ماهنامه مثلث شماره 73

‫پرونده ویژه‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره شصت و نهم ‪ 15 /‬اسفند ‪ 88/1389‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫یک هفته‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره هفتاد و سوم‪ 4 /‬اردیبهشت ‪ 84/ 1390‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫ضد امید‬ ‫ضد خانواده‬ ‫ پرونده ویژه مثلث درباره سینمای‬ ‫روشنفکری و “جدایی نادر از سیمین”‬ ‫پرماجرا‬ ‫پرونده ای درباره استعفا و ابقای‬ ‫حجت االسالم و المسلمین مصلحی‬ ‫با گفت و گو هایی از‪ :‬علی معلم‬ ‫حمید بهمنی‪ ،‬محمدتقی فهیم‬ ‫و رضا درستکار ‬ ‫رشد محور‬ ‫جدیدمقاومت‬ ‫گفت و گو با‬ ‫عالءالدین بروجردی‬ ‫محمدرئوف شیبانی‬ ‫صفحات ویژه افتاب در مثلث‬ ‫نخبگان درشوک‬ ‫تفاوت ساختار نظامی‬ ‫کشورهای خاورمیانه‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALASNEWS.IR‬‬ ‫اخالق بهتر است‬ ‫یا برد؟‬ ‫پیرامون جنجال پرسپولیس و استیل اذین‬ ‫فی قلوبهم مرض‬ ‫پرونده ای درباره خیانت های منافقین‬ ‫با یادداشت ها و گفت و گوهایی از‪ :‬حسن دانایی فر‬ ‫عزت اهلل شاهی‪،‬نمایندگان پارلمان عراق و دبیر کانون هابیلیان‬ ‫جلد دوم‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره شصت و نهم ‪ 15 /‬اسفند ‪ 88/1389‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫خانـــــ‬ ‫ـواده‬ ‫‪36 -49‬‬ ‫راه امام‬ ‫توطئه برای انزوای روحانیون‬ ‫ازجملهچیزهاییکهانهابررس��یدقی��قکردندودنبالش‬ ‫همباتبلیغاتوباطورهایدیگریعملکردند‪،‬قضیهبررس��ی‬ ‫رابطهبینروحانیونباهمورابطهبینروحانیونومردموکیفیت‬ ‫اینکه اینها در چه اوقاتی می توانند چ��ه اعمالی را انجام بدهند‬ ‫ودرچ��هزمان هاییمی توانندمردمرابس��یجکنند‪.‬تماماینها‪،‬‬ ‫کارشناس های انها در دفاترشان حتما نوشته اند و دنبالش هم‬ ‫فعالیت کرده اند‪ ،‬نه فعالیت یک بعدی‪ ،‬فعالیت چندین بعدی‪.‬‬ ‫انقدریکهمی توانستندروحانیونرادربینمردمخفیفمی کردند‬ ‫وانقدریکهمی توانستندمردمراازروحانیتجدامی کردندوبین‬ ‫خود روحانیون اختالف ایجاد می کردند و چنانچه این مطلب را‬ ‫کافی نمی دانستند ‪ -‬و نمی دانستند ‪ -‬با گماشتن بعضی عوامل‬ ‫خودشانبافش��ارکارهاراانجاممیدادند‪.‬شما‪،‬شایدکمازشما‬ ‫باشدکهزمانرضاخانرادرککردهباشد‪.‬قضیهامدنرضاخان‬ ‫به تهران و کودتای رضاخان یک امر عادینبود که من باب اتفاق‬ ‫یکنفرادم‪-‬مثال‪-‬عامیلشکریبیایدوکودتاکندودنبالشهم‬ ‫انطوراعمالباشدودنبالشهمانطوراعمال‪.‬ابتدااینرااوردندو‬ ‫کلمهبهکلمهانطورکهانسانحدسمی زند‪،‬بهاوبرنامهدادندوراه‬ ‫نشاندادند‪.‬ابتداباظاهرمقدسیوعالقهبهاسالم‪،‬عالقهبهروضه‬ ‫حضرتسیدالشهدااینطورعالقه هارابهاونشاندادندواوهمخوب‬ ‫عملمی کرد‪.‬مندرروضه ایکهگمانمی کنممالارتشبود‪،‬در‬ ‫جوانی‪،‬دراوایلجوانی‪،‬درروضهانهارفته امودس��ته جاتیکهاز‬ ‫ارتشی هانوحه خوانیمی کردندوسینه زنیمی کردند‪،‬دیدم‪.‬این‬ ‫ابتدائابااینسالحواردشددرکشورما؛یعنی‪،‬اوردندشدرکشور‬ ‫ما‪،‬باقلدری‪،‬انهاییکهمراکزقدرتبودند؛کنارگذاشتوعشایر‬ ‫و کسانی [را] که قدرتی در ایران داشتند؛ انها را با قلدری و نقشه‬ ‫شکستدادوکنارگذاشتوبعدازاینکهیکقدریاستقرارپیدا‬ ‫کردپایش‪،‬شروعکردبهاننقشهدوم‪.‬‬ ‫نقشه دوم این بود که اس�لام را هر چه می تواند‪ ،‬از ان قیچی‬ ‫کند‪.‬بهروحانیونکهمبداءامورمردمبودندومرجعمردمبودندو‬ ‫هریکی شاندریکدهیادریکشهریادریکاستاننفوذداشتند‬ ‫و می توانستند یک وقت مردم را بسیج کنند‪ ،‬روحانیون را انقدر‬ ‫تضعیفکرد‪،‬انقدرباتبلیغاتاینهاراتضعیفکردکهشوفرهااینها‬ ‫راسوارنمی کردند‪.‬یکیازدوستانمن–خدا رحمتشکند‪-‬گفت‪:‬‬ ‫مناراکبودم‪،‬می خواستمبیایمقم‪.‬رفتمکهاتومبیلیرااجارهکنم‬ ‫برای امدن‪ .‬ان ش��خصگفت که ما قرار داده ایم با خودمان ‪ -‬ان‬ ‫شوفر گفت ‪ -‬که دو طایفه را سوار اتومبیل نکنیم‪ :‬یکی فواحش‬ ‫ویکیاخوندهارا!اینطورتحقیرکردند‪.‬اینتحقیرنهاینکهیک‬ ‫مطلبیبودکهمنباباتفاقرضاخانمی خواستاینکاررابکند‪،‬‬ ‫این نقش��ه ای بود که روحانی از باب اینکه می توانست یک وقت‬ ‫یککشوریرابههمبزندویکناحیه ایرابسیجکند‪،‬اینقدرت‬ ‫بایدگرفتهبش��ود‪.‬اینقدرتراکوششکردندوگرفتند؛یعنی‪،‬‬ ‫روحانیونرامنزویکردندوازهرجاهمکهیکصداییازانهابلند‬ ‫می شدویکقیامیمی کردند‪،‬انراخفهمی کردند‪.‬ازمشهدبود‪،‬‬ ‫علمایمشهدیکوقتقیامکردند‪،‬گرفتندهمهرا؛مثلمرحوم‬ ‫اقازادهکهانوقتانقدرقدرتداش��ت‪،‬اوراهمگرفتند‪.‬مرحوم‬ ‫اقامیریونسکهانوقتدرمش��هدبودندوعدهزیادیازعلمارا‬ ‫گرفتندواوردنددرتهرانومرحوماقازادهرابایکشب کالهازتوی‬ ‫خیابانمی بردندبهدادگاهبرایمحاکمه‪.‬یکنفریکهدرخراسان‬ ‫انقدرقدرتداشت‪،‬اینقدراوراتحتسلطهاوردند‪.‬واینمساله ای‬ ‫نبودکهرضاخانبااقازادهمخالفباشد‪،‬نه‪،‬مسالهاساسیبودکه‬ ‫بایداخوندنباشد‪.‬زور‪،‬دنبالشتبلیغاتدامنه دار‪،‬اشعاراشخاصی‬ ‫کهمنحرفبودندوهکذا‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫جدایی یک خانواده‬ ‫سینمای موسوم به روشنفکری در ایران عالوه بر‬ ‫بحث همیشگی مربوط به معیارها و سنجش های‬ ‫بین الملل��ی و وطنی همواره از منظر ارتباط با متن‬ ‫جامع محل تفس��یر و تردید بوده است‪ .‬مخصوصا‬ ‫که معموال فیلم های منسوب به این دسته از فیلم ها‬ ‫از نظ��ر ویژگی های فن��ی و هن��ری در زمره اثار‬ ‫توانمند و تاثیرگذار بوده و به همین دلیل از توجه‬ ‫بیشتری برخوردار بوده اند‪ .‬در این شماره سینمای‬ ‫روشنفکری ایران را به بهانه نمایش فیلم جدایی‬ ‫نادر از سیمین بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫‪8 -13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫نگارش صحیح تاریخ اگاهی جامعه را‬ ‫باال می برد ‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اس�لامی‬ ‫چهارش��نبه گذشته در دیدار مس��ئوالن و محققان مرکز‬ ‫اس��ناد انقالب اس�لامی‪ ،‬تدوین و ن��گارش تاریخ دقیق و‬ ‫صحیح انقالب اس�لامی را ب��ه لحاظ ام��واج تاثیرگذار و‬ ‫الهام بخش ان‪ ،‬بسیار مهم و ضروری خواندند‪.‬‬ ‫‪14 -25‬‬ ‫سیاست‬ ‫هفته پرماجرا ‬ ‫ماجرای اس��تعفای حی��در مصلحی وزی��ر اطالعات هفته‬ ‫گذش��ته با حاش��یه های بس��یاری همراه بود‪ .‬پس از انکه‬ ‫محمود احمدی نژاد رئیس جمهور با اس��تعفای او موافقت‬ ‫کرد‪ ،‬نامه رهب��ر معظم انقالب به وزی��ر اطالعات باعث‬ ‫شد تا روند ماجرا تغییر کند و مصلحی به دفتر کار خود‬ ‫بازگردد‪.‬‬ ‫‪26 -35‬‬ ‫اعراب در تنگنا ‬ ‫بین الملل‬ ‫تحوالت خاورمیانه هر روز رنگ و بوی جدیدی به خود‬ ‫می گیرد و باوجود گذشت زمان نتیجه ان غیرقابلی پیش‬ ‫بینی اس��ت‪ .‬در حال حاضر لیبی به مرکز توجه این بحران‬ ‫تبدیل شده اس��ت‪ .‬این در حالیست که تحوالت بحرین و‬ ‫یمن نیز بسیار حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫‪57 -81‬‬ ‫افتاب‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫فی قلوبهم مرض‬ ‫پرونده سیاه منافقین در قتل و کشتار مردم ایران در کنار خیانت به‬ ‫خاک و وطن در جنگ ‪8‬ساله این گروه تروریستی را نزد مردم ایران‬ ‫به شدت منفور کرده است ‪ .‬این صفحات بازخوانی بیش از ‪ 30‬سال‬ ‫جنایت منافقین است‪.‬‬ ‫‪50 -55‬‬ ‫ورزش‬ ‫اخالق بهتر است یا برد؟‬ ‫بهترین جمله را سرمربی گران تیم ملی گفت؛ وقتی تازه به هتل رسیده بود و دید‬ ‫که ورزشگاهی که تا چند دقیقه قبل در ان فوتبال بازی می کنند‪ ،‬تبدیل به رینگ‬ ‫بوکس ش��ده و هر کدام از س��فیدها‪ ،‬قرمزی را مورد ضرب و ش��تم قرار می داد و‬ ‫بالعکس‪.‬‬ ‫‪57 -81‬‬ ‫انق�لاب های اخیر در منطقه و موج بیداری اس�لامی بی��ش از پیش چهره رژیم‬ ‫صهیونیستی را به دلیل نزدیکی به رژیم های دیکتاتور منطقه فاش ساخت‪ .‬در این‬ ‫فضا رژیم صهیونیستی دوباره در غزه دست به جنایت زده است‪.‬‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی ‬ ‫دبیر دین و تاریخ‪ :‬علیرضا شاکر‬ ‫دبیر جهان اسالم ‪ :‬سید فرید موسوی ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫اعضایتحریریهوهمکاران‪:‬مریماسماعیل پور‪-‬ابوالقاسمغالمی‪-‬احسانابطحی‪-‬امیدکرمانی ها‪-‬فاطمهمیرزایی‪-‬شیماغفاری‪-‬زهراراد‬ ‫عاطفه کربالئی ‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حسین غالمی ‪ -‬شادی خوشکار خیری ‪ -‬هادی احمدی ‪ -‬حمید رضا نصیری نژاد‬ ‫مسعود نجفی ‪ -‬شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق ‪ -‬مهسا عادلی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی‪ -‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی و مهدی ابراهیمی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو ‪ -‬فاطمه صیدی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫با تش��کر از‪ :‬دکتر احمد اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهندس واعظی ‪ -‬سردار رمضان ش��ریف ‪ -‬ایت اهلل ابراهیمی ‪ -‬غالم حسن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬علی ولی زاده ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس نجم الدین ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی‬ ‫سید عارف علوی‪ -‬مهندس امینی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫امور مشترکین‪ :‬تلفن‪88403854 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬شهرک قدس‪ ،‬خیابان شهید دادمان‪ ،‬خیابان فالمک شمالی‪ ،‬کوچه یکم‪ ،‬پالک ‪ - 10‬تلفن‪88580610 :‬‬ ‫عکس‪ :‬سایت دولت‪ /‬روزبه جدیدالسالم‬ ‫جنایتی دوباره‬ ‫افتاب‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬ارزو دیلمقانی ‬ ‫خبرنامه‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫رهبر معظم انقالب در دیدار با مسئوالن و محققان مرکز اسناد انقالب اسالمی‪:‬‬ ‫نگارش صحیح تاریخ اگاهی جامعه را باال می برد‬ ‫‪8‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫چهارش��نبه گذشته در دیدار مسئوالن و محققان مرکز‬ ‫اسناد انقالب اسالمی‪ ،‬تدوین و نگارش تاریخ دقیق و‬ ‫صحیح انقالب اسالمی را به لحاظ امواج تاثیرگذار و‬ ‫الهام بخش ان‪ ،‬بسیار مهم و ضروری خواندند و تاکید‬ ‫کردن��د‪« :‬در نگارش تاریخ انقالب اس�لامی‪ ،‬ارتقای‬ ‫کیفیت و توجه به میلیون ها مخاطب نس��ل جوان که‬ ‫اطالع دقیقی از انقالب اسالمی و مسائل مربوط به ان‬ ‫ندارند‪ ،‬باید در اولویت اول قرار گیرد‪».‬‬ ‫ایش��ان مقول��ه تاری��خ را از نظ��ر پر ک��ردن خالء‬ ‫تجربه در مخاطب به ویژه نس��ل جوان بسیار مهم‬ ‫دانس��تند و افزودند‪« :‬نگارش صحیح تاریخ موجب‬ ‫کس��ب تجربه برای مردم و ب��اال بردن اگاهی ها در‬ ‫جامعه خواهد ش��د‪».‬‬ ‫رهبرمعظ��م انقالب اس�لامی با اش��اره به مس��ائل‬ ‫مربوط به انقالب مش��روطه ب��ه عنوان یک نمونه از‬ ‫حوادث تاریخ معاصر ک��ه زمینه های تجربه اندوزی‬ ‫فراوان��ی دارد‪ ،‬خاطرنش��ان کردن��د‪« :‬عل��ت بروز‬ ‫انقالب مش��روطه همانن��د انق�لاب اس�لامی ایران‪،‬‬ ‫فکره��ا‪ ،‬ایده ها‪ ،‬ارمان ها و خواس��ت های مردم بود‬ ‫ک��ه با رهبری روحانیت و با نثار جان خود به میدان‬ ‫امدند اما متاس��فانه این انقالب به وس��یله انگلیس‬ ‫به انحراف کش��انده شد و بعد از پانزده سال از ان‪،‬‬ ‫دوران حکومت دیکتاتوری سیاه و وابسته رضاخان‬ ‫اغازش��د‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای ریشه حوادث تلخ دوران‬ ‫محمدرض��ا پهل��وی را نیز در دوره مش��روطه و به‬ ‫انحراف کشانده شدن انقالب مردم دانستند و تاکید‬ ‫کردن��د‪« :‬اگرچه جن��س انقالب مش��روطه همانند‬ ‫انقالب اس�لامی بود‪ ،‬اما ابعاد انقالب اسالمی ایران‬ ‫بس��یار فراتر و عمیق تر از ان است‪ ».‬ایشان افزودند‪:‬‬ ‫«بر همین اس��اس و ب��ه دلیل افزای��ش اگاهی های‬ ‫سیاس��ی جامعه‪ ،‬گس��ترش ارتباط��ات بین المللی و‬ ‫بیداری عظیم م��ردم‪ ،‬تاریخ نگاری در مورد انقالب‬ ‫اس�لامی ای��ران با تاری��خ نگاری های دیگر بس��یار‬ ‫متفاوت است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای تدوین و نگارش تاریخ‬ ‫چنی��ن انقالب با عظمتی را نیازمن��د توجه جدی به‬ ‫کیفیت تاریخ نگاری دانس��تند و خاطرنش��ان کردند‪:‬‬ ‫«در ن��گارش تاریخ انقالب اس�لامی بای��د کیفیت‬ ‫نگارش‪ ،‬کیفیت اس��تحصال مطلب‪ ،‬کیفیت در نحوه‬ ‫ارائ��ه مطلب و کیفیت در گزین��ش اولویت ها حتما‬ ‫مدنظر قرار گیرند‪».‬‬ ‫ایشان تاکید کردند‪« :‬مطالب باید به گونه ای باشد که‬ ‫مخاطب را اقناع کند‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب اسالمی‪ ،‬تهیه جدول زمانی برای‬ ‫ن��گارش اولویت های مورد نظ��ر در تاریخ انقالب‬ ‫اس�لامی را ضروری خواندن��د و افزودند‪« :‬انتخاب‬ ‫مخاط��ب نیز یکی دیگر از مس��ائل مهم در نگارش‬ ‫تاری��خ انقالب اس�لامی اس��ت‪ ،‬زی��را اصلی ترین‬ ‫مخاط��ب ای��ن تاری��خ‪ ،‬نس��ل جوانی اس��ت که از‬ ‫ل��زوم نوس��ازی پادگان ه��ا و ایج��اد فضای‬ ‫مناس��ب برای نیروها‬ ‫حض��رت ایت اهلل خامن��ه ای‪ ،‬رهب��ر معظم انقالب‬ ‫اس�لامی هفته گذشته در دیدار جمعی از فرماندهان‬ ‫ارتش ب��ا گرامیداش��ت ‪ 29‬فروردی��ن‪ ،‬روز ارتش‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران و قدردانی از تالش های‬ ‫بس��یار خوب ارتش تاکید کردند‪« :‬باید با اس��تفاده‬ ‫از فرصتی ک��ه خداوند متعال برای خدمت در نظام‬ ‫جمهوری اس�لامی فراهم کرده‪ ،‬هم��ه ظرفیت ها و‬ ‫توانایی های فکری و عملی به میدان اورده ش��ود‪».‬‬ ‫فرمانده کل قوا خاطرنشان کردند‪« :‬در هر عرصه ای‬ ‫ک��ه توانایی های فکری و عمل��ی خالصانه به میدان‬ ‫اورده شوند‪ ،‬کمک و لطف الهی شامل حال خواهد‬ ‫شد و زمینه موفقیت های روزافزون به وجود خواهد‬ ‫امد‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت ا هلل خامن��ه ای ب��ا تاکی��د ب��ر ل��زوم‬ ‫زمان بن��دی دقیق ب��رای اجرای طرح ه��ا‪ ،‬افزودند‪:‬‬ ‫«یک��ی از م��واردی ک��ه باید م��ورد توج��ه جدی‬ ‫نیروهای مس��لح به ویژه ارتش قرار گیرد‪ ،‬نوسازی‬ ‫پادگان ه��ا و ایج��اد فض��ای مناس��ب کار ب��رای‬ ‫نیروهاست‪».‬‬ ‫در این دیدار امیر سرلش��کر صالح��ی‪ ،‬فرمانده کل‬ ‫ارت��ش و امیرس��رتیپ پوردس��تان فرمان��ده نیروی‬ ‫زمینی ارت��ش‪ ،‬گزارش��ی از طرح ه��ا و برنامه های‬ ‫انجام گرفته و در دست اقدام ارائه کردند‪ .‬در ابتدای‬ ‫این دی��دار نماز جماع��ت ظهر و عص��ر به امامت‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی اقامه ش��د‪g .‬‬ ‫ازادی مهندسان ربوده شده ایرانی در افغانستان‬ ‫هدف نامعلوم ربایندگان ناشناس‬ ‫دوش��نبه گذش��ته یک مقام دولتی افغان از ربوده‬ ‫ش��دن ‪ 12‬نفر از مهندس��ان یک شرکت راه سازی‬ ‫خصوص��ی ایرانی ک��ه در حال س��اخت جاده و‬ ‫راه سازی در جاده میل ‪ 78‬در منطقه فراه افغانستان‬ ‫بودند‪ ،‬از س��وی افراد مس��لح ناش��ناس خبر داد‪.‬‬ ‫نقیب اهلل فراهی‪ ،‬سخنگوی والی فراه اظهار داشت‪:‬‬ ‫«این افراد عصر یکش��نبه گذشته همراه دو خودرو‬ ‫از منطقه حس��ن‏اباد در این والیت ربوده شدند‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه افراد ربوده ش��ده در یک شرکت‬ ‫س��اختمانی و در حال ساخت یک مرکز اموزشی‬ ‫برای پلیس افغانستان بودند‪ ،‬از تالش برای رهایی‬ ‫این افراد خبر داد‪.‬‬ ‫این خبر با واکنش ش��دید ایران مواجه شد‪ .‬رامین‬ ‫مهمانپرس��ت‪ ،‬س��خنگوی وزارت امور خارجه با‬ ‫تایید ربوده شدن ‪ 12‬مهندس ایرانی در افغانستان‬ ‫گفت‪« :‬در حال پیگیری موضوع هس��تیم‪».‬‬ ‫او گفت‪« :‬مس��ئوالن وزارت امور خارجه از طریق‬ ‫س��فارت افغانس��تان در تهران و نیز سفارت ایران‬ ‫در کابل‪ ،‬موضوع را از طریق مقامات و مس��ئوالن‬ ‫محلی افغانس��تان پیگیری می کنند‪».‬‬ ‫سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه مقامات‬ ‫افغان قول مس��اعد برای پیگیری موضوع داده اند‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬به انها اعالم کرده ایم که به مسئولیت خود‬ ‫در قب��ال اتباع ایران��ی عمل کنن��د و در این باره‬ ‫اقدام ف��وری و جدی انجام دهند‪ ».‬مهمانپرس��ت‬ ‫تاکید کرد که دولت افغانستان در زمینه حفظ جان‬ ‫مهندسان ایرانی ربوده شده و پیگیری برای ازادی‬ ‫هرچه سریع تر انان مسئول است‪.‬‬ ‫مجل��س نی��ز در این ماجرا س��اکت ننشس��ت و‬ ‫خواستار اقدام جدی برای ازادی مهندسان ایرانی‬ ‫ربوده ش��ده در افغانستان ش��د‪ .‬پس از این تذکر‬ ‫بود که وزیر کش��ور سه ش��نبه گذش��ته در جلسه‬ ‫کمیس��یون امنیت ملی و سیاست خارجی حضور‬ ‫یافت و عالوه بر ارائه گزارشی در مورد اقدامات‬ ‫انجام ش��ده برای مقابله با ناامنی های غرب کشور‬ ‫و خوزستان‪ ،‬وعده داد که « دوازده مهندس ربوده‬ ‫ش��ده در افغانس��تان به زودی ازاد خواهند ش��د»‬ ‫در این جلس��ه اعضای کمیسیون سوالی در مورد‬ ‫اقدام��ات وزارت کش��ور ب��رای ازادی دوازده‬ ‫مهندس ربوده ش��ده ایرانی در افغانس��تان مطرح‬ ‫کردند‪ .‬وزیر کش��ور نیز پاس��خ داد که ابتدا تصور‬ ‫می ش��د این کار توس��ط طالبان انجام ش��ده اما با‬ ‫پیگیری های وزارت کش��ور مشخص شد که این‬ ‫اقدام از جانب طالبان نبوده اس��ت‪.‬‬ ‫چهارش��نبه گذش��ته نیز فدا حس��ین مالکی درباره‬ ‫اخرین وضعیت مهندس��ان ایرانی ربوده ش��ده در‬ ‫افغانس��تان گفت‪« :‬با توجه به مذاکرات انجام شده‬ ‫با ادم ربایان منتظر اقدامات جدی در جهت تحویل‬ ‫گرفتن مهندس��ان ایرانی هس��تیم‪ ».‬س��فیر ایران در‬ ‫افغانستان خاطرنش��ان کرد‪« :‬سه شنبه شب گذشته‬ ‫با وزیر کش��ور افغانستان و فرماندهان مرزبانی این‬ ‫کشور گفت وگو هایی انجام شد و بر اساس مذاکراتی‬ ‫که با ادم ربایان بوده به احتمال قوی منتظر اقدامات‬ ‫جدی در جهت تحویل مهندس��ان ایرانی هستیم‪».‬‬ ‫وی در پاسخ به این پرسش که ایا تاکنون مشخص‬ ‫ش��ده اس��ت که رباین��دگان چه مطالبات��ی دارند؟‬ ‫گف��ت‪« :‬اولویت اول ما این اس��ت که به هر طریق‬ ‫ممکن به ویژه از طریق مس��المت امیز مهندسان و‬ ‫هموطنان مان به زودی ازاد ش��وند‪ ،‬تاکید ما نیز در‬ ‫گفت وگوهایی که با مقامات دولت افغانس��تان که‬ ‫همکاری خوبی تاکنون داشته اند این بوده است که‬ ‫اقدامی صورت نگیرد که مش��کلی برای انها ایجاد‬ ‫شود‪ .‬قطعا این اولویت اول ماست‪».‬‬ ‫س��فیر ایران در کابل در پاس��خ به این سوال که ایا‬ ‫مشخص شده اس��ت که ربایندگان چه خواسته ای‬ ‫دارن��د؟ اظهار ک��رد‪« :‬این موضوعی اس��ت که در‬ ‫دس��ت بررسی اس��ت و موضوع بررس��ی و طرح‬ ‫خواسته یا خواسته هایی که انها دارند اولویت بعدی‬ ‫ماس��ت‪ ».‬مالکی دست داش��تن عوامل خارجی در‬ ‫این ادم ربایی را رد نکرد‪ .‬سرانجام عصر چهارشنبه‬ ‫اعالم ش��د که مهندس��ان رب��وده ش��ده ایرانی در‬ ‫افغانستان ازاد شده اند‪.‬‬ ‫مدیرکل راه و ترابری خراسان جنوبی با تایید خبر‬ ‫ازادی گروگان ه��ای ایرانی گف��ت‪« :‬این افراد که‬ ‫جزو مهندس��ان راهس��ازی بودند با هلی کوپتر به‬ ‫هرات افغانس��تان منتقل ش��دند‪».‬‬ ‫ابراهیم نصری اظهار داش��ت‪ 12« :‬نفر از مهندسان‬ ‫اداره راه بعد از پیگیری های فراوان ظهر چهارشنبه‬ ‫ازاد ش��دند‪ ».‬وی تاکی��د ک��رد‪« :‬بر اس��اس اعالم‬ ‫نماینده م��ا‪ ،‬گروگان های ایرانی ب��ا هلی کوپتر به‬ ‫هرات افغانستان منتقل شدند تا از این طریق وارد‬ ‫خاک کشورمان شوند‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫ح��وادث انقالب اس�لامی و جزئی��ات‪ ،‬انگیزه ها و‬ ‫پیامدهای ان اطالعی ندارد‪».‬‬ ‫حض��رت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬مردم کش��ورهای دیگر‬ ‫را یک��ی دیگ��ر از مخاطبان تاریخ انقالب اس�لامی‬ ‫دانس��تند و خاطرنش��ان کردند‪« :‬مردم جهان عمدتا‬ ‫اطالع��ات دقیق��ی از تاریخ انقالب اس�لامی ایران‬ ‫ندارند‪ ،‬در حالیکه در مورد تاریخ انقالب های دیگر‬ ‫دنی��ا کتاب ها و رمان های متعدد و جذابی نوش��ته و‬ ‫ ترجمه شده است‪».‬‬ ‫ایش��ان همچنین بر لزوم ارتباط مرکز اسناد انقالب‬ ‫اس�لامی با نویس��ندگان‪ ،‬هنرمندان و مستندس��ازان‬ ‫انقالبی تاکید کردند و افزودند‪« :‬امروز س��ینماگران‪،‬‬ ‫مستندس��ازان و رمان نویس��ان انقالب��ی فراوانی در‬ ‫کش��ور هستند که باید دستمایه قوی کار به انها داده‬ ‫شود‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی استفاده از ظرفیت های‬ ‫فضای مجازی را مهم خواندند و تاکید کردند‪« :‬قرار‬ ‫دادن اس��ناد متقن و جهت دهنده در فضای مجازی‪،‬‬ ‫به بس��یاری از محققان و نویس��ندگان کمک شایانی‬ ‫خواهد ک��رد‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامن��ه ای همچنین‬ ‫با اش��اره ب��ه تدوین خاط��رات ش��فاهی در عرصه‬ ‫تاریخ ن��گاری انق�لاب اس�لامی ایران خاطرنش��ان‬ ‫کردن��د‪« :‬از اف��ات اینگون��ه تاریخ نگاری ها‪ ،‬برخی‬ ‫اظهارنظره��ای غیرواقع��ی و ارائ��ه دیدگاه ه��ای‬ ‫تغیی��ر یافته امروزی به ج��ای دیدگاه های واقعی ان‬ ‫دوره تاریخی اس��ت‪».‬‬ ‫در ابت��دای ای��ن دی��دار روح اهلل حس��ینیان‪ ،‬رئیس‬ ‫مرکز اس��ناد انقالب اس�لامی گفت‪« :‬پژوهش��گران‬ ‫این مرکز‪ ،‬ت�لاش دارند تاریخ انقالب اس�لامی را‬ ‫بشناس��ند و ب��دون هیچ گونه انح��راف و تغییر‪ ،‬این‬ ‫حادثه با عظمت را توصیف کنند‪ ».‬حسینیان با اشاره‬ ‫به تالش مرکز اسناد انقالب اسالمی برای باال بردن‬ ‫کیفیت کارهای عرضه ش��ده افزود‪« :‬با تالش بیشتر‬ ‫همه محققان و پژوهش��گران امیدواریم محصوالت‬ ‫مرکز به مرجعی برای جامعه علمی و جوانان تبدیل‬ ‫شود‪».‬‬ ‫‪9‬‬ ‫گزارش ‪1‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫رونمایی از دستاوردهای جدید نظامی‬ ‫پیام ایران به تهدیدات احتمالی بیگانگان‬ ‫‪10‬‬ ‫رژه روز ارتش س��ال ‪ 1390‬با نمایش گوش��ه هایی از‬ ‫دس��تاوردها‪ ،‬توانایی ها و قابلیت های ارتش جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران دوشنبه گذشته همچون سال های پیش‬ ‫در کنار حرم مطهر امام خمینی(ره) برگزار شد‪.‬‬ ‫در ای��ن مراس��م‪ ،‬نیروه��ای چهارگانه ارتش ش��امل‬ ‫نیروهای زمینی‪ ،‬هوایی‪ ،‬دریایی و پدافند هوایی ارتش‬ ‫بخش��ی از توانمندی ه��ای خ��ود را در عرصه دفاعی‬ ‫کشور به نمایش گذاشتند‪.‬‬ ‫رژه یگان ه��ای نمون��ه ارتش ب��ا انج��ام رژه هوایی‬ ‫جنگنده ه��ای نیروی هوای��ی‪ ،‬بالگرده��ای هوانیروز‬ ‫و انج��ام عملیات چترب��ازی همراه ب��ود‪ .‬پس از رژه‬ ‫یگان ه��ای نمونه پی��اده‪ ،‬یگان های حام��ل نیروهای‬ ‫چهارگانه ارتش به ترتیب از مقابل جایگاه رژه رفتند‪.‬‬ ‫در ابت��دای رژه یگان ه��ای حام��ل ارت��ش جمهوری‬ ‫اس�لامی ای��ران‪ ،‬بخش��ی از تجهی��زات مخابراتی با‬ ‫توانمندی برق��راری ارتباطات رادیوی��ی در باندهای‬ ‫مختل��ف و بهره گیری از س��ایت های ش��نود متحرک‬ ‫مجهز به جدیدترین سیس��تم های تجسس‪ ،‬رهگیری‪،‬‬ ‫ضب��ط و مراقبت که ب��ه منظور جم��ع اوری اخبار و‬ ‫اطالعات مورد نیاز از ش��بکه های ارتباطی دشمن در‬ ‫صنایع دفاعی کش��ورمان س��اخته ش��ده اند به نمایش‬ ‫گذاشته شد‪.‬‬ ‫تجهی��زات م��درن‪ ،‬امن و پای��دار طراحی ش��ده در‬ ‫مقاب��ل تهاجم ه��ای ضدالکترونیکی ب��ا قابلیت انجام‬ ‫ماموریت های تخصصی در س��امانه های فرماندهی و‬ ‫کنترل در بخش ه��ای زمینی‪ ،‬پدافند هوایی و دریایی‪،‬‬ ‫بخ��ش دیگ��ری از توانمندی ه��ای مخابراتی ارتش‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران بود که در رژه روز ارتش به‬ ‫نمایش درام��د‪ .‬در رژه یگان های حامل نیروی زمینی‬ ‫ارت��ش‪ ،‬موتورس��یکلت های چهار چ��رخ‪ ،‬خودروی‬ ‫تاکتیکی ‪ 1/14‬تن س��فیر به صورت بهینه سازی شده‪،‬‬ ‫خودروی تاکتیکی رنجر و خودروی تهاجمی سبک‪،‬‬ ‫رمل نورد س��مندر با قابلیت نصب انواع س�لاح های‬ ‫سبک و متوس��ط و همچنین موش��ک انداز طوفان به‬ ‫نمایش گذاشته شد‪.‬‬ ‫یک��ی از بخش های قابل توج��ه رژه یگان های حامل‬ ‫نیروی زمینی ارتش‪ ،‬نمایش سالح اخگر بود که شامل‬ ‫یک تیربار ش��ش لول با کالیبر ‪ 7/62‬میلی متر اس��ت و‬ ‫قابلیت ش��لیک چهارهزار و ‪ 500‬تا شش هزار گلوله‬ ‫در دقیقه را داراس��ت‪ .‬س�لاح اخگر نصب شده روی‬ ‫خودروی رنجر در کش��ورمان به تولید انبوه رس��یده‬ ‫که در رژه امس��ال تعدادی از انها ب��ه نمایش درامد‪.‬‬ ‫در رژه یگان ه��ای حامل نیروی زمینی ارتش تعدادی‬ ‫از تانک های این نیرو به نمایش گذاش��ته ش��د که از‬ ‫جمله شاخص ترین انها می توان به نسل جدید تانک‬ ‫ذوالفقار اشاره کرد‪ .‬تانک بهینه سازی شده صمصام و‬ ‫تانک بهینه سازی شده چیفتن نیز در این رژه به نمایش‬ ‫درامد‪.‬‬ ‫از دیگر دس��تاوردهای ارائه ش��ده در رژه روز ارتش‬ ‫می توان به موش��ک انداز کاتیوش��ا با ‪ 9‬سکوی پرتاب‬ ‫و به صورت بهینه س��ازی ش��ده‪ ،‬النچر پرتاب راکت‬ ‫فجر ‪ ،5‬موش��ک انداز میثاق ‪ ،2‬خودروی شناس��ایی و‬ ‫رزمی ش��نی دار‪ ،‬موش��ک های زمین به هوا نازعات و‬ ‫خودروهای رخش ‪ 8‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫حضور پرقدرت یگان های حامل پدافند هوایی ارتش‬ ‫که با نمایش س��امانه های پیشرفته راداری‪ ،‬موشکی و‬ ‫ضدموشکی همراه بود از جمله بخش های قابل توجه‬ ‫رژه ارتش محسوب می شود‪.‬‬ ‫در رژه یگان ه��ای حامل پدافند هوایی ارتش س��امانه‬ ‫راداری مبو‪ ،‬س��امانه راداری کاس��تا‪ ،‬س��امانه راداری‬ ‫کنترل اتش اسکایگارد‪ ،‬س��امانه رادار اپتیک اورلیکن‬ ‫ب��ا نام صافات ‪ ،1‬خودروی رف��ع الودگی درفش ‪ 7‬و‬ ‫سامانه های رفع الودگی به معرض نمایش گذاشته شد‪.‬‬ ‫نمای��ش س��امانه راداری پیش��رفته مطلع الفج��ر از‬ ‫بخش های قاب��ل توجه رژه یگان ه��ای حامل پدافند‬ ‫هوایی ارتش بود‪.‬‬ ‫در ادامه این رژه همچنین س��امانه موش��کی برد بلند‬ ‫و ارتفاع باالی اس ‪ 200‬بهینه س��ازی ش��ده و سامانه‬ ‫موش��کی پیش��رفته ش��اهین که ب��ه منظ��ور مقابله با‬ ‫موش��ک های با ارتفاع متوس��ط به ویژه موش��ک های‬ ‫کروز و نیز پرنده های بدون سرنشین طراحی و ساخته‬ ‫شده است به نمایش درامد‪.‬‬ ‫قابلی��ت تجهیز هواپیمای ش��کاری ‪ F4E‬به موش��ک‬ ‫س��طح به س��طح ‪ C802‬در قالب پروژه قائم‪ ،‬قابلیت‬ ‫تبدیل بمب های ‪ 750‬پوندی به موش��ک بالس��تیکی‬ ‫برای هواپیماهای ‪ F5E‬در قالب پروژه ثاقب‪ ،‬طراحی‬ ‫و ساخت موش��ک هدایت شونده اپتیکی با سر جنگی‬ ‫‪ 750‬پوندی در قالب پروژه زوبین‪ ،‬طراحی و ساخت‬ ‫موش��ک هوا به زمین لیزری با عنوان پروژه س��تار‪ 1‬و‬ ‫نیز طراحی و ساخت موشک بالستیکی میان برد با سر‬ ‫جنگی ‪ 750‬پوندی تحت عنوان پروژه یاسر‪ ،‬از جمله‬ ‫توانمندی های��ی بود که نیروی هوای��ی ارتش در رژه‬ ‫خود به نمایش گذاشت‪.‬‬ ‫یکی از پروژه های مهم نیروی هوایی ارتش که امسال‬ ‫به نمایش گذاشته شد‪ ،‬پروژه عصر ‪ 67‬بود‪ .‬این پروژه‬ ‫به منظور طراحی و ساخت موشک لیزری هوا به زمین‬ ‫نقطه زن با س��ر جنگی ‪ 500‬پون��دی در نیروی هوایی‬ ‫ارتش جمهوری اسالمی ایران راه اندازی شده است‪.‬‬ ‫این رژه همچنین شاهد ارائه سه پروژه مهم با نام های‬ ‫قاص��د‪ ،‬قاصد ‪ ،3‬ق��در و النچر ‪ 99‬از س��وی نیروی‬ ‫هوایی ارتش بود‪.‬‬ ‫اخرین یگان حامل رژه امس��ال مرب��وط به یگان های‬ ‫نی��روی دریایی ارتش بود که طی ان گوش��ه هایی از‬ ‫تجهیزات این نیرو به نمایش درامد‪.‬‬ ‫ماکت ناوش��کن جماران‪ ،‬ماکت ناوچه موش��ک انداز‬ ‫پی��کان‪ ،‬ماک��ت زیردریایی غدیر‪ ،‬انواع موش��ک های‬ ‫راهبردی دریایی س��طح به س��طح‪ ،‬موش��ک دریا به‬ ‫دری��ا نور و موش��ک دریا ب��ه دریا نص��ر ‪ 1‬از جمله‬ ‫توانمندی ه��ای به نمای��ش درام��ده در رژه یگان های‬ ‫حام��ل نیروی دریایی ارتش ب��ود‪ .‬از دیگر تجهیزات‪،‬‬ ‫ دس��تاوردها و توانمندی ه��ای به نمای��ش درامده در‬ ‫رژه یگان ه��ای حامل نیروی دریایی ارتش می توان به‬ ‫نمایش ش��ناورهای هجومی‪ ،‬ضربتی ش��هاب و رعد‪،‬‬ ‫زیردریایی السابحات ‪ ،15‬اژدر والفجر ‪ ،2‬توپ دریایی‬ ‫فجر ‪ ،27‬س��امانه راهبردی موشکی خود اتکای ساحل‬ ‫به دریای والیت ‪ 2‬و سامانه راهبردی گسترده موشکی‬ ‫ساحل به دریای والیت ‪ 3‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫هدف دش��من‪ ،‬جنگ ایرانی و عربی و ش��یعه و‬ ‫سنی در منطقه است‬ ‫محمود احمدی ن��ژاد‪ ،‬رئیس جمهور در مراس��م روز‬ ‫ارتش امس��ال با تصریح بر اینکه دش��من در منطقه به‬ ‫دنبال ایجاد جنگ بین ملت ها و دولت هاست‪ ،‬از ایجاد‬ ‫جنگ ایرانی و عربی و شیعه و سنی در منطقه به عنوان‬ ‫اهداف انها یاد کرد‪.‬‬ ‫او گفت‪« :‬امروز به لطف هوشمندی و مجاهدت پیگیر‬ ‫رزمندگان ارتش‪ ،‬این نی��روی نظامی به مردمی ترین‪،‬‬ ‫مقتدرترین و عزیز ترین ارتش دنیا تبدیل ش��ده است‪.‬‬ ‫امادگ��ی نیروهای مس��لح در براب��ر تهدیدات‬ ‫احتمالی‬ ‫در حاش��یه این مراس��م تعدادی از فرماندهان ارش��د‬ ‫نظامی به س��واالت خبرنگاران درباره وضعیت منطقه‪،‬‬ ‫تحریم ه��ای جدی��د اتحادیه اروپ��ا‪ ،‬همچنین اخرین‬ ‫دستاوردهای نظامی و‪ ...‬پاسخ دادند و بر امادگی ایران‬ ‫دربرابر تهدیدات احتمالی دشمن تاکید کردند‪g .‬‬ ‫مس��ئول س��ازمان بسیج س��ازندگی کش��ور با ارسال‬ ‫نامه ای به مدیرعامل ش��رکت قطارهای مسافری رجاء‬ ‫از تالش ه��ای ص��ورت گرفته برای اع��زام طالب و‬ ‫دانش��جویان منتخب به نشس��ت هم اندیشی نخبگان‬ ‫اردوهای جهادی در بشاگرد قدردانی کرد‪.‬‬ ‫متن پیام س��رتیپ دوم پاسدار مجید خراسانی خطاب‬ ‫به مهندس ناصر بختیاری – مدیرعامل رجاء ‪ -‬به این‬ ‫ش��رح است‪« :‬بدینوس��یله مراتب تقدیر و تشکر خود‬ ‫را از همکاری ه��ای ارزن��ده جنابعالی که از متولیان و‬ ‫پیشکسوتان بسیج و اش��نا به فعالیت های مختلف ان‬ ‫می باش��ید و همچنین معاون اجرایی ان ش��رکت که با اختصاص قطار فوق الع��اده تهران – بندرعباس و‬ ‫بالعکس امکان حضور جمعی از طالب و دانش��جویان منتخب در نشس��ت هم اندیشی نخبگان اردوهای‬ ‫جهادی در منطقه محروم بش��اگرد را میسر نمودند‪ ،‬اعالم می کنم‪ .‬امید است با استعانت از درگاه خداوند‬ ‫متعال بیش از پیش در انجام امور جاری موفق و موید باشید‪g ».‬‬ ‫ارائه لیست ‪ 13‬نفره از سوی کمیته ‪ 3‬نفره به احمدی نژاد‬ ‫نماینده مردم تهران در مجلس از ارائه لیست ‪ 13‬نفره از سوی کمیته سه نفره به محمود احمدی نژاد جهت‬ ‫بررسی وحدت بیشتر جبهه اصولگرایی خبر داد‪.‬‬ ‫علی اصغر زارعی‪ ،‬نماینده مردم تهران در مجلس ش��ورای اس�لامی با اعالم این خبر همچنین گفته است‪:‬‬ ‫«کمیته س��ه نفره متش��کل از غالمعلی حداد عادل‪ ،‬حبیب اهلل عسگراوالدی و علی اکبر والیتی که از سوی‬ ‫رئیس جمهور موظف به ایجاد وحدت در میان اصولگرایان هس��تند‪ ،‬یک لیس��ت ‪ 13‬نفره را برای وحدت‬ ‫بیش��تر جریان در جبهه اصولگرا به رئیس جمهور ارائه کرد‪ ».‬وی افزود‪« :‬این افراد از سوی کمیته سه نفره‬ ‫به محمود احمدی نژاد پیشنهاد شده اند تا گفت وگوها اغاز شود‪g ».‬‬ ‫‪ 12‬اسفند زمان قطعی برگزاری انتخابات‬ ‫زمان قطع��ی برگزاری انتخابات مجلس اعالم ش��د‪.‬‬ ‫بر این اساس وزیر کشور‪ ،‬زمان برگزاری انتخابات دور‬ ‫نهم مجلس ش��ورای اس�لامی را ‪ 21‬اسفند ماه اعالم‬ ‫ک��رد‪ .‬مصطفی محمدنجار با تاکید بر اینکه «این زمان‬ ‫با صحبتی که با ش��ورای نگهبان انجام ش��ده‪ ،‬تعیین‬ ‫ش��ده اس��ت» گفت‪« :‬در روز جمعه دوازدهم اسفند‬ ‫‪1390‬انتخابات مجلس نهم برگزار خواهد شد‪».‬‬ ‫وی پی��ش از ای��ن نی��ز گفته ب��ود‪« :‬زم��ان برگزاری‬ ‫انتخابات مجلس نهم در جلس��ات مش��ترک وزارت‬ ‫کش��ور و شورای نگهبان قانون اساسی مشخص شده‬ ‫و به زودی اعالم می شود‪ .‬از سال قبل اقدمات الزم برای برگزاری انتخابات مجلس را پیش بینی کردیم و‬ ‫توافقات الزم با ش��ورای نگهبان به عمل امده اس��ت‪ ».‬سید صولت مرتضوی‪ ،‬معاون سیاسی وزیر کشور‬ ‫نی��ز پی��ش از این از برگزاری انتخابات مجلس نهم در اس��فند ماه خبر داد و گفت‪« :‬در صورت برگزاری‬ ‫انتخابات مجلس در اس��فند ماه‪ ،‬مراحل اولیه برگزاری این انتخابات و صدور اطالعیه ها از سوی وزارت‬ ‫کشور از اردیبهشت ماه اغاز خواهد شد‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫ارتشی که تحت والیت حرکت می کند‪ ،‬تحت مدیریت‬ ‫الهی اس��ت و این ارتش جند خدا و شکس��ت ناپذیر‬ ‫است‪ ».‬رئیس جمهور ادامه داد‪« :‬با افتخار اعالم می کنیم‬ ‫که نیروهای مس��لح ما و ارتش قهرمان همه تجهیزات‬ ‫دفاعی خود را با اقتدار و تالش خستگی ناپذیر تامین‬ ‫می کنن��د و ای��ن بر عظمت ارتش و نیروهای مس��لح‬ ‫می افزاید‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ملتی که بنش��یند دیگران برای او تصمیم‬ ‫بگیرند‪ ،‬سیاس��ت های بین المللی او را تنظیم کنند و او‬ ‫نیز تحت مدیریت دیگران حرکت کند‪ ،‬طعم اقتدار را‬ ‫نخواهد چش��ید‪ .‬ملتی موفق اس��ت که در عرصه های‬ ‫مهم سرنوش��ت با اقتدار‪ ،‬عزت و اعتماد به نفس وارد‬ ‫شود و در برنامه ریزی های بین المللی حضور مقتدرانه‬ ‫داشته باشد‪ ».‬احمدی نژاد گفت‪« :‬ملتی که این دو عامل‬ ‫را داش��ته باش��د‪ ،‬پرچم عزت او برافراشته می شود و‬ ‫شایسته اعتال و پیشرفت در جهان است و ما خدای را‬ ‫سپاس می گوییم که با رهبری گرانقدر‪ ،‬ملت ما در این‬ ‫راستا حرکت می کند‪».‬‬ ‫رئیس جمه��ور کش��ورمان ادامه داد‪« :‬ام��روز حضور‬ ‫نیروهای مسلح ما‪ ،‬ارتش عزیز ما در اب های بین المللی‬ ‫به خصوص در ماموریت صیانت از کش��تی های ما در‬ ‫خلیج عدن و دریای سرخ نشان داد که نیروهای مسلح‬ ‫م��ا مصمم هس��تند از همه ظرفیت ه��ای اقتدارافرین‬ ‫خود اس��تفاده کنند و نق��ش تاریخی خود را ایفا کنند‬ ‫و همه فرصت ها برای پیش��رفت‪ ،‬اعتال و عزت را در‬ ‫عرصه های جهانی طی کنند‪».‬‬ ‫احمدی نژاد همچنی��ن گفت‪« :‬امروز جبهه اس��تکبار‬ ‫ب��ا چهر ه دیگری و ب��ا طراحی های جدی��د به میدان‬ ‫امده اس��ت تا در منطقه بین ملت ها و دولت ها تفرقه‬ ‫ودرگیری ایجاد کند تا بتواند هرچه بیشتر سالح های‬ ‫خود را بفروش��د و عناصر خ��ود را جایگزین کند و‬ ‫پایه های سلطه خود را تحکیم کند‪ ،‬اما ملت ما هوشمند‬ ‫است و ملت های منطقه هم هوشمند هستند‪ .‬همه باید‬ ‫مراقب��ت کنی��م‪ ،‬در کل جهان باید مواظب باش��یم که‬ ‫سرمایه داری رو به اضمحالل که توان فریبکاری خود‬ ‫را بس��یج کرده است‪ ،‬نتواند از شکست حتمی نجات‬ ‫پیدا کند‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬همه باید هوشیار باشیم‪،‬‬ ‫امریکا دولت صادقی نیس��ت و همواره علیه دوستان‬ ‫خود لش��کر کشیده است‪ .‬اگر کس��ی امریکا را یاری‬ ‫کند ملت ها او را نخواهند بخش��ید‪ .‬دشمن در منطقه‬ ‫به دنب��ال ایجاد جنگ بین ملت ها و دولت هاس��ت و‬ ‫می خواهد جنگ های ایرانی و عربی و ش��یعه و سنی‬ ‫در منطقه ایجاد کند‪ .‬در حالی که این اختالفات ساخته‬ ‫و پرداخت��ه امریکا و متحدان اوس��ت‪ ».‬احمدی نژاد با‬ ‫بیان اینکه قوای مس��لح ما ضامن عزت‪ ،‬امنیت‪ ،‬صلح‪،‬‬ ‫برادری و دوستی در منطقه است‪ ،‬گفت‪« :‬ملت و دولت‬ ‫ایران دوست صمیمی همه ملت ها و خواستار اعتال و‬ ‫پیشرفت انها هستند‪ .‬امنیت در منطقه در گرو همکاری‬ ‫و همدل��ی صادقانه دولت ها و ملت هاس��ت و این بار‬ ‫با هوش��مندی ملت ها و همراه��ی دولت ها با ملت ها‬ ‫توطئ��ه جدید مس��تکبران نقش بر اب خواهد ش��د‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با تاکید بر اینکه سردمداران صهیونیستی‬ ‫امریکا این بار هم شکس��ت خواهن��د خورد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«دوره تاریخی صهیونیس��ت ها و سرمایه داری ظالم و‬ ‫ضد انس��انی به پایان رسیده اس��ت و این برخوردهای‬ ‫دوگانه و زورگویی ها انها را نجات نخواهد داد‪».‬‬ ‫قدردانی مسئول سازمان بسیج سازندگی کشور از مدیرعامل شرکت رجاء‬ ‫خبر‬ ‫دولت سوریه وضعیت فوق العاده را لغو کرد‬ ‫دولت س��وریه با تصویب طرحی وضعیت فوق العاده‬ ‫این کش��ور را پ��س از ‪ 84‬س��ال لغو ک��رد‪ .‬بنا بر این‬ ‫گزارش‪ ،‬دولت همچنین دادگاه امنیتی دولتی س��وریه‬ ‫را که مس��ئول محاکمه زندانیان سیاس��ی بود منحل و‬ ‫طرحی را تصویب کرد که به موجب ان حق هرگونه‬ ‫تظاهرات مس��المت امیز در این کش��ور به رس��میت‬ ‫شناخته می شود‪.‬‬ ‫یک مقام ارش��د س��وریه اعالم کرد این طرح باید از‬ ‫س��وی «بشار اسد» رئیس جمهور س��وریه امضا شود‪،‬‬ ‫اگرچه امضای وی جنبه تشریفاتی خواهد داشت‪ .‬در‬ ‫همین حال وزارت کشور سوریه در بیانیه ای به افشای وقایع اخیر در استان های مختلف سوریه و کشتار‬ ‫نیروهای نظامی‪ ،‬ارتش و غیرنظامیان و نابودی اموال و دارایی های مردم پرداخت که با هدف ایجاد رعب‬ ‫و وحشت در سوریه بوده است‪.‬‬ ‫وزارت کشور سوریه اعالم کرد‪« :‬این اقدامات همان شورش مسلحانه است که از سوی گروه های مسلح‬ ‫وابس��ته به تشکیالت س��لفی به ویژه در شهر حمص و بانیاس صورت می گیرد‪ ».‬در این بیانیه امده است‪:‬‬ ‫«برخی از این گروه های س��لفی علنا خواس��تار ش��ورش مسلحانه تحت ش��عار مبارزه و جهاد شده اند و‬ ‫خواستار تشکیل امارت های سلفی هستند‪g ».‬‬ ‫‪11‬‬ ‫چهره ها‬ ‫علی الریجانی‬ ‫شکایت به خاطر وزارت ورزش‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪12‬‬ ‫پس از انکه اسفندیار رحیم مشایی‪ ،‬مشاور و رئیس‬ ‫دفت��ر رئیس جمهور اع�لام کرد که دول��ت وزارت‬ ‫ورزش و جوان��ان را کارشناس��ی نمی دان��د‪ ،‬س��ید‬ ‫ابراهیم رئیس��ی‪ ،‬معاون اول قوه قضائیه از ش��کایت‬ ‫علی الریجان��ی‪ ،‬رئیس مجلس به ای��ت اهلل صادق‬ ‫املی الریجانی‪ ،‬رئیس دس��تگاه قضایی به دلیل عدم‬ ‫اجرای قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان توسط‬ ‫دولت خبر داد‪.‬‬ ‫مشایی گفته بود‪« :‬از نظر کارشناسی دولت تشکیل این‬ ‫وزارتخان��ه را با توجه به نوع مصوبه مجلس با ابهام‬ ‫همراه می بینم و نظر کارشناس��ی دولت این نیست‪.‬‬ ‫دولت فکر نمی کند با تشکیل این وزارتخانه کمکی‬ ‫به ارتقای ورزش بش��ود‪ ».‬رئیس دفتر رئیس جمهور‬ ‫ادامه داد‪« :‬اکن��ون موقعیت ورزش‪ ،‬موقعیت خوبی‬ ‫است‪ ،‬سرمایه گذاری خوبی انجام شده و اراده خوبی‬ ‫از سوی رئیس جمهور در این زمینه اعمال می شود‪.‬‬ ‫خوش��بختانه وضعیت ورزش از نظر سخت افزاری‬ ‫و نرم افزاری رو به توس��عه و پیشرفت است و تغییر‬ ‫شرایط را دولت به مصلحت نمی داند؛ اما در هر حال‬ ‫اگر بنا شد که در مجموع این وزارتخانه شکل گیرد‪،‬‬ ‫انشاءاهلل دولت کاری می کند که سطح کار تنزل پیدا‬ ‫نکند و انش��اءاهلل بتوانیم در ورزش گام های موثری‬ ‫برداریم‪ ».‬ابراهیم رئیس��ی‪ ،‬معاون اول قوه قضائیه در‬ ‫این رابطه گفت‪« :‬فرایند اجرایی کش��ور باید حول‬ ‫محور قانون حرکت کند و همه دولتمردان و مسئوالن‬ ‫موظفن��د به اجرای قانون پایبند باش��ند‪».‬معاون اول‬ ‫قوه قضائی��ه با بیان اینکه «تخلف و نقض قوانین از‬ ‫ی پذیرفته نیست» تاکید کرد‪« :‬نامه ارسالی‬ ‫هیچ مقام ‬ ‫از سوی رئیس مجلس شورای اسالمی مبنی بر عدم‬ ‫اجرای قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان توسط‬ ‫دولت‪ ،‬با جدیت رسیدگی خواهد شد و در این راستا‬ ‫پرونده ان به واحدهای قضایی مربوطه ارجاع شده‬ ‫است‪».‬رئیسی ادامه داد‪« :‬سازمان بازرسی کل کشور‬ ‫موظف اس��ت این موض��وع را در ح��وزه وظایف‬ ‫نظارتی بررسی و نتیجه را سریعا اعالم کند‪».‬او با بیان‬ ‫اینکه «تصمیماتی که منجر به عدم اجرای قانون مزبور‬ ‫شده قابل بررسی و پیگیری قانونی است»‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫کرد‪« :‬اخیرا گزارش��اتی از طریق کمیسیون اصل نود‬ ‫نیز در مورد تخلفات دستگاه ها به قوه قضائیه واصل‬ ‫ش��ده که این گزارش��ات به دقت رسیدگی خواهد‬ ‫ش��د‪».‬این در حالی اس��ت که چهارش��نبه گذش��ته‬ ‫برخی س��ایت ها به نقل از «مناب��ع موثق» از معرفی‬ ‫همایون حمیدی‪ ،‬سرپرس��ت س��ازمان ملی جوانان‬ ‫به عن��وان سرپرس��ت وزارت ورزش و جوانان خبر‬ ‫دادند‪g .‬‬ ‫حاج منصور ارضی‬ ‫از هیات تا دادگاه‬ ‫ح��اج منصور ارضی از مداح��ان اهل بیت که معموال‬ ‫سخنان صریحی را در مراسم خود مطرح می کند‪ ،‬هفته‬ ‫گذشته نیز در مراسم زیارت عاشورا که به مناسبت روز‬ ‫شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در حسینیه صنف‬ ‫لباس فروش تهران برگزار شد؛ در توضیح «اکرمنی بک‬ ‫ان یرزقن��ی طلب ثارک م��ع امام منصور» و خطاب به‬ ‫ی گفت‪:‬‬ ‫رئیس جمهور و سایر مسئوالن در سخنان مهم ‬ ‫«کرامت این انقالب این است که در حال خونخواهی از‬ ‫شهدا باشد؛ حتی شهدای بحرین و‪ »...‬او در ادامه گفت‪:‬‬ ‫«موضوع این اس��ت ک��ه در رکاب امام و تحت فرمان‬ ‫امامی باش��ی که از طرف خدا یاری ش��ده است‪ .‬باید‬ ‫همیشه در حال جوشش و طالب خون حسین باشی‪.‬‬ ‫این حرف یعنی چه؟ ایا باید با همه بجنگیم؟ نه‪ ،‬بلکه‬ ‫با کسانی که با دستگاه امام حسین (ع) بازی می کنند باید‬ ‫بجنگیم‪ ».‬این مداح در ادامه به مسائل سال ‪ 88‬پرداخت‬ ‫و گفت‪« :‬ما در سال ‪ ۸۸‬گرفتار فتنه سیاسی شده بودیم و‬ ‫به کرم زهرای مرضیه(س) از این فتنه عبور کردیم؛ چرا که‬ ‫ولی فقیه باالی س��ر ما هست‪ .‬ولی االن دچار فتنه دینی‬ ‫شده ایم‪ .‬بنابراین می بینیم که یکی با اعتقادات امام زمانی‬ ‫ما بازی می کند! یکی با اعتقادات هیاتی ما بازی می کند!‬ ‫دیگری‪»...‬او خطاب به رئیس جمهور گفت‪« :‬ما که دنبال‬ ‫پس��ت و مقام نبوده و نیستیم‪ .‬ما به دنبال روضه حسینی‬ ‫و فاطمی هس��تیم‪».‬ارضی ادامه داد‪« :‬ما نگران دین شما‬ ‫هستیم همانطوری که نگران دین خودمان هستیم‪ .‬ما که با‬ ‫شما دعوا نداریم‪ .‬دعوای ما بر سر دین است‪ .‬باید مراقب‬ ‫بود که اسیر فتنه دینی نشویم‪ .‬به راستی دیگر نمی خواهی‬ ‫برگ��ردی؟! به دامن حضرت زه��را(س) برگرد‪».‬وی در‬ ‫پایان گفت‪« :‬سال ‪ ۶۰‬به عده ای گفتم که تفکر میرحسین‬ ‫کمونیستی است و او توانست خودش را ‪ ۳۰‬سال پنهان‬ ‫کند و بعد رس��وا ش��د‪ ،‬ولی اینها نتوانستند یکسال دوام‬ ‫کاترین اشتون‬ ‫سفر به منطقه و پاسخ به صالحی‬ ‫کاترین اشتون‪ ،‬مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا‬ ‫در اولین س��فر خود به عربستان با هدف تحکیم بین‬ ‫کش��ورهای عضو ش��ورای هم��کاری خلیج فارس و‬ ‫اتحادیه اروپا وارد منطقه ش��د‪ .‬مایکل مان‪ ،‬سخنگوی‬ ‫اشتون گفته است‪« :‬دو طرف در گفت وگوهای دوشنبه‬ ‫گذشته درباره انچه وی «نگرانی ها درباره دخالت ایران‬ ‫در امور کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس»‬ ‫خوان��د گفت وگ��و کردند‪».‬اش��تون در گفت وگ��و با‬ ‫س��عود الفیصل‪ ،‬وزیر امور خارجه عربس��تان درباره‬ ‫حقوق بشر ‪ ،‬تروریسم‪ ،‬منع اشاعه تسلیحات هسته ای‪،‬‬ ‫تجارت و انرژی نیز گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫عرب نیوز نوش��ته است‪« :‬ایران موضوع گفت وگوی‬ ‫رئیس سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امور‬ ‫خارجه عربس��تان در نشستش��ان پیرامون مس��ائل‬ ‫دوجانبه و منطقه ای ب��ود‪».‬او در بیانیه ای اعالم کرد‪:‬‬ ‫«حفظ روابط نزدیک با کش��ورهای عضو ش��ورای‬ ‫همکاری خلیج فارس بس��یار مهم اس��ت‪ ،‬زیرا ما با‬ ‫چالش های مش��ترک بس��یاری روبه رویی��م و منافع‬ ‫مش��ترک بس��یاری داریم‪».‬رئی��س سیاس��ت خارجی‬ ‫اتحادی��ه اروپا در بخش دیگری از بیانیه اش نوش��ت‪:‬‬ ‫«معتق��دم س��فر من می توان��د مقدم��ات را برای یک‬ ‫گفت وگوی سیاسی نزدیک‪ ،‬صریح و باز بین اتحادیه‬ ‫اروپا و کشورهای حاشیه خلیج فارس در همه زمینه ها‬ ‫فراه��م کند‪ .‬عالوه بر ان امی��دوارم که درک بهتری از‬ ‫وضعیت سیاس��ی این کش��ورها پیدا کنم و مشتاقانه‬ ‫منتظر این هس��تم که در دیدار اتحادیه اروپا و شورای‬ ‫همکاری خلیج فارس که روی تحوالت اخیر در منطقه‬ ‫متمرکز خواهد بود‪ ،‬نماینده اتحادیه اروپا باشم‪».‬‬ ‫اشتون و دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس در نشستی‬ ‫در ریاض نیز اخرین تحوالت کشورهای عربی را بررسی‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫عبداللطیف الزیانی ‪ ،‬پس از دیدار با مس��ئول سیاس��ت‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا اظه��ار کرد‪« :‬ما تمامی زمینه های‬ ‫همکاری مشترک با اتحادیه اروپا و اوضاع سیاسی کنونی‬ ‫جهان عرب و تحوالت ان را بررسی و درباره هماهنگ‬ ‫کردن مواضع و دیدگاه هایمان نس��بت به تحوالت اخیر‬ ‫فیدل کاسترو‬ ‫خداحافظرفیق‬ ‫فیدل کاس��ترو‪ ،‬رهبر سابق کوبا رسما استعفای خود را‬ ‫از رهبری حزب کمونیست کوبا تائید کرد‪ .‬او با انتشار‬ ‫مقال��ه ای اعالم کرد‪« :‬رائول کاس��ترو‪ ،‬رهبر کنونی کوبا‬ ‫می داند که من نقش رس��می در این حزب ایفا نخواهم‬ ‫کرد‪».‬ای��ن اقدام کاس��ترو پ��س از تصویب اصالحات‬ ‫اقتصادی مطرح ش��ده اس��ت‪ .‬او تصریح کرد ‪« :‬رائول‬ ‫هم��واره دبیر اول و فرمان��ده ارتش کوبا بوده و همواره‬ ‫عقای��د خود را در خص��وص طرح هایش به من منتقل‬ ‫می کرد‪».‬فیدل کاس��ترو ‪ 84‬ساله خاطرنشان کرد که در‬ ‫زمان کناره گیری از قدرت در سال ‪ 2006‬به علت بیماری‬ ‫اختیارات حزب را نیز به رائول واگذار کرده اس��ت‪ .‬این‬ ‫اقدام کاس��ترو پس از ان مطرح ش��د که کنگره حزب‬ ‫کمونیست اقداماتی را با هدف جلوگیری از فروپاشی‬ ‫اقتصاد کوبا به تصویب رس��اند‪ .‬در نشست چهار روزه‬ ‫کنگره با حضور هیات های مختلف‪ 300،‬طرح اقتصادی‬ ‫تصویب شد و رهبری جدیدی برای کمیته مرکزی جدید‬ ‫انتخاب ش��د‪ .‬فیدل کاس��ترو در عین ح��ال از اظهارات‬ ‫رائولکاسترو‪،‬برادرشدرخصوصاعمالتغییراتگسترده‬ ‫در کوبا استقبال کرد و از کوبایی ها به دلیل عدم شرکت در‬ ‫رژه ارتش این کشور در پنجاهمین سالگرد پیروزی علیه‬ ‫تبعیدی های تحت حمایت سازمان سیا در خلیج خوک ها‬ ‫عذرخواهی کرد‪ .‬رهبر پیش��ین کوبا گف��ت که از لحاظ‬ ‫فیزیکی برای ش��رکت در این رژه نظامی اماده نبوده و از‬ ‫کسانی که به دلیل غیبت وی ناراحت شدند‪ ،‬عذرخواهی‬ ‫می کند‪ .‬فیدل کاسترو به دلیل مشکالت جسمانی در سال‬ ‫‪ 2006‬قدرت را به رائول کاس��ترو‪ ،‬ب��رادرش واگذار کرد‪.‬‬ ‫رائول کاسترو اعالم کرد که سیاستمداران و دیگر مقام های‬ ‫برجسته کشور باید در یک محدودیت زمانی‪ 5‬ساله فعالیت‬ ‫کنند‪ .‬مردم کوبا و برخی دیگر از مقام های این کش��ور با‬ ‫استقبال از اظهار نظر اخیر رائول کاسترو در مورد محدودیت‬ ‫عسگراوالدی‪ :‬دوم خردادی هاهنوز رقیب ما هستند‬ ‫بیاورند و خودشان را نشان دادند‪ ».‬سخنان حاج منصور‬ ‫ارضی در خصوص دولت و شخصیت های ان‪ ،‬باعث‬ ‫ش��کایت دفتر رئیس جمهور از این م��داح اهل بیت‬ ‫شده است‪ .‬سعید حدادیان‪ ،‬یکی دیگر از مداحان اهل‬ ‫بیت(ع) نیز انتقادات مشابهی را به دولت و رئیس جمهور‬ ‫وارد کرد‪g .‬‬ ‫دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری می گوید‪« :‬از انجا که امس��ال س��ال جهاد‬ ‫اقتصادی اس��ت و هم��ه بای��د روی گفتمان جه��اد اقتصادی متمرکز باش��ند؛ ما‬ ‫نمی خواهیم وارد معرکه زودهنگام رقابت های تبلیغاتی ش��ویم‪ ».‬وی در پاس��خ به‬ ‫س��والی مبنی بر اینکه ایا مجموعه دولت برای اتحاد با اصولگرایان خارج از دولت‬ ‫هم��کاری الزم را انجام می دهد؟ گفت‪« :‬دولت هی��چ دخالتی در انتخابات ندارد‪،‬‬ ‫دولت امانت دار رای مردم است و از ورود به مسائل و رقابت های انتخاباتی پرهیز‬ ‫دارد؛ اما مجموعه های سیاس��ی که متمایل به گفتمان احمدی نژاد هس��تند و ان را ترویج می کنند در روند‬ ‫همگرایی با اصولگرایان قرار دادند و ما هیچ نگرانی از این باب نداریم‪».‬دبیرکل جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری در مورد حضور کامال متحد اصولگرایان در انتخابات مجلس نهم بیان داش��ت‪« :‬اصولگرایان طی‬ ‫یک دهه گذش��ته نش��ان داده اند که به عقل جمعی اعتنایی جدی دارند؛ من امیدوارم مثل همیشه همه در‬ ‫کنار هم در س��ایه همدلی و صمیمیت انتخابات خوبی را برگزار کنیم‪».‬عس��گراوالدی در پاس��خ به سوال‬ ‫دیگ��ری مبنی بر اینکه رقابت در انتخابات مجلس نهم ایا درون اصولگرایان خواهد بود و یا اصالح طلبان‬ ‫را همچن��ان رقی��ب می دانید‪ ،‬ج��واب داد‪« :‬دوم خردادی ها همچنان رقیب ما هس��تند و الیه هایی از دوم‬ ‫خردادی ها که به نظام و رهبری و انقالب وفادارند و با سران فتنه مرز بندی دارند در انتخابات اینده یک‬ ‫ضلع رقابت خواهند بود‪g ».‬‬ ‫فرار جمعی از اعضای گروهک منافقین از کمپ اشرف‬ ‫یک پایگاه خبری عراقی از فرار جمعی ده ها عضو گروهک منافقین از کمپ اشرف و پناه بردن انها به دولت‬ ‫عراق خبر داد‪ .‬نهرین نت نوشت‪« :‬در حالی که گروهک منافقین در عراق خواستار تحقیق بین المللی درباره‬ ‫درگیری های اخیر در اردوگاه اش��رف و مدعی اس��ت که نیروهای امنیتی عراق در اردوگاه اش��رف موجب‬ ‫کشته شدن ‪ 34‬عضو ان شده اند‪ ،‬وزارت دفاع عراق اعالم کرد که ده ها تن از افراد این گروهک از اردوگاه‬ ‫گریخته اند و به دولت عراق پناه اورده اند‪ ».‬این فرار جمعی اعضای گروهک منافقین از اشرف بیانگر صحت‬ ‫مواضع مقامات مس��ئول ایرانی اس��ت که پیش از این اعالم کرد ه بودند تعداد زیادی از منافقین می خواهند‬ ‫از اردوگاه خارج ش��ده و به ایران بازگردند‪ .‬اما رهبران این س��ازمان مانع خروج انها از اردوگاه می شوند و‬ ‫نیروهای امنیتی وابسته به سازمان انها را شدیدا تحت نظر دارند‪.‬‬ ‫صدها نفر از خانواده های اعضای گروهک منافقین طی سال های گذشته برای دیدار با این افراد وارد خاک‬ ‫عراق ش��دند‪ ،‬اما مسئوالن کمپ اشرف مانع دیدار این افراد با یکدیگر شدند‪ .‬دولت عراق توضیح بیشتری‬ ‫در این باره و جزئیات فرار این افراد از اش��رف ارائه نکرده اس��ت‪ .‬این در حالی است که خبرگزاری النخیل‬ ‫درباره تعداد کسانی که از اشرف فرار کرده اند نوشت‪« :‬تنها سه نفر از اعضای گروهک منافقین موفق به فرار‬ ‫از اردوگاه اشرف شده اند‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫در راس��تای منافع مشترک بحث و گفت وگو کردیم‪».‬‬ ‫او همچنین در پاس��خ به نامه علی اکبر صالحی‪ ،‬وزیر‬ ‫امور خارجه کش��ورمان در خص��وص اوضاع جاری‬ ‫خاورمیانه به ویژه وضعیت نگران کننده بحرین تاکید‬ ‫کرد‪« :‬گفت وگو تنها راه حل برای برون رفت از اوضاع‬ ‫کنونی در بحرین است‪ ».‬صالحی‪ ،‬اخیرا با ارسال نامه ای‬ ‫برای کاترین اشتون نسبت به وقایع جاری در بحرین‬ ‫و سرکوب خشونت امیز مردم این کشور ابراز نگرانی‬ ‫کرده و خواستار اقدامات عملی و موضعگیری شفاف‬ ‫اتحادیه اروپا در این زمینه شده بود‪g .‬‬ ‫خبر‬ ‫انتخاب اولین سفیر ایران در مصر‬ ‫علی اکبر س��یبویه‪ ،‬فرزند مرحوم ایت اهلل سیبویه و از دیپلمات های باسابقه کشور‪ ،‬به‬ ‫عنوان نخستین سفیر جمهوری اسالمی ایران در مصر تعیین شد‪ .‬بر اساس گزارش های‬ ‫مناب��ع خبری‪ ،‬دکتر علی اکبر س��یبویه از دیپلمات های قدیم��ی وزارت امور خارجه‪،‬‬ ‫به عنوان نخستین سفیر جمهوری اسالمی ایران در قاهره‪ ،‬پس از سقوط رژیم مبارک‬ ‫تعیین شد‪ .‬گفته می شود انتصاب سیبویه به سفارت ایران در مصر‪ ،‬پس از مذاکرات‬ ‫علی اکبر صالحی با همتای مصری خود و مذاکرات اخیر محمدعلی خزاعی‪ ،‬نماینده‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران در مقر س��ازمان ملل‪ ،‬در قاهره نهایی شده است‪ .‬س��یبویه از سال ‪ 1374‬تا ‪1380‬‬ ‫رئیس اداره ترجمه وزارت امور خارجه بود و از س��ال ‪ 1380‬تا ‪ 1384‬نیز کاردار جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫تونس بوده است‪.‬‬ ‫او که متولد کربالی معال و مسلط به زبان عربی است بیش از ‪ 28‬سال است که در وزارت امور خارجه در‬ ‫سمت های مختلف‪ ،‬مشغول فعالیت بوده است‪.‬وی دارای مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه زیتونه تونس و‬ ‫مدرک دکترای علوم اسالمی با گرایش مدیریت اسالمی است‪g .‬‬ ‫اقای گل اسیا در لیست سیاه ال خلیفه‬ ‫فعالیت مقام های ارش��د این کشور اعالم کردند که این‬ ‫اقدام خون جدیدی در دولت کاستروها تزریق می کند‪.‬‬ ‫رائول کاس��ترو در سخنرانی خود به این موضوع اشاره‬ ‫کرده بود که کشور کوبا از مقام های جایگزین با کفایت‬ ‫و اموزش دیده برای عهده داری مسئولیت های مختلف‬ ‫بهره مند نیست‪g.‬‬ ‫کمیته تحقیق ورزش��ی در بحرین ‪ 150‬ورزش��کار و مربیان ورزشی این کشور را به‬ ‫اتهام مش��ارکت در تظاهرات روزهای اخیر در لیس��ت بازداشت قرار داد‪ .‬از جمله‬ ‫افرادی که نام انها در این فهرس��ت به چشم می خورد‪ ،‬عالء هبیل اقای گل اسیا در‬ ‫سال ‪ 2001‬است‪ .‬این کمیته اعالم کرد که این خبر به باشگاه های ورزشی ابالغ شده‬ ‫است‪ .‬کمیته تحقیق چندی پیش به دستور شیخ ناصر بن حمد ال خلیفه‪ ،‬رئیس شورای‬ ‫عالی جوانان و ورزش و رئیس کمیته المپیک بحرین تشکیل شد و اقدامات برخی‬ ‫ورزشکاران را در هفته های اخیر رصد کرد‪.‬‬ ‫در این بیانیه امده است‪« :‬این کمیته پس از به عمل اوردن هماهنگی های الزم با نهادهای ذی ربط ‪ ،‬بسیاری‬ ‫از دالیل و مدارک را در خصوص اقدامات خالف قانون برخی ورزش��کاران بررس��ی کرده و بر اساس این‬ ‫اقدام‪ ،‬تصمیم بازداشت ‪ 150‬ورزشکار‪ ،‬اشخاص اداری باشگاه ها و مربی ها را به صورت فوری اتخاذ کرده‬ ‫است‪ ».‬در این بیانیه همچنین تاکید شده است که این فهرست‪ ،‬فهرست اولیه است و تحقیقات همچنان ادامه‬ ‫دارد‪ .‬از جمله سرشناس ترین بازیکنان عالء هبیل (اقای گل اسیا در سال ‪ ،)2001‬محمد سید عدنان و محمد‬ ‫هبیل به همراه ورزشکارانی از رشته های بسکتبال‪ ،‬والیبال و هندبال است‪g .‬‬ ‫‪13‬‬ ‫بازگشت مصلحی‬ ‫سیاست‬ ‫بررسی ماجرای استعفا و ابقای وزیر اطالعات‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪14‬‬ ‫یک هفته پرماجرا‬ ‫«موافقت رئیس جمهور با استعفای مصلحی‬ ‫از وزارت اطالعات»؛ این خبری بود که در اخرین‬ ‫ساعات روز یکشنبه گذش��ته ابتدا روی خروجی‬ ‫س��ایت های دولتی قرار گرفت و بالفاصله به خبر‬ ‫نخس��ت تمام رس��انه ها تبدیل ش��د‪ .‬کناره گیری‬ ‫مصلحی از دولت سال گذشته نیز به عنوان خبری‬ ‫مهم در راس اخبار رس��انه ها قرار گرفت که البته‬ ‫بالفاصله تکذیب شد‪ .‬این بار اما گویا ماجرا بسیار‬ ‫جدی ب��ود و ان گمانه این بار رن��گ واقعیت به‬ ‫خود گرفته بود‪ ،‬چرا که رس��انه های دولتی همراه‬ ‫خبر اس��تعفا مت��ن حکم پذیرش ان را از س��وی‬ ‫رئیس جمهور و حکم جدید مصلحی برای سمت‬ ‫تازه اش را نیز منتشر کرده بودند‪.‬‬ ‫در اولی��ن حکم احمدی ن��ژاد خطاب به مصلحی‬ ‫امده بود‪« :‬با تقدیر و تش��کر از زحمات جنابعالی‬ ‫در م��دت تصدی مس��ئولیت وزارت اطالعات به‬ ‫استناد اصل یکصد و س��ی و پنجم قانون اساسی‬ ‫جمه��وی اس�لامی ب��ا اس��تعفای ش��ما موافقت‬ ‫می گردد‪».‬‬ ‫و در حک��م دوم نی��ز احمدی ن��ژاد مصلحی را به‬ ‫سمت «مش��اور رئیس جمهور در امور اطالعاتی»‬ ‫منصوب کرده بود‪ .‬این تغییر اگر چه برای محافل‬ ‫سیاسی و خبری غافلگیرکننده بود‪ ،‬اما در راستای‬ ‫تغییراتی تفس��یر ش��د که دولت از ابتدای سال در‬ ‫حال اجرای ان در بدنه خود بود‪.‬‬ ‫تغییرات��ی همچون معاون اجرایی ش��دن بقایی و‬ ‫نیز برعهده گرفتن س��مت سابق مش��ایی در نهاد‬ ‫ریاس��ت جمهوری‪ ،‬تحوالت موسس��ه ای��ران به‬ ‫عنوان رسانه مکتوب و رس��می دولت و زمزمه های‬ ‫خداحافظی چند وزیر با ادغام وزارتخانه ها‪.‬‬ ‫این گونه بود ک��ه قریب به اتفاق مطبوعات با تیتری‬ ‫با مضمون خداحافظی مصلحی از وزارت اصالعات‬ ‫روانه چاپخانه ها شدند‪.‬‬ ‫مخالفت با استعفای مصلحی‬ ‫خبری مهم تر اما در راه بود؛ «مخالفت رهبر معظم انقالب‬ ‫با رفتن مصلحی از وزارت اطالعات»‪ .‬این خبر که پس از‬ ‫س��اعت ‪ 22‬منتشر شد نتوانست راهی به صفحه نخست‬ ‫روزنامه های دوشنبه گذشته پیدا کند‪ ،‬اما رسانه های سایبری‬ ‫با برداشتن خبر قبلی این خبر را در راس اخبار خود قرار‬ ‫دادند‪.‬خبرگزاری فارس که نخس��تین منبع منتش��رکننده‬ ‫خبر جدید بود نوش��ت‪« :‬پس از انکه سایت های متعلق‬ ‫به دولت از پذیرش استعفای حجت االسالم والمسلمین‬ ‫حیدر مصلحی از وزارت اطالعات توسط احمدی نژاد‬ ‫خبر دادند‪ ،‬وی به دلیل مخالفت مقام معظم رهبری با‬ ‫کناره گیری اش در وزارت اطالعات ماندنی شد‪».‬در این‬ ‫میان اگرچه این رس��انه های دولتی بودند که زودتر از‬ ‫سایر رسانه ها خبر استعفای مصلحی را درج کردند‪ ،‬اما‬ ‫این بار پس از انتشار خبر مخالفت رهبری رسانه های‬ ‫دولتی تا ساعت ها این خبر را درج نکردند‪ .‬ماجرا اما به‬ ‫اینجا هم ختم نشد و داستان استعفا به خبری پرحاشیه‬ ‫تبدیل شد‪.‬ایرنا پس از انتشار خبر مخالفت با استعفای‬ ‫مصلحی از وزارت اطالعات توس��ط خبرگزاری های‬ ‫مهر و فارس و ایس��نا و نیز سایت های خبری از تایید‬ ‫این خب��ر خودداری کرد و برای نخس��تین بار و پس‬ ‫از گذش��ت زمان در خبری تحت عنوان «خبرگزاری‬ ‫ف��ارس مدعی ش��د‪ :‬مصلح��ی در وزارت اطالعات‬ ‫ماندنی ش��د» نوشت‪« :‬خبرگزاری فارس دقایقی پیش‬ ‫و پس از انتشار خبر رسمی استعفای حیدر مصلحی از‬ ‫سمت وزارت اطالعات‪ ،‬با انتشار خبری مدعی شد که‬ ‫وی در وزارت اطالعات ماندنی شد‪».‬‬ ‫ایرنا به عنوان رس��انه رس��می دولت ساعات سختی‬ ‫را در این ماجرا پشت س��ر گذاش��ت‪ .‬این رس��انه در‬ ‫نخستین س��اعات صبح دوشنبه گذش��ته با برداشتن‬ ‫خبر قبلی یادداشتی را منتشر کرد که ضمن ان اخبار‬ ‫رس��انه ها را مبن��ی بر مخالفت با اس��تعفای مصلحی‬ ‫جعلی خوانده و نوش��ت‪« :‬برخی از خبرگزاری های‬ ‫داخل��ی تحت انقی��اد یک جریان خاص سیاس��ی با‬ ‫حذف خبر اس��تعفای حیدر مصلحی‪ ،‬وزیر اطالعات‬ ‫و قبول ان از سوی رئیس جمهور‪،‬بدون استناد به هیچ‬ ‫منبع مشخصی مدعی شدند که مقام معظم رهبری با‬ ‫کناره گیری مصلحی مخالفت کرده اند‪».‬‬ ‫ایرنا در پایان یادداش��ت خود اورده بود‪« :‬خبرگزاری‬ ‫جمهوری اس�لامی ضمن تاکید بر تبعیت محض از‬ ‫اوامر و دستورات رهبر معظم انقالب‪ ،‬تالش خواهد‬ ‫کرد تا عوامل فعال در پشت این ماجرا را شناسایی و‬ ‫انها را به مردم معرفی کند‪».‬‬ ‫مدیر عامل ایرنا اما موضعی تندتر از رسانه متبوعش در‬ ‫سایت شخصی خود اتخاذ کرد‪ .‬علی اکبر جوانفکر در‬ ‫یادداشتش نوشت‪« :‬پس از استعفای وزیر اطالعات و‬ ‫موافقت رئیس جمهور محترم با ان‪ ،‬به نظر می رس��د‬ ‫رس��انه های دروغ پرداز و اقتدارگرا ب��ا جعل خبری‬ ‫منتسب به رهبر معظم انقالب مبنی بر مخالفت ایشان‬ ‫ب��ا تغییر وزی��ر اطالعات ان هم در س��اعات پایانی‬ ‫ش��ب‪ ،‬در حال طراحی و اجرای س��ناریوی جدیدی‬ ‫علیه دولت برای وانمودس��ازی ع��دم والیت پذیری‬ ‫رئیس جمه��ور و همچنی��ن ق��رار دادن رهب��ر عزیز‬ ‫انقالب در مقابل خبر دروغ منتشر شده از قول ایشان‬ ‫هستند‪.‬چنین به نظر می رسد که رسانه های زنجیره ای‬ ‫وابس��ته به این جریان زیاده خواه‪ ،‬در تالش هس��تند‬ ‫ت��ا از رهگذر این دروغ پردازی هماهنگ و یکپارچه‪،‬‬ ‫معظم له را در مقابل یک خبر خالف واقع اما منتسب‬ ‫به ایشان قرار دهند تا به زعم انها معظم له‪ ،‬مجبور به‬ ‫سکوت ش��وند‪ ».‬هر چه زمان می گذشت اما صحت‬ ‫این خبر بیشتر مش��خص می شد‪ ،‬چرا که تکذیبیه ای‬ ‫از س��وی دفت��ر رهبری در م��ورد خب��ر مخالفت با‬ ‫اس��تعفا منتش��ر نش��د و این چنین ش��د که ایرنا هم‬ ‫پس از گذش��ت چندین س��اعت ناچار به درج خبر‬ ‫مخالفت با استعفا شد و در خبری نوشت‪« :‬مخالفت‬ ‫رهبری با اس��تعفای وزیر اطالعات برای خبرگزاری‬ ‫جمهوری اسالمی محرز شده است‪».‬‬ ‫دوشنبه؛ اغازی برای گمانه زنی های جدید‬ ‫اغ��از روز دوش��نبه ام��ا فرصت��ی برای رس��انه های‬ ‫تحلیل گ��ر و صاحب نظران بود که به گمانه پردازی و‬ ‫تحلیل شرایط موجود بپردازند‪.‬‬ ‫برای رصد گران مس��ائل سیاسی یک نکته مهم وجود‬ ‫داش��ت و ان این بود که در تمام چند ساعت گذشته‬ ‫هی��چ رس��انه ای چه دولت��ی و چ��ه خصوصی متن‬ ‫اس��تعفای وزیر اطالعات را درج نکرده بود و اینجا‬ ‫بود که برخی رس��انه ها در مورد برکناری یا استعفای‬ ‫این وزیر کابینه دهم ابهاماتی را مطرح کردند‪.‬‬ ‫گرفت که گرفتند‪».‬‬ ‫توکل��ی البته روایت��ی مکمل روایت دیگ��ران درباره‬ ‫چرایی اس��تعفای مصلحی دارد‪« :‬باید مشخص شود‬ ‫که چ��را این کار ص��ورت گرفت��ه و تغییر مصلحی‬ ‫ب��ه دلیل تغیی��ر معاون م��ورد حمایت رئی��س دفتر‬ ‫رئیس جمهور بوده یا دلیل دیگری داشته است‪».‬‬ ‫روزنام��ه کیهان که تیتر «رهبر انقالب به دولت اجازه‬ ‫ن��داد مصلح��ی را عزل کند» را ب��رای پایان ماجرای‬ ‫رفت��ن مصلح��ی از دولت انتخاب کرده ب��ود نیز در‬ ‫یادداش��تی اس��تعفای مصلحی را به طیف خاصی از‬ ‫دولت نسبت داده و به رئیس جمهور هشدار داده بود‬ ‫که از این طیف فاصله بگیرد‪.‬‬ ‫در ای��ن میان‪ ،‬مرتض��ی اقا تهرانی که اس��تاد اخالق‬ ‫دولت اس��ت نیز در م��ورد این ماجرا ب��ه اظهار نظر‬ ‫پرداخ��ت‪ .‬او گفت‪ « :‬نظ��رات رهبر معظ��م انقالب‬ ‫را فصل الخط��اب می دانی��م و رئیس جمه��ور‪،‬‬ ‫مجموع��ه دول��ت و مجلس ش��ورای اس�لامی نیز‬ ‫نظ��رات ایش��ان را فصل الخط��اب می دانن��د‪».‬وی‬ ‫خاطرنش��ان ک��رد‪« :‬هم��ه مس��ئوالن نظ��ام از نظ��ر‬ ‫رهب��ر معظ��م انقالب اطاع��ت می کنن��د و دولت و‬ ‫ش��خص رئیس جمهور نیز همین طور هس��تند و بنده‬ ‫فکر نمی کنم کس��ی باشد که از نظرات ایشان اطاعت‬ ‫نکند‪».‬نماین��ده م��ردم تهران در مجل��س تاکید کرد‪:‬‬ ‫«ش��کر خداون��د دولت والیی‪ ،‬مجل��س و حتی تک‬ ‫ت��ک وزرا و نمایندگان از نظرات رهبر معظم انقالب‬ ‫تبعیت می کنند و اگر کس��ی اینطور نباشد‪ ،‬باید خود‬ ‫را اصالح کند‪».‬‬ ‫اخبار متفاوت از ایران و ایرنا‬ ‫اما ماجرای رفتن مصلحی از دولت برای مجموعه های‬ ‫تحت مدیریت جوانفکر حاشیه های فراوانی پدید اورد‪.‬‬ ‫رسانه های منتقد دولت و نیز رسانه هایی که پس از درج‬ ‫خبر مخالفت با استعفا با انتقادات تند ایرنا و مدیرعاملش‬ ‫مواجه ش��ده بودند پس از تایید این خبر فرصتی یافتند‬ ‫ب��رای مقابله ب��ه مثل و اینچنین بود ک��ه در طول هفته‬ ‫گذش��ته خبر ها و نقدها و تحلیل ه��ا و گمانه زنی های‬ ‫بسیاری را در مورد ایرنا و حتی روزنامه ایران که با رفتن‬ ‫مدیر مسئولش روزهای پرحاشیه ای را می گذراند‪ ،‬منتشر‬ ‫کردند‪ .‬انها مدعی شدند‪« :‬اختالفات گسترده ای در میان‬ ‫بدنه مدیریتی و نیز خبرنگاران این دو رسانه به دلیل عدم‬ ‫درج خبر مخالفت با استعفا و موضع گیری های خاص‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫اما چرا خداحافظی با دولت‬ ‫عصر روز یکش��نبه گذشته اس��فندیار رحیم مشایی‬ ‫در اظهارنظری اعالم کرد‪« :‬دس��تگاه های مس��ئول ما‬ ‫باید در اس��رع وقت ضعف های اطالعاتی خود را در‬ ‫خصوص تحوالت منطقه جبران کنند‪ ،‬زیرا نداش��تن‬ ‫اخب��ار و تحلیل صحیح و دقیق درباره هر یک از این‬ ‫کش��ورها و ارتباط همه ای��ن رویدادها با طرح کالن‬ ‫س��لطه گران م��ا را در موضع گیری ها و تصمیم گیری‬ ‫به اش��تباه خواهد انداخت‪ ».‬این تنها سرنخی بود که‬ ‫برخی رس��انه ها با استناد به ان ادعا می کردند مشایی‬ ‫در این ماجرا تاثیرگذار یا مطلع بوده است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر برخی رسانه های خبری روز دوشنبه‬ ‫گذش��ته علت برکناری یا اس��تعفای مصلحی را عزل‬ ‫یک��ی از معاونین (مع��اون هماهنگ کنن��ده وزارت‬ ‫اطالعات) و جایگزینی فرد دیگری توس��ط او اعالم‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫ای��ن خب��ر اما انجا جدی تری ش��د ک��ه مصلحی با‬ ‫حضور در وزارتخانه در مراس��م تودیع و معارفه ان‬ ‫معاونت شرکت کرد‪.‬‬ ‫در می��ان کس��انی که در خص��وص ماج��رای رفتن‬ ‫مصلح��ی از دولت ب��ه موضع گی��ری پرداختند این‬ ‫صفارهرندی بود که برای نخس��تین بار از نامه کتبی‬ ‫رهبری به رئیس جمهور در مخالفت با استعفای وزیر‬ ‫اطالعات خبرداد‪.‬‬ ‫حس��ین صفارهرن��دی در مصاحب��ه ای اع�لام کرد‪:‬‬ ‫«حجت االسالم مصلحی در دفترشان حضور یافته اند‪.‬‬ ‫ب��ه نظر من صراحت کالم رهب��ری در عدم برکناری‬ ‫حجت االس�لام مصلحی چ��ه در گذش��ته و چه در‬ ‫م��ورد اخیر به هی��چ وجه قابل حمل ب��ه توجیهاتی‬ ‫نظیر «ارشادی» نیس��ت زیرا بنده اطالع دارم که نامه‬ ‫معظم له به رئیس جمهور رس��یده است‪».‬صفارهرندی‬ ‫ای��ن ماج��را را درس بزرگی برای این��ده خوانده و‬ ‫گفته بود‪« :‬امیدواریم عناصری که شایس��تگی تصدی‬ ‫جایگاه ه��ای نزدیک به رئیس جمه��ور را ندارند‪ ،‬از‬ ‫کنار ایشان رانده شوند‪».‬‬ ‫احمد توکلی‪ ،‬نماینده منتقد دولت نیز در اظهارنظری‬ ‫در این خصوص گفت‪« :‬چ��ه احمدی نژاد ‪ ،‬مصلحی‬ ‫را برکن��ار کرده باش��د و چه قصد برکن��اری وی را‬ ‫داش��ت و چه انکه ادعا می شود مصلحی استعفا داده‬ ‫ب��ود‪ ،‬احمدی نژاد وظیفه داش��ت از قب��ل نظر مثبت‬ ‫رهبر معظم انقالب را داش��ته باش��د‪ ،‬ام��ا این کار را‬ ‫نکرد بنابراین طبیعی اس��ت که اگر رهبری چیزی را‬ ‫به مصلحت کش��ور ندانند‪ ،‬جلوی ان کار را خواهند‬ ‫در این مورد به وجود امده و برخی از خبرنگاران و‬ ‫دبیران این رس��انه ها تصمیم به ترک محل کار خود‬ ‫گرفته اند‪».‬‬ ‫از سوی دیگر س��ایت دولت یار‪ ،‬صبح چهارشنبه‬ ‫گذش��ته خبری منتش��ر کردند که تیتر ان با عنوان‬ ‫«خبر ف��وری‪ /‬احمدی نژاد‪ :‬مصلح��ی دیگر وزیر‬ ‫اطالعات نیست» نظر خوانندگان را به خود جلب‬ ‫می کرد‪ .‬اما س��اعتی بعد زمانی که مش��خص شد‬ ‫ای��ن خبر واقعیت ندارد‪ ،‬از خروجی س��ایت های‬ ‫منتشرکننده ان حذف شد‪.‬‬ ‫پ��س از انتش��ار این خبر‪ ،‬س��ایت ال��ف که به‬ ‫احمد توکلی منس��وب اس��ت در خبری نوشت‪:‬‬ ‫حجت االس�لام حیدر مصلحی روز چهارش��نبه‬ ‫در دفتر مرک��زی وزارت اطالعات حضور یافته‬ ‫و چند س��ند مهم دولت��ی را با عنوان وزیر امضا‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫اتف��اق مهم دیگر‪ ،‬انتش��ار بیانی��ه ‪ 216‬نماینده در‬ ‫حمایت از وزیر اطالعات بود؛ در بیانیه نمایندگان‬ ‫ضمن تشکر از وزیر اطالعات که بنا به فرمایشات‬ ‫مقام معظم رهب��ری به کار خ��ود در این وزارتخانه‬ ‫ادامه داده است از خدمات مصلحی قدردانی شد‪.‬‬ ‫نماین��دگان مجلس همچنین ادامه کار مصلحی در‬ ‫این وزارتخانه را مورد تاکید خود قرار داده اند‪.‬‬ ‫س��اعتی بعد‪ ،‬اما نامه رهب��ر معظم انقالب خطاب‬ ‫ب��ه حیدر مصلحی منتش��ر ش��د تا پایانی باش��د‬ ‫بر تمام شایعات در خصوص ماندن یا رفتن وزیر‬ ‫اطالعات‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫در نامه ای خطاب به وزیر اطالعات فرمودند‪« :‬از شما‬ ‫می خواهم بیش از پیش در انجام ماموریت های مهم‬ ‫داخل��ی و خارجی وزارت اطالعات اهتمام به خرج‬ ‫دهید‪».‬‬ ‫متن نامه رهبر انقالب به شرح زیر است‪:‬‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحیم‬ ‫حجت االسالم جناب اقای مصلحی دام توفیقه‬ ‫وزیر محترم اطالعات‬ ‫اس��تحکام و انس��جام و روزامدب��ودن دس��تگاه‬ ‫اطالعاتی کش��ور یکی از پایه های مهم اقتدار نظام‬ ‫اسالمی اس��ت‪ ،‬بنابراین از ش��ما می خواهم بیش‬ ‫از پی��ش در انج��ام ماموریت های مه��م داخلی و‬ ‫خارجی وزارت اطالعات اهتمام به خرج داده و با‬ ‫سرمایه عظیمی که ان وزارتخانه از نیروی انسانی‬ ‫توانمن��د و انقالبی و متدی��ن و فن اوری های روز‬ ‫برخوردار اس��ت و با حمایت دولت خدمتگزار و‬ ‫همکاری س��ایر نهادهای اطالعات��ی اجازه ندهید‬ ‫کوچکتری��ن فترت و سس��تی در انج��ام وظایف‬ ‫قانون��ی ان دس��تگاه مهم پیش اید‪ .‬برای ش��ما و‬ ‫معاون��ان و مدیران محترم و هم��ه فرزندان عزیز‬ ‫انقالب��ی ام در وزارت اطالعات دعا می کنم‪ .‬موفق‬ ‫و موید باشید‪.‬‬ ‫سیدعلی خامنه ای‬ ‫‪/30‬فروردین‪1390/‬‬ ‫نامه رهبر معظم انقالب اسالمی به حجت االسالم‬ ‫مصلحی باید پایانی باش��د ب��ر اتفاقات چند روز‬ ‫اخیر و فصل الخطاب همه مس��ئوالن اجرایی‪ .‬این‬ ‫انتظار کامال بجایی از جانب اهالی انقالب اس��ت‬ ‫که مدیران اجرایی دستورات رهبری را اجرا کنند‪.‬‬ ‫بی تردید می��زان حمایت جریان ه��ای اصولگرا و‬ ‫مردم انقالبی از مس��ئوالن اجرایی به میزان تبعیت‬ ‫انان از فرامین رهبری بس��تگی دارد‪ .‬در عین حال‬ ‫باید مراقب بود که دشمنان نظام نتوانند از اتفاقات‬ ‫چن��د روز اخی��ر برای الق��ای حاکمی��ت دوگانه‬ ‫سوء استفاده کنند‪g .‬‬ ‫‪15‬‬ ‫در گفت وگو با نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی بررسی شد‬ ‫سیاست‬ ‫‪2‬‬ ‫عملکرد وزارت اطالعات‬ ‫در دولت های مختلف‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫اسماعیل کوثری درباره عملکرد وزارت اطالعات در دولت اصالحات معتقد است‪« :‬ان‬ ‫دوره بر سر بررسی پرونده قتل های زنجیره ای یکسری شیطنت هایی شد که تضعیف وزارت‬ ‫اطالعات را در پی داشت‪ ».‬نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس راجع‬ ‫به ارزیابی دوران مدیریت اژه ای‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬در زمان وزارت ایشان یک ارامش بر فضای این‬ ‫وزارتخانه حاکم شد‪ ».‬وی افزود‪« :‬نباید عملکرد اژه ای و مصلحی را با هم مقایسه کرد‪ ،‬چون‬ ‫هریک از انها با توجه به شرایط حاکم بر دوره وزارت خود توانستند در مقام مدیریت مثبت عمل‬ ‫کنند‪ .‬بنابراین جا به جایی در راس وزارتخانه موجب سرعت بخشیدن به اقدامات مدنظر شد‪».‬‬ ‫‪16‬‬ ‫ارزیابی شما از عملکرد وزارت اطالعات در‬ ‫دوره اصالحات چیست؟‬ ‫‪l‬ان زمان در دولت اصالحات ش��یطنت هایی شد که‬ ‫باعث تضعیف وزارت اطالعات ش��د و این وزارتخانه‬ ‫در ان مقطع انسجام خود را از دست داد‪.‬‬ ‫منظور شما قتل های زنجیره ای است؟‬ ‫‪l‬بل��ه‪ .‬بعداز ان باالخ��ره در دولت نهم اق��ای اژه ای‬ ‫مسئولیت وزارت را به عهده گرفتند‪...‬‬ ‫قبل از تشریح عملکرد وزارت اطالعات در‬ ‫زم��ان اقای اژه ای‪ ،‬علت انکه این وزارتخانه‬ ‫بعداز ان ماجرا نتوانس��ت پیش از روی کار‬ ‫ام��دن دولت نهم انس��جام خ��ود را مجدد‬ ‫به دست اورد چه بود؟‬ ‫‪l‬چ��ون ان زمان بین بدن��ه و راس وزارتخانه تفرقه و‬ ‫شکاف انداختند‪ .‬به طوری که یک نگاه بدبینانه در انجا‬ ‫حاکم ش��ده بود‪ .‬در همان مقط��ع زمانی منافقین داخل‬ ‫ته��ران بودند و اقدامات��ی انجام دادن��د‪ .‬وقتی وزارت‬ ‫اطالعات در همان ایام نتوانست به سرعت عوامل منافق‬ ‫و نفوذی را پیدا کند نش��ان دهنده مشکالت درونی این‬ ‫دستگاه در دوران دولت اصالحات بود‪ .‬بنابراین وزارت‬ ‫به رغم داش��تن نیروهای مستعد و اماده‪ ،‬انطور که باید‬ ‫نتوانست از انها استفاده کند‪.‬‬ ‫در دوره دول��ت اصالح��ات حادث��ه تیر ‪78‬‬ ‫کوی دانش��گاه هم رخ داد‪ ،‬عملکرد وزارت‬ ‫اطالعات چگونه بود؟‬ ‫‪l‬همانطور که عرض ش��د این وزارتخانه نتوانست در‬ ‫مواجهه با ان حوادث نمره قابل قبولی کسب کند‪ .‬همه‬ ‫ی می خواستند ان زمان وزارت‬ ‫اینها نشان می دهد برخ ‬ ‫اطالعات برای دولت اصالحات کار کند‪ ،‬نه برای نظام‬ ‫جمهوری اسالمی ایران‪.‬‬ ‫برخی مس��ئوالن دولت اصالحات معتقدند‬ ‫برخی مش��کالت این وزارتخان��ه در دوران‬ ‫ریاس��ت جمهوری خاتمی‪ ،‬ریشه در دولت‬ ‫گذشته داشت‪ ،‬ایا این حقیقت دارد یا نوعی‬ ‫فرافکنی است؟‬ ‫‪l‬اینک��ه بخواهند نقایص را به گردن دیگری بیندازند‪،‬‬ ‫اصال درس��ت نیس��ت‪ .‬اگر ه��م ای��رادی در ان مقطع‬ ‫وجود داشته ان طور نبوده که قصد کنند تا شیرازه یک‬ ‫وزارتخانه را از هم بپاشند‪ .‬البته عیب و ایراداتی وجود‬ ‫داشت ولی انچنان مشهود نبود‪ .‬در زمان اصالحات این‬ ‫اشکاالت بزرگی که به وجود اوردند باعث شد نقایص‬ ‫و ضعف ها کامال در معرض دید مردم و مسئوالن قرار‬ ‫بگیرد‪.‬‬ ‫زمانی که اقای اژه ای مدیریت این وزارتخانه‬ ‫را به دست گرفت‪ ،‬برای ترمیم شکاف ها چه‬ ‫اقداماتی انجام داد؟‬ ‫‪l‬باید گفت با وزارت ایشان یک ارامش برفضای این‬ ‫وزارتخانه حاکم ش��د و حالت یکپارچگی را پیدا کرد‬ ‫ولی باز هم انطور که باید انسجام درونی به وجود نیامد‬ ‫ی ترمیم شد‪ .‬در نهایت با امدن‬ ‫لکن تا حد بس��یار زیاد ‬ ‫حاج اقا مصلحی موضوع سعی شد برطرف شود و بهتر‬ ‫شد و همین باعث شد که بتوانند اقدامات بسیار خوبی‬ ‫را در این رابطه انجام دهند‪ .‬بچه های وزارت اطالعات‬ ‫در رابطه با ریگی‪ ،‬دس��تگیری عامل ترور دانش��مندان‬ ‫هسته ای‪ ،‬حل مس��اله گروگان گیری دیپلمات ایران در‬ ‫پاکستان‪ ،‬فتنه ‪ 88‬و ‪ 89‬تا حد زیادی انتظارات را براورده‬ ‫کردن��د‪ .‬در نهای��ت باید گفت که ط��ی دوران وزارت‬ ‫مصلحی کار بسیار مثبتی را از این دستگاه شاهد بودیم‪.‬‬ ‫یکی از اقدامات جنگ نرم دشمن در مواجهه‬ ‫با جمهوری اس�لامی که چند س��الی است‬ ‫بسیار مورد توجه واقع شده‪ ،‬استفاده از فضای‬ ‫سایبری است‪ ،‬به نظر شما وزارت اطالعات‬ ‫در این رابطه چگونه عمل کرد؟‬ ‫‪l‬در ح��د یا بیش��تر از ح��د توان خ��ود در این رابطه‬ ‫توانس��تند اقداماتی انجام بدهند‪ .‬نمونه بارز ان کارها تا‬ ‫حد زیادی در فتنه دیده شد‪.‬‬ ‫اقای کوثری! اشاره ای کردید به اتفاقات پس‬ ‫از انتخابات ریاست جمهوری ‪ .88‬کارشناسان‬ ‫و صاحب نظران بسیاری ریشه اغتشاشات را‬ ‫در سال های قبل از این ماجرا تحلیل می کنند‪.‬‬ ‫وزارت اطالع��ات در ریش��ه یابی فتن��ه چه‬ ‫عملکردی داشت؟‬ ‫‪l‬عملکرد خوبی نداشت‪ ،‬چون ان انسجامی که وزارت‬ ‫باید به طور کامل پیدا می کرد محقق نش��د‪ .‬البته تا حد‬ ‫زیادی ایرادات ترمیم ش��ده بود‪ ،‬ولی نه کامل‪ .‬به خاطر‬ ‫همین مساله وزارت نتوانست اوضاع را خوب بررسی‬ ‫کند‪ .‬در واقع نتیجه جلسات و بحث های تئوریک که از‬ ‫قبل ان انجام ش��ده بود نتوانست خوب اجرایی شود تا‬ ‫انطور که باید از وقوع جریانات فتنه جلوگیری بکند‪.‬‬ ‫نقطه قوت وزارت اقای اژه ای چه بود؟‬ ‫‪l‬نقطه قوت همان بود که ایشان تا حد بسیار زیادی در‬ ‫جهت انسجام و یکپارچگی سیستم تالش کرد و موفق‬ ‫هم بود‪ ،‬اما به رغم انکه این موفقیت کامل نشد‪ ،‬زمینه را‬ ‫خیلی خوب اماده کرد تا این مسئولیت در اختیار وزیر‬ ‫جدید قرار گیرد‪.‬‬ ‫فکر می کنید تغییر وزیر در حل مشکل انسجام‬ ‫وزارت اطالعات موثر بود؟‬ ‫‪l‬امدن اقای مصلحی تا حدی در جهت رفع مش��کل‬ ‫موثر بود‪ .‬چراکه اقای اژه ای قدم های اولیه را برای دوره‬ ‫بعد برداشت تا در فرصت چهار ساله دولت دهم نتایج‬ ‫مثبت در این زمینه اخذ شود‪.‬‬ ‫ایا ثبات مدیریت نمی توانس��ت حل مشکل‬ ‫یاد ش��ده را تسهیل کند‪ ،‬چون طبق فرمایش‬ ‫جنابعالی بستر را اقای اژه ای فراهم کرده بود‪.‬‬ ‫ی رخ نداد‪ .‬مسائلی‬ ‫‪l‬در ‪ 25‬بهمن اصال هیچ اتفاق مهم ‬ ‫که مطرح شد اصال توسط دشمنان طراحی شده بود‪.‬‬ ‫ثبات مدیریت ای��ا از این اقدامات خصمانه‬ ‫جلوگیری نمی کرد؟‬ ‫‪l‬خی��ر‪ ،‬اینجا قضیه فرق می کند‪ .‬بعضی ها ش��رایط و‬ ‫بس��تر را برای نقش افرینی اف��راد دیگر مهیا می کنند تا‬ ‫انها با توانایی هایی ک��ه دارند بتوانند بهتر از ظرفیت ها‬ ‫بهره ب��رداری کنن��د‪ .‬از این رو نباید عملک��رد اژه ای و‬ ‫مصلحی را با هم مقایس��ه کرد چ��ون هریک از انها با‬ ‫توجه به ش��رایط حاکم بر دوره وزارت خود توانستند‬ ‫در مقام مدیریت مثبت عمل کنند‪ .‬بنابراین جا به جایی‬ ‫در راس وزارتخانه موجب سرعت بخشیدن به اقدامات‬ ‫مدنظر شد‪.‬‬ ‫برخی نمایندگان از ایجاد س��ازمان یا اعمال‬ ‫پ��اره ای اصالح��ات س��اختاری در وزارت‬ ‫اطالعات سخن می گویند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪l‬تصمیم گیران امر در صورت لزوم درباره این سیاست‬ ‫بررسی الزم را انجام می دهند‪g .‬‬ ‫نماینده تهران در مجلس شورای اسالمی‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫باید ساختار جدی تری برای‬ ‫وزارت طراحی شود‬ ‫پرویز سروری درباره عملکرد وزارت اطالعات در دوره مصلحی معتقد است‪:‬‬ ‫«عملکرد ایشان در مدت کوتاهی که مسئولیت وزارت اطالعات را داشت قابل قبول بود‪.‬‬ ‫چون اتفاقاتی در دوران وزارت وی افتاد که موجی از امید و خوشنودی را در بین ملت ما‬ ‫ایجاد کرد‪ ».‬وی افزود‪« :‬شرایطی که مصلحی در ان زمام وزارت را برعهده گرفت‪ ،‬بسیار‬ ‫پرچالش‪ ،‬پیچیده و پراسترس بود و ایشان در ان شرایط سخت توانست اقدامات خوبی را‬ ‫در جهت تامین امنیت کشور صورت دهد‪».‬‬ ‫کور نظیر حادثه مریوان در غرب و ش��رق کش��ور نیز‬ ‫از این منظر قابل تحلیل اس��ت‪ .‬اما همه اینها با تالش‬ ‫حولو قوه‬ ‫ی و امنیتی به ‬ ‫گسترده نیروهای نظامی‪ ،‬انتظام ‬ ‫ الهی خنثی شد‪ .‬در چنین شرایطی که به شدت نیازمند‬ ‫پوشش‪ ،‬مدیریت و اشراف اطالعاتی در داخل کشور‬ ‫هستیم متاسفانه شاهد این جا به جایی بودیم که اگر در‬ ‫این ش��رایط تدبیر مقام معظم رهبری نبود می توانست‬ ‫این اقدام بسیار دغدغه افرین و نگران کننده باشد‪.‬‬ ‫اش��اره کردید وقتی مصلحی پست وزارت‬ ‫را از اژه ای تحویل گرفت با فتنه ‪ 88‬روبه رو‬ ‫ب��ود‪ .‬ارزیاب��ی خ��ود را از دوران وزارت‬ ‫وزیر قبلی بی��ان می کنید چراک��ه خیلی از‬ ‫کارشناس��ان معتقدند ریشه فتنه در یکی دو‬ ‫سال قبل از انتخابات ریاست جمهوری دهم‬ ‫بود؟ ضم��ن انکه بفرمایی��د اقای مصلحی‬ ‫چه کارنامه ای در حوادث س��ال ‪ 88‬از خود‬ ‫بر جای گذاشت؟‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫عملک��رد وزارت اطالع��ات در زم��ان‬ ‫دولت ه��ای نهم و دهم را چگونه ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪l‬ب��ه نظر م��ن با توجه به اس��تعفای اقای مصلحی‬ ‫و پذیرش ان از س��وی رئیس جمه��ور که با ورود‬ ‫مقام معظم رهبری این قضیه منتفی شد‪ ،‬بهتر است‬ ‫که تنها ب��ه بررس��ی عملکرد مصلح��ی در دوران‬ ‫وزارت ایشان بپردازم‪.‬‬ ‫پس بفرمایید مدیری��ت اقای مصلحی از‬ ‫چه نقاط قوت و ضعفی برخوردار بود؟‬ ‫‪l‬عملکرد مصلحی در مدت کوتاهی که مسئولیت‬ ‫وزارت اطالعات را داش��ت قابل قبول بود‪ .‬اتفاقاتی‬ ‫در دوران وزارت ایش��ان افت��اد که موجی از امید و‬ ‫خوش��نودی را در بین ملت ما ایجاد کرد‪ .‬عملیات‬ ‫غرورافری��ن دس��تگیری ریگ��ی ک��ه ش��اید جزو‬ ‫عملیات ه��ای مثال زدنی ب��رای جامع��ه اطالعاتی‬ ‫دنیا باش��د‪ ،‬یک کار بس��یار بزرگ‪ ،‬عظیم و پیچیده‬ ‫ب��ود‪ .‬عملی��ات دس��تگیری عوامل ترور ش��هیدان‬ ‫علیمحمدی و شهریاری از اقدامات بسیار قابل قبولی‬ ‫اس��ت که در م��دت وزارت اق��ای مصلحی انجام‬ ‫ش��د‪ .‬وزارت اطالعات در جری��ان فتنه نیز فضای‬ ‫س��ایبری کش��ور را به نح��و شایس��ته ای مدیریت‬ ‫ک��رد که از اقدامات بس��یار مط��رح و قابل اعتنا در‬ ‫جهت مقابله با جنگ س��ایبری بود‪ .‬چون ما که در‬ ‫جریان گزارش��ات ارائه ش��ده ق��رار داریم می دانیم‬ ‫که چ��ه کار عظیمی را س��ربازان ام��ام زمان(عج)‬ ‫به صورت ش��بانه روزی انجام دادند تا توانس��تند با‬ ‫ارتش سایبری استکبار جهانی مقابله کنند‪ .‬شرایطی‬ ‫که مصلح��ی در ان زمام وزارت را برعهده گرفت‪،‬‬ ‫بس��یار پرچالش‪ ،‬پیچیده و پراس��ترس بود و ایشان‬ ‫در ان شرایط سخت توانست اقدامات خوبی را در‬ ‫جهت تامین امنیت کشور صورت دهد‪ .‬فکر می کنم‬ ‫در جریان مدیریت مصلحی هم از نظر بعد امنیتی و‬ ‫هم از نظر بعد امادگی و ساختاری شاهد تحرکات‬ ‫خوبی از طرف وزارت اطالعات بودیم‪ .‬متاس��فانه‬ ‫در حس��اس ترین زمان تحوالت کشور که حوادث‬ ‫بزرگی در سطح منطقه در حال وقوع است و امریکا‬ ‫از س��ونامی به وجود امده به ش��دت منفعل شده و‬ ‫هستی و منافع اش در خاورمیانه رو به نابودی است‬ ‫و االن در کنج ضربات نیروهای حزب اهلل و مسلمان‬ ‫منطقه ق��رار گرفته و حاش��یه های امنیتی ان از بین‬ ‫رفت��ه و چون فکر می کند مرکز و کانون توجهات و‬ ‫تحوالت قیام های اسالمی در ایران است‪ ،‬می کوشد‬ ‫اتش گرفتار شده در ان را به داخل کشور ما منتقل‬ ‫کند و به شکلی انتقام تحوالت اخیر جهان اسالم را‬ ‫از جمهوری اس�لامی بگیرد که اقدامات تروریستی‬ ‫‪l‬عرض کردم یکی از نقاط قوت و تحسین برانگیز‬ ‫که از اقای مصلحی می توان نام برد مدیریت ایشان‬ ‫در ای��ام فتن��ه ‪ 88‬بود که وزارت به صورت ش��بانه‬ ‫روزی با ایادی و عوامل فتنه مقابله کرد و ما ش��اهد‬ ‫تالش ش��بانه روزی س��ربازان گمنام امام زمان(عج)‬ ‫بودیم‪.‬‬ ‫با توج��ه به انکه اواخ��ر دوره اقای اژه ای‬ ‫با ش��روع فتنه همزمان ب��ود‪ ،‬ان مقطع را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪l‬واقعیت این اس��ت که بررسی و اظهارنظر راجع‬ ‫ب��ه مدت وزارت اقای اژه ای نیاز به مطالعه دارد‪ .‬اما‬ ‫ایشان یکی از قضات سرشناس و مطرح کشور است‬ ‫که از ابت��دا نگاه اطالعاتی و انقالبی بس��یار خوبی‬ ‫داشت‪ .‬به نظر من زمان ایشان نیز ما شاهد اقدامات‬ ‫بس��یار خ��وب و مثبتی از ط��رف وزارت اطالعات‬ ‫بودیم‪ .‬فکر می کنم در پایان زمان وزارت اقای اژه ای‬ ‫ک��ه به اوایل جریان فتنه برخ��ورد کرد و قبل از ان‪،‬‬ ‫کارنامه بسیار قابل قبولی را از ایشان سراغ داریم‪.‬‬ ‫به نظر شما چشم انداز اینده وزارت اطالعات‬ ‫چگونه است؟‬ ‫‪l‬قطعا بین مطلوب و موجود فاصله است و ما فکر‬ ‫می کنی��م برای وزارت اطالعات س��ازوکار جدی تر‬ ‫طراحی ش��ود‪ ،‬یعنی باید س��اختار ان طوری باشد‬ ‫که دستخوش رویکردهای دولت های مختلف قرار‬ ‫نگیرد‪ .‬چون امنیت کشور وابسته به این مساله است‪.‬‬ ‫وزارت اطالعات از جمله وزارتخانه هایی است که‬ ‫با انقالب متولد ش��د‪ ،‬یعنی م��ا وزارت اطالعات را‬ ‫مس��تقل از وزارتخانه های دیگ��ر می بینیم‪ ،‬بنابراین‬ ‫بسیار حساسیت دارد‪ .‬چون وزارتخانه انقالب است‬ ‫و نیروهای انقالبی در ان فعال هس��تند‪ .‬اما احساس‬ ‫می ش��ود که دولت ها با ورودشان به عرصه اجرایی‬ ‫می خواهند رویکرد خود را به این وزارتخانه تحمیل‬ ‫کنند‪ .‬این مغایر با یک کار سیستماتیک امنیتی است‪.‬‬ ‫معتقدم از نظر کارشناس��ی باید بررس��ی کارشناسی‬ ‫جدی تری در س��اختار وزارت اطالعات انجام شود‬ ‫تا ای��ن وزارتخانه با تغییر دولت ها دچار ش��وک و‬ ‫اعمال مدیریت های جدید نشود که این مهم نیازمند‬ ‫یک کار کارشناسی دقیق تر و جدی تر است‪.‬‬ ‫ایا در طراحی ساختار جدید خالء قانونی‬ ‫احساس می شود یا نیاز به قانونگذاری در‬ ‫این رابطه می بینید؟‬ ‫‪l‬طبیعتا باید از نظر قانونی به این موضوع رسیدگی‬ ‫ش��ود‪ .‬قانون می توان��د این کار را انج��ام دهد تا با‬ ‫ورود به این قضیه اصالحات ساختاری لحاظ شود‪.‬‬ ‫ب��ه نظر من این نقد وج��ود دارد‪ .‬دولت اصالحات‬ ‫روی کار ام��د و ی��ک ن��گاه و برخ��ورد خاص با‬ ‫نیروی های وزارت اطالعات کرد‪ .‬بعد دولت نهم و‬ ‫دهم امد برخورد دیگری را در دستور کار قرار داد؛‬ ‫زمان دولت س��ازندگی نیز یک نگاه دیگری بر این‬ ‫وزارتخانه حاکم ب��ود‪ .‬فکر می کنم با ماموریت های‬ ‫وزارت اطالع��ات اینقدر تغییر رویکرد ها همخوانی‬ ‫ندارد‪ ،‬به عالوه انکه وزارت باید اشراف داشته باشد‬ ‫و رصد کند و در برخی زمان ها وارد کار شود تا مانع‬ ‫اقدامات اسیب رس��ان در حوزه های امنیتی شود‪ .‬از‬ ‫این لحاظ این موضوع مدت هاست به ذهن ها خطور‬ ‫کرده که باید ساختار وزارت را به صورت جدی تری‬ ‫مورد مالحظه قرار داد‪.‬‬ ‫این تغییر ساختار و قانونگذاری درباره ان‬ ‫در مجلس هش��تم انجام می شود یا نیاز به‬ ‫بررسی های ریشه ای تری دارد؟‬ ‫‪l‬اگر مجلس و دولت همراهی کنند‪ ،‬قطعا ما می توانیم‬ ‫این کار را انجام دهیم واال باالخره روزی می رسد که به‬ ‫این نظر توجه ویژه ای صورت گیرد‪g .‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪4‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪18‬‬ ‫وزارت اطالعات‬ ‫از اغاز تا امروز‬ ‫از زمان پیروزی انقالب اسالمی تا تاسیس وزارت‬ ‫اطالع��ات‪« ،‬دفت��ر اطالعات نخس��ت وزیری» وظیفه‬ ‫فعالیت های اطالعاتی و امنیتی را در جمهوری اسالمی‬ ‫ایفا می کرد‪ .‬البت��ه نهادهای دیگری همچون اطالعات‬ ‫سپاه پاسداران‪ ،‬اطالعات دادستانی انقالب‪ ،‬کمیته های‬ ‫انق�لاب و چند نهاد دیگر نی��ز فعالیت های اطالعاتی‬ ‫داشتند که با تاسیس وزارت اطالعات‪ ،‬موظف شدند‬ ‫اس��ناد و مدارک و نفرات خود را به تش��کیالت تازه‬ ‫تحویل دهند‪ .‬در بیست وهفتم مرداد سال ‪ ،1362‬قانون‬ ‫تاس��یس این وزارتخانه با هدف کسب و جمع اوری‬ ‫اخبار و تولید‪ ،‬تجزی��ه‪ ،‬تحلیل و طبقه بندی اطالعات‬ ‫مورد نیاز در ابعاد داخلی و خارجی‪ ،‬کش��ف توطئه ها‬ ‫و فعالیت ه��ای بران��دازی‪ ،‬جاسوس��ی‪ ،‬خرابکاری و‬ ‫اغتش��اش علیه اس��تقالل و امنی��ت و تمامیت ارضی‬ ‫کش��ور و نظام جمهوری اس�لامی ایران و با وظایف‬ ‫معین حراس��ت اخب��ار‪ ،‬اطالع��ات‪ ،‬اس��ناد‪ ،‬مدارک‪،‬‬ ‫تاسیسات و پرس��نل وزارتخانه‪ ،‬اموزش و کمک های‬ ‫الزم به ارگان ها و نهاده��ا جهت حفاظت از مدارک‪،‬‬ ‫اس��ناد و اش��یای مهم انها‪ ،‬ارائه خدم��ات اطالعاتی‬ ‫ضروری به سازمان ها و ارگان ها و اگاه کردن به موقع‬ ‫انها نس��بت به توطئه ها‪ ،‬همکاری و تبادل اطالعات و‬ ‫تج��ارب اطالعاتی با کش��ورهایی که حائز صالحیت‬ ‫الزم باش��ند و به منظور کس��ب و پرورش اطالعات‬ ‫امنیت��ی و اطالعات خارجی و حفاظ��ت اطالعات و‬ ‫ضدجاسوسی و به دس��ت اوردن اگاهی های الزم از ‬ ‫وضع دش��منان داخلی و خارجی جهت پیشگیری و‬ ‫مقابله با توطئه های انان علیه انقالب اس�لامی کشور‪،‬‬ ‫مشتمل بر ‪ 16‬ماده و ‪ 18‬تبصره توسط مجلس تصویب‬ ‫و به تایید شورای نگهبان رسید‪.‬‬ ‫ش��اید اولین باری که فکر تاس��یس سازمان اطالعاتی‬ ‫و امنیتی واحدی به طور جدی در جمهوری اس�لامی‬ ‫مطرح ش��د‪ ،‬به سال ‪ 1360‬بازمی گشت که با برکناری‬ ‫اولین رئیس جمهور و اغاز ترورهای سیاس��ی منافقین‬ ‫همزمان بود‪.‬‬ ‫هنگامی که محمدعلی رجایی دومین رئیس جمهور و‬ ‫محمدجواد باهنر دومین نخست وزیر در حادثه انفجار‬ ‫نخست وزیری به شهادت رس��یدند‪ ،‬در واقع مشغول‬ ‫بررس��ی طرحی بودند که «مس��عود کشمیری» مشاور‬ ‫امنیتی رئیس جمهور تهیه کرده بود‪.‬‬ ‫درعین حال‪ ،‬افشای وابستگی کشمیری به منافقین که‬ ‫عامل اصلی انفجار نخس��ت وزیری بود و درگیر شدن‬ ‫دادستانی انقالب در این پرونده‪ ،‬یکپارچگی اطالعاتی‬ ‫کش��ور در میان مس��ئوالن را ضروری تر جلوه می داد‪.‬‬ ‫اولی��ن تالش‪ ،‬تهیه طرحی در مجل��س اول بود که به‬ ‫علت شرایط نامناسب کشور‪ ،‬به نتیجه نرسید‪.‬‬ ‫انتظار برای طرح مجدد این موضوع در مجلس‪ ،‬قریب‬ ‫به دو س��ال به طول انجامید‪ .‬ای��ن بار دولت الیحه ای‬ ‫برای تاس��یس وزارتخانه یا سازمانی برای اطالعات و‬ ‫امنیت به مجلس تقدیم کرد و این بار بحث های داغ و‬ ‫متناقضی میان موافقان و مخالفان مطرح ش��د‪ .‬گروهی‬ ‫ب��ر این عقی��ده بودند که دس��تگاه اطالعاتی و امنیتی‬ ‫کشور باید زیرنظر سپاه باشد‪ ،‬گروهی دیگر می گفتند‬ ‫که بهتر اس��ت این تش��کیالت زیرمجموعه دس��تگاه‬ ‫قضای��ی باش��د‪ ،‬گروه س��وم رئیس جمه��ور را فردی‬ ‫شایس��ته برای قرارگرفتن در راس سیس��تم اطالعاتی‬ ‫کش��ور می دانس��تند و گروه اخر تاکی��د می کردند که‬ ‫دستگاه اطالعاتی و امنیتی باید زیرنظر ولی فقیه باشد‪.‬‬ ‫سرانجام با پیشنهاد دولت و موافقت حضرت امام(ره)‪،‬‬ ‫قرار بر این شد که وزارتخانه ای تاسیس شود تا زیرنظر‬ ‫دول��ت و در برابر مجلس پاس��خگو باش��د‪ .‬همچنین‬ ‫بر اساس پیشنهاد هاش��می رفسنجانی‪« ،‬مجتهد بودن»‬ ‫نیز به شرایط وزیر اطالعات افزوده شد‪.‬‬ ‫اولین وزیر اطالعات جمهوری اسالمی‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫محمد محمدی ری شهری بود‪ .‬مهمترین ماموریت های‬ ‫وزارت اطالع��ات در دوره وزارت او‪ ،‬کش��ف‬ ‫توطئ��ه کودت��ا علیه جمهوری اس�لامی با پش��تیبانی‬ ‫سیدکاظم شریعتمداری از یکسو و دستگیری‪ ،‬محاکمه‬ ‫و اعدام مهدی هاش��می از س��وی دیگ��ر بود‪ .‬صادق‬ ‫قطب زاده که از همراه��ان امام خمینی(ره) در پاریس‬ ‫ب��ود‪ ،‬به جرم تالش برای بمبگذاری در بیت بنیانگذار‬ ‫جمهوری اسالمی و کودتا علیه نظام به اعدام محکوم‬ ‫ش��د‪ .‬مدارک به دس��ت امده حکایت از ان داشت که‬ ‫ایت اهلل ش��ریعتمداری از این جریان پشتیبانی می کند‪.‬‬ ‫س��ید مهدی هاش��می نیز که با حکم ایت اهلل منتظری‬ ‫مس��ئولیت واحد نهضت های ازادیبخش را در س��پاه‬ ‫پاس��داران به عهده داشت‪ ،‬از سوی وزارت اطالعات‬ ‫دستگیر و پس از محاکمه‪ ،‬به اعدام محکوم شد‪.‬‬ ‫س��عید حجاریان ک��ه در تاس��یس وزارت اطالعات‬ ‫نقش داش��ت‪ ،‬پس از پایان جن��گ تحمیلی به تدریج‬ ‫از وزارت اطالعات فاصله گرفت و به مرکز تحقیقات‬ ‫اس��تراتژیک ریاس��ت جمهوری پیوس��ت؛ مرکزی که‬ ‫موس��وی خوئینی ها ریاس��ت ان را به عهده داش��ت‪.‬‬ ‫حجاریان به معاونت سیاسی این مرکز منصوب شد‪.‬‬ ‫وی پ��س از خ��روج از وزارت اطالع��ات‪ ،‬به تدریج‬ ‫افکارش تغییر کرد و چرخش فکری او اغاز شد‪.‬‬ ‫پس از انتخاب هاشمی رفسنجانی به ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫علی فالحیان از معاونان س��ابق وزارت اطالعات‪ ،‬به‬ ‫صدارت دستگاه اطالعاتی و امنیتی کشور رسید‪.‬‬ ‫در ای��ن دوره اتهامات��ی واهی از قبی��ل دخالت ایران‬ ‫در کش��ته ش��دن مخالف��ان جمه��وری اس�لامی در‬ ‫رس��توران میکونوس برلین به نظام وارد ش��د‪ .‬با پایان‬ ‫دوره س��ازندگی و اغ��از دوره اصالح��ات‪ ،‬قربانعلی‬ ‫دری نجف اب��ادی که از جناح مقابل دولت بود‪ ،‬وزیر‬ ‫اطالعات شد‪ .‬س��یدمحمدخاتمی که شعار اصالحات‬ ‫س��ر داده ب��ود‪ ،‬برای اصالح��ات در س��اختار امنیتی‬ ‫و اطالعات��ی نی��ز برنامه ریزی ک��رده ب��ود‪ .‬قتل های‬ ‫زنجی��ره ای که طی ان‪ ،‬داریوش فروهر و همس��رش‪،‬‬ ‫محمد مختاری و محمد جعفرپوینده‪ ،‬دو عضو کانون‬ ‫نویسندگان به قتل رسیدند‪ ،‬نیز دلیلی برای تغییرات در‬ ‫ساختار وزارت اطالعات شد‪.‬‬ ‫وزارت اطالعات در اطالعیه ای از دست داشتن عده ای‬ ‫از کارکنان «خودسر» این دستگاه در قتل های زنجیره ای‬ ‫خبر داد‪ .‬پس از این اطالعیه‪ ،‬دری نجف ابادی از مقام‬ ‫خود کناره گیری کرد و علی یونس��ی‪ ،‬رئیس س��ازمان‬ ‫قضایی نیروهای مسلح جانشین او شد‪.‬‬ ‫علی یونس��ی ک��ه ‪ 6‬س��ال در راس وزارت اطالعات‬ ‫بود‪ ،‬برنامه خود را بازگش��ت به هدف نخس��تینی که‬ ‫در الیحه تاس��یس وزارت اطالعات منظور شده و ان‬ ‫را نهادی اطالعاتی و نه الزاما عملیاتی تعریف می کرد‪،‬‬ ‫عنوان کرد‪ .‬غائله ‪ 18‬تیر نیز که از سوی برخی عوامل‬ ‫دولت اصالحات هدایت می ش��د‪ ،‬در همین دوره رخ‬ ‫داد‪ .‬این حادثه از ش��امگاه جمع��ه هجدهم تیرماه در‬ ‫کوی دانش��گاه تهران اغاز شد و در حالی که می رفت‬ ‫تا اس��یبی جدی به نظام جمهوری اسالمی وارد کند‪،‬‬ ‫از سوی سربازان گمنام امام زمان(عج) کنترل شد و در‬ ‫بیست و سوم تیر رسما پایان یافت‪.‬‬ ‫ب��ا پای��ان دوره اصالح��ات و تغییر رون��د مدیریتی‬ ‫کش��ور‪ ،‬غالمحسین محس��نی اژه ای که در دهه ‪ 70‬با‬ ‫قضاوت پرونده غالمحسین کرباسچی‪ ،‬شهردار اسبق‬ ‫تهران نزد افکار عمومی ش��ناخته شده بود‪ ،‬به وزارت‬ ‫اطالعات رفت‪ .‬او از دوره ری ش��هری در تش��کیالت‬ ‫وزارت اطالع��ات ب��ود‪ .‬در ان دوره‪ ،‬زمانی که دادگاه‬ ‫سیدمهدی هاشمی برادر داماد ایت اهلل منتظری برگزار‬ ‫شد‪ ،‬حجت االس�لام علی رازینی رئیس ان دادگاه بود‪.‬‬ ‫ی که رازینی وارد قوه قضائیه ش��د برخی دیگر‬ ‫هنگام ‬ ‫نیز همراه او به س��اختمان دادگس��تری ک��وچ کردند‬ ‫ک��ه یک��ی از انها محس��نی اژه ای بود‪ .‬کش��ف توطئه‬ ‫انق�لاب مخملی در اوای��ل دوره ریاس��ت جمهوری‬ ‫محمود احمدی نژاد از مهمترین اتفاقات دوره وزارت‬ ‫محسنی اژه ای بود‪.‬‬ ‫ب��ا پایان دولت نهم و اغاز ب��ه کار دولت دهم‪ ،‬حیدر‬ ‫مصلح��ی به وزارت اطالعات رس��ید‪ .‬در دوره او که‬ ‫تاکنون نیز ادام��ه دارد‪ ،‬موفقیت های فراوانی همچون‬ ‫دس��تگیری عبدالمالک ریگی‪ ،‬نفوذ در شبکه موساد‪،‬‬ ‫بازداشت عوامل ترور دانش��مندان هسته ای‪ ،‬مقابله با‬ ‫ویروس استاکس نت‪ ،‬ریشه کنی شبکه های هرمی و‪...‬‬ ‫به دس��ت ام��د‪ .‬اینک پس از بحث��ی که در خصوص‬ ‫اس��تعفای حجت االس�لام مصلحی و حاشیه های ان‬ ‫پیش امد‪ ،‬حمید رس��ایی‪ ،‬نماینده تهران و از اعضای‬ ‫فراکسیون انقالب اسالمی از طرح جدیدی برای نهاد‬ ‫امنیتی کشور خبر می دهد‪« :‬سازمان اطالعات به جای‬ ‫وزارت اطالعات‪g ».‬‬ ‫نگاهی به کارنامه حیدر مصلحی‬ ‫‪5‬‬ ‫از کمیته انقالب تا وزارت اطالعات‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحیم‬ ‫حجت االسالم جناب اقای مصلحی دام توفیقه‬ ‫وزیر محترم اطالعات‬ ‫استحکام و انسجام و روزامد بودن دستگاه اطالعاتی‬ ‫کش��ور یکی از پایه ه��ای مهم اقتدار نظام اس�لامی‬ ‫اس��ت‪ ،‬بنابراین از ش��ما می خواهم بیش از پیش در‬ ‫انجام ماموریت های مهم داخل��ی و خارجی وزارت‬ ‫اطالعات اهتمام به خرج داده و با سرمایه عظیمی که‬ ‫ان وزارتخان��ه از نی��روی انس��انی توانمند و انقالبی‬ ‫و متدی��ن و فن اوری های روز برخوردار اس��ت و با‬ ‫حمایت دولت خدمتگزار و همکاری سایر نهادهای‬ ‫اطالعاتی اجازه ندهید کوچک ترین فترت و سستی‬ ‫در انج��ام وظائف قانونی ان دس��تگاه مهم پیش اید‪.‬‬ ‫برای شما و معاونان و مدیران محترم و همه فرزندان‬ ‫عزیز انقالبی ام در وزارت اطالعات دعا می کنم‪ .‬موفق‬ ‫و موید باشید‪.‬‬ ‫سیدعلیخامنه ای‬ ‫‪ / 30‬فروردین‪1390/‬‬ ‫اگرچه مصلحی یک روز پیش از انتش��ار این نامه در‬ ‫دفتر کار خود حاضر ش��ده بود‪ ،‬اما پس از انتشار این‬ ‫نامه با اس��تقبال پرشور کارکنان دستگاه امنیتی مواجه‬ ‫و هنگام ورود به وزارت اطالعات با تکبیر س��ربازان‬ ‫گمنام امام زمان(عج) مواجه شد‪g .‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫حی��در مصلحی در س��ال ‪ 1336‬در ش��هرضا از‬ ‫توابع اصفهان متولد ش��د‪ .‬او پس از محمد محمدی‬ ‫ری شهری‪ ،‬علی فالحیان‪ ،‬قربانعلی دری نجف ابادی‪،‬‬ ‫علی یونس��ی و غالمحسین محسنی اژه ای‪ ،‬ششمین‬ ‫وزیر اطالعات در جمهوری اسالمی است‪.‬‬ ‫مصلحی تا مقطع کارشناس��ی ارشد در رشته الهیات‬ ‫و معارف اس�لامی در موسس��ه اموزشی پژوهش��ی‬ ‫امام خمینی(ره) تحصیل کرده و تحصیالت حوزوی‬ ‫او نیز تا سطح خارج فقه و اصول در حوزه های علمیه‬ ‫قم و تهران بوده اس��ت‪ .‬مصلحی در زمان اغاز به کار‬ ‫دولت دهم از سوی محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫به عنوان وزیر پیش��نهادی اطالعات به مجلس هشتم‬ ‫معرفی ش��د و دوازده��م ش��هریور ماه ‪ 1388‬با رای‬ ‫اعتم��اد نمایندگان به وزارت رس��ید‪ .‬وزیر اطالعات‬ ‫دولت دهم تا پیش از رسیدن به وزارت‪ ،‬سمت هایی‬ ‫همچون مس��ئول عقیدتی‪ ،‬سیاس��ی کمیت��ه انقالب‬ ‫اسالمی تهران‪ ،‬مسئول سیاسی بخش خارجی جامعه‬ ‫مدرسین حوزه علمیه قم‪ ،‬مسئول سیاسی نمایندگی‬ ‫حضرت امام (ره) قرارگاه کربال سپاه ‪ -‬مناطق عملیاتی‬ ‫جنوب و غرب کش��ور‪ ،‬نمایندگی حضرت امام (ره)‬ ‫در ق��رارگاه کربال س��پاه ‪ -‬مناطق عملیاتی جنوب و‬ ‫غرب کشور‪ ،‬نمایندگی حضرت امام (ره) در قرارگاه‬ ‫خاتم االنبیاء س��پاه ‪ -‬مناطق عملیاتی جنوب و غرب‬ ‫کشور‪ ،‬نماینده ولی فقیه در نیروی زمینی سپاه تهران‪،‬‬ ‫نماینده ولی فقی��ه در نیروی مقاومت بس��یج تهران‪،‬‬ ‫نماین��ده ولی فقی��ه در نیروی هوایی ته��ران‪ ،‬عضو‬ ‫ش��ورای نمایندگان ولی فقیه در مناطق اهل س��نت‪،‬‬ ‫رئیس شورای برنامه ریزی مدارس علمیه اهل سنت و‬ ‫عضو هیات مرکزی نظارت شورای نگهبان در استان‬ ‫تهران و شهر تهران را برعهده داشته است‪ .‬او همچنین‬ ‫در زم��ان انتخ��اب کاندیداهای اصولگرای��ان برای‬ ‫انتخابات مجلس هشتم‪ ،‬عضو گروه ‪ 5+6‬بود‪ .‬اخرین‬ ‫سمت مصلحی پیش از وزارت اطالعات‪ ،‬نمایندگی‬ ‫ولی فقیه و سرپرست سازمان اوقاف و امور خیریه بود‪.‬‬ ‫او در خصوص سوابق سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی‬ ‫خ��ود می گوی��د‪« :‬با جریان��ات مبارزات��ی حضرت‬ ‫امام خمینی(ره) اشنا شدم که همزمان در سن‪17‬سالگی‬ ‫از س��ال ‪ 1353‬با ورود به حوزه علمیه و اش��نایی با‬ ‫شهید ایت اهلل بهشتی و حسینیه ارشاد در تبلیغ ها اقدام‬ ‫به اش��نایی اقش��ار مختلف جامعه به خصوص نسل‬ ‫جوان با نهضت حضرت امام(ره) نموده و در همان اوایل‬ ‫انقالب با تشکیل سپاه و کمیته انقالب اسالمی به عنوان‬ ‫مس��ئول عقیدتی و سیاسی منصوب شدم که با حرکات‬ ‫شوم استکبار جهانی علیه نظام مقدس جمهوری اسالمی‬ ‫و اغاز تجاوز رژیم بعث عراق تکلیف را بر این دانستم‬ ‫که به عنوان یک بس��یجی وارد عرصه های دفاع مقدس‬ ‫شوم که در ان سال ها به عنوان مسئول سیاسی نمایندگی‬ ‫حضرت امام در قرارگاه عملیاتی کربال مشغول و از سال‬ ‫‪ 1361‬تا پایان جنگ تحمیل��ی در کنار رزمندگان غیور‬ ‫اسالم سعی به انجام تکلیف خود به انقالب نمودم‪.‬‬ ‫پس از هش��ت س��ال دفاع مقدس ب��ا تفکیک نیروهای‬ ‫پنج گانه سپاه توفیق حاصل ش��د در نیروی زمینی سپاه‬ ‫با س��مت نمایندگی مقام معظم رهب��ری ادامه خدمت‬ ‫داده و پ��س از ان ب��ا عنایت خداوند متع��ال در نیروی‬ ‫مقاومت بس��یج ک��ه جوش��یده از احاد جامع��ه عزیز‬ ‫اسالمی و س��پس در نیروی هوایی سپاه با همین عنوان‬ ‫افتخ��ار نمایندگی حضرت امام و مقام معظم رهبری از‬ ‫س��ال ‪ 65‬لغایت ‪ 85‬را داش��ته ام که در سال ‪ 85‬به عنوان‬ ‫نماینده مقام معظم رهبری و سرپرس��ت سازمان اوقاف‬ ‫مشغول به انجام تکلیف شدم‪ ».‬مصلحی همچنین سوابق‬ ‫علم��ی و تخصصی خود را نیز اینگون��ه روایت می کند‪:‬‬ ‫«ضمن تحصی�لات حوزوی و بهره مندی از اس��اتیدی‬ ‫همچ��ون ایات عظ��ام تبری��زی(ره)‪ ،‬مکارم ش��یرازی‪،‬‬ ‫ح��اج اق��ای مجتب��ی تهرانی و مق��ام معظ��م رهبری‬ ‫حضرت ایت اهلل العظمی خامنه ای دام ظله که از بدو شروع‬ ‫درس خ��ارج تا هم اکنون نیز ادامه دارد و در موسس��ه‬ ‫اموزشی امام خمینی(ره) قم تحصیالت خود را در مقطع‬ ‫کارشناسی و کارشناسی ارشد با گرایش الهیات و معارف‬ ‫اسالمی به پایان رس��اندم و در طول مدت حضور خود‬ ‫در سپاه نشریات و مجالتی همچون فصلنامه مطالعات‬ ‫سیاسی روز (ویژ ه هادیان سیاسی بسیج)‪ ،‬ماهنامه بصیرت‬ ‫بسیج با موضوعات سیاس��ی و فرهنگی‪ ،‬فصل نامه نور‬ ‫اندیشه ویژه طالب حوزه های علمیه‪ ،‬سراج بسیجی ویژه‬ ‫پایگاه های مقاومت بسیج و شمیم معرفت که ویژه مربیان‬ ‫عقیدتی بود را مدیریت نمودم و در کنار موضوعات ذکر‬ ‫شده افتخار تدریس در دانشکده شهید محالتی(ره) قم‬ ‫را داش��ت ه و همچنین با توجه به ارتباط نزدیک با سازمان‬ ‫حفاظت اطالعات و اطالعات س��پاه حضور مستمر در‬ ‫کمیس��یون های تخصصی‪ ،‬توجیه سیاس��ی و بصیرت‬ ‫کارکن��ان را داش��ته ام‪ ».‬او در دوره خود به موفقیت های‬ ‫بس��یاری همچون دستگیری عبدالمالک ریگی‪ ،‬نفوذ‬ ‫در شبکه موساد‪ ،‬بازداش��ت عوامل ترور دانشمندان‬ ‫هس��ته ای‪ ،‬مقابله با ویروس استاکس نت‪ ،‬ریشه کنی‬ ‫شبکه های هرمی و‪ ...‬دست یافته است‪.‬‬ ‫ام��ا یکی از مهمتری��ن اتفاق��ات در دوره وزارت او‪،‬‬ ‫ماجرای اس��تعفا در ‪ ۲۸‬فروردین امسال بود‪ .‬ساعتی‬ ‫پ��س از انکه پایگاه اطالع رس��انی دولت س��خنان‬ ‫اسفندیار رحیم مشایی مبنی بر ضعف اطالعاتی ایران‬ ‫در تحوالت منطقه را منتشرکرد‪ ،‬خبری دیگر مبنی بر‬ ‫استعفای وزیر اطالعات از سمت خود روی خروجی‬ ‫این پایگاه خبری قرار گرفت‪ .‬این استعفا مورد پذیرش‬ ‫محمود احمدی نژاد رئیس جمهور قرار گرفت و حکم‬ ‫جدیدی برای مصلحی صادر ش��د که او را به عنوان‬ ‫مشاور رئیس جمهور در امور اطالعاتی معرفی می کرد‪.‬‬ ‫س��اعتی بعد خبرگزاری فارس خبری منتشر کرد که‬ ‫از مخالفت رهبر معظم انقالب با اس��تعفای مصلحی‬ ‫حکای��ت داش��ت‪ .‬برخی رس��انه ها اما ای��ن خبر را‬ ‫«غیر واقعی» تلق��ی کردند و برکناری وزیر اطالعات‬ ‫را «قطعی» دانستند‪ .‬این اتفاق تا جایی پیش رفت که‬ ‫روزنامه ایران ارگان رس��می دولت روز سه شنبه تیتر‬ ‫اس��تعفای مصلحی را در صفحه نخست خود منتشر‬ ‫کرد‪ .‬پایگاه اطالع رسانی دولت نیز از یکسو از انتشار‬ ‫این خبر امتناع ورزید و از سوی دیگر خبر استعفای‬ ‫مصلحی‪ ،‬موافقت رئیس جمهور و حکم جدید او را از‬ ‫خروجی خود حذف نکرد‪.‬‬ ‫اما ظهر چهارشنب ه گذشته برای برطرف شدن برخی‬ ‫ابهامات‪ ،‬پایگاه اطالع رس��انی دفتر حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای متن و تصویر نامه ایشان به وزیر اطالعات‬ ‫را منتشر کرد‪ .‬حضرت ایت اهلل خامنه ای رهبر معظم‬ ‫انقالب اس�لامی در نامه ای خطاب به وزیر اطالعات‬ ‫فرمودند‪« :‬از ش��ما می خواهم بیش از پیش در انجام‬ ‫ماموریت های مهم داخلی و خارجی وزارت اطالعات‬ ‫اهتمام به خرج دهید‪ ».‬مت��ن کامل و تصویر نامه‪ ،‬به‬ ‫شرح زیر است‪:‬‬ ‫‪19‬‬ ‫فرافکنی اعراب‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫ارزیابی رئیس کمیسیون امنیت ملی از ادعای اعراب علیه ایران‬ ‫فرافکنی می کنند‬ ‫‪ 1‬عالء الدین بروجردی درباره قیام های منطقه خاورمیانه به ویژه در حاشیه خلیج فارس معتقد‬ ‫است‪« :‬این خیزش ها محصول چند دهه تحقیر ملی و اسالمی ملت هاست‪ .‬به همین دلیل پس‬ ‫از حادثه خودسوزی یک جوان در تونس که منجر به برکناری بن علی‪ ،‬حاکم تحت سلطه‬ ‫امریکا شد‪ ،‬تحوالت جدی را در مصر‪ ،‬یمن‪ ،‬بحرین و لیبی شاهد بودیم‪ ».‬وی افزود‪« :‬اینکه‬ ‫گفته می شود مجموعه این تحوالت متاثر از انقالب اسالمی است سخن درستی است و ناشی‬ ‫از واقعیت هایی است که وجود داشته و با ان قابل مقایسه است‪».‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫‪20‬‬ ‫چند ماهی اس��ت که خاورمیانه دس��تخوش‬ ‫تحولی عظیم در حوزه مطالبات ملت ها شده‬ ‫و حکومت های چند ده ساله کشورهای عربی‬ ‫یکی پس از دیگری با س��یل خواس��ت های‬ ‫مردم��ی در زمینه ه��ای اس�لام خواهی‪،‬‬ ‫برابری خواهی‪ ،‬ازادی اجتماعی و سیاسی و‪...‬‬ ‫مواجه می شوند‪ .‬با توجه به انکه تقریبا سه ماه‬ ‫از ش��روع تحوالت و قیام ملت های مسلمان‬ ‫می گذرد منش��ا و دلیل این خیزش را در چه‬ ‫عواملیمی بینید؟‬ ‫‪l‬باید گفت این تحوالت محصول چند دهه تحقیر ملی‬ ‫ی ملت های این کشورهاست‪ .‬ملتی مانند مصر که‬ ‫و اسالم ‬ ‫زمانی در خط مقدم مبارزه با رژیم صهیونیستی در دوران‬ ‫جم��ال عبدالناصر بود و جهان ع��رب را در ایجاد جبهه‬ ‫پایداری در مقابل صهیونیست ها هدایت می کرد‪ ،‬بعد از‬ ‫تغییرات سیاس��ی ایجاد شده در زمان سادات و پذیرفتن‬ ‫کمپ دیوید در مقابل رژیم صهیونیستی تسلیم شد و از‬ ‫اوج به فرود رس��ید و در درونش عزت و اقتدار فقط به‬ ‫یک خاطره و رویا تبدیل شد‪ .‬در نتیجه مصر در شرایطی‬ ‫قرار گرفت که با همه وجود و به عنوان یک ملت بزرگ‬ ‫و اس�لامی احس��اس تحقیر کرد‪ .‬این مل��ت می دید که‬ ‫صهیونیست ها در کشورشان حضور دارند و مقدراتشان‬ ‫در اختیار امریکا و رژیم صهیونیس��تی قرار گرفته است‪،‬‬ ‫ب��ر این مبنا مردم مصر حیثیت ملی خود را دچار تحقیر‬ ‫دیدن��د و دیدند که در ح��وادث تلخ غزه حکومت این‬ ‫کش��ور حاضر نشد به جمعیت مظلوم زن‪ ،‬کودک و پیر‬ ‫و جوان این ش��هر که در س��خت ترین شرایط از لحاظ‬ ‫بهداش��تی و مواد غذایی به س��ر می بردند‪ ،‬یاری برساند‬ ‫و دیدن��د که حکومت مصر انقدر خویش��تندار نبود که‬ ‫کانال های زیرزمینی را تحمل کند تا حداقل مواد غذایی‬ ‫به مردم برس��د و با فشار صهیونیست ها احداث دیواری‬ ‫به عمق ‪ 20‬تا ‪ 30‬مت��ر را در دل زمین پذیرفت تا همان‬ ‫جوی باریک کمک به مردم مظلوم غزه نیز متوقف شود‪.‬‬ ‫ب��ه هر حال این رفتار چیزی نب��ود که برای ملت بزرگ‬ ‫مصر قابل تحمل باش��د به همین دلی��ل و پس از حادثه‬ ‫خودس��وزی یک ج��وان در تونس و وقای��ع بعد ان که‬ ‫موجب شد حکومت دیکتاتوری چون بن علی که کامال‬ ‫از منافع امریکایی ها و رژیم صهیونیستی تمکین می کرد‬ ‫بر کنار شود‪ ،‬شاهد تحوالت جدی در مصر‪ ،‬یمن بحرین‬ ‫و لیبی بودیم‪.‬‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران در این بهار عربی‬ ‫ایفاگر چه نقشی است؟‬ ‫‪l‬حکومت های دیکتاتور کش��ور های یاد شده شرایطی‬ ‫همچون قبل از انقالب اسالمی ایران داشتند که با بیداری‬ ‫و خیزش ملت های انها‪ ،‬دوره ای جدید در ان کش��ورها‬ ‫اغاز شد‪ .‬اینکه گفته می شود مجموعه تحوالت متاثر از‬ ‫انقالب اس�لامی است‪ ،‬سخن درس��تی است و ناشی از‬ ‫واقعیت هایی است که وجود داشته و با ان قابل مقایسه‬ ‫است‪ .‬در جامعه ایران قبل از انقالب‪ ،‬امریکایی ها حاکم‬ ‫بودند و نفت ایران توسط اسرائیل از کشور خارج و تبدیل‬ ‫به بمب هایی می شد که بر سر مسلمانان ریخته می شد‪ ،‬اما‬ ‫بعد از اینکه انقالب اس�لامی در ایران پیروز شد و نظام‬ ‫جمه��وری اس�لامی به حاکمی��ت رس��ید‪ ،‬گام بعدی‬ ‫امریکایی ها این بود که چهره ناکارامدی را از نظام ایران‬ ‫در دنیا به نمایش بگذارند و تاکید کنند که بعد از پیروزی‬ ‫انقالب‪ ،‬مدیریت سیاس��ی جامعه دچار مش��کل ش��ده‬ ‫و ب��ه همین دلیل هم بود که جن��گ را به ایران تحمیل‬ ‫کردند‪ .‬ملت های مصر‪ ،‬تونس‪ ،‬لیبی و‪ ...‬تمامی این قضایا‬ ‫و تحوالت ای��ران را رویت کردند و متوجه ش��دند که‬ ‫ایران توانسته در مقابل امریکا بایستد و در طول این ‪30‬‬ ‫سال روز به روز قدرتمندتر نیز شده است‪ .‬ایران ‪ 8‬سال‬ ‫جنگ را تحمل و مدیری��ت کرد و در عرصه اقتصادی‪،‬‬ ‫نظامی‪ ،‬خودکفایی و فناوری های پیچیده دنیا از هسته ای‬ ‫گرفته تا نانوتکنولوژی و فضا توانست به موفقیت هایی‬ ‫دس��ت یابد و حتی پا جای قدرت های بزرگ بگذارد و‬ ‫همین امر توانست ایران را به الگویی برای مردم مسلمان‬ ‫منطقه تبدیل کند‪ .‬اگر تمام حرکات مس��لمانان منطقه از‬ ‫ش��عارهای اهلل اکبر تا نماز خواندن در خیابان و پذیرفتن‬ ‫فرهنگ شهادت بررسی شود‪ ،‬مشخص می شود که تمام‬ ‫این رفتارها نش��ات گرفته از قیام مردم ایران بوده و تمام‬ ‫حلقه ه��ای زنجیره موفقیت ملت ای��ران در مقابل رژیم‬ ‫ستمشاهی معیاری برای این مردم شده است‪ .‬البته حلقه‬ ‫مفقوده مردم منطقه رهبری است؛ امتیاز بزرگ ملت ایران‬ ‫حضور امام(ره) بود و ما می بینیم که این ملت ها فاقد این‬ ‫مزیت هستند و به همین دلیل کار با مشکالت بیشتری‬ ‫جلو می رود‪ ،‬البته سعی می کنند یک نوع از رهبری جمعی‬ ‫را به صورت توافقی داشته باشند‪ .‬باید به این ملت ها برای‬ ‫رسیدن به این نقطه هم تبریک گفت چون برد با انها بوده‬ ‫و شکست از ان رژیم صهیونیستی‪ ،‬امریکا و قدرت هایی‬ ‫بوده که با شگردهای مختلف در مقابل اسالم ایستاده و‬ ‫برای مقدرات این کش��ورها و مناف��ع ملی انها به ناحق‬ ‫تصمیم گیریمی کردند‪.‬‬ ‫اخیرا برخی کش��ورهای حاشیه خلیج فارس‬ ‫در قال��ب یک پروژه ادعاه��ای واهی را علیه‬ ‫ایران ط��رح می کنند که تقریبا ش��روع ان از‬ ‫موضع گیری ش��ورای همکاری خلیج فارس‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫بود‪ .‬بیانیه ان شورا را علیه جمهوری اسالمی‬ ‫ از چه منظر ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪l‬بیانی�� ه ش��ورای هم��کاری خلیج ف��ارس اعتراضی‬ ‫ب��ه موض��ع ای��ران در مقاب��ل اش��غال بحری��ن ب��ود‪.‬‬ ‫جمهوری اس�لامی‪ ،‬بحرین را یک کشور مستقل عضو‬ ‫سازمان ملل و س��ازمان کنفرانس اسالمی می داند‪ .‬مردم‬ ‫کش��ور بحرین جزو خانواده بزرگ امت اسالمی هستند‬ ‫و مانند کشورهای اس�لامی حق برخورداری از زندگی‬ ‫عادی همراه با ازادی های شناخته شده در منشور سازمان‬ ‫مل��ل و عرف بین المل��ل را دارند‪ .‬اینکه کش��وری برای‬ ‫سرکوب ملتی دیگر لشکرکشی کند نه فقط از نظر ایران‬ ‫بلکه از منظر مسائل حقوق بشری و مقررات بین المللی‬ ‫پذیرفته نیست‪ .‬اعضای شورای همکاری خلیج فارس به‬ ‫یاد دارند‪ ،‬وقتی صدام حس��ین‪ ،‬کویت را اش��غال کرد و‬ ‫همه انها به شدت نگران بودند‪ ،‬ایران بدون هیچ نگاهی به‬ ‫کمک های ده ها میلیارد دالری این کشورها به صدام در‬ ‫جنگ تحمیلی‪ ،‬از کویت در برابر اشغال خاک کشورش‬ ‫حمایت کرد‪ .‬بنابراین ایران همواره اش��غال کشورها اعم‬ ‫از خاک خود یا همس��ایگان را به شدت محکوم کرده و‬ ‫برای همین بود که از کویت حمایت کرد‪ .‬بنابراین اتفاق‬ ‫تازه ای نیفتاد که ش��ورای همکاری خلیج فارس ان طور‬ ‫واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫اما همانطور که گفته شد اتهام زنی به ایران و‬ ‫طرح ادعاهای واهی به انجا ختم نشد و ادامه‬ ‫داشت‪ ،‬علت چه بود؟‬ ‫‪l‬فک��ر می کنم نوعی فرافکنی اس��ت برای س��رپوش‬ ‫گذاش��تن بر وضعیت تاس��ف باری که در تع��دادی از‬ ‫کش��ورهای عربی ایجاد ش��ده اس��ت‪ .‬طب��ق انچه در‬ ‫کش��ورهایی نظیر لیبی‪ ،‬یمن و بحرین می گذرد‪ ،‬ارتش‬ ‫به طور گسترده از سالح های سنگین و جنگنده استفاده‬ ‫می کند‪ .‬این خالف عرف متداول در جهان است‪ .‬پلیس‬ ‫ضد ش��ورش در خیلی از کش��ور ها از جمله امریکا و‬ ‫ممالک اروپایی به اوضاع بحران اجتماعی ورود می کند‪،‬‬ ‫منتها کشتار مردم یک کشور از سوی ارتش با به کارگیری‬ ‫س�لاح های غیر مجاز و بمب های خوش��ه ای یا اشغال‬ ‫بحرین توس��ط عربستان پدیده های جدید و محکوم در‬ ‫سطح جهان هس��تند‪ .‬از این رو جمهوری اسالمی ایران‬ ‫نیز مانند بسیاری دیگر از نظام های بین المللی در واکنش‬ ‫به این اقدامات موضع گیری کرد‪ ،‬اما کش��ورهای عربی‬ ‫مذکور برای انکه از وزن مواضع جهانی اعالم شده علیه‬ ‫خود بکاهند سعی می کنند با فرافکنی و محور قرار دادن‬ ‫ی که هیچ رابطه ای با این تحوالت ندارد‬ ‫جمهوری اسالم ‬ ‫به نوعی اف��کار عمومی خود را مدیری��ت و از واقعیت‬ ‫منحرف بکنند‪ .‬ضروری است نیروهای بیگان ه از حمله‬ ‫مسلحانه به مردم بی دفاع خودداری و خاک بحرین را ترک‬ ‫کنند و اجازه دهند خود ملت بحرین مسائل داخلی این‬ ‫کشور را حل کند‪.‬‬ ‫عربستان و امارات که به بحرین نیرو فرستادند‬ ‫در زمان حمله رژیم صهیونیس��تی به نوار غزه‬ ‫سکوت کردند اما برای سرکوب مطالبات ملت‬ ‫بحرین از ال خلیفه نیرو اع��زام می کنند‪ ،‬این‬ ‫سیاست دوگانه از چه منظر قابل تحلیل است؟‬ ‫‪l‬اینکه عربس��تان در مقابل مس��ائل مهم جهان اسالم‬ ‫مانند اش��غال خ��اک فلس��طین و حمل��ه ناجوانمردانه‬ ‫رژیم صهیونیس��تی به مردم مظلوم غ��زه‪ ،‬هیچ گونه گام‬ ‫عملی برنداش��ت و س��کوت کرد به هیچ وجه مبتنی بر‬ ‫منافع امت اسالمی نیست‪ .‬جمهوری اسالمی همچنان به‬ ‫دولت عربستان توصیه دارد که خاک بحرین ر ا ترک کند‪،‬‬ ‫ضمن اینکه به عنوان یک سیاس��ت عالقه مند به داشتن‬ ‫رابطه خوب با کشورهای منطقه از جمله کشورهای عربی‬ ‫حوزه خلیج فارس اس��ت و این دو سیاس��ت نه تنها با‬ ‫یکدیگر تناقضی ندارند‪ ،‬بلکه مکمل یکدیگرند‪.‬‬ ‫دلیل اصلی طرح ادعاهای واهی علیه ایران را‬ ‫فرافکنی کشورهای عربی عنوان کردید‪ ،‬برخی‬ ‫کارشناسان معتقدند این کش��ورها از طریق‬ ‫پروژه ایران هراسی می خواهند به مقصود خود‬ ‫درباره کاهش فشار افکار عمومی برسند‪ ،‬ایا‬ ‫این طور است؟‬ ‫‪l‬ایران هراسی از قبل وجود داشته‪ ،‬منتها در این مقطع به‬ ‫دالیلی که گفتم پر رنگ تر شده است‪.‬‬ ‫ال سعود یکس��ری تبعیضات قومی‪ ،‬مذهبی‬ ‫و جنس��یتی را در میان ملت عربستان اعمال‬ ‫می کند‪ ،‬ایا مقامات س��عودی از ش��روع قیام‬ ‫در کشور خود می ترسند که به بحرین لشکر‬ ‫کشیدند؟‬ ‫‪l‬عربس��تان تالش می کند از وقوع انچه در خاورمیانه‬ ‫رخ داده در کش��ور خ��ودش پیش��گیری کند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل می بینیم که پادشاه این کشور در اقدامی جدید اعالم‬ ‫می کند به من‪ ،‬پادشاه و ملک نگویید و حتی می بینیم امتیاز‬ ‫و پول میان مردم توزیع می شود تا با این شیوه از انچه قرار‬ ‫اس��ت رخ دهد جلوگیری شود‪ .‬اصوال با توجه به اینکه‬ ‫موج بیداری و اگاهی در جهان اسالم شکل گرفته و نسل‬ ‫جوان جهان عرب نیز دیگر پذیرای حاکمیت سنتی چند‬ ‫ده س��اله به دور از مردم ساالری و حذف نقش مردم در‬ ‫اداره امور کشور نیست‪ ،‬حاکمان عرب منطقه خلیج فارس‬ ‫را با یک تعارض جدی مواجه کرده است‪ .‬به همین دلیل‬ ‫وضعی��ت فعلی و اینده منطقه نش��ان داده و خواهد داد‬ ‫ک��ه این تعارضات نمود و بروز پیدا می کند و ملت ها از‬ ‫یکدیگر تاثیر می پذیرند‪ .‬همانطور که گفتم جرقه ای در‬ ‫ی به مصر رسید و‬ ‫تونس زده ش��د‪ ،‬س��یر خروش مردم ‬ ‫حس��نی مبارک را از قدرت به زیر کش��ید‪ ،‬بعد به یمن‪،‬‬ ‫بحرین و لیبی سرایت کرد‪ .‬بنابراین کشورهایی که نوع‬ ‫حکومت داری انها بر مردمساالری مبتنی نیست و با زور‬ ‫و پلیس و قدرت قهریه جامعه را اداره می کنند مس��تعد‬ ‫خیزش مردمی هس��تند‪ .‬چون این نوع اداره کشور دیگر‬ ‫جایگاهی در س��اخت قدرت ندارد و علت اساسی این‬ ‫عکس العمل مردمی نیز بیداری است که صورت گرفته‬ ‫ی ای��ران ندارد‪ .‬البته‬ ‫و هیچ ارتباطی با جمهوری اس�لام ‬ ‫پیش تر ذکر شد نگاه مردم در این کشورها به جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران اس��ت که طی بیش از س��ه دهه گذشته‬ ‫ی قدرت های‬ ‫توانست استقالل خودش را به رغم زورگوی ‬ ‫ب��زرگ تثبیت کن��د و روحیه مقاوم��ت در برابر ظلم و‬ ‫اس��تکبار را به نمایش بگذارد‪ .‬این حکایت از کارامدی‬ ‫نظام ما دارد که امروز فناوری های بزرگ و پیچیده دنیا در‬ ‫ایران بومی شده اند‪ .‬مردم دنیا این دستاوردها را می بینند‬ ‫و از مشی و روش جمهوری اسالمی در اداره کشور الگو‬ ‫می پذیرند‪.‬‬ ‫س��فیر عربس��تان در مصر گفته‪« :‬ایران امنیت‬ ‫منطقه خاورمیانه را تهدید می کند درحالیکه‬ ‫امنیت کشورهای حاشیه خلیج فارس‪ ،‬خط قرمز‬ ‫عربستان سعودی محسوب می شود و امیدوارم‬ ‫جمهوری اس�لامی‪ ،‬قدرت ما را نیازماید‪ ».‬از‬ ‫این عبارت خیلی از کارشناسان تعبیر به تهدید‬ ‫جنگ کردند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪l‬ای��ن س��فیر یک ح��رف غیر منطقی‪ ،‬غی��ر اصولی و‬ ‫حت��ی با فاصله بس��یار زیاد از مواضع دولت عربس��تان‬ ‫را بی��ان ک��رده اس��ت‪ .‬این دقیق��ا سیاس��ت امریکا و‬ ‫انگلی��س در منطقه اس��ت‪ ،‬انها دنبال ایج��اد تنش میان‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران و کش��ورهای منطقه هستند‪.‬‬ ‫سیاس��ت جمهوری اس�لامی داش��تن رابط��ه خوب و‬ ‫گسترش ان با کشورهای منطقه از جمله کشورهای عربی‬ ‫منطقه در خلیج فارس و بقیه مناطق است و هیچ تغییری‬ ‫نکرده است‪ .‬ایران همین سیاست را ادامه می دهد و اگر‬ ‫نبود اشتباه تاریخی عربستان در لشکر کشی به بحرین‪ ،‬به‬ ‫این میزان موجود هم تنش در منطقه ایجاد نمی شد‪.‬‬ ‫اخیرا دولت کویت مدعی کش��ف یک شبکه‬ ‫جاسوس��ی جمهوری اس�لامی ایران در این‬ ‫کش��ور شده و به خاطر ان سه دیپلمات ما را‬ ‫اخراج کرد‪ ،‬هدف از طرح این ادعا چه بود؟‬ ‫‪l‬ماجرای ساختگی کشف ش��بکه جاسوسی ایران در‬ ‫کویت برای انحراف افکار عمومی از کشتار مردم بحرین‬ ‫صورت گرفت‪ .‬این ادعا یک بازی سیاسی شناخته شده‬ ‫اس��ت و قطعا به نفع کویت نیست که مسائل مشترک و‬ ‫رابطه خوب دو کش��ور را فدای چنین مسائل ساختگی‬ ‫کن��د‪ .‬ما قطعا ب��ه تمامیت ارضی کوی��ت همان طور که‬ ‫در دوران اش��غال خاک این کشور توسط صدام احترام‬ ‫گذاش��تیم و از کویت حمایت کردیم‪ ،‬امروز هم احترام‬ ‫می گذاریم و سیاس��ت ما داش��تن رابطه خوب با کویت‬ ‫است‪.‬‬ ‫ام��ا در این رابطه اردن نقش تحریک کننده ای‬ ‫داش��ت و کامال واضح برای تش��دید اوضاع‬ ‫ایجاد شده میان ایران و کویت تالش کرد‪ ،‬این‬ ‫حرکت از چه روی انجام شد؟‬ ‫‪l‬اردن با توج��ه ب��ه اینکه کش��ور مس��تقلی نیس��ت‪،‬‬ ‫بی تردی��د دنبال��ه رو سیاس��ت های امری��کا‪ ،‬انگلی��س‬ ‫و رژیم صهیونیس��تی اس��ت‪ .‬بنابرای��ن اختالف افکن��ی‬ ‫می��ان کش��ورهای عرب��ی حاش��یه خلیج ف��ارس و‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران را به عن��وان یک هدف دنبال‬ ‫می کن��د‪ .‬همانطور که پیگیر ایجاد نا امنی در س��وریه نیز‬ ‫هست‪.‬‬ ‫قط��ر در میان حجم زی��اد اتهام افکنی ها علیه‬ ‫ایران از موضع ما در قبال فعالیت های هسته ای‬ ‫دفاع کرد و اصال به بازی طراحی شده غرب و‬ ‫برخی کشورهای عرب منطقه وارد نشد‪ ،‬چرا؟‬ ‫‪l‬جمهوری اسالمی از اتخاذ هر موضع خوبی استقبال‬ ‫می کند‪ ،‬حال می خواهد از س��وی هر کش��وری این کار‬ ‫صورت بگیرد‪.‬‬ ‫جمهوری اسالمی با استفاده از چه کانال های‬ ‫ی که حق خود را‬ ‫بین المللی می تواند به مردم ‬ ‫در اداره حکومت مطالبه می کنند یاری رساند؟‬ ‫‪l‬ایران چون سیاست خود را بر پایه عدم دخالت در امور‬ ‫کش��ورها گذاشته است تنها می تواند حمایت معنوی از‬ ‫ملت این کشورها داشته باشد و به نظر می رسد این اقدام‬ ‫بسیار ارزشمند است‪ .‬ایران هیچ گاه در مقابل این تحوالت‬ ‫بی تفاوت نبوده و ارکان مختلف نظام و مجلس در مقابل‬ ‫این تحوالت موضعگیری کرده و بارها حمایت خود را‬ ‫به طرق مختلف اعالم و کشتارهای بیرحمانه را محکوم‬ ‫کرده اند‪ .‬قطعا این اقدام جمهوری اس�لامی ایران هدیه‬ ‫بس��یار خوبی برای کش��ورهای منطقه است تا احساس‬ ‫ی مانند جمهوری اسالمی ایران به رغم اینکه‬ ‫نکنند نظام ‬ ‫با این کشورها رابطه رسمی دارد از حمایت معنوی مردم‬ ‫فروگذاری می کند‪.‬‬ ‫عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور را در وادی‬ ‫تح��والت و خیزش ه��ای منطق��ه خاورمیانه‬ ‫به خصوص حوزه خلیج فارس چگونه ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪l‬تاکنون تحوالت سریع در یک حیطه وسیع جغرافیایی‬ ‫سیاس��ی س��ابقه نداش��ته‪ ،‬بنابراین فکر می کنم دستگاه‬ ‫دیپلماسی کشور باید فعال تر از اینها عمل کند و حضور‬ ‫بیشتری در تحوالت منطقه داشته باشد به خصوص این‬ ‫دس��تگاه در کش��ورهایی نظیر مصر و تونس بسیار باید‬ ‫نقش افرینی کند چراکه هم تح��والت بزرگی را تجربه‬ ‫کردند و هم از ارامش بیشتری برخوردارند‪ .‬البته به دنبال‬ ‫اظهارات مثب��ت وزیر امور خارج��ه مصر در خصوص‬ ‫برقراری رابطه سیاس��ی با ایران‪ ،‬علی اکبرصالحی‪ ،‬وزیر‬ ‫امور خارج��ه ایران نیز از این اظهارات اس��تقبال کرد‪ ،‬اما‬ ‫انتظار این اس��ت که گام های عملی نیز با استفاده از این‬ ‫فرصت کنونی برداشته شود‪ ،‬چرا که امریکایی ها و رژیم‬ ‫صهیونیستی حتما به دنبال حرکات تخریبی در دور جدید‬ ‫روابط بین دو کشور خواهند بود و ما برای اینکه از این‬ ‫حرکت ها جلوگیری بکنیم باید از این فرصت ها سریعتر‬ ‫استفاده کنیم‪g .‬‬ ‫‪21‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫بازی در زمین غرب‬ ‫نگاهی به ریشه ها و عوامل اصلی هجمه کشورهای عربی علیه ایران‬ ‫‪2‬‬ ‫‪22‬‬ ‫تح��والت اخیر خاورمیانه و تغییرات ناگهانی‬ ‫که در کش��ور های مهم منطقه یکی پس از دیگری‬ ‫در حال شگل گیری اس��ت‪ ،‬بیش از انکه دولت ها‬ ‫و حکومت ه��ای س��نتی منطقه را ب��ه فکر چاره و‬ ‫عیب یابی انچه باعث بروز این اتفاقات و قیام های‬ ‫مردمی ش��ده بیندازد‪ ،‬به عنوان اولین و راحت ترین‬ ‫راه انه��ا را به فک��ر فرافکنی و دور ک��ردن اذهان‬ ‫از علت اصلی و گره زدن ان با مس��ائل حاش��یه ای‬ ‫انداخته است‪.‬‬ ‫از ای��ن روس��ت ک��ه در س��یر تح��والت اخیر و‬ ‫به خص��وص پ��س از انک��ه تح��والت در منطقه‬ ‫خلیج ف��ارس ش��دت گرفت و کش��ورهایی چون‬ ‫کویت و بحرین را نیز ش��امل ش��د‪ ،‬شاهد افزایش‬ ‫روز افزون اتهام زنی ها به ایران هس��تیم و انچه این‬ ‫روزه��ا در پس ای��ن اتهام زنی ها نم��ود پیدا کرده‪،‬‬ ‫بازگشت به برجسته س��ازی مفهوم ایران هراسی در‬ ‫منطقه است‪.‬‬ ‫در یک تعریف عملیاتی از این مفهوم می توان گفت‬ ‫که ایران هراس��ی پروژه ای اس��ت که براس��اس ان‬ ‫ایران به عنوان تهدیدی بزرگ در منطقه و همچنین‬ ‫تهدی��دی برای صل��ح و امنیت جهان��ی مطرح و‬ ‫به عنوان یک متغیر مزاحم و بازیگر اخالل افرین در‬ ‫نظام بین الملل به تصویر کشیده می شود‪.‬‬ ‫از اهداف ایران هراسی که در طول سال های اخیر به‬ ‫مسائلی همچون اسالم هراسی و شیعه هراسی پیوند‬ ‫خورده می توان به موارد ذیل اشاره کرد‪:‬‬ ‫اول‪ :‬امنیتی کردن فضای منطقه و معرفی ایران به عنوان‬ ‫عامل ناامنی طبیعی است که در شرایط ناامنی (مجازی‬ ‫یا واقعی) هدف اصلی کس��ب امنیت اس��ت‪ .‬راهبرد‬ ‫ایاالت متح��ده و غرب در ای��ن خصوص ناامن کردن‬ ‫منطقه و فروش تس��لیحات به دو منظور اس��ت؛ اول‪،‬‬ ‫فرافکن��ی از ناکامی ه��ای خود در سیاس��ت داخلی و‬ ‫هدایت افکار عمومی به کانون های ناامنی س��اختگی‬ ‫و دوم‪ ،‬کسب سود بیشتر که بخش جدایی ناپذیر ذات‬ ‫نظام سرمایه داری است‪.‬‬ ‫دوم‪ :‬ان��زوای ایران در نظام بین الملل در راس��تای این‬ ‫طرح‪ ،‬فش��ار امریکا به ش��رکت های خارجی مبنی بر‬ ‫عد م تعامل اقتصادی با ایران‪ ،‬به حداقل رساندن روابط‬ ‫دیپلماتی��ک و در اقدام اخیر تحری��ک کویت مبنی بر‬ ‫اخ��راج دیپلمات های ایران به اتهام واهی جاسوس��ی‬ ‫ی در این راستا تلقی می شود‪.‬‬ ‫گام ‬ ‫س��وم‪ :‬ایجاد مسابقه تسلیحاتی در منطقه‪ .‬از این منظر‬ ‫ایران هراس��ی راه��ی برای ترغیب کش��ورهای منطقه‬ ‫جهت روی اوردن به مسابقه تسلیحاتی و از این طریق‬ ‫فروش تس��لیحات نظامی به انهاست‪ .‬قرارداد نظامی‬ ‫‪20‬میلیارد دالری میان امریکا و عربستان گامی در این‬ ‫راستا تلقی می شود‪.‬‬ ‫چهارم‪ :‬اگر منطق رفتار امپریالیس��تی امریکا را محور‬ ‫تحلیل قرار دهیم‪ ،‬در ان صورت کس��ب س��ود از هر‬ ‫راهی در این رفتار به خوبی اش��کار می ش��ود‪ .‬ذخایر‬ ‫نفتی امریکا نسبت به کشورهای منطقه به ویژه ایران در‬ ‫وضعیت پایین تری قرار دارد‪ .‬از این منظر‪ ،‬یکی دیگر‬ ‫از اهداف ایران هراسی امریکا‪ ،‬توجیه حضور بلندمدت‬ ‫خود در منطقه و تسلط بر منابع نفتی ان است‪.‬‬ ‫اما غ��رب و بویژه امریکا این موض��ع را از دو طریق‬ ‫دنبال می کند‪:‬‬ ‫ دسترسی ایران به س�لاح های هسته ای‪ :‬دستیابی به‬‫س�لاح های هس��ته ای اگرچه در دکترین نظامی ایران‬ ‫جایگاه��ی ندارد و با وجود اینک��ه ایران عضو پیمان‬ ‫منع اش��اعه س�لاح های هس��ته ای (‪ )NPT‬است‪ ،‬اما‬ ‫همه این موارد در دس��تگاه تبلیغات��ی امریکا و غرب‬ ‫قلب ش��ده و به نام تهدید هس��ته ای در افکار عمومی‬ ‫دس��ت به دست می شود‪ .‬این در حالی است که تقریبا‬ ‫در تمام گزارش های اژان��س بین المللی انرژی اتمی‪،‬‬ ‫اثری از انحراف ایران به سوی اهداف و مقاصد نظامی‬ ‫مطرح نشده است‪.‬‬ ‫ حمایت از تروریس��م‪ :‬این در حالی است که ایران‬‫خود قربانی تروریسم بوده و از ان لطمات و صدمات‬ ‫جبران ناپذیری را متحمل ش��ده است‪ .‬عالوه بر موارد‬ ‫ب��اال می توان به محورهای دیگر راهبرد ایران هراس��ی‬ ‫اش��اره کرد که از جمله نقض حقوق بش��ر و مداخله‬ ‫ایران در امور داخلی کش��ورهای همس��ایه اس��ت‪.‬در‬ ‫نهای��ت با توجه به روند تح��والت پیش گفته می توان‬ ‫گفت که شکست جریان سازش با رژیم صهیونیستی‪،‬‬ ‫ناکامی های متوالی کاخ سفید در تحوالت خاورمیانه و‬ ‫اوضاع افغانس��تان و عراق و بیداری اسالمی در شمال‬ ‫افریقا و گسترش موج اس�لام خواهی در این مناطق‪،‬‬ ‫پروژه ایران هراسی را به عنوان یک راهبرد بلندمدت از‬ ‫س��وی غرب به دنبال خواهد داشت و مقطعی نخواهد‬ ‫بود‪.‬‬ ‫و در همین راستاس��ت که پروژه ایران هراس��ی غرب‬ ‫توسط کشورهای عرب منطقه هم در حال اجراست؛‬ ‫چنانک��ه حکومت ه��ای ع��رب منطق��ه در اقدامی با‬ ‫حجمی بی سابقه نسبت به جمهوری اسالمی اتهامات‬ ‫و هجمه هایی را وارد کرده اند‪.‬‬ ‫در همین ح��ال مقام های حکومت کوی��ت با ادعای‬ ‫تحرکات دیپلماتیک ایران‬ ‫پس از هجمه های فراوان این کش��ورها در راس��تای‬ ‫پروژه ایران هراس��ی و نیز فرافکنی در مورد تحوالت‬ ‫داخلی ش��ان علیه ایران‪ ،‬ایران نیز اقدامات متفاوتی را‬ ‫در دستور سیاست خارجه خود قرار داد‪ .‬حرکت های‬ ‫دیپلماتیک��ی مانند مقابله به مثل در اخراج س��ه تبعه‬ ‫کویت��ی از ایران و نی��ز نامه نگاری و تماس های تلفنی‬ ‫متعدد با س��ران و مسئوالن سایر کش��ور ها و مجامع‬ ‫جهانی برای روشنگری و جلوگیری از وقوع جنایات‬ ‫بشری‪.‬‬ ‫و در اخری��ن نمون��ه ان س��خنگوی وزارت خارجه‬ ‫ادعاه��ای تکراری و اتهامات ک��ذب علیه ایران را در‬ ‫بیانیه اخیر ش��ورای همکاری خلیج فارس بی‪‎‬اس��اس‬ ‫دانسته‪ ،‬ان را اقدامی در جهت انحراف افکار عمومی‬ ‫جامعه بین المللی از اقدامات نظامی گرایانه و بحران‪‎‬ساز‬ ‫برخی کشورهای منطقه خواند‪.‬‬ ‫ن مهمان پرست درخصوص بیانیه ‪ 28‬فروردین ماه‬ ‫رامی ‬ ‫وزیران خارجه ش��ورای هم��کاری در ریاض گفت‪:‬‬ ‫«جای تعجب اس��ت که در بیانیه منتش��ر شده به اسم‬ ‫ش��ورای همکاری‪ ،‬ادع��ای دخالت ایران در مس��ائل‬ ‫منطقه ای مطرح می شود‪ ،‬در حالی که نیروهای نظامی‬ ‫برخی کش��ورهای عضو این ش��ورا با زیر پا گذاشتن‬ ‫تمامی قوانی��ن و کنوانس��یون های بین المللی‪ ،‬در امور‬ ‫ایران هراسی پروژه ای‬ ‫است که براساس ان‬ ‫ایران به عنوان تهدیدی‬ ‫بزرگ در منطقه و‬ ‫همچنین تهدیدی برای‬ ‫صلح و امنیت جهانی‬ ‫مطرح و به عنوان یک‬ ‫متغیر مزاحم و بازیگر‬ ‫اخالل افرین در نظام‬ ‫بین الملل به تصویر‬ ‫کشیده می شود‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫کش��ف یک ش��بکه جاسوس��ی ایران در این کش��ور‬ ‫ابعاد تنش را ب��اال برد ه و تصریح کرده اند دو ایرانی و‬ ‫یک کویتی را که همگی در ارتش این کش��ور خدمت‬ ‫کرده اند در دادگاهی غیرعلنی متهم به انتقال اطالعات‬ ‫نظامی و محرمانه و تصاویر تاسیسات ارتش کویت به‬ ‫ایران کرده اس��ت‪ .‬این درحالی است که تا کنون منابع‬ ‫کویتی از اوردن نام این افراد یا توضیحات بیش��تر در‬ ‫مورد این جاسوسان خودداری کرده اند!‬ ‫ی��ا در اق��دام ضد ایران��ی دیگری کش��ورهای حوزه‬ ‫خلیج ف��ارس در بیانیه ای انچه ادامه دخالت های ایران‬ ‫در ام��ور داخلی بحرین می نامند‪ ،‬عمیقا اظهار نگرانی‬ ‫کرده ان��د! اعضای این ش��ورا کش��ورهای عربس��تان‬ ‫سعودی‪ ،‬کویت‪ ،‬قطر‪ ،‬بحرین‪ ،‬عمان و امارات متحده‬ ‫عربی هس��تند‪ .‬البته در این مدت اتهامات فراوانی هم‬ ‫از س��وی مسئوالن این کشورها علیه ایران به صورت‬ ‫مجزا مطرح شده است‪.‬‬ ‫البته این اتهام زنی ها سابقه ای دیرینه داشته و در موارد‬ ‫دیگری هم از جمله مسائل فی ما بین کشورهای عراق‬ ‫و ایران یا افغانس��تان و ایران نیز وجود داشته است تا‬ ‫جایی که ادعای دخالت ایران در عراق و افغانس��تان و‬ ‫تالش برای بی ثباتی این کش��ورها را مطرح می کنند‪،‬‬ ‫اما همه کس��انی ک��ه ای��ن ادعاها را عن��وان می کنند‬ ‫هیچ وقت حاضر نبوده اند به پرس��ش های ساده ای از‬ ‫این دست پاسخ دهند‪« :‬چگونه ممکن است کشوری‬ ‫که بیش��ترین مرز را با این دو همسایه خود دارد و هر‬ ‫رخداد خوشایند و ناخوش��ایندی مستقیما بر امنیتش‬ ‫ تاثیر می گ��ذارد‪ ،‬خواهان ناامن کردن همس��ایه خود‬ ‫باش��د؟ چگونه ممکن است وقتی یک کشور با وجود‬ ‫نفوذ و اش��تراکات گس��ترده با بس��یاری از گروه های‬ ‫سیاس��ی که می توان��د موج��ب روی کارامدن دولتی‬ ‫همس��و با ان کشور شود این کار را رها کند و به دنبال‬ ‫ناامن کردن این کش��ور برود و در نتیجه دوستان خود‬ ‫را تبدیل به دش��من کند؟ یا اینکه چگونه کشوری که‬ ‫سرمایه گذاری های گسترده اقتصادی در کشور دیگری‬ ‫انج��ام داده و مبادالت تجاری گس��ترده ب��ا ان دارد‪،‬‬ ‫خواهان ناامنی ان است؟»‬ ‫موض��ع کش��ورهای عربی منطق��ه و بی ثبات��ی انها و‬ ‫اتهام پراکنی های��ی این چنینی را هم می توان در همین‬ ‫زمینه عنوان کرد‪.‬‬ ‫داخلی کش��ور همسایه خود دخالت کرده به سرکوب‬ ‫مردان و زنان بی‪‎‬دفاع پرداخته اند‪».‬‬ ‫مهمان پرس��ت تصری��ح ک��رد‪« :‬رون��د همکاری های‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران با کش��ورهای همس��ایه در‬ ‫منطق��ه خلیج فارس بیانگر ان اس��ت که بیانیه صادره‬ ‫از سوی شورای همکاری‪ ،‬دیدگاه تمامی اعضای این‬ ‫ش��ورا نبوده و متاسفانه به نظر می رسد برخی اعضای‬ ‫این شورا از نام شورای همکاری برای اجرای منویات‬ ‫و اهداف خاص خود در منطقه سوءاستفاده می کنند‪».‬‬ ‫ای��ران بارها با مردود دانس��تن رویکرد س��رکوب در‬ ‫بحرین بر ضرورت تامین مطالبات مشروع مردم تاکید‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫ب��ا این حال انچ��ه بیش از پیش جالب توجه اس��ت‬ ‫س��کوت کش��ورهای غربی به ویژه امری��کا در مورد‬ ‫وقایع بحرین است‪ .‬امریکا که در وقایع تونس و مصر‬ ‫رفتاری مس��المت امیز را در پیش گرفته بود‪ ،‬در مورد‬ ‫لیب��ی رفتار دوگانه خود را نمایان ک��رد و با حمله به‬ ‫این کشور س��عی در براوردن منافع خود دارد‪ .‬با این‬ ‫حال چرا تا به حال در موضوع بحرین سکوت اختیار‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫به نظر کارشناس��ان‪ ،‬امری��کا از پیامد اتفاقات اخیر در‬ ‫بحری��ن‪ ،‬به دنبال تیرگی روابط اعراب با ایران اس��ت‪.‬‬ ‫امریکا پیش از این نیز به دنبال این بود که خطر ایران‬ ‫را پررنگ کند تا این کش��ورها را در مقابل ایران بسیج‬ ‫کند‪.‬‬ ‫کش��ورهای بیگانه و در راس انها امریکا همواره مانع‬ ‫بزرگی در مس��یر گس��ترش روابط ایران با کشورهای‬ ‫منطق��ه و از جمل��ه کش��ورهای ش��ورای هم��کاری‬ ‫خلیج ف��ارس بوده اند چرا که امری��کا منفعت خود را‬ ‫در اختالف میان ایران و همس��ایگان عرب جنوبی اش‬ ‫می بیند و ت�لاش می کند از خالء موجود در این میان‬ ‫استفاده کرده و حضور سیاسی و نظامی خود در منطقه‬ ‫را مستحکم تر کند‪.‬‬ ‫با این ح��ال پروژه ایران هراس��ی هی��چ گاه در منطقه‬ ‫ب��ه نتیجه مورد نظر امریکا نرس��یده اس��ت‪ .‬بر همین‬ ‫اس��اس رهبر معظم انقالب با بصیرت و روش��ن بینی‬ ‫خویش‪ ،‬با اگاه س��ازی از این پروژه خطرناک دشمنان‬ ‫انقالب اس�لامی در مراسم مش��ترک دانش اموختگی‬ ‫دانش��جویان دانش��گاه های افس��ری ارتش جمهوری‬ ‫اس�لامی‪ ،‬افس��ران جوان و جوانان پر ش��ور و مومن‬ ‫بخش های مختلف کشور را پیشگامان حرکت به سمت‬ ‫دنیایی سرش��ار از صلح و عدالت و دوستی خواندند‬ ‫و تاکید کردن��د‪« :‬زورگویان جهانی در اجرای «پروژه‬ ‫ایران هراس��ی» ناکام خواهند مان��د چرا که اقتدار ملی‬ ‫جمهوری اسالمی نه تنها تهدیدی برای ملت ها نیست‬ ‫بلکه الگویی برای پیش��رفت و عزت و افتخار ملت ها‬ ‫به ش��مار می اید‪(».‬مراسم دانش اموختگی دانشجویان‬ ‫دانشگاه های اجا ‪)1388/7/14‬‬ ‫از نشانه های به ثمر نرسیدن این تئوری غربی ها هم‬ ‫اظهارات عمروموس��ی‪ ،‬دبیرکل اتحادیه عرب است‬ ‫که در گفت وگو با روزنامه مصری االهرام در پاسخ‬ ‫به این سوال که ایا از طرفداران از سرگیری روابط با‬ ‫ایران هستید‪ ،‬گفت‪« :‬طبیعتا و فورا باید نه تنها روابط‬ ‫میان مصر و ایران بلکه روابط میان کشورهای عربی‬ ‫و ایران از سر گرفته شود‪».‬‬ ‫او می گوید‪« :‬شاید بیشترین چیزی که در زمان بحران‬ ‫هسته ای ایران مرا در تنگنا قرار داد این بود که ترکیه‬ ‫و برزی��ل ب��رای میانجیگری در بح��ران وارد عمل‬ ‫ش��دند و این سوال مطرح اس��ت که اساسا جایگاه‬ ‫کشورهای عربی کجاست و چگونه است که چنین‬ ‫بحران��ی به برقراری موازنه میان کش��ورهای بزرگ‬ ‫مربوط اس��ت ولی اعراب غایب هس��تند‪ .‬این یک‬ ‫اشتباه بسیار بزرگ سیاسی و استراتژیکی است‪ .‬من‬ ‫در این باره در اتحادیه عرب و کنفرانس های س��ران‬ ‫کش��ورهای عربی صحبت ک��ردم و اختالفاتی میان‬ ‫مواضع و سیاس��ت های دبیرکل اتحادیه و مواضع و‬ ‫سیاست های مصر ایجاد شد‪».‬‬ ‫البت��ه ای��ن رابط��ه از س��وی ایران هم ب��ه خوبی‬ ‫دنب��ال ش��ده و از هر فرصتی ب��رای حضور‪ ،‬بیان‬ ‫نظ��رات و تقریب میان کش��ورها اس��تفاده ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬از همین رو جمهوری اسالمی ایران تالش‬ ‫کرده در مس��یر تحقق عملی الگ��وی امنیتی مورد‬ ‫نظ��ر خود برخ��ی راهکارهای اجرای��ی را نیز در‬ ‫این زمین��ه ارائه کند‪ .‬در همی��ن زمینه در اذر ماه‬ ‫‪ ،1386‬محم��ود احمدی ن��ژاد‪ ،‬رئیس جمه��وری‬ ‫اس�لامی ایران که میهمان ویژه بیست و هش��تمین‬ ‫نشست سران کش��ورهای عضو شورای همکاری‬ ‫خلیج ف��ارس در دوح��ه‪ ،‬پایتخ��ت قط��ر ب��ود‪،‬‬ ‫پیش��نهادهای دوازده گان��ه ای را ارائه داد که از ان‬ ‫می��ان می توان به تاس��یس س��ازمان همکاری های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬لغو روادید با هدف تس��هیل رفت وامد‬ ‫ش��هروندان بین ‪7‬کش��ور‪ ،‬اج��ازه تمل��ک اموال‬ ‫غیرمنقول‪ ،‬س��رمایه گذاری مشترک در منابع نفت‬ ‫و گاز به ص��ورت دو و چند جانب��ه‪ ،‬برنامه ری��زی‬ ‫در برق��راری تجارت ازاد بین کش��ورها‪ ،‬امادگی‬ ‫ایران جهت تامین اب و گاز مورد نیاز کشورهای‬ ‫عربی خلیج فارس‪ ،‬فعال نمودن کریدور ش��مال به‬ ‫جنوب‪ ،‬توس��عه گردش��گری‪ ،‬تعاون در کمک به‬ ‫کشورهای اس�لامی و کشورهای ضعیف‪ ،‬تاسیس‬ ‫س��ازمان همکاری های امنیتی‪ ،‬مبادالت اموزشی‪،‬‬ ‫علمی‪ ،‬فناوری و پژوهشی و همکاری در صیانت‬ ‫از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان اشاره‬ ‫ک��رد که همه انها با رویکرد همکاری محور برای‬ ‫نزدیک ک��ردن بی��ش از پیش کش��ورهای منطقه‬ ‫تنظیم ش��ده بود‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د بس��یاری از این تبلیغات منفی علیه‬ ‫نقش ایران ریش��ه در نگرانی های کشورهای غربی‬ ‫از نزدیک��ی و اتحاد ایران با کش��ورهای منطقه دارد‬ ‫تا مبادا تعامل سازنده میان انها باعث ارتقای جایگاه‬ ‫این کش��ورها در منطقه و انزوای کشورهای بیگانه‬ ‫در انج��ا و به طبع ان کم ش��دن منافع کش��ورهای‬ ‫غربی و دس��ت اندازی های انها ب��ه این منطقه مهم‬ ‫اس��تراتژیک شود‪ .‬برخی که با پیش فرض های منفی‬ ‫به روابط درون منطقه ای می نگرند تصور می کنند که‬ ‫بازی ب��ا حاصل جمع صفر‪ ،‬الگ��وی محتوم روابط‬ ‫در منطقه اس��ت‪ .‬اما به نظر می رس��د بتوان با در نظر‬ ‫گرفتن اش��تراکات مختلف خود و نیز ایس��تادن در‬ ‫برابر دخالت های (ن��ه تعامالت) خارجی در منطقه‬ ‫الگ��وی بازی باحاصل جمع مضاع��ف را بر روابط‬ ‫منطقه ای حاکم کرد‪g .‬‬ ‫‪23‬‬ ‫سیاست‬ ‫اینده منطقه در گفت و گو با معاون وزیر خارجه در امور خاورمیانه‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫رشد جریان محور مقاومت‬ ‫در خاورمیانه‬ ‫‪ 3‬محمدرضا رئوف شیبانی‪ ،‬معاون وزیر خارجه در امور خاورمیانه و کشورهای مشترک‬ ‫المنافع بر این باور است که معادالت منطقه ای اخیر جایگاه حاکمیت های مردمی را بیش از‬ ‫گذشته تقویت می کند و توازن منطقه ای را به سمت حکومت های مردمساالر از نوع حکومت‬ ‫جمهوری اسالمی ایران سوق می دهد و موازنه به سمت قدرت گیری بیشتر این حکومت ها‬ ‫خواهد رفت‪.‬‬ ‫‪24‬‬ ‫به عنوان اولین سوال‪ ،‬تاریخچه روابط ایران‬ ‫و همسایگان عرب منطقه را چطور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪l‬جمهوری اس�لامی ای��ران در منطقه ای اس��ت که‬ ‫همس��ایگان متعددی دارد و زندگی مس��المت امیز و‬ ‫خارج از تنش به عنوان ویژگی برجسته مردم ایران در‬ ‫طول تاریخ بوده اس��ت‪ .‬در چند صد سال اخیر ایران‬ ‫به هیچ کشوری تعرض یا حمله نکرده است درحالی‬ ‫ک��ه مورد تعرض ق��رار گرفته اس��ت‪ .‬این یک اصل‬ ‫در سیاست جمهوری اس�لامی است که قائل به کار‬ ‫مشترک و همگرایی در منطقه است‪ .‬در شرایط تنش‬ ‫بین کش��ورها هم ایران هم��واره ابتکار عمل در ارائه‬ ‫راهکارهای��ی که بتواند تنش را کاهش دهد و الگوی‬ ‫همکاری و همگرایی به کش��ورهای همسایه به ویژه‬ ‫کشورهای عربی ارائه دهد را در دستور کار خود قرار‬ ‫داده است‪ .‬در دولت های نهم و دهم شاهد بودیم که‬ ‫رئی��س جمه��ور در اج�لاس هم��کاری ش��ورای‬ ‫خلیج فارس شرکت می کنند و در قطر طرح پیشنهادی‬ ‫جمهوری اسالمی ایران را در ‪ 12‬بند برای همکاری‬ ‫بی��ن ایران و کش��ورهای عرب��ی ارائ��ه می دهند که‬ ‫همکاریها در ابعاد مختلف پیش بینی ش��ده بود‪ .‬البته‬ ‫ای��ن برای اولین بار نبود بلکه در مقاطع مختلف این‬ ‫رویکرد در دس��تور کار جمهوری اسالمی ایران بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ش��ما روند همکاری ایران��ی ‪ -‬عربی را با‬ ‫توجه به موضعی که برخی از کش��ورهای‬ ‫عربی در رابطه با جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫دارند چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬روند همکاری ایرانی ‪ -‬عربی از نظر بنده س��یر‬ ‫طبیع��ی خود را طی می کند‪ .‬ما در دوره اخیر ش��اهد‬ ‫تحوالت و پیشرفت های قابل توجهی در این روابط‬ ‫بودیم‪ .‬موض��وع جزایر ایرانی که هم��واره به عنوان‬ ‫ی��ک چالش میان جمهوری اس�لامی ایران و امارات‬ ‫مطرح بود برای اولین بار به درخواست اماراتی ها از‬ ‫دستور کار شورای همکاری خلیج فارس خارج شده‬ ‫است‪ .‬در موضوع عراق شاهد اجرای کامل توافقنامه‬ ‫‪ 1975‬الجزایر هس��تیم که بخشهای قابل توجه ان در‬ ‫حال اجر و میله گذاری مرزها و نقاط دارای اختالف‬ ‫درحال انجام اس��ت‪ .‬موضوع پاکس��ازی خاک عراق‬ ‫از لوث وجود منافقین به طور جدی در دس��تور کار‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫روابط ما با قطر و عمان روند مطلوب و مناسبی دارد‬ ‫که اخیرا هم ش��اهد سفر وزیر امور خارجه عمان به‬ ‫ایران بودیم و به زودی اجالس مش��ترک دو کشور با‬ ‫عمان و امارات را برگزار خواهیم کرد‪.‬‬ ‫ولی وضعیت روابط به این شیوه عادی هم‬ ‫که شما می گویید نیست؟‬ ‫‪ l‬البته در این روابط هم ش��اهد مواضع برخی از‬ ‫کشورها از جمله بحرین‪ ،‬کویت و عربستان در قبال‬ ‫جمهوری اسالمی ایران بودیم‪ .‬تحلیل ما از رفتار این‬ ‫کش��ورها این اس��ت که برخی از این کشورها دچار‬ ‫بحران داخلی هس��تند که مش��کالت سختی را برای‬ ‫انها ایج��اد کرده و با مطالبات بحق مردم خودش��ان‬ ‫مواجه هس��تند و توان پاس��خگویی ندارند و تنها از‬ ‫راه فرافکن��ی و به انحراف کش��اندن اف��کار عمومی‬ ‫درصدد هس��تند اتهامات بی اساسی را مبنی بر مداخله‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در مسائل داخلی خود مطرح‬ ‫ کنند‪.‬‬ ‫در ثانی‪ ،‬طرح ایران هراس��ی که از س��وی امریکا در‬ ‫منطقه و بدخواهان منطقه کلید خورده‪ ،‬خوش��بختانه‬ ‫با اگاهی مردم منطقه ناکام مانده است‪ .‬در عین حال‬ ‫کشورهایی که عمال منطقه ای امریکا هستند مواضع‬ ‫ضد ایرانی را در منطقه ترویج می کنند‪.‬‬ ‫چرا در این مقطع زمانی این مسائل را دامن‬ ‫می زنند؟‬ ‫دامنه تحوالت‬ ‫در این حد متوقف‬ ‫نمی شود و همه‬ ‫کشورهایمنطقه‬ ‫شاهد تحوالت‬ ‫بیشتریخواهند‬ ‫بود و همانطور که‬ ‫مقام معظم رهبری‬ ‫فرمودند باید شاهد‬ ‫تحوالتعمیق تری‬ ‫در منطق باشیم‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪ l‬ب��ه اعتق��اد من تنها دلیل ان روند ش��کل گیری‬ ‫تح��والت منطق��ه اس��ت که ب��دون تردی��د یکی از‬ ‫طرف ه��ای برن��ده در ان جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫خواهد بود‪ ،‬چرا که در این خیزش ها مردم برنده اند و‬ ‫از انجای��ی که جنس این قیام ها و خیزش ها با جنس‬ ‫انقالب اس�لامی ایران مشابه اس��ت بنابراین ناظران‬ ‫سیاسی برنده این تحوالت را جمهوری اسالمی ایران‬ ‫می دانن��د‪ .‬از این رو برای جلوگیری و متوقف کردن‬ ‫این تحوالت که به نفع مردم منطقه در جریان اس��ت‬ ‫در جهت وارد ساختن اتهامات به جمهوری اسالمی‬ ‫ایران هستند و این سیاست را در دستور کار خود قرار‬ ‫داده اند‪ .‬قاعدتا سناریوی ساختگی وارد ساختن اتهام‬ ‫علیه ایران در موضوع کشف شبکه جاسوسی کویت‬ ‫از این جنس است یا تکرار این سناریو در بحرین را‬ ‫می توان از این جنس بررسی کرد که اخیرا بحرینی ها‬ ‫شبیه س��ناریوی کویتی اعالم کرده اند که دو شهروند‬ ‫ایران��ی و ی��ک بحرین��ی متهم به جاسوس��ی به نفع‬ ‫جمهوری اسالمی ایران بودند‪.‬‬ ‫این درحالی اس��ت که ما مواضع مشابه ضد ایرانی را‬ ‫در کشورهای مختلف عربی که به جمهوری اسالمی‬ ‫ایران نزدیک هستند ش��اهد نیستیم‪ .‬این مواضع ضد‬ ‫ایرانی را صرفا در کش��ورهایی ش��اهد هستیم که با‬ ‫مردم خودشان دچار مشکل هستند‪ .‬مثال ما در عمان‬ ‫و قطر مواض��ع ضد ایرانی را در این کش��ورها و از‬ ‫سوی مسئوالن انها شاهد نیستیم ولی کشورهایی در‬ ‫این بازی فعال هس��تند که به عنوان اقمار سیاس��ت‬ ‫منطق��ه ای امری��کا عم��ل می کنند و حت��ی حمایت‬ ‫خود از کش��ورهایی که س��ابق بر این در مخالفت با‬ ‫جمهوری اسالمی بودند را سلب می کنند و ما شاهد‬ ‫ان هستیم‪.‬‬ ‫مث�لا مصر در اوج سیاس��ت ضد ایران��ی که امریکا‬ ‫در منطق��ه تبلیغ می کند از ض��رورت بهبود رابطه با‬ ‫جمهوری اس�لامی س��خن می گوید‪ .‬البت��ه باید این‬ ‫موضوع را هم از نظر دور نداش��ت که هرچه مواضع‬ ‫علیه کش��ور ما از طرف غرب یا عوامل منطقه بیشتر‬ ‫باش��د‪ ،‬دلیلی اس��ت بر موفقیت و اینکه کشور ما به‬ ‫س��مت تامین منافع و مصالح مش��ترک مردم ایران و‬ ‫منطقه در حرکت است‪.‬‬ ‫وزارت خارج��ه در این رابط��ه چه فعالیتی‬ ‫انج��ام داده؟ ایا این فعالیت ه��ا بر موضع‬ ‫اصل عزتمداری ایران هست یا نه؟‬ ‫‪ l‬وزارت خارجه در مقابل اقدامات این کشورها‬ ‫س��کوت نکرده و با اقت��دار و رعایت اصل حکمت‬ ‫و مصلح��ت عمل ک��رده اس��ت‪ .‬رفتار م��ا در قبال‬ ‫بحری��ن در ابعاد مختلف رس��انه ای و اتخاذ مواضع‬ ‫وزیر خارجه و س��خنگوی وزارت خارجه در مواقع‬ ‫مختلف ص��ورت گرفت و در مجامع بین المللی مثل‬ ‫نامه نگاری به روس��ای مجام��ع بین المللی و پیگیری‬ ‫حق��وق قانونی مردم بحرین در دس��تور کار وزارت‬ ‫خارجه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫در رابطه ب��ا اقدامات کویت در عین حالی که اعتقاد‬ ‫داریم اقدامات کویت خواست و اراده مردم و دولت‬ ‫کویت نیست و ناشی از فشارهای دیگر کشور هاست‬ ‫وزارت خارجه به گونه ای عمل کرد که ضمن رعایت‬ ‫چارچوب رفتار دیپلماتیک و تالش در کنترل بحران‬ ‫تحمیل ش��ده به کویت و منطقه عم��ل متقابل را در‬ ‫دس��تور کار خود قرار دهد و شجاعت و قاطعیت و‬ ‫اقتدار را در رفت��ار وزارت خارجه در این خصوص‬ ‫شاهد بودیم‪.‬‬ ‫ش��ما تاثیر ای��ن اتهام پراکنی ها را در اینده‬ ‫روابط دیپلماتیک ایران با کشورها و مردم‬ ‫منطقه چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪l‬به هر حال هرچ��ه ما فضای فش��ارها و تهاجمات‬ ‫را علیه خودمان ش��اهد باش��یم حاک��ی از صحت و‬ ‫س�لامت حرکت ما و حرکت دس��تگاه دیپلماس��ی‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران است‪ .‬این میزان سنجش را‬ ‫حضرت ام��ام(ره) در اختیار ما قرار داد که هر وقت‬ ‫غرب از ش��ما راضی بود به خودتان شک کنید و هر‬ ‫وقت غرب از ما ناراضی بود مطمئن باشید گام هایی‬ ‫که بر می دارید در جهت صحیح است‪.‬‬ ‫به هر حال در شرایط حساس و پیچیده منطقه و نقش‬ ‫جمهوری اسالمی ایران هزینه هایی را باید پرداخت‪.‬‬ ‫در مجموع باید ع��رض کنم انچه در حال حاضر به‬ ‫عنوان هزینه پرداخت می کند و از ان به عنوان هزینه‬ ‫جمهوری اسالمی ایران یاد می شود‪ ،‬رنجی است که‬ ‫در به دست اوردن گنج باید متحمل شد ‪.‬‬ ‫اقدام��ات دولت های عربی س��ابقه طوالنی‬ ‫دارد و رفتارهای وزارت خارجه در مقابل‬ ‫رفتاره��ای قبلی و رفتاره��ای کنونی یک‬ ‫رفتار دیپلماتیک و یکس��ان است‪ .‬درحالی‬ ‫که این رفتار در گذشته باعث جلوگیری از‬ ‫اقدامات انها نش��ده است‪ .‬چه سازوکاری‬ ‫اندیشیده ش��ده و چه تضمینی وجود دارد‬ ‫که این کشورها این ادعاها را تکرار نکنند؟‬ ‫‪ l‬در مجم��وع ما باید س��یر تحوالت را در مقابل‬ ‫دیدگان خودمان بگذاریم و ببینیم چه سمت و سویی‬ ‫دارد و این س��یر تحوالت جایگاه جمهوری اسالمی‬ ‫را در منطقه چگونه ترسیم خواهد کرد‪.‬‬ ‫همان طور که ناظران سیاس��ی هم بر ان تاکید دارند‬ ‫جایگاه جمهوری اس�لامی ایران بدون تردید نسبت‬ ‫به حال در اینده در وضعیت بس��یار مس��تحکم تر و‬ ‫مقتدرانه تری خواهد بود و در راس��تای چش��م انداز‬ ‫‪ 20‬س��اله ای که وجود دارد ایران به قدرت منطقه ای‬ ‫در ابعاد مختلف سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬علمی و‪ ...‬تبدیل‬ ‫خواهد ش��د و طبیعی اس��ت که جممهوری اسالمی‬ ‫ایران به عنوان کش��وری ک��ه در تحوالت بین المللی‬ ‫تاثیرگذار اس��ت و تحوالت منطقه ای هم س��مت و‬ ‫س��وی حمایت و همراهی با جمهوری اس�لامی را‬ ‫دارد قطعا در اینده شاهد همگرایی بیشتر از یک سو‬ ‫و کاهش تنش ها و اختالفات سیاس��ی از سوی دیگر‬ ‫خواهیم بود‪.‬‬ ‫ارزیابی ها این اس��ت که ما شاهد تغییر موازنه ای که‬ ‫در گذشته بر منطقه تحمیل شده بود‪ ،‬هستیم‪ .‬به عنوان‬ ‫مث��ال وضعیت مصر در ش��رایط فعلی را با وضعیت‬ ‫همین کشور در گذش��ته مقایسه کنید‪ .‬مصری که در‬ ‫گذش��ته به عنوان یکی از عوامل اصلی سیاست های‬ ‫امریکا و از حامیان اصلی رژیم صهیونیستی در قالب‬ ‫رژیم مبارک عمل می کرد‪ ،‬از قید و بند این رژیم رها‬ ‫ش��ده و از قید و بند سیاس��ت های رژیم صهیونیستی‬ ‫و امریکای��ی خالص��ی پی��دا ک��رده و اراده مردم به‬ ‫تدریج می رود تا در این کش��ور حاکم ش��ود‪ .‬وقتی‬ ‫مصر به عن��وان یکی از قدرت های منطقه ای بر مبنای‬ ‫اراده مردمی حرکت کند ش��ما شاهد همگرایی بیشتر‬ ‫بی��ن ایران و مصر خواهید ب��ود چرا که مدیریت هر‬ ‫دو پایگاه ب��ر مبنای اراده مردم اس��ت و مردم منافع‬ ‫مش��ترک دارند‪ ،‬برخالف حکومت ها که دارای منافع‬ ‫مختلف هس��تند‪ ،‬مردم دارای منافع مش��ترک هستند‪.‬‬ ‫ای��ن ترکیب و چیدمان‪ ،‬اینده منطقه را به ما به عنوان‬ ‫نمونه نشان خواهد داد‪.‬‬ ‫ب��ه همی��ن خاط��ر اعتق��اد دارم که رویک��رد منطقه‬ ‫برخالف گذش��ته که رویکردی اختالفی و تنش زایی‬ ‫بوده در اینده ب��ه رویکرد تنش زدایی تبدیل خواهد‬ ‫شد و همگرایی خواهد داشت‪.‬‬ ‫م��ن اعتقاد دارم دامنه تح��والت در این حد متوقف‬ ‫نمی ش��ود و همه کش��ورهای منطقه شاهد تحوالت‬ ‫بیش��تری خواهن��د ب��ود و همانطور که مق��ام معظم‬ ‫رهب��ری فرمودند باید ش��اهد تح��والت عمیق تری‬ ‫در منطقه باش��یم‪ .‬حتما ما بیش از اینکه ش��اهد این‬ ‫تحوالت باشیم‪ ،‬شاهد تحوالت دیگری خواهیم بود‬ ‫که جنس و جهت گیری ان به س��مت تحوالتی است‬ ‫که در دوره اخیر دیده ایم‪.‬‬ ‫اگر این تحوالت ادامه و این تقابل که بین‬ ‫دو قطب از کش��ورها به وج��ود امده ادامه‬ ‫داشته باشد‪ ،‬ایا شاهد افزایش تنش بین این‬ ‫دودسته از کشورها نخواهیم بود؟‬ ‫‪ l‬اوال برخی از این کش��ورها که با مردم خود در‬ ‫حال درگیری هس��تند و از ابزار رعب و وحش��ت و‬ ‫سرکوب اس��تفاده می کنند مثل بحرین که یک اشتباه‬ ‫استراتژیک می کنند و ان این است که با توسل به این‬ ‫ابزار ها و اس��تفاده از نیروی خارجی برای س��رکوب‬ ‫مردم بع��د از این دوره که باالخره ب��ه پایان خواهد‬ ‫رس��ید‪ ،‬باید بر مردمی که خودش��ان انها را سرکوب‬ ‫کرده ان��د حکومت کنند! ایا بر کش��ور ب��دون مردم‬ ‫می خواهند حکومت کنند‪.‬‬ ‫در ثانی معادالت منطقه ای که ما ش��اهد ان هس��تیم‬ ‫جای��گاه حاکمیت ه��ای مردم��ی را بیش از گذش��ته‬ ‫تقوی��ت می کن��د و ت��وازن منطق��ه ای را به س��مت‬ ‫حکومت های مردمس��االر از نوع حکومت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران سوق می دهد و موازنه منطقه به سمت‬ ‫قدرت گیری و اقتدار بیش��تر این حکومت ها خواهد‬ ‫رفت‪ .‬عمال کشورهای مقابل یا با مردم خود در ستیز‬ ‫خواهند بود یا از موقعیت ضعیفی برخوردارند‪.‬‬ ‫باالخ��ره ایا س��طح تنش ها باالت��ر خواهد‬ ‫رفت یا خیر؟‬ ‫‪l‬ببینید در ش��رایط حال یا این��ده منطقه این دو به‬ ‫عنوان دو جریان براب��ر هم نخواهند بود و حاکمیت‬ ‫مردم��ی از ق��درت برتری برخ��وردار خواهد بود و‬ ‫حاکمیت های سنتی ضعیف شده و در داخل خودش‬ ‫با مردم دچار مش��کل خواهد بود‪ .‬پس به طور طبیعی‬ ‫ان جبهه بندی را شاهد نخواهیم بود‪.‬‬ ‫به عنوان اخرین س��وال ش��ما اینده منطقه‬ ‫را باتوج��ه به این مس��ائلی که ذکر کردید‬ ‫چطور پیش بینی می کنید؟‬ ‫‪l‬این��ده منطقه در قالب منافع مردم منطقه و ش��اهد‬ ‫ع��دم حض��ور امریکاس��ت و در ان وضعیت نهایی‬ ‫رژیم صهیونیستی روشن خواهد شد‪ .‬در اینده شاهد‬ ‫رش��د جریان مح��ور مقاومت و مواجه��ه با هرگونه‬ ‫س��لطه گری خواهیم بود‪ .‬اینها نش��انه های یک اینده‬ ‫روش��ن برای منطقه اس��ت به ویژه اینکه منطقه ما از‬ ‫ویژگی های برجس��ته ای مثل وج��ود انرژی به عنوان‬ ‫نی��از مبرم جامعه جهانی و ابراه ه��ای بین المللی و‪...‬‬ ‫برخوردار است‪.‬‬ ‫با ش��کل گیری حاکمیت های مردمی اوال همکاری ها‬ ‫و همگرایی های منطقه ای رشد بیشتری خواهد یافت‬ ‫و ثانی��ا تاثیرگذاری این منطقه بر معادالت بین المللی‬ ‫باالتر خواهد رفت‪g .‬‬ ‫‪25‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪26‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫تحوالت خاورمیانه و تقابل لیبرالیسم و محافظه کاری‬ ‫‪1‬‬ ‫اعراب در تنگنا‬ ‫زمانی که خیزش مردمی در تونس اغاز شد پیش بینی دومینویی که اغاز شده بود بسیار‬ ‫دشوار می نمود‪ .‬زمان ‪ 5‬ماهه از اغاز این خیزش ها هم پیش بینی نتیجه ای که به دست خواهد‬ ‫امد را اسان نکرد‪ .‬در ظاهر تحوالت تونس و مصر به سرعت به نتیجه رسید اما گویی کسی‬ ‫دکمه ‪ Pause‬این تحوالت در لیبی را فش��ار داده که نتیجه سایر جنبش ها را نیز به نتیجه ای‬ ‫که در لیبی به دست خواهد امد مرتبط کرده است‪.‬‬ ‫مقاومت سرهنگ قذافی و عملکرد نادرست ناتو در لیبی‪ ،‬این نکته را به سایر دیکتاتورهای‬ ‫منطقه اموزش داد که اگر مقاومت بیش��تری به خرج دهند می توانند قدرت را همچنان در‬ ‫دس��ت داشته باشند‪ .‬ش��اید انها اکنون با خیالی راحت تر به س��رکوب مردم ادامه می دهند‪،‬‬ ‫چراکه با توجه به عملکرد ناتو این نکته را پیش بینی می کنند که احتمال حمله خارجی برای‬ ‫از میان برداش��تن انها دیگر بس��یار بعید است‪ .‬این نکته در بحرین‪ ،‬یمن و حتی کشورهایی‬ ‫مانند عمان نیز خود را نشان می دهد‪ .‬دیکتاتورهای منطقه حتی باقی ماندن یک روز بیشتر‬ ‫بر س��ر قدرت را غنیمت می دانند و در برخی موارد مانند انچه در یمن‪ ،‬علی عبداهلل صالح‬ ‫انجام می دهد برای حتی یک ماه بیشتر بر سر قدرت ماندن چانه می زنند‪ .‬نتیجه ای که تمام‬ ‫ش��ده است و این البته از نتایج‬ ‫ ‬ ‫این مقاومت ها در بردارد افزایش خش��ونت و تعداد کش��ته‬ ‫عملکرد اشتباه غرب و امریکاست‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫ن دریاها‬ ‫هجوم سلفی ها به سرزمی ‬ ‫‪2‬‬ ‫بحری��ن ک��ه در عربی ب��ه معنای می��ان دو‬ ‫دریاس��ت‪ ،‬جزیره کوچکی در خلیج فارس است‬ ‫و جمعی��ت ان تنها یک میلی��ون و‪ 214‬هزار نفر‬ ‫اس��ت‪ .‬پادشاه بحرین‪ ،‬ش��یخ حمد بن عیسی ال‬ ‫خلیفه س��ت که از س��ال ‪ ۱۹۹۹‬تاکنون حاکم این‬ ‫جزیره اس��ت‪ .‬حکومت بحرین در سال ‪ ۲۰۰۲‬از‬ ‫امیرنشین به پادشاهی تغییر نام داد‪ .‬در بحرین حدود‬ ‫‪ ۱۵‬حزب سیاسی شامل احزاب مذهبی‪ ،‬لیبرال‪ ،‬چپ‬ ‫و بعثی وجود دارد‪ .‬برجسته ترین حزب سیاسی شیعه‬ ‫جمعیت وفاق ملی اس�لامی اس��ت که دکتر س��عید‬ ‫ش��هابی از بنیانگذاران ان اس��ت‪ .‬احزاب دیگر شیعه‬ ‫شامل حزب عمل اس�لامی و حزب الرساله هستند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نمایش جنگ در لیبی‬ ‫لیبی با نام رس��می جماهیر عربی سوسیالیستی خلق بزرگ‬ ‫لیبی‪ ،‬کش��وری عربی در افریقای ش��مالی اس��ت‪ .‬این کشور با‬ ‫کشورهای مصر‪ ،‬س��ودان‪ ،‬چاد‪ ،‬نیجر‪ ،‬الجزایر و تونس هم مرز‬ ‫اس��ت‪ .‬پایتخت لیبی‪ ،‬ش��هر طرابلس است‪ .‬لیبی با مساحتی در‬ ‫حدود ‪ ۱/۸۰۰/۰۰۰‬کیلومتر مربع چهارمین کش��ور پهناور قاره‬ ‫افریقا و هفدهمین کشور پهناور جهان است‪ 1/7 .‬میلیون نفر از‬ ‫جمعیت ‪ 6/4‬میلیون نفری لیبی در پایتخت این کشور‪ ،‬طرابلس ‬ ‫زندگیمی کنند‪.‬‬ ‫اعتراضات و شورش سراسری در لیبی با راهپیمایی های خیابانی‬ ‫علیه حکومت لیبی و رهبر ان‪ ،‬معمر قذافی اغاز شد و به شورش‬ ‫و جنگ های ش��هری و بین شهری منجر شد‪ .‬اعتراضات از ‪۱۳‬‬ ‫ژانویه ‪ ۲۰۱۱‬میالدی در این کشور اغاز ش د و از روز ‪ ۱۷‬فوریه‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬میالدی به شکلی گسترده تر و به تدریج شورش سراسری‬ ‫درامد که با برخوردهای خونین و خشونت امیز حاکمیت با مردم‬ ‫معترض روبه رو شد و همه شهرهای لیبی را دربرگرفت‪ .‬نیروهای‬ ‫مخالف حکومت از جانب شرق به غرب شهرهای لیبی را تحت‬ ‫کنترل خود قرار دادند و در ش��هر ش��رقی بنغازی‪ ،‬دومین شهر‬ ‫بزرگ کش��ور‪ ،‬دولت موقت تشکیل دادند‪ .‬تاکنون تقریبا تمامی‬ ‫ شهرهای شرق کشور و نیمی از شهرهای شمال غربی به کنترل‬ ‫مخالفان درامده و تنها پایتخت لیبی (طرابلس) و چندین ش��هر‬ ‫دیگر در غرب کشور دردست نیروهای دولتی باقی مانده است‪.‬‬ ‫این درگیری ها و مناقشات شورشی همچنان ادامه دارد‪.‬‬ ‫‪28‬‬ ‫پ��س از انقالب ه��ا در تون��س که موج��ب فرار‬ ‫زین العابدی��ن بن علی وهمچنی��ن انقالب مردم‬ ‫مصر وسقوط حس��نی مبارک شد‪ ،‬بحرینی ها نیز‬ ‫به خیابان امدند وبه اعتراض از عملکرد پادش��اه‬ ‫این کشور پرداختند‪.‬خواسته های اصلی معترضان‬ ‫بحرینی شامل برکناری شیخ خلیفه بن سلمان ال‬ ‫خلیفه نخس��ت وزیر و پسرعموی امیر بحرین که‬ ‫از سال ‪ ۱۹۷۱‬ریاس��ت دولت را در اختیار دارد‪،‬‬ ‫ازادی زندانیان سیاس��ی که البت��ه دولت قول ان‬ ‫را داده اس��ت و تدوین یک قانون اساس��ی جدید‬ ‫است‪.‬‬ ‫نیروهای عربستان س��عودی از بامداد ‪ 16‬مارس‬ ‫ب��ا ش��لیک گاز اش��ک اور حمالت خ��ود را به‬ ‫تظاهرات کنن��دگان بحرینی در می��دان لولو اغاز‬ ‫ک��رده و انها را با گلوله ه��ای جنگی هدف قرار‬ ‫دادن��د‪ .‬نیروهای عربس��تان س��عودی و بحرینی‬ ‫میدان لول��و را با تانک ه��ا و خودروهای نظامی‬ ‫محاص��ره کردند‪ .‬در ای��ن درگیری ها در ش��هر‬ ‫«س��تره» در ش��رق بحرین دس��ت کم چهار نفر‬ ‫کش��ته و صدها نفر مج��روح ش��دند‪ .‬نیروهای‬ ‫عربس��تان سعودی و بحرینی از بامداد ‪ 16‬مارس‬ ‫با محاصره بیمارس��تان سلمانیه در منامه‪ ،‬از ورود‬ ‫مجروح��ان به این بیمارس��تان جلوگیری کردند‪.‬‬ ‫نیروهای امنیت��ی بحرین با اوردن تانک و بالگرد‬ ‫به صحنه درگیری ه��ای خیابانی تالش کردند تا‬ ‫تظاهرکنندگان مخال��ف دولت را متفرق کنند که‬ ‫بر اثر برخورد خش��ن پلیس بحرین با تظاهرات‬ ‫معترضان شش نفر در منامه کشته شدند‪g .‬‬ ‫ش��ورای امنیت سازمان ملل متحد پرواز هر نوع هواپیما بر فراز اسمان لیبی را‬ ‫ممنوع اعالم کرد و به کشورهای دیگر اجازه داد که برای اجرای این منع‪ ،‬برقراری‬ ‫اتش ب��س و دفاع از غیرنظامیان تمام تدابیر الزم از جمله گزینه نظامی را اتخاذ‬ ‫کنند‪ .‬این قطعنامه‪ ،‬دومین اقدام تنبیهی ش��ورای امنیت علیه حکومت سرهنگ‬ ‫معمر قذافی پس از اعتراضات و شورش سراسری در لیبی است‪ .‬قطعنامه شورای‬ ‫امنیت با ‪ ۱۰‬رای موافق در برابر پنج رای ممتنع تصویب شد‪ .‬روسیه‪ ،‬چین و المان‬ ‫از جمله کشورهایی بودند که به این قطعنامه رای ممتنع دادند‪ .‬جنگ در لیبی اغاز‬ ‫شده است اما به نظر نمی رسد بتوان پایانی برای ان ترسیم کرد‪g .‬‬ ‫تفاوت ارتش مصر با لیبی و یمن‬ ‫سیاست در مدار صفر درجه‬ ‫صادق زیباکالم ‪ /‬استاد دانشگاه‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫شاید عبداهلل برود‬ ‫یمن کش��وری با ‪ 555‬ه��زار کیلومتر مربع در‬ ‫همس��ایگی عربس��تان و عمان در خاورمیانه واقع‬ ‫شده است و حدود ‪ 24‬میلیون نفر جمعیت دارد‪.‬‬ ‫این کش��ور تنها کشور ش��به جزیره عربی است که‬ ‫نوع حکومت ان جمهوری اس��ت‪ .‬اما علی عبداهلل‬ ‫صالح از سال ‪ 1978‬به عنوان رئیس جمهور در یمن‬ ‫در راس قدرت قرار دارد‪( .‬وی در سال های ‪۱۹۷۸‬‬ ‫تا ‪ ۱۹۹۰‬رئیس جمهور یمن شمالی بود) هرچند او‬ ‫در ‪ 2‬فوریه س��ال ‪ 2011‬پ��س از اغاز جنبش های‬ ‫ی اعالم کرد که سال ‪ 2013‬از قدرت کناره گیری‬ ‫مردم ‬ ‫خواهد کرد اما مردم دیگر توان تحمل او را ندارند‪.‬‬ ‫تظاهرات مردمی در بحرین در پی انقالب های تونس‬ ‫و مصر اغاز ش��د و یک��ی از بزرگترین انها با حضور‬ ‫‪ 16‬هزار نفر در میدان صنعا در ‪ 27‬ژانویه س��ال ‪2011‬‬ ‫شکل گرفت‪ .‬در تاریخ ‪ 3‬فوریه درست یک روز پس‬ ‫از انکه صالح اعالم کرد که در انتخابات س��ال ‪2013‬‬ ‫ش��رکت نخواهد کرد ‪ 20‬ه��زار نفر علیه حکومت در‬ ‫میدان صنعا تظاهرات کردند‪.‬‬ ‫از دیگ��ر س��و اتحادیه وکالی مصر که یک تش��کل‬ ‫مدن��ی لیبرال مخالف با حکومت اس��ت نیز در مصر‬ ‫به صورت غیررسمی حضور دارد‪ .‬پس از این جهات‬ ‫هم مصر خیلی توس��عه یافته تر از لیبی و یمن اس��ت‪.‬‬ ‫اما از این صحبت ها که بگذریم باز می رس��یم به اینکه‬ ‫همچن��ان درگیری ها در کش��ورهایی مثل یمن‪ ،‬لیبی‪،‬‬ ‫بحری��ن و حتی عربس��تان و‪ ...‬در جریان اس��ت‪ .‬در‬ ‫کش��وری مثل لیبی‪ ،‬غربی ها برای حفظ منافع ش��ان به‬ ‫حمل��ه نظام��ی روی اوردند و در پ��ی رفع بحران در‬ ‫این کش��ور هس��تند‪ .‬از دیگر س��و اتحادیه افریقا نیز‬ ‫وارد بازی شد و تالش هایی کرد اما مخالفان سرهنگ‬ ‫قذافی فرمول پیش��نهادی را نپذیرفتند دلیلش نیز این‬ ‫است که برحسب این فرمول قذافی باقی می ماند‪ .‬این‬ ‫در حالی اس��ت که مخالفین س��رهنگ قذافی به هیچ‬ ‫وجه حاضر نیس��تند وی باقی بماند‪ .‬س��رهنگ قذافی‬ ‫طرح اتحادیه افریقا را پذیرفت زیرا راه نفسی برایش‬ ‫باقی می گذاشت‪ ،‬اما مخالفان دیکتاتور نپذیرفتند و با‬ ‫این اوصاف فکر می کنم که برخورد و درگیری نظامی‬ ‫در لیبی یک روند طوالنی مدت را طی خواهد کرد‪g .‬‬ ‫ش��دیدترین برخ��ورد میان معترض��ان و نیروهای‬ ‫حکومت��ی در ‪ 19‬مارس (جمعه خونی��ن) بود که‬ ‫‪ 50‬کشته و ‪ 240‬مجروح داشت‪ .‬به دنبال ان افرادی‬ ‫از نیروهای دولتی و نظامی به مخالفان پیوس��تند و‬ ‫تع��دادی از س��فرای یمن در کش��ورهای مختلف‬ ‫برکناری خود را اعالم کردند و یکی از اس��تان های‬ ‫یمن (السعده) به کنترل مخالفین درامد‪.‬‬ ‫مخالفان جمعه ‪ ۲۵‬مارس را «روز سرنوشت» یمن‬ ‫اعالم کردن��د و علی عبداهلل صال��ح مخالفان را به‬ ‫س��رکوب شدید تهدید کرد‪ .‬جمعیت ده هزار نفری‬ ‫در میدان تغییر دس��ت به تظاهرات زدند و خواهان‬ ‫برکناری فوری او ش��دند‪ .‬ای��ن تظاهرت همچنان‬ ‫ادامه دارد‪g .‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫ب��ه دلیل تفاوت های��ی که بین مص��ر و تونس از‬ ‫یک س��و و لیبی و رژیم های شبیه لیبی از سوی دیگر‬ ‫وجود دارد‪ ،‬اعتراض های مردمی در این کشورها مانند‬ ‫هم پیش نمی رود و به نتیجه نمی رسد‪ .‬کشورهایی مثل‬ ‫لیبی و یمن‪ ،‬رژیم هایی هس��تند که ساختارشان بسیار‬ ‫امنیت��ی‪ -‬نظامی اس��ت اما مثال رژیم مص��ر و تونس‬ ‫اینگونه نیس��ت‪ .‬تش��کیالت نظامی در مصر و تونس‬ ‫مقداری ساختارشان با تشکیالت نظامی در کشورهایی‬ ‫مث��ل لیبی و یمن تف��اوت دارد‪ .‬همانطور که می دانیم‬ ‫در ارتش مصر افسران اس�لام گرا و ناسیونالیست کم‬ ‫نیس��تند به همین دلی��ل از ارتش مصر یا تونس خیلی‬ ‫راحت نمی توان برای س��رکوب مردم استفاده کرد‪ .‬در‬ ‫ی در ان‬ ‫حالیک��ه ارتش لیبی چون ریش��ه ملی و مردم ‬ ‫بس��یار کمرنگ است خیلی راحت در برابر مردم قرار‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫ارتش های لیبی و یمن در حقیقت ارتش های سیاسی‬ ‫و ایدئولوژی��ک هس��تند پ��س برای س��رکوب مردم‬ ‫می توان بس��یار راحت از انها استفاده کرد ولی ارتش‬ ‫مصر ساختارش اینگونه نیست‪ .‬همین شخص حسنی‬ ‫مب��ارک که اکنون در بازداش��ت به س��ر می برد هنگام‬ ‫جنگ رمضان که در س��ال ‪ 1973‬می��ان مصر و رژیم‬ ‫صهیونیستی اتفاق افتاد و همچنین در جنگ قبلی اش‬ ‫ج��زو نی��روی هوایی مصر ب��ود و در ه��ر دوی این‬ ‫جنگ ها از ارتش مصر مدال ش��جاعت دریافت کرد‪.‬‬ ‫در واق��ع چنین عناصری در ارتش مصر کم نیس��تند و‬ ‫ارتش مصر را نمی توان به س��ادگی در برابر مردم قرار‬ ‫داد اما به عنوان نمونه‪ ،‬ارتش عربستان و لیبی را خیلی‬ ‫راحت می توان توجیه کرد که در برابر مردم بایس��تند‪،‬‬ ‫به روی انها اتش بگش��ایند و برای حفظ رژیم دست‬ ‫ی علیه مردم بزنند و حتی حمام خون راه‬ ‫ب��ه هر اقدام ‬ ‫بیندازند‪ .‬اما در رابطه با یمن کمی متفاوت است‪.‬‬ ‫در یم��ن بحث این نیس��ت که س��اختار ارتش فاقد‬ ‫نیروهای مردمی و ناسیونالیس��ت اس��ت بلکه در این‬ ‫کشور بیشتر معادالت قومی باعث شده که علی عبداهلل‬ ‫صالح بر س��ر ق��درت بماند‪ .‬یعنی مناس��بات قومی و‬ ‫قبیل��ه ای در یمن باعث دف��اع برخی از مردم از صالح‬ ‫ش��ده اس��ت و در حقیقت ارتش یم��ن مدافع صالح‬ ‫نیست بلکه این مدافعین‪ ،‬یمنی هایی هستند که با علی‬ ‫عبداهلل صالح وابستگی های قومی‪ -‬قبیله ای دارند‪ .‬در‬ ‫یک جمع بندی کلی به این نتیجه می رس��یم که هرقدر‬ ‫ارتش ها ایدئولوژیک تر و سیاسی تر باشند وابستگی و‬ ‫حمایت ش��ان از رژیم های دیکتاتوری بیشتر است اما‬ ‫هرق��در که ارتش ها بازتر بوده و عناصر اس�لام گرا و‬ ‫ملی گرا در انها بیش��تر وجود داش��ته باشد به سختی‬ ‫می توان انها را در برابر مردم قرار داد‪.‬‬ ‫از دیگ��ر س��و و در رابطه با مباحث جامعه ش��ناختی‬ ‫می توان به حضور نخب��گان و تحصیلکرده ها و نقش‬ ‫انها در ش��کل گیری و جهت دادن ب��ه این انقالب ها‬ ‫اش��اره کرد‪ .‬به صراحت می توان گف��ت مصر‪ ،‬نگین‬ ‫جه��ان عرب اس��ت و از نظر جنبش های سیاس��ی‪-‬‬ ‫اجتماعی و اندیش��ه س��رامد جهان عرب اس��ت‪ .‬به‬ ‫عنوان نمون��ه اگر جنبش فمینیس��تی در جهان عرب‬ ‫شکل بگیرد سرچش��مه اش در مصر است‪ ،‬اگر بحث‬ ‫نگاه جدید به دین‪ ،‬مطالعات دینی و روشنفکری دینی‬ ‫هم مطرح باش��د باز سرچشمه اش در مصر است‪ ،‬اگر‬ ‫اخوان المس��لمین و دیگر جنبش های سنتی اسالم گرا‬ ‫روی کار بیایند سرمنش��ا ان در مصر است‪ ،‬اگر بحث‬ ‫سوسیالیس��م و لیبرالیس��م و‪ ....‬هم مطرح باش��د باز‬ ‫سرچشمه اش در مصر است‪.‬‬ ‫تع��داد روزنامه خوان ها‪ ،‬فارغ التحصیالن دانش��گاه و‬ ‫دانش��جوها در مصر چند برابر لیبی و یمن است‪ .‬پس‬ ‫قیاس این کش��ورها باهم از ریش��ه اشتباه است‪ .‬رشد‬ ‫جامعه مدنی و رش��د توسعه سیاس��ی و اجتماعی در‬ ‫مصر بسیار جلوتر از لیبی و یمن است‪ .‬بنابراین جنبش‬ ‫مردمی به دلیل همین پیشرفت جامعه مدنی در مصر به‬ ‫سرعت فراگیر شد‪ .‬بر همگان اشکار است که پیشگامان‬ ‫جنبش مصر در می��دان التحریر اغلب تحصیلکرده ها‬ ‫بودند‪ .‬اما در لیبی بس��یاری از تحصیلکرده ها به دلیل‬ ‫خفقان سیاسی و اجتماعی از کشورشان خارج شدند‬ ‫و به کش��ورهای دیگر مثل لبنان یا کشورهای اروپایی‬ ‫کوچ کردند‪ .‬در رابطه با یمن نیز باید اشاره کنم که این‬ ‫کشور از نظر سیاسی و اجتماعی از لیبی توسعه یافته تر‬ ‫است اما اصال به پای مصر نمی رسد‪ .‬در بررسی نقش‬ ‫احزاب در تحوالت اخیر کشورهای عربی شایان ذکر‬ ‫است که به عنوان نمونه در مصر قبل از سقوط مبارک‬ ‫فضا برای احزاب بیش��تر باز بود ام��ا در لیبی و یمن‬ ‫مطلقا فضا ب��رای احزاب و تش��کل های غیردولتی و‬ ‫غیرحکومتی باز نیست و استبداد و دیکتاتوری به طور‬ ‫کامل حکمفرماست‪ .‬در حقیقت در لیبی و یمن احزاب‬ ‫و تشکل های مستقل از حکومت وجود ندارند اما در‬ ‫مصر‪ ،‬اخوان المسلمین به عنوان یک جریان غیررسمی‬ ‫وجود دارد‪ ،‬همچنین تشکل های دانشجویی به صورت‬ ‫غیررسمی فعالیت دارند‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫نخبگان در شوک‬ ‫گفت و گو با حسین سلیمی در باره تفاوت مصر با لیبی و یمن‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫‪6‬‬ ‫دکتر حسین سلیمی‪ ،‬کارشناس مسائل بین الملل در بیان علل تداوم اعتراض ها در‬ ‫کشورهایی مثل یمن و لیبی در قیاس با مصر و تونس که اعتراض ها خیلی سریع به نتیجه‬ ‫نشست‪ ،‬بر این باور است که حکومت ها در دو کشور لیبی و یمن اراده قدرتمند و منسجمی ‬ ‫برای سرکوب در درونشان وجود دارد و همچنین هر دو حکومت ادعا دارند که اکثریت‬ ‫مردم با انها هستند و معترضان اقلیتی اند که از خارج تغذیه می شوند‪ ،‬پس از هر ابزاری برای‬ ‫سرکوب مردم استفاده می کنند‪.‬‬ ‫‪30‬‬ ‫تحوالت اخیر جوامع عرب در برخی کشورها‬ ‫مثل مصر و تونس خیلی سریع به نتیجه رسید‬ ‫و قیام های مردمی به بار نشست‪ ،‬اما در برخی‬ ‫دیگر از کشورها مانند یمن و لیبی‪ ،‬با وجود‬ ‫تداوم تظاهرات همچنان س��رکوب از جانب‬ ‫رژیم ه��ا ادام��ه دارد و این قیام ه��ا با وجود‬ ‫کشو قوس هایی که در این میان پیش می اید‬ ‫ ‬ ‫هنوز به نتیجه نرسیده اند‪ .‬به نظر شما دلیل این‬ ‫تفاوت ها در چیست؟‬ ‫‪ l‬این تفاوت را می توان در سه سطح بررسی کرد‪ ،‬سطح‬ ‫اول سطح حکومت هاست‪ .‬به هر حال از لحاظ نوع رفتار‬ ‫حکومت ها به نظر می رسد که اراده به سرکوب نهضت و‬ ‫خواسته های مردم در دو کشور لیبی و یمن بسیار منسجم تر‬ ‫و جدی تر است‪ ،‬در حالی که در کشورهای مصر و تونس‬ ‫با اینکه دولت ها بعضا برخوردهایی انجام دادند اما اراده‬ ‫قطعی برای سرکوب نداشتند و تالش نکردند با مشت‬ ‫اهنین با معترضان برخورد کنند‪ .‬این در حالی اس��ت که‬ ‫در سخنان معمر قذافی و پسرش سیف االسالم دیدیم که‬ ‫صراحتا اعالم کردند حتی اگر کشور را به جنگ داخلی‬ ‫در کشور لیبی ارتش‬ ‫یک ساختار نیست که‬ ‫در قانون اساسی یا به‬ ‫لحاظ حقوقی جایگاهی‬ ‫داشته باشد‪ ،‬ارتش یک‬ ‫نیروی نظامی است که‬ ‫به نوعی توسط شخص‬ ‫قذافی و پسران او اداره‬ ‫می شود و در خدمت‬ ‫انهاست‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫بکشانیم و حمام خون راه بیندازیم به سخنان معترضان‬ ‫ت��ن در نخواهی��م داد‪ .‬همچنین در یم��ن بارها مدعی‬ ‫شده اند که چون حکومت همراه با اکثریت مردم است و‬ ‫معترضان اقلیت هستند بنابراین با اقلیت برخورد خواهد‬ ‫ش��د‪ .‬بنابراین حکومت ها در دو کشور لیبی و یمن اراده‬ ‫قدرتمند و منسجمی برای سرکوب در درونشان وجود‬ ‫دارد‪ .‬در تئوری های مربوط به انقالب نیز این س��خن به‬ ‫صورت اشکارا امده است که خود انقالب و خود جنبش‬ ‫اجتماعی یک سوی مساله است و انسجام درون حکومت‬ ‫برای س��رکوب سوی دیگر مس��اله‪ .‬اگر حکومت ها در‬ ‫درونشان انس��جام و اراده ای برای سرکوب وجود داشته‬ ‫باش��د‪ ،‬جنبش های اجتماعی هرچه قدر هم که گسترده‬ ‫باشند امکان به نتیجه رسیدنشان سخت است و این اتفاقی‬ ‫است که در لیبی و یمن افتاده است‪ .‬به خصوص در لیبی و‬ ‫یمن هر دو حکومت ادعای ان را دارند که اکثریت مردم‬ ‫با انها هس��تند و معترضان اقلیتی اند که از خارج تغذیه‬ ‫می شوند‪ .‬سطح دوم‪ ،‬سطح جامعه است‪ .‬در جوامع لیبی‬ ‫و یمن ساختار اجتماعی تا حدودی هنوز به شکل قبیله ای‬ ‫باقی مانده و فرایند شبه مدرنیزاسیونی که در مصر و تونس‬ ‫در یک دوره اتفاق افتاد موجب ش��د در این دو کش��ور‬ ‫وضعیت قبیل��ه ای و رویارویی های قبیله ای کمتر وجود‬ ‫داشته باشد‪ ،‬به همین دلیل جامعه مدنی و طبقه متوسط‬ ‫وقتی که رشد کرد توانست به گونه ای ساختار حکومت را‬ ‫تحت تاثیر خودش قرار دهد‪ .‬این در حالی اس��ت که در‬ ‫لیبی و یمن هنوز ساختار‪ ،‬قبیله ای است و ماهیت منازعه‬ ‫سیاسی نیز در بسیاری موارد قبیله ای است‪ .‬در لیبی زمانی‬ ‫اعتراضات جدی تر شد که عده ای از قبایل اصلی و مهم‬ ‫به سمت مخالفت با قذافی کشیده شدند و بعضی از قبایل‬ ‫هم در حمایت از وی باقی ماندند‪ ،‬در نتیجه این رویارویی‬ ‫بین قبایل و در ساختار اجتماعی به جنگ داخلی منجر‬ ‫ش��د‪ .‬در یمن نیز همین گونه اس��ت و قبایل شمال یمن‬ ‫همچنان اپوزیسیون جدی ای هستند که خواهان تجزیه‬ ‫کشورشان می باشند و همین باعث می شود که رویارویی‬ ‫اجتماعی‪ -‬سیاسی ماهیت قبیله ای در این کشورها پیدا‬ ‫کند‪ .‬طبیعی اس��ت که در این وضعیت جامعه به سمت‬ ‫درگیری ه��ای جدید پیش خواهد رفت‪ .‬ضمن اینکه در‬ ‫درون این درگیری ها این مس��اله نیز به وجود می اید که‬ ‫شاید به نتیجه رسیدن سریع اعتراضات اجتماعی بتواند‬ ‫منجر به تجزیه کشور هم شود‪ .‬بنابراین وقتی بخشی از‬ ‫این جنبش ها به جوانان تحصیلکرده جدید باز می گردد‬ ‫و بخش��ی از ان به قبایل‪ ،‬طبیعی است که رهبری واحد‬ ‫و منس��جم پیدا نمی کند که بتوان��د مطالبات معترضان‬ ‫را پیگی��ری کند‪ .‬از این جه��ت در درون اجتماع در دو‬ ‫کش��ور لیبی و یمن هم تفاوت هایی وجود دارد‪ .‬س��طح‬ ‫بین الملل‪ ،‬سومین سطحی است که می توان به بررسی‬ ‫ان پرداخ��ت‪ .‬در عرصه بین المل��ل تقریبا در هر چهار‬ ‫کشوری که نام برده شد قدرت های بین المللی تاحدودی‬ ‫خواهان تغییر بودند‪ .‬در مورد مصر و تونس شاهد بودیم‬ ‫با وجودی که قدرت ها در برابر این تحوالت شوکه شده‬ ‫بودند‪ ،‬اما در نهایت خواهان رفتن دیکتاتورها‪ ،‬جایگزینی‬ ‫و اصالحات تدریجی شدند‪ .‬در دو کشور لیبی و یمن هم‬ ‫همینطور است‪ .‬منتها قدرت های بزرگ در این دو کشور‬ ‫با مشکالتی مواجه هستند‪ .‬به عنوان نمونه در لیبی با این‬ ‫مواجه اند که مقاومت شدید نظامی قذافی می تواند نظم‬ ‫استراتژیک منطقه شمال افریقا و جنوب مدیترانه را کامال‬ ‫برهم زند و همینطور سقوط ناگهانی علی عبداهلل صالح در‬ ‫یمن ممکن اس��ت به تجزیه کشور منجر شود‪ .‬بنابراین‬ ‫مشکالت منطقه ای و بین المللی در این کشورها وجود‬ ‫دارد و به نوعی عملکرد قدرت های بزرگ را دچا ر تردید‬ ‫می کند‪ .‬در نتیجه به دلیل ویژگی هایی که در این سه سطح‬ ‫وجود دارد و تفاوت هایی که موجود است به نظر می رسد‬ ‫به نتیجه رسیدن جنبش های اجتماعی در یمن و لیبی کمی‬ ‫ دشوارتر باشد‪.‬‬ ‫می ت��وان اینگون��ه تحلیل کرد ک��ه چون در‬ ‫تونس جرقه این تظاهرات زده ش��د و بعد به‬ ‫مصر رس��ید‪ ،‬این رژیم ها کامال ش��وکه شده‬ ‫بودند و ب��ه همین دلیل نتوانس��تند در برابر‬ ‫تظاهرات مردمی ایستادگی کنند‪ ،‬اما در لیبی‬ ‫و یمن به خاطر گذش��ت زم��ان‪ ،‬دیکتاتورها‬ ‫کارازموده تر با مردمانشان مواجه می شوند و‬ ‫در واقع راه های سرکوب جنبش های مردمی را‬ ‫دریافته اند؟‬ ‫‪ l‬ممکن اس��ت این عامل هم تاثیر داشته باشد اما باید‬ ‫یادمان باشد که تغییر حکومت یا نوع برخورد حکومت‬ ‫در س��رزمین هایی از این قبیل یک امر فردی نیست که‬ ‫ب��ه نوع تصمیم گیری یک یا چند حاکم و نوع نگاه انها‬ ‫بستگی تام داشته باشد‪ .‬مساله‪ ،‬ساختار حکومت است‬ ‫و نوع اراده ای که در مجموعه س��اختار حکومت نهفته‬ ‫است‪ .‬بی گمان مبارک یا بن علی هم عالقه مند به حفظ‬ ‫حکومت از طریق س��رکوب بودند و ابزارهای ان را نیز‬ ‫داشتند اما ساختار حکومت به گونه ای بود که اجازه این‬ ‫کار را به انها نداد‪ .‬پس تنها عامل اموختگی تاثیر ندارد‬ ‫ی که درون‬ ‫و ساختارهای درون حکومتی و اراده منسجم ‬ ‫حکومت برای س��رکوب یا اصالحات درون حکومتی‬ ‫وجود دارد نیز کامال تاثیر دارد‪.‬‬ ‫می توانی��د عنوان کنید که چ��ه عواملی مانع‬ ‫سرکوب گسترده توسط حکومت بن علی و‬ ‫یا مبارک شد؟‬ ‫‪ l‬مثال در کشور مصر جایگاه و نقش ارتش در تحوالت‬ ‫به گونه ای بود که هیچ گاه به عنوان نیروی س��رکوب گر‬ ‫ظاهر نشد و در ارتباط منسجمی که با عرصه بین المللی‬ ‫داش��ت به نوعی خودش را ضام��ن اصالحات یا رفرم‬ ‫در جامع��ه معرفی کرد‪ .‬می ت��وان به صراحت گفت که‬ ‫ارتش نه تنها وارد سرکوب نشد بلکه توانست اعتمادی‬ ‫را به وجود بیاورد که در نهایت زمینه ساز تحول از درون‬ ‫و اصالحات در کش��ور شد‪ .‬در حالیکه در کشور لیبی‬ ‫ارتش یک ساختار نیست که در قانون اساسی یا به لحاظ‬ ‫حقوقی جایگاهی داشته باشد‪ ،‬ارتش یک نیروی نظامی‬ ‫است که به نوعی توسط شخص قذافی و پسران او اداره‬ ‫می ش��ود و در خدمت انهاست‪ .‬طبیعی است که ممکن‬ ‫اس��ت ارتش‪ ،‬بدون شخص قذافی هویتش را به لحاظ‬ ‫ساختاری از دست بدهد پس خود به خود به نفع قذافی‬ ‫وارد عمل می شود و مردم را سرکوب می کند‪.‬‬ ‫در کش��ورهایی که ذکر شد نقش احزاب و‬ ‫گروه های سیاس��ی و همچنین رسانه ها در به‬ ‫ثمر نشس��تن هرچه سریع تر قیام ها تا چه حد‬ ‫موثر بود؟‬ ‫‪ l‬در وهله نخست باید اشاره کنم نکته جالبی که وجود‬ ‫دارد این اس��ت که به دلیل تاثیر گسترده و حیرت انگیز‬ ‫شبکه های اجتماعی در هر چهار کشور نقش احزاب و‬ ‫گروه های اجتماعی و همچنین نخبگان سیاسی مخالف‬ ‫در شکل دادن به این جنبش های اجتماعی کمرنگ شده‬ ‫است و همین امر باعث شده که این تحوالت به عنوان‬ ‫یک الگوی جدید در جامعه شناسی انقالب ها مطرح‬ ‫ش��ود که احتیاج به مطالعه جدی��د دارد‪ .‬در هر چهار‬ ‫کش��ور به نوعی پیدایش جنبش ها‪ ،‬س��مت و سوی‬ ‫جنبش ها و به نتیجه رسیدن جنبش ها به گونه ای بود که‬ ‫حتی اکثر احزاب و نخبگان مخالف را شوکه کرده بود‬ ‫و به دنبال خودش می کش��اند و این یک پدیده جدید‬ ‫است که چگونه شبکه های اجتماعی و ذهن هایی که‬ ‫توسط این شبکه ها به هم پیوند داده می شوند می توانند‬ ‫به عنوان یک نیروی تعیین کننده سیاس��ی نقش افرین‬ ‫باش��ند‪ .‬در رابطه با رس��انه ها هم به عنوان یک عامل‬ ‫جهانی متفاوت دیدیم که فوق العاده نقش افرینی شان‬ ‫در بعضی از این جنبش ها‪ ،‬مخصوصا دو جنبشی که‬ ‫به نتیجه رسیدند زیاد بود‪ .‬اگر یادمان باشد در تونس‬ ‫و مصر رس��انه ها حضور فعال داش��تند و رسانه های‬ ‫جهان��ی لحظه به لحظ��ه این تح��والت را منعکس‬ ‫می کردند و این باعث نوعی به هم پیوس��تگی جامعه‬ ‫جهانی با جنبش مردمان تونس و مصر ش��د و نیروی‬ ‫انها را چند برابر کرد‪ .‬در حالیکه در جامعه ای مثل لیبی‬ ‫رسانه ها به سرعت محدود و محصور شدند و فقط از‬ ‫کانال فرزند قذافی توانستند با بعضی مسائل برخورد‬ ‫کنن��د و در حال حاضر هم رس��انه ها فقط در مناطق‬ ‫تحت کنت��رل مخالفی��ن قذافی حض��ور دارند و در‬ ‫مکان های��ی که زیر پوش��ش حکومت قذافی اس��ت‬ ‫در عرصه جهانی هیچ خبر و س��خنی تولید و منتشر‬ ‫نمی ش��ود‪ .‬اما در یمن داستان متفاوت است و به دلیل‬ ‫حضور س��ابقه دار حرکت ه��ای تجزیه طلبانه در این‬ ‫کشور به نوعی رس��انه ها در اکثر نقاط یمن گسترده‬ ‫هستند و شبکه های اجتماعی فعال ترند به همین دلیل‬ ‫اخب��ار و تصاویری که در اعتراضات کش��ور یمن به‬ ‫وج��ود می ای��د در عرص��ه جهانی همچنان منتش��ر‬ ‫می شود‪ .‬در هر حال تردیدی نیست که در شکل گیری‬ ‫این جنبش ها رسانه ها نقش کلیدی بازی کردند‪ .‬نقشی‬ ‫که فقط اگاه کردن مردم نیس��ت بلکه پیوند دادن ان‬ ‫اعتراض های اجتماعی با عرصه جهانی اس��ت‪ .‬یعنی‬ ‫رس��انه ها به گونه ای افکار عمومی جهان��ی را با این‬ ‫جنبش ها پیوند دادند ونیروی ان را تشدید کردند‪.‬‬ ‫ای��ا روش��نفکران و تحصیلکرده ها در این‬ ‫کشورها توانستند انطور که باید به وظیفه‬ ‫خ��ود عم��ل کنن��د و در جه��ت دادن به‬ ‫جنبش ها نقش داشته باشند؟‬ ‫‪ l‬در رابطه با روشنفکران به جز در کشوری مثل مصر‬ ‫در دیگر کشورهای نام برده شده یک سنت روشنفکری‬ ‫قدرتمندنداشتیمچراکهدوره هایطوالنیحکومت های‬ ‫پرفشار دیکتاتوری در این کشورها حاکم بود‪ .‬مثال در‬ ‫کشوری مثل لیبی یا حتی یمن نمی توانیم از یک سنت‬ ‫روش��نفکری قدرتمند نام ببریم‪ .‬اما به عکس سرمنشا‬ ‫بس��یاری از جریان های فکری جهان عرب و اسالم به‬ ‫کشوری مثل مصر بازمی گردد‪ .‬بنابراین در بسیاری از‬ ‫این کش��ورها‪ ،‬گرچه جنبش های روشنفکری در نقد‬ ‫و تحلیل و روش��نگری نقش دارند اما نقش محوری‬ ‫و تعیین کنن��ده ای در این نهضت ها ندارند‪ .‬مثال هیچ‬ ‫روشنفکر برجسته ای را نمی توان دست رویش گذاشت‬ ‫و به عنوان دائرمدار تحوالت فکری معرفی کرد‪.‬‬ ‫ی تردیدی نیست که جریان های خفیف و قدرتمند‬ ‫ول ‬ ‫روشنفکری که در کشورهای عربی به طور مشخص‬ ‫وجود دارند در اگاه س��ازی جوانان و طبقه متوسطی‬ ‫که استارت این جنبش ها را زدند نقش افرین خواهند‬ ‫بود و از این پس نقش انها بسیار مهم تر و گسترده تر‬ ‫خواهد شد‪ .‬ش��اید اگر روشنفکران همیشه به عنوان‬ ‫منادی تحول و نقد مطرح باش��ند در کشورهایی که‬ ‫این جنبش ها به نتیجه می رسد بتوانند منادی سازندگی‬ ‫جوامع جدید و ازادتر باشند‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫نگاه دیگر‬ ‫بین الملل‬ ‫رفتار امریکا و شباهت های لیبی و عراق‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫جنگ بیشتر‬ ‫مایکل تنانت‬ ‫‪1‬‬ ‫‪32‬‬ ‫گفته می شود حقیقت اولین الزمه جنگ است‪.‬‬ ‫ام��ا اتفاقات اخیر این گفت��ه را نقض می کند‪ .‬هیچ‬ ‫حقیقت��ی در مورد جنگ لیبی وج��ود ندارد‪ .‬حتی‬ ‫ش��واهدی که از خود ش��بکه های امریکایی پخش‬ ‫می ش��ود‪ ،‬حقیقتی نیس��ت که بخواهد یک جنگ‬ ‫تم��ام عیار را در لیبی رق��م بزند‪ .‬هرچند خود ناتو‬ ‫می گوید این یک جنگ تمام عیار نیس��ت و هنوز‬ ‫نیروهای ناتو وارد خاک لیبی نشده اند ‪ ،‬اما از سوی‬ ‫دیگ��ر جهان را هم اماده یک جنگ تمام عیار کرده‬ ‫و توجی��ه می کنند که با حض��ور حداقلی در لیبی‬ ‫نمی توان پیروز ش��د‪ .‬ایاالت متحده امریکا باید در‬ ‫چهارم اوریل جنگ با لیب��ی را متوقف می کرد اما‬ ‫حمالت هوایی در مناطق تحت محاصره همچنان‬ ‫ادامه دارد و پیش بین��ی اینکه این حمالت افزایش‬ ‫پیدا خواه��د کرد و حتی به حمل��ه زمینی به لیبی‬ ‫منتهی خواهد شد چندان دور از ذهن نیست‪.‬‬ ‫سی و یکم مارس سال جاری‪ ،‬رابرت گیتس‪ ،‬وزیر‬ ‫دفاع ایاالت متحده امریکا اظهار داشت که ما پس از‬ ‫انتقال رهبری به ناتو دیگر نقش فعالی در حمالت‬ ‫لیبی نخواهیم داش��ت و بر ای��ن باوریم که متحدان‬ ‫ما از ما حمایت خواهن��د کرد و ما نیز در صورت‬ ‫نی��از به حمایت از متحدان خود خواهیم پرداخت‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬ایاالت متحده امریکا در قبال ناتو نقش‬ ‫حمایتی در زمینه جنگ الکترونیک‪ ،‬سوخت گیری‬ ‫هوایی‪ ،‬تحقیقات‪ ،‬نجات و سرویس های اطالعاتی‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫‪ 9‬روز پ��س از انکه ایاالت متح��ده امریکا اصطالحا‬ ‫نق��ش حمایتی خود در قبال جنگ لیبی را اعالم کرد‪،‬‬ ‫رویت��رز گزارش داد ک��ه بنا به گفت��ه پنتاگون نیروی‬ ‫هوایی ایاالت متحده امری��کا از چهارم اوریل ‪ 97‬بار‬ ‫بر فراز لیبی پرواز کرده و س��ه ه��دف ضد هوایی را‬ ‫بمباران کرده اند‪ .‬این نش��ان می دهد که نقش حمایتی‬ ‫امریکا در لیبی تنها زمانی کامل می ش��ود که نیروهای‬ ‫امریکایی نیز در این جنگ شرکت کنند‪.‬‬ ‫کلن��ل دی��و الژان‪ ،‬س��خنگوی پنتاگ��ون در مصاحبه‬ ‫مطبوعاتی خود اعالم ک��رد که نیروی هوایی فقط در‬ ‫زمینه تامین س��وخت هوایی از ناتو حمایت نمی کند‬ ‫بلک��ه در عملیات مقابله با نیروی هوایی دش��من نیز‬ ‫ش��رکت می کند‪ .‬به گفت��ه رویترز‪ ،‬اظه��ارات وی در‬ ‫تناقض با توصیفات پیش��ین گیت��س از نقش حمایتی‬ ‫ایاالت متحده و عدم شرکت در عملیات نظامی پس از‬ ‫چهارم اوریل است‪.‬‬ ‫ب��ه نظر می رس��د در واش��نگتن (مانند رم��ان ‪1984‬‬ ‫نوشته جورج ارول) کلمات معنایی متفاوت از معنای‬ ‫لغ��وی خود دارند‪ .‬به گفته رویت��رز‪ ،‬پنتاگون صراحتا‬ ‫اعالم ک��رده بود که در بمباران نی��روی هوایی قذافی‬ ‫ش��رکت نخواهند کرد‪ ،‬اما این حمالت ادامه پیدا کرد‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر «حمالت هوایی انجام نخواهد ش��د»‬ ‫به معنی «حمالت هوایی بیش��تری انجام خواهد شد»‬ ‫اس��ت‪ .‬جف مورل‪ ،‬دبیر مطبوعاتی پنتاگون با پیروی‬ ‫از همین فلس��فه با خونس��ردی اظهار داشت که ادامه‬ ‫حمالت هوایی در راستای نقش حمایتی ما از رهبری‬ ‫ناتو است‪.‬سخنان جف مورل در واقع ناقض اظهارات‬ ‫وزیر دفاع و سخنان پیشین رئیس جمهور است‪ .‬اوباما‬ ‫در بیست و دوم مارس اظهار داشت که پس از انتقال‬ ‫رهبری به ناتو‪ ،‬دیگر ایاالت متحده مس��ئولیتی در‬ ‫قبال حفظ منطقه پرواز ممنوع نخواهد داشت‪ .‬اما به‬ ‫گفته رویترز‪ ،‬افسران ارتش دلیل حمالت هوایی را‬ ‫حفظ منطقه پرواز ممنوع ذکر کرده اند‪ .‬عالوه بر این‪،‬‬ ‫ان بی س��ی نیوز معتقد است ادامه حمالت هوایی‬ ‫بر خالف گفته اوباما در مورد انتقال رهبری به ناتو‬ ‫طی چند روز و نه چند هفته است‪.‬‬ ‫ب��ه نظر می رس��د که در این��ده نزدی��ک پایانی بر‬ ‫جن��گ غیر قانونی اوباما نباش��د و امریکا همچنان‬ ‫در جبه��ه جنگ علیه ملتی ک��ه تهدیدی برایش به‬ ‫ش��مار نمی رود خواهد ماند‪ .‬رویترز در نقل قولی‬ ‫از ژنرال کارتر هام‪ ،‬رئیس نیروهای ایاالت متحده در‬ ‫افریقا گزارش می کند که ممکن است برای رهایی‬ ‫از بن بست ایجاد ش��ده در لیبی به نیروهای زمینی‬ ‫نیاز داشته باشیم‪.‬‬ ‫حامیان قانون اساس��ی و دانشجویان باهوش تاریخ‬ ‫خواهان ان هس��تند که کنگره از اختیارات قانونی‬ ‫خود جهت پایان دادن به این جنگ پیش از تبدیل‬ ‫ان به یک باتالق دیگر استفاده کند‪.‬‬ ‫همه اینها در ش��رایطی است که تجربه های گذشته‬ ‫و ملموس جنگ های ایاالت متحده در دهه گذشته‬ ‫نشان داده اس��ت که محدود کردن جنگ به معنای‬ ‫پیش��روی بیش��تر اس��ت و نمی توان این واقعیت‬ ‫را از نظ��ر پنهان داش��ت که با توج��ه به وضعیتی‬ ‫که جهان امروز در لیبی ش��اهد ان اس��ت حضور‬ ‫نیروهای ائتالفی در لیبی به معنای کش��تار بیش��تر‬ ‫اس��ت‪ .‬نسل کش��ی که همراهان نزدی��ک اوباما از‬ ‫ان س��خن می گویند به دس��ت قذافی رقم نخورده‬ ‫است بلکه این مساله تنها بهانه ای از طرف امریکا و‬ ‫سایر نیروهای حاضر در لیبی است تا بتوانند توجیه‬ ‫کنند که این جنگ دالیل منطقی خود را دارد‪ .‬هیچ‬ ‫حقیقت��ی در مورد جنگ لیبی وجود ندارد و همین‬ ‫توهم��ات در ارتباط با لیبی اس��ت که جنگی تمام‬ ‫عیار را در این کشور رقم زده است‪g .‬‬ ‫منبع‪New American :‬‬ ‫چرا مشکالت روابط امریکا و پاکستان حل نمی شود؟‬ ‫ناسازگاری؛ قاعده ای برای همه فصول‬ ‫جیمز تروب‬ ‫‪2‬‬ ‫پاکستان در ازای‬ ‫امنیتش از همان اوایل‬ ‫اغاز جنگ سرد خودش‬ ‫را به امریکایی ها‬ ‫فروخته است ‪ .‬در‬ ‫تمام این مدت هم‬ ‫امریکا به عنوان یک‬ ‫خریدار مشتاق به‬ ‫ارتش پاکستان و‬ ‫سازمان هایاطالعاتی‬ ‫این کشور کمک کرده‬ ‫است‬ ‫منبع‪ :‬فارن پالیسی‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫درحالی که در هفته های گذش��ته همه چش��م ها‬ ‫بر روی ح��وادث لیبی و خاورمیانه تمرکز کرده بود‪،‬‬ ‫روابط خس��ته‪ ،‬اش��فته و غیر قاب��ل پیش بینی امریکا‬ ‫ب��ا یکی از هم پیمانانش به س��مت بدتر ش��دن گام‬ ‫برداشت‪ .‬بله‪ ،‬از پاکستان صحبت می کنم‪.‬‬ ‫در ‪ 11‬اوریل نیویورک تایمز گزارش داد که ژنرال‬ ‫پروی��ز کیانی‪ ،‬رئیس ارتش پاکس��تان از گس��ترش‬ ‫تالش های ضد تروریس��تی امریکا بسیار خشمگین‬ ‫بود و می خواست پرواز هواپیماهای بدون سرنشین‬ ‫در مرزهای پاکس��تان با افغانستان را متوقف کند و‬ ‫بس��یاری از افسران سازمان س��یا و پیمانکارانی که‬ ‫همچنان در پاکس��تان حض��ور دارند را اخراج کند‪.‬‬ ‫در همان روز ژنرال اش��رف ش��جاع پاش��ا‪ ،‬رئیس‬ ‫سرویس اطالعاتی پاکستان در یک سفر غیرمنتظره‬ ‫به واش��نگتن رف��ت تا برخی از این درخواس��ت ها‬ ‫را ش��خصا ب��ه امریکایی ه��ا منتق��ل کن��د‪ .‬اما روز‬ ‫چهارشنبه‪ ،‬ایاالت متحده امریکا‪ ،‬هواپیماهای بدون‬ ‫سرنش��ین بیش��تری را به پ��رواز دراورد که باعث‬ ‫اعت��راض ش��دید وزارت امور خارجه پاکس��تان به‬ ‫س��فارت امریکا در اسالم اباد ش��د‪ .‬خالصه اینکه‬ ‫هفته بس��یار بدی بود‪.‬‬ ‫البت��ه رواب��ط میان امری��کا و پاکس��تان هفته های بد‬ ‫بسیاری را پشت س��ر گذاشته است‪ .‬این ملودرام در‬ ‫واقع بس��یار تشریفاتی اس��ت و به سرعت روابط به‬ ‫س��مت بهبود شرایط پیش می رود‪ .‬بعد از سفر ژنرال‬ ‫پاش��ا به امریکا هم یک مقام ارش��د پاکس��تان و هم‬ ‫یک مقام ارشد امریکایی به من گفتند که ژنرال پاشا‬ ‫هیچ درخواست خاصی در ارتباط با حضور نیروهای‬ ‫امریکایی در خاک پاکس��تان ارائه نداده و در عوض‬ ‫محدودی��ت هواپیماهای بدون سرنش��ین را بر فراز‬ ‫اسمان پاکستان خواستار شده است‪.‬‬ ‫اما مس��اله ای که وجود دارد این است که این روابط‬ ‫به س��مت تیرگی پیش می رود اما هرگز تا ان حدی‬ ‫نم��ی رود ک��ه کامال قطع ش��ود‪ .‬پاکس��تان در ازای‬ ‫امنیتش از همان اوایل اغاز جنگ س��رد خودش را‬ ‫به امریکایی ه��ا فروخته اس��ت‪ .‬در تمام این مدت‬ ‫ه��م امریکا به عنوان یک خریدار مش��تاق به ارتش‬ ‫پاکستان و س��ازمان های اطالعاتی این کشور کمک‬ ‫کرده است‪ .‬در دهه ‪ 1980‬مجاهدین را برای مبارزه‬ ‫ب��ا روس ه��ا در افغانس��تان ام��وزش داد‪.‬حمالت‬ ‫ تروریس��تی ‪ 11‬س��پتامبر به پاکس��تان فرصت داد تا‬ ‫خودی نشان دهد‪ .‬اما وجود زرادخانه های هسته ای‬ ‫از ی��ک ط��رف و جمعیت افراط گرایان اس�لامی از‬ ‫سوی دیگر نتوانست امریکا را قانع کند که پاکستان‬ ‫توان ایس��تادگی دارد‪ .‬امریکا نمی تواند از پاکس��تان‬ ‫دل بکن��د‪ ،‬پاکس��تان هم این موض��وع را می داند و‬ ‫امریکا هم می داند که پاکس��تان از این مس��اله مطلع‬ ‫است‪ .‬این مس��اله معادل دیپلماتیک گفته تولستوی‬ ‫است که می گوید هر خانواده اشفته به مدل خودش‬ ‫اشفته است‪.‬‬ ‫مقام��ات پاکس��تانی که م��ن با انها صحب��ت کرده ام‬ ‫می گوین��د پیامی که کیانی و پاش��ا داده ان��د این بوده‬ ‫که پرواز هواپیماهای بدون سرنش��ین بر فراز اسمان‬ ‫پاکستان بسیار محدود شود‪ .‬اما امریکایی ها معتقدند‬ ‫که هر عملیاتی برای نجات جان امریکایی هاس��ت و‬ ‫نمی توانند به شرایط پاکستان تن دهند‪.‬‬ ‫برای هر دو طرف بس��یار ساده اس��ت که این مساله‬ ‫را درک کنند که حق حاکمیت پاکس��تان در این میان‬ ‫مطرح اس��ت و این مس��اله برای پاکس��تانی ها بسیار‬ ‫حس��اس است‪ .‬حتی کشوری با حساسیت های کمتر‬ ‫نسبت به حاکمیت ارضی خود از صدمه دیدن جنگ‬ ‫دیگری احساس خوبی نخواهد داشت‪ .‬اما در گذشته‬ ‫این ط��ور نبود‪ ،‬پاکس��تانی ها ب��ه امریکایی ها اجازه‬ ‫می دادند هر اقدامی را که می خواهند انجام دهند و از‬ ‫احساسات عمومی چشم پوشی می کردند‪ .‬این مساله‬ ‫معضل جدیدی از یک معماست‪ :‬ناسازگاری بنیادین‬ ‫میان امریکا و پاکس��تان در مساله امنیت ملی بیش از‬ ‫این قابل چشم پوش��ی نیست‪ .‬نه می توان ان را درمان‬ ‫کرد و نه حتی می توان چاره جدیدی برای ان یافت‪.‬‬ ‫جدایی امریکا و پاکس��تان می توان��د رضایت بخش‬ ‫باشد‪ ،‬اما پاکستان به کمک‪ ،‬تجهیزات و اموزش های‬ ‫امریکا نیاز دارد و امریکا نیز از انچه که اگر پاکستان‬ ‫را تنه��ا بگذارد ممکن اس��ت بر س��ر جه��ان بیاید‪،‬‬ ‫وحشت دارد‪.‬‬ ‫از س��وی دیگ��ر گزارش ها نش��ان می ده��د که این‬ ‫همکاری در کوتاه مدت به هیچ وجه پاسخگو نیست‪.‬‬ ‫در گزارش جدیدی که دولت امریکا ان را ارائه داده‬ ‫اس��ت نشان داده شده که میلیاردها دالر امریکا برای‬ ‫توسعه اقتصادی پاکس��تان هزینه شده‪ ،‬اما این مساله‬ ‫حتی سر سوزنی تاثیر روی روند توسعه در پاکستان‬ ‫نگذاش��ته اس��ت‪ .‬همانطور که در عراق و افغانستان‬ ‫ه��م امریکا درص��دد تغییر عادات و سیاس��ت هایی‬ ‫اس��ت ک��ه عمیقا با ش��رایط و مردم عجین ش��ده و‬ ‫ه��ر اقدامی در ه��ر کدام از این کش��ورها محکوم به‬ ‫شکست است‪.‬‬ ‫م��ن نمی گویم که امری��کا باید کمک ه��ای خود به‬ ‫پاکس��تان را متوقف کند‪ ،‬این مس��اله ممکن است در‬ ‫نهایت نکته مثبتی به همراه داشته باشد‪ .‬اما اوباما باید‬ ‫از خود ذکاوت نش��ان دهد و جنگ در افغانستان را‬ ‫پیش از موعدی که در حال حاضر به ان می اندیش��د‬ ‫به پایان برساند تا هم توقع کمتری از پاکستان داشته‬ ‫باشد و هم هزینه کمتری در این کشور بپردازد و در‬ ‫چنین شرایطی به دنبال کارهای بهتر در داخل امریکا‬ ‫و حتی در خارج از ان باشد‪g .‬‬ ‫‪33‬‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫گفت و گو با علی بیگدلی استاد دانشگاه‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪34‬‬ ‫تقدیر یا تغییر‬ ‫خاورمیانه در استانه یک ساختار سیاسی جدید قرار دارد‪ .‬هر چه رهبران دیکتاتور منطقه‬ ‫بر مواضع خود بیشتر پافشاری می کنند ‪ ،‬به نظر می رسد تغییرات با موج‬ ‫بیشتری در انتظار انها خواهد بود‪ .‬علی بیگدلی‪ ،‬استاد دانشگاه و کارشناس‬ ‫مسائل بین الملل در تحلیل انچه این روزها در خاورمیانه و شمال افریقا در‬ ‫حال وقوع است‪ ،‬معتقد است دولت هایی که خودشان تن به تغییر ندهند‪،‬‬ ‫ مردم انها را وادار به تغییر می کنند‪.‬‬ ‫هرچند جنبش های��ی که در منطقه در حال‬ ‫وقوع اس��ت ش��باهت هایی با هم دارد‪ ،‬اما‬ ‫نتیجه انها با تفاوت های زیادی همراه است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال نتیجه بخشی این تحوالت در‬ ‫مصر و تونس سرعت بیشتری داشت اما در‬ ‫لیبی و سایر کشورها مانند یمن و بحرین با‬ ‫تاخیر صورت می گیرد‪ .‬علت این تفاوت ها‬ ‫در چیست ؟‬ ‫‪ l‬بخشی از تفاوت هایی که میان جنبش های مردمی‬ ‫ وج��ود دارد از بعد نظری اس��ت‪ .‬جوامعی اس��تعداد‬ ‫تحول پذی��ری را دارند که س��طح کمی و کیفی طبقه‬ ‫متوس��ط انها باال رفته باشد‪ .‬یعنی طبقه متوسط هم از‬ ‫نظر دانش و خرد و هم از جهت تعداد رشد کرده باشد‪.‬‬ ‫به عنوان مثال جامعه مصر و تونس به دلیل نزدیکی انها به‬ ‫جوامع غربی هم دچار افزایش کمیت و هم کیفیت طبقه‬ ‫متوسط شده است‪ ،‬بنابراین این تحوالت به سرعت سامان‬ ‫گرفت‪ .‬اما جامعه لیبی از انجا که یک جامعه کامال سنتی‬ ‫اس��ت و ساختار جمعیتی ان مبتنی بر نظام قومی است‪،‬‬ ‫درحال حاضر کسانی که در لیبی می جنگند اعضای قوم‬ ‫و قبیله قذافی هستند‪ .‬جامعه لیبی از انجا که از جریان های‬ ‫روشنفکری دور افتاده بود و تا حدود زیادی مرز لیبی را به‬ ‫سوی دنیای مدرن بسته بود‪ ،‬این تحول پذیری به کندی و‬ ‫با خشونت صورت می گیرد‪.‬‬ ‫از نظر سیاسی تاخیر در مساله بحرین‪ ،‬یمن و لیبی به این‬ ‫دلیل است که منافع غربی ها در این کشورها یک تداخل‬ ‫ناهماهنگی پیدا کرده است‪ .‬به عنوان مثال در یمن از انجا‬ ‫که عبداهلل صالح تنها کس��ی است که می تواند در شرایط‬ ‫فعلی با القاعده بجنگد‪ ،‬وی این کار را هم انجام داده است‪.‬‬ ‫طرفدار غرب اس��ت و متصل به شورای همکاری خلیج‬ ‫فارس‪ .‬امریکا هم در انجا منافعی را نه از نظر سیاسی و‬ ‫اقتصادی بلکه از جهت ژئوپلتیک دارد‪ .‬از طرف دیگر یک‬ ‫جمعیت حداقلی شیعه در شمال این کشور هستند‪.‬‬ ‫در بحرین وضعیت روشن تر است‪ .‬ناوگان پنجم امریکا‬ ‫در این کشور مستقر است‪ .‬امریکا اولین کشور غربی است‬ ‫که روی منابع نفتی بحرین در سال های اخر جنگ جهانی‬ ‫دوم سرمایه گذاری کرده و ترکیب جمعیتی بحرین یک‬ ‫ ترکیب جمعیتی متجانس اس��ت و ‪ 60‬درصد انها شیعه‬ ‫و ‪ 40‬درصد انها سنی هستند‪ .‬بنابراین اگر بحرین دچار‬ ‫هر نوع تغییر و تحول ش��ود ممکن اس��ت این تغییر و‬ ‫تحول گریبان کشورهای همسایه را بگیرد‪ .‬از این روست‬ ‫که عربس��تان س��عودی به عنوان رهبر شورای همکاری‬ ‫خلیج فارس کوشش می کند تا حکومت بحرین عوض‬ ‫نشود و برای همین مردم را به خاک و خون می کشد‪.‬‬ ‫امریکایی ها دچار یک بالتکلیفی شده اند و به همین دلیل‬ ‫است که مساله لیبی را تا حدودی رها کرده اند‪ .‬مشکل یمن‬ ‫در بن بستی قرار گرفته و مساله بحرین هم همینطور است‪.‬‬ ‫نکته دیگری که وجود دارد این است که برخی غربی ها‬ ‫به این نتیجه رسیده اند که یکی از نزدیک ترین راه ها برای‬ ‫تامین منافع اقتصادی و سیاسی انها جنگ و حمله نیست‪،‬‬ ‫بلکه باید دنیا به س��مت دموکراس��ی پیش برود‪ .‬چراکه‬ ‫دموکراسی بستر اقتصاد ازاد را فراهم می اورد و این نوع‬ ‫دخالت امریکای ها در جهت ساختاری در همین حد و‬ ‫حدود اس��ت‪ .‬این بهترین و نزدیک ترین راه برای تامین‬ ‫منافع غرب است‪ .‬هر چه این کشورها با سرعت بیشتری‬ ‫به سمت دموکراس��ی حرکت کنند بازار اقتصادی رونق‬ ‫بیشتریمی گیرد‪.‬‬ ‫ایا تفاوت ساختار سیاسی و اجتماعی در لیبی‬ ‫این کشور را پس از به ثمر رسیدن جنبش های‬ ‫مردمی دچار مشکل نخواهد کرد؟ ‬ ‫‪ l‬هر تحول اجتماعی هل دادن جامعه به سمت پیشرفت‬ ‫و توس��عه اس��ت‪ .‬از نظر تئوری های سیاسی این مساله‬ ‫پذیرفته است‪ .‬اگر قذافی را از قدرت بردارند قطعا این پسر‬ ‫قذافی نخواهد بود که جای او بنشیند تا همان سیاست ها‬ ‫را اعمال کند‪ .‬بنابراین لیبی ناچار خواهد بود که جهشی به‬ ‫سمت جلو داشته باشد‪.‬‬ ‫برایند این تحوالت با توجه به انچه تا به امروز‬ ‫اتفاق افتاده ایا قابل پیش بینی است یا همچنان‬ ‫باید منتظر حوادث دیگر برای پیش بینی ان بود؟ ‬ ‫‪ l‬برای دولت های منطقه زم��ان برای انجام اصالحات‬ ‫به پایان رسیده است‪ .‬کشورهایی که درگیر این کشورها‬ ‫شده اند رهبرانش��ان هر چقدر که دم از اصالحات بزنند‬ ‫فایده ای ندارد‪ .‬مردم انقدر به تنگ امده اند که دیگر حاضر‬ ‫نیستند حرف این رهبران را برای تامین اصالحات در اینده‬ ‫بپذیرند‪ .‬دولت های این منطقه اشتباهشان در این است که‬ ‫می خواهند همواره جامعه شان را با یک سری از ابزار کهنه‬ ‫و مندرس اداره کنند‪.‬‬ ‫بنابراین دولت ها هنرش��ان در این اس��ت که متناسب با‬ ‫پیش��رفت جامعه ابزارهای اعمال حاکمیت شان را تغییر‬ ‫دهند و این مساله هم از نظر علم سیاست پذیرفته است‬ ‫که دولت هایی که خودشان تن به تغییر ندهند ‪ ،‬مردم انها‬ ‫را وادار به تغییر می کنند‪ .‬بنابراین تاخیر در این روند ممکن‬ ‫ی است‪ .‬بنابراین منطقه‬ ‫است اتفاق بیفتد اما انجام ان حتم ‬ ‫خاورمیانه به س��مت یک ساختار سیاسی جدید در حال‬ ‫حرکت است‪g .‬‬ ‫وقتی موگابه بلند بلند می خندد‬ ‫نگاهی به موقعیت ساحل عاج و زیمبابوه‬ ‫نویسنده‪ :‬پیتر گود وین‬ ‫‪4‬‬ ‫لورن��گ گباگب��و با ی��ک زیر پیراهنی س��فید‬ ‫مبهوت از کاخ ریاس��ت جمهوری ویران شده خود‬ ‫س��رقت مس��لحانه از پناهگاه ریاست جمهوری را‬ ‫در س��احل عاج نظاره می کرد‪ .‬هی�لاری کلینتون‪ ،‬‬ ‫وزی��ر امور خارجه امریکا پ��س از این واقعه اعالم‬ ‫ک��رد که کنار رفتن او‪ ،‬چه��ار ماه پس از انکه او از‬ ‫پذیرش نتایج انتخابات امتناع کرد‪ ،‬پیام روش��نی را‬ ‫به دیکتاتورهای منطقه و تمام جهان ارس��ال کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬انها نمی توانند صدای مردم خود را در یک‬ ‫انتخابات ازاد نشنیده بگیرند ‪ ،‬عواقب بدی در انتظار‬ ‫کسانی است که به قدرت چسبیده اند‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ‪ 87‬س��اله زیمبابوه‪ ،‬رابرت موگابه که‬ ‫یو دومین س��ال ریاست جمهوری‬ ‫هفته گذش��ته س ‬ ‫خ��ود را اغاز کرد احتماال با ش��نیدن این حرف ها‬ ‫بلند بلند خندیده است‪.‬‬ ‫تشابه میان ساحل عاج و زیمبابوه قابل توجه است‪:‬‬ ‫هر دو زمانی با موفقیت های منحصر به فرد حسادت‬ ‫همسایگان خود را برانگیخته بودند‪ .‬هم گباگبو که‬ ‫پیش تر یک استاد تاریخ بود و هم موگابه که مدرک‬ ‫کارشناس��ی ارش��د دارد برای ازادی کشورشان از‬ ‫دست رژیم های خودکامه تالش کرده بودند‪.‬‬ ‫بعدها هر دو لباس مبارزه با نژادپرس��تی افراطی بر تن‬ ‫کردن��د‪ .‬گباگب��و ادعا کرد که رقیب او االس��ان اوتارا‬ ‫نمی تواند به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود چراکه‬ ‫مادرش اهل ساحل عاج نیست؛ موگابه زیمبابوه ای های‬ ‫سیاه پوس��ت که یک رگ انها به کش��ورهای همسایه‬ ‫بازمی گشت را از حقوقشان محروم کرد‪.‬‬ ‫هر دو کش��ور به طور مش��ابهی گرفت��ار درگیری های‬ ‫شمال ‪ -‬جنوب شده و هر دو در حفظ استقالل خود با‬ ‫مشکل مواجه شدند و غرب و به خصوص کشورهای‬ ‫فرانسه و بریتانیا که پیش تر مستعمره ای از انها بودند را‬ ‫مسبب اصلی دانستند‪.‬‬ ‫در نهای��ت جامعه جهان��ی تحریم هایی را علیه هر دو‬ ‫کش��ور اعمال کرد که ش��امل ممنوع الخروج شدن و‬ ‫مسدود شدن حساب های هر دو کشور بود‪ .‬اما داستان‬ ‫این دو کش��ور از یکدیگر جدا ش��د ‪ ،‬جایی که دیگر‬ ‫گباگبو در قدرت نیس��ت و موگابه ک��ه در انتخابات‬ ‫‪ 2008‬شکس��ت خورد همچنان در مسند قدرت قرار‬ ‫دارد‪ .‬مهمترین نقطه تفاوت در این دو کش��ور در نوع‬ ‫عملکرد قدرت های منطقه ای است‪ .‬نیکاراگوئه‪ ،‬بازیگر‬ ‫اصل��ی در افریقای غربی‪ ،‬بالفاصله اعتبار اوتارا را در‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری س��احل عاج به رسمیت‬ ‫ش��ناخت و با هم پیمانان منطقه ای خود در این ارتباط‬ ‫منبع‪ :‬نیویورک تایمز‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫همکاری کرد‪ .‬اما قدرتمند ترین همس��ای ه زیمبابوه ‪،‬‬ ‫یعنی افریقای جنوبی‪ ،‬نقش بس��یار متفاوتی را در‬ ‫این صحن��ه بازی کرد‪ .‬به جای کمک به اس��تقرار‬ ‫دموکراس��ی از موگابه ب��رای باقی ماندن در قدرت‬ ‫حمایت کرد‪.‬‬ ‫احتم��اال این مس��اله به ان چیزی ب��از می گردد که‬ ‫انها به ان همبس��تگی و ازادی می گویند‪ .‬بسیاری‬ ‫از احزاب سیاس��ی که همچنان در افریقای جنوبی‬ ‫بر س��ر قدرت هس��تند جنبش های ضد استعماری‬ ‫هس��تند مانند انچه در افریقای جنوبی‪ ،‬موزامبیک‪،‬‬ ‫نامیبیا و انگوال وجود دارد‪.‬‬ ‫این بدان دلیل اس��ت که دی��دگاه افریقای جنوبی‬ ‫در ارتب��اط با گ��روه مخالف در زیمباب��وه ‪ ،‬همان‬ ‫دیدگاهی است که نسبت به جنبش های مخالف در‬ ‫افریقای جنوبی وجود دارد‪.‬‬ ‫نتیج��ه اینکه به جای حمایت از گروه های مخالف‬ ‫در س��ال ‪ 2008‬در زیمبابوه‪ ،‬تابو مبکی که ان زمان‬ ‫ریاست جمهوری افریقای جنوبی را برعهده داشت‬ ‫به ش��دت برای حضور دوب��اره موگابه در قدرت‬ ‫ت�لاش کرد‪ .‬این م��دل حمایت از دموکراس��ی به‬ ‫شدت در سیاس��ت های افریقا نفوذ کرد‪ .‬در همان‬ ‫س��ال در کنیا ‪ ،‬یک دولت واحد بر سر کار امد تا به‬ ‫خش��ونت های بعد از انتخابات در این کشور پایان‬ ‫دهد‪ .‬زمانی که مبکی به عنوان نماینده اتحادیه افریقا‬ ‫برای پیدا کردن راه حلی برای ساحل عاج انتخاب‬ ‫ش��د‪ ،‬اوتارا او را رد کرد و این انتخاب درس��تی از‬ ‫طرف اوتارا بود‪.‬‬ ‫تفاوت دیگری که وجود داش��ت ای��ن بود که در‬ ‫س��احل عاج مخالفان رئیس جمه��ور با تفنگ وارد‬ ‫صحنه ش��دند‪ .‬قبیله های ش��مالی به طرف ابیجان‬ ‫حرکت کردند‪ .‬صلح بانان س��ازمان مل��ل از اوتارا‬ ‫حمای��ت کردن��د تا فرانس��ه وارد عمل ش��د‪ .‬انها‬ ‫گب گبو را به سمت پناهگاه خود هدایت کردند تا‬ ‫قبایل ساحل عاج اخرین تیر خود را خالص کنند‪.‬‬ ‫در ع��وض در زیمبابوه این گروه های اپوزیس��یون‬ ‫دموکراتیک بودند که چون کشور را به سمت یک‬ ‫جنگ داخلی هدایت نکرده بودند به ش��دت مورد‬ ‫بی توجهی قرار گرفتند‪.‬‬ ‫ماه اینده یک گروه از کشورهای افریقای جنوبی در‬ ‫ارتباط با ادامه حضور موگابه در قدرت با یکدیگر‬ ‫مالقات خواهند کرد ت��ا راهی برای برگزاری یک‬ ‫انتخاب��ات ازاد پیدا کنند‪ .‬افریق��ای جنوبی یا باید‬ ‫کاری کند که موگابه به تصمیمات او احترام بگذارد‬ ‫یا دس��ت از حمایت او ب��ردارد‪ .‬اگر چنین نکند‪،‬‬ ‫ان زم��ان جامعه جهانی افریق��ای جنوبی را از این‬ ‫مذاکرات کنار خواهد گذاشت و به طور مستقیم در‬ ‫این مساله دخالت خواهد کرد‪.‬‬ ‫اگ��ر صدای م��ردم زیمبابوه ش��نیده ش��ود متوجه‬ ‫می ش��ویم که این کشور به کمک احتیاج دارد‪ .‬اگر‬ ‫امریکا می خواهد س��خنان وزی��ر امور خارجه اش‬ ‫از ح��د ش��عار خ��ارج ش��ود بای��د در ارتب��اط با‬ ‫افریقای جنوب��ی اق��دام کن��د‪ .‬در غیر این صورت‬ ‫زیمباب��وه در حال��ی که س��احل عاج دموکراس��ی‬ ‫دزدیده ش��ده خ��ود را پس می گی��رد همچنان در‬ ‫ارزوی ازادی باقی خواهد ماند‪g .‬‬ ‫‪35‬‬ ‫ضد خانواده‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪36‬‬ ‫جدایی یک خانواده‬ ‫‪1‬‬ ‫چیزی که ما می خواهیم امید است نه فقط روایت تلخی ها‬ ‫اصغ��ر فرهادی در این روزها تالش دارد‬ ‫چه��ره ای سیاس��ی – فرهنگی از خود بس��ازد‪.‬‬ ‫او که در مراس��م خانه س��ینما در س��ال گذشته‬ ‫مواض��ع مخالف نظام اتخاذ کرده بود‪ ،‬بالفاصله‬ ‫ب��ا تاکتیک س��کوت مصلحتی توانس��ت مجوز‬ ‫ادامه کارش را در س��اخت فیل��م «جدایی نادر‬ ‫از س��یمین» بگیرد‪.‬‬ ‫ش��اید او از قبل می دانس��ت که حاصل س��اخت‬ ‫چنی��ن فیلم ضدخان��واده ای که جامع��ه ایران را‬ ‫جامعه ای درگیر جنگ طبقاتی و دروغگو معرفی‬ ‫می کند‪ ،‬گرفتن جایزه خرس طالیی برلین اس��ت!‬ ‫هرچ��ه بود اما فره��ادی این روزه��ا حرف های‬ ‫غیرمس��ئوالنه ای می زند که با ش��غل اش ارتباطی‬ ‫ن��دارد و برای حمایت مخالف��ان نظام از فیلمش‬ ‫فرش قرمز پهن می کند‪.‬‬ ‫این حرف ها شاید بزرگ تر از حد یک کارگردان‬ ‫باشد یا ش��اید چشمک زدن به کس��انی که دیدن‬ ‫فیلم او را نوعی رفتار اعتراضی به نظام تلقی کرده‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫گویا فره��ادی فیلمس��از دوس��ت دارد فرهادی‬ ‫سیاس��ی هم باش��د ولی باید این نکته را بداند که‬ ‫فره��ادی مخالف نظ��ام با حرف های مس��اله دار‪،‬‬ ‫جنگ طبقاتی از جامعه تا سینما‬ ‫«جدایی نادر از س��یمین» اما فیلمی اس��ت با ادعای‬ ‫جنگ طبقاتی و دروغگویی جامعه ایران و فراخوانی‬ ‫است برای مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور‪ ،‬حتی‬ ‫به قیمت فروپاش��ی خانواده‪ .‬فرهادی معتقد است که‬ ‫از اخالق دفاع می کند و خود را یک هنرمند مس��ئول‬ ‫در قبال جامعه می داند‪.‬‬ ‫روایت جامعه ایرانی اما با غلو و دروغ جایی نیست‬ ‫که ما روی ان متوقف ش��ویم؛ نقطه تمرکز انجاست‬ ‫که فرهادی چگونه حاضر می ش��ود رفتن از ایران را‬ ‫به فروپاشی خانواده ترجیح دهد‪ .‬این دروغ بزرگ فیلم‬ ‫فرهادی است‪.‬‬ ‫طرفه انک��ه او از موضع اخالق ب��ه نقد دروغ گویی‬ ‫می پ��ردازد‪ ،‬ف��ارغ از اینکه خود حام��ی یک تناقض‬ ‫ضد امید‪ ،‬ضد خانواده‬ ‫وقتی که ناامیدی و دروغ جای همه چیز را می گیرند‬ ‫اصغ��ر فره��ادی ح��اال به چهره ای سرش��ناس‬ ‫در س��ینمای ای��ران ب��دل ش��ده اس��ت‪ .‬کارگردانی‬ ‫ک��ه هنوز به چهل س��الگی نرس��یده در پنج‪ ،‬ش��ش‬ ‫س��ال اخیر ب��ا غافلگیری هایی که ایج��اد کرد‪ ،‬برای‬ ‫سینمایی هاپدیده ای ش��د که روز به روز نرخش باال‬ ‫و باالتر می رود‪.‬‬ ‫فره��ادی که اولین مجموعه تلویزیونی اش در س��ال‬ ‫‪ 78‬از س��یمای جمهوری اس�لامی ایران پخش شد‪،‬‬ ‫دست کم حدود چهار سال را در همکاری با تلویزیون‬ ‫و فضایی که به او داده شده بود گذراند و پس از ان‬ ‫با تجربیاتی که از س��اخت سه سریال روزگار جوانی‬ ‫و داس��تان یک ش��هر ‪ 1‬و ‪ 2‬در شبکه تهران به دست‬ ‫اورد‪ ،‬به عنوان کارگردان پا به س��ینمایی گذاشت که‬ ‫پیش ت��ر از طریق فعالیت در انجمن س��ینمای جوان‬ ‫و البت��ه فیلمنامه نویس��ی برای فیلم «ارتفاع پس��ت»‬ ‫ابراهی��م حاتمی کی��ا در ان فعالیت های��ی داش��ت‪.‬‬ ‫فیلم ه��ای ابتدایی فرهادی یعن��ی «رقص در غبار» و‬ ‫«شهر زیبا» بیش��تر نشانگر بروز کارگردانی بودند که‬ ‫به موضوع های اجتماعی و مسائل مبتال به در جامعه‬ ‫و البت��ه با نوعی زیربنای نگاه مذهبی یا چالش به ان‬ ‫توجه داشت‪.‬‬ ‫او در ای��ن فیلم ه��ا کمت��ر هم از چهره ه��ا به عنوان‬ ‫بازیگر س��ود جس��ت‪ .‬اما چهارشنبه س��وری با بازی‬ ‫هدیه تهرانی‪ ،‬حمید فرخ نژاد و ترانه علیدوستی‪ ،‬برگ‬ ‫دیگ��ری را برای این کارگردان جوان نزد مخاطبان و‬ ‫اهالی سینما رقم زد‪ .‬این فیلم که حتی با جلب توجه‬ ‫در جش��نواره‪ ،‬اکران نوروزی را هم به دس��ت اورد‪،‬‬ ‫اغازگر س��ه گانه اعالم نش��ده ای بود که تقریبا با یک‬ ‫تم س��اخته ش��د و با «درباره الی» و «جدایی نادر از‬ ‫سیمین» ادامه یافت‪.‬‬ ‫هرچند چهارشنبه س��وری فیلم جالبی از اب درامد‪،‬‬ ‫درب��اره الی با تاکی��د عجیبی‪ ،‬بیش��تر به عنوان فیلمی‬ ‫متحیرکننده و به چالش کشنده ذهن مخاطب معرفی‬ ‫ش��د و جدایی نادر از سیمین حاال یک طرف فضای‬ ‫دوقطبی شده است که در برابر «اخراجی ها ‪ »3‬مسعود‬ ‫ده نمکی‪ ،‬ی��ک طرف این فضا را پش��ت خود جمع‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫در نقد و تحلیل های بسیاری که تاکنون درباره این فیلم‬ ‫نوش��ته و منتشر شده‪ ،‬اگر از دو نگاه افراطی در تایید‬ ‫و رد فیلم که بیش��تر یا احساسی یا براساس مبناهایی‬ ‫غیرس��ینمایی اس��ت بگذریم‪ ،‬بیش��تر مباحث حول‬ ‫س��ه محور بحث شده است که یکی ان چیزی است‬ ‫که از ان به عنوان فضای تلخ در داس��تان و پرداخت‬ ‫فیل��م یاد می ش��ود و برخی هم معتقدن��د در نهایت‪،‬‬ ‫یاس و ناامیدی را به بیننده القا می کند‪.‬‬ ‫البته فرهادی در میزانسن‪ ،‬نوع فیلمبرداری و دکوپاژ‬ ‫فیلمش با تاکید بسیاری‪ ،‬نوعی شلوغی‪ ،‬درهم ریختگی‬ ‫و کالفگی را چاشنی فیلمی کرده که سعی داشته بیانگر‬ ‫بخشی از واقعیت های جامعه باشد‪ ،‬اما خود او ضمن‬ ‫پذیرش تلخ��ی فیلم‪ ،‬عبوس و ی��اس اور بودن ان را‬ ‫به هیچ وجه نمی پذیرد و معتقد است فیلم ناامیدکننده‬ ‫فیلمی است که وقتی تماشاگر از سالن بیرون می اید‪،‬‬ ‫اینقدر بی انگیزه و مایوس است که دلش نمی خواهد‬ ‫به فیلم فکر و ان را دوباره در ذهن مرور کند‪.‬‬ ‫فره��ادی همچنین به صراح��ت می گوید تلخی فیلم‬ ‫ازجانب کارگردان به ان تحمیل نش��ده و به هر حال‬ ‫فیل��م در ش��رایط امروز جامعه ما س��اخته ش��ده و‬ ‫واکنشی به این روزگار است‪.‬‬ ‫پس نمی توان انتظار داش��ت واکنش سرخوش��انه ای‬ ‫باش��د و اگر فیلم می خواهد صادق باش��د و ش��عار‬ ‫ندهد‪ ،‬ای��ن تلخی اجتناب ناپذیر اس��ت‪ .‬او در عین‬ ‫ح��ال اط�لاق واژه س��یاه نمایی را ب��ه فیلمش اصال‬ ‫نمی پذیرد‪.‬‬ ‫مح��ور دیگری که درباره این فیلم در نقدها و نظرها‬ ‫نمود داشته‪ ،‬توجه ان به مفهوم دروغ در جامعه است‪.‬‬ ‫دروغ و فریب مایه اصلی سه فیلم اخیر فرهادی بوده‬ ‫و در هرکدام به شکلی و در مقامی مطرح و به چالش‬ ‫کشیده شده اس��ت‪ ،‬اما خودش معتقد است مضمون‬ ‫اصل��ی فیلم اخیر دروغ نیس��ت؛ بلک��ه یکی از تم ها‬ ‫اخالق است که دروغ هم زیرمجموعه همین است‪.‬‬ ‫فره��ادی که اس��م هر ن��وع پنهان کردن��ی را دروغ‬ ‫نمی گذارد‪ ،‬می گوید‪ ،‬فیلم «جدایی نادر از س��یمین»‬ ‫فیلم��ی واقع گرا و درباره این جامعه اس��ت‪ ،‬بنابراین‬ ‫نمی ش��ود ادم هایش دروغ نگویند؛ چ��ون ادم ها در‬ ‫جامعه فعلی ما دروغ می گویند‪ .‬در محیطی که زندگی‬ ‫می کنی��م‪ ،‬محیط نس��بت به ادم ها بس��یار دروغ گوتر‬ ‫است‪ .‬ما مدام با وعده های توخالی روبه رو می شویم‪،‬‬ ‫هرچند از بس��یاری جهات جامعه ما سرافراز است‪،‬‬ ‫اما از بس��یاری جهات هم مردم اسیب دیده ای داریم‪.‬‬ ‫ادم های فیلم اما در مقایسه با ادم های واقعی جامعه ما‬ ‫کمتر دروغ می گویند‪ .‬انها به راحتی دروغ نمی گویند‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪2‬‬ ‫زمینه را برای تبدیل ش��دن م��دارا و صبر به برخورد‬ ‫قانونی ایجاد می کند‪.‬‬ ‫او اگ��ر به گفتمان انقالب و ت��وده مردم بی احترامی‬ ‫کند کمترین واکنش به او مس��اوی اس��ت با برخورد‬ ‫قانونی‪ .‬فرهادی باید بداند که فعالیت سینمایی اش در‬ ‫کش��ور بدون احترام او به نظام مس��تقر لطمه خواهد‬ ‫خورد‪.‬‬ ‫بزرگ است‪.‬‬ ‫غیرمس��ئوالنه تر از این نمی توان ی��ک فیلم را به‬ ‫پایان برد‪ .‬نکته اینجاست که فیلم فرهادی روایت‬ ‫زندگی اوست و او که ادعای اخالق دارد نتوانسته‬ ‫بین زندگی شخصی اش و مسئولیت اجتماعی اش‬ ‫تمایزی قائل شود‪.‬‬ ‫فیل��م فره��ادی حامی جدای��ی خان��واده ایرانی‬ ‫اس��ت‪ .‬حام��ی نوع��ی بی اخالقی و البت��ه حامی‬ ‫سکوالریس��م‪ .‬گرچ��ه او س��عی دارد زن طبق��ه‬ ‫پایین جامعه را مس��لمان و مومن معرفی کند‪ ،‬اما‬ ‫دم خروس انجا بیرون می زند که همین زن معتقد‬ ‫پدر پیر داس��تان را روی تخ��ت می بندد تا به کار‬ ‫شخصی اش بپردازد‪.‬‬ ‫اقای فرهادی!‬ ‫ادم های مومن یک انسان را روی تخت نمی بندند‬ ‫که به کارش��ان برس��ند‪ .‬این کار ادم های بی دین‬ ‫و القی��د اس��ت‪ .‬فره��ادی ب��ه گمانم نتوانس��ته‬ ‫مخاط��ب معتق��د خ��ود را فری��ب ده��د چون‬ ‫ش��خصیت پردازی خان��م س��اره بی��ات جعلی و‬ ‫متناقض است‪.‬‬ ‫دروغ؛ چاله ای اس��ت ک��ه فیلم فره��ادی در ان‬ ‫گرفتار شده انگار‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪38‬‬ ‫و از دروغگویی خود رنج می برند‪ ،‬پس نمی توان نام‬ ‫رفتار انها را دروغ گویی گذاشت‪.‬‬ ‫اینه��ا تعبیره��ای کارگ��ردان فیلم «جدای��ی نادر از‬ ‫سیمین» درباره فیلمش است؛ اما خود او در این فیلم‬ ‫با یک نقطه چالش در همین زمینه مواجه است‪.‬‬ ‫هرچن��د در س��خنان اخیرش به نوعی ب��ه این نقطه‬ ‫چالش روزنه فراری داده‪ ،‬اما شاید هیچ کس تاکنون‬ ‫به صراحت نپرسیده و او هم به صراحت پاسخی نداده‬ ‫که چگونه در فیلم��ی که در نقد دروغ و پنهان کاری‬ ‫در جامعه است‪ ،‬یکی از س��کانس های تعیین کننده‪،‬‬ ‫یعنی صحنه تصادف مقابل دکه روزنامه فروش��ی‪ ،‬از‬ ‫مخاطب پنهان نگاه داشته می شود تا در پایان قصه از‬ ‫ان یک نقطه اوج غافلگیری ساخته شود؟!‬ ‫فرهادی که «نادر» و «سیمین» را به نوعی نماینده زن‬ ‫و م��رد ایرانی معاصر در نظر گرفته اس��ت‪ ،‬همچنین‬ ‫درحالی که در میانه فیلم این نس��خه را تجویز می کند‬ ‫که اگر شهامت رویارویی با مشکالت را داشته باشی‪،‬‬ ‫از این مملکت نمی روی و نمی گریزی‪ ،‬در پایان بندی‬ ‫فیلم‪ ،‬به نوعی بس��تر این الق��ا را به وجود می اورد که‬ ‫باید رفت‪.‬‬ ‫او که مدعی اس��ت فضای تعقلی را از طریق موخره‬ ‫فیلم��ش پیش روی تماش��اگر گذاش��ته ت��ا خودش‬ ‫تصمی��م بگی��رد‪ ،‬در عین حال در جری��ان حضور و‬ ‫نمایش فیلمش در جش��نواره برلین‪ ،‬از مهاجرتش به‬ ‫اروپا خب��ر می دهد‪.‬اما با این حال فرهادی فیلم خود‬ ‫را بستر سفیدی می داند که لکه های سیاه در ان دیده‬ ‫می شوند؛ یعنی یک فضای ش��رافتمندانه که دروغ ها‬ ‫در ان به چشم می ایند‪.‬‬ ‫محور دیگر که شاید به اندازه دو محور پیشین به ان‬ ‫پرداخته نشده اما بی شک از انها کم اهمیت تر نیست‪،‬‬ ‫بحث اختالف طبقاتی و تفاوت های اجتماعی ناش��ی‬ ‫از ان است‪.‬‬ ‫هرچند این موضوع در نگاه اول به این شکل به چشم‬ ‫نگاه جست وجوگر می اید که انگار فرهادی قصد دارد‬ ‫در این فیلم تاکید کند که جامعه بسان دوران ساسانیان‬ ‫به سمت ش��کاف طبقاتی اش��راف و فرومایگان پیش ‬ ‫می رود‪ ،‬اما نقطه رستگاری فیلم «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫را در همین کنکاش می توان دید که در نهایت‪ ،‬نماینده‬ ‫قش��ر مستضعف جامعه‪ ،‬در برابر نماینده قشر متوسط‪،‬‬ ‫از یک ازمون س��خت س��ربلند بیرون می اید و راضی‬ ‫نیست که در جریان یک دروغ یا پنهان کاری مصلحتی‪،‬‬ ‫ادام��ه روند زندگی خود را تحت تاثیر االیش احتمالی‬ ‫ب��ه ناپاکی قرار دهد‪ .‬جالب اس��ت که خ��ود فرهادی‬ ‫درگیری ه��ای طبقات مختلف اجتماع��ی را در اثارش‬ ‫رد می کند‪ ،‬زیرا معتقد اس��ت در ایران اصال طبقه بندی‬ ‫فرهنگ��ی ‪ -‬اجتماعی نداریم‪ ،‬بلکه بیش��تر طبقه بندی‬ ‫اقتصادی داریم‪ .‬ضمن انکه موقع نوش��تن قصه به این‬ ‫فک��ر نمی کند که درباره چه طبقه ای چگونه بنویس��د‪،‬‬ ‫بلکه به دنبال این است که یک قصه جذاب با اصول و‬ ‫ستون های درست پیدا کند‪.‬‬ ‫ب��ه هر حال ای��ن روزها که فیلم اخی��ر فرهادی برای‬ ‫بسیاری دس��تاویزی به منظور برخی جبهه گیری ها و‬ ‫اهداف غیر هنری شده و البته از این رهگذر به افزایش‬ ‫فروش و منفعت اقتصادی بیش��تری نیز دس��ت یافته‬ ‫است‪ ،‬چه در محافل سینمایی و فرهنگی و چه عرصه‬ ‫رسانه ای محل بحث های بسیاری از جانب کسانی شده ‬ ‫است که هر یک موضع و برایند مورد نظر خود را در‬ ‫تحلیل فیلم و محت��وای درونی ان ابراز می کنند‪ .‬حال‬ ‫انکه از س��ویی به نظر می رسد این کارگردان جوان با‬ ‫نوعی هوشمندی داس��تان فیلم خود را جوری چیده‬ ‫اس��ت که از هر منظری راه فرار و توجیه اضطراری را‬ ‫برای خود محفوظ داشته یا شاید هم داستان پریشانی‬ ‫کس��ی شده است که در نهایت نتوانسته یا به هر دلیل‬ ‫نخواسته است حکم قطعی صادر کند‪g.‬‬ ‫فیلم خوبی که مسیر غلطی را رفت‬ ‫‪3‬‬ ‫گفت وگویمثلثباحمیدبهمنی‪،‬فیلمساز‬ ‫کارگردان فیلم «گلوگاه شیطان» که در بیست ونهمین جشنواره فیلم فجر نمایش داده‬ ‫شد‪ ،‬در گفت وگو با مثلث‪ ،‬دیدگاه هایش را درباره فیلم «جدایی نادر از سیمین» که‬ ‫این فیلم نیز در همان جشنواره به نمایش درامده بود‪ ،‬ارائه کرد‪ .‬حمید بهمنی مدرس‬ ‫دانشگاه است و کارگردانی فیلم هایی مانند «اخرین نبرد» و «ان مرد امد» را نیز در کارنامه‬ ‫کاری اش دارد‪ .‬او همچنین در حوزه چاپ و گرداوری خاطرات رزمندگان دفاع مقدس‬ ‫فعال بوده است‪.‬‬ ‫مدتی از نمایش فیلم «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫می گ��ذرد‪ .‬ارزیابی ش��ما از کلیت این فیلم‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬اگ��ر ش��خصیت اق��ای فره��ادی را از فیلم های‬ ‫او ج��دا کنی��م‪ ،‬ش��اید به عدال��ت نزدیک تر ش��ویم‪.‬‬ ‫فره��ادی فردی توان��ا در حوزه سینماس��ت که بدون‬ ‫اس��تثنا تم��ام کارهایش خوب ب��وده و فیلمس��ازی‬ ‫بدیع با نگاهی جدید اس��ت‪ .‬فیلم «رق��ص در غبار»‬ ‫به لحاظ جنس و موقعیت سینما جزو بهترین فیلم های‬ ‫اقای فرهادی اس��ت‪ .‬همچنین فیلم «درباره الی» جزو‬ ‫فیلم هایی اس��ت که س��اختار جدیدی را در سینمای‬ ‫ای��ران تعریف و یک نواوری را در س��ینما ابداع کرد‪.‬‬ ‫این ش��یوه چند سالی است متعارف ش��ده و بسیاری‬ ‫از فیلمس��ازان ت�لاش می کنند ش��بیه اق��ای فرهادی‬ ‫کار کنن��د‪ .‬پس نمی توان گفت که فرهادی فیلمس��از‬ ‫بدی اس��ت یا کارش را بلد نیس��ت‪ .‬اینها خوبی های‬ ‫ش��خصیت فرهادی و گذشته خوب اوست تا به فیلم‬ ‫«جدایینادرازسیمین»می رسیم؛اینفیلمباشکلوشمایل‬ ‫اق��ای فرهادی هماهنگ اس��ت و به تفک��ر و نگاه او‬ ‫نزدیک‪ .‬اقای فرهادی موضوع هایی را که در جامعه شکل‬ ‫می گیرد‪ ،‬خوب شناسایی و به لحاظ سینمایی ‪ ،‬خوب به‬ ‫انها می پردازد؛ «جدایی نادر از سیمین» با بازی های خوب‪،‬‬ ‫کارگردانی فوق العاده‪ ،‬فیلمبرداری نس��بتا خوب‪ ،‬تدوین‪،‬‬ ‫ریتم و سرعت فیلم‪ ،‬جزو فیلم های خوب است‪ .‬بازی های‬ ‫شهاب حسینی‪ ،‬خانم حاتمی و دختر اقای فرهادی در این‬ ‫فیلم خوب بود‪ ،‬به خصوص بهترین بازی را در این فیلم‬ ‫خانم بیات دارد‪ .‬همه این موارد نشان می دهد که «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» درجه بس��یار خوبی به لحاظ فنی دارد و‬ ‫نمی توان این مسائل را نگفت‪ .‬تمام حرف من در بخش‬ ‫دوم این جریان است؛ این فیلم خوبی هایی دارد‪ ،‬اما از نظر‬ ‫محتوا و نگاهی که به قصه کرده‪ ،‬به اش��تباه رفته و مسیر‬ ‫غلطی را طی کرده است‪ .‬یعنی تکنیک‪ ،‬بازی ها و عوامل‬ ‫خوب در خدمت موضوعی هستند که متاسفانه با ساختار‬ ‫جامعه کنونی و نگاه ما مبنی بر اینکه دین و نگاه معارف‬ ‫دینی باعث نجات جامعه می شود‪ ،‬معارض است‪ .‬به همین‬ ‫دلیل‪ ،‬معتقدم که اقای فرهادی در این موضوع اشتباه کردند‬ ‫و فیلم شان را به بیراهه هدایت کردند‪ .‬با وجود نکات خوبی‬ ‫که در این فیلم وجود دارد‪ ،‬مسیری که فیلم دنبال می کند‪،‬‬ ‫اعتیاد‪ ،‬فساد و فحشا تنظیم کند‪ ،‬ولی اگر ریشه های اعتیاد‬ ‫و فساد را مطرح نکند‪ ،‬فیلم بد می شود‪ .‬انگار یک زشتی‬ ‫گفته شده‪ ،‬ولی راه رفع زشتی گفته نشده است‪ .‬اینجا باید‬ ‫در هنرمند بودن فرد اشکال گذاشت‪ ،‬چرا یک هنرمند فقط‬ ‫باید درد را بگوید؟‬ ‫این سخن هم مطرح شده که در فیلم «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» سیاه نمایی صورت گرفته است‪.‬‬ ‫ایا شما اطالق این عنوان را به فیلم می پسندید؟‬ ‫‪ l‬چون از صحبت های من سوءاس��تفاده ش��ده است‪،‬‬ ‫نمی خواهم بگوی��م اقای فرهادی س��یاه نمایی کرده‪ ،‬اما‬ ‫مسیری را رفته که ممکن است سیاه نمایی تلقی شود‪ .‬ما‬ ‫نمی توانیم مش��کالت جامعه را در فیلم به شکل صریح‬ ‫نشان دهیم و بگوییم این است و جز این نیست‪ .‬در این‬ ‫فیلم دو خانواده منحط نشان داده شده است‪ ،‬اما در مقابل‪،‬‬ ‫خانواده ای مستقر و با استحکام نشان داده نشده است‪ .‬این‬ ‫کار یک طرفه به قاضی رفتن است‪.‬‬ ‫ایا شما جزو کسانی هستید که می گویند در این‬ ‫فیلم باید امید به جامعه تزریق می شد و نباید‬ ‫مخاطب را از شرایط اجتماعی مایوس می کرد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬در سکانس پایانی وقتی شخصیت مرد فیلم چک‬ ‫را می گذارد و از شخصیت زن می خواهد که قسم بخورد‪،‬‬ ‫اگر شخصیتی که چک را گذاشت برمی گشت و با تمهیدی‬ ‫هنری‪ ،‬به خانواده مقابل همان پول را قرض می داد‪ ،‬فیلم‬ ‫در یک نقطه امید تمام می شد و مخاطب می گفت ادمی که‬ ‫ان کارها را کرد و فشار اورد تا خانواده خود را حفظ کند‪،‬‬ ‫همان پول را قرض داد‪ ،‬پس انسانیت وجود دارد؛ ولی در‬ ‫فیلم «جدایی نادر از سیمین» این را نمی بینیم‪.‬‬ ‫البته کارگردان معتقد است که تلخی را به فیلم‬ ‫تحمیل نکرد ه و فقط بخشی از واقعیت جامعه‬ ‫امروز را در فیلم خود نشان داد ه است‪.‬‬ ‫‪ l‬این اشتباه است‪ .‬فیلمساز باید تلخی را بگوید‪ ،‬اما باید‬ ‫چرایی تلخی را هم بگوید‪ .‬در هر خانواده ای مش��کالتی‬ ‫هست‪ ،‬ولی شهامت فیلمسازی که در جامعه هنری جایگاه‬ ‫باالیی دارد‪ ،‬این اس��ت که خوب و بد را در کنار هم در‬ ‫موقعیت فوق العاده خوب هنری و نه س��طحی و شعاری‬ ‫بی��اورد‪ .‬بنابراین فیلم «جدایی نادر از س��یمین» دارای دو‬ ‫مفهوم هنری و محتوایی است‪ .‬فیلم در بخش مفهوم هنری‬ ‫خوب است‪ ،‬اما در بخش محتوایی به شدت مشکل دارد‪.‬‬ ‫نوع پرداخت��ن به فاصله طبقاتی نی��ز در این‬ ‫فیلم مورد اشاره منتقدان بوده است‪ .‬البته اقای‬ ‫فرهادی گفت ه ما طبقه بندی فرهنگی و اجتماعی‬ ‫نداریم‪ ،‬بلکه بیشتر‪ ،‬طبقه بندی اقتصادی داریم‪.‬‬ ‫دیدگاه شما درباره این مساله چیست؟‬ ‫‪ l‬این تناقض نش��ان می دهد ک��ه اگر قصه را به چالش‬ ‫بکشیم‪ ،‬فیلمساز جوابگوی ان کار نخواهد بود‪ .‬ماحصل‬ ‫تفکر موجود در فیلم این اس��ت که دین به عنوان مس��یر‬ ‫درست و دستاویزی برای خوشبختی بشر کارساز نیست‪.‬‬ ‫انرژی فیلم مربوط به شخصیت هایی است که خانم ساره‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫اشتباه است‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫‪ l‬م��ا دو خانواده را در این فیلم می بینیم که یکی از انها‬ ‫در موقعیت کارمندی اس��ت و به دلیل شرایط اجتماعی‬ ‫غلطی که موجود اس��ت‪ ،‬زن دوست ندارد بچه اش را در‬ ‫ای��ن محیط تربیت کند و می خواهد به خارج از کش��ور‬ ‫برود‪ .‬این تحلیل در فیلم بسیار غلط است‪ .‬امکان دارد این‬ ‫موضوع را در جامعه داشته باشیم‪ ،‬ولی وقتی می توان به ان‬ ‫پرداخت که این امر مبتالبه جامعه باشد‪ .‬چند خانواده از‬ ‫میان بیش از ‪75‬میلیون نفر ایرانی دوست دارند به خارج‬ ‫از کشور بروند؟ اگر چنین خانواده هایی باشند‪ ،‬تعداد انها‬ ‫کم است و هنرمند نمی تواند ان اقلیت را بر اکثریت غالب‬ ‫بداند‪ .‬این زوم ش��دن در موضوع منفی جامعه‪ ،‬یک نگاه‬ ‫غلط اس��ت و راهبردی نیس��ت‪ .‬فیلم می خواهد بگوید‬ ‫که یک خانواده مرفه با داش��تن امکانات خوب‪ ،‬ارامش‬ ‫چندانی ندارد‪ ،‬چون جامعه دچار تشتت و ناپویایی و رشد‬ ‫است و زن این امر را درک کرده‪ ،‬شوهر مخالف است و‬ ‫خانواده به س��مت طالق و جدایی می رود‪ .‬در مسیر انها‪،‬‬ ‫خانواده دیگری را در فیلم داریم که در مقابل خانواده اول‬ ‫است‪ .‬در این خانواده که فقر شدیدی دارد‪ ،‬زن مجبور به‬ ‫کار ک��ردن در بیرون از خانه می ش��ود‪ .‬ای��ن زن‪ ،‬باردار‪،‬‬ ‫چادری و با نگاه دینی اس��ت و اهل کار اش��تباه و حرام‬ ‫نیست‪ .‬قصه به مسیری هدایت می شود که او هم مجبور‬ ‫است از ارمان ها و عقاید خودش فاصله بگیرد و به دروغ‬ ‫تن ده��د‪ ،‬یعنی با وجود ارمان خواهی و قس��م هایی که‬ ‫می خورد‪ ،‬دروغ می گوید‪.‬‬ ‫همین موضوع دروغ در فیلم یکی از مسائلی‬ ‫اس��ت که منتقدان درباره ان نظرهای متفاوتی‬ ‫دارن��د‪ .‬اما خود فره��ادی می گوید که دروغ‪،‬‬ ‫محور این فیلم نیس��ت‪ ،‬بلکه به مساله اخالق‬ ‫پرداخت��ه ش��ده ک��ه دروغ یک��ی از عوامل‬ ‫تهدید کننده ان است‪ .‬از نظر شما به ریشه های‬ ‫فرهنگی و تاریخی موضوع به ش��کل درستی‬ ‫پرداخته شده است؟‬ ‫‪ l‬دروغ در تم��ام مکاتب الهی و حت��ی غیرالهی امری‬ ‫نادرست است‪ .‬ما از منظر شخصیت زنی در این فیلم نگاه‬ ‫می کنیم که به خاطر شرافت و نجات زندگی شوهرش کار‬ ‫می کند‪ ،‬این زن شرافتمند با ارمان ها‪ ،‬ارزوها و اعتقاداتش‬ ‫وارد شده و مجبور است دروغ بگوید‪ .‬او زمانی که دروغ‬ ‫می گوید‪ ،‬پش��تش نگاه دین��ی وج��ود دارد و از چادر و‬ ‫دیالوگ های��ش می توان این موضوع را فهمید‪ .‬این زن به‬ ‫دروغ کشانده می ش��ود و در نهایت می فهمیم که هر دو‬ ‫شخصیت زن و مرد این فیلم دروغ گفته اند؛ اما بیشترین‬ ‫ضرر را کس��ی می کند که مذهبی است‪ .‬وقتی خانواده ای‬ ‫که تفکر دینی دارد‪ ،‬به این چالش کشیده می شود‪ ،‬مباحث‬ ‫دینی و اعتقادی راه حل او را مشخص کرده است؛ اما در‬ ‫این فیلم برای کس��ی که به نگاه دینی معتقد است‪ ،‬راه به‬ ‫بن بس��ت می رسد و نمی تواند مش��کل کار را حل کند‪.‬‬ ‫فیلم به گونه ای طراحی شده که انگار دین در این خانواده‬ ‫کارساز نیست‪ .‬این دو خانواد ه که نمایندگان قشر متوسط و‬ ‫قشر مذهبی جامعه هستند‪ ،‬به لحاظ درونی ویران شده اند‪.‬‬ ‫پس این موضوع بخشی از جامعه ایران نیست؟‬ ‫‪ l‬ما چطور می توانیم این دو خانواده را بخش مهمی از‬ ‫جامعه بدانیم؟ در این فیلم اغراق ش��ده است‪ .‬من منکر‬ ‫مشکالت موجود در جامعه و خانواده های ایرانی نیستم؛‬ ‫اما وقتی فیلمی ساخته می شود‪ ،‬بخشی از یک جامعه را‬ ‫بزرگ نمایی می کنیم و ممکن است از نظر فیلمساز مبتالبه‬ ‫کل جامعه باش��د که در این صورت‪ ،‬ن��گاه اغراق امیز و‬ ‫غلوگونه است و انگار بدون تحقیق حکم صادر کرده ایم که‬ ‫در کل جامعه ایران چنین اتفاقی افتاده است‪.‬یک فیلمساز‬ ‫خوب در کنار ارائه مش��کالت جامع��ه باید راه حل های‬ ‫خوبی را هم به مخاطب خود بدهد‪ .‬مهم ترین بخش این‬ ‫نگاه در انصاف فیلمس��از است‪ .‬مثال این خوب است که‬ ‫فیلمساز دوربین را در موقعیت های خطرناک جامعه مانند‬ ‫فیلمساز باید تلخی را‬ ‫بگوید‪ ،‬اما باید چرایی‬ ‫تلخی را هم بگوید‪ .‬در‬ ‫هر خانواده ای مشکالتی‬ ‫هست‪ ،‬ولی شهامت‬ ‫فیلمسازی که در جامعه‬ ‫هنری جایگاه باالیی دارد‪،‬‬ ‫این است که خوب و بد‬ ‫را در کنار هم در موقعیت‬ ‫فوق العاده خوب هنری‬ ‫و نه سطحی و شعاری‬ ‫بیاورد‬ ‫بیات و اقای شهاب حسینی انها را بازی می کنند و فیلم‬ ‫روی انها تمرکز دارد‪ .‬از موقعیت قصه این طور برمی اید‬ ‫که دین کارس��از نیس��ت و این‪ ،‬یعنی نگاه س��کوالر‪.‬‬ ‫س��کوالرها می گویند که دین جایگاه��ی در جامعه و‬ ‫شخصیت بشری ندارد و مختص به فرد بشر است؛ اما‬ ‫در ایین اسالم‪ ،‬دین جریان مثبت و خوشبختی بشر را‬ ‫برای تمام ملت های جهان روشن کرده است‪.‬‬ ‫برخی جریان ها در پیرامون فیلم «جدایی نادر‬ ‫از سیمین» جوی را در تایید یا رد ان به وجود‬ ‫اوردند‪ .‬شما ریش��ه و هدف این اقدام ها را‬ ‫چه می دانید؟‬ ‫‪ l‬م��ن با گله من��دی می خواهم بگویم که متاس��فانه‬ ‫وقتی فیلمسازی به عرصه فیلمس��ازی وارد می شود‪،‬‬ ‫به خصوص فیلمسازی مانند اقای فرهادی که موقعیت‬ ‫مناسبی پیدا می کند‪ ،‬برخی رس��انه ها و خبرگزاری ها‬ ‫و دس��ت های خاصی از جریان های فیلمس��ازی ایران‬ ‫به نفع یا علیه ان فیلم جوسازی می کنند و یک جریان‬ ‫کاذب فرهنگی را نسبت به یک موقعیت فرهنگی که‬ ‫ممکن اس��ت فیلم‪ ،‬تئاتر‪ ،‬موسیقی یا شخصیت باشد‪،‬‬ ‫ایجاد می کنند و پش��ت ان برای اهداف سیاس��ی خود‬ ‫پنهان می شوند‪ .‬جوایز جشنواره برلین به اقای فرهادی‬ ‫برای چه داده ش��د؟ اگر جوایز جشنواره فیلم فجر به‬ ‫«جدایی نادر از سیمین» داده نمی شد‪ ،‬این موضوع به یک‬ ‫موقعیترسانه ایخطرناکیتبدیلمی شد؛اماپیش دستی‬ ‫داوران جشنواره ما برای دادن جایزه به این فیلم‪ ،‬با این‬ ‫هدف بود که تلخی جایزه برلین را که ممکن بود جریانی‬ ‫غلط را ایجاد کند‪ ،‬بگیرند‪ .‬برخی پشت فیلم «جدایی نادر‬ ‫از سیمین» پنهان شدند و ان را بادبادکی بزرگ کردند‪،‬‬ ‫اما در پاس��خ دادن به بسیاری از سوال ها مانده اند و هر‬ ‫کسی که مخالفت کند‪ ،‬به او انگ می زنند‪ .‬انگار یک فیلم‬ ‫مطلق ساخته شده است‪ ،‬در حالی که هیچ فیلمی مطلق‬ ‫نیست‪ .‬اتفاق هایی که بعد از جشنواره فیلم فجر درباره‬ ‫فیلم «جدایی نادر از س��یمین» افتاد‪ ،‬یک جریان بود که‬ ‫می خواست این فیلم را بی جهت بزرگ کند‪ .‬در حالی‬ ‫که این فیلم مانند بقیه فیلم های اقای فرهادی بود‪ ،‬حاال‬ ‫کمی بهتر یا بدتر‪ ،‬ولی برخی رسانه ها و افراد جوسازی‬ ‫غلط��ی را درباره این فیلم ایجاد کردند و ان را بزرگ و‬ ‫کاری کردند که کس��ی جرات مخالفت با این فیلم را‬ ‫نداشته باشد‪ .‬من مطمئنم که اقای فرهادی از این موضوع‬ ‫ناراضی اس��ت‪ ،‬چون شخصیت او به گونه ای است که‬ ‫طرفدار هوچی گری نیست و با فیلمش حرف می زند‪.‬‬ ‫به نظر شما چرا فیلم «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫اکنون نماد و پرچم دار جریان روش��نفکری‬ ‫ایران شده است؟‬ ‫‪ l‬من کلم��ه روش��نفکری را به کار نمی ب��رم‪ ،‬بلکه‬ ‫روشنفکرنمایی را به کار می برم‪ .‬روشنفکر کسی است‬ ‫که با غالب موقعیت جامعه و با جریان سالم ان همراه‬ ‫باشد‪ .‬او روشنفکر درستی است‪ ،‬وگرنه روشنفکری که‬ ‫ساز سکوالر و ضد دین می زند‪ ،‬روشنفکر نیست‪.‬‬ ‫در تمام جوامع دنیا‪ ،‬افرادی با در دست داشتن رسانه های‬ ‫خاص و بزرگ نمایی بیش از حد‪ ،‬سعی می کنند خود‬ ‫را پرچم دار نشان دهند‪ .‬ش��ما دو فیلم «جدایی نادر از‬ ‫سیمین» و «اخراجی ها ‪ »3‬را مقایسه کنید‪« ،‬اخراجی ها ‪»3‬‬ ‫حدود چهار میلیارد تومان و «جدایی نادر از س��یمین»‬ ‫حدود دو میلیارد تومان فروخت��ه و این فاصله زیادی‬ ‫است‪ .‬کسانی پشت فیلم «جدایی نادر از سیمین» هستند‬ ‫و نام خود را روش��نفکر گذاشته اند که نگاه سکوالر و‬ ‫ضد فیلم های ارزشی و اعتقادی دارند‪.‬‬ ‫س��ینمای ما دوران گذار را طی می کند و از س��ینمای‬ ‫روشنفکرزدگی‪،‬بی هویتی‪،‬جشنواره پسندیوهنرزدگی‬ ‫فاصله می گیرد و به سینمای فاخر‪ ،‬ارزشمند وتاثیرگذار‬ ‫از نگاه دینی نزدیک می ش��ود‪ .‬ما با ش��یبی مناسب در‬ ‫حال نزدیک شدن به یک سینمای بزرگ‪ ،‬اندیشمند و‬ ‫فرهیختههستیم‪g.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫علی معلم در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫معنای روشنفکری بریده بودن از مردم نیست‬ ‫گفت وگو از شاهده یوسفی‬ ‫‪4‬‬ ‫علی معلم‪ ،‬روزنامه نگار‪ ،‬منتقد و تهیه کننده سینمایی است که به سینمای جهان و تاریخ‬ ‫سینمای ایران اشراف خوبی دارد‪ .‬او عضو هیات داورانی بوده است که چند سیمرغ بلورین‬ ‫را به فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در جشنواره فیلم فجر گذشته اعطا کرد‪ .‬با او‬ ‫درباره سینمای موسوم به روشنفکری و نیز فیلم یادشده گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫‪40‬‬ ‫فیل��م «جدایی ن��ادر از س��یمین» هم اکنون‬ ‫نماد فعلی س��ینمای روشنفکری ایران تلقی‬ ‫می شود‪ .‬دیدگاه شما دربار ه اطالق این عنوان‬ ‫به «جدایی نادر از سیمین» چیست؟‬ ‫‪ l‬در یک ش��کل جامع ت��ر‪ ،‬کار تولید فرهنگ‪ ،‬عملی‬ ‫روشنفکرانه است‪ .‬تعبیر ما از روشنفکر کسی است که‬ ‫تولی��د فکر و فرهنگ از چیزی می کند که قبال نبوده یا‬ ‫تمرین و گفت وگو می کند با فرهنگی که از پیش بوده‬ ‫و اکنون در معرض تحول و دگردیس��ی است و نظریه ‬ ‫جدیدی را اضافه می کند‪ .‬بنابراین کار تولید فرهنگی در‬ ‫حوز ه سینما یک کار روشنفکرانه است‪.‬‬ ‫ایا هم ه فیلم ها تولید فرهنگ می کنند یا باید‬ ‫بررس��ی ش��ود که کدام فیلم تولید فرهنگی‬ ‫می کند تا ان را بتوان روشنفکرانه دانست؟‬ ‫‪ l‬انتلکتوئل یا روشنفکر را نمی توان به تمام کسانی که‬ ‫در حوز ه س��ینما کار می کنند‪ ،‬اطالق کرد‪ ،‬چون ممکن‬ ‫است عملی که در این حوزه انجام می شود‪ ،‬بیشتر ناشی‬ ‫از تکرار باش��د و تولید جدید محس��وب نشود‪ ،‬یعنی‬ ‫محصول یک اندیشه نباشد‪ .‬مثال کسانی که در دانشگاه‬ ‫تدریس می کنند‪ ،‬اکادمیس��ین محسوب می شوند‪ ،‬ولی‬ ‫هر کس��ی که در دانشگاه تدریس می کند‪ ،‬انتلکتوئل یا‬ ‫روشنفکر نیست‪ .‬کسی که در دانشگاه تدریس می کند‪،‬‬ ‫عمدتا عقاید و نظرات پیش از خود را تکرار می کند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬به هم ه دانشگاهیان و سینماگران نمی توانیم‬ ‫اطالق کنیم که کار روشنفکرانه انجام می دهند‪ .‬البته من‬ ‫با ترجم ه روش��نفکری دچار مشکل هستم‪ .‬ما در ایران‬ ‫عده ای را داریم که به س��بب برج عاج نشینی‪ ،‬نداشتن‬ ‫ارتباط با مردم‪ ،‬تمس��خر عقاید م��ردم و همراه نبود با‬ ‫مردم اس��م خود را روشنفکر می گذارند‪ .‬روشنفکر در‬ ‫فیلمی را با توجه به داستان و موضوعی که می خواهد‬ ‫با م��ا در میان بگذارد‪ ،‬دنبال می کن��م و خود تلخی یا‬ ‫شیرینی صاحب فضیلت یا رذیلت نیست‪ .‬باز هم جامعه ‬ ‫شبه روشنفکر ما هر چیزی را که سیاه است‪ ،‬روشنفکرانه‬ ‫می بیند و ه��ر چیزی را که امیدبخ��ش و ایمان بخش‬ ‫است‪ ،‬به معنای تخیل و عمل ضد روشنفکرانه می بیند‪.‬‬ ‫در حالی ک��ه هیچ کدام از اینها معنی ندارد‪ ،‬س��وژه ای‬ ‫ک��ه ش��ما از ان صحبت می کنید‪ ،‬ممکن اس��ت مانند‬ ‫فیل��م «دربار ه الی» تلخ باش��د‪ .‬اتفاقی ک��ه در «درباره ‬ ‫ال��ی» افتاد قربانی ش��دن یک ف��رد براثر پیش قضاوت‬ ‫دیگران بود‪.‬‬ ‫در نقدهای فیلم «جدایی نادر از سیمین» گفته‬ ‫ش��ده که این فیلم با بزرگنمایی یک بخش‬ ‫تلخ از جامعه‪ ،‬سیاه نمایی کرده است‪ .‬ایا شما‬ ‫معتقد هستید که در این فیلم سیاه نمایی انجام‬ ‫شده است؟‬ ‫‪ l‬ای��ن عقیده که ما برای هنرمند تعیین تکلیف کنیم‪،‬‬ ‫غلط اس��ت‪ .‬ما نباید نظری ه خ��ود را به هنرمند تحمیل‬ ‫کنیم‪ .‬به هر حال‪ ،‬در برخی س��وژه ها و مس��ائل ممکن‬ ‫است جنبه های تلخ بیشتر از جنبه های امیدبخش باشد‪.‬‬ ‫البته گمان نمی کنم فیلم اقای فرهادی انچنان که برخی‬ ‫از دوستان می گویند‪ ،‬سیاه نگر و تلخ نگر باشد‪ .‬گاهی ما‬ ‫باید واقع نگری را به این ماجرا اضافه کنیم‪ .‬برخی مواقع‬ ‫واقعیت ها و حقایقی هس��تند که وقتی از انها س��خن‬ ‫می گوییم‪ ،‬در ذهن سنگینی می کنند و فرد را به مجادله‬ ‫و گفت وگو می کش��انند‪ .‬خوبی سینما و اثر فرهنگی و‬ ‫هنری این اس��ت که قابلیت نقد دارد‪ .‬ما بیش از انکه‬ ‫انگش��ت اتهام را به سمت فیلمس��ازان‪ ،‬روشنفکران و‬ ‫هنرمن��دان جامعه بگیریم‪ ،‬باید درب��ار ه اثار انها بحث‬ ‫کنیم‪ ،‬شاید بحث ما بتواند به روشنفکر و هنرمند کمک‬ ‫کند تا ببیند جامعه چه چیزهایی را می پسندد و ممکن‬ ‫اس��ت هنرمند چه راه هایی را اشتباه رفته باشد‪ .‬امکان‬ ‫دارد من هم نظرهایی دربار ه اثار اقای فرهادی داش��ته‬ ‫باشم و چیزهایی را در اثار ایشان نپسندم‪ ،‬ولی باید این‬ ‫مس��ائل را به فرهنگ تبدی��ل کنم و فرهنگ با فرهنگ‬ ‫گفت وگو کند‪ ،‬با چوب و بهتان زدن و ترساندن هنرمند‬ ‫به نتیجه نمی رسیم‪.‬‬ ‫ای��ن برداش��ت وج��ود دارد ک��ه فیلمنامه ‬ ‫«جدای��ی نادر از س��یمین» بر مبن��ای دروغ‬ ‫و پنه��ان کاری اس��توار ش��ده اس��ت‪ .‬خود‬ ‫اقای فرهادی می گوید که این طور نیست و فیلم‬ ‫به اخالقیات در جامعه می پردازد و دروغ یکی‬ ‫از عوامل تهدیدکنند ه اخالقیات است‪.‬‬ ‫‪ l‬فیلمس��از برای نقد اجتماعی بر یکی از پدیده های‬ ‫اجتماع��ی دس��ت می گ��ذارد‪ .‬اگر هنرمن��دی مثال بر‬ ‫ریاکاری یا خرافه پرستی دست بگذارد‪ ،‬اینها بسترهای‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫جاهایی با واژ ه متفرعن یکی اس��ت‪ ،‬یعنی روش��نفکر‬ ‫نوعی ادم متفرعن از باال نگاه کن اس��ت که همه را در‬ ‫گمراهی و خود را در حال اندیش��یدن می بیند‪ .‬از این‬ ‫جنبه‪ ،‬من بیش��تر واژ ه شبه روش��نفکری را به بعضی از‬ ‫کس��انی که خود را در این ح��وزه صاحب صالحیت‬ ‫می دانند‪ ،‬اطالق می کنم‪ ،‬نه روش��نفکر به معنای چیزی‬ ‫که در مقابل کلم ه انتلکتوئل واقع شده است‪.‬‬ ‫با این تعاریف‪ ،‬ش��ما فیل��م «جدایی نادر از‬ ‫سیمین» را فیلمی روشنفکرانه می دانید؟‬ ‫‪ l‬این نکات وجه تمایز کس��انی اس��ت که در سینما‬ ‫فیلم هایی به نظر خاص پسند یا فیلم هایی به نظر عوامانه‬ ‫می سازند‪ .‬ممکن اس��ت که هیچ کدام از اینها در دایره ‬ ‫تولی��د فرهنگی واقع نش��وند‪ .‬درب��ار ه «جدایی نادر از‬ ‫س��یمین» فیل��م بیانگر این اس��ت که تولی��دی جدید‬ ‫محسوب می شود و نظریه ای را به عنوان نظری ه فیلمساز‬ ‫همراه خود دارد و به حوز ه اندیش��مندی وارد می شود‬ ‫و بحث ایجاد می کند‪ .‬وقتی فیلمی این قابلیت را دارد‬ ‫که بحث را در حوزه های اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و فلسفی‬ ‫ایجاد کند‪ ،‬می تواند به سینمای روشن اندیش‪ ،‬سینمای‬ ‫متفکر یا سینمای روشنفکری متعلق باشد‪ ،‬ولی معنای‬ ‫روش��نفکری بریده بودن از م��ردم و بی ارتباط بودن با‬ ‫عقاید انها نیست‪ ،‬چون روشنفکری که نتواند در مردم‬ ‫موثر باش��د و مردم سخن او را نش��نوند و درباره اش‬ ‫با ه��م بح��ث نکنند‪ ،‬ب��ه دنی��ای روش��نفکری وارد‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫چندماه��ی از نمایش فیل��م «جدایی نادر از‬ ‫س��یمین» در جش��نوار ه فیلم فجر و موفقیت‬ ‫ان در جشنوار ه برلین می گذرد‪ ،‬دیدگاه شما‬ ‫دربار ه این فیلم اصغر فرهادی و همچنین جو‬ ‫مخالف و موافقی که پیرامون ان ایجاد شده‪،‬‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬از بحث های اجتماعی‪ ،‬روزمره و ژورنالیس��تی که‬ ‫تمای��ل دارند در روز مطرح ش��وند‪ ،‬در چندماه اینده‪،‬‬ ‫اثری باقی نمی ماند‪ .‬این گونه بحث ها زودگذر هستند‪.‬‬ ‫م��ا باید فیلم ها را در کلیت و چارچوب تاریخی ش��ان‬ ‫ببینیم‪ .‬به طور طبیعی‪ ،‬حرف هایی که مبنی بر طرفداری‬ ‫بیش از حد یا حمل ه بیش از حد دربار ه این فیلم یا هر‬ ‫اثر دیگری در جامعه مطرح می شود‪ ،‬فیدبک هایی است‬ ‫که از سیاس��ت‪ ،‬اجتماع و ژورنالیسم پدید می اید‪ .‬من‬ ‫تمایل ندارم که فیلم ها را در حوز ه بحث های روز ببینم‪.‬‬ ‫یک س��ال بعد‪ ،‬این بحث ها فراموش می شود‪ ،‬ان زمان‬ ‫فیلم می ماند و تاریخ‪ .‬فیلم «جدایی نادر از س��یمین» با‬ ‫هر نگاه و س��لیقه ای جزو س��ینمای اندیشمند ایران و‬ ‫قابل احترام و بحث و گفت وگو است‪.‬‬ ‫گفته شده است که «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫فیلم تلخی است‪ ،‬اما اقای فرهادی در این باره‬ ‫گفته که من تلخی ای را به فیلم اضافه نکردم‪،‬‬ ‫بلکه بخشی از جامعه را نشان دادم‪.‬‬ ‫‪ l‬اگ��ر قرار باش��د ب��ا واژ ه تلخ یا ش��یرین فیلم ها را‬ ‫دسته بندی کنیم‪ ،‬خطا کرده ایم‪ .‬فیلم ها می توانند تلخ یا‬ ‫شیرین باشند‪.‬‬ ‫پس به فره��ادی حق می دهید که فیلمش را‬ ‫تلخ بسازد؟‬ ‫‪ l‬طبیعت��ا‪ .‬اگر این طور نگاه کنیم باید بگوییم که فیلم‬ ‫«میش��اییل هانکه» نیز تلخ اس��ت‪ ،‬این تلخی شاید از‬ ‫موضوعی که فیلم روی ان دس��ت می گذارد‪ ،‬نش��ات‬ ‫می گی��رد‪ .‬مثال فیلم «روبان س��فید» که دو س��ال پیش‬ ‫برند ه نخل طالی جشنوار ه فیلم کن شد‪ ،‬فیلم سنگین‬ ‫و ناراحت کننده ای است‪ ،‬چون دربار ه جنبه ای از رفتار‬ ‫م��ردم در دوره ای از تاری��خ بحث و نقد می کند‪ .‬وقتی‬ ‫از پدیده ای ح��رف می زنید که در درونش نقادی دارد‬ ‫و این نقادی س��وی ه تیره تری دارد‪ ،‬ممکن اس��ت فیلم‬ ‫لحن تلخی داشته باشد‪ .‬این که ما کدام شکل را ترجیح‬ ‫می دهیم به طبع های مختلف ما بس��تگی دارد‪ .‬من هر‬ ‫وقتی فیلمی این قابلیت‬ ‫را دارد که بحث را در‬ ‫حوزه هایاجتماعی‪،‬‬ ‫فرهنگی و فلسفی‬ ‫ایجاد کند‪ ،‬می تواند به‬ ‫سینمایروشن اندیش‪،‬‬ ‫سینمای متفکر یا سینمای‬ ‫روشنفکریمتعلقباشد‪،‬‬ ‫ولی معنای روشنفکری‬ ‫بریده بودن از مردم و‬ ‫بی ارتباط بودن با عقاید‬ ‫انهانیست‬ ‫نقد اجتماعی است‪ .‬به نظر اقای فرهادی این طور امده‬ ‫است که این نوع رفتار اجتماعی ممکن است به فاجعه‬ ‫منجر ش��ود‪ .‬حاال این که ما چه نظری دربار ه نقد ایشان‬ ‫داریم‪ ،‬قابلیت بحث دارد‪.‬‬ ‫اتفاقا من هم می خواهم نظر ش��ما را درباره ‬ ‫نوع پرداختن اقای فرهادی به مس��ال ه دروغ‬ ‫در فیلم «جدایی نادر از سیمین» بدانم‪.‬‬ ‫‪ l‬اق��ای فرهادی بیش از اینکه به دنبال اتهام درس��ت‬ ‫کردن برای اقشار مختلف باشد‪ ،‬این مسائل را به نوعی‬ ‫طرح می کند‪ .‬شاید به نظر من نباید این مسال ه اجتماعی‬ ‫اینقدر هم خالی از نظریه باش��د‪ ،‬ش��اید هم براس��اس‬ ‫نظری ه کهن تری اس��ت‪ .‬این موضوع قابل بحث است‪.‬‬ ‫البته من عادت ندارم به جزئیات یک فیلم وارد ش��وم‪،‬‬ ‫در این مورد هم حاضر به س��خن گفتن نیس��تم‪ ،‬مگر‬ ‫اینکه در یک گفت وگوی چندطرفه واقع شویم‪ .‬البته از‬ ‫ان جایی که عالقه دارم س��ینمای ما به سمت سینمای‬ ‫دارای فک��ر برود‪ ،‬تصور می کنم که وجود فیلمی مانند‬ ‫«جدایی نادر از سیمین» مغتنم است یا فیلم هایی که به‬ ‫مفاهیمی وارد می شوند که به دنبال ان‪ ،‬فضای اجتماعی‬ ‫و گفت وگو ساخته می شود‪ .‬در حال حاضر چند فیلمی‬ ‫ک��ه روی پرده هس��تند‪ ،‬قابلیت هی��چ گفت وگویی را‬ ‫ندارن��د و برخی از انها خیلی تاثی��رات عمیق بدی را‬ ‫به جا می گذارند‪.‬‬ ‫مانند کدام فیلم ها؟‬ ‫‪ l‬نمی خواه��م نام ببرم؛ ولی برخ��ی از فیلم هایی که‬ ‫ما س��هل و س��اده از کنار انها رد می شویم و فیلم های‬ ‫شب ه فیلمفارسی‪ ،‬افت بیشتری برای سینمای ما هستند‪.‬‬ ‫ترجیح ما باید این باشد که فیلم های صاحب تفکر در‬ ‫جامعه حجم بیش��تری پیدا کنند و البته جریان نقد هم‬ ‫باید زنده باش��د و مردم به حوز ه نقادی اجتماعی وارد‬ ‫ش��وند و اجازه دهیم که جامعه به لحاظ فرهنگی رشد‬ ‫کند‪ .‬نباید اج��ازه دهیم جریان فرهنگی به بهتان از هر‬ ‫طرفی تبدیل ش��ود‪ .‬من از طرف دیگر دیدم که درباره ‬ ‫«اخراجی ها ‪ »3‬فضایی پر از سوءتفاهم برای کوبیدن ان‬ ‫فیلم ایجاد شد‪ .‬این کار خیلی بد است‪ .‬ان فیلمساز نیز‬ ‫نظریه و نگرش��ی داشته و نوعی از فیلمسازی را برای‬ ‫خود انتخاب کرده است‪ .‬جامعه هم می تواند دربار ه ان‬ ‫فیلم نظ��ر دهد؛ ولی این که ما این موضوع را به جنگ‬ ‫حیدری و نعمتی تبدیل کنیم‪ ،‬عملی غیرروش��نفکرانه‬ ‫اس��ت‪ .‬س��ینما زمین فوتبال نیس��ت که رنگ ها در ان‬ ‫اهمیت داشته باشند‪ ،‬سینما مانند طبیعت است و تنوع‬ ‫دی��دگاه‪ ،‬رنگ و نظر در ان وجود دارد‪ .‬دربار ه س��ینما‬ ‫باید از فضای دوقطبی مانند فوتبال یا سیاس��ت خارج‬ ‫شویم‪.‬‬ ‫ب��ا تعریفی که دارید‪ ،‬فیلم «اخراجی ها ‪ »3‬را‬ ‫هم فیلمی روشنفکری می دانید؟‬ ‫‪ l‬به هر حال‪ ،‬نظریه ای پش��ت ان فیلم نهفته اس��ت و‬ ‫فیلمساز می خواهد این نظریه را در قالب داستانی مطرح‬ ‫کند و طبیعتا یک عمل روشنفکری انجام می شود‪.‬‬ ‫دربار ه فیلم «اخراجی ها» وجه صنعتی را هم می توانیم به‬ ‫این فیلم اطالق کنیم‪ .‬این اشتباه است که فیلم «جدایی‬ ‫نادر از سیمین» را با فیلم «اخراجی ها ‪ »3‬مقایسه کنیم؛‬ ‫این دو فیلم از دو نگرش و دو نوع فیلمسازی می ایند‪.‬‬ ‫اخراجی ها محصول یک سینمای صنعتی است؛ وقتی‬ ‫فیلمی بخش های یک‪ ،‬دو و س��ه پی��دا می کند‪ ،‬یعنی‬ ‫موفقیتی حاصل ش��ده است که فیلمس��از در ادام ه ان‬ ‫موفقیت‪ ،‬فیلم می س��ازد‪ .‬بنابراین شاهد فیلمی هستیم‬ ‫که با داشتن بیننده در قسمت های یک و دو‪ ،‬به بخش‬ ‫س��وم رسیده اس��ت‪ .‬هر دو این فیلم ها منبعث از یک‬ ‫نظریه هستند که دربار ه قوام و حدت و شدت ان نظریه‬ ‫می ت��وان بحث ک��رد‪ ،‬ولی دربار ه اینک��ه نظریه دارند‪،‬‬ ‫تردیدی نیست‪ .‬حاال می توان دربار ه صحت و سقم این‬ ‫نظریه ها یا اصل و بدل بودن انها با یکدیگر گفت وگو‬ ‫کرد که این کار فرهنگ است‪g .‬‬ ‫‪41‬‬ ‫درباره یک پایان فجیع‬ ‫روزگاری که تلخ و تاریک است‬ ‫از نگاه اقای کارگردان‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫ابوالقاسم غالمی‬ ‫‪5‬‬ ‫‪42‬‬ ‫فیلم قصه زن و مرد جوانی را روایت می کند‬ ‫ک��ه به دلیل اختالف بر س��ر عزیمت به خارج از‬ ‫کش��ور‪ ،‬قصد دارند از یکدیگر جدا ش��وند‪ .‬مرد‬ ‫برای نگهداری پدر «ماندن» و زن برای رس��یدن‬ ‫ب��ه ارزوها و ایده ال هایش ان طرف اب را انتخاب‬ ‫می کن��د‪ .‬در این می��ان کودکی به ن��ام ترمه میان‬ ‫این انتخاب س��رگردان و حیران اس��ت تا اینکه‬ ‫حادثه ای مس��یر ای��ن اختالف را ب��ه راهروهای‬ ‫دادسرا می کشاند‪...‬‬ ‫تیتراژ فیلم با دستگاه کپی و گرفتن چند تصویر از‬ ‫چندین سند هویت به سرعت بیننده را با سناریو‬ ‫درگیر می کند‪ ،‬ولی به محض اینکه نادر و سیمین‬ ‫و چند صندلی در کادر قرار می گیرند این درگیری‬ ‫زایل و او را از کشش اغازین فیلم مایوس می کند‬ ‫و این حادثه نامیمون تا پایان فیلم اثری ناصواب‬ ‫دارد‪ .‬این البته شاید به این دلیل است که در یک‬ ‫دهه یا دو دهه اخیر در عرصه فیلمس��ازی سوژه‬ ‫و فکر «طالق» به کرات‪ ،‬تکرار و تقریبا تبدیل به‬ ‫امری عادی ش��ده اس��ت‪ .‬اما در ای��ن نقد حرف‬ ‫م��ا روی دیگ��ر ای��ن س��که قل��ب ش��ده و ان‬ ‫فلس��فه ای اس��ت که فره��ادی از زبان س��ناریو‬ ‫و ش��خصیت پردازی از ان دف��اع ک��رده اس��ت‪.‬‬ ‫ش��خصیت هایی که هر یک برای زندگی کردن و‬ ‫زنده ماندن‪ ،‬فلس��فه ای را تبیین و تحلیل می کنند که‬ ‫در ظاه��ر با یکدیگر اختالف دارند ولی نهایتا تمامی‬ ‫انها در یک نقطه مش��ترک می ایس��تند که به جرات‬ ‫می توان گفت این نقطه مش��ترک «نئوسکوالریس��م»‬ ‫است؛ سکوالریسمی که در نادر‪ ،‬سیمین و خدمتکار‬ ‫ زن و شوهر او و حتی پدر نادر که از بیماری الزایمر‬ ‫رنج می برد نیز دیده می شود‪.‬‬ ‫در این فلس��فه همه چیز را می توان توجیه کرد و به‬ ‫ان رنگ اخالقی و قداس��ت زد‪ .‬نادر در این فلس��فه‬ ‫می تواند دروغ بگوید‪ ،‬همانطور که سیمین می گوید‪.‬‬ ‫زن خدمت��کار دروغ می گوی��د‪ ،‬همانطور که ش��وهر‬ ‫او می گوی��د‪ ،‬ولی همه انها اخالقی هس��تند و این را‬ ‫نیز اثبات می کنند ب��دون انکه ذره ای از قربانی کردن‬ ‫دیگری رنج ببرند‪.‬‬ ‫در قس��مت هایی از فیلم وقتی زن خدمتکار استخدام‬ ‫می ش��ود با وجود اینکه با ش��رایط س��ختی روبه رو‬ ‫می شود و بایستی پیرمرد الزایمری را نگهداری کند‪،‬‬ ‫ابتدا سعی می کند این خانه را رها کند ولی همین زن‬ ‫دوب��اره باز می گردد ولی این بار نه به خاطر پول بلکه‬ ‫به خاط��ر نیاز و عاطفه‪ .‬س��ینمای فرهادی هرگز این‬ ‫قضیه را عریان نش��ان نمی دهد که اگر این امر اتفاق‬ ‫می افتاد او مس��تقیما متهم به اندیش��ه سکوالریستی‬ ‫می ش��د‪ .‬ولی این بار س��بک و زبان او در فیلمسازی‬ ‫به دنبال فلس��فه ای است که از سکوالریسم یک باور‬ ‫اخالقی بس��ازد و مرزهای نس��بیت را درهم بشکند‪.‬‬ ‫زن خدمتکار س��ناریو کلیشه یک زن پاک و اخالقی‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما فقط یک سمبل یا به عبارتی یک مجسمه‪،‬‬ ‫درحال��ی که واقعیت درونی این زن احساس��ی جدا‬ ‫از ی��ک زن خدمتکار را انتق��ال می دهد‪ .‬برای همین‬ ‫ادم های سینمای فرهادی به یکدیگر بی اعتمادند و به‬ ‫یکدیگر دروغ می گویند و این دروغ را تبدیل به باور‬ ‫می کنند‪ .‬هرگز ش��خصیت الهی ادم ها را در فیلم های‬ ‫فرهادی نمی بینید اگرچه انها مردمی اخالقی و دینی‬ ‫هستند و خدا ترس و این منطقی است ولی استدالل‬ ‫انها کامال یک اس��تدالل فلس��فی اس��ت‪ ،‬نه یک امر‬ ‫منطق��ی‪ .‬معل��م دختر نادر برای ش��هادت که احضار‬ ‫می ش��ود دروغ می گوید و حقیق��ت را پنهان می کند‪،‬‬ ‫چون او در واقع حقیقت را یک امرقدس��ی نمی داند‪.‬‬ ‫او م��رده یک جنی��ن چهارماه��ه را مقاب��ل عدالت‬ ‫اجتماع��ی جدی نمی گیرد‪ ،‬برای همین چهره عدالت‬ ‫را مخدوش می کند‪ .‬بنابراین در جدایی نادر از سیمین‬ ‫ما با فلس��فه ای روبه رو می ش��ویم که نشان می دهد‬ ‫برای شکس��تن چارچوب های اخالقی انسان نیازمند‬ ‫وجدان اخالقی نیس��ت‪ ،‬بلکه نیازمند فرصت و زمان‬ ‫کافی است؛ مثل سیمین‪ .‬او به وقت و فرصت نیازمند‬ ‫اس��ت‪ .‬برای همین اس��تداللی برای جدای��ی از نادر‬ ‫ندارد‪ .‬او می خواهد جدا ش��ود چون به فرصت های‬ ‫دیگری فکر می کند و اش��تغال ذهنی��ت در این باب‬ ‫به نوع��ی بی بندوب��اری و بی قیدی زن��ان و مردانی‬ ‫اش��اره دارد که برای زندگی کردن به هر نوعی از ان‬ ‫تن می دهند‪ .‬تنها کس��ی که در این فیلم در این دایره‬ ‫فلس��فی به دنبال خواس��ته های درونی خودش است‪،‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫پدرنادر اس��ت‪ .‬فردی که هنوز ب��ا الزایمری که‬ ‫گرفتار ان است به دنبال واقعیت است‪ ،‬مستاصل‬ ‫و نگ��ران‪ ،‬بهت زده و خیره همه را زیر نظر دارد‪،‬‬ ‫گویی به درس��تی می داند که او نمی فهمد و خط‬ ‫خورده اس��ت‪ .‬بنابراین محکوم به نابودی است‪.‬‬ ‫او س��مبل س��نتی اس��ت که حاال به سن و سالی‬ ‫برای مردن رس��یده و هنوز م��رده نمرده برای او‬ ‫ختم گرفته اند‪.‬‬ ‫خدا رحمت کند بانیان لیبرالیس��م را! که هنوز در‬ ‫دنیای م��درن برای اخالقیات جایی گذاش��ته اند‬ ‫وگرن��ه ب��ا ایده هایی که فرهادی ب��رای مخاطب‬ ‫نسخه می پیچد متاسفانه بایستی به اطالع برسانیم‬ ‫قصد دارد زی��ر اب خودش را نی��ز بزند وگرنه‬ ‫اینچنین دنیا را منحصر به اومانیسم بسته نمی کرد‪.‬‬ ‫اومانیسمی که در ان به تنها چیزی که نمی پردازد‬ ‫خود انس��ان اس��ت‪ .‬محوریت ج��اری در تفکر‬ ‫فیلمس��از‪ ،‬فق��ط و فق��ط خواس��ته های ذهنی و‬ ‫درونی انسان هاس��ت ک��ه به هر قیمتی بایس��تی‬ ‫عملی ش��وند‪ .‬ش��وهر زن خدمت��کار خانه نادر‬ ‫م��رز واقعیت را می داند و انگون��ه رفتار می کند‬ ‫ک��ه واقعا جنینی که از دس��ت رفته کودکی بوده‬ ‫ک��ه به او عش��ق می ورزیده‪ ،‬ول��ی همین باور نه‬ ‫ناگهان بلکه به ش��کلی معقول به ما می گوید راه‬ ‫نجات انس��ان فقط خود انس��ان اس��ت و انسان‬ ‫برای انسان حرف تازه ای نیست که در این قالب‬ ‫گنجانیده شده‪.‬‬ ‫ش��وهر زن از ابتدا ه��م معلوم اس��ت برای چه‬ ‫شکایت کرده و زن نیز مثل او اما به طریقی دیگر‬ ‫پنهان کاری می کند تا ش��اید ش��وهر از گیرودار‬ ‫بدهی رهای��ی یابد‪ ،‬ولی متاس��فانه کارگردان به‬ ‫ش��کلی طنزامیز او را زیرفشار س��نگین وجدان‬ ‫درون��ی می گذارد تا مثل تمام فیلمس��ازهایی که‬ ‫می خواهند مثال «از خط قرمز» عبور نکرده باشند‬ ‫او را در ی��ک پالن مجبور به اقرار می کند؛ و این‬ ‫نش��ان می دهد که فرهادی حتی ب��ه خودش نیز‬ ‫ترحم می کند و برای اینکه این روی س��که قلب‬ ‫ش��ده را جمع وجور کند با این شکل فجیع فیلم‬ ‫را به پایان می رس��اند‪.‬نگارنده این سطور به اقای‬ ‫فرهادی توصیه می کند برای کس��ی ک��ه داعیه دار‬ ‫فلسفه جدیدی است باید انقدر شهامت داشته باشد‬ ‫که حرف خود را تمام کند و برای فلس��فه ای که بنا‬ ‫می کند الاقل منطقی بگذارد که خواسته یا نخواسته به‬ ‫دنبال مدارک تجربی نگردد‪ .‬فرهادی با نمایش اخر‬ ‫و اقرار زن خدمتکار از او یک شخصیت بی هویت‬ ‫می س��ازد و با عنوان این مطلب خ��ود را قصاص‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫ول��ی می بینیم که مرد زن خدمتکار با شکس��تن‬ ‫شیش��ه مقابل ماشین نادر سوراخ گنده ای را حفر‬ ‫می کند‪ .‬فلس��فه ای که معلوم است درز پیدا کرده‬ ‫و حف��ره ای گنده دارد و فلس��فه ای که از جنس‬ ‫شیشه شکننده است و با هر تلنگری فرو می ریزد‪.‬‬ ‫ای کاش فرهادی می دانس��ت بیشتر از انچه فکر‬ ‫می کن��د در س��اختن ازاد اس��ت و اینگونه برای‬ ‫گفتن یک حرف حرفه ای و نئوسکوالر اینطوری‬ ‫بی��ن گفته های��ش پنب��ه نمی چپاند ت��ا صدایش‬ ‫در نیاید‪ .‬پس بهتر از ان درس��ت مثل این اس��ت‬ ‫که ما به حرفی که می زنیم اعتقاد نداش��ته باشیم‬ ‫ولی برای اینکه بتوانیم از ان استفاده ابزاری کنیم‬ ‫تمام تالش خودمان را می کنیم تا ان حرف را به‬ ‫شکلی که لو نرود بزنیم‪ .‬فرهادی در فیلم جدایی‬ ‫نادر از س��یمین خیلی حرف را در دهان خودش‬ ‫می چرخاند و این باعث می ش��ود بیننده به جای‬ ‫او فکر کند و تصمیم بگیرد‪g .‬‬ ‫سینمای روشنفکری‬ ‫سینمای روشنفکری و سینمای روشنفکرپسند‬ ‫‪1‬‬ ‫در فاصله ای بعید از مردم‬ ‫س��ینمای روش��نفکرانه با ان س��ینمایی که‬ ‫جامع ه روش��نفکری می پسندد‪ ،‬متفاوت است‪ .‬این‬ ‫تفکیک گرچ��ه در برخی مقاط��ع و برخی موارد‬ ‫به مرز های مش��ترک می رسد‪ ،‬اما در نگاه به انچه‬ ‫ب��ا عنوان کلی «س��ینمای روش��نفکری» از ان یاد‬ ‫می شود‪ ،‬باید مورد توجه قرار بگیرد‪.‬‬ ‫در مورد بس��یاری از فیلم ها جامعه روش��نفکری‬ ‫با حداقل نمایندگان ان از س��ینمای روش��نفکری‬ ‫ابراز انزج��ار کرده اند و این انزج��ار را در برخی‬ ‫موارد تا جایی پیش برده اند که مثال علیه س��ینمای‬ ‫روش��نفکری کتاب هم منتشر شده است‪ .‬برعکس‬ ‫ان‪ ،‬در مواردی سینمای عادی و غیرروشنفکرانه و‬ ‫اتفاقا کامال هالیوودی و قرار دادی‪ ،‬مورد س��تایش‬ ‫روشنفکران قرار گرفته است‪.‬‬ ‫قطع��ا بح��ث ب��ر س��ر ارزش گ��ذاری س��ینمای‬ ‫روش��نفکرانه یا قرار دادی نیس��ت‪ .‬منظ��ور ایجاد‬ ‫یک تفکیک بر دوگانه هایی است که ممکن است‬ ‫مرز بین س��ینمای روش��نفکرانه را با سینمایی که‬ ‫روشنفکران می پسندند‪ ،‬مخدوش کند‪.‬‬ ‫قطع��ا معیار ارزش گذاری ب��ر یک فیلم همان طور‬ ‫که فروش یا عدم فروشش نیست‪ ،‬روشنفکرانه یا‬ ‫قرار دادی بودنش هم نیس��ت‪ .‬خوبی یا بدی فیلم‬ ‫نه به قراردادی بودن ان و نه به ساختارشکنی اش‬ ‫برمی گردد‪ ،‬بلکه مهم برقراری رابطه مناس��ب بین‬ ‫ان گون��ه که ب��وردول و تامپس��ون در کتاب هنر‬ ‫س��ینما می گویند‪ ،‬س��ینمای هنری یا روشنفکرانه‬ ‫است‪.‬‬ ‫شاید توجه به نمونه هایی از هر دو جنس سینمای‬ ‫روشنفکرانه و سینمای روشنفکرپسند‪ ،‬در سینمای‬ ‫ایران که حاال دیگر کالسیک شده بتواند تا حدی‬ ‫‪43‬‬ ‫به این تفکیک کمک کند‪.‬‬ ‫• دهه ‪ :40‬خشت و اینه ـ قیصر‬ ‫گرچه انتونیونی را اروپایی ها با سه گانه اش بسیار‬ ‫ارزش بخشیدند‪ ،‬اما خشت و اینه ابراهیم گلستان‬ ‫ک��ه به نوعی تحت تاثیر ان نوع س��ینمای دهه‪60‬‬ ‫میالدی ساخته شده بود‪ ،‬در ایران تقریبا با تهاجم‬ ‫منتق��دان و نمایندگان جامعه روش��نفکری مواجه‬ ‫شد‪.‬‬ ‫پیش��تاز ب��ودن فیل��م‪ ،‬که پایاپ��ای ب��ا نمونه های‬ ‫خارج��ی اش پی��ش م��ی رود‪ ،‬به خص��وص در‬ ‫فیلمبرداری درخشان ‪ ،‬اثر خود را نمایان می کند‪.‬‬ ‫شیوه دیالوگ نویسی مسجع‪ ،‬نوع روایت اپیزودیک‬ ‫و ارتباط تماتیکی که این روایت های اپیزود یک با‬ ‫یکدیگر برقرار می کنند و به خصوص س��رد بودن‬ ‫فضاه��ای حاکم ب��ر فیلم‪ ،‬خش��ت و اینه را حتی‬ ‫بر تارک سینمای روشنفکرانه قرار می دهد‪.‬‬ ‫در مقابل‪ ،‬قیصر که اتفاقا با حسن برخورد گلستان‬ ‫و تایید دیگر روش��نفکران مواجه ش��د‪ ،‬شدیدا از‬ ‫قرار داد های فیلم های کالسیک البته با ایجاز بیانی‬ ‫که دیگر هیچ گاه در فیلم های کیمیایی دیده نش��د‪،‬‬ ‫پیروی می کند‪ .‬قیصر ش��خصیت ضد قهرمان را از‬ ‫دهه ه��ای ‪ 60‬و ‪ 70‬میالدی س��ینمای امریکا وارد‬ ‫ایران کرد و اس��تقبال جامعه روشنفکری از فیلمی ‬ ‫که با هیچ چسبی به ان فضاها نمی خورد نشان از‬ ‫حال وهوای اواخر دهه ‪ 40‬در س��تایش از عصیان‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫• دهه ‪ :50‬صبح روز چهارم ـ گوزن ها‬ ‫کامران شیردل صبح روز چهارم را متاثر از سینمای‬ ‫روش��نفکری فرانسه و از نفس افتاده گدار ساخت‪.‬‬ ‫س��اخت فیلمی که برای این زمان ه��م اوانگارد‬ ‫جل��وه می کن��د ب��ا فاصله گذاری های اش��کارش‬ ‫می توان��د هنوز ه��م تجربه ای در س��ینمای ایران‬ ‫محسوب شود‪ .‬اینکه یک فیلم در سینمای ایران از‬ ‫هر طریق ممکن بخواهد جلوی احساساتی شدن‬ ‫تماشاگر را بگیرد‪ ،‬تجربه ای متفاوت است‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه مضمون فیلم این پتانسیل را دارد که فیلم را‬ ‫به ورطه احساسات گرایی هم بیندازد‪.‬‬ ‫ام��ا در نقطه مقاب��ل‪ ،‬برانگیختن احساس��ات در‬ ‫گوزن ه��ا به ه��ر طریق ممک��ن انجام می ش��ود‪.‬‬ ‫این نوع تاثیر بر تماش��اگر که در س��ینمای هنری‬ ‫معموال مذموم به ش��مار م��ی رود‪ ،‬در گوزن ها تا‬ ‫نفوذ در عمیق ترین الیه های احساسی روشنفکران‬ ‫جامعه پیش می رود‪ .‬موفقی��ت فیلم هم در همین‬ ‫برانگیختن احساسات به شکل درست است‪.‬‬ ‫• دهه ‪ :60‬دونده ـ بای سیکل ران‬ ‫دونده از بط��ن تجربیات روزمره خود امیر نادری‬ ‫می اید‪ ،‬اما س��اختار به شدت انتزاعی ان‪ ،‬یک دور‬ ‫کامل سفر دور دنیا برای اولین سفیر سینمای پس‬ ‫از انق�لاب ایران را برایش ب��ه ارمغان اورد‪ .‬عمد‬ ‫امیر ن��ادری در گرفتن نماها با لنز تله‪ ،‬نمادگرایی‬ ‫اش��کار و گرفتن تصاویری زیبا از منظره هایی که‬ ‫ش��اید در حالت عادی نازیبا به نظ��ر بیاید‪ ،‬او را‬ ‫در مس��یری متفاوت از س��ینمای پیش از انقالبش‬ ‫قرار داده‪.‬‬ ‫فیلمی که اشکارا «انها به اسب ها شلیک نمی کنند‪،‬‬ ‫می کنن��د؟» را الگ��وی خود ق��رار داده در فضای‬ ‫ناکجااب��ادی فیلم گرچ��ه رگه هایی از س��ینمای‬ ‫روش��نفکرانه را عیان می کند‪ ،‬ام��ا بی تردید دلیل‬ ‫استقبال روشنفکران از ان روشن نیست‪.‬‬ ‫‪44‬‬ ‫• دهه ‪ :70‬باد ما را خواهد برد ـ شوکران‬ ‫طبقه متوسط ش��کل گیری خود را مدیون دهه ‪70‬‬ ‫است و روشنفکران از دل این طبقه بیرون می ایند‪،‬‬ ‫پ��س فیلمی که به رواب��ط و تفاوت های فرهنگی‬ ‫مختل��ف یک طبق��ه واحد می پردازد‪ ،‬بی ش��ک با‬ ‫اس��تقبال انها مواج��ه خواهد ش��د‪ .‬در عین حال‬ ‫فیل��م المان ه��ای فیلم های هن��ری در ان گونه که‬ ‫کارگردان��ش دائما انها را تفکی��ک می کرد‪ ،‬ندارد‬ ‫و ابای��ی ندارد تا فیلم هایی مثل «جدال در افتاب»‬ ‫ی��ا نمونه ایرانی ان پنج��ره را الگوهای خود قرار‬ ‫بدهد‪.‬‬ ‫کم��ال یافته ترین ایده های کیارس��تمی را می توان‬ ‫در فیلمی دید که هیچ گاه به درس��تی اکران ش��د‬ ‫و مسیر فیلمس��ازی او پس از ان تغییر کرد‪ .‬تمام‬ ‫ایده های هنری که کیارستمی برای سینما پیشنهاد‬ ‫کرد مثل تک��رار‪ ،‬حذف‪ ،‬تقطی��ع‪ ،‬کارکرد خاص‬ ‫صدا به همراه مفاهیم روش��نفکرانه ای مثل مرگ و‬ ‫انتظار در فیلم باد ما را خواهد برد به هم امیخته اند‬ ‫تا یکی از س��ینمایی ترین فیلم های کیارس��تمی را‬ ‫بسازند‪ .‬برخورد روشنفکران با فیلم مبهم بود‪ ،‬چرا‬ ‫که برخورد فیلم مثل «طعم گیالس» با مقوله مرگ‬ ‫صریح نیس��ت‪ .‬شوکران بهروز افخمی نیز یکی از‬ ‫بحث برانگیزترین فیلم هایی شد که در این دهه به‬ ‫نمایش در امدند‪.‬‬ ‫• دهه ‪ :80‬نفس عمیق ـ جدایی نادر از سیمین‬ ‫نفس عمیق استقبال نس��بی جامعه روشنفکری را‬ ‫به همراه داش��ت‪ ،‬که می تواند نش��ان دهنده تردید‬ ‫س�لایق انها با معیارهای فیلم های هنری باش��د‪.‬‬ ‫ساختار به دقت چیده شده فیلم با غریزه فیلمساز‬ ‫به هم امیخته شده تا استاندارد های هنری در فیلمی‬ ‫ که می توان ان را پرسه ای در خیابان ها دانست‪ ،‬در‬ ‫ش��کل گیری تکامل طبقه متوس��ط مشکالتش را‬ ‫پیچیده تر کند و ش��اید به همین دلیل است که در‬ ‫نگاه اول س��اختار «جدایی نادر از سیمین» پیچیده‬ ‫می اید؛ فیلمی که کل تعلیق اش را بر مبنای حذف‬ ‫یک سکانس و مخفی نگه داشتنش از مخاطب قرار‬ ‫داده‪ .‬استقبال جامعه روشنفکری از «جدایی نادر از‬ ‫سیمین» را باید در پیچیدگی های فیلم جست وجو‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫• تعادل برای هامون‬ ‫هام��ون در نقط��ه تعادلی این لیس��ت می ایس��تد‪،‬‬ ‫جایی که ایده هایش از بطن س��ینمای روشنفکرانه‬ ‫و فضاه��ای فلینی وار می اید و همچنین س��اختی‬ ‫محکم و مطابق استاندارد های رایج دارد‪.‬‬ ‫موضوع فیلمش روش��نفکران هستند و گرچه در‬ ‫زمان خودش با تخطئه عمده روش��نفکران مواجه‬ ‫شد‪ ،‬اما در طول ‪ 22‬سال به تدریج به محبوب ترین‬ ‫فیلم روشنفکران تبدیل شد‪ .‬استقبال عامه مردم از‬ ‫ هامون در زمان اکرانش ان را در جایگاهی بی همتا‬ ‫در زمینه سینمای روشنفکری و روشنفکرپسند که‬ ‫مردم عادی هم ان را پسندیده اند‪ ،‬قرار می دهد‪.‬‬ ‫ای��ن وضعیت البت��ه برای دیگر فیلم های منتس��ب‬ ‫به قش��ر روش��نفکری جاری نبوده اس��ت و بیشتر‬ ‫فیلم ه��ای این گ��روه به ویژه در دهه ه��ای اخیر از‬ ‫اس��تقبال عموم��ی خوب��ی از جانب بدن��ه جامعه‬ ‫مواج��ه نبوده اند‪ .‬یکی از دالی��ل این واقعیت را در‬ ‫دوری نسبت این فیلم ها با توده مردم و عقاید انها‬ ‫می توان دانس��ت که در نتیجه ان ع�لاوه بر ایجاد‬ ‫فاصله معموال نگاه از باال به پایینی هم به عامه مردم‬ ‫داشته اند‪g.‬‬ ‫جریان شناسی سینمای روشنفکری‬ ‫ایران در گفت وگو با محمد تقی فهیم‬ ‫حرکت از‬ ‫سوسیالیسم‬ ‫به لیبرالیسم‬ ‫‪2‬‬ ‫محمدتقی فهیم را بیشتر به عنوان‬ ‫روزنامه نگاری می شناختیم که دستی‬ ‫هم در نقد فیلم دارد؛ اما حاال پس از‬ ‫فعالیت های او در چند سال گذشته‪،‬‬ ‫بیشتر به عنوان منتقدی می شناسیم که‬ ‫سابقه ای هم در روزنامه نگاری دارد‪.‬‬ ‫با او که از منتقدان و روزنامه نگاران‬ ‫هنری باسابقه است‪ ،‬درباره اصل وجود‬ ‫یا عدم وجود سینمای روشنفکری‬ ‫در ایران‪ ،‬ماهیت ان و نتایج و‬ ‫دستاوردهایش به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫س�ینماگر بر جامعه تاثیر‬ ‫دارد و از جامع�ه نی�ز تاثی�ر‬ ‫می گی�رد‪.‬ب�ههمی�ندلی�ل‪،‬‬ ‫روش�نفکر پس از انقالب‬ ‫ب�اتغیی�رموض�عخ�ودب�ه‬ ‫جریانی لیبرالیس�تی تبدیل‬ ‫ش�د‪ .‬روش�نفکران پس از‬ ‫انقالب به جای ش�عارهای‬ ‫عدالت خواهانه و اس�تقالل‪،‬‬ ‫ش�عار ازادی دادند‪ ،‬البته‬ ‫ازادی ای ک�ه در غ�رب و‬ ‫امریکا مطرح اس�ت‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫اق��ای فهی��م! تعریف ش��ما از «س��ینمای‬ ‫روش��نفکری» چیس��ت و به نظر ش��ما این‬ ‫سینما چه ویژگی هایی دارد؟‬ ‫‪l‬س��ینمای روش��نفکری را نمی توان جدا از جریان‬ ‫روشنفکری در بدنه فرهنگ و هنر و کلیت جنبش های‬ ‫قبل از انقالب از دوره مش��روطه به بعد ارزیابی کرد‪.‬‬ ‫جریان روش��نفکری پیش از انقالب و از دهه ‪ 20‬به‬ ‫بعد تا دهه ‪ ،40‬اگرچه ش��امل تحصیلکردگان غرب‬ ‫ب��ود‪ ،‬اما مجموع��ه برایند این جری��ان یک بریدگی‬ ‫از طبق��ه خود داش��ت‪ ،‬یعنی این روش��نفکران چون‬ ‫از طبق��ه اش��راف و طبق��ات دارای س��رمایه بودند‪،‬‬ ‫قدرت داش��تند که به غرب برون��د و در انجا درس‬ ‫بخوانند‪ .‬بدنه این جریان روش��نفکری وقتی با کتاب‬ ‫و جنبش های اجتماعی اش��نا می ش��د‪ ،‬از طبقه خود‬ ‫می بری��د و نوعی ارمانخواهی نیز در ان جریان دیده‬ ‫می ش��د‪ .‬اگرچه در کلیت‪ ،‬روش��نفکران را نمی توان‬ ‫دارای اصالت دانست‪ ،‬ولی مایه هایی از ارمان خواهی‬ ‫و عدالت طلبی داش��تند؛ اما چون ارتباط تنگاتنگی با‬ ‫طبقه فرودست جامعه نداشتند و بیش از انکه اصالت‬ ‫مبارزاتی داشته باشند‪ ،‬سکوالر بودند‪ ،‬نمی توانستند با‬ ‫اقشار و طبقات پایین جامعه که مذهبی بودند‪ ،‬ارتباط‬ ‫برقرار کنند‪ .‬بنابراین در حرکت های اجتماعی شان با‬ ‫شکست مواجه می شدند‪ .‬این جریان در سینمای قبل‬ ‫از انقالب با همین نوع نگاه به مردم و جامعه حرکت‬ ‫می کرد‪.‬‬ ‫پیش از انقالب‪ ،‬وقتی جریان های روشنفکری سینما‬ ‫در کان��ون پ��رورش فکری و تلویزی��ون برای تولید‬ ‫فیلم جمع ش��دند‪ ،‬چراغ س��بز از باال ب��رای انها زده‬ ‫شده بود‪ .‬انها فیلم هایی را تولید می کردند که از نظر‬ ‫س��اختار و درون مایه‪ ،‬بیش ان که سینما باشد‪ ،‬بیانیه‬ ‫بود و محتوای ان فیلم ها را نگاه غیرمذهبی تش��کیل‬ ‫می داد‪ .‬بنابراین چیزی که در س��ینمای روش��نفکری‬ ‫قبل از انقالب ش��کل گرف��ت‪ ،‬بیانیه های تصویری با‬ ‫درون مایه های ضدمذهبی بود و دادن پز روشنفکری‪،‬‬ ‫حض��ور در مجام��ع اکادمی��ک و روش��نفکری و‬ ‫جش��نواره ها به عن��وان ه��دف دنبال می ش��د‪ .‬بعدها‬ ‫دیدیم که چند فیلمس��از از بدنه سینمای ایران توسط‬ ‫تهیه کنندگان وقت به این نوع فیلمس��ازی جذب‬ ‫شدند؛ مانند بهمن فرمان ارا که از نظر اجتماعی به‬ ‫طبقات پایین جامعه تعلق نداشت‪.‬‬ ‫ای��ا معتقدید که س��ینمای روش��نفکری‬ ‫دوران پیش از انقالب به بعد از انقالب‬ ‫هم منتقل ش��د و در اثار سینماگران بعد‬ ‫از انق�لاب هم می ت��وان ان تفکرات را‬ ‫دنبال کرد؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬البت��ه با ی��ک تفاوت؛ بع��د از انقالب‬ ‫ماهی��ت جری��ان روش��نفکری تغیی��ر ک��رد‪ .‬اگر‬ ‫جریان روش��نفکری پیش از انق�لاب با مایه های‬ ‫ارمان خواه��ی و عدالت طلب��ی و به خص��وص با‬ ‫موضع ضدامپریالیس��تی حضور پیدا می کرد‪ ،‬بعد‬ ‫از انقالب به دلیل اینکه انقالبیون مسلمان با همان‬ ‫مواض��ع‪ ،‬اما اصی��ل‪ ،‬رهبری جنبش را به دس��ت‬ ‫گرفتند‪ ،‬جریان روش��نفکری ان زم��ان‪ ،‬به نوعی‬ ‫خلع سالح شد‪ .‬جریان روشنفکری بعد از انقالب‪،‬‬ ‫پس از اینکه مردم به خیابان ریختند و ش��عارهای‬ ‫ضد امپریالیستی‪ ،‬ضدامریکایی و ضدغربی دادند‪،‬‬ ‫نتوانس��ت به دنبال سربازگیری از بدنه مردم باشد‪.‬‬ ‫بنابراین روش��نفکری پس از انقالب تغییر ماهیت‬ ‫داد‪.‬‬ ‫اعتق��اد داری��د که ش��رایط سیاس��ی و‬ ‫اجتماع��ی ه��ر جامع��ه ای در جری��ان‬ ‫سینمای روشنفکری ان کشور تاثیرگذار‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬تاثیر متقابل دارد؛ در عرصه سینما‪ ،‬سینماگر‬ ‫ب��ر جامعه تاثیر دارد و از جامعه نیز تاثیر می گیرد‪.‬‬ ‫به همین دلیل‪ ،‬روش��نفکر پس از انقالب با تغییر‬ ‫موضع خ��ود به جریانی لیبرالیس��تی تبدیل ش��د‪.‬‬ ‫روش��نفکران پ��س از انقالب به جای ش��عارهای‬ ‫عدالت خواهانه و اس��تقالل‪ ،‬ش��عار ازادی دادند‪،‬‬ ‫البته ازادی ای که در غرب و امریکا مطرح است‪،‬‬ ‫نه ازادی ای که در اردوگاه سوسیالیس��م‪ ،‬اروپای‬ ‫شرقی یا جریان چپ ان زمان مطرح بود‪.‬‬ ‫بنابراین س��ینمای روش��نفکری پ��س از انقالب در‬ ‫درونمایه خود جریانی در برابر انقالب اس�لامی‪ ،‬با‬ ‫حربه ازادی و ازادی خواهی شد‪ .‬جریان روشنفکری‬ ‫در س��ینما به دنبال س��اخت اثاری رفت که در انها‬ ‫نس��بت به جامعه پس از انقالب س��یاه نمایی ش��د‪،‬‬ ‫انقالب را نهی کرد و می خواست مردم را از انقالب‬ ‫پشیمان کند‪ .‬شاکله محتوایی این نوع سینما را ازادی‬ ‫تشکیل می دهد‪.‬‬ ‫ای��ا تعری��ف فیلم منس��وب ب��ه جریان‬ ‫روشنفکری با عنصر زمان و مکان تغییر‬ ‫می کند و ایا ممکن اس��ت که فیلم های‬ ‫س��ینمای روش��نفکری ایران با تعاریف‬ ‫مطرح در کشورهای دیگر‪ ،‬در این دسته‬ ‫قرار نگیرند؟‬ ‫‪l‬اث��اری را داری��م ک��ه زم��ان و م��کان ندارند‪،‬‬ ‫ولی به ن��درت چنین اث��اری تولید می ش��ود‪ .‬ما‬ ‫جریان روش��نفکری اصیل نداریم و روش��نفکری‬ ‫شکل گرفته در ایران براساس فرهنگ غرب است‪.‬‬ ‫اکن��ون افق حرکتی جریان روش��نفکری در ایران‪،‬‬ ‫رسیدن به جامعه ای مانند فرانسه و انگلیس است‪.‬‬ ‫یعنی از نظر ش��ما جریان روش��نفکری‬ ‫ایرانی نداریم؟‬ ‫‪l‬به قول ش��هید اوینی‪ ،‬جریان روش��نفکری در‬ ‫ایران هویت ندارد‪ .‬او معتقد بود که روش��نفکران‬ ‫ما مقلد و شبه روشنفکر هستند‪ .‬این حرف درستی‬ ‫اس��ت که روش��نفکری ایران‪ ،‬جریانی مستقل از‬ ‫هویت غرب نیست‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪46‬‬ ‫چه فیلم ها و کارگردان هایی در قالب این‬ ‫تعریفی که ش��ما از سینمای روشنفکری‬ ‫دارید‪ ،‬قرار می گیرند؟‬ ‫‪l‬سینمای بعد از انقالب در دهه اول شامل جریان‬ ‫روش��نفکری تابع اروپای ش��رقی ب��ود‪ .‬خیلی ها‬ ‫می گویند ما در دهه ‪ 60‬فیلم های خوبی داشتیم‪ ،‬به‬ ‫این دلیل که ما از نظر پوشش‪ ،‬فضاسازی و‪ ...‬متاثر‬ ‫از اروپای ش��رقی بودیم؛ ولی ان س��ینما مایه های‬ ‫ایرانی و اسالمی نداشت‪.‬‬ ‫از میان سینماگران اموزش دیده در کانون پرورش‬ ‫فکری می ت��وان از عباس کیارس��تمی و بعدها از‬ ‫امی��ر نادری نام برد‪ .‬کانون پرورش فکری که فرح‬ ‫ان را تش��کیل داد‪ ،‬تلویزیون ملی ایران و وزارت‬ ‫فرهنگ س��ابق محل هایی بودند که به دنبال ایجاد‬ ‫سوپاپ اطمینان در سینما بودند و برای پز جهانی‪،‬‬ ‫یکس��ری فیلم های روشنفکری را تولید می کردند‪.‬‬ ‫سردمدار این جریان‪ ،‬عباس کیارستمی از کانون و‬ ‫بهمن فرمان ارا از تلویزیون بودند‪.‬‬ ‫تمام فیلم ه��ای این کارگردان ه��ا را در جریان‬ ‫روشنفکری سینمای ایران دسته بندی می کنید؟‬ ‫‪l‬فیلم های این کارگردان ها سبک خاصی در بیان‬ ‫سینمایی دارند‪ ،‬مثال برای فیلم های کیارستمی در‬ ‫میان فیلم های روشنفکری می توان اصالت بهتری‬ ‫را قائل بود‪ ،‬چون کیارس��تمی سبک ویژه ای دارد؛‬ ‫اما این س��بک بعدها تکثیر ش��د‪ ،‬ول��ی برای بقیه‬ ‫افراد‪ ،‬تقلید در تقلید بود‪ .‬س��ینمای غرب به دنبال‬ ‫این اس��ت که فیلمس��ازان جهان را جذب کند و‬ ‫در کش��ورهای م��ورد هدف خود رش��د دهد‪ .‬به‬ ‫همی��ن دلیل‪ ،‬فیلم ه��ای افرادی مانند کیارس��تمی‬ ‫مورد توجه قرار می گیرن��د؛ اما برایند این فیلم ها‬ ‫ب��ا مذهب کاری ندارد‪ .‬جبهه روش��نفکری بعد از‬ ‫انق�لاب تداوم دهنده جریان قبل از انقالب بود‪ ،‬با‬ ‫این تفاوت که بعد از انقالب با موضع لیبرالیستی‬ ‫ به دنبال تاثیرگذاری در اجتماع بودند‪.‬‬ ‫ایا سینمای روش��نفکری ایران به عنوان‬ ‫یک رس��انه و اثر هنری در رس��یدن به‬ ‫اهداف خود موفق بوده اس��ت؟ این نوع‬ ‫سینما چقدر توانسته هدایتگر مردم باشد‬ ‫و ای��ا در جامعه ایران��ی تاثیرگذار بوده‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬س��ینمای روش��نفکری موف��ق نب��وده و تنه��ا‬ ‫موفقیتش انهدام س��ینمای مردمی ایران اس��ت و‬ ‫مانع از این ش��ده که در ایران یک سینما با هویت‬ ‫انقالب اسالمی شکل گیرد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬امروز‬ ‫ما چنین سینمایی نداریم‪.‬‬ ‫در تم��ام کش��ورهایی ک��ه انقالب ی��ا تحوالت‬ ‫اجتماعی با ق��درت تغییر س��اختار در انها اتفاق‬ ‫افتاده‪ ،‬مانند ش��وروی‪ ،‬چین یا ک��ره‪ ،‬هنری ارائه‬ ‫ش��ده که ویژگی های خاص ان کش��ور را داشته‬ ‫اس��ت‪ ،‬مثال مکتب نئورئالیس��تی در ایتالیا پس از‬ ‫جنگ جهانی دوم ش��کل گرف��ت‪ .‬در حالی که ما‬ ‫پس از انقالب‪ ،‬از داش��تن س��ینمایی با نشانه های‬ ‫ی محروم هستیم‪.‬‬ ‫انقالب اسالم ‬ ‫کدام فیلم دارای مش��خصاتی است که‬ ‫ش��ما به عنوان هویت انقالب اسالمی از‬ ‫ان نام بردید؟‬ ‫‪l‬فیلمی نداریم که الگوی صددرصدی از انقالب‬ ‫اس�لامی باش��د‪ .‬مثال فیلم «ملک سلیمان» شهریار‬ ‫بحرانی که س��ال گذش��ته ساخته ش��د‪ ،‬براساس‬ ‫قصص قرانی است؛ اما فیلمی نیست که بتوان ان‬ ‫را الگوی فیلم انقالب اسالمی دانست‪.‬‬ ‫براس��اس گفته های ش��ما‪ ،‬وقت��ی هیچ‬ ‫اگر جریان روشنفکری‬ ‫پیش از انقالب با مایه های‬ ‫ارمان خواهی و عدالت طلبی‬ ‫و به خصوص با موضع‬ ‫ضدامپریالیستیحضورپیدا‬ ‫می کرد‪ ،‬بعد از انقالب به دلیل‬ ‫انکه انقالبیون مسلمان با‬ ‫همان مواضع‪ ،‬اما اصیل‪،‬‬ ‫رهبری جنبش را به دست‬ ‫گرفتند‪ ،‬جریان روشنفکری ان‬ ‫زمان‪ ،‬به نوعی خلع سالح شد‬ ‫فیلمی با هویت انقالب اس�لامی س��اخته‬ ‫نشده‪ ،‬ایا می توان نتیجه گرفت که سینمای‬ ‫روشنفکری به رسالت خود که طبق تعریف‬ ‫شما انهدام سینمای انقالب است‪ ،‬به خوبی‬ ‫عمل کرده است؟‬ ‫‪l‬من موفقیت سینمای روشنفکری را در این موضوع‬ ‫نمی دانم‪ .‬سینمای روش��نفکری وقتی موفق است که‬ ‫بتواند در دنیا جریان ایجاد کند‪ .‬مثال جریانی که تحت‬ ‫عنوان «جریان دوم» در اروپا ش��کل گرفت‪ ،‬توانست‬ ‫در دنیا س��بک و مکتبی را با نام نئورئالیسم ارائه کند‬ ‫و کش��ورهای مختلف دنی��ا از ان تاثیر گرفتند‪ .‬حتی‬ ‫«جریان س��وم» در امریکای التین در حال به دس��ت‬ ‫اوردن این ویژگی هاس��ت‪ .‬س��ینمای روش��نفکری‬ ‫در ایران نتوانس��ت به مکتبی جهانی تبدیل ش��ود تا‬ ‫فیلمس��ازان کش��ورهای دیگر از ما تاثیر بگیرند‪ ،‬این‬ ‫موفقیت کسب نشد‪.‬‬ ‫س��ینمای روش��نفکری ای��ران نه تنه��ا بر دنی��ا تاثیر‬ ‫نگذاش��ته‪ ،‬بلک��ه خ��ودش به نوع��ی مقل��د جریان‬ ‫روش��نفکری جهان بوده و ما نمی توانیم این سینما را‬ ‫موفق بدانیم؛ اما در انهدام س��ینمای هویت مند بعد از‬ ‫انقالب که باید شکل می گرفت‪ ،‬سینمای روشنفکری‬ ‫موفق بوده‪ ،‬چون تمام توجه نخبگان را توانس��ته در‬ ‫داخ��ل به خودش جلب کند و مانع از این ش��ده که‬ ‫نخبگان برای تاسیس یک سینمای هویت مند اسالمی‬ ‫ بسترسازی‪ ،‬کادرسازی و نیروسازی کنند‪.‬‬ ‫اکنون هر سکانس از س��ینمای ایران فریاد جایی را‬ ‫می زند و جانوری تشکیل ش��ده از س��ینماهای متعدد‬ ‫دنیاس��ت‪ .‬شاید در ظاهر ان‪ ،‬گنبد و بارگاه نیز وجود‬ ‫داش��ته باش��د‪ ،‬اما مناس��بات اجتماعی مردم در این‬ ‫فیلم ها گم است و به تدریج هم این سینما بیشتر الوده‬ ‫ان چیزی می شود که در گذشته از غرب وارد شد‪.‬‬ ‫اکنون س��ینمای روش��نفکری یک ن��وع رجعت به‬ ‫گذش��ته دارد‪ ،‬نه تنه��ا خود را بازتولی��د نکرده‪ ،‬بلکه‬ ‫هنوز از کاسه قدیمی اش استفاده می کند‪.‬‬ ‫وظیفه ای که شما برای سینمای روشنفکری‬ ‫در نظر دارید‪ ،‬چیست؟‬ ‫‪l‬تا مدیریت کالن به ش��دت به راهبری و مدیریت‬ ‫سینمای ایران وارد نشود‪ ،‬راه به جایی نمی بریم‪ .‬اگر‬ ‫س��ینما رها باش��د‪ ،‬جریان هایی که منافع خود را در‬ ‫گیشه و جوایز جهانی می بینند‪ ،‬سعی می کنند سینمای‬ ‫ایران را تحت تاثیر قرار دهند و به س��مت منافع خود‬ ‫ببرند‪.‬‬ ‫در این بین‪ ،‬ما باید س��ینمایی بافرهنگ و اندیشه های‬ ‫انقالب و مخاطبان داخلی داشته باشیم‪ .‬اگر سینمایی‬ ‫داش��ته باش��یم که هویت مردم ایران را معرفی کند‪،‬‬ ‫مردم با ان ارتباط می گیرند‪.‬‬ ‫مثال چرا فیلم اخراجی ه��ا می تواند مخاطب جذب‬ ‫کند؟ فقط به دلیل انچه برخی می گویند سطح این‬ ‫فیلم پایین است‪ ،‬نیست‪.‬‬ ‫حت��ی «اخراجی ه��ا ‪ »3‬ک��ه از دو قس��مت قبلی‬ ‫ضعیف ت��ر اس��ت‪ ،‬توانس��ت مخاط��ب ج��ذب‬ ‫کن��د‪ ،‬چون م��ردم ویژگی ه��ای خ��ود را در ان‬ ‫می بینن��د‪ .‬مدیری��ت فرهنگ��ی م��ا ک��ه ب��ه دین‬ ‫و اندیش��ه های انق�لاب معتق��د اس��ت‪ ،‬بای��د به‬ ‫راهبری س��ینما وارد شود‪ ،‬کادرس��ازی کند و به‬ ‫‪ 20‬سال دیگر بیندیشد‪.‬‬ ‫از نظر ش��ما‪ ،‬سینمای روش��نفکری که‬ ‫می خواهد متفاوت بیندیشد‪ ،‬می تواند از‬ ‫دل مدیریت فرهنگی کشور بیرون بیاید؟‬ ‫‪l‬توزیع امکانات فیلمس��ازی و اموزشگاه ها باید‬ ‫به گونه ای باش��د که در خدمت پرورش نیروهای‬ ‫معتقد ب��ه س��ینمای فرهنگی و تابل��ودار انقالب‬ ‫اسالمی است‪.‬‬ ‫در بخش ه��ای دیگ��ر این اتف��اق افتاده اس��ت‪،‬‬ ‫مانند حوزه پزش��کی که م��ا در ان به خودکفایی‬ ‫رس��یده ایم‪ .‬امکانات در حوزه های��ی مانند انرژی‬ ‫هسته ای‪ ،‬کش��اورزی‪ ،‬برق‪ ،‬جاده سازی‪ ،‬اتومبیل‪،‬‬ ‫س��لول های بنیادی و‪ ...‬مدیریت شده است‪ ،‬مگر‬ ‫می شود در سینما نتوان ان را مدیریت کرد‪.‬‬ ‫مدیریت باید بلندمدت باش��د و س��رمایه گذاری‬ ‫نباید به نفع پز روش��نفکری انجام ش��ود‪ .‬افتخار‬ ‫مدی��ر فرهنگ��ی انقالب اس�لامی باید ب��ه تولید‬ ‫نیروهای معتقد به انقالب اسالمی در سینما باشد‪.‬‬ ‫اکنون کدام مدیر می تواند افتخار کند که سینماگر‬ ‫معتقد به اندیش��ه های انقالب اسالمی را به جامعه‬ ‫تحویل داده اس��ت؟ نه تنها ای��ن افتخار را ندارند‪،‬‬ ‫بلک��ه اغلب انها بای��د در دادگاه محاکمه ش��وند‬ ‫که چرا این تعداد س��ینماگر را دفع کرده اند‪ .‬همه‬ ‫دنیا پس از تحوالت اجتماعی ش��ان‪ ،‬خالق مکاتب‬ ‫س��ینمایی بوده اند‪ .‬اکنون بخش خصوصی با تولید‬ ‫فیلم ه��ای ‪ 20‬یا ‪ 30‬میلی��ون تومانی‪ 200 ،‬یا ‪300‬‬ ‫میلیون تومان س��ود می برد‪ ،‬ولی سطحی گرایی را‬ ‫در فیلم هایش وارد کرده است‪.‬‬ ‫البت��ه فیلم ه��ای کارگردان های��ی مانند‬ ‫عب��اس کیارس��تمی و امیر ن��ادری که‬ ‫ش��ما از انها نام بردی��د‪ ،‬در ایران اکران‬ ‫نمی ش��ود و نمی دانی��م که در کش��ور‬ ‫مخاطب دارد یا خیر‪.‬‬ ‫‪l‬انها اساس��ا به فکر مخاطب نیستند‪ ،‬ولی همین‬ ‫کارگردان ها ب��ه الگوی فیلمس��ازان جوان تبدیل‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫اکنون انجمن س��ینمای ج��وان امار بدهد که چه‬ ‫تعداد فیلمساز انقالب تحویل داده است؟ انجمن‬ ‫س��ینمای جوان که بهمن قبادی و جعفر پناهی را‬ ‫تحویل داده‪ ،‬به ش��کل متقابل‪ ،‬ام��ار دهد که چه‬ ‫تعداد فیلمس��از انقالبی تحویل داده و اگر نداده‬ ‫اس��ت‪ ،‬چرا؟ در ش��رایط کنونی‪ ،‬یک فیلمساز از‬ ‫‪ 11‬فیلمی که ساخته‪ ،‬یک فیلم اکران شده دارد‪ ،‬اما‬ ‫اگر او طرحی را به مرکزی دولتی بدهد‪ ،‬طرحش‬ ‫به سرعت تصویب می شود؛ مرکزی که سرمایه اش‬ ‫از بیت المال تامین می ش��ود‪ ،‬فیلم س��اخته است‪،‬‬ ‫ولی بعد از چهار سال نمی تواند ان را اکران کند‪.‬‬ ‫اقای ش��مقدری به تازگی امار داد که فیلمسازان‬ ‫حدود ‪20‬میلیارد تومان به فارابی بدهکار هستند‪.‬‬ ‫ای��ن پول ه��ا را گرفته و فیلم هایی را س��اخته اند‬ ‫ک��ه هیچ کدام به درد م��ردم نمی خورد‪ .‬طرح این‬ ‫اف��راد به س��رعت تصویب می ش��ود‪ ،‬ولی طرح‬ ‫افراد جوان دور ریخته می ش��ود‪ .‬این مسائل باید‬ ‫مدیریت ش��ود‪g .‬‬ ‫رضا درستکار‪ ،‬منتقد سینما‬ ‫‪3‬‬ ‫کار روشنفکری از وظایف‬ ‫درجه چندم سینماگر است‬ ‫رضا درستکار از روزنامه نگاران و خبرنگاران شناخته شده سینمای ایران است‪ .‬با او که‬ ‫حاال سال هاست در این حوزه فعالیت دارد‪ ،‬گفت وگویی انجام داده ایم که تحت تاثیر همین‬ ‫نوع فعالیت‪ ،‬به موضوع بحث از مناظر مختلف به شکلی خاص نظر دارد و عالوه بر مباحث‬ ‫مفهومی‪ ،‬با نمونه اوری های بسیاری نیز همراه است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫جریان روش��نفکری در سینمای ایران چه‬ ‫ویژگی ه��ا و مش��خصاتی دارد و تفاوت‬ ‫سینمای روشنفکری ایران با دیگر کشورها‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬ورود س��ینما به ایران در کنار تعاریف دیگری که‬ ‫از س��ینما وجود داش��ته‪ ،‬یک تعریف روشنفکرانه و‬ ‫روش��ن نگری را با خود به ایران وارد کرد‪ .‬وقتی فیلم‬ ‫«حاجی اقا اکتور سینما» در سینماهای ایران به نمایش‬ ‫درامد‪ ،‬این فعالیت‪ ،‬یک کار روش��نفکری به ش��مار‬ ‫می ام��د‪ .‬از همان زمان مش��خص بود ک��ه این فیلم‬ ‫خواهان ایجاد تغییراتی در ساختارهای فرهنگی کشور‬ ‫ماست‪ .‬حتی حضور هنرپیشه زن در تولیدات سینمایی‬ ‫ان دوره به دلیل نگاه فرهنگی خاص و ویژه ای که در‬ ‫کشور حاکم بود‪ ،‬یک ضد ارزش به حساب می امد و‬ ‫سینما با ورودش به جامعه ایرانی‪ ،‬این سد را شکست‪.‬‬ ‫اولین هنرپیش��ه زن تاریخ س��ینمای ایران ـ مرحومه‬ ‫روح انگیز سامی نژاد ـ که نقش «دختر لر» را بازی کرد‪،‬‬ ‫س��ال ها از جامع ه اطراف خود طرد شد و در گمنامی ‬ ‫و س��ختی از دنیا رفت‪ .‬براساس تعریف ساختارهای‬ ‫تفکرات روش��نفکری و تغییراتی که در خاستگاه و‬ ‫نظریه روشنگری در ورود به سینما وجود داشته است‪،‬‬ ‫می توانیم بگوییم این اتفاق ها ش��اخه هایی از حرکت‬ ‫روشنفکری در ایران به شمار می امد؛ اما وقتی سینما‬ ‫در س��ال های دهه ‪ 40‬گسترش پیدا کرد‪ ،‬از جوهر و‬ ‫اصالت روشنفکری اش تهی شد و بیشتر وجهه سرگرمی‬ ‫ به خود گرفت‪ .‬از س��الی که فیلم ه��ای «گاو» و «قیصر»‬ ‫ساخته شدند‪ ،‬سینمای ایران ناگهان در یک چرخش فنی‪،‬‬ ‫فرهنگی و اجتماعی رسما خود را در قامت یک سینمای‬ ‫روشنفکر و روبه جلو نشان داد‪ .‬در ‪ 10‬سال پایانی رژیم‬ ‫گذش��ته و در جریانی که با عنوان «موج نو» در سینمای‬ ‫ایران شناخته می ش��ود‪ ،‬فیلم ها جنبه هایی از ارزش های‬ ‫روش��نفکری را در درون خود داشتند‪ .‬فیلمسازان اصلی‬ ‫ما در این دهه ظهور کردند و فیلم های انها جزو فیلم های‬ ‫روشنفکری اس��ت‪ ،‬افرادی مانند بهمن فرمان ارا‪ ،‬ناصر‬ ‫تقوایی‪ ،‬عباس کیارس��تمی‪ ،‬مسعود کیمیایی و داریوش‬ ‫مهرجوی��ی یا اف��رادی خاص تر مانند هژی��ر داریوش‪،‬‬ ‫جالل مقدم و س��هراب ش��هیدثالث فه��م و درجاتی از‬ ‫سینمای روشنفکری را در سینمای ما اجرا کردند‪ ،‬حتی‬ ‫رضا میرلوحی با دو فیلم «تپلی» و «شورش»‪ .‬این فیلم ها‬ ‫داش��تند نظام حاک��م در زمان خود را ب��ه نقد و چالش‬ ‫می کشاندند‪.‬س��ینما در دهه پایانی نظام شاهنش��اهی در‬ ‫ای��ران روی تمام بنیادهای نظ��ام فکری و عقیدتی نظام‬ ‫دس��ت گذاشته و تمام ان خاستگاه ها را به نقد و چالش‬ ‫کش��یده بود‪ .‬شاید مهم ترین چیزی که اغلب فیلمسازان‬ ‫«موج نو» نش��ان می دادند‪ ،‬این بود که جامعه ایران مورد‬ ‫حمل��ه قرار گرفت��ه و فرهنگ ما که فرهنگ��ی واالتبار‬ ‫به ش��مار می امده‪ ،‬مورد خدشه قرار گرفته است‪ .‬به ویژه‬ ‫در فیلم های کیمیایی نشان داده می شد که زنان و مردان ما‬ ‫مورد تجاوز و تعرض عرفی‪ ،‬اجتماعی و قانونی قرار‬ ‫گرفته اند و جامعه نمی تواند کلونی خود را حفظ کند یا‬ ‫روشنفکران و مبارزانی که علیه سیستم کار می کردند‪،‬‬ ‫تحت فشار و تعقیب هس��تند‪ .‬تقریبا در تک تک ان‬ ‫فیلم ها می بینید که درباره خاس��تگاه ها بحث می شد‪.‬‬ ‫فیلم «سازش» هم س��اخته محمد متوسالنی بود که‬ ‫ساختار انتخاباتی نظام گذشته را زیر سوال می برد و‬ ‫می گفت انتخابات فرمایشی است و فساد در ان نفوذ‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم در جریان سینمای روشنفکری‬ ‫به جامعه هم نگاهی داش��ته باشیم‪ ،‬از نظر‬ ‫ش��ما‪ ،‬س��ینمای روش��نفکری در چه نوع‬ ‫جوامعی ش��کل می گیرد و شرایط سیاسی‬ ‫و اجتماعی جامعه بر چنین فیلم هایی چه‬ ‫تاثیری می گذارد؟‬ ‫‪ l‬م��ن درباره یک گرایش روش��نفکری در فیلم ها‬ ‫صحبت کردم‪ ،‬طبیعتا چون جامع��ه ایرانی برای این‬ ‫جریان مس��تعد بود و س��ینمای ان تا قب��ل از ظهور‬ ‫«موج نو» افتخاری برای کس��ی به ش��مار نمی رفت‪،‬‬ ‫بنابراین وقتی ارزش های روش��نفکری‪ ،‬روشن نگری‬ ‫یا روش��ن بینی در ان پدیدار ش��د‪ ،‬این سینما افتخار‬ ‫هم به حس��اب امد و برای ان فستیوال برگزار شد و‬ ‫از طریق دیگر حوزه های روشنفکری مانند رسانه ها‪،‬‬ ‫مجله ها‪ ،‬منتقدان و دیگر روشنفکران مانند دکتر علی‬ ‫ش��ریعتی و جالل ال احمد‪ ،‬یکسری از این مباحث‬ ‫به درس ها و دانش��گاه وارد شد و از این طریق پیش‬ ‫رفت‪ .‬این یک گرایش روشنفکری بود؛ ولی اینها الزاما‬ ‫فیلم هایی به مفهوم فیلم های روشنفکرانه نبودند‪ .‬کلمه‬ ‫روشنفکری در فیلم های روشنفکرانه در همه جای دنیا‬ ‫یا دست کم در خاستگاه اصلی خودشان که سینمای‬ ‫فرانس��ه اس��ت‪ ،‬بر فرم های ویژه تری داللت دارد‪ .‬در‬ ‫واقع‪ ،‬روش��نفکری را مقابل جنبه های هنری فیلم ها‬ ‫می گذارند یا برای فیلم هایی به کار می برند که خارج‬ ‫از جریان های رسمی و طبیعی سینما هستند‪ .‬مثال در‬ ‫فرانس��ه‪ ،‬ژان لوک گدار پدر سینمای روشنفکری و‬ ‫هنری قلمداد می ش��ود‪ ،‬چون توانسته عالوه بر اینکه‬ ‫سینمای متعادل رو به جلویی داشته باشد و فرم های‬ ‫بیانی رادیکال را تجربه کند‪ ،‬در عین حال‪ ،‬موضوع های‬ ‫ی را هم در فیلم هایش بگنجاند و از طریق فرم و‬ ‫مهم ‬ ‫محتوایی که با ان کار می کند‪ ،‬به سینماگر روشنفکر‬ ‫معروف ش��ود‪ .‬ش��اید به شکل روش��ن‪ ،‬طایفه ای از‬ ‫سینماگران فرانسوی را روشنفکر بدانیم؛ ولی اگر به‬ ‫همه جای تاریخ سرک بکشیم‪ ،‬می بینیم که در خیلی‬ ‫جاها این اتفاق افتاده اس��ت‪ ،‬مثال در دوره حکومت‬ ‫هیتلر‪ ،‬انها سعی می کردند از طریق سینما و تبلیغات‪،‬‬ ‫جریان های فکری روز را به س��مت سیستم هدایت‬ ‫کنند‪ .‬در حالی که روشنفکرانی در همان سیستم بودند‬ ‫که با این نگرش مخالفت می کردند‪.‬‬ ‫این نوع س��ینمای روش��نفکری به زمان و‬ ‫مکان محدود است؟ ایا ممکن است فیلمی ‬ ‫در دوره ای روش��نفکری نامیده شود و در‬ ‫دوره ای دیگ��ر این عنوان را به ان نس��بت‬ ‫ندهند؟‬ ‫‪ l‬وقت��ی به ش��کل کلی درباره روش��نفکری بحث‬ ‫می کنی��م‪ ،‬تمام فیلم های سیاس��ی می توانن��د در این‬ ‫مجموعه قرار گیرند‪ ،‬مثال فیلم های سیاسی ای که اوایل‬ ‫انقالب به نمایش درامدند‪ ،‬فیلم های روشنفکری بودند‪.‬‬ ‫ایا اکنون هم ان فیلم ها‪ ،‬روشنفکری تلقی‬ ‫می شوند؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬ما س��عی می کنیم شرایط خود را تماشا کنیم‬ ‫و همه ان فیلم ها ای��ن کار را می کردند‪ .‬حتی هر دو‬ ‫فیلم اخیر اصغ��ر فرهادی‪« ،‬درباره ال��ی» و «جدایی‬ ‫نادر از س��یمین» نیز فیلم هایی روش��نفکری هستند‪،‬‬ ‫‪47‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪48‬‬ ‫چون س��اختارهای تازه تری را به سینمای ایران وارد‬ ‫می کنند‪ ،‬از فرم بیانی ویژه تری اس��تفاده می کنند و در‬ ‫محت��وای خود بخش های پنهانی را هم دارند که اگر‬ ‫کسی بخواهد برداش��ت عمیقی از فیلم داشته باشد‪ ،‬‬ ‫ای��ن ظرفیت در فیلم وجود دارد‪ .‬فیل��م «درباره الی»‬ ‫طبقه متوسط جامعه ایران ر ا ترسیم می کند که همیشه‬ ‫یک جنازه و گناهی بر دوش ان اس��ت و هیچ وقت‬ ‫به شکل کامل انتفاعی از زندگی در شرایط اجتماعی‬ ‫خاص خودش نمی برد‪ .‬فیلم «جدایی نادر از سیمین»‬ ‫نیز بر حساسیت های ویژه تر موقعیت های اجتماعی‬ ‫و فرهنگی روز جامعه دس��ت می گذارد؛ زن و مردی‬ ‫می خواهند از هم جدا شوند‪ ،‬مرد می خواهد بماند و‬ ‫نگهبان خاستگاه های فرهنگ گذشته و کهن اش باشد‪،‬‬ ‫ولی زن می خواهد جالی وطن کند و به جایی برود‬ ‫که ارامش بیشتری داشته باشد‪ .‬این موارد در هر زمانی‬ ‫می توانند ظهور کنند‪ .‬ش��اید وقتی فیلم ها داللت های‬ ‫سیاس��ی و اجتماعی بیشتری دارند‪ ،‬روشنفکرانه تر و‬ ‫مهم تر جلوه کنند‪ ،‬دست کم در کشور ما که هر چیزی‬ ‫رنگ سیاسی هم دارد‪.‬‬ ‫ارتباط س��ینمای روش��نفکری با نظام های‬ ‫حاکم چیست؟‬ ‫‪ l‬وقتی کلمه روش��نفکری را مطرح می کنیم‪ ،‬به ان‬ ‫کلمه بار می دهیم‪ .‬روش��نفکران براساس سنت های‬ ‫که��ن ادبی ما بیش��تر در جریان ه��ای هنری و چپ‬ ‫بوده اند‪ ،‬یعنی وقتی می گوییم فردی روشنفکر است‪،‬‬ ‫یعنی خاس��تگاه چپ هم در ان وجود دارد‪ .‬زمانی به‬ ‫چپ به عنوان نظام سیاس��ی و در مقابل راست نگاه‬ ‫می ش��ود‪ ،‬ولی منظور من این نیس��ت‪ .‬منظور من از‬ ‫چ��پ‪ ،‬تعاریف مهم تری مانن��د تعاریف رولن بارت‬ ‫اس��ت‪ .‬یک فرد چپ است به این مفهوم که زبان او‬ ‫الک��ن و هنرش ناتوان اس��ت‪ ،‬چپ اس��ت چون در‬ ‫دست تنگی است‪ ،‬چپ است به مفهوم اینکه محدود‬ ‫است و جریان غالب با راست و سینمای مستهجن و‬ ‫نازل اس��ت‪ .‬مثال فیلم «جدایی نادر از سیمین» چپ‬ ‫است‪ ،‬به مفهوم عقیدتی چپ نیست‪ ،‬به مفهوم شرایط‬ ‫حاضر چپ اس��ت‪ ،‬چون در تنگی و عسرت است‪،‬‬ ‫در گوش��ه رینگ و اقلیت محض است‪ .‬اتفاقا وقتی‬ ‫در این تعریف قرار می گیرد‪ ،‬ارزش های بیشتری را با‬ ‫خود همراه می کند‪ .‬فیلم هایی مانند «حکومت نظامی»‬ ‫یا «نب��رد الجزیره» اکنون برای م��ا فیلم های کهنه ای‬ ‫به ش��مار می ایند‪ ،‬ولی فیلم های سهراب شهیدثالث‬ ‫که درباره نظام هس��تی و س��کون و رخوت حاکم و‬ ‫دست تنگی ش��خصیت ها بحث می کنند‪ ،‬کماکان با‬ ‫فرم خاصی که دارند‪ ،‬طراوت خود را حفظ کرده اند‪.‬‬ ‫هر قدر که در فیلم ها جنبه های نمایشی تر خفیف تر‬ ‫باشد و به خاستگاه های روشنفکرانه تر و متفکرانه تر‬ ‫نزدیک تر شوند‪ ،‬ماندگاری و اثرگذاری بیشتری دارند‪.‬‬ ‫در س��ینمای ایران نیز چنین فیلم هایی را داریم‪ ،‬مانند‬ ‫«قیصر» که ‪ 40‬سال از ساخت ان می گذرد‪ ،‬ولی هنوز‬ ‫درباره اش بحث می شود یا فیلم «کندو» که هنوز درباره‬ ‫ان بحث می کنند‪ .‬این فیلم ها با وجود اینکه ش��رایط‬ ‫اجتماعی خاص خود را نش��ان می دهند‪ ،‬ولی انقدر‬ ‫به خاس��تگاه های روشنفکرانه تر نزدیک و از دل یک‬ ‫حقیق��ت زیبا بیرون امده اند که کماکان بحث جامعه‬ ‫ما هستند‪.‬‬ ‫پاسخ این پرسش را نگرفتم که نظام حاکم‬ ‫با سینمای روشنفکری چه نسبتی دارد؟ ایا‬ ‫فیلم های روش��نفکرانه لزوما باید در نقطه‬ ‫مقابل نظام حاکم باشند؟‬ ‫‪ l‬ساخت فیلم های «موج نو» به جز چند فیلم که در‬ ‫بخش خصوص��ی بودند‪ ،‬بقیه در بخش دولتی انجام‬ ‫ش��د‪ .‬مثال پیش از انقالب‪ ،‬تلویزیون ایران فیلم های‬ ‫پرویز کیمیاوی را تولید کرد یا کانون پرورش فکری‬ ‫کودکان و نوجوانان که فرح پهل��وی بنیان گذار ان بود‪،‬‬ ‫فیلم های بسیاری از فیلمسازان را تولید کرد‪ .‬پس نمی توان‬ ‫گفت که نظام حاکم با انها مخالفت داشت‪ .‬مخالفت نظام‬ ‫گذش��ته با س��ینما در محدوده ای با ابتذال بود و در یک‬ ‫محدوده دیگر‪ ،‬سینما را رها کرده بود و مخالفت و نظر‬ ‫ی موضوع تفاوت می کند و‬ ‫نداشت‪ .‬در دوره کنونی کم ‬ ‫درباره خاستگاه و جایگاه س��ینماگران نظر وجود دارد‪.‬‬ ‫این نظرها گاهی محدوده کننده می ش��ود‪ ،‬مثال فیلم های‬ ‫جعفر پناهی روش��نفکرانه اس��ت و فیلم سعی می کند‬ ‫به جوهر فلس��فی موضوع ها نزدیک شود تا اینکه فقط‬ ‫به یک انتقاد اجتماعی صرف تبدیل ش��ود‪ .‬فیلم تالش‬ ‫می کند فلسفه محدود بودن را نشان دهد‪ ،‬شخصیت های‬ ‫ان ادم های اضمحال ل یافته جامعه ما هستند‪ .‬اگر در تمام‬ ‫دنیا به چشم ویژه تری به انها نگاه می شود‪ ،‬به دلیل نزدیک‬ ‫ش��دن به جوهره های فلسفی روش��نگری و نونگری و‬ ‫مطرح کردن موضوع های زمین مانده است‪.‬‬ ‫سیستم هایی مانند سیستم کشور ما گاهی با مماشات و‬ ‫گذاشتن یکسری فیلترها می کوشند تا با فیلمسازان تعامل‬ ‫کنند و استانه تحمل خود را باال ببرند‪ .‬گاهی نیز استانه‬ ‫تحمل پایین می ماند و مطالبات سینمای روشنفکری نیز‬ ‫پایین می ماند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬کلمه روشنفکری در مقطع و‬ ‫بخشی از جامعه ما جرم به شمار می اید و وقتی می گویید‬ ‫روشنفکر است‪ ،‬یعنی مجرم است‪ .‬بنابراین در جاهایی‬ ‫نسبت به این کلمه نظرهای مثبتی وجود ندارد‪.‬‬ ‫ارتباط سینمای روش��نفکری در ایران با متن‬ ‫اجتماع چه بوده است؟ ایا سینمای روشنفکری‬ ‫در ایران از دل جامعه بیرون امده و توانس��ته‬ ‫نقش هدایتگر را برای مردم ایفا کند؟‬ ‫‪ l‬بخش��ی از انقالب اسالمی ایران برعهده روشنگری‬ ‫سینما و سینماگران بوده است‪ ،‬اتفاقا تحریک اساسی را‬ ‫فیلم های «موج نو»ی س��ینمای ایران و فیلم هایی مانند‬ ‫«قیص��ر» و «گوزن ها» انجام دادند‪ .‬ذائقه س��ینماگران از‬ ‫یک ذائقه س��طحی و بی ش��عور به سمت یک سینمای‬ ‫ذی شعور و منتقد رفت‪ .‬در این دوره نیز همین طور است‬ ‫و در چالش های سیاسی‪ ،‬یک نگاه پرسشگری نسبت به‬ ‫سینماگران وجود دارد‪ .‬در هر جامعه ای وقتی خطر وجود‬ ‫دارد‪ ،‬نیروی سینماگران ان نیز پرورش می یابد‪.‬‬ ‫سینمای روشنفکری در مجموع به وظایف و‬ ‫اهدافی که داش��ته‪ ،‬رسیده و در مسیر حرکتی‬ ‫خود موفق بوده است؟‬ ‫‪ l‬س��ینما یک پدیده چندوجهی ش��امل هنر‪ ،‬صنعت‪،‬‬ ‫فرهنگ و در زمانی هم رسانه بوده است که اکنون دیگر‬ ‫نیست‪ .‬من نمی توانم جوابی روشن به این پرسش بدهم‪.‬‬ ‫رسالت اصلی سینمای روشنفکری این است که صنعت‬ ‫را حفظ کند و س��رگرم کننده باش��د‪ .‬اکنون که ما درباره‬ ‫روشنفکری و جنبه هایی از روشنگری در سینما صحبت‬ ‫می کنی��م‪ ،‬در واقع یکی از وظایف چندم این س��ینما را‬ ‫بازخوانی می کنیم‪ .‬از اصل و اساس‪ ،‬وظیفه ای که بر دوش‬ ‫سینماست و سیس��تم ها و حکومت ها باید به ان توجه‬ ‫بخشی از انقالب اسالمی‬ ‫ایران برعهده روشنگری‬ ‫سینما و سینماگران بوده‬ ‫است‪ ،‬اتفاقا تحریک اساسی‬ ‫را فیلم های «موج نو»ی‬ ‫سینمای ایران انجام دادند‪ .‬در‬ ‫این دوره نیز همین طور است‬ ‫و در چالش های سیاسی‪ ،‬یک‬ ‫نگاه پرسشگری نسبت به‬ ‫سینماگران وجود دارد‬ ‫کنند‪ ،‬این است که سینما پدیده سرگرم کنندگی است؛‬ ‫ولی گاهی در این پدیده س��رگرم کنندگی‪ ،‬جنبه های‬ ‫مبتذل و نازل ان غلبه پیدا می کند‪ ،‬مانند هفت‪ ،‬هشت‬ ‫س��ال اخیر که کامال جنبه های سرگرم کنندگی نازل و‬ ‫سلیقه های نازل بر سینما س��ایه افکنده است و شاید‬ ‫دوس��ت دارند که سینما در حد نازل باقی بماند؛ ولی‬ ‫وقتی سینمای س��رگرم کننده صنعتی خوب به چیزی‬ ‫متفکرانه تبدیل می شود‪ ،‬ان روز اصل با ان تفکر است‪.‬‬ ‫ان روز س��ینمای س��رگرم کننده به سینمای متفکرانه‬ ‫تبدیل می شود‪ .‬بزرگ ترین و مهم ترین مصداق این امر‬ ‫در جهان‪ ،‬فیلم های لوئیز بونوئل است‪.‬زمانی فیلم های‬ ‫روز و انتقادهای اجتماع��ی روز را در این طبقه بندی‬ ‫قرار می دهیم‪ ،‬ولی با یک باد تاریخ‪ ،‬این فیلم ها جایگاه‬ ‫خود را از دس��ت می دهند؛ مانن��د فیلم های داریوش‬ ‫مهرجویی که در دهه نخست فعالیت خود به جز فیلم‬ ‫اول��ش‪ ،‬تمام انها روش��نفکرانه‪ ،‬نونگرانه و روبه جلو‬ ‫بودن��د‪ .‬البته تمام فیلم های ده��ه اخر کار مهرجویی‪،‬‬ ‫یعن��ی دهه ‪ ،80‬کامال فیلم های س��رگرم کننده‪ ،‬نازل و‬ ‫بی ارزش��ی هستند‪ .‬من به این بحث وارد نمی شوم که‬ ‫بر سر این سینماگر بزرگ ما چه امده است‪ .‬می خواهم‬ ‫بگوی��م ی��ک س��ینماگر در دوره ای در دس��ته بندی‬ ‫رولن بارتی در جناح چپ فعال اس��ت و فیلم هایش‬ ‫معترض شرایط موجود هستند و نگاه فلسفی به همه‬ ‫پدیده ه��ا دارند و در دوره ای هم کامال مانند فیلم های‬ ‫جریان رسمی فیلم می سازد‪ ،‬مانند فیلم مبتذل «مهمان‬ ‫مامان» که در خدمت سیستم رسمی سینماست‪.‬‬ ‫چرا فیلم «مهمان مامان» را مبتذل می دانید؟‬ ‫‪ l‬فیلم «مهمان مامان» می گوید که اینجا ایران است‪ ،‬یک‬ ‫عده ادم معمولی نیز در این کشور هستند‪ ،‬سفره ای هم‬ ‫پهن شده است و یک مادر زمینی هم هست‪ ،‬همه دور‬ ‫این سفره هستند و شما باید این موضوع را بپذیرید‪.‬‬ ‫به هر حال بحث من بیش��تر تحلیل محتوایی است تا‬ ‫تحلی��ل فرمی‪ .‬در س��ینمای المان فیلمس��ازی مانند‬ ‫تام تیکور است که عالوه بر فرم های نمایشی خاص‪،‬‬ ‫فیلم هایش از فلس��فه روش��نگری هم دور نمی شود‪.‬‬ ‫هر کدام از س��ینماهای دنیا برای خ��ود مبنایی دارند‪.‬‬ ‫س��ینماگران الم��ان قطعا نگاه فلس��فی تری به جهان‬ ‫هس��تی دارند‪ ،‬چون خاستگاه فالس��فه المان است‪.‬‬ ‫در میان سینماگران فرانس��ه‪ ،‬نگاه به فرم و فرم گرایی‬ ‫نمود دارد و س��اختارهای نمایشی زیباتری را در میان‬ ‫ان فیلمس��ازان می توان دید‪ .‬در میان فیلم های امریکا‬ ‫نیز وجه سرگرم کنندگی و سرگرمی قوی است‪ ،‬مانند‬ ‫فیلم های اسپیلبرگ یا جیمز کامرون‪.‬‬ ‫حاال که بحث به س��ینمای جهان کش��یده‬ ‫شد‪ ،‬از نظر شما نسبت سینمای روشنفکری‬ ‫ایران و جهان چیس��ت؟ ایا معتقد هس��تید‬ ‫که فیلمس��ازان ایران از کش��ورهای غربی‬ ‫الگوب��رداری کرده اند یا س��بک و س��یاق‬ ‫مخصوص به خود را دارند؟‬ ‫‪ l‬الگوب��رداری چه به قصد قبل��ی و چه بدون قصد‬ ‫قبلی‪ ،‬اتفاق افتاده اس��ت؛ مثال می گویند که فیلم های‬ ‫کیمیایی برگرفته از سینمای وسترن است یا فیلم های‬ ‫روش��نفکری مهرجوی��ی مانن��د «پ��ری»‪« ،‬س��ارا» و‬ ‫«هامون» برگرفته از متفکران غربی اس��ت‪ .‬البته از این‬ ‫بین‪ ،‬س��ینماگرانی موفق بوده اند که خوب توانسته اند‬ ‫فیلم ها را با فرهن��گ ایرانی تطبیق دهند و در اقتباس‬ ‫خود خیلی موفق بوده اند‪ .‬به هر حال‪ ،‬تعامل هایی بین‬ ‫س��ینمای روشنفکری ایران و دنیا بوده است؛ ولی اگر‬ ‫ی روشنفکرانه بوده‪ ،‬یعنی به ارزش هایی رسیده و‬ ‫فیلم ‬ ‫م��ا ارزش جدیدی را ب��ه ان اضافه می کنیم و ان فیلم‬ ‫ایرانی به شمار می اید‪ .‬در فیلم هایی مانند «بانو» و «سارا»‬ ‫اقتباس های خوبی انجام شده است و سینماگران موفق‬ ‫ما در این برگردان های ایرانی‪ ،‬موفق بوده اند‪g .‬‬ ‫کتاب ها و چهره ها‬ ‫انتشار نامه حضرت علی (ع) به ‪ 40‬زبان زنده دنیا‬ ‫قصه های نو در نشر افکار‬ ‫«چ��ه س��ینما رفتنی داش��تی‬ ‫یدو؟!» نوش��ته قب��اد اذرایین‪،‬‬ ‫«دنی��ا در اغ��وش من اس��ت»‬ ‫نوشته میثم نبی و «خویش خانه»‬ ‫نوش��ته ایت دولتش��اه‪ ،‬سه اثر‬ ‫داس��تانی ت��ازه هس��تند که در‬ ‫مجموع��ه قصه نو نش��ر افکار‬ ‫زیر نظر محس��ن فرجی به چاپ رسیده اند‪ .‬مجموعه‬ ‫داستان «چه سینما رفتنی داشتی یدو؟!» با ‪ 15‬داستان‬ ‫کوتاه قباد اذرایین همراه اس��ت که در ‪ 89‬صفحه با‬ ‫شمارگان ‪ 1000‬نسخه و قیمت ‪ 3000‬تومان به چاپ‬ ‫رس��یده اس��ت‪ .‬همچنین مجموعه داس��تان «دنیا در‬ ‫اغوش من است» نوشته میثم نبی با هفت داستان در‬ ‫‪ 88‬صفحه و با قیمت ‪ 2500‬تومان انتشار یافته است‪.‬‬ ‫مجموعه داستان «خویش خانه»ی ایت دولتشاهی نیز‬ ‫ش��امل ‪ 16‬داس��تان در ‪ 116‬صفحه ب��ا قیمت ‪3500‬‬ ‫تومان از سوی نشر افکار منتشر شده است‪.‬‬ ‫طنزهای جدیدی از داوود امیریان‬ ‫شعارهای حافظ با تقطیع ازاد‬ ‫هی��وا مس��یح ک��ه از مجموع ه‬ ‫بازخوانی متون کالسیک ایران‪،‬‬ ‫کتاب ه��ای مربوط به «ش��مس‬ ‫تبری��زی» و «خیام» را منتش��ر‬ ‫ک��رده اس��ت‪ ،‬در ادام��ه ای��ن‬ ‫مجموع��ه‪ ،‬یکصد غزل انتقادی‬ ‫حاف��ظ را ب��ا تقطیع��ی ازاد از‬ ‫سوی نشر مثلث عرضه می کند‪ .‬در این اثر که با یک‬ ‫مقدمه مبسوط تحقیقی از خود او همراه است‪ ،‬تقطیع‬ ‫غزل ها بر اس��اس دانش تقطیع ش��عر فارسی و وزن‬ ‫غزل ه��ا ص��ورت گرفته اس��ت‪ .‬همچنی��ن از همین‬ ‫مجموع��ه‪ ،‬کت��اب «ابوالحس��ن خرقانی» از س��وی‬ ‫انتشارات نگاه در دست چاپ است‪ .‬در این گزیده ها‪،‬‬ ‫س��طرها و جمله های��ی ک��ه از لحاظ زبان��ی ویژگی‬ ‫خاصی دارد‪ ،‬انتخاب ش��ده و از انجا که کم تر به انها‬ ‫قلم��رو امنی��ت در حقوق‬ ‫کیفری‬ ‫«قلم��رو امنی��ت در حق��وق‬ ‫کیف��ری» ن��ام کتاب��ی اس��ت‬ ‫نوش��ته دکتر حس��ین اقابابایی‪،‬‬ ‫اس��تادیار دانش��گاه گیالن‪ ،‬که‬ ‫ب��ا دو بخش‪ :‬مباحث مفهوم��ی و چارچوب تحلیلی‬ ‫و مداخل��ه کیف��ری و تضمین امنیت منتش��ر ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬واژه شناس��ی و درامدی به امنیت و سیاست‬ ‫جنای��ی ایدئولوژیک‪ ،‬جرم انگاری‪ ،‬دادرس��ی کیفری‬ ‫عادالن��ه و تعلی��ق حقوق و اعالم حال��ت فوق العاده‬ ‫نی��ز فصل ه��ای مختلف ای��ن کتاب هس��تند که در‬ ‫‪ 380‬صفح��ه ب��ا ش��مارگان ‪ 2500‬نس��خه و قیمت‬ ‫‪ 6000‬تومان از سوی پژوهش��گاه فرهنگ و اندیشه‬ ‫اس�لامی به چاپ رس��یده اس��ت‪ .‬این اث��ر تحقیقی‬ ‫درصدد اس��ت ب��ا تبیین ماهیت امنی��ت‪ ،‬رابطه ان با‬ ‫عناصری نظیر عدال��ت و حریم خصوصی و جایگاه‬ ‫امنیت در سیاس��ت جنایی ایدئولوژیک به حوزه های‬ ‫کارکردی امنیت و سازوکار حقوق کیفری در تضمین‬ ‫امنی��ت در حوزه های ف��ردی‪ ،‬اجتماع��ی‪ ،‬فرهنگی‪،‬‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی و‪ ...‬و فرایند این تضمین بپردازد‪.‬‬ ‫ترجمه نامه حضرت علی (ع) به ‪ 40‬زبان‬ ‫نامه حضرت امیرالمومنین علی‬ ‫علیه الس�لام به مالک اش��تر که‬ ‫دربرگیرنده نکات��ی نغز درباره ‬ ‫شیوه حکومتداری ان حضرت‬ ‫است‪ ،‬توس��ط مرکز ساماندهی‬ ‫ ترجمه و نش��ر معارف اسالمی‬ ‫و عل��وم انس��انی ب��ه ‪ 40‬زبان ‬ ‫ترجمه و منتش��ر می ش��ود‪ .‬همچنین ب��ا تاکید ویژه‬ ‫رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی‪« ،‬صحیفه‬ ‫س��جادیه» حضرت امام س��جاد (ع) نی��ز به ‪ 40‬زبان ‬ ‫ترجمه خواهد شد‪ .‬هم اکنون بررسی شده که این اثر‬ ‫ب��ه چ��ه زبان هایی ترجمه ش��ده تا ب��ا نگاهی به ان‬ ‫ ترجمه ه��ا‪ ،‬بت��وان ترجمه های بهت��ری از این اثر به‬ ‫دس��ت داد‪ .‬اکنون ترجم ه این اثر به زبان های اذری‪،‬‬ ‫بنگالی و فرانس��وی انجام ش��ده و در مراحل چاپ‬ ‫اس��ت‪ .‬در ادامه‪ ،‬این اثر به زبان های دیگر نیز ترجمه‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫رنگ بی رنگ ضیاءالدین ترابی‬ ‫مجموع�� ه ش��عرهای جدی��د ضیاءالدین تراب��ی در‬ ‫مجموعه ای که قرار اس��ت به عنوان کلیات شعرهای‬ ‫این ش��اعر منتشر ش��ود‪ ،‬به چاپ خواهد رسید‪ .‬این‬ ‫کت��اب که ش��امل مجموع��ه ‪ 9‬کتاب این ش��اعر و‬ ‫شعرهای تازه او با نام «رنگ بی رنگ» است‪ ،‬به زودی‬ ‫منتشر خواهد شد‪ .‬ترابی متولد سال ‪ 1322‬در زنجان‬ ‫اس��ت و از دیگر اثارش به کتاب های «ش��کوه قایق»‬ ‫(نقد ش��عر)‪« ،‬چهارپاره و چهارپاره سرایان»‪ ،‬ترجمه ‬ ‫«یکصد ش��عر از یکصد ش��اعر معاصر جهان»‪« ،‬باغ‬ ‫گی�لاس» (ش��عر معاصر چی��ن)‪« ،‬طبل ه��ای غران»‬ ‫میرجالل الدین کزازی و افسانه های دگردیسی‬ ‫کت��اب ت��ازه ای ب��ه قل��م‬ ‫میرجالل الدین کزازی منتش��ر‬ ‫می ش��ود‪ .‬ترجم��ه کت��اب‬ ‫«افس��انه های دگردیسی» اوید‬ ‫ سخنس��رای یونان ‪ -‬یکی از‬‫شاهکارهای ادب کهن اروپایی‬ ‫است که اوید در ان‪ ،‬افسانه های‬ ‫دگردیس��ی را از اس��طوره های یونان��ی و روم��ی ‬ ‫گرداورده و با زبانی ش��ورانگیز و شاعرانه بازنوشته‬ ‫اس��ت‪ .‬این اثر اخیرا از سوی نشر معین عرضه شده‬ ‫است‪ .‬همچنین کتاب های «شهس��وار ارابه»‪« ،‬درباره ‬ ‫طبیعت»‪« ،‬زندگی در بهروزی» و «کوتاهی زندگی» از‬ ‫کزازی در مراحل انتشار به سر می برند‪.‬‬ ‫اثری از ب��رت فراگنر درباره قلمرو زبان فارس��ی به‬ ‫قلم سعید فیروز ابادی منتش��ر می شود‪ .‬کتاب تالیفی‬ ‫فراگنر ک��ه از برگزیدگان جایزه ادب��ی تاریخی بنیاد‬ ‫موقوفات افش��ار اس��ت‪ ،‬اثری در حوزه «قلمرو زبان‬ ‫فارس��ی» اس��ت که نویس��نده در این کتاب از زبان‬ ‫فارس��ی به عنوان دومین زبان قلمرو جهان اسالم یاد‬ ‫می کند و با ارائه ش��واهدی تاریخی به گس��تره نفوذ‬ ‫زبان فارسی در شرق دور و شبه قاره می پردازد‪ .‬او در‬ ‫این کتاب تاکید دارد که بخش عمده ای از اموزه های‬ ‫دین اس�لام بر محمل زبان فارس��ی به سرزمین های‬ ‫اس��یایی می رود‪ .‬همچنین اخیرا با ترجمه این مترجم‬ ‫زب��ان المانی‪ ،‬نخس��تین رمان یوه��ان ولفگانگ فون‬ ‫گوته با عنوان «رنج های ورتر جوان» از س��وی نش��ر‬ ‫جامی انتشار یافته است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫داوود امیری��ان همراه با رم��ان طنز «یگان قاطریزه»‪،‬‬ ‫مجموعه ه��ا ی داس��تان «حل��زون من گم ش��ده» و‬ ‫«خمپاره فاسد» را منتشر می کند‪ .‬رمان طنز او پیش تر‬ ‫قرار بود با نام «گردان رخش رس��تم» منتشر شود که‬ ‫نام ان تغییر یافته اس��ت‪ .‬مجموعه داس��تان «خمپاره‬ ‫فاس��د» نیز که قرار اس��ت توس��ط کنگره س��رداران‬ ‫شهید همدان به چاپ برسد‪ ،‬شامل ‪ 30‬داستان کوتاه‬ ‫طنز برای نوجوانان اس��ت‪ .‬همچنین مجموعه داستان‬ ‫کوتاه دیگری از امیریان از عنوان «پرستوها به النه باز‬ ‫می گردن��د» به نام «حلزون من گم ش��ده» تغییر یافته‬ ‫است‪ .‬این اثر درباره وقایع خرمشهر در زمان سقوط‬ ‫اس��ت و سال اینده در کانون پرورش فکری کودکان‬ ‫و نوجوانان به چاپ می رس��د‪ .‬داوود امیریان س��ال‬ ‫گذشته نیز مجموعه پنج جلدی داستان های طنز دفاع‬ ‫مقدس را با عنوان «ترکش های ولگرد» از سوی نشر‬ ‫شاهد منتشر کرد‪.‬‬ ‫مراجعه می شود‪ ،‬این وجوه مغفول مانده است‪.‬‬ ‫(ش��عر مقاوم��ت افریقا)‪« ،‬رای��ن و زنجیر» (ش��عر‬ ‫مقاوم��ت اروپا)‪« ،‬اه ای دریا» (ش��عر مقاومت اس��یا‬ ‫و اقیانوس��یه)‪« ،‬چقدر خس��ته»‪« ،‬چقدر زخم» (شعر‬ ‫مقاومت امریکا) و تحقیق و نگارش‪« :‬گوهر عش��ق»‬ ‫(مجموعه غدیریه ها) و «س��بزتر از جنگل» (مرگ در‬ ‫شعر پایداری ملل جهان) می توان اشاره کرد‪.‬‬ ‫انی��س اخ��ر همی��ن هفته‬ ‫می اید‬ ‫تازه ترین مجموع ه شعر سیدعلی‬ ‫صالحی با نام «انیس اخر همین‬ ‫هفت��ه می اید» در ‪ 310‬صفحه و‬ ‫ش��مارگان سه هزار نسخه از س��وی انتشارات نگاه به‬ ‫چاپ رس��ید‪ .‬این مجموع��ه در دو بخش کتاب اول‬ ‫و دوم تنظیم ش��ده اس��ت‪ .‬عنوان کت��اب اول هم نام‬ ‫مجموعه شعر و عنوان کتاب دوم «در مسیر بازگشت‬ ‫به کوی می فروشان» اس��ت‪ .‬همچنین مجموعه شعر‬ ‫«سمفونی س��پیده دم» این شاعر اخیرا برای دومین بار‬ ‫از س��وی نشر یادش��ده تجدید چاپ ش��ده است‪ .‬از‬ ‫سویی دیگر‪ ،‬دو مجموعه شعر «رد پای برف تا بلوغ‬ ‫کامل گل س��رخ» از سوی انتشارات نگاه و مجموعه‬ ‫ش��عر «ما نباید بمیری��م‪ ،‬رویاها بی مادر می ش��وند»‬ ‫توس��ط انتش��ارات اگاه در مراحل انتشار قرار دارند‪.‬‬ ‫ای��ن دو مجموعه به همراه «انی��س اخر همین هفته‬ ‫می اید» س��روده های س��یدعلی صالحی در سال های‬ ‫‪ 1384‬تا ‪ 1387‬هستند‪g .‬‬ ‫‪49‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪50‬‬ ‫سوال این است؛‬ ‫‪1‬‬ ‫اخالق بهتر است یا برد؟‬ ‫بهترین جمله را سرمربی‬ ‫گران تیم ملی گفت؛ وقتی‬ ‫تازه به هتل رسیده بود و‬ ‫دید که ورزشگاهی که تا‬ ‫چند دقیقه قبل در ان فوتبال‬ ‫بازی می کنند‪ ،‬تبدیل به‬ ‫رینگ بوکس شده است‪.‬‬ ‫کرش به ترابیان گفت‪:‬‬ ‫«مگر اینها در ابتدای بازی‬ ‫به هم گل نمی دادند‪ ،‬حاال‬ ‫چرا به شدت در حال زدن‬ ‫همهستند‪».‬‬ ‫کمیته انضباطی وارد می شود‬ ‫بعد از این مس��ائل بود که کمیته انضباطی فدراسیون‬ ‫فوتب��ال به می��دان قضاوت برای تنبی��ه خاطیان امد‪.‬‬ ‫قاضی ش��ریفی در همان ابتدا وعده برخورد س��خت‬ ‫داد و در گفت وگوی��ی تاکی��د ک��رد که ب��ا خاطیان‬ ‫برخورد جدی می کند‪ «:‬نباید نسبت به اتفاقات دیدار‬ ‫پرس��پولیس – اس��تیل اذین «تعصب مذموم» داش��ته‬ ‫باش��یم‪ ،‬مس��تندات الزم برای اع�لام رای نهایی این‬ ‫پرونده جمع اوری ش��ده است‪ ».‬وی با تاکید بر اینکه‬ ‫بخش��ی از تخلفات صورت گرفته از سوی بازیکنان‬ ‫چند وجهی اس��ت و باید متناس��ب ب��ا ان به صدور‬ ‫رای بپردازیم‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬دست کمیته انضباطی‬ ‫برای صدور رای بس��ته نیس��ت و اگر فردی مرتکب‬ ‫تخلفی ش��ده باشد که ان تخلف وی را مستحق تنبیه‬ ‫یکس��اله کند‪ ،‬ما به تنبیه تا پایان فصل اکتفا نمی کنیم‪،‬‬ ‫ت��ا جایی که حض��ور بازیکن خاط��ی در فصل بعد‬ ‫و حتی ق��راردادش به مخاطره بیفت��د‪ ».‬رئیس کمیته‬ ‫انضباطی فدراس��یون فوتبال با اش��اره ب��ه اظهارات‬ ‫مسئوالن باش��گاه استیل اذین که صحبت های وی در‬ ‫خصوص دیدار جنجالی پرسپولیس ‪ -‬استیل اذین را‬ ‫به نقد کشیده بودند‪ ،‬گفت‪« :‬اینگونه انتقادات موجب‬ ‫رش��د و تعالی ذه��ن مخاطبان می ش��ود‪.‬بنده هرگز‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫بهترین جمله را س��رمربی گران تیم ملی گفت؛‬ ‫وقتی تازه به هتل رس��یده بود و دید که ورزشگاهی‬ ‫که تا چن��د دقیقه قبل در ان فوتب��ال بازی می کنند‪،‬‬ ‫تبدیل به رینگ بوکس ش��ده و هر کدام از س��فیدها‪،‬‬ ‫قرمزی را مورد ضرب و شتم قرار می داد و بالعکس‪.‬‬ ‫بهترین جمله را او گفت که تازه به فوتبال ایران امده‬ ‫و نمی داند قواعد ماندگاری در این فوتبال چیس��ت‪.‬‬ ‫به ترابیان گفته اس��ت که مگر اینها در ابتدای بازی به‬ ‫هم گل نمی دادند‪ ،‬حاال چرا به ش��دت در حال زدن‬ ‫هم هستند‪.‬‬ ‫پای��ان فوتبال‪ ،‬اغاز مس��ابقه بوکس بود‪ .‬پس از پایان‬ ‫دیدار تیم‏های اس��تیل اذین و پرس��پولیس که به دلیل‬ ‫گل پیروزی بخش سرخپوش��ان با جنجال همراه بود‪،‬‬ ‫یکی از بازیکنان تیم استیل اذین هنگام ورود بازیکنان‬ ‫حری��ف به رختک��ن به طرف انها حمل��ه کرد‪ ،‬اما با‬ ‫وس��اطت به موقع نی��روی انتظامی این موضوع ختم‬ ‫به خیر شد‪.‬‬ ‫ام��ا پایان ای��ن بازی برای حس��ین هدایت��ی‪ ،‬مالک‬ ‫استیل اذین ش��روع یک بازی رس��انه ای جدید بود؛‬ ‫جایی که نه تنها وی حرکت بازیکنان تیم خودش را‬ ‫تقبیح نکرد بلکه در بیانیه ای جنجالی انحالل باشگاه‬ ‫اس��تیل اذین را در انته��ای فص��ل ک��ه تیم های لیگ‬ ‫برای مان��دن و قهرمانی حتی به یک امتیاز تس��اوی‬ ‫چش��م دوخته اند اعالم کرد تا مع��ادالت لیگ به هم‬ ‫بریزد‪.‬‬ ‫او در بیانیه خود نوشته است‪« :‬پیروزی ناجوانمردانه ای‬ ‫که امروز در فوتبال ایران رخ داد را به مسئوالن فوتبال‬ ‫تبری��ک می گویم‪ .‬این برد را با توجه به بحث هایی که‬ ‫چن��د وقت پیش مبنی بر حذف اس��تیل اذین از یکی‬ ‫از ب��زرگان ورزش ش��نیدم تبری��ک می گویم‪ .‬ضمن‬ ‫عذرخواه��ی از م��ردم ش��ریف ایران و کس��انی که‬ ‫ورزش و فوتبال جوانمردانه را دوست دارند از همه‬ ‫کس��انی که در این پنج سال من را همراهی کردند و‬ ‫اعضای هیات مدیره و مدیران باش��گاه و بازیکنان و‬ ‫خبرنگارانی که بدون چشمداشت در کنار ما بودند از‬ ‫این فوتبال خداحافظی می کنم و عطایش را به لقایش‬ ‫می بخش��م و انحالل استیل اذین را اعالم می کنم‪ .‬اگر‬ ‫بتوانم در جاهای دیگر مخصوصا در زمینه اقتصادی‬ ‫و اجتماعی خدمت کنم مثل سرباز جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در خدمت هس��تم‪ .‬از همه حاللیت می خواهم‬ ‫و امیدوارم خدا من را مورد لطف خود قرار دهد‪».‬‬ ‫او در حال��ی در این بیانیه خود را س��رباز جمهوری‬ ‫اس�لامی می داند که حافظه اهال��ی فوتبال به خوبی‬ ‫ب��ه ی��اد دارد که قبال و در ‪ 12‬ش��هریور ‪ 89‬هم او با‬ ‫برش��مردن برخی مسائل ارزش��ی طی بیانیه ای اعالم‬ ‫کرده بود که قصد ندارد در س��ال ‪ 90‬و لیگ دهم به‬ ‫شکل مستقیم تیمداری کند؛ انجا هم این مدیر وعده‬ ‫خدمت در عرصه های غیر ورزشی را داده بود‪.‬‬ ‫ای��ن موض��وع اما باعث نش��د ت��ا کمیت��ه انضباطی‬ ‫فدراس��یون فوتبال عقب نشینی کند؛ جایی که معاون‬ ‫ای��ن کمیته وع��ده برخ��ورد ش��دید داد و عزیزاهلل‬ ‫محمدی‪ ،‬رئیس سازمان لیگ نیز از برخورد به وجود‬ ‫امده در بازی اظهار تاس��ف کرد و رئیس فدراسیون‬ ‫فوتب��ال در م��ورد کناره گی��ری تیم اس��تیل اذین از‬ ‫رقابت های لیگ برتر اظهار داش��ت‪« :‬کار هدایتی در‬ ‫اتخاذ چنین تصمیمی حرفه ای نبود و کسی که تیمی‬ ‫در لیگ برتر شرکت می دهد‪ ،‬باید پایبند قوانین باشد‬ ‫و اجازه ده��د تیمش به فعالیت در مس��ابقات ادامه‬ ‫دهد‪ .‬البته هدایتی عاش��ق فوتبال است و باید با سعه‬ ‫صدر بیشتری تصمیم گیری کند‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه چنین تصمیماتی به ضرر لیگ بوده‬ ‫و می تواند تبعاتی در ‪ AFC‬برای فوتبال ایران داش��ته‬ ‫باشد‪ ،‬افزود‪« :‬من با هدایتی نشستی خواهم داشت و‬ ‫با وی در این خص��وص صحبت می کنم‪ .‬هدایتی از‬ ‫هزینه شخصی در لیگ سرمایه گذاری کرده و تنها تیم‬ ‫خصوصی لیگ اس��ت‪ .‬ما باید کمک کنیم معضالت‬ ‫حل ش��ود‪ ،‬اما اقدام غیر قانونی علی��ه این تیم انجام‬ ‫نشده است‪».‬‬ ‫نکته جال��ب در این جریان به وج��ود امدن فضایی‬ ‫توس��ط برخی از نزدی��کان هدایتی برای بازگش��ت‬ ‫اس��تیل اذین به لیگ برتر بود که گمانه بازی رسانه ای‬ ‫ب��ودن انحالل تیم را تقویت ک��رد‪ .‬یک عضو هیات‬ ‫مدیره باش��گاه استیل اذین با اش��اره به اینکه ما «زر»‬ ‫داریم اما انهایی «زور» دارند که س��رمربی تیم ش��ان‬ ‫را می زنن��د و اب از اب تکان نمی خورد‪،‬گفت‪« :‬اگر‬ ‫بازگش��تمان به صالح فوتبال باشد در صورت تائید‬ ‫هیات مدی��ره احتمال تغییر تصمیم م��ان وجود دارد‪.‬‬ ‫این ی��ک تصمیم جمع��ی بود و تصمیم��ی نبود که‬ ‫ی��ک ش��خص ان را اتخاذ کند‪ ،‬زی��را وقتی ما داریم‬ ‫به صورت ش��خصی در تیم هزین��ه می کنیم به جای‬ ‫اینک��ه از ما حمایت کنند‪ ،‬با این وضعیت داوری ها و‬ ‫بی مهری های بسیار مواجه می شویم‪».‬‬ ‫البته این س��خنان در حالی است که هدایتی به عنوان‬ ‫مالک باشگاه در بیانیه خود سخنی از تصویب انحالل‬ ‫در هی��ات مدی��ره این تیم نکرده ب��ود‪ .‬وی در مورد‬ ‫اینکه عزیز محمدی‪ ،‬رئیس سازمان لیگ تاکید کرد با‬ ‫مس��ئوالن استیل اذین برای ادامه حضور در مسابقات‬ ‫لی��گ مذاکره می کند‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬ایش��ان با بنده‬ ‫صحبت کرده اند و م��ن اعالم کردم هر جا مصلحت‬ ‫مملکت و فوتبالمان باش��د‪ ،‬جانمان را هم می دهیم‪.‬‬ ‫در این شرایط انچه خیر است انجام می دهیم و قطعا‬ ‫اگر مصالح فوتب��ال مملکت ایجاب کند که برگردیم‬ ‫در جلسه هیات مدیره در خصوص ان تصمیم گیری‬ ‫خواهیم کرد و احتمال بازگشت ما وجود دارد‪».‬‬ ‫این عض��و هیات مدیره اما در ادامه س��خنان خود به‬ ‫طعنه با مس��ئوالن فوتبال س��خن گف��ت‪« :‬مصلحت‬ ‫فوتبال این ب��ود خودمان را کنار بکش��یم تا دیگران‬ ‫راحت باشند‪ .‬انها در روزنامه ها ما را «سرد مداران زر‬ ‫و زور» می خوانند‪ ،‬در حالی که ما از هزینه ش��خصی‬ ‫صرف تیم می کنیم نه اینکه بودجه بیت المال را برای‬ ‫تیم هزینه کنیم‪ .‬ایا کار ما اش��تباه است؟ ما زر داریم‬ ‫اما زور را انهایی دارند که لیدرهای باش��گاه سرمربی‬ ‫تیم شان را می زنند و اب از اب تکان نمی خورد‪».‬‬ ‫در این میان صادق درودگر نیز که بعد از سرپرس��تی‬ ‫مش��اوره‪ ،‬مالکیت باش��گاه را در اختی��ار دارد نیز در‬ ‫بس��یاری از گفت وگوهای رس��انه ای خود از تالش‬ ‫برای بازگش��ت این تیم به لیگ سخن گفت و حتی‬ ‫از پیام هایی که میان هدایتی و مس��ئوالن فدراس��یون‬ ‫فوتبال رد و بدل ش��ده اس��ت برای بازگشت اظهار‬ ‫امیدواری کرد‪.‬‬ ‫در این می��ان نیز امی��ر مهریزی ‪ ،‬مدیر عامل پیش��ین‬ ‫باش��گاه اس��تیل اذین ب��ه میدان ام��د و ب��ه انتقاد از‬ ‫رفتاره��ای هدایتی پرداخ��ت‪« :‬هدایتی کاله خودش‬ ‫را قاض��ی کن��د و ببیند چرا اس��تیل اذین به این روز‬ ‫افتاده است‪ .‬من چهار ماه پیش چنین وضعیتی را برای‬ ‫استیل اذین پیش بینی کرده بودم و به خود هدایتی هم‬ ‫گفتم که باید با مردم روراس��ت باشد و حقایق را به‬ ‫همه بگوید‪ .‬نمی توان با سرنوش��ت و تقدیر درافتاد‪.‬‬ ‫انچ��ه خدا بخواهد حتما اتف��اق می افتد و دیدید که‬ ‫بازیکنان بزرگ و مربیان مختلف نیز کاری از دستشان‬ ‫ب��ر نیامد‪ .‬متاس��فانه عل��ی پروین ه��م در این چند‬ ‫وقت مانند یک س��یبل در میان جریان ها قرار گرفت‬ ‫و حیثیت خ��ود را برای اس��تیل اذین گذاش��ت‪ ،‬اما‬ ‫دیدی��د که او نیز در ی��ک مقطع گفت دیگر نمی دانم‬ ‫چ��ه باید ک��رد که اس��تیل اذین از ای��ن وضع خارج‬ ‫ش��ود‪ .‬دیگر بزرگتر از علی پروی��ن که در فوتبالمان‬ ‫نداریم‪ ».‬مدیر عامل پیش��ین استیل اذین در این فصل‬ ‫با اش��اره به ش��خص هدایتی مدعی ش��د‪« :‬وقتی که‬ ‫دس��تمزد بهترین رفیقت را اینگونه بدهی دیگر وای‬ ‫ب��ه حال افراد دیگ��ر‪ .‬هدایتی خ��ودش همه چیز را‬ ‫می داند‪ ،‬ش��اید ادم بتواند به دیگران دروغ بگوید‪ ،‬اما‬ ‫ب��ه دل خودش نمی توان��د دروغ بگوید‪ .‬او باید کاله‬ ‫خ��ود را در این موضوع قاضی کن��د و ببیند که چرا‬ ‫استیل اذین به این روز افتاده است‪».‬‬ ‫‪51‬‬ ‫نمی گویم‪ ،‬نباید بازی جوانمردانه رعایت ش��ود‪ .‬چرا‬ ‫که ای��ن امر یک مبنای اخالق��ی در فوتبال جهان به‬ ‫ش��مار می رود‪ .‬اگر کس��ی بازی جوانمردانه و انچه‬ ‫به عنوان فیرپلی مطرح اس��ت را رعایت نکند ماده ای‬ ‫که بتوانیم براس��اس ان تعیین تنبیه کنیم و برای فرد‬ ‫محرومیت در نظر بگیریم وجود ندارد‪».‬‬ ‫ای��ن موض��وع تا اع�لام ارا ادام��ه داش��ت و مواضع‬ ‫تندی از س��وی فدراس��یون فوتبال گرفته شد تا اینکه‬ ‫کمیته انضباطی در حکمی چند بازیکن پرس��پولیس را‬ ‫محروم کرد‪ .‬بر اس��اس رای کمیت��ه انضباطی؛ ماتیوس‬ ‫الونسو بازیکن استیل اذین دوماه محرومیت از حضور‬ ‫در مسابقات و پرداخت مبلغ ‪ 300‬میلیون ریال جریمه‬ ‫نقدی‪ .‬سوش��ا مکان��ی دروازه ب��ان اس��تیل اذین دوماه‬ ‫محرومیت از حضور در مس��ابقات و مبلغ ‪ 300‬میلیون‬ ‫ریال جریمه نقدی‪ .‬فریدون زندی بازیکن اس��تیل اذین‬ ‫یک جلس��ه محرومیت و پرداخت مبلغ یکصد میلیون‬ ‫ریال جریمه نقدی‪ .‬علی عشوری زاد بازیکن استیل اذین‬ ‫سه جلسه محرومیت از حضور در مسابقات و پرداخت‬ ‫‪ 200‬میلیون ریال جریم��ه نقدی‪ .‬علیرضا نورمحمدی‬ ‫بازیک��ن پرس��پولیس دوماه محرومی��ت از حضور در‬ ‫مسابقات و مبلغ ‪ 150‬میلیون ریال جریمه نقدی‪ .‬رحمان‬ ‫احمدی دروازه بان پرسپولیس یک جلسه محرومیت و‬ ‫پرداخت مبلغ ‪ 100‬میلیون ریال جریمه نقدی‪ .‬اشپیتیم‬ ‫ارف��ی بازیکن پرس��پولیس یک جلس��ه محرومیت و‬ ‫پرداخ��ت ‪ 100‬میلیون ری��ال جریمه نقدی‪ .‬حس��ین‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫اخالق بهتر است یا برد؟‬ ‫مساله مهم این روزهای ما اولویت اخالق بر موفقیت‬ ‫یا بالعکس اس��ت‪ .‬گروهی اصال��ت را برتر از اخالق‬ ‫می دانن��د و معتقدن��د که پاس��خ ناجوانمردان��ه را با‬ ‫ناجوانم��ردی می دهن��د‪ .‬برخی دیگر ک��ه اولویت را‬ ‫به اخ�لاق می دهند از س��یادت رفتارهای اخالقی در‬ ‫ورزش دفاع می کنند‪.‬‬ ‫جدال هفته گذش��ته فوتبال ایران می��ان این دو گروه‬ ‫شکل گرفته بود‪ .‬سئوال اما همچنان باقی است؛ اخالق‬ ‫بهتر است یا برد؟ ‪g‬‬ ‫س��وابق تحصیلی اش و اخالق اش در این کار منظور‬ ‫شود‪ .‬س��خت گیری در گزینش مربیان امری است که‬ ‫باید انجام ش��ود‪ ،‬به ویژه در رده های سنی پایه بیشتر‬ ‫باید نمود داش��ته باشد‪ .‬مربیان در رده های پایه با یک‬ ‫نهال روبه رو هس��تند که باید به درستی ان را پرورش‬ ‫دهند‪ .‬متاس��فانه در حال حاضر مربیانی در لیگ برتر‬ ‫ که باالترین سطح فوتبال ما پس از تیم ملی است ‪-‬‬‫کار می کنند که ده ها مس��اله حواشی انها وجود دارد‪.‬‬ ‫در حال حاضر ممکن اس��ت ی��ک مربی را به دالیلی‬ ‫مح��روم کنند و به دس��ته های پایین تر بفرس��تند‪ .‬اگر‬ ‫فردی برای مربیگری در لیگ برتر غیر موجه تشخیص‬ ‫داده ش��ده‪ ،‬بنابراین ب��رای کار در همه جا غیر موجه‬ ‫اس��ت‪ .‬همان گونه که اگر ف��ردی صالحیت تدریس‬ ‫ندارد‪ ،‬هم در مدرس��ه و هم در دانشگاه نباید تدریس‬ ‫کند‪.‬چیزی که اکنون قابل مشاهده است‪ ،‬نفاق و ریا و‬ ‫تظاهر اس��ت و اثری از روح پهلوانی در فوتبال دیده‬ ‫نمی شود‪.‬‬ ‫البت��ه برخ��ی در این می��ان کورس��ویی از پاکی و‬ ‫س�لامت را دارند‪ ،‬ولی متاسفانه ان قدر نیست که‬ ‫بتوان درباره اش حرف زد‪ .‬گاهی اوقات مس��ائلی‬ ‫وجود دارد که حس می شوند‪ ،‬ولی نمی توان انها را‬ ‫ثابت کرد‪ .‬اوضاع فوتبال ما ش��بیه فیلم های پلیسی‬ ‫ش��ده اس��ت که یک بازرس باید با جست وجوی‬ ‫زی��اد خالف��کار را پیدا کند‪ .‬بای��د بگویم در حال‬ ‫حاضر اوضاع فوتبال ما از این هم بدتر شده است‪.‬‬ ‫ما با یک هزار تو روبه رو هس��تیم که هر چه در ان‬ ‫جلو می رویم با قفل های بیشتری مواجه می شویم‪.‬‬ ‫انها که دم از فوتبال پاک و ناپاک می زنند‪ ،‬خودشان‬ ‫در این فوتبال چه کرده اند که به رش��د فوتبال پاک‬ ‫کمک ش��ود‪ .‬مایلم در پایان از س��رمربی تیم ملی‬ ‫یک س��وال بپرسم؛ ایا شما در فضای فوتبال ایران‬ ‫می توانید کار کنید؟ ‪g‬‬ ‫گزینش مربیان‪ ،‬ضرورت فوتبال بیمار ایران‬ ‫امیر حاج رضایی ‪ /‬کارشناس فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫‪52‬‬ ‫بادامک��ی بازیکن پرس��پولیس توبیخ کتبی ب��ا درج در‬ ‫پرونده و پرداخت مبلغ ‪ 50‬میلیون ریال جریمه نقدی‪.‬‬ ‫قاسم عبدالصمدی مسئول تدارکات تیم پرسپولیس دو‬ ‫جلس��ه محرومیت و پرداخت ‪ 10‬میلیون ریال جریمه‬ ‫نقدی‪.‬‬ ‫این جریمه ه��ا در حالی بود که پای علی دایی نیز به‬ ‫ماجرا کش��یده شد و او با سوش��ا مکانی‪ ،‬دروازه بان‬ ‫اس��تیل اذین به ش��دت برخورد کالم��ی تندی را در‬ ‫رس��انه ها اغاز کردن��د؛ جایی که عل��ی دایی وی را‬ ‫باعث تمام مشکالت این بازی عنوان کرد و در مقابل‬ ‫سوشا مکانی در گفت وگویی گفت که اشتباه می کرده‬ ‫دایی را الگوی خود قرار داده است‪.‬‬ ‫دای��ی با بی��ان اینکه در زم��ان به ثمر رس��یدن گل‬ ‫اس��تیل اذین ه��م از بازیکنان��ش خواس��ته بود روی‬ ‫نف��رات حریف پرس کنند در مورد حرکت بازیکنان‬ ‫تیم پرسپولیس که در دقایق پایانی بدون رعایت بازی‬ ‫جوانمردانه به گل رسیدند‪ ،‬گفت‪« :‬این درس عبرتی‬ ‫بود تا کسانی که می خواهند به صورت ناجوانمردانه‬ ‫امتی��از بگیرند دیگر ب��ه این کارها فک��ر نکنند‪ .‬اگر‬ ‫دروازه بان اس��تیل اذین مصدوم شده بود و توپ را به‬ ‫همین دلیل بیرون زد چرا منتظر نماند تا پزش��ک تیم‬ ‫برای مداوایش به درون زمین بیاید؟!»‬ ‫سرمربی پرسپولیس در این خصوص اضافه کرد‪« :‬اگر‬ ‫دروازه بان اس��تیل اذین مصدوم بود چرا بالفاصله از‬ ‫جایش بلند شد؟ در ان صحنه کسی با این دروازه بان‬ ‫درگیر نشد و او خودش را بدون دلیل به زمین زد‪».‬‬ ‫دایی با بیان اینک��ه در فوتبال ما بازی جوانمردانه را‬ ‫بد تعبیر می کنند‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬اگر بازیکن استیل اذین‬ ‫به لحاظ س�لامت در خطر بود توپ را تقدیم ش��ان‬ ‫می کردی��م اما دروازه بان این تیم پس از گرفتن توپ‬ ‫چندین حرکت نمایش��ی انجام داد و شیرجه زد‪ .‬اگر‬ ‫صدمه دیده بود حق با تیم استیل اذین بود و ما اشتباه‬ ‫ک��رده بودیم اما وی ناجوانمردانه توپ را به اوت زد‬ ‫و بالفاصله بلند شد‪ .‬سوال من این است اگر مصدوم‬ ‫بود چرا زود بلند شد؟»‬ ‫جدا از جدال های کالمی در یک هفته گذشته بر سر‬ ‫دیدار استیل اذین و پرسپولیس حساسیت های موجود‬ ‫می��ان مدیران این دو باش��گاه و اختالفات عمیق این‬ ‫دو شاید اصلی ترین عامل این برخورد ها بوده است‪.‬‬ ‫فوتب��ال ایران بیمار اس��ت و این بیماری به‬ ‫همه جای ان س��رایت کرده است‪ .‬بیماری فوتبال‬ ‫ایران بس��یار پیشرفته است‬ ‫و اگ��ر هر چ��ه س��ریع تر‬ ‫اسیب شناس��ی نشود ممکن‬ ‫است جلوی رشد فوتبال را‬ ‫بگیرد‪ .‬پ��س از جام جهانی‬ ‫‪ 2006‬المان‪ ،‬متوجه ش��دیم‬ ‫تا وقتی وضعیت فرهنگی فوتبال مان حل نش��ود‪،‬‬ ‫نمی توانیم به رش��د فوتبال امید داش��ته باش��یم‪ .‬با‬ ‫رویدادهای اخیر‪ ،‬من به این اعتقاد راسخ تر شده ام‪.‬‬ ‫فرهنگ را نمی توانیم از فوتبال جدا کنیم‪ ،‬تمام این‬ ‫نابسامانی ها که هرهفته در فوتبال ما رخ می دهد به‬ ‫دلی��ل دوری ما از فرهنگ اس��ت‪ .‬هم اکنون کمیته‬ ‫انضباط��ی فدراس��یون فوتبال‪ ،‬یک��ی از فعال ترین‬ ‫کمیته های این فدراس��یون اس��ت که نشانه بسیار‬ ‫بدی اس��ت‪ .‬فعال بودن این کمیت��ه به دلیل همین‬ ‫ناهنجاری های موجود در فوتبال است‪ .‬محرومیت ‬ ‫پش��ت محرومیت و جریمه پش��ت جریمه است‬ ‫ک��ه فوتبال ما را در بر گرفته اس��ت‪ .‬باید فوتبال را‬ ‫اسیب شناسی کنیم‪ .‬شرایط اجتماعی روی اوضاع‬ ‫فوتبال اثرگذار اس��ت‪ ،‬چرا که فوتب��ال هم از متن‬ ‫جامعه به وجود امده اس��ت‪ .‬فوتب��ال ما با کمبود‬ ‫فرهنگ مواجه اس��ت و این کمبود اساس��ی به ان‬ ‫لطمه می زن��د‪ .‬من با توجه به ش��غلم هر هفته در‬ ‫یک ورزشگاه هس��تم و چیزهایی را لمس می کنم‬ ‫که شاید دیگران به راحتی نبینند‪ .‬چندی پیش امار‬ ‫فارغ التحصیالن کالس های درجه ‪ C,B,A‬فوتبال را‬ ‫دیدم که فوق العاد ه زیاد بود‪ .‬متاس��فانه در گزینش‬ ‫مربیان بس��یار اسان گرفته می شود‪ .‬باید دانست که‬ ‫برای مربی شدن تنها مدرک مربیگری کافی نیست‬ ‫و باید جایگاه فرد در اجتماع‪ ،‬میزان خوشنامی او‪،‬‬ ‫دایی و هفته سختی که بر او گذشت‬ ‫‪3‬‬ ‫مبارز تنها‬ ‫حلقه گمشده‬ ‫میان دایی س��تاره و اق��ای گل جهان ت��ا دایی مربی‬ ‫فاصله ای نبود‪ .‬در حقیقت س��تاره نامدار فوتبال ایران‬ ‫همزمان با پایان بازیگری یک باره مربی شد و حتی در‬ ‫اخرین فصل حضورش در میادین عنوان سرمربی سایپا‬ ‫را نیز بر عهده داشت‪ .‬این اتفاق منجر به قهرمانی سایپا‬ ‫در رقابت های لیگ برتر ش��د و دایی تصمیم گرفت‬ ‫بدون فاصله‪ ،‬درس��ت در اخرین روز دنیای بازیگری‬ ‫حرفه ای خودش وارد مربیگری حرفه ای شود‪.‬‬ ‫تو جوی دوستان‬ ‫در جس ‬ ‫منتقدان دایی بر این عقیده هستند که مشکل او در دنیای‬ ‫مربیگری بدسلیقگی در انتخاب بازیکن یا انتخاب بازیکن‬ ‫بر مبنای ارتباطات شخصی است‪.‬‬ ‫بسیاری از کارشناسان و اهالی فوتبال بر این عقیده بودند‬ ‫که دایی در دوره هدایت تیم ملی تنها با توجه به ارتباطات‬ ‫شخصی خودش نسبت به انتخاب بازیکنان اقدام می کند‬ ‫عبور از دایی‬ ‫تردیدی وجود ندارد که مسئوالن باشگاه پرسپولیس‬ ‫و عموم هواداران این باشگاه از عملکرد دایی راضی‬ ‫نیستند‪ .‬ناکامی در مس��ابقات اسیایی‪ ،‬نتایج ضعیف‬ ‫در رقابت ه��ای لی��گ و شکس��ت در ه��ر دو بازی‬ ‫رفت و برگش��ت مقابل اس��تقالل نش��انگر ناکامی‬ ‫ پرسپولیس در این فصل است و گذشته از مشکالت‬ ‫همیش��گی و کلیشه ای این باش��گاه باید پذیرفت که‬ ‫پرسپولیس دایی از نظر فنی و ارائه بازی موفق و قابل‬ ‫قبول همواره مورد انتقاد قرار داش��ته و با این شرایط‬ ‫عرصه بر اسطوره با سابقه و نامدار این باشگاه تنگ تر‬ ‫شده است‪ .‬حبیب کاشانی هم در انتخاب مربی توجه‬ ‫زیادی به ارتباطات ش��خصی خودش نشان می دهد‬ ‫و در همین راس��تا انتخاب استیلی به عنوان جانشین‬ ‫احتمالی دای��ی چندان عجیب نیس��ت؛ مربی ناکام‪،‬‬ ‫جانشین مربی ناکام‪.‬‬ ‫ای��ن اتفاق اما اتفاق تلخ و ضرب��ه بزرگی در زندگی‬ ‫حرف��ه ای دایی به ش��مار م��ی رود‪ .‬او پی��ش از این‬ ‫موقعیت های س��خت و تلخ زی��ادی را تجربه کرده‪،‬‬ ‫اما دومین ناکامی بزرگ در مربیگری پس از شکست‬ ‫مقابل عربستان را نمی تواند به راحتی تحمل کند‪.‬‬ ‫دایی تا اخرین روزهای فص��ل برای دفاع از جایگاه‬ ‫خود و خصوصا وجه��ه و اعتبار حرفه ای اش تالش‬ ‫می کند‪ ،‬خصوصا با توجه به اینکه این س��تاره نامدار‬ ‫فوتبال ایران همواره در س��خت ترین شرایط با اراده‬ ‫بی نظیر خودش به س�لامت از بح��ران عبور کرده و‬ ‫موفقیت های باورنکردنی به دست اورده است‪ .‬با این‬ ‫وجود پروژه عبور از دایی اغاز شده و سرمربی جوان‬ ‫پرسپولیس برای تغییر شرایط بحرانی موجود فرصت‬ ‫زیادی نخواهد داشت‪ .‬او در این مبارزه تنهاست‪ .‬چرا‬ ‫که هرچه از زمان حضورش در پرس��پولیس گذشته‬ ‫میزان اتحادش با مدیران باشگاه کمتر شده است‪g .‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫بازیکن��ان ب��زرگ‪ ،‬مربیان بزرگی نمی ش��وند‪.‬‬ ‫این یک نظریه قابل تامل در دنیای فوتبال اس��ت که‬ ‫پیش از این با ظه��ور کوتاه مدت و ناموفق برخی از‬ ‫ستاره های نامدار فوتبال در دنیای مربیگری تا حدی به‬ ‫اثبات رسیده است‪.‬مارادونا و پله که به عنوان برترین‬ ‫فوتبالیست های تاریخ جهان شناخته می شوند هرگز‬ ‫مربی��ان خوبی نبوده اند‪ .‬حتی بک��ن باوئر‪ ،‬پالتینی و‬ ‫بسیاری دیگر از ستاره های نامدار تاریخ فوتبال جهان‬ ‫نیز نتوانستند افتخارات بزرگ دوران بازیگری خود را‬ ‫روی نیمکت مربیگری کسب کنند‪.‬‬ ‫علی دایی‪ ،‬ستاره و اسطوره نامدار تاریخ فوتبال ایران‬ ‫اما از نگاه کارشناسان و اهالی فوتبال همه شرایط الزم‬ ‫برای موفقیت در دنیای مربیگری را داش��ت؛ دایی با‬ ‫س��ابقه یک دهه حضور در فوتب��ال اروپا‪ ،‬جایگاه و‬ ‫ارتباطات مهم بین المللی‪ ،‬اش��نایی به اخالق و اصول‬ ‫حرفه ای‪ ،‬همچنین س��ابقه کس��ب افتخارات بزرگ‬ ‫داخلی و جهانی و اشنایی به چند زبان خارجی ظاهرا‬ ‫هم��ه مقدمات الزم برای توفیق در دنیای مربیگری را‬ ‫داش��ت‪.‬او که با اراده ای بی بدیل در دوره بازیگری به‬ ‫هرچه می خواست دست یافته بود می توانست الگوی‬ ‫مناس��بی برای تبدیل شدن یک بازیکن ستاره به یک‬ ‫مربی ستاره باشد‪ ،‬اما رویای بزرگ دایی تحقق نیافت‪.‬‬ ‫او که س��تاره زمین چمن ورزشگاه های بزرگ اروپا و‬ ‫اسیا بود هرگز نتوانست روی نیمکت مربیگری در حد‬ ‫و اندازه های شخصیت و نام بزرگ خودش ظاهر شود‪.‬‬ ‫به ط��ور معمول در فوتبال جهان‪ ،‬بازیکنان بزرگ پس از‬ ‫خداحافظ��ی از فوتبال با گذراندن دوره های مربیگری و‬ ‫طی مراح��ل الزم برای ورود به مربیگری حرفه ای اماده‬ ‫می شوند‪ .‬امثال گواردیوال‪ ،‬رایکارد‪ ،‬لئوناردو‪ ،‬لوران بالن‬ ‫و دشام با همین روش از دنیای بازیگری وارد مربیگری‬ ‫شدند‪ ،‬اما دایی چنین فاصله ای را تجربه نکرد و خیلی زود‬ ‫به عنوان سرمربی در سطح اول فوتبال کشور مطرح شد‪.‬‬ ‫موفقی��ت در اولی��ن گام همراه س��ایپا او را قانع کرد که‬ ‫می تواند مربی موفقی باش��د و افتخارات دوره بازیگری‬ ‫را در دنی��ای مربیگری تکرار کند‪ .‬با این وجود برخی از‬ ‫منتق��دان دایی بر این عقیده بودند که دانش او برای اغاز‬ ‫مربیگری حرفه ای کافی نیست و قهرمانی نخست سایپا و‬ ‫دایی در لیگ حرفه ای هم متاثر از حضور لورانت‪ ،‬مربی‬ ‫المانی در ابتدای فصل بوده است‪.‬‬ ‫دایی پس از فصل اول نتوانست قهرمانی نخست را تکرار‬ ‫کند‪ .‬با سایپا در لیگ به توفیقی دست نیافت‪ ،‬در تیم ملی‬ ‫هم نتای��ج خوبی نگرفت و پس از ان در بازگش��ت به‬ ‫فوتبال و حضور در باشگاه پرسپولیس حاال برای کسب‬ ‫سهمیه اسیا و حضور در جمع چهار تیم نخست جدول‬ ‫تالش می کند‪.‬انچه مس��لم است علی دایی که در دوران‬ ‫بازیگری یک س��تاره نامدار و همیشه موفق بود در دوره‬ ‫مربیگری تا کنون نتوانسته باالتر از حد متوسط ظاهر شود‪.‬‬ ‫حلقه گمشده در فاصله میان دایی موفق و دایی متوسط‬ ‫ورود این س��تاره از دنیای بازیگری به مربیگری اس��ت؛‬ ‫جای��ی که دایی برخالف همیش��ه نخواس��ت به قواعد‬ ‫حرفه ای پایبند باش��د و برای تبدیل ش��دن به یک مربی‬ ‫خوب و موفق اندکی صبر داشته باشد‪.‬‬ ‫و بسیاری از بازیکنان شایسته به دلیل ارتباط نامناسب‬ ‫با دایی حق حضور در تیم ملی را از دست داده اند‪.‬‬ ‫در زمان دای��ی ترکیب تیم ملی منحصر به عده ای از‬ ‫بازیکن��ان خاص بود که از نظر منتقدان برخی از انها‬ ‫شایستگی حضور در ترکیب اصلی تیم ملی ایران را‬ ‫نداشتند‪ .‬این اتفاقات در نهایت منجر به ناکامی تیم ملی‬ ‫ایران و برکناری علی دایی شد‪ .‬حضور افشین قطبی‬ ‫ی ترکیب تیم ملی را دگرگون ساخت‪ ،‬اما‬ ‫تا حد زیاد ‬ ‫در نهایت باز هم تیم ملی به جام جهانی صعود نکرد‪.‬‬ ‫لو انتقاالت‬ ‫دایی با این وجود ثابت کرده که در فصل نق ‬ ‫مربی موفقی نیست و انتخاب های درستی برای رفع‬ ‫نق��اط ضعف و تقوی��ت نقاط قوت تیم��ش ندارد‪.‬‬ ‫تیم هایی که او با اختیار کامل ساخته و وارد مسابقات‬ ‫لیگ کرده هرگز تیم های موفق و قدرتمندی نبوده اند‪.‬‬ ‫س��ایپا که فصل اول با مربیگری دایی قهرمان شد‪ ،‬در‬ ‫اغاز فصل توسط لورانت ساخته شده بود و دایی در‬ ‫انتخاب بازیکنان ان تیم نقشی نداشت‪ ،‬اما فصل بعد‬ ‫تغییرات زیادی د ر ترکیب س��ایپا اتفاق افتاد و تیمی‬ ‫ که با تصمیمات دایی س��اخته ش��ده بود‪ ،‬توفیقی در‬ ‫رقابت های لیگ به دس��ت نیاورد‪ .‬پرسپولیس فصل‬ ‫گذشته و این فصل هم شرایط مشابهی دارد‪ .‬دایی در‬ ‫فصل گذشته نتایج بهتری به دست اورده بود‪ ،‬اما در‬ ‫تیم جدیدی که با انتخاب های خاص خود او ش��کل‬ ‫گرفته عملکرد خوبی در این فصل نداشت‪ .‬پرسپولیس‬ ‫دایی به طور مش��خص در خیلی از پست ها با مشکل‬ ‫نبود بازیکن مناسب مواجه است‪ .‬تردیدی وجود ندارد‬ ‫که ارتباطات ش��خصی دایی با برخی از بازیکنان در‬ ‫تصمیمات او تاثیرگ��ذار بوده و او تیم جدیدش را با‬ ‫توجه به همین عالیق و سالیق شخصی ساخته‪ ،‬اما از‬ ‫نظر فنی با مشکالت زیادی مواجه شده است‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫نصیرزاده‪ :‬بازی جوانمردانه را ایرانیزه نکنید‬ ‫کاش دایی به جای تهمت به من‬ ‫حرفم را نقد می کرد‬ ‫‪4‬‬ ‫‪54‬‬ ‫هوشنگ نصیرزاده یکی از کارشناسانی است که اعتقاد دارد در فوتبال ایران ابدا درک‬ ‫تو گوی او با مثلث درباره فوتبال اخالقی‬ ‫درستی درباره بازی جوانمردانه وجود ندارد‪ .‬گف ‬ ‫است‪.‬‬ ‫تعریف شما از بازی جوانمردانه چیست؟‬ ‫‪ l‬ببینی��د‪ ،‬فوتبال یک پدیده اجتماعی اس��ت‪ .‬قواعد‬ ‫خ��اص خ��ودش را دارد‪ .‬در فوتب��ال ای��ران ب��ازی‬ ‫جوانمردانه به ش��کل دیگری تفسیر شده است‪ .‬همه‬ ‫اعتقاد دارند رس��م بازی جوانمردانه این اس��ت که ما‬ ‫ت��وپ را به حری��ف بدهیم‪ .‬در صورت��ی که موضوع‬ ‫ب��ازی جوانمردانه به ان��دازه تنوع درختان یک جنگل‬ ‫ش��کل های مختلفی دارد‪ ،‬اما در همه ج��ای دنیا این‬ ‫تعاریف یکسان است‪.‬‬ ‫ب��ا ای��ن حس��اب نقط��ه مخالفت ش��ما با‬ ‫کارشناسانی چون محمد فنایی چیست؟‬ ‫‪ l‬قرار نیس��ت اهالی فوتبال را نصیحت کنیم‪ .‬وظیفه‬ ‫ما تش��ریح قواعد بازی جوانمردانه است‪ .‬اما متاسفانه‬ ‫در م��ورد اتفاق��ی ک��ه رخ داد خیلی ها س��عی کردند‬ ‫بازی جوانمردانه را به همان ش��کلی که مورد دلخواه‬ ‫خودشان است‪ ،‬تفسیر کنند‪.‬‬ ‫منظورتان را واضح تر می گویید؟‬ ‫‪ l‬کامال روشن است‪ .‬ما می خواهیم بازی جوانمردانه‬ ‫را طبق دلخواه خودمان به دیگران تحمیل کنیم‪ .‬دنبال‬ ‫ایرانی��زه کردن این موضوع هس��تیم‪ .‬مثال به کامپیوتر‬ ‫می گویی��م رایانه‪ .‬به هلی کوپت��ر می گوییم بالگرد‪ .‬این‬ ‫اص��رار را خیلی درک نمی کنم در حالی که در اروپا و‬ ‫در سایر کشورها پسته ایرانی همان پسته تلفظ می شود‪.‬‬ ‫منظورم این است که ما همواره بر خالف اصولی که در‬ ‫همه جای دنیا رایج اس��ت قص��د داریم تلفظ و حتی‬ ‫برداش��ت خودمان را به اف��کار عمومی تحمیل کنیم‪.‬‬ ‫ب��ه همین دلی��ل می گویم می خواهی��م موضوع بازی‬ ‫جوانمردانه را بومی س��ازی کنیم‪ .‬در صورتی که شیوه‬ ‫بازی جوانمردانه روشن است‪.‬‬ ‫در مورد اتفاقی که برای تیم استیل اذین رخ‬ ‫داد‪ ،‬خیلی ها اعتقاد دارند پرس��پولیس بازی‬ ‫جوانمردانه را رعایت کرد‪ .‬قبول ندارید؟‬ ‫‪ l‬شاید این طور باشد که شما می گویید من به عادل‬ ‫فردوس��ی پور ه��م گفتم‪ .‬تاکید کردم ک��ه گزینه بازی‬ ‫ناجوانمردانه رای باالیی خواهد اورد‪.‬‬ ‫اما این دیدگاه شماست‪ .‬نه؟‬ ‫‪ l‬قطعا همین طور اس��ت‪ .‬من قص��د مجادله ندارم‪.‬‬ ‫ادبیات من چیز دیگری است‪ .‬من همواره می خواهم به‬ ‫ش��یوه ای محترمانه نظرم را بیان کنم‪ .‬در مورد صحبت‬ ‫ش��ما هم باید بگویم درس��ت به همین دلیل می گویم‬ ‫ما ش��یوه های ناجوانمردانه را تبلی��غ می کنیم‪ .‬گویا در‬ ‫فوتبال ایران همه چیز به هم ریخته و خیلی از ارزش ها‬ ‫دیگر ارزش نیس��ت‪ .‬معتقدم در فوتبال ایران تخریب‬ ‫و پایین کشیدن حریف شرایط ویژه ای پیدا کرده است‪.‬‬ ‫می خواهیم به هر قیمتی که ش��ده حریف را شکست‬ ‫بدهیم و ان را پایین بکش��یم‪ .‬به نظرم تخریب حریف‬ ‫معنای بازی جوانمردانه نیست‪ .‬شما وقتی باید دست‬ ‫به بازی جوانمردانه بزنی که اتفاقا شرایط عادی بازی‬ ‫برایتان مهم نباشد‪.‬‬ ‫اگر قبول کنیم که سوش��ا مکان��ی در طول نود دقیقه‬ ‫بارها دست به وقت کش��ی زد این دلیل خوبی نیست‬ ‫که بگوییم در ان صحنه معروف که در ثانیه های پایانی‬ ‫رخ داد باز هم به دنبال وقت کشی بود‪.‬‬ ‫ام��ا خیلی ه��ا معتقدن��د او ب��ا ح��رکات‬ ‫ناجوانمردان��ه باره��ا بازیکن��ان حریف و‬ ‫تماشاگران را ازار داد‪.‬‬ ‫‪ l‬من قصد دفاع ندارم‪ .‬اما واقعا این منطقی است که‬ ‫ما یک حرکت ناجوانمردانه را با حرکت ناجوانمردانه‬ ‫دیگری پاسخ بدهیم؟ من این طور فکر نمی کنم‪ .‬شاید‬ ‫دیگران از خیل��ی چیزها بخواهند عبور کنند اما بازی‬ ‫جوانمردانه در ذهن من مفهوم روش��نی دارد‪ .‬مفهومی‬ ‫ ک��ه در ایران یا هر کش��وری در دنیا قواعد روش��ن و‬ ‫مشخصی دارد‪.‬‬ ‫اگر به این حرف ش��ما هم اس��تناد کنیم باز‬ ‫انجام بازی جوانمردانه اجباری نیست‬ ‫‪5‬‬ ‫رئی��س کمیته اموزش فدراس��یون فوتبال‬ ‫درباره اتفاقات دیدار پرس��پولیس و اس��تیل اذین‬ ‫اظهار کرد‪« :‬فوتبال نتیجه گرا چنین اتفاقاتی را هم‬ ‫به دنبال دارد‪».‬‬ ‫ب ه نق��ل از س��ایت رس��می فدراس��یون فوتبال‪،‬‬ ‫محصص درب��اره اتفاق��ات بازی پرس��پولیس و‬ ‫اس��تیل اذین گف��ت‪« :‬قب��ل از اینک��ه در این باره‬ ‫صحبت کنم‪ ،‬دوس��ت دارم خاطره ای از حضورم‬ ‫در امریکا بگویم که بس��یار شبیه اتفاق پیروزی و‬ ‫اس��تیل اذین بود‪ .‬فکر کنم حدود س��ال ‪ 1987‬بود‬ ‫که ب��رای دیدن یک بازی بس��کتبال ‪ NBA‬که در‬ ‫مرحله یک چه��ارم بود‪ ،‬همراه یکی از دوس��تانم‬ ‫به ورزش��گاه رفته بودم‪ .‬بازی بسیار جنجالی شد‬ ‫و حتی درگیری ها به بیرون از ورزش��گاه کش��ید‪.‬‬ ‫زد و خ��ورد انقدر بین بازیکن��ان بلند باال و قوی‬ ‫هیکل دو تیم باال گرفت که فکر کنم محرومیت های‬ ‫س��نگینی برای بازیکنان دو تیم در نظر گرفته شد‪.‬‬ ‫یکی از مربیان ان تیم ها در گفت وگو با رس��انه ها‬ ‫حرف جالبی می زد‪ ،‬می گفت‪« :‬بازی درس��ت مثل‬ ‫یک ظرف اب شده بود که به نقطه جوش رسیده‬ ‫ب��ود‪ ».‬او ادامه داده بود که با توجه به حذفی بودن‬ ‫بازی‪ ،‬فش��ار زیادی روی دو تیم بوده و عالوه بر‬ ‫این فشار‪ ،‬فشار حریف‪ ،‬فشار بازیکنان من تو من‬ ‫و همچنین فشار تماش��اگران‪ ،‬فشار زمان بازی و‬ ‫فش��ار مربی و دیگر عوامل باعث شده تا ان اتفاق‬ ‫بیفتد‪ .‬البته در بس��کتبال تایم اوت وجود دارد و از‬ ‫این فشارها کاسته می شود‪ ،‬اما در فوتبال تایم اوت‬ ‫هم وجود ندارد و بازیکنان در دو ‪ 45‬دقیقه پرفشار‬ ‫درست مثل فشارهایی که برای بسکتبال گفته شد‬ ‫و حتی بیشتر‪ ،‬بازی خواهند کرد‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬این فشارها باعث می شود تا تعادل‬ ‫روحی و روانی از دس��ت برود و چون تعویض ها‬ ‫هم در فوتبال محدود است‪ ،‬این فشارها و تنش ها‬ ‫افزای��ش پیدا می کن��د‪ .‬گرچه ما یک ب��ازی زیبا‬ ‫می بینی��م‪ ،‬اما بعضی اوق��ات درگیری های عجیب‬ ‫و غریب هم اتفاق می افتاد‪ .‬فکر کنم از س��ال های‬ ‫اوایل دهه ‪ 70‬میالدی بود که محدودیت تعویض‬ ‫گذاشته ش��د و قبال فوتبال در تعویض ها درست‬ ‫مثل فوتس��ال بی محدودیت ب��ود و حتی بازیکنی‬ ‫که خارج می شد می توانست داخل زمین شود‪ .‬به‬ ‫همین دلی��ل در ان زمان ش��اهد تنش کمتری در‬ ‫بازی ها بودیم‪».‬‬ ‫محصص با اشاره به اینکه اتفاقات بازی پرسپولیس‬ ‫و اس��تیل اذین ممکن اس��ت در هر بازی حساس‬ ‫دیگری هم بیفتد‪ ،‬گفت‪« :‬بازی های هفته های اخر‬ ‫حساس است‪ .‬پرسپولیس به دنبال عقب نیفتادن از‬ ‫کورس و گرفتن سهمیه اسیایی بود و استیل اذین‬ ‫هم به دنبال اینکه از مهلکه سقوط نجات پیدا کند‪.‬‬ ‫این دو تیم از هم ش��ناخت خوبی داشتند و برای‬ ‫گرفتن امتیاز به می��دان امده بودند و همانطور که‬ ‫گفتم در تمامی ابعاد فش��ار روی بازیکنان دو تیم‬ ‫وج��ود داش��ت و اتفاقات بازی پ��اس – راه اهن‬ ‫تکرار شد‪».‬‬ ‫وی در پایان گفت‪« :‬انجام بازی جوانمردانه اجباری‬ ‫نیست و بستگی به شخصیت و رفتار تیم دارد‪ .‬در‬ ‫بسیاری از بازی های مهم جهان شاهد انجام بازی‬ ‫جوانمردان��ه حتی در حس��اس ترین لحظات هم‬ ‫بوده ایم که نمونه هایش بسیار است‪ .‬به این جهت‬ ‫که فوتبال در کشور دچار نتیجه گرایی شده و شاید‬ ‫در شعار ادعا کنیم که بازی جوانمردانه را رعایت‬ ‫می کنیم‪ ،‬اما در عمل ممکن اس��ت این اتفاق نیفتد‬ ‫و در شرایط مختلف شاهد یک بازی جوانمردانه‬ ‫یا عدم اجرای ان باش��یم‪ .‬به هر جهت انجام بازی‬ ‫جوانمردانه اجباری نیست‪g ».‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫هم م��واردی در فوتبال حرفه ای دنیا وجود‬ ‫دارد ک��ه می گوید در صورت��ی که بازیکن‬ ‫حریف مص��دوم بود ش��ما می توانید توپ‬ ‫را ب��ه نفع حریف به اوت بزنید‪ .‬اما سوش��ا‬ ‫مکانی ان قدر دس��ت به تم��ارض و انجام‬ ‫حرکات عجیب و غریب زد که حریف حتی‬ ‫مصدومی��ت وی را باور نداش��ت‪ .‬این طور‬ ‫نیست؟‬ ‫‪ l‬هر کسی که اناتومی بلد است به خوبی می داند که‬ ‫هر انسانی می تواند بالفاصله در طول چند ثانیه فوت‬ ‫کند‪ .‬به همین دلیل می گویم پرسپولیسی ها باز هم نباید‬ ‫با ان قاطعیت درباره مکانی قضاوت می کردند‪.‬‬ ‫عادل فردوسی پور هم اعتقاد داشت که سوشا‬ ‫مکانی در ان صحنه دست به وقت کشی زد‬ ‫و در طول بازی حرکات ناجوانمردانه ای از‬ ‫خود نشان داد‪.‬‬ ‫‪ l‬م��ن به همی��ن دلیل رودر روی ع��ادل به او انتقاد‬ ‫کردم‪ .‬ف��ردی که می گوید پرسپولیس��ی ها باید در ان‬ ‫صحن��ه توپ را ب��ه حریف می دادند نباید دس��ت به‬ ‫اظهاراتی بزن��د که رای اش را زیر س��وال ببرد‪ .‬عادل‬ ‫گف��ت مکانی با اس��تپ س��ینه و حرکات نمایش��ی‬ ‫حرکات ناجوانمردانه ای از خود نش��ان داده اس��ت‪ .‬با‬ ‫این خط کشی حتما عابدزاده هم حرکات ناجوانمردانه‬ ‫از خود نش��ان می داد که در بازی ایران مقابل استرالیا‬ ‫پشتک می زد و می خندید‪.‬‬ ‫اما عابدزاده در یک ب��ازی ملی این کار را‬ ‫انجام داد‪.‬‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬عادل هم همین مس��اله را گفت‪ .‬به نظرم اگر‬ ‫می گوییم این کار درس��ت اس��ت در هم��ه بازی های‬ ‫فوتبال باید روی حرف خودمان بایستیم و اگر این کار‬ ‫غلط اس��ت باید حرکت عابدزاده را هم محکوم کنیم‪.‬‬ ‫ما در مورد فوتبال و قواعد روشن ان حرف می زنیم نه‬ ‫در مورد افراد و مقتضیات بازی های ملی و باشگاهی‪.‬‬ ‫من برای عادل فردوسی پور احترام خاصی قایلم‪ .‬او از‬ ‫دوستان نزدیک من است‪.‬‬ ‫واقعا تعجب کردم که او این حرکات نمایشی مکانی‬ ‫را ناجوانمردان��ه می دان��د‪ ،‬ام��ا در مورد مس��ابقه پیام‬ ‫کوتاه می گوی��د من اعتقاد دارم پرسپولیس��ی ها بازی‬ ‫جوانمردانه را رعایت نکردند‪.‬‬ ‫اق��ای نصیرزاده! در م��ورد ادعای دایی چه‬ ‫صحبتی دارید؟ او معتقد اس��ت ش��ما یک‬ ‫کارش��ناس بی طرف نیس��تید‪ .‬حت��ی به این‬ ‫موضوع اشاره کرد که شما در مورد خطای‬ ‫هند دروازه بان اس��تقالل با وجود اینکه همه‬ ‫کارشناسان گفته اند او باید مقابل راه اهن از‬ ‫بازی اخراج می شد‪ ،‬طور دیگری اظهار نظر‬ ‫کرده اید و قضاوت جهت داری داشته اید؟‬ ‫‪ l‬ببینید‪ ،‬م��ن در مورد این موض��وع حرف خاصی‬ ‫ندارم‪ .‬به عادل فردوس��ی پور گفتم کاش ان جمالت‬ ‫را از زبانش نمی شنیدم چون من عادل را به عنوان یک‬ ‫دانشمند فوتبالی قبول دارم‪.‬‬ ‫در م��ورد دای��ی ه��م همی��ن موض��وع را می گویم‪.‬‬ ‫اق��ای دایی کاش به جای اینکه در پاس��خ به من ‪80‬‬ ‫درصد خود نصیرزاده را نقد کند پاسخی به اظهار نظر‬ ‫من می داد‪ .‬اما او بیشتر حرف هایش را در مورد شخص‬ ‫من مطرح کرد تا در مورد نظر شخصی ام‪.‬‬ ‫اما این ش��ائبه در مورد شما به وجود امده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ l‬مهم این اس��ت که م��ردم در مورد من چطور فکر‬ ‫می کنند‪ .‬ضم��ن اینکه باید در م��ورد تهمت هایی که‬ ‫دایی نسبت به من مطرح می کند تاکید کنم اقای دایی‬ ‫مردم واقعا توقع ندارند ش��ما تا این حد بدون قاضی‬ ‫به محکمه بروید‪ .‬مردم از ادم های بزرگ توقع شنیدن‬ ‫حرف های بزرگ را دارند‪g .‬‬ ‫مرتضی محصص‪:‬‬ ‫‪55‬‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫‪56‬‬ ‫اهدنا الصراط المستقیم‬ ‫ما می خواهیم زیر افتاب‪ ،‬خانه ای برای ایمان و رستگاری بسازیم‬ ‫داستان استحاله از‬ ‫مبارزه به ترور و خیانت‬ ‫مثلث شماره ‪73‬‬ ‫فی قلوبهم‬ ‫مرض‬ ‫طرح‪ :‬سایت هابیلیان‬ ‫‪57‬‬ ‫اسمان‬ ‫تیتر یک‬ ‫پرونده خیانت‬ ‫‪1‬‬ ‫خیان��ت و ترور‪ ،‬دو واژه ای ک��ه همواره با تاریخ‬ ‫گروهک تروریستی منافقین پیوند نزدیکی دارد‪ ،‬می رود که‬ ‫به پایان کار خود در عراق نزدیک شود‪.‬‬ ‫اغاز این گ��روه ابتدا با انگیزه مبارزه مس��لحانه جوانان‬ ‫مومن و انقالبی با رژیم پهلوی با خیانت های پیاپی برخی‬ ‫اعضای این گروه تبدیل به یک تش��کل مارکسیستی با‬ ‫التقاط های خطرناک اسالم گرایانه شد‪ ،‬به گونه ای که بعدها‬ ‫همین گروه به اصلی ترین دشمن انقالب اسالمی مردم‬ ‫ایران تبدیل شد‪ .‬دشمنی که منجر به شهادت هزاران نفر‬ ‫از پاک ترین انسان های این کشور شد‪ .‬دشمنی که هیچ گاه‬ ‫از یاد و خاطره مردم ایران پاک نخواهد شد و همواره در‬ ‫قلب و ذهن انها باقی خواهد ماند‪.‬‬ ‫فرزندان ناخلف نهضت ازادی‬ ‫در س��ال ‪ ،1344‬دوازده سال پس از کودتای ‪ 28‬مرداد و‬ ‫دو سال پس از قیام پانزده خرداد‪ ،‬سه تن از اعضای سابق‬ ‫جبهه ملی دوم و نهضت ازادی‪ ،‬تصمیم گرفتند در مبارزه‬ ‫علیه رژیم شاه‪ ،‬سازمانی با مشی مسلحانه به وجود اورند‪.‬‬ ‫محمد حنیف‪‎‬نژاد (‪ 26‬س��اله) مهندس کشاورزی‪ ،‬سعید‬ ‫محس��ن (‪ 26‬ساله) مهندس راه و ساختمان و عبدالرضا‬ ‫نیک‪‎‬بین رودس��ری (‪ 23‬س��اله) دانش��جوی ریاضی که‬ ‫تحصیالت دانشگاهی خود را نیمه تمام گذارده بود‪ ،‬هسته‬ ‫اولیه گروه را تش��کیل دادند و یک سال بعد علی‪‎‬اصغر‬ ‫بدیع‪‎‬زادگان (‪ 25‬س��ال) مهندس ش��یمی ب��ه این جمع‬ ‫پیوست‪ .‬این افراد با انکه شخصا مذهبی بودند و نسبت به‬ ‫عقاید و رفتار مذهبی خویش توجه و حساسیت داشتند‬ ‫اما از نظر سیاسی و ایدئولوژیک پرورش‪‎‬یافته جبهه ملی و‬ ‫نهض��ت ازادی بودند‪ .‬مهندس مهدی بازرگان‪ ،‬خود نیز‬ ‫بعدها تاکید کرد که مجاهدی��ن خلق «فرزندان نهضت‬ ‫ازادی» هستند و مبانی فکری و تعلیمات اولیه ان ماخوذ‬ ‫از بحث‪‎‬ها و کتاب های وی و نهضت ازادی بوده است‪.‬‬ ‫مهم‪‎‬ترین جزوه اموزش��ی مجاهدین سیاس��ی با عنوان‬ ‫«مبارزه چیس��ت» به قلم عبدالرضا نیک‪‎‬بین نوش��ته شد‬ ‫که در ان تعالیم مارکسیس��تی بر مفاهیم مذهبی انطباق‬ ‫داده ش��ده بود‪ .‬کتاب «تکامل» به قلم علی میهن‪‎‬دوست‬ ‫‪58‬‬ ‫فی قلوبهم مرض‬ ‫داستان استحاله از مبارزه به ترور و خیانت‬ ‫و کتاب «راه انبیا» به قلم حنیف‪‎‬نژاد نیز به همین س��بک‪،‬‬ ‫مضامین مارکسیستی ب ا ترکیب برخی مفاهیم مذهبی را‬ ‫دربر داشتند‪ .‬همین مساله اولین پایه انحراف تشکیالتی و‬ ‫التقاطی را در این مجموعه پدید اورد‪.‬‬ ‫سازمان بعدها برای جلب حمایت امام خمینی (ره) که در‬ ‫نجف تبعید بود‪ ،‬نماینده‪‎‬ای نزد ایش��ان نیز اعزام کرد که‬ ‫البته با تیزبینی حضرت امام به نتیجه‪‎‬ای نرس��ید‪ .‬ساعت‬ ‫ی��ک و س��ی دقیقه بام��داد روز ‪ 15‬اردیبهش��ت ‪1352‬‬ ‫حادثه ای سرنوشت‪‎‬ساز در تاریخ سازمان مجاهدین خلق‬ ‫به وقوع پیوس��ت‪ .‬تقی ش��هرام‪ ،‬یکی از اعضای زندانی‬ ‫سازمان به اتفاق حسین عزتی کمره ای‪ ،‬زندانی عضو گروه‬ ‫مارکسیستی ستاره س��رخ همراه با ستوان‪‎‬یکم شهربانی‬ ‫امیرحس��ین احمدیان چاش��می‪ ،‬که در زندان س��اری‬ ‫ت می کرد و جذب تقی ش��هرام شده بود‪ ،‬از زندان‬ ‫خدم ‬ ‫جدیدالتاسیس و مدر ‪‎‬ن ساری فرار کردند‪.‬‬ ‫پس از کشته ش��دن رضا رضایی در درگیری با ساواک‪،‬‬ ‫س��ازمان دارای سه شاخه سیاسی‪ ،‬نظامی و کارگری بود‬ ‫که هر یک به ترتیب توسط تقی شهرام‪ ،‬بهرام ارام و مجید‬ ‫شریف واقفی ادار ه می شد‪ .‬تقی شهرام با کمک بهرام ارام‬ ‫و برخی دیگر از کادرهای سازمان کوشید تا سیطره کامل‬ ‫بر تش��کیالت بیابد و برای نجات س��ازمان از دوگانگی‬ ‫ایدئولوژیک اقدام کرد و در این راه پس از تصفیه فیزیکی‬ ‫شریف واقفی و صمدیه لباف‪ ،‬مرکزیت سازمان که رسما‬ ‫مارکسیست شده بودند در جهت تغییر ایدئولوژی سایر‬ ‫اعضا و اعالم رسمی ان‪ ،‬برنامه های خود را پی‪‎‬گرفتند‪.‬‬ ‫در جریان روند مارکسیست شدن اعضای سازمان‪ ،‬حداقل‬ ‫‪ 90‬تن از کادرها و اعضای مسئول سازمان تا پاییز ‪1353‬‬ ‫در داخل و خارج از کشور رسما به ایدئولوژی مارکسیسم‬ ‫گرویدن��د‪ .‬اعالم خصوصی تغییر ایدئولوژی نزد برخی‬ ‫از روحانیون مرتبط با س��ازمان موجب ایجاد موجی از‬ ‫مخالفت در بین مبارزان مذهبی و قطع کمک ها ی مردمی‬ ‫شد‪ .‬اندکی پس از دستگیری‪‎‬های گسترده ای که به دنبال‬ ‫ی وحید افراخته با س��اواک ص��ورت گرفت‪،‬‬ ‫هم��کار ‬ ‫مرکزیت سازمان بیانیه «اعالم مواضع ایدئولوژیک» را در‬ ‫مهرماه ‪ 1354‬منتشر کرد‪.‬‬ ‫محافل مبارزاتی مسلمان‪ ،‬پس از انکه اگاه شدند‪ ،‬اعضا‬ ‫و مرکزیت س��ازمان مدت های مدید بی‪‎‬اعتقادی خود به‬ ‫اسالم و مارکسیست شدنش��ان را مخفی نگه‪‎‬داشت ه و از‬ ‫احساسات پاک اس�لامی انان سوءاستفاده کرده‪‎‬اند‪ ،‬این‬ ‫جریان را ناشی از «نفاق» اعضای سازمان دانستند و انان‬ ‫را «منافق» نامیدند‪ .‬و از همین رو از س��ازمان مجاهدین‬ ‫خلق به «منافقین» تعبی ر می ش��ود‪ .‬از اواخر سال ‪،1355‬‬ ‫دیگر عمال از سازمان جز چند تن نیروی پراکنده و دچار‬ ‫تش��تت و اختالف شده و گریخته به خارج یا منفعل در‬ ‫داخل چیزی باقی نمانده بود‪.‬‬ ‫مواضع سازمان پس از پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫نام سازمان مجاهدین خلق‪ ،‬پس از متالشی شدن سازمان‪،‬‬ ‫اولین بار پس از پیروزی انقالب اس�لامی دوباره مطرح‬ ‫ش��د‪ .‬رجوی و همفکرانش با زرنگی نفرات ازاد شده و‬ ‫اعضای پراکنده گروه را به سرعت جمع و جور کرده و‬ ‫در حقیقت «س��ازمان مجاهدین خلق ایران» را بار دیگر‬ ‫پایه گذاری کردند‪.‬‬ ‫اولین اقدام س��ازمان در اوض��اع پرتالطم روزهای اولیه‬ ‫پیروزی‪ ،‬اشغال محل «بنیاد پهلوی»‪ ،‬ایجاد خانه های تیمی‬ ‫ نیمه مخفی و مخفی در سراسر کشور و جمع‪‎‬اوری اسلحه‬ ‫و مهمات و اختفای انها بود‪ .‬همچنین در سطح وسیعی‬ ‫به جذب نیرو و عضوگی��ری به‪‎‬ویژه از بین نوجوانان و‬ ‫جوانان پرداختند‪ .‬سازمان در ماه های اول پس از پیروزی‬ ‫انقالب از امام خمینی با تعابیری چون «امام مجاهد اعظم»‪،‬‬ ‫«قائد پرافتخار»‪« ،‬مجاه��د اگاه» و‪ ....‬یا د می نمود‪ .‬اما در‬ ‫عمل مواضعی مخالف مواضع ایشان داشت‪.‬‬ ‫البته ای��ن روش منافقان��ه دیری نپایید‪ .‬به وی��ژه پس از‬ ‫انک��ه رهبری روحانیت و موقعیت ان در انقالب تثبیت‬ ‫شد‪ ،‬س��ازمان با شعار مبارزه با «ارتجاع» تمامی نیروهای‬ ‫کارامد و مجرب روحانیت را زیر فشار تهمت و ناسزا و‬ ‫حمله هایناجوانمردانهتبلیغاتیگرفت‪.‬‬ ‫س��ازمان به اتکای اعضا و هوادارانی که پیدا کرده بود و‬ ‫به اتکای سالح ها و مهماتی که در شرایط خاص پس از‬ ‫پیروزی انقالب جمع‪‎‬اوری کرده بودند‪ ،‬مخالفت خود را‬ ‫با نظام جمهوری اسالمی به بهانه ها ی مختلف روز به روز‬ ‫علنی‪‎‬تر و اشکارتر ساخت به‪‎‬ویژه پس از کشف ماجرای‬ ‫جاسوس��ی محمدرضا سعادتی‪ ،‬عضو مرکزیت سازمان‬ ‫و دستگیری وی حین ارائه اطالعات طبقه‪‎‬بندی شده به‬ ‫مامور امنیتی شوروی‪.‬‬ ‫با انتخاب بنی‪‎‬صدر به ریاس��ت جمهوری‪ ،‬سازمان برای‬ ‫تشدید تضاد درونی حاکمیت و مقابله با امام با استفاده از‬ ‫بنی‪‎‬صدر به همکاری نزدیک با او پرداخت‪ .‬بنی‪‎‬صدر نیز‬ ‫که برای حذف یاران امام به نیروی منسجم و تشکیالتی‬ ‫احتیاج داش��ت به انان روی خوش نشان داد‪ .‬در فاصله‬ ‫پیروزی انقالب تا انتخاب اولین رئیس جمهور‪ ،‬یعنی در‬ ‫فاصله کمتر از یک‪‎‬سال در دو انتخابات مجلس خبرگان‬ ‫قانون اساسی و مجلس شورا‪ ،‬کاندیداهای سازمان حتی‬ ‫نفر اول س��ازمان‪ ،‬یعنی مسعود رجوی نتوانستند موفق‬ ‫شوند‪.‬‬ ‫اغاز شورش مسلحانه و ترور‬ ‫در ‪ 27‬خرداد ‪ ،1360‬مجلس ش��ورای اس�لامی به دلیل‬ ‫بی‪‎‬کفایتی ها‪،‬تشنج‪‎‬افرینی هاواقداماتغیرقانونیبنی‪‎‬صدر‬ ‫علیه امام‪ ،‬دولت و مجلس و ناتوانی در اداره امور کشور‪،‬‬ ‫دو فوریت طرح عدم کفایت سیاسی وی را تصویب کرد‪.‬‬ ‫یک روز بعد در ‪ 28‬خرداد ‪ ،60‬س��ازمان مجاهدین خلق‬ ‫«اطالعیه سیاسی ـ نظامی شماره ‪ »25‬خود را صادر کرد‪.‬‬ ‫این اطالعیه اعالم اغاز رسمی شورش مسلحانه علیه نظام‬ ‫جمهوری اسالمی و به تعبیر یک عضو جدا شده سازمان‬ ‫«اعالمیه جنگ تمام عیار با جمهوری اسالمی» بود‪.‬‬ ‫عصر روز ش��نبه ‪ 30‬خرداد ‪ 1360‬عدم کفایت سیاس��ی‬ ‫بنی‪‎‬صدر در مجلس به تصویب رسید‪ .‬در همان لحظات‬ ‫اعضا و هواداران س��ازمان در تهران و چند ش��هر دیگر‬ ‫دست به شورش مسلحانه و ایجاد خشونت در خیابان ها‬ ‫زدند‪ .‬به گزارش خبرگزاری رویتر‪ ،‬تعدادش��ان در تهران‬ ‫س��ه هزار نف��ر ب��ود و تع��دادی اتوب��وس‪ ،‬اتومبیل و‬ ‫موتورس��یکلت متعلق به مردم عادی را که در خیابان ها‬ ‫پارک شده بود به اتش کشیدند و ده ه ا تن از مردم کشته‬ ‫و زخمی شدند‪ .‬درگیری ها ی پراکنده مسلحانه و اقدام به‬ ‫بمب‪‎‬گذاری و زمینه‪‎‬سازی برای ترورهای گسترده توسط‬ ‫سازمان از فردای سی خرداد رسما اغاز شد‪.‬‬ ‫در هفت��م تیرماه ‪ ،1360‬در انفجاری که در دفتر مرکزی‬ ‫حزب جمهوری اسالمی رخ داد‪ ،‬ایت اهلل بهشتی و بیش‬ ‫از ‪72‬تن از مسئوالن نظام به شهادت رسیدند‪ .‬عامل این‬ ‫انفجار‪ ،‬یکی از اعضای نفوذی سازمان به نام محمدرضا‬ ‫کالهی بود‪ .‬با وجودی که ضربه بسیار سهمگین بود و‬ ‫سازمان مجاهدین و شخص بنی‪‎‬صدر و رجوی انتظار‬ ‫داشتند که با این ضربه نظام جمهوری اسالمی به بی‪‎‬ثباتی‬ ‫کامل دچار شود و فرو بپاشد و بیش از یک ماه بنی‪‎‬صدر‬ ‫در کنار سران سازمان مجاهدین خلق در خانه ها ی تیمی ‬ ‫مخف��ی ش��ده و در انتظار ان بود که متعاقب ش��ورش‬ ‫مس��لحانه و ترور س��ران نظام‪ ،‬مردم به حمایت از وی‬ ‫و سازمان مجاهدین به خیابان ها سرازیر شوند و با یک‬ ‫جنبش مردمی حکومت را س��رنگون سازند‪ ،‬اما واکنش‬ ‫گسترده مردم در تظاهرات و اجتماعاتی که در این مدت‬ ‫در دفاع از امام خمینی (ره) و یارانش برگزار می ش��د و‬ ‫اع�لام انزجار گس��ترده مردمی از اقدامات تروریس��تی‬ ‫ائتالف بنی‪‎‬صدر ـ رجوی‪ ،‬تص��ورات اینان را کامال از‬ ‫هم پاشید‪.‬‬ ‫حکومت خیالی در پاریس و بغداد‬ ‫بعدها رجوی در دیدار س��ری ب��ا ژنرال حبّوش‪ ،‬رئیس‬ ‫دستگاه اطالعاتی عراق تاکید کرد‪ ...« :‬هرچند کاخ سفید‬ ‫و کاخ الیزه می دانس��تند‪ .‬با کاخ الیزه هم ارتباط داش��تیم‬ ‫و می دانس��تند چه کس��ی حزب جمه��وری را در ایران‬ ‫منفجر کرد و چه کس��ی عملیات علیه رئیس‪‎‬جمهور و‬ ‫نخست‪‎‬وزیر ایران را انجام داد‪ .‬انها می دانستند و خوب‬ ‫هم می دانستند ولی صفت تروریست هم به ما نزدند‪».‬‬ ‫چهار دوره انقالب‬ ‫ایدئولوژیک از سال ‪ 64‬تا ‪72‬‬ ‫در سازمان رخ داد و هر بار‬ ‫تحت عنوانی رقبا یا مخالفین‬ ‫بالقوه و بالفعل رجوی در‬ ‫داخل سازمان سرکوب و‬ ‫برخی تصفیه فیزیکی یا‬ ‫ناپدید شدند و نمایش ها ی‬ ‫تشکیالتی پر سر و صدایی‬ ‫برپا شد تا موجودیت متزلزل‬ ‫و شکست خورده سازمان نزد‬ ‫هواداران ترمیم شود‬ ‫طی دو س��ال ‪ 1360‬و ‪ 1361‬تعداد ‪ 366‬مورد ترور مردم‬ ‫عادی در استان تهران توسط اعضای سازمان مجاهدین‬ ‫انجام شد‪ 53 .‬درصد از این افراد کارمند نهادهای دولتی‬ ‫بودند که ‪ 36‬درصد انها شاغل در سپاه‪ ،‬ارتش‪ ،‬بسیجی و‬ ‫شهربانی بودند‪ .‬اما سازمان روز به روز زیر ضربات قوای‬ ‫انتظامی و نیروهای مردمی تحلیل می رفت‪ .‬روز ‪ 19‬بهمن‬ ‫‪ ،1360‬خانه تیمی اصلی و مقر مرکزیت سازمان کشف‬ ‫ش��د و در حمله افراد سپاه به انجا‪ ،‬موسی خیابانی‪ ،‬نفر‬ ‫دوم س��ازمان‪ ،‬و اشرف ربیعی‪ ،‬همسر مسعود رجوی و‬ ‫عده دیگری از افراد مرکزیت در درگیری مسلحانه کشته‬ ‫ش��دند‪ .‬با این حادثه تومار موجودیت سازمان در ایران‬ ‫تقریبا درهم پیچیده شد و در سال ‪ 1361‬اندک خانه های‬ ‫تیمی و افراد باقیمانده نیز کشف و دستگیر شدند‪ .‬در پی‬ ‫استقرار تشکیالت مجاهدین خلق در فرانسه‪ ،‬ابوالحسن‬ ‫بنی‪‎‬صدر‪ ،‬رئیس جمهور مخلوع و مسعود رجوی مدتی به‬ ‫همکاری با یکدیگر پرداختند‪ .‬بنی‪‎‬صدر که هنوز خود را‬ ‫رئیس جمهور قانونی می دانست‪ ،‬طی حکمی رجوی را به‬ ‫سمت نخست وزیر شورای مقاومت منصوب کرد‪.‬‬ ‫نظام جمهوری اس�لامی با کس��ب پیروزی های پی در‬ ‫پی نظامی و حمایت گس��ترده مردمی و اتحاد و انسجام‬ ‫داخلی و س��رکوب قاط��ع و موثر ضد انقالب‪ ،‬از جمله‬ ‫نیروهای مجاهدین خلق‪ ،‬به مرحله ای از ثبات رسیده بود‬ ‫که دیگر نمی ش��د وعده سقوط ان و بازگشت به تهران‪،‬‬ ‫ظرف دو‪ ،‬سه ماه اینده را داد‪ .‬پس از مذاکرات مقدماتی‬ ‫رج��وی و طارق عزیز در پاری��س‪ ،‬در ‪ 17‬خرداد ‪1365‬‬ ‫وارد بغداد شد و بالفاصله تشکیالت سازمان نیز به بغداد‬ ‫منتقل شد‪ .‬از این به بعد رجوی و گروهش به طور کامل‬ ‫در اختیار دستگاه اطالعاتی عراق قرارگرفتند و به مجری‬ ‫بی‪‎‬چون و چرای اوامر صدام تبدیل ش��دند‪ .‬اولین اقدام‬ ‫رجوی در بغداد‪ ،‬تشکیل «ارتش ازادی‪‎‬بخش ملی» بود‪ .‬با‬ ‫تمهیدات و وعده و وعیدهای فراوان شماری از اعضا و‬ ‫هواداران و بعضا فریب‪‎‬خوردگان غیرسازمانی وارد بغداد‬ ‫شده و در اردوگاه‪‎‬های موسوم به «اردوگاه اشرف» مستقر‬ ‫ش��دند و در انجا به فراگیری فنون نظامی و جنگ های‬ ‫کالسیکپرداختند‪.‬‬ ‫چه��ار دوره انقالب ایدئولوژیک از س��ال ‪ 64‬تا ‪ 72‬در‬ ‫س��ازمان رخ داد و هر بار تحت عنوانی رقبا یا مخالفین‬ ‫بالقوه و بالفعل رجوی در داخل سازمان سرکوب و برخی‬ ‫تصفیه فیزیکی یا ناپدید شدند و نمایش ها ی تشکیالتی‬ ‫پر س��ر و صدایی برپا ش��د ت��ا موجودی��ت متزلزل و‬ ‫شکس��ت خورده س��ازمان نزد ه��واداران ترمیم و بقای‬ ‫تشکیالت تضمین شود‪« .‬ارتش ازادی‪‎‬بخش ملی» کاری‬ ‫جز چند عملیات ایذایی در مرزها علیه جمهوری اسالمی‬ ‫نتوانس��ت صورت دهد‪ .‬مهمترین و احمقانه ترین اقدام‬ ‫رجوی و ارتش کوچکش «عملیات فروغ جاویدان» بود‪.‬‬ ‫در اخری��ن روزهای جنگ تحمیلی و پس از انکه ایران‬ ‫قطعنام��ه اتش بس را پذیرفت و همزمان با تجاوز رژیم‬ ‫صدام در جنوب و غرب کشور به استثنای هوایی و توپخان ه‬ ‫ارت��ش عراق عده ای از اعضا و هواداران فریب‪‎‬خورده‪ ،‬با‬ ‫تجهیزات و سالح هایی که صدام به انان داده بود سوار بر‬ ‫چند دستگاه نفربر زرهی که ارم ارتش ازادی‪‎‎‬بخش ایران‬ ‫بر انها نقش بس��ته بود‪ ،‬از جاده خسروی ـ قصرشیرین‬ ‫وارد کشور شدند و در جاده اسفالته و با سرعت شروع به‬ ‫پیشروی به سمت تهران نمودند‪.‬‬ ‫اما نیروه��ای نظامی و مردمی ای��ران‪ ،‬در عملیاتی به نام‬ ‫«مرصاد» طی روزهای سوم تا شش مرداد ‪ 67‬این عده را‬ ‫تار و مار کردند‪ .‬عملیات «فروغ جاویدان» شکست خورد‬ ‫و ارتش کوچک مجاهدین پراکنده ش��دند‪ .‬سرنوش��ت‬ ‫شرکت‪‎‬کنندگان در عملیات «فروغ جاویدان»کشته شدن‬ ‫و دستگیری توسط مردم و نیروهای نظامی بود‪ .‬از انجا‬ ‫که مس��عود رجوی از این سرنوشت محتوم کامال اگاه‬ ‫بود ش��ماری از اعضای باسابقه مجاهدین را که احتمال‬ ‫مخالفت شان با وی می رفت‪ ،‬با شرکت دادن انها در این‬ ‫عملیات به کام مرگ فرستاد‪ .‬پس از عملیات مرصاد و اثار‬ ‫ان بر وضعیت سازمان‪ ،‬شمار زیادی از اعضا و وابستگان‬ ‫تشکیالت در عراق و اروپا تالش کردند از سازمان جدا‬ ‫ش��وند ولی با خشونت درون‪‎‬سازمانی مواجه شدند و به‬ ‫روش های مختلف از جمله فرستاده شدن به زندان های‬ ‫مخوف حزب بعث مانند ابوغریب مورد ایذا و ازار قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬تا انجا که بعضی از س��ازمان های حقوق بشری‬ ‫غیردولتی به یاری انان ش��تافتند و برای نجات قربانیان‬ ‫سازمان تالش وسیعی را اغاز کردند‪.‬‬ ‫فرجام وابستگی و خیانت‬ ‫در طول مدت حضور رجوی در عراق‪ ،‬وی با دس��تگاه‬ ‫اطالعاتی عراق همکاری کامل داش��ت‪ .‬پس از س��قوط‬ ‫صدام‪ ،‬در میان انبوه اسناد و مدارکی که به دست مردم افتاد‪،‬‬ ‫فیلم‪‎‬هایی از دیدارهای مکرر مسعود رجوی با بلندپایگان‬ ‫امنیتی رژیم صدام به دست امد‪ .‬این فیلم ها به طور مخفی‬ ‫توسط دستگاه امنیتی عراق گرفته شده بود تا در اینده در‬ ‫لحظه مناسب از ان استفاده کنند‪ .‬بخش ها یی از این فیلم ها ‬ ‫در شبکه های تلویزیونی بین‪‎‬المللی به نمایش درامد و متن‬ ‫کامل مذاکرات رجوی با مقامات امنیتی صدام و دیگران‬ ‫نیز در اروپا به صورت کتاب منتشر شد‪ .‬در سال ‪ 1377‬و‬ ‫با طمع سوءاستفاده از شرایط حاد سیاسی داخل کشور‪،‬‬ ‫موج جدیدی از تخریب و ترور به دس��تور صدام توسط‬ ‫س��ازمان مجاهدین در ایران اغاز شد‪ .‬در ‪ 5‬خرداد سال‬ ‫‪ 77‬بمب‪‎‬گذاری و خمپاره‪‎‬اندازی در س��ه نقطه تهران با‬ ‫عنوان س��راغاز مقاومت مسلحانه انقالبی انجام شد‪ .‬در‬ ‫اول شهریور همان سال سید اسداهلل الجوردی‪ ،‬دادستان‬ ‫اسبق دادگاه ها ی انقالب و رئیس سابق سازمان زندان ها ‬ ‫در حالی که بدون محافظ در بازار تهران مشغول کار بود‬ ‫ی سازمان مجاهدین خلق به‬ ‫توسط د و تروریست اعزام ‬ ‫شهادت رسید‪.‬‬ ‫در ‪ 21‬فروردین ‪ 1378‬طی یک اقدام تروریس��تی دیگر‪،‬‬ ‫سرلشکر صیاد ش��یرازی در حالی که به تنهایی و بدون‬ ‫محافظ عازم محل کار خود بود به شهادت رسید‪.‬‬ ‫بعد از حمله امریکا به عراق‪ ،‬پادگان اشرف‪ ،‬محل استقرار‬ ‫نیروهای س��ازمان مجاهدین امروزه به شدت از سوی‬ ‫سربازان امریکایی حفاظت می شود و عالوه بر این کادر‬ ‫اصلی سازمان نیز تحت حمایت شدید حفاظتی‪ ،‬امنیتی‬ ‫و حمایت های سیاس��ی و لجستیکی امریکا قرار دارد‪.‬‬ ‫سازمان منافقین رسما در عراق به تحت‪‎‬الحمایگی ارتش‬ ‫امریکا درامد و نیروهای انان با توجه به اشنایی با زبان‬ ‫فارسی و فرهنگ مردم مسلمان و و شیعه عراق‪ ،‬خدمات‬ ‫مورد نیاز نیروهای امریکایی را تامین می کنند‪ .‬اما بعد از‬ ‫دو دهه پیوند عمیق و همه جانبه‪ ،‬سرنوشت رژیم صدام‬ ‫و سازمان رجوی‪ ،‬دیگر نمی توان امکان حیات مستقلی‬ ‫برای این گروه از هم پاشیده و متالشی متصور بود‪.‬‬ ‫و حاال پس از دس��ت گرفتن امنیت توسط دولت عراق‪،‬‬ ‫این کشور درصدد بیرون راندن منافقین از عراق است‪g .‬‬ ‫‪59‬‬ ‫خاطرات عزت اهلل شاهی از سازمان منافقین در زندان های شاه‬ ‫‪2‬‬ ‫بدون وضو در زندان نماز می خواندند‬ ‫یک��ی از مبارزینی ک��ه در دوران انقالب زحمات‬ ‫بسیار زیادی کش��ید و توسط ساواک به شدت شکنجه‬ ‫شد‪ ،‬از گروهک منافقین به عنوان کسانی نام می برد که هیچ‬ ‫گاه به ارزش های اسالمی پایبند نبودند‪ .‬عزت اهلل شاهی‪،‬‬ ‫پ��س از ‪ ۱۳۶۳‬از طری��ق رابطه ب��ا هیات های موتلفه‬ ‫فعالی��ت سیاس��ی خ��ود را ش��روع کرد‪ .‬س��پس در‬ ‫پایه گذاری جبهه ازادی بخش ملی ایران و بر هم زدن‬ ‫بازی فوتبال ایران و اسرائیل در ورزشگاه امجدیه (در‬ ‫سال ‪ )۱۳۴۵‬مشارکت نمود‪ .‬او دفتر هواپیمایی اسرائیل‬ ‫(ال ع��ال) را منفجر کرد‪ .‬او که در ادامه به دنبال یافتن‬ ‫جایگاه حقیقی خود در حرکت مس��لحانه و قهرامیز‬ ‫ب��ود‪ ،‬چند صباحی با س��ازمان ح��زب اهلل همکاری و‬ ‫سرانجام به سازمان مجاهدین خلق (منافقین ) پیوست‪.‬‬ ‫او در عملیات های بسیاری چون انفجار بمب در هتل‬ ‫عباس��ی و ترور شعبان جعفری شرکت کرد و باالخره‬ ‫س��اواک او را گرفتار می کن��د‪ .‬پس از همکاری وحید‬ ‫افراخته از سران س��ازمان مجاهدین خلق‪ ،‬ساواک به‬ ‫ی فعالیت های او پی برد و به زندان کمیته مشترک‬ ‫تمام ‬ ‫ضدخرابکاری منتقل شد و مورد بدترین و سخت ترین‬ ‫شکنجه ها (مانند اویزان کردن از نرده‪ ،‬بستن چندماهه‬ ‫به تخت‪ ،‬رفتن به زیر دس��تگاه اپولو و‪ )...‬قرار گرفت‬ ‫به ط��وری که برای پایان بخش��یدن به ای��ن رنج ها و‬ ‫االم‪ ،‬س��ه بار خودکشی کرد‪ .‬او سند زنده ای است که‬ ‫می تواند پشت پرده منافقین را افشا کند‪.‬‬ ‫‪60‬‬ ‫مامورین در خانه روبه روی کارگاه سنگر گرفته بودند‪.‬‬ ‫با دیدن من درنگ نکردند و از شکاف در مرا به رگبار‬ ‫بس��تند‪ .‬سیانور و چند شماره تلفن را که در جیبم بود‬ ‫خوردم تا چیزی به دس��ت ماموری��ن نیفتد‪ .‬در همان‬ ‫لحظه که روی زمین افتاده بودم‪ ،‬دس��ت خود را روی‬ ‫کمرم گذاش��تم و گفتم‪ :‬اگر جلو بیایید نارنجک ها را‬ ‫منفجر خواهم کرد؛ در صورتی که نارنجک همراه من‬ ‫نب��ود‪ .‬با این تهدید‪ ،‬انها دوباره مرا به رگبار بس��تند و‬ ‫این بار دو گلوله دیگر به بدنم اصابت کرد‪ .‬در این میان‬ ‫دختر بچه ای به نام اعظم امیری فر که در کوچه حضور‬ ‫داشت‪ ،‬کشته ش��د و یکی‪ ،‬دو نفر دیگر زخمی شدند‪.‬‬ ‫م��ن بیهوش ش��دم‪ .‬زمانی به هوش امدم که ش��لنگ‬ ‫اب��ی را در گلوی من ک��رده و اب را با فش��ار درون‬ ‫دهان��م می‏ریختن��د تا باال بیاورم و اثر س��یانور از بین‬ ‫ب��رود‪ .‬ان کوچه‪ ،‬باریک و تنگ بود بنابراین ماش��ین‬ ‫نمی‏توانس��ت وارد ان ش��ود‪ .‬مرا تا س��ر کوچه روی‬ ‫زمین کشاندند و داخل ماشین کردند‪ ،‬در حالی که من‬ ‫هم چنان بی هوش و بی حال بودم و چیزی نمی فهمیدم‪.‬‬ ‫ملحف��ه ای روی من انداخته بودن��د‪ .‬گفتم‪ :‬می خواهم‬ ‫نماز بخوانم‪ .‬گفتند‪ :‬بخوان! ابی برای وضو و تیمم در‬ ‫اختیارم نگذاش��تند‪ .‬به همان حالت درازکش بر روی‬ ‫تخت تکبیر گفتم و دو رکعت نماز خواندم‪.‬‬ ‫در هیچ یک از نوشته های سازمان منافقین از روز اول‬ ‫نمی توانید ایده تش��کیل حکومت اسالمی یا حکومت‬ ‫عدل علی (ع) را بیابید‪ .‬مبارزه اینها طبقاتی و تشکیالتی‬ ‫بود و روند ان را در مبارزه با امپریالیس��م می دانستند‪،‬‬ ‫البته این را به بدنه و تش��کیالت نگفتند‪.‬انان به دنبال‬ ‫حکومتی سوسیالیس��تی و جبهه ای بودند و مذهب را‬ ‫امری شخصی می پنداش��تند‪ .‬ورودی های سازمان هم‬ ‫دو دسته بودند‪ ،‬نخست بازاری ها‪ ،‬مذهبی ها‪ ،‬روحانیان‬ ‫و اعض��ای خانواده اینها و دس��ته دیگر روش��نفکران‬ ‫دانشگاهی ‪ .‬در راس سازمان هم دانشجوها بودند یعنی‬ ‫حنیف نژاد‪ ،‬بدیع زادگان و محس��ن‪ ،‬خود دانشجویانی‬ ‫بودند که در محیط دانش��گاهی چپ زده رش��د یافته‬ ‫بودن��د‪ .‬در ان ایام‪ ،‬مبارزه تنها از راه چپ گرایی معنی‬ ‫پی��دا می کرد اما باید اینجا یک حقیقت را تکرار کنم و‬ ‫انکه شورای موسس سازمان شامل اقایان حنیف نژاد‪،‬‬ ‫س��عید محس��ن و اقای عبدی یا نیک بین بود‪ .‬عبدی‬ ‫از ابتدا چپ و مارکسیس��ت بود و بعد از چند س��ال‬ ‫همراهی با مجاهدین به وضعیت دوگانه سازمان ایراد‬ ‫گرفت و ان را نه مذهبی و نه مارکسیس��تی دانس��ت‪.‬‬ ‫او به مرکزیت س��ازمان گفته ب��ود که تمام طرز تفکر‪،‬‬ ‫تحلیل و مس��ائل سازمان مارکسیس��تی است و فقط‬ ‫ظاه��ر مذهبی داریم االن زیربنا و روبنای س��ازمان با‬ ‫هم تناس��ب ندارد‪ .‬من با ای��ن وضع دوگانه نمی توانم‬ ‫کار کنم‪ .‬بنابراین او از س��ال ‪ 49‬از سازمان کنار رفت‪.‬‬ ‫عبدی از تمامی اعضای ان زمان باسوادتر بود و حتی‬ ‫خیلی از جزوات را ایشان می نوشت اما بعد از جدایی‬ ‫حت��ی از او نامی به میان نیامد (او بعدها به دنبال کار و‬ ‫زندگی شخصی خود رفت)‪.‬‬ ‫بعد از ایش��ان اقای بدی��ع زادگان را جایگزین کردند‪.‬‬ ‫دیگر نوش��ته ها و جزوه های اولیه مجاهدین نیز نظیر‬ ‫کتاب��ی که در رابطه با امام حس��ین (ع) بود‪ ،‬خش��م و‬ ‫اعت��راض تع��داد زیادی از روحانیون را س��بب ش��د‬ ‫ام��ا با توجه به روحیه نفاق گونه س��ران این س��ازمان‬ ‫انان در پاس��خ به عدم اش��راف کامل خ��ود بر دین و‬ ‫اس��تفاده از نظرات روحانیون در چاپ های بعد تاکید‬ ‫می کردن��د و به هیچ وجه با اب��راز اعتقاد واقعی خود‬ ‫در مقابل روحانیون جبهه گیری نمی کردند‪ .‬مجاهدین‬ ‫خلق (منافقین) تمام نظریات مارکسیستی نظیر نظریه‬ ‫تکامل‪ ،‬اپارن و انسان از نسل میمون را پذیرفته بودند‬ ‫و کتاب مطالعاتی انها «خرمگس»‪« ،‬انسان چگونه غول‬ ‫شد» از منابع مارکسیستی بود‪ .‬حتی کتاب اقای سحابی‬ ‫را که در ان مس��ائل تکامل از دیدگاه اس�لامی مطرح‬ ‫شده بود نیز قبول نداشتند‪.‬‬ ‫عده ای معتقدند مجاهدین قبل از سال ‪ 50‬سالم بودند‪.‬‬ ‫این افراد یا نمی فهمند و نمی دانند یا انکه عمدا دروغ‬ ‫می گویند؛ چ��را که انها ابراز می داش��تند باید به تمام‬ ‫مس��ائل علمی نگریست و دین علم مبارزه را ندارد که‬ ‫اگر دین علم مبارزه را داش��ت روحانیون خود دست‬ ‫ب��ه اقدام می زدن��د بنابراین علم مب��ارزه‪ ،‬در حکمت‬ ‫مارکسیسم است و این نقطه اغازین انحراف بود‪.‬انان‬ ‫روز به روز فاصله بیش��تری با اسالم می گرفتند‪.‬وقتی‬ ‫نس��بت به س��هم امام و خمس معترض شدند و ابراز‬ ‫می کردند هم اکنون با دادن مالیات و وجود نفت نیازی‬ ‫ب��ه خمس نیس��ت و این موضوع س��اخته و پرداخته‬ ‫اس��ت‪ ،‬این در حالی بود که اینان از همین س��هم امام‬ ‫بسیار ارتزاق شده بودند‪.‬مجاهدین خلق(منافقین) که‬ ‫از ابتدا معتقد بودند اسالم اقتصاد ندارد با امدن ترجمه‬ ‫کتاب اقتصاد اسالمی اثر ایت اهلل محمدباقر صدر دچار‬ ‫مش��کل ش��دند و بنابراین کتاب را بایکوت کردند و‬ ‫حتی در زندان این کتاب را از دسترس عموم دور نگاه‬ ‫داشتند‪.‬انها سال ها قبل از تغییر ایدئولوژی معتقد بودند‬ ‫که ما با کمونیست ها وحدت استراتژیک داریم بنابراین‬ ‫هر چه و هرکس که بر ضد مارکسیسم باشد در جهت‬ ‫امپریالیسم است‪.‬‬ ‫برمبنای این اندیشه کتاب های اقای طباطبایی‪ ،‬مطهری‬ ‫و س��یدقطب ممنوع بود‪ .‬انان س��پس کتاب اقتصاد به‬ ‫زبان س��اده را که خالصه نظری��ه کاپیتال مارکس بود‬ ‫به رش��ته تحریر دراوردند تا از هر جهت بیشتر شبیه‬ ‫مارکسیست ها شوند‪ .‬انها خیلی از ایات قران را ناسخ‬ ‫و منس��وخ می دانس��تند یعنی معتقد بودند هر یک از‬ ‫ای��ات به تط��ور زمان خاصی بوده و ای��ه دیگر ان را‬ ‫نسخ می کند‪.‬‬ ‫ی می دانستند‬ ‫انان امام زمان(عج) را هم نعوذ باهلل غیرعلم ‬ ‫و بود و نبود ان را بی فایده می دانستند یا معتقد بودند‬ ‫امام به معنای پیشواست و بنابراین رهبر هر زمان امام‬ ‫زمان ان عصر اس��ت‪ .‬اینها همه دیدگاه های قبل از ‪50‬‬ ‫اس��ت بنابراین مجاهدین خلق از ابتدا دارای مش��کل‬ ‫عقیدتی بودند‪.‬‬ ‫ش��هید مطهری از ابتدا نس��بت به اینها موضع گیری‬ ‫داشت‪ .‬اقای مطهری اوال اهل مطالعه بود‪ .‬حتی منابع‬ ‫ش��رقی و غربی را هم نقد می کرد‪ .‬به عالوه ایش��ان‬ ‫عواملی هم در س��ازمان داش��تند که جزوه ها را برای‬ ‫ایش��ان می اوردند یا اخبار را به ایش��ان می رساندند‪.‬‬ ‫خود من به خیلی از روحانیون این مسائل را می گفتم‬ ‫اما عده ای می گفتند تو در بین ملیون تفرقه می اندازی‪.‬‬ ‫یک عده س��ال ‪ 50‬و عده دیگر ت��ا ‪ 60‬هم نفهمیدند؛‬ ‫اص�لا بعض��ی حت��ی وجوه��ات مس��لمین را ب��ه‬ ‫کمونیس��ت ها می دادند‪ ،‬حتی وقتی در رابطه با کمک‬ ‫کردن به خانواده زندانیان از امام اس��تفتاء کردند‪ ،‬امام‬ ‫متذکر ش��دند ثلث س��هم امام را به خانواده زندانیان‬ ‫شهید مطهری از ابتدا‬ ‫نسبت به اینها موضع گیری‬ ‫داشت‪ .‬اقای مطهری اوال‬ ‫اهل مطالعه بود‪ .‬حتی منابع‬ ‫شرقی و غربی را هم نقد‬ ‫می کرد‪ .‬به عالوه ایشان‬ ‫عواملی هم در سازمان‬ ‫داشتند که جزوه ها را برای‬ ‫ایشان می اوردند یا اخبار را‬ ‫به ایشان می رساندند‬ ‫مس��لمان بدهی��د‪ .‬ی��ادم هس��ت اقای مطه��ری بعد‬ ‫زن��دان به من گفت موضع گی��ری روحانیون را به من‬ ‫ه��م بگویید‪ .‬ن��گاه کنید ماجرا مثل فتنه اخیر اس��ت‪.‬‬ ‫فتنه گران ابتدا م��ورد حمایت برخی افراد بودند اما با‬ ‫روشدن دستش��ان روز به روز حامیان شان ریزش پیدا‬ ‫کردن��د‪ .‬بنابراین اگر به مردم و جوانان بصیرت بدهند‬ ‫مردم خود به خود از اینها جدا می ش��وند‪ .‬من معتقدم‬ ‫اگر مجاهدین دس��ت به حرکت مس��لحانه نمی زدند‬ ‫ب��ا وجود انکه به قانون اساس��ی رای ن��داده بودند اما‬ ‫حکوم��ت را در نهایت می گرفتند چرا که اینها اکثرا از‬ ‫قشر نوجوان و جوان نیرو جذب کرده بودند‪ .‬نوجوان‬ ‫‪17 ،15‬س��اله از اسالم و سیاست چه برداشتی دارد که‬ ‫حاال بیاید مدرس ها را انتخاب کند؟ اینها رفتارش��ان‬ ‫تحت احساسات بود‪.‬‬ ‫مطرح می شود که تقی شهرام موجب انحراف سازمان‬ ‫شد و مسعود رجوی موجب بازگشت روند سازمان‬ ‫به اسالم شد‪.‬نه این طور نیست‪ .‬اینها از اول بر مبنای‬ ‫اندیشه عبدی چپ بودند‪ .‬تنها بعدها مسعود رجوی‬ ‫با تعدادی از اینها بعد از ضربه شهریور ‪ 50‬طی کرده‬ ‫ب��ود که هم اکنون موقع اعالم عقاید نیس��ت چرا که‬ ‫اگر ما هم اکنون کمونیست بودن را اعالم کنیم ضربه‬ ‫جبران ناپذیری خواهیم خورد‪ .‬به همین علت خیلی ها‬ ‫برای نمایش‪ ،‬بدون وضو در زندان نماز می خواندند‪.‬‬ ‫بنابراین تقی ش��هرام تس��ریع کننده بود نه تاییدکننده‪.‬‬ ‫در زن��دان ان قدر این تقی ش��هرام ح��رف می زد و‬ ‫ادعا می کرد که اس��مش را خودش��ان گذاشته بودند‬ ‫«تق��ی قمپوز»‪ .‬به هر حال ف��رار وی به همراه رئیس‬ ‫زندان مش��کوک بود‪ ،‬وی دارای مطالعات زیادی بود‬ ‫و در جم��ع انان که در بیرون زندان باقی مانده بودند‬ ‫یک سر و گردن بیشتر می فهمید و توانست جوانانی را‬ ‫که در سازمان دین سطحی داشتند به کمونیست شدن ‬ ‫ترغیب کند‪ .‬این بود که مجاهدین خلق مذهب را مثل‬ ‫یک لباس عوض کردند‪ .‬اینها دیگر به شریف واقفی‬ ‫هم رحم نکردند در حالی که او می خواست در قالب‬ ‫اعتق��اد مذهبی خود با انه��ا همکاری کند‪ .‬وی را در‬ ‫نهایت مس��لح کردند‪ .‬البته قبل از ان‪ ،‬مدتی وی را به‬ ‫کارخانه اجرسازی فرس��تادند تا روحیه بورژواطلبی‬ ‫وی تبدیل به کارگری یا پرولتاریایی شود‪.‬‬ ‫برخورده��ا از زن��دان ش��روع ش��د ام��ا ب��ه عل��ت‬ ‫سوءاس��تفاده های ساواک نمی خواس��تیم این تضادها‬ ‫مش��خص شود‪ .‬به هر حال تا ان زمان برخوردها فقط‬ ‫ایدئولوژیک بود‪.‬‬ ‫بع��د از انقالب هم که من در کمیته انقالب اس�لامی‬ ‫مسئول بودم حدود ‪ 200‬تا ‪ 300‬نفر را از مرگ نجات‬ ‫دادم چرا که می دانستم اگر اینها به زندان بروند خراب‬ ‫می شوند و هم اکنون بعضی از افراد در خیابان می ایند‬ ‫و مرا می بوس��ند و می رون��د و می گویند تو جان ما را‬ ‫نجات دادی‪ .‬بیش��تر اینها جوان های ساده بودند‪ .‬اصال‬ ‫م��ن ان زمان می رفت��م پیش اینها در زن��دان‪ .‬وقتی با‬ ‫بعضی از انها دو جلس��ه صحبت می کردیم پش��یمان‬ ‫می ش��دند و گاها می زدند زیر گریه که ما این چیزها‬ ‫را تازه شنیدیم‪.‬‬ ‫ی��ک اعدامی گروهک فرقان را به ی��اد دارم که خیلی‬ ‫اظه��ار ندامت می ک��رد‪ .‬بعد من ب��ا دوندگی موجب‬ ‫ازادی او ش��دم اما باز هم به علت سابقه زندان اجازه‬ ‫تحصیل و خروج از کش��ور را نداش��ت‪ .‬باز هم من با‬ ‫پیگیری اجازه خروج او را از کشور گرفته و هم اکنون‬ ‫وی یک جراح مغز و اعصاب اس��ت که نماز شب اش‬ ‫هم ترک نمی شود و به کشور خدمت می کند‪.‬‬ ‫اینها از ‪ 30‬خرداد به بعد دست به سالح بردند وگرنه‬ ‫قب��ل از ان حتی در روزنامه خود عک��س امام را هم‬ ‫چاپ می کردند و به شدت دنبال مالقات با امام بودند‪.‬‬ ‫اما چون امام س��ابقه مالقات و تفاسیر غلط و التقاطی‬ ‫انان از قران را به یاد داشت تمایلی به مالقات نداشت‪.‬‬ ‫حتی در اخر ان مالقات امام گفت من فهمیدم ش��ما‬ ‫بهتر از من قران را تفس��یر می کنید چرا که ایدئولوژی‬ ‫شما مارکسیس��م به عالوه بسم اهلل است‪ .‬با این وجود‬ ‫خیلی ها می خواستند اینها در انقالب باقی بمانند‪g .‬‬ ‫‪61‬‬ ‫حسن دانایی فر‪ ،‬سفیر ایران در عراق در گفت وگوی اختصاصی با مثلث‪:‬‬ ‫پرونده منافقین در عراق‬ ‫به زودی مختومه می شود‬ ‫سیدفرید موسوی‬ ‫‪3‬‬ ‫حسن دانایی فر‪ ،‬سفیر جمهوری اسالمی ایران در بغداد است‪ .‬او این روزها در کنار‬ ‫مسئولیت هایش در عراق و توسعه روابط میان دو کشور‪ ،‬مشغول رصد اتفاقات اخیر در مورد‬ ‫اردوگاه عراق جدید (پادگان اشرف) است‪ .‬وی در گفت وگوی اختصاصی با هفته نامه مثلث به‬ ‫بررسی و تحلیل رخدادهای اخیر عراق در رابطه با موضوعات منافقین پرداخت‪.‬‬ ‫‪62‬‬ ‫از نظ��ر تاریخی حض��ور منافقین در عراق‬ ‫فرا زو نشیب های زیادی داشته است‪ .‬تحلیل‬ ‫شما از این موضوع چیست؟‬ ‫‪ l‬پرون��ده منافقی��ن به عنوان جریان��ی که از بعد از‬ ‫پیروزی انق�لاب در مقابل جریان عظیم مردمی قرار‬ ‫گرفت و با اتخاذ مش��ی مس��لحانه از قبل از انقالب‬ ‫و ادامه همین روند بع��د از انقالب در مقابل جریان‬ ‫واقعی انقالب ایستاد‪ ،‬باعث خروج انها از ایران شد‬ ‫چرا که مردم این مش��ی را قبول نداشتند و باعث شد‬ ‫تا مردم اینها را از میان جامعه ایرانی به بیرون پرتاب‬ ‫کنن��د‪ .‬بع��د از ورود به عراق‪ ،‬صدام حس��ین انها را‬ ‫ب��ه عنوان س��تون پنجم و مجموع��ه اطالعاتی مورد‬ ‫اس��تفاده قرار داد‪ .‬بعد از این بود که اینها سازماندهی‬ ‫نظام��ی ش��دند و کاره��ای نظامی و اجرای��ی به ان‬ ‫واگذار ش��د و ای��ن گروهک در حمله ب��ه نیروهای‬ ‫مس��لح جمهوری اسالمی ایران و بسیجیان که وظیفه‬ ‫ذات��ی حمایت از مرزه��ای ایران را دارند‪ ،‬ش��رکت‬ ‫کرده و با انها به ش��کل دشمن مقابله می کردند‪ .‬این‬ ‫موضوع باعث ش��د مشکالتی را در مرز با انها داشته‬ ‫باش��یم‪ .‬با پایان یافتن جنگ این افراد به عملیات های‬ ‫خ��ود ادامه دادن��د‪ .‬در دوره محاص��ره صدام پس از‬ ‫حمل��ه به عراق این گروه��ک به عنوان رکن پنجم و‬ ‫مددرس��ان صدام حسین در س��رکوب انتفاضه مردم‬ ‫عراق ش��رکت داش��تند و تعداد زیادی از مردم عراق‬ ‫را در شهرهای مختلف این کشور به قتل رساندند تا‬ ‫جایی که ارتش عراق یک بخش��ی از مناطق عملیاتی‬ ‫خود را برای مقابل��ه با قیام مردم در اختیار انها قرار‬ ‫داد و متاس��فانه این وظیفه را ب��ه خوبی انجام دادند‬ ‫و عالوه بر کش��تن و س��رکوب مردم‪ ،‬عده زیادی را‬ ‫ه��م وادار به کوچ اجباری کردند‪ .‬این روند تا حمله‬ ‫امری��کا به عراق ادامه داش��ت‪ .‬در این حمله اعضای‬ ‫عادی س��ازمان فکر می کردند باید ب��ا امریکا درگیر‬ ‫ش��وند‪ ،‬غافل از اینکه رهبری مجموعه اینچنین فکر‬ ‫نمی کرد و بالفاصله بعد از حضور امریکایی ها خود‬ ‫را با این کش��ور هماهنگ کردند و در نقش س��تون‬ ‫پنجم و س��رکوب برخ��ی از مناطق حاضر ش��دند‪.‬‬ ‫پ��س از خروج عده قابل توجه��ی از امریکایی ها در‬ ‫س��ال گذش��ته از عراق و واگذاری امنیت و مس��ائل‬ ‫داخلی ب��ه عراقی ها‪ ،‬دولت با حض��ور این افراد در‬ ‫ع��راق مخالفت کرد‪ ،‬چرا که اینها یک مجموعه باقی‬ ‫مانده از حزب بعث به ش��مار می رفتند و حضور این‬ ‫گروهک هیچ گونه وجاهت قانونی و مردمی نداشت‪.‬‬ ‫مردم از رهب��ران عراقی در مورد خ��روج این گروه‬ ‫درخواس��ت کمک می کردند‪ ،‬چرا که بخشی از خاک‬ ‫عراق را اش��غال کرده اند و اجازه ورود به این بخش‬ ‫را به خود عراقی ها هم نمی دهند‪.‬‬ ‫این ش��اید مهمترین دلی��ل دولت عراق در‬ ‫اخراج منافقین است‪.‬‬ ‫‪ l‬بل��ه! ای��ن موضوعات منجر به این ش��د که عراق‬ ‫فرمان خروج از خاک عراق را صادر کند‪ ،‬چرا که این‬ ‫افراد تابعیت قانونی نداش��تند و دولت به انها تابعیت‬ ‫نداده بود‪ .‬از سوی دیگر دولت این گروه را یک گروه ‬ ‫تروریس��تی مخل امنیت عراق می دانست و از طرف‬ ‫دیگر اینها یک مجموعه سازمان یافته برای ضربه زدن‬ ‫به یکی از بزرگترین همسایگان عراق یعنی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران بودند و در این زمینه فعالیت هایی انجام‬ ‫می دادن��د‪ .‬این چهار دلیل باعث ش��د تا دولت عراق‬ ‫از ای��ن گروه بخواهد که خاک عراق را ترک کنند اما‬ ‫با مقاومت این افراد مواجه ش��دند و در حال حاضر‬ ‫عراقی ها به دنبال این هستند که به هر وسیله ای و هر‬ ‫شکلی این افراد را از عراق اخراج کنند‪.‬‬ ‫دولت عراق در کابینه خود این موضوع را‬ ‫مص��وب کرد‪ ،‬تحرکات اخیر به همین دلیل‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬همانطور که گفتید‪ ،‬در کابینه دولت عراق در هفته‬ ‫گذش��ته همین تصمیم مصوب شد تا مهلتی چند ماهه‬ ‫به این افراد داده ش��ود تا پایان س��ال جاری میالدی‬ ‫منافقین خاک عراق را ترک کنند‪ ،‬وگرنه به هر ش��یوه‬ ‫و هر طریقی که ش��ده دولت عراق در ان نقطه اعمال‬ ‫حاکمیت خواهد کرد‪.‬‬ ‫یعن��ی ای��ن اراده را در دولت ع��راق برای‬ ‫اخ��راج منافقین از ع��راق می بینید که بعد‬ ‫از این چندماه این اعم��ال حاکمیت انجام‬ ‫شود؟‬ ‫‪ l‬این موضوع مربوط به عملکرد دولت عراق است‪،‬‬ ‫ام��ا انچه دولت عراق رس��ما اعالم ک��رده و مصوبه‬ ‫هیات دولت عراق اس��ت این موضوع است و تعداد‬ ‫قابل توجه��ی از اعضای پارلمان ه��م این موضع را‬ ‫قبول دارند و تخالف ملی عراق اطالعیه داد و از این‬ ‫موضوع حمایت کرد‪ .‬همانط��ور که می دانید تخالف‬ ‫ملی عراق مهمترین و بزرگترین فراکس��یون پارلمان‬ ‫عراق اس��ت که قبل از دولت عراق هم در این زمینه‬ ‫اطالعیه داده ب��ود و این موضوع را در عرصه جامعه‬ ‫عراق مط��رح و اعالم ک��رده بود ک��ه درصورتی که‬ ‫دولت عراق نیازی به همکاری قانونی داش��ته باش��د‬ ‫م��ا به عنوان پارلمان عراق این همکاری را در عرصه‬ ‫قانونگ��ذاری انجام خواهی��م داد‪ .‬در حال حاضر این‬ ‫موضوع در کمیس��یون امنیت مل��ی پارلمان عراق در‬ ‫حال بررس��ی است و فکر می کنم به زودی این اتفاق‬ ‫خواهد افتاد‪.‬‬ ‫با این حال باتوجه به تاریخچه ای که ش��ما‬ ‫از قریب به ‪ 20‬س��ال حض��ور منافقین در‬ ‫عراق و جنایانش��ان اشاره کردید‪ ،‬برخی از‬ ‫گروه ها مثل گروه ایاد عالوی را می بینیم که‬ ‫حامی حضور منافقین در عراق هستند‪.‬‬ ‫‪ l‬به ط��ور طبیع��ی داخ��ل ه��ر کش��وری صداها و‬ ‫نغمه های مختلفی وجود دارد که نش��ان دهنده ارای‬ ‫مختلف است و عراق هم اینچنین است‪ .‬در مقابل این‬ ‫تعدادی که اع�لام می کنند ‪ 51‬نفر از اعضای پارلمان‬ ‫حمای��ت خ��ود را از تصمیم دولت اع�لام کرده اند‪،‬‬ ‫افرادی هم مخالفند‪ .‬با ای��ن حال این افراد هم اذعان‬ ‫دارن��د ما اعمال حاکمیت عراق را تائید می کنیم اما به‬ ‫روش های دیگر‪.‬‬ ‫هی��چ فرد و هی��چ جریانی در عراق ام��روز مخالف‬ ‫اعم��ال حاکمیت ع��راق در تمام نق��اط داخل عراق‬ ‫نیس��ت‪ ،‬ام��ا در تاکتیک و تکنیک این مس��اله با هم‬ ‫اختالف دارند‪ .‬تعدادی که ش��ما به ان اش��اره کردید‬ ‫معتقدن��د برخوردی که هفته گذش��ته و در روزهای‬ ‫اخیر صورت گرفت می توانس��ت اتفاق نیفتد و ما از‬ ‫طری��ق دیگری مطالبات خود را اعالم و اعمال کنیم‪.‬‬ ‫کس��ی موافق اینکه این اف��راد در داخل خاک عراق‬ ‫باشند نیس��ت؛ چرا که اینها پناهنده نیستند‪ ،‬پناهندگی‬ ‫به افراد داده می ش��ود نه سازمان ها و هیچ گاه پناهنده‬ ‫نبودند و در دولت صدام هم پناهندگی نداشتند‪ ،‬پس‬ ‫از نظر قضای��ی حضور این افراد غیرقانونی اس��ت‪.‬‬ ‫کسی مخالف این موضوع نیس��ت بلکه برخی افراد‬ ‫اذعان می کنند ک��ه از راه های دیگری می توان به این‬ ‫هدف رس��ید‪ .‬اما در مقابل تعدادی که ش��ما به انها‬ ‫اش��اره کردید‪ 159 ،‬نف��ر از اعضای پارلمان به عنوان‬ ‫تخال��ف ملی اعالم کردند که منافقین باید از کش��ور‬ ‫خارج شوند‪.‬‬ ‫این گروه اش��اره صریح هم به این موضوع‬ ‫دارند؟‬ ‫‪ l‬شما مصاحبه اقای عالوی را در این چند روز اگر‬ ‫مشاهده کرده باشید‪ ،‬شخص ایشان اعالم کرد که من‬ ‫ان روش را قبول ندارم که برخوردی صورت بگیرد‪،‬‬ ‫اما این حق عراق اس��ت که اعالم کند منافقین عراق‬ ‫ر ا ترک کنند و حق عراق اس��ت که در هر نقطه ای از‬ ‫ممانعت از اعمال حاکمیت‬ ‫عراق توسط منافقین باعث‬ ‫شد تا خیلی از روشنفکران‬ ‫و مردم عادی در عراق‬ ‫احساس کنند بخشی از خاک‬ ‫انها توسط نیروهای خارجی‬ ‫اشغال شده که این منجر‬ ‫به تصمیم دولت عراق برای‬ ‫اخراج منافقین و مصوبه دولت‬ ‫شد‬ ‫خاک خود اعمال حاکمیت کند‪.‬‬ ‫باتوجه به این تفاهم ملی چه مسیری در این‬ ‫چند هفته اخیر رخ داد که منجر به برخورد‬ ‫در اردوگاه اشرف شد؟‬ ‫‪ l‬عراقی ها به دنبال اعم��ال حاکمیت در این منطقه‬ ‫‪ 6×6‬کیلومت��ر و بازدید از انج��ا بودند که اینها اجازه‬ ‫ورود به انها را ندادند‪ .‬خب عراقی ها اعالم کردند که‬ ‫این حق مس��لم ماست که در هر نقطه ای از کشورمان‬ ‫حض��ور پیدا کنی��م‪ ،‬چون از قبل ه��م مناطقی وجود‬ ‫داش��ته که تا قبل از قدرت گیری ارت��ش تحت اداره‬ ‫انها نبوده اس��ت اما االن ارت��ش در تمام عراق حاکم‬ ‫ش��ده و حضور دارد‪ .‬گویا منافقین اصرار می کنند به‬ ‫جلوگیری از ورود انها به اردوگاه اشرف‪ .‬بعد از این‬ ‫مخالف��ت ارتش با نوعی اقتدار ک��ه ویژگی نیروهای‬ ‫ی از سوی منافقین صورت‬ ‫نظامی است‪ ،‬درگیری کالم ‬ ‫گرفت که اینجا خاک ماست و تا پای جان از خاکمان‬ ‫حفاظت می کنیم! این موضوع به ارتش بر می خورد و‬ ‫منجر به مشاجره و درگیری های نظامی می شود‪.‬‬ ‫ای��ن اتفاقات اخی��ر چه تاثیر رس��انه ای و‬ ‫اجتماعی را در عراق به دنبال داشت؟‬ ‫‪ l‬موضوع ممانعت از اعمال حاکمیت عراق توس��ط‬ ‫منافقین باعث ش��د تا خیلی از روش��نفکران و مردم‬ ‫عادی در عراق احس��اس کنند بخش��ی از خاک انها‬ ‫توس��ط نیروهای خارجی اشغال ش��ده و این شرایط‬ ‫خاص��ی را در جامعه عراق به وجود اورد که منجر به‬ ‫تصمی��م دولت عراق برای اخ��راج منافقین و مصوبه‬ ‫دولت ش��د که در ابتدا اش��اره کردم‪ .‬از س��وی دیگر‬ ‫رئیس جمه��ور عراق هم س��فرای اتحادی��ه اروپا را‬ ‫فراخواند و اعالم کرد این گروه از نظر ما تروریس��تی‬ ‫هستند و هیچ حقی برای حضور در کشور ما ندارند و‬ ‫باید سریعا این منطقه ر ا ترک کنند‪ .‬بعد از این حادثه‬ ‫هم شخص رئیس جمهور و هم احزاب و افراد مستقل‬ ‫و روش��نفکران باتوجه به برخوردی که منافقین انجام‬ ‫داده بودند به این نتیجه رس��یدند که این پرونده باید‬ ‫به زودی در عراق مختومه شود‪.‬‬ ‫ای��ران در زمینه اخراج منافقین از عراق چه‬ ‫اقداماتی انجام داده و ش��ما به عنوان س��فیر‬ ‫ای��ران در عراق چه جلس��اتی با مس��ئوالن‬ ‫عراقی داشته اید؟‬ ‫‪ l‬ما ب��ه عنوان جمهوری اس�لامی ای��ران به طرف‬ ‫عراقی و رس��انه ها اعالم کرده ایم که این گروه غیر از‬ ‫حدود ‪ 100‬نفر که پرونده قضایی و شاکی خصوصی‬ ‫دارند مورد عفو هستند و می توانند به کشور برگردند‬ ‫و ب��ه زندگی خود ادامه بدهند‪ .‬مث��ل عده ای که تا به‬ ‫ح��ال امده اند و دارند زندگی می کنن��د که تعداد انها‬ ‫به بیش از ‪ 750‬نفر می رس��د‪ .‬این اف��راد با هماهنگی‬ ‫صلیب س��رخ به ایران امدند و کوچکترین مش��کلی‬ ‫هم برای انها ایجاد نش��ده اس��ت‪ .‬ما اعالم کردیم هر‬ ‫ف��ردی از اردوگاه اش��رف بخواهد به ه��ر نقطه ای از‬ ‫جهان که برود پاس��پورت در اختیارش قرار می دهیم‬ ‫و حتی مبالغی را به بیشتر این افراد کمک کرده ایم‪ .‬در‬ ‫ای��ن مدت تعدادی از این افراد هم به اروپا رفته اند‪ .‬با‬ ‫این حال ما از طرف عراقی خواس��ته ایم که این گروه‬ ‫معارض علیه ایران است و حضور این گروه در عراق‬ ‫خالف حس��ن همجواری و روابط صمیمانه میان دو‬ ‫کشور اس��ت و درخواست خود مبنی بر اخراج سریع‬ ‫منافقین از عراق را اعالم کرده ایم‪ ،‬اما با توجه به پیشینه‬ ‫منافقین‪ ،‬دولت عراق به این موضوع مصرتر است‪.‬‬ ‫ب��ه عقی��د ه برخ��ی از کارشناس��ان‪ ،‬ایران‬ ‫می توانست به لحاظ دیپلماتیک و رسانه ای‬ ‫نقش فعال تری داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬ما به عنوان یک نماینده از دولت خارجی در عراق‬ ‫ب��ا وزارت خارجه عراق و برخی از ش��خصیت های‬ ‫انها صحبت کردیم ولی تصمیم گیری و اقدام در این‬ ‫زمینه به عهده دولت عراق اس��ت و م��ا در این میان‬ ‫وظیفه روش��نگری داریم که برای جناح ها و احزاب‬ ‫جنای��ات این گروه را تبیین کنیم‪ .‬ب��ا این حال عراق‬ ‫کشور مس��تقلی اس��ت و ما به اندازه کافی به دولت‬ ‫عراق توسط نامه های رسمی وزارت خارجه اعتراض‬ ‫خود را اعالم کرده ایم‪.‬‬ ‫برخ��ی از گروه ه��ا در ای��ن س��ال ها برای‬ ‫جدایی نیروهای منافقین از اش��رف تالش‬ ‫کرده اند که برخ��ی از اینها ایرانی و برخی‬ ‫خارجی بوده اند‪ .‬شما چه هماهنگی هایی با‬ ‫این گروه دارید؟‬ ‫‪ l‬بس��یاری از این مجموعه ها با ما در ارتباط هستند‪،‬‬ ‫برخی از اینها شناختی از منافقین دارند و خیلی ها هم‬ ‫شناخت خوبی داش��ته اند‪ .‬ما برای گروه هایی که این‬ ‫ش��ناخت را نداش��ته اند تالش کرده ایم انها را در این‬ ‫زمینه اشنا کنیم و با ارائه جزوات و کتاب هایی انها را‬ ‫با عمق جنایات منافقین اشنا کنیم‪.‬‬ ‫از سوی دیگر گروه های ایرانی را هم حمایت کرده ایم‬ ‫تا در این زمینه اگر توانی دارند و تالش��ی می خواهند‬ ‫انجام دهند این کار را صورت بدهند‪ ،‬اگر نمایشگاهی‬ ‫دارن��د یا م��واردی اینچنینی فضا را ب��رای انها اماده‬ ‫کرده ایم تا ان را برگزار کنند‪.‬‬ ‫در همین زمین��ه چندین نمایش��گاه در عراق برگزار‬ ‫ش��د که گروه های ایران��ی و عراقی با هم انجام دادند‬ ‫و ما هم در حد اس��تطاعت س��ازمانی خودمان انها را‬ ‫حمایت کردیم‪.‬‬ ‫پایان ماجرای منافقین در عراق چه می شود؟‬ ‫‪ l‬فک��ر می کنم دولت عراق تصمیم خود را گرفته و‬ ‫پارلم��ان هم از این تصمی��م حمایت می کند و حادثه‬ ‫اخیر هم باعث ش��د تا این نکته را هم منافقین متوجه‬ ‫بش��وند که دیگر عراق جایی برای انها نیس��ت و هم‬ ‫امریکایی ه��ا متوج��ه بش��وند که این می��زان دفاع و‬ ‫حمایت از اینها مثمر ثمر نیست و اثرات معکوسی در‬ ‫رابطه انها با عراق دارد‪ .‬دولت عراق هم به این نتیجه‬ ‫رسید ه که باید اینها را از عراق خارج کنند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر ساکنان اشرف متوجه شدند که رهبران‬ ‫به انه��ا دروغ گفته ان��د‪ .‬چون تا پی��ش از این اعالم‬ ‫می کردن��د که اگ��ر مالکی رئیس جمهور ش��ود وضع‬ ‫ما بهتر خواهد ش��د یا ارتش عراق هیچ گاه در مقابل‬ ‫ما نخواهد ایس��تاد‪ ،‬اما در این قضیه متوجه شدند که‬ ‫این موض��وع خیلی از واقعیت فاصل��ه دارد‪ .‬ما فکر‬ ‫می کنیم به زودی به بن بست رسیدن سیاسی اکثر اعضا‬ ‫مشخص خواهد شد و همینطور که در ماه های گذشته‬ ‫تعداد قابل توجهی از انها از اردوگاه خارج ش��ده اند‬ ‫به رغم ش��رایط سختی که مسئوالن س��ازمان منافقین‬ ‫اعمال می کنند‪ ،‬عده بیش��تری ای��ن کار را کرده و از‬ ‫اردوگاه خارج شوند‪g .‬‬ ‫‪63‬‬ ‫دبیر کل کانون هابیلیان در دیدار با وزیر دادگستری عراق‬ ‫دبیرکل کانون هابیلیان در گفت و گو با مثلث‪:‬‬ ‫منافقین ‪ 25‬هزار نفر را در عراق کشته اند‬ ‫مصطفیشوقی‬ ‫‪4‬‬ ‫سید محمد جواد هاشمی نژاد‪ ،‬فرزند شهید هاشمی نژاد‪ ،‬کانونی را تشکیل داده غیر دولتی و‬ ‫فرهنگی که به منظور تبیین پروند ه تروریسم در ایران تاسیس شده اند‪ .‬اعضای موسس و اصلی‬ ‫کانون‪ ،‬فرزندان و بستگان درجه یک شهدایی هستند که توسط گروه تروریستی منافقین به‬ ‫شهادت رسیده اند‪ .‬بر این اساس هابیلیان مهمترین اقدام خود را افشاگری و پیگیری حقوقی علیه‬ ‫سازمان منافقین قرار داده است‪ .‬فرزند شهید هاشمی نژاد در گفت وگو با مثلث به برنامه های این‬ ‫کانون و اقدامات صورت گرفته و افشاگری در مورد منافقین می پردازد‪.‬‬ ‫ضرورت تشکیل کانون هابیلیان (شهدای‬ ‫ ترور) از کجا نشات گرفت؟‬ ‫‪ l‬اساس��ا گروه های مردم نهاد تشکیالت ش��ان برای‬ ‫این اس��ت که موضوعاتی که مرتبط با جامعه خاصی‬ ‫می شودرا به صورت فراگیرتر از نهادهای دولتی خارج‬ ‫کنند و بخشی از انها را خود مردم انجام بدهند‪ .‬در سال‬ ‫‪ 1384‬جمعی از فرزندان کسانی که پدران یا اقوامشان‬ ‫به دست س��ازمان منافقین به ش��هادت رسیده بودند‬ ‫کان��ون و جمعیت��ی را ایجاد کردند که با روش��نگری‬ ‫مباحث مربوط به بحث نفاق‪ ،‬گروه های نفاق‪ ،‬گروه های‬ ‫ تروریس��تی و موضوعات اینچنینی به صورت فراگیر‬ ‫اقدام کنند‪ ،‬ضمن اینکه به نوعی تمام مردم کش��ورمان‬ ‫با مصیبت هایی که این گروهک ایجاد کرده اشنا هستند‪.‬‬ ‫این روشنگری شامل پشتیبانان انها نیز می شود‪ .‬در واقع‬ ‫این کانون محلی برای افشای منافقین در مورد اقدامات‬ ‫ضد ملی انهاست که شامل برگزاری نمایشگاه و دیدار با‬ ‫نمایندگان خارجی است‪.‬‬ ‫شما در سایت اطالع رسانی خود نوشته اید‬ ‫«پایگاه اطالع رسانی ‪ 17‬هزار قربانی ترور‬ ‫در ایران»‪ .‬با پیش��ینه ‪ 30‬س��ال ترورهای‬ ‫کور؛ در رابطه با مسائل اخیر چه اقداماتی‬ ‫‪64‬‬ ‫را انجام داده اید؟‬ ‫‪ l‬البته یکی از دالیلی که ما دست به تشکیل این کانون‬ ‫زدیم همین تصور بود که ما با گروهی مواجه هستیم که‬ ‫‪ 30‬سال پیش یکسری اقداماتی را صورت داده‪ .‬این کامال‬ ‫اشتباه است‪.‬‬ ‫اوال انچه باعث ش��د تفکر نفاق ‪ -‬اگر ما این نفاق را در‬ ‫مصداق بارز ان یعنی سازمان منافقین مثال بزنیم ‪ -‬دست‬ ‫به این جنایات در کشورمان بزنند انحرافات فکری بود که‬ ‫در این س��ازمان و گروهک وجود داش��ت‪ .‬از همان ابتدا‬ ‫که چند دانش��جو این سازمان را تش��کیل دادند‪ ،‬با افکار‬ ‫خاص خودشان که مخلوطی بود از برداشت خودشان از‬ ‫اسالم و مارکسیست راهی را پیمودند که انتهای ان مشی‬ ‫دو سر متضاد دارد‪ .‬یعنی گروه و سازمانی را برای مبارزه‬ ‫با امپریالیسم ایجاد کردند‪ ،‬انتهای چنین تفکری معجونی‬ ‫شد که به نوکری امریکا و جنایت و خیانت به ایران ختم‬ ‫شد‪ .‬ما نباید تصور کنیم که یک گروهی وجود داشت در‬ ‫سی سال پیش‪ .‬این سازمان همواره در صدد ضربه زدن به‬ ‫ایران بود‪ .‬سی سال پیش ترورهایی را اغاز کرد که تا سال‬ ‫‪ 1382‬که امریکایی ها به عراق حمله کردند ادامه داشت‪.‬‬ ‫کم و زیاد می شد اما ادامه داشت‪ .‬در اخرین سال ها حدودا‬ ‫در سال ‪ 1382‬امدند با خمپاره مناطق مسکونی تهران را به‬ ‫قصد رعب و وحش��ت هدف گیری کردند‪ .‬ما با گروهی‬ ‫مواجه نیستیم که تنها در دهه ‪ 1360‬اقدامات تروریستی‬ ‫انجام دادند‪.‬‬ ‫همانطور که می گویید اقدامات این سازمان‬ ‫نش��ان دهنده حرکت مس��تمر این س��ازمان‬ ‫ تروریستی است‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬همانطور که عرض کردم ما کامال با گروهی مواجه‬ ‫هستیم که در سایه حمایت هایی است که کشورهای غربی‬ ‫به خصوص کش��ور امریکا از اینها انجام داده و مجموعه‬ ‫بلوک غرب فضای مناسبی برای حضور و ساپورت مالی‬ ‫و انجام تدارکات انها مهیا کرده است‪ .‬در اختیار قرار دادن‬ ‫رسانه ها و امکان حضور و ارتباط مستمر با دولتمردان و‬ ‫پارلمان های کشورهای مختلف اروپایی همه را برای اینها‬ ‫در طول این سی سال فراهم کردند که این سازمان توانسته‬ ‫تا به امروز ادامه حیات بدهد وگرنه در ابتدای کار به دست‬ ‫ملت ایران به نابودی س��پرده می ش��د و باید در تاریخ به‬ ‫دنبال چنین نامی می گشتیم‪ .‬به هرحال کشورهای غربی‬ ‫عامل انجام جنایات تروریستی در کشور مان بودند‪ .‬بعد از‬ ‫انقالب اسالمی تا به امروز این جنایات را تحت عناوین‬ ‫مختلف انجام می دادند‪ .‬س��ازمان منافقین تا قبل از حمله‬ ‫کشور عراق کامال ترورها را به طور مستمر و هدفمند در‬ ‫مناطق مختلف انجام می داد‪ .‬منتها بعد از حمله امریکا به‬ ‫عراق نوع کاربری این سازمان متفاوت شد‪ .‬اینکه در ظاهر‬ ‫این سازمان مساله ای به نام ترور رابخواهد برعهده بگیرد‬ ‫در کار نب��ود اما از همه گروه های تروریس��تی که بعد از‬ ‫حمله امریکا به کشور عراق اعمال تروریستی در کشور‬ ‫ما انجام دادند اس��ناد و مدارک متع��ددی وجود دارد که‬ ‫سازمان مجاهدین به انها پشتیبانی فکری و اطالعاتی و‬ ‫حتی اموزش های نظامی می داده‪ .‬حتی کشورهای غربی‬ ‫اذعان داشتند که اینها دست به اعمال تروریستی زده اند‪.‬‬ ‫تحلیل ش��ما از اینکه بعد از ‪ 8‬س��ال دولت‬ ‫عراق به وظیفه قانون��ی و تاریخی خودش‬ ‫عمل می کند‪ ،‬چیست؟‬ ‫تا سال ‪ 1385‬حدود‬ ‫‪ 16‬هزار و ‪ 400‬نفر به‬ ‫دست سازمان ها و گروه های‬ ‫ تروریستی در کشورمان‬ ‫به شهادت رسیدند‪ .‬از این‬ ‫‪ 16400‬نفر حدود ‪ 12‬هزار‬ ‫نفر فقط به دست سازمان‬ ‫منافقین به شهادت رسیدند‬ ‫و از سال ‪ 1385‬شهدای‬ ‫ ترور به حدود ‪ 17‬هزار نفر‬ ‫رسیده است‬ ‫‪ l‬کش��ور عراق البته یک کشور اش��غال شده توسط‬ ‫امریکایی هاس��ت و نمی توانیم بگوییم ما با یک دولت‬ ‫عراقی مواجه هستیم‪ .‬سازمان منافقین به موازات اینکه‬ ‫دول��ت عراق گام به گام جلوتر امده و ریش��ه های ان‬ ‫بیشتر تثبیت شده و بیشتر حضور پیدا کرده و پررنگ تر‬ ‫ش��ده به همان نسبت هم ما شاهد این هستیم که حلقه‬ ‫محاصره س��ازمان منافقین در عراق تنگ تر ش��ده و ما‬ ‫ای��ن اجرای وع��ده دولتمردان عراقی ک��ه عراق جای‬ ‫حضور س��ازمان منافقین نیست را بیش��تر می بینیم‪ .‬از‬ ‫سال گذشته که کش��ور امریکا مسائل امنیت داخلی را‬ ‫به دولتم��ردان عراقی واگذار کرده است‪،‬ش��اهد ایجاد‬ ‫محاصره پادگان انها هس��تیم و شاهد این هستیم که در‬ ‫کنار این مساله پرونده های حقوقی تشکیل شده و مردم‬ ‫مطالبات خودشان را پیگیری می کنند‪ .‬کسانی که از انها‬ ‫لطماتی دیده بودند به خص��وص اهالی اطراف پادگان‬ ‫اش��غالی منافقین‪ ،‬بارها تظاه��رات راه انداختند‪ .‬قبل از‬ ‫ای��ن امریکایی ها اجازه انجام چنین کاری را نمی دادند‪.‬‬ ‫اما امروز که دولت عراق تس��لط اش بر کش��ور بیشتر‬ ‫می ش��ود طبیعتا به طور قانونی باید اعمال حاکمیت در‬ ‫همه س��رزمین خودش انجام بدهد‪ .‬سازمان منافقین تا‬ ‫به حال به اتکای حمایت های بی چون و چرای امریکا‬ ‫همواره در مقابل دولت عراق به شانتاژ تبلیغاتی پرداخت‬ ‫و در امنیت انجا اخت�لال ایجاد می کرد و قصد اعمال‬ ‫ تروریس��تی داش��تند و در صدد براندازی دولت قانونی‬ ‫عراق بودند‪ .‬اینها قطعا بدون حمایت های علنی و پنهانی‬ ‫امریکا برای سازمانی که اهل ان کشور نیست امکان پذیر‬ ‫نبود‪ .‬با همان ش��انتاژها س��ازمان منافقین می خواهد به‬ ‫بخشی از کش��ور عراق که متعلق به انها نیست اعمال‬ ‫حاکمی��ت کند‪ .‬ب��رای دولت هم اعم��ال قانون و هیچ‬ ‫نظارتی وجود نداشته و خودش��ان قوانین خودشان را‬ ‫اج��را کنند‪ .‬ما در هیچ کجای دنی��ا چنین قلدربازی را‬ ‫نداریم‪ .‬طبیعتا هیچ س��ازمانی بدون حمایت امریکا در‬ ‫این هشت سال نمی توانس��ت چنین کارهایی را انجام‬ ‫دهد‪ .‬بنابر گزارشات رسمی دولت عراق حدود ‪ 25‬هزار‬ ‫نفر از مردم کشور عراق به دست این سازمان جنایتکار‬ ‫به شهادت رسیدند‪ .‬یعنی چیزی حدود دو برابر جنایاتی‬ ‫که این سازمان در کشور ما انجام داد‪.‬‬ ‫انگار منافقین در بخشی از گروه های سیاسی‬ ‫عراق نفوذ دارند‪ ،‬مث��ل باقی مانده بعثی ها‪.‬‬ ‫گروهایی که حتی در پارلمان عراق نماینده‬ ‫دارند‪ .‬از س��وی دیگر ن��وری مالکی انتهای‬ ‫س��ال می�لادی را مهلت اخراج ق��رار داده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این مورد ای��ا این عزم جدی در‬ ‫عراق وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬باتوجه به عملکردی که دولت عراق در این س��ال ها‬ ‫داش��ته من این کار را قطعی می بینم چون دولت عراق به‬ ‫محض اینکه حاکمیت امنیتی داخل کش��ور را در دست‬ ‫گرفت‪ ،‬شاهد هستیم که هرچه جلوتر امده این حلقه‬ ‫محاصره س��ازمان منافقین را تنگ تر کرده و بخشی از‬ ‫سرزمین هایی که متعلق به کشاورزان ان منطقه بود و‬ ‫صدام به سازمان منافقین داده بود را پس گرفته است‪.‬‬ ‫ی که تا به حال دولت عراق اجرایی کرده است‪،‬‬ ‫با عزم ‬ ‫قطعا این سازمان از عراق اخراج خواهد شد‪.‬‬ ‫در فضای رس��انه ای اقدام��ات کمی در‬ ‫سال های اخیر صورت گرفته است‪ .‬شما‬ ‫به عنوان پرچمدار افشاگری علیه منافقین‬ ‫چه کارهایی در دست دارید؟‬ ‫‪ l‬روزی که انقالب اسالمی ایران پیروز شد هر کسی‬ ‫به نوعی دغدغه ای داشت ولی برجسته ترین شاگردان‬ ‫امام و نخبگان اصلی ترین دغدغه فکری ش��ان حفظ‬ ‫و صیان��ت از مرزه��ای فکری انقالب اس�لامی بود‪.‬‬ ‫ش��هید بهشتی‪ ،‬شهید هاش��می نژاد و شهید مطهری‪،‬‬ ‫پیش��گامان ای��ن موض��وع بودن��د‪ .‬اساس��ی ترین‬ ‫خطری که می دانس��تند این بود ک��ه ماهیت انقالب‬ ‫اسالمی توس��ط عوامل اس��تکباری از دس��ت نرود‬ ‫ک��ه قطعا اس��تکبار ای��ن کار را با نیروه��ا‪ ،‬اهداف و‬ ‫نیات ش��ان در داخل کشور انجام خواهد داد‪ .‬بنابراین‬ ‫شما شاهد این هستید که وقتی ترورها شروع می شود‬ ‫نشانه تفنگ های تروریست ها به سمت این افراد فکری‬ ‫است‪ .‬ما نباید به انها اجازه بدهیم که این فضا مجددا‬ ‫ب��ه وجود بیاید‪ .‬تفکر نفاق همواره در طول انقالب با‬ ‫رنگ ه��ا و پرچم های مختلف تبل��ور می یابد‪ .‬امروزه‬ ‫بس��یاری از حرف ه��ا و اهدافی که س��ازمان منافقین‬ ‫دنبال می کردند از زبان افرادی خارج می شود که جزو‬ ‫موجهین سابق در انقالب بودند‪ .‬یعنی همین غفلت ها‬ ‫و سکوتی که نزدیک به ‪ 20‬سال راجع به بحث نفاق‬ ‫انجام شد و س��ابقه جنایتکارانه سازمان به فراموشی‬ ‫سپرده ش��د‪ ،‬فضایی مناسبی را برای باز پروری مجدد‬ ‫خط نفاق بدون ارم سازمان منافقین ایجاد کرد‪ .‬اگر در‬ ‫حال حاضر به دنبال ارم سازمان منافقین هستید این ارم‬ ‫را می توانید ببینید‪ .‬هیچ کس هم حاضر نیس��ت برود‬ ‫زیر چنین پرچمی که در سوابقش جز خیانت و جنایت‬ ‫چیزی وجود ندارد‪ ،‬اما بسیاری از کالم ها و مطالب انها‬ ‫از دهان کسانی خارج می شد که چهره های موجهی در‬ ‫انقالب بودند و این در طول این سی سال بارها اتفاق‬ ‫افتاده است‪.‬‬ ‫متاسفانه سوابق این موضوع وجود دارد‪ .‬بنابراین این‬ ‫سابقه وجود دارد‪ .‬ما هدفمان از تشکیل این کانون این‬ ‫است که سازمان منافقین را بازشناسی کرده و پرونده‬ ‫و س��وابق و نوع عملکرد شان و نحوه حضور انها را‬ ‫امروزه در جوامع تحت عنوان های مختلف بازگو کنیم‪.‬‬ ‫مطالبی که امروزه بسیاری از انقالبیون سابق بیان می کنند‬ ‫را می گذاریم در کنار مطالبی که منافقین بیان می کنند و‬ ‫تطبیق انها کامال واضح و روشن است‪.‬‬ ‫همانطور که پدران ما این کار انجام دادند و بر سر این‬ ‫جان و خون های پاکش��ان را هم اهدا کردند‪ .‬کارهای‬ ‫بسیاری باید انجام می ش��ده که متاسفانه انجام نشده‬ ‫اس��ت‪ .‬یکی از چیزهایی که مغفول مانده این بود که‬ ‫در اسناد تعداد شهدای ترور معلوم نبود‪ .‬با وجود اینکه‬ ‫کش��ور ما بزرگترین قربانی تروریسم در جهان است‬ ‫اما امار این قربانیان همیشه مجهول بود‪ .‬از بزرگترین‬ ‫کارهایی که به نظر ما رس��ید باید انجام شود و انجام‬ ‫شد این بود که در یک س��ال امار شهدای ترور شده‬ ‫کش��ورمان را جمع اوری کردیم‪ .‬تا سال ‪ 1385‬حدود‬ ‫‪ 16‬هزار و ‪ 400‬نفر به دس��ت سازمان ها و گروه های‬ ‫ تروریستی در کشورمان به ش��هادت رسیدند‪ .‬از این‬ ‫‪ 16400‬نفر حدود ‪ 12‬هزار نفر فقط به دست سازمان‬ ‫منافقین به شهادت رس��یدند و از سال ‪ 1385‬شهدای‬ ‫ ترور به حدود ‪ 17‬هزار نفر رسیده است‪ .‬به نظرم این‬ ‫یکی از کارهای مهمی بود که انجام دادیم و این جزو‬ ‫امارهای رسمی کشور است‪g .‬‬ ‫خاطره‬ ‫خط های سفید‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫انهایی که توانایی خروج از تهران را داش��تند رفته بودند‪.‬‬ ‫کسانی که مانده بودند با شهری نیمه تعطیل مواجه بودند‪.‬‬ ‫مدارس تعطیل بود‪ .‬دولت داش��ت با تمام قوا در تمامی‬ ‫ مدارس پناهگاه می ساخت تا سرپناهی برای مردم باشد‪.‬‬ ‫اوایل برای همه تعجب اور بود‪ .‬معموال عراق در ساعات‬ ‫شب حمله هوایی می کرد‪ .‬اولین بار که صدای اژیر قرمز را‬ ‫در روز شنیدم تعجب کردم‪ .‬عراق هیچ وقت جرات حمله‬ ‫در روز را نداشت‪ .‬صدای ضدهوایی هم در کار نبود‪.‬‬ ‫عادتمان شده بود‪ .‬وقتی ان صدای متناوب و گوش خراش‬ ‫اژیر قرمز پخش می ش��د‪ ،‬ضدهوایی ه��ا کار می کردند و‬ ‫اسمان تهران نورانی می شد‪ .‬تیرهای روشنی که از زمین‬ ‫به اس��مان می رفت و بمب ها و راکت هایی که از اسمان‬ ‫به زمین می امد‪ .‬اما این بار فرق کرده بود‪ .‬وسط ظهر‪ ،‬در‬ ‫هوایی روشن نه خبری از ضدهوایی بود‪ ،‬نه هواپیما‪ .‬خوب‬ ‫یادم هس��ت اولین بار که تعداد «خط های سفید» اسمان‬ ‫تهران را ش��مردم‪ ،‬شش تا بود‪ .‬برادرم می گفت «‪ 7‬تاست‪،‬‬ ‫تو خوب نش��مردی‪ ».‬مدتی نگذش��ت که فهمیدیم این‬ ‫«خط های سفید» موشک ها را «صدام یزید کافر» برایمان‬ ‫فرستاده‪ .‬نمی دانم نترسی ان روزهای ما از سر نااگاهی بود‬ ‫یا تکیه بر ارامشی که از شمالی ترین نقطه تهران بر سراسر‬ ‫ش��هر سرازیر می شد‪ .‬صالبت و اس��تواری ان پیرخمین‬ ‫معنای مرگ را برای ما عوض کرده بود‪ .‬کس��ی از مردن‬ ‫حرف نمی زد‪ .‬همه حرف ها از ش��هادت بود و با کارهای‬ ‫ل شهرها‬ ‫رژیم بعث عراق و منافقین همدس��تش در داخ ‬ ‫«شربت شهادت» در شهرها هم فراوان شده بود‪.‬‬ ‫خانه ما ان روزها محله ای دور از مرکز شهر بود‪ ،‬با تعداد‬ ‫کمی خانوار‪ .‬این باعث می شد که عراق چه در بمباران ها و‬ ‫چه در موشک باران کمتر به ان توجه کند‪ .‬با وجودی که‬ ‫یک منبع بزرگ ذخیره نفت در پای کوه های البرز در باالی‬ ‫سر ما قرار داشت‪ ،‬اما هیچ جذابیتی برای عراق و منافقین‬ ‫ایجاد نمی کرد‪ .‬انها به دنبال مناطق شلوغ بودند‪ .‬مناطقی‬ ‫که مردم عادی زیادی در انجا ساکن بودند‪ .‬نه تاسیسات‬ ‫استراتژیک‪.‬باز هم صدای اژیر بلند شد‪ .‬روی پشت بام پنج‬ ‫موشک را شمردم‪ .‬یکی از انها بیشتر از بقیه به سمت غرب‬ ‫متمایل بود‪ .‬وقتی موشک رد می شد «خط سفید» باریکی‬ ‫از خود به جای می گذاش��ت‪ .‬موشک به ما خیلی نزدیک‬ ‫شد‪ ،‬پایین امد و در میان خانه ها ناپدید شد‪ .‬شب در بسیج‬ ‫مس��جد شنیدم که موشک نزدیک مدرس��ه ما در ابتدای‬ ‫«بلوار فردوس» به یک خانه مسکونی اصابت کرده‪ .‬همه‬ ‫ناراحت بودند‪ .‬ظاهرا در ان خانه جشن تولد کودکی برقرار‬ ‫بود‪ .‬ان انفجار تعداد زیادی شهید داشت‪ .‬ان شب کسانی‬ ‫که رادیو منافقین را گوش کردند شاید شبیه چنین پیامی را‬ ‫شنیده باشند‪« :‬پیام از سازمان به کامران ‪ :139‬با همکاری‬ ‫ش��ما عملیات با موفقیت انجام شد‪ .‬گزارشات خود را از‬ ‫محل حادثه و تعداد مزدوران کشته شده ارسال کنید‪».‬این‬ ‫روزها مزدوران تاریخ مصرف گذشته امریکا و صدام در‬ ‫پادگان اشرف به مظلوم نمایی مشغولند و برای کشته شدن‬ ‫چند نفر فریادشان به هوا رفته‪ ،‬فراموششان شده دستشان از‬ ‫خون فرزندان کوچک و بزرگ این خاک اغشته به خون‬ ‫است‪ .‬این حق قانونی و ملی دولت و ملت ایران است که‬ ‫انها را به عنوان جنایتکاران جنگی محاکمه و اعدام کنند‪.‬‬ ‫خاطره ان روز که بعد از چند ماه برای امتحانات به مدرسه‬ ‫رفته بودم هرگز از یادم نمی رود‪ .‬کنار در مدرسه حجله ای‬ ‫بود با دو عکس از بچه های مدرسه‪ .‬همکالسی هایی که‬ ‫در انفجار همان موشکی که ما از دور با چشممان دنبالش‬ ‫ کردیم‪ ،‬چشمشان به روی دنیا بسته شد‪ .‬خاطره دنبال کردن‬ ‫ان موش��کی که چند ثانیه بعد دوس��تانمان را به شهادت‬ ‫رساند هنوز بعد از بیست و سه سال از یادم نرفته‪ .‬نمی دانم‬ ‫منافقینی که ادرس ان محل را داده بودند‪ ،‬در حالی که تا‬ ‫کیلومترها دورتر نه پادگانی وجود داشت و نه تاسیساتی‬ ‫که عراق بخواهد ان را بزند‪ ،‬ان شب و شب های بعد و تا‬ ‫به امروز چگونه شب را به صبح می رسانند؟ ایا کابوس ان‬ ‫کودکان و نوجوانان را نمی بینند؟ ‪g‬‬ ‫‪65‬‬ ‫گفتار‬ ‫در خدمت صدام‬ ‫امیر رضایی ‪ /‬عضو کانون هابیلیان‬ ‫پادگان اشرف پایگاهی اس��ت که از طرف صدام‪،‬‬ ‫دیکتاتور پیشین عراق به گروهک منافقین اهدا شد‬ ‫تا انان در این پایگاه با حمایت های مالی دولت وقت‬ ‫ع��راق به مزدوری صدام و ح��زب بعث بپردازند‪.‬‬ ‫مردم عراق غیر از جنایت های این گروهک از قبیل‬ ‫کش��تار بیرحمانه کردها و ترکمن ه��ای عراقی در‬ ‫س��ال ‪ ۱۳۷۰‬جهت حمایت از صدام‪ ،‬مشارکت در‬ ‫سرکوب انتفاضه شیعیان در سال ‪ ۱۹۹۱‬در جنوب‬ ‫عراق‪ ،‬کش��تار س��ربازان عراقی بازگشته از اشغال‬ ‫کویت‪ ،‬رشوه ‪ ۳۷‬میلیون بشکه ای نفت ازصدام در‬ ‫پرونده نفت در برابرغذای سازمان ملل که منجر به‬ ‫مرگ نیم میلیون عراقی از گرس��نگی و کمبود دارو‬ ‫و غذا ش��د‪ ،‬توزیع مواد مخدر در استان دیالی بین‬ ‫جوانان به طور رایگان و ده ها س��ند جنایت دیگر‪،‬‬ ‫چیز دیگری از منافقین به یاد ندارند و امروز نیز به‬ ‫ی تروریستی این جنایتکاران‬ ‫وضوح می بینند که مش ‬ ‫برای رقم زدن جنایتی دیگر در خدمت امریکایی ها‬ ‫ک تروریست پس از‬ ‫قرار گرفته اس��ت‪ .‬این گروه ‬ ‫صدام نیز پایگاه خود را تاکنون ترک نکرده و حتی‬ ‫در مقابل خواست مردم عراق و دولت قانونی این‬ ‫کش��ور نیز مقاومت می کند و جالب اینجاست که‬ ‫در جهت پا فش��اری به خواسته غاصبانه خود‪ ،‬در‬ ‫سازمان های حقوق بش��ری و بین المللی نیز طرح‬ ‫ش��کایت نموده(!) و در رسانه های وابسته به خود‬ ‫نی��ز به غوغاگری می پردازد‪ .‬خبرها از عراق حاکی‬ ‫از ان اس��ت که در حالی که عشیره ها و روستاهای‬ ‫اطراف اش��رف از کمبود اب برای کشاورزی رنج‬ ‫می برند این کمپ مجهز به دریاچه مصنوعی است!‬ ‫و برداشت اب غیر مجاز از منابع ابی زیر زمینی در‬ ‫این پایگاه‪ ،‬این کمبود و نارسایی را در منطقه ایجاد‬ ‫کرده و این تنها بخش��ی از سوءاستفاده ساکنان این‬ ‫زمین غصبی از حق مردم عراق است‪.‬‬ ‫روس��ای عش��ایر منطقه العظیم (محل قرار گیری‬ ‫اشرف) در مصاحبه های خود‪ ،‬نارضایتی شدید خود‬ ‫را از وجود این پادگان و ساکنانش ابراز نموده و در‬ ‫حقیقت ای��ن نارضایتی مربوط به همه ملت عراق‬ ‫اس��ت‪ ،‬زیرا مردم مسلمان این کشور‪ ،‬جنایت های‬ ‫منافقین را در خاک عراق هیچ گاه فراموش نمی کنند‪.‬‬ ‫با تمام این اوصاف در روز های گذشته رسانه های‬ ‫وابس��ته به این گروهک‪ ،‬خب��ر از اقدامات دولت‬ ‫ع��راق برای ب��از پس گیری این پادگان از دس��ت‬ ‫س��اکنان غاصبش دادن��د و در واکنش به این خبر‪،‬‬ ‫چنان هوچی گری راه انداختند که گویی این زمین‬ ‫و پادگان حق طبیعی انهاست که حاال برای حفظ‬ ‫ان اینچنین جس��ت و خیز می کنند‪ .‬با فرض اینکه‬ ‫این خبر صحت داش��ته باشد‪ ،‬باید گفت که دولت‬ ‫قانونی عراق به خواس��ت مردم عراق و در اقدامی‬ ‫ قانونی در پی بازپس گیری پادگانی است که زمین و‬ ‫تمامی منابع ان متعلق به مردم عراق است‪ .‬و از منظر‬ ‫قوانین بین المللی نیز این حق دولت عراق اس��ت‬ ‫که ساکنان اش��رف را که نه شناسنامه و نه تابعیت‬ ‫عراقی و نه هیچ گونه ویزایی برای حضور در عراق‬ ‫دریافت کرده اند‪ ،‬از این کشور اخراج نمایند‪.‬به هر‬ ‫حال پیش بینی می شود در نتیجه فعالیت های دولت‬ ‫و مردم عراق به زودی این پادگان از وجود منافقین‬ ‫وطن فروش پاک ش��ده و برای همیش��ه در اختیار‬ ‫صاحبان اصلی اش یعنی مردم عراق قرار گیرد‪g .‬‬ ‫‪66‬‬ ‫بازتاب‬ ‫منافقین‪،‬جنایتکارانبد سابقه‬ ‫سردار نقدی‪ ،‬رئیس سازمان بسیج مستضعفین‪ :‬مردم عراق از انها به‏دلیل جنایات و کمکی‬ ‫که به صدام کردند‪ ،‬متنفرند و برخورد با انها طبیعی است‪ .‬ما باید انقالب اسالمی را به عنوان‬ ‫یک الگو و یک پایگاه الهام بخش و نقطه اتکا و امید همه مسلمانانی که به‏پا خاسته اند‪ ،‬هرروز‬ ‫تعالی ببخشیم‪ .‬منافقین از همان زمانی که علیه ملت ایران ان جنایت ها را انجام دادند هیچ‪‎‬گونه‬ ‫پایگاه مردمی و امیدی در کشور ما ندارند و خودشان هم می دانند هیچ امیدی برای اینکه زمانی راهی به دل مردم ایران‬ ‫پیدا کنند ندارند‪ .‬همچنین حرکات زشت و زننده و جنایات بی سابقه و ائتالفی که در زمان جنگ با صدام کردند و‬ ‫به عنوان پیاده‪‎‬نظام ارتش بعثی با ما جنگیدند‪ ،‬سوابق سیاه و ننگین منافقین است که هیچ‪‎‬گاه اجازه بازگشت انها را‬ ‫ی هستند که از ایران شکست خورده و از هر چیزی برای‬ ‫نمی دهد‪ .‬منافقین امروز فقط به عنوان الت دست امریکای ‬ ‫ت انها استفاده کند‬ ‫بقای خود استفاده می کند و منافقین هم خس و خاشاکی هستند که امریکا تالش می کند از ظرفی ‬ ‫ی بزند‪ .‬خوشبختانه این قوم جنایتکار میان مردم عراق هم هیچ‪‎‬گونه زمینه و فرصتی‬ ‫تا زخمی بر نظام جمهوری اسالم ‬ ‫ندارند و مردم عراق از انها به دلیل جنایات و کمکی که به صدام کردند‪ ،‬متنفرند و برخورد با انها طبیعی است‪ .‬اگر‬ ‫این گروهک تا االن دوام اورده به خاطر حمایت امریکا بوده است‪ .‬تعداد زیادی از منافقین به طور طبیعی باید توبه‬ ‫کنند و این طبیعت کار افراد فریب خورده است و سران انها هم به دنبال فرصت در جاهای دیگر دنیا برای ادامه‬ ‫جنایتگری و نوکری امریکا خواهند گشت‪.‬‬ ‫دست منافقین به خون مردم اغشته است‬ ‫حجت االسالم رهبر‪ ،‬رئیس فراکسیون روحانیون مجلس با بیان اینکه اطالع رسانی درباره‬ ‫ک تروریستی منافقین به‬ ‫جنایات منافقین حق مردم اس��ت و بااشاره به اینکه دست گروه ‬ ‫خون ملت ایران اغشته است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬مجلس و دولت ایران از اقدام دولت عراق برای‬ ‫بیرون کردن منافقین از خاک این کشور حمایت می کنند‪ .‬وی با بیان اینکه گروهک تروریستی‬ ‫منافقین عامل امریکا و رژیم صهیونیستی برای مذاکره با اسالم است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪« :‬اگر امریکا و اسرائیل بر حمایت‬ ‫از منافقین تاکید دارند بهتر اس��ت انها را به داخل خاک امریکا راه دهند چرا که حضور انها در خاک یک کش��ور‬ ‫مسلمان غیرقابل پذیرش است‪».‬‬ ‫امریکا از انها برای ضربه زدن به ایران استفاده می کند‬ ‫فاطمه اجورلو‪ ،‬نماینده مردم کرج در مجلس‪ :‬دولت امریکا حامی اصلی سازمان تروریستی‬ ‫منافقین در عراق است و اجازه تعطیلی پادگان اشرف را نمی دهد‪ .‬پس از سرنگونی رژیم‬ ‫بعث عراق و هالکت صدام‪ ،‬یکی از اصلی ترین خواسته های مردم عراق خروج منافقین از‬ ‫این کشور بود‪ .‬نظامیان امریکایی در ابتدای تسخیر عراق‪ ،‬به دروغ وعده دادند که با منافقین‬ ‫برخورد کرده و انها را از این کشور اخراج می کنند‪ ،‬اما نه تنها خلف وعده کرده‪ ،‬بلکه به صورت اشکار و نهان از‬ ‫منافقینحمایتمی کنند‪.‬‬ ‫دلیل اصلی حمایت اروپا و امریکا از یک سازمان تروریستی که اسناد جنایات ان در اختیار همگان است استفاده‬ ‫ی تروریستی‬ ‫ابزاری از انها علیه جمهوری اسالمی ایران است‪ .‬امریکایی ها که خود پرورش دهنده اصلی گروهک ها ‬ ‫مانند منافقین و طالبان هستند‪ ،‬تا جایی که به منافعشان ضربه نخورد از کسانی که دستشان به خون ملت ها الوده است‪،‬‬ ‫حمایت خواهند کرد‪.‬‬ ‫طبق قانون اساسی عراق خاک این کشور نباید برای اقدام علیه همسایگان در اختیار گروه های تروریستی قرار گیرد‪.‬‬ ‫اگر امریکا و اروپا از منافقین حمایت نکنند‪ ،‬دولت عراق پادگان اشرف را تصرف و پاکسازی خواهد کرد‪ .‬به طور قطع‬ ‫حمایت غربی ها به ویژه امریکا و انگلیس از گروهک های تروریستی و ادمکش از ذهن ملت های منطقه پاک نخواهد‬ ‫شد و این حمایت لکه ننگ دیگری در کارنام ه انها خواهد بود‪ .‬حمایت امریکا و انگلیس از یک گروهک تروریستی‬ ‫بار دیگر ثابت می کند انها با تعریف تروریست خوب و تروریست بد‪ ،‬تنها زمانی وارد عمل می شوند که تروریست ها‬ ‫منافع نامشروع کشورشان را به خطر انداخته باشند‪ .‬اگر عملکرد یک گروهک تروریستی در راستای منافع غرب‬ ‫باشد‪ ،‬هیچ گاه امریکا و اروپا در برابر ان موضع گیری نکرده و اسناد نشان می دهد این کشورها حامی و پرورش دهنده‬ ‫اصلی تروریست در جهان هستند‪.‬‬ ‫از عراق می روند‬ ‫المطلبی‪ ،‬مشاور دولت عراق‪ :‬دولت عراق تالش دارد تا پرونده منافقین با رعایت همه‬ ‫سعد ُ‬ ‫قوانین بین المللی و به طریق مسالمت امیز بسته شود‪ .‬برخی سازمان های بین المللی‪ ،‬صرفا‬ ‫به دلیل مس��ائل سیاس��ی‪ ،‬حاضر به همکاری برای اخراج منافقین نیستند‪ ،‬تعداد اندکی از‬ ‫گروه های سیاسی موجود در عراق که خواهان ماندگاری منافقین در این کشور هستند ‪ ،‬با‬ ‫برخی سازمان های بین المللی همکاری نزدیکی دارند و به همین دلیل است که همکاری الزم برای اخراج منافقین‬ ‫صورت نمی گیرد‪ .‬حضور سازمان منافقین در عراق‪ ،‬برای ما قابل قبول نیست‪ ،‬چرا که این سازمان‪ ،‬در سرکوب مردم‬ ‫عراق‪ ،‬با رژیم گذشته همکاری تنگاتنگی داشته و در تحریک اختالفات قومیتی نیز نقش فعالی ایفا کرده است‪ .‬یک‬ ‫هزار و ‪ 300‬نفر از منافقین دارای تابعیت اروپایی هستند‪ ،‬افراد می توانند به اروپا بروند‪ ،‬ضمن اینکه ایران برای دو هزار‬ ‫نفر از اعضای این فرقه نیز فرمان عفو عمومی صادر کرده است و این افراد می توانند به ایران بازگردند‪ .‬برخی دولت های‬ ‫اروپایی که داعیه حمایت از این گروه را دارند‪ ،‬باید نسبت به پذیرش این افراد اقدام کرده و انها را به عنوان پناهنده‬ ‫بپذیرند‪ .‬در پاسخ به پیشنهاد سال گذشته دولت مبنی بر انتقال این گروهک تروریستی به دیگر استان های عراق باید‬ ‫گفت که تمام دولت های محلی‪ ،‬پذیرش این فرقه را در استان های خود رد کرده اند‪.‬‬ ‫بدسابقه های تروریست‬ ‫علی احمدی ‪/‬کارشناس سیاسی‬ ‫‪5‬‬ ‫بع��د از اع�لان جن��گ مس��لحانه منافقین با‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران در سال ‪ 1360‬و مشاهده‬ ‫اقتدار جمهوری اسالمی‪ ،‬این گروه در داخل کشور‬ ‫اضمحالل تشکیالتی پیدا کردند و برخی از اعضای‬ ‫کادر از کشور به اروپا گریختند‪.‬‬ ‫پس از ش��روع جنگ تحمیلی این اف��راد به نیابت‬ ‫از کشورهای اروپایی وارد عراق شدند و هم پیمان‬ ‫با صدام حس��ین و م��زدور رژیم بع��ث عراق چه‬ ‫در قالب جاسوس��ی و چه در قالب پش��تیبانی های‬ ‫نظامی ش��روع ب��ه کار کردن��د‪ .‬از ط��رف دیگر به‬ ‫س��بب اینکه هم پیمان جزئ��ی از رژیم بعث عراق‬ ‫محس��وب می ش��دند به عنوان ابزار دست رژیم بعث‬ ‫عراق جنایاتی را هم علیه مردم عراق داشتند و به عنوان‬ ‫اب��زار علیه انقالبی��ون و مبارزین ع��راق جنایت های‬ ‫بی ش��ماری را در خ��اک عراق داش��ته اند‪ .‬با این حال‬ ‫بعد از اینکه در عراق یک حکومت مش��روع و قانونی‬ ‫مبتنی ب��ر اداره مردم روی کار امد‪ ،‬اولین مس��اله عدم‬ ‫نقض حاکمیت این کشور در سرزمینش بود‪ .‬از این رو‬ ‫اس��ت که تساوی حقوقی یک کشور با دیگر کشورها‬ ‫اولین اصل پذیرفته شده در منشور سازمان ملل است‪.‬‬ ‫ب��ر ای��ن مبن��ا دول��ت منتخ��ب می توان��د س��ازمان‬ ‫منافقی��ن را همانن��د پرس��نل ح��زب بع��ث م��ورد‬ ‫انح�لال ق��رار داده و خود اس��باب امنیت کش��ور را‬ ‫برقرار کند‪.‬‬ ‫نکته دوم که وجود دارد این است که سازمان منافقین‬ ‫اتب��اع بیگانه ای هس��تند که در ع��راق وجود دارند‬ ‫و بنابرای��ن این دولت عراق اس��ت که می تواند به‬ ‫اتباع دیگر کش��ورها تابعیت بدهد یا از انها سلب‬ ‫تابعی��ت کند‪ .‬س��ومین نکت��ه اینک��ه باالخره یک‬ ‫دول��ت مس��تقر نمی تواند یک گروه س��ازمان یافته‬ ‫ک��ه دارای تابعی��ت کش��ور دیگری اس��ت را در‬ ‫درون خ��ودش بپذیرد‪ ،‬ضمن اینک��ه این گروه با‬ ‫دشمن اصلی دولت مس��تقر یعنی حزب بعث هم‬ ‫پیمان و عامل جنایت های زیادی در کش��ور عراق‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫با این حال به س��بب اینکه س��ازمان منافقین هیچ‬ ‫گزین��ه ای غی��ر از خروج از ع��راق ندارند و عامل‬ ‫بس��یاری از ناامنی های فعلی عراق هم این سازمان‬ ‫بوده است و هیچ کش��ور دیگری هم نمی تواند به‬ ‫یک س��ازمان با ماهیت نظامی و ب��ا ابزار و ادوات‬ ‫نظامی مکان بدهد‪ ،‬بنابراین این گروهک هیچ راهی‬ ‫جز اضمحالل نخواهند داش��ت‪ .‬از این روست که‬ ‫ب��رای حفظ و بقا ناچار هس��تند ب��ا کمک حامیان‬ ‫خودشان دست به یکسری مظلوم نمایی بزنند برای‬ ‫زیستن چند مدت دیگر‪ ،‬شاید در عراق یا در مکانی‬ ‫دیگر‪ .‬با این حال طبیعتا سازمان منافقین با این عقبه‬ ‫سرشار از جنایت و با ماهیت نظامی و با این ابزار‬ ‫و ادواتی که االن دارد بعید اس��ت کشور دیگری به‬ ‫این سازمان پناه بدهد‪.‬‬ ‫بنابراین کش��ورهای غربی و امریکا به سبب اینکه‬ ‫هنوز عراق را در اش��غال دارند‪ ،‬س��ازمان منافقین‬ ‫هم می تواند به عنوان ابزارهای این متجاوزین چند‬ ‫صباحی دیگر را به س��ر ببرد‪ ،‬هرچند دولت عراق‬ ‫ی��ک مهلت ‪ 8‬ماهه برای خ��روج از عراق داده‪ ،‬اما‬ ‫دیر یا زود نهایتا منافقین هیچ گزینه دیگری غیر از‬ ‫خروج از این کشور نخواهند داشت‪ .‬اما این خروج‬ ‫مثل گذش��ته نخواهد بود و انه��ا مجبورند با تغییر‬ ‫ماهیت و دست کش��یدن از ماهیت نظامی خود به‬ ‫کشور دیگری بروند‪.‬‬ ‫انه��ا مجبورند تغیی��ر ماهیت بدهن��د و این تغییر‬ ‫ماهیت به معنای اضمحالل سازمان و ابزاری است‬ ‫که تاکنون مایه بقای انها بوده است‪g .‬‬ ‫امریکا روی منافقین سرمایه گذاری می کند‬ ‫سید هادی سید افقهی ‪ /‬کارشناس خاورمیانه‬ ‫‪6‬‬ ‫در س��ال ‪ 2003‬پ��س از‬ ‫حمله امریکا به عراق و بعد از‬ ‫فروپاشی حزب بعث‪ ،‬منافقین‬ ‫در پادگان اشرف تحت الحفظ و‬ ‫خلع سالح ش��دند‪ .‬با این حال‬ ‫تا بعد از کنار رفتن پل گریمر‪ ،‬حاکم نظامی امریکا که‬ ‫حکومت را به اولین رئیس جمه��ور موقت عراق‪ ،‬ایاد‬ ‫عالوی واگذار می کند‪ ،‬م��ردم عراق اجازه بیان نظرات‬ ‫خود در مورد منافقین را ندارند و تنها در این زمان است‬ ‫که مردم نارضایتی ش��ان را نسبت به حضور منافقین در‬ ‫عراق ابراز می کنند‪ .‬از این زمان به بعد اس��ت که مردم‬ ‫عراق از تمام قومیت ها و استان ها پیرامون اردوگاه اشرف‬ ‫جمع می شوند و خواستار محاکمه منافقین و اخراج انها‬ ‫از خاک عراق می شوند‪ .‬در کنار این اعتراضات ایرانیان‬ ‫هم به این جمع ها پیوسته و خواستار استرداد نزدیکان‬ ‫خود بودند که به دلیل جو پلیسی و سازمان موجود در‬ ‫درون منافقی��ن این اجازه هیچ گاه داده نش��د‪ .‬به لحاظ‬ ‫قانون��ی منافقین در لیس��ت تروریس��ت های امریکا و‬ ‫اتحادیه اروپا هس��تند‪ .‬با این حال ما شاهد نقطه عطفی‬ ‫در این زمینه هس��تیم که از حدود یک س��ال گذش��ته‬ ‫امریکا و اروپا و ش��خصیت های شناخته شده دستگاه‬ ‫دیپلماسی این کش��ورها مثل جان بولتن در این مدت‬ ‫همایش ها و س��مینارهایی را برگزار می کنند و در ان با‬ ‫حضور منافقین مثل مریم عضدانلو راجع به نمادسازی‬ ‫افراد پادگان اش��رف و کشته های ان صحبت می کنند؛‬ ‫جایی که همه انها بیش از ‪ 1200‬نفر بیش��تر نیستند و‬ ‫همه دستشان به خون هم مردم ایران و هم عراق الوده‬ ‫است و همه انها کارنامه ای سیاه دارند‪ .‬در بحران و فتنه‬ ‫سال ‪ 88‬ما ش��اهد عبور برخی از هسته های مسلحانه‬ ‫منافقین به داخل کش��ور و مدیریت عملیات مسلحانه‬ ‫ی و بسیجیان بودیم‪ .‬اهداف انها‬ ‫براساس نیروهای انتظام ‬ ‫این بود که بتوانند با گسترش این عملیات های مسلحانه‬ ‫جنگ چریکی را در تمام مناطق ایران اغاز کنند ش��اید‬ ‫بتوانند از این طریق نظام را سرگرم این کار کنند و ایران‬ ‫را از مس��یر تکامل��ی خود دور و بس��تر را برای حمله‬ ‫نظامی امریکا ایجاد کنند‪ .‬با این پرونده امروز ما شاهد‬ ‫حمایت ه��ای بی دریغ ح��زب جمهوری خواه و حزب‬ ‫دموکرات امریکا از این گروه هس��تیم! اما باید دید چرا‬ ‫امریکا از این گروه حمایت می کند؟ امریکا که تا سال‬ ‫ی تروریستی خود‬ ‫گذشته این گروه را در لیست گروه ها ‬ ‫داشت چرا در این یک سال چندین سازمان و ‪ NGO‬با‬ ‫حمایت عناصر شناخته شده صهیونیستی برای حمایت‬ ‫از منافقین تش��کیل می دهد‪ .‬به نظر ما امریکا احساس‬ ‫کرده می تواند دوباره روی منافقین س��رمایه گذاری کند‬ ‫به طمع اینکه ش��رایط را مساعد کنند برای تکرار فتنه‬ ‫سال ‪ 88‬و حضور نظامی و تخریبی این گروهک برای‬ ‫اهداف اینده انها و تعمیم انقالب هایی که در منطقه رخ‬ ‫داده است‪ .‬البته این طرح کامال خنثی شده و مسئوالن‬ ‫م��ا این طرح را شناس��ایی کرده و ب��رای مقابله با ان‬ ‫امادگی کامل دارند‪ .‬امروز نه تنها مردم ایران و عراق‪،‬‬ ‫بلک��ه حکومت عراق و اقای نوری مالکی به ش��دت‬ ‫اصرار دارند که وجود این گروهک در عراق برخالف‬ ‫قان��ون اس��ت و برخالف تم��ام مق��ررات بین المللی‬ ‫اس��ت و این پادگان باید جمع شود‪ .‬این یک موضوع‬ ‫کامال حقوقی و قانونی اس��ت و هیچ کس نمی تواند از‬ ‫وج��ود این پادگان در عراق که س��ابقه طوالنی ای هم‬ ‫در ج��رم و جنایت دارد حمای��ت کند‪ .‬ما می بینیم که‬ ‫مثل موضع گیری همیش��گی امریکا که از دیکتاتورها‬ ‫و جنایتکاره��ا حمای��ت کرده‪ ،‬امروز ب��ا تمام توان از‬ ‫منافقین برای روز مبادا حمایت می کند‪g .‬‬ ‫‪67‬‬ ‫جواد العطار‪ ،‬نماینده برجسته پارلمان عراق در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫منافقین هم مثل امریکایی ها‬ ‫باید بروند‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫‪7‬‬ ‫جواد العطار‪ ،‬کارشناس سیاسی و عضو پارلمان عراق است که در سال ‪ 1968‬به جنبش‬ ‫اسالمی عراق پیوست و در سال ‪ 1973‬بازداشت شد و دو سال و نیم در زندان الفضیله روزگار‬ ‫گذراند‪ .‬وی در جریان حمالت شیمیایی صدام به مردم عراق در سال ‪ 1988‬اسیب دید‪ .‬عطار‬ ‫از سال ‪ 1991‬تا کنون مدیر مسئول روزنامه العمل االسالمی کردستان عراق است‪ .‬در حال‬ ‫حاضر نیز وی نماینده پارلمان عراق از سوی حزب ائتالف ملی این کشور به رهبری عمار‬ ‫حکیم است‪.‬او در گفت وگو با هفته نامه مثلث اینده منافقین در عراق را تحلیل می کند‪.‬‬ ‫با توجه ب��ه اتفاقاتی که اخی��را در خصوص‬ ‫مقابله نیروهای امنیتی عراق با گروهک منافقین‬ ‫در راستای بیرون راندن این گروهک از خاک‬ ‫عراق صورت گرفته ارزیابی شما از این اقدام‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬منافقین یکی از مش��کالت و میراث های باقی مانده از‬ ‫حکومت س��ابق عراق‪ ،‬صدام حسین هستند‪ .‬این گروه یک‬ ‫گروه مس��لح با انگیزه ها و تفکرات سیاسی است که طبیعتا‬ ‫مشکالتی را با همس��ایه ما‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران ایجاد‬ ‫کرده و مبارزات و اقدامات مسلحانه ای در پیشینه این گروه‬ ‫دیده می شود‪ .‬همچنین تاریخ نشان می دهد که این گروه به‬ ‫ش��کل مس��لح در مقابل ملت و مردم عراق قرار گرفته و به‬ ‫خواس��ت صدام حسین اقدام به قتل مردم عراق کرده است‪.‬‬ ‫موضوع سوم این است که زمینی که در ان مستقر هستند و‬ ‫اردوگاه اش��رف در ان قرار دارد بخشی از خاک عراق است‬ ‫و طبع��ا ملت عراق خاک خودش را می خواهد و نمی تواند‬ ‫حضور یک نیروی نظامی را در بخشی از خاک عراق بپذیرد‪.‬‬ ‫با توجه به مجموعه این عوامل این مشکل باید برطرف بشود‬ ‫و حکومت عراق به همین دلیل در این راستا به خواست ملت‬ ‫ع��راق و مجلس اقداماتی را ص��ورت داده و جهت خروج‬ ‫منافقین از خاک عراق تالش می کند‪.‬‬ ‫بعضی از اعضای گروهک پس از برخوردهای‬ ‫اخیر مدعی ش��دند که تا اخرین نفس از خود‬ ‫دفاع می کنند و حتی این اردوگاه را که طبیعتا‬ ‫بخشی از خاک عراق است از ان خود دانستند‬ ‫و حتی به عنوان وطنشان مطرح کردند‪.‬‬ ‫‪68‬‬ ‫‪ l‬برای من واقعا جالب است که یک گروهک خارجی‬ ‫به این شکل مدعی تصاحب خاک عراق شده‪ .‬حقیقت این‬ ‫اس��ت که اینجا سرزمین عراق اس��ت و ما تمامیت ارضی‬ ‫خودم��ان را در دفاع از خاک‪ ،‬اب و اس��مان عراق می دانیم‪.‬‬ ‫ملت عراق اجازه نخواهد داد که بخشی از خاک این کشور به‬ ‫تصرف نیروهای خارجی در بیاید‪ .‬موضوع اصلی این است‬ ‫که اینها عراقی نیستند و در پی توافقی با صدام حسین وارد این‬ ‫کشور شدند‪ .‬حاال حکومت عراق تغییر کرده و هیچ توافقی‬ ‫ب��ا انها وجود ندارد‪ .‬حکومت عراق یک حکومت قانونی و‬ ‫منتخب مردم است که وجود منافقین و حضور انها را در اینجا‬ ‫تحمل نخواهد کرد و به شکل منطقی خواستار خروج انها از‬ ‫عراق شده‪ .‬این موضع در حقیقت موضع روشن ماست که‬ ‫حضور نیروهای نظامی هیچ کشور دیگری را در عراق تحمل‬ ‫نخواهیم کرد‪ .‬همانطور که امریکایی ها باید به زودی عراق‬ ‫را ترک کنند نیروهای منافقین هم باید از این کش��ور خارج‬ ‫ش��وند‪ .‬خصوصا با توجه به اینکه انها یک گروه تروریستی‬ ‫مسلح هستند و این هرگز قابل پذیرش نیست‪.‬اگر برفرض‬ ‫مث��ال اینطور فرض کنیم که انها به عنوان پناهنده سیاس��ی‬ ‫در عراق هستند که این هم اصال حقیقت ندارد‪ ،‬پناهندگان‬ ‫سیاس��ی باید تابع قوانین و مقررات کش��ور حاکم باش��ند‪.‬‬ ‫خواست دولت عراق خروج انهاست و این خواست بسیار‬ ‫روشنی است‪ .‬پس به هر شکل حضور انها غیرقانونی است‪.‬‬ ‫ایا حضور گروهک منافقین به عنوان یک گروه‬ ‫ تروریس��تی امنیت عراق را ب��ه خطر انداخته‬ ‫و تهدیدی برای امنیت این کش��ور به ش��مار‬ ‫می رود؟‬ ‫‪ l‬مفهوم واژ ه تروریست یعنی کسی که از سالح‪ ،‬زور و‬ ‫خشونت در راه رسیدن به خواسته و اهداف خودش استفاده‬ ‫می کند‪ .‬منافقین در راستای رس��یدن به اهداف خودشان از‬ ‫سالح استفاده کردند‪ ،‬مقابل ملت عراق قرار گرفتند و حتی‬ ‫ملت عراق را کشتند و این سابقه بدی در تاریخ برای انها به‬ ‫ثبت رسانده‪ .‬گروهی که چنین شرایطی دارد‪ ،‬قطعا تروریستی‬ ‫است و برای همه خطرناک است‪ .‬اگر جامعه جهانی خواستار‬ ‫مقابله با تروریس��ت ها در نقاط مختلف جهان اس��ت نباید‬ ‫تفاوتی میان گروه های تروریستی وجود داشته باشد‪ .‬منافقین‬ ‫با پ‪.‬ک‪.‬ک یا القاعده هیچ تفاوتی ندارند‪ .‬گرو ه تروریس��تی‬ ‫باید نابود شود و باید با انها برخورد صورت بگیرد‪.‬‬ ‫در روزهای اخیر ش��اهد برخ��ی اظهارنظرها‬ ‫ک منافقین‬ ‫در حمایت از س��رکردگان و گروه ‬ ‫از جان��ب برخی از ش��خصیت ها و گروه های‬ ‫سیاس��ی عراق بودی��م‪ .‬ای��ن اظهارنظرها چه‬ ‫توجیهی می تواند داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬باکم��ال تاس��ف باید گفت هر موضوع��ی در عراق‬ ‫از ناحیه جناحی و سیاس��ی مورد بررس��ی ق��رار می گیرد‪.‬‬ ‫چنین موضع گیری هایی هم در راس��تای تقس��یم بندی ها و‬ ‫جناح بندی های سیاسی طبعا انجام شده‪ .‬این واقعا تاسف انگیز‬ ‫است‪ .‬ما باید در چنین مواقعی به خواسته و نظر ملت عراق‬ ‫توجه کنیم نه به تقس��یمات سیاسی و جناحی‪ .‬هیچ تفاوتی‬ ‫نیس��ت بین عرب و کرد‪ ،‬شیعه یا سنی‪ .‬موضوع اصلی باید‬ ‫منافع و مصلحت ملت عراق باش��د‪ .‬باید از خودمان سوال‬ ‫کنیم ایا حضور منافقین در اینجا برای ملت عراق سود خواهد‬ ‫داش��ت یا ضرر ؟ قطعا زیان اور خواهد بود‪ .‬پس باید به این‬ ‫حضور پایان داده شود‪ .‬هیچ توجیه قانونی برای حضور انها‬ ‫در اینجا وجود ندارد‪ ،‬پس نمی ش��ود از انها به هیچ ش��کل‬ ‫دفاع کرد‪.‬‬ ‫برخ��ی از جناح ه��ای سیاس��ی عراق��ی‬ ‫مدعی ش��دند ک��ه در برخ��ورد ب��ا منافقین‪،‬‬ ‫جمهوری اسالمی هم نقش داشته یا همکاری‬ ‫با دولت عراق انجام داده‪.‬‬ ‫‪ l‬ای��ن موض��وع‪ ،‬موضوع خاص ملت عراق اس��ت‪.‬‬ ‫دولت عراق صاحب قدرت است و طبعا از تمامیت ارضی‬ ‫خودش دفاع می کند‪ .‬نمی شود انکار کرد که وجود منافقین‬ ‫در نزدیکی مرز ایران که یکی از همسایگان ما ست امنیت‬ ‫این کشور را با تهدید مواجه می کند و طبیعتا می تواند در‬ ‫روابط دو کشور تاثیرگذار باشد‪ .‬اما حقیقت این است که‬ ‫در برخورد با منافقین تنها دولت عراق تصمیم گیرنده است‬ ‫و هیچ فش��ار خارجی علیه منافقی��ن یا در حمایت از انها‬ ‫در مواض��ع ما تاثیرگذار نخواهد ب��ود‪ .‬ما حقیقتا خواهان‬ ‫کنارگذاشتن و بیرون رفتن این گروه از خاک عراق هستیم‬ ‫و فکر می کنم باید این پرونده برای همیش��ه بس��ته شود‪.‬‬ ‫کش��ورهای دیگر هم باید به اس��تقالل ع��راق و تمامیت‬ ‫ارضی این کش��ور احت��رام بگذارند و در این خصوص به‬ ‫دول��ت عراق فش��اری وارد نش��ود‪ .‬امریکایی ها هم نباید‬ ‫در این موضوع ورود کنند و اس��تقالل دولت عراق را در‬ ‫تصمیم گیری مورد احترام قرار دهند‪.‬‬ ‫دولت عراق در برخورد با منافقین شاید مجبور‬ ‫ب��ه اس��تفاده از قدرت نظام��ی و حتی اعمال‬ ‫خش��ونت بشود‪ .‬موضع شما در این خصوص‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬در درج��ه اول یک مثلی وجود دارد که اگر مش��کلی‬ ‫را می توان با دس��ت باز کرد‪ ،‬نباید ب��ا دندان باز کرد‪ .‬ما باید‬ ‫از بهترین روش برای تحقق اهدافمان اس��تفاده کنیم‪ .‬قوانین‬ ‫بین المللی با صراحت از ما حمایت می کند و سلطه عراق در‬ ‫این منطقه اثبات شده است و هیچ تردیدی در این مورد وجود‬ ‫ندارد‪ .‬باید تالش ه��ای الزم صورت بگیرد تا به زودی این‬ ‫اتفاق بیفتد و این منطقه از دست گروهک منافقین خارج شود‪.‬‬ ‫من فکر می کنم ما در عراق مش��کالت زیادی داریم و واقعا‬ ‫نمی توانیم این مش��کالت جدید را تحمل کنیم‪ .‬وجود انها‬ ‫برای ما مشکالت جدیدی ایجاد می کند و ما قدرت تحمل‬ ‫این مش��کالت را نداریم‪ .‬جامعه جهان��ی باید این موضوع‬ ‫را بفهم��د و از ما در این راس��تا حمایت کند تا با همکاری‬ ‫سازمان هایبین المللیوجوامعبین المللیدرتخلیهاینمنطقه‬ ‫اقدام شود‪g .‬‬ ‫لیال الخفاجی‪ ،‬نماینده مجلس عراق در گفت و گو با مثلث‪:‬‬ ‫اخراج منافقین ابرو ی حاکمیت عراق را ثابت می کند‬ ‫‪8‬‬ ‫خ��روج منافقین از خاک ع��راق ش��دند‪ .‬دولت باید‬ ‫به هر شکل تالش کند تا به این هدف دست پیدا کند‬ ‫و خواس��ته دو مجلس‪ ،‬قانون اساس��ی و مردم و ملت‬ ‫عراق را ب��راورده کند‪ .‬این اب��رو و کرامت حاکمیت‬ ‫ع��راق را ثابت خواهد کرد‪ .‬ما باید در تمام بخش های‬ ‫خاک خودمان سلطه داشته باشیم و وجود هیچ نیرویی‬ ‫را در اینجا نمی پذیریم‪.‬‬ ‫ایا ایران در برخ��ورد با منافقین با نیروهای‬ ‫امنیتی عراق همکاری داشته است و یا اینکه‬ ‫خاک ع��راق به خطر بیفتد‪ .‬ای��ن موضوع هم به هیچ‬ ‫کشور دیگری ارتباط ندارد‪.‬‬ ‫خروج منافقین از عراق مصلحت ملت عراق را تامین‬ ‫خواهد کرد‪ .‬ما می خواهیم عراق پایگاهی برای گروه ها‬ ‫و اقدامات تروریستی نباشد و امنیت هیچ کشوری را‬ ‫تهدید نکند‪.‬‬ ‫هرگروه و هر تش��کل دیگری با ای��ن قالب در عراق‬ ‫وجود داشت نس��بت به اخراج انها اقدام می کردیم و‬ ‫ای��ن موضوع هیچ ارتباطی با تواف��ق و تفاهم با ایران‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫در داخل عراق ش��اهد هستیم که بعضی از‬ ‫گروه ها و جناح های سیاسی خصوصا برخی‬ ‫از گروه ه��ا و حامیان ایاد ع�لاوی و حتی‬ ‫ش��خص او تا حدودی به صورت مس��تقیم‬ ‫و غیرمستقیم از گروه منافقین حمایت کرده‬ ‫و حت��ی برخورد نیروه��ای امنیتی با انها را‬ ‫محکوم کردند‪ .‬فکر می کنید دلیل این اتفاق‬ ‫عجیب چیست؟‬ ‫در این خصوص جلس��اتی و بی��ن ایران و‬ ‫عراق برگزار شده؟‬ ‫‪ l‬هیچ دخالتی از سوی ایران در این ماجرا صورت‬ ‫نگرفت��ه‪ .‬در عراق جدید همه اتفاق��ات و تصمیمات‬ ‫برمبنای اس��تقالل عراق ص��ورت خواهد گرفت‪ .‬این‬ ‫تصمی��م هم کامال داخلی و در راس��تای حفظ امنیت‬ ‫و تمامیت ارضی عراق اس��ت‪ .‬این متن قانون اساسی‬ ‫عراق است که به صراحت اجازه ورود هیچ نیرویی را‬ ‫به خاک این کش��ور نمی دهد‪ .‬ما برمبنای همین قانون‬ ‫اساسی به هیچ کشوری اجازه دخالت در امور داخلی‬ ‫خودمان را نمی دهیم و خروج منافقین از عراق هم تنها‬ ‫یک تصمیم و اقدام داخلی تلقی می شود‪ .‬این اقدام در‬ ‫راستای حفظ استقالل عراق صورت می گیرد‪ ،‬چرا که‬ ‫ما به دنبال جنگ و درگیری با هیچ کش��وری نیستم و‬ ‫اجازه نخواهیم داد منافع و امنیت کشورهای دیگر در‬ ‫‪ l‬بدون تعارف و با صراحت باید بگویم که متاسفانه‬ ‫بعضی از گروه های سیاس��ی دست به این اقدام زدند‪.‬‬ ‫نمی توان��م به طور واضح بگویم ک��ه ایاد عالوی این‬ ‫کار را انجام داد چون من به طور روشن از او ندیدم‪.‬‬ ‫اما برخی از حامیان و برخی از گروه های سیاس��ی که‬ ‫متاسفانه در دولت عراق هم شرکت دارند دست به این‬ ‫اقدام زدند و این برای ما بسیار عجیب است‪ .‬حمایت‬ ‫از ی��ک گروه تروریس��تی به هیچ وج��ه قابل توجیه‬ ‫نیس��ت‪ .‬من می خواهم از انها بپرسم که در حمایت از‬ ‫گروه های تروریستی ایا توجهی به کرامت ملت عراق‬ ‫هم داش��تند؟ ایا توجهی هم به خون ریخته شده ملت‬ ‫عراق توس��ط منافقین در فجایع اخیر داشته اند؟ واقعا‬ ‫این اتفاقات تاسف انگیز است‪ .‬فکر می کنم بعضی از‬ ‫جناح ها ارزش��ی برای حق ملت عراق قائل نشدند که‬ ‫چنین اظهارنظری داشتند‪g .‬‬ ‫لیال الخفاجی‪ ،‬نماینده مجلس عراق و عضو ائتالف عمار حکیم است‪ .‬او از جمله‬ ‫نمایندگان عراقی است که به شدت با اشغال نظامی امریکا مخالف است و بارها در‬ ‫تو گوهای‬ ‫گفت وگوهای خود بر خروج اشغالگران از عراق تاکید کرده است‪ .‬وی با گف ‬ ‫افشاگرانه خود در مورد شرکت بلک واتر یکی از نمایندگان معروف عراقی است‪ .‬با او در‬ ‫تو گو نشستیم‪.‬‬ ‫مورد اخراج منافقین از عراق به گف ‬ ‫نظرت��ان درب��اره حضور گروه تروریس��تی‬ ‫منافقین در خاک عراق و اشغال ان چیست؟‬ ‫‪ l‬حض��ور گروه��ک تروریس��تی منافقین در خاک‬ ‫عراق از هر جهت غیرقانونی و غیر مشروع است و از‬ ‫ابعاد متفاوتی این موضوع قابل بررس��ی است‪ .‬از نگاه‬ ‫اول در قانون اساسی عراق به صراحت وجود دارد که‬ ‫حضور نیروهای تروریس��تی وابسته به هر کشور و با‬ ‫هر هدفی در خاک عراق از تناقضات اش��کار با قانون‬ ‫اساس��ی کشور اس��ت‪ .‬همچنین در تسلط یک نیرو و‬ ‫گ��روه بیگانه در خاک عراق بربخش��ی از خاک عراق‬ ‫که قطعا باید زیر نظر دولت مرکزی عراق باش��د یک‬ ‫تناقض اش��کار با قانون اساسی عراق به وجود می اید‪.‬‬ ‫این ش��رایط هیچ توجیه منطقی در قانون اساس��ی و‬ ‫قوانین داخلی عراق ندارد‪ .‬از نظر دوم باتوجه به قوانین‬ ‫بین الملل��ی و قوانینی که در تمام دنیا پذیرفته ش��ده و‬ ‫احترام به حقوق داخلی و حقوق کشورها‪ ،‬وجود یک‬ ‫گروه نظامی خارجی در عراق هیچ توجیهی نمی تواند‬ ‫داش��ته باشد خصوصا اینکه این یک گروه تروریستی‬ ‫اس��ت و این موضوع در همه جای دنیا ثابت ش��ده و‬ ‫ک به عنوان یک گروهک تروریستی از نگاه‬ ‫این گروه ‬ ‫مجامع و نهادهای جهان شناخته شده است‪.‬‬ ‫موضوع سوم که برای ما بسیار حائز اهمیت است این‬ ‫است که اسناد و مدارک واضح نشان می دهد که دستان‬ ‫اعضای گروهک منافقین به خون ملت و مردم بیگناه‬ ‫عراق الوده است‪ .‬ما فراموش نکردیم که این گروهک‬ ‫با خواست صدام وارد عراق شد و در خاک این کشور‬ ‫حضور پیدا کرد و پس از ان صدام دیوانه از این گروه‬ ‫برای کش��تن مردم عراق استفاده کرد‪ .‬تاریخ این گروه‬ ‫در خاک عراق سیاه است و ملت عراق هرگز حضور‬ ‫انها را در خانه خودش نخواهد پذیرفت‪ .‬پس با توجه‬ ‫به این ش��رایط این تنها قانون اساسی عراق نیست که‬ ‫حضور منافقین در خاک ع��راق را غیرقانونی می داند‬ ‫بلکه از هر نظر خواست ملت و دولت و حتی جوامع‬ ‫بین المللی خروج انها از خاک عراق است‪.‬‬ ‫دولت عراق متعهد شده که نسبت به خروج‬ ‫منافقی��ن از عراق اقدام کن��د‪ .‬فکر می کنید‬ ‫دولت می تواند ب��ه این تعهد خودش عمل‬ ‫کند؟‬ ‫‪ l‬طبعا ما در مجلس عراق فقط چنین انتظاری داریم‬ ‫و هیچ توجیه دیگری قابل پذیرش نیست‪ .‬ما از دولت‬ ‫عراق خواس��تیم که تا پایان سال جاری این منطقه را‬ ‫تخلی��ه کند و منافقی��ن از خاک عراق خارج ش��وند‪.‬‬ ‫من فکر می کنم با اینک��ه تا به حال تالش های زیادی‬ ‫صورت گرفته ولی کوتاهی هایی هم شده‪ .‬ما خواستار‬ ‫ی��ک اقدام قاط��ع و فوری برای خ��روج اعضای این‬ ‫گروهک هستیم‪ .‬من فکر می کنم اعضای این گروهک‬ ‫برای امنیت عراق خطرس��از هستند‪ .‬حتی مردم عراق‬ ‫هم ب��ا برگ��زاری راهپیمایی های مختلف احس��اس‬ ‫خودشان نسبت به انها را نشان دادند و بارها خواستار‬ ‫‪69‬‬ ‫گزارش‬ ‫‪ 50‬کیلومتر از خاک عراق‬ ‫بازگشتمرواریدصحرا‬ ‫همزم��ان با تاکید مقامات دولتی و اعضای مجلس‬ ‫نمایندگان ع��راق بر لزوم خروج اعضای گروهک‬ ‫منافقین از اردوگاه اشرف‪ ،‬یک کارشناس اقتصادی‬ ‫این منطقه را یکی از بهترین نقاط استان دیاله دانسته‬ ‫و اشرف را به مروارید صحرا تشبیه کرده است‪.‬‬ ‫زای��د الحمیری‪ ،‬کارش��ناس مس��ائل اقتصادی در‬ ‫بعقوبه با اشاره به این موضوع تصریح کرد‪« :‬منطقه‬ ‫اش��رف یکی از زیباترین مناطق در استان دیاله به‬ ‫شمار می رود‪ .‬می توان از این منطقه به خوبی برای‬ ‫اهداف و س��رمایه گذاری های سیاحتی و توریستی‬ ‫استفاده کرد‪».‬حمیری افزود‪« :‬بسیاری از شرکت های‬ ‫جهانی از سرمایه گذاری در اشرف استقبال می کنند‬ ‫و این منطقه می تواند تاثیر زیادی در رشد اقتصادی‬ ‫عراق داشته باشد‪ .‬اگر منافقین از این منطقه خارج‬ ‫شوند و زمینه الزم برای سرمایه گذاری فراهم باشد‬ ‫میلیون ها عراقی وارد اش��رف خواهند ش��د و این‬ ‫منطقه فرصت های شغلی خوبی برای ملت عراق‬ ‫ایجاد می کند‪».‬حمیری با تاکید بر لزوم بازگش��ت‬ ‫بیش از ‪ 50‬کیلومتر از خاک ارزشمند عراق به مردم‬ ‫این کش��ور گفت‪« :‬باید از این موقعیت و فرصت‬ ‫مناس��ب به خوبی بهره برداری شود و خاک عراق‪،‬‬ ‫خصوصا مروارید زیبای صحرا در اس��تانه دیاله در‬ ‫اختیار ملت عراق باشد‪».‬‬ ‫نماینده مجلس عراق در منطقه دیاله نیز با تاکید بر‬ ‫ل��زوم خروج منافقین از این منطقه گفت‪« :‬اردوگاه‬ ‫اش��رف که پایگاه اصلی منافقین به ش��مار می رود‬ ‫بخشی از خاک عراق است و از جایگاه استراتژیک‬ ‫ی در منطق��ه برخوردار اس��ت‪ .‬این منطقه‬ ‫و مهم�� ‬ ‫نقطه اتصال بغداد به مناطق کردنشین عراق است‪،‬‬ ‫همچنین خاک این منطقه به وسعت‪ 55‬کیلومتر مربع‬ ‫از نقاط و بخش های مهم و قابل استفاده برای مردم‬ ‫منطقه است‪ .‬با خروج منافقین سرمایه گذاری های‬ ‫زیادی در این منطقه انجام خواهد شد و مردم دیاله‬ ‫می توانند از این فرصت مناسب اقتصادی به خوبی‬ ‫اس��تفاده کنند‪ .‬این منطقه می تواند به اقتصاد دیاله‬ ‫کمک زیادی کند‪».‬‬ ‫در همین حال‪ ،‬علی دباغ‪ ،‬س��خنگوی دولت عراق‬ ‫بار دیگر بر تالش این دولت برای تخلیه اش��رف‬ ‫تاکید کرد و گف��ت‪« :‬اخرین فرصت برای خروج‬ ‫ تروریست ها از این منطقه پایان سال جاری خواهد‬ ‫بود‪ .‬تصمیم گیری الزم در این خصوص انجام شده‬ ‫و دولت عراق به هر وس��یله ای ه��دف خود را در‬ ‫تخلیه اشرف محقق می سازد‪».‬‬ ‫اندریک ماهیسک‪ ،‬سخنگوی س��ازمان پناهندگان‬ ‫سیاسی سازمان ملل متحد نیز در خصوص موضوع‬ ‫خ��روج منافقین از عراق گفت‪« :‬س��اکنان اش��رف‬ ‫می توانند به صورت فردی درخواس��ت پناهندگی‬ ‫بدهند و ما برای انتخاب کشور مقصد به انها کمک‬ ‫می کنیم اما شرط اصلی در راستای پناهندگی این افراد‬ ‫پذیرفتن تغییر تفکرات خواهد بود‪ .‬انها باید بپذیرند‬ ‫که خشونت راه مناس��بی برای رسیدن به اهداف و‬ ‫خواسته ها نیست‪ .‬اعضای این س��ازمان شرط ما را‬ ‫نپذیرفته ان��د و در این صورت امکان همکاری برای‬ ‫یافتن کشور مقصد وجود نخواهد داشت‪g ».‬‬ ‫‪70‬‬ ‫عباس البیاتی‪ ،‬نماینده ائتالف ملی عراق‪:‬‬ ‫حضور منافقین مغایر با‬ ‫تمامیت ارضی عراق است‬ ‫‪10‬‬ ‫عباس البیاتی‪ ،‬نماینده ائتالف ملی عراق در مجلس نمایندگان این کشور‬ ‫با تاکید بر لزوم خروج اعضای گروهک منافقین از خاک عراق می گوید‪« :‬عراق‬ ‫نمی خواهد پایگاهی برای گروه های تروریستی و موجب تهدید امنیت کشورهای‬ ‫همسایه شود‪».‬‬ ‫البیاتی همچنین با صراحت تاکید کرد که حضور منافقین در خاک عراق غیر قانونی‬ ‫است و موضع حکومت عراق در قبال این گروهک کامال روشن است‪.‬‬ ‫نوری المالکی اولتیماتوم داد‬ ‫اغاز عراق جدید‬ ‫سعد صاحب الوائلی‪/‬روزنامه نگار عراقی‬ ‫‪9‬‬ ‫زمان��ی ک��ه انتفاضه ش��عبانیه م��ردم عراق در‬ ‫س��ال ‪ 1991‬و در تقاب��ل با حکومت صدام حس��ین‬ ‫ش��کل گرفت و گرمای ان به سراس��ر عراق رسید‪،‬‬ ‫حکومت حاکم از وجود اعضای یک گروهک نظامی‬ ‫تروریس��تی از مخالفان دولت ایران برای س��رکوب‬ ‫مبارزان عراقی اس��تفاده کرد‪ .‬این گروهک در برخی‬ ‫از مناطق عراق خصوصا در مناطق مرکزی و جنوبی‬ ‫دس��ت به اقدامات و جنایات وحشیانه ای در تقابل با‬ ‫ملت عراق زد و در س��رکوب انتفاضه با دولت عراق‬ ‫همکاری نزدیکی داشت‪.‬‬ ‫ان گروهک س��ابقه س��یاهی به نام خودش ثبت کرد‬ ‫و با همان س��ابقه در ذهن ملت عراق ماندگار ش��د‪،‬‬ ‫به عن��وان گروه��ی تروریس��تی که م��ورد حمایت‬ ‫صدام حس��ین اس��ت و با همه توان و خش��ن ترین‬ ‫روش ه��ای ممکن در برخورد ب��ا ملت عراق‪ ،‬صدام‬ ‫حسین را همراهی کرده است‪.‬‬ ‫بعد از کنار رفتن حکومت بعث و س��رنگونی صدام‬ ‫ده ها تجمع اعتراضی خصوصا در استان دیاله برگزار‬ ‫ش��د و مردم ای��ن منطقه خواس��ته خودش��ان را در‬ ‫اخراج این گروهک اعالم کردند‪ .‬عراقی ها خواستار‬ ‫ان شدند که گروهک تروریستی خاک عراق را ترک‬ ‫کند و اردوگاه اش��رف به عنوان بخش��ی از سرزمین‬ ‫عراق به مردم منطقه بازگردانده شود که این مطابق با‬ ‫تمامیت ارضی و حقوق ملت عراق است‪.‬‬ ‫خواسته مردم با حمایت اعضای مجلس عراق همراه‬ ‫ش��د و نمایندگان مجلس درخواس��ت کردند که در‬ ‫زودترین زمان ممکن نس��بت به خروج اعضای این‬ ‫گ��روه از عراق اقدام ش��ود‪ .‬نقش ای��ن مجموعه در‬ ‫انجام عملیات های تروریس��تی و تهدید امنیت منطقه‬ ‫قاب��ل ان��کار نیس��ت و در همی��ن راس��تا عراقی ها‬ ‫خواس��ته اند در زودترین زمان ممکن اردوگاه اشرف‬ ‫تخلیه شود‪ .‬حتی برخی از گزارش ها و اخبار مستند‬ ‫علت باقی مان��دن اعضای گروهک منافقین‬ ‫در خاک عراق چیست؟‬ ‫‪ l‬بر اس��اس قانون اساسی عراق‪ ،‬خاک این کشور‬ ‫ی ت��ردد گروه های‬ ‫نمی توان��د پای��گاه یا مس��یری برا ‬ ‫ تروریس��تی باش��د‪ ،‬خصوص��ا گروه هایی ک��ه امنیت‬ ‫کشورهای همسایه عراق را به خطر می اندازند‪ .‬موضع‬ ‫ما در قبال گروهک منافقین کامال روش��ن اس��ت‪ .‬ما‬ ‫پیش از این هم اعالم کرده ایم که اعضای این گروهک‬ ‫می توانن��د از حکم بخش��ش و عفو حکوم��ت ایران‬ ‫اس��تفاده کرده و به خاک این کشور بازگردند یا اینکه‬ ‫کش��ور دیگری را غیر از عراق به عنوان کشور مقصد‬ ‫انتخاب کنند و از عراق خارج شوند اما ماندن انها در‬ ‫اشرف با قوانین عراق در تضاد است و تمامیت ارضی‬ ‫کش��ور ما را نقض می کند‪ .‬اینجا سرزمین عراق است‪.‬‬ ‫نمی توان حضور هیچ گروه مس��تقلی را در این خاک‬ ‫پذیرفت و نمی توان پذیرفت که بخش��ی از س��رزمین‬ ‫عراق تحت س��یطره و زیر نف��وذ نیروهای امنیتی این‬ ‫کشور نباشد‪ .‬به طور کلی وجود این گروهک در خاک‬ ‫عراق غیر قانونی است‪.‬‬ ‫ایا مجل��س ملی ع��راق هم ب��رای خروج‬ ‫منافقین از اش��رف اقدامات��ی انجام خواهد‬ ‫نش��انگر ان است که اعضای این گروهک با اعضای‬ ‫القاع��ده در عراق ارتب��اط داش��ته اند و این موضوع‬ ‫می تواند خطرات زیادی برای ملت عراق ایجاد کند‪.‬‬ ‫در روزه��ای اخیر اعتراض��ات مردمی به حضور این‬ ‫گروهک در مناطق مختلف و خصوصا اس��تان دیاله‬ ‫از سر گرفته شد‪ .‬مردم بر این عقیده هستند که عراق‬ ‫نباید درگیر اختالف با کش��ورهای همسایه بشود ان‬ ‫ه��م به دلیل اقدامات تروریس��تی ای��ن گروهک در‬ ‫اشرف‪.‬‬ ‫چند متر دورتر از اردوگاه اش��رف در دیاله که پایگاه‬ ‫اصلی منافقین اس��ت ده ها خانواده ایرانی که خواهان‬ ‫ازادی فرزندانش��ان از این اردوگاه هس��تند همچنان‬ ‫در انتظ��ار به س��ر می برند در حالی ک��ه رهبران این‬ ‫گروه��ک بی��ش از دو ده��ه فرزندان انه��ا را حصر‬ ‫نموده اند و از خروج انها جلوگیری می کنند‪.‬‬ ‫به رغم ش��رایط نامناس��ب اب و هوایی بس��یاری از‬ ‫فعالین عراقی گروه های حقوق بش��ر نیز در کنار این‬ ‫خانواده ها حضور پیدا کرده اند و از دولت می خواهند‬ ‫چند متر دورتر از اردوگاه‬ ‫اشرف در دیاله که پایگاه‬ ‫اصلی منافقین است ده ها‬ ‫خانواده ایرانی که خواهان‬ ‫ازادی فرزندانشان از این‬ ‫اردوگاه هستند همچنان‬ ‫در انتظار به سر می برند‬ ‫در حالی که رهبران این‬ ‫گروهک بیش از دو دهه‬ ‫فرزندان انها را حصر‬ ‫نموده اند و از خروج انها‬ ‫جلوگیریمی کنند‬ ‫برای تخلیه هرچه سریعتر اردوگاه وارد عمل شود و‬ ‫این منطقه را از وجود این جماعت تروریست خالی‬ ‫کند تا بس��یاری از اس��یران گروهک ازاده شده و به‬ ‫خانواده های خودشان بازگردند‪.‬‬ ‫برخورد مس��ئوالن و رهبران اردوگاه با خانواده های‬ ‫ایرانی زش��ت و زننده اس��ت‪ .‬انها ب��ه خانواده ها و‬ ‫حتی عراقی هایی که در کنار اردوگاه حضور داش��تند‬ ‫حمله ور ش��دند و با ضرب و شتم این افراد خواستار‬ ‫ان ش��دند که این مح��ل را ترک نماین��د‪ .‬این اتفاق‬ ‫نگران��ی والدین منتظ��ر در بیرون اردوگاه را بیش��تر‬ ‫کرده است‪ .‬انها حاال بیش از گذشته نگران سرنوشت‬ ‫فرزندان خود هستند‪.‬‬ ‫باید یاداور ش��ویم که سال گذش��ته وقتی نیروهای‬ ‫عراقی برای تخلیه منافقین وارد این اردوگاه شدند‬ ‫ب��ا حمله س��اکنین اردوگاه مواج��ه بودند‪ .‬اعضای‬ ‫گروهک با چاقو و س�لاح سرد نیروهای عراقی را‬ ‫مجروح نمودند و موجب اغاز درگیری ها ش��دند‪.‬‬ ‫البته تعدادی از جوانان ایرانی در همین درگیری ها‬ ‫از فرصت اس��تفاده کردند و موفق به ترک اردوگاه‬ ‫ش��دند‪ .‬انها در اولین اظه��ارات خود اعالم کردند‬ ‫که س��ال ها به زور در ای��ن اردوگاه مانده بودند و‬ ‫حق برقراری هیچ تماس��ی را ب��ا اعضای خانواده‬ ‫خود نداش��ته اند‪ .‬ش��اهدین عینی می گویند ساکنان‬ ‫اردوگاه از کمتری��ن حق��وق انس��انی برخ��وردار‬ ‫نیس��تند‪ .‬برقراری تماس با اعضای خانواده‪ ،‬ازادی‬ ‫رفت و امد و حتی حق ازدواج از انها س��لب شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ب��ه هر ترتیب گروهک تروریس��تی منافقین با توجه‬ ‫به س��وابق سیاهی که نزد ملت عراق داشته در داخل‬ ‫کشور قابل تحمل نخواهد بود و باید از منطقه خارج‬ ‫ش��ود‪ .‬اعضای این گروهک به هم��کاری با القاعده‬ ‫اعتراف داش��ته اند و حاال حتی ب��ه عنوان پناهنده در‬ ‫عراق به س��ر نمی برند‪ .‬با این شرایط به نظر می رسد‬ ‫دوره حض��ور انها در خاک عراق به پایان رس��یده و‬ ‫دول��ت عراق باید ب��رای پایان دادن ب��ه این حضور‬ ‫غیر قانونی تالش کند‪g .‬‬ ‫داد؟‬ ‫‪ l‬مجل��س نماین��دگان از قانون اساس��ی حمایت‬ ‫می کند و طبیعتا خواسته مجلس برقراری ارتباط مثبت‬ ‫و نزدیک با کشورهای همسایه است‪ .‬طبعا هر گروهی‬ ‫که امنیت کشورهای همسایه را به خطر بیندازد روابط‬ ‫عراق و این کشورها را تهدید می کند‪ ،‬در حالی که ما‬ ‫چنین چیزی را نخواهیم پذیرفت‪.‬‬ ‫چرا مجلس نمایندگان عراق مصوبه ای برای‬ ‫خروج منافقین از عراق به تصویب نرسانده‬ ‫ی در این خصوص نگرفته است؟‬ ‫و تصمیم ‬ ‫‪ l‬بای��د چنین طرحی به مجلس ارائه ش��ود که در‬ ‫این صورت اعضای مجل��س در تصمیم گیری تردید‬ ‫نخواهند کرد‪ .‬قطعا مجلس خواهان خروج اعضای این‬ ‫گروهک خواهد بود‪.‬‬ ‫فکر می کنید قانون گذاران از منافقین حمایت‬ ‫می کنند و در همین راستا اقدام صریحی در‬ ‫این خصوص انجام نداده اند؟‬ ‫‪ l‬روش برخ��ورد و تصمیم گی��ری قانون گ��ذاران با‬ ‫منافقین کامال روشن است‪ .‬دولت عراق گروهی را به این‬ ‫اردوگاه اعزام کرده و رسما اعالم نموده که ماندن انها در‬ ‫عراق نادرست است و قابل قبول نخواهد بود‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫غزه مظلوم‬ ‫حمالت صهیونیست ها در غزه از سر گرفته شد‬ ‫جنایت خاموش‬ ‫محمد جواد پاینده‬ ‫‪1‬‬ ‫همزم��ان با ش��دت گیری تح��والت داخلی و‬ ‫حرکت های انقالبی ملت ها در کشورهای خاورمیانه‬ ‫و ش��مال افریقا‪ ،‬حمالت اش��غالگران صهیونیس��ت‬ ‫ب��ه مبارزان فلس��طینی و خصوصا س��اکنان نوار غزه‬ ‫از سر گرفته شده است‪.‬‬ ‫در حقیق��ت انقالب های مردم��ی رخ داده در منطقه‬ ‫خاورمیانه و جهان اس�لام هرچند در طوالنی مدت با‬ ‫سرنگونی دیکتاتورهای وابسته به رژیم صهیونیستی‬ ‫مناف��ع اش��غالگران را ب��ه خط��ر خواه��د انداخت‪،‬‬ ‫ام��ا در ش��رایط کنونی فرصت��ی به وج��ود اورده تا‬ ‫رژیم صهیونیس��تی دور از چشم رسانه های جهان به‬ ‫جنایات خود علیه ملت فلسطین ادامه بدهد‪.‬‬ ‫انقالبی��ون مصر‪ ،‬تونس‪ ،‬لیبی‪ ،‬یمن و بحرین قطعا در‬ ‫ماه های گذشته خبرس��ازترین مردمان جهان بوده اند؛‬ ‫مس��لمانانی که با گذشت سال ها از رخوت و سکون‬ ‫جهان عرب در برابر زورگویان یکباره برپا خاستند و‬ ‫تحول بزرگی را در تاریخ جهان اسالم و دنیای عرب‬ ‫به ثبت رساندند‪ .‬برکناری حاکمان سازشگر و خیانتکار‬ ‫منطقه قطعا نگرانی س��ران رژیم اش��غالگر قدس را‬ ‫ی و ازاده ای که در‬ ‫در پ��ی دارد‪ .‬حکومت های مردم�� ‬ ‫این کشورها برپا خواهد شد‪ ،‬همچون مبارک و قذافی‬ ‫حافظ منافع اس��رائیل و در تقابل با خواسته های ملت‬ ‫فلسطین نخواهد بود‪ .‬این اتفاق در طوالنی مدت منافع‬ ‫صهیونیست ها را به خطر می اندازد‪ ،‬اما فرصت کوتاه‬ ‫پیش امده با جلب توجه جوامع جهانی و رسانه های‬ ‫منطقه نسبت به این تحوالت سران رژیم صهیونیستی‬ ‫را بر ان داش��ته در راس��تای سیاس��ت های ظالمانه و‬ ‫جنایت های همیشگی خود علیه ملت مظلوم فلسطین‬ ‫باز هم وارد عمل شوند‪.‬‬ ‫بهانه های دروغین‬ ‫حمله نیروهای حماس به غیر نظامیان و شهرک نشینان‬ ‫صهیونیس��ت؛ این تکراری ترین بهانه صهیونیست ها‬ ‫در حمل��ه به ن��وار غزه اس��ت‪ .‬این ب��ار منابع خبری‬ ‫رژیم اش��غالگر قدس از کشته و زخمی شدن دو نفر‬ ‫‪72‬‬ ‫در حمله های حماس به ساکنان شهرک های صهیونیستی‬ ‫خبر داده اند؛ خبری که در هیچ رسانه دیگری مورد تایید‬ ‫قرار نگرفت‪ ،‬اما به سرعت موجب اغاز حمالت ارتش‬ ‫صهیونیستی به نوار غزه شد‪.‬‬ ‫در ‪ 48‬س��اعت ابتدایی اغاز حم�لات ‪ 17‬غیر نظامی در‬ ‫نوار غزه به شهادت رسیدند‪ .‬جنایت صهیونیست ها پس‬ ‫از این کشتار متوقف نشد؛ بمباران مناطق مسکونی‪ ،‬ترور‬ ‫مبارزان‪ ،‬حمله های شبانه و دستگیری جوانان فلسطینی در‬ ‫غزه و حتی کرانه باختری رود اردن‪ .‬اینها همه بخشی از‬ ‫جنایت های جدید اشغالگران در فلسطین بوده است‪ .‬بهانه‬ ‫صهیونیست ها اما مقابله با حمالت حماس و پاسخ دادن‬ ‫به چند خمپاره ای است که مدعی شده اند در شهرک های‬ ‫صهیونیستی خساراتی ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫اشغالگران در جنوب الخلیل دو کودک ‪ 15‬و ‪ 16‬ساله را‬ ‫نیز به بهانه مقابله با حمالت حماس بازداش��ت کرده اند‪.‬‬ ‫معتز ابو حماد ‪ 15‬س��اله ومحمود حمزه الزره ‪16‬ساله به‬ ‫دالیل نامعلوم ربوده ش��دند و در اسارت صهیونیست ها‬ ‫به س��ر می برند‪ ،‬اما بازداش��ت این دو کودک احتماال در‬ ‫ادامه سیاست سرکوب گرانه و همچنین در جهت ایجاد‬ ‫ی صورت‬ ‫رعب و وحشت و شکستن مقاومت های مردم ‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫دانی ایالون‪ ،‬معاون وزیر خارجه اسرائیل در خصوص دور‬ ‫جدید حمالت اش��غالگران به غزه گفت‪« :‬توقف شلیک‬ ‫موش��ک گروه های فلسطینی‪ ،‬تنها با نابود کردن حماس‬ ‫محقق می ش��ود‪ .‬حماس س��ازمانی تروریستی است که‬ ‫هدف ان نابود کردن اسرائیل است؛ برای همین باید نظام‬ ‫ان را س��رنگون کرد‪ .‬سرنگون کردن دولت حماس تنها‬ ‫راهی است که سبب توقف شلیک موشک از غزه می شود‪.‬‬ ‫هیچ راه حل دیگری وجود ندارد‪».‬‬ ‫حمالت اش��غالگران به غزه در س��ال ‪ 2008‬نیز با هدف‬ ‫ناب��ودی حماس اغاز ش��د‪ ،‬ام��ا هرگز نتیج��ه ای برای‬ ‫صهیونیس��ت ها در پی نداشت‪ .‬اینبار هم به نظر می رسد‬ ‫شدت گیری حمالت و جنایات جدید رژیم صهیونیستی‬ ‫اهداف دیگری را دنبال می کند‪.‬‬ ‫جنایت در سایه سکوت‬ ‫رسانه های غربی که پیش از این جنایات صهیونیست ها‬ ‫علی��ه ملت های منطقه را همواره کمرنگ س��اخته یا‬ ‫به دنبال توجیه ان با بهانه های غیر واقعی بودند‪ ،‬اینبار از‬ ‫پوشش اخبار غزه خودداری می کنند تا جنایات اسرائیل‬ ‫در س��ایه سکوت خبری و بدون جلب توجه جهانی‬ ‫دنبال شود‪.‬‬ ‫اخبار لیبی‪ ،‬یمن‪ ،‬مصر و بحرین همچنان در صدر اخبار‬ ‫شبکه های خبری غربی است‪ ،‬اما حمله اسرائیل به غزه‬ ‫و کشتار مردم فلسطین موضوع تکراری و کامال عادی‬ ‫به شمار می رود‪.‬‬ ‫حتی رس��انه های عربی و برخی از شبکه های خبری‬ ‫کشورهای اس�لامی نیز نس��بت به وقایع غزه توجه‬ ‫چندانینشاننمی دهند‪.‬‬ ‫نکته مهم در خصوص دور جدید حمالت اشغالگران‬ ‫تفاوت این حمالت با جنایات قبلی اس��رائیل در غزه‬ ‫اس��ت‪ .‬اینبار نیروی زمینی ارتش صهیونیست ها وارد‬ ‫عمل نشده و قصد تصرف خاک غزه را ندارد‪ .‬حمالت‬ ‫هوایی و بمباران هدفمند غزه نش��انگر ان اس��ت که‬ ‫صهیونیس��ت ها اهداف خاصی را در این جنگ دنبال‬ ‫می کنند‪ .‬پیش بینی می ش��ود که دور جدید حمالت با‬ ‫ش��دت کمتری نسبت به جنایات س��ال ‪ 2008‬اما در‬ ‫طول دوره زمانی بلندتری دنبال شود‪ .‬خواسته اصلی‬ ‫اشغالگران ایجاد فاصله میان مقاومت اسالمی و سایر‬ ‫س��اکنان نوار غزه است تا به این شکل حماس پایگاه‬ ‫مردمی خودش را از دس��ت بده��د و به عنوان عامل‬ ‫بی ثباتی در منطقه شناخته شود‪.‬‬ ‫ورود وزیر خارجه مصر به غزه‬ ‫انقالبمصربزرگ ترینتهدیدماه هایاخیربرایامنیت‬ ‫اسرائیل و نقطه ای امیدوارکننده برای مقاومت فلسطین‬ ‫به ش��مار می رفت‪ .‬حتی نتانیاهو هم نتوانسته نگرانی‬ ‫خودش را از تحوالت این کشور عربی اسالمی پنهان‬ ‫کند‪.‬نخست وزیر رژیم صهیونیستی در این خصوص‬ ‫گفته اس��ت‪« :‬من جدا از برخی صداهایی که اخیرا در‬ ‫مصر شنیده می ش��ود‪ ،‬نگران هستم‪ .‬من در خصوص‬ ‫سخنان نبیل العربی‪ ،‬وزیر خارجه مصر نگران هستم‪».‬‬ ‫نبیل العربی‪ ،‬وزیر خارجه حکومت جدید مصر عالوه‬ ‫بر اینکه چندی پیش از برقراری ارتباط نزدیک با دولت‬ ‫ایران اس��تقبال کرده بود نسبت به اتفاقات و جنایات‬ ‫روی داده در غزه ابراز نگرانی کرده اس��ت‪ .‬او در این‬ ‫خصوص گفت‪« :‬اوضاع نوار غ��زه در اولویت مصر‬ ‫است‪ ،‬به ویژه اینکه انچه در غزه رخ می دهد از لحاظ‬ ‫حقوق بشر قابل قبول نیست‪ ».‬وزیر امور خارجه مصر‬ ‫همچنین گفته است هدف از این سفر اعالم همدردی‬ ‫و همبستگی مردم مصر با ساکنان غزه خواهد بود‪.‬‬ ‫این اظهارات در حالی صورت گرفته که سران برخی‬ ‫از کشورهای اسالمی و عربی هیچ واکنشی به کشتار‬ ‫فلسطینی ها و جنایات رژیم صهیونیستی در غزه نشان‬ ‫نداده اند‪.‬‬ ‫وزیر مصری در حالی نس��بت به شرایط غزه هشدار‬ ‫داده که صهیونیست ها بدون همکاری مصر نمی توانند‬ ‫حصار غزه را حفظ کنند‪ .‬دیگر حسنی مبارک در قدرت‬ ‫نیست که با افتخار از حصر مردم مظلوم غزه حمایت‬ ‫کند و مانع ورود مایحتاج مردم این منطقه باشد‪.‬‬ ‫وزی��ر امور خارجه مصر اعالم ک��رده به زودی جهت‬ ‫بررس��ی شرایط مردم غزه وارد این منطقه خواهد شد‬ ‫و احتماال در این س��فر با مسئوالن حماس نیز دیدار‬ ‫می کند‪ .‬ورود اولین وزیر مصری به غزه می تواند گام‬ ‫مهمی در شکستن محاصره این منطقه و همچنین بهبود‬ ‫شرایط مردم تلقی شود‪ .‬شاید ورود نبیل عربی تاثیرات‬ ‫مثبتی در ش��رایط منطقه داشته باشد و موقتا حمالت‬ ‫صهیونیست ها به غزه در حضور یکی از مقامات رسمی‬ ‫مصر متوقف ش��ود اما سران حماس همچنان بر این‬ ‫عقیده هستند که تنها راه مقابله با دشمن صهیونیستی‬ ‫تداوم مبارزه تا شکست اشغالگران خواهد بود‪g .‬‬ ‫غزه و تغییر قواعد بازی‬ ‫اشغالگری صهیونیست ها ادامه دارد‬ ‫هانی حبیب ‪ /‬روزنامه نگار فلسطینی‬ ‫‪2‬‬ ‫صهیونیس��ت ها فرصت اغاز یک جنگ جدید در‬ ‫غزه را با اس��تفاده از بهانه های خود س��اخته از دست‬ ‫ندادند‪ .‬موضوع حمله های حماس به مناطق اش��غالی‬ ‫بهان��ه مناس��بی بود ب��رای اغ��از دور جدید حمالت‬ ‫صهیونیست ها و اغاز جنگی دیگر که با شکل جدیدی‬ ‫از سوی نیروهای اشغالگر دنبال می شود‪.‬‬ ‫صهیونیست ها نامی برای جنگ جدید انتخاب نکرده اند‬ ‫اما فرماندهان ارتش اش��غالگر بر این عقیده هستند که‬ ‫جنگ جدید نباید همچون جنگ های گذش��ته باشد‪.‬‬ ‫این جنگ در نهایت س��کوت انجام می شود و دور از‬ ‫جلب توجه جامعه جهانی‪ ،‬اما در همین جنگ ارام در‬ ‫کمتر از ‪ 48‬ساعت ‪ 17‬فلسطینی به شهادت رسیده اند‪.‬‬ ‫از نگاه جامعه جهانی این جنایت بزرگی نیست و تنها‬ ‫پاس��خی به حمله های حماس و زخمی ش��دن راننده‬ ‫یک س��رویس مدرسه تعبیر می ش��ود‪ .‬صهیونیست ها‬ ‫در این جنگ ارام اه��داف دقیقی را در نظر گرفته اند‬ ‫و ب��ه مرکز مقاومت ضربه می زنن��د‪ .‬بمباران‪ ،‬جنایت‬ ‫و دستگیری های گس��ترده؛ در این شکل از جنگ هر‬ ‫س�لاحی مورد اس��تفاده قرار می گیرد‪ .‬جنگ اسرائیل‬ ‫نام جنگ را به خود نمی گیرد اما ممکن اس��ت مدت‬ ‫طوالنی ادامه داشته باشد و بزرگ ترین جنایات جنگی‬ ‫در همین جنگ بی نام و پنهان روی خواهد داد‪.‬‬ ‫یکی از س��ران رژی م صهیونیس��تی هفته گذشته اعالم‬ ‫کرد اغاز جنگ علیه غزه بعید نیست و این اغاز جنگ‬ ‫جدی��د بود‪ .‬صهیونیس��ت ها اعت��راف کردند که خود‬ ‫اغازگر جنگ جدید هستند و اتش بس را نمی پذیرند‪.‬‬ ‫دولت عبری اهداف جدیدی در جنگ جدید خواهد‬ ‫داش��ت‪ .‬انه��ا در اولی��ن گام ب��ه تغییر قواع��د بازی‬ ‫می اندیشند‪ .‬روش جدید اسرائیل جنگ پنهان است‪.‬با‬ ‫این شرایط می توان گفت جنگ جدید صهیونیست ها‬ ‫طوالنی تر از همیش��ه خواهد بود و البته با س��کوت و‬ ‫دور از توج��ه جامعه جهانی روی می دهد‪ .‬همزمان با‬ ‫جنگ غزه‬ ‫و گزارش گلدستون‬ ‫محمد زین العابدین النصیر ‪ /‬روزنامه الرایه قطر‬ ‫‪3‬‬ ‫ماجرای فلسطین یکی از مهمترین رویدادهای‬ ‫سیاس��ی جه��ان در پن��ج دهه‬ ‫گذشته بوده که هرگز از صحنه‬ ‫اصلی سیاس��ت جهان��ی بیرون‬ ‫نرفته است‪ .‬اخرین رویداد مهم‬ ‫در این وقایع گزارش گلدستون‬ ‫جنایت ه��ای‬ ‫در خص��وص‬ ‫ارتش اش��غالگر علیه مردم غزه به شمار می رود که‬ ‫صهیونیس��ت ها را به جنایت علیه بش��ریت محکوم‬ ‫کرد‪ .‬تصمیم شورای امنیت سازمان ملل در تشکیل‬ ‫کمیته تحقیق پیرامون جنایت های رژیم صهیونیستی‬ ‫خش��م اس��رائیل را برانگیخت‪ .‬صهیونیس��ت ها با‬ ‫نمایندگان کمیته تحقیق همکاری نکردند اما گزارش‬ ‫این کمیته تهیه و تدوین ش��د که البته در ان هر دو‬ ‫حرکت ه��ای انقالبی و جنبش ه��ای مردمی منطقه در‬ ‫جهان عرب‪ ،‬اسرائیل اهداف خودش را در غزه دنبال‬ ‫می کند و در حالی که اخبار جهانی متوجه وقایع دیگر‬ ‫کش��ورهای منطقه است‪ ،‬صهیونیس��ت ها جنگ علیه‬ ‫غ��زه را دنبال می کنند‪ .‬اس��رائیل از همه توان نظامی و‬ ‫پیشرفته ترین سالح ها علیه مردم غزه سود خواهد برد‪.‬‬ ‫این بار انها به دنبال حضور نظامی و اشغالگری نیستند‪،‬‬ ‫بلک��ه اینطور وانمود می کنند ک��ه قصد دارند با ضربه‬ ‫زدن ب��ه مقاومین و مردم غزه پاس��خ حمالت انها را‬ ‫بدهند‪.‬‬ ‫جنگ جدید اسرائیل شکل تازه ای دارد و ما باید انواع‬ ‫جنگ صهیونیس��ت ها را به خوبی بشناس��یم‪ .‬اسرائیل‬ ‫می خواهد در سرنوش��ت سیاس��ت داخلی فلس��طین‬ ‫تغییراتی ایجاد کند‪ .‬انها هدف خود را نابودی حماس‬ ‫و مقاوم��ت مردم فلس��طین عن��وان می کنند اما هدف‬ ‫نهایی ایجاد فاصله و دودس��تگی بین ملت فلس��طین‬ ‫است‪.‬هویت جنگ جدید اسرائیل تا کنون تغییر نکرده‬ ‫و انها سیاس��ت جنگ پنهان را دنبال می کنند‪ ،‬اما اگر‬ ‫پاس��خ حماس جنگ را به خاک اس��رائیل بکشاند باز‬ ‫هم شاهد شدت گیری حمالت صهیونیست ها خواهیم‬ ‫بود‪.‬‬ ‫ب��از هم فجایع جنگ گذش��ته غزه تکرار می ش��ود و‬ ‫صهیونیس��ت ها هراس��ی از تکرار جنایت های گذشته‬ ‫نخواهند داشت‪ .‬در این شرایط اسرائیل پرده از جنگ‬ ‫پنه��ان خودش بر م��ی دارد و بی محابا ب��ه غزه یورش‬ ‫می اورد‪g .‬‬ ‫طرف اس��رائیل و حماس مقصر قلمداد ش��دند‪ .‬نکته‬ ‫جالب توجه این بود که ریچار گلدستون‪ ،‬قاضی اهل‬ ‫افریقای جنوبی با گذشت مدت کوتاهی در گفت وگو‬ ‫با ی��ک روزنامه امریکایی اعالم کرد که ش��اید او در‬ ‫مورد جنایت های روی داده در غزه دچار اش��تباه شده‬ ‫و حتی به این دلیل می خواهد از رژیم اشغالگر قدس‬ ‫عذرخواهی کند!گلدس��تون عذرخواهی کرد و در پی‬ ‫ان حت��ی اعضای پارلم��ان اروپا به دلی��ل حمایت از‬ ‫این گزارش رس��ما از دولت صهیونیستی عذرخواهی‬ ‫نمودن��د‪ .‬امری��کا‪ ،‬هم پیم��ان همیش��گی و مداف��ع‬ ‫صهیونیست ها هم اعالم کرد که این گزارش اشکاالت‬ ‫زیادی دارد‪.‬حقیقت این اس��ت که گزارش گلدس��تون‬ ‫اشکالی نداش��ت‪ ،‬اشکال از سکوت کشورهای اسالمی‬ ‫استکه مدعی هستند سرنوشت سرزمین مقدسفلسطین‬ ‫برای انها اهمیت دارد‪ .‬اشکال از سکوت جامعه جهانی‬ ‫است که به استقالل و هویت سرزمین فلسطین اعتراف‬ ‫می کنن��د اما نمی توانند اعتراف کنند به وجود کش��وری‬ ‫مستقل که پایتخت ان بیت المقدس است‪ .‬اشکال بزرگ‬ ‫و خجالت اور‪ ،‬رفتار برخی از کش��ورهای عضو جامعه‬ ‫جهانی در حمایت از رژیم غاصب و علیه مردم مقاوم و‬ ‫پایدار فلسطین است‪ .‬هرچند اگر هر قطعنامه و تصمیمی‬ ‫علیه صهیونیس��ت ها صورت پذیرد با حکم وتو نقض‬ ‫خواهد ش��د‪.‬جنگ غزه را فرام��وش نکرده ایم‪ ،‬جنگی‬ ‫که دش��من صهیونیس��تی در ان از همه سالح های‬ ‫ممنوعه اس��تفاده کرد و بزرگ ترین جنایات را رقم‬ ‫زد‪ .‬بمب های فس��فوری‪ ،‬مواد ش��یمیایی که پوست‬ ‫و گوش��ت انسان ها را می سوزاند و به جز استخوان‬ ‫چیزی از انه��ا باقی نمی ماند‪ ،‬عکس ها و تصاویری‬ ‫که هنوز دیدن انها برای انس��ان سخت است و تنها‬ ‫گوش��ه ای از جنایات اس��رائیل در غزه‪ ،‬همه اینها را‬ ‫دیده ای��م و به یاد داریم‪ .‬ملت فلس��طین باید بداند که‬ ‫راه انها با تحقیقات جهانی و گزارش های س��ازمان های‬ ‫نالملل��ی ارتباطی ندارد‪ .‬تفکر برق��راری دو حکومت‬ ‫بی ‬ ‫مس��تقل در کنار هم با عنوان فلسطین و اسرائیل محقق‬ ‫نخواهد شد‪ .‬جنایت های دشمن صهیونیستی همچنان‬ ‫علیه ملت فلسطین ادامه دارد‪.‬اگر گزارش گلدستون که‬ ‫از نظ��ر امریکایی ها اش��کاالت زی��ادی دارد و از نظر‬ ‫صهیونیست ها باید باطل شود به فراموشی سپرده شود‪،‬‬ ‫صهیونیست ها با صحنه های باقیمانده از جنایت های‬ ‫خ��ود در غزه چه می کنند؟اثار ب��ه جای مانده از این‬ ‫جنایات را چگونه از بین می برند؟ جنایاتی که علیه‬ ‫مردم بی گناه‪ ،‬غیر نظامیان و کودکان فلسطینی انجام‬ ‫داده ان��د چگونه باطل می کنند؟جنگ اس��رائیل علیه‬ ‫مردم غزه یکی از ش��نیع ترین و فجیع ترین جنایات‬ ‫تاریخ علیه بش��ریت به شمار می رود و این حقیقت‬ ‫برای همیشه در تاریخ باقی خواهد ماند‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫سازمان ملل متحد فرمان تشکیل دولت فلسطینی را می دهد‬ ‫سونامی سپتامبر‬ ‫محی الدین ساجدی ‪ /‬کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫‪4‬‬ ‫مدت هاست که مسئوالن و مطبوعات اسرائیلی‬ ‫از «سونامی س��پتامبر» نام می برند و درباره وقوع ان‬ ‫هش��دار می دهند و درخواس��ت می کنند که راه های‬ ‫مقابله با ان به دقت ترسیم و عملی شود و امکانات‬ ‫بدیل به میان اید تا از ضررهای احتمالی جلوگیری‬ ‫ی سپتامبر همان تشکیل مجمع عمومی‬ ‫شود‪ .‬سونام ‬ ‫س��ازمان ملل متحد و طرح موضوع تشکیل کشور‬ ‫مستقل فلسطین اس��ت که انتظار نمی رود مخالفت‬ ‫چندان��ی با ان صورت گیرد؛ ب��ه ویژه اینکه در این‬ ‫مجمع هیچ دولتی از امتیاز وتو برخوردار نیست‪.‬‬ ‫اقدام دس��ته جمعی کش��ورهای امریکای التین در‬ ‫شناسایی کش��ور مستقل فلس��طین این دلگرمی را‬ ‫برای فلس��طین ایج��اد می کند که ای��ن موضوع به‬ ‫تصویب رسد و عضوی دیگر به اعضای ملل متحد‬ ‫اضافه ش��ود‪ ،‬به ویژه که اخیرا بیانیه هایی از صندوق‬ ‫بین المللی پول و بانک جهانی منتش��ر ش��ده که از‬ ‫امادگی فلسطینیان برای اداره کشور مستقل حکایت‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫در اسرائیل‪ ،‬انتقاد از اوباما افزایش یافته است و این‬ ‫تمایل میان برخی از سیاستمداران و رسانه ها وجود‬ ‫دارد ک��ه رئیس جمه��وری امری��کا را متهم می کند‬ ‫ک��ه وی دربرابر طرح شناس��ایی کش��ور فلس��طین‬ ‫مانع تراش��ی نخواهد ک��رد و حتی برخ��ی او را به‬ ‫تشویق این طرح محکوم می کنند‪.‬‬ ‫نگاه اس��رائیلی ها ب��ه س��فر ات��ی بنیامی��ن نتانیاهو‪،‬‬ ‫نخست وزیر رژیم صهیونیستی به امریکا و سخنرانی‬ ‫‪74‬‬ ‫در جلس��ه س��االنه البی «ایپک» دوخته شده است‪ .‬در‬ ‫کنگ��ره امریکا این تالش به چش��م می خورد که وی‬ ‫س��خنرانی خود را برای نمایندگان مردم امریکا ایراد‬ ‫کند‪.‬‬ ‫نخس��ت وزیر اس��رائیل در امری��کا و در می��ان ابراز‬ ‫احساس��ات مثبت نمایندگان کنگ��ره‪ ،‬دیدگاه خود را‬ ‫درباره شناس��ایی کش��ور مستقل فلس��طین در عرصه‬ ‫بین الملل��ی تش��ریح خواهد ک��رد و دول��ت امریکا‬ ‫نمی تواند بدون درنظر گرفتن خواس��ت کنگره درباره‬ ‫چنین موضوع حساسی موضعگیری کند‪.‬‬ ‫تا کنون تنه��ا راهی که برای مقابله با تصمیم حکومت‬ ‫فلس��طینی از س��وی اس��رائیلی ها شنیده ش��ده‪ ،‬اقدام‬ ‫ی شهرک های‬ ‫یک جانبه مبنی بر انضمام رسمی و دایم ‬ ‫اسرائیلی در کرانه باختری به اسرائیل است‪.‬‬ ‫اگر دولت های جهان در س��پتامبر اینده کشور مستقل‬ ‫فلس��طین را به رسمیت بشناس��ند چه اتفاقی خواهد‬ ‫افت��اد؟ ری��اض المالک��ی‪ ،‬وزیر ام��ور خارجه دولت‬ ‫غیرقانونی محمود عباس ماه ژانویه گذشته چنین پاسخ‬ ‫داد‪« :‬این شناسایی موجب فشار بر اسرائیل می شود تا‬ ‫نیروهایش را از کش��وری که سازمان ملل متحد ان را‬ ‫به رسمیت می شناسد‪ ،‬خارج کند‪».‬‬ ‫همچنی��ن نبیل ش��عث‪ ،‬از رهبران جنبش فلس��طینی‬ ‫«فت��ح» در مصاحبه با روزنام��ه نیویورک تایمز گفت‪:‬‬ ‫«اگر سازمان ملل متحد کشور فلسطین را به رسمیت‬ ‫بشناس��د‪ ،‬در ان زمان‪ ،‬اس��رائیل روزانه در حال نقض‬ ‫حقوق یکی دیگر از اعضای این س��ازمان خواهد بود‬ ‫ک��ه عواقب دیپلماتی��ک و حقوق��ی و دردناکی برای‬ ‫اسرائیل خواهد داشت‪».‬‬ ‫این دیدگاه تاحد زیادی خوش بینانه می نماید‪ .‬لبنان از‬ ‫س��ال ‪ 1945‬یعنی سه سال قبل از اعالم موجودیت‬ ‫اس��رائیل عضو س��ازمان ملل متحد است‪ ،‬ولی این‬ ‫امر سبب نش��د که اس��رائیل جنوب ان را از سال‬ ‫‪ 1978‬تا س��ال ‪ 2000‬به اشغال خود در نیاورد و در‬ ‫سال ‪ 1982‬پایتخت ان را تصرف نکند‪ .‬اشغالگری‬ ‫اس��رائیل در لبنان ن��ه با تالش ه��ای بین المللی و‬ ‫تحریم های دیپلماتیک و حقوقی‪ ،‬بلکه با مقاومت‬ ‫مردم ان پایان یافت‪ .‬از زمان حمله اسرائیل به لبنان‪،‬‬ ‫در س��ال ‪ ،2006‬بارها حریم هوای��ی و زمینی این‬ ‫کش��ور ‪ -‬به گزارش س��ازمان مل��ل متحد ‪ -‬مورد‬ ‫تجاوز اسرائیل قرار گرفته است‪.‬‬ ‫از سال ‪ ،1967‬اس��رائیل بلندی های جوالن سوریه‬ ‫(عضو س��ازمان مل��ل متحد از س��ال ‪ )1945‬را به‬ ‫اشغال خود دراورده اس��ت‪ .‬هیچ فشار بین المللی‬ ‫تاکنون بر اسرائیل برای خروج از این منطقه وجود‬ ‫نداشته است‪.‬‬ ‫زمان��ی که اس��رائیل در س��ال ‪ 1981‬این منطقه را‬ ‫به خاک خود ضمیمه کرد‪ ،‬سازمان ملل متحد تنها‬ ‫به محکومیت ان بس��نده کرد‪ .‬چه تضمینی وجود‬ ‫دارد که کشور مستقل فلسطینی سرنوشت دیگری‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫در سال ‪ ،2004‬دادگاه الهه «دیوار حائل» پیرامون‬ ‫کرانه باختری را غیرقانونی و فقدان مش��روعیت‬ ‫خواند و بازهم اعالم کرد که اقدامات اسرائیل در‬ ‫شهرک سازی و تغییر بافت جغرافیایی و جمعیتی‬ ‫مناطق اشغالی ‪ ،1967‬وجاهت قانونی ندارد‪ .‬این‬ ‫حک��م دادگاه پی��روزی بزرگی برای فلس��طینیان‬ ‫ب��ود؛ ولی تغییری در اراده اس��رائیل ایجاد نکرد‬ ‫و س��اخت این دیوار و ان شهرک ها تا امروز هم‬ ‫ادامه دارد‪.‬‬ ‫انچه بانک جهانی رش��د کم نظیر اقتصاد فلسطینی‬ ‫در کران��ه باختری و امادگی نهاده��ای این منطقه‬ ‫برای اداره کش��ور می خواند‪ ،‬در واقع این حقیقت‬ ‫را البه الی خود پوش��یده نگاه م��ی دارد که اقتصاد‬ ‫فلسطین تنها به کمک های خارجی وابسته است و‬ ‫ن��ه به زیربناهای اقتصادی و افزایش درامد خالص‬ ‫داخلی‪.‬‬ ‫دولت فلس��طین اخیرا گفته اس��ت که ادامه اشغال‬ ‫بخش های��ی از کرانه باختری به معنای فروپاش��ی‬ ‫حکوم��ت فلس��طینی اس��ت‪ .‬اس��رائیلی ها در‬ ‫خ�لال مذاکرات‪ ،‬پیش��نهاد کرده بودن��د که منطقه‬ ‫«دره اردن» را ت��ا س��ال ‪ 2040‬در اش��غال خ��ود‬ ‫نگه دارند‪ .‬برای سران رژیم اسرائیل عقب نشینی از‬ ‫این منطقه قابل تصور نیس��ت‪ .‬ایا بعد از شناسایی‬ ‫کش��ور فلس��طین در ماه س��پتامبر‪ ،‬س��ازمان ملل‬ ‫متحد روزانه یا ماهانه اس��رائیل را به علت اش��غال‬ ‫بخش هایی از کرانه باختری و توس��عه شهرک های‬ ‫موجود در ان مورد مواخذه و انتقاد و مجازات قرار‬ ‫خواهد داد؟ پاسخ منفی است‪.‬‬ ‫دولت غیرقانونی فلس��طین ک��ه گرایش های غربی‬ ‫دارد‪ ،‬با مقاومت در برابر اس��رائیل به ش��یوه ای که در‬ ‫لبنان و غزه صورت گرفت مخالف اس��ت‪ .‬انها حتی‬ ‫همکاری های زیادی هم ب��رای ضربه زدن به حمای‬ ‫انجام دادند و اینک وظیفه اصلی نیروهای امنیتی خود‬ ‫را مقابله با کسانی می دانند که در صدد مقاومت در برابر‬ ‫رژیمصهیونیستیباشند‪.‬‬ ‫برای چنین دولتی که مش��روعیت خود را از خارج‬ ‫می گیرد‪ ،‬شناسایی بین المللی اقدامی بسیار مهم است‬ ‫و اعتقاد دارد که اس��رائیل ناچار خواهد شد‪ ،‬همانند‬ ‫افریق��ای جنوبی نژاد پرس��ت‪ ،‬روزی تس��لیم اراده‬ ‫بین المللی شود‪ .‬این دو دیدگاه خوش بینانه و بدبینانه‬ ‫کدام به حقیقت نزدیک اس��ت؟ باید منتظر سونامی‬ ‫ سپتامبر ماند‪g .‬‬ ‫‪5‬‬ ‫سکوتامریکامقابلجنایات‬ ‫رژیمصهیونیستی‬ ‫نوار غزه در چند روز اخیر شاهد یکی از مرگ بارترین دوره های خود پس از پایان‬ ‫جنگ ‪ 22‬روزه بوده و در حمالت زمینی و هوایی اسرائیل که در هفته های گذشته به شدت‬ ‫ی شده اند‪ .‬اخرین امار از کشته شدن‬ ‫افزایش یافته است‪ ،‬ده ها فلسطینی کشته و زخم ‬ ‫‪ 19‬فلسطینی و زخمی شدن ‪ 70‬تن دیگر حکایت دارد‪ .‬اقدامات خصمانه تل اویو در حالی‬ ‫ادامه دارد که اتحادیه اروپا و سازمان ملل خواستار توقف هرچه سریع تر حمالت‬ ‫رژیم اسرائیل علیه مردم فقیر و بحران زده غزه شده اند‪ .‬شبکه انگلیسی زبان پرس تی وی‬ ‫به منظور بررسی تحرکات جدید اسرائیل در نوار غزه و مساله وحدت فتح و حماس‪ ،‬با‬ ‫عبداهلل عبداهلل‪ ،‬سفیر تشکیالت غیرقانونی خودگردان در بیروت و عثمان بخاش‪ ،‬مدیر دفتر‬ ‫رسانه ای مرکزی حزب التحریر به گفت وگو نشسته است که در ادامه می خوانید‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د اس��رائیل دارد به سیاس��ت‬ ‫واکنش غیرعادالنه خ��ود در ارتباط با غزه‬ ‫ادامه می دهد‪ .‬اسرائیل می گوید حمالتش در‬ ‫پاسخ به راکت هایی است که از غزه پرتاب‬ ‫ش��ده‪ ،‬در حالی ک��ه ای��ن راکت پراکنی ها‬ ‫تلف��ات و جراحاتی در پی نداش��ته اند‪ .‬نظر‬ ‫شما در این ارتباط چیست؟‬ ‫‪ l‬عب��داهلل‪ :‬من قبال ه��م از همین برنامه اعالم کردم‬ ‫که ما نیاز به مدارک و ش��واهد اضافی و بیشتری برای‬ ‫اثب��ات اینکه اس��رائیل مجرم و مقصر اس��ت نداریم‪.‬‬ ‫ارامش و اتش بس یک س��اله ای را که وجود داش��ت‪،‬‬ ‫حم��اس برقرار ک��رده بود و ای��ن راکت هایی هم که‬ ‫اس��رائیلی ها مدام از ان دم می زنند به هیچ کس اسیبی‬ ‫نزد‪ .‬اس��رائیلی ها با سر و صدا و هوچی گری و گفتن‬ ‫اینکه ببینید فلسطینی ها و حماس چه می کنند‪ ،‬در واقع‬ ‫بهانه ای برای از س��ر گرفتن حمالت خودش��ان جور‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫نظرتان در مورد موضع اتحادیه عرب مبنی‬ ‫بر مطرح ک��ردن وضع منطقه پ��رواز ممنوع‬ ‫بر فراز غزه در سازمان ملل چیست؟‬ ‫‪ l‬بخ��اش‪ :‬این یک ش��وخی بیش نیس��ت‪ .‬اتحادیه‬ ‫عرب بازتاب دهن��ده اراده سیاس��ی رژیم های کنونی‬ ‫جهان عرب اس��ت‪ .‬رژیم ه��ای عربی هن��وز متوجه‬ ‫نش��ده اند که ازادسازی فلس��طین وظیفه انهاست‪ ،‬نه‬ ‫س��ازمان ملل یا امریکا یا انگلیس‪ .‬اتحادیه عرب یکی‬ ‫دیگ��ر از ابزارهای غرب جهت بس��ط اراده و س��لطه‬ ‫سیاسی اش بر کل منطقه است‪.‬‬ ‫ایا افزایش تنش با فلس��طینی ها در شرایطی‬ ‫که نتانیاهو به زودی عازم امریکا خواهد شد‬ ‫و در نشس��ت ایپک شرکت خواهد کرد به‬ ‫نفع وی و اسرائیل است؟‬ ‫‪ l‬عب��داهلل‪ :‬اس��رائیل به دنب��ال مجا ب ک��ردن‬ ‫امریکایی ها درباره سیاس��ت و برنامه هایش است‬ ‫و ب��ه همین خاط��ر ه��م نتانیاهو قبل از س��فر به‬ ‫امریکا ش��یمون پرز را ک��ه بزر گ ترین مزور عالم‬ ‫اس��ت‪ ،‬راهی واش��نگتن کرد چون کاخ س��فید با‬ ‫نتانیاه��و به خاطر سیاس��ت ها و دروغ های نتانیاهو‬ ‫روابطی س��رد دارد‪ .‬نکته مهم برای ما فلسطینی ها‬ ‫این اس��ت که باید با هم متحد ش��ویم و وحدت‬ ‫روی��ه داش��ته باش��یم‪ .‬تنها در ان صورت اس��ت‬ ‫ک��ه می توانی��م جلوی تاخ��ت و تاز اس��رائیل را‬ ‫بگیری��م‪ .‬ای��ن را هم باید در نظر داش��ته باش��یم‬ ‫ک��ه رئیس جمه��ور امریکا و دیگر سیاس��تمداران‬ ‫ای��ن کش��ور در برهه کنون��ی هیچ گونه فش��اری‬ ‫ب��ه اس��رائیل و نتانیاهو نخواهن��د اورد‪ ،‬چون در‬ ‫اس��تانه انتخاب��ات ‪ 2012‬ق��رار گرفته ای��م و همه‬ ‫در امری��کا به دنبال رای اوردن خود یا حزبش��ان‬ ‫هس��تند و در نتیجه از گل نازک تر هم به اسرائیل‬ ‫نخواهند گفت تا مبادا ارای ش��ان کاهش یابد‪.‬‬ ‫دلیل اینکه فلسطین هنوز در سازمان ملل به‬ ‫رسمیت شناخته نشده است چیست؟‬ ‫‪ l‬عبداهلل‪ :‬اس��رائیلی ها می خواهند میان فلسطینی ها‬ ‫همواره انشقاق و اختالف نظر باشد‪ .‬تاکتیکشان هم این‬ ‫است که بگویند معلوم نیست با کی طرف هستیم و با‬ ‫کدام گروه باید مذاکره کنیم‪ ،‬پس اگر ما متحد شویم‪،‬‬ ‫اسرائیلی ها دیگر چنین بهانه ای نخواهند داشت‪g .‬‬ ‫گفتار‬ ‫سرنوشت صلیبیون‬ ‫در انتظار اسرائیل است‬ ‫س حزب عمل و بینش اجتماعی لبنان‬ ‫احمد خیرالدین‪/‬رئی ‬ ‫‪6‬‬ ‫میان انقالب هایی که در شمال افریقا و برخی‬ ‫از کش��ورهای خاورمیانه روی داده‪ ،‬نقاط مشترک‬ ‫قابل مالحظ��ه ای وجود دارد؛ یک��ی از مهمترین‬ ‫نقاط مشترک در این حرکت ها‪ ،‬ظلم حاکمان و فقر‬ ‫جامعه به شمار می رود که از انگیزه های اصلی قیام‬ ‫در کشورهای عربی محسوب می شود‪.‬‬ ‫نارضایتی مردم از دیکتاتورهایی که با اس��تفاده از‬ ‫ثروت های ملی برای خودشان زندگی مرفهی ایجاد‬ ‫کرده بودند در نهایت منجر به این انقالب ها ش��د‪.‬‬ ‫دیکتاتورها از منابع ملی و مردمی برای افزودن بر‬ ‫ثروت های خودشان س��ود می بردند و این ثروت‬ ‫ملت های فقیر مسلمان بود که در بانک های اروپایی‬ ‫انباشتهمی شد‪.‬‬ ‫رش��د فزاینده تورم و در پی ان افزایش بیکاری از‬ ‫جمله دیگر تاثیرات این روش حکومتی به ش��مار‬ ‫می رفت‪ .‬امارها نش��ان می داد در س��ال های اخیر‬ ‫بیش از ‪ 40‬درصد ملت مصر زیر خط فقر زندگی‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫در چنین ش��رایطی هیچ چاره دیگری برای مردم‬ ‫مظلوم این کشورها وجود نداشت‪ .‬انها برای عبور‬ ‫ازاینشرایطمقابلحکومت هایخودکامهایستادند‬ ‫و دیکتاتورها را سرنگون کردند‪.‬‬ ‫ح��اال در مرحله ایج��اد حکومت های جدید باید‬ ‫ملت ها با دقت به حرکت خودشان ادامه بدهند و‬ ‫از نفوذ عوامل ناسالم در این حکومت ها پیشگیری‬ ‫کنند ‪ .‬تردیدی وجود ندارد که امریکا و اس��رائیل‬ ‫از ای��ن انقالب ها غافل نیس��تند و ب��رای نفوذ در‬ ‫حکومت های جدید تالش خواهند کرد‪ .‬ملت ها‬ ‫باید به دنبال حفظ دستاورد این انقالب ها باشند و از‬ ‫استقالل خودشان دفاع کنند‪.‬‬ ‫ش��عار دموکراس��ی طلبی امریکا و غربی ها دروغ‬ ‫بزرگی است که برای همه اشکار شده؛ همان هایی‬ ‫که تا دیروز مدعی بودند برای س��رنگونی قذافی‬ ‫تالش می کنند ح��اال مقابل انقالبی��ون لیبی قرار‬ ‫گرفته اند‪ ،‬م��ردم لیبی را که در میان��ه راه پیروزی‬ ‫قرار داشتند متوقف س��اخت ه و برای ماندن قذافی‬ ‫در قدرت تالش می کنن��د‪ .‬امروز هدف امریکا و‬ ‫اس��رائیل حفظ قذافی در قدرت است و دیگر از‬ ‫شعارهای دموکراسی طلبی و ازادی خواهی خبری‬ ‫نیست‪ .‬این تغییر رویکرد نشان می دهد که غربی ها‬ ‫منافع خودشان را در منطقه فراموش نمی کنند و به‬ ‫دنبال حفظ این منافع خواهند بود‪.‬‬ ‫با این وجود من فکر می کنم اینده روشنی در پیش‬ ‫است‪ .‬انقالب های منطقه هویت و وجود اسرائیل‬ ‫را تهدی��د خواهد کرد و در نهایت منجر به ازادی‬ ‫فلسطین می شود‪ .‬سرنوش��ت صلیبیون در انتظار‬ ‫اسرائیلاست‪.‬صلیبیونبیشاز‪ 180‬سالبرفلسطین‬ ‫سلطه داشتند‪ .‬تصور می کردند که این سلطه ابدی‬ ‫اس��ت و هرگز از انجا بیرون رانده نخواهند شد‪،‬‬ ‫اما در کمتر از ‪ 24‬ساعت اتفاق دیگری افتاد‪ .‬حتی‬ ‫یک صلیبی هم در خاک فلسطین باقی نماند و خاک‬ ‫این سرزمین به دست مسلمانان ازاد شد‪ .‬این اتفاق‬ ‫ی و قطعی است‪ .‬شاید سال های دیگری هم‬ ‫حتم ‬ ‫باید در انتظار باشیم اما نابودی اسرائیل حتمی است‪.‬‬ ‫به لطف خدا و با بیداری ملت های مسلمان منطقه‬ ‫و با کنار رفتن حاکمان ظالم و مس��تبد کشورهای‬ ‫اسالمی و عربی متحد با یکدیگر مقابل اشغالگران‬ ‫می ایستند و خاک فلسطین را ازاد خواهند کرد‪g .‬‬ ‫‪75‬‬ ‫اسمان‬ ‫لحظه دیدار‬ ‫به مناسبت ‪ 2‬اردیبهشت ‪ ،‬سالروزو تولد مرحوم قیصر امین پور‬ ‫مرحوم قیصر امین پور‬ ‫بعضی از کلمات بر گردن ادمی حق حیات دارند و‬ ‫ادمی نمی داند که انچه اموخته است از او اموخته‬ ‫اس��ت‪ .‬بعضی از کلمات پاره ه��ای بودن ادمیند و‬ ‫چگونه می توانم ننویسم وقتی که یکی از پاره های‬ ‫بودنم‪ ،‬پاره لحظه س��رودنم‪ ،‬ن��ه‪ ،‬یکی از پاره های‬ ‫دلم‪ ،‬ک��ه ز تمام دلم عظیم تر و عزیزتر اس��ت‪ ،‬با‬ ‫لهجه ای نجیب در گوشم می گوید‪ :‬بنویس!‬ ‫و چنین است که پیش از انکه تردید را به تصمیم‬ ‫برس��انم‪ ،‬دارم می نویس��م‪ :‬بعضی از کلمات کلمه‬ ‫نیستند‪ ،‬پاره خطی از سرنوشت تو هستند‪ .‬قطعه ای‬ ‫از ت��و‪ ،‬قط��ره ای از خون تو… کلمات��ی که تو را‬ ‫بزرگ کرده اند‪.‬‬ ‫و بعض��ی از کتاب ها کتاب نیس��تند‪ .‬یک دوره از‬ ‫خاط��رات دس��ت های ل��رزان تو بوده ان��د که در‬ ‫قط��ع جیبی پنه��ان می کردی‪ .‬الب��ه الی برگ های‬ ‫ان قد می کش��یدی‪ .‬بعضی از کتاب ها سطر س��طر‬ ‫سرنوش��ت تو را رق��م می زنند‪ .‬ای��ن کتاب ها بر‬ ‫گردن تو حق دارند‪ ،‬بلکه واژهای انها در رگ های‬ ‫گردنت جاری هس��تند‪ .‬معلم ما بوده اند؛ معلمانی‬ ‫که بسیار بسیار شاگردان ناشناس دارند که هیچ گاه‬ ‫انها را ندیده اند‪.‬‬ ‫گیرم که ان چند جلس��ه را ه��م به کالس درس‬ ‫او نرفت��ه بودم و بر س��ر ش��عر م��رد و مرکب و‬ ‫خوان هش��تم با او چند و چون دانشجویانه نکرده‬ ‫ب��ودم … که جوان بودم ولی جوی��ای نام نبودم‪.‬‬ ‫دانش��جوی جامعه شناس��ی ب��ودم و در نتیجه به‬ ‫ادبیات بیش��تر عالقه مند بودم و گهگاه در کالس‬ ‫ادبیات معاصر ش��رکت می کردم‪ .‬عروض را چند‬ ‫س��ال پیش از روی چند ب��رگ مجله ای پیدا کرده‬ ‫بودم‪ ،‬اموخته بودم‪ .‬اما عروض ش��عر نو را خوب‬ ‫نمی ش��ناختم‪ ،‬تا اینکه اتفاق��ا مقاله نوعی وزن در‬ ‫شعر فارسی را مثل یک قاره ناشناخته کشف کردم‪.‬‬ ‫همان چند سطر‪ ،‬چند سال مرا به جلو پرتاب کرد‪.‬‬ ‫خالصه یک نوجوان روس��تایی که دانشجوی ان‬ ‫کالس ه��م نب��ود‪ ،‬ان روز وقت کالس را به خود‬ ‫اختصاص داده بود‪ .‬خوب یادم نیس��ت ولی گویا‬ ‫کلماتی از قبیل شعر‪ ،‬روایت‪ ،‬سمبولیسم‪ ،‬سیاست‪،‬‬ ‫م��ردم‪ ،‬ع��وام و خ��واص و …بین م��ا رد و بدل‬ ‫می شد‪ .‬شاید برای اینکه می خواستم بگویم من هم‬ ‫این چیزه��ا را می دانم و او چ��ه مهربانانه کالس‬ ‫را رها کرده ب��ود تا مرا مجاب کند‪ .‬مرا که نگاهم‬ ‫مثل پروانه در فضای باغ او می گشت‪ .‬مرا که فقط‬ ‫او را می دی��دم و نمی ش��نیدم‪ .‬و همین که حدیث‬ ‫مهربانی اش روی با من داشت برایم کافی بود‪.‬‬ ‫یادم هس��ت که در اخر صحبت هایش پرسید‪ :‬تو‬ ‫خودت هم شعر می گویی؟‬ ‫م��ن در انجا چی��زی نگفتم‪ ،‬ولی بع��د از کالس‬ ‫دفتری از سیاه مش��ق هایم را ب��ه او دادم تا بخواند‬ ‫هفته بعد لحظه دیدار شاعر لحظه دیدار فرا رسید‪.‬‬ ‫روز زیبایی بود‪ .‬و من باز گویی در جهان دیگری‬ ‫بودم‪ .‬در س��ایه مجسمه فردوسی ایستاده بودم که‬ ‫در اینه نمایان شد ‪ /‬با ابر گیسوانش در باد و بسان‬ ‫رهنوردانی که در افس��انه ها گویند‪ ،‬گیس��وانش را‬ ‫– چو ش��یری یال هاش – افش��اند‪ :‬سالم بر شما‪.‬‬ ‫از داخ��ل کیفش دفترم را بیرون اورد و به من داد‪.‬‬ ‫و م��ن از نزدیک به همان تصویر دور خیره بودم‪.‬‬ ‫‪76‬‬ ‫همان تصویری که ن��گاه نوجوانی مرا روی جلد‬ ‫کتاب هایش خیره می کرد‪ .‬لحظه دیدار مثل لحظه‬ ‫دیدار کوتاه بود‪.‬‬ ‫مگر می ش��ود به لب ها دس��تور داد که درست در‬ ‫س��اعت هشت وسی دقیقه و س��ی ثانیه یک لبخند‬ ‫سی وپنج درجه ای بزنند؟‬ ‫مگر می ش��ود برای شانه های ش��اعر بخشنامه ای‬ ‫صادر کرد درست سر یک ساعت معین را به گریه‬ ‫اختصاص دهند؟‬ ‫ش��عر یعنی این! و ش��اعر یعنی دلی که دس��تور‬ ‫نمی گیرد‪ .‬و دستی که فقط از دل دستور می گیرد‪.‬‬ ‫وگردنی که فقط در برابر راستی خم می شود‪.‬‬ ‫پس زیبا باش‪ ،‬تا تو را بسرایند!‬ ‫پس راست باش‪ ،‬تا تو را بسرایند!‬ ‫ت��و می توانی هر ش��عری که تو را خ��وش نیامد‪،‬‬ ‫مچاله کنی و دور بیندازی‪.‬‬ ‫اما ش��اعر تنها چند برگ از تاریخ نیس��ت که ان‬ ‫را از ش��یرازه جدا کنیم و ب��ه دورش افکنیم‪ .‬مثل‬ ‫این است که بخواهی پاره ای از پوست و گوشت‬ ‫خویش را برکنی و به دور بیندازی‪.‬‬ ‫با این خط کشی که تو در دست گرفته ای و هر چه‬ ‫را که از ان بلند تر یا کوتاهتر بنماید‪ ،‬قطع می کنی‪.‬‬ ‫با این قلمی که ن��ه‪ ،‬با این تیغ‪ ،‬چه بازوها باید قلم‬ ‫شوند‪ .‬بازوهایی که به راستی انگشت شمارند‪ .‬اما‬ ‫ای��ن خط کش تو تا قوزک پای ح�لاج‪ ،‬نه‪ ،‬تا رد‬ ‫پای حالج هم قد نمی دهد‪ .‬اگر دس��ت تو بود‪ ،‬نه‬ ‫تنها دس��ت و پای حالج می بریدی‪ ،‬بلکه از او جز‬ ‫سایه ای بر دارنمی ماند‪ .‬اگر دست توبودعین القضات‬ ‫و شیخ اشراق را صد بار سنگسار می کردی‪ ،‬بر دار‬ ‫می ک��ردی‪ .‬و حتی بوعل��ی و رازی و مالصدرا و‬ ‫حافظ و مولوی وسعدی و …‬ ‫چرا یک لحظه فکر نمی کنی که ممکن است خط‬ ‫کش تو کوتاه باشد‪ .‬وگرنه دیگران بی قواره نیستند‪.‬‬ ‫دع��ا کنیم که روزی‪ ،‬چش��م‪ ،‬در دور تکامل خود‬ ‫به نقطه ای برس��د که ذرات زیبایی را در صورت‬ ‫دشمن ببیند‪.‬‬ ‫کجاس��ت ان چشمی که بسراید با مطلع‪ :‬اه دشمن‬ ‫زیبای من‪ ،‬تو را دیدم!‬ ‫کجاس��ت ان گوشی که بسراید‪ :‬اه‪ ،‬دشنام زیبا‪ ،‬تو‬ ‫را شنیدم‪g .‬‬ ‫یادداشت‬ ‫تمرکززدایی جشنواره ها‬ ‫سجاد محقق‬ ‫گرچه برگ��زاری جش��نواره ها و کنگره های محلی و‬ ‫استانی که فراخوان کش��وری دارند سابقه ای طوالنی‬ ‫دارد‪ ،‬اما برپایی جشنواره هایی که دبیرخانه های ان در‬ ‫تهران اس��ت و مراسم پایانی در شهرهای دیگر انجام‬ ‫می ش��ود نیز این روزه��ا جایگاه وی��ژه ای برای خود‬ ‫دارند‪ .‬جش��نواره هایی مثل جای��زه گام اول یا کنگره‬ ‫سراس��ری ش��عر دفاع مقدس و‪ ...‬از این نوعند‪ .‬قطعا‬ ‫تمرکززدایی یکی از اهداف کس��انی بوده که اولین بار‬ ‫این جش��نواره ها را به استان های دیگر منتقل کرده اند‪.‬‬ ‫به نظر می اید در اغاز همه با این کار موافق باشند اما‬ ‫به تدریج و کم کم هرچه س��ابقه این نوع جشنواره ها‬ ‫طوالنی تر می ش��ود‪ ،‬معایب ان نیز خود را بیشتر نشان‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫ظه��ور هرچه بیش��تر ای��ن معایب باعث می ش��ود تا‬ ‫کارشناس��ان در این مورد به دو دسته مخالف و موافق‬ ‫تقس��یم ش��وند‪ .‬نظرات به گونه ای اس��ت که به واقع‬ ‫می توان گفت هر دو طرف حق دارند و به نوعی حق‬ ‫را در میان خود تقس��یم کرده اند و حرف های درستی‬ ‫می زنند‪ ،‬اما به نتایج متفاوتی از یکدیگر می رسند‪.‬‬ ‫همانط��ور که گفته ش��د تمرکززدایی را می توان عامل‬ ‫اصلی این فعل و انفعاالت دانس��ت؛ عقیده ای مبنی بر‬ ‫این ک��ه ایران فقط تهران نیس��ت و بالعکس‪ .‬به دلیل‬ ‫وجود ارگان ها و نهادهای برگزار کننده اینگونه مراسم‬ ‫که اکثرا دولتی هستند و در تهران سکنی دارند همیشه‬ ‫پایتخت نشینان شاهد برگزاری این مراسم در شهرشان‬ ‫گپ و گفت‬ ‫صاحبنظران پاسخ می دهند‬ ‫جشنواره ها‬ ‫از تهران می روند؟‬ ‫طاهره ابراهیمی‬ ‫این هفته به دلیل موضوعی که انتخاب‬ ‫کردیم الزم دیدیم تا نظر تنی چند از‬ ‫صاحب نظران و داوران جشنواره های‬ ‫مختلف را جویا شویم‪ .‬ما از میهمانان‬ ‫این هفته گپ و گفت خواستیم‬ ‫تا نظرشان را در مورد برگزاری‬ ‫جشنواره ها در خارج از تهران برایمان‬ ‫بازگو کنند‪ .‬باتوجه به معایب و مزایایی‬ ‫که این طرح دارد نظر کارشناسان هم‬ ‫متفاوت بود که در زیر انها را با هم‬ ‫می خوانیم‪.‬‬ ‫شما برگزاری مراسم و جشنواره ها را در‬ ‫استان های دیگر چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫مزایای این کار نسبت به معایب ان بیشتر‬ ‫است یا کمتر؟‬ ‫‪ l‬بهمن��ی‪ :‬شهرس��تان ها زیر پوش��ش بودجه ای‬ ‫استان ها هستند و توانایی مالی یک شهرستان برای‬ ‫بوده اند‪ .‬از س��ویی با وجود امکانات رفاهی و جانبی‬ ‫الزم نظیر هتل های مناسب‪ ،‬سالن های با ظرفیت مورد‬ ‫نیاز‪ ،‬سهولت حمل و نقل و‪ ...‬برپایی چنین رخدادهای‬ ‫فرهنگی در تهران معقول تر به نظر می رس��د‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر برگزاری چند س��اله و مرتب اکثر جشنواره ها و‬ ‫تعدد انه��ا در تهران باعث دلزدگ��ی مخاطبان عام از‬ ‫اس��تقبال از این جشنواره ها شده است‪ .‬همچنین انتقاد‬ ‫فعاالن فرهنگی و هنر دوس��تان شهرس��تان های دیگر‬ ‫کشور مبنی بر بی توجهی به انها باعث شد تا مسئوالن‬ ‫به این فکر بیفتند که می توان مراسم پایانی جشنواره ها‬ ‫را در استان ها و شهرستان های دیگر برپا و برگزار کرد‪.‬‬ ‫این رخ��داد گرچه اتفاق میمون و مبارکی اس��ت اما‬ ‫معایبی نیز دارد که گاه عملی کردن این فکر را با مشکل‬ ‫رو به رو می کند‪ .‬رفتن جش��نواره ها به شهرستان ها به‬ ‫عقیده عده ای باعث باال رفتن میزان هزینه ها می شود‪.‬‬ ‫گاه دیده می شود هزینه های رفت و امد و محل اقامت‬ ‫مدعوین از میزان جوایز انها بیش��تر می شود‪ .‬همچنین‬ ‫وقتی مثال یک جش��نواره در ارومیه برگزار می ش��ود‪،‬‬ ‫میهمانانی که از ش��هرهای دیگر مثل یزد و کرمان باید‬ ‫ب��ه ارومیه بروند این مس��یر میزان مخ��ارج را به طرز‬ ‫چشمگیری افزایش می دهد‪ .‬عالوه بر این در خیلی از‬ ‫شهرستان ها سالنی که توانایی و ظرفیت برگزاری یک‬ ‫جش��نواره در سطح ملی را داش��ته باشد نداریم و این‬ ‫موضوع مسئوالن برگزاری را با مشکل روبه رو می کند‪.‬‬ ‫نکت��ه قابل ذکر دیگر عدم هماهنگ��ی عوامل اجرایی‬ ‫جش��نواره که از تهران اعزام می شوند با عوامل بومی‬ ‫شهرستان محل برگزاری است‪ .‬چراکه در مدت کوتاه‬ ‫چند روزه این دو دس��ته با هم هماهنگ نمی شوند و‬ ‫باعث بروز ناهماهنگی هایی در طول مراس��م خواهند‬ ‫شد‪ .‬یکی از معایب دیگری هم که بیشتر در شهرهای‬ ‫کوچک خود را نمایان می کند عدم وجود محل اسکان‬ ‫مناسب برای مدعوین اس��ت‪ .‬چندپاره شدن مهمانان‬ ‫هم می تواند باعث بروز ناهماهنگی بیش��تر و باالرفتن‬ ‫هزینه های جانبی دیگر شود‪ .‬البته از انصاف دور است‬ ‫ک��ه در کنار این معای��ب از بیان مزای��ای این رخداد‬ ‫صرفنظر کنیم‪ .‬تحرکی فرهنگی در سطح یک همایش‬ ‫یا جشنوار ه ملی شاید تاثیر انچنانی در تهران به جای‬ ‫نگذارد اما بی ش��ک می تواند در شهرس��تان های دیگر‬ ‫شور و نشاطی ویژه به شهر هدیه کند‪ .‬اتفاقی که مردم‬ ‫اصفهان و همدان برای جش��نواره فیلم کودک ش��اهد‬ ‫ان بودن��د‪ .‬همچنین بعد از پایان یافتن جش��نواره هم‬ ‫اثرات ان ادامه دارد و جوانان فعال فرهنگی یک استان‬ ‫فرص��ت بروز پیدا می کنند‪ .‬این اتفاق را هم ش��اعران‬ ‫همدانی بعد از برگزاری جشنواره دو بیتی و رباعی در‬ ‫شهر خود با افزایش حجم اثار دو بیتی و رباعی شاهد‬ ‫بودن��د‪ .‬در نهای��ت باید گفت بدیهی اس��ت که هنوز‬ ‫مخاطبان شهرس��تانی در صورت اطالع رسانی مناسب‬ ‫از برگزاری چنین مراسمی در شهرشان استقبال خوبی‬ ‫از ان خواهن��د ک��رد و ان دلزدگ��ی و بی میلی که در‬ ‫تهران و در بعضی از جش��نواره ها دیده می ش��ود را از‬ ‫خود نشان نمی دهند‪.‬‬ ‫باید دید ایا با صرف هزینه بیش��تر باز هم می توان به‬ ‫این رخداد با دید مثبت نگریس��ت؟ این سوالی است‬ ‫که هنوز هم کسی نمی تواند به طور قطعی به ان پاسخ‬ ‫دهد‪ .‬باید منتظر ماند و دید‪g .‬‬ ‫برگزاری یک جش��نواره بستگی به این دارد که ما به‬ ‫کدام اس��تان نگاه می کنیم‪ .‬مث�لا در همین بندرعباس‬ ‫و در حوزه ش��عر واقعا جوانان مس��تعد و خوبی در‬ ‫این شهرس��تان وج��ود دارند و امید م��ن به بچه های‬ ‫شهرس��تانی خیلی بیش��تر از مراکز است‪ ،‬دغدغه من‬ ‫این است که با بچه های شهرستانی بیشتر اشنا شوم و‬ ‫کامال این را دیده ایم که هر چه از مراکز بیشتر فاصله‬ ‫می گیریم و ب��ه مناطق دور افتاده ت��ر می رویم بچه ها‬ ‫کوشاتر هستند و کارهای انها بکر تر است‪ .‬باید به این‬ ‫نکت��ه دقت کرد که اگر وجود جش��نواره برای تهران‬ ‫خوب اس��ت و مفید برای شهرس��تان های دیگر هم‬ ‫همین طور است‪.‬‬ ‫من قبول دارم که این کار مش��کل است‪ ،‬اما به هرحال‬ ‫باید این مش��کل را حل کرد‪ .‬اگر هم که قرار اس��ت‬ ‫در ته��ران باش��د الاق��ل باید ش��رایط خوب��ی برای‬ ‫شرکت کنندگان شهرستانی فراهم شود‪ .‬ایا جوانی که‬ ‫بیست وچهار ساعته از بندرعباس با اتوبوس به تهران‬ ‫می اید و بیست وچهار ساعته برمی گردد اگر در تهران‬ ‫و در یک جش��نواره لذت زیادی هم برده باشد بعد از‬ ‫ای��ن همه راه لذتی در وج��ود او باقی می ماند؟ بدون‬ ‫ش��ک اینطور نیس��ت‪ .‬از طرفی دیگر امکان اشنایی‬ ‫جوانان با هم در تهران بیش��تر میس��ر است اما این به‬ ‫شرطی است که شرایط حضور انها با فراغ بال فراهم‬ ‫شود‪.‬‬ ‫‪ l‬حسین اسرافیلی‪ :‬برگزاری کنگره ها و جشنواره ها‬ ‫در شهرس��تان ها بسیار خوب اس��ت‪ .‬ما هر کاری که‬ ‫می کنی��م در تهران اس��ت و متاس��فانه ته��ران از این‬ ‫همه مراس��م اشباع شده اس��ت‪ .‬دیگر وقتی در تهران‬ ‫قرار است مراس��می برگزار شود یکی از دغدغه های‬ ‫برگزارکنن��دگان ای��ن اس��ت ک��ه س��الن ها چه طور‬ ‫پر می ش��ود‪ .‬از نظر من گرچه برگزاری جش��نواره ها‬ ‫در شهرس��تان ها هزین��ه رفت و امد زی��ادی دارد اما‬ ‫باتوج��ه به پایین بودن هزینه های جانبی دیگر در کل‬ ‫به صرفه خواهد بود‪ .‬نکته دیگر این است که استقبال‬ ‫از جش��نواره ها در شهرستان ها بهتر از تهران است‪ .‬به‬ ‫نظر من شهرستان ها هم باید از نعمت برگزاری چنین‬ ‫فعالیت های فرهنگی بهره مند شوند حتی اگر هزینه ها‬ ‫باالتر باشد باز هم اولویت با شهرستان ها خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ l‬مصطف��ی رحماندوس��ت‪ :‬من چند س��ال داور‬ ‫جش��نواره تئاتر کودکان ایران در اصفهان بودم و یک‬ ‫سال هم در همدان این س��مت را برعهده داشتم‪ .‬به‬ ‫نظر من برگزاری جش��نواره ها در شهرستان ها بسیار‬ ‫خوب اس��ت و من به شخصه انتظار نداشتم برگزاری‬ ‫مراس��م تا این حد خوب باش��د‪ .‬حس من این است‬ ‫که وقتی یک همایش و کنگره بزرگ یا جش��نواره ای‬ ‫در یک شهرستان برگزار می شود تمام مسئوالن سعی‬ ‫می کنند تا امکانات را فراهم کنند‪ .‬مثال سالن مناسب‬ ‫می سازند و وقتی جش��نواره تمام شد مردم در طول‬ ‫سال از ان استفاده می کنند‪ .‬در دنیا حتی در شهرهای‬ ‫کوچک جش��نواره های دائمی برگ��زار می کنند و ان‬ ‫ش��هر را در جهان با ان جشنواره شهره می کنند‪ .‬مثال‬ ‫در کشور مراکش شهری به نام «تازه» وجود دارد که‬ ‫مرکز تئاتر این کش��ور است‪ .‬گرچه سالن های زیادی‬ ‫ندارد اما تمام جشنواره های تئاتر در این شهر برگزار‬ ‫می ش��ود‪ .‬حتی اگر در شهرس��تان ها هزینه زیاد شود‬ ‫به نظر من صرفه دارد چون بازده ان مناسب است‪.‬‬ ‫‪ l‬بیژن ارژن‪ :‬من با این قضیه موافقم‪ .‬شما نگاه کنید‬ ‫ببینید در هشت س��ال دفاع مقدس فقط مردم مناطق‬ ‫مرزی در جنگ ش��رکت نداش��تند بلکه از تمام ایران‬ ‫رزمنده به جبهه ها می رفت‪ .‬حاال هم مثال کنگره شعر‬ ‫دف��اع مقدس فق��ط نباید در تهران باش��د‪ ،‬بلکه دفاع‬ ‫مقدس متعلق به تمام ایران است‪ .‬اما اگر کلی بخواهیم‬ ‫بگوییم به نظر من جشنواره فجر باید گسترده شود و‬ ‫به صورت استانی و ناحیه ای در چند ماه برگزار شود‪.‬‬ ‫مثال جشنواره ش��عر کردی بین استان های ایالم و‬ ‫کرمانشاه و کردستان در چرخش باشد و برگزیدگان‬ ‫ان به مراس��م اصلی در ته��ران بیایند‪ .‬واقعا حیف‬ ‫اس��ت که ما از کردس��تان عراق در جشنواره شعر‬ ‫فجر دعوت می کنیم تا جش��نواره بین المللی باشد‪،‬‬ ‫اما از ش��اعران کرد زبان خودمان کس��ی را دعوت‬ ‫نمی کنیم‪ .‬من با برگزاری جشنواره ها در استان ها به‬ ‫این شکل موافقم تا چهره ها شناخته شوند و روی‬ ‫انها سرمایه گذاری شود‪.‬‬ ‫‪ l‬سعید بیابانکی‪ :‬این طرح معایب و مزایایی دارد‬ ‫که باید ان را س��بک سنگین اقتصادی – فرهنگی‬ ‫ک��رد‪ .‬در واقع باید معایب و مزایا را بس��نجیم تا‬ ‫ببینی��م کدامیک قابلیت دارن��د‪ .‬تهران ویژگی های‬ ‫خاص خود را دارد‪ .‬یک اتفاق و نشست کوچک‬ ‫در تهران به دلیل بازتاب رس��انه ای و خبری زیاد‬ ‫بزرگ جلوه می کند‪ ،‬ولی در شهرس��تان هرچقدر‬ ‫هم که اتفاق بزرگ باش��د این روند طی نمی شود‬ ‫و برنام��ه ش��هید می ش��ود‪ .‬عقیده من این اس��ت‬ ‫ک��ه ما نبای��د همه کش��ور را تهران بدانی��م‪ .‬باقی‬ ‫نقاط کش��ور هم حق دارند‪ .‬بعضی ش��هرها حتی‬ ‫پتانسیل باالتری نسبت به تهران دارند‪ .‬مثال وقتی‬ ‫جش��نواره فیلم ک��ودک در اصفهان برگزار ش��د‬ ‫هم��ه دنیا این جش��نواره را با نام جش��نواره فیلم‬ ‫کودک اصفهان می ش��ناخت و تبدیل به یک برند‬ ‫ش��ده بود‪ .‬همه دو ماه قبل از ش��روع جش��نواره‬ ‫توجی��ه بودن��د و مخاطب ه��م ام��اده برگزاری‬ ‫ب��ود‪ .‬من موافق این نیس��تم که یک جش��نواره را‬ ‫دور بگردانی��م و هر س��ال در یک ش��هر برگزار‬ ‫کنیم‪ ،‬چرا که فرصت س��وزی می شود‪ ،‬اما اگر در‬ ‫دوره های چند ساله جشنواره ها در یک شهر ثابت‬ ‫باش��ند‪ ،‬هم به سود جش��نوار ه است و هم به سود‬ ‫شهر و مخاطبان‪g .‬‬ ‫‪77‬‬ ‫فرهنگ انالین‬ ‫چهارگوش‬ ‫خارستان‪ :‬کسی پیدا شود و بگوید سعدی عالوه‬ ‫ب��ر کتاب های��ش‪ ،‬کتاب‬ ‫دیگری در همان س��بک‬ ‫و س��یاق گلس��تان با نام‬ ‫«خارستان» دارد‪ ،‬دوستان‬ ‫ادب فارسی چه واکنشی‬ ‫خواهند داشت؟ این روزها‬ ‫چنین اتفاقی افتاده؛ علی اصغر جهانگیری که استاد‬ ‫دانشگاه است ادعا می کند که در موزه شخصی اش‬ ‫کتابی ناشناخته از سعدی با عنوان «خارستان» دارد‬ ‫و هرچند داخل کشور بحث و نظر درباره تایید یا‬ ‫رد انتصاب این کتاب به نویسنده گلستان وجود‬ ‫دارد‪ ،‬کسانی از ان طرف اب ها و از دانشگاه های‬ ‫غربی پیدا ش��د ه و تایید کرده اند که این کتاب را‬ ‫سعدی نوشته است‪.‬‬ ‫تقویت رسانه ها‪ :‬معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ‬ ‫و ارشاد اس�لامی گفت‪:‬‬ ‫«رویک��رد اصلی م��ا در‬ ‫دور جدی��د فعالیت های‬ ‫معاون��ت مطبوعات��ی‪،‬‬ ‫حمایت از نشریات بدون‬ ‫توجه به دیدگاه فکری انها‬ ‫در جهت ارتقای س��طح فرهنگی کشور است‪».‬‬ ‫توس��عه مطبوعات در راس��تای ارتقای فرهنگ‬ ‫کشور یک امر الزم و ضروری است و به همین‬ ‫جهت معاونت مطبوعاتی با تقویت رس��انه های‬ ‫محلی می کوش��د تا ضمن تقویت فرهنگ های‬ ‫بومی و محلی مختلف در کش��ور زمینه را برای‬ ‫توسعه و ارتقای فرهنگ ملی فراهم کند‪.‬‬ ‫دف��اع کردیم‪ :‬احمد دهق��ان می گوید‪« :‬به عنوان‬ ‫یک نویس��نده اولین نکته و نگاهم این است که‬ ‫در جنگی که هشت سال‬ ‫طول کش��ید‪ ،‬م��ا متجاوز‬ ‫نبودیم‪ ،‬دفاع کردیم و این‬ ‫دفاع م��ا تا روز اخر طول‬ ‫کشید‪ .‬به این خاطر احتیاج‬ ‫به فریاد کش��یدن نیست‪.‬‬ ‫اینجا نگاه های متفاوتی درباره جنگ هس��ت‪ .‬ما‬ ‫احتیاج به این نداری��م که دم به دم التماس کنیم‬ ‫تا ثاب��ت کنیم در این جنگ م��ا متجاوز نبودیم‪.‬‬ ‫به همین جهت در داس��تان بسیار ازادنه می شود‬ ‫جوالن داد‪ ،‬چون چینش ابتدایی من این است که‬ ‫مردمی که وارد جنگ ش��دند‪ ،‬رفتند دفاع کنند و‬ ‫این دفاع می تواند نقطه اغازین همه داستان های‬ ‫ما باشد‪».‬‬ ‫شوق پرواز‪ :‬جواد نوروز بیگی‪ ،‬تهیه کننده پروژه‬ ‫تلویزیونی «ش��وق پ��رواز» از اماده ش��دن این‬ ‫مجموعه ب��رای پخش تا‬ ‫دو م��اه دیگر خب��ر داد؛‬ ‫«کار صداگذاری‪ ،‬ساخت‬ ‫موس��یقی و جلوه ه��ای‬ ‫وی��ژه رایان��ه ای این فیلم‬ ‫هم اکن��ون به طور همزمان‬ ‫توسط محسن روشن‪ ،‬محمدرضا علیقلی و امیر‬ ‫سحرخیز در حال انجام است‪ .‬با برنامه ریزی های‬ ‫انجام شده دو ماه دیگر این مراحل به پایان می رسد‬ ‫و این مجموعه برای پخش اماده می شود‪».‬‬ ‫مجموعه «ش��وق پرواز» به زندگی شهید خلبان‬ ‫عباس بابایی با بازی شهاب حسینی می پردازد‪g .‬‬ ‫‪78‬‬ ‫برنامه هفت محدود می شود‬ ‫راضیهسنجابی‬ ‫از این هفته کم کم خبرهای نمایشگاه کتاب تهران جای ثابتی را در چارگوش پیدا می کند‪ .‬این هفته هم دو خبر از‬ ‫نمایشگاه کتاب تهران داریم که البته بیشتر به حاشیه های برگزاری نمایشگاه مربوط می شود‪.‬‬ ‫خبر تاسیس یک شبکه رادیویی و خبر انتشار کتاب محمد البرادعی و همچنین خبر برپایی سه نمایشگاه هنری‬ ‫از دیگر خبرهای ما برای این هفته هس��تند‪ .‬البته در این بین از موس��یقی هم بی خبر نماندیم و نیم نگاهی هم به‬ ‫ویژه برنامه های شهادت استاد مرتضی مطهری داشتیم‪ .‬خبرها را با هم می خوانیم‪:‬‬ ‫با خبر شدیم وزیر فرهنگ و اطالع رسانی کشور چین به منظور باال بردن میزان همکاری های فرهنگی بین ایران‬ ‫و کشورش قصد دارد در راس هیاتی چهل نفره در نمایشگاه کتاب تهران که امسال از ‪ 14‬تا ‪ 24‬اردیبهشت ماه‬ ‫برگزار می شود‪ ،‬حضور یابد‪ .‬همچنین کشور ایتالیا هم امسال برای اولین بار در نمایشگاه تهران حضور دارد‪ .‬بنابر‬ ‫صحبت های ستاد اطالع رسانی نمایشگاه کتاب‪ ،‬امسال سی کشور تاکنون به صورت مستقیم و ‪ 70‬کشور نیز به‬ ‫صورت غیرمستقیم و اعطای نمایندگی خواهان حضور در نمایشگاه کتاب تهران شده اند‪ .‬خبر دیگر از نمایشگاه‬ ‫اینکه بهمن دری‪ ،‬رئیس نمایش��گاه کتاب تهران گفته است چند انتشاراتی به دلیل تخلفات امنیتی و قضایی در‬ ‫نمایش��گاه س��ال گذشته‪ ،‬امسال نمی توانند در نمایشگاه حاضر شوند و دو‪ ،‬س��ه انتشارات هم به دلیل بازداشت‬ ‫مدیرانشان توسط مقامات قضایی و امنیتی دارای سوءسابقه کیفری می باشند و اجازه حضور در نمایشگاه را ندارند‪.‬‬ ‫بهتر است تا فکرمان و حواسمان حول و حوش کتاب می چرخد خبر از انتشار یک کتاب جالب بدهیم که قرار‬ ‫اس��ت روز ‪ 11‬اردیبهشت ماه به صورت همزمان در سراسر دنیا توزیع شود‪«.‬عصر فریب‪ :‬دیپلماسی هسته ای در‬ ‫عصر خیانت» نام کتاب خاطرات محمد البرادعی است‪ .‬این کتاب قرار بود اواخر سال میالدی جاری منتشر شود‬ ‫که به دلیل انقالب مصر چند ماه زودتر این اتفاق رخ داد‪ .‬البرادعی در این کتاب با بیان خاطراتش و شرح سفر به‬ ‫نقاط مختلف دنیا و مذاکره با روسای این کشورها پرده از اسرار هسته ای کشورهای دنیا برداشته است‪.‬با خبر شدیم‬ ‫از ‪ 29‬فروردین ماه در موزه هنرهای معاصر فلسطین واقع در میدان فلسطین نمایشگاه عکس نیایش برپا شده است‪.‬‬ ‫این نمایشگاه یک ماه ادامه دارد و در ان جلوه های مختلف نماز و نیایش از جمله نماز در محل کار‪ ،‬جبهه و‪ ...‬به‬ ‫نمایش درامده است‪ .‬سیدمحمد سجادی‪ ،‬علی فریدونی‪ ،‬مهدی قاسمی‪ ،‬احسان خسروی‪ ،‬محمد بابایی‪ ،‬مهدی‬ ‫معصومی گرجی و یوسف اکبری از جمله هنرمندانی هستند که اثارشان در این نمایشگاه حضور دارد‪ .‬همچنین اثار‬ ‫منتخب دومین دو ساالنه تذهیب های قرانی هم از اول اردیبهشت ماه به نمایش درامده است و تا ‪ 15‬اردیبهشت ماه‬ ‫هم در موزه هنر امام علی (ع) ادامه خواهد داشت‪ .‬در این نمایشگاه ‪ 158‬اثر در هشت بخش‪ :‬تذهیب‪ ،‬تشعیر‪ ،‬گل‬ ‫و مرغ‪ ،‬گرایش های نوین‪ ،‬تذهیب های قرانی با تکیه بر سنت ها‪ ،‬طراحی کاشی‪ ،‬مقاالت پژوهشی و بخش جنبی‬ ‫به نمایش در امده اند‪ .‬موز ه هنر امام علی(ع) در خیابان حضرت ولیعصر روبه روی بزرگراه نیایش قرار دارد‪ .‬خبر‬ ‫اخر نمایشگاهی هم این که در ضلح شمالی پارک ساعی و در نگارخانه سرو (فرهنگسرای سرو) هم از سوم تا‬ ‫‪ 18‬اردیبهشت ماه نمایشگاه خوشنویسی روی اشیاء برپاست که اثار «جواد مهدی پور» در ان به نمایش درامده‬ ‫است‪ .‬در این نمایشگاه ‪ 20‬تابلو نستعلیق‪ ،‬شکسته نستعلیق و ‪ 100‬اثر خطی روی اشیا که همگی کالسیک و سنتی‬ ‫هستند حضور دارند‪ .‬از نمایشگاه خوشنویسی به سراغ رادیو و تلویزیونی می رویم‪« .‬محمود زنده نام» رئیس مرکز‬ ‫هنرهای نمایشی رادیو از افتتاح رادیو نمایش از اردیبهشت ماه خبر داد‪ .‬او یاداور شد این رادیو هر روز از ساعت‬ ‫‪ 18‬تا ‪ 24‬به پخش برنامه می پردازد و روز بعد از ‪ 6‬صبح تا ‪ 12‬ظهر به پخش مجدد ان اقدام خواهد کرد‪ .‬علی اصغر‬ ‫پورمحمدی‪ ،‬رئیس شبکه سه سیما بعد از انتقادات زیادی که به شیوه گفتاری برنامه هفت به خصوص صحبت های‬ ‫تهمینه میالنی در برنامه دو هفته پیش وارد شد‪ ،‬اعالم کرد اگر روند گفتاری و کاری این برنامه همین طور پیش‬ ‫برود مجبور هستیم پخش زنده را از این برنامه بگیریم که البته به دلیل کاهش جذابیت دوست نداریم که این کار‬ ‫را انجام دهیم‪.‬‬ ‫حاال وقت ان است که خبری هم از بهروز اثباتی‪ ،‬دبیر ستاد برگزاری مراسم شهید مطهری نقل کنیم‪ .‬اثباتی از استقبال‬ ‫‪ 31‬کشور برای داشتن برنامه در روزهای شهادت استاد شهید خبر داده که در نوع خود جالب به نظر می رسد‪.‬در اخر‬ ‫خبرها را با دو خبر از دنیای موسیقی به پایان می بریم‪ .‬محمد سریر‪ ،‬اهنگساز کشورمان از رایزنی برای برگزاری جایزه‬ ‫محمد نوری در سالگرد درگذشت او خبر داد‪ .‬این جایزه که همزمان با رونمایی از تندیس محمد نوری برگزار می شود‪،‬‬ ‫شامل سه بخش ترانه سرایی‪ ،‬اهنگ سازی و اوازخوانی خواهد بود‪ .‬خبر دیگر هم اینکه نادر مرتضی پور رهبر ثابت‬ ‫ارکستر سمفونیک تهران شد‪ .‬او پیش از این و از ابان ‪ 89‬هم به عنوان رهبر میهمان با این ارکستر همکاری می کرد‪.‬‬ ‫مرتضی پور در سال ‪ 61‬هم رهبری ارکستر مجلس و سمفونیک صداوسیما را پذیرفته بود و از عمده فعالیت های او‬ ‫می توان به ساماندهی ارکستر سمفونیک تهران پس از انقالب اسالمی اشاره کرد‪g .‬‬ ‫بابا فقط نگاه می کرد‬ ‫قفسه‬ ‫سرود ه ای از مرحوم سپهر‬ ‫اتل متل یه بابا‬ ‫که اون قدیم قدیما‬ ‫حسرتشو می خوردن‬ ‫تمامی بچه ها‬ ‫*‬ ‫اتل متل یه دختر‬ ‫دردونه باباش بود‬ ‫بابا هرجا که می رفت‬ ‫دخترش هم باهاش بود‬ ‫*‬ ‫اون عاشق بابا بود‬ ‫بابا عاشق اون بود‬ ‫به گفته بچه ها‪:‬‬ ‫بابا چه مهربون بود‬ ‫*‬ ‫یه روز افتابی‬ ‫بابا تنها گذاشتش‬ ‫عازم جبهه ها شد‬ ‫دختر و جا گذاشتش‬ ‫*‬ ‫چه روزای سختی بود‬ ‫اون روزای جدایی‬ ‫چه سال های بدی بود‬ ‫ی بابایی‬ ‫ایام ب ‬ ‫*‬ ‫چه لحظه سختی بود‬ ‫اون لحظه رفتنش‬ ‫ولی بدتر ازاون بود‬ ‫لحظه برگشتنش‬ ‫*‬ ‫هنوز یادش نرفته‬ ‫نشون به اون نشونه‬ ‫اون که خودش رفته بود‬ ‫اوردنش به خونه‬ ‫*‬ ‫زهرا به او سالم کرد‬ ‫بابا فقط نگاش کرد‬ ‫ادای احترام کرد‬ ‫بابا فقط نگاش کرد‬ ‫*‬ ‫خاک کفش بابا رو‬ ‫سرمه توچشاش کرد‬ ‫بابا جونو بغل زد‬ ‫بابا فقط نگاش کرد‬ ‫*‬ ‫زهرا براش زبون ریخت‬ ‫دو صد دفعه صداش کرد‬ ‫پیش چشاش ضجه زد‬ ‫بابا فقط نگاش کرد‬ ‫*‬ ‫اتل متل یه بابا‬ ‫یه مرد بی ادعا‬ ‫براش دل می سوزونن‬ ‫تمامی بچه ها‬ ‫*‬ ‫زهرا به فکرباباست‬ ‫بابا توفکر زهرا‬ ‫گاهی به فکر دیروز‬ ‫گاهی به فکر فردا‬ ‫سینما و تلویزیون‬ ‫دیپلماسی صلح عادالنه‬ ‫سومین شماره فصلنامه «دیپلماسی صلح عادالنه» به سر ویراستاری‬ ‫دکتر سید سلمان صفوی‪ ،‬رئیس مرکز بین المللی مطالعات صلح لندن‬ ‫در اروپا منتشر شد‪.‬در این شماره از این فصلنامه که به دو زبان فارسی‬ ‫و انگلیسی منتشر شده است شش مقاله فارسی و شش مقاله انگلیسی‬ ‫پیرامون خاورمیانه و افغانستان منتشر شده و به چاپ رسیده است‪.‬‬ ‫در این ش��ماره از این فصلنامه سرلش��کر س��ید رحی��م صفوی و‬ ‫سید سلمان صفوی قیام ملت مصر را تحلیل کرده اند‪.‬‬ ‫عناوین مقاالت فارسی و انگلیسی این شماره عبارتند از‪:‬‬ ‫ نقش امریکا در انحراف انقالب سیاس��ی‪-‬اجتماعی مصر به یک‬‫تغییر فرمالیستی‪ -‬دکتر سید رحیم صفوی‬ ‫ سیاست حفظ وضع موجود؛ چندجانبه گرایی و موازنه منطقه ای‪-‬‬‫دکتر ابراهیم متقی‬ ‫ حکمرانی جهانی؛اجالس��یه داووس و امنی��ت منطقه ای ایران ‪-‬‬‫دکتر ملک محمدی‬ ‫ سیاست گذاری هسته ای ایران در شرایط بازدارندگی منطقه ای ‪-‬‬‫دکتر عباس مصلی نژاد‬ ‫ چالش های ژئوپلتیکی و مرزهای درهم تنیده؛ امنیت منطقه ای در‬‫جنوب غربی اسیا ‪ -‬دکتر طاهره ترابی‬ ‫ دولت ه��ای تحصیل��دار و تهدیدات امنیت مل��ی‪ :‬انرژی عنصر‬‫منازعات در خلیج فارس ‪ -‬محمد مودب‬ ‫موسس��ه بین المللی مطالعات صلح لندن‪ ،‬موسسه ای غیرانتفاعی و‬ ‫غیردولتی است که به بررسی مسائل و مشکالت مناطق بحران خیز‬ ‫جهان‪ ،‬نظیر خاورمیانه‪ ،‬خلیج فارس و اسیای مرکزی می پردازد‪g .‬‬ ‫*‬ ‫یه روز می گفت که خیلی‬ ‫براش ارزو داره‬ ‫ولی حاال دخترش‬ ‫زیرش‪ ،‬لگن می ذاره‬ ‫*‬ ‫یه روز می گفت‪ :‬دوست دارم‬ ‫عروسی تو ببینم‬ ‫ولی حاال دخترش‬ ‫می گه به پات می شینم‬ ‫*‬ ‫می گفت‪ :‬برات بهترین‬ ‫عروسی رو می گیرم‬ ‫ولی حاال می شنوه‬ ‫تا خوب نشی نمی رم‬ ‫*‬ ‫وقت غذا که میشه‬ ‫سرنگ رو بر می داره‬ ‫یک زرده تخم مرغ‬ ‫توی سرنگ می ذاره‬ ‫*‬ ‫گوشه ی لپ بابا‬ ‫سرنگ رو می فشاره‬ ‫برای اشک چشمش‬ ‫هی بهونه میاره‬ ‫*‬ ‫غصه نخوره بابا جون‬ ‫اشکم مال پیازه‬ ‫بابا با چشماش میگه‪:‬‬ ‫خدا برات بسازه‬ ‫*‬ ‫هر شب وقتی بابا رو‬ ‫می خوابونه توی جاش‬ ‫با کلی اندوه و غم‬ ‫می ره سرکتاباش‬ ‫*‬ ‫«حافظ» و برمی داره‬ ‫راه گلوش می گیره‬ ‫قسم می دهد حافظ و‬ ‫«خواجه !» بابام نمیره‬ ‫*‬ ‫دو چشمشو می بنده‬ ‫خدا خدا می کنه‬ ‫با اهی از ته دل‬ ‫ظ و وا می کنه‬ ‫حاف ‬ ‫*‬ ‫فال و شاهد و فال و‬ ‫به یک نظر می بینه‬ ‫نمی خونه‪ ،‬چرا که‬ ‫هر شب جواب همینه‬ ‫*‬ ‫اون شب که از خستگی‬ ‫گرسنه خوابیده بود‬ ‫نیمه ی شب چه خواب‬ ‫قشنگی رو دیده بود‬ ‫*‬ ‫تو خواب دیدش تو یک باغ‬ ‫تو یک باغ پر از گل‬ ‫پر از گل و شقایق‬ ‫میون رودی بزرگ‬ ‫*‬ ‫نشسته بود تو قایق‬ ‫یه خرده اون طرف تر‬ ‫میان دشت و صحرا‬ ‫جایی از اینجا بهتر‪...‬‬ ‫*‬ ‫بابا سوار اسبه‬ ‫مگه میشه محاله‪...‬‬ ‫بابا به اسمون رفت‬ ‫تا پشت یک در رسید‪g ....‬‬ ‫کتاب جدید رضا امیرخانی در نمایشگاه کتاب‬ ‫بازتاب‬ ‫«جانس��تان کابلستان» گزارش س��فر رضا امیرخانی به‬ ‫افغانستان و اخرین نوشته ی اوست که مجوز نشر گرفته‬ ‫ است و به نمایش��گاه ِ کتاب می اید‪.‬امیرخانی درباره ی‬ ‫این کتاب گفت‪ :‬این سفرنامه در ‪ 300‬صفحه و ‪ 9‬فصل‬ ‫تنظیم شده است‪ .‬فصل افتتاحیه ی کتاب «مور و تیمور»‬ ‫شرح یک کوه پیمایی عجیب بعد‬ ‫نام دارد که در ان به‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫انتخابات ‪ 88‬پرداخته شد ه است‪ .‬پس از ان‪ ،‬فصو ِل‬ ‫از‬ ‫سفر به افغانستان‪ ،‬در هشت فصل تدوین شده اند‪ .‬سه‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫«متواترات هرات»‬ ‫«مشهورات هرات»‪،‬‬ ‫فصل به نام های‬ ‫ِ‬ ‫«تحریرات هرات» پیرامو ِن ش��هر هرات نوشته شده‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫تیموری اصفها ِن‬ ‫ است؛ شهری که نویسنده ان را معاد ِل‬ ‫صفوی دانس��ته اس��ت‪.‬او افزود‪ :‬بعد از این سه فصل‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫گزارش تش��ریحیِ ادامه ی سفر نویسنده به مزار و کابل با عناوینِ «زائر زار و نزارِ مزار»‪« ،‬بلخ‪...‬الخ»‪،‬‬ ‫«تقابل با کابل» و «بالکش هندوکش» اورده ش��ده اس��ت و من س��عی کرده ام با گزارش��ی شخصی‪،‬‬ ‫تصویری تازه از کشوری همسایه به هم وطنا ِن خود ارائه دهم‪.‬این نویسنده خاطرنشان کرد‪ :‬بینِ فصو ِل‬ ‫کتاب البته فصلی مهم‪ ،‬خارج از ِ‬ ‫قالب سفرنامه به نامِ «انتخاباتیات» قرار دارد که در ان سعی شده است‬ ‫ِ‬ ‫انتخابات مه ِم خاورمیانه در سا ِل ‪ 88‬با یکدیگر مقایسه شوند‪.‬‬ ‫چهار‬ ‫در این فصل امد ه اس��ت‪:‬انتخاباتیات‪ ،‬جز ِو فصو ِل «جانس��تان کابلستان» نبود‪ .‬اصال به این سفر امده‬ ‫بودم برای فراموشی‪ ...‬اول بار که به «انتخاباتیات» به عنوا ِن یک فصل‪ ،‬اندیشیدم‪ ،‬برمی گشت به چند‬ ‫ِ‬ ‫پذیرش سفارت خانه ی یک کشورِ‬ ‫ِ‬ ‫پشت می ِز‬ ‫ماهی بعد از س��ف ِر افغانس��تان؛ وقتی در چله ی زمستان‪،‬‬ ‫درجه س��ه ی اروپایی منتظ ِر نظ ِر کنس��ول بودم‪.‬کنس��ول مدتی معطلم کرد‪ .‬بعد‪ ،‬سه صفحه ی پایانی‬ ‫پاسپورتم را جل ِو چشمم ورق زد و عذرخواهی کرد‪.‬نفهمیدم منظورش را‪ .‬پرسیدمش دلیلِ نداد ِن ویزا‬ ‫را‪ .‬دوباره گذرنامه ام را ورق زد و این بار چشمکی هم زد‪...‬‬ ‫‪79‬‬ ‫اروپا‬ ‫کوبا پوست می اندازد‬ ‫تغییرات وسیع در ساختار حکومتی کوبا‬ ‫مت گارنی‬ ‫رائول کاسترو‪ ،‬گزینه نا مانوس و بعیدی برای ارائه پیشنهاد محدود شدن دوره حکومت‬ ‫در کوباست‪ .‬رئیس جمهور فعلی کوبا به طور رسمی از سال ‪ 2008‬پست خود را از فیدل‬ ‫کاسترو‪ ،‬رهبرچپگرای کوبا تحویل گرفت اما به طور غیر رسمی از سال ها پیش از ان‪،‬‬ ‫به دلیل بیماری و س��ن باالی برادر بزرگترش‪ ،‬کوبا را رهبری می کرد‪ .‬نامانوس به نظر‬ ‫می رسد که پیشنهاد جوانگرایی در صحنه سیاسی و کوتاه شدن دوره زمامداری از سوی‬ ‫فردی مطرح می شود که با کناره گیری اجباری برادرش پس از ‪ 50‬سال حکمرانی بر کوبا‬ ‫حکومت را در سن ‪ 77‬سالگی به ارث برد‪ .‬با این وجود بخش زیادی از انچه کاسترو‬ ‫مطرح کرده‪ ،‬حتی اگر وی فرد مناس��بی برای این کار نباش��د‪ ،‬معقول به نظر می رسد‪.‬‬ ‫هرچند برخی بر این باورند که پیش��نهاد محدود ک��ردن حکومت به حداکثر دو دوره‬ ‫پنج ساله در واقع یک حرکت نمایشی برای تضمین حکومت کاسترو تا سال ‪ 2013‬یا‬ ‫حتی ‪ 2018‬است‪ .‬انچه واضح است این است که مباحثی خاص در رابطه با محدودیت‬ ‫دوران حکومت‪ ،‬ان طور که شاید در یک دموکراسی به وجود بیاید در کوبا پیش نخواهد‬ ‫امد‪ .‬در یک دموکراس��ی همواره این ریس��ک وجود دارد که رهبری با دوره حکومت‬ ‫دراز مدت بتواند با استفاده از منابع مملکتی و قدرت حکومتی که در دست دارد تهدیدها‬ ‫ی کند در حالیکه حکومت های‬ ‫را فرونشانده و جای پای خود یا حزب خود را نیمه دائم ‬ ‫استبدادی چنین دغدغه ای ندارند‪ .‬اما مساله دیگری که با بیانات رائول نمود پیدا کرده‪،‬‬ ‫مشکلی است که ‪ 50‬سال حکومت خانواده کاسترو به وجود اورده است‪ :‬هیچ فردی در‬ ‫نسل جوانتر وجود ندارد که بتواند جایگزین انها شود چرا که هیچ مسیر روشنی به سوی‬ ‫رهبری وجود ندارد که برخی از جوانان ارمان گرا خود را وقف ان کنند‪ .‬راه حل کاسترو‬ ‫لزوما کمک زیادی به شرایط نمی کند‪ .‬او می خواهد طول مدت فعالیت مقامات ارشد به‬ ‫دو دوره پنج ساله محدود شود‪ .‬قانونی که می توانست برادرش را برای حدود ‪80‬درصد‬ ‫از مدت زمان رهبری اش دور از حکومت نگه دارد و می تواند رائول را ظرف هفت سال‬ ‫به کناره گیری وادارد‪ .‬اعمال چنین سیاستی در یک دولت چپگرا با دایره محدودی از افراد‬ ‫مشابه که هر کدام برای یک دهه نقش خود را به عنوان رئیس جمهور بازی خواهند کرد‬ ‫افریقا‬ ‫مکانی برای تبعید قذافی‬ ‫یک مقام وزارت خارجه ایتالیا ضمن تاکید بر این نکته که س��ازمان ملل وظیفه‬ ‫دارد مح��ل تبعید قذافی را پس از برکناری مش��خص نماید‪ ،‬خواس��تار اعزام‬ ‫نیروهای ناتو به لیبی شد‪.‬یک مقام وزارت خارجه ایتالیا از دبیرکل سازمان ملل‬ ‫متحد خواست مکانی را برای تبعید دیکتاتور لیبی مشخص کند و گفت‪« :‬این‬ ‫وظیفه س��ازمان ملل اس��ت که محل تبعید قذافی پس از برکناری اش از قدرت‬ ‫را مشخص کند‪».‬‬ ‫این مقام ایتالیایی که در جمع خبرنگاران س��خن می گفت‪ ،‬در پاس��خ به سوالی‬ ‫درب��اره گزارش های��ی مبنی بر تالش امری��کا و همپیمانانش ب��رای پیدا کردن‬ ‫تبعیدگاهی برای قذافی گفت‪« :‬انتخاب تبعیدگاه قذافی بر عهده ایتالیا نیست‪ ،‬اما‬ ‫رم به عنوان یکی از اعضای جامعه بین الملل خواس��تار ان است تا در این زمینه‬ ‫اقدام شود و انتظار می رود سازمان ملل چنین ماموریتی را انجام دهد‪ ».‬از سوی‬ ‫دیگر رئیس کمیس��یون امور‬ ‫بین المل��ل پارلم��ان فرانس��ه‬ ‫از س��ازمان پیم��ان اتالنتیک‬ ‫ش��مالی (نات��و) خواس��ت‬ ‫نیروه��ای وی��ژه خ��ود را به‬ ‫خاک لیبی اعزام کند‪.‬‬ ‫این مق��ام فرانس��وی گفت‪:‬‬ ‫«بدون ایجاد همگرایی هر چه‬ ‫سریع تر بین حمالت هوایی و‬ ‫تعیین اه��داف زمینی و اعزام‬ ‫نیروهای وی��ژه ناتو به داخل‬ ‫خاک لیب��ی‪ ،‬عملیات نظامی‬ ‫نیروهای بین الملل��ی در این‬ ‫کش��ور زمین گیر خواهد شد‬ ‫و مرگ بسیاری از غیرنظامیان‬ ‫را به دنبال خواهد داشت‪g ».‬‬ ‫‪80‬‬ ‫تغییر چندانی ایجاد نخواهد کرد‪ ،‬چرا که مردم باز هم تحت سلطه دیکتاتورهایی خواهند‬ ‫بود که به ش��کل روتین جای خود را به دیگری می دهند‪.‬اما جالب اس��ت که کاسترو‬ ‫پیش��نهاد ارزیابی یکی از پیامدهای ناخواسته سال ها حکمرانی خانواده اش را می دهد‪.‬‬ ‫کوبا توسط مردان سالخورده رهبری می شود و از جانب مردان سالخورده هم حمایت‬ ‫می شود و کاسترو در این باره می گوید‪« :‬ما امروز با پیامدهای نداشتن گزینه های ذخیره‬ ‫اماده روبه رو هستیم‪ ».‬کوبا در نهایت باید فردی را پیدا کند به خصوص که تاریخ پیش‬ ‫از این نیز شاهد چنین رخدادی بوده است‪ .‬اتحاد جماهیر شوروی اوایل دهه ‪ 1980‬در‬ ‫شرایط مشابهی قرار داشت‪ .‬زمانی که یک مرد سالخورده از دنیا می رفت‪ ،‬مرد سالخورده‬ ‫دیگری جای او را می گرفت که خیلی زود او هم جان می سپرد‪ .‬پس از روی کار امدن‬ ‫چهار دبیر کل در طول سه سال‪ ،‬گورباچف به عنوان یک غرب گرای جوانتر توانست‬ ‫برای مدتی جایگاه خود را حفظ کند و همه به یاد دارند که سرانجام ان چه شد‪ .‬برای یک‬ ‫رهبر چپگرا به ندرت پیش می اید که به چنین اشتباهاتی در قضاوت یا رهبری اعتراف‬ ‫کند‪ .‬برای درک نیاز کوبا به اعمال تغییرات پیشنهادی کاسترو نیازی به تایید شخص او‬ ‫و برادرش یا سیاست های انها نیست‪ .‬مخصوصا اظهارات وی در خصوص وضعیت‬ ‫اقتصادی و مالکیت در این کشور‪« :‬هیچ کشور یا فردی نمی تواند بیشتر از انچه دارد خرج‬ ‫کند‪ .‬دو به عالوه دو می شود چهار و نتیجه ان‪ ،‬مانند انچه ما گاهی اوقات تظاهر به ان‬ ‫کرده ایم‪ ،‬هیچ وقت ‪ 6 ،5‬یا ‪ 7‬نیست‪g ».‬‬ ‫منبع‪ :‬نشنال پست‬ ‫خاورمیانه‬ ‫از ابوظبی تا نیویورک‬ ‫پایگاه اطالع رسانی ایالف نوشت‪« :‬شورای امنیت سازمان ملل متحد اولین جلسه‬ ‫خود را درباره اوضاع بحرانی یمن برگزار کرد و به نتیجه ای دست نیافت‪ ».‬اعضای‬ ‫شورای امنیت اولین جلسه مذاکره درباره اوضاع یمن را با پیشنهاد نماینده المان‬ ‫در سازمان ملل در حالی برگزار کردند که وزیران خارجه عضو کشورهای شورای‬ ‫همکاری خلیج فارس نیز در ابوظبی در نشستی با نمایندگانی از سوی دولت یمن‬ ‫درباره نزدیکی دیدگاه ها بین مخالفان و موافقان علی عبداهلل صالح بحث و مذاکره‬ ‫کردند‪.‬شورای امنیت در اولین نشست خود درباره یمن به نتیجه ای دست نیافت و‬ ‫برخی از دیپلمات ها نگرانی خود را از سرکوب خونین مردم این کشور از سوی‬ ‫نظام حاکم بیان کردند‪.‬‬ ‫دیپلمات ها می گویند که المان و لبنان‪ ،‬دو عضو غیر دائم شورای امنیت خواستار‬ ‫قرار دادن پرونده یمن در دس��تور کار ش��ورای امنیت شدند‪ ،‬ولی اقلیت مجلس‬ ‫با این درخواس��ت مخالفت کردند‪.‬سوزان رایس‪ ،‬نماینده امریکا در سازمان ملل‬ ‫به خبرنگاران گفت‪« :‬این درخواس��ت ش��امل دعوت به خویش��تنداری بود و ما‬ ‫اطالعات نگران کننده ای درباره یمن شنیدیم‪».‬‬ ‫رایس بدون ذکر جزئیات بیش��تر افزود‪« :‬مذاکرات اعضای شورای امنیت درباره‬ ‫یمن به نتیجه نرسید‪».‬وی توضیح داد که اعضای شورای امنیت حمایت خود را‬ ‫از میانجیگری کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای برون رفت از‬ ‫بحران یمن و باقی ماندن عبداهلل صالح بر سر قدرت اعالم کردند‪.‬‬ ‫این گزارش می افزاید‪« :‬از سوی دیگر پیتر ویتینگ و سفیر المان در سازمان ملل‬ ‫که پیشنهاد دهنده نشست مذکور بود گفته ما نگرانی خود را درباره اوضاع بحرانی‬ ‫یمن اعالم کردیم و خواس��تار خویشتنداری و مذاکره بین طرف ها در این کشور‬ ‫شدیم‪».‬نماینده المان در سازمان ملل توضیح نداد سخنانی که اظهار داشته موضع‬ ‫المان است یا شورای امنیت‪.‬‬ ‫بنابر این گزارش‪ ،‬از س��وی دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫نیز در ابوظبی جلسه ای با حضور نمایندگانی از سوی دولت یمن برگزار کردند‬ ‫تا دیدگاه های خود را با طرف های مخالف در این کشور که خواستار کناره گیری‬ ‫فوری علی عبداهلل صالح از قدرت هستند و هیات دولت یمن که درخواست کرده‬ ‫این مساله بر اساس قانون اساسی حل شود‪ ،‬نزدیک کنند‪g .‬‬ ‫ترکیه‬ ‫تالش ناکام زنان حزب اردوغان‬ ‫چهره‬ ‫در حال��ی ک��ه انتظ��ار می رف��ت ح��زب‬ ‫اس�لام گرای عدالت و توس��عه به رهبری‬ ‫«رجب طیب اردوغان» نخست وزیر ترکیه‬ ‫در انتخابات سراس��ری مجلس این کشور‬ ‫در ‪ ۱۲‬ژوئن اتی به زنان مس��لمان محجبه‬ ‫نی��ز امکان حضور در فهرس��ت نامزدهای‬ ‫انتخاباتی این حزب را بدهد‪ ،‬ولی با اعالم‬ ‫فهرس��ت مذکور مشخص ش��د که چنین‬ ‫اتفاقی نیفتاده و اردوغان به نوعی در مقابل‬ ‫فش��ارها جناح الئیک ترکیه تس��لیم شده‬ ‫است‪ .‬در همین راستا و متعاقب اعالم فهرست نهایی نامزدهای انتخاباتی حزب‬ ‫اردوغان‪ ،‬خانم «فاطمه بس��تان اونس��ال» که یکی از اعضای موسس این حزب‬ ‫بوده و همواره حجاب اسالمی خود را حفظ نموده‪ ،‬به فهرست مذکور معترض‬ ‫ش��ده و تهدید کرد که در این صورت به عنوان نامزد مس��تقل در انتخابات اتی‬ ‫ش��رکت خواهد کرد‪ .‬در فهرست حزب حاکم عدالت و توسعه تنها یک نامزد‬ ‫زن محجبه از شهر انتالیا حضور دارد که وی نیز برای نامزد شدن از این حزب‬ ‫مجبور به ترک حجاب ش��ده اس��ت‪ .‬در ترکیه طبق قوانین رژیم الئیک حاکم‬ ‫س ترکیه‬ ‫بر این کش��ور‪ ،‬زنان محجبه مس��لمان عمال از حق نمایندگی در مجل ‬ ‫محروم هس��تند‪ .‬این در حالی است که گروهی از زنان محجبه در ترکیه که در‬ ‫همین راستا گرد هم امده اند‪ ،‬تهدید کرده اند که اگر نامزدهای محجبه نباشند‪ ،‬در‬ ‫انتخابات اتی به هیچ حزبی رای نخواهند داد‪g .‬‬ ‫بحرین‬ ‫توطئه سعودی ها برای ترور شیخ «علی سلمان»‬ ‫«نبی��ل رجب» فعال حقوقی بحرین و مدافع حقوق بش��ر در این کش��ور طی‬ ‫اظهاراتی گفت‪« :‬رژیم ال خلیفه با همکاری و پش��تیبانی عربس��تان سعودی در‬ ‫ح��ال برنامه ریزی ب��رای تضعیف فیزیکی معارضه اس��ت‪ ».‬منابع اگاه بحرینی‬ ‫ی ترور چهره های سرشناس شیعیان بحرین و‬ ‫از کشف توطئه ای س��عودی برا ‬ ‫فعاالن سیاس��ی معارضه به ویژه حجت االسال مو المسلمین شیخ «علی سلمان»‬ ‫خبر دادند‪.‬این منابع اگاه که خواستند نامشان فاش نشود در ادامه افزودند‪« :‬در‬ ‫س��فر اخیر «جفری فیلتمن» معاون وزی��ر امور خارجه ایاالت متحده امریکا به‬ ‫بحرین قرار بود با شیخ «علی سلمان»‬ ‫دبی��ر کل «جمعی��ت وفاق اس�لامی»‬ ‫بحرین دیدار و گفت وگو کند‪ ،‬اما در‬ ‫پی رس��یدن برخی اخبار و اطالعات‬ ‫محرمانه به «جمعیت وفاق اس�لامی»‬ ‫در م��ورد احتما ل ترور ش��یخ «علی‬ ‫سلمان»‪ ،‬این دیدار لغو شد‪ ».‬در همین‬ ‫ح��ال روزنامه «االخبار» چاپ بیروت‬ ‫نیز در مطلبی این خبر را اعالم و تایید‬ ‫کرد و نوشت‪« :‬اخبار و اطالعات این‬ ‫توطئه سعودی قابل انتشار نیست‪g ».‬‬ ‫کیوسک‬ ‫اقدامات نابخردانه سارکوزی‬ ‫وقتی در فرانسه دموکراتیک حجاب از سر زنان مسلمان می کشند‬ ‫فرانسه اولین کشوری است که استفاده زنان مسلمان از نقاب های صورت را ممنوع‬ ‫کرده است‪ .‬قانون جدیدی که انتقادات و اعتراضات فزاینده و خشم رهبران دینی و‬ ‫سیاستمداران مخالف را به دنبال داشته که نیکوال سارکوزی‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه‬ ‫را به خود ش��یرینی برای گروهی از رای دهندگان جناح راستی در استانه انتخابات‬ ‫سال ‪ 2012‬متهم کرده اند که در این صورت وی بازی سیاسی خطرناکی را شروع‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫از جمله دالیل فرضی سارکوزی برای وضع چنین قانونی‪ ،‬مسائل امنیتی و کاهش‬ ‫ظلم نس��بت به زنان است‪ .‬به نظر می رسد س��ارکوزی اخیرا فیلم سینمایی «جنگ‬ ‫الجزای��ر» را دیده و بین این فیلم و ریش��ه کن کردن اس��تفاده از نقاب رابطه ای در‬ ‫راستای جلوگیری از حمالت تروریستی در فرانسه پیدا کرده است‪ .‬به هر حال این‬ ‫نظریه که احتمال سوءاس��تفاده جنایتکاران از نقاب زنان وجود دارد به اندازه کافی‬ ‫برای انکار اساس ازادی مذهبی قانع کننده نیست‪.‬‬ ‫ای��ن ب��رای رئیس جمه��ور کش��وری ب��ا ‪ 63‬میلیون نف��ر جمعی��ت و تاریخچه‬ ‫انق�لاب مدع��ی ازادی و برابری و برادری‪ ،‬عجیب و غیر معقول اس��ت که اقلیت‬ ‫زن��ان را تهدیدی تا این اندازه بزرگ تلقی کند که بخواهد در اعتقادات پوشش��ی‬ ‫انها مداخله کند‪.‬‬ ‫معنای ازادی چطور تعریف می ش��ود وقتی که فرانس��ه قصد دارد با گرفتن ازادی‬ ‫زنان در انتخاب نوع پوشش انها از ایشان محافظت کند؟ اگر نیازهای زنان مسلمان‬ ‫یکی از دغدغه های س��ارکوزی است بهتر بود قبل از اعمال انچه به ذهن خودش‬ ‫بهترین کار بوده‪ ،‬از انها می پرس��ید ایا ظلمی احساس می کنند یا خیر‪ .‬به خصوص‬ ‫زنانی که به طور اختیاری چنین پوششی را برای خود برگزیده اند‪.‬‬ ‫ی که یک ژست سیاسی است نمونه ای بارز از تعدی‬ ‫منع نوعی از پوش��ش اسالم ‬ ‫غرب به اس�لام و تصمیمی نابخردانه‪ ،‬تنگ نظرانه و دردسرافرین است‪ .‬این اقدام‬ ‫سارکوزی نه تنها تخطی از اصول دموکراسی است بلکه شکافی در ناکامی احتمالی‬ ‫سیاست خارجی در ارتباط با کشورهای عربی به شمار می رود‪.‬‬ ‫در واقع سارکوزی با وضع چنین قانونی نشان داده که ازادی یک حق جهانی نیست‬ ‫بلکه امتیازی اس��ت ک��ه برای عده ای برگزیده در نظر گرفته می ش��ود و غرب در‬ ‫شرایطی از ارزش های ازادی و روشنفکری صحبت می کند که به راحتی مسلمانان‬ ‫را از انتخاب��ی ازادانه محروم می کند‪ .‬قانون س��ارکوزی تنها ب��ه افراط گرایی های‬ ‫اسالمی‪ ،‬رشد تضاد فکری و انزوای مسلمانان دامن می زند‪g .‬‬ ‫زمان در تسخیر خبر‬ ‫مجله ‪( ΤΙΜΕ‬تایم) که در سال ‪ 1923‬توسط بریتون هادن و هنری لوس تاسیس‬ ‫شد‪ ،‬اولین مجله هفتگی ایاالت متحده امریکا است که در حال حاضر بزرگترین‬ ‫مجله خبری جهان به ش��مار می رود‪ .‬این مجله عالوه بر نسخه امریکایی‪ ،‬نسخه‬ ‫تایم اروپا و اس��یا را نیز در لندن و هنگ کنگ به چاپ می رس��اند و مخاطبان ان‬ ‫در سطح جهان به ‪ 25‬میلیون نفر می رسد‪.‬‬ ‫ب��ا ای��ن وجود فروش هفتگی ای��ن مجله در حال حاضر به تنه��ا ‪ 79‬هزار جلد‬ ‫کاهش پیدا کرده است‪ .‬این مجله در کنار اخبار و تحلیل های سیاسی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫اجتماعی جهان به موضوعاتی چون هنر‪ ،‬مطالب علمی و تکنولوژی نیز می پردازد‪.‬‬ ‫اما مشخصه اصلی تایم در طول تاریخ چاپ ان‪ ،‬انتخاب شخصیت برجسته سال‬ ‫(که سابقا مرد سال نامیده می شد) است که بر اساس ان‪ ،‬این مجله فرد یا گروهی‬ ‫از افراد که بیشترین تاثیر را در اخبار سال داشته اند معرفی می نماید‪.‬‬ ‫این سنت مجله تایم برخی مواقع جنجال هایی را به خاطر انتخاب و جنگ افروزان‬ ‫به عنوان شخصیت برجسته سال به دنبال داشته است این در حالی است که این‬ ‫انتخاب صرفا بر حسب میزان تاثیر گذاری فرد یا گروه در مسائل ان سال صورت‬ ‫می گی��رد و لزوما یک جایزه ی��ا افتخار‬ ‫تلقی نمی شود‪ .‬البته نایم همیشه با منافع‬ ‫برخ��ی البی های صهیونیس��تی مواضعی‬ ‫ض��د جنبش های اس�لامی اتخاذ می کند‬ ‫که استقالل رس��انه ای او را تحت الشعاع‬ ‫ق��رار می ده��د‪ .‬در س��ال ‪ ،2008‬باراک‬ ‫اوباما عنوان ش��خصیت س��ال تایم را به‬ ‫خ��ود اختص��اص داد ک��ه از این جهت‬ ‫دوازدهمین رئیس جمهور امریکاست‪.‬‬ ‫اخرین فرد منتخب تایم برای کسب این‬ ‫عنوان در ماه دس��امبر سال ‪ 2010‬مارک‬ ‫زوکرب��رگ‪ ،‬نخبه ‪ 26‬س��اله کامپیوتر بود که ش��بکه اجتماعی فی��س بوک را راه‬ ‫ان��دازی کرده بود و در نظرس��نجی انالی��ن مجله هم جولیان اس��انژ‪ ،‬بنیانگذار‬ ‫وب سایت ویکی لیکس این عنوان را به دست اورد‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫بررسی و معرفی محصول جدید گروه خودروسازی بهمن‬ ‫تولید انبوه مزدا ‪2‬‬ ‫در ایران‬ ‫پیـام شیـجئو میـزونو مدیـر برنـامه پـروژه مـزدا‪2‬‬ ‫از زمانی که نس��ل سوم مزدا‪ 2‬در نمایش��گاه اتومبیل جنوا موتور ‪ 2007‬به نمایش گذاشته شد‪ ،‬با‬ ‫اس��تقبال بی نظیری رو به رو شده اس��ت‪ .‬در این خودرو توجه زیادی به کاهش وزن ان معطوف‬ ‫شده است که به عنوان یکی از مهم ترین بهبودهای صورت گرفته در خودرو مطرح و سبب بهبود‬ ‫در بخش های دیگر ان ش��ده اس��ت‪ .‬مزدا‪ 2‬جدید حدود ‪ 100 gk‬از نس��ل قبلی س��بکتر است‪.‬‬ ‫هدف گذاری عملکرد رانندگی در این نس��ل‪ ،‬نه فقط به صورت اسپورتی بلکه با نگرش زوم – زوم‬ ‫(‪ )Zoom Zoom‬و به عنوان یک خودرو اسپورت همراه با حس طبیعی و ارامش است که توسط‬ ‫طیف وسیعی از رانندگان خودروهای کالس ‪ B‬مورد تحسین قرار گرفته است‪ .‬قابلیت کنترل سریع‬ ‫و راحت‪ ،‬مزیت کلیدی تالشهای کاهش وزن در خودرو است که در نسل سوم مزدا‪ 2‬دالیل اصلی‬ ‫اخذ جوایز جهانی متعدد از جمله خودروی سال جهان در سال ‪ 2008‬می باشد‪ .‬اعتقاد بر این است‬ ‫این حرکت نقطه عطفی در صنعت خودرو سازی باشد تا با روند کاهش وزن خودرو‪ ،‬باعث افزایش‬ ‫لذت رانندگی گردد‪.‬اگر چه س��بک بودن نسل سوم مزدا‪ 2‬مورد تحسین قرار گرفت‪ ،‬اما براساس‬ ‫درخواس��ت مشتریان بر ای بهبود در کیفیت تزئینات داخلی و راحتی در رانندگی و برای رضایت‬ ‫مشتریان‪ ،‬تغییراتی در مدل ارتقاء یافته این خودرو انجام شده است‪.‬‬ ‫اولین وظیفه تیم توسعه‪ ،‬بهبود کیفیت تزئینات داخلی بود‪ ،‬که بعد از بررسی دقیق اینکه چگونه این‬ ‫خودروها مورد استفاده قرار می گیرند‪ ،‬تغییراتی کیفی در طرح اسپورت مزدا‪ 2‬انجام شده است‪ .‬به‬ ‫عنوان مثال‪ ،‬در بخشهای داخلی که بیشترین سطح تماس وجود دارد از روکش هـای محکم تـر‬ ‫و مقاوم تر استفاده شده است‪ .‬وظیفه دیگر‪ ،‬بهبود کیفیت رانندگی مزدا‪ 2‬بود که در مدل پیشین‬ ‫حس هدایت پذیری به رانندگان امکان می داد به راحتی مسیر مطلوبشان را در جاده دنبال کنند‪،‬‬ ‫بدون اینکه نیاز باش��د مدام روی رانندگی تمرکز کنند‪ .‬احساس کردم می توانیم یک قدم به جلو‬ ‫برداریم و وقتی عملیات فیس لیفت به پایان رس��ید‪ ،‬خودم را ملزم کردم به این اطمینان برسم که‬ ‫بهبود در هر پیچ و مهره ای هم صورت گرفته است‪ .‬بدلیل اینکه اکنون خودروهای کالس ‪ ، B‬طیف‬ ‫وس��یعی از رانندگان را دارد ‪ ،‬معتقدم مزدا‪ 2‬باید چنان قابلیت هدایت پذیری سبکی داشته باشد‬ ‫که حتی راننده ‪ 05‬ساله نیز از رانندگی با ان لذت ببــرد‪ .‬با اطمینــان به اینکه مـزدا‪ 2‬به ویـژگی‬ ‫های ذاتی (‪ )DNA‬رانندگی با خودروهای مزدا وفادار مانده اس��ت (ویژگی حیاتی) اما اسپورت‬ ‫کردن بیش از حد‪ ،‬ان را برای افرادی که خواستار خودرو تیپ اسپورتی نیستند کمی ناخوشایند‬ ‫می کرد‪ ،‬لذا تیم مورد نظر از هیچ تالش��ی تا رسیدن به کیفیت رانندگی مطلوب مضایقه نکرد‪ .‬در‬ ‫مدت ‪ 3‬سال از عرضه نسل سوم مزدا‪ ،2‬فروش ان از پانصد هزار دستگاه فراتر رفته است‪ .‬این خودرو‬ ‫در اروپا‪ ،‬همانند مزدا‪ ، 3‬در رشد و توس��عه برند مزدا به صورت محوری عمل کرده است‪ .‬به مزدا‪2‬‬ ‫افتخ��ار می کنم‪ .‬امیدوارم وقتی به ان نگاه می کنی��د‪ ،‬ان را لمس می کنید و وقتی با ان رانندگی‬ ‫می کنید‪ ،‬شما هم حس کنید چقدر این خودرو تکامل یافته است‪.‬‬ ‫مترجم‪ :‬محمد جوادی‬ ‫برند معتبر مزدا در طول س��ال های گذش��ته همواره‬ ‫بنا به دالیلی س��تاره بازار خودرو ایران بوده و در صدر‬ ‫گزینه های خرید در بازه ه��ای مختلف قرار می گرفته‬ ‫است‪ .‬این اعتبار در ایران از عرضه مزدا ‪ 323‬در دو مدل‬ ‫اغاز شد و طراحی خاص‪ ،‬عملکرد قدرتمند و متفاوت‬ ‫فنی‪ ،‬روحیه اس��پرت و لذت مطلق رانندگی را در ذهن‬ ‫متقاضی��ان خرید این برند جا انداخ��ت‪ .‬عرضه مزدا ‪3‬‬ ‫از دریچه های گروه خودروس��ازی بهمن قدمی بلند تر‬ ‫برای معرف��ی توانایی های بیش تر برن��د مزدا بود که با‬ ‫اس��تقبال بی س��ابقه ای در ایران مواجه شد و از مزدا ‪3‬‬ ‫خودرویی بدون منتقد ساخت‪ .‬پس از گذشت مدتی و‬ ‫افزایش اعتبار محص��والت جدید مزدا در ایران عطش‬ ‫خرید دیگر مدل های مزدا در بازار ایران افزایش یافته‪،‬‬ ‫از همین رو ش��رکت بهم��ن خودرو مدت��ی قبل خبر‬ ‫عرضه مدل هاچ بک مزدا ‪ ،3‬مزدا ‪ 3‬نسل جدید و مزدا ‪6‬‬ ‫توسط گروه بهمن در ایران منتشر شد‪.‬در همین راستا‬ ‫گروه بهمن مدتی پیش طی مراسمی غیر رسمی خبر‬ ‫از ورود خودرو کوچک مزدا ‪ 2‬به بازار ایران داد‪ .‬مزدا ‪2‬‬ ‫خودرو هاچ بک کوچک در کالس ‪ B‬اس��ت که در بازار‬ ‫ای��ران همرده خودروهایی همچ��ون پژو ‪ 206‬تیپ ‪،6‬‬ ‫فولکس واگن گل و تویوتا یاریس تیپ ‪ C‬قرار می گیرد‪.‬‬ ‫گ��روه بهمن قصد دارد تا این خودرو را به صورت ‪CBU‬‬ ‫در ایران عرضه کند‪.‬‬ ‫مزدا‪:2‬‬ ‫مزداد ‪ 2‬در س��ال ‪ 1996‬با الگوب��رداری از طرح فورد‬ ‫فس��تیوا که روی کیا پراید نیز اجرا شد توسط شرکت‬ ‫مزدا ژاپن طراحی و عرضه شد‪ .‬این خودرو در اصل و در‬ ‫سطح جهان با نام ‪ Demio‬شناخته می شود و تقریبا در‬ ‫تمامی بازارهای جهانی مزدا به فروش می رسد‪.‬‬ ‫مزدا ‪ 2‬تا کنون در ‪ 3‬نس��ل عرضه شده و نسل سوم این‬ ‫خودرو که برنامه واردات ان به ایران مد نظر اس��ت در‬ ‫سال ‪ 2008‬به عنوان خودرو سال در کالس ‪ B‬برگزیده‬ ‫شد‪.‬این خودرو در دو نسل اول تنها به صورت پنج در هاچ‬ ‫بک عرضه‪ 8‬می ش��د اما با عرضه نس��ل سومش تنوع‬ ‫کالس های این خودرو به ‪ 3‬در هاچ بک‪ 5 ،‬در هاچ بک و‬ ‫صندوق دار افزایش یافت‪ .‬مزدا ‪ 2‬مدل ‪ 2008‬همچنان‬ ‫به رسم نس��ل اولش از پلت فرم مشترک با فورد فیستا‬ ‫تحت نام ‪ DE‬استفاده می کند‪ .‬این خودرو با استفاده از‬ ‫متریال های سبک و همچنین کاهش ابعاد بدنه نسبت‬ ‫به مدل ‪ 2002‬طراحی ش��ده و به طبع از کارایی فنی‬ ‫بهتری نس��بت به نس��ل قبلش بهره مند است‪.‬شرکت‬ ‫مزدا برای نسل جدید این خودرو دو پیشرانه ‪ 1/3‬و ‪1/5‬‬ ‫لیتری بنزینی جدی��د را در کنار گیربکس های ‪ 5‬دنده‬ ‫دس��تی‪ 4 ،‬دنده اتوماتیک و ‪ CVT‬در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫گیربکس های توربو دیزل ‪ 1/4‬و ‪ 1/6‬لیتری نیز در کنار‬ ‫تنوع بنزینی ها روی م��زدا ‪ 2‬قرار گرفته اند‪.‬این خودرو‬ ‫همچنی��ن مدتی پیش به عنوان برترین خودرو س��ال‬ ‫‪ 2008‬انتخاب شد‪.‬‬ ‫طراحی بروز‬ ‫شرکت مزدا از ابتدا میدانست به چه چیزی در طراحی‬ ‫دل ‪ 2008‬این خودرو نیاز دارد؛ طراحی اسپرت‪ ،‬تازه و‬ ‫متفاوت برای مشتریان‪.‬تیم طراحی مزدا ‪ 2‬در طول ‪18‬‬ ‫ماه و ایده های گوناگونی را برای این خودرو ارائه کردند‬ ‫اما هیچ کدام طرح مورد نظر مدیر این تیم طراحی نبود‪.‬‬ ‫بنابراین ایده هایی از سر گرفته شدند‪ .‬مدیریت این تیم‬ ‫طراحی که پیش ت��ر ‪ MazdaRX8‬را نیز طراحی کرده‬ ‫بود‪ .‬اعتق��اد دارد که طراحی یک خ��ودرو باید از روی‬ ‫یک کاغذ سفید اغاز ش��ود وهسته مرکزی طرح روی‬ ‫ان گس��ترش یابد‪ .‬از همین رو طراحی مزدا ‪ 2‬با هسته‬ ‫اس��پرت بودن و خش��ونت در نمای ظاهری به گونه ای‬ ‫که یاداور جت های جنگنده باش��د صورت گرفت و در‬ ‫سال ‪ 2005‬طراحی دو کانسپت ها در نمایشگاه ‪2005‬‬ ‫فراکفورت به نمایش درامد‪.‬طراحی پویا و قدرتمند در‬ ‫عین ابعاد کوچک خودرو این خ��ودرو از نمای جلوی‬ ‫خودرو با اس��تفاده از اس��تایل چراغ ه��ای مدل های‬ ‫اس��پرت مزدا از جمله ‪ RX8‬مشهود است و جلوپنجره‬ ‫کوچک این خودرو نیز در هماهنگی کامل با دیگر اجزا‬ ‫بخش جلو خودرو قرار دارد‪ .‬طراحی نمای کنار در عین‬ ‫سادگی استایل اس��پرت خاصی به خودرو بخشیده و‬ ‫نمای عقب با چراغ های بادامی که روحیه ای خشن در‬ ‫کنار اسپرت بودن را به بیننده القا می کنند تکمیل شده‬ ‫اس��ت‪ .‬مزدا ‪ 3855 ،2‬میلیمتر طول‪ 1695 ،‬میلیمتر‬ ‫عرض و ‪ 1475‬میلیمتر ارتفاع دارد‪.‬‬ ‫مشخصات فنی‪:‬‬ ‫مدلی که قرار است توس��ط گروه بهمن عرضه شود به‬ ‫پیشرانه ‪ 1/5‬لیتری مجهز است‪.‬پیشرانه ‪ 1.5‬لیتری ‪4‬‬ ‫س��یلندر مزدا ‪ 2‬توانایی تولید حداکثر ‪ 101‬اسب بخار‬ ‫در دور ‪ 6000‬را داراس��ت و حداکثر گش��تاور نیوتون‬ ‫متری ان در دور ‪ 4000‬به دست می اید‪.‬شتاب صفر تا‬ ‫صد این خودرو بر اس��اس اعالم شرکت مزدا در کاهش‬ ‫وزن متریال ه��ا و در کل وزن خ��ودرو به عنوان یکی از‬ ‫پارامتر های اصلی طراحی خودرو مد نظر بوده که طی‬ ‫این تالش ها وزن مزدا ‪ 2‬به ‪ 954‬کیلوگرم رسیده است‪.‬‬ ‫کوچولوی حدودا یک تنی مزدا با اس��تفاده از باکی به‬ ‫حجم ‪ 42‬لیتر مصرف متعادل ‪ 6.8‬لیتر در ‪ 100‬کیلومتر‬ ‫دارد که از ان خودرویی کم مصرف می سازد‪ ،‬این خودرو‬ ‫همچنین با انتش��ار ‪ 135‬گرم دی اکسید کربن در هر‬ ‫کیلومتر موفق با اخد استاندارد یورو ‪ 4‬در زمینه انتشار‬ ‫گازهای االینده شده اس��ت و از این نظر نیز خودرویی‬ ‫پاک و مناسب حال ایران محسوب می شوند‪.‬براساس‬ ‫اعالم شرکت مزدا در کاهش وزن متریال و در کل وزن‬ ‫خودرو به عن��وان یکی از پارامتره��ای اصلی طراحی‬ ‫خ��ودرو مدنظر بوده که طی ای��ن تالش ها وزن مزدا ‪2‬‬ ‫به ‪ 654‬کیلوگرم رس��یده است‪ .‬کوچولوی حدودا یک‬ ‫تنی مزدا با اس��تفاده از باکی به حجم ‪ 42‬لیتر مصرف‬ ‫متعادل ‪ 6/8‬لیت��ری در ‪ 100‬کیلومت��ر دارد که از ان‬ ‫خودرویی کم مصرف می س��ازد‪ ،‬این خودرو همچنین‬ ‫با انتش��ار ‪ 135‬گرم دی اکس��ید کربن در هر کیلومتر‬ ‫موفق به اخذ استاندارد یورو ‪ 4‬در زمینه انتشار گازهای‬ ‫االینده شده اس��ت و از این نظر نیز سیستم ترمز مزدا‬ ‫‪ 2‬در کنار سیستم های ‪EBD، ABS‬و ترمز کمکی ‪EBA‬‬ ‫تامین کننده بخش فنی امنیت خودرو هستند‪.‬سیستم‬ ‫تعلیق این خودرو در جلو از نوع مک فرسون و در عقب‬ ‫از نوع فنر پیچشی است‪.‬‬ ‫امکانات‪ ،‬اپشن ها و قابلیت ها‬ ‫م��زدا ‪ 2‬در ای��ران با امکانات��ی نظیر؛ ایرب��گ راننده و‬ ‫سرنشین جلو‪ ،‬اینه های جانبی برقی‪ ،‬شیشه باالبر های‬ ‫برقی ب��رای ‪ 4‬درب‪ ،‬فرم��ان هیدرولی��ک‪ ،‬گرم کن و‬ ‫برف پاک کن شیش��ه عق��ب‪ ،‬تنظیم ارتف��اع فرمان و‬ ‫تظیم��ات کامل صندلی راننده‪ ،‬سیس��تم های ‪ ABS‬و‬ ‫‪ ،EBD‬سپر ها‪ ،‬دس��تگیره ها و اینه های همرنگ بدنه‪،‬‬ ‫رینگ های ‪ 15‬اینچی الومینیومی‪ ،‬چراغ های مه شکن‬ ‫جلو و عقب استفاده می کند‪.‬مزدا ‪ 2‬همچنین از سیستم‬ ‫صوتی مجهز ب��ه ‪ 4‬باند خروجی و ب��ا قابلیت خواندن‬ ‫فرمت ‪ MP3‬بهره می برد‪ .‬چراغ های جلو این خودرو از‬ ‫نوع نوع هالوژنی هستند و قابلیت تنظیم ارتفاع دارند‪.‬‬ ‫همچنین در بخش امنیت هشدار باز بودن کمربندها‪،‬‬ ‫سیس��تم ‪ ،Immobilizer‬محص��ل اس��تقرار صندلی‬ ‫کودک‪ ،‬ورود بدون س��وییچ و سیستم ‪ ABS‬و ‪ EBD‬در‬ ‫نظر گرفته شده اند‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫اطالعات مربوط به نحوه ی محاسبه و پرداخت خسارت‬ ‫پرداخت خس�ارت‪ ،‬با ارائه ی اصل شناس�نامه یا کارت شناس�ایی معتبر به همراه یک برگ کپی ان و الشه ی بلیت تا یک ماه پس از تاریخ‬ ‫حرکت در کلیه ی مراکز فروش بلیت امکان پذیر است‪.‬‬ ‫در صورت مش�اهده ی افراد بدون بلیت در قطارهای عادی و س�ریع‪ ،‬رئیس قطار موظف اس�ت بهای کامل بلیت را از مسافر با صدور قبض‬ ‫مربوط‪ ،‬دریافت کند‪ .‬درقطار اکسپرس ‪ 50‬درصد بیش از بهای بلیت اخذ خواهد شد‪.‬‬ ‫صدور قبض در قطار برای مسافر بدون بلیت‪ ،‬به منزله ی تامین جا برای وی نمی باشد‪.‬‬ ‫جدول محاسبه پرداخت خسارت تاخیر قطارهای اکسپرس و سریع که ناشی از عملکرد شرکت رجاء یا راه اهن باشد‬ ‫ردیف‬ ‫ردیف‬ ‫مسیر‬ ‫‪1‬‬ ‫تبریز ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫زنجان ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3.5‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کرج‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪22‬‬ ‫تاخیر‬ ‫مصوب(ساعت)‬ ‫مسیر‬ ‫‪20‬‬ ‫ترن ست تهران ‪-‬اراک و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫اراک ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3.5‬‬ ‫‪40‬‬ ‫اهواز ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪5‬‬ ‫‪41‬‬ ‫تاخیر‬ ‫مصوب(ساعت)‬ ‫ردیف‬ ‫میزان‬ ‫میزان‬ ‫میزان‬ ‫مسیر‬ ‫‪39‬‬ ‫توربوترن تهران ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫تهران ‪ -‬شاهرود و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫تهران ‪ -‬نیشابور و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫تاخیر‬ ‫مصوب(ساعت)‬ ‫‪4‬‬ ‫قزوین ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪23‬‬ ‫ترن ست قم ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪42‬‬ ‫سمنان ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫تهران ‪-‬تبریز و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪24‬‬ ‫قم ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪43‬‬ ‫تهران ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫تهران ‪ -‬مراغه و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪25‬‬ ‫تهران ‪ -‬اصفهان و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪44‬‬ ‫ریل باس تهران ‪ -‬سمنان و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ترن ست تهران میانه و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ترن ست تهران ‪ -‬اصفهان و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪45‬‬ ‫ریل باس تهران ‪ -‬شاهرود و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪8‬‬ ‫تهران ‪ -‬میانه و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪27‬‬ ‫اصفهان ‪ -‬بندرعباس و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪46‬‬ ‫شاهرود ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫تهران ‪ -‬زنجان وبالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪28‬‬ ‫تهران ‪ -‬بندرعباس و بالعکس‬ ‫‪4‬‬ ‫‪47‬‬ ‫طبس ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪10‬‬ ‫توربوترن تهران ‪ -‬زنجان و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪29‬‬ ‫تهران ‪ -‬کرمان و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪48‬‬ ‫خواف ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪11‬‬ ‫توربوترن تهران ‪ -‬میانه و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪30‬‬ ‫تهران ‪ -‬شیراز و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪49‬‬ ‫تهران ‪ -‬تربت حیدریه و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ترن ست تهران زنجان و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪31‬‬ ‫تهران ‪ -‬یزد و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪50‬‬ ‫بندرعباس ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪5‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ریل باس تهران‪ -‬زنجان وبالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪32‬‬ ‫ریل باس تهران ‪ -‬کاشان و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪51‬‬ ‫کرمان ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪14‬‬ ‫ریل باس تهران ‪-‬قزوین و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪33‬‬ ‫توربودیزل یزد ‪ -‬بندر عباس و بالعکس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪52‬‬ ‫یزد ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪15‬‬ ‫کرج‪ -‬تبریز و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪34‬‬ ‫ترن ست تهران ‪ -‬یزد و بالعکس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪53‬‬ ‫تهران ‪ -‬طبس و بالعکس‬ ‫‪3.5‬‬ ‫‪16‬‬ ‫تهران ‪ -‬اندیمشک و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪35‬‬ ‫شیراز ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪5‬‬ ‫‪54‬‬ ‫کاشان ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪17‬‬ ‫تهران ‪ -‬اهواز و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪36‬‬ ‫شهرضا ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪4,5‬‬ ‫‪55‬‬ ‫تهران ‪ -‬ساری و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪18‬‬ ‫تهران ‪ -‬خرمشهرو بالعکس‬ ‫‪3.5‬‬ ‫‪37‬‬ ‫اصفهان ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪4‬‬ ‫‪56‬‬ ‫تهران ‪ -‬گرگان و بالعکس‬ ‫‪2.5‬‬ ‫‪19‬‬ ‫قم ‪ -‬اهواز و بالعکس‬ ‫‪3‬‬ ‫‪38‬‬ ‫ترن ست تهران ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪57‬‬ ‫ساری ‪ -‬مشهد و بالعکس‬ ‫‪3‬‬