ایران بتواند با غرب به گونه ای کنار
بیاید و رفع بحران بکند ،منهای مالحظات اسرائیلی
صددرصد همه چیز به سود ما خواهد بود.
با توجه ب��ه این ش��رایط مذاک��رات در اینده
نزدیک به نتیجه خواهد رسید؟
lدر حال حاضر اختالف نظرها خیلی عمیق
است .پیش از این نزدیک به 10س��ال طول کشید تا
غرب حاضر شد اصل حق غنی سازی ایران را بپذیرد؛
البرادع��ی در اخری��ن روزهای مدیری��ت خودش
اع�لام کرد که غ��رب بای��د 3/5درصد غنی س��ازی
ایران را بپذیرد و همین طور هم ش��د .البته این مساله
به اس��انی حاصل نش��د؛ در حقیقت با اتمام دوران
ریاس��ت جمهوری جورج ب��وش و روی کار امدن
باراک اوباما از حزب مخالف ،زمینه برای پیش��رفت
حاصل ش��د؛ چراکه باراک اوبامای دموکرات وعده
داده بود می خواهد مس��ائل را صلح امی��ز حل کند.
در برهه کنونی مس��اله قبوالندن غنی س��ازی ایران
از 3/5درصد به 20درصد اس��ت که قطعا کار بسیار
دشواری خواهد بود .اما اگر طرفین تمامی سختی ها
را تحمل کنند و راه را تا پایان ادام��ه دهند ،موفقیت
زودرس ممکن خواهد بود .پس به این ترتیب مذاکره
کردن و به نتایج صلح امیز رس��یدن جهت حل بحران
برای ما هم ضروری است .در این صورت ،به صالح
ماست سعی کنیم در این مذاکرات وضعیت مذاکرات
قبلی تکرار نشودg .
نقطه عزیمت
4
مهدی مطهرنیا در گفت وگو با مثلث
مهدی مطهرنیا ،کارشناس مسائل بین الملل در گفت وگویی به بررسی مذاکرات اتی ایران و 5+1پرداخت.
وی معتقد است اگر از منظر خوش بینانه بخواهیم به این موضوع بنگریم ،باید گفت که اژانس به دنبال ایجاد فضای
مناس��ب در جهت دادن یک گزارش برای ادامه مذاکرات ایران با 5+1است .این کارشناس براین باور است ان
چیزی که در بازی برد -برد باید به ان توجه کرد ،این است که پرونده هسته ای ایران بخشی از یک پازل بزرگ تر
در ارتباط با روابط ایران با غرب در متن و بطن نظام بین الملل است .بنابراین تا زمانی که ان بافت متن حل نشود
حل این پرونده در واقع نمایانگر نوعی عقب نشینی تاکتیکی از سوی هر دو طرف خواهد بود.
بین الملل
حل پرونده هسته ای
ایران منوط به
تنش زدایی در
روابط ایران و غرب
و همچنین نظام
بین الملل است .بدون
حل این معما خروج
از بن بست کنونی در
حوزه هسته ای معلوم
نیست
مثلث شماره117
با توجه به مسائلی که تاکنون از جانب دو طرف
مطرح شده و همچنین نامه های ارسال شده فکر
می کنید دس��تور کار مذاکرات اتی ایران و 5+1
چهباشد؟
lانچه از قرائن پیداست و سیگنال های موجود
در ارتباط با ان نشان می دهد ،تالش اژانس برای ایجاد یک
فضایمثبتدرمسیرپاسخ گیریپرسش هایفعالیت های
هسته ای ایران است که از سوی غرب مطرح شده است.
ادعاهایی که از جانب طرف های غربی مطرح شد و سپس
بهعنوانمطالعاتادعاییدرنظرگرفتهشدامروزدردستور
کار قرار دارد .چرا که این مس��ائل زمینه ساز ایجاد فضای
مناسب برای مدیریت اعمال فش��ار بیشتر علیه ایران نیز
می تواند باشد .عدم پاس��خگویی ایران به این پرسش ها،
فضای رسانه ای را بر ضد ایران سنگین تر می کند و ممکن
است در نهایت شکست مذاکرات پس از حضور بازرسان
اژانسیاعدمدستیابیبهاهدافتعریفشدهرادرپیداشته
باشد .در این حالت ،شرایط مناسبی برای زمینه های ایجاد
فضاسازی مناس��ب برای گزارش امانو به شورای امنیت
حاصل میشود.
اگر از منظر خوش بینانه تری بخواهیم این مساله
را مورد بررس��ی قرار دهیم ،ب��ه چه صورت
است؟
lدر این صورت اژانس به دنب��ال ایجاد فضای
مناسب در جهت دادن یک گزارش برای ادامه مذاکرات با
5+1است .اما به نظر می رسد انچه بازرسان اژانس امروزه
از این سفرهایشان به دنبال ان هستند ایجاد فضای مناسب
جهت مدیریت اعمال فشار بر ایران از طریق فضاسازی
هوشمندانه علیه جمهوری اسالمی ایران است .در نگرش
سوم که می تواند یک نگرش تلفیقی باشد به این نکته باید
اشاره داشته باشیم که اساسا امدن بازرسان اژانس و یک
تیم تخصصی امری پذیرفته شده و مهم است ،اما مساله
اینجاست نتایجی که از این گزارش ها حاصل می شود با
نوعیشگردهایسیاسیدنبالمی شودتابتواندازجنبه های
موجودانبهنفعخودشبهرهببرد.
نامه اق��ای جلیلی ب��ه خانم اش��تون و اعالم
امادگی ایران برای ادامه مذاکرات چه واکنشی
از جانب مقامات غربی در پی داشت؟
lدر این ارتباط باید گفت که اصل پذیرش مذاکره
از سوی ایران و 5+1که حاصل به هم پیوستن دو قدرت
ش��رقی و چهار قدرت غربی به یکدیگر است نمایانگر
ایجادفضایمناسبدیپلماتیکدرمسیررسیدنبهاهداف
تعریفشدههرکدامازطرف هایدرگیردرپروندههسته ای
ایران اس��ت .به عبارت دیگر استقبال طرفین از مذاکرات
امر جدیدی نیست ،اما تعریفی که از مذاکره و دستور کار
مذاکره از سوی دو طرف مطرح است دچار نوعی تعارض
درتعریفمفاهیموگفتمانحاکمبرمذاکراتاست.ایران
در عین حال که مذاکره در باب پرونده هسته ای را پذیرفته،
همواره گفته که بحث در ارتباط با غنی سازی اورانیوم در
ایران و ورود ایران به باشگاه هسته ای محلی از اعراب ندارد
و از سوی دیگر غرب همواره بر این نکته تاکید داشته که
تعلیق غنی س��ازی اورانیوم ،نقطه عزیمت ایجاد فضای
لو فصلمسالههسته ایایراناست.بنابراین
مناسببرایح
این نکته که هردو طرف مذاکره را پذیرفته اند در عین حال
که امر مثبتی است ،اما امری است که از قبل نیز مشخص
بود و در اینده هم در اوج بحران نیز باز مطرح خواهد شد؛
مساله ایکهمهماستتعریفمذاکرهودستورکاریاست
که برای مذاکره تعیین شده اس��ت؛ وحدت نظر پیرامون
دستورکارمذاکرهبسیارمهموتعیین کنندهاست.چراکهدر
همیننامهبازاقایجلیلیاشارهداشتهکهدررابطهباکلیاتی
نالمللیمی خواهدصحبتکند،درحالی
دربابمسائلبی
که غرب معتقد است روی پرونده هسته ای ایران و مسائل
پیرامونیانبایدمتمرکزشد.بنابراینبایدگفتازاینمنظر
ایننامهتاثیرخودشرابرایفضاسازیمناسبجهتاغاز
دوردیگرمذاکراتداشته،اماایاخواهدتوانستفضاسازی
الزم و ضروری برای ایجاد یک فضای مناسب در راستای
حلوفصلپروندههسته ایایرانرابهدنبالداشتهباشد.این
نکته ای است که در اینده به جواب ان خواهیم رسید .انچه
سیگنال هایموجودنشانمی دهدباردیگرماشاهدتکرار
روندیخواهیمبودکهدرنهایتهردوطرفسعیخواهند
کردازمذاکراتبه گونه ایبهرهببرندکهگفتمانخودشانرا
حاکممعرفیکنند.
اگر بخواهیم یک بازی برد -برد داش��ته باشیم
شرایط چگونه است؟
lان چیزی که در بازی برد -برد باید به ان توجه
کرد این است که پرونده هسته ای ایران بخشی از یک پازل
بزرگ تردرارتباطباروابطایرانباغربدرمتنوبطننظام
نالمللاست.بنابراینتازمانیکهانبافتمتنحلنشود
بی
حلاینپروندهدرواقعنمایانگرنوعیعقب نشینیتاکتیکی
از سوی هر دو طرف خواهد بود .بنابراین تا وقتی که مساله
ایران و رفتارهای نظام بین الملل با ایران در این بستر مورد
توجه قرار نگیرد و روابط ایران و غرب از حالت بحرانی به
حالت عادی بازنگردد ،ما شاهد این خواهیم بود که پرونده
هسته ای در یک دور باطل همواره به نقطه اول بازخواهد
گشت.
ارزیابی شما از برخی اظهارات و فضاسازی های
مقام��ات غرب��ی علیه ای��ران در این ش��رایط
چیست؟
lتاکنون چندین قدرت هوشمند تالش داشته اند
اجماع منطقه ای و جهان��ی را در یک همگرایی معنادار و
تعریفشدهعلیهایرانحاصلکنندوامروزشاهدهستیمکه
باامدنباراکاوباماوچارچوبقدرتهوشمندامریکایی،
انها در این زمینه تاحدودی موفق شده اند؛ به گونه ای که
در حال حاضر اجماع عربی و منطقه ای علیه ایران نسبت
به گذشته افزایش یافته و اجماع بین المللی هم در قالب
تحریم ها از شدت بیشتری برخوردار شده است .بنابراین
باید بپذیریم که این وجوه بیانی دارای س��یگنال هایی از
مدیریت اینده جهانی است .یعنی وزیر خارجه انگلیس
نمی خواهدمنتظرایندهباشدبلکهایندهرابااینگونهواژگان
وتفسیرهامی خواهدبسازد.
با توجه به انتخاب اس��تانبول ب��ه عنوان مکان
مذاکرات ای��ا می توان گفت ک��ه ترکیه بازهم
در پی ایفای نقش میانجی میان ش��رق و غرب
است؟
lترکیه می خواهد به عنوان پایتخت دیپلماسی
خاورمیانه در ارتباط با مغرب زمین مطرح می شود؛ ترک ها
با یک ن��وع واقع گرایی عملگرا به دنبال افزایش س��طح
بازیگری خودش��ان در منطقه و نظام بین الملل هستند،
به گونه ای که بتوانند قدرت خودشان را در اینده افزایش
و به دنبال ان جایگاه خودشان را در اتحادیه اروپا و منطقه
تقویت کنند .در اینجاست که مساله ایران و بحران ناشی از
پروندههسته ایایرانبه عنوانیکفرصتازسویدستگاه
سیاست خارجی ترکیه مورد بهره برداری قرار گرفته است.
امروز انکارا و اس��تانبول تاحدودی مرکز ثقل دیپلماسی
منطقه ای در بحران های متفاوتی مانند پرونده هس��ته ای
ایران ،مسائل افغانستان و سوریه است .به همین جهت
است که می توانیم بگوییم برنده اصلی این معادالت در
منطقهخاورمیانهتاکنون ترکیهبودهکهتوانستهازاینمسائل
به عنوان یک فرصت بهره ببرد .حرکت ایران به س��مت
ترکیه و ایجاد یک فضای مناسب در این زمینهبرای ترک ها
اگرچه از منظر گرایش های اسالمی و نگاه ایران به ترکیه به
عنوان یک کشور مسلمان از اهمیت برخوردار است ،اما
از منظر رقابت های منطقه ای برای اینده منافع ملی ایران
سوال برانگیز است؛ چراکه افزایش قدرت ترکیه ممکن
است در اینده به محدودسازی قدرت ایران در منطقه و
بالطبعزمینه هایفشاربیشتربهایرانبینجامدg.
41
بین الملل
پروژه ایران هراسی
بین الملل
همه گاف های اسرائیل
مثلث شماره117
تناقضات در سناریوی انفجارهای هند ،تایلند و گرجستان
سمیه همایون روز
5
صحنه سازی نخ نمای موس��اد برای ایراد اتهام
علیه جمهوری اسالمی ،خاطره رسوایی چند ماه پیش
سازمان س��یا را زنده کرد .سرویس جاسوسی امریکا
چند ماه پیش ،ضمن یک صحنه س��ازی ادعا کرد که
فردی به نام منصور ارباب سیار قصد داشته از طریق
بمب گذاری سفیر عربستان را ترور کند .اما چند روز
بعد بس��یاری از مطبوعات امریکایی فاش کردند که
فرد یاد شده به شهادت همسایگان و دوستانش ،فردی
دائم الخمر اس��ت! ظاهرا این بار نوبت به س��رویس
جاسوسی اسرائیل رسیده تا با بهره گیری از زنجیره ای
از دسیسه ها و طرح بمبگذاری های بی نتیجه ،انگشت
اتهام را به سوی ایران نشانه روند.
به نظر می رس��د ،در همین راستا بود که در هند،
موتورسوار ناشناس��ی به ماش��ین حامل همسر یک
دیپلمات اسرائیلی ،بمبی چس��باند که در این حادثه
همسر دیپلمات و راننده اش دچار مجروحیت نسبی
شدند .در همین روز در گرجستان بمب دیگری که به
ماشین سفیر اسرائیل متصل شده بود ،کشف و خنثی
شد .در تایلند نیز س��ه فردی که ایرانی تشخیص داده
ش��دند ،پس از واقعه عجیب انفجار بمب ،دس��تگیر
شدند.
به این ترتیب با یک انفجار در دهلی ،سه انفجار
در بانکوک و اعالم کشف یک خودروی بمب گذاری
شده در نزدیکی سفارت اس��رائیل در تفلیس ،پکیج
خوبی فراهم ش��د تا مقامات اسرائیلی با استناد به انها
42
ایران را سیبل حمالت خود قرار دهند .پس از ان بود
که بنیامین نتانیاهو ،نخس��ت وزیر اسرائیل ،بالفاصله
پس از وقوع این س��ه حادثه که هیچ یک کشته ای در
پی نداشت ،برچسب حمالت تروریستی سازماندهی
ش��ده از س��وی تهران را به این اقدام��ات زد و اظهار
داشت که وقوع این حوادث نشانگر ان است که تمامی
کشورها باید خط قرمزی را علیه خشونت های ایران
ترس��یم کنند .وی همچنین خاطرنشان کرد هم اکنون
اقدامات تروریس��تی ایران در مع��رض دید همگان
قرار دارد.
اما انچه در روایت های مربوط به هر س��ه نقشه
بمب گذاری کامال مش��هود اس��ت ،وجود تناقضات
اشکار و اشتباهات فاحش اس��ت .در حادثه انفجار
در دهلی ن��و ،ی��ک دس��تگاه خ��ودروی ون ،حامل
دیپلمات ه��ای اس��رائیلی در محل��ه ای که س��فرای
خارجی و مقامات ارش��د دهلی در ان اقامت دارند،
منفجر می شود .خبرهای اولیه به نقل از شاهدان عینی
حاکی از انفجار مخزن سوخت این خودرو بوده ،اما
بالفاصله خط خب��ری حادثه تغیی��ر می کند و اعالم
می شود که حمله تروریستی صورت گرفته ،اما کسی
کشته نشده و صرفا تعدادی زخمی شده اند.
نکته اول اینکه هیچکس در این انفجار دستگیر
نشد .این در حالی است که حادثه در چند متری خانه
نخست وزیر هند و در یک منطقه مهم و پر از نگهبان
و نیروهای امنیتی و دوربین ه��ای حفاظتی رخ داده
است .دوم اینکه اگر ایران بخواهد اقدامی علیه منافع
اسرائیل انجام دهد ،منطقا این طرح را در هند به اجرا
در نمی اورد ،چراکه ایران در شرایط تحریم قرار دارد،
از این رو ،به تعامل با هند بس��یار نیازمند اس��ت .هند
یکی از مشتریان بزرگ نفت ایران است و تهران به هر
قیمت ممکن می خواهد از ورود هند به بازی تحریم
جلوگیری کند.
به همین علت اس��ت ک��ه پذیرفت��ه بهای نفت
صادراتی به هند با روپیه این کش��ور پرداخت شود.
عالوه بر این ،اقدام علیه دیپلمات های اس��رائیلی در
دهلی نو ،اقدام علیه امنیت هند به ش��مار می رود .در
نتیجه ،اگر مقامات هندی اطمین��ان یابند که ایران به
چنین اقدام تروریستی در خاک انها دست زده ،قطعا
مقاومت کنونی در برابر تحریم ها را کنار می گذارند
و به همسویی با تحریم نفتی ایران ترغیب می شوند.
بنابرای��ن هیچ منطقی مس��اله را ب��ر نمی تابد که
ایران در وضعیت بغرنج کنونی ،یک��ی از نقاط اتکای
سیاست خارجی خود را در موضوع تحریم ها ،هدف
بمبگذاری قرار دهد .در این باره حتی ضدایرانی ترین
دیپلمات امریکایی یعنی جان بولت��ون نیز در اخرین
تحلیل خود گفته انفجار هند نمی تواند کار ایران باشد.
روزنامه گاردین نیز با اشاره به روابط گسترده تجاری
ایران و هند و مقاوم��ت دهلی نو در مقابل تحریم های
اعمال ش��ده علیه ایران نوشت« :اس��رائیل بدون شک
تالش خواهد ک��رد روابط ایران و هند را خدش��ه دار
کند؛ این از اه��داف اولیه راهبرد ب��زرگ تل اویو برای
منزوی کردن ایران بوده است ».از دیگر موارد مبهم در
خصوص حوادث مذکور ،ان اس��ت که چنانچه ایران
ل ترور دانشمندان
در پی انتقام گیری از موس��اد به دلی
هسته ای خود باش��د ،انتخاب همس��ر یک دیپلمات
سطح پایین ،هدف مناسبی برای چنین مقابله به مثلی
به نظر نمی رسد.همزمان با انفجار در دهلی نو ،خبری
منتشر می شود مبنی بر اینکه یک خودروی بمب گذاری
شده در نزدیکی سفارت اسرائیل در تفلیس ،پایتخت
گرجس��تان کش��ف ش��ده .بالفاصله این خط خبری
یک تیر و چند نشان
تالش صهیونیست ها برای منحرف کردن افکار عمومی از تروردانشمندان هسته ای ایران
6
حسن قشقاوی /معاون کنسولی وزارت خارجه
بین الملل
پس از افشای توطئه تروریستی رژیم صهیونیستی
با کمک م��زدوران داخلی در به ش��هادت رس��اندن
دانشمندان هس��ته ای ایران توسط رسانه های غربی و
سکوت تاییدامیز و حتی اعترافات برخی از رسانه های
رژیم صهیونیستی در این خصوص نشان داد که این ها
به دنبال ان بودند که به اصطالح خودش��ان بتوانند در
دیپلماسی عمومی فعال باشند و به نوعی انحراف در
ت تروریستی این رژیم
افکار عمومی نس��بت به ماهی
ایجاد کنند .بنابراین با دس��تپاچگی و عجله امدند و
نظیر همان اتهامی که در ترور س��فیر عربستان مطرح
کرده بودن��د را دوباره مطرح کردند .صهیونیس��ت ها
می خواستند مشابه همان س��ناریو را که در عربستان
پیاده کرده بودند دوباره در این کشورها نیز عملی کنند
و با یک تیر چند نشان بزنند .انها مخصوصا کشورهایی
را انتخاب کردند که می دانس��تند ما در چند ماه اخیر
روابط خوبی با انها داش��تیم؛ در رابطه با گرجس��تان
روابط دوجانبه ما اکنون به قدری خوب شده که اکنون
نزدیک به یک سال است که قطع لغو ویزا با این کشور
کرده ایم و مراودات گسترده ای میان ما و دولت اقای
ساکاشویلی در گرجس��تان وجود دارد .در مورد هند
نیز مقامات این کش��ور اعالم کرده اند ک��ه اعتنایی به
تحریم های نفتی ایران ندارند؛ ایران و هند یک رابطه
تاریخی و فعال اقتصادی دارند و همگان شاهد بودند
که هندی ها زیر بار تحریم نفتی که از جانب کشورهای
اروپایی ب��ود نرفتند و اعالم کردند که مانند گذش��ته
خرید نفت از ایران را حفظ خواهند کرد .با تایلند نیز
رابطه دوستانه ای داریم و مبادالت باالیی میان دو کشور
همواره صورت می گرفته است؛ مهمترین مساله روابط
فرهنگی خوب میان مردم ایران و تایلند است.
انتخاب س��ه کش��وری که ما هیچ مش��کلی در
روابط دو جانبه با انها نداریم درواقع نشان روشنی از
توطئه امیز بودن این ادعاهای واهی علیه روابط ما با این
کشورهاست .ویژگی دومی که در تمام این سناریوها
به چش��م می خورد این اس��ت که عناصری به عنوان
قهرمانان س��ناریو و نقش اول معرفی می شوند که از
نظر خودشان نیز ایرانیانی هستند که به لحاظ رفتاری و
اخالقی سنخیتی با فضای عمومی جمهوری اسالمی
ایران ندارند.
به عنوان نمونه فرد م��ورد نظر برای ادعای ترور
سفیر عربستان کس��ی بوده که می گفتند معتاد است و
ماشین های دست دوم می فروشد .افراد ایرانی که در
تایلند متهم هستند نیز ادعا ش��ده که با برخی در حال
رقص بوده اند و اینگونه تعابیر .در این اوضاع و احوال
س��وال نخس��تی که در ذهن هر فردی ایجاد می شود
این است که معموال اگر بنا بر اقدامی نظیر ترور است
باید انسان هایی انتخاب ش��وند که سنخیت فرهنگی
باالیی با کشور عامل داشته باشند .اصوال افراد معتاد و
سست عنصر که حال انجام چنین کارهایی را ندارند به
همین دلیل در تبلیغات هم نوعی اشفتگی ،سردرگمی
و اظهارات تناقض امیزی به چشم می خورد که وجود
صهیونیس��ت ها را در پش��ت این س��ناریوها تقویت
می کند .نکته سوم این است که اغلب کشورها می دانند
که جمهوری اسالمی ایران اکثر کنوانسیون های مربوط
ب ه تروریس��م را تایید کرده و در این زمینه فعال است.
جمهوری اس�لامی ایران در مجامع بین المللی جزء
پیش��تازان محکومیت تروریسم محس��وب می شود
و دانشمندان هس��ته ای ما همواره قربانیان تروریسم
بوده اند .در ای��ن وضعیت ،رژیم صهیونیس��تی برای
اینکه چهره واقعی ایران را در افکار عمومی برعکس
جلوه دهد ،کشور قربانی ش��ده را همان کشور عامل
جلوه می دهند تا به اهداف شان برس��ند .البته اینگونه
مس��ائل در افکار عمومی دیگر جایی ن��دارد مثال در
بحث ترور سفیر عربستان ،خود من با رئیس مجلس
سفری دوجانبه به سوئیس داشتیم و نشست اتحادیه
بین المجالس بود.
فراموش نمی کنم روس��ای مجلسی که با اقای
الریجان��ی دیدار داش��تند در ان فضا تمام ش��ان این
موضوع یعنی اتهام ترور س��فیر عربس��تان توس��ط
عوامل ایرانی را به تمس��خر گرفته بودند و به عنوان
یک توطئه تبلیغاتی از جانب عربستان ذکر می کردند.
اما پس از ان ش��اهد بودیم که برخی کشورها تحت
فش��ار امریکا به قطعنامه واهی که در خصوص ایران
صادر شده بود رای دادند اما اظهاراتی که در ان زمان
صورت می گرفت بسیار کنایه امیز بود و تناقض های
بس��یاری داش��ت ،حتی در مقطعی که در س��وئیس
بودیم خبرنگارانی که در این رابطه س��وال می کردند
خیلی ناباورانه راج��ع به موضوع بح��ث می کردند
و کامال محس��وس بود که یک توطئ��ه تبلیغی علیه
ای��ران راه انداخته اند .ام��ا این کش��ورها باید بدانند
که این س��ناریوها دیگر راه به جای��ی نخواهد برد و
رژیم صهیونیستی پشت تمام مسائل قرار دارد .به دنبال
این اتهام زنی ها بهترین واکنش را سخنگوی وزارت
خارجه ،اقای مهمانپرست صورت دادند که گفتند ما
هرگونه اقدام تروریس��تی را محکوم می کنیم و چون
خودمان قربانی تروریسم هستیم حاضریم که در این
رابطه هرگونه همکاری را انجام دهیم.
همچنی��ن وی ادعاهای رژیم صهیونیس��تی در
ارتباط با انفجار بانکوک را در ادام��ه اتهامات واهی
دولت امریکا مبنی بر ترور سفیر عربستان در واشنگتن
دانس��ت و هم زمان��ی ادعاهای بی اس��اس این رژیم
در مورد دس��ت داش��تن کش��ورمان در انفجارهای
گرجستان و هند با حوادث بانکوک را حاکی از توطئه
این رژیم با سناریوسازی و فضاسازی های مشکوک
اعالم کرد.
در حال حاضر نیز جمهوری اسالمی ایران تمامی
اقدامات را در جه��ت اثبات واهی ب��ودن این ادعاها
انجام خواهد داد و در نهایت ثابت خواهد شد که این
سناریو نیز در ادامه همان سناریوهای قبلی استg .
مثلث شماره117
در جهان پ��ی گرفته می ش��ود که ایران قصد داش��ته
دیپلمات های اس��رائیلی در هند و گرجستان را ترور
کند .به نظر می رس��د اعالم این خبر همزمان با انفجار
در هند برای دامنه دار کردن موضوع بوده است .اما سوال
اینجاست که اگر ایران در پی انتقام گیری از موساد است
چرا دو کشور اسیایی را که روابط دوستانه ای هم با انها
دارد ،انتخاب کرده است.
انفجارهای بانکوک به معنای واقعی کلمه مملو از
تناقض و اشتباهات فاحش است .انطور که رسانه ها
گزارش کرده اند ،ماجرا از وقوع یک انفجار غیرعمدی
در یک منزل مسکونی در بانکوک شروع شد .پس از
انفجار ،مشاهده شد س��ه نفر از ساکنان خانه در حال
فرار هس��تند .حین فرار یکی از انها بمبی را به سمت
یک تاکسی پرتاب کرد که از سوار کردن انها خودداری
کرده بود! در ادامه این تعقیب و گریز ،یکی از این افراد
تالش کرد بمب دیگری را به سمت پلیس پرتاب کند
اما انفجار زودهنگام بمب باعث قطع پاهایش شد و
بدین ترتیب او دستگیر شد.
چهار نکته در رابطه با این ماجرا قابل ذکر است؛
نخست اینکه این امر بسیار دور از ذهن است که یک
کش��ور برای انجام ترور در هزاران کیلومتر دورتر از
خاکش ،اتباع خود را اع��زام کند .دوم اینکه این افراد
به زعم اس��رائیل اجیر ش��ده ،قاعدتا بای��د نیروهای
ورزیده ای باش��ند اما انها به اندازه ای ناش��یانه عمل
می کنند که یک بمب در خانه خودشان و دیگری در
مقابل پایشان منفجر می شود و سومین بمب را هم به
سوی یک تاکس��ی پرتاب می کنند! جالب تر از همه
اینکه سه فرد درگیر در این رویداد ،هیچگونه تالشی
برای مخفی نگه داشتن هویتش��ان نکردند و همگی
روادیدهای ایرانی در دست داشتند .در عین حال بعد
از دستگیری به س��رعت اعتراف کردند که هدف انها
ترور دیپلمات های اسرائیلی بوده است.
روزنامه گاردین نیز در این باره نوشت« :تصور
این موضوع س��خت اس��ت که دولت ایران ،عامالن
خود را ک��ه کامال با گذرنام��ه و پ��ول ایرانی تجهیز
شده اند ،به کشورهای دوست فرستاده و جو را به این
اش��کاری علیه خود دربیاورد .چگونه ممکن است
سپاه پاس��داران انقالب اس�لامی به چنین عملیات
شبه خودزنی و ناشیانه ای دست بزند ،ان هم در حالی
که خود سیاستمداران اس��رائیلی بارها تاکید کرده اند
که سپاه پاسداران سازمانی حرفه ای ،مجرب و دارای
درک سیاسی باالیی است؟»
نکته اخر مربوط به گ��زارش روزنامه بانکوک
پست می شود .این روزنامه ،گزارشی همراه با عکس
منتشر کرد که نشان می دهد این سه نفر در مدت چند
روز اقامت خود در بانکوک مش��غول ش��رب خمر و
هرزگی با روس��پیان بوده اند .یکی از روسپیان مذکور
که از سوی پلیس احضار شده ،به بانکوک پست گفته
به همراه دوستانش از هشتم تا سیزدهم فوریه در خانه
افراد دستگیر شده ،به سر برده و انها مدام مشروبات
الکلی می نوشیدند و اسنوکر بازی می کردند.
ع�لاوه بر هم��ه تضاده��ا و تناقض��ات در این
ماجراها ،نکته قابل تامل در این می��ان اینکه در همه
نمایش های م��ورد نظر صهیونیس��ت ها ط��ی هفته
گذش��ته در تایلند و هن��د و گرجس��تان ،حتی یک
صهیونیست نیز در صحنه س��ازی های مذکور کشته
نشده اس��ت .به عالوه ،به رغم تاکیدات اسرائیلی ها،
هیچ یک از مقامات سه کشور هند ،گرجستان و تایلند،
ایران را مس��ئول حوادث مذکور ندانسته اند و به رغم
فشار اسرائیلی ها هیچ اظهارنظری در این رابطه بیان
نکرده اندg .
43
بین الملل
مثلث شماره117
نسخه قدیمی ایران هراسی
7
گفت و گو با حمیدرضا ترقی درباره اتهامات اخیر علیه ایران
حمیدرضا ترقی ،کارشناس سیاسی در گفت وگویی اتهامات اخیر رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسالمی
ایران را مورد ارزیابی قرار داد .وی معتقد است کشورهای غربی و اروپایی هیچ گاه نخواستند به صورت واقعی با
تروریسم مقابله بکنند و حمایت امریکا و غرب ا ز تروریست های منطقه خاورمیانه در افغانستان و پاکستان ،تبانی
انها با طالبان در افغانستان و حمایت عربستان به عنوان دوست امریکا از القاعده همگی بیانگر ان است که تنها
کشوری که به راستی ب ا تروریسم مبارزه می کند ایران است و ادعاهای کشورهای غربی کامال دروغ است .نمونه
این اقدام پیش از این هم در امریکا و در رابطه با اتهام اقدام ب ه ترور سفیر عربستان تکرار شده بود؛ مساله ای که در
نهایت به رسوایی ختم شد و نتوانستند ان را اثبات بکنند .ترقی همچنین بر این باور است ایران در کل با این نوع
شیوه تروریستی مخالف است و ان را مغایر با سیاست های کشور می داند ،پس این اتهام را نیز محکوم می کند .وی
معتقد است اینگونه صحنه سازی ها در افکار عمومی جهان دیگر جایی ندارد .جمهوری اسالمی با محکوم کردن
اینگونه اقدامات در عرصه های بین المللی همواره در این زمینه موضع اش را شفاف اعالم کرده و اکنون نیز باید
پیگیری حقوقی بکند تا عوامل اصلی این اقدامات مشخص و در محاکم بین المللی محاکمه شوند.
ارزیابی شما از اتهام زنی های اخیر به جمهوری
اسالمی ایران در رابطه با اقدامات تروریستی
انجام شده در تایلند ،هند و گرجستان چیست؟
انچهمسلماستاینابهاماترابایددرادامهسیاست
و استراتژی ایران هراسی غرب مورد تجزیه و تحلیل قرار
داد.ایرانباایننوعاقدامات تروریستیکالمخالفاستو
تاکیدشبرکشورهاوخصوصاکشورهاییکهبرایمبارزهبا
تروریسمواردعملشد هاندایناستکهاجازهندهنداینگونه
اقدامات تروریستیدرکشورهابابشودوباعدمحمایت
از تروریست ها ،برخورد جدی و قاطع با انها انجام دهند و
44
جلویایننوعهرجومرجرادردنیابگیرند.کشورهایغربی
و اروپایی هیچ گاه نخواستند به صورت واقعی ب ا تروریسم
مقابله بکنند و حمایت امریکا و غرب از تروریست های
منطقهخاورمیانهدرافغانستانوپاکستان،تبانیانهاباطالبان
در افغانستان ،حمایت عربستان به عنوان دوست امریکا از
القاعدههمگیبیانگراناستکهتنهاکشوریکهبه راستی
با تروریسممبارزهمی کندایراناستوادعاهایکشورهای
غربی کامال دروغ است .این کش��ورها امروز هم از طریق
این تهمت زدن ها به جمهوری اسالمی ،سعی می کنند در
پروژهایران هراسی شاناینگونهاقداماترابگنجانند.نمونه
این اقدام ،پیش از این هم در امریکا و در رابطه با اتهام اقدا م
ترورسفیرعربستانتکرارشدهبود؛مساله ایکهدرنهایتبه
رسواییختمشدونتوانستندانرااثباتبکنند.
ایاانهاباایناقدامات شانمی توانندافکارعمومیرا
علیهایرانمخدوشکنند؟
می بینیم در بیش از 80شهر امریکا ،مردم به حمایت
از دانشمندان هسته ای ایران که توسط عوامل صهیونیست
و منافقان و با چراغ سبز امریک ا ترور شده اند ،به تظاهرات
یدهند.
بر می خیزندوعلیهدولت شانشعارم
اینمسائلنشانمی دهداینگونهاتهاماتدرقبالایران
نهتنهابرافکا رعمومیجهانخدشه ایواردنمی اورد،بلکه
بیشتر مردم جهان را به حقانیت و مظلومیت ایران واقف
می کند.اگرچهممکناستکشتهشدنیکصهیونیستدر
یکیازاینکشورهابهلحاظدشمنیکهماباصهیونیست ها
داریم،برایماخوشحالکنندهباشد،انهمبهدلیلجنایاتی
کهانهاطیاینسال هاعلیهفلسطینی هاانجامدادندامادرهر
حالنفسعملمورد پسندمانیستوانرابهضررامنیتو
یدانیم.
صلحجهانیم
جمهوری اسالمی ایران در برابر این گونه اقدامات
رژیم صهیونیستیچهواکنشیبایدنشاندهد؟
در حال حاضر ما باید با رژیم صهیونیستی رودررو و
براساسیکجنگمردانهمقابلهکنیم،چراکهاینگونهاقدامات
در حاشیه موجب اسیب رسیدن به افراد بی گناهی خواهد
شدکهقابل توجیهنیست.مادرکلباایننوعشیو هتروریستی
مخالف هس��تیم و ان را مغایر با سیاست های کشورمان
یدانیم.پسایناتهامرانیزمحکوممی کنیمومعتقدهستیم
م
اینگونهصحنه سازی هادرافکارعمومیجهانجاییندارد.
جمهوری اس�لامی با محکوم کردن اینگونه اقدامات در
عرصه های بین المللی هم��واره در این زمینه موضعش را
شفافاعالمکرده واکنوننیزبایدپیگیریحقوقیبکندتا
نالمللی
عواملاصلیایناقداماتمشخصودرمحاکمبی
محاکمهشوند.
با توجه به اینکه ایران با کشورهای مورد نظر یعنی
هند،تایلندوگرجستانروابطخوبیدارد،می توان
گفتایناقداماتدرجهتمخدوشکردنروابط
ایرانبااینکشورهابودهاست؟
ما هنوز نتوانس��ته ایم از اهداف ای��ن اقدام کنندگان
تروریستیاطالعاتیبهدستبیاوریمودریابیمباچههدفی
اینکارراانجامداده اند،چراکهایننوعمسائلدراینکشورها
کامالمبهماستورسانه هاعواملبمبگذاررامعرفینمی کنند
که چه کس��انی بوده اند و چه اهدافی داشته اند .اما یکی از
اهدافاتهام زنیبهایران،می تواندمسالهجلوگیریازتقویت
روابط اقتصادی ایران با ان کشورها باشد یا اینکه در جهت
منزویسازیایرانباشد.
ایاانهاموفقخواهندشدبااینگونهاقداماتفشارها
راعلیهایرانافزایشدهندیایکچهرهمنفیازایران
نشاندهند؟
تابه حال که اینگونه اقدامات تاثیری نداشته و بعدها
برایخودشانرسوایینیزبهباراوردهاست.اماانگارغرب
و رژیم صهیونیستی قصد کوتاه امدن ندارند و سعی دارند
کسانیراکهقدرتتحلیلسیاسیندارندباایناقدامات شان
فریبدهند.
برخ��ورد غ��رب ب��ا اینگون��ه اتهام زنی ه��ای
رژیم صهیونیستیچگونهبود؟
طبیعیاستبرخیازعناصرمانیفستدرعرصه های
بین المللی هستند که واقع بینانه با این نوع مسائل برخورد
می کنند .انها زمانی که دالیل رخداد چنین اتفاقی را مورد
ارزیابی قرار می دهند ،نمی توانند به هیچ سندی علیه ایران
دست پیدا کنند ،بنابراین کامال منصفانه این نوع اتهام را رد
می کنند.اماد رهر حالبرایمدتکوتاهیهمکهشدهاینها
بادروغ هایشانافکارعمومیجهانرامسموممی کنندg.
سناریوی نخ نما شده
پشت پرده انفجارهای تروریستی اخیر
حسین شیخ االسالم /مشاور بین الملل رئیس مجلس
8
بین الملل
اتهامات اخیر علیه
ایران از جنس همان
اتهاماتی است که
چندی پیش امریکا
در مورد ترور سفیر
عربستان در واشنگتن
اعالم کرد
مثلث شماره117
پس از انک��ه دیپلمات های اس��رائیلی در هند،
گرجستان و تایلند هدف یک سری بمب گذاری قرار
گرفتند ،بنیامین نتانیاهو ،نخست وزیر اسرائیل ،ایران
را به دست داش��تن در بمبگذاری علیه دیپلمات های
اسرائیلی در این کشورها متهم کرده است .این اتهامات
در حالی از س��وی مقامات رژیم صهیونیستی به ایران
وارد شده که سخنگوی وزارت امورخارجه به شدت
این موضوع را تکذی��ب کرده و در مقابل به ش��دت
واکنش نشان داده است.
در این میان انچ��ه از ش��واهد و قرائن برمی اید
اینکه ای��ن اتهام از جن��س همان اتهاماتی اس��ت که
چندی پیش امریکا در مورد ترور س��فیر عربس��تان
در این کش��ور به ای��ران وارد کرد ،چرا ک��ه این اتهام
دقیقا مانن��د اتهام قبلی ،ب��ر پایه یک سناریو س��ازی
سیاس��ی و بدون هیچ پشتوانه مس��تدلی به ایران زده
شده است .اقدامات تروریس��تی اخیر در هند ،تایلند
و گرجستان به ایران نسبت داده ش��ده است .این در
حالی اس��ت که اینگونه اتهامات که غرب و اسرائیل
به جمهوری اس�لامی ایران می زنن��د ،دیگر به نوعی
نخ نما ش��ده اس��ت؛ انها یک بار این اتهام��ات را در
رابطه با ترور سفیر عربس��تان بیان کردند .در حالی که
خودشان هم دالیل کافی برای اتهام زنی شان نداشتند،
اکنون دوباره ب��رای اینکه به گون��ه ای بتوانند ایران را
تحت فش��ار قرار دهند به این اقدامات پیش پا افتاده
روی اورده اند .مس��اله دیگری که بای��د بدان توجه
داش��ت این اس��ت که این اقدامات در حدی نیست
که پاس��خگوی حرکت انها در به ش��هادت رساندن
حاج رضوان باش��د و انتقام او را در این حد بگیریم.
همانگون��ه که سید حس��ن نصراهلل در فرمایش��اتش
اعالم ک��رد ،ح��زب اهلل و جمهوری اس�لامی ایران
حتما انتقام خون این مظلوم شهید را خواهند گرفت
ولی به گونه ای که در حد او باش��د نه به صورت این
کارهای پیش پاافتاده؛ اینگونه کارها اصال در شان ما
نیست .اتهام زنی های اخیر از جانب رژیم صهیونیستی
به خاطر انزوایی است که این رژیم به خاطر افشا شدن
نقش��ش در ترور دانش��مندان هس��ته ای ایران به ان
دچار شده اس��ت .حتی ایاالت متحده نیز پذیرفته که
این ترورها کار اسرائیل بوده اس��ت؛ در همین راستا
مقامات امریکایی اع�لام کردند م��ا از این موضوع
مطلع بودیم اما جل��وی ان را نگرفتی��م چراکه به ما
مربوط نمی شد! بنابراین رژیم صهیونیستی برای اینکه
اذهان عمومی را از فشار تبلیغاتی که رویش متمرکز
ش��ده منحرف کند ،به این روش روی اورد .اما این
صحنه سازی ها جواب نداد و کشورهایی که مستقل تر
هستند مانند هند اشاره کردند که این کارها ،کار خود
اسرائیلی هاست و کار ایران نمی تواند باشد .این مساله
که اسرائیلی ها با کمک منافقان دانشمندان هسته ای ما
را ترور کردند ،در بس��یاری از نقاط دنیا منعکس شد
و اغلب روزنامه های کثیر االنتش��ار نیز ان را انعکاس
دادند .بنابراین در ان زاویه هم اسرائیلی ها موفق عمل
نکردند به طوری که اطالعات توسط خود امریکایی ها
نش��ر پیدا کرد .رهبر معظم انقالب نیز در نماز جمعه
با تهاجم تندی امریکایی ه��ا را خطاب قرار دادند که
اسرائیلی ها به تنهایی چنین کاری نمی توانند بکنند و
قطعا ش��ما با انها همراه بوده اید .رهبر معظم انقالب
به انها تفهیم کردند صهیونیس��ت ها با تبلیغات ش��ان
س��عی نکنند توازنی را که اکن��ون در منطقه میان ما و
نیروهای دش��من برقرار است ،با یک اش��تباه برهم
زنند .در ان صورت وضعیت مش��ابه اتش��ی خواهد
ش��د که به یک انبار باروت بیفتد و دیگ��ر نمی توان
جل��وی ان را گرفت.اس��رائیلی ها و تبلیغات ش��ان
برای دنیا دیگر شناخته شده و به عبارت دیگر دست
رژیم صهیونیستی به خصوص برای افراد عاقل رو شده
است .اسرائیلی ها باز هم تالش خواهند کرد ایران را
به خیال خودشان در نظر افکار عمومی تخریب کنند
اما عکس العمل باراک اوباما مهر پایانی بود بر جنگ
تبلیغاتی که میان ایران ،رژیم صهیونیس��تی و امریکا
صورت گرفته است .چند روز پیش از سخنان اوباما،
لئون پانتا ،وزیر دفاع گفته بود که اسرائیلی ها طرحی
دارند که به ایران حمله کنند اما حرف های اوباما مغایر
با تمام صحبت هایی بود که پیرامون حمله به ایران از
جانب هر مقامی مطرح می ش��د .درحقیقت اوباما با
سخنانش که پس از سخنرانی رهبری بود می خواست
بگوید م��ا می دانیم این حرف ها ش��وخی نیس��ت و
نمی شود با انها بازی تبلیغاتی کرد .این سناریو در واقع
تداوم همان سناریوی ترور س��فیر عربستان است و
ساختارهای اطالعاتی در امریکا ،اسرائیل و عربستان
اینگونه طرح ه��ا را می ریزند .اما باید توجه داش��ته
باش��ند که اوضاع منطقه خیلی مهم تر و حساس تر از
این حرف هاست که با این سناریوهای تبلیغاتی با ان
بازی شود.
در این ش��رایط ه��ر ارگان��ی باید با مس��ئولیت
خودش این کاره��ا را پیگیری کند ،ب��ه عنوان نمونه
وزارت خارجه و سفارتخانه ما در تایلند باید کارهای
حقوق��ی را انجام دهند و س��ریعا هرگون��ه اتهامی را
تکذیب کنند ،چراکه انها با اینگونه اتهام زنی های شان
به دنبال زمینه سازی فشارهای بیشتر بر ایران هستند.
مس��اله دیگری که می توان بدان پرداخت ،این است
که رژیم صهیونیستی با انتخاب این کشورها به عنوان
کشورهایی که اقدامات تروریس��تی در انها صورت
گرفته ،به دنبال ان اس��ت که روابط دوستانه ایران را
با انها مخدوش کند .در ح��ال حاضر ایران نفت هند
را تامین می کند و هند یک��ی از خریداران نفت ایران
است ،بنابراین کامال مشخص اس��ت که اسرائیل در
پی ان اس��ت که روابط جمهوری اس�لامی ایران را
با هند دچار تنش کند ،اما ش��اهد بودیم هندی ها در
این رابطه کامال منطقی برخ��ورد کرده و اعالم کردند
که این اتهام زنی ها دروغ اس��ت .ای��ن اقدامات کار
خود اسرائیلی هاس��ت؛ از تایلند نی��ز انتظار می رود
همین گونه برخورد کند.
یکی از دالیل دیگر این کش��ورها نیز این است
که احتماال در این کشورها ساختار اطالعاتی دشمن
قوی تر اس��ت که اس��رائیلی ها و منافقان توانسته اند
دست به چنین اقداماتی بزنند .اما در هر حال برخورد
معقول و واقع گرایانه مقامات هند و تایلند به همگان
ثابت خواهد کرد این اقدامات ،تبلیغات مخربی علیه
ایران بیش نبوده و جمهوری اس�لامی ایران نیز نباید
کوتاه بیاید و هرچه سریع تر باید وکیل بگیرد و اقدام
کند تا تکلیف مشخص شودg .
45
نگاهی دیگر
جبهه ضد تروریسم
1
مرور نشست سه جانبه ایران ،افغانستان و پاکستان
بین الملل
سران ایران ،افغانستان و پاکستان اواخر بهمن ماه در
قالب سومین نشست سه جانبه در اسالم اباد گرد هم امدند
تا همکاری های خود را برای حل مشکالت منطقه ای و
چالش هایمشترکگسترشدهند.وجودمرزهایطوالنی
وهمچنینزبان،فرهنگودینمشابه،تالشبرایمقابلهبا
تروریسمومبارزهبامواد مخدر،مشترکاتیاستکهاینسه
کشورراهرچهبیشتربهیکدیگرپیوندمی دهد.
عالوه ب��ر ان ،روابط تنگاتنگ اقتص��ادی از عوامل
کلیدی است که نقش تعیین کننده ای در این روابط دارد .در
حالحاضرحجممبادالتتجاریمیانتهرانوکابلبیش
ازیکمیلیاردو 500میلیوندالراست.همچنینحجماین
مبادالت میان تهران و اسالم اباد بیش از یک میلیارد دالر و
میاناسالم ابادوکابلحدودچهارمیلیارددالراست.
روسای جمهوری ایران ،افغانستان و پاکستان در این
نشستسه جانبهکهدر«ایوانصدر»مقرریاست جمهوری
پاکستان برگزار شد ،متعهد ش��دند همکاری های فراگیر
خود را گسترش داده و برای ارتقای صلح ،ثبات ،امنیت و
چشم اندازیروشنبرایمنطقه،گام هاییعملیبردارند.
در بیانیه مشترکی که در پایان این نشست به امضای
سران سه کش��ور رس��ید ،بر تضمین احترام به استقالل،
تمامیت ارضی و حق حاکمیت مبتنی بر منشور سازمان
ملل متحد تاکید شد .سران این سه کشور همچنین متعهد
شدند تا مانع از هرگونه تهدیدی از جانب کشورهایشان
علیه یکدیگر شوند .روس��ای جمهوری این سه کشور
توافق کردند تا همکاری های سیاسی ،امنیتی ،اقتصادی،
فرهنگی،اجتماعیواموزشیخودراگسترشدادهوسطح
تماس هایبینافردیشهروندانراباالببرند.
ش همکاری ها ب��ه منظور
ت�لاش ب��رای گس��تر
ریش��ه کن کردن افراط گرایی ،تروریس��م و فعالیت های
ش��به نظامیان و از بین بردن زمینه هایی که باعث این قبیل
اقدام ها می شود ،از جمله دیگر مسائلی بود که در نشست
اسالم اباد مورد تاکید قرار گرفت.در این نشست ،وزرای
خارجه سه کشور ملزم شدند نقشه راهی که قرار است به
مثلث شماره117
روسای جمهوری
ایران ،افغانستان
و پاکستان
متعهد شدند
همکاری های
فراگیر خود را
برای ارتقای ثبات
و امنیت منطقه
گسترش دهند
نشست سه جانبه بعدی ارائه شود را اماده و تنظیم کنند.
چهارمیننشستسه جانبهسرانایران،افغانستانوپاکستان
قرار است اواخر سال میالدی در کابلبرگزار شود.
از وزرای کش��ور نیز خواسته ش��ده تا چارچوب
همکاری های س��ه جانبه به ویژه در حوزه های مقابله با
تروریس��م ،مبارزه با مواد مخدر و مدیریت مرزی را طی
شش ماه گسترش و ارتقا دهند .ایران ،افغانستان و پاکستان
همچنینتوافقکردندباتسهیلبرخیقوانینوتعرفه های
گمرکی ،حجم مبادالت تجاری خود را افزایش دهند .در
این بیانیه مشترک ،تاکید ویژه ای بر در اولویت قرار گرفتن
همکاری های اجتماعی – اقتصادی شده است .سه کشور
همچنین خواستار گسترش همکاری ها در حوزه تامین
انرژی ،کشاورزی و معادن و تالش برای بازگرداندن امن
و احترام امیز مهاجران افغان به کشورش��ان شدند .سران
ایرانوپاکستانمتعهدشدندتابهروندپیشرفتوبازسازی
افغانستانکمککردهوازروندصلحواشتیتحترهبری
اینکشورحمایتکنند.
تاکید بر ل��زوم گس��ترش همکاری ها در س��طح
بین المللی به ویژه در سیستم س��ازمان ملل نیز از جمله
مسائلیبودکهدرایننشستاهمیتویژه ایداشت.
روسای جمهوری سه کشور ملزم شدند تا با روندی
منظم با یکدیگر دیدار کرده و بر اجرای تصمیم هایی که در
ایننشستسه جانبهاتخاذشدهاست،نظارتکنند.
محمود احمدی نژاد ،رئیس جمهوری ایران در این
نشستگفتکهخاستگاهمشکالتدرمنطقهنیست،بلکه
ریشه ایفرا منطقه ایدارد.اوهمچنینخواستارهمکاریو
فعالیتمشترکدرسایهوحدتوهمدلیشد.
احمدی نژاد با اش��اره به اینکه در دو نشس��ت اولیه
مقدماتکارفراهمشد،گفتکهدراینمرحلهواردعرصه
عمل ش��ده ایم و باید در راستای تقویت سه دولت و حل
مشکالت و اختالفات ،گام های عملی برداریم تا فرصت
دخالتوابتکارعملراازبیگانگانبگیریموزمینهپیشرفت
رابرایایران،افغانستانوپاکستانفراهمکنیم.
ف علی زرداری ،رئیس جمهوری پاکستان نیز
اص
که میزبانی این نشست سه جانبه را برعهده داشت ،گفت
که وضعیت منطقه ای چندان رضایت بخش نیست ،ولی
از س��ال 2009میالدی به بعد در چارچوب نشست های
سه جانبه ای که برگزار کرده ایم ،سنگ بنای همکاری های
مش��ترک در حوزه های امنیتی ،اقتص��ادی و بازرگانی را
گذاشته ایم .در شرایط فعلی باید در راستای تامین صلح و
ثباتدرمنطقهحرکتروبهجلوداشتهباشیموتوافق های
قبلیرادرعملمحققکنیم.
حامد کرزی ،رئیس جمهوری افغانستان نیز گفت
که به دنبال نشست مشترک با س��ران ایران و افغانستان،
چشم انداز اینده ،روشن تر به نظر می رسد و اکنون زمان
ان رسیده که توافق های صورت گرفته در زمینه همکاری
سه کشور ،در عمل اجرا شود .با این وجود به نظر می رسد
تحققمفادتوافق هایسه جانبهایران،افغانستانوپاکستان
چندانبهمذاقکشورهایغربیوبهویژهامریکاکههمواره
به دنبال مداخله و بهره ب��رداری در منطقه بوده اند ،خوش
نیاید .هر یک از این سه کشور به نوعی درگیر بی منطقی
و خودکامگی امریکا هستند .مقام های امریکایی با اتخاذ
سیاست های غیر قابل قبول طی چند ساله گذشته همواره
سعی کرده اند در مسیر اس��تفاده صلح امیز ایران از انرژی
اتمی س��نگ اندازی کنند و به این ترتیب مساله هسته ای،
مصاف رویارویی تهران و واشنگتن بوده است .در مورد
پاکستان نیز حمله هواپیماهای بدون سرنشین امریکایی
و نقض تمامیت ارضی این کشور عینی ترین مصداق از
ش در روابط اسالم اباد و واشنگتن است .پاکستان بارها
تن
نسبت به ادامه این حمالت هش��دار داده و تاکید کرده که
عملیاتهواپیماهایبدون سرنشین،ایندهروابطدوطرف
را تهدید می کند .روابط پاکستان و امریکا به دنبال حمله
هوایینیروهایناتودرتاریخ 26نوامبربهدوپاسگاهمرزی
پاکستانکهکشتهشدن 24سربازرابه دنبالداشت،بهشدت
تیره شد .همچنین برخی مسئوالن امریکایی ،اخیرا دولت
پاکستان را به حمایت از شبه نظامیان به ویژه اعضای گروه
«حقانی»متهمکردهبودندکهاینمسالهنیزروابطدوطرفرا
بیشازپیشتیرهکرد.ادامهعملیاتشبانهنیروهایخارجی،
کشتارغیرنظامیان،مداخلهدرامورداخلیوبهحاشیهراندن
دولتافغانستاندرجریانگفت وگوهایصلحباطالباننیز
از جمله مواردی است که مقام های کابل و واشنگتن را رو
در روی هم قرار داده است .بنابراین واضح به نظر می رسد
امریکا که با هر یک از سه راس مثلث ایران ،افغانستان و
پاکستان مشکالتی جدی دارد ،از تقویت و استحکام این
ائتالف سه جانبه نگران است و به همین دلیل دور از انتظار
نیس��ت که تالش های خود را روی متزلزل کردن اضالع
این ائتالف و اختالف افکنی میان این سه کشور متمرکز
کند .از طرف دیگر ،هند نیز که به دنبال حمالت بمبئی که
به شبه نظامیان پاکستانی نسبت داده است ،روابط پرتنشی
رابااسالم ابادتجربهمی کند،ازتقویتهمکاریپاکستانبا
همسایگاندیگرشچندانخرسندنخواهدبود.مقام های
دهلی نواخیرابابهره برداریازکمرنگشدنروابطاسالم اباد
وکابلبهدنبالاختالفاتامنیتیودرراستایرقابتدیرین
خود با پاکس��تان ،برای به حاشیه راندن هر چه بیشتر این
کشوروثبیتجایگاهمنطقه ایخود،اقدامبهامضایپیمان
استراتژیکباافغانستانکرده اند.
در سایه این نگاه های غیردوستانه و تهدیدات بالقوه،
شایداینوظیفهایران،پاکستانوافغانستانباشدکهباانگیزه
و توان هر چه بیشتر از مفادنشستمشترک خود حفاظت
کرده و با هوشیاری مضاعفی ،برای عملی کردن ان تالش
کنندg .
منبع:روزنامه«هندوستانتایمز»
روزنامهپاکستانی«داون»
روزنامهانگلیسی«فایننشالتایمز»
46
از قطعنامه مجمع عمومی تا پرواز هواپیماهای بدون سرنشین بر فراز اسمان سوریه
بین الملل
سوریه این روزها س��خت ترین دوران خود را طی
چند دهه اخیر پشت س��ر می گذارد؛ این کش��ور اکنون
عرصه دخالت های خارجی شده که به دنبال رسیدن به
اهداف سیاسی ،اقتصادی وغیره هستند؛کشورهایغربی
که همیشه در پی رسیدن به منافع خود در هر نقطه ای از
جهانهستند.انهاهر گاهاحساسکنندمنفعتیدرنقطه ای
از جه��ان دارند بالفاصله دخالت می کنن��د .غرب برای
رس��یدن به اهداف و منافع خود پیش از این کشورهای
دیگر نظیر کشورهای عربی را با خود همراه می کرد ،اما
اکنون به جایی رسیده اس��ت که انها را جلو می اندازد و
خود در پس انها حرکت می کند .این اتفاق در لیبی رخ داد
و غرب اتحادیه عرب را ابزاری برای حمله به این کشور
و رسیدن به اهدافش مورد استفاده قرار داد .همین سناریو
را قصد داشت در سوریه به اجرا در بیاورد که تا کنون موفق
نشدهاست.
در این بین رژیم صهیونیستی وارد خط شده و قصد
دارد از اب گل الود ماهی بگیرد .این رژیم با فشار بر امریکا
در پی حذف سوریه از خط مقاومت و از بین بردن حقوق
فلسطینی هاازجملهحقبازگشتاوارگانفلسطینیاست،
اماهمغربوهمکشورهایعربیوهمرژیم صهیونیستی
در محاسبات خود دچار اشتباه فاحشی شدند زیرا انها نه
فقط توانایی سوریهبرای مقابله بابحران و فشارها را نادیده
گرفتند،بلکهانتظارنداشتندباسنگسختیمانندحمایت
شدید روسیه و چین از این کشور برخورد کنند.
پس از انکه کش��ورهای عربی و غرب��ی از صدور
قطعنامهدرشورایامنیتوزمینه چینیبرایدخالتنظامی
در سوریه ناکام ماندند ،به دنبال راه های دیگر رفتند.
کشورهایعربیدرابتداماموریتهیاتناظرانخود
در سوریه را متوقف کردند و پس از ان وزرای خارجه اش
در نشست خود در قاهره اعالم کردند که خواستار اعزام
نیروی پاس��دار صلح در سوریه هس��تند؛ نیروهایی که
شورای امنیت سازمان ملل باید از انها حمایت کند .البته
انها مش��خص نکردند که این نیروهای پاسدار صلح از
چه کشورهایی باید تشکیل ش��وند یا چگونه می توانند
دمشق را قانع کنند که چنین نیروهایی را بپذیرد .این طرح
چندان مورد استقبال واقع نشد و حتی غربی ها نیز چندان
با ان موافق نبودند ،زیرا پ��س از اعالم ان« ،ویلیام هیگ»
وزیر خارجه انگلیس تصریح کرد نیروهای پاسدار صلح
باید از کشورهای غیر غربی تشکیل شوند .پس از ان نیز
«اندرس فوگ راسموسن» دبیر کل ناتو اعالم کرد که ناتو
به هیچ عنوان به دنبال اقدام نظامی در س��وریه نبوده و در
س��طح منطقه ای تالش خود را روی پیدا کردن راه حلی
برای بحران در این کشور متمرکز کرده است .روسیه نیز
از زبان «سرگئی الوروف» ،وزیر خارجه اش اعالم کرد که
اتحادیه عرب باید موضعش را در مورد ارسال نیروهای
پاسدار صلح به سوریه مشخص کند .الوروف همچنین
تاکیدکردکهاعزامهرگونهنیروییبهسوریهبایدباموافقت
دمشق صورت گیرد.
از سوی دیگر کش��ورهای عربی که به هیچ کدام از
خواسته های خود برای به زانو دراوردن سوریه نرسیدند،
اعالم کردند با مخالفان س��وری تماس برقرار می کنند و
هر گونه حمایت مادی که از دستشان براید از انها می کنند؛
امری که نش��ان دهنده دخالت مس��تقیم در امور داخلی
سوریه است .سناریوی فراخواندن سفرا نیز ادامه یافت
و این بار مصر اعالم کرد که سفیرش را تا اطالع ثانوی از
ی که با واکنش متقابل دمشق
دمشق فرا خوانده است؛ اقدام
رو به رو شد و سوریه نیز سفیر خود را از قاهره پایتخت
مصرفرا خواند.
کشورهای عربی و غربی که قصد ندارند به راحتی
میدان را خالی کنند ،این بار دست به دامان مجمع عمومی
مثلث شماره117
2
عبور از بحران
شدندوقطعنامه ایراعلیهسوریهصادرکردند؛قطعنامه ای
که بار دیگر از طرح کشورهای عربی حمایت کرد.طرحی
کهخواستارکناره گیری«بشاراسد»رئیس جمهوریسوریه
وانتقالقدرتبهمعاونشاست.ایننکتهرابایدیاداورشد
که قطعنامه هایی که در مجمع عمومی تصویب می شود
الزام اور نیست ،ولی می تواند راه را برای افزایش فشارها بر
یک کشور افزایش دهد.
امریکا شاید بیش از همه کشورهای دیگر خود را
بو اتش می زند .این کشور
برای دخالت در سوریه به ا
اخیرااعالمکردهکههواپیماهایبدونسرنشینشرابر فراز
خاک س��وریه به پرواز در اورده تا اتفاقات این کشور و
تحرکات ارتش اش را زیر نظر بگیرد .واشنگتن قصد دارد
مدارکی را علیه دولت سوریه گرد اورد تا بتواند از طریق
انها دیگر کشورها را برای وارد اوردن فشار بر دمشق مورد
استفاده قرار دهد؛ این خود نشاندهنده دخالت اشکار و بی
پرده در امور داخلی سوریه است .از سوی دیگر امریکا
اعتراف کرده اس��ت که گروه «القاعده» در بحران سوریه
دست دارد .ژنرال «مارتین دمپسی» رئیس ستاد مشترک
ارتش امریکا ضمن اعتراف به دخالت القاعده در بحران
س��وریه و حمایت این گروه از مخالفان تصریح کرد که
کشورش تصویری از مخالفان س��وری ندارد تا بتواند از
انهاحمایتکند.دمپسیهمچنیناعترافکردکهدخالت
نظامی در سوریه بسیار دشوار است .زیرا این کشور دارای
ارتشی مجهز و تسلیحات پیشرفته و سیستم دفاع هوایی
خوب است.
در تحولی دیگر غرب با همکاری کشورهای عربی
درپیبرگزاریکنفرانسیتحتعنوان«دوستانسوریه»در
تونس است؛ کنفرانسی که روسیه اعالم کرد اگر خطابش
به همه طرف های سوری باش��د مفید است ،اما اگر فقط
جانب یک طرف را بگیرد هیچ س��همی در حل بحران
سوریه نخواهد داشت.
در همین حال مخالفت های شدید با دخالت نظامی
ادامه دارد .نه فقط خود غربیها نمی خواهند خود را در یک
مخمصه دیگر بیندازند بلکه سازمان هایی نظیر «سازمان
همکاری کشورهای اسالمی» اعالم کردند که با هرگونه
ی در سوریه مخالفند و امیدوارند که مشکل
دخالت نظام
این کشور از راه مذاکره حل شود .چین و روسیه نیز به هر
مناسبتیمخالفتخودرابادخالتنظامی اعالممی کنند.
«چای جیون» مع��اون وزیر خارجه چی��ن نیز در
راستای تالش های دیپلماتیک برای حل بحران در سوریه
و حمایت از اصالحات در س��وریه به دمش��ق رفت و با
مسئوالن سوریه از جمله رئیس جمهور این کشور دیدار
کرد.درهمینحالدولتسوریهضمنانکهتالشمی کند
ثبات را به کش��ورش بازگرداند فرایند اصالحاتی را که
از قبل اغاز کرده بود همچنان ادامه داد .در تحولی جدید
کمیته تدوین قانون اساسی جدید سوریه که چندی پیش
توسط بشار اسد تشکیل شده بود با اتمام کارش نسخه ای
از پیش نویس قانون اساس��ی جدید را به رئیس جمهور
داد تا پس از بررسی به همه پرسی گذاشته شود .بر اساس
پیش نویس قانون اساس��ی جدید س��وریه مدت زمان
ریاست جمهوری در این کشور هفت سال مشخص شده
و فقط یک بار قابل تکرار است .همچنین بر اساس قانون
اساسی جدید ،تکثرگرایی سیاس��ی در سوریه به وجود
می اید و حاکمیت دموکراتیک اس��ت و از راه انتخابات
تعیین می شود .اسد نیز پس از بررسی طی دستوری روز
یکشنبه 26فوریه را زمان برگزاری همه پرسی برای قانون
اساس��ی جدید اعالم کرد .همچنین قرار است 90روز
پس از تصویب قانون اساسی جدید ،انتخابات پارلمانی
برگزار شودg.
منبع :روزنامه الوطن سوریه و الجزیره
ترجمه:محمدعارفی
47
پرونده ویژه
پرونده ویژه
مثلث شماره117
48
فرجام اختالس
در نخستین دادگاه اختالس 3000میلیاردی چه گذشت؟
پرونده ویژه
1
اغازمحاکمهبزرگ
رشوه هایی از جنس دالر
رشوه دهی متهمان این پرونده و رشوه گیری افراد
ذی صالح صاحب منصب دولتی و اداری ،بارز ترین
وجه این فساد بزرگ بانکی است .از طرفی بزرگ ترین
رشوه گیرنده این پرونده ،محمدرضا خاوری ،رئیس
س��ابق یک��ی از بزرگ تری��ن بانک های ای��ران یعنی
بانک ملی است .میزان رشوه خاوری سه میلیون دالر
بوده که به حس��اب وی در کانادا واریز شده است .بر
اساس اس��ناد موجود ،در پرونده فس��اد بزرگ مالی،
متهمان مرتکب پرداخت ده ها مورد رشوه به برخی از
کارکنان ،مدیران بانک ها و افراد و برخی دستگاه های
اجرایی تحت عناوین مختلف شده اند.
کیفرخواستی با دوازده هزار صفحه
دادس��تان ته��ران قب��ل از ارائه کیفرخواس��ت
به تشریح هدف ایجاد حکومت اسالمی و برپایی عدل
و قسط و برابری پرداخت .او در ادامه از وظیفه قانونی
مثلث شماره117
نخستین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده فساد مالی اخیر صبح شنبه ۲۹بهمن ماه سال جاری با حضور
متهمان ،وکالی انها و نماینده دادستان در دادگاه انقالب و به صورت علنی برگزار شد .سرانجام پس از مدت ها
انتظار ،رسیدگی به بزرگ ترین پرونده فساد مالی کشور یعنی اختالس سه هزار میلیاردی اغاز شد .ریاست این
جلسه را «قاضی ناصر سراج» با سی سال سابقه قضاوت به عهده داشت .جعفری ،دادستان تهران در این جلسه
برای قرائت متن کیفرخواس��ت حضور داشت و فراهانی ،نماینده دادس��تان نیز از افراد حاضر در جلسه بود.
همچنین جمعی از خبرنگاران برای پوشش اخبار این دادگاه در جلسه حضور داشتند .سی و دو نفر از متهمان
این پرونده که از سوی دادگاه برای انها کیفرخواست صادر شده بود ،در جلسه حاضر شدند؛ افرادی که همگی
حق انتخاب وکیل داش��تند .از بین ۲۸وکیل این متهمان چهار نفر زن بودند .ان دسته از متهمان پرونده که از
زندان به دادگاه امده بودند با لباس زندان و بقیه که با قرار وثیقه ازاد بودند با لباس شخصی در دادگاه حاضر
شدند .رئیس شعبه اول دادگاه عمومی انقالب تهران ،قاضی ناصر سراج بعد از قرائت تبصره های یک و دو ماده
۱۸۸قانون ایین دادرسی کیفری مبنی بر ممنوع بودن انتشار اسامی ،تصاویر و هویت متهمان ،از دادستان تهران
خواست کیفرخواست صادره علیه ۳۲نفر از متهمان این پرونده را در دادگاه قرائت کند.
دولت برای ایجاد فضای قضایی مناس��ب ،عادالنه و
یکس��ان برای همه افراد جامعه سخن گفت .مبارزه با
فساد و تباهی و کمک به رشد فضایل اخالقی از دیگر
وظایف دولت شمرده شد.
جعف��ری در ادام��ه ب��ا اس��تناد ب��ه س��خنان
رهبرمعظم انقالب در فرمان هشت ماده ای که در زمینه
مبارزه با فس��اد اقتصادی بیان کرده ان��د ،گفت« :مطابق
فرمایشات رهبر معظم انقالب ،دولت وظیفه دارد عالوه
بر توجه به فشار ها و مفاسد عوامل بیرونی و غربی ،به رفاه
و اسایش خاطر مردم در همه عرصه ها توجه کند».
میلیونر زاغه نشین
جعفری دولت ابادی در ادامه به تشریح سابقه و
شیوه شکل گیری گروه سرمایه گذاری اریا پرداخت.
اینکه صاحبان اصلی ش��رکت توسعه سرمایه گذاری
اریا ،چهار فرزند ذکور م .الف .خ از مالکین منطقه ای
در شهرستان رودبار هستند و تا پیش از تاسیس شرکت
49
پرونده ویژه
اب معدنی داماش ،زندگی کامال معمولی داشتند و در
همان گام اول برای تسریع در پیشبرد اهداف خود ،با
ارتباط های ناصحیح با برخی عناصر اجرایی و سیاسی
و پرداخت رشوه ،نخس��تین قدم را برداشته و ثروتی
کسب کرده اند .گروه اریا در سال ۱۳۸۵شرکتی به نام
توسعه سرمایه گذاری الف .م .ا تاسیس کردند و برای
رسیدن به اهداف خود از هیچ اقدامی در الوده سازی
افراد و عوامل موثر فروگذار نکردند.
مثلث شماره117
جرم های سازمانی
جعفری در ادامه از سازمانی بودن جرم این گروه
و اغاز پیگیری های قانونی انها سخن گفت« :پرونده
حاضر ،مصداقی از باند متش��کل و س��ازمان یافته ای
اس��ت که با اقدامات مجرمانه در قالب یک ش��رکت
س��رمایه گذاری ،امنیت اقتصادی جامعه را مخدوش
کرده است .کشف جرم و تعقیب گروه سرمایه گذاری
ال��ف .م ا که در کمت��ر از یک دهه فعالی��ت ،به قطب
اقتصادی در کشور تبدیل ش��ده ،از مرداد امسال اغاز
و به لحاظ گسترده بودن فعالیت های گروه و ارتکاب
این فعالیت ها در حوزه های قضایی مختلف از جمله
تهران و نیز اهمیت موضوع ،در مهر امسال رسیدگی
به پرونده از دادس��رای عمومی و انق�لاب اهواز ،به
دادسرای عمومی و انقالب تهران احاله شد و به لحاظ
اهمیت پرونده ،رئیس قوه قضائیه ،ناظر ویژه تعیین کرد.
پس از چهار ماه برای تعداد زیادی از متهمان پرونده
کیفرخواست صادر شد که شامل ۳۳جلد و ۱۲هزار
صفحه شده است .ضمنا این کیفرخواست دربرگیرنده
موارد اتهامی ۳۲نفر از متهمان این پرونده و درخواست
مجازات برای انان اس��ت و پرونده به اتهامات دیگر
متهمان و نیز دیگر اتهامات برخ��ی متهمان موضوع
همین کیفرخواست ،مفتوح است».
مه افرید امیرخسروی ،متهم ردیف اول
در ادامه ،فراهان��ی ،نماینده دادس��تان تهران به
قرائت گردش کار پرونده و نیز اتهامات متهم ردیف
اول این پرونده پرداخ��ت .وی گفت« :اقای مه افرید
امیرخسروی ،مدیرعامل شرکت توسعه سرمایه گذاری
امیرمنصور اریا و رئیس هیات مدیره شرکت گروه ملی
صنعتی فوالد ایران ،طی سال های گذشته مبادرت به
تاسیس یا خرید شرکت های متعدد به رغم زیانده بودن
انها کرده و با اس��تفاده از مقررات جاری وقت که به
50
تناسب شرایط حاکم بر اقتصاد کشور وضع گردیده اند!
پس از برقراری ارتباط با بعض��ی از مدیران بانکی و
اش��خاص صاحب نفوذ ،از سیاس��ت های انبساطی
بانک ها در پرداخت تس��هیالت به بهانه کارافرینی و
اشتغال سوءاستفاده کرده و منابع هنگفتی را از شبکه
بانکی کشور جذب و دریافت کرده است».
کرده و با کالهب��رداری کالن و تحصیل مال از طریق
نامشروع و غیرقانونی؛ مبلغ دو هزار و هشتصد و پنجاه
و پنج میلیارد و چهار صد و چهل میلیون تومان ثروت
غیرقانونی رسیده است .نماینده دادستان در پایان این
گزارش ضمن اشاره به مس��تندات قانونی ،خواستار
مجازات برای متهم ردیف اول شد.
سایر متهمان
فراهانی در ادامه در خصوص متهمان دیگر این
پرونده گفت« :دس��ته اول از متهمان به عنوان شرکای
اصلی متهم ردیف اول نیز محس��وب می شوند که در
تمام مراحل و عملیات مادی این فرایند ،از جعل اسناد
و استفاده از اسناد مجعول ،مبادله اسناد گشایش اعتبار
اس��نادی ،ایجاد ش��رکت هایی در ظاهر غیروابسته به
گروه امیرمنصور اریا ،انتق��ال و تبدیل عواید و وجوه
ناشی از گشایش ها از طریق شرکت ها و افراد واسطه
یا خرید امالک ،شرکت داشته اند.
دسته دوم از متهمان ،کسانی هستند که به عنوان
شریک متهم ردیف اول در این فرایند اقدام کرده اند،
دسته سوم از این متهمان ،اشخاصی هستند که ارتباط
متهم ردی��ف اول با مدیران بانک ه��ا را جهت تبانی،
برقرار کرده اند ،دس��ته چهارم از این متهمان ،اعضای
هیات مدیره شرکت هایی هس��تند که متقاضی تنزیل
گش��ایش های اعتبار اس��نادی صوری گردیده اند که
بعض��ی از انها به طم��ع کارمزد وجوه ،ب��ه این عمل
مبادرت کرده اند .دس��ته پنجم ،برخی کارکنان گروه
سرمایه گذاری امیرمنصور اریا هس��تند که عالمانه و
با توجه به رابطه استخدامی ایش��ان و دریافت حقوق
گزاف ،هر یک قسمتی از بزه را عهده دار بوده اند و دسته
ششم اعضای کمیته اعتبارات و هیات مدیره ،بازرسی
و اداره مناطق ازاد برخی بانک ها هس��تند که بعضا در
انجام وظایفش��ان و در حفظ وجوه دولتی ،تفریط و
اهمال کرده و عالمانه و عامدانه در تکمیل این فرایند
اقدام کرده اند».
معدنی از رشوه های میلیونی
قاضی س��راج در تش��ریح اتهامات متهم ردیف
اول گفت« :وی متهم به افس��اد ف��ی االرض از طریق
تشکیل ش��بکه س��ازمان یافته برای ارتکاب جرائمی
مانند ارتشاع ،اختالس ،کالهبرداری ،جعل و استفاده
از اسناد مجعول به حجم ۲۸تریلیون و ۵۴۴میلیارد و
۴۰۰میلیون ریال است ».سراج درباره اتهامات متهم
در زمینه پرداخت رش��وه گفت« :متهم تاکنون به ۳۰
فقره رشوه اعتراف کرده که حدود ۱۴فقره ان مربوط
به مدیرعامل فراری بانک ملی و افراد دیگر است که
پرونده در این زمینه مفتوح است».
قاضی پرون��ده در ادام��ه به برخی رش��وه های
پرداخت ش��ده توس��ط این فرد پرداخت« :پرداخت
۲۴میلیارد و ۵۰۰میلیون ریال به رئیس ش��عبه گروه
ملی بانک صادرات اهواز ،پرداخت یک میلیارد و ۷۰
میلیون ریال به این فرد برای پرداخت به کارکنان شعبه
مرکزی کیش ،پرداخت ۹۰میلیون ریال به متهم ردیف
۹که یکی از مسئوالن وزیر صنایع است ،پرداخت ۵۵۰
میلیون ریال به رئیس بانک پارسیان شعبه پامنار و بانک
تات شعبه بازار مبل ،پرداخت ۲۶۶هزار دالر و ۳۵۰
میلیون ریال به یکی از مسئوالن وزارت راه ،پرداخت
چند فقره رش��وه به مبالغ ۱۱۳هزار یورو و ۲۰۲هزار
یورو و ۸۰۰میلیون ریال به افراد مختلف از جمله یکی
از مسئوالن وزارت راه و وزارت اقتصاد ،پرداخت ۱۶۸
هزار یورو به مدیر کل را هو ترابری یکی از شهرستان ها
از جمله موارد مطروحه در زمینه پرداخت رش��وه از
سوی متهم است».
اتهام :فساد فی االرض
نماینده دادس��تان تهران در پایان موارد اتهامی،
متهم ردیف اول را مفسد فی االرض دانست .زیرا وی
از طریق تبانی و فساد در شبکه بانکی کشور و توسل به
روش های متقلبانه و مجرمانه و اخذ میلیارد ها تومان
وجوه غیرقانونی ،در نظام اقتصادی کشور اخالل ایجاد
عذرخواهی بابت چند مشت ریال!
در ادامه جلسه متهم ردیف اول در جایگاه قرار
گرفت و با بی��ان اینکه اتهامات را ب��ه طور کلی قبول
ندارد ،گفت« :از ملت ایران ،پوزش می طلبم ،زیرا قبول
دارم یکسری عملیات خالف قانون انجام داده ام!» وی
ادامه داد« :قرار بود کارمندان تحت امر من ازاد شوند
ولی برای انها بعضا قرارهای بس��یار سنگینی گذاشته
ش��د ،در حالی که من پذیرفته بودم ک��ه کارمندان من
هیچ نقشی در این قضیه نداشته و رهبری این اقدامات
توسط من صورت گرفته بود ».خسروی در ادامه گفت:
«تاکنون شش ماه و نیم در سلول انفرادی بودم و هیچ
یک از گزارش های مربوط ب��ه پرونده را نخوانده ام و
فقط حدود دو س��اعت با وکیلم حرف زده ام ».قاضی
سراج خطاب به متهم گفت« :این تازه شروع جلسات
محاکمه اس��ت و به ش��ما برای خواندن جزء به جزء
پرونده وقت کافی داده خواهد شد».
ال سی؛ واژه جدید فرهنگ بانکی
قاضی سراج خطاب به متهم گفت« :از چه زمانی
از موضوع ال سی ها باخبر شدی و می دانستی که سقف
این ش��عبه پرداخت چنین مبالغی نبوده است و مگر
ام��کان دارد اقدامات بدون پرداخت رش��وه صورت
گرفته باشد؟» متهم در جواب گفت« :بانک ملی برای
اینکه به سود خودش برسد این کار را کرد و خاوری
پولی را که گرفت برای این بود که سقف اعتبارات ما
را باال ببرد».
در ادامه جلس��ه اقای «س -ک» ،رئیس ش��عبه
صادرات ف��والد ملی در جای��گاه ق��رار گرفت و در
واکنش به اظهارات متهم ردیف اول گفت« :خسروی
به طور کامل از این ماجرا ها اطالع داش��ت و اسناد از
سوی کارخانه به دست ما می رسید ».وی با بیان اینکه
در این ماج��را دو میلیارد و ۳۵۰میلی��ون تومان پول
گرفته است ،گفت« :همه مجموعه مدیریت خسروی
در جریان این اقدامات بوده است .شاید روز اول این
موضوع را نگفتم ولی مدیر کارخان��ه وی در جریان
تمام ام��ور بود ».در ادامه جلس��ه ،نماینده دادس��تان
اعالم کرد« :مه افرید خس��روی س��لطان رشوه ایران
حیثیت از دست رفته
از انجای��ی که س��رنخ هایی از هم��کاری بانک
ص��ادرات در این اختالس بزرگ در دس��ت اس��ت،
نماینده حقوقی این بانک در دادگاه حضور داش��ت
و این بانک را از هر گونه همکاری ب��ا گروه اریا مبرا
دانس��ت! او در ادامه از مخدوش ش��دن وجهه بانک
ص��ادرات و هتک حرمت مدیران ان س��خن گفت و
خواستار اعاده حیثیت شد!
دادگاه مقارن ظهر ،با اعالم رئیس تعطیل ش��د و
قاضی سراج اظهار داشت که زمان جلسه بعدی متعاقبا
اعالم می شود .این در حالی بود که دفاعیات خسروی
ناتمام ماند .اما چیزی که مسجل است اینکه این اغاز
یکی از مهم ترین دادرس��ی های تاریخ قضایی کش��ور
است که خیلی ها برای دیدن و شنیدن اخر ماجرای ان
بسیار مشتاقند .این دادگاه می تواند درس عبرتی باشد
برای تمام انها که ممکن است روزی فکر دست درازی
به بیت المال به ذهنشان خطور کندg .
مثلث شماره117
متهم ردی��ف اول :از گش��ایش غیرقانونی خبر
نداشتم
در ادامه جلس��ه متهم ردیف اول با بیان اینکه به
هیچ وجه در جری��ان اینکه گش��ایش ها بدون مجوز
بودند ،قرار نداشته ،گفت« :از طریق یکی از متهمان به
نام «ک» موضوع را فهمیدم و به اقای «الف» خبر دادم».
وی ادامه داد« :گ��روه ملی فوالد ایران و ش��عبه
ان مجوز ها را از تهران و خوزستان می گرفت و همه
تنزیل ها با تاییدیه بانک ها از جمله بانک صادرات بوده
و تاییدیه صادر شده بود .درباره بانک ملی هم ،بانک
من پولشویی کرده ام
مه افرید امیرخس��روی درباره اتهامات خود در
زمینه پولش��ویی گفت« :از دو ه��زار و ۸۰۰میلیارد
تومان ،هزار میلیارد ان تسویه شده و این جزء قوانین
است که به جای بانک مرجع ،می توان به بانک طلبکار
پول داد که ما هم این کار را کردی��م .همه این کار ها
در اهواز انج��ام می ش��د و از اینکه مجوز نداش��ت
خبر نداشتم .نمی دانس��تم که این اتفاقات پولشویی
اس��ت ،ولی قبول دارم که ای��ن کار ها اتف��اق افتاده
است».
پرونده ویژه
وکیل داغ تر از اش
در ادامه این جلسه وکیل مدافع متهم در جایگاه
قرار گرف��ت و گفت« :با توجه به عنوان اتهامی فس��اد
فی االرض و اخالل در نظام اقتصادی ،باید بپرسم که
ایا دادگاه انقالب صالحیت بررس��ی این موضوع را
دارد یا نه؟!»
قاضی س��راج خطاب ب��ه وکیل مته��م گفت:
«بر اساس مصوبه سال ۶۷مجمع تشخیص مصلحت
نظام این موضوع در صالحیت دادگاه انقالب است
و بر اس��اس تفس��یر ش��ورای نگهبان ،هیچ قانونی
نمی توان��د قانون مجمع را نقض کن��د و در صورت
تعارض ،م��وارد قانون مجمع تش��خیص مصلحت
نظام الزم االجراست ».وی ادامه داد« :موضوع تبصره
۶قانون اخاللگران نظام اقتصادی رس��یدگی به این
موارد را در صالحیت دادگاه انقالب دانسته است».
سراج همچنین در پاسخ به ادعای وکیل متهم که هنوز
پرونده را کامال مطالع��ه نکرده ایم ،گفت« :پرونده را
کامال در اختیار ش��ما قرار خواهیم داد».
صادرات کیش همه گشایش ها را تایید کرده و موارد
را قبول داش��ته اس��ت ».وی با بیان اینکه «خودم هیچ
شبکه ای را س��ازماندهی نکردم و تنها خریدار بودم،
گفت« :اما قبول دارم مقداری از ال سی ها صوری بوده
و کاالیی مبادله نشده است .ال سی داخلی را خیلی ها
نمی دانستند و ما برای اولین بار این کار را انجام دادیم.
رایزنی کردیم و مجوز تنزیل اعتبارات اس��نادی را از
بانک مرکزی گرفتیم».
است ،هرکس با وی دست می داد مطمئن بود در این
دست پولی است و این خصلت تمامی مجرمان بزرگ
اقتصادی ،مواد مخدر و مافیای جهان است ».نماینده
دادستان پس از اس��تماع دفاعیات مه افرید خسروی
در خصوص اینکه وی هیچ اطالعی از رشوه ها نداشته
و شبکه ای هم کار نمی کرد ،گفت« :طبیعی است حجم
باالی رش��وه ها باعث ش��ود متهم برخی از رشوه ها
را فراموش کن��د .حلقه ارتباط با مدی��ران بانک ملی،
حلقه ارتباط با مدیران بانک صادرات و سامان ،حلقه
کارمندان و بسیاری از شبکه های دیگر زیر نظر مستمر
اقای خسروی بوده اند ،به نحوی که به اعتراف کارکنان
ش��رکت ،هیچ کس حق اب خوردن بدون اجازه او را
نداش��ته اس��ت».وی خطاب به متهم گفت« :مهرگان
امیرخسروی کجاست؟ اقای خاوری کجاست؟ اقای
حسن -س کجاس��ت؟ اقای عباس -ش کجاست؟
اقای بهروز -ب کجاست؟ همه اینها فراری هستند.
معلوم است که اقداماتشان شبکه ای بوده است .حتی
یکی از همکاران وی به نام ایرج -ش گفته است اقای
خسروی به من گفت از کشور فرار کن و تمام اتهامات
را گردن بگیر .متهم خود اقرار کرده است که معامالت
صوری را قبول دارد ولی باز هم دارد اظهارات دیگری
در محضر دادگاه بیان می کند».
51
پرونده ویژه
روزهای مهم اقای قاضی
2
مثلث شماره117
«قاضی این پرونده فردی باسابقه ۳۰ساله است
که تجربیات بسیار زیادی در دادسرا ،دادگاه عمومی
و انقالب و دادگاه تجدید نظر دارد و برای رس��یدگی
به این پرونده صالحیت کامل دارد که نام وی «ناصر
سراج» است ».این سخن غالمحسین محسنی اژه ای،
دادستان کل کش��ور و ناظر ویژه رسیدگی به پرونده
فس��اد س��ه هزار میلیارد تومان��ی در معرفی قاضی
بزرگ ترین پرونده فس��اد بانکی است .پرونده ای که
برای ۳۲متهم ان چیزی در ح��دود ۱۲هزار صفحه
و سی و سه جلد کیفرخواس��ت و محتویات پرونده
تنظیم ش��ده اس��ت و متهم ردیف اول ان از س��وی
نماینده دادستان «سلطان رش��وه» نام گرفت ،قاضی
کارکش��ته ای را می طلبد که بتواند پرون��ده ای با این
حجم از کیفرخواس��ت و اهمیت قضایی و ملی را با
رعایت کامل اصول دادرس��ی و نیز در عین توجه به
مطالبات عظیم مردم که به دلیل بی اعتمادی به سیستم
اقتصادی به وجود امده؛ ب��ا درایت به نتیجه مطلوب
برساند.
اما قاضی ناصر سراج کیست و چه سابقه قضایی
دارد ک��ه موجب ش��ده قاضی القضات کش��ور برای
وی ابالغ وی��ژه ای صادر و او را مامور رس��یدگی به
پرونده ای کن��د که برای پن��ج متهم ان اتهام مفس��د
فی االرض در نظر گرفته ش��ده اس��ت؛ اتهامی که در
صورت اثبات ،مجازات ان برابر قانون ،اعدام است.
س��راج از جمله قضاتی محس��وب می شود که
خدمت قضایی خود را از دادستانی اغاز و در اواخر
دهه هفتاد به ریاس��ت مجتمع قضایی امور جنایی و
مجتمع ویژه فرودگاه رسید که یکی از پرونده های مهم
وقت ،رس��یدگی به خودکارهای الوده به مواد مخدر
بود که در سطح پایتخت توزیع شده بود؛ پرونده ای که
52
نگاهی به کارنامه کاری «ناصر سراج»
توانایی های سراج را برای قضاوت در پرونده هایی که
افکار عمومی با حساسیت انها را دنبال می کند ،نمایان
کرد .احیای دادسرا ها در سال ۸۲موجب شد سراج با
مجتمع امور جنایی خداحافظی و این بار در کسوت
معاون رئیس کل دادگس��تری اس��تان تهران و رئیس
دادگاه کیفری اس��تان تهران مشغول به خدمت شود.
رسیدگی به پرونده قتل های س��ریالی زنان و پرونده
موسوم به «جنایات پاکدشت» که متهمان ان مشهور
به «محمد بیجه» و «علی باغی» بودن��د ،از مهم ترین
پرونده هایی هس��تند که در دوره ریاس��ت سراج بر
دادگاه کیفری استان تهران تشکیل شده بود.
س��راج در س��ال ۸۵و در دوره دوم ریاس��ت
ایت اهلل هاشمی شاهرودی بر دستگاه قضا به معاونت
دیوان عالی کش��ور و معاون سیاسی-امنیتی دادستان
کل کش��ور منصوب ش��د .با حضور س��راج در کاخ
دادگس��تری مس��ئولیت ها و ماموریت های متعدد و
مهمی چه از س��وی عالی ترین مقام دس��تگاه قضایی
و چه از س��وی دادس��تان کل کش��ور به وی محول
ش��د که دلیل ان را می توان در کارنامه مثبت قضایی
وی جس��ت و جو کرد .وی از معدود مقامات قضایی
محس��وب می ش��ود که همواره با رویی گش��اده به
س��واالت خبرنگاران پاسخ می دهد و ش��اید همین
ارتباط وی با اهالی رس��انه بود که ایت اهلل هاش��می
ش��اهرودی در دو دوره متوال��ی دو س��اله ،س��راج
را نماین��ده تام االختیار خ��ود در هی��ات نظارت بر
مطبوعات منصوب و حتی در دوره ریاس��ت ایت اهلل
املی الریجانی نیز وی در همین سمت ابقا شد.
اشنایی با کار رس��انه و جایگاه و اهمیت ان در
جامعه از جمله عواملی بود که باعث شده وی سالیان
سال نماینده قوه قضائیه در هیات نظارت بر مطبوعات
باش��د؛ هیاتی که در عی��ن نظارت ب��ر مطبوعات و
رسانه ها در کشور ،برای انتشار به انها مجوز می دهد.
شاید از قضای روزگار باشد که هر زمان ناصر سراج
در جلسه هیات نظارت بر مطبوعات حضور داشته،
کمتر مطبوعه ای با توقیف مواجه شده است ،هرچند
همانطور که گفته شد رابطه سراج با رسانه ها همیشه
حسنه بوده است .سراج از سوی دیگر نماینده رئیس
قوه قضائی��ه در ممیزی هیات منصف��ه مطبوعات نیز
محسوب می ش��ود .در مهرماه س��ال ۸۸که اعضای
جدید هیات منصفه مطبوعات برای دو سال معرفی
ش��دند ،برخی از چهره های منتق��د از جمله فاطمه
کروب��ی و حجت االس�لام دعاگ��و حذف و ش��ائبه
سیاسی کاری از سوی ممیزی هیات منصفه مطبوعات
مطرح ش��د .واکنش ها و انتقادات ب��ه حذف این دو
منتقد دولت از هیات منصفه به قدری بود که س��راج
طی مصاحبه ای اعالم کرد ش��خصا تمایلی به حذف
فاطمه کروبی نداش��ته اس��ت .او ضمن رد سیاس��ی
خواندن حذف این دو منتق��د دولت ،گفت که علت
کنار گذاشتن فاطمه کروبی و حجت االسالم دعاگو از
جلسات هیات منصفه جدید مطبوعات ،حضور کمتر
انان در دادگاه بود ،به گونه ای که از مجموع ۵۶جلسه
دادگاه رس��یدگی به جرائم مطبوعاتی ،فاطمه کروبی
۲۵بار و حجت االسالم دعاگو ۲۲بار در این جلسات
حضور یافته بودند.
یکی از پرونده های مهم کارنامه قضایی س��راج
مربوط ب��ه نقص فن��ی ی��ک م��دل از خودروهای
تولیدی ش��رکت ایران خودرو بود .ب��ا افزایش اتش
س��وزی خودروهای پژو ،۴۰۵ناصر سراج از سوی
دری نجف ابادی ،دادس��تان وقت کش��ور ماموریت
یافت ضمن رسیدگی به این پرونده ،گزارشی از علت
3
دادگاه نباید تحت تاثیر هیاهو قرار گیرد
براساس مطالب مندرج در رسانه ها تخلف مالی بزرگ گروه اریا بزرگترین اختالس در تاریخ ایران بوده
است .این اختالس بازتاب فراوانی داشت و زمینه درگیری میان دو جناح مختلف از اصولگرایان را سبب شد؛
اختالسی که گفته می شود هفت بانک در ان دخیل بوده اند و رقم ان در سال ۸۸کمتر از ۸۰میلیارد تومان ،در
سال ۸۹حدود ۸۰۰میلیارد تومان و در سال ۹۰نیز ۲۸۰۰میلیارد تومان بوده است .این اختالس که از طریق
بانک صادرات ایران انجام و کشف شده ،منجر به لغو مجوز بانک اریا و دستگیری رئیس گروه سرمایه گذاری
امیرمنصور اریا و تعداد زیادی متهم درگیر در این پرونده ش��د .با گذش��ت پنج ماه باالخره متهمان این فساد
بانکی به دادگاه فراخوانده شدند و در تاریخ 29بهمن ماه دادگاه بزرگ ترین تخلف مالی سیستم بانکی موسوم
به اختالس سه هزار میلیاردی با قضاوت قاضی ناصر س��راج برگزار شد .بر اساس اخرین اظهارات مقامات
قضایی کشور اتهام پنج نفر از 32متهمی که محاکمه شدند ،فساد فی االرض است .نکته جالب توجه درباره
این دادگاه ،برگزاری علنی ان بود که بر اساس تصمیم قاضی پرونده ،یعنی قاضی سراج اتخاذ شد .این دادگاه
اما جذابیت ها و نکات زیادی برای انان که حرفه و تخصص ش��ان وکالت اس��ت ،داشته است .حسن عرب،
وکیل پایه یک دادگستری در گفت وگو با هفته نامه مثلث برگزاری این دادگاه را از زوایای مختلف مورد نقد
و بررسی قرار داده است.
پرونده ویژه
اقای عرب! ش��ما به عن��وان وکی��ل پایه یک
دادگستری نقش رس��انه در بازتاب خبرهایی
همچون خبر اختالس سه هزار میلیارد تومانی
را چگونه ارزیابی خواهید کرد؟
lبر اساس اصل بیس��ت و دوم قانون اساسی،
حیثیت ،جان ،مال ،حقوق ،مسکن و شغل اشخاص از
تعرض مصون است ،مگر در مواردی که قانون تجویز
کند .بنابراین با توجه به این اصل قانون ،در خصوص
برخی موارد که جامعه از جرم متاثر شده ،باید چگونگی
وقوع جرم (کلیات) را بدون اینکه اسم متهم و شاکی را
فاش کرده ،بیان کنیم و این کلیات باید درست ،مستدل
و موجه باش��د .در این صورت اس��ت که شهروندان
از انچه در کشور می گذرد با خبر ش��ده و اگاهی پیدا
می کنند .اما رسانه ها باید به حقوق شهروندی همگان
احترام بگذارند حتی اگر ان شخص یک مجرم باشد
و به هیچ عنوان تا زمانی که جرم شخص اثبات نشده
است ،نباید نام یا تصویری از متهم منتشر شود.
یعنی دادگاه نبای��د به صورت علن��ی برگزار
می شد؟
lافرادی ک��ه در دادگاه حضور داش��تند متهم
هس��تند .جرم انها هنوز به اثبات نرس��یده اس��ت .در
ی حتی اگر با حروف اختصاری
نتیجه استفاده از اسام
باشد یا نش��ان دادن تصاویر انان به صورت ناواضح و
نامشخص خالف قانون است .دادگاه زمانی باید علنی
برگزار شود که مجرمیت این افراد به اثبات رسیده باشد،
اما در هر صورت برگ��زاری دادگاه برای جلب اعتماد
مردم به دستگاه اقتصادی و قضایی کشور گام موثری
بوده است.
برگزاری این دادگاه تا چ��ه اندازه می تواند در
برگرداندن اعتم��اد از دس��ت رفته مردم نقش
داشته باشد؟
lسطح اگاهی و دانش مردم امروز قابل مقایسه
با گذشته نیست .ممکن اس��ت افراد به قانون اساسی
اگاهی الزم و کامل نداش��ته باشند یا اینکه از تبصره و
بندهای موجود در قانون بی اطالع باشند ،اما اکنون عصر
ارتباطات و فناوری است و به راحتی می توان پی برد که
یک دادگاه بر اساس قوانین ان کشور برگزار می شود یا
خیر؟ پس قضاوت درست و عادالنه بی شک در ذهنیت
مردم تاثیر مثبت خواهد گذاش��ت و خالف ان اثرات
منفی به دنبال خواهد داشت.
ایا وجود یک قاضی برای پرونده ای به این بزرگی
کفایت می کند یا نیاز به چند قاضی دارد؟
lوجود چند قاضی هیچ ضرورتی ندارد .قاضی
در صورتی که به علم قضاوت تبحر کافی داشته باشد و
اصول قضاوت را به طور کامل بداند ،دیگر نیازی نیست
که از چند قاضی دیگر اس��تفاده شود .حال می خواهد
یک کالهبرداری ساده باشد یا یک اختالس چندهزار
میلیارد تومانی.
ایا تفکرات مردم و رس��انه ها بر روند پیگیری
چنین پرونده ای می تواند تاثیرگذار باشد؟ ایا
دادگاه چنین پرونده هایی بهتر نیست به صورت
غیرعلنی برگزار شود؟
lاحادیث بسیاری از بزرگان دینی ما نقل شده
که هنگام خشم یا گرسنگی قضاوت نکنید و بر اساس
احساسات تصمیم نگیرید .بی تردید یک قاضی زمانی
که در مس��ند قضاوت می نش��یند نباید به هیچ یک از
تفکرات و بازخوردهای جامعه ترتیب اثر دهد و اجازه
دهد که واکنش ها در رای او تاثیرگذار باشند .برگزاری
غیرعلنی دادگاه به منظور حفظ حقوق شهروندی متهم
اس��ت ،نه به دلیل تاثیر افکار عمومی بر تصمیم گیری
قاضی .اگ��ر من اعتق��اد دارم که دادگاه بهتر اس��ت به
صورت غیرعلنی برگزار شود به دلیل رعایت حقوق
شهروندی است.
این دادگاه بزرگترین پرونده فساد مالی در ایران
نام گرفته است ایا رقم اختالس باعث این عنوان
شده یا تعداد افرادی که به عنوان متهم درگیر این
پرونده هستند؟
lمن با اصل این عنوان هم مخالف هس��تم.
هیچ چی��ز هنوز مش��خص نیس��ت .فردی ب��ه نام
امیرمنصور اریا که حال معلوم نیست نامش صحت
داشته باش��د یا خیر با همدس��تی تعدادی اختالسی
می کند .عده ای دستگیر می ش��وند و نوبت محاکمه
انان فرار می رسد .مگر جرم انان مشخص شده که ما
برای دادگاه نام انتخاب می کنیم .دادگاه نباید عنوان
داشته باش��د که ما بگوییم بزرگترین یا کوچکترین.
وقتی جرمی هنوز به اثبات نرسیده و متهمان اصلی
که باید حضور داشته باشند در دادگاه نیستند چگونه
می شود به این راحتی لقب داد .ببینید همین مسائل
ریز وقتی بی تفاوت از کنارشان عبور کنیم و اصولی
با ان برخ��ورد نکنیم می ش��ود یک تیت��ر بزرگ در
رسانه ها .به ویژه رسانه های خارجی از این عناوین
سوء اس��تفاده می کنند .رس��انه های داخل��ی هم در
انتخاب تیتر خبر باید دقت داش��ته باشند که شرایط
را سخت نکنند.
مثلث شماره117
بروز حادثه تنظیم و در اختیار مقامات ذی صالح قرار
دهد .پیگیری های وی در نهایت منجر به این شد که
شرکت ایران خودرو ضمن پرداخت تمامی خسارت
اسیب دیدگان طی فراخوانی به دارندگان خودروی
پژو ،۴۰۵س��امانه سوخت رس��انی این خودرو ها را
ارتقا و اس��تاندارد بودن انها را مجددا مورد بررس��ی
قرار دهد.
از س��وی دیگر در پی اعالم گزارش��اتی مبنی بر
نارضایت��ی عمومی از معطل��ی در تحویل ب��ار و نیز
مواردی از قاچاق کاال در ف��رودگاه امام خمینی(ره)،
دادس��تان وقت کش��ور به قاضی سراج دس��تور داد
موض��وع از طریق مراج��ع ذی ربط چون س��ازمان
بازرس��ی کل کش��ور و دیگر مراجع قضایی به دقت
مورد رسیدگی قرار گیرد.
از این رو سراج رس��یدگی به تخلفات صورت
گرفته را در دس��تور کار خود ق��رار داد که در نهایت
گزارش وی که ب��ا همکاری س��ازمان های ذی ربط
تهیه ش��ده بود ،منجر به تغییر مدیری��ت در فرودگاه
امام خمین��ی(ره) و بهبود کیفیت خدمت رس��انی به
عموم شهروندان شد .رسیدگی به پرونده گوشت های
الوده از دیگر پرونده های محوله به ناصر سراج بود که
در نهایت منجر به لغو مجوز چند کارخانه سوسیس و
کالباس در کشور شد.
س��راج در دهمی��ن دوره انتخاب��ات
ریاس��ت جمهوری س��ال ۸۸نیز نماینده تام االختیار
دادس��تان کل کش��ور در امر نظ��ارت ب��ر تبلیغات
کاندیداهای ریاست جمهوری ش��د و بار ها از اینکه
برخی از دس��تگاه های دولتی از امکانات خود برای
نامزد خاصی اس��تفاده می کردند انتقاد کرد و هشدار
داد.
وی که نمایندگ��ی دری نجف ابادی در نظارت
بر تبلیغات کاندیداهای انتخابات ۸۸در صداوسیما
را نیز برعهده داشت ،از مخالفان حضور احمدی نژاد
در ساعات پایانی وقت قانونی تبلیغات در صداوسیما
بود .از این رو پیش از اینکه احمدی نژاد در صداوسیما
حضور یافته و از وقت اضافی بهره مند شود ،دادستان
وقت کش��ور طی مصاحبه ای اعالم ک��رد که به دلیل
اینکه جلس��ه کمیس��یون تبلیغات صداوسیما بدون
حضور نماینده وی در این کمیس��یون برگزار شده،
مصوبه جلسه و اجازه دادن برای حضور احمدی نژاد
در صداوسیما غیرقانونی است و اعالم کرد که پیش
از این به نمایندگان صداوسیما و شورای نگهبان گفته
شده بود که زمان در نظر گرفته شده برای کاندیدا ها
باید برابر و یکسان باش��د؛ از این رو اختصاص وقت
به نامزدهای انتخابات به ص��ورت نابرابر غیرقانونی
است.
مطالب ذکرش��ده گوش��ه ای از پرون��ده کاری
ناصر سراج در دستگاه قضایی کشور است .بی شک
در رس��یدگی به اینگونه پرونده ها هم��واره در کنار
مطالباتی که مطرح اس��ت ،غوغاساالری هایی نیز در
پی ان روان می شود ،لذا مسئول رسیدگی کننده باید
فردی مس��تقل و عاری از هرگونه فعالیت سیاس��ی
باشد؛ ویژگی که ناصر س��راج از ان برخوردار است.
مجموع��ه اظهارنظر ه��ا و عملکرد وی در دس��تگاه
قضایی نش��انگر ان است که س��راج فردی قضایی و
ب��ه دور از هرگونه فعالیت سیاس��ی اس��ت و این امر
به وی و دس��تگاه قضای��ی کمک می کند اس��تقالل
خود را در رس��یدگی به ای��ن پرونده لح��اظ کنند تا
حکم ص��ادره ب��رای ای��ن پرون��ده فاق��د هرگونه
شائبه سیاس��ی یا تاثیرپذیری از فش��ارهای بیرونی
باشد.
یک وکیل در گفت و گو با مثلث:
53
انتظار عضو کمیسیون قضایی مجلس از دادگاه اختالس بزرگ
4
بی اعتنا به جوسازی ها؛ مطابق قانون
از زمان اعالم کشف اختالس 3000میلیاردی افکار
عمومی در انتظار عامالن فساد بزرگ اقتصادی است.
حاال اما اولین جلسه دادگاه متهمان این پرونده برگزار
شده است .برای اینکه از چند و چون و کیفیت بررسی
این پرونده اگاه شویم ،با موسی قربانی ،عضو کمیسیون
قضایی مجلس هم صحبت شدیم.
پرونده ویژه
اجرای عدالت و اینده کشور
موسی قربانی ،عضو کمیس��یون قضایی مجلس
شورای اس�لامی در خصوص روند و کیفیت پیگیری
پرونده متهمان در اولین جلسه دادگاه اختالس گفت:
«من اخبار مربوط به دادگاه را از طریق رسانه ها پیگیری
کردم .اما با شناختی که از قاضی پرونده ناصر سراج دارم،
مطمئنا ایش��ان تنها به دنبال رعایت قانون و اعمال نظر
مطابق اصول قانونی هستند ».وی در ادامه گفت« :با توجه
به جو حاکم بر جامعه و فشارهای جمعی که وجود دارد،
باز هم مطمئن باشید که قاضی پرونده با توجه به مصالح
عمومی کشور و با درنظر گرفتن اینده مملکت ،اقدام به
صدور رای خواهد کرد».
قربانی روند دادگاه را اصولی و قانونی ارزیابی کرد
و گفت« :از انجایی که حجم این اختالس بسیار باالست
و پرونده دوازده هزار صفحه دارد ،نباید انتظار داش��ته
باشیم که بعد از چند جلس��ه کوتاه مدت ،حکم قطعی
صادر شود .بلکه بهتر اس��ت همراه با قاضی و با صبر
و تامل زیاد ،اهسته اهس��ته به انتهای مراحل رسیدگی
نزدیک شویم».
عضو کمیس��یون قضایی مجلس حج��م باالی
انتظارات از این دادگاه را منطقی دانس��ت .او گفت که
در جامعه ای که ی��ک جوان برای گرفت��ن یک وام 10
میلیون تومانی ،با هزار و یک مش��کل مواجه می شود،
چگونه می شود یک نفر به چنین اعتباراتی دست می یابد
و طبیعی است که همه مردم منتظر رای قاطعانه و البته
عادالنه دادگاه باشند ،اما تصریح کرد که انتظارات نباید
از حیطه قانونی خارج شود ،بلکه تنها باید انتظار اجرای
عدالت و رفتار برابر قانون را از قاضی این پرونده داشته
باشیم ».او در ادامه خواس��تار همراهی با قاضی شد و
گفت« :نباید فشاری مبنی بر رفتاری تند تر یا کند تر از حد
معمول از قاضی پرونده داشته باشیم .کوتاه امدن از حد
قانونی یا فرا تر رفتن از حد قانونی ،دقیقا تخطی از قانون
است .مردم باید پشت سر قاضی این پرونده حرکت کنند
نه اینکه قاضی بنا بر جو حاکم بر جامعه و افکار عمومی،
اقدام به اخذ تصمیم کند .گاهی ممکن است قاضی بر
خالف جوس��ازی های موجود حرکت کند و حکمی
کامل تر و عادالنه تر نیز صادر کن��د .مردم باید مطمئن
باشند که عدالت اجرا خواهد شد».
مثلث شماره117
سرنوشتی برابر قانون
او در مورد سرنوشت احتمالی متهمان گفت« :این
پرونده قاضی دارد .قاضی در جریان کامل پرونده است و
من از ک م و کیف جزئی پرونده بی خبرم .بنابراین هرگونه
اظهارنظر شتاب زده موجب ایجاد انتظاراتی می شود که
ممکن است برخالف رای نهایی قاضی باشد .در نتیجه
باید صبر کنیم تا افراد اگاه به مسائل کلی و جزئی این
پرونده در ارامش کامل و برابر قانون ،سرنوشت متهمان
را تعیین کنند ».او اضافه ک��رد« :هر گونه گمانه زنی در
مورد یک پرونده قضایی اش��تباه اس��ت .حدسیات و
54
گمانه زنی هایی که تنها بر اساس اخبار منتشر شده و اغلب
ناصحیح صورت می گیرد ،اثار منفی فراوانی بر جامعه و
افکار عمومی بر جای می گذارد .بنابراین باید از هر گونه
ارزیابی شخصی پرهیز شود ».یکی از حساسیت های
موجود در جامعه مربوط به انتش��ار عکس شطرنجی
متهمان و همچنین معرفی انها با ح��روف اختصاری
است ،در حالی که در پرونده های مشابه رویه ای دیگر
وجود داشته اس��ت؛ قربانی در این مورد می گوید« :در
ایین دادرس��ی ،در این خصوص قان��ون وجود دارد و
ن دادرسی
مطابق تبصره های ۱و ۲ماده ۱۸۸قانون ایی
کیفری ،انتشار اسامی ،تصاویر و هویت متهمان قبل از
اثبات کامل جرم ،ممنوع است .بلکه تنها پس از صدور
رای قطعی می توان اقدام به انتشار هویت متهمان کرد».
او در جواب اینکه وقتی دادگاه به صورت علنی برگزار
می ش��ود ،حرف اختصاری و عکس شطرنجی معنای
خود را از دست می دهد ،گفت« :در دادگاه علنی می توان
نشس��ت و حضور یافت ولی بحث انتشار عمومی و
رسانه ای ،بحثی حقوقی و متفاوت است!»
مجازات همکاری
متهم اصلی این پرونده مه افرید خسروی معرفی
شده است .اما از انجایی که اسنادی در خصوص روابط
س��ازمانی این گروه وجود دارد ،اف��راد دیگری نیز در
این میان وجود دارند که با دریافت رشو ه و همکاری،
موجب پیش��برد برنامه های گروه اریا شده اند .قربانی
در مورد این افراد گفت« :بنا بر تش��خیص دادگاه ،اگر
همکاری در حد اکراه بوده باشد ،ممکن است از جرائم
تبرئه شوند؛ اما اگر همکاری از روی اکراه و اعمال زور
نبوده باشد ،برابر قانون و مطابق میزان همکاری با این
گروه ،مجازات خواهند شد».
مجرمان پرونده
در ارتباط با این پرونده بزرگ فساد ،افراد زیادی به
صورت مستقیم و غیر مستقیم دخیل هستند .مساله ای که
این روز ها وجود دارد این اس��ت که افراد زیردستی که
بدون اگاهی از تخلفات مسئوالن مافوق خود در پیشبرد
اهداف این گروه موثر بوده اند ،چه حکمی در انتظارشان
است؟ عضو کمیسیون قضایی مجلس مجازات سه دسته
از افراد را صحیح دانست؛ مجرم اصلی ،شریک جرم و
معاون جرم که البته هر سه در ارتکاب به جرم وحدت
قصد دارند .او در ادامه گفت« :علم اطالع از ارتکاب به
جرم ،شرط مجازات است و اگر کسی نادانسته و بدون
اگاهی از قصد مسئوالن ،با این گروه همکاری داشته،
مجازاتی برایش در نظر گرفته نخواهد شد».
اعتمادی که باید برگردد یا ایجاد شود
اما نتیج ه این دادگاه و حکم نهایی متهمان به ویژه
برای برگرداندن اعتماد عمومی به فضای جامعه بسیار
مهم اس��ت .هرگونه رای نهایی در خصوص متهمان
تبعات و عکس العمل های ویژه خود را خواهد داشت.
ی در حال حاضر در انتظار اش��د مجازات
افکار عموم
برای مجرمان این پرونده اس��ت .از طرفی روند کند و
اهسته این پرونده موجب یکسری انتقادها شده است.
قربانی در این خص��وص می گوید« :نباید برای صدور
هرچ ه سریع تر رای نهایی فشاری ایجاد کنیم .انچه مهم
است اینکه روند پیگیری و بررسی پرونده باید دقیق و
قانونی باشد ،هر چند ممکن است طول بکشد .رسانه ها
نیز باید برای اعتمادسازی تالش و قانونمداری ر ا ترویج
کنند .انچه صدردصد اس��ت این که مج��رم مجازات
خواهد شد .بنابراین باید صبر و تحمل داشته باشیم و
بی جهت افکار عمومی را مخ��دوش و فضای جامعه
را متش��نج نکنیم ،چون پیامدهای این اعمال فراگیر و
تاثیرگذار است».
او در ادام��ه اضافه کرد« :بس��یاری از مردم دیدی
روشن دارند و فضاهای سفید را قبل از فضاهای سیاه
و منفی می بینند و مطمئن��ا در این خصوص نیز درایت
الزم را خواهند داش��ت و وجدانش��ان راضی نخواهد
بود که مساله را بیش از انچه هس��ت ،جلوه بدهند .با
وجود این ،هس��تند افرادی که با بزرگنمایی موضوع و
سیاه نمایی سعی دارند که فضایی مسموم ایجاد کنند .در
حالی که در حال حاضر ،کشور ما در محاصره تحریم ها
و فشارهای خارجی است ،نباید از داخل نیز چنین اقدام
سوئی وجود داشته باشد .البته این افراد همیشه بوده اند
و وظیفه ما بی اعتنایی به جوسازی ها و حرکت مطابق
اصول قانونی و اجرای عدالت است».
مدیر فراری
یکی از متهمان پرون��ده اختالس ،خاوری رئیس
اسبق بانک ملی ایران است که از گروه اریا سه میلیون
ی شدن
دالر رشوه دریافت کرده و چند روز قبل از عموم
کامل این پرونده ،از ایران خارج شده است .او در حال
حاضر در کانادا به سر می برد .در حال حاضر بحث بر
سر این است که ایا می توان او را به ایران برگرداند و ایا
سرمایه ای که از ایران خارج کرده قابل عودت است یا
نه؟ و مهم تر اینکه چگونه یکی از بزرگ ترین متهمان این
پرونده به این راحتی توانسته فرار کند؟!
قربانی می گوید« :زمانی که هن��وز زوایای این
قصه روشن نشده بود ،خاوری از ایران خارج شده و
اقامت کانادا داشته است .دولت ایران نیز نمی توانسته
همه م��ردم را ممنوع الخ��روج اعالم کن��د .تنها راه
پیگیری خاوری از طریق پلی��س بین الملل یا اینترپل
اس��ت که البته همکاری صمیمانه ای ب��ا ایران ندارد.
دولت ایران نیز نمی تواند در کش��وری دیگر اقدام به
دستگیری شخصی بکند .قوه قضائیه از طریق اینترپل
اقداماتی کرده و تنها منتظر همکاری این نهاد قضایی
بین المللی استg ».
انها که ممکن است مجرم باشند!
مه افرید امیر خس��روی :او که بعض��ا با نام
ش��رکتش یعنی امیرمنصور اریا نیز ش��ناخته ش��ده
اس��ت مهم ترین فرد در این پرونده است .اصالتا اهل
روس��تای ناش گیالن و مدیرعامل «ش��رکت توسعه
سرمایه گذاری امیرمنصور اریا» و رئیس هیات مدیره
باش��گاه ورزش��ی داماش ایرانیان نیز است .او که در
دانشگاه ازاد زنجان درس خوانده با نزدیک به 43سال
سن ،ساکن فرمانیه تهران بوده است .ابتدا با دامداری
ش��روع به فعالیت اقتصادی کرده و س��پس از طریق
جلب مشارکت برخی مقامات توانسته کارخانه اب
معدنی را در روستای داماش راه اندازی کند .با رشد
اقتصادی این کارخانه که همراه ب��ا نارضایتی اهالی
روس��تا نیز بوده س��رمایه اقتصادی این فرد به شدت
افزایش پیدا کرد .ش��رکت توس��عه س��رمایه گذاری
امیر منصور اریا در س��ال 89در اقداماتی مش��کوک
توانست 94/96درصد از سهام ماشین سازی لرستان،
95/2درصد از س��هام گروه صنعتی فوالد ایران95 ،
درصد از س��هام مهندس��ی خط و ابنیه فن��ی راه اهن
(ت��راورس) و 39/5درصد از س��هام فوالد اکس��ین
خوزس��تان را خریداری کند .او که ح��اال در پرونده
به اختصار م.الف نامیده می ش��ود کس��ی است که تا
سال 84تنها یک گاوداری را اداره می کرد اما از طریق
تخلفات مالی و برخی ارتباطاتش در سال 90و پیش
از دستگیری ،مالک 38ش��رکت بوده و سند مالکیت
38کارخان��ه را به عن��وان بخش��ی از دارایی هایش
در جیب داش��ته و درکنار این س��رمایه ها 18 ،پروژه
اقتصادی دیگر را هم در دست اجرا داشت .اتهام فعلی
او در کیفرخواس��تی که دادس��تان قرائت کرده افساد
فی االرض است.
مهرگان امیرخس��روی :برادر سوم و نفر دوم
به لحاظ تصمیم گیری ه��ای اقتصادی در این خانواده
اس��ت .وی متولد 1342و س��اکن ش��هر رشت بوده
است .در پی دستگیری «مه افرید» در مردادماه ،1390
مهرگان که در ترکیه به سر می برد به کانادا گریخت و
مثلث شماره117
وقتی در نیمه ش��هریورماه خبر اختالس بزرگ در رس��انه ها منتشر شد بعد از ش��وک اولیه ناشی از رقم
نجومی تخلف ،همه دوست داشتند بدانند کسانی که چنین تخلف تاریخی را انجام داده اند چه کسانی هستند
و نشان و تبار و حرفه شان چه بوده و چگونه توانسته اند با وجود سازوکارهای قانونی و اداری و قضایی متعدد
چنین تخلفی را مرتکب شوند .خیلی زود اما پرده فرو افتاد و نام ها یکی پس از دیگری منتشر شد .پرونده فراتر
از نام ها رفت و هفت بانک دولتی را درگیر خود کرد که در راس انها بانک های ملی و صادرات قرار داشتند.
مدیرعامل بانک اول فرار را بر قرار ترجیح داد و مدیرعامل دوم ،استعفا را بهترین چاره در چنین شرایطی دید.
ترکش های این پرونده چیزی نمانده بود که دامن وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی را هم بگیرد که در نهایت
نمایندگان خانه ملت ترجیح دادند بیش از این س��اختارهای اصلی مالی کشور را متاثر از این واقعه کم سابقه
اقتصاد ایران نکنند .کیفرخواست 12هزار صفحه ای این پرونده برای 32متهم ،بخش اصلی این پرونده مالی
را تش��کیل می دهد .هرچند باید صبر کرد و منتظر ماند تا اخرین ضربه چکش قاضی س��راج به صدا دراید و
محکومان و تبرئه شدگان این پرونده جنجالی مشخص شوند و بعد با صراحت بیشتری در مورد جرم کسانی
که در این پرونده دستی داشته اند سخن راند ،اما بدون پیش داوری در مورد اینکه کدام یک از این افراد مجرم
هستند یا جرم انها تا چه اندازه است ،تنها مروری می کنیم بر نام هایی که در چند ماه گذشته و در اولین جلسه
دادگاه در ارتباط با این پرونده نام و منصب و حرفه شان در رسانه ها به گوش رسیده است:
پرونده ویژه
5
همه این متهمان
در حال حاضر همراه با همسر و دو فرزندش در کانادا
زندگی می کند.
برادر دوم :او که در ته��ران زندگی می کرده
و س��مت مدیرعامل شرکت توسعه س��رمایه گذاری
امیرمنصور اریا و مدیرعامل ش��رکت اهن لوشان را
داشته است .در اولین جلسه دادگاه در مورد اتهامات
این فرد سخنی به میان نیامده است.
ب��رادر اول :تنها عضو تحصیلک��رده در این
خانواده است .وی 57ساله ،س��اکن زعفرانیه تهران
و کارشناس ارش��د عمران اس��ت .وی مامور خرید
این شرکت ها بوده و از اوایل دهه هفتاد شمسی نیز،
استاد رش��ته عمران در دانش��کده فنی دانشگاه ازاد
واحد تهران جنوب بوده اس��ت .وی ک��ه در مهرماه
1388از مدیرعاملی ش��رکت اهن و فوالد لوش��ان
استعفا داده ،مالک دوازده درصد از سهام این شرکت
صنعتی است.
همسر و فرزندان وی ساکن امریکا و شهروند
امریکایی محسوب می ش��وند .معلوم نیست که این
عضو خانواده امیرخس��روی در تخلفات انها سهیم
بوده یا خیر .در دادگاه نی��ز از اتهامات او حرفی زده
نشده است.
محمودرضا خاوری :مدیرعامل سابق بانک
ملی که تابعیت دوگانه ایرانی-کانادایی دارد .او پس
از فاش ش��دن موضوع اختالس به کانادا گریخت و
مقامات کانادایی در تالش برای باطل کردن تابعیت
وی و بازگردان��دن خاوری به ایران هس��تند .وی 9
روز پس از اینکه به کانادا گریخت ،بخش��ی از خانه
سه میلیون دالری اش در تورنتو به ارزش دو میلیون
دالر را برای دخترش س��ند زد .مته��م اصلی پرونده
در جلس��ه دادگاه ادعا کرده است که س��ه میلیون و
159هزار دالر امریکا را به حسابی در کانادا برای او
واریز کرده اس��ت .تالش های مقامات قضایی برای
بازگرداندن او تاکنون چه با تشویق و چه با تهدید به
نتیجه ای نرسیده است.
س.گ :رئیس شعبه گروه ملی بانک صادرات
اهواز ،اتهام :دریافت مبل��غ 34میلیارد و 500میلیون
ریال رشوه
س.م :کارمن��د بانک ملی ش��عبه کیش ،اتهام:
دریافت یک میلیارد و 70میلیون ریال رشوه
ف.ف :کارمند یکی از بانک های کیش ،اتهام:
دریافت مبلغ 30میلیون ریال رشوه
خ.الف :متهم ردیف نهم و از مسئوالن وزارت
صنایع ،اتهام :دریافت مبلغ 9میلیارد ریال رشوه
ع .ب :رئیس وقت بانک پارسیان شعبه پامنار،
اتهام :دریافت 550میلیون ریال رشوه
ش.ر :از مسئوالن وزارت راه ،اتهام :دریافت
مبلغ 266هزار دالر در یک نوبت و 350میلیون ریال
رشوه در یک نوبت دیگر
ک.ر :مدیرعام��ل ش��رکت ایمن پای��ا ،اتهام:
دریافت مبلغ 113هزار یورو رشوه
م .الف :از مس��ئوالن وقت وزیر راه و ترابری،
اتهام :دریافت مبل��غ 202هزار ی��ورو و 800میلیون
ریال رشوه
ع .الف :از مس��ئوالن وزارت راه و ترابری در
شهرس��تان الرس��تان ،اتهام :دریافت مبلغ 168هزار
یورو رشوه
ح.ف :دریافت 20میلیارد ریال رشوه
ح.ک :دریافت 10میلیون ریال رشوه
خانم م.م :دریافت 20میلیون ریال
خانم غ.الف :دریافت 50میلیون ریال رشوه
وg ...
55
فرهنگ
فرهنگ
مثلث شماره 117
56
عیار قضاوت
داوری داوران
ایا عملکرد داوران جشنواره فجر قابل قبول بود
1
فرهنگ
مثلث شماره 117
داوری ام��ری نس��بی و س��لیقه ای اس��ت .این
رایج ترین و کلیش��ه ای ترین جمله ای است که درباره
هر جش��نواره و قضاوتی گفته می ش��ود؛ چه ازسوی
مدافعان نتایج داوری و چه از سوی مخالفان ان که با
پذیرش مفهوم این جمله ،ب��ا اضافه کردن یک «با این
حال» انتقادها و اعتراض هایشان را مطرح می کنند .در
سی امین دوره جش��نواره فیلم فجر هم چند ده هیات
داوری فعالیت داشته که 30هیات داوری بخش اصلی
همواره مهم ترین و بحث برانگیز ترین انها بوده است.
هرچن��د خاصیت و ویژگ��ی هیات ه��ای داوری در
جش��نواره فیلم فجر را پس از این 30دوره این گونه
می توان توصیف کرد که نه مانند برخی از رویدادهای
س��ینمایی جهان نتایج ان کامال قابل پیش بینی است
و نه مانند برخی دیگر ،ویژگی و برجس��تگی اش در
کامال متف��اوت و غیرمنتظره بودن اس��ت ،بلکه نتایج
ان همواره نیمی قابل پیش بینی و نیمی غافلگیرکننده
بوده است.امس��ال هم در مجموع 71نفر کار داوری
را در جشنواره س��ی ام برعهده داش��تند که 9نفر انها
یعنی یداهلل صمدی ،مجید انتظامی ،داوود میرباقری،
ابوالقاس��م طالبی ،احمدرضا معتمدی ،داود رشیدی،
علیرضا رئیسیان ،اسفندیار شهیدی و جمال شورجه،
داوری بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ)
را برعهده داشتند.
محمد خزاع��ی – دبیر این دوره از جش��نواره-
ترکیب هیات انتخاب و داوران جشنوار ه را متخصص
و خ��وب توصیف ک��رده ،می گوید« :برخ��ی تنها از
یکی ،دو نفر که موضع گیری هایی درباره خانه سینما
داش��تند در ترکیب هیات داوران نام می برند ،اما باید
قضاوت هایم��ان کمی عادالنه باش��د و ترکیب دیگر
داوران را هم ببینیم .مگر داود رشیدی موافق انحالل
خانه سینما بوده است؟ در واقع حضور جریان موافق
و مخالف در کنار یکدیگر استقالل جشنواره امسال را
نشان می دهد».
اما به هر حال امس��ال نیز مانند هر دوره دیگری
حرف و حدیث درباره ترکیب هیات داوران پیش از
اعالم نتایج و نیز اختالف نظر درباره نتیجه داوری ها
پس از اعالم ان بخش��ی از فضای محفلی و رسانه ای
س��ینمای کش��ور را به خود اختصاص داده که بعضا
پاسخ ها و توجیه هایی هم در پی داشته است.مباحثی
از جمله دیده نش��دن برخی فیلم ها و افراد تا وجود
خط دهی ها ی��ا اجبارهایی در انتخاب ه��ا که در این
نوش��تار س��عی می کنیم اهم انها را از نظر بگذرانیم.
س��یمرغ بلورین بهترین فیلم و بهتری��ن کارگردانی
یکی از مباحث اساس��ی در جش��نواره امسال حول
سیمرغ های بلورین بهترین فیلم و بهترین کارگردانی
شکل گرفت .خیلی ها معتقد بودن فیلم «ملکه» توانایی
ن را دارد که جایزه بهترین فیلم را به خود اختصاص
ای
دهد ،اما درنهای��ت با اختالف موج��ود نزد هیات
داوران از اهدای این س��یمرغ صرف نظر و به اعطای
دو دیپلم افتخار ب��ه فیلم های «روزه��ای زندگی» و
«ضد گلوله» بسنده شد.همچنین پس از همین تصور
پیش فرض ،س��یمرغ بلورین بهترین کارگردانی هم
به پرویز ش��یخ طادی برای «روزه��ای زندگی» تعلق
گرفت.
یکی از اعضای هیات داوران سی امین جشنواره
بین المللی فیلم فجر درباره اعطا نکردن سیمرغ بلورین
بهترین فیلم می گوید« :س��یمرغ بلورین بهترین فیلم
باید به اثری اهدا شود که از نظر محتوا ،فرم ،ساختار،
تهیه کننده وس��رمایه گذار کامال برتر باش��د ،اما هیچ
فیلمی واجد هم��ه این ش��رایط نبود».گویا بین جمع
9نفره هی��ات داوران بحث زی��ادی در زمینه بهترین
فیلم صورت گرفته و درنهایت نه تنها اعضا که در سه
گروه طرفداری اعطای این جایزه به سه فیلم بوده اند
به اجماعی تاثیرگذار نمی رسند ،بلکه فیلم ملکه نیز در
نهایت از این رقابت حذف می شود».
علیرضا رئیس��یان به عن��وان یکی از ای��ن 9نفر
می گوید« :جوایز نهایی بر اساس رای گیری بین تمامی
اعضا داده شد و ش��اید در بعضی از بخش ها ،من فرد
دیگری را مس��تحق دریافت جایزه می دانستم و برای
ان هم دالیلی داش��تم ،اما باید به ارای اکثریت احترام
گذاش��ت .ما این موضوع را هم در اواس��ط و هم در
انتهای داوری به دبیر محترم جشنواره اعالم کردیم که
تعداد 32فیلم برای بخش مسابقه زیاد است و تعدادی
از اثار شرایط حضور در بخش مسابقه سینمای ایران را
ندارند».هیات داوران باید در پنج ،شش روز 32فیلم
را مشاهده و تحت شرایط زمانی بسیار فشرده داوری
می کرد .طبیعی است که در این شرایط خطاهای انسانی
نیز بروز پیدا کرده و بخشی از جزئیات فیلم ها نادیده
گرفته می شود .این هیات باید در 16رشته 32فیلم را
ارزیابی می کرد و طبیعتا 16نفر خوش��حال و 74نفر
از جوایز ناراحت می ش��دند که این خ��ودش کار را
سخت تر می کرد.
جمال ش��ورجه ،دیگر داور جش��نواره هم گفته
است« :به نظرم فیلم سینمایی «ملکه» می توانست در
چند رش��ته دیگر هم جوایزی را کسب کند؛ به عنوان
مثال جایزه بهترین فیلم جش��نواره سی ام می توانست
مشترکا به «ملکه» و «روزهای زندگی» اهدا شود .البته
در مجموع انتخاب ها نسبت به سال های گذشته خوب
ی مانند «ملکه» کمتر توجه شد تنها
بود ،اما اینکه به فیلم
به دلیل جمع نظرات هیات داوران بود .هیات داوران
نظرات مختلفی داشتند و در نهایت با ساعت ها بحث
و تبادل نظر نتوانستند درباره بهترین فیلم جشنواره به
جمع بندی نهایی برس��ند .ضمن انکه ما باید تنها یک
سیمرغ را در این بخش اهدا می کردیم و به همین دلیل
بر اس��اس نظر جمع تصمیم گرفته ش��د که دو دیپلم
افتخار به «روزهای زندگی» و «ضد گلوله» اختصاص
یابد».البته رئیس��یان در این زمینه از نکته دیگری پرده
برمی دارد و می گوید« :به ما گفتند ارائه سیمرغ به دو نفر
میسر نیست ،درحالی که دو سال پیش من و همایون
اسعدیان با هم س��یمرغ دریافت کردیم و مشکلی هم
پیش نیامد».بهترین فیلمبرداری هم به ملکه نرس��ید،
تقریبا همگان مطمئن بودند که فیلم ملکه از جنبه های
فنی از شانس های مس��لم دریافت س��یمرغ بلورین
است؛ به ویژه بهترین فیلمبرداری .شورجه هم معتقد
است با توجه به شرایط س��خت فیلم ،فیلمبرداری و
صدابرداری ان شایسته دریافت این عنوان بود اما در
نهایت چنین نشد.
این درحالی است که داود رشیدی ،عضو همین
هیات داوران ،معتقد اس��ت سعی ش��ده در این دوره
افرادی که کارش��ان شایس��ته بوده در لیست نامزدها
اعالم ش��وند تا ظلمی روا نش��ود.با این حال گویا در
بخش های چهره پردازی ،فیلمبرداری و نقش مکمل
زن به شدت تش��تت ارا در جمع هیات داوران وجود
داشته که حتی چند بار مجبور می شوند ارا را بازسازی
کنند .ام��ا گویا انتخ��اب بهترین بازیگر مرد بخش��ی
بوده که اجماع کامل درباره ان وجود داشته و «فرهاد
اصالنی» با ۹رای انتخاب قاطعی را ش��کل می دهد.
مباحثه های طوالنی به هر ح��ال ،بحث های ثانوی را
در پس بحثی اولیه شکل می دهد و ان اینکه ایا هیات
داوران ترکیبی منطقی داشته است یا خیر؟ ابوالقاسم
طالبی به عنوان جزئ��ی از این ترکیب با بی��ان اینکه با
داوران مباحثه های خیلی طوالنی داشتیم و بحث های
اقناعی انجام می دادی��م ،چرا ک��ه ۹داور متفکر کنار
هم جمع ش��ده بودیم ،می گوید« :تاکنون کمتر پیش
امده که اینقدر ترکیب قدرتمن��دی در هیات داوران
ش��کل بگیرد .عنوان کرده ان��د که در هی��ات داوران
منتقد وجود ندارد خود من ۱۵س��ال در سینما ویدئو
قلم زدم.
عن��وان کرده ان��د ک��ه فیلمنامه نوی��س وجود
ندارد ،خودم تا کنون متن هیچ کس��ی را کار نکرده ام
و «احمد رض��ا معتم��دی» و «داوود میرباق��ری» هم
نویس��نده ،فیلمنامه نوی��س و مولف هس��تند .عنوان
کرده ان��د تهیه کننده وجود نداش��ت ،پ��س «علیرضا
رئیسیان» که عضو رسمی انجمن تهیه کنندگان است
مگر نبوده؟» این درحالی است که دیگر عضو همین
ترکیب اتفاقا معتقد اس��ت که ترکیب هیات داوران
جشنواره فیلم فجر درست نبود .علیرضا رئیسیان که
اتفاقا این روزها با جریان حاکم بر مدیریت سینمایی
کشور کامال همراه و همگام بوده ،می گوید« :در هیچ
جای دنیا این نوع ترکیب هیات داوری مرسوم نیست،
زیرا در هیات داوران کارگردان ،تهیه کننده و بازیگر
حضور دارند و درب��اره کل کار نظر می دهند .در این
مورد بحث های تخصصی از س��وی اف��راد صورت
می گرف��ت و طبعا در زمین��ه موس��یقی ،بازیگری یا
فیلمبرداری تخصصی تر به کار نگاه می ش��د ،اما من
در این مورد به دبیر جش��نواره هم قبل از اغاز به کار
گفتم درهیچ جای دنیا این نوع ترکیب هیات داوری
مرسوم نیست ،زیرا همه رش��ته جزیی از کل هستند
و در هی��ات داوران کارگردان ،تهیه کنن��ده و بازیگر
حضور دارند و درباره کل کار نظر می دهند .اینکه در
هیات داوران منتقد یا دیگر رشته های تخصصی وجود
نداشته باش��د به نظر می رسد درست نیست.در مورد
برخی از رشته ها به دلیل نوپا بودن و نوظهور بودن انها
کاندیداها کمتر بود ،مانند جلوه های ویژه بصری .در
ی -تخیلی ساخته
ایران کمتر فیلمی با موضوعات علم
می شود و بیشتر در فیلم هایی که واقع گرایانه هستند
بخش هایی از کار بازسازی می ش��ود؛ به همین دلیل
کاندیداها در این رشته کمتر بود.
برندگان با رای گی��ری مخفی انتخاب ش��دند.
به هر ح��ال گویا برگزیدگان دو یا س��ه س��اعت قبل
از اختتامیه جش��نواره مشخص می ش��وند و داوران
از طریق رای گیری به نتیجه می رس��ند که این روش
مناسبی نیس��ت که نظر داوران به صورت رای گیری
و نصف به عالوه یک رای انجام می شود».رئیس��یان
می افزاید« :برای من عجیب ب��ود و در هیچ جای دنیا
نیز مرسوم نیست که در بخش فیلم های اول پنج رشته
جایزه بگیرند ،در حالی که افراد دیگر در رش��ته های
مختلف کار اول شان محسوب نمی شود .به طور مثال
یک بازیگر حرفه ای در س��ینما اولین کارش به شمار
نمی اید ،تنها کارگردان است که اولین کارش محسوب
می شود و باید ارزیابی شود .ضمن انکه معتقدم جایزه
57
فرهنگ
دبیر جشنواره به رسول صدرعاملی هم عادالنه نبود،
زیرا در هیچ جای دنیا دبیر جشنواره جایزه ای نمی دهد
و به نظر می رسد در این جشنواره هم اضافه بود ،زیرا
جشنواره دارای هیات داوران است».
گویا خزاعی جایزه خود را به صدرعاملی به این
دلیل اهدا می کند که هنگام نمایش فیلم او «در انتظار
معجزه» در سالن میالد حاضران با کف و تشویق های
بی موقع خود به کند ب��ودن ریتم ان اعتراض می کنند.
چند روز پیش ابوالقاس��م طالبی در حاش��یه مراس��م
اهدای اولین جایزه سینمایی گفتمان انقالب اسالمی
که اتفاقا در ان جایزه ای به جمال شورجه به دلیل دفاع
از گفتمان انقالب اسالمی در هیات داوران جشنواره
اهدا شد در مواجهه با خبرنگاران درباره داوری های
س��ی امین جش��نواره بین المللی فیلم فجر ،سخنانی
گفت ک��ه روایت خبرنگار مثلث را از این پرس��ش و
پاسخ می خوانیم.
طالبی اظه��ار کرد« :برخ��ی می گوین��د هیات
داوران تنه��ا به مضمون فیلم ها توجه کرده اس��ت .ما
یک مجموعه را با هم می دیدیم .تا یک فکر خوب یا
یک تکنیک خوب وجود نداش��ته باشد ،داستان و در
کل فیلم درنمی اید یا حتی موضوع خنده دار شده و به
ضد خودش تبدیل می شود».
طالبی خاطر نشان کرد« :اگر ارزش بسیار واالی
انسانی به عنوان یک سوژه مطرح شود اما پرداخت ان
بد و نامناسب باشد ،به ضد خودش تبدیل خواهد شد
و به عکس اگر به یک موضوع ضد انسانی مانند قتل
خوب پرداخته شود چه بسا عده ای در تاثیرپذیری از
ان قاتل شوند؛ بنابراین نمی توان گفت که ما طرفدار
مضمون هستیم یا تکنیک ،این دو یکدیگر را تکمیل
می کنند که فیلم و س��ینما تشکیل ش��ود .ما در هیات
داوران «فیلم» نگاه می کردی��م و می دیدیم که ان اثر
حرفی که می خواس��ته توانسته به درس��تی بیان کند
یا نه».
این عضو هیات داوران در پاسخ به سوالی مبنی
بر اینکه «ای��ا می توان اینگونه برداش��ت کرد که اعطا
نکردن جایزه سیمرغ بهترین فیلم به دلیل ان بوده که
هیات داوران نتوانسته برای اعطای این جایزه خودش
را اغناء کند؟ گفت« :نظر خوبی اس��ت اما من با نظر
ش��ما خیلی مخالف نیس��تم .مثال «ملکه» فیلم خیلی
خوبی بود که برای ان زحمت بس��یار زیادی کشیده
ی دردمندان��ه بود که بعضی
ش��ده بود».این فیلم فیلم
از بازی های ان بس��یار خوب ب��ود و جلوه های ویژه
و طراح��ی صحنه خیلی خوبی داش��ت .ولی انچه از
هیات داوران بیرون می امد ،چیزی بود که اعالم ش��د
و دیدید.
وی در پاسخ به سوالی درباره برایند بحث های
هیات داوران درباره این فیل��م اظهار کرد« :من هنگام
داوری ها به دوستان گفتم که هر حرفی داریم در همین
جلس��ات بزنیم و درباره ان بحث کنیم .زمانی بود که
من به یک فیلم رای می دادم و وقتی درباره ان صحبت
می کردیم قانع می شدم که باید رای ام را پس بگیرم یا به
ی رای نمی دادم و با استدالل دوستان به این نتیجه
فیلم
می رس��یدم که باید رای بدهم؛ دیگ��ران هم به همین
ش��کل .در واقع ما درباره موضوعات مختلف فیلم ها
بحث می کردیم».ابوالقاس��م طالبی در پایان تصریح
کرد« :ما در هی��ات داوران پیرامون مس��ائل مختلفی
بحث می کردیم و در نهایت به نتیجه ای رس��یدیم که
برایند ان در اس��امی که اعالم شد قابل مشاهده است.
به نظرم امس��ال دوس��تان خیلی تقوا به خرج دادند و
حب و بغض به ان معنای کلی در هیات داوران وجود
نداشتg ».
مثلث شماره 117
58
تنوع گونه ها و تولد ژانری به نام خیانت
ارزیابی فیلم های جشنواره فیلم فجر از نگاه یک منتقد
مسعود نجفی
2
مس��عود نجفی از ان دس��ته منتقدانی است که
نگاهش درباره جش��نواره فیلم فجر امسال همچون
سنوات اخیر ان با اشراف کامل تلقی می شود .او عالوه
بر سردبیری کتاب جشنواره که امسال برای اولین بار
پیش از اغاز ان منتش��ر ش��د و اجرای روزانه برنامه
رادیویی از محل کاخ جش��نواره و فعالیت رسانه ای
پررنگ ،همه فیلم های جش��نواره را در حالی دیده که
گاهی برای او دومین نمایش محسوب می شده اند .بر
این اساس نوشتار او با احتساب چند و چون کیفی و
کمی نگاه کاملی دارد به جشنواره و نتایج ان.
جش��نواره فیلم فجر در ایستگاه سی امش از نظر
برگزاری و نظم نسبت به دوره های گذشته چندین قدم
رو به جلو داشت ،اما از لحاظ کیفیت اثار که مهمترین
بخش هر جشنواره ای محسوب می شود شاهد تنزل
فیلم ها نسبت به گذشته بودیم؛ به طوری که به سختی
می توان نام اث��اری را برد که حائز همه ش��رایط برای
بهترین بودن باشند.
از اثار ژانر دفاع مقدس می توان به عنوان برترین
فیلم های این دوره نام برد .ملکه محمد علی باشه اهنگر
موضوعی را دس��تمایه قرار داده که بکر اس��ت و باز
گوشزد می کند که هنوز می توان سراغ موضوعاتی از
جنگ رفت که تازگی داشته باشد.
ای��ن فیلم درب��اره یک��ی از دودکش ه��ای بلند
پاالیشگاه نفت ابادان است که در زمان جنگ تحمیلی
به عنوان محلی برای دیده بانی استفاده می شده و با توجه
به ارتفاع و موقعیت جغرافیایی اش مکان مهمی برای
به دست اوردن اطالعات محسوب می شود.
بخش اصلی داستان که برگرفته از واقعیت است
در این لوکیشن روایت می ش��ود و نوع کادربندی ها
و رنگ تصویر یاداور فیلم های موف��ق درباره جنگ
جهانی دوم است.
روزهای زندگی پرویز شیخ طادی به فعالیت و
رشادت های پزشکان در جنگ می پردازد که این فیلم
هم با وجود محدود بودن لوکیش��ن اش ،فضا س��ازی
مناسبی دارد.
جلوه های ویژه و بازی هنگامه قاضیانی از دیگر
ویژگی های این فیلم محسوب می شود .از ضد گلوله
مصطفی کیایی هم می توان به عنوان پدیده جشنواره
سی ام نام برد .داستان یک خطی این فیلم مخاطب را
به یاد لیلی با من است می اندازد ،اما اجرای کار ،بازی
مهدی هاش��می و پایان بندی خوب فیل��م این اثر را
متفاوت کرده است.
جواد اردکانی پس از پرداختن به شهید برونسی در
فیلم قبلی اش ،در شور شیرین به سراغ شهید کاوه رفته
و فیلم را با محوریت این شهید ساخته که حضور کاوه
در یک سوم پایانی فیلم پررنگ تر می شود.
فرهنگ
بعد از اتمام جشنواره
همیشه تا مدتی بحث بر
سر داوری ها ادامه پیدا
می کند و جالب اینکه در این
دوره خود داوران بیشترین
اظهار نظر را در رسانه ها
داشته اند که مجموع این
نظرات نشان می دهد در
بعضی از رشته ها اختالف
نظرات زیادی وجود داشته
است .این موضوع حتی
باعث شد که کاندیداها
برخالف دوره های گذشته
در اخرین دقایق شب اخر
جشنواره اعالم شود
مثلث شماره 117
صحنه های درگی��ری فیلم یاداور اثار اکش��ن
سینمای ایران در دهه 60است ،اما این به عنوان ضعف
فیلم محس��وب نمی ش��ود و مخاطب را با شخصیت
اصلی همراه و ح��س برتری بر دش��من را به خوبی
منتقل می کند.
بوس��یدن روی ماه همایون اس��عدیان هم مانند
خرس خس��رو معصومی به تبعات جنگ تحمیلی و
تاثیرات ان در زندگی امروز می پردازد.
بوسیدن روی ماه درباره دو مادر است که چشم
انتظار نشانه ای از پسرانشان هستند و کارگردان به دقت
عواطف و احساسات تماشاگر را همراه شخصیت های
اصلی فیلمش می کند و به کنترل خود در می اورد.
اما بخش عم��ده فیلم های این دوره جش��نواره
را می توان تح��ت تاثیر چندین ش��بکه ماه��واره ای
پرمخاطب دانس��ت و مجموع انها را ش��اید بتوان در
قالب ژانری به نام شبه خیانت و شک نام گذاری کرد.
خرس ،دوباره باهم ،زندگ��ی خصوصی ،پل چوبی،
من همسرش هستم و برف روی کاج ها از جمله این
اثار بودند.
خ��رس درباره مردی اس��ت که پس از س��ال ها
از جنگ بر می گردد و با ازدواج همس��رش که گمان
می کرده او شهید شده ،مواجه می شود.
حضور او باعث حساس��یت همس��ر جدید زن
می ش��ود و تا جایی پیش می رود که پایان تلخی رقم
می خورد .دوباره با هم اولین س��اخته روزبه حسینی
که نمایش و جلسه پرسش و پاسخ اش با حاشیه هایی
همراه بود به زوج جوانی می پردازد که استخدام مرد در
شرکتی پر زرق و برق و اظهار عالقه مدیر شرکت به زن
ماجراهای فیلم را رقم می زند.
زندگی خصوصی به کارگردانی محمدحس��ین
فرحبخش داستانی شبیه به شوکران دارد با این تفاوت
که مرد فعالیت سیاس��ی دارد و در پایان خود همسر
صیغه ایی اش را از بین می ب��رد .در پل چوبی ،مهدی
کرم پور به موضوع مهاجرت می پردازد و در حالی که
شخصیت مرد به سراغ عشق قدیمی اش رفته در عین
حال به همسرش که به دنبال ایجاد شرایط مناسب برای
مهاجرت است ،ظنین می شود.
من همس��رش هس��تم اولین س��اخته مصطفی
شایس��ته ،تهیه کننده بنام س��ینما هم مانن��د پل چوبی
روایتگر زندگی زوجی است که مرد به رغم ارتباط با
منشی مطبش اما همسرش را متهم به خیانت می کند.
پیمان معادی نیز در اولین تجربه کارگردانی اش -برف
روی کاج ها -خیانت را محرک داستانش قرار داده و
این موضوع زندگی زناشویی علی و رویا را با بحران
مواجه می کند .از جشنواره بیست و نهم که فیلم کمدی
ورود اقایان ممن��وع حضور موفقی داش��ت و حتی
سیمرغی هم در بخش بازیگری به دست اورد در این
دوره هم شاهد اثار کمدی در بخش اصلی جشنواره
مانند ضد گلوله ،خوابم میاد ،چک ،گیرنده و گش��ت
ارشاد بودیم.
خوابم میاد اولین س��اخته رضا عط��اران که در
سال های اخیر حضور موفقی در سینما به عنوان بازیگر
داشته ،چهره متفاوتی را از اکبر عبدی در قالب کاراکتر
یک زن نشان داد و خوشبختانه پس از سال ها سیمرغ
بلورین را نیز ب��رای این بازیگر به ارمغ��ان اورد .این
فیلم را می توان به دوبخش تقس��یم کرد؛ نیمی کمدی
که تماشاگر ارتباط خوبی با ان برقرار می کند و نیمی
که بار کمدی کار کم شده و داس��تان درگیر تعقیب و
گریز های کارکترها می شود.
چک س��اخته کاظم راس��ت گفتار هم به عنوان
فیلمی کمدی اجتماعی مخاطب را با شخصیت های
داستان همراه می کند و انها را پیگیر سرنوشت چکی
می کند که دستمایه اصلی فیلم است.
در گیرنده به کارگردانی مهرداد غفارزاده ،سعید
راد پس از مدت ها در یک نقش کمدی ظاهر می شود
و بازی خوبی دارد .این فیلم هم از جمله اثار این دوره
جش��نواه بود که س��وژه خوبی با پرداختی ضعیف به
تصویر کشیده شده است.
س��عید س��هیلی بعد از دو تجربه کار کمدی در
فیلم های چارچنگول��ی و ازدواج در وقت اضافه این
بار با گشت ارشاد به جشنواره امد و نسبت به دو فیلم
قبلی اش کار متفاوت تری را در این ژانر ارائه کرد .بازی
حمید فرخ نژاد و ساعد سهیلی و بعضی از شوخی ها و
دیالوگ هایی که مطرح می شود از ویژگی های این فیلم
است و از نقاط ضعف ان نیز می توان به پایان بندی اش
اشاره کرد که خود کارگردان هم به این موضوع اذعان
دارد و برای اکران عمومی ان را تغییر خواهد داد.
اما یک��ی از اتفاقات مثبت جش��نواره س��ی ام را
می توان حضور انیمیشن سینمایی تهران 1500ساخته
بهرام عظیمی دانست که برای شروع اثار انیمیشن بلند
گام بسیار خوبی بود .گذش��ته از فیلمنامه این فیلم که
ضعف های بسیاری دارد اما باز شاهد لحظاتی هستیم
که مخاطب از ان استقبال می کند و واکنش های مثبتی
نشان می دهد .دو فیلم برای مخاطب کودک و نوجوان
هم در جشنواره به نمایش درامدند که می توان انتظار
اکران موفقی را برای انها داشت.
سالم بر فرشتگان اولین ساخته فرزاد اژدری در
کنار پیشونی سفید سید جواد هاشمی دو فیلمی بودند
که پس از حضور موفق در جش��نواره کودک اصفهان
به جش��نواره فیلم فجر امدند .از میان دیگر فیلم های
جش��نواره می توان به من و زیبا فریدون حس��ن پور
به واسطه حضور پرویز پرس��تویی اشاره کرد که این
بازیگر در ادامه روند انتخاب های س��ال های اخیرش
در فیلمی کم مخاط��ب حضور پیدا ک��رده و در عین
حال که بازی خوبی دارد ،اما خود فیلم کمتر نش��انی
از اثار موفق این بازیگر محبوب دارد که در نقش های
متفاوت همیشه حضور پررنگی داشته است.
پذیرایی س��اده مانی حقیقی از دیگ��ر فیلم های
مطرح ای��ن دوره ب��ود که با ش��انس زی��ادی که این
کارگردان اورد ،در س��انس اول س��ینمای رس��انه ها
به نمای��ش درامد تا خس��تگی تماش��اگران ،ان را به
سرنوش��ت فیلم صدرعاملی دچار نکن��د .ریتم کند
در انتظ��ار معجزه با واکنش تماش��اگران همراه بود و
این قسمت س��وم سه گانه ذائر کش��ش یک فیلم بلند
سینمایی را ندارد.
یه عاشقانه س��اده س��امان مقدم هم با دستمایه
قرار دادن موضوعی تکراری درباره به نام هم خواندن
دختر و پسر در روستا و وجود ضلع سومی ،نمی تواند
گام رو به جلویی برای کارگردانش محسوب شود .از
نکات جالب درباره این فیلم کاندیدا ش��دن مصطفی
زمانی و احم��د مهرانفر بود در حالیک��ه در فیلم های
دیگرشان بازی به مراتب بهتری را ارائه کرده اند.
از یکی می خواد باهات حرف بزنه منوچه ر هادی
هم می توان به عنوان یکی دیگر از اثار غافلگیرکننده
این دوره نام برد .موضوع ،پرداخت درست و بازی ها
خصوصا یکتا ناصر اثر قابل تاملی را پدید اورده است.
با وجود اینکه انتظارات از نارنجی پوش داریوش
مهرجویی بیشتر بود ،اما این کارگردان باز موضوعی
را دس��تمایه قرار داده که به رغم سفارشی و تبلیغاتی
بودنش باز مخاطب را پس نمی زند و تا انتها ان را وادار
به دنبال کردن می کند.
از اثاری که به موضوع انقالب اسالمی می پردازد
و از سه سال پیش بنیاد سینمایی فارابی از ساخت انها
به عنوان کارنامه درخش��انی یاد می کرد ،بعد از اینکه
یک گزارش واقعی داریوش فرهنگ چنگی به دل نزد،
در این دوره فیلم بیداری فرزاد موتمن سرانجام اماده
شد و به نمایش درامد که متاس��فانه این فیلم هم تنها
تمسخر حاضران را به همراه داشت .شخصیت پردازی
از نقاط ضعف بزرگ فیلم بیداری بود.
بی خ��ود و بی جهت عبدالرضا کاهانی را ش��اید
بتوان بهترین فیلم کارنامه این کارگردان دانست .این
فیلم با وجود داس��تان یک خطی کوتاه��ی که دارد و
تنها از یک لوکیش��ن بهره می برد اما تصاویر و داستان
به نحوی هدایت می شود که تماش��اگر از دیدن فیلم
احس��اس خس��تگی نمی کند .در این فیلم هم مانند
کارهای قبلی کاهانی ش��اهد بازی های درخشانی از
بازیگران ،از عطاران و به��رام گرفته تا حتی ان کارگر
باربری و کودک خردسال هستیم.
در مجموع اگر جشنواره فیلم فجر را برایندی از
اکران سال اینده بدانیم ،نمی توان به جز تعداد اندکی،
انتظار اثار پرمخاطبی را داشته باشیم .فیلم هایی خارج
از جشنواره سرنوشت اکران 91را رقم خواهند زد.
و اما داوری ها...
بعد از اتمام جشنواره همیش��ه تا مدتی بحث بر
س��ر داوری ها ادامه پیدا می کند و جالب اینکه در این
دوره خود داوران بیش��ترین اظهار نظر را در رسانه ها
داش��ته اند که مجموع این نظرات نش��ان می دهد در
بعضی از رشته ها اختالف نظرات زیادی وجود داشته
اس��ت .تعداد باالی فیلم های بخش مسابقه و فرصت
کم داوران باعث ش��د 5فیلم در هر روز توس��ط انها
دیده شود که این تعداد قطعا روی تصمیم گیری شان
تاثیر منفی داشته است .این موضوع حتی باعث شد که
کاندیداها برخالف دوره های گذشته در اخرین دقایق
شب اخر جشنواره اعالم شود.
در این میان فیلمی مانن��د «بی خود و بی جهت»
در هیچ رشته ای کاندیدای دریافت جایزه نشد یا فیلم
«یکی می خواد باهات حرف بزنه» که مورد توجه اهالی
رسانه قرار گرفت ،تنها یک سهم از نامزدها داشت.
در نهایت س��یمرغ ها بین بازیگرانی که کاندایدا
شده بودند به عدالت تقسیم شد و کمتر اعتراضی را به
همرا داشت ،اما در رش��ته های دیگر حق فیلمی مانند
ملکه که در 14رشته کاندایدای دریافت سیمرغ بلورین
شده بود ،به خوبی ادا نشد و حتی سیمرغ بهترین فیلم
را که داوران در نهایت برگزیده ای نداشتند ،به این فیلم
می شد اهدا کرد.
اهدای س��یمرغ بلوری��ن فیلمنامه ب��ه یک فیلم
کمدی ،یعنی «ضد گلول��ه» را هم از ویژگی های ارای
داوران این دوره جشنواره می توان دانستg .
59
مساله دیدن یا ندیدن
نگاهی به برخی دیده نشده ها در انتخاب های جشنواره فیلم فجر
3
فرهنگ
همواره وقتی نتایج داوری جشنواره فیلم فجر
اعالم می شود ،عده ای با انها موافقند و عده ای مخالف.
این طبیعت سلیقه ها و گرایش های مختلف و درنتیجه
تش��خیص های گوناگون نزد افراد است که به عنوان
امری کام�لا طبیعی پذیرفته ش��ده ،ام��ا ماجرا وقتی
ش��کل خاصی به خود می گیرد که ای��ن اختالف در
برابر نظر اکثریتی نسبی بوده باشد« .حمید فرخ نژاد»
یکی از چهره ه��ای بازیگری بوده که در چند س��ال
گذشته چندبار به عنوان نامزد دریافت جایزه بهترین
بازیگر مرد مطرح ش��ده .او امس��ال هم ن��زد اهالی
س��ینما و مخاطبان – به گواه مصاحبه ه��ای متعدد و
نظرس��نجی های انجام شده – ش��انس دریافت این
جایزه برای دو فیلم از فیلم هایش در جشنواره امسال
بود که باز هم دس��تش از این س��یمرغ کوت��اه ماند.
جمال ش��ورجه ،داور جش��نواره در مورد اینکه چرا
حمید فرخ نژاد برنده س��یرغ بلورین بهترین بازیگر
مرد جش��نواره فیلم فجر نش��د ،اظهار می دارد« :در
زمینه بازیگری ،یک دیدگاه فنی وجود دارد« ،حمید
فرخ نژاد» در بازیگری خود را تکرار می کند و به نوعی
یک اعوجاج تصویری مش��ابهی ما از او در جشنواره
فیلم فجر مشاهده کردیم».
ابوالقاسم طالبی هم می گوید« :به هر حال ۷۲فیلم
در جشنواره ش��رکت کردند و همه بازی های خوبی
داش��تند و می توانس��تند جایزه بهترین را از ان خود
کنند ،اما در این میان «فرهاد اصالنی» بازی درخشانی
داشت و توانست ۹رای از 9داور را از ان خود کند».
با این حال ،اظهارات شورجه درباره اینکه چرا
«حامد بهداد» حتی در لیس��ت نامزدهای جش��نواره
هم حض��ور نداش��ت ،چندان ب��ا دی��دگاه اکثریت
نس��بی در تضاد نب��ود .او معتقد اس��ت« :وقتی قرار
اس��ت «حامد بهداد» در فیلمی بازی کند ،سناریو را
بر اساس خصلت های او می نویسند و متاسفانه او هم
مثلث شماره 117
مهدی هاشمی هرچند
چند سال است که
تکرار در ایفای
نقش هایش مشاهده
می شود اما امسال با
یکی از فیلم هایش
«ضدگلوله» خیلی ها
را مجاب کرده بود که
احتمال زیادی برای
کسب سیمرغ بلورین
است.
60
کاراکترهای غیرطبیعی را بازی می کند که در مجموع
هیات داوران را راضی نکرد».
شوری که شیرین نشد
«شور شیرین» یکی از اثار دفاع مقدسی جشنواره
بود ک��ه پیش بینی می ش��د جایزه های��ی را در انتها به
خود اختصاص ده��د ،اما این گونه نش��د .هرچند در
داوری های جنبی جشنواره تقریبا در همه موارد به ان
توجه شد« .شور شیرین» با کارگردانی جواد اردکانی
به زندگی ش��هید کاوه می پردازد ،البته ب��ا رویکردی
نو .میرابی به همراه خانواده اش عازم کردس��تان است
تا در مراسم ازدواج پسرش ش��رکت کند .مینی بوس
انها گرفتار کمین ضد انقالب ش��ده و اسیر می شوند.
کاوه و نیروهایش در تالش هس��تند تا به شکلی انها
را ازاد کنند ،اما ...حمیدرض��ا عمارلو ،رضا رویگری،
احمد نجفی ،پردیس افکاری ،ش��بنم قلی خانی ،علی
کشوری ،مهرداد ش��یرعلی ،مجتبی ودودی و حسین
محس��نی زاده در این فیل��م بازی می کنن��د .در بخش
جوایز تجلی اراده ملی س��تاد اقامه نماز ،بنیاد شهید و
امور ایثارگران ،انجمن اثار و مفاخر فرهنگی کشور و
سازمان حفظ اثار و نشر ارزش های دفاع مقدس سپاه
و بسیج ،جایزه های خود را به این فیلم دادند .ازسوی
دیگر ،جایزه انجمن روزنامه نگاران مسلمان که هر سال
جوایزی را به انتخاب هیات داوران خود به فیلم های
حاضر در رقابت جشنواره اعطا می کند ،در بخش دفاع
مقدس به جواد اردکانی برای کارگردانی فیلم «ش��ور
شیرین» اهدا شد .همچنین هیات داوران جایزه گفتمان
انقالب اسالمی عالوه بر محمدعلی باشه اهنگر برای
کارگردانی فیلم «ملکه» ،علی قوی تن برای کارگردانی
«پرواز بادبادک ها» ،حسن فتحی برای کارگردانی «یک
روز دیگر» ب��ه جواد اردکانی برای کارگردانی «ش��ور
شیرین» هم رسید.
روزی ناموفق
فیلم روزی دیگر به کارگردانی حسن فتحی از ان
دسته فیلم های ایرانی در اروپا بود که اختصاص جایزه
گفتمان انقالب اسالمی به ان جلب توجه می کرد ،اما در
خود جشنواره با بی توجهی محض مواجه شد.
این فیلم اوال می توانس��ت در بخ��ش بین الملل
جش��نواره با توجه به کثرت حضور نژادهای مختلف
دنیا در ان مورد توجه واقع ش��ود که اص�لا برای این
بخش انتخاب نش��د .هرچن��د علت ان دیر رس��یدن
نسخه های فیلم اعالم ش��د .خود حسن فتحی درباره
انتخاب لوکیشن دش��وار پاریس گفته است« :پاریس
محل اجتماع قوم ها و ادم های��ی با جغرافیای متفاوت
اس��ت و به همین دلیل انجا را به عنوان لوکیشن فیلم
«یک روز دیگر» انتخاب کردم ».به هر حال این فیلم با
بازی بازیگران مختلف و فیلمبرداری در لوکیشن های
متعددی چون مترو ،بیمارس��تان ،خیابان و ماجراهای
تعقیب و گریزی اش ،یکی از فیلم های اس��تانداردی
بود که حتی در زمینه بهترین فیلم و بهترین کارگردان
می توانست مورد توجه واقع ش��ود که اینگونه نشد و
البته به پرسشی بزرگ منجر شد.
مهدی هاشمی و مریال زارعی
دو بازیگر دیگری که انتخاب نش��دن و حتی در
جمع نامزدها قرار نگرفتن ش��ان از بحث های منتقدان
درباره انتخاب ه��ای بازیگری جش��نواره بود ،مهدی
هاشمی و مریال زارعی بودند .مهدی هاشمی ،بازیگر مرد
برگزیده دوره قبل جشنواره در این دوره دو فیلم «تلفن
همراه رئیس جمهور» و «بزن بریم بهشت» را در بخش
اصلی و «ضد گلوله» را هم در بخش نوعی نگاه داشت؛
فیلمی که با کارگردانی مصطفی کیایی و تهیه کنندگی
رضا رخشان ،در روزهای نخستین جشنواره از نخستین
فیلم های مورد توجه اهالی رسانه بود و در نهایت هم به
موفقیت هایی در کسب برخی جوایز رسید .به هر حال
بازی در فیلمی که برخی از ش��باهت ان به لیلی با من
است سخن می گفتند ،انقدر به چشم عالقه مندان امد
که بی توجهی هیات داوران تعجب انها را برانگیخت.
هرچند برخی هم معتقدند مانند حمید فرخ نژاد و حامد
بهداد ،بازی مهدی هاشمی هم دیگر تکراری شده است.
مریال زارعی ،بازیگر دو فیلم مسابقه ای «خرس» خسرو
معصومی و «خوابم می اد» رضا عطاران در این دو فیلم
یکی در فضایی تراژیک و دیگری در قالبی طنز ،بازی
قابل توجهی داشت .هرچند همبازی های او در این دو
فیلم یعنی فرهاد اصالنی و اکب��ر عبدی هر یک جایزه
بهترین بازیگری نقش اول و دوم مرد را به خانه بردند.
پش��ت صحنه های��ی ک��ه دی��ده نمی ش��وند
تهیه کننده های س��ینما از عناصری هس��تند که جز در
انتخاب بهترین فیلم ها معموال نقش ش��ان که در حکم
پشتوانه شکل گیری فیلم هاست ،دیده نمی شود.
هنگام��ه قاضیانی برنده س��یمرغ بلورین بهترین
بازیگر نقش اول زن برای روزهای زندگی ،وقتی برای
دریافت جایزه مضاعفی در بخش تجلی اراده ملی روی
سن حضور یافت ،گفت« :در مراسم اختتامیه جشنواره
فیلم فجر به دلیلی نتوانستم سخنم را کامل بگویم .یادم
رفت از بزرگی به نام س��عید س��عدی ،تهیه کننده فیلم
«روزهای زندگی» یاد کنم .ان ش��ب ،ب��ه خوبی اقای
س��عدی را تش��ویق نکردند چون برخی یادشان رفته
است ،اقای سعدی همان کسی بود که فیلم «اینجا بدون
من» را تهیه کرد و فاطمه معتمداریا در مونترال جایزه
بازیگری را برای این فیلم گرفت یا فیلم «گیالنه» را برای
رخشان بنی اعتماد تهیه کرد .خیلی ناراحت می شوم که
حافظه های ما کمرنگ می شود و کم دست می زنیم».
فرهنگ
مثلث شماره 117
نکته های مغفول
هرچند هیات داوران جشنواره بحث هایی چون
خارج شدن برخی انتخاب ها در لحظه های اخر ،دیده
و داوری نشدن برخی فیلم ها ،دیده شدن برخی فیلم ها
و در عین حال داوری نشدن انها به شکلی دستوری و
نیز کم توجهی به اثار اعضاو فعاالن خانه س��ینما را رد
می کنند ،برخی مباحث همچنان هست که در بحث ها
کمتر به انها توجه شده است.
یکی از داوران بخش تجلی اراده ملی معتقد است
انعکاس هویت و فرهن��گ اصیل زندگ��ی ایرانی در
فیلم های سینمایی نیازمند این است که عوامل سازنده و
دست اندرکاران فیلم به خوبی و از نزدیک با تمام زوایای
زندگی ایرانی عجین باشند.
جهانگیر کازرونی گفته است« :در جشنواره فیلم
فجر امسال فیلم «تلفن همراه اقای رئیس جمهور» بیش
از سایر فیلم ها به معرفی و نمایش هویت و زندگی اصیل
ایرانی با ویژگی های خاص خود می پرداخت .این فیلم
به نوعی روایتگر میراث فرهنگی و معنوی خطه ای از
شمال کشور در بخش های مختلف اعم از شیوه زندگی،
اداب و رسوم ،غذاهای محلی ،پوشش ،گویش و ...بوده
و با اجرای مس��لط هنرمندان فیلم در انعکاس ظرایف
هویتی و کهن زندگی ایرانی،نس��ل امروز را به دیروز
پیوند می دهد».
هی��ات داوران انجمن روزنامه نگاران مس��لمان
هم در بیانیه خود ب��ا تاکید بر اینکه تقلی��د طوطی وار
بعضی حلقه های سینمایی از سخیف ترین شبکه های
ماهواره ای و بازس��ازی س��ریال های مبتذل در قالب
فیلم ه��ای روش��نفکرمابانه ،نمونه ای از همس��ویی
جریان های داخلی و خارجی و برنامه ریزی مش��ترک
برای حمله به ارکان خانواده ایرانی به مثابه هسته اصلی
مقاومت فرهنگی در برابر غرب اس��ت ،گوشزد کرده:
«فهم غلط از ازادی و برداش��ت های سطحی از فضای
ی ممکن اس��ت به اسیب هایی منجر شود
باز فیلمساز
که جبران ان به اسانی ممکن نخواهد بود .اگرچه نظام
جمهوری اسالمی و جامعه ریش��ه دار و اصیل ایرانی با
سعه صدر از تنوع ارا و سالیق استقبال می کند ،اما اقتدار
خود را همزمان در حمایت از ازادی بیان و نیز حفظ خط
قرمزها نشان می دهدg .
حسن فتحی با ساخت «یک روز دیگر» فیلمی را عرضه کرد که گذشته از بخش مسابقه سینمای ایران می توانست
در بخش بین الملل به عیار جشنواره بیافزاید
رضا درمیشیان ،خبرنگار سابق که حاال فیلمساز شده است با «بغض» فیلمی را عرضه کرد که هرقدر هم
تحت تاثیر حضور عوامل حرفه ای بوده باشد فیلم اول قابلی برای خود او محسوب می شود.
محمدعلی باشه اهنگر با «ملکه» فیلمی کالسیک در عرصه سینمای جنگ ساخت که شاید کم توجهی به ان
بیشتر به خاطر برخی مباحث محتوایی بوده باشد.
61
دیدگاه علیرضا رئیسان درباره داوری های جشنواره سی ام فیلم فجر
می خواستند جشنواره فراگیر باشد
4
داوری جشنواره فیلم فجر هرچند هرساله محل بحث و اختالف نظرهایی بوده ،اما امسال نشانه هایی وجود
داش��ت که بین اعضای هیات داوران هم اختالف س��لیقه هایی جدی و نارضایتی هایی وجود داشته ،هرچند
درنهایت به رای یکدیگر احترام گذاشته اند .علیرضا رئیس��یان ،کارگردان 56ساله نیز عضو این هیات داوران
بوده است .او که س��اخت تنها پنج فیلم ریحانه ،سفر ،ایس��تگاه متروک ،پرونده هاوانا و چهل سالگی به عنوان
کارنامه کاری اش ثبت ش��ده ،خیلی بیش از این از ش��هرت و اعتبار در س��ینمای ایران برخوردار است .شاید
بخش قابل توجهی از این شهرت و اعتبار به خاطر فعالیت های جنبی و سخنوری هایش به عنوان یک کارشناس
سینما باشد که موجب ش��ده در بخش های مختلف ان از جمله س��مت های مدیریتی به فعالیت بپردازد .اما در
میان همه این موارد ،نوع کنار گذاش��ته شدنش از س��مت ریاس��ت کانون کارگردانان ایران که سال ها در ان
حضور داشت ،موجب شد اختالف عمیقی بین او و مدیران اخیر خانه سینما ایجاد و در نتیجه نزدیکی اش را به
مدیریت سینمای کشور موجب شود .متن زیر دیدگاه های اوست درباره برخی نکته های مورد پرسش داوری
در جشنواره فیلم فجر امسال که البته معتقد است به اندازه کافی در این زمینه با خبرگزاری ها سخن گفته و نیاز
به تفصیل ندارد.
فرهنگ
عملکرد هیات داوران س��ی امین جش��نواره
بین الملل��ی فیل��م فج��ر را چگون��ه ارزیابی
می کنید؟
م��ن از منظ��ر کارشناس��ی س��ینما از تمام��ی
کاندیداه��ای معرفی ش��ده برای تمام��ی بخش های
جش��نواره دفاع می کن��م .در واقع حاض��رم چینش
کاندیداها را در بخش های مختل��ف تبیین و با دالیل
فنی از ان دفاع کنم.
بی��ان و تاکید ب��ر اینک��ه حاضری��د از تمام
مثلث شماره 117
علیرضا رئیسیان
عمال پس از جدال
با مدیریت خانه
سینما و خروج از ان
وزنه ای محسوب شد
که معاونت سینمایی
نمی توانست از ان
چشم پوشی کند.
62
کاندیداها دف��اع کنید یعنی ای��ن وضعیت را
برای برندگان سیمرغ ها مفروض نمی دانید؟
واقعیت این اس��ت که جایزه های نهایی برمبنای
رای گیری بین تمامی اعضا اختصاص یافت و ش��اید
در برخ��ی از بخش ها ،خود من ف��رد دیگری را برای
دریافت جایزه الیق تر می دانستم و دالیل خاص خودم
را برای این نظر داشتم ،اما در هر حال باید پذیرفت که
ضروری است به رای اکثریت احترام بگذاریم.
درباره اعطا نکردن سیمرغ بلورین بهترین فیلم
هم خیلی حرف و حدیث پی��ش امده ،در این
زمینه چه نظری دارید؟
به هر حال این فرض مفروض است که سیمرغ
بلورین ب��رای بهترین فیلم تنها ب��ه فیلمی می تواند
تعلق گی��رد ک��ه از نظر ف��رم ،محتوا و س��اختار و
همچنین تهی��ه و س��رمایه گذاری کامال برجس��ته
و بهت��ر از دیگران باش��د ،اما امس��ال هی��چ فیلمی
پیدا نش��د که همه این ش��رایط را دارا باشد .این را
فراموش نکنید که در جش��نواره فیل��م فجر جایزه
بهترین فیلم را به تهیه کنن��ده می دهند و یک جایزه
هم برای بهترین کارگردانی داریم .از س��وی دیگر
تمام کاندیداهای بخش بهترین فیلم امس��ال به جز
یکی یعن��ی «پل چوبی» دارای س��رمایه گذار دولتی
بودند .با این اوصاف فیلمی را نداش��تیم که عالوه
بر تهیه مناس��ب ،محتوا ،فرم و ساختار شاخصی نیز
داشته باش��د که همه مجاب ش��ویم ا ن را انتخاب
کنی��م .ضمن انک��ه توجه داش��ته باش��ید این نظر
حاص��ل مدت زمان زی��ادی بحث بی��ن داوران در
همین زمینه بود.
فکر نمی کنید اگر از سوی دیگر به موضوع نگاه
کنیم ،می بینیم که تعدادی از اثار بخش مسابقه
س��ینمای ایران واقعا فیلم های مناس��بی برای
حضور در این سطح از رقابت نبودند؟
قطع��ا تایی��د می کن��م همین ط��ور اس��ت که
می گویید .خ��ود ما هم اواس��ط و انته��ای داوری
این معضل را به دبیر جش��نواره تاکید کردیم که هم
تعداد 32فیل��م برای بخش مس��ابقه زیاد بود و هم
اینکه بخشی از این اثار انصافا حائز شرایط حضور
در بخش مسابقه س��ینمای ایران نبودند.این مسائل
موجب ش��د اعضای هیات داوران در پنج ،ش��ش
روز 32فیلم را ببینند و تحت ش��رایط زمانی بسیار
فشرده داوری کنند .خب طبیعی است که در چنین
شرایطی خطاهای انسانی هم بروز یافته ،بخشی از
جزئیات فیلم ها نادیده گرفته می ش��ود .ما باید 32
فیلم را در 16رش��ته ارزیابی می کردیم و این یعنی
512بررس��ی .طبیعتا از این بررسی ها هم درنهایت
16نفر خوش��حال می ش��دند و تعداد زیادی شاید
ناخرسند از این انتخا ب ها و ناراحت می شدند که
این خودش کار را س��خت تر می کرد.
ش��ما چن��د فیل��م را ب��رای داوری مناس��ب
می دانید؟
ش��اید نهایتا 20یا 22فیلم برای بخش مس��ابقه
سینمای ایران جشنواره فیلم فجر کافی باشد .طبیعی
اس��ت که نتیجه بگیریم تعدادی از فیلم های امس��ال
نباید در این بخش حضور می یافتند ،اما ظاهرا نهادها
و ارگان هایی که فیلم می سازند فش��ارهای زیادی به
برگزارکنندگان جش��نواره می اورند تا فیلم ش��ان در
بخش مسابقه سینمای ایران حاضر باشد .در جشنواره
امس��ال هم ظاهرا دس��ت اندرکاران تصمیم داش��تند
طوری ان را برگزار کنند که نوعی همه گیری داش��ته
باشد.
با این اوصاف می توان متصور بود که بخشی
از فیلم های مورد اش��اره ش��ما در اک��ران با
بی توجهی مخاطب مواجه شوند؟
راس��تش با اینکه در بحث اک��ران خیلی خودم
را متخص��ص نمی دانم ،اما فک��ر می کن��م در اکران
سال 91هم س��الی ش��بیه به س��ال 89را با وضعیتی
متوس��ط در ف��روش خواهی��م داش��ت .خ��ودم در
میان فیلم ه��ای بخش مس��ابقه چندان اث��ری ندیدم
ک��ه بتوان��د س��قف های ف��روش را بش��کند و
موفق باشدg .
مروری بر 30دوره داوری در جشنواره فجر
5
ارکستری برای تمام فصول
فرهنگ
مثلث شماره 117
مرور ترکیب ه��ای 30دوره جش��نواره فیلم فجر
نش��ان می دهد برخی چهره ها ت��ا 5-6دوره هم در این
جایگاه قرار داش��ته اند و از طرفی با نوع��ی تنوع در این
زمینهمواجههستیم.محمدعلی نجفی شش دوره و مجید
مجیدی پنج دوره این نقش را برعهده داشته اند و منوچهر
عسگری نس��ب ،محمد خزاعی ،منوچه��ر محمدی،
سیدمهدی شجاعی ،محمدباقر کریمیان و فرهاد صبا هم
هر کدام چهار دوره داور بخش اصلی جشنواره بوده اند.
از سینماگرانی هم که در س��ه دوره داور بوده اند به
زنده یاد سیف اهلل داد ،ابراهیم فروزش ،ابراهیم حاتمی کیا ،
رسولمالقلی پور ،جوادشمقدری ،محمد رجبی ،مسعود
جعفریجوزانی ،کیومرثپوراحمد ،احمدرضادرویش ،
یداهللصمدی ،محمدبزرگ نیا ،محمدرضاهنرمند ،رسول
صدرعاملی ،خسروسینایی ،اسفندیارشهیدیوابوالقاسم
طالبی می توان اشاره کرد.
عزت اهلل انتظامی ،مهدی حجت ،محمد بهش��تی ،
اکبر عالمی ،خسرو سینایی ،داوود رشیدی ،احمدرضا
معتمدی ،داوود میرباقری ،جهانگیر الماس��ی ،مجتبی
راعی ،جوادطوسی ،نعمتحقیقی ،نادرطالب زاده ،فرامرز
قریبیان ،اکبر نبوی ،محم��د داوودی ،امین تارخ ،مجید
انتظامی و علی نصیریان هم تا کن��ون دو بار داور بخش
اصلی جشنواره بوده اند.
در فهرست کس��انی هم که یک بار این مسئولیت
را داشته اند به این نام ها برمی خوریم :فرهاد فخر الدین ،
علیرضا شجاع نوری ،بهروز افخمی ،عزیزاهلل و حمیدنژاد ،
ی ،فرشتهطائرپور ،کیانوشعیاری ،شهرام
عباسکیارستم
اسدی ،کمال تبریزی ،سیدمرتضی اوینی ،بابک بیات ،
هارون یشایایی ،سیدضیاء هاش��می ،کامبوزیا پرتوی ،
محمدرضا جعفری جلوه ،مهرداد فخیمی ،ابوالحس��ن
داوودی ،عزی��ز س��اعتی ،داریوش مهرجوی��ی ،پرویز
پورحسینی ،شهریار بحرانی ،جمال شورجه ،علی معلم ،
جابر قاسمعلی ،مینو فرشچی ،علیرضا رئیسیان و پرویز
پرستویی.
داوران بخش اصلی 30،دوره جشنواره فیلم فجر به
این شرح بوده اند:
اولین دوره جشنواره فیلم فجر در سال /1361بخش
اصلی رقابتی نبود.
س��ال 1362مهدی کلهر ،مه��دی حجت ،محمد
بهش��تی ،س��ینا واحد ،اکبر عالمی ،محمدعلی نجفی و
منوچهرعسگری نسب
سال /1363مهدی حجت ،محمد خزاعی ،سیف اهلل
ی و محمدعلی نجفی
داد ،اکبر عالم
س��ال /1364مجی��د بهمن پور ،کمال حاج س��ید
جوادی ،فرید حاج کریم خان ،محم��د خزاعی ،جالل
رفیع ،مهدی فرید زاده و منوچهر محمدی
سال/1365محمدخزاعی،منوچهرعسگری نسب،
محمدباقر کریمیان ،منوچهر محمدی و س��ی د عطاء اهلل
مهاجرانی
سال /1366سیدمحمد بهش��تی ،محمد خزاعی،
کریمزرگر،محمدباقرکریمیانومحمدعلینجفی
س��ال /1367محمدرضا بهزادیان ،س��یف اهلل داد،
فرهاد فخرالدینی ،ابراهیم فروزش و محمدباقر کریمیان
س��ال /1368س��یف اهلل داد ،فرهاد صبا ،منوچهر
عسگری نسب،هوشنگکامکارومحمدباقرکریمیان
سال/1369ابراهیمحاتمی کیا،علیرضاشجاع نوری،
فرهادصبا،منوچهرعسگری نسب
سال /1370بهروز افخمی ،خسرو سینایی ،فرهاد
صبا ،رسول مالقلی پور و پرویز مقدم
سال /1371سید مرتضی اوینی ،عزت اهلل انتظامی،
عزیز اهلل حمیدنژاد ،س��ید مهدی ش��جاعی و اسفندیار
شهیدی
سال /1372سید مهدی شجاعی ،جواد شمقدری،
عباس کیارستمی ،مجید مجیدی و فریدون ناصری
سال/1373محمدرجبی،ابراهیمحاتمی کیا،خسرو
سینایی ،جواد شمقدری و ابراهیم فروزش
سال /1374مسعود جعفری جوزانی ،محمد رجبی،
خسرو سینایی ،جواد شمقدری و نادر طالب زاده
سال /1375جهانگیر الماسی ،محمد رجبی ،نادر
طالب زاده ،ابراهیم فروزش و رسول مالقلی پور
سال /1376عزت اهلل انتظامی ،کیومرث پوراحمد،
احمدرضا درویش ،فرشته طائرپور و مجید مجیدی
س��ال /1377احمدرضا درویش ،یداهلل صمدی،
کیانوش عیاری ،فرهاد مهرانفر و داوود میرباقری
سال /1378شهرام اس��دی ،محمد بزرگ نیا ،امین
تارخ ،کمال تبریزی و نعمت حقیقی
س��ال /1379مجتبی راعی ،جواد طوسی ،فرامرز
قریبیان ،رسول مالقلی پور ،تورج منصوری ،سید ضیاء
هاشمیومحمدرضاهنرمند
سال /1380جمش��ید ارجمند ،بابک بیات ،پرویز
پرس��تویی ،کیومرث پوراحمد ،نعمت حقیقی ،مجید
مجیدی و هارون یشایایی
س��ال /1381گالب ادینه ،محمدرض��ا بزرگ نیا،
کامبوزیا پرت��وی ،محمدرضا جعفری جلوه ،رس��ول
صدر عاملی ،مهرداد فرید و مهرداد فخیمی
سال /1382محمد بزرگ نیا ،ابوالحسن داوودی،
محمد داوودی ،مجتبی راعی ،سید مهدی شجاعی ،مینو
فرشچیوعلینصیریان
سال /1383حمید دهقانپور ،عزیز ساعتی ،فرامرز
قریبیان ،حس��ین کرمی ،منوچهر محم��دی ،داریوش
مهرجوییومحمدعلینجفی
سال /1384پرویز پورحسینی ،احمدرضا درویش،
سید مهدیشجاعی،فرهادصبا،رسول صدرعاملی،مجید
مجیدی و اکبر نبوی
سال / 1385شهریار بحرانی ،محمد داودی ،جواد
طوس��ی ،عبدالحمید قدیریان ،محمدعلی نجفی ،علی
نصیریانومحمدرضاهنرمند
سال /1386کیومرث پوراحمد ،امین تارخ ،مسعود
جعفری جوزانی ،منوچهر محمدی ،احمدرضا معتمدی،
اکبرنبویومحمدرضاهنرمند
سال /1387حس��ن بلخاری ،ابراهیم حاتمی کیا،
داود رشیدی ،محمد سریر ،منوچهر شاهسواری ،رسول
صدرعاملیومجیدمجیدی
سال /1388شامل ابوالقاسم طالبی ،فاطمه گودرزی،
مس��عود جعفری جوزانی ،اسفندیار ش��هیدی ،ابراهیم
فیاض ،محسن علی اکبری و سید ناصر هاشم زاده
س��ال /1389جهانگیر الماس��ی ،مجید انتظامی،
ابوالقاسم طالبی ،جابر قاس��معلی ،علی معلم و حسن
عباسی
س��ال /1390یداهلل صمدی ،مجید انتظامی ،داوود
میرباقری ،ابوالقاس��م طالبی ،احمدرضا معتمدی ،داود
رشیدی ،علیرضا رئیسیان ،اس��فندیار شهیدی و جمال
شورجهg
63
ورزش
رقیب قریب
ورزش
مثلث شماره117
اخرین تغییر و تحوالت در عرصه انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال
مناظره بدون قریب
1
ت االسالمی
میالد حج
با پایان یافتن زمان ثبت نام انتخابات فدراسیون
فوتب��ال چه��ره کاندیداهای ریاس��ت فدراس��یون
مشخص شد و از این به بعد همه منتظر رسیدن روز
15اس��فند هستند تا مشخص ش��ود همای سعادت
بر ش��انه کدامیک از کاندیداهای ریاست فدراسیون
خواهد نشس��ت و نام مرد اول فدراسیون فوتبال در
چهار سال اینده چیس��ت .هرکدام از شش کاندیدا
64
بعد از ثبت نام در انتخابات مواضع مختلفی را اتخاذ
و ارایش تاکتیکی خود را ب��رای نبرد انتخاباتی اغاز
کردند .هرچن��د پیچیدگی اوضاع هم��ه نامزدهای
ریاس��ت فدراس��یون را هم دچار دغدغ��ه کرده و
اتخاذ سیاست س��کوت و محک زدن شرایط همراه
البی های پش��ت پرده روش مش��ترک همه انها بوده
است .در ادامه به بررسی شرایط در اردوگاه تمامی
کاندیداها و پش��ت پرده های انتخاباتی در طول هفته
می پردازیم.
انصراف تاج
مهدی تاج ابتدا گفته بود در انتخابات ش��رکت
می کند ،بعد اعالم کرد اگر کفاش��یان باش��د شرکت
نمی کند ،بعد از ان تصمیم بر این شد که هم او شرکت
کند و هم کفاش��یان ،اما بعد از ثبت ن��ام گفته بود که
ش��رکت می کند ،اما از عزیزمحمدی حمایت خواهد
کرد و در نهایت هم به نفع عزیزمحمدی انصراف داد
تا با س��ریالی از تغییر تاکتیک های نایب رئیس مورد
عالق��ه دوران علی ابادی مواجه باش��یم .هر چند در
دوران فدراسیون گذش��ته هم چنین سابقه ای وجود
داش��ت .تاج انصرافش را در برنامه دوست شفیقش
بهرام ش��فیع اعالم ک��رد و دلیلش هم این ب��ود« :به
دلیل حض��ور عزیز محمدی که با پیش��نهاد خود من
در انتخابات رئیس فدراس��یون ثبت نام کرد و حضور
کفاش��یان تا اخر انتخابات فدراسیون فوتبال ،من در
انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال شرکت نمی کنم.
دکتر قریب هفته گذش��ته حاضر نشد در برنامه
نود با کفاش��یان و عزیزمحمدی به مناظره بنشیند .او
به عادل فردوسی پور گفته بود« :مگر مردم قرار است
به ما رای بدهند که بنش��ینیم مناظره کنیم ،مجمع باید
رای بدهد».
ورزش
کفاشیان مرموز می شود
علی کفاش��یان که بع��د از ثبت نامش به س��فر
س��وئیس رفته بود ،در بازگش��ت متوجه ش��د خیلی
اتفاق ها افتاده و عده ای چنان شرایط را شکل داده اند
که او میدان را به حسین قریب واگذار کرده است .پس
در اولین اقدام هم تبریکش به قریب را پس گرفته و
منکر شد و هم شایعات درباره انصرافش را رد کرد و
به اطرافیانش هم گفت که برای حضور در انتخابات
بسیار جدی است و برنامه دارد.
عزیز در فکر
عزیزاهلل محمدی گزینه محبوب مهدی تاج هم
بیکار ننشس��ته و به شدت مش��غول البی کردن شده؛
کاری که خود او ادعا دارد از کفاشیان بهتر بلد است.
حتی برخی فوتبالی ها معتقدند در نهایت کفاش��یان
هم در مقابل البی های عزیزمحم��دی کم می اورد و
به نفع او کنار می رود تا نایب رئیس دوم فدراسیونش
یک تنه در مقابل قریب بایس��تد .ام��ا انهایی که این
روزها عزیزمحمدی را دیده اند ،حتما متوجه شده اند
که او پیچیده تر از گذشته اس��ت و انگار هر لحظه با
خود معادله حل می کن��د .عزیزمحمدی البته در میان
هم فکرانش مدعی ش��ده که اگ��ر وزارت ورزش در
انتخابات دخالت نکند ،او قطعا پیروز خواهد ش��د.
مهمترین حلقه مفقوده برای عزیزمحمدی برنامه است
و او قصد دارد تا زمان مجمع برنامه ای اماده سازد که
در مقابل برنامه کفاشیان و قریب قابل رقابت باشد و
به نظر بیاید.
مثلث شماره117
البته به ش��رطی که عزیز محمدی تا اخ��ر انتخابات
محکم بایستد».باید دید عزیزمحمدی ارزوی تاج را
براورده می کند یا نه ،اما تاج دیگر کاندیدای انتخابات
ریاست فدراسیون نیست .هرچند او ثبت نام کرده و
از این اقای تاج بعید نیس��ت چند روز دیگر نظرش
تغییر کند.
ارتباط کفاشیان از هم اکنون با روسای هیات ها
و چند مدیر باش��گاه اغاز ش��ده و به نظر می رسد او
با تمام قوا در حال ش��کل دادن جبه��ه انتخاباتی اش
اس��ت .کفاش��یان که ایت اللهی و منتقمی را به عنوان
نواب رئیس اول و دوم خود پیشنهاد داده ،در این باره
هم گفته که قصد حفظ عزیزمحمدی به عنوان نایب
رئیس فدراسیون را داش��ته ،اما او به کفاشیان اعتماد
نکرده است.
اکنون باید دی��د در این��ده عزیزمحمدی از این
بی اعتمادی اش پش��یمان می ش��ود یا ن��ه؟ اما خود
کفاشیان هم این روزها به شدت مرموز شده و بیشتر
راه های دسترسی به خود را مسدود کرده .او به شدت
از رسانه ها دوری می کند و سعی می کند تا حد ممکن
دور از دسترس باشد.
این کار دو خاصیت دارد؛ او هرچه کمتر حرف
بزند حاش��یه هایش کمتر اس��ت و همچنین با تمرکز
کامل وقتش را به البی کردن اختصاص می دهد .بعد
از چندین اظهار نظر صریح از س��وی مدیران وزارت
ورزش مبنی بر نداشتن گزینه در انتخابات فدراسیون،
کفاشیان اکنون به این نتیجه رسیده که در مورد قریب
نباید ب��ه حدس و گمانه ه��ا اعتماد کن��د و اتفاقا اگر
خودش اشتباه نکند می تواند پیروز انتخابات شود.
قریب به کجا می رود؟
قریب هم در خل��ق عجایب کمتر از کفاش��یان
نیس��ت .او با س��کوتش راه را برای شایعه سازان باز
گذاشته و این شایعات گاه به نفع او وگاه به ضررش
تمام می ش��ود .از یک س��و می گویند به تلفن همراه
قریب که زنگ می زنی ناگهان صدای برخی مسئوالن
باش��گاه اس��تقالل و معاونان فعلی فتح اهلل زاده مانند
نظری جویباری را می شنوی که شایعه ای نا امید کننده
اس��ت و از س��وی دیگر می گویند که او دیداری 45
دقیقه ای با رئیس جمهور داشته است که این موضوع
می تواند برای وی یک ش��ایعه تبلیغی باش��د ،اما در
فاصله یک هفته قریب انقدر به س��کوت ادامه داده و
حاضر به شفاف سازی نش��ده که حتی عده ای گزینه
وزارت ورزش بودنش را زیر س��وال می برند .کاظم
اولیایی گفته شاید دوستان خود قریب مدعی شده اند
که او گزینه وزارت ورزش است و عبدالرضا ساور از
نزدیکان وزیر ورزش هم گزینه بودن قریب را تایید
نمی کند .در این میان ش��ایعات دیگ��ری هم مطرح
ش��ده ،اینکه قریب برای جلب حمایت پیشکسوتان
دست به کار ش��ده و به خصوص در این میان سراغ
پرسپولیسی ها را گرفته است .در گام اول میهمان علی
پروین بوده و او در مقابل حمایت ،مدیریت فنی تیم
ملی را خواس��ته تا نش��ان دهد به قریب ادرس غلط
داده اند .به هر حال محمد حس��ین قریب که با شایعه
گزینه وزارت بودنش سر و صدایی به راه انداخت ،در
جنگ تبلیغاتی تا اینجا موفق نبوده و به نظر می رس��د
اگر در ارای��ش تاکتیک��ی اش تجدید نظ��ر نکند در
انتخابات دچار مشکل شود.
صرفا جهت اطالع
جمشید تقی زاده و یونس قربانی ،دو کاندیدای
دیگر انتخابات فدراسیون هم در حالی ثبت نام کردند
که حتی درباره واجد صالحیت بودنشان از نظر جمع
کردن 10رای ش��ک و تردید وجود دارد و از سوی
دیگر بحث انصراف انها هم به میان امده است .با این
شرایط به نظر می اید تا همین جا هم این دو نفر همین
که با حضورش��ان کمی و فقط کمی تن��ور انتخابات
فدراسیون را گرم تر کرده اند ،زحمت کشیده اند.
تایید صالحیت
البت��ه کاندیداه��ای فدراس��یون فوتب��ال باید
تایید صالحیت هم بش��وند .در این زمینه و همچنین
درباره انص��راف ت��اج و اق��دام احتمالی مش��ابه از
س��وی تقی زاده و قربانی ،دبیرکل فدراسیون فوتبال
حرف ه��ای جالب��ی زده اس��ت .مه��دی محمدنبی
گفته« :در هیات رس��یدگی به صالحیت کاندیداهای
انتخاب��ات فدراس��یون فوتبال ،دبیر کل فدراس��یون،
یک مس��ئول حقوق��ی و یک کارش��ناس هس��تند.
65
بر همین اساس من ،علی رغبتی و فرشاد سپهر اعضای
ای��ن کمیته ایم .در ای��ن هیات تمام مدارک بررس��ی
می ش��ود و پس از تایید صالحیت ،اف��راد می توانند
در انتخابات ش��رکت کنند .هنوز انص��راف قربانی و
تقی زاده قطعی نیست و انها می توانند تا هفتم اسفند
نسبت به حضورشان اقدام کنند .کاندیداها باید برای
ورود در انتخابات 10رای از اعضای مجمع فدراسیون
بگیرن��د که فعال از اینک��ه چه اف��رادی موفق به اخذ
این رای ش��ده اند یا نه بی اطالعم .فک��ر می کنم تاج
رس��ما انصراف خود را از ریاست اعالم کرده و حتی
به دبیرخانه مجمع فرس��تاده اس��ت ،اما خودم هنوز
ندیده ام».
ورزش
گزینه بی گزینه
در این میان مس��ئوالن وزارت ورزش در طول
این هفته همه تالش خ��ود را کردند ت��ا بگویند این
وزارتخان��ه در انتخاب��ات فدراس��یون فوتبال قصد
دخالت ندارد .ابت��دا نوبت حمید س��جادی ،معاون
ورزش��ی وزیر بود که موضوع وجود گزینه را منتفی
اعالم کرده و بگوید« :طرح این مس��اله کار صحیحی
نیست .همه کاندیداها گزینه خانواده فوتبال هستند.
اینطور نیس��ت که ما از گزینه خاصی حمایت کنیم.
مگر وزارتخانه و فدراسیون از هم جدا هستند؟ همه
نامزدها محترم هس��تند و برای ش��رکت در انتخابات
ثبت نام کردند ».او درباره اینکه به کفاشیان پیشنهادی
برای انصراف شده باشد ،هم گفته است« :بعید می دانم
وزارتخانه چنین کاری کرده باش��د .اگر به کفاش��یان
گفتیم که در انتخابات شرکت نکند ،چرا ثبت نام کرده؟
بعید می دانم این موضوع صحت داشته باشد».
از سوی دیگر وزیر ورزش هم دیگر تاب نیاورد
و روزی که در میان بدمینتون بازها به سر می برد ،وقتی
از او درب��اره دخال��ت وزارت ورزش در انتخابات
فدراس��یون فوتبال س��وال ش��د ،گفت« :افرادی که
چنین ش��ایعاتی را مط��رح می کنن��د ادای فتنه گران
س��ال 88را در می اورند و می خواهند فضاس��ازی
کنند تا انتخابات س��الم برگزار نش��ود .مطمئن باشید
انتخابات فدراسیون فوتبال کامال قانونی است و انها
فکر نکنند با این فضا س��ازی دس��تگاه ورزش دچار
مشکل می ش��ود ».وزیر ورزش درباره داشتن گزینه
برای این انتخابات هم گفته اس��ت« :اصال این مساله
مفهومی ندارد .گزینه خاصی نداریم ،اما هیچ گاه کنار
نمی کشیم و بر انتخابات نظارت می کنیم .افراد خوبی
در انتخابات شرکت کرده اند و اشنایی الزم را دارند،
اما این انتخابات داخلی اس��ت و ما باید بیشتر تمرکز
خود را برای انتخابات مجلس بگذاریم و به ان مساله
مهم بیشتر بپردازیم ».شاید بخش پایانی صحبت های
عباسی خطاب به برخی نمایندگان مجلس مانند دهقان
بود که به هیچ عنوان ب��ه وزارت ورزش در انتخابات
فدراسیون اعتماد ندارند .دهقان گفته است که شک
ندارد وزارت ورزش در انتخابات فدراسیون فوتبال
دخالت خواهد کرد و از س��وی دیگر اعالم کرده که
اگر این دخالت ثابت ش��ود وزیر ورزش در مجلس
استیضاح خواهد شد .او حتی خواهان ثبت نام مجدد
از داوطلبان ریاست فدراسیون فوتبال شده است.
مثلث شماره117
پشت پرده ها
ام��ا در کنار انچ��ه روی صحنه عیان می ش��ود،
بیش��ترین تحرکات در پس پرده در حال انجام است
تا در نهای��ت با رایزن��ی و البی ک��ردن کاندیداهای
ریاس��ت فدراس��یون بخت خود را برای رای اوردن
بیشتر کنندg .
66
بازی در سایه
منتقمی چگونه به گزینه نایب رئیسی نامزدهای ریاست فدراسیون تبدیل شد
2
نامش در فهرست دو کاندیدای اصلی قرار دارد
و دیگر کاندیداها هم ب��ا او رایزنی کرده اند .در حالی
که مشخص اس��ت با ش��وق و عالقه در حال بستن
کوله بارش برای امدن به تهران و نشستن در فدراسیون
فوتبال است ،اما همچنان از عشقش به استان البرز و
تالش برای پیشرفت این استان می گوید .به تازگی در
هر انتخابات فدراس��یون های مهم همواره پای او در
میان بوده و شاید کمتر کس��ی است که بداند حضور
احتمالی اش در فدراس��یون فوتبال جایگزینی برای
دور ماندنش از انتخابات فدراس��یون کش��تی است.
اینها مقدمه ای اس��ت برای معرفی بهروز منتقمی که
چه کفاشیان رای بیاورد و چه محمد حسین قریب او
صندلی نایب رئیسی دوم فدراسیون و ریاست سازمان
لیگ برتر را تصاحب خواهد کرد .اما چگونه است که
منتقمی بدون کوچکترین نزدیکی خاصی با خانواده
فوتبال به چنین گزینه ای تبدیل شده و بر سر خواستن
او دعواست.
مازندرانی های ورزش
هرچقدره��م ک��ه مدی��ران وزارت ورزش و
جوانان منکر ش��وند و بگویند چنین چیزی نیس��ت،
اما واقعیت نش��ان می دهد که اهالی استان مازندران
در نگاه وزیر ورزش جایگاه خاص��ی دارند .البته در
این میان نمی توان منکر س��ابقه مدیریتی انها ش��د،
اما اینکه الزام��ا باید پای همه این هم اس��تانی ها را به
ورزش کشاند جای س��وال دارد .از درون وزارتخانه
که ش��روع کنیم بعد از محمد عباس��ی ،رسولی نژاد
دیگر مرد پرقدرت و تصمیم ساز مجموعه هم استانی
است و به فدراسیون های ورزشی هم که می رسیم در
فدراسیونی مانند کشتی ش��اهد تغییر ارایش قدرت
به نف��ع مازندرانی ها در این فدراس��یون هس��تیم .از
هیات مدیره دو باشگاه بزرگ پایتخت که سراغ بگیریم
از اعضای مازندرانی مانند ساور در استقالل گرفته تا
مدیرعامل پرس��پولیس که از هم استانی های محترم
هستند ،حضور دارند .عالقه وزارت ورزش به بهروز
منتقمی هم به همین سبک و سیاق است .هرچند که
منتقمی از مدیران ستادی ورزش کشور در سال های
اخیر بوده ،اما در انتصاب ه��ای اخیر وزارت ورزش
همواره نامش به عنوان یک گزینه مطرح بوده است.
اقای مدیرکل
بهروز منتقمی در دوران 20ساله حضورش در
ورزش کشور همواره گزینه ای جدی برای مدیرکلی
اس��تان ها بوده و انصافا این موضوع ب��ه عالقه وزیر
ورزش به او بازنمی گردد .مدیرکل تربیت بدنی استان
مرک��زی ،اصفهان و البت��ه مازندران بوده اس��ت و در
کنار ان مدیرکل ورزش روستایی و سرپرستی جهاد
تربیت بدنی به همراه معاونت حقوقی و اس��تان های
س��ازمان تربیت بدنی را در کارنامه اش دارد .منتقمی
در ط��ول دوران فعالیتش به عن��وان مدیرکل همواره
تالش بس��یاری داش��ته تا به نوعی خود را به فوتبال
وصل کند .در زمانی که مدیرکل تربیت بدنی اس��تان
اصفهان بود ب��ه عضویت افتخ��اری هیات مدیره دو
باشگاه سپاهان و ذوب اهن درامد و حضور شموشک
در لیگ برتر را یکی از افتخ��ارات دوران مدیریتش
بر اس��تان مازندران می داند .ام��ا در تمامی این مدت
نمی توان در پرونده اش عمل��ی تاثیرگذار و بنیادی و
اساسی در حوزه فوتبال حرفه ای و قهرمانی مشاهده
کرد ،او ه��م از جمله مدی��ران کلی بود که ش��اید به
نوعی دی��ن تکمیل نک��ردن ورزش��گاه نقش جهان
به گردنش مانده است .به هر حال تجربه های کاری یا
بهتر است بپذیریم که تعلق خاطر خاصش سبب شد تا
ی مدیرکل تربیت بدنی استان البرز شود و اکنون
منتقم
هم گزینه نایب رئیسی فدراسیون فوتبال است.
بهروز منتقمی ،یکی از پر شانس های انتخابات فدراسیون فوتبال است .او به عنوان نایب رئیس دوم و رئیس سازمان
لیگ برتر پیشنهاد شد و به لطف اصالح اساسنامه تنها به رای اوردن کاندیدای حامی او در ریاست فدراسیون نیاز دارد،
ان هم در شرایطی که نامش در فهرست پیشنهادی هر دو کاندیدای اصلی انتخابات یعنی علی کفاشیان و محمد حسین
ی 20سالدرقامتیکمدیرستادیفعالیتکردهاست.مدیرکل تربیت بدنیاستانالبرزاینسمت
قریبقراردارد.منتقم
رادراصفهان،مرکزی ومازندارن همتجربهکردهوخودش نسبتشبافوتبالراعضویت افتخاریهیات مدیرهدوباشگاه
سپاهانوذوب اهنوداشتنعکسبالباسفوتبالیدانستهاست.
اقای منتقم��ی ! چه ش��د که به فک��ر حضور در
فدراسیونفوتبالافتادید؟
lمن را کاندیداهای ریاس��ت فدراسیون معرفی
کردند.منکهمدیرکل تربیت بدنیالبرزهستموانهاپیشنهاد
حضورم در فدراسیون را داده اند.
به هر حال قریب یا کفاشیان بدون نظر خواستن از
شماکهاینکارراانجامنمی دهند؟
lبله ،به هر حال این دوس��تان من را از گذش��ته
می شناسند،سابقهاشناییمنباقریباززمانیاستکهوی
مدیرعاملاستقاللبودومنبهعنوانمدیرکل تربیت بدنی
مازندران انجام وظیفه می کردم و همینطور سابقه اشنایی
من با کفاش��یان به زمانی بر می گردد که تازه کار خود را در
فدراس��یون دوومیدانی اغاز کرده بود و من نیز مدیرکل
تربیت بدنیاستانمرکزیبودم.
پس کامال اتفاق��ی ه��ر دو کاندیدا ب��ه یک نام
رسیده اند؟
lاینراازخوددوستانسوالکنید.بههرحالفکر
می کنمبا توجهبه 20سالسابقهمدیریتیاینلطفومحبت
رانسبتبهمنداشتند.
احتماال پای مشاوره وزارت ورزش در میان نبوده
است؟
lوزارت ورزش بخشی از دولت است و دولت
و ملت همواره با هم کار می کنند ،من هم کارمند وزارت
ورزش بودم و سال های سال در چندین استان مسئولیت
برعهدهداشتم.طبیعیاستکهاکنونبا توجهبهاینانتخاب
تعبیرهایمختلفیانجامشود.
گویاگزینهموردعالقهوزارتورزشهستیدکهدر
انتخاباترشته هایمختلفاسمشمابهمیانمی اید؛
گزینه ریاست فدراسیون هندبال و کشتی بودید و
حاالهمنایبرئیسیفوتبال.
lبله ،درست است .این بحث ها هم بود اما این به
دلیلسوابقمنولطفیاستکهبهمندارند.
اما بحث حضور وزارت ورزش در مورد معرفی
شماوحتیدیگرنواب رئیسپیشنهادیکاندیداها
کامالمشخصاست.
lواقعا نمی دانم .حتی اقای تقی زاده هم که از زمان
حضور در اذربایجان شرقی با او دوست هستم این لطف
را به من داشت و برای معرفی به عنوان نایب رئیس تماس
گرفت .به هرحال از اینکه به خاطر این همه سال خدمت
دوستانبهمنلطفدارندخوشحالم.
خب از عالقه دوستان گفتید ،خودتان چقدر عالقه
داریدبهفوتبالبیایید؟
lاجازه دهید بعد از انتخابات فدراسیون راجع به
انصحبتکنیم.فعالدراستانالبرزهستموتمامتمرکزمن
برایایناستاناست.اتفاقاتخوبیدرورزشاستانشکل
گرفتهاستکهبهخوبیانهارااعالممی کنیم.
منظورمایناستکهاگرکاندیدایشمارایبیاورد
بهفدراسیونمی ایید؟
lهنوزکهانتخاباتانجامنشدهاست.
بین اداره کل و فدراسیون فوتبال کدام را انتخاب
می کنید؟
lقرار نیست انتخاب کنم ،سعی می کنم در هر دو
جاخدمتکنم.
مگردو شغلهنمی شوید؟
lنمی دانم .به هر حال باید دید نظر وزارتخانه چه
خواهد بود و تشخیص انها این است که همزمان در هر دو
مسئولیتخدمتکنمیادریکیازانها.
این سبک در وزارت ورزش متداول است ،شما
را به فدراسیون می فرس��تند تا از مدیرکلی البرز
کناربروید؟
lببینید،درانتخاباتفدراسیونفوتبالممکناست
هزار و یک اتفاق رخ دهد .حتی اگر قرار باشد من به فوتبال
بروم این را به معنی برکناری ام از اداره کل تربیت بدنی استان
البرزتعبیرنمی کنم.
مشکالتفوتبالرادرحالحاضرچهمی دانید؟
lمن االن در ان مجموعه نیستم و نمی خواهم
در این مورد صحبت کنم ،ام��ا روزانه چندین روزنامه
ورزشی را مطالعه می کنم و در مجموع اخبار را پیگیری
می کنم.
lبه هرحال ش��ما برای برنامه ری��زی به عنوان
نایب رئیس فدراسیون باید مش��کالت را بدانید.
اصال برنامه ای دارید؟
برنامهکالنراکهرئیسفدراسیونارائهمی دهدوبعد
بهماابالغمی کندتاانبرنامهرااجراکنیم.
یعنی خودت��ان برنام��ه ای ندارید؟ ش��ما گزینه
نایب رئیسیدومفدراسیونوریاستسازمانلیگ
هستید که ساختاری مجزا دارد و خودش نیازمند
برنامه ریزیکالناست.
lهنوز که انتخابات فدراس��یون برگزار نشده و
اصال مشخص نیس��ت که اینده چه می ش��ود ،هر وقت
نتایج مشخص شد و اگر من توفیق حضور داشتم درباره
برنامه هایمهمصحبتمی کنم.
یعنی هر وقت انتخاب ش��دید ت��ازه می خواهید
برنامه ریزیکنید؟
lمن می گویم تا زمان انتخابات صبر کنید تا نتایج
مشخص شود ،شاید برنامه ام همین االن در جیبم باشد ،اما
زمانصحبتدربارهانبعدازانتخاباتاست.
پ��س االن هرچ��ه بپرس��یم درب��اره برنامه خود
نمی گویید؟
lمی گویماالنتنهابهاستانالبرزفکرمی کنم.
نام شما هم در فهرست کفاش��یان است و هم در
فهرست قریب ،خودتان عالقه دارید با کدامیک از
ایندونفرکارکنید؟
lمن برای هر دو نفر احترام قائل هستم .انها به من
لطفداشته اندومنهمبهصورتمتقابلبرایهردویانها
ارزوی موفقیت دارم.
البتهطبیعیاستکهنظرشماهمبیشتر رویگزینه
وزارت ورزش باشد؟
ینمی برم
lمطمئنباشیدهرچقدربپرسیدمناسم
و برای هر دو احترام قائل هستمg.
ورزش
فوتبال به جای کشتی
برخی می گویند پشت پرده حضور منتقمی این
است که او عالقه بس��یاری به ش��رکت در انتخابات
فدراسیون کش��تی داش��ت ،اما در ان مقطع وزارت
ورزش با این موضوع موافق نبود .مدیرکلی اس��تان
البرز هم نتوانست این ش��وق منتقمی را کاهش دهد
تا در نهایت در معادالت درون وزارتی و جلس��ات
قریب و کفاش��یان با وزیر ورزش نام او به فهرس��ت
نایب رئیس های مورد نظر این دو کاندیدای ریاست
فدراسیون راه یابدg .
3
نایب رئیسی فدراسیون را به معنای برکناری از البرز نمی دانم
مثلث شماره117
این سوال ها را از خودت بپرس
به هر حال منتقمی با اعتماد به نفس��ی که دارد در
اظهاراتش هم نشان می دهد که کال در هر پست و سمتی
که به او پیشنهاد ش��ود دچار دغدغه نخواهد شد و چه
تخصص داشته باشد چه نداشته باشد سریع ان را قبول
می کند .شاید بهتر است منتقمی که به گفته خودش مورد
لطف دوستان قرار گرفته حداقل از خودش چند سوال
بپرسد .او که تاکنون همواره یک مدیر ستادی در ورزش
بوده و هیچ انسی با خانواده فوتبال ندارد در فوتبالی که
اهل خانواده اش هر روز بیشتر گلوی خود را برای حضور
مدیران متخصص می خراش��ند چه می کند؟ می گوید
عکس با پیراهن فوتبال دارد و از خود نمی پرسد که با این
حساب هر ایرانی که در فوتبال محل ه خود لباس ورزشی
پوشیده اکنون باید ادعای پست و سمت در فدراسیون
ی ش��اید صحبت هایش با روزنامه
داشته باش��د! منتقم
ل تربیت بدنی استان اصفهان
همشهری ان زمان که مدیرک
بود را به یاد نمی اورد که مدیریت سنتی را به نقد می کشید
و خود را حامی مدیریت علمی معرفی می کرد .اینکه او
در عرض کمتر از یک سال از معاونت سازمان ورزش به
ی تربیت بدنی استان البرز برگزیده شده و هنوز
مدیر کل
چند ماه از کارش نگذشته قصد کوچ کردن به فدراسیون
ی طبقه بندی
فوتبال را دارد در کدام بخش از مدیریت علم
می شود؟ این جمله که می گوید کارمند وزارت ورزش
هستم و یعنی هرجایی که انها بخواهند و هر پستی که
بگویند اماده همکاری هس��تم چه سنخیتی با مدیریت
ی دارد؟
برنامه محور و علم
در لفاف��ه هم میل��ش را برای حض��ور همزمان
در اداره کل تربیت بدنی اس��تان البرز و فدراس��یون
فوتبال اعالم می کند ،بدون انکه از خودش بپرس��د
در کدامیک از مدیریت های علمی دنیا چنین اتفاقی
شکل می گیرد؟
منتقمی :نمی گویم برنامه دارم یا نه!
67
تو گو با عبدالرضا ساور ،معاون وزارت ورزش؛
گف
ورزش
4
مطمئن هستید قریب گزینه
وزارت ورزش است؟
مثلث شماره117
در روزهای نزدیک به انتخابات فدراسیون فوتبال نام چند فرد به عنوان گزینه های وزارت ورزش مطرح شد که
یکی از انها عبدالرضا ساور ،معاون پیشین سازمان تربیت بدنی در حوزه فرهنگی بود .با این حال خود او می گوید که
اطالعی از این موضوع ندارد و کوچکترین صحبتی هم با وی نش��ده است .ساور از جمله کسانی است که با حفظ
مدیریت فعلی فدراسیون موافق است و برای سالم دانستن فضای فوتبال هم دالیل جالب توجهی دارد.
میالد حجت االسالمی
اقای ساور نام شما به عنوان یکی از گزینه های
وزارت ورزش ب��رای انتخابات فدراس��یون
فوتبال مطرح ش��ده بود ،چه شد که در نهایت
نیامدید؟
lخب نمی دانم چه کسی من را به عنوان گزینه
وزارت ورزش مطرح کرده ،چون من هیچ عالقه ای برای
شرکتدرانتخاباتنداشتم.
یعنی وزارت ورزش صحبتی در این زمینه با شما
نکرده بود؟
lتماسیازسویوزارتورزشبامنگرفتهنشد،
اما اگر این اتفاق هم می افتاد فرقی نداشت چون قصدی
برای شرکت در انتخابات فدراسیون فوتبال نداشتم.
اما به هرحال نام شما بین گزینه ها برده می شد؟
lنمی دانم،منصحبتیدربارهشرکتدرانتخابات
فدراسیون نکرده ام.
در نهای��ت ه��م وزارت ورزش گزینه خودش
اقای قریب را معرفی کرد.
lمن در جریان نیستم .شما مطمئن هستید ایشان
گزینه وزارت ورزش هستند؟
بله،اینطورگفتهمی شود.باوزیرهمجلسهداشتند.
lجدی؟ کی با وزیر جلسه داشتند؟
دو روز مانده به پایان مهلت ثبت نام.
lبه هر حال من این را نشنیده ام که وزارت ورزش
برای انتخابات فدراسیون فوتبال گزینه ای را معرفی کرده
باشد.
یعنی فکر می کنی��د وزارت ورزش قصد تاثیر
68
گذاشتن بر انتخابات فدراسیون فوتبال را ندارد؟
lبه این معنی که وزارت ورزش به دنبال ان باشد
کهفردیرابهطورمشخصبیاوردورئیسفدراسیونکند،
بعید می دانم .اما اینکه وزارتخانه به دنبال اصالح امور باشد
و شرایطی را پیگیری کند که به شفاف تر شدن فعالیت ها
در فدراسیون فوتبال بینجامد ،مسلما در این زمینه ورود
خواهد کرد؛ چراکه وزارت ورزش وظیفه دارد انتظارات
مردم را براورده کند.
پس دخالت وزارت ورزش در مسائل کالن است
نه به نفع فردی خاص؟
lبله.
lبه نظر شما که از مدیران ستادی ورزش کشور
بوده اید فدراسیون اینده باید چه شاخصه هایی
داشته باشد؟
ویژگی های فوتبال با رشته های دیگر متفاوت است
و مدیران ان باید تخصص کافی در کنار مقبولیت عمومی
داشتهباشند.
این ویژگی ها در فدراسیون علی کفاشیان و تیم
مدیریتی اش وجود داشت؟
lمن در این مس��ائل چن��دان ورود نکرده و ریز
نشده ام،بنابرایننمی توانمباصراحتابراز نظرکنم.
به هر حال شما در مقطعی به عنوان یکی از معاونان
س��ازمان تربیت بدنی با این فدراسیون سروکار
داشته اید.
lخب در ان دوران که روابط بسیار خوبی وجود
داشتومشکلیهمبافدراسیونفوتبالنداشتیم.
پس ش��ما جزو طرف��داران ثب��ات مدیریت در
فدراسیونفوتبالهستید؟
lبه هر حال این موضوع کمک می کند و به نظرم
کفاشیانعملکردبدینداشته،اماهمانطورکهگفتمچندان
در جزئیات انتخابات فدراسیون فوتبال ورود نکرده ام.
تحلیلشماازنتیجهانتخاباتچیست؟
lفوتبال جایگاه ویژه ای بین مردم دارد و مسلما
نمی توان درباره نتیجه انتخابات فدراسیون پیش بینی کرد
تنهاامیدوارمبهترینگزینهانتخابشودتابا توجهبهتاثیری
که فوتبال از نظر روحی و عاطفی ب��ر زندگی مردم دارد،
شاهد بهبود شرایط این رشتهوموفقیت ان در اینده باشیم.
ش��ما که کاندیدا نش��دید ،اما به نظرتان در چه
حوزه هایی فوتبال ما به کار بیشتر نیاز دارد؟
lواقعیت این است که ما باید فاصله خودمان
را با سطح اول فوتبال دنیا کاهش دهیم .این کار نیازمند
ارتقای سطح دانش فنی مربیان و بازیکنان فوتبال است
و در کنار ان ش��اید اگر من در راس فدراس��یون بودم
اصلی ترین توجه خود را روی تیم های پای ه می گذاشتم.
در فوتبال ما به رده های پایه و بازیکن سازی کمتر توجه
می ش��ود در حالی که این موضوع نیاز ضروری برای
فوتبال ماست.
شما بیشتر در حوزه فرهنگی ورزش فعال بوده اید.
بهتازگیرئیس جمهورازشرایطفرهنگیحاکمبر
فوتبال انتقاد کرده است؛ اوضاع فرهنگی فوتبال را
چگونهارزیابیمی کنید؟
lدر جامع��ه انتظاراتی از فوتبال وج��ود دارد و
صحبت های رئیس جمهور هم دیدگاه دولت بوده است.
به هرحالفوتبالبایدخاستگاهروحجوانمردیورفتارهای
سالمباشد.
البته بیشتر نگرانی ها در مورد مسائل حاشیه ای از
جمله داللی و مسائلی از این دست است.
lیک موضوع در این باره مهم است؛ انچه تاکنون
درباره ناپاکی های فوتبال از داللی گرفته تا سایر مسائل
مطرحشدهعمدتاشفاهیاست.ازنظرمافوتبالازسالمت
کامل برخوردار است و عده ای هر زمان که کم می اورند
اینمسائلراپیشمی کشند.
منظور من مربی نیس��ت که وقتی تیمش می بازد
از دست های پشت پرده می گوید یا صحبت های
این چنینی؛ بلکه منظورم فسادهای مالی است که
همه جا از ان صحبت می شود.
lدرزمینهفدراسیونفوتبالباتوجهبهپیگیری های
انجام شده مشخص اس��ت فوتبال از س�لامت مالی و
شفافیت برخوردار است ،اما مسلما معضالتی هم وجود
دارد ،اما همانطور که گفتم بیشتر شفاهی است و سندی
وجود ندارد.
پس شما هم مانند وزیر ورزش جمله فوتبال ما
سالمت است را قبول دارید؟
lبله.
یعنی این صحبت ها در مورد داللی و اینها....
lببینید ،ان زمان که در معاونت فرهنگی سازمان
تربیت بدنیبودمبارهابهدنبالاینمعضالترفتیمهرجاکه
مردممشکلیافسقوفجوریرامنتقلکردهبودندپیگیری
کردیموهدفمانهمبرخوردکاملبااینموضوعبود،امادر
هر مساله بعد از مدتی همان هایی که شاکی بودند یا حرفی
را مطرح کرده بودند پا عقب می گذاشتند و ادعاهایشان را
پسمی گرفتند.
پس در اصل مشکل جای دیگری است؟
lبله،وقتیادعاییمطرحمی شودبایدمستندباشد
و ما هم امیدوار بودیم با پیگیری های ما نتایجی حاصل
شود،امابههرحالکسانیکهدربارهمعضالتومشکالت
فوتبالواردعملمی شوندبهتراستپایمردیداشتهباشند
و برای بهبود شرایط فوتبال اگر فسادی را می بینند تا پایان
برای رفع ان بایستندg.
رئیس فدراسیون اصرار به ماندن دارد
کفاشیان :می مانم تا
بازی یکطرفه نشود
از میان س��ه کاندیدای انتخابات فدراسیون فوتبال
هرکدام از انها به دالیل مختلف از گفت وگو با رسانه ها
گریز دارند .طبیعی است که شاید به غیر از کفاشیان که
یک بار تجربه انتخابات ریاس��ت فدراس��یون را داشته،
دو کاندی��دای دیگر باید تالش کنند ت��ا در کنار تدوین
برنامه های خود ،البی های الزم را انجام بدهند و همچنین
از ورود به حاشیه پرهیز کنند .شاید به همین دلیل است که
درمیانسهکاندیدابازهماینکفاشیاناستکههرازگاهی
با صحبت های کل��ی نظراتش را درب��اره انتخابات بیان
می کند .علی کفاش��یان که پیش از این گفته بود تا پایان
انتخابات در کورس باقی می ماند ،دوباره تاکید کرد می ماند
و اگر هم شد رای می اورد « :دوست نداشتم بازی یکطرفه
ش��ود .به خاطر همین االن دوباره می گویم در انتخابات
شرکت می کنم تا بازی دو طرفه شود .من به انتقادها ایراد
نمی گیرم .شما در این چهار سال هر وقت انتقاد کردید،
بنده موضعی نشان دادم؟ حاال در مجمع 15اسفند خدا را
چه دیدید ،شاید من رای اوردم .ولی اگر هم رای نیاورم،
مهم نیست .به قول معروف این صندلی ها به هر کسی وفا
نمی کند؛ هر امدنی ،رفتنی دارد».
استقالل؛ این همان پتکی بود که مخالفان معموال
بر سر کفاشیان و فدراسیونش می کوبیدند .اخیرا وقتی از
رئیس فدراسیون درباره نبود استقالل در دوران مدیریت
اوپرسیدند،خنده کنانگفت«:اتفاقاماهماستقاللداشتیم،
هم پرسپولیس ».البته در کنار این شوخی سوالی برای خود
کفاشیان هم وجود دارد؛ « استقالل یعنی چی؟»
کفاشیان درباره استقالل داشتن به خصوص رکن
اصلی ان یعنی اس��تقالل مالی هم می گوید« :اهان ،خدا
پدر و مادر شما را بیامرزد .وقتی ما پولمان از جای دیگر
تامین می شود ،مگر می توانیم بگوییم در تصمیم گیری ها
دخالت نکنید .بعد هم ببخش��ید ،فدراسیون که مال من
نیست.بایدگروهیادارهشود.مابایدعینیکزنجیربههم
متصل باشیم و این فوتبال را اداره کنیم .متاسفانه هزینه ها
خیلی باال رفته و حتی ما با پول اسپانسر هم نمی توانیم از
پس این هزینه ها بربیاییم .ماشااهلل طلب های میلیاردی هم
داریم به همین خاطر چطور می توانیم بگوییم استقالل
مالی داریم؟»
البته رئیس فدراسیون به تازگی مانورهای خبری
خوبی هم انجام داده از جمله تالش برای زنده ساختن
پول داوران که در اختیار فیفاست و مسلما با نقد
ش��دنش جامعه داوری به ش��دت از کفاشیان
قدردان خواهد شد .کفاشیان درباره جلسه اش
با مسئوالن فیفا پیرامون همین موضوع هم
5
در هفته ای که گذشت محمد دادکان ،رئیس اسبق فدراسیون فوتبال کاندیداهای فدراسیون فوتبال را مورد لطف
قرار داد و گفت که هیچ کدام از انها برای خدمت به میدان نیامده اند .در این میان عزیزمحمدی در تنها واکنش اش به
انتخابات در حالی که بارها تاکید می کرد ،نمی خواهد درباره انتخابات صحبت کند پیرامون این اظهارات دادکان گفته
که خودش را برای هضم چنین جمالتی اماده کرده است .این گفت وگو نشان می دهد که عزیزمحمدی این روزها به
سختی تالش می کند ذهنش را برای انتخابات متمرکز کند.
اقایعزیزمحمدی!چهخبرازانتخاباتفدراسیون
فوتبال؟
lاین هفته نمی خواهم درباره انتخابات صحبت
کنم.
نظرتانراجعبهصحبت های اقایدادکانچیست؟
کدامصحبت ها؟
همین که گفته است هیچ کدام از کاندیداها برای
خدمتنیامده اند.
lببینید ،مطمئنا در این مدت نظریه های مختلفی
مطرح می ش��ود و این صحبت های دادکان ه��م نظر او
دربارهانتخاباتاست.منبهتمامی ایناظهارنظرهااحترام
می گذارم.
احترام درست ،ولی این جمله که یک انتقاد ساده
نیست.
lکال قصد ندارم وارد بحث و پاس��خ دادن شوم،
ضمن انک��ه محمد دادکان دوس��ت من و ش��خصیتی
قابلاحتراماست.
پس خودتان را برای شنیدن جمالتی از این دست
اماده کرده اید؟
lبا پاسخ دادن حاشیه ایجاد می شود ،گفتم که بیان
ورزش
عزیزمحمدی :هر کسی خودش می داند
برای چه امده است
این حرف ها در چنین مقطعی طبیعی است و ما هم برای
شنیدنانهااماده ایم.
حاال خودتان بگویید با چه هدفی وارد انتخابات
شدید؟
lمی گویمکهنمی خواهمدربارهانتخاباتصحبت
کنم.اجازهدهیدتاشنبهیایکشنبهایندهدراینبارهصحبت
خواهمکرد.
به هرحال جمله هایی مانند انچ��ه دادکان گفته
ذهنیت ایجاد می کند و م��ردم می خواهند بدانند
هرکسیباچههدفیامدهاست؟
lنمی توانگفتکهکسینظرندهد.اینگفته هاهم
یک نظر است و کاندیداها هم هرکدام خودشان می دانند با
چههدفیامده اند.
پ��س برنامه هایتان ب��رای ش��رکت در انتخابات
فدراسیونفوتبالراچهزمانیاعالممی کنید؟
lدرحالتدوینبرنامه هایمهستم،جمع بندیکامل
را انجام داده ایم و طی این هفته ان را به طور کامل و جامع
اعالمخواهیمکرد.
عادل فردوسی پور برای دوش��نبه این هفته قول
برگزارییکمناظرهمیانکاندیداهادربرنامهنودرا
دادهشماهمدراینمناظرهشرکتمی کنید؟
lتوکلبرخدا.
پساحتماالبرنامه هایتانراهمهمانجامی گویید؟
lاحتمال دارد .به هر حال در این هفته برنامه هایم را
اعالممی کنم.
در مهلت ثبت نام از کاندیداها به بهانه عدم معرفی
نایب رئیس از مایلی کهن ثبت نام نش��ده ،اما در
فهرست شما و مهدی تاج هم نایب رئیس معرفی
نشدهاست.
lببینید ،م��ن از اول هم گفت��م نمی خواهم درباره
انتخاباتفعالصحبتکنم،اماشمامدامسوالمی پرسید.
پسدرهفتهجاریبیشتردراینبارهحرفخواهید
زد؟
lبله ،کمی صبور باش��ید .حتما درباره انتخابات
صحبتخواهمکردg.
مثلث شماره117
گفت وگو با کاندیدای ریاست فدراسیون فوتبال
گفت« :بحث اصل��ی ما هم درباره همین مس��اله طلب
فدراسیون فوتبال ایران از فیفا بود .به انها گفتیم که ما به
این پول نیاز داریم .اتفاقا انها هم گفتند که دوست دارند در
این شرایط کمک کنند .حاال قرار شده این پول به اشکال
مختلف به دست ما برسد .بخشی از ان از طریق فردی به
دست ما می رسد که در واقع ادم مورد اعتماد ماست .یعنی
ایشان که دالرها را از فیفا گرفتند ،ریالش را در تهران به ما
می دهند .بخشی دیگر از پول هم قرار است ازطریقهمین
برنامه های اسیا ویژن به دست ما برسد .بخش اخر ان هم
به کارلوس کی روش تعلق می گیرد .این توافقاتی بود که
در جلسه داشتیم و به نظرم خیلی جلسه خوب و مفیدی
بودg ».
69
افتاب
بهشت و زمین
تو گو با نادر طالب زاده درباره مسلمان شدن فرزند الیور استون
گف
شان علی استون فرزند اولیور استون کارگردان برجسته امریکایی در حالیکه برای ساخت یک فیلم مستند به ایران سفر کرده بود ،در اصفهان و در
منزل حضرت ایت اهلل ناصری به دین مبین اسالم و مذهب تشیع مشرف شد .نادر طالب زاده مستندساز ایرانی که در این سفر همراه او بود از این موضوع
با تعبییر جالبی یاد می کند .او می گوید شان استون با مسلمان شدنش می تواند نماینده ای برای انقالب جهانی اسالم در غرب باشد.
افتاب
مثلث شماره117
علی استون ،موج ساز است
نادر طالب زاده در گفت وگو با مثلث
1
نادر طالب زاده مستند ساز و کارشناس و مجری برنامه پرمخاطب راز که خود از نزدیک زندگی در غرب را
تجربه کرده است به عنوان یکی از کارشناسان برجسته رسانه با نواوری و نگاه منحصر به فردش به موضوعات
مرتبط با امریکا و اروپا می نگرد .بهانه گفت وگوی حاضر با این مستندساز برجسته مسلمان شدن شان علی استون
است .طالب زاده در مدت اقامت او در تهران همراه وی بوده و شرایط مسلمان شدن او را می داند.
در روزنامه گاردین ،مطلبی بعد از اسالم اوردن
شان استون با عنوان «دین و هالیوود» منتشر شد؛ در
این یادداشت به سابقه تغییر دین در هالیوود اشاره
شدهبود.به طورمثالمدوناکهدینخودشراتغییر
داد یا جولیارابرتز که به هندویسم گروید و بعد
دلزده شد؛ در واقع یک نگاه انتقادی که این تغییر
دین در هالیوود گویی جدی نیست.البته گاردین
به این سوال پاسخ نگفته بود که چه رابطه ای میان
دین و هالیوود است؟
lمن این مطلب را خواندم .در واقع رویکرد این
گزارش مهار کردن مسلمان و شیعه شدن «شان استون»
است .این اولین مطلب جدی بود که یک رسانه در مورد
72
مسلمان شدن شان مطرح کرد ،در واقع او می خواست
به همه خط دهد و بگوید که این واقعه را بزرگ نکنید،
در انتهای یادداش��ت می گوید که «یان نیلس��ون» هم
می خواهد مسلمان ش��ود .مباحثی هم که درباره تغییر
دین جولیارابرتز یا مدونا به هندویسم و کابالیسم وجود
دارد یک بحث انحرافی است .بحث اصلی این است که
در جهان ،یک قطب حق گرا وجود دارد و باطل ،فرقی
هم نمی کند که مسلمان باشید یا نه .اما وقتی فردی در
چنین شرایطی مسلمان می شود ،موضوع فرق می کند.
در بزرگان غرب اصال نداش��ته ایم که کس��ی مسلمان
شود ،اما در این شرایط انها می خواهند که این موج را
مهار کنند .من مقاله گاردین را چندین بار خواندم ،این
نگرانی در این مقاله وجود دارد که نکند واشنگتن پست
این موضوع را بزرگ کند .نکته مهم و جالب این است
که یک رس��انه بریتانیایی این موضوع را بیان می کند،
در ش��بکه های تاثیرگذار جهان که محتوا را اصل قرار
می دهد اول بی بی سی است تا رس��انه های دیگر مثل
فاکس و س��ی ان ان و ...ما این را در رسانه های دیگر
جهان در اولویت های بع��دی می بینیم ،انچه پختگی
و محتوا اس��ت عمدتا در بی بی س��ی اس��ت .در واقع
خط دهنده اینکه نکند این ماجرا به یک مس��اله اصلی
تبدیل شود انها هستند ،می خواهند بگویند نکند این
مساله را بازتاب ویژه دهید ان هم در ایران .می خواهد
بگوید که این هم مثل مدوناست! اما انها غافل هستند،
کابالیست کجا و مسلمان شیعه کجا؟! در جهان امروز
بحث اصلی اس�لام تاثیر ان بر جهان ،انقالب اسالمی
ایران و بیداری اس�لامی که متاثر از او به وجود امده،
حماس و حکومت او بر اساس دموکراسی و تاثیر ان از
انقالب اسالمی ایران است .بحث اصلی مهار اسرائیل
افتاب
یک فرد تاریخدان و
روشنفکر در هالیوود
که مسلمان شود،
یک ملغمه جدیدی
است ،ما چنین چیزی
نداشته ایم .جذابیت
شان استون به
قیافه اش نیست،
50درصد حرف های
اوست .او از هر کجا
شروع می کند ،یک اغاز
دارد .به شخصه من
چنین چیزی ندیده ام
مثلث شماره117
بر اساس الگوهای مقاومت اسالمی است .در نهایت
حضور ایش��ان و این اتفاق که به هی��چ وجه غیرقابل
پیش بینی نبود...
چرا می گویید ،غیرقاب��ل پیش بینی؟ به هر حال
شان استون یک سفر پیش از این به ایران داشت،
و س��خنان او در کنفرانس مطبوعاتی اش ،یک
زمینه ذهنی ایجاد کرده بود...
lبله .این درست اس��ت .همیشه زمینه وجود
داش��ته اس��ت .به هر حال پدر او در چند س��ال پیش
می خواس��ت یک فیلم در م��ورد رئیس جمهور ایران
اقای احمدی نژاد بس��ازد .همانطور که می دانید الیور
اس��تون قبل از این پیش��نهاد دو فیلم در مورد کاسترو
و چاوز س��اخته بود و به دنبال 3گانه ای بود که مردان
ضد امپریالیس��م را به جهان معرفی کند .در این زمینه
پدر او مواضع ایران را قبول داش��ت اما به بحث اسالم
ورود نکرده ولی ایستادگی انقالب را پذیرفته بود .اما
نسل بعدی یعنی «شان» رویکرد دیگری داشت .به هر
حال زمینه هایی در او بود ،ضمن اینکه اخیرا فیلمی به
نام«گری استون» با یکی از دوس��تان خود که لبنانی و
شیعه مذهب هم بود ساخته اس��ت .به نظرم اغاز این
امادگی از این اش��نایی و همکاری به وجود امد .البته
این گفته های او نیست ،بلکه تعبیر من است ،شاید در
این کار ارادتمند به شیعیان می شود ،اما هیچ گاه این را
به صورت مستقیم بیان نکرد و البته هیچ گاه به صورت
مس��تقیم مورد تبلیغ قرار نگرفت .مس��لمان شدن او
البته غیر قابل پیش بینی بود و در ش��رایطی رخ داد که
او در مسیر یک پروژه فیلم مستند کارگردان هالیوودی
در م��ورد ازادی اقلیت های مذهبی مث��ل مهدویت و
مس��یحیت به اصفهان می رود ،انجا ه��م کار خاصی
نمی کند ،پرسه می زند ،به عنوان یک شاهد عینی نگاه
می کند ،این فرصت را دارد که فکر کند ،جس��ت وجو
کند و تصمیم بگیرد.
تو جو می کرد؟
در واقع همانطور که گفتید ،جس
lبله فکر کرد و به تصمیم رسید .وقتی هم به
تصمیم رس��ید گفت چرا هم اکنون انجام ندهم .شاید
اگر به نیویورک می رفت این فرصت برای او مهیا نبود،
پس همین جا کار را تمام کرد .البته همه اینها در زمانی
رخ داد که او در فض��ای 22بهمن بود و معنویت ان را
مش��اهده می کرد .وقتی او تصمیم گرفت ،فضای این
کار برایش در یک محیط محقر و روحانی انجام شد،
حتی اقای شهیدی پیشنهاد داده بود که از خبر سیمای
اصفهان برای فیلمبرداری بیایند که ما مخالفت کردیم،
می خواس��تیم در یک فضای با اخالص و با معنویت
صورت بگیرد.شهادتین را در فضایی روحانی به زبان
جاری کرد .یکی از دوس��تان با دوربین کوچکی این
مس��اله را فیلمبرداری کرد و اگر فیلم را مشاهده کرده
باشید ،اخالص و معنویت را مش��اهده می کنید ،یک
فیلم اماتور که حال��ت عام و خلوص نی��ت را در ان
مش��اهده می کنید .ماجرای اصلی این بود که یک نفر
به اسالم پناهنده شده بود و جهان اسالم با او کار دارد
و او هم با جهان اس�لام کار دارد .ما نمی خواستیم این
مراسم تشریفاتی باشد ،همه از جنبه های تبلیغاتی ان
پرهیز داشتند .حتی زمانی که با اقای حیدری موضوع
را مطرح کرد ،ایشان نگفتند که خیلی خب و همین حاال
بیا برویم ،نه .بعد که موضوع جدی شد ما مقدمات کار
را فراهم کردیم .ایشان دوست داشت که در حضور مقام
معظم رهبری شهادتین را بیان کند که با توجه به زمان
برگشت ایشان قرار شد که در محضر ایت اهلل ناصری
این مس��اله صورت گیرد .بعد از ان بود که گویی یک
انفجار اطالعات رخ داده اس��ت .هن��وز از منزل اقای
ناصری خارج نشده بودیم که س��ایت های خبری از
جمله رویترز ان را منتشر کرده بودند.
رویترز نوش��ته بود که پدر «ش��ان» به او گفته
«اهلل نگهدارت »...پیش��ینه خانوادگی او انگار
متناقض است از پدر و مادر مسیحی و یهودی...
lمن یک چیز دیگر می گویم .بحث نسل است.
اگر پدر من یک ادم درستکار بود من هم به تاسی از ان
درستکار می شوم .پدر او یک فیلمسازی بود که برای
اولین بار سیاس��ت خارجی امریکا را نقد کرده است؛
نزدیک به پنج فیلم که مس��تقیما به این موضوع اشاره
دارد ،هیچ کس مثل الیور اس��تون اینگونه نبوده است.
سالوادور ،جوخه و ...اینها فیلم های جدی هستند که در
نقد سیاست خارجی امریکا ساخته شده است.
خود«شان» هم در این فیلم ها بازی کرده است.
lبله .خودشان که از بچگی زمانی که قنداقی
بوده در س��الوادور بازی کرده تا وال استریت که یک
بازیگر حرفه ای اس��ت .مس��اله اصلی نسلی است که
او از ان تاثیرپذیرفت��ه .ی��ک پ��در حقیقت جو حتما
فرزندی حقیقت ج��و را متاثر از خ��ود می کند .الیور
استون دو س��ال پیش در مصاحبه ای به نقد نفوذ یهود
در رسانه های امریکا پرداخت ،نکته جالب این است
که او از یهود س��خن گف��ت نه صهیونیس��م .او حتی
در این گفت وگو به نقد هولوکاس��ت ه��م پرداخت
و گفت که اگر شش میلیون واقعی اس��ت ،در روسیه
هم 25میلیون قربانی وج��ود دارد .او را مجبور کردند
که دوبار عذرخواهی کند .به هر صورت «شان» وقتی
چش��مان خودش را باز کرده ،مش��اهده ک��رده که در
کنار چنین پدر منتقد سیس��تم سرمایه داری و سیاست
داخلی و خارجی امریکا قرار دارد .به همین دلیل از او
تاثیر پذیرفته ،او فرزند چنین پدری است .اورایلی که
مجری یکی از معرفترین برنامه های تاک شوی امریکا
است در برنامه اش از او پرسید که تو عضو یک خانواده
مشهور امریکایی هس��تی ،پدر تو فیلمساز مشهوری
است که فیلم های بحث برانگیزی می سازد .این یعنی
که این مسائل خصوصیات منحصر به فردی است .او
موج ساز ،صاحب نظر و ایده است.
وقتی او ایران بود به وی با شوخی می گفتیم که اگر
برگردی اورایلی تو را دعوت می کند ،مسلمان هم که
شد همین را گفتیم ،دو روز بعد از اسالم اوردنش او به
برنامه اورایلی در فاکس رفت ،اورایلی اهمیت موضوع
را فهمیده بود و می دانست .پس ان را قاپیده! به نظر من
شان استون پیک حق است ،تاثیر او به مراتب بیشتر از
وزارت امورخارجه است چه انکه اگر وزارت خارجه
در موضوعی اعالم نظر کند انها می گویند نهاد رسمی
یک کشو ر این را گفت ،اما اگر پسر الیور استون بگوید
موضوع فرق می کن��د ،ضمن اینکه او اس��تدالل های
تاریخی و منطقی ارائه می کند.
lما پیش از این هم ش��اهد مس��لمان شدن،
چهره ه��ای مش��هوری در امری��کا بودی��م.
مثل محمد علی کل��ی و ...اما به ط��ور مثال از
همین «کلی» ندیدیم که زیس��ت اش اسالمی
باش��د ،از نظ��ر ش��رعی نمی گوی��م ،منظورم
مسلمانی کردن است...
ببینید ما در یک دوره جدیدی قرار داریم که متضاد
با گذشته اس��ت .این دوره جدید با دنیای محمد علی
کلی و مالکوم ایکس متفاوت است .به طور مثال مالکوم
ایکس در دوره ای که ملت اس�لام در امریکا به عنوان
یک جنبش مط��رح و خود هم انحرافی از اس�لام بود
با مسلمان شدن چنان قدرتمند ش��د و نفوذ یافت که
به عنوان یک خطر با هماهنگی سازمان سی ا ترور شد .ما
اما در زمان کنونی در شرایط دیگری به سر می بریم .یک
فرد تاریخدان و روشنفکر در هالیوود که مسلمان شود،
یک ملغمه جدیدی است ،ما چنین چیزی نداشته ایم.
جذابیت «شان اس��تون» به قیافه اش نیست 50 ،درصد
حرف های اوست .او از هر کجا شروع می کند ،یک اغاز
دارد .به شخصه من چنین چیزی ندیده ام.
lش��ما گفتید که وزارت امور خارجه ایران
ش��اید بگوید انها به دالیلی قبول نکنند اما اگر
شان استون بگوید موضوع فرق می کند .ایا او
نماینده ای برای دفاع از انقالب اسالمی است.
می توانیم این را بگوییم.
می توانیم بگوییم ،انقالب جهانی اسالم.البته تبیین
این مساله مشکل اس��ت .باید اذعان داشت که او فعال
نوپاست .البته فکر می کنم که در ابتدا وی مراقب است
جنگ نشود و جلوی شیطنت صهیونیسم ها را بگیرد.
این یک کار ارزش��مند و مقدس اس��ت .از سویی در
همان روز اول که خبر منتشر شد ،برخی از شرکت های
هالیوودی قراردادهای خود را با او کنسل کردند.
قراردادهای کاری؟
lبله! قراردادهای خودشان را برای اینده با او
به هم زدند ،اما حتی اگر هالیوود هم نخواهد ،او به این
سمت رفته است ،به قول معروف اسالم دل او را برده،
دیگر امکان ندارد که او بازگردد .ضمن اینکه استدالل
دارد .در همی��ن برنامه فاکس نیوز او به پرس��ش های
مجری مستدل پاسخ گفت و مطالب تاریخی را به عنوان
نمونه بیان کرد.
این نمایندگی او در انقالب جهانی اسالمی با
توجه به بیداری اسالمی که در منطقه رخ داده
چه ثمراتی دارد؟
lنمی توان��م به طور دقی��ق بگویم.به هر حال
اس�لام اوردن او پژواک یک موضوع مهم اس��ت .چه
انکه استون از کشوری بازگشته که در میان رسانه های
امریکایی به عنوان کشوری تهدید کننده مطرح است،
موشک های چند هزار کیلومتری دارد ،احتماال به توان
نظامی هسته ای رسیده اس��ت .او از این کشور امده و
چهره ای متفاوت از رسانه های امریکایی از ایران ترسیم
می کند .حتی اورایلی که التی حرف می زند در برابر او
چهره ای دیگر دارد .یکی از کامنت های برنامه او نوشته
بود که انگار رایلی منطقی شده.
خیلی منفعالنه صحبت کرد؟
lیک جایی گفت نمی ترسی بگویند تو مهره
ایرانی؟ «شان» پاسخ گفت که می توانند اینطوری فکر
کنند اما بعد گفت وگو کرد و اس��تدالل اورد .به نظرم
اورایلی که چه عرض کنم بزرگتر از او هم نمی توانست
در برابر ش��ان عرض اندام کند .شان در ابتدای سخنان
خود از قران گفت و اینکه کتابی اس��ت که با کلمات
زیبایی بیان شده است .الحق به طور غیر مستقیم تبلیغ
کرد ،بسیار منطقی و با استدالل .او یک حقیقت بزرگ
را تبلیغ کردg .
73
گفت وگو برای صلح
پسر الیور استون چگونه و چرا مسلمان شد؟
2
افتاب
«...من ش��جاعت و معرفت رس��ول خدا (ص)
را می فهمم و به همین دلیل نیز مس��لمان شدم .وی با
اشاره به اینکه مذاهب دیگر هم مانند اسالم یک خدا
را می پرستند ،تاکید کرد« :ال اله اال اهلل» مفهوم جدیدی
نیس��ت ،بلکه همواره در ادیان مختلف ب��وده اما نوع
بیانش تفاوت داش��ته اس��ت ....یک عالم روحانی و
مقدسی در ان شرایط بود که فکر کردم ارتباط خاصی
با خداون��د برقرار شده اس��ت »...این جم�لات را نه
یک مسلمان معتقد که فرزند مش��هورترین فیلمساز
هالیوودی بیان کرد؛جرقه اصل��ی زمانی به وجود امد
مثلث شماره117
74
که داستان نبرد خندق را شنید؛ علی و عمربن عبدود...
دو مبارز روبه روی هم،مثل داستان های اساطیری ،اما
معنویت این داس��تان زمانی او را متوجه خود کرد که
علی طرف مقابل را فرصتی داد تا بر خشم خود پس از
اهانت فائق اید .وقتی روبه روی خبرنگاران نشست،
ذوالفقار علی را به گردن انداخته بود ،وقتی شهادتین
را به زبان گفت که علی نامش بود .استون می گوید که
مطالعه خوبی روی اسالم داشته و از نوجوانی ،شروع
به جمع اوری اطالعات کرده اس��ت و شاید یهودی
بودن پدرش و مس��یحی بودن م��ادرش و اینکه خود
رس��ما دینی را انتخاب نکرده ،دلیلی برای این اتفاق
باشد .او می گوید اسالم دینی است که مبتنی بر فطرت
انهاست و او نیز پیش از اس�لام اوردن در ایران ،قلبا
مسلمان بوده است.
من برای صلح و گفت وگو تالش می کنم
شان استون ،پس��ر اولیور استون کارگردان شهیر
امیدوار اس��ت که گرویدنش به اسالم به امریکایی ها
کمک کند که درک بهتری از ایمان و اسالم پیدا کنند.
این مستندساز 27ساله در جریان مراسمی که در شهر
اصفهان برایش ترتیب داده بودند به اسالم گروید و نام
علی را برای خودش انتخاب کرد .او که با هدف فیلم
ساختن در مورد موالنا به ایران سفر کرده بود در نظر
دارد که با فیلمسازان و تهیه کنندگان ایرانی همکاری
داشته باشد .او در مصاحبه خود گفت« :اینکه می گویند
اسالم ضد یهودیت و مس��یحیت است اشتباه بزرگی
است .ما باید اعتقادات همدیگر را بهتر بشناسیم و با
اماده اکران می شود ،گفت« :نمی دانستم که تا این حد
علیه من جبهه خواهند گرفت .طوری با من برخورد
کرده اند که انگار مجرم هستم و اسالم اوردن یک گناه
است .نمی دانستم میزان اسالم ستیزی در کشورم تا این
حد عمیق اس��ت .مردم می گویند من دینم را عوض
کرده ام چون که دریک خانواده مرفه بزرگ شده و لوس
بار امده ام یا اینکه خودم را گم کرده ام .اما این حرف ها
مزخرف است .برایم مهم نیست که از من انتقاد شود.
اماده مباحثه و گفت وگو در مورد دین هستم تا اینکه
ذهن عده زیادی را روش��ن کنم و ان وقت اس��ت که
زحماتم جواب خواهد داد».
واکنش خانواده
شان اس��تون می گوید پدرش از اسالم اوردن او
استقبال کرده« :پدرم گفت اهلل نگهدارت باشد .پدرم
درک می کند که من سعی دارم میان این همه فاصله ای
که بین مردم ادیان مختلف ایجاد شده پل بزنم و دارم
برای صلح تالش می کنم».
افتاب
استقبال سینمای ایران از همکاری با استون
واکنش س��ینمای ایران به اس�لام اوردن استون
از همان ابتدا مثبت بود و با اینک��ه هنوز مدت زیادی
از امدن او به ایران نگذش��ته از حاال با پیش��نهاد بازی
در یک فیلم به کارگردانی علی ش��اه حاتمی روبه رو
ش��ده .این فیلم که «متهم» نام دارد روایتی اس��ت از
مشکالت زندگی ایرانیان و مسلمانان در جامعه امریکا.
ی با اش��اره به این نکته که مذاکرات درمورد
شاه حاتم
همکاری دو طرف به زودی اغاز خواهد ش��د ،گفت:
«داستان فیلم در رابطه با یک مرد جوان ایرانی است که
وطنش را برای ادامه تحصیل در امریکا ترک می کند.
اما انجا بعد از اینکه او را در محل به قتل رسیدن یک
س��رمایه گذار بزرگ می بینند ،به دردسرهای بزرگی
دچار می شود ».اس��تون قرار اس��ت نقش اصلی این
فیلم را داشته باش��د که تهیه کنندگی اش را هم جالل
چاوش��یان بر عهده خواه��د داش��ت 95 .درصد این
پروژه که قرار اس��ت تا تیرماه به پایان برسد در کانادا
فیلمبرداری خواهد شدg .
مثلث شماره117
هم گفت وگو کنیم».
استون در مورد نحوه بازتاب خبر مسلمان شدنش
در امریکا گفت انقدرها هم مشهور نیست که این اتفاق
بازتاب زیادی داشته باشد و در بازگشتش به امریکا جو
متفاوتی را ایجاد نخواهد ک��رد« :مهم ترین چیزی که
ارزویش را دارم این است که کمک کنم امریکایی ها
درک بهتری از اسالم داشته باشند .وقتی که وارد یک
مسجد می شوم حس خوبی به من دست می دهد .من
معتقدم که فقط یک خدا وج��ود دارد و با این عقیده
دیگر فرق چندانی میان مس��یحی ،یهودی یا مسلمان
بودن وجود ندارد».
یکی دیگر از بخش ه��ای جنجالی صحبت های
شان استون بعد از گرویدن به اسالم ،اعتراضاتی بوده
که به غرب در مورد دخالت در امور داخلی ایران کرده.
وی گفته بهترین کاری که ای��ران می تواند در رابطه با
تنش هایی که در جهان در رابطه با برنامه هسته ای اش
ایجاد شده انجام دهد این اس��ت که اصال اعتنایی به
واکنش غرب نکند« :بیش��تر به ش��رق توجه کنید و با
کشورهایی مثل چین همکاری داشته باشید .سعی کنید
کشورتان را صنعتی کنید و اقتصادش را رونق بدهید».
اس��تون از وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی در
مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر لوح تقدیر دریافت
کرد.
واکنش عصبی غرب
مسلمان شدن «شان استون» ،پسر ۲۷ساله «الیور
ش زیادی در دنیای مطبوعات
اس��تون» در ایران ،واکن
و رس��انه ها به همراه داش��ت که در این میان بسیاری
از رس��انه های غربی با نقل قول گفتگوی تلفنی «شان
اس��تون» با خبرگزاری فرانس��ه درباره اینکه اس�لام
اوردن او به معنای پشت کردن به دیگر ادیان نیست،
س��عی کردند تا مسلمان ش��دن او را عملی سطحی و
غیرریشه ای عنوان کنند.
گ هالیوود» نیز
در این میان سایت س��ینمایی «بی
در یاداشتی مغرضانه نوشت :مسلمان شدن پسر پدری
کینه جو و ضد امریکایی چون الیور استون ،به هیچ وجه
تعجب برانگیز نیست ،این نشان دهنده این مطلب است
که در هالیوود ارزش های والدین بر فرزندان شان تاثیر
غیرقابل انکاری دارد.
نویسنده این یادداش��ت در ادامه با مقایسه کردن
اس�لام اوردن «شان اس��تون» با معتاد ش��دن «ویتنی
هوس��تون» متاثر از والدین معتاد و الکلی اش ،تالش
کرد تا اس�لام اوردن پسر اس��تون را امری مخرب و
فاجعه امیز چون گرایش نس��ل جوان ب��ه اعتیاد متاثر
از تربیت اشتباه خانواده تصویر کند .در این بخش از
یادداشت امده است« :در هالیوود ،ارزش های والدین
تاثیر مس��تقیمی بر فرزندان دارد ،انچنان که به عنوان
مثال «ویتنی هوستون» و بس��یاری دیگر از ستاره های
هالیوود که عادت به مصرف مواد مخدر و مشروبات
الکلی روز کرده اند ،در واقع در دامی که والدینش��ان
برای شان پهن کرده اند ،گرفتار امده اند ،یا «مارستون»،
پس��ر «هیو هفنفر» ،بنیانگذار مجله ای پرخواننده که
همواره مشکالت اخالقی داشته این هفته خود نیز به
اتهام تجاوز دستگیر شد».
واکنش جامعه هنری امریکا
شان اس��تون از رفتار بدی که با وی بعد از اسالم
اوردنش شده گفت« :بعد از اینکه من مسلمان شدم،
گفتم «جز اهلل خدایی نیست و محمد رسول اوست» در
سینمای امریکا همه با من بد شدند و به من بی توجهی
می کنند .مطمئنم که خیلی از افراد مشهور و قدرتمند
از اس�لام اوردن من ضربه خورده اند .بعد از خواندن
قران و بودن در یک جو اس�لامی مثل ایران ،معتقدم
که محمد(ص) پیامبر همان خدایی است که در سایر
ادیان پرستش می شود .من یک رگ یهودی دارم و به
عنوان مسیحی غس��ل تعمید داده شدم .من هم تعالیم
مسیح را قبول دارم هم تورات را و هم قران مجید را.
باور دارم که خدا یکی است حاال اسمش می خواهد اهلل
باشد یا یهوه .اوست که همه مردم و ادیان را خلق کرده.
من خودم را یک یهودی مسیحی مس��لمان می دانم.
دوست دارم میان ادیان گفت وگو برقرار کنم .در غرب
اسالم ستیزی به طرز گسترده ای وجود دارد اما اسالم
در مقایسه با یهودیت یا مسیحیت دین خشنی نیست».
واکنش سایرین مایه تعجب شدید استون شده است .او
که به زودی فیلم ترسناک جدیدش به نام «»Graystone
75
استون چه می گوید
3
اینفیلمسازمتولد1984امانگاهجالبیبهنمادسازی
س��ینمای هالیوود دارد« :به نظر من ،کمپانی والت دیزنی
مجریبخشیازسیاست هایگروهیاستکهامریکایی ها
به ان «ایلومناتی» می گویند و در ایران به «فراماس��ونری»
معروف اس��ت .والت دیزنی ،از همه چیز سمبل س��ازی
می کند .یعن��ی از پیغام های پنه��ان زی��ادی در فیلم ها و
کارتون هایشاستفادهمی کندتااهدافاینگروهرابراورده
کند .شاید برای بعضی ها عجیب باشد اما مثال در کارتون
دامبو که در ان نماد اهرام همواره جلوی چشم مخاطب
یکهدریک
است،بربزرگتریننمادایلومناتییعنیچشم
ی که همه را زیر نظر دارد.
هرم است ،تاکید می شود؛ چشم
کسانیکهخودشانجزو اینگروههستندحواسشانهست
و خوب تشخیص می دهند اما مردم عادی نه؛ به این نکات
توجهی ندارند و این نمادها ،تنها در ضمیر ناخوداگاه انها،
به عنواننمادهاییمطلوبذخیره سازیمی شود.دیزنیدنیا
را طوری به شما نشان می دهد که مردها و زن ها در ارزوها
غرقهستند،زن هایخوبهمهپرنسسهستندومردهای
خوب پادشاه؛ زن ها منتظرند پادشاهان روزی بیاید و انها
را با خود به سرزمین رویاهایشان ببرند »...نظر شما درباره
ایت اهلل خامنه ای چیست؟ این س��والی بود که بسیاری از
روزنامه نگاران ایرانی از او پرسش کردند .وی اما اینگونه
پاسخ می دهد :من در مورد ایشان چیز زیادی نمی دانم.در
غربصحبت هایایشانبهدستمانمی رسدولیحرفی
که چند روز پیش زدند حرف زیبایی بود که هیچ کسی از
ف را نمی زند .ایشان گفت که انسان ها
رهبران دنیا این حر
چهره ای از خدا در روی زمین هستند و درود بر ایشان به
خاطر این حرف .ایت اهلل خامنه ای تنها رهبری است که
اینطورحرفمی زند.اینصحبت هاصحبت هاییاستکه
مردمدرغرب،بهشدتباانسمپاتینشانمی دهند.اگربه
زمان رنسانس برگردیم ،می بینیم این حرف های خوب در
غربنیززدهمی شدامامتاسفانهقطعشد.فرقبینانسانو
حیوان چیست و اگر انسان به ارزش ها توجه نکند ،فقط
همدیگر را می کشند تا زنده بمانند .فاشیسم و کاپیتالیسم
همواره در حال کشت و کشتار مردم دنیا هستند چون این
بخش از انسانیت را حذف کرده اند .نکته دیگری که باید
اضافهکنم،ایناستکههمیشهبرایماچهرهاقایانخمینی
وخامنه ایراباتصاویریعصبانیوعبوسنشانمی دهند
اما من در تهران تصاویری از این دو شخص دیدم که بسیار
زیبا و در حال لبخند زدن بودند و با تصویرس��ازی که در
کشورمنازانهامی شدکامالمتفاوتبودg.
کارنامه هنری شان استون
افتاب
کارگردانی را از فیلم های مس��تند اغاز کرد اما کار هنری او با بازیگری ش��روع شد و تا به حال
دوازده بار در فیلم های اولیور اس��تون پدر خودش ایفای نقش کرده که این امار از هر هنرپیشه زن و
مرد دیگری بیشتر است.
بازیگری
مثلث شماره117
کارگردانی
( )۲۰۱۲از من عبور نکن
(Graystone )۲۰۱۱
(Graystone )۲۰۱۱
(( Singularity )۲۰۰۸کوتاه)
(Nevo )۲۰۱۱
( Nuremberg: The 60th Anniversary Director's Cut )۲۰۰۷مستند
شان استون در برنامه
اورایلی فاکتور
۲۰۰۸دبلیو
(( 'Resurrecting 'Alexander )۲۰۰۵مستند)
4
۱۹۹۹هر یکشنبه کذایی
(( 'The Death of 'Alexander )۲۰۰۵مستند)
۱۹۹۷دور برگردان (فیلم)
(( Fight Against Time: Oliver Stone's Alexander )۲۰۰۵مستند)
( )۲۰۱۰وال استریت :پول هرگز نمی خوابد (( Perfect Is the Enemy of Good )۲۰۰۵مستند)
Nixon ۱۹۹۵
۱۹۹۴قاتلین بالفطره
۱۹۹۳بهشت و زمین
JFK ۱۹۹۱
۱۹۹۱دورز
۱۹۸۹متولد چهارم ژوئیه
۱۹۸۷وال استریت (فیلم)
۱۹۸۶سالوادور
76
ایرانکشور
داینامیک و
پویایی است
برنام��ه «اورایل��ی فاکت��ور» فاکس نی��وز،
گفت وگویی با شان علی استون در خصوص سفرش
به ایران و گرویدن او به اسالم داشته است .وی در
این مصاحبه به شدت از ایران در مقابل اظهارات تند
«اورایلی» مجری شبکه فاکس نیوز دفاع کرد .متن
ترجمه شده این برنامه تلویزیونی به دلیل اهمیت ان
در مثلث منتشر می شود.
اورایلی :امش��ب با شان اس��تون 27ساله ،پسر
اولیور اس��تون ک��ه در روز ولنتاین به اس�لام
گروی��د ،گفت وگوی��ی داریم .اس��تون جوان،
فیلمساز است و با س��فر به ایران به دنبال تولید
فیلمی در مورد شعر فارس��ی بود .او هم اکنون
از نیویورک به ما ملحق می ش��ود .خب ،شان ،ما
از تو گالیه ای نداریم که چرا مس��لمان ش��دی.
ما همه انس��ان های مذهبی باوجدان را تحسین
می کنیم .اما ارتباط تو با ایران جالب است به این
دلیل که این کشور دش��من امریکا و بسیاری از
کشورهای دیگر در جهان است .من همین چند
دقیقه پیش شنیدم که س��رهنگ پیترز می گفت،
اسرائیل ممکن اس��ت در حال اماده کردن خود
شان استون و اسالم
5
افتاب
یک کارگردان مسلمان شیعه شده .جولیا رابرتز
به هندو ییسم گرویده...
ایا ستاره های سینما و به خصوص هالیوود بیشتر
از بقیه مردم به تغییر دین عالقه دارند؟
در دنی��ای غرب اعتق��ادات دینی جزو مس��ائل
شخصی افراد محسوب می شود .اما ستاره های سینما
و کارگردان ها همه زوایای زندگی ش��ان را ازدریچه
دوربین پاپاراتزی ها در معرض دید مردم عادی قرار
داده اند.
س��ال 2010جولیا رابرتز اعالم ک��رد که به دین
هندوییس��م گرایش پیدا کرده اس��ت .این خبر را هم
به گونه ای اعالم کرد که شاید بشود اسمش را تبلیغی
برای سبک فکری تازه اش گذاشت.
اما کمی بعد این شیوه زندگی و اندیشه دل رابرتز
را زد و علنا اظهار نارضایتی کرد .ریچاردگیر از دیگر
هنرپیشه های هالیوودی اس��ت که تغییر دین داده .او
بودایی شده است .لیام نیس��ن هنرپیشه ای که یکی از
فیلم های اخیرش به نام «ربوده ش��ده» را در استانبول
بازی کرده بود در مصاحبه ای باروزنامه «س��ان» گفته
بود« :اینجا بیش از 4000مسجد وجود دارد .انقدر که
واقعا باعث می شود به مسلمان شدن فکر کنی».
قبل تر از انها ،مدونا خواننده مشهور و جنجالی
اواخر دهه نود میالدی دین خود را از کاتولیک به کاباال
که فرقه ای در دین یهود اس��ت تغییر داد .اما الیزابت
تیلور را شاید بتوان پیش��گام این روند دانست چرا که
او در سال 1959یهودی شده بود .ان موقع شایعه شد
که او تحت تاثیر نقشی که در فیلم ایوانهو ایفا کرده به
این دین گرایش پیدا کرده .جالب ترین نوع تغییر دین
در میان افراد مش��هور متعلق به جو استرهاس است.
فیلمنامه نویس��ی که در کارنام��ه کاری اش کارهایی
چون «غریزه اصلی» را دارد .او بعد از ابتال به سرطان،
کاتولیک شد .مل گیبس��ون هم به او پیوسته و این دو
با همکاری هم فیلمنامه هایی بر اس��اس روایت های
انجیل نوش��ته اند .این هم ش��اید مد دیگری باشد که
میان ستاره های مش��هور هالیوودی باب شده .هر چه
باشد انتخاب یک دین جدید هم نامشان را دوباره در
رسانه ها به طور گسترده مطرح می کند هم در مقایسه
با اختیار کردن یک همسر جدید و طالق های پر سر و
صدایشان خرج و مخارج کمتری داردg .
منبع :گاردین
مثلث شماره117
برای حمله ب��ه ایران باش��د .تو در ای��ن مورد
نظرت چیست؟
lاس��تون :خب ،در وهله اول،بای��د بگویم که با
کلمهتغییردینموافقنیستم.بهاینخاطرکهمعتقدنیستم
کسی بتواند از یک خدا دوباره به همان خدا بگرود .من به
خداییهودیانومسیحیانهممعتقدم.فکرمی کنمکهشما
در مورد اسالم دچار سوء تفاهم شده اید که می گویید اهلل،
خدای متفاوتی است .این اسم ،تنها نامی متفاوت از باقی
اسامی است .خب ،من اسالم را پذیرفتم و فکر می کنم که
حرکتمهمی همانجامدادم.همچنین،ازنظرسیاسی،اگر
بخواهید تاریخ منطقه را درک کنید و بفهمید ،باید بدانید
فارس ها 1400سال است که مس��لمان هستند .در ایران
یهودیان زیادی زندگی می کنن��د و من با انها در اصفهان،
مکانی که در ان مسلمان شدم ،صحبت کردم .همانطور
که می دانید ،مردم ایران ،مردم بسیار باهوشی هستند .من
گفت وگویبسیارخوبیباسیاستمدارانایرانیداشتم.من
دیدار کوتاهی با رئیس جمهور ایران داشتم .من همچنین با
مشاور عالی رهبر ایران دیدار کردم .در تمام دیدار من این
جملهراتکرارمی کردموالبتهخیلیهمصریحبیانمی کردم.
به انها می گفتم« :بیایید این ماج��رای «مرگ بر امریکا» را
تمامشکنید،بایدبدانیدکهانهابادولتامریکامشکلدارند
وانهمباامپریالیسمارتباطداردکهبهعنوانسیاستیمداوم
از زمان امپراتوری بریتانیا وجود داشته است .اما انها متوجه
دیدگاه من هستند .فکر می کنم بودن در ایران و گفت وگو
کردن و مذاکره انجام دادن منجر به تصحیح چهره امریکا
می شود.
اورایلی :خب ،من از ت��و گالیه ای ندارم که چرا
ایران بودی .مهم این اس��ت که چطور خودت
را به انها ارائه می کنی .همانط��ور که می دانی،
پدرت شخص جنجالی است ،چراکه در مورد
چاوز و فیدل کاسترو سخنانی به زبان اورده بود،
اما فردی مثل احمدی نژاد وجود دارد .تو گفتی
که با او دیدار کوتاهی داش��تی .او اعالم کرد که
هولوکاست هرگز اتفاق نیفتاده است.
lاستون :ان هم می تواند درست باشد .در مورد
احمدی نژاد باید بگویم ،شما مقداری در مورد او دچار
سوء تفاهم شدید ،به این دلیل که در این کشور احزاب
زیادی وجود دارند و او چیزهای حساسیت برانگیزی را
گفته است مثل محو اسرائیل.
اورایل��ی :صبر کن ،صبر کن .ی��ک چیزی را که
او گفته را نمی توان انکار ک��رد .او بود که گفت
هولوکاس��ت هرگز اتفاق نیفتاده است .پدر تو
یهودی است.
lاس��تون :من کامال موافقم ،کامال .باید بگویم
که اصال نمی ش��ود هولوکاس��ت را انکار کرد .حرفی
که احمدی نژاد در خصوص هولوکاس��ت می زند این
اس��ت که این موضوع در اروپا اتفاق افتاده اس��ت ،پس
چرا باید مردم فلس��طین را تحت تاثیر خ��ود قرار دهد.
نکته مهم تر این است که دیالوگ باید در خاورمیانه اغاز
شود.
اورایلی :ما هم داریم سعی خودمان را می کنیم.
lاستون :باید بگویم که خیلی عالقه دارم ،برای
مثال جیمی کارتر به ایران برود و مذاکره با ایران را اغاز
کند.
اورایلی :فکر نمی کنم ک��ه جیمی کارتر به ایران
برود .منظورم این اس��ت که او خاطره خوبی از
اولین برخوردش با انها ندارد .انها شکس��تش
دادند.
lاستون :بله انها شکستش دادند.
اورایلی :تنه��ا 30ثانیه زمان باقی مانده اس��ت،
ایا مش��کلی با اینکه ایران سالح هسته ای داشته
باشد ،داری؟
lاستون :خیر ،من مشکلی ندارم .به خاطر اینکه
ایران ی��ک جمهوری اس��ت و در انجا اح��زاب وجود
دارد .بسیار شبیه به کش��ور ما .از نظر اقتصادی ،اشوب
و ناارامی زیادی در ایران وج��ود دارد .من فکر می کنم
که انجا هم می توان��د در هفته اینده ،چند م��اه دیگر یا
سال اینده جنبش «اشغال تهران» به وجود بیاید .این هم
به خاطر ان اس��ت که ایران کش��ور داینامیک و پویایی
استg .
رابط ه هالیوود و دین
77
نورالدین
پسر ایران
خاطرات سیدنورالدین عارفی کتابی
که تاریخ شفاهی دفاع مقدس است
دیـــدار
او تاریخ مجسم جنگ است؛با همان رشادت به
همان سادگی و به همان زیبایی که انتظارش می رود .به
نورالدین که نگاه می کنی ،انگار تمام خاطرات جنگ
در یک پیکر بی ادعا گرد امده؛ برای همین است که او
پسر ایران است.
«نورالدی��ن پس��ر ای��ران» کت��اب خاط��رات
سید نورالدین عافی است؛ پسری 16س��اله از اهالی
روستای خنجان در حوالی تبریز در اذربایجان شرقی
که مانند دیگر رزمنده های نوج��وان ایران با تالش و
زحمت فراوان رضایت والدین و مس��ئوالن را برای
اعزام به مناطق عملیاتی جلب کرد و از دی ماه 1359
یعنی تنها س��ه ماه پس از اغاز جن��گ تحمیلی -بهجبهه های نبرد ب��ا متج��اوزان رف��ت .او حضور در
گردان های خط شکن لشکر 31عاش��ورا را به عنوان
نیروی ازاد ،غواص و فرمانده دس��ته و در جبهه های
مختل��ف تجربه کرده و بارها مجروح ش��ده اس��ت.
نورالدین نزدیک به 80ماه از دوران جنگ تحمیلی را
تقریظ
مقام معظم رهبری
مثلت شماره117
به رغم جراحات سنگین و شهادت برادر کوچک ترش
سید صادق -در برابر چشمانش -در جبهه ماند و در
عملیات های متعدد حضور داشت و جانباز 70درصد
دفاع مقدس است.
کتاب «نورالدین پسر ایران» که انتشارات سوره
مهر ان را در اذر ماه 1390منتشر کرده ،ششصدمین
کتاب دفتر ادبیات و هنر حوزه هنری سازمان تبلیغات
اسالمی در 23سال فعالیت این دفتر به حساب می اید.
خاطرات س��ید نورالدین عافی را ابتدا در سال ،1373
اقای موسی غیور طی ۴۰ساعت مصاحبه به زبان اذری
ضبط کرد و خانم معصومه سپهری از سال 1383کار
پیاده سازی و تنظیم این مصاحبه ها را بر عهده گرفت.
ایش��ان برای فراهم اوردن این کتاب 700صفحه ای
مصاحبه های تکمیلی از صاحب خاطرات و همرزمان
او گرفت .کتاب قلمی ساده و سلیس دارد و به دور از
هر تقدس نمایی فض��ای زالل روزگار دفاع مقدس را
توصیف می کند .در صفحات پایانی کتاب «نورالدین
پسر ایران» تعداد زیادی از عکس های سید نورالدین از
روز هایی که در جبهه کنار دوستان و همرزمانش بود،
منتشر شده استg .
بوی گوشت سوخته ،باروت و خون
بخشی از متن کتاب نور الدین پسر ایران
داد زدم :ن��زن و گلوله را بغل کردم تا از مس��یر
اتش عقبه بردارم ،اما فندرس��کی که دستش را روی
گوشش گذاشته بود ،با فشار زانویش توپ را شلیک
کرد .ش��لیک توپ همان و به هوا رفت��ن من همان!
س��رعت و فش��ار اتش عقبه مرا مثل توپ سبکی به
هوا پرتاب کرد .هیچ چی��ز از ان ثانیه های عجیب به
78
یاد ندارم ،فقط یادم هس��ت محکم به زمین افتادم در
حالی که گردنم الی پاهایم گیر کرده بود! بوی عجیبی
دماغم را پ��ر کرده ب��ود .مخلوطی از بوی گوش��ت
س��وخته ،باروت ،خ��ون و خ��اک .به تدریج صدای
فریاد فندرسکی و دیگران هم به گوشم رسید .گریه
می کردند ،داد می زدند .من تالش می کردم سرم را از
بین پاهایم خارج کنم ،ولی نمی شد .احساس می کردم
مثل یک توپ گرد ش��ده ام و اصال تحمل ان وضع را
نداش��تم .ناله می کردم« :گردنم را بکش��ید بیرون»...
اما ای��ن کار دقایقی طول کش��ید .وقتی س��رم از ان
حالت فشار خارج ش��د ،دیدم همه گوشت های تنم
دارند می ریزند .هیچ لباس��ی بر تنم نمانده بود .حتی
نارنجک ها و خشاب هایی که به کمرم داشتم ،ناپدید
و شاید پودر شده بودند .بچه ها به سر و صورت شان
می زدند و گریه می کردند .من از لحظاتی قبل شهادتین
می گفتم ،اما هی��چ ناله ای از من بلن��د نبود .از بچگی
همین طور بودمg .
هم راوی و هم نویسنده حقا در هنرمندی
سنگ تمامگذاشته اند
دستنوش��ته حض��رت ای��ت اهلل خامنه ای،
رهب��ر معظم انقالب اس�لامی بر حاش��یه کتاب
«نورالدین پسر ایران» منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطالع رسانی دفتر حفظ و نشر
ی س��یدعلی خامنه ای،
اثار حضرت ایت اهلل العظم
متن این تقریظ عصر روز یکشنبه 30بهمن ماه
طی مراسمی با حضور جمعی از فعاالن فرهنگی
در موسسه حفظ و نشر اثار رهبر معظم انقالب
به راوی «س��یدنورالدین عافی» ،همس��ر وی و
نویسنده کتاب «معصومه س��پهری» اهدا ش��د.
متن کامل این متن ،به شرح زیر است:
«بسم اهلل الرحمن الرحیم
این نی��ز یک��ی از زیباترین نقاش��ی های
صفحه پُرکار و اعجاز گونه هش��ت س��ال دفاع
مقدس اس��ت .هم راوی و هم نویسنده حقا در
هنرمندی ،سنگ تمام گذاشته اند.
امیختگ��ی ای��ن خاط��رات ب��ه طن��ز و
شیرین زبانی که از قریحه ذاتی راوی برخاسته
و با هنرمندی و نازک اندیشی نویسنده ،به خوبی
و پختگ��ی در متن جا گرفت��ه و نیز صراحت و
جرات راوی در بیان گوش��ه هایی که عادتا در
بی��ان خاطره ها نگفته می مان��د ،از ویژگی های
برجسته این کتاب است.
تنها نقصی ک��ه به نظر رس��ید نپرداختن
به نقش فداکارانه همس��ری است که تلخی ها
و دش��وار ی های زندگی با رزمنده یکدنده و
مجروح و شلوغ را به جان خریده و داوطلبانه
همراهی دشوار و البته پر اَجر با او را پذیرفته
است.
س��اعات خ��وش و ب��ا صفای��ی را در
مقاطع پیش از خواب ب��ا این کتاب گذراندم
والحمدهللg ».
پیشنهاد
شرق ،شرق است
ماجرای یک خانواده مهاجر در سوئد
«شرق،شرقاست»ماجرایخانواده ایاسوری ترکراروایتمی کندکه 26سال
استبهسوئدمهاجرتکرده اندودراستکهلمزندگیمی کنند.خانوادهپدرساالراستو
پدربه شدتتالشمی کندخانوادهرابافرهنگشرقیهدایتکند.همه چیزدردستان
پدراستواوستکهدربار ههمه چیزتصمیممی گیرد؛حتیپوششوشریکزندگی
ایند ه فرزندانش .اما فرزندان که با فرهنگ اروپایی اسکاندیناوی بزرگ شده اند ،این
روشپدررانمی پسندند.نمایش«شرق،شرقاست»نوشت هایوبخان دین،با ترجمهو
کارگردانیمسعودرایگان،ازهفت هاولبهمن ماهدرسالنشمار هیکتماشاخان هایرانشهر
رویصحنهمی رود.ایوبخان دین،نمایش نامه نویسوبازیگرانگلیسی-پاکستانی،
متولد ۱۹۶۱در سالفورد لنکشایر است .او به عنوان بازیگر در ده ه ۸۰و ۹۰میالدی در
بیش از 20فیلم و سریال تلویزیونی انگلیسی حضور داشته است .خان دین در اواخر
ده ه ۹۰میالدی نمایشنامه نویسی را اغاز کرد و نخستین نمایشنامه اش «شرق ،شرق
است» می باشد .وی در سال ۱۹۹۸نامزد دریافت جایز ه تئاتر الرنس اولیویه ،به عنوان
بهترین کمدی نو شد .نسخ ه سینمایی «شرق ،شرق است» در سال ۱۹۹۹اکران شد و
خان دین جوایز بهترین فیلمنام ه اقتباسی را از «جشنوار ه فیلم های مستقل بریتانیا» و
«انجمنمنتقدانفیلملندن»گرفتودرجشنواره هایمعتبردیگرینیزنامزددریافت
جایزهشد.درایننمایشرویاتیموریان،شبنممقدمی،فرزینمحدث،مهدیکوشکی
وپگاهاهنگرانیبهایفاینقشمی پردازندg.
مکتوب
خلبان جنگ
بهانه برانکو برای نیامدن به ایران
پای پلیس بین الملل هم به میان امد،
باالخره وقت��ی قرار اس��ت از یک بدهی
پانصدوپنج��اه میلی��ون تومانی صحبت
ک��رد ،حتم��ا یک��ی از راه ه��ای پیگیری
اینترپل است .انگار قرار نیست نام برانکو
ایوانکووی��چ از روی جل��د روزنامه های
ورزشی ایران حذف ش��ود .او که پس از
ناکامی استادش میروسالو بالژویچ در راه رسیدن به جام جهانی ،۲۰۰۲به عنوان
سرمربی تیم ملی ایران انتخاب شد ،توانست در بازی های اسیایی یک مدال طال
برای ایران بیاورد .برانکو سپس در جام ملت های اسیا ۲۰۰۴به مقام سومی رسید
تا تبدیل به یک مربی محبوب در میان ایرانی ها شود .اخرین صعود فوتبال ایران به
جام جهانی هم در زمان این مربی اتفاق افتاد؛ صعودی بی دلهره اما با ارائه فوتبالی
نه چندان تماشاگرپسند.
دو باخت مقابل مکزیک و پرتغال ویک مساوی مقابل انگوال سبب شد که
پرونده برانکو و فوتبال ایران برای همیشه بسته ش��ود .اما با وجود این جدایی،
نام برانکو هر از گاهی روی جلد روزنامه ها نقش می بست ،تقریبا تمام تیم هایی
که نیاز به بازی تبلیغاتی برای انتخاب س��رمربی داشتند ،فارغ از اینکه او می اید
یا خیر نام او را در میان گزینه های خود ذکر می کردن��د ،اما برانکو به ایران نیامد
حتی با تیم تازه اش؛ االتفاق.پ��ای پانصدو پنجاه میلیون تومان بدهی در میان بود
اخر ،گفته می شد اگر بیاید دیگر نمی توانست برود .االتفاق بدون سرمربی خود
یک شکست سنگین را پذیرا شد و رفت اما داستان بدهی برانکو پرونده تازه ای
را بازگشایی کرد.
علی کفاشیان از ش��کایت از سرمربی س��ابق تیم ملی به اینترپل می گوید،
دادکان سکوت کرده وg ...
تجلیل از حجت االسالم قرائتی
تجلیل
معاون صدای سازمان صدا و سیما در مراسم گردهمایی خانواده رادیو ایران از
32سال حضور حجت االسالم محسن قرائتی در رادیو تجلیل کرد.
مراس��م گردهمایی خانواده رادیو ایران صبح امروز اول اس��فند ماه با حضور
حجت االسالم محسن قرائتی ،محمدحسین صوفی معاون صدا ،حمید شیخ محمدی
مدیر رادیو ایران ،مدیران گروه و برنامه س��ازان رادیو ایران در استودیو شماره یک
ساختمان شهدای رادیو برگزار شد.
در این مراس��م معاون صدا از 32س��ال حضور موثر و معنوی حجت االسالم
محس��ن قرائتی در رادیو به ویژه رادیو ای��ران تجلیل کرد .حجت االس�لام قرائتی
برنامه های مختلف از جمله ایینه وحی و ...را در رادیو ایران داشته و از بعد از انقالب
تاکنون دو بار قران را در این شبکه تفسیر کرده استg .
محمد علی در هفت پرده
افسانه بوکس حرفه ای جهان هفتاد ساله شد
۱ـ ۱۲س��الش بود ،دوچرخه اش را دزدیدند ،برای
یک کودک سیاهپوست یک دوچرخه می تواند معنی تمام
دنیا باشد اما محمدعلی گریه نکرد ،پیش پدرش نرفت...
عوض این کار پیش جو مارتین ،پلیس محلی می رود و
گزارش می دهد ،مارتین خود مربی بوکس است و او را
تحت تعلیم قرار می دهد.
۲ـ25فوری��ه ۱۹۶۴در رده س��نگین وزن ،ب��رای
نخس��تین بار قهرمان جهان ش��د .مش��ت زنی که به نام
محمدعلی در ذهن ها جاودان ش��د .کل��ی در زمانی که
س��یاهان در امریکا ش��هروند درجه دو بودند ،خود را
زیباترین می نامید...
او به میانه رینگ می اید ،چرخ��ی می زند و به باال
می پرد .سونی لیس��تون ،قهرمان مشت زنی ،تسلیم شده
است .محمدعلی کلی فریاد می زند« :من پادشاهم ،من
بزرگ ترینم ».این اغاز یک تاریخ است.
کلی در مورد خود می گوید« :من خطرناکم ،من
دیـــدار
میدان
چهره
درخت انداخته ام ،با تمس��اح جنگیده ام ،نهنگ شکار
کرده ام ،رعد را به زندان انداخته ام و به برق دس��تبند
زده ام ،هفته گذشته یک صخره را کشتم ،من سریع ام...
سریع».
۳ـ کاسیوس کلی مسلمان شد ،این خبر مثل برق و
باد دهان به دهان گشت .او پس از پذیرفتن دین اسالم نام
خود را از کاس��یوس به محمد علی تغییر داد« :کاسیوس
کلی یه اسم برده ایه .من انتخابش نکردم .اسم من محمد
علی یه – معنیش می شه محبوب خدا .اصرار دارم که مردم
من رو محمد علی صدا کنن؛ چه وقتی باهام حرف میزنن
چه وقتی در موردم حرف می زنن».
۴ـ برای جنگ در ویتنام به خدمت فرا خوانده شد،
سر باز زد و در پی ان به پنج سال حبس محکوم شد.
کلی با پرداخت پول ،از زندان جان به در برد ،البته
عنوان قهرمانی جهان و مدرک بوکس از او گرفته ش��د.
محمدعلی گفت نمی خواهد همنوعان ویتنامی خود را
مثلت شماره117
لذت خواندن «شازده کوچولو» برای امتحان هر کتابی با امضای اگزوپری کافی
است .رمان «خلبان جنگ» ،نوشته انتوان دوسنت اگزوپری با ترجمه اقدس یغمایی
منتشر شد .در این اثر ،خالق «شازده کوچولو» از تجربه ماه هایی می نویسد که در نیروی
هوایی فرانسه ،خلبان هواپیمای شناسایی بود« .خلبان جنگ» شامل خاطرات اگزوپری
از دورانی است که در نیروی هوایی فرانسه ،خلبان هواپیما بود .حوادث کتاب به حدود
سال 1940میالدی بازمی گردد و نویسنده در سراسر کتاب تجربیات ماه ها فعالیت خود
رابه عنوانخلبانیکهواپیمایشناساییروایتمی کند.اوکهبهشدتتحت تاثیرجنگ
و تجربیات خود در مقام یک خلبان است ،در این اثر از انسان هایی می نویسد که جان
خود را در راه دفاع از وطنشان از دست داده اند و از طرفی تجربیات خود و همرزمانش را
روایت می کند که در جنگ فشار روحی زیادی بر انها وارد شد .او از ماموریتی می نویسد
که طی ان بر فراز شهری به نام «اراس» پرواز می کرد و اینگونه مخاطب کتاب خود را
به میان تجربیات دلهره اور خویش می برد .در بخشی از توصیف این کتاب امده است:
«او در این گروه شناس��ایی با هواپیمای دو موتوره پوتز 630خدمت می کرد .فرانسه
در ابتدای جنگ فقط 50خلبان شناسایی داشت که 23نفر از انها در گروه اگزوپری
بودند .در مدت چند روز اول یورش المان به فرانسه در ماه می 17 ،1940نفر از یگان
اگزوپری به نوشته خودش« ،مانند لیوان های ابی که بر اتش جنگل بریزند» جان خود
را از دست دادندg ».
کروات فراری
ی به او کاکا سیاه نگفته
بکش��د چراکه تاکنون یک ویتنام
است ۵ـ در اکتبر ،1974مبارزه ای بین محمد علی ،قهرمان
ی و جورج فورمن ،قهرمان تازه نفس دنیای بوکس
قدیم
برگزار شد .در زئیر و در اس��تادیومی روباز .همه معتقد
بودند علی دیگر علی سابق نیست .می گفتند کند شده و
طراوت و سرعت دوران جوانی را ندارد .علی مصمم بود
خالفش را ثابت کند.
در تمام مدت مبارزه به طناب کنار رینگ چسبیده
بود و ضربات سهمگین فورمن را تحمل می کرد ،تا اینکه
فورمن خسته شد و لحظه مناسب فرا رسید .علی از الک
دفاع بیرون امد و شروع کرد به حمله .طولی نکشید که
محمد علی ،فورمن خسته را ناک اوت کرد و بار دیگر بر
بام جهان ایستاد.
-۶قهرمان شکس��ت ناپذیر ،محمد علی با بیماری
پارکینسون حاصل از ضربات سنگین مشت در جوانی
می لرزید ،چه صحنه تلخی بود ،دیدن محمد علی با این
حال در افتتاحیه المپیک اتالنتا.
۷ـ محمد علی هفتاد ساله است ،او قهرمان یک نسل
بود ،قهرمان مبارزه با نژادپرس��تی ،او برای خیلی ها الگو
بود ،این را بکام در جشن هفتاد سالگی قهرمان گفتg .
79
همیش��ه دیدن فیلم های انها را لذت بخ��ش می کند .از
مش��خصات دیگر اثار برادران تاویانی ،مساله اقتباس
است .انها که کار خود را با فیلمنامه نویسی شروع کردند
در اکثر کارهای خود نگاه ویژه ای به کارهای ادبی داشتند.
این مساله در اخرین فیلم به اوج می رسد.
سزار باید بمیرد
خرس طالیی برلین
به برادران تاویانی رسید
دیـــدار
ان همه مخفی کاری ،ان همه پنهان کاری ان سکوت
خبری مطلق بی دلیل نبود ...خبری در راه بود ،خبری که
به اندازه خرس طالیی برلین ارزش داش��ت ،بله ...این
خرس بی انکه نیم ش��ود به دو نفر رس��ید! به دو برادر،
به ب��رادران تاویانی ...ای��ن دو یک بار پی��ش از این هم
یک جایزه معتبر را به خود اختصاص داده بودند .گیرم
ان زمان ۳۵س��ال جوانتر بودن��د اما هم��واره انها را با
جایزه نخل طالیی سال ۱۹۷۷به یاد می اورند که با فیلم
پدرساالر در کن خوش درخشیدند .از انها هیچ خبری
نبود ،پنج س��ال خبری نبود ،بعد از س��ر وصدای فیلم
مزرعه چکاوک ها دیگر از انها خبری نشد تا اینکه خبر
رسید انها دارند فیلم می سازند اما همه چیز از همه کس
مخفی بود .صدای خبرنگاران ایتالیایی در امده بود ،ایا در
سرزمین پاپاراتزی ها امکان دارد حتی داستان یک فیلم را
هیچ کس نداند؟ ...خبرنگاران اعتراض می کردند که مگر
ما نامحرم هستیم؟ اما ان همه مخفی کاری و ان سکوت
خبری مطلق ،ارزشش را داشت چرا که به خرس طالیی
شصت ودوم از جش��نواره معتبر برلین ختم شد .ان هم
برای فیلم «سزار باید بمیرد».
مثلت شماره117
دو برادر
انها همیشه با هم کار می کنند .همیشه ...انگار قرار
نیست از هم جدا ش��وند .انگار یک نفر هستند ...انگار
تاویانی نام خانوادگی انهاست و نام کوچک هردویشان
روی هم برادران! اگر بخواهیم تفکیک کنیم انکه بزرگ تر
است ویتوریو نام دارد ،متولد سال ۱۹۲۹یعنی 83ساله
و انکه کوچکتر پائولواست که 81سن دارد؛ متولد سال
.۱۹۳۱هر دو متولد س��ن میناتو از توس��کانی ،شهری
کوچک که جمعیتش به زور حتی ب��ه 28هزار نفر هم
نمی رس��د اما این ش��هر کوچک دارای اثار باستانی و
تاریخی الهام بخش بسیاری است .ویتوریو در دانشگاه
پیزا به تحصیل در رشته حقوق پرداخت اما دیدن یک
فیلم از روبرتو روسلینی داستان زندگی او را به طور کامل
تغییر داد .او با دیدن فیلم پاییزا تصمیم گرفت به سمت
سینما بیاید و کارهای هنری را با فیلمنامه نویسی همراه
با پائولو که دانش اموخته دانشگاه هنر بود ،شروع کرد.
انها اولین فیلم بلند خود را در سال ۱۹۶۲ساختند؛ فیلم
«مردی برای س��وزاندن» این فیلم با شیوه داستان گویی
صریح خود ک��ه در همه اثار بع��دی تبدیل به عالمت
مشخصه اثار تاویانی ها شد ،مورد توجه قرار گرفت .بعد
از ان 14فیلم ساختند که از مشهورترین انها می توان به
پدرساالر ،سن میکله یک خروس داشت ،خورشید در
شب ،صبح به خیر بابل ،تو می خندی ،اواز چکاوک ها
و ...اشاره کرد .در سال ۱۹۸۶جشنواره ونیز شیر طالیی
خود را به خاطر تقدیر از یک عمر فعالیت س��ینمایی به
برادران تاویانی اهدا کرد.
برادران تاویانی زمانی مهم ترین فیلمسازان نسل
میانی سینمای ایتالیا محسوب می شدند .در واقع انها در
حد فاصل افول فیلمسازانی مثل ویتوریو دسیکا تا ظهور
پدیده ای به نام تورناتوره حرف اول را در سینمای ایتالیا
می زدند .هرچند فیلم های اخر انها ،قبل از «س��زار باید
بمیرد» به رغم داشتن نکات مثبت ،به قدرت اثار پیشین
نبودند اما دغدغه های انسانی انها که همواره از هنر برای
تقبیح خشونت و پستی ها با زبانی تند استفاده می کنند،
رام کنندگان خرس
برندگان خرس طالیی جشنواره برلین معرفی شدند
هیات داوران فس��تیوال برلی��ن 2012برگزیدگان
شصت و دومین دوره این جشنواره را معرفی کردند
هیات داوران جشنواره امس��ال فیلم برلین متشکل
از اصغر فرهادی ،مایک لی کارگردان انگلیس��ی ،انتون
کوربین کارگ��ردان هلندی ،فرانس��وا اوزون کارگردان
فرانسوی ،بوعالم سانسال نویسنده الجزایری ،شارلوت
گنزبورگ بازیگ��ر بریتانیایی ،جیک جیلنه��ال بازیگر
امریکایی و باربارا سوکووا بازیگر المانی برگزیدگان را
به ترتیب زیر معرفی کردند:
80
خرس طالیی بهترین فیلم« :سزار باید بمیرد» ساخته
«فون پائولو و ویتوریو تاویانی» (محصول ایتالیا)
جایزه ویژه هی��ات داوران« :فقط ب��اد» (محصول
مجارستان ،المان ،فرانسه)
خرس نق��ره ای بهتری��ن کارگردانی« :کریس��تین
پتزولد» برای فیلم «باربارا» (محصول المان)
خرس نق��ره ای بهترین بازیگر زن« :راش��ل موانزا»
برای فیلم «رِبِل» (جادوگر جنگ) ساخته «کیم ان گوین»
(محصول کانادا)
...و سزاری باید بمیرد
فیل��م «س��زار بای��د بمی��رد» در هیچ ی��ک از
گمانه زنی ه��ای اولی��ه ،به عنوان کاندی��دای دریافت
خرس طالیی قرار نداشت ،اما داستان شعر گونه فیلم،
هیات داوران برلیانه را که در بی��ن انها اصغر فرهادی
برای ما اشناتر از بقیه است را متقاعد کرد که این فیلم
را صاحب خرس کند .قصه فیلم ،قصه یک سفر است؛
س��فری در درازنای تاریخ؛ یک درام در زندان ...قصه
فیلم در دو زمان حال و گذشته اتفاق می افتد .داستانی
که قتل سزار در کنگره روم را به زندگی تعدادی زندانی
در زندان ریبا در رم و تاریخ معاصر ایتالیا گره می زند.
داس��تان فیلم روایت مس��تند گونه زندگی زندانیانی
را به تصویر می کش��د که به جرم عضوی��ت در مافیا
و قاچاق موادمخ��در یا قتل به حب��س طوالنی مدت
محکوم ش��ده اند .ای��ن زندانیان تح��ت تدابیر امنیتی
شدید محافظت می شوند اما اکنون فرصت یافته اند تا
نمایشی داخل سالن زندان برای تماشاگران از خارج
زندان اجرا کنند؛ ژولیوس س��زار اثر ویلیام شکسپیر.
زندانیان که خالفکاران حرفه ای هستند همراه با نمایش
تمام ماهیت انس��انی پنهان خود را هویدا می کنند .در
توصیف این فیلم گفته می شود« :شکسپیر می تواند به
شما رهایی ببخشد».
در فیلم کاسیمورگا ،سالواتوره استاریانو ،جیووانی
ارکوری بازی کرده اند.
سزار در تهران
برادران تاویانی برای ما ایرانی ها یاد اور فیلم های
اشنایی هستند؛ فیلم پدر ساالر سال ها پیش از تلویزیون
ایران پخش شد .فیلم در مورد پدر مستبد و خشنی است
که رابطه خوبی با پس��رش ندارد .صحنه ای از فیلم که
پدر برای تنبیه پس��ر ،مار مرده برصورتش می کش��د از
سکانس های به یادماندنی فیلم است .از دیگر فیلم هایی
که در تلویزیون پخش شد باید به فیلم «سن میکله یک
خروس داشت» اشاره کرد ،این فیلم که بر اساس داستان
کوتاهی از لئو تولستوی ساخته شده ،در برنامه صد فیلم
از شبکه چهار پخش شد.
خبری که می تواند خبر خوبی محسوب شود ،این
است که بنیاد فارابی حق پخش فیلم «سزار باید بمیرد» را
خریداری کرده و این فیلم به زودی در سینماهای ایران
اکران می شودg .
خ��رس نق��ره ای بهترین بازیگ��ر م��رد« :میکل بو
فولسگارد» برای فیلم «عشق ش��اهانه» ساخته «نیکالی
ارس��ل» (محصول دانمارک ،جمهوری چک ،س��وئد،
المان)
خرس نق��ره ای برترین دس��تاورد هن��ری« :لوتز
رایتمیر» برای عکاسی فیلم «دشت گوزن سفید» ساخته
«ونگ کوانان» (محصول چین)
خرس نقره ای بهترین فیلمنامه« :نیکالی ارس��ل و
راسمس هایس��تربرگ» برای فیلم «عشق بازی شاهانه»
ساخته «نیکالی ارسل» (محصول دانمارک ،جمهوری
چک ،سوئد ،المان)
جای��زه وی��ژه جش��نواره -خ��رس نق��ر ه ای:
«خواهر»(محصو ل سوئیس و فرانسه) g
_____
قاب
سکه والیت عهدی امام رضا(ع)
1
1
2
عزت اهلل انتظامی در موزه فیلم 100
اختتامیه جشنواره موسیقی فجر
3
4
طالبی جایزه خود را به خانواده شهید احمدی روشن تقدیم کرد
دیـــدار
مثلت شماره117
اتحاد قرمز و ابی یک اتفاق بود؟
5
6
بازگشت شکیبایی 3سال پس از وفات
کوچ پرندگان
7
8
جشن بزرگ دوقلوها در تهران
81
با زار
مدیر عامل تعاونی اعتبار ثامن االئمه (ع)
باید مدیریت مشارکتی
داشته باشیم
مدیر عامل تعاونی اعتبار ثام��ن االئمه (ع) گفت:
«ح��رف اول و اخ��ر را اخالق م��ی زند و امی��د دارم
که مجموعه با نیروی انس��انی جوانی ک��ه به خدمت
گرفته یکی از ویژگی های منحصر بر فردش داش��تن
اخالق��ی نیکو و حرف��ه ای در ح��وزه بانکی باش��د».
وی افزود« :کارمن��د مجموعه بانکی که ب��ا نام مبارک
ت امام رضا(ع) است باید دارای یک سری ویژگی
حضر
هایخاصیباشدکهباعثتفاوتویباسایرمجموعه ها
و اقشار دیگر ش��ود ».وی در خصوص توجه به کار و
پرهیز از روزمرگی تصریح کرد« :نباید در فعالیت ها و
کارها روزمرگی باشد و به کار بی توجه بود ».مدیر عامل
محمود احمدی ،دبیرکل بانک مرکزی:
بانک مرکزی از تعداد صندوق های
قرض الحسنه اطالع ندارد
کوتاه از اقتصاد مثلت شماره117
دبی��ر کل بان��ک مرک��زی از برنامه این
ی بانک های متخلف
بانک برای اعالم اس��ام
در هیات انتظامی بانک ه��ا خبر داد و گفت:
«هیات انتظامی فعال خواهد شد تا با بانک ها
و موسس��ات متخلف در این هیات برخورد
الزم صورت گیرد ».محم��ود احمدی ادامه
داد« :بانک مرکزی سه ماهه پایانی سال را به
خاطر اینکه فعالیت سیستم بانکی و مراجعات
مردم به بانک ها زیاد می شود ،معموال به سیاست گذاری می پردازد ».وی ادامه داد:
«از ابتدای س��ال اینده خواهید دید که بانک مرکزی همچنان بر اجرای سیاست
برخورد با موسسات مالی متخلف تاکید دارد و از این موضع کوتاه نخواهد امد».
دبیر کل بانک مرکزی با تاکید براینکه این بانک س��ال اینده به صورت جدی تر
با موسس��ات مالی و اعتباری متخلف برخورد خواهد کرد ،از راه اندازی سامانه
قرض الحس��نه طی 15روز اینده خبر داد .احمدی درباره برخورد بانک مرکزی
با موسس��ات مالی و اعتباری و صندوق های قرض الحس��نه غیر مجاز و رش��د
قارچ گونه شعب این نهادهای پولی اظهار داش��ت« :بانک مرکزی مصمم است
بازار غیر متشکل پولی ،سیستم بانکی ،موسسات مالی و اعتباری و صندوق های
قرض الحس��نه را فعال کند ».وی از برنامه بانک مرکزی برای راه اندازی سامانه
قرض الحسنه خبر داد و گفت« :این س��امانه در اینده نزدیک راه اندازی خواهد
شد و اطالع رسانی درباره جزئیات ان نیز اعالم می شود ».دبیرکل بانک مرکزی
تصریح کرد« :تمام صندوق های قرض الحس��نه ای که متاسفانه بانک مرکزی در
جریان تعداد دقیق ان نیست و هر نهادی اماری متفاوت را ارائه می دهد ،در این
سامانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت ».احمدی با بیان اینکه اطالعیه مربوط به
سامانه قرض الحسنه طی 10الی 15روز اینده اعالم خواهد شد ،گفت« :قرار است
در سه استان خراسان رضوی ،جنوبی و شمالی بین 800صندوق قرض الحسنه
عملیاتی شود ».وی افزود« :نرم افزار مربوط به طرح مذکور از سوی بانک مرکزی
نوشته شده و ابالغ خواهد ش��د؛ صندوق های قرض الحسنه ملزم به رعایت این
موارد ابالغی خواهد بود ».دبیر کل بانک مرکزی تصریح کرد« :نبود امکان نظارت
پولی و مالی صندوق های قرض الحس��نه با توجه به اندازه ای که دارند مش��کل
جدی برای نظام پولی و بانکی است ».وی تاکید کرد« :اگر بانک مرکزی در بازار
حضور نداش��ته باش��د و کنترل و نظارتی هم بر عملکرد و فعالیت این نهادهای
پولی انجام ندهد ،بانک مرکزی کش��ور ،نظام پولی و اقتصادی اس��یب خواهند
دید ».احمدی با تاکید براینک��ه بانک مرکزی در این خص��وص عزم خود را بر
نظارت Off Sideو On Sideجزم کرده اس��ت ،ادامه داد « :نظارت افس��اید را با
ترویج و توسعه سیستم های الکترونیک و بانکداری اینترنتی انجام خواهیم داد».
وی افزود« :همچنین بانک مرکزی نظارت خود را در خصوص خدمات بانکی
حضوری که به صورت دستی در حال انجام است ،توسعه خواهد داد ».دبیر کل
بانک مرکزی درباره بازار ارز و سکه نیز گفت « :تا قبل از بحث نرخ سود طی یک
روز دو میلیون سکه فروختیم اما بعد از اینکه دولت با افزایش نرخ سود موافقت
کرد ،این بازار ارام شدg ».
82
تعاونی اعتب��ار ثامن االئمه (ع) ضم��ن بیان این مطلب
که نیروی انس��انی و اموزش دارای تاثیرگذاری باالیی
هس��تند ،بیان داش��ت «:اموزش را جدی بگیرید ».وی
با تاکید بر به روز کردن اطالعات همکاران در ش��عب
و مجموعه تعاون��ی اعتبار ابراز داش��ت« :همکاران در
شعب و مجموعه تعاونی نباید از اطالعات روز بی خبر
و بی اطالع باشند ولذا انتظار است که اطالعات به روز و
جامعی را نسبت به جایگاهی که هر فرد دارد داشته باشد».
وی با طرح موضع جوانگرایی در مجموعه گفت« :در هر
شرایطی بهانه می کنیم همکاران جوان را جمع کنیم و
مدیریت مشارکتی داشته باشیمg».
بانک انصار در فهرست 100شرکت برتر ایران
در چهاردهمین دوره رتبه بندی 100ش��رکت برتر
ایران ،بانک انصار از س��وی س��ازمان مدیریت صنعتی
جزو 100شرکت برتر و پیشرو کشور در رتبه بندی سال
1390معرفی شد.
در همایش معرفی 100شرکت برتر ایران (-100
)IMIکه با حضور وزیر صنایع و معادن ،وزیر ارتباطات
و فناوری ،نمایندگان مجلس شورای اسالمی و جمعی از
مدیران صنعتی در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد ،با اهدای
تندیس و لوح سپاس از بانک انصار تقدیر شد.
شایان ذکر اس��ت ،در رتبه بندی ش��رکت های برتر ایران که با هدف ایجاد
فضای ش��فاف و مقایس��ه ای برای کس��ب و کار ،ارائ��ه اثرگ��ذاری بنگاه های
اقتص��ادی در روند فعالیت های کش��ور ،ایجاد رقابت بین بنگاه ها و ش��رکت ها
و در نهای��ت تحلی��ل روند اقتص��ادی اس��ت 25 ،ش��اخص مال��ی و اعتباری
مورد بررسی قرار می گیردg .
نرخ جدید سپرده های بلندمدت
بانک مسکن
نرخ سود سپرده های بلند مدت یک ساله تا پنج ساله
افتتاح ش��ده در بانک مس��کن ،بدون حضور مش��تری
براس��اس نرخ جدید ابالغ��ی پرداخت می ش��ود .نرخ
سود سپرده سرمایه گذاری ممتاز از هشت درصد به 10
درصد ،نرخ سود سپرده سرمایه گذاری ممتاز اشخاص
حقیقی خاص و حقوقی از 9درصد به 11درصد و نرخ
س��ود س��پرده کوتاه مدت ویژه 9ماهه ممتاز به نرخ 15
درصد افزایش یافته است .همچنین دارندگان حساب سپرده سرمایه گذاری ممتاز
عالوه بر دریافت سود از اوراق تسهیالت مسکن ممتاز نیز بهره مند می شوندg .
رئیس کل بیمه مرکزی تاکید کرد
بیمه نامه شخص ثالث اجباری غیرقانونی است
رئی��س کل بیم��ه مرکزی گف��ت« :با وج��ود انکه
خودرو س��ازان منکر این قضیه هس��تند ام��ا باید گفت
ارائه اجباری بیمه نامه از طرف خودرو سازان غیر قانونی
اس��ت و انان باید دفات��ر برخی از ش��رکت های بیمه را
در کارخانجات خ��ود مس��تقر کنند ».محم��د کریمی
اضافه ک��رد« :چنانچ��ه خودرو س��از با نظ��ر بیمه گذار
خودرو را تحت پوش��ش یک بیمه نامه خ��اص قرار دهد منعی وج��ود ندارد،
اما اگر این ام��ر در زمان فروش مدنظر قرار نگیرد ،تخلف محس��وب می ش��ود
و بای��د با خودرو س��ازان برخورد ش��ود ».ب��ه گفت��ه وی ،بیمه مرک��زی متولی
رس��یدگی به این موض��وع نبوده بلک��ه س��ازمان حمای��ت از مصرف کنندگان
مسئول رسیدگی به این امر استg .
عملکرد مطلوب بانک مسکن
در طرح مسکن مهر
وزیر راه و شهرس��ازی گفت 42« :ه��زار واحد
مسکونی در قالب پروژه مسکن مهر در استان بوشهر در
دست ساخت است که تا پایان سال 91به بهره برداری
می رسد ».علی نیکزاد افزود« :براس��اس برنامه ریزی
انجام ش��ده تا پایان س��ال 91تمامی 42ه��زار واحد
مسکونی مهر در دست ساخت بوشهر افتتاح خواهد
شد ».وی با اش��اره به وجود سه نقطه جمعیتی مسکن
مهر در کرج اظهار داشت« :هم اکنون 55هزار مسکن
مهر در شهر جدید هش��تگرد در حال ساخت است».
مع��اون اول رئیس جمهور ب��ا حض��ور در مجموعه
مسکونی خاتم االنبیای کاشان ،با افتتاح دو هزار و 312
واحد مسکونی مس��کن مهر در این شهرستان ،به طور
همزمان 20هزار واحد مس��کونی را در س��طح استان
اصفهان افتتاح کرد و کلید چند واحد مس��کونی را در
اختیار مالکان ان قرار داد .احداث واحدهای مسکونی
در استان قزوین از مهرس��ال 88اغاز شده و هم اکنون
55هزار واحد مس��کن مهر در استان در حال ساخت
اس��ت که به تدریج به بهره برداری می رس��د ».پروژه
با حمایت بانک تجارت انجام شد
ازادی 23محکوم دیه
در مسابقات بین المللی کیوکشین کاراته
درخشش بازیکنان تیم موسسه مالی اعتباری مهر
در پایان مسابقات بین المللی کیوکوشین ایچی
گکی کاراته تیم مل��ی ایران با درخش��ش 3بازیکن
موسس��ه مالی و اعتباری مهر به مقام قهرمانی رسید.
مسابقات بین المللی کیوکش��ین ایچی گکی کاراته
بزرگداش��ت دهه فجر با حضور 27کارات��ه کار از 6
کشور ایران ،رومانی ،ژاپن ،لهستان ،روسیه و اوکراین
در س��الن 6هزار نفری غدیر ارومیه برگزار شد و در
پایانتیمملیکشورمانبااقتداربهمقامقهرمانیرسیدوتیمهایژاپنورومانیبهترتیب
دوم و سوم شدند .بنا بر این گزارش مسابقات در سه وزن برگزار شد که در وزن منفی70
کیلوگرمرحیمکریمینسبازایرانصاحبگردناویزطالشدوانتونیوگریگورسکیو
از رومانی و یوکوها هارادا و ناریا کیمورا از ژاپ��ن به ترتیب به مقام های دوم تا چهارم
رسیدند .در وزن منهای 80کیلوگرم ماساناگا ناکامورا از ژاپن قهرمان شد و موسی باقری
از ایران ،کیگا شاماتوا از روسیه و سلطان توخان از اوکراین عناوین دوم تا چهارم را کسب
کردند و در وزن به اضافه 80کیلوگرم نیما فیضی از ایران دیگر نماینده کشورمان امین
عظیمیراشکستدادوقهرمانشدویوتاتاکاهاشیازژاپنومارسینپراچینوازلهستان
سوم و چهارم شدند .گفتنی است رحیم کریمی نسب ،موسی باقری و امین عظیمی از
بازیکنان تیم موسسه مالی و اعتباری مهر در لیگبرتر سبک های ازاد کاراته می باشند که
این بار در قالب تیم ایران توانستند افتخار افرینی کنندg.
صعود بیمه اسیا در میان 100شرکت برتر
بیمه اسیا به عنوان بزرگ ترین بیمه خصوصی
کشور با سه رتبه صعود در جایگاه شصتم100شرکت
برتر ایران قرار گرفت.براس��اس گزارش س��ازمان
مدیریت صنعتی ،بیمه اسیا برای چهاردهمین سال
متوالی به عنوان برترین شرکت بیمه خصوصی کشور
در میان100شرکت برتر ایران معرفی شده استg.
رئیس کل بانک مرکزی خبر داد
برای ضرب سکه مشکل نداریم
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به ذخایر
طالی بانک مرکزی عنوان کرد« :هیچ یک از
ش��ایعاتی که در مورد عدم تحویل سکه های
پیش فروش ش��ده با م��دت زم��ان چهار و
شش ماهه مطرح می ش��ود ،صحت ندارد».
رئیس کل بانک مرک��زی از تحویل به موقع
سکه های پیش فروش شده بانک مرکزی خبر
داد و گفت« :بانک مرکزی ذخایر کافی برای
ضرب سکه دارد ».محمود بهمنی در پاسخ به این سوال که توقف فروش سکه با
زمان تحویل چهار و شش ماهه باعث ایجاد شائبه عدم تحویل به موقع سکه توسط
بانک مرکزی به مشتریان شده است ،گفت« :بانک مرکزی سکه های پیش فروش
خود را در موعد مقرر به مشتریان تحویل خواهد داد ».رئیس کل بانک مرکزی با
اشاره به ذخایر طالی بانک مرکزی عنوان کرد« :هیچ یک از شایعاتی که در مورد
عدم تحویل سکه های پیش فروش ش��ده با مدت زمان چهار و شش ماهه مطرح
می شود ،صحت ندارد».
وی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی به میزان کافی سکه ضرب کرده است و
می تواند سکه های پیش فروش شده را به مشتریان ارائه کند ،افزود« :د ر حال حاضر
ظرفیت تولید س��که با زمان تحویل چهار و شش ماهه به حداکثر رسیده است».
به گفته بهمنی ،دغدغه بانک مرکزی تحویل به موقع سکه های پیش فروش شده
در موعد مقرر است؛ بنابراین این امر به معنای این نیست که بانک مرکزی ذخایر
کافی برای ضرب سکه ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به برنامه های بانک مرکزی برای کنترل قیمت
سکه ها در بازار افزود« :با ورود س��که های پیش فروش بانک مرکزی به بازار در
موعد مقرر ،قیمت س��که ها در بازار کاهش می یابد ».از ابتدای هفته جاری پیش
فروش سکه با زمان تحویل شش ماهه نیز مانند پیش فروش سکه با زمان تحویل
چهار ماهه هم متوقف شده است .در هفته جاری سکه با زمان تحویل هشت ماهه
با نرخ 598هزار تومان پیش فروش می ش��ود .محمود بهمنی ،رئیس کل بانک
مرکزی از پیش فروش 8هزار قطعه س��که خبرداد و گفت« :یکی از دغدغه های
بانک مرکزی این است که افرادی که یکی دو ماه قبل از بانک مرکزی به صورت
پیش فروش سکه خریداری کرده اند ،چگونه سودشان را تامین کنیم ،بنابراین بانک
مرکزی در این زمینه تصمیم گیری خواهد کرد ».عباس کمره ای ،مدیرکل ریالی و
نشر بانک مرکزی با اعالم اینکه قیمت های فعلی سکه در بازار مورد تایید بانک
مرکزی نیست ،نرخ سکه در بازار را فعال حبابی دانسته استg .
کوتاه از اقتصاد مثلت شماره117
بانک تج��ارت در تداوم حمایت از اقش��ار
اسیب پذیر و زندانیان نیازمند ،زمینه ازادی 23نفر
از زندانیان بدهکار دیه استان کرمان را فراهم کرد.
مدیریت شعب بانک تجارت در استان کرمان در
راستای برنامه های انسان دوستانه این بانک مبلغ
3/500/000/000ری��ال وجه بده��ی محکومان
بده��کار دیه در تصادف��ات رانندگی این اس��تان
به حساب های اعالم ش��ده را واریز کرد .بانک تجارت تاکنون با پرداخت 355
میلیارد و پانصد میلیون ریال تسهیالت ،زمینه ازادی 2503نفر از زندانیان نیازمند
و مشمول جرائم غیر عمد معرفی شده از سوی ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه
و کمک به زندانیان نیازمند در استان های مختلف کشور را فراهم اورده استg .
10هزار واحدی مسکن مهر استان قزوین از پروژه های
مهم سفر های اس��تانی هیات دولت در راستای تامین
مسکن برای اقشارکم درامد بود .بر این اساس شروع
پروژه مس��کن مهر ابیک در نیمه دوم س��ال ۸۸اغاز
ش��د و فاز دوم این پروژه نیز در سه ماهه نخست سال
۹۱به بهره برداری می ر سد .مدیر شعب بانک مسکن
اس��تان مرکزی با اش��اره به اینکه پروژه 501واحدی
مسکن مهر بسیجیان در اراک تا خرداد ماه سال ایند به
بهره برداری می رسد ،گفت« :بانک مسکن برای هر یک
از واحدهای این مجتمع صنعتی مبلغ 250میلیون ریال
تسهیالت اختصاص داده استg ».
قدردانی از بانک سپه
معاون امور اقتصادی وزیر اقتصاد و دبیر س��تاد هدفمندسازی یارانه ها با
اهدای لوح از بانک سپه قدردانی کرد .محمدرضا فرزین ،با اهدای لوح سپاس
به ملکی ،مدیراداره کل روابط عمومی و بازاریابی بانک سپه ،از تالش های این
بانک در اجرای هر چه بهتر همایش و نمایشگاه سالروز اجرای قانون هدفمندی
یارانه ها سپاسگزاری کردg .
83
مهندس پوستین دوز در جمع نمایندگی های سایپا دیزل:
شاخص های ارزیابی نمایندگی های فروش تغییر می کند
مهن��دس نعم��ت اهلل پوس��تین دوز ،در جم��ع
نمایندگی های فروش و خدمات پس از فروش سایپا
دیزل است« :امروزه در دنیا مهمترین بحث شرکت های
معتبر ،بازاریابی ،فروش ،اقتصاد و لجس��تیک است و
برندهایی می توانند در بازارهای جهانی ماندگار شوند
که همزمان با تولید ،ب��ه رعایت این موارد نیز بپردازند
که این امر در بازار ایران هم رایج اس��ت ».وی با اشاره
پروژه خط تولید ایران خودرو در سنندج
دستیابی به استاندارد رضایت مشتری
تولید و عرضه 11محصول
مهندس نجم الدین،
ب��ا اش��اره ب��ه اح��داث
کارخان��ه ایران خ��ودرو
در س��نندج گفت« :برای
اح��داث ای��ن کارخانه
200میلی��ارد ریال اعتبار
پیش بینی شده که 70درصد ان از سوی بانک های عامل
و بقیه توسط ش��رکت ایران خودرو و سرمایه گذاری
بخش خصوصی تامین می شود ».جواد نجم الدین در
خصوص راه ان��دازی و احداث این پروژه در اس��تان
کردستان افزود« :این واحد صنعتی در زمینی به مساحت
50هکتار و با مش��ارکت بخش خصوص��ی و دولتی
احداث می شود و انتظار داریم مسئوالن برای تسریع در
ساخت و بهره برداری از ان مشارکت داشته باشند ».وی
در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت« :هزینه
ساخت این واحد صنعتی از محل سرمایه گذاری بخش
خصوصی ،تسهیالت بانکی و ش��رکت ایران خودرو
تامین می شود .از مش��ارکت و س��رمایه گذاران بومی
در استان نیز برای س��اخت این واحد صنعتی استفاده
می شود ».مدیرعامل کارخانه ایران خودرو ادامه داد« :با
بهره برداری از این واحد صنعتی برای هزار و 800نفر به
صورت مستقیم ،زمینه اشتغال فراهم می شود و در کنار
ان زمینه توسعه صنایع وابسته و اشتغال بیشتری نیز در
این بخش تامین می شود ».نجم الدین ظرفیت تولیدی
این کارخانه را ساالنه 100هزار دستگاه خودرو عنوان
کرد و گفت «:این کارخانه در دو فاز مونتاژ ،رنگ و بدنه
احداث می شودg ».
درممیزی انجام شده
با حضور ممیزین ش��رکت
توف ن��ورد،TUV NORD
ش��رکت اپکو توانس��ت
گواهی نامه سیستمرسیدگی
به ش��کایات مش��تریان را
اخذ و در ممیزی مجدد ،گواهی نامه سیس��تم مدیریت
کیفیت خود را به مدت س��ه س��ال تمدید کند .کسب
گواهی نامه سیس��تم رس��یدگی به ش��کایات مشتریان
( )ISO10002:2004حاص��ل اج��رای برنامه هدفمند
مدیریت رس��یدگی به شکایات مش��تریان در شرکت
خودروهای سفارشی ایران خودرو (اپکو) است .ارائه
راهکارهای مناس��ب برای افزایش رضایت مشتریان،
ایجاد رویکرد مشتری گرایی در سازمان و ارتباط دو سویه
با مشتریان ،از جمله اقدامات انجام شده در حوزه رضایت
مشتریان اپکو از سالگذشتهبوده و رسیدگی سازمان یافته
و سریع به شکایات و درخواس��ت ها و در نهایت رفع
ریشه ای علل شکایات ،از جمله مزایای این سیستم است.
دانش باالی منابع انسانی ،توسعه چشمگیر شرکت در سه
سال اخیر و رویکرد مدیریت به خواسته مشتریان از نقاط
قوت اپکو در این ممیزی بوده که در سایه ان در ممیزی
مجدد از سوی ش��رکت توف نورد ،گواهی نامه سیستم
مدیریت کیفیت ( )ISO9001:2008اپکو که در سال87
اخذ کرده بود ،برای یک دوره سه ساله دیگرتمدید شود.
از جمله مزیت های این سیستم ،می توان به بهبود ساختار
س��ازمانی و ایجاد بهبود در س��طح کیفیت خدمات و
محصوالت اشاره کردg.
هاش��م یک��ه زارع،
مدیر عامل شرکت ایران
خودرو دیزل در همایش
نمایندگ��ی ه��ای مجاز
شرکت ایران خودرو دیزل
با بیان این مطلب گفت«:با
توجه به ش��رایط موجود و برنامه ریزی صورت گرفته
موفق شدیم در س��ال جاری بیش��ترین افزایش تولید
را در بین خودروسازان به دس��ت اوریم ».وی با تاکید
براینکه ایران خودرو دیزل موفق شد از تحریم سربلند
بیرون بیاید گفت« :هر ش��رکتی بتواند بیش از 20هزار
خودروی س��نگین تولید کنداینده خوبی در انتظار این
ش��رکت خواهد بود ».یکه زارع درم��ورد کامیون هوو
گفت«:در10ماه س��ال جاری خودروی ه��وو در بین
9برند از نظر تصادف دارای رتبه 5بود ولی بیش��ترین
تبلیغات منفی علیه این خودرو شده است ».مدیرعامل
ایران خودرو دیزل به برنامه های تولیدی شرکت ایران
خودرو دیزل در سال اینده اشاره کرد و گفت «:در سال
اینده چهارنوع کشنده ،س��ه نوع خودرو باری از جمله
سهند،اریا و خودروی دیگر تولید خواهد شد ».وی به
دیگر برنامه های این شرکت در سال اینده اشاره کرد و
گفت «:خودروی پیکاب از اول مهرماه سال 91دردو مدل
بنزینی و دیزلی با تیراژ 1500دستگاه تولید وروانه بازار
می شود ».یکه زارع در ادامه گفت« :با توجه به سیاست
ایران خ��ودرو دیزل در خصوص تولی��د اتوبوس های
درون شهری سه نوع اتوبوس 12متری18،متری و 24
متری در سال 91تولید خواهد شدg».
کلنگ زنی شد
در اپکو
کوتاه از اقتصاد مثلت شماره117
با حضور معاون اول رئیس جمهور صورت گرفت
اغاز احداث کارخانه تولید خودروی سایپا در استان کردستان
کلنگ احداث کارخانه تولید خودروی سایپا در استان
کردس��تان با حضور معاون اول رئیس جمهور ،اس��تاندار
کردستان و مقامات محلی شهرستان بیجار به زمین زده شد.
مراس��م کلنگ زنی پروژه احداث کارخانه خودروسازی
س��ایپا در بیجار با حضور محمدرضا رحیمی ،معاون اول
رئیس جمهور،استاندارکردستانومسئوالنمحلیدرمحل
احداث این کارخانه در ش��هر بیجار صورت گرفت .این پروژه با سرمایه گذاری سایپا و
بخش خصوصی زمینه اشتغال مستقیم بیش از 2500نفر را در فاز اول فراهم خواهد کرد.
این کارخانه در زمینی به مساحت بیش از 150هکتار در نزدیکی شهرستان بیجار احداث
شده و بر اساس پیش بینی ها با تولید ساالنه 105هزار دستگاه خودرو به بهره برداری خواهد
رسید .روند کامل تولید خودروهای پلت فرم X100و X200و تامین بخشی از نیاز صادراتی
گروه خودروسازی سایپا از اهداف تاسیس این پروژه خواهد بودg.
84
به اینکه شرکت سایپا دیزل با همکاری با برندهای
مطرحی چ��ون ولوو و رن��و ،توانس��ته جاده های
کشور را به تس��خیر دراورد از این شرکت می توان
به عنوان برندی تاثیرگذار در گروه سایپا و در صنعت
حمل ونقل کشور یاد کرد .مدیر عامل گروه سایپا در
ادامه خطاب به نماینده های فروش سایپا دیزل گفت:
«باید در این��ده ای نزدیک مفاهی��م و ادبیاتی چون
پیش فروش را تغییر داده و میزان تولید را بر اساس
بازار سنجی مناسبی که توسط نمایندگی ها صورت
می پذیرد ،برنامه ریزی کنیمg ».
ایران خودرو دیزل درسال 91
قائم مقام گروه خودروسازی سایپا خبر داد
ساخت کارخانه سایپای کردستان به دست متخصصان داخلی
کارخانه خودروس��ازی با همه تجهیزات به دس��ت
متخصصان گروه خودروس��ازی سایپا س��اخته می شود.
محمدسعیدفالحی،قائم مقاممدیرعاملگروهخودروسازی
سایپا در مراسم احداث کارخانه تولید خودروی سایپای
کردستان با بیان مطلب فوق اظهار داشت« :ساخت خطوط
تولید ربات های صنعتی ،خط رنگ برابر با استانداردهای
بین المللی ،تدارک زنجیره تامین مهندسی قطعات ،طراحی پلت فرم های جدید و ساخت
خودروهای بومی از توانمندی های گروه خودروس��ازی سایپاست که بدون هیچ گونه
وابستگی انجام می شود ».وی افزود« :کارخانه خودروسازی سایپا در استان کردستان با
سرمایه گذاری 3500میلیارد ریالی منجر به اشتغال مستقیم بیش از 2000نفر و اشتغال
وابسته نزدیک به 5000نفر خواهد ش��د ».وی تصریح کرد« :این کارخانه توسط گروه
خودروسازی سایپا و با همکاری گروه سرمایه گذاری مدلل احداث خواهد شدg».