ماهنامه مثلث شماره 77

‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره هفتاد و هفتم‪ /‬اول خردادماه ‪ 88/ 1390‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫صفحات ویژه مثلث درباره‬ ‫روز نکبت و تاسیس رژیم صهیونیستی‬ ‫پایان رویای‬ ‫صهیون‬ ‫همراه با یادداشت ها و گفت وگوهایی از‪:‬‬ ‫محمد تقی تقی پور‪،‬غالمرضا رفعت نژاد‬ ‫صادق الحسینی‪ ،‬حسین رویوران‬ ‫احمد خیرالدین‪ ،‬شجاعی طباطبایی‬ ‫و ذاکریان‬ ‫مصائب‬ ‫مرگ اسامه‬ ‫پاکستان و امریکا به یکدیگر نیاز دارند؟‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALASNEWS.IR‬‬ ‫دو قطبی با‬ ‫مرزهای محدود‬ ‫وقتی استقالل و پرسپولیس‬ ‫از اسیا حذف شدند‬ ‫حکایت‬ ‫ما و«کن»‬ ‫در گفت وگو با ابوالفضل جلیلی – محسن یکتا پناه‪،‬‬ ‫محسن امیر یوسفی و حمید بهمنی‬ ‫یاداوری های مهم برای سفر با قطار‬ ‫لطف ًا حداقل یک ساعت قبل از حرکت قطار در ایستگاه حضور داشته باشید‪.‬‬ ‫قطار سرمایه ی ملی کشور ماست؛ در حفظ و نگه داری ان کوشا باشیم‪.‬‬ ‫سامانه ی ارتباط با مشتری ‪ ،139‬اماده ی پاسخ گویی به سواالت شماست‪.‬‬ ‫رئیس قطار در سالن یک‪ ،‬کوپه ی سوم مستقر است‪ .‬مسائل و مشکالت خود را برای‬ ‫پی گیری به وی اعالم کنید‪.‬‬ ‫با هم سفران خود مهربان باشیم تا از سفری دلپذیر و به یادماندنی بهره مند شویم‪.‬‬ ‫قطار مطمئن ترین وسیله ی سفر است‪.‬‬ ‫از این که قطار را برای مسافرت خود انتخاب کرده اید‪ ،‬سپاسگزاریم‪.‬‬ ‫پیامک‪3000139 :‬‬ ‫ارتباط با مشتری‪139 :‬‬ ‫‪www.raja.ir‬‬ ‫جل ‬ ‫ددوم‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره شصت و نهم ‪ 15 /‬اسفند ‪ 88/1389‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫با فیلم خوب می توانیم‬ ‫ایدئولوژی مان‬ ‫را بسط دهیم‬ ‫ابوالفضل جلیلی از فضای جشنواره ها‬ ‫برای بسط اندیشه دینی میگوید‬ ‫ابوالفضل جلیلی بیش از انکه با فیلم هایش شناخته شده باشد‬ ‫بیشتر با حرف ها و اظهار نظرهایش شناخته می شود‪ .‬گواه این‬ ‫مدعا ان است که جلیلی در حدود ‪30‬سال گذشته حدود ‪15‬فیلم‬ ‫سینمایی ساخته که تاکنون هیچ کدام از انها اکران نشده اند‪.‬‬ ‫فیلم های او که معموال از نظر تجاری هیچ استعدادی ندارند‬ ‫بیشتر به مسائل مفهومی همچون مسائل نوجوانان و ادم های‬ ‫قشر فرودست جامعه با نوعی نگاه خاص می پردازد که گاهی‬ ‫به مایه های معنوی و مذهبی هم تعبیر می شود‪ .‬از این میان فیلم‬ ‫«گال» او مشهورتر از بقیه فیلم هایش است که برخی از انها‬ ‫به صورت موردی از تلویزیون پخش شده اند‪ .‬اما با این اوصاف‬ ‫جلیلی به واسطه نمایش و برنده شدن فیلمهایش در جشنواره های‬ ‫خارجی کارگردانی به نسبت شناخته شده است‪ .‬جلیلی که در‬ ‫عین حال همه چیز را مثل فیلم سازی اش ساده می گیرد درباره‬ ‫ضوابط نسبت سینمای ایران با جشنواره های بین المللی فیلم با‬ ‫تو گو کرده است‬ ‫مثلث گف ‬ ‫‪55 - 83‬‬ ‫راه امام‬ ‫افتاب‬ ‫چشم انداز فروپاشی‬ ‫رژیم صهیونیستی‬ ‫اسالم‪ ،‬خیرخواه تمامی ملت ها‬ ‫ملت ها باید توجه بکنند به اینکه قدرت های بزرگ انها‬ ‫را برای خودشان می خواهند‪ .‬قدرت های بزرگ این کسانی‬ ‫که همه چیزش��ان را تقدیم به انها می کنند به چشم سنگ‬ ‫اس��تنجا نگاه می کنند که بعد که مطلب تمام ش��د دورش‬ ‫می اندازند‪ .‬اینها نمی فهمند ک��ه خیر انها را نمی خواهند‪،‬‬ ‫انها خیرخودشان را می خواهند‪ .‬انکه خیر همه را می خواهد‬ ‫اسالم اس��ت‪ .‬انکه می خواهد خیر در دنیا تحقق پیدا کند‪،‬‬ ‫ان اسالم است و ان مکتب صحیح انبیا‪ ،‬مکتبی که منحرف‬ ‫نش��ده باش��د‪ .‬از این جهت بازی می خورند ی��ا برای هوای‬ ‫نفس��ی که دارند‪ ،‬برای ای��ن چند روزی ک��ه می خواهند‬ ‫سلطنت کنند‪ ،‬این چند روزی که می خواهند امارت کنند‪،‬‬ ‫برای این چند روز همه چیز خودشان را از دست می دهند؛‬ ‫نوکری بی ش��رافت یک کس��ی را می کنند تا به ملت های‬ ‫خودش��ان تحمیل کنند و زورگویی کنند و این اش��تباهی‬ ‫است که اینها دارند‪ .‬اگر همه اینها به اغوش اسالم برگردند‪،‬‬ ‫اسالم برای همه شان خوب است‪ .‬و اسالم‪ ،‬هم تربیت باطنی‬ ‫می کند و هم حفظ مصالح دنیوی را می کند‪ .‬اگر اینها همه‬ ‫با ملت هایشان اشتی کنند‪ ،‬این دشمنی که اینها با ملت ها‬ ‫دارند هیچ کس با کس��ی ندارد‪ .‬باالتر دشمنی این است که‬ ‫ذخایر انها را به دش��من های انها می دهن��د و ابزار کوبنده‬ ‫مخرب را با نفت انها به اختیار دشمن ها قرار می دهند‪ .‬این‬ ‫باالترین دش��منی است که االن بش��ر مبتال به ان هست و‬ ‫ملت های مظلوم مبتال به این هستند و تا ملت ها بیدار نشوند‬ ‫و هشیار نشوند کار انجام نمی گیرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫نفسانیت منشاء مخالفت ها و کارشکنی ها‬ ‫لکن ما باید از خودمان ش��روع کنیم‪ ،‬اگ��ر ما خودمان‬ ‫را اص�لاح کنیم قهرا ان مقصدی که م��ا داریم‪ ،‬در دنیا هم‬ ‫صدور پی��دا می کند‪ ،‬چنانچه پیدا کرده اس��ت‪ .‬اگر خدای‬ ‫نخواس��ته‪ ،‬ما هواهای نفس��انی مان اس��باب این بشود که‬ ‫گله ها به ش��کایت ها‪ ،‬ش��کایت ها به مخالفت ها برسد‪ ،‬ان‬ ‫روزی است که عزای همه کش��ور را باید بگیریم و گناهش‬ ‫گردن ماس��ت که نفس��انیت خودمان را زیر پا نگذاشتیم‪.‬‬ ‫همه با هم باش��ید‪ ،‬همه دنیا بر خالف شما هستند اال بسیار‬ ‫کم‪ .‬اگر همه ش��ما با هم نباش��ید و از باطن بپوسید‪ ،‬شک‬ ‫نکنید که بعد از چندی همان مس��ائل سابق به یک صورت‬ ‫بدتری پیش خواهد امد؛ همان اس�لام شاهنشاهی دوباره‬ ‫برمی گردد‪ .‬انها می دانند که باید بگویند اسالم‪ ،‬امریکا هم‬ ‫برای اسالم دلش می سوزد‪ ،‬اما اس�لام امریکایی در زمان‬ ‫شاه هم بود‪ ،‬اسالم امریکایی بود‪ ،‬کسی حق نداشت دخالت‬ ‫در هی��چ امری بکند‪ .‬اس�لام امریکایی این ب��ود که مالها‬ ‫باید بروند درسش��ان را بخوانند‪ ،‬چکار دارند به سیاس��ت‪.‬‬ ‫با صراحت لهجه می گفتند‪ .‬از بس تزریق ش��ده بود در این‬ ‫مغزها باورشان امده بود که ما باید برویم توی مدرسه درس‬ ‫بخوانیم‪ ،‬چه کار داریم به اینکه به ملت چه می گذرد؛ ان امر‬ ‫مردم‪ ،‬امر حکومت با قیصر است به ما چه ربطی دارد‪ .‬و یک‬ ‫دسته دیگر هم که تزشان این است که بگذارید که معصیت‬ ‫زیاد بشود تا حضرت صاحب بیاید‪ .‬حضرت صاحب مگر برای‬ ‫چی می ای��د؟ حضرت صاحب می اید معصیت را بردارد‪ ،‬ما‬ ‫معصیت کنیم ک��ه او بیاید؟ این اعوجاجات را بردارید‪ .‬این‬ ‫دسته بندی ها را برای خاطر خدا اگر مسلمید و برای خاطر‬ ‫کش��ورتان اگر ملی هستید‪ ،‬این دسته بندی ها رابردارید و‬ ‫در این موج��ی که االن این ملت را به پیش دارد می برد‪ ،‬در‬ ‫این موج خودت��ان را وارد کنید و برخالف این موج حرکت‬ ‫نکنید که دست و پایتان خواهد شکست‪.‬‬ ‫جامعه اس��رائیل با ترکیبی از مردم جمع شده از‬ ‫دیگر کشورها و مشکالتی که چه در راه ایجاد و‬ ‫چه در راه پایداری ان وجود داشته است‪ ،‬همواره‬ ‫زمینه فروپاش��ی بالقوه ای را در خود داشته است‪.‬‬ ‫در ای��ن هفته زمینه ه��ای بالقوه این فروپاش��ی را‬ ‫مورد بررس��ی قرار می دهیم‪ .‬مسائلی چون بحران‬ ‫مش��روعیت‪،‬منازعات حزبی‪ ،‬افزایش بی اعتمادی‬ ‫مردم به رهبران‪،‬گسست های اجتماعی‪ ،‬مهاجرت‬ ‫معکوس‪ ،‬تبعیض سیاسی ـ اجتماعی‪ ،‬گسست های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬بحران هویت و‪ ...‬موضوعاتی اس��ت که‬ ‫در کنار مسائل ژئوپولتیکی‪،‬سیاسی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫تاریخی مورد بررسی قرار می دهیم‪.‬‬ ‫‪10-15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫برقراری عدالت‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اس�لامی در دومین‬ ‫نشس��ت اندیش��ه های راهبردی‪ ،‬با تاکید بر ضرورت تالش جدی‬ ‫و تضارب ارای اندیش��مندان و متفکران برای دس��تیابی به نظریه‬ ‫اسالمی ناب در باب عدالت‪ ،‬کارهای انجام شده برای تحقق عدالت‬ ‫اجتماعی را در س��ه دهه اخیر خوب ارزیاب��ی کردند‪ ،‬اما افزودند‪:‬‬ ‫«وضع فعلی‪ ،‬مطلقا راضی کننده نیست چرا که نظام اسالمی به دنبال‬ ‫اجرای حداکثر عدالت و تحقق کامل عدالت به مفهوم یک ارزش‬ ‫مطلق و همگانی است‪».‬‬ ‫‪16 - 23‬‬ ‫سیاست‬ ‫ادغام وزارتخانه ها‬ ‫ادغام هش��ت وزارتخانه و ایجاد چه��ار وزارتخانه جدید؛ این‬ ‫خبر انقدر اهمیت داشت که به راحتی ماجرای غیبت ‪ 11‬روزه‬ ‫احمدی نژاد را تحت الش��عاع قرار داد‪ .‬بر اس��اس این مصوبه که‬ ‫البته بسیار جنجالی شد و حاشیه های فراوانی هم در پی داشت‪،‬‬ ‫هی��ات دولت ادغام وزارتخانه های راه با مس��کن‪ ،‬نیرو با نفت‪،‬‬ ‫صنای��ع و معادن با بازرگانی و رف��اه و تامین اجتماعی با کار و‬ ‫امور اجتماعی را اعالم کرد‪.‬‬ ‫‪24 - 33‬‬ ‫روابط غبارالود‬ ‫بین الملل‬ ‫روابط پاکس��تان و امریکا پس از کش��ته ش��دن بن الدن توس��ط‬ ‫کوماندوهای امریکایی دچار تنش ش��ده اس��ت‪ .‬البته این روابط‬ ‫همواره پستی و بلندی های خاص خود را دارد ‪ ،‬اما از انجا که هر دو‬ ‫کشور به یکدیگر نیاز دارند پیش بینی می شود پس از مدتی دوباره‬ ‫به حالت عادی بازگردد‪.‬‬ ‫‪34 - 47‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫معمای جشنواره ها‬ ‫نس��بت ما ب��ا جش��نواره های بین المللی فیلم یک��ی از مباحثی‬ ‫اس��ت که همواره محل اختالف نظ��ر دیدگاه های متفاوت در‬ ‫عرصه بدنه و مدیریت سینمای کشور بوده است‪ .‬اما هیچگاه‬ ‫استراتژی مشخصی از سوی ما در قبال این تریبون های بین المللی‬ ‫و البته خارجی اتخاذ نشده و معموال نسبت ما با جشنواره های‬ ‫مختلف به ویژه مشاهیر انها براساس اتفاق یا گاه گذرانی باری‬ ‫به هرجهت بوده است‪ .‬در این شماره سعی کرده ایم ابعاد مثبت‬ ‫و منفی ماجرا را از نظرگاه های مختلف به ارزیابی بنشینیم‪.‬‬ ‫‪48 - 53‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪34 - 47‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬ارزو دیلمقانی ‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی ‬ ‫دبیر دین و تاریخ‪ :‬علیرضا شاکر‬ ‫دبیر جهان اسالم ‪ :‬سید فرید موسوی ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫اعضایتحریریهوهمکاران‪:‬مریماسماعیل پور‪-‬ابوالقاسمغالمی‪-‬احسانابطحی‪-‬امیدکرمانی ها‪-‬فاطمهمیرزایی‪-‬شیماغفاری‪-‬زهراراد‬ ‫عاطفه کربالئی ‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حسین غالمی ‪ -‬شادی خوشکار خیری ‪ -‬هادی احمدی ‪ -‬حمید رضا نصیری نژاد‬ ‫مسعود نجفی ‪ -‬شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق ‪ -‬مهسا عادلی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی و مهدی ابراهیمی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو ‪ -‬فاطمه صیدی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫با تش��کر از‪ :‬دکتر احمد اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهندس واعظی ‪ -‬غالمرضا رفعت نژاد ‪ -‬ایت اهلل ابراهیمی ‪ -‬غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬علی ولی زاده ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس نجم الدین ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی‬ ‫سید عارف علوی‪ -‬مهندس امینی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫امور مشترکین‪ :‬تلفن‪88403854 :‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫ناکامی سرخابی ها‬ ‫ه��واداران پرس��پولیس و اس��تقالل حاال سال هاس��ت که طعم موفقی��ت تیم های‬ ‫محبوبشان در لیگ قهرمانان اسیا را نچشیده اند‪ .‬سرخابی ها اگرچه در لیگ برتر‬ ‫و جام حذفی در سال های اخیر تجربه کسب جام داشته اند‪ ،‬اما در بازی های اسیایی‬ ‫هرگز موجبات رضایت هواداران خود را فراهم نکردند‪.‬‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬شهرک قدس‪ ،‬خیابان شهید دادمان‪ ،‬خیابان فالمک شمالی‪ ،‬کوچه یکم‪ ،‬پالک ‪ - 10‬تلفن‪88580610 :‬‬ ‫همه حاشیه های بیست وچهارمین نمایشگاه کتاب‬ ‫بیست وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران با تمام متن و حاشیه هایش به پایان رسید‪.‬‬ ‫نمایش��گاهی که با حضور ‪4‬هزار ناشر از کشورمان و ‪ 67‬کشور دیگر ‪400‬هزار‬ ‫کتاب منتش��ر ش��ده در ‪3‬س��ال اخیر را در فضایی به وس��عت ‪120‬هزارمترمربع‬ ‫در مع��رض دی��د و خرید صدهاه��زار مخاطبی ق��رار داد که ی��ا فرهنگی اند و یا‬ ‫فرهنگ دوست‪ .‬حاشیه های این نمایشگاه را تا جای ممکن در یک متن به بررسی‬ ‫نشسته ایم‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫رهبر معظم انقالب در دومین نشست اندیشه های راهبردی با موضوع «عدالت»‪:‬‬ ‫ما به دنبال نظریه اسالمی ناب در عدالت هستیم‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫دومین نشست اندیشه های راهبردی در جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫سه ش��نبه گذش��ته با «موضوع عدالت» و هم اندیش��ی و‬ ‫تبادل نظر رهبر معظم انقالب و ده ها نفر از اندیش��مندان‪،‬‬ ‫متفکران‪ ،‬استادان و محققان دانشگاهی و حوزوی برگزار‬ ‫شد‪.‬‬ ‫در این نشست چهار ساعته‪ ،‬ابتدا ‪ 10‬نفر از صاحبنظران و‬ ‫نخبگان در دو بخش نظری و کاربردی دیدگاه های خود‬ ‫را درباره «مبانی‪ ،‬مفاهیم‪ ،‬ابعاد‪ ،‬کارکردها و ضرورت های‬ ‫عدالت» بیان کردند‪.‬‬ ‫اولین نشست اندیشه های راهبردی در جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫اذر ماه سال گذش��ته با موضوع الگوی اسالمی – ایرانی‬ ‫پیشرفت برگزار شده بود‪.‬‬ ‫عدالت دغدغه همیشگی بشر است‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اس�لامی‬ ‫ در این هم اندیشی راهبردی‪ ،‬با تاکید بر ضرورت تالش‬ ‫ج��دی و تضارب ارای اندیش��مندان و متفک��ران برای‬ ‫دستیابی به نظریه اس�لامی ناب در باب عدالت‪ ،‬کارهای‬ ‫انجام ش��ده برای تحقق عدالت اجتماعی را در س��ه دهه‬ ‫اخیر خوب ارزیابی کردند‪ ،‬اما افزودند‪« :‬وضع فعلی‪ ،‬مطلقا‬ ‫راضی کننده نیس��ت چرا که نظام اسالمی به دنبال اجرای‬ ‫حداکثر عدالت و تحقق کامل عدالت به مفهوم یک ارزش‬ ‫مطلق و همگانی است‪».‬‬ ‫ایشان‪ ،‬مطالب مطرح ش��ده در این هم اندیشی را پرمغز‬ ‫و مفید دانس��تند و خاطرنش��ان کردند‪« :‬نشست امروز‪،‬‬ ‫تنها یک اغاز بود و امیدواریم مبحث عدالت با اس��تفاده‬ ‫از ظرفیت گسترده صاحبنظران سراسر کشور‪ ،‬به گفتمان‬ ‫نخبگانی تبدیل شود و با استمرار و پیگیری شایسته‪ ،‬به‬ ‫سرانجامی مبارک برسد‪».‬‬ ‫ایشان‪ ،‬عدالت را دغدغه همیشگی بشر دانستند و با اشاره‬ ‫به ورود متفکران و اندیش��مندان تاریخ بشر به این مقوله‬ ‫خاطرنشان کردند بررسی دقیق نشان می دهد که با وجود‬ ‫نظریه پردازی های مختلف اندیشمندان در مبحث عدالت‪،‬‬ ‫نقش ادیان الهی در این مقوله‪ ،‬بی نظیر و اس��تثنایی بوده‬ ‫‪10‬‬ ‫است‪.‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی‪ ،‬با استناد به قران مجید‪ ،‬عدالت‬ ‫را هدف اصلی ادیان برشمردند و افزودند‪« :‬عدالت‪ ،‬هدف‬ ‫نظام سازی اجتماعی ادیان و حرکت بشر در چارچوب‬ ‫دین بوده اس��ت و این اهتم��ام جدی به عدالت‪ ،‬در هیچ‬ ‫مکتب بشری یافت نمی شود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در تبیین بیشتر تفاوت عدالت‬ ‫در «نگاه ادیان و مکاتب بشری» خاطرنشان کردند‪« :‬انبیاء‬ ‫عالوه بر تبیین عدالت‪ ،‬برای تحقق ان‪ ،‬عمال با طاغوت ها‬ ‫و س��تمگران وارد پیکار می ش��دند و در معارضه ظالم و‬ ‫مظلوم‪ ،‬همیشه در جبهه مظلومان بوده اند اما نظریه پردازان‬ ‫فقط در حد حرف و کالم به «عدالت» پرداخته اند‪».‬‬ ‫ایشان‪ ،‬اعتقاد همه ادیان الهی به منتهی شدن تاریخ بشر به‬ ‫دوران مبتنی بر عدل را سومین «تفاوت «عدالت» در ادیان‬ ‫الهی و مکاتب بشری» دانستند و افزودند‪« :‬ادیان الهی در‬ ‫نگاه به مبدا خلقت هستی و بشر در مسیر حرکت تاریخی‬ ‫ملت ها و در تبیین پایان این مسیر یعنی معاد‪ ،‬همواره بر‬ ‫عنصر عدالت تاکید کرده اند که این مس��اله ای اس��تثنایی‬ ‫و بی نظی��ر اس��ت‪».‬حضرت ایت اهلل خامن��ه ای افزودند‪:‬‬ ‫«براس��اس همین نگاه دینی بود که «عدالت» در انقالب‬ ‫اس�لامی نیز از همان اغاز‪ ،‬جایگاهی بی نظیر یافت و در‬ ‫شعارهای ملت – قانون اساسی – سخنان و دیدگاه های‬ ‫امام خمینی (رض) و دوران های مختلف حیات سی و دو‬ ‫ساله جمهوری اسالمی‪ ،‬به عنوان یک ارزش مطلق مورد‬ ‫تاکید قرار گرفت‪».‬‬ ‫رهب��ر معظ��م انق�لاب اس�لامی‪ ،‬عدالت را س��رلوحه‬ ‫ی دانستند و با اشاره به‬ ‫دغدغه های همیشگی نظام اسالم ‬ ‫کارهای فراوان و گسترده ای که پس از انقالب برای تحقق‬ ‫عدالت اجتماعی انجام شده‪ ،‬افزودند‪« :‬این کارهای خوب‪،‬‬ ‫راضی کننده نیست چرا که ما براساس نگاه اسالمی‪ ،‬تحقق‬ ‫کامل عدالت و محو هرگونه ظلم را هدف قرار داده ایم که‬ ‫برای پر کردن فاصله وسیع وضع موجود و تحقق عدالت‬ ‫اجتماعی‪ ،‬باید تالش مستمر‪ ،‬جدی و همه جانبه انجام داد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به توجه امروز نظام‬ ‫اس�لامی برای دستیابی به نظریه اس�لامی ناب در مقوله‬ ‫عدالت افزودند‪« :‬تا امروز نیز شناخت و تعاریف اجمالی‬ ‫از عدالت وجود داش��ته است اما باید تالش کنیم عدالت‬ ‫به گفتمانی زنده و همیشه حاضر در صحنه های مختلف‬ ‫کشور تبدیل ش��ود و در میان نخبگان‪ ،‬مسئوالن مردم و‬ ‫به خصوص نسل جوان همواره به عنوان یک مساله اصلی‬ ‫مطرح باشد‪».‬‬ ‫ایشان در تبیین بیشتر اهداف برگزاری نشست اندیشه های‬ ‫راهب��ردی درباره عدالت افزودن��د‪« :‬برای کاهش فاصله‬ ‫کنونی تا تحق��ق حداکثری عدالت‪ ،‬باید ب��ه روش ها و‬ ‫راهکارهای جدید و موثر دس��ت پیدا کنیم که این مساله‬ ‫نیز به هم اندیشی متفکران نیاز دارد‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی دوران ازمون و خطا را در مقوله‬ ‫عدالت‪ ،‬دورانی س��پری شده دانستند و تاکید کردند‪« :‬در‬ ‫سه دهه اخیر در موارد زیادی‪ ،‬در باب عدالت به صورت‬ ‫ازمون و خطا عمل کرده ایم اما از این پس باید‪ ،‬براساس‬ ‫تعاریف و روش های متقن حرکت کنیم‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی‪ ،‬حرکت کش��ور در مسیر‬ ‫پیش��رفت های سریع و جهش��ی را یکی دیگر از عوامل‬ ‫ضرورت توجه بیشتر به مقوله عدالت برشمردند و افزودند‪:‬‬ ‫«ادام��ه این حرکت پرش��تاب‪ ،‬نیازمند تصمیم گیری های‬ ‫بزرگ است و اگر در این تصمیم گیری ها از عنصر عدالت‬ ‫و «ارتباط عدالت و پیش��رفت» غفلت ش��ود‪ ،‬خسارات‬ ‫فراوانی به بار خواهد امد‪».‬‬ ‫ایش��ان در ادامه سخنانش��ان با تمرک��ز بر مبحث نظری‬ ‫عدالت‪ ،‬افزودند‪« :‬هدف ما رسیدن به نظریه اسالمی ناب‬ ‫و خالص در باب عدالت اس��ت که برای دستیابی به این‬ ‫هدف بسیار مهم‪ ،‬باید با نگاه متجددانه و نواورانه‪ ،‬به منابع‬ ‫اسالمی رجوع کنیم و با استفاده از متدها و فنون خاص این‬ ‫کار‪ ،‬نظریه اس�لامی خالص را در مقوله عدالت استخراج‬ ‫کنیم‪».‬‬ ‫ایشان در همین زمینه تاکید کردند‪« :‬در دستیابی به نظریه‬ ‫اسالمی عدالت باید از التقاط و هرگونه مونتاژ نظریه های‬ ‫دیگ��ر به ش��دت پرهیز کرد و با مراجع��ه به منابع اصیل‬ ‫سخنان و ارائه مقاالت صاحب نظران در بخش دوم‬ ‫نشست‬ ‫بخش دوم نشس��ت اندیش��ه های راهب��ردی با موضوع‬ ‫خبرنامه‬ ‫سخنان و ارائه مقاالت صاحب نظران در بخش اول‬ ‫نشست‬ ‫اولین سخنران این نشست راهبردی در بخش دیدگاه های‬ ‫نظ��ری‪ ،‬دکت��ر حس��ین عیوض لو‪ ،‬اس��تادیار دانش��گاه‬ ‫امام صادق(ع) بود‪ .‬دکتر عیوض لو با ارائه دیدگاه های خود‬ ‫درباره «مفاهیم و معیارهای عدالت اجتماعی و اقتصادی‬ ‫در چارچوب الگوی اس�لامی – ایرانی پیشرفت» گفت‪:‬‬ ‫«عدالت اجتماعی به معنای ان است که هرکس در جامعه‬ ‫بتواند پاداش متناس��ب با شایس��تگی ها و تالش خود را‬ ‫دریافت کند‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫اسالمی‪ ،‬این نظریه را استخراج نمود‪».‬‬ ‫حض��رت ایت اهلل خامن��ه ای‪ ،‬تعریف عدال��ت را در هر‬ ‫مکتب مبتنی بر پایه های هستی شناسی ان مکتب دانستند‬ ‫و افزودند‪« :‬به همین علت نباید در شناخت نظریه اسالمی‬ ‫ عدالت از مکاتب دیگر استفاده کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به تفاوت عمیق نگاه‬ ‫اس�لام و مکاتب بش��ری به عدالت افزودند‪« :‬عدالت در‬ ‫اسالم‪ ،‬ناشی از حق است و عدالت ورزی یک وظیفه الهی‬ ‫محسوب می شود در حالیکه در مکاتب بشری‪ ،‬این نگاه‬ ‫وجود ندارد‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی‪ ،‬تعدد و تضارب ارا را نیازی‬ ‫واقعی در روند دس��تیابی به نظریه اس�لامی ناب در باب‬ ‫عدالت دانستند و افزودند‪« :‬نباید کسی تصور کند که در‬ ‫این مقوله‪ ،‬با نوعی پیش داوری می خواهیم به برداشتی که‬ ‫در ذهنمان اس��ت برس��یم بلکه باید تالش کنیم در پرتو‬ ‫تضارب ارا و نش��اط علمی به انچه حق و صحیح است‬ ‫دست یابیم‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای تاکید کردن��د‪« :‬حتی پس از‬ ‫دستیابی به نظریه اسالمی خالص درباب عدالت‪ ،‬تضارب‬ ‫ارا در این زمینه باید همواره ادامه داشته باشد‪».‬‬ ‫ایش��ان افزودند‪« :‬در این مقطع در واقع باید تالش کرد به‬ ‫یک جمع بندی قوی – متقن‪ ،‬مستدل و منسجم در باب‬ ‫عدالت دست یافت تا برنامه های درازمدت با اتکا به انها‬ ‫تدوین شود‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی افزودند‪« :‬پس از این جمع بندی‬ ‫نیز باید پژوهش های جدیدی به ویژه در مباحث کاربردی‬ ‫و روش های اجرای نظریه صورت گیرد که در این زمینه‬ ‫می توانیم از تجربیات مفید دیگران نیز استفاده کنیم‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬ایجاد رشته عدالت پژوهی در‬ ‫حوزه و دانشگاه را نوعی سرمایه گذاری مفید برای ایجاد و‬ ‫تقویت گفتمان عدالت و تربیت نیروهای توانمند دانستند و‬ ‫افزودند‪« :‬یکی دیگر از کارهای مهم نظری‪ ،‬یافتن شاخص‬ ‫برای اندازه گیری میزان تحقق عدالت اجتماعی است‪».‬‬ ‫ایشان خاطرنشان کردند‪« :‬برخی شاخص های مطرح در‬ ‫نظریه های غربی در شرایط خاص قابل استفاده است اما‬ ‫بس��یاری از انها ناقص و یا کال غلط اس��ت بنابراین باید‬ ‫شاخص هایی مستقل برای تحقق عدالت از دیدگاه اسالم‬ ‫تعریف شود‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی‪ ،‬توجه مجلس و شورای نگهبان‬ ‫را ب��ه مقوله عدالت در هر نوع قانون گ��ذاری‪ ،‬از کارهای‬ ‫ضروری برشمردند و افزودند‪« :‬در عرصه عمل باید برای‬ ‫اجرای عدالت اجتماعی کارهای فراوان انجام شود‪».‬‬ ‫حض��رت ایت اهلل خامنه ای در پایان سخنانش��ان‪ ،‬اعتقاد‬ ‫به مبدا و معاد را در مس��اله عدالت‪ ،‬دارای نقشی اساسی‬ ‫خواندند و افزودند‪« :‬اعتقاد به معاد‪ ،‬و باور داشتن تجسم‬ ‫اعمال در قیامت‪ ،‬موجب نیرو و نش��اط عدالت خواهانه‬ ‫می شود و در واقع نمی توان در جامعه ای که اعتقاد به مبدا‬ ‫و معاد وجود ندارد‪ ،‬عدالت حقیقی را مستقر کرد‪».‬‬ ‫ایش��ان تالش هر فرد برای اجرای عدالت درباره خود را‬ ‫نکته مهم دیگری در مقول��ه عدالت خواندند و افزودند‪:‬‬ ‫«ن��گاه عادالنه هر فرد به خود‪ ،‬موج��ب دوری از گناه و‬ ‫ایجاد حالت خضوع و خشوع در مقابل پروردگار می شود‬ ‫و این مساله به ایجاد عدالت اجتماعی نیز کمک می کند‪».‬‬ ‫این اس��تاد دانش��گاه حق برخورداری براب��ر از منابع و‬ ‫ثروت های عمومی سهم بری براساس میزان مشارکت در‬ ‫تولید و قرار گرفتن اموال در موضع صحیح را معیارها و‬ ‫قواعد عدالت از دیدگاه اسالم خواند‪.‬‬ ‫حجت االسالمابوالقاسمعلیدوست‪،‬عضوجامعهمدرسین‬ ‫حوزه علمیه قم‪ ،‬اندیش��مند دیگری بود ک��ه در دومین‬ ‫نشست اندیش��ه های راهبردی به تشریح ابعاد عدالت به‬ ‫عنوان «یک سند‪ ،‬قاعده‪ ،‬رویکرد و گفتمان عام در کشف‬ ‫و اجرای احکام اسالم» پرداخت‪.‬‬ ‫این اس��تاد حوزه و دانش��گاه گفت‪« :‬با عدالت نمی توان‬ ‫کج دار و مریز برخورد کرد بلکه باید با این مفهوم بنیادی‪،‬‬ ‫برخوردی روشمند انجام داد تا به یک گفتمان عام تبدیل‬ ‫شود‪».‬‬ ‫حجت االسالم علیدوس��ت‪ ،‬عدالت را یک قاعده در فقه‬ ‫دانس��ت و افزود‪« :‬در فهم دالیل و اس��تنباط احکام‪ ،‬باید‬ ‫عدالت را به عنوان یک رویکرد مورد توجه قرار داد و در‬ ‫اجرای احکام نیز عدالت را گفتمان حاکم بر رفتار و گفتار‬ ‫مسئوالن و کارگزاران قرار داد‪».‬‬ ‫سومین سخنران دومین نشس��ت اندیشه های راهبردی‪،‬‬ ‫دکتر فهیمه فرهمندپور‪ ،‬اس��تادیار دانش��گاه تهران بود‪.‬‬ ‫دکتر فرهمندپور تحت عن��وان «اقتضائات و مالحظات‬ ‫عدالت جنسیتی با رویکرد دینی» گفت‪« :‬عدالت را نباید‬ ‫تقسیم کمی فرصت ها و مشاغل در نظر گرفت بلکه در‬ ‫برداشت صحیح از عدالت‪ ،‬تفاوت های طبیعی زن و مرد‬ ‫پذیرفتهمی شود‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬برای ایجاد عدالت بویژه در مشاغل تخصصی‬ ‫باید شایسته س��االری مورد توجه کامل ق��رار گیرد و در‬ ‫الگوی اش��تغال فارغ التحصیالن دانشگاهی تجدید نظر‬ ‫شود‪».‬ایجاد عرصه هایی غیر از ورود به دانشگاه برای تامین‬ ‫ی و شخصیتی زنان و دختران از دیگر‬ ‫نیازهای روانی‪ ،‬علم ‬ ‫پیشنهادهایخانمفرهمند پوربود‪.‬‬ ‫حجت االسالم سیدعباس نبوی‪ ،‬مدرس حوزه و دانشگاه‬ ‫به عنوان س��خنران بعدی‪ ،‬با اش��اره به فرمان و امر مکرر‬ ‫پروردگار در قران کریم برای اقامه عدل و قس��ط گفت‪:‬‬ ‫«باید ضمن نظریه پردازی در مقوله عدالت‪ ،‬شاخص های‬ ‫قابل اندازه گیری نیز ارائه داد‪».‬‬ ‫حجت االسالم نبوی‪ ،‬برابری در فرصت ها‪ ،‬رشد ظرفیت ها‬ ‫و به کارگیری توانمندی ها را س��ه ش��اخص مهم عدالت‬ ‫اجتماعی دانس��ت و افزود‪« :‬بای��د عدالت اجتماعی را به‬ ‫عنوان بنیان قواعد اجتماع��ی‪ ،‬راهبرد اصلی «برنامه های‬ ‫توسعه» و مبنای رشد فرهنگ عمومی مورد توجه قرار داد‬ ‫که متاسفانه نهادهای متولی فرهنگ عمومی به این مساله‬ ‫کم توجهند و رهبری و جنبش دانش��جویی پیگیر مقوله‬ ‫عدالتاجتماعیهستند‪».‬‬ ‫این م��درس حوزه و دانش��گاه تاکید ک��رد‪« :‬در الگوی‬ ‫اس�لامی – ایرانی پیش��رفت‪ ،‬عدالت اجتماع��ی‪« ،‬کالن‬ ‫راهبردی» اس��ت که باید در هم��ه عرصه ها مورد توجه‬ ‫کامل قرار گیرد‪».‬پنجمین سخنران هم اندیشی نخبگان و‬ ‫رهبر انقالب در باب عدالت‪ ،‬دکتر سید محمد میر ِسندُسی‪،‬‬ ‫استادیار دانشگاه امام حس��ین(ع) بود‪ .‬دکتر میر سندسی‬ ‫با اش��اره به مبانی دو نظریه غالب در بحث عدالت یعنی‬ ‫شایستگی و نیاز گفت‪« :‬در جمهوری اسالمی باید نظریه ای‬ ‫ترکیب��ی را پیگیری کنیم که در این نظریه تامین نیازهای‬ ‫عامه مردم مورد توجه جدی است اما راه برای بهره مندی‬ ‫اشخاص براساس شایستگی و تالش نیز باز است‪».‬‬ ‫وی با اشاره به نبود نظریه منسجم و روشن درباب مفهوم‬ ‫عدالت در کشور افزود‪« :‬به همین علت هر مسئولی روی‬ ‫کار می اید‪ ،‬براساس برداشت خود از مفهوم عدالت عمل‬ ‫می کند که این برداشت های فردی گاه با یکدیگر متفاوت‬ ‫و حتی در تعارضند‪».‬‬ ‫عدالت‪ ،‬به مباحث کاربردی اختصاص داشت‪ .‬در اغاز این‬ ‫بخش‪ ،‬حجت االسالم سیدعباس موسویان‪ ،‬مدرس حوزه‬ ‫و دانشگاه با بررسی «جایگاه عدالت اقتصادی در بانکداری‬ ‫اس�لامی» گفت‪« :‬توزیع منابع بانکی‪ ،‬زمانی عادالنه و در‬ ‫جهت فقرزدایی اس��ت که اشتغال زایی و رشد متوازن در‬ ‫تخصیص منابع بانکی مورد توجه قرار گیرد‪».‬‬ ‫دکتر موس��ویان‪ ،‬تخصی��ص منابع به طرح ه��ای دارای‬ ‫ارزش افزوده‪ ،‬توزیع متوازن منابع و توزیع عادالنه سود را‬ ‫از اصول و معیارهای توزیع عادالنه منابع بانکی دانست و‬ ‫گفت‪« :‬نظام بانکداری باید با کاهش حاشیه سود خود‪ ،‬در‬ ‫جهت سود حقیقی سپرده گذاران متحول شود‪».‬‬ ‫دومین س��خنران بخش کاربردی نشس��ت اندیشه های‬ ‫راهبردی‪ ،‬دکتر الیاس نادران دانشیار دانشگاه تهران بود‪.‬‬ ‫وی با ارائه مقاله ای تحت عنوان «عدالت توزیعی و اقتصاد‬ ‫رانتی»‪ ،‬به بررس��ی مشکالت اقتصادی ‪ -‬اجتماعی پدیده‬ ‫رانت پرداخت‪ .‬دکتر نادران معتقد است جهت گیری های‬ ‫عدالت خواهان��ه پ��س از پی��روزی انقالب‪ ،‬ب��ا وجود‬ ‫ف��راز و نش��یب های مختلف‪ ،‬در مجم��وع باعث بهبود‬ ‫توزیع ش��اخص های درامدی ش��ده اس��ت‪ ،‬اما به علت‬ ‫تداوم س��اختارهای اقتصادی مبتنی بر رانت‪ ،‬مشکالت‬ ‫ناش��ی از این پدیده همچن��ان ادام��ه دارد‪« .‬عدالت بین‬ ‫نسلی در بهره برداری از منابع طبیعی» عنوان مقاله سومین‬ ‫سخنران بخش کاربردی این نشست یعنی حجت االسالم‬ ‫سعید فراهانی فرد‪ ،‬استادیار دانشکده علوم اقتصادی بود‪.‬‬ ‫این اس��تاد دانش��گاه‪ ،‬تش��ریع عادالنه مالکیت دولتی و‬ ‫عمومی بر ثروت های طبیعی‪ ،‬س��از و کار صحیح توزیع‬ ‫اولیه منابع طبیعی و قوانی��ن الزم برای حفاظت از منابع‬ ‫طبیعی را از اصول ایجاد عدالت بین نسلی در بهره برداری‬ ‫از مناب��ع طبیعی دانس��ت و گف��ت‪« :‬از دیدگاه اس�لام‪،‬‬ ‫دولت دارای جایگاهی اس��ت ک��ه می تواند با نظارت بر‬ ‫چگونگی استفاده از منابع طبیعی‪ ،‬عدالت را در این زمینه‬ ‫پیگیری و محقق کند‪ ».‬نشست هم اندیشی رهبر انقالب‬ ‫اسالمی و اندیش��مندان و صاحبنظران در باب عدالت با‬ ‫س��خنرانی دکترمجید یاسوری‪ ،‬دانش��یار دانشگاه گیالن‬ ‫ادامه یافت‪.‬‬ ‫وی عدالت محیطی را راهکاری برای تحقق توسعه پایدار‬ ‫ملی دانس��ت و گفت‪« :‬منابع بای��د میان مناطق مختلف‬ ‫جغرافیایی‪ ،‬متناسب با نیازها و به طور عادالنه توزیع شود‬ ‫تا شکاف اقتصادی – اجتماعی بخش های گوناگون کشور‬ ‫کاهش یابد و دورنمای زندگی حتی در محروم ترین مناطق‬ ‫بهبودیابد‪».‬‬ ‫دهمین و اخرین س��خنران دومین نشس��ت اندیشه های‬ ‫راهبردی‪ ،‬دکتر محمدجواد الریجانی‪ ،‬استاد دانشگاه بود‪.‬‬ ‫وی با عنوان «وضعیت عدالت و حقوق بش��ر در سطح‬ ‫بین المللی» به تشریح مبانی عدالت در لیبرالیسم غربی و‬ ‫دین مبین اسالم پرداخت‪.‬‬ ‫بخش��ی از دومین نشس��ت اندیش��ه های راهبردی در‬ ‫جمه��وری اس�لامی به پرس��ش و پاس��خ محققان و‬ ‫اندیش��مندان و «نقد و بررس��ی» دیدگاه ه��ای مطرح‬ ‫ش��ده اختص��اص داش��ت‪ .‬در ای��ن بخش اس��تادان‬ ‫و محققان��ی ک��ه ب��ه ارائ��ه مقال��ه پرداخت��ه بودند به‬ ‫س��واالت و نقدهای حاضران پاس��خ گفتن��د‪ .‬در اغاز‬ ‫این هم اندیش��ی دکت�� ر ص��ادق واع��ظ زاده‪ ،‬دبیر این‬ ‫نشس��ت‪ ،‬با اش��اره به پیگیری موضوعات نشست اول‬ ‫اندیش��ه های راهبردی گفت‪« :‬مقدم��ات ایجاد مرکزی‬ ‫برای هماهنگ��ی و راهبری تحقیقات مربوط به الگوی‬ ‫اسالمی ‪ -‬ایرانی پیشرفت انجام شده است که این مرکز‬ ‫تمامی ظرفیت های نخبگان کش��ور را برای تدوین این‬ ‫الگوی راهب��ردی فعال خواهد کرد‪ ».‬دکت��ر واعظ زاده‬ ‫همچنین با تش��ریح اهداف دومین نشست اندیشه های‬ ‫راهبردی گفت‪« :‬تالش خواهد ش��د با تکیه بر مطالب‬ ‫ارائه ش��ده و استفاده از همه ظرفیت ها «نظریه عدالت»‬ ‫تدوین شود‪ ».‬در پایان این دیدار‪ ،‬نماز جماعت ظهر و‬ ‫عصر به امامت حضرت ایت اهلل خامنه ای اقامه شد‪g .‬‬ ‫‪11‬‬ ‫گزارش ‪1‬‬ ‫رئیس جمهور در گفت وگوی ویژه خبری مطرح کرد‬ ‫خبرنامه‬ ‫استدالل های دولت درخصوص‬ ‫ادغام وزارتخانه ها‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫محم��ود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور که هفته پیش در‬ ‫بخش خبری گفت وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما‬ ‫به صورت مس��تقیم از نهاد ریاست جمهوری با مردم‬ ‫س��خن می گفت‪ ،‬درباره هدفمندی یارانه ها‪ ،‬تحوالت‬ ‫منطقه‪ ،‬ادغام وزارتخانه ها و مس��ائلی که درباره دولت‬ ‫مطرح شده بود‪ ،‬سخن گفت‪.‬‬ ‫او ک��ه پس از دو ماه در یک گفت وگوی زنده با مردم‬ ‫س��خن می گفت‪ ،‬بر خالف برخی گمانه زنی ها که از‬ ‫پیش مطرح می شد‪ ،‬ارام و نسبت به انتقاداتی که نسبت‬ ‫به او و دولت مطرح می ش��د‪ ،‬سکوت کرد و یکی از‬ ‫زیرکانه ترین سخنرانی هایش را ارائه کرد‪.‬‬ ‫مجلس و دولت نظر می دهند و تفاهم می کنند‬ ‫احمدی ن��ژاد پس از بیان مطالبی در خصوص اجرای‬ ‫قانون هدفمند کردن یارانه ها و ارزیابی خود از اجرای‬ ‫این طرح به بحث ادغام وزارتخانه ها پرداخت‪.‬‬ ‫رئیس جمهور با اش��اره به بحث ادغ��ام وزارتخانه ها‬ ‫گفت‪« :‬ادغام وزارتخانه ها براس��اس دو ضرورت بود؛‬ ‫یک ضرورت‪ ،‬تکلیف قانون است که باید تا پایان سال‬ ‫دوم برنامه پنجم توسعه تعداد وزارتخانه ها به ‪ 17‬برسد‪،‬‬ ‫ضرورت دوم نیز ضرورت ساختاری ماست‪».‬‬ ‫احمدی نژاد افزود‪« :‬از ‪ 25‬س��ال قبل‪ ،‬کوچک ش��دن‬ ‫دولت جزو ارزوهای ما بوده است‪ .‬در برنامه های قبل‬ ‫نیز بر ان تاکید شده بود ولی کسی نمی توانست ان را‬ ‫اجرا کند چرا که ساز و کاری برای ان پیش بینی نشده بود‬ ‫اما در برنامه پنجم سازوکار ان پیش بینی شد و تکلیف‬ ‫ان به عهده دولت گذاشته شد‪».‬‬ ‫وی گفت‪« :‬دولت عجله ای ندارد‪ .‬اینکه می گویند نباید‬ ‫عجله کرد‪ ،‬باید پرسید مگر وزارتخانه ای داریم که بدون‬ ‫وزیر مانده باشد؟ این اقدام به سرعت اما با دلیل علمی و‬ ‫‪12‬‬ ‫اجرایی انجام خواهد شد‪».‬‬ ‫رئیس جمه��ور اظهار کرد‪« :‬اگر فرض می کردیم ش��رح‬ ‫وظایف برای این ادغام ها اول در دولت تصویب ش��ود و‬ ‫بعد به مجلس برای تصویب برود‪ ،‬کارهای اداری فش��ل‬ ‫می شد و مشکل ایجاد می کرد‪ .‬ممکن بود زمان زیادی ببرد‬ ‫و روند یک ساله داشته باشد‪ .‬ما تصمیم گرفتیم این روند‬ ‫را در دولت زودتر اغاز کنیم و وزارتخانه ها را ادغام کنیم؛‬ ‫البته به لحاظ عاطفی دوس��ت داشتم که ما ‪ 30‬وزارتخانه‬ ‫داش��ته باشیم چرا که همه این افراد از دوستان من هستند‬ ‫اما مصلحت کشور و علم مدیریت ایجاب می کند که ما‬ ‫تالش کنیم دولت را کوچک کنیم و مجموعه مسئولیت ها‬ ‫را کاهش دهیم‪».‬‬ ‫احمدی ن��ژاد در ادام��ه با تاکی��د بر اینکه هیچ ک��دام از‬ ‫وزارتخانه ها هم اکنون مش��کل ندارند‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«به عنوان مثال هم اکنون در وزارت راه هیچ مشکلی ایجاد‬ ‫نشده است و در سایر وزارتخانه ها نیز همین طور است‪.‬‬ ‫در نوش��تن ش��رح وظایف نیز دو روش وجود دارد؛ اول‬ ‫اینکه شروع کنیم و شرح وظایف را بنویسیم که همانطور‬ ‫که گفتم طول می کش��د‪ ،‬اما راه دیگری هم هس��ت و ان‬ ‫اینکه وظایف هر دو وزارتخانه را در یک وزارتخانه تجمیع‬ ‫کنیم‪ .‬به عنوان مثال هر چه وظایف وزارت راه است ان را‬ ‫در وزارت مسکن تجمیع کنیم و تکلیف وزیر را روشن‬ ‫کنی��م تا بتواند کارهایش را انجام ده��د‪ .‬دولت برای این‬ ‫کار باید الیحه بدهد که الیحه تجمیع وظایف است‪ .‬در‬ ‫ای��ن صورت وزیر به کار خود ادام��ه می دهد و به مرور‬ ‫مشکالت برطرف می شود‪».‬‬ ‫وی درباره بحث های بی��ن مجلس و دولت نیز تصریح‬ ‫کرد‪« :‬این بگ وو مگوها طبیعی و ش��یرین است‪ .‬اگر کسی‬ ‫اختالف ایجاد کند و کینه ورزی درس��ت کند‪ ،‬درس��ت‬ ‫نیس��ت‪ .‬باالخره مجلس و دولت نظر می دهند و تفاهم‬ ‫می کنند‪ .‬اگر تفاهمی هم ایجاد نشد‪ ،‬با اشاره رهبری مشکل‬ ‫حل می شود‪ .‬در جمهوری اسالمی مشکلی در روند اداره‬ ‫کشور وجود ندارد‪ .‬این بحث ها نباید دستمایه ایجاد مشکل‬ ‫شوند چرا که همه بحث ها در جهت حل مشکل است و‬ ‫من نگرانی از این بابت ندارم‪».‬‬ ‫رئیس جمهور در مورد سرپرست فعلی وزارت نفت گفت‪:‬‬ ‫«هم اکنون خود من سرپرست وزارت نفت هستم و نفت‬ ‫و نیرو با هم ادغام شده اند‪ .‬وزارت نفت و وزارت نیرو با‬ ‫هم ارتباطات زیادی دارند‪ .‬یک چهارم انرژی کشور تبدیل‬ ‫به برق می شود و این یعنی اینکه وزارت نیرو مشتری ثابت‬ ‫وزارت نفت است‪ .‬با ادغام این دو وزارتخانه ‪ ،‬ساختمان ها‬ ‫و مس��ئولیت ها کم می ش��ود‪ .‬به عنوان مثال ما دیدیم که‬ ‫س��ازمان میراث فرهنگی توانست ساختمان های خود را‬ ‫کاهش دهد‪ ،‬جهاد کش��اورزی ه��م در حال خالی کردن‬ ‫شو پرورش‬ ‫برخی ساختمان های خود است و حتی اموز ‬ ‫هم ‪ 70‬الی ‪ 80‬ساختمان خود را خالی خواهد کرد‪ .‬ادغام‬ ‫وزارتخانه ها امر مثبتی است‪ .‬حتی می توان سه وزارتخانه‬ ‫را در یکی ادغام کرد‪ ».‬احمدی نژاد در پاسخ به این سوالی‬ ‫مبنی بر اینکه برخی می گویند برکناری وزیر نفت با توجه‬ ‫به اینکه ما بعد از ده ها سال توانسته ایم رئیس اوپک شویم‬ ‫مش��کل ایجاد خواهد ک��رد‪ ،‬یاداور ش��د‪« :‬این بحث ها‬ ‫حاش��یه ای اس��ت‪ ،‬چرا که این سمت ربطی به اشخاص‬ ‫ن��دارد‪ .‬عزیزانی که از کابینه رفته اند افراد مفیدی بودند و‬ ‫برای ما عزیز بودند اما باالخره باید تصمیم گرفت و این‬ ‫سخت است‪ .‬رابطه ما با این دوستان صمیمی است‪ .‬حتی‬ ‫من در انجام این تصمیم با انها مشورت کردم‪ .‬ما باید منافع‬ ‫کشور و ملت را در نظر بگیریم و همه ما هم خود را فدای‬ ‫کشور‪ ،‬ملت و ارمانمان کنیم‪ .‬تغییرات در مدیریت ها باید‬ ‫به امری عادی تبدیل شود‪».‬‬ ‫برای اجرای قانون باید نقش��ه کامل و روش��ن در‬ ‫اختیار داشت‬ ‫رئیس جمهور در پاسخ به پرسشی درباره تشکیل وزارت‬ ‫ورزش و جوانان گفت‪« :‬تشکیل وزارت ورزش و جوانان‬ ‫در مسیر است ولی قانونی که ابالغ کرده اند ابهامات زیادی‬ ‫داشت که دولت را با مشکل مواجه می کرد‪».‬‬ ‫وی اظهار کرد‪« :‬کس��ی که می خواهد قانون را اجرا کند‬ ‫باید نقشه روشن و کاملی در اختیار داشته باشد زیرا نقشه‬ ‫ناقص و مبهم مجری را دچار مشکل می کند‪ ،‬بعد اختالف‬ ‫بین مجری و دستگاه نظارتی ایجاد می شود و کار به مشکل‬ ‫می خورد‪ .‬اخیرا قرار شده است کمیته مشترکی بین دولت‬ ‫و مجلس تشکیل شود تا اصالحات مختصری انجام شود‬ ‫و ابهام��ات را برطرف کنند ت��ا وزارت ورزش و جوانان‬ ‫تشکیلشود‪».‬‬ ‫نظ��ام والیت فقیه در ای��ران وجه تمایز ما با دیگر‬ ‫کشورهاست‬ ‫احمدی ن��ژاد در مورد حاشیه س��ازی ها علیه دولت نیز با‬ ‫یاداوری این نکته که دولت خادم ملت اس��ت و باید از‬ ‫دوره مسئولیت خود برای کار و ساختن کشور بهره گیرد‪،‬‬ ‫خاطرنش��ان کرد‪« :‬انچه باقی می ماند ملت ایران‪ ،‬کشور‪،‬‬ ‫انقالب و ارمان های ملت ایران اس��ت و باید این الگو به‬ ‫جهان معرفی شود‪ .‬ما حرف های جدیدی برای مردم دنیا‬ ‫داریم و معتقدیم که بهترین سیس��تم اداره کشور را ارائه‬ ‫کرده ایم‪».‬وی در همین زمینه بر توسعه علمی و اقتصادی و‬ ‫سرامدن بودن در تمام عرصه ها‪ ،‬تاکید کرد و گفت‪« :‬باید‬ ‫کشور را بس��ازیم و به جلو برویم‪ .‬امروز کشور با نشاط‬ ‫است و همه مقدمات اماده یک جهش بزرگ است‪ .‬باید‬ ‫همه دس��ت به دست هم دهیم و کشور را بسازیم و این‬ ‫توصیه امام و مقام معظم رهبری است‪».‬‬ ‫رئیس جمهور همچنین همه را دعوت به کار و تالش کرد‬ ‫و عدم وجود مشکل در مبانی را مورد تاکید قرار داد‪.‬‬ ‫احمدی ن��ژاد همچنین در مورد برخ��ی مباحث مبنی بر‬ ‫اینکه دولت قصد تاثیرگذاری در روند انتخابات را دارد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬وزارت کشور مجری انتخابات است و احدی‬ ‫از دول��ت حق دخالت در ان را ندارد و اساس��ا چنین‬ ‫بحث هایی جای طرح ندارد‪».‬‬ ‫وی در ادامه در مورد مباحث مربوط به نظام جمهوری‬ ‫اسالمی ایران با بیان اینکه برخی اوقات دل انسان برای‬ ‫نظام و والیت فقیه می سوزد‪ ،‬گفت‪« :‬سیستم ما والیت‬ ‫فقیه است و این سیستم امر نویی است‪ .‬البته خود بحث‬ ‫والیت فقیه ریشه در اموخته ها و دین ما دارد‪».‬‬ ‫رئیس جمه��ور افزود‪« :‬هر ملت��ی ارزو دارد بهترین و‬ ‫پاک ترین افراد بر انها حاکمیت داشته باشند و ما امروز‬ ‫نظام والیت فقیه را به عنوان مترقی ترین و مردمی ترین‬ ‫نظام در کشور داریم‪».‬‬ ‫احمدی ن��ژاد در همی��ن زمین��ه دو پای��ه اصلی نظام‬ ‫والیت فقی��ه یعنی امام و ولی را مورد اش��اره قرار داد‬ ‫و با بیان اینکه ولی بی ملت دس��ت بسته است و ملت‬ ‫بی ولی سرگشته و متفرق‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬رابطه بین این‬ ‫دو عشق و محبت است‪ .‬همانطور که خداوند جهان‬ ‫را بر اساس محبت افرید‪ .‬والیت فقیه نیز عاشق مردم‬ ‫است و ما به همین دلیل موفقیم‪ ».‬وی افزود‪« :‬هر چه‬ ‫این رابطه قوی تر باش��د پیشرفت و تعالی و کمال نیز‬ ‫بیشتر است‪ .‬ماموریت هر ملتی نیز اجرای عدالت است‬ ‫که ما عادل ترین رهبر را در جمهوری اسالمی داریم‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با ی��اداوری این نکته که ما نمی گوییم‬ ‫عدالت مطلق هستیم‪ ،‬گفت‪« :‬ماموریت ما برپایی عدالت‬ ‫است و ولی فقیه در این زمینه راه را باز می کند‪ .‬ما نظام‬ ‫الگوی��ی در ایران داریم و در واقع نظام والیت فقیه در‬ ‫ایران وجه تمایز ما با دیگر کشورهاست‪ .‬باید این مساله‬ ‫را قدر بدانیم که ریشه در ارمان های ما دارد‪».‬‬ ‫محس��ن رضایی سه شنبه گذشته در دانش��گاه مفید قم‪ ،‬به پرسش های‬ ‫دانش��جویان در زمینه های مختلف پاسخ گفت‪ .‬در ابتدای جلسه سوال‬ ‫یکی از دانش��جویان درباره سیاست های اقتصادی دولت مطرح شد که‬ ‫دبیر مجمع تش��خیص مصلحت نظام اعالم نظر در این باره را به پایان‬ ‫کار دولت موکول کرد و گفت‪« :‬نگاه من به هیچ دولتی س��یاه و س��فید‬ ‫نبوده و من همیشه نقد منصفانه ای را نسبت به اقدامات دولت ها داشته ام‪».‬‬ ‫دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد‪« :‬هریک از دولت هایی که‬ ‫فعالیت داشته اند زحمات و اقدامات خوبی را ارائه داده اند و درعین حال‬ ‫ضعف هایی نیز داشته اند‪ ».‬رضایی درباره پس گرفتن شکایت از شورای‬ ‫نگهبان در دوران انتخابات بیان داشت‪« :‬من تابع قانون و ادم عاقلی هستم که در فرصت قانونی اعتراض خود را‬ ‫اعالم و پس از اعالم نظر شورای نگهبان شکایت خود را پس گرفتم و به دیگران نیز توصیه کردم چنین کاری را‬ ‫انجام دهند‪ ».‬وی در ادامه درباره اتفاقات چند هفته اخیر گفت‪« :‬من معتقدم اقدام انجام شده اشتباهی بزرگ بود‪».‬‬ ‫رضایی ادامه داد‪« :‬رهبری با هیچ کس شوخی ندارند و در مقابل هر نوع انحرافی چه سبز یا قرمز ایستادگی می کنند و‬ ‫ما دیدیم که ایشان فرمودند من تا جان در بدن دارم نمی گذارم انقالب از مسیر خود منحرف شود‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه جایگاه مقام معظم رهبری حراس��ت از منافع ملی و انقالب اس��ت‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬دوس��تان‬ ‫رئیس جمهور نباید چنین اشتباهی را می کردند و نباید این مسیر را به وی نشان می دادند و ادامه این مسیر قطعا به‬ ‫نفع ایشان و دوستانشان نخواهد بود‪ ».‬دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد‪« :‬البته رئیس جمهور این روز ها‬ ‫صحبت هایی داشته اند که امیدواریم ادامه پیدا کند و جنبه عملی داشته باشد‪ ».‬وی تاکید کرد‪« :‬مسائل حاشیه ای و‬ ‫تنش زا ما را از مسیر جهاد اقتصادی و دستیابی به اهداف مورد نظر باز می دارد‪».‬‬ ‫رضایی در ادامه با تاکید بر اینکه رهبر معظم انقالب هرگز به دنبال منافع شخصی نیستند‪ ،‬گفت‪« :‬دلسوزی مقام معظم‬ ‫رهبری برای مردم و انقالب برهمگان روشن است‪».‬‬ ‫درخواست کاترین اشتون از ایران‬ ‫خبرنامه‬ ‫رئیس سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا در پی دیدار با وزیر امور خارجه‬ ‫امریکا خواستار ازسرگیری مذاکرات هسته ای ایران با غرب شد‪ .‬کاترین‬ ‫اشتون سه شنبه گذشته در پی دیدار با هیالری کلینتون‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫امریکا در واش��نگتن اعالم کرد‪« :‬م��ن از ایران می خواهم هر چه زودتر‬ ‫موضع خود را در زمینه برنامه هسته ای با غرب مورد بررسی مجدد قرار‬ ‫داده و بار دیگر بر سر میز مذاکره بنشیند‪».‬‬ ‫با وجود انکه ایران همواره از مذاکرات در خصوص مسائل بین المللی و‬ ‫هسته ای استقبال کرده است‪ ،‬کلینتون نیز در ادامه اظهارات اشتون مدعی‬ ‫شد‪« :‬این ایران است که باید امادگی خود را برای اغاز مذاکرات اعالم کند‬ ‫و از پیش شرط های غیرقابل قبول خود دست بردارد و به نگرانی های جامعه بین الملل پاسخ دهد‪ ».‬تهران در ماه مه‬ ‫جاری با اعالم شروط خود برای ازسرگیری مذاکرات‪ ،‬به پیشنهاد تبادل سوخت اشتون پاسخ داد و سعید جلیلی دبیر‬ ‫شورای عالی امنیت ملی با ارسال نامه ای به کاترین اشتون اظهار داشت‪« :‬اراده ملت ها جایگزین مناسبات استبدادی‬ ‫در نظام بین الملل خواهد شد‪ ».‬دبیر شورای عالی امنیت ملی در این نامه تاکید کرد که اصرار بیهوده برخی دولت ها‬ ‫بر تداوم مناسبات نابرابر در جهان و مقابله با خواست ملت ها و حمایت انها از حاکمان مستبد‪ ،‬دیگر نمی تواند ادامه‬ ‫داشته باشد‪ .‬در این نامه که توسط سفیر جمهوری اسالمی ایران در اتحادیه اروپا به اشتون تسلیم شد‪ ،‬جلیلی در‬ ‫پاسخ به کاترین اشتون گفت‪« :‬از بازگشت شما به گفت وگو برای همکاری حول نقاط مشترک استقبال می کنم‪».‬‬ ‫بنا به عقیده کارشناسان و تحلیلگران‪ ،‬طرف مذاکره کننده اروپایی در زمینه برنامه هسته ای ایران که به علت تغییر‬ ‫معادالت منطقه ای هم اکنون در موضع ضعف قرار گرفته‪ ،‬نمی خواهد در این شرایط با ایران که در جایگاه بین المللی‬ ‫باالیی قرار گرفته‪ ،‬وارد مذاکره شود‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫وظیفه خود می دانی��م از رهبری و اصل مترقی‬ ‫والیت دفاع کنیم‬ ‫رئیس جمه��ور با اش��اره به جلس��ات مس��ئوالن با‬ ‫مقام معظمرهبریگفت‪«:‬گاهیروییکموضوعبحث‬ ‫می کنیم و افراد گوناگون نظر می دهند تا موضوع پخته‬ ‫شود‪ .‬والیت رحیم ترین و عاشق ترین به مردم است‪،‬‬ ‫مردم دوس��ت دارند که حاکم شان فردی عالم‪ ،‬شجاع‬ ‫و عادل باشد که ایش��ان فقیه ای با همین مشخصات‬ ‫هستند و این نعمتی است که حضرت امام(ره) برای ما‬ ‫پایه گذاریکردند‪».‬‬ ‫احمدی نژاد گفت‪« :‬همانطور که در ابتدای سخنان خود‬ ‫گفتم مش��کل الینحلی در کشور وجود ندارد‪ ،‬چراکه‬ ‫سیس��تم طوری است که هر مشکلی ایجاد شود حل‬ ‫می شود به همین دلیل است که در جمهوری اسالمی‬ ‫نش��اط وجود دارد و همه مسئوالن ‪ 24‬ساعته در حال‬ ‫تالش هستند چرا که می دانند کارشان هدر نمی رود‪».‬‬ ‫رئیس جمهور در ادامه افزود‪« :‬ما بر خود وظیفه می دانیم‬ ‫که از رهب��ری عزیز و اصل مترقی والیت دفاع کنیم‪.‬‬ ‫رابطه ما با رهبری رابط ه شخصی و اعتقادی است و ما‬ ‫به هم عالقه شخصی داریم‪ ،‬ایشان مثل پدر در جامعه‬ ‫هستند‪ ،‬دلسوزتر از ولی چه کسی می تواند برای جامعه‬ ‫باشد‪ 75 ،‬میلیون نفر زیر این چتر هستیم‪ .‬نظام والیت‬ ‫فقیه نظامی موفق بوده است و می بینیم که پیشرفت هایی‬ ‫در کشور اتفاق افتاده که مانند معجزه است‪».‬‬ ‫احمدی نژاد گفت‪« :‬صندوق بین المللی پول سال گذشته‬ ‫تالش داشت به بهانه پولشویی که امریکایی ها مطرح‬ ‫کرده بودند ایران را تحریم کند‪ ،‬اما امسال مجبور شد‬ ‫ک��ه از ما تعریف کند و برخ��ی گره ها را باز کند‪ .‬این‬ ‫سیستم تجربه خوبی در جهان بوده و راهی است که‬ ‫امیدها را در دنیا زنده کرده است و دولت هم در همین‬ ‫مسیر تالش می کند‪ .‬همه باید با تقوا و تالش گسترده‬ ‫ولی فقیه را یاری کنند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور در پایان گفت‪« :‬ما تالش مان این است که‬ ‫در کشور نقص و فقر نباشد و این شدنی است و باید‬ ‫تالش کنیم و با دلسوزی کار کنیم‪g ».‬‬ ‫روایت محسن رضایی از اشتباه بزرگ‬ ‫خبر‬ ‫هشدار مدودف به غرب‬ ‫ی به غرب هشدار داد‬ ‫رئیس جمهور روسیه چهارشنبه پیش در مصاحبها ‬ ‫که چنانچه نگرانی های روس��یه در خصوص طرح سامانه ضد موشکی‬ ‫اروپا در نظر گرفته نشود احتمال وقوع جنگ سرد وجود دارد‪.‬‬ ‫مدودف اعالم کرد‪« :‬تصمیم امریکا برای ایجاد سامانه ضد موشکی به رغم‬ ‫در نظر گرفتن اعتراض های روسیه‪ ،‬مسکو را مجبور خواهد کرد که تدابیر‬ ‫الزم را برای مقابله با این طرح انجام دهد‪ ».‬مدودف خاطرنشان کرد‪« :‬در‬ ‫این صورت ما مجبور خواهیم بود در خصوص توانایی بالقوه هسته ای‬ ‫خود و توسعه ان سخن به میان اوریم‪ .‬این موضوع سناریوی بدی را رقم‬ ‫خواهد زد‪».‬رهبر روسیه همچنین پیش از این در خصوص انعقاد قرارداد‬ ‫استارت دیگری در صورت مستقر شدن سامانه ضد موشکی اروپا بدون در نظر گرفتن نظرات کرملین هشدار داد‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬این موضوع س��ناریوی بس��یار بدی خواهد بود؛ سناریویی که ممکن است ما را به دوران جنگ سرد‬ ‫برگرداند‪».‬‬ ‫مدودف در این کنفرانس مطبوعاتی اعالم کرد‪« :‬ما مایلیم س��امانه دفاع موش��کی طبق قوانین روشن و مشخصی‬ ‫نصب ش��ود‪ .‬متوجه هستیم که امریکا این سامانه را به عنوان تهدیدی برای سیستم دفاعی روسیه ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫ک به غرب را ندارند‪ .‬این بدین معناست که‬ ‫اما کشورهایی که خطر تلقی می شوند ظرفیت و توانایی شلیک موش ‬ ‫استقرار این سپر موشکی کامال علیه ماست‪.‬در غیر این صورت اجازه دهید ما نیز در این سامانه همکاری الزم را‬ ‫داشته باشیم‪g ».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫چهره ها‬ ‫سیدصولت مرتضوی‬ ‫ رئیس جدید ستاد انتخابات کشور‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪14‬‬ ‫س��ید صولت مرتضوی که در حال حاضر معاون‬ ‫سیاسی وزیر کش��ور است‪ ،‬هفته گذشته با حکم‬ ‫مصطفی محمدنجار به ریاس��ت س��تاد انتخابات‬ ‫کشور منصوب شده است‪ .‬او که در دولت دهم‪،‬‬ ‫در سمت معاونت سیاسی وزارت کشور مشغول‬ ‫به فعالیت اس��ت‪ ،‬قرار اس��ت از سوم خرداد ماه‬ ‫همزمان با س��الروز ازادس��ازی خرمش��هر رسما‬ ‫فعالیت خود را اغاز کند‪.‬‬ ‫در ای��ن روز مصطفی محمدنجار‪ ،‬وزیر کش��ور‬ ‫فرمان اغ��از برگزاری انتخابات این��ده را صادر‬ ‫خواه��د کرد‪ .‬بر اس��اس زمان بندی م��ورد توافق‬ ‫ش��ورای نگهب��ان ب��ا وزارت کش��ور‪ ،‬انتخابات‬ ‫مجلس نهم در تاریخ ‪ 12‬اس��فند ماه سال جاری‬ ‫برگزار می شود‪ .‬براساس حکم وزیر کشور برای‬ ‫س��یدصولت مرتض��وی‪ ،‬او مس��ئولیت برگزاری‬ ‫انتخاب��ات مجلس نهم و انتخاب��ات میان دوره ای‬ ‫مجلس خبرگان رهبری در اس��تان های خراسان‬ ‫رض��وی و کردس��تان را ک��ه نماین��دگان انها به‬ ‫رحمت ایزدی پیوسته اند‪ ،‬برعهده دارد‪ .‬مرتضوی‬ ‫که در دولت نهم اس��تاندار خراسان جنوبی بود‪،‬‬ ‫از چهاردهم مهر ماه ‪ 88‬در س��مت معاون سیاسی‬ ‫وزیر کش��ور فعالیت خود را اغاز کرد و جانشین‬ ‫کامران دانش��جو شد‪ .‬این در حالی بود که پس از‬ ‫انتخاب کامران دانشجو به عنوان وزیر علوم‪ ،‬این‬ ‫پست توسط سرپرست اداره می شد‪ .‬او همچنین‬ ‫در ده��م ابان ‪ 88‬با حکم وزیر کش��ور و با حفظ‬ ‫س��مت به عنوان رئیس شورای اطالع رسانی این‬ ‫وزارتخانه منصوب شد‪.‬‬ ‫از جمله مهم تری��ن ماموریت های او در معاونت‬ ‫سیاس��ی وزارت کشور‪ ،‬می توان به تدوین الیحه‬ ‫جامع انتخابات‪ ،‬الیحه جامع تقسیمات کشوری‪،‬‬ ‫بازنگری قانون احزاب و همچنین بررسی تجمیع‬ ‫انتخابات اشاره کرد‪.‬‬ ‫مرتض��وی در زمان بررس��ی ط��رح تمدید دوره‬ ‫فعلی ش��وراها به مدت دو س��ال‪ ،‬طی س��خنانی‬ ‫با ی��اداوری اینکه دولت با طرح ش��ورای عالی‬ ‫اس��تان ها و تجمیع انتخابات ریاست جمهوری با‬ ‫شوراها و افزایش عمر شوراهای کنونی به مدت‬ ‫‪ 26‬م��اه به دالی��ل عدیده مخالف اس��ت‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫« انتخابات ریاست جمهوری کامال ملی است‪ ،‬اما‬ ‫ش��وراها یک انتخابات محلی و منطقه ای اس��ت‬ ‫و ای��ن دو با یکدیگر هیچ س��نخیتی ندارند‪ ».‬او‬ ‫با بی��ان اینکه ما ب��ا افزایش طول عمر ش��وراها‬ ‫مخالف نیس��تیم همچنین گفت‪« :‬اگر دوستان به‬ ‫دنبال صرفه جویی هس��تند مجلس قانونی وضع‬ ‫کند که از این پس عمر ش��وراهای شهر و روستا‬ ‫هشت یا ده سال ش��ود که این هم هیچ مغایرتی‬ ‫با قانون ندارد‪».‬‬ ‫هاشمی رفسنجانی‬ ‫ناگفته های یک عزل‬ ‫هاشمی رفسنجانی‪ ،‬رئیس مجمع تشخیص مصلحت‬ ‫نظ��ام‪ ،‬در گفت وگوی��ی با س��ایت اینده‪ ،‬ب��ه موضوع‬ ‫قائم مقامی ایت اهلل منتظری در دوره رهبری امام راحل(ره)‬ ‫پرداخته است‪ .‬هاشمی رفسنجانی گفته است‪« :‬در نقطه‬ ‫جوش زمان عزل ایشان یادم است که مجلس خبرگان‬ ‫را داش��تیم‪ .‬احمد اقا نامه ای را به م��ن داد و گفت‪ :‬امام‬ ‫می گویند ش��ما و ایت اهلل خامن��ه ای این نام��ه را برای‬ ‫اقای منتظری ببرید‪ .‬نامه خیلی تند بود‪ .‬قرار بود منتشر‬ ‫نشود که گویا بعدها در جاهایی منتشر شد‪ .‬اگر منتشر‬ ‫می ش��د‪ ،‬اقای منتظری خیلی اس��یب می دیدند‪ .‬من و‬ ‫ای��ت اهلل خامنه ای به حاج احمد اقا گفتیم الزم نیس��ت‬ ‫ب��ه عنوان پیک نامه عمل کنیم‪ .‬می توانند در یک پاکت‬ ‫سربس��ته به هر کسی بدهند که ببرند‪ .‬ایشان هم به امام‬ ‫گفت که قبول کرده بودند‪ ».‬هاشمی رفس��نجانی ادامه‬ ‫ماجرا را اینگونه روایت کرده اس��ت‪« :‬در همین فاصله‬ ‫احمد اق��ا اطالع دادند که ام��ام نامه را ب��ه رادیو دادند‬ ‫ت��ا بخوانند‪ .‬هم��ان موقع در دفترم در مجلس جلس��ه‬ ‫هی��ات رئیس��ه مجل��س خب��رگان را داش��تیم ک��ه‬ ‫ای��ت اهلل خامنه ای‪ ،‬اردبیلی‪ ،‬مش��کینی‪ ،‬موم��ن‪ ،‬طاهری‬ ‫خرم اب��ادی و امینی جمع بودند‪ .‬ب��ه احمد اقا گفتیم‪ :‬به‬ ‫رادیو بگویند فعال نام��ه را نخوانند تا ما پیش امام بیاییم‪.‬‬ ‫همه نیامدند‪ .‬فکر می کنم م��ن و اقایان ایت اهلل خامنه ای‪،‬‬ ‫موسوی اردبیلی و مشکینی رفتیم‪ .‬ساعت ‪ 9‬رسیدیم‪ .‬امام‬ ‫هم معموال از مغرب به بعد کس��ی را نمی پذیرفتند‪ .‬برای‬ ‫استراحت به اندرونی رفته بودند‪ .‬به ایشان اطالع دادند و‬ ‫امدند‪ .‬خدمت ایش��ان بحث کردیم که نامه تندی است‪.‬‬ ‫شما که می گویید اقای منتظری در حوزه بنشینند و بعدها‬ ‫فقیه و مرجع ش��وند و طلبه تربیت کنند‪ ،‬با این نامه حتی‬ ‫بعضی ها اقدام به کشتن ایشان می کنند‪ .‬ایشان گفتند‪ :‬اگر‬ ‫این کار را نکنم‪ ،‬فتنه نمی خوابد‪ ».‬رئیس مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت افزوده است‪« :‬دیدم امام مقاومت می کنند که رادیو‬ ‫بخوان��د‪ .‬به گریه افتادم و گفتم ما امدیم و داریم از ش��ما‬ ‫خواهشمی کنیموشماقبولنمی کنید‪.‬باالخرهمامصلحت‬ ‫نمی دانیم این نامه خوانده شود‪ .‬چه عجله ای دارید که رادیو‬ ‫بخواند‪ .‬اجازه دهید اول خود ایشان نامه را بخواند تا ببینیم‬ ‫چه عکس العملی نشان می دهد‪ .‬اگر دیدید مسائل درست‬ ‫محمد مایلی کهن‬ ‫گریه های حاجی مایلی ‬ ‫محمد مایلی کهن‪ ،‬س��رمربی تیم فوتبال سایپا با انتقاد‬ ‫از شعارهای زش��ت تماش��اگران حاضر در ورزشگاه‬ ‫یادگار امام تبریز‪ ،‬نتوانست بر گریه های خود مسلط شود‪.‬‬ ‫او که تیمش با نتیجه مساوی دو بر دو تراکتور سازی را‬ ‫متوقف کرد‪ ،‬در مصاحبه مطبوعاتی در جمع خبرنگاران‬ ‫گف��ت‪« :‬ناموس داور ناموس من اس��ت‪ .‬اینها هواداران‬ ‫تبریزی نیستند‪ .‬تماش��اگران تبریزی با تماشاگرانی که‬ ‫من ‪ 10‬سال پیش در این شهر دیدم تفاوت های زیادی‬ ‫کرده اند‪ .‬من در تبریز بود ه و یک سال هم در تبریز زندگی‬ ‫ک��رده ام اما هواداران عوض ش��ده اند‪ .‬فوتبال در اروپا از‬ ‫کیفیت باالیی برخوردار است و هواداران اروپایی از دیدن‬ ‫بازی لذت می برند‪ .‬متاسفانه در کشور ما یکسری مسائل‬ ‫پشت پرده وجود دارد که فوتبال را به حاشیه می کشاند‪.‬‬ ‫این فوتبالی که تراکتورسازی امروز ارائه کرد‪ ،‬فوتبال نبود‪».‬‬ ‫سرمربی سایپا همچنین گفت‪« :‬زمانی که فوتبال تبریز در‬ ‫دهه گذشته به لیگ پایین تر سقوط کرد چنین چیزی نبود‬ ‫و همه مردم با فرهنگی باال سقوط تیمشان به دسته یک را‬ ‫پذیرفتند‪ ».‬وی افزود‪« :‬وقتی ما بخواهیم به هر طریقی در‬ ‫فوتبال نتیجه بگیریم و به سه امتیاز بازی دست یابیم باید‬ ‫منتظر چنین وقایعی در ان باشیم‪ ».‬سرمربی سایپا افزود‪« :‬در‬ ‫فوتبال دنبال پول نیستم و با شرف و غیرت به دنبال روزی‬ ‫هستم‪ ».‬مایلی کهن همچنین با عصبانیت گفت‪« :‬هواداران‬ ‫چر ا تراکتورس��ازی را هو کردند و ب��ه داور فحش دادند‪.‬‬ ‫داور ه��م زن و بچه دارد و زن و بچ��ه او خواهر و برادر‬ ‫ما هس��تند‪ .‬این چه فوتبالی است و چرا فحش می دهند‪».‬‬ ‫سرمربی س��ایپا در ادامه باز هم با گریه گفت‪« :‬به خدا در‬ ‫نبیل العربی‬ ‫جانشین عمرو موسی‬ ‫در حالی که تنها کمتر از سه ماه از انتخاب نبیل العربی‬ ‫به عن��وان وزیر ام��ور خارجه مصر می گ��ذرد‪ ،‬وی در‬ ‫بحرانی ترین دوره تاریخ معاصر جهان عرب ‪ ،‬دبیر کلی‬ ‫اتحادیه عرب را بر عهده گرفت‪ .‬اگرچه مصطفی الفقی‪ ،‬‬ ‫نامزد مصر جهت تصدی پست دبیر کلی اتحادیه عرب‬ ‫و عبدالرحم��ن العطیه ‪ ،‬نامزد قط��ر جهت تصدی این‬ ‫ی کاندیدا شده بودند‪،‬‬ ‫پست برای جانشینی عمرو موس ‬ ‫اما انتخاب نبیل العربی ‪ ،‬وزیر امور خارجه مصر‪ ،‬به عنوان‬ ‫دبی��ر کل جدی��د اتحادیه عرب هم��ه را غافلگیر کرد‪.‬‬ ‫العربی در حالی به عنوان هفتمین دبیر کل اتحادیه عرب‬ ‫انتخاب شد که الفقی و العطیه نتوانستند ‪ 14‬رای الزم را‬ ‫جهت تصدی این پست به دست بیاورند‪ .‬نبیل العربی‬ ‫فارغ التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه قاهره و دارای‬ ‫مدرک کارشناس��ی ارش��د حقوق بین الملل و دکترای‬ ‫علوم قضایی از دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک است‪.‬‬ ‫او از س��ال ‪ 1985‬به مدت چهار س��ال ریاست هیات‬ ‫مصر جهت انجام مذاکرات با رژیم صهیونیس��تی برای‬ ‫پایان دادن به درگیری طابا را برعهده داش��ت‪ .‬العربی در‬ ‫س��ال ‪ 1987‬به عنوان نماینده دائم مصر در سازمان ملل‬ ‫در ژنو انتخاب ش��د و از س��ال ‪ 1991‬تا سال ‪ 1999‬نیز‬ ‫نماینده دائم مصر در مقر س��ازمان ملل در نیویورک بود‪.‬‬ ‫دبیر کل جدید اتحادیه عرب از سال ‪ 1994‬تا سال ‪2001‬‬ ‫عضو کمیته حقوق بین الملل س��ازمان ملل بود و پس از‬ ‫ان تا س��ال ‪ 2006‬در دادگاه الهه به عنوان قاضی فعالیت‬ ‫می کرد‪ .‬وی از س��ال ‪ 2005‬به عنوان عضو دادگاه داوری‬ ‫دائمی در الهه فعالیت کرد‪ .‬او به دلیل تجربه های زیادش‬ ‫در زمینه دیپلماسی و حقوقی که طی مدت فعالیتش در‬ ‫وزارت امور خارجه‪ ،‬س��ازمان ملل و دادگاه الهه کسب‬ ‫کرده مورد احترام مصر و س��ایر کشورهای عربی است‬ ‫و جوانان انقالب ‪ 25‬ژانویه نیز به ش��دت از وی حمایت‬ ‫می کنند‪ .‬العربی در س��ال ‪ 1991‬نامزد جانشینی عصمت‬ ‫عبدالمجید ‪ ،‬وزیر خارجه اسبق مصر بود اما عمرو موسی ‬ ‫الریجانی قانون بودجه ‪ 90‬را به رئیس جمهور ابالغ کرد‬ ‫نشد‪ ،‬به عنوان اخرین کار بدهید بخوانند‪ .‬بعد از گریه‬ ‫من گفتند‪ :‬می گویم امشب نخوانند‪ .‬ما هم بیرون امدیم‪...‬‬ ‫هنگام سحر بود که هنوز بیدار نشده بودیم‪ .‬زنگ منزل را‬ ‫زدند که رفتم دیدم حاج عیسی پیش خدمت امام است‪.‬‬ ‫گفت‪ :‬امام که برای نماز شب بیدار شدند‪ ،‬به من گفتند‬ ‫به شما بگویم که شما ناراحت از پیش من رفتید‪ ،‬حرف‬ ‫شما را قبول کردم‪ .‬به رادیو نمی دهیم‪ .‬پس از ان امام نامه‬ ‫(‪ 8‬فروردین) را فرستادند و اقای منتظری هم کوتاه امد‬ ‫و مسائل تا اندازه ای حل شد‪g »...‬‬ ‫خبر‬ ‫علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس هفته گذش��ته قانون بودجه ‪ 1390‬را‬ ‫برای اجرا به محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور ابالغ کرد‪.‬‬ ‫بهارستان نش��ینان پس از یازده روز و هفده جلس��ه کاری‪ ،‬بررسی‬ ‫بودجه ‪ 90‬را ‪ 19‬اردیبهش��ت ماه به اتمام رساندند و برای تطبیق با‬ ‫قانون اساسی و شرع مقدس اسالم به شورای نگهبان ارسال کردند‬ ‫که این شورا نیز ان را تایید کرد‪.‬‬ ‫الیحه بودجه ‪ 1390‬کل کشور با ‪ 144‬رای موافق‪ 29 ،‬رای مخالف‬ ‫و ‪ 12‬رای ممتن��ع از مجموع ‪ 207‬نماین��ده حاضر در صحن علنی‬ ‫پارلمان‪ ،‬به تصویب وکالی ملت رسید‪.‬‬ ‫بر اس��اس ماده واحده این الیحه‪ ،‬بودجه س��ال ‪ 1390‬کل کشور از حیث منابع بالغ بر ‪ 5‬میلیون و ‪ 83‬هزار‬ ‫و ‪ 938‬میلیارد و ‪ 829‬میلیون ریال و از حیث مصارف بالغ بر ‪ 5‬میلیون و ‪ 83‬هزار و ‪ 938‬میلیارد و ‪829‬‬ ‫میلیون ریال تصویب شد‪.‬‬ ‫نمایندگان ‪ 24‬اس��فندماه ‪ 89‬کلیات و جزئیات طرح دو فوریتی اجازه دریافت و پرداخت های دولت برای‬ ‫ماه های فروردین و اردیبهشت سال ‪ 1390‬را بررسی و تصویب کردند‪.‬‬ ‫مجلس به دلیل ارائه دیر هنگام و با تاخیر الیحه بودجه ‪ 90‬به مجلس‪ ،‬نتوانس��ت بررس��ی این الیحه را تا‬ ‫پایان س��ال ‪ 89‬به اتمام برس��اند و برای اینکه دولت در سال اینده با مشکل دریافت درامدها و پرداخت‬ ‫هزینه های جاری مواجه نش��ود‪ ،‬برای دو ماه اول س��ال ‪ 90‬مبلغ ‪ 20‬هزار میلیارد تومان تنخواه به دولت‬ ‫داد تا قوه مجریه با اس��تفاده از این تنخواه در دو ماه نخس��ت س��ال ‪ 90‬بتواند هزینه های جاری خود را‬ ‫بپردازد و مجلس نیز طی این مدت‪ ،‬الیحه بودجه س��ال ‪ 1390‬کل کش��ور را بررسی کرده و برای اجرا به‬ ‫دولت ابالغ کند‪.‬‬ ‫ادامه تحقیقات از بازداشت شدگان‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫نیمهدومنمی خواستمازفرطناراحتی کنارنیمکتبیاییم‪،‬‬ ‫ام ا ترس��یدم حرفی بزنم و مجبور به این کار شدم‪ .‬همه‬ ‫دنیا از فوتبال ل��ذت می برند‪ .‬نمی دانم چرا ما این لذت‬ ‫را نمی بریم‪ .‬ایا چنین صحبت هایی را جایی ش��نیده یا‬ ‫دیده اید‪ ».‬وی گفت‪« :‬تالش می کنم از راه س�لامت نان‬ ‫حالل کسب کنم‪ ،‬بنابراین نباید شاهد اینگونه حرکات‬ ‫باشیم و چنین حرف هایی را نباید بشنویم‪g ».‬‬ ‫عباس جعفری دولت ابادی‪ ،‬دادستان تهران در حاشیه مراسم تودیع‬ ‫سرپرست سابق دادس��رای کارکنان دولت در جمع خبرنگاران در‬ ‫مورد اخرین وضعیت پرونده های مختلف از جمله بازداش��ت های‬ ‫اخیر به سواالت خبرنگاران پاسخ داد‪.‬‬ ‫دادس��تان تهران در پاس��خ به این س��وال که همس��ر دکتر حسین‬ ‫فاطمی در بازداش��ت به س��ر می برد‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬وی بازداش��ت‬ ‫اس��ت‪ .‬گزارش��ات بس��یاری در مورد وی به ما واصل شده است‪.‬‬ ‫در خص��وص اقداماتی ک��ه در رابطه ب��ا اموال برخ��ی ایرانی ها‪،‬‬ ‫ مالقات هایی که انجام داده و طالهایی که به همراه داشته تحقیقات‬ ‫مفصلی صورت گرفته و تحقیقات ما همچنان ادامه دارد‪».‬‬ ‫او در پاس��خ به س��والی مبنی بر اینکه رئیس قوه قضاییه در جلس��ه اخیر مسئوالن عالی قضایی عنوان کرد‬ ‫که جریانی در فساد مالی غوطه ور است و اینکه ایا دادستانی قصد ورود به این موضوع را دارد یا خیر؟‬ ‫گفت‪« :‬بیان اقای الریجانی یک بیان کلی بود‪ ،‬مبنی بر اینکه این مش��کالت هم در این جریان وجود دارد‬ ‫ولی هنگامی که ایشان موضوعی را بیان می کنند حتما مصادیقی هم وجود دارد‪ .‬در این موضوع دادستانی‬ ‫ورود کرده اس��ت اما از ان جهت که امکان دارد موضوعات تحت پیگیری ما س��وخت شود اجازه دهید‬ ‫چیزی نگویم تا تحقیقات کامل شود‪».‬‬ ‫دادس��تان تهران در خصوص پرونده متهمان «مس��تند ظهور نزدیک اس��ت» گفت‪« :‬یک نفر دیگر در این‬ ‫پرونده بازداش��ت ش��ده است البته فردی در ابتدا دستگیر شد‪ ،‬اما دو هفته پیش ازاد شد و در حال حاضر‬ ‫سه متهم در بازداشت به سر می برند‪ .‬هرکسی که در توزیع این مستند نقش افرینی کرده تحت تعقیب قرار‬ ‫خواهد گرفت و باز هم تاکید می کنیم همه مکان هایی که این مستند را توزیع کنند مرتکب جرم شده اند‪.‬‬ ‫این پرونده بسیار مهمی است که دادستانی همچنان در حال تحقیقات است‪».‬‬ ‫استعفای سفیر صلح اوباما‬ ‫ک��ه ان زمان نماینده مص��ر در مقر س��ازمان ملل در‬ ‫نیویورک بود به عنوان وزیر خارجه مصر انتخاب شد‬ ‫و العربی نیز جانشین وی در نیویورک شد‪ ،‬بنابراین وی‬ ‫برای دومین بار است که جانشین عمرو موسی می شود‪.‬‬ ‫وی که کمتر از سه ماه است به عنوان وزیر امور خارجه‬ ‫دولت موقت مصر فعالیت می کند طی این مدت کوتاه‬ ‫توانست تغییرات مثبتی در جایگاه این کشور در سطح‬ ‫منطقه و بین المللی به وجود بیاورد‪g.‬‬ ‫ب��اراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهور امریکا هفته پیش در اقدامی که دلیلی‬ ‫دیگر بر شکست مذاکرات س��ازش است‪ ،‬استعفای جورج میچل‬ ‫فرستاده ویژه امریکا به خاورمیانه را اعالم کرد‪.‬‬ ‫اوباما با اعالم استعفای میچل‪ ،‬دیوید هیل معاون خود را به عنوان‬ ‫جانشین وی تعیین کرده است‪.‬‬ ‫رئیس جمهور امریکا گفت‪« :‬میچل‪ ،‬همواره می گفت که تنها برای‬ ‫مدت دو سال این ماموریت را تقبل می کند‪».‬‬ ‫اوبام��ا همچنی��ن تاکید ک��رد‪« :‬امریکا همچنان ب��ه روند صلح در‬ ‫خاورمیانه پایبند اس��ت و هیل‪ ،‬به عنوان فرس��تاده موقت خواهد‬ ‫بود‪».‬‬ ‫وی اظهار داشت‪« :‬به توانایی هیل برای پیشرفت و انجام این ماموریت اطمینان کامل دارم‪».‬‬ ‫استعفای میچل در حالی است که دو سال تالش وی در زمینه مذاکرات سازش بین تشکیالت خودگردان‬ ‫و رژیم صهیونیس��تی راه به جایی نبرد و این رژیم با وجود درخواس��ت های جهانی هرگز حاضر نش��د‬ ‫شهرک سازی را برای از سرگیری مذاکرات متوقف کند‪g .‬‬ ‫‪15‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاست‬ ‫گزارشی از اخرین تحوالت کابینه دهم؛‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪16‬‬ ‫از ادغام وزارتخانه ها تا خداحافظی با وزرا‬ ‫فاطمه میرزایی‬ ‫‪1‬‬ ‫ادغام هش��ت وزارتخانه و ایجاد چهار وزارتخانه‬ ‫جدید؛ ای��ن خبر انقدر اهمیت داش��ت که به راحتی‬ ‫ماجرای غیبت ‪ 11‬روزه احمدی نژاد را تحت الش��عاع‬ ‫قرار داد‪ .‬بر اساس این مصوبه که البته بسیار جنجالی‬ ‫شد و حاش��یه های فراوانی هم در پی داشت‪ ،‬هیات‬ ‫دولت در راس��تای «چابک س��ازی دولت» و «اجرای‬ ‫حک��م م��اده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم توس��عه» ادغام‬ ‫وزارتخانه های راه با مس��کن‪ ،‬نیرو با نفت‪ ،‬صنایع و‬ ‫مع��ادن با بازرگانی و رفاه و تامین اجتماعی با کار و‬ ‫امور اجتماعی را اعالم کرد‪.‬‬ ‫اما ماجرای ادغام چیس��ت؟ در ماده ‪ 53‬قانون برنامه‬ ‫سوم توسعه امده است‪:‬‬ ‫«دول��ت مکلف اس��ت یک ی��ا چن��د وزارتخانه را‬ ‫به نح��وی در وزارتخانه های دیگ��ر ادغام نماید که تا‬ ‫پایان س��ال دوم برنامه تعداد وزارتخانه ها از بیس��ت‬ ‫و یک وزارتخان��ه به هفده وزارتخان��ه کاهش یابد‪.‬‬ ‫وظایف و اختیارات وزارتخانه های جدید با پیشنهاد‬ ‫دولت به تصویب مجلس شورای اسالمی می رسد‪».‬‬ ‫بر همین اس��اس بود که از چندی پیش ش��ایعات و‬ ‫گمانه زنی های فراوانی در م��ورد ادغام وزارتخانه ها‬ ‫و وزرای��ی که بای��د از دولت خداحافط��ی کنند در‬ ‫محافل رس��انه ای مطرح بود‪ .‬در این میان فقط ادغام‬ ‫وزرات راه از س��وی دول��ت به ص��ورت قطعی در‬ ‫ماجرای اس��تیضاح بهبهانی مطرح شده بود‪ ،‬چنانکه‬ ‫حت��ی احمدی نژاد یکی از دالیل عدم ش��رکت وزیر‬ ‫و دولتی ه��ا در جلس��ه اس��تیضاح را تصمیم دولت‬ ‫برای منح��ل کردن این وزارتخانه عن��وان کرده بود‪.‬‬ ‫اما ب��ه فاصله اندکی پس از پای��ان ماجراهای غیبت‬ ‫احمدی ن��ژاد‪ ،‬هیات دولت در ابالغی��ه ای از تصمیم‬ ‫دولت برای ادغام و جزئیات این مصوبه خبر داد‪.‬‬ ‫بر اس��اس مصوبه هیات وزیران‪ ،‬وزارت نفت با همه‬ ‫امکانات‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬اموال منقول و غیرمنقول‪ ،‬نیروی‬ ‫انسانی و تعهدات مربوط در وزارت نیرو ادغام شده‬ ‫اس��ت‪ .‬کار گروهی هم متشکل از وزیر نیرو‪ ،‬معاونان‬ ‫برنامه ری��زی و نظ��ارت راهب��ردی رئیس جمهور و‬ ‫توس��عه مدیریت و س��رمایه انس��انی رئیس جمهور‬ ‫تش��کیل شد تا نس��بت به تهیه تش��کیالت جدید و‬ ‫تعیی��ن تکلیف ام��وال‪ ،‬امکانات‪ ،‬تجهی��زات‪ ،‬نیروی‬ ‫انسانی و اختیارات و وظایف جدید اقدام و نتیجه را‬ ‫برای طی مراحل قانونی به هیات وزیران ارائه کند‪.‬‬ ‫با تصوی��ب هیات وزیران‪ ،‬همچنی��ن وزارت صنایع‬ ‫و معادن ب��ا همه امکانات‪ ،‬تجهی��زات‪ ،‬اموال منقول‬ ‫و غیر منقول‪ ،‬نیروی انس��انی و تعه��دات مربوط در‬ ‫وزارت بازرگانی ادغام ش��د‪ .‬براس��اس این مصوبه‪،‬‬ ‫کارگروه��ی متش��کل از وزی��ر بازرگان��ی‪ ،‬معاونان‬ ‫برنامه ری��زی و نظ��ارت راهب��ردی رئیس جمهور و‬ ‫توس��عه مدیریت و س��رمای ه انس��انی رئیس جمهور‬ ‫تش��کیل می شود تا نس��بت به تهیه تشکیالت جدید‬ ‫و تعیین تکلیف اموال‪ ،‬امکان��ات‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬نیروی‬ ‫انسانی و اختیارات و وظایف جدید اقدام و نتیجه را‬ ‫برای طی مراحل قانونی به هیات وزیران ارائه کند‪.‬‬ ‫بر اس��اس مصوبه دول��ت‪ ،‬وزارت راه و ترابری نیز با‬ ‫همه امکانات‪ ،‬تجهی��زات‪ ،‬اموال منقول و غیر منقول‪،‬‬ ‫نیروی انس��انی و تعهدات مربوط در وزارت مسکن‬ ‫و شهرس��ازی ادغ��ام و با عنوان «وزارت مس��کن و‬ ‫شهرسازی و را هو ترابری» فعالیت خواهد کرد‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر ب��ا تصویب هیات وزی��ران‪ ،‬وزارت‬ ‫رف��اه و تامین اجتماعی با هم��ه امکانات‪ ،‬تجهیزات‪،‬‬ ‫ اموال منقول و غیر منقول و نیروی انسانی و تعهدات‬ ‫مربوط در وزارت کار و امور اجتماعی ادغام شد‪.‬‬ ‫کار گروهی متش��کل از وزی��ر کار و امور اجتماعی‪،‬‬ ‫معاونان برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور‬ ‫و توس��عه مدیریت و سرمایه انس��انی رئیس جمهور‬ ‫تش��کیل شد تا نس��بت به تهیه تش��کیالت جدید و‬ ‫تعیی��ن تکلیف ام��وال‪ ،‬امکانات‪ ،‬تجهی��زات‪ ،‬نیروی‬ ‫انس��انی و اختیارات و وظای��ف جدید اقدام و نتیجه‬ ‫برای طی مراحل قانونی به هیات وزیران ارائه شود‪.‬‬ ‫واکنش های بهارستان‬ ‫این تصمیم دولت نمایندگان پارلمان را به واکنش های‬ ‫گسترده واداشت‪ .‬چنانکه گروهی از انان بر این باور‬ ‫بودند که دولت باید برای ادغام ها از مجلس مصوبه‬ ‫می گرفت‪.‬‬ ‫در این راس��تا علی الریجانی نیز در صحن مجلس از‬ ‫ای��ن مصوبه دولت انتقاد ک��رد و گفت‪« :‬در صورت‬ ‫اب�لاغ مصوبه دولت مبنی بر ادغام وزارتخانه ها پیش‬ ‫از تصوی��ب مجلس این کار خ�لاف قانون و دارای‬ ‫تبعات اجتماعی بس��یار اس��ت‪ ».‬او که این اظهارات‬ ‫را در پاس��خ به تذکرات نماین��دگان در صحن علنی‬ ‫عن��وان می کرد همچنین گفت‪« :‬دولت موظف ش��ده‬ ‫وزارتخانه ها را به ‪ 17‬وزارتخانه تقلیل دهد اما مراتب‬ ‫ان این اس��ت که شرح وظایف جدید را در دولت به‬ ‫تصویب رسانده و سپس در مجلس تصویب شود و‬ ‫برای وزیران جدید رای اعتماد گرفته شود‪».‬‬ ‫در همان جلسه اما معاون پارلمانی دولت برای دفاع‬ ‫از تصمی��م جدید احمدی نژاد حضور داش��ت و در‬ ‫پاس��خ به انتقادات نمایندگان گفت‪« :‬ما دقیقا به نص‬ ‫صری��ح ماده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم عم��ل کرده ایم‪.‬‬ ‫دولت ادغام را در جلس��ه هی��ات دولت به تصویب‬ ‫رس��انده و ای��ن مصوبه دولت مانن��د باقی مصوبات‬ ‫ابالغ می ش��ود‪ .‬الیحه ش��رح وظایف هم اماده شده‬ ‫که به مجلس ارائه می دهیم‪ ».‬الریجانی اما توضیحات‬ ‫میرتاج الدینی را بی پاس��خ نگذاش��ت و گفت‪« :‬نقطه‬ ‫افتراق ما همین اس��ت‪ .‬اگر دولت نظرش را تصویب‬ ‫کند اش��کالی ندارد‪ ،‬اما ش��ما می دانستید که مجلس‬ ‫مصر اس��ت قبل از تصویب این تصمیم درباره تعداد‬ ‫و ادغ��ام وزارتخانه ها‪ ،‬الیحه ان به مجلس امده و به‬ ‫تصویب برس��د‪ .‬اما اگر این تصمیم را ابالغ کرده اید‬ ‫این خالف قانون است‪».‬‬ ‫اختالف حل شد؟‬ ‫اما جمعه گذشته یک خبر مهم منتشر شد‪ .‬راوی این‬ ‫خب��ر هم احمد توکلی بود‪ .‬رئیس مرکز پژوهش های‬ ‫مجل��س از نشس��ت مش��ترک محم��ود احمدی نژاد‬ ‫رئیس جمه��ور ب��ا عل��ی الریجان��ی برای بررس��ی‬ ‫اختالفات ق��وا در زمینه ادغ��ام وزارتخانه ها روایت‬ ‫ک��رد و گف��ت‪« :‬با توج��ه به صراحت نظر ش��ورای‬ ‫نگهب��ان که موضع مجل��س را کامال تایی��د می کرد‪،‬‬ ‫رئیس جمهور در نشست مش��ترک پذیرفت که طبق‬ ‫نظر مجلس در زمینه ادغام وزارتخانه ها عمل ش��ود‬ ‫و تصمیم گرفته که در ابت��دا الیحه ای را برای ادغام‬ ‫وزارتخانه ها به مجلس ارائه دهد و پس از بررسی و‬ ‫تصویب مجلس برای ادغام‪ ،‬س��پس وزیر مربوطه را‬ ‫برای وزارتخان��ه جدید به منظور اخذ رای اعتماد از‬ ‫وکالی ملت به قوه مقننه معرفی کرده و پس از تعیین‬ ‫وزیر مربوطه از س��وی مجلس ادغ��ام وزارتخانه ها‬ ‫انجام ش��ود‪ ».‬فردای ان روز اما الریجانی خبر احمد‬ ‫توکلی را اینگونه تکمیل کرد که نشس��ت مشترکش‬ ‫با احمدی نژاد در حض��ور رهبر معظم انقالب انجام‬ ‫خداحافظی با سه وزیر‬ ‫شنبه گذشته اما روزی مهم و پر خبر بود‪ .‬در حالی که‬ ‫هم علی الریجانی و ه��م کدخدایی از حل اختالف‬ ‫دولت و مجلس در ماج��رای ادغام ها خبر می دادند‪،‬‬ ‫خب��ری روی خروجی س��ایت دولت قرار گرفت که‬ ‫زوایای جدیدی را در پرونده این ماجرا پدید اورد‪.‬‬ ‫بر اس��اس این خبر رئیس جمهور در اجرای ماده ‪53‬‬ ‫قانون برنامه پنجم مصوب مجلس ش��ورای اسالمی‬ ‫و مصوبه هیات وزیران در نامه های جداگانه ای پایان‬ ‫مس��ئولیت مهندس محصولی‪ ،‬مهن��دس محرابیان و‬ ‫ی را اع�لام ک��رده و از خدمات و‬ ‫دکت��ر میرکاظم�� ‬ ‫تالش ه��ای انان قدردانی ک��رد‪ .‬در نامه احمدی نژاد‬ ‫خط��اب به محصولی ک��ه روزگاری از یاران نزدیک‬ ‫او در دول��ت ب��ود و از همرزمان��ش در زمان جنگ‬ ‫امده بود‪:‬‬ ‫«اینک ک��ه در اجرای م��اده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم‬ ‫مصوب مجلس ش��ورای اس�لامی و مصوبه شماره‬ ‫‪ 46514.33584‬مورخ��ه ‪ 1390/2/18‬هیات وزیران‬ ‫جمهوری اس�لامی مسئولیت ش��ما در وزارت رفاه‬ ‫و تامی��ن اجتماعی پایان می پذی��رد‪ ،‬صمیمانه از همه‬ ‫تالش ها و خدمات صادقانه ش��ما ک��ه نقش موثری‬ ‫در موفقیت های دولت خدمتگزار داشته است تشکر‬ ‫سیاست‬ ‫واکنش شورای نگهبان‬ ‫اما در ادمه این ماجرا دبیر ش��ورای نگهبان در پاسخ‬ ‫به نامه رئیس مجلس ش��ورای اسالمی اعالم کرد که‬ ‫ادغام دو یا چن��د وزارتخانه باید به تصویب مجلس‬ ‫شورای اسالمی برسد و وزرای وزارتخانه های جدید‬ ‫ی��ا ادغام ش��ده نیاز ب��ه اخذ رای اعتم��اد از مجلس‬ ‫شورای اسالمی دارند‪.‬‬ ‫در نامه ایت اهلل جنتی به علی الریجانی امده بود‪:‬‬ ‫اقای دکتر الریجانی‬ ‫رئیس محترم مجلس شورای اسالمی‬ ‫سالم علیکم‬ ‫عطف به نامه شماره ‪/10/9687‬د مورخ ‪1390 /2 /19‬‬ ‫در خصوص درخواس��ت تفسیر اصل یکصد و سی‬ ‫و س��وم قانون اساسی در جلس��ه مورخ ‪1390/2/21‬‬ ‫ش��ورای نگهبان مورد بحث و بررس��ی قرار گرفت‪،‬‬ ‫نظر شورا به اتفاق ارا به شرح زیر اعالم می شود‪:‬‬ ‫با توجه به وضوح اصول قانون اساسی خصوصا اصل‬ ‫‪ 133‬هرگون��ه تغییر در وظای��ف و اختیارات قانونی‬ ‫و نیز ادغ��ام دو یا چند وزارتخان��ه باید به تصویب‬ ‫مجلس ش��ورای اسالمی برس��د و تا قبل از تصویب‬ ‫مجلس تغییری در مس��ئولیت و اختیارات وزیران و‬ ‫وزارتخانه های قبلی به وجود نخواهد امد‪.‬‬ ‫وزرای وزارتخانه ه��ای جدید یا ادغام ش��ده در هر‬ ‫صورت وزیر جدید محس��وب ش��ده و نیاز به اخذ‬ ‫رای اعتماد از مجلس شورای اسالمی دارند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫سخنرانی های دو رئیس‬ ‫در میان اظهارنظرهای دولتی ها و مجلسی ها این ماجرا‬ ‫انقدر مهم بود که روس��ای دو قوه هم ترجیح دادند‬ ‫شخصا وارد این ماجرا شده و به موضع گیری بپردازند‪.‬‬ ‫علی الریجانی که در صحن علنی مجلس نیز انتقاداتی‬ ‫را در مورد این مصوبه ابراز داش��ته بود با حضور در‬ ‫رسانه ملی این مواضع خود را تکرار کرد‪.‬‬ ‫الریجانی در خصوص دی��دگاه مجلس درباره ادغام‬ ‫وزارتخانه ها در برنامه گفت وگوی ویژه خبری شبکه‬ ‫دو گف��ت‪« :‬این موضوع‪ ،‬موض��وع تعارف برانگیزی‬ ‫نیس��ت و مبحث اخالقی نیس��ت که بگوییم تواضع‬ ‫می کنیم‪ .‬بحث حقوق مردم مطرح است‪ ،‬مشروعیت‬ ‫کار به این اس��ت که اگر کسی از مجلس رای اعتماد‬ ‫می گیرد تا زمانی که عزل یا اس��تیضاح نشده باید به‬ ‫کار خود ادامه دهد‪ ».‬وی با اشاره به اصل ‪ 133‬قانون‬ ‫اساس��ی مبنی بر اینکه تعداد وزرا و وظایف انها باید‬ ‫به تصویب مجلس برس��د‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬ما موافق‬ ‫کاهش تعداد وزرا طبق قانون برنامه هس��تیم و اصوال‬ ‫وقت��ی اص��ل ‪ 44‬را اج��را می کنیم دلیلی ن��دارد که‬ ‫وزارتخانه های زیادی داشته باشیم‪ ،‬البته این امر باید‬ ‫تا پایان س��ال دوم برنامه رخ دهد و هیچ عجله ای در‬ ‫ان نیس��ت‪ » .‬وی با تاکید بر اینکه ادغام وزارتخانه ها‬ ‫اعم از مراحل ش��رح وظایف‪ ،‬اختیارات‪ ،‬وزارتخانه‬ ‫مدغم و وزیر مربوطه باید به تصویب مجلس برسد‪،‬‬ ‫گف��ت‪« :‬به عنوان مثال ما ب��ه یک فرد با وظایف قبلی‬ ‫رای دادیم‪ ،‬اگر وظایف او سه برابر شود ممکن است‬ ‫ب��ه او رای ندهی��م‪ ».‬وی تاکید کرد‪« :‬قانون اساس��ی‬ ‫برای تسلیم در برابر قانون تمییزی بین سمت ها قائل‬ ‫نیست‪».‬‬ ‫این اظهارات رئی��س مجلس‪ ،‬محمود احمدی نژاد را‬ ‫به واکنش وا داشت‪ ،‬چنانکه او در جلسه هیات دولت‬ ‫با اشاره به اینکه دولت مشغول اجرای قانون است و‬ ‫رئیس جمهور اختیار دارد وزرا را جابه جا کند و خود‬ ‫سرپرس��ت شود‪ ،‬گفت‪« :‬رئیس محترم مجلس ظاهرا‬ ‫فکر می کنند عین قانون هستند که این تصور درستی‬ ‫نیس��ت و باید توجه داشت که نباید فضای کشور را‬ ‫بی جهت الوده و مشوش کرد‪».‬‬ ‫احمدی نژاد افزود‪« :‬فضاس��ازی هایی که علیه دولت‬ ‫صورت می گیرد‪ ،‬صحیح نیست زیرا در کشور مرجع‬ ‫رس��یدگی به تخلفات قانونی وجود دارد و نمی شود‬ ‫رئیس مجلس بخواهد ش��خصا به تخلفات رسیدگی‬ ‫کند‪ .‬این وظیفه برعهده دیوان عدالت اداری کش��ور‬ ‫است و اگر اختالفی نیز بین قوا بروز کرد رهبر معظم‬ ‫انقالب این مساله را حل می کنند‪».‬‬ ‫رئیس جمه��ور با اظه��ار امی��دواری از اینکه رئیس‬ ‫مجل��س و قانونگ��ذاران پایبن��د به قانون باش��ند و‬ ‫اج��ازه ندهند که ه��ر روز اتف��اق جدی��دی بیفتد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬در فضای ثبات اس��ت که می توان کش��ور را‬ ‫در مس��یر پیش��رفت و عدالت قرار داد‪ ».‬وی افزود‪:‬‬ ‫«برخی تص��ور می کنند که انها صاحب کار هس��تند‬ ‫و دولت کارگر انان اس��ت ولی بهتر اس��ت مجلس‬ ‫محت��رم وظایف خود را انجام دهد و اجازه دهد قوه‬ ‫مجریه نیز وظیفه اش را براس��اس قانون انجام دهد تا‬ ‫بار سنگین ساختن و اداره کشور به مقصد برسد‪».‬‬ ‫شده اس��ت‪ .‬او با بیان اینکه دیدار با رئیس جمهوری‬ ‫برای اولین بار نبوده و با هدف تنظیم قوا و در محضر‬ ‫مقام معظم رهبری برگزار شد‪ ،‬گفت‪« :‬پایه این دیدار‬ ‫تفس��یر ش��ورای نگهبان درباره ادغ��ام وزارتخانه ها‪،‬‬ ‫ارسال شرح وظایف انها به مجلس و معرفی وزیران‬ ‫وزارتخانه ه��ای جدی��د ب��ود‪ .‬اینگونه مس��ائل بین‬ ‫دول��ت و مجلس ک��ه در موضوعات تخصصی پیش‬ ‫می ای��د غیرطبیعی نیس��ت؛ البت��ه نمی خواهم بگویم‬ ‫اختالف نظر در زمینه ادغام وزارتخانه ها طبیعی است‪.‬‬ ‫در قانون اساس��ی این مساله روشن شده و باید طبق‬ ‫قانون اساس��ی عمل کنیم و نظر ش��ورای نگهبان نیز‬ ‫درباره ادغام وزارتخانه ها مش��خص است‪ .‬در ضمن‬ ‫تنظیم نحوه ادغام وزارتخانه ها برعهده دولت اس��ت‬ ‫ک��ه این کار انجام ش��ده اس��ت؛ بنابرای��ن از نظر ما‬ ‫این مس��ائل حل ش��ده اس��ت‪ ».‬وی گفته بود‪« :‬پایه‬ ‫این دیدار تفسیر ش��ورای نگهبان درخصوص ادغام‬ ‫وزارتخانه ها‪ ،‬ارس��ال شرح وظایف انها به مجلس و‬ ‫معرفی وزیران وزارتخانه های جدید بود‪».‬‬ ‫هم��ان روز هم البته س��خنگوی ش��ورای نگهبان با‬ ‫حضور خبرنگاران نشس��ت خب��ری برگزار کرد و با‬ ‫اش��اره به اختالف برداش��ت دولت از ماده ‪ 53‬قانون‬ ‫برنامه پنجم و تفس��یر ش��ورای نگهبان از اصل ‪133‬‬ ‫قانون اساس��ی به درخواست رئیس مجلس گفت‪« :‬با‬ ‫تفسیر شورای نگهبان از قانون اساسی اختالف سلیقه‬ ‫دولت و مجلس حل شده است‪».‬‬ ‫کدخدای��ی گفت‪« :‬انچه مطرح بود اختالف بر س��ر‬ ‫برداش��ت از م��اده ‪ 53‬قانون برنامه پنج��م بود که به‬ ‫دولت تکلیف ک��رده وزارتخانه ها را به گونه ای ادغام‬ ‫کن��د که تعداد ان به ‪ 17‬وزارتخانه برس��د و وظایف‬ ‫وزارتخانه ه��ای جدید را به صورت الیحه به مجلس‬ ‫بدهد‪ .‬اصل ‪ 133‬قانون اساس��ی بس��یار روشن است‬ ‫و تصری��ح دارد ک��ه تغییر‪ ،‬ادغام و تغیی��ر اختیارات‬ ‫وزارتخانه ها باید به تایید مجلس ش��ورای اس�لامی‬ ‫برس��د‪ ،‬اما برداش��ت دوس��تان در دولت این بود که‬ ‫وقت��ی مجلس به ادغ��ام وزارتخانه ه��ا تکلیف کرده‬ ‫دیگ��ر نیازی به الیحه جدید نیس��ت و دولت راس��ا‬ ‫می توان��د این ادغ��ام را انجام بدهد و س��پس الیحه‬ ‫اختیارات و وظایف را به مجلس ارائه کند‪».‬‬ ‫وی البته این را هم گفته بود که فکر نمی کنم موضوع‬ ‫انقدر مهم باشد که مشمول حکم حکومتی باشد‪ .‬این‬ ‫مساله در این چارچوب حل شده است‪.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫و قدردان��ی می نمایم‪ ».‬احمدی ن��ژاد در نامه دیگری‬ ‫خطاب به محرابیان نیز چنین نوشت‪:‬‬ ‫«اینک ک��ه در اجرای م��اده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم‬ ‫مصوب مجلس ش��ورای اس�لامی و مصوبه شماره‬ ‫‪ 46514.33590‬مورخ��ه ‪ 1390/2/18‬هیات وزیران‬ ‫جمه��وری اس�لامی مس��ئولیت ش��ما در وزارت‬ ‫صنای��ع و معادن پای��ان می پذی��رد‪ ،‬صمیمانه از همه‬ ‫تالش ها و خدمات صادقانه ش��ما ک��ه نقش موثری‬ ‫در موفقیت ه��ای دول��ت خدمتگزار داش��ته اس��ت‬ ‫تش��کر و قدردانی می نمایم‪ ».‬نامه اخر اما خطاب به‬ ‫میرکاظمی نوش��ته شد؛ فردی که در اخرین روزهای‬ ‫غیب��ت احمدی نژاد برخی رس��انه ها از احتمال رفتن‬ ‫او از دولت خبر داده بودند‪ .‬در این نامه امده است‪:‬‬ ‫«اینک ک��ه در اجرای م��اده ‪ 35‬قان��ون برنامه پنجم‬ ‫مصوب مجلس ش��ورای اس�لامی و مصوبه شماره‬ ‫‪ 39533.41564‬مورخ��ه ‪ 0931/2/81‬هیات وزیران‬ ‫جمهوری اس�لامی مسئولیت ش��ما در وزارت نفت‬ ‫پایان می پذیرد‪ ،‬صمیمانه از همه تالش ها و خدمات‬ ‫صادقانه شما که نقش موثری در موفقیت های دولت‬ ‫خدمتگزار داشته است تشکر و قدردانی می نمایم‪».‬‬ ‫اگرچ��ه عل��ی الریجان��ی در واکنش به ای��ن تصمیم‬ ‫جدید احمدی ن��ژاد تنها به این جمله که عزل وزرا از‬ ‫اختیارات رئیس جمهور است بسنده کرد‪ ،‬اما این اقدام‬ ‫مانند تصمیم ادغام‪ ،‬مخالفین و موافقین خاص خود را‬ ‫داشت‪ .‬برخی مانند احمد توکلی در واکنش به تصمیم‬ ‫احمدی نژاد به ش��دت موضع گی��ری کردند و برخی‬ ‫دیگر نیز مانند برخی اعضای هیات رئیس��ه مجلس و‬ ‫بعضی دولتی ها به دفاع از رئیس جمهور پرداختند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫حاشیه های تودیع و معارفه‬ ‫مراسم غیر رس��می تودیع صادق محصولی وزیر سابق‬ ‫رفاه و تامین اجتماعی و معارفه عبدالرضا شیخ االسالمی‬ ‫سرپرست این وزارتخانه در حالی روز سه شنبه گذشته‬ ‫برگزار شد که بر اساس انچه خبرگزاری مهر نقل کرده‬ ‫از مسئوالن نهاد ریاست جمهوری کسی در این مراسم‬ ‫حضور نداشت‪ .‬به گزارش مهر‪ ،‬عبدالرضا شیخ االسالمی‬ ‫که اخیرا با حکم رئیس جمهوری سرپرست وزارت رفاه‬ ‫و تامین اجتماعی شده‪ ،‬از همان روز در این وزارتخانه‬ ‫مستقر ش��د‪.‬برهمین اس��اس‪ ،‬این مراس��م غیررسمی‬ ‫درحال��ی برگزار ش��د که در مراس��م تودی��ع علی اکبر‬ ‫محرابی��ان وزیر س��ابق صنای��ع و مع��ادن‪ ،‬محمدرضا‬ ‫ی معاون اول رئیس جمهوری حضور داشت‪ .‬در‬ ‫رحیم ‬ ‫این مراسم‪ ،‬معاونان و مدیران کل وزارت رفاه و تامین‬ ‫اجتماعی و روسای سازمان های تابعه خدمات درمانی‪،‬‬ ‫بهزیس��تی‪ ،‬تامین اجتماعی و بازنشس��تگی کش��وری‬ ‫نیز حضور داش��تند‪.‬یک مقام مطل��ع در این باره گفت‪:‬‬ ‫«محصولی در این جلس��ه از رئیس جمهور که هم رزم‬ ‫وی بوده‪ ،‬بابت تغییرش گالیه ای نکرد‪ ،‬در عین حال از‬ ‫دکتر محمود احمدی نژاد به دلیل انتخاب شیخ االسالمی‬ ‫برای سرپرستی وزارت رفاه تشکر کرد‪».‬‬ ‫وزیر س��ابق رفاه در این جلسه ضمن استقبال نسبی‬ ‫از ادغ��ام وزارتخانه ه��ای رفاه و کار‪ ،‬ب��ا معاونان و‬ ‫مسئوالن این وزارتخانه نیز خداحافظی کرد‪.‬‬ ‫مجلس چه موضعی خواهد گرفت؟‬ ‫انچ��ه این روزه��ا به عنوان یک پرس��ش در محافل‬ ‫سیاسی مطرح اس��ت چگونگی موضع گیری مجلس‬ ‫در خصوص عزل س��ه وزیر اس��ت‪ .‬این اقدام که در‬ ‫زم��ان تعطیل��ی مجل��س رخ داد‪ ،‬در حالی صورت‬ ‫گرفت که پیش از این مجلس در نامه های جداگانه ای‬ ‫به وزرا به انها تکلیف کرده بود تا در مسئولیت خود‬ ‫باقی بمانند‪ .‬اما مجلس روز یکشنبه پس از یک هفته‬ ‫تشکیل جلسه خواهد داد و بدون شک این مساله نیز‬ ‫مورد بررسی قرار خواهد گرفت‪g .‬‬ ‫‪18‬‬ ‫انتظارات مجلس از دولت‬ ‫*‬ ‫محمد دهقان‬ ‫‪2‬‬ ‫ماده ‪ 53‬قانون برنامه توسعه پنجم با توجه به اصل‬ ‫‪ 133‬قانون اساسی نوشته شده است‪ .‬اصل ‪ 133‬تصریح‬ ‫ی‬ ‫ن را ‏‬ ‫ی گرفت ‏‬ ‫ن و برا ‏‬ ‫دارد وزرا توسط رئیس‏جمهور تعیی ‏‬ ‫ی می‏ش��وند و با تغییر مجلس‏‪،‬‬ ‫س معرف ‏‬ ‫اعتماد ب ‏ه مجل ‏‬ ‫ی وزرا الز ‏م نیست‏‪ .‬تعداد‬ ‫ی اعتماد جدید برا ‏‬ ‫ن را ‏‬ ‫گرفت ‏‬ ‫ن‬ ‫ک از انا ‏ن را قانو ‏ن معی ‏‬ ‫ت هر ی ‏‬ ‫وزیرا ‏ن و حدود اختیارا ‏‬ ‫می‏کند‪ .‬بنابراین ماده‪ 53‬نیز همانطور که دولت را موظف‬ ‫به ادغام وزارتخانه ها کرده‪ ،‬متعاقب ان اورده که شرح‬ ‫وظایف و اختیارات این وزارتخانه ها باید به تصویب‬ ‫مجلس برسد‪ .‬برداشت مجلس ان بود که دولت محترم‬ ‫نحوه ادغام وزارتخانه ها را در هیات وزیران به تصویب‬ ‫برساند و بعد ان را در قالب یک الیحه تقدیم مجلس‬ ‫کن��د‪ .‬وقتی که الیحه یاد ش��ده از تصویب نمایندگان‬ ‫بگذرد‪ ،‬رئیس جمهور یک نفر را به عنوان سرپرس��ت‬ ‫وزارتخانه انتخاب و وزیر پیشنهادی را برای اخذ رای‬ ‫اعتماد به مجلس معرفی می کند‪ .‬این روال اگر رعایت‬ ‫می ش��د لطمه ای به وزارتخانه ه��ای فعلی نمی خورد‪،‬‬ ‫ضمن انکه دولت نیز وظیفه خود را طبق قانون اساسی‬ ‫و با کمترین هزینه انجام می داد‪ .‬اما شیوه اتخاذ شده از‬ ‫سوی دولت پر هزینه ترین شکل ادغام بود‪ ،‬چون کار ‪6‬‬ ‫وزارتخانه یکجا دچار اختالل شد‪ .‬در ضمن شورای‬ ‫نگهبان به عنوان پاسدار قانون اساسی به قضیه ورود کرد‬ ‫و اعالم داشت تا زمانی که ادغام وزارتخانه ها به تصویب‬ ‫مجلسنرسدکارتشکیلوزارتخانهجدیدقانونینمی شود‪.‬‬ ‫پس تا مجلس ش��رح اختیارات و وظایف وزارتخانه های‬ ‫جدید را مصوب نکند ادغام رسمیت نمی یابد‪ .‬اما باالتر از‬ ‫دو مشکل مذکور‪ ،‬ایجاد یک چالش جدید بین قوای مقننه و‬ ‫مجریه بود که نظر جامعه را به خود جلب کرد‪ ،‬به طوری که‬ ‫یک موضوع ساده به مساله اول کشور تبدیل شد‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر به رغم روشن بودن ماده ‪ 53‬قانون برنامه و اصل ‪133‬‬ ‫قانون اساسی درباره نحوه ادغام وزارتخانه ها‪ ،‬نتیجه روش‬ ‫اتخاذ شده از سوی دستگاه اجرایی تنش و اختالف میان قوا‬ ‫بود که رهبر معظم انقالب نیز دوباره برای برقراری ارامش‬ ‫مجبور به دخالت شدند‪ .‬البته ان کاری که دولت شروع کرد‬ ‫به ظاهر متوقف شد‪ ،‬چون رئیس جمهور بعداز ان وزرای‬ ‫رفاه و تامین اجتماعی‪ ،‬نفت و صنایع و معادن را عزل کرد‪.‬‬ ‫طبق قانون اساسی‪ ،‬رئیس جمهوری می تواند وزیران خود را‬ ‫از کار برکنار کند اما عزل سه وزیر در راستای اجرای ماده‬ ‫‪ 53‬قانون برنامه(ادغام وزارتخانه ها) سوال برانگیز بود‪ .‬چون‬ ‫تا وقتی که شرح وظایف وزارتخانه های جدید به تصویب‬ ‫مجلس نرسد ادغام به لحاظ قانونی میسر نیست‪ .‬تصمیم‬ ‫هیات وزیران درخصوص ادغام به اس��کلت ساختمانی‬ ‫می ماند که هنوز دیوار چینی انجام نشده و کارکرد ان نامعلوم‬ ‫است‪ .‬پس تا اختیارات و وظایف وزارتخانه تشریح نشود‪،‬‬ ‫ان دستگاه مثل یک جسد بی روحی می ماند‪ .‬وزیری که‬ ‫حدود و اختیارات وی معلوم نیست‪ ،‬عمال وزیر نیست‪.‬‬ ‫بنابراین تا تصویب اساسنامه یک وزارتخانه جدید مراحل‬ ‫ابهامی در ماده ‪53‬‬ ‫قانون برنامه وجود ندارد‬ ‫*‬ ‫ایرج ندیمی‬ ‫‪3‬‬ ‫مساله ادغام وزارتخانه ها چند وقتی محل بحث‬ ‫مجلس و دولت شده است‪ .‬اما واقعیت از ان حکایت‬ ‫می کن��د که درباره اصل ادغ��ام اختالفی وجود ندارد‪،‬‬ ‫چراکه مجلس در قانون برنامه پنجم این کار را به دولت‬ ‫تکلیف کرده است‪.‬‬ ‫اما شاید سوال شود که این اختالف نظر از کجا نشات‬ ‫می گیرد؟ در جواب باید گفت بیشتر مسائل حول دو‬ ‫محور قابل جمع اس��ت‪ .‬اول انکه ادغام وزارتخانه ها‬ ‫حتما باید در داخل مجلس نهایی ش��ود یا ابتدا دولت‬ ‫راجع به ادغام تصمیم گیری و بعد مجلس نظر دولت‬ ‫را بررسی و تصویب کند‪ .‬همچنین درباره دیدگاه دوم‬ ‫نیز دو نظر وجود دارد‪ ،‬یعنی استفساریه شورای نگهبان‬ ‫مدنظر قرار گیرد یا به استناد فرمایش فروزنده‪ ،‬معاون‬ ‫نیروی انسانی رئیس جمهور این استفسار مقدم بر اقدام‬ ‫دول��ت در ادغام نبوده و پس از ان می بایس��ت لحاظ‬ ‫شود‪ .‬در کل بیشتر مباحث مطرح شده بین قوه مقننه و‬ ‫قوه مجریه شکلی است و در خصوص ضرورت ادغام‬ ‫اختالف نظری وجود ندارد‪.‬‬ ‫ی��ک موض��وع دیگ��ر ش��رح وظای��ف و اختیارات‬ ‫وزارتخانه ه��ای جدید اس��ت که ای��ن کار با توافق‬ ‫دستگاه های اجرایی و قانونگذار در خود مجلس انجام‬ ‫می ش��ود‪ .‬از این رو دو طرف بر اص��ل ادغام‪ ،‬محتوا‪،‬‬ ‫اختیارات و شرح وظایف وزارتخانه ها اتفاق نظر دارند‬ ‫اما اینکه ادغام واقع شده یا باید پس از گذراندن تمام‬ ‫مراحل انجام شود‪ ،‬محل بحث است‪ .‬انشاء اهلل هفته اینده‬ ‫که مجلس شروع به کار کند نمایندگان رهنمود الزم را ارائه‬ ‫می دهند‪ .‬برخی می گویند شاید مجلس این نوع ادغام ها‬ ‫را نپذیرد و رئیس جمهور نباید در عزل س��ه وزیر سریع‬ ‫تصمیم می گرفت‪ .‬توضیح انکه رئیس جمهور براس��اس‬ ‫قانون اساسی حق دارد وزیران را بر سر امور دیگر منصوب‬ ‫یا انها را برکنار کند‪ ،‬اما دوستانی از مجلس معتقدند این‬ ‫اختیار قانونی نباید مستند به ماده ‪ 53‬قانون برنامه توسعه‬ ‫پنجم ش��ود‪ .‬به تعبی��ر دیگر نماین��دگان نمی گویند که‬ ‫رئیس جمه��ور حق جابه جایی یا عزل وزرا را ندارد بلکه‬ ‫بر این باورند این کار نباید به ماده ‪ 53‬قانون برنامه توسعه‬ ‫مستندشود‪.‬‬ ‫مهدی غضنفری‪ ،‬وزیر بازرگانی در جلسه تودیع محرابیان‬ ‫و سرپرستی خود بر وزارت صنایع و معادن راجع به نوع‬ ‫ادغام ها گفت‪« :‬برای ادغام این دو وزارتخانه نباید از واژه‬ ‫«در» اس��تفاده کرد‪ ».‬به عبارت دیگر ایشان اصرار داشت‬ ‫بگوید قرار نیست صنعت در بازرگانی ادغام شود بلکه این‬ ‫دو وزارتخانه باید در کنار هم به صورت مکمل تعریف‬ ‫شوند تا صنعت از زاویه تجارت جهان نگر ادامه مسیر دهد‪.‬‬ ‫بنابراین ادغام صنعت در تجارت مخالفان زیادی داشته و‬ ‫دارد و دولت نیز با این کار مخالف است‪.‬‬ ‫ادغ��ام وزارت رفاه و تامین اجتماعی با وزارت کار و امور‬ ‫اجتماعی از این منظر صورت گرفت که از قدیم میان این‬ ‫دو مناسباتی وجود داشته است‪ .‬مجلس ششم با اهدافی‬ ‫رای به تاس��یس وزارت رفاه و تامین اجتماعی داد که ان‬ ‫اهداف با کاهش وظایف وزارت کار قابل جمع اس��ت‪.‬‬ ‫تامین اجتماعی و کار دو مقوله عام محس��وب می شوند‪.‬‬ ‫*نماینده طرقبه و چناران و عضو هیات رئیسه‬ ‫مجلس شورای اسالمی‬ ‫سیاست‬ ‫بخش��ی از تامین اجتماعی مربوط به کار است و بخشی‬ ‫دیگر به اقدامات حمایتی‪ ،‬امدادی و بیمه ای ربط دارد که از‬ ‫طریق این نوع ادغام قابل تحصیل هستند‪.‬‬ ‫ادغ��ام وزارت نفت و نیرو نیز هنوز تحت عنوان خاصی‬ ‫انجام نشده است‪ .‬مجلس می تواند در رابطه با نامگذاری‪،‬‬ ‫تعیین ش��رح وظایف و وزیر ب��ه دولت کمک کند‪ .‬مهم‬ ‫تقلیل وزارتخانه ها از ‪ 21‬به ‪ 17‬بود‪ .‬البته از انجاکه عمده‬ ‫ضرورت های کشور اقتصادی است‪ ،‬بالطبع نوع ادغام ها‬ ‫بیشتر چنین رنگی پیدا کرد و سعی شد به لحاظ شرایط‪،‬‬ ‫زمان‪ ،‬اهمی��ت‪ ،‬نزدیکی ها و تعامل ها ادغام نفت با نیرو‪،‬‬ ‫را هو ترابری با مسکن و شهرسازی‪ ،‬کار و امور اجتماعی با‬ ‫رفاه و تامین اجتماعی‪ ،‬صنایع و معادن با بازرگانی انجام‬ ‫ش��ود‪ .‬در مجموع پیش��نهاد دولت درباره ادغام اینچنین‬ ‫است‪ ،‬اگر مجلس نظر دیگری داشته باشد ان را در زمان‬ ‫ارائه الیحه اعمال خواهد ک��رد‪ .‬برخی می گویند دولت‬ ‫س��لیقه ای تصمیم به ادغام گرفت‪ ،‬به نظر من مبنای این‬ ‫حرف مشخص نیس��ت چون هیات وزیران شکل ادغام‬ ‫وزارتخانه ها را مصوب کرد‪ .‬اگر به مجلس هم برده می شد‬ ‫قطعا صد درصد نمایندگان به ان رای مثبت نمی دادند و‬ ‫الیحه با اخذ رای اکثریت نس��بی وکالی ملت تصویب‬ ‫می شد‪.‬‬ ‫اگ��ر س��لیقه ای عمل کردن ب��ه معنای ع��دم انجام کار‬ ‫کارشناسی باش��د‪ ،‬معاونت نیروی انسانی رئیس جمهور‬ ‫در وقت مناس��ب پاس��خ خواهد داد ک��ه عقبه فکری و‬ ‫کارشناسی این تصمیم چیست‪ .‬البته کار کارشناسی روی‬ ‫ادغام وزارتخانه ها محدود به دولت دهم نیس��ت‪ ،‬حتی‬ ‫دولت های قبلی نیز روی این مساله کار کرده اند‪ .‬در مجلس‬ ‫هفتم هم تشکیل وزارت صنعت و تجارت جزو قطعی ها‬ ‫بود‪ .‬حتی ان مقطع صحبت هایی برای حذف وزارت رفاه‬ ‫و وزارت تعاون مطرح ش��د اما به سرانجام نرسید‪ .‬به هر‬ ‫صورت این هشت وزارتخانه جهت ادغام انتخاب شدند‬ ‫و چون شکل کار به تصویب هیات وزیران رسید‪ ،‬مساله‬ ‫سلیقه ای اعمال شدن ان قابل اثبات نیست‪ .‬یعنی نمی توان‬ ‫گف��ت هیات وزیران س��لیقه ای به ادغ��ام رای داد یا کار‬ ‫کارشناسی سلیقه ای انجام شد‪.‬‬ ‫در این بین ش��نیده می ش��ود برخی می گویند در گذشته‬ ‫ادغ��ام وزارت ارتباط��ات ب��ا وزارت را هو ترابری مطرح‬ ‫بوده اما ش��کل ان عوض ش��د‪ .‬واقعا رابطه مسکن با راه‬ ‫بهتر قابل تعریف اس��ت تا ارتباطات و راه‪ .‬وزارت راه و‬ ‫ساختمان از قدیم تعریف داشته‪ ،‬ضمن انکه در بسیاری‬ ‫از دولت های دنیا راه و س��اختمان در یک وزارتخانه مثال‬ ‫تحت عنوان عمران قرار دارند‪.‬از نظر دولت ابهامی در ماده‬ ‫‪ 53‬قانون برنامه پنجم توسعه نیست‪ .‬اما وقتی از یک قانون‬ ‫برداشت های گوناگون صورت می گیرد یا اختالف نظر در‬ ‫مقام اجرا پدید می اید به معنای ان است که قانون جامعیت‬ ‫الزم را نداشته است‪ .‬به عبارت دیگر وقتی می توان سوال‬ ‫پرس��ید‪ ،‬نظر داد یا یک نظری را نفی کرد‪ ،‬یعنی در زمان‬ ‫تدوین قانون برنامه سرعت گذر از این ماده به گونه ای بوده‬ ‫که متن ان دقیق پرداخت نش��ده تا فرایند اجرای ان نیز‬ ‫طراحی ش��ود‪ .‬به هر حال همین که چند نظر وجود دارد‬ ‫یعنی ماده ‪ 53‬قابل تفسیر است‪.‬‬ ‫از انج��ا ک��ه دوره سرپرس��تی وزارت را هو ترابری تمام‬ ‫ش��ده است حتما الیحه نهایی ادغام ان با وزارت مسکن‬ ‫و شهرس��ازی این هفته تقدیم مجلس می ش��ود‪ .‬درباره‬ ‫سایر وزارتخانه ها نیز باید گفت االن شکل مدیریت انها‬ ‫تغییر نخواهد کرد‪ .‬به تعبیری دیگر ارایش معاونت های‬ ‫‪ 8‬وزارتخان��ه یاد ش��ده به هم نمی خ��ورد‪ ،‬البته ممکن‬ ‫است مس��ئولیت در راس انها واحد ش��ود و یک وزیر‬ ‫با فش��ار کاری بیشتری دو وزارتخانه را مدیریت کند اما‬ ‫این طور نخواهد بود که معاونت های ان دو دستگاه جمع‬ ‫یا س��ردرگم شده باشند‪ .‬هم اکنون جهت گیری دولت در‬ ‫انجام ادغام وزارتخانه ها مشخص شده ولی مسئولیت ها‬ ‫سر جای خود باقی است‪.‬‬ ‫یک مساله دیگر ان است که چون ایران هم اینک ریاست‬ ‫س��ازمان اپک را برعهده دارد برخی نمایندگان معتقدند‬ ‫که رئیس جمه��ور به عنوان سرپرس��ت نمی تواند برای‬ ‫مدیریت وزارت نفت وقت بگذارد‪ ،‬اینجا نیز باید گفت‬ ‫معاونت های این وزارتخانه تغییر نکرده اند و همه سرجای‬ ‫کنند‪ .‬با توجه به انکه وزیر نفت نیز در بدترین شرایط از‬ ‫سمت خود عزل شد‪ ،‬ادامه این روند‪ ،‬ان دستگاه ها را به‬ ‫لحاظ اجرایی در بن بست قرار می دهد‪ .‬در حال حاضر‬ ‫ی ایران است‪،‬‬ ‫ریاست سازمان اوپک با جمهوری اسالم ‬ ‫از انجا که ش��خص رئیس جمهور سرپرستی وزارت‬ ‫نفت را عهده دار ش��د به نوعی ایش��ان رئیس سازمان‬ ‫اوپک هم محسوب می شود‪ .‬مشغله ریاست جمهوری‬ ‫زیاد اس��ت و این امر مانع از ان می شود که همه امور‬ ‫مورد مدیریت ق��رار گیرند‪ .‬بنابراین دولت هرچه زود‬ ‫لوایح ادغام وزارتخانه را تقدم مجلس کند تا کمترین‬ ‫هزینهازبابتشکیلوزارتخانه هایجدیدمتوجهکشور‬ ‫و جامعه شود‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫قانونی را طی نکرده‪ ،‬تش��کیل و تصدی امور ان از سوی‬ ‫یک وزیر معنی ندارد‪ .‬اگر این قضیه جا بیفتد مش��خص‬ ‫می شود که تصمیم دولت تنها یک کار مقدماتی برای ادغام‬ ‫وزارتخانه هاست و نه خود مقوله ادغام‪.‬‬ ‫با تفاس��یر مذکور درس��ت نبود ت��ا ادغام هن��وز نهایی‬ ‫نش��ده ترکیب و مدیریت ‪ 6‬وزارتخانه‪ -‬نفت‪ ،‬نیرو‪ ،‬کار و‬ ‫ام��ور اجتماعی‪ ،‬رفاه و تامین اجتماعی‪ ،‬صنایع و معادن و‬ ‫بازرگانی‪ -‬به هم بریزد‪ ،‬چون ممکن است مجلس پیشنهاد‬ ‫دولت را در شکل ادغام وزارتخانه ها تصویب نکند‪ .‬بنابراین‬ ‫دولت نباید براس��اس پیشنهادی که قرار است به مجلس‬ ‫بدهد کار را ش��روع می کرد‪ .‬عزل وزرا به معنای ان است‬ ‫که دولت ادغام را قطعی انگاشته است غافل از انکه شاید‬ ‫مجلس به شیوه ای دیگر عمل کند‪ .‬این اتفاق هزینه اجرای‬ ‫ماده ‪ 53‬قانون برنامه پنجم توسعه را باال می برد‪.‬‬ ‫البته این طور نیز برداش��ت می ش��ود که دولت با این کار‬ ‫قصد داش��ته مجل��س را در یک عمل انجام ش��ده قرار‬ ‫ده��د‪ .‬به همی��ن خاط��ر وزرای بازرگان��ی و کار و امور‬ ‫اجتماعی به ترتیب با حفظ س��مت به عنوان سرپرس��ت‬ ‫وزارتخانه های صنای��ع و معادن و رفاه و تامین اجتماعی‬ ‫منصوب شدند‪ .‬با این وجود اما معلوم نیست نمایندگان‬ ‫چنین مساله ای را بپذیرند‪ .‬هم اکنون سوال مهم ان است‬ ‫که مجلس و دولت برای کاهش هزینه های کشور و نظام‬ ‫چه اقدامی باید انجام دهند؟ در پاسخ به این پرسش باید‬ ‫گفت باالخره قانون برای همه باید فصل الخطاب باش��د‪.‬‬ ‫قانونی که مجلس مصوب می کند اگر برای مجری مبهم‬ ‫اس��ت‪ ،‬دولت الیحه بدهد تا رفع ابه��ام صورت گیرد و‬ ‫اگر اصلی از قانون اساس��ی نیاز به تفس��یر داشت‪ ،‬اینجا‬ ‫شورای نگهبان می تواند تفسیر روشن را ارائه کند‪ .‬از انجا‬ ‫که م��اده ‪ 53‬قانون برنامه جزو قوانین عادی محس��وب‬ ‫می شود دولت قبل از شروع به کار‪ ،‬اگر ابهامی داشت باید به‬ ‫مجلس الیحه استفساریه می داد‪ .‬اگر هم درباره اصل ‪133‬‬ ‫قانون اساسی دچار ابهام بود می توانست از شورای نگهبان‬ ‫استفس��ار کند‪ .‬هرچند شورای نگهبان موضوع را ان قدر‬ ‫بدیهی و واضح دید که تفسیری انجام نداد بلکه وضوح ان‬ ‫را به اتفاق ارا اعالم کرد‪.‬‬ ‫بنابراین مراجع رفع ابهام قوانین در کش��ور معلوم هستند‬ ‫و اگر همه پایبند به قانون باشند‪ ،‬مشکلی در کشور پیش‬ ‫نمی اید‪ .‬راهکار دوم برای پیشگیری از این اختالفات ان‬ ‫است که مسئوالن انگیزه های سیاسی و گروهی خود را به‬ ‫امور حکومتی وارد نکنند زیرا در غیر این صورت کشور‬ ‫دچار بحران ساختگی می شود‪ .‬به نظر من در مساله ادغام‬ ‫وزارتخانه ها موضوع مبهم یا حادی وجود نداشت‪ ،‬در قالب‬ ‫کار کارشناس��ی مسیر اجرای ماده ‪ 53‬قانون برنامه روشن‬ ‫و مش��خص بود‪ .‬اما به نظر می رسد نوعی اختالف سازی‬ ‫در کش��ور انجام شد‪ .‬مس��ئوالن کش��ور گرچه شاید از‬ ‫گرایش های سیاسی نیز برخوردار باشند‪ ،‬اما مراقبت کنند‬ ‫تا انگیزه های سیاسی و ش��خصی خود را در امور تحت‬ ‫مسئولیت شان اعمال نکنند‪ .‬این کار به ارامش روح و روان‬ ‫مردم اسیب می زند و در کار جامعه اختالل ایجاد می کند‪.‬‬ ‫انتظ��ار می رود حاال که این اتفاق��ات افتاده‪ ،‬دولت هرچه‬ ‫زودتر لوایح ادغام وزارتخانه ها را به مجلس ارائه کند‪ .‬چون‬ ‫هم اکنون وزارت را هو ترابری بی وزیر است و مدت اداره ان‬ ‫به شکل سرپرستی نیز تمام شده‪ ،‬از این رو سازمان بازرسی‬ ‫کل کشور و دیوان محاسبات ادامه کار سرپرست وزارتخانه‬ ‫را عمال به خاطر مغایرت با قانون ممنوع اعالم کرده اند‪.‬‬ ‫همی��ن طور دخ��ل و تصرف مال��ی دولت در س��ازمان‬ ‫تربیت بدنی و س��ازمان ملی جوانان غیر قانونی اس��ت و‬ ‫روسای این دو سازمان حتی نمی توانند هیچ نامه ای را امضا‬ ‫خود هس��تند‪ .‬پیش از عزل وزیر و تعیین سرپرست‪،‬‬ ‫اقای میرکاظمی بخشی از وقت خود را برای شورای‬ ‫معاونان می گذاشت و بخش دیگر را صرف پیگیری‬ ‫امور می ک��رد‪ .‬این روال کاری به صورت های دیگری‬ ‫قابل پیاده ش��دن اس��ت‪ .‬ضمن انک��ه رئیس جمهور‬ ‫نگفته اند که من کل س��ه ماه به عنوان سرپرست باقی‬ ‫خواهم ماند‪ .‬با توجه به تفاس��یر یاد شده اختاللی در‬ ‫نظام اجرایی کشور پدید نیامده و نظر دولت ان است‬ ‫که هرچه زودتر مساله ادغام وزارتخانه ها نهایی شود‪.‬‬ ‫انشاء اهلل تعالی در چند هفته ای که مجلس جلسه علنی‬ ‫خواهد داش��ت بخش عمده ای از کار انجام ش��ود‪ .‬به‬ ‫عب��ارت دیگر در کوتاهترین زمان ممکن لوایح ادغام‬ ‫تقدیم مجلس خواهد شد‪ .‬یعنی تالش ان است که کار‬ ‫کارشناسی زمان چند ماهه نخواهد و بخشی از مساله‬ ‫ادغام با سرعت حل شود‪ .‬البته این به ان معنا نیست که‬ ‫سرعت حاکم بر کیفیت شود‪g .‬‬ ‫*معاون پارلمانی وزارت صنایع و معادن‬ ‫و مشاور پارلمانی رئیس جمهور‬ ‫‪19‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫گفت و گو با عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسالمی‬ ‫نمایندگان بر قانونی بودن ادغام ها‬ ‫اجماع دارند‬ ‫یاسین سیف االسالم‬ ‫‪ 4‬طی روزهای گذشته درحالی که علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس شورای اسالمی از حل‬ ‫اختالفات میان مجلس و دولت بر سر قانون ادغام وزارتخانه ها خبر داده‪ ،‬رئیس جمهور طی‬ ‫احکام جداگانه ای با سه وزیر کابینه خود با استناد به قانون برنامه پنجم خداحافظی کرده است؛‬ ‫اقدامی که فردای اعالم توافق میان دو قوه رخ داد و واکنش های مختلفی را برانگیخت‪ .‬برخی‬ ‫از نمایندگان مجلس‪ ،‬عزل وزرا را با توجه به تفسیر شورای نگهبان و الزام دولت به طی فرایند‬ ‫ادغام وزارتخانه ها با تصویب مجلس‪ ،‬اقدامی غیر قانونی دانستند و برخی دیگر بر قانونی بودن‬ ‫احکام رئیس جمهور و تصمیم دولت برای خداحافظی با سه وزیر به طور همزمان تاکید داشتند‪.‬‬ ‫مساله ادغام وزارتخانه ها و نحوه اجرای ماده ‪ 53‬قانون برنامه و همچنین اختالفات موجود‬ ‫میان دولت و مجلس‪ ،‬موضوعاتی هستند که درباره انها با دکتر محمد حسین فرهنگی‪ ،‬عضو‬ ‫هیات رئیسه مجلس شورای اسالمی گفت وگو کرده ایم‪.‬‬ ‫‪20‬‬ ‫طی روزهای گذشته شاهد بروز اختالفاتی‬ ‫در خصوص اجرای برنامه پنجم توس��عه‬ ‫می��ان دولت و مجلس بوده ایم‪ ،‬نظر ش��ما‬ ‫درباره این اختالفات چیست؟‬ ‫‪ l‬موض��وع مورد اختالف می��ان مجلس و دولت‬ ‫نحوه اجرای مواد مربوط به ادغام وزارتخانه ها بوده‬ ‫و در اص��ل قضیه اختالفی وجود ندارد‪ .‬در ماده ‪53‬‬ ‫قانون برنامه که یکی از مواد فصل چهارم ان است‪،‬‬ ‫که با مس��ائل مربوط به اداره کش��ور مرتبط است‪،‬‬ ‫دولت مکلف شده تا چند وزارتخانه را در هم ادغام‬ ‫کند‪ ،‬به طوری که تا س��ال دوم این برنامه‪ ،‬تعداد ‪21‬‬ ‫وزارتخانه فعلی ب��ه ‪ 17‬وزارتخانه کاهش پیدا کند‬ ‫و وظای��ف و اختی��ارات وزارتخانه ه��ای جدید با‬ ‫پیش��نهاد دولت به تصویب مجلس شورای اسالمی‬ ‫خواهد رسید‪.‬‬ ‫با توجه به این مواد قانونی‪ ،‬دولت به وظیفه خودش‬ ‫عم��ل کرده و قانونی را اجرا کرده که مجلس ان را‬ ‫به تصویب رسانده است‪ .‬بنابراین در اصل موضوع‪،‬‬ ‫نماین��دگان هیچ گونه اختالفی با دول��ت ندارند و‬ ‫معتقدند ادغ��ام وزارتخانه ها قانونی اس��ت و باید‬ ‫انجام شود‪.‬‬ ‫و حتی در مباحثی که پیرامون ادغام در گذشته در‬ ‫مجل��س مطرح بوده همی��ن وزارتخانه ها برای این‬ ‫کار مد نظر جمعی از نمایندگان قرار داش��ته است‪.‬‬ ‫ام��ا وظیفه اجرا با دولت بوده و اساس��ا با توجه به‬ ‫اینکه مس��اله مربوط به دولت است‪ ،‬اگر قرار باشد‬ ‫این اتفاق رخ دهد الزاما باید منشا و مبدا ان دولت‬ ‫باش��د و نه سایر قوا‪ .‬بنابراین این تکلیف به درستی‬ ‫برعهده دولت قرار گرفته است‪.‬‬ ‫پس ظاهرا چگونگی اجرای قانون توسط‬ ‫دولت‪ ،‬محل اختالف است؟‬ ‫‪ l‬از انجای��ی که دولت مس��ئول اجرای این قانون‬ ‫بود‪ ،‬دو راه برای این کار می توانس��ت انتخاب کند‪.‬‬ ‫یکی اینک��ه اجرا را در یک پروس��ه طوالنی انجام‬ ‫دهد‪ ،‬که باید ش��روع می کرد به ابالغ لوایح مربوطه‬ ‫که این پروسه مشکالتی را به همراه داشت‪.‬‬ ‫مث��ل مقاومت های��ی ک��ه برخ��ی وزارتخانه ه��ای‬ ‫موض��وع ادغام به ط��ور طبیع��ی می توانس��تند در‬ ‫برابر این امر داش��ته باش��ند و از ای��ن محل موانع‬ ‫ی ب��رای اجرای ای��ن قانون به وج��ود می امد‬ ‫مهم�� ‬ ‫و بعد ه��م ممکن بود بعد از یک پروس��ه طوالنی‬ ‫یکی‪ ،‬دو س��اله این امر محقق بشود یا نشود‪ .‬دولت‬ ‫فرایند ادغام را بعد از اس��تیضاح وزیر راه ش��روع‬ ‫کرد و وزیر مس��کن را به عنوان وزیر وزارتخانه ای‬ ‫که قرار بود وزارت راه در ان ادغام ش��ود به عنوان‬ ‫سرپرست این وزارتخانه منصوب کرد‪.‬‬ ‫دول��ت پی��ش از این و در اغ��از کار خ��ود ادغام‬ ‫وزارتخانه های صنایع و بازرگانی را عنوان کرده بود‬ ‫و موضوع ادغام وزارتخانه های کار و امور اجتماعی‬ ‫و رفاه و همچنین به نظر برخی کارشناسان‪ ،‬وزارت‬ ‫تعاون هم‪ ،‬در این مساله مطرح شده بود و همانطور‬ ‫که به نظر می رسد این وزارتخانه ها با هم اشتراکاتی‬ ‫دارن��د که انف��کاک انه��ا از هم در بعض��ی موارد‬ ‫ایج��اد مش��کل می کند‪ ،‬چراکه برخی امور هس��ت‬ ‫که هر ک��دام به عهده دیگری می اندازند و در واقع‬ ‫همپوش��انی هایی از حیث وظای��ف وجود دارد که‬ ‫انجام کارها را با مشکل مواجه کرده است‪.‬‬ ‫بنابرای��ن ادغام ای��ن وزارتخانه ها ب��ه انجام بهتر و‬ ‫سریعتر کارها کمک بسزایی می کند‪ .‬مساله دیگری‬ ‫که از گذش��ته مطرح بوده تشکیل یک وزارتخانه به‬ ‫نام وزارت انرژی اس��ت که از ادغام دو وزارتخانه‬ ‫نفت و نیرو به وجود می اید که این هم باید قاعدتا‬ ‫سیاست‬ ‫اگر قرار باشد با‬ ‫حفظ وزرا در کابینه‪،‬‬ ‫لوایح به مجلس بیاید‬ ‫احتمال طوالنی شدن‬ ‫زمان و همچنین‬ ‫گرفتار شدن‬ ‫بررسی ها در‬ ‫برداشت هایبخشی‬ ‫وجود دارد‪ .‬با این‬ ‫روند فعلی‬ ‫فرایند ادغام‬ ‫سرعتبیشتری‬ ‫خواهد گرفت‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫در پروسه ادغام وزارتخانه ها قرار می گرفت‪.‬‬ ‫پس محل اختالف میان دو قوه کجاست؟‬ ‫‪ l‬دول��ت بعد از قانون برنامه که مکلف به کاهش‬ ‫تع��داد وزارتخانه ه��ا ش��ده‪ ،‬ب��ه جای اینک��ه این‬ ‫پروس��ه طوالنی را که می توانست با نارضایتی های‬ ‫مشکل س��از برخی وزارتخانه ها همراه باش��د‪ ،‬اجرا‬ ‫کند‪ ،‬ترجیح داد تا ابتدا با برخی وزرایی که مسئول‬ ‫وزارتخانه ه��ای موضوع ادغام هس��تند خداحافظی‬ ‫کند و یک مدیریت واحد در وزارتخانه های مطرح‬ ‫ایجاد کن��د که به عقیده من این اق��دام دارای چند‬ ‫حس��ن اس��ت‪ .‬اوال اینکه ان مقاومتی که گفته شد‪،‬‬ ‫تا حد زیادی دیگر وجود نخواهد داش��ت و دیگر‬ ‫کارهای س��تادی مورد نی��از بدون اینک��ه لطمه ای‬ ‫به انجام وظای��ف وزارتخانه ها وارد بش��ود‪ ،‬انجام‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫به ط��وری ک��ه برخ��ی ایین نامه ها و مق��ررات باید‬ ‫بازبینی و برخی پست ها باید حذف بشود و شرایط‬ ‫جدیدی در وزارتخانه های ادغام ش��ده ایجاد شود‬ ‫که این کار مس��تلزم زمان اس��ت‪ ،‬به طوری که باید‬ ‫نس��بت به انها کارهای کارشناس��ی انجام ش��ود و‬ ‫ب��ر مبنای مش��خصی این تحوالت ص��ورت گیرد‪.‬‬ ‫اقای رئیس جمهور معتقد است که این کار نباید یک‬ ‫پروسه بسیار طوالنی داشته باشد چون پروسه های‬ ‫یک س��اله یا دو س��اله باعث خواهد شد برخی از‬ ‫امور کش��ور معطل بماند‪ .‬بنابراین در حال حاضر و‬ ‫همزمان با اقداماتی که صورت می گیرد‪ ،‬دولت باید‬ ‫لوای��ح این ادغام ها را ک��ه تا پیش از این معتقد بود‬ ‫نیازی نیس��ت‪ ،‬با توجه به تفسیر شورای نگهبان به‬ ‫مجلس ارائه کند‪.‬‬ ‫همچنین وزرایی که مسئولیت وزارتخانه های جدید‬ ‫را به عهده می گیرند‪ ،‬باید به مجلس معرفی بش��وند‬ ‫و برای تصدی این پست‪ ،‬رای اعتماد اخذ کنند‪.‬‬ ‫بنابرای��ن پی��ش از ای��ن بر س��ر ای��ن دو موضوع‬ ‫اختالف نظ��ر وج��ود داش��ت ک��ه مرجع رس��می‬ ‫حل کننده ان‪ ،‬که ش��ورای نگهبان اس��ت چگونگی‬ ‫انجام امور مربوطه را مشخص کرد‪.‬‬ ‫ب��ا این وج��ود به نظر می رس��د برکناری‬ ‫هم زمان س��ه وزیر‪ ،‬باعث ادامه اختالفات‬ ‫میان دولت و مجلس شود‪.‬‬ ‫‪ l‬این موضوع اساس��ا با مباحث گذش��ته ارتباطی‬ ‫ندارد و درخواس��ت رئیس جمهور برای کنار رفتن‬ ‫س��ه وزیر از کابینه و متعاقب ان تعیین سرپرس��ت‬ ‫برای وزارتخانه های رفاه و صنایع کامال طبیعی بوده‬ ‫و به اختالف حل شده میان دولت و مجلس مربوط‬ ‫نمی شود و با انتخاب سرپرست برای وزارت نفت‬ ‫نی��ز امور روند عادی خ��ودش را ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫بنابرای��ن من از برخ��ی اظهار نظره��ا در این مورد‬ ‫تعجب می کن��م‪ ،‬چراکه انچه االن بای��د دغدغه ما‬ ‫باش��د‪ ،‬تش��کیل س��ریع وزارتخانه ه��ای جدید در‬ ‫کوتاه تری��ن زمان ممکن و با کارشناس��ی های الزم‬ ‫اس��ت تا انجام وظایف این وزارتخانه ها با مش��کل‬ ‫و مانع مواجه نش��ود‪ .‬قانون اساسی که ظرفیت های‬ ‫خودش را از دس��ت نداده و بر اس��اس اختیارات‬ ‫من��درج در ای��ن قانون رئیس جمه��ور می تواند هر‬ ‫وزیری را که صالح بداند از مقام خود کنار بگذارد‬ ‫و او نی��ز باید بپذی��رد و کنار ب��رود‪ .‬بنابراین اقدام‬ ‫رئیس جمهور کامال قانونی است‪.‬‬ ‫برخی هم��کاران ش��ما معتقدند اس��تناد‬ ‫رئیس جمه��ور ب��ه ماده ‪ 53‬ک��ه موضوع‬ ‫ادغام وزارتخانه هاست‪ ،‬با توجه به تفسیر‬ ‫ش��ورای نگهبان محل اشکال است‪ ،‬شما‬ ‫این اشکال را وارد نمی دانید؟‬ ‫‪ l‬رئیس جمهور به هر علتی اعم از عدم هماهنگی‬ ‫یا اراده ادغام و هر دلیل دیگری می تواند وزیری را‬ ‫برکنار کند و این حق رئیس جمهور اس��ت‪ .‬برخی‬ ‫از این وزرایی که برکنار شده اند مثل اقای محرابیان‬ ‫از موضوع ادغام‪ ،‬حمایت و استقبال کرده اند‪ .‬طبیعتا‬ ‫ما باید منتظر سرپرس��تی س��وم و به دنبال ان ارائه‬ ‫لوای��ح مربوطه به مجلس باش��یم ت��ا کمترین زمان‬ ‫ممکن تلف ش��ود و وزارتخانه ه��ای جدید بتوانند‬ ‫شکل بگیرند‪.‬‬ ‫برخی منتق��دان معتقدند برکناری همزمان‬ ‫سه وزیر ممکن است در روند امور کشور‬ ‫ایج��اد اخالل کند‪ ،‬نظر ش��ما در این باره‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬ح�لال این مش��کل در واقع تس��ریع در فرایند‬ ‫رس��یدگی ب��ه جزئی��ات مربوط به ش��رح وظایف‬ ‫وزارتخانه های جدید اس��ت و مجلس این ظرفیت‬ ‫را دارد ک��ه حداکث��ر ظرف مدت یک ماه مس��ائل‬ ‫را روش��ن کند و الیحه دولت را مورد بررس��ی و‬ ‫تصویب قرار دهد‪.‬‬ ‫چراک��ه در این موضوع ما با خ�لاء و ابهام زیادی‬ ‫مواجه نیس��تیم‪ .‬با توجه به اینکه در گذشته هر دو‬ ‫وزارتخانه کانون تش��کیل داش��ته اند و یکی کردن‬ ‫انها کار مش��کل و س��نگینی نیست که زمان زیادی‬ ‫بخواه��د‪ ،‬بنابرای��ن اگ��ر بخواهیم از ای��ن عارضه‬ ‫اجتناب کنیم الزمه ان تس��ریع در رسیدگی مجلس‬ ‫به لوایح دولت است‪.‬‬ ‫ضم��ن اینکه معتقدم دوس��تانی که ب��ا روند فعلی‬ ‫مخالفند باید مش��خص کنند راهکار مورد نظرشان‬ ‫دقیقا چیس��ت‪ .‬چراکه اگر قرار باش��د با حفظ وزرا‬ ‫در کابین��ه‪ ،‬لوایح به مجلس بیای��د احتمال طوالنی‬ ‫ش��دن زمان و همچنین گرفتار ش��دن بررسی ها در‬ ‫برداشت های بخشی وجود دارد‪.‬‬ ‫عالوه ب��ر این وزارتخانه های در دس��ت ادغام هم‬ ‫به خاطر بالتکلیفی که از حیث تحوالت پیش امده‬ ‫خواهن��د داش��ت در انجام وظایف خ��ود جدیت‬ ‫الزم را ب��ه خرج نمی دهند و مش��کل مضاعفی هم‬ ‫گریبانگیر امور جاری کش��ور خواهد شد‪ .‬اما با این‬ ‫روند فعلی‪ ،‬فرایند ادغام س��رعت بیشتری خواهد‬ ‫گرفت و مقاومت ها به حداقل می رسد و در نهایت‬ ‫انچه به خیر و صالح کش��ور هست اتفاق خواهد‬ ‫افتاد‪.‬‬ ‫می دانی��م که وزارتخانه ه��ای نفت و نیرو‬ ‫ارگان ه��ای حجیمی را در کش��ور تحت‬ ‫پوش��ش خود دارن��د‪ ،‬ایا فک��ر نمی کنید‬ ‫وزارتخانه به وجود امده از این دو‪ ،‬بیش‬ ‫از حد بزرگ باشد؟‬ ‫‪ l‬این دو وزارتخانه بخش عمده ای از وظایفش��ان‬ ‫را بای��د واگذار کنن��د‪ .‬یعنی بخش ه��ای عمده ای‬ ‫از وزارت نی��رو و وزارت نفت مث��ل نیروگاه ها و‬ ‫پاالیش��گاه ها باید به بخش ه��ای غیر دولتی واگذار‬ ‫بش��ود و طبیعت��ا یک��ی از دالی��ل تاخی��ری که در‬ ‫واگذاری ها به بخ��ش خصوصی وجود دارد‪ ،‬خود‬ ‫وزارتخانه ها هس��تند که بر وضع موجود پافشاری‬ ‫می کنند‪ .‬بنابراین همین مساله ادغام به خودی خود‬ ‫می تواند کمک شایانی به تسریع در این واگذاری ها‬ ‫بکن��د‪ .‬قاعدتا انچ��ه در وزارتخان��ه جدید وجود‬ ‫خواهد داش��ت تعداد معدودی از س��تادها خواهد‬ ‫بود که وظایفی مانند تامین انرژی برای نیروگاه های‬ ‫مختلف را برعهده خواهند داشت‪ .‬بنابراین ادغام دو‬ ‫وزارتخانه منجر به ایجاد یک وزارتخانه کوچکتر و‬ ‫منس��جم تر خواهد ش��د‪ .‬و این اتفاقی است که در‬ ‫کل دولت باید نس��بت به ان توجه ویژه ای بش��ود‬ ‫و تا حد امکان حجم مس��ئولیت های دولت کاهش‬ ‫پیدا کند‪.‬‬ ‫برخ��ی معتقدند‪ ،‬عزل س��ه نفر از اعضای‬ ‫کابینه باعث شده تا رسانه های بین المللی‬ ‫پی��ام بی ثباتی را از ای��ن اقدام دریافت و‬ ‫منتشر کنند‪ ،‬شما اینگونه فکر نمی کنید؟‬ ‫‪ l‬ب��ه هر حال رس��انه های خارج��ی در این قبیل‬ ‫اتفاق��ات دنبال اهداف خیر خواهانه برای کش��ور و‬ ‫ملت ما نیس��تند‪ ،‬انها در واقع ت�لاش می کنند تا از‬ ‫هر سوژه ای علیه نظام و کشور ما تبلیغ کنند‪ .‬ما که‬ ‫مدافعان نظام جمهوری اس�لامی هستیم باید ببینیم‬ ‫صالح کش��ور و نظام به چه ترتیبی به بهترین شکل‬ ‫محقق می ش��ود و کدام راه ما را از کوتاه ترین مسیر‬ ‫به اهدافمان می رس��اند‪ .‬بنابرای��ن فکر می کنم انچه‬ ‫از سوی دش��منان نظام گفته و تبلیغ می شود خیلی‬ ‫نباید مورد توجه و نظر ما باشد و بهتر است مصالح‬ ‫کشور بدون توجه به این حاشیه ها دنبال شود‪.‬‬ ‫به نظر شما‪ ،‬با توجه به تکلیف دولت برای‬ ‫تشکیل وزارت ورزش و جوانان‪ ،‬تا سال‬ ‫دوم برنامه‪ ،‬امکان کاهش وزارتخانه ها به‬ ‫‪ 17‬عدد وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬مقام معظم رهبری در س��فری که ابتدای امسال‬ ‫به مش��هد مقدس داش��تند‪ ،‬نکاتی را در خصوص‬ ‫جهاد اقتص��ادی فرمودند که مبتن��ی به محورهایی‬ ‫بود ک��ه از نظر ایش��ان برای تحقق این ش��عار در‬ ‫کش��ور الزامی به نظر می رس��ند‪ .‬یکی از مهمترین‬ ‫این محور ه��ا کاهش تصدی گری دولتی و در واقع‬ ‫کاهش حجم دولت بود‪.‬‬ ‫بنابراین اگر دولت و مجلس بخواهند در راس��تای‬ ‫ش��عار امس��ال گام های موث��ری بردارن��د یکی از‬ ‫مهمتری��ن اقداماتی که می توانند انجام دهند‪ ،‬همین‬ ‫ادغام وزارتخانه ها و تسریع در این کار خواهد بود‪.‬‬ ‫البت��ه اگر همه ما با یکدیگر همکاری و هم س��ویی‬ ‫داشته باشیم این کار امکان پذیر است‪.‬‬ ‫البته ما عالوه بر این ادغام هایی که در دس��تورکار‬ ‫هستند به دو ادغام دیگر هم نیاز داریم‪ ،‬چراکه باید‬ ‫تعداد وزارتخانه را به ‪ 17‬عدد برس��انیم که با توجه‬ ‫به ایج��اد وزارت ورزش که دول��ت مکلف به ان‬ ‫ش��ده الزم است به جز این ‪ 8‬وزارتخانه ای که به ‪4‬‬ ‫وزارتخانه کاهش می یاب��د‪ ،‬دو ادغام دیگر هم رخ‬ ‫دهد تا قانون برنامه به طور کامل اجرا ش��ده باش��د‪.‬‬ ‫بنابراین فکر می کنم باید همه کمک کنند تا هر چه‬ ‫سریعتر قانون برنامه اجرایی شود و دولت بتواند به‬ ‫تعهداتش عمل کند‪g .‬‬ ‫‪21‬‬ ‫نگاهی به کارنامه ‪ 6‬چهره دولت دهم‬ ‫رفتنی ها و ماندنی های دولت‬ ‫‪5‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫محمود احمدی نژاد شنبه گذشته با استناد به ماده‬ ‫‪ 53‬قانون برنامه پنجم‪ ،‬با س��ه وزی��ر وزارتخانه های‬ ‫ن اجتماع��ی‪ ،‬صنایع و مع��ادن و نفت‬ ‫رف��اه و تامی�� ‬ ‫خداحافظی کرد‪ ،‬تا این دستگاه های دولتی به ترتیب‬ ‫در مسیر ادغام با وزارتخانه های کار و امور اجتماعی‪،‬‬ ‫بازرگان��ی و نیرو‪ ،‬قرار گیرند‪ .‬ف��ردای صدور حکم‬ ‫برکن��اری وزرای رفاه‪ ،‬صنایع و نفت‪ ،‬رئیس جمهور‪،‬‬ ‫شیخ االس�لامی وزیر کار و غضنفری وزیر بازرگانی را‬ ‫به عنوان سرپرس��ت وزارتخانه های رف��اه و صنایع‪،‬‬ ‫منص��وب کرد و خود نیز سرپرس��تی وزارت نفت را‬ ‫بر عهده گرفت‪ .‬به این ترتیب در این میان‪ ،‬سه وزیر‬ ‫برکنار ش��ده اند‪ ،‬دو وزیر عالوه بر مس��ئولیت سابق‬ ‫خود سرپرس��ت وزارتخانه های جدید شده اند و یک‬ ‫وزیر هم همچنان به کار خود ادامه می دهد‪ .‬در ادامه‬ ‫نگاهی خواهیم داشت بر گذشته و حال این شش نفر‬ ‫که طی هفته گذشته تا کنون به بهانه قانون ادغام‪ ،‬در‬ ‫زمره مهمترین چهره ها در رسانه ها بوده اند‪.‬‬ ‫صادق محصولی‬ ‫صادق محصولی ش��اید پرحاش��یه ترین چه��ره میان‬ ‫وزرایی باش��د که در دولت های نه��م و دهم حضور‬ ‫داش��ته اند‪ .‬او در س��ال ‪ 1338‬در ارومیه به دنیا امد و‬ ‫در دوران جن��گ تحمیل��ی ب��ا محم��ود احمدی نژاد‬ ‫اش��نا ش��د‪ .‬صادق محصولی در مقاطع��ی از جنگ با‬ ‫محم��ود احمدی ن��ژاد همرزم بوده اس��ت‪ .‬نام صادق‬ ‫محصول��ی زمانی نظرها را متوجه خ��ود کرد که وی‬ ‫به عنوان وزیر پیش��نهادی برای پس��ت وزارت نفت‬ ‫در س��ال ‪ 1384‬به مجلس معرفی ش��د‪ .‬اما اتفاقی که‬ ‫افت��اد غیر از این ب��ود؛ نمایندگان مجلس هفتم از وی‬ ‫اس��تقبال نکردند‪ .‬در اس��تانه بررس��ی رای اعتماد در‬ ‫مجلس‪ ،‬موضوع ثروت محصول��ی بحث های زیادی‬ ‫را برانگیخ��ت‪ .‬به طوری که برخی حتی ثروت وی را‬ ‫ت��ا ‪160‬میلیارد تومان براورد کردند که از س��وی وی‬ ‫تکذیب ش��د‪ .‬حرف و حدیث ها پیرامون این موضوع‬ ‫و طرح مباحثی همچون تجارت وی با تاجیکستان در‬ ‫موض��وع نفت و انتقال نفت از اذربایجان به نخجوان‪،‬‬ ‫انقدر باال گرفت که محصولی از این وزارت پیشنهادی‬ ‫منصرف ش��د و ترجیح داد تا به عنوان مش��اور ارشد‬ ‫‪22‬‬ ‫رئیس جمهور در دولت حضور داشته باشد‪.‬‬ ‫وی که دارای مدرک مهندسی عمران و فوق لیسانس‬ ‫مدیریت بازرگانی اس��ت‪ ،‬یک بار دیگر و این بار به‬ ‫عنوان وزیر کش��ور به مجلس معرفی ش��د‪ .‬در واقع‬ ‫پس از انکه اس��تیضاح مرحوم مهدی کردان توس��ط‬ ‫نمایندگان رای اورد‪ ،‬رئیس جمهور از دوست قدیمی‬ ‫ خود خواس��ت تا مسئولیت سنگین وزارت کشور را‬ ‫ب��رای برگزاری انتخابات س��ال ‪ 88‬ب��ه عهده بگیرد‪.‬‬ ‫مسائل مربوط به ثروت میلیاردی وی اینبار هم مورد‬ ‫سوال برخی نمایندگان قرار گرفت‪ ،‬اما شاید به خاطر‬ ‫تفاوتی که میان وزارت نفت به عنوان یک وزارتخانه‬ ‫اقتص��ادی و وزارت کش��ور وج��ود دارد‪ ،‬محصولی‬ ‫این بار موفق ش��د با رای شکننده نمایندگان تصدی‬ ‫وزارت کش��ور را برعه��ده گی��رد‪ ،‬اما پ��س از پایان‬ ‫انتخابات و تش��کیل دولت دهم‪ ،‬ب��ه مجلس معرفی‬ ‫نش��د‪ .‬رای نی��اوردن فاطمه اجورلو به عن��وان وزیر‬ ‫پیش��نهادی برای وزارت رف��اه و تامین اجتماعی‪ ،‬بار‬ ‫دیگر محصولی را به بهارستان کشاند تا این بار برای‬ ‫ای��ن وزارتخانه‪ ،‬خ��ود را به نماین��دگان عرضه کند‪.‬‬ ‫وی موفق ش��د تا رای اعتماد مجلس را جلب کند و‬ ‫سومین وزیر رفاه کابینه احمدی نژاد شود‪ .‬محصولی‬ ‫حاال پس از یک دوره پرفراز و نش��یب باید دولت را ‬ ‫ترک کند و جای خود را به عبدالرضا شیخ االسالمی‬ ‫بده��د‪ .‬وزارتخان��ه او ق��رار اس��ت جزئ��ی از یک‬ ‫وزارتخانه جدید مطابق با برنامه پنجم توسعه باشد‪.‬‬ ‫علی اکبر محرابیان‬ ‫از میان وزرای برکنار ش��ده‪ ،‬تنه��ا علی اکبر محرابیان‬ ‫اس��ت که از تصمیم رئیس جمهور اس��تقبال کرده و‬ ‫برای ادامه فعالیت با دولت ابراز امادگی کرده است‪.‬‬ ‫محرابیان که از‬ ‫مرداد ‪ 1386‬تا شنبه گذشته تصدی وزارت صنایع و‬ ‫معادن را برعهده داشته است‪ ،‬این روزها دیگر به این‬ ‫وزارتخان��ه رفت و امد نمی کن��د‪ .‬او متولد ‪ 1348‬در‬ ‫استان مرکزی است و از چهره های نزدیک به محمود‬ ‫احمدی نژاد به حساب می اید‪.‬‬ ‫محرابیان که دارای مدرک مهندسی عمران از دانشگاه‬ ‫علم و صنعت اس��ت‪ ،‬پیش از پیروزی دوستانش در‬ ‫انتخاب��ات نهم ریاس��ت جمهوری‪ ،‬دارای س��وابقی‬ ‫همچ��ون مدیری��ت فروش��گاه ش��هروند در دوران‬ ‫ش��هرداری احمدی ن��ژاد و مدیرعاملی یک ش��رکت‬ ‫سدس��ازی در رزومه خود بوده اس��ت‪ .‬همچنین وی‬ ‫در دولت ه��ای نهم و دهم ع�لاوه بر تصدی وزارت‬ ‫صنای��ع‪ ،‬پس��ت هایی مانند مش��اور رئیس جمهور و‬ ‫رئیس س��تاد طرح های ویژه در دولت نهم‪ ،‬رئیس و‬ ‫نماینده ویژه محمود احمدی نژاد در س��تاد تبصره ‪13‬‬ ‫و نماین��ده ویژه رئیس جمهور در تبصره ‪ ( 6‬کارگروه‬ ‫مسکن کشور) را برعهده داشته است‪.‬‬ ‫شاید حاشیه س��از ترین اتفاق دوران وزارت محرابیان‬ ‫جریان مربوط به طراحی اتاق امن باش��د؛ موضوعی‬ ‫که رس��انه های زیادی ب��ه ان پرداختند‪ .‬محرابیان در‬ ‫این ماجرا به کپی برداری در ارائه طرحی موس��وم به‬ ‫اتاق امن متهم ش��ده بود که مربوط به مقابله با زلزله‬ ‫در ساختمان س��ازی بود که البته در رای نهایی از این‬ ‫اتهام تبرئه شد‪ .‬اما با وجود این حواشی احمدی نژاد‬ ‫ ترجی��ح داد تا دوباره او را ب��رای وزارت صنایع در‬ ‫دولت دهم ب��ه مجلس معرفی کن��د‪ .‬وزارت صنایع‬ ‫و معادن قرار اس��ت با وزارت بازرگانی ادغام ش��ود‬ ‫و جالب اینجاس��ت که وزیر ای��ن وزارتخانه تا پیش‬ ‫از ط��رح موضوع در هیات دولت‪ ،‬در گفت وگویی با‬ ‫صدا و س��یما از ادغام وزارتخانه اش ابراز بی اطالعی‬ ‫کرده بود‪ .‬محرابیان این روزها قرار بود به چین سفر‬ ‫کند که با طرح موضوع ادغام‪ ،‬این سفر لغو شد‪.‬‬ ‫سید مسعود میرکاظمی‬ ‫سیدمسعود میرکاظمی‪ ،‬از پرسابقه ترین وزرای دو کابینه‬ ‫احمدی نژاد اس��ت‪ .‬وی که در تابس��تان ‪ 88‬موفق شد‬ ‫به عن��وان وزیر نفت دولت نه��م رای اعتماد مجلس را‬ ‫اخ��ذ کند‪ ،‬پیش از این مس��ئولیت وزارت بازرگانی را‬ ‫برعهده داش��ته است‪ .‬او متولد ‪ 1339‬در تهران و دارای‬ ‫مدرک دکترای مهندسی صنایع از دانشگاه علم و صنعت‬ ‫اس��ت و از چهره های تاثیرگذار در دوران دفاع مقدس‬ ‫به حساب می اید‪.‬‬ ‫او نیز مانند بس��یاری از دیگ��ر نزدیکان رئیس جمهور‬ ‫مدارک کارشناس��ی و کارشناس��ی ارش��د خ��ود را از‬ ‫دانش��گاه علم و صنعت کس��ب ک��رده و در ‪ 23‬مرداد‬ ‫‪ 1384‬با رای مجلس و با عنوان وزیر بازرگانی به کابینه‬ ‫ی که در زمره کم حاش��یه ترین‬ ‫راه یافته اس��ت‪ .‬میرکاظم ‬ ‫نام صادق محصولی‬ ‫زمانی نظرها را‬ ‫متوجه خود کرد که‬ ‫وی به عنوان وزیر‬ ‫پیشنهادیبرای‬ ‫پست وزارت نفت‬ ‫در سال ‪ 1384‬به‬ ‫مجلس معرفی شد‪.‬‬ ‫اما اتفاقی که افتاد‬ ‫این بود که نمایندگان‬ ‫مجلس هفتم از وی‬ ‫استقبالنکردند‬ ‫سیاست‬ ‫عبد الرضا شیخ االسالمی‬ ‫جانشین سیدمحمد جهرمی در وزارت کار امور اجتماعی‬ ‫در دول��ت دهم‪ ،‬از این پ��س باید امور مربوط به وزارت‬ ‫رفاه و تامین اجتماع��ی را هم اداره کند‪ .‬دکتر عبد الرضا‬ ‫شیخ االس�لامی متولد ‪ 1346‬در کجور اس��تان مازندران‬ ‫اس��ت و پیش از این جانشین اس��فندیار رحیم مشایی‬ ‫به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور بوده است‪.‬‬ ‫شیخ االس�لامی ک��ه دارای مدرک دکترای مهندس��ی‬ ‫عمران از دانش��گاه عل��م و صنع��ت و عضو هیات‬ ‫علمی دانشکده مهندس��ی عمران این دانشگاه است‪،‬‬ ‫در دوران ش��هرداری احمدی نژاد وظیفه مشاورت و‬ ‫مدیرکلی دفتر ش��هردار را برعهده داش��ته است‪ .‬در‬ ‫اولین گام دولت نهم به اس��تانداری استان هرمزگان‬ ‫منصوب شد و پس از ترک بندرعباس و در پی وزیر‬ ‫ش��دن الهام‪ ،‬رئیس دفتر رئیس جمهور شد و با حفظ‬ ‫سمت به ریاست گروه مشاوران جوان رئیس جمهور‬ ‫منص��وب و جایگزی��ن بذرپ��اش ش��د‪ .‬وی بیش از‬ ‫‪ 15‬س��ال س��ابقه تدریس در دانش��گاه را دارد و در‬ ‫دوران دانش��جویی‪ ،‬دانش��جوی نمونه کشوری بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬شیخ االسالمی که سوابق او در دو دولت نهم‬ ‫و دهم نشان دهنده اعتماد رئیس جمهور به وی است‪،‬‬ ‫همواره به عنوان جایگزین برای چهره های تاثیر گذار‬ ‫دولت‪ ،‬از سوی احمدی نژاد منصوب شده و توانسته‬ ‫مهدی غضنفری‬ ‫دکتر مهدی غضنفری تنها کارشناسی خود را در دانشگاه‬ ‫علم و صنعت گذرانده است و مدرک کارشناسی ارشد‬ ‫را از دانش��گاه امیرکبی��ر و دکترای خود را از دانش��گاه‬ ‫‪ NSW‬س��یدنی استرالیا اخذ کرده است‪ .‬وی که از سال‬ ‫‪ 1388‬با عنوان وزیر بازرگانی به کابینه راه یافته اس��ت‪،‬‬ ‫در ‪ 1339‬در الیگ��ودرز متولد ش��ده و تنها وزیر دولت‬ ‫از خطه لرس��تان به حساب می اید‪ .‬وی که پیش از این‬ ‫رئیس سازمان توسعه تجارت ایران بوده‪ ،‬دوران پیش از‬ ‫ی و پژوهشی گذرانده‬ ‫وزارت خود را در حوزه های علم ‬ ‫و دارای دکترای «مهندس��ی صنایع‪ -‬برنامه ‏ریزی تولید»‬ ‫اس��ت‪ .‬غضنفری قب��ل از ورود به دولت به تدریس در‬ ‫دانشگاه ها مشغول بوده و عضو هیات علمی دانشکده‬ ‫مهندس��ی صنایع دانشگاه علم و صنعت نیز است‪ .‬وی‬ ‫همچنین قبل از وزارت مس��ئولیت هایی همچون مدیر‬ ‫دفتر برنامه ریزی درس��ی دانشگاه علم و صنعت ایران‪،‬‬ ‫مدیرگروه برنامه ‏ریزی و تحلیل سیس��تم‏های دانشکده‬ ‫صنایع‪ ،‬مدیر تحصیالت تکمیلی دانش��کده مهندس��ی‬ ‫صنایع و ریاست دانشکده صنایع این دانشگاه را برعهده‬ ‫داشته اس��ت‪ .‬غضنفری اکنون و پس از حکم برکناری‬ ‫محرابیان از وزارت صنایع‪ ،‬مس��ئولیت سرپرستی این‬ ‫وزارتخانه را نیز بر عهده دارد و به گفته رحیمی‪ ،‬معاون‬ ‫اول رئیس جمهور قرار اس��ت به عنوان وزیر پیشنهادی‬ ‫مجید نامجو‬ ‫با توجه به اینکه رئیس جمهور خود سرپرستی وزارت‬ ‫نفت را برعهده گرفته‪ ،‬به نظر می رس��د‪ ،‬نمی توان امید‬ ‫زیادی به باقی ماندن مجید نامجو در کابین داشت‪ .‬او که‬ ‫در حال حاضر مسئولیت وزارت نیرو را در دولت دهم‬ ‫بر عهده دارد‪ ،‬در س��ال ‪ ۱۳۴۱‬در کرمان به دنیا امده و‬ ‫مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه‬ ‫ش��هید باهنر همان شهر اخذ کرده و تا اینجای کار تنها‬ ‫فرد مورد بررسی گزارش ماست که سابقه ای در دانشگاه‬ ‫علم و صنعت ندارد‪.‬‬ ‫وی که مهندس عمران در رشته سازه های هیدرولیکی‬ ‫است در سال ‪ 1375‬از دانشگاه فارغ التحصیل شده و‬ ‫سابقه نسبتا طوالنی در سپاه پاسداران انقالب اسالمی‬ ‫دارد‪ .‬نامجو در س��ال ‪ 1388‬با حکم رئیس جمهور و‬ ‫اخذ رای اعتماد از مجلس ش��ورای اسالمی به عنوان‬ ‫جانش��ین پرویز فتاح‪ ،‬دوس��ت صمیمی احمدی نژاد‬ ‫در وزارت نیرو منصوب ش��د‪ .‬او پیش از این معاون‬ ‫فت��اح در وزارتخانه و همچنی��ن مدیرعامل و رئیس‬ ‫هیات مدیره ش��رکت مهندسی اب و فاضالب کشور‬ ‫ب��ود‪ .‬نامجو همچنین در دوران پی��ش از حضور در‬ ‫دولت مس��ئولیت هایی همچون مدیر پروژه و رئیس‬ ‫کارگاه طرح های عمرانی قرارگاه س��ازندگی س��پاه‪،‬‬ ‫فرمانده مهندسی لشکر ‪ 41‬ثاراهلل‪ ،‬مدیرعامل موسسه‬ ‫س��ازندگی ثاراهلل‪ ،‬معاون عمران قرارگاه س��ازندگی‬ ‫کربال‪ ،‬معاون عمران قرارگاه سازندگی خاتم االنبیاء‪،‬‬ ‫و عضو ش��ورای شهر کرمان در دوره دوم شوراها را‬ ‫در رزومه کاری خود دارد‪.‬‬ ‫مهندس نامجو در دوران معاونت خود در وزارت نیرو‬ ‫به عنوان یکی از اعضای اخالقی دولت مش��هور شده‬ ‫بود‪ .‬این حس��ن شهرت به خاطر سکوت وی در مقابل‬ ‫عصبانیت یک نماینده مجلس در ساختمان بهارستان‪،‬‬ ‫ایجاد شد که حتی گفته می شد‪ ،‬نماینده مزبور به صورت‬ ‫نامجو سیلی زده و او در برابر این اتفاق عصبانیت خود‬ ‫را کنترل کرده است‪.‬‬ ‫وی همچنی��ن ی��ک بارهم در اس��فند س��ال گذش��ته‬ ‫توس��ط مجلس اس��تیضاح ش��د ک��ه با اخت�لاف یک‬ ‫رای توانس��ت مس��ئولیت خود را حفظ کن��د‪ .‬اگرچه‬ ‫وزارتخانه نیرو نیز در لیس��ت ادغام ها ق��رار گرفته‪ ،‬اما‬ ‫نامج��و همچنان وزی��ر این وزارتخانه اس��ت و هرچند‬ ‫ک��ه رئیس جمهور خ��ود سرپرس��تی وزارت نفت را به‬ ‫عن��وان وزارتخانه قری��ن وزارت نی��رو در بحث ادغام‬ ‫بر عهده گرفته‪ ،‬اما مهندس نامجو نیز به عنوان سرپرست‬ ‫موقت ریاست اوپک از سوی ایران معرفی شده است‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫وزرای احمدی نژاد به حس��اب می اید‪ ،‬در سال ‪1359‬‬ ‫به عضویت رسمی سپاه پاسداران درامد و تا سال ‪1365‬‬ ‫مس��ئولیت برنامه ریزی پش��تیبانی فنی دفاع مقدس را‬ ‫برعهده داشته است‪.‬‬ ‫از جمله س��وابق وی می ت��وان به م��واردی همچون‪،‬‬ ‫‬رئیس مرکز بررس��ی سیس��تم ها و افزایش بهره وری‪،‬‬ ‫قائم مقام رئیس دانش��کده فنی و مهندس��ی دانش��گاه‬ ‫امام حسین (ع)‪ ،‬مدیرعامل سازمان اتکای وزارت دفاع‬ ‫و پشتیبانی نیروهای مسلح‪ ،‬مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی‬ ‫نیروهای مس��لح‪ ،‬رئیس مرکز مطالعات بنیادی سپاه و‬ ‫مدرس دانش��گاه های امام حس��ین (ع)‪ ،‬علم و صنعت‬ ‫ایران و امام صادق (ع) اشاره کرد‪.‬‬ ‫ی همچنین موفق ش��د در س��ال ‪ 1379‬عنوان‬ ‫میرکاظم ‬ ‫مدیر نمونه س��ال را در جشنواره شهید رجایی به خود‬ ‫اختصاص ده��د‪ .‬همچنین در دوران تص��دی وی در‬ ‫وزارت نفت‪ ،‬ایران پس از سال ها توانست ریاست اپک‬ ‫را برعهده بگیرد‪.‬‬ ‫وی که گفته می ش��ود از ‪ 20‬اردیبهشت ماه‪ ،‬یعنی پنج‬ ‫روز قبل از صدور حکم عزلش توس��ط احمدی نژاد در‬ ‫وزارت نفت حاضر نش��ده‪ ،‬این روزها جای خود را به‬ ‫خود رئیس جمهور به عنوان سرپرست وزارت نفت داده‬ ‫است‪.‬‬ ‫رابط��ه خوب��ی نیز با بدن��ه دول��ت‪ ،‬خصوصا حوزه‬ ‫مش��اوران جوان برقرار کند‪ .‬او این روزها جانشینی‬ ‫ص��ادق محصولی‪ ،‬فرمانده س��ابق احمدی نژاد را نیز‬ ‫تجربه می کند‪ .‬بس��یاری معتقدند وزارتخانه جدیدی‬ ‫که از ادغ��ام وزارتخانه های کار و رفاه ایجاد خواهد‬ ‫شد با وزارت شیخ االسالمی‪ ،‬کار خود را اغاز می کند‪.‬‬ ‫برای وزارتخانه ادغام ش��ده از وزارتخانه های صنایع و‬ ‫بازرگانی به مجلس معرفی شود‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪24‬‬ ‫غبارالود‬ ‫روابطدیگر‬ ‫نگاه‬ ‫پیامدهای مرگ بن الدن همچنان ادامه دارد‬ ‫‪1‬‬ ‫ادامه روابط‪ ،‬چرا؟‬ ‫ترک رابط��ه رضایت بخش خواهد بود اما پاکس��تان‬ ‫به کمک ه��ا‪ ،‬تجهیزات و اموزش امری��کا نیاز دارد‪.‬‬ ‫واش��نگتن هم نگران اس��ت که اگر پاکستان به حال‬ ‫خود رها شود به کدام سو خواهد رفت‪.‬‬ ‫در ای��ن مواجه��ه ابتکار عمل در اختیار اس�لام اباد‬ ‫اس��ت‪ .‬به همین خاطر مقام��ات امریکایی مجبورند‬ ‫خش��م خود را فرو بخورند و حم�لات هواپیماهای‬ ‫بدون سرنش��ین و همچنین ش��اید حض��ور نیروهای‬ ‫عملیات ویژه را محدود کنند‪.‬‬ ‫امریکایی ه��ا ادع��ا می کنند که ما ب��رای مراقبت از‬ ‫کودکان در پاکس��تان هستیم‪ .‬اما در مقطع کنونی باید‬ ‫سطح توقعات را در افغانستان و پاکستان پایین اورد‪.‬‬ ‫امری��کا ب��رای انکه در این دو کش��ور چه از لحاظ‬ ‫نظامی و چه غیرنظامی حضوری موثر داش��ته باش��د‬ ‫باید مدت ها صبر کند‪.‬‬ ‫در بلندمدت ممکن اس��ت ثبات و حکومت شایسته‬ ‫در این دو کش��ور پدید اید‪ ،‬اما در کوتاه مدت نتیجه‬ ‫مطلوب به دس��ت نخواهد امد‪ .‬موضوع حل نش��ده‬ ‫دیگر‪ ،‬عدم موفقیت امریکا در به دست اوردن اعتماد‬ ‫امریکا و پاکستان در‬ ‫روابط خود سعی دارند‬ ‫این حقیقت اساسی‬ ‫و ظاهرا تغییر ناپذیر را‬ ‫پنهان کنند که دشمن‬ ‫یک طرف‪ ،‬دوست‬ ‫طرف دیگر است‪ .‬همین‬ ‫امر باعث می شود‬ ‫که ایاالت متحده به‬ ‫عملیات هایی یکجانبه‬ ‫دست بزند‬ ‫هند برنده اختالف امریکا ‪ -‬پاکستان‬ ‫اما کش��ته شدن اس��امه بن الدن‪ ،‬ش��ک های فراوانی‬ ‫پیرامون تداوم رابطه امریکا و پاکس��تان و پایان دادن‬ ‫به دخالت نظامی امریکا در منطقه‪ ،‬ایجاد کرده است‬ ‫که این ممکن است توجه امریکا را به سوی دهلی نو‬ ‫به عنوان وزنه س��نگین سیاس��ی و اقتص��ادی منطقه‬ ‫جلب کند‪.‬‬ ‫هن��د و پاکس��تان از س��ال ‪ 1947‬تاکن��ون س��ه بار‬ ‫ب��ا یکدیگ��ر جنگیده ان��د و ای��ن دو کش��ور رقیب‬ ‫مجهز به س�لاح اتمی ش��دیدا به یکدیگر مش��کوک‬ ‫هس��تند‪ ،‬به رغم اینکه تالش ش��کننده ای از س��وی‬ ‫من موهان س��ینگ‪ ،‬نخس��ت وزیر هند ب��رای بهبود‬ ‫وضعیت شکل گرفته است‪.‬‬ ‫هند همچنین از انچه فشار ناکافی امریکا بر پاکستان‬ ‫برای به دس��ت اورن انچ��ه معلومات اس��تخباراتی‬ ‫می خواند‪ ،‬ناامید بوده است‪.‬‬ ‫گمان می رود که این فش��ار پس از مرگ بن الدن در‬ ‫‪ 65‬کیلومتری پایتخت پاکس��تان افزایش یابد‪ .‬مادامی ‬ ‫که روابط امریکا با پاکس��تان بیش��تر بر محور مسائل‬ ‫امنیتی و جنگ در افغانستان می چرخد‪ ،‬امریکا با هند‬ ‫روابط گسترده تر و تضمین شده تری دارد‪.‬‬ ‫این دو کشور س��االنه حدود ‪ 50‬میلیارد دالر روابط‬ ‫تجارتی ب��ا یکدیگر دارند‪ .‬امری��کا و هند همچنین‬ ‫نگران گسترش روابط پاکستان با چین هستند که این‬ ‫ممکن است هند و امریکا را به هم نزدیک تر کند‪.‬‬ ‫اینده روابط امریکا ‪ -‬پاکستان‬ ‫کشتن بن الدن در این مقطع تاریخی ضربه بزرگی بر‬ ‫اعتبار و تالش های پاکستان بود که می خواست خود‬ ‫را به جای امریکا برای مردم افغانستان قیم جلوه دهد‪.‬‬ ‫با این اقدام کم سابقه امریکا دیگر پاکستان را از لحاظ‬ ‫فعالیت های سیاس��ی در منطقه خنثی ش��ده می داند‪،‬‬ ‫مگر اینکه امریکا از س��ر تقصیرات پاکستان بگذرد‪.‬‬ ‫درحال حاضر پاکستان یک کشور بی اعتبار در جهان‬ ‫ومنطقه معرفی ش��ده اس��ت و فقط به ترحم‪ ،‬شفقت‬ ‫وگذش��ت نیاز دارد‪ .‬به نظر نمی رس��د امریکایی ها و‬ ‫پاکستانی ها به این سادگی از یکدیگر دست بکشند‪.‬‬ ‫روابط میان امریکا و پاکستان همواره شاهد تحوالت‬ ‫بسیاری بوده است‪.‬‬ ‫زمان��ی حض��ور هواپیماهای بدون سرنش��ین بر فراز‬ ‫اسمان پاکس��تان مس��اله اختالف این دو کشور بود‬ ‫و وقت��ی دیگر ادع��ای همکاری مقامات پاکس��تانی‬ ‫با طالبان‪ .‬اکنون هم کش��ته ش��دن ب��ن الدن و نقض‬ ‫حاکمیت ملی پاکس��تان به موضوع اختالف میان دو‬ ‫کش��ور دامن زده است‪ ،‬اما همواره موضوع مشترکی‬ ‫پیدا می شود تا دوباره دو کشور روابط خود را عادی‬ ‫کنند‪ .‬این بار نیز به نظر نمی رس��د ش��رایط متفاوت‬ ‫باشد‪g .‬‬ ‫بین الملل‬ ‫روابط دشوار امریکا – پاکستان‬ ‫امریکا و پاکس��تان در روابط خود س��عی دارند این‬ ‫حقیقت اساسی و ظاهرا تغییر ناپذیر را پنهان کنند که‬ ‫دشمن یک طرف‪ ،‬دوست طرف دیگر است‪.‬‬ ‫همی��ن ام��ر باعث می ش��ود ک��ه ایاالت متح��ده به‬ ‫عملیات هایی یک جانبه دس��ت بزند‪ .‬رهبران پاکستان‬ ‫ه��م در ع��وض افکار عموم��ی این کش��ور را علیه‬ ‫حضور امریکا تحریک می کنند؛ حضوری که امریکا‬ ‫نمی تواند از ان صرف نظر کند‪.‬‬ ‫در ای��ن بین موانعی که امریکا با ان روبه رو اس��ت‬ ‫هر روز س��خت تر می ش��ود چون اقدامات پاکستان‬ ‫پناهگاه��ی ام��ن را در اختی��ار طالب��ان افغانس��تان‬ ‫ق��رار داده اس��ت ک��ه بدی��ن طری��ق برنام��ه عظیم‬ ‫ض د ش��ورش ک��ه هم اکن��ون در افغانس��تان در حال‬ ‫اجراس��ت به یقین با شکس��ت روبه رو خواهد شد‪.‬‬ ‫انچ��ه هم اکن��ون می بینیم بخش��ی دیگ��ر از نمایش‬ ‫کسالت اور امریکا و پاکس��تان نیست بلکه نشانی از‬ ‫بغرنج تر شدن اوضاع است‪.‬‬ ‫بخش��ی از احساس��ات ضد امریکایی در پاکس��تان‬ ‫ناش��ی از خش��م اکثر مردم از سیاست های واشنگتن‬ ‫نسبت به جهان اسالم است که نمود ان در جنگ های‬ ‫افغانس��تان و عراق در س��ال های اخیر و مس��ائل و‬ ‫موضوعات مربوط به فلسطین به چشم می خورد‪.‬‬ ‫گسترش و ادامه حمایت امریکا از رژیم صهیونیستی‬ ‫شاید از سوی گروه حاکم کشوری همچون پاکستان‬ ‫نادی��ده گرفته ش��ود‪ ،‬اما ای��ن موضوع هم��واره در‬ ‫خیابان های کشورهای جهان اس�لام در اذهان مردم‬ ‫جریان دارد‪.‬‬ ‫مقام های پاکس��تان اس��ت و این در حالی اس��ت که‬ ‫اس�لام اباد روابط را بر پایه همکاری های مشترک در‬ ‫نظر می گیرد‪.‬‬ ‫با این حال تاکنون روابط اسالم اباد و واشنگتن صرفا‬ ‫ارتباطی یک جانبه در نظر گرفته شده است و امریکا‬ ‫در قبال خدماتی که پاکس��تان برای این کشور انجام‬ ‫می دهد‪ ،‬پول می پردازد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫در پی کشته شدن اسامه بن الدن در خاک پاکستان‪،‬‬ ‫اینده روابط این کش��ور با ایاالت متحده به عنوان دو‬ ‫متحد ب��زرگ در برخی حوزه ها در هال��ه ای از ابهام‬ ‫قرارگرفته است‪.‬‬ ‫اعالم خبر کش��ته ش��دن بن الدن ابت��دا واکنش های‬ ‫خاصی را در پی داش��ت‪ ،‬ام��ا بالفاصله پس از اعالم‬ ‫اینکه بن الدن در خانه ای ویالیی در شمال اسالم اباد‬ ‫کش��ته ش��ده‪ ،‬تردیدها را نس��بت به هی��ات حاکمه‬ ‫پاکس��تان و اینکه ایا انها درمبارزه با تروریسم صادق‬ ‫هستند و برای مقابله با القاعده می توانند برای ایاالت‬ ‫متحده شریک مطمئنی تلقی شوند‪ ،‬بر انگیخت‪.‬‬ ‫این مس��اله زمانی ش��دت گرفت که اعالم شد خانه‬ ‫ب��ن الدن در نزدیکی یک مرکز ام��وزش نظامی بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬تحلیلگ��ران عقیده دارن��د با توجه ب��ه اینکه‬ ‫کشورها عمدتا مناطق مسکونی اطراف اماکن نظامی‬ ‫را کنترل می کنند‪ ،‬بنابراین اقامت بن الدن نمی توانست‬ ‫بدون اطالع منابع اطالعاتی پاکستان بوده باشد‪.‬‬ ‫این براوردها س��بب ش��ده ت��ا روابط واش��نگتن و‬ ‫اس�لام اباد رو ب��ه تیرگی بگ��ذارد و برخی مقام های‬ ‫امریکای��ی از ان روز تاکن��ون هش��دارهایی را ب��ه‬ ‫مقام های پاکستانی داده اند‪.‬‬ ‫برخی از مقام های کنگره معتقدند که کش��ته ش��دن‬ ‫ب��ن الدن در مامن خود‪ ،‬پاکس��تان‪ ،‬نش��ان از ان دارد‬ ‫که اس�لام اباد دیگر نمی تواند ش��ریکی مطمئن برای‬ ‫واشنگتن در مبارزه علیه القاعده باشد‪.‬‬ ‫گرچه پاکس��تانی ها اعالم کرده ان��د از مکان بن الدن‬ ‫اطالع��ی نداش��ته و حتی امریکایی ها ه��م انها را از‬ ‫این عملی��ات مطلع نکرده اند و اگ��ر فرض کنیم که‬ ‫مقام های غربی با پنهان س��ازی همکاری اس�لام اباد‬ ‫درصدد ایمن سازی ان در برابر اقدامات تالفی جویانه‬ ‫بعدی هس��تند‪ ،‬با این وجود دس��تکم این رویدادها‬ ‫موج��ب تضعی��ف موقعی��ت اطالعات��ی امریکا در‬ ‫افغانستان شده است‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د ان ن��وع بی اعتمادی ک��ه بین منابع‬ ‫اطالعات��ی امریکا و پاکس��تان تاکنون وجود داش��ته‬ ‫نه تنها ادامه پیدا کند‪ ،‬بلکه دیوارهای بی اعتمادی بین‬ ‫دو طرف بلندتر هم بشود‪.‬‬ ‫برخی از اگاهان عقیده دارند که امریکایی ها بعد از‬ ‫این تالش خواهند کرد حتی المقدور در عملیات های‬ ‫امنیت��ی بدون اطالع ش��رکای پاکس��تانی خود عمل‬ ‫کنند که این مس��اله به نوبه خود مش��کالتی را برای‬ ‫اس�لام اباد و هیات حاکمه این کشور فراهم خواهد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫روی لبه تیغ‬ ‫‪25‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫گفت و گو با قائم پناه ‪ ،‬استاد روابط بین الملل‬ ‫بازی با کارت ها‬ ‫‪ 2‬اسامه بن الدن از جمله شخصیت هایی است که هم در زمان زنده بودنش مساله ساز‬ ‫بود و هم حاال که کشته شده دردسرهای بسیاری را از خود برجای گذاشته‬ ‫است‪ .‬از جمله این مشکالت‪ ،‬تنش های به وجود امده در روابط پاکستان و‬ ‫امریکاست‪ .‬دکتر صمد قائم پناه‪ ،‬استاد روابط بین الملل در رابطه با تنش هایی‬ ‫که در روابط میان ایاالت متحده امریکا و پاکستان به وجود امده بر این باور‬ ‫است که مسائل بسیاری پشت پرده وجود دارد؛ چراکه از یک طرف دولت‬ ‫امریکا از پاکستان می خواهد راجع به بحث همکاری اش با بن الدن و باقی نیروهای القاعده‬ ‫توضیح بدهد و از طرف دیگر نیروهای پاکستان مدعی هستند که در جریان این مساله‬ ‫نبوده اند‪ .‬پس باید منتظر گذر زمان بود تا ببینیم در اینده چه اسناد‪ ،‬مدارک و اظهارنظرهایی‬ ‫از جانب مسئوالن دو کشور ارائه می شود‪ .‬بحث دیگری که این روزها مطرح است بحث‬ ‫از بین رفتن جایگاه استراتژیک پاکستان نزد امریکاست‪ .‬دکتر قائم پناه این مساله را نیز منتفی‬ ‫می داند و در توضیح ان می گوید تا زمانیکه نیروهای امریکا و ناتو در افغانستان هستند‪،‬‬ ‫همچنان ایاالت متحده امریکا به پاکستان نیاز دارد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫بن الدن با کشته شدنش مسائل و درگیری های‬ ‫بس��یاری را به وجود اورد ک��ه یکی از انها‬ ‫احتم��ال افزایش تنش در رواب��ط امریکا و‬ ‫پاکستان اس��ت‪ .‬با توجه به شرایطی که پیش‬ ‫امده به نظر ش��ما ایا دو کش��ور به س��مت‬ ‫کاهش روابط پیش خواهند رفت یا اینکه این‬ ‫تهدی��دات و صحبت ها صرفا یک نوع بازی‬ ‫سیاسی است؟‬ ‫‪ l‬مس��اله مرگ بن الدن در این مقطع زمانی سوال های‬ ‫بسیار زیادی را در اذهان عمومی ایجاد کرده و ابهام های‬ ‫بسیار زیادی دارد‪ .‬این مساله معادالت بسیار پیچیده ای‬ ‫را ایجاد کرده است‪ .‬به عنوان نمونه اگر به کشور پاکستان‬ ‫بپردازیم باید ببینیم ایا این کشور در کشته شدن بن الدن‬ ‫نقش��ی داشته یا خیر؟ برخی بر این اعتقادند که بیش از‬ ‫یک س��ال بوده که امریکایی ها از محل اختفای بن الدن‬ ‫بین الملل‬ ‫از این قضیه گروه های افراطی چه در پاکستان و چه در‬ ‫خارج از ان دست به اقدامات تروریستی بزنند‪ .‬پس این‬ ‫دو کشور شاید برای اینکه این فرصت را به افراط گرایان‬ ‫ندهند به این رفتارها روی اورده اند‪ .‬ولی این تهدیدات‬ ‫در کل تاثی��ر زی��ادی روی روابط دو کش��ور نخواهد‬ ‫گذاشت‪ .‬از دیگر سو پاکستان تا زمانی که مشکالتش با‬ ‫هند حل و فصل نشده به ایاالت متحده امریکا نیاز دارد‬ ‫و متقابال تا وقتی مساله افغانستان مطرح است امریکا هم‬ ‫به پاکستان نیاز دارد‪.‬‬ ‫با ای��ن اوصاف پس تهدیدات��ی مانند بحث‬ ‫قطع کمک های مالی امریکا به پاکس��تان یا‬ ‫ممنوعیت عبور کاروان های ناتو از پاکستان‬ ‫تنها بلوف های سیاسی هستند؟‬ ‫‪ l‬به دلیل شرایط داخلی هر دو کشور و بی اعتمادی هایی‬ ‫که در طول این مدت اتفاق افتاده‪ ،‬این صحبت ها کامال‬ ‫طبیعی است‪.‬‬ ‫چرا پاکستان در قبال امریکا همواره سیاست‬ ‫دوگانه ای را دنبال می کند؟‬ ‫‪ l‬پاکستان با این سیاست به دنبال جلب حمایت های‬ ‫مالی امریکاس��ت‪ .‬در س��ال ‪ 2001‬دولت پاکس��تان به‬ ‫ائت�لاف عملیات ضدتروریس��تی امریکا پیوس��ت و‬ ‫همکاری های بسیاری نیز انجام داد‪ .‬این امر حاکی از ان‬ ‫است که دولت پاکستان در جنگ علی ه تروریسم امریکا‬ ‫نقش عمده ای داشته است‪ .‬اما حضور بن الدن در خاک‬ ‫پاکس��تان و حمایت از گروه های افراطی در خاک این‬ ‫کشور توسط نظامیان پاکس��تان به این خاطر است که‬ ‫بتوانند حمایت های مالی و لجس��تیکی امریکا را داشته‬ ‫باش��ند‪ .‬به همین دلیل هم پاکستانی ها با حمایت از این‬ ‫گروه ها امتیازات��ی را از ایاالت متحده امریکا می گیرند‪.‬‬ ‫در حال حاضر از لحاظ داخلی پاکستان ابستن حوادث‬ ‫گوناگونی اس��ت و ممکن است چند رفتار و سیاست‬ ‫محدودکننده هم در قبال امریکا یا نیروهای ناتو داشته‬ ‫باشد‪ ،‬ولی در کل پس از گذشت یک مدت زمان و در‬ ‫استانه مبارزات انتخاباتی ایاالت متحده امریکا‪ ،‬تمام این‬ ‫مسائل به حاشیه رانده خواهد شد‪.‬‬ ‫همچنین ممکن است رهبران جدیدی از گروه القاعده‬ ‫ظه��ور کنند ک��ه در این صورت ض��رورت همکاری‬ ‫پاکس��تان با امریکا اجتناب ناپذیر خواه��د بود‪ .‬بحث‬ ‫فعالیت گروه های تروریس��تی تنها مح��دود به بن الدن‬ ‫نیست‪ ،‬این گروه ها به هر حال همچنان فعالیت شان را‬ ‫دارند و بدون حضور رهبرش��ان نیز در یمن‪ ،‬پاکستان‪،‬‬ ‫افغانس��تان‪ ،‬عربس��تان و‪ ...‬به انجام عملی��ات خواهند‬ ‫پرداخت‪ .‬به همین دلیل دوطرف نیاز به همکاری دارند‪.‬‬ ‫بحث امتیازگیری پاکس��تان از ایاالت متحده‬ ‫به واسطه شناساندن محل اختفای تروریست ها‬ ‫چگونه است؟‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫اطالع داش��ته اند و این اطالعات توسط خود نیروهای‬ ‫امنیت��ی ‪ -‬اطالعاتی پاکس��تان در اختی��ار امریکایی ها‬ ‫گذاش��ته ش��ده اس��ت‪ .‬بعضی دیگر برای��ن باورند که‬ ‫امریکایی ه��ا ب��دون در جری��ان ق��رار دادن نیروهای‬ ‫امنیتی‪ -‬اطالعاتی پاکستان از محل اختفای بن الدن وارد‬ ‫عملیات ش��ده بودند و برای اینکه این موضوع لو نرود‬ ‫به پاکستانی ها نگفته بودند‪ .‬از طرف دیگر در طول این‬ ‫م��دت کمک های مالی امریکا به پاکس��تان قابل توجه‬ ‫بوده؛ در واقع با وجود کوتاهی هایی که از جانب سازمان‬ ‫امنیتی‪ -‬اطالعاتی در قبال امریکا وجود داش��ته بازهم‬ ‫این کشور کمک های مالی اش را به پاکستان قطع نکرد‬ ‫و تمام این مسائل باعث پیچیده تر شدن بیشتر موضوع‬ ‫می ش��ود‪ .‬در حال حاضر نمی توان با قاطعیت الگوهای‬ ‫رفتاری دولتمردان امریکا و پاکس��تان را پیش بینی کرد‪.‬‬ ‫انچه به ظاهر اتفاق افتاده این اس��ت که دولت امریکا‬ ‫از پاکس��تان می خواه��د راجع به بح��ث همکاری اش‬ ‫با ب��ن الدن و باقی نیروهای القاع��ده توضیحاتی بدهد‬ ‫و از طرف دیگر نیروهای پاکس��تان مدعی هس��تند که‬ ‫در جریان این مس��اله نبوده اند‪ .‬به نظر من مساله به این‬ ‫س��ادگی ها نیست و مسائل بس��یاری پشت پرده وجود‬ ‫دارد‪ .‬بای��د منتظر گذر زمان بود ت��ا ببینیم در اینده چه‬ ‫اس��ناد‪ ،‬مدارک و اظهارنظرهایی از جانب مسئوالن دو‬ ‫کشور ارائه می شود‪.‬‬ ‫ش��ما چه س��ناریوهایی را برای اینده روابط‬ ‫میان پاکستان و ایاالت متحده امریکا پیش بینی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬س��ناریوهای مختلف��ی راجع به ای��ن قضیه وجود‬ ‫دارد‪ .‬صحب��ت از ای��ن اس��ت ک��ه پاکس��تان ب��رای‬ ‫ایاالت متحده امریکا موقعیت اس��تراتژیک خودش را‬ ‫از دس��ت داده است‪ .‬این امر در طول سیاست خارجی‬ ‫امریکا و پاکستان دو بار اتفاق افتاده است‪ .‬یکی از این‬ ‫موقعیت ه��ا مربوط به دوران فروپاش��ی اتحاد جماهیر‬ ‫شوروی و شکست انها در برابر افغانستان است که در‬ ‫ان مقطع زمانی پاکستان نقش عمده ای داشت‪ .‬بعضی ها‬ ‫هم در واقع در این مقطع زمانی و پس از مرگ بن الدن‪،‬‬ ‫رهبر القاعده این مساله را مطرح می کنند‪ .‬به عقیده انها با‬ ‫مشکالتی که اکنون این گروه پیدا کرده دیگر ضرورتی‬ ‫برای حمایت امریکا از پاکستان وجود ندارد‪.‬‬ ‫همچنی��ن در طول این مدت ارتباطات��ی بین امریکا و‬ ‫هند برقرار شده و چین نیز از لحاظ اقتصادی با ایاالت‬ ‫متحده امریکا ارتباطاتی ش��کل داده اس��ت‪ .‬تمام این‬ ‫مس��ائل دست به دست هم داده و موقعیت استراتژیک‬ ‫پاکستان را نزد امریکا تضعیف کرده است‪ .‬ولی به نظر‬ ‫من این س��ناریو ممکن اس��ت تا حدودی به واقعیت‬ ‫نزدیک باشد‪ ،‬اما مسائل دیگر را نیز باید درنظرگرفت‪.‬‬ ‫تا زمانی که نیروهای امریکا و ناتو در افغانستان هستند‬ ‫همچنان ایاالت متحده امریکا به پاکستان نیاز دارد‪ .‬برخی‬ ‫الترناتیو افغانستان را در برابر پاکستان مطرح می کنند و‬ ‫براین باورند نقشی که تا به امروز پاکستان برای سیاست‬ ‫خارجه امریکا داشته به افغانستان انتقال پیدا خواهد کرد‪.‬‬ ‫ب��ه عقیده ش��ما این امر ش��دنی اس��ت که‬ ‫افغانستان نقش پاکستان را برای امریکا بازی‬ ‫کند؛ یعنی افغانستان این موقعیت را دارد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬به نظر من افغانستان از لحاظ امنیتی‪ ،‬ساختاری‬ ‫و اقتصادی مش��کالت بس��یار زیادی دارد و نمی تواند‬ ‫به ای��ن زودی ها در سیاس��ت خارج��ه ایاالت متحده‬ ‫امریکا جایگزین پاکس��تان شود‪ ،‬به همین دلیل معتقدم‬ ‫این تهدیداتی که دو کش��ور انجام می دهند بیشتر جنبه‬ ‫ظاهری دارد و در جهت فریب افکار عمومی است‪.‬‬ ‫اگر این فرضیه درس��ت باشد چه دلیلی دارد‬ ‫امریکا و پاکس��تان به فری��ب افکار عمومی‬ ‫مبادرت بورزند؟‬ ‫‪ l‬در حقیقت هر دو کش��ور نگران این هستند که بعد‬ ‫در سال ‪ 2001‬دولت‬ ‫پاکستان به ائتالف‬ ‫عملیاتضدتروریستی‬ ‫امریکا پیوست و‬ ‫همکاری هایبسیاری‬ ‫نیز انجام داد‪ .‬این امر‬ ‫حاکی از ان است که‬ ‫دولت پاکستان در جنگ‬ ‫علی ه تروریسم امریکا‬ ‫نقش عمده ای‬ ‫داشته است‬ ‫‪ l‬انچه بدیهی است این که بحث نظامیان پاکستان‬ ‫و حمایت شان از گروه های تروریستی به خاطر مقابله‬ ‫با حض��ور نیروهای خارجی در منطقه نیس��ت‪ .‬به‬ ‫اعتقاد من س��اختار امنیتی منطقه به گونه ای است که‬ ‫نمی ت��وان تنها به دولت ها اکتفا ک��رد و به جز ایران‬ ‫هیچ کش��ور دیگری این خاصیت را ندارد‪ .‬در واقع‬ ‫اکثر کشورهای منطقه به نوعی از حضور امریکا در‬ ‫منطقه حمایت می کنند و این مساله در مورد پاکستان‬ ‫ه��م صدق می کند‪ .‬انها نیز ب��رای ایجاد توازن میان‬ ‫مش��کالتی که با هند‪ ،‬روس��یه و افغانستان دارند به‬ ‫حضور امریکا نیاز دارند‪ .‬حقیقت امر این اس��ت که‬ ‫نظامیان پاکستان با حمایت از گروه های تروریستی و‬ ‫جادادن انها در قلمرو خاکی کشورش��ان درصدد ان‬ ‫هس��تند که منافع ملی شان را تامین کنند‪ .‬حمایت از‬ ‫ تروریست ها بدان معنا نیست که انها با عملیات های‬ ‫انتح��اری موافقند بلکه از انه��ا به عنوان یک کارت‬ ‫برنده در برابر امریکا اس��تفاده می کنند و تا به امروز‬ ‫هم توانسته اند بیشترین امتیازها را از امریکا بگیرند‪.‬‬ ‫درحقیقت در میان کش��ورهایی که از حمایت های‬ ‫مالی‪ -‬لجس��تیکی امریکا برخوردارند بعد از رژیم‬ ‫صهیونیستی و مصر‪ ،‬پاکستان رتبه سوم را دارد‪ .‬این‬ ‫مساله بیشتر از این ناحیه نشات می گیرد که نظامیان‬ ‫پاکستان ش��رایط منطقه را به خوبی درک کرده اند و‬ ‫در صحنه سیاس��ت خارجی خودشان توانسته اند از‬ ‫امریکا امتیازاتی به دست بیاورند‪.‬‬ ‫پس محل اختفای بن الدن را هم پاکستان‬ ‫به ایاالت متحده نشان داده است؟‬ ‫‪ l‬ش��اید‪ ،‬چرا که پاکس��تان هراز گاه��ی برخی از‬ ‫نیروهایی که در حال همکاری هس��تند را به امریکا‬ ‫ل��و می دهد و از این طریق امتیازاتی از انها می گیرد‪.‬‬ ‫در همین راستا خیلی دور از تصور نیست که بگوییم‬ ‫محل اختفای بن الدن را هم همین سازمان اطالعاتی‬ ‫پاکستان یا ای اس ای به امریکا لو داده است‪.‬‬ ‫ای��ا ممک��ن اس��ت امری��کا به س��مت‬ ‫همکاری های بیش��تر با دیگر کش��ورهای‬ ‫منطقه گرایش پیدا کند؟‬ ‫‪ l‬ت��ا زمانیک��ه بحث افغانس��تان و تروریس��ت ها‬ ‫وجود دارد به نظر من ش��رایط به همین منوال ادامه‬ ‫خواه��د یافت‪ .‬ول��ی از طرف دیگ��ر ایاالت متحده‬ ‫امری��کا تمایالت زیادی از خ��ودش برای برقراری‬ ‫روابط سیاس��ی و اقتصادی با هند نشان داده؛ چراکه‬ ‫هن��د قابلیت های بس��یار زی��ادی ازجمل��ه نیروی‬ ‫انس��انی ماهر‪ ،‬بازارهای قابل توجه و به گونه ای نیز‬ ‫بزرگ ترین دموکراس��ی جه��ان را دارد‪ .‬اما از دیگر‬ ‫س��و برای برقراری روابط میان هند و امریکا موانع‬ ‫زیادی وجود دارد‪ .‬نخس��ت مشکالتی است که بین‬ ‫روس��یه و امریکا در بحث رقابت ارسال تسلیحات‬ ‫و انعق��اد قرارداده��ای نظامی وج��ود دارد‪ .‬امریکا‬ ‫از نزدیکی روابط میان روس��یه و هند می هراس��د و‬ ‫از طرف دیگر نگرانی های هند از گس��ترش روابط‬ ‫چین و امریکا‪ ،‬مشکل س��از شده و هنوز این اعتماد‬ ‫کام��ل بین دو کش��ور ایجاد نش��ده اس��ت‪ .‬پس تا‬ ‫زمانیکه این اختالفات حل و فصل نش��ود نمی توان‬ ‫از کاهش موقعیت اس��تراتژیک پاکس��تان صحبت‬ ‫کرد‪ .‬این وضعیتی که االن وجود دارد یعنی مس��اله‬ ‫افغانس��تان‪ ،‬حل نشدن مساله کش��میر‪ ،‬بحث خود‬ ‫پاکس��تان و گروه های افراطی و رابط��ه اش با هند‪،‬‬ ‫پیش زمینه ای است برای برقراری روابط استراتژیک‬ ‫میان ایاالت متح��ده و هند‪ .‬بنابراین بزرگ ترین مانع‬ ‫بهبود روابط میان هند و امریکا‪ ،‬نخس��ت پاکس��تان‬ ‫است و سپس مشکالتی که هند با چین دارد‪ .‬تا این‬ ‫مسائل روشن نش��ود وضعیت به همین منوال ادامه‬ ‫خواهد یافت‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫گفت وگو با رحمان قهرمان پور؛‬ ‫نیازهای استراتژیک‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪3‬در پی کشته شدن اسامه بن الدن در خاک پاکستان‪ ،‬اینده روابط این کشور با ایاالت متحده‬ ‫به عنوان دو متحد بزرگ در مبارزه با تروریسم در هاله ای از ابهام قرار گرفته است‪ .‬با اوضاعی‬ ‫که اکنون پیش امده و تهدیدات و جدال های لفظی مقامات دو طرف‪ ،‬هنوز نمی توان پیش بینی‬ ‫کرد که اینده این روابط به کدام سو خواهد رفت‪ .‬دکتر رحمان قهرمان پور‪ ،‬کارشناس مسائل‬ ‫بین الملل پیرامون تهدیداتی که دو طرف انجام داده اند بر این باور است که این حرکات‬ ‫بیشتردر سطح امتیازگیری و چانه زنی های دیپلماتیک است‪ .‬هم امریکا و هم پاکستان فعال‬ ‫با عملی کردن تهدیدات خودشان فاصله دارند و باید ببینیم شرایط در روزهای اتی به چه‬ ‫سمتی خواهد رفت‪.‬این کارشناس پیرامون بحث قطع کمک های مالی امریکا به پاکستان معتقد‬ ‫است به دلیل اینکه امریکا به پاکستان برای حل مساله افراط گرایی در جنوب غرب اسیا نیاز‬ ‫دارد‪ ،‬این مساله بعید است یعنی هنوز نیاز استراتژیک امریکا به پاکستان رفع نشده و همچنین‬ ‫پاکستان هنوز در شرایطی است که می تواند با برگ برنده افغانستان و طالبان بازی بکند و‬ ‫امریکا هم از این قضیه اگاه است‪.‬‬ ‫امریکا و پاکس��تان‪ ،‬دو کش��وری که سابق بر‬ ‫این ظاهرا در بحث مبارزه ب ا تروریس��م با هم‬ ‫همکاری می کردند از این پس و با کشته شدن‬ ‫اسامه بن الدن توسط نیروهای امریکایی‪ ،‬اینده‬ ‫روابط شان چگونه خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬در ح��ال حاضر دو دیدگاه وج��ود دارد که قضاوت‬ ‫کردن راجع به صحت هرکدام از اینها کمی دشوار است‪.‬‬ ‫یک دیدگاه معتقد اس��ت که کشته ش��دن بن الدن بدون‬ ‫اطالع س��رویس های اطالعاتی پاکستان یعنی ای اس ای‬ ‫نمی توانست اتفاق بیفتد ولی اکنون اینها به دلیل هزینه های‬ ‫احتمالی این قضیه تالش می کنند وانمود کنند در جریان‬ ‫حمله امریکا نبوده اند و به نوعی اعتراض خودشان را نشان‬ ‫می دهند تا بلکه از حمالت گروه های افراطی در پاکستان‬ ‫در امان بمانند‪ .‬براساس این دیدگاه این قضیه میان امریکا‬ ‫و سرویس های اطالعاتی پاکستان هماهنگ شده است‪،‬‬ ‫بنابراین نباید انتظار داشت در اینده روابط دوطرف خیلی‬ ‫متشنج شود‪ .‬اما دیدگاه دیگری که وجود دارد این است‬ ‫که به دلیل بی اعتمادی مس��تمری که در روابط دو کشور‬ ‫وجود داش��ته‪ ،‬امریکا موضوع را اصال به پاکستان اطالع‬ ‫نداده و این اعتراض و ناراحتی پاکس��تان امری واقعی و‬ ‫طبیعی است و نمایشی نیست‪ .‬برحسب اینکه ما کدام یک‬ ‫از این تحلیل ها را بپذیریم اینده روابط امریکا و پاکستان‬ ‫در دو زاویه قابل بررسی است‪ .‬در دیدگاه اول ممکن است‬ ‫به این نتیجه برسیم که همکاری پاکستان منجر به بهبودی‬ ‫روابط دو کشور خواهد ش��د اما در دیدگاه دوم شاید به‬ ‫این نتیجه برسیم که بی اطالعی پاکستان از حمله امریکا‬ ‫به مقر بن الدن باعث افزایش تنش در روابط دو کش��ور‬ ‫خواهد شد و ممکن است که این تنش ادامه یابد و حتی‬ ‫شدیدتر هم شود‪.‬‬ ‫سفر هفته گذشته سناتور جان کری به افغانستان‬ ‫و پاکستان در چه راستایی صورت گرفت؟‬ ‫‪ l‬س��فرهای ج��ان کری به منطقه س��ابقه قبل��ی دارد‪.‬‬ ‫هنگامی که انتخابات افغانس��تان به بن بست کشیده شد‪،‬‬ ‫ک��ری به انج��ا رفت و حامد ک��رزای را متقاعد کرد که‬ ‫انتخابات به مرحله دوم کشیده شود‪ .‬با توجه به بحث هایی‬ ‫که در چند ماه گذش��ته در امریکا وجود داشت‪ ،‬مبنی بر‬ ‫ضرورت فشار امریکا بر پاکستان در مورد قطع همکاری‬ ‫با طالبان‪ ،‬ممکن است این سفر هم در همین راستا باشد‪.‬‬ ‫یعنی شاید جان کری برای پی بردن به اینکه ایا پاکستان در‬ ‫مخفی کردن بن الدن همکاری داشته یا خیر و تاثیر مرگ‬ ‫بن الدن بر نفوذ پاکستان بر افغانستان چگونه خواهد بود‪،‬‬ ‫به این سفر رفته است‪.‬‬ ‫به نظر شما ایا هشدارهای امریکا مبنی بر اینکه‬ ‫پاکستانبایدحمایتشاز تروریسمرامتوقفکند‬ ‫و گرنه در مقابل اینها نیز حمایت های مالی شان را‬ ‫به ارتش پاکستان قطع می کنند‪ ،‬جدی است؟‬ ‫‪ l‬این فرضیه ممکن است درست باشد‪ .‬از ان جهت که‬ ‫در امریکا حدود یک س��ال و نیم است که گزارش های‬ ‫متعددی چاپ می شود مبنی بر اینکه دلیل اصلی ناارامی ها‬ ‫در افغانستان‪ ،‬مساله پاکستان است‪ .‬دلیلش هم مشخص‬ ‫است و مساله پنهانی نیست‪ .‬پاکستان نگاهش به افغانستان‬ ‫به عنوان عمق اس��تراتژیک خودش در مقابل هندوستان‬ ‫است‪ .‬تا زمانی که پاکستان از طرف هند احساس تهدید‬ ‫همه جانبه می کند به یک حیاط خلوت اس��تراتژیک نیاز‬ ‫دارد و فکر می کند که افغانستان این نقش را بازی می کند‪.‬‬ ‫اگر مرزهای افغانستان با پاکستان تثبیت شود یعنی خط‬ ‫دیورند نهایی شود در ان صورت حداقل خود پاکستانی ها‬ ‫احساس می کنند که از نظر ژئوپلتیکی میان هند و افغانستان‬ ‫محصور می شوند که روابط دوستانه ای با پاکستان ندارند‪.‬‬ ‫براساس چنین محاسباتی‪ ،‬امریکایی ها به این نتیجه قطعی‬ ‫رسیده اند که تا زمانی که پاکستان مساله اش با افغانستان‬ ‫حل نش��ود‪ ،‬امکان ایجاد ثبات در افغانستان وجود ندارد‬ ‫بنابراین ت�لاش می کنند که ب��ه روش های مختلف این‬ ‫سیاس��ت را پیاده کنند‪ ،‬از تهدید به قطع کمک های مالی‬ ‫گرفته تا فشارهای رسانه ای‪ ،‬رفت و امدها و چانه زنی های‬ ‫دیپلماتیک‪.‬‬ ‫با این اوصاف پس احتمال اینکه امریکا واقعا‬ ‫کمک های مالی اش را به افغانس��تان قطع کند‬ ‫دور از تصور نیست؟‬ ‫‪ l‬س��ابقه نش��ان می دهد که تحقق این امر بعید است‪،‬‬ ‫چراکه در دهه ‪ 1980‬و بعد از ازمایش های اتمی پاکستان‪،‬‬ ‫امریکایی ها تهدید کردند که این کمک ها قطع می ش��ود‬ ‫ولی به دلیل اینکه امریکا به این کش��ور برای حل مساله‬ ‫افراط گرایی در جنوب غرب اسیا نیاز دارد این مساله بعید‬ ‫است یعنی هنوز نیاز استراتژیک امریکا به پاکستان رفع‬ ‫نشده و تقریبا دور از تصور است که کمک ها را قطع کنند‪.‬‬ ‫البته این امکان وجود دارد که کمک ها را کاهش دهند یا‬ ‫با تاخیر به انها بدهند‪ .‬پاکس��تان هنوز در شرایطی است‬ ‫که می تواند با برگ برنده افغانستان و طالبان بازی بکند و‬ ‫امریکا هم از این قضیه اگاه است‪.‬‬ ‫در برهه کنونی دولت پاکستان به این بهانه که‬ ‫چرا امریکا در خاک کش��ور انها بدون اطالع‬ ‫دادن دست به عملیات زده‪ ،‬شاکی شده و این‬ ‫اواخر بارها از زبان مقامات پاکستانی شنیده ایم‬ ‫که از این مساله ش��کایت کرده و در اخرین‬ ‫اقدام نیز پارلمان پاکس��تان خواستار بازنگری‬ ‫در روابط با امریکا شده است‪ .‬در این شرایط‬ ‫فکر می کنید که پاکستان واقعا به این اقدامات‬ ‫جامه عمل می پوش��اند یا تنها در ظاهر برای‬ ‫اینکه ثابت کند از موضوع اطالع نداشته‪ ،‬دست‬ ‫به چنین حرکاتی می زند؟‬ ‫‪ l‬به نظر من حرکات دو طرف بیشتردر سطح امتیازگیری‬ ‫و چانه زنی های دیپلماتیک است‪ .‬هم امریکا و هم پاکستان‬ ‫فعال با عملی کردن تهدیدات خودشان فاصله دارند و باید‬ ‫ببینیم که ش��رایط در روزهای اتی به چه سمتی خواهد‬ ‫رفت و امکان تحقق کدام یک از سناریوها قوی تر است‪.‬‬ ‫از این پس جنگ علیه تروریسم به چه سمت و‬ ‫سویی خواهد رفت؟‬ ‫‪ l‬امریکا در راستای تثبیت و افزایش امنیت در افغانستان‬ ‫و خروج ابرومندانه از این کشور نیاز دارد که مساله طالبان‬ ‫را حتی به صورت موقت حل بکند‪ .‬این در حالی اس��ت‬ ‫که مس��اله طالبان الزاما مساله مبارزه ب ا تروریسم نیست‪.‬‬ ‫امریکا ش��اید از این پس به اقدامات جدیدی روی اورد‬ ‫تا بحث مبارزه با تروریسم را به گونه ای در دستور کار قرار‬ ‫داده باش��د‪ .‬از طرف دیگر باراک اوباما مایل اس��ت نشان‬ ‫دهد که بهتر از بوش به مس��اله تروریس��م پرداخته تا در‬ ‫عرصه سیاست داخلی امریکا از این امر بهره برداری کند‪.‬‬ ‫البته هنوز صحبت راجع به این مساله زود است‪ ،‬چراکه‬ ‫امریکایی ها هنوز نشان نداده اند که از این پس چه سیاستی‬ ‫را در مبارزه با تروریسم دنبال خواهند کرد‪g .‬‬ ‫پیمان استراتژیک امریکا و پاکستان به کجا می انجامد؟‬ ‫اتحاد متزلزل‬ ‫دکتر ماکان عیدی پور‬ ‫‪4‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اع�لام مرگ بن الدن از س��وی ب��اراک اوباما‪،‬‬ ‫رئیس جمهور امریکا س��واالت متع��ددی را درباره‬ ‫اینده مناس��بات میان پاکس��تان و امریکا به وجود‬ ‫اورده اس��ت ام��ا من معتقدم که ای��ن روابط رو به‬ ‫تیره شدن می رود‪ .‬واقعیت این است که امریکایی ها‬ ‫از لح��اظ امنیتی نس��بت به منطقه و اساس��ا جهان‬ ‫س��وم‪ ،‬رویکرد ناقصی داش��تند‪ .‬در واق��ع انها در‬ ‫معادالت و محاسبات شان‪ ،‬هم پیمانان یا کشورهای‬ ‫تح��ت نفوذش��ان در جه��ان س��وم را هم��واره با‬ ‫بی مسئولیتی اداره کرده اند‪ .‬به عنوان نمونه در مورد‬ ‫کش��ورهای عربی و حکام عربی انها چند نکته را‬ ‫در نظر نگرفتند‪ .‬این نکات عبارتند از‪ -1 :‬مسائلی‬ ‫ک��ه در جوامع ع��رب در حال اتفاق افتادن اس��ت‬ ‫‪ -2‬چالش هایی که حکومت ها به واسطه رابطه شان‬ ‫ب��ا امریکا با ان روبه رو هس��تند ‪ -3‬هزینه هایی که‬ ‫د ر اینده این حکومت ها به خاطر نوع روابط ش��ان‬ ‫با امریکا باید پرداخت بکنند‪ .‬در تفکر استراتژیک‬ ‫این مس��اله یک اشتباه است که به یک منبع منفعت‬ ‫به صورت کوتاه مدت نگاه شود‪ .‬این یک موضوع و‬ ‫موضوع دوم این است که به نظر می اید امریکایی ها‬ ‫ب��ه نوعی و براس��اس ان تفکر ساده انگارانه ش��ان‬ ‫همواره دوس��ت داش��تند ب��ه نوع��ی واقعیت های‬ ‫جهان سوم را از دولت هایشان جدا بدانند‪ .‬در واقع‬ ‫همواره دوس��ت داش��تند دو تصویر از جهان سوم‬ ‫داش��ته باشند‪ ،‬که یکی از انها تصویر طبقات مرفه‪،‬‬ ‫مدرن و طرفدار غرب اس��ت‪ .‬انها اصرار داش��تند‬ ‫بگویند نیروهایی که در کش��ورهای دوست ما در‬ ‫عرصه قدرت هستند از این دسته اند‪ .‬تصویر دیگر‬ ‫تصویر تاریک و مخوف اقلیت هاست‪ .‬اقلیت هایی که‬ ‫اغلب به انها برچس��ب افراط گرای��ی و متحجر بودن‬ ‫می چسباندند‪ .‬امریکایی ها اصرار دارند بگویند اکثریت‬ ‫م��ردم از نیروهای م��درن و طرفدار غ��رب حمایت‬ ‫می کنن��د‪ .‬در تصاوی��ری ک��ه در رس��انه های طرفدار‬ ‫غرب یا دست نش��انده غرب مثل الجزیره‪ ،‬العربیه و‪...‬‬ ‫از جوامع عرب پخش می ش��ود همواره از کشورهای‬ ‫جهان سوم و به خصوص کشورهای اسالمی وجهی را‬ ‫نشان می دهند که بس��یار مدرن است و با غرب رفتار‬ ‫دوستانه ای دارد‪ .‬این اتفاق در مورد القاعده خیلی واضح‬ ‫ب��ود‪ ،‬تقریبا از میانه دهه ‪ 90‬که فعالیت های القاعده به‬ ‫صورت جهانی و ضد امریکایی س��ازمان یافته شد‪ ،‬در‬ ‫غرب تحلیل هایی را ش��اهد بودیم که س��ران القاعده‬ ‫ریشه های عمیقی در س��اختارهای حکومتی و امنیتی‬ ‫کشورهای مسلمان دارند و این انتقاد از درون امریکا‬ ‫و از جانب نخبگان این کشور همیشه به سیاستگذاران‬ ‫وارد بود که این حکومت هایی که شما با انها مناسبات‬ ‫سیاس��ی‪ -‬امنیتی دارید و انها را دوستان و همپیمانان‬ ‫خودت��ان در منطق��ه می دانید در واق��ع حامیان اصلی‬ ‫گروه هایی مثل القاعده هستند‪ .‬تاکنون روسای جمهور‬ ‫مختلف امریکا ف��ارغ از دموکرات ی��ا جمهوریخواه‬ ‫هم��واره در برابر این تحلیل مقاوم��ت کرده اند‪ .‬وقتی‬ ‫فاجعه ‪ 11‬سپتامبر به وقوع پیوست کتاب های مختلفی‬ ‫منتشر شد و منابع تحلیلی زیادی روی این نکته تاکید‬ ‫کردند که ارتباط عمیقی میان خانواده بن الدن و بوش‬ ‫و همچنین میان جنگجویان القاعده و شیوخ کشورهای‬ ‫حاشیه جنوب خلیج فارس وجود دارد‪ .‬این تحلیل ها‬ ‫و تاکیدها تماما ناش��ی از این ب��ود که واقع گرایی این‬ ‫موض��وع را رد می کند که ش��ما یک گروهی را با یک‬ ‫ایدئولوژی و ملیتی داشته باشی ولی هیچ ارتباطی میان‬ ‫ان گروه و کشور حامی ان وجود نداشته باشد‪ .‬ارتباط‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫امارات‪ ،‬عربس��تان و س��ایر دول عربی با القاعده و‬ ‫حمای��ت انها از ای��ن گروه ها‪ ،‬موضوع��ی بود که‬ ‫هیچ گاه اجازه نداد جبهه ای که امریکا قصد داشت‬ ‫علیه تروریس��م بین المللی یا گروه های اسالم گرای‬ ‫افراطی به تصویر بکش��د‪ ،‬جبهه یکپارچه ای باشد‪.‬‬ ‫اگرچه به ظاهر دولت های عربس��تان‪ ،‬امارات‪ ،‬یمن‬ ‫و‪ ...‬بالفاصله حمایت ش��ان را از جنگ امریکا علیه‬ ‫این گروه ها اعالم کردن��د اما می دیدیم که رفت و‬ ‫امدهای مش��کوکی که گزارش می شود و مناسبات‬ ‫عجیبی که بین این گروه ها و سران کشورهای عربی‬ ‫اتف��اق می افتد حاکی از ان اس��ت ک��ه این ارتباط‬ ‫هیچ وقت قطع نشده اس��ت‪ .‬اما در مورد پاکستان‬ ‫کام�لا واضح بود که در زمان قدرت گرفتن طالبان‬ ‫در افغانستان‪ ،‬سیستم امنیتی پاکستان یعنی ای اس ای‬ ‫نقش بس��یار جدی ای داش��ت‪ .‬حتی در محاسبات‬ ‫نظامی در افغانستان این مشخص بود که دلیل اینکه‬ ‫ائتالف شمال هیچ گاه نمی توانست بر طالبان پیروز‬ ‫ش��ود به خاطر نقش نیروی هوایی پاکستان در این‬ ‫جنگ ها بود‪ .‬موضع پاکستان در برابر طالبان روشن‬ ‫بود و جالب اینجاس��ت که این اتفاقات زمانی افتاد‬ ‫که حکومت پاکستان روابط نسبتا نزدیکی با امریکا‬ ‫داش��ت‪ .‬پس از ان وقتی ‪ 11‬سپتامبر اتفاق می افتد‪،‬‬ ‫پاکستانی ها خیلی س��ریع واکنش نشان می دهند و‬ ‫حمایت شان را از امریکا اعالم می کنند‪ .‬البته با روی‬ ‫کار امدن پرویز مش��رف رویک��رد نظامی گری در‬ ‫پاکستان بیش از پیش تقویت شده و رابطه با امریکا‬ ‫هم گرم تر شده بود‪ .‬امریکا گمان می کرد که در این‬ ‫برهه پاکستان به عنوان یک هم پیمان می تواند نقش‬ ‫بسیار موثری در قطع شریان های حمایتی از طالبان‬ ‫و القاعده و در نهایت هم ریش��ه کن کردن شان در‬ ‫خود پاکس��تان داشته باشد‪ .‬اما دیدیم که در هر دو‬ ‫هدف استراتژیکی که امریکا برای خودش تعریف‬ ‫کرده بود یعنی اوال شکست کامل طالبان در قلمرو‬ ‫افغانستان و دوما ریشه کن کردن پایگاه ایدئولوژیک‬ ‫و مذهبی انها در پاکستان ناموفق عمل کرد‪ .‬دلیلش‬ ‫نیز این اس��ت که امریکایی ها در افغانستان حریف‬ ‫طالب��ان نش��دند چراک��ه طالبان همواره از پش��ت‬ ‫جبهه ای به نام پاکس��تان استفاده می کرد و به خاطر‬ ‫این حمایت و جایگاهی که پیدا کرد نه تنها هیچ گاه‬ ‫شکست کامل نخورد بلکه از نظر نظامی پیشرفت‬ ‫هم کرد‪ .‬از این س��و هم در پاکس��تان ن��ه تنها این‬ ‫ایدئولوژی سلفی ها و طالبانیسم از بین نرفت‪ ،‬بلکه‬ ‫در سایه مس��ائل اقتصادی‪ ،‬فقر و بدبختی‪ ،‬حضور‬ ‫نظامی امریکا در پاکستان و شدید شدن احساسات‬ ‫ضدامریکایی‪ ،‬پایگاه ه��ای حمایتی برای القاعده و‬ ‫طالبان روز به روز در پاکس��تان قوی تر ش��د‪ .‬این‬ ‫مس��اله به نظر من امروز سردمداران کاخ سفید را به‬ ‫این سمت برده که واقعیت را بپذیرند و بدانند انچه‬ ‫از زبان نخست وزیر‪ ،‬رئیس جمهور و دیگر مقامات‬ ‫رسمی در پاکستان می شنوند به هیچ وجه قابل اتکا‬ ‫نیس��ت؛ چراکه انها خودش��ان در کشوری زندگی‬ ‫می کنند که حکامش��ان در اقلیت هس��تند و رابطه‬ ‫خ��وب و نزدیکی میان دولت و ملت وجود ندارد‪.‬‬ ‫در حقیق��ت دولت فعلی پاکس��تان اص�لا نماینده‬ ‫مردمش نیست‪ .‬از جنبه دیگر پاکستان برای تبدیل‬ ‫ش��دن به یک کشور افراطی مذهبی‪ ،‬پتانسیل بسیار‬ ‫زیادی دارد‪ ،‬مسائل فرقه ای در پاکستان بسیار عمیق‬ ‫هس��تند و فقط باید منتظر باش��یم ببینیم این بمب‬ ‫ساعتی در پاکس��تان چه زمانی منفجر خواهد شد‪.‬‬ ‫بنابراین رابطه امریکا و پاکستان امروز چه خوب باشد‬ ‫و چه بد‪ ،‬تاثیری در معادالت منطقه نخواهد گذاشت‬ ‫چون دولت پاکستان قادر به مهار مسائل و بحران هایی‬ ‫که در داخل با انها روبه روست‪ ،‬نیست‪g .‬‬ ‫‪29‬‬ ‫نگاه دیگر‬ ‫جدال گزینه ها در روابط پاکستان و امریکا‬ ‫حمایت به جای تنبیه‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪30‬‬ ‫تلعت مسعود‪ /‬کارشناس نظامی در ارتش پاکستان‬ ‫‪1‬‬ ‫فاش کردن این مس��اله که اس��امه بن الدن در نزدیکی‬ ‫یک مایلی اکادمی نظامی پاکستان زندگی می کرد سواالت‬ ‫اساس��ی ای را در ارتباط با تاثیر ارتش پاکستان و سیستم‬ ‫امنیتی این کش��وردر مبارزه با تروریس��م به وجود اورد‬ ‫و این مس��اله را مورد توجه قرار داد که پاکس��تان در این‬ ‫مورد کش��ور ضعیفی اس��ت‪ .‬در حال حاض��ر از طرف‬ ‫افکار عمومی و احزب مخالف فشار زیادی برای شفاف‬ ‫شدن این مس��اله وجود دارد که حمله ناگهانی به اسامه‬ ‫بن الدن در شهر ابوت اباد و نقض حاکمیت ملی پاکستان‬ ‫بدون اطالع افرادی که در پاکس��تان در مورد این مس��اله‬ ‫مسئولیت داشتند افزایش پیدا کرده است‪ .‬توانایی نیروهای‬ ‫نظامی پاکستان برای محافظت از مرز با افغانستان و کنترل‬ ‫مس��ائل امنیتی در کش��ور اکنون مورد شک و تردید قرار‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬وضعیت اشفته در پاکستان با تنفری که از‬ ‫امریکایی ها وجود دارد این مساله را بیش از پیش بغرنج‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬اما هر رفتار تندی از طرف امریکا در مورد‬ ‫پاکس��تان می تواند دموکراس��ی و اینده قدرت ارتش در‬ ‫پاکستان را به شدت به خطر بیندازد‪ .‬برای ایاالت متحده‬ ‫امری��کا حمایت از غیر نظامیان پاکس��تانی و یک دولت‬ ‫دموکراتیک در این کش��ور تنها راه��کار برقراری صلح‪،‬‬ ‫ثبات و موفقیت در منطقه است‪ .‬واشنگتن نمی تواند روابط‬ ‫نظامی خود را از روابط سیاس��ی اش با پاکستان جدا کند‪:‬‬ ‫«امریکا به همکاری های پاکس��تان برای عقب نشینی از‬ ‫افغانستان در سال ‪ 2012‬به شدت نیاز دارد و این درحالی‬ ‫اس��ت که دولت اوباما باید خود را از جنگ در افغانستان‬ ‫رها کند تا بتواند در دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫موفق ش��ود و مسلما بدون همکاری پاکس��تان در امور‬ ‫افغانستان صلح در افغانستان مستقر نخواهد شد‪».‬‬ ‫ی و اقتصادی امریکا‬ ‫برای پاکس��تان هم کمک های نظام ‬ ‫حکم حیات��ی دارد‪ .‬این درحالی اس��ت که پاکس��تان با‬ ‫مش��کالت فراوان داخلی دست و پنجه نرم می کند و در‬ ‫این شرایط نمی تواند با امریکا به مخالفت بپردازد بنابراین‬ ‫امریکا می تواند از این موقعیت به خوبی استفاده کند و با‬ ‫ادامه کمک به پاکستان نظر انها را بیش از گذشته به خود‬ ‫جلب کند‪ .‬هرچند بسیاری از پاکستانی ها بر این عقیده اند‬ ‫که امریکا نمی تواند هم پیمان قابل اعتمادی برای پاکستان‬ ‫باشد‪ .‬این مساله در مورد امریکایی ها هم صدق می کند‪.‬‬ ‫مسلما امریکایی ها هم با توجه به حوادث اخیر پاکستان را‬ ‫هم پیمان قابل اعتمادی نمی دانند‪.‬‬ ‫واشنگتن باید از دیپلماسی تهاجمی علیه پاکستان اجتناب‬ ‫کند‪ .‬امریکا نمی تواند کمک های مالی خودش به پاکستان‬ ‫را قط��ع یا پرواز هواپیماهای بدون سرنش��ینش بر فراز‬ ‫اس��مان پاکستان را تش��دید کند‪ .‬خطرناک ترین قدم در‬ ‫این مس��یر را کنگره ایاالت متح��ده امریکا با قطع کردن‬ ‫کمک های مالی به ارتش پاکستان بر می دارد‪ .‬چنین تنبیهی‬ ‫برایپاکستان‬ ‫کمک هاینظامی ‬ ‫و اقتصادی امریکا‬ ‫حکم حیاتی دارد‪.‬‬ ‫این درحالی است که‬ ‫پاکستان با مشکالت‬ ‫فراوان داخلی دست و‬ ‫پنجه نرم می کند و در‬ ‫این شرایط نمی تواند‬ ‫با امریکا به مخالفت‬ ‫بپردازد‬ ‫می تواند ابراز نارضایتی امریکایی ها را بیان کند اما عواقب‬ ‫ان چندان خوشایند نخواهد بود‪.‬‬ ‫ای��ن مس��اله ابت��دا ای��ن تفک��ر ک��ه امری��کا هم پیمان‬ ‫قابل اعتمادی برای پاکستان است را نیز در میان پاکستانی ها‬ ‫تقویت می کند‪ .‬دوم اینکه این دیدگاه را تقویت می کند که‬ ‫ایاالت متحده امریکا‪ ،‬هند را ترجیح می دهد و پاکستان را‬ ‫علیه هند به عنوان یک دشمن دچار وسواس می کند‪.‬‬ ‫این مساله حضور پاکستان در افغانستان را نیز به خصوص‬ ‫در منطقه پشتوی افغانستان تقویت می کند و این درحالی‬ ‫است که طالبان افغانستان و سایر گروه های افغان با امریکا‬ ‫روابط خوبی ندارند‪ .‬چنین استراتژی ای هند را از محاصره‬ ‫پاکستانمنصرفمی کند‪.‬‬ ‫اگر امریکا بخواهد پاکستان را در چنین شرایطی قرار دهد‬ ‫وضعیت بس��یار خطرناکی بر منطقه حاکم خواهد شد‪.‬‬ ‫این مس��اله در واقع یک ضد حمله اس��ت و بی اعتمادی‬ ‫پاکستان نسبت به غرب و هند را افزایش می دهد‪ .‬همچنین‬ ‫هندی ها را تش��ویق می کند که به دنبال گروه تروریستی‬ ‫لش��کر طایبه که در سال ‪ 2008‬حمله به بمبئی را ترتیب‬ ‫داده بودند وارد پاکستان شوند‪ .‬چنین اقداماتی دایره ای از‬ ‫خشونت ها را در منطقه دامن خواهد زد‪.‬‬ ‫مسلما سیاست های مرکزی پاکستان در مورد هند خطرناک‬ ‫است‪ .‬پایان دادن به بحران های کنونی فرصتی است برای‬ ‫ارتش پاکستان تا دست از استراتژی های غلط خود بردارد‪.‬‬ ‫این مساله همچنین برای هند این فرصت را مهیا می کند تا‬ ‫روابط خود را با همسایگانش عادی کند‪.‬‬ ‫کشتن بن الدن بار دیگر این مساله را اثبات کرد که در مورد‬ ‫طالبان افغانس��تان که در پاکستان حضور دارند نمی تواند‬ ‫به گونه دیگری عمل کند‪ .‬عدم موفقیت برای شکست دادن‬ ‫اسالم گرایی افراطی در سرزمین خودشان دیگر یک گزینه‬ ‫نیس��ت‪ .‬این درحالی است که امریکا باید درک بیشتری‬ ‫نسبت به کاستی های پاکستان از خود نشان دهد‪.‬‬ ‫اگر امریکا در این شرایط سخت به دنبال تنبیه پاکستان به‬ ‫جای حمایت از این کشور است‪ ،‬ارتش پاکستان ازمون‬ ‫دشواری را در برابر امریکایی ها قرار خواهد داد و می تواند‬ ‫ش��رایطی را به وجود اورد ک��ه تالش های گروهی برای‬ ‫مبارزه با تروریسم را ضعیف کند‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬نیویورک تایمز‬ ‫پرسش های بی پاسخ‬ ‫حضور ناتو در لیبی والزامات ان‬ ‫مکس هستینگز‬ ‫‪2‬‬ ‫دس��تور کار جهان با سرعت سردرگم کننده ای‬ ‫درحال تغییر اس��ت‪ .‬درگیری ه��ا در لیبی در افکار‬ ‫عمومی جای خود را به کش��ته ش��دن بن الدن داده‬ ‫اس��ت‪ .‬این مس��اله مقامات بریتانیایی‪ ،‬فرانسوی و‬ ‫امریکایی را که ائتالفی غربی و با حمایت محدود‬ ‫اعضای ناتو و کشورهای عربی انجام داده بودند و‬ ‫تاکنون نتوانسته اند معمر قذافی را از صحنه خارج‬ ‫کنند‪ ،‬کمی ارام تر کرده است‪.‬‬ ‫اما به زودی شرایط در لیبی می طلبد که تصمیمات‬ ‫بیش��تری در ارتباط با این کشور اتخاذ شود‪ .‬مهلت‬ ‫‪ 60‬روزه حکم ناتو در ‪ 31‬می سر می رسد و مهلت‬ ‫‪ 90‬روزه انها در ‪ 30‬ژوئن تمام می شود‪ .‬فرماندهان‬ ‫گزینه ه��ای دیگر را برای سیاس��تمداران خود ارائه‬ ‫می دهند و این درحالی اس��ت ک��ه فاصله ای میان‬ ‫اهداف نظامی و حد و مرزهای اعالم ش��ده از اغاز‬ ‫حمله به لیبی وجود داش��ته اس��ت‪ .‬هنوز مشخص‬ ‫نیس��ت که ناتو با چه هدف��ی در لیبی می جنگد‪ .‬ایا به‬ ‫دنبال اس��تقرار ازادی در این کشور است؟ می خواهد‬ ‫ج��ان بی گناهان را نجات دهد یا س��رهنگ قذافی را‬ ‫سرنگون کند؟‬ ‫برنامه ریزی های انجام ش��ده به دلیل اطالعات ناقصی‬ ‫که وجود دارد همه لنگ مانده اند‪ .‬شک و تردید درباره‬ ‫اینکه ای��ا قبایل داخلی در لیبی واقع��ا به دنبال ازادی‬ ‫از س��رهنگ قذافی هس��تند یا این رهبر غیر عادی را‬ ‫همچنان قانونی می دانند از طرف دولت های بریتانیا و‬ ‫فرانسه مرتبا اعالم می شود‪ .‬تنش میان امریکا و رهبران‬ ‫اروپایی افزایش پیدا کرده اس��ت‪ .‬امریکا از همان ابتدا‬ ‫هم تمایل استراتژیکی در مورد لیبی از خود نشان نداده‬ ‫بود‪.‬‬ ‫انها تمای��ل چندانی به اغاز جنگ دیگری نداش��تند‬ ‫چراک��ه در نقاط دیگری از جه��ان درگیر جنگ هایی‬ ‫بودند که طوالنی شدن انها عصبی شان کرده بود‪.‬‬ ‫دی��دگاه واش��نگتن این اس��ت ک��ه اگ��ر اروپایی ها‬ ‫می خواهن��د لیبیایی ها را از دس��ت رهبرش��ان نجات‬ ‫دهند‪ ،‬لیبی کش��وری به پهنای یک ق��اره انقدر منابع‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫اقتصادی دارد که امریکایی ها می توانند به تنهایی و‬ ‫با نیروهای نظامی خودشان از پس ان برایند‪.‬‬ ‫واقعیت این اس��ت که تنها نیروی هوایی دو کشور‬ ‫بزرگ اروپایی عضو ناتو در این عملیات ش��رکت‬ ‫کرده ان��د و این مس��اله ادع��ای امری��کا در مورد‬ ‫ناتوانی نظامی اروپایی ه��ا را تایید می کند‪ .‬درحالی‬ ‫ک��ه هواپیماهای نروژ و دانمارک در اس��مان لیبی‬ ‫فعالیت بیشتری از خود نشان می دهند و بلژیکی ها‬ ‫منطقه را بمب باران می کنند‪ ،‬المانی ها‪ ،‬ایتالیایی ها و‬ ‫اسپانیایی ها در صحنه دیده نمی شوند‪.‬‬ ‫به فرماندهان ارتش در هر دو سوی اتالنتیک برای‬ ‫وارد عمل ش��دن و پایان دادن به قتل بی گناهان در‬ ‫بنغازی دس��تور داده شده اس��ت اما انها نمی دانند‬ ‫ک��ه چرا ب��اراک اوبام��ا‪ ،‬دیوید کام��رون و نیکوال‬ ‫س��ارکوزی هم قس��م ش��ده اند تا رژی��م قذافی را‬ ‫براندازند‪ .‬با فرس��ایش نظامی و فشارهای اقتصادی‬ ‫س��رهنگ قذافی در ش��رایطی قرار گرفته است که‬ ‫احتمال یک معامله سیاسی وجود دارد‪ ،‬اما نیروهای‬ ‫هوای��ی به تنهای��ی تمایلی ندارند ک��ه در این نبرد‬ ‫قبیله ها پیروز شوند‪.‬‬ ‫من هنوز بر این باورم که س��رهنگ قذافی س��قوط‬ ‫خواهد کرد‪ .‬نگرانی من از مسئولیت های ضمنی ای‬ ‫است که ناتو برای انچه اتفاق خواهد افتاد پذیرفته‬ ‫است‪ .‬مقامات ارشد فکر می کنند استقرار نیروهای‬ ‫خارج��ی در این کش��ور حداقل از ه��رج و مرج‬ ‫جلوگیری خواهد کرد‪.‬‬ ‫یک سیاس��تمدار با تجربه بریتانیایی که با حمله به‬ ‫لیبی موافق است معتقد است که خود نخست وزیر‬ ‫باید یک دیپلماس��ی قدرتمند ارائ��ه دهد تا بتوانند‬ ‫حمایت ه��ای ق��وی بین المللی را جل��ب کنند‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬در مقاطعی تنها نخس��ت وزیر است که‬ ‫می تواند کشورها را وادار به حمایت کنند‪ .‬تونی بلر‬ ‫این مس��اله را به خوبی می دانس��ت و در انجام این‬ ‫کار خبره بود‪».‬‬ ‫وزرای بریتانیایی و فرانسوی دیدگاه خوش بینانه تری‬ ‫نسبت به امریکایی ها و برخی از سربازان دارند‪ .‬انها‬ ‫روی این واقعیت متمرکز هس��تند که گسیل سریع‬ ‫هواپیماها به این منطق��ه می تواند از قتل عام مردم‬ ‫بی گن��اه جلوگیری کند‪ .‬غرب در بهار کش��ورهای‬ ‫عربی در نقطه دلخواه خود ایستاده است‪.‬‬ ‫احمقانه است که انها تعهداتشان را برهم بزنند‪ .‬اگر‬ ‫لیب��ی بتواند از این مخمصه جان س��الم به در ببرد‪،‬‬ ‫دیوید کامرون و نیکوال سارکوزی سرافراز خواهند‬ ‫ش��د‪ .‬این درحالی است که کش��ورهای عضو ناتو‬ ‫هم باید گزینه های دیگر را بررس��ی کنند‪ .‬یکی از‬ ‫مسائل این اس��ت که بمب باران تا زمانی که نتیجه‬ ‫بدهد ادامه خواهد داش��ت‪ .‬نمی توان زمان پایان ان‬ ‫را پیش بین��ی کرد‪ .‬هفته گذش��ته وزیر دفاع بریتانیا‬ ‫خواس��تار گسترش حمالت هوایی به لیبی شد‪ ،‬اما‬ ‫مش��خص نیس��ت که اعضای ناتو این پیشنهاد را‬ ‫بپذیرن��د‪.‬ورود نیروهای زمینی هم گزینه مناس��بی‬ ‫نیس��ت‪ ،‬البته ممکن است که س��ازمان ملل اجازه‬ ‫ورود نیروهای زمینی را پس از سقوط قذافی صادر‬ ‫کند‪ .‬از س��وی دیگر مسلح کردن قبایل لیبیایی هم‬ ‫دردسرهای خاص خودش را دارد‪.‬‬ ‫بسیاری از کسانی که با حمله به لیبی موافق نبودند‬ ‫معتقدند که باید به مس��اله لیبی با یک نتیجه گیری‬ ‫منطق��ی نگاه کرد‪ .‬اعتبار غ��رب در حال حاضر در‬ ‫لیبی به گرو گذاشته شده است‪ .‬به نظر می رسد که‬ ‫این یک داس��تان دنباله دار طوالنی اس��ت حتی اگر‬ ‫سرهنگ قذافی س��قوط کند‪ ،‬برای غرب این خطر‬ ‫دلهره اور است‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬فایننشیال تایمز‬ ‫‪31‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بررسی دالیل کناره گیری نماینده ویژه امریکا در خاورمیانه‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫فرار از تله‬ ‫نویسنده‪ :‬استفان ام والت‬ ‫‪3‬‬ ‫یکی از بدترین حالت های حرفه نویس��ندگی در‬ ‫مطبوعات این اس��ت که وقتی ب��رای یک یا دو روز‬ ‫از اخب��ار عقب می مانی‪ ،‬اتفاق��ات عجیبی می افتد و‬ ‫تو ش��انس نوشتن در مورد انها را از دست می دهی‪.‬‬ ‫م��ن ه��م هفته گذش��ته ب��رای گذران��دن تعطیالت‬ ‫اخر هفته به ش��هر پورتلند در ایالت اورگان امریکا‬ ‫س��فر کرده بودم و چن��د روزی از دنبال کردن اخبار‬ ‫عقب افتادم‪ .‬چه اتفاقی افتاد؟ جورج میچل‪ ،‬نماینده‬ ‫ویژه باراک اوباما در امور خاورمیانه از س��مت خود‬ ‫اس��تعفا داد‪ .‬در روز نکب��ت در کرانه باختری و نوار‬ ‫غزه و در سراس��ر جه��ان تظاهرات برگزار ش��د و‬ ‫چندین تن کش��ته و زخمی شدند‪ .‬در لیبی دامنه های‬ ‫جنگ افزایش پی��دا کرد و رئیس صندوق بین المللی‬ ‫پ��ول ب��ه جرم تالش ب��رای تجاوز جنس��ی در هتل‬ ‫منهتن در نیویورک دس��تگیر شد‪ .‬این درحالی است‬ ‫ک��ه پیش بینی های زیادی هم در رابطه با انچه باراک‬ ‫اوباما‪ ،‬رئیس جمهور امریکا می خواهد در س��خنرانی‬ ‫‪32‬‬ ‫خود در مورد خاورمیانه بگوید زده شد (و البته انچه‬ ‫نتانیاه��و یک روز بعد از س��خنرانی اوباما در کنگره‬ ‫می خواهد بگوید‪ ).‬از انجا که در زمان مناس��ب برای‬ ‫بررس��ی این اخبار نبودم اکن��ون می خواهم برخی از‬ ‫جورج میچل باید ‪ 18‬ماه‬ ‫پیش استعفا می داد‪ ،‬زمانی‬ ‫که مشخص شد باراک‬ ‫اوباما عالقه ای برای به‬ ‫مبارزه طلبیدن نتانیاهو یا‬ ‫البی هایصهیونیستیندارد‪.‬‬ ‫اگر او در ان دوره استعفا‬ ‫می داد مسلما حرکتش‬ ‫ارزش بیشتری داشت‬ ‫و می توانست تاثیرات‬ ‫بیشتری هم داشته باشد‬ ‫این خبرها را بررسی کنم‪.‬‬ ‫تم��ام این خبره��ا با یک کلم��ه به یکدیگ��ر پیوند‬ ‫می خورند و ان کلمه «تله» اس��ت‪ .‬جورج میچل در‬ ‫تله یک ش��غل مرده به نام نماینده ویژه گرفتار ش��ده‬ ‫بود‪ ،‬چراکه ش��غل او رهب��ری مذاکراتی بود که قرار‬ ‫نبود برگزار ش��ود و در ص��ورت برگزاری قرار نبود‬ ‫نتیجه ای در بر داشته باشد‪ .‬برخی از شما ممکن است‬ ‫با من موافق باشید که جورج میچل باید ‪ 18‬ماه پیش‬ ‫اس��تعفا می داد‪ ،‬زمانی که مش��خص شد باراک اوباما‬ ‫عالق��ه ای برای به مبارزه طلبیدن نتانیاهو یا البی های‬ ‫صهیونیس��تی ندارد‪ .‬اگر او در ان دوره استعفا می داد‬ ‫مسلما حرکتش ارزش بیشتری داشت و می توانست‬ ‫تاثیرات بیش��تری هم داش��ته باشد‪ .‬اس��تعفای هفته‬ ‫گذش��ته او بیشتر شبیه ناله و گریه بود تا یک حرکت‬ ‫با صالبت و محکم‪.‬‬ ‫اما جورج میش��ل تنها کس��ی نبود که در تله گرفتار‬ ‫ش��ده بود‪ .‬دیکتاتورهای کشورهای عربی مانند معمر‬ ‫قذافی در لیبی حتی اگر همچنان با استفاده از قدرت‬ ‫و زور در س��ر قدرت باقی بماند نی��ز در تله گرفتار‬ ‫ش��ده اند‪ .‬اکنون س��رهنگ قذافی می داند که هیچ راه‬ ‫خروج مطمئنی برای او نیس��ت‪ .‬اگر قذافی س��قوط‬ ‫کند به کلی سقوط کرده و زندگی اش را هم از دست‬ ‫خواهد داد‪ .‬بنابراین او در تله مرگ گرفتار شده و این‬ ‫درحالی اس��ت که سایرین از این شرایط بهره برداری‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫فلسطینی ها هم در تله گرفتار شده اند‪ .‬انها بزرگترین‬ ‫جمعیت بدون کشور جهان هستند که از زمان تجاوز‬ ‫اسرائیل در سال ‪ 1947-1948‬و دوباره در سال ‪1967‬‬ ‫گرفتار بی توجهی اعراب و کنترل گسترده اسرائیل در‬ ‫کران��ه باختری و نوار غزه و بی توجهی طوالنی مدت‬ ‫غرب ش��ده اند‪ .‬بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخست وزیر اسرائیل‬ ‫نیز در تله ایدئولوژی های خود گرفتار شده است‪ .‬او‬ ‫چنان در این تله گرفتار شده که حتی اگر بخواهد هم‬ ‫نمی تواند کاری کند‪.‬‬ ‫و اما باراک اوباما‪ ،‬او نیز در تله بزرگی گرفتار ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬من فک��ر می کن��م اوباما حتی پی��ش از انکه‬ ‫به عنوان رئیس جمهور امریکا انتخاب شود می دانست‬ ‫ک��ه در مورد خاورمیانه چ��ه کار باید انجام دهد‪ .‬اما‬ ‫تنها چیزی ک��ه او به ان توجه نکرده بود این بود که‬ ‫اجرای انچه او به ان فکر می کرد بس��یار دشوار تر از‬ ‫چیدمان ایده هایی است که در سر دارد‪.‬‬ ‫او می دانس��ت ک��ه اجرایی ش��دن رون��د صلح در‬ ‫خاورمیانه اولین و مهم ترین گامی اس��ت که امریکا‬ ‫می تواند بردارد تا به این وسیله از خشم مسلمانان و‬ ‫مردم کش��ورهای عربی نسبت به امریکا کاسته شود‪.‬‬ ‫البت��ه باراک اوباما به این مس��اله هم فک��ر کرده بود‬ ‫ک��ه چنین راه حلی بهتری��ن راه کار برای تامین اینده‬ ‫اسرائیل خواهد بود‪.‬‬ ‫همانطور که او در ژوئ��ن ‪ 2009‬در قاهره اعالم کرد‪،‬‬ ‫دو کشور مستقل از خواسته های امریکاست و اگر او‬ ‫بتواند این مس��اله را به واقعیت گره بزند دیگر امریکا‬ ‫زمان زیادی برای حضور در خاورمیانه و اندیشیدن به‬ ‫این موضوع صرف نخواهد کرد و بیشتر توجه خود را‬ ‫صرف مسائل استراتژیک و موضوعات مهم تری مانند‬ ‫رش��د و ظهور چین در اس��یا خواهد کرد‪ .‬اما مساله‬ ‫این است که اوباما به خوبی قدرت البی های اسرائیلی‬ ‫را درک نکرده بود‪ .‬البی های اس��رائیلی انقدر قدرت‬ ‫داش��تند که به اوباما اجازه ندهند تا خواسته های اولیه‬ ‫خود را تحقق ببخشد و تا زمانی که البی های اسرائیلی‬ ‫از چنی��ن قدرتی برخوردار باش��ند‪ ،‬اوباما و روس��ای‬ ‫جمهوری که بعد از او مقیم کاخ سفید خواهند شد در‬ ‫تله ای که چندان هم برای امریکا و دوستانش مناسب‬ ‫نیست گرفتار خواهند ماند‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬فارن پالیسی‬ ‫پیامدهای دستگیری رئیس صندوق بین المللی پول به اتهام بزهکاری جنسی‬ ‫‪4‬‬ ‫منبع‪ :‬اکونومیست‬ ‫بین الملل‬ ‫از موقعیت خودش س��وء اس��تفاده نکرده‪ ،‬اما او این‬ ‫مس��اله را پذیرفت که برخی موارد در قضاوت هایش‬ ‫اش��تباه کرده است‪ .‬ان سینکلر‪ ،‬همسر استراس کان که‬ ‫خبرنگار معروف و محبوب تلویزیونی فرانس��ه است‬ ‫نیز در تمام این مدت در کنارش ایستاد‪ .‬اکنون تصمیم‬ ‫ان دوره صن��دوق بین المللی پول هم با این اتفاق زیر‬ ‫سوال رفته است‪.‬‬ ‫حتی پیش از اخرین شوک‪ ،‬مشخص بود که رقابت های‬ ‫انتخاباتی ریاس��ت جمهوری فرانسه یک رقابت کثیف‬ ‫خواهد بود‪ .‬در هفته های گذش��ته رسانه های فرانسه پر‬ ‫ب��ود از نحوه زندگی اقای اس��تراس کان که همراه بود با‬ ‫عکس های��ی از ویالی ش��یک او در پاریس و عکس��ی‬ ‫از او که س��وار اتومبیل پورشه ای می شود که به یکی از‬ ‫مش��اوران او تعل��ق دارد‪ .‬این عکس ها این س��وال را به‬ ‫اف��کار عمومی القا می کرد که ای��ا امکان این وجود دارد‬ ‫که یک فرد چپ گرا به چنین ثروتی دسترس��ی داش��ته‬ ‫باش��د‪.‬تمام این اخب��ار اکنون با خبر حمله جنس��ی او‬ ‫در هم امیخته اس��ت‪ .‬فرانسوی ها به این معروفند که به‬ ‫زندگی خصوصی سیاستمدارانشان چندان عالقه ای نشان‬ ‫نمی دهند‪ .‬اما خشونت های جنسی مساله دیگری است‪.‬‬ ‫اگر این اتهامات ثابت ش��ود‪ ،‬وضعیت خوبی حکمفرما‬ ‫نخواهد بود‪ .‬استراس کان در تمام زوایا رقیب قدرتمندی‬ ‫برای به چالش کشیدن نیکوال س��ارکوزی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 2012‬به شمار می رود‪ .‬با توجه به‬ ‫نظرسنجی هایی که در پاییز سال جاری برگزار شده است‬ ‫حتی خانم ابری و فرانسوا هوالند‪ ،‬رهبران پیشین حزب‬ ‫سوسیالیسم هم قادر به نجات حزب نخواهند بود‪ .‬هرچند‬ ‫در شرایط کنونی حزب سوسیالیست فرانسه تمام شانس‬ ‫خود را از دست نمی دهد اما مسلما شرایط سخت تری را‬ ‫پیش رو خواهد داشت‪.‬‬ ‫این مس��اله هر تاثیری که روی جامعه سیاسی فرانسه‬ ‫داش��ته باشد‪ ،‬صندوق بین المللی پول را که گیج کرده‬ ‫است‪ .‬یکی از اعضای این صندوق این مساله را فاجعه‬ ‫می خواند‪ .‬هرچند قرار بود که استراس کان در چند‬ ‫ماه اینده پس��ت ریاست صندوق بین المللی پول را‬ ‫واگ��ذار کند اما این مس��اله او را وادار خواهد کرد‬ ‫که زودتر از موعد مورد نظر از سازمان خارج شود‪.‬‬ ‫چنین مس��اله ای صندوق بین المللی پول را بدون‬ ‫ی��ک وزنه سیاس��ی ره��ا خواهد ک��رد ان هم در‬ ‫ش��رایطی ک��ه سیاس��تمداران اروپای��ی مذاکرات‬ ‫مهم��ی را در مورد وضعیت بحرانی یونان از س��ر‬ ‫می گذرانند‪ .‬اس��تراس کان قرار بود هفته گذشته با‬ ‫تو گو‬ ‫انگال م��رکل‪ ،‬صدراعظم المان دیدار و گف ‬ ‫کن��د‪ ،‬همچنی��ن جلس��ه ای ب��ا وزرای اقتص��اد‬ ‫کش��ورهای اروپایی در تاریخ ‪ 16‬می داش��ت‪ .‬در‬ ‫تمامی این دیدارها این مس��اله مورد بررسی قرار‬ ‫می گرفت ک��ه صندوق بین المللی پ��ول در مورد‬ ‫بدهی های یونان یکس��ره تصمیم گیری کند‪ .‬حتی‬ ‫اگ��ر اروپایی ها اکنون در این مورد تصمیم بگیرند‬ ‫نمی توان نبود وزنه س��نگینی مانند استراس کان را‬ ‫در ای��ن روند نادیده گرفت‪ .‬اگر اس��تراس کان از‬ ‫صن��دوق بین المللی پول برود معاون اول او یعنی‬ ‫جان لیپسکی مسئولیت را برعهده خواهد گرفت‪.‬‬ ‫او ن��ه تنه��ا نمی توان��د جانش��ین مناس��بی برای‬ ‫اس��تراس کان باش��د‪ ،‬بلکه خودش با مش��کالت‬ ‫زیادی دس��ت و پنجه نرم می کن��د‪ .‬وی تنها چند‬ ‫روز پی��ش یعن��ی در تاریخ ‪ 12‬می اع�لام کرد که‬ ‫در م��اه اگوس��ت می خواهد صن��دوق بین المللی‬ ‫پول را ت��رک کند‪ .‬در ‪ 15‬می س��خنگوی صندوق‬ ‫بین المللی پول اع�لام کرد که هرچند هیچ نظری‬ ‫در مورد دس��تگیری اقای کان ندارند اما صندوق‬ ‫بین المللی پول همچنان عملگرایانه به فعالیت خود‬ ‫ادامه می دهد‪ .‬البت��ه واقعیت نیز چنین خواهد بود‬ ‫اما به نظر می رسد که در مقاطع باال این صندوق با‬ ‫مشکالت مدیریتی مواجه خواهد شد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫هم��ه چیز مهیا بود تا دومینیک اس��تراس کان‪،‬‬ ‫رئی��س صن��دوق بین الملل��ی پ��ول م��اه این��ده‬ ‫کاندیدات��وری خ��ود را از طرف حزب سوس��یال‬ ‫برای انتخابات ریاست جمهوری سال اینده فرانسه‬ ‫اعالم کند‪ .‬نظر س��نجی ها به وضوح نش��ان می داد‬ ‫که او محبوب ترین کاندیدای سوسیالیست هاس��ت‬ ‫و موقعیتش به قدری خوب اس��ت که می تواند به‬ ‫خوبی با نیکوال سارکوزی رقابت کند‪ .‬اما دستگیری‬ ‫استراس کان در تاریخ ‪ 14‬می در نیویورک‪ ،‬به دلیل‬ ‫سوء اس��تفاده جنسی تمام ان برنامه ها را پخش هوا‬ ‫کرد و به نظر می رس��د تمام اینده سیاسی او ویران‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اس��تراس کان درحالی دستگیر شد که در فرودگاه‬ ‫بین المللی جان اف کندی در قسمت فرست کالس‬ ‫هواپیمایی ایر فرانس نشس��ته بود‪ .‬تنها دقایقی قبل‬ ‫از انک��ه هواپیما به پرواز درای��د‪ ،‬پلیس نیویورک‬ ‫اعالم کرد که اتهام او بزهکاری جنسی‪ ،‬تالش برای‬ ‫تجاوز و زندانی کردن غیر قانونی برای سوء استفاده‬ ‫جنسی علیه خدمتکار هتل منهتن است‪ .‬گزارش ها‬ ‫حاکی از این اس��ت ک��ه اس��تراس کان هتل را به‬ ‫سرعت ترک کرده است‪ .‬بنجامین برافمن‪ ،‬وکیل او‬ ‫به خبرگزاری رویترز اعالم کرد که موکل او بی گناه‬ ‫است‪.‬‬ ‫این خبر جامعه سیاسی پاریس را شوکه کرد‪ .‬مارتین‬ ‫ابری‪ ،‬رهبر حزب سوسیالیسم‪ ،‬از ان به عنوان یک‬ ‫صاعق��ه نام ب��رد و س��ایرین ان را فاجعه ای عظیم‬ ‫خواندن��د‪ .‬حتی اگر در دادگاه ثابت ش��ود که او از‬ ‫تمامی این اتهامات مبراست‪ ،‬وی دیگر نمی تواند به‬ ‫فرانسه بازگردد و برای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫مبارزه کند‪ .‬در س��ال ‪ 2008‬نیز او سازمان صندوق‬ ‫بین المللی پول مورد تحقیق و تفحص برای داشتن‬ ‫روابط نامشروع با کارمندان این سازمان قرار گرفته‬ ‫بود‪ .‬در پایان به این نتیجه رس��یدند که استراس کان‬ ‫فرانسه در شوک‬ ‫‪33‬‬ ‫معمای جشنواره ها‬ ‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫حکایت ما و«کن»‬ ‫‪34‬‬ ‫فیلم ساز نباید برای یک فستیوال‬ ‫خاص فیلم بسازد‬ ‫‪ 2‬حسن یکتاپناه از حدود ‪ 27‬سال پیش با حضور در کنار فیلمسازانی مانند علی حاتمی‪،‬‬ ‫عباس کیارستمی و ابراهیم فروزش کار خود را اغاز کرد‪ .‬او نخستین فیلمش را با نام‬ ‫«جمعه» در سال ‪ 1378‬ساخت‪ .‬این فیلم در سال ‪ 2000‬میالدی در بخش «نوعی نگاه»‬ ‫جشنواره کن به نمایش درامد و جایزه دوربین طالیی را به دست اورد و به دنبال ان‪ ،‬در‬ ‫‪ 40‬جشنواره مختلف جهانی نیز نمایش داده شد و جوایزی را کسب کرد‪ .‬یکتاپناه دومین‬ ‫فیلم خود را در سال ‪ 1382‬با نام «داستان ناتمام» ساخت‪ .‬این فیلم نیز در جشنواره لوکارنو‬ ‫توانست جایزه یوزپلنگ نقره ای و بهترین فیلم اسیایی نت – پک را از ان خود کند‪ .‬سومین‬ ‫فیلم بلند یکتاپناه با نام «بی بی» در سال ‪ 1387‬ـ ‪ 1386‬در جشنواره های بین المللی مسکو و‬ ‫بورسا به نمایش درامد‪ .‬با این کارگردان ‪ 48‬ساله درباره جشنواره های خارجی و حضور‬ ‫فیلمسازان ایرانی در انها گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫برخ��ی مس��ئوالن و هنرمن��دان معتقدن��د‬ ‫جش��نواره های خارجی س��ینمای ایران را به‬ ‫بیراهه می برند‪ ،‬از س��وی دیگر عده ای اعتقاد‬ ‫دارن��د که جش��نواره های خارجی به فیلم ها‬ ‫اعتبار می دهند و کسب موفقیت در انها مهم‬ ‫است‪ .‬دیدگاه شما به کدامیک نزدیک است؟‬ ‫‪ l‬م��ن چنین اعتق��ادی ن��دارم‪ .‬هر فس��تیوالی برای‬ ‫شکل گیری انگیزه ای دارد‪ ،‬هر فستیوالی مانند فستیوال‬ ‫دفاع مقدس‪ ،‬فس��تیوال کیش یا حتی فستیوال اسکار‪،‬‬ ‫سیاستی دارد‪ .‬فیلمساز نباید برای یک فستیوال خاص‬ ‫فیل��م بس��ازد‪ .‬البته اش��کالی هم ن��دارد ک��ه در ایران‪،‬‬ ‫فستیوال های فیلم های دینی یا دفاع مقدس برگزار شود‬ ‫و کارگردانی هم فیلم دینی یا جنگی بس��ازد‪ .‬مهم این‬ ‫اس��ت که کارگردان به تالیف خود از سینما بپردازد‪ .‬هر‬ ‫فستیوالی‪ ،‬گرایش خود را دارد‪ ،‬اما این دلیل نمی شود که‬ ‫کارگردان ها بنا به سلیقه انها فیلم بسازند‪ ،‬انها می توانند‬ ‫فیل��م خ��ود را درباره ان موضوع بس��ازند‪ .‬این جریان‬ ‫ن ترتیب می شود که برخی افراد‬ ‫به ش��کل پررنگ به ای ‬ ‫فیلم انتقادی بسازند تا در جشنواره های خارجی مطرح‬ ‫شوند‪ ،‬ولی من می گویم این نیست و می شود فیلمساز‬ ‫فیلم خودش را بس��ازد و اگر نگاه انتقادی هم داشت‪،‬‬ ‫مهم نیست‪.‬‬ ‫نسبت سینمای ایران با جشنواره های خارجی‬ ‫چگون��ه باید باش��د؟ ای��ا بای��د چارچوب‬ ‫تعیین ش��ده ای ب��رای نحوه حض��ور در این‬ ‫جشنواره ها وجود داشته باشد یا هر فیلمسازی‬ ‫باید براساس تشخیص خودش فیلم بسازد؟‬ ‫‪ l‬این موضوع هنوز در ایران جا نیفتاده است‪ .‬ما سال ها‬ ‫پرچم دار سینمای ایران در تمام فستیوال ها بوده ایم‪ .‬من‬ ‫از نزدی��ک زیاد ش��اهد بوده ام که فیلم ه��ای ایرانی در‬ ‫فستیوال ها س��رامد بوده اند؛ اما مسئوالن‪ ،‬مطبوعات و‬ ‫س��ینماگران داخلی با عینک تیره ب��ه این موضوع نگاه‬ ‫کرده اند‪ .‬انقدر غرض ورزانه و با نگاه بد به این مس��اله‬ ‫نگاه ش��د که پرچم از دست سینمای ایران بیرون امد و‬ ‫اکنون فیلم «اخراجی ها» سینمای بدنه ما شده است‪ .‬البته‬ ‫هنوز افرادی این پرچم را نگه داش��ته اند‪ ،‬وگرنه انقدر‬ ‫به این سینما انگ با نام هایی مانند «سینمای فستیوالی»‪،‬‬ ‫«سینمای خارج پسند»‪« ،‬سینمایی که با مخاطب داخلی‬ ‫ارتباط ندارد» خورد که این سینما از بین رفت‪.‬‬ ‫حاال از دیدگاه شما‪ ،‬در شرایط ایده ال رابطه‬ ‫س��ینمای ایران با جشنواره های خارجی باید‬ ‫چگونه باشد؟ ایا س��ینمای ایران می تواند با‬ ‫جشنواره های خارجی قهر کند؟‬ ‫‪ l‬ابتدا باید سوءتفاهم رفع شود‪ .‬اکنون یک سوءتفاهم‬ ‫و درگیری وجود دارد و عده ای انتقاد کرده اند که همه‬ ‫مدیران س��ینما به جش��نواره کن رفته اند؛ چه اشکالی‬ ‫دارد؟ مدیران باید به جشنواره کن بروند تا یاد بگیرند‬ ‫و تفاهم ایجاد کنند‪ .‬در برنامه «هفت» فریدون جیرانی‬ ‫که از افراد س��ینمایی و مطبوعاتی اس��ت‪ ،‬متاسفانه به‬ ‫این مس��اله دامن می زند که چرا انه��ا به کن رفته اند‪.‬‬ ‫متاس��فانه برخی مطبوعاتی ها و س��ینمایی ها در یک‬ ‫سوءتفاهم بزرگ هستند و فکر می کنند‪ ،‬رفتن مدیران‬ ‫به جشنواره کن اشتباه است‪ .‬انها هم می گویند‪ ،‬ببینید‬ ‫از مطبوعاتی ها چند نفر به کن رفته اند‪ .‬مطبوعاتی ها به‬ ‫مدی��ران می گویند‪ ،‬مدیران به مطبوعاتی ها و هیچ کدام‬ ‫جای همدیگر را در جشنواره کن نمی دانند‪ .‬ابتدا باید‬ ‫مش��خص شود که ایا جشنواره کن با بیش از ‪ 60‬سال‬ ‫س��ابقه برگزاری‪ 60 ،‬سال اس��ت که پرچم کوبیدن ما‬ ‫را در دس��ت گرفته است؟! چنین چیزی امکان ندارد‪.‬‬ ‫حاال ممکن اس��ت یک فیلم انتقادی برای انها جذاب‬ ‫باش��د‪ ،‬همان طور که فیلم انتقادی «مایکل مور» درباره‬ ‫امریکا برای ما جالب اس��ت‪ .‬این دلیل نمی ش��ود که‬ ‫م��ا ان فس��تیوال ها را نفی کنیم؛ ام��ا کارگردان ها هم‬ ‫باید حواس ش��ان باش��د و فیلم خودش��ان را بسازند‬ ‫و نخواهن��د فیلم ش��ان فقط مورد توجه جش��نواره ها‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫ایا این مس��اله می تواند افتی برای س��ینمای‬ ‫ایران باشد؟‬ ‫‪ l‬کسی که واقعا هنرمند باشد‪ ،‬فیلم خودش را می سازد‬ ‫و جایزه اش را هم می گیرد‪ .‬البته در این میان‪ ،‬فیلم هایی‬ ‫هم هس��تند که با این هدف س��اخته شده اند تا فقط در‬ ‫جشنواره های خارجی جایزه بگیرند‪.‬‬ ‫مدیرانی که در جشنواره های خارجی حضور‬ ‫می یابند‪ ،‬از این جشنواره ها چه استفاده هایی‬ ‫می توانند داشته باشند و چه سیاستی را باید‬ ‫در پیش بگیرند؟‬ ‫‪ l‬بای��د این موض��وع در برنامه کاری انها باش��د و‬ ‫در تم��ام فس��تیوال های دنیا ش��رکت کنن��د‪ .‬مدیران‬ ‫سینمایی و مس��ئوالن برنامه ریزی از تمام کشورهای‬ ‫دنیا در فستیوال ها حضور دارند و شکل برنامه ریزی‪،‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪ 1‬نس��بت ما با جش��نواره های خارجی فیلم چیست‬ ‫و چگونه باید باش��د؟ این پرسش��ی است که به طور‬ ‫متناوب در چند دهه پس از پیروزی انقالب‪ ،‬مستقیم و‬ ‫غیرمستقیم‪،‬پایهبحث هایدیدگاه هایمختلفیبودهکه‬ ‫معموال وجهه و صبغه ای ایدئولوژیک هم داشته است‪.‬‬ ‫این در حالی است که در برخی مقاطع‪ ،‬از جمله اواسط‬ ‫دهه ‪ 60‬و نیمه دوم دهه ‪ ،70‬جشنواره های خارجی از‬ ‫سوی ما به عنوا ن تریبونی انتخاب شده اند برای تغییر و‬ ‫تلطیف دیدگاه جهانیان نسبت به جامع ه ایرانی‪ ،‬اما در‬ ‫مقاطعی هم برخی از جش��نواره ها و بالطبع‪ ،‬برخی از‬ ‫فیلمسازان متهم بوده اند به سیاه نمایی و تبیین نگاهی‬ ‫جانبدارانه نسبت به جامعه ایران‪ .‬این نگاه معموال به‬ ‫تم فقر در فیلم ها توجه داشته‪ ،‬اما گاهی هم این اتهام‬ ‫به دلیل رفتارهای حوزه سیاسی جشنواره ها‪ ،‬از جمله در‬ ‫دوره های اخیر شکل گرفته است‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬واضح اس��ت که در دنیایی با مناس��بات‬ ‫کنونی و نیز فرصت ها و تهدیدهای بالقوه و بالفعلی‬ ‫که در هر رویداد بین المللی می توان جست وجو کرد‪،‬‬ ‫جش��نواره های فیلم با توجه های بعضا بی ش��ماری‬ ‫که ازسوی کارتل های رس��انه ای و چرخ ه اقتصادی‬ ‫هنر ‪ -‬صنعت سینما به انها می شود‪ ،‬یکی از گلوگاه های‬ ‫ارتباط ما با دنیاست که از ان می توان در جهت تبیین‬ ‫راس��تی های خویش و به گوش رس��اندن پیام های‬ ‫جامعه اس�لامی بهره گرفت‪ .‬در این زمینه‪ ،‬بی شک‬ ‫عملکرده��ای بعضا بی تفاوت و بعض��ا متناقض ما‬ ‫در سالیان گذش��ته در استفاده مطلوب از این امکان‪،‬‬ ‫قابل بررسی و نقد اس��ت‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬رفتارهای‬ ‫کارگردانان س��ینمای ایران در استفاده و ایجاد تعامل‬ ‫با جش��نواره های خارجی‪ ،‬س��یاهه ای متفاوت است‬ ‫ن تریبون ها‬ ‫که گاه نش��انه هایی از استفاده صرف از ای ‬ ‫و بازار بین المللی فیلم را در این س��یاهه می توان دید‬ ‫و گاه رفتار ه��ای منفعالنه و توام با تاثیرپذیری هایی‬ ‫ک��ه در داخل کش��ور‪ ،‬به عنوان گرایش به س��اختن‬ ‫فیلم جشنواره پس��ند تعبیر می ش��ود‪ .‬البت��ه گاه این‬ ‫جشنواره پسندی‪ ،‬نه به صورت تلخ نمایی که به شکل‬ ‫سطحی نگری و استفاده ابزاری از برخی مفاهیم بشری‬ ‫تقلیل یافته است‪.‬‬ ‫بههرحال‪،‬شایدطرفدارانومخالفانشرکتفیلمسازان‬ ‫م��ا در جش��نواره های خارجی و ش��اید بتوان گفت‬ ‫طرفداران و مخالفان توجه به جشنواره های خارجی‬ ‫به فیلم های ایرانی‪ ،‬انقدر تحت تاثیر موضع گیری های‬ ‫مبتنی بر مواضع عقیدتی یا ایدئولوژیک خود س��خن‬ ‫می گویند که از هر دو طرف به سخت گیری هایی در‬ ‫ارزیابی و داوری موضوع دچارند‪.‬‬ ‫در این میان تالش ما بر این بوده است که با تالش به‬ ‫واقع گرایی‪ ،‬موضوع را از دید طرفین بررسی کنیم تا‬ ‫دریافته شود که نسبت ما با جشنواره های فیلم خارجی‬ ‫ایا باید نگاه صفر و یکی باشد‪ ،‬اساسا و به هر شکل‪،‬‬ ‫موافق یا اساسا و به هر شکل مخالف باشیم‪ ،‬یا با نوعی‬ ‫واقع بینی‪ ،‬اس��تراتژی مشخص خود را برمبنای منافع‬ ‫عمومی و رشد و اعتالی هنر ملی کشور تنظیم کنیم؟‬ ‫نگاه ه��ای موج��ود بیانگ��ر ان اس��ت که بی ش��ک‪،‬‬ ‫جشنواره هایبین المللیفرصت های تریبونیوویترینی‬ ‫برای س��ینمای ما می توانند باش��ند که طی پروسه ای‪،‬‬ ‫می توانند بلندگوی اعالن واقعیت های ناب جامعه و‬ ‫البته نه تنها بخش��ی از واقعیت های ان باشند‪ .‬ازسوی‬ ‫دیگر ‪ ،‬تردید نمی توان داشت که در گرایش کارگردانان‬ ‫ما به دیده شدن و موفق بودن‪ ،‬گاه خوداگاه یا ناخوداگاه‬ ‫تاثیرپذیری های سلیقه ای و شاید اعتقادی را شاهدیم‬ ‫ن تریبون را با نتیج ه عکس برای‬ ‫ک��ه خود می تواند ای ‬ ‫ما ش��کل دهد‪ .‬به ویژه که برخی از رفتارهای برخی از‬ ‫جشنواره ها و دست اندرکاران انها در چند سال گذشته‬ ‫وقتی به حوزه موضع گیری ها و رفتارهای متاثر از فعل و‬ ‫انفعال های سیاسی انجامیده است‪ ،‬تصور رفتار حرفه ای‬ ‫و مبتنی بر اصالت هن��ر را ب ا تردیدهای جدی مواجه‬ ‫ساخته است‪g .‬‬ ‫گفت وگو با حسن یکتاپناه درباره جشنواره های خارجی فیلم‪:‬‬ ‫‪35‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪36‬‬ ‫مهمان پذیری و جلسه های نقد و بررسی را می بینند‪.‬‬ ‫ان فس��تیوال ها واقعا بین المللی هستند‪ ،‬ولی فستیوال‬ ‫فج��ر ایران فق��ط نام «بین المللی» را یدک می کش��د‪.‬‬ ‫م��ا حتی در بخش داخلی این فس��تیوال نیز مش��کل‬ ‫داریم‪ ،‬فیلم هایی انتخاب می شوند که اصال فستیوالی‬ ‫و مس��ابقه ای نیس��تند‪ .‬مثال چرا فیلمی مانند «مرهم»‬ ‫نباید در بخش مسابقه فستیوال فجر باشد؟! این یک‬ ‫غلط امالیی خیلی بزرگ برای مس��ئوالن فس��تیوال‬ ‫فجر اس��ت‪ .‬چرا «اخراجی ها» باید در بخش مسابقه‬ ‫این فس��تیوال باش��د؟ بنابراین ما خیلی اشکال داریم‬ ‫و مس��ئوالن ما هنوز در اجرای برنامه فس��تیوال فجر‬ ‫مشکالت بسیاری دارند‪.‬‬ ‫یعنی معتقدید که مس��ئوالن فرهنگی باید از‬ ‫تجربه جشنواره های خارجی برای برگزاری‬ ‫جشنواره فجر استفاده کنند؟‬ ‫‪ l‬انها تجربه ‪ 60‬س��اله در برگزاری فستیوال دارند که‬ ‫می توان در بحث ها شرکت و با انها ارتباط برقرار کرد‪،‬‬ ‫نه فقط برای اینکه فس��تیوال خوبی برگزار شود‪ ،‬بلکه‬ ‫برای اینکه اس��تعدادهای خوب را کش��ف و فیلم های‬ ‫خوبی بس��ازیم‪ .‬ما هفت هزار س��ال تمدن داریم و باید‬ ‫فیلم های فرهنگی بسازیم‪.‬‬ ‫برخ��ی مدی��ران گفته اند که باید به س��مت‬ ‫اس��تفاده از ب��ازار جش��نواره های خارجی‬ ‫حرک��ت ک��رد‪ .‬به نظر ش��ما‪ ،‬مس��ئوالن به‬ ‫تنهای��ی و بدون کمک بخ��ش خصوصی و‬ ‫فیلمس��ازان مس��تقل می توانند به این هدف‬ ‫برسند؟‬ ‫‪ l‬بل��ه؛ ما فیلم ه��ای خوب��ی داریم و حتم��ا نباید‬ ‫فیلم های مس��تقل س��ینمای ایران در فس��تیوال های‬ ‫خارج��ی حضور داش��ته باش��ند‪ ،‬فیلم ه��ای بدنه ما‬ ‫ه��م می توانند برون��د؛ ولی این فیلم ه��ا باید حرف‬ ‫جدیدی داش��ته باش��ند‪ .‬اکنون س��ینمای بدنه ای که‬ ‫مد شده‪ ،‬کپی بسیار بس��یار غلط فیلم های امریکایی‬ ‫و اروپای��ی اس��ت‪ .‬البته از س��ینمای بدن��ه ایران هم‬ ‫فیلم ه��ای خوب��ی در فس��تیوال های خارج��ی بوده‬ ‫و جوای��زی گرفته اند‪ .‬مس��اله این اس��ت ک��ه از این‬ ‫س��ینما حمایت نمی شود تا حرفی را بزند که از بطن‬ ‫جامعه بیرون امده باشد‪ .‬سینمای عامه پسند و مبتذل‬ ‫کنون��ی قطعا در هیچ فس��تیوالی نمی توان��د جایگاه‬ ‫داشته باش��د‪ ،‬این فیلم ها ش��بیه فیلم های روحوضی‬ ‫هس��تند که س��ال ها مصری ه��ا و عرب ها ه��م انها‬ ‫را داشته اند‪.‬‬ ‫تکنیک س��ینمای ما هنوز انقدر قوی نیست که بتوانیم‬ ‫ی هالیوود مقابل��ه کنیم‪ .‬چیزی که م��ا را از‬ ‫ب��ا س��ینما ‬ ‫انه��ا متمایز می کند‪ ،‬متن فیلم و قصه ماس��ت‪ ،‬منظورم‬ ‫ادبیات نمایش��ی اس��ت‪ .‬م��ا در این بخ��ش‪ ،‬چیزی را‬ ‫داری��م که بس��یار مطرح تر از اروپایی ه��ا‪ ،‬امریکایی و ‬ ‫هالیوودی هاس��ت‪ .‬اگر سینمای مس��تقل ایران در انجا‬ ‫مطرح می ش��ود‪ ،‬به دلیل حرفی اس��ت ک��ه می زند و‬ ‫به خاطر تکنیک فیلم برداری یا مسائل فنی فیلم نیست‪،‬‬ ‫چون ما در این بخش‪ ،‬ضعف داریم و نمی توانیم با انها‬ ‫مقابله کنیم‪ .‬بخش��ی که مطرح می شود‪ ،‬حرف سینمای‬ ‫ماس��ت که سینمای مس��تقل ما این حرف را می زند و‬ ‫سینمای بدنه ایران درگیر روابط اجتماعی حال حاضر‬ ‫است که بارها در س��ینمای امریکا و اروپا کپی برداری‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫با این اوص��اف‪ ،‬حضور در جش��نواره های‬ ‫خارجی به س��ینماگران و سینمای ایران چه‬ ‫کمکی می کند؟‬ ‫‪ l‬سینماگران در این فستیوال ها با تکنیک ها‪ ،‬نوع بیان‪،‬‬ ‫دیدگاه ها و فرهنگ های جدید اش��نا می شوند و از ان‬ ‫سینما تاثیر می گیرند‪ .‬این امر برای سینماگران و مسئوالن‬ ‫ما بسیار پسندیده است که با تمام فستیوال های مهم در‬ ‫ارتباط مستقیم باشند‪g .‬‬ ‫ابوالفضل جلیلی از فضای جشنواره ها برای بسط اندیشه دینی میگوید؛‬ ‫با فیلم خوب می توانیم‬ ‫ایدئولوژی مان را بسط دهیم‬ ‫‪ 3‬در اولین برخورد با ابوالفضل جلیلی می توان این طور نتیجه گرفت؛ جلیلی ذاتا ادم راحتی‬ ‫است؛ از به کار بردن اصطالح هایی مانند «به به و چه چه» و «دری وری» در سخن گفتن تا انتقاد‬ ‫صریح نسبت به برخی رفتارها و سیاست گذاری ها‪ .‬او را با‪ 14‬فیلم اکران نشده اش می شناسیم‪ .‬جلیلی‬ ‫در جشنواره های خارجی نیز با همین فیلم ها شناخته شده و جایزه شیر طالیی جشنواره ونیز‪ ،‬جایزه‬ ‫پلنگ نقره ای جشنواره لوکارنو‪ ،‬جایزه بهترین فیلم جشنواره دوربان و جایزه ویژه هیات داوران‬ ‫جشنواره فیلم رم را به دست اورده است‪ .‬با این کارگردان ‪ 54‬ساله سینمای ایران که به دلیل چهره و‬ ‫لباس هایی که می پوشد جوان تر به نظر می رسد‪ ،‬درباره جشنواره های خارجی و نگاهی که نسبت به‬ ‫انها در کشور وجود دارد‪ ،‬گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫اق��ای جلیل��ی! می دانی��د ک��ه برخ��ی‬ ‫مسئوالن و دست اندرکاران حوزه سینما‪،‬‬ ‫جش��نواره های خارجی را تهدیدی برای‬ ‫س��ینمای ایران ارزیابی می کنند‪ ،‬عده ای‬ ‫دیگر این جشنواره ها را فرصت می دانند‪.‬‬ ‫در ای��ن میان‪ ،‬نس��بت س��ینمای ایران با‬ ‫جشنواره های خارجی باید چگونه باشد؟‬ ‫‪ l‬در کش��ور ما خیلی از مس��ائل تکرار می شود‪،‬‬ ‫چون ایمان پش��ت ان نیست‪ .‬سال هاست که همین‬ ‫پرس��ش‪ ،‬به خصوص در زمان برگزاری جش��نواره‬ ‫کن فرانس��ه در مطبوعات مطرح می شود؛ اما ابتدا‬ ‫می خواه��م توضیح دهم که جش��نواره یعنی چه و‬ ‫چرا جشنواره برگزار می شود ؟ برای نخستین بار در‬ ‫کش��ور فرانسه جشنواره کن به وجود امد‪ .‬هدف از‬ ‫جشنواره فیلم این نبود که در یک جشن سینمایی‪،‬‬ ‫همه از یکدیگر تعریف کنند‪ .‬جش��نواره با این هدف‬ ‫برگزار شد که فیلمس��ازانی که در کشورهای مختلف‬ ‫دنی��ا در معذوریت قرار گرفته اند‪ ،‬محصور هس��تند یا‬ ‫نمی توانند فیلم های خود را نمایش دهند و حرف خود‬ ‫را در انها بزنن��د‪ ،‬فیلم های خود را در مکانی به عنوان‬ ‫جش��نواره فیلم نمایش دهند و حرف خود را در برابر‬ ‫تم��ام مردم جهان بزنند‪ .‬ه��دف اصلی به وجود امدن‬ ‫جشنواره فیلم در دنیا و اولین بار در کن فرانسه همین‬ ‫موضوع بود؛ اما در کش��ورما تصور می شود جشنواره‬ ‫به وج��ود امده تا م��ا از یکدیگر تعری��ف کنیم و در‬ ‫فیلم هایی که می سازیم‪ ،‬بگوییم همه چیز خوب است و‬ ‫در غیر این صورت‪ ،‬فیلم غیرقابل نمایش خواهد بود‪.‬‬ ‫من به عنوان فیلمس��از می گویم که هرگاه فیلم های ما‬ ‫نمی تواند با فیلم های دیگر کشورها وارد عرصه رقابت‬ ‫شود‪ ،‬از روی حس��ادت یا خودکم بینی انها را تحریم‬ ‫فرهنگ‬ ‫اگر ما حرفی برای گفتن در‬ ‫دنیاداریم‪،‬جشنواره های‬ ‫یتریبون هایی‬ ‫خارج ‬ ‫هستند که مجانی در اختیار‬ ‫ما قرار می گیرند‪ .‬من به‬ ‫عنوانیکفیلمسازمذهبی‬ ‫همیشه برای دنیا حرف‬ ‫دارم و اگر فرد دانش‬ ‫داشته باشد‪ ،‬هرچه درباره‬ ‫مذهب‪ ،‬عرفان و خداوند‬ ‫حرف بزند‪ ،‬باز هم حرف‬ ‫هست‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫می کنیم و می گوییم ان جشنواره ها به درد نمی خورند‬ ‫و سیاسی هستند؛ ولی وقتی خودمان جایزه می گیریم‪،‬‬ ‫می گوییم ان جشنواره خوب و منطقی است و جایزه را‬ ‫درست داده‪ ،‬اما وقتی فیلم جایزه نمی گیرد‪ ،‬می گوییم‬ ‫همه چیز سیاس��ی بود‪ .‬مسئوالن س��ینمایی ما چون به‬ ‫اش��تباه متوجه ش��ده اند یا می دانند و نمی خواهند این‬ ‫اتفاق بیفتد‪ ،‬اگر فیلمی انتقادی در جشنواره ای خارجی‬ ‫مطرح ش��ود ی��ا جایزه بگیرد‪ ،‬چون با ان نوع س��ینما‬ ‫مخالف اند‪ ،‬ان را تحریم می کنند؛ اما وقتی جشنواره را‬ ‫از دید خودش��ان به عنوان یک مهمانی بزرگ که تمام‬ ‫ستاره های دنیا و بازیگران معروف در ان حضور دارند‬ ‫و ی��ک هفته در انجا خوش می گ��ذرد می بینند‪ ،‬همه‬ ‫با چمدان های گنده به جشنواره می روند و خرج های‬ ‫کالن می کنن��د‪ ،‬س��وغاتی های کالن می خرن��د و در‬ ‫نهایت هم برای خالی نبودن عریضه‪ ،‬چند جمله علیه‬ ‫ان جشنواره می گویند و هر وقت به ایران برمی گردند‪،‬‬ ‫می گویند این جش��نواره ها سیاس��ی اند‪ ،‬انها قدر ما را‬ ‫ندانستند‪.‬‬ ‫ای��ا این روند هر س��ال تکرار ش��ده یا در‬ ‫دوره هایی به گونه ای دیگر رفتار شده است؟‬ ‫‪ l‬هر سال این اتفاق می افتد و ‪ 50‬نفر از وزارت ارشاد‬ ‫به جش��نواره ها می روند و بهترین س��فر را دارند‪ .‬انها‬ ‫برای اینکه روزنامه های مخالف ایراد نگیرند‪ ،‬می گویند‬ ‫که جش��نواره کن هیچ چیزی به جز یک فرش قرمز و‬ ‫یک مهمانی بزرگ نیس��ت‪ .‬اگر این طور اس��ت و ان‬ ‫جشنواره علیه ماست‪ ،‬چرا با این تعداد در ان شرکت‬ ‫می کنند‪ ،‬ان هم افرادی که در س��ینما کارساز نیستند‪.‬‬ ‫االن یک فیلم هم از ایران در این جشنواره کن انتخاب‬ ‫نش��ده و اگر انتخاب ش��ود‪ ،‬باید تکنسین های سینما‪،‬‬ ‫کارگردان ها‪ ،‬تهیه کنندگان‪ ،‬فیلم برداران و صدابرداران‬ ‫حتی ب��ا بودج��ه دولت به جش��نواره ها برون��د تا با‬ ‫مدرن ترین تکنولوژی های س��ینمای جهان اشنا شوند‬ ‫و ب��ه س��ینمای ایران بهره برس��انند؛ اما ای��ن افراد به‬ ‫جش��نواره ها نمی روند‪ ،‬چون کاره ای نیستند‪ .‬معاونت‬ ‫سینمایی هر سال به جش��نواره می رود‪ ،‬اما چه اتفاقی‬ ‫افت��اده و کدامی��ک از فیلم های به گفت��ه انها انتقادی‪،‬‬ ‫مجوز نمایش گرفته است؟ انها چه کمکی به سینمای‬ ‫مدرن ایران کرده اند؟‬ ‫این وضعیت در شرایط ایده ال باید چگونه‬ ‫باشد؟‬ ‫‪ l‬فیلم ها باید در کمال ازادی س��اخته ش��وند‪ .‬ما در‬ ‫سال های گذشته‪ ،‬در تهران فیلم می ساختیم و دوربین‬ ‫را در هر منطقه ای که می گذاشتیم‪ ،‬خرابی و مشکالتی‬ ‫داشت‪ .‬برخی می گفتند که ما بدی های تهران را نمایش‬ ‫می دهیم؛ اما اکنون اگر دوربین را در ‪ 80‬درصد مناطق‬ ‫تهران قرار دهید‪ ،‬مدرن و زیباست‪.‬‬ ‫این صحبت ش��ما به عملکرد فیلمس��ازان‬ ‫مربوط اس��ت‪ ،‬مدی��ران در این می��ان باید‬ ‫چگونه رفتار و برنامه ریزی کنند؟‬ ‫‪ l‬مدیران اندیش��ه ای باید به جشنواره ها بروند‪ ،‬ولی‬ ‫ما مدی��ر اندیش��ه ای نداریم‪ .‬معاونت س��ینمایی باید‬ ‫صاحب تفکر و اندیشه باشد و سینمای مدرن و دینی‬ ‫را طرح ریزی کند و برای رس��یدن به سینمای ایده ال‬ ‫جمهوری اس�لامی کمک کند‪ .‬چنین مدیری باید در‬ ‫جش��نواره های مهم دنیا و حتی اس��کار حضور داشته‬ ‫باشد‪ ،‬ارتباط برقرار و رایزنی کند‪ .‬اکنون مدیران فقط‬ ‫در جش��نواره های خوش اب و هوا مانند کن یا برلین‬ ‫شرکت می کنند و به جشنواره کشورهایی مانند روسیه‬ ‫یا استکهلم (سوئد) نمی روند‪ ،‬چون هوا سرد است و‬ ‫خوش نمی گذرد‪.‬‬ ‫فیلم باید ازادانه ساخته شود و اگر انتقادی است‪ ،‬گفته‬ ‫شود‪ .‬از کارگردان های مهم دنیا برای حضور در ایران‬ ‫می توانند دعوت کنند‪ ،‬اتفاقا بیش��تر انها بعد از دیدن‬ ‫ایران‪ ،‬درباره کشور ما نظر مثبت و خوبی دارند‪.‬‬ ‫از نظر ش��ما‪ ،‬تمام جش��نواره های خارجی‬ ‫فرصت هستند یا امکان دارد‪ ،‬تهدید هایی هم‬ ‫برای س��ینمای ایران داشته باشند؛ به عنوان‬ ‫مثال‪ ،‬فیلمس��ازان بخواهند مطابق سلیقه ان‬ ‫جشنواره ها فیلم بسازند‪ ،‬همان فیلم هایی که‬ ‫به انها فیلم های جشنواره پسند گفته می شود؟‬ ‫‪ l‬هیچ وق��ت مدی��ران جش��نواره های خارج��ی ی��ا‬ ‫دست اندرکاران جش��نواره ها به فیلمسازان نمی گویند‬ ‫که چه نوع فیلمی بسازند‪.‬‬ ‫منظورم این نیس��ت که انه��ا می گویند چه‬ ‫فیلمی ساخته ش��ود‪ ،‬ولی ممکن است فقط‬ ‫فیلم ه��ای خاص��ی در ان جش��نواره ها به‬ ‫نمایش دراید‪.‬‬ ‫‪ l‬انها هیچ وق��ت خط نمی دهند‪ ،‬چ��ون معتقدند با‬ ‫خط دادن‪ ،‬فیلمسازان را محدود می کنند‪ .‬انها به دنبال‬ ‫فکر‪ ،‬اندیشه و حرف نو هستند‪ .‬اکنون جهان به دنبال‬ ‫عدالت و عدل است و این حرف در هر کشوری که زده‬ ‫شود‪ ،‬همه از ان استقبال می کنند‪ .‬زمانی نیز ممکن است‬ ‫اقای ‪ X‬از ایران یک فیلم انتقادی بسازد و ان فیلم‬ ‫در یک جش��نواره جایزه بگیرد و مطرح ش��ود‪ ،‬اما‬ ‫نه به این دلیل که ضدایران اس��ت؛ این امر در هیچ‬ ‫کج��ای دنیا وج��ود ندارد و ذهنیت خود ماس��ت‪.‬‬ ‫ام��کان دارد‪ ،‬وقت��ی یک فیلم انتق��ادی تلخ جایزه‬ ‫می گیرد‪ ،‬فیلمس��ازان جدید و نوپ��ا روی این فیلم‬ ‫تمرک��ز کنن��د و اگ��ر ان فیلم فضایی خاکس��تری‬ ‫دارد‪ ،‬اینه��ا بگویند ما فضا را دودی یا س��یاه کنیم‬ ‫تا بیش��تر جایزه بگیریم‪ .‬این مش��کل فیلمس��ازان‬ ‫اس��ت‪ ،‬نه اینکه جش��نواره های خارجی بگویند ما‬ ‫چه فیلم هایی را انتخاب می کنیم‪ .‬شاید بگویید چرا‬ ‫فیلم ه��ای عرفانی را انتخاب نمی کنند‪ .‬اتفاقا بعد از‬ ‫انقالب اس�لامی‪ ،‬سینمایی از جمهوری اسالمی به‬ ‫نام س��ینمای فرهنگی خلق شد‪ .‬ان زمان‪ ،‬فیلم های‬ ‫«نار و نی» و «ان س��وی مه» یا فیلم های بیضایی که‬ ‫موضوع های عرفانی داشتند‪ ،‬مطرح شدند‪ ،‬البته ان‬ ‫فیلم ها خوب س��اخته شده بودند‪ .‬اگر بتوانیم مانند‬ ‫«نار و نی» فیلم بسازیم‪ ،‬ان را انتخاب خواهند کرد‪.‬‬ ‫ما شعار می دهیم که بهترین هستیم‪ ،‬چنین فیلم هایی‬ ‫در هیچ کجای دنیا انتخاب نمی شوند‪ .‬همان طور که‬ ‫ی را به جشنواره فجر بدهد و در‬ ‫اگر فرانس��ه فیلم ‬ ‫ان بگوید که همه دنیا بد است به جز فرانسه‪ ،‬ما ان‬ ‫را انتخاب نمی کنیم‪.‬‬ ‫بنابرای��ن اعتقاد دارید که نیازی نیس��ت‬ ‫زاویه ی��ا خط قرمزی ب��رای حضور در‬ ‫جش��نواره های خارج��ی تعیین ش��ود و‬ ‫فیلمسازان باید فیلم خود را بسازند؟‬ ‫‪ l‬فیلمس��ازان مس��لمان و حتی من که ادعا دارم‬ ‫فیلمساز بعد از انقالب هستم‪ ،‬اگر یک فیلم اسالمی‬ ‫قشنگ بس��ازیم‪ ،‬امکان ندارد ان را انتخاب نکنند‪.‬‬ ‫م��ن بارها درباره دین اس�لام در خارج از کش��ور‬ ‫صحبت کرده ام و از ان صحبت ها خیلی اس��تقبال‬ ‫شده است‪ .‬این گونه نیست که همه دنیا گارد گرفته‬ ‫باش��ند تا اس�لام را از بین ببرند‪ .‬م��ا به جای اینکه‬ ‫فیلم قشنگ بسازیم‪ ،‬منتظریم حرف های انها را رد‬ ‫کنیم‪ .‬دو فیلم «روز واقعه» و «ملک سلیمان» ساخته‬ ‫ش��ده اند که من انها را ندیده ام‪ ،‬ولی همه می گویند‬ ‫این فیلم ها قوی و درباره اسالم هستند‪.‬‬ ‫درب��اره تهدیدها با هم حرف زدیم‪ ،‬حاال‬ ‫شما دیدگاه خود را درباره فرصت هایی‬ ‫ک��ه ب��رای س��ینماگران ب��ا حض��ور در‬ ‫جش��نواره های خارجی ایجاد می ش��ود‪،‬‬ ‫بگویید‪.‬‬ ‫‪ l‬جش��نواره های خارج��ی بهتری��ن فرص��ت‬ ‫هس��تند‪ .‬اگر ما حرفی برای گفت��ن در دنیا داریم‪،‬‬ ‫ی تریبون هایی هس��تند که‬ ‫جش��نواره های خارج�� ‬ ‫مجان��ی در اختیار ما قرار می گیرن��د‪ .‬من به عنوان‬ ‫یک فیلمس��از مذهبی همیشه برای دنیا حرف دارم‬ ‫و اگر فرد دانش داشته باشد‪ ،‬هرچه درباره مذهب‪،‬‬ ‫عرفان و خداوند حرف بزند‪ ،‬باز هم حرف هست‪.‬‬ ‫اگر ما زرنگ باش��یم‪ ،‬فیلم های خوبی را با اندیشه‬ ‫و ایدئولوژی خودمان می س��ازیم و از هیچ کس��ی‬ ‫بد نمی گوییم‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬ایدئولوژی‪ ،‬کش��ور و‬ ‫انقالب ما در دنیا مطرح می شود‪ .‬هر وقت ما جایزه‬ ‫می گرفتیم‪ ،‬کسانی که با حکومت و انقالب مشکل‬ ‫داش��تند‪ ،‬به ما می گفتند‪ ،‬درست است که فیلم های‬ ‫شما در جهت انها نیست‪ ،‬ولی پرچم ایران به اهتزاز‬ ‫درمی اید‪ .‬بنابراین ایران در هر صورت و حتی اگر‬ ‫به ش��کل بد مطرح شود‪ ،‬قشنگ است‪.‬من حتی در‬ ‫جشنواره ای رئیس داوران بودم و فیلمی که اسالمی‬ ‫و قش��نگ ب��ود‪ ،‬در ان جش��نواره جای��زه گرفت‪.‬‬ ‫همچنین فیلمی ضد اس�لامی بود که خیلی خوب‬ ‫ساخته شده بود‪ ،‬ولی چون هدف از ساخته شدنش‬ ‫کوبیدن اسالم بود‪ ،‬هیچ جایزه ای نگرفت‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫همه حرف ها درباره حضور سینماگران و مسئوالن در عرصه بین الملل‬ ‫جشنواره های خارجی‪ ،‬تیغ دودم‬ ‫‪4‬‬ ‫در چند روز گذش��ته بحث درباره حضور و توجه‬ ‫رس��می سینمای کشور در جش��نواره جهانی فیلم «کن»‬ ‫قدیم��ی درباره اصل‬ ‫ ‬ ‫موجب ش��د تا برخ��ی بحث های‬ ‫حضور مس��ئوالن س��ینمایی و ایضا چگونگی حضور‬ ‫فیلم های ایرانی در جش��نواره های خارجی ازجمله کن‬ ‫که یکی از بزرگ ترین رویدادهای هنری جهان به ش��مار‬ ‫م��ی رود و حتی برخی معتقدند که بازتاب رس��انه ای ان‬ ‫پس از بازی های المپی��ک در رتبه بعدی قرار دارد‪ ،‬جزو‬ ‫مباحثی در جامعه س��ینمایی کش��ور در چند دهه اخیر‬ ‫بوده اند که بعضا دیدگاه ها و رفتارهای متناقضی را به ویژه‬ ‫در دوره های مدیریتی مختلف به همراه داشته اند‪ .‬زمانی نگاه‬ ‫ما به این جشنواره ها با توجه هایی که برخی فیلم های ما در‬ ‫دوره های سیاسی مختلف داشتند‪ ،‬به عنوان فرصتی برای‬ ‫تبیین واقعیت های جامعه ایرانی دیده می شدند و زمانی به‬ ‫سیاه نمایی و حاال هم سیاسی کاری متهم شده اند‪ .‬در این‬ ‫شماره از مثلث به همین بهانه‪ ،‬عالوه بر مصاحبه با چند‬ ‫نفر از اهالی سینمای کشور‪ ،‬به گرداوری همه بحث های‬ ‫رسانه ای چند هفته اخیر در این زمینه پرداختیم که بیشتر‬ ‫از سوی مدیران و دست اندرکاران سینمایی ابراز شده که‬ ‫اکنون به دلیل حضور در کن به اروپا سفر کرده اند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪38‬‬ ‫جواد شمقدری ‪ -‬معاون امور سینمایی‬ ‫مس��اله ای که خیل��ی مهم تر از‬ ‫جشنواره کن است‪ ،‬بازار فیلم کن‬ ‫است‪ .‬این بازار جایی برای ارائه‬ ‫محص��والت تمام کش��ورهای‬ ‫ش��رکت کننده و عرضه و مبادله‬ ‫فیلم هاس��ت و معتقدم خرید و‬ ‫فروش فیلم در جش��نواره کن مهمترین بخش ان است‪.‬‬ ‫متاسفانه فضای تبلیغاتی فیلم های شرکت کننده روی فرش‬ ‫قرمز و مسائلی دیگر بیشتر از این بازار‪ ،‬مهم ب ه نظر می اید‪.‬‬ ‫سعی کرده ایم در بازار فیلم‪ ،‬بهتر از سال های قبل شرکت‬ ‫کنیم و فیلم های خودمان را در این بازار ارائه کنیم و بهترین‬ ‫محصوالت جش��نواره های داخلی را نیز در این بازار به‬ ‫معرض نمایش دراوریم‪ .‬در بخش بازار کن‪ ،‬بنیاد سینمایی‬ ‫فارابی‪ ،‬مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و موسسه‬ ‫رسانه های تصویری غرفه دارند‪ ،‬به همین جهت مدیران‬ ‫این سه موسس��ه به همراه مدیران امور بین الملل انها به‬ ‫فرانسه سفر کرده اند‪ .‬من کارهای دیگری دارم که باید به‬ ‫انها رسیدگی کنم‪ ،‬بنابراین احتماال در کن حضور نخواهم‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫محمد اطبایی – پخش کننده بین المللی سینمای ایران‬ ‫امسال بیستمین دوره ای است که‬ ‫به جشنواره کن می روم‪ .‬بسیاری‬ ‫از دوستان سینماگر ایرانی از این‬ ‫منظر به کن در این سال ها امده اند‬ ‫و همچن��ان هرس��اله می ایند تا‬ ‫اخرین تولیدات سینما را دنبال‬ ‫کنند‪ .‬اغلب فیلم ها اولین مقصد و هدفشان شرکت در این‬ ‫رویداد اس��ت تا بتوانند اولین نمایش هایش��ان را در این‬ ‫رویداد پشت سر بگذارند‪ .‬بنابراین دست اندرکاران سینما به‬ ‫عنوان کارگردان‪ ،‬تهیه کننده و بازیگر چون اولین نمایش‬ ‫فیلم هایشان است‪ ،‬اهمیت دارد که در این رویداد حضور‬ ‫داشته باشند‪ .‬به عنوان پخش کننده برایم مهم است که در کن‬ ‫حضور داش��ته باش��م‪ .‬چون اکثر اف��رادی را که در طول‬ ‫یک سال با انها در ارتباطیم در بازار کن مالقات می کنیم‪،‬‬ ‫بنابرای��ن از این لحاظ ب��ازار کن برای م��ا اهمیت دارد‪.‬‬ ‫مس��ئوالن هم هرچند ممکن است حرف هایی بزنند که‬ ‫بیشتر بابت افکار عمومی داخلی است‪ ،‬اما خود این افراد را‬ ‫مشاهده می کنیم که مشتاق هستند در جشنواره کن حضور‬ ‫داشته باشند‪ .‬شخصا معتقدم حضور مدیران و مسئوالن‬ ‫سینمایی در کن به رغم انتقاداتی که می شود‪ ،‬اتفاق مبارکی‬ ‫است‪ .‬قطعا حضور انها به شناخت بیشتر انها نسبت به‬ ‫بازارهای جهانی کمک می کند‪.‬‬ ‫امیر اسفندیاری ‪ -‬مدیر امور بین الملل فارابی‬ ‫بازار فیلم و جش��نواره فیلم کن‬ ‫یکی از بزرگتری��ن رویدادهایی‬ ‫است که در طول سال در حوزه‬ ‫سینما در سطح بین الملل اتفاق‬ ‫می افتد و کشورهای مختلف با‬ ‫توجه به حجم تولیداتشان در این‬ ‫بازار حاضر می شوند‪ .‬مشارکت در بازار فیلم جشنواره کن‬ ‫بستری مناسب برای حضور در رویدادهای مهم بین المللی‬ ‫به وجود م��ی اورد و فیلم ها برای ف��روش و حضور در‬ ‫جشنواره هاازسویخریدارانوبرگزارکنندگانجشنواره ها‬ ‫در کن دیده می شوند‪ .‬نباید بعد تاثیرات تجاری حضور در‬ ‫بازار فیلم را نادیده بگیریم‪ .‬اینکه فیلمی از سینمای ایران در‬ ‫جشنواره پذیرفته بشود یا نشود‪ ،‬به سلیقه و سیاست های‬ ‫هیات انتخاب جش��نواره بس��تگی دارد و معیاری برای‬ ‫حضور در بازار فیلم به حس��اب نمی اید‪ .‬بازار فیلم خود‬ ‫فضایی است برای مطرح شدن اثار سینمای ایران که نباید‬ ‫این دو را یکی دانست‪.‬‬ ‫محمدرضا عباسیان – مدیرعامل موسسه رسانه های‬ ‫تصویری‬ ‫در کنار جشنواره کن بزرگترین‬ ‫بازار فیلم تشکیل می شود و در‬ ‫واق��ع این جش��نواره بزرگترین‬ ‫گردهمایی فیلم جهان اس��ت و‬ ‫به تب��ع ای��ن گردهمایی حضور‬ ‫ادم ه��ای مختلف در ان تعریف‬ ‫می ش��ود که این حضور هرچه پررنگ تر باش��د مفیدتر‬ ‫خواهد بود‪ .‬شرکت هایی در این جشنواره به منظور خرید‬ ‫و فروش اثار سینمایی حضور پیدا می کنند و افرادی هم‬ ‫بحث تولید مشترک را پیگیری می کنند و با توجه به حضور‬ ‫مدیران جشنواره های مختلف در کن‪ ،‬بسیاری هم ارتباط‬ ‫جش��نواره ای را در دس��تور کار خود دارند‪ .‬بس��یاری از‬ ‫کشورهایی که سینمای ضعیفی دارند حضور پررنگ تری‬ ‫نسبت به ما در کن دارند و ما هم باید فعالتر حاضر شویم‪.‬‬ ‫خصوصا بخش خصوصی ما که حضورش بسیار کمرنگ‬ ‫است‪ .‬حضور در جشنواره کن باز شدن پنجره و افق دید‬ ‫جدیدی برای حاضران در انجاست‪ .‬برای یک کارگردان‬ ‫بهترین سفر می تواند حضور در چنین جشنواره هایی باشد‬ ‫و این نگاه فیلمس��ازان م��ا را بین المللی می کند‪ .‬حضور‬ ‫مدی��ران در این جش��نواره نیز به عنوان سرپرس��ت های‬ ‫گروه هایشاناست‪.‬‬ ‫فرج اهلل سلحشور – کارگردان‬ ‫این سفر تایید سینمای مبتذل‬ ‫دنیاس��ت و م��ن در ان به جز‬ ‫تفری��ح‪ ،‬گردش و اس��تراحتی‬ ‫چن��د روزه هیچ دس��تاوردی‬ ‫نمی بینم‪ ،‬ضم��ن انکه این تنها‬ ‫ی��ک ادعاس��ت ک��ه بای��د در‬ ‫جشنواره ها حضور موثر و فعال داشته باشیم‪ .‬مسئوالن‬ ‫فرهنگی و هنری ما باید پاس��خ دهند که در طی سی و‬ ‫چند سال پس از انقالب شرکت در جشنواره هایی که‬ ‫تنها اثار س��یاه نمایی از ایران را مورد توجه قرار داده اند‬ ‫و جز توهین به اس�لام‪ ،‬فرهنگ و اعتقادات اسالمی ما‬ ‫هیچ هدف دیگری را دنبال نمی کنند چه منش��ا خیر و‬ ‫برکتی برای سینمای ایران به همراه داشته است؟ و اگر‬ ‫در این جشنواره ها ش��رکت نمی کردند چه اتفاقی رخ‬ ‫م��ی داد که در حال حاضر نیفتاده اس��ت؟ با ش��رکت‬ ‫مسئوالن فرهنگی کش��ور در این جشنواره ها چه تاثیر‬ ‫مثبتی را تاکنون شاهد بودیم؟ اقایان مسئوالن فرهنگی‬ ‫که مدعی هس��تند ما باید در جش��نواره های خارجی‬ ‫حضوری فعال داشته باشیم ایا حضورشان مانع از این‬ ‫لجن پراکنی ه��ا و س��یاه نمایی ها از جامع��ه ای��ران در‬ ‫جشنواره ها بوده است؟ اگر این افراد ملت ایران را الیق‬ ‫می دانن��د گزارش��ی از تاثی��رات حض��ور خ��ود در‬ ‫جش��نواره های مختلف جهانی ارائ��ه دهند و تاثیرات‬ ‫مثبت حضورشان در این جشنواره ها را اعالم کنند‪ .‬هر‬ ‫عاقلی در این مملک��ت این را می داند که رفتن به این‬ ‫جش��نواره تا به امروز تنها تایید این جشنواره ها بوده و‬ ‫هیچ نتیجه مثبتی برای سینمای ما به همراه نداشته است‪.‬‬ ‫من در این س��فرها به جز تفریح‪ ،‬گردش و استراحتی‬ ‫چند روزه برای مدیران فرهنگی کشور هیچ دستاوردی‬ ‫نمی بینم و این تنها یک ادعاست که باید در جشنواره ها‬ ‫حضور موثر و فعال داشته باشیم‪.‬‬ ‫«یوس��ف پیامبر(ع)» هم که با همکاری وزارت ارشاد‬ ‫در یک نسخه سینمایی ‪ 135‬دقیقه ای در جشنواره کن‬ ‫شرکت می کند‪ ،‬فکر می کنم مورد استقبال واقع نشود‪،‬‬ ‫چون س��یاه نمایی نیس��ت و به نوعی ضدصهیونیستی‬ ‫است‪ .‬چون اسالف بنی اسرائیل را که برادران حضرت‬ ‫ی نش��ان دادم‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬فیلم‬ ‫یوس��ف هستند‪ ،‬منف ‬ ‫اس�لام‪ ،‬اخالق‪ ،‬ق��ران و مدیریت اس�لامی را ترویج‬ ‫می کند که س��ینمای غرب و گردانندگان جش��نواره به‬ ‫ان عالقه ای ندارند‪.‬‬ ‫این فیلم از س��وی گردانندگان جش��نواره با بی مهری‬ ‫مواجه می ش��ود‪ ،‬مگر اینکه از طرف شرکت کنندگان و‬ ‫کشورهایی که در جشنواره کن حضور پیدا کرده اند با‬ ‫استقبال مواجه شود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫سیدضیاء هاشمی – رئیس اتحادیه تهیه کنندگان‬ ‫س��فر به جش��نواره های معتبر‬ ‫خارج��ی ب��رای س��ینماگران‪،‬‬ ‫کارشناس��ان و مدیران سینمایی‬ ‫ض��روری اس��ت‪ .‬این س��فرها‬ ‫می تواند زمینه اشنایی مدیران و‬ ‫اهالی س��ینما ب��ا امتیازهای این‬ ‫جشنواره ها را فراهم کند‪ ،‬الزم است سینمایی های ما ببینند‬ ‫فستیوال های درجه یک جهانی چطور اداره می شوند و از‬ ‫ان تجربه ه��ا برای برگزاری بهتر جش��نواره های داخلی‬ ‫استفادهکنند‪.‬‬ ‫جشنواره ها فرصتی مناسب برای تعامل میان سینماگران‬ ‫هاشم میرزاخانی ‪ -‬مدیرعامل انجمن سینمایی‬ ‫ش��عار م��ا قطعا جلوگی��ری از‬ ‫اسراف بیت المال است و این مهم‬ ‫را در معاونت امور س��ینمایی و‬ ‫سمعی و بصری اثبات کرده ایم‪.‬‬ ‫در عین ح��ال باید بگویم قطعا‬ ‫توجیهات��ی و برنامه ریزی هایی‬ ‫برای حضور مدیران زیر چتر ایران در کن انجام شده است‪.‬‬ ‫به عقیده من حضور ایران در هر جشنواره ای به منزله اهتزاز‬ ‫پرچم ایران است‪ .‬اینکه جشنواره ای به دلیل رویکردهایش‬ ‫می خواهد به فیلم ه��ای ایرانی جایزه ندهد دلیلی بر این‬ ‫نیست که ما در ان فستیوال حضور نداشته باشیم‪ ،‬بر انیم‬ ‫که با برنامه صحیح از تمام پتانس��یل های موجود استفاده‬ ‫بهینهکنیم‪.‬‬ ‫البته من سخنگوی حوزه سینمای ایران نیستم اما می توانم‬ ‫بگویم اگر به تاریخچه حضور مدیران و پرسنل سینمایی‬ ‫در «کن» نگاهی کنید‪ ،‬می بینید که طی س��ال گذش��ته و‬ ‫امس��ال تعداد مسافران این جشنواره تا نصف یا دو سوم‬ ‫کاهش یافته است‪ .‬اما سال گذشته حضور تیم ایرانی باعث‬ ‫شد‪ ،‬اقدامات جشنوار ه که برنامه ریزی زیادی علیه کشور‬ ‫ما کرده بود‪ ،‬خنثی ش��ود‪ .‬اقای شمقدری در این سفر با‬ ‫دبیر فس��تیوال کن اقای ژاکوب مذاکراتی داشتند‪ .‬اساسا‬ ‫حضور در جشنواره های خارجی می تواند زمینه ساز ایجاد‬ ‫همکاری هایی بین جشنواره های داخلی و خارجی شود‪.‬‬ ‫علی معلم – تهیه کننده و منتقد‬ ‫اگر جش��نواره کن را به عنوان‬ ‫کنگره فیلمس��ازی روز جهان‬ ‫قبول داری��م‪ ،‬باید از تجربیات‬ ‫حضورم��ان در این جش��نواره‬ ‫اس��تفاده کنیم‪ .‬کس��انی که در‬ ‫جشنواره فیلم کن حضور پیدا‬ ‫می کنند بای��د در حیطه کاری خودش��ان از تجربیات‬ ‫ب��ه دس��ت اورده اس��تفاده کنند‪ .‬ش��رکت مدیران در‬ ‫جش��نواره فیلم کن به اندوخته های ذهنی ش��ان کمک‬ ‫می کند و انها را با فضای امروز س��ینمایی و موقعیت‬ ‫روز سینما اشنا می کند‪ .‬اما متاسفانه تجربیاتی که از این‬ ‫حضوره��ا به دس��ت می اوری��م با اموری ک��ه انجام‬ ‫می دهی��م فاصل��ه دارد‪ .‬این تجربی��ات باید در جهت‬ ‫تبدیل به برنامه هایی برای پیشرفت سینمای ملی ایران‬ ‫اس��تفاده ش��ود‪ ،‬اما در مجموع حضور داشتن بهتر از‬ ‫حضور نداش��تن است و مس��ئوالن باید در این جور‬ ‫وقای��ع حاضر باش��ند و درس بگیرند و صندلی ما در‬ ‫مجامع جهانی نباید خالی باشد‪ .‬جنبه تفریحی حضور‬ ‫در جشنواره کن برای مسئوالن بیشتر از جنبه مطالعاتی‬ ‫ان است‪ .‬متاسفانه به حضور در این جشنواره به چشم‬ ‫تجربه اندوزی نگاه نمی شود‪ ،‬در صورتی که خود من‬ ‫ان را یک تور فرهنگی می دانم و در حدود بیش از ‪40‬‬ ‫جلسه شرکت می کنم و بیش از ‪ 54‬فیلم می بینم که این‬ ‫ی هم که‬ ‫جنبه مطالعاتی باالیی دارد‪ .‬البته با بودجه کم ‬ ‫به بخش بین الملل ما اختصاص داده ش��ده‪ ،‬نمی توان‬ ‫کار درستی انجام داد‪ .‬اما در مجموع از حضور در این‬ ‫جش��نواره می توان برای برپایی جشنواره فجر تجربه‬ ‫کس��ب کرد و برای بازاریابی محصوالت سینمایی مان‬ ‫برنامه ریزی انجام داد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫فرشته طائرپور ‪ -‬تهیه کننده‬ ‫ای��ن رس��می اس��ت ک��ه طی‬ ‫س��ال های اخیر ج��ا افت��اده و‬ ‫گروه ه��ای قاب��ل توجه��ی از‬ ‫مسئوالنسینماییوتلویزیونیدر‬ ‫جشنواره های معتبری مانند کن‬ ‫ش��رکت می کنند‪ .‬نتایج مثبت و‬ ‫منفی این سفر ها دقیقا بس��تگی به خود ان مسئول دارد‪.‬‬ ‫برخی می روند تا برای ابراز نفرت و تکفیر دالیل بیشتری‬ ‫پیدا کنند‪ ،‬برخی می روند تا شیفتگی پنهان و پیدایشان را‬ ‫نسبت به اینگونه فضاها تقویت کنند و معدودی هم واقعا‬ ‫با نیت شناختی بیشتر و کارشناسانه از یک رویداد سینمایی‬ ‫جهانی می روند تا بتوانند در ورود به عرصه های بین المللی‬ ‫با فهم درست تری گام بردارند‪ .‬به هر حال دستاوردهای‬ ‫فک��ری و عملیاتی هر ی��ک از این س��فرکرده ها پس از‬ ‫بازگشت می تواند ثابت کند که چقدر ان سفر برای خود‬ ‫ان مدیر یا سینمای ایران موثر بوده است‪ .‬البته من به تجربه‬ ‫دیده ام که بسیاری از این اقایان طی همین سفرها به تعادل‬ ‫بیشتری در فهم سینما و ارتباط های بین المللی می رسند که‬ ‫این خود خوب است‪ .‬تنها نکته ای که می ماند این است که‬ ‫این مدیران نباید فراموش کنند در همراهی با اهالی واقعی‬ ‫سینماستکهمی توانندبهعنوانهیات هایداراینمایندگی‬ ‫از سینمای مستقل ایران دیده شوند‪.‬‬ ‫ایران��ی و دیگر کش��ورهای جهان هس��تند‪ ،‬می توان در‬ ‫حاشیه جشنواره ها از امکان دیده شدن فیلم های ایرانی و‬ ‫فروش انها به بازارهای خارجی استفاده کرد‪ ،‬دستاوردهای‬ ‫سینمای ایران را می توان از این طریق به مخاطب جهانی‬ ‫معرفی کرد‪.‬‬ ‫نمی توان گفت سفر به جش��نواره های مختلف خارجی‬ ‫تاثیری در مدیران سینمایی نداشته‪ ،‬برگزاری جشنواره فیلم‬ ‫فجر طی این س��ال ها حرفه ای تر شده و این نشان دهنده‬ ‫مسیر رو به رشد جشنواره و استفاده از تجربه های مختلف‬ ‫جشنواره های دیگر است‪ .‬اگر مسئوالن نگاهشان حرفه ای‬ ‫شده به دلیل تبادل و تعامل با فضاهای بین المللی است‪.‬‬ ‫جمال شورجه – کارگردان‬ ‫اگ��ر چه مدیران س��ینمایی با‬ ‫حضور در جشنواره هایی چون‬ ‫کن‪ ،‬مبانی سیاس��ی کالن ما را‬ ‫تبیین می کنند‪ ،‬اما می توان لزوم‬ ‫حضور تعداد زیادی از مدیران‬ ‫در «ک��ن» را ب��ا دی��ده تردید‬ ‫نگریست‪ .‬جشنواره کن جشنواره ای است که عمدتا به‬ ‫فیلم ها و فیلمسازانی که در سال های گذشته به انقالب‬ ‫و نظام پش��ت کرده اند توجه می کند‪ .‬نمونه این توجه‬ ‫اکنون در فرانس��ه زندگی می کند؛ محسن مخملباف‪.‬‬ ‫ی را از این مساله مستثنی‬ ‫البته باید بگویم من کیارستم ‬ ‫می دانم‪ ،‬چرا که او یک فیلمساز جهانی است که از کن‬ ‫برای کارهایش استفاده می کند و برای مخاطبان خاص‬ ‫خودش در س��طح جهان فیلم می س��ازد‪ .‬به نظرم اگر‬ ‫فرص��ت حضور در کن برای بخش��ی از س��ینماگران‬ ‫فراهم می ش��د که بتوانند اثار تولیدی روز دنیا را انجا‬ ‫دیده و از مباحث جنبی ان استفاده کنند‪ ،‬بسیار بهتر از‬ ‫س��فر تعداد زیاد مدیران به کن ب��ود‪ .‬تبیین نظرات و‬ ‫سیاست های ما توسط مدیران سینمایی در رسانه های‬ ‫ی غربی‬ ‫خارجی می تواند برخی از توطئه های رسانه ها ‬ ‫را علیه کش��ورمان خنثی کند‪ .‬در سال های گذشته در‬ ‫جشنواره کن جوس��ازی هایی به سبک جوسازی های‬ ‫رسانه های غربی انجام ش��د‪ .‬به عنوان مثال انها برای‬ ‫افرادی مانند جعفر پناهی جوسازی زیادی کردند‪ .‬این‬ ‫مدیران سینمایی باید در برابر رسانه های غربی توضیح‬ ‫دهند که او اکنون داخل زندان نیست و تنها مشکلش‬ ‫این است که نمی تواند پروژه ای را جلوی دوربین ببرد‪.‬‬ ‫به ط��ور کل به نظر من حضور بعضی از مس��ئولین در‬ ‫جشنواره کن خوب است و این موضوع باعث می شود‬ ‫فضای این جش��نواره به دست ضدانقالبی ها نیفتد‪ .‬ما‬ ‫بای��د بتوانی��م حرف ها و مبان��ی خودم��ان را در این‬ ‫جشنواره مطرح نماییم‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫گفت و گو با محسن امیریوسفی درباره رابطه سینماگر و مدیر سینمایی با سینمای جهانی‬ ‫شاهده یوسفی‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪« 5‬خواب تلخ» و «اتشکار» دو فیلم بلند محسن امیریوسفی هستند که هر دو با سوژه های‬ ‫خاصی که داشتند در جشنواره های خارجی با جوایز فراوان و در داخل کشور با بحث های‬ ‫فراوان همراه بوده اند‪« .‬خواب تلخ» که امیریوسفی در سال ‪ 1383‬ان را ساخت‪ ،‬در ‪42‬‬ ‫جشنواره خارجی حضور یافت و در سال ‪ 2004‬جایزه ویژه دوربین طالیی جشنواره کن‬ ‫را گرفت‪ .‬این فیلم در جشنواره کشورهای یونان‪ ،‬ارژانتین‪ ،‬سوئیس‪ ،‬بلژیک‪ ،‬شیلی‪ ،‬کانادا‪،‬‬ ‫امریکا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬فرانسه‪ ،‬المان‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬استرالیا‪ ،‬اسکاتلند‪ ،‬سوئد‪ ،‬ترکیه‪ ،‬دبی‪ ،‬مصر و کره‬ ‫جنوبی حضور یافته و ‪ 10‬جایزه را از برخی از انها گرفته است‪.‬‬ ‫با این کارگردان جوان سینمای ایران (متولد ‪ )1350‬درباره نسبت سینمای ایران با جشنواره های‬ ‫خارجی گفت وگو کردیم‪ .‬امیریوسفی به برخی پاسخ ها با زیرکی خاصی پاسخ گفته و در‬ ‫پایان بحث‪ ،‬بهترین فرمول را برای موفقیت فیلم های ایرانی در جشنواره های خارجی‪ ،‬ساخت‬ ‫فیلم به شکل ازادانه توسط فیلمسازان ایرانی و تالش مدیران برای عرضه فیلم ها در عرصه‬ ‫جهانی دانسته است‪.‬‬ ‫با توجه به مناس��بات موجود در سینمای‬ ‫جهان‪ ،‬نسبت کش��ورها با جشنواره های‬ ‫خارجی چگونه باید باشد؟‬ ‫‪ l‬س��ینمای ه��ر کش��وری عالقه من��د اس��ت به‬ ‫بازارهای جهانی و جش��نواره ها دسترس��ی داشته‬ ‫باشد‪ ،‬جش��نواره ها ویترین سینما هستند و فیلم ها‬ ‫را برای عرضه و نمایش معرفی می کنند‪ .‬س��ینمای‬ ‫هیچ کشوری عالقه ندارد این فرصت را از دست‬ ‫بدهد‪.‬‬ ‫در میان سینماگران و تحلیلگران ایرانی‪،‬‬ ‫برخ��ی اف��راد جش��نواره های خارجی‬ ‫را تهدی��د می دانن��د‪ .‬از س��وی دیگ��ر‪،‬‬ ‫بعض��ی هنرمن��دان معتقدند ب��ا حضور‬ ‫در جش��نواره ها بای��د از ای��ن فرص��ت‬ ‫بین المللی اس��تفاده کرد‪ .‬به اعتقاد شما‪،‬‬ ‫نسبت س��ینمای ایران با جش��نواره های‬ ‫‪40‬‬ ‫حلقه مفقوده‬ ‫خارجی چگونه باید باشد؟‬ ‫‪ l‬ب��رای جش��نواره های خارج��ی تکلی��ف تعیین‬ ‫نمی توان ک��رد‪ ،‬ولی اکنون حض��ور فیلم های ایرانی‬ ‫در جش��نواره های خارجی مانند دوره های گذش��ته‬ ‫ـ حدود چهار‪ ،‬پنج س��ال پیش ـ نیس��ت و می توان‬ ‫گف��ت‪ ،‬فیلم های ایران��ی دوران طالیی خ��ود را در‬ ‫جشنواره های خارجی پشت س��ر گذاشته اند و دوره‬ ‫فترت��ی را می گذرانیم تا نس��ل جدید این مس��یر را‬ ‫ادامه دهد و س��ینمای ایران در بحث جش��نواره های‬ ‫خارجی به دوره دیگری وارد شود؛ اما در ان دوران‪،‬‬ ‫در ح��وزه مدی��ران س��ینمایی یا داخل بدنه س��ینما‪،‬‬ ‫نظر مثبتی نس��بت به جش��نواره های خارجی وجود‬ ‫نداش��ت و دیدگاه ها‪ ،‬ترکیبی از توطئه انگاری‪ ،‬بحث‬ ‫سیاس��ی و گاهی حس��ادت بود‪ .‬با ای��ن نگاه‪ ،‬حس‬ ‫تدافع��ی نس��بت به جش��نواره های خارج��ی وجود‬ ‫داش��ت‪ .‬هر وقت بحث جشنواره های خارجی پیش‬ ‫می ام��د‪ ،‬قب��ل از اینکه کس��ی فکر کن��د حضور در‬ ‫جشنواره های بزرگ دنیا‪ ،‬افتخاری برای کشور است‪،‬‬ ‫ب��ه معایب و نیمه خالی لیوان نگاه می ش��د‪ .‬این دوره‬ ‫گذش��ته و فیلم های ایرانی به دوره ای وارد شدند که‬ ‫جش��نواره های خارجی کمتر به انها توجه می کردند‪.‬‬ ‫در ح��ال حاضر نیز مدی��ران دولتی و س��ینماگرانی‬ ‫که نس��بت به جش��نواره های خارجی رویکرد مثبتی‬ ‫نداش��تند‪ ،‬متوجه ش��ده اند حلقه مفقوده ای به وجود‬ ‫ام��ده و س��ینمای ایران‪ ،‬فرصت خوبی را از دس��ت‬ ‫داده اس��ت‪ .‬من مطمئنم اگر دوباره اقبالی نس��بت به‬ ‫فیلم های ایرانی در جش��نواره ها به وجود اید‪ ،‬باز هم‬ ‫فرصت سوزی هایی انجام می شود‪ .‬در این میان‪ ،‬برنده‬ ‫نهایی فیلمس��ازانی هستند که فارغ از جناح بندی ها و‬ ‫نگاه های خاص‪ ،‬فیلم خود را بسازند و موفقیت های‬ ‫بین المللی به دس��ت اورند تا در نهایت‪ ،‬فرصتی برای‬ ‫ان فیلمسازان و سینمای ایران باشد‪.‬‬ ‫ب��رای اس��تفاده از فرصت جش��نواره های‬ ‫خارج��ی‪ ،‬ای��ا بای��د خط��وط قرم��ز و‬ ‫دس��تورالعمل ها از س��وی مدی��ران ی��ا‬ ‫تصمیم گیرن��دگان تعیی��ن و اجرا ش��ود یا‬ ‫هر فیلمس��ازی بر مبنای دی��دگاه خود باید‬ ‫فیل��م بس��ازد و خ��ودش درباره ش��رکت‬ ‫کردن یا نکردن در جش��نواره های خارجی‬ ‫تصمیم گیری کند؟‬ ‫‪ l‬برعکس به این موضوع نگاه کنید؛ کدام فیلم موفق‬ ‫سینمای ایران را در ‪ 30‬سال گذشته می توانید مثال بزنید‬ ‫که در داخل کش��ور با هدایت و کنترل تولید ش��ده و‬ ‫قرار بوده در جش��نواره های خارجی موفقیتی به دست‬ ‫اورد‪ ،‬یعنی این کار با برنامه ریزی و هدایت انجام شده‬ ‫است؟ تعداد این فیلم ها نسبت به فیلم های موفق ایران‬ ‫در جشنواره های خارجی واقعا چیزی نزدیک به صفر‬ ‫اس��ت‪ ،‬یعنی هیچ وقت هدایت ش��ده نمی توانیم فیلمی‬ ‫ بس��ازیم تا در جشنواره های خارجی شرکت کند و در‬ ‫عین حال س��الم و کنتر ل شده هم باشد‪ ،‬چنین چیزی‬ ‫فرهنگ‬ ‫سینمای چین که بحث‬ ‫تهدید در ان عمیق تر و‬ ‫اکادمیک تر از بحثی بود‬ ‫که در سینمای ما مطرح‬ ‫می شود‪ ،‬اکنون سینمای‬ ‫چین بازارهای جهانی را‬ ‫قبضه کرده است‪ .‬دلیل‬ ‫ان این است که مدیران‬ ‫سینمایی و سینماگران در‬ ‫چین به تعامل رسیدند‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫محال است‪ .‬این‪ ،‬تفکر بخشنامه ای است که در گذشته‬ ‫نیز تفکر مردودی بود و اکنون هم تفکر مردودی است‪.‬‬ ‫هیچ کسی نمی تواند سینمایی را بخشنامه ای به وجود اورد‪.‬‬ ‫نتیجه ان را در چند سال نخست سینمای ایران دیدیم که‬ ‫هر وقت چه پای بخشنامه های دولتی برای سینما پیش‬ ‫می امد و چه رویکرد جمعی فیلمسازان به وجود می امد‪،‬‬ ‫نتیجه خوبی نداش��ت‪ .‬به عنوان نمون��ه‪ ،‬چه تعداد فیلم‬ ‫دفاع مقدس در ‪ 30‬س��ال گذش��ته س��اخته شده و چه‬ ‫حمایتی از این فیلم ها شده که البته این حمایت ها باید از‬ ‫ژانر فیلم های جنگی در کشور می شد‪ ،‬ولی کدامیک از‬ ‫ان فیلم ها توانستند‪ ،‬بین المللی باشند و در جشنواره های‬ ‫خارج��ی به نمایش درایند؟ باید در گذش��ته بازنگری‬ ‫انجام شود که نمونه ان در فیلم های دفاع مقدس است؛‬ ‫باید این ژانر در کشور وجود داشته باشد و باید درباره‬ ‫جنگ هشت ساله فیلم ساخته شود‪ ،‬ولی نتیجه مدیریتی‬ ‫که در گذش��ته وجود داشته‪ ،‬این است که در دوره های‬ ‫مختلف فیلم های خوبی ساخته شده که متاسفانه فقط‬ ‫مصرف داخلی داشته و در زمینه بین المللی هیچ کدام از‬ ‫این فیلم ها نتوانسته اند‪ ،‬موفقیتی به دست اورند‪.‬‬ ‫یعن��ی ش��ما معتقدید س��ازندگان این گونه‬ ‫فیلم ه��ا خواس��ته اند موفقی��ت بین المللی‬ ‫به دس��ت اورند و نتوانسته اند؟ شاید اساسا‬ ‫انان با هدف اقبال خارجی فیلم نساخته اند‪.‬‬ ‫‪ l‬مطمئن��ا خواس��ته اند؛ هیچ فیلمس��ازی نمی تواند‬ ‫بگوید عالقه ندارم فیلمم در جش��نواره های خارجی‬ ‫باش��د‪ .‬در جشنواره کن امس��ال دست کم ‪ 80‬درصد‬ ‫فیلم هایی که سال اخیر ساخته شدند‪ ،‬ثبت نام کردند‪،‬‬ ‫ولی پذیرفته نشدند‪ .‬البته این امر‪ ،‬دلیل بد یا ضعیف‬ ‫بودن ان فیلم ها نیست‪ .‬تمام فیلمسازان دوست دارند‬ ‫فیلم ش��ان در ویترین های بزرگ بین المللی باشد و با‬ ‫تماشاگران بین المللی ارتباط برقرار کند‪.‬‬ ‫اما درباره جش��نواره های خارجی دو بحث‬ ‫فرص��ت یا تهدید را مطرح می کنند‪ .‬ممکن‬ ‫است جش��نواره های خارجی افت هایی را‬ ‫نیز به دنبال داش��ته باش��ند که در س��ینمای‬ ‫ایران تاثیر نامطلوب داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬وقت��ی م��ا در موقعیتی هس��تیم ک��ه از فرصت ها‬ ‫اس��تفاده نمی کنیم و بیش��تر فرصت س��وز هس��تیم‪،‬‬ ‫باید ژس��ت تهدید را کن��ار بگذاریم‪ .‬وقتی صفت ما‬ ‫فرصت س��وزی اس��ت‪ ،‬نباید زیاد پش��ت سپر ژست‬ ‫تهدید بایس��تیم‪ .‬وقت��ی بحث تهدید پی��ش می اید‪،‬‬ ‫متاس��فانه فقط پهلوان پنبه هس��تیم‪ .‬ما از جواب دادن‬ ‫به معدود فیلم هایی که در کش��ورهای دیگر س��اخته‬ ‫می ش��وند و ب��ه فرهن��گ و موقعیت ایران��ی توهین‬ ‫می کنند‪ ،‬ناتوان هستیم‪ ،‬این واقعیت سینمای ماست؛‬ ‫ول��ی رجزخوانی را خوب بلدیم‪ .‬ی��ک فیلم هرقدر‬ ‫هم که سفارش��ی باشد‪ ،‬یک مقوله فرهنگی است‪ ،‬اما‬ ‫در مقاب��ل ان نمی توانیم صف ارایی کنیم و به تهدید‬ ‫ج��واب دهیم‪ .‬بنابراین به ج��ای اینکه فکر کنیم یک‬ ‫مقوله فرصت اس��ت یا تهدید‪ ،‬اگ��ر فرصت ها را از‬ ‫دس��ت ندهیم و فرصت سوز نباشیم‪ ،‬تهدیدها از بین‬ ‫می روند‪ .‬کاری که در تمام دنیا انجام ش��ده است؛ در‬ ‫س��ینمای هند و چین همین بوده اس��ت‪ ،‬به خصوص‬ ‫در س��ینمای چین که بحث تهدی��د در ان عمیق تر و‬ ‫اکادمیک ت��ر از بحث��ی بود که در س��ینمای ما مطرح‬ ‫می شود؛ ولی اکنون س��ینمای چین بازارهای جهانی‬ ‫را قبضه کرده اس��ت‪ .‬دلیل ان این اس��ت که مدیران‬ ‫س��ینمایی و س��ینماگران در چین به تعامل رسیدند‪،‬‬ ‫البته این کلمه در کش��ور ما انقدر بد استفاده شده که‬ ‫حتی اسم ان را نباید اورد‪.‬‬ ‫انقدر هماهنگی و تعامل در میان س��ینماگران چینی‬ ‫به وج��ود امد ک��ه در س��ینمای چین ک��ه چند دهه‬ ‫پیش فیلم های ان به س��ختی از چین خارج می ش��د‬ ‫و در جشنواره ها به نمایش درامد‪ ،‬فیلمسازان شرایط‬ ‫دیگ��ری را به وجود اوردند و اکنون س��ینمای چین‬ ‫ب��ازار جهان��ی را قبضه کرده و فیلم های این کش��ور‬ ‫از نظر تکنیکی‪ ،‬فنی و هنری درس��طح باالیی است‪.‬‬ ‫گاهی س��ینمای ایران نام برخ��ی فرصت ها را تهدید‬ ‫می گ��ذارد‪ ،‬وقتی شایس��تگی اس��تفاده از فرصت ها‬ ‫را نداریم‪ ،‬خوب اس��ت که ن��ام فرصت ها را تهدید‬ ‫بگذاری��م و در نهایت‪ ،‬صورت مس��اله را پاک کنیم‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬بعد از گذش��ت سال ها‪ ،‬هیچ اتفاقی در‬ ‫سینمای ایران در حوزه جش��نواره های بین المللی از‬ ‫طرف کس��انی که به این حوزه می توانند کمک کنند‪،‬‬ ‫نمی افتد‪.‬‬ ‫برداش��ت من این است که ش��ما معتقدید‬ ‫مدی��ران س��ینمایی بای��د از فرص��ت‬ ‫جش��نواره های خارجی استفاده کنند؛ ولی‬ ‫اس��تفاده از این فرصت باید به چه ترتیبی‬ ‫انجام شود؟‬ ‫‪ l‬م��ن اگر یک تصمیم گیرن��ده در این حوزه بودم‪،‬‬ ‫س��عی می کردم مس��یر را برای فیلمس��ازانی که فیلم ‬ ‫بین الملل��ی می توانن��د بس��ازند‪ ،‬هموارت��ر و انها را‬ ‫شناس��ایی کنم و ب��رای انها ش��رایطی را ایجاد کنم‬ ‫ت��ا در ای��ن حوزه راحت ت��ر کار کنن��د‪ ،‬وگرنه نگاه‬ ‫بخش��نامه ای و اینکه می توانیم س��ینمایی را پرورش‬ ‫دهیم‪ ،‬راه به جایی نمی برد‪ .‬فیلمسازان سینمای ایران‬ ‫نیز با تمام مشکالتی که در حوزه سینمای بین المللی‪،‬‬ ‫س��وءتفاهم ها و انگ ه��ا وجود دارد‪ ،‬فیل��م خود را‬ ‫روی دوش خودش��ان می گیرن��د و جل��و می برند و‬ ‫موفقیت هایی را برای سینمای ایران کسب می کنند‪.‬‬ ‫در دوران حضور چشمگیر در جشنواره های‬ ‫خارجی ک��ه به ان اش��اره کردید‪ ،‬مدیران‬ ‫زمین��ه را ایج��اد کردن��د ی��ا س��ینماگران‬ ‫خودشان موفقیت کسب کردند؟‬ ‫‪ l‬س��ینماگرها ت�لاش خود را کردن��د و دولت هم‬ ‫چوب الی چرخ انها نگذاش��ت‪ .‬این دوران اواس��ط‬ ‫دهه ‪ 60‬تا اوایل دهه ‪ 80‬را شامل می شود‪ .‬ان دوران‬ ‫طالیی تمام ش��د و اکنون یک دوران طالیی در حال‬ ‫اغاز شدن است‪ .‬س��ال گذشته‪ ،‬سینمای ایران جایزه‬ ‫خرس طالیی را گرفت‪ ،‬امسال هم در جشنواره های‬ ‫خارجی حضور دارد‪ .‬ادامه این مس��یر بعد از رکودی‬ ‫که این دو س��ه س��ال داشته اس��ت‪ ،‬نوید می دهد که‬ ‫س��ینمای بین المللی ایران یک دوره پوست اندازی را‬ ‫طی کرده اس��ت‪ .‬امیدوارم دوباره بر منوال گذش��ته‬ ‫نباش��د‪ ،‬که برخی بحث ها مطرح باشد‪ ،‬به جای اینکه‬ ‫به فرصت ها فکرکنیم‪.‬‬ ‫وقتی فرصت ها بسوزد به تهدید تبدیل می شود؛ ولی‬ ‫مثل اینکه ما عالقه داریم فرصت ها را بسوزانیم تا به‬ ‫تهدید تبدیل ش��وند و س��پس جنگاورانه بگوییم که‬ ‫ما با یک تهدید بزرگ روبه رو بودیم و ان را از س��ر‬ ‫خود گذراندیم‪ .‬کشورهای اسیایی و شرقی نیز مانند‬ ‫ما دوره های مختلفی را طی کردند تا فیلم هایش��ان به‬ ‫بازاره��ای جهانی راه پیدا کرد؛ اما س��ینمای ایران‬ ‫همیشه در حالتی بوده که هنوز به چیزی که حقش‬ ‫بوده‪ ،‬نرس��یده تا فیلم های ایران در جشنواره های‬ ‫خارجی به شکل محدود نمایش داشته شوند‪.‬‬ ‫برخی مطالب درباره مدیران س��ینمایی‬ ‫مطرح می ش��ود‪ ،‬از جمل��ه اینکه انها با‬ ‫وج��ود اینکه جش��نواره های خارجی را‬ ‫تهدید می دانند‪ ،‬ولی به شکل گروهی در‬ ‫ان شرکت می کنند یا اینکه مدیران بیشتر‬ ‫برای تفریح در جش��نواره های خارجی‬ ‫شرکت می کنند تا کار و پیگیری مسائل‬ ‫حرفه ای‪ .‬از نظر ش��ما ای��ن وصله ها به‬ ‫مدیران سینمایی ما می چسبد؟‬ ‫‪ l‬م��ا از این مش��کالت زی��اد داری��م و در این‬ ‫ش��رایط‪ ،‬اگ��ر م��ا روی حض��ور چن��د مدیر در‬ ‫جشنواره های خارجی تمرکز کنیم‪ ،‬این موضوع به‬ ‫نوعی پاک کردن صورت مس��اله اصلی است‪ .‬من‬ ‫موافقم که دولت هر س��ال هزینه سفر فیلمسازان‪،‬‬ ‫مدیران و کس��انی را که با جشنواره های خارجی‬ ‫مش��کل دارن��د‪ ،‬بپ��ردازد و انها را دس��ت کم به‬ ‫جش��نواره های بزرگ بفرستد تا ببینند حضور یک‬ ‫فیلم ایرانی در این جشنواره ها چقدر مشکل است‬ ‫و هنگامی که یک فیلم ایرانی در این جش��نواره ها‬ ‫حضور می یابد‪ ،‬چقدر مهم اس��ت‪ .‬برخی مدیران‬ ‫و س��ینماگرانی که ب��ا جش��نواره های خارجی به‬ ‫ش��دت مشکل داش��تند‪ ،‬وقتی در این جشنواره ها‬ ‫حض��ور پیدا کردند‪ ،‬لحن ش��ان عوض ش��د و به‬ ‫بحث جشنواره های خارجی منطقی تر نگاه کردند‪.‬‬ ‫بح��ث ک��ردن درب��اره حض��ور مدی��ران در‬ ‫جشنواره های خارجی زیاد جالب نیست‪ .‬امیدوارم‬ ‫در برگش��ت انها‪ ،‬به فیلم های بین المللی سینمای‬ ‫ایران کمک ش��ود‪ .‬حلقه گم ش��ده این اس��ت که‬ ‫مدیران سینمایی در جشنواره های خارجی شرکت‬ ‫می کنند‪ ،‬ولی فیلم هایی که مورد توجه انهاس��ت‪،‬‬ ‫کمتر در این جش��نواره ها ش��رکت می کنند‪ ،‬چون‬ ‫جشنواره ها فیلم هایی را می خواهند که بین المللی‬ ‫باشند و دستور زبان انها را همه مردم دنیا بفهمند‪.‬‬ ‫در می��ان فیلم ه��ای س��ینمای بین الملل��ی ای��ران‬ ‫ش��اید تعدادی از انها متهم ش��وند ک��ه فیلم های‬ ‫جش��نواره ای هس��تند و نگاه انها به جش��نواره ها‬ ‫بوده اس��ت‪ ،‬ولی تعداد این فیلم ها نس��بت به کل‬ ‫فیلم های��ی که در جش��نواره های خارجی حضور‬ ‫داش��ته اند‪ ،‬کم است‪ .‬در س��ینمای ایران‪ ،‬فیلم های‬ ‫جش��نواره ای نس��بت به فیلم ه��ای بین المللی در‬ ‫اقلیت هستند‪ .‬به هر حال‪ ،‬این گونه فیلم ها ساخته‬ ‫می ش��وند‪ ،‬چه کسی خوش��ش بیاید یا نیاید‪ ،‬پس‬ ‫نیاز نیست که روی این مساله خیلی تمرکز کنیم‪،‬‬ ‫چون حرف ما چندان تاثیری ندارد‪ .‬در چند س��ال‬ ‫اخیر نیز که سینمای دیجیتال به وجود امده‪ ،‬بحث‬ ‫ی را بس��ازیم به شوخی تبدیل شده‬ ‫اینکه چه فیلم ‬ ‫است‪ .‬بنابراین باید راهکارهای جدیدی را به کار‬ ‫گرفت و شرایط بهتری را به وجود اورد‪.‬‬ ‫من واقعیت را می گویم و واقعیت این است که اگر‬ ‫این نگاه تغییر نکند‪ ،‬در روی همان پاش��نه س��ابق‬ ‫خواهد چرخید‪ .‬البته حضور مدیران در جشنواره‬ ‫کن شاید عجیب به نظر اید‪ ،‬اما باید بدانیم که در‬ ‫سال های قبل مدیران کمتر در جشنواره ها حضور‬ ‫داش��تند و اگر در حضور چند س��ال اخیر مدیران‬ ‫در جشنواره ها یک نش��انه مثبت باشد‪ ،‬این است‬ ‫که انه��ا به ارتباطات بین الملل��ی عالقه دارند‪ ،‬اما‬ ‫ش��اید هنوز راه ان را نمی دانند‪ .‬این را که مدیران‬ ‫به س��اخته ش��دن فیلم های بین المللی و ارتباط با‬ ‫جش��نواره های خارجی عالقه دارن��د‪ ،‬باید به فال‬ ‫نیک گرفت‪g .‬‬ ‫‪41‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫حمید بهمنی در گفت وگو با مثلث‬ ‫ اجازه حضور به‬ ‫فیلم های ارزشی نمی دهند‬ ‫‪ 6‬دحمید بهمنی فیلم های زیادی نساخته است ولی تا همین جای کار اثار او تقریبا از همان‬ ‫نوع دیدگاهی حکایت دارند که در صحبت هایش مطرح می کند‪ .‬دو فیلم سال های اخیر او‬ ‫به واسطه تهیه کنندگی بنیاد سینمایی فارابی در فضای برخی از جشنواره های خارجی عرضه‬ ‫شده اند‪ .‬با این پیشینه ها درباره رفتارهای جشنواره های بین المللی فیلم و چگونگی نسبت ما با‬ ‫تو گو نشستیم‪.‬‬ ‫انها با این کارگردان سینما به گف ‬ ‫نسبت سینمای ایران با جشنواره های خارجی‬ ‫باید چگونه باشد و چه خطوط قرمزی را در‬ ‫این رابطه باید در نظر گرفت؟‬ ‫‪l‬ماهیت انقالب فرهنگی و اس�لامی م��ا به گونه ای‬ ‫اس��ت که می تواند ارس��ال ش��ود و با تمام مردم دنیا‬ ‫ارتب��اط برق��رار کند‪ .‬خاصی��ت انقالب م��ا ارتباط با‬ ‫تمام جهانیان اس��ت‪ .‬انقالب ما‪ ،‬تفکر و فرهنگ ناب‬ ‫اس�لام محمدی (ص) این خاصیت را دارد که به تمام‬ ‫کش��ورها ارسال شود و کش��ورها با ان ارتباط برقرار‬ ‫‪42‬‬ ‫کنند‪ .‬اگر س��ینمای بعد از انقالب ما برخاس��ته از این‬ ‫تفکر باش��د‪ ،‬بس��یار مورد توجه خواهد بود که دنیا با‬ ‫این نگاه و نگ��رش ارتباط برقرار کند‪ .‬تراز س��ینمای‬ ‫اسالمی‪ -‬ایرانی ما برخاسته از تفکر رهبر کبیر انقالب و‬ ‫مقام معظم رهبری است که به شدت تاثیرگذار است و‬ ‫می تواند موثر باشد و در کل جهان خود را نشان دهد‬ ‫و ایده پردازی های جدید را به دنیا اعالم کند‪.‬‬ ‫جش��نواره های مط��رح دنیا ب��ا نگاهی صهیونیس��تی‬ ‫و س��کوالر طراحی ش��ده اند و س��ینمای اندیش��مند‬ ‫و اعتالپ��رور ای��ران‪ ،‬س��ینمایی که در ان ب��ه مفاهیم‬ ‫انسانی و دینی پرداخته ش��ده باشد‪ ،‬در جشنواره های‬ ‫خارجی کمتر دیده می شود‪ .‬متاسفانه برعکس است و‬ ‫جشنواره ها به فیلم هایی که سیاه نمایی می کنند‪ ،‬دروغ‬ ‫می گویند یا برداش��تی غلط از موقعی��ت اجتماعی ما‬ ‫دارند یا برخی نقاط ضعف ما را بزرگ نمایی می کنند‪،‬‬ ‫بسنده می کنند و ان فیلم ها را مطرح می کنند‪ .‬لیاقت و‬ ‫استعداد سینمای ما بسیار باالتر از خیلی جشنواره های‬ ‫خارجی اس��ت‪ ،‬چون س��ینمای ناب انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫به ش��دت پاک است و مفاهیم انسانی‪ ،‬دینی و مردمی ‬ ‫دارد و این رنج سینمای مدرن و امروزی است که این‬ ‫عناصر در ان کمتر دیده می شود‪.‬‬ ‫س��ینمای ایران که از مفهومی مانند خداوند و مفاهیم‬ ‫دینی و معرفتی س��ود می جوید‪ ،‬جایگاه کمی در دنیا‬ ‫ن تراز س��ینمای ایران را در این‬ ‫دارد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬م ‬ ‫مفاهم باالتر از مفهوم فلسفی خود جشنواره ها می دانم‪.‬‬ ‫جش��نواره ها در سال های گذش��ته‪ ،‬به دلیل حمایت و‬ ‫هدای��ت تفکر صهیونیس��تی و تفکر س��کوالر‪ ،‬چنین‬ ‫فیلم ه��ا را پیدا نکردند‪ .‬در روزنامه ای خواندم که فیلم‬ ‫«س��یب و س��لما» کار برادر من‪ ،‬حبیب اهلل بهمنی‪ ،‬در‬ ‫فرانسه با اس��تقبال مردم روبه رو شده است‪ .‬اتفاقا این‬ ‫فیلم به مفاهیم دینی پرداخته و اینکه نباید دروغ گفت‬ ‫و باید با معارف دینی و اسالمی هماهنگ شد‪ .‬ممکن‬ ‫اس��ت این فیلم در بخش اصلی جشنواره نباشد و در‬ ‫بخش «نوعی نگاه» به نمایش دراید‪ ،‬ولی همین باعث‬ ‫می شود که بدانیم اگر سینما را به مفاهیم دینی‪ ،‬انقالب‬ ‫و تفکر حضرت امام (ره) نزدیک کنیم‪ ،‬جشنواره های‬ ‫کش��ورهای دیگر که مردم انها به شدت تشنه رسیدن‬ ‫ب��ه مفاهی��م جدیدی در حوزه بش��ریت هس��تند‪ ،‬به‬ ‫این گونه فیلم ها روی خوش نش��ان می دهند‪ .‬استقبال‬ ‫از فیلم «سیب و سلما» در جشنواره کن فرانسه‪ ،‬حاکی‬ ‫از این اس��ت که ما می توانیم و توانس��ته ایم‪ .‬متاسفانه‬ ‫فیلمسازان ما که در گذشته در این جشنواره ها شرکت‬ ‫می کردند‪ ،‬با نگاه غیرسینمایی و غیرمفاهیم انقالب در‬ ‫انها حضور داشتند و این باعث شده بود‪ ،‬فیلم هایی که‬ ‫در داخل کش��ور مورد استقبال جشنواره فجر و مردم‬ ‫ق��رار نمی گرفتند‪ ،‬در خارج از کش��ور جایزه بگیرند‪.‬‬ ‫این نشانه خوبی است که متوجه شویم‪ ،‬فیلمسازان ما‬ ‫دچ��ار یک چالش فکری و ذهنی و یک عقب افتادگی‬ ‫ش��ده اند و نمی توانن��د ب��ا م��ردم خودش��ان ارتباط‬ ‫برقرار کنند‪.‬‬ ‫با توج��ه ب��ه اش��اره ای ک��ه ب��ه فیل��م‬ ‫«س��یب و س��لما» کردید‪ ،‬ایا ممکن اس��ت‬ ‫جشنواره های خارجی ظرفیت هایی را برای‬ ‫استفاده فیلمسازان ایرانی با همان اعتقادات‬ ‫دینی شان داشته باشند؟‬ ‫‪l‬بله؛ بیشتر جشنواره های خارجی ظرفیت دارند‪ ،‬ولی‬ ‫به ش��رط اینکه ظرفیت برای ما ایجاد شود که بتوانیم‬ ‫حرف های خود را بزنیم‪ .‬اگر قرار باشد ‪ ،‬ظرفیت اصلی‬ ‫در بخش مس��ابقه باشد و تمام رس��انه های دیداری‪،‬‬ ‫ش��نیداری و خواندنی روی یک بخش تمرکز کنند و‬ ‫یک فیلم خوب دینی ایرانی در بخشی به نمایش دراید‬ ‫که هیچ رس��انه ای در ان حضور ندارد‪ ،‬نمی تواند نگاه‬ ‫مورد نظر ما را دنبال کند‪.‬‬ ‫منظور شما از ایجاد ظرفیت در جشنواره های‬ ‫خارجی چیس��ت‪ ،‬ایا خود جشنواره ها باید‬ ‫این فضا را ایجاد کنند؟‬ ‫‪l‬یک موضوع‪ ،‬همین امر اس��ت‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬ما‬ ‫باید جنس فیلم های خود را به س��مت دیگری ببریم؛‬ ‫مثال انها از فضای فقر و تنگدس��تی خوششان می اید‪.‬‬ ‫ما می توانیم از این موضوع اس��تفاده کنیم و فیلم ها را‬ ‫به گون��ه ای طراحی کنیم که اگر اتمس��فر فیلم‪ ،‬فضای‬ ‫روس��تایی اس��ت که هنوز تکنولوژی‪ ،‬جاده و برق به‬ ‫انجا نرفته‪ ،‬نش��ان دهیم که م��ردم انجا با نگاه فاخر و‬ ‫فرهنگ‬ ‫فیلم «سیب و‬ ‫سلما» کار برادر من‪،‬‬ ‫حبیب اهلل بهمنی‪ ،‬در‬ ‫فرانسه با استقبال‬ ‫مردم روبه رو شده‬ ‫است‪ .‬اتفاقا این‬ ‫فیلم به مفاهیم دینی‬ ‫پرداخته و اینکه‬ ‫نباید دروغ گفت و‬ ‫باید با معارف دینی‬ ‫و اسالمی هماهنگ‬ ‫شد‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫ارزشمندانه دینی زندگی می کنند‪ .‬ما می توانیم فرصتی‬ ‫را برای دیده شدن چنین فیلم هایی ایجاد کنیم‪ .‬در واقع‪،‬‬ ‫بای��د خودمان برای خودمان این تالش را انجام دهیم‪.‬‬ ‫اگر انها به ما سفارش تولید فیلم بدهند‪ ،‬قطعا سفارش‬ ‫سیاه نمایی می دهند و اگر فیلمی درباره اعتالی نظام و‬ ‫انقالب باش��د‪ ،‬بالفاصله ان را کنار می گذارند‪ .‬ما باید‬ ‫تیزهوشی های خاصی را در تصویرگری داشته باشیم‬ ‫تا فیلم به گونه ای طراحی شود که به نوعی انها متوجه‬ ‫نشوند‪ .‬من به دلیل عالقه ای که به حوزه دفاع مقدس‬ ‫دارم‪ ،‬در ای��ن زمین��ه خیلی تالش می کن��م‪ ،‬مثال فیلم‬ ‫«ان م��رد امد» در بخش جانبی جش��نواره کن بود یا‬ ‫امس��ال فیلم «گلوگاه ش��یطان» به جشنواره کن رفت‪،‬‬ ‫ول��ی من در انجا حضور ندارم ت��ا بدانم چه کار کنم‬ ‫ک��ه فیلم دیده ش��ود‪ .‬یک ضعف عمده همین اس��ت‬ ‫که فیلمس��از در زمان نمایش فیلم در خارج از کشور‬ ‫حضور ندارد و ممکن است فیلم لنگ بزند‪.‬‬ ‫ش��ما با فرس��تادن فیلم «گلوگاه شیطان» به‬ ‫جشنواره کن به دنبال چه اهدافی بودید؟‬ ‫‪l‬این فیلم توس��ط بنیاد فارابی در جش��نواره کن به‬ ‫نمایش درامد و من از این موضوع مطلع نبودم‪.‬‬ ‫یعنی اگر اطالع داش��تید‪ ،‬با نمایش فیلم در‬ ‫جشنواره کن مخالفت می کردید؟‬ ‫‪l‬اتفاقا موافقت می کردم‪ ،‬چون فیلم من س��یاه نمایی‬ ‫نیس��ت‪ .‬این فیلم رونمایی از ارزش های دفاع مقدس‬ ‫اس��ت که اتفاقا ج��ای ان در جش��نواره های خارجی‬ ‫به شدت خالی است؛ ولی چه کنیم که نگاه استکباری‬ ‫مس��ئوالن جش��نواره های خارجی اج��ازه حضور در‬ ‫بخش مسابقه جشنواره را نمی دهد‪.‬‬ ‫ای��ا نمایش فیل��م «گلوگاه ش��یطان» حتی‬ ‫در بخش خارج از مس��ابقه جش��نواره کن‬ ‫می تواند منفعتی برای شما یا فیلم تان داشته‬ ‫باشد؟‬ ‫‪l‬اگ��ر در فضایی س��الم‪ ،‬فیلم های ما ف��ارغ از نگاه‬ ‫پرطمطراق س��ینمای امریکا و اروپا به نمایش درایند‪،‬‬ ‫مخاطب��ان به فیلم های دفاع مقدس جذب می ش��وند‪.‬‬ ‫مشکل این است که ما هم در سیاست گذاری ها اصرار‬ ‫داریم س��ینمای دفاع مقدس کمتر دیده ش��ود‪ .‬ما در‬ ‫حوزه سیاس��ت گذاری برای حضور فیلم ها در خارج‬ ‫کشور می توانیم از میان پنج فیلم‪ ،‬دو فیلم را از سینمای‬ ‫دف��اع مقدس انتخ��اب کنیم‪ ،‬همانطور ک��ه انها برای‬ ‫فیلم های ما شرط می گذارند‪ ،‬ما هم باید شرط بگذاریم‬ ‫که باید این فیلم ها در جشنواره ها دید شوند و یک نوع‬ ‫بازاریابی و اطالع رس��انی برای مردم ان س��وی اب ها‬ ‫انجام دهیم‪ .‬این برای ما مهم اس��ت؛ ولی این موضوع‬ ‫را که دوس��تان در ای��ن حوزه چقدر موف��ق بوده اند‪،‬‬ ‫باید از انها س��وال کرد و با تحقیق متوجه ش��د که در‬ ‫حوزه ارسال س��ینمای ایران به خارج از مرزها چقدر‬ ‫موفق بوده ایم؟ ایا فقط در زمینه س��ینمای سیاه نمایی‬ ‫یا س��ینما با ب��وی گند سیاس��ت زدگی و ب��ه چالش‬ ‫کشیدن نظام مقدس جمهوری اسالمی موفق بوده ایم‬ ‫یا فیلم هایی را سرش��ار از نگاه انسانی و بشردوستانه‬ ‫و مع��ارف دینی و ارزش های بع��د از انقالب معرفی‬ ‫کرده ایم‪ .‬فیلم هایی ک��ه در چندماه اخیر رفتند‪ ،‬اغلب‬ ‫سیاه نمایی داشتند‪.‬‬ ‫ایا فیلم های قبلی شما هم در جشنواره های‬ ‫خارجی به نمایش درامده اند؟‬ ‫‪l‬م��ن از س��ال ‪ 1386‬تا امس��ال دو فیلم س��ینمایی‬ ‫داشته ام‪ .‬یک فیلم هم در سال ‪ 1374‬داشتم که توسط‬ ‫بخش خصوصی ساخته ش��د و ان را در جشنواره ها‬ ‫شرکت ندادم‪ .‬دو فیلم «ان مرد امد» و «گلوگاه شیطان»‬ ‫چون تهیه کننده انها بنیاد سینمایی فارابی بود‪ ،‬به خارج‬ ‫از کشور ارائه شدند‪ ،‬ولی تا امروز گزارشی در این باره‬ ‫به من نداده اند‪ .‬برای فیلم «ان مرد امد» یک فرانسوی‬ ‫که خوب فارسی حرف می زد‪ ،‬بعد از دیدن این فیلم‪،‬‬ ‫اشک در چشمانش جمع شد و به من تبریک گفت و‬ ‫اظهار کرد که واقعا تاسف می خورم که ملت فرانسه از‬ ‫دیدن چنین فیلم هایی دوری می کنند‪ .‬او گفت که من‬ ‫این فیلم را در فرانسه نشان می دهد‪ ،‬ولی تا امروز‪ ،‬من‬ ‫هی��چ اطالعی از او ندارم‪ .‬مس��ئوالن باید برای ترویج‬ ‫تفکر فرهنگ��ی ما‪ ،‬فیلم های فرهنگ��ی را اکران کنند‪.‬‬ ‫مانند شعرهای بازاری که در همه جا وجود دارد و در‬ ‫کنار انها‪ ،‬اش��عار حافظ هم هستند که در خلوت های‬ ‫عرفانی و مجامع خوانده می ش��وند‪ .‬بخش��ی از سینما‬ ‫این اس��ت که مردم برای تفریح فیلم ببینند‪ ،‬بعضی از‬ ‫فیلم ها ه��م می خواهند تاثیر بگذارند و تلنگری بزنند‬ ‫که یادمان باشد کجا بوده ایم‪ ،‬چه کسانی رفته اند و چه‬ ‫کسانی مانده اند‪ .‬متاسفانه این حرف ها در سینما بسیار‬ ‫کم زده می ش��ود و باید به مردم ایران و مردم خارج از‬ ‫مرزها اعالم شود‪.‬‬ ‫ش��ما به بخش��ی از انتظارهای خود اش��اره‬ ‫کردید‪ ،‬بیش��تر توضیح دهید که از مسئوالن‬ ‫چه انتظارهایی درباره جشنواره های خارجی‬ ‫دارید؟‬ ‫‪l‬اگر بخواهیم جشنواره های خارجی را در اولویت ها‬ ‫قرار دهیم‪ ،‬ورود به جشنواره ها جزو اولویت های دوم‬ ‫یا س��وم سیاست گذاری هاس��ت‪ .‬ما هنوز در سینمای‬ ‫داخلی ایران خیلی مش��کل داریم‪ .‬هنوز فیلمس��ازان‬ ‫ایران��ی از نبودن نگاه صحیح و درس��ت رنج می برند‪.‬‬ ‫برخ��ی فیلمس��ازان‪ ،‬خوب یا بد یک فیل��م را متوجه‬ ‫نمی شوند‪ .‬هنوز یک تفکر اندیشمند برای تولید فیلمی‬ ‫ ارزش��ی در ژانرهای مختلف در ذهن فیلمس��ازان و‬ ‫مسئوالن ما بهینه نشده و بیشتر به کمیت فکر می کنند‬ ‫تا کیفیت‪ .‬همین توجه به کمیت سبب شده که سینمای‬ ‫م��ا به ش��دت لطمه بخ��ورد و چون م��ا می خواهیم‬ ‫ی را‬ ‫مخاطب را با هر ش��رایطی حفظ کنی��م‪ ،‬هر فیلم ‬ ‫تولید می کنیم‪ .‬در حالی که باید اندیشمندانه فکر کنیم‬ ‫و حمایت دولت و متولیان سینمای فرهنگی و ارزشی‬ ‫را در حوزه تولید گس��ترش دهی��م‪ .‬من نمی گویم که‬ ‫همه فیلم ها باید فرهنگی باشد‪ ،‬اتفاقا فیلم طنز‪ ،‬پلیسی‬ ‫یا خانوادگی نیز باید باش��د‪ ،‬ولی باید فیلمی باشد که‬ ‫وقتی تماش��اگر از س��ینما بیرون می اید‪ ،‬مطلبی را در‬ ‫ذهن خود بپروراند و ان مطلب برای رشد زندگی اش‬ ‫قابل استفاده باشد‪ .‬نه اینکه مردم برای یک فیلم هزینه‬ ‫کنند و ان را در س��ینما ببینند‪ ،‬ولی نتیجه ای برای شان‬ ‫نداشته باشد‪ .‬سینمای انقالب ما سینمای انسان سازی‪،‬‬ ‫رهایی بخش‪ ،‬استقالل‪ ،‬ازادی‪ ،‬ظلم ستیز و برای ارتباط‬ ‫ب��ا جهانیان اس��ت‪ .‬اگر قرار اس��ت فیلم هایی را برای‬ ‫وقت گذرانی داشته باشیم‪ ،‬می توانیم به کشوری مانند‬ ‫هند سفارش دهیم که در سال بیش از ‪ 900‬فیلم تولید‬ ‫می کنند؛ ولی ایا رس��الت ما این اس��ت؟ قطعا نیست‪،‬‬ ‫رسالت ما این اس��ت که خوراک ذهنی مخاطب را با‬ ‫تفکر انقالب اس�لامی تامین کنیم‪ ،‬البته نباید بگوییم‪،‬‬ ‫هدف وس��یله را توجیه می کند و به هر وسیله ای این‬ ‫کار را انجام دهیم‪ ،‬بلکه باید با یک نگاه عاقل اندیش و‬ ‫همگرایی اندیشمندانه توام با مطالعه‪ ،‬تفکر و مشاوره‬ ‫ب��ا بزرگان این کار را انجام دهی��م‪ .‬این فیلم می تواند‬ ‫تاثیرگذار باش��د‪ .‬در برهه ای از زمان چند فیلم داشتیم‬ ‫که در جهان خوب درخش��یدند و ب��ه نظر من‪ ،‬قابل‬ ‫اعتنا و قابل افتخار بودند‪ .‬یکی از ان فیلم ها «بچه های‬ ‫اس��مان» اس��ت که خیلی خوب ب��ود و فقر عزتمند‬ ‫م��ا را نش��ان داد و گفت که اگر ما فقیر باش��یم‪ ،‬نابود‬ ‫نیس��تیم و دس��ت به هر کاری نمی زنیم‪ ،‬دست مان را‬ ‫پی��ش همه دراز نمی کنیم و ت�لاش می کنیم تا فقرمان‬ ‫را از بی��ن ببریم‪ .‬مدت هاس��ت که چنی��ن فیلم هایی‬ ‫تولید نمی شود‪.‬‬ ‫تفاوت فیلم «بچه های اس��مان» با فیلم هایی‬ ‫که به گفته شما‪ ،‬فضای فقر را نشان می دهند‬ ‫و جش��نواره های خارجی از انها اس��تقبال‬ ‫می کنند‪ ،‬چیست؟‬ ‫‪«l‬بچه های اس��مان» برخالف ان فیلم هاست‪ .‬در این‬ ‫فیلم فقر گفته و در کنار ان‪ ،‬عزت بشری هم نشان داده‬ ‫می شود که فقر نمی تواند بر تفکر جامعه و فرد حاکم‬ ‫ش��ود‪ ،‬بلکه فقر اتفاقی است که با اندیشه و مدیریت‬ ‫می توان ان را برطرف ک��رد‪ .‬در حالی که برخی افراد‬ ‫به فقر دامن می زنند و می گویند کسی که فقیر بود‪ ،‬به‬ ‫انحطاط کشیده می شود یا اگر جدایی یک زن و مرد را‬ ‫نشان می دهند‪ ،‬می گویند که زن بعد از جدایی به یک‬ ‫مفسد تبدیل می شود‪ .‬این نگاه غلط است‪.‬‬ ‫به چند نمونه از فیلم هایی که معتقد هستید‪،‬‬ ‫ایران در انها به شکل نامناسبی معرفی شده‬ ‫است‪ ،‬اشاره کنید‪.‬‬ ‫‪l‬فیل��م «گربه ه��ای ایران��ی» س��اخته اق��ای قبادی‬ ‫می خواس��ت بگوی��د ک��ه در ای��ران ازادی فرهنگی‬ ‫وجود ندارد و بس��یاری از جوانان در ش��رایط خفقان‬ ‫موسیقی تولید می کنند‪ .‬این فیلم صد درصد سیاه نمایی‬ ‫اس��ت‪ .‬دوربین این فیلم به یک سی دی فروشی برده‬ ‫نش��د تا تعداد زیاد خواننده های جدید را نشان دهد‪.‬‬ ‫این موس��یقی ها قانونی تولید شده است و بسیاری از‬ ‫جوان��ان به انها گوش می کنند؛ ولی فیلمس��از به دنبال‬ ‫موضوع سیاه می رود‪ .‬فیلم «دایره» ساخته اقای جعفر‬ ‫پناه��ی یا برخی فیلم های اقای عباس کیارس��تمی نیز‬ ‫س��یاه نمایی هستند‪ .‬متاس��فانه ما غافل هس��تیم‪ .‬درد‬ ‫فعل��ی ما جش��نواره های خارجی نیس��ت‪ ،‬حضور در‬ ‫جش��نواره های خارجی شاید یک موقعیت باشد‪ ،‬ولی‬ ‫یک اصل نیس��ت‪ ،‬یک موقعیت اس��ت که باید از ان‬ ‫خوب استفاده کنیم‪.‬‬ ‫در ادامه بحثی که درباره انتظارها از مدیران‬ ‫فرهنگی داش��تیم‪ ،‬می خواس��تم بدانم ش��ما‬ ‫از مدیران��ی که در جش��نواره های خارجی‬ ‫حضور می یابند‪ ،‬توقع دارید در بازگش��ت‬ ‫چه کارهایی انجام دهند؟‬ ‫‪l‬هر مدیر سینمایی که الزم است‪ ،‬باید در جشنواره های‬ ‫خارجی به شکل غیرتجمالتی شرکت کند و موقعیت‬ ‫جهانی و نوع فیلم ها را ببیند تا اگر خواست‪ ،‬سیاست‬ ‫جدیدی را در مدیریت خود طرح ریزی کند‪ ،‬همس��و‬ ‫و هماهنگ با انها یا مخالف انها باش��د‪ .‬مدیر باید اگر‬ ‫فیلم خوبی دارد‪ ،‬در جشنواره های خارجی ان را تبلیغ‬ ‫و از ان دفاع کند‪ ،‬مانند فیلم «س��یب و س��لما» که این‬ ‫اتفاق برای ان رخ داد؛ ولی نباید زرق و برق جشنواره‪،‬‬ ‫مدیر را بگیرد و س��ینمای خودمان هم از یادش برود‪.‬‬ ‫حض��ور مدیران در جش��نواره های خارجی به ش��کل‬ ‫غیراغراق امیز به شدت الزم و مهم است‪ ،‬ولی به شرط‬ ‫اینکه تاثیرگذاری این س��فرها ب��ر فیلم ها و تولیدات‬ ‫داخلی کشور دیده شود‪g.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫همه حاشیه های بیست وچهارمین نمایشگاه کتاب‬ ‫فرهنگ‬ ‫ناشر شهید در نمایشگاه کتاب امسال‬ ‫شاهین فتحیان‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪44‬‬ ‫‪7‬‬ ‫بیس��ت وچهارمین نمایش��گاه بین المللی کتاب‬ ‫ی از ‪ 14‬تا ‪ 24‬اردیبهشت امسال برگزار‬ ‫تهران‪ ،‬درحال ‬ ‫ش��د که عالوه بر عادی شدن حضور بازدیدکنندگان‬ ‫بس��یار – با امار چندصدهزار نف��ری در هر روز – و‬ ‫رون��ق کم نظیر ب��ازار کتاب در جری��ان ان‪ ،‬همچون‬ ‫دوره های گذشته‪ ،‬با حاشیه هایی همراه بود که برخی‬ ‫از انها جزو انگار عادی شده ها هستند و برخی در حال‬ ‫شکل گیری سرنوشت هایی در جهات منفی یا مثبت‪.‬‬ ‫به هر حال نمایشگاه کتاب تهران حاال در پله ‪ 24‬خود‬ ‫عالوه بر تثبیت در تقویم نمایشگاهی بین المللی‪ ،‬به‬ ‫سرمایه ای فرهنگی تبدیل ش��ده که هم برای ناشران‬ ‫موقعیت مناس��بی می تواند ایجاد کند ک��ه عالوه بر‬ ‫ف��روش‪ ،‬ب��ه رایزنی ب��ا مش��تریان و پدیداورندگان‬ ‫بپردازند‪ ،‬هم برای خالقان کتاب ها زمان مغتنمی است‬ ‫که مواجهه ای نزدیک با مخاطبانشان داشته باشند و هم‬ ‫ویترین مناس��بی شده برای مسئوالن فرهنگی که گاه‬ ‫کم کاری یک ساله شان را با برگزاری نمایشگاه کتاب‬ ‫تهران توجیه می کنند‪.‬‬ ‫یک��ی از پایه های ش��کل گیری این فضا‪ ،‬اس��تقبال و‬ ‫حضور همیشگی مردم است؛ هرچند برخی ناشران‬ ‫معتقدند؛ «مردم می ایند ببینند چه خبر اس��ت‪ .‬وقتی‬ ‫نگاه کنید که از هر ده‪ ،‬بیس��ت نف��ر‪ ،‬چند نفر کتابی‬ ‫دست شان است‪ ،‬به این نتیجه می رسید که مردم انگار‬ ‫می ایند اینجا وقت بگذرانند‪ .‬شلوغی معیار خوبی برای‬ ‫ارزیابی نمایشگاه نیست وقتی فروش خوب نیست»‪ .‬اما‬ ‫سیدمحمد حس��ینی – وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی –‬ ‫با این دیدگاه چندان موافق نیس��ت‪ .‬او وقتی در روزهای‬ ‫نخست در نمایشگاه حضور یافت‪ ،‬در سخنانی گفت‪« :‬در‬ ‫روزهای اخیر صحبت هایی می شود مبنی بر اینکه عده ای‬ ‫از بازدید کنن��دگان برای گردش و تفریح به نمایش��گاه‬ ‫می ایند؛ در حالی که این ادعا درست نیست و به فرض‬ ‫هم درست باشد و برای گردش امده باشند‪ ،‬جالب و مفید‬ ‫اس��ت که فضایی برای گشتن در نمایشگاه کتاب فراهم‬ ‫امده و می توانند کتاب های مختلف را ببینند و تهیه کنند‪».‬‬ ‫ام��ا ی��ک پایه دیگ��ر ای��ن پیک نیک ب��زرگ فرهنگی‪،‬‬ ‫پدیداورندگان اثار بوده اند که امسال به نظر رسید حضور‬ ‫انان در نمایش��گاه کمرنگ ش��ده و به ویژه از تکثر الزم‬ ‫برخوردار نیست‪ .‬وزیر ارشاد در این زمینه هم می گوید‪:‬‬ ‫«ما همواره تاکید کرده ایم که ناش��ران از نویس��ندگان و‬ ‫مترجمان ب��رای حضور در نمایش��گاه دعوت به عمل‬ ‫بیاورند و اینکه شاهد حضور جمعی از شاعران جوان در‬ ‫نمایشگاه بودیم برای ما خوشحال کننده بود‪ .‬اینطور نیست‬ ‫که در برپایی نمایشگاه‪ ،‬دولت همه خدمات را ارائه کند‪،‬‬ ‫بلکه بخش زیادی از این مساله بر عهده بخش خصوصی‬ ‫است که ناشران حضور دارند و اثارشان را عرضه می کنند‬ ‫و ما محدودیتی برای حضور نویس��ندگان در نمایشگاه‬ ‫نداریم و اینکه نویسنده ای از این فرصت استفاده نمی کند‬ ‫به خودش برمی گردد‪».‬‬ ‫غایبان بین المللی‬ ‫اما یک گروه دیگر از غایبان جش��نواره امسال‪ ،‬برخی از‬ ‫کش��ورهای خارجی بودند‪ .‬جش��نواره بین المللی کتاب‬ ‫ته��ران در چهاردهمی��ن دوره از حضور ‪ 1300‬ناش��ر‬ ‫خارج��ی از ‪ 67‬کش��ور در جهان در حدود یک شش��م‬ ‫وسعت نمایشگاه یعنی فضایی ‪ 25‬هزار متر مربعی بهره‬ ‫می برد که کتاب های منتشر شده در سه سال اخیر میالدی‬ ‫را شامل می شد‪ .‬این ارقام خود برای بین المللی خواندن‬ ‫این نمایشگاه کافی بود‪ ،‬اما موجب نشد غیبت برخی از‬ ‫کشورها از دید رسانه ها دور بماند‪.‬‬ ‫احسان اهلل حجتی ‪ -‬قائم مقام بیست و چهارمین نمایشگاه‬ ‫کتاب تهران ‪ -‬تاخیر در ثبت نام را علت غیبت عربستان‬ ‫سعودی در نمایشگاه کتاب تهران اعالم کرد‪ .‬او با اشاره به‬ ‫مسائل عربستان برای حضور در نمایشگاه گفت‪« :‬امسال‬ ‫هم به دلیل تاخیر در اعالم حضور از س��وی عربس��تان‪،‬‬ ‫غرفه ای برای این کشور در سالن بین الملل درنظر گرفته‬ ‫نشده است‪ ».‬حجتی تاکید کرد‪« :‬شرکت نکردن عربستان‬ ‫در نمایشگاه کتاب به معنای شرکت نکردن ناشران این‬ ‫کشور نیست و ناشرانی از عربستان سعودی در نمایشگاه‬ ‫حضور دارند‪ ».‬وزیر ارش��اد نیز درباره حضور نداش��تن‬ ‫ناشران کشور عربستان سعودی در نمایشگاه بین المللی‬ ‫کتاب گف��ت‪« :‬ما محدودیتی برای حضور ناش��ران این‬ ‫کشور نداشته ایم و خودشان شرکت نکرده اند و همچنین‬ ‫در مورد رفتار دولت انگلس��تان به رغم ادعاهایش��ان در‬ ‫مورد ازادی بیان‪ ،‬اجازه حضور ناش��ران ایرانی را ندادند‬ ‫و ما متعاقبا برخورد نکردیم‪ .‬البته رفتار انها را در مجامع‬ ‫بین المللی محکوم کردیم و رسانه های خودشان هم از این‬ ‫اقدام دولت انگلیس انتقاد کردند‪».‬‬ ‫ام��ا اینها همه ماجرای بخش بین الملل نمایش��گاه نبود؛‬ ‫ناشری از بحرین با نام «الفخراوی» قرار بود در نمایشگاه‬ ‫کتاب امسال ش��رکت کند که در تحوالت اخیر بحرین‬ ‫ش��هید شد و مس��ئوالن نمایش��گاه غرفه ای را به نام او‬ ‫اختصاص دادند‪ .‬در مورد دیگر نیز استادان‪ ،‬دانشجویان‬ ‫و معاون وزیر علوم عراق میهمان نمایشگاه بودند و چنین‬ ‫استقبال گسترده ای از نمایش��گاه کتاب تهران برای شان‬ ‫جای تعجب داشت‪.‬‬ ‫غایبانی از جنس کتاب‬ ‫در روزهای اغازین‪ ،‬مجید حمیدزاده‪ ،‬مدیر کمیته نظارت‬ ‫و ارزشیابی نمایشگاه‪ ،‬از جمع اوری اثاری خبر داد که با‬ ‫ایین و ضوابط نمایش��گاه کتاب انطباق ندارند و گفت‪:‬‬ ‫«کتاب هایی که در این دوره از سطح نمایشگاه جمع اوری‬ ‫ش��ده اند‪ ،‬به پیش از سال ‪ 85‬بازمی گردند که با توجه به‬ ‫ایین نامه نمایشگاه اجازه ارائه در نمایشگاه کتاب تهران‬ ‫را نداشته اند‪ .‬نمایشگاه کتاب محل عرضه تازه های نشر‬ ‫است و ناشران می توانند کتاب هایی را که به پیش از سال‬ ‫‪ 85‬مربوط اس��ت‪ ،‬در فروشگاه های خود طی سال ارائه‬ ‫کنند؛ ولی در ایام برگزاری نمایشگاه نباید نسبت به ارائه‬ ‫اثاری که غیرمجاز شمرده شده است‪ ،‬اقدام کنند‪».‬‬ ‫او در ادامه س��خنانش و درباره جمع اوری اثار مربوط به‬ ‫س��لفی گری و وهابیت در نمایشگاه اظهار کرد‪« :‬بخش‬ ‫عم��ده ای از کتاب هایی ک��ه در این دوره از نمایش��گاه‬ ‫جمع اوری شد‪ ،‬ضوابط نمایشگاه در مورد تمامیت ارضی‬ ‫و امنی��ت ملی را رعای��ت نکرده اند و هر اثری که به این‬ ‫حوزه لطمه وارد کند‪ ،‬از س��طح نمایش��گاه جمع اوری‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫ی شده از نمایشگاه که اجازه ‬ ‫اما مرور کتاب های جمع اور ‬ ‫عرضه یافتند‪ ،‬نشان می دهد که همه موارد هم در این دسته‬ ‫نمی گنجند؛ درواقع یکی از چالش های جالب دوره های‬ ‫مختلف نمایش��گاه این بوده است که کتاب هایی در ان‬ ‫توقیف می شوند که با مجوز همین وزارتخانه منتشر شده‬ ‫و در ایام برپایی نمایشگاه هم اجازه عرضه و فروش را در‬ ‫فروشگاه های خارج نمایشگاه دارند‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬در بین کتاب های توقیفی نمایش��گاه امسال‪،‬‬ ‫کتاب های «درامدی بر فلسفه وجود هایدگر» و همچنین‬ ‫«رس��اله فضیلت افالطون» ترجمه منوچهر اسدی که از‬ ‫بحث تکراری محل برگزاری نمایشگاه‬ ‫در چن��د س��ال گذش��ته و پ��س از دس��تور ش��خص‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬اختصاص محلی دائمی و درخور به برپایی‬ ‫نمایشگاه کتاب تهران‪ ،‬همواره یکی از بحث ها بوده است‪.‬‬ ‫در س��ال های گذش��ته هم برپایی نمایشگاه کتاب تهران‬ ‫در مصال همواره با انتقادهای گوناگونی روبه رو می شد؛‬ ‫هرچند بسیاری معتقدند که در شرایط حال حاضر مصالی‬ ‫تهران فعال مناسب ترین مکان در این زمینه است‪ ،‬اما بحث‬ ‫ی نمایش��گاه‪ ،‬امس��ال اتفاقا با اظهار نظر وزیر‬ ‫محل دائم ‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی در این باره کلید خورد‪ .‬حسینی‬ ‫به نقل از رئیس جمهور گفت که قرار ش��ده است زمینی‬ ‫ناشری از کشور‬ ‫بحرین با نام‬ ‫«الفخراوی» قرار بود‬ ‫دربیست وچهارمین‬ ‫نمایشگاهکتاب‬ ‫تهران شرکت کند‬ ‫که در تحوالت اخیر‬ ‫بحرین شهید شد و‬ ‫مسئوالننمایشگاه‬ ‫غرفه ای را به نام او‬ ‫اختصاص دادند‬ ‫این نمایشگاه دوست داشتنی‬ ‫اما نمایشگاه کتاب تهران‪ ،‬این پتانسیل فرهنگی بزرگ‬ ‫با حضور ‪ 400‬ناشر در مساحت ‪ 120‬هزار متر مربع و‬ ‫عرضه چهار هزار کتاب‪ ،‬سرمایه ای است که باید ان‬ ‫را پاس داش��ت و برای اعت�لای ان برنامه ریزی کرد‪.‬‬ ‫به هر ح��ال‪ ،‬با وجود همه نقص ها ازجمله نبود تهویه‬ ‫مناس��ب‪ ،‬مشکالت حمل و نقل و خدمات رفاهی و‬ ‫فنی که مس��ئوالن بیشتر انها را به نبود فضایی دائمی‬ ‫ و مناسب این منظور مرتبط می دانند‪ ،‬و با وجود همه‬ ‫نقص ها و تناقض ها‪ ،‬این نمایشگاه دست کم به گواه‬ ‫و نسبت حجم عظیم بازدید از ان‪ ،‬برای همه گروه ها‬ ‫و طرف های مرتبط با ان دل انگیز اس��ت و این یعنی‬ ‫ضرورت توجه هرچه بیشتر به بهبود نمایشگاهی که‬ ‫یکی از بازدیدکنندگان هرس��اله ان حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای‪ ،‬مقام معظم رهبری هس��تند که امس��ال هم‬ ‫حدود سه س��اعت از غرفه های ناش��ران برگزیده و‬ ‫کتاب های پرتیراژ دیدن کردند و از نزدیک با تازه ترین‬ ‫کتاب ها و تولیدات چاپ و نشر بیشتر اشنا شدند‪.‬‬ ‫رهبرمعظ��م انقالب اس�لامی پس از ای��ن بازدید در‬ ‫جمع ناش��ران برت��ر و برگزی��ده‪ ،‬ضمن تش��کر از‬ ‫دست اندرکاران عرصه نشر و کتاب‪ ،‬موضوع کتاب را‬ ‫مقوله ای مهم و بدون جایگزین دانستند و خاطرنشان‬ ‫کردند‪« :‬در س��ال های اخیر کیفیت نشر‪ ،‬شمارگان و‬ ‫تنوع موضوعات کتاب ها‪ ،‬افزایش یافته و با گذش��ته‬ ‫قابل مقایسه نیست اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله‬ ‫داریم‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به گسترده‬ ‫شدن افق دید نویسندگان افزودند‪« :‬از نظر محتوا هم‬ ‫کارهای خوبی انجام شده که با تالش و سرمایه گذاری‬ ‫بیش��تر این روند رش��د ادامه خواهد یافت‪ ».‬ایشان‪،‬‬ ‫پیش��رفت کش��ور بدون توس��عه در بخش کتاب را‬ ‫غیرممکن دانس��تند و خاطرنش��ان کردند‪« :‬وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی‪ ،‬دستگاه های دولتی و صاحبان‬ ‫انگیزه‪ ،‬ب��ه مقوله کتاب اهمیت بدهند و تولید کتاب‬ ‫را با جدیت دنبال کنن��د‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای‬ ‫پیشرفت های کش��ور در بخش های مختلف صنعت‬ ‫نش��ر و تولید کتاب را پیشرفتی محسوس ارزیابی و‬ ‫بر ادامه اهتمام به مقوله کتاب تاکید کردند‪g .‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫نمایشگاه موازی‬ ‫اما علت اینکه برخی از کتاب ها در نمایش��گاه امس��ال‬ ‫فرص��ت حضور نیافتند‪ ،‬غیبت ناش��ران انها بود‪ .‬برخی‬ ‫از ناش��ران حاضر در دوره های پیشین‪ ،‬به دلیل کم کاری‪،‬‬ ‫ضوابط و ش��رایط حضور در نمایشگاه را طبق ایین نامه‬ ‫دارا نبودن��د‪ ،‬برخی خود تمایلی نداش��تند که دیگر در‬ ‫نمایشگاه حضور یابند و برخی از انها هم ان گونه که از‬ ‫زبان مسئوالن نمایشگاه چندبار مطرح شد‪ ،‬به دلیل جرایم‬ ‫و پرونده های قضایی و امنیتی اجازه حضور در نمایشگاه‬ ‫را نیافتند‪ .‬البته برخی هم مانند ناشر دانشگاهی تیمورزاده‪،‬‬ ‫ان چنان به امکانات و متراژ غرفه اختصاص یافته معترض‬ ‫شدند که کار به تحصن هم کشید!‬ ‫با این حال‪ ،‬یک ناشر‪ ،‬نمایشگاهی به موازات نمایشگاه‬ ‫اصلی برپا و کتاب هایش را با ‪20‬درصد تخفیف عرضه‬ ‫کرد‪ .‬انتش��ارات طرح نو که در نمایش��گاه کتاب تهران‬ ‫حضور دارد‪ ،‬مجموعه ‪ 150‬عن��وان از کتاب هایش را با‬ ‫تخفیف ‪ 20‬درصد از هفدهم تا سی و یکم اردیبهشت ماه‬ ‫در محل کتاب فروشی اش در خیابان خرمشهر تهران‪ ،‬در‬ ‫نزدیکی نمایشگاه‪ ،‬در معرض نمایش و فروش گذاشت‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫س��وی نشر پرس��ش در نمایشگاه عرضه ش��ده بودند‪،‬‬ ‫ب��ه گفته غرف��ه دار این نش��ر‪ ،‬به رغم اینکه چاپ س��ال‬ ‫‪ 90‬بودند‪ ،‬از نمایش��گاه جمع ش��دند‪ .‬همچنین کتاب‬ ‫«از چاله به چاه»‪ ،‬اثر داستانی بهمن فرزانه‪ ،‬که از سوی نشر‬ ‫ثالث در نمایش��گاه عرضه شده بود‪ ،‬جمع شد‪ .‬غرفه دار‬ ‫این انتشارات می گوید‪ ،‬خواستند این کتاب در نمایشگاه‬ ‫فروخته نشود‪ .‬همچنین به گفت ه غرغه دار انتشارات کتاب‬ ‫ابی‪ ،‬کتاب «خانواده نیک اختر» ایرج پزش��کزاد از سطح‬ ‫نمایش��گاه جمع شده است‪ .‬غرفه دار نشر مهتاب هم که‬ ‫ناشر اثاری در حوزه تاریخ باستان ایران است‪ ،‬می گوید‪،‬‬ ‫گفتند جلد س��وم از کتاب «تاریخ کمبریج ایران» که در‬ ‫پنج بخش یعنی پنج مجلد عرضه شده بود‪ ،‬در نمایشگاه‬ ‫عرضه نشود؛ در حالی که این کتاب از ضوابط نمایشگاه‬ ‫تخطی نکرده بود‪ .‬همچنین غرفه دار نشر بدرقه جاویدان‬ ‫می گوید‪ ،‬از کتاب های ما‪ ،‬کتاب «گفت وگو با ارواح» را‬ ‫از غرفه جمع کردند‪.‬‬ ‫اما یکی از فروش��ندگان نش��ر مرکز در نمایشگاه کتاب‬ ‫عنوان می کند‪« :‬به ما توصیه ش��ده بود کتاب هایی را در‬ ‫نمایش��گاه عرضه نکنیم؛ از جمله کتاب های ش��هریار‬ ‫مندنی پ��ور را و ما هم نیاوردی��م و برای همین تا کنون‬ ‫کتابی را از غرفه ما جمع نکرده اند‪ ».‬یکی از مسئوالن غرفه‬ ‫نشر چشمه هم می گوید‪« :‬از ما کتاب «داستان های محبوب‬ ‫من»‪ ،‬دوره چهارجلدی «س��ال های ابری» و «افسانه ها و‬ ‫مثل های کردی» علی اشرف درویشیان را از غرفه بردند‪».‬‬ ‫او در پاس��خ به این س��وال که ایا ای��ن کتاب ها به پیش‬ ‫از س��ال ‪ 85‬مربوط بوده اند که جمع ش��ده اند‪ ،‬می گوید‪:‬‬ ‫«نه؛ همه این کتاب ها در دو‪ ،‬سه سال اخیر تجدید چاپ‬ ‫ش��ده اند‪ ».‬او درباره دیگر کتاب های جمع اوری شده شان‬ ‫می افزاید‪« :‬کتاب های «نگران نباش» مهس��ا محب علی‪،‬‬ ‫«بطالت» احس��ان نوروزی و «شمایل تاریک کاخ ها»ی‬ ‫حسین سناپور را هم جمع کردند‪ ».‬این در حالی است که‬ ‫تازه ترین کتاب سناپور با عنوان «تیغ بر لب» از سوی نشر‬ ‫یادشده در نمایشگاه کتاب عرضه شد‪ .‬همچنین یکی از‬ ‫غرفه داران انتشارات کتابسرا می گوید‪« :‬کتابی از این ناشر‬ ‫که در زمینه روان شناس��ی بوده‪ ،‬جمع شد؛ این کتاب در‬ ‫حوزه «یوگا» بوده است‪ ».‬از سویی‪ ،‬مدیر انتشارات نیلوفر‬ ‫می گوید‪« :‬از ما کتابی را جمع نکرده اند؛ اما به اندازه کافی‪،‬‬ ‫کتاب در انتظار مجوز داریم‪».‬‬ ‫در این بین‪ ،‬برخی از نویس��ندگان نیز لب به ش��کایت‬ ‫گش��ودند؛ از جمله بلقیس س��لیمانی‪ ،‬از نویس��ندگان‬ ‫موجه سال های اخیر‪ ،‬به جمع اوری کتابش از نمایشگاه‬ ‫کتاب ته��ران اعتراض کرد‪ .‬او اظهار کرد که «خاله بازی»‬ ‫که توسط نشر ققنوس منتش��ر شده‪ ،‬از محل نمایشگاه‬ ‫جمع اوری شد‪ .‬این اثر در سال ‪ 87‬تجدید چاپ شده و از‬ ‫ضوابط نمایشگاه تخلف نکرده است‪ .‬این نویسنده با انتقاد‬ ‫از رفتارهای دوگان ه در مواجهه با مساله کتاب‪ ،‬عنوان کرد‪:‬‬ ‫«چرا با کتابی که خودش��ان مجوز ان را داده اند و تخلف‬ ‫هم نکرده اس��ت‪ ،‬برخورد می کنند و حاضر نیس��تند ان ‬ ‫چیزی را که خروجی کار و دست پخت خودشان است‪،‬‬ ‫بچشند و افرادی در سایه که نه نویسندگان و نه ارشاد انها‬ ‫را می شناسد‪ ،‬به جمع اوری کتاب اقدام می کنند؟»‬ ‫ناتاش��ا امیری هم نویس��نده دیگ��ری بود ک��ه با اعالم‬ ‫جمع اوری چاپ دوم رمان «عش��ق روی چاکرای دوم»‬ ‫از نمایشگاه کتاب تهران‪ ،‬به این امر اعتراض کرد و گفت‪:‬‬ ‫«ما برای مجوز گرفتن برای این رمان زحمت بس��یاری‬ ‫کش��یدیم و در واقع مجوز را س��خت گرفتی��م؛ اما اگر‬ ‫می خواس��تند این کتاب را جمع اوری کنند‪ ،‬نباید به ان‬ ‫مجوز می دادن��د‪ .‬این کتاب اصالحیه های زیادی خورده‬ ‫بود که با گفت وگو‪ ،‬انها را به ‪ 10‬اصالحیه تقلیل دادیم‪.‬‬ ‫این اصالحیه ها ش��امل حذف کامل یک سری جمالت‬ ‫ش��د و چون من احس��اس کردم حذف این جمالت به‬ ‫ساختار داستان اسیبی نمی رساند‪ ،‬انها را حذف کردم؛ اما‬ ‫در نهایت‪ ،‬این رمان مجوز نشر گرفت و نباید از نمایشگاه‬ ‫کتاب تهران جمع اوری می شد‪».‬‬ ‫اما همه کتاب های جمع اوری شده از نمایشگاه به حوزه‬ ‫ادبی��ات مربوط نبودند؛ بلکه برخ��ی از انها به حوزه ای‬ ‫مربوط بودند که اخیرا تحت عنوان «عرفان های نوظهور»‬ ‫حساس��یت نس��بت به انها افزایش یافته و رئیس دفتر‬ ‫مق��ام معظم رهبری نیز در س��خنان خود در ایین پایانی‬ ‫نمایشگاه در این زمینه هشدارهایی بیان کرد؛ حال می ماند‬ ‫این موضوع که در شرایطی که به بسیاری از اثار ادبی ما‬ ‫برای نشر مجوز داده نمی شود‪ ،‬اساسا چرا چنین کتاب هایی‬ ‫فرص��ت انتش��ار می یابند که بعد به یک��ی از معضالت‬ ‫عرصه نش��ر تبدیل شوند‪ .‬مبحث دیگر‪ ،‬جمع اوری اثار‬ ‫مروج عن��وان جعلی برای خلیج ف��ارس بود که رئیس‬ ‫بیس��ت و چهارمین نمایش��گاه کتاب تهران در دیدار با‬ ‫معاون پارلمانی رئیس جمهور‪ ،‬از جمع اوری اثار ارائه شده‬ ‫با عنوان مجعول برای خلیج فارس در نمایش��گاه کتاب‬ ‫تهران خبر داد‪.‬‬ ‫برای محل دائمی نمایشگاه درنظر گرفته شود‪ .‬این در‬ ‫حالی است که شهرداری احداث نمایشگاه بین المللی‬ ‫از جمله نمایشگاه کتاب را در منطق ه در حال ساخت‬ ‫«شهر افتاب» به عهده دارد‪ .‬در پی این موضوع‪« ،‬چیتگر»‬ ‫به عنوان پیش��نهاد رئیس جمهور مطرح شد و پس از‬ ‫انکه با واکنش هایی از سوی مسئوالن شهرداری مواجه‬ ‫شد‪ ،‬بهمن دری ‪ -‬رئیس نمایشگاه کتاب ‪ -‬گفت که‬ ‫در نام��ه به رئیس جمهور‪ ،‬چهار مکان ش��امل اراضی‬ ‫تپه های عباس اباد‪ ،‬ش��هر افتاب‪ ،‬مجتمع امام خمینی‬ ‫(ره) ک��ه در کنار مصال قرار دارد و پرند مطرح ش��ده‬ ‫است و حاال «چیتگر» به همراه چهار پیشنهاد دیگر از‬ ‫جمله مکان هایی است که باید مورد بررسی کارشناسی‬ ‫قرار گیرد و در نهایت‪ ،‬یک مکان انتخاب شود‪ .‬او اما‬ ‫چند روز بعد در دیدار با حجت االس�لام والمسلمین‬ ‫ری شهری در محل نمایشگاه گفت‪« :‬شش منطقه تهران‬ ‫از جمله چیتگر‪ ،‬زندان قصر‪ ،‬مجتمع امام خمینی (ره)‪،‬‬ ‫باغ افتاب ش��هرداری (اراضی عباس اباد)‪ ،‬قلعه مرغی‬ ‫تهران و شهر جدید پرند برای ساخت نمایشگاه کتاب‬ ‫از س��وی مس��ئوالن معرفی شده اس��ت‪ .‬از این میان‪،‬‬ ‫ش��هر جدید پرند به دلیل دور بودن از تهران‪ ،‬مجتمع‬ ‫ام��ام خمینی (ره) که در نزدیکی مصالی تهران واقع‬ ‫شده است و باغ افتاب شهرداری (اراضی عباس اباد) به‬ ‫دلیل وجود ترافیک سنگین‪ ،‬گزینه های مناسبی نیستند‪».‬‬ ‫ری شهری نیز مناسب بودن گزینه قلعه مرغی را تایید‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫نقد کتاب‬ ‫رمان تاریخی‬ ‫برای ادای دین به وطن‬ ‫جایز ه ملی کتاب خلیج فارس که مراسم پایانی ان در استانه روز ملی خلیج فارس برگزار شد‪،‬‬ ‫در نخستین دوره برگزاری خود‪ ،‬در بخش داستان بلند‪« ،‬برجاده های ابی سرخ» اثر‬ ‫نادر ابراهیمی و «تاج سر کرانه» روایتی داستانی از زندگی و مبارزه رئیس علی دلواری‪ ،‬نوشته‬ ‫محمد ولی زاده را برگزید‪ .‬این کتاب ‪ 112‬صفحه ای تاکنون چاپ سوم خود را گذرانده و طبق‬ ‫اعالم انتشارات ایینه جنوب‪ ،‬در تدارک چاپ چهارم قرار داد‪.‬‬ ‫امین فقیری‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪46‬‬ ‫نویس��ندگانی که قهرمان های ملی و میهنی را دستمایه‬ ‫کار خویش قرار می دهند‪ ،‬عالوه بر اینکه چهره زادگاه‬ ‫خود را به مردم می شناس��انند‪ ،‬چه��ره ای تاریخی را از‬ ‫پشت غبار زمان به دراورده‪ ،‬انگونه که هست به مردم‬ ‫معرفی می نمایند‪ .‬تاریخ ایران پر از قهرمانانی است که‬ ‫از طیفی فرودس��ت سر بر اورده‪ ،‬بالیده و باعث افتخار‬ ‫برای مردم ان سامان نیز شده اند‪ .‬امثال اریو برزن‪ ،‬بابک‬ ‫خرم دی��ن‪ ،‬س��لطان جالل الدین‪ ،‬لطفعلی خ��ان زند‪،‬‬ ‫ستارخان و باقرخان در ایران ما کم نبوده اند‪.‬‬ ‫رئیس علی دلواری مردی از خطه مردخیز تنگستان‪ ،‬یکی‬ ‫از چهره هایی است که نویسندگان تاریخ باید در زندگانی‬ ‫انها کندوکاو دقیق تری بنمایند تا نسل اینده و مخصوصا‬ ‫جوانان از انان سرمشق بگیرند و بدانند حرمت وطن و‬ ‫سر نهادن در راه ان چگونه است‪.‬‬ ‫محمد ولی زاده در پشت کتاب جمع و جوری که نوشته‬ ‫اس��ت‪ ،‬چند هدف داشته که مطمئنا مهم ترین ان ادای‬ ‫دینی است به خطه ای که در ان نشو و نما کرده و بالیده‬ ‫و دیگ��ر درس عبرت اموز تاریخ اس��ت برای جوانان‬ ‫سراسر ایران‪ .‬حب وطن حدیثی است به درازای تاریخ‪.‬‬ ‫بسیار افراد در این راه جان شیرین خود را نثار کرده اند تا‬ ‫ما امروز بتوانیم َسره را از ناسره تشخیص دهیم‪ .‬بدانیم‬ ‫ازادمنشی یعنی چه و سرسپردگی چه معنایی می دهد‪.‬‬ ‫گروه اول بار عظیم و مثبت تاریخ را به دوش می کشند‬ ‫و گروه دوم سرافکندگانند‪.‬‬ ‫ولی زاده هرچند کوتاه و مختصر‪ ،‬توانس��ته است چند‬ ‫ش��خصیت را به خوبی ب��رای ما معرفی کن��د‪ .‬امثال‬ ‫زائرخضرخان‪ ،‬حسین خان چاهکوتاهی و احمدخان‬ ‫دریابیگی که عمال در راه نهضت جنوب و رئیس علی‬ ‫س��نگ می انداختن��د‪ .‬دو نف��ر اول در پش��ت هیئت‬ ‫ظاهرالصالح خود سعی داشتند که رئیس علی دلواری‬ ‫را از سر راه بردارند‪ .‬دشمنی انها بیشتر به خاطر حسادت‬ ‫و رقابت بود‪ .‬چرا یک جوان تنگستانی شهرتش تمامی‬ ‫ مرزها را درنوردیده و انها زیر س��ایه او قرار گرفته اند؟‬ ‫در چنی��ن وضعیتی چاره ای جز از میان برداش��تن این‬ ‫سرمش��ق و اس��وه ش��جاعت ندارند‪ .‬وجود رئیس علی‬ ‫دلواری خاری در چشمان انهاست‪ .‬پس هیچ چاره ای جز‬ ‫نابودی او نیس��ت‪ .‬و اخر نیز او را به دس��ت فردی به نام‬ ‫«علی زائر غالمحسین» به شهادت می رسانند‪.‬‬ ‫احمد دریابیگی هم که تکلیفش روش��ن اس��ت‪ .‬ظاهرا‬ ‫حکمران بوش��هر اس��ت و به بهانه امنیت ان سرزمین و‬ ‫انگلیس ها چندین نبرد را با رئیس عل��ی دلواری تدارک‬ ‫می بیند که راه به جایی نمی برد‪ .‬شدت ظلم و وطن فروشی‬ ‫او به رسانه های نوشتاری ان روزها می کشد و حکومت‬ ‫مرکزی باالجبار او را به مرکز فرا می خواند‪.‬‬ ‫ول��ی زاده رم��ان‪ -‬تاریخ خ��ود را در ‪ 24‬صحنه س��امان‬ ‫داده اس��ت‪ .‬در هر صحنه قسمتی از زندگانی پرماجرای‬ ‫رئیس علی و دشمنان او نموده شده و بعضی از صحنه های‬ ‫جنگ که فکر می کنم با عجله نوشته شده و زیاد موثر از‬ ‫کار در نیامده اس��ت‪ .‬همین موجزنویسی باعث شده که‬ ‫ح��وادث و رویدادها نصف��ه و نیمه به اطالع خوانندگان‬ ‫برسد‪ .‬مثال صحنه کشته شدن رئیس علی مختصر و بی روح‬ ‫نوشته شده است و کتاب به ناگهان پایان می پذیرد‪.‬‬ ‫درس��ت است که پس از شهادت رئیس علی قاعدتا همه‬ ‫چیز به پایان می رسد اما این پایان بندی حداقل دو سه سطر‬ ‫دیگر را طلب می کند‪.‬‬ ‫در مورد شخصیت رئیس علی به روایت محمد ولی زاده‬ ‫در ابتدا او را جوانی خام می بینیم که فقط گوش به فرمان‬ ‫این و ان دارد و دستورات انها را عمل می کند‪ .‬گویی او از‬ ‫خویش هیچ گونه اراده ای ندارد‪.‬‬ ‫رئیس علی یا بس��یار فروتن است‪ ،‬یا حرمت زیادی برای‬ ‫کسی که افکار و کارهایش ضد و نقیض است‪ ،‬قایل است‪.‬‬ ‫او به زائرخضرخان می گوید‪« :‬تا خدا چه بخواد‪ .‬س��وای‬ ‫حرف و حدیث گذش��ته‪ ،‬حاال اومدیم تو رکابت باشیم‪.‬‬ ‫ما نون و نمک تو را خورده ایم‪ ».‬این همان زائرخضرخان‬ ‫است که دستور قتل رئیس علی را می دهد‪.‬‬ ‫در صفح��ه ‪ 50‬صحن��ه جن��گ بی��ن نظام الس��لطنه و‬ ‫زائرخضرخان و رئیس علی انقدر مختصر برگزار می شود‬ ‫که خواننده درست از سر و ته ماجرا سر در نمی اورد‪.‬‬ ‫نویسنده در صفحه ‪ 69‬و ‪ 70‬رئیس علی را در انزوا و انفعال‬ ‫کامل قرار می دهد‪ ،‬به گونه ای که بدون دعوت به جلس��ه‬ ‫مش��ورتی زائرخضرخان و حس��ین خان چاهکوتاهی‬ ‫وارد می ش��ود که این برای یک قهرمان بزرگ شایسته‬ ‫نیس��ت‪« :‬رئیس علی گرم مبارزه و مرد اول میدان جهاد‬ ‫علیه بریتانیا بود که شنید حسین خان چاهکوتاهی که‬ ‫قبال با انگلیس��ی ها روابط خوبی داشت‪ ،‬قرار است با‬ ‫ی برای اتحاد با یکدیگر‪ ،‬علیه بریتانیا‬ ‫زائرخضرخان اهرم ‬ ‫تشکیل جلسه بدهند‪ .‬فرصت داشت از دست می رفت‬ ‫ولی کسی از رئیس علی دعوت نکرد‪.‬‬ ‫غروب غمگین تر از همیشه بر دلوار خیمه زده بود‪».‬‬ ‫در اینجا نویسنده به عمق فاجعه پی برده است و با چند‬ ‫دیالوگ سعی می کند کل ماجرا را توجیه کند‪:‬‬ ‫ـ می ُ‬ ‫ گم‪ ،‬ناخونده می ریم زشت نی؟ شاید نخوان ما تو‬ ‫جلسه شون باشیم‪.‬‬ ‫ـ‪...‬‬ ‫ـ تحقیرمون نکنن رئیس علی؟!‬ ‫[حسین خان] ـ قرارمون ئی بید که تنها باشیم‪.‬‬ ‫[زائرخضرخان] ـ به خداوندی خدا س��رخود راه افتاده‬ ‫اومده‪ .‬کمی یواش تر بگو‪ ،‬جوونه‪ ،‬بشنفه ناراحت می شه‪.‬‬ ‫ای��ن دیالوگ ها که حتما زاییده قلم نویس��نده اس��ت‪،‬‬ ‫ش��خصیت رئیس علی را کوچک می کند‪ ،‬هرچند که‬ ‫رئیس علی فقط به اتحاد فکر می کند و البد بدین خاطر‬ ‫خودش را تا این حد زار و خفیف می کند‪.‬‬ ‫برای تایید این مطلب در صفحه ‪ 80‬می خوانیم‪« :‬ان شب‬ ‫رئیس علی نبود و برای کاری به روستاهای اطراف رفته‬ ‫بود‪ .‬زائرخضرخان و حسین چاهکوتاهی پس از هفته ها‬ ‫تدارکات به سمت بوشهر پیشروی کردند‪ .‬انها رئیس علی‬ ‫را عمدا خبر نکرده بودند! زیرا نمی توانستند تحمل کنند‬ ‫که بر دامنه نفوذ این مرد محبوب‪ ،‬افزوده شود‪».‬‬ ‫مس��اله مهمی که در کتاب می خوانیم اقتصاد اس��ت و‬ ‫گمرک که نقش مهمی دارد‪« :‬گمرک بوشهر سی دولت‬ ‫ایران نقش بسیار مهم و اساسی داره و ساالنه با مالیات‬ ‫و عوارض گمرکی‪ ،‬هزارون تومن به خزانه ش��اه وارد‬ ‫می کنه‪ ،‬ئی منبع باید قطع بشه رئیس علی‪( ».‬صص ‪14‬‬ ‫و ‪)15‬‬ ‫دریابیگی که نمی تواند گمرک را از دلوار منتقل کند‪ ،‬در‬ ‫مص��ب رود حله گمرکی ایجاد می کند که نمی تواند با‬ ‫گمرک دلوار مقابله کند‪« .‬تسلط رئیس علی بر گمرک‬ ‫دلوار‪ ،‬از یک نزاع محلی بین او و دریابیگی خارج شده‬ ‫و ابعاد گسترده ای به خود گرفته بود‪( ».‬ص ‪)39‬‬ ‫نقش روحانیون در تشجیع مردم به جهاد بسیار برجسته‬ ‫اس��ت‪ .‬فت��وای انها بر ضد انگلیس��ی ها ب��ه مبارزات‬ ‫رئیس علی دلواری کمک موثری می کند‪ .‬افرادی چون‬ ‫ایت اهلل بالدی‪ ،‬اهرمی‪ ،‬برازجانی و سیدعبدالحس��ین‬ ‫الری در این جریان نقش تعیین کننده ای داشتند‪.‬‬ ‫ُحسن کار رئیس علی دلواری یکی هم این است که تن‬ ‫به ساخت و پاخت های مرسوم نمی دهد‪ .‬او فقط مبارزه‬ ‫می کند‪ ،‬اهل سیاست و مماشات نیست‪ .‬به گواهی کتاب‪،‬‬ ‫میزان قابل توجهی پول را برای دست برداشتن از مبارزه‬ ‫نمی پذیرد و به گفته های واس��موس وقعی نمی گذارد‪.‬‬ ‫این ها همه را ولی زاده به درستی وارد کتاب کرده است‪.‬‬ ‫فکر می کنم تنها عیب کتاب این است که بسیار مختصر‬ ‫است‪ .‬گویی این کتاب برای جوانان نوشته شده باشد‪.‬‬ ‫اما حسن بسیار ان دیالوگ های زیبا با لهجه محلی است‬ ‫و هر جا که توصیف خود را نش��ان می دهد‪ ،‬شعر زیر‬ ‫پوست جمالت به چشم می خورد‪« :‬قطره اشکی گوشه‬ ‫چشم رئیس علی بال بال می زد و تاریکی کمک می کرد‬ ‫تا از چشم بخشو و دیگر همقطاران پنهان بماند‪ .‬ان شب‬ ‫تا صبح ستاره ها توی چشم رئیس علی چشمک می زدند‬ ‫و خواب به فرسنگ های دور سفر کرده بود‪( ».‬ص ‪)32‬‬ ‫و بسیار توصیف های زیبا از این دست‪ .‬کتاب خوشخوان‬ ‫است‪ .‬نثر راحت و بدون دست اندازی دارد‪ .‬کار ولی زاده‬ ‫خدمت بزرگی برای شناساندن قهرمانان ملی ایران است‪.‬‬ ‫به امید خواندن کارهای دیگ��ری از او و لذت بردن از‬ ‫کلمه کلمه نوشته هایش‪g.‬‬ ‫کتاب ها و چهره ها‬ ‫«ما و تاریخ فلسفه اسالمی» جدیدترین اثر داوری اردکانی‬ ‫جدیدترین اثر داوری اردکانی‬ ‫کت��اب «م��ا و تاریخ فلس��فه‬ ‫اس�لامی» جدیدتری��ن اث��ر‬ ‫دکت��ر رض��ا داوری اردکان��ی‬ ‫توسط گروه فلسفه پژوهشگاه‬ ‫فرهن��گ و اندیش��ه اس�لامی‬ ‫منتش��ر ش��د‪ .‬این کتاب در سه‬ ‫بخش با نام های قوام و تاسیس‬ ‫فلسفه اسالمی‪ ،‬گزارش مختصر تاریخ فلسفه اسالمی‬ ‫و وضع فلسفه در ایران و مقام فلسفه اسالمی سامان‬ ‫یافته اس��ت‪ .‬کتاب گرچه س��یری در تاریخ فلس��فه‬ ‫اس�لامی است؛ اما یک تاریخ فلسفه مثل دیگر تاریخ‬ ‫فلسفه ها نیس��ت که صرف گزارش خالصه افکار و‬ ‫ارای فیلسوفان باش��د‪ .‬در تدوین این تاریخ دو نکته‬ ‫مهم مدنظر بوده اس��ت‪ :‬نخس��ت‪ ،‬توجه و اشاره به‬ ‫وجهه نظر تجددمابانه‪ ،‬در خصوص گذشته و به ویژه‬ ‫درباره فلس��فه گذشتگان اس��ت‪ .‬نکته دوم‪ ،‬تامل در‬ ‫جهت سیر فلسفه اسالمی و مقام این فلسفه در قیاس‬ ‫ب��ا فلس��فه یونان��ی و فلس��فه جدی��د اس��ت‪.‬‬ ‫حجت االسالم و المس��لمین علی اکب��ر رش��اد‪ ،‬رئیس‬ ‫پژوهش��گاه فرهنگ و اندیشه اسالمی و عضو هیات‬ ‫علمی گروه منطق فهم دین پژوهش��گاه‪ ،‬مقدمه ای را‬ ‫برای این کتاب نگاش��ته اس��ت‪« .‬ما و تاریخ فلس��فه‬ ‫اس�لامی» در ‪ 616‬صفحه و ش��مارگان ‪ 2500‬نسخه‬ ‫برای اولین بار به همت س��ازمان انتشارات پژوهشگاه‬ ‫به چاپ رسیده است‪.‬‬ ‫داستان جوان شهر ری هم کتاب شد‬ ‫«خاطره ظهر فردا» (داستان جوان شهرری) به کوشش‬ ‫ ‬ ‫محمدحس��ین محمدی منتشر ش��د‪ .‬این کتاب شامل‬ ‫‪ 12‬داستان‪ ،‬حاصل یک س��ال کار هنرجویان کارگاه‬ ‫داس��تان مرکز ری حوزه هنری اس��تان تهران است‪.‬‬ ‫محمدی در بخش��ی از مقدمه این کتاب می نویس��د‪:‬‬ ‫«هیچ کس نیست که قصه ای برای گفتن نداشته باشد‪.‬‬ ‫بل��ه همه قصه ای برای گفتن دارند؛ اما یکی می تواند‬ ‫قصه اش را بگوید و دیگری قصه اش ناگفته می ماند؛‬ ‫چ��ون قصه گو نیس��ت‪ .‬برخی هم قصه ه��ای زیادی‬ ‫برای گفتن دارند‪ ،‬اما همه کس‪ ،‬حتی او که قصه های‬ ‫زیادی برای گفتن دارد‪ ،‬حتما داستان نویس نمی شود‪.‬‬ ‫کسی داستان نویس می شود که قصه گوی خوبی است‬ ‫و می توان��د قصه هایش را خوب بازگ��و کند‪ .‬بله او‬ ‫می تواند داس��تان نویس خوبی بش��ود؛ اما حتی او که‬ ‫قص��ه اش را خوب تعریف نمی کن��د‪ ،‬هم می تواند با‬ ‫ش��رکت در کالس ه��ای ادبیات خالق��ه و فراگیری‬ ‫اصول و ش��گرد های داستان نویس��ی و ب��ا تالش و‬ ‫پشتکار‪ ،‬داس��تان نویس شود‪ .‬نمی گویم داستان نویس‬ ‫خوبی می شود؛ اما داستان نویس می شود‪».‬‬ ‫شریف کسا و شاعران شوشتر‬ ‫کتاب «حدیث ش��ریف کس��ا و ش��اعران شوشتر»‬ ‫به همت محمدباقر محب زاده‪ ،‬ش��اعر محلی س��را که‬ ‫متخلص به « ُم ِحب» و معروف به « ُم ِحب شوش��تری»‬ ‫است‪ ،‬منتشر می شود‪ .‬این کتاب به زبان های فارسی‪،‬‬ ‫عرب��ی و گویش محلی شوش��تری اس��ت و ترجمه‬ ‫ش��عرهای عربی و محلی هم در کتاب امده اس��ت‪.‬‬ ‫حدیث کس��ا بین شیعه و س��نی معتبر است و هدف‬ ‫دو کتاب تازه از مصطفی دلشاد تهرانی‬ ‫کتاب های «ساختارشناس��ی عدال��ت در نهج البالغه»‬ ‫و «اخ�لاق مدیریت��ی در عهدنام��ه مال��ک اش��تر»‬ ‫از مصطف��ی دلش��اد تهرانی منتش��ر می ش��ود‪ .‬گویا‬ ‫«ساختارشناس��ی عدال��ت در نهج البالغه» بحثی دارد‬ ‫درباره مفهوم شناس��ی عدالت‪ ،‬لوازم شناس��ی عدالت‬ ‫و وجوه شناس��ی عدالت که در قسمت وجوه شناسی‬ ‫عدالت به قس��مت های عدالت اجتماعی‪ ،‬اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگ��ی و غیره می پ��ردازد‪« .‬اخ�لاق مدیریتی در‬ ‫عهدنامه مالک اش��تر» هم مدل اخالق مدیریتی است‬ ‫که از عهدنامه مالک اش��تر استخراج شده است‪ .‬این‬ ‫دو کتاب توسط نشر دریا منتشر می شوند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫حدیث انقالب به روایت ال احمد‬ ‫«حدی��ث انقالب» اث ر ش��م ‬ ‫س‬ ‫ال احم��د درب��اره «اس��تقالل‬ ‫فرهنگ��ی» و «ازادی و‬ ‫مرزهایش»‪ ،‬در نمایشگاه کتاب‬ ‫عرضه ش��د‪ .‬این کتاب در واقع‬ ‫گ��رداوری مجموع��ه ای از‬ ‫س��خنرانی های شمس ال احمد‬ ‫در اولین ماه های پیروزی انقالب اس�لامی اس��ت و‬ ‫اولین بار در س��ال ‪ 1372‬در دو جلد منتش��ر شد که‬ ‫حاال در قالب یک جلد ارائه ش��ده اس��ت‪ .‬مجموعه ‬ ‫س��خنرانی های ش��مس ال احمد در این کتاب با دو‬ ‫عنوان کلی «ازادی و مرزهایش» و «استقالل فرهنگی»‬ ‫امده اس��ت که مرحوم ال احمد به بررس��ی جایگاه‬ ‫فردی خود در حوادث انقالب و بعد از ان می پردازد‪.‬‬ ‫همچنی��ن دیدگاه های او درب��اره تحوالت انقالب و‬ ‫بررس��ی عوام��ل گوناگ��ون در خ�لال ان یک��ی از‬ ‫رمان دیگری از دوریس لسینگ به فارسی‬ ‫سهیل س��می ترجمه رمان «اس��یر خشکی» دوریس‬ ‫لسینگ را از س��وی انتشارات ققنوس منتشر می کند‪.‬‬ ‫این رمان لس��ینگ به زبان فارس��ی منتش��ر نش��ده و‬ ‫از جمله رمان هایی اس��ت که این نویس��نده پیش از‬ ‫معرفی ش��دن به عن��وان برنده جایزه نوب��ل ادبیات‪،‬‬ ‫تالی��ف کرده اس��ت‪ .‬دوریس لس��ینگ ‪ -‬نویس��نده‬ ‫انگلیسی‪ -‬روز‪22‬اکتبر ‪ 1919‬در کرمانشاه متولد شد‬ ‫و در شش س��الگی به همراه خان��واده اش به زیمبابوه‬ ‫مهاجرت ک��رد‪ .‬معروف ترین اثر او که ش��هرتش به‬ ‫واسطه ان است‪ ،‬کتاب « دفترچه طالیی» است که در‬ ‫س��ال ‪ 1962‬منتشر شد‪ .‬او در سال ‪ 2007‬برنده نوبل‬ ‫ادبیات ش��د‪ .‬از جمل ه اثار این نویسنده که به فارسی‬ ‫ترجمه ش��ده‪ ،‬به رمان های «رهنمودهایی برای نزول‬ ‫در دوزخ» ترجم��ه علی اصغر بهرامی‪« ،‬تروریس��ت‬ ‫خ��وب» ترجمه الهه مرعش��ی‪« ،‬فرزن��د پنجم» با دو‬ ‫ ترجم��ه از س��وی کیه��ان بهمنی و مه��دی غبرایی‪،‬‬ ‫«فرزند عش��ق» ترجمه ساسان تبسمی‪« ،‬چال مورچه»‬ ‫ ترجم��ه ضیاءالدین ترابی و «علف ها اواز می خوانند»‬ ‫ ترجم ه زهرا کریمی می توان اشاره کرد‪.‬‬ ‫ادبیات پلیسی «نقاب»‬ ‫دو کت��اب دیگ��ر از مجموع ه‬ ‫ادبیات پلیس��ی «نقاب» منتشر‬ ‫ش��د‪« .‬ش��کیبایی مگره» نوشته ‬ ‫ژرژ س��یمنون با ترجمه عباس‬ ‫اگاه��ی در ‪ 172‬صفح��ه ب��ا‬ ‫شمارگان ‪ 1100‬نسخه از سوی‬ ‫انتشارات جهان کتاب به چاپ‬ ‫رس��یده است‪ .‬پیش تر نیز کتاب هایی از کاراگاه مگره‬ ‫در همین مجموعه منتش��ر شده اس��ت‪ .‬کتاب «پاکو‬ ‫یادت هس��ت؟» نوشته ش��ارل اگزبرایا نیز با ترجمه‬ ‫عب��اس اگاه��ی در ‪ 231‬صفحه با ش��مارگان ‪1100‬‬ ‫نسخه انتش��ار یافته اس��ت‪ .‬این کتاب «جایزه بزرگ‬ ‫رمان حادثه ای» را در س��ال ‪ 1958‬به خود اختصاص‬ ‫داده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫دو کتاب جدید از محمدرضا روزبه‬ ‫دو اث��ر جدید از محمدرضا روزبه ش��امل جلد دوم‬ ‫«شرح‪ ،‬تحلیل و تفسیر ش��عر فارسی» و «زیست در‬ ‫من جمعی» منتش��ر ش��د‪ .‬جلد دوم «شرح‪ ،‬تحلیل و‬ ‫تفسیر شعر فارس��ی» در نمایشگاه کتاب عرضه شد‪.‬‬ ‫«زیس��ت در من جمعی» نیز کتاب دیگر اوس��ت که‬ ‫به تازگی به چاپ رس��یده و به نقد ش��عرهای جنگ‬ ‫ش��اعران استان لرس��تان می پردازد‪ .‬نگارش و تحقیق‬ ‫ای��ن کتاب با همکاری حمیدرضا شکارس��ری انجام‬ ‫شده است‪ .‬این دو کتاب توسط نشر حروفیه به چاپ‬ ‫رسیده اند‪ .‬روزبه همچنین نگارش کتاب دیگری را با‬ ‫نام «مقایسه ترجمه های فارسی قران» در دست دارد‪.‬‬ ‫این کتاب مقایس��ه زبان ش��ناختی و زیبایی ش��ناختی‬ ‫ ترجمه های بهاءالدین خرمش��اهی‪ ،‬عبدالمحمد ایتی‪،‬‬ ‫محمدمهدی فوالدوند و کریم زمانی از قران است‪.‬‬ ‫ویژگی های این اثر اس��ت‪ .‬ال احمد در این کتاب از‬ ‫محور ذهنیت های ش��خصی به محورهای کلی نقب‬ ‫زده اس��ت‪ .‬از می��ان فصل های کتاب ب��ه فصل هایی‬ ‫چ��ون از داخل گود‪ ،‬بختی��ار و جنبش ملت‪ ،‬جنبش‬ ‫همبس��ته ملی‪ ،‬اس��تبداد نعلی��ن‪ ،‬ازادی‪ ،‬اس��تقالل‪،‬‬ ‫جمهوری اسالمی‪ ،‬گفت و شنود دوستانه و ازادی و‬ ‫مرزهایش می توان اشاره کرد‪ .‬کتاب «حدیث انقالب»‬ ‫تولید دفتر ادبیات انقالب اسالمی حوزه هنری است‬ ‫در ‪ 359‬صفحه و شمارگان ‪ 2500‬نسخه‪.‬‬ ‫از انتش��ار این کتاب این است که گفته شود شوشتر‬ ‫اولین شهری اس��ت که شیعه را در ایران باب کرد و‬ ‫شاعران هیچ ش��هری به اندازه شوشتر احادیث را به‬ ‫ش��عر تبدیل نکرده اند‪ .‬شاعران شوشتر اعتقاد خاصی‬ ‫به پنج تن ال عبا دارند‪ .‬در بعضی از شهرهای کشور‬ ‫تنها یکی‪ ،‬دو ش��اعر این حدیث را به شعر خود وارد‬ ‫کرده اند؛ اما شوش��تر ‪ 12‬شاعر در این زمینه دارد که‬ ‫اولین انها وفایی شوش��تری است‪ .‬بعضی از شاعران‬ ‫هم خارج از کشور هستند‪.‬‬ ‫تصحیح «خمسه» عبدی بیگ شیرازی‬ ‫محمدعلی حضرت��ی تصحیح‬ ‫«خمسه» عبدی بیگ شیرازی را‬ ‫منتشر می کند‪« .‬خمسه» عبدی‬ ‫بیگ شیرازی که از شاعران قرن‬ ‫دهم اس��ت‪ ،‬تا به حال تصحیح‬ ‫علمی نش��ده و ای��ن اولین بار‬ ‫است که به این صورت منتشر‬ ‫می ش��ود‪ .‬عب��دی بی��گ ش��یرازی را در جمه��وری‬ ‫اذربایج��ان ب��ه خوبی می شناس��ند‪ .‬ب��رای تحقیق و‬ ‫نگارش این کتاب هم به نسخه هایی که در اذربایجان‬ ‫به صورت دستی تصحیح ش��ده مراجعه شده است‪.‬‬ ‫در «خمس��ه» عبدی بیگ ش��یرازی طی پنج مثنوی‪،‬‬ ‫شهر قزوین دوره شاه طهماسب توصیف شده است‬ ‫ک��ه ای��ن پنج مثنوی ش��امل باغ ه��ا‪ ،‬میوه ه��ا‪ ،‬بناها‪،‬‬ ‫نقاشی های دیواری روی کاخ های صفوی و گل ها و‬ ‫ریاحی��ن ارگ س��لطان صف��وی می ش��وند‪ .‬در این‬ ‫مثنوی ها‪ ،‬به افراد و مکان های مختلفی اشاره شده که‬ ‫در حال حاضر از برخی از انها اطالعاتی وجود ندارد‬ ‫و ب��ه ای��ن جهت از لح��اظ تاریخی بای��د روی این‬ ‫اطالعات تحقیق شود‪g .‬‬ ‫‪47‬‬ ‫ورزش‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪48‬‬ ‫ناکامی سرخابی ها‬ ‫ی پرسپولیس و استقالل در رقابت های اسیایی‬ ‫ناکام ‬ ‫دو قطبی با مرزهای محدود‬ ‫‪1‬‬ ‫محمدجواد پاینده‬ ‫شرایط جاری‬ ‫پرسپولیس و استقالل‬ ‫به شکلی است‬ ‫که دیگر نمی توان‬ ‫ناکامی و شکست‬ ‫پرسپولیس و استقالل‬ ‫را تصادفی و اتفاقی‬ ‫دانست‪ ،‬بلکه موفقیت‬ ‫و پیروزی این دو‬ ‫باشگاه را باید اتفاقی‬ ‫وغیر منتظره‬ ‫قلمداد کرد‬ ‫در حسرت سومین گل‬ ‫قرار بود هواداران استقالل گل دوم این تیم را وارد دروازه‬ ‫النصر کنند تا ابی پوش��ان با اخت�لاف دو گل به مرحله‬ ‫بعدی راه یابند‪ .‬علی فتح اهلل زاده پیش از بازی اس��تقالل‬ ‫و النصر با این جمله س��عی کرد ه��واداران تیمش را به‬ ‫ورزشگاه بکش��اند‪ .‬استقاللی ها امدند و تیم محبوبشان‬ ‫را مقابل نماینده عربس��تان همراهی کردند‪ ،‬اما در زمین‬ ‫بازی سناریوی مطلوب فتح اهلل زاده رقم نخورد و استقالل‬ ‫ب��ا پیروزی دو بر یک حذف ش��د‪ .‬بع��د از بازی پرویز‬ ‫مظلومی نمایش بازیکنان��ش را مورد تمجید قرار داد و‬ ‫حتی مدعی شد که اگر انها همیشه اینطور بازی می کردند‬ ‫قهرمان اسیا می شدند‪ .‬سرمربی استقالل در حالی چنین‬ ‫ادعایی را مطرح کرد که ش��رایط خاص مس��ابقه اخر‬ ‫ی و حمالت همه جانبه اس��تقالل‬ ‫موجب بازی تهاجم ‬ ‫ش��د‪ .‬در حقیقت النصر عربستان برای کسب تساوی یا‬ ‫در نهایت شکس��ت با یک گل به ورزشگاه ازادی امده‬ ‫و طبیعی بود که استقالل با حضور پرشور تماشاگرانش‬ ‫دس��ت به بازی انتحاری بزند‪ .‬ابی پوشان چاره دیگری‬ ‫برای صعود نداشتند‪ .‬مطابق معمول بازی مستقیم‪ ،‬حضور‬ ‫پرتعداد در زمین حریف‪ ،‬حمالت احساسی و متنوع البته‬ ‫بدون برنامه و خالی از تمرکز در نهایت ناجی استقالل‬ ‫نشد‪ ،‬چرا که برای صعود و نشان دادن شایستگی صعود‬ ‫ارائه یک بازی احساس��ی و انتح��اری در اخرین هفته‬ ‫کافی نیست!‬ ‫ی باید بازی های گذش��ته و در دور رفت‬ ‫پرویز مظلوم�� ‬ ‫ی تیمش‬ ‫مسابقات را مورد بازبینی قرار دهد و علت ناکام ‬ ‫تو جو کند‪ .‬عملیات صعود تنها در‬ ‫در ان بازی ها را جس ‬ ‫یک بازی و ان هم در اخرین فرصت تحقق پیدا نمی کرد‪.‬‬ ‫استقالل به برنامه ریزی دقیق و امادگی مناسب تری برای‬ ‫صعود نیاز داشت که از ان بی بهره بود‪ .‬تعریف و تمجید‬ ‫و س��تایش از عملکرد بازیکنان یا تعارف های همیشگی‬ ‫فتح اهلل زاده که از هم��ه اعضای تیمش خصوصا مربیان‪،‬‬ ‫بازیکنان و کارکنان باش��گاه حمایت ک��رد و همه را در‬ ‫حذف استقالل بی تقصیر دانس��ت دردی از استقالل دوا‬ ‫نکرد‪ .‬طلسم ناکامی های ابی پوشان در مسابقات اسیایی‬ ‫شکسته نش��د‪ ،‬تیمی که هرگز موفق به صعود از مرحله‬ ‫گروهی لیگ قهرمانان اسیا نشده و با گذشت بیش از دو‬ ‫دهه از اخرین قهرمانی اسیا همچنان به افتخارات سال های‬ ‫دور دل خوش دارد‪g .‬‬ ‫ورزش‬ ‫از کنایه های سرپرست تا تاسف سرمربی‬ ‫«دایی در دیدار برابر عرب ها ناکام بود و خوشحالم که این‬ ‫طلسم شکسته ش��د‪ ».‬این جمله حبیب کاشانی در پایان‬ ‫مسابقه با االتحاد عربستان ظاهرا خوشحالی او را از بابت‬ ‫شکسته شدن طلسم ناکامی های اسیایی دایی نشان می داد‪،‬‬ ‫اما در حقیقت کنایه واضح و روشنی به این موضوع بود‬ ‫که دایی نتوانس��ته در اسیا نتیجه بگیرد و البته در پی ان‬ ‫این جمله که سرپرست پرسپولیس حق دارد با گزینه های‬ ‫دیگری وارد مذاکره شود‪.‬پرس��پولیس با نتیجه سه بر دو‬ ‫و به سختی االتحاد عربس��تان را شکست داد‪ .‬بعد از ان‬ ‫حبیب کاشانی مقابل دوربین های خبری گفت‪« :‬با توجه به‬ ‫اینکه علی دایی در دیدارهای گذشته برابر عرب ها ناکام‬ ‫بود خوشحالم که طلسم شکسته شد‪».‬‬ ‫حبیب کاشانی همچنین گفت‪« :‬علی دایی قول داده که‬ ‫یک جام بگیرد و امیدواریم در جام حذفی این اتفاق رخ‬ ‫دهد‪ .‬دایی به عنوان یک مربی حرفه ای با تیم ما قرارداد‬ ‫دارد و طبیعی است که در پایان فصل می توانیم در مورد‬ ‫ماندن یا رفتن مذاکره کنیم‪ .‬من یک مدیر حرفه ای هستم‬ ‫که تا لیگ تمام نش��ود و با علی دایی ق��رارداد داریم با‬ ‫گزینه دیگری مذاکره نمی کن��م‪ .‬از هیچ کس هم برنامه‬ ‫نخواس��ته ام‪ .‬با این حال این حق طبیعی من اس��ت که‬ ‫وقتی قرارداد سرمربی تیمم تمام شد با گزینه های دیگر‬ ‫مذاکره کنم و یک س��رمربی خ��وب بیاورم‪».‬با عبور از‬ ‫تعارفات کاشانی در تعریف از علی دایی و اینکه او مربی‬ ‫خوبی است و تا پایان فصل در این سمت می ماند کامال‬ ‫روشن است که سرپرست این باشگاه می خواهد با این‬ ‫صحبت ه��ا زمینه الزم را برای برکناری دایی فراهم کند‬ ‫و البته در س��ایه این اتفاق تنه��ا دایی را به عنوان مقصر‬ ‫شکست های اسیایی و ناکامی های داخلی معرفی کرده‬ ‫است‪ .‬کاشانی از جهتی گفته است که دایی مقابل تیم های‬ ‫عربی طلس��م ش��ده بود و از این ناحیه سرمربی تیمش‬ ‫را مقصر اصلی در ناکامی اس��یایی معرفی کرده است‪،‬‬ ‫از جهتی هم بر این نکته تاکی��د دارد که دایی قول داده‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫شکس��ت پرس��پولیس و اس��تقالل در دور نخست‬ ‫رقابت هایلیگقهرمانانباشگاه هایاسیا‪،‬اتفاقیاستکهدر‬ ‫دهه هشتاد بارها روی داده و برای هواداران متعصب این دو‬ ‫باشگاه محبوب چندان هم دور از انتظار به نظر نمی رسد‪.‬‬ ‫در مقابل این ناکامی تکراری باز هم سپاهان و ذوب اهن‪،‬‬ ‫دو تیم مدعی اصفهانی به مرحله بعدی صعود کردند‪ ،‬ان‬ ‫هم با اقتدار و با ارزوهای بزرگ‪.‬‬ ‫این اتفاق نقطه پایان فوتبال دو قطبی است؛ فوتبالی که با‬ ‫تکیه بر توجه و محبوبیت دو تیم پرطرفدار پایتخت حول‬ ‫محور دو باش��گاه قرمز و ابی ته��ران در گردش بود و با‬ ‫ورود به لیگ حرفه ای دگرگون شد‪ .‬پرسپولیس و استقالل‬ ‫غرق در بحران های مالی و مدیریتی از مدعیان اصفهانی که‬ ‫فارغ از این دو مش��کل و در ارامش مدیریتی و اقتصادی‬ ‫وارد رقابت می شوند‪ ،‬عقب مانده اند و فرصتی برای جبران‬ ‫اینفاصلهقابل توجهنیافته اند‪.‬‬ ‫شرایط جاری این دو تیم به شکلی است که دیگر نمی توان‬ ‫ناکامی و شکست پرس��پولیس و استقالل را تصادفی و‬ ‫اتفاقی دانست‪ ،‬بلکه موفقیت و پیروزی این دو باشگاه را‬ ‫باید اتفاقی و غیر منتظره قلمداد کرد‪ .‬پرسپولیس و استقالل‬ ‫در این فصل با دو سرپرس��ت که پیش از این هم سابقه‬ ‫مدیریت در این دو باش��گاه را داش��ته اند وارد مسابقات‬ ‫داخلی و اسیایی شد‪ .‬اما حاشیه های بیرونی‪ ،‬بحران های‬ ‫فنی و مدیریتی‪ ،‬مشکالت گسترده مالی و دیگر افت های‬ ‫متداول در این دو باشگاه باز هم مانع از موفقیت شد‪.‬‬ ‫حبیب کاش��انی ابت��دای فصل با قاطعی��ت از علی دایی‬ ‫حمایت و او را به عنوان سرمربی تیمش انتخاب کرد‪ .‬در‬ ‫ج��ذب بازیکن هم مدعی بود که به خوبی عمل کرده و‬ ‫پرسپولیس با این عملکرد قابل دفاع مدعی قهرمانی است‪.‬‬ ‫اما دایی ارزوهای پرسپولیس را بر باد داد‪.‬‬ ‫نتایج پرس��پولیس و سبک بازی این تیم در فصل جاری‬ ‫هرگز رضایت عالقه مندان این تیم را به همراه نداش��ت‪.‬‬ ‫کامال روشن بود که این تیم از ناحیه کادر فنی و همینطور‬ ‫از جهت پتانس��یل بازیکن شرایط مناسبی برای ورود به‬ ‫کورس مدعیان قهرمانی را ندارد‪ .‬شکست در هر دو بازی‬ ‫رفت و برگشت مقابل اس��تقالل‪ ،‬ناکامی در بازی مقابل‬ ‫تیم ه��ای قدرتمند و مدعی لیگ‪ ،‬همچنین شکس��ت و‬ ‫ی بی سابقه پرسپولیس در رقابت های اسیایی حاصل‬ ‫ناکام ‬ ‫سیاست ها و تصمیمات فنی این باشگاه در فصل جاری‬ ‫بوده است‪.‬استقالل هم شرایط مشابهی داشت‪ .‬فتح اهلل زاده‬ ‫در ابتدای فصل به سراغ نام های بزرگ رفت و تالش کرد‬ ‫استقالل بدون قلعه نویی را به موفقیت برساند‪ .‬کادر فنی‬ ‫استقالل با حضور پرویز مظلومی ارام و بی حاشیه بود اما‬ ‫دعواهای مدیریتی و حمله به مدیران سابق استقالل هرگز‬ ‫از برنامه های روزانه مدیرعامل خارج نشد‪.‬‬ ‫استقالل بیش از انکه بر لیگ و مسابقات اسیایی متمرکز‬ ‫باشد در میدان جنگ رسانه ای قرار گرفت و در نهایت به‬ ‫هیچ توفیقی در این فصل دست نیافت‪.‬‬ ‫فت��ح اهلل زاده لی��گ و مس��ابقات اس��یایی را در حالی با‬ ‫ناکامی پش��ت سر گذاشت که مشکلی در جذب بازیکن‬ ‫و تقویت تیمش نداشت‪ .‬پروژه موفقیت استقالل‪ ،‬بدون‬ ‫قلعه نویی و البته با حضور فتح اهلل زاده این بار هم شکست‬ ‫خورد‪ .‬پرسپولیس و استقالل فصل دیگری را با ناکامی و‬ ‫شکست پشت سر گذاشتند در حالی که سیاست های کالن‬ ‫اعمال ش��ده در این دو باشگاه و شرایط بی ثبات تیم های‬ ‫سرخابی که همچنان مدیرعامل ندارند در این ناکامی ها‬ ‫بی تاثیر نبوده است‪.‬این دو باشگاه همچنان از استقالل در‬ ‫تصمیم گیری بی بهره هستند و تصمیم گیری های خارج از‬ ‫این دو مجموعه سرنوشت تلخ و تاریخ تیم های محبوب‬ ‫پایتخت را رقم می زند؛ روندی که به نظر می رسد همچنان‬ ‫توقف پیدا نخواهد کرد‪.‬‬ ‫بود یک جام به دس��ت بیاورد‪ .‬طبیعتا با این شرایط اگر‬ ‫پرسپولیس در جام حذفی هم توفیقی به دست نیاورد از‬ ‫نگاه سرپرست‪ ،‬تنها علی دایی مقصر است‪.‬این سوال را‬ ‫باید از سرپرست باشگاه پرسپولیس پرسید که اگر دایی‬ ‫در همه این ناکامی ها مقصر بوده‪ ،‬مسئوالن باشگاه هیچ‬ ‫مسئولیتی در خرید های ابتدای فصل و انتخاب بازیکنان‬ ‫همچنین انتخاب اعضای کادر فنی نداشته اند؟‬ ‫سرپرست باشگاه که در قهرمانی چند سال پیش خودش را‬ ‫نقش اصلی و همه کاره تیم می دانست چگونه در ناکامی‬ ‫ امروز نقشی برای خودش متصور نیست؟‬ ‫علی دایی اما بعد از حذف پرس��پولیس به جز افس��وس‬ ‫حرف��ی برای گفتن نداش��ت‪ .‬او این نتیج��ه را تلخ ترین‬ ‫پیروزی دوران ورزش��ی خودش دانس��ت و گفت‪« :‬اما‬ ‫برای دفاع از حیثیت ایران بازی کردیم‪.‬ما حسرت روزها‬ ‫و بازی های گذش��ته را می خوریم‪ .‬دیدار برابر الوحده که‬ ‫در ورزشگاه ازادی باید می بردیم و بازی با بنیادکار که در‬ ‫دقیقه ‪ ۹۴‬گل نزدیم و یک گل خوردیم‪».‬‬ ‫‪49‬‬ ‫سال های پرافتخار‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪50‬‬ ‫ش��وت س��نگین حام��د کاویانپور و خی��ز بلند‬ ‫محمدالدعایه؛ دروازه بان الهالل امیدی به مهار توپ‬ ‫نداش��ت و این زیبا ترین صحن��ه در پیروزی قاطع‬ ‫و ش��یرین پرس��پولیس مقابل الهالل عربستان بود‪.‬‬ ‫پرافتخارترین تیم اس��یا در سال ‪ 2000‬در ورزشگاه‬ ‫ازادی ته��ران با همه س��تاره های نام��دارش مقابل‬ ‫پرس��پولیس در تهران مغلوب ش��د‪ .‬این اتفاق پیش‬ ‫از این هم بارها تکرار شده بود‪ .‬استقالل هم شرایط‬ ‫مشابهی داشت‪ .‬ابی پوشان بارها نمایندگان عربستان‬ ‫و امارات را مغلوب کردند و به راحتی به نیمه نهایی‬ ‫جام باشگاه های اسیا راه یافتند‪.‬‬ ‫تردیدی وجود ندارد که استقالل و پرسپولیس زمانی‬ ‫از بزرگان فوتبال اس��یا به ش��مار می رفتند‪ ،‬در حالی‬ ‫که باید پذیرفت اکنون از چنین جایگاهی برخوردار‬ ‫نیس��تند‪ .‬این دو تیم از نگاه فدراس��یون بین المللی‬ ‫تاریخ و امار فوتبال جهان در بین چهار باشگاه برتر‬ ‫قرن اخیر فوتبال اسیا قرار داشته اند اما با تداوم روند‬ ‫موجود احتماال چنین جایگاهی را در قرن جدید به‬ ‫دست نمی اورند‪.‬استقالل در تاریخ جام باشگاه های‬ ‫اسیا دو بار به عنوان قهرمانی و دو بار به نایب قهرمانی‬ ‫دست یافته است‪ ،‬هر چند بیش از دو دهه از اخرین‬ ‫قهرمانی اسیایی استقاللی ها می گذرد‪ .‬پرسپولیس هم‬ ‫تنه��ا تیم ایرانی اس��ت که جام در جام اس��یا را در‬ ‫دهه ‪ 90‬تصاحب کرده و یک بار هم در این جام به‬ ‫نایب قهرمانی دست یافته است‪.‬‬ ‫ه��ر دو تی��م تا س��ال های پایان��ی مس��ابقات جام‬ ‫باش��گاه های اس��یا و پیش از اغاز رقابت های لیگ‬ ‫قهرمانان باشگاه های اسیا از تیم های موفق و همیشه‬ ‫مدعی حاض��ر در این جام بودند که معموال در بین‬ ‫چهار تیم مرحله نهایی حضور داشتند‪.‬‬ ‫اخری��ن افتخ��ارات قابل مالحظ��ه پرس��پولیس و‬ ‫اس��تقالل در رقابت های اسیایی به اغاز هزاره سوم‬ ‫میالدی باز می گردد‪ .‬اس��تقالل در اخرین دوره جام‬ ‫باش��گاه های اس��یا و پیش از اغاز لی��گ قهرمانان‪،‬‬ ‫میزبان چهار تیم برتر جام در تهران بود‪ .‬ابی پوش��ان‬ ‫نیز جواز صعود به مرحله نیمه نهایی را کسب کرده‬ ‫بودند ام��ا در نیمه نهایی مقابل نماین��ده کره جنوبی‬ ‫شکس��ت خوردند‪ .‬یک س��ال پیش ت��ر از ان و در‬ ‫جام باشگاه های اس��یای سال ‪ 2000‬هم پرسپولیس‬ ‫توانس��ت به نیمه نهایی راه یابد و با شکس��ت مقابل‬ ‫سوان سامسونگ کره که به عنوان قهرمانی مسابقات‬ ‫ان دوره دست یافت ش��اگردان علی پروین شانس‬ ‫صعود به فینال را از دست دادند‪.‬‬ ‫دور جدی��د مس��ابقات لیگ قهرمانان باش��گاه های‬ ‫اسیا از س��ال ‪ 2002‬با شرایط و ساختار جدید اغاز‬ ‫ش��د‪ .‬در دور جدید این مسابقات که تا حدودی به‬ ‫لیگ قهرمانان باش��گاه های اروپا شباهت دارد تعداد‬ ‫تیم های شرکت کننده از هر کشور و همچنین تعداد‬ ‫گروه های مرحله نخس��ت افزایش پیدا کرد‪ .‬به این‬ ‫ ترتیب لیگ قهرمانان اسیا جایگزین جام باشگاه های‬ ‫اسیا و جام در جام باشگاه های اسیا شد‪.‬‬ ‫پرسپولیس و اس��تقالل در اخرین سال های سیطره‬ ‫و اقت��دار تاریخی خود بر فوتبال ای��ران نمایندگان‬ ‫ایران در دوره نخست رقابت های سال ‪ 2002‬بودند‪.‬‬ ‫پرس��پولیس به عنوان قهرمان نخستین لیگ حرفه ای‬ ‫و اس��تقالل‪ ،‬قهرمان جام حذفی در این مس��ابقات‬ ‫حضور پیدا کردند‪ .‬در ان دوره تنها تیم های نخست‬ ‫هر گ��روه مجوز صعود به مرحله بعدی را کس��ب‬ ‫می کردن��د که هر دو تیم ایران��ی در دور اول موفق‬ ‫به صعود نش��دند و از گردونه رقابت ها کنار رفتند‪.‬‬ ‫این اغاز ناکامی مداوم پرس��پولیس و اس��تقالل در‬ ‫مسابقات لیگ قهرمانان باش��گاه های اسیا بود‪ .‬یک‬ ‫دهه از اغاز این مس��ابقات می گذرد و همچنین دو‬ ‫تیم س��رخ و ابی تهرانی ناکام ترین نمایندگان ایران‬ ‫در ای��ن رقابت ها به ش��مار می رون��د‪.‬در طول این‬ ‫س��ال ها تنها یک بار پرس��پولیس توانست از مرحله‬ ‫گروهی رقابت ها به مرحله یک هش��تم نهایی صعود‬ ‫کند‪ .‬نماینده ایران میزبان بنیادکار ازبکس��تان بود و‬ ‫فرصت خوبی برای صعود به مرحله بعدی داش��ت‬ ‫ام��ا ش��اگردان وینگادا ب��ا تنها گل ریوالدو س��تاره‬ ‫صاحب نام برزیلی در تهران شکست خوردند و تنها‬ ‫صعود سرخابی ها به دور بعدی لیگ قهرمانان اسیا‬ ‫هم سرانجام خوشی پیدا نکرد‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که سپاهان و ذوب اهن تا فینال‬ ‫لی��گ قهرمان��ان هم صع��ود کرده اند و ه��ر دو تیم‬ ‫اصفهانی س��ابقه نایب قهرمان��ی در این رقابت ها را‬ ‫داشته اند‪g .‬‬ ‫حمله مدیرعامل اسبق باشگاه استقالل‬ ‫به فتح اهلل زاده؛‬ ‫ناکام شده اند‪ ،‬توقع‬ ‫دارند هواداران‬ ‫برای شان دست بزنند‬ ‫مصطفی تاجیک‬ ‫گفتو گو با مثلث‬ ‫‪ 3‬کاظم اولیایی در ‬ ‫درباره شرایط مدیریتی باشگاه های‬ ‫استقالل و پرسپولیس صحبت کرده است‪.‬‬ ‫او همچنین درباره علل موفقیت سپاهان و‬ ‫ذوب اهن و دالیل ناکامی سرخابی های‬ ‫پایتخت نیز نظرات جالبی دارد‪.‬‬ ‫پرسپولیس و استقالل سال هاست که در‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا نمی توانند نتایج قابل‬ ‫قبولی کسب کنند‪ .‬چرا؟‬ ‫‪ l‬ب��رای موف��ق ش��دن ی��ک تی��م می بایس��ت‬ ‫فاکتورهایی رعایت ش��ود‪ .‬به عنوان مثال مدیریت‬ ‫مطلوب یکی از این فاکتورهاس��ت؛ الزم است اما‬ ‫کافی نیس��ت‪ .‬همین طور در مورد بازیکن خوب‬ ‫و با کیفی��ت این مس��اله صدق می کن��د؛ تیمی که‬ ‫می خواهد به موفقیت برس��د باید بازیکنان خوب‬ ‫و باکیفیت در اختیار داشته باشد‪ .‬خب این فاکتور‬ ‫هم الزم اس��ت اما کافی نیست‪ .‬مورد بعدی کادر‬ ‫فنی اس��ت‪ .‬تیمی که می خواهد به موفقیت برسد‬ ‫می بایس��ت از مربی بهره مند باش��د ک��ه به دانش‬ ‫روز فوتب��ال اگاه اس��ت و در لیگی همچون لیگ‬ ‫قهرمان��ان اس��یا از تجربه کافی ب��رای تغییر دادن‬ ‫ش��رایط تیمش برخوردار باشد‪ .‬اما مورد مهم تری‬ ‫وج��ود دارد و ان به موضوع ه��وادار برمی گردد‪.‬‬ ‫به نظ��رم این فاکتور بیش از بقیه موارد می تواند به‬ ‫تیم ما روح پیروزی تزریق کند‪.‬این هوادار اس��ت‬ ‫ک��ه روحیه و هیجان برد طلبی و انگیزه کافی برای‬ ‫رسیدن به موفقیت را در یک تیم ایجاد می کند‪.‬‬ ‫اتفاقا مقدمه ش��ما به نقطه جالبی رسید‪.‬‬ ‫در فص��ل اخیر هواداران پرس��پولیس و‬ ‫اس��تقالل تقریبا با تیم خ��ود قهر کردند‪.‬‬ ‫امسال ورزشگا ه ازادی نسبت به سال های‬ ‫گذشته تماشاگران بسیار کمی را به خود‬ ‫می دید‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬خب دقیقا می خواستم به همین نکته اشاره کنم‪.‬‬ ‫ش��اید بهتر است این سوال را مطرح کنیم که چرا‬ ‫هواداران با تیم های محب��وب خود قهر کرده اند؟‬ ‫ان وق��ت من در جواب ش��ما می گوی��م چون از‬ ‫افرادی که ای��ن تیم ها را در اختیار دارند صداقت‬ ‫کافی ندیده اند‪ .‬به عنوان مثال استقالل قهرمانی در‬ ‫لیگ برتر و لیگ قهرمانان اسیا را از دست می دهد‬ ‫اما هیچ اتفاقی رخ نمی دهد‪ .‬اقایان به دنبال راهی‬ ‫می گردند که از پاسخگویی فرار کنند‪.‬‬ ‫یعنی به همین دلیل هواداران این دو تیم‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫دست از حمایت تیم خود برمی دارند؟‬ ‫‪ l‬بله‪،‬دقیقا‪،‬چون به جای اینکه پاسخ های قانع کننده‬ ‫بش��نوند به طور مرتب سوء اس��تفاده می بینند و این‬ ‫اصال حرفه ای و اخالقی نیس��ت که ما با احساسات‬ ‫این همه هوادار بازی کنیم‪.‬‬ ‫ش��ما می خواهید بگویید مس��ئوالن این دو‬ ‫باشگاه با هواداران خود صداقت ندارند؟‬ ‫‪ l‬م��ن کاری ب��ه فت��ح اهلل زاده و کاش��انی ن��دارم‪.‬‬ ‫نمی خواه��م در م��ورد فرد صحب��ت کنم‪.‬منظور من‬ ‫کلی اس��ت‪ .‬من می گویم هواداران این دو تیم به این‬ ‫دلیل ریزش کرده اند و دیگر به اس��تادیوم ها نمی ایند‬ ‫چون انهایی که باید ش��رایط حض��ور این هواداران‬ ‫را فراه��م کنند به جای پرداختن ب��ه فوتبال به دنبال‬ ‫سوء استفاده های خودشان هستند‪.‬‬ ‫روشن تر صحبت می کنید؟‬ ‫‪ l‬ما در حال حاضر بر خالف اساس��نامه فدراسیون‬ ‫عمل می کنیم‪ .‬یکی از اصل های اساس��نامه فدراسیون‬ ‫فوتبال می گوی��د یک فرد حق ندارد در ان واحد در‬ ‫دو باش��گاه حتی به عنوان س��هامدار نیز فعالیت کند‪.‬‬ ‫چون اگر چنین اتفاقی رخ بدهد روح رقابت میان ان‬ ‫دو تیم زیر سوال می رود‪.‬‬ ‫خب با توجه به این موضوع شما می توانید‬ ‫باشگاه های پرس��پولیس و استقالل را مورد‬ ‫تحلیل قرار بدهید‪.‬‬ ‫‪ l‬وقت��ی مدیریت کالن این دو تیم بر عهده یک فرد‬ ‫اس��ت و این اقای س��عیدلو اس��ت که درباره مسائل‬ ‫این دو باش��گاه حرف اول و اخ��ر را می زند‪ ،‬دیگر‬ ‫چه توقعی از هواداران دارید که حرف ها و ش��ایعات‬ ‫اطراف این دو تیم را باور نکنند‪.‬‬ ‫اقای اولیایی! این درس��ت اس��ت که موفق‬ ‫شدن در اسیا و به طور کلی تداوم بخشیدن‬ ‫ب��ه موفقیت های یک تیم نتیجه یک س��ری‬ ‫از عوامل اس��ت‪ ،‬اما خیلی ه��ا هم معتقدند‬ ‫پرس��پولیس و استقالل به این دلیل در طول‬ ‫این فصل نتیج��ه خوبی نگرفتند چون کادر‬ ‫فنی فوق العاده ای نداشتند‪.‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬ببینی��د مگ��ر می ش��ود اتفاق��ات درون تی��م را‬ ‫ب��دون تحلی��ل مدیری��ت ان باش��گاه ارزیاب��ی کرد‪.‬‬ ‫ی و دایی جز این اس��ت که دوس��تان‬ ‫درب��اره مظلوم ‬ ‫مدیران عامل باشگاه های استقالل و پرسپولیس انها را‬ ‫با س�لام و صلوات جذب کردند‪.‬حاال چه اتفاقی رخ‬ ‫داده ک��ه با این مربیان برخوردهای خوبی نمی ش��ود؟‬ ‫چه اتفاقی رخ داده که م��دام در مورد عملکرد پرویز‬ ‫مظلومی دست به انتقاد می زنند‪ .‬به نظرم انتقادها ان هم‬ ‫در مورد مربی که در طول فصل دهم دو بار پرسپولیس‬ ‫را شکست داده است چندان منصفانه نیست‪.‬‬ ‫ش��ما به عنوان فردی که سابقه مدیریت در‬ ‫باشگاه استقالل را دارید به علی فتح اهلل زاده‬ ‫در طول فصل دهم چه نمره ای می دهید؟‬ ‫‪ l‬اج��ازه بدهید من نمره دادن را کنار بگذارم‪.‬به هر‬ ‫حال این دوس��تان هم در حد و اندازه خودشان برای‬ ‫باشگاه های پرسپولیس و استقالل کار کرده و زحمت‬ ‫کش��یده اند‪ .‬اما همین اندازه بگویم که حذف شدن از‬ ‫لیگ قهرمانان اس��یا و از دس��ت دادن قهرمانی لیگ‬ ‫برتر افتخار نیست‪ ،‬عیب اس��ت‪ .‬بنابراین دوستان ما‬ ‫بای��د در اظهار نظرهای خود ط��وری رفتار نکنند که‬ ‫هواداران ح��س کنند توقعات انها به س��خره گرفته‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫متاس��فانه ما از هواداران توق��ع بی جا داریم‪ .‬توقع ما‬ ‫این است؛ ما حذف ش��ده ایم اما چون برنده شده ایم‬ ‫خوش��حال باش��ید‪ .‬بعد ه��م در کنار این خواس��ته‬ ‫غیر منطقی م��ان از لفظ های عجیب و غریب اس��تفاده‬ ‫می کنیم‪ .‬مثال می گوییم ما ایس��تاده مردیم یا مش��تی‬ ‫حرف که دل هواداران را بیش��تر به درد می اورد‪ .‬در‬ ‫واقع دوس��تان حذف و ناکام می ش��وند اما از هوادار‬ ‫توقع دست زدن دارند‪.‬‬ ‫به نظر ش��ما چرا باشگاه هایی مثل سپاهان و‬ ‫ذوب اهن در سال های اخیر موفق تر بوده اند؟‬ ‫‪ l‬سپاهان فقط به رشته فوتبال خودش اهمیت داده‬ ‫است‪ .‬البته نمی خواهم بگویم انها در رشته های دیگر‬ ‫موفق نبوده اند‪ .‬اما بیشتر تمرکز خودشان را به فوتبال‬ ‫معط��وف کرده اند‪ .‬اما در ذوب اهن ش��رایط دیگری‬ ‫وجود دارد‪.‬جز این است که سپاهان بعد از این همه‬ ‫سال حتی نتوانس��ته یک ورزشگاه اختصاصی داشته‬ ‫باش��د؟ انها هنوز در فوالد شهر بازی می کنند‪ .‬اما‬ ‫ب��ه نظرم انچه این دو تیم را به موفقیت رس��انده‬ ‫مدیریت کالن این دو باش��گاه است که به خوبی‬ ‫و با نظم خاصی به این دو باش��گاه بودجه الزم را‬ ‫تزری��ق می کند و به مدیران عامل این دو باش��گاه‬ ‫فرصت کافی دهد که کارش��ان را با حوصله انجام‬ ‫بدهن��د‪ .‬بالطبع این ثبات ب��ه رده های پایین تر هم‬ ‫خواهد رسید و ان تیم به موفقیت می رسد‪.‬‬ ‫اما باش��گاه های پرس��پولیس و استقالل‬ ‫همواره به مشکالت مالی اشاره می کنند و‬ ‫مدیران این باشگاه ها معتقدند رقابت شان‬ ‫با دو باشگاه س��پاهان و ذوب اهن هرگز‬ ‫عادالنه نبوده است‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬بگذاری��د خیالتان را راح��ت کنم‪.‬اگر بیش از‬ ‫‪ 15‬میلیارد هم به پرس��پولیس یا اس��تقالل تزریق‬ ‫می شد ش��ک نکنید همین نتایج را می گرفتند‪ .‬این‬ ‫حرف ها کدام است‪ .‬اعتقاد صریح من این است که‬ ‫مش��کل این دو باشگاه مسائل مالی نیست‪ .‬مشکل‬ ‫این باش��گاه ها این اس��ت که سقف ارزوهای شان‬ ‫پایین امده اس��ت‪ .‬انها تنه��ا به بردن اکتفا می کنند‬ ‫و این اصال اتفاق خوبی نیس��ت‪ .‬از این گذش��ته‬ ‫شما اگر خوب دقت کنید این دو باشگاه همچنان‬ ‫ب��ه ص��ورت سرپرس��ت اداره می ش��وند‪ .‬من در‬ ‫حرف هایم بر حس��ب ع��ادت چندین بار به کلمه‬ ‫مدیران اشاره کردم‪.‬‬ ‫در حالی که این دو باش��گاه هنوز مدیر هم ندارند‪.‬‬ ‫خب اقای س��عیدلو در این ب��اره باید توضیح بدهد‬ ‫ک��ه به نظ��رم یکی دو ب��ار در این م��ورد صحبت‬ ‫کرده اند‪ .‬اگر بخواهم به نکته دیگری اشاره کنم باید‬ ‫به دستور صریح رئیس جمهور که چند سال از نامه‬ ‫او به رئیس سازمان تربیت بدنی می گذرد اشاره کنم‪.‬‬ ‫مگر اقای احمدی نژاد نگفتند این دو باشگاه هر چه‬ ‫زودتر به بخش خصوصی واگذار شود‪ .‬چرا سازمان‬ ‫ تربیت بدن��ی کوتاهی می کند؟ چرا اقایان دس��ت از‬ ‫س��ر این فوتبال برنمی دارند‪ .‬مشکل اصلی استقالل‬ ‫و پرس��پولیس مدیریت انها در سطح کالن است نه‬ ‫چیز دیگر‪g .‬‬ ‫‪51‬‬ ‫ سرخابی ها‬ ‫دیگر ویژه نیستند‬ ‫‪5‬‬ ‫ عوامل موفقیت در پرسپولیس‬ ‫وجود ندارد‬ ‫ناصر ابراهیمی‪ /‬کارشناس فوتبال‬ ‫‪4‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪52‬‬ ‫ه��ر تیم��ی ک��ه می خواهد به‬ ‫موفقیتی در اینده دس��ت پیدا کند و‬ ‫قهرمانی به دس��ت اورد‪ ،‬باید در پنج‬ ‫اصل به بهترین ش��کل عمل کند تا‬ ‫بتوان انتظار موفقیت از ان را داشت‪.‬‬ ‫اولین عامل مدیریت کار است که باید ثبات کافی داشته‬ ‫باشد تا بتواند با برنامه ریزی منظم برای تیمش اینده نگری‬ ‫کند؛ کاری که در باشگاه هایی چون ذوب اهن و سپاهان‬ ‫انجام می ش��ود‪ .‬اما اکنون در دو باش��گاه پرسپولیس و‬ ‫اس��تقالل چنین رویه ای وجود ندارد‪ .‬البت��ه در دوران‬ ‫قدیمی پرسپولیس شاهد این مس��اله بودیم؛ زمانی که‬ ‫امیر عابدینی مدیر این تیم بود طی هفت‪ ،‬هش��ت سال‬ ‫س��ه چهار قهرمان��ی به دس��ت اورد‪ ،‬عل��ی پروین با‬ ‫پرس��پولیس چندین قهرمانی کس��ب کرد‪ .‬ام��ا در این‬ ‫سال ها می بینیم مدیریت باشگاه پرسپولیس و استقالل‬ ‫مدام عوض شده و سمتی تحت عنوان سرپرست موقت‬ ‫را برایش می گذارند‪ .‬س��وال اینجاس��ت که اگر حبیب‬ ‫کاشانی مدیر خوبی اس��ت‪ ،‬خب بگذارید ‪ 10‬سال بر‬ ‫راس باش��گاه بماند یا اگر فتح اهلل زاده خوب است‪ ،‬چرا‬ ‫چن��د مرتبه رفته و امده اس��ت؟! این تغییر و تحوالت‬ ‫باعث می ش��ود مدیرانی که بعضا بر س��ر کار می ایند‪،‬‬ ‫دلس��وزانه کار نکنند و بعضا به دنبال کس��ب شهرت‬ ‫باش��ند‪ .‬دومین عامل مس��ائل مالی اس��ت که متاسفانه‬ ‫سرخابی ها همیشه دغدغه این را دارند که ایا از سازمان ‬ ‫تربیت بدنی پول کافی می رسد یا خیر‪.‬‬ ‫همین مساله باعث می شود انها نتوانند برای اینده شان‬ ‫برنامه ریزی کرده و خیلی زود بازیکنان مدنظرشان را‬ ‫برای فصل جدید بگیرند‪ .‬کار که به اخر می رس��د از‬ ‫میان گزینه های موجود بازیکنانی می گیرند که بعضا در‬ ‫حد نام پرسپولیس نیستند‪.‬‬ ‫سومین فاکتور عوامل اجرایی باشگاه هستند و عوامل‬ ‫چهارم و پنجم را مس��ائل فنی و بازیکنان تیم تشکیل‬ ‫می دهند‪.‬متاسفانه می بینیم مثال خط دفاعی پرسپولیس‬ ‫بازیکنان ثابتی دارد و طی سال ها فقط چپ و راستشان‬ ‫عوض می شود‪ ،‬میانگین سنی این تیم بسیار باالست‪.‬‬ ‫زمانی ما در پرسپولیس صادرات بازیکن هم داشتیم و‬ ‫جوانان زیادی پ��رورش می یافتند‪ ،‬اما اکنون خبری از‬ ‫ان روند نیست‪.‬‬ ‫بعد از انکه من و پروین از پرس��پولیس رفتیم ‪ 12‬مربی‬ ‫باالی س��ر این تیم امده و رفته اند که در موارد متعددی‬ ‫پول هایی به انها بدهکار شدیم‪ ،‬دعواهایی راه انداخته شد‪،‬‬ ‫بعضی از مربیان هم ناپدید می شدند‪ .‬طبیعی است وقتی‬ ‫مدیر مدام عوض می ش��ود‪ ،‬مربی��ان هم تغییر کنند‪ .‬این‬ ‫وسط چه کسی دلسوز پرسپولیس است؟ علی دایی که از‬ ‫بازیکنان صاحبنام تاریخ فوتبال ماست‪ ،‬اخرین مربی این‬ ‫تیم بوده که دستخوش عوامل فوق شده است‪ .‬تنها عیب‬ ‫دایی این است که خصوصیات یکه تازی دارد‪ .‬بر عکس‬ ‫ی را سرمربی بگذارند‪،‬‬ ‫تیم استقالل که اگر پرویز مظلوم ‬ ‫پشت سرش مربیان باتجربه تری چون ناصر حجازی و‬ ‫منصور پورحیدری قرار دارند‪ ،‬در پرسپولیس چنین حالتی‬ ‫نیست‪ .‬البته دایی اکنون به تنهایی مقصر ناکامی های اخیر‬ ‫نیست و تنها یکی از عوامل به شمار می اید‪ .‬در نهایت هر‬ ‫تیمی که بخواهد موفق شود‪ ،‬باید این پنج اصل را رعایت‬ ‫کند‪ .‬چرا در تیمی چون س��پاهان حاشیه زیادی نیست؟‬ ‫برای ان که انها برای پنج س��ال اینده ش��ان برنامه ریزی‬ ‫کرده اند‪ ،‬بنده از االن می دانم س��پاهان برای لیگ یازدهم‬ ‫ک��دام بازیکنان را می خواهد بگیرد‪ .‬اما همه می بینند تیم‬ ‫پرسپولیس مشخص نیست در اینده چه وضعیتی خواهد‬ ‫داشت‪.‬س��ازمان تربیت بدنی در راس کار است و برای‬ ‫پرس��پولیس تصمیم می گی��رد و ان را می توان مقصر‬ ‫اصلی دانست‪ .‬برای همه ما سوال است که چرا مدیران‬ ‫ای��ن دو باش��گاه اینقدر تغییر می کنند‪ .‬اگر مس��ئوالن‬ ‫به دنبال موفقیت پرس��پولیس و اس��تقالل هستند‪ ،‬چرا‬ ‫ثبات مدیریتی در این دو باش��گاه ایجاد نمی کنند‪ .‬در‬ ‫اروپا هم ما ش��اهد این مس��ائل هس��تیم‪ ،‬به طور مثال‬ ‫باشگاه بارسلونا با اینده نگری که دارد بازیکنان نوجوان‬ ‫و ج��وان را ج��ذب کرده و با پ��رورش دادن انها تیم‬ ‫قدرتمندی در رده بزرگساالن تشکیل می دهد که کامال‬ ‫با هم هماهنگ هستند‪ ،‬اما باشگاه رئال مادرید هرساله‬ ‫بازیکنان بزرگ و متعددی را می خرد تا انها را در کنار‬ ‫یکدیگر به هر شکلی که شده به صورت یک تیم متحد‬ ‫دراورد؛ نتیجه اش همین می شود که انها کمتر قهرمان‬ ‫اللیگا می شوند‪g .‬‬ ‫مجتبی تقوی‪ /‬کارشناس فوتبال‬ ‫پرس��پولیس و اس��تقالل با روی��ه ای که در پیش‬ ‫گرفته اند هرگز در اسیا نمی توانند به موفقیت برسند‪.‬‬ ‫مجتبی تقوی در گفت وگ��و با مثلث ضمن بیان این‬ ‫مطلب که تیم های پرس��پولیس و استقالل هرگز در‬ ‫اس��یا نمی توانند ب��ه موفقیت برس��ند رویه حاکم بر‬ ‫این باش��گاه ها را مورد انتقاد قرار داد‪ .‬او گفت‪« :‬این‬ ‫انتظار غلطی اس��ت که بگوییم تیم های پرسپولیس و‬ ‫اس��تقالل چون در ذهن افکار عمومی به بارسلونا و‬ ‫رئال مادرید تشبیه ش��ده اند به همان اندازه باید موفق‬ ‫باشند‪ .‬به عبارتی بهتر می خواهم بگویم تنها شباهتی‬ ‫ک��ه این دو تیم به تیم های مط��رح اروپایی دارند این‬ ‫اس��ت که هوادارانشان بیشمار هستند‪ .‬اما این دو تیم‬ ‫پر طرفدار در س��ال های اخیر هرگز دست به نواوری‬ ‫نزدند و هرگز مسیر حرفه ای فوتبال را طی نکردند‪».‬‬ ‫تقوی با اشاره به عمده ترین تفاوت میان پرسپولیس و‬ ‫استقالل با سایر تیم های مطرح در دنیای فوتبال گفت‪:‬‬ ‫«ببینید در بارس��لونا چه اتفاقی رخ داده که انها را به‬ ‫بهترین تیم دنیا تبدیل کرده است‪ .‬کامال روشن است‪.‬‬ ‫انها بازیکنان خودش��ان را حفظ می کنند‪ .‬از رده های‬ ‫پایه ش��روع کرده اند و به همین دلیل سرمایه هایشان‬ ‫را به راحتی از دس��ت نمی دهند‪ .‬اما در پرسپولیس و‬ ‫این ناکامی ها‬ ‫واقعیت فوتبال‬ ‫ایران دراسیاست‬ ‫‪6‬‬ ‫جالل چراغ پور ‪ /‬کارشناس فوتبال‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا یک تورنمنت است؛ تورنمنتی‬ ‫ک��ه نمایندگان یا بهتر بگوی��م بهترین های لیگ هر‬ ‫کش��وری وارد ان می ش��وند‪ .‬اما شاید همین مقدمه‬ ‫س��اده به ما کمک کند ت��ا در ادامه بحث فنی جالبی‬ ‫را درباره اس��تقالل و پرس��پولیس در لیگ قهرمانان‬ ‫اسیا داشته باشیم‪ .‬ببینید لیگ هر کشوری دو وظیفه‬ ‫بر عهده دارد؛ اول اینکه مزایای تولید ملی محسوب‬ ‫می شود یعنی روشن خواهد شد که مثال فوتبال ایران‬ ‫چه داشته هایی از لحاظ فنی دارد‪ .‬حد و اندازه فوتبال‬ ‫یک کش��ور را مشخص می کند‪ .‬دوم اینکه خروجی‬ ‫این لیگ این است که بهترین های فوتبال هر کشور‬ ‫به لیگ قهرمانان اس��یا می رود تا از شان فوتبالشان‬ ‫دفاع کنن��د‪ .‬اما هدفم از مطرح ک��ردن این موضوع‬ ‫اش��اره به بحث ح��وادث فوتبال��ی و واقعیت های‬ ‫فوتبال است‪ .‬ببینید بهترین های لیگ چطور مشخص‬ ‫می شوند؟ گاهی اوقات این طور است که به عنوان‬ ‫مثال اس��تیل اذین ضعیف ظاهر می شود و ذوب اهن‬ ‫قهرمان می شود یا بر فرض کم کاری صبای قم باعث‬ ‫می ش��ود تیم دیگری به موفقیت برس��د‪ .‬می خواهم‬ ‫اس��تقالل ما شاهد این کار نیستیم‪ .‬هر سال ‪ 10‬بازیکن‬ ‫جذب می ش��ود‪ ،‬ام��ا در پایان فصل از پرس��پولیس و‬ ‫اس��تقالل جدا می ش��وند‪ .‬اگر خیلی وفادار باقی بمانند‬ ‫شاید برای دو فصل در این تیم ها حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫خب این اتفاق خوبی نیس��ت‪ .‬یک��ی از افت های این‬ ‫مساله این اس��ت که بازیکنان اصال فرصت خودنمایی‬ ‫پیدا نمی کنند‪ .‬این یک فاجعه است‪ .‬ما در هیچ جای دنیا‬ ‫این مساله را نمی بینیم‪».‬‬ ‫سرمربی اسبق س��ایپا تاکید کرد‪« :‬اینکه ما در پایان هر‬ ‫فصل بیشتر بازیکنان را تغییر بدهیم و یک سری بازیکن‬ ‫جدید ج��ذب کنیم از لحاظ فنی و اقتصادی به س��ود‬ ‫باش��گاه نیست و معتقدم اگر در پرسپولیس و استقالل‬ ‫این اتفاق رخ می دهد پش��ت پرده اش را باید در جریان‬ ‫داللی فوتبال ایران جس��ت وجو کرد‪ .‬اما متاسفانه باید‬ ‫بگویم بیشترین حجم جابه جایی بازیکن در فصل نقل و‬ ‫انتقاالت فوتبال ایران رخ می دهد‪».‬‬ ‫تقوی ادامه داد‪« :‬به عبارتی در پرس��پولیس و اس��تقالل‬ ‫ان قدر فشار انتقادات و حواشی زیاد است که بازیکن ‬ ‫ترجیح می دهد طوری بازی کند که مورد انتقاد ش��دید‬ ‫قرار نگیرد‪ .‬افت این تصمیم هم مشخص است؛ بازیکن‬ ‫از ن��واوری و خالقیت دور می ش��ود‪ .‬او می خواهد از‬ ‫فشار رسانه و هوادار فرار کند‪ .‬همان طور که مربیان در‬ ‫این تیم ها چنین شرایطی را پشت سر می گذارند‪».‬‬ ‫این کارشناس فوتبال ضمن اشاره به موضوع عدم ثبات‬ ‫مدیریتی در باشگاه های استقالل و پرسپولیس تاکید کرد‪:‬‬ ‫«ماجرا انجایی جالب تر می ش��ود که بدانیم مدیران این‬ ‫دو باشگاه هم همین نگرانی را دارند‪ .‬بنابراین عمال این‬ ‫فرصت نصیب بخش های مختلف باشگاه ها نمی شود که‬ ‫برای رس��یدن به موفقیت راه های متنوع را امتحان کنند‬ ‫و دست به خالقیت بزنند‪ .‬بنابراین بازیکنان دچار افت‬ ‫می شوند و قابلیت های واقعی خودشان را در الیه ای از‬ ‫ورزش‬ ‫لیگ کشور ژاپن یا کره جنوبی در سطح پایین تری قرار‬ ‫دارد می بایس��ت مقابل نمایندگان لیگ هایی قرار بگیرد‬ ‫که ش��رایط فوق الع��اده ای را از لحاظ حرفه ای پش��ت‬ ‫س��ر می گذارند‪ .‬این تقابل نابرابری اس��ت‪ .‬درست به‬ ‫همین دلیل اس��ت که نمایندگان ما در اسیا به قهرمانی‬ ‫نمی رسند‪ .‬چون ما در رده بندی لیگ های حرفه ای اسیا‬ ‫هرگز در جمع برترین ها نبوده ایم‪ .‬این درس��ت اس��ت‬ ‫که س��پاهان و ذوب اهن به فینال لیگ قهرمانان اس��یا‬ ‫رسیده اند‪ ،‬اما همه می دانیم که جایگاه ما همین است که‬ ‫در اسیا برای تیم هایی مثل پرسپولیس و استقالل رخ داد‪.‬‬ ‫همین که در دور اول حذف ش��دیم‪ ،‬جایگاهی بهتر از‬ ‫این نداریم‪ .‬به نظرم تحلیل های ما باید فنی مطرح شود‪.‬‬ ‫من در روزه��ای اخیر اظهار نظرهای مختلفی را درباره‬ ‫عل��ی دای��ی و پرویز مظلوم��ی دی��ده ام‪ .‬بعضی ها‬ ‫حرف ه��ای تن��دی زده اند‪ .‬بعضی ه��ا فقط تعریف‬ ‫کرده اند و عده ای هم که برای همه ما شناخته شده اند‬ ‫س��عی می کنند در چنین مواقعی موضع میانه اتخاذ‬ ‫ن ترجیح می ده��م در مورد نام ها حرف‬ ‫کنن��د‪ .‬اما م ‬ ‫ی حرف نمی زنم‪.‬‬ ‫نزنم‪ .‬م��ن در مورد دایی یا مظلوم ‬ ‫بلکه در م��ورد فوتبال و واقعیت ه��ای ان صحبت‬ ‫می کنم‪ .‬به نظرم بهترین راه برای پاسخ به این سوال‬ ‫که چرا تیم های ما در اس��یا نتیجه نمی گیرند تحلیل‬ ‫کلی فوتبال ایران به خصوص لیگ فوتبال کشورمان‬ ‫اس��ت‪ .‬اگر در مورد لیگ برتر توانس��تیم به تحلیل‬ ‫مناس��ب و فنی برسیم به طور حتم راه های خروج از‬ ‫بحران را نیز پیدا خواهیم کرد‪g .‬‬ ‫در پرسپولیس و‬ ‫استقالل ان قدر فشار‬ ‫انتقادات و حواشی‬ ‫زیاد است که بازیکن ‬ ‫ترجیح می دهد طوری‬ ‫بازی کند که مورد‬ ‫انتقاد شدید قرار‬ ‫نگیرد‪ .‬افت این تصمیم‬ ‫هم مشخص است؛‬ ‫بازیکن از نواوری و‬ ‫خالقیت دور می شود‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫بگویم بعضی وقت ها حوادث فوتبالی در رس��یدن یک‬ ‫تیم به قهرمانی نقش مهم��ی را ایفا می کند‪ .‬این اتفاقی‬ ‫اس��ت که در لیگ می افتد و ما به این جریان می گوییم‬ ‫نوس��ان‪ .‬یعنی رتبه بندی هایش معن��ادار‪ ،‬فنی و علمی‬ ‫ است‪ .‬اما این را هم بگویم ما حق نداریم بگوییم قهرمان‬ ‫لیگ یک کش��ور به طور اتفاقی مش��خص می شود‪ .‬از‬ ‫طرفی تیم قهرمان به طور صددرصد هم شایسته قهرمانی‬ ‫نبوده اس��ت‪ .‬چون حوادث فوتبالی هش��ت درصد در‬ ‫قهرمان��ی ان تیم نقش دارد و تیم قهرم��ان از حوادث‬ ‫فوتبالی هم بی بهره نیستند‪ .‬وقتی می گویم حوادث لیگ‬ ‫یعنی مصدومیت ها‪ ،‬محرومیت ها‪ ،‬اشتباهات داوری و‬ ‫دیگر مس��ائلی که ممکن اس��ت در بهتر شدن شرایط‬ ‫نتیجه گیری یک تیم نقش داشته باشد‪ .‬در واقع حوادث‬ ‫فوتبالی همان متغیرهای وابسته هستند؛ متغیرهایی که‬ ‫می توانن��د بر متغیره��ای ثابت تاثی��ر بگذارند و باعث‬ ‫نوسان متغیرهای ثابت شوند‪ ،‬اما نمی توانند ماهیت انها‬ ‫را عوض کنند‪ .‬با این مدل باید بگوییم رتبه بندی ها در‬ ‫لیگ یک کش��ور واقعی است‪ .‬اما نکته مهم تری وجود‬ ‫دارد؛گاه��ی پیش می اید که رتبه بندی یک کش��ور در‬ ‫مقایس��ه با سایر کشورها متفاوت اس��ت‪ .‬مثال لیگ ما‬ ‫به ط��ور کلی و از نظ��ر امکانات و اس��تانداردهایی که‬ ‫یک لیگ حرفه ای باید داش��ته باشد نسبت به لیگ های‬ ‫معتبر اس��یایی در رتبه پایین تری قرار دارد‪ .‬لیگ ژاپن‪،‬‬ ‫کره جنوبی و اس��ترالیا بهترین لیگ های اسیایی هستند‪.‬‬ ‫بنابراین لیگ ما در جمع سه لیگ برتر اسیا جایی ندارد‪.‬‬ ‫این در حالی است که امکان دارد تیم های اول تا چهارم‬ ‫لیگ ما هم با هش��ت درصد نوس��ان به رتبه های باالی‬ ‫جدول نرس��یده باش��ند‪ .‬منظورم این است که بیش از‬ ‫هش��ت درصد در موفقیت شان نقش داشته است‪ .‬خب‬ ‫این چه معنایی دارد؟ روشن است چهار تیم برتر لیگ‬ ‫ما که اتفاقا از لحاظ دارا بودن اس��تانداردها نس��بت به‬ ‫ ترس پنهان می کنند‪».‬‬ ‫تقوی ضمن اشاره به بازی های ارش برهانی در استقالل‬ ‫گفت‪« :‬شما به بازی ارش برهانی دقت کنید‪ .‬او مهاجم‬ ‫توانایی اس��ت‪ ،‬ام��ا چرا همین بازیک��ن مدت ها طول‬ ‫می کشد موتور گلزنی اش در استقالل روشن شود‪ .‬چون‬ ‫بیش از حد تحت فشار قرار داشت‪».‬‬ ‫مجتبی تق��وی در ادامه گفت وگوی خ��ود با هفته نامه‬ ‫مثلث گفت‪« :‬یکی دیگر از مشکالت اساسی باشگاه های‬ ‫پرسپولیس و اس��تقالل شکل مدیریت انهاست‪ .‬ببینید‬ ‫س��ازمان ورزش به عنوان صاحب و متولی اصلی این‬ ‫دو باشگاه را به چشم فرزندان خود می بیند‪ .‬کودکانی که‬ ‫انگار قرار نیست خودشان روی پای خودشان بایستند‪.‬‬ ‫همیش��ه باید دست در دس��ت دولت داشته باشند‪ .‬این‬ ‫اشتباه است‪.‬‬ ‫دولت ب��ا خودش فکر می کند که اگر این دو باش��گاه‬ ‫را به بخ��ش خصوصی واگذار کند پرس��پولیس و‬ ‫اس��تقالل زمین می خورند‪ .‬در حالی که یکبار برای‬ ‫همیشه موضوع مالکیت این باشگاه ها باید حل شود‪.‬‬ ‫این باعث می شود انها شکل مدیریتی خود را نیز از‬ ‫حالت وابستگی خارج کنند و به سمت مستقل بودن‬ ‫پیش بروند‪».‬‬ ‫تقوی ضمن انتق��اد از عملکرد اس��تقالل در فصل‬ ‫اخی��ر گفت‪« :‬م��ن در مورد مظلومی ی��ا فتح اهلل زاده‬ ‫نمی خواهم دست به انتقاد بزنم‪ .‬اما اگر دقت کنید به‬ ‫خوبی متوجه می ش��وید استقالل در طول این فصل‬ ‫از نظر جذب بازیکنان عملکرد خیلی خوبی داشت‪.‬‬ ‫بازیکنان با کیفیتی را جذب کرد اما راه به جایی نبرد‪.‬‬ ‫هر چند در مورد بازیکنان خارجی اش این انتقاد وارد‬ ‫است که نتوانستند از این بازیکنان استفاده کنند‪ .‬اما‬ ‫بر عکس در سپاهان بازیکنان خارجی خیلی خوب‬ ‫مورد استفاده قرار گرفتند‪».‬‬ ‫تق��وی در پایان در پاس��خ به این س��وال که به نظر‬ ‫شما پرس��پولیس و اس��تقالل با این رویه ای که در‬ ‫پیش گرفته اند در اس��یا موفقی��ت را تجربه خواهند‬ ‫کرد‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬متاسفانه باید بگویم با این رویه ای‬ ‫که استقالل و پرس��پولیس در پیش گرفته اند هرگز‬ ‫نمی توانند در لیگ اس��یا به موفقیت برسند‪ .‬انها در‬ ‫حال حاضر به باش��گاه های بازنده تبدیل ش��ده اند؛‬ ‫باش��گاه هایی که هوادارانش��ان اصال از انها رضایت‬ ‫ندارن��د‪ .‬اگر ت��ا پیش از این همه ما اعتقاد داش��تیم‬ ‫این دو تیم به دلیل داشتن هواداران بیشمار تیم های‬ ‫ویژه ای در فوتبال ایران هستند حاال رفته رفته با افت‬ ‫ش��دیدی که در سرخابی ها می بینیم این ویژگی هم‬ ‫کمرنگ می شود‪ .‬استقبال سرد هواداران پرسپولیس‬ ‫و اس��تقالل در بازی های امسال ش��اهدی برای این‬ ‫ادعاست‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪54‬‬ ‫اهدنا الصراط المستقیم‬ ‫ما می خواهیم زیر افتاب‪ ،‬خانه ای برای ایمان و رستگاری بسازیم‬ ‫پایان رویای صهیون‬ ‫جامعه صهیونیستی با ترکیبی از مردم جمع شده از دیگر کشورها و مشکالتی‬ ‫که چه در راه ایجاد ان وجود داشته است‪ ،‬همواره زمینه فروپاشی بالقوه ای‬ ‫را در خود داشته است‪ .‬در این هفته زمینه های بالقوه این فروپاشی را مورد‬ ‫بررس��ی قرار می دهیم‪ .‬مس��ائلی چون بحران مشروعیت‪،‬منازعات حزبی‪،‬‬ ‫افزای��ش بی اعتمادی م��ردم به رهبران‪،‬گسس��ت های اجتماعی‪ ،‬مهاجرت‬ ‫معکوس‪ ،‬تبعیض سیاسی ـ اجتماعی‪ ،‬گسست های فرهنگی‪ ،‬بحران هویت‬ ‫و‪ ...‬موضوعاتی است که در کنار مسائل ژئوپولتیکی‪،‬سیاسی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫تاریخی مورد بررسی قرار می دهیم‬ ‫مثلث شماره ‪77‬‬ ‫‪55‬‬ ‫اسمان‬ ‫تیتر یک‬ ‫خانه عنکبوت‬ ‫تحلیل محمدتقی تقی پور‪ ،‬یهودشناس در مورد ریشه های تشکیل رژیم صهیونیستی‬ ‫پایه گذاران صهیونیسم‬ ‫به خداوند اعتقاد نداشتند‬ ‫محمد جماعت‪ -‬مصطفی شوقی‬ ‫‪1‬محمد تقی تقی پور‪ ،‬نویسنده و پژوهشگر و صاحب نظر در حوزه مباحث فلسطین و‬ ‫صهیونیسیم است‪« .‬پژوهه صهیونیت»وکتاب معروف سازمان های صهیونیستی ایران از اثار‬ ‫مرجع در این حوزه توسط او منتشر می شود‪ .‬برخی کتاب های کالسیک در این حوزه نیز زیر‬ ‫نظر و با اشراف او تالیف یا ترجمه شده است‪.‬عالوه بر این پیش از ده عنوان کتاب و مقاله در‬ ‫ی ترجمه‬ ‫این حوزه از او تاکنون چاپ و منتشر شده است که بعضا به زبان انگلیسی و عرب ‬ ‫و چاپ شده است‪.‬پیش از این نیز نمایشگاه کتاب فرانکفورت که از قرار کامال تحت نفوذ‬ ‫صهیونیست هاست یکی از کتاب های او به زبان انگلیسی را با عنوان «قصه قوم برگزیده» توقیف‬ ‫کرد‪ .‬استاد تقی پور در ساختمان جمعیت دفاع از ازادی قدس شریف با مثلث در زمینه سیر‬ ‫تاریخی تشکیل دولت یهود گفت وگو کرد‪ .‬این گفت وگو از این جهت مهم است که برای اولین‬ ‫بار برخی از شبهه های تاریخی تشکیل دولت یهود مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪56‬‬ ‫این ایام مقارن با س��الگرد اشغال فلسطین و‬ ‫اعالم موجودیت رژیم صهیونیس��تی است‪.‬‬ ‫دالی��ل و توجیه��ات صهیونیس��ت ها برای‬ ‫اشغال فلسطین و تاسیس اسرائیل چیست؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ 25 ،‬اردیبهش��ت امس��ال (‪ 15‬ماه م��ه ‪2011‬‬ ‫تو س��ومین س��ال اش��غال‬ ‫م) مق��ارن اس��ت با شص ‬ ‫سرزمین اسالمی فلس��طین و تاسیس دولت جعلی و‬ ‫غاصب اس��رائیل‪ .‬شصت و سه س��ال پیش در چنین‬ ‫روزی‪ ،‬پ��س از یک سلس��له توطئه و تبانی مش��ترک‬ ‫س��ازمان جهانی صهیونیس��م و قدرت های سلطه گر‪،‬‬ ‫به خصوص انگلس��تان و امریکا‪ ،‬سرانجام موجودیت‬ ‫دولت نامشروع اس��رائیل در شب ‪ 15‬ماه مه ‪ 1948‬م‬ ‫‪ 25‬اردیبهش��ت ‪ 1327‬شمس��ی طی بیانیه ای از سوی‬ ‫دیوید گوریون‪ ،‬یکی از سران و سرکردگان صهیونیست‬ ‫در هتل کینگ دیوید یا شاه داود در سرزمین فلسطین‬ ‫اعالم شد‪.‬‬ ‫توجیه و ادعای انها این بود که فلس��طین س��رزمین‬ ‫موعود قوم یهود اس��ت و یهوه خدای قوم یهود وعده‬ ‫داده است که این قوم مالک این سرزمین هستند‪.‬‬ ‫امروز نیز برخی رهبران صهیونیسم و حتی شماری از‬ ‫خاخام های یهودی در اراضی اش��غالی به بخش هایی‬ ‫از تورات یا دیگر کتاب های عهدعتیق اس��تناد کرده و‬ ‫براساس ان خود را صاحب سرزمین فلسطین قلمداد‬ ‫می کنن��د‪ .‬برای مث��ال‪ ،‬این رهبران و س��ران یهودی و‬ ‫صهیونیست‪ ،‬به این قسمت از تورات اشاره می کنند که‬ ‫در ان‪ ،‬ی ُهوه خدای بنی اس��رائیل به موسی گفته است‪:‬‬ ‫«‪ ...‬بروید و سرزمین کوهستانی اموری ها‪ ،‬نواحی دره‬ ‫اردن‪ ،‬دشت ها و کوهس��تان ها‪ ،‬صحرای نگب [نقب]‬ ‫و تمامی س��رزمین کنعان و لبنان‪ ،‬یعنی همه س��واحل‬ ‫مدیترانه تا رود فرات را اش��غال نمایید‪ .‬تمامی ان را به‬ ‫شما می دهم‪ .‬داخل شده ان را تصرف کنید‪ .‬چون این‬ ‫سرزمینی اس��ت که من [ی ُهوه] به نیاکان شما ابراهیم‪،‬‬ ‫اسحاق و یعقوب و تمامی نسل های اینده ایشان وعده‬ ‫داده ام‪».‬‬ ‫یا به این قس��مت از کتاب «یوشع» استناد می کنند که‬ ‫در ان‪ ،‬ی ُهوه خدای ملی بنی اس��رائیل خطاب به یوشع‬ ‫می گوید‪« :‬خدمت گزار من موسی درگذشته است‪ ،‬پس‬ ‫ت��و برخیز و بنی اس��رائیل را از رود اردن بگذران و به‬ ‫سرزمینی که به ایشان می دهم برسان‪ .‬همان طور که به‬ ‫موسی گفتم‪ ،‬هرجا که قدم بگذارید انجا را به تصرف‬ ‫شما درخواهم اورد‪ .‬حدود سرزمین شما‪ ،‬از صحرای‬ ‫نگب [نقب] در جنوب تا کوه های لبنان در ش��مال و‬ ‫از دریای مدیترانه در غرب تا رود فرات و س��رزمین‬ ‫حیتی ها در شرق خواهد بود‪».‬‬ ‫رهبران یهودی و صهیونیست با استناد به این ادعاهای‬ ‫خود س��اخته اما قدیم��ی‪ ،‬خود را صاحب س��رزمین‬ ‫فلسطین قلمداد می کنند و حتی به خود اجازه می دهند‬ ‫به هر جنایتی در ان سرزمین دست بزنند‪.‬‬ ‫ایا انها در کش��تار مردم فلس��طین و انهدام‬ ‫خانه ها و غارت اموال فلسطینی ها نیز چنین‬ ‫توجیهاتی دارند؟‬ ‫‪l‬کامال همین طور است‪ .‬بسیاری از رهبران و مقامات‬ ‫صهیونیست در فلسطین اشغالی و بسیاری از خاخام و‬ ‫س��ران یهودی‪ ،‬مدعی و معترف هستند که اسرائیلی ها‬ ‫برای تحقق اهداف خود در فلسطین‪ ،‬براساس فرامین‬ ‫مت��ون و منابع کهن یهودی حق دارند به هر جنایت و‬ ‫کشتاری دس��ت بزنند و هرگونه که مطامع ومنافع ان‬ ‫اقتضا می کند‪ ،‬عمل کنند‪.‬‬ ‫ب��رای نمونه‪ ،‬انها به این باب از «سفرتش��نیه تورات»‬ ‫اس��تناد می کنند و قتل عام وحش��یانه فلس��طینی ها را‬ ‫براساس ان توجیه می کنند‪ ،‬که در ان به اصطالح ی ُهوه‬ ‫خدای قوم بنی اس��رائیل به موسی می گوید‪« :‬زمانی که‬ ‫خداوند‪ ،‬خدایتان انها را به ش��ما تس��لیم کند و شما‬ ‫انها را مغلوب نمایید‪ ،‬باید همه انها را بکش��ید‪ ،‬با انها‬ ‫معاهده ای ببندید و به انها رحم نکنید‪ ،‬بلکه ایش��ان را‬ ‫به کلی نابود سازید‪».‬‬ ‫«تمام قوم هایی را که خداوند‪ ،‬خدایتان به دس��ت شما‬ ‫گرفتار می سازد‪ ،‬نابود کنید‪ ،‬به ایشان رحم نکنید‪».‬‬ ‫مندرجات کتاب «یوش��ع» از مجموع��ه عهدعتیق نیز‬ ‫دس��تاویز دیگری برای جنایات وحشتناک انها است‪.‬‬ ‫انچنان که برای مثال‪ ،‬انها به این قسمت از باب شش‬ ‫کتاب یوشع استناد می کنند که در ان چنین نوشته شده‬ ‫است‪« :‬یوش��ع به افرادش دس��تور داد‪ :‬با صدای بلند‬ ‫فریاد براورید‪ ،‬زیرا خداوند ش��هر را به ما تسلیم کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬این شهر را با هر چه در ان است به کلی نابود‬ ‫کنید‪ ».‬و در ادامه همین بخش از کتاب یوش��ع چنین‬ ‫تصریح شده است‪« :‬ناگهان حصار شهر اریحا در برابر‬ ‫اس��رائیلی ها فروریخت‪ .‬قوم بنی اس��رائیل از هرسو به‬ ‫داخل شهر هجوم بردند و ان را تصرف کردند‪ .‬هرچه‬ ‫در ش��هر بود از بین بردند‪ .‬زن و مرد‪ ،‬پیروجوان‪ ،‬گاو‬ ‫وگوسفند و االغ‪ ،‬همه را از دم شمشیر گذراندند‪».‬‬ ‫بله‪ ،‬اینها نمونه هایی بود که نقل شد‪ .‬انها تحت پوشش‬ ‫همین متون و منابع کهن یهودی و با همین توجیهات‬ ‫بنی اس��رائیل نه فقط به خود حق می دهند که سرزمین‬ ‫و خانه فلس��طینی ها را تصرف و تصاحب کنند بلکه‬ ‫دس��ت به هر قتل عام و جنایتی بزنند؛ انچنان که طی‬ ‫‪ 50-60‬سال گذشته از هیچ کشتار و جنایتی فرو گذار‬ ‫نکرده اند‪ .‬کشتار وحشتناک بیش از ‪ 250‬نفر زن‪ ،‬دختر‬ ‫و کودک فلس��طینی در روس��تای دیریا س��ین در سال‬ ‫‪.1948‬م یعنی حدود ش��صت و سه سال پیش و نابود‬ ‫کردن اجساد انها از سوی گروه های تروریستی یهودی‬ ‫مثل ایرگون‪ ،‬اش��ترن و پالماخ‪ ،‬امروز به ش��کل نوین‬ ‫دیگ��ری در کرانه باختری و نوارغ��زه و حتی اراضی‬ ‫اشغالی ‪ 1948‬همچنان ادامه و استمرار دارد‪.‬‬ ‫ایا قتل عام امروز مردم فلسطین‪ ،‬مثل کشتار‬ ‫تکان دهن��ده مردم غزه در جنگ ‪ 22‬روزه را‬ ‫نیز این گونه توجیه می کنند؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬البته عالوه بر توجیهات یاد شده صهیونیست ها‬ ‫فرضیه دیگری را نیز همواره در دست داشته و دارند‪.‬‬ ‫انها ادعا می کنند و هم اعتراف که عالم و ادم به خاطر‬ ‫گل روی یهود افریده ش��ده است‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬انها‬ ‫می گویند اگر بنی اس��رائیل نبود‪ ،‬عالم و ادم افریده و‬ ‫خلق نمی شدند‪ .‬بنی اسرائیل از دیدگاه انها گل سرسبد‬ ‫عالم اس��ت‪ .‬یهود قوم منتخب و برگزیده روی زمین‬ ‫اس��ت‪ .‬چنان که در باب ‪ 7‬س��فر تشینه تورات نوشته‬ ‫ش��ده است‪« :‬ش��ما قوم مقدس هستید که به خداوند‪،‬‬ ‫خدایتان اختصاص یافته اند‪ .‬او از بین تمام مردم روی‬ ‫زمین ش��ما را انتخاب کرده اس��ت ت��ا برگزیدگان او‬ ‫باشید‪».‬‬ ‫بله‪ .‬با استناد به این قبیل ادعاهای واهی و خودساخته‬ ‫و خود نوشته‪ ،‬انها می گویند قوم برگزیده ذی حق است‬ ‫که بر تمام عالم و ادم س��روری و اقایی داشته باشد و‬ ‫حکومت کند‪ .‬چون همه عالم با همه ثروت و امکانات‬ ‫متعلق به اوس��ت‪ .‬مابقی مخلوقات انس��انی‪« ،‬گوئیم»‬ ‫هستند یعنی معادل حیوان‪ .‬یعنی جز بنی اسرائیل و قوم‬ ‫یهودکه خون یهودی و بنی اسرائیلی در رگ ها و بدن او‬ ‫جریان دارد‪ ،‬بقیه ابنای بشر و غیره‪ ،‬انسان نیستند بلکه‬ ‫حیوان هستند‪ .‬همه اینها خلق شده اند که خدمت گزار‬ ‫قوم برگزیده باشند‪ .‬انها به شرطی حق زندگی و حیات‬ ‫دارند که در خدمت قوم برگزیده باش��ند و در مس��یر‬ ‫س��روری‪ ،‬اقایی‪ ،‬حکومت و س��لطنت و فرمانروایی‬ ‫قوم برگزیده تالش کنند‪ .‬در غیر این صورت‪ ،‬زندگی‬ ‫و حی��ات انها ضرورتی نخواهد داش��ت‪ ،‬بلکه باید از‬ ‫بین بروند‪ .‬تمام کشتار‪ ،‬قتل عام و اقدامات تروریستی‬ ‫و جنایت بار صهیونیس��ت ها در فلسطین‪ ،‬لبنان‪ ،‬عراق‬ ‫و حت��ی ای��ران‪ ،‬یعنی ت��رور دانش��مندان و نخبگان و‬ ‫ش��خصیت های مس��لمان ایرانی از همین زاویه قابل‬ ‫بررس��ی و ارزیابی اس��ت‪ .‬به اعتق��اد و ادعا و توجیه‬ ‫انه��ا‪ ،‬این افراد‪ ،‬خطر‪ ،‬مانع و ّس��دراه قوم برگزیده در‬ ‫مسیر تالش برای حکومت جهانی یهود هستند و باید‬ ‫ی که از خانه و‬ ‫از س��ر راه برداشته ش��وند‪ .‬ان فلسطین ‬ ‫س��رزمین خود دفاع می کند ی��ا ان جوان مومن لبنانی‬ ‫ک��ه از تجاوز اس��رائیلی ها به خاک خ��ود جلوگیری‬ ‫می کند تا ان ایرانی که در مسیر عظمت اسالم و تمدن‬ ‫اسالمی تالش می کند‪ ،‬از نگاه انها همه به نوعی خطر‬ ‫و تهدید برای تحقق ارمان ایجاد دولت بزرگ یهودی‬ ‫در جهان اسالم و بلکه کل عالم هستند‪ .‬اینها از دید انها‬ ‫تئودور هرتصل‪ ،‬یکی از‬ ‫رهبران معروف صهیونیسم‬ ‫که نقش اصلی را در‬ ‫برگزاری اولین کنگره‬ ‫جهانی صهیونیسم در سال‬ ‫‪ 1897‬میالدی در شهر بال‬ ‫سوئیس داشت و حتی او‬ ‫را پایه گذار سازمان جهانی‬ ‫صهیونیسم نیز می دانند‪ ،‬از‬ ‫جمله یهودیانی بود که به‬ ‫خدا اعتقاد نداشت‬ ‫مانع و سد راه هستند و باید برداشته شوند‪.‬‬ ‫این مواردی که یاد کردید‪ ،‬یعنی فرضیه قوم‬ ‫برگزیده یا توجیه کشتار و قتل عام غیریهود‪،‬‬ ‫فقط در ت��ورات و دیگ��ر کتاب های عتیق‬ ‫است یا در متون و منابع دیگر انها نیز یافت‬ ‫می شود؟‬ ‫‪l‬یک��ی از مهم تری��ن متون و منابع یه��ودی «تلمود»‬ ‫اس��ت‪ .‬در دوران معاصر بسیاری از رهبران یهودی و‬ ‫س��ران صهیونیس��م‪ ،‬برنامه ها‪ ،‬اهداف و اقدامات خود‬ ‫را براس��اس مندرجات تلمود توجیه کرده اند ان چنان‬ ‫که بس��یاری از خاخام های یهودی‪ ،‬امروز در فلسطین‬ ‫اشغالی‪ ،‬جنایات اسرائیل و شهرک نشینان مسلح و قاتل‬ ‫یهودی را تفسیر و توجیه می کنند‪ .‬تلمود اگرچه تفسیر‬ ‫مبس��وط و مفصل تورات از سوی علمای قدیم یهود‬ ‫اس��ت و بخش عمده ان به اح��کام و قوانین یهودی‬ ‫اختص��اص دارد‪ ،‬ب��ا این حال اص��ول و مبانی فکری‬ ‫یه��ودی‪ ،‬به خصوص اص��ل «فرضیه ق��وم برگزیده»‬ ‫ب��ه صراحت در تلمود تصریح و تاکید ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫امروز این تعلیمات الگو و سرمش��ق رفتار و عملکرد‬ ‫بسیاری از دولتمردان اسرائیلی و رهبران یهودی و نیز‬ ‫ارت��ش و نیروهای نظامی رژیم صهیونیس��تی به ویژه‬ ‫شهرک نش��ینان یهودی در اراضی اش��غالی در مس��یر‬ ‫نسل کشی فلسطینیان قراردارد‪.‬‬ ‫ایا یهودی ها در دنیای امروز‪ ،‬به خصوص در‬ ‫فلسطین حول محور مذهب و دین کنار هم‬ ‫قرارگرفته اند و ارمان خود را تعقیب می کنند‬ ‫یا قومیت؟‬ ‫‪l‬دین و مذهب مبتنی بر یک سلس��له معتقدات الهی‪،‬‬ ‫ش��امل اعتقادات‪ ،‬اخالق و احکام استوار است‪ .‬همه‬ ‫انچه در حوزه اعتقاد‪ ،‬احکام و اخالق در چهارچوب‬ ‫دین وجود دارد مبتنی بر ارزش الهی و انسانی است نه‬ ‫طایفه ای‪ ،‬نژادی‪ ،‬جغرافیایی و‪ ...‬مالک برتری انسان ها‪،‬‬ ‫تقوای الهی و عمل صالح و ایمان به وحدانیت خدای‬ ‫متعال و اعتقاد به معاد و روز جزاست‪ .‬برای مثال‪ ،‬یک‬ ‫ملحد یا کس��ی که خدا را قبول ن��دارد نمی تواند ادعا‬ ‫بکند که مس��لمان یا مسیحی است‪ .‬اولین شرط و پایه‬ ‫و اساس دینداری‪ ،‬خداشناسی و ایمان به ذات اقدس‬ ‫الهی است‪.‬‬ ‫اما در یهودیت و در میان یهود‪ ،‬این معیارها به گونه ای‬ ‫دیگر اس��ت‪ .‬بس��یاری از یهودی ها و حتی س��ران و‬ ‫رهبران یهودی یا صهیونیس��ت ب��ه صراحت اعتراف‬ ‫کرده اند که به خدا اعتقاد ندارند‪.‬‬ ‫تئودور هرتصل‪ ،‬یکی از رهبران معروف صهیونیس��م‬ ‫که نقش اصل��ی را در برگزاری اولی��ن کنگره جهانی‬ ‫صهیونیسم در سال ‪ 1897‬میالدی در شهر بال سوئیس‬ ‫داشت و حتی او را پایه گذار سازمان جهانی صهیونیسم‬ ‫نیز می دانن��د‪ ،‬از جمله یهودیانی بود که به خدا اعتقاد‬ ‫نداش��ت و این را به صراحت گفته و نوش��ته اس��ت‪.‬‬ ‫بنیانگ��ذاران اولیه رژیم صهیونیس��تی اگرچه همواره‬ ‫اه��داف و مطالب��ات و برنامه های خ��ود را منطبق و‬ ‫همسو با متون کهن یهودی اعالم می کردند با این حال‬ ‫شعارشان این بود که «ارمان ما در اسمان نیست بلکه‬ ‫در زمین است»‪ .‬دیوید بن گوریون اولین نخست وزیر‬ ‫دولت جعلی اس��رائیل یک کمونیس��ت تمام عیار بود‪.‬‬ ‫اعضای حزب مپای که از سال ‪ 1948‬تا ‪ 1977‬قدرت‬ ‫را در دولت اسرائیل دردست داشتند تماما مارکسیست‬ ‫ی��ا سوسیالیس��ت بودن��د‪ .‬از جمله خان��م گلدامایر‪،‬‬ ‫نخس��ت وزیر پیشین اس��رائیل‪ .‬حزب کارگر اسرائیل‬ ‫یک تشکیالت کامال کمونیستی و سوسیالیستی است‪.‬‬ ‫رئیس این حزب ش��یمون پرز که اکنون رئیس جمهور‬ ‫اسرائیل نیز هست یک فرد ملحد و بدون هیچ اعتقادی‬ ‫به خدا و ماوراء الطبیعه اس��ت‪ .‬راس��تی! چگونه اینها‬ ‫هم یهودی هس��تند و هم به خدا و معاد و انبیا اعتقاد‬ ‫‪57‬‬ ‫ندارند؟ این دو چگونه با هم جمع می ش��ود؟ چگونه‬ ‫رهبران به اصطالح دینی و مذهبی یهودی‪ ،‬خاخام های‬ ‫اراضی اشغالی فلسطین و احزاب به اصطالح یهودی با‬ ‫این ملحدین یهودی و کمونیست های یهودی ائتالف‬ ‫و اتحاد دارند و سر یک سفره نشسته اند و با استناد به‬ ‫تورات و تلمود به عنوان یک دستاویز یهودی‪ ،‬اهداف‬ ‫و مطامع خ��ود را دنبال می کنند و پی��ش می برند‪ .‬ایا‬ ‫این ها تامل برانگیز و قابل بررسی و تحقیق نیست؟‬ ‫ایا اینها حول محور تعالیم حضرت موسی (ع) در کنار‬ ‫هم جمع شده اند و از ان پیروی می کنند؟ ایا تعلیمات‬ ‫حضرت موس��ی‪ ،‬تعلیمات قومی و طایفه ای اس��ت یا‬ ‫مبتنی بر ارزش ها و معیارهای الهی و انسانی؟‬ ‫چرا انها در دوران معاصر به فکر تاس��یس‬ ‫دولت یهودی در سرزمین فلسطین افتادند و‬ ‫دست به این اقدام زدند؟‬ ‫‪l‬س��ران‪ ،‬رهب��ران و اش��رافیت یه��ود در اوایل قرن‬ ‫ن��وزده میالدی به دلی��ل موقعیت و ش��رایط ممتازی‬ ‫ک��ه یهودیان در جهان‪ ،‬به ویژه دنیای غرب به دس��ت‬ ‫اورده بودن��د‪ ،‬زمینه را برای اع�لام منویات و مطامع‬ ‫خود مناسب دیدند‪ .‬واقعیت این است که در ان مقطع‬ ‫تاریخ��ی‪ ،‬نبض پ��ول و ث��روت در اروپا به خصوص‬ ‫انگلستان را زرساالران یهودی به دست داشتند‪ .‬عالوه‬ ‫بر ق��درت اقتصادی و پولی منحصر ب��ه فرد‪ ،‬انها در‬ ‫داخل حکومت ه��ا و دربار پادش��اهان و حاکمان ان‬ ‫کش��ورها‪ ،‬حضور و نفوذ بی چون و چ��را و بی بدیل‬ ‫داش��تند‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬انها پادش��اهان بی تاج و تخت‬ ‫اروپا و جهان غ��رب بودند‪ .‬بنابراین دلیلی نمی دیدند‬ ‫که بیش از این ارمان ایجاد دولت یهودی در سرزمین‬ ‫فلسطین و کوچاندن یهودی های اطراف و اکناف عالم‬ ‫به ان سرزمین را پنهان نگه دارند‪ .‬بنابراین از این تاریخ‬ ‫بود که تمامی اهرم های اقتصادی‪ ،‬سیاس��ی و فرهنگی‬ ‫خود را به کار گرفتند تا زمینه های ایجاد دولت یهودی‬ ‫در فلسطین را محقق کنند‪.‬‬ ‫اگر ممکن اس��ت درباره چگونگی و پیشینه‬ ‫این حضور و نفوذ یهودی ها و اهرم های انها‬ ‫بیشتر توضیح بدهید‪.‬‬ ‫‪l‬در جوامع مس��یحی اروپا و دنیای غرب‪ ،‬مسیحیان‬ ‫هم��واره از یهودیان متنفر و بیزار بودن��د‪ .‬انها معتقد‬ ‫بودند که یهود نبوت حضرت عیسی (ع) را منکر شده‬ ‫و ان پیامبر الهی را به صلیب کش��یده است‪ .‬عالوه بر‬ ‫این‪ ،‬پاره ای اداب و رفتار اجتماعی یهودیان در جوامع‬ ‫مسیحی مثل رباخواری‪ ،‬خود برتر بینی‪ ،‬مخفی کاری‪،‬‬ ‫عهد ش��کنی‪ ،‬فریب کاری و تحقی��ر ملل دیگر موجب‬ ‫شده بود تا مسیحیان همیش��ه نوعی بدبینی نسبت به‬ ‫انها داشته باشند‪.‬‬ ‫یهود برای حل این مساله به جای تغییر اداب و رفتار‬ ‫اجتماعی خود در جوامع مسیحی به یک شگرد خاص‬ ‫دس��ت زد‪ .‬انها بر مبنای افکار و تعلیمات قومی یا به‬ ‫اصطالح اعتقادی خود نام مسیحی برای خود انتخاب‬ ‫می کردند و حتی همسر مس��یحی برمی گزیدند و نام‬ ‫فرزن��دان خود را نیز مس��یحی می گذاش��تند و انها را‬ ‫به عنوان مسیحی غس��ل تعمید می دادند تا ثابت کنند‬ ‫که دیگر یهودی نیستند بلکه به مسیحیت گرایش پیدا‬ ‫کرده ان��د‪ .‬این در حالی بود ک��ه انها در باطن بر همان‬ ‫کیش یهود و معتقدات یهود پایبند و پایدار بودند ولی‬ ‫ظاهر خود را تغییر داده بودند‪.‬‬ ‫بس��یاری از یهودیان از این طریق توانستند بدون هیچ‬ ‫مانع و مش��کلی در میان مسیحیان رسوخ و نفوذ کنند‬ ‫و خ��ود را در میان انان جا بزنند‪ .‬انها در تاریخ اروپا و‬ ‫غرب به عنوان «مارونا» معروف هستند‪« .‬مارونا» ها ان‬ ‫دسته از یهودیان مخفی هستند که به ظاهر به مسیحیت‬ ‫گرویده بودند‪ .‬ام��ا در اصل و در باطن یهودی بودند‬ ‫و اه��داف خود را دنبال می کردن��د‪ .‬البته ناگفته نماند‬ ‫‪58‬‬ ‫ک��ه این یهودیان مخفی در ایران نیز بودند و هس��تند‪.‬‬ ‫در ای��ران این دس��ته از یهودیان مخفی را «انونس��ی»‬ ‫گفته ان��د‪« .‬انونس��ی» ها ان دس��ته از یهودی��ان ایرانی‬ ‫بودند ک��ه در ظاهر ادعای مس��لمانی می کردند و نام‬ ‫مسلمانی برای خود و اعضای خانواده و فرزندان خود‬ ‫انتخ��اب می کردند اما در باطن نام یهودی داش��تند و‬ ‫از ایی��ن یهودیت پیروی می کردند ک��ه در این بحث‬ ‫مجال توضیح بیش��تر درباره انها نیست‪ .‬اما در اروپا و‬ ‫دنیای غرب این یهودیان مخفی یا «مارونا» توانستند در‬ ‫بسیاری از مش��اغل و مناصب سیاسی‪ ،‬مذهبی‪ -‬دینی‬ ‫و اقتصادی نفوذ و نقش ش��گفت انگیزی داشته باشند‬ ‫و براس��اس این نق��ش و نفوذ اهداف پنه��ان خود را‬ ‫پیش ببرند‪.‬‬ ‫یک��ی از بزرگترین رویداده��ای جهان غرب‪ ،‬نهضت‬ ‫اصالحات دینی یا جنبش اصالحات دینی و پیدایش‬ ‫«پروتستانتیس��م» بود که پرچم��دار و بنیانگذار ان را‬ ‫«مارتین لوتر» می دانند‪.‬‬ ‫ای��ن حرکت‪ ،‬اعت��راض علیه پاپ و قدرت کلیس��ای‬ ‫کاتولی��ک و تعلیم��ات مس��یحیت کاتولیک ب��ود‪ .‬با‬ ‫افزایش و گس��ترش نهضت پروتستانتیسم اقتدار پاپ‬ ‫و کلیس��ای کاتولیک شکسته و ش��کاف و انشقاق در‬ ‫جهان مس��یحیت پیدا شد‪ .‬مسیحیان نو ایین پروتستان‬ ‫معتقد به ازادی فکر و عمل در دین مس��یحی بودند‪.‬‬ ‫به این معنا که یک مس��یحی خودش می داند با خدای‬ ‫خودش والغیر‪ .‬اما مهم تری��ن رکن و بخش اصول و‬ ‫مبانی فکری مس��یحیان پروتستان این بود که یهودیان‬ ‫قوم برگزیده خدا هس��تند و باید به س��رزمین موعود‬ ‫(فلسطین) بروند و دولت یهودی را انجا تشکیل دهند‪.‬‬ ‫انها باور داش��تند که در جهان صلح برقرار نمی ش��ود‬ ‫مگ��ر اینکه مس��یح (ع) دوباره بازگ��ردد و ظهور کند‬ ‫و مس��یح (ع) نیز ظهور نخواهد ک��رد مگر ارمان قوم‬ ‫برگزیده در سرزمین فلسطین محقق شود‪ .‬ان چنان که‬ ‫امروز نیز صدها میلیون مس��یحی پروتستان در اروپا و‬ ‫امریکا اینگونه اعتق��اد دارند از جمله نو محافظه کاران‬ ‫در امریکا‪.‬‬ ‫یهودی ها که پش��ت پ��رده این رویداد ب��زرگ یعنی‬ ‫ایجاد «پروتستانتیس��م» نقش اصلی و عمده را برعهده‬ ‫داش��تند توانس��تند از این راه میلیون ها مس��یحی را با‬ ‫افکار و اندیش��ه های «مس��یحایی» خ��ود همراه کنند‪.‬‬ ‫زیرا براس��اس متون و منابع کهن یهودی‪ ،‬یهودی های‬ ‫هم بر این باورند «ماش��یج» یا منج��ی از قوم یهود و‬ ‫از نس��ل داوود می اید و س��لطنت قوم برگزیده را در‬ ‫جهان برقرار می کند‪ .‬به هر ح��ال یهودی ها‪ ،‬یهودیان‬ ‫مخفی و پیرتین ها که فرقه ای از پروتستان ها هستند از‬ ‫ق��رن هفدهم یعنی از ‪ 1649‬میالدی قدرت امپراتوری‬ ‫بریتانیا را در دست خود داشته اند‪.‬‬ ‫س��ازمان فراماس��ونری جهان��ی از دیگ��ر اهرم ه��ا و‬ ‫ابزارهایی است که اشرافیت یهود و رهبران صهیونیسم‬ ‫صهیونیست ها همان‬ ‫زمان که تاسیس‬ ‫دولت اسرائیل را‬ ‫اعالم کردند فقط‬ ‫بر پنج درصد از کل‬ ‫جغرافیای فلسطین‬ ‫سیطره داشتند و‬ ‫ان را تصرف کرده‬ ‫بودند ان هم با کمک‬ ‫انگلستان‬ ‫از ابتدای پیدایش ان در سال ‪ 1717‬تاکنون در سراسر‬ ‫جهان از ان بهره گرفته اند‪.‬‬ ‫امروز لژهای فراماس��ونری در سراس��ر جه��ان ابزار‬ ‫و اهرم های��ی در خدم��ت مطام��ع و راهب��رد جهانی‬ ‫صهیونیس��م هس��تند و در همان مس��یر اقدام و عمل‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫بی ش��ک‪ ،‬عناصر یاد شده نقش بس��یار مهم و اساسی‬ ‫در عمده رویدادها و حوادث دنیای معاصر در مس��یر‬ ‫اهداف و برنامه های صهیونیسم داشته اند‪ .‬از ان جمله‬ ‫می توان به جنگ های جهانی اول و دوم اشاره کرد‪.‬‬ ‫پس به نظرش��ما جنگ جهانی اول و دوم را‬ ‫انها راه انداختند؟‬ ‫‪l‬کامال همین طور است‪ .‬رهبران صهیونیسم و سران‬ ‫و زرس��االران یهود وقتی نتوانس��تند با به کارگیری‬ ‫ان��واع تالش ها و توطئه های فرهنگ��ی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫سیاس��ی (که هر یک بح��ث مفصلی به همراه دارد)‬ ‫اهداف خود را پیش ببرند‪ ،‬یعنی س��رزمین فلسطین‬ ‫را به دس��ت بیاورند و یهودی های اطراف و اکناف‬ ‫جهان را به ان س��رزمین کوچ دهن��د یا منتقل کنند‪،‬‬ ‫دس��ت به توطئه و جنایت بزرگ جنگ جهانی اول‬ ‫زدند‪ .‬انها به وس��یله این جنگ امپراتوری تزاریسم‬ ‫را در روس��یه ساقط کردند و بلش��ویک ها یا همان‬ ‫کمونیس��ت ها را به قدرت رساندند‪ .‬برخالف انچه‬ ‫گفته و در بس��یاری از کتاب ها تصریح ش��ده که در‬ ‫اکتبر ‪ 1917‬در روسیه انقالب کبیر کمونیستی اتفاق‬ ‫افتاده اس��ت‪ ،‬واقعیت برخالف این است‪ .‬به قدرت‬ ‫رس��یدن کمونیس��ت ها در اکتبر ‪ 1917‬در شوروی‬ ‫ی��ک کودت��ای یه��ودی‪ -‬صهیونیس��تی از س��وی‬ ‫زر س��االران یه��ودی اروپا و امریکا و در راس��تای‬ ‫ارمان جهانی صهیونیس��م و یهودی��ت بود‪ .‬اکثریت‬ ‫قریب به اتفاق س��ران و رهبران حزب کمونیس��ت‬ ‫یهودی بودن��د یا یهودی تبار‪ .‬جالب این اس��ت که‬ ‫کارل مارک��س بنیانگذار مارکسیس��م ی��ک یهود و‬ ‫فرزن��د یک خاخام بود‪ .‬نام اصل��ی مارکس «مالرل‬ ‫مردخای لوی» بود‪.‬‬ ‫از دیگر پیامدهای جنگ جهانی اول‪ ،‬تالش امپراتوری‬ ‫عثمانی و اش��غال فلسطین از سوی ارتش انگلستان به‬ ‫فرماندهی یک ژنرال یهودی به نام «النبی» بود‪.‬‬ ‫رهب��ران یهودی و صهیونیس��ت با تبان��ی قدرت های‬ ‫جهانی وقت به خصوص امریکا و انگلس��تان برای هر‬ ‫قطعه از س��رزمین های جدا شده از امپراتوری عثمانی‬ ‫یک شاه و امیر دست نشانده و وابسته تراشیدند و نصب‬ ‫کردند‪ .‬در اردن ملک عبداهلل اردنی پسر شریف حسین‬ ‫اردن��ی و در عراق ملک فیصل پس��ر دیگر ش��ریف‬ ‫حس��ین و در ترکیه اتاتورک فراماسون یهودی تبار و‬ ‫همین طور در دیگر بالد اسالمی‪.‬‬ ‫در فلسطین چگونه عمل کردند؟‬ ‫‪l‬در فلس��طین قب��ل از اینک��ه جن��گ پای��ان یابد‪،‬‬ ‫دولت انگلس��تان طی بیانیه ای در دوم نوامبر ‪1917‬‬ ‫تحت عن��وان بیانیه بالفور که از س��وی لرد بالفور‪،‬‬ ‫وزیر امور خارجه وقت صادر ش��ده بود‪ ،‬خطاب به‬ ‫لرد روچیلد‪ ،‬یکی از زرس��االران یهودی انگلستان‪،‬‬ ‫موافق��ت دول��ت انگلیس را با پرپای��ی «کانون ملی‬ ‫یهود» در فلس��طین اع�لام کرد‪ .‬پ��س از جنگ در‬ ‫کنفرانس «س��ان رمو» تصمیم گرفتند که سرپرستی‬ ‫فلسطین را به انگلستان واگذار کنند و به این ترتیب‬ ‫یهودی ها الیحه ای با نام الیحه سرپرس��تی فلسطین‬ ‫نوش��تند و «جامع��ه اتفاق ملل» ک��ه محصول جنگ‬ ‫جهانی دوم و س��اخته و پرداخته فاتحین جنگ بود‬ ‫ان را تصوی��ب کرد‪ .‬به این ترتیب دولت انگلس��تان‬ ‫هرب��رت س��موئیل‪ ،‬وزیر کش��ور خود را ب��هعنوان‬ ‫سرپرس��ت یا کمیسر عالی فلس��طین به ان سرزمین‬ ‫فرس��تاد ت��ا زمینه برپای��ی دولت یه��ودی را در ان‬ ‫س��رزمین فراهم کند و همین طور ش��رایط را برای‬ ‫کوچ یهودیان جهان به فلس��طین مهیا س��ازد‪.‬‬ ‫به این ترتی��ب س��ازمان جهانی صهیونیس��م با تبانی‬ ‫قدرت ه��ای جهانی وق��ت به خصوص انگلس��تان از‬ ‫تمامی ابزارها و اهرم های خود طی ‪ 30‬س��ال اش��غال‬ ‫فلسطین (از ‪ 1918‬تا ‪ ،)1948‬بهره برداری کرد تا ارمان‬ ‫برپای��ی دولت یهودی در فلس��طین را محقق کند که‬ ‫موفق نشد‪.‬‬ ‫موانع و مش��کل عمده انها در تحقق اهداف‬ ‫و اجرای برنامه هایشان چه بود و چگونه پس‬ ‫از این توانستند خواست ها و مطامع خود را‬ ‫اجرا و عملی کنند؟‬ ‫‪l‬اول اینکه مردم فلس��طین با تمام امکانات و توان‬ ‫خویش از خانه و س��رزمین خود دفاع و پاس��داری‬ ‫می کردند و در این راه حتی از خون و جان خویش‬ ‫نی��ز گذش��تند و از ع��زت و ش��رف و وطن خود‬ ‫حفاظ��ت و حراس��ت کردند و در براب��ر مهاجمان‬ ‫اش��غالگر انگلیس��ی و یهودی مقاومت نشان دادند‪.‬‬ ‫دوم اینکه‪ ،‬در چنین فضا و ش��رایطی چه در س��طح‬ ‫جهان و چه منطقه و به خصوص در داخل فلس��طین‬ ‫بس��یاری از یهودی ه��ای جهان که در کش��ورهای‬ ‫مختلف از موقعیت و ش��رایط مطلوب زندگی (چه‬ ‫اقتصادی و چه اجتماع��ی) برخوردار بودند‪ ،‬دلیلی‬ ‫نمی دیدن��د که ان همه امکانات و ش��رایط خوب و‬ ‫ممتاز را ترک کرده و به فلس��طین که برای انها یک‬ ‫«ناکجااباد» لقب گرفته بود‪ ،‬کوچ کنند‪.‬‬ ‫سوم اینکه پس از جنگ جهانی اول یک فضای کامال‬ ‫تنفرامیز نسبت به صهیونیست ها در دنیا پیدا شده بود‬ ‫به خصوص در المان این فضا تشدید شده بود‪ .‬سران‬ ‫و رهبران المان‪ ،‬نخبگان اروپا را دعوت می کردند که‬ ‫«بیایید دنیایی عاری از سیطره زرساالران و غارتگران‬ ‫یهودی و صهیونیست تشکیل دهیم»‪.‬‬ ‫مجموعه این ش��رایط س��بب ش��د تا هم��ان جریان‬ ‫پشت پرده ای که جنگ اول را اغاز کرده و تدارک دیده‬ ‫بود سناریوی جنگ جهانی دوم را تهیه و تدارک ببیند‪.‬‬ ‫انها با این اقدام هم فضای فکری و سیاس��ی جهان را‬ ‫تغییر دادند‪( .‬مش��ابه ان چه در ‪ 11‬س��پتامبر رخ داد و‬ ‫نو محافظه کاران شبه یهودی امریکا به بهانه تروریسم و‬ ‫بن الدن و مالعمر جهان اس�لام را ب��ه اتش و خون‬ ‫کش��یدند) و هم راهبرد خود را در مسیر ایجاد دولت‬ ‫یهودی در فلسطین تعقیب کرده و تحقق بخشیدند‪.‬‬ ‫چگونه؟‬ ‫‪l‬ب��ا جن��گ جهانی اول فلس��طین را اش��غال کردند‬ ‫و ب��ا جن��گ جهانی دوم داس��تان دروغین و افس��انه‬ ‫«هولوکاس��ت» یعنی قتل ع��ام ش��ش میلیون یهود در‬ ‫جنگ دوم را س��اختند‪ .‬انها با این داس��تان ساختگی‬ ‫حول مح��ور مظلومیت قوم یهود ش��روع به تبلیغات‬ ‫سهمگینی کردند‪ .‬هم بسیاری از یهودیان را در اطراف‬ ‫و اکناف جهان دچار رعب و ترس کرده و وادار کردند‬ ‫برنامه صهیونیس��تی انتقال یهود به فلسطین را سرعت‬ ‫ببخش��ند و هم حس ترحم و دلسوزی جوامع اروپایی‬ ‫را تحریک و به نفع خود جلب کردند‪.‬‬ ‫به این ترتیب در خالل یک تبانی و توطئه حساب شده‬ ‫انگلستان اعالم کرد که طی ‪ 15‬ماه سرزمین فلسطین را‬ ‫تخلیه خواهد کرد اما از سوی دیگر این سرزمین را با‬ ‫همه امکانات نظامی‪ ،‬پادگان ها و‪ ...‬به سران و رهبران‬ ‫گروه های تروریس��تی یهودی و صهیونیستی تحویل‬ ‫داد‪ .‬انها در همان تاریخ تش��کیل دولت صهیونیس��تی‬ ‫«اسرائیل» را طی بیانیه ای به دنیا اعالم کردند‪.‬‬ ‫نظر ش��ما درباره داستان یا ش��ایعه فروش‬ ‫زمین از سوی فلسطینیان یا خرید اراضی از‬ ‫سوی یهود چیست؟‬ ‫‪l‬این داستان یا شایعه کامال و دقیقا ساخته و پرداخته‬ ‫صهیونیست هاس��ت و برخاس��ته از تبلیغات سیاسی‬ ‫و روانی س��ران و رهب��ران و س��ازمان های یهودی و‬ ‫صهیونیستی و به هیچ عنوان واقعیت تاریخی دارد‪.‬‬ ‫صهیونیست ها همان زمان که تاسیس دولت اسرائیل‬ ‫را اع�لام کردند فقط بر پنج درصد از کل جغرافیای‬ ‫فلس��طین سیطره داشتند و ان را تصرف کرده بودند‬ ‫ان هم با کمک انگلس��تان و طی ‪ 30‬س��ال اش��غال‬ ‫ان س��رزمین از س��وی انگلیس��ی های یهودی تب��ار‬ ‫یا مس��یحیان صهیونیس��ت انگلیس��ی؛ بقیه سرزمین‬ ‫فلسطین را نیز در همان تقابل اول اعراب و اسرائیل‬ ‫در س��ال ‪ 1948‬م‪ 1327 /‬ش اش��غال کردند البته با‬ ‫کمک امریکا‪ ،‬انگلستان‪ ،‬شوروی سابق و دولت های‬ ‫اقماری انها در ش��رق و غ��رب اروپا‪ .‬در تقابل اول‬ ‫اعراب و اس��رائیل ابتدا اشغالگران یهودی در استانه‬ ‫شکس��ت قرارگرفتند اما با اعالم اتش بس از سوی‬ ‫ش��ورای امنیت سازمان ملل و پادرمیانی قدرت های‬ ‫جهانی وقت‪ ،‬در خالل دو هفته اتش بس‪ ،‬همه نوع‬ ‫ابزار و امکانات جنگی از اروپای غربی‪ ،‬ش��مالی و‬ ‫شرقی تا امریکا برای اشغالگران صهیونیست ارسال‬ ‫ش��د و انان را تجهیز کردند حتی با اعزام نیروهای‬ ‫نظام��ی مثل خلبان از امریکا‪ .‬ب��ه این ترتیب پس از‬ ‫دو هفته اتش بس‪ ،‬اش��غالگران صهیونیست که خود‬ ‫را کام�لا مجهز و اماده دیدن��د و به عالوه خود را‬ ‫مطمئن از پش��تیبانی قدرت های جهانی وقت یافتند‪،‬‬ ‫جن��گ را از س��رگرفتند‪ .‬انها از طری��ق این تهاجم‬ ‫وحشیانه علیه س��اکنان و صاحبان بی دفاع سرزمین‬ ‫فلسطین‪ ،‬طی مدت کوتاهی توانستند بیش از پانصد‬ ‫ش��هر و روس��تا و ابادی را با خاک یکسان کرده یا‬ ‫به اش��غال خ��ود دربیاورند و بیش از ی��ک میلیون‬ ‫فلسطینی را از خانه و سرزمین خود اخراج و اواره‬ ‫کرده یا قت��ل عام کنند‪ .‬در این تهاجم وحش��یانه و‬ ‫جنون امیز صهیونیس��ت ها ‪ 78‬درصد کل فلس��طین‬ ‫را به اش��غال خود دراوردند‪ .‬یعن��ی جز کرانه غربی‬ ‫رود اردن و نوار غ��زه که ان را هم در جنگ ژوئن‬ ‫‪ 1967‬م‪ 1346 /‬ش اش��غال کردند‪g .‬‬ ‫از وقتی که به مثلث دادید متش��کریم‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫استدالل های رفعت نژاد درباره «راز همه رازها»‬ ‫هولوکاست؛ دروغ تر از دروغ ‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫‪2‬‬ ‫بسیاری معتقد هستند که یکی از اخرین پازل های تاسیس رژیم صهیونیستی موضوع هولوکاست است‪.‬‬ ‫مساله ای که با گذشت بیش از ‪ 60‬سال هنوز موضوعی پر ابهام و مناقشه برانگیز است‪ .‬با توجه به اهمیت‬ ‫فراوان این موضوع‪ ،‬گفتگویی اختصاصی و یا به بیان دیگر فنی را با غالمرضا رفعت نژاد از کارشناسان این‬ ‫حوزه انجام دادیم‪ .‬او دانش اموخته علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشگر ارشد هولوکاست‬ ‫است‪.‬رفعت نژاد به مدت سه سال مدیرکل بین الملل و سیاست خارجی خبرگزاری فارس بوده و ویژه نامه‬ ‫معروف «کودتای مخملین» را در ایام فتنه ‪ 88‬منتشر کرد که با استقبال فراوانی مواجه شد‪ .‬او هم اکنون اوقات‬ ‫خود را بیشتر صرف تحقیق و پژوهش در حوزه های مختلف جنگ نرم می کند‪ .‬از ویژگی های این مصاحبه‬ ‫تسلط ویژه ایشان در استناد به منابع و اسناد بود که در جای جای مصاحبه خود را نشان می داد‪..‬‬ ‫‪60‬‬ ‫به عنوان سوال اول بفرمایید واژه هولوکاست در‬ ‫اصل به چه معناست؟‬ ‫‪l‬هولوکاس��ت واژه ای یونانی و به معن��ای قربانی کردن از‬ ‫طریق سوزاندن است و این واژه در کتب قدیمی ادبی موجود‬ ‫است‪ .‬اس��تفاده یهودیان از این لفظ بیش��تر جنبه استعاری‬ ‫دارد‪ .‬اینکه گفته می ش��ود ش��ش میلیون یهودی طی حادثه‬ ‫هولوکاست کشته شده اند یعنی شش میلیون انسان بی گناه به‬ ‫قربانگاه برده شده و از طریق سوزاندن فنا شدند تا جهان از‬ ‫شر نازیسم رهایی یابد‪.‬‬ ‫واژه هولوکاست در چه جغرافیای سیاسی مطرح‬ ‫شد؟‬ ‫‪l‬جن��گ جهانی دوم از س��ال ‪ 1939‬اغاز ش��د و تا س��ال‬ ‫‪ 1945-46‬ت��داوم یاف��ت‪ .‬در ای��ن جنگ المان ناس��یونال‬ ‫سوسیالیست (نازی) به همراه ایتالیای فاشیست و امپراتوری‬ ‫ژاپ��ن مجموعه دول محور را تش��کیل می دادند که در برابر‬ ‫انها فرانس��ه‪ ،‬انگلیس و چین (به همراه کشورهای شوروی‬ ‫و امریکا که بعدا به انها ملحق ش��دند) مجموعه متفقین را‬ ‫تش��کیل دادند‪ .‬ماجرای ادعایی هولوکاست به همین دوران‬ ‫از تاریخ اروپا باز می گ��ردد و یهودیان مدعی اند که در طول‬ ‫س��ال های جنگ جهانی دوم دولت المان هیتلری براساس‬ ‫تفکرات ضدیهودی شخص هیتلر و نگاه نژادپرستانه حاکم‬ ‫بر شخصیتش‪ ،‬ابتدا دستور جمع کردن یهودیان المان و دیگر‬ ‫کشور های تحت تصرف این کشور را به اردوگاه هایی خاص‬ ‫صادر نمود و پس از متجمع کردن یهودیان در این اردوگاه ها‬ ‫دستور کشتار جمعی انها را صادر کرده است‪.‬‬ ‫از بعد نظری سیاست المان نازی در قبال یهودیان‬ ‫چه بوده و بر چه مبانی استوار شده بود؟‬ ‫‪ l‬المان زمان ادولف هیتلر‪ ،‬درس��ت ی��ا غلط یهودیان را‬ ‫به عنوان عناصری مع��ارض و حریص در میان جامعه ملی‬ ‫خ��ود و همچنین نیرویی که زندگی فرهنگی المان را رو به‬ ‫زوال می برد‪ ،‬می دانست‪ .‬یهودیان در دوره وایمار به موقعیتی‬ ‫دس��ت یافتند که به رغم اینکه تنها یک درصد از جمعیت را‬ ‫تشکیل می دادند‪ ،‬دارای قدرت و تاثیر قابل توجهی در جامعه‬ ‫خصوصا در قانون‪ ،‬امور مالی و وسایل ارتباط جمعی بودند‬ ‫و این مساله ای بود که بسیار بحرانی به نظر می رسید‪ .‬از سوی‬ ‫دیگ��ر موضوعاتی مثل این واقعیت ک��ه کارل مارکس یک‬ ‫یهودی بود و یهودیانی مثل رزا لوکزامبورگ و کارل لیبونشت‬ ‫در رهبری جنبش های کمونیستی در المان به طور نامتناسبی‬ ‫برجس��ته بودند باعث شد که نازی ها متقاعد شوند که قوم‬ ‫یهود دارای گرایشات قدرتمند کمونیستی و انترناسیونالیستی‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫به نظر شما این دیدگاه درستی بوده؟‬ ‫‪l‬در این بحث نمی خواهیم بررس��ی کنیم که ایا گرایش و‬ ‫طرز برخورد المان نس��بت به یهودیان درست بوده یا نه‪ ،‬یا‬ ‫قضاوت کنیم که ایا معیارهای قانون گذاری انها علیه یهودیان‬ ‫عادالن��ه بوده اس��ت یا خیر‪ .‬ما تنها ب��ه این حقیقت توجه‬ ‫داریم که راه حل نازی ها در برابر مساله یهودیان این بود که‬ ‫با اقدامات قانونی مختلف و مهمتر از همه تش��ویق انها به‬ ‫مهاجرت کامل از کشور‪ ،‬انها را از تاثیرگذاری در کشورشان‬ ‫محروم کنند‪ .‬در س��ال ‪ 1939‬جمعی��ت عظیمی از یهودیان‬ ‫المانی از این کشور مهاجرت کردند و همه انها بخش قابل‬ ‫مالحظه ای از دارایی هایشان را نیز بردند‪ .‬غرض اینکه هرگز و‬ ‫در هیچ زمان یک رهبر نازی حتی در فکر سیاست نسل کشی‬ ‫یهودیان نبوده است‪.‬‬ ‫در کت��اب پس پ��رده هولوکاس��ت خواندم که‬ ‫گروه های صهیونیستی نیز یهودیان را تشویق به‬ ‫مهاجرت می کردند‪ .‬ایا اینگونه بوده؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬نظریه نازی ها در مورد مهاجرت یهودیان به س��ادگی‬ ‫محدود به سیاس��ت منفی اخراج انها نبود بلک��ه در امتداد‬ ‫خطوط صهیونیسم مدرن طراحی شده بود‪ .‬تئودور هرتصل‬ ‫بنیانگذار صهیونیسم سیاس��ی در قرن نوزدهم‪ ،‬در اثر خود‪،‬‬ ‫دولت یهودی‪ ،‬در اصل ماداگاس��کار را به عنوان س��رزمین‬ ‫م��ادری یهودی��ان پذیرفت��ه بود و ام��کان ای��ن کار به طور‬ ‫جدی توس��ط نازی ها بررس��ی ش��د‪ .‬یک بخش اصلی از‬ ‫خط مشی حزب نازی قبل از سال ‪ 1933‬همین موضوع بود‬ ‫و به صورت جزوه ای توسط حزب منتشر شد‪.‬‬ ‫مطلب جالبی است‪ .‬محتوای این جزوه چه بوده؟‬ ‫‪l‬در این جزوه بیان شده است که احیای اسرائیل به عنوان‬ ‫یک کش��ور یهودی از مقبولیت بسیار کمی برخوردار است‬ ‫چرا که ممکن است به جنگ و اغتشاش همیشگی در دنیای‬ ‫عرب منجر شود (که در حقیقت تحلیل درستی بود)‪ .‬المان ها‬ ‫اولین کسانی نبودند که پیشنهاد مهاجرت به ماداگاسکار را‬ ‫به یهودیان ارائه دادند؛ پیش از انها دولت لهس��تان به نسبت‬ ‫جمعیت یهودی خود برنامه ای را در نظر گرفته بود و در سال‬ ‫‪ 1937‬هیات میش��ل لپکی را همراه با نمایندگان یهودیان به‬ ‫ماداگاسکار اعزام کرد تا مشکالت موجود در مسیر این طرح‬ ‫را بررس��ی کنند‪ .‬اولین طرح های نازی برای اجرای راه حل‬ ‫ماداگاسکار با مشارکت طرح اسکات در سال ‪ 1938‬اجرا شد‪.‬‬ ‫هیتلر با توصیه گورینگ موافقت کرد که دکتر هیلمار اسکات‪،‬‬ ‫رئیس رایش��زبانک را برای بحث با لرد بریستد و روبلی از‬ ‫نیویورک که نمایندگان یهودیان بودند‪ ،‬به لندن بفرستد‪.‬‬ ‫این طرح هیتلر موفق بود؟‬ ‫‪l‬در ان مقط��ع خیر‪ .‬به علت کارش��کنی انگلیس متوقف‬ ‫ش��د‪ .‬طرح از این قرار بود ک��ه دارایی های یهودیان المانی‬ ‫به عنوان وثیقه ای برای ی��ک وام بین المللی به منظور تامین‬ ‫مالی مهاجرت یهودیان به فلس��طین بلوکه خواهد شد‪ .‬این‬ ‫طرح ابتدا ‪ 12‬نوامبر س��ال ‪ 1938‬در کنفرانس��ی که توسط‬ ‫گورین��گ برگزار ش��ده بود مط��رح ش��د و به خاطر امتناع‬ ‫بریتانیا از پذیرش ضوابط مالی‪ ،‬شکس��ت خورد‪ .‬بعدها در‬ ‫ماه دسامبر جرجز بونت‪ ،‬وزیر خارجه فرانسه به المان گفت‬ ‫که دولت فرانس��ه در حال برنامه ریزی برای اخراج ‪10‬هزار‬ ‫یهودی به ماداگاسکار است‪ .‬در هر حال در سال ‪ 1939‬طرح‬ ‫مهاجرت یهودیان به ماداگاسکار‪ ،‬طرفداران زیادی در محافل‬ ‫المانی پیدا کرد‪ .‬تا انکه در بیست و چهارم ژانویه‪ ،‬گورینگ در‬ ‫نامه ای به فریک‪ ،‬وزیر امور داخلی‪ ،‬دستور ایجاد دفتر مرکزی‬ ‫مهاج��رت یهودیان را صادر کرد و هایدریش از اداره مرکزی‬ ‫امنیت امپراتوری المان را مامور حل مساله یهودیان «به وسیله‬ ‫مهاجرت و اخراج» کرد‪ .‬با این کار طرح ماداگاسکار به طور‬ ‫جدی به شکل عملیاتی درامد‪.‬‬ ‫ایا نتایجی عملی هم از این طرح حاصل شد؟‬ ‫‪l‬در سال ‪ ،1939‬تالش های منسجم دولت المان برای تامین‬ ‫کوچ یهودیان از امپراتوری المان‪ ،‬منجر به مهاجرت ‪400‬هزار‬ ‫نفر از جمعی��ت ‪ 600‬هزار نفری یهودیان المان و ‪480‬هزار‬ ‫مهاجر اهل اتریش و چک واسلواکی که تمام جمعیت یهودیان‬ ‫این دو کشور را تشکیل می دادند‪ ،‬شد‪ .‬این کار به وسیله دفاتر‬ ‫مهاجرت یهودیان در برلین‪ ،‬وین و پراگ که توسط ادولف‬ ‫ایشمن‪ ،‬رئیس دفتر تحقیقات یهودی گشتاپو دایر شده بودند‪،‬‬ ‫صورت گرفت‪ .‬المان ها انقدر مش��تاق تامین این مهاجرت‬ ‫بودند که حتی یک دفتر اموزشی توسط ایشمن در اتریش‬ ‫تاسیس شده بود که در ان به یهودیان جوانی که منتظر بودند‬ ‫به طور قاچاقی به فلسطین برده شوند‪ ،‬زراعت و کشاورزی‬ ‫اموزش داده می شد‪.‬‬ ‫اگر هیتلر هرگونه قصدی برای نابودس��ازی یهودیان داشته‬ ‫باور کردنی نیس��ت که او اجازه ده��د ‪800‬هزار نفر قلمرو‬ ‫امپراتوری المان را با بخش عمده ای از دارایی هایش��ان ترک‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫پ��س باید به تدری��ج یهودیان زی��ادی از المان‬ ‫مهاجرت کرده باشند؟‬ ‫‪l‬نه‪ ،‬اینگونه نش��د‪ .‬دقت کنید که موارد گفته شده مربوط‬ ‫به قبل از ش��روع جنگ جهانی دوم اس��ت‪ .‬با وقوع جنگ‪،‬‬ ‫وضعیت راجع به یهودیان به ش��دت تغییر کرد‪ .‬این مس��اله‬ ‫معموال گفته نمی ش��ود که یهودیان جهان در جنگ جهانی‬ ‫دوم‪ ،‬خود را به عنوان یک گروه داخل در جنگ اعالم کردند‬ ‫و بنابراین بر اساس قوانین بین الملل مبانی زیادی برای المان ها‬ ‫وجود داش��ت تا یهودیان را به عنوان یک نیروی متخاصم‬ ‫زندانیکنند‪.‬‬ ‫این امر به صورت مخفیانه بود یعنی کمک به دول‬ ‫درگیر با المان؟‬ ‫‪l‬ابدا‪ .‬یهودیان به المان رسما اعالم جنگ کردند‪ 5 .‬سپتامبر‬ ‫‪ 1939‬حی��م وایزمن‪ ،‬رهبر اصلی صهیونیس��ت ها و رئیس‬ ‫اژانس یهود به نیابت از یهودیان جهان‪ ،‬به المان اعالن جنگ‬ ‫داد‪ .‬در نتیجه هیملر و هایدریش سیاست توقیف و بازداشت‬ ‫را اغاز کردند‪ .‬البته توجه داش��ته باشید پیش از اینکه المان‬ ‫اقدامات امنیتی علیه یهودیان اروپا اعمال کند‪ ،‬ایاالت متحده و‬ ‫کانادا نیز تمامی اتباع ژاپنی و شهروندانی که دارای نژاد ژاپنی‬ ‫بودند را در بازداشتگاه ها حبس کردند‪.‬‬ ‫با این بازداشت ها چه هدفی را دنبال می کرد؟‬ ‫‪l‬بازداش��ت یهودیان اراضی اش��غالی اروپ��ا عمدتا برای‬ ‫جلوگیری از اشوب و خرابکاری بود‪.‬‬ ‫ایا با یهودیان زندانی به مثابه زندانیان سیاس��ی‬ ‫برخورد می شد؟‬ ‫در دوران جنگ نیز‬ ‫المان ها به اجرای‬ ‫سیاست مهاجرت‬ ‫یهودیان (هرچند نه‬ ‫به شدت قبل) ادامه‬ ‫می دادند‪ .‬سقوط فرانسه‬ ‫در سال ‪ 1940‬دولت‬ ‫المان را قادر ساخت‬ ‫تا مذاکراتی جدی را‬ ‫با فرانسوی ها برای‬ ‫انتقال یهودیان اروپا به‬ ‫ماداگاسکار اغاز کند‬ ‫‪l‬هم بله و هم خیر‪ .‬با ادامه یافتن جنگ‪ ،‬سیاست استفاده از‬ ‫زندانیان سیاسی یهودی در کارهای مربوط به جنگ توسعه‬ ‫پی��دا کرد‪ .‬ب��ا در نظر گرفتن طرح به اصطالح نسل کش��ی‬ ‫یهودیان‪ ،‬مساله کارگر موضوع اساسی و مهمی خواهد بود‪،‬‬ ‫هنگامی که کش��ور در دو جبهه درگیر جنگ برای بقاست‪،‬‬ ‫به دالیل منطقی موضوع نسل کش��ی یهودیان احمقانه ترین‬ ‫اتالف در نیروی انسانی‪ ،‬زمان و انرژی است‪ .‬مطمئنا بعد از‬ ‫حمله به روسیه‪ ،‬ایده کار اجباری در برنامه های المان ها دارای‬ ‫اولویت بیشتری نسبت به مهاجرت یهودیان پیدا کرده بود‪.‬‬ ‫یعنی سیاس��ت مهاجرت با ش��روع جنگ کامال‬ ‫متوقف شد؟‬ ‫‪l‬نه کامال‪ .‬در دوران جنگ نیز المان ها به اجرای سیاس��ت‬ ‫مهاجرت یهودیان (هرچند نه به شدت قبل) ادامه می دادند‪.‬‬ ‫سقوط فرانسه در سال ‪ 1940‬دولت المان را قادر ساخت تا‬ ‫مذاکراتی جدی را با فرانسوی ها برای انتقال یهودیان اروپا به‬ ‫ماداگاسکار اغاز کند‪.‬‬ ‫تفاوت این طرح با طرح قبلی چه بود؟‬ ‫‪l‬طرح پیش��نهادی پانزدهم اگوس��ت این ب��ود که بانکی‬ ‫اروپایی ایجاد ش��ود تا تامین مال��ی مهاجرت چهار میلیون‬ ‫یهودی اروپایی را طی یک طرح چند مرحله ای برعهده گیرد‪.‬‬ ‫یادداشتی غیر رسمی از وزیر خارجه المان در سال ‪ 1942‬نشان‬ ‫می دهد که قبل از پایان ماه اگوست ‪ ،‬هایدریش موافقت هیملر‬ ‫را نس��بت به طرح خود به دست اورده و ان را به گورینگ‬ ‫تحویل داده بود‪ .‬مطمئنا این طرح مورد موافقت هیتلر نیز بوده‬ ‫است چرا که اشمیت‪ ،‬مترجم هیتلر به خاطر می اورد که در ‪17‬‬ ‫ژوئن هیتلر به موسیلینی گفته بود که «می توان کشور اسرائیل‬ ‫را در ماداگاسکار بنیان نهاد»‪.‬‬ ‫سند این جمله اخیر را می شود ذکر کنید؟‬ ‫‪l‬بل��ه‪ .‬کتاب��ی ب��ا عن��وان مترج��م هیتل��ر (‪Hitler›s‬‬ ‫‪ ،)Interpreter‬چاپ لندن در سال ‪.1951‬‬ ‫در مورد ادامه طرح مهاجرت می گفتید‪...‬‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬اگرچه در دسامبر ‪ 1940‬فرانسه مذاکرات ماداگاسکار‬ ‫را متوقف کرد‪ ،‬پلیاکوف‪ ،‬رئیس مرکز اسناد یهود در پاریس‬ ‫اذع��ان دارد که با این همه‪ ،‬المان ه��ا طرح را دنبال کردند و‬ ‫ایش��من در طول سال ‪ 1941‬مش��غول ان بود‪ .‬در هر حال‪،‬‬ ‫نهایتا با پیشرفت جنگ به خصوص به واسطه شرایط بعد از‬ ‫حمله به روسیه طرح غیر عملی ش��د و در ‪ 10‬فوریه ‪1942‬‬ ‫وزارت خارجه المان اعالم کرد که طرح موقتا کنار گذاش��ته‬ ‫شده است‪ .‬این حکم که توسط رادماخر‪ ،‬معاون وزیر خارجه‬ ‫وقت المان ابالغ ش��ده دارای اهمیت زیادی اس��ت چراکه‬ ‫به ط��ور قطع بیان می کن��د واژه «راه حل نهایی» تنها به معنی‬ ‫مهاجرت یهودیان است و همچنین انتقال یهودیان به مناطق‬ ‫ش��رقی و اردوگاه هایی مثل اشویتس چیزی جز یک طرح‬ ‫جایگزین برای اخراج نبوده است‪.‬‬ ‫ایا می توانید متن این حکم را ذکر کنید؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬دستور العمل بیان می دارد‪« :‬در این میان‪ ،‬جنگ با اتحاد‬ ‫جماهیر شوروی این امکان را فراهم اورده است که از دیگر‬ ‫مناطق برای «راه حل نهایی» اس��تفاده کنیم‪ .‬در نتیجه پیش��وا‬ ‫تصمیم گرفته است که یهودیان به جای ماداگاسکار به شرق‬ ‫منتقل شوند‪ .‬بنابراین دیگر نیازی نیست که در رابطه با «راه حل‬ ‫نهایی»‪ ،‬ماداگاسکار را در نظر گرفت‪».‬‬ ‫البته توجه کنید جزئیات ای��ن طرح اخراج‪ ،‬یک ماه قبل در‬ ‫کنفرانس ونسی در برلین مورد بحث قرار گرفته بود‪ .‬برخی‬ ‫مورخان یهودی این فرض بی اس��اس را ارائه کرده اند که با‬ ‫توجه به کنار گذاشته شدن طرح ماداگاسکار الجرم المان ها‬ ‫در فکر «نابودس��ازی» بوده اند‪ ،‬در حالیکه هیچ مدرکی برای‬ ‫این فرض خود ارائه نکرده اند‪.‬‬ ‫اگر اشتباه نکنم طرح تبادل یهودی ها با کامیون هم‬ ‫در این زمان مطرح بود؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬البته چنین عنوان صریحی نداش��ت‪ .‬ایشمن با اجازه‬ ‫ش��خصی هیملر‪ ،‬فردی به ن��ام براند را ک��ه رهبر یهودیان‬ ‫بوداپست(لهستان)بودبهاستانبولفرستادتابهمتفقینپیشنهاد‬ ‫کند که اجازه انتقال یک میلیون یهودی اروپایی را صادر کنند‪.‬‬ ‫گش��تاپو اعتقاد داشت که این انتقال برای امور جنگی المان‬ ‫بسیار دردسر ساز خواهد بود اما حاضر شد در ازای ‪10‬هزار‬ ‫کامیونی که منحصرا در جبهه روسیه به کار گرفته شدند‪ ،‬این‬ ‫اجازه را صادر کند‪.‬‬ ‫متاس��فانه طرح نتیجه ای نداش��ت‪ ،‬انگلی��س طبق معمول‬ ‫کارش��کنی کرده و براند را سریعا در قاهره بازداشت کرد و‬ ‫رسانه های انگلیسی این پیشنهاد را نیرنگ نازی ها دانستند‪.‬‬ ‫وینستون چرچیل گرچه بیان داشته بود که رفتار با یهودیان‬ ‫مجارستان احتماال «بزرگترین و وحشتناک ترین جنایتی است‬ ‫که در طول تاریخ رخ داده» با این حال به حیم وایزمن گفته‬ ‫بود که پذیرش پیشنهاد براند غیر ممکن بود‪ ،‬چرا که این کار‬ ‫خیانت به متحد خود‪ ،‬روسیه است‪.‬‬ ‫گرچه این طرح بی ثمر بود ولی به خوبی نش��ان می دهد که‬ ‫به المان‪-‬که ادعا می ش��ود به فکر نابودسازی «کامل» بوده ‪-‬‬ ‫اجازه مهاجرت یک میلیون یهودی داده نشده است‪ ،‬همچنین‬ ‫اهمی��ت فوق الع��اده ای که المان ها ب��رای امور جنگی قائل‬ ‫بوده اند‪ ،‬روشن می شود‪.‬‬ ‫ظاهرا بحث انتقال یهودیان به فلسطین هم مطرح‬ ‫بوده؟‬ ‫‪l‬بل��ه‪ .‬البته دقت کنید که با گس��ترش جنگ این بحث ها‬ ‫کمرنگ ترمی شد‪.‬صهیونیست هادراینزمینههمکاریکاملی‬ ‫با المان داش��تند تا حدی که یکی از افس��ران اس اس به نام‬ ‫میلدن اشتاین مامور شد تا با سفر به فلسطین امکان مهاجرت‬ ‫یهودیان مقیم در اروپا به فلسطین را بررسی و گزارش دهد‪.‬‬ ‫او به همراه مقامات ارشد صهیونیست سفری شش ماهه به‬ ‫فلسطین داشت و ‪ 12‬مقاله در حمایت از مهاجرت یهودیان‬ ‫به فلس��طین در روزنامه مشهور المانی به نام درانگریف به‬ ‫چاپ رساند‪.‬‬ ‫خیلی عجیب است‪...‬‬ ‫‪l‬عنوان این مقاالت «سفر یک نازی به فلسطین» بود‪ .‬جالب‬ ‫است که میلدن اشتاین چند ماه پس از این سفر و انتشار این‬ ‫مقاالت به ریاس��ت امور یهودیان در بخش سرویس امنیتی‬ ‫اس اس منصوب شد تا بتواند مهاجرت انها را تسهیل بخشد‪.‬‬ ‫اگر جسارت نیست‪ ،‬سند این مطلب اخیر را ذکر‬ ‫کنی��د چون همکاری نزدیک صهیونیس��ت ها با‬ ‫نازی ها خیلی برایم عجیب است‪...‬‬ ‫‪l‬خواهش می کنم‪ .‬کاش همه مباحث اینطور مطرح شود‪.‬‬ ‫این موضوع در مجله تاریخ امروز چاپ لندن به تاریخ ژانویه‬ ‫‪ 1980‬و در صفحات ‪ 33‬تا ‪ 38‬درج شده است‪ .‬عنوان مقاله‬ ‫این است‪« :‬یک نازی به فلسطین مسافرت می کند» و نویسنده‬ ‫ان فردی است به نام ژاکوب بواس‪ .‬البته منابع متعدد دیگری‬ ‫هم در این زمینه موجود است‪.‬‬ ‫تعداد یهودیان اروپا در ان زمان چقدر بود؟‬ ‫‪l‬در این زمینه امارهای مختلف و عجیب و غریبی وجود‬ ‫دارد‪ .‬از انجای��ی ک��ه امار مربوط به جمعی��ت یهودیان‪ ،‬با‬ ‫جزئیات دقیق یافت نمی شود و تخمین ها نیز در کشورهای‬ ‫گوناگون‪ ،‬بس��یار متفاوتند‪ ،‬دقیقا مشخص نیست که در هر‬ ‫زمانی بین س��ال های ‪ 1939-1945‬چه تعداد یهودی اخراج‬ ‫و بازداش��ت ش��ده اند‪ .‬با این حال در ش��کل کلی‪ ،‬امارهای‬ ‫قابل اطمینان خصوصا در مورد مهاجرت کافی هس��تند تا‬ ‫نش��ان دهیم امکان ندارد که حتی کس��ری از شش میلیون‬ ‫یهودی نابود شده باشند‪.‬‬ ‫محققین مختلف��ی در این زمینه به تحقی��ق پرداخته اند که‬ ‫‪61‬‬ ‫معروفترین انها دان هدیش��یمر اس��ت‪ .‬به طور خالصه باید‬ ‫بگویم که جمعیت یهودیان در اروپا در ان سال ها حدودا سه‬ ‫میلیون نفر بوده است‪.‬‬ ‫پس چطور ادعا می ش��ود که هیتلر شش میلیون‬ ‫یهودی را کشته است؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬نکته کامال جالبی است‪ .‬خوب است بدانید که تاکنون‬ ‫‪ 5/5‬میلیون پرون��ده دریافت غرامت از س��وی یهودیان به‬ ‫عنوان بازمانده هولوکاس��ت علیه دولت المان تشکیل شده‬ ‫است‪ .‬واضح است که این تعداد دریافت کننده غرامت بیش‬ ‫از حد و کامال غیر طبیعی اس��ت به تعبیری که فینکلشتاین‬ ‫ که خود به هولوکاس��ت اعتقاد دارد ‪ -‬نقل می کند‪« :‬اگر‬‫ادع��ای همه یهودیان��ی که می گویند بازمان��ده حقیقی این‬ ‫بازداشتگاه ها و اردوگاه ها هستند درست باشد‪ ،‬پس هیتلر چه‬ ‫کسانی را کشته است؟»‬ ‫به طور کلی تعداد بازماندگان یهودی اردوگاه های هیتلری به‬ ‫یکی از مسائل غامض و سوال برانگیز تبدیل شده‪ .‬درحالی‬ ‫که مطابق ادعاهای یهودیان‪ ،‬هیتلر به گونه ای به یهودی کشی‬ ‫دس��ت زده بود که تنها ح��دود صد هزار نف��ر از یهودیان‬ ‫باقی مانده در اروپا از اردوگاه های او جان س��الم به در بردند‬ ‫و اکنون شاهد ان هستیم که ‪ 5/5‬میلیون نفر به عنوان بازمانده‬ ‫پرونده تشکیل می دهند و هنوز هم با گذشت بیش از ‪ 60‬سال‬ ‫شاهد تشکیل پرونده ‏های جدید هستیم‪.‬‬ ‫جالب توجه ان است که دفتر نخست وزیر اسرائیل در سال‬ ‫‪ 2000‬شمار بازماندگان زنده هولوکاست را یک میلیون نفر‬ ‫اعالم کرد!‬ ‫اگر اجازه بدهید برگردیم به عنوان اصلی بحث‪.‬‬ ‫ادعایی که با عنوان هولوکاست از سوی یهودیان‬ ‫مطرح می شود‪ ،‬دارای چه ابعادی است؟‬ ‫‪l‬تناقض گوی��ی در مورد هولوکاس��ت در میان حامیان ان‬ ‫فراوان است و امکان ارائه این ادعا به صورت یک گزاره ساده‬ ‫که در ان به عنوان مثال ذکر ش��ود «شش میلیون یهودی در‬ ‫جنگ جهانی دوم توسط المان هیتلری کشته شدند» ممکن‬ ‫نیست‪ ،‬چرا که این گزاره کلی فاقد همه جنبه های ادعاهای‬ ‫یهودیان است‪.‬‬ ‫ادعای یهودیان دارای جهات مختلفی است که به مهمترین‬ ‫انها اشاره می کنم‪.‬‬ ‫اولی��ن ادع��ا در خصوص «علل کش��تار» اس��ت‪ .‬یهودیان‬ ‫مدعی هستند که علت اصلی کش��تارهای مورد ادعای انها‬ ‫«یهودستیزی» یا انچه انها «تنفر بی دلیل و بی منطق از یهود»‬ ‫می خوانند‪ ،‬بوده است‪ .‬به این ترتیب علت کشته شدن بیش‬ ‫از ش��ش میلیون یهودی ـ که مورد ادعای اینان اس��ت‪ -‬در‬ ‫طول جنگ جهانی دوم و به دست المان نازی این بوده است‬ ‫ک��ه هیتلر و حامیانش از یهودیان متنف��ر بوده و «ضد یهود»‬ ‫محسوب می ش��ده اند‪.‬حامیان هولوکاست «یهودستیزی» را‬ ‫امری ریش��ه دار در اروپا و به طور کلی تاریخ بشر می دانند و‬ ‫مدعی اند که در طول تاریخ بش��ری قوم یهود همواره مورد‬ ‫دشمنی و کینه غیر یهودیان بوده است‪.‬‬ ‫قائل شدن به چنین مبنایی برای علت این کشتارهای ادعایی‪،‬‬ ‫دس��تاویزهای فراوانی برای حامیان هولوکاست و یهودیان‬ ‫صهیونیس��ت ایجاد می کند تا از این طریق به سودجویی و‬ ‫منفعت طلبی دس��ت یازند‪ .‬به عبارت دیگر اگر علت اصلی‬ ‫حساس��یت دولت المان در دوران جنگ نسبت به یهودیان‬ ‫در اثر جاسوس��ی و حمایت یهودیان از دشمنان المان بوده‬ ‫باش��د و مضایق و محدودیت های ایجاد شده توسط المان‬ ‫برای یهودیان ـ و نه کشتار دسته جمعی انهاـ به همین علت‬ ‫صورت گرفته باش��د‪ ،‬راه برای بس��یاری از سودجویی های‬ ‫یهودیان از این امر بس��ته می ش��ود و حربه «یهودستیزی» با‬ ‫کارای��ی فراوان ان برای جوامع یهودی‪ -‬صهیونیس��ت کند‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫موضوع بعدی در خصوص تعداد کش��تار است‪ .‬ادعاها در‬ ‫مورد تعداد یهودیان کش��ته شده در زمان جنگ جهانی دوم‬ ‫هم��واره یک میزان نبوده و به یک معمای عددی از س��وی‬ ‫حامیان هولوکاس��ت تبدیل شده اس��ت‪ .‬روزگاری حامیان‬ ‫هولوکاست مدعی بودند که فقط ‪ 9‬میلیون یهودی در اردوگاه‬ ‫اشویتس کشته شده اند و در فیلم تبلیغاتی و تاثیرگذار «شب‬ ‫و مه» که از س��وی مقامات ارتش امریکا س��اخته شده بود‬ ‫‪62‬‬ ‫اشویتس ارامگاه ‪ 9‬میلیون یهودی بی گناه(!) خوانده می شد‪.‬‬ ‫اما اکنون تعداد کشته های اشویتس ان هم براساس تخمین و‬ ‫ادعا به کمتر از ‪ 500‬هزار نفر کاهش یافته است!‬ ‫ظاهرا رقمی که برای کشتار گفته می شود بالغ بر‬ ‫شش میلیون یهودی است؟‬ ‫‪l‬درست است‪ .‬در طول سال ها و دهه های گذشته حامیان‬ ‫هولوکاس��ت رفته رفته روی عدد شش میلیون کشته توافق‬ ‫نموده اند (هر چند هنوز در تعداد کش��ته های هر اردوگاه به‬ ‫ش��دت با یکدیگر اختالف دارند و معلوم نیست که بر چه‬ ‫اساس و مطابق کدام جمع بندی عدد شش میلیون برای کل‬ ‫یهودیان تعیین شده است) به طوری که این عدد به یک سمبل‬ ‫مقدس مبدل ش��ده و زیر س��وال بردن ان به منزله یک جرم‬ ‫نابخشودنی و اهانت به خاطره یهودیان و بازماندگان انها در‬ ‫بسیاری از کشورها مجازات دارد‪.‬‬ ‫جالب توجه ان اس��ت که حتی وقتی در س��ال ‪ 1990‬موزه‬ ‫ملی اشویتس رسما ادعای تبلیغاتی کشته شدن چهار میلیون‬ ‫یهودی در این اردوگاه را پس گرفت و به طور رسمی ان را‬ ‫به یک میلیون و نیم کاهش داد‪ ،‬چیزی از تعداد کل یهودیان‬ ‫کش��ته شده مورد ادعا کاسته نشد و هنوز عدد شش میلیون‬ ‫مورد حمایت حامیان هولوکاس��ت اس��ت‪ .‬ای��ن در حالی‬ ‫اس��ت که حامیان هولوکاس��ت‪ ،‬اگر عدد شش میلیون را از‬ ‫جمع زدن کشته های اردوگاه ها به دست اورده بودند اکنون‬ ‫باید مدعی سه و نیم میلیون کشته می بودند‪ .‬انچه بیشتر جلب‬ ‫توجه می کند ان است که یکی از محققان حامی هولوکاست‬ ‫در س��ال ‪ 2002‬حداکثر کشته های یهودی در این اردوگاه را‬ ‫‪ 500‬ه��زار نف��ر اعالم کرد‪ .‬این در حالی اس��ت که او خود‬ ‫معترف اس��ت که این تعداد را بر اس��اس شهادت شاهدان‬ ‫یهودی و نه بر اساس اسناد تخمین زده است‪.‬‬ ‫ایا کش��تارهای ادعایی صرفا از طریق اتاق گاز‬ ‫بوده؟‬ ‫‪l‬در خصوص نحوه کشتار حامیان هولوکاست مدعی هستند‬ ‫که از س��ه طریق عمده برای کشتار یهودیان استفاده می شده‬ ‫به تعبیری که فینکلشتاین‬ ‫ که خود به هولوکاست‬‫اعتقاد دارد ‪ -‬نقل می کند‪:‬‬ ‫«اگر ادعای همه یهودیانی‬ ‫که می گویند بازمانده‬ ‫حقیقی این بازداشتگاه ها‬ ‫و اردوگاه ها هستند‬ ‫درست باشد‪،‬‬ ‫پس هیتلر‬ ‫چه کسانی را‬ ‫کشته است؟»‬ ‫است‪ .‬این روش ها به ترتیب اهمیت عبارتند از‪ :‬اول‪ ،‬اتاق گاز‬ ‫و کوره ادم سوزی‪ .‬یهودیان مدعی هستند که المان هیتلری‬ ‫از اتاق هایی مجهز به سیس��تم ورودی برای گازهای سمی و‬ ‫خفه کننده برای از میان بردن یهودیان استفاده می کرد‪ .‬مطابق‬ ‫ای��ن ادعا‪ ،‬یهودیان ابتدا در اتاق رختکن کامال برهنه ش��ده‪،‬‬ ‫سپس موهای زنان نیز کامال کوتاه (و برای استفاده به المان‬ ‫فرس��تاده) و پس از ان در اتاق گاز همه انها کشته می شدند‬ ‫و انگاه جس��د انها را در کوره های ادم س��وزی یا در فضای‬ ‫ازاد می سوزاندند‪ .‬مطابق این ادعاها در اردوگاه های تربلینکا و‬ ‫بلزک‪ ،‬المان ها از گاز اگزوز ماشین برای خفه کردن یهودیان‬ ‫استفاده می کردند و در اردوگاه هایی مثل اشویتس از گاز بسیار‬ ‫سمی و کشنده زیکلون ‪ B‬بهره می بردند‪.‬‬ ‫جالب توجه است که در حال حاضر همگان پذیرفته اند که‬ ‫در اردوگاه های غربی (در س��رزمین اصلی المان) هیچ اتاق‬ ‫گازی وجود نداشته و حتی حامیان هولوکاست پذیرفته اند که‬ ‫ادعاهای قبلی انها در رابطه با این اردوگاه ها نادرس��ت بوده‬ ‫است‪ .‬اما در اردوگاه های شرقی (خارج از خاک اصلی المان)‬ ‫نیز چنان که محققانی چون فوریسون‪ ،‬ماتوگنو‪ ،‬بوتز و‪ ...‬نشان‬ ‫داده اند هیچ اتاق گازی وجود نداشته است و انچه به عنوان‬ ‫اتاق گاز در اردوگاه هایی مانند اش��ویتس به نمایش گذاشته‬ ‫می شود به لحاظ فنی کامال برای چنین کاری ناکارامد بوده که‬ ‫واضح ترین دلیل ان عدم وجود حفره ای در سقف این بناها‬ ‫برای ورود گاز خفه کننده و سمی زیکلون ‪ B‬است‪.‬‬ ‫روش دوم‪ ،‬تیرباران دسته جمعی است‪ .‬حامیان هولوکاست‬ ‫پیش از این مدعی بودند که از روش تیرباران دسته جمعی یا‬ ‫به اصطالح روش «گلوله» برای کشتار یهودیان‪ ،‬خصوصا در‬ ‫نزدیکی جبهه جنگ المان ـ روسیه استفاده می شده است‪.‬‬ ‫روش سوم‪ ،‬کار اجباری و کشنده است‪ .‬این ادعا قبال مطرح‬ ‫نبوده و صرفا پ��س از طرح روش های جدید غرامت گیری‬ ‫مطرح شده است‪ .‬نورمن فینکنلشتاین که خود یک یهودی‬ ‫حامی هولوکاس��ت است در کتاب «صنعت هولوکاست» به‬ ‫صراحت ذکر می کند ک��ه طرح این روش به عنوان یکی از‬ ‫روش های کشتار یهودیان هنگامی مطرح شد که موسسات‬ ‫صهیونیس��تی – یهودی در دهه اخر قرن بیستم به این فکر‬ ‫افتادند که از این طری��ق غرامت های جدیدی را بر المان و‬ ‫برخی دیگر کش��ورها اروپایی تحمیل کنن��د‪ .‬از این طریق‬ ‫یهودیان صهیونیس��ت مدعی ش��دند که این دولت ها باید‬ ‫غرامت کار اجباری و کشنده ای را که یهودیان در طول جنگ‬ ‫انجام داده اند‪ ،‬بپردازند ومجمع مطالبات مالی یهودیان رسما‬ ‫اعالم کرد که «کار سخت اجباری یکی از سه شیوه اصلی به‬ ‫کار گرفته شده از سوی نازی ها برای از بین بردن یهودیان به‬ ‫شمار می رود»‪.‬‬ ‫این ادعای سوم بعد از جنگ مطرح نشد؟‬ ‫‪l‬نه‪ .‬این ادعا حداقل ‪ 50‬سال پس از زمان حادثه اصلی مورد‬ ‫ادعا خلق می شود و علت اصلی طراحی این ادعا نیز کسب‬ ‫غرامت های بیشتر از اروپایی هاست‪.‬‬ ‫از دیدگاه انان این کشتار ها را چه فرد یا افرادی‬ ‫انجام داده اند؟‬ ‫‪l‬واضح اس��ت که اولین و مهمترین مقصر این کشتارهای‬ ‫ادعای��ی از نظ��ر یهودی��ان حامی هولوکاس��ت‪ ،‬دول��ت‬ ‫ناسیونال سوسیالیس��ت (نازی) المان بوده اس��ت که مدعی‬ ‫هس��تند عمدا و با برنامه ریزی و به صورت نظام مند دست‬ ‫به کشتار جمعی یهودیان زده است‪ .‬بنابراین از نگاه حامیان‬ ‫هولوکاست و مطابق ادعای انان‪ ،‬المان هیتلری مقصر اصلی‬ ‫این کش��تار است‪ .‬اما از نگاه یهودیان تقصیر این گناه بزرگ‬ ‫صرفا به دولتمردان و نظامیان المان هیتلری محدود نمی شود‪،‬‬ ‫بلکه ملت المان نیز به عنوان مقصرین این گناه ادعایی شناخته‬ ‫می شوند‪ .‬از نظر حامیان هولوکاست از انجا که ملت المان از‬ ‫اقدامات هیتلر حمایت کرده‪ ،‬پس هولوکاست گناهی دسته‬ ‫جمعی برای کل ملت المان است‪.‬‬ ‫اما جالب تر این است که گناه هولوکاست از نظر حامیان ان‪،‬‬ ‫گناهی موروثی محسوب می شود‪ ،‬به طوری که نه تنها مردم‬ ‫المان زمان جنگ جهانی دوم‪ ،‬بلکه نسل های بعدی المانی ها‬ ‫که امروزه نیز زندگی می کنند در این گناه ش��ریک هستند‪.‬‬ ‫تاکی��د بر گناهکار بودن مردم فعلی المان از ان جهت برای‬ ‫حامیان هولوکاس��ت مهم و حایز اهمیت است که هنوز هم‬ ‫پس از گذش��ت بیش از شصت س��ال از جنگ جهانی دوم‪،‬‬ ‫سازمان های یهودی از دولت المان (و مالیات دهندگان المانی)‬ ‫غرامت دریافت می کنن��د‪ .‬در حالی که ‪ 99/9‬درصد از همه‬ ‫مالیات دهندگان امروزین المان در بهترین ارزیابی ها در زمان‬ ‫جنگ جهانی دوم کودکان خردسال بوده اند‪.‬‬ ‫ای��ا یهودی��ان صرف��ا م��ردم المان را مس��ئول‬ ‫هولوکاستمی دانند؟‬ ‫‪l‬نه‪ .‬انچه تعجب برانگیزتر است این است که یهودیان مدعی‬ ‫هستند که همه کشورهای دنیا در این حادثه شریک جرم المان‬ ‫هیتلری محس��وب می ش��وند‪ ،‬چرا که مدعی ان��د برخی از‬ ‫کش��ورها از پناه دادن به یهودیانی که از المان هیتلری فرار‬ ‫کرد ه بودند‪ ،‬خودداری کرده اند و مابقی کشورها نیز به علت‬ ‫سکوت در برابر این جنایت مقصر محسوب می شوند‪ .‬انها‬ ‫از اصطالحاتی مانند «سکوت جهانی»‪« ،‬بی اعتنایی جهانی»‬ ‫و «تنها گذاشتن یهودیان» برای نشان دادن مقصر بودن همه‬ ‫جهانیان در این جرم ساختگی استفاده می کنند‪ .‬مطابق این نظر‬ ‫«یهودیان نابود شدند‪ ،‬زیرا همه غیریهودیان‪ ،‬چه مخالف و چه‬ ‫شریک خاموش‪ ،‬خواهان مرگ یهودیان بودند»‪ .‬البته مقصر‬ ‫دانستن همه جهانیان برای حامیان هولوکاست کارایی فراوانی‬ ‫در توجیه غرامت ها و سودجویی های مالی از دیگر کشورهای‬ ‫دنیا غیر از المان دارد‪.‬‬ ‫در مقاله ای خواندم که هولوکاست تنها یک کشتار‬ ‫س��اده نیست بلکه یک جنایت بی نظیر در تاریخ‬ ‫بشر است‪ .‬صرف نظر از صحت و سقم ماجرا به‬ ‫نظر شما ایا لفظ بی نظیر اغراق امیز نیست؟‬ ‫‪l‬دقیقا‪ .‬دیگر ادعای یهودیان که به شدت بر ان تاکید می شود‬ ‫و از ان دفاع می کنند این اس��ت که هولوکاست یک حادثه‬ ‫بی نظیر و یک جنایت منحصر به فرد و بدون مثل و مانند بوده‬ ‫است که در طول تاریخ نمی توان برای ان مشابهی یافت یا ان‬ ‫را با هر حادثه دیگری مقایسه کرد‪.‬‬ ‫نقل ق��ول مهمی از دکتر فینکلش��تاین در این ب��اره وجود‬ ‫دارد‪ .‬او می گوید‪ :‬دو اصل اس��توار و پراهمیت به چارچوب‬ ‫هولوکاست استحکام می بخشند‪ :‬اول اینکه‪ ،‬هولوکاست نشان‬ ‫از یک رخداد تاریخی منحصر به فرد و یگانه دارد‪ .‬دوم اینکه‬ ‫هولوکاست بیانگر اوج نفرت غیرمنطقی و مداوم غیریهودیان‬ ‫از یهودیان اس��ت‪ .‬فینکلشتاین معتقد است این نوع نگاه به‬ ‫هولوکاس��ت و این ادعا از اصل اعتقادی دین یهود مبنی بر‬ ‫برگزیده شدن ملت یهود ریشه می گیرد‪.‬‬ ‫اما محصول چنین ادعایی در مورد داس��تان هولوکاست این‬ ‫است که دیگر کشتارها و اقدامات جنایت امیز صورت گرفته‬ ‫از سوی قدرت های جهانی مانند المان‪ ،‬روسیه (شوروی) و‬ ‫خصوصا ایاالت متحده نادیده گرفته می شوند و به خصوص‬ ‫به جنایات صورت گرفته از س��وی دشمنان المان در زمان‬ ‫جنگ جهانی دوم بی توجهی می شود‪.‬‬ ‫رفتار یهودیان در این باره به گونه ای است که گویی قربانیان‬ ‫غیر یهودی نسل کش��ی ها‪ ،‬سرکوب ها و جنگ ها شایستگی‬ ‫انچه برای به ظاهر قربانیان یهودی هولوکاست در نظر گرفته‬ ‫می شود‪ ،‬ندارند و هیچ موزه و یادبود و مراسم و بزرگداشتی‬ ‫برای انها گرفته نمی شود‪.‬‬ ‫ای��ن در حال��ی اس��ت که مطاب��ق اس��ناد تاریخ��ی که با‬ ‫افسانه س��ازی های ص��ورت گرفته در مورد هولوکاس��ت‪،‬‬ ‫به لحاظ اتقان قابل مقایس��ه نیس��تند‪ ،‬الاقل ‪ 20‬میلیون نفر‬ ‫در اثر دیکتاتوری اس��تالین در ش��وروی‪ 10 ،‬میلیون نفر در‬ ‫اث��ر مداخالت ژاپ��ن در چین‪ ،‬حدود ‪ 8‬میلی��ون نفر در اثر‬ ‫سیاس��ت های استعماری دولت بلژیک در کنگو و‪ ...‬در دنیا‬ ‫دچار کشتار جمعی شده اند‪ .‬به همین ترتیب هنوز دنیا خاطره‬ ‫جنایات صورت گرفته از س��وی امریکا در ویتنام را که طی‬ ‫ان میلیون ها ویتنامی جان خود را از دس��ت دادند‪ ،‬فراموش‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫یهودیان چه روش هایی را برای اثبات فرضیه خود‬ ‫در مورد هولوکاست مطرح می کنند؟‬ ‫‪l‬حامیان هولوکاس��ت معموال مدعی هس��تند چندین تُن‬ ‫سند از زمان المان هیتلری به جا مانده که بهترین اثبات کننده‬ ‫وجود هولوکاست است؛ هر چند بخش اول این ادعا درست‬ ‫است و اسناد به جا مانده از المان هیتلری و خاطرات رهبران‬ ‫ان و‪ ...‬بس��یار زیاد است‪ ،‬اما جالب توجه ان است که وقتی‬ ‫ادعا می شود نابودسازی در‬ ‫اشویتس‪ ،‬بین مارس‪1942‬‬ ‫و اکتبر ‪ 1944‬رخ داده است؛‬ ‫بنابراین نابودسازی نیمی از شش‬ ‫میلیون یهودی در این مدت‬ ‫سی و دو ماهه‪ ،‬یعنی ماهانه‬ ‫‪94‬هزار نفر و روزانه یا در هر‬ ‫شبانهروزتقریبا‪31350‬نفر‪،‬‬ ‫در طول این دو سال و نیم نابود‬ ‫شده‪ .‬این مساله بسیار مضحک و‬ ‫عمال امکان ناپذیر است‬ ‫هولوکاست را زیر سوال می برید‪ ،‬فقط تعداد انگشت شماری‬ ‫سند در دفاع از ان ارائه می‏کنند که اصالت و تفسیر همه انها‬ ‫به شدت زیر سوال است‪ .‬این امر نشان می دهد که اسناد به‬ ‫جا مان��ده از المان هیتلری چنین امری را ثابت نمی‏کند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل حامیان هولوکاست در جواب به این سوال که چرا‬ ‫در اسناد هیتلری چنین چیزی وجود ندارد‪ ،‬مدعی می شوند‬ ‫که در این اس��ناد‪ ،‬کشتار یهودیان (و فقط کشتار یهودیان و‬ ‫ن��ه هیچ چیز دیگر) به زبان رمز و با مخفی‏کاری یاد ش��ده‬ ‫است‪ .‬گروهی دیگر از حامیان هولوکاست مدعی هستند که‬ ‫این دستورات کشتار جمعی‪ ،‬در جلساتی حضوری و شفاها‬ ‫مطرح می شده و سندی از ان به جا نمانده است‪.‬‬ ‫تحقیق��ات فیزیکی و بررس��ی ش��واهد موج��ود در مورد‬ ‫هولوکاست (مثال بررسی فیزیکی اتاق گاز‪ ،‬کوره‏ها‪ ،‬امکانات‬ ‫مادی و نظامی موجود در زمان جنگ برای کشتار و‪ )...‬امری‬ ‫اس��ت که حامیان هولوکاست هرگز به ان تن نمی دهند‪ .‬در‬ ‫اخرین مورد و در چندسال پیش دولت لهستان رسما در برابر‬ ‫خبر احتمالی اعزام گروهی محقق از سوی جمهوری اسالمی‬ ‫برای بررسی فیزیکی و از نزدیک اردوگاه اشویتس به شدت‬ ‫موضع گیریکرد‪.‬‬ ‫در چنین اوضاعی روش اصلی اثبات هولوکاس��ت از سوی‬ ‫حامیان این افسانه‪ ،‬استناد به «شاهدان عینی» است‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر دلیل اصلی و عمده یهودیان در حمایت از هولوکاست‬ ‫استناد به سخنان کسانی است که مدعی هستند این امر را از‬ ‫نزدیک مشاهده کرده‏اند‪.‬‬ ‫اما جالب توجه این اس��ت که شهادت این شاهدان به ظاهر‬ ‫عینی نیز با اشکاالت‏‪ ،‬تناقضات‪ ،‬بافته‏ها و دروغ‏های فراوانی‬ ‫همراه است؛ به طوری که ارزش همه این شهادت های به ظاهر‬ ‫عینی را کامال زیر سوال می برد‪ .‬به عنوان مثال ارنولد فریدمان‪،‬‬ ‫یکی از شاهدان معروف هولوکاست در سال ‪ 1985‬مجبور‬ ‫به اعتراف شد که هیچ یک از ادعاها و شهادت هایش راست‬ ‫نبوده یا دادگاه بررس��ی جنایات یک مامور سابق اردوگاه ها‬ ‫که در بیت المقدس و تحت نظر رژیم صهیونیس��تی برگزار‬ ‫می شد مجبور به اعتراف شد که همه شاهدان و شهادت های‬ ‫انها بی اعتبار بوده است‪ .‬در یک مورد بسیار مشهور بنجامین‬ ‫ویلکومیرسکی‪،‬نویسندهکتاب«تکهخاطرات»کهازمهمترین‬ ‫شاهدان هولوکاست محسوب می ش��د‪ ،‬باالخره مجبور به‬ ‫اعتراف ش��د که نه تنها یهودی نب��وده‪ ،‬بلکه هرگز در هیچ‬ ‫اردوگاه المانی به سر نبرده است‪.‬‬ ‫به نظر شما عاقبت یهودیانی که در اشویتس بودند‬ ‫چه شد؟‬ ‫‪l‬همانطور که قبال گفتم هیچ برنامه ای برای کشتار یهودیان‬ ‫وجود نداش��ت‪ .‬اش��ویتس (مثل اردوگاه ه��ای دیگر) یک‬ ‫اردوگاه کار اجباری بود که یکی از اهداف تاسیس ان کمک‬ ‫به اقتصاد المان و همچنین تامین برخی مایحتاج جنگی بود‪.‬‬ ‫مجتمع اردوگاهی اشویتس که در شرق میانه لهستان امروزی‬ ‫قرار دارد توسط مقامات المانی در سال ‪ 1940‬تاسیس شد‪.‬‬ ‫طی سال های ‪ 1942‬تا اواسط ‪ 1944‬یهودیان فراوانی به این‬ ‫مجتمع فرستاده شدند‪ .‬اردوگاه اصلی که استامالگر نام داشت‪،‬‬ ‫تحت عنوان اشویتس ‪ 1‬شناخته می شود‪ .‬بیرکناو یا اشویتس‬ ‫‪ 2‬محل اصلی اردوگاه اس��ت که ادعا می شود در ان کشتار‬ ‫صورت گرفته است‪.‬‬ ‫واقعیت این است که اشویتس بزرگ ترین و مهم ترین اردوگاه‬ ‫صنعتی ب��وده که انواع مواد مورد نیاز برای صنایع جنگی را‬ ‫تولید می کرده اس��ت‪ .‬اشویتس شامل یک مرکز تحقیقات‬ ‫کش��اورزی همراه با چند ازمایش��گاه‪ ،‬گلخانه و تاسیسات‬ ‫دامداری و همچنین کارخانه تسلیحات کراپس نیز بود‪.‬‬ ‫ایا مقامات ارش��د المانی از این اردوگاه بازدید‬ ‫می کردند؟‬ ‫‪l‬بل��ه‪ ،‬گزارش های مرب��وط به بازدیدهایی ک��ه هیملر از‬ ‫اردوگاه ها داشته‪ ،‬نشان می دهد که هدف اصلی او بررسی و‬ ‫ارزیابی کارایی صنعتی انها بوده است‪.‬‬ ‫با این حال هیچ ش��اهد عینی معتبر و زنده ای برای «کشتار‬ ‫با گاز» ارائه و تایید نش��ده اس��ت‪ .‬بندیکت کاتس��کی که‬ ‫هفت سال در اردوگاه های کار اجباری به سر برده و سه سال‬ ‫از این هفت س��ال را در اش��ویتس بوده‪ ،‬در کتاب خود به‬ ‫نام ش��یطان و ملعون می نویسد یک ویژگی اصلی سیاست‬ ‫اردوگاه های کار تا پایان جنگ‪ ،‬استفاده از زندانیان در صنایع‬ ‫مربوط به جنگ بوده است‪.‬‬ ‫اما ظاهرا ادعا ش��ده اش��ویتس اردوگاه کشتار‬ ‫جمعی بوده؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬در تبلیغات این امر مکررا گفته می شود که نابودسازی‬ ‫در اشویتس‪ ،‬بین مارس ‪ 1942‬و اکتبر ‪ 1944‬رخ داده است؛‬ ‫بنابراین نابودسازی نیمی از شش میلیون یهودی در این مدت‬ ‫س��ی و دو ماهه‪ ،‬یعنی ماهانه ‪94‬هزار نفر و روزانه یا در هر‬ ‫شبانه روز تقریبا ‪ 31350‬نفر‪ ،‬در طول این دو سال و نیم نابود‬ ‫شده و از بین رفته اند‪ .‬این مساله بسیار مضحک و عمال امکان‬ ‫ناپذیر است‪.‬‬ ‫لطفا در خصوص این اردوگاه توضیح بیش��تری‬ ‫بدهید‪.‬‬ ‫‪l‬در اردوگاه اشویتس مردان در یک سو و زنان و بچه ها در‬ ‫سوی دیگر نگهداری می شدند‪ .‬به طور مجزا‪ ،‬پیاده یا بعضی‬ ‫با کامیون‪ ،‬همه به حمام می رفتند و در انجا دوش می گرفتند‬ ‫و ضد عفونی می ش��دند‪ .‬عکس هایی که مش��هورند و البوم‬ ‫اشویتس خوانده می شوند گواه این امدن به توقفگاه هستند‪.‬‬ ‫در این قسمت است که یک زمین فوتبال قرار دارد و زندانیان‬ ‫تازه وارد تنها ان را در کنار ان توقفگاه می توانس��تند ببینند؛‬ ‫در انجا یک سالن والیبال و همچنین تعداد زیادی بیمارستان‬ ‫نظامی وجود داشت که در یک سو به مردان و در سوی دیگر‬ ‫به زنان رسیدگی می شد‪ .‬در همین قسمت است که دو کوره‬ ‫کوچک برای سوزاندن اجساد مرده ها وجود دارد؛ همچنین‬ ‫تانکرهای بزرگ جهت ذخیره اب‪ ،‬تاسیس��ات اس��تحمام‬ ‫و ضدعفونی و انبارهای بزرگ برای متعلقات ش��خصی که‬ ‫در ب��دو ورود به هر زندان یا اردوگاهی از تازه واردان ضبط‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫در این اردوگاه سالن تئاتر‪ ،‬زمین فوتبال‪ ،‬استخر شنا و دیگر‬ ‫وس��ایل رفاهی برای زندانیان یه��ودی و غیر یهودی وجود‬ ‫داشت‪ .‬شاید جالب باشد بدانید که در اواخر جنگ به دستور‬ ‫هیملر (رئیس گشتاپو) یک خانه فساد هم در انجا راه اندازی‬ ‫‪63‬‬ ‫‪64‬‬ ‫اعالم جنگ یهودیان جهان به المان (روزنامه دیلی اکسپرس) ‪ 24‬مارس ‪1933‬‬ ‫شده بود!‬ ‫برای افسران اس اس؟‬ ‫‪l‬نه‪ .‬برای زندانیان! همین طور که می بینید اصال بحثی به نام‬ ‫کشتار نظام مند مطرح نبوده است‪.‬‬ ‫نکته جالب تر اینکه به زندانیان بابت کاری که در اردوگاه انجام‬ ‫می دادند‪ ،‬حق الزحمه پرداخت می شد‪ .‬این دستمزدها زندانیان‬ ‫را قادر می ساخت تا از فروشگاه های اردوگاه جیره های اضافی‬ ‫بخرند‪ .‬المان ها تصمیم داشتند بیشترین کارکرد اقتصادی را در‬ ‫سیستم اردوگاه اسرا داشته باشند و این هدف ب ا هرگونه طرح‬ ‫نابودسازی میلیون ها نفری که در این اردوگاه ها بوده اند‪ ،‬کامال‬ ‫مغایر اس��ت‪ .‬وظیفه اداره اقتصاد و مدیریت اس اس این بود‬ ‫ک ه ترتیبی دهد تا اردوگاه های اسرای جنگی به تولید کنندگان‬ ‫صنعتی بزرگ تبدیل شوند‪.‬‬ ‫ج��وری صحبت می کنی��د انگار در اش��ویس‬ ‫بوده اید؟‬ ‫‪l‬نه (با خنده)‪ ،‬ولی مدارک فراوانی از اشویتس در اینترنت‬ ‫یا کتب مختلف وجود دارد که انها را دیده ام‪ .‬بسیاری از این‬ ‫عکس ه��ا را متفقین یا خود یهودی ها منتش��ر کرده اند‪ .‬این‬ ‫مدارک برای همه در دسترس است‪.‬‬ ‫در خصوص سخنرانی ادولف هیتلر در ‪ 30‬ژانویه‬ ‫‪ 1939‬چ��ه می گویید؟ او می گوید‪« :‬اگر تجارت‬ ‫جهانی یهودیت با اروپا و سایر نقاط جهان‪ ،‬یک‬ ‫بار دیگر قرار اس��ت م��ردم را درگیر یک جنگ‬ ‫جهانی کند‪ ،‬نتیجه‪ ،‬بلشویس��م جهانی همراه با‬ ‫پیروزی یهود نخواهد بود‪ ،‬بلکه برعکس‪ ،‬نابودی‬ ‫یهود در اروپا خواهد بود‪».‬‬ ‫‪l‬در ان نطق پیش از جنگ‪ ،‬قطعا هیچ درخواستی از نابودی‬ ‫فیزیکی یهودیان مطرح نیست‪ .‬برای انان که اتش بیار معرکه‬ ‫بودند و ارزومند یک جنگ تمام عیار علیه المانی ها‪ ،‬هیتلر به‬ ‫زبان خودش می گوید‪« :‬خیال باطل در سرتان نپرورانید‪ :‬اگر‬ ‫شما در به راه انداختن یک جنگ موفق شده اید‪ ،‬این ما نیستیم‬ ‫که در اخر در هم کوبیده خواهد شد بلکه دشمنان یهودی و‬ ‫کمونیستماهستند‪».‬‬ ‫بنابراین سخنان هیتلر از نظر شما دلیلی بر اینکه او‬ ‫قصد داشته یهودیان را تار و مار کند نیست؟‬ ‫‪l‬مس��لما نه‪ .‬توجه داشته باش��ید که در مسائل تاریخی و‬ ‫غیر ان‪ ،‬م��ا از ما فی الضمیر و نیات درونی هیچ کس مطلع‬ ‫نیستیم و تنها با بررسی رفتار های قطعی صادر شده و با توجه‬ ‫به اسناد و مدارک متقن در مورد ان قضاوت می کنیم‪.‬‬ ‫درباره اخرین بیانیه سیاسی هیتلر چه می گویید؟‬ ‫مث�لا می ت��وان در ان خواند‪« :‬من هیچ ش��ک و‬ ‫شبهه ای باقی نخواهم گذاشت که اگر ملت های‬ ‫اروپا یک بار دیگر به مثابه مجموعه ای از حیوانات‬ ‫عمل کنند و با این توطئه چینان بین المللی در پول‬ ‫و س��رمایه شریک ش��وند‪ ،‬انگاه گناه واقعی این‬ ‫مبارزه مرگبار را به عهده خواهند داشت؛ یهودیان‬ ‫نیز در این باره مسئول خواهند بود‪ .‬من همچنین‬ ‫ب��ه همه اطمینان خواهم داد که این بار‪ ،‬این تنها‬ ‫میلیون ه��ا ک��ودک اروپایی از نس��ل اریایی ها‬ ‫نخواهند بود که از گرس��نگی خواهند مرد‪ ،‬تنها‬ ‫میلیون ه��ا مرد بالغ نخواهند بود که اس��یر مرگ‬ ‫خواهند شد‪ ،‬و این تنها صدها هزار زن و کودک‬ ‫نخواهند بود ک��ه در اتش گلوله ها و بمب ها در‬ ‫شهرها خواهند سوخت‪ ،‬بدون اینکه انان که واقعا‬ ‫مسئول این فجایع هس��تند تاوان ان را پرداخت‬ ‫کرده باشند‪ ،‬حتی اگر این تاوان از راه های انسانی‬ ‫بیشتر باش��د‪».‬ایا منظور هیتلر از «راه های انسانی‬ ‫بیشتر» «اتاق های گاز» نیست؟‬ ‫‪l‬ای��ن تنها یک حدس اس��ت‪ .‬هیتل��ر ان مت��ن را در ‪29‬‬ ‫اوریل ‪ ،1945‬یعنی شب خودکشی اش امضا کرده است‪ .‬او‬ ‫قبل از این نامه صحنه وحش��تناکی از یک کشور داشته که‬ ‫رو ب��ه ویرانی می رود و مردان‪ ،‬زنان و فرزندانش به ش��کل‬ ‫س��ازمان یافته ای با فسفر به اتش کشیده می شوند‪ .‬او به انها‬ ‫که این جنگ ضد انسانی را پشتیبانی می کنند قول می دهد که‬ ‫مجبور خواهند بود تاوان جنایاتشان را بپردازند‪ ،‬اما نه همه به‬ ‫یک شیوه و با راه های دردناک و وحشیانه‪ ،‬مانند کارهایی که‬ ‫متحدین انجام می دادند‪ .‬اوج وحش��ی گری در این است که‬ ‫بروید و زنده زنده مردم را بسوزانید‪ .‬این فرماندهان انگلیسی‬ ‫و در راس انها چرچیل بود که از ‪ 1940-1941‬تصمیم گرفت‬ ‫به طور منظم علیه ش��هروندان المانی دست به اقدام بزند و‬ ‫هم او بود که س��اخت هواپیماهای ب��زرگ بمب انداز را که‬ ‫جهت تخریب ش��هرهای المانی طراحی شده بود به عهده‬ ‫گرفت‪ .‬بعد از تسلیم کامل المان‪ ،‬به دستور شخص چرچیل‬ ‫از ‪ 13‬ت��ا ‪ 15‬فوریه ‪ 1945‬بمب افکن های بزرگ س��لطنتی‬ ‫انگلیس��ی (مانند بمب افکن ‪ )B29‬و همچنین هواپیماهای‬ ‫امریکایی طی ‪ 800‬س��ورتی پرواز در این سه روز با ‪6500‬‬ ‫بمب ‪ 3600‬کیلوگرمی ش��هر درسدن المان را بمباران کرده‬ ‫و با خاک یکس��ان کردند‪ .‬طی این عمل وحش��یانه حداقل‬ ‫‪ 250‬هزار نفر المانی بی دفاع زنده زنده س��وزانده شدند‪ .‬در‬ ‫برخی گزارش ها تعداد کشته ها تا‪ 500‬هزار نفر نیز ذکر شده‬ ‫است‪ .‬جالب اینکه رادیو بی بی سی در ان زمان تعداد تلفات را‬ ‫‪25‬هزار نفر گزارش داد!‬ ‫به نظر شما یهودیان نجات یافته از جنگ جهانی‬ ‫دوم استحقاق خسارت مالی را دارند؟‬ ‫‪l‬همه قربانیان واقعی ان جنایات از این جنگ اسیب دیده اند‬ ‫و درنتیجه همه انها مستحق احترام‪ ،‬توجه و غرامت هستند؛‬ ‫از میان این قربانیان باید خصوصا المان ها ‪ -‬البته نه رهبران‬ ‫انها‪ -‬و همه فلسطینی ها را نام ببرم‪.‬‬ ‫من به سایت های مختلفی که درباره هولوکاست و‬ ‫کشتار یهودیان است در اینترنت مراجعه کرده ام‪.‬‬ ‫در اکث��ر انها بیش از مطالب نوش��تاری یا مقاله‬ ‫از عنصر عکس اس��تفاده شده است؛ عکس های‬ ‫مختلف از اردوگاه ها‪ ،‬مردمان نحیف‪ ،‬تل اجساد‬ ‫روی هم انباش��ته ش��ده و غیره‪ .‬به نظر شما چرا‬ ‫عکس تا این حد برایشان مهم است؟‬ ‫‪l‬ب��رای اینکه ذهن مردم غرب پر از انهاس��ت‪ .‬در تجارت‬ ‫تبلیغات مبتنی بر فریب‪ ،‬هیچ چیز ساده تر و موثرتر از تصاویر‬ ‫نیست‪ .‬شما حتی به هیچ مونتاژ پیچیده ای نیاز ندارید‪ .‬کافی‬ ‫اس��ت تصاویری درباره انسان های مریض‪ ،‬در حال مرگ یا‬ ‫مرده نشان دهید و با ان از انسان های کشته شده‪ ،‬مقتول یا قتل‬ ‫عام شده صحبت کنید‪.‬‬ ‫این روشی است که در ‪ ،1945‬امریکایی ها و انگلیسی ها از‬ ‫یک س��و و شوروی ها از س��وی دیگر به ان متوسل شدند‪.‬‬ ‫تیم های عکاسان و فیلمبرداران به محض ازادی المان تصاویر‬ ‫اردوگاه های کذایی المان��ی را ثبت کردند‪ .‬تنها دردناکترین‬ ‫یا نفرت انگیزترین عکس ها انتخاب می شوند‪ ،‬خصوصا از‬ ‫بیمار ها تصویر تهیه ش��ده است؛ تصویرهایی از مبتالیان به‬ ‫تیفوس‪ ،‬همان اسکلت های واقعا متحرک‪ .‬قدم سوم تهیه متنی‬ ‫اس��ت که مردم را به این باور رهنمون کند که فرماندهان و‬ ‫نیروه��ای المانی تعمدا ان مفلوک های بدبخت را در چنین‬ ‫وضعیتی قرار داده اند و به راحتی سیاس��ت حذف فیزیکی‬ ‫زندانیان را در پیش گرفته اند‪.‬‬ ‫در روی دیگ��ر س��که‪ ،‬تصاویر گروه های ب��زرگ زندانیان‬ ‫سالمی که از اینکه ازاد ش��ده اند‪ ،‬حذف می شود‪ .‬اینکه در‬ ‫این اردوگاه ها‪ ،‬برای رفاه یا اس��تفاده زندانیان‪ ،‬اشپزخانه های‬ ‫بزرگ و همه نوع وس��ائل بهداشتی‪ ،‬پزشکی‪ ،‬دندانپزشکی‬ ‫ی��ا جراحی‪ ،‬نانوای��ی‪ ،‬اداره پس��ت‪ ،‬کارگاه‪ ،‬محل خالقیت‬ ‫هن��ری و موس��یقایی وجود داش��ته‪ ،‬فاش نخواهد ش��د؛‬ ‫این تجهی��زات الاق��ل وج��ود هرگونه قصد قبل��ی برای‬ ‫ناب��ودی زندانی��ان را زی��ر س��وال خواهد ب��رد‪ .‬بالعکس‪،‬‬ ‫به وس��یله تبلیغاتچی ها‪ ،‬چاقوی جراحی به طور فریبنده ای‬ ‫نشان دهنده کسانی است که کشته یا شکنجه شده اند‪ ،‬اتاق‬ ‫گاز ضد عفونی کننده نشان دهنده انسان ها ‪ -‬و نه حشرات‪-‬ی‬ ‫اس��ت که با گاز مسموم ش��ده اند‪ ،‬قوطی گاز زیکلون بی‪،‬‬ ‫که ضدعفونی کننده اس��ت و جهت نج��ات از بیماری ها و‬ ‫اپیدمی های کش��نده به کار می رود‪ ،‬نشان دهنده ان است که‬ ‫المان ها از این گازها جهت گرفتن جان انس��ان ها اس��تفاده‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫یکی از داس��تان های مشهور که برای من خیلی‬ ‫جالب بود قضیه س��اخته شدن صابون از اجساد‬ ‫یهودیان توس��ط نازی هاست‪ .‬این مطلب به نظر‬ ‫ش��ما تا چه حد صحت داش��ته و ایا در دادگاه‬ ‫معروف نورمبرگ تایید شده یا نه؟‬ ‫‪l‬یکی از رسواترین داستان های مربوط به هولوکاست این‬ ‫اس��ت که المان ها با استفاده از اجساد قربانیان یهودی خود‬ ‫صابون تولید می کردند‪ .‬نکته مهمتر این است که این اتهام طی‬ ‫محاکمه سران نازی در نورمبرگ در سال های ‪1945-1946‬‬ ‫تایید شد و از ان تاریخ به بعد توسط مورخان متعددی مورد‬ ‫قبول قرار گرفت‪ .‬با این حال‪ ،‬طی س��ال های اخیر به عنوان‬ ‫بخش��ی از عقب نش��ینی از جنبه های غیرقابل دفاع داستان‬ ‫هولوکاس��ت‪ ،‬مورخان رسمی با اکراه پذیرفته اند که داستان‬ ‫صابون انس��انی تنها یک دروغ تبلیغات��ی زمان جنگ بوده‬ ‫است‪ .‬انها طی این عقب نشینی‪ ،‬سعی کرده اند این داستان را‬ ‫به عنوان ش��ایعه زمان جن��گ رد کنند و از این نکته غفلت‬ ‫کرده اند که سازمان های بین المللی یهود و سپس دولت های‬ ‫متحدین این دروغ افترا امیز را تایید کرده بودند و بر اس��اس‬ ‫ان برخی از افراد را محاکمه و ادعاها و شهادت های دروغین‬ ‫در این زمینه را پذیرفته بوده اند و حتی در دادگاه های متفقین‬ ‫پس از جنگ مورد قبول واقع ش��ده بوده اس��ت‪.‬اگر به طور‬ ‫خالصه بخواهم مطلب را ش��رح دهم باید بگویم شایعات‬ ‫زمان جنگ در این زمینه که المان ها از اجس��اد یهودیان قتل‬ ‫عام شده صابون می ساختند‪ ،‬تا حدودی مبتنی بر این حقیقت‬ ‫بود که صابون های توزیع ش��ده توسط المان ها در محالت‬ ‫یهودی نشین دارای نشان ‪ RIF‬بود‪ .‬یهودیان ادعا می کردند که‬ ‫این کلمات مخفف عبارت المانی ‪ Rein jüdisches Fett‬یا‬ ‫«چربی خالص یهود» است‪.‬‬ ‫ایا ‪ RIF‬معنی دیگری هم داشت؟‬ ‫‪l‬عرض می کنم طی جنگ داستان ها و جوک های وحشتناکی‬ ‫در مورد «صابون یهودی » در محالت و اردوگاه های یهودیان‬ ‫رواج یافت و بسیاری از غیر یهودیان در خارج از اردوگاه ها‬ ‫نیز این داستان را باور کردند‪ .‬حتی اسرای جنگی انگلیسی که‬ ‫طی سال ‪ 1944‬به اردوگاه اشویتس منتقل شدند‪ ،‬بعدها در‬ ‫مورد شایعات زمان جنگ در رابطه با کشتن قربانیان با گاز و‬ ‫تبدیل اجساد انها به صابون شهادت دادند‪.‬‬ ‫ شهر درسدن المان قبل از حمله هوایی انگلستان‬ ‫ شهر درسدن المان بعد از حمله هوایی‬ ‫الی ویزل مبدع نظریه راز همه رازها‬ ‫به رغم غیرقابل باور بودن ذاتی این داس��تان‪ ،‬داستان صابون‬ ‫به صورت نم��ادی مهم از تبلیغات زمان جنگ یهودی ها و‬ ‫متحدین در امد‪ .‬خاخام اس��تفان وای��ز‪ ،‬رئیس وقت کنگره‬ ‫جهانی یهود و کنگره امریکایی یهود‪ ،‬علنا در سال ‪ 1942‬ادعا‬ ‫کرد که اجس��اد یهودی ها توسط المان ها تبدیل به کاالهای‬ ‫اساس��ی زمان جنگ مانند صابون‪ ،‬روغن و کود شده است‪.‬‬ ‫او همچنی��ن اعالم کرد که المان ها حتی اجس��اد مردگان را‬ ‫برای اس��تفاده از انها نبش قبر کرده اند و برای هر جسد ‪50‬‬ ‫مارک پرداخته اند‪.‬در اواخر س��ال ‪ ،1942‬هفته نامه کنگره‪ ،‬که‬ ‫توسط کنگره امریکایی یهود منتشر می شد‪ ،‬طی مقاله ای ادعا‬ ‫کرد که المان ها اجس��اد یهودی ها را با استفاده از روش های‬ ‫علمی به کود‪ ،‬صابون و چسب تبدیل می کردند‪ .‬یک مقاله‬ ‫در همان ش��ماره گزارش کرد که یهودی های رانده شده از‬ ‫فرانس��ه و هلند در حداقل دو کارخان��ه المانی به صابون‪،‬‬ ‫چس��ب و روغن قطار تبدیل ش��ده اند‪ .‬ط��ی ماه های ژوئن‬ ‫و ژویی��ه س��ال ‪ ،1943‬دو نماینده برجس��ته کمیته یهودی‬ ‫ضد فاشیس��ت که مقر ان در مس��کو ق��رار دارد‪ ،‬از ایاالت‬ ‫متحده بازدید و طی مالقات های عمومی موفق به جمع اوری‬ ‫دو میلیون دالر برای کمک به ش��وروی در جنگ شدند‪ .‬در‬ ‫هر یک از ان جلسات‪ ،‬سالومون میکوئل‪ ،‬رهبر یهودی های‬ ‫شوروی‪ ،‬یک قالب صابون به جمعیت نشان داد که به گفته‬ ‫او از اجساد یهودی ها ساخته شده بود‪.‬بعد از جنگ‪ ،‬داستان‬ ‫صابون مش��روعیت فراوانی ط��ی محاکمه اصلی نورمبرگ‬ ‫کس��ب کرد‪ .‬حتی طرز ساخت صابون انسانی که به ادعای‬ ‫انها توسط دکتر اسپانر المانی تهیه شده بود به دادگاه ارائه شد‪.‬‬ ‫نهایتا‪ ،‬نمونه ای از انچه انها قطعه ای از صابون انسانی نامیدند‬ ‫به عنوان سند به دادگاه نورمبرگ ارائه شد‪.‬‬ ‫این شایعه در همان حوالی اتمام جنگ مطرح بود‬ ‫یا باز هم ادامه پیدا کرد؟‬ ‫‪l‬با تبلیغات بیش��تری ادامه پیدا کرد‪ .‬به عنوان مثال بعد از‬ ‫جنگ‪ ،‬قربانیان فرضی هولوکاس��ت در حرکتی نمادین طی‬ ‫مراسمی به شکل قالب های صابون در گورستان های یهودی‬ ‫دفن شدند‪ .‬در سال ‪ ،1948‬چهار عدد از این قالب صابون ها‬ ‫ک��ه در پارچه مخصوص تش��ییع جنازه پیچیده ش��ده بود‬ ‫بر اساس مراسم مذهبی یهود در قبرستان حیفای اسرائیل دفن‬ ‫شد‪ .‬چندین قالب صابون یهودی دیگر نیز به عنوان بقایای‬ ‫دهشتناک هولوکاس��ت در موسس��ه تاریخی ورشو‪ ،‬موزه‬ ‫اش��توتهوف در نزدیکی گدانس��ک‪ ،‬موزه هولوکاست شهر‬ ‫فیالدلفیا‪ ،‬مرکز یهودی هولوکاست در ملبورن استرالیا و نقاط‬ ‫مختلف اسرائیل نگهداری می شوند‪ .‬خالصه اینکه یهودیان در‬ ‫ان سال ها با نماد صابون انسانی تبلیغات بسیاری انجام دادند‪.‬‬ ‫توضیح ندادید که چرا این شایعه دروغ بود؟‬ ‫‪l‬کمی بعد از جنگ‪ ،‬دفتر دادس��تان شهر فلنزبورگ المان‪،‬‬ ‫دس��ت به اقدامات قانونی علیه دکتر رودلف اسپانر به دلیل‬ ‫نقش او در تهیه صابون انسانی در موسسه دانزیگ زد‪ .‬ولی‬ ‫بعد از یک سلس��له تحقیقات‪ ،‬وی بدون سر و صدا از این‬ ‫اتهام تبرئه شد‪ .‬در نامه ای که در ماه ژانویه ‪ 1968‬نوشته شد‪،‬‬ ‫دفتر دادستان اعتراف کرد که بر اساس تحقیقات ان دفتر هیچ‬ ‫صابونی طی مدت جنگ در موسس��ه دانزیگ تولید نشده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ح��روف مخفف ‪ RIF‬که تصور می ش��ود مخفف عبارت‬ ‫«چربی خالص یهود » باش��د‪ ،‬در واقع مخفف عبارت «مرکز‬ ‫رایش برای تهیه چربی صنعتی » بود‪ .‬این مرکز یک سازمان‬ ‫المانی مسئول تولید و توزیع صابون و محصوالت شوینده در‬ ‫زمان جنگ بود‪ .‬جالب اینکه صابون‪ RIF‬کیفیتی پایین داشت‬ ‫و فاقد هر گونه چربی انسانی و غیرانسانی بود‪.‬‬ ‫ای��ا صابون یهودی از س��وی مورخین دیگر هم‬ ‫تکذیب شده یا نه؟‬ ‫بله‪ .‬به رغم تمامی ش��واهد به ظاهر تکان دهنده‪ ،‬اتهام تولید‬ ‫صابون توس��ط المان ها از اجس��اد انس��ان ها دروغ است و‬ ‫مورخان رس��می هولوکاس��ت اکنون به این موضوع اذعان‬ ‫دارند‪ .‬اخیرا والتر الکرر‪ ،‬مورخ المانی انچه را در سال ‪1980‬‬ ‫در کتاب خود‪ ،‬راز دهشتناک‪ ،‬به عنوان «تاریخ غیر قابل انکار» ‬ ‫اورده بود تکذیب کرد و گفت که داستان صابون انسانی از‬ ‫اساس نادرست است‪ .‬دبورا لیپشتات‪ ،‬استاد تاریخ مدرن یهود‬ ‫و از معروفترین طرفداران هولوکاست نیز در این خصوص‬ ‫اظهار داشت‪« :‬حقیقت این است که نازی ها هرگز از اجساد‬ ‫یهودی ها یا هر کس دیگر برای تولید صابون استفاده نکردند‪».‬‬ ‫در سال ‪ ،1990‬پروفسور یهودا بائر از دانشگاه عبری اسرائیل‪،‬‬ ‫ی هولوکاست است و نیز شموئیل‬ ‫که از مورخان برجسته حام ‬ ‫کراکوسکی‪ ،‬مدیر بخش ارشیو مرکزی موزه هولوکاست یاد‬ ‫واش��م در اسرائیل نیز تایید کردند که داستان صابون انسانی‬ ‫حقیقتندارد‪.‬‬ ‫چرا خود یهودی ها ادعایشان را پس گرفتند؟‬ ‫‪l‬سوال خوبی است‪ .‬یکی از دالیل اصلی این عقب نشینی‬ ‫تاکتیکی به منظور نجات باقیمانده داستان هولوکاست است‪ ،‬با‬ ‫خالص شدن از دست سست ترین و دروغ ترین بخش های‬ ‫ان‪ .‬در مواجهه با چالش های جدید‪ ،‬داستان هایی مانند داستان‬ ‫صابون که اثبات دروغ بودن انها بسیار ساده است می توانند‬ ‫دردسر ساز باشند چون باعث ایجاد تردید در مورد کل افسانه‬ ‫هولوکاست می شوند‪ .‬این ادعاها امروزه در سطح علمی هرگز‬ ‫تکرار نمی شوند‪ ،‬چرا که نادرست بودن انها به وضوح اثبات‬ ‫شده است؛ اما در برنامه های تبلیغاتی و به صورت غیر مستقیم‬ ‫باز هم در افکار عمومی مردم جهان وارد می ش��ود‪ ،‬به عنوان‬ ‫مثال در فیلم سینمایی تبلیغاتی «زندگی زیباست» که با همین‬ ‫هدف س��اخته شده به نحو غیر مس��تقیم چنین نمایش داده‬ ‫می ش��ود که از چربی بدن یهودیان کشته شده صابون تولید‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫در مورد وضعیت تاریخی این افسانه زیاد صحبت‬ ‫ی هم به زمان حال بازگردیم‪ .‬وضعیت‬ ‫کردیم‪ .‬کم ‬ ‫این افس��انه در دوره ای که در ان به سر می بریم‬ ‫چگونه است؟‬ ‫‪l‬به لطف خدا همانند وضعیت فعلی رژیم صهیونیس��تی‬ ‫که به اعتقاد بسیاری از محققان و متفکران در مراحل پایانی‬ ‫فروپاش��ی اس��ت‪ ،‬این افسانه نیز نس��بت به گذشته بسیار‬ ‫کمرنگ تر و بی رونق تر شده است‪ .‬ببینید کار به کجا کشیده‬ ‫که رئیس س��ابق اژانس یهود چند سال پیش با انتشار کتابی‬ ‫خواستار ان شد که از هولوکاست دیگر به عنوان مبنای هویتی‬ ‫یهودیان استفاده نشود! و بهتر است یهودیان گذشته خونبار‬ ‫خود را فراموش کرده و نگاه به اینده داشته باشند‪.‬‬ ‫اسم این فرد چیست؟‬ ‫‪l‬اوراه��ام ب��ورگ‪ ،‬رئیس س��ابق اژانس یه��ود که یکی‬ ‫از اصلی تری��ن و کلیدی تری��ن مراکز تصمیم گی��ری برای‬ ‫یهودی��ان سراس��ر جهان اس��ت‪ .‬او فرزند یوس��ف بورگ‬ ‫یک��ی از چهره ه��ای فرهنگ��ی مه��م و موثر در تاس��یس‬ ‫رژیمصهیونیستیاست‪.‬‬ ‫یعنی رئیس اژانس یهود رسما منکر هولوکاست‬ ‫شده؟‬ ‫‪l‬نه با این صراحت‪ .‬بورگ در زمان تصدی خود در اژانس‬ ‫یهود با همکاری نیوت گینگریچ (رئیس وقت کنگره امریکا)‬ ‫با ارعاب و تهدید غرامت بسیار سنگینی را از دولت سوئیس‬ ‫به اتهام همکاری با هیتلر گرفتند‪ .‬غرض اینکه خود بورگ‬ ‫یکی از فعاالن مهم د ر ترویج این افسانه است‪ ،‬اما چون فرد‬ ‫باهوشی است فهمیده که سرمایه گذاری بیشتر روی این دروغ‬ ‫بزرگ تاریخی دیگر ممکن نیس��ت و احتمال دارد به برمال‬ ‫شدن کل این پروژه منجر شود‪.‬‬ ‫نام کتاب بورگ که در ان هولوکاست را تلویحا‬ ‫زیر سوال برده چیست؟‬ ‫‪l‬کتاب ابتدا به زبان عبری و ب ا عنوان پیروزی هیتلر منتشر‬ ‫ش��د که در داخل جامعه اس��رائیل س��روصدای بسیاری را‬ ‫برانگیخت‪ .‬حتی برخی نمایندگان کنس��ت خواس��تار این‬ ‫ش��دند که تابعیت اس��رائیلی از بورگ سلب ش��ود! بعد از‬ ‫دو سا ل ترجمه انگلیسی کتاب با عنوان «هولوکاست تمام‬ ‫شده است‪ :‬ما باید از خاکسترهای خود بروییم» منتشر شد‪.‬‬ ‫البته با توجه به سابقه طوالنی یهودیان در تحریف منابع (حتی‬ ‫منابعی که خود ان را تهیه کرده اند) به محققان توصیه می کنم‬ ‫از نسخه عبری این کتاب استفاده کنند‪.‬‬ ‫به عنوان اخرین سوال و با توجه به طوالنی شدن‬ ‫ی کلی از بحث ارائه‬ ‫مصاحبه لطفا یک جمع بند ‬ ‫دهید‪.‬‬ ‫‪l‬الی ویزل – یکی از بزرگترین دروغگویان هولوکاست که‬ ‫از این راه ثروت کالنی را به جیب زده – جمله معروفی دارد‬ ‫مبنی بر اینکه هولوکاست «راز همه رازهاست»‪ .‬برخالف نظر‬ ‫این یهودی دروغگو‪ ،‬هیچ رازی در هولوکاست نیست بلکه‬ ‫دروغ بسیار بزرگی در ان نهفته شده است‪.‬‬ ‫مس��اله بسیار ساده اس��ت‪ .‬یهودیان برای اشغال فلسطین از‬ ‫مدت ها پیش برنامه داشتند اما امکانات و فضای تبلیغاتی الزم‬ ‫فراهم نمی ش��د‪ .‬هم از جهت فضای جهانی و هم از جهت‬ ‫اینکه اکثر یهودیان ساکن در کشورهای دیگر حاضر به ترک‬ ‫محل زندگی خود و کوچ به فلسطین نبودند‪ .‬با روی کار امدن‬ ‫هیتلر و ترویج عمدی موضوع انتی سمیتیزم (یهود ستیزی) و‬ ‫نیز اغاز کامال مشکوک جنگ جهانی دوم و همچنین تبلیغات‬ ‫مکرر در مورد کش��ته شدن شش میلیون یهودی مظلوم در‬ ‫اثنای جنگ‪ ،‬فضای روانی الزم برای اش��غال فلسطین از هر‬ ‫جنبه اماده و این سناریوی جعلی با موفقیت اجرا شد‪ .‬به بیان‬ ‫دیگر هدف اصلی از افس��انه هولوکاست اشغال فلسطین و‬ ‫تاسیس رژیم جعلی صهیونیستی بود‪g .‬‬ ‫‪65‬‬ ‫کارشناس ارشد مسائل استراتژیک در پاسخ به سوال ایا اسرائیل به پایان راه رسیده است؛‬ ‫نشانه های فروپاشی رژیم صهیونیستی‬ ‫‪ 3‬هادی مجیدی‪ ،‬کارشناس برجسته اسرائیل است‪ .‬او در گفت وگو با هفته نامه مثلث به بیان‬ ‫عناصر فروپاشی رژیم صهیونیستی می پردازد‪ ،‬موضوعاتی که در این گفت وگو بیان شده است‬ ‫در واقع پاسخی به پرسش مهم این روزهاست که ایا رژیم صهیونیستی به پایان راه خود رسیده‬ ‫است؟ ایا ایا رژیم صهیونیستی در سراشیبی سقوط قرار دارد؟ این کارشناس ارشد مسائل‬ ‫استراتژیک و اسرائیل در پاسخ به پرسش های مطرح شده عناصر پایان اسرائیل را بیان می کند‪.‬‬ ‫‪66‬‬ ‫موضوعی که این روزها مطرح می شود‪ ،‬بحث‬ ‫فروپاشی رژیم صهیونیستی است‪ .‬این مساله با‬ ‫چ��ه معیارهایی محقق می ش��ود و ایا در زمان‬ ‫کنونی شاخصه های ان وجود دارد؟‬ ‫‪l‬نظری��ه ای در دهه ‪ 40‬ت��ا ‪ 60‬میالدی به وجود امده که‬ ‫ف��راز‪ ،‬فرود و اف��ول قدرت های ب��زرگ را در کل تاریخ‬ ‫بررس��ی کرده است‪ .‬نظریه این اس��ت که امپراتوری ها و‬ ‫قدرت های بزرگی که در گذشته حضور داشتند مولفه های‬ ‫قدرتشان بر چند عنصر مشخص پایدار بوده است و وقتی‬ ‫به یک نقطه اوج می رس��ند از درون فرومی ریزند و پوچ‬ ‫می شوند و همان مولفه های قدرت تبدیل به نقاط ضعف ‬ ‫شده و به راحتی فرومی پاشند‪.‬‬ ‫به ط��ور مثال یکی از این مولفه ها‪ ،‬ق��درت مالی و ثروت‬ ‫اس��ت‪ .‬حتی در این نظریه انچنان به قدرت نظامی تکیه‬ ‫نمی ش��ود چه انکه وقتی به اوج قدرت سلطه و تسلط بر‬ ‫دیگران می رس��ند این قدرت نظامی نمی تواند نجاتشان‬ ‫بدهد‪ ،‬چون تبدیل می ش��ود به ی��ک انتی تز و بنیانی که‬ ‫بر ان اس��توار اس��ت را پوک می کند‪ .‬وسعت جغرافیایی‬ ‫س��لطه و تسلط در کنار وس��عت قدرت نظامی و ابزارها‬ ‫هزینه بر هستند‪ .‬مهمترین چیزی هم که مصرف می کنند‪،‬‬ ‫ثروت اس��ت و عمال در یک نقطه خاص دیگر نمی تواند‬ ‫تنفس کند‪ .‬درست مثل جثه غول اسایی است که دستگاه‬ ‫تنفسی اش نمی تواند اکس��یژن را به بافت های ان برساند‬ ‫حتی اگر بسیار هم بزرگ باشد‪ .‬به هرحال چون اکسیژن به‬ ‫ان نمی رسد خود به خود متوقف می شود‪ .‬در منطق قران‬ ‫هم در سوره روم وقتی صحبت از سقوط امپراتوری روم‬ ‫یا ایران می کند؛ اینها در اوج قدرتشان مولفه های ظاهری‬ ‫هس��تند‪ .‬می خواهم تعریضی کنم و از همی��ن جا ورود‬ ‫کنیم به س��والی که گفتید‪ .‬خیل��ی از چیزهایی که ما فکر‬ ‫می کنیم یا در دانش امروز به عنوان مولفه قدرت و اقتدار‬ ‫معرفی می شوند‪ ،‬در ش��رایطی بر عکس عمل کرده و به‬ ‫مولفه هزینه و ضعف تبدیل می شوند‪ .‬یعنی داشتن سالح‬ ‫و ارتش بزرگ صرفا عامل پایداری و ماندگاری نیس��ت‪.‬‬ ‫اگر چه کاربرد دارد و می تواند برای صاحبانش مزیت هایی‬ ‫را ایجاد کند‪ .‬ولی در شرایط خاص وقتی به نقطه خاصی‬ ‫می رس��د‪ ،‬تبدیل به سمی برای خودش می شود و خود را‬ ‫نابود می کند‪.‬‬ ‫ب��ا این تحلی��ل رژیم صهیونیس��تی در چنین‬ ‫شرایطی است؟‬ ‫‪l‬مهمتری��ن چیزی ک��ه در پایه گ��ذاری اس��رائیل وجود‬ ‫دارد‪،‬حمایت قدرت های غربی اس��ت‪ .‬انها صدسال تولید‬ ‫ادبی��ات می کنند‪ .‬در دنیای غرب وقتی که تصمیم می گیرند‬ ‫وارد فلس��طین ش��وند س��ال ها برای این موضوع که انجا‬ ‫سرزمین مادری ماست‪ ،‬کار فکری می کنند‪ .‬این محتوا را به‬ ‫دنیا می قبوالنند؛ اینها ملتی هستند که سرزمین می خواهند یا‬ ‫سرزمینی داشتند که کسی از انها گرفته است‪ .‬اینها حق دارند‬ ‫که به سرزمین خودشان برگردند‪ .‬یا این سرزمینی است که‬ ‫ملت ندارد‪ ،‬و این سرزمینی که ملت ندارد متعلق به ملتی است‬ ‫که سرزمین ندارد‪ .‬این ادبیاتی است که ‪ 100‬سال توسط اتاق‬ ‫فکر قدرت های غربی تولید شده است‪.‬‬ ‫یک��ی از اولی��ن و مهمتری��ن و عناصر تش��کیل دولت‬ ‫صهیونیستی حمایت غرب است‪ .‬حاال این عنصر در یک‬ ‫شرایط تبدیل می شود به عکس خودش؛ چرا؟!‬ ‫مثال امروز مساله فلسطین و خاورمیانه یکی از موضوعات‬ ‫محوری جهان است‪ .‬غربی ها چون به دنبال منطق هزینه ها‬ ‫و درامد هستند‪ ،‬باید بتوانند منافع خودشان را تامین کنند‪،‬‬ ‫پس تا حدی هزینه های اسرائیل را قبول داشتند و دارند و‬ ‫پرداخت می کنند‪ .‬هزینه های پشتیبانی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬تبلیغاتی و‬ ‫نظامی در طول سال های متمادی پرداخت شده است‪ .‬اما‬ ‫وقتی به جایی می رسد که منافع ملی انها به خطر می افتد‬ ‫حاضرند ترمز این کشور را بکشند‪.‬‬ ‫االن در امریکا می بینید که در کنار ای پک‪ ،‬جی اس��تریت‬ ‫را تش��کیل داده اس��ت‪ .‬این البی می گوید که اول امریکا‬ ‫بع��د رژیم صهیونیس��تی‪ .‬در حالی ک��ه ای پک می گوید‬ ‫اول اس��رائیل‪ .‬یا تش��کیالتی که در اروپ��ا از یهودی های‬ ‫اروپایی انش��عاب کرده با همین منطق شکل گرفته است‪.‬‬ ‫انها می گویند که ما تا کجا می توانیم از اس��رائیل حمایت‬ ‫کنیم‪ .‬این حمایت از یک حدی گذشته و نمی تواند منفعت‬ ‫خودش را تامین کند‪ ،‬این منفعت به جایی رس��یده که با‬ ‫هزینه ها برابر یا از ان کمتر شده است‪ ،‬بنابراین نمی تواند‬ ‫بیشتر از این ادامه دهد‪.‬‬ ‫یعنی تضاد منافع رخ داده است؟‬ ‫‪l‬یک افس��ر انگلیس��ی روزی از بازار عراق می گذشته‬ ‫که صدای اذان را می ش��نود و سوال می کند این چیست؟‬ ‫می گویند برای نماز است‪ .‬او می پرسد ایا این به نفتی که‬ ‫م��ا می بریم ربطی دارد؟ می گویند نه‪ .‬می گوید پس فرقی‬ ‫نمی کند‪ .‬مهم این است که منافعش تامین شود‪ ،‬وقتی که‬ ‫منافعش به خطر بیفتد ان وقت محاسبه می کند‪ ،‬باید ببیند‬ ‫هزینه ها چیست و ان را کاهش دهد‪ ،‬مثل تولید کننده یک‬ ‫محص��ول‪ .‬در واقع حمایت کردن از رژیم صهیونیس��تی‬ ‫در ش��رایط ویژه ای تبدیل می شود به عنصر کاهنده برای‬ ‫خودش و تبدیل به نقطه ضد خودش می شود‪.‬‬ ‫ای��ن موضوع بازدارن��ده در اروپ��ا و امریکا بین نخبگان‬ ‫امریکایی هم رواج پیدا کرده است‪.‬‬ ‫کم کم به این فکر افتادند که در اروپا یک نهضت ضدبیگانه‬ ‫ش��کل دهند‪ .‬اروپای پیری که می��زان تولیدش مثال یک ‬ ‫درصد‪ ،‬نیم درصد و گاهی کمتر اس��ت‪ ،‬می بیند کسی که‬ ‫از خدم��ات اجتماعی که او مالیاتش را می دهد اس��تفاده‬ ‫می کرده‪ ،‬امروز تبدیل شده به کسی که شریک سهم او از‬ ‫خدمات اجتماعی است‪ .‬بنابراین مشاهده می شود ایده های‬ ‫نژادپرستی‪ ،‬بیگانه س��تیزی و حمله به خارجی ها در اروپا‬ ‫درحال رشد است‪ .‬همان چیزی که نقطه قوت اروپا بود در‬ ‫شرایط دیگری تبدیل می شود به نقطه فروپاشی او‪.‬‬ ‫عنصر اول عدم حمایت غرب بود‪ .‬عنصر دوم‬ ‫در فروپاشی رژیم صهیونیستی را چه می دانید؟‬ ‫‪l‬عنصر دیگری که به ایجاد و حفظ اسرائیل کمک کرده‬ ‫قدرت نظامی و تشکیالتی بود‪ .‬قبل از اینکه اصال چیزی‬ ‫به نام اسرائیل شکل بگیرد تشکیالت نظامی و امنیتی انها‬ ‫به وج��ود امد تا وقتی که در پانزده ماه می ‪ 1947‬با مصوبه‬ ‫مجمع عمومی سازمان ملل‪،‬این رژیم تاسیس شده و بعد‬ ‫تشکل های نظامی و امنیتی ارتش ساخته می شود‪ .‬اساسا‬ ‫به همین دلیل اس��ت که به اسرائیل می گویند یک دولت‬ ‫پادگانی‪ ،‬چه انکه می گویند این یک ارتش است که برای‬ ‫خودش دولت ساخته است‪ .‬وقتی همه شئونات‪ ،‬تفکرات‬ ‫و استراتژی های اصلی رژیم صهیونیستی را مالحظه کنید‬ ‫می بینید روحش نظامی اس��ت‪ .‬اصال اقتصادی‪ ،‬سیاسی و‬ ‫فرهنگی نیست‪ .‬باید یک ستون به نام قدرت نظامی وجود‬ ‫اسرائیل یک جامعه‬ ‫موزاییکی است‪ .‬چرا؟‬ ‫به این خاطر که اقوام‬ ‫و نژادهای گوناگون‬ ‫ملل بشری در انجا‬ ‫هستند‪ .‬از کشورهای‬ ‫بدوی افریقایی تا‬ ‫شهروندی که از‬ ‫کشورهای صنعتی‬ ‫امریکایی و اروپایی‬ ‫امدند‪ ،‬همه حضور‬ ‫دارند‬ ‫داشته باشد تا بتواند شعارهایی که می دهد را محقق کند‪.‬‬ ‫این شعارها چیست؟ تامین امنیت و کسب کامل سرزمین‬ ‫م��ادری؛ یعنی از نیل تا فرات‪ .‬بعد باید از مرزهای امن ان‬ ‫دفاع کند‪ .‬در واقع مرزهای امن فراتر از مرزهای سرزمین‬ ‫یک کشور است‪ .‬فرض کنید اسرائیل امروز براورد نظامی‬ ‫ کند و بگوید در ایران موش��ک های ش��هاب ‪ 3‬و ‪ 4‬تولید‬ ‫می شود و می تواند ما را مورد هدف قرار دهد‪ .‬زمانی مرزها‬ ‫امن می ماند که در یک شعاع مشخص کشور را تهدید کند‪.‬‬ ‫یعنی اسرائیل امروز مرز امن ندارد؟‬ ‫‪l‬چیزی ک��ه تا دیروز عنص��ر ق��درت و ایجاد کننده و‬ ‫اطمینان بخش به شهروند اسرائیل بود‪ ،‬امروز برعکس شده‬ ‫است‪ .‬شهروند اسرائیلی می دانست که یک ارتش پرقدرت‬ ‫و برتر دارد‪ ،‬ارتش��ی که می تواند شانه به شانه ارتش های‬ ‫بزرگ جهان باشد‪ .‬حاال این ارتش در چه وضعیتی است؟‬ ‫این ارتش روزگاری همه جنگ ها را با موفقیت پشت سر‬ ‫می گذاشت و در رتبه ششم ارتش های جهان قرار داشت‪.‬‬ ‫ارتشی که می گفت می خواهم جنگ ارماگدون انجام دهم‪.‬‬ ‫سرباز را می برند در تپه ارماگدون و قسم می دهند که کشته‬ ‫می شویم ولی ارمان و سرزمین مان را از دست نمی دهیم‪.‬‬ ‫به این طری��ق انگیزه های مذهبی‪ ،‬مل��ی و ایدئولوژیکی‬ ‫ان را می س��ازند؛ ارتش��ی که به لحاظ حرفه ای خیلی از‬ ‫دانش های نظامی خودش را به دیگر ارتش ها می فروخته‬ ‫و به انها فخر می فروش��د و امروز هم این مس��اله وجود‬ ‫دارد‪ .‬بخش های مربوط به امنیت‪ ،‬بازجویی‪ ،‬جنگ چریک‬ ‫شهری و ضدش��ورش‪ ،‬دروسی است که حتی زمانی که‬ ‫امریکا می خواس��ت عراق را اش��غال کند‪ ،‬تیمی که قرار‬ ‫ب��ود کارهای امنیتی و بازجویی انج��ام دهد‪ ،‬چند ماه در‬ ‫اسرائیل دوره دید‪ .‬این ارتش با قدرت برترش در شرایط‬ ‫جدید استخوان هایش پوک می شود‪ .‬یعنی ارتش متبختر و‬ ‫مغروری که با سالح های پیشرفته و روز مسلح شده با یک‬ ‫پدیده ای روبه رو می شود که در تمام عمرش خیلی کم با‬ ‫ان مواجهه داشته است‪ .‬این ارتش با یک نهال بیست ساله‬ ‫مواجه می شود که در عنفوان جوانی به سر می برد و در مرز‬ ‫‪ 18‬سالگی این ارتش را شکست می دهد‪.‬‬ ‫در جنگ سی وس ه روزه؟‬ ‫‪l‬قبل از اینکه به مقاومت ارتش جوان لبنان بپردازیم‪ ،‬باید‬ ‫بگوییم که این ارتش چطور اس��تخوانش پوک می شود؟‬ ‫ارتش اس��رائیل که مظهر انضباط در دهه های مختلف و‬ ‫ت است و قصد دارد یک رفتار ایدئولوژیک‬ ‫مظهر شفافی ‬ ‫انجام دهد‪ ،‬در روند خود در چند دهه اخیر‪ ،‬فساد تمامی‬ ‫ ارکانش را احاطه می کند‪ .‬ارتش��ی که ق��رار بوده اخرین‬ ‫جنگ سلطه را در ارماگدون انجام بدهد به جایی می رسد‬ ‫که زن بارگی می ش��ود جزوی از ذاتش و خیلی راحت با‬ ‫این عنصر زمین می خورد و یک جوان ‪ 18‬س��اله می اید‬ ‫و از لبن��ان به بیرون پرتابش می کند‪ .‬ای��ن برای اولین بار‬ ‫رخ می دهد‪ ،‬عادت به عقب نشینی و شکست در قاموس‬ ‫ارتش و اموزش های نظامی اسرائیل وجود نداشت‪ .‬برای‬ ‫شکست هم باید یک سناریوی اجرایی داشته باشند‪ .‬اصال‬ ‫شکست معنی نداشته و در فرهنگ نظامی اسرائیل ترجمه‬ ‫نمی ش��د‪ ،‬البته تا ان مقطع که در سال ‪ 2000‬فرار می کند‪.‬‬ ‫فرار نه به معنای تاکتیکی بلکه ف��راری ذلت بار که وقت‬ ‫نمی کند ش��عله گاز چای خودش را خاموش کند‪ .‬اسناد‬ ‫و امکاناتش را رها می کند و می رود؛ صحنه ای که از فرار‬ ‫س��ربازان عراقی در خرمش��هر و در تصاویر دیدیم که تا‬ ‫یک کیلومتر کاله و س�لاح بود‪ ،‬به این امید که قدرتشان‬ ‫س��رجای خودش��ان هست و بعد به حس��اب این جوان‬ ‫خواهیم رسید‪ .‬ولی هرچقدر توجیه تبلیغاتی در رابطه با‬ ‫این فرار انجام دهند نمی توانند خودش��ان را راضی کنند‪.‬‬ ‫اینها در ارتش خودشان که محور و ستون فقرات جامعه‬ ‫صهیونیستی بوده باید به جامعه اطمینان و ارامش بدهند‬ ‫که من توان بازدارندگی دارم‪ .‬من جنگ ‪ 67‬را انجام داده و‬ ‫اراضی زیادی را اشغال کرده ام‪ .‬به سوریه گفتم که پشت این‬ ‫سیم خاردارها سیب زمینی می کارم و زارعت می کنم ولی تو‬ ‫باید ده کیلومتر عقب تر باشی‪ .‬تازه ده کیلومتر عقب تر هم‬ ‫نظامیان حق ایستادن ندارند و باید مردم بایستند‪ .‬یعنی تا‬ ‫ش��عاع مشخصی در نزدیکی های دمشق شما حق ندارید‬ ‫اصال ادوات نظامی داشته باشید‪ .‬در صحرای سینا براساس‬ ‫قرارداد امنیتی کمپ دیوید نمی توانید نیروی نظامی داشته‬ ‫باشید‪ .‬حتی ژاندارم و پاسبان هم باید در حد سالح سبک‬ ‫به تعداد مشخص داشته باشند‪ .‬انقدر قوی بوده و قدرت‬ ‫بازدارندگی داشتند که تعیین تکلیف می کردند‪ .‬این ارتش‬ ‫باید خودی نشان دهد تا این فرار ذلت بار را جبران کند‪.‬‬ ‫عواملی که در رابطه با ارتش گفتید دس��ت به‬ ‫دس��ت هم می دهد و ان ایدئولوژی را ضعیف‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫‪l‬این اراده دیگر کارکرد خودش را ندارد‪.‬‬ ‫استراتژی نهایی جنگ ‪ 33‬روزه در واقع احیای‬ ‫دوباره این ارتش بود؟‬ ‫‪l‬این ارتش یا باید به مردم خودش اطمینان بدهد که من‬ ‫باز می توانم و همان ارتش برتر و قهار هستم یا ماهیت و‬ ‫خاصیت خودش را از دست می دهد‪ .‬بنابراین می بینید از‬ ‫سال ‪ 2000‬تا ‪ 2006‬اتفاقات زیادی می افتد تا این قدرت‬ ‫هژمونیک و بازدارنده تثبیت بشود‪ ،‬اما راهی نمی ماند جز‬ ‫اینکه اسرائیل با ارتش خودش به حزب اهلل حمله کند‪ .‬البته‬ ‫این ارتش به خاطر شرایط ویژه ای که دارد توان جنگ های‬ ‫طوالنی را ندارد‪ .‬برای جنگ ضربتی‪ ،‬غافلگیرانه‪ ،‬سریع و‬ ‫نتیجه بخش اموزش دیده اس��ت‪ .‬در تمام جنگ هایی که‬ ‫انج��ام داده و در همه این پنج جنگی که داش��ته همه چیز‬ ‫برق اس��ا بوده و پش��ت جبهه به حری��ف خودش ضربه‬ ‫را وارد ک��رده و کار خ��ودش را انجام داده اس��ت‪ .‬جنگ‬ ‫سال ‪ 2006‬در واقع برای اثبات قدرت بازدارندگی و اینکه‬ ‫من هنوز همان قدرت برتر نظامی هستم‪ ،‬شکل می گیرد‪.‬‬ ‫اتفاقی که در سال ‪ 2006‬می افتد و در اخر ‪ 2008‬و ‪2009‬‬ ‫در غزه تکرار می ش��ود‪ ،‬نه تنها مش��کل اس��رائیل را حل‬ ‫نمی کند بلکه مشکالت جدیدی را ایجاد می کند‪ .‬نه اینکه‬ ‫هزینه جنگی و تروریسم به اسرائیل ضربه بزند یا بورس‬ ‫اسرائیل از یک نقطه به نقطه پایین تر بیاید‪ ،‬خیر در ارکان‬ ‫موجودیتی اسرائیل این اتفاق می افتد‪ .‬چه اتفاقی؟ جامعه‬ ‫اسرائیلی که ‪ 50‬سال به جز صدای بلبل و تفریح و موزیک‬ ‫چیزی نشنیده امروز هر لحظه منتظر شنیدن صدای اژیر و‬ ‫موشک حزب اهلل اس��ت که روی سرش ببارد‪ .‬قرار نبود‬ ‫چنین اتفاقی بیفتد‪ .‬چیزی که برایش��ان تعریف می کردند‬ ‫ای��ن بود که اینجا یک ارتش مقتدر و قوی وجود دارد که‬ ‫کسی جرات ندارد با او وارد جنگ شود‪ ،‬چه رسد به اینکه‬ ‫بخواهد اسیبی وارد کند‪ .‬وقتی در اسرائیل جنگ ‪ 33‬روزه‬ ‫اتفاق می افتد‪ ،‬موج مهاجرت معکوس و فرار از اس��رائیل‬ ‫توسط کسانی که ‪ 20-30‬سال در اسرائیل بودند و زندگی‬ ‫کردند‪ ،‬به سمت امریکا‪ ،‬کانادا و اروپا اغاز می شد‪ .‬چرا؟‬ ‫چون از ابتدا این انسان ها با یک فرمول وارد این سرزمین‬ ‫شده اند که اینجا مدینه فاضله است‪ .‬قوانینش امنیت و رفاه‬ ‫است و یک ارتش قدرتمند این امنیت را تضمین می کند‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫امروز این ارت��ش نمی تواند امنیت و رفاه را تضمین کند‬ ‫و در درون خودش هم مش��کل دارد؛ باورهایی که بر ان‬ ‫استوار بودند فروریخته‪ .‬در تصاویر تلویزیون اسرائیل نشان‬ ‫داده شد که سربازهای اسرائیلی «رامب و» منشانه با جویدن‬ ‫ادامس می رفتند و یک تعداد تروریست را از بین می بردند‬ ‫و تحت این عنوان مصاحبه و به سمت مرز لبنان حرکت‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫قبل از جنگ و در ابتدای جنگ؟‬ ‫‪l‬بل��ه‪ ،‬ان موقع اصال جنگ نبود‪ .‬اینه��ا با این اعتقاد که‬ ‫می روی��م و کار این جریا ن تروریس��تی را تمام می کنیم‪،‬‬ ‫وارد ش��دند‪ .‬اما وقتی از جنگ با ح��زب اهلل بر می گردند‬ ‫ش��وک زده‪ ،‬وحش��ت زده و غیرعادی هستند‪ ،‬مثل کسی‬ ‫که شکس��ت خورده و با صحنه های غیرقابل باور روبه رو‬ ‫ش��ده‪ .‬ارتش اس��رائیل برای اولین بار شکست می خورد‪.‬‬ ‫یعنی معموال یک ارتش برای یک عملیات اهدافی تعیین‬ ‫می کن��د‪ .‬تحقق این اهداف به معنی پیروزی اس��ت‪ .‬عدم‬ ‫تحقق ان و دریافت یکس��ری هزینه ها که لیست می کنند‬ ‫به معنی شکس��ت و ناکامی است‪ .‬جنگ به معنای کشتن‬ ‫یا کش��ته شدن اس��ت‪ .‬تلفات دارد‪ .‬ولی یک موقع است‬ ‫ک��ه این تلفات اصال ج��زو پیش بینی های او نیس��ت‪ .‬یا‬ ‫هزینه ه��ای نظامی که به او تحمیل می ش��ود اصال جزو‬ ‫محاس��بات و پیش بینی های او نیست و شرایط غیرعادی‬ ‫به وجود می اید‪ .‬در تکنیک جنگیدن‪ ،‬کم اورده‪ ،‬صرفا این‬ ‫نیست که تلفات داده و تجهیزاتش را از دست داده است‪.‬‬ ‫می بیند طرف مقابل با روش هایی می جنگد که او مغلوب‬ ‫اس��ت و برایش ناشناخته اس��ت واو را مبهوت می گذارد‬ ‫و بیشترین تلفات و خس��ارات را به او وارد می کند‪ .‬این‬ ‫وضعیت از لحاظ تجهیزاتی بس��یار شکننده تر است و در‬ ‫عمق اراده نظامی ان تاثیر می گذارد‪ .‬تجهیزات اگر از بین‬ ‫برود خریداری ش��ده و جایگزین می شود‪ .‬امریکا و اروپا‬ ‫در خدمت اسرائیل هستند‪ .‬بهترین تجهیزات را جایگزین‬ ‫می کنند‪ .‬چه بسا در جنگ ‪ 33‬روزه پل هوایی از لندن به رم‬ ‫و بعد به تل اویو برقرار بود و مرتب امکانات و تجهیزات به‬ ‫اسرائیل وارد می شد‪ .‬اینها قابل جایگزینی است‪ ،‬اما وقتی‬ ‫اراده یک س��رباز و ایدئولوژی او به بن بست رسید‪ ،‬التیام‬ ‫و بازسازی او به این سادگی امکانپذیر نیست‪ .‬بنابراین نه‬ ‫اینکه تنها در استراتژی جنگ شکست می خورد‪ ،‬بلکه در‬ ‫اراده یک نظامی که باید معتقد باشد می تواند طرف مقابل‬ ‫را شکس��ت بدهد به بن بست می رس��د‪ .‬بنابراین دو سال‬ ‫بع��د از ‪ 2006‬همه اقدامات تنظیم��ی و مانوری که انجام‬ ‫می گیرد تنها برای بازس��ازی روح��ی و روانی نیروهای‬ ‫نظامی اسرائیل اس��ت‪ .‬این ارتش می گوید شاید این یک‬ ‫اتفاق بوده و در نقطه دیگری ان را جبران می کنیم‪ .‬می ایند‬ ‫ی��ک نمونه ضعیف و کوچک ش��ده ح��زب اهلل را مورد‬ ‫ازمایش قرار می دهند تا کسب ابرو کرده و زخم های خود‬ ‫را التیام ببخش��ند‪ .‬در غزه هم شکست می خورند‪ .‬ارتشی‬ ‫که قرار بود هیچ چیز مانعی برای او نباش��د می بیند برای‬ ‫ک هم قابلیت تحقق اراده ندارد‪ .‬در سال‬ ‫یک هدف کوچ ‬ ‫‪ 2009‬که جنگ گرجس��تان و روسیه اتفاق افتاد‪ ،‬تعدادی‬ ‫از افسران و نیروهای امنیتی اسرائیل که به عنوان نیروهای‬ ‫امنیتی در گرجستان حضور داشتند و ارتش گرجستان را از‬ ‫لحاظ امنیتی و لجستیکی ساپورت کرده بودند‪ ،‬برای اینکه‬ ‫به طرف گرجی بگویند ما با چه متدی به ش��ما اموزش‬ ‫می دهیم‪ ،‬گفتند ما با اخرین مدل های جنگی حزب اهلل را‬ ‫به شما اموزش می دهیم‪ .‬این ارتش خودش دیگر کاالیی‬ ‫برای فروش ندارد و مجبور اس��ت برچسب حزب اهلل را‬ ‫روی ان بزن��د‪ .‬چرا که او روش ها‪ ،‬ابداعات و انگیزه های‬ ‫جدیدی دارد‪ .‬در واقع ستون خیمه موجودیت اسرائیل نه‬ ‫تنها کارکرد پیش بینی شده خود را ندارد‪ ،‬بلکه از درون نیز‬ ‫به دالیل مختلف پوک شده است‪ .‬عنصر مهم دیگر برای‬ ‫جامعه اسرائیل‪ ،‬رفاه است‪ .‬در اخالق یهودی همیشه کسب‬ ‫ثروت مهم اس��ت‪ .‬یعنی امنیتی که ارت��ش یا اژانس های‬ ‫مهاجرت یهودی به او وعده داده بودند که به س��رزمینی‬ ‫‪68‬‬ ‫وارد می ش��وید که رفاه کامل است‪ .‬یعنی سرزمین شیر و‬ ‫عسل و تمام دیپلماسی اسرائیل برای این هدف کار کرده‬ ‫است‪ .‬این شوخی نیست‪ .‬دولت صهیونیستی با طرف های‬ ‫اروپای��ی خودش قراردادهای تجاری دارد‪ ،‬چرا که عنصر‬ ‫اولیه قراردادهای اروپایی با انها این است که کاالهای تولید‬ ‫شده شهرک نشینان اسرائیلی بدون مالیات وارد اروپا شود تا‬ ‫بتواند قدرت رقابت داشته باشد و این امتیازی است که تنها‬ ‫به اس��رائیل می دهند‪ .‬یعنی به یک شهرک نشین می گویند‬ ‫اگر دو تا س��وله پالستیکی ایجاد کنی و خیار بکاری‪ ،‬من‬ ‫در اروپا ان را می فروشم و درامد تو را تضمین می کنم‪.‬‬ ‫اینگونه شد که شهروند اسرائیل هیچ انگیزه ای برای ماندن‬ ‫در اس��رائیل نداش��ت‪ .‬چون باید ایدئولوژی داشته باشد‬ ‫– که ایدئولوژی در کار نیس��ت‪ .‬در واقع صهیونیس��ت ها‬ ‫یهودی های الئیک هستند‪ ،‬بنابراین حتی در ارتش اسرائیل‬ ‫یک سرباز وقتی پستش می افتد در کرانه باختری و خاک‬ ‫غزه‪ ،‬می گوید می خواهم در قسمتی باشم که در ان جنگ‪،‬‬ ‫خونریزی و کشته شدن نیست‪ .‬چرا پست من را گذاشتند‬ ‫در کرانه باختری؟ این س��رباز به دنبال جای امن اس��ت‪،‬‬ ‫بنابراین ش��روع می کند به فرار‪ .‬وقتی که خمپاره از سال‬ ‫‪ 2006‬به سمت شهرک های اسرائیلی پرتاب می شود‪ ،‬انها‬ ‫فرار می کنند و به داخل مناطق ‪ 48‬می رونند‪ .‬این شهروند‬ ‫حاضر نیس��ت هزینه بدهد و ریسک کند‪ .‬وقتی فشار از‬ ‫یک حدی افزایش پیدا می کند‪ ،‬می گوید تا اینجا که سناریو‬ ‫ب��ود و فیلم بازی می کردیم‪ ،‬از اینجا به بعد چون مس��اله‬ ‫جدی شد‪ ،‬فرار می کند و می رود‪.‬‬ ‫با این عناصر ایا فروپاش��ی رژیم صهیونیستی‬ ‫نزدیک است؟‬ ‫‪ l‬تمام اینها نشانه های فروپاشی نظام اسرائیل است‪ .‬این‬ ‫یکی از پدیده های کامال قابل لمس است‪ .‬کسی که به طمع‬ ‫بلعیدن غنیمت به سرزمینی امده تا حدی ایستادگی می کند‬ ‫و این نیاز به جنگ ارماگدون ندارد‪ .‬درست می شود مثل‬ ‫امپراتوری ایران که ‪ 300‬مس��لمان به ان حمله می کنند و‬ ‫فرومی پاشد‪ .‬درست اس��ت که هیبت امپراتوری دارد اما‬ ‫دیگ��ر کارکردی ن��دارد‪ .‬عملکردی که بای��د برای حفظ‬ ‫امپراتوری داش��ته باشد ندارد‪ .‬فیل است اما باید فیل ها را‬ ‫با زنجیر به هم ببندند‪ .‬سرباز است ولی باید این سرباز را‬ ‫ببندند‪ .‬همان اتفاقی که در جنوب لبنان افتاد‪ .‬سربازها برای‬ ‫اینکه بتوانند وارد بعضی از خانه های جنوب لبنان بشوند‬ ‫دست به دس��ت هم می دادند‪ ،‬چون از یکدیگر وحشت‬ ‫داش��تند و فکر می کردند یک قدرت ماورایی وجود دارد‬ ‫که با اینها می جنگد‪ .‬با اینکه مجهزترین سالح ها و دست‬ ‫در دست هم دارند اما نمی توانند بجنگند‪ .‬این سرباز خیلی‬ ‫ت تبدیل می شود به فردی که انگار برق فشار قوی به‬ ‫راح ‬ ‫او وصل کرده اند و تا مدت ها وقتی به پشت جبهه می اید‬ ‫قادر به جنگ نیست‪ .‬سربازی که همیشه در کابوس هایش‬ ‫یک شکست غیرقابل تصور را ثبت کرده است‪.‬‬ ‫جامعه اس��رائیل هم از درون مشکالت بسیار‬ ‫زیادی داش��ته و از نظر اجتماعی امادگی این‬ ‫فروپاشی را دارد‪.‬‬ ‫‪l‬اسرائیل یک جامعه موزاییکی است‪ .‬چرا؟ به این خاطر‬ ‫که اقوام و نژادهای گوناگون ملل بشری در انجا هستند‪ .‬از‬ ‫کشورهای بدوی افریقایی تا شهروندی که از کشورهای‬ ‫صنعتی امریکایی و اروپایی امدن��د‪ ،‬همه حضور دارند‪.‬‬ ‫منظور از این طیف گسترده از نژاد و قومیت ها این است‬ ‫که هرکس با داش��ته های خودش از جهت اعتقاد و رفتار‬ ‫و فرهنگ و اداب و رس��وم وارد اینجا شده و سعی کرده‬ ‫ب��ا همان عادت ه��ا و اداب و منش ها زندگی کند‪ .‬بر این‬ ‫اساس فرایند ملت سازی در اسرائیل اصال شکل نگرفته‪،‬‬ ‫پس وحدت ملی به مفهوم واقعی ان موجب انسجام ملی‬ ‫مردم نمی شود‪.‬‬ ‫اگر شما امروز وارد تل اویو شوید محله ای دارد به نام محله‬ ‫ایرانیان‪ .‬در انجا فارسی حرف می زنند و مسائل خودشان‬ ‫را دارن��د‪ .‬موزیک خودش��ان را گوش می کنند‪.‬انهایی که‬ ‫توان مالی کافی دارن��د روزنامه‪،‬رادیو و تلویزیون به زبان‬ ‫خودش��ان را دارند‪ .‬مثل اقلیت بزرگ روس��ی که حداقل‬ ‫یک میلیون روس در دهه ‪ 90‬وارد اسرائیل شد که بسیاری‬ ‫از انها اصال یهودی نیستند‪.‬‬ ‫فقر و فالکتی که در دوره پس از فروپاش��ی اتحادجماهیر‬ ‫شوروی ایجاد شده بود موج ادم های یهودی نما را به این‬ ‫کشور سرازیر کرد‪.‬‬ ‫به خاط��ر همی��ن ه��م اس��ت ک��ه اس��رائیل‬ ‫قانون اساسی ندارد؟‬ ‫‪l‬نه‪ ،‬قانون اساسی ربطی به این موضوع ندارد‪ .‬چیزی که‬ ‫در مس��ائل سیاسی و قانونی مطرح می شود این است که‬ ‫این افراد به خاطر اینکه به صورت بی برنامه به این کشور‬ ‫امدند‪ ،‬همیشه پست وزارت کشور در کابینه جزو مسائل‬ ‫مناقش��ه برانگیز اس��ت که جریان های افراطی در اسرائیل‬ ‫همیشه س��عی می کردند این پست را به دست بیاورند تا‬ ‫بگویند اینها یهودی نیستند و ما به اینها شناسنامه نمی دهیم‪.‬‬ ‫من سرگذش��ت بعضی از انها زرا که در روزنامه ها نوشته‬ ‫بودن��د خصوصا خانم های انها خواندم که سرنوش��ت و‬ ‫سرگذشت شان خیلی اسف انگیز است‪ .‬اینها کسانی بودند‬ ‫که مدتی در اس��رائیل به عنوان یک مدینه فاضله و اتوپیا‬ ‫حضور داش��تند و بعد تعریف می کنن��د که چگونه برای‬ ‫گذران زندگی عادی شان مجبور بودند خود فروشی کنند‪.‬‬ ‫در حالی که افراد تحصیلکرده و اهل فن بودند‪ .‬درس��ت‬ ‫است که در روسیه به فقر و فالکت افتاده بودند اما در انجا‬ ‫به خاطر گ��ذران زندگی احتیاجی به فروش ابروی خود‬ ‫نداشتند‪ .‬این خانم تعریف می کرد که من االن برگشتم به‬ ‫روسیه و ش��هر خودمان‪ .‬همین جا شرکت زدم و جایگاه‬ ‫اقتصادی و درامد قابل قبولی دارم و نیاز ندارم برای گذران‬ ‫زندگی خودفروش��ی کنم‪ .‬این جامعه مش��کالت فراوان‬ ‫دیگری هم دارد‪ .‬در اخرین نظرسنجی از یهودیان سفاردی‬ ‫(شرقی) و اشکنازی (غربی)‪ ،‬حتی برای ازدواج‪ ،‬دختر و‬ ‫پسر به یکدیگر نمی دهند‪ .‬یعنی یک دختر اشکنازی حاضر‬ ‫نیس��ت با یک پسر س��فاردی ازدواج کند‪ .‬اساسا خانواده ‬ ‫اجازه چنی��ن کاری نمی دهد و انه��ا را افرادی با کالس‬ ‫پایین می داند‪ .‬این صف کش��ی ها کام�لا وجود دارد‪ .‬یک‬ ‫شهروند غربی کامال متمدن‪ ،‬پیشرفته و صاحب صالحیت‬ ‫است‪ ،‬اما یک شرقی ولو یهودی‪ ،‬درجه چندم است‪ .‬یک‬ ‫نکته خیلی مهم این اس��ت که عمال مناصب اجتماعی و‬ ‫ثروت و مقامات حزبی‪ ،‬سیاسی و دولتی در اختیار کسانی‬ ‫اس��ت که صفت اش��کنازی یا غربی دارند و اینها هستند‬ ‫که در واقع افراد پیش��رفته و متمدن و امروزی به حساب‬ ‫می این��د و عمال رفاه‪ ،‬مزیت ها و مناصب در اختیارش��ان‬ ‫اس��ت‪ .‬هنوز هم فاالنژ اتیوپیایی که امده مجبور است با‬ ‫یک پرتقال ش��کم خودش را سیر بکند و البته خدا را هم‬ ‫شکر می کند چون باید در اتیوپی زیر افتاب از گرسنگی‬ ‫می مرد‪g .‬‬ ‫فروپاشی اسرائیل نزدیک است‬ ‫احمد خیرالدین ‪ /‬دبیرکل حزب عمل لبنان‬ ‫ریشه تفکر ایجاد دولت صهیونیستی و کشور کنونی‬ ‫که در خاک فلس��طین ش��کل گرفت��ه بازمی گردد به‬ ‫کنفرانس سال ‪ 1897‬که در شهر بازل سوئیس برگزار‬ ‫ش��د‪ .‬در ان کنفرانس برای نخس��تین بار تفکر ایجاد‬ ‫کشور مس��تقل یهودی مطرح شد‪ .‬این تفکر حاصل‬ ‫تالش های سیاستمداران بریتانیایی در راستای اهداف‬ ‫از پیش تعیین ش��ده ای برای خروج یهودیان از اروپا‬ ‫بود‪ .‬به دنب��ال این تفکر بریتانیایی ها س��عی کردند با‬ ‫جلب موافقین خصوصا حمای��ت یهودیان جهان و‬ ‫سران کش��ورهای اروپایی به نظریه خودشان تحقق‬ ‫ببخشند و این نظریه را به مرحله اجرا برسانند‪.‬ریشه‬ ‫اصلی فلسفه ایجاد دولت صهیونیستی از سوی بریتانیا‬ ‫و سیاست مداران انگلیس��ی بیش از انکه با توجه به‬ ‫مناف��ع یهودیان جهان ش��کل بگیرد در س��ایه منافع‬ ‫خود انگلیس��ی ها قرار داشت‪ .‬این حقیقتی است که‬ ‫کمتر مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬بریتانیا به دنبال اخراج‬ ‫یهودیان از اروپا چنین تفکری را ایجاد کرده و سال ها‬ ‫این تفکر را شکل داده و به وجود اوردند که یهودیان‬ ‫باید به دنبال یک کشور مستقل یهودی خارج از اروپا‬ ‫باش��ند‪ .‬بخشی از جامعه یهود و حتی پیشوایان یهود‬ ‫ب��ا اینکه از حقیقت نیت بریتانیایی ه��ا اگاه بودند در‬ ‫ان زمین��ه ب��ا انها همکاری کردند و درهمین راس��تا‬ ‫ب��رای ایجاد دولت صهیونیس��تی در خاورمیانه وارد‬ ‫عمل شدند‪.‬فعالیت ها از همان س��ال ها اغاز شد‪ .‬در‬ ‫اولین اقدام اینطور وانمود می ش��د که یهودی ها برای‬ ‫داش��تن اینده ای روشن به داشتن یک کشور مستقل‬ ‫یهودی ان هم در سرزمینی که ان را سرزمین موعود‬ ‫می نامیدند‪ ،‬نیاز دارند‪ .‬دستگاه های بریتانیایی هم از این‬ ‫تفکر حمایت می کردند‪ .‬ابتدا سایر کشورهای اروپایی‬ ‫را نس��بت به ضرورت خروج یهودی ه��ا از اروپا و‬ ‫ایجاد کش��ور مستقل یهودی قانع کردند و پس از ان‬ ‫زمینه های الزم برای شکل گیری کشور مستقل یهودی‬ ‫در خاورمیانه را به وجود اوردند‪ .‬انها س��عی داشتند‬ ‫یهودی ها را قانع کنند که فلس��طین سرزمین طالیی‬ ‫در انتظ��ار انه��ا خواهد بود و اینده روش��نی در این‬ ‫کش��ور پیش روی انهاست‪ .‬در همین راستا به برخی‬ ‫مستندات تاریخی متوسل ش��دند و رویای یهودیان‬ ‫دنیا را بازسازی حکومت سلیمان در منطقه دانستند‪.‬‬ ‫یهودی ها با این تفکر که باید به دنبال حکومت دوباره‬ ‫بر س��رزمینی باشند که سه هزار س��ال پیش از انجا‬ ‫اخراج شده بودند‪ ،‬راضی شدند تا کشورهای خودشان‬ ‫را ترک کنند و به فلس��طین بازگردند‪.‬در حقیقت یک‬ ‫فلسفه انتقادی‪ ،‬تاریخی در پس این موضوع ایجاد شد‬ ‫و به این وس��یله بخش��ی از یهودیان جهان را نسبت‬ ‫به موضوع تشکیل دولت مستقل یهودی قانع کردند‪.‬‬ ‫انه��ا وعده می دادند که اینده در این س��رزمین ا ز ان‬ ‫یهود خواهد بود‪ .‬عملیات وس��یعی اغاز ش��د‪ .‬ابتدا‬ ‫کشورهای اروپایی در دو بلوک غرب و شرق نسبت‬ ‫به این موضوع به یک نظریه واحد و متحد رس��یدند‬ ‫که برای اخراج یهودیان به تفاهم کامل دست یافتند‪.‬‬ ‫بریتانیا همه کش��ورهای منطقه را به اخراج یهودیان‬ ‫تش��ویق می کرد‪ .‬هدف اصل��ی بریتانیایی ها از ایجاد‬ ‫کشور صهیونیستی در منطقه ورود به استعمار نوینی‬ ‫در منطقه خاورمیانه بود‪ .‬بریتانیایی ها پس از س��ال ها‬ ‫استعمار روشن و ش��ناخته شده در منطقه این بار به‬ ‫دنبال شکل جدیدی از استعمار بودند که با یک دولت‬ ‫دست نشانده در منطقه اتفاق می افتاد‪ .‬انها قصد داشتند‬ ‫دولتی ایجاد کنند که مترسک بریتانیا در خاورمیانه باشد‬ ‫و موجب ترس کشورهای همسایه خصوصا کشورهای‬ ‫عربی و اسالمی شود‪ .‬از سوی دیگر هدف بریتانیایی ها‬ ‫از اج��رای برنام��ه ایجاد حکومت مس��تقل یهودی در‬ ‫خاورمیان��ه اخ��راج یهودی ها از اروپا بود‪ .‬بخش��ی از‬ ‫یهودی ها در اروپا از ثروتمندان اصلی و شخصیت های‬ ‫سرش��ناس در فعالیت های اقتصادی این قاره به شمار‬ ‫می رفتند‪ .‬و انگلیس��ی ها در حالی که یهودیان ثروتمند‬ ‫اروپا را تهدیدی برای خودشان می دانستند سعی کردند‬ ‫به این ش��کل انها و ثروت هایشان را به خاورمیانه و به‬ ‫یک کش��ور مستقل یهودی منتقل کنند‪ .‬در همین راستا‬ ‫تالش هایی صورت گرفت تا یهودیان ابتدا نس��بت به‬ ‫ایجاد این کش��ور قانع شوند و لزوم داشتن یک کشور‬ ‫مس��تقل را احس��اس کنند‪ .‬پس از تثبی��ت این نظریه‬ ‫سرزمین فلسطین به عنوان مقصد انتخاب شد‪ .‬انتخاب‬ ‫فلسطین دالیلی اصلی داشت‪ .‬یکی از این دالیل وجود‬ ‫ی��ک توجیه اعتقادی و تاریخی برای انها بود که به این‬ ‫ش��کل یهودیان جهان را به این موضوع قانع می کردند‪.‬‬ ‫اینکه س��لیمان نبی زمانی در خاک فلسطین سلطنت و‬ ‫حکومت داش��ت‪ ،‬دلیلی شد بر اینکه انها مدعی شوند‬ ‫برای بازسازی حکومت سلیمان راهی فلسطین خواهند‬ ‫ش��د‪ .‬از جهت موقعیت خاص جغرافیایی‪ ،‬فلسطین و‬ ‫خصوصا منطقه شامات برای انگلیسی ها حائز اهمیت‬ ‫بود‪ .‬ش��امات نقطه اتصال اس��یای غربی ب��ه افریقا و‬ ‫همچنین محلی برای رفت و امد اروپایی هاست که در‬ ‫رفت و امدها و مناس��بات اقتصادی و سیاسی و نظامی‬ ‫منطقه تاثیر بس��یار زیادی دارد‪ .‬فلس��طین در یک نقطه‬ ‫حیات��ی قرار دارد و به همین دلیل مناس��ب ترین گزینه‬ ‫برای انتخاب بود‪ .‬انگلیسی ها می خواستند این منطقه را‬ ‫تحت سیطره داشته باش��ند در حالی که هرگز به شکل‬ ‫واضح و روش��ن خودشان را نش��ان ندهند و در سایه‬ ‫قرار داش��ته باشند‪ .‬انها نمی خواستند با ارتش خودشان‬ ‫این منطقه را به تصرف دربیاورند‪ .‬بلکه می خواس��تند‬ ‫با ارتش دیگر و با نام دیگر براین نقطه س��لطه داش��ته‬ ‫باشند‪ .‬انگلیس��ی ها در این راه از همه ابزارهای موجود‬ ‫استفاده کردند‪ .‬انها به یهودی ها و صهیونیست ها وعده‬ ‫دادن��د که در راه تش��کیل دولت صهیونیس��ت از هیچ‬ ‫حمایت��ی کوتاهی نمی کنند‪ .‬پ��س از ان از ارتباطات و‬ ‫قدرت منطقه ای خودش��ان در اروپا استفاده کردند و به‬ ‫شکل همزمان مهاجرت یهودیان کشورهای اروپایی با‬ ‫تالش بریتانیایی ها به س��مت سرزمین فلسطین اغاز‬ ‫ش��د‪ .‬در اولین مرحله انه��ا بخش زیادی از جمعیت‬ ‫یهودیان اروپا را به خاک فلسطین منتقل کردند و پس‬ ‫از ان ب��ا حمایت مالی زمین��ه الزم را برای قدرتمند‬ ‫شدن مهاجران در منطقه به وجود اوردند‪ .‬انگلیسی ها‬ ‫همچنین به یهودی ها قول دادند که در راستای ایجاد‬ ‫دولت مستقل یهودی هرگونه حمایتی از انها خواهند‬ ‫کرد‪ .‬پ��س از ان قول دادند که ب��ا حمایت نظامی و‬ ‫امنیت��ی در مقاب��ل هر حمله و دفاعی ک��ه احتماال از‬ ‫سوی کشورهای عربی و اسالمی شکل داده می شود‬ ‫مقاوم��ت خواهند ک��رد و از دولت جدید یهودی در‬ ‫مقاب��ل مردم منطقه دفاع می کنن��د و انها را به امنیت‬ ‫می رس��انند‪ .‬یهودیان جهان براساس این تفکر کامال‬ ‫راض��ی ش��ده بودند و ب��ا س��رمایه گذاری کالنی به‬ ‫س��مت کشور جدید حرکت کردند‪ .‬حتی ثروتمندان‬ ‫یهودی در سایر نقاط جهان پول زیادی به این منطقه‬ ‫فرستادند و هزینه زیادی برای تشکیل دولت مستقل‬ ‫یهودی پرداخت کردند‪ .‬با این وجود این یک رویای‬ ‫غیرواقع��ی بود که یهودیان برای خودش��ان س��اخته‬ ‫بودن��د‪ .‬انها با تصور ایجاد یک دولت از نیل تا فرات‬ ‫وارد فلسطین شده بودند‪ ،‬درحالی که امروز با گذشت‬ ‫سال ها باید گفت صهیونیست ها همین امروز هم هیچ‬ ‫مرزی ندارند و روی نقش��ه هنوز هم ش��کل درستی‬ ‫پیدا نکرده و ش��رایط درس��تی پیدا نکردند‪ .‬انها فکر‬ ‫می کردند می توانند از فرات تا نیل را به دست اورند‬ ‫و هم��ه را به تصرف دراورند‪ .‬اما رویای بزرگش��ان‬ ‫هرگز تحقق پیدانک��رده و نخواهد ک��رد‪ .‬ملت های‬ ‫منطقه با گذش��ت سال ها شکل این بازی را به خوبی‬ ‫شناختند و مقابل توسعه طلبی های دشمن ایستادند‪ .‬با‬ ‫مقاومت ملت های منطقه توسعه اسرائیل متوقف شد‪.‬‬ ‫صهیونیس��ت ها که افکار و رویاهای بزرگی داشتند‬ ‫حاال می بینند چقدر از رویای خودش��ان دور هستند‬ ‫و همه اینها خیالی بیش نبوده‪ .‬من فکر می کنم شرایط‬ ‫کنونی اس��رائیل هم پایدار نخواهد بود‪ .‬دور نیست که‬ ‫بافت یهودیان مهاجر وارد شده به این منطقه تغییر پیدا‬ ‫کند و انها هم در سایه ملت های منطقه قرار بگیرند‪ .‬بعد از‬ ‫مدتی هویت دولت مستقل اسرائیل یهودی از بین خواهد‬ ‫رفت و حتی یهودیان ساکن منطقه از یاد می برند که با‬ ‫چه فلس��فه و تفکری وارد فلسطین شدند‪ .‬تصورات و‬ ‫رویاهای انها شکل حقیقی پیدا نکرد‪ ،‬چرا که ملت های‬ ‫منطقه به بیداری رسیدند و حاال شاهد بیداری ملت های‬ ‫منطقه هستیم که در نهایت منجر به از بین رفتن اسرائیل‬ ‫خواهد ش��د‪ .‬موج بیداری که در کش��ورهای عربی و‬ ‫اسالمیایجادشدهدرسرنوشتصهیونیست هاتاثیرگذار‬ ‫خواهد بود و در نهایت نابودی کامل دولت صهیونیستی ‬ ‫را در پی خواهد داشت‪g .‬‬ ‫‪69‬‬ ‫ت صهیونیسم علیه صهیونیسم‬ ‫پس ‬ ‫رشد و تکوین اندیشه صهیونیسم در گفت وگو با دکتر ذاکریان ‬ ‫علیرضا شاکر‬ ‫‪ 4‬ایده و تفکری که به شکل گیری صهیونیسم جهانی منتهی شد در طول تاریخ ثابت‬ ‫نمانده و دستخوش دیدگ اه های جدیدی شده است‪ .‬دکتر مهدی ذاکریان‪ ،‬استاد کارشناس‬ ‫و کارشناس مسائل اسرائیل بر این باور است که طی یک دهه گذشته دیدگاه های‬ ‫پست صهیونیسم رشد پیدا کرده و در مقابل تئوری های سنتی صهیونیسم قرار گرفته اند‪ .‬مثلث‬ ‫در گفت وگو با این کارشناس ابعاد مختلف اندیشه صهیونیسم و مراحل تکوین و رشد‬ ‫ان را مورد واکاوی قرار داده است‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫برای شروع بحث حضرتعالی بفرمایید ایده اولیه‬ ‫صهیونیسم بر چه مبانی استوار بود؟‬ ‫‪ l‬ایده اغازین صهیونیس��م مبتنی بر این ب��ود که برای‬ ‫ملتی پراکنده و بدون س��رزمین زمینی پیدا شود‪ .‬در واقع‬ ‫کسانی که دنبال قدرت سیاسی بوده و پیروان یک ایین‬ ‫و مذهب بودند خواه��ان این بودند که قدرت خود را با‬ ‫مولفه هایی به فعل برس��انند و ان عب��ارت از گرد اوری‬ ‫مردمان از سرزمین های گوناگون و شکل دادن انها به عنوان‬ ‫یک مل��ت و در درجه دوم پیدا ک��ردن یک قلمرو برای‬ ‫شکل دادن دولت و در درجه سوم بعد از تشکیل دولت‬ ‫به دست گرفتن حکومت و قدرت در ان منطقه به تبع ان‬ ‫جامعه جهانی و بین المللی بود‪ .‬کسانی مانند از بنیانگذاران‬ ‫این ای��ده بودند و س��عی کردند دولت یه��ود را بعد از‬ ‫کنفرانس بال تاس��یس کرده و به وجود بیاورند‪ .‬این ایده‬ ‫موافقین و مخالفینی از سوی پیروان ایین یهود هم داشت‪.‬‬ ‫اما انچه روشن بود ثمره ایده هرتصل می توانست به برتری‬ ‫طیف افراطی پیروان یهود کمک بکند‪ .‬بر این راستا بود که‬ ‫عده ای با این بنیانگذار ایده دولت یهود همراهی و همکاری‬ ‫کردند و در نهایت طی بحث های متعددی که ش��د و با‬ ‫به کارگیری همکاری قدرت های بزرگ که مشخصا بریتانیا‬ ‫بود پایه دولتی به نام اسرائیل یا دولت یهود را بنا نهادند‪ .‬این‬ ‫بحث تاریخی است که ما به صورت خالصه از پایه گذاری‬ ‫صهیونیسم و دولت اسرائیل می توانیم ارائه دهیم‪.‬‬ ‫این صهیونیس��م چه تمایزها و تفاوت های با‬ ‫یهودیت دارد؟‬ ‫‪ l‬صهیونیس��م نهضت فکری ‪ -‬سیاسی یهودیان است‬ ‫در حالیک��ه ایین یه��ود صرفا یک ایین مذهبی اس��ت‪.‬‬ ‫ما بایس��تی اینجا این تفکیک را قائل بشویم‪ .‬کسانی که‬ ‫پیروان صهیونیس��م هس��تند صرفا اموزه های دینی ایین‬ ‫یهود را دنبال نمی کنند بلکه فرات��ر از ان به دنبال اهداف‬ ‫و مقاصد سیاسی هس��تند و بزرگترین مقصد و مقصود‬ ‫پیروان نهضت صهیونیسم تشکیل یک دولت مستقل و‬ ‫به دس��ت گرفتن قدرت بود و در این راستا از ابزارهایی‬ ‫هم استفاده می کردند که غیر مشروع و غیر اخالقی بود‪ .‬در‬ ‫حالیکه پیروان ایین یهود همواره با کسانی که از ابزارهای‬ ‫غیر اخالقی اس��تفاده کرده یا اهداف سیاسی را سرلوحه‬ ‫ایین یهود بکنند مخالف بودند‪ .‬البته عرض کردم تعدادی‬ ‫هم موافق بودند و به همین دلیل توانستند به صهیونیسم‬ ‫قدرت و قوامی ببخشند ولی مخالفان زیادی هم در درون‬ ‫جامعه یهود وجود داشت از جمله می توانیم به پیروان ایین‬ ‫یهود در ایران اش��اره بکنیم‪ .‬در خود ایران هم شماری از‬ ‫پیروان ایین یه��ود وهموطنان کلیمی ما مخالف نهضت‬ ‫صهیونیس��م بودند‪ .‬در غرب و همینطور در شماری از‬ ‫کش��ورهای عربی هم مخالفانی داشت اما از انجایی که‬ ‫مسائل و مصائب تاریخی در گذشته اتفاق افتاده بود بهانه و‬ ‫زمینه ای برای رهبران اصلی نهضت صهیونیسم فراهم کرد‬ ‫تا شماری زیادی از پیروان ایین یهود را به همفکری با انها‬ ‫تحریک کند‪ .‬ثمره این همفکری مهاجرت بود‪ .‬مهاجرت‬ ‫از سرزمین های مختلف به یک سرزمین واحد‪ ،‬خونی بود‬ ‫که به نهضت صهیونیسم تزریق شد و در نهایت رهبران‬ ‫نهضت صهیونیسم را به ارزوی خودشان که تشکیل یک‬ ‫دولت بود نزدیک کرد‪.‬‬ ‫یکی از اصول صهیونیسم تمرکز بود طوری که‬ ‫همانابتدانیزانهاازپراکندگیدرجامعهفلسطین‬ ‫پرهیز داشتند ولی االن ما صهیونیست هایی را‬ ‫خارج از اسرائیل به خصوص در امریکا شاهد‬ ‫هستیم که به تبلیغ و ترویج اندیشه صهیونیسم‬ ‫می پردازن��د‪ .‬ایا این گروه از صهیونیس��ت ها‬ ‫رابطه سازمانی و تشکیالتی با صهیونیسم داخل‬ ‫اسرائیلدارند؟‬ ‫‪ l‬بر پایه دیدگاه رهبران صهیونیست و رهبران اسرائیل‬ ‫ه��ر یه��ودی در هر کج��ای دنیا یک اس��رائیلی و یک‬ ‫صهیونیس��ت محسوب می ش��ود‪ .‬یعنی انها این ایده را‬ ‫دارند‪ .‬یعنی شما به عنوان یهودی در هر کجای دنیا زندگی‬ ‫کنید یک اسرائیلی محسوب می شوید‪ .‬این را اسرائیل و‬ ‫صهیونیس��ت ها اعالم کردند تا بتوانند وسعت جهانی و‬ ‫بین المللی به کار خودشان بدهند و همین طور در حمایت‬ ‫از دولتی که به وجود اوردند ابزارهایی را در دست داشته‬ ‫باشند تا اقدامات چنین دولتی را توجیه کنند که ان اقدام‬ ‫ورود به کش��وری بود که به ملت دیگری تعلق داشت‪.‬‬ ‫البته در سرزمین فلسطین یهودیانی هم زندگی می کردند‬ ‫اما این سرزمین به اکثریت مسلمانی تعلق داشت که در‬ ‫طول تاریخ در انجا زندگی می کردند و تعداد یهودیان و‬ ‫مسیحیان اصیلی که در فلسطین زندگی می کردند بسیار‬ ‫کمتر از مسلمانان فلسطین بود ولی برای توجیه این اشغال‬ ‫ناچار بودند ابزارها و دستگ اه هایی را در خارج برای خود‬ ‫پیش بینیبکنند‪.‬اینابزارهاسرامدانایدهصهیونیسمبودند‬ ‫که زندگی مرفه و موفقی را در کشورهای شمال داشتند‪.‬‬ ‫هیچ کدام از اینها خودشان را در فشار و اجبار مهاجرت‬ ‫نمی دیدند‪ .‬برای اینکه در زندگی خوب و موقعیت بهتری‬ ‫بودند‪ .‬یهودیانی که خودش��ان را در وضعیت مهاجرت‬ ‫دیدند چه از رهبران صهیونیست و چه از پیروان یهود که‬ ‫تحت تاثیر تبلیغات صهیونیستی به مهاجرت به فلسطین‬ ‫پرداختند‪ ،‬کس��انی بودند که از وضعیت مطلوب و بهینه‬ ‫در سرزمین خود برخوردار نبودند‪ .‬عده ای ازشهروندان‬ ‫فقیر کشورهای مختلف مانند لهستان‪ ،‬چک و اسلواکی‪،‬‬ ‫حتی عراق و‪ ...‬در جست وجوی زندگی بهتر مهاجرت‬ ‫کردند‪ .‬اما افرادی که در ایاالت متحده امریکا ساکن بودند‬ ‫فکر کردن��د می توانند با کمک فکری و مالی به نهضت‬ ‫صهیونیس��م به رس��الت خود جامه عمل پوشانند برای‬ ‫همین در امریکا باقی ماندند‪ .‬ایپک‪ ،‬البی های صهیونیستی‬ ‫و رسانه های گروهی قوی را در سطح جهانی ایجاد کردند‬ ‫که در واقع وجود ایش��ان در خ��ارج از خاک دولت یهود‬ ‫ب��ه مراتب موثر تر و مفید تر از داخل بوده اس��ت‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه در دولت حاکم یهود نبودند ولی در عمل کمک های‬ ‫ایشان به نهضت صهیونیسم کمتر از ساکنان اسرائیل نبوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫جنابعالی از پس��ت صهیونیسم بارها صحبت‬ ‫کردید‪ .‬مولفه های این پس��ت صهیونیسم چه‬ ‫هست و از چه دوره ای ظهور کرده است؟‬ ‫‪ l‬پس��ت صهیونیسم به جنبش فکری روشنفکرانی که‬ ‫در داخل اسرائیل بودند بر می گردد‪ .‬عده ای از اندیشمندان‬ ‫اسرائیلی به این نتیجه رسیدند که باید رفتاری که دولت‬ ‫ایش��ان با ملت فلسطین در گذش��ته و حال داشته است‬ ‫را جبران کنند‪ .‬انها به تجدید نظر در اصول صهیونیس��م‬ ‫ی که به ملت‬ ‫پرداختند و به این نتیجه رس��یدند که ستم ‬ ‫فلس��طین رفته است را بایس��تی جبران کرد‪ .‬حتی طیف‬ ‫افراط��ی این نهضت جدید معتقد به این هس��تند که ما‬ ‫باید دولت اس��رائیل را از دس��ت صهیونیست ها خارج‬ ‫و به فلس��طینی ها واگ��ذار کنیم‪ .‬انها در واقع نس��بت به‬ ‫حقای��ق تاریخی که در قبال ملت فلس��طین اتفاق افتاده‬ ‫اس��ت اعتراض دارند‪ .‬به این نهضت فرا صهیونیس��م یا‬ ‫پست صهیونیس��م گفته می شود‪ .‬نحله های مختلفی هم‬ ‫دارند و اقبال انها در میان طبقه روشنفکر و میان مهاجران‬ ‫یهودی اس��ت‪ .‬طیفی هس��تند که به این واقعیت دست‬ ‫یافته اند که ارمان های صهیونیس��م ارمان های اخالقی و‬ ‫مبتنی بر حقیقت نبوده است‪ .‬لذا دنبال تجدید نظر جدی‬ ‫دربارهارمان هایصهیونیسمهستند‪.‬‬ ‫این گروه به لحاظ پراکندگی تا چه حد از نفوذ‬ ‫و قدرت برخوردارند؟‬ ‫‪ l‬این طیف در ش��هرهای بزرگ مثل تل اویو و قدس‬ ‫پراکنده هستند ولی اساسا در میان شهرک نشینان جاذبه و‬ ‫طرفداری ندارند‪ .‬بیشترین نفوذ انها به لحاظ قومی در میان‬ ‫اشکنازی ها و به لحاظ کالس اقتصادی متوسط و به لحاظ‬ ‫تحصیالتافرادیدانشگاهیهستند‪.‬‬ ‫ما یکسری خاخام های یهودی داریم که مخالف‬ ‫صهیونیست ها هس��تند‪ .‬ایا میان این خاخام ها‬ ‫که مذهبی هس��تند و پست صهیونیست ها که‬ ‫سکوالرند‪ ،‬به لحاظ فکری ارتباطی وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬این دو گروه‪ ،‬دو جمع کامال متفاوت هستند و اتفاقا‬ ‫اهدافشان هم کامال متفاوت است‪ .‬پدیده نادرست این‬ ‫است که بعضی از نظام های سیاسی فکر می کنند اینها‬ ‫مخالف صهیونیس��م و طرفدار حقوق ملت فلسطین‬ ‫هستند اما تفکر این خاخام ها بسیار افراطی و رادیکال‬ ‫اس��ت‪ .‬انها معتقد هس��تند که می بایست معشه ظهور‬ ‫پیدا می ک��رد و معتقدند این ظهور باید کامال خالصانه‬ ‫باش��د و دولت اس��رائیل در این موضوع تعجیل کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬س��کوالرها اقدامات دولت اسرائیل را به لحاظ‬ ‫نزدیکی به فضایل اخالقی مورد ارزیابی قرار می دهند‪.‬‬ ‫اما این طیف مذهبی معتقد اس��ت که دولت اس��رائیل‬ ‫از ایین اصلی یهود فاصله گرفته است‪ .‬به عبارتی اینها‬ ‫می خواهند دگماتیسم دولت اسرائیل را تقویت کنند‪ .‬اما‬ ‫این دو جریان در یک چیز مشترک هستند و ان انتقاد از‬ ‫دولت اسرائیل است‪g .‬‬ ‫فلسطینوبازماندگانحقیقیبنی اسرائیل‬ ‫محمد جواد پاینده‬ ‫توجیه اش��غالگری‪ ،‬بازی تبلیغاتی صهیونیس��ت ها‬ ‫در پایان جنگ جهان��ی اول بود که مقدمات ایجاد‬ ‫کشور مستقل و غاصب یهودی را در خاک فلسطین‬ ‫فراهم س��اخت‪ .‬با گذش��ته س��ال ها بازی تبلیغاتی‬ ‫رسانه های صهیونیس��تی همچنان حول این محور‬ ‫در گردش اس��ت و در ه��ر دوره زمانی توجیهات‬ ‫تازه ای برای جنایات غیر موجه رژیم اشغالگر قدس‬ ‫مطرح می شود‪.‬‬ ‫ش��ایع ترین و متداول ترین س��وال موهومی که در‬ ‫س��ال های اخیر به ذهن قش��ر خاص��ی از جوانان‬ ‫کش��ورهای اس�لامی‪ ،‬خصوصا بخش��ی از جامعه‬ ‫جوان ایران القا شده حول موضوع ماهیت فلسطین‬ ‫و انکار اشغالگری صهیونیست ها بوده است‪ .‬اینکه‬ ‫فلس��طینیان پی��ش از تش��کیل حکومت اش��غالگر‬ ‫زمین های خودش��ان را به یهودیان و به انگلیسی ها‬ ‫فروخت��ه بودن��د و در حقیقت خ��ود انها موجب‬ ‫ش��کل گیری حکومت یهودی در خاک فلس��طین‬ ‫شده اند‪ ،‬موضوعی که حداقل یک بار به گوش اکثر‬ ‫جوانان ایرانی رسیده و حتی ممکن است سواالت‬ ‫تازه ای در ذهن انها ایجاد کرده باشد‪.‬‬ ‫ایا حقیقتا مردم فلسطین خاک کشور خودشان را به‬ ‫صهیونیست ها فروختند؟ ایا فروش زمین ها نشانگر‬ ‫ان اس��ت که صهیونیست ها حق داشته اند در خاک‬ ‫یک کش��ور عربی و اسالمی‪ ،‬دولت مستقل یهودی‬ ‫ایجاد کنند و ایا امروز ملت فلسطین حقی در قبال‬ ‫زمین های فروخته ش��ده طلب می کنند که س��زاوار‬ ‫ان نیستند؟‬ ‫نخس��تین موی��د این نظری��ه واه��ی و غیر حقیقی‬ ‫رسانه های صهیونیس��ت و خصوصا بخش فارسی‬ ‫س��ایت وزارت امور خارجه رژیم اش��غالگر قدس‬ ‫ب��ود‪ .‬صهیونیس��ت ها در جه��ت قط��ع حمای��ت‬ ‫جمه��وری اس�لامی ایران از ملت فلس��طین بر ان‬ ‫ش��دند تا ذهنیت جامعه جوان ایران را نس��بت به‬ ‫موضوع فلس��طین تغییر بدهند و در همین راس��تا‬ ‫مس��ائل و موضوعات انحرافی و سواالت موهومی‬ ‫ را مطرح کرده اند تا روزی ش��اهد ش��نیدن ش��عار‬ ‫نه غزه و نه لبنان باشند!‬ ‫تردیدی وجود ندارد که مس��ائل غیر مس��تندی که‬ ‫از س��وی بنگاه تبلیغاتی صهیونیس��م جهانی منتشر‬ ‫ش��ده‪ ،‬نتوانسته بخش قابل توجهی از جامعه جوان‬ ‫کش��ورهای مس��لمان را تحت تاثیر ق��رار دهد‪ ،‬اما‬ ‫در عین حال به نظر می رس��د که چنین س��واالت‬ ‫مغرضانه ای هم نباید بی پاسخ باقی بماند‪.‬‬ ‫اوال باید گفت که هیچ مدرک مس��تدل و مستندی‬ ‫در خص��وص فروش بخ��ش قابل توجهی از خاک‬ ‫فلسطین به انگلیس��ی ها وجود ندارد و این ادعای‬ ‫پوش��الی صهیونیس��ت ها بدون پش��توانه حقیقی و‬ ‫تاریخی مطرح می شود‪ .‬ثانیا فروش و نقل و انتقال‬ ‫ملک هرگز تغیی��ری در هویت و ملیت خاک یک‬ ‫کش��ور ایجاد نمی کند‪ .‬هر انگلیس��ی یا یهودی که‬ ‫اقدام به خرید بخش��ی از زمین های مردم فلسطین‬ ‫کرده طبیعتا بخش��ی از خاک فلسطین را خریداری‬ ‫کرده و نمی تواند نام و هویت یک کش��ور را تغییر‬ ‫بدهد‪ .‬از س��وی دیگر بخش اعظم��ی از خاک هر‬ ‫کش��وری را زمین های دولتی تشکیل می دهد که از‬ ‫مالکیت خصوصی برخوردار نیس��ت و امکان نقل‬ ‫و انتق��ال ان به غی��ر وجود ندارد‪ .‬بر این اس��اس‬ ‫چگون��ه خرید و فروش بخ��ش کوچکی از خاک‬ ‫یک کش��ور می تواند موجب تغییر ماهیت و هویت‬ ‫ان کشور شود؟ صهیونیس��ت ها همچنین موضوع‬ ‫حاکمی��ت قوم بنی اس��رائیل بر خاک فلس��طین را‬ ‫مط��رح می کنند که با حکم خداوند تثبیت ش��ده و‬ ‫این خاک را س��رزمین موعود تورات می دانند‪ ،‬در‬ ‫حال��ی که اوال به گواه تورات‪ ،‬بنی اس��رائیل از این‬ ‫خاک رانده ش��دند‪ .‬ثانیا بازماندگان بنی اسرائیل به‬ ‫گ��واه تاریخ در منطقه خاورمیان��ه باقی ماندند و با‬ ‫ظهور ادیان اس��مانی مسیحیت و اسالم بخش قابل‬ ‫توجهی از این ق��وم به این دو ائین گرایش یافتند‪.‬‬ ‫اگر بنی اس��رائیل حقی در خاک فلس��طین داش��ته‬ ‫باش��ند‪ ،‬بازماندگان حقیقی بنی اس��رائیل س��اکنان‬ ‫مس��لمان و مسیحی منطقه هس��تند که هزاران سال‬ ‫در ای��ن خاک بوده اند‪ ،‬ن��ه مهاجرانی که از اروپای‬ ‫ش��رقی‪ ،‬غربی و ی��ا از امریکای ش��مالی به خاک‬ ‫فلس��طین هجرت کرده اند و کوچکترین نس��بت و‬ ‫تعلقی به بنی اس��رائیل ندارند‪ ،‬بلک��ه از بازماندگان‬ ‫اقوام اروپایی به ش��مار می روند و حتی در چهره ها‬ ‫و مش��خصات ظاهری انها نیز اثری از مشخصات‬ ‫قوم بنی اسرائیل دیده نمی شود‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫انشعاب جی استریت از ای پک‬ ‫گفت و گو با حسین رویوران درباره وضعیت البی صهیونیسم در امریکا‬ ‫تو سومین سالروز تاسیس رژیم صهیونیستی (معروف به روز نکبت) بهانه ای شد برای‬ ‫‪ 5‬شص ‬ ‫بررسی تاریخ جایگاه فلسطینی ها در سرزمین فلسطین و چگونگی اشغال این سرزمین توسط‬ ‫صهیونیست ها‪ .‬دکتر حسین رویوران‪ ،‬استاد دانشگاه و کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت وگو‬ ‫با «مثلث» ضمن بررسی این مساله درباره جایگاه البی های صهیونیستی در ایاالت متحده امریکا‬ ‫به بحث و واکاوی پرداخته است‪.‬‬ ‫‪72‬‬ ‫س��رزمین فلس��طین پیش از اشغال از سوی‬ ‫صهیونیس��ت ها ب��ه چ��ه صورت��ی اداره‬ ‫می شد؟‬ ‫‪ l‬فلس��طین مانند بس��یاری دیگر از س��رزمین های‬ ‫اع��راب از ح��دود ‪ 400‬س��ال قب��ل از حض��ور‬ ‫صهیونیست ها در سرزمین فلسطین‪ ،‬تحت حاکمیت‬ ‫دول��ت عثمانی قرار داش��ت‪ .‬در واق��ع امپراتوری‬ ‫عثمانی به عنوان بزرگترین امپراتوری جهان اس�لام‬ ‫در ان دوره ع�لاوه ب��ر انکه بس��یاری از کش��ورها‬ ‫و س��رزمین های غیراس�لامی را تس��خیر کرده بود‪،‬‬ ‫س��رزمین های اس�لامی را نیز به تص��رف خود در‬ ‫اورده بود‪.‬‬ ‫یعنی ما چیزی به اس��م دولت فلس��طینی یا‬ ‫کشور فلسطین نداشتیم؟‬ ‫‪ l‬مس��اله در جهان عرب بدین صورت اس��ت که‬ ‫بس��یاری از کش��ورهای جه��ان عرب مانن��د اردن‪،‬‬ ‫عربس��تان‪ ،‬سوریه‪ ،‬عراق‪ ،‬ش��به جزیره عرب و حتی‬ ‫کویت جدیدالتاس��یس هس��تند‪ .‬با این وجود برخی‬ ‫از این مناطق س��رزمین های ملل س��اکن ان بودند‪.‬‬ ‫یعنی در س��رزمین فلسطین از س��ال ها قبل از میالد‬ ‫فلسطینی ها ساکن بودند‪ .‬از این زاویه باید گفت که‬ ‫مرزهای فعلی فلسطین مرزهای تحمیلی است و در‬ ‫گذش��ته مرزهای فلسطین گسترده تر بوده و بسیاری‬ ‫از مناطق عربی را در برمی گرفته اس��ت‪ .‬اکثر افرادی‬ ‫ک��ه در ده��ه ‪ 30‬قیام هایی کردند‪ ،‬فلس��طینی بودند‬ ‫و پیوس��تگی به ش��دت باالیی با س��رزمین فلسطین‬ ‫داشتند‪ .‬این تشخص ملی به طور کامل دیده می شد‪.‬‬ ‫حت��ی قبل از دولت عثمانی‪ ،‬ای��ن هویت ملی برای‬ ‫مدت زمان طوالنی در فلس��طین مش��اهده می ش��د‪.‬‬ ‫درس��ت اس��ت که یک دولت مس��تقل در فلسطین‬ ‫حاکم نبوده‪ ،‬اما به معنای این نیس��ت که تش��خص‬ ‫و هویت ملی نداش��ته اس��ت‪ .‬انچه اتفاق افتاد این‬ ‫بود که بعد از تصرف این س��رزمین توس��ط دولت‬ ‫عثمانی س��رزمین فلس��طینی هوی��ت دولت عثمانی‬ ‫را ب��ه خود گرف��ت و به عن��وان بخش��ی از دولت‬ ‫عثمان��ی مطرح ش��د ول��ی فرهنگ ملی ک��ه از قبل‬ ‫وجود داش��ت‪ ،‬همچنان حاکم بود کما اینکه اکنون‬ ‫نیز فرهنگ ملی فلس��طین در سرزمین های فلسطینی‬ ‫حاکم است‪.‬‬ ‫صهیونیس��م از چه مقطعی در سرزمین های‬ ‫فلسطینی پایه گرفت؟‬ ‫‪ l‬مجموعه‏ای از افراد سیاسی یهودی در قرن نوزدهم‬ ‫ب��ه دنبال جمع اوری ملت یه��ود – نه به عنوان پیروان‬ ‫یک دین بلکه به عنوان یک نژاد‪ -‬بودند‪ .‬در این زمینه‬ ‫ابت��دا مکان های مختلفی از جمل��ه اوگاندا و ارژانتین‬ ‫مطرح بود‪ ،‬اما از انجا که جمع اوری یهودیان در افریقا‬ ‫و امری��کای التین به دلی��ل فرصت های کم اقتصادی‬ ‫و کمبود امکانات امکان پذیر نبود در نهایت در س��ال‬ ‫‪ 1897‬در اجالس بال س��وئیس‪ ،‬صهیونیسم موفق شد‬ ‫ایده های سیاسی خود را بر مجموعه ای از مسائل دینی‬ ‫سوار کرده و در نهایت اولین اجالس شکل گرفت که‬ ‫در ان فلسطین انتخاب شد‪.‬‬ ‫در روای��ت یه��ود وع��ده ای مبنی ب��ر بازگش��ت به‬ ‫فلس��طین پس از ظهور مسیح یا ماشیح وجود دارد‪،‬‬ ‫اما اینکه صهیونیس��م خ��ود را جایگزین اراده الهی‬ ‫کند از نظ��ر برخی از یهودیان ش��رک بود‪ .‬به دلیل‬ ‫همین اعتق��اد یهودیان که صهیونیس��م در محدوده‬ ‫قدرت الهی دخالت کرده اس��ت‪ ،‬همان ابتدا شکافی‬ ‫بی��ن جامع��ه یه��ود و صهیونیس��م ش��کل گرفت‪.‬‬ ‫صهیونیس��م یک تفکر سیاس��ی ‪ -‬نژادی اس��ت که‬ ‫از دین سوءاس��تفاده می کن��د و در نهایت از جامعه‬ ‫یهودی ‪ 15‬میلیونی جهان تنها موفق ش��ده یک سوم‬ ‫انها را قانع کند که به این تفکر سیاسی پیوسته و به‬ ‫فلسطین اش��غالی مهاجرت کنند و دو سوم جمعیت‬ ‫یهود نی��ز همچنان قانع به چنین دیدگاهی نش��دند‬ ‫که این نش��ان می دهد صهیونیسم در گسترش تفکر‬ ‫خود با ناکامی روبه رو ش��ده است‪.‬هرتصل که یکی‬ ‫از مهمتری��ن پایه ه��ای فک��ری بنیاد صهیونیس��م و‬ ‫بنیانگ��ذار این تفکر بود‪ ،‬موفق ش��د مجموعه ای از‬ ‫اف��راد را که ب��ا این تفکر هماهنگی داش��ته و از ان‬ ‫حمای��ت می کردند‪ ،‬جمع اوری ک��رده و یک برنامه‬ ‫اجرایی را برای چنین حرکتی ایجاد کند که منجر به‬ ‫طرفداری صهیونیسم از انگلیس و فرانسه در جنگ‬ ‫اول جهانی شد‪.‬این طرفداری منجر به صدور وعده ‬ ‫بالفور از س��وی انگلیس در ایج��اد یک دولت ملی‬ ‫برای یهودیان در فلسطین اشغالی شد‪.‬‬ ‫انگلیس بر چه اساس��ی حمایت از تشکیل‬ ‫رژیم صهیونیستی را مطرح و پیگیری کرد؟‬ ‫‪ l‬در س��ال ‪ 1919‬که وعده بالف��ور (وزیر خارجه‬ ‫وقت انگلیس) مطرح ش��د یک نکته وجود دارد که‬ ‫اساس��ا بالفور این وعده را به چه کس��ی داده است‪.‬‬ ‫مخاط��ب ی��ا مخاطباینش چه ش��خص ی��ا افرادی‬ ‫هس��تند‪ .‬اندکی کنکاش نش��ان می دهد که مخاطب‬ ‫بالف��ور‪ ،‬جیمز روچیلد یکی از بزرگترین ثروتمندان‬ ‫یهودی انگلیس��ی در انگلیس بوده اس��ت‪ .‬انگلیس‬ ‫به دلی��ل انکه وارد جن��گ جهانی اول ش��ده بود با‬ ‫مشکل مالی مواجه بود و به کمک مالی نیاز داشت‪.‬‬ ‫روچیل��د که صاح��ب اولین بانک انگلی��س بود به‬ ‫دول��ت انگلی��س وام داد و در مقابل انتظار داش��ت‬ ‫که ای��ن دولت نیز به ارمان های صهیونیس��م کمک‬ ‫کند‪ .‬دولت انگلیس پس از اینکه به مش��کالت خود‬ ‫تا حدودی سروس��امان داد‪ ،‬اقلی��ت تاثیر گذاری را‬ ‫در کش��ور خود دید‪ ،‬بنابراین خواس��تار این بود که‬ ‫انها را به کش��ور دیگری سوق دهد‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫صهیونیس��م به دنبال بهان��ه ای برای حفظ طرفداری‬ ‫غرب از این تفکر بود و به همین دلیل انها افس��انه‬ ‫هولوکاس��ت را ابت��دا تحت عنوان کش��تار یهودیان‬ ‫توس��ط نازی ها مط��رح کردند ک��ه از چند صد هزار‬ ‫به ش��ش میلیون کشته رس��ید و این در حالی است‬ ‫که کل جمعیت س��اکن در اروپ��ا ‪ 6‬میلیون نفر بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬جنگ جهان��ی دوم تلفات��ی از همه گرفت‬ ‫از جمل��ه جامع��ه یهودی اما یکی از ش��اخص های‬ ‫مهم��ی که وجود دارد این اس��ت ک��ه همه رهبران‬ ‫رژی��م صهیونیس��تی از اروپای ش��رقی به خصوص‬ ‫لهس��تان هس��تند که این موضوع یک��ی از مهمترین‬ ‫ارکان هولوکاست یعنی کشتار بیرحمانه یهودیان از‬ ‫س��وی نازی ها در مناطق تحت اشغال انها از جمله‬ ‫صهیونیسم چند پایه‬ ‫فکری دارد‪.‬یک اینکه‬ ‫جامعه یهودی را نسبت‬ ‫به دیگر جوامع انسانی‬ ‫برتر می داند بنابراین‬ ‫یکی از پایه های فکری‬ ‫صهیونیسم برتری نژادی‬ ‫است‪ .‬اساسا جامعه‬ ‫صهیونیستی به دنبال یک‬ ‫اپارتاید نژادی بر مبنای‬ ‫یهود است‬ ‫لهستان را زیر سوال می برد‪.‬‬ ‫یکی از بحث هایی که مطرح می ش��ود این‬ ‫اس��ت که می گویند تعدادی از فلسطینی ها‬ ‫ابت��دا زمین ه��ای خ��ود را به اس��رائیلی ها‬ ‫فروختند‪ .‬این اتفاق چرا رخ داد؟‬ ‫‪ l‬پس از ورود صهیونیس��ت ها به فلس��طین اهالی‬ ‫فلس��طین چون ابت��دا احس��اس نگرانی نداش��تند‪،‬‬ ‫ممکن اس��ت زمین های��ی را هم به صهیونیس��ت ها‬ ‫فروخت��ه باش��ند‪ .‬ان زمان انگلیس��ی ها در منطقه ای‬ ‫ک��ه تحت عنوان امیری معروف بود‪ ،‬مس��تقر بودند‬ ‫و در چارچ��وب ی��ک توافق این س��رزمین ها را به‬ ‫صهیونیس��ت ها واگذار کرده بودند‪ .‬صهیونیس��ت ها‬ ‫ه��م ابت��دا در مناطق ش��هرک گونه مس��تقر ش��دند‬ ‫و هی��چ گاه از ای��ن ش��هرک ها پراکن��ده نش��دند و‬ ‫همیش��ه س��عی کردند تمرک��ز خود را حف��ظ کنند‬ ‫بدی��ن ترتیب از هضم ش��دن در جامعه فلس��طینی‬ ‫خ��ودداری کردن��د‪ .‬در همین حال انگلیس��ی ها به‬ ‫س��رعت این افراد را مس��لح کردند و اموزش های‬ ‫پارتیزان��ی به صهیونیس��ت ها دادند‪ .‬بدی��ن ترتیب‬ ‫رفته رفت��ه مناط��ق اطراف ش��هرک ها ناامن ش��د و‬ ‫س��پس گروه ه��ای مس��لحی چ��ون لح��ی‪ ،‬هگانا‪ ،‬‬ ‫هاشومیر و‪ ...‬ش��کل گرفت و اینها علیه فلسطینی ها‬ ‫عملیات نظامی انجام دادند و به س��رعت بخش های‬ ‫اش��غالی ‪ 1948‬را ب��ه اش��غال خ��ود در اوردن��د و‬ ‫‪ 54‬درصد از سرزمین فلسطین به تصرف اشغالگران‬ ‫صهیونیس��تیدر امد‪.‬‬ ‫چرا صهیونیس��ت ها به سرزمین های اشغالی‬ ‫‪ 1948‬رضایت ندادند؟‬ ‫‪ l‬انه��ا به تئ��وری نیل تا فرات اعتق��اد دارند‪ .‬این‬ ‫منطق��ه را متعل��ق به خ��ود می دانن��د و اگر فرصت‬ ‫تاریخی به دس��ت می اوردن��د تا اش��غال کامل این‬ ‫منطق��ه هم حرک��ت می کردن��د‪ .‬جامع��ه یهودی و‬ ‫صهیونیس��تی خود را یک جامع��ه ابراهیمی می داند‪.‬‬ ‫حض��رت ابراهی��م از عراق به فلس��طین مهاجرت‬ ‫می کن��د‪ .‬در فلس��طین فرزندش‪ ،‬حض��رت یعقوب‬ ‫ساکن می شود و یوسف‪ ،‬فرزند حضرت یعقوب از‬ ‫فلسطین به مصر می رود و پس از ان دوباره فرزندان‬ ‫یوس��ف پیامبر به فلس��طین بر می گردند ولی فرعون‬ ‫مصر اینها را به بابل می برد‪ .‬بدین ترتیب اینها در عراق‬ ‫پراکنده می شوند‪ .‬بدین ترتیب صهیونیست ها ادعای‬ ‫تاریخی سرزمین از نیل تا فرات را برای خود مطرح‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫بح��ث تش��کیل دولت فلس��طینی ب��ا چه‬ ‫پش��توانه ها و حمایت های��ی در س��ازمان‬ ‫ملل متحد مطرح شد؟‬ ‫‪ l‬در سال ‪ 1947‬سازمان ملل متحد بحث فلسطین‬ ‫را مط��رح کرد‪ .‬اینها به این جمع بندی رس��یدند که‬ ‫س��رزمین فلس��طین بی��ن یهودی ها و فلس��طینی ها‬ ‫بای��د تقس��یم ش��ود و بدین گونه باید ب��ه وضعیت‬ ‫یهودی ها سروسامان داده ش��ود‪ .‬بر اساس قطعنامه‬ ‫‪ 158‬از س��رزمین فلس��طینی‪ 54 ،‬درصد به اسرائیل‪،‬‬ ‫‪ 44‬درصد به فلسطین و دو درصد منطقه بین المللی‬ ‫مش��ترک اختصاص یافت‪ .‬اس��رائیل ای��ن طرح را‬ ‫قب��ول نکرد و حتی کنت برنارد فرس��تاده س��ازمان‬ ‫مل��ل متح��د را به ضرب گلوله در تل اویو کش��تند‪.‬‬ ‫اس��رائیلی ها از همان زمان طرح ترور را در دس��تور‬ ‫کار خود داش��تند‪ .‬اسرائیل یک میلیون نفر فلسطینی ‬ ‫را اواره و موجودی��ت خود را در ‪ 79‬درصد اعالم‬ ‫ک��رد‪ .‬این اقدامات گام به گام اتفاق افتاد و در س��ال‬ ‫‪ 1948‬س��ازمان ملل متحد‪ ،‬اس��رائیل را به صورت‬ ‫دو فاکت��ور (مش��روط) به رس��میت ش��ناخت‪ .‬اما‬ ‫اس��رائیل ب��ا زیر پا گذاش��تن ای��ن قطعنامه عمال و‬ ‫ب��ا حمای��ت انگلیس وارد س��ازمان ملل ش��د‪ .‬این‬ ‫در حالی اس��ت که قطعنامه مش��روط ب��ود و رژیم‬ ‫صهیونیس��تی ش��رط را نقض کرده بود‪.‬‬ ‫اصوال صهیونیس��م جهانی بر چه پایه هایی‬ ‫استوار است؟‬ ‫‪ l‬صهیونیس��م چن��د پای��ه فکری دارد‪.‬ی��ک اینکه‬ ‫جامعه یهودی را نسبت به دیگر جوامع انسانی برتر‬ ‫می داند بنابراین یکی از پایه های فکری صهیونیس��م‬ ‫برت��ری نژادی اس��ت‪ .‬اساس��ا جامعه صهیونیس��تی‬ ‫به دنبال ی��ک اپارتاید نژادی بر مبنای یهود اس��ت‪.‬‬ ‫بحث دوم بازگش��ت به س��رزمین موعود اس��ت‪...‬‬ ‫اینه��ا می گوین��د اگر یه��ودی به این مس��اله اعتقاد‬ ‫نداش��ته باش��د صهیونیست نیس��ت‪ .‬مثال هموطنان‬ ‫کلیمی خودمان صهیونیس��تی نیس��تند و همچنان در‬ ‫س��رزمین های پراکنده باقی مانده اند‪ .‬بحث سوم این‬ ‫اس��ت که همه یهودی ها اعتقاد به بازگش��ت دارند‬ ‫ام��ا یهودی ه��ا می گوین��د حضرت عیس��ی (که در‬ ‫عبری ماش��ی است) از فلسطین ظهور می کند و بعد‬ ‫یهودی ها می ایند‪ .‬اما صهیونیس��م خود را جایگزین‬ ‫خدا ک��رده و می گوید این مهمترین پایه های فکری‬ ‫اسرائیل است‪.‬‬ ‫یک��ی از مباحثی که مطرح اس��ت حضور‬ ‫البی ها صهیونیس��تی در جامعه امریکاست‪.‬‬ ‫این البی ها چگون��ه در ایاالت متحده فعال‬ ‫ش��دند و چه خدماتی به صهیونیسم جهانی‬ ‫می دهند؟‬ ‫‪ l‬جامع��ه امریکا ی��ک جامعه مهاجر پذیر اس��ت‪.‬‬ ‫تفاوت در این است که یکی زودتر و دیگری دیرتر‬ ‫وارد این جامعه ش��ده اس��ت‪ .‬اما همه بدون استثنا‬ ‫همی��ن ش��رایط را دارند‪ .‬در ای��ن جامعه البی یکی‬ ‫از فرهنگ های اجتماعی اس��ت‪ .‬یعن��ی اقلیت توان‬ ‫س��ازماندهی اجتماعی را دارند تا به خواس��ته های‬ ‫خود برس��ند‪ .‬البی محصول جامعه مهاجری اس��ت‬ ‫اما در اروپا اینطور نیست‪ .‬در امریکا‪ ،‬البی اسالمی‪،‬‬ ‫البی عربی‪ ،‬البی اس��پانیولی‪ ،‬کوبایی و ایرلندی هم‬ ‫وجود دارد‪ .‬اما البی صهیونیس��تی از سازماندهی و‬ ‫امکانات مالی و رس��انه ای بس��یارباالیی برخوردار‬ ‫اس��ت‪ .‬صهیونیس��ت ها که ‪ 5‬میلیون از ‪ 200‬میلیون‬ ‫جمعیت امریکا را تش��کیل می دهند‪ ،‬توانایی باالی‬ ‫‪ 100‬میلیون دارند‪ .‬رسانه و سرمایه در اختیار دارند‪.‬‬ ‫مهمتری��ن انها ایپک اس��ت که تقویت اس��رائیل را‬ ‫به عن��وان مهمترین راهبرد سیاس��ت خارجی امریکا‬ ‫در اورده اس��ت‪ .‬انه��ا در امری��کا خ��ود را موظف‬ ‫می دانن��د‪ .‬در س��الیان اخیر اختالف نظ��ر به وجود‬ ‫امده اس��ت‪ .‬انش��عابی در ایپک به وجود امده است‬ ‫وگروهی تحت عنوان جی اس��تریت تش��کیل ش��ده‬ ‫است‪ .‬جس��تریت منافع ملی امریکا را اولویت اول‬ ‫خ��ود می داند ولی ایپک منافع امریکا را در اولویت‬ ‫دوم می داند‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ائتالف استعماری برای کمک به اسرائیل‬ ‫البی جهانی صهیونیسم‬ ‫محمد علی سرحان‪/‬نویسنده و روزنامه نگار سوری‬ ‫‪6‬‬ ‫بر اس��اس انچه در خصوص کشتار یهودیان و‬ ‫تهدید امنیت انها در امریکا و اروپا مطرح می شود‪،‬‬ ‫س��ردمداران اروپایی و امریکای��ی عامل مهاجرت‬ ‫یهودیان از کشورهای خودشان و انتقال انها به یک‬ ‫کش��ور عربی – اس�لامی بوده اند‪ .‬حال انکه ما در‬ ‫تهدید امنیت یهودیان نقشی نداشته ایم و باید پرسید‬ ‫چ��را انها در پی اتفاقاتی که مدعی ان ش��ده اند به‬ ‫خاورمیانه انتقال یافتند و امنیت ساکنین اصلی خاک‬ ‫فلسطین را تهدید نموده اند؟ با این شرح باید گفت‬ ‫ماجرای سرنوشت یهودیان اروپا و امریکا و انتقال‬ ‫انها به خاک فلسطین سرشار از تناقضات اشکار و‬ ‫بی پاسخ است‪.‬‬ ‫من فکر می کنم دالیل انتقال یهودیان به منطقه متاثر‬ ‫از اقدامات اروپایی هاست و کشورهای اروپایی باید‬ ‫مسئولیت ان را بپذیرند‪.‬‬ ‫اروپایی ها و نظ��ام نازی هیتلری نقش اصلی را در‬ ‫روش��ن کردن این اتش داشت ه و این فتنه بزرگ را‬ ‫ایجاد کردند‪ .‬انها در جهت اخراج یهودیان از اروپا‬ ‫اقدامات مقدماتی را ص��ورت دادند و در پی ان با‬ ‫استفاده از تصورات توراتی و تفکرات نژادپرستانه‬ ‫صهیونیس��ت ها زمین��ه انتقال این گ��روه به خاک‬ ‫فلس��طین را ایجاد نمودند‪ .‬بر پای��ه همان تفکراتی‬ ‫که جنگ های صلیبی را شکل داد و موجب هجوم‬ ‫اروپایی ها به س��رزمین های اس�لامی شد‪ ،‬مجامع‬ ‫صهیونیس��تی زمین��ه تهاجم و تجاوز به س��رزمین‬ ‫فلس��طینی را ایج��اد نمودند‪ .‬این تفک��ر از جانب‬ ‫البی صهیونیسم جهانی و همچنین یهودیان ثروتمند‬ ‫اروپا و امریکا مورد حمایت قرار گرفت‪.‬‬ ‫تاریخ حقایقی را به اثبات می رساند که راه گریزی از‬ ‫ان وجود ندارد‪ .‬همانطور که دکتر تئودور هرتصل‪،‬‬ ‫نویسنده یهودی اعتراف کرد و گفت‪« :‬تفکر ایجاد‬ ‫دولت یهودی‪ ،‬تفکر ساده ای بود که چندان جدی به‬ ‫‪74‬‬ ‫نظر نمی رسید اما با حمایت استعمارگران و انگلیسی ها‬ ‫شکل جدی پیدا کرد و به مرحله اجرا در امد‪ ».‬هرتصل‬ ‫اعتراف کرده اس��ت که اقدامات دیپلماتیک بریتانیا و‬ ‫تالش ه��ای یهودی��ان امری��کا تاثیر زی��ادی در اغاز‬ ‫عملیات اجرایی در راس��تای تاس��یس دولت مستقل‬ ‫یهودی داشت‪.‬‬ ‫توجه به تاثیرات البی جهانی صهیونیس��م و جنایات‬ ‫بزرگ صهیونیست ها علیه ملت های عربی و اسالمی و‬ ‫نق��ش پررنگ اروپا و امریکا در این جنایات ضروری‬ ‫به نظر می رس��د‪ ،‬چرا که ریش��ه یابی این رویدادها در‬ ‫سرنوش��ت و اینده ملت های عربی و اس�لامی منطقه‬ ‫تاثیر مستقیم خواهد داش��ت‪ .‬انها زندگی‪ ،‬سرنوشت‬ ‫و اینده مس��لمانان را هدف ق��رار داده اند‪ ،‬می خواهند‬ ‫تاریخ‪ ،‬ملیت‪ ،‬هوی��ت و وطن ما را تغییر بدهند و در‬ ‫مقاب��ل دیدگان جهانیان حقیقت را به ش��کل دیگری‬ ‫نشان بدهند‪ .‬انها مدعی هستند که به سرزمین موعود‬ ‫خودشان بازگش��ته اند‪ .‬ش��عار خطرناک و تهدید امیز‬ ‫نیل تا ف��رات را با تعصب و عناد ب��ر زبان می اورند‪،‬‬ ‫چرا ک��ه ان را از عقاید اصولی و اعتقادات ریش��ه ای‬ ‫خ��ود‪ ،‬برگرفت��ه از اص��ول تغییر ناپذیر صهیونیس��م‬ ‫می دانند‪ .‬برخی از عقاید مطرح ش��ده به عنوان اصول‬ ‫صهیونیسم در کتابی که از انتشار عمومی ان جلوگیری‬ ‫می کنند‪ ،‬باور نکردنی و بسیار خطرناک است‪ .‬انها بر‬ ‫پایه این اص��ول خود را قوم منتخب خداوند می دانند‬ ‫و اقوام و پیروان عقاید دیگر را خارج از قالب انس��ان‬ ‫دانسته اند که حتی از حقوق انسانی برخوردار نیستند‪.‬‬ ‫انها بر این عقیده هستند که پیروان مذاهب دیگر هیچ‬ ‫حقی در زمی��ن ندارند و همه س��رزمین ها از ان قوم‬ ‫برگزیده خداوند است‪.‬‬ ‫حکومت ه��ای عربی هم دیگ��ر نمی توانند نقش موثر‬ ‫البی صهیونیس��تی ایاالت متحده و فشار یهودیان این‬ ‫کشور را در سیاست های ضد اسالمی و ضد عربی انکار‬ ‫کنند؛ سیاست های ستیزه جویانه ای که به شکل مستمر‬ ‫منافع کش��ورهای عربی و اس�لامی را تهدید می کند‬ ‫و در راس��تای تحقق خواس��ته های رژیم صهیونیستی‬ ‫شکل گرفته اس��ت‪ .‬انتقاد مجلس و دولت های عربی‬ ‫از تصمیم دولت ایاالت متحده در انتقال س��فارت این‬ ‫کش��ور به قدس نشانگر این حقیقت است؛ اقدامی که‬ ‫در تناقض اشکار با قطعنامه های سازمان ملل متحد و‬ ‫جوامع بین المللی قرار دارد و نش��ان می دهد که صلح‬ ‫در کنار اشغالگری معنی و مفهومی پیدا نخواهد کرد‪.‬‬ ‫از اش��غال فلس��طین در س��ال ‪ 1948‬ت��ا کن��ون البی‬ ‫صهیونیستی نقش قابل توجهی در سیاست های اعمال‬ ‫شده علیه جوامع اسالمی و عربی بر عهده داشته است‪.‬‬ ‫حتی تامین هزینه ه��ا و حمایت های مالی و نظامی از‬ ‫جنگ اسرائیل علیه اعراب با حمایت های این ائتالف‬ ‫ص��ورت می گرفت‪ .‬ای��ن در حالی اس��ت که اعراب‬ ‫به دنب��ال ان بودند تا در س��ایه صلح به خواس��ته های‬ ‫خودش��ان در تحقق قطعنامه های سازمان ملل متحد‪،‬‬ ‫ازاد سازی سرزمین های اش��غالی و بازگشت اوارگان‬ ‫فلسطینی به سرزمین هایش��ان دست یابند و این همه‬ ‫نوشته هایی روی کاغذ بود که هرگز تحقق پیدا نکرد‪.‬‬ ‫از این جهت باید نقش البی های صهیونیستی بر سیاست‬ ‫خارجی ای��االت متح��ده و دیگر کش��ورهای اروپایی‬ ‫همچنی��ن علت حمایت انها از دولت صهیونیس��تی را‬ ‫مورد بررس��ی قرار داد‪ .‬این موض��وع از ان جهت حائز‬ ‫اهمیت است که ائتالف نامقدس استعماری مدت ها پیش‬ ‫زیر سایه س��تاره صهیونیسم شکل گرفته و همچنان در‬ ‫راستای حفظ منافع خودش سرنوشت ملت های عربی و‬ ‫اسالمی را به خطر می اندازد‪ .‬کشورهای بزرگ به تالش‬ ‫خود برای ایجاد اختالف میان ملت های اس�لامی ادامه‬ ‫می دهند تا از ایجاد اتحاد و وحدت عربی و اسالمی علیه‬ ‫اشغالگرانجلوگیریکنند‪.‬‬ ‫نقش قابل توجه البی صهیونیس��م در اعمال فش��ار به‬ ‫دولت های ایاالت متحده‪ ،‬فرانسه‪ ،‬روسیه و دیگر کشورها‬ ‫قابل اثبات است و می توان تاثیر مستقیم صهیونیست ها‬ ‫را در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های این کشور ها‬ ‫به وضوح مشاهده نمود؛ اقداماتی که در راستای تحقق‬ ‫منافع استعماری صهیونیست ها در منطقه صورت گرفته‬ ‫است‪ .‬صهیونیست ها ابزارهای متعدد و فراوانی در تحقق‬ ‫خواس��ته های خود دارند که به شکل پنهان در راستای‬ ‫تحقق اهداف خود دس��ت ب��ه اقدام��ات تاثیرگذاری‬ ‫می زنند‪ ،‬اهدافی که در کتاب «دولت یهودی» هرتصل به‬ ‫ان اشاره شده و سیاست های صهیونیسم جهانی بر همین‬ ‫اس��اس تعریف می ش��ود‪ .‬انها بر پایه برخی مستندات‬ ‫واهی تاریخی اهداف خود را ترس��یم س��اخته اند و در‬ ‫قدرت هایاستعمارگر‬ ‫جهانمی خواستند‬ ‫مساله یهود را از‬ ‫مرزهای اروپا دور کنند‬ ‫و به میان کشورهای‬ ‫اسالمی بکشانند تا‬ ‫یهودیاندست نشانده‬ ‫دولت های غربی در‬ ‫منطقه باشند و منافع‬ ‫استعماری انها را‬ ‫تامینسازند‬ ‫طول سالیان گذشته با استفاده از قدرت البی صهیونیسم‬ ‫در امریکا و اروپا خواس��ته های خود را دنبال کرده اند‪.‬‬ ‫البی صهیونیسم در تالش است تا ملت فلسطین مورد‬ ‫حمایت نهادهای بین المللی و جامعه جهانی قرار نگیرد‪.‬‬ ‫انها تالش می کنند تا سیاس��ت خارجی امریکا همواره‬ ‫علیه کشورهایی همچون ایران‪ ،‬سوریه و پاکستان فعال‬ ‫باشد و خواسته های رژیم صهیونیستی را براورده سازد‪.‬‬ ‫البی صهیونیسم همچنین نقش قابل توجهی در فروپاشی‬ ‫اتحاد جماهیر شوروی و ش��کل گیری کشورهای جدا‬ ‫ش��ده از شوروی داشته است‪ .‬انها همواره به دنبال ایجاد‬ ‫ارتباط می��ان یهودیان در کش��ورهای مختلف جهان از‬ ‫جمله یهودیان ایران‪ ،‬اسیای میانه و حتی یهودیان مصر‬ ‫با صهیونیست های ساکن سرزمین های اشغالی بوده اند و‬ ‫اقداماتی در این زمینه انجام داده اند‪ .‬نقش البی صهیونیستی‬ ‫را باید در بس��یاری از وقایع مهم و سرنوشت ساز جهان‬ ‫از جمل��ه قرارداد کمپ دیوید که یکی از بازی های نظام‬ ‫استعمارگر به شمار می رفت مورد تحلیل و بررسی قرار‬ ‫داد‪ ،‬همچنین نقش صهیونیست ها در وقایع داخلی روسیه‬ ‫در زم��ان جنگ جهانی دوم و پس از ان‪ ،‬یا نقش انها در‬ ‫فرانسه و تالش های اعضای فعال و با نفوذ این البی برای‬ ‫دستیابی رژیم صهیونیستی به صالح هسته ای‪.‬‬ ‫صهیونیس��ت ها حتی در رس��اندن امریکا و انگلستان‬ ‫به منابع نفتی و استعمار کش��ورهای خاورمیانه نقش‬ ‫قابل توج��ه و موثری داش��تند‪ .‬انها مناف��ع اقتصادی‬ ‫ایاالت متح��ده و انگلس��تان را تامی��ن می کردند و از‬ ‫س��ال ‪ 1918‬به دنبال سلطه بر کش��اورزی و صنعت‬ ‫کشورهای منطقه بودند‪.‬‬ ‫اعضای البی صهیونیس��تی که تا امروز به شکل فعال‬ ‫در حرکت بوده اند اهداف مش��ترکی را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫اهداف‪ ،‬وظایف و خواسته های انها در موازات با منافع‬ ‫دولت های بزرگ ش��کل گرفته و همچنان به صورت‬ ‫همسو دنبال می شود‪ .‬انها به صورت هماهنگ موضوع‬ ‫ایجاد کشور مستقل یهودی را دنبال کردند و به دنبال‬ ‫اخراج یهودیان از اروپا س��ناریوی مورد نظر خودشان‬ ‫را مطرح نمودند‪ .‬پس از ان مس��اله کش��ور یهودی به‬ ‫هدف مشترک صهیونیست های جهان مبدل شد و در‬ ‫س��ایه تحقق این هدف دولت ه��ای اروپایی و امریکا‬ ‫مقدم��ات الزم برای تحقق خواس��ته صهیونیس��ت ها‬ ‫را فراه��م اوردند‪ .‬از همان لحظ��ه اولی که این تفکر‬ ‫مطرح ش��د البی صهیونیس��تی بر جزئیات سناریوی‬ ‫از پیش طراحی شده اتفاق نظر داشت‪ .‬دولت ها در دو‬ ‫جن��گ جهانی اول و دوم مقدماتی این طرح را فراهم‬ ‫ساختند و صهیونیست ها در کنار یهودی های ثروتمند‬ ‫اتش جنگ را شعله ور کردند‪ .‬میلیون ها انسان بی گناه‬ ‫در س��ایه تحقق این اهداف کشته شدند خصوصا در‬ ‫فاصله س��ال های ‪ 1940‬تا ‪.1945‬صهیونیس��ت ها در‬ ‫موضوع کشتار یهودیان به دست نازی ها غلو می کنند‬ ‫و در این جنگ ها اشاره ای به کشته شدن دیگر اقوام‬ ‫و پی��روان دیگر ادیان ندارند‪ ،‬اما بس��یاری از مردم‬ ‫بی گناه از جمله مس��یحیان در همین سال ها بر اثر‬ ‫سرما‪ ،‬بیماری‪ ،‬گرسنگی و شرایط نامناسب زندان ها‬ ‫و اردوگاه ه��ا جان خودش��ان را از دس��ت دادند‪.‬‬ ‫بس��یاری از این قربانیان کاتولیک یا ارتودوکس یا‬ ‫کمونیس��ت و مارکسیس��ت بودند و هیچ ارتباطی‬ ‫به ایی��ن یهود نداش��تند‪ .‬صهیونیس��ت ها ماجرای‬ ‫هولوکاس��ت و جنایات ارتش نازی را انگیزه خود‬ ‫ب��رای مهاجرت به فلس��طین دانس��تند ام��ا دیوید‬ ‫اروینگ‪ ،‬نویس��نده انگلیس��ی که هولوکاست را به‬ ‫چالش کشیده می گوید این نظریه با سرمایه گذاری‬ ‫ثروتمندان یهودی و تطمیع نویسندگان شکل گرفته‬ ‫اس��ت‪ .‬قدرت های غربی به دنب��ال ان بودند که با‬ ‫گس��ترش تبلیغات حول موضوع کش��تار یهودیان‬ ‫زمین��ه را ب��رای مهاجرت یهودی��ان اروپا به خاک‬ ‫فلس��طین فراهم س��ازند تا اهداف صهیونیست ها‬ ‫محقق شود‪ .‬گزارشات مستندی در خصوص ارتباط‬ ‫گشتاپو و سران حکومت نازی با البی صهیونیستی‬ ‫وجود دارد که نش��ان می دهد حتی کشتار یهودیان‬ ‫نیز به شکل هدفمند صورت گرفته است‪.‬‬ ‫قدرت های اس��تعمارگر جهان می خواستند مساله‬ ‫یه��ود را از مرزه��ای اروپ��ا دور کنن��د و به میان‬ ‫کشورهای اسالمی بکشانند تا یهودیان دست نشانده‬ ‫دولت های غربی در منطقه باشند و منافع استعماری‬ ‫انها را تامین سازند‪.‬‬ ‫اما امت های اس�لامی چگونه باید به دنبال راه هایی‬ ‫ب��رای بازیافت حق��وق قانونی و انس��انی خود و‬ ‫بازس��ازی حکومت مس��تقل فلس��طینی در خاک‬ ‫فلسطین باشند؟‬ ‫ش��لومو بن عامی‪ ،‬نایب رئیس سابق موساد و وزیر‬ ‫اس��بق امور خارجه اس��رائیل اعتراف کرده است که‬ ‫صهیونیس��م جهانی باید مس��ئولیت مشکل موجود‬ ‫در منطقه و مس��اله فلسطین را بپذیرد‪ .‬او حتی گفته‬ ‫است که باید حق غصب شده از فلسطینی ها به انان‬ ‫بازگردانده ش��ود‪ ،‬که این اتفاق ش��اید مقدمه ای در‬ ‫اعتراف صهیونیست ها به جنایت علیه ملت فلسطین‬ ‫باشد‪ .‬این شاید موجب ان شود که سران ایاالت متحده‬ ‫و انگلس��تان هم به حق مردم فلسطین اعتراف کنند‪.‬‬ ‫اما صهیونیس��ت ها سیاست نسل کشی و تغییر بافت‬ ‫انسانی منطقه را دنبال می کنند و از سوی دیگر مدعی‬ ‫می شوند که ملت های سه کشور امریکا‪ ،‬اسرائیل و‬ ‫فلسطین‪ ،‬هر س��ه از ناحیه حمالت تروریستی مورد‬ ‫تهدی��د قرار دارند‪ .‬این گفت��ه مضحک و تصورات‬ ‫سخیف را چگونه باید تفسیر کرد؟ خشونت چگونه‬ ‫به ش��کل همزمان علیه ملت های این س��ه کش��ور‬ ‫جریان دارد در حالی که ملت فلسطین هرگز در کنار‬ ‫دو کشور دیگر قرار نگرفته و انچه برای ملت فلسطین‬ ‫تهدید بوده هرگز تهدیدی برای اشغالگران به شمار‬ ‫نمی رود؟ چگونه می توانند اعمال جنایتکارانه رژیم‬ ‫صهیونیستی را توجیه کنند و جنایات انها در کشتار‬ ‫مردم فلس��طین را پنهان نمایند؟ چگونه می خواهند‬ ‫دش��منی و خشونت صهیونیست ها را در برخورد با‬ ‫ملت فلس��طین در جریان انتفاضه و کشتار بیش از‬ ‫‪ 30‬هزار فلس��طینی کمرنگ جلوه بدهند؟ کجاست‬ ‫توافقنامه ژنو و قوانین بین المللی؟‬ ‫ان ک��س که ب��رای صل��ح در خاورمیان��ه تالش‬ ‫می کند‪ ،‬ایاالت متحده امریکا و سیاس��ت خارجی‬ ‫شکس��ت خورده این کشور اس��ت‪ ،‬مانند سیاست‬ ‫خارجی شکست خورده حاکمان رژیم صهیونیستی‪.‬‬ ‫سیاس��تمداران امریکایی چیزی نمی فهمند غیر از‬ ‫انکه برای خونریزی و جنایات رژیم صهیونیس��تی‬ ‫به دنبال توجیه و کتمان حقیقت باشند‪g.‬‬ ‫نگاه‬ ‫چشم انداز فروپاشی اسرائیل‬ ‫جامعه اسرائیل با ترکیبی از مردم جمع شده از دیگر‬ ‫کشورها و مشکالتی که چه در راه ایجاد و چه در راه‬ ‫پایداری ان وجود داشته است همواره زمینه فروپاشی‬ ‫بالقوه ای را در خود داشته است‪ .‬در این نوشتار به این‬ ‫زمینه های بالقوه خواهیم پرداخت‪:‬‬ ‫گسست هایسیاسی‬ ‫بحران مش��روعیت‪ :‬رژیم غاصب صهیونیستی به رغم‬ ‫ت�لاش فراوانی که کرد تا در می��ان افکارعمومی دنیا و‬ ‫دولت های منطقه و جهان به رسمیت شناخته شود هنوز‬ ‫به عنوان رژیمی اشغالگر شناخته می شود که تشکیل ان‬ ‫مبتنی بر زور و تجاوز و تحمیل بوده است‪.‬‬ ‫منازعات حزبی‪ :‬احزاب در س��اختار سیاسی اسرائیل‬ ‫نق��ش اصلی را بازی می کنند اما ای��ن احزاب از حیث‬ ‫ام��اری چندان برتری قابل توجه��ی بر یکدیگر ندارند‬ ‫و همچنی��ن از رویکردهای سیاس��ی متفاوت و بعضا‬ ‫متعارضیبرخوردارند‪.‬‬ ‫افزای��ش بی اعتم��ادی مردم ب��ه رهبران‪ :‬ریش��ه این‬ ‫بی اعتمادی را می توان در دو مس��اله دانست‪ ،‬اول رواج‬ ‫زیاد فسادهای مالی و اخالقی بین مسئوالن و دوم اینکه‬ ‫نس��ل رهبران قوی و قابل اعتماد اسرائیل با مرگ اریل‬ ‫شارون از بین رفته اند و تقریبا بحران عدم وجود رهبران‬ ‫کاریزما و قابل اعتماد‪ ،‬اعتماد مردم را کمتر کرده است‪.‬‬ ‫گسست هایاجتماعی‪:‬‬ ‫افزایش اس��تعمال مش��روبات الکلی و مواد مخدر‪:‬‬ ‫داده های منتش��ره از سوی انجمن س�لامتی کودک در‬ ‫رژیم صهیونیستی ‪ ،‬نشان می دهد که طی سال ‪ 1999‬تا‬ ‫‪ ،2005‬تعداد جوانان اسرائیلی که به اتهام حمل و فروش‬ ‫مواد مخدر دس��تگیر ش��ده اند‪ ،‬به ‪30‬درصد حتی بیشتر‬ ‫افزایش یافته است‪.‬‬ ‫میانگینباالیخشونت‪:‬اشغالگریصهیونیست هاباعث‬ ‫شده تا فرهنگ زورمدارانه در جامعه تعمیم یابد که در‬ ‫صورت بروز مشکالت داخلی امکان افزایش درگیری و‬ ‫تنازع قابل پیش بینی است‪.‬‬ ‫سست ش��دن پایه های زندگی خانوادگی‪ :‬بنابر اعالم‬ ‫روزنامه هاریف‪ ،‬از هر س��ه ازدواج‪ ،‬یک مورد به طالق‬ ‫منجر می شود و این نشان دهنده افزایش میزان طالق در‬ ‫اسرائیل از سال ‪ 1990‬است‪.‬‬ ‫مهاجرت معک��وس‪ :‬مهاجرت معکوس در اس��رائیل‬ ‫پدیده ای اس��ت ک��ه از زمان ش��روع انتفاض��ه دوم و‬ ‫به خصوص طی دو جنگ ‪ 33‬روزه لبنان و ‪ 22‬روزه غزه‬ ‫که کمربند تهدیدات امنیتی اسرائیل در شمال و جنوب‬ ‫کامل شد‪ ،‬تشدید شده است‪.‬‬ ‫تبعی��ض سیاس��ی ـ اجتماع��ی‪ :‬یهودی��ان مهاجر به‬ ‫س��رزمین های اش��غالی را می توان به دو دس��ته یهودیان‬ ‫غربی (اشکنازی ها) و یهودیان شرقی (سفاردی ها) تقسیم‬ ‫کرد‪ .‬موج اول ش��هروندان درجه یک اسرائیل را یهودیان‬ ‫غربی تشکیل می دهند که غالبا یهودیان مهاجر از اروپای‬ ‫غربی می باش��ند و بیشتر پس��ت های کلیدی و حساس‬ ‫را در اختی��ار دارند و یهودیان ش��رقی که عمدتا مهاجران‬ ‫اسیایی ـ افریقایی و اروپای شرقی هستند در رتبه بعدی‬ ‫برایرشدسیاسیودراختیارگرفتنمسئولیت هاقراردارند‪.‬‬ ‫گسست هایفرهنگی‪:‬‬ ‫بحران هویت‪ :‬اس��رائیل به دلیل اینکه هنوز نتوانسته به‬ ‫دوران تثبیت خود برس��د و دائما درگیر کشمکش ها و‬ ‫ماجراجویی ه��ای گوناگ��ون بوده از این رو سیاس��ت‬ ‫فرهنگی باعث گردیده تا ش��هروندان اسرائیلی تعریف‬ ‫دقیقی از هویت یا کیستی خود نداشته باشند‪.‬‬ ‫چند پارگی فرهنگی‪ :‬جامعه اس��رائیل به دلیل اینکه از‬ ‫کش��ورهای مختلف جهان مهاجر پذیرفته با توجه به‬ ‫بحران هویتی که در باال به ان اشاره شد هنوز نتوانسته این‬ ‫چندگانگی قومیتی ـ فرهنگی را به وحدت برساند‪g .‬‬ ‫‪75‬‬ ‫بازخوانی تاریخی نقش اعراب در شکل گیری رژیم صهیونیستی در گفت وگو با محمد صادق الحسینی‬ ‫اعراب به ارمان فلسطین خیانت کردند‬ ‫سهیال طائی‬ ‫‪ 7‬انگلیس در حالی با حمایت از سازمان جهانی صهیونیسم زمینه شکل گیری‬ ‫ ‬ ‫رژیم اشغالگر صهیونیستی را فراهم کرد که جهان عرب در گستره جمعیتی و سرزمینی (جغرافیا)‬ ‫قابل تاملی پراکنده بود‪ .‬چه بسا اگر جهان عرب در برابر توطئه انگلیسی‪ -‬صهیونی تاسیس‬ ‫رژیم صهیونیستی واکنش به هنگام و صحیحی اتخاذ می کرد امروز جهان بین الملل با معضلی‬ ‫به نام اسرائیل مواجه نبود‪ .‬از این رو «مثلث» در گفت وگو با دکتر محمد صادق الحسینی موقعیت‬ ‫جهان عرب در استانه تشکیل رژیم صهیونیستی را مورد بررسی و واکاوی قرار داده است‪.‬‬ ‫‪76‬‬ ‫فلســــطین قبــل از اینکــه بـا توطئـــه‬ ‫انگلیسی _ صهیونیس��تی اشغال شود تحت‬ ‫قیمومیت دولت عثمانی قرار داشت‪ .‬در ان‬ ‫دوره موقعیت جهان عرب چگونه بود؟‬ ‫‪ l‬الزم اس��ت پی��ش از ه��ر چیز بعض��ی از مفاهیم و‬ ‫مقوله های تاریخی را که در سوال شما مطرح شد توضیح‬ ‫بدهم‪ .‬فلس��طین هیچ گاه تحت قیمومیت دولت عثمانی‬ ‫نبوده اس��ت‪ .‬بلکه ما می گوییم فلس��طین جزیی از امت‬ ‫اسالمی و جزیی از دارالخالفه عثمانی بوده است و این با‬ ‫تحت قیمومیت بودن تفاوت دارد‪.‬در واقع فلسطین جزیی‬ ‫از مجموعه کشور های اسالمی بوده است‪ .‬واقعیتی که در‬ ‫دوره عثمانی اتفاق افتاد و شدت گرفت ظهورکمالیسم و‬ ‫دیدگاه پان ترکیسم در بخشی از عثمانی (ترکیه فعلی) بود‪.‬‬ ‫این واقعه خیلی از قیمومیت ها و اقوامی که تحت حمایت‬ ‫دارالخالفه عثمانی بودن��د را تحریک کرد‪ .‬واکنش ها در‬ ‫مقابل کمالیسم در بالد شام (فلس��طین‪ ،‬سوریه‪ ،‬لبنان و‬ ‫اردن فعلی) شدت بیشتری داشت‪ .‬اهالی شام معتقد بودند‬ ‫اسالم از سرزمین های عربی ظهور کرده است و نباید اجازه‬ ‫دهند امپراتوری عثمانی خالفت جهان اسالم را عهده دار‬ ‫ش��ود‪ .‬به همین دلی��ل به تقویت پان ترکیس��م در مقابل‬ ‫پان عربیس��م پرداختند‪ .‬وقتی جهان اسالم دچار معضل ‬ ‫ترکی _ عربی شد‪ ،‬انگلیسی ها فرصت را غنیمت شمرده‬ ‫و به قول خودشان برای اضمحالل «مرد بیمار» به تقویت‬ ‫«القوم العربی» در مقابل کمالیس��م پرداختند‪ .‬بدین ترتیب‬ ‫جدال ش��دید فکری بین نخبگان‪ ،‬منازعه سیاس��ی بین‬ ‫سیاست ورزان و همچنین خونریزی هایی در قالب اعدام ها‬ ‫و ترورها جهان عرب به خصوص بالد شام را فراگرفت‪.‬‬ ‫بیروت به مرکزیت این مناقشه در بالد شام تبدیل شده بود‬ ‫و مس��یحیان عرب که عمدتا در راس این جنبش بودند‬ ‫در تاس��یس احزاب پان عربیس��م مانند حزب بعث و‪...‬‬ ‫نقش موثری داش��تند‪ .‬بدین ترتیب «الثوره عربی الکبری»‬ ‫(انقالب بزرگ عربی) تمام سرزمین شام را فرا گرفت‪ .‬در‬ ‫همین ایام در سرزمین فعلی عربستان سعودی‪ ،‬ال سعود‬ ‫با محمد عبدالوهاب‪ ،‬بنیانگذار وهابیت متحد ش��دند و‬ ‫شریف حسین را از عربستان اخراج کردند‪ .‬بدین ترتیب‬ ‫شریف حسین که منفور عثمانی ها و هم مطرود از سوی‬ ‫ال س��عود بود مورد حمایت انگلیسی ها قرار گرفت و با‬ ‫حمایت انگلیس در س��رزمین فعلی اردن جای گرفت‪.‬‬ ‫شریف حسین جد ملک عبداهلل پادشاه فعلی اردن است‪.‬‬ ‫انگلیس��ی ها به خاندان حس��ین وعده داده بودند که در‬ ‫قبال حمایت انها از پان عربیس��م ضمن رهایی ایشان از‬ ‫شر عثمانی ها به انها استقالل خواهند داد‪ .‬توطئه تقسیم‬ ‫عثمانی ها از سوی دو دیپلمات به نام های سایکس انگلیسی‬ ‫و پیکوی فرانسوی پیگیری شد‪ .‬طرح این دو شخص به‬ ‫عنوان طرح س��ایکس ‪ -‬پیکو مشهور شد‪ .‬این توطئه با‬ ‫نام تقس��یم نفوذ پیگیری شد‪ .‬در این میان انگلیسی ها به‬ ‫شریف حسین خیانت کردند‪ .‬در اولین مرحله این توطئه‬ ‫سوریه و لبنان تحت نفوذ پیکو (فرانسه) و فلسطین و عراق‬ ‫تحت نفوذ سایکس (انگلیس) قرار گرفت‪ .‬یک سال بعد‬ ‫از اینکه فلس��طین تحت نفوذ انگلیس قرار گرفت وعده‬ ‫بالفور (وزیر خارجه وقت انگلیس) مطرح شد‪ .‬در ان دوره‬ ‫بحث «المساله یهود» به طور جدی مطرح شد‪ .‬انگلیسی ها‬ ‫می گفتند ما از یک طرف با اقلیت مساله دار یهودی ساکن‬ ‫اروپا طرف هستیم و از سوی دیگر کشوری داریم که مردم‬ ‫ندارد ! سپس نتیجه گرفتند که مردم بدون کشور (یهودیان)‬ ‫را باید در کش��ور بدون مردم (فلسطین) ساکن کنند‪ .‬در‬ ‫واقع انگلیس و اروپا با این طرح خود را از ش��ر یهودیان‬ ‫ناراض��ی رهایی دادند و این ش��ر را به دامن جهان عرب‬ ‫انداختند‪ .‬همانطور که گفتم در ان ایام بالد ش��ام درگیر‬ ‫رهایی از عثمانی ها و به دنبال استقالل قومی و ملی خود بود‬ ‫و نتوانست در مقابل این توطئه واکنش درستی اتخاذ کند‪.‬‬ ‫جهان عرب در بالد ش��ام خالصه نمی شد‪.‬‬ ‫شما چرا از موقعیت دیگر کشورهای عربی‬ ‫به خص��وص کش��وری همچ��ون مصر در‬ ‫ارزیابی خود سخنی به میان نمی اورید؟‬ ‫‪ l‬مص��ر ان موق��ع در موقعیت خاصی بس��ر می برد و‬ ‫جنبشی به نام پان عربیسم در این کشور شکل نگرفته بود‪.‬‬ ‫ان زمان محمد علی پاش��ا جنبش��ی در مصر راه انداخته‬ ‫بود که پایه های ان بر دو محور اس��توار بود‪ .‬این جنبش‬ ‫گرچه اس�لامی بود ولی شکل و پوشش مصری داشت‪.‬‬ ‫محمد علی پاش��ا البانیایی االصل بود و در شهر کاواال در‬ ‫یونان فعلی که ان زمان تحت حاکمیت عثمانی قرار داشت‬ ‫متولد ش��ده بود‪ .‬او از س��ال ‪ 1805‬تا زمان مرگ (‪)1849‬‬ ‫حکومت مصر را عهده دار بود‪.‬‬ ‫منظورتان از پوشش مصری چیست؟‬ ‫‪ l‬فتنه وهابیون در مکه و مدینه کار را برای عثمانی ها در‬ ‫این منطقه س��خت کرده بود‪ .‬از طرف دیگر شورش های‬ ‫مس��تمر در مصر اوضاع این کشور را هم ناارام کرده بود‪.‬‬ ‫س��لطان عثمانی برای حل این مسائل یکی از مسلمانان‬ ‫البانی به نام محمد علی پاش��ا را به عنوان نایب سلطان به‬ ‫مصر فرستاد و قرار شد محمد علی پاشا ضمن سرکوب‬ ‫شورش های داخلی برای مبارزه علیه وهابیون نیز سالح‪،‬‬ ‫نیرو و اذوقه تهیه کند‪ .‬از سوی دیگر مصر قرن های متمادی‬ ‫تحت حاکمیت فراعنه قرار داشت به همین دلیل حکومت‬ ‫فرعونی در این سرزمین نهادینه شده بود‪ .‬محمد علی پاشا‬ ‫هم به همین دالیل خصوصیات تاریخی را در اداره مصر‬ ‫مورد توجه قرار داد و در نتیجه با وجود اینکه توانس��ت‬ ‫بیش از یک قرن در این س��رزمین حکومت کند هیچ گاه‬ ‫مصر در دوره وی و فرزندانش به طور کامل به جریانات‬ ‫اس�لامی _ عربی ملحق نش��د‪ .‬تا اینکه در دوره جمال‬ ‫عبدالناص��ر مصر هم به یکی از بازیگ��ران اصلی جهان‬ ‫عرب تبدیل ش��د‪ .‬در واقع اس��تقرار رژیم صهیونیستی‬ ‫و س��پس قدرت گرفت��ن ان ارام ارام مصر را وارد جبهه‬ ‫اس�لامی ‪ -‬عربی کرد‪ .‬می توان گفت مصر تا دوره ملک‬ ‫ف��اروق (قبل از جم��ال عبدالناصر) تا ح��دودی امارتی‬ ‫مس��تقل در جهان عرب بود‪ .‬اوضاع در شمال افریقا هم‬ ‫کم و بیش شبیه مصر بود‪ .‬چون عثمانی ها نتوانسته بودند در‬ ‫کشورهای شمال افریقا (لیبی‪ ،‬تونس‪ ،‬الجزایر) نفوذ کنند‪.‬‬ ‫این کش��ورها هم در زمان اوج گیری جنبش پان عربیسم‬ ‫مش��ارکت خاصی از خود نشان ندادند‪ .‬ضمن اینکه این‬ ‫کشورها با استعمارگران دیگری مواجه بودند‪ .‬لیبی با ایتالیا‬ ‫در واقع نخستین‬ ‫تحرک اعراب در‬ ‫سال ‪ 1948‬اغاز‬ ‫شد‪ ،‬اما این تحرک با‬ ‫خیانت سران اعراب‬ ‫همراه بود‪ .‬توطئه‬ ‫استعمارگران هم مزید‬ ‫بر علت شد‪ .‬وعده‬ ‫بالفور می گفت که‬ ‫دولت اسرائیلی باید‬ ‫تشکیل شود‬ ‫مبارزه می کرد و الجزایر هم در مقابل نفوذ فرانسه ایستادگی‬ ‫به یاد ماندنی از خود به جا گذاش��ت‪ .‬نکته سوم این بود‬ ‫که این کشورها به لحاظ جغرافیایی به سرزمین فلسطین‬ ‫نزدیک نبودند به همین دالیل در ان دوره ش��مال افریقا‬ ‫به دنبال مسائل و دغدغه های خاص خود بود‪.‬‬ ‫در مناقشه فلس��طین و اسرائیل دوره جنگ‬ ‫‪ 1967‬را داریم که به جنگ اعراب و اسرائیل‬ ‫هم مشهور اس��ت‪ .‬اعراب از چه دوره ای به‬ ‫همگرایی در مقابل اسرائیل رسیدند؟‬ ‫‪ l‬در واقع نخس��تین تحرک اعراب در سال ‪ 1948‬اغاز‬ ‫ش��د‪ ،‬اما این تحرک با خیانت س��ران اعراب همراه بود‪.‬‬ ‫توطئه اس��تعمارگران هم مزید بر علت شد‪ .‬وعده بالفور‬ ‫می گفت که دولت اس��رائیلی باید تشکیل شود‪ .‬اما قرار‬ ‫نبود فلس��طین از بین برود‪ .‬با این وجود در س��ال ‪1948‬‬ ‫صهیونیست ها با حمله ای همه جانبه به سرزمین فلسطینی‪،‬‬ ‫واحد جغرافیایی فلسطین را از بین بردند‪ .‬همزمان غزه را‬ ‫به مصر و شرق رود اردن را به کشور جدید التاسیس اردن‬ ‫واگذار کردند‪ .‬رژیم صهیونیستی در سال ‪ 1967‬با تصرف‬ ‫صحرای س��ینا‪،‬غزه‪،‬کرانه باخت��ری و بلندی های جوالن‬ ‫تس��لط خود را در منطقه کامل کرد‪ .‬در هم��ه این ادوار‬ ‫عملکرد کش��ورهای عربی با خیانت سران این کشورها‬ ‫همراه بود و عمال کشورهای عربی به ارمان عربی‪ ،‬اسالمی‬ ‫و فلسطینی خیانت کردند‪.‬‬ ‫ولی کش��ورهای عربی در س��ال ‪ 1967‬در‬ ‫مقابل رژیم صهیونیستی صف ارایی کردند‪.‬‬ ‫نمی توان از کنار این موضوع به راحتی عبور‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬نه‪ .‬این ادعاها دروغی بزرگ است‪ .‬هیچ کشور عربی‬ ‫به خاطر ارمان فلسطین وارد جنگ با رژیم صهیونیستی‬ ‫نش��د‪ .‬همه این کش��ورها برای منافع خود وارد منازعه‬ ‫ش��دند‪ .‬مطمئن باشید اگر تحرکات گروه های فلسطینی‬ ‫نبود‪ ،‬کش��ورهای عربی برای دفاع از مردم فلسطین حتی‬ ‫شعار هم نمی دادند‪ .‬اگر اخوان المسلمین مصر و فلسطین‪،‬‬ ‫قیام حاج امین حس��ینی‪ ،‬گروه های پارتیزانی فلسطینی و‬ ‫قیام عزالدین قسام در سال ‪ 1936‬نبود هیچ کشور عربی‬ ‫به خاطر فلس��طین در مقابل اسرائیل نمی ایستاد‪ .‬فرانسه‪،‬‬ ‫انگلیس و اس��رائیل در سال ‪ 1956‬به مصر حمله کردند‪.‬‬ ‫ان موقع امریکا وضعیت فعلی را نداش��ت و تا حدودی‬ ‫رفتارهای ازادانه تری از خود نشان می داد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫در حمای��ت از مصر وارد عمل ش��د و این حمله را دفع‬ ‫ک��رد تا اینکه در س��ال ‪ 1967‬با خیان��ت فرمانده نیروی‬ ‫هوایی عبدالناصر و همچنین جاسوسی شاه حسین چهره‬ ‫خائنانه اعراب بر مال ش��د‪ .‬فلس��طینی ها بعد از مشاهده‬ ‫رفتارهای خائنانه س��ران کش��ورهای عرب��ی بهترین راه‬ ‫نجات فلسطین را در ایجاد تشکیالت فلسطینی دیدند‪.‬‬ ‫به همین دلیل در س��ال ‪ 1965‬فتح تاسیس شد ولی این‬ ‫تشکیالت تا سال ‪ 1967‬فعالیت خاصی نداشت تا اینکه‬ ‫در سال ‪ 1968‬جنگ کرامه با مشارکت این گروه ها انجام‬ ‫شد‪ .‬ملت فلسطین به اصطالح «شعب الواحد» را سرلوحه‬ ‫فعالیت های خود قرار دادند و سازمان ازادیبخش فلسطینی‬ ‫با مشارکت همه گروه های کوچک و بزرگ از فتح تا جبهه‬ ‫دموکراتیکفلسطین‪،‬جبههازادیبخشفلسطینو‪...‬تشکیل‬ ‫شد‪ .‬در ان زمان فلسطینی ها این نظریه را که ابتدا باید مساله‬ ‫فلسطین حل شود تا سلطه حاکمان مستبد عرب هم به‬ ‫پایان برسد در جهان عرب تبلیغ و ترویج می کردند‪ .‬تا ان‬ ‫موقع جنبش های ازادیبخش در کشورهای عربی معتقد‬ ‫بودند که برای حل مناقش��ه فلسطین ابتدا باید حاکمان‬ ‫مستبد کشورهای عربی سرنگون شوند و بعد به موضوع‬ ‫فلسطینپرداخت‪.‬‬ ‫بدین ترتیب شما معتقد هستید که فعال شدن‬ ‫گروه های فلسطینی مهمترین عامل به حرکت‬ ‫درام��دن جهان عرب در حمای��ت از ارمان‬ ‫فلسطین بوده است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬دقیقا همینطور است‪ .‬در سال ‪ 1965‬فلسطینی ها‬ ‫به این نتیجه رس��یدند که سرنوش��ت خودشان را باید با‬ ‫دس��ت های خود تغییر دهند و نباید به کشورهای عربی‬ ‫متکی باش��ند‪.‬در اوایل هم همه گروه ها در تشکیل ساف‬ ‫مشارکت داشتند که البته بعدها بعضی از گروه ها از ساف‬ ‫منش��عب ش��دند‪ .‬در ان دوره عراق جنبش ازادیبخش‬ ‫فلسطین را درس��ت کرد‪ .‬س��وریه هم جنبش الفائقه را‬ ‫هدایت کرد‪ .‬پان عربیسم جورج حبش به راه افتاد‪.‬خالصه‬ ‫اینکه فلسطینی ها به اگاهی رسیدند که دوره جدیدی به‬ ‫راه افتاده اس��ت‪ .‬همان زمان الفت��ح و گروه های همفکر‬ ‫فتح می گفتند بیایید ابتدا مساله فلسطین را حل کنیم‪ ،‬در‬ ‫مسیر ان رژیم های مستبد عربی هم برچیده خواهند شد‪،‬‬ ‫اما گروه های چپ گرای فلس��طینی ای��ن نظریه را قبول‬ ‫نداشتند و سرنگونی رژیم های مستبد را الزمه حل مناقشه‬ ‫فلسطین می دانستند‪ .‬به همین دلیل ماجرای سپتامبر سیاه‬ ‫پیش امد‪ .‬س��پتامبر سیاه با چند مورد کوشش برای ترور‬ ‫ملک حسین اغاز شد و سپس گروه نوپای مارکسیستی‬ ‫جبهه خلق برای ازادی فلسطین که با پشتیبانی سوریه به‬ ‫رهبری جورج حبش‪ ،‬پزش��ک مسیحی فلسطینی شکل‬ ‫گرفته و در مدت کوتاهی‪ ،‬نیرومندترین گروه فلسطینی‬ ‫پس از جنبش فتح شده بود‪ ،‬دست به چند هواپیماربایی‬ ‫همزمان زد که توجه جهان را به س��وی اردن جلب کرد‪.‬‬ ‫کاس��ه صبر ملک حسین س��رانجام در پانزدهم سپتامبر‬ ‫لبری��ز و فرمان حکوم��ت نظامی صادر ش��د؛ فردای ان‬ ‫روز تانک ها روانه پایگاه های فلسطینیان در امان و شش‬ ‫اردوگاه بزرگ فلسطینی شدند و جنگی تمام عیار اغاز شد‬ ‫و س��رانجام نیز فلسطینی ها از اردن اخراج شدند‪ .‬در این‬ ‫میان عبدالناصر تالش کرد پرچم سپتامبر سیاه را به دست‬ ‫بگیرد که توطئه کشته شدن عبدالناصر توسط انور سادات‬ ‫شکل گرفت‪ .‬سرانجام تحت فشار افکار عمومی جهان‬ ‫عرب و گروه های فلس��طینی ها‪ ،‬عرفات در س��ال ‪1974‬‬ ‫پایگاهی جدید در جنوب لبنان برای فلسطینی ها ایجاد کرد‬ ‫و این امر در به رس��میت شناختن جنبش های فلسطینی‬ ‫نقش موثری داشت‪ .‬به طوری که وی وقتی در همان سال‬ ‫به عنوان نماینده فلس��طینی ها به سازمان ملل دعوت شد‬ ‫در سخنرانی تاریخی گفت من در یک دستم تفنگ و در‬ ‫دست دیگرم شاخه زیتون را دارم‪ .‬اگر جهان به ندای صلح‬ ‫پاسخ ندهد ما ناچار به استفاده از تفنگ خواهیم بود‪.‬‬ ‫ارزیابی ش��ما از تحرکات اخیر جهان عرب‬ ‫در قبال تحوالت فلس��طین چیست؟ ایا این‬ ‫اتفاقات به قیام های مردمی ارتباطی دارد؟‬ ‫‪ l‬اتفاقات اخیر در جهان عرب و قیام های مردمی نشان‬ ‫می ده��د که مردم عرب اگاهی خ��ود را ترمیم کرده و به‬ ‫این نتیجه رسیده اند که باید از سد حکومت های مرتجع‬ ‫زاییده خیانت عبور کنند‪ .‬جهان عرب سال ها صبر کرد و‬ ‫برای غیرت‪ ،‬کرامت و عزت خود خون دل خورد تا اینکه‬ ‫در حوادث اخیر بغض تاریخی ملت عرب ترکید و پاسخ‬ ‫حکومت های مزدور و خائن را داد‪g .‬‬ ‫‪77‬‬ ‫سید مسعود شجاعی طباطبایی‪:‬‬ ‫تهدید به مرگ شدیم‬ ‫سید فرید موسوی‬ ‫‪ 8‬سید مسعود شجاعی طباطبایی از بچه های انقالب است‪ ،‬از انها که با روند انقالب‬ ‫رشد کردند و بالیدند و به قول خودش در پشت خاکریز کاریکاتور می کشید‪ .‬البته این از‬ ‫ویژگی های بچه های انقالب است که همیشه برای مبارزه با دشمنان در صف اول قرار دارند‪.‬‬ ‫از این روست که وقتی به پیامبر اسالم در قالب نشریه دانمارکی توهین می شود در صف‬ ‫اول مبارزه قرار می گیرد و مسابقه کاریکاتور هولوکاست را ایجاد می کند‪ .‬در این مصاحبه به‬ ‫موضوع همین مسابقه و فرا زو نشیب ان پرداخته ایم‪.‬‬ ‫‪78‬‬ ‫ایده مس��ابقه کاریکاتور علیه صهیونیسم‬ ‫چگونه شکل گرفت؟‬ ‫‪l‬ابتدا الزم می دانم از ش��خصی صحبت کنم به نام‬ ‫رونالد لری که س��ازمان مل��ل جایزه ای هم به نام او‬ ‫به عنوان یک کاریکاتوریست ایجاد کرده و از مبالغ‬ ‫زی��ادی هم برخوردار اس��ت و لوح تقدیر ان را هم‬ ‫دبیرکل س��ازمان ملل امضا می کند و پول جوایز ان را‬ ‫هم از جیب ملت های جهان می دهند‪.‬‬ ‫اما این رونالد لری کیست؟‬ ‫‪ l‬او چند وب سایت دارد که از جمله انها وب سایت‬ ‫ش��خصی خ��ودش اس��ت‪ .‬کاف��ی اس��ت در گوگل‬ ‫جست وجو کنید ان را پیدا می کنید‪ .‬در این وب سایت‬ ‫اولین عکس��ی که می بینید عکس این ف��رد در لباس‬ ‫نظامیان انگلیس است در تاریخ بهار ‪ 1948‬در عملیات‬ ‫فتح ش��هری به نام تل عزیز که بعدا تل اویو می شود!‬ ‫در این عکس پشت مسلسل نشسته است و هیچ ابایی‬ ‫ه��م ندارد اعالم کند جزو افرادی بودم که در اش��غال‬ ‫فلسطین دست داشتم‪.‬‬ ‫موضوعات این جایزه چیست؟‬ ‫‪l‬موضوع��ات ان کام�لا مرتب��ط ب��ا اه��داف‬ ‫رژی��م صهیونیس��تی اس��ت و حت��ی ای��ن ف��رد در‬ ‫سرزمین های اشغالی زندگی می کند‪ .‬او حتی تا حدی‬ ‫ب��ه امریکا خوش خدمتی می کند که عکس روی جلد‬ ‫مجله الیف امریکا در مورد پیوس��تن داوطلبانه او به‬ ‫ارتش امریکا برای حمله به ویتنام اس��ت‪ .‬از طرفی با‬ ‫تمام خناثان دنیا از اسحاق رابین و شارون و‪ ...‬عکس‬ ‫دارد و ان را هم روی سایت خود قرار داده است‪ .‬حاال‬ ‫در کنار این موضوع جالب اس��ت بدانید که س��ازمان‬ ‫ملل این فرد را به عنوان س��فیر صلح در جهان معرفی‬ ‫ک��رده که در جهان می گردد و افراد همس��و با اهداف‬ ‫مورد نظر خود را پیدا کرده و جذب می کند‪.‬‬ ‫ح��اال ای��ن رونالد ل��وری چ��ه ارتباطی به‬ ‫موضوع جش��نواره کاریکاتور هولوکاست‬ ‫پیدا می کند؟‬ ‫‪l‬در س��ایت ش��خصی ایش��ان تصویری از نش��ریه‬ ‫دانمارکی توهین کننده به پیامبر اس�لام هس��ت که در‬ ‫ان اش��اره ش��ده او در نش��ریه دانمارکی که تصاویر‬ ‫موهنی علیه پیامبر اس�لام چاپ ش��ده کار می کرده و‬ ‫نش��ان می دهد از فعاالن پشت پرده نشر ان طرح های‬ ‫توهین امیز و کینه جویانه در ان نشریه بوده است‪.‬‬ ‫در این حال وقتی این اتفاق افتاد این افراد اعالم کردند‬ ‫ک��ه ازادی در غ��رب حد و مرزی ندارد و هرکس��ی‬ ‫می تواند هر حرفی بزند و هیچ مش��کلی وجود ندارد‪.‬‬ ‫پس در نتیجه ما هم برای نشان دادن واقعیت این ادعا‬ ‫گفتیم ما در مورد هولوکاس��ت جش��نواره کاریکاتور‬ ‫برگزار خواهیم کرد!‬ ‫چرا وقتی موضوع هولوکاس��ت مطرح می شود‪ ،‬شما‬ ‫ادم های محققی مثل فوریس��ن یا روژه گارودی را به‬ ‫حبس های طوالن��ی محکوم می کنید به دلیل اینکه در‬ ‫این زمینه تحقیق کردند و حرف حق زدند‪.‬‬ ‫در فرانس��ه که ادعا دارند مهد ازادی اس��ت وقتی در‬ ‫سال ‪ 1983‬پروفس��ور فوریسن با اسناد متقن و دقیق‬ ‫ثابت کرد که اگر در بازداش��تگاه اشویتس قرار باشد‬ ‫طبق اعالم ش��ما چهار میلیون نفر را کشته باشند‪ ،‬باید‬ ‫کارگران انجا سه شیفت به مدت ‪ 15‬سال کار می کردند‬ ‫تا می توانستند کار را انجام دهند! از سوی دیگری ان‬ ‫اردوگاه را بررسی و اعالم کرد که وجود اتاق های گاز‬ ‫دروغی بیش نیست و در ان دوران تنها به علت شیوع‬ ‫طاعون و برای جلوگیری از گسترش ان افرادی را که‬ ‫از این مریضی مرده بودند‪ ،‬می سوزاندند‪.‬‬ ‫و شما مسابقه هولوکاست را اعالم کردید؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬ما مس��ابقه هولوکاست را اعالم کردیم و اولین‬ ‫جایی هم که رفتیم نش��ریه همشهری بود که ان زمان‬ ‫اقای زائری‪ ،‬مدیرعامل ان بود و با همفکری ایش��ان‬ ‫قرار شد این کار را انجام دهیم‪ .‬وقتی خبر این مسابقه‬ ‫منتشر ش��د مثل بمب ترکید و در روز نشست خبری‬ ‫حدود ‪ 130‬خبرنگار داخل��ی و عموما خارجی برای‬ ‫پوشش خبری ان حضور داشتند‪.‬‬ ‫در ان مراس��م هم صحبت ه��ای جالبی بین‬ ‫شما و خبرنگاران خارجی رد و بدل شد‪.‬‬ ‫‪l‬بله‪ .‬یادم هس��ت خانم رکس��انا صابری که ان زمان‬ ‫خبرنگار بی بی سی بود‪ ،‬سوال ابلهانه ای پرسید و گفت‬ ‫ک��ه اگر انها به پیغمبر ش��ما توهین کردند‪ ،‬ش��ما هم‬ ‫ب��ا کاریکاتورتان به پیغمبر انه��ا توهین کنید؟! من در‬ ‫جواب گفتم که من متاسفم برای بی بی سی که ادمی‬ ‫مثل ش��ما را برای این کار فرستاده است که این سوال‬ ‫ابلهانه را مطرح می کنید‪ .‬من به شما می گویم که پیامبر‬ ‫ش��ما همانقدر عزیز اس��ت و برای ما احترام دارد که‬ ‫پیامبر خودمان و توضیحاتی که در ادامه دادم‪.‬‬ ‫این مسابقه چند بخش داشت؟‬ ‫‪l‬ما فراخوان را در سه بخش اعالم کردیم‪ :‬بخش اول‬ ‫در مورد این موضوع بود که اگر بر فرض این اتفاق در‬ ‫المان افتاده و به قول ش��ما شش میلیون یهودی کشته‬ ‫شده اند چرا از خاک المان تکه ای را به انها نداده اند و‬ ‫چندهزار کیلومتر این طرف تر مردم مظلوم مسلمان را‬ ‫کش��ت ه و اواره کرد ه و این زمین را تصاحب و کشور‬ ‫جعلی ای را تاسیس کرده اند‪.‬‬ ‫بخ��ش دوم در م��ورد نگران��ی از هولوکاس��ت های‬ ‫معاصر بود‪ .‬نس��ل کشی ای که اسرائیل در فلسطین به‬ ‫راه انداخته نوعی هولوکاس��ت اس��ت‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫هولوکاست تنها محدود به ان اتفاق خاص نیست که‬ ‫صهیونیس��ت ها تا اسم هولوکاس��ت می اید به یاد ان‬ ‫می افتند‪ .‬ما حتی هولوکاست اتمی هم در دیکشنری ها‬ ‫داریم که اشاره به بزرگترین جنایت تاریخ بشری دارد‬ ‫ی در هیروش��یما و‬ ‫که امریکا با انداختن دو بمب اتم ‬ ‫ناکازاکی مرتکب ان ش��د‪ .‬ان هم نوعی هولوکاس��ت‬ ‫بود‪.‬‬ ‫محور سوم هم اینکه‪ ،‬اگر شما ادعا می کنید ازادی بیان‬ ‫وجود دارد‪ ،‬اجازه بدهید تا ما هم در مورد هولوکاست‬ ‫کار کنیم‪ .‬شما که به مقدس ترین و عزیزترین موجود‬ ‫هس��تی که پیام اور صلح و دوس��تی و انس��انیت بوده‬ ‫توهی��ن کردی��د و می گویید این از نتای��ج ازادی بیان‬ ‫است‪ ،‬چرا وقتی هولوکاست مطرح می شود اینطور به‬ ‫وحشت می افتید و سواالت ابلهانه مطرح می کنید یعنی‬ ‫هولوکاست از پیامبر مقدس تر است؟‬ ‫تاثیرات این اعالم شما در داخل کشور چه‬ ‫بود؟‬ ‫‪l‬متاس��فانه س��ه روز بعد از اعالم ما‪ ،‬اقای زائری از‬ ‫مدیرعاملی همشهری برکنار شد‪.‬‬ ‫یعنی فکر می کنید اقای زائری به خاطر این‬ ‫مسابقه از همشهری برکنار شد؟‬ ‫‪l‬بله! به س��ه روز نرسید‪ .‬نفر بعدی که امد گفت که‬ ‫اسم هولوکاست را از روی این مسابقه عوض کنید و‬ ‫بگویید حد و مرز ازادی بیان تا کجاست؟‬ ‫من اعالم کردم ک��ه نه یک کلمه کم می کنم و نه یک‬ ‫کلمه زیاد‪ .‬به عزیزترین فرد عالم هس��تی توهین شده‬ ‫پ��س چرا م��ا باید دچ��ار انفعال بش��ویم؟ در جواب‬ ‫م��ن فقط گفتند که ما همراهی نمی کنیم‪ .‬در س��ازمان‬ ‫فرهنگی ‪ -‬هنری ش��هرداری هم فضا تقریبا همینگونه‬ ‫ب��ود‪ .‬چون ما زیر نظر معاونت هنری هس��تیم به انجا‬ ‫هم رفتیم برای درخواس��ت کمک‪ ،‬اما انها هم کمکی‬ ‫نکردند‪.‬‬ ‫البته ما منتظر کمک انها نبودیم و اتکای ما تنها به خدا‬ ‫بود‪ .‬چون اعتقاد داشتیم در مسیری گام بر می داریم که‬ ‫تنه��ا خدا باید ما را کمک کن��د‪ .‬البته عنایت خدا هم‬ ‫شامل حال ما ش��د و توانستیم این اتفاق را به شکلی‬ ‫بسیار باشکوه برگزار کنیم‪.‬‬ ‫با ای��ن حال کمکی به ش��ما نش��د‪ .‬دولت‬ ‫چطور؟ کمکی کرد؟‬ ‫‪l‬اگ��ر راس��تش را بخواهید هرچه ش��هرداری به ما‬ ‫کم��ک نک��رد دولت کمک ک��رد و من همی��ن جا از‬ ‫اقای صفار هرندی و نیرومند تش��کر می کنم که واقعا‬ ‫س��نگ تمام گذاش��تند که اگر حمایت اینها نبود این‬ ‫اتفاق به این شکل صورت نمی گرفت‪.‬‬ ‫البته ما کتاب این اتفاق را چاپ کردیم و ارم س��ازمان‬ ‫فرهنگی را زدیم اما حتی این س��ازمان یک ریال به ما‬ ‫کمک نکرد و حتی ابا داش��تند از اینکه اعالم کنند این‬ ‫اتفاق در س��ازمان انها رخ داده است‪ .‬متاسفانه فضای‬ ‫کاریکاتور دو قاب بود‬ ‫که یکی از انها وضعیت‬ ‫اردوگاه های کار اجباری‬ ‫دوران جنگ جهانی دوم‬ ‫را نشان می داد که نوشته‬ ‫شده بود کار برای زندگی‬ ‫و در قاب دوم اردوگاه‬ ‫فلسطینی ها را نشان‬ ‫می داد که در حال بمباران‬ ‫شدن بود و نوشته شده‬ ‫بود مرگ برای مرگ!‬ ‫انفعال موضوعی اس��ت که با ان دس��ت ب��ه گریبان‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫خب در ان سوی مرزها هم دشمن نظاره گر‬ ‫کار ش��ما ب��ود‪ .‬انه��ا چطور با این مس��اله‬ ‫برخورد کردند؟‬ ‫‪l‬اولین حرکت انها این بود که با تطمیع جلو امدند‪.‬‬ ‫همان نش��ریه دانمارکی اعالم کرد که شما با هزینه ما‬ ‫بیایی��د اینجا تا با هم مذاک��ره کنیم! و ضمنا هم اعالم‬ ‫کرده بودند که ‪ 10‬هزار دالر هم برای کمک به ش��ما‬ ‫کنار گذاشته ایم‪ .‬ما وقتی فهمیدیم پشت پرده این قضیه‬ ‫رونالد لری و دوستان صهیونیستش قرار دارند‪ ،‬اعالم‬ ‫کردیم که این سفر را انجام نخواهیم داد‪.‬‬ ‫کار انها به همین جا ختم شد؟‬ ‫‪l‬نه‪ .‬بعد از این‪ ،‬انها هجمه عجیبی را ایجاد کردند که‬ ‫کسی در دنیا به ما کاریکاتور ندهد‪ .‬اولین کاریکاتوری‬ ‫که به دست ما رسید از یک کاریکاتوریست استرالیایی‬ ‫بود به نام میشل لوئینگ‪ .‬کاریکاتور خوبی هم بود‪.‬‬ ‫موضوع کاریکاتور چه بود؟‬ ‫‪l‬کاریکات��ور دو قاب بود که یک��ی از انها وضعیت‬ ‫اردوگاه ه��ای کار اجباری دوران جنگ جهانی دوم را‬ ‫نش��ان می داد که نوشته ش��ده بود کار برای زندگی و‬ ‫در قاب دوم اردوگاه فلس��طینی ها را نش��ان می داد که‬ ‫در حال بمباران ش��دن بود و نوش��ته ش��ده بود مرگ‬ ‫برای مرگ!‬ ‫اما یک روز بعد همین اقا نامه ای برای ما نوش��ت که‬ ‫من س��نم زیاد اس��ت و اینجا مرا تحت فشار گذاشته ‬ ‫بازجوی��ی کرد ه و اع�لام کرده اند که به ش��ما بگویم‬ ‫کاریکات��ور را بردارید‪ .‬برای م��ن خیلی جالب بود و‬ ‫جا خوردم که یعنی اینقدر این سرویس ها قوی هستند‬ ‫و الب��ی دارن��د که در اس��ترالیا ف��رد را می خواهند و‬ ‫م��ورد بازجویی قرار می دهند‪ .‬همین جا از خدا کمک‬ ‫ خواستیم که به ما کمک کند و ان اتفاق مهم افتاد‪.‬‬ ‫چه اتفاقی؟‬ ‫‪l‬م��ن باره��ا هم گفت��ه ام که خط ش��کنان مس��ابقه‬ ‫هولوکاس��ت کاریکاتوریست های برزیل بودند‪ .‬فردی‬ ‫ب��ه نام کارلوس التوس برای ما کار فرس��تاد و ما هم‬ ‫ب��رای او ایمی��ل فرس��تادیم که جنس فروخته ش��ده‬ ‫پس گرفته نمی ش��ود! و نوشتیم که ما کاریکاتوری که‬ ‫امده باشد از روی س��ایت بر نمی داریم! در جواب ما‬ ‫نوش��ت که من به دنبال حقیقتی بودم که ان را در این‬ ‫س��ایت پیدا ک��ردم و تا پای جان ب��رای این حقیقت‬ ‫ایستاده ام‪.‬‬ ‫فقط برای من یک چفیه فلس��طینی بفرستید که ما این‬ ‫کار را کردی��م‪ .‬بعد از این بود ک��ه این اقای التوس‬ ‫در نش��ری ه هاارتص تهدید به مرگ شد‪ .‬در این زمان‬ ‫بود که بالفاصله تمام کاریکاتوریس��ت های برزیلی به‬ ‫حمایت از کارلوس التوس به میدان امدند که ‪ 25‬نفر‬ ‫می ش��دند و گفتند که اگر قرار اس��ت اسم التوس در‬ ‫لیس��ت مرگ باش��د نام ما را هم قرار بدهید و برای‬ ‫ما اثاری فرس��تادند‪ .‬در همین حال بچه های خوب‬ ‫ایرانی هم برای ما اثاری فرستادند‪ .‬بعد از این قضیه‬ ‫بود که تابوی فرستادن اثار شکست و از سراسر دنیا‬ ‫اثاری برای ما ارسال می کردند‪.‬‬ ‫ایا روند ان تطمیع و تهدیدی که گفتید به‬ ‫همین جا ختم شد؟‬ ‫‪l‬ن��ه! در ادامه انها به تهدید خود ما هم پرداختند و‬ ‫البته به ش��کلی ابلهانه! یعنی زنگ می زدند به ما که‬ ‫شما را خواهیم کشت! ما هم می گفتیم اگر خواستید‬ ‫تشریف بیاورید ساعت کاری ‪ 9‬تا ‪ 5‬بعد از ظهر است!‬ ‫منته��ا وقت ناهار و نماز ممکن اس��ت س��ر صحنه‬ ‫نباشیم‪ .‬در بقیه ساعت اداری در خدمت شما هستیم‪.‬‬ ‫البت��ه این تهدید ها تو خالی ب��ود و هیچ کس نیامد‬ ‫ما را بکش��د‪ .‬س��ایت ما را هک کردند که بالفاصله‬ ‫با هماهنگی دوس��تان عزیز در جنبش عدالتخواه و‬ ‫بچه ه��ای دانش��گاه صنعتی ش��ریف و برون مرزی‬ ‫صداوس��یما سه سایت در اختیار ما گذاشتند‪ .‬بعد از‬ ‫ان اعالم کردیم که به ازای هر یک س��ایت که هک‬ ‫کنید ما سه س��ایت ایجاد می کنیم و تصاعدی جلو‬ ‫خواهیم رفت و در فضای مجازی نمی توانید جلوی‬ ‫م��ا را بگیرید‪ .‬بعد از تهدید و تطمیع ش��روع کردند‬ ‫ب��ه تخریب‪ .‬در اولین حرکت ما را منتس��ب کردند‬ ‫به نئو نازیس��ت ها که با سری کاریکاتورهایی که کار‬ ‫می کردند این گمانه را تقویت می کردند‪ .‬بعد از این‬ ‫ه��م کاریکاتورهای کثیف��ی کار کردند و ان را به ما‬ ‫نس��بت دادند‪ ،‬که به هر حال هر ادم عاقلی به سراغ‬ ‫س��ایت ما‪( ،‬ایران کارتون) می اید و ان را بررس��ی‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫سایت شما که هک شده بود؟‬ ‫‪l‬نه! ما بالفاصله بعد از هک شدن سایت یک سرور‬ ‫اختصاصی گرفتیم‪ .‬مسئول س��ایت ما در امریکا به‬ ‫ش��دت ترس��یده بود و گفت که من نمی توانم این‬ ‫س��ایت را پشتیبانی کنم‪ .‬ما هم س��ایت را به داخل‬ ‫منتق��ل کردیم و امکان اینکه بتوانند ان را هک کنند‬ ‫عملی نبود‪ .‬از س��وی دیگر ما اخب��ار را فورا روی‬ ‫س��ایت قرار می دادیم و کاریکاتوریست ها اخبار را‬ ‫می دیدند‪.‬‬ ‫بع��د از ای��ن شکس��تن تابوها و ارس��ال‬ ‫کاریکاتورها می رسیم به اختتامیه ان‪.‬‬ ‫‪l‬بله! بعد از این فراز و نشیب ها از ‪ 61‬کشور برای‬ ‫ما کاریکاتور فرستادند که برای صهیونیست ها اصال‬ ‫قابل تصور نبود‪ .‬یعنی ما در یک جنگ عملیاتی نرم‬ ‫در مقابل اس��رائیلی ها بودیم که توانس��تیم صاحب‬ ‫پیروزی خوبی شویم‪.‬‬ ‫در مقابل این شکست انها چه کاری انجام‬ ‫دادند؟‬ ‫‪l‬انه��ا ه��م در مقابل اع�لام کردن��د می خواهند‬ ‫مس��ابقه ای برگزار کنند که جای��زه اش چندین برابر‬ ‫جوایز ما بود‪ ،‬ولی نتوانس��تند ب��ه نتیجه قابل قبولی‬ ‫برسند‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫‪l‬چ��ون اس��رائیل کاریکاتوریس��ت ن��دارد‪ .‬چند‬ ‫کاریکاتوریست از بلوک شرق به اسرائیل بردند که‬ ‫به اس��م اس��رائیل کار کنند و در فستیوال ها شرکت‬ ‫کنند‪ ،‬اما این اف��راد محلی از اعراب ندارند‪ .‬حضور‬ ‫‪ 61‬کشور گواه این موضوع بود که به توفیق بزرگی‬ ‫رسیدیم و نه تنها کشورهای مسلمان بلکه کشورهای‬ ‫غیر اس�لامی هم برای ما کاریکاتور فرس��تادند و ما‬ ‫خودمان را در خط مقدم جبهه ای از جنگ نرم حس‬ ‫می کردیم که در این سوی مانیتور و یک صهیونیست‬ ‫در ان س��وی مانیتور اس��ت که داریم با هم مبارزه‬ ‫می کنیم‪g .‬‬ ‫‪79‬‬ ‫فرهنگ انالین‬ ‫تکذیب یک اس��تعفا‪ :‬وزیر فرهنگ و ارش��اد‬ ‫ی درب��اره بودجه‬ ‫اس�لام ‬ ‫وزارت ارش��اد در س��ال‬ ‫‪ 90‬گف��ت‪« :‬بای��د اجازه‬ ‫بدهیم رسما بودجه به ما‬ ‫ابالغ شود و بعد از ابالغ‪،‬‬ ‫ما نیز ان را بیان خواهیم‬ ‫کرد‪ ».‬سید محمد حسینی درباره بودجه وزارت‬ ‫ارشاد در سال ‪ 90‬با بیان این مطلب وعده داد‪:‬‬ ‫«هفته اینده جلس��ه مطبوعاتی خواهم داش��ت‬ ‫و در ان جلس��ه جزئیات ای��ن موضوع را بیان‬ ‫خواهم کرد‪ .‬فکر می کنم که رشد ‪ 25‬درصدی‬ ‫در بودجه وزارت ارشاد داشته باشیم و جزئیات‬ ‫ای��ن موضوع را در مصاحب��ه مطبوعاتی اعالم‬ ‫می کنم‪».‬‬ ‫مجری گری‪ :‬محمدرضا شریفی نیا برای اجرای‬ ‫ی��ک برنامه تلویزیونی با‬ ‫ش��بکه جهان��ی جام جم‬ ‫قرارداد بس��ته است‪ .‬این‬ ‫برنام��ه تلویزیون��ی ب��ه‬ ‫صورت زنده روی انتن‬ ‫م��ی رود و در هر برنامه‬ ‫ش��ریفی نیا میزب��ان میهمانان��ی در حوزه های‬ ‫مختل��ف خواهد بود‪ .‬ای��ن برنامه جدید تا ‪20‬‬ ‫روز این��ده روی انتن ش��بک ه جهانی جام جم‬ ‫م��ی رود و مخاطب��ان اصل��ی ان ایرانیان مقیم‬ ‫خارج از کش��ور خواهند بود‪ .‬ش��بکه جهانی‬ ‫جام جم پ��س از امدن «مجی��د رجبی معمار»‬ ‫به عن��وان مدیر جدید ش��اهد تغییر و تحوالت‬ ‫بسیاری بوده و توانسته مخاطبان بسیاری را در‬ ‫سرتاسر جهان به خود جذب کند‪.‬‬ ‫تغیر مدیریت دو‪ :‬رضا پورحس��ین که پیش از‬ ‫این مدیر شبکه اموزش‬ ‫ب��ود‪ ،‬ب��ا حک��م جدید‬ ‫معاون س��یمای سازمان‬ ‫ص��دا و س��یما‪ ،‬مدی��ر‬ ‫شبکه مستند و سرپرست‬ ‫شبکه اموزش شد‪ .‬علی‬ ‫دارابی‪ ،‬معاون سیمای سازمان صدا و سیما در‬ ‫ی بی سابقه مدیریت دو شبکه تلویزیونی‬ ‫اقدام ‬ ‫تخصصی را به رضا پورحس��ین س��پرد‪ .‬پیش‬ ‫از این محمد زین العابدین‪ ،‬سرپرس��ت ش��بکه‬ ‫مس��تند بود‪ .‬رضا پورحس��ین هم پیش از این‬ ‫مدیر شبکه های دو و چهار بوده است‪.‬‬ ‫درامد ناحق‪ :‬حجت االس�لام محس��ن قرائتی‬ ‫استاد اخالق و مفسر قران‬ ‫با بیان اینکه اگر کسی که‬ ‫حق با او نیست وکالتش‬ ‫را بر عهده بگیریم درامد‬ ‫از این وکالت حرام است‬ ‫و ش��خص وکی��ل ابت��دا‬ ‫فاجر و سپس کافر می شود‪ ،‬گفت‪« :‬وکال نباید‬ ‫با تغییر قاضی‪ ،‬تغییر شعبه یا تغییر ساعت سعی‬ ‫در حق دار ب��ودن موکل خود کنند‪ .‬وکیلی که‬ ‫حق الوکاله ای می گیرد باید بتواند در نماز جمعه‬ ‫به تمامی مسلمین بگوید من از این اقا یا خانم‬ ‫این مقدار حق الوکاله گرفته ام‪g ».‬‬ ‫‪80‬‬ ‫چهارگوش‬ ‫پایان نمایشگاه‬ ‫راضیه سنجابی‬ ‫با پایان یافتن نمایشگاه کتاب دوباره فرصتی پدید امد تا دیگر فعالیت های‬ ‫هنری فرصتی برای ابراز وجود پیدا کنند‪ .‬این هفته به جز یک خبر در مورد‬ ‫کتاب بقیه خبرهای این حوزه را فاکتور گرفتیم تا فرصتی پیش بیاید که بتوانیم‬ ‫کاس��تی های دو‪ ،‬سه هفته گذشته را در مورد دیگر شاخه های هنری جبران‬ ‫کنیم‪ .‬در این ش��ماره چهارگوش به دلیل تق��ارن با هفته میراث فرهنگی و‬ ‫گردشگری چند خبر در مورد موزه ها و فعالیت های مربوط به این هفته داریم‪.‬‬ ‫خبری از س��خنرانی ایت اهلل حسن زاده املی در دانشگاه عالمه طباطبایی و‬ ‫چند خبر هم از سینما و تئاتر دیگر خبرهای این هفته ما را تشکیل می دهند‪ .‬بیش از این وقت را تلف نمی کنیم و به‬ ‫سراغ خبرها می رویم‪.‬‬ ‫مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی سعداباد از برنامه های این مرکز در طول هفته گردشگری که از ‪ 28‬تا ‪ 3‬خرداد برگزار‬ ‫می شود‪ ،‬رونمایی کرد؛ راه اندازی موزه نابینایان‪ ،‬برگزاری جشنوار ه سفر و گردشگری با عنوان ایران به روایت کهن‪،‬‬ ‫گشایش رسمی موزه اشپزخانه سلطنتی و بازگشایی زیرزمین موزه سالح های درباری‪ .‬همچنین برپایی نمایشگاه‬ ‫تخصصی فرش دستباف و صنایع عشایری در موزه نگارستان و نمایشگاه عکس کوچ عشایر در مقابل موزه برادران‬ ‫امیدوار به همراه رونمایی از تندیس علی نصیریان‪ ،‬بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون از دیگر برنامه های این مرکز‬ ‫به بهانه هفته میراث فرهنگی و گردشگری است‪.‬‬ ‫موزه عکاسخانه شهر هم به همین مناسبت از ‪ 17‬تا ‪ 28‬خرداد از ساعت ‪ 15‬تا ‪ 19‬و به مناسبت گرامیداشت زنده یاد‬ ‫ایرج افش��ار صدوپنجاه و س��ومین نمایش��گاه عکس خود را با عنوان زندگی روزمره مردم ایران به روایت کارت‬ ‫پستال های تاریخی(‪ )2‬از مجموعه مهرداد اسکویی برپا کرده است‪.‬‬ ‫در این نمایشگاه ‪ 30‬کارت پستال از دوره قاجاریه به نمایش درامده است‪ .‬موزه عکاسخانه شهر در میدان هفت تیر‪،‬‬ ‫خیابان بهار شیراز‪ ،‬بوستان بهار شیراز واقع است‪.‬‬ ‫اخرین خبر هم از موزه ها این که موزه هنرهای معاصر ابادان پس از ‪ 7‬سال تعطیلی هم زمان با نمایش اثار برگزیده‬ ‫دهمین جشنوار ه هنرهای تجسمی استان خوزستان ساعت ‪ 10‬صبح شنبه ‪ 31‬اردیبهشت ماه بازگشایی می شود‪ .‬این‬ ‫نمایشگاه که در سال ‪ 82‬افتتاح شده بود هم پس از دو سال به دالیل مختلف تعطیل شد و حاال بعد از گذشت ‪ 7‬سال‬ ‫گالری و گنجینه اثار بازگشایی می شود‪.‬‬ ‫از موزه به سمت نمایشگاه نقاشی می رویم‪ .‬خبر دار شدیم نمایشگاه نقاشان بزرگ گرجستان با ‪ 40‬اثر از ‪ 11‬هنرمند‬ ‫در تهران گشایش یافته است‪ .‬این نمایشگاه که در راستای تبادالت فرهنگی کشورهای عضو اکو برگزار شده است‬ ‫تا ‪ 10‬خرداد ماه پذیرای عالقه مندان است‪.‬‬ ‫این اثار همگی از س��وی اکادمی هنرهای زیبای تفلیس جمع اوری شده است‪ .‬نگارخان ه موسسه فرهنگی اکو در‬ ‫خیابان اقدسیه (موحد دانش) خیابان ناز‪ ،‬پالک ‪ 10‬واقع شده است‪.‬‬ ‫حیف اس��ت حاال که خبری از نمایشگاه نقاش��ی داریم از نمایشگاه خط خبری نگیریم‪ .‬هادی روش ضمیر از ‪28‬‬ ‫اردیبهش��ت ماه نمایشگاه خوش نویسی خود را در سه بخش «اسماء الحس��نی»‪« ،‬اشعار شعرای بزرگ» و «اشکال‬ ‫متفاوت عش��ق» در گالری پردیس ملت برپا کرده اس��ت‪ .‬در این نمایش��گاه ‪ 36‬اثر حضور دارد که در خلق انها از‬ ‫تکنیک های مختلفی چون طال‪ ،‬نقره و اکرلیک استفاده شده است‪.‬‬ ‫هادی روشن ضمیر متولد سال ‪ 1351‬است و درجه ممتاز انجمن خوشنویسان را اخذ کرده و تاکنون ‪ 16‬نمایشگاه‬ ‫انفرادی برگزار کرده است‪ .‬این نمایشگاه تا ‪ 12‬خرداد از ساعت ‪ 11‬تا ‪ 20‬پذیرای عالقه مندان است‪.‬‬ ‫بخش معاون علمی بسیج دانشجویی دانشگاه عالمه طباطبایی هم خبر داد به مناسبت روز جهانی فلسفه قرار است‬ ‫نشست رابطه علم و دین با سخنرانی عالمه حسن زاده املی در این دانشگاه برگزار شود‪.‬‬ ‫این سخنرانی ساعت ‪ 13‬روز یکشنبه اول خرداد در سالن شهید بهشتی دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه‬ ‫برگزار خواهد شد‪ .‬در حوزه سینما هم یک خبر خوب به گوش می رسد‪ .‬کلنگ پردیس سینمای باران در شرق تهران‬ ‫و در محله تهرانپارس صبح چهارشنبه هفته گذشته توسط عزت اهلل انتظامی به زمین خورد‪ .‬ساخت این پروژه ‪ 36‬ماه‬ ‫به طول می انجامد‪ .‬این پردیس ظرفیت ‪ 1300‬نفر را دارد که با اخرین تکنولوژی روز دنیا ساخته می شود و مجهز به‬ ‫پارکینگ طبقاتی هم است‪ .‬همچنین دوازدهمین هیات مدیره جامعه اصناف سینمای ایران کیومرث پوراحمد را به‬ ‫عنوان دبیر پانزدهمین جشن سینمای ایران منصوب کرد‪ .‬پوراحمد متولد سال ‪ 1338‬در نجف اباد اصفهان است و از‬ ‫کارهای او می توان به فیلم خواهران غریب‪ ،‬اتوبوس شب و نان و شعر و هم چنین مجموعه ستایش شده قصه های‬ ‫مجید اشاره کرد‪ .‬از سینمای خارجی هم خبری داریم‪ .‬در حاشیه جشنواره فیلم کن وزیر فرهنگ فرانسه نشان شوالیه‬ ‫این کشور را به «نوری بوزید» کارگردان ضداسالمی تونسی اهدا کرد‪ .‬نوری بوزید به علت مخالفت با نظام بن علی‬ ‫و همراهی با حزب کمونیست تونس از سال ‪ 1993‬به مدت ‪ 6‬سال در زندان بود‪ .‬او مورد انتقاد هنرمندان جوان و‬ ‫اسالمگرای تونسی است تا جایی که انها خواهان محاکمه او هستند‪ .‬دولت فرانسه با این کار قصد دارد تا انقالب‬ ‫اسالمی مردم تونس را به نفع خود مصادره کند‪ .‬دو خبر هم از تئاتر داریم‪ :‬کوتاه اینکه مدیر دفتر تئاتر خیابانی مرکز‬ ‫هنرهای نمایشی خبر داده است که در سال ‪ 90‬چهار هزار تئاتر خیابانی در کشور برگزار خواهد شد‪ .‬از روسیه هم‬ ‫خبر می رسد که «الکساندر» رئیس مرکز تئاتر روسیه به نمایش کمدی «قبل از حیات» با بازی «ارنولد شوارتزنگر»‬ ‫اجازه نمایش نداد‪ .‬در این نمایش کمدی از دیمیتری مدودف و والدمیر پوتین‪ ،‬رئیس جمهور و نخست وزیر روسیه‬ ‫انتقاد شده است‪ .‬البته الکساندر عالوه بر این موضوع کیفیت پایین نمایش را هم در این تصمیم دخیل کرده است‪.‬‬ ‫در اخر هم خبری از حوزه کتاب داریم‪ :‬نخستین رمان انقالب مصر با نام «هفت روز در التحریر» منتشر شد‪ .‬این‬ ‫کتاب روایت ‪ 7‬روز درگیری انقالبیون و نیروهای نظامی و دوستدار مبارک در میدان التحریر است‪ .‬شخصیت های‬ ‫اصلی داستان باسم و شیرین هستند که رابطه عاشقانه ای با هم دارند و‪...‬‬ ‫هفته اینده منتظر خبرهای جدید ما باشید! ‪g‬‬ ‫‪10‬نمایشگاه دیگر‬ ‫اسمان‬ ‫ابوالقاسم غالمی‬ ‫یک ماه پیش یکی از بهترین اثار کالس��یک یکی از‬ ‫نویس��ندگان بزرگ جهان را خواندم و از ان بس��یار‬ ‫ل��ذت بردم‪ ،‬اما ای کاش دس��تم می شکس��ت و این‬ ‫کتاب را دستم نمی گرفتم‪ ،‬چون مدت ها بدجوری با‬ ‫شخصیت پردازی و تفکر نویسنده درگیر شده بودم‪.‬‬ ‫این باعث شده بود که دقت زیادی را صرف نظرات‬ ‫و ارای ایشان کنم و برای سواالتی که در ذهنم ایجاد‬ ‫کرده بود پاس��خی در خور شان ایشان ارائه دهم‪ ،‬اما‬ ‫هرچه ای��ن قضیه کش پیدا می کرد م��ن درگیرتر و‬ ‫عمیق تر می ش��دم تا اینکه این سوال مسخره به ذهنم‬ ‫رسید که اگر ما یک ملت کتابخوان بودیم و هر یک از‬ ‫ما با خواندن یک کتاب‪ ،‬پر از دغدغه دانستن می شدیم‪،‬‬ ‫کره زمین در قس��متی که ما قرار داریم چه وضعیتی‬ ‫پیدا می کرد‪.‬‬ ‫مثال؛ فرض کنیم مردمی که به فلسفه عالقه مند هستند‬ ‫و یا انهایی که در این رش��ته تحصیل کرده اند‪ ،‬شب‬ ‫چندین صفحه از یک کتاب فلسفی مورد نظرشان را‬ ‫مطالع��ه می کردند و ان��گاه صبحگاهان با تحلیلی از‬ ‫نظرات و ارای نویسنده مورد عالقه شان روانه کوچه‬ ‫و بازار و مدرس��ه و دانشگاه می شدند؛ ضمن اینکه‬ ‫قص��د قربت نیز می کردند که ف��ردای همان روز هر‬ ‫طوری ش��ده ارا و نظرات این نویس نده را منطبق با‬ ‫ارا و نظرات خود به طرف مقابل دیکته کنند‪.‬‬ ‫وامصیبت��ا! چه اتفاقی می افت��اد‪ .‬مثال عده ای موافق‬ ‫«ب��ودن» و یک عده مخالف «یا نبودن» باش��ند‪ .‬عده ‬ ‫موافق «بودن» در س��مت راس��ت و ع��ده مخالف‬ ‫«یا نبودن» در س��مت چپ؛ انق��در برطبل مخالف‬ ‫می کوبیدن��د‪ ،‬می کوبیدن��د که طبل انه��ا می ترکید‬ ‫و ان��گاه برای تحمی��ل عقیده خود ب��ه دیگری بر‬ ‫س��ر یکدیگ��ر می کوفتند؛ مس��اله این اس��ت‪ .‬یا نه‬ ‫یک جوری دیگر به مس��اله نگاه کنیم؛ مثال عده ای‬ ‫یک ش��ب یک کتاب معتبر سیاسی و مورد نظرشان‬ ‫را مطالعه می کردند و انگاه صبحگاهان با تحلیلی از‬ ‫بازتاب‬ ‫نظرات و ارای نویس��نده مورد نظرشان روانه کوچه‬ ‫و بازار و مدرس��ه و دانشگاه می شدند؛ ضمن اینکه‬ ‫قص��د قربت می کردند ک��ه فردای هم��ان روز هر‬ ‫طوری ش��ده ارا و نظرات این نویسنده را منطبق با‬ ‫ارا و نظرات خود به طرف مقابل دیکته کنند‪.‬‬ ‫وامصیبت��ا! چ��ه اتفاق��ی می افتاد‪ .‬مثال ی��ک عده ای‬ ‫مواف��ق «ب��از» و یک عده مخالف «بس��ته» باش��ند‪.‬‬ ‫ع��ده مواف��ق «باز» بودن در س��مت راس��ت و عده‬ ‫مخال��ف «بس��ته» بودن در س��مت چ��پ؛ انقدر بر‬ ‫طبل مخالف می کوبیدن��د‪ ،‬می کوبیدند که طبل انها‬ ‫می ترکی��د و انگاه برای تحمیل عقیده خود بر س��ر‬ ‫یکدیگر می کوفتند‪ .‬در روی یک پاشنه نمی چرخید‪.‬‬ ‫وای وای چه اتفاقی می افتاد‪ .‬بهتر اس��ت مساله را از‬ ‫یک زاویه حقوقی بررسی کنیم‪.‬‬ ‫مث�لا ع��ده ای عالقه مند ب��ه مباح��ث حقوقی چند‬ ‫صفحه ای را ش��ب در این ب��اب مطالعه کنند و فردا‬ ‫صب��ح برای ابراز عقیده اینکه نانوایی اس��مش عادل‬ ‫اس��ت یا عادل همان فردوسی پور اس��ت به خیابان‬ ‫می امدند‪ .‬وای وای چه اتفاق��ی می افتاد‪ .‬باز عده ای‬ ‫در سمت راس��ت و عده ای در سمت چپ انقدر بر‬ ‫طبل مخالف می کوبیدن��د‪ ،‬می کوبیدند که طبل انها‬ ‫می ترکید تا اینکه بر سر یکدیگر می کوفتند‪.‬‬ ‫وای وای از این هولناک تر اینکه تصورش را کنید این‬ ‫اتفاق در تمامی علوم انسانی‪ ،‬زیستی و جانوری و‪...‬‬ ‫می افتاد‪ .‬ان وقت چه خاکی بر سرمان می شد‪.‬‬ ‫زوج ه��ا روزهای فرد ب��ا کتاب بی��رون می امدند و‬ ‫فرده��ا روزه��ای زوج با کت��اب بی��رون می امدند‪،‬‬ ‫انوق��ت کار دوربین ه��ای مداربس��ته ش��هرداری‬ ‫لن��گ می مان��د و ارم ط��رح ترافی��ک از س��که‬ ‫می افتاد‪.‬‬ ‫پس خدایا ان روز را نیاور که همه کتابخوان شوند‪،‬‬ ‫انوقت با این مردم مش��تاق و مش��فق کتابخوان چه‬ ‫بایس��تی کرد؟ ‪ 10‬تا مصالی دیگ��ر هم جوابگوی‬ ‫انها نیس��ت‪ .‬نه نه خدای��ا این روز را نیاور که مردم‬ ‫شب قبل چندین صفحه از کتاب مورد عالقه شان را‬ ‫عالمه حسن زاده در دانشگاه عالمه‬ ‫به مناس��بت روز جهانی فلس��فه نشس��تی تحت عنوان «بررس��ی‬ ‫رابطه علم و دین» با س��خنرانی عالمه حس��ن زاده املی در دانشگاه‬ ‫عالمه طباطبایی برگزار خواهد شد‪ .‬مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه‬ ‫عالمه طباطبایی گفت‪« :‬عالمه حس��ن زاده املی به مناس��بت روز‬ ‫جهانی فلس��فه و در نشستی تحت عنوان بررسی رابطه علم و دین‬ ‫در دانشگاه عالمه طباطبایی سخنرانی خواهد کرد‪.‬مجتبی کشوری‪،‬‬ ‫مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه عالمه طباطبایی گفت‪« :‬به مناسبت‬ ‫روز جهانی فلسفه نشستی تحت عنوان «بررسی رابطه علم و دین»‬ ‫با س��خنرانی عالمه حسن زاده املی در این دانشگاه برگزار خواهد‬ ‫شد‪».‬وی افزود‪« :‬دراین نشست که به مناسبت بزرگداشت مالصدرای‬ ‫شیرازی برگزار می شود‪ ،‬همچنین حسین قدیانی رئیس سازمان بسیج‬ ‫دانشجویی‪ ،‬ایت اهلل صمدی املی از شاگردان استاد عالمه حسن زاده‬ ‫املی و حجت االس�لام شریعتی رئیس دانشگاه عالمه طباطبایی در‬ ‫خصوص این موضوع سخنرانی می کنند‪».‬مسئول بسیج دانشجویی‬ ‫دانشگاه عالمه طباطبایی تصریح کرد‪« :‬این مراسم از ساعت ‪ 13‬روز‬ ‫یکشنبه اول خردادماه در سالن شهید بهشتی دانشکده حقوق و علوم‬ ‫سیاسی دانشگاه عالمه طباطبایی برگزار می شود‪».‬وی همچنین تاکید‬ ‫کرد‪« :‬کنفرانس خبری نیز با موضوع «لزوم تحول در علوم انسانی» با‬ ‫حضور جمعی از مسئوالن وزارت علوم و اساتید دانشگاه و اعضای‬ ‫بسیج دانشجویی دانش��گاه عالمه طباطبایی از ساعت ‪ 9‬صبح روز‬ ‫یکشنبه برگزار می شود‪g .‬‬ ‫چهارگوش‬ ‫بخوانند و تصمیم بگیرند مقابل دیگری کم نیاورند‪.‬‬ ‫نه نه خدایا این کابوس هولناک را نگذار اتفاق بیفتد؛‬ ‫چون انقدر کاغ��ذ برای چاپ کتاب الزم داریم که‬ ‫ب��رای تولید دس��تمال کاغذی ک��م می اوریم‪ .‬نه نه‬ ‫خدای��ا این یک کابوس اس��ت که هم��ه کتابخوان‬ ‫بش��وند‪ .‬بهتر اس��ت خدایا همه کتاب بخرند‪ ،‬مثل‬ ‫االن‪ ،‬چه مردم خوبی‪ ،‬نبض بازار کتاب را می دانند‪.‬‬ ‫ب��ا چه حرص و ولعی کت��اب می خرند‪ ،‬این باعث‬ ‫می ش��ود اوال دس��ت و دلباز ش��وند و خساست را‬ ‫کن��ار بگذارند و دوما اینکه به اقتص��اد بازار کتاب‬ ‫رونق بدهن��د و در کار اقتصادی و مش��ارکت های‬ ‫اقتصادی حضوری فعال و چش��مگیر داشته باشند‪.‬‬ ‫بترکد چشم حسود که نمی تواند ملت ما را اینگونه‬ ‫کتابخر ببیند‪.‬‬ ‫خدایا! من هم تصمیم می گی��رم دیگر از این فکرها‬ ‫نکنم‪ .‬خدایا عجب غلطی کردم فکر کردم اصال چه‬ ‫طور ش��د فکر کردم‪ ،‬شاید تقصیر این دکارت است‬ ‫که گف��ت «فکر می کنم پس هس��تم»‪ .‬اصال این چه‬ ‫فکری بود که همه را به دردسر انداختی‪ ،‬بهتر نبود به‬ ‫جای فکر کردن‪ ،‬مسافرکشی می کردی‪ ،‬االن صاحب‬ ‫چندین خط و تاکسی بودی‪ .‬تصورش را بکنید شب‬ ‫قبل همه کتابی را خوانده باش��ند و قصد قربت کنند‬ ‫ک��ه فردا فقط فکر کنند‪ ،‬فکر‪ ،‬فکر‪ ،‬فکر انوقت همه‬ ‫در فکر فرو می روند‪ .‬خدایا نیامرز این دکارت را که‬ ‫درباره فکر گفت و نوش��ت‪ .‬هم��ه این کابوس ها از‬ ‫اتشی است که از گور او بلند می شود‪ .‬مقصر اصلی‬ ‫او است‪ .‬او فکر کرد پس بود‪ ،‬حاال خدایا جواب این‬ ‫همه ادم را که می خواهند فکر کنند پس باید باشند‪،‬‬ ‫چه بدهیم‪ .‬چه طوری در یک اقلیم جا بدهیم‪g .‬‬ ‫سلمان هراتی در شماره جدید «مهر نو»‬ ‫در این ش��ماره گفتاری منتشر نشده از سیدمرتضی اوینی درباره فرهنگ‪،‬‬ ‫تبلیغ��ات و مفهوم حقیقی هنر با عنوان «تلویزیون دس��ت انقالب نیفتاده‬ ‫است» به چاپ رسیده و گفت وگویی با عنوان «برای همه پیکان سوارها»‬ ‫ب��ا رض��ا یزدانی درباره پیکان‪ ،‬موس��یقی اجتماعی و گزارش��ی از کار و‬ ‫زندگی یک ساندویچ فروش به ظاهر معمولی از خواندنی های این شماره‬ ‫است‪ .‬این ش��ماره به گفت وگو با کارگردان اخراجی های‪ ۳‬درباره زشت‬ ‫و زیبای اکران این فیلم پرداخته و از قول مس��عود ده نمکی نوشته است‪:‬‬ ‫«هر ش��مال شهری به چهار شهرستانی می ارزد»! یادداشت هایی از جمله‬ ‫«مفت خورها به بهشت نمی روند» دکتر ابراهیم رزاقی‪« ،‬این سینما اجتماعی نیست» سعید مستغاثی‪،‬‬ ‫ی و مار تقلبی» محمدعلی علومی‪« ،‬وصلت همسایه ها» محمدسرور رجایی و مطالبی‬ ‫«اقای هاش��م ‬ ‫از نعمت اهلل س��عیدی‪ ،‬محمدکاظم کاظمی‪ ،‬علی محمد مودب‪ ،‬سیدس��لیم غفوری‪ ،‬میرزا عبدالکریم‬ ‫حق ش��ناس‪ ،‬حجت االس�لام احمد رهدار‪ ،‬حس��ین معززی نیا‪ ،‬زهیر توکلی‪ ،‬س��عید قاس��می‪ ،‬نادر‬ ‫طالب زاده‪ ،‬غالمعلی حدادعادل و کیومرث پوراحمد در این شماره جدید «مهرنو» امده است‪ .‬بخش‬ ‫جامعه این شماره از ماهنامه «مهرنو» به موضوع ادم ها و پیکان ها پرداخته و مطالبی با عنوان های «ما‬ ‫پیکان نداش��تیم»‪« ،‬تحفه ش��اه دمدمی مزاج قاجار!»‪« ،‬برای پیکان؛ موزه متحرک مردم شناسی» و‪ ...‬از‬ ‫خواندنی این بخش اس��ت‪ .‬در ادامه گفت وگویی با عنوان «برای همه پیکان سوارها» با رضا یزدانی‬ ‫درباره پیکان موسیقی اجتماعی امده است‪ .‬در بخش فرهنگ و رسانه این شماره از ماهنامه «مهرنو»‬ ‫نیز پرونده ای برای سلمان هراتی با عنوان «شاعر متولد بهار» گرداوری شده که در مطلع ان منتخبی از‬ ‫شعرهای اجتماعی این شاعر امده است‪ .‬گفتارهایی از عقیل هراتی و نقره توکلی‪ ،‬پدر و مادر سلمان‬ ‫هراتی‪ ،‬بیوک ملکی‪ ،‬عبدالرضا رضایی نیا‪ ،‬جواد توانا (مستند ساز)‪ ،‬حسین مهدوی (م‪.‬موید)‪ ،‬منصور‬ ‫جنت علی پور (دوست سلمان) و‪ ...‬درباره سلمان هراتی از مطالب خواندنی این پرونده است‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫اروپا‬ ‫یونان‪ ،‬در بن بست یورو‬ ‫تظاهرات اعتراض امیز به دلیل ناکارامدی دولت‬ ‫تظاه��رات اعتراض امیز حدود ‪ 20‬هزار نفر در خیابان های اتن و درگیری انها با پلیس‬ ‫این س��وال را به وجود اورد که اتحادیه اروپا تا کی می تواند حل مش��کل بحران بدهی‬ ‫را به تعویق بیندازد؟ در حالیکه اروپا و به خصوص مردم کشورهای بحران زده ای چون‬ ‫یونان در انتظار چاره ای برای حل مشکالت اقتصادی خود هستند‪ ،‬نشست دوباره وزرای‬ ‫اقتصاد کشورهای ناحیه یورو در بروکسل تنها یک راه حل کوتاه مدت برای یک مشکل‬ ‫کوتاه مدت بود‪ .‬این در حالی اس��ت که مس��اله بزرگتر که بده��ی ناحیه یورو و فقدان‬ ‫واکنش های سیاس��ی مقتضی از جانب رهبران کشورهای عضو است هنوز اقتصاد این‬ ‫کشورها‪ ،‬حیات منطقه یورو و در نهایت اتحادیه اروپا را تهدید می کند‪.‬‬ ‫س��ریال ناکامی ه��ا در نجات یونان کمی بیش از یک هفته پی��ش زمانی که گروهی از‬ ‫کمیس��یون اروپا‪ ،‬بانک مرکزی اروپا و صندوق بین المللی پول وارد این کش��ور شدند‬ ‫ت��ا ضمن مرور برنامه های قب��ل‪ ،‬دولت یونان را برای اعم��ال اقدامات صرفه جویانه و‬ ‫خصوصی س��ازی تحت فش��ار قرار دهند‪ ،‬ادامه یافت‪ .‬اگرچه این گروه با ناارامی های‬ ‫داخلی و اعتراض کارگران بخش عمومی یونان مواجه شدند اما نشست چند روز بعد‬ ‫‪ 17‬وزیر دارایی کشورهای ناحیه یورو که تحت تاثیر غیبت دومینیک استراس کان‪ ،‬رئیس‬ ‫صندوق بین المللی پول و اخبار مربوط به رسوایی جنسی او برگزار شد‪ ،‬باز هم به راه حلی‬ ‫قطعی برای کاهش شدت بحران ختم نشد‪ .‬وزرای حاضر در این نشست‪ ،‬به همراه ‪10‬‬ ‫وزیر دارایی کشورهای اروپایی خارج از منطقه‪ ،‬با پرداخت ‪ 78‬میلیارد یورو به پرتغال‪،‬‬ ‫سومین کشور درخواست کننده کمک مالی در یک سال موافقت کردند‪ ،‬اما تصمیم نهایی‬ ‫درباره کمک مالی دوباره به یونان که در سال ‪110 ،2010‬رقمی معادل میلیارد دالر قرض‬ ‫کرده بود‪ ،‬گرفته نش��د‪ .‬هر چند این کمیس��یون اروپایی اعالم کرد که احتمال پرداخت‬ ‫‪ 12‬میلیارد دالر دیگر به یونان منتفی نیست و حتی امکان توافقات جدید با گزینه های‬ ‫شامل کاهش نرخ سود وام و طوالنی تر کردن زمان بازپرداخت وجود دارد اما باز هم در‬ ‫درجه اول روی تشدید اقدامات صرفه جویانه دولت یونان تاکید کرد‪ .‬همچنین از جرج‬ ‫پاپاندرو‪ ،‬نخست وزیر یونان خواسته شد تا با فروش اموال عمومی این کشور از طریق‬ ‫یک برنامه رادیکال خصوصی سازی‪ ،‬کشورهای ناحیه یورو را به کمک دوباره به یونان‬ ‫متقاعد کند‪ .‬این در حالی است که براساس براورد صورت گرفته توسط بازارهای مالی‪،‬‬ ‫یونان هرگز قادر به بازپرداخت بدهی های انباشته شده ‪ 327‬میلیارد یورویی خود که تقریبا‬ ‫برابر با ‪ 150‬درصد بازده اقتصادی این کشور است‪ ،‬نخواهد بود و کمک های مالی تنها بار‬ ‫بدهی های این کشور را سنگین تر خواهد کرد‪.‬‬ ‫فرات��ر از درگیری ها و اعتراضاتی که فضای اتن را متش��نج کرد‪ ،‬انچه موجب نگرانی‬ ‫سیاستمداران یونانی شده نتیجه نظرسنجی است که نشان می دهد در حال حاضر یک‬ ‫امریکا‬ ‫‪82‬‬ ‫یک نش��ریه امریکایی از گفت وگوی مستقیم امریکا‬ ‫با طالبان خبر داد‪.‬یک مقام عالی رتبه دولت افغانستان‬ ‫به روزنامه واشنگتن پست گفت‪« :‬نماینده ای از سوی‬ ‫دولت اوباما تاکنون سه بار در قطر و المان دیدارهایی‬ ‫ب��ا یکی از مقامات طالبان ک��ه از نزدیکان «مال محمد‬ ‫عمر» رهبر این گروه است‪ ،‬داشت که اخرین مالقات‬ ‫میان این دو‪ ،‬هشت یا ‪ 9‬روز پیش انجام شد‪.‬‬ ‫برپایه این گزارش‪« ،‬مایکل ا‪.‬همر»‪ ،‬سخنگوی وزارت‬ ‫امور خارجه امریکا با طفره رفتن از بازگویی این خبر‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬واش��نگتن تماس هایی گس��ترده در افغانستان‬ ‫و منطقه در همه س��طوح برق��رار می کند‪ ،‬اما ما هرگز‬ ‫جزئیات این تماس ها را برمال نخواهیم ساخت‪».‬‬ ‫مقام��ات امریکای��ی نیز ضمن تایید ای��ن خبر عنوان‬ ‫کرده اند که گفت وگوهایی بر مبنای محورهای متفاوت‬ ‫و از طریق واسطه های غیردولتی و دولت های عرب و‬ ‫اروپایی با طالبان انجام گرفته که انان تمایل خود را به‬ ‫مذاکره مستقیم نشان داده اند‪.‬‬ ‫به نوشته واشنگتن پست‪ ،‬سال گذشته هم تماس های‬ ‫ناموفقی میان مقاماتی از امریکا با طالبان انجام گرفت‬ ‫اما پس از انکه یکی از رهبران طالبان مخفیانه توس��ط‬ ‫هواپیماهای ناتو به کابل انتقال یافت و این یک خیانت‬ ‫اشکار قلمداد شد‪ ،‬این گفت وگوها بی نتیجه رها شد‪.‬‬ ‫ابتدای امر پیش از همه دیدارهای مزبور‪ ،‬تماس هایی‬ ‫میان نمایندگان دولت افغانس��تان با نمایندگان طالبان‬ ‫نفر از هر چهار نفر یونانی خواستار خروج از ناحیه یورو هستند‪ .‬برای یونانی ها که ‪10‬‬ ‫سال پیش با ورود به ناحیه یورو جزو مشتاق ترین طرفداران واحد پول یکسان بودند‪،‬‬ ‫این تغییر عقیده اهمیت سیاسی فوق العاده ای دارد و حاکی از وخیم تر شدن شرایط این‬ ‫کش��ور و یاس عمیق مردم ان اس��ت‪ .‬یکی از جوانان معترض در این باره گفت‪« :‬هیچ‬ ‫اینده ای وجود ندارد و هیچ نوری در انتهای این تونل نیست‪ ».‬معترض دیگری نیز اضافه‬ ‫کرد‪« :‬سرنوشت ما به لطف سیاستمداران نادانمان در کنترل بانکدارهای خارجی افتاده‬ ‫است‪ ».‬بحران بدهی یونان امروز اتن را به شهری در لبه پرتگاه تبدیل کرده و حتی احتمال‬ ‫موافقت وزرای کشورهای عضو منطقه با کمک مالی بیشتر به یونان تاثیری در بهبود جو‬ ‫پر تنش این کش��ور نداشته اس��ت‪ .‬تا چند وقت پیش واحد پول یکسان یکی از ارکان‬ ‫اجتناب ناپذیر موفقیت یونان به شمار می رفت‪ .‬دو سال پیش نظرسنجی ها نشان می داد که‬ ‫تنها ‪ 8‬درصد از رای دهندگان مخالف عضویت در ناحیه یورو بودند که تقریبا همه انها‬ ‫از طرفداران حزب کمونیست و در ضدیت با هر اقدامی بودند که به نوعی با کاپیتالیسم‬ ‫سر و کار داشت‪ .‬جدا از این عده‪ ،‬سایرین با توجیهاتی از قبیل نرخ های بهره پایین تر و‬ ‫ثبات اقتصادی خواستار یکسان شدن واحد پول بودند‪ .‬از این گذشته‪ ،‬عضویت در این‬ ‫پیمان یک دستاورد سیاسی بود که کشور کوچک و در حاشیه انها را به باشگاه ثروتمندان‬ ‫اروپایی پیوند می داد‪ .‬حتی اکنون که یونان در ناحیه یورو گرفتار شده و نمی تواند اقتصاد‬ ‫بحران زده خود را مدیریت کند‪ ،‬عده کمی از مردم این کشور یورو را مقصر می دانند‪ .‬در‬ ‫عوض انها از فساد سیاسی‪ ،‬بازار کار غیر منعطف و فقدان فضای رقابتی انتقاد می کنند‪.‬‬ ‫اگرچه تعداد موافقان خروج از ناحیه یورو رو به افزایش است و این عده برای نجات‬ ‫کسب و کار خود راه حل دیگری نمی بینند‪ ،‬با این وجود معتقدند که این اتفاق می تواند‬ ‫بزرگترین فاجعه در یونان بعد از جنگ داخلی این کشور باشد‪g .‬‬ ‫طالبان پای میز مذاکره امریکایی‬ ‫انجام گرفته ب��ود اما به دلیل انک��ه نماینده طالبان به‬ ‫دروغ خود را نماینده رهب��ر طالبان معرفی کرده بود‪،‬‬ ‫این گفت وگوها بی اثر ماند‪.‬‬ ‫به نوش��ته این روزنامه‪ ،‬دیدگاه تن��ی چند از مقامات‬ ‫امریکایی که از ذکر نامش��ان خ��ودداری ورزیده اند‪،‬‬ ‫این اس��ت که این بار دولت اوباما‪ ،‬اطمینان بیش��تری‬ ‫دارد که نمایندگان طالبان در این تماس ها واقعا ارتباط‬ ‫مس��تقیم با مال عمر داشته و دارای قدرت تاثیرگذاری‬ ‫بر «ش��ورای قطاع» یا ش��ورای حکام که در پاکستان‬ ‫مستقر است دارند‪.‬‬ ‫به گفته این مقامات‪ ،‬مذاکرات در سطح مقدماتی است‬ ‫و جنبه «اکتشافی» دارد‪.‬‬ ‫در این راس��تا یک مقام امریکایی عنوان کرد که اراده‬ ‫طالبان در گفت و گوها این اس��ت که چنانچه فرایند‬ ‫منابع‪ :‬تلگراف‪ -‬رویترز‬ ‫مذاکرات به نقطه ای برس��د که بر پایین امدن س��طح‬ ‫خشونت ها تاثیرگذار باشد و در قدرت سیاسی سهیم‬ ‫شوند‪ ،‬انان عالوه بر دولت افغانستان با دولت امریکا‬ ‫هم وارد گفت وگو خواهند شد‪.‬‬ ‫به نوش��ته واشنگتن پس��ت‪ ،‬یک مقام دیگر امریکایی‬ ‫هم گفته اس��ت که واشنگتن همچنان بر موضع خود‬ ‫اصرار دارد که مذاکرات قائم به ذات باید توسط دولت‬ ‫افغانس��تان هدایت ش��ود‪ .‬دولت افغانس��تان کامال در‬ ‫جریان تماس های امریکا ‪ -‬طالبان قرار دارد و مقامات‬ ‫پاکستانی هم به طور جزیی از ان اطالع یافته اند‪.‬‬ ‫به گفته مقامات امریکایی در این گفت و گوها شبکه‬ ‫«حقان��ی» که گروهی از جنگجویان افغان مس��تقر در‬ ‫ایالت وزیرستان شمالی پاکستان است و اسالم اباد ان‬ ‫را یک گروه وحش��ی و اشتی ناپذیر می شناسد در این‬ ‫گفت و گوها شرکت ندارند‪.‬‬ ‫اولی��ن بار روزنام��ه «نیویورکر» در م��اه فوریه از این‬ ‫مذاک��رات خبر داد و از ان زمان تاکنون این مذاکرات‬ ‫هم در شروط ماهوی و هم در اراده هر دو طرف برای‬ ‫تعامل‪ ،‬شاهد پیشرفت هایی بوده است‪.‬‬ ‫به نوش��ته واشنگتن پست از ش��روط دیگر امریکا و‬ ‫افغانس��تان در مذاک��رات پایان یافتن خش��ونت های‬ ‫طالبان و اراده ان��ان برای مطابقت دادن خود با قانون‬ ‫اساسی کشور از جمله رعایت حقوق زنان‪ ،‬اقلیت ها و‬ ‫حاکمیت قانون است‪g .‬‬ ‫اسرائیل‬ ‫شارون گندید‬ ‫اعضای بدن اریل ش��ارون که از پنج س��ال پیش در اغما به سر می برد‪ ،‬به علت‬ ‫تعفن داخلی یکی پس از دیگری از بدن وی خارج می شود‪ .‬پایگاه خبرنیوز اردن‬ ‫اعالم کرد که پزشکان بیمارستان صهیونیستی «هداسا» به علت تعفن اعضایی از‬ ‫بدن اریل شارون‪ ،‬نخست وزیر اسبق رژیم صهیونیستی مجبور شده اند بخشی از‬ ‫اعضای داخل شکم وی را از بدنش خارج کنند‪ .‬شارون که به علت سکته مغزی‬ ‫و فلج کامل از پنج سال پیش در کما به سر می برد‪ ،‬در این مدت حتی پلک های‬ ‫خود را نیز تکان نداده و پزش��کان احتمال می دهند که در زمان حیات وی باید‬ ‫اعضای بدنش به علت عفونت یکی یکی از بدنش خارج ش��وند‪ .‬شارون یکی‬ ‫از خونخوارترین نخست وزیران تاریخ رژیم صهیونیستی بوده است‪ .‬کشتار قتیبه‬ ‫در س��ال ‪ 1953‬میالدی‪ ،‬شکنجه و کش��تار اسرای مصری در سال ‪ ،1967‬اشغال‬ ‫بیروت‪ ،‬کشتار صبرا و شتیال و کشتار مردم در‬ ‫جنین تنها نمونه ای از جنایات شارون به شمار‬ ‫می رود‪ .‬وی که عامل اصلی ترور ش��یخ احمد‬ ‫یاسین نیز به شمار می رود‪ ،‬به علت کشتار زیادی‬ ‫که از میان مس��لمانان و اع��راب به راه انداخته‬ ‫در س��رزمین های اشغالی از محبوبیت خاصی‬ ‫برخوردار است‪g .‬‬ ‫اردن‬ ‫کمک یک میلیارد دالری اوباما‬ ‫به شاه اردن‬ ‫رئیس جمه��ور امری��کا پس از اس��تقبال از‬ ‫شاه اردن در کاخ سفید از کمک یک میلیارد‬ ‫دالری واش��نگتن ب��ه اردن به بهانه رش��د‬ ‫اقتصادی و ایجاد اصالحات در این کش��ور‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫پای��گاه خبری دنیا الوطن نوش��ت‪« :‬عبداهلل‬ ‫دوم ش��اه اردن در کاخ سفید با باراک اوباما‬ ‫رئیس جمهور امریکا دیدار کرد‪ .‬اوباما پس‬ ‫از گفت وگو با عبداهلل دوم اظهار داشت که‬ ‫اقدام پادشاه اردن درباره ایجاد اصالحات در کشورش به نفع این کشور است و‬ ‫امریکا نیز با ارائه خدمات و کمک های اقتصادی جدید از این اصالحان حمایت‬ ‫خواهد کرد‪ ».‬وی با اس��تقبال از اصالحات سیاس��ی در اردن گفت که این امر‬ ‫کامال ضروری است و به نفع امنیت‪ ،‬ثبات و رفاه مردم اردن است‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫امری��کا در ادامه از تخصیص یک میلیارد دالر کمک امریکا به اردن و حمایت‬ ‫از رش��د اقتصادی این کش��ور خبر داد و گفت که عالوه بر این مبلغ ‪ 50‬هزار‬ ‫تن گندم نیز به اردن داده می شود تا وضعیت معیشتی در این کشور بهبود یابد‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬دو طرف همچنین درباره درگیری اسرائیلی ‪ -‬فلسطینی‬ ‫گفت وگو کردند و بر ضرورت بازگش��ت به مذاکرات برای تشکیل یک دولت‬ ‫مستقل فلسطینی در سایه صلح در کنار اسرائیل تاکید و اعالم کردند که این امر‬ ‫اکنون بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و اردن به دلیل داش��تن پیمان صلح‬ ‫با اس��رائیل‪ ،‬می تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند‪ .‬به نظر می رس��د که با‬ ‫س��قوط دولت مبارک و مخالفت انقالبیون مصری با تحکیم و تقویت روابط‬ ‫قاهره – تل اویو‪ ،‬واشنگتن تالش دارد با تقویت نقش اردن اجازه ندهد بیش از‬ ‫این به منافع رژیم صهیونیستی در منطقه اسیب وارد شود‪g .‬‬ ‫اسرائیل‬ ‫وعده های انتخاباتی عمرو موسی‬ ‫عمروموسی تصریح کرد که در صورت به دست گرفتن پست ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫از سیاست های پیشین مصر در قبال رژیم صهیونیستی فاصله گرفته و روابط‬ ‫دوس��تانه ای با امریکا برقرار می کند‪ .‬عمرو موس��ی‪ ،‬دبی��رکل اتحادیه عرب‬ ‫در مصاحب��ه با خبرگزاری فرانس��ه گفت‪« :‬موضع منطق��ه ای مصر در دوران‬ ‫حسنی مبارک‪ ،‬رئیس جمهوری سابق مصر تضعیف شد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬روابط دوستانه اما مستقلی با واشنگتن ایجاد خواهم کرد‪».‬‬ ‫عمرو موسی که در دوران مبارک‪ ،‬وزیر امور خارجه بود‪ ،‬گفت‪« :‬سیاست هایی‬ ‫که امروز مصر با اسرائیل دارد برای بسیاری از مردم قابل درک نیست‪».‬‬ ‫وی با اشاره به پیشنهاد ‪ 22‬کشور عضو اتحادیه عرب در سال ‪ 2002‬مبنی بر‬ ‫اینکه این اتحادیه رژیم صهیونیستی را در ازای خروج از سرزمین های اشغالی‬ ‫اعراب به رس��میت بشناسد‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬فلس��طینیان اصولی دارند که مورد‬ ‫پذیرش اتحادیه عرب است و طبق ان پیش خواهیم رفت‪ .‬هر سیاستی که با‬ ‫مخالفت عموم ‬ ‫ی رو به رو شود اشتباه است‪g ».‬‬ ‫فرانسه‬ ‫رسوایی اخالقی کان‬ ‫فرصت طالیی کشورهای در حال توسعه‬ ‫ترجمه ‪ :‬مهسا عادلی‬ ‫عالوه بر س��واالت دپارتمان پلیس نیویورک از‬ ‫دومینیک اس��تراس کان‪ ،‬بی تردید پرس��ش های‬ ‫سیاسی و اقتصادی بزرگتری هم جهان را به خود‬ ‫مشغول کرده اس��ت‪ .‬ماموران پلیس بین المللی‬ ‫ف��رودگاه نیوی��ورک رئیس ‪ 62‬س��اله صندوق‬ ‫بین المللی پ��ول را در حالیکه قصد داش��ت به‬ ‫پاریس پرواز کن��د تا با انگال مرکل‪ ،‬صدر اعظم‬ ‫المان و وزرای اقتصاد کش��ورهای حوزه یورو در خصوص وخامت بحران بدهی‬ ‫در اروپا مذاکره کند‪ ،‬از هواپیما خارج و وی را به اتهام تجاوز به کارمند هتلی که‬ ‫در ان اقامت داشت دستگیر کردند؛ اتهامی که می تواند اینده انتخاباتی استراس کان‬ ‫برای ریاس��ت جمهوری فرانس��ه را تباه کند و وضعیت صندوق بین المللی پول را‬ ‫به خصوص در شرایط فعلی بحران بدهی در جهان دچار پیچیدگی کند‪.‬‬ ‫اس��تراس کان‪ ،‬قوی ترین رقیب انتخاباتی نیکوال سارکوزی در ‪24‬امین دوره انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری تلقی می شد‪ .‬به نظر می رس��ید عدم محبوبیت سارکوزی که فساد‬ ‫اخالقی و اخبار مربوط به روابط نامش��روع بخش��ی از دلیل ان بود و دوران تصدی‬ ‫اس��تراس کان در طول بحران مالی جهانی‪ ،‬به این عضو قدرتمند حزب سوسیالیست‬ ‫ی برای رقابت در انتخابات س��ال اینده بدهد‪ .‬اما با تشکیل پرونده رسوایی‬ ‫امتیاز مهم ‬ ‫اخالقی استراس کان در هتل سوفیتل بعید به نظر می رسد که احتمال پیروزی او به قوت‬ ‫سابق باقی بماند‪ .‬مارین لوپن‪ ،‬رهبر حزب جبهه ملی فرانسه‪ ،‬روز بعد از دستگیری گفت‬ ‫که اتهام وارد شده به استراس کان امیدهای او برای رقابت در انتخابات ‪ 2012‬را نابود‬ ‫کرد‪ .‬رویترز از قول وی نوشت‪« :‬این پرونده و اتهامات وارد شده‪ ،‬پایانی بود برای مبارزه‬ ‫انتخاباتی ریاست جمهوری استراس کان و به احتمال زیاد صندوق بین المللی پول را هم‬ ‫وادار خواهد کرد که از او بخواهد پستش ر ا ترک کند‪ ».‬این در حالی است که وکالی‬ ‫استراس کان معتقدند که احتمال دسیسه چینی برای وی در این ماجرا وجود دارد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه استراس کان تصمیم به مبارزه برای تصاحب پست ریاست جمهوری‬ ‫گرفته بود‪ ،‬احتماال دیر یا زود باید از ریاست صندوق بین المللی پول کنار می رفت‪،‬‬ ‫اما در ان صورت‪ ،‬انتخاب جانش��ین برای وی روند عادی خود را طی می کرد‪ .‬این‬ ‫در حالی اس��ت که اگر کناره گیری وی به دلیل پرون��ده ای که در نیویورک برای وی‬ ‫تش��کیل شده صورت بگیرد مشخص نیس��ت انتخاب جایگزین برای وی وارد چه‬ ‫فرایندی خواهد شد و این پیچیدگی می تواند تبعات سنگینی روی امور جهان داشته‬ ‫باش��د‪ .‬هرچند برخی بر این باورند که صندوق بین المللی پول تا به حال در واکنش‬ ‫به بحران بدهی های جهانی که وضعیت اقتصادی اروپا را دچار اشفتگی کرده بیش‬ ‫از اندازه مالیم بوده و در واقع اقدامات ان بیش��تر منعکس کننده سیاست های خاص‬ ‫اس��تراس کان برای نزدیک ش��دن به کاخ الیزه بوده اس��ت‪ .‬بنابراین این باور وجود‬ ‫دارد که تغییر ناگهانی در ریاس��ت صندوق بین المللی پول ش��اید این صندوق را به‬ ‫اعمال مواضع و سیاس��ت های مجادله امیزتری مقابل کشورهایی چون یونان وادارد‪.‬‬ ‫این اتفاق همچنین فرصتی را برای برزیل و سایر بازارهای رو به رشد فراهم می کند‬ ‫تا اعتراض خود نس��بت به فرایند انتخاب روس��ای صندوق بین المللی پول و بانک‬ ‫جهانی را رساتر کنند‪ .‬استراس کان‪ ،‬وزیر دارایی سابق فرانسه در سال ‪ 2007‬به مدت‬ ‫‪ 5‬س��ال برای ریاس��ت صندوق بین المللی پول انتخاب شد‪ .‬این انتصاب به توافقی‬ ‫غیر رس��می در پایان جنگ جهانی دوم برمی گردد که بر اس��اس ان یک فرد اروپایی‬ ‫ریاست صندوق را که در واشنگتن واقع شده بر عهده می گیرد و یک فرد امریکایی هم‬ ‫ریاست بانک جهانی را‪ .‬برخی سیاستمداران از جمله گیدو مانتگا‪ ،‬وزیر دارایی برزیل‪،‬‬ ‫معتقدند که این توافقنامه در حقیقت شایستگی را قربانی معامالت سیاسی می کند و‬ ‫توجهی به نفوذ اقتصادی رو به افزایش بازارهای در حال توس��عه که با س��رعتی دو‬ ‫برابر همتایان توس��عه یافته خود در سال جاری رش��د داشته اند‪ ،‬ندارد‪ .‬اسوار پراساد‪،‬‬ ‫از مقامات س��ابق صندوق بین المللی پول‪ ،‬در این باره می گوید‪« :‬این اتفاق احتماال‬ ‫موضوع ریاست و ساختار اداره صندوق را به شکلی دراماتیک و غیر قابل پیش بینی به‬ ‫چالش می کشد‪ ».‬وی همچنین افزود که نه تنها استراس کان در حفظ موقعیت خود‬ ‫دچار مشکل می شود بلکه موضع اروپا نیز در کنترل این پست تضعیف خواهد شد‪.‬‬ ‫پراساد اضافه کرد که نامزدهای احتمالی برای تصاحب پست ریاست صندوق شامل‬ ‫تارمان شانموگاراتنام‪ ،‬وزیر دارایی سنگاپور‪ ،‬تره ور مانوئل و کمال درویش‪ ،‬وزرای‬ ‫س��ابق دارایی افریقای جنوبی و امور اقتصادی ترکیه هستند‪ .‬نیکوالس ورون‪ ،‬عضو‬ ‫گروه تحقیقات اقتصادی در بروکسل نیز در این باره می گوید‪« :‬با کناره گیری استراس‬ ‫کان‪ ،‬اش��فتگی سیاسی شدیدی رخ خواهد داد‪ .‬این اولین بار است که رقابت تا این‬ ‫اندازه در سطح بین المللی باز است‪g ».‬‬ ‫منابع‪ :‬اسوشیتد پرس‪ -‬رویترز‬ ‫‪83‬‬