ماهنامه مثلث شماره 78

‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره هفتاد و هشتم ‪ 8 /‬خردادماه ‪ 88/ 1390‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫صفحات ویژه مثلث درباره‬ ‫فتح خرمشهر‬ ‫ناگفته های شمخانی‬ ‫از فتح خرمشهر‬ ‫اغاز و پایان جنگ‬ ‫بعضی ها به دالیل سیاسی به جنگ جفا می کنند‬ ‫راز ماندگاری جمهوری اسالمی‪ ،‬والیت فقیه است‬ ‫تحوالت خاورمیانه ضد غرب است‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALASNEWS.IR‬‬ ‫دروازه بدون‬ ‫دروازه بان‬ ‫روایت یک مرگ‬ ‫محور اتحاد‬ ‫اصولگرایان‬ ‫و راه های رسیدن به وحدت‬ ‫جل ‬ ‫ددوم‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره شصت و نهم ‪ 15 /‬اسفند ‪ 88/1389‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫دروازه بدون‬ ‫دروازه بان‬ ‫‪55 - 83‬‬ ‫راه امام‬ ‫افتاب‬ ‫ناگفته های شمخانی‬ ‫ضرورت اصالح در وزارت‬ ‫امور خارجه و سفارتخانه ها‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫و انش��اءاهلل ش��ما در خ��ارج که می روی��د متعهد‬ ‫باش��ید به جهات اس�لامی و کارمندهایی که در انجا‬ ‫دارید‪ ،‬اش��خاصی که در انجا هستند‪ ،‬حتی ان کسی‬ ‫که اش��پزی می کند‪ ،‬اینها باید اش��خاصی باشند که‬ ‫انحراف نداشته باش��ند‪ .‬اگر یکدفعه نمی شود اینها را‬ ‫تصفیه کرد به تدریج می شود‪ ،‬با تدریج می شود اینها‬ ‫را تصفیه کرد‪ .‬و من از خدا توفیق شما را می خواهم در‬ ‫اینکه این خدمت بزرگ را ش��ما انجام بدهید و چهره‬ ‫جمهوری اسالمی را در انجا ان طوری که خدای تبارک‬ ‫و تعالی می خواهد و ان طوری که هس��ت و انشاءاهلل‪،‬‬ ‫بعدها خواهد شد شما هم در انجا نمایشگر این چهره‬ ‫اسالمی باش��ید‪ .‬و این را هم بدانید که وزارت خارجه‬ ‫از همه وزارتخانه ها مس��ئولیتش زیادتر است؛ برای‬ ‫اینکه با خارج س��ر و کار دارد‪ ،‬در داخل ممکن اس��ت‬ ‫یک چیزهایی ‪ -‬فرض کنید ‪ -‬واقع بشود ولو نباید واقع‬ ‫بشود‪ ،‬اما ضررش کمتر از ان چیزی است که در خارج‬ ‫واقع می ش��ود‪ .‬اگر وزارت خارجه اصالح نشود تقریبا‬ ‫می شود گفت جمهوری اسالمی رو به شکست می رود‪.‬‬ ‫در این جهت هم وزارت خارج��ه در اینجا که باید هر‬ ‫طوری شده است‪ ،‬به هر مقداری که امکان دارد دنبال‬ ‫این باش��ند که رو به رشد و ترقی و تعالی اسالمی برود‬ ‫وهم اقایانی ک��ه از اینجا به عنوانی می روند در خارج‪،‬‬ ‫انها هم دنبال این باشند که هر کدام در هر جا هستند‪،‬‬ ‫ان سفارتخانه را به ان اندازه ای که می توانند اصالحش‬ ‫بکنند‪ .‬سفرایی که در خارج هستند باید متعهد باشند‬ ‫و چنانچه ‪ -‬ف��رض کنید که ‪ -‬یک کس��ی هم به انجا‬ ‫می رود سفیر نیس��ت‪ ،‬لکن سفیر دارد انجا‪ ،‬اینها باید‬ ‫توجه کنند که ان سفیر چه می کند‪ ،‬وضعش چطوری‬ ‫اس��ت‪ ،‬ان وقت به وزارت خارجه اطالع بدهد‪ .‬در هر‬ ‫صورت یک تکلیف سنگینی هست ولی باید بشود‪.‬‬ ‫باید با ای��ن هم��ه تبلیغاتی که در خ��ارج بر ضد‬ ‫جمهوری اسالمی می ش��ود و می تراشند و می گویند‬ ‫ مالحظه کرده اید رادیوها همه مش��غول هس��تند‬‫ب��ه جعل اکاذیب و چیزهای خالف ‪ -‬ش��ماها باید ان‬ ‫قدری که بتوانید تبلیغ کنید اس�لام را در انجا‪ ،‬تبلیغ‬ ‫کنی��د جمهوری اس�لامی را در انجا‪ .‬بای��د البته هر‬ ‫جایی که تشریف می برید یک نش��ریه داشته باشید‬ ‫که مس��ائلتان را بگویید‪ .‬دروغهایی را که در رادیوها‬ ‫گفته می شود شما بنویس��ید و بگویید‪ .‬اگر یک وقت‬ ‫ مثال فرض کنید که ‪ -‬یک جایی بود که صحبتی باید‬‫بش��ود صحبت کنید برای مردم‪ .‬یا نشریه هایتان باید‬ ‫انطور باشد که نقاط دروغی که انها به ما می بندند انها‬ ‫را شما بررسی کنید و جواب بدهید‪.‬‬ ‫ازادس��ازی خرمشهر؛ س��ندی از دالوری نسلی‬ ‫که با گذش��ت بیش ‪30‬س��ال هنوز شنیدن ان‬ ‫پ��رده از رازهایی برم��ی دارد‪ .‬در این صفحات با‬ ‫دریابان ش��مخانی‪ ،‬قائم مقام وقت فرمانده سپاه‬ ‫در ای��ن مورد گفت وگو داش��ته ایم‪ ،‬ضمن اینکه‬ ‫سردار س��وداگر نیز در مورد استراتژی نظامی‬ ‫سخن گفته است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12-17‬‬ ‫وزرای جدید در راه پاستور‬ ‫باوجود اعالم نظر ش��ورای نگهبان درخص��وص راهکار قانونی‬ ‫ادغ��ام وزارتخانه ه��ا‪ ،‬اختالف نظ��ر می��ان دول��ت و مجل��س‬ ‫همچن��ان ادام��ه دارد‪ .‬اگرچه چن��د هفته از برکن��اری وزیران‬ ‫وزارتخانه های ادغام شده می گذرد ‪ ،‬اما وزرای پیشنهادی دولت‬ ‫ب��رای وزارتخانه های جدید هنوز معرفی نش��ده اند و برخی از‬ ‫صندلی ه��ای کابینه کماکان خالی اس��ت‪ .‬مجل��س اما هنوز در‬ ‫انتظار معرفی پنج وزیر جدید از سوی دولت است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪18 - 27‬‬ ‫روحانیت ‪ ،‬محور اتحاد‬ ‫تغییر ارایش سیاسی اصولگرایان؛ این بدون شک مهم ترین اتفاقی‬ ‫است که در چند هفته اخیر ان هم تنها چند ماه مانده به انتخابات‬ ‫مجلس توجه تحلیلگران مس��ائل سیاس��ی را به خود جلب کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬انچنان که برخی چهره های نزدیک به جامعتین و کمیته‬ ‫تعیین ش��ده ب��رای وحدت اصولگرای��ان روایت می کنن��د پس از‬ ‫ماجرای غیب��ت احمدی نژاد و اتفاقات پس از ان گویا س��ازوکار‬ ‫تعیین شده برای دستیابی به فهرست واحد با تغییرات زیادی روبرو‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫‪24 - 33‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سخنرانی فرصت طلبانه‬ ‫باراک اوباما رئیس جمهور امریکا پس از ناارامی های خاورمیانه‬ ‫و ش��مال افریقا فضا را برای تغییر سیاس��ت خارجی امریکا در‬ ‫ارتباط با این منطقه ضروری دید‪ .‬بنابراین سخنرانی ای ترتیب داد تا‬ ‫طی ان اولویت های جدید سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه‬ ‫را مطرح کند‪ .‬هرچند این سخنران ی حرف های تازه ای نداشت اما به‬ ‫اندازه کافی جنجال برانگیز بود‪ .‬این یک سخنرانی فرصت طلبانه‬ ‫بود‪.‬‬ ‫‪10 - 11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫لزوم هجوم به مبانی غلط غرب درباره زن‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای رهبر معظ��م انقالب اس�لامی در‬ ‫دیدار صدها نفر از «زنان فرهیخته‪ ،‬اس��تادان حوزه و دانش��گاه‬ ‫و نخبگان عرصه های مختلف»‪« ،‬زن» را از دید اس�لام‪ ،‬بزرگ‬ ‫خانه و گل و ریحانه خانواده خواندند و با اش��اره به بحران زن‬ ‫در جوامع غربی افزودند‪« :‬در نظام اسالمی‪ ،‬کارهای فراوان برای‬ ‫احیای جایگاه حقیقی زن انجام شده اما هنوز مشکالت زیادی‬ ‫به خصوص در عرصه رفتار با زن در خانواده وجود دارد که باید‬ ‫با ایجاد پشتوانه های قانونی و اجرایی انها را حل کرد‪».‬‬ ‫‪48 - 53‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪38 - 46‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬ارزو دیلمقانی ‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی ‬ ‫دبیر دین و تاریخ‪ :‬علیرضا شاکر‬ ‫دبیر جهان اسالم ‪ :‬سید فرید موسوی ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫اعضایتحریریهوهمکاران‪:‬مریماسماعیل پور‪-‬ابوالقاسمغالمی‪-‬احسانابطحی‪-‬امیدکرمانی ها‪-‬فاطمهمیرزایی‪-‬شیماغفاری‪-‬زهراراد‬ ‫عاطفه کربالئی ‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حسین غالمی ‪ -‬شادی خوشکار خیری ‪ -‬هادی احمدی ‪ -‬حمید رضا نصیری نژاد‬ ‫مسعود نجفی ‪ -‬شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق ‪ -‬مهسا عادلی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی و مهدی ابراهیمی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو ‪ -‬فاطمه صیدی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫با تش��کر از‪ :‬دکتر احمد اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهندس واعظی ‪ -‬غالمرضا رفعت نژاد ‪ -‬ایت اهلل ابراهیمی ‪ -‬غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬علی ولی زاده ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس نجم الدین ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی‬ ‫سید عارف علوی‪ -‬مهندس امینی ‪ -‬اقای راستی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫امور مشترکین‪ :‬تلفن‪88403854 :‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫فوتبال در سوگ‬ ‫ناص��ر حج��ازی گل��ر افس��انه ای فوتبال ای��ران و مربی باس��ابقه کش��ورمان‬ ‫دوشنبه هفته گذشته دار فنی را وداع گفت‪ .‬حجازی که با بیماری سخت سرطان‬ ‫ریه مبارزه می کرد در سن ‪ 62‬سالگی از بین ما رفت تا نه تنها اهالی فوتبال بلکه‬ ‫بسیاری از شخصیت های سیاسی فوت او را ضایعه ای دردناک بخوانند‪.‬‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬شهرک قدس‪ ،‬خیابان شهید دادمان‪ ،‬خیابان فالمک شمالی‪ ،‬کوچه یکم‪ ،‬پالک ‪ - 10‬تلفن‪88580610 :‬‬ ‫سیاست علیه سینما‬ ‫عکس‪ :‬امیرطالیی‬ ‫جش��نواره ک��ن ‪ 64‬که با نمایش فیلم «نیمه ش��ب در پاری��س» وودی الن اغاز‬ ‫ش��د‪ ،‬امس��ال «رابرت دنیرو»‪ ،‬بازیگر سرشناس امریکایی را در مقام ریاست‬ ‫هیات داوران خود می دید؛ مقامی که پیش تر سرشناسانی چون شون پن نیز در‬ ‫س��ال های اخیر عهده دار ان بوده اند‪ .‬گرچه اغاز «کن» فرانس��وی و در ستایش‬ ‫پاری��س بود ولی پایان ان امریکایی بود‪ .‬جایزه بهترین فیلم به یک امریکایی‬ ‫مصداق این ادعاست‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫رهبر معظم انقالب در دیدار صدها نفر از زنان نخبه کشور عنوان کردند؛‬ ‫لزوم هجوم به مبانی غلط غرب درباره زن‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪10‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫در دیدار صدها نفر از «زنان فرهیخته‪ ،‬استادان حوزه و‬ ‫دانشگاه و نخبگان عرصه های مختلف»‪« ،‬زن» را از دید‬ ‫اس�لام‪ ،‬بزرگ خانه و گل و ریحانه خانواده خواندند‬ ‫و با اش��اره به بحران زن در جوامع غربی افزودند‪« :‬در‬ ‫نظام اس�لامی‪ ،‬کاره��ای فراوان ب��رای احیای جایگاه‬ ‫حقیق��ی زن انجام ش��ده اما هنوز مش��کالت زیادی‬ ‫به خصوص در عرصه رفتار ب��ا زن در خانواده وجود‬ ‫دارد ک��ه باید با ایجاد پش��توانه های قانونی و اجرایی‬ ‫انها را حل کرد‪».‬‬ ‫به گزارش پایگاه اطالع رسانی دفتر مقام معظم رهبری‪،‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در این دیدار که در اس��تانه‬ ‫میالد بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا (س) و روز‬ ‫زن برگزار ش��د‪ ،‬با تبریک این میالد خجسته‪ ،‬تشکیل‬ ‫جلس��ه با حضور جمع��ی از بانوان برجس��ته و نخبه‬ ‫کشور و نگاه دقیق و موشکافانه انان به مسائل مختلف‬ ‫از جمله مس��اله زنان و خان��واده را نمادی از حرکت‬ ‫عظیم بانوان به س��مت کمال و تعالی دانستند و تاکید‬ ‫کردند‪« :‬نظام جمهوری اسالمی ایران توانسته به قله ای‬ ‫دس��ت یابد که عبارت است از پرورش زنان فرزانه و‬ ‫صاحب اندیشه و رای‪ ،‬در ظریف ترین و حساس ترین‬ ‫مسائل جامعه‪».‬‬ ‫ایشان مبنای مشکالت دنیای امروز در مورد مساله زن‬ ‫را نگاه غلط غرب به جایگاه و ش��ان زن در جامعه و‬ ‫کج فهمی نسبت به موضوع خانواده برشمردند و تاکید‬ ‫کردند‪« :‬این دو مشکل موجب شده است که موضوع‬ ‫زن در دنیا‪ ،‬به یک بحران تبدیل شود‪».‬‬ ‫ایش��ان در تشریح نگاه ظالمانه غرب به «زن» افزودند‪:‬‬ ‫«در نامعادله ای که غ��رب تدریجا در جوامع مختلف‬ ‫تبلیغ و القا کرده اس��ت‪ ،‬بش��ریت به دو بخش تقسیم‬ ‫می ش��ود؛ «مردان» که طرف ذی نفع به شمار می ایند و‬ ‫«زنان» که طرف مورد انتفاع و مورد استفاده هستند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪ :‬براساس همین مبنا‬ ‫و ن��گاه غلط‪ ،‬اگر زنان بخواهند در جوامع غربی نمود‬ ‫و ش��خصیت یابند‪ ،‬باید حتما به گونه ای رفتار کنند که‬ ‫مردان یعنی طرف ذی نفع می خواهند و می پسندند که‬ ‫ای��ن اهانت بزرگترین ظلم و حق کش��ی در حق زنان‬ ‫است‪.‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با اش��اره به تالش سازمان یافته‬ ‫و تدریج��ی سیاس��ت گذاران راهبردی غ��رب برای‬ ‫ج��ا انداختن ای��ن فرهنگ غل��ط در اف��کار ملت ها‪،‬‬ ‫خاطرنش��ان کردند‪« :‬به همین علت‪ ،‬امروز اگر کسی‬ ‫رفت��ار مبتنی ب��ر جذابیت های زنان��ه را در محیط های‬ ‫عموم��ی محکوم کند‪ ،‬مورد هج��وم و جار و جنجال‬ ‫دستگاه های تبلیغاتی و سیاسی غرب قرار می گیرد‪».‬‬ ‫ایشان علنی ش��دن مخالفت با حجاب در غرب را از‬ ‫دیگر پیامدهای نگاه ظالمانه به مس��اله زن دانس��تند و‬ ‫افزودن��د‪« :‬غربی ها مدعی اند که حجاب یک مس��اله‬ ‫دینی اس��ت و در جوامع الئی��ک نباید ظهور پیدا کند‬ ‫ام��ا علت واقعی مخالفت غرب با حجاب این اس��ت‬ ‫که سیاس��ت راهبردی و بنیانی غرب درباره زن یعنی‬ ‫عرضه ش��دن و هرزه ش��دن زن را ب��ا چالش روبه رو‬ ‫می کند و مانع تحقق ان می شود‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای با اس��تناد به گزارش های‬ ‫مراکز رس��می جهانی‪ ،‬سس��ت ش��دن بنیان خانواده‪،‬‬ ‫رش��د سریع تجارت شرم اور و رقت بار زنان – پدیده‬ ‫ک��ودکان نامش��روع و زندگی های مش��ترک اما بدون‬ ‫ازدواج را از پیامدهای شوم نگاه مبتنی بر سوءاستفاده‬ ‫غ��رب به مقوله زن دانس��تند و افزودن��د‪« :‬جمهوری‬ ‫اس�لامی باید به طور صریح و بدون پرده پوشی‪ ،‬مبانی‬ ‫غلط غرب در مقوله زن را مورد هجوم و انتقاد جدی‬ ‫و بی وقف��ه قرار دهد و به مس��ئولیت خود در دفاع از‬ ‫جایگاه و شان حقیقی زنان عمل کند‪».‬‬ ‫ایش��ان نگاه غلط به خانواده را مش��کل دومی دانستند‬ ‫که باعث بروز بحران مربوط به زنان در جوامع غربی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای در این زمین��ه افزودند‪:‬‬ ‫«برخالف غرب‪ ،‬نظر اس�لام درباره خانواده و جایگاه‬ ‫زن بس��یار روش��ن اس��ت و پیامب��ر گرامی اس�لام و‬ ‫ائمه اطهار (ع) در سخنان مختلف بر این جایگاه رفیع‬ ‫تاکید کرده اند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬تحقق دیدگاه و خواس��ته‬ ‫اسالم درباره زن و خانواده را نیازمند پشتوانه قانونی و‬ ‫ضمانت اجرایی خواندند و خاطرنشان کردند‪« :‬با وجود‬ ‫همه کارهایی که پس از انقالب انجام شده است‪ ،‬هنوز‬ ‫درباره زن و رفتار در محیط خانواده‪ ،‬کمبودهای زیادی‬ ‫وجود دارد که باید برطرف شود‪».‬‬ ‫ایش��ان تاکید کردن��د‪« :‬محیط خانواده ب��رای زن باید‬ ‫محیطی امن‪ ،‬با عزت و ارامش بخش باشد تا زن بتواند‬ ‫وظیفه اصلی خود را که حفظ خانواده است به بهترین‬ ‫وجه انجام دهد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به نگاه و حرکت‬ ‫هولناک��ی که قب��ل از انقالب درباره زن��ان رایج بود‪،‬‬ ‫افزودن��د‪« :‬زن ایرانی به علت گوهر ناب ایمان‪ ،‬بر ان‬ ‫م��وج مخرب فائق امد و به یکی از پایه های اساس��ی‬ ‫پیروزی و استمرار انقالب تبدیل شد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اس�لامی نگاه خوشبینانه به روند ارتقای‬ ‫جای��گاه زنان در س��ه دهه اخیر را نگاه��ی واقع بینانه‬ ‫خواندند و با اشاره به پیشرفت های تحسین برانگیز زنان‬ ‫در عرصه های مختلف سیاس��ی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و‬ ‫به وی��ژه علمی افزودند‪« :‬در قله پرافتخ��ار این روند‪،‬‬ ‫مادران و همس��ران ش��هیدان‪ ،‬رزمن��دگان و جانبازان‬ ‫ب��ه عنوان اس��وه های صبر و مقاوم��ت‪ ،‬همچون کوه‬ ‫ایستاده اند و به دیگران درس ایثار و ایمان می اموزند‪».‬‬ ‫رهب��ر انق�لاب افزودند‪« :‬البت��ه این نگاه خوش��بینانه‬ ‫نباید مانع دیدن ضعف ها بش��ود بلکه باید با شناخت‬ ‫دقیق نقایص و مش��کالت و برطرف کردن انها‪ ،‬روند‬ ‫موفقیت امی��ز جمهوری اس�لامی را در مقوله «زنان»‬ ‫ش��تاب بخش��ید و بر فرهنگ غلط غربی رایج در دنیا‬ ‫فائق امد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای خاطرنش��ان کردند‪« :‬عمده‬ ‫کاره��ای مرب��وط ب��ه مقول��ه «زن» باید ب��ا مطالعه و‬ ‫اندیش��ه ورزی زنان و ارائه راهکاره��ای اجرایی حل‬ ‫مشکالت انجام شود تا به فضل الهی‪ ،‬زنان و دختران‬ ‫ج��وان‪ ،‬گام های بلندتری در این زمینه بردارند و ایران‬ ‫اس�لامی روز به روز به اهداف متعالی خود نزدیک تر‬ ‫شود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اس�لامی ب��ا تاکید بر اینکه مس��اله زن‬ ‫و خان��واده یک��ی از موضوعات مهم ب��رای بحث و‬ ‫مطالعه و اندیشه ورزی اس��ت‪ ،‬خاطرنشان کردند‪« :‬بر‬ ‫همین اس��اس یکی از سلسله نشست های اندیشه های‬ ‫راهبردی در اینده‪ ،‬به موضوع زن و خانواده اختصاص‬ ‫خواهد یافت‪».‬‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامنه ای با دع��وت از همه بانوان‬ ‫اندیش��مند برای مشارکت جدی در مباحث مربوط به‬ ‫این نشست‪ ،‬افزودند‪« :‬باید فصول مربوط به مساله زن‬ ‫ی و با تکیه بر منابع اسالمی‬ ‫به صورت تخصصی و علم ‬ ‫و فکر ناب انقالبی بررس��ی و در نشست اندیشه های‬ ‫راهبردی مطرح ش��ود تا نتایج ان مبنای برنامه ریزی و‬ ‫عمل قرار گیرد‪».‬‬ ‫در ابت��دای این دیدار ‪ 10‬نفر از زنان فرهیخته‪ ،‬نخبه و‬ ‫روش��نفکر دیدگاه های خود را درباره مسائل مختلف‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی بیان کردند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫هیچ قدرتی نمی تواند راه انقالب اسالمی را سد کند‬ ‫در سالروز فرخنده میالد باسعادت بانوی برگزیده دو عالم‪،‬‬ ‫دخت پیامبر خاتم‪ ،‬حضرت فاطمه زهرا سالم اهلل علیها و‬ ‫همچنین فرزند برومندش��ان امام خمینی(ره)‪ ،‬مراسم‬ ‫مولودی خوانی و ذکر فضائل و مناقب ان بانوی عفاف‬ ‫و نجابت در حض��ور حضرت ایت اهلل خامنه‪‎‬ای رهبر‬ ‫معظم انقالب اسالمی برگزار شد‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در این مراسم که با حضور‬ ‫جمع��ی از ش��اعران و ذاکرین اهل بی��ت عصمت و‬ ‫طهارت علیهم الس�لام در حس��ینیه ام��ام خمینی(ره)‬ ‫برپا ش��د‪ ،‬با تبریک میالد باس��عادت بان��وی دو عالم‬ ‫حضرت زهرا علیها الس�لام‪ ،‬ان حض��رت را «عنصر‬ ‫ملکوتی‪ ،‬اله��ی و بی نظیر در عرص��ه وجود از لحاظ‬ ‫نورانی��ت» بعد از پیامبر گرامی اس�لام صلی اهلل علیه و‬ ‫اله و س��لم و امیرالمومنین علی علیه السالم دانستند و‬ ‫افزودن��د‪« :‬ذکر مکرر نام مب��ارک حضرت زهرا علیها‬ ‫السالم و بقیه اهلل االعظم عجل اهلل تعالی فرجه الشریف‬ ‫بیش از سایر معارف اس�لامی در تمام دوران انقالب‬ ‫اس�لامی «پدیده ای الهی و یک ام��ر روئیده از دل ها‪،‬‬ ‫عواطف و ایمان ها» است‪».‬‬ ‫رهب��ر معظم انقالب اس�لامی تقارن این می�لاد را با‬ ‫والدت ام��ام خمین��ی(ره)‪ ،‬پدیده‪‎‬ای بس��یار ش��یرین‬ ‫خواندند و اظهار داش��تند‪« :‬امام خمین��ی(ره) حقیقتا‬ ‫نمونه و مسطوره‪‎‬ای از همان حقیقت درخشنده همراه‬ ‫با ایمان‪ ،‬اخالص‪ ،‬عبادت‪ ،‬غیرت و ایس��تادگی در راه‬ ‫خدا بودند‪».‬‬ ‫ایش��ان ذک��ر نام حض��رت زه��را علیها الس�لام را به‬ ‫مناسبت های مختلف در طول این انقالب‪ ،‬نشانه توجه‬ ‫ویژه ان بزرگوار به کشور دانستند و خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«این توجه‪ ،‬بس��یار باارزش و امیدبخش است و دل ها‬ ‫و گام ها را برای دست یافتن به اهداف نهایی مطمئن‪،‬‬ ‫استوار و خاطرجمع می کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه‪‎‬ای با اشاره به راه دشوار همراه‬ ‫با مزاحمت ها‪ ،‬معارضه‏ها و برخوردهای گوناگون در‬ ‫طول ‪ 32‬سال پس از پیروزی انقالب اسالمی افزودند‪:‬‬ ‫«ادامه خط مس��تقیم و زاویه پیدا نک��ردن این خط و‬ ‫حفظ شعارها و اهداف انقالب به برکت بیان روشن و‬ ‫رسای امام بزرگوار‪ ،‬از مهم‏ترین خصوصیات انقالب‬ ‫اسالمی ایران است‪ ».‬ایشان تصریح کردند‪« :‬با حرکت‬ ‫امیدوارانه و برداش��تن قدم های محکم هیچ قدرتی در‬ ‫دنیا نمی‏تواند راه این انقالب را سد کند‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب‪ ،‬ایس��تادگی‪ ،‬ثبات‪ ،‬تداوم‪ ،‬پایبندی‬ ‫به ارزش ها و اصول انقالب اس�لامی ایران را موجب‬ ‫رویاندن ش��کوفه های امید در دل ملت های مسلمان و‬ ‫ناظران جهانی ارزیابی کردند و افزودند‪« :‬خصوصیت‬ ‫این انقالب عظیم انسانی این بود که به فضل الهی ان‬ ‫بهار تا امروز خزان نداشته است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکید کردند‪« :‬اگر ملت ایران‬ ‫در مقابل تهدیدات استکبار جهانی عقب نشینی می کرد‬ ‫و از شعارهایش دست می کشید‪ ،‬این گل های امید در‬ ‫دل ملت ها پژمرده می شد‪».‬‬ ‫ایش��ان افزودن��د‪« :‬به‪‎‬برک��ت ن��ام مب��ارک حضرت‬ ‫زه��را علیها الس�لام و بقیه اهلل االعظم عج��ل اهلل تعالی‬ ‫فرجه الشریف و توجهات ائمه اطهار علیهم السالم و با‬ ‫ایستادگی ملت ایران‪ ،‬این نهال های امید بارور شدند‪،‬‬ ‫بنابراین این توجه‪ ،‬توس��ل و از خدا دانستن و به خود‬ ‫َغره نشدن را باید در خودمان نگه داریم‪».‬‬ ‫رهب��ر معظم انقالب در بخش دیگری از سخنانش��ان‬ ‫انتخاب «شعر‪ ،‬اهنگ و صوت خوب» را در حرفه زیبا‪،‬‬ ‫ظریف و موثر مداحی ضروری دانستند و خاطرنشان‬ ‫کردند‪« :‬انچه خوانده می شود باید به درستی انتخاب و‬ ‫جهات صوری و معنوی ان لحاظ شده باشد‪».‬‬ ‫ایش��ان با اش��اره به اینکه اهنگ های بد و لهوی نباید‬ ‫وارد حرفه مداحی ش��ود‪ ،‬افزودند‪« :‬انتخاب و ابتکار‬ ‫ش��کل های جدید در قرائت و اهنگ س��ازی ها عیبی‬ ‫ندارد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب با تاکید بر انتخاب مضمون مناس��ب در‬ ‫ذکر مناقب ائمه اطهار علیهم السالم خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«ذکر مناقب متقن‪ ،‬معتبر و مستند‪ ،‬دل ها را شاد می‏کند‬ ‫و شوق را برمی انگیزاند‪».‬‬ ‫حضرت ایت‪‎‬اهلل خامنه‪‎‬ای با اش��اره ب��ه نیاز جامعه به‬ ‫نصایح ائمه و اس��تفاده از گفتار و رفتار ان بزرگواران‬ ‫برای رشد اخالق‪ ،‬افزودند‪« :‬باید با گسترش خلقیات‬ ‫خوب‪ ،‬روحیه همدلی‪ ،‬ب��رادری‪ ،‬صفا و اخوت را در‬ ‫جامعه اعتال بخش��ید و با تروی��ج خیرخواهی‪ ،‬تعاون‪،‬‬ ‫صبر‪ ،‬احسان‪ ،‬ایثار و گذشت‪ ،‬از تنگ‪‎‬نظری‪ ،‬ناامیدی‪،‬‬ ‫بدخواهی و بُخل پرهیز کرد‪».‬‬ ‫ایش��ان پیش��رفت جامعه مداحان را خوب توصیف و‬ ‫بر مس��اله بصیرت بخش��ی در مداحی تاکید کردند اما‬ ‫در عین ح��ال تعرض به دیگ��ران را مذموم خواندند‬ ‫و افزودند‪« :‬بر اثر بصیرت بود که ملت ایران توانس��ته‬ ‫است بایستد و استقالل‪ ،‬ایس��تادگی‪ ،‬معرفت و ایمان‬ ‫خود را حفظ کند‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای مطالع��ه و انس با قران و‬ ‫احادی��ث را برای جامعه مداحان ضروری دانس��تند و‬ ‫خط��اب به انان تصریح کردن��د‪« :‬ایات و احادیثی که‬ ‫در ان نصیحت است ان را یادداشت و قرائت کنید‪».‬‬ ‫ایش��ان با اش��اره به اینکه توجه به دعا‪ ،‬توس��ل‪ ،‬ذکر‪،‬‬ ‫خش��وع‪ ،‬نماز نافله و حفظ و تقوی��ت ان باعث حل‬ ‫تدریجی کارهای دش��وار در زندگی می شود‪ ،‬افزودند‬ ‫«این رشته ارتباط با مقام احدیت که متصل با اهل بیت‬ ‫علیهم السالم است دل و ذهن را صفا می دهد‪».‬‬ ‫در ابت��دای ای��ن دیدار تعدادی از ش��اعران و مداحان‬ ‫اه��ل بیت علیهم الس�لام ب��ه ذکر فضای��ل و مناقب‬ ‫حضرت زهرا علیها السالم پرداختند‪g .‬‬ ‫‪11‬‬ ‫گزارش ‪1‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫نگاهی به اخرین تغییرات دولت‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫وزرای جدید در راه پاستور‬ ‫فاطمه میرزایی‬ ‫اگ��ر چه زمان زی��ادی از خداحافظی چند تن از وزرا‬ ‫با دولت می گذرد‪ ،‬اما هنوز تکلیف صندلی های خالی‬ ‫هیات دولت در ساختمان پاستور مشخص نشده است‪.‬‬ ‫بر اساس تصمیم دولت ‪ 8‬وزارتخانه ادغام شدند و یک‬ ‫وزارتخانه دیگر نیز با عنوان وزارت وزرش و جوانان‬ ‫تاس��یس ش��د‪ ،‬اما تاکنون وزرای این وزارتخانه های‬ ‫جدید حکم وزارت نگرفته اند‪.‬‬ ‫اخرین وضعیت مدیریت وزارت نفت‬ ‫درحالی ک��ه محمود احمدی ن��ژاد در تاریخ هجدهم‬ ‫اردیبهش��ت با میرکاظمی ‪ ،‬وزیر نفت خداحافظی کرد‬ ‫و خود ش��خصا سرپرس��تی این وزارتخانه رابرعهده‬ ‫گرفت‪ ،‬برخی این اقدام دولت را خالف قانون اساسی‬ ‫می دانند‪.‬‬ ‫رئیس جمهور چندی پیش در اج��رای ماده ‪ 53‬قانون‬ ‫برنامه پنجم مص��وب مجلس و مصوبه هیات وزیران‬ ‫در نامه ای پایان مس��ئولیت میرکاظم��ی را اعالم و از‬ ‫خدمات و تالش های ایشان قدردانی کرد‪.‬‬ ‫در نام�� ه محم��ود احمدی ن��ژاد ک��ه از س��وی دفتر‬ ‫ام��ور رس��انه های ریاس��ت جمهوری منتش��ر ش��ده‬ ‫‪12‬‬ ‫امده بود‪:‬‬ ‫«برادر ارجمند جناب اقای دکتر میرکاظم ‬ ‫ی‬ ‫اینک ک��ه در اج��رای م��اده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم‬ ‫مصوب مجلس ش��ورای اس�لامی و مصوبه ش��ماره‬ ‫‪ 46514.33593‬مورخ��ه ‪ 1390/18/2‬هی��ات وزیران‬ ‫جمهوری اسالمی مسئولیت شما در وزارت نفت پایان‬ ‫می پذیرد صمیمانه از همه تالش ها و خدمات صادقانه‬ ‫شما که نقش موثری در موفقیت های دولت خدمتگزار‬ ‫داشته‪ ،‬تشکر و قدردانی می نمایم‪.‬‬ ‫مطمئن هس��تم که همچنان در کنار دولت و در سنگر‬ ‫دیگ��ری در خدم��ت ملت ب��زرگ و ارمان های الهی‬ ‫انقالب اس�لامی یار برادران و خواهران انقالبی خود‬ ‫در دول��ت خواهی��د بود‪ .‬امی��دوارم در ظل توجهات‬ ‫حض��رت ولی عصر(عج) در تم��ام مراحل زندگی و‬ ‫همچنان در انجام وظایف اجتماعی موفق باشید‪».‬‬ ‫پ��س از خداحافظی احمدی نژاد ب��ا میرکاظمی ‪ ،‬وزیر‬ ‫نف��ت و در حالی که گمانه زنی ه��ای فراوانی در مورد‬ ‫سرنوشت این وزارتخانه وجود داشت‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫با حضور در برنامه گفت وگوی ویژه ش��بکه ‪ 2‬س��یما‬ ‫اعالم کرد‪« :‬شخصا سرپرستی وزارت نفت را برعهده‬ ‫می گیرم‪ ».‬این مس��اله اما موجب بروز واکنش هایی از‬ ‫سوی برخی نمایندگان مجلس شد‪.‬‬ ‫موضع شورای نگهبان‬ ‫ام��ا طولی نکش��ید که برخ��ی نماین��دگان مجلس از‬ ‫نظر منفی ش��ورای نگهبان در این م��ورد خبر دادند‪.‬‬ ‫بر همین اساس سیدمصطفی ذوالقدر‪ ،‬عضو کمیسیون‬ ‫اقتصادی مجلس با اعالم این خبر که ش��ورای نگهبان‬ ‫سرپرستی احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور بر وزارت نفت را‬ ‫غیر قانونی اعالم کرده‪ ،‬گفت‪« :‬این اقدام رئیس جمهور‬ ‫بر خالف قانون اساسی است و شورای نگهبان نیز این‬ ‫مساله را رد کرده اس��ت‪ ».‬وی افزود‪« :‬مجلس پس از‬ ‫شروع به کار اقدامات اخیر دولت را پیگیری می کند‪».‬‬ ‫ذوالقدر تاکید کرد‪« :‬از انجایی که تاکنون دولت وزرای‬ ‫وزارتخانه های ادغام شده را به مجلس معرفی نکرده‪،‬‬ ‫بنابرای��ن مجلس نیز بودجه ای برای وزارتخانه ای مثل‬ ‫وزارت ورزش و جوانان اختصاص نمی دهد‪».‬‬ ‫عضو کمیس��یون مجلس تاکید ک��رد‪« :‬دولت موظف‬ ‫است هرچه س��ریعتر وزرای موردنظرش رابه مجلس‬ ‫معرفی کند تا پس از بررسی نمایندگان مجلس به انها‬ ‫رای دهند‪».‬‬ ‫در حالی که س��ایر رس��انه ها نیز با انتش��ار اخباری از‬ ‫این دس��ت ب��ه صورت غیر رس��می از نظر ش��ورای‬ ‫نگهبان خب��ر می دادند‪ ،‬خبرگزاری ف��ارس خبری را‬ ‫به این ش��رح منتشر کرد‪« :‬ش��ورای نگهبان سرپرستی‬ ‫رئیس جمهوری امکانپذیر اس��ت یا خیر‪ ،‬س��والی در‬ ‫قالب تفس��یر اصل ‪ 135‬در جلس��ه ش��ورای نگهبان‬ ‫مطرح شد‪».‬‬ ‫وی اعالم کرد‪« :‬اعضای ش��ورای نگهبان در این زمینه‬ ‫اظهار نظ��ر کردند که با توجه به اص��ول متعدد قانون‬ ‫اساس��ی و ظهور ذیل اص��ل ‪ 135‬و س��ابقه تاریخی‬ ‫وضع ان‪ ،‬رئیس جمهوری نمی تواند شخصا سرپرستی‬ ‫وزارتخانه هایی که وزیر ندارند را برعهده گیرد‪».‬‬ ‫سخنگوی ش��ورای نگهبان در پاس��خ به این پرسش‬ ‫که چرا این ش��ورا در زمان سرپرستی رئیس جمهوری‬ ‫ب��ر وزارت اطالعات در س��ال ‪ 1388‬چنین تفس��یری‬ ‫را مط��رح نک��رد نیز گفت‪« :‬ان زم��ان این موضوع به‬ ‫صورت رسمی به شورای نگهبان اعالم نشده بود‪».‬‬ ‫کدخدای��ی تاکی��د ک��رد‪« :‬در اصل ‪ 141‬س��ابق قبل‬ ‫از بازنگ��ری‪ ،‬نخس��ت وزیر از این اختی��ار برخوردار‬ ‫بود و می توانس��ت ش��خصا تص��دی وزارتخانه های‬ ‫ب��دون وزی��ر را برعه��ده گی��رد‪ ».‬وی ب��ا اش��اره به‬ ‫اینک��ه ذیل اصل ‪ 141‬س��ابق‪ ،‬در اص��ل ‪ 135‬کنونی‬ ‫امده اس��ت‪ ،‬اظهار داش��ت ‪« :‬بع��د از بازنگری قانون‬ ‫اساس��ی‪ ،‬ای��ن اختیار ب��ه رئیس جمه��وری تفویض‬ ‫نشده است‪».‬‬ ‫وزارت راه؛ تمدید حکم سرپرست‬ ‫وزارت راه اما داستان دیگری دارد‪ .‬این وزارتخانه پس‬ ‫از استیضاح بهبهانی هنوز بی وزیر است و با سرپرست‬ ‫اداره می شود‪.‬‬ ‫ نیکزاد؛وزارت امور زیربنایی‬ ‫در تحول��ی دیگر محمود احمدی ن��ژاد در اوایل هفته‬ ‫گذش��ته طی نامه ای به علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس‪،‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫وزارت اب و ان��رژی ب��ا ادغام نف��ت در نیرو‬ ‫تشکیل می شود‬ ‫در تحولی دیگر وزیر نیرو هفته گذشته گفت‪« :‬وزارت‬ ‫نیرو در صورت تایید مجلس شورای اسالمی وظایف‬ ‫حاکمیت��ی و متمرکز خود را پ��س از ادغام با وزارت‬ ‫نفت به شکل وزارت اب و انرژی ادامه خواهد داد‪».‬‬ ‫مجی��د نامج��و در همایش مل��ی انرژی گف��ت‪« :‬در‬ ‫صورت تایید مجلس ش��ورای اس�لامی‪ ،‬وزارت نیرو‬ ‫وظای��ف حاکمیت��ی و متمرکز خود را پ��س از ادغام‬ ‫ب��ا وزارت نفت به ش��کل وزارت اب و انرژی ادامه‬ ‫خواه��د داد‪ ،‬این درحالی اس��ت که ای��ن وزارتخانه‬ ‫توانس��ته بین تمام دستگاه های اجرایی کشور‪ ،‬جایگاه‬ ‫نخس��ت را در اج��رای اصل ‪ 44‬و خصوصی س��ازی‬ ‫به دست اورد‪».‬‬ ‫وزارت ورزش‬ ‫در حال��ی که زمان زیادی از مصوبه تش��کیل وزارت‬ ‫ورزش می گ��ذرد و رس��انه ها از احتم��ال معرف��ی‬ ‫همایون حمیدی (سرپرس��ت س��ازمان ملی جوانان)‬ ‫و حمیدرضا موس��وی (مدیرعامل مناطق ازاد قش��م)‬ ‫و طاهره بنی اس��دی به عن��وان گزینه ه��ای احتمالی‬ ‫برای تصدی ای��ن وزارتخانه خبر می دهند اما انچنان‬ ‫که برخ��ی دولتی ه��ا می گوین��د هنوز تش��کیل این‬ ‫وزارتخان��ه جدی��د در ابهام اس��ت‪ .‬در این خصوص‬ ‫رئیس سازما ن تربیت بدنی می گوید‪« :‬در مورد وزارت‬ ‫ورزش رئیس جمه��ور و مجلس باید بررس��ی کنند و‬ ‫به نظر من ت��ا اواخر این هفته یا اوایل هفته اینده این‬ ‫موضوع نهایی ش��ود‪ ».‬از سوی دیگر ثمره هاشمی نیز‬ ‫به خبرنگاران گفته است‪« :‬اقای رئیس جمهور نامه ای‬ ‫را در روزهای اینده به رئیس مجلس در این خصوص‬ ‫می نویسند و بعد از ان تصمیم اتخاذ و وزیر ورزش و‬ ‫جوانان را معرفی می کند‪».‬‬ ‫این در حالی است که علی الریجانی نیز برای چندمین‬ ‫ب��ار در صحن علنی مجلس گفت‪« :‬عدم معرفی وزیر‬ ‫ب��رای وزارت ورزش و جوانان تخلف اس��ت و باید‬ ‫س��ریع تر برای ای��ن وزارتخانه وزیر معرفی ش��ود‪».‬‬ ‫به ه��ر روی انگونه که از ش��واهد پیداس��ت معرفی‬ ‫طاهره بنی اس��دی برای تصدی وزارت ورزش بسیار‬ ‫جدی است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫محمود احمدی نژاد ب��ر وزارت نفت را خالف قانون‬ ‫اساسی دانس��ت‪ ».‬براین اساس به دنبال طرح سواالت‬ ‫مختل��ف از اعض��ای ش��ورای نگهبان در خص��وص‬ ‫وضعیت سرپرس��تی شخص رئیس جمهور بر وزارت‬ ‫نفت‪ ،‬تعدادی از اعضا مطابق ائین نامه داخلی شورای‬ ‫نگهب��ان قانون اساس��ی از ای��ن نهاد استفس��اریه ای‬ ‫مط��رح کردن��د ک��ه ش��ورای نگهب��ان‪ ،‬ان را خالف‬ ‫اصل ‪ 135‬قانون اساسی تشخیص داد‪.‬‬ ‫ی ک ‏ه‬ ‫اصل ‪ 135‬قانون اساس��ی می گوید‪« :‬وزرا تا زمان ‏‬ ‫ی‬ ‫ت را ‏‬ ‫ح یا درخواس ‏‬ ‫عز ‏ل نش��ده اند یا بر اثر اس��تیضا ‏‬ ‫ت‬ ‫ی عدم‏ اعتماد نداده‏‪،‬‏ در سم ‏‬ ‫س ب ‏ه انها را ‏‬ ‫اعتماد‪ ،‬مجل ‏‬ ‫ی می مانند‪.‬‬ ‫خود باق ‏‬ ‫ک از ان��ا ‏ن ب ‏ه‬ ‫ت وزی��را ‏ن ی��ا هر ی�� ‏‬ ‫ی هی��ا ‏‬ ‫اس��تعفا ‏‬ ‫رئیس جمه��ور تس��لی ‏م می ش��ود و هیات‏ وزی��را ‏ن تا‬ ‫ف خ��ود ادام ‏ه خواهند‬ ‫ت جدی��د ب ‏ه وظای ‏‬ ‫ن دول ‏‬ ‫تعیی�� ‏‬ ‫ی ک ‏ه‬ ‫ی وزارتخانه‏ های ‏‬ ‫داد‪ .‬رئیس جمهور می تواند ب��را ‏‬ ‫ت‬ ‫ت س�� ‏ه ما‏ه سرپرس�� ‏‬ ‫ی مد ‏‬ ‫وزیر ندارند حداکثر برا ‏‬ ‫ن نماید» انتش��ار این خبر موجب شد بسیاری از‬ ‫تعیی ‏‬ ‫روزنامه ها شنبه گذشته با تیتر «مخالفت شورای نگهبان‬ ‫در مورد سرپرس��تی احمدی نژاد ب��ر وزارت نفت» به‬ ‫روی دکه روند‪.‬‬ ‫بالفاصل��ه پس از درج و انتش��ار این اخبار کدخدایی‬ ‫در مصاحب��ه ای ب��ا خبرگزاری دولت ب��ا اعالم اینکه‬ ‫نظرات ش��ورای نگهبان فقط از زبان س��خنگو‪ ،‬اعضا‬ ‫ی��ا از طریق س��ایت اینترنت��ی و رواب��ط عمومی این‬ ‫ش��ورا اعالم می ش��ود‪ ،‬گفت‪« :‬به دنبال طرح سواالت‬ ‫متعدد از ش��ورای نگهبان در زمین��ه اینکه ایا تصدی‬ ‫وزارتخانه های��ی ک��ه وزی��ر ندارن��د برای ش��خص‬ ‫دولت‪ :‬احمدی نژاد سرپرست می ماند‬ ‫این اما پایان ماجرا نبود‪ .‬فاطمه بداغی‪ ،‬معاون حقوقی‬ ‫رئیس جمهور عصر روز یکشنبه هفته پیش در حاشیه‬ ‫جلسه هیات دولت به میان خبرنگاران امد و از موضع‬ ‫دولت در م��ورد این قضیه روایت کرد‪ .‬او در پاس��خ‬ ‫به س��والی مبنی بر اینکه شورای نگهبان تفسیری ارائه‬ ‫داده ک��ه رئیس جمهور نمی تواند سرپرس��تی وزارت‬ ‫نف��ت را بر عه��ده بگیرد‪ ،‬گف��ت‪« :‬قوانین تفس��یری‬ ‫عطف به ماس��بق می ش��ود و در این مورد نیز دولت‬ ‫تصمی��م خود را از قبل اعالم کرده بود و این موضوع‬ ‫فیصله یافته و رئیس جمهور سرپرست این وزارتخانه‬ ‫اس��ت‪ ».‬وی ادام��ه داد‪« :‬نظرات تفس��یری ش��ورای‬ ‫نگهبان در کنار هم قابل اجراس��ت و شورای نگهبان‬ ‫ذی��ل اصل ‪ 73‬قانون اساس��ی تفس��یری داش��ت که‬ ‫عطف به ماس��بق می ش��ود و در واقع با توجه به این‬ ‫موضوع رئیس جمهور سرپرست خواهد بود‪ ».‬بداغی‬ ‫در پایان خاطر نش��ان کرد‪« :‬با جمع تفاس��یر ش��ورای‬ ‫نگهبان‪ ،‬در این مورد نباید اتفاق جدیدی رخ دهد‪».‬‬ ‫عل��ی نیکزاد را ب��رای تصدی وزارت ام��ور زیربنایی‬ ‫معرف��ی ک��رد‪ .‬محم��ود احمدی ن��ژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کش��ورمان با اس��تناد به ماده ‪ 53‬قان��ون برنامه پنجم‬ ‫توس��عه‪ ،‬علی نیک��زاد را برای تص��دی وزارت امور‬ ‫زیربنایی که بر اس��اس ادغام وزارتخانه های مسکن و‬ ‫راه ایجاد ش��ده‪ ،‬به مجلس معرفی ک��رد تا نمایندگان‬ ‫در ای��ن خص��وص تصمیم گیری کنن��د‪ .‬در مورد این‬ ‫وزارتخان��ه اما احمد توکلی روای��ت دیگری دارد؛ او‬ ‫از حکم حکومتی در خصوص سرپرس��تی برای این‬ ‫وزارتخانه خبر داده است‪.‬‬ ‫او با اش��اره به پایان مهلت قانونی سرپرستی نیکزاد بر‬ ‫وزارت راه می گوید‪« :‬اقای نیکزاد خود ش��خصا اقدام‬ ‫به درخواست از رهبری برای مجوز ادامه سرپرستی در‬ ‫این وزارتخانه کرده و بر اس��اس مجوز صادر شده از‬ ‫سوی رهبرمعظم انقالب روال قانونی فعالیت وزارت‬ ‫راه تا زمان تصویب ادغام این وزارتخانه با وزارتخانه‬ ‫مسکن ادامه دارد‪ ».‬او در خصوص معرفی علی نیکزاد‬ ‫برای تصدی پست وزارتی تحت عنوان امور زیر بنایی‬ ‫نیز می گوید‪« :‬نامه ای که رئیس جمهور به مجلس برای‬ ‫معرفی اقای نیکزاد جهت تصدی پست وزارت امور‬ ‫زیربنایی نوشته‪ ،‬بی سابقه است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬در جلس��ه روس��ای دو ق��وه در خدمت‬ ‫رهبری‪ ،‬ایش��ان بر اس��اس بند ‪ 7‬اصل ‪ 110‬برای حل‬ ‫اختالف قوای سه گانه تاکید فرموده اند که رئیس جمهور‬ ‫باید نظر ش��ورای نگهبان را در مس��اله ادغام رعایت‬ ‫کند که براس��اس نظر ش��ورای نگهبان ابتدا باید شرح‬ ‫وظای��ف و اختی��ارات وزارتخانه مزب��ور و همچنین‬ ‫ادغام این دو وزارتخانه به تصویب می رسید و سپس‬ ‫برای تص��دی پس��ت وزارت ای��ن وزارتخانه فردی‬ ‫معرفی می شد‪».‬‬ ‫الریجانی‪ :‬مجلس می تواند برای ش��رح وظایف‬ ‫وزارتخانه های جدید طرح ارائه دهد‬ ‫علی الریجانی در اخرین جلسه هفته گذشته مجلس‬ ‫در پاس��خ به تذکر نماینده س��اری که خواس��تار ارائه‬ ‫لوایح ش��رح وظایف وزارتخانه های جدید از س��وی‬ ‫دول��ت بود‪ ،‬گفت‪« :‬خود مجل��س می تواند طرحی را‬ ‫در این زمینه ارائه دهد و این موضوع را در هفته اینده‬ ‫پیگیری خواهیم کرد‪g ».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫گزارش ‪2‬‬ ‫جزئیات جدید از انهدام تیم سیا در تهران‬ ‫بازی سیاه مهره های سفید‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫در روزهای ابتدایی هفته گذش��ته‪ ،‬ش��بکه پیچیده‬ ‫جاسوسی و خرابکاری وابسته به سازمان جاسوسی‬ ‫امریکا در داخل و خارج از کش��ور‪ ،‬شناس��ایی و‬ ‫متالشی شد‪.‬‬ ‫روابط عمومی وزارت اطالعات در اطالعیه مهمی‬ ‫ اورده اس��ت‪ :‬با عنای��ات الهی و در پ��ی اقدامات‬ ‫گس��ترده اطالعاتی و ضداطالعاتی سربازان گمنام‬ ‫امام زمان(عج) در داخل و خارج از کش��ور‪ ،‬شبکه‬ ‫پیچیده جاسوس��ی و خرابکاری وابسته به سازمان‬ ‫جاسوسی امریکا شناسایی و متالشی شد‪.‬‬ ‫بر اس��اس اطالعیه وزارت اطالعات‪ ،‬این شبکه که‬ ‫ازجانب تعداد قابل توجهی از برجسته ترین افسران‬ ‫اطالعاتی عملیاتی سازمان سیا در چند کشور جهان‬ ‫راه اندازی ش��ده بود و با اس��تفاده از پوش��ش ها و‬ ‫دام های گوناگ��ون از قبیل ارائه ویزا‪ ،‬وعده اقامت‪،‬‬ ‫اش��تغال و تحصی��ل در خ��ارج از کش��ور و نیز با‬ ‫پوش��ش مراکز کاریابی درصدد فری��ب عده ای از‬ ‫شهروندان‪ ،‬تخلیه اطالعاتی و به جاسوسی واداشتن‬ ‫انها بود‪ ،‬با تالش هوش��مندانه و مخلصانه فرزندان‬ ‫فداکار ش��ما در سلسله عملیات گسترده تعقیب و‬ ‫مراقبت (در داخل و خارج از کشور)‪ ،‬نفوذ‪ ،‬فریب‬ ‫گزارش ‪3‬‬ ‫و دوبل سازی‪ ،‬شناسایی و منهدم شد‪ .‬در این اطالعیه‬ ‫افزوده ش��ده اس��ت‪ :‬از انبوه اطالعات حاصل از این‬ ‫شبکه مشخص شد که افسران سازمان سیا با بهره گیری‬ ‫از پایگاه های متعدد و متنوع اطالعاتی و نیز با اس��تفاده‬ ‫از س��فارتخانه ها و کنسولگری های امریکا در چندین‬ ‫کش��ور (به ویژه امارات متحده عربی‪ ،‬مالزی و ترکیه)‬ ‫با تعقیب هدف جمع اوری اطالعات از مراکز علمی‪،‬‬ ‫تحقیقاتی و دانشگاهی کش��ور و از حوزه های انرژی‬ ‫هس��ته ای‪ ،‬صنای��ع هوایی و دفاع��ی و بیوتکنولوژی‪،‬‬ ‫در عین ح��ال گرداوری اطالعات بس��یار ریز درباره‬ ‫لوله ه��ای نفت و گاز‪ ،‬ش��بکه های ب��رق و مخابرات‬ ‫کشور‪ ،‬فرودگاه ها و گمرکات کشور‪ ،‬امنیت شبکه های‬ ‫ارتباطی و بانکی و مواردی از این قبیل را نیز به عنوان‬ ‫دیگ��ر اهداف اطالعات��ی به عوامل خ��ود ابالغ کرده‬ ‫بودند که جمع اوری اطالعات ریز پیش گفته دقیقا در‬ ‫جهت اهداف عملیاتی و خرابکارانه سازمان سیا بوده‬ ‫و بدیهی است که این اقدام خصمانه‪ ،‬از حافظه وزارت‬ ‫اطالعات زدوده نخواهد شد‪.‬‬ ‫ی وزارت اطالع��ات در اطالعیه خود‬ ‫رواب��ط عموم�� ‬ ‫همچنین اورده اس��ت‪ :‬نیروهای زبده و مومن وزارت‬ ‫اطالع��ات در رویاروی��ی جانان��ه خویش ب��ا عوامل‬ ‫کنایه های فردوسی پور در‪90‬‬ ‫سایه های غیر ورزشی‬ ‫ع��ادل فردوس��ی پور در اقدام��ی ک��ه بیش��تر جنبه‬ ‫غیرورزشی داشت به بهانه درگذشت ناصرحجازی‬ ‫در س��خنانی کنایه امیز برنامه خود را سیاس��ی تر از‬ ‫هفته های گذشته نش��ان داد‪ .‬او در اقدامی که به نظر‬ ‫می رسید برای رکوردش��کنی پیامک های این برنامه‬ ‫باشد‪ ،‬مسابقه پیامکی اش را نیز تغییر داده و از مردم‬ ‫خواس��ت تا به یاد ناصر حجازی‪ ،‬عدد یک را برای‬ ‫برنامه اشبفرس��تند‪.‬‬ ‫او به جز این‪ ،‬ایتم های دیگری را نیز برای گرامیداشت‬ ‫حج��ازی ت��دارک دی��د‪ .‬مج��ری ‪ 90‬پ��س از پخش‬ ‫فیلم هایی از حجازی و درباره حجازی‪ ،‬دقایقی درباره‬ ‫بهترین دروازه ب��ان تاریخ ایران صحبت کرد‪ .‬عادل در‬ ‫حال��ی که صدای��ش می لرزید‪ ،‬گف��ت‪« :‬می دانم که او‬ ‫‪14‬‬ ‫خوشحال بود و با رضایت از پیش ما رفت‪ .‬این اواخر‬ ‫بسیاری از دوستان و انهایی که با او خوب نبودند‪ ،‬به‬ ‫دیدنش رفتند‪ .‬دو هفته قبل که ما برای ایش��ان مسابقه‬ ‫پیامک��ی گذاش��تیم و وقتی جواب حض��ور میلیونی‬ ‫ش��ما را دیده بودند‪ ،‬من خودم ب��ا اتیال حرف زدم و‬ ‫می گفت صبح ان روز خیلی خوشحال بوده و راضی‪.‬‬ ‫ایشان را نه فقط پرسپولیسی ها و استقاللی ها که اصال‬ ‫غیر فوتبالی ها هم دوست دارند‪ ».‬فردوسی پور در ادامه‬ ‫در س��خنانی کنایه امیز اظهار داشت‪« :‬این ویژگی همه‬ ‫انهایی اس��ت که رک حرف می زنند و صادق هستند‬ ‫و س��ر تعظیم فرود نمی اورند و حقیقت را می گویند‪.‬‬ ‫واقعا همه ما متاثر هس��تیم و خود من که اصال روحیه‬ ‫خوبی برای حرف زدن ندارم‪ .‬من خودم که احساس��م‬ ‫س��ازمان س��یا‪ ،‬با اقدامات متعدد و متن��وع اطالعاتی‪،‬‬ ‫ضداطالعاتی و عملیاتی‪ ،‬تعداد ‪ 30‬نفر از جواس��یس‬ ‫امری��کا را بازداش��ت کردند‪ .‬همچنین برای کس��ب‬ ‫اطالع از س��ایر اهداف و اقدامات حریف و به منظور‬ ‫ارسال اطالعات فریب برای ان سرویس‪ ،‬در عملیات‬ ‫معک��وس اطالعاتی اقدام به دوبل ک��ردن تعدادی از‬ ‫جاسوس��انی که به استخدام سازمان سیا درامده بودند‬ ‫ش��د اما درب��اره عواملی که ناخواس��ته و نااگاهانه به‬ ‫دام جواس��یس امریکایی افت��اده بودند‪ ،‬با فراخوانی و‬ ‫مطل��ع کردن انها از خطرات پی��ش رو‪ ،‬ارتباط انها با‬ ‫حریف قطع شد‪ .‬به این ترتیب نه تنها تهاجم سنگین‬ ‫اطالعاتی سازمان مرکزی جاسوسی امریکا خنثی شد‪،‬‬ ‫بلک��ه تعداد ‪ 42‬نفر از افس��ران اطالعاتی عملیاتی ان‬ ‫سازمان در کشورهای مختلف نیز مورد شناسایی دقیق‬ ‫دستگاه اطالعاتی کشور قرار گرفتند‪.‬‬ ‫وزارت اطالعات در این اطالعیه با تاکید مجدد برعهد‬ ‫ناگسستنی خویش با حضرت امام خمینی(ره)‪ ،‬شهدای‬ ‫به خون خفته انقالب اس�لامی‪ ،‬مق��ام معظم رهبری‬ ‫(مدظله العالی) و ملت عزیز و همیشه در صحنه ایران‬ ‫اسالمی‪ ،‬از مردم شریف و فهیم کشورمان استدعا دارد‬ ‫فرزندان فداکار خود را در مسیر مبارزه سخت‪ ،‬پیچیده‬ ‫و دائم��ی با توطئه های اس��تکبار جهانی یاری کرده و‬ ‫موارد مش��کوک را به س��تاد خبری این وزارتخانه به‬ ‫ش��ماره ‪ 113‬گزارش کنند‪ .‬همچنین توصیه می ش��ود‬ ‫نس��بت ب��ه تماس ه��ا و ارتباطات مش��کوکی که در‬ ‫پوشش دعوت به تحصیل‪ ،‬اشتغال یا اقامت در خارج‬ ‫از کش��ور‪ ،‬اخذ ویزا و نیز نظرسنجی های تلفنی بدون‬ ‫منشاء معتبر‪ ،‬نهایت دقت را داشته باشند‪.‬‬ ‫اما س��ایت رجانیوز جزئیاتی از دستگیری جاسوسان‬ ‫بازداشت شده منتش��ر کرده است‪ .‬بر اساس این خبر‪،‬‬ ‫اطالعات دریافتی از جاسوسان بازداشت شده از سوی‬ ‫وزارت اطالعات مشخص کرده که سازمان اطالعاتی‬ ‫ایاالت متحده برنامه ویژه و گسترده ای را برای اغفال و‬ ‫در اختیار گرفتن ظرفیت جوانان و دانشجویان ایرانی‬ ‫طراحی کرده است‪.‬‬ ‫بر اس��اس اطالعات جدیدی که رجانی��وز از ماهیت‬ ‫ای��ن گروه و هویت افراد فعال به ان دس��ت یافت‪ ،‬از‬ ‫میان افراد بازداش��ت شده‪ ،‬تنها ‪ 30‬درصد از این افراد‬ ‫اگاهان��ه به فعالیت در این ش��بکه می پرداختند و بقیه‬ ‫افراد ناخواسته و بدون توجه به نوع فعالیت های خود‪،‬‬ ‫وارد فعالیت های این مجموعه شده بودند‪.‬‬ ‫بی��ش از ‪ 75‬درصد این اف��راد دارای مدرک تحصیلی‬ ‫کارشناسی ارشد و باالتر بودند؛ موضوعی که نشانگر‬ ‫این اس��ت کاش امش��ب این برنامه را در این شرایط‬ ‫نداشتیم‪».‬‬ ‫ع��ادل فردوس��ی پور در بخش��ی از ای��ن برنامه در‬ ‫گفت وگو با عباس ترابیان‪ ،‬اهالی فدراس��یون فوتبال‬ ‫را بل��ه قربان گو توصیف کرد‪ .‬فردوس��ی پور رئیس‬ ‫فدراسیون فوتبال را فردی دستورپذیر دانست که از‬ ‫مقامات باالدس��تی دس��تور می گیرد‪.‬‬ ‫ترابیان‪ ،‬رئی��س کمیته بین الملل فدراس��یون فوتبال‬ ‫نی��ز در جواب این ادعاهای مجری برنامه ‪ 90‬اظهار‬ ‫داشت‪« :‬فدراس��یونی که بودجه اش از جای دیگری‬ ‫تامین می ش��ود راه��ی به جز فرمان پذی��ری ندارد‪».‬‬ ‫کنایه های سیاسی و حرف های غیرورزشی عادل در‬ ‫حالی بود که او همواره بر ورزش��ی بودن برنامه ‪90‬‬ ‫تاکی��د می کند ام��ا او در برنامه هفته گذش��ته بارها‬ ‫از عباراتی چون س��ر تعظیم فرود نیاوردن حجازی‬ ‫و بله قربان گو بودن مس��ئوالن فدراس��یون سخن به‬ ‫میان اورد‪.‬‬ ‫اگرچه همه از درگذش��ت فوتبالیست محبوب ایران‬ ‫ناراحت هس��تند اما با رفتن حجازی‪ ،‬برای خیلی ها‬ ‫سخنان مهم سرلشکر سلیمانی درمورد اتفاقات منطقه‬ ‫سردار قاسم سلیمانی‪ ،‬فرمانده ارشد سپاه با حضور در صحن علنی مجلس‬ ‫ش��ورای اسالمی به ایراد سخنانی در خصوص عملیات بیت المقدس و‬ ‫فتح خرمش��هر پرداخت‪ .‬س��ردار س��لیمانی با تبریک س��الروز والدت‬ ‫حضرت فاطمه (س) و والدت امام خمینی (ره)‪ ،‬گفت‪« :‬با کنار زدن تفکر‬ ‫وابسته و سکوالر مثل تفکر بنی صدر که بر صحنه جنگ حاکم شده بود‬ ‫زمینه حاکمیت دینی در صحنه جنگ فراهم امد‪ » .‬به گفته وی‪ ،‬امام(ره)‬ ‫پس از کنار رفتن بنی صدر از مدیریت جنگ‪ ،‬چهار موضوع را پایه اساسی‬ ‫اداره جنگ قرار دادند و به همین دلیل جنگ ما تبدیل به مدرسه ای شد‬ ‫که هزاران مدرس پخته ر ا تربیت کرد‪ .‬فرمانده ارش��د س��پاه‪ ،‬اصالت بخشی به دین و مکتب‪ ،‬مدیریت و عمل بر‬ ‫مبنای رضای خدا‪ ،‬اعتماد به نفس و توکل به خدا و نیز وحدت را همان چهار پایه اساس��ی اداره جنگ توس��ط‬ ‫حضرت امام(ره) دانس��ت و افزود‪« :‬صدور انقالب از صحنه جنگ اغاز ش��د و همین چهار رکن که مورد تاکید‬ ‫حضرت امام بود منجر به این شد که همه فکرها و احساسات به نوعی در صحنه جنگ تطهیر شده و صحنه جنگ‬ ‫به صحنه مطاف در حج تبدیل شود‪ .‬در طول دوران هشت ساله جنگ به رغم اقدامات خصمانه دشمن موردی‬ ‫نداریم که حضرت امام به کسی مدال داده باشند یا کسی به خاطر امتناع از جنگ تنبیه شود‪ ».‬سردار سلیمانی‪ ،‬الگوی‬ ‫مجسم در وقایعی مثل عقب نشینی رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان و عقب نشینی دشمن از غزه را جنگ تحمیلی‬ ‫دانست و گفت‪« :‬جنگ تحمیلی رودخانه خروشان عظیمی شد که در همه نهرهای ما جریان یافت و همه خانه ها را‬ ‫ابیاری کرد‪ » .‬سردار سلیمانی با اشاره به اینکه همه این وقایع ریشه اسالمی دارد‪ ،‬گفت‪« :‬رهبری حزب اهلل را فردی‬ ‫شیعی مثل سیدحسن نصراهلل برعهده دارد که نام و حرکت او دینی است‪ .‬حماس نیز یک سازمان سنی مسلمان‬ ‫عربی است که دلیل محکومیت و محاصره اش توسل به اسالم بوده است و اگر غیراسالمی بود این فشارها علیه او‬ ‫وجود نداشت‪ ».‬به گفته وی‪ ،‬انچه امروز در مصر اتفاق افتاده و در لیبی‪ ،‬یمن و بحرین در حال رخ دادن است و‬ ‫یقینا در دیگر کشورهای عربی رخ خواهد داد‪ ،‬حرکت هایی اسالمی است و اینها همه متاثر از انقالب اسالمی است‬ ‫و در انقالب اسالمی الگوی مسلم و مجسم حقیقی که بر این حوادث تاثیر گذاشت‪ ،‬دفاع مقدس بوده است‪g .‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫دکان باز ش��د و از نام او درس��ت مثل روزهایی که‬ ‫روی تخت بیمارس��تان حضور داشت‪ ،‬سوءاستفاده‬ ‫ نمایند‪.‬‬ ‫اینک��ه ناصر حج��ازی ش��خصیت ورزش��ی مورد‬ ‫احترام��ی بوده‪ ،‬بر کس��ی پوش��یده نیس��ت‪ ،‬اما چه‬ ‫دلیل��ی دارد که درب��اره وی چنین غلو ش��ود؟ این‬ ‫رفت��ار منطق��ی و درس��تی نیس��ت که م��ا ادمها را‬ ‫بیش از اندازه مورد س��تایش ق��رار دهیم و به جای‬ ‫واقع نگری غلو کنیم‪.‬‬ ‫حج��ازی باید ب��ه عنوان ی��ک بازیکن‪ ،‬یک مربی و‬ ‫یک پیشکس��وت مورد احترام ق��رار گیرد و نه چیز‬ ‫دیگر‪ .‬به کار بردن برخی تعابیر‪ ،‬از س��وی کس��انی‬ ‫که اساس��ا فرصت طلب هس��تند اهداف غیرورزشی‬ ‫را دنب��ال می کند‪ .‬اکنون بس��اط منفعت طلبی انها در‬ ‫مرگ بازیکن س��ال های دور فوتبال پهن شده است‪.‬‬ ‫در س��وی دیگر نیز گروهی ق��رار دارند که به دنبال‬ ‫بهره برداری سیاس��ی از مرگ ناصر حجازی هستند‪.‬‬ ‫عادل فردوس��ی پور ه��م به طرز عجیبی زمینه س��از‬ ‫رفتارهای غیرورزش��ی ش��ده اس��ت‪g.‬‬ ‫اخرین انتخابات هیات رئیس��ه مجلس هشتم‪ ،‬چهارشنبه گذشته برای‬ ‫انتخ��اب رئیس‪ ،‬ن��واب رئیس‪ ،‬دبی��ران و ناظران مجلس برگزار ش��د‪.‬‬ ‫نماین��دگا ن در این انتخابات با رای خود‪ ،‬هیات رئیس��ه جدید را برای‬ ‫چهارمین و اخرین سال فعالیت مجلس هشتم انتخاب کردند‪ .‬مهمترین‬ ‫اتفاق��ی که در ای��ن انتخابات رخ داد‪ ،‬بازگش��ت محمدرض��ا باهنر به‬ ‫هیات رئیسه پس از یک سال غیبت و پایان حضور سه ساله محمدحسن‬ ‫ابوترابی ف��رد در ای��ن جایگاه بود‪.‬برای انتخابات هیات رئیس��ه مجلس‬ ‫هشتم در چهارمین سال فعالیت‪ ،‬علی الریجانی که در سه سال گذشته‬ ‫ریاست مجلس را بر عهده داشت‪ ،‬تنها نماینده ای بود که برای ریاست مجلس کاندیدا شد‪ .‬او با ‪ ۸۷‬درصد ارا و با‬ ‫افزایش چهار درصدی نسبت به سال گذشته در سمت ریاست مجلس هشتم ابقا شد‪.‬‬ ‫همچنین سید ش��هاب الدین صدر و محمدرضا باهنر نمایندگان تهران و مسعود پزشکیان‪ ،‬نماینده تبریز و عضو‬ ‫فراکسیون اقلیت مجلس برای نایب رئیسی کاندیدا شدند‪ .‬در این میان باهنر با ‪ ۱۸۳‬رای و صدر با ‪ ۱۳۱‬رای به عنوان‬ ‫نواب رئیس مجلس برگزیده شدند‪ .‬سید محمدحسن ابوترابی فرد‪ ،‬نماینده قزوین که در سه سال اول مجلس هشتم‪،‬‬ ‫ی نیاوردن در انتخابات هیات رئیسه مجلس در نشست مجمع‬ ‫نایب رئیسی اول مجلس را بر عهده داشت‪ ،‬پس از را ‬ ‫عمومی فراکسیون اصولگرایان‪ ،‬از نایب رئیسی مجلس بازماند و در انتخابات اصلی هیات رئیسه که هم اکنون در حال‬ ‫برگزاری در صحن علنی پارلمان است‪ ،‬کاندیدا نشد‪ .‬از سوی دیگر جاسم ساعدی‪ ،‬امیدوار رضایی‪ ،‬محمد دهقان‪،‬‬ ‫حسین سبحانی نیا‪ ،‬محمدحسین فرهنگی و جهانبخش محبی نیا به عنوان دبیران هیات رئیسه انتخاب شدند‪ .‬در این‬ ‫میان‪ ،‬محمد اشوری‪ ،‬احمد ناطق نوری و محسن کوهکن نیز به عنوان ناظران هیات رئیسه برگزیده شدند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫سرمایه گذاری و توجه ویژه سازمان های اطالعاتی‬ ‫غربی به دانش��جویان و تحصیلکرده های ایرانی و‬ ‫سوءاستفاده از بی اطالعی انان از پیچیدگی های این‬ ‫سازمان هاست‪.‬‬ ‫برخ��ی از دستگیرش��دگان‪ ،‬اطالعات��ی در م��ورد‬ ‫نهادهای مالی‪ ،‬حمل و نقل شهری و هوایی‪ ،‬شبکه‬ ‫انتق��ال نف��ت و گاز و حوزه فن��اوری اطالعات به‬ ‫خارج از کشور منتقل کرده بودند‪.‬‬ ‫مواردی مانند تهیه و جمع اوری اطالعات در مورد‬ ‫تدابیر جمهوری اسالمی ایران در دور زدن تحریم ها‪،‬‬ ‫اعالم نقاط اسیب پذیر در سیستم معامالت جهانی‬ ‫ایران و نحوه اختالل در شبکه حمل و نقل شهری‬ ‫ب��ه ویژه در ش��رایط خ��اص و بحران��ی از جمله‬ ‫اقدامات این ش��بکه جاسوسی وابس��ته به سازمان‬ ‫اطالعاتی ایاالت متحده (سیا) بوده است‪.‬‬ ‫نخس��تین جرقه شناس��ایی و اغاز عملیات برای‬ ‫متالشی کردن این ش��بکه اطالعاتی‪ ،‬از اظهارات‬ ‫جالب و مهم یک دانش��جوی نخب��ه ایرانی اغاز‬ ‫ش��د؛ دانش��جویی که از طریق یکی از موسسات‬ ‫فعال در اینترنت به دنبال اخذ بورس��یه تحصیلی‬ ‫به کش��ور مالزی رفت و همین مساله موجب شد‬ ‫تا متوجه سرحلقه یک جریان هدایت و مدیریت‬ ‫ش��دهش��ود‪.‬‬ ‫ای��ن دانش��جوی نخبه پ��س از مکاتبات��ی که با‬ ‫موسسه مذکور داشته و همچنین حضور در دفتر‬ ‫مرکزی این موسس��ه در کش��ور مال��زی‪ ،‬متوجه‬ ‫می ش��ود که اعطای بورس��یه تحصیلی رایگان از‬ ‫س��وی این موسس��ه تنها در برابر ارائه اطالعات‬ ‫محرمانه و خصوصی برخ��ی نهادهای دولتی در‬ ‫ایران در اختی��ار او قرار خواهد گرفت که همین‬ ‫موضوع موجب ش��د ت��ا او هنگام بازگش��ت به‬ ‫ایران و طی ارتباط با مسئوالن اطالعاتی و امنیتی‬ ‫کش��ور‪ ،‬مشاهدات و اطالعات خود را در اختیار‬ ‫انها قرار بدهد؛ روندی که به نقطه اغاز شناسایی‬ ‫این ش��بکه اطالعاتی انجامید‪.‬‬ ‫یکی از مهمترین مس��ائلی که از س��وی مس��ئوالن‬ ‫مربوطه در مورد نحوه فعالیت این شبکه جاسوسی‬ ‫عنوان ش��ده‪ ،‬تس��لط کامل افس��ران س��ازمان سیا‬ ‫ب��ه زبان فارس��ی ‪ -‬حتی در حد اش��نایی کامل با‬ ‫ضرب المثل های کهن فارسی‪ -‬و همچنین برقراری‬ ‫ارتباط طبق اصول فرهنگ و اداب ایران بوده است؛‬ ‫ت��ا جایی که اکثر مرتبطان این ش��بکه از امریکایی‬ ‫و غیرایران��ی ب��ودن مقامات ماف��وق خود اطالعی‬ ‫نداشته اند‪g .‬‬ ‫بازگشت باهنر به هیات رئیسه مجلس هشتم‬ ‫خبر‬ ‫برق تولیدی نیروگاه بوشهر طبق زمان بندی وارد مدار می شود‬ ‫ی با‬ ‫فریدون عباس��ی‪ ،‬معاون رئیس جمهور و رئیس س��ازمان انرژی اتم ‬ ‫تاکید بر حفظ اصول ایمنی نیروگاه های هس��ته ای بوشهر اعالم کرد که‬ ‫طبق زمان بندی های صورت گرفته برق تولیدشده نیروگاه اتمی بوشهر‬ ‫وارد شبکه می شود‪ .‬او در حاشیه جلسه چهارشنبه گذشته هیات دولت در‬ ‫گفت وگو با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره گزارش محرمانه اخیر‬ ‫اژانس درباره فعالیت های هسته ای ایران و اینکه مدعی تسلیحاتی بودن ان‬ ‫شده‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬اسناد ادعایی همواره اعالم می شود که وجود دارد‪ .‬بر‬ ‫مبنای یکی از انها به اشتباه پرونده ایران را به شورای امنیت بردند و االن‬ ‫هم خودشان درمانده شده اند‪ .‬یعنی دالیل و مدارک مشخصی در این زمینه ندارند‪».‬وی تاکید کرد‪« :‬مدرک سازی کار‬ ‫اسانی در این روزهاست‪ ،‬چرا که باتوجه به پیشرفت تکنولوژی می شود امضای هر فردی را جعل کرد و هر سندی را‬ ‫می توانند جعل کنند‪ .‬از این رو با اقدامات جاعالنه نمی توان جلوی پیشرفت یک کشور را گرفت‪ .‬به نظر من اینها باید‬ ‫از رفتار خود دست بردارند و ان را تصحیح کنند‪».‬وی اضافه کرد‪« :‬به اژانس بین المللی انرژی اتمی توصیه می کنم‬ ‫ تحت تاثیر کشورهای خاصی قرار نگیرد تا از قواعد عدول کند و پرونده ایران را به حالت عادی برگردانده و بیش از‬ ‫این در جریان های سیاسی و کشورهای مساله سازی که می خواهند اژانس را مشکل دار جلوه دهند و هویتش را در‬ ‫دنیا تغییر دهند‪ ،‬گیر نیفتد‪».‬عباسی درباره اخرین دستاوردهای سازمان انرژی اتمی گفت‪« :‬سازمان روزانه مشغول به‬ ‫کار است و متخصصان مشغول فعالیت های خود هستند‪g ».‬‬ ‫‪15‬‬ ‫چهره ها‬ ‫محسن رضایی‬ ‫نامه ای به رئیس جمهور‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪16‬‬ ‫محسن رضایی‪ ،‬دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫در نامه ای سرگش��اده خطاب به محمود احمدی نژاد‬ ‫رئیس جمهوری‪ ،‬خواستار تالش دولت برای تشکیل‬ ‫جبهه حمایت از ملت‪‎‬ها شد‪ .‬او در این نامه نوشت‪:‬‬ ‫«از جنابعال��ی و مجلس محترم می خواهم با جدیت‬ ‫بیش��تری به حمایت معنوی و سیاسی از ملت های‬ ‫به‪‎‬پاخاسته بشتابید و از اتهام دخالت ایران در کشورهای‬ ‫منطقه نترس��ید‪ ».‬رضایی با اش��اره به عقب‪‎‬نش��ینی‬ ‫دیرهنگام امریکا‪ ،‬ان را نشانه پیشرفت بیداری اسالمی‬ ‫و عقب نش��ینی حامیان دیکتاتوری منطقه دانس��ت‬ ‫و وظیفه س��نگین رئیس جمهور را به او یاداور شد‪.‬‬ ‫دبی��ر مجم��ع تش��خیص مصلحت نظام‪ ،‬س��خنان‬ ‫رئیس جمهور امریکا مبنی بر پذیرفتن مرزهای ‪1967‬‬ ‫فلس��طین و تقاضای ازادی زندانیان بحرینی و یمنی‬ ‫را نوعی فرار به جلو دانس��ت ک��ه هرچند می تواند‬ ‫جنبه تبلیغاتی داشته باش��د‪ ،‬اما حکایت از پذیرفتن‬ ‫واقعیت بیداری اسالمی است‪ .‬او در ادامه نامه خود‬ ‫به احمدی نژاد‪ ،‬ابهامات و س��واالتی را که در سخنان‬ ‫اوباما بدون پاسخ مانده‪ ،‬نشانه این دانست که امریکا‬ ‫می خواهد شکست خود را بپوشاند‪.‬رضایی با اشاره به‬ ‫اینکه اوباما در سخنان خود به سران کشورهای مرتجع‬ ‫منطقه از جمله عربستان سعودی فشار وارد نکرد و از‬ ‫انها نخواس��ت که به مردم خود ازادی و دموکراسی‬ ‫بدهند‪،‬خاطرنشانکرد‪«:‬تبعیضدرازادیودموکراسی‬ ‫در سخنان ایشان اشکار بود‪ ».‬او همچنین با بیان اینکه‬ ‫دموکراسی و ازادی را خود ملت ها به‪‎‬دست اورده اند‬ ‫و به��ای ان را خود با خون فرزندانش��ان پرداخته اند‬ ‫هشدار داد که امریکا می خواهد انها را مصادره کند‪.‬‬ ‫دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین نوشت‪:‬‬ ‫«اوباما اگر به دنبال حقوق مردم بحرین و یمن است‪،‬‬ ‫باید از این همه شهید و مجروح و هتک نوامیس مردم‬ ‫در این کشورها‪ ،‬احساس شرمندگی و خجالت می کرد‬ ‫و کمیته ای را برای پیگی��ری و جبران این همه زیان‬ ‫در ش��ورای امنیت سازمان ملل فعال می نمود‪ ».‬او در‬ ‫ادامه نامه خود دو سوال را مطرح کرد‪« :‬اگر امریکا و‬ ‫غرب پشیمان شده اند‪ ،‬چرا از حمایت چهل‪‎‬ساله خود‬ ‫از مبارک ها و سران دیکتاتور منطقه به پیشگاه ملت ها‬ ‫عذرخواهی نکرده اند؟ اگر اقای اوباما نگران صلح و‬ ‫امنیت در منطقه اس��ت‪ ،‬چرا لشکر کشی عربستان به‬ ‫بحرین و اشغال این کشور را محکوم نکرده است ؟»‬ ‫او با تقدیر از مواضع رهبر معظم انقالب در حمایت‬ ‫از جهان اسالم‪ ،‬از رئیس جمهور و مجلس خواست‬ ‫با جدیت بیش��تری به حمایت معنوی و سیاسی از‬ ‫ملت های به‪‎‬پاخاسته شتافته و از اتهام دخالت ایران در‬ ‫کشورهای منطقه هراس نداشته باشند‪ .‬رضایی در پایان‬ ‫پیش��نهاد داد که ایرا ن ‪ ،‬ترکیه و عراق «جبهه حمایت‬ ‫از ملت های منطقه» را تش��کیل و با رایزنی‪ ،‬فعالیت‬ ‫سازنده تری را در پیش گیرند‪g .‬‬ ‫سعید جلیلی‬ ‫وحدت حول والیت‪ ،‬مانع انحراف‬ ‫سعید جلیلی‪ ،‬دبیر شورای عالی امنیت ملی سه شنبه‬ ‫پیش در جمع دانش��جویان در مصالی تهران حاضر‬ ‫ش��د و در سخنانی گفت‪« :‬ملت ایران هیچ گاه اجازه‬ ‫نداد در مس��یر لبیک به ندای فاطمی انحرافی ایجاد‬ ‫ش��ود‪ .‬حرکتی که مل��ت ایران اغاز کرد بر اس��اس‬ ‫اندیشه اسالم ناب بود‪ ».‬جلیلی ادامه داد‪« :‬اگر ملت‬ ‫ایران توانس��ت در ‪ 30‬سال اقتدار انقالب اسالمی با‬ ‫وجود همه مخالفت ها و دشمنی ها با صالبت مانع از‬ ‫هرگونه نفوذ و انحراف شود‪ ،‬به دلیل وحدت حول‬ ‫والیت فقیه بود‪ ».‬دبیر ش��ورای عالی امنیت ملی بیان‬ ‫داشت‪« :‬سعی دشمن بر این بود که نظام اسالمی ایران‬ ‫ش��کل پیدا نکند و سعی داشت انحصار در قدرت‪،‬‬ ‫ثروت‪ ،‬جنگ‏افزار و غیره ایج��اد کند‪ .‬اما مهم ترین‬ ‫انحص��ار انه��ا این بود ک��ه در مدل ه��ا و نظام های‬ ‫حکومتی انحصار ایجاد کند ک��ه ملت ایران با ارائه‬ ‫مدل مردم ساالری دینی بر اساس والیت مطلقه فقیه‬ ‫انحصار انان را شکس��تند‪».‬جلیلی خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«تمام تالش دش��من این بود که اجازه ندهد نظامی‬ ‫مبتن��ی بر والیت فقیه در عرصه های مختلف مقاومت‪،‬‬ ‫س��ازندگی و پیشرفت ش��کل بگیرد و الگوی موفقی‬ ‫در جه��ان معرفی ش��ود‪ .‬اما این م��دل در درون خود‬ ‫الزاماتی داشت که موفقیت ان را تضمین می کرد‪».‬وی‬ ‫تاکید کرد‪« :‬تفکر بس��یجی همان تفکر اس�لام ناب و‬ ‫فاطمی اس��ت و ای��ن ظرفی��ت را دارد ک��ه در همه‬ ‫عرصه ه��ا ظهور پیدا کند‪ ».‬جلیلی تصریح کرد‪« :‬قوت‬ ‫انقالب اسالمی در تفکر بسیجی است و دشمنان نظام‬ ‫اس�لامی به خوبی می دانند که اگر جمهوری اسالمی‬ ‫اقتدار و قدرتی دارد تاثیرگذار از تفکر بسیجی است‪».‬‬ ‫دبیر شورای عالی امنیت ملی بیان داشت‪« :‬امروز اندیشه‬ ‫دینی اس��ت که موجب می شود رئیس جمهور امریکا‬ ‫در س��خنرانی های خود جرات به کار بردن نام اسالم‬ ‫را نداش��ته باش��د‪».‬جلیلی اظهار داشت‪« :‬امروز نه تنها‬ ‫انقالب اس�لامی ایران امریکا را به زوال کشانده بلکه‬ ‫امریکا در منطقه دچار استیصال شده و مجبور است با‬ ‫فریبکاری ادامه راه دهد‪ ».‬وی خطاب به اندیش��مندان‬ ‫اسالمی گفت‪« :‬به اندیشمندان اسالمی توصیه می کنم‬ ‫مصطفی محمدنجار‬ ‫اعالم تقویم انتخابات مجلس نهم‬ ‫مصطف��ی محمد نجار‪ ،‬وزیر کش��ور هفته گذش��ته‬ ‫در نشس��تی با خبرنگاران‪ ،‬تقویم زمان بندی و نحوه‬ ‫حضور نامزده��ا در نهمین دوره انتخابات مجلس را‬ ‫اع�لام کرد‪ .‬او در این زمینه با بیان اینکه بر اس��اس‬ ‫ماده ‪ 5‬قانون انتخابات‪ ،‬وزارت کشور مامور برگزاری‬ ‫و مس��ئول حسن جریان انتخابات در کشور است‪ ،‬از‬ ‫امادگی وزارتخانه متبوع خود برای برگزاری هر چه‬ ‫باشکوه تر انتخابات خبر داد‪.‬‬ ‫نجار با اش��اره به اینکه بر اساس قانون‪ ،‬اولین وظیفه‬ ‫وزارت کش��ور این اس��ت که حداقل شش ماه قبل‬ ‫از نام نویسی‪ ،‬استعفای مش��موالن نامزدی انتخابات‬ ‫مجل��س را بپذیرد و تحویل بگیرد‪ ،‬اف��زود‪« :‬وزارت‬ ‫کشور موظف است حداقل هفت ماه قبل از ثبت نام‪،‬‬ ‫مس��ائل را از طریق رس��انه های گروهی به اطالع مردم‬ ‫برس��اند‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬با هماهنگی های انجام ش��ده‬ ‫بین وزارت کش��ور و شورای نگهبان‪ ،‬انتخابات نهمین‬ ‫دوره مجل��س ‪ 12‬اس��فند ‪ 1390‬برگزار خواهد ش��د‪».‬‬ ‫وزیر کش��ور ثبت نام از نامزده��ا را از ‪ 3‬تا ‪ 9‬دی ‪1390‬‬ ‫اعالم کرد و گفت‪ 9« :‬تیر ‪ 1390‬اخرین مهلت استعفای‬ ‫مش��موالن اس��ت‪ ».‬همچنین س��اعتی پس از نشست‬ ‫خبری نجار‪ ،‬وزارت کش��ور در نخستین اطالعیه خود‪،‬‬ ‫جزئیات نحوه ثبت نام و چگونگی داوطلبی برای حضور‬ ‫در انتخاب��ات مجلس نهم را اعالم ک��رد‪ .‬این اطالعیه‬ ‫فهرست اش��خاصی را که به واسطه مقام و شغل خود‬ ‫از داوطلب ش��دن محرومند اعالم کرد‪ .‬بر اس��اس این‬ ‫اطالعیه‪ ،‬این اش��خاص از داوطلب شدن در حوزه های‬ ‫منصور ابراهیم زاده‬ ‫مرد اسیایی‬ ‫حاال پس از شکست پرگل تیمش مقابل النصر عربستان‪،‬‬ ‫با ژس��ت خاصی در مورد روند روبه رش��د تیمش در‬ ‫لیگ قهرمانان اس��یا س��خن می گوید و شاید موفقیت‬ ‫ذوب اهن در اس��یا باعث ش��ده تا منصور ابراهیم زاده‬ ‫واقعیت دیگ��ری را فراموش کند؛ قهرمان نش��دن در‬ ‫لیگ برتر‪ .‬چهارشنبه گذشته ذوب اهن توانست با نتیجه‬ ‫‪ 4‬بر یک النصر عربس��تان را در اصفهان شکست دهد‬ ‫تا همراه سپاهان دیگر نماینده ایرانی باشد که به جمع‬ ‫هش��ت تیم برتر اس��یا می پیوندد‪ .‬در این دیدار که در‬ ‫ورزشگاه فوالدشهر اصفهان برگزار شد‪ ،‬محمد قاضی و‬ ‫ایگور کاسترو دو بار و شاهین خیری گل های ذوب اهن‬ ‫را به ثمر رساندند‪ .‬منصور ابراهیم زاده سرمربی ذوب اهن‬ ‫پس از پیروزی مقابل النصر گفت‪« :‬از همان ابتدای کار‬ ‫توانس��تیم به اوضاع مسلط ش��ویم و گل اول را به ثمر‬ ‫ی گفت‪:‬‬ ‫برسانیم‪ ».‬او در کنفرانس خبری پس از این باز ‬ ‫«ب��ه این بازیکنان افتخار می کنم که امروز نش��ان دادند‬ ‫فوتبال ذوب اهن فراتر از اسیاس��ت‪ ».‬سرمربی ذوب اهن‬ ‫همچنین گفت‪« :‬من متخصص بازی های اسیایی نیستم‪،‬‬ ‫فقط یک مربی هس��تم که وظایفم را انجام می دهم‪ .‬ما در‬ ‫هر مس��ابقه سعی می کنیم بسیار اگاهانه بازی کنیم‪ ».‬وی‬ ‫افزود‪« :‬ذوب اهن در اینده بسیار پرقدرت تر ظاهر می شود‬ ‫و در م��ورد خ��ودم باید بگوی��م که قراردادم با باش��گاه‬ ‫ذوب اهن تمام ش��ده و اینکه در ذوب اهن بمانم یا نه در‬ ‫اینده مشخص می ش��ود‪ ».‬ذوب اهن پیش از این توانسته‬ ‫بود با هدایت ابراهیم زاده یک بار به نایب قهرمانی اس��یا‬ ‫دس��ت یابد‪ .‬این تیم که به عنوان قهرمان جام حذفی در‬ ‫فصل ‪ ۲۰۱۰‬لیگ قهرمانان اسیا حضور یافت‪ ،‬با حضور‬ ‫قدرتمندانهخودتحسینهمگانرابرانگیخت‪.‬ایندرحالی‬ ‫بود که ذوب اهن بازیکن بزرگی در اختیار نداشت و حتی‬ ‫هیچ کدام از بازیکنانش سابقه بازی در تیم ملی را نداشتند‪.‬‬ ‫همین موضوع سبب شد بسیاری عملکرد ابراهیم زاده به‬ ‫عنوان سرمربی را بستایند به خصوص که تیم او توانسته‬ ‫حاشیه های یک افتتاح‬ ‫س��خنان اخیر اوباما‪ ،‬رئیس جمهور امریکا را مطالعه‬ ‫کنند‪ ،‬چرا اگر می خواستیم فریب و استیصال امریکا‬ ‫را در قالب ده ها همایش به تصویر بکشانیم‪ ،‬اینچنین‬ ‫که این سخنان خود این ماهیت و درماندگی را برمال‬ ‫می کند ما نمی توانستیم‪».‬جلیلی اظهار داشت‪« :‬اوباما‬ ‫قصد دارد با واژه ازادی و مبارزه ب ا تروریس��م خود‬ ‫را به مردم منطقه معرفی کند‪ ،‬در حالی که مردم این‬ ‫کش��ورها امریکا را با گوانتانام��و و ایجاد جنگ در‬ ‫عراق و افغانستان می شناسند‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بود تیم بنیادکار تحت هدایت مربی سرشناسی همچون‬ ‫لوئیس فیلیپه اسکوالری را با تمام ستارگانش از جمله‬ ‫ریوالدو‪ ،‬جباروف‪ ،‬دنیلس��ون و‪ ...‬دو بار شکست دهد‪.‬‬ ‫ذوب اهن همچنین با غلبه بر االهلی توانست برای اولین‬ ‫بار به دیدار پایانی این مسابقات صعود کند اما در دیدار‬ ‫پایانی با اشتباهات فردی بازیکنان مغلوب تیم کره ای شد‬ ‫و نتوانس��ت پس از ‪18‬سال جام قهرمانی اسیا را برای‬ ‫ایران به ارمغان اورد‪g .‬‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور پس از افتتاح فاز س��وم پاالیش��گاه ابادان طی س��خنانی گفت‪« :‬دشمنان‬ ‫م��ا قب��ل از انق�لاب به نوعی و در طول این ‪ 32‬س��ال به نوعی دیگر همه همت خ��ود را متمرکز کردند تا‬ ‫متخصصان‪ ،‬کارگران و مدیران صنعت نفت در پیچ و خم این صنعت مس��لط نش��وند و در دوره ای حتی با‬ ‫تاثیرگذاری بر ذهن برنامه ریزان کشور انها را از حرکت در جهت توسعه پاالیشگاه ها و تولید فراورده های‬ ‫نفتی منحرف کردند‪ ،‬در حالی که امروز در صنعت نفت شاهد پیشرفت های روزافزون هستیم‪».‬‬ ‫احمدی ن��ژاد ب��ا بیان اینکه خداوند را سپاس��گزاریم که متخصصان‪ ،‬کارگ��ران و مدیران صنعت نفت همه‬ ‫سختی ها و بداخالقی ها را پشت سر گذاشتند و امروز به لطف خدا و همراهی ملت بزرگ ایران همه نیازهای‬ ‫خود را در داخل کش��ور تولید می کنیم‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬از همه دست اندرکاران صنعت نفت تشکر می کنم و‬ ‫امیدوارم برنامه هایی که در صنعت نفت پیش بینی ش��ده زودتر از زمان مقرر و با هزینه کمتر به بهره برداری‬ ‫برسد؛ توان و استعداد ایرانی این ارزوی ما را محقق خواهد کرد‪».‬‬ ‫وی در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به دولت های افریقا‪ ،‬منطقه و همه جهان اظهار داشت‪« :‬اعالم‬ ‫امادگی می کنیم اگر امریکا و دوس��تانش می خواهند با شرط های سیاسی به ملت ها کمک کنند‪ ،‬ملت ایران‬ ‫اماده است همه دس��تاوردهای علمی‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬فناوری و صنعتی خود را بدون کوچک ترین درخواست‬ ‫سیاس��ی در اختیار ملت ها قرار دهد‪ ».‬احمدی نژاد ادامه داد‪« :‬اماده ایم صنعت تمام کش��ورهای اس�لامی و‬ ‫صنعت نفت تمام کشورهای تولید کننده نفت را نوسازی و در صنعت سد‪ ،‬اب‪ ،‬خودرو و صنایع گوناگون‬ ‫در کنار انها باشیم‪».‬‬ ‫سه ش��نبه گذش��ته در حالی که محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور برای افتتاح رسمی واحد بنزین سازی‬ ‫به پاالیش��گاه ابادان رفته بود‪ ،‬دقایقی پس از خروج او و هیات دولت از این پاالیش��گاه‪ ،‬فاز س��وم ان‬ ‫بر اثر انفجار دچار اتش س��وزی ش��د‪ .‬خبرگزاری های مختلف از امار تلفات این حادثه اخبار متفاوتی ارائه‬ ‫کردند‪ ،‬اما حمیدرضا کاتوزیان‪ ،‬نماینده تهران و رئیس کمیسیون انرژی در یک امار رسمی از مجروحیت ‪ 17‬نفر و‬ ‫کشته شدن یک نفر در این حادثه خبر داد‪.‬‬ ‫او همچنی��ن گفت که این انفجار به دلیل مش��کالت فنی بوده و ب��ه این معنی نبوده که قصدی در کار بوده‬ ‫باشد‪ .‬کاتوزیان اعالم کرد که پیش از این هم تذکر داده بودند امکان بروز خطر در این پاالیشگاه وجود دارد‪.‬‬ ‫از این رو این انفجار یک موضوع قابل پیش بینی بود که ای کاش در راه اندازی ان دقت بیش��تری صورت‬ ‫می گرفت‪ .‬رئیس جمهور ساعتی پس از این مراسم‪ ،‬به تهران بازگشت و دستور انتقال مجروحان حادثه ابادان‬ ‫به پایتخت را صادر کرد‪.‬‬ ‫اما شرکت ملی پاالیش و پخش فراورده های نفتی در اطالعیه ای اماده نبودن این پروژه و عدم حضور رئیس‬ ‫پاالیشگاه ابادان در مراسم را کامال تکذیب کرد‪.‬‬ ‫این شرکت پس از روایت این حادثه‪ ،‬با تاکید بر این که فقط یک نفر در حادثه ابادان جان باخته است‪ ،‬اعالم‬ ‫اخبار کذب درباره تعداد بیشتری از جان باختگان حادثه را نادرست خواند‪.‬‬ ‫ش��رکت پاالیش و پخش همچنین از برخی اظهارنظرها که اماده نبودن پاالیشگاه ابادان جهت بهره برداری‬ ‫از مرحل��ه نخس��ت ف��از ‪ 3‬را علت حادثه بی��ان می کند انتق��اد کرد و تاکید ک��رد‪« :‬ای��ن اظهارنظر تمامی‬ ‫تالش ه��ای خدمتگ��زاران مردم در صنعت نفت که بارها و بارها در موقعیت های مختلف کش��ور به کمک‬ ‫ای��ن صنعت حس��اس و خطیر امده اند را زیر س��وال می برد‪ .‬نش��ت گاز در بخش��ی از واح��د ‪ LPG‬فاز ‪3‬‬ ‫پاالیش��گاه هرچن��د اتفاقی ناگوار پدید اورد اما حادثه ای اس��ت که قابل پیش بینی نب��ود و پس از چند ماه‬ ‫بررسی های فنی و تست های مختلف‪ ،‬از منظر متخصصان پاالیشگاه همه شرایط را مهیای افتتاح این طرح‬ ‫مهم می دید‪».‬‬ ‫این شرکت ادامه داد‪« :‬اگر قرار بود پاالیشگاه ابادان در وضع نااماده به بهره برداری برسد‪ ،‬همان تاریخ اولیه‬ ‫افتتاح (بهمن ‪ )89‬این اقدام انجام می شد اما رویکرد مسئوالن و متخصصان وزارت نفت بر بهره برداری ایمن‬ ‫و کامل از طرح بنزین سازی پاالیشگاه‪ ،‬افتتاح ان را به تاخیر انداخت‪ ».‬شرکت پاالیش و پخش همچنین بر‬ ‫حضور مدیرعامل پاالیشگاه ابادان در مراسم افتتاحیه فاز ‪ 3‬تاکید کرد و وعده داد که در کمترین زمان ممکن‬ ‫نسبت به جبران این حادثه اقدام کند‪.‬‬ ‫این شرکت از رسانه ها خواست براساس وظیفه اطالع رسانی خود نسبت به انعکاس اخبار صحیح از مجاری‬ ‫درس��ت به مردم شریف کشور اقدام نمایند تا راه سوءاستفاده و سیاه نمایی از چنین حوادثی برای بیگانگان‬ ‫و دشمنان مسدود شود‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫انتخابیه سراسر کش��ور محرومند‪ ،‬مگر اینکه حداقل‬ ‫شش ماه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و‬ ‫به هیچ وجه در ان پست شاغل نباشند‪ .‬گروهی دیگر‬ ‫نی��ز‪ ،‬از داوطلب ش��دن در حوزه های انتخابیه قلمرو‬ ‫ماموریت خود محرومند‪ ،‬مگر اینکه شش ماه قبل از‬ ‫ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و به هیچ وجه در‬ ‫ان پست شاغل نباشند‪g .‬‬ ‫خبر‬ ‫‪17‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪18‬‬ ‫محور اتحاد‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫نگاهی به تحوالت اصولگرایان برای رسیدن به فهرست واحد‬ ‫ ‪1‬‬ ‫روحانیت ‪ ،‬محور اتحاد‬ ‫تغییر ارایش سیاسی اصولگرایان؛ این بدون شک مهمترین اتفاقی است که در چند هفته اخیر‬ ‫ا ن هم تنها چند ماه مانده به انتخابات مجلس توجه تحلیلگران مسائل سیاسی را به خود جلب‬ ‫کرده است‪ .‬انچنان که برخی چهره های نزدیک به جامعتین و کمیته تعیین شده برای وحدت‬ ‫اصولگرای��ان روای��ت می کنند پس از ماجرای غیبت احمدی ن��ژاد و اتفاقات پس از ان گویا‬ ‫سازوکار تعیین شده برای دستیابی به فهرست واحد با تغییرات زیادی روبه رو خواهد شد‪.‬‬ ‫فالش بک‬ ‫بدون ش��ک فراخوان بی��ش از ‪ ۳۰‬چهره اصولگرا به دفتر رئیس جمه��ور مهمترین اتفاق در‬ ‫س��ال ‪ 89‬برای اصولگرایان بود‪ .‬احزاب و گروه های اصولگرا که پس از ماجراهای انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری ترجیح داده بودند رقابت های سیاسی درونی را برای مدتی کنار بگذارند‬ ‫ب��ا این روی��داد در ابان ‪ 89‬گویی مج��ال دگر ب��اره ای یافتند برای فعالیت های سیاس��ی و‬ ‫‪19‬‬ ‫انتخاباتی‪،‬حال انکه حضور سران اصولگرا در پاستورنیز‬ ‫نوید حرکت های جدیدی را در این اردوگاه می داد‪.‬‬ ‫چرا پاستور؟‬ ‫سراغاز این ماجرا ریشه در دیدار مردادماه عسگراوالدی‬ ‫و احمدی نژاد داش��ت‪ ،‬دیداری که در ان عسگر اوالدی‬ ‫از احمدی نژاد درخواس��ت برگزاری نشستی با حضور‬ ‫س��ران اصولگرا را مطرح و موافقت او را در این زمینه‬ ‫جلب می کند‪.‬‬ ‫روز برگزاری جلسه در حضور احمدی نژاد‪ ،‬شخصیت هایی‬ ‫چون عسگراوالدی‪ ،‬والیتی‪ ،‬باهنر‪ ،‬فدایی‪ ،‬کوچک زاده‪،‬‬ ‫کوهکن‪ ،‬رس��ایی‪ ،‬مصلحی و ذبیحی مباحثی پیرامون‬ ‫راه ه��ای تحکیم وح��دت اصولگرایان ‪ ،‬ترس��یم دقیق‬ ‫مرزهای اصولگرایی‪ ،‬استحکام بخشیدن به این جریان‪،‬‬ ‫پاالیش ضروری در جبهه اصولگرایی‪ ،‬ضرورت ترسیم‬ ‫مرزبن��دی دقیق و جدی با جریان فتنه و مبنا قرار دادن‬ ‫فرمایش��ات مقام معظم رهبری در قم راجع به وحدت‬ ‫ملی را عنوان می کنند‪.‬‬ ‫این دیدار اما چند غایب مهم هم داشت‪ .‬الریجانی‪ ،‬اشتیانی‪،‬‬ ‫ی و زریبافان به دلیل سفر رهبرمعظم انقالب در قم‬ ‫رحیم ‬ ‫بودند و زاکانی نیز کس��الت داشت‪ .‬در این جلسه مقرر‬ ‫می ش��ود از سایر چهره های شاخص اصولگرا همچون‬ ‫محمد باقر قالیباف‪ ،‬احمد توکلی‪ ،‬مرتضی نبوی‪ ،‬مهدی‬ ‫چمران و محس��ن رضایی که نامشان از قلم افتاده بود‬ ‫در جلس��ه بعد دعوت ش��ود‪ ،‬اما این جلسه فقط یک‬ ‫بار تشکیل می ش��ود‪ .‬ماحصل ان انتخاب حداد عادل‪،‬‬ ‫والیتی و عس��گراوالدی برای پیگی��ری گفت وگوها و‬ ‫جلسات می شود‪.‬‬ ‫به باور تحلیلگران سیاس��ی‪ ،‬ضیافت پاس��تور در واقع‬ ‫تالش��ی بود برای بازسازی جبهه متحد اصولگرایان تا‬ ‫فهرستی واحد از نامزدهای این جریان در نهمین دوره‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪20‬‬ ‫غفوری فرد از‬ ‫ایت اهلل یزدی و‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی‬ ‫به عنوان دو شخصیت‬ ‫مهم و از ریش سفیدان‬ ‫و بزرگان جریان‬ ‫اصولگرا در انتخابات‬ ‫اینده نام می برد که‬ ‫به باور او می توانند‬ ‫محوریتاصولگرایان‬ ‫را در انتخابات‬ ‫برعهدهگیرند‬ ‫انتخابات مجلس شورای اسالمی ارائه شود‪.‬‬ ‫محوری برای وحدت‬ ‫در این میان اما راس��تگرایان س��نتی اهداف دیگری را‬ ‫نیز دنبال می کردند‪ .‬تالش انان این بود که با محوریت‬ ‫قرار دادن جامعتین نقش انان را در فعالیت های سیاسی‬ ‫پررنگ کنند‪ .‬پیگیری های انان نیز باالخره موجب شد‬ ‫دو تش��کل روحانی جامعه روحانی��ت مبارز و جامعه‬ ‫مدرسین حوزه علمیه قم برای اتحاد گروه های اصولگرا‬ ‫و ارائه یک لیست واحد وارد عمل شوند‪.‬‬ ‫در همین راس��تا‪ ،‬برخی چهره ه��ای نزدیک به این دو‬ ‫تش��کل روحانی خبر از تش��کیل جلس��ه جامعتین با‬ ‫حضور ‪ ۶۰‬چهره اصولگرا دادند اما نشس��تی که بنا بود‬ ‫با ش��رکت افراد زیاد و متفاوتی از اصولگرایان تشکیل‬ ‫ش��ود براس��اس انچه در بیانیه جامعتین امد به حضور‬ ‫برخی ش��خصیت های اصولگ��را محدود ش��د‪ .‬نکته‬ ‫قاب��ل تامل هم این ب��ود که بر خالف نشس��ت قبلی‬ ‫حاضری��ن از ارائه هر گون��ه اطالع��ات و جزئیات به‬ ‫رس��انه ها منع و اطالع رسانی در این خصوص صرفا به‬ ‫صدور یک بیانیه منتهی شد‪.‬‬ ‫پس از ان جامعتین ‪ ۱۶‬جلس��ه میان خود برگزار کردند‬ ‫که جمع بندی نهایی منش��ور اصولگرایی برایند کار ان‬ ‫نشست ها بود‪.‬‬ ‫در ای��ن می��ان اما نامه جمعیت ایثارگران‪ ،‬یکی از س��ه‬ ‫ضلع جری��ان اصولگرا به جامعتین تحلیل های فراوانی‬ ‫را در پی داش��ت‪ .‬ای��ن بیانیه ضمن حمای��ت از روند‬ ‫وحدت اصولگرایان‪ ،‬خواس��تار ان شده بود که افرادی‬ ‫ک��ه تالش در اختالف افکنی بی��ن مرجعیت و رهبری‬ ‫دارن��د‪ ،‬به ش��اخص های اصولگرایی پایبند نیس��تند یا‬ ‫اصولگرای��ی را به مثابه ابزاری برای رس��یدن به قدرت‬ ‫می خواهن��د و نیز کس��انی که در فتنه س��ال گذش��ته‬ ‫با عمل‪ ،‬بیان یا سکوت خود با این فتنه خطرناک ضد‬ ‫دین��ی همراهی کردند از هر گونه ائتالف کنار گذاش��ته‬ ‫شوند‪ .‬جمعیت ایثارگران در ادامه نامه تاکید کرده بود‪:‬‬ ‫«نباید فضایی فراهم شود که بعداز پرداخت هزینه های‬ ‫گزاف در فتنه س��ال گذش��ته‪ ،‬عده ای دوب��اره خود را‬ ‫به بهان��ه ضرورت وح��دت‪ ،‬وارد ای��ن جریان اصیل‬ ‫نمایند‪ ».‬به باور تحلیلگران سیاسی این بیانیه به صورت‬ ‫غیر مستقیم خواستار حذف برخی شخصیت ها و اضالع‬ ‫از ائتالف اصولگرایان بود‪.‬‬ ‫اما یک روز بعد جامعتین منش��ور اصولگرایی را بدون‬ ‫لحاظ کردن خطوط قرمز جمعیت ایثارگران منتشر کرد‪.‬‬ ‫لحاظ نشدن خطوط قرمز مدنظر جمعیت ایثارگران در‬ ‫مانیفست اصولگرایی مس��اله ای بود که شاید در ظاهر‬ ‫موضعگی��ری خاصی راجع ب��ه ان صورت نگرفت اما‬ ‫شروط یادشده به باور تصمیم گیران این تشکل اصولگرا‬ ‫غیرقابل حذف است به طوریکه برخی اعضای شورای‬ ‫مرکزی این ح��زب ضمن بدوی خواندن منش��ور‪ ،‬بر‬ ‫تکمیل ان با بهره گی��ری از خردجمعی همه گروه های‬ ‫اصولگرا تاکید و خاطرنشان کردند در صورت نگاه باز‬ ‫به گس��تره اصولگرایی و اعمال نشدن نظراتشان راهی‬ ‫دیگر را برخواهند گزید‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫توقف فعالیت های کمیته سه نفره‬ ‫اما در حالی که عسگراوالدی‪ ،‬یکی از اعضای کمیته سه‬ ‫نفره در واکنش به انتقاد از کم کاری این کمیته‪ ،‬گفته بود‬ ‫کمیته س��ه نفره تالش های خوبی دارد و نتایج ان را در‬ ‫زمان مناسب بیان خواهد کرد‪ ،‬کمال سجادی‪ ،‬سخنگوی‬ ‫جبهه پیروان خط امام و رهبری خبری مهم را در اختیار‬ ‫رس��انه ها قرار داد‪ .‬او اعالم کرد که کمیته س��ه نفره تا‬ ‫چندی پیش جلسات و فعالیت های خود را ادامه می داد‪،‬‬ ‫اما بعد از ماجرای اقای مصلحی این روند متوقف شده‬ ‫و خبری از ادامه کارهای کمیته در دست ندارم‪.‬‬ ‫عشرت شایق‪ ،‬عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران‬ ‫انقالب اس�لامی در واکنش به ای��ن خبر گفت که این‬ ‫سیاست‬ ‫اقدام جدید کمیته ‪ 3‬نفره‬ ‫‪ 30‬فروردین اما علی اصغر زارعی‪ ،‬نماینده مردم تهران‬ ‫در مجلس خبری را در اختیار رس��انه ها قرار داد که بر‬ ‫اساس ان لیستی ‪ 13‬نفره به احمدی نژاد از جانب کمیته‬ ‫سه نفره ارائه شده بود‪.‬‬ ‫بعد از این خبر بود که رسانه گمانه زنی ها دربار ه ترکیب‬ ‫این لیس��ت را اغاز و لیست های مختلفی نیز از سوی‬ ‫انان ارائه شد تا اینکه ولی اسماعیلی‪ ،‬عضو هیات رئیسه‬ ‫فراکس��یون اصولگرایان مجلس اعالم کرد که اس��امی‬ ‫ قطعی لیست ‪13‬نفره ارائه شده توسط کمیته سه‪‎‬نفره به‬ ‫احمدی نژاد متشکل از اقایان عسگراوالدی‪ ،‬حدادعادل‪،‬‬ ‫علی اکبروالیتی‪ ،‬مجتبی ثمره هاشمی‪ ،‬سیدشهاب الدین‬ ‫صدر‪ ،‬سیدمحمدحس��ن ابوترابی فرد‪ ،‬حس��ین فدایی‪،‬‬ ‫کوهک��ن‪ ،‬توکلی‪ ،‬چم��ران‪ ،‬محصولی‪ ،‬باهن��ر و رضا‬ ‫اشتیانی است‪.‬‬ ‫این فهرس��ت ام��ا بالفاصله پس از انتش��ار با انتقاداتی‬ ‫مواجه ش��د؛ چنانک��ه امیرعلی امیری‪ ،‬رئیس ش��ورای‬ ‫مرک��زی حزب عدالت و توس��عه در انتقاد از لیس��ت‬ ‫‪ 13‬نفره‪ ،‬گفت که ما به دنبال مجلس��ی مردمی هستیم‬ ‫و اینکه رئی��س قوه مجریه بخواهد ق��وه مقننه ایجاد‬ ‫کند اشکالی اس��ت که در انتخابات مجلس هشتم نیز‬ ‫مشاهده شد‪.‬‬ ‫در تحولی دیگر اسداهلل بادامچیان‪ ،‬عضو شورای مرکزی‬ ‫حزب موتلفه اس�لامی هم در واکنش به ارائه لیس��ت‬ ‫‪13‬نفره به احمدی نژاد‪ ،‬گفته بود که دولت و به خصوص‬ ‫نزدیکان رئیس جمهور باید از هرگونه فعالیتی که شائبه‬ ‫تاثیرگذاری در انتخابات مجلس نهم را داش��ته باش��د‪،‬‬ ‫پرهیز کنند‪.‬‬ ‫کمیته نماینده طیف اصولگراست و انها نباید جلسات‬ ‫خ��ود را متوقف کنند و از این کمیته انتظار اس��ت که‬ ‫جلسات خود را متوقف نکنند‪.‬‬ ‫وی افزود که این کمیته باید دو موضوع اسیب شناسی‬ ‫جری��ان اصولگرای��ی و قرار دادن منش��ور اصولگرایی‬ ‫جامعتین به عنوان نقشه راه را در دستور کار خود قرار‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫شایق با تاکید بر اینکه کمیته سه نفره نباید منتظر دستور‬ ‫عمل یا اظهار نظر باشد و باید به فعالیت خود ادامه دهد‪،‬‬ ‫افزود که انها باید از کوچکترین حرکتی که باعث کاهش‬ ‫پویایی کمیته می شود پرهیز کنند‪.‬‬ ‫پرویز سروری هم با بیان اینکه به نظر می رسد استراتژی‬ ‫کمیته ‪ 13‬نفره شکست خورده و باید این پروژه را تمام‬ ‫ش��ده تلقی کرد‪ ،‬گفت‪« :‬هر روز که می گذرد ما نیازمند‬ ‫سرعت بیشتری در وصول به یک فرایند و مدل اجرایی‬ ‫هس��تیم ولی ظاهرا تمایلی برای اق��دام در این موضع‬ ‫مشاهده نمی شود؛ چراکه این پیشنهاد مدت هاست روی‬ ‫میز مانده و پاسخی به ان داده نشده است‪».‬‬ ‫وی اف��زود‪« :‬با توجه به تغیی��ر و تحوالتی که در این‬ ‫مدت به وجود امده و اظهارات یک جریان در رابطه با‬ ‫عدم وحدت با اصولگرایان‪ ،‬فکر می کنم باید پاالیشی‬ ‫در جری��ان اصولگرا صورت گیرد چراکه این جریانی‬ ‫بود ک��ه می گفت نیازی ب��ه وحدت ب��ا اصولگرایان‬ ‫نداریم‪».‬‬ ‫وی البته این را گفت که شاید هم ساز و کارهای دیگری‬ ‫باید توسط کمیته سه نفره طراحی شود تا انشاءاهلل شاهد‬ ‫تجمیع ظرفیت نیروهای اصولگرا‪ ،‬تبیین فرایند و تولید‬ ‫مدل اجتماعی برای وحدت اصولگرایان باشیم‪ .‬به نظر‬ ‫پاالیش درون اصولگرایان عمال صورت گرفته؛ چرا که‬ ‫این جریان در اظهاراتی اعالم کرده که حاضر به وحدت‬ ‫با اصولگرایان نیست‪ ،‬حتی انها گفته اند که ما حاضریم‬ ‫با اصالح طلبان وحدت کنیم اما با اصولگرایان وحدت‬ ‫نخواهیم کرد‪.‬‬ ‫س��روری ادامه داد‪« :‬در حال حاضر باید اسیب شناسی‬ ‫نس��بت به مدل ش��ورای هماهنگی نیروهای انقالب و‬ ‫جبهه متحد اصولگرایی ص��ورت گیرد که اگر اینگونه‬ ‫ش��ود با برطرف کردن نقاط ضعفی که در این دو مدل‬ ‫فراگی��ر و موثر وجود داش��ته‪ ،‬می توانی��م به یک مدل‬ ‫موثرتری برای وحدت بین اصولگرایان دسترس��ی پیدا‬ ‫کنیم‪».‬‬ ‫در این میان اما کس��ان دیگ��ری هم بودند که اعتقادات‬ ‫متفاوتی داش��تند‪ .‬از جمله این افراد غفوری فرد اس��ت‬ ‫ک��ه می گوی��د‪« :‬کار کمیته ‪ 13‬نفره به شکس��ت منجر‬ ‫نش��ده و تنها متوقف شده است‪ ».‬او از ایت اهلل یزدی و‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی به عنوان دو ش��خصیت مهم و از‬ ‫ریش سفیدان و بزرگان جریان اصولگرا در انتخابات اینده‬ ‫نام می برد که به باور او می توانند محوریت اصولگرایان‬ ‫را در انتخابات برعهده گیرند‪ .‬او با اشاره به حوادث اخیر‬ ‫افزود‪« :‬مسائل پیش امده باعث متوقف شدن کار کمیته‬ ‫‪ 13‬نفره شد‪ .‬البته این نکته نیز مهم است که کار کمیته‬ ‫سه نفره نیز یک تاکتیک است نه یک استراتژی‪».‬‬ ‫این نماین��ده اصولگرای مجلس هش��تم‪ ،‬رس��یدن به‬ ‫لیس��ت واح��د انتخابات��ی را از دیگر اس��تراتژی های‬ ‫اصولگرای��ان برش��مرد و گف��ت‪« :‬اس��تراتژی‬ ‫دیگر حرکتی هماهنگ در زیر چتر روحانیت یعنی دو‬ ‫تشکل مهم جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین قم‬ ‫است که در این راستا چند جلسه مشترک برگزار شده و‬ ‫ان شاءاهلل این روند ادامه خواهد داشت‪».‬‬ ‫غفوری فرد در ادامه یاداور ش��د‪« :‬اصولگرایان از همان‬ ‫ابت��دا کارها و حرکات ش��ان را ب��ا روحانیت مترقی و‬ ‫فعال و انقالبی کش��ور هماهنگ می کردند و در همین‬ ‫راس��تا این روی��ه را در انتخابات نیز ب��ه کار خواهند‬ ‫گرفت‪».‬‬ ‫این عضو فراکس��یون اصولگرایان مجل��س‪ ،‬با تاکید‬ ‫بر نق��ش روحانیت و ریش س��فیدان در موضع گیری‬ ‫اصولگرای��ان‪ ،‬ایت اهلل مهدوی کن��ی و ایت اهلل یزدی‬ ‫را ب��ه عنوان ریش س��فیدان و عقالی اص��ول گرایان‬ ‫معرفی کرد و گفت‪« :‬ایت اهلل مهدوی کنی ش��خصیتی‬ ‫صددرصد مذهبی و فرهنگی هس��تند که امام(ره) در‬ ‫مورد ایشان فرمودند‪« :‬ما به ایت اهلل مهدوی کنی ارادت‬ ‫داشته‪ ،‬داریم و خواهیم داشت»‪ .‬امام(ره) این جمله را‬ ‫در م��ورد هیچ فرد دیگ��ری نفرموده اند‪ ».‬غفوری فرد‬ ‫ادامه داد‪« :‬ایت اهلل مهدوی کنی با داش��تن ش��خصیتی‬ ‫مبارز‪ ،‬مبارزات بس��یاری را در راه انقالب داش��ته اند‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬ایشان در پست اجرایی مسئولیت بسیار‬ ‫ی همچون وزیر کش��ور‪ ،‬نخس��ت وزیر و رئیس‬ ‫مهم ‬ ‫کمیته های انقالب اس�لامی داش��تند که از این لحاظ‬ ‫با مسائل اجرایی دقیقا اشنا هستند‪.‬در حال حاضر نیز‬ ‫رئیس مجلس خبرگان رهبری هس��تند که در مجموع‬ ‫می توان گفت که ایش��ان شخصیتی جامع و کامل در‬ ‫ابعاد سیاسی‪ ،‬مذهبی‪ ،‬اجرایی و مدیریتی در سطح باال‬ ‫دارند‪ ».‬وی ایت اهلل یزدی را از دیگر ش��خصیت های‬ ‫مهم اصولگرایان دانس��ت و گفت‪« :‬ایت اهلل یزدی نیز‬ ‫در دوران��ی به عنوان نایب رئیس مجلس و رئیس قوه‬ ‫قضائیه و در حال حاضر نیز رئیس جامعه مدرس��ین‬ ‫ح��وزه علمیه قم هس��تند‪ ».‬نماینده م��ردم تهران در‬ ‫مجل��س ادامه داد‪« :‬در کنار این ش��خصیت های مهم‪،‬‬ ‫تشکل هایی همچون جامعه روحانیت مبارز و جامعه‬ ‫ی را در بین‬ ‫مدرس��ین ح��وزه علمیه ق��م نقش مهم�� ‬ ‫اصولگرایان دارند‪».‬‬ ‫در می��ان هم��ه اظهارات��ی ک��ه در ای��ن روزه��ا در‬ ‫خص��وص سرنوش��ت فعالی��ت کمیت��ه اصولگرایان‬ ‫مطرح اس��ت‪ ،‬غالمعل��ی حدادع��ادل‪ ،‬عض��و کمیته‬ ‫س��ه نفره اصولگرایان تاکید می کند ک��ه این کمیته در‬ ‫راس��تای وح��دت اصولگرایان به فعالیت خ��ود ادامه‬ ‫می دهد‪g .‬‬ ‫رئیس مجلس خبرگان‪:‬‬ ‫همه باید به فکر حفظ انقالب باشند ‬ ‫‪2‬‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی هفته گذشته در دومین جلسه‬ ‫هیات رئیسه مجلس خبرگان سخنان مهمی مطرح کرد‪.‬‬ ‫او با اش��اره به نزدیک شدن سالگرد رحلت حضرت‬ ‫امام(ره)‪ ،‬گفت‪« :‬من رحلت حض��رت امام(ره) را به‬ ‫بزرگان تسلیت می گویم‪».‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬امام(ره) از نظ��ر ایمان‪ ،‬پایداری‪،‬‬ ‫ش��جاعت و اس��تقامت و ایده ه��ای ب��زرگ‪،‬‬ ‫استکبارس��تیزی و ظلم س��تیزی یک فرد فوق العاده و‬ ‫هم��واره به فکر مردم بود و ما این را از زمانی که در‬ ‫کالس های درس ایش��ان شرکت می کردیم‪ ،‬به خوبی‬ ‫می دیدیم‪ ».‬وی افزود‪« :‬حضرت امام(ره) همواره در‬ ‫جلس��ات درس به روحانیون توصیه می کرد که خود‬ ‫را ب��رای زمانی اماده کنند که جامعه به ما نیاز زیادی‬ ‫خواهد داشت‪».‬‬ ‫رئی��س مجلس خب��رگان خاطرنش��ان ک��رد‪« :‬یکی‬ ‫از ش��اخصه های ام��ام(ره) این بود که ش��اگردان‬ ‫خوبی تربیت ک��رد و این یکی از اس��رار پیروزی‬ ‫امام(ره) بود‪ .‬ش��اگردان او در رس��اندن پیامش به‬ ‫مردم نقش بس��یار مهمی ایفا کردند‪ ،‬به طوری که‬ ‫این پیام ه��ای امام(ره) در عرض چن��د دقیقه در‬ ‫سراسر کشور پخش می ش��د و مایه تعجب رژیم‬ ‫ش��اه بود‪ ».‬وی افزود‪« :‬یکی دیگر از مشخصه های‬ ‫حض��رت امام(ره) ای��ن بود ک��ه در دادن فتوا در‬ ‫‪21‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪22‬‬ ‫مس��ائل اجتماعی شجاعت داش��ت به عنوان مثال‬ ‫وقتی در وجوب مبارزه با شاه تاکید کردند‪ ،‬برخی‬ ‫حتی مبارزه را قبول نداش��تند یا حضرت امام(ره)‬ ‫در بح��ث امر ب��ه معروف و نه��ی از منکر معتقد‬ ‫بودند که اگر ش��رایط پذی��رش امر به معروف در‬ ‫جامعه وجود نداش��ته باش��د‪ ،‬باید به دنبال ایجاد‬ ‫مقدمات تحقق ان ش��رایط بود‪ ،‬نه اینکه به صرف‬ ‫اینکه نهی از منکر در جامعه پذیرفته شده نیست‪،‬‬ ‫دست روی دست بگذاریم‪».‬‬ ‫مهدوی کنی ب��ه نظریه والیت فقیه اش��اره کرد و‬ ‫اف��زود‪« :‬این نظریه جدید نیس��ت‪ ،‬هم��ه بزرگان‬ ‫ش��یعه و حتی بسیاری از مس��لمانان در تبعیت از‬ ‫ولی تاکید دارند‪ .‬تنها امام(ره) معتقد بود که این نظر‬ ‫باید عملی شود‪ ،‬نه اینکه تنها در کتاب ها بماند‪».‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬برخ�لاف برخ��ی علم��ا ک��ه به‬ ‫عنوان مثال در دوره قاج��ار نظریه والیت فقیه را‬ ‫مطرح کرده و والیت را به فتحعلی ش��اه تفویض‬ ‫می کردن��د‪ ،‬ام��ام(ره) هیچ گاه والیت خ��ود را به‬ ‫کس��ی تفویض نکرد‪ .‬تنها در ابتدای انقالب وقتی‬ ‫به قم رفت‪ ،‬تاکید کرد که والیت فقیه با نظارت بر‬ ‫اداره امور کشور والیت خود را اعمال کند که بعد‬ ‫از چند ماه فهمیدند نمی ت��وان نظام را به غیرفقیه‬ ‫داد و از این کار پش��یمان ش��دند‪ .‬اداره کش��ور با‬ ‫وجود همه پیچیدگی ها کار س��ختی است که امام‬ ‫این کار را کرد‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬امام(ره) با همه قدرت و شجاعت‪،‬‬ ‫نظامی را ترس��یم کرد که در ان این طور نباشد که‬ ‫کسی به صورت تنها تصمیم بگیرد و دیگران عمل‬ ‫کنند‪ .‬از ابت��دا هم برای نظام جمهوری اس�لامی‬ ‫رفران��دوم برگزار کردن��د‪ .‬امام(ره) ی��ک نظام با‬ ‫نهادهای مختلف تشکیل داده و معتقد بود که همه‬ ‫نهادها باید در تصمیم گیری ها دخالت کنند‪».‬‬ ‫رئیس مجلس خبرگان خاطرنش��ان کرد‪« :‬به عنوان‬ ‫مثال امام(ره) در جلس��اتی که ما با ایشان داشتیم‪،‬‬ ‫این طور نبود که از همان ابتدا اعمال والیت کنند‪،‬‬ ‫تنها در شرایطی که بحرانی بود یا وقتی که بحث ها‬ ‫به جایی نمی رسید‪ ،‬امام(ره) این کار را می کردند‪».‬‬ ‫وی ب��ا ی��اداوری اینک��ه «امام نظامی را تش��کیل‬ ‫داد ک��ه متکی به فرد نبود» اف��زود‪« :‬با وجود اینکه‬ ‫پ��س از رحل��ت ایش��ان بس��یاری از اف��راد فکر‬ ‫می کردند نظام با مش��کل مواجه می ش��ود‪ ،‬دیدیم‬ ‫ک��ه مقام معظم رهب��ری در خبرگان ب��رای جایگاه‬ ‫رهب��ری انتخاب ش��د و هیچ بحران��ی هم ایجاد‬ ‫نش��د‪ ».‬وی به مرور خاط��ره خود از زمان رحلت‬ ‫امام خمین��ی(ره) پرداخ��ت و گف��ت‪« :‬زمانی که‬ ‫حضرت امام(ره) رحلت کردند‪ ،‬من به دلیل بیماری‬ ‫قلب��ی در خارج از کش��ور ب��ودم‪ .‬ان زم��ان هنوز‬ ‫نمی ش��د بیماری های قلبی را در کش��ور به خوبی‬ ‫درمان کرد‪ .‬وقتی این خبر در خارج از کشور اعالم‬ ‫ش��د‪ ،‬من به دفتر هواپیمایی رفت��م و درمان را رها‬ ‫کردم‪ ،‬تا به کش��ور بازگ��ردم‪ .‬چندصد خبرنگار در‬ ‫انجا می خواستند به تهران سفر کنند که هواپیمایی‬ ‫گفت جا نداریم و حتی انها می خواس��تند که یک‬ ‫هواپیمای اختصاصی تهیه کنن��د و می گفتند که با‬ ‫رحلت امام(ره) در ایران جنگ داخلی اتفاق خواهد‬ ‫افتاد‪ ،‬اما پس از مدتی وقتی اعالم شد که مقام معظم‬ ‫رهبری به این سمت انتخاب شده است‪ ،‬گویی اب‬ ‫س��ردی روی اینها ریختند و حت��ی بعضی از انها‬ ‫از ام��دن به تهران انصراف دادن��د؛ چراکه بحرانی‬ ‫ایجاد نش��ده ب��ود‪ ».‬مهدوی کنی گف��ت‪« :‬یکی از‬ ‫خصوصیت های امام(ره) این بود که به مردم خود‬ ‫اطمینان داشتند و اداره هشت سال جنگ به خاطر‬ ‫این ب��ود که امام(ره) به مردم خود ایمان و اعتماد‬ ‫داشتند‪».‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬حضرت ام��ام(ره) طوری نظام را‬ ‫تنظیم کرده بودند که بعد از خودشان بتواند کشور‬ ‫را اداره کند به همین دلیل است که حتی در جلسه‬ ‫خب��رگان اخیر که برخی فکر می کردند میان من و‬ ‫اقای هاشمی اختالف ایجاد می شود‪ ،‬اما دیدند که‬ ‫چنین اتفاقی نیفت��اد؛ چراکه روحانیت با هم دعوا‬ ‫ندارند‪ ».‬وی گفت‪« :‬ما باید هر س��ال یاد امام(ره)‬ ‫را گرام��ی بداریم تا مردم و جوانان‪ ،‬امام(ره) را از‬ ‫یادش��ان نبردند و بدانند که فداکاری های بسیاری‬ ‫شده است که این نظام به اینجا رسیده است‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬امس��ال که انتخاباتی در پیشرو‬ ‫داریم توصیه من به مردم این است که در انتخابات‬ ‫شرکت کنند و مسئوالن هم به خاطر حفظ انقالب‬ ‫به جان هم نیفتند‪».‬‬ ‫وی درب��اره وظای��ف مجل��س خب��رگان گفت‪:‬‬ ‫«مجلس خب��رگان دو تکلیف دارد که یکی تعیین‬ ‫رهبری یا در حقیقت کشف رهبری است‪ .‬وظیفه‬ ‫دیگر نظارت است که برخی می گویند این نظارت‬ ‫اس��تصوابی اس��ت و برخی می گویند استطالعی‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما به نظر من این نظارت حراس��تی است‬ ‫یعن��ی نه اینکه خبرگان به رهبری اش��کال بگیرد‪،‬‬ ‫بلکه باید به کارهای ایش��ان توجه بکند‪ ،‬نه به این‬ ‫معنا که از صبح تا ش��ب اشکال بگیریم‪ ،‬مخالفان‬ ‫هم منتظرند که ما چه بگوییم و انها سوءاس��تفاده‬ ‫کنند‪ .‬مخالفان هن��وز که ما هیچ نگفته ایم این طور‬ ‫حرف می زنند‪ .‬به هر حال به نظر من این نظارت‪،‬‬ ‫نظارتی حراستی است‪».‬‬ ‫مهدوی کنی درباره لزوم ش��رکت در انتخابات اتی‬ ‫گفت‪« :‬به نظر من حتی ان دسته از غیراصولگرایان‬ ‫ک��ه معتقد به فعالیت در چارچوب قانون هس��تند‪،‬‬ ‫باید در این انتخابات به میدان بیایند و به فکر حفظ‬ ‫انقالب باش��ند‪ ».‬وی در ادام��ه درباره دوره رهبری‬ ‫مقام معظم رهبری گفت‪« :‬عملکرد ایش��ان در ‪22‬‬ ‫سال گذشته خود گواهی بر صالحیت ایشان است‪.‬‬ ‫در مجل��س خبرگانی که ایش��ان انتخاب ش��دند‪،‬‬ ‫همانطور که می دانید دو نظر وجود داشت که یکی‬ ‫بر ش��ورای رهبری تاکید داش��ت و یکی انتخاب‬ ‫ی��ک فرد که با وجود اینکه ان نظر که بر ش��ورای‬ ‫رهبری تاکید داش��ت‪ ،‬طرفداران بیش��تری داشت‪،‬‬ ‫اما خدا خواس��ت و ایش��ان به رهبری رسیدند‪ .‬در‬ ‫طول این س��ال ها حوادث سختی در انقالب اتفاق‬ ‫افتاده و مقام معظم رهبری این اتفاقات را به خوبی‬ ‫اداره کرده ان��د و مواضع خوبی اتخاذ کرده اند‪ .‬یکی‬ ‫از مش��خصه های مقام معظم رهبری این اس��ت که‬ ‫ب��ه کارهای ریز هم توجه می کنن��د‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫چندی پیش اعالم ش��د که ایش��ان به منزل یکی از‬ ‫خانواده های شهدا در پیشوای ورامین رفته است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬خداوند ایش��ان را تائید کرده است و‬ ‫امیدوارم ایشان سال های س��ال زنده باشند‪ ،‬حتی‬ ‫مخالفان هم بر توانایی های ایش��ان اذعان دارند و‬ ‫اینکه کسی نمی تواند جایگزین ایشان باشد‪».‬‬ ‫رئی��س مجلس خبرگان افزود‪« :‬برخی حوادثی که‬ ‫در دوره رهبری ایش��ان اتفاق افتاد‪ ،‬حتی از دوران‬ ‫امام(ره) سنگین تر بود‪ .‬هم اکنون دعوا میان مومنان‬ ‫اس��ت و اداره کردن این ش��رایط س��خت است‪.‬‬ ‫ممکن است همه راضی نشوند‪ ،‬اما ایشان کارنامه‬ ‫خوبی در اداره بحران های داش��ته اند‪ .‬البته رهبری‬ ‫در مواقع بحرانی اظهارنظر می کنند و دستگاه هایی‬ ‫مانن��د مجلس و دولت باید بر اس��اس قانون کار‬ ‫خود را انجام دهند تا کار به جایی نکشد که ایشان‬ ‫مجبور شوند وارد شوند‪ .‬اینها با هم دعوا می کنند‬ ‫و اقا هم مجبور به ورود می شوند‪g ».‬‬ ‫گفت و گو با سبحانی نیا پیرامون‬ ‫اصولگرایان و پارلمان نهم‬ ‫تغییر شیوه‬ ‫رسیدن به‬ ‫وحدت‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫‪ 3‬سبحانی نیا معتقد است که باید راهکار‬ ‫جدیدی برای همگرایی و وفاق اصولگرایان‬ ‫طراحی شود او بر این باور است که‬ ‫عسگراوالدی‪ ،‬حداد عادل و والیتی مورد‬ ‫قبول نیروهای اصولگرا هستند و می توانند‬ ‫در زمینه وحدت اقدامات مثبتی انجام دهند‬ ‫اقای س��بحانی نیا! مدتی اس��ت ک��ه درباره‬ ‫وح��دت اصولگرایان با ش��کلی متفاوت از‬ ‫س��اختارهای گذشته صحبت می شود‪ .‬طیف‬ ‫حامی دول��ت مدل کارگ��روه ‪ 13‬نفره را به‬ ‫رسمیت می شناسد‪ ،‬اما گروه های دیگر نظیر‬ ‫جبهه پیروان خ��ط امام و رهبری و جمعیت‬ ‫رهپویان انقالب اس�لامی قال��ب مذکور را‬ ‫منتفی می دانند و هر کدام برای وفاق و اتحاد‬ ‫نظری می دهند‪ ،‬با این تفاسیر اوضاع ارایش‬ ‫گروه های اصولگرا چگونه است؟‬ ‫‪ l‬اص��ل وحدت و همگرایی بی��ن نیروهای اصولگرا‬ ‫و تالش برای دس��ت یافتن به این موضوع امری الزم‬ ‫و ضروری اس��ت‪ .‬اما راه های وحدت زا متنوع هستند‪.‬‬ ‫یکی از انها کمیته س��ه نفره متشکل از اقایان حبیب اهلل‬ ‫عس��گراوالدی‪ ،‬غالمعلی حداد عادل و علی اکبر والیتی‬ ‫بود که پس از بحث و بررس��ی یک گ��روه ‪ 13‬نفره را‬ ‫پیش��نهاد دادند ت��ا وحدت اصولگرای��ان را به صورت‬ ‫مصداقی پیگیری کند‪ .‬اما بعد از اتفاقاتی که افتاد‪ ،‬شرایط‬ ‫جدیدی بر فضای سیاس��ی ارایش گروه های اصولگرا‬ ‫حاکم ش��د که به نظر می رس��د راهکار جدیدی برای‬ ‫همگرایی و وفاق اصولگرایان الزم به طراحی باشد‪.‬‬ ‫پس کار گروه سه نفره چه می شود؟‬ ‫‪ l‬ان افراد قابل احترام‪ ،‬از بزرگان اصولگرایان هستند‬ ‫که قاعدتا کار خود را به شیوه و شکل دیگری پیگیری‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫درباره مدل جدید کاری انها بیش��تر توضیح‬ ‫می دهید؟‬ ‫‪ l‬عس��گراوالدی‪ ،‬حدادع��ادل و والیتی م��ورد قبول‬ ‫نیروه��ای اصولگرا هس��تند و برای پیگی��ری کارها از‬ ‫ش��یخوخیت برخوردارند‪ .‬بنابراین می توانند در زمینه‬ ‫وحدت اقدامات مثبتی انجام دهند‪.‬‬ ‫قالب کاری انها چگونه تعریف می شود‪ ،‬ایا‬ ‫با جامعتین همراه خواهند شد یا مدل جدیدی‬ ‫برای فعالیت انها تعریف می شود؟‬ ‫‪ l‬انه��ا ممک��ن اس��ت در ارتب��اط ب��ا جامعتین یک‬ ‫کارگروهی تش��کیل دهند تا نقش معن��وی خود را در‬ ‫وح��دت اصولگرایان ایفا کنند‪ .‬چ��ون همه گروه های‬ ‫اصولگ��را به حرف و نظر جامعتین به عنوان یک اصل‬ ‫عنایت و توجه ویژه دارند‪.‬‬ ‫بیش از شش ماه از شروع تالش اصولگرایان‬ ‫سیاست‬ ‫جبههپیروان‬ ‫خط امام و رهبری‬ ‫شامل ‪ 14‬تشکل و‬ ‫حزب سیاسی است‬ ‫بنابرایننبایدجمعیت‬ ‫رهپویان و جمعیت‬ ‫ایثارگران را یک گروه‬ ‫و جبهه پیروان خط‬ ‫امام و رهبری را هم‬ ‫یک گروه در نظر‬ ‫گرفت‪ .‬اینها هم وزن‬ ‫نیستند‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫ب��رای وح��دت می گ��ذرد‪ ،‬چ��را گروه های‬ ‫اصولگ��را هن��وز مکانی��زم نهای��ی اتحاد را‬ ‫نتوانس��تند نهایی کنند؟ ضمن انکه ش��ما از‬ ‫تغییر ش��رایط گذش��ته صحبت کردید‪ ،‬لطفا‬ ‫وضعیت جدید را به صورت شفاف تشریح‬ ‫کنید؟‬ ‫‪ l‬همانط��ور ک��ه گفته ش��د بعد از جلس��ه ‪ 30‬چهره‬ ‫شاخص جریان اصولگرا با اقای رئیس جمهور در ابان‬ ‫سال ‪ ،89‬کمیته سه نفره از سوی ایشان تشکیل شد‪ .‬انها‬ ‫ارزیابی های خود را انجام دادند و س��پس ‪ 13‬نفر را به‬ ‫رئیس جمهور معرفی کردند تا از بین انها تعدادی برای‬ ‫حصول نهایی وحدت انتخاب ش��وند‪ .‬اما غیر از ایشان‬ ‫سایرین هم باید دیدگاه خود را در این رابطه بیان کنند‪.‬‬ ‫چون به نظر می رسد تعداد ان ‪ 13‬نفر الزم است افزایش‬ ‫پیدا کند‪ .‬افراد موج��ه و مورد وثوق نیروهای اصولگرا‬ ‫ضمن نشست‪ ،‬تماس و ارتباط با احزاب و تشکل های‬ ‫این جریان می توانند به جمع بندی مناسب تر و همگرایی‬ ‫حداکثری دست پیدا کنند‪.‬‬ ‫جمعیت رهپویان گفته دیگر مدل ‪ 13‬نفره را‬ ‫قبول ندارد‪ ،‬ایا این گروه با بسط تعداد افراد‬ ‫حاضر به پذیرش نظر انها می شود؟‬ ‫‪ l‬جبه��ه پیروان خط امام و رهبری مجموعه ای از ‪14‬‬ ‫تشکل سیاسی هستند‪ ،‬دوستان تالش می کنند تا از کمیته‬ ‫سه نفره بخواهند کار خود را با یک شاکله جدید ادامه‬ ‫دهند‪ .‬همانطور که گفته شد احتمال دارد افراد دیگری‬ ‫نیز به این مجموعه اضافه شوند و کار را دنبال کنند‪.‬‬ ‫سرنوشت ان ‪ 13‬نفر چه می شود؟‬ ‫ی هستند و‬ ‫‪ l‬این افراد نیز شخصیت های قابل احترام ‬ ‫ممکن اس��ت در کارگروه جدید از وجود انها استفاده‬ ‫شود‪.‬‬ ‫دوره گذش��ته‪ -‬انتخاب��ات مجلس هش��تم‪-‬‬ ‫رئیس جمه��ور نق��ش مح��وری در وحدت‬ ‫اصولگرای��ان داش��ت و به نوع��ی کمیت��ه‬ ‫‪ 11‬نفره(‪ )6+5‬توانست فهرست جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان را نهای��ی کند‪ ،‬ایا در دوره نهم‬ ‫انتخاب��ات مجلس نیز از هم��ان رویه تبعیت‬ ‫می شود؟‬ ‫‪ l‬بهتر اس��ت دیگر سیستم وحدت اصولگرایی تغییر‬ ‫یاب��د‪ .‬چون انتخابات مجلس نباید تحت تاثیر اقدامات‬ ‫قوه اجرایی قرار گیرد‪ .‬نتیجه رقابت های سیاس��ی میان‬ ‫جریان��ات مختل��ف در می��دان انتخابات می بایس��ت‬ ‫تحت اراده مردم و مس��تقل از نظر دستگاه های اجرایی‬ ‫رق��م بخورد‪ .‬همه گروه ها این مس��اله را قبول دارند و‬ ‫می خواهن��د انتخابات دور از نقش افرین��ی دولتمردان‬ ‫انجام شود‪ .‬یعنی امکانات و ظرفیت های مربوط به نظام‬ ‫و دولت در چارچوب قوانین و تفس��یر های ان به کار‬ ‫گرفته شوند‪.‬‬ ‫در ای��ن تحوالت اخیر دولت هم مش��خص ش��د که‬ ‫همگرایی بین نیروهای والیی اصولگرا بسیار باالست‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر دغدغه ها همه مشترک هستند‪ .‬این مساله‬ ‫در اینده نیز پیش روی نیروهای اصولگرای والیی قطعا‬ ‫معیار قضاوت خواهد بود‪ .‬بنابراین مصلحت نیروهای‬ ‫والیی ایجاب می کند که اصولگرایان بیش��تر از گذشته‬ ‫به ه��م نزدیک ش��وند‪ .‬گرچه ممکن اس��ت در پایان‬ ‫ان وح��دت تام و تمام بین نیروه��ای خودی به وجود‬ ‫نیاید‪ .‬اما س��عی خواهد شد تا ماحصل تمام تالش های‬ ‫وحدت زا‪ ،‬وفاق حداکثری باشد‪.‬‬ ‫به نظر ش��ما اگ��ر اصالح طلب��ان نتوانند به‬ ‫انسجام تشکیالتی برسند‪ ،‬اصولگرایان برای‬ ‫ایجاد نشاط انتخاباتی به رقابت درون گفتمانی‬ ‫می پردازند؟‬ ‫‪ l‬البت��ه انها هم بیایند احتم��ال رقابت درون گروهی‬ ‫وج��ود دارد‪ .‬اما اصالح طلبان س��عی خواهند کرد تا با‬ ‫عناوی��ن دیگر از افراد خاکس��تری ب��رای جلب ارای‬ ‫عمومی در انتخابات نهم مجلس شورای اسالمی استفاده‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫چند فهرس��ت اصولگرا در انتخابات مجلس‬ ‫نهم وارد میدان رقابت می شوند؟‬ ‫‪ l‬رقاب��ت طی��ف حامی��ان دولت با س��ایر گروه های‬ ‫اصولگرا محتمل تر اس��ت‪ .‬اما باید مراقب بود تا تشتت‬ ‫بیش��تر نش��ود‪ ،‬چون ای��ن امر به مصلح��ت مجموعه‬ ‫اصولگرایان نیس��ت‪ .‬البته شاید رسیدن به لیست واحد‬ ‫خیلی خوشبینانه باشد اما هنوز تالش ها و رایزنی ها ادامه‬ ‫دارد‪ ،‬بنابراین قضیه اجماع صد درصدی منتفی نیست‪.‬‬ ‫جامعتین سال گذشته بایدهای اصولگرایی را‬ ‫منتش��ر کرد و نباید ها را محرمانه نگه داشت‪،‬‬ ‫ایا هم��ه گروه های اصولگرا این منش��ور را‬ ‫پذیرفته اند؟‬ ‫‪ l‬محوره��ای ‪ 12‬گانه جامعتین حتما ش��اخص های‬ ‫اصلی برای وحدت محس��وب می شوند‪ .‬اگر گروهی‬ ‫مدعی اصولگرایی باش��د اما منش��ور منتش��ر شده از‬ ‫س��وی جامعتین را قبول نکن��د‪ ،‬اصال در قالب گفتمان‬ ‫اصولگرایی قابل تعریف نیست‪.‬‬ ‫ایا گروه هایی هس��تند که منشور را نپذیرفته‬ ‫باشند؟‬ ‫‪ l‬حداقل من ندیدم یا نش��نیدم‪ .‬غالب گروه ها کلیات‬ ‫منش��ور را قبول دارند منتها ش��اید ن��کات تکمیلی را‬ ‫بخواهن��د در ان لح��اظ کنند یا راج ع ب��ه بندی نقد یا‬ ‫تبصره ای داشته باشند‪.‬‬ ‫ان گروه هایی که منش��ور را رسما پذیرفتند‬ ‫مشخص هستند؟‬ ‫‪ l‬خیل��ی از مجموعه ها پذیرفته ان��د چون محورهای‬ ‫‪ 12‬گانه کامال ش��اخص و بارز هس��تند‪ ،‬بنابراین بعید‬ ‫می دانم در بین اصولگرایان گروهی باشد که از پذیرش‬ ‫منشور سر باز بزند‪.‬‬ ‫اگر اصولگرایان را به سه گروه «جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهب��ری»‪« ،‬جمعیت ایثارگران و‬ ‫رهپوی��ان انقالب اس�لامی» و «طیف حامی ‬ ‫دولت» دس��ته بندی کنیم همه اینها منشور را‬ ‫پذیرفته اند؟‬ ‫‪ l‬جبهه پیروان خط امام و رهبری شامل ‪ 14‬تشکل و‬ ‫حزب سیاس��ی است بنابراین نباید جمعیت رهپویان و‬ ‫جمعیت ایثارگران را یک گروه و جبهه پیروان خط امام‬ ‫و رهبری را هم یک گروه در نظر گرفت‪ .‬اینها هم وزن‬ ‫نیستند‪ .‬به هر تقدیر جبهه پیروان و سایرین تقریبا منشور‬ ‫منتشر شده از سوی جامعتین را پذیرفته اند‪.‬‬ ‫فکر می کنید چه زمانی مکانیزم وحدت نهایی‬ ‫شود؟‬ ‫‪ l‬این کار زمان بر اس��ت‪ ،‬باید ت�لاش صورت بگیرد‬ ‫چ��ون هرچه زمان انتخابات نزدیک تر می ش��ود تالش‬ ‫گروه ها برای تجمیع دیدگاه ها و جهت گیری ها بیش��تر‬ ‫می شود‪ .‬بنابراین در مراحل بعدی کار ها سرعت بیشتری‬ ‫خواهند گرفت‪.‬‬ ‫بعد از شش ماه االن پیشرفت کار چگونه بوده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬به نظر من اصولگرایان برای رسیدن به وحدت زود‬ ‫حرکت خود را ش��روع کردند‪ .‬معم��وال کار انتخاباتی‬ ‫هفت تا هش��ت ماه قبل از هر انتخابات شکل و شمایل‬ ‫اصلی خود را پیدا می کن��د و گروه ها نیز در این مدت‬ ‫سعی دارند که خطوط کلی مدنظر خود را ترسیم کنند‪.‬‬ ‫طی این پروسه گروه هایی که نظرشان به هم نزدیک تر‬ ‫است ائتالف خواهند کرد‪.‬‬ ‫هم اکن��ون چارچوب و محورهای وحدت اصولگرایان‬ ‫مشخص شده است‪ .‬به خصوص انکه تحوالت اخیر نیز‬ ‫مرزبندی ها را بیشتر روشن کرد تا انکه وفاق حداکثری‬ ‫ان طور که باید محقق شود‪g .‬‬ ‫‪23‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫اساسگفتماناصولگراییتغییرنمی کند ‬ ‫گفت وگوی مثلث با اسماعیل کوثری‬ ‫‪ 4‬اسماعیل کوثری درباره وحدت اصولگرایان می گوید‪« :‬گروه ها شاید نتوانند با هم کار کنند‬ ‫یا افراد نپذیرند که در یک فهرست کنار هم قرار بگیرند‪ ،‬اما اصل و اساس گفتمان اصولگرایی‬ ‫ثابت و الیتغیر خواهد ماند‪ ».‬وی افزود‪« :‬اصالح طلبان چه با یک تابلو واحد گام به عرصه‬ ‫انتخابات بگذارند و چه متفرق بیایند‪ ،‬اصولگرایان به یک فهرست واحد نمی رسند‪ ».‬نایب رئیس‬ ‫کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد‪« :‬اصولگرایان در دوره هشتم‬ ‫انتخابات مجلس هم دو فهرست ارائه کردند‪ .‬بنابراین نمی توان انتظار داشت که این دوره اجماع‬ ‫و اتحاد صد درصدی رخ دهد‪ ».‬وی اضافه کرد‪« :‬در بحث اجرا و اتخاذ روش اختالف سلیقه بین‬ ‫اصولگرایان وجود دارد‪ .‬اما هر دو یا سه گروه اصولگرا‪ ،‬اصول را قبول دارند‪».‬‬ ‫ابان م��اه س��ال گذش��ته رئیس جمه��ور‬ ‫‪ 30‬چهره شاخص جریان اصولگرا را دعوت‬ ‫کرد ت��ا وحدت اصولگرایان ب��رای انتخابات‬ ‫مجلس نهم کلید بخورد‪ .‬اکنون بیش از شش‬ ‫ماه از ان تاریخ می گذرد‪ .‬تعریف مکانیزم نهایی‬ ‫اتحاد در چه مرحله ای قرار دارد و کمیته س��ه‬ ‫نفره متشکل از عس��گراوالدی‪ ،‬حدادعادل و‬ ‫والیتی چقدر در تالش های وحدت زای خود‬ ‫موفق بوده است؟‬ ‫‪ l‬در جلسه یاد شده تیم مرکزی سه نفره مشخص شد و‬ ‫انها اقداماتی را انجام دادند‪ .‬البته ارزیابی عملکرد ان کمیته‬ ‫نیاز به زمان دارد‪ ،‬چون تا ‪ 12‬اس��فند یعنی روز انتخابات‬ ‫‪24‬‬ ‫مجلس نهم چیزی حدود ‪ 9‬ماه باقی اس��ت‪ .‬ضمن انکه‬ ‫انتظار تعیین مصادیق برای قرار گرفتن در فهرست واحد‬ ‫جریان اصولگرا امری نادرس��ت است‪ .‬زیرا صرف وقت‬ ‫برای این کار ذهن جامعه را درگیر می کند‪ .‬اگر این اتفاق‬ ‫بیفتد و س��طوح پایینی جامعه از ‪ 9‬م��اه قبل وارد فضای‬ ‫انتخاباتی ش��وند‪ ،‬قطعا و یقینا اولویت های اصلی کشور‬ ‫تحت تاثیر فضای سیاسی قرار می گیرد و حتی شاید برخی‬ ‫امور واجب به محاق روند‪.‬‬ ‫در واقع س��ال جهاد اقتصادی متاثر از فضای‬ ‫سیاسی واقع می شود و به اهداف خود نخواهد‬ ‫رسید‪.‬‬ ‫‪ l‬قطع��ا همینطور اس��ت‪ .‬چ��ون مقام معظ��م رهبری‬ ‫براساس یکس��ری معیارها و شاخص ها سال ‪ 90‬را سال‬ ‫جهاد اقتصادی نام گذاشتند که اگر از همین ابتدای سال‬ ‫ذهن ها مشغول رقابت های سیاسی شوند انچه فراموش‬ ‫خواهد ش��د مقوله جهاد در عرصه اقتصاد کشور است‪.‬‬ ‫بنابراین نباید اشکال گرفت که چرا کمیته سه نفره منصوب‬ ‫رئیس جمهور هنوز نتوانسته لیست واحد اصولگرایان را‬ ‫مشخصکند‪.‬‬ ‫جامعتین موازی با فعالیت های کمیته مذکور‬ ‫باید و نباید ها و منشور اصولگرایی را تدوین‬ ‫کرد اما کارگروه س��ه نفره همی��ن کار را هم‬ ‫نکردند؟‬ ‫‪ l‬محوره��ای گفتمان اصولگرایی س��ال ‪ 86‬توس��ط‬ ‫مق��ام معظ��م رهبری در جم��ع کارگزاران نظ��ام اعم از‬ ‫اصالح طل��ب و اصولگرا تش��ریح ش��د‪ .‬ضم��ن انکه‬ ‫اصولگرایی به متن انقالب برمی گردد و این طور نیست‬ ‫که هرکس��ی در یک دوره زمانی بخواهد چارچوب های‬ ‫ان را تعریف کند‪.‬‬ ‫پس کاری که جامعتین انجام داد چه بود؟‬ ‫‪ l‬جامعتی��ن تقریب��ا برخ��ی از محوره��ای مدنظ��ر‬ ‫مقام معظم رهبری را تکرار کرده است‪.‬‬ ‫این دوستان می گویند با این کار باید و نبایدها‬ ‫روشن شد‪ ،‬این طور نیست؟‬ ‫‪ l‬چیزی که من می دانم این است که انها فقط محورها و‬ ‫شاخص های گفتمان اصولگرایی را یاداوری کردند‪ .‬وگرنه‬ ‫اصل اصولگرایی چون برخاس��ته از متن انقالب‪ ،‬نظام و‬ ‫اسالم ناب است‪ ،‬بنابراین مقام معظم رهبری در سال ‪86‬‬ ‫انها را مشخص کردند‪.‬‬ ‫باالخره وحدت اصولگرایان از کانال کمیته سه‬ ‫نفره دنبال خواهد شد یا از طرف جامعتین؟‬ ‫‪ l‬چون اصولگرایی مساله مربوط با اصل و اساس نظام‬ ‫است نباید انتظار داشت که سالیق مختلف حتما در یک‬ ‫گروه جمع شوند‪ .‬اختالف گروه ها نه در اصول بلکه در‬ ‫اتخاذ روش هاس��ت‪ .‬پس می توانند دو قسم شوند‪ ،‬یک‬ ‫دس��ته از کانال کمیته سه نفره منصوب رئیس جمهور به‬ ‫وحدت برسند و دس��ته دیگر با تعریف جامعتین دنبال‬ ‫وحدت باشند‪.‬‬ ‫شخصیت های برجسته جبهه پیروان خط امام‬ ‫و رهبری اع��م از اقایان باهنر دبیرکل جامعه‬ ‫اسالمی مهندسین و کمال سجادی سخنگوی‬ ‫این جبهه تصریح داشتند که کارگروه سه نفره‬ ‫به پایان فعالیت خود رسیده است و جامعتین‬ ‫تنها مج��رای وحدت افرین می��ان گروه های‬ ‫اصولگرا اس��ت‪ .‬ضمن انکه اقای س��روری‪،‬‬ ‫قائم مقام جمعیت رهپویان انقالب اسالمی نیز‬ ‫برای اتحاد طیف های مختلف جریان اصولگرا‬ ‫خواستار تعریف یک مدل جدید شد‪ .‬ارزیابی‬ ‫شما از این موضعگیری های مختلف چیست؟‬ ‫‪ l‬کس��ی نمی توان��د اصولگرای��ی را مش��خص کند‪.‬‬ ‫جوان��ب ای��ن گفتم��ان از س��وی مقام معظم رهب��ری‬ ‫تعریف ش��ده اس��ت‪ ،‬بنابراین باید صبر ک��رد تا همه با‬ ‫هم یکی ش��وند‪ .‬چون پروس��ه وحدت‪ ،‬زمانبر اس��ت‪.‬‬ ‫البت��ه هر ش��خصیتی اج��ازه دارد نظر ش��خصی خود‬ ‫را درب��اره نحوه ش��کل گی��ری وحدت بده��د‪ ،‬اما این‬ ‫به معنای حجت بودن نیست‪.‬‬ ‫طی��ف حامی دولت ب��رای تنظی��م و تدوین‬ ‫فهرست واحد انتخاباتی معتقد به پاالیش جریان‬ ‫اصولگرایی است‪ ،‬یعنی فقط اصولگرایان ناب‬ ‫اجازه داش��ته باشند نام انها در فهرست نهایی‬ ‫قرار گیرد‪ ،‬اما در مقابل جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری قائل به جذب حداکثری و دفع حداقلی‬ ‫است‪ ،‬ایا این دو تعریف قابل جمع هستند؟‬ ‫‪ l‬ای��ن دو‪ ،‬هم می توانند قابل جمع و هم قابل تفکیک‬ ‫باشند‪ .‬یعنی مساله ای نیس��ت که االن بشود راجع به ان‬ ‫قضاوت کرد‪ .‬باید صبر شود تا زمان همه چیز را مشخص‬ ‫کند‪ .‬چون تا انتخابات ‪ 9‬ماه زمان باقی است بنابراین اگر از‬ ‫همین حاال وضعیت ارایش اصولگرایان در انتخابات دوره‬ ‫نهم مجلس روش��ن شود ش��اید اتفاقاتی رخ دهد که ان‬ ‫ارایش را دستخوش تغییرکند‪ .‬در مجموع اظهار نظر درباره‬ ‫وحدت اصولگرایان هنوز زود است‪.‬‬ ‫طیف جبهه پیروان و جمعیت رهپویان معتقدند‬ ‫که وقایع اخیر کش��ور مخصوص��ا در حوزه‬ ‫دولت‪ ،‬ش��رایط سیاسی گروه های اصولگرا را‬ ‫وارد فاز جدیدی کرده است‪ ،‬نظر شما در این‬ ‫رابطهچیست؟‬ ‫‪ l‬اگر انه��ا وضعیت جدید را می دانند باید خودش��ان‬ ‫جواب دهند‪.‬‬ ‫ارزیابی شما چیست؟‬ ‫‪ l‬ش��رایط جدیدی به وجود نیامده اس��ت‪ .‬زیرا اصل و‬ ‫اساس اصولگرایی مشخص است اما شاید افراد ان تغییر‬ ‫بکنند‪ .‬به عبارت دیگر گروه ها شاید نتوانند با هم کار کنند‬ ‫یا افراد نپذیرند که در یک فهرست کنار هم قرار بگیرند اما‬ ‫اصل و اساس گفتمان اصولگرایی ثابت و الیتغیر خواهد‬ ‫ماند‪.‬‬ ‫در دوره هش��تم انتخاب��ات مجلس ب��رای به‬ ‫نتیجه رس��یدن مدل جبهه متحد اصولگرایان‬ ‫رئیس جمهور مح��ور بود‪ .‬ایا در دوره نهم هم‬ ‫چنین واقعه ای تکرار می شود؟‬ ‫‪ l‬تا االن که ایش��ان محور هس��تند‪ .‬ام��ا برخی گروه ها‬ ‫می توانند چنین محوری را نپذیرند‪ .‬این مس��اله قطعی و‬ ‫ثابت نیس��ت‪ .‬همانطور که دوره قبل نیز فهرستی تحت‬ ‫عنوان جبهه فراگیر اصولگرایان راه خود را از جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان جدا کرد‪.‬‬ ‫همانط��ور که گفتم جبهه پی��روان خط امام و‬ ‫رهبری رس��ما اع�لام کرد که تنه��ا از کانال‬ ‫جامعتین وحدت اصولگرایان را قبول می کند‪.‬‬ ‫این به معنای ان اس��ت که اصولگرایان برای‬ ‫انتخابات مجلس نهم فهرست های متعدد دارند؟‬ ‫‪ l‬احتمالش هست‪ .‬برای همین می گویم باید تامل کرد تا‬ ‫فضا روشن تر شود‪ .‬االن اگر یک شخص یا یک طیف نظری‬ ‫می دهد قابل تعمیم به همه نیست‪ .‬باید مدت زمانی بگذرد تا‬ ‫گروه ها بیشتر در این رابطه احساس مسئولیت کنند‪.‬‬ ‫ای��ا حض��ور اصالح طلبان در یک فهرس��ت‬ ‫مشترک یا عدم انس��جام انها در انتخابات‪ ،‬بر‬ ‫ارایش سیاسی اصولگرایان تاثیرگذار خواهد‬ ‫بود؟‬ ‫‪ l‬با توجه به فتنه ‪ 88‬اصال باید دید اصالح طلبان از سوی‬ ‫شورای نگهبان تایید صالحیت می شوند یا خیر‪ .‬چون اول‬ ‫انها باید برادری خود را به نظام ثابت کنند‪ ،‬بعد کاندیدای‬ ‫انتخابات مجلس نهم شوند‪.‬‬ ‫این ش��امل اصالح طلبان داخ��ل مجلس هم‬ ‫می شود؟‬ ‫‪ l‬فرق می کند‪ .‬اول باید دید این گروه از اصالح طلبان چه‬ ‫کار می کنند و بعد شورای نگهبان چه تصمیمی در قبال انها‬ ‫می گیرد‪ .‬باالخره فتنه ‪ 88‬اتفاق کوچکی در نظام جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران نبوده که بتوان به همین راحتی از کنار ان‬ ‫گذشت‪.‬‬ ‫اگ��ر اصالح طلبان به ف��رض تایید صالحیت‬ ‫شدن نتوانند سازوکار واحدی برای شرکت در‬ ‫انتخابات تدوین کنند‪ ،‬اصولگرایان برای ایجاد‬ ‫نشاط سیاسی در جامعه به رقابت درون گروهی‬ ‫اقداممی کنند؟‬ ‫‪ l‬قطعا همین طور خواهد بود‪ .‬چون نشاط سیاسی این‬ ‫را ایج��اب می کند‪ .‬ضمن انکه اصالح طلبان چه با یک‬ ‫تابلو واحد گام به عرصه انتخابات بگذارند و چه متفرق‬ ‫بیایند‪ ،‬اصولگرایان به یک فهرس��ت واحد نمی رسند‪.‬‬ ‫باالخره اصولگرایان در دوره هشتم انتخابات مجلس هم‬ ‫دو فهرست ارائه کردند‪ .‬بنابراین نمی توان انتظار داشت‬ ‫که ای��ن دوره اجماع و اتحاد ص��د درصدی رخ دهد‪.‬‬ ‫چون در بحث اجرا و اتخاذ روش اختالف س��لیقه بین‬ ‫اصولگرایان وجود دارد‪ .‬اما هر دو یا س��ه گروه اصول‬ ‫را قبول دارند‪.‬‬ ‫ش��ما از انتشار دو یا س��ه فهرست انتخاباتی‬ ‫در جری��ان اصولگرا صحب��ت کردید‪ .‬ایا این‬ ‫مرزبندی ها نهایی اس��ت ی��ا همچنان احتمال‬ ‫وحدت وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬دقیقا نمی توان اظهار نظر کرد‪ .‬اما هنوز احتمال وحدت‬ ‫کامل منتفی نیست‪ .‬به هر صورت دسته بندی داخل مجلس‬ ‫و میان گروه های سیاسی جریان اصولگرا کامال واضح و‬ ‫روشن است‪g .‬‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم‪:‬‬ ‫جامعتین‪ ،‬محور وحدت‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫به چه منظور سال گذشته جامعتین منشور‬ ‫اصولگرایی را تدوین کرد؟‬ ‫‪l‬اگر به این منشور رجوع شود شاخصه های سنجش‬ ‫اصولگرایی افراد مشخص است‪ .‬تبعیت از والیت فقیه‪،‬‬ ‫احترام به مرجعیت و روحانیت‪ ،‬عدالت گرایی و اهمیت‬ ‫به مستضعفان و محرومان از جمله شاخصه هایی است‬ ‫که اصولگرایان را از سایر جریانات متمایز می کند‪.‬‬ ‫با توج��ه به احتمال عدم حضور منس��جم‬ ‫جریان اصالحات در عرصه انتخابات نهم‬ ‫مجل��س‪ ،‬اصولگرایان از چه جهت باید به‬ ‫وحدت برسند؟‬ ‫‪l‬اتحاد دعوت اسالم است و خداوند تبارک و تعالی‬ ‫از مومنین خواسته که متحد باشند‪ .‬ضمن انکه اقتضای‬ ‫یک حرکت اصولی این است که جریان ها انسجام و‬ ‫وفاق داشته باشند‪ .‬بنابراین وحدت در جریان اصولگرا‬ ‫به خودی خود مطلوب اس��ت و اصولگرایان همواره‬ ‫وح��دت را مورد اهمیت ق��رار داد ه و در رقابت های‬ ‫سیاسی رسیدن به این هدف را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫ای��ا اصولگرایان برای رس��یدن به وحدت‬ ‫براس��اس مکانی��زم کمیته س��ه نفره عمل‬ ‫می کنند؟‬ ‫‪l‬شاید همان مجموعه گروه ‪ 13‬نفری که پیرو تشکیل‬ ‫کمیت ه سه نفره شکل گرفت ‪ ،‬در قالب دیگری بتواند‬ ‫کار خود را ادامه داده و بحث وحدت اصولگرایان در‬ ‫را انتخابات هدایت کند‪.‬‬ ‫جامعتین در ش��کل گیری وحدت ایفاگر چه‬ ‫نقشی است؟‬ ‫‪l‬جامعه مدرس��ین حوزه علمیه قم به ریاست ایت اهلل‬ ‫ی��زدی و جامعه روحانی��ت مبارز ب��ه دبیرکلی ایت اهلل‬ ‫مهدوی کنی فعالیت دارن��د‪ .‬این دو بزرگوار به عنوان دو‬ ‫سیاستمدار پخته‪ ،‬باتجربه‪ ،‬باسابقه و موفق در طول دوران‬ ‫حدود ‪ 45‬س��ال کار سیاسی جایگاهی دارند که هم این‬ ‫دو تش��کل روحانی و هم سایر گروه ها که تحت عنوان‬ ‫اصولگرایی تعریف می ش��وند مایلند با عالقه با انها کار‬ ‫ کنند‪ .‬به عبارت دیگر وجود این دو ش��خصیت برجسته‬ ‫سیاسی و فکری موجب شده یک نوع اعتماد و اطمینان‬ ‫خاط��ر برای اصولگرایان پدید اید تا با گرفتن راهنمایی‬ ‫و رهنمود از این دو بزرگوار و ش��ور و مش��ورتی که در‬ ‫میان دو جامعه و بین جامعتین با سران گروه های اصولگرا‬ ‫وجود دارد‪ ،‬کار وحدت پیش برود‪.‬‬ ‫هماهنگی بی��ن جامعتین و س��ایر گروه های‬ ‫اصولگرا چگونه خواهد بود؟‬ ‫‪l‬این ط��ور نخواه��د بود ک��ه جامعتین ب��ه یک نتیجه‬ ‫برس��د و ان را به ط��ور یکس��ویه به اصولگرای��ان ابالغ‬ ‫کن��د‪ ،‬بلک��ه کار به ص��ورت ی��ک تعام��ل‪ ،‬همکاری‬ ‫و همفک��ری ج��دی بی��ن مجموعه ه��ای اصولگ��را‬ ‫پیش می رود‪ .‬در این راستا برخی جلسات برگزار شده و‬ ‫برخی نیز در اینده برگزار خواهد شد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪ 5‬غالمرضا مصباحی مقدم درباره وحدت اصولگرایان گفت‪« :‬اصولگرایان همواره وحدت‬ ‫را مورد اهمیت قرار داده اند و در رقابت های سیاسی رسیدن به این هدف را دنبال می کنند‪».‬‬ ‫عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز درباره کمیته سه نفره نیز افزود‪« :‬شاید در قالب‬ ‫دیگری بتواند کار خود را ادامه داده و بحث وحدت اصولگرایان را در انتخابات هدایت کند‪».‬‬ ‫نماینده تهران و عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس تصریح کرد‪« :‬برخی گروه های اصولگرا‬ ‫برای وحدت با سایرین هنوز به طور جدی وارد نشده اند اما امید است در نهایت فعالیت های‬ ‫انتخاباتی اصولگرایان زیر چتر جامعتین شکل بگیرد‪».‬‬ ‫ایا همه گروه های سیاسی جریان اصولگرا‬ ‫حاضر به همکاری با جامعتین شده اند؟‬ ‫‪l‬غالب گروه ها اع�لام امادگی کرده اند که زیر چتر‬ ‫جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز فعالیت کنند‪.‬‬ ‫این دو جامعه نیز با انتش��ار منشور اصولگرایی زمینه‬ ‫را برای همگرایی اصولگرای��ان فراهم کرده اند‪ .‬پیرو‬ ‫این امر نیز نشس��ت هایی برگزار ش��د که حکایت از‬ ‫استقبال مجموعه تشکل های اصولگرا از این همگرایی‬ ‫داش��ت‪ .‬البته برخی گروه ها نیز به ط��ور جدی وارد‬ ‫میدان نشده اند ولی امید است در نهایت فعالیت های‬ ‫انتخاباتی اصولگرایان زیر چتر جامعتین شکل بگیرد‪.‬‬ ‫وحدت اصولگرایان به ارائه فهرس��ت در‬ ‫تهران و چند کالنش��هر محدود می شود یا‬ ‫همه حوزه های انتخابیه را ش��امل خواهد‬ ‫شد؟‬ ‫‪l‬کار وح��دت در ته��ران و شهرس��تان ها پیگیری‬ ‫می ش��ود و خبرها حاکی از ان است انها که هنوز به‬ ‫این جمع نپیوس��ته اند ابراز تمامل کرده اند که به این‬ ‫چتر بپیوندند‪ .‬امیدوارم تا چند ماه باقیمانده به انتخابات‬ ‫همه مجموعه های اصولگرا زیر یک چتر جمع شده و‬ ‫لیست واحد ارائه کنند‪g .‬‬ ‫‪25‬‬ ‫علی اصغر زارعی در گفت گو با مثلث‪:‬‬ ‫اصولگرایان منتظر کمیته ‪ 3‬نفره هستند‬ ‫‪ 6‬علی اصغر زارعی از نمایندگان حامی دولت در مجلس هشتم به شمار می رود‪ .‬نماینده‬ ‫تهران در رابطه با مخالفت جمعیت رهپویان و جبهه پیروان خط امام و هبری با ادامه کار کمیته‬ ‫سه نفره‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬اگر افراد یا گروه هایی در این رابطه موضعگیری می کنند مهم نیست‪.‬‬ ‫چون هرکس دنبال ان است که گروه‪ ،‬حزب‪ ،‬تشکل یا طیف خودش غالب بر دیگران شود‪».‬‬ ‫عضو هیات رئیسه فراکسیون انقالب اسالمی مجلس تصریح کرد‪« :‬هماهنگی بیشتر طیف های‬ ‫اصولگرا منجر به ارائه لیست واحدی خواهد شد‪ .‬مکانیزم این همکاری را نیز کمیته سه نفره‬ ‫زیر نظر رئیس جمهور طراحی می کند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪26‬‬ ‫اقای زارعی! وح��دت اصولگرایان به کجا‬ ‫رسید؟‬ ‫‪l‬انتخابات نهم مجلس ‪ 12‬اسفند سال جاری برگزار‬ ‫می شود‪ .‬به نظر می رسد که عملکرد اصولگرایان در‬ ‫دو دوره مجلس هفتم و هش��تم و دولت نهم و دهم‬ ‫نش��ات گرفته از انس��جام کل مجموعه انها بود که‬ ‫توانستند اقدامات و برنامه های گسترده ای را در ابعاد‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاسی و اجتماعی به منصه ظهور رسانند‪،‬‬ ‫از ای��ن رو در انتخاب��ات مجلس نه��م هم موفقیت‬ ‫جری��ان و گفتمان اصولگرایی با انس��جام مجموعه‬ ‫گروه های اصولگرا بیش��تر و بهتر محقق می ش��ود‪،‬‬ ‫اما در حال حاضر تحرکاتی که احزاب و گروه های‬ ‫مختل��ف دارند و االن ه��ر جریانی خودش حرکت‬ ‫مس��تقلی را ش��روع کرده پیش بینی من ان است که‬ ‫به یک انس��جام ختم شود‪ ،‬اما بس��تگی به یکسری‬ ‫اقدام��ات دارد که در ماه های اینده در پیش اس��ت‬ ‫که اگر ان جریانات بتوانند با هماهنگی بیش��تری با‬ ‫هم کار کنند قادر خواهند بود روی لیس��ت واحدی‬ ‫وحدت نظر کنند‪.‬‬ ‫ابان ماه س��ال ‪ 89‬رئیس جمه��ور ‪ 30‬چهره‬ ‫اصولگرا را دعوت کرد تا س��راغازی برای‬ ‫وحدت اصولگرایان باش��د و کمیته ای سه‬ ‫نفره متش��کل از عس��گر اوالدی‪ ،‬والیتی و‬ ‫حدادعادل مامور تدوین س��ازوکار وحدت‬ ‫شدند‪ ،‬جامعتین نیز موازی با ان کمیته منشور‬ ‫اصولگرای��ی را تبیین کرد‪ ،‬حاال جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری می گوید کمیته سه نفره را‬ ‫به شرطی قبول دارد که ذیل جامعتین فعالیت‬ ‫کند‪ ،‬جمعیت ایثارگ��ران و جمعیت رهپویان‬ ‫به دنبال مکانیزم برای وحدت جدیدی هستند‪،‬‬ ‫ی دولت چیست؟‬ ‫ارزیابی طیف حام ‬ ‫‪l‬من کاری به این ندارم که هر فرد یا گروهی چه چیزی‬ ‫را پذیرا هستند‪ ،‬ولی ان چه قرار بود همه اصولگرایان به‬ ‫ان پایبند باش��ند‪ ،‬نتیجه کار گروه سه نفره است‪ ،‬این سه‬ ‫نفر بنا بود نتیجه اقدامات خود را به اطالع رئیس جمهور‬ ‫برسانند و هماهنگ با ایشان کار را پیش ببرند تا ماحصل‬ ‫تالش انها به هس��ته اصلی جری��ان تصمیم گیری برای‬ ‫مجموعه اصولگرایان ختم ش��ود‪ .‬االن باید منتظر ماند و‬ ‫دید ان سه نفر چه کاری انجام می دهند و چه جمع بندی‬ ‫ارائه خواهند داد‪.‬‬ ‫اما همانطور که گفته شد اضالع دیگر‪،‬کمیته‬ ‫س��ه نفره را قبول ندارند‪ ،‬ایا مدل یا شیوه ای‬ ‫جدید ترسیم خواهد شد؟‬ ‫‪l‬خیر‪ ،‬اگر هم کسی در این رابطه موضعگیری می کند‪،‬‬ ‫اظهار نظرش غیر رسمی و شخصی است‪ .‬انچه من از ان‬ ‫اطالع دارم این است که همه اصولگرایان منتظرند تا ببینند‬ ‫کمیته سه نفره چه کار می کند‪.‬‬ ‫اقای سجادی‪ ،‬سخنگوی جبهه پیروان خط امام‬ ‫و رهبری رسما اعالم کرده که نتیجه فعالیت‬ ‫کمیته سه نفره را ذیل جامعتین می پذیرد و‬ ‫اقای باهنر دبیرکل جامعه اسالمی مهندسین‬ ‫نیز بر همین مساله تاکید دارد‪.‬‬ ‫‪l‬ش��اید برخی از فعالیت کمیته س��ه نف��ره زیر نظر‬ ‫رئیس جمهور تصور دخال��ت دارند که البته این طور‬ ‫نیست‪ .‬اینکه دولت یا دستگاه های اجرایی نباید دخالتی‬ ‫در امر انتخابات مجلس داشته باشند‪ ،‬مساله صحیحی‬ ‫اس��ت‪ .‬اما برای تعیین محوریت جریان اصولگرا قرار‬ ‫بود کمیته س��ه نفره نظر بدهد که هنوز از طرف اقایان‬ ‫عسگراوالدی‪ ،‬حدادعادل و والیتی اظهارنظری صورت‬ ‫نگرفته است‪ .‬بنابراین اگر افراد یا گروه های دیگری در‬ ‫این رابطه موضعگیری کنند مهم نیست‪ .‬چون هرکس‬ ‫دنبال ان است که گروه‪ ،‬حزب‪ ،‬تشکل یا طیف خودش‬ ‫غالب بر دیگران ش��ود‪ .‬به عبارت دیگر هر شخصیتی‬ ‫دوست دارد دیگران تحت نظر او عمل کنند‪ .‬اینکه همه‬ ‫دنبال استقاللند و می پسندند که سایرین تابع انها باشند‬ ‫یک امر طبیعی است اما باید منتظر بود و دید کمیته سه‬ ‫نفره جمع بندی ش��ان به کجا می رسد و بعد از ان چه‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫پس منشور اصولگرایی که جامعتین تدوین‬ ‫کرد چه می شود؟‬ ‫‪l‬از خودشان بپرسید‪.‬‬ ‫طیف حامی دولت قائل به اتحاد اصولگرایان‬ ‫ناب اس��ت‪ ،‬ولی جبهه پی��روان خط امام و‬ ‫رهب��ری از جذب حداکثری و دفع حداقلی‬ ‫س��خن می گوید‪ .‬این دو تفکر برای تحقق‬ ‫وحدت قابل جمع هستند؟‬ ‫‪l‬این اصطالحات پیش��ونددار یا پس��ونددار در واقع‬ ‫همان ادعاهای جریانی است‪.‬‬ ‫باالخره این رویکردها قابل جمع هستند؟‬ ‫‪l‬اگر کمیته سه نفره توانستند به یک تفاهم و راهکاری‬ ‫ب��رای جمع کردن اصولگرایان دور هم برس��ند‪ ،‬یقینا‬ ‫مصلحت همه گروه ها و طیف های اصولگرا در این امر‬ ‫خواهد بود‪g .‬‬ ‫عضو شورای مرکزی جامعه اسالمی مهندسین‬ ‫وحدت اصولگرایان در چه مرحله ای قرار‬ ‫دارد؟‬ ‫‪l‬وح��دت مبنا می خواه��د‪ .‬بعد از الت��زام عملی به‬ ‫اص��ول کلی نظام جمهوری اس�لامی ای��ران‪ ،‬قانون‬ ‫اساسی و رهبری‪ ،‬یکسری شاخص ها اصولگرایان را‬ ‫از سایر جریانات سیاسی متمایز می کند‪.‬‬ ‫ان شاخص ها کدامند؟‬ ‫‪l‬جامعتی��ن در منش��ور اصولگرایی ش��اخص های‬ ‫‪ 12‬گانه این گفتمان را برش��مردند و برهمین اساس‬ ‫این دو تشکل روحانی جلساتی را با سایر گروه های‬ ‫اصولگرا گذاش��تند‪ ،‬چراکه انها بهترین عامل وحدت‬ ‫بودند زیرا نفعی از این کار عایدش��ان نمی ش��د‪ .‬البته‬ ‫تالش��ی هم از س��وی رئیس جمهور صورت گرفت؛‬ ‫عده ای دعوت شدند و در ان جلسه کمیته سه نفره ای‬ ‫ش��کل گرفت انها نیز رایزنی هایی را انجام دادند اما‬ ‫کار جلو نرفت‪.‬‬ ‫چرا کمیته سه نفره نتوانست مانند جامعتین در‬ ‫مسیر وحدت اصولگرایان نقش افرین باشد؟‬ ‫‪l‬دو دلیل داش��ت‪ .‬پیوندی ک��ه باید بین ان جمع و‬ ‫تش��کل های معتقد به منش��ور اصولگرای��ی به وجود‬ ‫می امد حاصل نش��د‪ .‬البته انها نشس��ت هایی داشتند‬ ‫ام��ا ادامه پیدا نکرد‪ .‬دومی��ن دلیل حوادثی بود که در‬ ‫یک ماه گذش��ته داخل کش��ور رخ داد و خطراتی که‬ ‫از س��وی یک تفکر متوجه جری��ان اصولگرایان بود‬ ‫بر همگان محرز ش��د‪ .‬بنابراین رسیدن به یک توافق‬ ‫ح��ول مح��ور اصولگرایی با حضور تفکر یاد ش��ده‬ ‫امکان ناپذیر اس��ت‪ .‬یکی از چهره های ش��اخص ان‬ ‫تفکر امیری ف��ر بود که طی موضعگی��ری گفت‪« :‬ما‬ ‫جایگاهی برای اصولگرایان سنتی در انتخابات اینده‬ ‫قائل نیستیم‪».‬‬ ‫ایا منظور ش��ما اصولگرایان پیشرو است؛‬ ‫چراک��ه تفکری که از ان ن��ام بردید چنین‬ ‫عنوانی را برای خود انتخاب کرده است؟‬ ‫‪l‬عنوان مهم نیس��ت چون انه��ا معتقدند از گفتمان‬ ‫اصولگرایی عب��ور کرده اند‪ .‬اقای جوانفکر‪ ،‬مش��اور‬ ‫مطبوعات��ی رئیس جمهور و مدیرعام��ل خبرگزاری‬ ‫ایرن��ا صراحت��ا گف��ت «م��ا از اصولگرای��ی عب��ور‬ ‫کردی��م»‪ .‬امیری ف��ر نی��ز گف��ت‪« :‬جایگاه��ی برای‬ ‫اصولگرایان س��نتی در انتخابات اینده قائل نیس��تیم‬ ‫زیرا طرف��داران احمدی نژاد و مش��ایی رای مردم را‬ ‫کس��ب می کنن��د»‪ .‬بنابراین طیف یاد ش��ده عالقه ای‬ ‫ب��ه وح��دت ب��ا اصولگرای��ان ن��دارد‪ .‬امید اس��ت‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪ 7‬حمیدرضا فوالدگر‪ ،‬عضو شورای مرکزی جامعه اسالمی مهندسین درباره وحدت‬ ‫اصولگرایان گفت‪« :‬اگر اصولگرایان برای انتخابات مجلس نهم به فهرست واحد هم نرسند‬ ‫ی شود باید بسنده کنند‪ ».‬نماینده اصفهان و‬ ‫به یک فهرست که مشمول حداکثر حمایت مردم ‬ ‫عضو کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب تصریح کرد‪« :‬اگر همه گروه های اصولگرا اعم از جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری‪ ،‬رهپویان‪ ،‬ایثارگران‪ ،‬حامیان دولت‪ ،‬حامیان قالیباف و حامیان رضایی منشور‬ ‫اصولگرایی را بپذیرند‪ ،‬مکانیزم وحدت قابل طراحی و عملیاتی شدن است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫پذیرفتن منشور اصولگرایی تاکتیک‬ ‫رسیدن به وحدت‬ ‫هر چه زودتر کمیته سه نفره با جمع معتقد به منشور‬ ‫اصولگرایی متحد ش��وند و کار را پیش ببرند تا وفاق‬ ‫حداکثری بین گروه های اصولگرا ش��کل بگیرد‪ .‬البته‬ ‫جمعی از حامیان دولت نظری برخالف طیف مذکور‬ ‫دارند‪ ،‬اینها می توانن��د در قالب وحدت اصولگرایی‬ ‫تعریف شوند‪.‬‬ ‫بنا بر اظهارات ش��ما از جری��ان اصولگرا‬ ‫دو فهرست خارج خواهد شد؟‬ ‫‪l‬خی��ر‪ ،‬اصولگرا یک جریان بیش��تر نیس��ت‪ .‬طیف‬ ‫پیشرو یا عبوری دیگر اصولگرا محسوب نمی شود‪.‬‬ ‫انس��جام یا عدم انس��جام اصالح طلبان بر‬ ‫ارای��ش اصولگرای��ان در انتخاب��ات نه��م‬ ‫مجلس شورای اس�لامی تاثیر می گذارد یا‬ ‫خیر؟‬ ‫‪l‬طبیعی است هرگاه انسجام و وحدت رقیب بیشتر‬ ‫بوده‪ ،‬گروه ه��ای اصولگرا برای هم��کاری و تعامل‬ ‫بیشتر به هم نزدیک شده اند‪.‬‬ ‫ع��دم وح��دت اصالح طلب��ان‪ ،‬رقاب��ت‬ ‫درون گفتمانی اصولگرایان را در پی خواهد‬ ‫داشت؟‬ ‫‪l‬ممکن است این اتفاق بیفتد‪ .‬کما اینکه در مقاطعی‬ ‫رقابت در جریان اصولگرا درون گفتمانی هم ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬البته اصالح طلبان در صحنه هستند‪ ،‬مساله ای‬ ‫هم ب��رای رد صالحیت ندارند‪ ،‬بنابراین خواهند امد‬ ‫و کاندیداهای��ی را در سراس��ر کش��ور وارد صحن��ه‬ ‫انتخاب��ات می کنند‪ .‬با این تفاس��یر ضرورت دارد که‬ ‫گروه ه��ای اصولگ��را با حف��ظ س��لیقه های خود در‬ ‫انتخابات مجلس نه��م وحدت خود را حفظ نمایند‪.‬‬ ‫همانطور ک��ه در جبه��ه متحد اصولگرایی نیز س��ه‬ ‫سلیقه مختلف حضور داشتند‪ ،‬ولی توانستند ائتالفی‬ ‫منسجم تشکیل دهند‪ .‬معتقدم مشی اصولگرایی مشی‬ ‫است که می شود حول ان به انسجام رسید‪.‬‬ ‫ش��ما صحبت های��ی را از نظ��ر یک عضو‬ ‫در جبه��ه پیروان خط ام��ام و رهبری بیان‬ ‫کردی��د‪ ،‬ای��ا جمعی��ت رهپوی��ان انقالب‬ ‫اس�لامی و جمعیت ایثارگران نیز راجع به‬ ‫منش��ور اصولگرایی چنین تصوری دارند‪،‬‬ ‫چون اقای س��روری‪ ،‬قائم مقام رهپویان از‬ ‫لزوم طراحی یک مدل جدید برای وحدت‬ ‫اصولگرایان سخن گفته است؟‬ ‫‪l‬باالخره اگر جمعیت ایثارگران و جمعیت رهپویان‬ ‫مدل جدیدی دارند ارائه دهند‪ ،‬مطمئنا با دیدی مثبت‬ ‫به ان نگاه خواهد شد‪.‬‬ ‫طی��ف حامی دول��ت نیز بر ادام��ه فعالیت‬ ‫کمیته سه نفره ذیل نظر رئیس جمهور معتقد‬ ‫است‪ ،‬این را چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪l‬اگ��ر رئیس جمه��ور با هم��ان طرز فکر در س��ال‬ ‫‪ 84‬برای وح��دت اصولگرایان فعالی��ت کند‪ ،‬کمیته‬ ‫سه نفره منصوب ایشان با بقیه اصولگرایان می توانند‬ ‫یک فهرس��ت واحد ولو با س�لایق مختلف را نهایی‬ ‫کنن��د‪ .‬به عبارت دیگر اگر هم��ه گروه های اصولگرا‬ ‫اع��م از جبهه پیروان خط ام��ام و رهبری‪ ،‬رهپویان‪،‬‬ ‫ایثارگران‪ ،‬حامیان دول��ت‪ ،‬حامیان قالیباف و حامیان‬ ‫رضای��ی منش��ور اصولگرای��ی را بپذیرن��د مکانیزم‬ ‫وحدت قابل طراحی و عملیاتی شدن است‪.‬‬ ‫شروع س��ریع ایجاد وحدت بین گروه های‬ ‫اصولگرا بر روند کار تاثیر منفی نگذاشت؟‬ ‫‪l‬ای��ن کار فقط برای ش��روع صحبت ه��ای ابتدایی‬ ‫انجام شد و همین قدر هم پیش رفت‪.‬‬ ‫ارزیابی نهایی شما از وحدت اصولگرایان‬ ‫چیست؟‬ ‫‪l‬معتق��دم اگ��ر اصولگرایان به فهرس��ت واحد هم‬ ‫نرسند به یک فهرس��ت که مشمول حداکثر حمایت‬ ‫مردمی شود باید بسنده کنند‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪28‬‬ ‫ طلبیاوباما‬ ‫تدیگر‬ ‫نگاه‬ ‫فرص‬ ‫سخنرانی فرصت طلبانه‬ ‫سخنرانیفرصت طلبانه‬ ‫ب��اراک اوبام��ا‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا‪ ،‬پس از ماه ها ناارامی در کش��ور های‬ ‫خاورمیانه و شمال افریقا‪ ،‬در جریان یک سخنرانی مهم سیاست های امریکا‬ ‫را درباره خاورمیانه و جهان عرب اعالم کرد‪.‬اوباما در ابتدای سخنانش گفت‬ ‫امریکا ش��اهد بازگشایی فصلی تازه در عرصه دیپلماتیک و در دورانی است‬ ‫که تغییرات چش��مگیری در جهان عرب و خاورمیانه در حال ش��کل گیری‬ ‫اس��ت‪ .‬اوباما با اش��اره به کشته شدن اسامه بن الدن‪ ،‬س��رکرده شبکه القاعده‬ ‫گف��ت ب��ن الدن قاتلی بزرگ بود‪ ،‬نه ش��هید و حتی قبل از ان هم که کش��ته‬ ‫ش��ود‪ ،‬مردم عقایدش را نمی پذیرفتند‪.‬باراک اوباما گفت قبل از مرگ بن الدن‬ ‫هم مردم خاورمیانه و شرق و شمال افریقا اینده خود را در دست های خود‬ ‫گرفته بودن��د‪ .‬رئیس جمهوری امریکا همچنین گفت اعتراضات در تونس و‬ ‫نقاط دیگر نباید باعث تعجب ش��ود‪ ،‬زیرا اس��تراتژی اعمال زور بیش از این‬ ‫کارایی ندارد‪ .‬اوباما در ادامه س��خنانش گفت سوال اینجاست که امریکا چه‬ ‫نقش��ی می تواند در رویدادهای جاری در خاورمیانه و ش��مال افریقا داش��ته‬ ‫باشد‪.‬او گفت امریکا به ثبات و اراده ملت ها احترام می گذارد‪ .‬اوباما همچنین‬ ‫گفت که امریکا همواره از اصالحات سیاس��ی و اقتصادی در منطقه حمایت‬ ‫کرده است‪ .‬رئیس جمهوری امریکا درباره وضعیت لیبی گفت که اگر امریکا‬ ‫و متحدانش وارد عمل نش��ده بودند‪ ،‬هزاران نفر از مردم این کش��ور کش��ته‬ ‫می شدند‪ .‬اوباما اضافه کرد سرهنگ قذافی دیگر فرصتی ندارد‪ .‬اوباما با دفاع‬ ‫ازتحریم های اعمال شده جدید علیه بشار اسد‪ ،‬رئیس جمهوری سوریه گفت‬ ‫بش��ار اسد یا باید در فکر تغییرات سیاسی در کشور باشد یا از قدرت کناره‬ ‫بگی��رد‪ .‬رئیس جمهوری امریکا همچنین گفت نیروهای امنیتی س��وریه باید‬ ‫تیراندازی به معترضان را متوقف کنند‪ .‬اوباما با اش��اره به روند صلح اسرائیل‬ ‫و فلس��طینیان گفت صلح نیازمند مشارکت دو طرف است‪ .‬رئیس جمهوری‬ ‫ل کرد‪ ،‬ضمن‬ ‫امری��کا همچنین گفت هیچ صلحی را نمی ت��وان به انها تحمی ‬ ‫انکه تاخیر در این مس��اله ب��ه معنای پایان یافتن این معضل نیس��ت‪ .‬اوباما‬ ‫همچنین تاکید کرد که مرزهای اسرائیل و فلسطین باید به قبل از سال ‪۱۹۶۷‬‬ ‫برگردد‪ .‬او در این سخنرانی سعی کرده به صورت فرصت طلبانه ای تحوالت‬ ‫خاورمیان��ه را برگرفت��ه از دکترین تغییر خود بداند‪ .‬در حالی که این متحدان‬ ‫اوباما بودند که در خاورمیانه س��رنگون می ش��دند نه دشمنانش‪ .‬از همین رو‬ ‫می توان سخنرانی او را یک فرصت طلبی دانست‪g .‬‬ ‫واکنش به صحبت های اوباما‬ ‫اختالفات جدید‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫فردای س��خنرانی اوباما درباره جهان عرب‪ ،‬بنیامین نتانیاهو که برای شرکت‬ ‫در کمیت��ه امور عمومی امریکا و اس��رائیل موس��وم به ایپک ک��ه بزرگترین‬ ‫البی صهونیس��ت ها در ایاالت متحده به ش��مار می رود به واشنگتن سفر کرده‬ ‫بود تاکید که رژیم صهیونیس��تی به پش��ت مرزهای س��ال ‪ 1967‬باز نخواهد‬ ‫گش��ت‪.‬اوباما و نتانیاهو بعد از دیدار در کاخ س��فید پذیرفتند که دو طرف بر‬ ‫س��ر نحوه رس��یدن به صلح در خاورمیانه «اختالف نظ��ر» دارند‪ .‬نتانیاهو که‬ ‫پی��ش از این هم چارچوب کلی مورد نظر ب��اراک اوباما را رد کرده بود‪ ،‬بعد‬ ‫از این دیدار گفت که ش��اید در بعضی موارد بش��ود کوتاه امد‪ ،‬اما بازگشت‬ ‫به مرزهای پیش از جنگ ‪ ۱۹۶۷‬غیرقابل پذیرش اس��ت‪ .‬با این حال نتانیاهو‬ ‫تاکید کرد که برای تالش های اوباما ارزش قائل اس��ت‪ .‬اوباما گفت دو طرف‬ ‫موج اخیر تغییرات سیاسی در منطقه را بررسی و در این مورد که این تغییرات‬ ‫چه تاثیری بر امنیت امریکا و اس��رائیل خواهد داش��ت‪ ،‬بحث کردند‪ .‬اوباما‬ ‫گف��ت در ای��ن وضعیت هم فرصت هایی هس��ت و ه��م تهدیدهایی‪ .‬باراک‬ ‫اوباما گفت دو طرف در مورد کش��ور اینده فلس��طین اخت�لاف نظر دارند‪،‬‬ ‫اما تاکید کرد که این اختالف نظری اس��ت بین دو دوست‪ .‬اوباما گفت صلح‬ ‫واقعی تنها زمانی به دس��ت می اید که اس��رائیل بتوان��د در مقابل تهدیدها از‬ ‫خ��ود دفاع کند‪ .‬نتانیاهو هم ادعا کرد‪« :‬در حالی که اس��رائیل حاضر اس��ت‬ ‫برای رس��یدن به صلح امتیازهایی بده��د‪ ،‬نمی تواند به مرزهای قبل از ‪۱۹۶۷‬‬ ‫برگردد‪ .‬چون این مرزها غیر قابل دفاع هس��تند‪ ».‬او گفت‪« :‬ترکیب جمعیتی‬ ‫منطقه از ‪ ۴۴‬س��ال پیش تغییر زیادی کرده است‪ ».‬نتانیاهو ادامه داد‪« :‬صلحی‬ ‫ک��ه بر پایه توهم بنا ش��ود‪ ،‬به صخره س��خت واقعی��ات خاورمیانه برخورد‬ ‫خواهد کرد‪g ».‬‬ ‫بین الملل‬ ‫در واکنش به اظهارات اوباما در مورد لزوم بازگش��ت رژیم صهیونیس��تی به‬ ‫پش��ت مرزهای سال ‪ 1967‬میالدی‪ ،‬بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخست وزیر اسرائیل بار‬ ‫دیگر تاکید کرد که این رژیم به مرزهایش در س��ال ‪ ۱۹۶۷‬باز نمی گردد زیرا‬ ‫او ای��ن مرزها را در مقابل تهاجم خارجی «قابل دفاع» نمی داند‪.‬این در حالی‬ ‫اس��ت که از زمان ب��ه روی کار امدن باراک اوبام��ا‪ ،‬رئیس جمهوری ایاالت‬ ‫متحده در س��ال ‪ 2008‬میالدی‪ ،‬امریکا و رژیم صهیونیس��تی همواره بر س��ر‬ ‫مس��ائلی از جمله شهرک سازی ها در کرانه باختری رود اردن و بیت المقدس‬ ‫با یکدیگر اختالف نظر داش��ته اند‪ .‬امریکا بارها از اس��رائیل خواسته است تا‬ ‫ش��هرک س��ازی ها را با ه��دف اغاز مذاک��رات صلح متوقف کن��د اما رژیم‬ ‫ی خود‬ ‫صهیونیستی از بر اورده کردن خواسته این مهمترین و اصلی ترین حام ‬ ‫خودداری کرده اس��ت‪.‬اوباما در س��خنانی گفته بود که مرزهای اینده کشور‬ ‫مستقل فلس��طینی باید بر مبنای مرزهای ‪ ۱۹۶۷‬اسرائیل و اعراب تعیین شود‬ ‫هر چند اصالحات این مرزها را در جریان مبادله س��رزمین بین فلسطینیان و‬ ‫اس��رائیل مردود ندانست‪ .‬اس��رائیل در جنگ شش روزه در ژوئن سال ‪۱۹۶۷‬‬ ‫کرانه باختری رود اردن و بیت المقدس ش��رقی‪ ،‬متعلق به اردن و نوار غزه و‬ ‫بلندی های جوالن را به اشغال خود در اورد‪.‬در سال های بعد‪ ،‬اردن حاکمیت‬ ‫خود بر کرانه باختری رود اردن و بیت المقدس ش��رقی را ملغی اعالم کرد و‬ ‫فلسطینیان انتظار دارند براس��اس توافق صلح با اسرائیل‪ ،‬کشور مستقل خود‬ ‫را در این بخش از اراضی اشغالی و نوار غزه تشکیل دهند‪ .‬در سال های بعد‪،‬‬ ‫اس��رائیل مجوز احداث تعدادی شهرک صهیونیست نش��ین را در بخشی از‬ ‫کرانه باختری رود اردن صادر کرده و همچنین دولت اسرائیل خروج از بیت‬ ‫المقدس ش��رقی را مردود دانسته اس��ت‪ .‬این مساله و شهرک سازی اسرائیل‬ ‫در نوار غزه موجب ش��ده که گفت وگوهای صلح میان اسرائیل و فلسطین به‬ ‫بن بست برسد‪g .‬‬ ‫انتخابات ‪ 2012‬و سیاست خارجی اوباما‬ ‫در حال حاضر با توجه به وضعیت اوباما در داخل امریکا و اینکه در چند ماه گذشته‬ ‫با کاهش مقبولیت مواجه بوده است‪ ،‬نیازمند اقدامی است که وجهه خود را نزد‬ ‫افکار عمومی افزایش دهد‪ .‬عموما شیوه دموکرات ها این است که در شرایطی‬ ‫که با مش��کالتی در داخل روبه رو هس��تند‪ ،‬رو به سیاست خارجی می اورند‪.‬‬ ‫انها تالش می کنند تا با کس��ب پیروزی در سیاس��ت خارجی افکار عمومی‬ ‫مردم را در استانه انتخابات به سود خود تغییر دهند‪ .‬مهم ترین بحثی که اوباما‬ ‫در این راس��تا دنبال می کند بحث صلح خاورمیانه اس��ت که اگر بتواند ان را‬ ‫به نتیجه ای برس��اند و از بن بس��ت کنونی خارج س��ازد‪ ،‬قطعا تاثیر مثبتی بر‬ ‫وضعیت او در انتخابات اینده خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫س��خنان اخیر اوباما در حمایت از تش��کیل دولت فلس��طینی و عقب نشینی‬ ‫اس��رائیل به مرزهای س��ال ‪ ۱۹۶۷‬را باید در این راس��تا ارزیابی کرد‪ .‬بر این‬ ‫اس��اس اگر اوباما موفق ش��ود که جهشی در روند صلح خاورمیانه ایجاد کند‬ ‫می توان��د در انتخابات اینده ریاس��ت جمهوری با اختالف زی��اد به پیروزی‬ ‫برس��د‪ .‬از سوی دیگر البی رژیم صهیونیس��تی در امریکا از ابتدای روی کار‬ ‫امدن اوباما‪ ،‬با او مخالفت هایی داش��تند و معتقد بودند که او همانند بوش به‬ ‫حمایت از اس��رائیل نخواهد پرداخت‪ .‬البته پیشینه دموکرات ها نشان می دهد‬ ‫که انها از اس��رائیل حمایت قاطع داشته اند‪ ،‬اما انها نسبت به خود اوباما شک‬ ‫ و تردید هایی داشتند‪ ،‬به خصوص به دلیل صحبت هایی که در طول انتخابات‬ ‫و پ��س از ان در این راس��تا بیان ک��رده بود‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬ش��خصیت اوباما‬ ‫نی��ز متفاوت از دیگر روس��ای جمهوری ایاالت متحده ب��ود‪ .‬از این رو انها‬ ‫مواضع سرس��ختانه ای می گرفتند ت��ا اوباما نتواند به بح��ث صلح خاورمیانه‬ ‫وارد شود‪g .‬‬ ‫‪29‬‬ ‫حسین رویوران در گفت وگو با مثلث شرح داد‬ ‫بین الملل‬ ‫پشت پرده طرح اوباما‬ ‫مریم یوسفی‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪2‬حسین رویوران‪ ،‬کارشناس مسائل خاورمیانه‪ ،‬عدم توافق میان اوباما و نتانیاهو را ناشی از‬ ‫تفاوت در دیدگاه های این دو نفر می داند‪ .‬به عقیده وی اوباما عملگرایانه و براساس مصالح‬ ‫سیاسی بحث دو دولت اسرائیل و فلسطین را مطرح می کند و منطقه اشغالی ‪ 1967‬را مبنای‬ ‫برپایی دولت فلسطینی قرار می دهد و این در حالی است که نتانیاهو در یک چارچوب‬ ‫کامال ایدئولوژیک به مساله نگاه می کند و ایدئولوژی صهیونیستی از نیل تا فرات است‪ .‬از‬ ‫دیگر سو چون اسرائیل یک عنصر منضبط و پایبند به مقررات بین المللی نیست‪ ،‬این مساله‬ ‫جامعه بین المللی را به ستوه اورده است‪.‬‬ ‫دالی��ل عدم توافق می��ان رهبران امریکا‬ ‫و رژیم صهیونیس��تی را در چه مواردی‬ ‫می بینید؟‬ ‫‪ l‬ای��ن موضوع به اختالف نگرش میان امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی بازمی گردد‪ .‬اوباما عملگرایانه و‬ ‫براساس مصالح سیاسی بحث دو دولت اسرائیل و‬ ‫فلس��طین را مطرح می کند و منطقه اشغالی ‪1967‬‬ ‫را مبنای برپایی دولت فلسطینی قرار می دهد‪ .‬این‬ ‫در حالی است که نتانیاهو در یک چارچوب کامال‬ ‫ایدئولوژیک به مس��اله ن��گاه می کند و ایدئولوژی‬ ‫صهیونیس��تی از نیل تا فرات است و منطقه کرانه‬ ‫باختری از نگاه انها منطقه یهودا و س��امره اس��ت‪.‬‬ ‫مصداقی که اسرائیلی ها مطرح می کنند تنها تل اویو‬ ‫و مناطق ‪ 48‬نیست‪ ،‬بلکه خود کرانه باختری است‬ ‫که منطقه شمالی اش یهوداست و منطقه جنوبی اش‬ ‫‪30‬‬ ‫سامره‪ .‬بنابراین نگاه اوباما سیاسی و عملگرایانه است‬ ‫و نگاه نتانیاهو ایدئولوژیک و تقابل این دو با توجه به‬ ‫خاستگاه های متفاوت انها کامال طبیعی است‪.‬‬ ‫با توجه به برخورد نتانیاهو می توان برداشت‬ ‫کرد که اسرائیل از امریکا احساس بی نیازی‬ ‫می کند؟‬ ‫‪ l‬اصال اینطور نیست‪ .‬رژیم صهیونیستی به شدت به‬ ‫امریکا وابسته است؛ هم به دلیل کمک های مالی امریکا‬ ‫و هم به دلی��ل بحث امنیت اس��رائیل و تضمین های‬ ‫امریکا‪ ،‬چراکه برتری نظامی اس��رائیل متکی اس��ت‬ ‫به ن��وع س�لاح هایی که امری��کا در اختیار اس��رائیل‬ ‫ق��رار می دهد‪ .‬ام��ا اینکه این برخورد برچه اساس��ی‬ ‫صورت گرفته‪ ،‬جای بحث دارد‪ .‬می دانیم که براساس‬ ‫البی صهیونیستی در امریکا‪ ،‬اسرائیل امیدوار است به‬ ‫اینکه این البی بتواند اوباما را تحت فش��ارقرار دهد و‬ ‫به منطقی که اسرائیل مطرح می کند نزدیک کند‪.‬‬ ‫پس این فرضیه که مخالفت نتانیاهو ممکن‬ ‫اس��ت دولت امریکا را در ادامه حمایت از‬ ‫رژیم اسرائیل دچار تردید کند‪ ،‬اصال ممکن‬ ‫نیست؟‬ ‫‪ l‬چنین اتفاقی اصال قابل تصور نیست‪ ،‬به ویژه که ما در‬ ‫استانه انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات پارلمانی‬ ‫در امریکا هس��تیم و البی های صهیونیستی‪ ،‬قوی ترین‬ ‫البی در حضور انتخاباتی هستند‪ ،‬بنابراین اوباما به شدت‬ ‫به این البی نیاز دارد‪ .‬همچنانکه شاهد بودیم باراک اوباما‬ ‫در ای پک حتی طرحی ک��ه نتانیاهو اعالم کرده بود را‬ ‫کمی روتوش کرد و این نشان دهنده این واقعیت است‬ ‫که دولتمردان امریکا با وجود البی صهیونیستی قادر به‬ ‫برخورد با اسرائیل و تخلفاتش نیستند‪.‬‬ ‫ایا ممکن است اسرائیل با این اقداماتش در‬ ‫پی ان باش��د که تشکیل کشور فلسطینی را‬ ‫با مشکل مواجه کند؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬ممکن نمی دانم‪ .‬چراکه بحث تش��کیل دولت‬ ‫فلس��طینی یک نیاز است‪ ،‬چه برای اسرائیل و چه برای‬ ‫امریکا و اکنون در مطبوعات اسرائیل به شدت درمورد‬ ‫این نیاز صحبت می شود که چرا اسرائیل نیاز دارد چنین‬ ‫اتفاقی بیفتد‪ .‬بحث دومی که وجود دارد این اس��ت که‬ ‫اختالف نظر در مورد اصل طرح نیس��ت بلکه در مورد‬ ‫بعضی از مبانی طرح اس��ت‪ .‬امریکا براساس مقررات‬ ‫بین المللی و قطعنامه های س��ازمان ملل حرکت کرده و‬ ‫همان ها را نیز براساس نیاز اسرائیل روتوش کرده است‪.‬‬ ‫وقتی باراک اوباما س��خن از تش��کیل دولت فلسطینی‬ ‫در مرزه��ای ‪ 1967‬می کند یعنی اجرای قطعنامه ‪،242‬‬ ‫اما چند ش��رط به ان اضافه کرده اس��ت‪ .‬نخست اینکه‬ ‫گفته دولت فلس��طینی باید خلع س�لاح شود و این به‬ ‫دلیل دغدغه های امنیتی اس��رائیل اس��ت‪ .‬سپس سخن‬ ‫از جابه جایی های س��رزمینی به می��ان اورده که این هم‬ ‫به دلیل ادعاهای اس��رائیل در م��ورد قدس و کوه جبل‬ ‫الزیتون اس��ت‪ .‬در اخر نیز بر عدم بازگش��ت اوارگان‬ ‫باراک اوباما با طرحی‬ ‫که ارائه داده در پی ان‬ ‫است که راه را بر یک‬ ‫طرح دیگری که برای‬ ‫اسرائیلخطرناکتر‬ ‫است‪ ،‬ببندد‪ .‬اتحادیه‬ ‫عرب بحث دولت‬ ‫فلسطین در مرزهای‬ ‫‪ 1967‬را در دستور‬ ‫کار مجمع عمومی‬ ‫سازمان ملل قرار‬ ‫داده است‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫تاکی��د کرده که ای��ن خود نقض قطعنامه ‪ 194‬اس��ت‪.‬‬ ‫تمام اینها بیانگر ان اس��ت که اوباما نیاز اسرائیل را در‬ ‫این طرح پاس��خ داده و به رغم اینکه در جهت اسرائیل‬ ‫حرکت کرده‪ ،‬اما با مخالفت اسرائیل مواجه شده است‪.‬‬ ‫موضع گیری حماس پیرامون این صحبت ها‬ ‫و طرح ه��ا چگون��ه ب��ود‪ ،‬مخصوصا بحث‬ ‫خلع س�لاح؟ ایا انها از این طرح استقبال‬ ‫کردند؟‬ ‫‪ l‬تقریبا تمام فلس��طینی ها با این موضوع که بخشی‬ ‫از فلسطین برگردد موافقند و مشکلی ندارند‪ .‬درواقع‬ ‫از راس��ت ترین تا رادیکال ترین فرد ب��ا ایجاد دولت‬ ‫فلس��طینی در مرزه��ای ‪ 1967‬موافق اس��ت‪ .‬چراکه‬ ‫بخشی از سرزمین فلسطینی به انها بازخواهد گشت‪،‬‬ ‫ام��ا پیرامون پیامدهای این مس��اله اختالف نظر دارند‪.‬‬ ‫ی می پذیرند ک��ه دولت فلس��طینی در مرزهای‬ ‫بعض�� ‬ ‫‪ 1967‬تشکیل ش��ود و به عقیده انها این پایان بحران‬ ‫ و ترک مخاصمه اس��ت و به دنبال ان اس��رائیل باید‬ ‫در سرزمین های اشغالی فلسطین یعنی همان مرزهای‬ ‫‪ 1948‬به رس��میت شناخته ش��ود‪ .‬اما برخی دیگر که‬ ‫اسالمگرایان هستند نمی توانند اسرائیل را حتی در ‪48‬‬ ‫به رسمیت بشناسند چراکه سرزمین فلسطین‪ ،‬سرزمین‬ ‫وقف اسالمی است‪ .‬بعد از جنگ های صلیبی که تمام‬ ‫نظامیان‪ ،‬س��ربازان و داوطلبان اسالمی‪ ،‬فلسطین را از‬ ‫دس��ت صلیبی ها ازاد کردند ان را وقف کردند‪ .‬زیرا‬ ‫این سرزمین به عنوان غنایم جنگی به انها رسید و انها‬ ‫نیز این س��رزمین را وقف کردند و سرزمین وقف را‬ ‫نمی توان به دشمن واگذار کرد‪ .‬نگاه حماس‪ ،‬جهاد و‬ ‫تمام گروه های اسالمگرا به همین شکل است‪ .‬بنابراین‬ ‫انها اعتقادش��ان به یک اتش بس طوالنی مدت است؛‬ ‫اینکه اسرائیل از مرزهای ‪ 1967‬عقب نشینی بکند و به‬ ‫رسمیت شناخته نشود بلکه اتش بسی طوالنی میانشان‬ ‫اتفاق بیفتد‪ .‬حتی حماس گفته بود که اگر این اتش بس‬ ‫‪ 50‬سال به طول بینجامد‪ ،‬پس از این ‪ 50‬سال وضعیت‬ ‫سرزمین ‪ 1948‬مشخص خواهد شد‪.‬‬ ‫ایا ممکن اس��ت صحبت های اوباما نیز در‬ ‫ی در جهت‬ ‫حد حرف باقی بماند و هیچ گام ‬ ‫حل مس��اله اس��رائیل و فلس��طین برداشته‬ ‫نشود؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر شرایط متفاوت شده و باراک اوباما‬ ‫با طرحی که ارائه داده در پی ان است که راه را بر یک‬ ‫طرح دیگری که برای اسرائیل خطرناکتر است‪ ،‬ببندد‪.‬‬ ‫اتحادیه عرب بحث دولت فلسطین در مرزهای ‪1967‬‬ ‫را در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل قرار داده‬ ‫است‪ .‬در شهریور ماه اجالس مجمع برگزار می شود و‬ ‫اگر این اتفاق بیفتد دولت فلسطینی تشکیل می شود‪.‬‬ ‫به هر حال ‪ 18‬س��ال است که فلس��طینیان با اسرائیل‬ ‫گفت وگ��و کرده ان��د و تاکن��ون نی��ز هی��چ نتیجه ای‬ ‫نگرفته ان��د‪ ،‬ای��ن نش��ان می دهد ک��ه گفت وگو هیچ‬ ‫نتیجه ای ندارد‪ .‬اکنون نیز فلس��طینیان از سازمان ملل‬ ‫درخواس��ت کرده اند که تکلیف شان را مشخص کند‪.‬‬ ‫سازمان ملل هم اعالم تشکیل یک دولت فلسطینی در‬ ‫مرزهای ‪ 1967‬را در دس��تور کار قرار داده است‪ .‬این‬ ‫در حالی اس��ت که قطعنامه ‪ 338 ،242‬و ‪ 1850‬نیز بر‬ ‫این مس��اله تاکید دارند‪ .‬تمام اینها بیانگر ان است که‬ ‫زمینه های حقوقی و سیاسی تحقق این امر وجود دارد‪.‬‬ ‫تا االن هم نزدیک به ‪ 150‬کش��ور اعالم کرده اند که از‬ ‫این قطعنامه حمایت می کنند پس اس��رائیل در مضیقه‬ ‫است‪ .‬در حقیقت امریکا برای کمک به اسرائیل طرح‬ ‫اوبام��ا را مطرح کرد تا تواف��ق‪ ،‬نتیجه گفت وگو بین‬ ‫دو طرف باش��د‪ .‬چراکه اوباما ب��ا مطرح کردن بحث‬ ‫مبادله‪ ،‬مرزها را شناور کرده است‪ .‬بنابراین می خواهد‬ ‫ای��ن دو گ��روه را پای می��ز مذاکره بی��اورد و دولت‬ ‫فلس��طینی با رضایت مندی اسرائیل به وجود بیاید‪ ،‬نه‬ ‫برخالف اراده رژیم صهیونیستی‪.‬‬ ‫اگر اسرائیل به این خواسته امریکا تن ندهد‬ ‫چه می شود؟‬ ‫‪ l‬این گزینه بس��یار محتمل است و در این صورت‬ ‫برای اس��رائیل خیلی دردناکتر خواهد بود‪ .‬چراکه در‬ ‫نهایت دولت فلس��طینی در مرزهای ‪ 1967‬تش��کیل‬ ‫خواهد ش��د‪ .‬اما این بار بدون مبادله سرزمینی و بدون‬ ‫ساقط کردن حق بازگش��ت اوارگان فلسطینی‪ .‬چون‬ ‫بازگشت اوارگان فلس��طینی با قطعنامه ‪ 194‬است و‬ ‫اکنون بحث قطعنامه ‪ 242‬اس��ت و این برای اسرائیل‬ ‫یک چالش جدی اس��ت و بای��د تصمیم بگیرد که به‬ ‫کدامیک از این دو راه تن دهد و گریزی وجود ندارد‪.‬‬ ‫گفت وگوهای نتانیاهو در امریکا برای بهبود ش��رایط‬ ‫اس��رائیل است‪ .‬اس��رائیل در س��ایه قیام های جوامع‬ ‫مختلف در منطقه تحت فش��ار اس��ت‪ .‬در روز نکبت‬ ‫هم دیدیم که مردم فلس��طین چگونه به سمت مرزها‬ ‫حرکت کردند و به رغم کش��تار وس��یعی که اسرائیل‬ ‫انجام داد بازهم به کارشان ادامه دادند و این نشان‬ ‫می دهد که اوارگان فلسطینی می خواهند برگردند و‬ ‫حق بازگشت برایشان وجود دارد و یک جامعه از‬ ‫ان حمایت می کند‪ .‬این مسائل اهمیت زیادی دارد‪.‬‬ ‫پس تشکیل کشور مس��تقل فلسطینی با‬ ‫مشکلی مواجه نخواهد شد؟‬ ‫‪ l‬امری��کا مدع��ی ابرقدرتی دنیاس��ت و طبیعتا‬ ‫نمی توان��د تح��ت تاثی��ر دیکته ه��ای ی��ک رژیم‬ ‫کوچک و وابس��ته ای مثل اس��رائیل باشد‪ .‬به رغم‬ ‫همه قدرت های این رژیم و البی ای که در امریکا‬ ‫دارد‪ ،‬اروپایی ها تصمیم خودشان را گرفته و اعالم‬ ‫کرده اند که از تش��کیل کش��ور مس��تقل فلسطینی‬ ‫حمایت خواهند کرد‪.‬‬ ‫اخیرا خبری خواندم که ‪ 138‬کشور اعالم حمایت‬ ‫کرده ان��د در حالیکه ‪ 128‬کش��ور‪ ،‬دوس��وم مجمع‬ ‫اس��ت‪ .‬پس این قطعنامه یک قطعنامه بس��یار قوی‬ ‫خواهد بود که بیش از دوسوم جامعه بین المللی ان‬ ‫را امضا و تایید خواهند کرد‪ .‬حتی شنیده می شود که‬ ‫این رقم به ‪ 180‬رسیده است‪ ،‬درحالیکه کل اعضای‬ ‫سازمان ملل متحد ‪ 192‬کشور است‪ .‬این امر بیانگر‬ ‫ان اس��ت که جامعه بین الملل��ی هم تحملش تمام‬ ‫ش��ده و نمی تواند بپذیرد ‪ 63‬س��ال جامعه ای اواره‬ ‫و ب��دون دولت باش��د‪ .‬از دیگر س��و اس��رائیل به‬ ‫عنوان یک عنصر ناامن��ی در منطقه همچنان لبنان‪،‬‬ ‫س��وریه‪ ،‬ایران و جامعه فلسطینی را تهدید می کند‪.‬‬ ‫پس جوامع بین الملل باید به این ش��رایط ناامنی که‬ ‫مشکلی در نظام بین المللی ایجاد کرده پایان دهند‪.‬‬ ‫ای��ا اوباما با س��فر ب��ه اروپا س��عی در‬ ‫همسوکردن نظرات انها با ایاالت متحده‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬از نگاه غرب اس��رائیل با مرزهای ش��ناور ممکن‬ ‫نیس��ت و بای��د مرزهای مش��خص داش��ته باش��د‬ ‫و دیگ��ر هیچ س��رزمینی را تحت اش��غال نداش��ته‬ ‫باش��د‪ .‬همانط��ور که می دانید اس��رائیل بخش��ی از‬ ‫کرانه باختری را ضمیمه کرده و به جوالن که متعلق‬ ‫به سوریه است‪ ،‬تجاوز کرده است‪ .‬پس اسرائیل یک‬ ‫عنصر منضبط و پایبند به مقررات بین المللی نیست و‬ ‫این مس��اله جامعه بین المللی را به ستوه اورده است‪.‬‬ ‫فکر می کنم اکنون باتوج��ه به خیزش و بیداری در‬ ‫منطقه یک خیزش و بیداری نیز در جامعه بین المللی‬ ‫در حال وقوع اس��ت‪ ،‬اروپا نیز اس��تثنا نیست و این‬ ‫عرصه را بر اسرائیل تا حد زیادی تنگ کرده است‪.‬‬ ‫اگر این قطعنامه تصویب شود ایا اسرائیل‬ ‫از این مرزها عقب نشینی خواهد کرد؟‬ ‫‪ l‬الزاما اینطور نیست‪ .‬شاید هم عقب نشینی نکند‪،‬‬ ‫اما در ان صورت در برابر جامعه بین الملل و اراده‬ ‫بین المل��ل قرار خواهد گرفت و این امر هزینه های‬ ‫اسرائیل را باال خواهد برد و به عنوان تهدیدی برای‬ ‫صلح بین المللی عنوان خواهد شد‪.‬‬ ‫شرایط فلس��طینی ها در این برهه چگونه‬ ‫است؟ ‬ ‫‪l‬جامعه امروز فلس��طین به جامعه فلس��طین در‬ ‫گذش��ته ش��باهت ندارد‪ .‬جامعه امروز فلس��طین‬ ‫تحت تاثیر بیداری است‪ .‬در بسیاری از شبکه های‬ ‫اجتماع��ی قرارهایی مبنی بر قیام در کرانه باختری‬ ‫علیه ابومازن (محمود عباس) دیده می ش��ود‪ .‬این‬ ‫مس��اله نشان می دهد کس��ی که به نوعی هم پیمان‬ ‫اسرائیل اس��ت و خودش را در چارجوب قرارداد‬ ‫اسلو با غرب و اس��رائیل هماهنگ کرده است در‬ ‫اینده نزدیک می تواند در معرض توفان اعتراض ها‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬به همین دلیل رسیدن به یک توافقنامه‬ ‫صل��ح به غرب کمک می کند ت��ا بتواند هم پیمانان‬ ‫خودش را در منطقه حفظ کند‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫ وقت گذرانی امریکا یا نگرانی‬ ‫از تحوالت خاورمیانه؟‬ ‫گفت وگوی مثلث با دکتر پیروز مجتهدزاده‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪3‬هفته گذشته درست یک روز پس از سخنرانی باراک اوباما پیرامون مسائل خاورمیانه و‬ ‫صحبت از لزوم بازگشت اسرائیل به مرزهای ‪ ،1967‬رهبران امریکا و اسرائیل در کاخ سفید‬ ‫باهم دیدار و پیرامون این مسائل صحبت کردند‪ .‬شاید خیلی ها گمان می کردند که این قرابت‬ ‫زمانی به سبب توافق میان اوباما و نتانیاهو است و تنها قرار است در برابر دوربین این مساله‬ ‫بیان شود‪ ،‬اما بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخست وزیر اسرائیل در برابر دوربین و چشمان کامال شگفت زده‬ ‫اوباما اعالم کرد که با بازگشت به مرزهای ‪ 1967‬مخالف است‪ .‬همین مساله باعث شد‬ ‫تا گفت و گویی با دکتر پیروز مجتهدزاده‪ ،‬استاد دانشگاه و کارشناس حوزه خلیج فارس‬ ‫و ژئوپلتیک بین المللی انجام دهیم‪ .‬وی براین باور است که موضع گیری نتانیاهو در برابر‬ ‫صحبت های اوباما کامال پیش بینی شده بود و نخست وزیر رژیم صهیونیستی به غیر از این‬ ‫واکنش دیگری نمی توانست نشان دهد‪ .‬اگر نتانیاهو با ان صراحت مخالفت خود را با طرح‬ ‫اوباما اعالم کرد دلیلش این است که هیچ گونه دغدغه خاطری از جانب امریکا ندارد‪ .‬در‬ ‫واقع امریکا هرگز مسیر ‪ 70‬ساله ای را که در پیش گرفته تغییر نخواهد داد‪.‬‬ ‫برخ��ی معتقدند که صحبت های میان باراک‬ ‫اوبام��ا و بنیامی��ن نتانیاهو‪ ،‬تنه��ا یک بازی‬ ‫سیاسی در برابر دوربین بود‪ .‬شما این فرضیه‬ ‫را قبول دارید؟‬ ‫‪ l‬م��ن گمان نمی کنم که صحبت ه��ای باراک اوباما‪،‬‬ ‫ریاست جمهوری ایاالت متحده و بنیامین نتانیاهو یک‬ ‫بازی سیاسی در برابر دوربین بوده باشد‪ .‬هرکاری و هر‬ ‫اقدامی‪ ،‬باید دلیلی داشته باشد و به عقیده من طرح این‬ ‫بحث به صورتی که شکل گرفته صحبت از رسیدن به‬ ‫انتهای خط اس��ت و در این شرایطی که اکنون وجود‬ ‫دارد فکر نمی کنم هیچ سیاستی در پی رسیدن به اخر‬ ‫خط باشد‪ ،‬مگر اینکه واقعا به اخر خط رسیده باشند‪.‬‬ ‫به نظر من در حقیقت با این اقدام اوباما می خواهد به‬ ‫همگان بگوید ما کار خود را کرده ایم ولی فایده ندارد‪.‬‬ ‫چرا نتانیاهو این واکنش را نشان داد؟‬ ‫‪ l‬نخس��ت وزیر رژیم صهیونیس��تی به غی��ر از این‬ ‫واکنش دیگری نمی توانست نشان دهد‪.‬‬ ‫ایا امکان دارد رژیم صهیونیستی پس از این‬ ‫حمایت ایاالت متحده را از دست بدهد؟‬ ‫‪32‬‬ ‫‪ l‬ما هنوز امریکا و اس��رائیل را نمی شناس��یم که این‬ ‫تصور را می کنیم‪ .‬امریکا در دس��ت اس��رائیل است و‬ ‫هر وقت و هرگونه که بخواهد ب ا ان رفتار می کند‪ .‬باید‬ ‫توجه داشته باشیم که امریکا حتی جرات پس گرفتن‬ ‫حمای��ت از اس��رائیل را ندارد و دس��ت خودش هم‬ ‫نیست‪ .‬اسرائیل در این زمینه ها کارش خیلی ریشه دار‬ ‫است‪ .‬در حقیقت همواره پیرامون ارتباط میان امریکا‬ ‫و اسرائیل این مثال را می زنم که حکم ایاالت متحده و‬ ‫اسرائیل مانند سگ و دمش می ماند‪ .‬در همه جای دنیا‬ ‫این سگ است که دم را می جنباند اما در مورد امریکا‬ ‫و اس��رائیل برعکس این قضیه صادق است و این دم‬ ‫است که سگ را می جنباند‪.‬‬ ‫پ��س بای��د مطمئن باش��یم ک��ه امری��کا هرگز حتی‬ ‫صحبت از عدم حمایت از اس��رائیل نیز نخواهد کرد‬ ‫چه برس��د به اینکه ان را عملی کند‪ .‬در صحبت هایی‬ ‫که اوباما مط��رح کرد‪ ،‬دیدیم اوباما ه��م مانند تمامی ‬ ‫روسای جمهور سابق ایاالت متحده رسما اعالم کرد که‬ ‫کشورش متعهد به دفاع از موجودیت و امنیت اسرائیل‬ ‫است‪ .‬هر رئیس جمهوری که در ایاالت متحده امریکا‬ ‫به قدرت می رسد در یک مقطعی باید این تعهدش را‬ ‫اع�لام بکند و اوباما در همین س��خنرانی این تعهد را‬ ‫تک��رار کرد‪ .‬اگر نتانیاهو با ان صراحت مخالفت خود‬ ‫را با طرح اوباما اعالم کرد‪ ،‬دلیلش این اس��ت که هیچ‬ ‫گون��ه دغدغه خاطری از جانب امریکا ندارد‪ .‬در واقع‬ ‫امریکا هرگز مسیر ‪ 70‬س��اله ای را که در پیش گرفته‬ ‫تغییر نخواهد داد‪.‬‬ ‫انچ��ه اکنون اتفاق افتاده در حقیقت نوعی عدم توافق‬ ‫سیاسی میان دو رهبر فعلی امریکا و اسرائیل است‪ ،‬نه‬ ‫اختالف در س��طح کالن و برای همیشه‪ .‬سابق بر این‬ ‫جورج بوش که رئیس جمهور ایاالت متحده امریکا بود‬ ‫هرانچه رژیم اس��رائیل از وی می خواس��ت را با تمام‬ ‫وجود اجرا می ک��رد‪ .‬چنانکه می دانیم اس��رائیل از او‬ ‫خواست که به عراق حمله کند یا مرتب حمله به ایران‬ ‫را در گوشش زمزمه می کرد‪.‬‬ ‫ایا اوباما نیز در رابطه با رژیم صهیونیس��تی‬ ‫همان خط مش��ی روس��ای جمهور پیش��ین‬ ‫امریکا را دنبال می کند؟‬ ‫‪ l‬ب��اراک اوباما یک رئیس جمهور دموکرات اس��ت‬ ‫و دموکرات ها به این س��ادگی ها زی��ر بار نمی روند و‬ ‫جمهوری خواهان در این رابطه انعطاف پذیرتر هستند‪.‬‬ ‫اکنون نی��ز در امریکا یک دموک��رات‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫اس��ت و در اس��رائیل ی��ک دس��ت راس��تی افراطی‬ ‫نخس��ت وزیر‪ .‬این تضادها باعث به وجود امدن چنین‬ ‫وضعیتی می شود‪.‬‬ ‫در نهایت این عدم توافق سیاس��ی میان این‬ ‫دو رهبر به کجا ختم خواهد شد؟‬ ‫‪ l‬همانند ‪ 70‬س��ال گذشته که سر دنیا را گرم کردند‪،‬‬ ‫ب��از هم��ان راه را ادامه خواهن��د داد و در نهایت یک‬ ‫ب��ازی دیگر را اغ��از می کنند و ب��ه حرف های دیگر‬ ‫می رس��ند‪ .‬عرب هم که دربس��ت در اختیار خواست‬ ‫انهاس��ت و از خودش هیچ اختی��اری ندارد‪ .‬در اینده‬ ‫هم ی��ک رئیس جمهور دیگ��ر می اید و ی��ک برنامه‬ ‫جدید و ش��عار جدیدی را اغ��از می کند‪ ،‬بدون اینکه‬ ‫مس��یر را عوض کند‪ .‬اس��رائیل رمز دوامش در همین‬ ‫وقت گذرانی هاست‪ .‬سال های س��ال است که اعراب‬ ‫خودشان را سر کار گذاشته اند که مثال مشغول مذاکره‬ ‫هستند و به ایران و دیگر کشورها هم پرخاش می کنند‬ ‫که مزاحم مذاکرات ما نش��وید‪ .‬این رس��م همیشگی‬ ‫انهاست و داستان ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫پس بازگش��ت به مرزه��ای ‪ 1967‬هیچ گاه‬ ‫تحقق پیدا نخواهد کرد؟‬ ‫‪ l‬ای��ن مس��اله ت��ا زمانی ک��ه اعراب ب��ه دروغ های‬ ‫اس��رائیلی‪ -‬امریکایی تن می دهن��د باقی خواهد ماند‬ ‫و دنیا هم با این مس��اله خو گرفته اس��ت‪ .‬االن بحث‬ ‫این است که دیگر دوره این مسخره بازی ها تمام شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫چ��را اوبام��ا درحالیک��ه می دان��د هیچ گاه‬ ‫باب میل اس��رائیل نیس��ت که ب��ه مرزهای‬ ‫‪ 1967‬بازگردد‪ ،‬بازهم این موضوع را مطرح‬ ‫می کند؟ ایا وی نمی دانس��ت که با مخالفت‬ ‫نتانیاهو روبه رو خواهد شد؟‬ ‫در حقیق��ت رئیس جمه��وری امری��کا تم��ام تالش‬ ‫خودش را برای حل ای��ن موضوع به کار گرفت‪ .‬باید‬ ‫بدانیم که عالم سیاست تماما دروغ و حقه بازی نیست‪،‬‬ ‫باراک اوباما به عنوان رئیس جمه��وری ایاالت متحده‬ ‫امریکا‪ ،‬وظایفی برای خودش می بیند که در پی انجام‬ ‫انها برامده است‪.‬‬ ‫شایان ذکر است که در وظایف وی هیچ وقت اینگونه‬ ‫مش��خص نشده که رژیم اسرائیل را تنها بگذارد‪ .‬بلکه‬ ‫وی سعی دارد تا انجا که ممکن است مسائل اسرائیل‬ ‫را حل کند حال دیگر اگر به مش��کل بخورند‪ ،‬بحث‬ ‫دیگری اس��ت‪ .‬به عقیده من مذاک��رات میان اوباما و‬ ‫نتانیاهو از پیش تعیین ش��ده نبود‪ ،‬بلکه باهم صحبت‬ ‫تغییر رویکرد اروپا‬ ‫علی خرم‪ /‬استاد دانشگاه‬ ‫‪4‬‬ ‫بین الملل‬ ‫باراک اوباما با س��خنرانی اخیرش در مورد مساله‬ ‫خاورمیانه فصل نوینی را در دیپلماسی امریکا گشود‪.‬‬ ‫شاید مهمترین و اساسی ترین مساله این باشد که قبال‬ ‫جورج بوش با نگاه امنیتی منافع خودش را در خاورمیانه‬ ‫دنبال می کرد اما باراک اوباما منافع خودش را از نگاه یک‬ ‫حکومت س��الم همراه با منافع اقتصادی دنبال می کند‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر نه فقط اوبام��ا نگرش تازه ای را پیش‬ ‫رو قرار می دهد بلکه باید به صراحت گفت که دیگر‪،‬‬ ‫عصر نگاه امنیتی به خاورمیانه و فقط منافع خود را رقم‬ ‫زدن به پایان رس��یده است‪ .‬سابق براین امریکا اینگونه‬ ‫می گفت که چون اسرائیل هم پیمان ماست در نتیجه ما‬ ‫صرف اینکه چشممان را ببندیم و از اسرائیل حمایت‬ ‫بکنیم‪ ،‬منافع مان تامین است‪ .‬اما در ‪ 40‬سال اخیر ثابت‬ ‫شد که چنین چیزی صحت ندارد یعنی بعد از ‪ 40‬سال‬ ‫کار به انجا رسید که امریکا دید منافعش به طور جدی‬ ‫مورد خطر واقع ش��ده است‪ .‬در حقیقت منافع امریکا‬ ‫از طریق ایجاد ش��بکه القاعده شدیدا مورد تهدید قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬چراکه این ش��بکه براس��اس تناقض سیاست‬ ‫خارجه امریکا نسبت به موضوع فلسطین و اسرائیل به‬ ‫وجود امد و توانست بزرگترین ضربه امنیتی را به امریکا‬ ‫بزند‪ ،‬همچنین تلنگری به امریکا زد که باعث شد این‬ ‫کش��ور از خواب غفلت بیدار شود‪ .‬صحبت های اخیر‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده نه تنها در سیاست خارجه‬ ‫امریکا بلکه در دیگر کش��ورهای اروپایی نیز انعکاس‬ ‫داش��ت‪ .‬همچنانکه مالحظه کردیم س��خنان اوباما در‬ ‫سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا تاثیر داشت و انها نیز‬ ‫وارد کارزار شدند‪ .‬درنتیجه برای کشورهایی که باراک‬ ‫اوباما نامش��ان را ذکر کرده بود خط و نشان کشیدند و‬ ‫تحریم شان کردند‪ .‬مساله اساسی دیگری که باید به ان‬ ‫پرداخت این اس��ت که باراک اوبام��ا در تاریخ ایاالت‬ ‫متحده امریکا نخس��تین رئیس جمهوری است که در‬ ‫رابطه با مساله فلسطین‪ -‬اسرائیل حرف های جدید زد‬ ‫و از رژیم صهیونیس��تی خواست که به مرزهای ‪1967‬‬ ‫بازگردن��د‪ .‬در واق��ع اوباما تابوی بحث بازگش��ت به‬ ‫مرزهای ‪ 1967‬را شکست‪ .‬نتانیاهو نیز دربرابر سخنان‬ ‫اوباما واکنش نش��ان داد و گفت ک��ه جورج بوش در‬ ‫دوره خودش به ما متعهد شد که دیگر هیچ گاه صحبتی‬ ‫از بازگش��ت به مرزهای ‪ 1967‬نشود‪ ،‬پس چرا دوباره‬ ‫این مس��اله را مطرح کردید‪ .‬با این تفاسیر به این نتیجه‬ ‫می رسیم که دیدگاه های دو رئیس جمهور ایاالت متحده‬ ‫پیرامون مس��اله فلسطین و اسرائیل تا چه حد متفاوت‬ ‫اس��ت‪.‬صحبت های اخیر باراک اوباما می تواند سراغاز‬ ‫فص��ل تازه ای ب��رای مردم خاورمیانه‪ ،‬م��ردم امریکا و‬ ‫فلس��طینیان باشد‪ .‬از این به بعد اتحادیه اروپا هم کم و‬ ‫بیش از سیاست خارجی امریکا پیروی خواهد کرد؛ این‬ ‫درحالی است که سابق بر این اتحادیه اروپا با وجودی‬ ‫که با حرکات اس��رائیل مخالف ب��ود به خاطر امریکا‬ ‫خویش��تنداری می کرد‪ ،‬اما اکنون که ایاالت متحده هم‬ ‫مخالف این رویه اسرائیل شده قطعا فضا برای کار کردن‬ ‫روی موضوع فلسطین بس��یار فراهم است‪ .‬سخنرانی‬ ‫اخیر اوباما از دیگر س��و باعث به وجود امدن اختالف‬ ‫میان امریکا و رژیم صهیونیستی الاقل در سطح رهبران‬ ‫شد؛ چراکه اوباما در دومین مالقاتش که یک کنفرانس‬ ‫مطبوعات��ی بود در برابر دوربین گفت که ما باید اذعان‬ ‫کنیم که بین ما اختالف وجود دارد‪ .‬اما خب مس��اله ای‬ ‫که وجود دارد این است که البی یهود زمانی که باراک‬ ‫اوباما و جان مک کین رقی��ب وی‪ ،‬مبارزات انتخاباتی‬ ‫می کردند حمایت قاطعش را از جان مک کین اعالم کرد‬ ‫بنابراین اگر مک کین برنده انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ایاالت متحده می ش��د امروز همان کاری را می کرد که‬ ‫تاکنون بقیه روس��ای جمهور امریکا انجام داده بودند و‬ ‫به حمایت از رژیم صهیونیس��تی ادامه می داد‪ .‬اما چون‬ ‫دس��ت بر قضا ورق برگش��ت و مردم امریکا از اوباما‬ ‫حمایت کردند‪ ،‬وی نیز اکنون با خیال اسوده در برابر‬ ‫اسرائیل موضع می گیرد و هیچ اتفاقی هم برایش نخواهد‬ ‫افتاد‪ .‬البته ممکن است مساله بازگشت به مرزهای ‪1967‬‬ ‫به این زودی ها محقق نش��ود‪ ،‬چرا که در امریکا وقتی‬ ‫ی گرفته می شود ممکن است سال ها طول بکشد‬ ‫تصمیم ‬ ‫تا به مرحله اجرا برسد‪ ،‬اما اوباما هنرش در این بود که‬ ‫طلسم مرزهای ‪ 1967‬را شکست‪ .‬طی سال های گذشته‬ ‫هیچ یک از روسای جمهور امریکا جرات بیان این مساله‬ ‫را نداشتند‪ ،‬اما اوباما این کار را کرد و در برابر این مساله‬ ‫ایس��تاد‪ .‬در رابطه با تشکیل کشور مستقل فلسطین نیز‬ ‫نکاتی قابل ذکر اس��ت‪ .‬در برهه کنونی تمام مقدمات‬ ‫فراهم ش��ده که از یک حکومت فلسطینی در سازمان‬ ‫ملل متحد حمایت شود‪ .‬در حقیقت این کشورها برانند‬ ‫که رای دهند تا کشور فلسطین نیز رسما عضو سازمان‬ ‫ملل متحد شود؛ همان کاری که در سال ‪ 1948‬در رابطه‬ ‫با اسرائیل انجام گرفت‪.‬اگر از همان زمان به جای شعار‬ ‫دادن‪ ،‬رفته بودند و کشور فلسطینی را تاسیس کرده بودند‬ ‫و مهر سازمان ملل را پای ان زده بودند‪ ،‬بعدها در خیلی‬ ‫مسائل دیگر فلسطین می توانست از خودش دفاع بکند‪.‬‬ ‫این پروس��ه باالخره به نتیجه خواهد رسید و کشورها‬ ‫برای تشکیل کشور مستقل فلسطینی رای خواهند داد‪.‬‬ ‫ت��ور اروپایی باراک اوباما نیز در این برهه زمانی خالی‬ ‫از اهمیت نیس��ت‪ .‬وقتی س��فری انجام می گیرد تمام‬ ‫مس��ائل معوقه و مسائل جدید در ان مطرح می شود و‬ ‫هیچ گاه اینطور نیست که یک سفر انجام بگیرد و فقط‬ ‫راجع به یک موضوع خاص باشد‪ .‬به عنوان نمونه تیم‬ ‫دیپلماسی وزارت خارجه امریکا ‪ 10‬موضوع را بررسی‬ ‫می کنند که اوباما در این س��فر مط��رح کند‪ ،‬در مقابل‬ ‫کش��ورهای اروپایی هم هرکدام لیستی از مسائلی که‬ ‫می خواهند مطرح بکنند را تهیه می کنند تا در دیداری‬ ‫که صورت می گیرد به تمام اینها پرداخته شود‪.‬در سفر‬ ‫اخیر باراک اوباما به اروپا‪ ،‬نخست وی قطعا می خواهد‬ ‫ک��ه روابطش با اروپایی ه��ا را یک بار دیگر تنظیم کند‬ ‫و از دیگر س��و خیزش خاورمیانه‪ ،‬خیزش��ی است که‬ ‫اوباما را روانه اروپا می کند تا سیاس��ت های خودش را‬ ‫با سیاست های اروپایی ها هماهنگ کند‪ .‬مسائلی نظیر‬ ‫بحران لیبی‪ ،‬بحرین‪ ،‬یمن و‪ ...‬مسائلی هستند که اروپا و‬ ‫امریکا باید پیرامون انها هماهنگ باشند تا اینکه طرفین‬ ‫بتوانند کارش��ان را درس��ت پیش ببرند‪ .‬در بطن مساله‬ ‫خیزش خاورمیانه بدون شک مساله فلسطین نیز مطرح‬ ‫خواهد ش��د‪ .‬تا دیروز اتحادیه اروپا می خواست راجع‬ ‫به مساله فلسطین موضع گیری دیگری بکند‪ ،‬اما چون‬ ‫رئیس جمهور امریکا رویه اش را تغییر داد و متفاوت از‬ ‫دیگر روسای جمهور امریکا صحبت کرد‪ ،‬اروپایی ها نیز‬ ‫از این مس��اله استقبال کردند‪ .‬موضع گیری نتانیاهو در‬ ‫برابر سخنان اوباما نیز برخی را متعجب ساخت اما باید‬ ‫گوشزد کنم که نتانیاهو یک تندروی اسرائیلی است و به‬ ‫همین دلیل اینگونه موضع گیری می کند‪ .‬با این شرایطی‬ ‫که پیش امده زین پس اسرائیل سرنوشتش طور دیگری‬ ‫رقم خواهد خورد‪ .‬البته این پایان داستان نیست و شاید‬ ‫اس��رائیل با وقت خری��دن کار را ب��ه دوره های بعدی‬ ‫ریاست جمهوری امریکا بکشاند‪ .‬اما چون اوباما اکنون‬ ‫مهر بازگشت به مرزهای ‪ 1967‬را زده روسای جمهور‬ ‫بعدی هم به اس��تناد این جلو خواهند رفت‪ ،‬حتی اگر‬ ‫وامدار اسرائیل هم باشند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫کردند و به توافق نرسیدند‪.‬‬ ‫اوباما اکن��ون دریافته که در حال حاضر نوعی بیداری‬ ‫در جهان عرب حاصل شده و این بیداری تمام قول و‬ ‫قرارهایی که تاکنون وجود داش��ت مانند کمپ دیوید‬ ‫و ‪ ...‬را با عالمت س��وال مواجه کرده اس��ت‪ .‬در عالم‬ ‫سیاست وقتی خس��ارت وارد می شود‪ ،‬سیاستمداران‬ ‫سعی می کنند که محدوده تاثیرگذاری خسارت را کم‬ ‫بکنند‪ .‬رئیس جمهور امریکا نیز به این نتیجه رسید که‬ ‫اس��رائیل در مساله عرب همیشه به گونه ای رفتار کرده‬ ‫ک��ه انگار موقعی��ت را درک نمی کند و همواره حرف‬ ‫خودش را می زند‪.‬‬ ‫ع��رب همواره فک��ر می کند که اس��رائیل قصد صلح‬ ‫دارد و همی��ن موضوع باعث دوام حی��ات این رژیم‬ ‫می ش��ود همچنانکه ‪ 70‬سال است شاهد این موضوع‬ ‫هستیم؛ این بازی اسرائیل است‪ .‬اما اوباما وقتی دید که‬ ‫تحوالت اینچنینی خاورمیانه را در برگرفته‪ ،‬حدس زد‬ ‫تو گو‪ ،‬حمایتش‬ ‫که دیگر نمی تواند علنی و بدون گف ‬ ‫را از اس��رائیل ادامه دهد‪ .‬از سوی دیگر می بیند که دو‬ ‫گروه فتح و حماس در داخل فلس��طین باهم اش��تی‬ ‫کرده اند‪ ،‬پس به دنبال این اشتی ممکن است بازگشت‬ ‫تو گو انچنان که قبال صحنه سازی شده‬ ‫به صحنه گف ‬ ‫بود عملی نش��ود‪ .‬در این میان خطر بیداری عرب نیز‬ ‫وجود دارد‪ .‬یعنی ای��ن احتمال وجود دارد که در این‬ ‫ش��رایط اعراب هم به بازی های اسرائیل پی ببرند و به‬ ‫همه چیز پشت پا بزنند‪.‬‬ ‫به عقیده شما اتفاقاتی که در منطقه رخ داد‬ ‫از جمله تحوالت مصر که برکناری مبارک‪،‬‬ ‫متحد اس��رائیل را موجب ش��د‪ ،‬تزلزلی در‬ ‫اسرائیل ایجاد نکرد؟‬ ‫‪ l‬البته که تاثیر داشته‪ ،‬اما من فکر می کنم که اسرائیل‬ ‫خیلی به این مس��ائل اهمیت نمی دهد‪ .‬البته به نظر من‬ ‫تنه��ا در مصر ان بیداری واقعی روی داده اس��ت‪ .‬اما‬ ‫دولت دست راستی اس��رائیل از جانب ایاالت متحده‬ ‫امریکا انچنان خاطر جمع است که هیچ گونه بهایی به‬ ‫این گونه حوادث نمی دهد‪ .‬چراکه در خودش می بیند‬ ‫یک روزی اگر الزم شد می تواند امریکا را روانه جنگ‬ ‫با اعراب و دیگر کشورها کند‪.‬‬ ‫ایا با این اتفاقی که رخ داد یعنی صحبت های‬ ‫رد و بدل ش��ده میان اوباما و نتانیاهو ممکن‬ ‫است یهودیان امریکا حمایت شان از اوباما‬ ‫کاهش یابد یا اینکه جمهوریخواهان به انتقاد‬ ‫از اوباما بپردازند؟‬ ‫‪ l‬ببینی��د در ایاالت متح��ده امری��کا تقریب��ا تم��ام‬ ‫سیاس��تمداران طرفدار اسرائیل هس��تند اما در مقابل‪،‬‬ ‫مردم عادی از اسرائیل متنفرند‪ .‬پس اوباما در میان مردم‬ ‫عادی در ایاالت متحده ب��ه خاطر این صحبت هایش‬ ‫محبوب خواهد شد‪.‬‬ ‫جمهوریخواه��ان باید محاس��به کنند ک��ه اگر از این‬ ‫حرف ها سوءاس��تفاده بکنند به ضررشان تمام خواهد‬ ‫شد یا برایش��ان منفعت خواهد داش��ت‪ .‬ولی در این‬ ‫وضعیت اگر جمهوریخواهان علیه اوباما حرفی بزنند‬ ‫ناخواس��ته بازهم اوباما به خاطر اینکه اس��رائیل را در‬ ‫این موقعیت قرار داده است در میان مردم عادی میزان‬ ‫محبوبیتش افزایش خواهد یافت‪.‬‬ ‫س��فر رئیس جمهور امریکا ب��ه اروپا در چه‬ ‫راستایی بود؟ ایا می توان گفت که وی برای‬ ‫جلب رضایت انها در رای دادن به کش��ور‬ ‫مس��تقل فلس��طینی این س��فر را انجام داده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬در ه��ر صورت اوباما در جهت منافع خودش این‬ ‫سفر را انجام می دهد و به نوعی می خواهد کشورهای‬ ‫اروپایی را نیز همس��و با ایاالت متح��ده بکند‪ .‬امریکا‬ ‫سال هاست که بحث تشکیل کشور مستقل فلسطینی را‬ ‫مطرح کرده‪ ،‬اما هنوز حریف اسرائیل نشده است‪g .‬‬ ‫‪33‬‬ ‫نگاه دیگر‬ ‫‪ 15‬سال کنفرانس بی نتیجه‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪34‬‬ ‫خلع سالح ناکارامد‬ ‫بان کی مون ‪ /‬دبیرکل سازمان ملل متحد‬ ‫‪1‬‬ ‫همگام با اغ��از کنفرانس هفت‬ ‫هفته ای س��ازمان ملل در باب خلع‬ ‫س�لاح‪ ،‬اینده ای��ن کنفرانس مورد‬ ‫بح��ث و بررس��ی اس��ت‪ .‬با وجود‬ ‫اینکه کشورها و جوامع متمدن به اقدامات مختلف در‬ ‫این زمینه می پردازند‪ ،‬کنفرانس دچار رکود و س��کون‬ ‫گش��ته و این امر اعتبار کنفرانس را به مخاطره افکنده‬ ‫است‪ .‬کنفرانس خلع سالح که به طور غیر رسمی سی‬ ‫دی خوانده می شود‪ ،‬س��ال های طوالنی به عنوان تنها‬ ‫انجم��ن بین المللی مذاکرات خلع س�لاح ایفای نقش‬ ‫می کرد‪ .‬از جمله دس��تاوردهای مهم س��ی دی می توان‬ ‫به توافقات در باب سالح های شیمیایی و بیولوژیکی‪،‬‬ ‫پیمان منع گسترش سالح های هسته ای و معاهده منع‬ ‫ازمایش های هسته ای اشاره کرد‪.‬‬ ‫اکثر موفقیت های کنفرانس مربوط به زمان جنگ سرد‬ ‫است‪ .‬این امر بیانگر ان است که این کنفرانس قابلیت‬ ‫تعیین اس��تانداردهای جهانی را حتی حین بحران های‬ ‫ی دارد‪.‬‬ ‫عمیق سیاس ‬ ‫اما اکنون س��ی دی از گذشته موفقیت امیز خود فاصله‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬اعضای ان اولویت های متفاوتی دارند‪.‬‬ ‫برخی از انها خواس��تار مذاکره در باب خلع س�لاح‬ ‫هسته ای هستند‪ ،‬برخی بر منع تولید سوخت هسته ای‬ ‫ب��رای اه��داف نظامی پافش��اری می کنن��د و باقی در‬ ‫پ��ی تنظیم معاهده ای هس��تند که ش��امل ملزومات و‬ ‫سالح های گذشته نیز باشد‪.‬‬ ‫برخی خواس��تار معاهده ای هس��تند که تضمینی برای‬ ‫منع گس��ترش س�لاح های هس��ته ای باش��د که خطر‬ ‫جنگ هس��ته ای را از بین ببرد و سایرین معاهده ای در‬ ‫جهت ممنوعیت رقابت این سالح ها در فضای خارج‬ ‫از جو زمین را اولویت اول خود می دانند‪.‬‬ ‫این تناقضات به جای فضاسازی و بحث های سازنده‬ ‫به فلج شدن کنفرانس منجر شده است‪ .‬در سال ‪2009‬‬ ‫که اعضای کنفرانس درباره برنامه کاری توافق نمودند‪،‬‬ ‫امیدواری هایی در این زمینه به وجود امد‪ ،‬اما هیچ کدام‬ ‫از این برنامه ها در عمل اجرا نشد‪.‬‬ ‫کنفرانس خلع س�لاح در پانزده س��ال گذش��ته هیچ‬ ‫پیش��رفت قابل توجهی نداشته و ما نباید اجازه بدهیم‬ ‫که یک دهه شکست به دو دهه شکست مبدل شود‪.‬‬ ‫برهه زمانی سرنوشت ساز‬ ‫سرنوش��ت س��ی دی در دس��تان اعضای ان است‪ .‬اما‬ ‫اکثرموفقیت های‬ ‫کنفرانسمربوط‬ ‫به زمان جنگ سرد‬ ‫است‪ .‬این امر بیانگر‬ ‫ان است که این‬ ‫کنفرانسقابلیت‬ ‫تعییناستانداردهای‬ ‫جهانی را حتی حین‬ ‫بحران هایعمیق‬ ‫ی دارد‬ ‫سیاس ‬ ‫مساله خلع سالح و منع گسترش سالح های هسته ای‬ ‫مس��ائلی مهم تر از این هس��تند که به س��ی دی اجازه‬ ‫خطای دوب��اره می دهد‪ .‬بنابرای��ن گزینه های دیگری‬ ‫جهت حل این مس��اله مورد بررسی قرار گرفته اند‪ .‬در‬ ‫س��پتامبر گذشته‪ ،‬جلسه مهمی در سازمان ملل برگزار‬ ‫شد‪ .‬موضوع جلس��ه گس��ترش مذاکرات بین المللی‬ ‫خل��ع س�لاح و همچنین بهبود رون��د کنفرانس خلع‬ ‫سالح بود‪.‬‬ ‫شرکت کنندگان که شامل تعداد زیادی از وزرای امور‬ ‫خارجه کش��ورهای مختلف بودند در این زمینه اتفاق‬ ‫نظر داشتند که عضویت در کنفرانس خلع سالح یک‬ ‫مزیت محسوب می شود و این کنفرانس باید بر اساس‬ ‫اجماع ارا حرکت کند‪ .‬بنابراین نباید کار این س��ازمان‬ ‫بر اساس نظر یک یا دو کشور متوقف شود‪.‬‬ ‫پیام روش��ن بود‪« :‬کسب و کار به روال سابق نخواهد‬ ‫بود‪ .‬اعضای س��ی دی باید متوجه این مساله شوند که‬ ‫کنفرانس در برهه زمانی حساس��ی به سر می برد‪ .‬عدم‬ ‫توافق بین اعضا می تواند منجر به این ش��ود که برخی‬ ‫از کشورها دیگر به تصمیمات کنفرانس اعتنا نکنند‪».‬‬ ‫بن بست در کنفرانس پیامدهای شوم امنیتی برای جهان‬ ‫به دنبال خواهد داش��ت و هرچه بیشتر به طول انجامد‬ ‫خطرات جنگ هسته ای افزایش می یابد‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د بهترین راه این اس��ت که اعضا طبق‬ ‫توافقنامه س��ال ‪ 2009‬یا توافقنامه ای جدید عمل کنند‪.‬‬ ‫جلس��ه ای که در جوالی برگزار خواهد شد باید حول‬ ‫این محور باش��د‪ .‬تاکید مجدد بر دس��تور کار سی دی‬ ‫چشم انداز تازه ای از مذاکرات در مورد خلع سالح ارائه‬ ‫می دهد‪ .‬مقیاس توافقات پیشین نباید پیش فرضی برای‬ ‫ایجاد مذاکرات جدید یا دلیلی بر اجتناب از انها باشد‪،‬‬ ‫بلکه باید خ��ود موضوع مذاکرات جدی��د قرار گیرد‪.‬‬ ‫با توجه به تاکید جهانی بر امنیت هس��ته ای‪ ،‬کنفرانس‬ ‫هسته ای نباید این موقعیت را از دست بدهد‪ .‬موج خلع‬ ‫س�لاح اوج گرفته و خطر غرق ش��دن سی دی وجود‬ ‫دارد‪ .‬کنفرانس خلع س�لاح غرق می ش��ود؛ مگر انکه‬ ‫بتواند در انجام مسئولیت های خود موفق شود‪g .‬‬ ‫واقعیت هایی که دروغ است‬ ‫حاشیه برمتن غلبه می کند‬ ‫مارک پری‬ ‫‪2‬‬ ‫ن��ام واقعی جورج اورول‪ ،‬نویس��نده مش��هور‬ ‫انگلیس��ی و خالق کت��اب ‪ 1984‬و قلعه حیوانات‬ ‫اری��ک بل��ر بود‪ .‬اما انچ��ه در مورد این نویس��نده‬ ‫جالب اس��ت او نام مس��تعاری برای خود انتخاب‬ ‫کرد تا والدینش به این مس��اله پی نبرند که او برای‬ ‫زندگ��ی اش کاری انجام نداد و یک نویس��نده بود‪.‬‬ ‫اینجا به کتاب ‪ 1984‬او اشاره می کنم و انچه را در‬ ‫این کتاب امده است با شرایط امروز جهان و انچه‬ ‫در خاورمیانه در گذر است مقایسه کرده ام‪.‬‬ ‫طنز مساله در این است که اورول سال ها وقت خود‬ ‫را برای داستانی گذاشت که به سادگی در ان گفته‬ ‫شده بود که می توان گذشته را با یک حرکت کوچک‬ ‫یا انکار ان پاک کرد‪ .‬وینس��تون اسمیت‪ ،‬شخصیت‬ ‫اصلی رمان ‪ 1984‬در اتاق شکنجه در وزارت عشق‬ ‫می گوید بر این باور اس��ت که کشورش اوشانیا نه‬ ‫تنها مقطعی در جنگ با ایستاسیا بوده بلکه همواره‬ ‫با ایستاسیا می جنگیده است‪.‬‬ ‫ج��ورج اورول به ما می گوید انهای��ی که رمان ‪1984‬‬ ‫را خوانده اند و ان را به گوش��ه ای گذاش��ته اند نکته را‬ ‫دریاف��ت نکرده اند‪ .‬این کتاب را باید عمیق خواهند و‬ ‫نکات ان را به خاطر س��پرد‪ .‬در کتاب ‪ 1984‬گذش��ته‬ ‫به طور مدام تغییر می کند و اکنون ‪ 63‬سال پس از نوشته‬ ‫ش��دن این کتاب گذش��ته در خاورمیانه مدام در حال‬ ‫تغییر اس��ت‪« .‬حسنی مبارک یک مرد میانه رو است»‪،‬‬ ‫«ما همواره از دموکراسی در مصر حمایت می کنیم» و‬ ‫«اعراب توجهی به صلح ندارند»‪ .‬این جمالت مسلما‬ ‫ب��ا انچ��ه اورول در کتاب خود گفته متفاوت اس��ت‬ ‫اما ش��باهت های زیادی دارد‪ .‬انچه وینس��تون اسمیت‬ ‫می خواهد بگوید این است که اگر مساله ای را به اندازه‬ ‫کافی تکرار کنید واقعیت پیدا می کند‪.‬‬ ‫از این رو حس��نی مبارک‪ ،‬رئیس جمهور سابق مصر را‬ ‫به عنوان نمون��ه نام بردیم‪ .‬امریکا انقدر تکرار کرد که‬ ‫حسنی مبارک مرد معتدلی است که ما دیگر این مساله‬ ‫را باور ک��رده بودیم و او را مرد معتدلی می دانس��تیم‬ ‫که بهترین گزینه برای مصر به ش��مار می رفت و واقعا‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫شوکه ش��دیم وقتی فهمیدیم که مردم مصر با این‬ ‫ای��ده امریکایی ها موافق نیس��تند‪ .‬بنابراین در حال‬ ‫حاض��ر نگرانیم که انقالب اخی��ر در مصر حقوق‬ ‫بنیادین م��ردم مصر را زیر پا بگذارد و بازهم انچه‬ ‫ما تصور می کنیم واقعیت نداشته باشد‪.‬‬ ‫انس��ان ها در اینگونه مس��ائل بس��یار خوب نقش‬ ‫ب��ازی می کنن��د‪ ،‬چراکه عادت ک��ردن به جمالتی‬ ‫مانن��د «ما همواره از دموکراس��ی در مصر حمایت‬ ‫می کنیم» نوعی از س��ر باز کردن مسئولیت در قبال‬ ‫کش��ورهای جهان است‪ .‬همچنین دنبال کردن یک‬ ‫سند راحت تر از اثبات یک واقعیت است‪« .‬مبارک‬ ‫یک حاکم ستمگر است اما چه فرقی می کند ما از او‬ ‫حمایت می کنیم»‪« ،‬ما ذره ای به دموکراسی در مصر‬ ‫اهمیت نمی دهیم» و در نهایت «این اعراب نیستند‬ ‫که به صلح عالقه ای ندارند‪ ،‬بلکه این اسرائیل است‬ ‫که صلح برایش اهمیتی ندارد‪».‬‬ ‫ای��ن جمله اخ��ر در ح��ال حاضر بیش از س��ایر‬ ‫جمالت ب��ا وضعیت موجود همخوانی دارد‪ .‬وقتی‬ ‫در سال ‪ 2002‬طرح صلح اعراب دوباره مورد بحث‬ ‫ق��رار گرفت‪ ،‬به عنوان راه حلی ب��رای پایان دادن به‬ ‫درگیری های اعراب و اسرائیل و اسرائیل و فلسطین‬ ‫مطرح شد‪.‬‬ ‫در ای��ن طرح یک فرصت واقعی نهفته بود‪ .‬در این‬ ‫ط��رح جامع هم صلح و هم امنیت اس��رائیل تامین‬ ‫می شد‪.‬‬ ‫در ان دوره چنین انتقاد کردند که «کشورهای عربی‬ ‫اشتیاقی به این صلح ندارند»‪« ،‬انها نمی توانند صلح‬ ‫را تامی��ن کنند» و حاال که ش��رایط در جهان عرب‬ ‫ی کمی اش��فته است‪ ،‬می گویند‬ ‫با خیزش های مردم ‬ ‫«جه��ان ع��رب انقدر بی ثبات اس��ت ک��ه به هیچ‬ ‫مساله ای نمی تواند جدی بنگرد»‪.‬‬ ‫البته این امکان هم وجود دارد که اگر طرح صلح با‬ ‫اعراب در سال ‪ 2002‬به نتیجه می رسید گروه های‬ ‫افراطی قانونی بودن ان را زیر س��وال می بردند و با‬ ‫اس��رائیل وارد جنگ می ش��دند‪ .‬این روش دیگری‬ ‫ب��رای این گفته اس��ت ک��ه صل��ح در خاورمیانه‬ ‫امکان پذیر نیس��ت و به زبان س��اده قابلیت اجرایی‬ ‫ندارد‪ .‬یا حتی بدتر از اینکه این طرح به عنوان نقابی‬ ‫در مقابل اس��رائیل برای خدش��ه دار ک��ردن امنیت‬ ‫اسرائیل به کار برده می شد‪ .‬از زمانی که طرح صلح‬ ‫خاورمیانه پیشنهاد شده است‪ ،‬رهبران جهان و از همه‬ ‫بیشتر رهبران اسرائیل‪ ،‬مشروعیت و اهمیت ان را زیر‬ ‫س��وال برده اند و این سواالت را مطرح کرده اند که ایا‬ ‫واقعا اعراب به دنبال چنین صلحی هستند؟ ایا اعراب‬ ‫حاضر به پیاده کردن چنین توافقی هستند؟ ایا در برنامه‬ ‫اعراب چنین اهدافی وجود دارد؟ انها با این سواالت‬ ‫خود همواره صورت مساله را پاک کرده اند و به دنبال‬ ‫حاشیه از متن گریخته اند‪.‬‬ ‫بنابراین شاهد هستیم که مشکل اسرائیل با این طرح‬ ‫بر س��ر کلمه «صلح» نیس��ت‪ ،‬بلکه مشکل اسرائیل‬ ‫کلمه «اعراب» است‪.‬‬ ‫مشکل اینجاست که برای بسیاری از اسرائیلی ها دو‬ ‫کلمه «صلح» و «اع��راب» با یکدیگر نمی توانند در‬ ‫یک جمله به کار گرفته شوند و این درحالی است‬ ‫که کلمات «امریکا»‪« ،‬اسرائیل» و «صلح» می توانند‬ ‫در کن��ار یکدیگر ق��رار بگیرند‪ .‬زمان��ی که امریکا‬ ‫حرف��ی را می زند ان ح��رف واقعیت دارد و زمانی‬ ‫که دیگران ان را می گویند یک دروغ بزرگ است!‬ ‫وقتی جمله اش��تباهی را مرتب��ا تکرار کنید باالخره‬ ‫ان را ب��اور می کنی��د؛ ای��ن همان رازی اس��ت که‬ ‫دیکتاتورها را به این نتیجه رس��انده بود که بس��یار‬ ‫دموکراتیک بر مردم حکومت می کنند! ‪g‬‬ ‫منبع‪ :‬الجزیره‬ ‫‪35‬‬ ‫پاکستان بزرگترین قربانی افراطی گری‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪36‬‬ ‫انتقام بن الدن‬ ‫اسکات ای هیل‬ ‫‪3‬‬ ‫دورویی مس��اله ای غیر قابل بحث است‪ .‬روز ‪13‬‬ ‫می ‪ 80‬شهروند پاکستانی کشته شدند‪ .‬انها تروریست‬ ‫نبودند‪ ،‬جنگ س��االر ه��م نبودند‪ ،‬بلکه ش��هروندان‬ ‫بی خطری بودند که حتی برای لحظه ای تهدیدی برای‬ ‫جامعه شان به حساب نمی امدند‪ .‬حمالت شرم اور در‬ ‫شمال غربی پاکس��تان توسط یک بمب گذار انتحاری‬ ‫متعلق به طالبان پاکس��تان انجام شد‪ .‬انها این را اولین‬ ‫انتقام از کش��ته ش��دن بن الدن که توسط کماندوهای‬ ‫امریکایی به قتل رسیده بود اعالم کردند‪ .‬با کشته شدن‬ ‫‪ 80‬نفر و مجروح ش��دن بیش از ‪ 140‬نفر این یکی از‬ ‫خونبارترین حوادث اخیر در پاکستان به شمار می اید‪.‬‬ ‫بس��یاری بر ای��ن باورند که این تبلیغ��ات غربی جان‬ ‫تعداد بیش��ماری از مردم بیگناه پاکستان را در ‪ 7‬سال‬ ‫گذشته گرفته است‪ .‬تنها در سال ‪ 900 ،2010‬شهروند‬ ‫بیگناه پاکستانی به وسیله هواپیماهای بدون سرنشین‬ ‫امریکایی کشته ش��ده اند‪ .‬با توجه به گزارش موسسه‬ ‫بروکینز‪ ،‬به ازای هر شبه نظامی ای که در پاکستان کشته‬ ‫می ش��ود بیش از ‪ 10‬غیر نظامی قربانی می شوند‪ .‬همه‬ ‫ای��ن واقعی��ت را نمی دانند از زمانی که ب��اراک اوباما‬ ‫به عنوان رئیس جمهور امریکا انتخاب شده است میزان‬ ‫این حمالت نیز افزایش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫و چقدر این مس��اله طعنه امیز اس��ت که ویلیام هوگو‪،‬‬ ‫وزی��ر ام��ور خارج��ه بریتانی��ا بع��د از اولی��ن اقدام‬ ‫تالفی جویانه طالبان ان را ضعیف و بی رویه می خواند‬ ‫و می گوی��د که گروه های افراطی هیچ ارزش��ی برای‬ ‫جان انسان ها قائل نیس��تند‪ .‬هیچ گزارشی از عملیات‬ ‫هواپیماهای بدون سرنشین امریکا در این منطقه ارائه‬ ‫نشده است‪ .‬انها به راحتی به فراموشی سپرده می شوند‪.‬‬ ‫مانند خاکی که با جارو به زیر فرش پنهان می شود این‬ ‫اطالعات نیز پنهان می شود‪.‬‬ ‫مدت زمان بس��یاری است که غربی ها مردم بیگناه در‬ ‫پاکس��تان را به قتل می رسانند‪ .‬دوهزار و ‪ 352‬نفر تنها‬ ‫قربانیان حمالت هواپیماهای بدون سرنش��ین اس��ت‪.‬‬ ‫ای��ن درحالی اس��ت که طالبان و القاع��ده را به خاطر‬ ‫کش��تن مردم مورد انتقاد قرار می دهند‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫تعداد افرادی که در حادثه ‪ 11‬سپتامبر جان خود را از‬ ‫دس��ت دادند حدودا سه هزار نفر بوده است‪ .‬این امار‬ ‫را از ان رو ارائ��ه نمی دهم که بگویم حمالت القاعده‬ ‫توجیه پذیر است و حمالت امریکا نیست‪.‬‬ ‫تهدی��د حمل��ه بزرگتر همچن��ان وج��ود دارد‪ .‬این‬ ‫هزینه ای است که مقامات پاکستانی و سیستم امنیتی‬ ‫پاکستان کشوری است که‬ ‫بیشترینتعدادکشته ها‬ ‫را از انچه به ان تروریسم‬ ‫می گویند متحمل شده‬ ‫است‪ .‬از زمان حمالت‬ ‫‪ 11‬سپتامبر پاکستان در‬ ‫معرض نوک پیکان اتهام‬ ‫قرار گرفت و تروریسم‬ ‫محلی‪،‬بمب گذاری های‬ ‫انتحاری و افراط گرایی و‬ ‫فرقه گرایی در این کشور به‬ ‫شدت افزایش پیدا کرد‬ ‫این کشور باید برای همکاری در مبارزه با تروریسم‬ ‫بپردازند‪ .‬با وجود انکه اعالم ش��د پاکس��تانی ها هیچ‬ ‫دخالتی در دس��تگیری و کش��ته ش��دن بن الدن در‬ ‫ابوت اباد نداش��تند اما اطالعاتی وجود دارد که نشان‬ ‫می دهد به تازگی فعالیت پاکس��تانی ها در همکاری با‬ ‫امریکایی ها باال گرفته است‪ .‬بنابراین این اتهام وجود‬ ‫دارد که پاکس��تانی ها از محل مخفی ش��دن بن الدن‬ ‫اطالع داشتند و به عمد ان را اعالم نکرده بودند‪.‬‬ ‫از همه اینها که بگذریم‪ ،‬پاکس��تان کش��وری است که‬ ‫بیش��ترین تعداد کش��ته ها را از انچه به ان تروریس��م‬ ‫می گوین��د متحمل ش��ده اس��ت‪ .‬از زم��ان حمالت‬ ‫‪11‬س��پتامبر پاکستان در معرض نوک پیکان اتهام قرار‬ ‫گرفت و تروریس��م محلی‪ ،‬بمب گذاری های انتحاری‬ ‫و افراط گرایی و فرقه گرایی در این کش��ور به ش��دت‬ ‫افزای��ش پیدا ک��رد‪ .‬تخمین زده اند که از س��ال ‪2001‬‬ ‫بیش از س��ه هزار سرباز در پاکس��تان جان خود را از‬ ‫دست داده اند‪ .‬با وجود هزینه های هنگفتی که پاکستان‬ ‫پرداخت��ه اس��ت همواره نی��ز در مع��رض اتهام عدم‬ ‫همکاری با امریکا در جنگ علیه تروریسم قرار دارد‪.‬‬ ‫چطور منتقدان پاکستانی می توانند این سوال را مطرح‬ ‫کنند که مقامات پاکس��تانی از محل مخفیگاه بن الدن‬ ‫اطالع داشته اند‪.‬‬ ‫دوم اینک��ه بالفاصل��ه پس از کش��ته ش��دن بن الدن‪،‬‬ ‫س��خنگوی طالبان پاکس��تان به رویترز اعالم کرد که‬ ‫ارتش و حاکمان پاکستان اولین هدف ما خواهند بود‪.‬‬ ‫این مساله این سوال را مطرح می کند که اگر پاکستانی ها‬ ‫هیچ دخل و تصرفی در کشته شدن بن الدن نداشته اند‬ ‫چرا باید اولین قربان��ی اقدامات تالفی جویانه القاعده‬ ‫شوند‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬یوسف گیالنی‪ ،‬نخست وزیر‬ ‫پاکس��تان پس از اطالع از کشته ش��دن بن الدن ان را‬ ‫پیروزی بزرگی خواند‪ .‬اما ایا غربی ها و بیشتر از همه‬ ‫امریکا انقدر به ش��رقی ها بی اعتماد ش��ده اند که دیگر‬ ‫نمی توانند وقتی یک حادثه خوب در کمین اس��ت ان‬ ‫را با شرقی ها شریک شوند؟ پاکستان بیش از هر کشور‬ ‫دیگری قربانی افراطی گری شده است‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬انتی وار‬ ‫تئاتر اسامه‬ ‫ایا نمایش به پایان رسید؟‬ ‫مایکل هادسون‬ ‫‪4‬‬ ‫بین الملل‬ ‫محبوبیت بن الدن‬ ‫بن الدن مرده اس��ت‪ ،‬اما عل��ل محبوبیت وی همچنان‬ ‫پابرجاس��ت‪ .‬به دلیل جنایات بن الدن‪ ،‬نیروهای نظامی‬ ‫امریکا بس��یار بیش��تر از زم��ان قبل از وق��وع حادثه‬ ‫یازدهم سپتامبر در خاورمیانه درگیر شده اند‪ .‬نیروهای‬ ‫امریکان��ی همچنان در عراق‪ ،‬افغانس��تان و پاکس��تان‬ ‫حض��ور دارن��د و طی حمالت ع�لاوه ب��ر نظامیان‬ ‫تعداد زیادی از ش��هروندان بیگناه نیز کشته می شوند‪.‬‬ ‫اس��رائیل همچنان سرس��ختانه بر موضع خود در نوار‬ ‫غزه پافش��اری می کند و ما اکنون شاهد این هستیم که‬ ‫رهبران کشورهایی مانند لیبی حاضر به تفویض قدرت‬ ‫خود نیستند و دست به خشونت می زنند‪ .‬ایا جایی در‬ ‫جهان هنرپیش��ه ای جدید و گمنام با کاریزمایی مشابه‬ ‫بن الدن در حال طرح نقشه های خونین جدید است؟‬ ‫بن الدن هنرپیش��ه ای بدون صحنه نمایش بود‪ .‬امریکا‬ ‫صحن��ه را از او گرفت��ه بود و ب��دون صحنه نمایش‪،‬‬ ‫ب��ن الدن ق��ادر به ج��ذب تماش��اگر نبود‪ .‬ب��ا وجود‬ ‫انک��ه بن الدن از حمای��ت میلیون ها مس��لمانی که از‬ ‫هتک ابرویشان خسته ش��ده بودند‪ ،‬برخوردار بود‪ ،‬اما‬ ‫قادر به برقراری اتحاد بین انها نبود‪ .‬اما تنها رس��انه ها‬ ‫نبودند که وی را به حاش��یه راندند‪ .‬بلکه طرح و نقشه‬ ‫وی در اجرای نوع تلقی خاصی از اسالم – که بسیاری‬ ‫مسلمانان با ان مخالف بودند ‪ -‬با کمک خونریزی برای‬ ‫بیش��تر اعراب و مسلمان ها جذاب نبود‪ .‬وی نتوانست‬ ‫با مبارزه خش��ونت امیز در براب��ر نارضایتی همانگونه‬ ‫که وع��ده داده بود پایان خوش��ی بیافریند‪ .‬باید برای‬ ‫بن الدن بسیار ناخوش��ایند بوده باشد که به تنهایی در‬ ‫ویالی خود در پاکستان به تماشای دنیای عرب که از‬ ‫سناریوی جدیدی پیروی می کنند‪ ،‬بنشیند‪ .‬در هیچ کدام‬ ‫از اعتراضات گسترده ای که از دسامبر گذشته اغاز شد‪،‬‬ ‫نامی از بن الدن برده نش��د‪ .‬هیچ کس خواس��تار مبارزه‬ ‫خشونت امیز نبود‪ ،‬حتی زمانی که نیروهای حکومت‪،‬‬ ‫تظاهرکنندگان غیر مس��لح را با خش��ونت س��رکوب‬ ‫می کردن��د‪ .‬بازیگ��ران جدیدی به صحن��ه امده اند و‬ ‫تماش��اگران دیگر نمی خواهند فقط تماشاچی نمایش‬ ‫پرده اخر ؟‬ ‫نمایش بن الدن به انتها رس��ید‪ .‬برندگان و بازندگانی‬ ‫وجود دارد‪ .‬رئیس جمهور امریکا‪ ،‬باراک اوباما‪ ،‬برنده‬ ‫بزرگ اس��ت‪ .‬وی نقشش را با خونسردی بازی کرد‪.‬‬ ‫زمان��ی که نیروهای امریکایی به وی�لای بن الدن در‬ ‫پاکس��تان نزدیک می شدند‪ ،‬اوباما در مراسم شامی در‬ ‫واش��نگتن برای جمعیت زیادی سخنرانی می کرد و‬ ‫هوشمندانه رقیب جمهوریخواه خود در انتخابات اتی‬ ‫را مورد تمس��خر قرار می داد‪ .‬سعودی ها نیز از دست‬ ‫کس��ی که با استفاده از پول های خودشان‪ ،‬انها را ازار‬ ‫می داد اسوده شدند‪ .‬شاید انها حل وفصل این مساله‬ ‫را نشانه ای از حمایت دولت امریکا از حکومت های‬ ‫استبدادی خود بدانند‪ .‬اما امریکایی ها هنوز در مقابل‬ ‫بیداری ملت های عرب و خواسته های ازادیخواهانه‬ ‫انهامحتاطانهبرخوردمی کنند‪.‬اسرائیلی هانیزخشنودی‬ ‫خ��ود را از مرگ بن الدن اعالم کرده اند‪ ،‬هرچند برای‬ ‫انها این نگرانی وجود دارد که با مرگ بن الدن متحد‬ ‫بزرگ خود (امریکا) را در انچه جنگ ب ا تروریس��م‬ ‫می خوانند از دست بدهند‪.‬البته بازنده هایی نیز وجود‬ ‫دارد‪ .‬طرفداران القاعده در کشورهای عرب و افریقای‬ ‫جنوبی بازنده های اصلی هستند‪ .‬مرگ رهبر معنوی شان‬ ‫ضربه بزرگی برای انها بود‪ .‬از طرف دیگر س��اختار‬ ‫غیرمتمرکز شبکه القاعده باعث به انزوا کشیده شدن انها‬ ‫شده است‪ .‬اکنون زمان ان است که ارتباطات و قدرت‬ ‫خود را نشان بدهند‪ .‬ایا انها می توانند در پاسخ به مرگ‬ ‫بن الدن حمام خون راه بیندازند؟ در امریکا نیز حزب‬ ‫جمهوریخ��واه و تی پارتی به اوباما بابت این پیروزی‬ ‫تبریک گفتند‪ ،‬اما پی��روزی اوباما‪ ،‬ضربه بزرگی برای‬ ‫انه��ا در انتخابات اتی بود‪ .‬در نهایت اینکه گروه های‬ ‫ تروریستی در سراسر جهان که اوباما برایشان به مثابه‬ ‫مرغی با تخم طال بود‪ ،‬بازنده های این بازی محسوب‬ ‫می ش��وند‪ .‬قطعا انها به دنبال سرمایه گذاران جدیدی‬ ‫برای زنده نگهداش��تن صنعت تروریس��م در جهان‬ ‫خواهند بود‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫زمانی که خبر مرگ بن الدن را شنیدم‪ ،‬در حال‬ ‫تماشای تئاتر مکبث و غور و تفحص در شخصیت‬ ‫رهبری بودم که به خاطر وس��واس ذهنی جنایات‬ ‫وحش��تناکی را مرتکب ش��د‪ .‬در انته��ای نمایش‬ ‫خویشاوندان و دوستان قربانیان مکبث وی را گردن‬ ‫زدند‪ .‬اسامه‪ ،‬طبق گزارشات‪ ،‬به دست کماندوهای‬ ‫امریکایی کش��ته ش��د و خویش��اوندان و دوستان‬ ‫قربانی��ان یازده س��پتامبر در نیویورک و واش��نگتن‬ ‫شادمانی کردند‪.‬‬ ‫ب��ن الدن چگونه بن الدن ش��د؟ مردی که به راحتی‬ ‫ه��زاران ف��رد بیگن��اه را به خاط��ر هدف تش��کیل‬ ‫حکومت اسالمی به قتل رساند‪ .‬اسامه مانند مکبث‬ ‫تحت تاثیر همسر جاه طلب و خونسردش نبود‪ .‬وی‬ ‫اعتقاد داشت که باید جهان اسالم را از الودگی های‬ ‫ان ‪ -‬امریکا‪ ،‬اس��رائیل و س��ران عرب ‪ -‬پاکسازی‬ ‫کند‪ .‬جس��د بن الدن در دریای عرب انداخته ش��د‬ ‫ام��ا ایا نمایش بن الدن واقعا به پایان رس��یده؟ عده‬ ‫زیادی معتقدند که ممکن اس��ت این جسد‪ ،‬جسد‬ ‫بن الدن نباشد‪.‬‬ ‫ایا ما بازهم ش��اهد گزارش��اتی حاکی از مشاهده‬ ‫افرادی شبیه به بن الدن خواهیم بود؟ اما قطعا تئاتر‬ ‫القاعده دیگر تماشاگرانی مانند انچه در دهه نود و‬ ‫یازده سپتامبر داشت‪ ،‬به خود جذب نخواهد کرد‪.‬‬ ‫بن الدن همواره از تمایل خود به ش��هادت سخن‬ ‫می گفت‪.‬‬ ‫دوس��تداران وی با دیدن جسد خون الودش در‬ ‫دستان امریکایی ها که به زور وارد خانه اش شده‬ ‫بودن��د‪ ،‬مرگ وی را قهرمانان��ه قلمداد می کنند؛‬ ‫هرچند بیش��تر م��ردم دنیا م��رگ وی را عدالتی‬ ‫در براب��ر جنایات بی ش��مار و خونس��ردانه اش‬ ‫می دانند‪.‬‬ ‫ای��ا مرگ ب��ن الدن امتی��ازی برای او محس��وب‬ ‫می شود؟ ایا نحوه مرگ او که بدون سالح و امکان‬ ‫مبارزه کشته شد‪ ،‬سندی بر شهادت اوست؟‬ ‫متاس��فانه رهبران عرب مانند عمر مختار در لیبی‪،‬‬ ‫جمال عبدالناصر در مصر‪ ،‬یاسر عرفات در فلسطین‬ ‫و حتی صدام حس��ین در عراق با نحوه مرگشان اعاده‬ ‫حیثیت می کنند‪.‬‬ ‫سیاس��ت باش��ند‪ ،‬بلکه می خواهند در حکومت و‬ ‫دولت فعاالنه حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫منبع‪:‬الجزیره‬ ‫‪37‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪38‬‬ ‫جشنواره کن‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫گزارشی از متن و حاشیه هایی که در جشنواره کن رخ داد‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست علیه سینما‬ ‫جش��نواره کن ‪ 64‬که با نمایش فیلم «نیمه ش��ب در پاریس» وودی الن اغاز شد‪ ،‬امسال‬ ‫«رابرت دنیرو»‪ ،‬بازیگر سرش��ناس امریکایی را در مقام ریاست هیات داوران خود می دید؛‬ ‫مقامی که پیش تر سرشناس��انی چون شون پن نیز در س��ال های اخیر عهده دار ان بوده اند‪.‬‬ ‫گرچه اغاز «کن» فرانس��وی و در س��تایش پاریس بود ولی پایان ان امریکایی بود‪ .‬جایزه‬ ‫بهترین فیلم به یک امریکایی مصداق این ادعاس��ت‪ .‬ش��صت و چهارمین دوره جشنواره‬ ‫بین المللی فیلم «کن» که به عنوان مطرح ترین رویداد سینمایی جهان شناخته می شود‪ ،‬عصر‬ ‫چهارشنبه ‪ ٢١‬اردیبهشت ماه با حضور هنرمندان و فیلمسازان مطرح جهان کارش را اغاز‬ ‫کرد‪ .‬این در حالی اس��ت که چندی پیش «تیری فرمائو» رئیس این فستیوال اروپایی به همراه‬ ‫‪39‬‬ ‫گروه انتخاب فیلم جش��نواره ک��ن از میان ‪ ١٧١٥‬اثر‬ ‫متقاضی‪ ٤٩ ،‬فیلم از ‪ ٣٣‬کشور را انتخاب کرده بودند‪.‬‬ ‫روز اول؛ افتتاح جشنواره‬ ‫در ابتدای مراس��م افتتاحی��ه‪« ،‬مالنی ل��ورن» بازیگر‬ ‫فرانس��وی و مجری مراس��م از «برناردو برتولوچی»‬ ‫درخواس��ت کرد‪ ،‬جش��نواره کن ‪ ٦٤‬را رس��ما اغاز‬ ‫کند‪ .‬از ان لحظه‪ ،‬ش��هر مدیتران��ه ای «کن» در جنوب‬ ‫ی ب��ه مدت‬ ‫فرانس��ه از ش��امگاه چهارش��نبه ‪ ١١‬م�� ‬ ‫ ‪ ١٢‬روز مرک��ز س��ینمای جهان ب��ود و در این روزها‬ ‫ ‪ ٢٠‬فیل��م س��ینمایی از ‪ ٣٤‬کش��ور جه��ان در بخش‬ ‫اصلی ب��ا هم رقاب��ت کردن��د‪ .‬در مراس��م افتتاحیه‪،‬‬ ‫ی کالوم‪ ،‬پیانیس��ت بریتانیایی‪ ،‬اهنگ هایی درباره ‬ ‫جیم ‬ ‫ش��هر نیویورک نواخت و جانی دپ و انجلینا جولی‬ ‫از دیگر هنرپیش��گان س��تاره ای بودند که در افتتاحیه‬ ‫حضور داشتند‪ .‬همچنین برناردو برتولوچی‪ ،‬کارگردان‬ ‫فیلم های��ی از جمل��ه «اخری��ن تانگ��و در پاریس» و‬ ‫«اخرین امپراتور»‪ ،‬نخل طالی افتخاری کن را دریافت‬ ‫کرد‪ .‬برتولوچی که روی صندلی چرخدار نشسته بود‪،‬‬ ‫پ��س از دریافت نخل طالی افتخ��اری گفت‪« :‬برای‬ ‫دریافت این جایزه خیلی انتظار کشیدم‪ ،‬من این جایزه‬ ‫را ب��ه وودی الن و رابرت دنی��رو تقدیم می کنم‪ ».‬او‬ ‫افزود‪« :‬پس از تماشای فیلم سه بعدی «اواتار» اعتماد‬ ‫به نفس خود را برای اینکه باز هم بتوانم فیلم بس��ازم‬ ‫از دست دادم‪ .‬اما سال گذشته بود که به خود قبوالندم‬ ‫که می توانم دوباره روی صندلی کارگردانی بنشینم‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫روز دوم؛ روز اثار کالسیک‬ ‫بخش اثار کالس��یک جش��نواره فیلم ک��ن با نمایش‬ ‫فیلم ««دنباله رو» س��اخته برناردو برتولوچی اغاز شد‪.‬‬ ‫بخش جنبی «اثار کالس��یک» جش��نواره هم امس��ال‬ ‫ ‪ ١٤‬فیلم را نمایش داد‪ .‬بخش اثار کالسیک جشنواره‬ ‫کن درواقع در سال ‪ ٢٠٠٤‬راه اندازی شد و اختصاص‬ ‫به نمایش نسخه های بازسازی شده فیلم های کالسیک‬ ‫و میراث سینمای جهان دارد‪ .‬از معروف ترین فیلم های‬ ‫حاضر در این بخش «پرتقال کوکی» استنلی کوبریک‬ ‫( ‪« ،)١٩٧١‬ماشینی برای کش��تن مردم خبیث» روبرتو‬ ‫روس��لینی ( ‪ )١٩٥٢‬و «یک داستان از برانکس» رابرت‬ ‫دنیرو ( ‪ )١٩٩٣‬بودند‪ .‬همچنین فیلم های «سفر به ماه»‬ ‫ژرژ میلس ( ‪« ،)١٩٠٢‬کودکان بهش��ت» مارسل کارنه‬ ‫( ‪« ،)١٩٥٤‬ناامیدی ورنر فاسبندر» ( ‪ )١٩٧٨‬و «سرزمین‬ ‫هیچ ک��س» ویکت��ور تریواس در ای��ن بخش حضور‬ ‫داشتند‪.‬‬ ‫بخ��ش «نوعی نگاه» جش��نواره فیلم ک��ن نیز در روز‬ ‫دوم با نمایش فیلم «ناارام»‪ ،‬جدیدترین ساخته «گاس‬ ‫ون س��نت» اغاز ش��د‪ .‬پس از ان‪ ،‬مراسم افتتاحیه این‬ ‫بخش که ریاست هیات داوران ان را «امیر کاستاریکا»‬ ‫برعه��ده دارد‪ ،‬با فیلم «بی قرار» گاس ون س��نت اغاز‬ ‫ش��د که «میا واسیکوسکا»‪ ،‬س��تاره تازه وارد سینمای‬ ‫امریکا در ان نقش افرینی کرده اس��ت‪« .‬ون س��نت»‬ ‫در جش��نواره کن سابقه درخش��انی دارد‪ .‬او در سال‬ ‫ ‪ ٢٠٠٧‬ب��رای فیلم «پارک پارانوئید» جایز ه ش��صتمین‬ ‫سال تاسیس جشنوار ه کن را گرفت و در سال ‪٢٠٠٣‬‬ ‫ع�لاوه بر نخل طال‪ ،‬جایزه بهتری��ن کارگردانی را نیز‬ ‫به دست اورد‪.‬‬ ‫روز سوم؛ تقدیر از کوروساوا‬ ‫روز سوم جشنواره س��اعات نسبتا ارامی را پشت سر‬ ‫گذاش��ت و فیلم های��ی چون «پلی��س» و «باید درباره‬ ‫کوین حرف بزنیم» ب��ه روی پرده رفتند‪ .‬بریتانیایی ها‬ ‫در فس��تیوال کن ‪ 64‬به موفقیت فیل��م «درباره کوین‬ ‫ح��رف بزنیم» چش��م بس��ت ه بودند‪ .‬ای��ن درام که در‬ ‫بخ��ش رقابت��ی اصلی ک��ن حضور داش��ت‪ ،‬یکی از‬ ‫ ‪ ٢٠‬فیلمی بود که برای دریافت نخل طالی کن با دیگر‬ ‫‪40‬‬ ‫تنها اثر مستند حاضر در‬ ‫بخش رقابتی جشنواره‬ ‫کن درحالی به نمایش‬ ‫درامد که رئیس جمهوری‬ ‫ امریکا مورد انتقاد بازیگر‬ ‫سرشناس هالیوود قرار‬ ‫گرفت‪« .‬پیتر فوندا»‬ ‫در نشست خبری کن‪،‬‬ ‫اوباما را به خاطر ناتوانی‬ ‫در حل بحران نفتی‬ ‫خلیج مکزیک خائن و‬ ‫وطن فروشنامید‬ ‫اث��ار رقابت کرد‪ .‬این فیلم به کارگردانی لین رامس��ی‬ ‫اس��کاتلندی ‪ -‬که اقتباس��ی اس��ت از رمان پرفروش‬ ‫«لیونل ش��ریور» ‪ -‬به بازگوی��ی حوادثی می پردازد که‬ ‫به قتل عام در یک دبیرس��تان منجر می ش��ود‪ .‬در روز‬ ‫س��وم جش��نواره مس��تندی نیز درباره زندگی و اثار‬ ‫«اکی را کوروساوا»‪ ،‬کارگردان نامدار سینمای جهان در‬ ‫جش��نواره کن نمایش یافت‪ .‬این مستند به کارگردانی‬ ‫«کاترین کادو» ش��امل مصاحبه با ‪ ١١‬فیلمساز بزرگ‬ ‫دنی��ا ازجمل��ه عباس کیارس��تمی‪ ،‬گونزال��ز ایناریتو‪،‬‬ ‫انجلوپول��وس‪ ،‬برتولوچی ‪ ،‬های��و میازاکی‪ ،‬جان وو‪،‬‬ ‫اسکورس��یزی و کلینت ایس��ت وود اس��ت‪« .‬جنیفر‬ ‫فوکس» ک��ه تهیه فیلم هایی چون «مایکل کالیتون» را‬ ‫در کارنامه هنری اش به ثبت رسانده‪ ،‬تولید این فیلم را‬ ‫برعهده داشته است‪.‬‬ ‫روز چهارم؛ در تسخیر دزدان دریایی کارائیب‬ ‫جدیدترین قس��مت از سری فیلم های «دزدان دریایی‬ ‫کارائی��ب» که در ح��ال حاضر بازار س��ینمای دنیا را‬ ‫تحت تاثیر خود دارد‪ ،‬روز چهارم جشنواره کن اکران‬ ‫جهانی ش��د‪ .‬طبق برنامه زمانی اعالم ش��ده از سوی‬ ‫برگزارکنندگان شصت وچهارمین جشنواره فیلم کن‪،‬‬ ‫چهارمین قسمت از مجموعه فیلم های «دزدان دریایی‬ ‫کارائی��ب» با عنوان فرعی «موج های بیگانه» در بخش‬ ‫خارج از مسابقه نمایش یافت‪« .‬جانی دپ» و «پنه لوپه‬ ‫کروز» دو س��تاره سرشناس این فیلم در مراسم اکران‬ ‫جهان��ی این فیل��م در کن حضور داش��تند‪ .‬این برای‬ ‫اولین بار اس��ت که یک قس��مت از س��ری فیلم های‬ ‫«دزدان دریای��ی کارائیب» برای نمایش در معتبرترین‬ ‫روی��داد س��ینمایی جهان انتخاب می ش��ود‪ .‬همچنین‬ ‫کارگردان سرش��ناس تونسی نش��ان ارزشمند «لژیون‬ ‫دونور» فرانسه را در حاشیه جشنواره فیلم کن دریافت‬ ‫کرد‪ .‬در این روز همچنین فیلم «بی قرار» ساخته گاس‬ ‫ون سنت‪ ،‬فیلمساز امریکایی‪ ،‬افتتاح کننده بخش نوعی‬ ‫نگاه بود‪ .‬این فیلمساز پس از نمایش جدیدترین کارش‬ ‫گفت‪« :‬من همیشه درباره نظر مخاطبان کنجکاوم‪ ».‬در‬ ‫روز چهارم «امیر کاستاریکا»‪ ،‬کارگردان سرشناس نیز‬ ‫به عنوان برنده دو نخل طالی کن نشان «لژیون دونور»‬ ‫فرانسه را به پاس یک عمر دستاورد هنری از «فردریک‬ ‫میتران» وزیر فرهنگ فرانسه دریافت کرد‪« .‬کاستاریکا»‬ ‫از برگزارکنندگان این رویداد س��ینمایی تشکر کرد و‬ ‫جشنواره کن را تنها رویداد سینمایی دنیا دانست که بر‬ ‫اهمیت تنوع فرهنگی تاکید کرده و کشورهای کوچک‬ ‫هم فرصت نشان دادن خود را دارند‪.‬‬ ‫روز پنج��م؛ بازگش��ت مورت��ی همزم��ان ب��ا‬ ‫کارگردانی دنیرو‬ ‫فیلم «ما یک پاپ داریم» جدیدترین فیلم نانی مورتی‬ ‫در پنجمی��ن روز نمای��ش در فس��تیوال فیل��م کن با‬ ‫استقبال مخاطبان و نویسندگان سینمایی روبه رو شد‪.‬‬ ‫کارگردان صاحب سبک سینمای ایتالیا به انگیز ه حضور‬ ‫در جشنواره ‪ ٢٠١٠‬کن‪ ،‬به دنیای سینما بازگشته است‪.‬‬ ‫مورتی که در ای��ن فیلم عالوه بر کارگردانی به ایفای‬ ‫نقش هم می پردازد‪ ،‬در س��ال ‪ ٢٠٠٦‬با س��اخت فیلم‬ ‫«سوس��مار» از دنیای س��ینما کناره گیری ک��رد‪ ،‬اما به‬ ‫انگیزه حضور در جشنواره امسال کن‪ ،‬به دنیای سینما‬ ‫برگشت‪ .‬این فیلم کمدی با بودجه ‪ ١٢‬میلیون دالری‬ ‫ساخته شده است‪.‬‬ ‫اولین تجربه کارگردانی «رابرت دنیرو»‪ ،‬بازیگر نامدار‬ ‫سینمای جهان‪ ،‬نیز در این روز و برای تقدیر از او در‬ ‫جشنواره کن نمایش یافت‪.‬‬ ‫روز شش��م؛ تقدی��ر از بازیگر کهن��ه کار دوران‬ ‫کالسیک‬ ‫«ف��ی دوان��اوی» بازیگر کهن��ه کار دوران کالس��یک‬ ‫و س��ینمای امری��کا ک��ه تصوی��رش ب��ر پوس��تر‬ ‫ش��صت وچهارمین جش��نواره کن نیز منقوش است‪،‬‬ ‫نش��ان عالی انجمن هنر و ادبیات فرانس��ه را دریافت‬ ‫ک��رد‪ .‬او در فیلم های معروفی چ��ون «بونی و کالید»‬ ‫س��اخته ارتور پن‪« ،‬محله چینی ها» رومن پوالنسکی‬ ‫و «س��ه تفنگدار» س��یدنی پ��والک بازی ک��رده و در‬ ‫س��ال ‪ ١٩٧٦‬برای فیلم «شبکه» س��اخته سیدنی لومت‬ ‫موفق به دریافت جایزه اسکار شد‪.‬‬ ‫اما «پس��ری با یک دوچرخه» جدیدترین فیلم برادران‬ ‫داردن در کن امس��ال با واکنش های متفاوت منتقدان‬ ‫س��ینمایی و مخاطب��ان روبه رو ش��د و برخ��ی ان را‬ ‫پس��ندیده و برخ��ی ان را اثری متوس��ط دانس��ته اند‪.‬‬ ‫«درخت زندگی» جدید ترین فیلم «ترنس مالیک» نیز‬ ‫در ای��ن روز به روی پرده رفت‪ .‬ای��ن فیلم در مدت‬ ‫زمان ‪ ١٣٨‬دقیقه‪ ،‬توس��ط شرکت «ایکون فیلمز» تهیه‬ ‫ش��ده اس��ت؛ فیلمی که در نهایت‪ ،‬نخ��ل طالی کن‬ ‫امسال را به دس��ت اورد‪ .‬در این فیلم بازیگرانی چون‬ ‫براد پیت‪ ،‬ش��ون پن‪ ،‬کری متچت‪ ،‬جسیکا جاستین و‬ ‫بیل پوهلد به ایفای نقش پرداخته اند‪.‬‬ ‫روز هفتم؛ همه چیز در انحصار نام ها‬ ‫فیل��م س��ینمایی «س��گ اب��ی» جدیدتری��ن کار‬ ‫جودی فاس��تر با بازی «مل گیبس��ون» و مدت زمان‬ ‫تو چهارمین دوره‬ ‫‪ 100‬دقیقه‪ ،‬در س��ینماهای ش��ص ‬ ‫جش��نواره فیلم کن به روی پرده رفت‪ .‬در روز هفتم‬ ‫برپایی ک��ن‪ ،‬همچنین براد پی��ت در کنفرانس خبری‬ ‫فیلم «درخت زندگی» اثر «ترنس مالیک» گفت‪« :‬فکر‬ ‫می کنم بین ی��ک کارگردان خوب و ی��ک کارگردان‬ ‫بزرگ تفاوت هایی وجود دارد‪ .‬مالیک شخصیت کامال‬ ‫خوش برخورد و فوق العاده دلچسبی دارد و عموما در‬ ‫بیشتر ساعات خنده بر لب دارد‪».‬‬ ‫روز هشتم؛ انفجار بمب در کن!‬ ‫این رویداد س��ینمایی از روز چهارشنبه دوم جشنواره‬ ‫شدیدا تحت تاثیر اظهارات جنجالی «الرس فون تریر»‬ ‫و واکنش ه��ای مقام��ات ب��ه ان ق��رار گرف��ت‪ .‬فیلم‬ ‫«مالیخولیا» جدیدترین ساخته این کارگردان درحالی‬ ‫در بخ��ش رقابت��ی نمای��ش یافت که اظه��ارات این‬ ‫کارگردان سرشناس در نشس��ت خبری در نهایت به‬ ‫اخراج او از معتبرترین رویداد س��ینمایی جهان منجر‬ ‫ش��د‪ .‬فون تریر که دو سال قبل نیز با فیلم «ضدمسیح»‬ ‫در جش��نواره کن جنجال به پا کرد‪ ،‬در نشست خبری‬ ‫نمایش فیل��م اظهار کرد‪ ،‬با ادول��ف هیتلر‪ ،‬دیکتاتور‬ ‫ن��ازی ابراز هم��دری می کند‪ .‬با این ح��ال وی اعالم‬ ‫ک��رد‪ ،‬به جنگ جهانی دوم تعلق ندارد و ضدیهود هم‬ ‫نیس��ت‪ ،‬اما نه خیلی زیاد‪ ،‬چون اس��رائیل موی دماغ‬ ‫است‪.‬‬ ‫جنجال های��ی که پس از این اظه��ارات به وجود امد‪،‬‬ ‫اگرچ��ه فون تری��ر را ب��ه عذرخواهی واداش��ت‪ ،‬اما‬ ‫برگزارکنندگان جش��نواره کن که از این بابت شدیدا‬ ‫عصبانی ش��دند‪ ،‬با صدور بیانیه ای وی را به علت این‬ ‫گفته های��ش «چهره نامطلوب» جش��نواره نامیدند‪ .‬به‬ ‫گفته «ژیل جاکوب»‪ ،‬رئیس جش��نواره کن‪ ،‬این برای‬ ‫اولین بار از دهه ‪ ٦٠‬میالدی است که یک کارگردان از‬ ‫جشنواره کن اخراج می شود‪ .‬این اخراج البته نشان از‬ ‫مواضع سیاسی این جشنواره دارد‪.‬‬ ‫فیلم جنجالی زندگی و نحوه به قدرت رس��یدن «نیکوال‬ ‫سارکوزی» هم در این روز از جشنواره به نمایش در امد‪.‬‬ ‫فیلم سینمایی «پیروزی» پیروزی سارکوزی را در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری فرانسه در سال ‪ ٢٠٠٧‬و جدایی وی را‬ ‫از همسرش نش��ان می دهد‪ .‬چندین ماه درباره محتوا و‬ ‫مضمون فیلم میان سازندگان ان و جشنواره کن بحث و‬ ‫جدل بود‪ .‬منتقدان و مخالفان سارکوزی از مدت ها پیش‬ ‫در انتظار اکران این فیلم بودند‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری فرانس��ه اعالم ک��رده‪ ،‬فیلم چگونگی‬ ‫به قدرت رس��یدن خود را تماشا نخواهد کرد؛ چراکه‬ ‫تحمل انتقادات را ندارد‪ .‬وی اظهار کرده اس��ت برای‬ ‫تماشای این فیلم هیچ تمایلی ندارد؛ چون به طور کلی‬ ‫مطالب و گفته های مردم را درباره خودش نمی خواند‬ ‫و به انها عالقه ای ندارد‪ .‬او معتقد اس��ت اگر این فیلم‬ ‫نگرش انتقادی دارد‪ ،‬پس ناعادالنه اس��ت و اگر او را‬ ‫ستوده‪ ،‬هرگز کافی نخواهد بود‪.‬‬ ‫روز یازدهم؛ پایان همه چیز‬ ‫بخش سینه فونداسیون جش��نواره فیلم کن‪ ،‬با اعطای‬ ‫جوای��ز خود ب��ه فیلم های «نام��ه»‪« ،‬دراری» و «پرواز‬ ‫در ش��ب» پایان یافت‪ .‬این بخش امس��ال با ریاس��ت‬ ‫هیات داوران «میش��ل گوندری»‪ ،‬کارگردان سرشناس‬ ‫فرانسوی و خالق «درخشش ابدی یک ذهن پاک»‪ ،‬به‬ ‫ ترتیب اثار «دوروتی دروموا» فیلمساز المانی‪« ،‬کمال‬ ‫الزارق» از فرانس��ه و «تای گای��وم» از کره جنوبی را‬ ‫برگزید‪.‬‬ ‫فیلم های «غول ها » و «تنفس» نیز جوایز اصلی بخش‬ ‫دو هفته کارگردانان جش��نواره کن را دریافت کردند‪.‬‬ ‫«فردریک بویر»‪ ،‬مدیر هنری بخش دوهفته کارگردانان‬ ‫جشنواره با ‪ 25‬فیلم بود و سینمای ایتالیا در این بخش‬ ‫حضور پررنگی داش��ت که در نهایت این دو فیلم از‬ ‫بلژیک و اتریش برنده ان شدند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫«درخت زندگی» نخل طالی کن ثمر داد‬ ‫نخل طالی شصت و چهارمین دوره جشنواره بین المللی‬ ‫فیل��م کن به فیل��م «درخت زندگ��ی» جدید ترین فیلم‬ ‫«ترنس مالیک» رسید‪« .‬کریس��تن دانست» بازیگر فیلم‬ ‫«مالیخولیا» نخل طالی بهترین بازیگر زن را کسب کرد و‬ ‫«ژان دوژاردن» برای بازی در فیلم فرانس��وی «هنرمند»‬ ‫جای��زه بهترین بازیگ��ر مرد را دریاف��ت کرد‪ .‬همچنین‬ ‫«نیکالس ویندینگ رفن» برای فیلم امریکایی «‪ »Drive‬با‬ ‫بازی «رایان گاسلینگ» جایزه بهترین کارگردانی جشنواره‬ ‫کن امسال را دریافت کرد‪.‬‬ ‫جای��زه بزرگ هی��ات داوران هم به طور مش��ترک به‬ ‫«روزی روزگاری در انتالیا» ساخته نوری بیلگه جیالن‬ ‫برنده نخل طال در مراسم اختتامیه حضور نیافت‬ ‫ترنس مالی��ک در طول چندی��ن دوره کار س��ینمایی‪،‬‬ ‫فق��ط ی��ک فیلم کوت��اه و چه��ار فیلم بلند س��ینمایی‬ ‫س��اخته است‪ .‬بس��یاری از منتقدان س��ینما‪ ،‬کارهای او‬ ‫را ش��اهکار می دانن��د؛ به خص��وص دو کار زمین های‬ ‫ل��م ی��زرع و روزه��ای بهش��ت‪ .‬مالی��ک ب��رای فیلم‬ ‫«خط باریک س��رخ» نامزد دریافت جایزه اسکار در دو‬ ‫رشته بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اقتباسی شده‬ ‫اس��ت‪ .‬کارهای او غالبا در زمره فیلم های طبیعت گرا و‬ ‫کارگردانی او نیز به عنوان س��بکی متفکرانه و دقیق قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬نکته حائز اهمی��ت دیگر اینکه او در طول ‪32‬‬ ‫سال تنها سه فیلم ساخته است‪« .‬درخت زندگی» روایتی‬ ‫از یک خانواده پدرس��االر در دهه پنجاه میالدی است و‬ ‫همزمان رمز و راز خلقت را به تصویر می کشد‪.‬‬ ‫در مراس��م اختتامیه که ش��امگاه روز یکشنبه ‪ 22‬می‬ ‫ در ک��ن برگ��زار ش��د‪ ،‬ترنس مالیک هن��گام دریافت‬ ‫این جایزه در کن حضور نداش��ت ‪ ،‬این فیلمس��از از‬ ‫حضور در جلو دوربین ها و محافل مجلل پرهیز دارد‬ ‫و «بیل پوهل��د» و «دد گاردنر» تهیه کنندگان فیلم این‬ ‫جایزه را از دست رابرت دنیرو دریافت کردند‪ .‬پوهلد‬ ‫هن��گام دریافت جایزه گف��ت ترنس مالیک بدجوری‬ ‫خجالتی و ارام است‪ ،‬اما می دانم که او هم با ما ذوق زده‬ ‫ش��ده است‪ .‬اما جایزه بهترین کارگردانی بخش نوعی‬ ‫نگاه جش��نواره فیلم کن به «محمد رسول اف» از ایران‬ ‫ب��رای فیلم «به امید دیدار» رس��ید‪ .‬این فیلم همچنین‬ ‫جایزه «فرانسیس ش��اله» را که از سوی هیات داوران‬ ‫مس��تقل به دو فیلم از ‪ 20‬فیلم شرکت کننده در بخش‬ ‫نوعی نگاه اعطا می ش��ود‪ ،‬دریافت کرد‪ .‬بسیاری این‬ ‫جایزه را مرتبط با فعل و انفعال های سیاسی سال های‬ ‫اخیر و ماج��رای تعقیب قضایی رس��ول اف و جعفر‬ ‫پناهی مرتبط و اقدامی سمبلیک می دانند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫روز نهم؛ روز ایتالیایی ها‬ ‫جدیدترین س��اخته «پائول��و س��ورنتینو»‪ ،‬کارگردان‬ ‫سرش��ناس ایتالیای��ی نیز با نام «باید همین جا باش��د»‬ ‫ ‪ ١٨‬می در جش��نواره کن نمای��ش یافت‪ .‬در این فیلم‬ ‫که اولین پروژه انگلیس��ی زبان «س��ورنتینو» است و با‬ ‫بودجه ‪ ٢٨‬میلیون دالری س��اخته ش��ده‪« ،‬ش��ون پن»‪،‬‬ ‫بازیگر معروف امریکایی ایفای نقش داش��ته اس��ت‪.‬‬ ‫فیلم ک��ه مدت ‪ ١٠‬هفت��ه در لوکیش��ن های مختلفی‬ ‫در میش��یگان‪ ،‬نیوی��ورک و نیومکزیکو مقابل دوربین‬ ‫رفت‪ ،‬داس��تان یک ستار ه موس��یقی بازنشسته است‬ ‫ک��ه تصمی��م می گیرد ی��ک جنایت��کار ن��ازی را که‬ ‫دس��تور قتل پدرش در اردوگاه کار اجب��اری را داده‬ ‫ب��ود از پا دراورد‪ .‬فیلم «ماش��ینی برای کش��تن مردم‬ ‫خبیث» روبرتو روس��لینی هم در بخش اثار کالسیک‬ ‫جش��نواره نمایش یافت‪« .‬روسلینی» که به پدرخوانده‬ ‫«م��وج نو» س��ینمای فرانس��ه و یک��ی از پایه گذاران‬ ‫نئورالیسم سینمای ایتالیا معروف است‪ ،‬با اثاری چون‬ ‫«رم‪ ،‬ش��هر بی دفاع» و «المان س��ال صفر» به شهرت‬ ‫رسید و این فیلم را در سال ‪ 1952‬ساخت‪.‬‬ ‫را کس��ب کرد‪ .‬امس��ال «لی چانگ دونگ»‪ ،‬کارگردان‬ ‫سرشناس کره ای رئیس هیات داوران این بخش بود‪.‬‬ ‫اما در روز دهم جشنواره‪ ،‬فیلم «تعمیر بزرگ» ساخته‬ ‫«ربکا تیکل» به عنوان تنها اثر مس��تند حاضر در بخش‬ ‫رقابت��ی جش��نواره کن درحالی به نمای��ش درامد که‬ ‫رئیس جمهوری امریکا مورد انتقاد بازیگر سرش��ناس‬ ‫ هالیوود قرار گرفت‪« .‬پیتر فوندا» که با فیلم های «ایزی‬ ‫دایدر» و «طالی پنهان» نامزد جایزه اسکار بوده است‪،‬‬ ‫در نشست خبری کن‪ ،‬اوباما را به خاطر ناتوانی در حل‬ ‫بحران نفتی خلیج مکزیک خائن و وطن فروش نامید‪.‬‬ ‫از ترکیه و فیلم فرانس��وی «پس��ری ب��ا دوچرخه» به‬ ‫کارگردانی لوک و ژان پی یر داردن اعطا ش��د‪ .‬برادران‬ ‫داردن یک بار در سال ‪ 1999‬برای فیلم «روزتا» و پس‬ ‫از ان در س��ال ‪ 2005‬ب��ا فیلم «نوزاد» نخل طالی کن‬ ‫را به دس��ت اوردند‪ .‬این دو همچنین در س��ال ‪2008‬‬ ‫جای��زه بهترین فیلمنام ه کن را برای «س��کوت لورنا»‬ ‫کسب کردند‪.‬‬ ‫روز دهم؛ وطن فروشی اوباما‬ ‫«پوس��ته ای ک��ه در ان زندگی می کنی��م» جدید ترین‬ ‫س��اخته «پدرو الم��ادوار» کارگردان نامدار س��ینمای‬ ‫اس��پانیا‪ ،‬در روز ده��م جش��نواره بین الملل��ی فیل��م‬ ‫ک��ن ‪ 64‬ب��ه روی پ��رده رف��ت‪ .‬این فیلم ب��ا حضور‬ ‫«انتونیو باندراس» که از اگوس��ت س��ال پیش مقابل‬ ‫دوربین رفته بود‪ ،‬از ماه س��پتامبر به سینماهای اسپانیا‬ ‫م��ی رود‪ .‬این پروژ ه در گونه اث��ا ر تریلر تهیه و تولید‬ ‫ش��ده و با نگاهی به داس��تان «رطیل» نوش��ته «تیری‬ ‫ژانکوئه» فرانس��وی ساخته شده است‪ .‬این فیلم قصه ‬ ‫ترسناک زندگی دکتر جراحی را به تصویر می کشد که‬ ‫درص��دد انتقام جویی از مردانی اس��ت که دخترش را‬ ‫مورد سوء استفاد ه جنسی قرار داده اند‪.‬‬ ‫در این روز‪ ،‬فیلم «سنگر بگیر» محصول امریکا ساخته‬ ‫«جف نیکولز» جایزه اول بخش هفته منتقدان جشنواره‬ ‫کن را در پنجاهمین س��ال برگزاری این جایزه کسب‬ ‫کرد‪ .‬این فیلم که در جش��نواره ساندنس یکی از اثار‬ ‫بخ��ش رقابتی بود‪ ،‬همچنین جای��زه بهترین فیلمنامه‬ ‫‪41‬‬ ‫دیدگاه حسین معززی نیا درباره جشنواره کن و حاشیه هایش‬ ‫‪2‬‬ ‫فرصت سازی تجاری یا بیزینس سینمایی؟ ‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫جش��نواره ک��ن‪ ،‬یکی از پررونق تری��ن و مهم ترین‬ ‫جشنواره های سینمایی جهان است‪ .‬قطعا این جشنواره‬ ‫دارنده فرصت هایی برای سینمای ایران و اهالی ان است‪.‬‬ ‫برخی از موافقان حضور اهالی سینما و فیلم های ایرانی‬ ‫در این جش��نواره‪« ،‬فرصت س��ازی تجاری» را بیشترین‬ ‫منفع��ت و حتی برخی مدیران س��ینمایی‪ ،‬اخی��را ان را‬ ‫به عنوان تنها فرصت و منفعت این جشنواره ذکر کرده اند‪.‬‬ ‫حسین معززی نیا‪ ،‬یکی از منتقدان و روزنامه نگارانی که‬ ‫در زمان برگزاری جشنواره اخیر کن در ان شرکت کرده‬ ‫و فیلم ها را دیده اس��ت‪ ،‬در متن زیر دیدگاه خود را در‬ ‫این زمینه‪ ،‬فضای عمومی جشنواره ای در سطح کن و نیز‬ ‫فیلم های ایرانی حاضر در جشنواره امسال گفته است‪ .‬او‬ ‫پیش تر در مقاله ای با قضیه نیمه پر و خالی لیوان مخالفت‬ ‫کرده و گفته بود فیلم یا خوب است یا بد‪ .‬در این بحث‬ ‫نظر خود را درباره اینکه اصال مواضع سیاس��ی می تواند‬ ‫تاثیری در خوب یا بد بودن اثر داش��ته باش��د‪ ،‬تشریح‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫فرصت س��ازی تجاری اگر به معنای عق��د قرارداد برای‬ ‫پخ��ش جهانی فیلم ها و یافت��ن بازارهای جدید عرضه‬ ‫باشد جزو جریان طبیعی سینماست‪ .‬چیز عجیبی نیست‬ ‫و هر کش��وری باید از این فرصت استفاده کند‪ .‬اگر هم‬ ‫معنای دیگری از «فرصت سازی تجاری » متصور است‪،‬‬ ‫متوجهش نش��ده ام‪ .‬به هر حال به اعتق��اد من بازار فیلم‬ ‫پررونق کن یکی از بهترین مجال ها برای ورود ما به بازار‬ ‫جهانی است و قطعا باید از ان استفاده کرد‪.‬‬ ‫در س��وی دیگر‪ ،‬تردیدی در خصوم��ت دنیای غرب با‬ ‫ی وجود ندارد‪ ،‬اما راستش نحوه تفسیری‬ ‫انقالب اسالم ‬ ‫که ما از نقش فستیوالی مثل کن در این مورد می کنیم با‬ ‫سوءتفاهم های فراوانی روبه روست؛ جشنواره کن منطبق‬ ‫بر همان ش��عارهای قانون اساسی فرانسه اداره می شود‪.‬‬ ‫همان س��ه ش��عار ازادی و برابری و برادری‪ .‬اینها وقتی‬ ‫می شنوند کسانی در نقطه ای از جهان به خاطر رسیدن به‬ ‫ازادی به زندان افتاده اند و از فیلمس��ازی محروم شده اند‬ ‫و چه و چه‪ ،‬وظیفه خودش��ان می بینند ک��ه از ان ادم ها‬ ‫‪42‬‬ ‫حمایت کنند‪ .‬حاال چه اینها اهل ایران باش��ند و چه اهل‬ ‫سومالی یا مصر یا شیلی‪ .‬برای اینها فرقی ندارد‪ .‬فعال کاری‬ ‫به خصومت یا همراهی دولت فرانسه با جریان سیاسی‬ ‫خاصی در ایران ندارم‪ .‬دارم صرفا درباره قواعد جشنواره‬ ‫کن ح��رف می زنم‪ .‬اینها االن فک��ر می کنند حمایت از‬ ‫محمد رس��ول اف و جعفر پناهی معنای��ش حمایت از‬ ‫ازادی بیان در جهان اس��ت‪ .‬خودش��ان را موظف به این‬ ‫می دانند‪ .‬البته خوشش��ان می ای��د در این چیزها بدمند‪،‬‬ ‫چون جشنواره ش��ان را پررونق می کند و خبر و حاشیه‬ ‫می س��ازد‪ .‬اتفاقا من معتقدم بر عکس‪ ،‬باید از فیلمسازان‬ ‫وطنی پرسید که چرا سوراخ دعا را در اینجا پیدا کرده اند‬ ‫و از این وضعیت سوءاس��تفاده می کنن��د و با اغراق در‬ ‫وضعیت کش��ور م��ا‪ ،‬در این طرف دنیا مش��تری جلب‬ ‫می کنند؟! به نظرم اس��م این کاری که دوس��تان می کنند‬ ‫فیلمس��ازی نیس��ت‪ ،‬یک جور بیزینس سیاس��ی است‬ ‫در حوزه سینما‪.‬‬ ‫هنوز هم باید ابتدا معلوم کرد یک فیلم خوب اس��ت یا‬ ‫بد؟ اگر فیلمی خوب ساخته شده باشد و تاثیر مورد نظر‬ ‫فیلمساز را منتقل کند و قصه اش را درست تعریف کند‪،‬‬ ‫به هر حال فیلم خوبی است‪ ،‬اما حاال می شود به مرحله‬ ‫بعد رفت و گفت این فیلم خ��وب‪ ،‬دارد پیام نامطلوبی‬ ‫را منتق��ل می کن��د و نیت های مغرضانه س��ازنده اش را‬ ‫نمای��ش می دهد‪ .‬اما وقتی فیلمی خوب نیس��ت‪ ،‬یعنی‬ ‫درس��ت س��اخته نش��ده و لکنت دارد و ضعیف است‪،‬‬ ‫اص�لا دلیلی ندارد وقتمان را تلف کنیم و درباره مقاصد‬ ‫و نیت های پش��ت ان حرف بزنیم‪ .‬در انچه «تزاحم بین‬ ‫س��ینما و سیاست» تعبیر می شود هم حکم همین است‪.‬‬ ‫فیلم سیاس��ی اگر خوب ساخته شده باشد خوب است‬ ‫و می شود درباره هدف و پیامش حرف زد‪ .‬به اعتقاد من‬ ‫وقتی می گوییم فیلمی خوب است منظورمان این است‬ ‫که قواعد سینما را رعایت کرده و درست ساخته شده و‬ ‫اثر می گذارد‪ ،‬هر چند شاید محتوای نامطلوبی داشته باشد‪.‬‬ ‫گفته می شود فضای تبلیغاتی منفی جشنواره علیه ایران به‬ ‫بهانه اکران فیلم «به امید دیار» محمد رسول اف شکل گرفته‬ ‫است‪ .‬نباید قضیه را جوری بزرگ کرد که به نفع کسانی‬ ‫تمام شود که می خواهند از اب گل الود ماهی بگیرند‪ .‬من‬ ‫در کن ب��ودم و انجا به هیچ وجه فضای تبلیغاتی منفی‬ ‫وسیعی علیه ایران درست نشده بود‪ .‬واقعا قضیه در این‬ ‫حد نیست‪ .‬وقتی اینقدر بزرگ می شود‪ ،‬کسانی خوشحال‬ ‫می ش��وند که اتفاقا دلش��ان می خواهد تا ان حد بزرگ‬ ‫به نظر برس��ند که فضای جش��نواره عظیمی مثل کن را‬ ‫تحت تاثیر قرار داده اند‪ .‬اینجا بیش از بیست هزار خبرنگار‬ ‫از رسانه های جهان و انبوهی ادم اهل سینما از چهار گوشه‬ ‫جهان حضور دارن��د و هر روز دارند فیلم می بینند‪ .‬کل‬ ‫جمعیتی که یک روز فیلم اقای رسول اف را دیدند هزار‬ ‫نفر هم نبودند و خیلی هایشان هم از کیفیت ان ناراضی‬ ‫بودند‪ .‬نمایش ان فیلم و حواش��ی اش تنها گوش��ه ای از‬ ‫حوادث یک روز جشنواره را رقم زد و مثال جایگاهش با‬ ‫استقبالی که از حضور عوامل فیلم دزدان دریایی کارائیب‬ ‫به عمل امد قابل مقایسه نبود‪ .‬اصوال در کن خبر و ماجرا‬ ‫زیاد است و شرایط جوری نیست که یک موضوع خاص‬ ‫ناگهان حواس هم��ه را پرت کند‪ .‬بنابراین به این تصور‬ ‫نباید دامن زده ش��ود که در کن همه چشم ها به ان فیلم‬ ‫خیره ب��ود‪ .‬درباره خود فیلم هم راس��تش فارغ از همه‬ ‫حواشی‪ ،‬معتقدم فیلم بد و ضعیفی است‪ .‬داستان پرغلطی‬ ‫دارد و ریتم ازاردهنده ای که تماشایش را دشوار می کند‪.‬‬ ‫مشکل اصلی فیلم این است که ان قدر در مورد وضعیت‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاس��ی امروز کشور اغراق می کند که دیگر‬ ‫می شود گفت دارد دروغ می گوید‪ ،‬عامدانه یا غیرعامدانه‪.‬‬ ‫نمی شود برای فیلمی که دروغ می گوید احترام قائل بود‪.‬‬ ‫من این مشکل را با فیلم طالی سرخ هم داشتم‪ .‬به نظرم‬ ‫ان فیلم هم در زمان خودش داشت دروغ می گفت‪.‬‬ ‫ای��ن درحالی اس��ت که کیفی��ت فیلم ها در جش��نواره‬ ‫امس��ال قابل قبول بود‪ .‬ش��اهکاری ندی��دم‪ ،‬ولی اغلب‬ ‫ی بودند‪ .‬زاویه دید جذابی‬ ‫فیلم های بخش مس��ابقه دیدن ‬ ‫به موضوعش��ان و باالخره نکته ای برای تامل داش��تند‪.‬‬ ‫جش��نواره کن محل خوبی برای دیدن بخشی از بهترین‬ ‫فیلم های تولیدشده در س��ال است‪ .‬فکر می کنم هر ادم‬ ‫جدی اهل سینمایی بهتر است تالش کند در این جشنواره‬ ‫حاضر باشد‪ .‬تجربه خوبی است‪g .‬‬ ‫ازادی در جشنواره کن؛ از شعار تا واقعیت‬ ‫‪3‬‬ ‫نگاهی به ماجرای اخراج کارگردان مشهور از جشنواره کن‬ ‫فرهنگ‬ ‫نامه شمقدری به ژیل ژاکوب‬ ‫در ای��ن میان اما نامه جواد ش��مقدری‪ ،‬مع��اون امور‬ ‫س��ینمایی و سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی خطاب به ژیل ژاکوب‪ ،‬رئیس جشنواره فیلم‬ ‫کن‪ ،‬جالب توجه بود‪ .‬ش��مقدری چن��د روز پس از‬ ‫این ماجراها‪ ،‬نوش��ت‪ ...« :‬حتما خوب به خاطر دارید‬ ‫جش��نواره کن با هدف مقابله با فاشیست ها پاگرفت‪.‬‬ ‫فاشیس��ت ها کس��انی بودند که تنها خود را مستحق‬ ‫برخ��ورداری از رفاه و حیات می دانس��تند و به هیچ‬ ‫وجهی حاضر نبودند حضور مخالفان خود را تحمل‬ ‫کنند‪ .‬جای تاس��ف دارد که امروز شاهد هستیم پس‬ ‫از ‪ 64‬سال‪ ،‬رگه ای از خون همان افراد در تصمیمات‬ ‫مس��ئوالن جش��نواره نمود پی��دا می کن��د و یکی از‬ ‫معتبرترین فیلمسازان اروپایی که شاید پر افتخار ترین‬ ‫فیلمساز باشد که در جشنواره کن بارها با فیلم هایش‬ ‫حضور یافته است‪ ،‬به تیغ رفتاری متعصبانه که ریشه‬ ‫در دوران قرون وسطایی دارد گرفتار و از جشنواره کن‬ ‫اخراج می شود‪».‬‬ ‫ش��مقدری در بخش دیگری از ای��ن نامه خطاب به‬ ‫ژیل ژاکوب نوش��ته است‪« :‬نمی دانم ازادی بیان دیگر‬ ‫چ��ه مفهومی خواهد داش��ت؛ ش��اید الزم باش��د در‬ ‫دایره المعارف ه��ا مفهوم جدی��دی از ازادی بیان ارائه‬ ‫ش��ود‪ ،‬و اال رفتاری که جشنواره کن با اقای فو ن تریر‬ ‫انج��ام داد و مجبورش کرد ک��ه بارها به عذرخواهی‬ ‫بپردازد‪،‬انس��ان را به یاد گالیل��ه می اندازد که صاحبان‬ ‫کلیس��اهای قرون وسطایی با تهدید مجبورش کردند‬ ‫نظریه علمی اش را که زمین کروی است‪ ،‬انکار کند‪».‬‬ ‫مع��اون وزیر فرهن��گ و ارش��اد اس�لامی در پایان‬ ‫خاطرنشان کرده است‪« :‬فارغ از انکه نسبت به اظهارات‬ ‫اقای فون تریر چه نظر و دیدگاهی داریم‪ ،‬جشنواره کن‬ ‫نقطه س��یاهی را در تاریخ رفتارهای خود ثبت کرد‪ .‬از‬ ‫این دوره ندای دفاع از ازادی در جش��نواره کن شاید‬ ‫ی ترمیم ان سال ها باید‬ ‫شعار بی معنایی باش��د که برا ‬ ‫تالش کرد‪».‬‬ ‫البته واکنش ش��مقدری به ژیل ژاکوب بی س��ابقه هم‬ ‫نبوده اس��ت؛ او حدود یک سال پیش نیز به اظهاراتی‬ ‫که از دبیر جش��نواره کن در خبرگزاری فرانسه منتشر‬ ‫شده بود‪ ،‬پاسخ داد‪ .‬ماجرا مربوط به برخی رفتارهای‬ ‫جش��نواره مبتنی بر ماجرای جعف��ر پناهی و تعقیب‬ ‫قضایی اش در ایران بود که پس از انتشار صحبت هایی‬ ‫منس��وب به ژاکوب‪ ،‬انها را رد کرد‪ .‬شمقدری در ان‬ ‫زم��ان نیز گفت‪« :‬اقای ژیل ژاکوب به خاطر اعتراض‬ ‫همان کس��انی که او را وادار کرده اند تا صندلی خالی‬ ‫برای جعفر پناهی در افتتاحیه این جش��نواره بگذارد‪،‬‬ ‫حاال مجبور ش��ده اس��ت حرف هایش را پس بگیرد‪.‬‬ ‫به اقای ژاکوب توصی��ه می کنم مواظب فریبکاری و‬ ‫دروغ پردازی اطرافیانش باشد‪ .‬متاسفانه ورشکستگان‬ ‫سیاسی که با امکانات بیت المال ایران فیلمساز شده اند‬ ‫و االن در فرانسه النه کرده اند‪ ،‬به ایشان اطالعات غلط‬ ‫می دهند‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫درحالی که هشت روز از ‪ 11‬روز زمان برگزاری‬ ‫ش��صت وچهارمین جشنواره کن گذش��ته بود‪ ،‬این‬ ‫رویداد سینمایی بزرگ دنیا شدیدا تحت تاثیر اظهارات‬ ‫جنجالی یک کارگردان و واکنش های مقامات جشنواره‬ ‫به ان قرار گرفت‪ .‬فیلم «مالیخولیا» جدیدترین ساخته‬ ‫«الرس فون تری��ر» درحالی در بخش رقابتی نمایش‬ ‫یافت که اظهارات این کارگردان سرشناس در نشست‬ ‫خبری در نهایت اخ��راج او را از معتبرترین رویداد‬ ‫سینمایی جهان موجب شد‪ .‬فون تریر دو سال قبل نیز‬ ‫با فیلم «ضدمسیح» در جشنواره کن جنجال به پا کرد‪.‬‬ ‫او امسال در کن ‪ 64‬در نشست خبری نمایش فیلمش‬ ‫سخنانی درباره فاشیسم و صهیونیسم اظهار کرد‪ .‬او‬ ‫گفت ب��ا ادولف هیتلر‪ ،‬دیکتاتور نازی ابراز همدری‬ ‫می کن��د‪ .‬با این حال اعالم کرد‪ ،‬به جنگ جهانی دوم‬ ‫تعلق ندارد و ضدیهود هم نیست‪ ،‬اما نه خیلی زیاد‪،‬‬ ‫چون اسرائیل موی دماغ است‪ .‬جنجال هایی که پس‬ ‫از این اظهارات به وجود امد اگرچه درنهایت موجب‬ ‫ش��د فون تریر در گفت وگو با بی بی س��ی اظهار کند‪:‬‬ ‫«بی��ان چنین صحبت هایی واقع��ا احمقانه بود و من‬ ‫دیگر هرگز چنین نشس��ت خبری نخواهم داش��ت‪.‬‬ ‫واقعا متاسفم و اگر موجب ناراحتی کسی شدم‪ ،‬اصال‬ ‫تعمدی نبوده»‪ ،‬اما برگزارکنندگان جشنواره کن که از‬ ‫این بابت شدیدا عصبانی ش��دند‪ ،‬با صدور بیانیه ای‬ ‫پس از یک نشس��ت اضطراری‪ ،‬او را که اعالم کرده‬ ‫خبرنگاران او را تحریک کردند‪ ،‬به علت این گفته هایش‬ ‫«چهره نامطلوب» جش��نواره نامیدن��د و برای اولین ‬ ‫بار از دهه ‪ 60‬میالدی یک کارگردان را از فس��تیوال‬ ‫بین المللی فیلم کن اخراج کردند‪.‬‬ ‫در این بیانیه امده بود‪« :‬جشنواره فیلم کن این امکان‬ ‫ی هنرمندان از سراس��ر جهان می دهد که‬ ‫را ب��ه تمام ‬ ‫اثارش��ان را به نمایش بگذارند و از ازادی بیان دفاع‬ ‫کنند‪ .‬اما هیات امنای جشنواره کن عمیقا از این بابت‬ ‫متاسف اس��ت که فون تریر از این فرصت برای بیان‬ ‫اظهاراتی استفاده کرده که غیرقابل قبول و تحمل ناپذیر‬ ‫بوده و با ارمان های بش��ریت در تضاد هس��تند‪ .‬ما این‬ ‫اظهارات را ش��دیدا محکوم می کنیم و فون تریر را یک‬ ‫چهره نامطلوب لقب می دهیم‪».‬‬ ‫این درحالی اس��ت ک��ه «فون تریر» اظهار کرده اس��ت‪،‬‬ ‫احساس غرور می کند که چهره نامطلوب جشنواره کن‬ ‫نام گرفته و این ش��اید اولین بار اس��ت که چنین اتفاقی‬ ‫می افتد‪ .‬وی درباره واکنش مقامات جشنواره کن اعالم‬ ‫کرد‪ ،‬شاید یک دلیلش این است که خود فرانسوی ها در‬ ‫جریان جنگ جهانی دوم با یهودی��ان بد رفتار کردند و‬ ‫این یک موضوع حس��اس برای انها محسوب می شود‪.‬‬ ‫«فون تریر» البته در ادامه گفت‪« :‬برای جشنواره کن احترام‬ ‫زیادی قائل هستم و علت عصبانیت انها را درک می کنم‪،‬‬ ‫اما من همین ام که هس��تم و نمی توان��م خودم را تغییر‬ ‫بدهم‪».‬‬ ‫ب��ا وجود جنجال افرینی «الرس فون تریر» در نشس��ت‬ ‫خبری فیل��م «مالیخولی��ا»‪ ،‬فیلم جدید ای��ن کارگردان‬ ‫سرش��ناس همچنان یکی از ‪ 20‬نامزد نخل باقی ماند و‬ ‫در لیست سیاه قرار نگرفت‪ .‬در نهایت هم وقتی جایزه‬ ‫بهترین بازیگر زن جش��نواره ک��ن‪ ،‬به بازیگر امریکایی‬ ‫کریستین دانست برای بازی تاثیر گذار او در این فیلم اهدا‬ ‫شد‪ ،‬او بعد از دریافت جایزه اش گفت‪« :‬من از فستیوال‬ ‫کن به خاطر نگه داشتن این فیلم در بخش مسابقه واقعا‬ ‫متش��کرم‪ .‬با این حال هنوز مشخص نیست ایا محکوم‬ ‫ش��دن فون تریر به معنای حذف دائمی او از جش��نواره‬ ‫کن باشد‪ .‬چراکه او یکی از فیلمسازان همیشه حاضر در‬ ‫معتبرترین رویداد سینمایی جهان بوده است‪».‬‬ ‫وی تاکنون هش��ت بار در بخش رقابتی کن اثارش را به‬ ‫نمایش گذاش��ته که تنها یک بار در س��ال ‪ 2000‬با فیلم‬ ‫«رقصنده در تاریکی» نخل طال را کسب کرده است‪ .‬او‬ ‫اولین بار در سال ‪ 1984‬با فیلم «عنصر جنایت» به بخش‬ ‫رقابتی کن امد که تنه��ا جایزه بهترین فیلم تکنیکی را‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫فون تری��ر پس از ان در س��ال ‪ 1991‬با فیل��م «اروپا»‪،‬‬ ‫در سال ‪ 1996‬با «شکس��تن امواج»‪ ،‬در سال ‪ 2000‬با‬ ‫«رقصنده در تاریکی»‪ ،‬در سال ‪ 2003‬با «داگویل» و در‬ ‫سال ‪ 2005‬با «مندرلی» نامزد نخل طال بود‪ .‬وی یک بار‬ ‫جایزه هیات داوران و یک بار نیز جایزه بزرگ جشنواره‬ ‫کن را کسب کرده است‪.‬‬ ‫«مالیخولیا» یک درام روانشناس��انه اس��ت که به گفته‬ ‫«فون تریر»‪ ،‬روایت��ی از یک واقعه ناگوار و فاجعه امیز‬ ‫اس��ت که پایان خوش��ی نخواهد داشت‪ .‬طرح اصلی‬ ‫فیلمنامه درباره سیاره ای ناشناخته است که به شکلی‬ ‫غیرطبیعی به کره زمین نزدیک می شود و این امر منجر‬ ‫به بروز اختالالت روانی نزد چند شخصیت می شود‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫یک منتقد سینمایی‪:‬‬ ‫اخراج «فون تریر» از جشنواره کن‬ ‫مسخره ترین کار ممکن بود‬ ‫‪ 4‬رضا درستکار را بیشتر به عنوان منتقد سینمایی می شناسیم‪ ،‬اما او هم فیلم ساخته و هم‬ ‫کتاب منتشر کرده است‪ ،‬هرچند تحصیالتش با حوزه مورد عالقه اش ارتباط ندارد‪ .‬درستکار‬ ‫در رشته کتابداری تحصیل کرده و از سال ‪1369‬ـ ‪ 1368‬با روزنامه اطالعات کار در حوزه‬ ‫نقد فیلم را اغاز کرده است‪ .‬فعالیت های نوشتاری او به عنوان منتقد با چند نشری ه مختلف‬ ‫ادامه داشته و از سال ‪ 1372‬تا ‪ 1388‬عضو ثابت شورای نویسندگان ماهنامه سینمایی «دنیای‬ ‫تصویر» بوده است‪ .‬بعد از انکه تب جشنواره کن با اعالم برگزیده ها و تقسیم جوایز فروکش‬ ‫کرد‪ ،‬با او درباره جشنواره امسال گفت وگو کردیم و متوجه شدیم که از کنی ها به دلیل اخراج‬ ‫کارگردان دانمارکی «الرس فون تریر» به شدت شاکی است‪.‬‬ ‫اقای درستکار! امسال جشنواره کن را چطور‬ ‫دیدید و نظرتان درباره برگزیده ها و اتفاق های‬ ‫رخ داده در این جشنواره چیست؟‬ ‫‪ l‬امس��ال نتوانستم در جش��نواره کن حضور یابم‪ ،‬اما‬ ‫اخب��ار ان را پیگیری کردم‪ .‬جش��نواره امس��ال یکی از‬ ‫دوره های پررونق کن بود‪.‬‬ ‫‪44‬‬ ‫از چه نظر پررونق بود؟‬ ‫‪ l‬فیلمسازان معتبری در جشنواره امسال کن بودند و‬ ‫تقریبا تمام هواداران کن و بچه های کن امس��ال در ان‬ ‫حضور داشتند‪ ،‬فضا خیلی دلچسب و رقابت ها تنگانگ‬ ‫بود‪ .‬فیلم های امس��ال به خصوص فیلم ساخته «ترنس‬ ‫مالیک» و فیل��م «مالیخولیا» س��اخته «الرس فون تریر»‬ ‫جالب بودند‪ .‬حضور «فون تریر » در هر فس��تیوالی‪ ،‬ان‬ ‫را خیلی مهم می کند‪« .‬برادران داردن» هم در جش��نواره‬ ‫امسال فیلم داش��تند و حتی فیلم های فرانسوی نسبت‬ ‫به سال گذش��ته بهتر بودند‪ .‬مصاحب ه دبیر جشنوار ه را‬ ‫هم دیدم که درباره جشنواره صحبت کرد‪ .‬در مجموع‪،‬‬ ‫جامعیت این دوره از جش��نواره کن استثنایی و خاص‬ ‫بود و خوب توانسته بودند فیلم های امسال را مدیریت‬ ‫کنند‪ .‬امسال جش��نواره کن یکی از دوره های خوب و‬ ‫موفقش را گذراند‪.‬‬ ‫دی��دگاه ش��ما درب��اره اخ��راج کارگردان‬ ‫دانمارکی «الرس فون تریر» از جشنواره کن‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬نکته مهم جش��نواره امس��ال‪ ،‬جنجالی بود که بر سر‬ ‫فیل��م «مالیخولیا» به وج��ود امد‪ .‬من درب��اره این فیلم‪،‬‬ ‫تعریف های خوب و مثبتی شنیده ام‪ .‬با توجه به فیلم قبلی‬ ‫اقای «فون تریر» (ضد مسیح) که از ان استقبال معکوس‬ ‫شد‪ ،‬امسال او به کیفیت فیلم های گذشته اش بازگشت‬ ‫داش��ت‪ .‬منتق��دان نیز این فیل��م را دنب��ال کردند‪ ،‬ولی‬ ‫گفت وگوی «فون تریر» و نگاهی که به ماجرای یهودیان‬ ‫داشت‪ ،‬به طور کلی‪ ،‬موجب به وجود امدن یک جنجال‬ ‫بزرگ در کن ش��د و س��پس اخ��راج او از کن رخ داد‬ ‫که به نظر من‪ ،‬جس��ارت بزرگی به این فیلمساز بود و‬ ‫در راستای کارهای گذشته فستیوال کن نبود‪ .‬این گونه‬ ‫کارها به اعتبار جشنواره کن خدشه وارد می کند‪ .‬هرچند‬ ‫ت�لاش کردند با دادن جایزه به «کریس��تین دانس��ت»‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬بیش��تر فیلم های ایرانی در س��ال های اخیر‪ ،‬حضور‬ ‫موفقی در کن نداش��تند‪ ،‬چون در یک رقابت بین کن و‬ ‫برلین‪ ،‬قافیه را در س��ه چهار سال گذشته‪ ،‬برلین از کن‬ ‫برده است‪ .‬برلین توجه بسیار زیادی به فیلم های ایرانی‬ ‫کرده است‪ ،‬این توجه از فیلم «اواز گنجشک ها» ساخته‬ ‫«مجید مجیدی» شروع شد و به فیلم های «اصغر فرهادی»‬ ‫در دو دوره گذشت ه گسترش یافت‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬برلین‬ ‫رسما گوی سبقت را از کن ربود و فیلم های ایرانی در‬ ‫کن در سال های گذشته یا اصال نبودند یا حضور ضعیفی‬ ‫داشتند‪ .‬امسال هم چند فیلمی که به کن دعوت شدند‪،‬‬ ‫یعنی فیلم های اقایان پناهی‪ ،‬میرطهماسب و رسول اف‪،‬‬ ‫از سینمای غیررس��می ایران بودند که هیچ کدام را من‬ ‫ندی��ده ام و قضاوتی به لحاظ هن��ری درباره انها ندارم‪.‬‬ ‫البته یک بار فیلمی را از اقای رسول اف (جزیره اهنی) در‬ ‫ک��ن دیدم که در بخش دو هفته کارگردان ها بود که ان‬ ‫زمان‪ ،‬این فیلم را خیلی تحویل گرفتند؛ اما امسال فیلم‬ ‫اقای رسول اف را ندیدم‪ ،‬ولی با توجه به اتفاق هایی که‬ ‫افتاده اس��ت‪ ،‬حرف های ضد و نقیض زیادی درباره ان‬ ‫ش��نیده ام‪ .‬جش��نواره کن جایزه بهترین کارگردان را در‬ ‫بخش «نوعی نگاه» به اقای رسول اف داد‪ ،‬ولی از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬نقدها درباره این فیلم خیلی مثبت نبود‪.‬‬ ‫ایا در سیاست های جشنواره کن این موضوع‬ ‫می گنجد که ب��ا جایزه هایی که می دهد‪ ،‬پیام‬ ‫سیاسی خود را منتقل کند؟‬ ‫‪ l‬کن به دلیل سابقه‪ ،‬قدمت و ویژگی هایی که در میان‬ ‫فس��تیوال های جهانی پیدا کرده‪ ،‬جایی است که تالش‬ ‫می کن��د‪ ،‬رویاهای مردم جه��ان را به نمایش عمومی و‬ ‫جهانی بگذارد‪ .‬با توجه به اینکه فیلم های ایرانی زیادی‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫بازیگرفیل��م «مالیخولیا» جبران مافات کنند و فیلم را به‬ ‫مدار خودش برگردانند‪ ،‬ولی اب ریخته دیگر به جوی‬ ‫بازنمی گردد‪.‬‬ ‫پس شما اعتقاد دارید که جشنواره کن با این‬ ‫برخورد بیشتر ضرر کرد تا «فون تریر»؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬جش��نواره کن ض��رر می کند‪ .‬این جش��نواره‬ ‫مهم ترین جشنواره جهانی است و تالش می کند‪ ،‬چهار‬ ‫ستون اصلی سینما را حفظ کند؛ ستون نخست‪ ،‬فضایی‬ ‫اس��ت که برای فیلم های فرهنگ��ی به وجود می اورد و‬ ‫اهمیتی که به این فیلم ها می دهد‪ .‬س��تون دوم‪ ،‬بخشی‬ ‫اس��ت که به مردم و س��تاره های س��ینما به��ای زیادی‬ ‫می دهد‪ ،‬یعنی فرش قرمز و مراس��م مختلفی که برپایی‬ ‫ان به بهانه سینماس��ت‪ .‬بخش سوم‪ ،‬مطبوعات است و‬ ‫همه اعتبار کن به این دلیل اس��ت که اهالی مطبوعات‬ ‫و رس��انه ها با احترام زیادی از هم��ه جای دنیا دعوت‬ ‫می شوند و نزدیک به چهارهزار ژورنالیست‪ ،‬خبرنگار‬ ‫و منتقد س��ینما در مراتب مختلف فیلم ها را می بینند و‬ ‫تماشاگران اصلی کن‪ ،‬اصحاب رسانه هستند‪ .‬رکن اخر‬ ‫نیز بازار کن اس��ت که مهم ترین بازار در جهان اس��ت‪.‬‬ ‫جشنواره کن تالش می کند از این چهار رکن اصلی به‬ ‫بهترین شکل صیانت کند‪ .‬امسال شنیدم که شرایط خیلی‬ ‫خوب بوده است‪ .‬با توجه به رقابت شدیدی که جشنواره‬ ‫کن در س��ه‪ ،‬چهار سال گذشته با جشنواره برلین داشته‬ ‫است‪ ،‬امسال کنی ها موفق بوده اند‪.‬‬ ‫اخ��راج «ف��ون تری��ر» ب��ه ک��دام رک��ن از‬ ‫جشنواره کن اسیب زد؟‬ ‫‪ l‬این اخراج به وجهه فرهنگی و دموکراتیک جشنواره کن‬ ‫اسیب می زند‪ .‬بنیادگرایی و چنین بدعت هایی در همه جا‬ ‫مساله ساز است‪ .‬من شخصا خیلی جا خوردم‪ ،‬وقتی دیدم‬ ‫انها جسارت کردند و «الرس فون تریر» را به کاخ جشنواره‬ ‫راه ندادند‪ .‬این مسخره ترین کار ممکن بود‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه جشنواره کن بیش از شش دهه‬ ‫سابقه برگزاری دارد و دست اندرکاران ان در‬ ‫هم��ه زمینه ها دقت زی��ادی می کنند‪ ،‬چرا با‬ ‫اخراج «فون تریر» چنین هزینه ای را پرداخت‬ ‫کردند؟‬ ‫‪l‬نمی دانم؛ ولی به نظر من جش��نواره کن با ‪ 60‬س��ال‬ ‫س��ابقه و قدم��ت‪ ،‬کار خیلی زش��تی در ح��ق یکی از‬ ‫مهم ترین فیلمسازان تاریخ معاصر سینمای جهان انجام‬ ‫داد‪« .‬الرس فون تریر» فیلم ساز کوچکی نیست و خدمت‬ ‫بزرگی به تاریخ س��ینما کرده است‪ .‬نگره هایی که او در‬ ‫سینما مطرح کرد‪ ،‬دست کم ‪ 10‬سال سینما را تحت تاثیر‬ ‫خودش قرار داد‪.‬‬ ‫ایا برخوردی که با این کارگردان شد‪ ،‬برای‬ ‫ی سیاسی بود یا جشنواره کن تحت‬ ‫دادن پیام ‬ ‫فشار قرار گرفت؟‬ ‫‪ l‬ممکن اس��ت که تحت فشار قرار گرفته باشند‪ .‬من‬ ‫س��الی در جشنواره کن بودم که سارکوزی همان سال‪،‬‬ ‫رئیس جمهور فرانسه شده بود‪ .‬وقتی او به جشنواره کن‬ ‫وارد شد‪ ،‬تظاهرات گس��ترده ای علیه اش به راه افتاد‪ .‬با‬ ‫وجود اینکه جش��نواره کن از دول��ت بودجه می گیرد‪،‬‬ ‫ولی به شکل صد درصد تحت سرپرستی دولت نیست‪.‬‬ ‫در این ش��رایط‪ ،‬برخورد خیلی سردی با سارکوزی در‬ ‫سال نخست ریاس��ت جمهوری اش انجام شد‪ .‬اهمیت‬ ‫جش��نواره کن به دلیل استقالل این جشنواره نیز هست‬ ‫که می تواند رفتار همراه با اس��تقالل خود را حفظ کند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه امس��ال رئیس هیات داوران جشنواره کن‪،‬‬ ‫«رابرت دنیرو» بود که ادمی حسابی به مفهوم اصل کلمه‬ ‫در سینماس��ت‪ ،‬او برند بزرگی است و تاریخ سینما را‬ ‫نشانه دار کرده است‪ .‬اینها را ما شوخی و پوچ می گیریم‪.‬‬ ‫وقتی می گویی��م «رابرت دنیرو» یا «الرس فون تریر» یا‬ ‫«کن» می توان انها را برابر با سینما دانست‪.‬‬ ‫امسال حضور فیلم های ایرانی را در جشنواره‬ ‫کن چطور دیدید؟‬ ‫رکن اخر نیز بازار کن است‬ ‫که مهم ترین بازار در جهان‬ ‫است‪ .‬جشنواره کن تالش‬ ‫می کند از این چهار رکن‬ ‫اصلی به بهترین شکل‬ ‫صیانت کند‪ .‬امسال شنیدم‬ ‫که شرایط خیلی خوب بوده‬ ‫است‪ .‬با توجه به رقابت‬ ‫شدیدی که جشنواره کن‬ ‫در سه‪ ،‬چهار سال گذشته با‬ ‫جشنواره برلین داشته است‪،‬‬ ‫امسال کنی ها موفق بوده اند‬ ‫متقاض��ی حضور در این دوره از جش��نواره کن بودند‪،‬‬ ‫وقتی ان فیلم ها کنار گذاش��ته و این چند فیلم انتخاب‬ ‫می ش��وند‪ ،‬معلوم اس��ت ک��ه کن یک نگاه نس��بت به‬ ‫وضعیت س��ینمای ایران و فرهنگ اجتماعی ایران دارد‬ ‫و البته انها حق دارند که نگاه خود را داشته باشند؛ ولی‬ ‫چون من فیلم ها را ندیده ام‪ ،‬نمی توانم قضاوت کنم که‬ ‫چرا انها این فیلمسازان را انتخاب کرده اند‪ .‬جشنواره کن‬ ‫حق دارد که نگاه خود را داش��ته باش��د‪ ،‬مانند ما که در‬ ‫ایران اجازه نمی دهیم‪ ،‬فیلمی از کشوری که با ان مشکل‬ ‫داریم‪ ،‬نمایش داده ش��ود و حتی ممکن است کشوری‬ ‫دوست و همس��ایه ما باشد‪ ،‬ولی به دلیل ضرورت های‬ ‫فرهنگی که ب��ر فرهنگ ما حاکم اس��ت‪ ،‬فیلم های ان‬ ‫کشور را که به مس��ائل غیراخالقی می پردازند‪ ،‬حذف‬ ‫ کنیم‪ .‬این حق ماست‪ ،‬چون میزبان هستیم‪ .‬جشنواره کن‬ ‫نیز میزبان بود و حق داشتن نگاه را داشت‪.‬‬ ‫با وجود این نگاه در جش��نواره کن‪ ،‬سینمای‬ ‫ایران و س��ینماگران ما چط��ور می توانند از‬ ‫فرصتی که کن در س��طح جه��ان برای دیده‬ ‫شدن فیلم ها ایجاد می کند‪ ،‬استفاده کنند؟‬ ‫‪ l‬س��تیزه کردن با کن به مفهوم سیاسی ان کامال غلط‬ ‫است‪ ،‬چراکه باد مخالف است که پرچم هر جایی را به‬ ‫اهتزاز درمی اورد‪ .‬باد مخالفی که ما به پرچم کن می زنیم‪،‬‬ ‫باعث می شود پرچم کن به اهتزاز دراید‪ .‬ما نباید ستیزه‬ ‫کنی��م‪ .‬انها ح��رف ما را هم می ش��نوند و نباید خود را‬ ‫دس��ت کم بگیریم‪ ،‬نباید هم خود را دست باال بگیریم‪.‬‬ ‫باید بدانیم که س��ینمایی با یک سابقه طوالنی و خوب‬ ‫در حضوره��ای جهانی داریم که دس��ت کم در بخش‬ ‫فرهنگی‪ ،‬سینمای مهمی است‪ .‬حضور ما برای جشنواره‬ ‫کن مهم اس��ت و برای سینماگران ایرانی نیز حضور در‬ ‫کن مهم اس��ت‪ ،‬چون برای انها بازار به وجود می اورد‪.‬‬ ‫به طور کلی برخورد سیاس��ی با فرهنگ غلط است‪ ،‬در‬ ‫دیگر کشورها نیز این رفتار غلط است‪ .‬با فرهنگ باید‬ ‫با زبان فرهنگ گفت وگو کرد‪ ،‬زبان فرهنگ‪ ،‬ویژه است‬ ‫و ش��ان ان باالتر از سیاس��ت اس��ت‪ .‬برای اینکه ما در‬ ‫کن یا هر جش��نواره جهانی‪ ،‬حضوری قدرتمند داشته‬ ‫ی را برای‬ ‫باشیم‪ ،‬باید فیلم خوب بس��ازیم‪ ،‬فضای ارام ‬ ‫فیلمسازان به وجود اوریم و به فیلمسازان انرژی دهیم‬ ‫تا فیلم خوب بسازند‪ .‬با نیت خوانی مکرر و مداوم فقط‬ ‫به ضعیف و منزوی شدن سینمای ایران کمک کرده ایم‪.‬‬ ‫برخی مدیران فرهنگی با نگاه نیت خوانی و رمزگشایی‬ ‫نگاه می کنند که این اش��تباه است و به این حوزه لطمه‬ ‫می زند و سبب محدودیت فیلمسازان و فضاهای خوب‬ ‫ب��رای س��ینما می ش��ود و در نهایت‪ ،‬به منزوی ش��دن‬ ‫سینمای ایران منجر خواهد شد‪g .‬‬ ‫‪45‬‬ ‫کتاب ها و چهره ها‬ ‫به روایت یک روان پژوه‬ ‫اثار تازه ای از توفیق سبحانی‬ ‫توفی��ق س��بحانی کتاب ه��ای‬ ‫ «دی��وان پروی��ن اعتصام��ی»‪،‬‬ ‫«موالن��ا جالل الدی��ن» و‬ ‫«فیه ما فی��ه» را از س��وی نش��ر‬ ‫کتاب پارسه منتشر کرد‪« .‬دیوان‬ ‫پروی��ن اعتصام��ی» هم��راه با‬ ‫واژه نام��ه‪ ،‬توضی��ح اع�لام و‬ ‫کتاب شناس��ی در ‪ 416‬صفح��ه اماده ش��ده و مقدمه ‬ ‫ملک الش��عرای بهار را هم در اغاز خود دارد‪ .‬لغات و‬ ‫ ترکیبات‪ ،‬کتاب شناسی و اعالم تاریخی و جغرافیایی‬ ‫نی��ز در انتهای کت��اب امده اس��ت‪ .‬همچنین «موالنا‬ ‫جالل الدی��ن» کت��اب دیگ��ری از ای��ن مولوی پژوه‬ ‫کشورمان است که به زندگی‪ ،‬فلسفه‪ ،‬اثار و گزیده ای‬ ‫از اثار این ش��اعر و عارف ایرانی می پردازد‪ .‬این اثر‬ ‫ ترجمه ای اس��ت که توفیق سبحانی از کتاب معروف‬ ‫عبدالباقی گولپینارلی‪ ،‬مولوی ش��ناس برجسته ترکیه‬ ‫ارائه داده اس��ت‪ .‬همچنین کتاب مهم موالنا با عنوان‬ ‫«فیه ما فیه» هم به کوش��ش س��بحانی وارد بازار کتاب‬ ‫شده اس��ت‪« .‬فیه ما فیه» مجموعه مقاالت و تقریرات‬ ‫موالناس��ت که به تدریج توس��ط بهاءالدین یا دیگر‬ ‫مریدان تحریر شده و از نظر موالنا گذشته است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫عبدالملکیان و یک مجموعه شعر تازه‬ ‫چهارمین مجموعه ش��عر گروس عبدالملکیان با نام‬ ‫«حفره ها» منتش��ر شد‪ .‬او در این مجموعه تجربه های‬ ‫جدیدی در ح��وزه فرم و تصویرس��ازی انجام داده‬ ‫ است‪ .‬فرم بیش��تر شعرهای این کتاب روایی است و‬ ‫س��عی شده با تصویرهایی که عینی و ملموس باشند‪،‬‬ ‫فضاهای س��ینمایی ایجاد ش��ود‪ .‬کت��اب حفره ها ‪84‬‬ ‫صفحه دارد و شامل ‪ 25‬ش��عری می شود که از سال‬ ‫‪ 87‬تا سال ‪ 89‬سروده شده اند‪ .‬فضای بیشتر شعرهای‬ ‫کتاب‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬فلسفی و عاشقانه است‪ .‬این کتاب‬ ‫به تازگی در نش��ر چشمه منتشر شده و در نمایشگاه‬ ‫کتاب تهران عرضه شده است‪.‬‬ ‫داستان های همیشه‬ ‫«داستان های همیشه» شامل ‪90‬‬ ‫داس��تان کوت��اه از محمدباق��ر‬ ‫رضایی منتش��ر ش��د‪ .‬بیش��تر‬ ‫داس��تان های ای��ن مجموع��ه‬ ‫حاصل کار او بین سال های ‪80‬‬ ‫تا ‪ 86‬و پنج داس��تان مربوط به‬ ‫قبل از سال های یادشده است‪.‬‬ ‫کتاب «داس��تان های همیشه» در حدود ‪ 240‬صفحه با‬ ‫ش��مارگان ‪ 2000‬نسخه از سوی انتش��ارات ابارون‬ ‫منتشر شده است‪ .‬محمدباقر رضایی (رجبعلی) متولد‬ ‫سال ‪ 1334‬در شهرری‪ ،‬پیش تر مجموعه های داستان‬ ‫«کبریت های خیس» و «گنجش��ک ها»‪ ،‬داس��تان بلند‬ ‫دفاع مقدس «می» ‪« ،‬خالصه داستان های کوتاه فارسی‬ ‫از اغ��از تا ام��روز» و کتاب «واقعی��ت و حقیقت» را‬ ‫منتشر کرده است‪.‬‬ ‫در ستایش داستان‬ ‫«در ستایش داستان» به قلم حسن میرعابدینی به بازار‬ ‫کتاب عرضه شد‪ .‬این کتاب دربرگیرنده مجموعه ای‬ ‫‪46‬‬ ‫از نقد ه��ا‪ ،‬مقاله ها و یادداش��ت های اوس��ت که طی‬ ‫س��ال های اخیر در حوزه داس��تان و داستان نویس��ی‬ ‫نوش��ته و تدوین کرده است‪ .‬تعدادی از این نقد ها و‬ ‫یادداش��ت ها و مقاله ها پیش تر در جراید و مطبوعات‬ ‫چاپ ش��ده و تع��دادی هم ب��رای نخس��تین بار در‬ ‫ای��ن کتاب عرضه می ش��ود‪ .‬به قلم این پژوهش��گر‪،‬‬ ‫چندی پی��ش نیز جلد اول از مجموع��ه «مروری بر‬ ‫تاریخ نگاری ادبیات معاصر» از س��وی فرهنگس��تان‬ ‫زبان و ادب فارس��ی منتشر شده است‪ .‬جلد نخست‬ ‫ای��ن مجموع��ه به بررس��ی اث��اری پرداخت��ه که از‬ ‫س��ال ‪ 1300‬تا ‪ 1325‬در تاری��خ معاصر ایران درباره‬ ‫ادبیات مکتوب شده اند‪.‬‬ ‫شترها از فینیقیه شیشه اورده اند‬ ‫جلی��ل صفربیگ��ی ب��ه یازدهمی��ن مجموعه ش��عر‬ ‫خود رس��ید‪« .‬شترها از فینیقیه شیش��ه اورده اند» در‬ ‫‪ 72‬صفحه از س��وی انتش��ارات فصل پنجم به چاپ‬ ‫رس��یده اس��ت‪ .‬این مجموعه دربرگیرنده ‪ 60‬ش��عر‬ ‫کوتاه عاش��قانه است که در سال ‪ 89‬سروده شده اند‪.‬‬ ‫همچنین مجموعه دیگری از س��روده های این شاعر‬ ‫ایالمی با عنوان «گاوصندوق بر پشت مورچه کارگر»‬ ‫ک��ه دربرگیرن��ده ‪ 50‬رباعی اجتماعی ب��ا زبانی طنز‬ ‫اس��ت‪ ،‬از سوی نش��ر س��پیده باوران در دست چاپ‬ ‫است‪ .‬مجموعه شعر «عاشقانه های یک زنبور کارگر»‬ ‫هم که اخرین مجموع ه ش��عر منتشرش��ده این شاعر‬ ‫بود و در پنجمین جایزه ش��عر خبرنگاران تقدیر شد‪،‬‬ ‫به چاپ س��وم رسیده اس��ت‪« .‬کم کم کلمه می شوم»‪،‬‬ ‫«س��ونات بلوط»‪« ،‬هیچ»‪« ،‬واو» و «اونویسی» از دیگر‬ ‫مجموعه های شعر جلیل صفربیگی هستند‪.‬‬ ‫چاپ سه کتاب از پونه ندایی‬ ‫پونه ندایی امس��ال با سه کتاب‬ ‫تازه و چاپ ت��ازه یک ترجمه‬ ‫در نمایش��گاه کت��اب ته��ران‬ ‫حاضر ش��د‪« .‬پیاده تا درخت»‬ ‫پنجمین دفتر شعر ندایی است‬ ‫که ب��ه گفت��ه او‪ ،‬ب��ا محتوایی‬ ‫متفاوت نس��بت به ش��عرهای‬ ‫قبلی اش منتش��ر شده است‪ .‬در شعرهای این دفتر به‬ ‫موض��وع طبیع��ت‪ ،‬حفاظ��ت از محی��ط زیس��ت‪،‬‬ ‫خودشناسی و ادراک کائنات بسیار توجه شده است‪.‬‬ ‫«قص��ه نقطه» با تصویر و نوش��ته کان��گ وو هیون با‬ ‫ ترجم��ه ندایی یکی دیگر از کارهای تازه این مترجم‬ ‫اس��ت‪ .‬به گفت��ه او‪ ،‬کانگ وو هیون نخس��تین طراح‬ ‫گرافیک کره ای اس��ت ک��ه کتابش در ایران منتش��ر‬ ‫می ش��ود‪« .‬خاک حقیقت اس��ت» دفتر ش��عر چانگ‬ ‫س��یک کیم هم با ترجمه پونه ندایی و با عنوان فرعی‬ ‫«ش��عرهایی برای زمین» شامل ش��عرهایی با وحدت‬ ‫موضوع درباره چگونگ��ی خلقت زمین‪ ،‬جای گیری‬ ‫ارواح‪ ،‬پیدای��ش طبیعت‪ ،‬رابطه انس��ان ب��ا طبیعت‪،‬‬ ‫پیدای��ش مرزهای سیاس��ی و گرفت��اری طبیعت در‬ ‫اصالح تخریب های بشری است‪ .‬این مترجم ترجمه‬ ‫شعرهای کوئون‪ ،‬شاعر مشهور کره ای را هم که بارها‬ ‫نامزد جایزه نوبل بوده است‪ ،‬در دست انتشار دارد‪.‬‬ ‫کمین واژه ها‬ ‫کتاب «کمین واژه ها» به کوشش‬ ‫محمدعلی محمدی (م‪ .‬ریحان)‬ ‫منتشر شد‪ .‬این کتاب خاطراتی‬ ‫از ش��کل گیری و فعالیت ه��ای‬ ‫دسته ش��نود معاونت اطالعات‬ ‫عملیات لش��کر امام حسین (ع)‬ ‫و قرارگاه جنگ های الکترونیک‬ ‫(جنگال) س��پاه پاس��داران انقالب اسالمی در دوران‬ ‫دفاع مقدس اس��ت‪ .‬تیپ امام حسین (ع) متشکل از‬ ‫نیروهای س��پاه پاس��داران انقالب اسالمی اصفهان‬ ‫که بعد ها به لش��کر ‪ 14‬امام حسین (ع) تبدیل شد‪،‬‬ ‫نخستین یگان س��پاه پاسداران انقالب اسالمی بود‬ ‫که دس��ته شنود در ان ش��کل گرفت و این تجربه‬ ‫مبنای ش��کل گیری شنود در سایر یگان ها و تشکیل‬ ‫ق��رارگاه جنگ ه��ای الکترونیک س��پاه پاس��داران‬ ‫انق�لاب اس�لامی (جن��گال) ب��ود‪ .‬کت��اب «کمین‬ ‫واژه ها‪ »...‬از سوی دفتر مطالعات فرهنگ و ادبیات‬ ‫پای��داری حوزه هنری اصفهان با ش��مارگان ‪3000‬‬ ‫نسخه منتشر شده است‪.‬‬ ‫«اسطوره و خرافه» به روایت محمد صنعتی‬ ‫محمد صنعتی‪ ،‬استاد روان پزشکی‬ ‫و روان کاوی‪ ،‬دو کت��اب را ب��ه‬ ‫زودی منتش��ر می کن��د‪ .‬کت��اب‬ ‫«اسطوره و خرافه» به احتمال زیاد‬ ‫تا سه ماه دیگر به چاپ می رسد‪.‬‬ ‫ای��ن کت��اب در رابط��ه ب��ا‬ ‫اسطوره اندیشی و واقعیت گریزی‬ ‫توده مردم است‪ .‬درواقع تحلیل روان شناختی رفتار توده‬ ‫مردم اس��ت و به چگونگی اندیش��ه انه��ا که چقدر به‬ ‫اس��طوره و خراف ه گرایش دارند و چرا از واقعیت دور‬ ‫می شوند‪ ،‬می پردازد‪ .‬همچنین کتاب دیگر صنعتی با نام‬ ‫«چش��م نگاه و تصویر» برگرفته از مطالبی است که در‬ ‫فصلنامه عکاسی خالق به چاپ رسیده است‪ .‬برخی از‬ ‫فص��ول این کتاب مربوط به مق��االت و مصاحبه هایی‬ ‫است که از این پژوهشگر در این فصلنامه منتشر شده و‬ ‫بخش��ی نیز به مصاحبه ها و مقاالت تازه او اختصاص‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫دو رمان از فوئنتس و فیتز جرالد در ایران‬ ‫ترجم��ه دو رم��ان از کارل��وس فوئنتس و اس��کات‬ ‫فیتزجرالد منتش��ر ش��د‪ .‬رمان «اب س��وخته» نوشته‬ ‫کارل��وس فوئنت��س با ترجم��ه علی اکب��ر فالحی در‬ ‫‪ 167‬صفح��ه ب��ا ش��مارگان ‪ 2200‬نس��خه و قیمت‬ ‫‪ 3500‬تومان از س��وی انتش��ارات ققن��وس به چاپ‬ ‫رس��یده اس��ت‪ .‬این اثر حاصل پیوند روایت زندگی‬ ‫چهار ش��خصیت از جامعه مکزیک اس��ت‪ .‬همچنین‬ ‫«این س��وی بهشت» اثر اس��کات فیتزجرالد با ترجمه‬ ‫سهیل سمی در ‪ 376‬صفحه با شمارگان ‪ 2000‬نسخه‬ ‫و قیمت ‪ 7500‬تومان از سوی نشر یادشده انتشار یافته‬ ‫اس��ت‪ .‬این رمان با دو بخش کتاب اول‪ :‬خودس��تای‬ ‫رمانتیک و کتاب دوم‪ :‬پرورش یک شخصیت همراه‬ ‫است که در زیر این عنوان ها نیز بخش هایی همچون‬ ‫جوان خودستا س��بک و سنگین می کند‪ ،‬نارسیس در‬ ‫تعطیل��ی‪ ،‬چهره تازه‪ ،‬طنز جوان‪ ،‬فداکاری متکبرانه و‬ ‫جوان خودخواه به یک شخصیت بدل می شود‪ ،‬دیده‬ ‫می شود‪g .‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪48‬‬ ‫فوتبال در سوگ‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫ناصر حجازی از دنیا رفت‬ ‫‪1‬‬ ‫دروازه بدون دروازه بان‬ ‫ناصرخان‪ ،‬این بار هم پرواز کرد اما پرواز اخرت فرود نداشت؛ چرا وقتی این بار به باال‬ ‫پرید‪ ،‬همان جا ماند؟‬ ‫خبر کوتاه اما تلخ و گزنده بود؛ چهره سرشناس فوتبال سرطان دارد‪ .‬شاید این اولین خبری‬ ‫بود که همه دوس��ت داش��تند زود تکذیب شود و شایعه باشد‪ ،‬اما متاسفانه واقعیت داشت‪.‬‬ ‫دروازه بان اس��طوره ای فوتبال ایران و اس��یا اسیر چنگال زش��ت و کریه سرطان شده بود‪.‬‬ ‫ش��مارش معکوس زندگی برای حجازی‪ ،‬دومین دروازه بان قرن اس��یا اغاز شد‪ .‬سرالکس‬ ‫فرگوس��ن‪ ،‬مربی پرافتخار منچستر یونایتد به احترام حجازی کاله از سر برداشت و زمانی‬ ‫که شنید او بیمار است دست به قلم شد و در نامه ای کوتاه برای اسطوره دروا زه بانی فوتبال‬ ‫ایران نوشت‪« :‬همه منچستری ها برایت دعا می کنند‪».‬‬ ‫عالقه حجازی به منچستر یونایتد غیر قابل انکار است؛ چرا که زمانی از همین باشگاه پیشنهاد‬ ‫خوبی داش��ت اما انطور که خودش در خاطراتش می گوید به عش��ق مردم و ایران قید این‬ ‫‪49‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫‪50‬‬ ‫پیش��نهاد رویای��ی را زد و در دوران طالیی فوتبالش‬ ‫کشور ر ا ترک نکرد‪.‬‬ ‫حج��ازی قرار بود بسکتبالیس��ت ش��ود و به تیم ملی‬ ‫جوانان بس��کتبال هم دعوت ش��د‪ ،‬اما یک اتفاق او را‬ ‫به میدان س��بز فوتبال کشاند‪ .‬بسکتبالیستی که فوتبال‪،‬‬ ‫تفریحش بود روزی برای تماش��ای مسابقات فوتبال‬ ‫مدارس رفت و مصدومیت دروازه بان مدرس�� ه باعث‬ ‫شد او برای اولین مرتبه تجربه حضور در میدان جدی‬ ‫فوتبال را پیدا کند‪ .‬این مس��ابقه سراغاز حضور جدی‬ ‫او در میدان فوتبال بود‪.‬‬ ‫حجازی پ��س از ان تا قل��ه افتخ��ارات فوتبال پیش‬ ‫رفت و محبوب مردم و فوتبال‪‎‬دوس��تان ش��د‪ .‬او هم‬ ‫مثل هر ادم دیگری اش��تباهاتی داش��ت‪ ،‬اما اشتباهات‬ ‫او خاص بود‪ .‬بزرگی در فوتبال می گوید‪« :‬مردم وقتی‬ ‫یک فوتبالیست را دوست داشته باشند‪ ،‬اشتباهاتش را‬ ‫می بخشند و فراموش می کنند‪».‬‬ ‫حج��ازی در عرص��ه مربیگری هم موف��ق عمل کرد‪.‬‬ ‫مربیگ��ری اش را در یک تیم گمنام و در کش��وری که‬ ‫فوتبال قابل اعتنایی نداش��ت اغاز کرد؛ او س��رمربی‬ ‫تیم محم��دان بنگالدش بود و توانس��ت ب��ا این تیم‬ ‫پرس��پولیس را شکس��ت دهد و نام خود را در تاریخ‬ ‫فوتبال بنگالدش جاودانه کند‪.‬‬ ‫او سپس به استقالل امد و توانست این تیم را تا فینال‬ ‫جام باشگاه های اس��یا برساند و در نهایت با استقالل‬ ‫نایب قهرمان اسیا شود‪.‬‬ ‫بر سرصفحه س��ایتش که حین بیماری راه اندازی اش‬ ‫ک��رد‪ ،‬ای��ن جمالت ب��ا خط خ��ود ناص��ر حجازی‬ ‫خودنمایی می کند‪:‬‬ ‫«س��پاس ایزد بی همتایی که با مشعل فروزان ایمان به‬ ‫او و عش��ق خویش به سرزمین پارس مرا مورد لطف‬ ‫هموطنانم قرار داد‪».‬‬ ‫ی سال ها درون دروازه تیم ملی ایران و استقالل‬ ‫حجاز ‪‎‬‬ ‫درخشید و بارها با پروازهایش نگاه ها را به خود خیره‬ ‫کرد و مرد اسطوره ای لقب گرفت‪ ،‬اما پرواز ناصر خان‬ ‫در روز دوم خرداد دیگر فرودی نداش��ت و سنگربان‬ ‫نام‏اش��نای فوتبال ایران در بیمارس��تان کس��ری برای‬ ‫همیش��ه پرواز کرد و فقط خاطراتش را جا گذاشت و‬ ‫رفت‪ .‬نگاهی به زندگی شخصی و افتخارات و کارنامه‬ ‫ورزشی او می اندازیم‪:‬‬ ‫زندگی شخصی؛ یک خانواده کامال ورزشی‬ ‫پ��درش متولد تبریز بود و اژانس امالک داش��ت‪ .‬وی‬ ‫ب��ا چهار خواهر و ی��ک برادر در خانواده ای هش��ت‬ ‫نفری زندگی می کرد‪ .‬ناصر دوره دبستان را در مدرسه‬ ‫هخامنش و دوره دبیرس��تان را در مدارس س��عادت‪،‬‬ ‫سینا‪ ،‬سهند و شرق طی کرد‪.‬‬ ‫ی ترجمه شد و در‬ ‫در س��ال ‪ 1350‬وارد مدرس��ه عال ‬ ‫س��ال ‪ 1356‬لیس��انس خود را دریافت کرد‪ .‬حجازی‬ ‫دارای دو فرزن��د به نام های اتیال و اتوس��ا بود که هر‬ ‫دو از بازیکن��ان فوتبال بوده اند‪ .‬اتیال س��ابقه بازی در‬ ‫تیم استقالل تهران را دارد‪ .‬وی دارای یک دختر به نام‬ ‫جانان است‪ .‬اتوسا نیز بهترین گلزن فوتسال زنان ایران‬ ‫بود و همس��ر وی س��عید رمضانی نیز بازیکن فوتبال‬ ‫اس��ت که در حال حاضر برای تیم فوالد خوزس��تان‬ ‫بازی می کند‪ .‬فرزند انها امیر ارسالن نام دارد‪.‬‬ ‫دوران مربیگری‬ ‫اولین تجربه مربیگری حجازی در محمدان بنگالدش‬ ‫بود‪ .‬نقطه اوج این باش��گاه در س��ال ‪ 1367‬با پیروزی‬ ‫ب��ر پرس��پولیس و صع��ود ب��ه ی��ک چه��ارم نهایی‬ ‫ج��ام باش��گاه های اس��یا رقم خ��ورد‪ .‬حج��ازی در‬ ‫س��ال‪ 1375‬س��رمربیگری اس��تقالل را پذیرفت و در‬ ‫زمانی کمتر از س��ه سال‪ ،‬موفق شد این تیم را به مقام‬ ‫نایب قهرمانی جام باشگاه های اسیا‪ ،‬قهرمانی و نایب‬ ‫قهرمانی لیگ ایران برساند‪.‬‬ ‫در این دوران حجازی توانس��ت تیم اس��تقالل را بعد‬ ‫از شکس��ت یک بر صفر در تاریخ بیست و پنجم تیر‬ ‫ماه ‪1376‬مقابل تیمی از کشور اذربایجان در مسابقات‬ ‫جام خزر‪ ،‬در سی و دو دیدار متوالی داخلی و خارجی‬ ‫بدون شکس��ت هدایت کند‪ .‬اولین شکست استقالل‬ ‫بع��د از ‪ 32‬دیدار متوالی بدون باخت‪ ،‬مقابل تیم فوالد‬ ‫خوزس��تان در تاریخ ‪ 4‬مرداد ‪1377‬از سری مسابقات‬ ‫لیگ کش��ور و در حالی که قهرمانی اس��تقالل از چند‬ ‫هفته مانده به پایان مسابقات مشخص شده بود‪ ،‬اتفاق‬ ‫افتاد‪.‬‬ ‫حجازی بعد از قهرمانی اس��تقالل در جام باشگاه های‬ ‫ای��ران در تاریخ دوم ش��هریور ‪( 1377‬ماه جوالی) از‬ ‫س��وی کنفدراسیون اس��یا ‪ AFC‬به عنوان مربی برتر‬ ‫م��اه این قاره انتخاب ش��د‪ .‬در بیانیه ‪ AFC‬امده بود‪:‬‬ ‫«حجازی توانس��ته اس��ت ه��م به عن��وان مربی و هم‬ ‫بازیکن اس��تقالل را به مقام قهرمانی لیگ باشگاه های‬ ‫ایران برساند‪».‬‬ ‫وی در ای��ران هدایت تیم های بان��ک تجارت تهران‪،‬‬ ‫شهرداری کرمان‪ ،‬سپاهان اصفهان‪ ،‬ماشین سازی تبریز‪،‬‬ ‫ذوب اهن اصفهان‪ ،‬اس��تقالل رشت ‪ ،‬استقالل اهواز و‬ ‫نساجی قائمشهر را نیز عهده دار بود‪.‬‬ ‫حجازی در سال ‪ 1386‬مجددا هدایت استقالل تهران‬ ‫را پذیرف��ت اما به دلی��ل عدم حمای��ت هیات مدیره‬ ‫وق��ت و دخالت در کار وی‪ ،‬قبل از اتمام نیم فصل از‬ ‫سرمربیگری استقالل کناره گیری کرد تا به عنوان مدیر‬ ‫فنی نظاره گر عملکرد استقالل باشد‪ .‬استقالل در همان‬ ‫س��ال با تیمی که حجازی س��اخته بود و تا صعود به‬ ‫مرحله نیمه نهایی وی را در کنار خود می دید‪ ،‬توانست‬ ‫مقام قهرمانی جام حذفی کشور را به دست اورد‪.‬‬ ‫ناصر حجازی در س��ال ‪ 1387‬با پیش��نهاد ابومس��لم‬ ‫مواجه ش��د و با وجود نظارت بر عملکرد این تیم در‬ ‫چند بازی‪ ،‬به دلیل مش��کالت مالی پیشنهاد و هدایت‬ ‫این تی��م را نپذیرفت‪ .‬وی در س��ال ‪ )2009(1388‬به‬ ‫س��مت مدیرفن��ی تیم فوتبال دی اس��ترادا اس��لواکی‬ ‫منصوب ش��د و توانس��ت ای��ن تیم را راه��ی مرحله‬ ‫نیمه نهایی جام حذفی کشور اسلواکی کند اما به دلیل‬ ‫مبتال شدن به بیماری س��رطان ریه‪ ،‬نتوانست هدایت‬ ‫دی اس��ترادا در ای��ن مرحله از مس��ابقات را عهده دار‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫وی به عنوان رئیس کمیته فنی باشگاه استقالل فعالیت‬ ‫می کرد و در باشگاه گسترش فوالد تبریز نیز با سمت‬ ‫نماینده تام االختیار مالک باش��گاه به این تیم مش��اوره‬ ‫می داد‪.‬‬ ‫افتخارات ناصر حجازی‬ ‫در سمت بازیکن باشگاهی‪:‬‬ ‫قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم تاج (‪)1348‬‬ ‫قهرمانی جام میلز هندوستان‪ -‬تیم تاج (‪)1348‬‬ ‫نایب قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم تاج (‪)1349‬‬ ‫نایب قهرمانی جام حذفی تهران‪ -‬تیم تاج (‪)1349‬‬ ‫قهرمانی باشگاه های ایران‪ -‬تیم تاج (‪)1349‬‬ ‫قهرمانی جام باشگاه های اسیا‪ -‬تیم تاج (‪)1349‬‬ ‫قهرمانی جام میلز هندوستان‪ -‬تیم تاج (‪)1349‬‬ ‫مقام سوم جام باشگاه های اسیا‪ -‬تیم تاج (‪)1350‬‬ ‫قهرمان��ی ج��ام چهار جانب��ه فوتب��ال ته��ران ‪ -‬تیم‬ ‫تاج(‪)1350‬‬ ‫مقام سوم جام باشگاه های ایران‪ -‬تیم تاج (‪)1350‬‬ ‫نایب قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم تاج (‪)1350‬‬ ‫قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم تاج (‪)1351‬‬ ‫قهرمانی جام دوستی‪ -‬تیم تاج (‪)1351‬‬ ‫نایب قهرمانی جام میلز هندوستان‪ -‬تیم تاج (‪)1351‬‬ ‫قهرمانی جام اتحاد‪ -‬تیم تاج (‪)1352‬‬ ‫نایب قهرمانی جام تخت جمشید‪ -‬تیم تاج (‪)1352‬‬ ‫نایب قهرمان جام علم‪ -‬تیم تاج (‪)1352‬‬ ‫قهرمانی جام تخت جمشید‪ -‬تیم تاج (‪)1353‬‬ ‫نای��ب قهرمان��ی ج��ام باش��گاه های ته��ران‪ -‬تی��م‬ ‫استقالل(‪)1361‬‬ ‫قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم استقالل(‪)1362‬‬ ‫قهرمانی جام باشگاه های تهران‪ -‬تیم استقالل(‪g )1364‬‬ ‫سیاسیون هم فوت ناصر حجازی را تسلیت گفتند‬ ‫‪2‬‬ ‫خداحافظی اهالی فوتبال با اقای دروازه بان‬ ‫پیام تس��لیت الریجانی ب ه مناسبت درگذشت‬ ‫حجازی‬ ‫عل��ی الریجان��ی‪ ،‬رئی��س مجلس‬ ‫شورای اسالمی در پیامی درگذشت‬ ‫ناص��ر حجازی را که کارشناس��ان‬ ‫ورزش��ی او را بهتری��ن دروازه بان‬ ‫تاریخ ایران می دانند‪ ،‬تسلیت گفت‪.‬‬ ‫متن کامل ان به شرح زیر است‪:‬‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحیم‬ ‫انااهلل و انا الیه راجعون‬ ‫درگذش��ت مرحوم اقای ناصر حج��ازی که یکی‬ ‫از پرافتخارترین چهره های ورزش��ی کشور بودند‪،‬‬ ‫موجب تاسف و تاثر گردید‪ .‬اینجانب ضمن عرض‬ ‫تسلیت باشگاه پرسپولیس‬ ‫باش��گاه پرس��پولیس نیز درگذشت‬ ‫ناصر حج��ازی را به جامعه ورزش‬ ‫کشور تسلیت گفت‪ .‬در پیام تسلیت‬ ‫این باش��گاه ام��ده اس��ت‪« :‬فقدان‬ ‫اس��طوره فوتبال ایران غ��م بزرگی‬ ‫را در دل خان��واده ورزش به جای گذاش��ت‪ .‬باش��گاه‬ ‫فرهنگی ورزشی پیروزی (پرسپولیس) به همین مناسبت‬ ‫درگذشت دروازه بان اسبق تیم ملی و استقالل را به جامعه‬ ‫ورزش کشور و خانواده حجازی تسلیت گفته‪ ،‬از درگاه‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫قطبی‪ :‬حجازی الگوی ورزشی ام بود‬ ‫از درگذشت ناصر حجازی بسیار‬ ‫متاس��فم و ب��ا خان��واده اش ابراز‬ ‫همدردی می کنم‪ .‬حجازی اسطوره‬ ‫ورزش ایران و یک��ی از الگوهای‬ ‫ورزش��ی ام در دوران کودکی بود‪.‬‬ ‫متاس��فم که فوت کرد و همه ما را‬ ‫تنها گذاش��ت‪ .‬امیدوارم قدر پیشکسوتان را بیشتر‬ ‫بدانیم و تا زمانی که زنده اند برایشان ارج و منزلت‬ ‫قائل ش��ویم‪ .‬خودم را در این مصیب��ت با خانواده‬ ‫ناصر حجازی شریک می دانم‪.‬‬ ‫پروین‪ :‬چشم و چراغ فوتبال ما خاموش شد‬ ‫امروز‪ ،‬روز بدی برای من است چون‬ ‫چشم و چراغ فوتبال ما خاموش شد‪.‬‬ ‫زبانم قاصر است‪ .‬او چهره محبوب و‬ ‫مثال زدنی در ورزش ما بود و همیشه‬ ‫تصور می کنم کنار او ایس��تاده ام یا با‬ ‫ناصر در حال رقابت هس��تم‪ .‬این ضایعه را به تمام مردم‬ ‫ای��ران‪ ،‬جامعه فوتبال و عاش��قان حج��ازی و همچنین‬ ‫خانواده اش تس��لیت عرض می کنم‪ .‬غم از دس��ت دادن‬ ‫حجازی خیلی سخت است و نمی دانم چطور باید این‬ ‫مساله را تحمل کرد‪ .‬خدا ناصرخان را بیامرزد و انشاءاهلل‬ ‫جای او در بهش��ت اس��ت‪ .‬امیدوارم قدر پیشکسوتان و‬ ‫امثال حجازی را بیش��تر بدانیم‪ .‬هم��ه باید بدانند ناصر‬ ‫حجازی چه کسی بود و چه خدمت های بزرگی به فوتبال‬ ‫این مرز و بوم کرد‪ .‬در زمانی که شاید خیلی ها پشت به‬ ‫این مملکت کردند ناصر حجازی ماند و مثل شیر‪ ،‬یار و‬ ‫یاور فوتبال کشور ما بود‪.‬‬ ‫تس��لیت معاون اول رئیس جمهور ب��ه خانواده‬ ‫حجازی‬ ‫ی در پیامی‬ ‫محمدرض��ا رحیم�� ‬ ‫ درگذش��ت ناص��ر حج��ازی را‬ ‫تس��لیت گفت‪ .‬مت��ن کامل پیام‬ ‫معاون اول رئیس جمهور به شرح‬ ‫زیر است‪ :‬درگذشت ورزشکاری‬ ‫برجسته و پیشکس��وت مرحوم‬ ‫اقای ناصر حجازی که س��ال ها در میادین ورزش��ی‬ ‫برای کش��ور افتخار افرید موجب تاسف و تاثر شد‪.‬‬ ‫اینجانب این ضایعه را به همه ورزشکاران و به ویژه‬ ‫خانواده محترم ان مرحوم تسلیت می گویم‪ .‬از خداوند‬ ‫منان ب��رای ان مرحوم رحمت واس��عه الهی و برای‬ ‫داغدیدگان صبر جمیل مسالت می کنم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫بسیاری از اهالی ورزش هفته گذشته با تسلیت‬ ‫گفتن ب��ه خانواده ناصر حجازی ی��اد او را گرامی ‬ ‫داش��تند‪ .‬در این بین برخی از چهره های سیاس��ی‬ ‫نیز غم از دس��ت دادن این اسطوره فوتبال ایران را‬ ‫دردناک برشمردند‪.‬‬ ‫تسلیت این ضایعه به جامعه ورزشی کشور و خانواده‬ ‫محترم اقای حجازی برای ان مرحوم رحمت و مغفرت‬ ‫و برای بازماندگان صبر و شکیبایی مسالت می کنم‪.‬‬ ‫خداون��د متعال برای ان مرحوم مغفرت الهی و برای‬ ‫خانواده گرانقدر ایشان ارزوی صبر می نماید‪ .‬روحش‬ ‫شاد و یادش گرامی باد‪».‬‬ ‫دایی‪ :‬ناصرخان به گردنم حق زیادی داشت‬ ‫حج��ازی حق زیادی ب��ه گردن‬ ‫م��ن دارد و نمی دانم چه حرفی‬ ‫باید درباره درگذش��ت او به زبان‬ ‫بیاورم‪ .‬به خدا نمی دانم چه بگویم‬ ‫و زبانم نمی چرخد که حرف بزنم‪.‬‬ ‫ناصر خان گردن من زیاد حق داشت و هیچ وقت یاد‬ ‫و خاطره او را فراموش نمی کنم‪ .‬به تمام مردم ایران که‬ ‫ناصر حجازی را دوست داشتند تسلیت می گویم‪ .‬این‬ ‫غم بزرگی برای فوتبال ماست که قبول کردنش سخت‬ ‫است‪ .‬به خانواده او نیز تسلیت عرض می کنم‪ .‬حجازی‬ ‫یک اسطوره بود که در فوتبال ما کمتر از این گونه افراد‬ ‫پیدا می شود‪g .‬‬ ‫‪51‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫تکلیف ما با حجازی پس از مرگش‬ ‫ابوالقاسم غالمی‬ ‫‪3‬‬ ‫روز دوش��نبه هفته گذش��ته‪ ،‬دوم خرداد ماه سال‬ ‫جاری از بیمارس��تانی که ناصر حجازی در ان بستری‬ ‫ش��ده بود خبری مخابره ش��د که دل فوتبالدوس��تان‬ ‫کشورمان را به درد اورد‪ .‬خبر این بود؛ ناصر حجازی‬ ‫دروازه بان اس��بق تیم ملی و اس��تقالل دار فانی را وداع‬ ‫گفت‪ .‬قطعا این خبر برای کس��انی که ناصر حجازی‬ ‫را از دور ی��ا نزدیک می ش��ناختند‪ ،‬گزنده و تلخ بود؛‬ ‫به خص��وص برای انهایی که با او همبازی و س��ال ها‬ ‫در کن��ار او توپ زده اند‪ .‬البته ی��ک چیز از قدیم االیام‬ ‫بین مردم مرس��وم بوده و تبدیل به یک عادت ش��ده‬ ‫و ان ای��ن اس��ت که ما اف��راد را تا وقتی ک��ه در کنار‬ ‫م��ا زنده ان��د نمی بینیم ت��ا حادث��ه ای او را از میان ما‬ ‫می ربای��د و به واس��طه ای دار فان��ی را وداع می گوید‪،‬‬ ‫ت��ازه او را می بینیم و او تازه می ش��ود ناصر حجازی‪،‬‬ ‫دروازه بانی که نظیر او در اس��یا پیدا نمی ش��ود و‪ ...‬از‬ ‫این دس��ت مدح و س��تایش های معمول و مستعمل‪.‬‬ ‫کافی بود همین ناصر حجازی در دوران حیات خود‪،‬‬ ‫اظهارنظری خالف ارای مثال مسئوالن تیم ملی فوتبال‬ ‫و فدراس��یون می کرد‪ ،‬بایستی می ایستادی و می دیدی‬ ‫چه بالیی س��ر او می اید‪ .‬ف��ردای روز اظهارنظر وی‪،‬‬ ‫روزنامه های مخالف او می نوش��تند که فالن و بهمان‬ ‫‪52‬‬ ‫این واقعیتی اس��ت انکارناپذیر ک��ه پذیرش ان برای‬ ‫بعضی از فوتبالی های کش��ور ما گران می اید‪ .‬تا وقتی‬ ‫در قید حیات است بایستی به اظهارنظر درست و غلط‬ ‫او گوش کرد و از انتقاد او نهراسید‪ .‬مسلما وقتی او از‬ ‫بین ما رفت شخص بی ازاری می شود‪ ،‬بنابراین دوست‬ ‫بسیار خوبی می شود‪ .‬چون دیگر زبانی ندارد که ما از‬ ‫گزند او در امان نباشیم‪ .‬البته این طور هم نیست که او‬ ‫هر چه می گوید درس��ت است که این عقالنی نیست‪،‬‬ ‫ول��ی گوش نک��ردن به حرف منتقد دلس��وز نیز عین‬ ‫بی منطقی است‪ .‬تا یکی حرفی برخالف ارای مسئوالن‬ ‫فوتبال می زند تبدیل می شود به معلوم الحال ورزش که‬ ‫ف�لان و بهمان قصدهای پنهان دارد‪ .‬فی الفور بایکوت‬ ‫می شود و خدا نکند در این موقع کسی هوس خوردن‬ ‫موز یا خربزه کند انوقت اس��ت که او با کله می خورد‬ ‫زمین‪.‬ناصرخان مرد بس��یار خوبی است در این شکی‬ ‫نیست‪ .‬مگر فردی که سال ها در ورزش افتخار افریده‬ ‫اس��ت می تواند انسان بدی باشد‪ .‬ناصرخان دروازه بان‬ ‫بزرگی بود‪ ،‬ش��کی نیس��ت‪ ،‬مگر فردی که سال ها با‬ ‫اس��ترس از دروازه تیم ملی دفاع ک��رده می تواند ادم‬ ‫ضعیفی باش��د‪ ،‬اگر اینط��ور بود او نمی توانس��ت در‬ ‫این پس��ت قرار بگیرد‪.‬ناصرخان پدری دلس��وز بود‪،‬‬ ‫ناصرخان مقتدر بود‪ .. ،‬چه بود‪ .... ،‬چه نبود‪... ،‬‬ ‫ولی انصاف��ا روزی که زنده بود ای��ا به حرف های او‬ ‫همین طور گوش می کردیم؛ البته این دلیل نمی شود که‬ ‫همه حرف های او را درست بدانیم‪ .‬البته این موضوع‬ ‫تنها به ناصر حجازی محدود نمی شود‪ ،‬بلکه بسیاری‬ ‫از کس��انی که ام��روز درد فوتبال دارن��د همین طور‬ ‫هستند‪ ،‬تا وقتی زنده اند دشمن هستند وقتی که از دنیا‬ ‫می روند می ش��وند پدری بزرگ‪ ،‬فوتبالیستی بااخالق‬ ‫و‪ ...‬چ��ه و‪ ...‬چه و این نش��ان می دهدکه ما در عرصه‬ ‫فوتبال از تمامی ظرفیت های موجود اس��تفاده نکردیم‬ ‫و نمی کنیم تا اینکه با انتش��ار خبر فوت او به مدح و‬ ‫س��تایش اش می پردازیم و این مهمترین ضعفی است‬ ‫که ما درگیر ان هستیم‪ .‬ظرفیت های فوتبال بسیار زیاد‬ ‫است‪ ،‬کس��انی که بتوانند فوتبال ایران را درست اداره‬ ‫کنند بس��یار زیادند‪ ،‬ولی متاسفانه به همین دالیلی که‬ ‫ذکر شد یا خانه نشین هستند یا عالقه ای به حضور در‬ ‫صحنه ندارند‪ ،‬چون به هرلحاظ دوس��ت ندارند وارد‬ ‫مشاجراتی شوند که برای فوتبال ما ثمر ندارد‪.‬‬ ‫ناصر حج��ازی رفت و دیگر در بین ما نیس��ت و این‬ ‫قاعده و قانون طبیعت اس��ت‪ ،‬اما افکار و نظرات او در‬ ‫مطبوعات در محافل ورزشی هنوز زنده است‪ .‬بایستی‬ ‫او را از ای��ن به بع��د بازخوانی کرد‪ .‬به نظرات او توجه‬ ‫کرد و در بین ارای او به نقطه قوت و ضعف ان توجه‬ ‫نمود؛ اگر او در گفته هایش اشتباهی کرده به گونه ای به‬ ‫او نقد کرد که اگر قرار است کسی در فوتبال این اشتباه‬ ‫را مرتکب ش��ود‪ ،‬به خطا ن��رود و اگر در جایی حرفی‬ ‫درست زده با به کار بردن ان بتوان کمکی به فوتبال کرد‪.‬‬ ‫از این افراد در فوتبال ما کم نبوده اند که با از بین رفتنشان‬ ‫فقط القاب بودند که نام انها را زنده نگه داشته اند‪ ،‬ولی‬ ‫هیچ کس نیامده تا از تجربیات و نظرات انها اس��تفاده‬ ‫کند‪ .‬تا کس��ی از بین ما در فوتب��ال می رود فقط عقاب‬ ‫اسمانش می ماند یا به عبارتی تنها مکرر از او به عنوان‬ ‫عقاب اسمان یاد می شود‪ ،‬ولی هیچ کس نمی اید بگوید‬ ‫که ای بابا این عقاب اس��مان نظراتی داشته که می تواند‬ ‫فوتبال ما را هندل کند‪ .‬یا ما می توانیم از نظرات او خالء‬ ‫فوتبال را پر کنیم‪ .‬متاس��فانه در فوتبال ما پس از مدتی‬ ‫فوتبالیست ها یا عقاب می ش��وند یا پلنگ برای همین‬ ‫نمی توانیم از تمامی ظرفیت های موجود استفاده کنیم‪.‬‬ ‫به هرحال به جای اینکه از فوتبالیس��ت هایمان ش��یر و‬ ‫پلنگ بس��ازیم بیاییم در موقع زنده بودن انها به تمامی‬ ‫اس��تعدادها و جوانب بازی شان توجه کنیم و اگر واقعا‬ ‫قرار است در ایران کسی به عرصه فوتبال رو بیاورد بداند‬ ‫ک��ه راه درازی را پی��ش رو دارد‪ .‬نه اینک��ه با این خیال‬ ‫باطل که پول توی فوتبال اس��ت زندگی و اینده خود را‬ ‫تباه کند‪ .‬این واقعیتی اس��ت انکارناپذیر‪ .‬درحال حاضر‬ ‫هر کس می خواهد راکی فلر ش��ود در ایران به س��مت‬ ‫فوتبال می ای��د‪ .‬بدون انکه اصال به این حرفه و ورزش‬ ‫عالقه مند باشد‪ .‬ناصر حجازی قطعا زمانی که فوتبال را‬ ‫شروع کرد مثل االن در دنیای فوتبال از پول خبری نبود‪،‬‬ ‫ولی او یک عاشق بود و برای رسیدن به قله های پیروزی‬ ‫تمامی مشکالت دروازه بانی را تحمل کرد‪ .‬این باید برای‬ ‫جوانان و فوتبالدوستان تبیین و تحلیل شود که فردی مثل‬ ‫حجازی با قراردادهای نجومی به فوتبال ملحق نشد‪ .‬اگر‬ ‫در کار او نقصی هم بوده در خدمت فوتبال بوده‪ .‬متاسفانه‬ ‫االن بازیکنان وقتی شناخته می شوند اول راه قهر کردن را‬ ‫یاد می گیرند و با این ترفند از خودشان چهره می سازند‪.‬‬ ‫در حساس ترین شرایط تیم را رها می کنند ولی تا انجا‬ ‫که س��ن نویس��نده قد می دهد فوتبالی های دیروز ایران‬ ‫اینطور نبودند و این را تاریخ شهادت می دهد‪ .‬حجازی‬ ‫از جمله این ادم ها بود‪ .‬این رفتارها و س��لوک بازیکنی‬ ‫باید برای فوتبالیست های ما تشریح شود‪ .‬ان وقت است‬ ‫که می بینیم واقعا کسی از بین ما رفته و ما ان را از دست‬ ‫داده ایم‪ .‬به راس��تی تکلیف ما با ناصر حجازی در زمان‬ ‫حیاتش چه بوده و حاالچیست؟ نکته مهم در این است‬ ‫که نباید از حجازی یک اس��طوره و قدیس ساخت‪ .‬او‬ ‫مثل همه ادم های معمولی هم کار درست داشته هم کار‬ ‫اشتباه‪ .‬او را باید خاکستری نگاه کرد‪g .‬‬ ‫سرمربی استقالل در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫صدایم را نمی شنید‬ ‫اما یک قول مهم به او دادم‬ ‫نیلوفر واشقانی‬ ‫‪4‬‬ ‫مظلومی و ناصر حجازی همواره در طول‬ ‫ ‬ ‫پرویز‬ ‫س��ال های اخیر رابطه دوستانه ای با یکدیگر داشتند‪.‬‬ ‫وقتی مظلومی سرمربیگری استقالل را بر عهده گرفت‬ ‫حجازی بارها از این مربی حمایت کرد و حتی درباره‬ ‫حمایت از مظلومی طعنه هایی هم به علی فتح اهلل زاده‬ ‫زد و گف��ت‪« :‬امیدوارم این بار فت��ح اهلل زاده واقعا از‬ ‫مربی استقالل حمایت کند و این طور نباشد که تحت‬ ‫فش��ار مربی را عوض کند‪ ».‬مظلومی در گفت وگو با‬ ‫مثلث حرف های جالبی درباره زندگی و ش��خصیت‬ ‫ناصر حجازی مطرح کرده است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪78‬‬ ‫ناصر حجازی از دنی��ا رفت‪ .‬او مرد بزرگی‬ ‫بود‪ .‬خیلی ها در طول هفته گذش��ته درباره‬ ‫حج��ازی صحبت کرده اند‪ .‬اما ش��ما خیلی‬ ‫گریه کردید‪ .‬خیلی متاثر بودید از اینکه او را‬ ‫دیگر در کنار خود نمی بینید‪.‬‬ ‫‪ l‬دقیقا همین طور اس��ت‪ .‬ناصر حجازی مرد بزرگی‬ ‫بود‪ .‬او ادم سالمی بود‪ .‬دیدید مردم چطور برایش گریه‬ ‫می کردند‪ .‬همه ناراحت ش��دند‪ .‬نه تنها ورزشی ها بلکه‬ ‫خیلی از شخصیت های بزرگ مملکت نیز این ضایعه را‬ ‫به خانواده اش و اهالی فوتبال تسلیت گفتند‪ .‬من از اینکه‬ ‫حجازی دیگر پیش ما نیست واقعا تاسف می خورم‪ .‬او‬ ‫رفیق خوبی بود؛ رفیقی ک��ه اگر هم قرار بود منتقد تو‬ ‫باشد روبه روی تو می نشست و درباره ات حرف می زد‪.‬‬ ‫او امسال در کنار شما بود‪ .‬این اتفاق خوبی‬ ‫بود؟‬ ‫‪ l‬ش��ک نکنید که بهترین تصمی��م ممکن این بود که‬ ‫ناصر حجازی به عن��وان یک وزنه روحی در کنار کادر‬ ‫فنی اس��تقالل قرار بگیرد‪ .‬او واقع��ا از لحاظ فکری و‬ ‫روحی به من دلگرمی می داد‪.‬‬ ‫بیشتر توضیح می دهید؟‬ ‫‪ l‬روز اول که قرار شد در کنار هم کار کنیم در باشگاه‬ ‫اس��تقالل با ه��م درباره تیم و اوض��اع تیم هم صحبت‬ ‫ش��دیم‪ .‬ناصر خان به من گفت‪« :‬پرویز نوبتی هم باشد‬ ‫نوبت توس��ت که سرمربی استقالل باشی‪ .‬این نیمکت‬ ‫ب��ه تو و امث��ال تو تعل��ق دارد‪ .‬روی رفاقت و حمایت‬ ‫من حس��اب باز کن‪ ».‬همدیگر را در اغوش گرفتیم‪ .‬به‬ ‫خدا حجازی پدر من بود‪ .‬خیلی دوستش داشتم‪ .‬خیلی‪.‬‬ ‫(گریه می کند)‬ ‫رفاقت حجازی را چطور پاسخ می دهید؟‬ ‫‪ l‬اس��تقاللی ها هم قسم شده اند که قهرمان جام حذفی‬ ‫بش��وند‪ .‬می خواهیم در بازی ه��ای جام حذفی قهرمان‬ ‫ش��ویم و کاپ قهرمان��ی را به خانه حج��ازی ببریم و‬ ‫به همس��ر مهربان حجازی و فرزندانش اتیال و اتوسا‬ ‫تقدیم کنیم‪ .‬این کمترین کاری است که می توانیم برای‬ ‫حجازی انجام بدهیم تا به همه ثابت کنیم چقدر از رفتن‬ ‫او متاسفیم‪ .‬چقدر اندوهگین هستیم و می خواهیم یادش‬ ‫را تا همیشه زنده نگه داریم‪.‬‬ ‫اگ��ر بخواهی��د درباره ش��خصیت حجازی‬ ‫صحبت کنید به چه چیزی اشاره می کنید؟‬ ‫‪ l‬به محبوبیت ناصر حجازی اشاره می کنم‪ .‬مردم واقعا‬ ‫دوستش داشتند‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫‪ l‬چون ادم خاصی بود‪ .‬همیشه سعی داشت نه پشت‬ ‫سر بلکه روبه روی ادم ها حرف دلش را بزند‪.‬‬ ‫شما در بیمارستان با او حرفی زدید؟‬ ‫نقدی بر افراط و تفریط های ما در قبال حجازی ها ‪:‬‬ ‫وقتی همه چیز را سیاه و سفید می بینیم‬ ‫مصطفی تاجیک‬ ‫‪5‬‬ ‫ناصر حجازی برای روزنامه نگاران سوژه خوبی‬ ‫بود‪ ،‬ب��رای حرف کش��یدن و حرف ش��نیدن‪ .‬برای‬ ‫مدیران‪ ،‬ورزشکار ‪ -‬مربی تندگویی بود که اراده این‬ ‫را داش��ت در مقابل انها کرنش نکند‪ .‬برای بازیکنان‬ ‫سرمربی و پیشکسوتی بود که تعارف با کسی نداشت‪،‬‬ ‫حتی با خودش‪ .‬برای کارگردانان سینما همیشه یک‬ ‫افسوس بود که چظور می شود او را با این تیپ روی‬ ‫پرده نقره ای برد‪ ،‬هم ش��بیه مارل��ون براندو بود و هم‬ ‫البته چقدر تماش��اگر را می توانست به سینما بیاورد‪.‬‬ ‫‪ l‬به بیمارس��تان که رفتم او صدای کسی را نمی شنید‪.‬‬ ‫ب��ا این حال یک قول مهم ب��ه او دادم‪ .‬به او گفتم ناصر‬ ‫خان بلند شو تیم ات نایب قهرمان شد‪ .‬انشا اهلل قهرمانی‬ ‫جام حذفی را در کنار ش��ما به دس��ت می اوریم‪( .‬گریه‬ ‫می کند)‬ ‫اولین خاطره ش��ما ب��ا ناصر حجازی به چه‬ ‫زمانی برمی گردد؟‬ ‫‪ l‬ب��ه زمانی که قرار بود در تمرینات تاج حضور پیدا‬ ‫کنم‪ .‬به من گفتند زیاد طرف حجازی نرو‪ .‬ادم خش��ک‬ ‫و جدی اس��ت‪ .‬اما اینها همه تصور غلطی بود که وقتی‬ ‫با ناصر خان اش��نا شدم فهمیدم خیلی ها چشم دیدنش‬ ‫را ندارن��د‪ .‬با من ش��وخی کرد‪ .‬با اغ��وش باز من را به‬ ‫عنوان یک تازه وارد پذیرفت و به من احترام گذاشت‪.‬‬ ‫به همین دلیل است که همیشه برای من یک مرد واقعی‬ ‫باقی می ماند‪.‬‬ ‫ش��ما رابطه خوبی با ناصر حجازی داشتید‪.‬‬ ‫ای��ا از لحاظ ش��خصیتی فردی در باش��گاه‬ ‫استقالل به این مرد شباهت دارد؟‬ ‫‪ l‬ناصر حجازی تکرار نشدنی است‪ .‬هنوز هم باورمان‬ ‫نمی ش��ود که این اتفاق برای ان مرد رش��ید رخ داده و‬ ‫ما دیگ��ر وی را در کنار خود نداریم‪ .‬وی جایگزینی در‬ ‫استقالل و فوتبال ایران ندارد و مرگش غیر قابل باور است‪.‬‬ ‫بای��د به خانواده وی و اتیال حج��ازی که همواره از وی‬ ‫حمایت کردند و کنارش بودند تسلیت صمیمانه گفت‪.‬‬ ‫او چطور زندگی کرد؟‬ ‫‪ l‬زندگی ناصر حجازی فوتبال بود و شرایطی که این‬ ‫مرد در اس��تقالل و فوتبال ایران داشت غیر قابل تکرار‬ ‫اس��ت‪ .‬نمی دانیم چطور جای خالی وی را در استقالل‬ ‫پر کنیم‪ .‬ناصر حجازی کسی بود که نمی توان در ورزش‬ ‫و فوتبال وی را تکرار کرد‪g .‬‬ ‫ی و مربی‪ .‬کال‬ ‫ب��رای خانواده پدر بود و برای اتیال حام ‬ ‫ناصر حجازی ادم خاصی ب��ود‪ .‬کار خاص می کرد‪ ،‬از‬ ‫مع��دود تحصیلکرده های فوتبال بود که می توانس��ت‬ ‫ی ترقی را طی کند و مثال سرمربی تیم ملی شود‪.‬‬ ‫پله ها ‬ ‫افتخارافرین بود‪ .‬این همه چیزهایی است که می شود در‬ ‫مورد او گفت‪ .‬البته بیشتر هم می شود که به سکوها پول‬ ‫نداد‪ ،‬تعارف نکرد‪ .‬می شود اینها را هم گفت که‪ ...‬حاال‬ ‫که او فوت کرده‪ .‬می شنویم که می گویند خیلی خوب‬ ‫بود‪ ،‬اسطوره بود‪ ،‬شاهین رفت‪ ،‬پرواز کرد‪ ،‬این تیتر یک‬ ‫روزنامه سیاسی بود‪ .‬می شود مثل علی دبیر که در جلسه‬ ‫ش��ورای شهر پیشنهاد به نام زدن یک استادیوم را برای‬ ‫او داده بود از وی تجلیل کرد‪ .‬می ش��ود مثل سعیدلو که‬ ‫همانند برخی س��ایت ها وی را من��ادی یک ادبیات‬ ‫خاص در فوتبال دانس��ته ب��ود از وی تقدیر کرد‪ .‬او‬ ‫نمی داند که حجازی حداقل در اواخر عمر بارها وی‬ ‫و س��ازمانش و نقش حداکثری دولت را در ورزش‬ ‫و فوتبال به نقد کش��یده بود‪ .‬اصال اینها مهم نیست‬ ‫که اگر حجازی امروز زنده بود‪ ،‬حاضر نمی ش��د در‬ ‫سازما ن تربیت بدنی و مجلس او را اسطوره بخوانند‪.‬‬ ‫وظیفه اصلی اینها گرچه تکریم ناصر حجازی است‪،‬‬ ‫که مدیریت صحیح ورزش هم هست‪ .‬یک روزنامه‬ ‫صفحه اش را سیاه کرده‪ ،‬عزادار است البد‪ ،‬اما چیزی‬ ‫ک��ه وجود دارد م��ا در ش��ادی های خودمان خیلی‬ ‫وقت ها حجازی ه��ا را فراموش می کنیم‪ .‬چیزی که‬ ‫هست‪ ،‬ما عزاداران خوبی هستیم برای مرده هایی که‬ ‫روزی زنده بودند‪ .‬کال روزنامه نگاران ورزشی هم در‬ ‫این نوحه س��رایی احساساتی‪ ،‬همه وسایل عزاداری‬ ‫خوب را مهیا کرده اند‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫ما می خواهیم زیر افتاب‪ ،‬خانه ای برای ایمان و رستگاری بسازیم‬ ‫اسمان‬ ‫تیتر یک‬ ‫شهر اسمانی‬ ‫حمله از ‪4‬محور برای فتح خرمشهر‬ ‫‪1‬‬ ‫‪56‬‬ ‫شهری در اسمان ‬ ‫فتح خرمشهر (س��وم خرداد ‪ )1361‬در تاریخ جنگ‬ ‫ای��ران و عراق از اهمیت ویژه ای برخوردار اس��ت‪ .‬خبر‬ ‫ازادی خرمش��هر انچنان ش��گفت اور بود که در سراسر‬ ‫میهن اسالمی ما‪ ،‬مردم را به وجد اورد‪.‬‬ ‫البته این تنها مربوط به داخل کش��ور نمی ش��د و خارج‬ ‫از ای��ران و به خص��وص در عراق هم��ه در حیرت فرو‬ ‫رفته بودند‪ .‬رادیو دولتی انگلس��تان که در ش��امگاه نهم‬ ‫اردیبهشت ‪ ۱۳۶۱‬اعالم می کرد‪ :‬چنانچه ایرانیان در صدد‬ ‫بازپس گرفتن خرمشهر برایند‪ ،‬س��خت ترین «گردو» را‬ ‫برای شکس��تن برگزیده اند‪ ،‬سرانجام ناچار شد سکوت‬ ‫خود را بش��کند و طی گفت��اری در روز پنجم خردادماه‬ ‫س��ال شصت و یک‪ ،‬یعنی دو روز پس از فتح خرمشهر‬ ‫توسط رزمندگان ایران اسالمی حیرت زده اعالم کند‪ :‬از‬ ‫زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر‬ ‫دیدن کرده و از روحیه خوب انها گزارش داده اند‪ ،‬بیش از‬ ‫سه یا چهار روز نمی گذرد که ناگهان همه شهر از دست‬ ‫عراقی ها بیرون کشیده شد‪.‬‬ ‫عراق اعتراف می کند!‬ ‫در س��اعت ده و پنج��اه و پنج دقیقه بامداد چهارش��نبه‪،‬‬ ‫چه��ارم خ��رداد ‪ ۱۳۶۱‬خبرگزاری ه��ای بین المللی در‬ ‫گزارش هایی که با عنوان بس��یار مهم از بغداد به سراسر‬ ‫جهان مخابره کردند‪ ،‬برای نخس��تین بار ضمن استناد به‬ ‫بیانیه نظامی صادره از س��وی حکام بغداد‪ ،‬اعالم داشتند‬ ‫که عراق تلویحا(!) به شکست خود اعتراف کرده است‪.‬‬ ‫به نوش��ته وزیر خارجه وقت جمهوری اس�لامی ایران‪،‬‬ ‫خبرگزاری رس��می عراق ـ ای‪ .‬ان‪ .‬ا ـ طی یک اطالعیه‬ ‫کوتاه ضمن انکه از خرمش��هر با عنوان «بندر خرمشهر»‬ ‫ن��ام برد‪ ،‬اعالم کرد‪ :‬س��خنگوی ارتش عراق اعالم کرده‬ ‫است بندر خرمشهر ر ا ترک کرده و تا مرزهای بین المللی‬ ‫عقب نشینی کرده اند‪ .‬خبرنگار عراق افزود که عقب نشینی‬ ‫نیروهای عراقی از روز یکش��نبه اول خرداد ‪ ۱۳۶۱‬اغاز‬ ‫شده بود‪.‬‬ ‫همی��ن اطالعیه تلک��س بین المللی خبرگ��زاری عراق‪،‬‬ ‫عص��ر روز چهارم خرداد ‪ ۱۳۶۱‬به ص��ورت دیگری از‬ ‫سوی رادیو صوت الجماهیر بغداد به اطالع افکار عمومی‬ ‫عراق رس��انده شد‪« :‬یک س��خنگوی ارتش عراق اعالم‬ ‫کرده اس��ت که نیروهای پیروزمند قادس��یه صدام پس‬ ‫از انک��ه تمام��ی حمله ه��ای قوای دش��من مجوس و‬ ‫نژادپرس��ت فارس را در مناطق الخفاجیه (سوسنگرد) و‬ ‫االح��واز (اهواز) با اقتدار کام��ل دفع کردند‪ ...‬صبح روز‬ ‫‪ )1361/03/03( 1982/05/24‬در یک جابه جایی تحسین‬ ‫برانگیز‪ ،‬عقب نشینی تاکتیکی(!) خود را از جبهه محمره‬ ‫(خرمشهر) با موفقیت کامل انجام داده اند‪».‬‬ ‫این دعاوی درس��ت در شرایطی از رادیوی دولتی بغداد‬ ‫پخش می ش��د که خبرگزاری امریکایی یونایتدپرس در‬ ‫ساعت بیست و چهار و بیست و دو دقیقه همان روز‪ ،‬در‬ ‫گزارش ارسالی خود از بیروت‪ ،‬سربازان عراقی را در حال‬ ‫فرار توصیف کرد و نوشت‪ ...:‬سربازان در حال فرار عراق‪،‬‬ ‫س��رگرم گریختن از خرمشهر و مناطق اشغالی هستند‪.‬و‬ ‫این همه درحالی اس��ت که صدام قرار بود در هفته اول‬ ‫جنگ به تهران برس��د و اعالم کرده بود که اگر ایرانی ها‬ ‫بتوانن��د خرمش��هر را بگیرند کلید بص��ره را هم به انها‬ ‫خواهم داد‪.‬‬ ‫چگونه خرمشهر سقوط کرد؟‬ ‫با این همه عراق هیچگاه خواب از دست دادن خرمشهر‬ ‫را هم نمی دید‪ .‬عراق که پس از تمهیدات سیاسی و نظامی‬ ‫با سابقه ‪ 563‬مورد تجاوز زمینی‪ 221 ،‬مورد تجاوز هوایی‬ ‫و ‪ 24‬مورد تجاوز دریایی‪ ،‬در س��اعت ‪ 14:15‬بعدازظهر‬ ‫‪ 31‬شهریور ‪ 59‬با سه فروند میگ ‪ 23‬فرودگاه بین المللی‬ ‫تهران را به تقلید از حمله نیروی هوایی اسرائیل در جنگ‬ ‫شش روزه علیه اعراب (مصر) مورد تجاوز قرار داده بود‬ ‫جنگ تحمیلی علیه ایران را رسما اغاز کرد‪.‬‬ ‫گفته می شود صدام در این روز به مرکز فرماندهی ارتش‬ ‫ام��د تا در اتاق ویژه عملیات از نزدیک در جریان اولین‬ ‫روز جنگ با ایران قرار گیرد‪ .‬او در حالی که چفیه قرمز‬ ‫رنگی بر س��ر داشت و نوار فشنگی به دور کمرش بسته‬ ‫ب��ود‪ ،‬وارد اتاق اصلی هدایت عملیات می ش��ود‪ .‬ژنرال‬ ‫عدنان خیراهلل‪ ،‬وزیر دفاع عراق به استقبال صدام امده و به‬ ‫ت دقیقه قبل به پرواز‬ ‫او می گوید‪« :‬سرورم! جوانان ما بیس ‬ ‫درامدند‪ ».‬صدام در پاسخ به او می گوید‪« :‬نیم ساعت دیگر‬ ‫کمر ایران را خواهند شکست‪».‬‬ ‫ب��ا این ح��ال از لحظ��ات اول هج��وم عراق ب��ه ایران‬ ‫گروه ه��ای مقاومت به س��رعت ش��کل گرف��ت و در‬ ‫محورهای هجوم‪ ،‬جنگ و گریز ش��روع شد‪ .‬ان طرف‬ ‫از توپخانه‪ ،‬تانک‪ ،‬خمپاره انداز‪ ،‬مسلس��ل های سنگین و‬ ‫ق��وای زرهی بهره می ب��رد و این طرف فقط چند تفنگ‬ ‫ام یک‪ ،‬ژ‪ ،3‬بطری های اتش زا و چند ارپی جی داش��ت‪.‬‬ ‫مح��ور این مقاومت ه��ا هم جایی نبود جز خرمش��هر‪.‬‬ ‫‪ 34‬روز مقاوم��ت و ت�لاش در این وضعی��ت اگر چه‬ ‫بس��یاری از مدافعان شهر را ش��هید کرد اما دشمن را در‬ ‫دستیابی سریع به اهدافش و اشغال سریع خوزستان ناکام‬ ‫گذاش��ت‪ .‬هر چند خرمشهر خونین شهر شد و به دست‬ ‫دشمن افتاد و در چهارم ابان ‪ 59‬خرمشهر اشغال شد اما‬ ‫ایده باز پس گیری این شهر از همان لحظات اول اشغال‬ ‫ش��گل گرفت‪ .‬ایده ای که نه چندان زود اما با موفقیت به‬ ‫انجام رسید‪.‬‬ ‫اهداف ازادسازی خرمشهر‬ ‫ازادس��ازی از اش��غال دش��من و بازپس گی��ری مناطق‬ ‫استراتژیک و ش��هرهای مهم مانند‪ :‬حمیدیه‪ ،‬خرمشهر‪،‬‬ ‫هویزه‪ ،‬جوفیر و حس��ینیه و نورد از اش��غال متجاوزین‬ ‫عراقی از اهداف عملیاتی بود که بیت المقدس نامیده شد‪.‬‬ ‫البته اگر چه عراق با تداوم اش��غال خرمشهر می کوشید‬ ‫اخرین و مهم ترین اهرم فشار خود را برای واداشتن ایران‬ ‫به شرکت از موضع ضعف در مذاکرات صلح حفظ کند‬ ‫اما متقابال ازادس��ازی این شهر می توانست نماد تحمیل‬ ‫اراده جمهوری اسالمی بر متجاوز و اثبات برتری اش در‬ ‫جنگ باشد‪.‬‬ ‫هدف اساس��ی عملیات بیت المقدس ت��داوم رزم علیه‬ ‫دشمن‪ ،‬تهدید بصره‪ ،‬کاهش توان رزمی دشمن‪ ،‬ازادسازی‬ ‫خرمش��هر و خارج نمودن اهواز از برد توپخانه بود‪ .‬البته‬ ‫مالحظات سیاس��ی در رابطه با بی ثبات نشان دادن رژیم‬ ‫صدام‪ ،‬وادار نمودن عراق به پذیرش ش��رایط ایران برای‬ ‫پایان جنگ‪ ،‬کاهش فشار مشکالت مهاجرین جنگی در‬ ‫داخل کشور و ایجاد زمینه برای فعالیت های کشاورزی‬ ‫در مناطق حاصلخیز خوزستان نیز مورد توجه بوده است‪.‬‬ ‫پیش از فتح خرمشهر‬ ‫تقریبا تا پیش از عزل بنی صدر از جانشینی فرماندهی کل‬ ‫قوا به فرمان حضرت امام خمینی(ره) در ‪ ۲۰‬خرداد‪۱۳۶۰‬‬ ‫و سرکوب منافقین اقدام موثری جز برخی فعالیت های‬ ‫پارتیزان��ی در جبهه های جنگ صورت نگرفته بود‪ .‬اما با‬ ‫این اتفاق سپاه و بس��یج در کانون تصمیم گیری و اقدام‬ ‫حضور یافته و با استفاده بهینه از توان ارتش‪ ،‬دور جدیدی‬ ‫از عملیات های نظامی را طراحی کردند و با ایجاد قرارگاه‪،‬‬ ‫سلس��له عملیات های مشترک س��پاه و ارتش با هدف‬ ‫ازاد سازی مناطق اشغالی اغاز شد‪.‬‬ ‫بدین ترتیب عملیات ثامن االئمه(ع) در ‪ ۵‬مهر ‪ ۱۳۶۰‬در‬ ‫محور ابادان و با هدف شکس��تن محاصره این شهر‪ ،‬با‬ ‫موفقیت کامل انجام ش��د‪ .‬پس از این عملیات نیروهای‬ ‫خودی بدون از دس��ت دادن زمان و با جمع کردن نیرو‬ ‫و تجهیزات‪ ،‬عملیات دوم را با نام طریق القدس در محور‬ ‫بستان و در ‪ ۸‬اذر ‪ ۱۳۶۰‬انجام دادند‪ .‬پیروزی در ازادسازی‬ ‫ش��هر بستان‪ ،‬فرماندهان ارتش و سپاه را بر ان داشت که‬ ‫به اجرای عملیات ادامه دهند و از ش��وک وارد ش��ده به‬ ‫دشمن به گونه ای شایسته بهره برداری کنند‪ .‬از این رو طی‬ ‫‪ ۳‬ماه‪ ،‬سپاه تالش زیادی برای افزایش تیپ ها و لشکرهای‬ ‫خود به کار بست تا نبرد بعدی بزرگتر از عملیات گذشته‬ ‫طراح��ی و اج��را ش��ود‪ .‬فرماندهان مصمم ش��دند در‬ ‫اس��فند م��اه ‪ ۱۳۶۰‬عملیات دیگ��ری را اغ��از کنند‪ ،‬اما‬ ‫پیش دستی عراق و حمله به چزابه موجب به تعویق افتادن‬ ‫زمان عملیات شد‪.‬‬ ‫س��رانجام با تالش نیروه��ای مخلص ارتش و س��پاه‪،‬‬ ‫عملی��ات «فتح المبی��ن» در بام��داد دوم فروردین ‪۱۳۶۱‬‬ ‫در جبه��ه جن��وب (منطقه غ��رب ش��وش و دزفول و‬ ‫غ��رب رود کرخ��ه) اغاز ش��د و رزمندگان اس�لام با‬ ‫در ه��م کوبی��دن ارتش ص��دام در عملیات��ی ‪ ۱۰‬روزه‪،‬‬ ‫‪ ۲۵۰۰‬کیلومت��ر مرب��ع از خ��اک ایران اس�لامی را که‬ ‫شامل دش��ت عباس‪ ،‬دهلران‪ ،‬رقابیه‪ ،‬عین خوش و ده ها‬ ‫روس��تای مرزی و همچنین سایت های موشکی و رادار‬ ‫چهار و پنج بود‪ ،‬ازاد کرده و عالوه بر انهدام ‪ ۲۶‬هواپیما و‬ ‫بالگرد و‪ ۶۶۱‬تانک و نفربر و خودرو‪ ۸۲۰ ،‬تانک و نفربر‬ ‫و خودرو به غنیمت گرفته شد و ‪ ۴۰‬هزار بعثی را اسیر‪،‬‬ ‫کش��ته و زخمی نمودند‪ .‬شوق و شور ناشی از این فتح‬ ‫بزرگ نظامی تمام کشور را فرا گرفت و امام خمینی(ره)‬ ‫این حماسه بزرگ را فتح الفتوح نامیدند‪.‬‬ ‫طراحی عملیات بیت المقدس‬ ‫پس از عملیات فتح المبین‪ ،‬یک گام دیگر تا ازاد س��ازی‬ ‫کامل مناطق استراتژیک ایران باقی مانده بود و ان‪ ،‬ازادی‬ ‫خرمش��هر به عنوان نماد توازن سیاسی ‪ -‬نظامی بود‪ .‬از‬ ‫این رو تنها عاملی که می توانست موفقیت را نصیب یکی‬ ‫از طرفین کند‪ ،‬سرعت عمل در اقدامات بود‪ .‬به همین دلیل‬ ‫ی که قوای‬ ‫بالفاصله پس از اتمام عملیات فتح المبین درحال ‬ ‫ارتش عراق در منطقه بومی خرمشهر تقویت می شدند به‬ ‫تمامی یگان های تحت امر قرارگاه مرکزی کربال دستور‬ ‫داده شد تا با بازسازی و تجدیدقوا به شناسایی و طراحی‬ ‫عملیات بپردازند‪ .‬بدین ترتیب عملیات بیت المقدس در‬ ‫منطقه غرب رود کارون و جنوب غربی اهواز و ش��مال‬ ‫خرمشهر در ‪ ۱۰‬اردیبهشت ‪ ۱۳۶۱‬اغاز شد‪ .‬اما حساسیت‬ ‫و اهمیت هدف های ایران و عراق در این منطقه موجب‬ ‫شد که عملیات به مدت ‪ ۲۵‬روز به درازا کشد و در نهایت‬ ‫رزمندگان اسالم‪ ،‬درحالی که در شرایط بسیار دشوار اب‬ ‫و هوایی می جنگیدند‪ ،‬در اوج اقتدار‪ ،‬خرمش��هر را ازاد‬ ‫کردند‪ .‬د ر واقع بیش از ‪ ۲۰‬ماه از اغاز تجاوز عراق به خاک‬ ‫بالفاصله پس از اتمام‬ ‫عملیات فتح المبین درحالی ‬ ‫که قوای ارتش عراق در‬ ‫منطقه بومی خرمشهر‬ ‫تقویت می شدند به تمامی‬ ‫یگان های تحت امر قرارگاه‬ ‫مرکزی کربال دستور‬ ‫داده شد تا با بازسازی و‬ ‫تجدیدقوا به شناسایی و‬ ‫طراحی عملیات بپردازند‬ ‫ایران نمی گذشت که عملیات بیت المقدس با مشارکت‬ ‫ارتش و سپاه و هدایت قرارگاه مرکزی کربال به فرماندهی‬ ‫شهید سپهبد صیاد شیرازی (فرمانده وقت نیروی زمینی‬ ‫ارتش) و محس��ن رضایی (فرمانده وقت کل س��پاه) و‬ ‫همراه��ی چهار ق��رارگاه فتح‪ ،‬نصر‪ ،‬ق��دس و فجر در‬ ‫منطقه ای به گس��تردگی‪ ۵۷۰۰‬کیلومتر مربع با موفقیت‬ ‫انجام گرفت‪.‬‬ ‫در عملیات ازاد سازی خرمشهر که در ‪ ۴‬مرحله اجرا شد‪،‬‬ ‫نیروهای مسلح ایران که ش��امل ‪ ۱۳۵‬گردان متشکل از‬ ‫‪ ۴۵‬گردان ارتش‪ ۹۰ ،‬گردان از س��پاه و بس��یج به عالوه‬ ‫نیروهای ژاندارمری‪ ،‬کمیته انقالب اسالمی‪ ،‬شهربانی و‬ ‫جهاد سازندگی بودند‪ ،‬در برابر ‪ ۷‬لشکر دشمن به عالوه‬ ‫نیمی از ادوات‪ ،‬توپخانه‪ ،‬امکانات مهندسی و زرهی ارتش‬ ‫عراق ق��رار گرفتند‪ ،‬ضمن اینکه ارت��ش عراق با کمک‬ ‫عوارض طبیعی موج��ود در منطق��ه (رودخانه کارون‪،‬‬ ‫اروند‪ ،‬کرخ��ه‪ ،‬هورالهویزه) به دفاع از موقعیت خود در‬ ‫این عملیات پرداخت‪.‬‬ ‫صدام حس��ین‪ ،‬رئیس جمهور مع��دوم رژیم بعث عراق‬ ‫و حامیان وی که بازپس گیری خرمش��هر توس��ط ایران‬ ‫را غیر ممک��ن می دانس��تند و اع�لام کرده بودن��د‪ ...:‬در‬ ‫صورت��ی که ایرانی ه��ا ان را پس بگیرند‪ ،‬عراقی ها کلید‬ ‫بصره را به ایران خواهن��د داد‪ .‬در اغاز عملیات خطاب‬ ‫به نیروهای تحت فرمانش‪ ،‬دفاع از خرمش��هر را همانند‬ ‫دف��اع از بغ��داد و بص��ره خوانده و گفت‪ ...:‬خرمش��هر‬ ‫تکیه گاه بصره به شمار می رود‪ ،‬بنابراین باید پیروزی در‬ ‫نبرد اینده را با هر قیمتی به دست اورد و نیروهای ایرانی‬ ‫را منهدم نمود‪.‬‬ ‫در ای��ن عملی��ات‪ ،‬عراق برای حفظ خرمش��هر هر چه‬ ‫در ت��وان داش��ت به کار گرفت‪ ،‬چن��دان که غرب جاده‬ ‫اهواز‪ -‬خرمشهر را در ابعاد یک کیلومتر از موانعی نظیر‬ ‫خودرو‪ ،‬تیر اهن و حتی دکل های برق را به طور عمود پر‬ ‫کرد و با مین گذاری در این منطقه امکان هلی برد نیروها را‬ ‫غیرممکن نمود‪ ،‬اما سرانجام با مجاهدت و ایثار رزمندگان‬ ‫اس�لام‪ ،‬عراق به دلیل ناتوان��ی در حفظ برتری نظامی و‬ ‫امید به تحمیل ش��رایط جدید سیاسی به ایران‪ ،‬ناچار به‬ ‫عقب نشینی از خرمشهر شد‪.‬‬ ‫و خونین شهر ازاد شد‬ ‫بدین ترتیب خرمش��هر که پس از ‪ ۳۴‬روز مقاومت در‬ ‫برابر دش��من در تاریخ چهارم ابان ‪ ۵۹‬س��قوط کرده‬ ‫بود‪ ،‬پس از ‪ ۵۷۵‬روز اش��غال‪ ،‬در کمتر از ‪ ۴۸‬س��اعت‬ ‫ازاد و به ط��ور کامل از وجود نیروه��ای ارتش عراق‬ ‫پاکسازی شد‪.‬‬ ‫در این عملیات ضمن ازادس��ازی خرمش��هر‪ ،‬هویزه‪،‬‬ ‫پادگان حمید و ش��لمچه و جاده اهواز‪ -‬خرمش��هر ‪-‬‬ ‫کرخه نور و جاده سوس��نگرد ‪ -‬هویزه‪ ،‬ده ها هواپیما‪،‬‬ ‫دو بالگرد‪ ۲۸۵ ،‬تان��ک و نفربر و ‪ ۵۰۰‬خودرو منهدم‬ ‫و ‪ ۱۰۵‬تانک و نفربر و ‪ ۹۵‬هزار مین و صدها خودرو‬ ‫و س�لاح به غنیمت گرفته شد و بیش از ‪ ۱۶‬هزار نفر‬ ‫از مزدوران بعثی کشته و زخمی و ‪ ۱۹‬هزار نفر نیز به‬ ‫اسارت نیروهای رزمنده ایرانی در امدند‪.‬‬ ‫جنگ پس از فتح خرمشهر؟‬ ‫فت��ح خرمش��هر به عن��وان ی��ک حادث��ه تاریخی و‬ ‫سرنوشت س��از‪ ،‬پایان بخش دوره اول جنگ است که‬ ‫با تجاوز عراق به ایران در تاریخ ‪ 31‬ش��هریور س��ال‬ ‫‪ 1359‬اغاز ش��د و با ازادسازی مناطق اشغالی به پایان‬ ‫رس��ید‪ .‬ادامه جنگ پ��س از فتح خرمش��هر به مدت‬ ‫ش��ش س��ال و تحوالتی که در این مرحل��ه از جنگ‬ ‫صورت گرفت‪ ،‬به ویژه نحوه پایان جنگ‪ ،‬پرس��ش از‬ ‫علت ادامه جنگ را به یک پرسش بنیادین تبدیل کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این زمینه مالحظاتی وج��ود دارد که باید‬ ‫مورد توجه قرار گیرد‪g.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫ناگفته های شمخانی‬ ‫ از فتح خرمشهر‬ ‫اغاز و پایان جنگ‬ ‫‪58‬‬ ‫سعیداجورلو ‪ -‬مصطفی شوقی‬ ‫‪ 2‬امیر دریابان علی شمخانی به عنوان یک تئوریسین و صاحب نظر در موضوعات راهبردی‬ ‫و دفاعی و یک کارشناس برجسته برای تشریح حماسه دوران دفاع مقدس شناخته می شود‪.‬‬ ‫هر چند قرار بود گفت وگوی هفته نامه مثلث با رئیس مرکز تحقیقات راهبردی‪ ،‬دفاعی‬ ‫ستاد کل نیروهای مسلح و وزیر اسبق دفاع کشورمان بوده‪ ،‬اما این گفت وگو فرصت مناسبی‬ ‫بود تا به برخی موضوعات روز از جمله مساله بیداری اسالمی و موضوعات سیاسی اخیر‬ ‫پرداخته شود‪ .‬امیر دریابان علی شمخانی این روزها در مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی‪،‬‬ ‫راهبردهای نظام جمهوری اسالمی را در مباحث تهدیدهای بین المللی مورد بررسی‬ ‫قرار می دهد‪ .‬وی با نگاهی عمیق به مفهوم والیت فقیه‪ ،‬رهبری معظم انقالب اسالمی را‬ ‫به عنوان عامل اصلی ناکامی دشمن عنوان می کند‪ .‬این گفت وگو گرچه در مورد ازادسازی‬ ‫خرمشهر قهرمان است‪ ،‬اما دربرگیرنده برخی از موضوعات و ابهامات جنگ ‪ 8‬ساله و‬ ‫مسائل روز است‪.‬‬ ‫برای ش��روع بحث از اوضاع ای��ن روزهای‬ ‫خودتان بگویید‪ .‬احوال و شرایط امروزتان‪ ،‬با‬ ‫دوران مبارزات پیش از انقالب‪ ،‬دفاع مقدس‬ ‫و وزارت دفاع چه تفاوتی دارد؟ حالتان چطور‬ ‫است اقای شمخانی؟‬ ‫‪ l‬شرایط طبیعتا فرق کرده است‪ .‬کهولت سن شکنند گی‬ ‫را زیادتر می کند‪ .‬ولی فضا و محیط در اینکه انس��ان چه‬ ‫حال و روزی داشته باشد بسیار مهم است‪ .‬فضای امروز‬ ‫کشور ما در ابعاد مختلف دور و نزدیک که در مورد ان‬ ‫توضیح خواهیم داد‪ ،‬تاثیرگذاری بسیاری دارد‪.‬‬ ‫ام��روز در هی��چ ک��دام از روزنامه ه��ا نمی بینی��د که از‬ ‫اس��طوره حرف نزده باشند‪ .‬اسطوره ما فالن ادم است؟‬ ‫ ‬ ‫یا دانش��جوی س��ال س��وم مکانیک دانش��گاه صنعتی‬ ‫ش��ریف که در س��ال ‪ 61‬به خرمش��هر ام��د و در نبرد‬ ‫بیت المقدس حضور قهرمانانه داشت و جانباز قطع نخاعی‬ ‫شد؟ امروز او کجاست؟ قصد ندارم عالئق خاصی را نقد‬ ‫کنم‪ .‬درست است عالیق طبیعی در جامعه وجود دارند‪.‬‬ ‫متاس��فانه ما این موضوع را به عنوان یک سوال در ذهن‬ ‫تصمیم گیران نمی بینیم و مطرح نمی کنیم‪ .‬و حال امروز‬ ‫من از این نظر خوب نیست‪.‬‬ ‫یک دانش��گاهی که هم��ه امکاناتش را بس��یج کرده و‬ ‫مراسم سوم خرداد امسال را برگزار کرده است‪ .‬همزمان‬ ‫در دانشگاه تهران هم یکس��ری از دوستان در دانشکده‬ ‫مدیریت در یک مراسم دیگر به همین مناسبت شرکت‬ ‫کردند‪ .‬از انها س��وال کردم چند نفر در مراس��م شرکت‬ ‫ک��رده بودند؟ گفتند ‪ 50-60‬نفر و در مراس��م دیگر در‬ ‫دانش��گاه دیگر حدود ‪ 70‬نفر شرکت کرده بودند‪ .‬کسی‬ ‫سوال نمی کند چرا در میان این همه دانشجو تنها ‪ 70‬نفر‬ ‫شرکت کردند‪.‬‬ ‫نشستند تا بشنوند چه چیزی گفته می شود‪ .‬اما هیچ کدام‬ ‫به صندلی های خالی پشت سرشان نگاه نکردند و به این‬ ‫فکر نمی کنند چرا صندلی ها خالی است‪.‬‬ ‫اصوال عملیات بیت المقدس‪ ،‬یک حماسه ملی است‪ .‬چرا‬ ‫امروز بعد از حدود س��ه دهه از ان‪ ،‬صندلی های س��الن‬ ‫اجتماع یک دانشگاه به مناسبت سوم خرداد خالی است؟‬ ‫ام��روز روز س��وم خ��رداد بود‪ .‬ب��ه تیت��ر روزنامه ها و‬ ‫عکس هایی که چاپ کردند نگاه کردید؟ من امروز رفتم‬ ‫و خودم همه روزنامه ها را دیدم‪ ،‬ش��اید در چند روزنامه‬ ‫تیتر و نوشته ای از سوم خرداد بود اما عکس بزرگ سوم‬ ‫خرداد نیست‪.‬‬ ‫در خبرها دیدیم که مقام معظم رهبری تش��ریف بردند‬ ‫منزل برادران جنیدی‪ .‬خانواده ای که چهار شهید تقدیم‬ ‫انقالب کرد‪ .‬این یک هشداری است برای همه که نباید‬ ‫این خانواده ها را فراموش کنید‪ .‬این فضای موجود است‪.‬‬ ‫چندین س��ال پیش وقتی به مکه مش��رف شدم‪ .‬در منا‬ ‫و عرف��ات و مخصوصا روز عی��د قربان؛ همه در صف‬ ‫طوالنی منتظر و یا مش��غول حمام کردن و اصالح موی‬ ‫س��ر بودند‪ .‬یک نفر زیر دوش بود و یکی دیگر از افراد‬ ‫صف که جلوی ما ایس��تاده بود مرت��ب در می زد‪ .‬یکی‬ ‫از حاجی ه��ا گفت‪ :‬چرا اینقدر در می زنی؟ نزن‪ .‬مگر او‬ ‫از انجا خوشش می اید‪ .‬این بنده خدا گرفتار است‪ .‬من‬ ‫هم��ان موقع جرقه ای به ذهنم خط��ور کرد‪ .‬گفتم اینجا‬ ‫ت اس��ت؛ در نزن برای قدرت‪ .‬ان کس��ی که‬ ‫همان قدر ‬ ‫انجاست گرفتار است‪.‬‬ ‫نس��بتم را با قدرت از ان روز با این مثال می س��نجم و‬ ‫بنابراین نس��بت به ان هیچگونه گله گزاری ندارم‪ .‬ولی‬ ‫نس��بت به ان دو مورد دیگر‪،‬بله‪ .‬فضای کش��ور بیش از‬ ‫انکه نیاز به مچ گیری از یکدیگر داشته باشد‪ ،‬نیازمند این‬ ‫اس��ت که فکر کنیم چرا در سال‪ 90‬سرخوردگی نمایان‬ ‫اس��ت؟! اما متاس��فانه به جای پرداختن به این سوال به‬ ‫سواالت حاش��یه ای دیگر می پردازیم‪ .‬سواالتی که بیش‬ ‫از انکه تقویتمان کند‪ ،‬موجب تضعیفمان می ش��ود‪ .‬در‬ ‫مجموع با توجه به وضع موج��ود در حوزه ارزش های‬ ‫دفاع مقدس گاهی دچار دلتنگی می شویم و از این جهت‬ ‫حالم زیاد خوب نیست‪.‬‬ ‫مقصر اصلی برهم خوردن فضای س��ال های‬ ‫دفاع مقدس و بعد از ان چه کسانی بودند؟‬ ‫‪ l‬خود ما هس��تیم‪ .‬من در اسیب شناسی و تحلیل یک‬ ‫تهدی��د‪ ،‬یک باوری دارم که چارچ��وب ذهنی من را از‬ ‫روز اول شکل داده است‪ .‬اگر اتفاق ناروایی نسبت به من‬ ‫رخ بدهد‪ ،‬بیش از طرف مقابل‪ ،‬خودم را مقصر می دانم‪.‬‬ ‫چون او بدون اینکه در درون من احس��اس فرصت کند‬ ‫این حادثه را علیه من شکل نمی داد‪ .‬چرا؟ من اعتقاد دارم‬ ‫وقتی می گویند جهاد اکبر‪ ،‬جهاد با نفس اس��ت و جهاد‬ ‫اصغر‪ ،‬جهاد با دش��من‪ ،‬مفهومش این است که دشمن‬ ‫اصلی در درون انسان است‪ .‬تاریخ هم بر این مساله تاکید‬ ‫دارد اعدا عدوک‪......‬‬ ‫در خبرها دیدیم که‬ ‫مقاممعظم رهبری‬ ‫تشریف بردند منزل‬ ‫برادران جنیدی‪.‬‬ ‫خانواده ای که‬ ‫چهار شهید تقدیم‬ ‫انقالب کرد‪ .‬این‬ ‫هشداری است‬ ‫برای همه که نباید‬ ‫این خانواده ها را‬ ‫فراموشکنید‬ ‫وقتی تاریخ زندگی اباعبداهلل(ع) را مطالعه می کردم دیدم‬ ‫یزید و پدرش معاویه برای شکستی که متحمل شده بود‬ ‫به حاکم روم خراج سالیانه می دادند‪ .‬چون تهدید خارجی‬ ‫داشت‪ .‬اما امام حسین (ع) در مسیر امر به معرف و نهی از‬ ‫منکر خویش هرگز بدین دلیل پا پس نکشید‪.‬‬ ‫در قران هس��ت که ‪« :‬بسم اهلل الرحمن الرحیم‪ .‬یقاتلوکم‬ ‫حتی یردوکم عن دینکم ان اس��تطاعه»‪ .‬بنابراین دشمنی‬ ‫وجود دارد اما این استطاعت ماست که مهم است‪.‬‬ ‫اینکه این فضا را ناش��ی از ماه��واره‪ ،‬اقدامات فرهنگی‬ ‫دیگران و فض��ای مجازی و‪ ...‬بدانی��م باید بفهمیم چه‬ ‫فرودگاه��ی را م��ا فراهم کردیم که منجر ب��ه فرود این‬ ‫هواپیماها شده است‪ .‬تازمانی که این مشکل را حل نکنیم‬ ‫این روند ادامه پیدا خواهد کرد‪ .‬تازمانی که فرافکنی کنیم‬ ‫و بگوییم این دش��منی انهاست که علیه ما اقدام می کند‬ ‫مشکلی حل نمی شود‪ .‬رفتار دشمن در حیات اجتماعی‬ ‫منوط به داشتن فرصت است‪ .‬اگر این فرصت را برای او‬ ‫فراهم نکنیم هرگز اتفاق نمی افتد‪ .‬بنابراین برای دادن این‬ ‫فرصت همه ما مسئولیم چراکه من هم در مقطعی از ان‬ ‫مسئولیت داشتم و راجع به ان مسئول هستم‪.‬‬ ‫تحلیل شما چیست؟ فکر می کنید به ان فضای‬ ‫ارمانی باز خواهیم گش��ت یعن��ی بعد از مثال‬ ‫نی��م قرن ب��ه ان دوران بازمی گردیم‪ ،‬یا اینکه‬ ‫هرچقدر جلوتر می روی��م از ان فضا فاصله‬ ‫می گیریم؟‬ ‫‪ l‬ای��ن یک اتفاق و حادثه نیس��ت‪ .‬در اثر برنامه ریزی‬ ‫به وجود امده‪ .‬باید ببینیم که فضای امروز ما نسبت به ‪10‬‬ ‫سال قبل‪ ،‬رو به بهبود بوده یا خیر؟ من فکر نمی کنم انسان‬ ‫منصفی وجود داش��ته باشد و بگوید در این مساله رو به‬ ‫بهبود حرکت می کنیم‪.‬‬ ‫انس��ان ها رباط نیستند‪ .‬ضمن اینکه رباط ها هم براساس‬ ‫ی��ک برنامه عمل می کنن��د و خ��ارج از ان چارچوب‬ ‫نمی توانن��د رفتار کنند‪ .‬انس��ان ها ی��ک حافظه تاریخی‬ ‫و عقبه فکری دارند‪ .‬تحولش��ان به س��رعت امکانپذیر‬ ‫نیس��ت و در اثر ی��ک رفتار تغییر فک��ر می دهند‪ .‬پس‬ ‫رفتارهای ماس��ت که ای��ن وضعیت را حاک��م کرده و‬ ‫کم و زیاد می کند‪.‬‬ ‫بیاییم معنویت روزهای گذشته که منجر به بسیج ملت‬ ‫ای��ران برای ابهت ش��کنی یک قداره بند ک��ه مورد تایید‬ ‫قدرت های منطقه و جهان بود را مورد بررسی قرار دهیم‬ ‫و ببینیم چه چیزی موجب ان ش��د‪ .‬ما باید ان بس��تر را‬ ‫فراهم نماییم‪ ،‬معتقدم حتما قابل تجدید است‪ .‬این بستر‬ ‫تزریقی نیس��ت‪ ،‬تنها در اث ر ترکیب عواملی در یکسری‬ ‫شرایط طبیعی است که باید انها را فراهم کنیم‪.‬‬ ‫یعن��ی ان گفتمان را در ش��رایط حاضر باید‬ ‫بازتولیدکنیم؟‬ ‫‪ l‬امروز صبح به دوستی که در جایی هم مسئول است‬ ‫و در جنگ هم بوده تلفن کردم و احوالش را پرس��یدم‪.‬‬ ‫گفت‪ :‬تعجب می کنم چرا هیچ یک از بچه های سپاه با من‬ ‫تماس نمی گیرد و احوالم را نمی پرسد‪ .‬گفتم من هم به‬ ‫خاطر عقبه سپاهی بودنت تماس نگرفتم‪ .‬چون عشایری‬ ‫هس��تم‪ ،‬تماس گرفتم‪ .‬واقعیت این است که ما بسیاری‬ ‫از س��نت های حس��نه ای که در زندگی خودمان بوده را‬ ‫از دس��ت دادیم‪ .‬این مس��اله هم به صورت اتفاقی پیش‬ ‫نیامده است‪ .‬دو نفر شروع به گفت وگو پشت سر یک نفر‬ ‫می کنند و نفر سوم هم دچار این شک می شود که اگر با‬ ‫فالنی تماس بگیرم مشکل ساز می شود‪ .‬این مساله از اینجا‬ ‫نشات می گیرد که بعضی از ما کم ریشه ایم‪.‬‬ ‫اق��ای ش��مخانی! بروی��م س��راغ بحث فتح‬ ‫خرمش��هر‪ .‬شما دقیقا روز س��وم خرداد کجا‬ ‫تشریف داشتید؟ یا اگر دوست دارید از قبل تر‬ ‫شروع کنید‪.‬‬ ‫‪ l‬اینگونه صحبت کردن یعنی نقش من در سوم خرداد‬ ‫چه بوده است‪ .‬من کال موافق این نوع تفکر نیستم‪ .‬کال‬ ‫‪59‬‬ ‫‪60‬‬ ‫موافق خاطره گویی که جنگ را مثله کند نیستم‪.‬‬ ‫باالخره این خاطره ها جنگ را می سازند‪.‬‬ ‫‪ l‬ما باید از خاطر ه فراتر برویم و تبیین ش��رایط کنیم‪.‬‬ ‫خاطره تعریف مختصات فرد در یک صحنه است‪ .‬ولی‬ ‫بعضی افراد بیشتر از یک فرد به دلیل مسئولیت ها نقش‬ ‫ایفا کرده اند‪.‬‬ ‫ما هم به دنبال خاطره نیستیم‪ ،‬به دنبال راهبرد‬ ‫س��پاه در سوم خرداد هس��تیم‪ .‬شما به عنوان‬ ‫قائم مقام س��پاه در ان مقطع می توانید تصویر‬ ‫روشنی از فتح خرمشهر ارائه دهید‪.‬‬ ‫‪ l‬اج��ازه بدهی��د ابت��دا در مورد دالیل ش��روع جنگ‬ ‫توضیحات��ی بدهی��م‪ .‬به نظر م��ن عوام��ل بازدارندگی‬ ‫ایران شکس��ته ش��د‪ .‬جن��گ زمان��ی رخ داد که جهان‬ ‫دو قطبی بود‪ .‬هرکجا که جنگ اتفاق می افتد ناش��ی از‬ ‫اراده یکی از دو قطب بود‪ .‬درگیری مرزی ما بین ایران و‬ ‫عراق از سال ‪ 1342-1343‬تا ‪ 31‬شهریور ‪ 59‬که جنگ‬ ‫ایران و عراق رخ داد‪ ،‬از شمال غرب تا اروند رود وجود‬ ‫داش��ت‪ .‬برخی از همین درگیری ه��ا منجر به توافقنامه‬ ‫‪ 1975‬شد‪ ،‬چرا که ایران در قطب امریکا و عراق در طرف‬ ‫شوروی بود‪ .‬زمانی که انقالب پیروز شد همین وضعیت‬ ‫در دنیا حاکم بود‪ .‬اما انقالب اسالمی معتقد به نه شرقی ‬ ‫نه غربی‪ ،‬جمهوری اسالمی بود‪ .‬و خود را در ذیل هیچ‬ ‫کدام از قطب های دنیا نمی دانستیم‪ .‬انقالبی رخ داده بود و‬ ‫انقالب ها دگرگونی های داخلی ایجاد می کنند‪.‬‬ ‫عراق دنبال ش��رایط مناس��ب می گش��ت و احس��اس‬ ‫می ک��رد که قرارداد ‪ 1975‬در یک ش��رایط نابرابر منعقد‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬از ‪ 22‬بهمن ‪ 57‬تا ‪ 31‬ش��هریور ‪ ،59‬این‬ ‫ارتش خود را توسعه‬ ‫ ‬ ‫کش��ور ‪ 19‬ماه فرصت داش��ت تا‬ ‫بدهد و در داخل کش��ور ما به اش��کال مختلف دخالت‬ ‫کن��د؛ از اقدام��ات ضدامنیت��ی گرفته تا ت��رور‪ ،‬ربایش‬ ‫اف��راد و انفجار در عناص��ر اصلی تولید نفت‪ ،‬همینطور‬ ‫انفجارات��ی ک��ه علیه مردم کوچ��ه و بازار س��امان داد‪.‬‬ ‫بر این اساس عراق به این تحلیل رسید که ایران به دلیل‬ ‫انقالب قدرت نظامیش ضعیف شده است‪ .‬بنابراین هم‬ ‫ق��درت بازدارندگ��ی ما از نظر توزان ق��وا بهم خورد و‬ ‫انق�لاب هم از نظر معادالت جهان��ی‪ ،‬به تبعیت از یک‬ ‫قدرت خط بطالن کش��یده بود‪ .‬از سوی دیگر عراق به‬ ‫دنبال فرصتی بود تا جبران عقب ماندگی خودش را کند‬ ‫و در معادالت منطقه نقش اصلی را برعهده گیرد‪ .‬بنابراین‬ ‫به این دالیل جنگ شروع شد‪.‬‬ ‫برخی از سیاسیون و نظامیان مان دوگروهی بودند که به‬ ‫ش��روع جنگ اعتقاد نداشتند‪ .‬به اعتقاد بعضی ها عناصر‬ ‫سیاسی ما دو ماه قبل از جنگ موضوع را فهمیدند‪ .‬اصال‬ ‫تعریف جنگ ازمایش امادگی های قبلی است‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل شما یگان های اصلی نیروهای مسلح را در ان زمان‬ ‫درخطوط مرزی نمی بینید‪.‬‬ ‫ع��راق به این تحلیل رس��ید و ضدانق�لاب هم باعث‬ ‫تحریکاتی می شد و به انها القا می کردند نیرویی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬برخی سیاسیون مسئول هم باور نداشتند جنگی‬ ‫رخ می ده��د‪ .‬برخی می گویند ک��ه دو ماه قبل فهمیدیم‬ ‫چون یک تاریخچه ای وجود دارد‪ .‬من ان زمان فرمانده‬ ‫سپاه خوزستان بودم و به تهران مراجعه می کردم‪ .‬در ان‬ ‫زمان جلساتی با سران کشور برگزار شد و دیدیم که انها‬ ‫حقیقتا باور نداشتند جنگی رخ خواهد داد‪.‬‬ ‫نظامی��ان ه��م دو گ��روه بودن��د‪.‬اول اینکه تلقی ش��ان‬ ‫از توانمن��دی ارت��ش در ان زم��ان این ب��ود که ارتش‬ ‫ای��ران در قب��ال ارتش ع��راق مانند گرب��ه علیه موش‬ ‫ی انها ش��کل گرفت��ه بود‪ .‬البته‬ ‫اس��ت‪ .‬این در باور روان ‬ ‫اس��داهلل عل��م در خاطراتش تلق��ی ش��اه را از ارتش‪،‬‬ ‫غیر از ای��ن روایت می کند‪ .‬روای��ت می کند‪ .‬ولی خود‬ ‫نظامیان می گفتن��د که ما ارتش عراق را در ان ش��رایط‬ ‫ی عملیات های ابتدایی در‬ ‫حقیر می بینیم‪ .‬برخی از طراح ‬ ‫جنگ هم ناش��ی از همین باور است‪ .‬وقتی عراق جنگ‬ ‫را شروع کرد‪ ،‬ما اقداماتی را اغاز کردیم‪ .‬مانند اقداماتی‬ ‫ک��ه در غرب کرخه انجام دادیم‪ .‬این اقدامات ناش��ی از‬ ‫همین باور بود‪ .‬مشخص بود که یک طرح ناپخته است‪،‬‬ ‫چرا که فکر می کردند امکانات نظامی ما مانند توپ‪ ،‬تانک‬ ‫و نیروها قابل مقایس��ه با ارتش عراق نیس��ت‪ .‬اما عراق‬ ‫‪ 19‬ماه فرصت داش��ت تا ارتش خودش را تغییر داده و‬ ‫تقویت کند‪ .‬ضمن اینکه طبق گفته های علم‪ ،‬شاه باوری‬ ‫غیر از این داشت‪.‬‬ ‫ممکن اس��ت این تلقی را داش��ته باشیم که‬ ‫شوروی نیز عراق را تحریک کرد‪ ،‬چون توازن‬ ‫قوا قبل از انقالب اینگونه بود که ایران عامل‬ ‫امری��کا بود و عراق عامل ش��وروی‪ .‬بعد که‬ ‫ایران رابطه اش با امری��کا به هم خورد عراق‬ ‫به این باور رسید که دیگر کسی پشت ایران‬ ‫نیست‪ .‬شوروی هم به این تصور دامن زد‪.‬ایا‬ ‫سندی هست که بگوید شوروی تحریک کننده‬ ‫عراق بوده؟‬ ‫‪ l‬حوادث یک س��ال قبل از جنگ و حوادث یک سال‬ ‫قب��ل از پایان جنگ‪ ،‬یعنی ‪ 57‬و ‪ 66‬بس��یار عبرت انگیز‬ ‫اس��ت‪ .‬به روز ش��مار ان حوادث مراجعه کنید و ان را‬ ‫بررسی کنید‪ .‬حتما شوروی در تحریک عراق موثر بود‪.‬‬ ‫شوروی ان زمان به افغانستان حمله کرده بود و ایران هم‬ ‫با این حمله مخالفت کرده بود‪ .‬شوروی برای ایران پیام‬ ‫فرستاد و گفت شما در مقابل اشغال افغانستان سکوت‬ ‫کنید و امام در جواب گفت امکان ندارد ما بپذیریم‪.‬‬ ‫چه سالی این پیام فرستاده شد؟‬ ‫‪ l‬قبل از جنگ و در سال ‪ .58‬من مدافع جریان خاصی‬ ‫نیستم‪ .‬مدافع حقیقتم‪ .‬انسان باید مبتنی بر واقعیت تفسیری‬ ‫را بررس��ی کند‪ .‬امریکا س��کان ثبات منافع خودش در‬ ‫منطقه‪ ،‬یعنی ش��اه را از دست داده بود و از ان به شدت‬ ‫عصبان��ی بود‪ .‬امریکا از هیچ اقدامی برای برهم زدن این‬ ‫شرایط فروگذار نمی کرد؛ از کودتا گرفته تا استحاله نظام‪.‬‬ ‫در اینکه جاه طلبی های منطقه ای عراق همزمان با این میل‬ ‫امری��کا بود‪ ،‬تردیدی وجود ندارد‪ ،‬اما بیش��تر از ان باید‬ ‫برپایه واقعیت و فکر سخن گفت‪.‬‬ ‫برخی ه ا معتقدند تس��خیر النه جاسوس��ی موجب این‬ ‫اتفاقات ش��د‪ .‬عراق قبل از اشغال النه جاسوسی تصمیم‬ ‫گرفت��ه بود به ایران حمله کن��د‪ .‬و به همین مبنا امادگی‬ ‫ارتشش را باال برد‪.‬‬ ‫عراق بعد از ‪ 22‬بهمن ‪ 57‬به دنبال تقویت ارتش خودش‬ ‫بود‪ .‬گرچه بعد از واقعه تسخیر النه جاسوسی تصور کرد‬ ‫که فرصتی به دست اورده و ایران تحت تحریم امریکا‬ ‫ق��رار گرفته و دیگر به قطعات نظامی دسترس��ی ندارد‪.‬‬ ‫امریکایی ها هم فهمیدند که عراق میل به جاه طلبی دارد‪.‬‬ ‫اما اذعان دارند که ما به ایرانی ها این مساله را اطالع دادیم‪.‬‬ ‫عراق ب��رای حمله به ش��هر های جنوبی کش��ور قصد‬ ‫بهره برداری از پایگاه های بعضی کشور های عربی حاشیه‬ ‫عراق دنبال شرایط‬ ‫مناسب می گشت و‬ ‫احساس می کرد که‬ ‫قرارداد ‪ 1975‬در‬ ‫یک شرایط نابرابر‬ ‫منعقد شده است‪ .‬از‬ ‫‪ 22‬بهمن ‪ 57‬تا ‪31‬‬ ‫شهریور ‪ ،59‬این‬ ‫کشور ‪ 19‬ماه فرصت‬ ‫ارتش خود را‬ ‫ ‬ ‫داشت تا‬ ‫توسعهبدهد‬ ‫خلیج فارس را داشت ولی امریکایی ها بعدا ادعا کردند‬ ‫که مخالفت کرده اند‪ .‬بنابراین باید همه این موضوعات را‬ ‫با هم نگریست‪ .‬یک نوع توافق نانوشته ناشی از شکستن‬ ‫قدرت بازدارندگی در معادالت منطقه‪ ،‬معادالت جهانی‬ ‫و ه��م نوعی اختالف‪ ،‬تش��تت و فق��دان وحدت ملی‬ ‫اغوا کننده توسط بعضی عناصر داخلی به نمایش گذاشته‬ ‫شد و در داخل منجر به این شد تا عراق این فرصت را‬ ‫مغتنم بشمارد‪ .‬تبیین این بحث بسیار مهم است‪.‬‬ ‫برگردی��م به موضوع تحری��ک روس ها علیه‬ ‫ایران‪.‬‬ ‫‪ l‬روس ه��ا قبل از جنگ قرارداد ‪ 10‬س��اله با عراقی ها‬ ‫منعقد کردندو به نوعی در مقایس��ه با سایر کشورها در‬ ‫تقوی��ت قدرت نظامی عراق نقش زیادی داش��تند‪ .‬انها‬ ‫می دانستند که عراقی ها قصد حمله به ایران را دارند‪ .‬اکثر‬ ‫ب به اتفاق تجهیزات عراقی ها روس��ی بود‪ .‬روس ها‬ ‫قری ‬ ‫از ان طرف به ما س�لاح نمی فروختن��د‪ .‬وزیر خارجه‬ ‫انگلی��س در زمان جنگ «دیوید اوئن» بحث هایی راجع‬ ‫به این جن��گ دارد‪ .‬او می گوید غرب با اغاز این جنگ‬ ‫مخالفت نکرد‪ .‬وقتی جنگ شروع شد عراق را محکوم‬ ‫نکرد‪ .‬می توانستند محکوم کنند‪ .‬تا زمانی که عراق مسلط‬ ‫بود‪ ،‬اغازگر جنگ را محکوم نکردند‪ ،‬عراق در چند جا‬ ‫اغازگر اس��ت‪ .‬غربی ها به راحتی می توانس��تند با عراق‬ ‫برخورد کنند‪ .‬حداقل در بعد سیاسی‪ .‬عراق در اغاز جنگ‬ ‫ح شیمیایی اولین بود‪ .‬در‬ ‫اولین است‪ .‬در به کارگیری سال ‬ ‫اغاز جنگ دریایی و اغاز جنگ شهر ها باز هم این عراق‬ ‫بود که اولین به عنوان اغازگر بود‪ .‬هر یک از اینها جنایت‬ ‫علیه بشریت است‪ ،‬نه تنها انها را محکوم نکردند‪ ،‬بلکه‬ ‫در بعضی از این موارد به عراق کمک های فنی هم کردند‪.‬‬ ‫در مورد سال ‪ 66‬و اتفاقات قبل از پایان جنگ‬ ‫توضیح بیشتری می دهید؟‬ ‫‪ l‬اینکه در ان س��ال چه حوادث��ی در جبهه جنگ رخ‬ ‫داد بس��یار مهم است‪ ،‬اینکه امریکا چطور مستقیما با ما‬ ‫وارد جنگ ش��د‪ .‬عراقی ه��ا در جنگ نفتکش ها قدرت‬ ‫اهدایی غرب را علیه ما به سبعیت به کار گرفتند‪ .‬قدرت‬ ‫توسعه سازمانی ما رو به رکود گذاشت‪ ،‬در مقابل قدرت‬ ‫ ترمیم سازمانی عراقی ها به سمت توسعه بیشتر حرکت‬ ‫می کرد‪ .‬از قبل هم چنین چیزی پیش بینی می شد‪ .‬خطوط‬ ‫پدافن��دی و افندی بین ما و عراقی ها در طرف خودمان‬ ‫بین نیروهای ارتش و سپاه تقسیم شد‪ .‬این مساله تعریفی‬ ‫را برای دشمنان فراهم کرد‪ .‬در جبهه های جنگ حوادثی‬ ‫رخ داد که در حقیقت جنگ خاتمه پیدا کرد‪ .‬یک مقدار از‬ ‫این بحث ها نظامی است و ما به انها نمی پردازیم‪ .‬معموال‬ ‫ما اواخر جنگ را از نظر سیاس��ی ان هم برای شماتت‬ ‫کردن یکدیگر در شرایط فعلی به کار می گیریم‪ .‬این جفا‬ ‫ش بخش های مختلف‬ ‫به جنگ است‪ .‬بیش از اینکه تال ‬ ‫نظام برای مقابله با رژیم صدام را که مورد حمایت منطقه‬ ‫و جهان استکبار بود‪ ،‬به درستی ترسیم کنیم‪ ،‬به دنبال این‬ ‫هستیم که چه کسی‪ ،‬چه کالمی را در ان مقطع بیان کرده‬ ‫و به جام زهری که امام از ان یاد کرده‪ ،‬از زاویه سیاسی‬ ‫بپردازیم‪.‬‬ ‫م��ن «جام زهری» ک��ه امام بیان کردن��د را جزو ادبیات‬ ‫تهییج کننده امام می دانم‪ .‬واقعیت این است که در سال ‪66‬‬ ‫در جبهه های جنگ موارد زیادی وجود دارد که بیشتر به‬ ‫درد یک مجله نظامی می خورد تا غیرنظامی‪.‬‬ ‫گویا در فتح خرمش��هر راهبرد س��پاه این بود‬ ‫که ما تا بص��ره پیش روی کنیم و اصال بحث‬ ‫خرمش��هر نبود‪ .‬اما ظاهرا سیاسیون بحث شان‬ ‫این بود که از خرمشهر جلوتر نرویم‪.‬‬ ‫‪ l‬یادم نیست که سیاسیون نظرشان این بود یا نه ‪ .‬چون‬ ‫طرح مش��ترک ارتش و س��پاه بود‪ .‬پس بفرمایید راهبرد‬ ‫نیروهای مسلح ( یعنی جمع ارتش و سپاه)‪ .‬در هر حال‬ ‫ما ش��رایط اجرای ان را نداشتیم‪ .‬در مرحله چهارم اصال‬ ‫نیرویی برای درگیری نداشتیم‪ .‬اگر عراقی ها در خرمشهر‬ ‫می توانستند مقاومت کنند می توانست صحنه نبرد دچار‬ ‫دشواری شود‪.‬‬ ‫هدف اصلی خرمشهر بود؟‬ ‫‪ l‬ه��دف نهای��ی در خ��ط توق��ف ب��ر روی کال��ک‬ ‫عملیاتی«عملی��ات نص��ر» جلوت��ر بود‪ .‬بح��ث ورود‬ ‫رزمندگان به خاک عراق اصال از عملیات بیت المقدس‬ ‫نیس��ت‪ .‬عملی��ات ‪ ،59/10/15‬عملیات هوی��زه که اگر‬ ‫ب��ه نقش��ه های ان ن��گاه کنید ق��رار بوده که به ش��رق‬ ‫بصره «تنومه» چس��بیده ش��ود یعنی زم��ان بنی صدر‪.‬‬ ‫این یک ط��رح عملیاتی مصوب اس��ت‪ .‬خ��ط پایانی‬ ‫و خ��ط توقف حت��ی قب��ل از عملی��ات بیت المقدس‬ ‫ش��رق بصره بود‪ .‬چون راه تامین امنیت برای شهرهای‬ ‫مرزی بود‪ .‬اما در عملیات بیت المقدس رزمندگان بعد از‬ ‫‪ 25‬روز درگیری مداوم قدرت پیشروی بیشتر را به شکل‬ ‫تضمین ش��ده نداشتند و عراق خط دفاع از خرمشهر را‬ ‫برای دفاع از بصره مجبور شد واگذار کند‪ .‬فقط ‪ 19‬هزار‬ ‫اسیر در عملیات بیت المقدس به اسارت رزمندگان اسالم‬ ‫درامدند‪ .‬در ان موقع نیروهای زرهی عمده ای نداشتیم‪.‬و‬ ‫این جغرافیا مانند این است که نصف لبنان را انسان پیاده‬ ‫و نیمه مکانیزه طی کند‪.‬‬ ‫ممکن است تحلیل جنگی و شرایط مهندسی‬ ‫قبل از عملیات را بفرمایید؟‬ ‫‪ l‬یک طرف خرمش��هر از سمت شلمچه به مرز بصره‬ ‫نزدیک بود که برایش��ان امن بود‪ .‬یک س��مت ان هور‬ ‫اس��ت که از اب تشکیل شده اس��ت‪ .‬این منطقه را هم‬ ‫انها در اختیار داش��تند‪ .‬یک طرف دیگر ان هم رودخانه‬ ‫کارون قرار داشت و طرفش دیگرش هم اروندرود بود‪.‬‬ ‫خرمش��هر محصور در موانع طبیعی در ‪ 5400‬کیلومتر‬ ‫گستره نیروهای عراقی بود‪.‬‬ ‫در ان زمان برای ازادسازی خرمشهر تک و حمله برای‬ ‫عراقی ها مس��لم ب��ود‪ .‬وقتی منطقه عموم��ی دزفول در‬ ‫فتح المبین ازاد ش��د‪ ،‬منطقه عملیاتی بیت المقدس دو یا‬ ‫س��ه برابر عملیات فتح المبین بود‪ ،‬وقتی هویزه و بستان‬ ‫ازاد شدند‪ ،‬عراقی ها می دانستند که رزمندگان قرار است‬ ‫به سمت ازاد سازی خونین شهر بروند‪ .‬اما نمی دانستند‬ ‫چه وقت و چگونه این اتفاق خواهد افتاد‪ .‬ریتم عملیاتی‬ ‫رزمندگان اسالم باتوجه به فاصله عملیاتی طریق القدس‬ ‫و فتح المبین برایشان مشخص شده بود‪.‬‬ ‫م��ا باید کی و چگون��ه را در این معادله بر هم می زدیم‪.‬‬ ‫برای خرمش��هری که ‪ 575‬روز در اختیار عراقی ها بوده‪،‬‬ ‫یعن��ی هر کار پدافنی که مورد نظرش��ان ب��وده را انجام‬ ‫داده بودن��د و وقت کافی و مقدورات مادی مناس��ب را‬ ‫برای اجرای ان در اختیار داشتند‪ .‬خرمشهر محصور در‬ ‫اب ب��ود و انها ‪ 575‬روز فرصت داش��تند هر کاری که‬ ‫می خواهند در انجا انجام دهند‪.‬‬ ‫زمان این عملیات غافلگیرانه اس��ت‪ 61/1/10 .‬عملیات‬ ‫فتح المبین به اتمام رسید‪ 61/2/10 .‬عملیات بیت المقدس‬ ‫انجام ش��د‪ .‬یعنی ظرف یک ماه س��پاه و ارتش خود را‬ ‫مهیای عملیات کردند‪.‬نیروهای سپاه ‪ 9‬برابر شدند‪ .‬ارتش‬ ‫سازمان رزم مشخصی داشت و ان را به شکل تمام عیار‬ ‫اماده رزم کرد‪.‬‬ ‫نکت��ه ای که بای��د به ان خ��وب پرداخته ش��ود‪ ،‬بحث‬ ‫س��ازمانی در نیروهای رزم است که بحث مهمی است‪.‬‬ ‫ام��روز وقتی صحبت می کنید می گویید س��پاه و ارتش‬ ‫حمله کردند‪ .‬کدام س��پاه و ارتش؟ س��پاه باید ش��کل‬ ‫داده می ش��د تا بتواند حمله کند‪ .‬یعنی توس��عه سازمان‬ ‫همزمان با انجام ماموریت اس��ت‪ .‬در این رابطه ارتش را‬ ‫باید تکمیل و تصحیح می کردید‪ .‬یعنی تکامل س��ازمان‬ ‫همراه با انجام ماموریت‪ .‬این کار بسیار دشواری است‪ .‬ما‬ ‫ک نمکی سخن نمی گوییم‪ ،‬این مساله‬ ‫در مورد تولید پف ‬ ‫در جنگ با یک دش��من هوش��یار و منظم کار بس��یار‬ ‫دشواری است‪ .‬پس ما چگونه توسعه سازمان می دادیم؟‬ ‫این خود بحث مفصل مدیریتی را طلب می کند‪.‬‬ ‫ارتش و س��پاه اماده ش��دند‪ .‬به همین دلیل من همیشه‬ ‫می گویم که در ارتش مردان زیادی زحمت کشیدند که ان‬ ‫ارتش پیش از انقالب را به ارتش حزب اهلل تبدیل کردند‪.‬‬ ‫در س��پاه هم افراد زیادی زحمت کشیدند که توانستند‬ ‫سپاه امروز را شکل بدهند‪ .‬این اماده سازی ظرف یک ماه‬ ‫برای عراقی ها قابل تصور نبود‪ .‬دوم اینکه عراقی ها چون‬ ‫ادم های کالسیکی بودند و تلقی غلطی از ما داشتند‪ ،‬به‬ ‫هم��ان صورت که عرض کردم برخی این تلقی غلط را‬ ‫داشتند که اصال با ما‪ ،‬کسی جنگ نخواهد کرد و مقاومت‬ ‫ه��م نخواهد کرد‪ .‬تلقی انها این بود که ایرانی ها از جاده‬ ‫اهواز – خرمشهر به سمت خرمشهر حمله خواهند کرد‪.‬‬ ‫بنابراین در انجا یک دژ محکم درست کرده بودند‪110 .‬‬ ‫کیلومتر گام به گام؛ از نظر طراحی هم درس��ت اس��ت‪.‬‬ ‫این کالس��یک ترین و منطقی ترین عملیات است‪ .‬ولی‬ ‫واقعیت این است که معادله قدرت در طراحی ان زمان‬ ‫ب��ه نحوی بود که جوانان ایده های نوتری ارائه دادند‪ .‬بر‬ ‫این اس��اس عبور از کارون مطرح شد‪ .‬یعنی قرار شد از‬ ‫ی��ک رودخانه با عرض ‪ 270‬مت��ر عبور و نه ‪ 3‬کیلومتر‬ ‫پیش روی بلکه یک مسیرتقریبا ‪25‬کیلومتری را در شب‬ ‫رزمندگان پیش روی کنن��د‪ .‬این نیازمند مهارت‪ ،‬قدرت‬ ‫ریسک پذیری و توکل باالست‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫می گویند «خرمش��هر را خدا ازاد کرد»‪ .‬خدا هم رحمت‬ ‫کند حضرت امام را و هم درود بر کسانی که سرباز خدا‬ ‫بودند‪ .‬چون خداوند خرمشهر را با سربازان خودش ازاد‬ ‫کرد‪ .‬کس��انی که در ان صحنه ش��رکت کردند سربازان‬ ‫خداوند بودند‪ .‬ایا مدالی پرش��کوه تر از این وجود دارد؟‬ ‫دیگران شاید تلقی دیگری داشته باشند اما واقعیت این‬ ‫است که افرادی که انجا بودند سرباز خدا بودند‪.‬امیدوارم‬ ‫ما هم در تاریخ جزو سربازان خدا باشیم‪.‬‬ ‫این طرح به یکس��ری مقدورات نیاز داش��ت‪ .‬ارتش پل‬ ‫داش��ت و قرار بود پنج پل روی کارون زده شود‪ .‬چون‬ ‫قدرت اصل��ی باید از پهلو ها وارد می ش��د‪ .‬هرچند در‬ ‫جاده اهواز هم یک قرارگاه گذاشته شد‪ .‬سه قرارگاه فتح‬ ‫و نص��ر و قدس‪ ،‬بعد هم فج��ر که در چهار مرحله این‬ ‫عملیات را به انجام رساندند‪ .‬ان عملیات روبه روی جاده‬ ‫اهواز موفق نش��د‪ .‬این عملیات عب��ور از کارون بود که‬ ‫به موفقیت رس��ید و ش��د تک اصلی ما‪ .‬وقتی نیروهای‬ ‫ما پش��ت نیروهای عراقی رس��یدند‪ ،‬انها مجبور شدند‬ ‫جاده را خالی کنند‪ .‬به این ترتی��ب ان قرارگاه هم وارد‬ ‫عملیات ش��د‪ .‬در مرحله دوم و سوم در منطقه عمومی‬ ‫جفیر دچار مش��کل شدیم‪ .‬موضوع به امام گزارش شد‪.‬‬ ‫حضرت امام(ره) فرمودند مقاومت کنید‪ .‬وقتی این فرمان‬ ‫به رزمنده ها داده شد انرژی عمده ای پیدا کردند‪ .‬بنابراین‬ ‫توانس��تند از مرحله دوم عبور کرده و وارد مرحله سوم‬ ‫عملیات ش��وند‪ .‬سپس در مرحله چهارم وارد خرمشهر‬ ‫شدند و خدا خرمشهر را ازاد کرد‪.‬‬ ‫فرمانده کل این عملیات چه کسی بود؟‬ ‫‪ l‬فرمانده زنده حال حاضر ان‪ ،‬اقای محس��ن رضایی‬ ‫است‪ .‬شهید صیادشیرازی هم از ارتش‪.‬‬ ‫فرماند هان میدانی چه کسانی بودند؟‬ ‫‪ l‬چه��ار ق��رارگاه در این عملیات ش��رکت داش��تند‪.‬‬ ‫فرماندهان ان عبارت بودند از ‪ :‬قرارگاه قدس که قرارگاه‬ ‫ش��مالی ما بود‪ ،‬از سپاه س��ردار غالم پور بود و از ارتش‬ ‫س��رتیپ لطفی‪ .‬قرارگاه فتح‪ ،‬قرارگاه میانی بود‪ ،‬از سپاه‬ ‫سردار رشید‪ ،‬از ارتش امیر نیاکی‪ .‬از جنوب قرارگاه نصر‪،‬‬ ‫شهید حس��ن باقری از سپاه و سعدی از ارتش‪ .‬قرارگاه‬ ‫چهارم که یک قرارگاه پشتیبانی بود هم عملیات فریب‬ ‫را در فکه انجام داد و بعد وارد خرمش��هر ش��د‪ ،‬شهید‬ ‫‪61‬‬ ‫سرلشگر دکتربقایی‪...‬قرارگاه کربال هم که قرارگاه مرکزی‬ ‫بود و اینها را اداره می کرد‪ ،‬س��ردار محس��ن رضایی بود‬ ‫و ش��هید صیاد‪ .‬اقا محسن هم که زنده است اما فرمانده‬ ‫جنگی که بازنشسته شد؛ چیزی که از نظر نظامی خیلی‬ ‫عجیب است‪.‬‬ ‫البته خودشان استعفا دادند‪.‬‬ ‫‪ l‬بازنشستگی و استعفا دو مقوله جداست‪.‬‬ ‫یعن��ی در مجمع تش��خیص مصلحت مامور‬ ‫نیستند؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬حاال دیگر نه‪.‬‬ ‫جناب اق��ای ش��مخانی! با توجه ب��ه اینکه‬ ‫جنابعال��ی در ای��ام جن��گ نق��ش پررن��گ‬ ‫حض��رت ام��ام را در اداره جنگ و مدیریت‬ ‫رزمن��دگان به وض��وح دیده اید و از س��وی‬ ‫دیگ��ر پ��س از ان ه��م از افراد م��ورد اعتماد‬ ‫نظ��ام و رهب��ری ب��وده و هس��تید‪ ،‬مایلی��م‬ ‫تحلی��ل کلی جنابعال��ی را از نق��ش رهبری و‬ ‫والی��ت فقی��ه در موفقیت های نظ��ام در طول‬ ‫سه دهه گذشته را بدانیم‪.‬‬ ‫‪ l‬رهب��ری ب��ه عن��وان ش��خص و رهبری ب��ه عنوان‬ ‫والیت فقیه‪ ،‬دو بحثی است که نه به طور منفک بلکه دو‬ ‫بحث مکمل هم هستند‪.‬‬ ‫والیت ‍ فقی��ه به عنوان یک ب��اور دینی‪ ،‬جایگاه قانونی و‬ ‫میراث عمده به جا مان��ده از حضرت امام(ره) و تجربه‬ ‫موفق حاکمیتی است که یک وجه ان در فتح خرمشهر‬ ‫به نمایش در امد‪ .‬مگر خرمش��هر بدون والیت فقیه ازاد‬ ‫می ش��د؟ س��ه بار پیش از این خرمش��هر اش��غال شد‪.‬‬ ‫هر بار که اشغال شد یک جایی از ایران را از دست داده‬ ‫بودیم بعد خرمشهر ازاد شده بود‪ .‬اما این بار والیت فقیه و‬ ‫حضرت امام خمینی(ره) سرنوشت دیگری را با وحدت‬ ‫ی که ایجاد کرد برای خرمش��هر رق��م زد‪ .‬پس این را‬ ‫مل ‬ ‫به عنوان یک تجربه موفق می ش��ود ارزیابی کرد‪ .‬از قبل‬ ‫انقالب‪ ،‬شکست رژیم شاهنشاهی‪ ،‬تثبیت انقالب‪ ،‬زمان‬ ‫جن��گ و پس از ان گردنه ه��ای مختلفی وجود دارد که‬ ‫اگر ما والیت فقیه را نداش��تیم در این گردنه ها شکست‬ ‫می خوردی��م‪ .‬وقتی وصیت نامه به جامانده از ش��هیدان‬ ‫را م��رور کنید می بینید به عنوان مثال ش��هید بروجردی‬ ‫عنوان می کند‪« :‬ش��اخص برای ما امام است»‪ .‬این یعنی‬ ‫والیت فقیه‪ .‬بروجردی ی��ک فرد باورمند بود و مانند او‬ ‫بسیار داریم‪ .‬مهمتر از همه اینها نوع نگاه دشمن است‪.‬‬ ‫دشمن می گوید که من نباید منتظر اینده باشم و اینده را‬ ‫باید بس��ازم و برای ساختن اینده باید از تمام مولفه های‬ ‫قدرت امنیت ملی خودم اس��تفاده کنم‪ .‬یعنی بحث های‬ ‫امنیتی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماع��ی و نظامی‪ .‬امروز دیگر مانند‬ ‫گذش��ته الزم نیس��ت برای شکس��ت دادن از ابزارهای‬ ‫س��خت اس��تفاده کرد‪ .‬برای این منظور نوع جنگی که‬ ‫روی ان کار می ش��ود نامش هس��ت جنگ تاثیرمحور‪.‬‬ ‫یعن��ی حریف و رقی��ب را باید متاث��ر از اقدامات خود‬ ‫کرد تا مقابل خواس��ت من نایستد یا در زمین من بازی‬ ‫کند‪ .‬برای اینکه جنگ تاثیر محور موثر باش��د‪ ،‬جنگی را‬ ‫تح��ت عنوان‪ ،‬جنگ ش��بکه محور طراحی می کند‪ .‬مغز‬ ‫انس��ان را در نظر بگیرید‪ ،‬او می گوید ب��رای اینکه این‬ ‫مغز را از بین ببرم نیازی نیس��ت به همه قس��مت های‬ ‫ب��دن او ضربه وارد کن��م‪ .‬موثرترین نقطه مغز انس��ان‬ ‫دو نقط��ه اس��ت‪ ،‬یک��ی گیج��گاه و دیگ��ری نقط��ه‬ ‫ایک��س‪ .‬او می گوی��د موثرتری��ن نقط��ه حاکمی��ت‬ ‫کجاس��ت؟ بای��د ان را شناس��ایی کرد و م��ورد هدف‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫از ‪ 1991‬ت��ا ب��ه ام��روز می گویند جمهوری اس�لامی‬ ‫س��ه محور دارد‪ .‬یعنی ش��بکه ای اس��ت که سه زنجیره‬ ‫اساس��ی دارد؛ اول؛ والیت فقیه‪ ،‬دوم؛ مردم و سوم؛ سپاه‪.‬‬ ‫انها معتقدند که یا باید همه اینها را مورد هدف قرار دهند‬ ‫یا یکی از انها را‪ .‬از سال های گذشته تمام حیات اجتماعی‬ ‫‪62‬‬ ‫از ‪ 1991‬تا به امروز می گویند‬ ‫جمهوری اسالمی سه محور‬ ‫دارد‪ .‬یعنی شبکه ای است‬ ‫که سه زنجیره اساسی دارد؛‬ ‫اول والیت فقیه‪ ،‬دوم مردم‬ ‫و سوم سپاه‪ .‬انها معتقدند‬ ‫که یا باید همه اینها را مورد‬ ‫هدف قرار دهند یا یکی از انها‬ ‫را‪ .‬از سال های گذشته تمام‬ ‫حیات اجتماعی ما را با همین‬ ‫فرضیه تحت بمباران خود‬ ‫قرار داده اند‬ ‫ما را با همین فرضیه تحت بمباران خود قرار داده اند‪.‬‬ ‫انها تعداد زیادی شبکه جمع اوری اطالعات دارند‪ .‬امروز‬ ‫این��ده فرضی هر یک از پدیده ها را مورد بررس��ی قرار‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫اگ��ر این اصل اینقدر مهم اس��ت و واقعا هم همین طور‬ ‫می باشد من باید مدافع منطقی ان باشم‪ .‬دشمنی امریکا و‬ ‫اسرائیل که دشمنی است پایدار و مستمر‪ .‬بدتصویر انگاری‬ ‫و نادیده انگاری یک اصل در تهدید امریکا است‪ .‬یعنی‬ ‫به اعتقاد امریکا در جنگ شبکه محور باید والیت فقیه را‬ ‫از این سیستم حذف کرد‪ .‬این نگاه دشمن و امریکاست‪.‬‬ ‫اما چه کسی این بستر و طمع به ان را فراهم می کند؟ به‬ ‫نظر من بدتصویرانگاران‪ .‬کسانی که این اهمیت و حرمت‬ ‫را در داخ��ل قائل نمی ش��وند‪ .‬مانند این مثل که حرمت‬ ‫مس��جد را باید متولی ان نگه دارد‪ .‬برخی افراد معتقد و‬ ‫دلسوز هستند اما بد دفاع می کنند‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬دشمن‬ ‫قرار دارد که از این دفاعیات بد‪،‬استفاده مطلوب می کند‪.‬‬ ‫بنابراین در این شش مورد یعنی جایگاه شرعی‪ ،‬قانونی‪،‬‬ ‫میراث ب��ه جامانده از امام و ش��هدا‪ ،‬تجربه و نوع نگاه‬ ‫دشمن‪ ،‬راز ماندگاری جمهوری اسالمی ایران را در بقای‬ ‫فلسفه این موضوع می بینم‪ .‬از سوی دیگر یکی از عناصر‬ ‫تضعیف کننده این رکن خودی ها هستند‪.‬‬ ‫می توانم تعداد زیادی مث��ال از گردنه هایی از ‪ 15‬خرداد‬ ‫‪ ،42‬پیروزی انق�لاب‪ ،‬جنگ تا ‪ 14‬خرداد ‪ 68‬و رحلت‬ ‫حضرت امام در ابعاد مختلف امنیتی‪ ،‬سیاس��ی و نظامی‬ ‫بیاورم که داشتن پتانسیل والیت فقیه ما را به پیش برد‪.‬‬ ‫مثال در مس��ائل نظامی که مورد بحث ماست می توان به‬ ‫انحالل ارتش اش��اره ک��رد و عدم انحالل ان‪ .‬این تنها از‬ ‫والیت فقیه و امام ساخته بود‪ .‬چقدر در عدم انحالل ارتش‬ ‫و مقابله با وقایع ‪14‬یا ‪ 19‬اسفند نقش موثری داشتند‪ .‬ایا‬ ‫غیر امام کسی توان ایستادن در مقابل واقعه جنگ و بیان‬ ‫این جمله که «الخیر فی ماوقع» را داش��ت؟ در حالی که‬ ‫‪ 900‬کیلومتر مرزی و عمق کشور تا تهران مورد هجوم‬ ‫واقع شده؟ ولی ضربه های سختی بدتصویرانگاران به ما‬ ‫وارد کردند‪ .‬من روی این موضوع بسیار حساس هستم‪.‬‬ ‫بهتر است بگویم که این رفتارها را بسترساز می دانم‪.‬‬ ‫بنده سه موضوع اخیر را به عنوان مصداق برایتان عرض‬ ‫می کن��م‪ .‬چند روز پیش حضرت اق��ا در دیدار با بانوان‬ ‫راجع به مس��ائل انها صحبت کردند‪ .‬شما ان را مطالعه‬ ‫کنید‪ .‬حقوق و جایگاه زن در اسالم به عنوان جنس دوم‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫در سفر کردس��تان که ایش��ان می فرمایند ایرادی ندارد‬ ‫اذان ش��افعی ها پخش ش��ود‪ .‬یا اینکه امس��ال را س��ال‬ ‫جه��اد اقتصادی نام نهادند و یا بحث الگوی پیش��رفت‬ ‫اس�لامی ـ ایرانی و عدالت‪ .‬الگو قرار دادن راهبردهای‬ ‫رهبری قطعا می تواند انقالب ما را حفظ و به جلو ببرد‪.‬‬ ‫اگر ام��کان دارد در رابطه با این��ده ایران در‬ ‫منطقه هم قدری توضی��ح بدهید‪ .‬یا در مورد‬ ‫بیداری اسالمی که این روزها در کشورهای‬ ‫منطقه ایجاد ش��ده اس��ت‪ .‬با توج��ه به اینکه‬ ‫جنابعالی منص��وب مقام معظ��م رهبری در‬ ‫شورای راهبردی سیاست خارجی هستید‪.‬‬ ‫‪ l‬اصرار ما بر این نیس��ت که یک تحرک اجتماعی را‬ ‫ب��ا ارما ن تبدیل به یک موضوع مناظ��ره ای کنیم‪ .‬امروز‬ ‫تحریک اجتماعی در کشورهای عربی رخ داده و منجر‬ ‫به تغییرات حاکمیتی در تونس و مصر ش��ده است‪ .‬این‬ ‫تحرکات در لیبی‪،‬یمن‪ ،‬بحرین و برخی از کش��ورها به‬ ‫نحو دیگری ادامه دارد‪.‬‬ ‫در سه دهه اخیر دو مدل ازادسازی وجود داشت‪ ،‬یکی‬ ‫مدل انقالب اس�لامی که مردم بسیج شدند و شعار داده‬ ‫و موفق شدند‪ .‬یک مدل هم ازادسازی امریکایی بود‪.‬‬ ‫منظور شما انقالب های رنگی است؟‬ ‫‪ l‬خی��ر‪ .‬م��ن در مورد جهان اس�لام بح��ث می کنم‪.‬‬ ‫نوع دوم ازادسازی‪ ،‬دموکراسی از باالست که نمونه انها‬ ‫را می توان در افغانستان و عراق مشاهده کرد‪ .‬در عراق و‬ ‫افغانستان مردم عادی چه تعداد تلفات دادند؟ اماری که‬ ‫هست نشان می دهد باالی ‪ 700‬هزار نفر در عراق از مردم‬ ‫بی دفاع کشته شدند‪.‬‬ ‫حوادثی که در تونس‪ ،‬مصر و چند کش��وری که امروز‬ ‫درگیر ان هستند رخ داد ایا ازادسازی از باال و به عبارت‬ ‫دیگر امریکایی اس��ت؟ زیرا مدل ازادس��ازی به شیوه‬ ‫امریکایی در منطقه ما تا س��ه دهه گذش��ته و به عبارتی‬ ‫قبل از بروز انقالب اسالمی اصال مطرح نبود‪ .‬ان چیزی‬ ‫که اهمیت داشت ثبات‪ ،‬امنیت‪ ،‬استوانه ها و ژاندارم های‬ ‫منطقه ای بود‪.‬‬ ‫امام خمینی(ره) امدند بحث مبارزه با استبداد و استعمار را‬ ‫در ایران مطرح کردند‪ .‬در کشورهای عربی منطقه‪ ،‬قبل از‬ ‫انقالب اسالمی هم تحرکاتی بود به شکل کودتا‪ .‬پس ان‬ ‫موقع به این شیوه بود که یا امریکایی ها در فضای جنگ‬ ‫س��رد عناصر متعهد به خودشان را بر سر کار می اوردند‬ ‫ی��ا روس ها با کودتا حکومت می کردند‪ .‬بعد از پیروزی‬ ‫انقالب اسالمی که خود نقطه عطفی است در ازادسازی ‬ ‫مردم منطقه‪ ،‬که در ان یک کش��ور از دس��ت امریکا به‬ ‫وس��یله مردم خودش ازاد می ش��ود‪ .‬بع��د از ان تحرک‬ ‫دیگری در منطقه رخ نداد که مدل ساز باشد‪ ،‬اما تجاوزاتی‬ ‫در منطقه صورت گرفته به نام ازادس��ازی و دموکراسی‬ ‫از باال و عملیات پیش دس��تانه‪ .‬ای��ن تحرکات منجر به‬ ‫اصطالح ازادسازی عراق و افغانستان شده است که البته‬ ‫واقعا مایه مصیبت منطقه شدند‪ .‬گرچه بروز این پدیده ها‬ ‫باعث ش��د تا مردم منطقه به بیداری بیشتری برسند و با‬ ‫استفاده از تجربه عراق و افغانستان به امریکایی ها اجازه‬ ‫ندهند این تجربه بد را در کشورشان پیاده کنند‪.‬‬ ‫اتفاقات��ی ک��ه در تونس و مص��ر رخ داد از کدام یک از‬ ‫این دو ش��یوه تبعیت می کند؟ طبیعی است که از الگوی‬ ‫انقالب اسالمی تبعیت می کند در این امر مقایسه ای‪.‬‬ ‫پس ش��ما معتقدید تحوالت منطقه از پایین‬ ‫بوده؟ مثل انقالب اسالمی‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬م��ردم بودند که علیه حاکمان قیام کردند‪ .‬اینکه‬ ‫انگیزه برقراری‪ ،‬هدف و رهبری انها چیست‪ ،‬و کیست؟‬ ‫بحث دوم اس��ت‪ .‬از این زاویه ای��ن مدل‪ ،‬مدل انقالب‬ ‫اسالمی است که در ان کشورها رخ می دهد‪.‬‬ ‫در پاسخ به قسمت دوم که مگر این انقالبات تمام شده که‬ ‫بتوان در مورد بحث دوم ان قضاوت کرد؟ این انقالبات‬ ‫تمام نش��ده و در حال طی کردن فرایند و شدن هستند‪.‬‬ ‫مگر در ‪ 15‬خرداد ‪ 42‬تا ‪ 22‬بهمن ‪ 57‬یک فاصله زمانی‬ ‫بلند نبود‪ ،‬بنابراین باید اجازه داد و نتیجه را مشاهده کرد‪.‬‬ ‫بدون شک خصلت این تحرکات این است که هم برای‬ ‫اگر ما والیت فقیه را‬ ‫نداشتیم در گردنه های‬ ‫سخت تاریخی شکست‬ ‫می خوردیم‪ .‬وقتی وصیت نامه‬ ‫به جامانده از شهیدان را‬ ‫مرور کنید می بینید به عنوان‬ ‫مثال شهید بروجردی عنوان‬ ‫می کند‪« :‬شاخص برای‬ ‫ما امام است»‪ .‬این یعنی‬ ‫والیت فقیه‪ .‬بروجردی یک‬ ‫فرد باورمند بود و مانند او‬ ‫بسیار داریم‬ ‫ما‪ ،‬و هم غربی ها و هم حکومت هایی که سقوط کردند‬ ‫تحرکات رخ داده غافلگیرکننده بود‪ .‬کما اینکه اگر سخنان‬ ‫رئیس جمهور امریکا و نخست وزیر انگلستان را قبل از‬ ‫‪ 22‬بهمن ‪ 57‬مطالعه کنید می بینید که چطور از ایران به‬ ‫عنوان یک جزیره باثبات نام می برند‪ .‬واقعیت این است‬ ‫ک��ه حادثه ای که در مصر و تونس رخ داد غافلگیرکننده‬ ‫بود‪ .‬واال مگر می شود اوباما مدتی کوتاه قبل از سقوط به‬ ‫مبارک بگوید حکیم و بعد از حوادث اعالم کند که شکل‬ ‫دهنده این جنبش ها بوده است؟‬ ‫یعنی به اعتقاد ش��ما اوباما و امریکا مشغول‬ ‫فریبکاریهستند؟‬ ‫‪ l‬من اصال راجع به این مسائل بحث ژورنالیستی انجام‬ ‫نمی دهم‪.‬‬ ‫اگر ان را فریبکاری ننامیم می توان ان را یک‬ ‫موج سواری نامید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬طبیعی اس��ت‪ .‬اصال ژست امریکا در این چهار‪،‬‬ ‫پنج تحرک اخیر که داش��ت‪ ،‬اول س��خنرانی در وزارت‬ ‫امور خارجه امریکا‪ ،‬دوم دیدار با نتانیاهو‪ ،‬سوم مصاحبه‬ ‫با بی بی سی فارس��ی‪ ،‬چهار ای پک و سفر به اروپا و ‪....‬‬ ‫نشان می دهد که اوباما قصد دارد برای مردم داخل امریکا‬ ‫ژست بگیرد‪ .‬انچه مسلم است اینکه این تحرکات ربطی‬ ‫به دکترین اوباما ندارد‪ .‬اما اینکه درحال تالش هستند تا‬ ‫این اتفاقات را به س��متی که تمایل دارند هدایت کنند‪،‬‬ ‫درس��ت است‪ .‬حال موفق می شوند یا خیر بحث ثانوی‬ ‫است‪.‬‬ ‫پ��س اوال این اتفاقات غافلگیرانه اس��ت و دوم در حال‬ ‫شدن هستند و عجله نباید کرد‪.‬‬ ‫پ��س به اعتقاد ش��ما این تح��والت متاثر از‬ ‫انقالب اسالمی است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬عرض کردم‪ .‬چون باید بررسی بشود و بستر ان را‬ ‫در سه دهه اخیر باید مطالعه کرد و دید مدل اتفاقات اخیر‬ ‫در این کشورها با تجربیات کدام کشورها مطابقت دارد‪.‬‬ ‫سوم اینکه به طور قطع این تغییرات به زیان غرب است‪.‬‬ ‫حتی اگر نهایتا اسالمی نباشد‪ .‬نقطه توقف این انقالب ها با‬ ‫توجه به حضور گسترده مردم و دفاع مفرط و غیرمشروط‬ ‫ایاالت متحده از اس��رائیل به طور قطع ضدغرب است و‬ ‫نهایتی ضد غربی خواهد داشت‪.‬‬ ‫یعنی این بحث که دموکراسی در کشورهای‬ ‫اسالمی منجر به روی کار امدن اسالمگرایان‬ ‫می شود‪ ،‬روی دیگر فرمایش شماست؟‬ ‫‪ l‬من می گویم مخالف غرب است‪.‬‬ ‫پس معتقدید ضدغرب است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬کامال ضد غرب است‪.‬‬ ‫در مورد رژیم صهیونیستی چطور؟‬ ‫‪ l‬اس��رائیل و عملکرد حکامی ک��ه از نظر امریکایی ها‬ ‫حکیم بودند‪ .‬این مسائل در ذهن مردم وجود دارد‪ .‬مردم‬ ‫انجا مسلمان هستند‪ .‬ما از تحرکات مردم مسلمان انجا‬ ‫مگر چه انتظاری داریم؟ ما می گوییم که مس��لمانان اگر‬ ‫دور هم جمع ش��وید و هر کدام یک س��طل اب روی‬ ‫اسرائیل بریزید این کشور غرق خواهد شد‪ .‬فلسفه روز‬ ‫قدس همین است‪ .‬این فلسفه هم در حال رخ دادن است‬ ‫و ان زمان که رخ دهد ترنم عملی اذا جاء نصراهلل والفتح‬ ‫را خواهید دید‪.‬‬ ‫پ��س فکر می کنی��د اوباما به همی��ن دلیل به‬ ‫اسرائیل گفته برگردید به مرزهای ‪1967‬؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬اصوال این بحث تحرک صلح با همه شکنندگی‬ ‫که دارد گامی شکلی در جهت اینده سازی است‪.‬‬ ‫و عقب نشینی از موضع قبلی؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ .‬این موضع برای اوباما یک عقب نشینی نیست‪.‬‬ ‫شاید برای امریکا عقب نش��ینی باشد اما برای شخص‬ ‫اوباما عقب نشینی تلقی نمی شود‪ .‬چون از ابتدا هم در این‬ ‫رابطه سعی می کرد که تصویر دیگری از خود ترسیم کند‪.‬‬ ‫اما بدتصویرانگاران باید مراقب باشند‪.‬‬ ‫در عین حال یکس��ری از خ��واص هم قبول‬ ‫دارید که نباید قهر کنند‪ .‬یعنی با تمام موانعی‬ ‫که وجود دارد باید در صحنه باشند و منطقی‬ ‫این اس��ت که بای��د این اف��راد در کنار نظام‬ ‫باشند؟‬ ‫‪ l‬اگر اجازه بدهید در همان حوزه خارجی بحث باقی‬ ‫بمانی��م‪ .‬من عرض کردم بدتصویران��گاران باید مراقب‬ ‫باش��ند‪ .‬پس من یک معادله ذهنی دارم که همواره یک‬ ‫موضوع را به داخل و به هسته ان بر می گردانم تا عنصر‬ ‫بیرونی ان‪.‬‬ ‫استداللم هم مبتنی بر همان حدیث است‪ .‬همانطور که‬ ‫در بحث والیت فقیه بدتصویرانگاران را برای شما ترسیم‬ ‫کردم در این موضوع هم بحث بدتصویرانگاران بس��یار‬ ‫مهم است‪.‬‬ ‫یعنی ارائه یک تصویر غیرواقعی؟‬ ‫‪ l‬اینک��ه در طول فروردین ماه علی��ه ما چهار قطعنامه‬ ‫حقوق بش��ری یا گزارش صادر شده‪ ،‬این بیشتر از اینکه‬ ‫کار کرد داخلی داش��ته باش��د مش��غول دادن پیام به ان‬ ‫کشورهایی اس��ت که دارند بحث ازادس��ازی را دنبال‬ ‫می کنند‪ .‬پیام دشمنان این است که ایران مرجع الهام بخش‬ ‫نیس��ت‪ .‬اختالفات داخلی وقتی ب��ه صحنه مطبوعات‬ ‫می ای��د تاثیری ب��ر ما ندارد‪ .‬چون اینه��ا مانند بنزین ته‬ ‫باک اس��ت‪ ،‬خاصیت این نوع بنزین این اس��ت که هم‬ ‫کم اس��ت و هم به علت الوده بودن قدرت احتراق باال‬ ‫ندارد‪ .‬انها مطلب قابل طرحی در مورد ایران ندارند‪ .‬بعد‬ ‫ی را منتشر می کنند که در یک استخر یک مربی یک‬ ‫فیلم ‬ ‫دانش اموز را تنبیه می کند‪ .‬این خاصیت همان بنزین ته‬ ‫باک را دارد‪ .‬وقتی می اییم اختالف را در س��طح کشور‬ ‫مطرح می کنیم بیشتر از ضربه ای که به ما در داخل می زند‬ ‫تصویر ما را مشوش می کند و این همان بدتصویرانگاری‬ ‫است و مواردی از این دست‪.‬‬ ‫پس در ادامه به کش��ورهایی که در حال انقالب هستند‬ ‫می گوین��د‪ ،‬ایرانی ک��ه فکر می کنید الهام بخش اس��ت‪،‬‬ ‫درونش این است‪.‬‬ ‫پس اینها قابل تقلید نیس��تند‪ .‬بنابراین من این مجموعه‬ ‫حوادثی که لیست مفصلی را شامل می شود‪ ،‬بیش از یک‬ ‫بنزین ته باکی نمی بینم‪ .‬منظور این اس��ت که جمهوری‬ ‫اسالمی کشور مستحکمی اس��ت و با این چیزها تکان‬ ‫نمی خورد‪ .‬این تحرکات بیش از انکه تاثیر داخلی داشته‬ ‫باشد ماموریت مشوه سازی چهره جمهوری اسالمی را‬ ‫بر مبنای بعضی از واقعیت ما که ناشی از بدتصویرانگاران‬ ‫است برعهده دارد‪ .‬نکته مهم در نهایت این است که رفتار‬ ‫ما نباید تصویر یک حکومت عرفی را ترسیم بکند‪ .‬روزی‬ ‫که ما از ی��ک حکومت انقالبی والیی به یک حکومت‬ ‫عرفی تبدیل بش��ویم قدرت الهام بخشی انقالب رو به‬ ‫تضعیف می رود‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫ناگفته های سردار سوداگر از عملیات ازادسازی خرمشهر‬ ‫در عملیات بیت المقدس‪،‬فتح بصره پیش بینی شده بود‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫‪3‬‬ ‫سردار سرتیپ احمد سوداگر اگر بازگوکننده رویدادهای جنگ باشد‪،‬احساس خستگی نمی کنی و‬ ‫گفت وگو در بهترین حالت خود قرار دارد؛ گفته هایش سواالت زیادی را به وجود می اورد که سوداگر‬ ‫پاسخ هایش را بیان می کند‪.‬‬ ‫سردار احمد سوداگر متخصص تاکتیک ها و استراتژی های جنگی است و انچه درخصوص وقایع دوران‬ ‫جنگ تحمیلی بر زبان می اورد‪ ،‬مصداق روشنی است از سخنان نغز و خالف عادت‪ .‬گفت وگوی حاضر با‬ ‫سردار سرتیپ احمد سوداگر ـ مدیر پژوهشکده علوم و معارف دفاع مقدس است که به مناسبت فرارسیدن‬ ‫حماسه ازاد سازی خرمشهر صورت گرفت ‪ .‬گفت وگویی که می خوانید نگاهی تحلیلی بر انچه در عملیات‬ ‫بیت المقدس گذشت باید از زحمات جناب اقای مردانه برای این گفت وگو تشکر کنیم‪.‬‬ ‫‪64‬‬ ‫موقعیت ای��ران ابتدای جنگ به چه صورت‬ ‫بود و چرا از جنوب به ایران حمله شد؟‬ ‫‪ l‬اگر بخواهیم ش��روع ی��ا اجتناب ناپذیری جنگ را‬ ‫بیان کنیم‪ ،‬بنده مخالف این موضوع هس��تم که عده ای‬ ‫مطرح می کنند انقالب باعث جنگ ش��د! به دلیل اینکه‬ ‫وقت��ی ما تاریخ را مطالعه می کنی��م می بینیم که جنگ‬ ‫ع��راق با ایران پیش��ینه طوالن��ی دارد‪ .‬پ��س انقالب‬ ‫به عن��وان یک اتفاق و موض��وع اولیه با توجه به اینکه‬ ‫این اختالف پیشینه دیگری هم دارد نمی تواند به عنوان‬ ‫علت جنگ مطرح ش��ود بلکه تنها می تواند یک عامل‬ ‫اثرگذار معرفی شود‪ .‬در طول تاریخ‪ ،‬خرمشهر چهاربار‬ ‫مورد هجوم قرار گرفته است‪ ،‬سه بار قبل از انقالب و‬ ‫یک بار بعد از انقالب‪ .‬سه بار قبل از انقالب با هماهنگی‬ ‫قدرت های بزرگ بوده است که وارد خرمشهر شده اند‬ ‫و بع��د از انکه به اهداف خود رس��یده اند و دوباره از‬ ‫خرمشهر خارج شده اند‪ .‬یعنی سه بار قبل با توافق وارد‬ ‫شده و با توافق هم خارج شده اند‪.‬‬ ‫وقتی در پیش��ینه اختالفات مرزی هم مطالعه می کنیم‬ ‫قراردادهای متعددی هم بین ایران و عثمانی بسته شده‪،‬‬ ‫یعنی حتی زمانی که عراق به عنوان یک کشور مستقل‬ ‫حضور نداش��ته است‪ .‬قراردادهای اماسیه و ارض روم‬ ‫معروف است‪.‬‬ ‫اساسا این اختالفات به دالیل عمده ای بوده است‪ :‬یکی‬ ‫دالیل قومی و قبیل��ه ای و دوم ژئوپلتیکی با نگرش به‬ ‫عراق‪ .‬بعضی مواقع هم دالیل اجتماعی داشته ایم مثل‬ ‫همراهی اکراد دو س��وی مرزها یا درگیری کشاورزان‬ ‫دو سوی مرز؛ اما درگیری ها به عناوین مختلف سابقه‬ ‫داش��ته اس��ت‪ .‬اما نکته جالب این اس��ت که در طول‬ ‫تاریخ‪ ،‬عراق نه تنها با ما بلکه با شمال عراق و کردهای‬ ‫ان منطقه هم درگیر بوده است‪.‬‬ ‫جالب اس��ت بدانید در همین زمینه کتابی وجود دارد‬ ‫که نویس��نده ان هم چندان گرایشی به انقالب و نظام‬ ‫نداشته اس��ت اما عنوان کتاب خود را «قرارداد ‪1975‬‬ ‫اخرین خیانت رژیم پهلوی» قرار داده است‪ .‬یعنی این‬ ‫قرارداد که این همه روی ان تاکید هس��ت نکته مثبتی‬ ‫نبوده‪ .‬نقل است که وقتی صدام در الجزایر این قرارداد‬ ‫را امض��ا می کند در بازگش��ت و در ش��ورای انقالب‬ ‫عراق از او می پرسند چرا این قرارداد را امضا کردی؟‬ ‫می گوید من به عدد انگش��تان دس��ت بمب نداشتم و‬ ‫عن قریب بود که کردها بیایند و بغداد را تصرف کنند‬ ‫این درحالی اس��ت که کردها با ‪ 60‬هزار نیرو در حال‬ ‫حمله به بغداد هستند!‬ ‫حت��ی من در منابع کردها می خوان��دم که این قرارداد‬ ‫را بزرگترین خیانت ‪ 200‬س��ال اخیر به کردها عنوان‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫حاال چرا گفته اس��ت اخرین خیانت‪ .‬چون ان موضع‬ ‫یکس��ری از پان ایرانیست ها به کمک کردهای عراقی‬ ‫رفته و ائتالفی را ایجاد کرده بودند‪ .‬وقتی صدام قرارداد‬ ‫را امضا می کند بر حاکمی��ت ایران در اروند و مناطق‬ ‫دیگر و میله گذاری مرزی تاکید می کند اما ایران باید از‬ ‫حمایت اکراد عراق دست بردارد‪.‬‬ ‫در نتیجه این توافق امضا می شود و شاه ان عوامل را به‬ ‫داخل می خواند و مانع همکاری انها با اکراد می شود و‬ ‫در برخی عوامل عنوان شده است که برای ساکت نگاه‬ ‫داش��تن این پان ایرانیست ها حزب رستاخیز را تشکیل‬ ‫می دهد‪ .‬البته منبع این موضوع موثق نیست‪.‬‬ ‫یعنی به نظر ش��ما قراردادی که بین ش��اه و‬ ‫صدام بس��ته ش��ده بود باب این منازعه را‬ ‫نبس��ته بود و این امکان را ایجاد می کرد که‬ ‫در اینده درگیری در این میان رخ دهد؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ .‬وقت��ی همان زمان در ش��ورای انقالب عراق‬ ‫علت امضا را از صدام می پرسند گویا در جواب قسم‬ ‫یاد می کند که من وقتی این قرارداد را امضا می کردم به‬ ‫فکر روزی بودم که ان را پاره کنم‪.‬‬ ‫یعن��ی صدامی که این قرارداد را امضا کرده‬ ‫همان موقع به فکر نقض ان بوده است‪ .‬این‬ ‫سوابق تاریخی تاکید دارد که انقالب باعث‬ ‫جنگ نشده‪ ،‬اما انقالب چه نقشی در جنگ‬ ‫داشته است؟‬ ‫‪ l‬هم��ه رهبران برای رس��یدن به اهداف خودش��ان‬ ‫ب��ه دنبال فرص��ت می گردن��د‪ .‬مثال زمانی ک��ه رژیم‬ ‫شاهنشاهی حضور داش��ته و قرارداد اسان امضا شده‬ ‫وارد منازعه شده اس��ت از لحاظ سیاسی برای صدام‬ ‫زش��ت بوده اس��ت ولی با این ح��ال تلنگرهایی هم‬ ‫زده ان��د‪ .‬برای مثال در ارون��درود چندین بار حرکاتی‬ ‫انجام داده اند‪.‬‬ ‫وقتی انقالب به وقوع می پیوندد شرایط انقالب باعث‬ ‫تغییراتی در ساختار ارتش می شود‪ .‬باالخره عده ای از‬ ‫عوامل ارتش که با شاه بوده اند فرار می کنند و عده ای‬ ‫محاکمه می ش��وند و مهمتر از همه این موارد حمایت‬ ‫امریکا به عنوان تجهیزکننده تجهیزات از ارتش برداشته‬ ‫می شود‪ .‬یعنی صدام پیش خودش فرمولی را طراحی‬ ‫می کن��د‪ :‬من ‪ 32‬میلیارد ذخیره ارزی دارم‪ 12 ،‬لش��کر‬ ‫دارم‪ 30 ،‬تی��پ دارم‪ ،‬حدود ‪ 400‬فروند هواپیما دارم‪،‬‬ ‫‪ 2700‬دستگاه تانک دارم و‪ ...‬در مقابل ایران چه دارد‪:‬‬ ‫ارتش��ی که دو سال است با مش��کل مواجه است‪ ،‬در‬ ‫کردس��تان و گنبد درگیر است‪ ،‬سازماندهی اش به هم‬ ‫ریخته اس��ت‪ ،‬مدیریتش از بین رفته است و‪ ...‬در این‬ ‫معادله بهترین شرایط را پیدا کرده است که حمله کند‪.‬‬ ‫نکته جالب این اس��ت که روز ‪ 12‬شهریور و یک بار‬ ‫هم روز ‪ 18‬ش��هریور به ایران حمله می کند تا به قول‬ ‫خودشان ببینند کس��ی در ایران جوابشان را می دهد؟‬ ‫می بینن��د جواب��ی نمی گیرند! و حتی بنا ب��وده که در‬ ‫خرداد یا تیرماه ‪ 59‬حمله را ش��روع کنن��د اما نیاز به‬ ‫این می بینند که اطمینان حاصل کنند که امریکایی ها از‬ ‫ایران حمایت نخواهند کرد‪.‬‬ ‫اینجا الزم اس��ت به نکته ای اشاره کنم‪ .‬قبل از انقالب‬ ‫گروه بندی کش��ورهای بین پیمان ناتو و پیمان ورشو‬ ‫ش��کل گرفته بوده است‪ ،‬برخی از کشورها با شوروی‬ ‫و برخی دیگر ب��ا امریکا هم پیم��ان بوده اند و موازنه‬ ‫قوایی شکل گرفته بوده اس��ت‪ .‬در این میان کشوری‬ ‫از اردوگاه غرب خارج می ش��ود‪ ،‬حاال اگر به اردوگاه‬ ‫شرق برود با جابه جایی هایی این موازنه دوباره برقرار‬ ‫می ش��ود‪ .‬اما اگر این کش��ور به اردوگاه ش��رق نرفت‬ ‫ارتباط خطی بین بلوک شرق و غرب تبدیل به مثلث‬ ‫می ش��ود‪ .‬یعنی غیر از این دو اردوگاه مکان سومی هم‬ ‫به وجود می اید‪.‬‬ ‫در نتیجه وقتی انقالب ایران این مورد را به وجود اورد‬ ‫هماهنگی قدرت ها و همگونی در خواس��ت شرق و‬ ‫غرب را به وجود اورد‪.‬‬ ‫اگر ای��ن همگونی از غ��رب ب��رود و امریکایی ها از‬ ‫ایران حمایت کنند برای صدام بد می ش��ود‪ .‬پس باید‬ ‫هماهنگی نهایی با امریکا انجام شود‪.‬‬ ‫شوروی ها که هماهنگ بودند؟‬ ‫‪ l‬بله! من در سفری که ‪ 1382‬به شوروی داشتم چند‬ ‫نکته را از انها خواس��تم که گفتند نمی توانیم به ش��ما‬ ‫بدهی��م‪ .‬وقتی علت را جویا ش��دم گفتند ما در توافق‬ ‫استراتژیک با عراق هس��تیم! اینها می گفتند چون این‬ ‫موضوع به منافع عراق صدمه می زند نمی توانیم به شما‬ ‫بدهیم‪ .‬یعنی روس��یه تا سال ‪ 82‬هم مدعی بود که در‬ ‫توافق استراتژیک با عراق است‪.‬‬ ‫در نتیجه برای اینکه توافق امریکا را به دس��ت بیاورند‬ ‫هماهنگی هایی انجام می شود و برژینسکی به مرز اردن‬ ‫می ای��د و به اینها قول می دهد که ما حمایت نخواهیم‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫منظور از این حمایت چیست؟‬ ‫‪ l‬اوال اینک��ه در ط��ول دوران طاغ��وت ما دو پدیده‬ ‫داریم که در ارتش شاهنشاهی رشد کرده است و این‬ ‫دو پدیده نامانوس با حقیقت بوده اس��ت‪ :‬یکی اینکه‬ ‫گفته می ش��ود ارتش پهلوی قدرت چهارم دنیاس��ت‪.‬‬ ‫وقت��ی امار و ارقام را کنار ه��م می گذاریم می بینیم ما‬ ‫از نظر توپخانه از عراق‪ ،‬افغانستان‪ ،‬پاکستان و‪ ....‬کمتر‬ ‫هس��تیم‪ .‬تانک های ما با مشکالت مواجه است‪ .‬وقتی‬ ‫ریش��ه این موضوع را بررسی می کنیم می بینیم فردی‬ ‫بعد از اینکه نقاط ضعف‬ ‫خطوط دفاعی دشمن را‬ ‫شناختیموشناسایی ها‬ ‫را انجام دادیم قرار شد‬ ‫شب عملیات این فرمول‬ ‫را طرح ریزی کنیم که از‬ ‫هر تیپ دو یا سه گردان را‬ ‫مثل شمشیر حرکت دهیم‪.‬‬ ‫یک گردان در خط اول و‬ ‫یک گردان در خط دوم‬ ‫می جنگد که جنگ این دو‬ ‫همزمان شروع می شود‬ ‫به اس��م طوفانیان مسئول لجس��تیک ارتش بوده است‬ ‫و ‪ 2000‬تانک چیفتن از انگلیس خریده و پورس��انت‬ ‫خودش را هم برداشته است‪ .‬همان موقع به اطالع شاه‬ ‫رس��انده که ما با این ‪ 2000‬تانک قدرت چهارم منطقه‬ ‫شده ایم‪ .‬شاه هم در سخنرانی بعدی خود این موضوع‬ ‫را مطرح کرده است!‬ ‫وقتی اسناد را بررس��ی می کنیم می بینیم شش ماه بعد‬ ‫از یگان ه��ای ارتش نامه می رس��د که ای��ن تانک ها با‬ ‫ش��رایط اقلیمی ایران سازگار نیس��ت و قرار می شود‬ ‫که موتورهای انها با موتور روزرویس عوض ش��ود‪.‬‬ ‫یعن��ی قراردادی که ب��ازرگان به هم می زن��د‪ ،‬قرارداد‬ ‫‪ 2000‬موتور روزرویس اس��ت که قرار بوده روی این‬ ‫چیفتن ها سوار شود‪.‬‬ ‫به عن��وان مثال دیگر نفربرهای بی ام پی را ش��وروی به‬ ‫ایران می فروش��د اما موشک های مالیودکا که روی ان‬ ‫سوار می شود را نمی فروشد‪ .‬از طرف دیگر ‪ 79‬فروند‬ ‫هواپیمای اف ‪ 14‬به ایران داده شده است اما ‪ 79‬فروند‬ ‫موشک فونیکس هوا به هوا تحویل داده اند و یک دانه‬ ‫هم موشک هوا به زمین هم که در اختیار خودشان بود‪،‬‬ ‫داده نشده است‪ .‬یعنی این مفهوم ارتش چهارم جهان‬ ‫یک مفهوم غلط و درون سازمانی بوده است‪.‬‬ ‫ب��ا این حال مفه��وم دومی که به ارتش ای��ران اطالق‬ ‫می شد به عنوان ژاندارم منطقه درست بوده‪ ،‬اما باید به‬ ‫مفهوم ژاندارم هم دقت کرد که به معنای خط نگه دار‬ ‫اس��ت‪ ،‬نه نیروی جنگی! دقیقا به همین دلیل است که‬ ‫تعداد موش��ک ها به اندازه تعداد هواپیما هاست‪ ،‬یعنی‬ ‫تا ش��ما بزنید ما خودمان را می رس��انیم‪ .‬یعنی دپویی‬ ‫از تجهیزات را فراهم نکرده اس��ت تا این نیرو بتواند‬ ‫بجنگد‪ .‬یعنی ارتش ما ش��اید در برخی از موارد توان‬ ‫برتر هم بوده اما قدرت برتر نبوده است‪.‬‬ ‫در کن��ار س��ازمان ی��ک مجموع��ه‪ ،‬برای رزم‪ ،‬ش��ما‬ ‫تجهی��زات را در یک کفه می گذارید و مدیریت را هم‬ ‫در کف��ه دیگر‪ .‬مدیریت و فرمانده��ی در زمان قبل از‬ ‫انق�لاب ‪ 80‬درصد از اعوان و انصار ش��اه و بادمجان‬ ‫دور قاب چین ها بوده اند که همین طور با سفارش این‬ ‫و ان رش��د کرده اند‪ .‬یعنی وقت��ی طرحی برای مقابله‬ ‫با حمله ای از انها خواس��ته می ش��د اینها طرحی را از‬ ‫امریکا می اوردند‪.‬‬ ‫با این طراحی وقتی نگاه می کنید می بینید مجموعه ای‬ ‫از فرماندهان ایران در عراق نشسته اند و به انها مشاوره‬ ‫می دهند‪ .‬پس محاس��به صدام در م��ورد ارتش ایران‬ ‫درست بوده است‪.‬‬ ‫گریز دیگری می زنیم و نظام سیاس��ی ایران را بررسی‬ ‫می کنیم‪ .‬بخش��ی از این نظام سیاسی یک نظام جوان‬ ‫اس��ت که تجربه کافی و الزم را ندارد‪ .‬از فرمانده کل‬ ‫قوا بگیرید که بنی صدر است تا دیگر نیروها‪.‬‬ ‫پ��س لطفا طرح اش��کانیان را ه��م توضیح‬ ‫بدهید‪.‬‬ ‫‪ l‬ما س��ه واژه داریم‪ .‬خدمت‪ ،‬خیانت و امانت‪ .‬شما‬ ‫اگر امنیت را درست نگهداری نکردی خیانت کرده ای‪.‬‬ ‫اگ��ر نگهداری کردی خدمت کرده ای‪ .‬ارتش و س��پاه‬ ‫در گزارشات به دولت وقت و حتی شخص بنی صدر‬ ‫اعالم می کنند که حرکاتی در جریان اس��ت و احتماال‬ ‫عراق می خواهد حمله کند‪.‬‬ ‫ان موضع اقای رضایی اطالعات س��پاه بود‪ .‬با فش��ار‬ ‫برخی از دوس��تان‪ ،‬پیش بنی صدر می رود تا گزارش‬ ‫این اتفاقات را بدهد‪ .‬خود ایشان نقل می کند که وقتی‬ ‫من تمام گزارش ها را دادم بنی صدر گفت ممکن است‬ ‫حرف شما درست باشد اما تا شما کاری نداشته باشید‬ ‫انها کاری نمی کنند‪ .‬البته اگر هم حمله کند موازنه قوا‬ ‫به هم می خورد!‬ ‫یعنی وقت��ی می گویم مقصر یعنی این تحلیل را ندارد‬ ‫ک��ه موازنه قوا به هم خورده اس��ت‪ .‬یعنی از اردوگاه‬ ‫غرب خارج ش��ده و در ادبی��ات غربی ها بر هم زننده‬ ‫نظم جهانی شده اس��ت‪ .‬دوم اینکه هر کسی که بینش‬ ‫ی داشته باشد وقتی گزارش سرویس های‬ ‫سیاسی نظام ‬ ‫اطالعات��ی به او می رس��د ولو یک درص��د باید به ان‬ ‫توج��ه کند‪ .‬یعنی بنی ص��در باید به جای س��خنرانی‬ ‫در دهل��ران که گفت هیچ اتفاقی نیفت��اده در رادیو و‬ ‫تلویزیون اطالعیه ای می خواند که طبق اطالعاتی که ما‬ ‫داریم عراق قص��د حمله دارد و اگر حمله کند ما هم‬ ‫چنین و چن��ان می کنیم‪ .‬مثل حرف هایی که االن ما به‬ ‫امریکایی ها می زنیم‪ .‬در کنار ان به ارتش هم دس��تور‬ ‫می داد نیروهایش را به مرز منتقل کند‪.‬‬ ‫اس��تراتژی عراق ب��رای جنوب ب��وده و برای جنوب‬ ‫‪ 7‬لش��کر را ام��اده می کند‪ .‬ما هم با توجه به پیش��ینه‬ ‫ای��ن اتفاقات می دانیم که اس��تراتژی عراق در جنوب‬ ‫خواه��د بود‪ ،‬اما لش��کر ‪ 92‬زرهی و تیپ ‪ 37‬س��واره‬ ‫زرهی و یک گردان دژ ماموریت مقابله با این ‪ 7‬لشکر‬ ‫عراق را به عهده دارد‪ .‬من واقعا مخالف این هستم که‬ ‫می گویی��م ارتش خیانت ک��رد و‪ ...‬چون وقتی یک به‬ ‫هفت هستی همین ‪ 7 ،6‬روزی هم که ایستادگی کردی‬ ‫خوب است‪ .‬اگر این یک لشکر می شد دو یا سه لشکر‬ ‫بهتر نبود؟ ببینید لش��کر ‪ 72‬در منطقه بوده اما ابالغ به‬ ‫لشکر حمزه که به منطقه برود دوم مهر صورت گرفته‬ ‫است! یعنی بعد از شروع جنگ‪ .‬ابالغ به لشکر قزوین‬ ‫‪ 15‬مهر بوده است‪ .‬ابالغ به لشکر خراسان هم ‪20‬روز‬ ‫بعد از ش��روع جنگ بوده اس��ت! اگر ما چهار لشکر‬ ‫اماده داری��م که می توانند به جنوب بروند که باید هر‬ ‫چهار لش��کر بروند‪ .‬اگر یک لش��کر ‪ 7‬روز در مقابل‬ ‫‪ 7‬لشکر مقاومت کرده است اگر بیشتر باشند مقاومت‬ ‫بهت��ری ص��ورت می گیرد‪ .‬اینجاس��ت که م��یگوییم‬ ‫بنی صدر به این امانت جمهوری اسالمی که در دستش‬ ‫بود خیانت کرد‪.‬‬ ‫بع��د از مالقات��ی که ط��ارق عزی��ز در م��رز اردن با‬ ‫برژینس��کی انجام می دهد‪ ،‬برژینسکی نکته ای را بیان‬ ‫می کند‪ .‬می گوید ش��ما در نیمه اول سال حمله نکنید‬ ‫بلکه در نیم��ه دوم حمله کنید‪ .‬به همین دلیل اس��ت‬ ‫که عملیات عراق از تیرماه به ش��هریور منتقل می شود‬ ‫و تمام حرکاتش تس��تی می ش��ود‪ .‬برژینسکی هم به‬ ‫عراقی ه��ا در م��ورد کودتای ن��وژه اطالعی نمی دهد‬ ‫چرا ک��ه می خواهد جزیره های مجزا از هم علیه ایران‬ ‫ایجاد شود‪.‬‬ ‫ی بود؟‬ ‫چرا کودتا مقدم بر حمله نظام ‬ ‫‪ l‬چ��ون کودتا تماما غربی بود و اگر در کودتا پیروز‬ ‫می ش��دند نتیجه تماما از ان امری��کا بود اما در حمله‬ ‫مجبور بودند از قطب شرق هم کمک بگیرند که در ان‬ ‫صورت باید غنایم را تقسیم می کردند‪.‬‬ ‫اهداف عراق از حمله چه بود؟‬ ‫‪ l‬اهداف عراق در حمله را باید به دو دس��ته اهداف‬ ‫داخلی و بین المللی تقس��یم کنیم‪ .‬در بعد اهداف ملی‬ ‫‪65‬‬ ‫بای��د به لغو توافقنام��ه ‪ ،1975‬رهبری بر جهان عرب‬ ‫به عن��وان یک��ی از امال ص��دام و دس��تیابی کامل به‬ ‫اروند رود برای رسیدن به خلیج فارس اشاره کرد‪.‬‬ ‫در اهداف بین المللی باید به این موارد اش��اره کرد؛ به‬ ‫سقوط یا انحراف جمهوری اسالمی‪ ،‬تصرف و اشغال‬ ‫جزایر س��ه گانه با هدف جلوگیری از کنترل ایران بر‬ ‫تنگه هرمز‪ ،‬جدایی بخش هایی از خوزس��تان از ایران‬ ‫ک��ه در این ص��ورت مناطق عربی از عم��ان و قطر و‬ ‫امارات تا بندرعباس و ابادان و خرمش��هر مثل عقرب‬ ‫خلیج ف��ارس را در بر بگیرند و بش��ود خلیج عربی!‬ ‫و ه��دف اخر ه��م تجزیه ایران و به تبع کش��ورهای‬ ‫قدرتمند منطقه‪ ،‬ایجاد خاورمیانه جدید برای تس��لط‬ ‫بهتر بر منطقه‪.‬‬ ‫با توجه ب��ه این اه��داف و برنامه ریزی های‬ ‫عراق و مواردی که بررس��ی کرد که حمله‬ ‫کن��د‪ ،‬چه چیزی را محاس��به نکرده بود که‬ ‫شکست خورد؟‬ ‫‪ l‬در معادله عراق یک مجهول بود که ان مجهول هم‬ ‫قابل معلوم ش��دن نیس��ت و ان پتانسیل الهی مردم ما‬ ‫بود‪ .‬ش��ما ممکن است در مورد یک نفر بتوانید موارد‬ ‫قابل مش��اهده را بررس��ی کنید اما می توانید در مورد‬ ‫غیرت یا مردانگی او اظهارنظر کنید؟‬ ‫عامل همه فعالیت های فوق بش��ری نگرش است که‬ ‫باعث انگیزش می ش��ود و دوم هم بهره برداری از این‬ ‫انگیزش ه��ا‪ .‬وقتی نگرش��ی رزمنده ها ب��ه جنگ یک‬ ‫نگرش مقدس و عقبایی ش��د‪ ،‬انگیزه ها باال می رود و‬ ‫وقت��ی انگیزه ها باال رفت کاربری این پتانس��یل ها باال‬ ‫می رود‪.‬‬ ‫به عنوان مثال جالب اس��ت به شما بگویم عراق تا بعد‬ ‫از عملیات بیت المقدس فکر می کند با ارتش ایران در‬ ‫حال جنگ است! بعد از این عملیات است که متوجه‬ ‫می شود به غیر از ارتش‪ ،‬نیروهای دیگری هم که همان‬ ‫بسیجی ها بودند در مقابل انها هستند‪.‬‬ ‫به عملیات بیت المقدس هم اش��اره کردید‪.‬‬ ‫خوب اس��ت به سقوط خرمشهر اشاره کنید‬ ‫تا بعد به موضوع فتح خرمشهر برسیم‪.‬‬ ‫‪ l‬در م��ورد س��قوط خرمش��هر‪ ،‬به اعتق��اد من هم‬ ‫بی کفایتی نظام سیاسی موثر بود و هم وضعیت درونی‬ ‫ارتش که به ان اشاره شد‪ .‬برای مثال کم شدن خدمت‬ ‫س��ربازی یا درگی��ری ارتش در کردس��تان و گنبد با‬ ‫معارضین‪ ،‬از س��وی دیگر واحد تعمی��ر و نگهداری‬ ‫تقریب��ا در ارتش از بین رفته بود‪ .‬در این میان گروهی‬ ‫در ارت��ش بودند که من به انها عنوان حزب اللهی های‬ ‫ارتش را می دهم‪ .‬این افراد سعی کردند ارتش را حفظ‬ ‫کنن��د‪ ،‬یکی در عرصه تجهی��زات و دیگری در زمینه‬ ‫مدیریت‪.‬‬ ‫ ترکیب این بی کفایتی نظام سیاسی و وضعیت درونی‬ ‫ارتش باعث ش��د تا عراق راه را پیدا کرده و به سمت‬ ‫خرمش��هر حرک��ت کند‪ .‬با ای��ن حال در خرمش��هر‬ ‫نزدیک به ‪ 40‬روز مقاومت می ش��ود‪ .‬درس��ت است‬ ‫که ارتش نقش��ی ندارد اما می خواهم بگویم اگر کمی ‬ ‫نیروی نظامی ما قوی بود خرمش��هر سقوط نمی کرد‪.‬‬ ‫خرمش��هر در مرز بین قدرت و ضعف سقوط کرد که‬ ‫اگر نیروهای مدافع ‪15‬درصد تقویت می شدند سقوط‬ ‫نمی کرد‪.‬‬ ‫عراق در ورود به ایران اش��تباهات اساس��ی داشت که‬ ‫ان هم به خاطر همان اش��تباه در معادله ای بود که ارائه‬ ‫ک��رده بود‪ .‬به نظر من ارتش عراق ارتش احمقی بوده‬ ‫است چرا که حداقل می توانست منطقه بیت المقدس و‬ ‫خرمش��هر را حفظ کند‪ ،‬یعنی اگر ما عراق را قدرتمند‬ ‫می دانی��م باید دو برابر به ضعف های خودمان اش��اره‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫همه استراتژی عراق در جنوب بود‪ .‬خیلی از دوستان‬ ‫‪66‬‬ ‫ایراد می گیرند که چ��را تمام حرکات در جنوب بوده‬ ‫اس��ت‪ ،‬اس��تراتژی ما تا ‪80‬درصد منوط به استراتژی‬ ‫دشمن است‪ .‬برای مثال عراق منطقه جبهه های غرب‬ ‫را تنها با دو سپاه اداره می کرد اما برای منطقه کوچک‬ ‫اروند و خرمشهر یک سپاه به کار گرفته بود‪.‬‬ ‫بعد از س��قوط خرمش��هر ای��ن جمع بندی‬ ‫به وجود امد که انجا باید پی گرفته شود‪.‬‬ ‫‪ l‬بعضی از دوس��تان جنگ را به چند مرحله تقسیم‬ ‫می کنند اما من جنگ را تئوریک تقس��یم بندی کرده ام‪.‬‬ ‫براس��اس س��خنان امام و مس��ئوالن نظام جن��گ را به‬ ‫چه��ار دوره تقس��یم راهب��ردی می کنم‪ .‬راهب��رد اول‬ ‫اس��تراتژی دفاع و توقف ماش��ین جنگی عراق است‪.‬‬ ‫تا این دوره هیچ کس به فکر باز پس گیری نبوده اس��ت‬ ‫و تنها موضوع توقف ماش��ین جنگی عراق بوده است‬ ‫که جلوتر نیاید‪.‬‬ ‫راهب��رد دومی ک��ه اعالم می ش��ود دف��ع تجاوزگر و‬ ‫ازادسازی مناطق تحت اشغال است‪ .‬در این نقطه هنوز‬ ‫صحبتی از ورود به خاک عراق نشده است‪.‬‬ ‫در راهب��رد س��وم تعقیب متجاوز تا رس��یدن به صلح‬ ‫ش��رافتمندانه دنبال می ش��ود‪ .‬این راهبرد از عملیات‬ ‫رمضان تا پایان والفجر ‪ 10‬دنبال شد‪.‬‬ ‫و راهب��رد چهارم حفظ جمهوری اس�لامی از هجوم‬ ‫مجدد عراق اس��ت که بعد از والفج��ر ‪ 10‬تا پذیرش‬ ‫قطعنامه از سوی عراق ادامه می یابد‪.‬‬ ‫حاال در موضوع راهبرد دوم و بازپس گیری‬ ‫خرمشهر چه مسیری طی شد؟‬ ‫‪ l‬م��ا برای رس��یدن به خرمش��هر خیل��ی چیزها را‬ ‫نداشتیم‪ .‬خودباوری نداشتیم‪ ،‬اعتماد به نفس نداشتیم‪،‬‬ ‫دوس��تان ارتش هم وضعیت مناسبی نداشتند‪ ،‬سازمان‬ ‫هم نداش��تیم‪ .‬ان زمان اقامحسن طرح بهمن را مطرح‬ ‫کرد‪ .‬ایش��ان می گفت مث��ل گلوله برفی ک��ه وقتی از‬ ‫باالی کوه حرکت می کند تبدیل به بهمن می ش��ود و‬ ‫هرچه پایین تر می اید بزرگتر می شود‪ ،‬ما هم باید حین‬ ‫عملیات ها خودمان اموزش دهیم و س��ازمان خودمان‬ ‫را تشکیل بدهیم‪.‬‬ ‫عملیات بیت المقدس خودش یک اس��تراتژی است‪.‬‬ ‫ما اگر نگاه زمانی به عملیات ها داش��ته باشیم می بینیم‬ ‫ع��راق ابتدای جنگ ب��ا میانه جن��گ و انتهای جنگ‬ ‫متفاوت اس��ت‪ .‬عراق ابتدای جنگ یک ارتش احمق‬ ‫است‪ ،‬در میانه جنگ کمی بهتر شده و در انتهای جنگ‬ ‫هوشمند شده بود‪ .‬این بلوغ ارتش عراق بود و همین‬ ‫بلوغ در ما هم وجود داشت‪.‬‬ ‫در عملیات ثامن االئمه ما تلفات زیادی از عراق گرفتیم‬ ‫چون فکر نمی کرد که ما قصد بازپس گیری مناطق خود‬ ‫را داشته باشیم و در این عملیات تا کارون پیش رفتیم‪.‬‬ ‫در عملی��ات طریق القدس کمی جنگیدیم چون عراق‬ ‫هوشیار ش��ده و فهمیده بود که ما قصد جنگ داریم‪.‬‬ ‫در عملیات فتح المبین پیش دستی کرد که سازمان ما را‬ ‫ب��ه هم بزند ولی چون ما از چند جهت حمله را اغاز‬ ‫کرده بودیم توانستیم در ان عملیات هم پیروز شویم‪.‬‬ ‫ح��اال در عملی��ات بیت المقدس هم دش��من می داند‬ ‫می خواهید در این منطقه عملیات کنید هم خود شما‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر اگر عراق مناطق ش��مالی را از دست‬ ‫می داد نگرانی نداش��ت چون اهداف اعالم ش��ده اش‬ ‫جن��وب ایران بود و قلب اس��تراتژی عراق این منطقه‬ ‫بوده است‪ .‬پس تنها منطقه سوق الجیشی که مانده بود‬ ‫این منطقه بود و دوم اینکه در اهداف اعالم شده عراق‬ ‫این منطقه موضوعیت داشت‪ .‬سومین نکته اینکه تمام‬ ‫ارتش عراق باید جمع شود تا این منطقه را حفظ کند‪.‬‬ ‫در نتیجه این نکات عملیات بیت المقدس به یک جنگ‬ ‫واقعی و حس��اب شده تبدیل شد‪ .‬مجموع این نکات‬ ‫خرمشهر را به نقطه عطف جنگ تبدیل کرد‪.‬‬ ‫طرح ریزی این عملیات و برنامه ریزی ان با‬ ‫چه کسانی بود؟‬ ‫‪ l‬در همه جنگ های دنیا مجموعه ای از باال تصمیمی‬ ‫ می گیرد و اب�لاغ می کند و نیروها اجرا می کنند‪ .‬ما در‬ ‫جنگ باالسر نداشتیم و بعد از اینکه طرح عملیاتی را‬ ‫اماده می کردیم واسطه ای را که در اکثر موارد حضرت‬ ‫اق��ا بودند قرار می دادیم و در ش��ورای عالی مصوب‬ ‫می ش��د و می امد ب��رای اجرا‪ .‬حتی ایش��ان طوری با‬ ‫ق��درت از این طرح ها دف��اع می کرد که یک کلمه هم‬ ‫از انها کم و زیاد نمی شد‪.‬‬ ‫ما نمی توانیم بگوییم مساله طرح عملیات کار یک نفر‬ ‫بوده است‪ .‬اگر بخواهم تشبیه کنم طرح ریزی عملیات‬ ‫مث��ل اهن گداخته ای بود که هم��ه باید به ان چکش‬ ‫می زدند‪ .‬ما در طرح عملیات دو مشکل عمده داشتیم‪.‬‬ ‫یکی اینکه زمان کافی ب��رای عبور نیروها از کارون و‬ ‫رس��اندن انها به جاده اهواز ‪ -‬خرمشهر نداشتیم‪ .‬دوم‬ ‫اینکه ب��ا عبور ما از کارون نیروه��ای خط دوم عراق‬ ‫هوش��یار می ش��دند و تا بخواهیم با خط اول بجنگیم‬ ‫صبح می شد و به نتیجه مورد نظر نمی رسیدیم‪ .‬در این‬ ‫مس��اله هم بحث مفصلی در ستاد جنگ درگرفت‪ .‬در‬ ‫ان بحث ها همه کامال ازاد بودند و اظهارنظر می کردند‬ ‫و فرقی نمی کرد که چه کسی باشد‪ .‬همه به اندازه ایده ها‬ ‫و قطعه ای که از پازل عملیات می توانستند تکمیل کنند‬ ‫اظهارنظر می کردند‪ .‬ما برای مشکل اول این راه حل را‬ ‫پیدا کردیم که باید از یک روز قبل تعدادی از نیروهای‬ ‫اطالعات عملیات و خط شکن در ان سوی رود ساکن‬ ‫ش��وند تا از طریق انها بتوانیم زمان عبور را به حداقل‬ ‫برسانیم‪ .‬در مورد اطالع پیدا کردن خط های دوم عراق‬ ‫از حمله ما هم تصمیم گرفتیم تا با استفاده از استراتژی‬ ‫نف��وذ از ابتدا نیروهایی را بفرس��تیم در خط دوم و با‬ ‫نیروهای دشمن درگیر شوند‪.‬‬ ‫ای��ن قصه که ی��ک نفر اثرگذار باش��د و یک تنه همه‬ ‫کارها را انجام داده باشد‪ ،‬این طور نیست‪ .‬وقتی عده ای‬ ‫می خواهند به کسی لطف کنند‪ ،‬لقب فاتح جایی را به‬ ‫او می دهند درحالی که وقتی کسانی که شهید شده اند‬ ‫را بزرگ کنید‪ ،‬دیگرانی را که حاضر هس��تند کوچک‬ ‫کرده اید‪ .‬جدای از مباحث سیاسی قدرت تصمیم گیری‬ ‫محس��ن رضایی را هیچ کس نداش��ت‪ .‬قدرت تعقل و‬ ‫تفکر رش��ید را هم هیچ کس نداشت‪ .‬قدرت عملیات‬ ‫احمد کاظمی یا حس��ین خرازی را هم کسی نداشت‪.‬‬ ‫اگ��ر قدرت عملیاتی احمد کاظمی زیاد بود نفی کننده‬ ‫قدرت رشید یا دیگری و دیگری نبود‪.‬‬ ‫شهید باقری چطور؟‬ ‫‪ l‬حس��ن باقری ف��ن بیان‪ ،‬اعتماد ب��ه نفس و روابط‬ ‫عمومی خوبی داش��ت‪ ،‬اطالع��ات را از ما می گرفت‪.‬‬ ‫در جلس��ات با ارتشی ها تنها کس��ی که صحبت ها را‬ ‫بیان می کرد حسن باقری بود‪ .‬ادم دوست داشتنی بود‪.‬‬ ‫پس اصرار بنده روی این اس��ت که یک نفر به تنهایی‬ ‫همه کارهای را انجام نداد‪.‬‬ ‫در مورد استراتژی حمله می گفتید‪.‬‬ ‫‪ l‬ما بعد از اینکه نقاط ضعف خطوط دفاعی دشمن را‬ ‫شناختیم و شناسایی ها را انجام دادیم قرار شد شب عملیات‬ ‫این فرمول را طرح ریزی کنیم که از هر تیپ دو یا سه گردان‬ ‫را مثل شمش��یر حرکت دهیم‪ .‬یک گردان در خط اول و‬ ‫یک گردان در خط دوم می جنگد که جنگ این دو همزمان‬ ‫شروع می شود‪ .‬در مرحله اول عملیات ما به جاده اهواز‬ ‫ خرمشهر رسیدیم‪ .‬در مرحله دوم عملیات باید از جاده‬‫اهواز ‪ -‬خرمش��هر می رفتیم به سمت مرز بین المللی‪ .‬در‬ ‫این مرحله عراق مجبور به عقب نش��ینی اجباری شد و‬ ‫متوجه ش��د اگر این نیروها به س��مت بصره بروند و به‬ ‫بصره برس��ند نیروهایش هم در شمال اسیر می شوند و‬ ‫هم در جن��وب‪ .‬هنر و مهارت طرح ریزی ما این بود که‬ ‫طرح را طوری برنامه ریزی کردیم که بیشترین نتیجه را‬ ‫بگیریم‪ .‬عراق در این مرحله همه نیروهایش را به دفاع از‬ ‫بصره اورد‪.‬‬ ‫یعنی رفت��ن ما به داخل ع��راق بعد از فتح‬ ‫خرمشهر نبود؟‬ ‫‪ l‬نه! این اش��تباهی اس��ت که همه گیر شده است که‬ ‫ما بعد از پس گرفتن خرمش��هر به فکر ورود به خاک‬ ‫ع��راق افتادیم در حالی که گرفت��ن بصره در عملیات‬ ‫بیت المقدس طرح ریزی شد‪g .‬‬ ‫معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح درتبیین عملیات بیت المقدس‪:‬‬ ‫استراتژی رهایی‬ ‫‪ 4‬سردار سیدمسعود جزایری‪ ،‬معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح در تحلیلی از ازادسازی‬ ‫خرمشهر‪ ،‬ان را حاصل راهبردهایی می داند که در جنگ ‪ 8‬ساله مورد توجه بوده است‪.‬‬ ‫موقعیت نظامی ایران در استانه عملیات‬ ‫بیت المقدس چگونه بود؟‬ ‫از لحاظ نظامی پس از یک دوره ناکامی های اولیه‬ ‫در دوره عملیات های بزرگ هستیم‪ .‬قبل از عملیات‬ ‫ازادس��ازی خرمش��هر‪ ،‬عملیات بزرگ ثامن االئمه‪،‬‬ ‫طریق القدس و فتح المبین انجام پذیرفت‪ .‬از لحاظ‬ ‫دوره بندی های مربوط به جنگ هشت ساله در دوره‬ ‫ازادسازی قرار داریم‪.‬‬ ‫بعد از ازادسازی خرمشهر چه تحولی در‬ ‫دفاع مقدس بوجود امد؟‬ ‫با ازادی خرمشهر‪ ،‬یکی از مهمترین مناطق تصرف‬ ‫ش��ده به میهن اسالمی برگشت‪ .‬و این اغاز دوره و‬ ‫رون��دی جدید در جنگ بود‪ .‬در س��ال دوم جنگ‬ ‫تح��ول بزرگ��ی روی داد و حضور س��پاه و ارتش‬ ‫در کنار یکدیگر و نیز اس��تراتژی نظامی و دکترین‬ ‫عملیاتی مش��خص و تعریف ش��ده س��بب انجام‬ ‫عملیات های موفق و سلس��له دار علیه دشمن شده‬ ‫و این امر سبب عقب نشینی های اشغالگران و راندن‬ ‫دشمن به مرز شد‪.‬‬ ‫مهمترین دستاورد فتح خرمشهر چه بود؟‬ ‫ب��ا فت��ح خرمش��هر موازن��ه نظام��ی ب��ه س��ود‬ ‫ای��ران اس�لامی تغییر یافت‪ .‬ملت ه��ای عالقه مند‬ ‫ب��ه انقالب اس�لامی به پای��داری نظ��ام بر امده از‬ ‫انق�لاب امی��دوار ش��دند و تح��والت ش��گرفی‬ ‫به خص��وص در منطقه پیرامونی و لبن��ان به وقوع‬ ‫پیوست که بعدها سبب شکست های پی درپی رژیم‬ ‫صهیونیستی از حزب اهلل شد‪.‬‬ ‫بسیاری معتقد بودند که پس از ازدسازی‬ ‫خرمش��هر می بایس��ت جن��گ ب��ه پایان‬ ‫می رس��ید‪ .‬جامع��ه ان روز ایران چگونه‬ ‫فکر می کرد؟‬ ‫با انجام سلس��له عملیات های رهایی‪ ،‬روح تازه ای‬ ‫در ملت دمیده ش��د‪ .‬این روح حاکی از ان بود که‬ ‫جمهوری اسالمی ایران امده است تا بماند؛ هرچند‬ ‫با س��خت ترین حربه ها دش��منان به جنگ او امده‬ ‫باش��ند‪ .‬پس از فتح خرمش��هر وارد دوره جدیدی‬ ‫شدیم‪ .‬شرایط سیاسی روز و شرایط خاص نظامی‬ ‫مس��تلزم یک تصمیم ج��دی و راهب��ردی بود‪ .‬بر‬ ‫این اس��اس تنبیه متجاوز‪ ،‬اخراج اش��غالگر از کلیه‬ ‫سرزمین های اشغالی کشورمان‪ ،‬تفهیم به دشمنان که‬ ‫باید جمهوری اسالمی ایران را به رسمیت بشناسند‬ ‫و حقوقش را محترم دارند در دستور کار مسئولین‬ ‫نظام قرار گرفت‪ .‬همچنین با فتح خرمشهر مواجه با‬ ‫نوعی دگرگونی و تحول در ماهیت جنگ هستیم‪.‬‬ ‫اینک دش��من که با هدف نابودی انقالب اسالمی‬ ‫وارد صحنه ش��ده بود‪ ،‬در اندیش��ه نجات خود از‬ ‫گرداب��ی بود که در ان فرو رفته ب��ود‪ .‬باید خود را‬ ‫در مقطع پیروزی های بزرگ س��ال ‪ 61‬دید‪ ،‬در ان‬ ‫دوره باید دشمن را از کلیه نقاط اشغال شده خارج‬ ‫می کردیم و در حدی دور می ش��د تا مجددا به فکر‬ ‫حمل��ه و تهاجم به خاک ایران نیفتد‪ .‬باید دش��من‬ ‫ناامید و تنبیه می ش��د‪ .‬برای ای��ن کار فداکاری های‬ ‫زیادی صورت گرف��ت و اگر این اراده جنگیدن با‬ ‫دشمن و زدن عقبه های لجستیکی او در دستور کار‬ ‫نبود‪ ،‬چه بس��ا امروز نیز ما گرفتار باج خواهی های‬ ‫دش��منان بودیم‪ .‬به صحنه منطقه و تصرفات رژیم‬ ‫صهیونیستی از کش��ورهای عربی بنگرید‪ ،‬پاسخ را‬ ‫دریافت خواهید کرد‪ .‬این باج دهی ها بسیار پرهزینه‪،‬‬ ‫پر دردسر و تحقیرامیز است‪.‬‬ ‫ب��ا عمل انقالبی‪ ،‬اس��تقالل و ازادی منافات دارد‪.‬‬ ‫حال��ت نه جن��گ‪ ،‬نه صل��ح بهترین گزین��ه برای‬ ‫بیگانگان بود و با این حربه ده ها سال ما را به خود‬ ‫مش��غول می کردند‪ .‬الزم به ذکر است در مقطع فتح‬ ‫خرمش��هر هی��چ راه حل مش��خصی از طرف رژیم‬ ‫بعث عراق‪ ،‬مجامع بین الملل و مدعیان میانجیگری‬ ‫یا قدرت های اصلی اغازگ��ر جنگ تحمیلی برای‬ ‫تعیین تکلیف جنگ ارائه نشد‪ ،‬صرفا یک طرح کلی‬ ‫و مبهم به نام اتش ب��س مطرح کردند‪ .‬معنایش ان‬ ‫بود که دش��من در خاک م��ا بماند‪ ،‬اتش بس اعالم‬ ‫شود و چانه زنی پشت میز مذاکره‪.‬‬ ‫چانه زنی با دشمن در ش��رایطی که در خاک شما‬ ‫خیمه زده است‪ ،‬اثار بسیار زیانباری به دنبال دارد‪،‬‬ ‫تاریخ حرف های گفتنی زیادی در این مورد خواهد‬ ‫داشت‪g .‬‬ ‫‪67‬‬ ‫سردار نیکخواه‪ ،‬مسئول تبلیغات جنگ در زمان ازادسازی خرمشهر‪:‬‬ ‫انتخاب زمان عملیات بیت المقدس‬ ‫هوشمندانه بود‬ ‫سهیال طائی‬ ‫‪ 5‬سردار محمد باقر نیکخواه در سال های نخست جنگ مسئولیت تبلیغات جنگ در‬ ‫جبهه های جنوب را عهده دار بوده است‪ .‬او با اینکه در استانه عملیات بیت المقدس مجروح‬ ‫می شود و از نزدیک شاهد فضای ان موقع نبوده است ولی در دیگر مقاطع از جمله مقاومت‬ ‫‪ 34‬روزه خرمشهر حضور فعالی در منطقه داشته است‪ .‬در این گفت وگو فضای تبلیغاتی‬ ‫جنگ در مقاومت و ازادسازی خرمشهر و ویژگی های عملیات بیت المقدس مورد بررسی‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪68‬‬ ‫گرچ��ه ش��ما به عن��وان کارش��ناس و‬ ‫متخصص مس��ائل پدافند شیمیایی مطرح‬ ‫هس��تید ولی ظاهرا در س��ال های ابتدای‬ ‫جنگ نی��ز حضور جدی در منطقه جنوب‬ ‫داش��ته و در عملی��ات بیت المق��دس هم‬ ‫مش��ارکت داشتید‪ .‬لطفا برای شروع بحث‬ ‫بگویی��د که چگونه ب��ه جبهه های جنوب‬ ‫رفتی��د و انجا چ��ه فعالیت هایی را انجام‬ ‫می دادید؟‬ ‫‪ l‬م��ن ابتدای انقالب دانش��جو ب��ودم و در روابط‬ ‫عمومی اتحادیه دانش��جویان دانش��گاه های سراس��ر‬ ‫کش��ور (دفتر تحکیم وحدت) نیز فعال بودم‪ .‬شروع‬ ‫جنگ با فارغ التحصیلی بنده از رش��ته علوم سیاس��ی‬ ‫مصادف ش��د و من مانند بسیاری از دانشجویان پیرو‬ ‫خط امام در جبهه ها حضور پیدا کردم‪.‬‬ ‫م��ن ابتدا به عنوان رزمنده به جبهه های سوس��نگرد و‬ ‫اهواز رفتم ولی چند ماه بعد به علت ارتباطاتی که من‬ ‫با دانش��گاه ها‪ ،‬چهره ها و مسئوالن داشتم فرماندهان‬ ‫جنگ مش��خصا اقای شمخانی تش��خیص دادند که‬ ‫در زمین��ه فرهنگی فعالیت کنم‪ .‬به طور مش��خص در‬ ‫دی ماه س��ال ‪ 1359‬و بعد از حماسه هویزه (شهادت‬ ‫شهید علم الهدی و همرزمانش)‪ ،‬من مسئول تبلیغات‬ ‫جبهه های جنوب شدم‪.‬‬ ‫یعنی مسئولیت تبلیغات جنگ از ایالم تا جنوبی ترین‬ ‫نقطه کش��ور به من س��پرده شد‪ .‬در س��ال ‪ 1360‬در‬ ‫اس��تانه عملیات ثامن االئمه (شکس��تن حصر ابادان)‬ ‫قرارگاه کربال تش��کیل شد و در نهر شادگان که مقر‬ ‫قرارگاه بود اقای محسن رضایی‪ ،‬شهید حسن باقری‪،‬‬ ‫رحیم صفوی و اقای شمخانی به ما گفتند که از این‬ ‫به بعد‪ ،‬عنوان شما «مس��ئول تبلیغات قرارگاه کربال»‬ ‫است‪ .‬یعنی سه روز مانده به شکستن حصر ابادان ما‬ ‫مس��ئول تبلیغات جبهه و جنگ قرارگاه کربال شدیم‪.‬‬ ‫بع��د که قرارگاه خاتم االنبیا تش��کیل ش��د باز عنوان‬ ‫مس��ئولیت ما تغییر کرد و مس��ئول تبلیغات جبهه و‬ ‫جنگ قرارگاه خاتم االنبیا شدم‪.‬‬ ‫بع��دا از مرکز‪ ،‬س��ردار علیرضا مزینانی که مس��ئول‬ ‫ارتباطات کل س��پاه ب��ود به منطقه ام��د و گفتند که‬ ‫مسئولین واحدهای مرکز مسئوالن قرارگاه خاتم هم‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫از انجا به بعد ما تا سال ‪1364‬جانشین ایشان شدیم‪.‬‬ ‫در اس��تانه عملی��ات والفج��ر ‪ 8‬و ازادی فاو بنده از‬ ‫تبلیغات کناره گیری کردم و به بخش عملیات رفته و‬ ‫مسئول جنگ های نوین شدم‪.‬‬ ‫مسئول جنگ های نوین نیروی زمان سپاه که ان موقع‬ ‫اصطالح��ا «ش‪.‬م‪.‬ر» یعن��ی ش��یمیایی‪ ،‬میکروب��ی‪،‬‬ ‫رادیواکتیو می گفتند‪.‬‬ ‫در نیروهای نظامی االن به این حوزه جنگ های نوین‬ ‫می گویند‪ .‬تا اخر جنگ من همین س��مت را داش��تم‬ ‫ت��ا اینکه بع��د از جن��گ به عنوان مش��اور معاونت‬ ‫فرهنگ��ی و تبلیغ��ات جن��گ کل قوا در س��تاد کل‬ ‫نیروهای مسلح منصوب شدم‪.‬‬ ‫بعد از این معاونت بنیاد حفظ اثار و ارزش های دفاع‬ ‫مقدس تش��کیل ش��د‪ .‬ان موقع اقای مهندس چمران‬ ‫رئیس این بنی��اد بودند و من هم به عن��وان قائم مقام‬ ‫ایش��ان منصوب ش��دم‪ .‬از س��ال ‪ 1380‬تا ‪ 1388‬که‬ ‫بازنشس��ت ش��دم هم در وزارت دفاع مشغول بودم‪.‬‬ ‫این خالصه ای از فعالیت هایی است که ما در سپاه و‬ ‫دیگر جاها داشتیم‪.‬‬ ‫ش��ما مس��ئول تبلیغات جن��گ در جنوب‬ ‫کش��ور بودید‪ .‬از فضای حاکم بر جنگ در‬ ‫استانه مقاومت ‪ 34‬روزه خرمشهر بگویید‪.‬‬ ‫‪ l‬حمله عراق با غافلگیری شکل گرفت‪ .‬ارتش هم‬ ‫امادگ��ی الزم را نداش��ت‪ .‬البته س��پاه و ارتش قرائن‬ ‫و ش��واهدی داش��تند و به فرماندهی کل قوای وقت‬ ‫ک��ه بنی صدر بود گزارش هایی هم داده بودند و حتی‬ ‫برخی روستاهای مرزی را هم به صورت خودجوش‬ ‫تخلیه ک��رده بودند‪ .‬تا اینکه حمله سراس��ری عراق‬ ‫ش��روع شد‪ .‬از شلمچه تا خرمشهر ‪12‬کیلومتر فاصله‬ ‫است‪ .‬در ان زمان شور انقالبی خیلی باالیی در میان‬ ‫م��ردم حاکم بود و م��ردم از زن و م��رد‪ ،‬کوچک و‬ ‫ب��زرگ‪ ،‬دوره دی��ده و ندیده و حتی اف��رادی با برنو‬ ‫(تفنگ های قدیم��ی ) و ‪ 5‬تانک در مقابل این هجوم‬ ‫مقاومت کردند‪.‬‬ ‫عالوه ب��ر نیروهای مردمی ‪ ،‬ارت��ش در پادگان دژ و‬ ‫همچنین س��پاه هم مقاومت را اغاز کرد‪ .‬ان موقع من‬ ‫هم همراه س��ه نفر دیگر به س��مت خرمشهر حرکت‬ ‫کردیم ول��ی ان زمان ع��راق تا ‪ 7‬کیلومت��ری اهواز‬ ‫پیشروی کرده بود لذا جاده بسته بود‪ .‬خیلی ها در این‬ ‫مس��یر ماندند و نتوانس��تند به جمع مقاومت کنندگان‬ ‫ش��هر بپیوندند ولی داخل شهر مقاومت سرسختانه و‬ ‫حماسه ای جاودانه در جریان بود‪.‬‬ ‫در حقیقت مقاومت خرمش��هر در فض��ای معنویت‬ ‫بسیار باال انجام گرفت‪ .‬اگر شرایط عادی بود مطمئن‬ ‫باش��ید یک روز هم نمی شد در مقابل ارتش تا دندان‬ ‫مس��لح عراق مقاومت کرد‪ .‬در واقع خرمشهر افتخار‬ ‫بزرگ��ی را ب��رای جنگ ای��ران رق��م زد‪ .‬حتی زنان‬ ‫بس��یاری در این مقاومت مش��ارکت داشتند و برخی‬ ‫از انها مانند ش��هناز حاجی شاه و شهال محمدی هم‬ ‫شهید شدند‪.‬‬ ‫من معتقدم متاسفانه ابعاد این مقاومت انطور که باید‬ ‫مورد توجه قرار نگرفته اس��ت و بیش��تر بحث هایی‬ ‫که در این باره ش��ده جنبه تبلیغاتی داشته و سطحی‬ ‫پرداخته ش��ده است‪ .‬با س��قوط خرمشهر احساسات‬ ‫ی جریحه دار ش��د‪ .‬مردم باورش��ان نمی شد که‬ ‫عموم ‬ ‫فرمان��ده کل قوا‪ ،‬بنی صدر‪ ،‬ط��ی ‪ 34‬روز حتی یک‬ ‫یگان را هم به کمک مردم نفرستد‪.‬‬ ‫در روزهای اخر مقاومت باقیمانده ها با چشم گریان‬ ‫و ان��دوه فراوان خود را به بخش ش��رقی خرمش��هر‬ ‫رساندند‪ .‬سقوط خرمشهر برای غیرت اسالمی مردم‬ ‫انقالبی ضربه بزرگی بود‪.‬‬ ‫به ارتباط خود با شهید حسن باقری اشاره‬ ‫کردی��د‪ .‬ب��ا ایش��ان از چه زمان��ی ارتباط‬ ‫گرفتید؟‬ ‫‪ l‬اول جنگ که من مس��ئول تبلیغات جنگ ش��دم‪،‬‬ ‫ایشان مسئول واحد اطالعات بود‪ .‬در واقع اطالعات‬ ‫نظامی را ایش��ان پای��ه گذاری ک��رد‪ .‬اطالعات همه‬ ‫محورها را حس��ن باقری و همکارانشان در اختیار ما‬ ‫قرار می دادند‪ .‬ایشان چون قبل از فرماندهی خبرنگار‬ ‫روزنام��ه جمهوری اس�لامی بودن��د و مدتی هم در‬ ‫جنوب لبنان خبرنگار بودند روحیه فرهنگی داش��تند‬ ‫و ب��ا واح��د فرهنگ��ی و تبلیغات هم��کاری زیادی‬ ‫می کردن��د و با روحیه باز و ب��دون محدودیت به ما‬ ‫کمک می کردند‪.‬‬ ‫خوشبختانه ارتباط خیلی صمیمانه ای داشتیم‪ .‬بعد از‬ ‫تش��کیل قرارگاه کربال هم به صورت هفتگی با ایشان‬ ‫جلسه داشتیم‪ .‬عالوه بر ان دو هفته یک بار هم ایشان‬ ‫جلس��ه ای جداگانه با ما می گذاش��ت و نقطه نظرات‬ ‫خوب تبلیغاتی داشتند و واحد تبلیغات را راهنمایی‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫حتی به اقای علی افش��اری که االن کسالت دارند و‬ ‫خدا شفایش��ان بدهد و اقای عدن��ان که از بچه های‬ ‫خوزس��تان و مس��ئول تخلیه اطالعات اسرای عراقی‬ ‫بودند می س��پرد که اگر ن��کات تبلیغاتی در البه الی‬ ‫حرف های اس��را به دس��ت اوردند به ما بگویند و ما‬ ‫از شهدای گمنامی که در‬ ‫خرمشهر مقاومت کردند‬ ‫و روحانی بزرگواری به نام‬ ‫شیخ شریف قنوتی که‬ ‫نقش بسیار زیادی مانند‬ ‫شهید جهان ارا و دوستان‬ ‫دیگر در تهییج نیروها‬ ‫داشت‪ ،‬یاد کنم‪ .‬ایشان یک‬ ‫روحانی مبارز و خط امامی ‬ ‫بود که قبل از انقالب در‬ ‫مسیر انقالب و امام بود‬ ‫از کنار واحد تحقیقات اس��را‪ ،‬خیلی اطالعات کسب‬ ‫کردیم‪.‬‬ ‫نق��ش ایش��ان در طرح ری��زی عملی��ات‬ ‫بیت المقدس را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬البت��ه‪ ،‬همانط��ور ک��ه گفتم من مس��ئول واحد‬ ‫تبلیغات ب��ودم و درباره طرح ری��زی عملیات باید‬ ‫از فرمانده��ان ارش��د ان زمان مانند اقای محس��ن‬ ‫رضایی‪ ،‬شمخانی‪ ،‬سردار غالمعلی رشید و دیگران‬ ‫سوال شود‪.‬‬ ‫بله‪ .‬درست می فرمایید ولی شما هم عالوه‬ ‫بر حضوری ک��ه در جبهه ها و قرارگاه های‬ ‫مرکزی داشتید‪ ،‬تالیفات و مطالعاتی کردید‬ ‫و مطمئنا ارزیابی های خود را دارید؟‬ ‫‪ l‬در طرح ری��زی عملی��ات ش��هید صیاد ش��یرازی‬ ‫و گ��روه ط��راح عملیات ایش��ان و اقایان محس��ن‬ ‫رضایی‪ ،‬ش��مخانی‪ ،‬غالمعلی رشید‪ ،‬رحیم صفوی و‬ ‫ش��هید حس��ن باقری به ط��ور مش��ترک نقش افرینی‬ ‫داشتند و طرح کلی عملیات را با هم اماده کردند‪ .‬در‬ ‫زمان عملیات هم ش��هید باقری فرمانده قرارگاه نصر‬ ‫بود‪ .‬قرارگاه نصر نزدیک ترین فاصله را به خرمش��هر‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫این قرارگاه با ارتش مش��ترک بود و فرمانده ارتش��ی‬ ‫قرارگاه هم سرلش��کر حسنی س��عدی بودند که االن‬ ‫مع��اون هماهنگ کننده س��تاد کل نیروهای مس��لح‬ ‫هستند‪ .‬این قرارگاه نقش خیلی اصلی و عمده ای در‬ ‫ورود به خرمشهر داشت‪.‬‬ ‫ام��ا نکته ای که در فیلم ها و عکس های ان دوره دیده‬ ‫می ش��ود این است که شهید حس��ن باقری بیشتر از‬ ‫دیگر فرماندهان در توضیح و تش��ریح عملیات فعال‬ ‫بودند‪ .‬به هر حال خداوند به همه استعداد داده است‪.‬‬ ‫یکی در نویس��ندگی و هنر استعداد دارد‪ ،‬دیگری در‬ ‫مدیریت و فرماندهی‪.‬‬ ‫ش��هید حس��ن باقری از نب��وغ و اس��تعداد طراحی‬ ‫عملی��ات و فرماندهی جنگ برخوردار بود‪ .‬این نبوغ‬ ‫وقتی با شور انقالبی امیخته شد این جوان را به یکی‬ ‫از چهره ه��ای مطرح و تاثیرگ��ذار جنگ تبدیل کرد‪.‬‬ ‫برای مثال انتخاب زمان عملیات بیت المقدس بسیار‬ ‫هوشمندانه بود‪.‬‬ ‫ای��ران یک م��اه قب��ل از نخس��تین مرحل��ه عملیات‬ ‫بیت المقدس در منطقه ای وس��یع عملیات فتح المبین‬ ‫را انج��ام داده بود و دش��من تصور نمی کرد که ایران‬ ‫بتوان��د به این زودی به بازس��ازی نیروه��ا و انتقال‬ ‫تجهی��زات و نیروه��ای ت��ازه نفس ب��ه مکانی دیگر‬ ‫بپردازد‪ .‬اینها نیاز به تجهیز سازمان داشت‪.‬‬ ‫از ط��رف دیگر محوره��ای عملیات بیت المقدس‬ ‫با هوش��مندی کامل انجام ش��ده بود‪ .‬اینها نش��ان‬ ‫می دهد که نیروهای ما از استراتژی و تاکتیک های‬ ‫مناسبی برخوردار بودند‪.‬‬ ‫بعضی ها مقاومت و ازادی خرمشهر را با‬ ‫وقایع مهمی مانند دفاع سن پطرزبورگ در‬ ‫جنگ جهانی مقایس��ه کردند‪ .‬شما چنین‬ ‫ش��انی برای این رویداد قائل هستید؟ به‬ ‫هر حال واقعه خرمشهر سرنوشت جنگ‬ ‫را تغییر داد‪ .‬حمل��ه همه جانبه نیروهای‬ ‫ع��راق می توانس��ت حداقل ب��ه تصرف‬ ‫کل خوزس��تان منجر ش��ود‪ ،‬ولی دفاع‬ ‫خرمشهر مسیر جنگ را تغییر داد‪.‬‬ ‫‪ l‬بل��ه همینط��ور اس��ت‪ .‬بعد از فتح خرمش��هر‬ ‫مع��ادالت منطق��ه به هم خ��ورد و زلزله سیاس��ی‬ ‫در جه��ان ع��رب اتف��اق افت��اد و ش��یوخ خلیج‬ ‫فارس احس��اس خطر کرده و ش��ورای همکاری‬ ‫خلیج فارس را ایجاد کردند‪.‬‬ ‫اس��رائیل هم احس��اس کرد این پیروزی ایران به‬ ‫ش��یعیان لبنان روحیه داده است‪ .‬به همین دلیل به‬ ‫لبنان حمله ک��رد‪ .‬امریکا و جه��ان غرب‪ ،‬تجهیز‬ ‫نظامی و اطالعاتی عراق را س��رعت بخش��یدند و‬ ‫منافقین را در عراق فع��ال کردند‪ .‬همه اینها برای‬ ‫این بود که ایران در جنگ مقتدر تر نشود‪.‬‬ ‫ای��ن عملی��ات دامنه ه��ای گس��ترده منطقه ای و‬ ‫فرامنطق��ه ای داش��ت و دنیای اس��تکبار به این‬ ‫نتیجه رس��یدند که باید جل��وی ایران را بگیرند‪.‬‬ ‫یک��ی از تاثیرات مهم فتح خرمش��هر این بود که‬ ‫احساسات جریحه دار ش��ده ایرانیان التیام یافت‬ ‫و دوس��تداران ایران در سراس��ر دنیا احس��اس‬ ‫غرور کردند‪.‬‬ ‫ان موق��ع من مجروح ش��ده و در تهران بس��تری‬ ‫ب��ودم‪ ،‬وقتی اق��ای کریمی در رادی��و اعالم کرد‬ ‫«توجه‪ ،‬توجه خرمشهر شهر خون و قیام ازاد شد»‬ ‫شهر یکپارچه در شادی و شور بود‪.‬‬ ‫هم��ه جا مردم نقل و ش��یرینی پخ��ش می کردند‪.‬‬ ‫فضای خاصی بود که ش��اید ب��ا زبان قابل وصف‬ ‫نباشد‪ .‬ازادی خرمشهر احساس غرور ایرانی ها را‬ ‫احیا کرد‪.‬‬ ‫در پای��ان اگ��ر صحبت دیگری هس��ت‬ ‫بفرمائید‪.‬‬ ‫‪ l‬در پایان الزم اس��ت از ش��هدای گمنامی که در‬ ‫خرمش��هر مقاومت کردن��د و روحانی بزرگواری‬ ‫به نام ش��یخ ش��ریف قنوتی که نقش بسیار زیادی‬ ‫مانند ش��هید جهان ارا و دوس��تان دیگر در تهییج‬ ‫نیروها داشت‪ ،‬یاد کنم‪ .‬ایشان یک روحانی مبارز و‬ ‫خط امامی بود که قبل از انقالب در مسیر انقالب‬ ‫و امام بود‪.‬‬ ‫وی از بروج��رد گروه��ی را به ن��ام «اهلل اکب��ر» به‬ ‫خرمش��هر ب��رده بود و حت��ی این گ��روه به تیپ‬ ‫«اهلل اکب��ر» مع��روف ش��ده ب��ود‪ .‬ایش��ان در همه‬ ‫صحنه ه��ا حاضر ب��ود‪ .‬تصور کنی��د یک روحانی‬ ‫خاک ال��ود مدام در نقاط مختلف ش��هر فعال بود‪.‬‬ ‫مجروحان را امداد می کرد‪ .‬در تدفین ش��هدا نقش‬ ‫داشت و به همه سنگرها سر می زد‪.‬‬ ‫ایشان در ‪ 24‬مهر ماه به عراق با تمام قوا از چندین‬ ‫محور حمله کرد‪ ،‬اما ایش��ان را محاصره کردند و‬ ‫وقت��ی گرفتن��د گفتند که ما یک خمینی دس��تگیر‬ ‫کردیم‪.‬‬ ‫ایش��ان به طور وحشیانه ای به ش��هادت رساندند‪.‬‬ ‫واقعا حیف اس��ت که وقتی از خرمش��هر صحبت‬ ‫می کنیم از این تیپ افراد یادی نکنیم‪g .‬‬ ‫‪69‬‬ ‫دکتر محمد رضا عباسی‪ ،‬فرماندار وقت خرمشهر در زمان حمله عراق‪:‬‬ ‫خرمشهر پیش مرگ ایران شد‬ ‫سودابه رخش‬ ‫‪ 6‬دکتر محمدرضا عباسی‪ ،‬مدیر عامل بیمه معلم و از مدیران موفق اقتصادی کشور‪ ،‬در‬ ‫سال های نخست انقالب به عنوان فرماندار خرمشهر منصوب می شود‪ .‬انتصاب وی به این سمت‬ ‫مصادف می شود با تصرف بخشی از خرمشهر توسط نیروهای عراقی‪ .‬عباسی در مقاومت‬ ‫‪ 34‬روزه خرمشهر و همچنین عملیات ازادی خرمشهر (عملیات بیت المقدس) نقش فعالی داشته‬ ‫است‪ .‬وی در گفت وگو با «مثلث» از خاطرات خود درباره مقاومت ‪ 34‬روزه و عملیات ازادی‬ ‫خرمشهرمی گوید‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫ش��ما چطور به عن��وان فرماندار خرمش��هر‬ ‫انتخاب شدید؟‬ ‫‪ l‬در خرمش��هر ی��ک دوره‪ ،‬درگیری های نیروهای‬ ‫ضد انقالب شدت گرفت‪ .‬من ان زمان دانشجو بودم‪.‬‬ ‫با یکس��ری از دانشجویان به ستاد مقاومت خرمشهر‬ ‫رفتیم و انجمن اس�لامی دانشجویان را فعال کردیم‪.‬‬ ‫ی و غیر بومی در این س��تاد فعال بودند‪.‬‬ ‫نیروهای بوم ‬ ‫چند ماه بعد بخشی از خرمشهر را عراقی ها گرفتند و‬ ‫بخش دوم که به ابادان وصل بود در اختیار نیروهای‬ ‫ایران��ی بود‪ .‬ان زمان با توج��ه به اینکه من بچه انجا‬ ‫هستم از من خواسته شد که فرماندار خرمشهر بشوم‬ ‫و حکم فرمانداری را به من دادند‪.‬‬ ‫پس از حمل��ه رژیم بعث‪ ،‬وضعیت ش��هر‬ ‫چگونه شد؟‬ ‫‪ l‬من باید به خاطرات گذش��ته رجوع کنم و ش��اید‬ ‫نتوانم با ظرافت و دقت مس��ائل را بیان کنم اما سعی‬ ‫خودم را می کنم‪ .‬بعد از پیروزی انقالب اس�لامی در‬ ‫حاشیه مرزها و در یکسری استان ها با جمعیت هایی‬ ‫که دارای اقلیت های قومی و مذهبی هس��تند مسائلی‬ ‫رخ داد‪ ،‬ضد انقالبیون س��عی کردند از بی ثباتی دولتی‬ ‫ک��ه تازه روی کار امده بود‪ ،‬اس��تفاده کنند‪ .‬انها غالبا‬ ‫از ان س��وی مرزها حمایت می شدند‪ .‬مثال کسانی که‬ ‫در خوزس��تان بودند با توجه به مسائل ناسیونالیستی‬ ‫که کم و بیش از س��ابق وجود داشت از ناحیه حزب‬ ‫بعث حمایت می شدند‪ .‬و باالخره فضایی ایجاد شده‬ ‫بود که انها س��عی می کردند حداکثر استفاده را ببرند‪.‬‬ ‫رژیم بع��ث عراق نیز خود نیت هایی داش��ت که در‬ ‫قرار داد س��ال ‪ 1991‬با رژیم ش��اه سرکوب شده بود‬ ‫و این فرصتی بود تا بتواند از ش��رایط موجود س��وء‬ ‫اس��تفاده کندو به نیت های خودش دس��ت پیدا کند‪.‬‬ ‫در هر صورت شرایط نا ارام بود‪ .‬یکسری درگیری ها‬ ‫هم به این ناارامی دامن زده بود که موجب شد مردم‬ ‫شهر صدمه ببینند‪ .‬به رغم اینکه انها تالش می کردند‬ ‫مسائل قومی را دامن بزنند و اختالفاتی ایجاد کنند اما‬ ‫در این بخش کمتر موفق می شدند‪.‬‬ ‫پ��س در چ��ه بخش های��ی توانس��تند ب��ه‬ ‫درگیری ها دامن بزنند؟‬ ‫‪ l‬در به وج��ود اوردن رع��ب و وحش��ت ک��ه از‬ ‫بمب گذاری ها حاصل می ش��د‪ .‬انه��ا در این زمینه ها‬ ‫فع��ال بودند‪ .‬ترور‪ ،‬بمب گذاری در مس��اجد و از این‬ ‫قبیل فعالیت ها‪ .‬اما مردم کم و بیش به این شرایط عادت‬ ‫ک��رده بودند‪ .‬با وجود همه اینه��ا تصور گروهی مثل‬ ‫م��ن این نبود که عراق تهاجم هم��ه جانبه ای را انجام‬ ‫می دهد‪ .‬تا کم کم ترور ها در منطقه بیش��تر ش��د و به‬ ‫تبع ان وحش��ت هم بیشتر ش��د و خبر هایی هم که از‬ ‫ان طرف مرز می رسید نشان دهنده این بود که ارایش‬ ‫نیروهای عراق در ان س��وی مرزها ارایش��ی متفاوت‬ ‫اس��ت‪ .‬به همین سبب گروهی از نیروهایی که عمدتا‬ ‫در س��پاه بودند تصمیم گرفتند که روستاهای مرزی را‬ ‫از م��ردم تخلیه کنند تا اگر درگیری ایجاد ش��ود مردم‬ ‫صدمه نبینند‪ .‬در همین حال درگیری های مرزی کوتاه‬ ‫مدت و با اس��لحه س��بک انجام شد و دیگر مشخص‬ ‫ش��د که عراق خودش را اماده یک تهاجم می کند‪ .‬در‬ ‫همین حین با توجه به نوپا بودن سپاه ما تصمیم گرفتیم‬ ‫نیروی مقاومت خرمشهر را ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫این نیرو ش��امل چه کسانی می شد و ایا با‬ ‫سپاه و نیروهای دیگر فرق داشت؟‬ ‫‪ l‬گروهی که در انجمن اس�لامی دانش��گاه ها فعال‬ ‫بودند دور هم جمع شدند و اقداماتی را انجام دادند‪،‬‬ ‫ه��دف این بود ک��ه بتوانیم نیروها را س��ازماندهی و‬ ‫پش��تیبانی کنیم هم برای نیروهایی که در داخل شهر‬ ‫بودند و هم برای خارج از شهر‪ .‬شما اگر همین االن‬ ‫هم به موزه خرمشهر مراجعه کنید یکی از کارت های‬ ‫س��تاد مقاومت ب��ا امضای من در م��وزه وجود دارد‪.‬‬ ‫م��ا اس��لحه هایی ک��ه از عراقی ه��ا می گرفتی��م را‬ ‫به دس��ت رزمنده ه��ا می رس��اندیم و در ورودی و‬ ‫خروجی شهر نیز نیرو مستقر کرده بودیم و اسلحه ها‬ ‫را از کس��انی که همان نیت های ش��وم را داش��تند و‬ ‫می خواس��تند از این اسلحه ها استفاده نامطلوب کنند‪،‬‬ ‫می گرفتیم و به دس��ت نیرو ها می رس��اندیم‪ .‬ان زمان‬ ‫بیش��تر مبارزان مردم عادی بودند و تنها تعداد کمی از‬ ‫نظامی��ون مب��ارزه می کردند‪ .‬می توان��م بگویم تعداد‬ ‫نیروهای مردمی ده برابر تعداد نظامیان بود‪.‬‬ ‫چرا تعداد نظامیان انقدر کم بود؟‬ ‫‪ l‬نمی دان��م‪ ،‬ان زمان ارتش یا هنوز امادگی الزم را‬ ‫نداشت یا منسجم نشده بود‪.‬‬ ‫در دوران مقاومت ‪ 34‬روزه خرمش��هر شما‬ ‫چه نقشی داشتید؟‬ ‫‪ l‬جنگ و گریز ادامه پیدا کرد و رسید به ابان ماه که‬ ‫بخشی از خرمشهر به دست عراقی ها افتاد و مقاومت‬ ‫‪ 34‬روزه ش��کل گرفت‪ .‬این مقاومت نقطه عطفی در‬ ‫جنگ تحمیلی بود‪ .‬از یک طرف لشکری کامال مجهز‪،‬‬ ‫ام��اده‪ ،‬با برنامه و هدفمند و از طرف دیگر گروهایی‬ ‫کامال مردمی یعنی دانش اموزان‪ ،‬دانشجویان‪ ،‬کاسبان‪،‬‬ ‫س��ربازان و‪ ....‬بدن��ه مقاومت را تش��کیل می دادند و‬ ‫یکس��ری نیروهای نظامی که تعدادش��ان خیلی کمتر‬ ‫بود‪ .‬انها از برادران پاس��دار‪ ،‬دانش��جویان دانش��کده‬ ‫افسری و تکاور های نیروهای دریایی بودند به اضافه‬ ‫یکس��ری گروه هایی که داوطلبانه و غیر نظامی بودند‬ ‫و از شهر های مختلف به مقاومت پیوسته بودند‪ .‬فکر‬ ‫می کنم این مقاومت واقعا کم نظیر بود‪.‬‬ ‫چ��ه ویژگی خاصی در این مقاومت وجود‬ ‫داشت که ان را بی نظیر کرده بود؟‬ ‫‪ l‬چی��زی که رفتار ه��ای مردمی را ش��کل می دهد‬ ‫اراده و در واقع عزم انهاس��ت‪ .‬خیلی ها می دانس��تند‬ ‫که ارتش عراق یک ماش��ین جنگی کامال مجهز دارد‬ ‫که اگر بخواهیم با عدد حساب کنیم ما توانایی مقابله‬ ‫با انها را نداری��م‪ ،‬حتی ما اموزش الزم را هم ندیده‬ ‫بودی��م ولی چیزی که مهم بود عزم و اراده ما بود که‬ ‫بس��یار باالتر از نیروهای عراقی بود و این برای خود‬ ‫عراقی ها هم جای تعجب بود‪ .‬پس از کش��ته ش��دن‬ ‫نظامیان و غیر نظامیان تع��داد اعضای گروه مقاومت‬ ‫در روزهای اخر شاید به ‪ 100‬یا ‪ 200‬نفر رسید ولی‬ ‫در عین حال جنگ و گریز با عراقی ها ادامه داش��ت‪،‬‬ ‫تص��ور عراقی ه��ا این بود ک��ه ما چندین ه��زار نفر‬ ‫هس��تیم‪ .‬عزم و اراده ای که گفتم اینجا جلوه می کند‪.‬‬ ‫در ان زمان خواب و استراحت برای ما مهم نبود‪.‬‬ ‫جنگ و گریز ادامه‬ ‫پیدا کرد و رسید به‬ ‫ابان ماه که بخشی‬ ‫از خرمشهر به دست‬ ‫عراقی ها افتاد و‬ ‫مقاومت ‪ 34‬روزه‬ ‫شکل گرفت‪ .‬این‬ ‫مقاومت نقطه عطفی‬ ‫در جنگ تحمیلی بود‪.‬‬ ‫یکطرف ارتش مجهز‬ ‫و طرف دیگر مردم‬ ‫عادی‬ ‫ان زمان چه وظایفی بر عهده شما بود؟‬ ‫‪ l‬تا زمانی که خرمش��هر ازاد نش��ده ب��ود یکی از‬ ‫وظایفم پشتیبانی از نیروهای جنگ بود و تا اندازه ای‬ ‫هم ت��دارک نیازمندی ه��ای انها‪ .‬تا اینکه خرمش��هر‬ ‫ازاد و ش��رایط متفاوت ش��د و مس��اله نیروهایی که‬ ‫کار بازس��ازی ش��هر را بر عهده داش��تند مطرح شد‪.‬‬ ‫بازسازی شبکه های اب‪ ،‬برق و فاضالب شروع شد‪.‬‬ ‫ایا شما در عملیات بیت المقدس هم نقشی‬ ‫داشتید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬خرمش��هر در ان زمان یک تیپ تش��کیل داد‬ ‫و اگر اش��تباه نکنم اسم این تیپ بدر بود و من هم با‬ ‫بچه های دیگر در تیپ بدر بودم و فعالیت می کردیم‪.‬‬ ‫کس��انی که در مقاوم��ت ‪ 34‬روزه حضور‬ ‫داشتند در عملیات بیت المقدس چه نقشی‬ ‫داشتند؟‬ ‫‪ l‬یک عده که مجروح و یک عده هم ش��هید شدند‬ ‫اما مابقی که مجروحیت شان کم بود در این عملیات‬ ‫ش��رکت کردند‪ .‬بس��یاری از اینها در مراحل مختلف‬ ‫عملیات شهید شدند و عده کمی هم زنده ماندند‪ .‬در‬ ‫زمان مقاومت تعداد نیروهای بومی بیش��تر بود اما در‬ ‫زمان ازاد سازی تعداد نظامیان بیشتر بود‪.‬‬ ‫ارزیاب��ی خودت��ان را درب��اره مقاوم��ت‬ ‫‪ 34‬روزه خرمش��هر و همچنی��ن عملی��ات‬ ‫بیت المقدس بفرمایید‪.‬‬ ‫‪ l‬ای��ن دو عملیات ه��ر کدام در ج��ای خود خیلی‬ ‫تاثیر گذار بود‪ .‬اگر عراق در ان مدت متوقف نمی ش��د‬ ‫نمی خواهم بگویم همه خوزس��تان ول��ی بخش قابل‬ ‫توجهی از خوزستان جدا می شد‪ ،‬ابادان قطعا به تصرف‬ ‫انه��ا در می امد‪ .‬می توانم بگویم خرمش��هر به نحوی‬ ‫پیش مرگ کل کش��ور شد‪ ،‬اما متاس��فانه به اندازه کافی‬ ‫به این موضوع بها داده نش��ده است‪ .‬اگر یک لشکر با‬ ‫این استدالل که ما نظامی نیستیم و تعهدی هم نداریم‪،‬‬ ‫کش��ور و دین مان را هم دوست داریم ولی بلد نیستیم‬ ‫بجنگی��م‪ ،‬جنگ را رها می کردند‪ ،‬ص��دام به راحتی به‬ ‫اهداف خود می رس��ید‪ .‬کما اینکه صدام چند بار تغییر‬ ‫تاکتیک داد اما م��ردم ماندند و مقاومت کردند‪ .‬تصور‬ ‫کنید یکسری ادم در ان زمان بدون انکه حقوق بگیرند‪،‬‬ ‫بدون اینکه مسئولیت اداری داشته باشند صرفا به دلیل‬ ‫انگیزه هایی که خودش��ان داش��تند ماندن��د و مقاومت‬ ‫کردند‪ .‬این چقدر محترم و قابل ستایش است؟‬ ‫از ازاد سازی خرمشهر هم بگویید‪.‬‬ ‫‪ l‬سوم خرداد اخرین مرحله از عملیات بیت المقدس‬ ‫ب��ود‪ .‬در این دوره ک��ه فکر می کنم دو‪ ،‬س��ه مرحله‬ ‫طول کش��ید با بچه ها بح��ث و گفت وگو می کردیم‪.‬‬ ‫بچه هایی که انجا به دنیا امده و درس خوانده بودند‬ ‫و مسئولیت هایی داش��تند می گفتند خرمشهر که ازاد‬ ‫شد ادم های خالف کار را راه نمی دهیم‪ ،‬اینجا میراث‬ ‫ش��هدا و جانبازان اس��ت‪ .‬همه مس��لمانان دنیا باید‬ ‫بیایند اینجا را ببینند که چه ش��هر نمونه ای اس��ت و‬ ‫چه توانایی های دارد و ما چقدر قدردان ش��هدایمان‬ ‫هستیم و مرتبا از این قبیل بحث ها می شد‪.‬‬ ‫فکر می کنید موفق به ساختن چنین شهری‬ ‫شدند؟‬ ‫‪ l‬اگر همان ادم ها با همان ایده ها می ماندند بله این‬ ‫اتفاق می افتاد متاس��فانه کم مس��ئولیتی های بعد از ان‬ ‫موقع و ش��یفت عمل به حرف و ش��عار س��بب شده‬ ‫اس��ت که امروز خرمش��هر و ابادان ب��ه محروم ترین‬ ‫نقاط ایران تبدیل شوند‪ .‬کسانی که شهید شدند خدا‬ ‫رحمتش��ان کند‪ .‬به ثواب اعمال خود رس��یدند ولی‬ ‫برای کس��انی که زنده ماندند تنه��ا غم و غصه باقی‬ ‫مانده است‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫‪ l‬دلیلش این اس��ت که به ارمان هایش��ان نرسیدند‪.‬‬ ‫انها یکس��ری ارمان داش��تند که به انها توجه نش��د‪.‬‬ ‫اهدافی داشتند که مورد بی مهری قرار گرفت‪.‬‬ ‫این اهداف و ارمان ها چه بود؟‬ ‫‪ l‬ه��ر چیزی به نس��بت بهایی که برای��ش پرداخته‬ ‫می ش��ود ارزش پیدا می کند اما بعد از بیش از ‪25‬سال‬ ‫چ��ه اتفاق��ی ب��رای این ش��هر افتاده اس��ت؟ حداقل‬ ‫انتظ��ار ای��ن بود که یکی از ش��هر های نمونه کش��ور‬ ‫ش��ود که وقتی خانواده ش��هدا و رزمن��دگان و حتی‬ ‫جوانان ب��ه انجا می رون��د بگویند چه ش��هر مدرنی‬ ‫اس��ت و چه مردم برخ��ورداری دارد‪ .‬و مردم افتخار‬ ‫کنن��د که ی��ک روز پدر‪ ،‬فامیل‪ ،‬اش��نا‪ ،‬همش��هری یا‬ ‫هم وطنشان در انجا مبارزه کرده اند و شهر را از دست‬ ‫عراقی ها بیرون کشیده اند‪ .‬این شهر را ما باید به عنوان‬ ‫ی��ک یادگار نفیس حفظ می کردیم نه اینکه امروز امار‬ ‫بیکاری این شهر یکی از باالترین امار در کشور باشد‬ ‫و م��ردم از کمبود بدیهی ترین چیزها مثل بهداش��ت‬ ‫و درمان‪ ،‬مس��کن و اش��تغال رنج ببرند‪ .‬عمل نکردن‬ ‫به وعده ها این ش��هر را به این وضعیت رس��اند‪ .‬خود‬ ‫رزمنده هایی هم که مجروح و ش��یمیایی شدند امروز‬ ‫برای درمانش��ان با مشکل مواجهند‪ .‬تازه من از کسانی‬ ‫ب��ودم ک��ه از نعمت هایی که خدا به من داد توانس��تم‬ ‫اس��تفاده کن��م و ادامه تحصیل بدهم اما کس��ی که دو‬ ‫بار ش��یمیایی شده اس��ت و یا ‪ 14-15‬بار تیر خورده‬ ‫اس��ت دیگر توانایی ندارد‪ .‬بی توجهی تا چه حد؟ من‬ ‫نمی گویم مسائل مادی همه چیز است اما احترام همه‬ ‫چیز است‪ .‬خرمشهر مرزکشور است و در طول تاریخ‬ ‫شاهد حمالت زیادی بوده است‪ ،‬اگر مردم برخوردار‬ ‫باشند مقاومت می کنند‪ .‬یعنی مردم باید به یک سطحی‬ ‫از رفاه و دانش و توانایی برس��ند و انگیزه مقاومت در‬ ‫انها ایجاد شود‪.‬‬ ‫این مقاومت که متعلق به ملت بود را رها کردند و امروز‬ ‫هیچ چیز از ان باقی نمانده است‪ .‬تنها تبلیغات و شعار‬ ‫باقی مانده است‪ .‬من تحصیالتم را در ایران رها کردم و‬ ‫برای ادامه تحصیل به انگلستان رفتم حاال هیات علمی‬ ‫ دانشگاه شده ام‪ .‬تمام این کارها را کردم تا بتوانم حرفم را‬ ‫بزنم و کسی نتواند جلوی مرا بگیرد کما اینکه تا امروز‬ ‫هم حرف��م را زده ام‪ .‬اما برای خیل��ی از همرزمانم این‬ ‫موقعیت پیش نیامد یعنی توانایی جسمی اش را نداشتند‪.‬‬ ‫االن بخش اعظم خرمشهر خرابه است‪.‬مقام معظم رهبری‬ ‫هم چند س��ال پیش گفتند نروید جشن بگیرید‪ ،‬بروید‬ ‫کار کنید‪ .‬اما کسی توجه نکرد‪ .‬بعد از جنگ دیگر ترکش‬ ‫و بمبی نیست‪ .‬خرمشهر اکنون ش��هر ارامی است‪ ،‬اما‬ ‫کسی توانایی ساختن ندارد‪.‬‬ ‫فکر می کنید علت این بی توجهی ها چیست؟‬ ‫‪ l‬علت این اس��ت که ش��هر را واگ��ذار نکردند به‬ ‫بازماندگان‪ ،‬همان کس��انی که دشمن را بیرون کردند‬ ‫و به کس��انی سپرده ش��د که نه عزم و اراده داشتند و‬ ‫نه توان ساختن‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫مصطفی مطورزاده‪ ،‬نماینده مردم خرمشهر در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫باید شان خرمشهر را احیا کنیم‬ ‫‪ 7‬مصطفی مطورزاده‪ ،‬نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسالمی پس از پیروزی‬ ‫انقالب مسئولیت های اجرایی را در خوزستان و خرمشهر عهده دار شد‪ .‬به طوری که به اتفاق‬ ‫جوانان ان دوران از جمله شهید محمد باقر دورقی‪ ،‬شهید علی رحیمی و محمد علی سعدی‬ ‫جهت کارهای اموزشی و عمرانی به طرف روستاهای غرب کارون که در ان زمان فاقد‬ ‫امکانات اساسی از قبیل جاده‪ ،‬مدرسه‪ ،‬بهداشت و‪ ...‬بود عزیمت کرده و در روستای سویچتی‬ ‫مستقر شدند‪ .‬با شروع جنگ تحمیلی همراه سایر کارکنان فرمانداری در باشگاه فرودگاه‬ ‫(رستوران جزیره فعلی) مستقر و خدمت به اهالی خرمشهر و جزیره مینو را ادامه می دهد‪.‬‬ ‫با پایان جنگ تحمیلی مطورزاده به جمع گروه بازسازی خرمشهر می پیوندد‪ .‬وی که در‬ ‫دوره های پنجم‪ ،‬هفتم و هشتم به عنوان منتخب مردم خرمشهر وارد مجلس شده از وضعیت‬ ‫حاکم بر شهر اظهار نارضایتی دارد و این وضعیت را در شان جانفشانی ها و حماسه های‬ ‫خرمشهرنمی داند‪.‬‬ ‫‪72‬‬ ‫ایا خرمش��هر به عنوان نم��اد مقاومت مردم‬ ‫ای��ران در دوران جنگ تحمیلی از امکانات‬ ‫در خوری بهره مند شده است؟‬ ‫‪ l‬خرمشهر در ‪ 40‬روز مقاومت مردم که حماسه ای‬ ‫تاریخی را رقم زد‪ ،‬شهره جهان شد و فتح این شهر در‬ ‫سوم خرداد این پیام را به دوستداران انقالب در سراسر‬ ‫دنیا داد که انقالب قدرتمند است و می تواند از حریم‬ ‫کشور دفاع کند و این ملت به تنهایی می تواند حقوق‬ ‫خود را به دور از توسل به نهادهایی مثل سازمان ملل و‬ ‫شورای امنیت که بازیچه دست استکبار هستند استیفاد‬ ‫کند‪ .‬بنابراین اتفاقاتی که در خرمشهر در طول جنگ‬ ‫افتاد ایجاب می کند ما برای نام مقدس خرمشهر کاری‬ ‫کنیم که متناس��ب با این حماسه باش��د‪ .‬بزرگداشت‬ ‫خرمشهر این است که شهری را که به لحاظ اقتصادی‪،‬‬ ‫تجاری‪ ،‬صنعتی و فرهنگی جایگاهی داشت‪ ،‬مجددا‬ ‫احیا کنیم‪ .‬مسئوالن باید دریابند که خرمشهر یک شهر‬ ‫عادی نیست و یک شهر ویژه است‪ .‬خرمشهر متعلق‬ ‫به جمعیت ‪ 200‬هزار نفری این شهر نیست‪ ،‬بلکه این‬ ‫شهر متعلق به همه ملت ایران است و هر چه حماسه و‬ ‫افتخار در طول انقالب وجود داشته خالصه و تکه ای‬ ‫از ان در خرمش��هر نمایان است‪ .‬بازسازی کامل شهر‬ ‫غی��رت و همت ملی می خواهد‪ ،‬اگر هر وزارتخانه ای‬ ‫ی برای‬ ‫در چارچوب مسئولیت و ماموریتی که دارد گام ‬ ‫خرمشهر بردارد‪ ،‬قطعا به ژاپنی ها خواهیم گفت که شما‬ ‫تنها مردم دنیا نیستید که ناکازاکی و هیروشیما را بعد‬ ‫از تخریبش س��اختید‪ ،‬بلکه ما ایرانی ها هم خرمشهر‬ ‫را به عنوان نماد مظلومیت و اقتدار کش��ور بازس��ازی‬ ‫کرده ایم‪.‬‬ ‫چه اتفاقات و موانعی باعث شد پس از اتمام‬ ‫جنگ تحمیلی روند بازسازی خرمشهر کند‬ ‫شود؟‬ ‫‪ l‬برای پاس��خ به این سوال باید به جایگاه و منزلت‬ ‫خرمش��هر در اقتصاد ایران در شرایط قبل از جنگ و‬ ‫نقش مردم این ش��هر در دفاع مقدس اش��اره کرد‪ .‬در‬ ‫س��ال ‪ 1359‬به رغم اینکه ملت و دولت ایران امادگی‬ ‫دفاع در مقابل دش��من و ش��روع جنگ را نداشتند‪،‬‬ ‫جنگ از طرف اس��تکبار جهانی و به ماموریت صدام‬ ‫حس��ین‪ ،‬به قصد براندازی نظام جمهوری اس�لامی‬ ‫ایران اغاز شد‪ ،‬برنامه و نقشه این جنگ انقدر دقیق و‬ ‫حساب شده بود که برای شروع ان‪ ،‬خوزستان هدف‬ ‫اصلی قرار گرفت چون ایران منهای خوزستان مانند‬ ‫بدن بدون ارتباط با مغز بود‪ .‬بعد از اینکه خرمش��هر‬ ‫به دس��ت دش��من اشغال ش��د مردم این شهر ‪ 10‬سال‬ ‫درب��ه دری‪ ،‬مهاج��رت و غربت را در بدترین ش��رایط‬ ‫س��پری کردند‪ .‬مردم خرمشهر بعد از بازگشت به شهر‪،‬‬ ‫از کمتری��ن امکانات رفاهی چون اب‪ ،‬برق و‪ ...‬بی بهره‬ ‫بودند به طوری که بیمارس��تان انها یک مدرس��ه بود و‬ ‫اب با تانکر میانشان توزیع می شد‪ ،‬اما با توجه به تمامی ‬ ‫کمبودها مردم به شهر بازگشتند تا ثابت کنند اگر هزاران‬ ‫ی نشان‬ ‫بار دیگر شهرشان اشغال و تخریب شود انها برا ‬ ‫دادن توانمندی و ایمانشان به شهرشان برمی گردند و ان‬ ‫را می س��ازند‪ .‬به هر حال مردم خرمشهر هنوز با وجود‬ ‫همه دلسوزی ها و مساعدت های دولتمردان با مشکالت‬ ‫زی��ادی دس��ت به گریبانن��د و هنوز زیرس��اخت های‬ ‫ی بر بندر ‪ ،‬خدمات بندری و‬ ‫اقتصادی این شهر که مبتن ‬ ‫تجاری بوده به شکل سال ‪ 1359‬بازنگشته است‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد نگاه به خرمشهر باید به صورت ویژه ای صورت‬ ‫گیرد؛ اگر ما خرمش��هر را به صورت شهرهای عادی و‬ ‫همانند دیگر ش��هرهای ایران نگاه کنیم ‪ 100‬سال دیگر‬ ‫هم اگر بگذرد وضعیت فعلی بر خرمشهر حاکم خواهد‬ ‫بود‪ .‬بنابراین اگر می خواهیم خرمشهر از وضعیت فعلی‬ ‫به مرحله ای در خور شان و منزلت این مردم برسد‪ ،‬باید‬ ‫تالش بیشتری را از طرف مسئوالن شاهد باشیم‪ .‬ساالنه‬ ‫بی��ش از یک میلیون زائر در تعطی�لات نوروز (راهیان‬ ‫نور و س��ایر زوار) وارد خرمشهر می شوند‪ .‬لذا به نظر‬ ‫ی ویژه ‪ ،‬گروه مشخصی را‬ ‫می رسد دولت باید در اقدام ‬ ‫تحت نظر یکی از معاونان رئیس جمهور یا وزرا تشکیل‬ ‫دهد تا به صورت ویژه به مسائل خرمشهر توجه کند‪.‬‬ ‫شما از حضور گردشگران مناطق جنگی در‬ ‫ش��هر صحبت کردید‪ .‬ایا برای این میراث‬ ‫معنوی و بحث گردش��گری ان زمینه سازی‬ ‫شده است؟‬ ‫‪ l‬صیانت این فرهنگ و اشاعه و انتقال ان به نسل های‬ ‫بعد‪ ،‬ماموریتی فراتر از یک ارگان و نهاد می خواهد که‬ ‫خوش��بختانه در نسل فعلی این میراث به خوبی حفظ‬ ‫شده‪ ،‬اما در اینده نیاز به کار دارد‪ .‬وقتی جوانان مشتاق‬ ‫دانش��جو و‪ ...‬با ولع و حرص خاص��ی برای بازدید از‬ ‫مشهد شهدا و میدان حماسه رزمندگان اینطور مشتاقانه‬ ‫در این شهر حاضر می شوند‪ ،‬ماموریتی بر عهده مسئوالن‬ ‫است که این فضا را مساعد کنند‪ .‬مهیا کردن فضا صرفا‬ ‫این نیست که اتوبوسی را تهیه و زائران را به این مکان‬ ‫هدایت کنیم‪ ،‬باالخره برای اسکان‪ ،‬استراحت و استفاده‬ ‫از امکانات بهداشتی باید شرایطی را فراهم کنیم که این‬ ‫فرهنگ حفظ شود‪ .‬اگر ما به این مسائل و حمل و نقل‬ ‫و راه اهن توجه داش��ته باشیم قطعا به این می تواند در‬ ‫حل و فصل اشتغال نیز نقش ارزنده ای داشته باشد‪.‬‬ ‫از کاف��ی نبودن بودجه خرمش��هر صحبت‬ ‫کردید؛ س��هم بودجه این شهر به چه میزان‬ ‫باید مش��خص ش��ود که روند رو به رشد‬ ‫خرمشهر را تضمین کند؟‬ ‫‪ l‬طبق براوردهایی که ش��ده برای تکمیل فاضالب‬ ‫خرمشهر باید ‪ 70‬میلیارد تومان به نرخ امروز هزینه شود‬ ‫تا شبکه فاضالب و تصفیه خانه ان تکمیل شود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر رقمی در حدود ‪ 4‬میلیارد تومان در س��ال برای‬ ‫این پروژه در نظر گرفته می شود که اگر عدد ‪ 70‬میلیارد‬ ‫تومان را تقسیم بر ‪ 5‬کنیم‪ ،‬ببینید چند سال طول می کشد‬ ‫تا تامین بودجه این پروژه صورت گیرد‪ .‬البته با توجه به‬ ‫نرخ تصاعدی قیمت ها‪ ،‬قطعا سال به سال باید به این‬ ‫مبلغ نیز افزوده ش��ود‪ .‬ما برای اینکه مشکل فاضالب‬ ‫خرمش��هر را حل کنیم باید طی حداکثر پنج سال این‬ ‫رقم را تامین کنیم‪ .‬البته در بخش مصوبات دولت‪ ،‬برای‬ ‫اماده س��ازی زیر ساخت های شهر خرمش��هر و ابادان‬ ‫مصوب ش��ده که طی پنج سال‪ 150 ،‬میلیارد تومان به‬ ‫این دو شهر داده شود‪ .‬البته اگر ساالنه ‪ 10‬میلیارد تومان‬ ‫برای زیرساخت های شهری خرمشهر اختصاص داده‬ ‫شود طی پنج س��ال خرمشهر وضعیت خوبی در این‬ ‫زمینه پیدا خواهد کرد‪g .‬‬ ‫درباره شهید حسن باقری‬ ‫‪8‬‬ ‫نابغه نظامی‬ ‫ش��اید روزی که «بچ��ه ان قدر ضعیف ب��ود او را‬ ‫الی پنبه گذاش��تند و تا بیست روز صداش در نمی امد و‬ ‫نمی توانس��ت شیر بمکد» کسی فکر نمی کرد این فرزند‬ ‫بماند‪ ،‬چه رس��د به اینکه روزی کس��ی بشود که پشت‬ ‫دش��من از ش��نیدن نامش بلرزد‪ .‬اما مادرش می دانست‪،‬‬ ‫می دانس��ت که س��هم او نیس��ت‪« ،‬ب��رای ماندنش نذر‬ ‫امام حس��ین (ع) کردند‪ .‬بهش گفتند «غالمِ حس��ین» و‬ ‫وقتی بچه ماند باید نذرشان را ادا می کردند‪ .‬غالمحسین‬ ‫دو س��اله بود ک��ه رفتند کربال‪ ».‬مادرش می دانس��ت که‬ ‫غالمحسین اش روزی نذر حسین(ع) خواهد شد‪.‬‬ ‫اما داستان لرزیدن دشمن چیست؟ این خود وصفی جدا‬ ‫می طلب��د که‪« :‬در عملیات یک��ی از درجه دارهای ارتش‬ ‫عراق را اسیر کرده بودیم‪ .‬اتاق بازجویی کنار بهداری بود‪.‬‬ ‫حین بازجویی از بهداری صدای کلنجار پرستارها با یکی‬ ‫از بس��یجی ها می امد که می خواستن درمانش کنن ولی‬ ‫دائما می گفت می خواد بره خط‪ .‬کار داره‪ .‬فرمانده عراقی‬ ‫صدای این بس��یجی رو که شنید رنگش پرید و سکوت‬ ‫کرد‪ .‬رو کرد به من و گفت‪ :‬این ژنرال شماس��ت! گفتم‬ ‫نه! این یه بس��یجی ساده است‪ .‬گفت نه! من این صدا را‬ ‫می شناسم‪ .‬من این صدا را از پشت بی سیم شما شنیده ام‪.‬‬ ‫این ژنرال شماس��ت‪ .‬تمام عملیات را این صدا مدیریت‬ ‫می کرد! وقتی رفتم بهداری دیدم حسن باقری روی تخت‬ ‫دراز کشیده است!»‬ ‫جوان��ی که حتی در روزهای اول مس��یر خرمش��هر را‬ ‫نمی دانس��ت اما بعد از مدتی استعداد و نبوغش کشف‬ ‫و در عرض چند ماه فرمان��ده اطالعات عملیات منطقه‬ ‫جنوب ش��د‪ .‬ش��هید باقری با چهره ای نوجوان در میان‬ ‫فرماندهان بزرگ ارتش مانند یک ژنرال کهنه کار سخنرانی‬ ‫می کرد و انچنان پیش بینی هایش درس��ت بود که گاهی‬ ‫فرماندهان تصور می کردند که او یک پیشگوست‪ .‬اما راز‬ ‫نبوغ او زمانی اشکار شد که همرزمانش پس از شهادت‬ ‫او در اتاقش را باز کردند و نقشه های جنگ را انجا یافتند‪.‬‬ ‫فض��ای قرارگاه گلف یا اتاق جنگ در اهواز (مقر اصلی‬ ‫فرماندهی کل جنگ) گویای خاطرات بسیار از حضور‬ ‫ای��ن نابغه جنگ تحمیلی اس��ت که س��اعت ها پس از‬ ‫شناس��ایی به اتاق شخصی اش که هیچ کس جز خودش‬ ‫حق ورود به این اتاق را نداشت‪ ،‬به سر می برد و بسیاری‬ ‫از عملیات ه��ای بزرگ جن��گ را در انجا طراحی کرد‪.‬‬ ‫طراحی های او در اطالعات و عملیات س��پاه وقتی خود‬ ‫را به رخ کشید که به رغم شهادت او در سال دوم جنگ‬ ‫نقشه شناسایی او از جبهه ها تا انتهای جنگ مورد استناد‬ ‫همه سرداران در عملیات ها بود‪.‬‬ ‫در رابطه با نبوغ ش��هید باقری‪ ،‬س��ردار رحیم صفوی در‬ ‫بیان خاط��ره ای در مورد اولین دیدار مقام معظم رهبری‬ ‫با ش��هید باقری می گوید‪« :‬در یکی از جلس��ات شورای‬ ‫عالی دفاع که به ریاست بنی صدر تشکیل شده بود‪ ،‬من‬ ‫و شهید حس��ن باقری حضور داش��تیم‪ .‬برادران ارتشی‬ ‫گزارش هایشان را دادند و مسائلی را از زاویه دید خودشان‬ ‫مطرح کردند‪ .‬بعد نوبت به ما رسید‪ .‬من به حسن باقری‬ ‫ـ که مسئول اطالعات بود ـ گفتم که شما برو پای نقشه‪.‬‬ ‫حض��رت اقا یک نگاهی به ما کردند‪ .‬ان موقع خود من‬ ‫حداکثر ‪ 50‬کیلو بودم؛ خیلی الغر‪ .‬فانوس��قه را دو دور‪،‬‬ ‫دور کمرم می بس��تم‪ .‬حسن باقری که دیگر از من خیلی‬ ‫الغرتر ب��ود‪ .‬اقا یک نگاهی به ما کردن��د که این جوان‬ ‫حاال جلو بنی صدر چه می خواهد بکند؟ حس��ن باقری‬ ‫رفت و قش��نگ تمام خطوط جبهه نب��رد را به صورت‬ ‫دقیق توضیح داد؛ اینجا چه واحدی از دش��من هس��ت‪،‬‬ ‫چه لشکری هس��ت‪ ،‬چه ارگانی هست‪ ،‬حتی دشمن از‬ ‫اینجا می خواهد حرکت کند به کدام سمت و‪ ...‬وضعیت‬ ‫جبهه ها و خاکریزها را خیلی دقیق تش��ریح کرد‪ .‬هرچه‬ ‫حسن باقری بیشتر حرف می زد‪ ،‬اقا خوشحال تر می شدند‬ ‫که بچه های انقالب و بچه های امام(ره) این طور دقیق و‬ ‫مسلط به مسائل نظامی نگاه می کنند‪ .‬ان جلسه هم برای ما‬ ‫و هم برای حضرت اقا بسیار جالب و زیبا بود‪».‬‬ ‫از جالب ترین ابتکارات ش��هید باق��ری در مورد کدهای‬ ‫بیس��یم بود‪ .‬در اوایل جنگ کدهای بیس��یم معموال نام‬ ‫ی خواننده ها بود که او پیشنهاد استفاده‬ ‫پرندگان یا اس��ام ‬ ‫از نام ائمه اطهار و اصحاب پیامبر را دادند‪ .‬تشکیل بایگانی‬ ‫اسناد جنگ‪ ،‬ترجمه اسناد و شنود بی سیم دشمن‪ ،‬طراحی‬ ‫گردان های رزم��ی و س��ازماندهی ان از دیگر اقدامات‬ ‫ماندگار شهید باقری در طول جنگ تحمیلی است‪ .‬نبوغ‬ ‫و اس��تعداد ش��هید باقری نه تنها در طراحی و پیش بینی‬ ‫نظامی که در انتخاب فرماندهان برجسته هشت سال دفاع‬ ‫مقدس شگفتی س��از شد به طوری که توانایی بسیاری از‬ ‫فرماندهان جنگ تحمیلی همچون شهید زین الدین‪ ،‬شهید‬ ‫حس��ین خرازی و ‪ ...‬را کشف و برای فرماندهی به سپاه‬ ‫معرفی کرد‪.‬‬ ‫شهید حسن باقری بعد از عملیات فتح المبین و موفقیت‬ ‫ان‪ ،‬ط��رح عملیات بیت المق��دس را برای ازادس��ازی‬ ‫خرمش��هر در قرارگاه کربال و در جمع سایر فرماندهان‬ ‫ان روز جنگ ارائه کرد‪ .‬در این طرح قرار شد‪ ۴۰ ،‬تا ‪۵۰‬‬ ‫هزار نیرو را از رودخانه کارون‪ ،‬ش��بانه به مواضع دشمن‬ ‫انتقال داده تا نقاط اصلی دشمن را به دست بگیرند‪ .‬طرح‬ ‫این عملیات ‪ ۲۰‬ش��بانه روز در ق��رارگاه کربال با حضور‬ ‫فعال ش��هید حس��ن باقری‪ ،‬ش��هید علی صیاد شیرازی‪،‬‬ ‫س��ردار غالمعلی رشید‪ ،‬سردار محس��ن رضایی‪ ،‬سردار‬ ‫یحی��ی رحیم صف��وی و س��ایر فرمانده��ان یگان ها و‬ ‫لشکرهای سپاه و ارتش بررسی و تصویب شد‪ .‬بنابر طرح‬ ‫شهید باقری عملیات در چهار مرحله انجام شد؛ مرحله‬ ‫اول عملیات‪ :‬عملیات بامداد ‪ 10‬اردیبهشت ماه سال ‪61‬‬ ‫با س��ه قرارگاه عملیاتی قدس‪ ،‬فتح و نصر به فرماندهی‬ ‫ق��رارگاه مرکزی کربال اغاز ش��د و رزمندگان با عبور از‬ ‫کارون موفق شدند به جاده اهواز – خرمشهر دست یابند‪.‬‬ ‫مرحله دوم عملیات‪ :‬در این مرحله که در ساعت ‪ 22‬و ‪30‬‬ ‫دقیقه‪ 16 ،‬اردیبهشت ‪ 61‬اغاز شد رزمندگان قرارگاه های‬ ‫فتح و نصر در محور حس��ینیه به نوار مرزی رس��یدند‪.‬‬ ‫بنابراین دشمن مجبور شد از هویزه و جفیر عقب نشینی‬ ‫کند‪.‬‬ ‫مرحله س��وم عملیات‪ :‬در س��اعت ‪ 19 ،22‬اردیبهشت‬ ‫اغاز و هر چند تلفات و خس��ارات س��نگین بر دشمن‬ ‫وارد امد‪ ،‬لیکن هوش��یاری و تمرکز نیروهای عراقی در‬ ‫خطوط پدافندی موجب شد رزمندگان نتوانند به اهداف‬ ‫تعیین شده دست یابند‪.‬‬ ‫مرحله چه��ارم عملیات‪ :‬در این مرحله با س��ه قرارگاه‬ ‫عملیات��ی فتح‪ ،‬فجر و نص��ر در س��اعت ‪ 22‬و ‪ 30‬اول‬ ‫خ��رداد ‪ 1361‬اغاز ش��د‪ .‬قرارگاه نصر توانس��ت جاده‬ ‫خرمشهر – شلمچه را مس��دود کند و قرارگاه فجر نیز‬ ‫موفق ش��د ضمن تامین پ��ل نو در محور نه��ر ارائض‬ ‫نیروهای خود را به اروند برساند‪.‬‬ ‫در این میان قرارگاه فتح به دلیل حساسیت و هوشیاری‬ ‫فوق العاده دشمن نتوانس��ت به اهداف مورد نظر دست‬ ‫یابد‪ .‬دشمن برای از محاصره خارج کردن نیروهای خود‬ ‫در اطراف نهر ارائض و پل نو از س��مت غرب شلمچه‬ ‫و شرق‪ ،‬خرمشهر پاتک های شدیدی را اغاز کرد‪ .‬لیکن‬ ‫با مقاومت یگان های خودی مستقر در منطقه مزبور این‬ ‫پاتک ها به شکست انجامید‪ .‬سپس نیروهای دشمن مستقر‬ ‫در شمال شرقی خرمشهر برای دفاع هر چه بهتر از شهر به‬ ‫داخل شهر خوانده شدند‪ .‬پس از این عقب نشینی نیروهای‬ ‫عراقی در حالیکه با کمبود اب‪ ،‬غذا و مهمات مواجه بوده‬ ‫و در نتیجه مقاومت خود را بی تاثیر می دانستند صبح روز‬ ‫س��وم خرداد ‪ 61‬با اسارت نیروهای عراق خرمشهر ازاد‬ ‫شد‪ .‬بعد از این عملیات بود که سلسله عملیات های ایران‬ ‫اغاز شد‪ ،‬عملیات هایی که البته شهید باقری با همه انها‬ ‫مواف��ق نبود اما به فرمان فرماندهان و اجماع انها تن داد‬ ‫و در نهایت ‪ ۹‬بهمن ‪ ۱۳۶۱‬وقتی در منطقه فکه مشغول‬ ‫شناسایی منطقه دش��من و اماده سازی عملیات والفجر‬ ‫مقدمات��ی بود‪ ،‬در س��نگر دیده بان م��ورد اصابت گلوله‬ ‫خمپاره قرار گرفت و در حالی که تنها ‪ ۲۷‬س��ال داشت‬ ‫به شهادت رسید‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫فرمانده ای که خیلی جوان رفت‬ ‫الی بیت المقدس‬ ‫‪ -1‬حس��ن باقری (متولد ‪ ۵‬اسفند ‪ ،۱۳۳۴‬تهران) با‬ ‫نام واقعی غالمحس��ین افشردی معروف به سقای‬ ‫بس��یجیان‪ ،‬دوران قبل از انقالب ‪ ۲۰‬اسفند ‪۱۳۳۴‬‬ ‫مصادف با سوم ش��عبان روز تولد حسین بن علی‬ ‫در تهران به دنیا امد‪ .‬دوره دبس��تان را در مدرس��ه‬ ‫مترجم الدوله و دوره متوسطه را در دبیرستان مروی‬ ‫تهران به پایان رساند‪.‬‬ ‫‪ -2‬درسال ‪ ۱۳۵۱‬فعالیت های سیاسی خود را علیه‬ ‫حکوم��ت محمدرضا پهلوی اغاز کرد‪ .‬در س��ال‬ ‫‪ ۱۳۵۵‬وارد دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه شد‪.‬‬ ‫سپس یک سال بعد در اسفند ‪ ۱۳۵۶‬لباس سربازی‬ ‫به تن کرد و پس از گذراندن دوران اموزش��ی در‬ ‫نقده‪ ،‬به ایالم فرس��تاده ش��د‪ .‬در انجا با روحانیون‬ ‫شهر‪ ،‬از جمله سید یداهلل صدری‪ ،‬امام جمعه شهر‬ ‫ایالم ارتباط داشت و اخبار پادگان را به وی منتقل‬ ‫می کرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬سال ‪ ۱۳۵۷‬در پی فرمان امام خمینی مبنی بر فرار‬ ‫سربازها از پادگان ها‪ ،‬با استفاده از غفلت مامورین‬ ‫از سربازی فرار کرد‪ .‬به دلیل برخورداری از اموزش‬ ‫نظامی‪ ،‬به همراه سایر اعضای خانواده و دوستانش‬ ‫در تصرف کالنتری ‪ ۱۴‬و پادگان عش��رت اباد در‬ ‫تهران نقش بارزی داشت‪.‬‬ ‫‪ -4‬حسن باقری در دوران نوجوانی تا خرداد ‪۱۳۵۸‬‬ ‫در کمیته انقالب اس�لامی و برخی نهادهای دیگر‬ ‫فعالیت داش��ت‪ .‬در سال ‪ ۱۳۵۸‬با ورود به روزنامه‬ ‫جمهوری اس�لامی در سرویس فرهنگی و سیاسی‬ ‫فعالیت خود را اغاز کرد‪ .‬در این مدت بنا به دعوت‬ ‫سازمان امل‪ ،‬از طرف این روزنامه به عنوان خبرنگار‪،‬‬ ‫سفر ‪ ۱۵‬روزه ای به لبنان و اردن انجام داد و طی این‬ ‫س��فر‪ ،‬گزارش تحلیلی جامعی از اوضاع نابسامان‬ ‫مسلمانان در ان منطقه تهیه کرد‪ .‬پس از بازگشت‬ ‫در خرداد ماه سال ‪ ،۱۳۵۸‬دیپلم ادبی گرفت و سپس‬ ‫دوباره در امتحان ورودی دانشگاه ها شرکت کرد و‬ ‫با رتبه ‪ ۱۰۴‬در رشته حقوق قضایی دانشگاه تهران‬ ‫قبول شد‪.‬‬ ‫‪ -5‬اوایل ‪ ۱۳۵۹‬به اس��تخدام س��پاه پاس��داران‬ ‫انق�لاب اس�لامی در ام��د‪.‬در هم��ان س��ال با‬ ‫اغاز فعالیتش در اطالعات س��پاه‪ ،‬نام مس��تعار‬ ‫حس��ن باقری را برای خود برگزید‪ .‬وظیفه او در‬ ‫‪74‬‬ ‫اطالعات سپاه شناسایی گروهک ها بود‪.‬‬ ‫‪ -6‬باش��روع جنگ میان ایران و ع��راق‪ ،‬در روز اول‬ ‫مهرماه ‪ ۱۳۵۹‬به همراه عده ای از پاسداران هنگامی که‬ ‫جایگاه نیروهای عراق در خوزستان تثبیت شده بود‪،‬‬ ‫راهی جبهه های جنوب شد‪ .‬استعداد و نبوغ نظامی او‬ ‫توس��ط مقام معظم رهبری کشف شد‪ .‬رحیم صفوی‪،‬‬ ‫حسن باقری را از فرماندهان نابغه سپاه ایران می داند‪.‬‬ ‫در دورانی که در جنگ حضور داش��ت با استفاده از‬ ‫تجربیاتی که در زمان خبرنگاری خود در ایران و لبنان‬ ‫به دست اورده بود‪ ،‬به جمع اوری اطالعات‪ ،‬نقشه ها و‬ ‫کالک ه��ای عملیاتی و ضبط صدا در جبهه های ایران‬ ‫پرداخت و این اس��ناد را به گزارش های سازما ن یافته‬ ‫تبدیل کرد‪.‬‬ ‫‪ -7‬تاس��یس واحد اطالعات و رزمی؛ حس��ن باقری‬ ‫موسس واحد اطالعات و عملیات سپاه است‪ .‬وی از‬ ‫ابتدای ورودش به اهواز در پایگاه منتظران شهادت به‬ ‫منظور دستیابی به اطالعات مناسب از موقعیت دشمن‪،‬‬ ‫به همراه عناصر اطالعاتی به جمع اوری نقشه ها و پیاده‬ ‫کردن وضعیت مناطق عملیات��ی روی انها پرداخت‪.‬‬ ‫فعالیت ه��ای او در این زمینه با س��ازماندهی عناصر‬ ‫اطالعاتی و برگزاری ام��وزش مختصری برای انها‪،‬‬ ‫منجر به راه اندازی واحد اطالعات عملیات در س��تاد‬ ‫عملیات جنوب ش��د‪ .‬این واحدها پس از گذش��ت‬ ‫حدود ‪ ۳‬ماه از ش��روع جن��گ‪ ،‬در تمامی محورهای‬ ‫جنوب (از ابادان تا دزفول) مستقر شدند‪.‬‬ ‫‪ -8‬حسن باقری که فرماندهی محور دارخوین و جاده‬ ‫ماهش��هر را در عملیات ثامن االئمه به عهده داش��ت‪،‬‬ ‫در عملیات شکس��ت حصر اب��ادان در طرح ریزی‪،‬‬ ‫س��ازماندهی و کسب اخبار و اطالعات دشمن نقش‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫در عملیات طریق القدس ک��ه برای اولین بار قرارگاه‬ ‫مش��ترک بین سپاه و ارتش تش��کیل شد‪ ،‬او به عنوان‬ ‫معاونت فرماندهی کل س��پاه در ق��رارگاه فرماندهی‬ ‫عملیات مشترک حضور یافت‪.‬‬ ‫‪ -9‬با توجه به وس��عت منطقه عملیاتی‪ ،‬قبل از شروع‬ ‫عملیات فتح المبین‪ ،‬چهار قرارگاه برای کنترل و هدایت‬ ‫عملیات مشخص شد‪ .‬به دلیل حساسیت بیشتر محور‬ ‫شمالی منطقه‪ ،‬حسن باقری به عنوان فرمانده قرارگاه‬ ‫نصر (قرارگاه مش��ترک ارتش و س��پاه) در این جناح‬ ‫انتخاب ش��د‪ .‬در مرحله اول عملیات فتح المبین‪،‬‬ ‫قرارگاه نصر با موفقیت به تمامی اهداف تعیین شده‬ ‫رسید‪ .‬همچنین در مرحله دوم عملیات نیز ارتفاعات‬ ‫رادار (ابوصلبی خات) را تصرف کردند‪.‬‬ ‫‪ -10‬طرح عملیات بیت المقدس را برای ازادسازی‬ ‫خرمش��هر در ق��رارگاه کرب�لا و در جمع س��ایر‬ ‫فرماندهان ارائه کرد‪ .‬در این طرح قرار ش��د‪ ۴۰ ،‬تا‬ ‫‪ ۵۰‬هزار نیرو را از رودخانه کارون‪ ،‬شبانه به مواضع‬ ‫دشمن انتقال داده تا نقاط اصلی دشمن را به دست‬ ‫بگیرند‪.‬‬ ‫طرح این عملیات ‪ ۲۰‬ش��بانه روز در قرارگاه کربال‬ ‫با حضور فعال حسن باقری‪ ،‬علی صیاد شیرازی‪،‬‬ ‫غالمعلی رش��ید‪ ،‬محس��ن رضای��ی‪ ،‬یحیی رحیم‬ ‫صفوی و سایر فرماندهان یگان ها و لشکرهای سپاه‬ ‫و ارتش بررسی و تصویب شد‪.‬‬ ‫‪ -11‬در ‪ ۹‬بهمن ‪ ۱۳۶۱‬وقتی در منطقه فکه مشغول‬ ‫شناس��ایی منطقه دشمن و اماده س��ازی عملیات‬ ‫والفجر مقدماتی بود‪ ،‬در سنگر دیده بان مورد اصابت‬ ‫گلوله خمپ��اره قرار گرفت و همراه با مجید بقایی‬ ‫کشته شد‪ .‬باقری در زمان شهادت ‪ ۲۷‬سال داشت‪.‬‬ ‫مح��ل دف��ن وی‪ ،‬قطع��ه ‪ ۲۴‬گل��زار ش��هدای‬ ‫بهشت زهرای تهران است‪.‬‬ ‫‪ -12‬حس��ن باقری عالقه زیادی به کادرس��ازی‬ ‫و تربی��ت نیرو ب��رای فرماندهی داش��ت‪ .‬مهدی‬ ‫زین الدین از معروفترین پرورش یافتگان اوس��ت‬ ‫که بعدها به فرماندهی لشکر ‪ ۱۷‬علی ابن ابیطالب‬ ‫رسید‪.‬‬ ‫به عقیده محس��ن رضایی‪ ،‬فرمانده س��پاه ایران‬ ‫در زمان جنگ‪ ،‬موفقیت نیروهای مسلح ایران با‬ ‫روش توسعه تجربی حاصل شد که حسن باقری‬ ‫از متخصصی��ن و مبدعی��ن ان ب��ود‪ .‬این روش‬ ‫موجب تدوین نظام دفاعی شامل اندیشه دفاعی‪،‬‬ ‫اصول و قواعد عملیات‪ ،‬دکترین نظامی و اصول‬ ‫و قواعد رزم برای ایران شد‪.‬‬ ‫این روش مبتنی بر اصول منطقی و تجارب پایه‬ ‫در س��ال اول نبرد نیروهای ایران و عراق بود که‬ ‫با کمک اص��ول منطقی از تج��ارب پایه دانش‬ ‫دفاع انقالبی ساخته می شد‪ .‬مستندسازی تجارب‬ ‫و مفهوم س��ازی تجربی و توس��عه دانایی محور‬ ‫اساسی این روش به شمار می اید‪g .‬‬ 75 3 2 1 6 5 4 9 8 7 12 11 10 ‫اسمان‬ ‫قضیه چی بود؟‬ ‫ابوالقاسم غالمی‬ ‫توی خونه ما دو بار اعتصاب غذا ش��د‪ .‬یه بار وقتی‬ ‫برادرم زن می خواس��ت و پدرم ب��رای او نگرفت و‬ ‫یک بار هم وقتی مادرم توی یک جمع فامیلی زد توی‬ ‫ذوق من‪ .‬بله‪ ،‬درست خواندید و اشتباه هم نکردید؛‬ ‫ش��وخی هم نبود و جدی در این باره نوشتم‪ .‬قضیه‬ ‫چی بود؟ ‬ ‫قضیه از این قرار بود که یک ش��ب برفی‪ ،‬شب یلدا‪،‬‬ ‫که همه دور هم جمع شده بودیم – به اصطالح یک‬ ‫شب نشینی فامیلی – تصور کنید بدون اینکه غرضی‬ ‫داشته باش��م‪ ،‬جمله ای گفتم که بس��یار مزخرف و‬ ‫احمقانه بود و از این بابت مادرم بدون اینکه مالحظه‬ ‫کند با قدرت زد توی دهنم و حسابی توی فامیل از‬ ‫خجالتم در امد‪.‬‬ ‫اگر دختر خاله هایم نبودند‪ ،‬بی خیال می ش��دم ولی‬ ‫حضور انها بس��یار برایم بد شد‪ .‬انگار اسمان خراب‬ ‫ش��د روی س��رم‪ .‬به مادرم گفتم از ف��ردا لب به غذا‬ ‫نخواهم زد و تا وقتی بمیرم سر سفره نخواهم نشست‪.‬‬ ‫ح��دس می زنید چه پاس��خی داد؟ بل��ه‪ ،‬حدس تان‬ ‫درس��ت بود‪ .‬گفت به جهنم و ب��رای بار دوم گفت‪،‬‬ ‫صد بار بهت گفتم وقتی می خواهی حرفی بزنی اول‬ ‫جمله را توی این سینه وامانده ات بپز بعد بیرون بیاور‪.‬‬ ‫دو روز از اعتصاب غذای من گذشت ولی روز سوم‬ ‫از فرط گرسنگی بود که داشتم از پا در می امدم‪ .‬برای‬ ‫همین تسلیم شدم و خیلی ابرومندانه رفتم سر سفره‪.‬‬ ‫چندین سال بعد از این واقعه مادرم عمرش را داد به‬ ‫شما و دارفانی را وداع کرد ولی واقعا هنوز هر وقت‬ ‫در جمعی حرف بی ربطی می زنم یاد حرف ان پیرزن‬ ‫باتجربه می افتم‪ .‬ای کاش زنده بود و هر وقت حرف‬ ‫مزخرف��ی می زدم می کوباند توی دهنم‪ .‬البته همه ما‬ ‫همین طور هستیم‪.‬‬ ‫بزرگ نمی ش��ویم و در هر دوره از زندگی فردی و‬ ‫اجتماعی تا دلتان بخواهد حرف بی ربط و بدون فکر‬ ‫می زنیم و این باعث می شود بعد از مدتی در یک جمع‬ ‫اجتماعی فاقد هویت و شخصیت پرنفوذ باشیم‪ .‬برای‬ ‫مث��ال؛ در کالس درس دیده اید یکی از دانش اموزان‬ ‫سواالتی را مطرح می کند که اصال به موضوع درس‬ ‫مرتبط نیست و به همین دلیل خیلی از دانش اموزان‬ ‫دیگر‪ ،‬معترض این دانش اموز پرحرف می ش��وند و‬ ‫می گوین��د‪ :‬ای بابا ول کن نیس��ت‪ .‬یا نه به این مثال‬ ‫دیگر توجه کنید؛ در یک جلس��ه اداری بر سر یک‬ ‫موضوع مهم بحثی درمی گیرد و یکی از کارمندان در‬ ‫این جلسه مهم اداری با ابراز بعضی مسائل حاشیه ای‬ ‫که اصال به جلسه اداری مربوط نمی شود وقت تمامی‬ ‫کسانی که در این جلسه حاضرند را می گیرد‪.‬‬ ‫اینها ش��اید ابعاد کوچکی از این قضی ه باشد‪ .‬اینها را‬ ‫داشته باشید‪ .‬کات کنید به این جمله امام علی(ع) که‬ ‫فرمود شخصیت یک فرد زیر زبان او نهفته است‪ .‬هر‬ ‫وقت این جمله را می خوانم و بارها و بارها می خوانم‬ ‫به گونه ای بیان شده است که همین امروز عنوان شده‬ ‫اس��ت‪ .‬پس چگونه است که ما با این بیان و صدها‬ ‫بیان پرمغز و معنی بسیاری از ائمه نتوانستیم به یک‬ ‫معرفت دقیق از گفتار و کالم خود دست بیابیم‪.‬‬ ‫بارها اتفاق افتاده اس��ت ک��ه ما در یک جمعی و یا‬ ‫محفلی ب��ا افرادی برخ��ورد می کنیم ک��ه به لحاظ‬ ‫داشتن مدارک عالی و تحصیالت باال مطالبی را بیان‬ ‫می کنند که به قدری عوامانه و سطحی اند که نمی توان‬ ‫ان س��خن را از زبان وی پذیرف��ت‪ .‬و یا در گفتار و‬ ‫کالم خود به منابعی اس��تناد می کنند که این منابع و‬ ‫استنادات پایه های عقلی و علمی ندارد و به هر دلیل‬ ‫فاقد معنی و محتوا هستند‪ .‬بنابراین این افراد چنان بر‬ ‫عقیده خود اصرار می ورزند و برای ان اعتبار قائلند‬ ‫که پس از گذشت مدتی طوالنی برای انها این توهم‬ ‫به وجود می اید که کالم و یا عقید ه انها این اس��ت‬ ‫و جز این نیس��ت‪ .‬انتهای این نوع تفکر به جهالت‬ ‫و تعصب می انجامد تا جایی که ریش��ه های تفکر و‬ ‫اندیشه را می خشکاند‪.‬‬ ‫اظهار نظری که بدون پشتوانه عقلی بیان می شود مثل‬ ‫دیواری اس��ت کج که نه به ایستادن زیر ان می شود‬ ‫اعتم��اد کرد و نه از ریختن ان ترس��ید‪ .‬برای همین‬ ‫معموال افرادی که سطحی حرف می زنند نه به سایه‬ ‫انها می شود اعتماد کرد نه به افتابشان‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫ادبیات کهن‬ ‫سجادمحقق‬ ‫یکی خوب کردار خوش خوی بود‬ ‫که بد سیرتان را نکو گوی بود‬ ‫به خوابش کسی دید چون در گذشت‬ ‫که باری حکایت کن از سرگذشت‬ ‫دهانی به خنده چو گل باز کرد‬ ‫چو بلبل به صوتی خوش اغاز کرد‬ ‫که بر من نکردند سختی بسی‬ ‫که من سخت نگرفتمی بر کسی‬ ‫سال ها پیش یکی از شاگردهای مغازه پدر بزرگم بعد از‬ ‫بیست سال کار کردن برای او از دخل مغازه پول دزدید‪.‬‬ ‫بعد از لو رفتن ماجرا پیش پدربزرگ امد و عذرخواهی‬ ‫کرد‪ .‬او هم به راحتی پذیرفت و شاگر تا اخر عمرش در‬ ‫همان مغازه کار کرد‪ .‬ان روزها من از این کار پدر بزرگم‬ ‫خیلی شاکی بودم‪ .‬وقتی به او اعتراض کردم همین شعر‬ ‫باال را برایم خواند و گفت اشتباه کرده بود‪ .‬گرچه ان زمان‬ ‫انقدر سنم کم بود که شعر را درست نفهمیدم‪ ،‬اما خوب‬ ‫به یاد دارم که پدر بزرگ ان را از قول مالی مکتب روستا‬ ‫برایم خواند‪.‬‬ ‫بعدها یادم نمی اید که در میان بوستان و گلستان سعدی‬ ‫کدامیک مشغول چرخیدن بودم که ان را پیدا کرده و زود‬ ‫از حفظ کردم‪ .‬پدر بزرگ من مردی بود روستایی که فقط‬ ‫چند س��الی را در مکتب روستا درس خوانده بود و بعد‬ ‫به دلیل فوت پدرش مجبور ش��ده بود کار کند‪ .‬او سواد‬ ‫زیادی نداش��ت اما از همان چیزهای کمی که در مکتب‬ ‫گپ و گفت‬ ‫هادی خورشاهیان‪:‬‬ ‫ اثر داستانی بزرگ‬ ‫درباره خرمشهر نداریم‬ ‫هادی خورشاهیان‪ ،‬نویسنده‪ ،‬شاعر و‬ ‫منتقدی است که در حوزه ادبیات‬ ‫دفاع مقدس هم کار کرده است‪ .‬با او در‬ ‫عصر نخستین روز خردادماه ‪90‬گپ وگفتی‬ ‫داشتیم؛ از روزهای دور تا امروز‪ .‬از ادبیات‬ ‫و خرمشهر و روزهای جنگ‪ .‬از اینکه اصال‬ ‫چطور ادبیاتی به نام دفاع مقدس در ایران‬ ‫متولد شد و در گذر این سال ها اینگونه‬ ‫ادبی ره به کجا برده است‪.‬‬ ‫‪76‬‬ ‫تولد ادبیاتی که در کش��ور ما منس��وب به‬ ‫دفاع مقدس است‪ ،‬در چه فاصله ای از اغاز‬ ‫جنگ عراق علیه ایران بوده است؟‬ ‫‪ l‬ش��روع جنگ‪ 31 ،‬شهریور سال ‪ 59‬و تولد ادبیات‬ ‫جنگ از اول مهرماه همان سال بود که شعری از جعفر‬ ‫ابراهیمی در مطبوعات ان زمان چاپ شد و این یعنی‬ ‫تولد ادبیات جنگ یک روز پس از اغاز جنگ‪ .‬بعدها‬ ‫و در فاصله کمی از شروع جنگ‪ ،‬افرادی چون محمود‬ ‫گالب��دره ای هم درباره جنگ داس��تان نوش��تند و در‬ ‫خوانده بود به نحو احس��ن استفاده می کرد که نمونه اش‬ ‫همین موردی بود که ذکر کردم‪ .‬بعدها نشس��تم حساب‬ ‫کردم دیدم که س��ن مکتب رفتن او زیر ‪ 10‬سال بوده و‬ ‫این ش��عر برای یک کودک ‪ 10‬ساله ثقیل است‪ .‬اما او و‬ ‫تمام همساالن و همنسالن او در این سن و سال شعرها و‬ ‫حکایت هایی از این دست را یادگرفته و تا اخر عمرشان‬ ‫هم به یاد داشتند‪ .‬از این سو ما در این سن و سال چوپان‬ ‫دروغگو خواندیم و حس��نک کجایی و تصمیم کبری‪.‬‬ ‫ک��دام یک س��ودمند بودند؟ بای��د پیر ش��ویم و ببینیم‬ ‫پدربزرگ ه��ا و مادربزرگ های ما چه مکتب رفته و چه‬ ‫نرفته انقدر حکایت و ش��عر و داستان با اصالت داشتند‬ ‫برای ما تعریف کنند که می ش��د س��اعت ها با انها ما را‬ ‫سرگرم کنند‪ .‬هرچه قصه و حکایت از انها شنیدم را بعدها‬ ‫یا در مثنوی معنوی پیدا کردم یا در بوس��تان و گلس��تان‬ ‫س��عدی و‪ ...‬شنیدن این داستان های نغز و پرمایه کجا و‬ ‫شنیدن داستان های هری پاتر و تن تن کجا‪ .‬ادبیات کهن ما‬ ‫در روزگاری نه چندان دور کتاب درسی بوده‪ .‬سال ها بعد‬ ‫مخصوص پیرمردها و شب های عید و شب یلدا شده و‬ ‫چند سال بعدتر به رسم احترام در قفسه باالی کتابخانه ها‬ ‫ب کادویی‪ .‬با‬ ‫و ح��اال در چاپ هایی نفی��س با نام کت��ا ‬ ‫ای��ن روند چند س��ال دیگر ه��م کادو دادن ش��عرهای‬ ‫هفتص��د س��ال پیش ارج خ��ود را از دس��ت می دهد و‬ ‫این متون و ادبیات غنی از سیس��تم به طور کامل خارج‬ ‫می شود‪ .‬ای کاش می شد یک امارگیری کرد که مثال چند‬ ‫درص��د از جوانان ما تا پایان دوره تحصیل در دانش��گاه‬ ‫تاریخ بیهقی یا قابوس نامه را خوانده اند‪.‬‬ ‫چند درصد گلستان و بوستان را خوانده اند و شاهنامه ای‬ ‫را که س��ال ها با ان س��ینه س��تبر کرده اند را چند درصد‬ ‫ورق زده اند‪ .‬س��عدی و حافظ یکی از توانایی هایش��ان‬ ‫شعر گفتن بوده است‪ .‬هر کدام عارف و عالمی بودند و‬ ‫برای جذاب تر شدن حرف هایشان برای مستمعین شعر‬ ‫گفته اند‪ .‬اصل بوس��تان قافیه فالن و بهمان نیست‪ .‬اصل‬ ‫بوستان معانی و مفاهیم شعرهای ان است‪ .‬به بیانی دیگر‬ ‫ش��اعران و ادیبان گذش��ته ما پیش از ان که شاعر باشند‬ ‫عارف بودند و عالم‪ .‬دیوان حافظ و موالنا ترجمه حدیث‬ ‫است و تفسیر قران و تجربیات چندین و چند نسل که‬ ‫انها گرد اورده اند‪ .‬ادبیات کهن ما بی ش��ک چیزی فراتر‬ ‫از یک هنر اس��ت‪ .‬هنر به تنهایی فقط یک زیور اس��ت‪.‬‬ ‫زیور االت بدل هرچقدر هم که زیبا باش��ند فقط زینت‬ ‫هس��تند و ارزش دیگری ندارن��د‪ ،‬اما یک جواهر و یک‬ ‫سنگ قیمتی نه تنها زیبایی دارد بلکه خود نیز به تنهایی‬ ‫ارزشمند است و این شاخص ه ادبیات کهن ماست‪ .‬حیف‬ ‫ان است که وقتی امکان دسترسی به جواهر و بدل باشد‬ ‫انسان بدل را انتخاب کند‪.‬‬ ‫همه بچه های پیش دبستانی ما کالس زبان می روند‪ .‬همه‬ ‫انها یاد می گیرند که خانه اسکیمو و فضانورد به انگلیسی‬ ‫چه می شود‪ .‬لغاتی که شاید تا اخر عمرشان هم به کارشان‬ ‫نیاید‪ ،‬اما مثال کالس��ی نیس��ت که در ان بچه ها موش و‬ ‫گربه عبید زاکانی را حفظ کنند‪ .‬ادعا می ش��ود که از فهم‬ ‫بچه فراتر هستند اما کسی نمی گوید که فضانورد و خانه‬ ‫اسکیمو نه تنها از فهم بچه فراترست‪ ،‬بلکه به هیچ کار او‬ ‫هم نمی اید‪ .‬جدای از این حرف ها مثال حافظ و سعدی و‬ ‫موالنا و فردوسی شاخصه های ما هستند و توجه بیشتری‬ ‫به انها می ش��ود‪ .‬باید دید که مثال چ��را دیوان ابن یمین‬ ‫فریومدی سال هاست که چاپ نمی شود یا اگر می شود‬ ‫توزیع خوب می شود‪.‬‬ ‫ابن یمین فریومدی بزرگترین قطعه س��رای ادبیات ایران‬ ‫است اما خیلی ها حتی اسم او را هم نشنیده اند‪.‬‬ ‫«زبان سرخ سرسبز می دهد برباد» و «از کوزه همان برون‬ ‫تراود که در اوست» قسمت هایی از شعرهای او هستند‬ ‫اما تا به حال کس��ی را ندیدم که ش��اعر این ش��عرها را‬ ‫بشناس��د‪ .‬امث��ال ابن یمین و عراقی و فروغی بس��طامی‬ ‫و‪ ...‬زیاد هس��تند که در زیر سایه بزرگان شعر و ادبیات‬ ‫مانده اند و در بی خبری محض به سر می برند‪ .‬بی شک اگر‬ ‫هم��ان قدر که برای مس��ائل دیگر تبلیغ می ش��ود برای‬ ‫بازخوانی و رواج ادبیات کهن هم تالشی صورت بگیرد‬ ‫جواب خواهد داد‪ .‬اگر کسی دیوان ابن یمین را بخواند ان‬ ‫وقت شاهنامه برای او ارج و قرب بیشتری پیدا می کند‪.‬‬ ‫وقتی انسان ببیند که بزرگترین قطعه سرای یک کشور تا‬ ‫چه حد به شاهنامه استناد می کند و از ان استفاده می کند‬ ‫ان وق��ت ارزش ش��اهنامه را متوجه می ش��ود‪ .‬خواندن‬ ‫ادبیات کهن تنها یک س��رگرمی نیست‪ .‬ادبیات غنی ما‬ ‫الزمه یک زندگی سالم است‪.‬‬ ‫پیوندهای دینی و فرهنگی که در انها وجود دارد چیزی‬ ‫است که بیش از همه چیز به ان نیاز داریم‪.‬‬ ‫دالیل��ی که عنصرالمعالی کیکاووس بن وش��مگیر برای‬ ‫نماز خواندن در قابوس نامه اورده است‪ ،‬خیلی روشن تر‬ ‫و قابل فهم تر از متن کتاب های دین و زندگی دبیرستان‬ ‫اس��ت‪ .‬برای خیلی از مش��کالت ما ادبیات کهن راه حل‬ ‫دارد‪ .‬انها اماده کمک رس��انی هستند‪ .‬فقط کافی است ما‬ ‫دست هایمان را به سمتشان دراز کنیم! ‪g‬‬ ‫مطبوعات چاپ کردند و این جریان ادامه داشته تا همین‬ ‫لحظه که من و شما با هم صحبت می کنیم‪.‬‬ ‫انچه ان روزها در قالب ش��عر و داس��تان در‬ ‫روزنامه ها و نش��ریات چاپ می ش��د‪ ،‬ادبیات‬ ‫جنگمی دانید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬همان روزها یک کتاب مثال با شمارگان سه هزار‬ ‫نسخه یعنی برای رسیدن به دست سه هزار مخاطب چاپ‬ ‫می شد ولی شمارگان روزنامه ها خیلی بیشتر بود‪.‬‬ ‫ان روزها چه تیپ نویسندگانی بیشتر از جنگ‬ ‫می نوشتند یا می سرودند؟‬ ‫‪ l‬در همان ‪ 8‬سال جنگ هم اثار زیادی نوشته شد که به‬ ‫ویژه نهادهای دولتی چاپ کردند و حوزه هنری ان روزها‬ ‫پیشرو بود‪ .‬از سوی دیگر جریان منسوب به روشنفکری‬ ‫هم ساکت نبود و ما کتاب هایی چون «زمین سوخته» احمد‬ ‫محمود‪ ،‬منظومه «اسماعیل» رضا براهنی هرچند با دیدگاه‬ ‫انتقادی و مجموعه شعرهای سیمین بهبهانی و محمدعلی‬ ‫سپانلو را داشتیم‪.‬‬ ‫قرار هم نبود این دس��ته از افراد دست به قلم‬ ‫نشوند‪.‬‬ ‫‪ l‬همه ما در این مملکت زندگی می کردیم و درگیر جنگ‬ ‫شده بودیم‪ .‬مساله جنگ و تعرض به خاک کشورمان فراتر‬ ‫از همه خط کشی ها بود و ما اثار خوبی از قیصر امین پور و‬ ‫رضا سیدحسینی را در کنار کارهایی که اشاره شد‪ ،‬داشتیم‪.‬‬ ‫اینها به همان دوران جنگ برمی گردند‪ .‬ادبیات‬ ‫دفاع مقدس پس از پایان جنگ چه چهره هایی‬ ‫را به خود دید؟‬ ‫‪ l‬سال ها بعد حسن بنی عامری‪ ،‬اثاری چون «گنجشک ها‬ ‫بهشت را می فهمند»‪« ،‬بابای اهوی من باش»‪« ،‬نفس نکش‬ ‫بخند بگو س�لام» را خلق می کند و نویس��ندگانی چون‬ ‫محمدرضا کاتب‪ ،‬محمدرضا بایرامی‪ ،‬داوود غفارزادگان‪،‬‬ ‫احمد دهقان‪ ،‬رضا امیرخانی‪ ،‬مجید قیصری‪ ،‬حسین فتاحی‬ ‫و امیرحسین فردی ظهور می کنند‪.‬‬ ‫چه تفاوت هایی بین ادبیاتی که در زمان جنگ‬ ‫ش��کل گرفت با ادبیات جن��گ بعد از جنگ‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬در روزهای جنگ‪ ،‬هدف از ادبیات جنگ بیشتر کارکرد‬ ‫تهییج��ی ان بود‪ ،‬ولی االن به ارامش بهتری رس��یده ایم؛‬ ‫ضمن اینکه مدارک غنی تری هم در دست داریم‪ .‬انتشار‬ ‫خاطرات دوران جنگ کمک زیادی به ادبیات کرده است‪.‬‬ ‫موقع جنگ صرفا درباره جنگ می توانستیم بنویسیم‪ ،‬ولی‬ ‫حال می توانیم درباره عوارض جنگ هم بنویسیم‪.‬‬ ‫نوشتن درباره عوارض جنگ‪ ،‬سرزمینی است‬ ‫که پا گذاش��تن بدان خطرهایی دارد و خیلی‬ ‫وقت ها خیلی ها نوشتن درباره عوارض منفی‬ ‫که جنگ برای جامعه و مردم داش��ته را مجاز‬ ‫نمی دانند‪.‬‬ ‫‪ l‬عوارض جنگ‪ ،‬یک پدیده نسبی است‪ .‬جنگ همانقدر‬ ‫که عوارض منفی دارد و می تواند باعث سرخوردگی بشود‪،‬‬ ‫عوارض مثبت هم دارد‪ .‬درباره جنگ عراق علیه ایران هم‬ ‫وض��ع فرق می کند‪ .‬ما چون مهاجم نبودیم‪ ،‬وقتی جنگ‬ ‫تمام شد‪ ،‬احساس نکردیم به خواسته هایمان نرسیده ایم و‬ ‫از انج��ا که یک وجب از خاکمان را هم از دس��ت نداده‬ ‫بودیم به هیچ وجه احساس سرخوردگی نداشتیم و همه‬ ‫این مس��ائل باعث شده که عوارض منفی جنگ در ایران‬ ‫کمترباشد‪.‬‬ ‫ب��ا تولد ادبیات جنگ‪ ،‬چ��ه تحولی در کلیت‬ ‫ادبیات ایران ایجاد شد؟‬ ‫‪ l‬جنگ هم مانند انقالب برای ما یک پاگرد اس��ت که‬ ‫افق های جدید را پیش رویمان گشود‪.‬‬ ‫خ��رداد اس��ت و ح��ال و هوای ازادس��ازی‬ ‫خرمش��هر‪ .‬ادبیات درباره این نقطه عطف در‬ ‫جنگ چه کرده است؟‬ ‫‪ l‬مهم ترین اتفاق جنگ‪ ،‬ازادسازی خرمشهر بود که‬ ‫با عزم ملی به معنای اخص کلمه اتفاق افتاد‪ .‬حال این‬ ‫اتفاق ظرفیت زیادی برای داستان نویس��ی دارد‪ .‬اصال‬ ‫ازادسازی خرمشهر یک نماد است از ازادسازی یک‬ ‫کشور‪ ،‬ولی ازادسازی خرمشهر واقعه ای از لحاظ زمانی‬ ‫محدود و با ادم های محدود بوده اس��ت؛ مگر چقدر‬ ‫می شود اثر مستند درباره این اتفاق نوشت؟ به همین‬ ‫دلیل می گویم باید سمبلیک عمل کنیم‪ .‬یک نمونه از‬ ‫ان می تواند این باشد که ازادی یک قناری از قفس را‬ ‫روایت کنیم‪.‬‬ ‫اصال کاری در عرصه ادبیات داس��تانی با‬ ‫موضوع خرمشهر داشته ایم که اثر شاخصی‬ ‫باشد؟‬ ‫‪ l‬من اثر خاصی که گل کرده باش��د نخوانده ام‪ ،‬ولی‬ ‫حتما هست‪ .‬می دانید! کارهای ما در حدی نیست که‬ ‫بشود ترجمه و صادر کرد‪ .‬ما باید درباره خرمشهر اثر‬ ‫ادبی جهانی خلق کنی��م‪ .‬وقتی صحبت از اثر جهانی‬ ‫می شود یعنی باید بتوانیم اثر در حد «سالخ خانه شماره‬ ‫پنج» کورت ونگات بنویسیم‪g .‬‬ ‫‪77‬‬ ‫فرهنگ انالین‬ ‫نقطه س��یاه جش��نواره کن‪ :‬مع��اون امور‬ ‫سینمایی وزیر فرهنگ‬ ‫و ارش��اد اس�لامی در‬ ‫نامه ای خطاب به رئیس‬ ‫جش��نواره فیل��م کن‪،‬‬ ‫برخورد دست اندرکاران‬ ‫جش��نواره فیل��م کن با‬ ‫«فون تری��ر» کارگردان‬ ‫دانمارک��ی را نقط��ه‬ ‫س��یاهی در تاری��خ این رویداد س��ینمایی‬ ‫دانس��ت‪« :‬بپذیری��د فارغ از انکه نس��بت‬ ‫ب��ه اظهارات اق��ای فون تریر چ��ه نظر و‬ ‫دیدگاهی داریم‪ ،‬جشنواره کن نقطه سیاهی‬ ‫را در تاریخ رفتارهای خود ثبت کرد‪ .‬از این‬ ‫دوره ندای دفاع از ازادی در جشنواره کن‬ ‫شاید شعار بی معنایی باشد که برای ترمیم‬ ‫ان سال ها باید تالش کرد‪».‬‬ ‫«مجله تئاتر»‪ :‬برنامـه تلویزیونی «مجله تئاتر»‬ ‫ب��ه تهیه کنندگ��ی نیما‬ ‫دهقان از ش��بکه چهار‬ ‫سیما روی انتن می رود‪.‬‬ ‫برنام��ه «مجل��ه تئاتر»‬ ‫ش��نبه ه��ر هفت��ه در‬ ‫س��اعت ‪ 23:15‬اغ��از‬ ‫می ش��ود و مدت زمان‬ ‫اج��رای ان ‪ 60‬دقیق��ه‬ ‫اس��ت‪ .‬در حال حاضر ‪ 26‬قس��مت از این‬ ‫برنامه اماده پخش اس��ت و به احتمال زیاد‬ ‫تعداد قسمت های ان افزایش خواهد یافت‪.‬‬ ‫لوکیش��ن های پروژه مجیدی‪ :‬در بخشی‬ ‫از مراس��م اختتامی��ه‬ ‫جشنواره فیلم شهر که‬ ‫به بزرگداش��ت «مجید‬ ‫مجی��دی» اختص��اص‬ ‫داشت‪ ،‬کلیپی از حضور‬ ‫«مجی��د مجی��دی» در‬ ‫لوکیشن فیلم جدیدش‬ ‫«پیامب��ر اک��رم (ص)»‬ ‫نشان داده شد‪.‬‬ ‫بر اس��اس ای��ن گزارش‪ ،‬پروژه س��ینمایی‬ ‫پیامبر اکرم (ص) ک��ه با عنوان عظیم ترین‬ ‫فیل��م س��ینمایی جه��ان اس�لام از ان یاد‬ ‫می شود‪ ،‬به کارگردانی «مجید مجیدی» در‬ ‫ایران ساخته می شود‪.‬‬ ‫«قالده های طال»‪ :‬سرانجام پس از چهارماه‬ ‫پیش تولید‪ ،‬فیلم سینمایی‬ ‫«قالده ه��ای ط�لا» ب��ه‬ ‫کارگردانی «ابوالقاس��م‬ ‫طالبی» اول خردادماه در‬ ‫محله سعادت اباد کلید‬ ‫خورد‪.‬‬ ‫طالبی که خود نویسنده‬ ‫فیلمنام��ه «قالده ه��ای‬ ‫ط�لا» اس��ت‪ ،‬در مورد موض��وع این فیلم‬ ‫گف��ت‪« :‬داس��تان این فیلم هی��چ ربطی به‬ ‫ماجرای «ندا اقاسلطان» ندارد‪g ».‬‬ ‫‪78‬‬ ‫چهارگوش‬ ‫به قلم چخوف‬ ‫راضیه سنجابی‬ ‫این هفته هم مثل همیشه خبرهای متنوعی را در چهارگوش خواهیم خواند‪.‬‬ ‫در می��ان این خبرها می توان به اعتبار ‪ 10‬میلیارد ریالی وزارت ارش��اد برای‬ ‫خرید کتاب های چاپ اول حوزه دفاع مقدس تا پایان شهریور اشاره کرد و‬ ‫چاپ کتاب خاطرات همسر ایرانی جمال عبدالناصر و چند خبر دیگر هم از‬ ‫حوزه کتاب‪ .‬همچنین دهن کجی به دین در جشنواره تئاتر دانمارک‪ ،‬اعتراض‬ ‫مس��لمانان به فیلم «چشمان زنان» در جشنواره فیلم کن و ساخت مستندی‬ ‫درباره انقالب بحرین توس��ط یک فلس��طینی از دیگر خبرهای ما در حوزه‬ ‫سینما و تئاتر هستند‪.‬‬ ‫از برنامه های چند گروه موسیقی هم خبردار شدیم که انها را به اطالع شما می رسانیم‪ .‬پس بهتر است هرچه زودتر به‬ ‫سراغ خود خبرها برویم و انها را با هم مرور کنیم‪:‬‬ ‫«اناکارنینا» شاهکار لئوتولستوی در صدر فهرستی که «کریستین ساینس مانیتور» از ‪ 10‬اثر برتر ادبی دوران منتشر کرده‬ ‫است قرار گرفت‪ .‬در این فهرست بعد از انا کارنینا رمان های «مادام بوری» اثر «گوستاو فلوبر»‪« ،‬جنگ و صلح» اثر‬ ‫دیگر تولستوی‪« ،‬لولیتا» به قلم «والدیمیر ناباکوف»‪« ،‬سرگذشت هاکلبری فین» اثر «مارک تواین»‪ ،‬نمایشنامه «هملت»‬ ‫اثر ویلیام شکسپیر‪ ،‬رمان «گتسبی بزرگ» نوشته «اسکات فیتز جرالد»‪« ،‬در جست وجوی زمان از دست رفته» نوشته‬ ‫«مارسل پروست»‪ ،‬داستان «انتوان چخوف» به قلم چخوف و نهایتا رمان «میدل مارچ» اثر «جورج الیوت» به چشم‬ ‫می خورند‪ .‬گرچه این یک فهرست سلیقه ای است اما الاقل می توان از ان به عنوان راهنمایی برای مطالعه ‪ 10‬شاهکار‬ ‫ادبی جهان اس��تفاده کرد‪ .‬تا در حوزه کتاب هس��تیم این را هم بگوییم که بهمن دری‪ ،‬معاون امور فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی از تخصیص اعتبار ‪ 10‬میلیارد ریالی برای خرید کتاب های چاپ اول حوزه دفاع مقدس از‬ ‫سوم خرداد‪ ،‬سالروز فتح خرمشهر تا پایان شهریور خبر داد‪ .‬او دالیل این کار را تقویت بنیه ناشران نوپا در عرصه دفاع‬ ‫مقدس‪ ،‬تجهیز کتابخانه های عمومی به تازه های کتاب در این حوزه و اشنایی نسل جوان با این رشادت ها عنوان کرد‪.‬‬ ‫از جشنواره کن هم خبر می رسد نمایش فیلم فرانسوی ‪ -‬رومانیایی «چشمان زنان» به کارگردانی «رادو میها یلیانو» که‬ ‫اسرائیلی است انتقاد و اعتراض مسلمانان را برانگیخته است‪.‬‬ ‫محافل فرهنگی مسلمانان حاضر در جشنواره فیلم کن اعالم کرده اند که این فیلم به اداب و رسوم کشورهای عربی و‬ ‫اسالمی به ویژه مراکش که در انجا ساخته شده‪ ،‬توهین کرده است‪ .‬همچنین در این فیلم بر تمرد زن از شوهر تاکید‬ ‫و در صحنه ای به قاری قران توهین شده است‪ .‬در همین حال «بایه بوزار» هنرمند مراکشی این فیلم با ابراز برائت از‬ ‫این فیلم گفته است نمی دانستم این کارگردان اسرائیلی است و از بازی در این فیلم عذرخواهی می کنم‪ .‬از جشنواره‬ ‫فیلم کن به بحرین می رویم‪« .‬منصور الوالی» تهیه کننده و مستندساز فلسطینی ساکن ابوظبی اعالم کرده است که قصد‬ ‫دارد در سفری به بحرین فیلم مستندی از جنایات ال خلیفه و رشادت های مردم بحرین بسازد‪.‬‬ ‫او اعالم کرده است سانسور حوادث بحرین بدتر از جنایات ال خلیفه است و من فکر نمی کردم قساوت حاکمان‬ ‫عربی تا به اینجا رسیده باشد‪ .‬او همچنین قصد دارد فیلم مستندی هم از حوادث لیبی تهیه و کارگردانی کند‪ .‬تا به‬ ‫ایران برنگشته ایم سری هم به دانمارک می زنیم‪« .‬کتاب مورمن» که نمایشی طنز درباره دین مسیح است در جشنواره‬ ‫تئاتر دانمارک برنده جایزه بهترین نمایش درام شد‪« .‬مورمن» یک طنز مذهبی است که توسط سازندگان انیمیشن‬ ‫جنجال برانگیز «پارک جنوبی»‪« ،‬تری پارکر» و «ست استوی» ساخته شده است‪ .‬پیش از این نیز «پارکر» و «استوی»‬ ‫به دلیل به تصویر کشیدن تمثال حضرت محمد«ص» و نمایش تصویری شنیع از حضرت مسیح در انیمیشن «پارک‬ ‫جنوبی» با اعتراض شدید مسلمانان و برخی مسیحیان روبه رو شده بودند‪.‬‬ ‫به ایران بر می گردیم و خبری از جشن فیلمنامه نویسان سینما‪ .‬در این جشن که هفته گذشته برگزار شد سیداحمد‬ ‫میرعالیی مدیرعامل بنیاد س��ینمایی فارابی و فرهاد توحیدی به س��خنرانی پرداخت��ه و در ادامه به مجید فرازمند‪،‬‬ ‫محمدهادی کریمی‪ ،‬پیمان قاسم خانی و سعید مطلبی به عنوان برگزیدگان این جشنواره نشان ققنوس طالیی‪ ،‬شاهنامه‬ ‫فردوسی و تقدیرنامه اهدا شد‪.‬‬ ‫دوباره سری به دنیای کتاب می زنیم‪ .‬با گذشت ‪ 19‬سال از فوت همسر ایرانی جمال عبدالناصر‪ ،‬رئیس جمهور مصر‬ ‫و در پی زنده کردن روح ملی گرایی عربی کتاب «خاطراتی با او» که توس��ط او نوش��ته ش��ده بود توسط انتشارات‬ ‫دارالشرق مصر در ‪ 126‬صفحه و به همراه ‪ 110‬صفحه عکس و سند در قاهره منتشر شد‪ .‬پدرش ایرانی تبار بود و‬ ‫در سال ‪ 1944‬از طریق یک تاجر فرش با جمال عبدالناصر اشنا شد و در طول زندگی خود ‪ 5‬فرزند داشت و در‬ ‫سال ‪ 1992‬در گذشت‪.‬‬ ‫در اخر دو خبر هم از گروه موسیقی موالنا و همنوازان حصار داریم‪ .‬محمد جلیل عندلیبی‪ ،‬اهنگساز و سرپرست‬ ‫گروه موالنا خبر از اغاز تور این گروه از ‪ 5‬خرداد در ایتالیا داد‪ .‬گروه او در این تور به خوانندگی محمود جاهد قصد‬ ‫دارد قطعات ملی و میهنی از ساخته های خود را اجرا کند‪ .‬انها قصد دارند در بخش اول کنسرت های خود قطعاتی‬ ‫با حال و هوای ملی و میهنی در دستگاه راست پنجگاه داشته باشند و پس از ان مروری بر قطعاتی که در سال های‬ ‫گذشته ساخته و توسط شهرام ناظری و شجریان خوانده شده‪ ،‬قطعاتی از جمله کیش مهر‪ ،‬بی قرار و مینا‪ .‬او اعالم کرده‬ ‫است بیشترین هدف من عالوه بر نشان دادن توانایی ام در ساخت اثار ملی ‪ -‬میهنی جذب ایرانی های خارج نشین‬ ‫به کشورشان است‪ .‬او با اشاره به کشورهایی که میزبان گروه موالنا هستند از ایتالیا‪ ،‬المان و چک واسلواکی نام برد‪،‬‬ ‫اما احتمال برگزاری کنس��رت در دیگر کش��ورها را هم محتمل دانست‪ .‬از گروه همنوازان حصار هم به سرپرستی‬ ‫و اهنگسازی علی قمصری خبر می رسد که تور کنسرت این گروه که از قزوین اغاز شده است و در ادامه تهران‪،‬‬ ‫شیراز و نیشابور را هم در برنامه خود گنجانده‪ ،‬قرار است به اصفهان برود‪ .‬این گروه در روزهای ‪ 8‬و ‪ 9‬خرداد در‬ ‫سالن رودکی اصفهان به خوانندگی همایون شجریان قسمت هایی از البوم های نقش خیال و اب‪ ،‬نان‪ ،‬اواز را براساس‬ ‫اشعاری از سعدی‪ ،‬موالنا‪ ،‬هاتف اصفهانی و محمدرضا شفیعی کدکنی اجرا خواهند کرد‪.‬‬ ‫تا هفته اینده خدانگه دار‪.‬‬ ‫تبیین مقاطع زمانی انقالب اسالمی‬ ‫محمد حسین صفارهرندی در یک سخنرانی مهم با‬ ‫تبیین مقاطع زمانی انق�لاب گفت‪« :‬به هر مقدار که‬ ‫حاشیه نشینان و اطرافیان ناسالم‪ ،‬ناصالح و منحرف از‬ ‫اندیشه های اس�لامی ناب در گرد افراد جمع بودند‪،‬‬ ‫تزلزل و انحراف در این افراد بیشتر نمود داشت‪».‬‬ ‫باید س��ه مقطع زمانی کشور را تحلیل و بررسی‬ ‫کنیم‪ ،‬یکی مقطع پ��س از جنگ‪ ،‬دیگری مقطع دوم‬ ‫خ��رداد و در نهای��ت مقطع بعد از س��ال ‪ ۸۴‬را باید‬ ‫مورد بازخوانی قراردهیم‪ .‬می دانید که میش��ل فوکو‬ ‫پیش از پیروزی انقالب دوبار با پوشش خبرنگار به‬ ‫ایران س��فر کرد‪ ،‬چرا که وقایع ایران به حدی برایش‬ ‫ج��ذاب بود که تصمیم گرفت از نزدیک ان وقایع را‬ ‫رصد کند‪.‬‬ ‫امروز برخی ها مشغول یک نوع ترفندی هستند‬ ‫که جای ش��کل و محتوا را عوض می کنند و جدایی‬ ‫جمهوریت و اسالمیت را مطرح می کنند‪ .‬در حالیکه‬ ‫جمهوری یک شکل بود که به عنوان یک مدل ظرف‬ ‫خوب و مناس��ب ب��رای عملیاتی ش��دن حاکمیت‬ ‫خداوند در زمین توس��ط خلیفه خود یعنی انسان و‬ ‫مردم اس��ت که این به خوبی نیز در کشور ما جواب‬ ‫داد‪ .‬مثال ش��ما می خواهید اب زالل را در ظرف یک‬ ‫پ��ارچ به فردی ارائه دهید و یا در ظرف دیگری؛ لذا‬ ‫اینها اش��کال مختلف ارائه ان اس��ت و محتوا یکی‬ ‫است‪.‬‬ ‫زمانی که جنگ به پایان رس��ید‪ ،‬وسوس��ه ای از‬ ‫مدت ها قبل در دل های برخی افراد اغاز ش��ده بود‪،‬‬ ‫و در مقطعی اقدام به ایجاد ش��بهه در مس��یر انقالب‬ ‫کردند و در رسانه های خود در ان زمان این سواالت‬ ‫را مط��رح می کردند که ایا مس��یر پیموده ش��ده در‬ ‫بازتاب‬ ‫انقالب تاکن��ون انتخاب صحیحی بوده اس��ت و یا‬ ‫اینکه ما اشتباه کرده ایم و باید بازگشت کنیم؟ این در‬ ‫زمان حیات مبارک حضرت امام(ره) بود‪.‬‬ ‫به عنوان مثال ش��ما را به مطالبی که در نش��ریه‬ ‫وابس��ته به س��تاد فجر انقالب اس�لامی در سال ‪۶۷‬‬ ‫منتشر ش��د ارجاع می دهم؛ ویژه نامه ای را تهیه کرده‬ ‫بودند که در حاش��یه وزارت ارشاد وقت و زمانی که‬ ‫خاتمی مس��ئول ان بود‪ ،‬ف��ردی از نزدیکان او یعنی‬ ‫اقای جواد مظفر مسئول این کار بود‪ ،‬او هم اکنون از‬ ‫کسانی است که از همه باورهای پیشین خود فاصله‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬در ان نش��ریه از س��ران وقت کشور‬ ‫ازجمله منتظ��ری (قائم مقام وق��ت رهبری)‪ ،‬رئیس‬ ‫مجلس وقت (هاشمی رفسنجانی) و موسوی اردبیلی‬ ‫(باالترین مقام قضائی ان روز) س��واالت هدفمندی‬ ‫را انتخ��اب و از این مس��ئوالن می پرس��ند‪ .‬من وارد‬ ‫جزئیات پاسخ افراد نمی شوم‪ ،‬مردم می توانند مراجعه‬ ‫کنن��د و ببینند که این افراد چ��ه تزلزلی در دل دارند‬ ‫که ب��ا مضامین اصلی انقالب همخوانی نداش��ت و‬ ‫چگونه در دل هایش��ان زبانه می کشید‪ ،‬اما تنها کسی‬ ‫که پاس��خش بس��یار محکم و با صالبت است و به‬ ‫صراح��ت می گوید که اگر به قبل برگردیم هیچ یک‬ ‫از اصول رفتارهایی را که کرده ایم تغییر نخواهیم داد‪،‬‬ ‫شخص ایت اهلل خامنه ای است‪.‬‬ ‫به هر مقدار که حاشیه نشینان و اطرافیان ناسالم‬ ‫و ناصال��ح و منحرف از اندیش��ه های اس�لامی ناب‬ ‫در گ��رد این افراد جم��ع بودند‪ ،‬تزل��زل و انحراف‬ ‫در ای��ن اف��راد بیش��تر نمود داش��ت‪ .‬ب��ه حدی که‬ ‫ام��ام خمین��ی(ره) به صراح��ت از نف��وذ منافقان و‬ ‫لیبرال ها در بیوت و اطراف انها س��خن می گویند و‬ ‫هش��دار جدی می دهند‪ .‬وقتی کس��انی با نفوذ کردن‬ ‫انتصاب رئیس و اعضای شورای عالی الگوی‬ ‫اسالمی ـ ایرانی پیشرفت‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در حکمی رئیس‬ ‫و اعضای ش��ورای عالی مرکز الگوی‬ ‫اس�لامی ـ ایرانی پیشرفت را منصوب‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫متن حکم به این شرح است‪:‬‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحیم‬ ‫با توجه به عزم جدی برای دس��تیابی‬ ‫به الگوی اس�لامی ـ ایرانی پیشرفت‬ ‫و ل��زوم اس��تفاده هم��ه جانب��ه از‬ ‫ظرفیت های موج��ود در عرصه های‬ ‫علم��ی (حوزه ای و دانش��گاهی) در‬ ‫جهت فراهم س��ازی مقدمات تدوین‬ ‫این الگو و توس��عه گفتمانی و تولید‬ ‫عل��م در این ح��وزه ‪ ،‬مرک��ز الگوی‬ ‫اس�لامی ـ ایرانی پیش��رفت تشکیل‬ ‫می گ��رددوحض��رتاقای��ان‪:‬‬ ‫ـ دکتر صادق واعظ زاده‬ ‫ـ حجت االسالم علی اکبر رشاد ـ رئیس‬ ‫پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی‬ ‫ـ حجت االسالم احمد واعظی ـ رئیس‬ ‫دفتر تبلیغات اسالمی حوزه علمیه قم‬ ‫ـ حجت االسالم دکتر میرمعزی‬ ‫ـ دکتر داودی‬ ‫ـ دکتر حسینی عراقی‬ ‫ـ دکتر زاهدی وفا‬ ‫ـ دکتر اکبرزاده‬ ‫ـ دکتر سعید جبل عاملی‬ ‫ـ دکتر میرغفوری‬ ‫را به عن��وان اعض��ای ش��ورای عالی‬ ‫مرکز و اقای دکت��ر صادق واعظ زاده‬ ‫را ب��ه عن��وان رئیس ش��ورا و رئیس‬ ‫ای��ن مرکز منص��وب می نمایم‪ .‬مزید‬ ‫توفیقات اقای��ان را از خداوند متعال‬ ‫خواستارم‪.‬‬ ‫سیدعلی خامنه ای‬ ‫بازتاب‬ ‫به اطراف ب��زرگان حرف های خ��ود را از زبان انها‬ ‫می زنند باید بگوییم در این مس��یر انحراف ها اشکار‬ ‫می شود؛ خود امام(ره) در یکی از اخرین پیام هایش‬ ‫در زمان حیاتش��ان فرمودند‪ ،‬به سمت ساختن ایران‬ ‫مبتنی بر شرایط جدید بروید‪ .‬بنابراین ما دوره تغییر‬ ‫و تحول پس از دوره جنگ را به رسمیت می شناسیم‬ ‫که در زمان خود امام(ره) نیز اغازشد‪.‬‬ ‫دوره س��ازندگی را مانن��د هم��ه دوره های پس‬ ‫از انق�لاب‪ ،‬دوره ای از انق�لاب اس�لامی می دانیم‪.‬‬ ‫م��ا نمی خواهیم کل ماجرا را تخطئه کنیم‪ ،‬یکس��ری‬ ‫خدم��ات نیز توس��ط ای��ن دول��ت مانند س��اختن‬ ‫خرابی های ناشی از جنگ و‪ ...‬انجام شد‪ ،‬لذا ما از این‬ ‫خدمات به طور کلی دفاع می کنیم اما معتقدیم دلیلی‬ ‫نداشت که این خدمات حتما با ایجاد مشکالتی باشد‬ ‫که اثار ان تا به امروز گریبان کشور را بگیرد‪.‬‬ ‫نبای��د بهای س��ازندگی منجر ب��ه خراب کردن‬ ‫چارچوب های اصلی انقالب اسالمی مانند استقالل‬ ‫کشور و وابس��تگی به دیگران و از بین رفتن برخی‬ ‫از ارزش های انقالب می ش��د‪ .‬دلیلی نداشت قرض‬ ‫کردن و وام گرفتن از نهادهای بین المللی ما را مجبور‬ ‫کند تا اداره کشور را طبق خواست ه انها انجام دهیم‪.‬‬ ‫متاس��فانه بخش عظیمی از انچه در این دوران انجام‬ ‫ش��د اینگونه بود‪ ،‬یعنی صن��دوق بین المللی پول و‬ ‫ی��ا بانک جهان��ی بارها این ژس��ت را گرفتند که ما‬ ‫کش��وری را مجبور نمی کنیم ک��ه طبق مدل ما رفتار‬ ‫کند‪ ،‬اما پنهانی به سیاس��ت مدار ضعیفی که از کشور‬ ‫ما می رفت با انها مذاک��ره کند می گفتند حمایت ما‬ ‫باید همراه با این بس��ته باش��د‪ ،‬یعنی در سیاست در‬ ‫فرهن��گ باید اینگونه بش��وید وگرن��ه از حمایت ما‬ ‫خبری نیست! ‪g‬‬ ‫گاف اتحادیه اروپا‬ ‫ بی بی س��ی فارسی عنوان کرد دانشگاه شهید بهشتی که به‬ ‫خاطر ارتباط با وزارت دفاع تحریم ش��ده است‪ ،‬اتحادیه‬ ‫اروپا ان را با موسسه(انس��تیتو) شهید بهشتی که زیر نظر‬ ‫وزارت دفاع اس��ت‪ ،‬اشتباه گرفته است‪ .‬بی بی سی فارسی‬ ‫در مصاحب��ه ای با مایا کوتس��یانچیچ‪ ،‬معاون س��خنگوی‬ ‫مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عنوان کرد که برخی‬ ‫نهادها به اشتباه در لیس��ت تحریم های اتحادیه اروپا قرار‬ ‫گرفته اند‪ ،‬همچون دانش��گاه شهید بهش��تی که به خاطر ارتباط با وزارت دفاع تحریم‬ ‫شده اس��ت و اتحادیه اروپا ان را با موسسه(انستیتو) شهید بهشتی که زیر نظر وزارت‬ ‫دفاع اس��ت اشتباه گرفته اس��ت‪ .‬مجری بی بی سی می گوید برخی از این شرکت ها که‬ ‫تحریم شده اند‪ ،‬از استفاده محصوالتشان در انرژی اتمی ایران بی اطالع بوده اند‪ .‬در این باره‬ ‫معاون سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می گوید ارزیابی های ما زمان گیر‬ ‫هستند و کارشناسان با دقت جزئیات را بررسی می کنند‪ .‬تصمیمات ما درست و بر اساس‬ ‫رویکردهای اتحادیه اروپا اتخاذ می شود‪.‬وی می افزاید‪« :‬این اطالعات از منابع مختلفی از‬ ‫جمله کانال هایی که در ایران داریم به دست ما می رسد؛ این فهرست بر اساس تحقیقات‬ ‫گسترده و با اطالعات موثق و مستند نوشته شده و اگر اطالعاتی به دست ما برسد که‬ ‫نشان دهد شرایط طور دیگری بوده‪ ،‬ان را اصالح و ان شرکت را از این لیست حذف‬ ‫می کنیم‪ .‬این لیست به تایید ‪ 27‬عضو رسیده است‪ ».‬مایا کوتسیانچیچ که نشان می دهد‬ ‫پاسخی برای جزئیات مطرح شده نداشته و اطالعاتش ناقص است می گوید این لیست‬ ‫تحریم های اتحادیه اروپا مشتمل بر ‪ 100‬شرکت و افراد حقیقی است و من در شرایطی‬ ‫نیستم که بتوانم در مورد تک تک انها صحبت کنم و به جزئیات انها بپردازم‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫اروپا‬ ‫سوسیالیست ها گرفتار طوفان شدند‬ ‫تظاهرات بی سابقه در اسپانیا‬ ‫ترجمه‪ :‬مهسا عادلی‬ ‫‪80‬‬ ‫شکس��ت در انتخابات محلی اس��پانیا توفانی بود که‬ ‫سوسیالیس��ت ها نظاره گر نزدیک ش��دن تدریجی ان‬ ‫بودن��د‪ .‬حتی وعده ه��ای خوزه لوئی��س رودریگس‬ ‫زاپاترو‪ ،‬نخست وزیر اس��پانیا نتوانست این حزب را‬ ‫از بدترین شکس��ت انتخاباتی ‪ 30‬س��ال اخیر نجات‬ ‫دهد و به این ترتیب قدرت در اکثر شهرهای اسپانیا‪،‬‬ ‫حتی مقرهایی چون سویا و کاستیا ال مانچا‪ ،‬از کنترل‬ ‫سوسیالیست ها خارج شد‪.‬‬ ‫در حالی که انتخابات کلی در کمتر از یک سال دیگر‬ ‫برگزار خواهد ش��د حزب سوسیالیس��ت با احتمال‬ ‫تقسیم ارا بین دو جناح راست و چپ رو به رو است‪.‬‬ ‫ش��هرداری ها و دولت های منطقه ای که تواما مسئول‬ ‫نیمی از هزینه های کلی و بخش اعظم امور مربوط به‬ ‫رفاه اجتماعی هستند به دست جناح راستی ها یا همان‬ ‫حزب مردم افتاده که این حزب احتماال شدت کاهش‬ ‫هزینه ها را افزای��ش خواهد داد و در جناح چپ هم‬ ‫سوسیالیس��ت ها مورد خشم نس��ل جوان و معترضی‬ ‫ق��رار دارند که در روزهای اخیر میادین و پارک ها را‬ ‫در سرتاسر اسپانیا در تصرف خود داشته اند‪.‬‬ ‫اما سوال این است که تا چه اندازه باید نخست وزیر‬ ‫اس��پانیا را در وقای��ع اخیر مقصر دانس��ت؟ زاپاترو‬ ‫هفت سال پیش قدرت را به دست گرفت و به همراه‬ ‫حزب کارگ��ران سوسیالیس��تش کار خ��ود را برای‬ ‫تغییر اس��تانداردهای رفاهی در این کشور اغاز کرد‪.‬‬ ‫دس��تیابی به سطحی مساوی یا باالتر از سطح افراطی‬ ‫حفاظ��ت اجتماعی که مدت هاس��ت در کش��ورهای‬ ‫همسایه اروپای غربی در جریان است‪ ،‬هدف زاپاترو‬ ‫در اغاز کار بود‪.‬‬ ‫وی در ابت��دا برای تحقق اصول سوسیالیس��تی اش و‬ ‫ایجاد یک جهش اقتصادی‪ ،‬میزان حداقل دس��تمزدها‬ ‫را باال برد‪ ،‬دامنه تحت پوش��ش بیمه را گسترش داد‪،‬‬ ‫امکان استفاده از بورس تحصیلی را برای همه فراهم‬ ‫نمود‪ ،‬با تولد هر نوزاد ‪ 3500‬یورو در اختیار مادران‬ ‫ق��رار داد و ب��رای کودکان نوپا حق اس��تفاده رایگان‬ ‫از امکان��ات مهد کودک ها را در نظر گرفت‪ .‬با تمرکز‬ ‫روی نرخ بی سابقه بیکاری‪ ،‬می توان گفت که زاپاترو‬ ‫کش��ور را در مسیری قرار داد که می توانست به مرور‬ ‫زمان مش��کل خ��ود را حل کند‪ .‬اما ب��ا وقوع بحران‬ ‫اقتصادی جهانی بازارها رویه متفاوتی را با اس��پانیا و‬ ‫المان در پی��ش گرفتند و به این ترتیب بنا بر توصیه‬ ‫اقتصاددانان زاپاترو برنامه کاهش تدریجی هزینه های‬ ‫دولت را اعالم کرد‪.‬‬ ‫با ادامه س��یر نزولی اقتص��اد در جهان و به خصوص‬ ‫منطق��ه یورو و ب��روز وضعیت بحران��ی در یونان و‬ ‫ایرلند‪ ،‬فش��ار از جانب انگال مرکل‪ ،‬صدر اعظم المان‬ ‫افزایش پیدا کرد و باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهور امریکا‬ ‫نیز شخصا وارد میدان شد‪ .‬به این ترتیب سیاست های‬ ‫مظهر سوسیالیس��م در اس��پانیا در می س��ال گذشته‬ ‫به طور چشمگیری تغییر پیدا کرد و در نهایت به عقد‬ ‫قراردادی با اتحادیه های کارگری و صاحبان کس��ب‬ ‫و کار منجر ش��د تا پرداخت حقوق های بازنشستگی‬ ‫ب��ه تعویق بیفتد‪ ،‬س��ن بازنشس��تگی از ‪ 65‬س��ال به‬ ‫‪67‬س��ال افزایش پیدا کند‪ ،‬حقوق کارمندان دولت با‬ ‫پنج درص��د کاهش مواجه ش��ود و پرداخت پاداش‬ ‫تولد به مادران متوقف شود‪.‬‬ ‫اقدام��ی که در واقع ب��ه معنای اعالم ورشکس��تگی‬ ‫تقریبی اسپانیا بود و از ان زمان به بعد زاپاترو هرگز‬ ‫نتوانس��ت کشورش را به فرا رسیدن روزهای روشن‬ ‫امیدوار کند‪ .‬ش��اید دالیل بیش��تری برای اعتراض به‬ ‫الم��ان یا منطقه یورو وجود داش��ته باش��د تا توبیخ‬ ‫نخس��ت وزیر اس��پانیا که در واقع در تله گرفتار شده‬ ‫اس��ت‪ .‬اما رای دهندگانی که به دلی��ل باال رفتن نرخ‬ ‫بی��کاری و اقدامات صرفه جویان��ه دولت قصد تنبیه‬ ‫زاپاترو و حزب سوسیالیستش را در انتخابات محلی‬ ‫داش��تند این گونه به قضیه نگاه نمی کنند‪ .‬ناامیدی از‬ ‫روند کلی سیاست ها در حال افزایش است به طوری‬ ‫موجی فراگیر در اروپا در حال ش��کل گیری است‪ .‬به‬ ‫محض انکه فرصتی دست می دهد‪ ،‬مردم حمله خود‬ ‫به سمت متصدیان را اغاز می کنند‪.‬‬ ‫چنانچه در اسپانیا معترضین خشمگین تصمیم گرفتند‬ ‫تا با شرکت در انتخابات محلی شکستی سنگین را به‬ ‫سوسیالیست ها تحمیل کنند و پرتغال نیز اخیرا شاهد‬ ‫اعتراضات جوانان بیکار این کشور بوده است‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه در ایتالیا نیز تظاهراتی ترتیب داده شده است‪.‬‬ ‫عاملی که معترضین را متحد می س��ازد خواست انها‬ ‫برای ایجاد تغییرات و این حس مش��ترک اس��ت که‬ ‫دولت ه��ای فعلی نس��لی را از خود ناامی��د کرده اند‪.‬‬ ‫اما انچه بیش از همه در اس��پانیا باعث نگرانی است‬ ‫چیزی اس��ت که مقامات محافظ��ه کار تازه روی کار‬ ‫امده با به دس��ت گرفتن حساب های شهرداری ها و‬ ‫دولت های منطقه ای با ان مواجه می شوند‪.‬‬ ‫زمزمه های��ی از وج��ود بدهی ه��ای ف��اش نش��ده و‬ ‫قرض های پرداخت نشده به گوش می رسد و احتمال‬ ‫می رود مانند انچه در انتخابات سال گذشته کاتالونیا‬ ‫اتفاق افتاد‪ ،‬کس��ری بودجه بسیار بیشتر از رقم تایید‬ ‫شده ان باشد‪ .‬در این صورت‪ ،‬تصور بحرانی عمیق تر‬ ‫دشوار نیست به خصوص که بازارها حساسیت باالیی‬ ‫نسبت به بدهی های پنهانی دارند و این عامل می تواند‬ ‫باعث ایجاد تنش میان دولت مرکزی و محلی ش��ود‪.‬‬ ‫به هر ح��ال پیروزی حزب م��ردم در انتخابات محلی‬ ‫مواضع انها را در انتخابات کلی قوی تر می کند و این‬ ‫حزب در تالش اس��ت تا از ای��ن فرصت پیش امده‬ ‫برای کس��ب پیروزی در سطح ملی استفاده کند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که سوسیالیس��ت ها هم باید به دنبال‬ ‫جانشینی برای زاپاترو باشند که به گفته خودش قصد‬ ‫ادام��ه کار برای س��ومین دوره را ندارد‪ .‬الفردو پرس‬ ‫روبالکابا‪ ،‬معاون نخس��ت وزیر و کارمه چاکن‪ ،‬وزیر‬ ‫دفاع‪ ،‬هر دو از مدعیان دور جدید انتخابات هستند‪.‬‬ ‫برخ��ی تحلیلگران اما بر این باورند که ماندن زاپاترو‬ ‫می تواند به اقتصاد اس��پانیا زمان بیشتری برای ترقی‬ ‫بدهد و ش��انس سوسیالیس��ت ها را ب��رای پیروزی‬ ‫دوباره و حداقل محدود سازی اختیارات حزب مردم‬ ‫افزایش دهد‪ .‬کارلوس برزوسا‪ ،‬استاد اقتصاد دانشگاه‬ ‫کامپلوتنس��ه مادرید در پیش بینی وضعیت اقتصادی‬ ‫اینده اس��پانیا با توجه به اتفاقات پیش امده می گوید‪:‬‬ ‫«این ریس��ک وجود دارد که همه چیز بیش از اندازه‬ ‫بعد سیاسی پیدا کند که این مساله برای اقتصاد کشور‬ ‫بسیار مضر است‪g ».‬‬ ‫منابع‪ :‬گاردین ‪ -‬رویترز‬ ‫المان‬ ‫شکست کمر شکن صدراعظم‬ ‫با پیروزی و پیش��تازی حزب سوس��یال دموکرات (‪ )SDP‬و سبزها در انتخابات‬ ‫محلی المان‪ ،‬حزب اتحاد دموکرات مس��یحی (‪ )CDU‬به رهبری انگال مرکل‪،‬‬ ‫صدر اعظم این کشور با شکست سنگینی روبه رو شد‪ .‬در انتخابات ایالتی در برمن‬ ‫حزب سوسیال دموکرات با اکثریت قاطع ‪ 38‬درصد و سبزها با ‪ 23‬درصد از حزب‬ ‫حاکم پیش افتادند و حزب دموکرات مس��یحی حاکم تنها با کسب‪ 20‬درصد ارا‬ ‫شکست سنگینی متحمل شد‪ .‬گفته می شود که این بدترین شکست برای حزب‬ ‫مرکل در ‪ 52‬س��ال گذشته بوده است‪« .‬کالودیا روت» یکی از رهبران سبزها در‬ ‫گفت وگو با خبرگزاری فرانسه گفت‪ :‬این نخستین بار در تاریخ المان فدرال است‬ ‫که ما در انتخابات محل��ی از حزب دموکرات‬ ‫مس��یحی پی��ش افتاده ایم‪ .‬کارشناس��ان بر این‬ ‫باورند که انفجار در نیروگاه هسته ای فوکوشیما‬ ‫در ژاپن و مواضع ضد هس��ته ای سبزها سبب‬ ‫شد تا المان ها سبزها را به حزب حاکم ترجیح‬ ‫دهن��د‪ .‬حزب دموک��رات مس��یحی المان در‬ ‫انتخابات محلی یکشنبه گذشته در ایالت «بادن‬ ‫وورتمبرگ» نیز شکست خورده بود‪g .‬‬ ‫ترکیه‬ ‫سوءقصد های سریالی به نخست وزیر‬ ‫نیروهای امنیتی ترکیه با کشف ‪ 36‬کیلوگرم‬ ‫م��اده منفجره که در مس��یر حرکت کاروان‬ ‫رجب طیب اردوغان‪ ،‬نخس��ت وزیر ترکیه‬ ‫در اس��تان شیرناک این کش��ور کار گذاشته‬ ‫ش��ده بود‪ ،‬س��وءقصد به ج��ان اردوغان را‬ ‫ناکام گذاشتند‪ .‬به گفته این منابع‪ ،‬خودروی‬ ‫اردوغان قرار بود از مسیری که مواد منفجره‬ ‫کشف شده اس��ت‪ ،‬عبور کند‪ .‬چاشنی مواد‬ ‫منفجره یاد ش��ده کنت��رل از راه دور بوده و‬ ‫م��واد منفجره یاد ش��ده نیز در زی��ر پلی که کاروان اردوغان ق��رار بود از روی‬ ‫ان عبور کند کار گذاش��ته ش��ده بود‪ .‬پایگاه اینترنتی «سون دقیقه» خبر یاد شده‬ ‫را با تیتر «کشف س��وء قصد به کاروان نخست وزیر ترکیه» به اطالع مخاطبین‬ ‫خود رسانده است‪ .‬در هفته های گذشته نیز کاروان انتخاباتی اردوغان در استان‬ ‫کاستامانو واقع در شمال ترکیه مورد سوء قصد قرار گرفته بود‪ .‬اردوغان در این‬ ‫کاروان حضور نداشت و با بالگرد به نقطه دیگری منتقل شده بود‪ .‬در ان حادثه‬ ‫دو تن از محافظین اردوغان مورد اصابت گلوله مهاجمین قرار گرفتند که بر اثر‬ ‫ان یکی از محافظین کشته و دیگری نیز به شدت زخمی شد‪g .‬‬ ‫اسرائیل‬ ‫شکست عملیات ارتش پاکستان و‬ ‫طالبان در پاراچنار‬ ‫در تهاجم مشترک ارتش و طالبان پاکستان و طالبان افغانستان به مواضع شیعیان‬ ‫پاراچنار‪ ،‬هش��ت تن از رزمند گان مقاومت ش��هید و تعدادی نیز زخمی شدند‪.‬‬ ‫ عملیات متحد نظامیان و س��ازمان جاسوس��ی ارتش پاکستان موسوم به ‪ ISI‬و‬ ‫همچنین طالبان این کشور و طالبان افغانستان علیه شیعیان پاراچنار‪ ،‬به هیچ کدام‬ ‫از اهداف از پیش تعیین شده نرسید‪ .‬این عملیات که در منطقه صده و برای اشغال‬ ‫روستای شیعه نشین بلوچ خیل اغاز شده بود‪ ،‬پس از شکست طرح دسیسه امیز‬ ‫ارتش برای تصاحب مواضع استراتژیک شیعیان و تحویل ان به طالبان انجام شد‬ ‫که در خالل ان با وجود انکه رزمند گان پاراچناری از هرگونه درگیری مسلحانه‬ ‫علیه نیروهای دولتی اعراض می کردند‪ ،‬هشت تن از شیعیان به شهادت رسیده و‬ ‫چندین نفر نیز بر اثر انفجار گلوله های توپ و خمپار ه ارتش و طالبان به شدت‬ ‫مجروح شدند‪ .‬این گزارش می افزاید که به رغم شدت اتش دشمن علیه مواضع‬ ‫رزمند گان جبه ه حق‪ ،‬ش��یعیان‪ ،‬پایگاه و روستای مورد نظر را ترک نکرده و این‬ ‫تهاجمات تا صبح روز بعد ادامه داشت که مهاجمان با دیدن پایداری پاراچناری ها‬ ‫و از ترس اقدام متقابل از منطق ه مورد نظر عقب کشیدند‪ .‬شایان گفتن است که‬ ‫با توجه به عزم دش��من برای اش��غال مناطقی از پاراچنار‪ ،‬نیروهای حزب اللهی‬ ‫و والیی تحریک حس��ینی و مدرس�� ه علمی ه ایت اهلل العظمی خامنه ای پاراچنار‪،‬‬ ‫ضمن چشم پوشی از جریانات اخیر بین شیعیان منطقه و اقدامات منافقان برای‬ ‫اختالف افکنی بین انان‪ ،‬به اتفاق زعیم خود ایت اهلل سید عابد حسینی در مدرسه ‬ ‫علمیه جعفری حاضر شده و اتحاد خود را با اعضای انجمن حسینیه برای مبارزه‬ ‫علیه دشمنان اهل بیت اعالم کردند‪g .‬‬ ‫افغانستان‬ ‫مالعمر ناپدید شد‬ ‫س��ازمان اطالعات افغانس��تان به دنبال گزارش‬ ‫برخی رس��انه ها مبنی بر کش��ته ش��دن مال عمر‬ ‫گفت که وی از مخفیگاه خود در پاکستان ناپدید‬ ‫ش��ده و چندین روز است که با فرماندهان خود‬ ‫تماسی نداشته است‪.‬خبرگزاری اسوشیتدپرس‬ ‫نوشت‪« :‬گروه طالبان ادعای شبکه خبری طلوع‬ ‫افغانستان را مبنی بر کشته شدن مال عمر در حالی‬ ‫که با کمک یکی از مقامات ارشد اطالعاتی سابق‬ ‫پاکستان در حال تغییر مکان در خاک این کشور‬ ‫بوده‪ ،‬تکذیب کرد‪ ».‬سخنگوی طالبان گفت که مال عمر زنده است و در محلی در‬ ‫خاک افغانستان است‪ .‬با وجود این‪ ،‬ارائه گزارش های متناقض‪ ،‬از مجادالت پیچیده‬ ‫و س��وء ظن ها میان افغانستان و پاکس��تان همزمان با افزایش فشار امریکا بر هر دو‬ ‫کشور حکایت دارد‪ .‬در این میان‪ ،‬وزیر امور خارجه پاکستان به منظور گفت وگو با‬ ‫حامد کرزای‪ ،‬رئیس جمهوری افغانستان که صراحتا خواستار نقش بیشتر پاکستان‬ ‫در مبارزه با شبه نظامیان شده‪ ،‬در کابل به سر می برد‪ .‬همچنین گمانه زنی هایی مطرح‬ ‫اس��ت که امریکا ممکن اس��ت تالش هایش را برای کشتن یا دستگیر کردن رهبر‬ ‫طالبان بعد از کشتن اسامه بن الدن‪ ،‬رهبر تشکیالت القاعده بیشتر کند‪.‬‬ ‫مقامات افغان مدعی هستند که مال عمر در شهرهای کویته یا کراچی پاکستان پناه‬ ‫گرفته است‪ .‬پاکستان نیز متقابال می گوید مدارکی مبنی بر اینکه مال عمر در خاک‬ ‫این کشور اس��ت‪ ،‬در اختیار ندارد‪ .‬سخنگوی اداره ملی امنیت افغانستان گفت که‬ ‫م�لا عمر و برخی فرمانده��ان طالبان از چند روز پیش در حال��ی که از کویته به‬ ‫منطقه قبیله نش��ین وزیرستان ش��مالی تغییر مکان می دادند‪ ،‬دیگر ردیابی نشده اند‪.‬‬ ‫لطیف اهلل مش��عل‪ ،‬سخنگوی این اداره اظهار داشت که شاید در مسیر حرکت انها‬ ‫ی��ک تصادف اتفاق افتاده باش��د اما از طرف دیگر تصری��ح کرد که مقامات افغان‬ ‫نس��بت به سرنوشت رهبر طالبان اطالعات بیشتری به دس��ت نیاورده اند‪ .‬وی در‬ ‫کابل ب��ه خبرنگاران گفت‪ :‬ما می توانیم تایید کنیم ک��ه وی از مخفیگاهش ناپدید‬ ‫شده اس��ت‪ .‬شبکه خبری طلوع افغانس��تان به نقل از یک مقام اطالعاتی ناشناس‬ ‫افغان گفت که مال عمر در حالی که با کمک ژنرال حمید گل‪ ،‬رئیس سابق سازمان‬ ‫اطالعات پاکس��تان عازم وزیرستان شمالی بوده کشته شده است‪ .‬لطیف اهلل مشعل‬ ‫افزود که اداره ملی امنیت افغانستان بیش از ‪ 30‬بار اطالعاتی مربوط به محل اختفای‬ ‫مال عمر را با کشورهای همسایه به ویژه پاکستان به اشتراک گذاشته است‪.‬‬ ‫وی با اشاره غیرمستقیم به پاکستان گفت‪« :‬اغلب دوستان ما صادق هستند و برخی‬ ‫نیز نیستند‪g » .‬‬ ‫سوریه‬ ‫ناگفته هایی از سوریه‬ ‫«غس��ان بن جدو» شخصیت رسانه ای تونسی و مجری سابق شبکه الجزیره قطر‬ ‫گفت‪« :‬نیروهای امریکایی ‪ 400‬فرد مس��لح را از طریق مرزهای عراق به سوریه‬ ‫فرس��تاده اند‪ ».‬وی در اظهاراتی که در پایگاه اینترنتی «س��وریه االن» منتش��ر شد‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬این اقدام امریکا نزدیک به یک ماه پیش انجام شده و یک مسئول بلندپایه‬ ‫عراقی نیز در تماس با دولت س��وریه موضوع ازاد کردن ‪ 400‬زندانی در عراق و‬ ‫اعزام انان را به سوریه از سوی امریکا‪ ،‬به اطالع دمشق رسانده است‪».‬‬ ‫بن جدو ادامه داد‪« :‬بزرگ ترین دلیل وجود افراد مسلح و تروریست در سوریه این‬ ‫است که شمار زیادی از تظاهر کنندگان مردمی پس از اطمینان از وجود این افراد‬ ‫مسلح در میان تظاهرکنندگان به خانه های خود بازگشتند‪ ».‬این شخصیت رسانه ای‬ ‫که مدیر س��ابق شبکه تلویزیونی الجزیره در بیروت نیز بود و از این مقام استعفا‬ ‫کرد‪ ،‬افزود‪« :‬بزرگ ترین اشتباه مخالفان سوریه به ویژه «عبدالحلیم خدام» معاون‬ ‫س��ابق رئیس جمهوری سوریه اس��تفاده از افراد مسلح بود چرا که مخالف واقعی‬ ‫و ملی از اسلحه استفاده نمی کند‪ ».‬سوریه از اواخر اسفندماه گذشته شاهد برخی‬ ‫اعتراضات در ش��هرهای این کش��ور بود که در جریان ان بر اثر تیراندازی افراد‬ ‫ تروریست و مسلح به تظاهرکنندگان‪ ،‬نیروهای امنیتی و انتظامی شماری کشته یا‬ ‫زخمی ش��ده اند‪ .‬این اعتراضات اواخر اسفند ماه از شهر درعا در جنوب سوریه و‬ ‫در نزدیکی مرز این کشور با اردن اغاز شد‪.‬‬ ‫مقامات سوری معتقدند که طرف های خارجی پشت این تظاهرات و اغتشاشات‬ ‫داخلی سوریه هستند‪.‬‬ ‫تاکنون ش��ماری از اتباع کش��ورهایی چون امریکا‪ ،‬اردن‪ ،‬لبنان‪ ،‬الجزایر‪ ،‬عراق و‬ ‫سوریه در ارتباط با اقدامات مسلحانه و تیراندازی به سوی مردم و نیروهای امنیتی‬ ‫سوریه دستگیر شده اند‪ .‬بر اساس اعالم دمشق تاکنون اعترافات اتباع دستگیر شده‬ ‫‪ 11‬کش��ور در جریان ناارامی های اخیر در این کشور در اختیار مقام های سوریه‬ ‫قرار گرفته است‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫نمــایندگی ‪ 209‬شــرکت بهــمن دیــزل‬ ‫نمــایندگی ‪ 212‬شرکت مامــوت دیزل ‪SCANIA‬‬ ‫طرف قرارداد با شرکت لیزینگ ایران ( بانک تجارت)‬ ‫نقدی‪ -‬لیزینگی‬ ‫تحویل فوری‬ ‫بازرگانی زندی خودرو‬ ‫برتــرین و پرفــروشتـرین‬ ‫نمایندگیانحصــاریفروش‬ ‫شرکت بهمن دیزل ( ایسوزو)‬ ‫در ‪ 4‬سال متـــوالی‬ ‫تهـرانمیدانسیدجمالالدین‬ ‫اســـدابـادی(یوســـفاباد)‬ ‫خیـــابان ابن سینا ‪ -‬پالک‪83‬‬ ‫ساختمانپدید‪-‬طبقه‪-­1‬واحد‪2‬‬ ‫‪021 - 88704613- 88700179‬‬ ‫اداره تحــویل‪ :‬شـــهــرک‬ ‫‪ -2‬بلـــوار‬ ‫نمایشگاهها‪-‬فـاز ‬ ‫کوثر ‪-‬بلوار موسی بن جعفــر‬ ‫نبـش ارغـوان‪- 3‬پــالک‪19‬‬ ‫(تلفکس) ‪021- 55255052-6‬‬ ‫‪www.zanditrading.com‬‬ ‫‪info@zanditrading.com‬‬ ‫ل از تهی‬ ‫ه بلیت‬ ‫قب‬ ‫اطالعات مورد نیاز متقاضیان سفر با قطار‬ ‫برای رفاه حال مسافران و برنامه ریزی مناسب سفر‪ ،‬بلیت قطارهای مسافری رجاء در بیش از ‪ 900‬مرکز فروش بلیت‬ ‫قطار در سراسر کشور با قیمت یکسان پیش فروش می شود‪.‬‬ ‫همراه داشتن شناسنامه یا کارت شناسایی معتبر در طول سفر الزامی است‪.‬‬ ‫برای رفاه حال خواهران و برادرانی که به تنهایی س��فر می کنند‪ ،‬بنا به درخواس��ت متقاضی‪ ،‬بلیت برای کوپه ی ویژه ی‬ ‫انان صادر می شود‪.‬‬ ‫فروش بلیت از طریق شبکه ی رایانه یی انجام می شود‪ .‬نبود بلیت مورد نظر شما در یک مرکز فروش‪ ،‬به منزله ی موجود‬ ‫نبودن ان بلیت در کل شبکه است و نیازی به مراجعه به مراکز دیگر نمی باشد‪.‬‬ ‫پس از دریافت بلیت‪ ،‬مندرجات ان را به دقت مطالعه کنید و در صورت وجود اش��کال‪ ،‬سریع ًا متصدی فروش را اگاه‬ ‫سازید‪.‬‬ ‫از دریافت بلیتی که به نام شما نیست یا بلیت مخدوش و دارای قلم خوردگی‪ ،‬خودداری کنید‪.‬‬ ‫دارندگان بلیت های غیرهمنام‪ ،‬بدون بلیت تلقی می ش��وند‪ .‬متصدی کنترل بلیت در ایستگاه و رئیس یا مامور مالی‬ ‫قطار در صورت مواجه ش��دن با این گونه بلیت ها‪ ،‬انها را باطل کرده و در ایس��تگاه‪ ،‬معادل کل بهای بلیت و در قطارهای‬ ‫اکسپرس‪ 1/5 ،‬برابر بهای بلیت از مسافر دریافت می شود‪.‬‬ ‫بلیت باید تا پایان سفر همراه مسافر و در دسترس وی باشد‪.‬‬ ‫درخواست بلیت بیش از دو کوپه مشمول تعرفه ی مسافرت گروهی خواهد شد‪.‬‬ ‫س��ازمان ها‪ ،‬صنایع و کارخانجات‪ ،‬برای تنظیم قرارداد پیش خرید بلیت قطار برای مدت معین‪ ،‬می توانند با شماره‬ ‫تلفن ‪ 88310909‬اداره برنامه ریزی و عملیات فروش بلیت مدیریت بازرگانی و برنامه ریزی قطارها تماس بگیرند‪.‬‬ ‫فقط تعداد محدودی بلیت که از ساعت ‪10‬صبح روز قبل از حرکت تا زمان حرکت قطار مسترد می شود از طریق باجه ی‬ ‫لیس��ت انتظار به صورت روز فروش عرضه می ش��ود‪.‬از این رو با توجه به محدودیت تعداد این نوع بلیت‪ ،‬توصیه می شود‬ ‫برای تهیه ی بلیت از قبل برنامه ریزی کنید‪.‬‬ ‫در ایام تعطیل مراکز کش��یک فروش بلیت‪ ،‬نس��بت به ارائه کلیه خدمات مربوط به بلیت اقدام می کنند‪ .‬نشانی و‬ ‫شماره تماس این مراکز و ساعات کار را از سامانه ی اطالع رسانی ‪ 139‬دریافت کنید‪.‬‬ ‫شما می توانید بلیت خود را از طریق اینترنت تهیه کنید‪ .‬برای این امر به وب سایت شرکت رجاء مراجعه کنید‪.‬‬ ‫ب��رای اطالع از بهای بلیت و موجودی ان‪ ،‬نوع قطار و ‪ ...‬با تلفن ‪ 139‬تماس بگیرید یا به وب س��ایت ش��رکت رجاء به‬ ‫نشانی‪ www.raja.ir :‬مراجعه کنید‪.‬‬ ‫پیامک‪3000139 :‬‬ ‫ارتباط با مشتری‪139 :‬‬ ‫‪www.raja.ir‬‬