ماهنامه مثلث شماره 97

‫گفت و گو با غسان بن جدو‬ ‫صهیونیسم‬ ‫ضعیف شده است‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره نود و هفتم ‪ 17/‬مهرماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫پرونده ای درباره مقاومت فلسطین‬ ‫تاکتیک هایاصالح طلبانبرایشرکتدر‬ ‫انتخاباتمجلسنهمچیست؟‬ ‫بـازی بـا‬ ‫مهره هایسفید‬ ‫گفت وگو با مصطفی کواکبیان؛‬ ‫نقد اصالحات و اصالح طلبان‬ ‫یک جریان ‪3 ،‬رویکرد‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALASNEWS.IR‬‬ ‫می گفتند چرا با علی ابادی‬ ‫سالم و علیک داری‬ ‫تو گو با محمدرضا داورزنی‬ ‫گف ‬ ‫ویژه نامه جالل ال احمد‬ ‫در مثلث این هفته‬ ‫تهدیداتتوخالی‬ ‫تاملی بر موضع گیری جدید‬ ‫فرانسه علیه ایران‬ ‫‪18 - 39‬‬ ‫راه امام‬ ‫سیاست‬ ‫تاکتیکانتخاباتی‬ ‫مسئولیت بزرگ روحانیون‬ ‫در مدرسه دارالشفا من حجره داشتم‪ ،‬در ان بحبوحه فشار به ملت‪،‬‬ ‫فشار به روحانیت‪ ،‬در انجا ما یک حجره‏ای داشتیم‪ .‬رفقای ما در مواقعی‬ ‫که از کارهاشان فارغ می‏شدند‪ ،‬انجا می‏امدند مجتمع می‏شدند‪ .‬یک روز‬ ‫یک نفر کاراگاه امد در حجره و بعد امد توی حجره نشس��ت‪ ،‬گفت که‪:‬‬ ‫بنا بر این است که در تمام ایران شش نفر معمم باشد‪ .‬یک بنایی بود که از‬ ‫این عمامه‏ها اینها می‏ترسیدند‪ ،‬چرا؟ برای اینکه این عمامه‏ها توی مردم‬ ‫به عنوان «نایب پیغمبر ما جای تو خالی است» بودند‪ ،‬مردم از اینها حرف‬ ‫می‏شنیدند؛ از این مسجدها می‏ترسیدند‪.‬‬ ‫اخیرا برای هر مسجد‪ ،‬یک سرهنگ بازنشسته گذاشته بودند مامور‬ ‫مسجد! برای اینکه از این مساجد می‏ترسیدند‪ .‬انها کوشش کردند که این‬ ‫لباس را از تن روحانیت بیرون بیاورند و روحانیت را خلع کنند‪ .‬از ان پُستی‬ ‫هلل نتوانسته‏اند‪ .‬حاال نوبت شما شد؟ حاال نوبت این شده‬ ‫که دارند و بحمدا ‏‬ ‫است که شما هِی هر کدامتان یک نقی بزنید به روحانیت‪ ،‬روحانیتی که‬ ‫این همه خدمت به ملت کرده و نجات داده چندین مرتبه از مهلکه‪ ،‬این‬ ‫ملت را‪ .‬حاال اقایان امده‏اند با قلم هایشان و با قدم هایشان و با کلماتشان‬ ‫از این روحانیت انتقاد می‏کنند‪ .‬من نمی‏خواهم بگویم سرتاس��ر‪ ،‬هر که‬ ‫عمامه دارد کذاس��ت‪ ،‬نایب‏االمام است‪ ،‬نیس��ت‪ ،‬همچو حرفی نیست‪.‬‬ ‫لکن انها که می‏ش��کنند‪ ،‬بدها را نمی‏ش��کنند؛ اینها با خوب ها بدند‪ ،‬با‬ ‫بدها خوبند! بدهایی که هم پس��ت انها هستند و هم رای انها هستند و‬ ‫در خدمت دستگاه هس��تند و بودند‪ ،‬با اینها بدی ندارند‪ .‬اینها با انهایی‬ ‫ک��ه خوبند‪ ،‬بدند! اینها ب��ا طالقانی بدند‪ .‬من می‏گویم ک��ه این قدرت را‬ ‫همچو یک کاس��ه نکنید و بش��کنید‪ .‬این یک قدرت الهی است که از ان‬ ‫استفاده کنید‪.‬‬ ‫من به اقایان روحانیون هم کرارا گفته‏ام‪ ،‬حاال هم عرض می‏کنم که‬ ‫اوال مسئولیت ش��ما زیاد است‪ ،‬مسئولیت بزرگی به عهده شماست‪ .‬این‬ ‫ملتکههمهدارندمی‏گویندنایب‏االمامونایبپیغمبراگرخداینخواسته‬ ‫از ش��ما یک انحرافی ببینند؛ این روحانیت را می‏شکنند‪ .‬روحانیت اگر‬ ‫شکسته بشود‪ ،‬اسالم شکسته شده است‪ .‬روحانیت‪ ،‬اسالم را نگه داشته؛‬ ‫اگر این شکسته بشود‪ ،‬اسالم شکس��ته می‏شود‪ .‬اگر در این مقطع زمان‬ ‫به دس��ت ما شکسته بشود‪ ،‬ما خیانت به اس�لام و قران کردیم‪ .‬خودتان‬ ‫را بپایید‪ ،‬متوجه باش��ید! اعمالتان را با اسالم تطبیق بدهید‪ .‬اگر کسانی‬ ‫در بین شما خدای نخواسته انحراف دارند‪ ،‬از صف خودتان خارج کنید‪.‬‬ ‫حفظ قدرت جوانان و دانشگاهیان‬ ‫و نصیح��ت دیگری که به انه��ا می‏کنم و ک��رده‏ام اینکه این قدرت‬ ‫دانشگاهیوطبقهجوانراحفظکنید‪،‬درمقابلاونایستید‪،‬همهاهلیک‬ ‫ملتید؛همهاهلیککشوروخانههستید؛اینخانهخودتانراهردوحفظ‬ ‫کنید‪ .‬مقدرات مملکت ش��ما بعد از چندی به عهده این دانشگاه هاست‪،‬‬ ‫اینها وزیر و نمی‏دانم چه خواهند ش��د؛ اینها را حفظش��ان کنید‪ .‬همان‬ ‫طوری که به انها عرض می‏کنم که این قدرت را از دست ندهند؛ به شما‬ ‫عرض می‏کنم که این قدرت را از دست ندهید‪ ،‬برادر باشید؛ با هم باشید‪.‬‬ ‫به دانشگاهی ها عرض می‏کنیم که اینقدر گروه گروه نشوید‪ ،‬شما دشمن‬ ‫دارید؛ در مقابل دش��من باید مجهز بشوید‪ ،‬مجهز شدن به این است که‬ ‫با هم یک گروه با وحدت کلمه‪ ،‬اگر ش��ما یک گروه بش��وید‪ ،‬جوان های‬ ‫هلل اکثر دانشگاه را در قبضه دارند‪ ،‬اگر اینها هی‬ ‫معتقد مسلم ما که بحمدا ‏‬ ‫گروه گروه نشوند و با هم مجتمع بشوند‪ ،‬چهار تا ادمی که معوج و منحرف‬ ‫هلل ملحق بشود یا گورش را گم‬ ‫است یا به اینها ملحق می‏ش��ود که انشاءا ‏‬ ‫می‏کند و می‏رود‪ .‬شما منتظر این نش��وید که دولت بیاید جلو بگیرد‪ ،‬یا‬ ‫ملت بیاید جلو بگی��رد‪ ،‬خودتان با اجتماع خودتان‪ ،‬بدون اینکه دعوایی‬ ‫راه بیندازید‪ ،‬بدون اینکه درگیری در کار باش��د‪ ،‬ب��ا اجتماع خودتان‪ ،‬با‬ ‫وحدت کلمه خودتان؛ جلوی این توطئه‏ها را بگیرید‪ .‬فردا دانش��گاه باز‬ ‫می‏شود‪ ،‬جلو بگیرید از این توطئه‏ها‪ .‬توطئه‏گرها دشمن شما هستند؛‬ ‫دشمن ملت شما هس��تند‪ .‬هم روحانی باید با دانشگاهی دوست و برادر‬ ‫باشد‪ ،‬و هم دانشگاهی با روحانی‪ ،‬تا این دو قدرت‪ ،‬دو قدرت متفکر بتوانند‬ ‫مملکت خودشان را حفظ کنند‪.‬‬ ‫در حالیک��ه طیف ه��ای مختل��ف جری��ان‬ ‫اصالح طلب در مورد حضور و نحوه شرکت‬ ‫در انتخاب��ات مواضع متفاوت��ی دارند‪ ،‬برخی‬ ‫ناظران اثار سیاس��ی معتقدند که در نهایت‬ ‫اکثری��ت اصالح طلب��ان ب��ا تم��ام ت��وان در‬ ‫انتخابات عادی ش��رکت خواهن��د کرد‪ .‬انها‬ ‫البته می گویند اصالح طلبان اینبار برخالف‬ ‫گذش��ته با چهره های کمتر شناخته شده پا‬ ‫به عرصه انتخابات می گذارند‪ .‬در شماره این‬ ‫هفته مثلث به گفت وگو با مصطفی کواکبیان‬ ‫در م��ورد این��ده سیاس��ی اصطالح طلب��ان‬ ‫پرداخته ایم‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪8 - 25‬‬ ‫شورش علیه سرمایه داری‬ ‫قط��ب اقتصادی امریکا این روزها دوران متفاوتی را س��پری می کند‪.‬‬ ‫جوانان معترض امریکایی این قطب اقتص��ادی را به مرکز مبارزه با‬ ‫کاپیتالیس��م تبدیل کرده اند‪ .‬این جنبش که به وال اس��تریت معروف‬ ‫شده در حال گسترش به سایر نقاط امریکاست‪ .‬تحلیلگران مسائل‬ ‫بین المللی این تحول را اغاز بهار امریکایی تفسیر کرده اند‪.‬‬ ‫‪46 - 57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ دیپلماسیخصمانه‬ ‫سیاس��ت ها و س��خنان خصمانه فرانس��ه علی��ه ای��ران‪ ،‬واکنش های‬ ‫مختلفی را از س��وی مقامات کش��ورمان به دنبال داشت‪ .‬در حالی که‬ ‫جمه��وری اس�لامی ایران هم��واره بر صل��ح امیز ب��ودن برنامه های‬ ‫هس��ته ای اش تاکید دارد‪ ،‬اما مقامات فرانسوی اخیرا به ایران نسبت‬ ‫به یک «حمله پیش��گیرانه» از جانب کشورهایی که احساس خطر‬ ‫می کنند‪ ،‬هشدار داده اند‪.‬‬ ‫‪36 - 43‬‬ ‫ ادبیاتپسوندی‬ ‫فرهنگ‬ ‫ادبی��ات ایران به ویژه در دهه های اخیر دس��ته بندی هایی موضوعی را‬ ‫ب��ه خود دیده که همواره با پس��وندهایی چون متعهد‪ ،‬روش��نفکری‪،‬‬ ‫عامه پس��ند و م��واردی از این دس��ت ش��ناخته ش��ده اس��ت‪ .‬گاه این‬ ‫تقسیم بندی های پسوندی عالوه بر یک شناسه‪ ،‬قضاوت هایی محتوایی‬ ‫و حتی سیاسی‪ -‬اجتماعی را نیز با خود به همراه داشته است‪ .‬اما برخی‬ ‫معتقدند گذشته از این صفت ها‪ ،‬موصوف ماجرا که همان ادبیات است‬ ‫اهمیت بیشتری دارد‪.‬‬ ‫‪65 - 83‬‬ ‫افتاب‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫از نهر تا بحر‬ ‫مقام معظم رهبری در مراس��م افتتاحیه کنفرانس بین المللی فلسطین‬ ‫که در ابتدای هفته گذش��ته برگزار ش��د طرحی را ارائه دادند که در‬ ‫عین تاکید بر لزوم استمرار مقاومت راهکاری بود برای پایان مناقشه‬ ‫فلس��طین‪ .‬یکی از مهمترین محورهای این طرح برگزاری همه پرس��ی‬ ‫میان فلسطینیان داخل و خارج از این کشور بود‪ .‬ایشان ضمنا تاکید‬ ‫کردند هر طرحی که موجب تقسیم فلسطین شود‪ ،‬مردود است‪ .‬مثلث‬ ‫در این پرونده در گفت وگو با کارشناس��ان داخلی و خارجی مساله‬ ‫فلسطین را با محوریت سخنان رهبر معظم انقالب مورد بررسی قرار‬ ‫داده است‪.‬‬ ‫‪58 - 63‬‬ ‫ورزش‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر افتاب‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر دین وتاریخ‪ :‬علیرضا شاکر ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری ‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬مریم اسماعیل پور ‪ -‬سید جواد میرخلیلی ‪ -‬ابوالقاسم غالمی ‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬احسان ابطحی‬ ‫یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬پروی��ن طالبی��ان ‪ -‬امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬فاطم��ه میرزای��ی ‪ -‬ش��یما غف��اری ‪ -‬زه��را راد‬ ‫عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک ‪ -‬حس��ین غالمی ‪ -‬ش��ادی خوش��کار خی��ری‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مس��عود نجفی‬ ‫شاهین فتحیان ‪ -‬سهیال طایی ‪ -‬محمد جواد پاینده ‪ -‬سجاد محقق‪ -‬مهسا عادلی ‪ -‬مهدی مهدیان‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر اداری و مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ب��ا تش��کر از‪ :‬دکت��ر احم��د اس��ماعیل تبار ‪ -‬مهن��دس واعظی ‪ -‬دکت��ر ای��ت اهلل ابراهیم��ی ‪ -‬دکتر غالم حس��ن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری ‪ -‬مهندس بهرامی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی‬ ‫مهندس امینی ‪ -‬اقای راس��تی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬تلفن‪66818168 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‪ -‬تلفن‪88338553 :‬‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان افریقا‪ ،‬بعد از چهارراه اسفندیار‪ ،‬کوچه سعیدی‪ ،‬پالک ‪ ،2‬تلفن‪22038551 - 2‬‬ ‫گفت وگو با غسان بن جدو‬ ‫صهیونیسم‬ ‫ضعیف شده است‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال سوم‪ /‬شماره نود و هفتم ‪ 17/‬مهرماه ‪ 88/ /1390‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫پروندهای درباره مقاومت فلسطین‬ ‫تاکتیکهایاصالحطلبانبرایشرکتدر‬ ‫انتخاباتمجلسنهمچیست؟‬ ‫بـازی بـا‬ ‫مهرههایسفید‬ ‫ فتح اسیا‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALASNEWS.IR‬‬ ‫تیم ملی والیبال ایران برای نخس��تین بار موفق شد در بازی های جام ملت های اسیا‬ ‫به عنوان قهرمانی دست پیدا کند‪ .‬خیلی ها این موفقیت بزرگ را مدیون والسکو‬ ‫مربی ارژانتینی االصل تیم ملی بزرگساالن می دانند‪ .‬البته بازی های سخت این تیم‬ ‫در این دوره از رقابت ها نش��ان می داد که بازیکنان این تیم تا چه حد برای رسیدن‬ ‫به قهرمانی انگیز ه دارند‪.‬‬ ‫گفتوگو با مصطفی کواکبیان؛‬ ‫نقد اصالحات و اصالحطلبان‬ ‫یک جریان‪3 ،‬رویکرد‬ ‫میگفتند چرا با علیابادی‬ ‫سالم و علیک داری‬ ‫گفتوگو با محمدرضا داورزنی‬ ‫ویژهنامه جالل الاحمد‬ ‫در مثلث این هفته‬ ‫تهدیداتتوخالی‬ ‫تاملی بر موضعگیری جدید‬ ‫فرانسه علیه ایران‬ ‫خبرنامه‬ ‫در خبرنامه این هفته سخنان مقام معظم رهبری در دیدار دس��ت اندرکاران حج و دیدار با نخبگان درج شده است‪.‬‬ ‫گزارش هایی در مورد اعتراضات اخیر وال استریت در امریکا ‪ ،‬شبکه حقانی و تیره شدن روابط امریکا و افغانستان‬ ‫با پاکستان‪ ،‬گزارشی در مورد مدیرعامل سابق بانک ملی و نیز یادداشت هایی در حوزه های مختلف از دیگر مطالب‬ ‫خبرنامه این هفته است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫زوایای جدید پرونده اختالس‬ ‫کرزای‪ ،‬هدف بعدی‬ ‫شورش علیه سرمایه داری‬ ‫از تهران تا تورنتو‬ ‫تالش برای ورود به فاز سیاسی‬ ‫‪8‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫مقام معظم رهبری‪:‬‬ ‫ن ترحم قطع کنند‬ ‫مسئوالن‪ ،‬دست های خائن و مفسد را بدو ‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب‬ ‫اسالمی در دیدار دس��ت اندرکاران حج امسال‪ ،‬حج‬ ‫را فرصتی بس��یار گرانبها و ارزش��مند برای ارتباط با‬ ‫امت اسالمی و بهره مندی معنوی خواندند و با اشاره‬ ‫به تالش دش��منان برای اختالف افکن��ی و مقابله با‬ ‫موج بیداری اسالمی در مراسم حج‪ ،‬تنها راه غلبه بر‬ ‫این توطئه را نزدیکتر ش��دن دل ها و تقویت همدلی‬ ‫دانستند‪ .‬ایش��ان همچنین در ادامه با اش��اره به فساد‬ ‫بانکی اخیر در کشور‪ ،‬علت وقوع این سوءاستفاده را‬ ‫عمل نکردن مسئوالن به توصیه های موکد چند سال‬ ‫پیش رهبری در خصوص مقابله با فس��اد اقتصادی‬ ‫توصیف و تاکی��د کردند‪« :‬مس��ئوالن قضایی ضمن‬ ‫پیگیری قوی‪ ،‬دقیق و عاقالنه قضیه و اطالع رس��انی‬ ‫مناسب به مردم‪ ،‬باید دست های خائن را قطع کنند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای حج را یکی از رموز‬ ‫اساسی اسالم و میهمانی بزرگ الهی در مرکز عظمت و‬ ‫قدرت و جمال و کرم توصیف کردند و افزودند‪« :‬باید‬ ‫در بُعد عمومی و بین المللی ح��ج‪ ،‬همدلی و تقویت‬ ‫پیوندهای اس�لامی بدون در نظر گرفت��ن ملیت ها‪،‬‬ ‫قومیت ها و مذهب ها مورد توجه جدی قرار گیرد و از‬ ‫این فرصت برای نزدیک تر شدن دل ها استفاده شود‪».‬‬ ‫ایش��ان یکی از ویژگی های بارز حج امسال را‪،‬‬ ‫بیداری اسالمی در منطقه به ویژه مصر‪ ،‬تونس‪ ،‬یمن و‬ ‫بحرین دانستند و تاکید کردند‪« :‬با توجه به این رویداد‬ ‫مهم‪ ،‬امسال توطئه ایجاد اختالف و بدبینی و تحریک‬ ‫احساسات میان امت اسالمی‪ ،‬برجسته تر خواهد بود‬ ‫و تنها راه غلب��ه بر این توطئه نزدیکتر ش��دن دل ها و‬ ‫تقویت همدلی است‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی با تاکی��د بر اینکه‬ ‫مس��لمانان یک تن واحد هس��تند‪ ،‬افزودند‪« :‬حجاج‬ ‫ایرانی باید ب��ا چنین نگاه عموم��ی و جهانی در حج‬ ‫حضور یابند و تجربیات سی س��اله خود در مبارزه با‬ ‫استکبار و معاندین را در اختیار ملت های تازه انقالب‬ ‫کرده‪ ،‬قرار دهند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رفتار خوب و همراه‬ ‫ب��ا ادب و احت��رام را از دیگر نکات ض��روری برای‬ ‫حجاج ایرانی برشمردند و خاطر نشان کردند‪« :‬حج‬ ‫فرصتی گرانبها برای پاکیزه شدن از الودگی های دنیا‬ ‫و مجموعه ای از فرائض اس��ت که بای��د ضمن قدر‬ ‫دانستن این مراسم عظیم و کم نظیر‪ ،‬در حفظ ذخایر‬ ‫معنوی به دست امده ان هم همت کرد‪».‬‬ ‫ایش��ان زائران بیت اهلل الحرام را به اماده سازی‬ ‫درونی خ��ود‪ ،‬قبل از س��فر حج و اماده ش��دن برای‬ ‫این میهمانی الهی توصی��ه کردند و افزودند‪« :‬حاجی‬ ‫ایرانی باید ب��ا رفتار خ��ود در حج‪ ،‬ملت‪ ،‬کش��ور و‬ ‫نظام جمهوری اسالمی ایران را در چشم دنیا سربلند‬ ‫کند‪».‬رهبر معظم انقالب اسالمی حجاج را به پرهیز‬ ‫از رفتارهای سبک توصیه و خاطر نشان کردند‪« :‬یکی‬ ‫از این رفتارهای س��بک‪ ،‬عطش بازارگردی است که‬ ‫عالوه بر اینکه ارز کش��ور را برای خری��د کاالهای‬ ‫بی کیفیت به هدر می دهد‪ ،‬فرصت ارزشمند عبادت و‬ ‫بهره مندی معنوی را نیز از بین می برد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید بر اینکه خرید‬ ‫س��وغات باید در حد ضرورت باش��د‪ ،‬خاطر نشان‬ ‫کردند‪« :‬برخی افراد در اقدامی پس��ندیده س��وغات‬ ‫خود را قبل از س��فر حج‪ ،‬از بازار داخ��ل و کاالهای‬ ‫خوب و با کیفیت ایرانی تهیه می کنند تا بتوانند در ایام‬ ‫حج بیشترین بهره مندی معنوی را از این فرصت کم‬ ‫نظیر داشته باشند‪».‬ایشان در پایان این بحث افزودند‪:‬‬ ‫«معارف دینی‪ ،‬قران‪ ،‬س��نت و اهل بیت‪ ،‬سرمایه های‬ ‫معنوی ما هستند که اگر از انها اس��تفاده شود‪ ،‬زمینه‬ ‫پیشرفت و سعادت به وجود می اید و اگر انسان خود‬ ‫را از این س��رمایه ها محروم کند‪ ،‬قطعا ضرر خواهد‬ ‫کرد‪».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای در ادامه با اش��اره به‬ ‫توصیه های موکد خود به مس��ئوالن‪ ،‬در س��ال های‬ ‫گذش��ته به ویژه در فرمان ‪ 10‬سال قبل برای مبارزه با‬ ‫فساد اقتصادی خاطر نشان کردند‪« :‬اگر چه مسئوالن‬ ‫از مقابله با فساد اقتصادی استقبال کردند اما اگر به این‬ ‫توصیه ها عمل می شد‪ ،‬هیچ گاه دچار چنین حوادثی‬ ‫همچون فساد بانکی اخیر نمی شدیم‪».‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬وقوع چنین مسائلی‪ ،‬ذهن و دل‬ ‫مردم را مشغول و دل بسیاری را نیز می شکند و ایا این‬ ‫سزاوار است که بخاطر عمل نکردن مسئوالن‪ ،‬مردم به‬ ‫سبب این حوادث ناراحت شوند و حتی برخی امید‬ ‫خود را از دست بدهند‪ ».‬رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪10‬‬ ‫خاطر نشان کردند‪« :‬از همان سال های قبل بارها گفته‬ ‫ش��د که نباید بگذاریم فس��اد ریشه دار ش��ود زیرا با‬ ‫گذشت زمان‪ ،‬ریشه کنی ان بسیار مشکل می شود و‬ ‫سرمایه گذار پاکدامن و صادق را نیز مایوس می کند‪،‬‬ ‫اما متاسفانه عمل نشد‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای با اطمینان بخش��ی‬ ‫به مردم در خصوص عزم س��ه قوه برای مقابله با این‬ ‫حادثه و پیش��گیری از حوادث مشابه‪ ،‬افزودند‪« :‬البته‬ ‫ع��ده ای می خواهند از ای��ن ماجرا برای زیر س��وال‬ ‫بردن مسئوالن استفاده کنند‪ ،‬در حالیکه مسئوالن در‬ ‫دولت‪ ،‬مجل��س و قوه قضائیه مش��غول انجام وظیفه‬ ‫خود هستند‪ ».‬ایشان با اش��اره به اطالع رسانی که در‬ ‫روز های گذشته در خصوص این حادثه انجام گرفته‬ ‫است‪ ،‬خاطر نشان کردند‪« :‬رسانه ها بیش از این نباید‬ ‫به جنجال و هیاهو درباره این ماجرا ادامه دهند‪ ،‬بلکه‬ ‫باید به مس��ئوالن اجازه دهن��د تا عاقالن��ه‪ ،‬مدبرانه‪،‬‬ ‫قوی و ب��ا دقت قضای��ا را پیگیری و بررس��ی کنند‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی تاکید کردند‪« :‬ادامه هیاهو‬ ‫و جنجال‪ ،‬به خصوص اگر عده ای به دنبال استفاده های‬ ‫دیگر از این مسائل باشند‪ ،‬به صالح نیست و همه باید‬ ‫مراقب باش��ند‪».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪:‬‬ ‫«مردم بدانند که مسئوالن‪ ،‬این ماجرا را تا اخر پیگیری‬ ‫خواهند کرد و دست های خائن قطع خواهد شد‪».‬‬ ‫ایش��ان با توصی��ه موکد ب��ه قوه قضائی��ه برای‬ ‫اطالع رسانی مناس��ب به مردم در خصوص پیگیری‬ ‫این پرون��ده تاکید کردند‪« :‬دس��تگاه قضای��ی نباید‬ ‫به افراد ب��دکاره‪ ،‬خرابکار و مفس��د ترح��م کند‪ .‬در‬ ‫ابتدای این دیدار‪ ،‬حجت االسالم و المس��لمین قاضی‬ ‫عس��گر‪ ،‬نماینده ولی فقیه و سرپرست زائران ایرانی‬ ‫در گزارش��ی از فعالیت های بعث��ه مقام معظم رهبری‬ ‫برای برگ��زاری هر چه با ش��کوهتر ح��ج‪ ،‬ارتقاء و‬ ‫تن��وع بخش��ی برنامه ه��ای اموزش��ی حج��اج‪ ،‬راه‬ ‫اندازی ام��وزش مجازی‪ ،‬انتش��ار فص��ل نامه های‬ ‫تخصصی ح��ج‪ ،‬چ��اپ قران ه��ای نفی��س همراه‬ ‫با ترجم��ه ب��رای حج��اج‪ ،‬اس��تفاده از ظرفیت های‬ ‫صدا و سیما‪ ،‬برگزاری ازمون برای انتخاب روحانیون‬ ‫و معین های جدی��د کاروان ها‪ ،‬تش��کیل اتاق فکر و‬ ‫اس��تفاده بیش از پیش از دیپلماس��ی ح��ج‪ ،‬از جمله‬ ‫اقدامات انجام گرفته است‪.‬‬ ‫لیالی‪ ،‬رئیس س��ازمان ح��ج و زی��ارت نیز در‬ ‫گزارش��ی از قدامات اجرای��ی حج گفت‪« :‬امس��ال‬ ‫‪ 97‬هزار زائ��ر در قالب ‪ 588‬کاروان و با اس��تفاده از‬ ‫دو ش��رکت هواپیمایی ایرانی‪ ،‬به مکه و مدینه انتقال‬ ‫خواهند یافت و محل اس��کان زائران ایرانی در مکه‬ ‫نسبت به سال های قبل‪ ،‬به مس��جد الحرام نزدیک تر‬ ‫شده است‪» .‬‬ ‫خطاب به جامعه نخبگانی کش��ور‪ ،‬چه سیاسی و چه‬ ‫علمی‪ -‬فرهنگی‪ ،‬خاطرنش��ان کردن��د‪« :‬نخبه باید با‬ ‫احساس دلبستگی معنوی به کشور و ملت‪ ،‬در عرصه‬ ‫کاری خود‪ ،‬تالش و ف��داکاری کن��د‪ ،‬چرا که بدون‬ ‫عشق به سرنوشت کشور و ملت‪ ،‬نخبه نمی تواند در‬ ‫جامعه خود‪ ،‬تاثیری واقعی و راهگش��ا داشته باشد‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب با اشاره به برخی تجربیات تاریخی‬ ‫و معاصر‪« ،‬قدرت بدون اتکا به دین» را منجر به ظلم‬ ‫و وحشیگری دانستند و بر این واقعیت تاکید کردند‬ ‫که اگر ملت��ی می خواهد در دنی��ای پرتالطم کنونی‪،‬‬ ‫خود را حفظ کند و مانع از «هجوم نظامی‪ -‬امنیتی» و‬ ‫«هجوم نرم افزاری‪ ،‬فرهنگی و اخالقی مراکز قدرت‬ ‫«هم و‬ ‫جهانی» ش��ود‪ ،‬احتیاج به نخبگان��ی دارد که ّ‬ ‫غم» اصلی انها‪« ،‬پیش��رفت و عزت و افتخار» کشور‬ ‫ّ‬ ‫و ملتش��ان باش��د و ایمان‪ ،‬مهمترین عاملی است که‬ ‫می تواند این احس��اس درونی را عمیق��ا ایجاد کند‪.‬‬ ‫ایشان‪ ،‬پیشرفت های ملت ایران را در سی و سه سال‬ ‫اخیر‪ ،‬ناش��ی از ایمان و احس��اس دلبستگی نخبگان‬ ‫به کشور بر شمردند و خاطرنش��ان کردند‪« :‬با وجود‬ ‫فش��ارهای همه جانبه بیگانگان‪ ،‬صدها شخصیت و‬ ‫نخبه برجس��ته نظیر شهید ش��هریاری در رشته های‬ ‫مختلف‪ ،‬به ت�لاش فداکارانه و کارهای برجس��ته و‬ ‫ماندگار مشغولند‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب اسالمی‪ ،‬بیگانه ستیزی را در‬ ‫مباحث علمی مردود خواندند و افزودند‪« :‬همانگونه‬ ‫که بارها گفته ایم حاضریم برای دس��تیابی به دانش‪،‬‬ ‫شاگردی کنیم‪ ،‬اما نباید همیشه ش��اگرد بمانیم بلکه‬ ‫می خواهیم ملت ای��ران به جایی برس��د که دیگران‪،‬‬ ‫شاگردی او را بکنند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬با اشاره به احساس‬ ‫حق��ارت و خود باختگ��ی سیاس��تمداران و عناصر‬ ‫حکومت پهل��وی در مقابل غ��رب افزودن��د‪« :‬انها‬ ‫ایران را با این س��ابقه درخشان و ذخایر عظیم فکری‬ ‫و فرهنگی‪ ،‬در مقابل غرب به هیچ می انگاش��تند‪ ،‬اما‬ ‫انقالب‪ ،‬این تفک��ر ارتجاعی را از بین برد و کش��ور‬ ‫ضمن برخورداری از پیشرفت های چشم گیر‪ ،‬در پرتو‬ ‫احساس مس��ئولیت و عزم و اراده جامعه نخبگانی و‬ ‫عموم مردم‪ ،‬انشاءاهلل به پیشرفت های بیشتری دست‬ ‫خواهد یافت‪».‬‬ ‫رهبرمعظ��م انق�لاب در ادام��ه سخنانش��ان‪،‬‬ ‫دولتمردان را به سرمایه گذاری هر چه بیشتر در تولید‬ ‫عل مو نواوری علمی فرا خواندند و خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«این کار بس��یار ضروری‪ ،‬باید با ارتقای مدیریتی در‬ ‫ی همراه شود تا اثار‬ ‫دانشگاه ها و مراکز و نهادهای علم ‬ ‫درخشان خود را به بار اورد‪».‬‬ ‫تهیه س��ند ملی نخبگان یک��ی از اقدامات بس��یار‬ ‫ضروری است‬ ‫«ایران‪ ،‬برای دس��تیابی به قله های پیش��رفت و‬ ‫عزت و افتخار‪ ،‬نیازمند دانشمندان و نخبگانی است‬ ‫که عاشق کشور و مردم و عاشق هویت و سرنوشت‬ ‫ملت باشند‪».‬‬ ‫این جمله‪ ،‬توصیه اصلی رهبر معظم انقالب به‬ ‫هزار نخبه جوانی بود که بیش از دو ساعت و نیم با ایشان‬ ‫دیدار و تبادل نظر کردند‪ .‬در این دیدار‪ ،‬ابتدا ‪ 12‬نخبه‬ ‫دانشگاهی‪ ،‬حدود یک ساعت و ‪ 45‬دقیقه دیدگاه های‬ ‫جامعه نخبگانی را درباره مس��ائل دانشگاهی‪ ،‬علمی‬ ‫ فرهنگی ـ اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی بیان کردند‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای پس از شنیدن و یادداشت‬ ‫برخی نکات س��خنان نخبگان‪ ،‬این نکته اساس��ی را‬ ‫«ملت ایران و‬ ‫مسئوالن راه‬ ‫دشواری را به سوی‬ ‫هدفی بزرگ اغاز‬ ‫کرده اند که وجود‬ ‫نقاط ضعف یا بروز‬ ‫اشکال در این مسیر‬ ‫طبیعی است ولی‬ ‫هیچ گاه نباید به خاطر‬ ‫این گونه مسائل‬ ‫در مسیر حرکت به‬ ‫سمت هدف و ادامه‬ ‫پیشرفت‪ ،‬متزلزل‬ ‫شد‪».‬‬ ‫ایش��ان همچنین در بح��ث ارتباط دانش��گاه و‬ ‫صنعت‪ ،‬بر برنامه ریزی دولت برای ایجاد و گسترش‬ ‫پژوهش��گاه ها و مراک��ز علم��ی تحقیقات��ی تاکید و‬ ‫خاطرنشان کردند‪« :‬اینگونه مراکز می توانند نیاز بخش‬ ‫صنعت را به نواوری و افزای��ش کیفیت تامین کنند‪،‬‬ ‫ضمن اینکه این کار متقابال به افزایش ش��ور و نشاط‬ ‫علمی در دانش��گاه ها کمک خواه��د کرد‪ ».‬حضرت‬ ‫ایت اهلل خامنه ای با اش��اره به محصوالت کیفی تولید‬ ‫داخل در برخ��ی عرصه ها‪ ،‬خودداری دس��تگاه های‬ ‫دولتی از خرید تولی��دات خارج��ی را کامال الزامی‬ ‫ دانس��تند و افزودند‪« :‬رئیس جمهور به دس��تگاه های‬ ‫دولتی دس��تور دهد که در این م��وارد‪ ،‬مطلقا کاالی‬ ‫خارجی خرید نکنند‪».‬‬ ‫اقدام دولت برای وادار کردن دستگاه ها و بانک ها‬ ‫به حمایت از تولید کنن��دگان و صنعتگران داخلی و‬ ‫حمایت بیش��تر دولت از بخش کش��اورزی از دیگر‬ ‫نکاتی بود که رهبرمعظم انقالب‪ ،‬ان را بسیار ضروری‬ ‫خواندند‪ .‬حضرت ایت اهلل خامنه ای همچنین از رشد‬ ‫ی ابراز خرسندی کردند‪،‬‬ ‫کمی و گاه کیفی مقاالت علم ‬ ‫اما افزودند‪« :‬نباید رشد کمی مقاالت هدف قرار داده‬ ‫شود‪ ،‬بلکه کیفیت مقاالت و مهمتر از ان جهت گیری‬ ‫مقاالت در تامین نیازهای کشور‪ ،‬باید اصل قرار گیرد‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب اسالمی جوانان پُر طراوت‪ ،‬با ایمان‬ ‫و اماده به کار ایران را س��رمایه ای ارزشمند و گرانبها‬ ‫برای پیشرفت خواندند و با اس��تقبال از بیان ایرادها‬ ‫در سخنان نخبگان خاطرنش��ان کردند‪« :‬ملت ایران‬ ‫و مسئوالن راه دشواری را به سوی هدفی بزرگ اغاز‬ ‫کرده اند که وجود نقاط ضعف یا بروز اشکال در این‬ ‫مسیر‪ ،‬طبیعی اس��ت ولی هیچ گاه نباید به خاطر این‬ ‫گونه مسائل در مسیر حرکت به سمت هدف و ادامه‬ ‫پیشرفت‪ ،‬متزلزل ش��د‪ ».‬رهبرمعظم انقالب اسالمی‬ ‫همچنین با اش��اره به س��خنان یکی از نخبگان جوان‬ ‫در خصوص نبود مجال ب��رای نقش افرینی نخبگان‬ ‫جوان در مراک��ز تصمیم گیر و تاثیرگ��ذار فرهنگی‪،‬‬ ‫تاکید کردند‪« :‬این درخواست‪ ،‬منطقی است و حضور‬ ‫جوانان در بخش هایی‪ ،‬قطعا بسیار پیش برنده است‪ ،‬اما‬ ‫مهمتر از حضور اجرایی جوانان‪ ،‬تاثیرگذاری فکری و‬ ‫گفتمان سازی جوانان است‪ ،‬چرا که این کار مسئوالن‬ ‫و مدیران را هم ب��ه همان جهت م��ورد نظر جوانان‬ ‫سوق خواهد داد‪».‬‬ ‫ایش��ان ضمن انتقاد از عدم اهتمام الزم به مساله‬ ‫کرسی های ازاد اندیش��ی با وجود تاکیدهای مکرر‪،‬‬ ‫خاطرنشان کردند‪« :‬جوانان باید با فکر کردن‪ ،‬نوشتن‬ ‫و انعکاس ایده های خود در کرسی های ازاد اندیشی‬ ‫فضای گفتمانی به وجود اوردند‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب تاکید کردند‪« :‬حرکت علمی‬ ‫ سال های اخیر و تبدیل تولید علم به یک ارزش‪ ،‬نتیجه‬ ‫شکل گیری گفتمان علمی در بیش از یک دهه گذشته‬ ‫است‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای در بخش دیگری از‬ ‫س��خنان خود‪ ،‬با قدردانی از تالش ها و اقدامات خوبی‬ ‫که در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد‬ ‫ملی نخبگان انجام گرفته‪ ،‬به ویژه انجام مراحل تدوین‬ ‫س��ند ملی نخبگان‪ ،‬افزودند‪« :‬تهیه س��ند ملی نخبگان‬ ‫یکی از اقدامات بسیار ضروری و مهم است زیرا مسیر‬ ‫شناسایی اس��تعدادها‪ ،‬پرورش استعدادها برای تربیت‬ ‫نخبگان و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را‪ ،‬مشخص‬ ‫خواهد کرد‪ ».‬ایشان اظهار امیدواری کردند‪« :‬این سند هر‬ ‫چه زودتر تصویب و اجرایی شود‪ ».‬در ابتدای این دیدار‪،‬‬ ‫سخنگویان کمیس��یون های پنجگانه اجالس نخبگان‬ ‫جوان‪ ،‬نتایج بحث های فشرده صدها دانشجوی نخبه و‬ ‫استادان دانشگاه ها را بیان کردند‪g.‬‬ ‫تیتریک‬ ‫روایت دادستان از زوایای جدید پرونده اختالس‬ ‫می دانستند کار خالف انجام می دهند‬ ‫خبرنامه‬ ‫ایا مبلغ اختالس اخیر بیش از س��ه هزارمیلیارد تومان است؟ این‬ ‫سوالی است که پاسخ های متفاوت و شایعات فراوانی در مورد ان مطرح‬ ‫است‪ .‬چنانکه برخی منابع خبری به نقل از برخی افراد و شخصیت های‬ ‫مختلف حتی تا ‪7‬هزار میلیارد راهم گمانه زن��ی می کردند‪ .‬در این میان‬ ‫محسنی ا ژه ای که از سوی رئیس قوه قضائیه به عنوان مسئول رسیدگی به‬ ‫این پرونده انتخاب شده‪ ،‬هفته گذشته در برنامه گفت وگوی ویژه خبری‬ ‫سیما حاضر شد تا هم به این سوال پاسخ دهد و هم زوایای دیگری از‬ ‫این پرونده را برای مردم بازگو کند‪ .‬محسنی اژه ای در خصوص میزان‬ ‫این فساد گفت‪« :‬سه هزار میلیارد تومان مطرح شده بیشتر و کمتر نیز بیان‬ ‫شده که البته هر کدام یک مبنایی دارد‪ .‬شرکت توسعه سرمایه گذاری امیر‬ ‫منصور اریا که دارای چندین شرکت زیر مجموعه است توسط خانواده‬ ‫امیرخسرویدرسال‪ 85‬تاسیس شد ودر حقیقتطرف اصلی اینفساد‪،‬‬ ‫این شرکت و مسئوالن ان هستند‪ ».‬او همچنین در تشریح جزئیات بیشتر‬ ‫این پروند ه از احضار ‪ 15‬نفر جدید مرتبط با موضوع خبر داده و تاکید‬ ‫کرده که قوه قضائیه در رسیدگی به این پرونده فریب نخواهد خورد‪ .‬در‬ ‫این میان اما یک سوال مهم دیگر نیز وجود دارد و ان اینکه چه کسانی و به‬ ‫چه دلیل کار این افراد را تسهیل کرده اند‪ .‬محسنی اژه ای در این مورد نیز‬ ‫چنین پاسخ داده است‪« :‬بدون تردید این نیز وجود دارد و حمایت هایی‬ ‫شده و کسانی کار انها را تسهیل و در بعضی از این کارها معاونت کرده اند‬ ‫اما اینکه با سوءنیت یا بدون سوءنیت بوده یا اینکه در حال کمک به یک‬ ‫فعال اقتصادی هستند یا در کنار این فعالیت‪ ،‬خود نیز منتفع می شدند‬ ‫از موضوعات در حال بررس��ی است‪ ».‬دادستان کل کش��ور در ادامه‬ ‫توضیحاتش در مورد این پرونده ادام��ه داد‪« :‬انچه اتفاق افتاده به ویژه‬ ‫در ماه های اخر و در اعتبارات اسنادی اخر‪ ،‬این است که در بعضی از‬ ‫موارد بیش از‪ 10‬مورد تخلف صورت گرفته است‪ .‬یکی اینکه فروشنده‬ ‫و خریدار واحد بودند یعنی دو شرکت زیرمجموعه شرکت مادر بودند و‬ ‫در مواردی اصال جنسی خرید و فروش نشده و فقط کاغذی به صورت‬ ‫صوری نوشته شده است و بالطبع جنسی حمل و نقل نشده است‪ .‬باید‬ ‫اعتبارسنجی نیز انجام می شد که در موارد زیادی صورت نگرفته است‪.‬‬ ‫همچنینبانکصادرات(گشایشکنندهاعتبار)بیشازسقفمجازخود‬ ‫اعتبار اسنادی صادر کرده و بانک ملی (کارگزار) می دانسته که این سقف‬ ‫در حد این شعبه نیست و باید تاییدیه دریافت می کرد که این کار را نیز‬ ‫نکردهاست‪ ».‬امامسئولرسیدگیبهاینپروندهبزرگفسادحرف هایمهم‬ ‫دیگری هم داشت‪ .‬او گفت‪« :‬خو د اقایان می دانستند که دارند کار خالف‬ ‫انجام می دهند‪ ،‬هم دو شعبه مذکور و هم بعضی از افراد در سرپرستی و‬ ‫استان‪ .‬به این دلیل که انها اطالع داشتند شرکت های این گروه در جاهای‬ ‫مختلف است و اگر به صورت عادی و معمولی می خواستند یک اعتبار‬ ‫اسنادی از بانک صادرات بگیرند‪ ،‬چرا فقط و فقط در طول‪ 18‬ماه به یک‬ ‫شعبهخاصوان همدرجه سهمراجعهمی شد وهمهمواردتنزیلشده نیز‬ ‫در یکی از شعبات بانک ملی در کیش صورت می گرفت‪».‬‬ ‫محسنی اژه ای با اش��اره به اقدامات دستگاه های نظارتی از جمله‬ ‫سازمان بازرسی کل کشور تصریح کرد‪« :‬در سال ‪ 88‬سازمان بازرسی‬ ‫کل کشور خطاب به بانک ملی گزارش مفصلی نوشته و موارد خالف‬ ‫قانون را گزارش داده و بیان کرده که در زیرمجموعه شما چنین تخلفاتی‬ ‫صورت گرفته است‪ .‬نکته اینجاست که از صفحه‪ 16‬به بعد این گزارش‬ ‫مربوط به شرکت های همین گروه است‪ .‬همچنین در هجدهم دی ماه سال‬ ‫‪ 89‬کمیسیون اصل ‪ 90‬مجلس نامه ای خطاب به مدیرعامل بانک ملی‬ ‫نوشتهونسبتبهاینگروههشداردادهاست‪.‬جالباینجاستکهبسیاری‬ ‫ازایناعتباراتاسنادیپسازاینتاریخصورتگرفتهاست‪.‬نامهمذکور‬ ‫رونوشت به بانک مرکزی و بانک صادرات نیز شده که البته مورد توجه‬ ‫قرارنگرفتهاست‪.‬البتهپاسخیدادهشدولیمتاسفانهدرگزارشبهنحوی‬ ‫از انحا از این گروه حمایت کردند‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪11‬‬ ‫متهم شدن‬ ‫شبکه حقانی به‬ ‫ترور ربانی موجب‬ ‫افزایش اختالفات‬ ‫میان پاکستان و‬ ‫افغانستان‬ ‫شده است‬ ‫کرزای‪ ،‬هدف بعدی‬ ‫شبکه حقانی همچنان به اقدامات تروریستی ادامه می دهد‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حالیکه خش��م عمومی در افغانس��تان از ترور‬ ‫برهان الدین ربانی در اوج خود قرار دارد‪ ،‬گروه حقانی به‬ ‫عنوانمتهماصلیاینماجرامطرحشدهاست‪.‬‬ ‫حال انکه این گروه مسئولیت این ترور را نپذیرفته‬ ‫است‪ .‬این مساله اما انقدر جدی بوده که تاثیر بسیاری در‬ ‫روابطپاکستانوافغانستانداشتهاست‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫گروه حقانی چرا و چگونه پدید امده است؟‬ ‫ش��بکه حقانی‪ ،‬گروهی متش��کل از شورشی های‬ ‫مس��تقل افغان اس��ت که با طالبان ارتباط نزدیکی دارد و‬ ‫بهنوعی‪،‬متحدانانبه شمارمی ایند‪.‬‬ ‫در اواس��ط دهه ‪ 90‬میالدی‪« ،‬مول��وی جالل الدین‬ ‫حقانی»‪ ،‬ش��بکه حقانی را در مناطق مرزی افغانس��تان و‬ ‫جالدینحقانی‬ ‫پاکستانتشکیلدادوبههمراهپسرش‪،‬سرا ‬ ‫به اداره ان پرداخت‪ .‬فعالیت های همسو و همسان شبکه‬ ‫حقانی و طالبان‪ ،‬مرز مش��خص میان انان را دست کم در‬ ‫افکار عمومی از میان برده است‪ ،‬ولی در این باره باید گفت‬ ‫که اهداف‪ ،‬اس��تراتژی‪ ،‬تاکتیک ها و نبردهای هر یک از‬ ‫انان در افغانستان یکسان بوده و تفاوت های مشخصی در‬ ‫فعالیت هایاینگروهبهچشمنمی خورد؛اماازنظرتاریخی‬ ‫و مبانی شکل گیری‪ ،‬هر یک از این گروه ها با هم تفاوت‬ ‫دارند و ه��ر کدام محورهای رهبری جداگان��ه ای دارند‪،‬‬ ‫ولی با‪ 10‬سال جنگ و گریز در افغانستان‪ ،‬همه این نیروها‬ ‫کامال درهم امیخته شده و هیچ گونه تمایزی در فعالیت ها‪،‬‬ ‫استراتژی ها‪ ،‬تاکتیک و نبردهای انان دیده نمی شود‪ .‬شبکه‬ ‫حقانیدردورهجهادعلیهارتشسرخاتحادشورویسابق‪،‬‬ ‫بخشی از حزب اسالمی به نام شاخه «یونس خالصی» و از‬ ‫حزباسالمی«گلبدینحکمتیار»برگرفتهشدهبود‪.‬‬ ‫درسال هایبعد‪،‬جال لالدینحقانیباسازمانالقاعده‬ ‫ارتباطاتی برقرار کرد و از این راه به برخی از کش��ورهای‬ ‫عرب نزدیک شد و از کمک های مالی انها بهره گرفت‪ .‬به‬ ‫همیندلیل‪،‬جزونخستینافرادیبودکهازعربـافغان ها‬ ‫درتحوالتبعدیحمایتکردومناطقتحتنفوذخوددر‬ ‫«وزیرستانشمالی»و«والیاتپکتیا»‪«،‬پکتیا»و«خوست»را‬ ‫ـکهمناطقاستراتژیککوهستانیدرمناطققبایلیدوسوی‬ ‫مرز «دیوالند» پاکستان و افغانستان به شمار می ایند ـ در‬ ‫اختیارعرب‪،‬افغان هاگذارد‪.‬البتهمقاماتپاکستانیهر گونه‬ ‫‪12‬‬ ‫ارتباطباشبکهحقانیراانکارمی کنند‪،‬ولیمنابعاطالعاتی‬ ‫هندوستان و افغانس��تان بر این باورند که شبکه حقانی‪،‬‬ ‫نزدیکترین گروه از میان مخالفان دولت حامد کرزای به‬ ‫ارتشپاکستاناست‪.‬‬ ‫متهماصلی‬ ‫پس از ت��رور ربان��ی‪ ،‬رئیس ش��ورای عالی صلح‬ ‫افغانس��تان‪ ،‬احتمال دست داشتن ش��بکه حقانی در این‬ ‫عملیاتمطرحشدهاست؛بااینوجود‪،‬اینگروهمسئولیت‬ ‫اینتروررابرعهدهنگرفتهاست‪.‬‬ ‫سراج الدین حقانی‪ ،‬رهبر گروه حقانی در گفت وگو‬ ‫بابی بی سیگفتهاست‪«:‬حقانی هادررابطهباحمالتچند‬ ‫هفته اخیر به اهداف غربی ها در کابل سرزنش شده و مورد‬ ‫انتقاد قرار گرفته اند‪ ،‬اما گروه ارتباطی با سازمان اطالعاتی‬ ‫ارتش پاکس��تان ندارد‪ ».‬امریکا در چند روز اخیر گروه‬ ‫حقانی را مسئول حمله به سفارت امریکا در کابل معرفی‬ ‫کرده و همچنین مایک مولن‪ ،‬رئیس ستاد مشترک ارتش‬ ‫امریکا نیز این گروه را به ارتباط با سازمان اطالعات ارتش‬ ‫پاکستان (‪ )ISI‬متهم کرده اس��ت‪.‬همچنین شهروندان‬ ‫افغان نیز با برپایی تظاهراتی گروه حقانی را مسئول ترور‬ ‫برهان الدین ربانی‪ ،‬رئیس شورای عالی صلح افغانستان‬ ‫معرفی کردند‪.‬‬ ‫جالدینحقانیگفتهاست‪«:‬مابرها نالدینربانیرا‬ ‫سرا ‬ ‫ترورنکرده ایمواینمسالهبارهاازسویسخنگویان«امارت‬ ‫اسالمی»(طالبان)عنوانشدهاست‪».‬‬ ‫وی در ادامه گفته اس��ت‪« :‬در زمان تهاجم شوروی‬ ‫به افغانستان مجاهدین با س��ازمان اطالعات پاکستان و‬ ‫سازمان های اطالعاتی دیگر کشورها ارتباط داشتند‪ ،‬اما‬ ‫پس از حمله امریکا به افغانس��تان هیچ ارتباط موثری با‬ ‫سازمان هایاطالعاتیخارجیوجودنداشتهاست‪».‬‬ ‫افزایشتنش هامیانامریکاوپاکستان‬ ‫در این میان اظهارات اخیر رئیس ستاد مشترک ارتش‬ ‫امریکادربارهرابطهپاکستانباشبکهحقانیباواکنششدید‬ ‫اسالم ابادمواجهشدهاست‪.‬‬ ‫مولن گفته بود که پاکستان در حمله اخیر به سفارت‬ ‫امریکا و مقر نیروهای بین المللی در کابل نقش داشته و‬ ‫شبکهحقانیبازویاجرایی‪ ISI‬است‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که طالبان در بیانی��ه ای ارتباط‬ ‫سرویس اطالعاتی پاکستان با ش��بکه حقانی را رد کرده‬ ‫است‪ .‬در تحولی دیگر احمد شجاع پاشا‪ ،‬رئیس اطالعات‬ ‫پاکستاناتهام هایامریکارادربارهارتباطسازماناطالعات‬ ‫جاسوس��ی این کش��ور با این س��ازمان رد کرد و گفت‪:‬‬ ‫«گروه های دیگری هس��تند که در داخل خاک افغانستان‬ ‫هستند و از این گروه حمایت می کنند‪ .‬هرگز پول یا حتی‬ ‫یک گلوله در اختیار این شبکه قرار نداده ایم‪ ».‬یوسف رضا‬ ‫گیالنی‪ ،‬نخست وزیر پاکس��تان هم در همین رابطه گفته‬ ‫استکهاینکشوردربرابرفشارهایامریکادرجنگعلیه‬ ‫شبه نظامیانتسلیمنخواهدشد‪.‬‬ ‫گیالنیدرجریاننشستیکم سابقهباحضوراحزاب‬ ‫سیاسی و مذهبی این کشور در اسالم اباد گفت که روابط‬ ‫کشورش با امریکا باید بر پایه احترام متقابل باشد‪ .‬روابط‬ ‫بیندوکشوراززمانیکهمایکمولنگفتپاکستانحامی‬ ‫ گروه حقانی است با تنش های تازه ای روبه رو شده است‪.‬‬ ‫پاکستان مکررا این گونه اتهامات را رد کرده است‪ .‬به گفته‬ ‫خبرنگاران‪ ،‬بسیاری از مقام های پاکستانی این اظهارات‬ ‫یدانند‪.‬یوسف رضاگیالنی‬ ‫امریکایی هاراتهدیدبهجنگم ‬ ‫درجریاننشستیهمچنینگفت‪«:‬پاکستاننبایدبرایانجام‬ ‫اقداماتبیشترتحتفشارقراربگیرد‪.‬بهبازیانتقادکردنو‬ ‫سرزنش کردن پاکستان پایان دهید و به منافع ملی پاکستان‬ ‫احترامبگذارید‪».‬‬ ‫طرح ترور حامد کرزای ناکام ماند‬ ‫به فاصله کمی از ترور برهان الدین ربانی‪،‬سخنگوی‬ ‫ریاست امنیت ملی افغانستان از دس��تگیری گروهی از‬ ‫استادان و دانشجویان دانشگاه کابل و یک محافظ کرزای‬ ‫که قصد ترور وی را داش��تند‪ ،‬خبر داد‪.‬لطف اهلل مشعل در‬ ‫این مورد گفته است‪« :‬یک گروه تروریستی شامل تعدادی‬ ‫از استادان دانش��گاه کابل‪ ،‬دانشجویان و یک کارمند کاخ‬ ‫ریاست جمهوری که قصد ترور حامد کرزای را داشتند‪،‬‬ ‫توسط اداره امنیت ملی در کابل دستگیر شدند‪ .‬این گروه‬ ‫توسط شبکه «القاعده» در وزیرستان پاکستان جذب شده‬ ‫بودند و‪ 150‬هزار دالر برای ترور رئیس جمهور افغانستان‬ ‫به انان داده شده بود‪ ».‬مشعل در گفت وگو با دیگر رسانه ها‪،‬‬ ‫کارمند کاخ ریاست جمهوری را محافظ کرزای بیان کرده‬ ‫وهمچنینازدستداشتن«شبکهحقانی»نیزدراینقضیه‬ ‫سخن گفته است‪ .‬وی تصریح کرده اس��ت که این افراد‪،‬‬ ‫اموزش های تروریستی را در منطقه «میرام شاه» پاکستان‬ ‫فراگرفتهبودند‪g.‬‬ ‫مرور رسانه ها‬ ‫شکست دیپلماسی‬ ‫عمومی غرب‬ ‫شکست دیپلماسی غربی‬ ‫روزنامه حمایت نیز ترجیح داده به سیاست های‬ ‫غرب در مورد سایر کشور ها بپردازد‪.‬این روزنامه در‬ ‫یادداشت خود با عنوان «شکس��ت دیپلماسی غربی»‬ ‫‏اورده بود‪« :‬از جمله مولفه های کش��ورهای غربی در‬ ‫صحنه بین الملل برتری طلبی دیپلماسی عمومی بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬انها بر این ادعایند که سیاست های اقتصادی‬ ‫و دموکراتیک انها موجب ش��ده تا بتوانند در صحنه‬ ‫بین الملل جایگاه ویژه ای داش��ته و ب��ه نوعی محور‬ ‫تحوالت جهانی باش��ند‪ .‬در این چارچوب نیز بخش‬ ‫قابل توجهی از بودجه سیاس��ت خارجی کشورهایی‬ ‫مانند امریکا را هزینه های دیپلماسی عمومی و نفوذ در‬ ‫ساختارهای اجتماعی سایر کشورها تشکیل می داد‪».‬‬ ‫در این چارچوب نیز انها ش��بکه های اجتماعی‬ ‫مانند «فیس ب��وک» و «توییت��ر» را راه ان��دازی و حتی‬ ‫به مقابله با کش��ورهایی پرداختند که ب��ه نوعی با این‬ ‫ش��بکه های اجتماع��ی مخالفت می کردن��د‪ .‬هرچند‬ ‫سران غرب بر موفقیت این طرح ها تاکید داشته اند‪ ،‬اما‬ ‫تحوالت اخیر صحنه بین الملل حقایق دیگری را اشکار‬ ‫می سازد‪ ،‬چرا که در صحنه بین الملل غرب نتوانسته در‬ ‫ساختار اجتماعی کشورها چندان نفوذ داشته باشد و به‬ ‫ ترمیم چهره خود بپردازد‪ ،‬چنانکه نمود این مس��اله را‬ ‫در قیام های ملت های عربی در ش��مال افریقا و حوزه‬ ‫خلیج فارس می توان مش��اهده کرد‪ .‬هرچند مردم این‬ ‫کشورها از ش��بکه های اجتماعی ایجاد شده از سوی‬ ‫غرب‪ ،‬بخش��ی از قیام را انجام داده اند‪ ،‬اما درخواست‬ ‫انها همگرایی با امریکا نبوده بلکه سرنگونی رژیم های‬ ‫وابسته به غرب و نیز حذف مداخالت امریکا و دوستان‬ ‫ان همچون رژیم صهیونیستی بوده است‪ .‬حرکت های‬ ‫ضد امریکایی در این کش��ورها چن��دان بوده که حتی‬ ‫افرادی مانند برژینسکی‪ ،‬سیاس��تمدار بزرگ امریکا‬ ‫اذعان می کنند که امریکا در دیپلماسی عمومی با ناکامی‬ ‫ همراه شده و نتوانسته جایگاهی در میان ملتی برای خود‬ ‫کسب کند‪ .‬انها به ویژه تاکید دارند که در خاورمیانه به‬ ‫عنوان مرکز فعالیت غرب‪ ،‬ملت ها دوری گس��ترده از‬ ‫غرب را طلب می کنند که پیامدهای سنگینی برای غرب‬ ‫به همراه دارد‪g .‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫اخرین امار ازدواج و طالق‬ ‫کاهش ازدواج و افزایش طالق در کشور خبری‬ ‫اس��ت که محمد ناظمی اردکانی‪ ،‬رئیس سازمان ثبت‬ ‫احوال کشور به روزنامه خراسان داده است‪ .‬روزنامه‬ ‫خراسان هفته گذشته در مصاحبه ای با ناظمی اردکانی‬ ‫به بررس��ی اخرین امار در این مورد پرداخت‪ .‬رئیس‬ ‫س��ازمان ثبت احوال در این خصوص به این روزنامه‬ ‫گفته است‪« :‬براس��اس اخرین امار استخراج شده در‬ ‫‪ 5‬ماه اول امسال‪ ،‬تعداد ‪401‬هزارو ‪167‬مورد ازدواج‬ ‫در کشور ثبت ش��ده که این تعداد در مقایسه با مدت‬ ‫سیاس��یون به کانون های قدرت و ثروت نزدیک‬ ‫نشوند‬ ‫روزنام��ه ای��ران هفته گذش��ته مصاحب��ه ای را‬ ‫با س��ید مجتبی ثمره هاش��می ترتی��ب داد و در مورد‬ ‫انتخاب��ات از او س��واالتی پرس��ید‪ .‬دس��تیار ارش��د‬ ‫رئیس جمهور در این گفت وگو با بیان اینکه اگر قرار‬ ‫باشد در انتخابات به گونه ای عمل شود که منافع یک‬ ‫گروه خاص ی��ا فردخاصی مورد توجه ق��رار بگیرد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬باید مراقب بود تا موضوع به گونه ای پیش نرود‬ ‫که افرادی که منافع گروهی خاصی را تعقیب می کنند‬ ‫از طریق کانون های ثروت و قدرت پنهان که هنوز هم‬ ‫ممکن است در جاهایی حضور داشته باشند‪ ،‬صاحب‬ ‫نفوذ شوند و به تحرکات خود دامن بزنند‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫اختالس در ویترین‬ ‫همانطور که انتظار می رفت رسانه های مکتوب در‬ ‫هفته گذشته نیز همچون هفته قبل از ان ترجیح دادند‬ ‫ماجرای اختالس را البته ه��ر کدام از زوایای متفاوت‬ ‫در صدر اخبار خود قرار دهند‪ .‬برخی سخنان دادستان‬ ‫کل کشور در گفت وگوی ویژه خبری و برخی دیگر‬ ‫نیز اظهارات س��ایر مقام��ات و مس��ئوالن درگیر این‬ ‫پرونده را به عنوان تیتر های نخس��ت خود برگزیدند‪.‬‬ ‫در این میان برخی از روزنامه ها نیز سرمقاله های هفته‬ ‫گذش��ته خود را به این موضوع اختصاص دادند‪ .‬در‬ ‫این میان حسین ش��ریعتمداری با اشاره به گالیه های‬ ‫رهبرمعظم انقالب از اجرا نش��دن فرمان ‪ 10‬ماده ای‬ ‫مقابله با مفاسد اقتصادی‪ ،‬در سرمقاله روزنامه کیهان‬ ‫با عنوان «س��یل بند ترک خورده بود» نوشت‪« :‬اگرچه‬ ‫سوءاستفاده کالن و سه هزار میلیارد تومانی از سیستم‬ ‫بانکی کش��ور‪ ،‬رخدادی تلخ و ناگوار است ولی عزم‬ ‫راسخ نظام در پی گیری قاطع و بی مالحظه این پرونده‪،‬‬ ‫برخالف انچه دش��منان بیرونی ب��ا ذوق زدگی اعالم‬ ‫می کنند‪ ،‬نشانه روشن و بدون ابهامی از سالمت نظام‬ ‫اس��ت و گویای این واقعیت که اینگونه زش��تی ها و‬ ‫پلشتی ها با نس��خه حکومتی جمهوری اسالمی ایران‬ ‫ناسازگار است‪ .‬شدت این ناسازگاری و ناهمخوانی را‬ ‫می توان از شدت برانگیختگی مسئوالن بلندپایه نظام‬ ‫برای مقابله با ان مشاهده کرد‪ ».‬روزنامه رسالت نیز در‬ ‫س��رمقاله خود در مورد اختالس نوشت‪« :‬باید عنوان‬ ‫کرد یکی از اس��یب های مبارزه با مفاس��د اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاسی شدن این فراگرد اس��ت‪ .‬رویکرد سیاسی به‬ ‫نحوه مبارزه نظام اسالمی با مفاس��د اقتصادی اساسا‬ ‫یک ش��گرد تبلیغات��ی پیچیده در جنگ نرم دش��من‬ ‫است‪ .‬دش��من در پرونده اخیر تالش وسیعی را برای‬ ‫هدف گرفت��ن نقطه س��یاه دارت ش��عارها و گفتمان‬ ‫اصولگرایی در مبارزه با مفاس��د اقتصادی اغاز کرده‬ ‫است‪ .‬بخش هایی از این توطئه پیچیده توسط عناصر‬ ‫فریب خورده و منح��رف داخلی با هدایت مس��تقیم‬ ‫دش��من و به منظور هدف قرار دادن دامن پاک نظامی‬ ‫که شعار مبارزه با مفاسد اقتصادی را سر داده‪ ،‬در حال‬ ‫اجراس��ت‪ .‬به زعم دشمن پاشنه اش��یل اصولگرایان‬ ‫ناکامی و شکست در مبارزه با مفاسد اقتصادی است‪،‬‬ ‫بنابراین با توسل به برخی اقدامات مشکوک سعی دارد‬ ‫این گونه وانمود نماید که اصولگرایان از شعار مبارزه‬ ‫با مفاسد به عنوان یک ش��گرد تبلیغاتی در انتخابات‬ ‫بهره ب��رده و عزم چندانی برای تحق��ق اهداف اصلی‬ ‫این مبارزه ندارد‪».‬‬ ‫دیدارهای انتخاباتی‬ ‫یکی از مس��ائلی که این روزها به محوری برای‬ ‫بحث در محافل رس��انه ای تبدیل شده‪ ،‬نحوه حضور‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات پیش روی مجلس اس��ت‪.‬‬ ‫برخ��ی روزنامه ها مصاحبه های ش��خصیت های این‬ ‫جناح را منتش��ر و بر مبن��ای ان به تحلی��ل وضعیت‬ ‫موجود می پردازند‪ .‬در این میان برخی رس��انه ها نیز‬ ‫به نقل از منابع اگاه یا نزدیک خود به انتش��ار اخباری‬ ‫از جلس��ات درونی و اخرین تحوالت اصالح طلبان‬ ‫می پردازند‪ .‬در این میان دو روزنام��ه کیهان و اعتماد‬ ‫به ص��ورت همزمان خب��ر از دیدار عب��داهلل نوری و‬ ‫سید محمد خاتمی دادند‪ .‬روزنامه اعتماد در این مورد‬ ‫به نقل از یکی از نزدیکان عبداهلل نوری نوشت‪« :‬یکی‬ ‫ی صورت‬ ‫از محوری ترین مباحثی که در دیدار با خاتم ‬ ‫گرفته مربوط به انتخابات مجلس است‪ .‬اگرچه وزیر‬ ‫کش��ور خاتمی بر این اعتقاد اس��ت که باید از فضای‬ ‫انتخابات اس��تفاده کرد‪ ،‬اما تاکید دارد که برای ورود‬ ‫به عرصه انتخابات باید فرهنگ سازی صورت گیرد‪».‬‬ ‫این روزنامه با بیان اینکه زمزم��ه کاندیداتوری نوری‬ ‫در انتخابات ریاس��ت جمهوری دور دهم مطرح بوده‬ ‫است‪ ،‬نوشت‪« :‬وی اکنون در اس��تانه انتخاباتی دیگر‬ ‫همراه با سیدمحمد خاتمی س��عی در بیان خواسته ها‬ ‫و مطالب��ات اصالح طلبان دارند‪ ».‬اما در س��وی دیگر‬ ‫ای��ن ماجرا روزنام��ه کیهان نی��ز از محتوای جلس��ه‬ ‫خاتمی و نوری چنی��ن روایت کرد‪« :‬براس��اس خبر‬ ‫منتش��ره‪ ،‬در دیدار خاتمی ب��ا نوری‪ ،‬از اش��وبگری‬ ‫جریان وابسته به اسرائیل و امریکا در سوریه حمایت‬ ‫شده و از جمهوری اسالمی خواسته شده از حمایت‬ ‫خود نس��بت به حاکمیت دمشق دس��ت بردارد‪ .‬خبر‬ ‫منتشره در سایت های جرس و گویانیوز حاکی از ان‬ ‫ی و نوری بر انتخاب��ات ازاد و ازادی‬ ‫اس��ت که خاتم ‬ ‫بازداشت شدگان تاکید کرده اند‪».‬‬ ‫مشابه در س��ال گذشته ش��ش درصد کاهش را نشان‬ ‫می دهد‪ .‬همچنین در همین بازه زمانی‪ ،‬تعداد ‪57‬هزارو‬ ‫‪758‬مورد طالق درکشور ثبت شده که نسبت به مدت‬ ‫مشابه سال گذشته ‪5/5‬درصد افزایش رانشان می دهد‪».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫همه چیز درباره مدیرعاملی که پس از متهم شدن از ایران رفت‬ ‫از تهران تا تورنتو‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫در میان تحوالت گسترده ای که در پرونده اختالس اخیر رخ داده است‪ ،‬خروج مدیرعامل سابق بانک ملی از کشور سواالت‬ ‫و ابهامات فراوانی را در این ماجرا ایجاد کرده است‪ .‬او در یک نامه استعفای خود را اعالم کرده و در نامه دیگر از بازگشت به‬ ‫ایران خبر داده است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بنده باز هم ادرس غلطی را به مردم می دهند‪ ،‬زیرا با‬ ‫مدیرعامل بانک س��په بود‪ .‬او در س��ال ‪ 84‬به همراه‬ ‫‪ 22‬فروردین ‪1388‬؛ در حالی که فضای کش��ور‬ ‫فرار اقای خاوری (مدیر عامل بان��ک ملی) به کانادا‬ ‫انتخاباتی بود‪ ،‬سید شمس الدین حسینی‪ ،‬وزیر اقتصاد‬ ‫برخی دیگر از مدیران بانکی بازنشسته شده بود‪ ،‬اما‬ ‫برخی از انان دچار سردرگمی و دستپاچگی شده اند‪.‬‬ ‫دولت نهم‪ ،‬محمودرضا خاوری را به مدیرعاملی بانک‬ ‫در سال ‪ 88‬با حکم وزیر اقتصاد به مدیرعاملی بانک‬ ‫خاوری که با توجه به گس��تردگی فساد در بانک ملی‬ ‫ملی‪ ،‬بزرگتری��ن بانک دولتی کش��ور منصوب کرد‪.‬‬ ‫ملی منصوب شد‪.‬‬ ‫در این پرونده و پرونده های دیگر‪ ،‬احتمال دستگیری‬ ‫قریب دو س��ال و نیم پس از این انتصاب اما خاوری‬ ‫چندی بعد و پس از طرح موضوع تایید نشدن‬ ‫خود را به خاطر ارتب��اط با این پرونده ه��ا و عوامل‬ ‫در شش مهر ‪ 90‬از سمت خود استعفا داد تا این بانک‬ ‫صالحیت برخی مدیران بانکی از سوی بانک مرکزی‪،‬‬ ‫پشت پرده انها می داد به کانادا گریخت و اکنون عوامل‬ ‫بزرگ دولتی ابستن تحوالتی جدید باشد‪.‬‬ ‫بهمنی درباره او گفته بود‪« :‬اقای خاوری از دوس��تان‬ ‫مرتبط با وی در بانک مرک��زی و دولت درصدد رفع‬ ‫او در استعفای خود اینگونه نوشت‪:‬‬ ‫قدیمی بنده هس��تند و ‪ 35‬س��ال اس��ت که با ایشان‬ ‫دوست هستم؛ حتما ایشان صالحیت الزم را دارند اما‬ ‫«احترام��ا سوءاس��تفاده گروه س��رمایه گذاری‬ ‫و رجوع ای��ن فرار‪ ،‬که با کمک و پش��تیبانی برخی از‬ ‫انان انجام گرفته است‪ ،‬هس��تند و از ترس گسترده تر‬ ‫امیرمنصور اریا‪ ،‬از ابزارهای تامین مالی بانکی خشم‬ ‫باید مراحل مذکور طی شود‪ .‬اقای خاوری شاید یکی‬ ‫شدن ابعاد این موضوع با شخص اصلی پیگیری کننده‬ ‫افکار عمومی را برانگیخ��ت و موجب قضاوت های‬ ‫از بهترین دوستان بنده باشد‪ ،‬ولی باید فرم مربوط به‬ ‫و ش��کایت کننده اصلی این پرونده برخورد کردند‪.‬‬ ‫متفاوتی در مورد عملکرد نظام بانکی کش��ور ش��د‪.‬‬ ‫تایید صالحیت را تکمیل کرده باش��ند‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫انهایی که اقای خاوری مدیرعام��ل بانک ملی را که‬ ‫گرچ��ه ریش��ه اصل��ی ای��ن سوءاس��تفاده در بانک‬ ‫بانک مل��ی همچنین در س��ال ‪ 88‬با اش��اره به بدهی‬ ‫از اول‪ ،‬خ��ود و خان��واده اش مقیم کان��ادا بودند و با‬ ‫صادر کننده اعتبارات اس��نادی ب��وده و تردیدی در‬ ‫‪ 50‬هزار میلیارد ریالی دول��ت به بانک ملی گفته بود‪:‬‬ ‫داشتن اقامت در کانادا به نظر نمی رسد هیچ تعهدی‬ ‫«دولت توان پرداخت بدهی بانک ها را ندارد‪».‬‬ ‫مس��ئولیت بانک صادرات نیس��ت‪ ،‬لیکن «اداره کل‬ ‫به نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران داشته باشند‪،‬‬ ‫امور ش��عب» بانک ملی ایران هم با تجاوز از حدود‬ ‫اغاز یک ماجرا‬ ‫انتخاب کردند‪ ،‬اکنون باید پاسخگوی این فساد مالی‬ ‫اختیارات‪ ،‬بدون توجه به دس��تورات کتبی اینجانب‬ ‫توسط این نوع افراد باشند‪ ».‬این کشمکش ها در حالی‬ ‫یک روز پس از بیانیه خاوری‪ ،‬جهرمی که زیر بار‬ ‫و عضو ذی ربط هیات مدی��ره و نقض تذکرات کتبی‬ ‫بود که دولت در همان روز تصمیم گرفت س��ه مقام‬ ‫استعفا نمی رفت از مدیرعاملی بانک صادرات برکنار‬ ‫مدیریت امور اعتب��اری و مدیریت ام��ور نظارت و‬ ‫بانکی دیگر را نیز تغییر دهد‪.‬‬ ‫بازرس��ی‪ ،‬با قبول ریس��ک‬ ‫فوق العاده عظیمی در تنزیل‬ ‫ضرابی��ه مدیرعام��ل بانک‬ ‫اعتب��ارات اس��نادی (صرفا‬ ‫س��امان‪ ،‬احمدی از اعضای‬ ‫هیات مدی��ره بانک ملی و از‬ ‫ب��ه ات��کای تعه��د قطع��ی‬ ‫همه مهم ت��ر محمد جهرمی‬ ‫بان��ک ص��ادرات ای��ران)‬ ‫ مدیرعامل بانک صادرات‪.‬‬ ‫در ش��کل گیری این پدیده‬ ‫انچ��ه ب��ر برکن��اری‬ ‫ش��وم بی تاثیر نبوده اس��ت‪.‬‬ ‫جهرم��ی از مدیری��ت‬ ‫بنابراین اینجان��ب از طرف‬ ‫بانک ص��ادرات س��ایه‬ ‫خ��ود و کارکنان ش��ریف و‬ ‫افکنده ب��ود‪ ،‬تایید خبر فرار‬ ‫زحمتکش بان��ک ملی ایران‬ ‫خ��اوری بود‪ .‬غالمحس��ین‬ ‫با اب��راز تاس��ف از عملکرد‬ ‫محسنی اژه ای‪ ،‬دادستان کل‬ ‫«اداره کل امور شعب مناطق‬ ‫کش��ور که مس��ئول نظارت‬ ‫ازاد» از محض��ر مقام معظم‬ ‫بر پرونده اخت�لاس بزرگ‬ ‫رهبری و ملت شریف ایران‬ ‫اس��ت‪ ،‬در جمع خبرنگاران‬ ‫عذرخواهی ک��رده و ضمن‬ ‫در زنجان در مورد ماجرای‬ ‫تاکید بر بقای مسئولیت بانک‬ ‫اس��تعفای مدیرعامل بانک‬ ‫صادرات ایران‪ ،‬ب��ه احترام‬ ‫ملی گف��ت‪« :‬دو نامه از دفتر‬ ‫افکار عمومی استعفای خود‬ ‫ایشان به ما ارس��ال شده که‬ ‫را تقدیم حض��ور جنابعالی‬ ‫می کنم‪ .‬بدیهی اس��ت دفاع‬ ‫در نامه اول خ��اوری عنوان‬ ‫از ش��خصیت حقیقی خود‬ ‫کرده ک��ه اس��تعفا داده و در‬ ‫را موکول به فرصت مناسب‬ ‫نامه دوم وی مدعی شده به‬ ‫ایران با ز می گردد و اس��تعفا‬ ‫{می نمایم‪»}...‬‬ ‫این تصویر خانه ای است که رسانه های کانادایی مدعی شدند متعلق به خاوری است‬ ‫نداده اس��ت و ب��ه زودی با‬ ‫همکارانش مالقات می کند‪».‬‬ ‫خاوری کیست؟‬ ‫او در عین ح��ال تاکید‬ ‫خ��اوری پی��ش از‬ ‫شد‪ .‬او نیز همچون خاوری به انتشار بیانیه ای مبادرت‬ ‫بر عهده گرفت��ن مدیرعاملی بانک مل��ی‪ ،‬از مدیران‬ ‫کرد به نفع خاوری است که به کشور بازگردد؛ چراکه‬ ‫در غیر این صورت بسیاری از اتهامات به پای او نوشته‬ ‫ورزید و در مهم تری��ن بخش از بیانیه خ��ود از فرار‬ ‫قدیمی بانکی کش��ور محسوب می ش��د و حتی در‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫خاوری به کانادا خبر داد‪...« :‬امروز هم با کنارگذاشتن‬ ‫دوره ریاس��ت جمهوری س��ید محمد خاتمی مدتی‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪14‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫این منبع اگاه همچنین گفت‪« :‬بر اس��اس برخی‬ ‫این خبرها درحالی بود که محمود بهمنی‪ ،‬رئیس‬ ‫سفری کاری به لندن سفر کرده بود از بازگشت به ایران‬ ‫قرائن مس��تند‪ ،‬خ��اوری ارتباطات نزدیک��ی با «امیر‬ ‫بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیات دولت از خروج‬ ‫خودداری کرده و از انجا با پ��روازی به فرانکفورت‬ ‫خاوری از کشور ابراز بی اطالعی کرد‪.‬‬ ‫منصور – خ» مفس��د اقتصادی دس��تگیر شده کشور‬ ‫المان و از فرانکفورت به مقصد تورنتو حرکت کرده‬ ‫پس از انتش��ار این خبرها بود که حسین دشتی‪،‬‬ ‫داش��ته و حداقل در دو نوبت با حضور در دفتر «خ»‬ ‫است‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬خانواده خاوری در کانادا‬ ‫سخنگوی بانک ملی اعالم کرد که خاوری در خارج‬ ‫در خیابان بخارست تهران با وی مالقات کرده است‪».‬‬ ‫خبرگ��زاری انتخاب هم در گزارش��ی به اموال پس��ر‬ ‫زندگی می کند و اسناد مربوط به ثبت اسناد در کانادا‬ ‫از کشور در حال انجام یک ماموریت اداری است‪.‬‬ ‫محمودرضا خاوری پرداخت و از تعلق هشت اژانس‬ ‫نشان می دهد وی دارای منزلی به نام خود در تورنتو‬ ‫او این ماموریت را «یک ماموریت مجاز» خواند‬ ‫هوای��ی ب��ه وی خب��ر داد؛‬ ‫و ب��ا بی��ان اینکه اس��تعفای‬ ‫از جمل��ه اژان��س «ج��ری‬ ‫مدیرعام��ل بان��ک مل��ی‬ ‫کاپالن تراول» در تورنتو که‬ ‫پذیرفته ش��ده‪ ،‬گفت‪« :‬طبق‬ ‫حت��ی در اس��رائیل هم دفتر‬ ‫برنامه ایش��ان روز پنج شنبه‬ ‫به تهران باز خواهد گشت‪».‬‬ ‫دارد‪ .‬پس از این اتفاقات بود‬ ‫که مدیر عامل مستعفی بانک‬ ‫پنج ش��نبه گذش��ته اما‬ ‫ملی در نام��ه ای به همکاران‬ ‫اتفاقی افتاد که چندان دور از‬ ‫خود‪ ،‬با توصی��ف وضعیت‬ ‫انتظار نبود‪ .‬خاوری به تهران‬ ‫بازنگشت تا رسانه ها و افکار‬ ‫خویش‪ ،‬وعده بازگشت داد‪.‬‬ ‫عمومی همچن��ان در انتظار‬ ‫او در نامه خود خطاب‬ ‫باقی بمانند‪ .‬مسئوالن روابط‬ ‫به دش��تی‪ ،‬رئی��س اداره کل‬ ‫بانک ملی نیز از پاسخگویی‬ ‫ح��وزه مدیری��ت نوش��ت‪:‬‬ ‫«با توجه به مشکالت عصبی‬ ‫امتناع می کردند تا خبری از‬ ‫حادث شده و بیماری مزمن‬ ‫بازگشت خاوری نباشد‪.‬‬ ‫که از ان شدیدا رنج می برم‪،‬‬ ‫روز جمعه گذش��ته اما‬ ‫متاس��فانه ق��ادر ب��ه کنترل‬ ‫روزی پرخبر بود‪ .‬در حالی‬ ‫احساس��ات خود نیستم که‬ ‫که بسیاری به دنبال بازگشت‬ ‫تلفنی صحبت کنم‪ ،‬وضعیت‬ ‫خاوری بودند‪ ،‬باز هم پرواز‬ ‫ [ایجادش��ده] بس��یار متاثرم‬ ‫لندن ب��ه تهران ب��دون انکه‬ ‫کرد‪ ،‬هیچ گاه این همه تحقیر‬ ‫مسافری به نام محمودرضا‬ ‫نش��ده بودم‪ .‬خواهش��مندم‬ ‫خاوری داش��ته باش��د‪ ،‬در‬ ‫س�لام این جانب را به همه‬ ‫فرودگاه به زمین نشست‪.‬‬ ‫محمودرضا خاوری که در فروردین ‪ 88‬به مدیرعاملی بانک ملی انتخاب شد پس از افشای اختالس اخیر از‬ ‫همکاران عزیز‪ ،‬خاصه جناب ‬ ‫قرار بود خاوری بامداد‬ ‫کشور خارج و استعفا داد‬ ‫اقای قیطاسی و جناب اقای ‬ ‫جمع��ه ب��ا پ��رواز بریتیش‬ ‫صفا‪ ،‬جناب اق��ای پدرام و‬ ‫ایروی��ز‪ ،‬بزرگترین ش��رکت‬ ‫اعضای محترم هیات مدیره برسانید‪ .‬انشاء اهلل به زودی‬ ‫اس��ت‪ .‬این خانه به مبلغ ‪ 2/925‬میلی��ون دالر معادل‬ ‫هواپیمای��ی انگلیس به ته��ران بیای��د و حتی برخی‬ ‫شما و همکاران را از نزدیک زیارت خواهم کرد‪ .‬لطفا‬ ‫‪3/8‬میلی��ارد تومان در ‪ 30‬ج��والی ‪ 2007‬خریداری‬ ‫مس��ئوالن این بانک نیز برای اس��تقبال ب��ه فرودگاه‬ ‫امام خمینی(ره) رفتند‪.‬‬ ‫متن پیوست را در اختیار مخاطبان ان فورا قرار دهید‪».‬‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اما بی بی س��ی فارس��ی در اقدامی شیطنت امیز‪،‬‬ ‫پس از انکه بازگش��ت خاوری به کشور منتفی‬ ‫خبرنگار گلوب اند میل به این خانه مراجعه کرده‬ ‫سعی کرد در این میان از اب گل الود ماهی بگیرد‪.‬‬ ‫ش��د‪ ،‬یکی از اعضای هیات مدی��ره بانک ملی گفت‪:‬‬ ‫و زنی که در را بازکرده از پاس��خ دادن به پرسش های‬ ‫خبرنگار تلویزیون بی بی س��ی فارسی با حضور‬ ‫«اصال قرار نبود خاوری به کشور برگردد‪».‬‬ ‫وی خودداری کرده است‪.‬‬ ‫در شهر تورنتو مدعی ش��د که مقابل منزل مسکونی‬ ‫این مقام مسئول در بانک ملی که نخواست نامش‬ ‫پس از ان سایت اصولگرای جهان به نقل از «یک‬ ‫محمودرضا خاوری‪ ،‬مدیر عامل مستعفی بانک ملی‬ ‫فاش شود درباره وضعیت خاوری و انتشار اخباری‬ ‫منبع اگاه» اطالعات جدیدی از وابس��تگی ها و نحوه‬ ‫ایستاده اس��ت‪ .‬وی همچنین ادعا کرد که خاوری و‬ ‫همکاری خاوری با دولت کانادا منتشر کرد‪.‬‬ ‫مبنی بر بازگش��ت وی به ایران اظهار داشت‪« :‬اقای‬ ‫خانواده اش حاضر نشدند با وی مصاحبه کنند‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬خاوری که خانواده خود را از حدود‬ ‫خاوری کاری در ایران نداشت که برگردد‪».‬‬ ‫خبرنگار بی بی سی افزود‪« :‬محمودرضا خاوری‬ ‫یک دهه قبل برای راحتی بیش��تر از ای��ران خارج و‬ ‫در این روز همچنین ابهاماتی در خصوص اصل‬ ‫هنوز به ایران بازنگش��ته و در ح��ال حاضر به همراه‬ ‫به کانادا فرستاده بود در اوایل س��ال ‪ ۱۳۸۴‬و پس از‬ ‫استعفای خاوری ایجاد شد‪ .‬بر این اساس‪ ،‬استعفای‬ ‫خانواده اش در شهر تورنتو به سر می برند‪».‬‬ ‫بازنشستگی از سیس��تم بانکی به دعوت دولت کانادا‬ ‫او زمانی مطرح ش��د که وی در ماموریت کاری و در‬ ‫او در ادامه گفت‪« :‬پشت س��ر من خانه ای است‬ ‫به این کش��ور س��فر کرده و با اجرای مراسم امضای‬ ‫لندن به سر می برد‪ .‬پس از انتشار خبر فرار خاوری به‬ ‫در یک محله شناخته شده و مش��هور در شهر تورنتو‬ ‫سوگند (قسم نامه) دولت کانادا در یکی از کلیساهای‬ ‫کانادا‪ ،‬محسنی اژه ای به خبرنگاران از ارسال دو نامه‬ ‫از خاوری به دفترش خبر داد و گفت که محتوای این‬ ‫این کشور و با حضور یک قاضی فدرال کانادا‪ ،‬افسر‬ ‫کانادا ک��ه مالک ان خاوری‪ ،‬رئی��س بانک ملی ایران‬ ‫دو نامه کامال با هم متفاوت بود؛ خاوری در نامه اول‬ ‫امنیتی اداره مهاجرت (‪ )CIC Officer‬و قاضی شهروندی‬ ‫است‪ .‬براساس اطالعات دفتر ثبت اسناد شهر تورنتو‬ ‫عنوان کرده است که اس��تعفا داده و در نامه دوم وی‬ ‫(‪ )Citizenship Judge‬دول��ت کانادا رس��ما به تابعیت این‬ ‫او حدود چهار سال پیش این منزل را خریداری کرده‬ ‫مدعی شده به ایران باز می گردد و اس��تعفا نداده و به‬ ‫کشور در امده است‪.‬‬ ‫است‪».‬‬ ‫این منبع اگاه با اشاره به اینکه «شرکت کنندگان در‬ ‫زودی با همکارانش مالقات می کند‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬من دقایق��ی پیش زنگ منزل را زدم‬ ‫این مراسم با در دست گرفتن انجیل و مراسم قسامه‬ ‫با وجود این اتفاقات‪ ،‬موجی از اتهامات متوجه‬ ‫ولی با انکه س��ر و صداه��ای زی��ادی از داخل خانه‬ ‫می امد‪ ،‬کسی در را روی من باز نکرد‪ .‬فقط خانمی را‬ ‫ش��د؛ از ویالی چند میلیاردی در تورنتو تا س��وگند‬ ‫دست راس��ت خود را بلند کرده و سوگند شهروندی‬ ‫دیدم که نس��بت خود را با خاوری نگفت ولی او هم‬ ‫(‪ )Citizenship Oath‬را به زبان های انگلیس��ی و فرانس��ه‬ ‫به وفاداری ملکه الیزابت با در دست گرفتن انجیل و‬ ‫تکرار می کنند» اضافه کرد‪« :‬طبق متن این قس��م نامه‬ ‫مصاحبه نکرد‪».‬‬ ‫تعلق هشت اژانس هواپیمایی به فرزند او‪.‬‬ ‫خبرنگار بی بی س��ی ادامه داد‪« :‬همچنین یکی از‬ ‫اولین بار روزنامه انگلیسی گلوب اند میل با اشاره‬ ‫که اقای خ��اوری ان را امضا کرده ایش��ان س��وگند‬ ‫ارش��دترین مقامات کانادا به من گفت که دولت این‬ ‫به خودداری مدیرعامل سابق بانک ملی از بازگشت‬ ‫یاد کرده به ملکه الیزابت دوم‪ ،‬ملک��ه کانادا و وارثان‬ ‫کشور از گزارش هایی درباره اختالس بزرگ بانکی‬ ‫به ایران اعالم کرد ک��ه وی دارای تابعیت کانادایی و‬ ‫و جانشینانش وفادار باش��د و وفادار باقی بماند و با‬ ‫در ایران مطلع و درحال بررسی این مساله است که ایا‬ ‫دارای منزلی با قیمت حدود چهار میلیارد تومانی در‬ ‫وفاداری‪ ،‬قوانین کانادا را رعایت کند و تمام وظایف‬ ‫تورنتو است‪ .‬به نوشته این روزنامه‪ ،‬خاوری که برای‬ ‫خود را به عنوان یک شهروند کانادایی اجرا نماید‪».‬‬ ‫خاوری تابعیت کانادا را دارد یا خیر‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪15‬‬ ‫گزارش‬ ‫شورش علیه سرمایه داری‬ ‫پس از اعتراض مردم مقابل وال استریت‪ ،‬شبکه های خبری و اجتماعی تحت کنترل‬ ‫امریکا به سانسور اخبار این اعتراض دست زدند‬ ‫خبرنامه‬ ‫قلب اقتصادی امریکا که نماد اقتصاد سرمایه داری‬ ‫محسوب می شود چند هفته ای است که به مرکز مبارزه‬ ‫جوانانمعترضعلیهکاپیتالیسمتبدیلشدهاست‪.‬‬ ‫شرکت کنندگان در تظاهرات خیابان وال استریت‬ ‫اعالم کردند قصد دارند به اعتراض خود ادامه دهند و از‬ ‫دیگر مردم امریکا خواستند به انها بپیوندند‪.‬‬ ‫معترضان امریکایی‪ ،‬شعارهایی چون «دموکراسی‪،‬‬ ‫نه سرمایه داری سازی» و «به حاکمیت اغنیا و ثروتمندان‬ ‫پایان دهید» سر می دهند و حاال در حال گسترش جنبشی‬ ‫هستند که حاکمان این کشور را به نگرانی انداخته است‪.‬‬ ‫س��ازمان دهندگان ای��ن اعتراض��ات در حالی از‬ ‫تصمیمشانبرایادامهراهپیماییوتظاهراتخبرمی دهند‬ ‫که خبرهایی از بازداشت های وسیع و اعمال خشونت‬ ‫پلیس منتشر شده است‪ ،‬به طوریکه پلیس این کشور فقط‬ ‫در یک روز‪ 700‬نفر از معترضان را دستگیر کرد‪.‬‬ ‫اماوال استریتکجاستوچرامردمامریکاایننقطه‬ ‫را برای اعتراضات خود انتخاب کرده اند و چرا با وجود‬ ‫تظاهرات بدون خش��ونت معترضان‪ ،‬پلیس این کشور‬ ‫سعی دارد به هر وسیله ای به این اعتراضات پایان دهد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫وال استریت کجاست؟‬ ‫وال اس��تریت «‪ »Wall Street‬نام خیابان معروفی در‬ ‫محله «منهتن» نیویورک است و به دلیل وجود ساختمان‬ ‫بورس نیویورک به عنوان بزرگ ترین بورس جهان از نظر‬ ‫میزان معامالت و حجم مالی نظام سرمایه داری به شهرت‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫همچنین بزرگ ترین مراکز اقتصادی امریکا و چند‬ ‫بورس مهم این کشور در این خیابان قرار دارند که می توان‬ ‫به بورس نزدک (‪ ،)NASDAQ‬بورس امریکا (‪،)AMEX‬‬ ‫بورس تجاری نیوی��ورک (‪ )NYMEX‬و میز بازرگانی‬ ‫نیویورک (‪ )NYBOT‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫ماهیت عجی��ب و س��ازمانی وال اس��تریت طی‬ ‫قرن ‪ 19‬میالدی توس��عه یافت و در دهه ‪ 1840‬بیش��تر‬ ‫ساکنان این خیابان به دلیل تجمع شرکت ها از این محل‬ ‫نقل مکان کردند‪.‬‬ ‫این خیاب��ان از لحاظ تاریخی ب��رای امریکایی ها‬ ‫دارای اهمیت است‪ ،‬چراکه جورج واشنگتن‪ ،‬نخستین‬ ‫رئیس جمه��ور امریکا در عم��ارت ف��درال در خیابان‬ ‫وال استریت سوگند یاد کرد‪ ،‬همچنین کلیسای تاریخی‬ ‫«ترینیتی» در تقاطع این خیابان و خیابان برادوی قرار دارد‪.‬‬ ‫قرن بیستم میالدی اوج شکوفایی اقتصادی وال استریت‬ ‫بود‪ ،‬به طوریکه نحوه برخورد س��رمایه داران این خیابان‬ ‫در برابر مقامات امریکا تغییر کرد و انها نیز س��همی در‬ ‫تصمیم گیری های این کشور به خود اختصاص دادند‪.‬‬ ‫وال استریت به س��مبل امریکا و سیستم اقتصادی‬ ‫این کشور بدل شده‪ ،‬چنانکه بسیاری از امریکایی ها ان‬ ‫را به عنوان نماد توسعه تجاری ‪ -‬اقتصادی کشور خود‬ ‫می دانند‪.‬‬ ‫از این رو فروپاش��یدن وال استریت جز به این معنا‬ ‫نمی تواند باش��د که نظام اقتصادی امری��کا یعنی نظام‬ ‫سرمایه داری فرو خواهد ریخت‪.‬‬ ‫‪16‬‬ ‫نام وال اس��تریت همیش��ه مکان افراد دارای نفوذ‬ ‫اقتصادی در امریکا را به ذهن متبادر می کند که با اتفاقات‬ ‫اخیر در این خیابان به نظر می رسد این بت اقتصادی در‬ ‫حال شکستن است‪.‬‬ ‫به عقیده تحلیلگ��ران‪ ،‬اعتراضات وال اس��تریت‬ ‫نتیجه مس��تقیم رکود اقتصادی امریکاس��ت که از سال‬ ‫‪ 2007‬اغاز ش��د‪ .‬افزایش بی��کاری در جامعه‪ ،‬کاهش‬ ‫دستمزدها و مشکالت فراوان اقتصادی جامعه امریکا‬ ‫و ناتوانی دولتمردان در عمل به وعده های خود به همراه‬ ‫سیاست های جنگ طلبانه امریکا‪ ،‬شرایط را به نقطه ای‬ ‫رسانده که تحمل ان را برای مردم این کشور غیرممکن‬ ‫ساخته است‪.‬‬ ‫کارگران هم می ایند‬ ‫اتحادیه های کارگری در امریکا هم با اعتراض های‬ ‫وال استریت اعالم همبس��تگی کرده اند‪ .‬از سویی جان‬ ‫ساموئلسون‪،‬رئیساتحادیهکارگرانحمل و نقلنیویورک‬ ‫در جدیدترین اظهار نظ��ر خود اعالم ک��رد که صدای‬ ‫معترضان وال استریت همان صدای خانواده های کارگران‬ ‫است‪.‬‬ ‫سانسور در شبکه های اجتماعی‬ ‫اما در تحولی مهم‪ ،‬بعد از س��ایت یاهو اطالعات‬ ‫مربوط ب��ه اعتراضات وال اس��تریت در گوگل و توییتر‬ ‫تو جوی‬ ‫نیز سانس��ور ش��د‪ .‬بنابراین گزارش‪ ،‬جس�� ‬ ‫کلمه «تصرف تگزاس » ک��ه یکی از جنبش های همانند‬ ‫جنبش وال اس��تریت اس��ت در موتور جست وجوی‬ ‫گوگل اگر چه منجر به یافتن وبالگ اعتراضات «تصرف‬ ‫تگزاس» می شود‪ ،‬اما با کلیک روی ان‪ ،‬سرویس وبالگ‬ ‫گوگل پیغام می دهد که این وبالگ حذف ش��ده و قابل‬ ‫دسترس��ی نیس��ت و ضمنا ادرس جدیدی نیز به جای‬ ‫ان به خوانندگان معرفی نمی کند‪ .‬پیش از این نیز‪ ،‬ایمیل‬ ‫یاهو ایمیل های محتوی ادرس سایت معترضان را ارسال‬ ‫نمی کردوتوییترنیزازاضافهشدنتگمشهوربه تگ های‬ ‫پربازدید جلوگیری کرده بود‪.‬‬ ‫بدترین دوران بورس‬ ‫بازار بورس وال استریت امریکا در حالی به فعالیت‬ ‫خودادامهمی دهدکهبدتریندورانفعالیتاقتصادیخودرا‬ ‫تجربهمی کند‪.‬وال استریتدرحالحاضربدترینسه ماهه‬ ‫فعالیتکاریخودراازسال‪ 2008‬تاکنونهمزمانبابحران‬ ‫مالیدراینکشورپشت سرمی گذارد‪.‬کارشناساناقتصادی‬ ‫بحرانبدهی هایمالیاروپا‪،‬پایینرفتنیکدرجه ایاعتبار‬ ‫جهانی اقتصاد امریکا و نیز افت اقتصاد جهانی را از علل‬ ‫اصلیافتفعالیتوال استریتبر شمرده اند‪.‬‬ ‫ریشه های اضافی‬ ‫بیکاری تنها مشکل مردم امریکا نیست‪ .‬امار و ارقام‬ ‫هم همراهی چندانی با سیاس��تمداران کاخ سفید ندارد‬ ‫و از افزایش نارضایتی های مردمی از عملکرد نهادهای‬ ‫امریکایی خبر می دهد‪ .‬موسس��ه نظر سنجی گالوپ در‬ ‫گزارشی نوشت که ‪ 81‬درصد از مردم امریکا از روشی‬ ‫که واشنگتن در اداره کشور اتخاذ کرده‪ ،‬رضایت ندارند‪ .‬از‬ ‫زماناغازنظرسنجیموسسهگالوپدربارهمیزانرضایت‬ ‫مردم امریکا از روش اداره امور این کشور در چهل سال‬ ‫پیش‪ ،‬نظرسنجی اخیر باالترین میزان نارضایتی را نشان‬ ‫می دهد‪ .‬این نظرسنجی همچنین نشان می دهد‪ 82‬درصد‬ ‫مردم امریکا از عملکرد کنگره این کش��ور ناخشنودند‪.‬‬ ‫البته نارضایتی عمومی در امریکا به مقاماتی که از طریق‬ ‫انتخاباتتعیینمی شوند‪،‬محدودنمی شودبلکه‪ 53‬درصد‬ ‫شرکت کنندگان در این نظرسنجی به صاحبان مشاغل‬ ‫دولتی نیز بی اعتمادند یا اعتماد اندکی دارند‪.‬‬ ‫تحلیل جورج سوروس از قیام وال استریت‬ ‫دراینمیانسرمایه گذارمیلیاردرامریکاییدرتحلیل‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫اعتراضات وال استریت‪ ،‬سیاست های اقتصادی امریکا در‬ ‫کمکمالیانبوهبهبانک هایورشکستهاینکشورراعامل‬ ‫اعتراضات کنونی در امریکا اعالم کرد‪.‬‬ ‫«جورج س��وروس» در تحلیل از قیام وال استریت‬ ‫تصریح کرد که دولت امریکا در جریان بحران اقتصادی‬ ‫‪ 2008‬به جای تزریق س��رمایه ب��ه بانک ها‪ ،‬انه��ا را از‬ ‫«دارایی های بد» انها نجات داد و انها در نتیجه به مدیران‬ ‫خود پاداش های کالن دادند و این مس��اله خش��م مردم‬ ‫امریکا را برانگیخت‪.‬‬ ‫مایکل م��ور‪ :‬قیام وال اس��تریت ب��ه قیامی صدها‬ ‫هزار نفری تبدیل می شود‬ ‫«مای��کل مور» یک��ی از مش��هورترین کارگردانان‬ ‫فیلم های مس��تند امریکای��ی و از حامی��ان اعتراضات‬ ‫وال اس��تریت در مصاحبه ای تصریح کرد که قیام مردم‬ ‫ی صدها هزار نفری‬ ‫امریکا در برابر وال استریت به قیام ‬ ‫بدل خواهد ش��د‪« .‬مایکل مور» یکی از مش��هورترین‬ ‫کارگردانان فیلم های مس��تند امریکایی که برنده جوایز‬ ‫مختلفی در عرصه فیلمسازی شده و از حامیان اعتراضات‬ ‫وال استریتاست‪،‬درمصاحبه ایتصریحکردکهقیاممردم‬ ‫امریکادربرابروال استریتبهقیامی صدهاهزارنفریبدل‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫بنابراین گزارش‪ ،‬وی با اش��اره به س��وابق سایر‬ ‫قیام های اجتماعی تصریح کرد ک��ه قیام کنونی نیز از‬ ‫چند صد نفر شروع ش��د و این چند صد نفر اکنون به‬ ‫چند هزار نفر رسیده اس��ت‪ ،‬پس از مدتی چند هزار‬ ‫نفر نیز به چند صد هزار نفر خواهد رس��ید‪ .‬مور در‬ ‫حالی این س��خنان را مطرح می کند که قیام «تصرف‬ ‫وال اس��تریت» به ش��هرهای دیگری نی��ز در امریکا‬ ‫کشیده شده و گروه هایی هر چند کوچک در شهرهای‬ ‫مختلف امریکا در حمایت از ان تشکیل شده اند‪.‬‬ ‫مایکلمورباتاکیدبراینکهاینبانکدارانوال استریت‬ ‫هستند که باید دس��تگیر ش��وند و نه مردم معترض به‬ ‫سیاست های نظام سرمایه داری‪ ،‬به رفتار صورت گرفته‬ ‫با معترضان مقابل وال استریت از سوی نیروهای پلیس‪،‬‬ ‫به خصوص اسپری کردن گاز فلفل در چشمان چند زن‬ ‫اشاره کرد و ابراز داشت که این شیوه مدیریت قابل تداوم‬ ‫نیست‪ .‬وی همچنین این س��وال را مطرح کرد که چرا‬ ‫هیچ یکازکسانیکهمسئولنابودیاقتصادامریکاهستند‬ ‫تاکنون دستگیر نشده اند؟ این افراد نه تنها اقتصاد امریکا را‬ ‫نابود کردند بلکه اینده نسل های اتی امریکا را نیز هدف‬ ‫گرفته و نابود کردند‪g.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫جزئیات یک دیدار‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫اسد واکنش نشان داد‬ ‫هرکسی مردود است نباید در ترکیب ‪ 8+7‬قرار بگیرد‬ ‫یک مقام بلندپای��ه عربی ادعا کرد که جزئیات��ی جدید از دیدار‬ ‫«احمد داوود اوغلو» وزیر خارج ه ترکیه با «بشار اسد» رئیس جمهوری‬ ‫سوریه فاش کرده که دو ماه پیش در دمش��ق برگزار شد‪ .‬این مسئول‬ ‫عربی تصریح کرد که بشار اسد با سخنان خود که در عین خونسردی‬ ‫ت ترکیه ای را غافلگیر کرد‪ ،‬زیرا پیام اوغلو مجموعه ای‬ ‫بیان شد‪ ،‬هیا ‬ ‫از توافق های عربس��تان س��عودی‪ ،‬امریکا و ترکیه بود‪ ،‬مبنی بر اینکه‬ ‫ممکن اس��ت انچه در لیبی روی داد و ناتو حمله کرد‪ ،‬برای سوریه‬ ‫نیز روی بدهد‪ .‬بشار اسد با خونس��ردی به اوغلو گفت‪« :‬به نظر شما‬ ‫به عنوان یک دیپلمات‪ ،‬قدرت های بین المللی که دشمنی شان با سوریه‬ ‫اشکار است‪ ،‬چرا تجربه خود در لیبی را در سوریه تکرار نمی کنند؟»‬ ‫که داوود اوغلو پاسخی نمی دهد ولی اعالم می کند که «ایا اطالعات‬ ‫و مطالبی هست که من به عنوان حامل پیام امت ترکیه از ان بی خبرم؟»‬ ‫که اس��د در ادامه گفت‪« :‬قدرت های بزرگ خیلی خوب می دانند که‬ ‫اگر به هر دلیلی اولین موشک به دمشق اصابت کند‪ ،‬شش ساعت بعد‬ ‫خاورمیانه به اتش کشیده شده و اشوب و اتش در نزدیک حوزه های‬ ‫نفتی ایجاد می ش��ود و می توانم تنگه های ابی جهانی را ببندم‪ ...‬فکر‬ ‫نکن مبالغه می کنم‪ .‬تصمیم گیرندگان در کش��ورت و در کشورهای‬ ‫دیگر می دانند که می گویم و عمل می کنم یا فقط حرفش را می زنم‪».‬‬ ‫النخیل افزود در مقابل حیرت و دستپاچگی که در چهره وزیر خارجه‬ ‫ ترکیه نمایان شد‪ ،‬اس��د ادامه داد‪« :‬امریکا به خوبی می داند که چطور‬ ‫برای س��رنگونی صدام کمکش کردیم چون ما او را نمی خواستیم و‬ ‫دولت های امریکایی می دانند که علت گرفتاری شان در عراق‪ ،‬سوریه‬ ‫اس��ت و ما در عراق فقط با امریکا ش��وخی می کنیم و اگر [زمانی]‬ ‫بخواهیم هزاران نفر از نظامیانش را بکشیم‪ ،‬قطعا این کار را می کنیم‬ ‫و تردیدی به خود راه نمی دهیم‪ ،‬ولی سیاست سوریه از گذشته این‬ ‫بوده اس��ت که همه برگ های خود را رو نکند‪ ».‬بنابراین گزارش‪ ،‬این‬ ‫مسئول عربی افزود که داوود اوغلو در این هنگام اجازه خواست که‬ ‫به کشورش بازگردد‪ ،‬زیرا چیزی از سخنان اسد را نفهمیده است ولی‬ ‫از اسد سوال کرد که «ایا دوست دارید که پیامی معین به انکارا منتقل‬ ‫کنم؟» که اسد در پاسخ گفت‪« :‬پیامی که برای من اوردی پیام انکارا‬ ‫نبود بلکه از کش��ورهای مختلف بود و از شما می خواهم که پیام مرا‬ ‫عینا منتقل کنید‪ ».‬بنابراین گزارش‪ ،‬اسد پس از سکوت داووداوغلو‬ ‫گفت‪« :‬اگر ه��ر اقدام دیوانه واری علیه دمش��ق انجام ش��ود من کال‬ ‫شش ساعت بیش��تر نیاز ندارم که صدها موش��ک به بلندی جوالن‬ ‫منتقل و ان را به تل اویو ش��لیک کنم‪ .‬در عین ح��ال از حزب اهلل نیز‬ ‫خواهم خواست تا اتشی بر سر اسرائیل بریزد که دستگاه های اطالعاتی‬ ‫ان را پیش بینی نکرده اند‪».‬اسد افزود‪« :‬همه این اتفاقات در سه ساعت‬ ‫روی خواهد داد‪ ،‬اما در سه ساعت دوم‪ ،‬ایران ناوهای امریکا را که در‬ ‫خلیج فارس است خواهد زد و در عین حال اهداف متعلق به امریکا‬ ‫و اروپا در جهان هدف گرفته خواهند شد‪ ».‬النخیل اعالم کرد که پس‬ ‫از این سخنان اس��د‪ ،‬داوود اوغلو سخنی نگفت و با رئیس جمهوری‬ ‫سوریه خداحافظی کرد و پس از انتقال این پیام به انکارا‪ ،‬عبداهلل گل‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری ترکیه یک روز بعد با سفر به عربستان‪ ،‬این پیام را به‬ ‫سران سعودی منتقل و در طرف دیگر یک مقام اطالعاتی ترکیه این پیام‬ ‫را به واشنگتن منتقل کرد‪g.‬‬ ‫رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت‪« :‬من هم قبول دارم هرکسی مردود است نباید در ترکیب ‪ 8+7‬قرار‬ ‫بگیرد‪».‬‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی این موضوع را در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سواالتی در مورد اعضای ‪8+7‬‬ ‫مطرح کرده است‪ .‬او البته گفته است باید دید مردود چه کسی است‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬اخیرا برخی انتقادها در مورد بعضی اعضای کمیته ‪ 15‬نفره از سوی برخی شخصیت های‬ ‫اصولگرا مطرح شده است‪g .‬‬ ‫ایت اهلل مصباح یزدی‪:‬‬ ‫هیچ اختالفی‬ ‫بین اصولگرایان‬ ‫پیش نمی اید‬ ‫‪18‬‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی‪:‬‬ ‫هشدار اهلل کرم‬ ‫حسین اهلل کرم از چهره های معروف جریان اصولگرا در مصاحبه با روزنامه لبنانی دیلی استار نسبت‬ ‫به احتمال بروز ناارامی های انتخاباتی در انتخابات مجلس نهم در اسفند سال جاری هشدار داده است‪.‬‬ ‫روزنامه دیلی استاربه نقل از اهلل کرم در این باره نوشت‪« :‬در حدود ‪ 80‬منطقه در کشور وجود دارد‬ ‫که احتمال بروز ناارامی های انتخاباتی در انها باالست‪».‬‬ ‫اهلل کرم هشدار داده است ‪« :‬این مس��اله بار دیگر فرصتی برای مخالفان‬ ‫خواهد ب��ود تا تن��ش ایجاد کنن��د‪ ،‬همان طور ک��ه در جری��ان انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری گذشته ایجاد کردند؛ مقامات کش��ور باید در این باره‬ ‫هوشیار باشند‪».‬‬ ‫اهلل کرم در این مصاحبه منتقدان اصولگرای محمود احمدی نژاد را‬ ‫به دو دسته تقسیم کرد و افزود‪« :‬دس��ته اول از منتقدان احمدی نژاد‬ ‫اصولگرایانی هستند که وابسته به جریان راست بازاری هستند‪ ،‬این‬ ‫دسته حمایت قاطعی از احمدی نژاد ندارند و منتظرند تا او اشتباه‬ ‫کند تا از اشتباهات احمدی نژاد به نفع خود بهره برداری کنند‪».‬‬ ‫اهلل ک��رم اف��زود‪« :‬ام��ا دس��ته دوم از منتق��دان اصولگرای‬ ‫احمدی نژاد که اصولگرایان واقعی را تشکیل می دهند در واقع به‬ ‫دلیل نزدیکی وی به رئیس دفترش به وی انتقاد دارند‪».‬‬ ‫اهلل کرم در خاتمه پیش بینی کرد که هر گروه یا جریانی که به‬ ‫رهبری نزدیکی بیشتری داشته باشد‪ ،‬پیروز احتمالی انتخابات‬ ‫اتی خواهد بود‪.‬‬ ‫البت��ه این روزنام��ه لبنانی مصاحب��ه دیگری نی��ز با صادق‬ ‫زیبا کالم داش��ته اس��ت‪ .‬زیبا کالم در این مصاحبه به دیلی استار‬ ‫گفته است‪:‬‬ ‫«با فرض شرکت نامزدهایی از اصالح طلبان در این انتخابات‬ ‫هیچ تضمینی برای تایید صالحیت این نامزدها از س��وی شورای‬ ‫نگهبان وجود ندارد‪ ».‬او در عین حال انتخابات اتی را رقابتی بین سه‬ ‫جناح می داند که از نظر او حامیان احمدی نژاد‪ ،‬اصولگرایان سنتی و‬ ‫اصالح طلبان اضالع احتمالی این سه ضلع رقابتی خواهند بود‪g .‬‬ ‫عالمه مصباح یزدی در جدیدترین اظهارنظر خود تاکید کرده است‪« :‬به‬ ‫حول و قوه الهی هیچ اختالف نگران کننده ای بین اصولگرایان پیش نخواهد‬ ‫امد‪».‬‬ ‫ایت اهلل مصباح یزدی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نگرانی هایی درباره‬ ‫اختالف بین اصولگرایان وجود دارد‪،‬گفته است‪« :‬انشاءاهلل هیچ اختالفی‬ ‫بین اصولگرایان پیش نخواهد امد‪ .‬جوانان در این باره نگران نباشند‪ ،‬چرا که‬ ‫ادم های خوب با یکدیگر اختالف پیدا نمی کنند‪ .‬هرچه خداوند بخواهد و‬ ‫مصلحت بداند همان خواهد شد‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬جوانانی که در این باره احساس نگرانی می کنند‪ ،‬نگران‬ ‫نباشند‪ ،‬به تکلیف عمل کنند و به خداوند توکل کنند‪ .‬انشاءاهلل جای هیچ‬ ‫نگرانینیست‪».‬‬ ‫قطع رسمی کمک های‬ ‫امریکا به فلسطین‬ ‫نماین��دگان کنگ��ره ایاالت متحده رس��ما اب‬ ‫پاکی را بر دس��تان تش��کیالت خودگردان فلسطین‬ ‫ریختند‪ .‬به فاصله کمی پ��س از انکه محمود عباس‬ ‫در قامت رئیس تش��کیالت خودگ��ردان در مجمع‬ ‫عمومی سازمان ملل از اعضا خواست تا کشور مستقل‬ ‫فلسطین را به رسمیت بشناس��ند‪ ،‬نمایندگان کنگره‬ ‫که بس��یار تحت تاثیر البی صهیونیست در این کشور‬ ‫هستند و البته اکثریت انها نیز از جریان جمهوریخواه‬ ‫و مخالف حزب حاکم در کاخ سفید هستند‪ ،‬از بلوکه‬ ‫کردن کمک های خود به تشکیالت خودگردان سخن‬ ‫تکذیب کناره گیری والیتی‬ ‫هفته گذشته برخی رسانه ها و محافل خبری از کناره گیری علی اکبر والیتی از سخنگویی کمیته ‪ 15‬نفره‬ ‫خبر دادند‪ .‬اما کاظم جاللی‪ ،‬عضو شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان با بیان اینکه خبر کناره گیری‬ ‫علی اکبر والیتی از سخنگوی کمیته ‪ 8+7‬صحت ندارد‪ ،‬گفت‪« :‬دکتر والیتی با رای اکثریت اعضا به‬ ‫عنوان سخنگو انتخاب شده و کماکان فعالیت خود را ادامه می دهد‪ ».‬او در عین حال گفت‪« :‬اقای والیتی‬ ‫تمایلی برای پذیرش این سمت نداشت‪ ،‬اما اکثریت اعضا وی را به عنوان سخنگوی جبهه متحد انتخاب‬ ‫کردند‪g ».‬‬ ‫نظر دبیرکل موتلفه‬ ‫درباره پیشنهاد اصالح طلبان‬ ‫توضیحات صالحی درباره‬ ‫یک دیدار‬ ‫خبرنامه‬ ‫می گویند‪ .‬ب��ه گزارش روزنامه اس��رائیلی هاارتص‪،‬‬ ‫کنگره امریکا در اولین بیانیه رسمی خود در خصوص‬ ‫بلوک��ه ک��ردن ‪ 200‬میلی��ون دالر از کمک های مالی‬ ‫واشنگتن به تش��کیالت خودگردان فلس��طین‪ ،‬این‬ ‫اقدام را وس��یله ای برای نظارت کنگ��ره بر اقدامات‬ ‫فلسطین خواند‪.‬‬ ‫بردلی گوئنر‪ ،‬مدیر ارتباطات کمیته امور خارجی‬ ‫مجلس نمایندگان امریکا تصری��ح کرد که کنگره به‬ ‫دنبال ان است تا جزئیاتی از نحوه هزینه کرد این کمک‬ ‫مالی توس��ط دولت محمود عباس‪ ،‬رئیس تشکیالت‬ ‫خودگردان فلسطین به دست اورد‪.‬‬ ‫وی اف��زود‪« :‬رئیس ای��ن کمیته و س��ایر اعضا‬ ‫همچنین به دنبال ان هس��تند تا جزئیاتی درباره نحوه‬ ‫هزینه کرد این کمک مالی در گذشته و اینده به دست‬ ‫اورند‪».‬‬ ‫این مقام در ادامه تصری��ح کرد‪« :‬اعضای کنگره‬ ‫امریکا معتقدند که اقدامات تش��کیالت خودگردان‬ ‫تکذیب یک بازداشت‬ ‫رسانه های غربی همچنان به خبر سازی در مورد ماجرای دو امریکایی که به تازگی پس از ازادی از ایران‬ ‫خارج شده اند ادامه می دهند‪ .‬این رسانه ها و در صدر انها خبرگزاری فرانسه مدعی بازداشت وکیل این‬ ‫امریکایی ها توسط ایران شده بود‪ .‬در واکنش به این خبر دفتر سخنگوی قوه قضائیه ضمن تکذیب خبر‬ ‫ل مدافع سه تبعه امریکایی‪ ،‬ارائه توضیحات در مورد علت ممنوع الخروجی‬ ‫بازداشت مسعود شفیعی‪ ،‬وکی ‬ ‫نامبرده را به بعد موکول کرد‪ .‬خبرگزاری فرانسه به نقل از این منبع که به نامش هم اشاره ای نکرده است‪،‬‬ ‫مدعی شده بود که صبح دوشنبه گذشته حدود ساعت ‪ ،6‬پس از اینکه پاسپورت مسعود شفیعی ممهور به‬ ‫مهر خروج شد‪ ،‬هنگام سوار شدن وی به هواپیما پاسپورتش به دستور قوه قضائیه ضبط شد‪ .‬منبع یاد شده‬ ‫اضافه کرده است که شفیعی نتوانست به مقصد نهایی خود یعنی امریکا برود‪ .‬این منبع توضیحی درباره اینکه‬ ‫چرا پاسپورت وی ضبط شده نداده و تنها ادعا کرده که روز سه شنبه گذشته شفیعی در خانه اش دستگیر شده‬ ‫و پس از چند ساعت بازجویی‪ ،‬ازاد شده است‪ .‬وی همچنین به طرح این ادعا پرداخته که ماموران‪ ،‬اسناد‪،‬‬ ‫کامپیوتر و پاسپورت شفیعی را ضبط کرد ه و سپس بازگردانده اند‪g .‬‬ ‫در س��ازمان ملل‪ ،‬روابط انها با جنبش حماس و عدم‬ ‫به رسمیت شناختن حق اسرائیل به عنوان یک کشور‬ ‫یهودی باید بررسی شود‪».‬‬ ‫دولت فلس��طین پیش تر اعالم کرده بود که هیچ‬ ‫اعالم رسمی مبنی بر بلوکه ش��دن این کمک مالی از‬ ‫سوی امریکا دریافت نکرده و انها اطالعی از اینکه چه‬ ‫بر سر این پول خواهد امد و دالیل احتمالی این اقدام‬ ‫امریکا چه خواهد بود‪ ،‬در دست ندارند‪.‬‬ ‫در همی��ن ح��ال دولت ب��اراک اوبام��ا‪ ،‬رئیس‬ ‫جمهوری امریکا در حال مذاکره ب��ا اعضای کنگره‬ ‫اس��ت تا بتواند نظر کنگره و مجل��س نمایندگان را‬ ‫برای اعطای این کمک مالی به فلس��طین تغییر دهد‪.‬‬ ‫ویکتوریا نوالند‪ ،‬س��خنگوی وزارت خارجه امریکا‬ ‫اظهار کرد‪« :‬مذاکرات دولت با قانونگذاران به مرحله‬ ‫حساسی رسیده و نگرانی هایی در خصوص مسکوت‬ ‫ماندن این کمک مالی وجود دارد‪ ».‬این س��خنگو در‬ ‫ادامه تصریح کرد‪« :‬ما این مسائل را با اعضای کنگره‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫در حالی ک��ه برخ��ی رس��انه ها و محافل سیاس��ی از دیدار‬ ‫علی اکبر صالحی با وزیر امور خارجه کش��ور انتقاد کرده بودند‪،‬‬ ‫علی اکب��ر صالحی پس از بازگش��ت از س��فر نیوی��ورک در این‬ ‫خصوص گفت‪« :‬این دیدار بنا به درخواست وزیرخارجه بحرین‬ ‫صورت گرفت‪ ».‬در این دیدار بر مواضع اصولی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در دفاع از حقوق مس��لم و مش��روع مس��لمانان تاکید شد‪،‬‬ ‫همچنین ایران نگرانی های خود را از تحوالت بحرین و اقدامات‬ ‫انجام گرفته در ان کشور و وضع اسفبار حاصله به وزیر خارجه این‬ ‫کشور منتقل کرد و تاکید شد که باید مطالبات و خواسته های به حق‬ ‫مردم بحرین هر چه سریعتر تامین شود‪.‬‬ ‫صالحی خاطر نش��ان کرد که وزیر خارجه بحرین در پاس��خ‬ ‫اظهار داش��ته که به منظور حل مش��کالت پیش ام��ده در بحرین‬ ‫کمیته ای جهت تحقیق و تفحص با تصویب دولت تش��کیل شده‬ ‫تا وقایع بحرین را بررس��ی کند‪ .‬بر اس��اس گزارش ان کمیته که‬ ‫اعضایش بی طرف هس��تند و با جمیع جهات گفت و گو می کنند‪،‬‬ ‫اقدامات الزم جه��ت تامین منافع م��ردم بحرین انج��ام خواهد‬ ‫ش��د‪ .‬صالحی ادامه داد‪« :‬به وزیر خارجه بحری��ن تاکید کردم که‬ ‫گفت وگوی موثر و اقدامات اعتماد افرین در قبال مطالبات مردم‬ ‫راهکاری مناسب است‪ ».‬صالحی در پاسخ به سوال مربوط به صدور‬ ‫حکم س��نگین دادگاه های نظامی بحرین که اخیرا علیه پزشکان و‬ ‫فعاالن مدنی معترض در بحرین صورت پذیرفته‪ ،‬با ابراز تاس��ف‬ ‫تاکید کرد‪ :‬تشدید سرکوب معترضان و صدور احکام سنگین برای‬ ‫انها راه به جایی نمی برد و دولت بحرین باید اقدامات مناسبی برای‬ ‫پاسخ به مطالبات و خواسته های مردم انجام دهد‪g .‬‬ ‫محمد نبی حبیبی می گوید‪« :‬چگونه می شود جرائم کس��انی که امنیت ملی را به چالش کشیدند و‬ ‫برای دشمن فرصت ضربه زدن به حیثیت انقالب را فراهم کردند‪ ،‬بخشید‪ ».‬دبیر کل موتلفه که در واکنش‬ ‫به پیش��نهاد برخی از اصالح طلبان مبنی بر مختومه کردن پرونده فتنه ‪ 88‬سخن می گفت‪ ،‬ادامه داده‪« :‬ما‬ ‫همه در برابر خداوند متعال و ملت بزرگوار ایران مسئول هستیم و در قیامت از تک تک ما در مورد اعمال‬ ‫و گفتارمان سوال می شود‪ .‬ما باید در محضر خداوند متعال پاسخ دهیم که با‬ ‫این انقالب و مردم چگونه برخورد کردیم و پاسداش��ت اسالم را در این‬ ‫انقالب چگونه انجام دادیم‪ ».‬وی افزوده اس��ت‪« :‬چگونه می شود کسانی‬ ‫که همه ارزش های انقالب و امام (ره) را نادیده گرفتند و گوش به فرمان‬ ‫ژنرال های نبرد نرم امریکا علیه ایران بودند‪ ،‬فراموش کرد‪ .‬چگونه می شود‬ ‫فحاشی و هتاکی برخی از روزنامه نگاران دوم خردادی که امروز‬ ‫در رادیو امریکا و بی بی سی دشمن را یاری می کنند‪ ،‬فراموش‬ ‫کرد‪ ».‬حبیبی تصریح کرد‪« :‬البته این به ان معناس��ت که اگر‬ ‫خطایی هم در این سو صورت گرفته باید از ان گذشت‪ .‬ما‬ ‫باید خود را برای روزی اماده کنیم که حساب حتی ذره ها‬ ‫را هم می رسند‪g .‬‬ ‫در میان گذاشته ایم و در نظر داریم تا طبق شرایط‬ ‫موجود به این مساله رسیدگی کنیم‪».‬‬ ‫طی هفته ه��ای اخی��ر قانونگذاران س��نا و‬ ‫مجلس نمایندگان امریکا برای توقف کمک مالی‬ ‫‪ 200‬میلیون دالری امریکا به فلسطین را که برای‬ ‫س��ال مالی ‪ 2011‬در نظر گرفته شده بود‪ ،‬تالش‬ ‫کردند‪g .‬‬ ‫‪19‬‬ ‫دیدار نخبگان با مقام معظم رهبری‬ ‫با فهرست واحد می اییم‬ ‫محمدرضا باهنر‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫فلسفه جمع اوری‬ ‫نامه های مردمی‬ ‫مجتبی ثمره هاشمی‬ ‫‪20‬‬ ‫اذین بندی خیابان های مشهد مقدس در استانه میالد امام رضا (ع)‬ ‫محمدرضا باهن��ر پیش بینی کرده ک��ه اصولگرایان در نهایت با یک لیس��ت وارد‬ ‫انتخابات خواهند شد‪ .‬او در این مورد گفته اس��ت‪« :‬احتمال قریب به یقین می دهم که‬ ‫در تهران و اکثر ش��هرهای بزرگ که چند نماینده دارند‪ ،‬بیش از یک فهرس��ت مطرح‬ ‫نخواهیم داش��ت‪ .‬باهنر در حالی این مساله را مطرح کرده اس��ت که برخی چهره های‬ ‫دیگر اصولگرا نیز از توافقاتی بین جبهه پایداری و جبهه متحد خبر داده اند‪ .‬او در عین‬ ‫حال گفته است‪« :‬اگر قرار بود وزن کشی کنیم‪ ،‬جبهه پیروان خط امام و رهبری هیچ گاه‬ ‫نباید قانع می شد که در ‪ ،8+7‬دو عضو داشته باش��د و جبهه پایداری و تحول خواهان‬ ‫هم هر کدام دو عضو داش��ته باش��ند‪ .‬بنابراین اگر بخواهیم وزن کش��ی کنیم‪ ،‬ما مدعی‬ ‫هستیم که وزن ما خیلی باالتر است‪ ،‬اما عرض ما این است که حاال که بزرگوارانی مثل‬ ‫اقای مهدوی و اقای یزدی امده اند و چتری را برای وحدت اصولگرایی بلند کرده اند‪،‬‬ ‫وحدت نیاز به تنازل دارد‪ .‬ما می گوییم که اقای��ان جبهه پایداری‪ ،‬حتی فرض کنیم که‬ ‫سهم شما بیشتر است‪ ،‬اما فکر کنید که اگر نیایید‪ ،‬چه اتفاقی می افتد؟»‬ ‫او ادامه داده است‪« :‬تقید اعضای جبهه پایداری به وحدت اصولگرایی‪ ،‬تقید قابل احترامی‬ ‫ است ‪ ،‬اما اینکه بگویند اگر مطالبات ما تامین نشود‪ ،‬نمی اییم‪ ،‬خود این نیامدن هم اثر وضعی‬ ‫دارد و هم در جامعه اثر روانی می گذارد‪».‬‬ ‫این چهره اصولگرا همچنین در مورد س��وال از رئیس جمهور نی��ز نکات جالبی‬ ‫را مطرح کرده و گفته اس��ت‪« :‬در مجلس هفتم همزمان با روزه��ای اخر دولت اقای‬ ‫خاتمی‪ ،‬برخی دوس��تان امدند و طرح س��وال از رئیس جمهور را به م��ن که در حال‬ ‫اداره جلسه بودم تحویل دادند‪ .‬موضوع هم به مس��اله نظام هماهنگ پرداخت مربوط‬ ‫بود‪ ،‬اما من از دوس��تان خواهش کردم س��وال نکنند و همان جا هم اعالم کردم سوال‬ ‫از رئیس جمهور اصال یک تابو نیس��ت‪ ،‬بلکه فرایندی عادی در قانون اساسی است و‬ ‫می تواند استفاده شود و این س��وال حتی می تواند به تبیین برخی مسائل منجر شود که‬ ‫به نفع رئیس جمهور تمام می ش��ود‪g ».‬‬ ‫در حالی که برخی انتقادها درباره جمع اوری نامه های‬ ‫مردمی در س��فرهای اس��تانی رئیس جمهور مطرح ش��ده‬ ‫و برخی افراد این اق��دام را باعث افزای��ش توقعات مردم‬ ‫می دانند‪ ،‬دستیار ارشد رئیس جمهور به این انتقادات پاسخ‬ ‫داده است‪ .‬او در این مورد چنین گفته است‪« :‬اینکه اعضای‬ ‫کابینه و شخص رئیس جمهور در سفرهای استانی یا برخی‬ ‫مالقات ها نامه های ش��خصی م��ردم را دریاف��ت می کنند‬ ‫نشان دهنده این است که چقدر رابطه مسئوالن نظام و مردم‬ ‫صمیمی اس��ت که خارج از عناوین یا ه��ر تفکری که بین‬ ‫مسئوالن و مردم فاصله می اندازد‪ ،‬رابطه برقرار می کنند‪».‬‬ ‫اینکه رئیس جمهور نامه های مردمی را دریافت می کند‬ ‫و موکدا دستور پیگیری ان را می دهد مفهومش این است که‬ ‫کل سیستم دولت باید این کار را انجام دهد و با الگوگیری از‬ ‫باالترین مقام اجرایی کشور از حل کوچکترین مشکل مردم‬ ‫غافل نشوند و البته این سفارش امیرالمومنین حضرت علی (ع)‬ ‫هم است که دس��تور فرموده اند توجه به مسائل مهمتر شما‬ ‫را از توجه به مس��ائل کوچکتر و حل مش��کالت مردم باز‬ ‫ندارد‪ ».‬او البته ادامه داده اس��ت‪« :‬خوشبختانه در گزارشی‬ ‫که سرپرس��ت نهاد ریاس��ت جمهوری‬ ‫ارائه کرده به بخش اعظمی از نامه ها و‬ ‫درخواست های مردمی که به سیستم‬ ‫دولتی مربوط می شده پاسخ داده شده‬ ‫است‪g .‬‬ ‫عکس‬ ‫رئیس جمهور در سفر استانی به استان همدان‬ ‫برادران الریجانی در مراسم ختم پدر حسن روحانی‬ ‫قدرت مداخله در سیستم بانکی را نداریم‬ ‫محمود احمدی نژاد‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫در حالی که اظهار نظر رئیس جمهور در سفر به نیویورک‬ ‫در خصوص توقف غنی سازی ‪20‬درصدی در ازای دریافت‬ ‫سوخت از خارج از کشور بازتاب های فراوانی در رسانه های‬ ‫داخل و خ��ارج کش��ور داش��ته‪ ،‬س��خنگوی وزارت‬ ‫امور خارجه کش��ورمان نی��ز در مورد این پیش��نهاد‬ ‫رئیس جمهور گفته اس��ت‪« :‬این پیشنهاد به این دلیل‬ ‫مطرح ش��د که س��وخت ‪ 20‬درصد غنی شده برای‬ ‫ادامه فعالیت راکتور تحقیقاتی تهران ضروری است‬ ‫و جان هزاران نفر از اف��رادی که به دلیل بیماری های‬ ‫حاد احتیاج به تولیدات راکت��ور تهران دارند در خطر‬ ‫است و ما از ابتدا اعالم کرده بودیم که باید‬ ‫این سوخت در اختیار ما قرار گیرد‬ ‫و به عنوان عض��و ان ‪.‬پی ‪.‬تی باید‬ ‫ان را خری��داری می کردی��م‪».‬‬ ‫رامین مهمانپرس��ت البته ادامه داده اس��ت‪« :‬کشورهای غربی‬ ‫خود کارشکنی کردند و مسائل انس��انی را قربانی بحث های‬ ‫سیاسی شان کردند‪ .‬به لحاظ اقتصادی نیز شاید تولید سوخت‬ ‫‪ 20‬درصد صرفه اقتصادی نداشته باشد؛ اما تا زمانی که‬ ‫س��وخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران تامین‬ ‫نشود و برخوردهای سیاسی در مورد حقوقی که‬ ‫ملت ما دارد مانع از احقاق حقوق ملت ما ش��ود‪،‬‬ ‫مسیر خود را دنبال و سوخت مان را تولید می کنیم‬ ‫و با تکمیل کارخانه جدیدی که این س��وخت را‬ ‫تبدیل به صفحه سوخت می کند‪ ،‬نیازهای داخلی مان‬ ‫تامین می شود‪g ».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫محمود احمدی نژاد می گوید‪« :‬دولت تس��لط و ق��درت مداخله در سیس��تم بانکی را ندارد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور این مس��اله را در گفت وگویی که به صورت مستقیم از سیما مطرح می شد بیان کرد و‬ ‫البته در خصوص اختالس اخیر نیز گفت‪« :‬من تقریبا شش سال است در مورد نظام بانکی صحبت‬ ‫می کنم و در این ارتباط نیز مورد ش��ماتت قرار گرفته ام‪ .‬ما چیزهایی را می دیدیم و معتقدیم که باید‬ ‫اصالح شود و قبل از اتمام دولت‪ ،‬کارهای اساسی را در این زمینه شروع می کنیم‪ .‬ما از اول گفتیم که‬ ‫مشکالت هست و من بارها گفته ام که چرا یک عده می توانند اینقدر ببرند و مردم عادی نمی توانند؟‬ ‫واقعیت این اس��ت که سیس��تم بانکی ما دست کسی نیس��ت و دولت تس��لط و قدرت مداخله در‬ ‫سیس��تم بانکی را ندارد‪ ».‬وی با بیان اینکه «ما حتی اجازه س��همیه بندی منابع بانکی را نیز نداریم»‬ ‫گفت‪« :‬ش��ورای پول و اعتبار نیز مصوباتش به تایید رئیس جمهور نمی رسد‪ .‬نمی خواهم بگویم که‬ ‫نمی ش��ود هیچ کاری کرد‪ .‬می خواهم بگویم برخی مواقع مقرراتی گذاشته می شود که به تبعات ان‬ ‫توجه نمی ش��ود‪ ».‬رئیس جمهور همچنین ادامه داده اس��ت‪« :‬ما با هر تخلفی مبارزه می کنیم‪ .‬ما در‬ ‫حال حاضر سیس��تم اداری مان را خیلی بسته ایم‪ ،‬نمی گویم صفر ش��ده اما خیلی از مقاطعه کاری ها‬ ‫و خریدها کنترل شده است‪ .‬نظارت درون سیستم دولت فعال ش��ده و ائین نامه ها اصالح شده‪ ،‬اما‬ ‫این موارد در سیس��تم بانکی وجود دارد‪ .‬ما ای��ن موارد را دنبال می کنیم؛ یکی اینکه فش��ار اوردیم‬ ‫بانک مرکزی نظارت هایش را تقویت کن��د‪ ،‬وزارت اقتصاد نظارت هایش را تقویت کند‪ ،‬بانکداری‬ ‫الکترونیک کامل شود‪ .‬چهار س��ال پیش ما گفتیم تمام گردش مالی ها باید روی میز رئیس کل بانک‬ ‫مرکزی و وزیر اقتصاد باشد‪ .‬این یک حرف عالمانه است‪ .‬باالخره انقدر فشار اوردند و جوسازی‬ ‫کردند که این اتفاق نیفتاد‪g ».‬‬ ‫شاید تولید‬ ‫سوخت ‪ 20‬درصد‬ ‫اقتصادی نباشد‬ ‫رامین مهمان پرست‬ ‫‪21‬‬ ‫یادداشت ها‬ ‫بوروکراسیانسرینگماشینوسرکار‬ ‫گذاشتنمردم!‬ ‫خسرو معتضد‪/‬مورخ‬ ‫خسرو معتضد در‬ ‫این نوشتار به طرح‬ ‫گالیه هایی در مورد‬ ‫بوروکراسی اداری در‬ ‫ایران پرداخته است‬ ‫خبرنامه‬ ‫با ی��ک اداره جزء‪ ،‬ن��ه اداره کل‪ ،‬نه س��ازمان‪ ،‬نه‬ ‫دفتر کل‪ ،‬نه مرکز‪ ،‬نه بنیاد‪ ،‬نه نهاد‪ ،‬نه س��ازمان‪ ،‬اداره‬ ‫جزء ف�لان و بهمان شهرس��تان ته��ران کار کوچکی‬ ‫داشتم؛ پرسش برای تشکیل پرونده یک موسسه‪ .‬فقط‬ ‫یک اداره عادی و کشوری‪ ،‬این اداره یک رئیس دارد‪.‬‬ ‫معاون اداری و مالی دارد‪ ،‬معاون فرهنگی و اقتصادی‬ ‫دارد‪ ،‬مع��اون عملیاتی دارد و معاون پش��تیبانی دارد‪،‬‬ ‫اداره تشریفات دارد‪ ،‬اداره روابط بین الملل دارد‪ ،‬اداره‬ ‫حراست و اداره کارکنان‪ ،‬اداره چه وچه و چه دارد‪ .‬جا‬ ‫خوردم و افسوس خوردم س��ی‪ ،‬چهل سال پیش که‬ ‫خودم رئیس اداره بودم چرا اینقدر دنگ و فنگ و منشی‬ ‫و معاون و رئیس دایره برای خودم مهیا نکردم‪ .‬خودم‬ ‫بودم و ده ‪ -‬دوازده کارمند و حدود‪ 20‬کارگر چاپخانه‬ ‫و بدون دنگ و فنگ‪ .‬چقدر نادان بودم!‬ ‫زنگ زدم‪ .‬دیدم تلفن پاسخگوی سرکار دارد که‬ ‫می گوید خودتان نمره اتاق مورد نظر را بگیرید‪ .‬بنده‬ ‫هرچه فکر کردم دیدم مرتاض هندی و غیب گو نیستم‬ ‫که بدانم شماره تلفن اداره چیست‪ .‬اخر اینها نیاز به علم‬ ‫لدنی دارد‪ .‬بعد گوینده که معموال عالق ه دارند مردم را‬ ‫عذاب بدهند‪ ،‬گفت مقام ریاس��ت تلفنش یک است‪.‬‬ ‫سایرین از دو تا ‪ 15‬بودند‪.‬‬ ‫یک را گرفتم‪ .‬س��اعت ‪ 9‬یا ‪ 10‬صبح بود‪ .‬دقایق‬ ‫متم��ادی بوق زد‪ ،‬کس��ی ب��ر نداش��ت‪ .‬گفتم عجب‬ ‫ارباب رجوع را تکریم می کنند‪ .‬اخر این اداره مگر یک‬ ‫اداره دولتی نیست؟ مگر کارکنان ان از صندوق دولت‬ ‫حقوق و مزایا و مواجب و اضافه کار ساعتی و عیدی‬ ‫دریافت نمی کنند‪ .‬کله پز س��اعت ‪ 4‬صبح در دکانش‬ ‫حاضر است و تدارک کله پاچه صبح را می بیند‪ .‬شما‬ ‫احتماال ساعت ‪ 8:30‬در اداره تان حضور پیدا کنید‪.‬‬ ‫س��اعت ‪ 13:30‬زنگ زدم‪ ،‬رئی��س اداره فالن و‬ ‫بهمان امده بود‪ .‬گفتند جلس��ه دارند‪ ،‬ش��نبه مراجعه‬ ‫کنید‪ .‬گفتم اخر االن ساعت ‪ 13‬اس��ت تا پایان وقت‬ ‫اداری چند ساعت وقت است‪ .‬جواب داد همین است‬ ‫که هست‪ .‬ایشان جلسه دارند بعد هم ناهار می خورند‪.‬‬ ‫گفتم‪ :‬البد بعدش هم چای قند پهلو می خورند‪ ،‬یک‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪22‬‬ ‫وری روی مبل دراز می کشند و استراحت می فرمایند‪.‬‬ ‫پس صبح کجا بودند؟ چرا سر موقع اداره تشریف شان‬ ‫را نمی اورند که به کار مردم رسیدگی کنند؟‬ ‫گفت‪ :‬اینها به من مربوط نیس��ت‪ .‬جلسه دارند و‬ ‫نمی شود جلسه را بهم زد‪.‬‬ ‫دیدم طرف خیلی از مرحله پرت است‪ .‬باورش‬ ‫شده منش��ی وزیر یا معاون وزیر است‪ .‬اخر پدرجان‬ ‫رئیس اداره که مقام عالیرتبه اداری نمی شود‪.‬‬ ‫به هر ترتیب‪،‬بالیی ش��ده این انسرینگ ماشین‪.‬‬ ‫ی تلفنچی ها اگر صدبار در روز گوشی را بر دارند‬ ‫طفلک ‬ ‫و جواب مردم را بدهند مریض می شوند‪ ،‬اعصابشان‬ ‫خراب می ش��ود ‪ .‬امده اند این ماش��ین را ک��ه اختراع‬ ‫خارجی هاست محض تنبلی و طفره رفتن در هر اداره‬ ‫نصب کرده اند که ش��ر مزاحم کنده ش��ود‪ .‬این تلفن‬ ‫انسرینگ ماشین عجب راهکار خوبی برای فرستادن‬ ‫مردم دنبال نخود سیاه است‪.‬‬ ‫سابقا وزرا یا معاونین انها شیوه رفتار کارمندان‬ ‫خود با مردم را کنترل می کردند یا بازرس می فرستادند‬ ‫ببیند زیر دستان انها با مردم چه کار می کنند‪.‬‬ ‫می گویند چند س��ال پیش وزیری صبح زود به‬ ‫وزارتخانه اش رفته تا ببیند کارمندانش با مردم چگونه‬ ‫رفتار می کنند‪.‬‬ ‫س��اعت ‪ 9‬صبح هن��وز کمتر کارمندی س��رکار‬ ‫حضور یافته بود‪ .‬در اتاقی کارمندی دو پایش را روی‬ ‫میز گذاشته و به خواب عمیقی فرو رفته بود و خروپف‬ ‫گوش نوازش تا س��ه اتاق انطرف تر می رفت‪ .‬در اتاق‬ ‫دیگر کارمندان سرگرم تناول کله پاچه و نان سنگک‬ ‫بودند و جواب مردم را نمی دادند و حتی در را بس��ته‬ ‫بودند تا کس��ی مزاحمشان نش��ود‪ .‬عجب اهمیتی به‬ ‫صبحانه خود نشان می دهند!‬ ‫انگار دارن��د در هاوایی صبحان��ه میل می کنند‪،‬‬ ‫بی خیال بی خیالند‪ .‬در اتاق دیگ��ر‪ ،‬کارمندی جدول‬ ‫کلمات متقاطع حل می کرد و در اتاقی دیگر کارمندی‬ ‫در حال انجام یک معامله تلفنی بود‪.‬‬ ‫وقتی وزی��ر اعتراض کرد که چرا دو س��اعت از‬ ‫تلفن اداری برای کار شخصی اس��تفاده می کند‪ ،‬تشر‬ ‫زد س��ر وزیر که او را به جا نیاورده بود‪ .‬گفت محض‬ ‫ارا‪ ،‬حاجی‪ ،‬عمو! به تو چه؟ به تو چه مربوط که در کار‬ ‫بزرگان فضولی می کنی؟ تلفن اتاقمه‪ ،‬می خوام کاسبی‬ ‫کنم‪ .‬برو خدا رو شکر کن االن پشت سواری ام مسافر‬ ‫حمل نمی کنم‪ .‬وزیر خود را معرفی کرد‪ .‬کارمند گفت‬ ‫هرکی می خوای باش‪ ،‬یکدفع��ه دوزاری اش افتاد که‬ ‫با وزیر خودش��ان طرف اس��ت‪ .‬افتاد به عذرخواهی‬ ‫و ببخشید‪.‬‬ ‫حاال م��ن از اقایان وزرا می خواه��م به صورت‬ ‫ ناش��ناس به ادارات تحت نظارت وزارتخانه مربوط‬ ‫خودشان مراجعه کنند‪ ،‬بد نیس��ت گاهی تلفن بزنند‬ ‫ببینند کارمندانشان چطور مراس��م تکریم به مردم را‬ ‫به جا می اورند!‬ ‫بوروکراس��ی‪ ،‬بس��یار مفل��وک و خزن��ده و‬ ‫بی دروپیکر ش��ده اس��ت‪ .‬بعضی خبرها مانندهمین‬ ‫خبر اختالس س��ه هزار میلی��ارد تومان��ی خیلی ها را‬ ‫پررو و حتی وقیح می کند‪ .‬البته ای��ن را هم بگویم که‬ ‫این «جلسه دارند» و «کمیسیون دارند» بدعت دوران‬ ‫هویداس��ت که خدا از گناهانش نگ��ذرد‪ .‬این تعدد‬ ‫ادارات کل��ی و ادارات جزء ی��ادگار دوران منحوس‬ ‫اوست‪ .‬اصطالحی است به نام «حکومت کارمندان»‬ ‫که صحیح است‪ .‬هر کس پشت میز نیم وجبی می نشیند‬ ‫چون اموزش ندیده‪ ،‬چ��ون کالس نگذرانده‪ ،‬چون‬ ‫توجیه نشده‪ ،‬چون به زور پارتی و اشنا کارمند شده‪،‬‬ ‫خود را از همه مردم طلبکار می داند‪ .‬اغلب به مردم تو‪،‬‬ ‫تو می گوید‪ .‬با همه خودمانی رفتار می کند‪ ،‬انگار مردم‬ ‫رعیت خانوادگی اش هس��تند‪ .‬در ه��ر صورت اقای‬ ‫جاجا جم جم جو رئیس اداره ‪ ....‬شهرس��تان تهران تا‬ ‫ساعت ‪ 13:30‬در اداره اش نبود‪ ،‬وقتی هم امد‪ ،‬جلسه‬ ‫داشت‪ ،‬وقتی جلسه اش تمام ش��د و بعد ناهار خورد‬ ‫و خوابید‪ .‬من هم خیلی خوش��حال شدم که الحمدهلل ‬ ‫کاری با این ادارات ندارم و اگر سالی یک بار کاری با‬ ‫انجا داشته باشم انقدر مهم و جدی نیست که پیگیرش‬ ‫باش��م و عطایش را ب��ه لقایش بخش��یدم و دنبال کار‬ ‫خودم رفتم‪.‬‬ ‫ولی باور کنید بوروکراسی زنگ زده و فرسوده ای‬ ‫داریم‪ .‬همین اداره کذایی اگر یک پارتی حسابی پشت‬ ‫کارتان باش��د ناگهان فعال و جدی و مهربان می شود‪.‬‬ ‫مردم را بیه��وده س��ر می دوانند زیرا می دانند کس��ی‬ ‫نمی اید یقه شان را بچسبد و بپرسد چرا جواب مردم‬ ‫رانمی دهید؟ چرا تلفنچی را بیکار می گذارید و ماشین‬ ‫بی روح را به جان مردم می اندازید‪.‬‬ ‫سی و دو سال پیش در لندن بودم‪ .‬تلفن انسرینگ‬ ‫ماش��ین فقط برای روزهای تعطیل یا ساعات پس از‬ ‫خدمات به کار می افت��اد‪ .‬در وقت اداری از ماش��ین‬ ‫انسرینگ استفاده نمی کردند‪ .‬حاال خودشان را راحت‬ ‫کرده ان��د و لذت خاص��ی می برند که م��ردم را اذیت‬ ‫می کنند‪ .‬شماره داخلی را خودتان بگیرید!! از کجا بدانم‬ ‫دایره فالن کجاست؟ مگر مرتاض و غیب گو هستم!‬ ‫تلفنچی را که می گیرید‪ ،‬اگر شانس تان بگوید‪ ،‬از همه‬ ‫جا بی خبر است‪ .‬مرتب می گوید من از کجا بدانم‪ .‬بعد‬ ‫هم اگر دانست و وصل کرد‪ ،‬تلفن یا جواب نمی دهد‬ ‫یا صحبت می کند‪ ،‬تازگی ها تلفن را وصل می کنند به‬ ‫برنامه های رادیو سر مردم گرم شود‪ .‬من همیشه ارزو‬ ‫می کنم با وزارتخانه ها و س��ازمان ها و ادارات دولتی‬ ‫که وزیر و مدیرعامل و رئیس الیق و دلس��وز ندارند‬ ‫سروکار نداشته باشم‪.‬‬ ‫چرا با شهرداری کسی مش��کلی ندارد‪ .‬باالخره‬ ‫یک تلفن ‪ 137‬و ‪ 1888‬هس��ت‪ .‬چرا با پلیس کس��ی‬ ‫مشکلی ندارد‪ .‬تلفن شبانه روزی ‪ 110‬و ‪ 197‬هست‪.‬‬ ‫سایر وزارتخانه ها خوبس��ت از این دو سازمان تاسی‬ ‫کنند‪ .‬به مردم احترام بگذارن��د‪ .‬ان رئیس اداره ای که‬ ‫اینقدر برای خود دفتر و دستک می تراشد مطمئن باشد‬ ‫به زودی جای خود رابه دیگ��ری خواهد داد‪.‬دولت‬ ‫خود را خدمتگزار م��ردم می داند‪ ،‬ی��ک رئیس اداره‬ ‫چطور خود را تافته جدا بافته می پندارد؟ ‪g‬‬ ‫در گزارش اخیر‬ ‫اژانس از فعالیت های‬ ‫هسته ای ایران‬ ‫جنبه های منفی بر‬ ‫جنبه های مثبت غلبه‬ ‫داشته است و این نشان‬ ‫از رفتار سیاسی اژانس‬ ‫در قبال ایران دارد‬ ‫حشمت اهلل فالحت پیشه‪ /‬رئیس کمیته سیاست خارجی‬ ‫تالش برای ورود به فاز سیاسی‬ ‫پرونده هسته ای و رفتار دستگاه سیاست خارجی‬ ‫خبرنامه‬ ‫عزم ‪ 5+1‬و مش��خصا خانم اشتون‪ ،‬عزم تحمیل‬ ‫قطعنامه های ش��ورای امنیت به جمهوری اس�لامی‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما ایران با دیپلماس��ی قوی خ��ود می تواند‬ ‫مواضع ‪ 5+1‬را اصالح کند‪ .‬در تاریخ مذاکرات سیاسی‬ ‫ای��ران و اتحادیه اروپا هرگاه ایران از در حس��ن نیت‬ ‫برامده و پیش��نهادی داده غ��رب بالفاصله یک گام‬ ‫به جلو برداشته و خواس��ته های زیاده طلبانه خود را‬ ‫مطرح کرده است‪.‬‬ ‫روند تحوالت در نهایت ‪ 5+1‬را مجبور می کند‬ ‫وارد فاز دیپلماسی با ایران شود‪ ،‬اما جمهوری اسالمی‬ ‫در قالب کنوانسیون های بین المللی مواضع هسته ای‬ ‫خود را اعمال می کند‪ .‬اگر قراراس��ت اعتماد س��ازی‬ ‫وجود داشته باش��د این اعتماد س��ازی فقط از کانال‬ ‫اژانس صورت می گیرد‪.‬‬ ‫البته رابطه ایران و اژانس نیز در حال حاضر در‬ ‫شرایط خوبی به س��ر نمی برد‪ ،‬اژانس انرژی اتمی تا‬ ‫امروز بیش��تر از اینکه بر مبنای ش��اخص های فنی و‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫حشمت اهلل‬ ‫فالحت پیشه‪،‬‬ ‫رئیس کمیته‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫به بررسی اخرین‬ ‫تحوالت پرونده‬ ‫هسته ای پرداخته‬ ‫است‬ ‫حقوقی گزارش��ات خود را تنظیم کند‪ ،‬سیاسی عمل‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬در گزارش اخیر اژانس از فعالیت های‬ ‫هس��ته ای ایران جنبه های منفی ب��ر جنبه های مثبت‬ ‫غلبه داش��ته اس��ت‪ .‬در این گزارش بر خالف دوران‬ ‫اقای البرادع��ی که بیش��تر در چاچ��وب وظایف و‬ ‫اختیارات این نهاد بین المللی تنظیم می ش��د‪ ،‬رنگ و‬ ‫بوی سیاسی یافته و گزارش اقای امانو مبتنی بر یک‬ ‫سری تکالیفی اس��ت که از ناحیه ش��ورای امنیت بر‬ ‫اژانس دیکته می شود‪ .‬امروز اقای امانو بیشتر مشغله‬ ‫اجرای قطعنامه های شورای امنیت را دارد تا اجرای‬ ‫پادمان مورد توافق میان ایران و اژانس‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫است که پای دیپلماسی در اژانس هم می لنگد‪.‬‬ ‫پس از دو س��ال س��کوت ایران در م��ورد ارائه‬ ‫پیش��نهادی به منظور برون رفت از بن بست هسته ای‬ ‫با غرب‪ ،‬رئیس سازمان انرژی اتمی به ایران پیشنهاد‬ ‫داد تا در مقابل لغ��و تحریم ها‪ ،‬بازرس��ان بین المللی‬ ‫به مدت پنج سال به طور کامل بر فعالیت های هسته ای‬ ‫جمهوری اس�لامی نظارت داشته باش��ند که کاترین‬ ‫اشتون مس��ئول سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا در‬ ‫واکنش به اظهارات اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی‬ ‫ کشورمان مدعی شد که ایران باید پیش از هرگونه لغو‬ ‫تحریم به تعهدات بین المللی خود درباره فعالیت های‬ ‫هسته ای این کشور عمل کند‪.‬‬ ‫معتقدم پیش��نهاد رئیس س��ازمان انرژی اتمی‬ ‫ ایران انفعالی نبود‪ ،‬چون برنامه های اتمی ایران تحت‬ ‫نظارت اژانس در حال پیش��رفت اس��ت‪ ،‬نوسانات‬ ‫ش��دید در روابط پادمانی ایران و اژانس نتیجه رفتار‬ ‫غیر منطقی اژانس و ورود ‪ 5+1‬به فضای دیپلماس��ی‬ ‫هسته ای ایران و ایجاد فضای سیاسی منفی است‪.‬‬ ‫اما درباره طرح گام به گام روسیه و رد ان از سوی‬ ‫اش��تون نیز باید گفت در طول چند سال اخیر روسیه‬ ‫و‪ 5+1‬یک نقش مش��ترک را بازی کرده اند؛ روسیه به‬ ‫دنبال مذاکره بوده و ‪ 5+1‬به دنبال تحمیل قطعنامه‪.‬‬ ‫روس ها نگاهشان به کشورهای دیگر‪ ،‬نگاه حیاط‬ ‫خلوتی است‪ ،‬توقع داش��تند ایران مانند کره شمالی یا‬ ‫کشورهای اسیای مرکزی و قفقاز باشد که هر از گاهی‬ ‫بخواهند بر سر انها تبانی انجام دهند‪ ،‬اما وقتی ایران‬ ‫این را نپذیرفت به تدریج روس ها از ایران جدا شدند‬ ‫و حاصل این جدای��ی در درج��ه اول ارجاع پرونده‬ ‫ایران از شورای حکام اژانس به شورای امنیت بود و‬ ‫در گام های بعدی چند قطعنامه علیه ایران صادر شد‪.‬‬ ‫مس��کو به همه قطعنامه ها و حتی انتقال پرونده‬ ‫ایران به شورای حکام رای داد‪ .‬هم اکنون که مذاکرات‬ ‫مقدماتی طول می کش��د علتش این اس��ت که ایران‬ ‫می خواه��د تکلیف خود را با روس��یه روش��ن کند‪.‬‬ ‫اینکه ایا روس��یه می خواهد ش��کل مذاکرات را احیا‬ ‫کند؟ در محت��وای مذاکرات چه برنام��ه ای دارد؟ ایا‬ ‫مجددا طرف غربی ها را نمی گیرد؟ روسیه هم اکنون‬ ‫به سرعت از بازیگر دسته دوم در حال تبدیل شدن به‬ ‫بازیگر دسته سوم است‪ .‬در اتفاقات سوریه و شمال‬ ‫افریقا‪ ،‬کش��ورهای غربی ب��ا موفقیت روس��یه را به‬ ‫جایگاه دسته سوم تنزل دادند و علتش هم این است که‬ ‫روس ها به حدی در الک دفاعی خود فرو رفته بودند‬ ‫که دوستی های گذشته خود با کشورهای متوسط را‬ ‫هم فراموش کردند‪ .‬این موضوعی اس��ت که در قبال‬ ‫ایران هم وجود دارد‪ .‬به نظرم مسکو به عنوان بازیگری‬ ‫که می خواهد ش��کل مذاکرات را احیا کند جلو امد‬ ‫و ط��رح گام ب��ه گام را داد‪ ،‬اما از ط��رف‪ 5+1‬درباره‬ ‫محتوای مذاکرات هیچ اختیاری دریافت نکرد‪.‬‬ ‫ما می توانیم با روس ها صورت مذاکرات را احیا‬ ‫کنیم‪ ،‬اما اینکه ما به روس ها امیدوار باشیم که در اینده‬ ‫مذاکرات همراه کش��ورهای غربی نباشند یک اشتباه‬ ‫است؛ اشتباهی که در گذشته هم ما اثار زیانبار ان را‬ ‫دیدیم‪ .‬طرح گام به گام ظاهرا طرح خوبی بود‪ .‬اینکه‬ ‫انها ابهام ها را مطرح کنند‪ ،‬پ��س از اینکه ما ابهام ها را‬ ‫برطرف کردیم به همان می��زان تحریم ها کاهش یابد‬ ‫این امکان مذاکره مثبت را فراهم می کرد‪ .‬اما واقعیت‬ ‫این است که ما در گذشته طرح جدی تر و پخته تری‬ ‫از این نوع را داشتیم اما ان طرح ها به خاطر کارشکنی‬ ‫غربی ها به نتیجه نرسید‪g.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫حمیدرضا فوالدگر‪ /‬عضو شورای مرکزی جامعه اسالمی مهندسین‬ ‫تواضع و تنازل برای وحدت‬ ‫راهکاری جهت رسیدن اصولگرایان به فهرست واحد‬ ‫حمیدرضا فوالدگر‪،‬‬ ‫عضو شورای مرکزی‬ ‫جامعه اسالمی‬ ‫مهندسین به لزوم‬ ‫وحدت اصولگرایان‬ ‫پرداخته است‬ ‫خبرنامه‬ ‫تقریبا از س��ال گذش��ته تالش ها برای وحدت‬ ‫اصولگرایان اغاز شد‪ ،‬باالخره وحدت مبنا می خواهد‪.‬‬ ‫بعد از التزام عملی به اصول کلی نظام جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬قانون اساس��ی و رهبری‪ ،‬یکسری شاخص ها‬ ‫اصولگرای��ان را از س��ایر جریانات سیاس��ی متمایز‬ ‫می کند‪ .‬جامعتین در منشور اصولگرایی شاخص های‬ ‫‪ 12‬گانه این گفتمان را برش��مردند و برهمین اساس‬ ‫این دو تشکل روحانی جلساتی را با سایر گروه های‬ ‫اصولگرا گذاشتند‪ ،‬چراکه انها بهترین عامل وحدت‬ ‫بودند زیرا نفعی از این کار عایدش��ان نمی ش��د‪ .‬البته‬ ‫تالش��ی هم از س��وی رئیس جمهور صورت گرفت‪.‬‬ ‫عده ای دعوت شدند و در ان جلسه کمیته سه نفره ای‬ ‫ش��کل گرفت‪ .‬انها نیز رایزنی هایی را انجام دادند اما‬ ‫کار جلو نرفت‪.‬‬ ‫بعد از مدتی ک��ه وقفه در برنام��ه اولیه وحدت‬ ‫افت��اد‪ ،‬اعضای کمیته س��ه نف��ره به لح��اظ مقبولیتی‬ ‫ک��ه در می��ان طیف ه��ای اصولگ��را داش��تند‪ ،‬ب��ا‬ ‫ایت اهلل مهدوی کنی‪ ،‬دبیرکل جامعه روحانیت مبارز‬ ‫تهران و ایت اهلل یزدی‪ ،‬دبیرکل جامعه مدرسین حوزه‬ ‫علمیه قم جلس��اتی گذاش��تند و نهایتا ب��ه این نتیجه‬ ‫رسیدند این جمع به همراه دو نفر از جامعه روحانیت‬ ‫و دو نفر از جامعه مدرس��ین ترکیب هفت نفره ای را‬ ‫تش��کیل دهند تا جنبه نظارت و داوری داشته باشند‪.‬‬ ‫در گام دوم کمیته هفت نفره پس از بررس��ی س�لایق‬ ‫مختلف جریان اصولگرا هشت نفر را به عنوان نماینده‬ ‫ان طیف ها انتخاب کرد‪ .‬ب��ه واقع مکانیزم ‪ 8+7‬تحت‬ ‫چنین ش��رایطی طراحی ش��د تا برای فهرست تهران‬ ‫تصمیم گیری کند‪.‬‬ ‫البته ممکن اس��ت به این هش��ت نفر ایرادات یا‬ ‫اشکاالتی وارد باشد‪ ،‬اما هر مدل دیگری ارائه می شد‬ ‫انتقاداتی را بر می انگیخت و موافق و مخالفی داشت‪.‬‬ ‫در مورد طیف فراکس��یون انقالب نیز باید گفت اینها‬ ‫افرادی بودند که در گذشته از رئیس جمهور حمایت‬ ‫می کردند اما االن منتقد جریان برامده از دولت هستند‬ ‫بنابراین باید انها را به عن��وان یک واقعیت در جریان‬ ‫اصولگرا به حساب اورد‪ .‬اضالع دیگر جریان اصولگرا‬ ‫تحول خواهان (جمعیت ایثارگران و جمعیت رهپویان‬ ‫انقالب اس�لامی) و جبهه پیروان خط امام و رهبری‬ ‫هستند‪ .‬من قبول دارم که هر ضلع باید براساس وزن‬ ‫اجتماعی س��هم بگیرد‪ ،‬اما در تهران قرار بر ان شد که‬ ‫وزن این سه طیف مساوی در نظر گرفته شود تا بحث‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪24‬‬ ‫به وجود نیاید‪ .‬بنابراین ش��رایط فهرست تهران فرق‬ ‫می کند؛ در سایر مراکز استان یا شهرستان ها شاید چنین‬ ‫وضعیتی پیش نیاید‪ .‬در مجموع یک وحدت حداکثری‬ ‫ولو اینکه نتواند همه انتظارات را براورده کند یا به همه‬ ‫خواسته ها و سالئق پاسخ گوید باز بهتر از تفرقه است‪.‬‬ ‫گاهی سوال می ش��ود که انسجام یا عدم انسجام‬ ‫اصالح طلب��ان در انتخاب��ات مجلس نه��م چقدر بر‬ ‫وحدت اصولگرای��ان تاثیر می گذارد ک��ه جواب ان‬ ‫روشن اس��ت؛ انس��جام و وحدت رقیب بیشتر بوده‪،‬‬ ‫گروه های اصولگ��را برای همکاری و تعامل بیش��تر‬ ‫به هم نزدیک ش��ده اند‪ .‬عدم وح��دت اصالح طلبان‬ ‫ممک��ن اس��ت موج��ب رقاب��ت درون گفتمان��ی‬ ‫اصولگرایان هم بش��ود کما اینکه در مقاطعی رقابت‬ ‫در جریان اصولگرا درون گفتمانی هم شده است‪ .‬البته‬ ‫اصالح طلبان در صحنه هس��تند‪ ،‬مس��اله ای هم برای‬ ‫رد صالحیت ش��دن ندارند‪ ،‬بنابرای��ن خواهند امد و‬ ‫کاندیداهایی را در سراسر کشور وارد صحنه انتخابات‬ ‫می کنند‪ .‬با این تفاس��یر ض��رورت دارد که گروه های‬ ‫اصولگرا با حفظ سلیقه های خود در انتخابات مجلس‬ ‫نهم وحدت خود را حفظ کنند‪.‬‬ ‫بح��ث دیگ��ر درب��اره تصمیم گی��ری راجع به‬ ‫شهرستان هاست‪ .‬در شهرس��تان های کوچک اضالع‬ ‫اصولگرای��ی و مرزبن��دی بی��ن انه��ا انط��ور که در‬ ‫تهران هس��ت اصال وجود ندارد یا اگ��ر وجود دارد‬ ‫تصنعی اس��ت‪ ،‬بنابراین علتی که مکانیزم جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان در انتخابات مجلس هشتم در شهرهای‬ ‫کوچک جواب نداد به ان خاط��ر بود که ترکیب ناظر‬ ‫در ان شهرها خیلی معنا پیدا نمی کرد‪ .‬در شهرستان ها‬ ‫یا مراکز اس��تان جمع های اصولگرا فعالیت دارند‪ ،‬اما‬ ‫بیش��تر افرادند که رای می اورند‪ .‬برای انکه مش��کل‬ ‫انتخابات دوره گذشته تکرار نش��ود به نظر من نباید‬ ‫دنبال ان بود که مو به م��و نظیر مکانیزمی که در تهران‬ ‫طراحی ش��د حتما در مراکز اس��تان هم پیاده ش��ود‪.‬‬ ‫به عب��ارت دیگر بای��د برای هر اس��تان ب��ه اقتضای‬ ‫شرایطی که دارد تصمیم گیری کرد‪ .‬همچنین در مورد‬ ‫شهرس��تان ها نیز به همین ش��کل‪ ،‬یعنی شهرستان ها‬ ‫اختیار داشته باش��ند‪ .‬در کل نباید شهرستان ها نسبت‬ ‫به مرکز اس��تان و مراکز اس��تان ها نس��بت ب��ه تهران‬ ‫دقیق��ا از مدل ‪ 8+7‬تبعی��ت کنند‪ ،‬چ��ون در خیلی از‬ ‫شهرستان ها و استان ها گرایشات سیاسی اصولگرا ما‬ ‫به ازا ندارند‪.‬‬ ‫در مجموع بهترین راه ب��رای تحقق وحدت ان‬ ‫است که گروه ها جهت تعیین مصادیق تواضع و تنازل‬ ‫داشته باشند‪ .‬یک فرد یا گروه در کار جمعی نمی تواند‬ ‫روی یک نقطه بایستد و بگوید فقط انچه من می گویم‬ ‫درست است‪.‬‬ ‫سعی همه طیف ها باید ان باشد که افرادی درون‬ ‫لیست قرار بگیرند که بتوانند به جامعه خدمت کنند‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر تنها نباید به سلیقه سیاسی نامزدها نگاه‬ ‫شود‪ ،‬بلکه به عملکرد‪ ،‬سابقه تقنینی و اجرایی وی نیز‬ ‫دقت شود تا مجلس اینده بهتر و کارامدتر از مجالس‬ ‫هفتم و هشتم باشد‪g .‬‬ ‫معرفی هیات مدیره‬ ‫تیم های پر طرفدار‬ ‫پایتخت مورد انتقاد‬ ‫برخی از نمایندگان‬ ‫مجلس قرار گرفته‬ ‫علیرضا دهقان‪ /‬عضو فراکسیون ورزش مجلس‬ ‫انتصاب های سیاسی وزیر ورزش را‬ ‫رها نمی کنیم‬ ‫خبرنامه‬ ‫از وزارت ورزش و جوان��ان انتظ��ار می رف��ت‬ ‫عملکرد مدیرانش با ش��عارهای پیش از انتخاب شان‬ ‫هم خوانی داشته باش��د‪ .‬این چه برخوردی است که‬ ‫با جامعه ورزش کشور انجام می شود؟ نباید اعضای‬ ‫هیات مدیره و مسئوالن یک باشگاه ورزشی براساس‬ ‫روابط و دوستی ها انتخاب شوند‪ .‬وقتی گفته می شود‬ ‫حضور نماین��دگان مجل��س در هیات مدیره ها برای‬ ‫کمک به دو باشگاه است‪ ،‬باید پرسید مگر این اقایان‬ ‫می خواهند از جیب خودش��ان به تیم ها کمک کنند؟‬ ‫این گونه نیس��ت و این پول بیت المال است که قرار‬ ‫اس��ت خرج ش��ود‪ ،‬پس چرا برای مدیریت این پول‬ ‫از افراد متخصص اس��تفاده نکنیم‪ .‬مدیران ورزش ما‬ ‫با چه کس��ی رودربایس��تی دارند؟ چه کسانی پشت‬ ‫این قضایا هستند که این گونه اتفاقات رخ می دهد؟‬ ‫نگرانی ما برای انتخاب های بعدی فدراسیون هاست‪.‬‬ ‫باید این مساله کامال بررس��ی شود‪ ،‬چون اصال اتفاق‬ ‫خوبی نیست و این گونه انتخاب کردن هیات مدیره ها‬ ‫توهینی به هواداران فوتبال اس��ت‪ .‬البته تک تک افراد‬ ‫عزیزی که به عضویت هیات مدیره درامده اند محترم‬ ‫هستند‪ ،‬اما بحث ما نحوه انتخاب انها و مدیریت این‬ ‫دو باشگاه برای رسیدن به اهداف ورزشی است‪.‬‬ ‫پ��س از اع�لام اس��امی هیا ت مدیر ه ه��ا در‬ ‫ناهارخ��وری مجلس از زب��ان فروزن��ده دهکردی‬ ‫ش��نیدم که گفت «روحش هم از این انتخاب ها خبر‬ ‫ندارد!» بعضی ها فکر کردند که من می گویم شخصا‬ ‫با فروزنده درب��اره این انتصاب ه��ا صحبت کرده ام‪.‬‬ ‫من نگفتم که با فروزن��ده رودررو ش��ده ام و درباره‬ ‫هیات مدیره ب��ا او صحبت ک��رده ام‪ ،‬بلک��ه گفتم در‬ ‫ناهار خوری مجلس ش��نیدم که گف��ت «روحش از‬ ‫ماجرا خبر ندارد»‪ ،‬اما چرا او در برنامه «نود» پاس��خ‬ ‫س��وال اصلی را نمی دهد و نمی گوید ک��ه انتخابش‬ ‫چگونه انجام شده است؟ من لیس��انس تربیت بدنی‬ ‫و فوق لیس��انس مدیریت ورزش دارم و ‪ 30‬سال هم‬ ‫در بطن ورزش بوده ام‪ .‬برای اقای رویانیان متاس��فم‪.‬‬ ‫در برنامه ن��ود هم گفتم که ایا این اف��راد می خواهند‬ ‫در ورزش کش��ور مدیریت کنند؟ فکر می کنم با این‬ ‫حس��اب باید وزیر ورزش را به مجلس بکش��انیم تا‬ ‫به زیر دس��تانش یاد ده��د که چط��ور صحبت کند!‬ ‫اقای رویانیان نیز از این پس باید پاسخگوی سواالت‬ ‫م��ن و همکارانم باش��د‪ .‬خیلی ه��ا از حرف های من‬ ‫اینطور برداشت کردند که من شخص خاصی را تهدید‬ ‫کردم‪ .‬بله‪ ،‬ما نمایندگان مجلس در جایی که قرار است‬ ‫حق این مردم ضایع شود هرگز کوتاهی نمی کنیم و با‬ ‫افرادی که می خواهند به جای پاس��خگویی به شعور‬ ‫مردم توهی��ن کنند برخ��ورد قانون��ی خواهیم کرد‪.‬‬ ‫س��وال پیام کی برنامه «نود» نیز درب��اره هیات مدیره‬ ‫سرخابی ها بود‪.‬‬ ‫در این س��وال از بینندگان پرسیده شده بود ایا با‬ ‫ترکیب هیات مدیره ها موافق هس��تند یا خیر؟ که در‬ ‫پایان برنام��ه از میان حدود دو میلیون ش��رکت کننده‬ ‫‪ 21‬درصد با این ترکیب ها موافق و ‪ 79‬درصد مخالف‬ ‫بودند‪ .‬باز هم می گویم؛ در جای��ی این افراد انتخاب‬ ‫شده اند که اصال بحث تخصصی و کارشناسی مطرح‬ ‫نبوده است‪.‬‬ ‫در ورزش ما از مس��اله ای که می ترسیدیم رخ‬ ‫داد‪ ،‬ما به دنبال راه ان��دازی وزارت ورزش بودیم که‬ ‫این مباحث سیاسی پیش نیاید‪ ،‬اما انگار نمی خواهند‬ ‫این مباح��ث پایان یاب��د‪ .‬معتقدم با ای��ن انتخاب دو‬ ‫تیم نه تنه��ا از چالش خ��ارج نمی ش��وند بلکه وارد‬ ‫بحران جدی می ش��وند‪.‬در ضمن ای��ن را هم بگویم‬ ‫که این انتصاب ها باعث تعجب و ش��گفتی ما و همه‬ ‫ورزشی ها شد‪ ،‬چرا که بدون شک ما در قحط الرجال‬ ‫به س��ر نمی بریم‪ .‬معتق��دم گزینه های بهت��ری برای‬ ‫مدیریت پرس��پولیس به عنوان یک��ی از بزرگ ترین‬ ‫و پرطرفدار ترین باش��گاه های کش��ور وجود داشته‬ ‫است‪ .‬مایلم در اینجا س��والی را مطرح کنم؛ نخستین‬ ‫س��والی که به ذهن متبادر می ش��ود ان است که اگر‬ ‫این انتخاب برای کمک به باش��گاه پرس��پولیس بود‬ ‫چرا مع��اون رئیس جمهور در نظر گرفته ش��ده‪ ،‬مگر‬ ‫ایش��ان از جیب خود به باش��گاه کمک مالی خواهد‬ ‫کرد؟ ما از وزارت ورزش و جوانان انتظار داشتیم به‬ ‫حل بحران های موجود کم��ک کنند ولی با این روند‬ ‫مجموعه مشکالت بزرگ تر شده و بر بحران ها افزوده‬ ‫می شود‪.‬شک نکنید که موضوع انتصاب های سیاسی‬ ‫وزیر ورزش را به حال خود رها نمی کنیم‪.‬‬ ‫مجلس در خص��وص انتصاب های سیاس��ی و‬ ‫غیرکارشناس��ی وزارت ورزش درب��اره مدیرعامل‬ ‫پرس��پولیس وارد عمل شده اس��ت‪.‬اقایان می گویند‬ ‫می خواهیم کمک مالی بهتر صورت بگیرد‪ .‬اگر قرار‬ ‫است به باشگاه پرسپولیس کمک مالی شود‪ ،‬چرا لقمه‬ ‫را دور س��ر این تیم می چرخانند؟ بهتر نیس��ت برای‬ ‫این تیم بحران س��ازی نکنند و اجازه دهند همه چیز‬ ‫سر جای خودش باش��د و افراد ورزشی امور ورزش‬ ‫کشور را اداره کنند؟ مجلس نس��بت به این انتصاب‬ ‫سلیقه ای واکنش نشان خواهد داد و با تشکیل جلسه‬ ‫در کمیته ورزش و جوانان این موضوع را بررسی کرده‬ ‫و در رابطه با این مقول��ه تصمیم گیری می کند‪.‬از اینها‬ ‫گذشته باید بگویم ما با کسی مشکل شخصی نداریم‪،‬‬ ‫اما جایی که منافع ملی در میان است کوتاه نمی اییم‪.‬‬ ‫اقایان گفته اند با ما رفاقت دارند‪ .‬اشکالی ندارد ما هم‬ ‫با انها رفاقت داریم‪ ،‬اما رفاقت جای خودش و انچه به‬ ‫مصلحت ورزش کشور است جای خود‪ .‬ما می گوییم‬ ‫ورزش نباید صحنه سیاسی بازی شود‪ .‬همین‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫علیرضا دهقان‪ ،‬عضو‬ ‫فراکسیون ورزش‬ ‫مجلس در این‬ ‫سطور به انتخابات‬ ‫اخیر هیات مدیره‬ ‫باشگاه ها پرداخته‬ ‫است‬ ‫درباره رابطه سیاست با ورزش‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست‬ ‫تاکتیک انتخاباتی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫گفت وگو با مصطفی کواکبیان درباره نقد اصالحات و اصالح طلبان‬ ‫نباید انتخابات را تحریم کنیم‬ ‫ مصطفی صادقی ‪ -‬امید کرمانی ها‬ ‫‪1‬‬ ‫بررسی و نقد یک جریان سیاسی شاید در گفت وگو با یک تحلیلگر یا سیاست پیش��ه از جریان مقابل به جهت اینکه بتواند بدون محدودیت انتقادهای شفاف و صریح‬ ‫را مطرح کند‪ ،‬مورد توجه باشد‪ ،‬اما هنگامی که به نقد یک جریان سیاسی در گفت وگو با یکی از اعضای تاثرگذار همان جریان پرداخته می شود بسیار جذاب تر می نماید‪.‬‬ ‫انجا که بدون رودربایستی و به صورت شفاف به عملکرد‪ ،‬اشتباهات ونقاط ضعف پرداخته می شود و او نیز در این مورد به صورت صریح پاسخ می دهد‪ .‬مصاحبه مثلث با‬ ‫مصطفی کواکبیان نیز از همین جنس است‪ ،‬مصاحبه یک مجله اصولگرا با یک شخصیت اصالح طلب‪ .‬او ابایی نداشت از اینکه به نقد اقدامات اصالح طلبان بپردازد‪.‬‬ ‫امروز قبل از مصاحبه یک بحث به مزاح مطرح‬ ‫شد که ش��اید اقای کواکبیان در مصاحبه اش‬ ‫با ما محافظ��ه کاری کند‪ ،‬اما م��ن گفتم اقای‬ ‫کواکبیان وقت��ی در مناظره ه��ای تلویزیونی‬ ‫خود خیلی راح��ت حرف های��ش را می زند‬ ‫در مصاحب��ه مطبوعات��ی حتما ش��فاف تر و‬ ‫صریح تر حرف می زنند‪.‬‬ ‫‪ l‬برای چه کسی محافظه کاری کنیم؛ دولت‪،‬‬ ‫ملت و‪...‬‬ ‫ما هم همین را گفتیم که همیش��ه ش��ما حرف‬ ‫‪26‬‬ ‫خودتان را زده اید‪.‬اقای کواکبیان! بنای ما در‬ ‫این مصاحبه ان اس��ت که انچه بر اصالحات‬ ‫از ابتدا تا حاال گذشته اس��ت را بررسی و نقد‬ ‫کنیم‪ .‬س��وال اول من این است که اقای دکتر‬ ‫حال اصالحات چطور است؟‬ ‫‪ l‬من فکر می کن��م حالش خوب اس��ت‪ ،‬اما‬ ‫بعض��ی از انها که به ه��ر حال از جزئی��ات این حال‬ ‫خبر ندارند فکر می کنند نا خوش اس��ت ولی به نظر‬ ‫می رسد خوب است‪ .‬خیلی ها تصور می کنند این واژه‬ ‫اصالحات از دوم خرداد ‪ 76‬است‪ ،‬البته اصل مفهوم‬ ‫حرکت اصالحی با خود انقالب اسالمی از ‪ 22‬بهمن‬ ‫شروع شد ولی به طور مشخص از مجلس ششم که من‬ ‫معاون دبیرکل حزب همبستگی بودم واژه اصالحات‬ ‫مطرح ش��د‪ .‬خب چندین انتخابات بع��د از مجلس‬ ‫ششم‪ -‬شوراهای اول شهر و روستا‪ ،‬خبرگان رهبری‪،‬‬ ‫مجلس هفتم‪ ،‬شورای دوم و سوم‪ ،‬ریاست جمهوری‬ ‫نهم‪ ،‬مجلس هشتم و ریاست جمهوری دهم‪ -‬برگزار‬ ‫شد‪ .‬در هرکدام اصالح طلبان به شکل خاصی حاضر‬ ‫ش��دند‪ ،‬همه جا یک جور نبودند و اوج اختالف میان‬ ‫اصالح طلب��ان ه��م در ریاس��ت جمهوری نهم بروز‬ ‫مصطف��ی کواکبیان می گوی��د‪ :‬تعاریف متفاوتی‬ ‫از اصالح��ات وجود دارد‪ .‬او می گوی��د ان اصالحاتی‬ ‫که برخی ش��خصیت ها معتقدند مرده است اساسا با‬ ‫اصالحات مد نظر او متفاوت است‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫کرد‪ .‬برخ��ی اح��زاب اصالح طل��ب از جمله حزب‬ ‫مردمس��االری از اق��ای کروب��ی‪ ،‬برخ��ی دیگ��ر از‬ ‫اقای معین و تعدادی نیز از اقای هاشمی رفسنجانی‬ ‫حمایت کردند و البته همین اختالف مهمترین عامل‬ ‫شکس��ت بود چون معتق��د نبودیم که به این ش��کل‬ ‫تعدد کاندیدا در صحنه انتخاب��ات حضور پیدا کنیم‬ ‫اما در واقعیت دیدیم که هر کدام از نامزدهای جریان‬ ‫اصالحات چهار‪ ،‬پنج و ش��ش میلیون رای اوردند که‬ ‫خوب نتیجه گرفته نش��د و این خودش دس��تمایه ای‬ ‫برای ظهور و بروز دولت نهم شد و بعد هم به نوعی‬ ‫ریاست جمهوری اقای احمدی نژاد در انتخابات دهم‬ ‫دوباره تکرار شد‪ .‬معتقدم نمی شود در یک جمله گفت‬ ‫حال اصالحات خوش یا ناخوش است؛ بستگی دارد‬ ‫به اینکه ما چه برداشتی می خواهیم از این احوالپرسی‬ ‫داشته باشیم‪.‬‬ ‫ش��ما گفتید برخی داخل اصالحات نیس��تند‬ ‫و نمی دانند ای��ن جریان چه حال��ی دارد‪،‬اما‬ ‫اقای حجاریان که با خود من مصاحبه می کرد‬ ‫گف��ت اصالحات هم��ان س��ال های اول مرد‬ ‫و خاتمی می��خ اخر را به تاب��وت اصالحات‬ ‫کوبید‪ .‬ایا ش��ما هم با این حرف موافق هستید‬ ‫که اصالحات در همان سال های اول جوانمرگ‬ ‫شد؟‬ ‫‪ l‬من مخالف این تعبیر هس��تم‪ .‬معتقد نیستم‬ ‫که جریان چپ از اتفاقات ریاس��ت جمهوری هفتم‬ ‫یا همان دوم خرداد ‪ 76‬ایجاد ش��د‪ ،‬بلکه این جریان‬ ‫قدمتی به طول بیش از ‪ 27‬سال دارد که از درون حزب‬ ‫جمهوری اسالمی ش��کل گرفت‪ .‬من خودم ان موقع‬ ‫مس��ئول حزب جمهوری اس�لامی در استان سمنان‬ ‫بودم‪ ،‬حزب یک دفتر سیاسی و یک دفتر امور استان ها‬ ‫داش��ت‪ .‬من از انجا که مسئولیت اس��تانی داشتم در‬ ‫جلسات دفتر استان ها ش��رکت می کردم که دوستانی‬ ‫مثل اقای بادامچیان بودند و به خاطر گرایشات خودم‬ ‫با دفتر سیاسی و دیگر دوس��تان مثل اقای موسوی و‬ ‫سایرین ارتباط داشتم‪ .‬طبیعتا جریانی که به عنوان چپ‬ ‫بخواهیم راجع به ان صحبت کنیم از انجا سرچشمه‬ ‫می گیرد‪ .‬بعد عین همین ماجرا در سازمان مجاهدین‬ ‫انقالب نیز اتفاق افتاد که بهزاد نبوی و برخی دوستان‬ ‫یک جریان و اقای توکلی و س��ایرین جریان دیگری‬ ‫شدند و داخل جامعه روحانیت مبارز هم همین مساله‬ ‫پیش امد؛ یعنی مجمع روحانیون از جامعه روحانیت‬ ‫جدا شد‪ .‬از این رو می خواهم بگویم که جریان چپ‬ ‫با دوم خرداد ‪ 76‬ایجاد نشد‪ ،‬قدمت ان خیلی بیشتر از‬ ‫این حرف هاست‪.‬‬ ‫براس��اس حرف ش��ما از مجلس ششم پرچم‬ ‫اصالح طلب��ی بلند ش��د ک��ه از ی��ک طرف‬ ‫ملی‪ -‬مذهبی ها و الئیک ها و طرف دیگر مجمع‬ ‫روحانیون مبارز همه زیر ان قرار گرفتند‪.‬‬ ‫‪ l‬معتقد هس��تم که مش��خصا اگر اصالحات‬ ‫را با ویژگی هایی در نظر بگیریم که ممکن اس��ت در‬ ‫ذهن ها مطرح ش��ود‪ ،‬بله ان اصالحات مرده اس��ت‪.‬‬ ‫شاید یک مفهوم اصالحات اپوزیس��یون اصل نظام‬ ‫باش��د یا برخی می خواس��تند ب��ا یکس��و نگری این‬ ‫جریان فق��ط در یکس��ری احزاب خ��اص تعریف‬ ‫شود و س��یر ان از باال‪ ،‬بدون در نظر گرفتن مطالبات‬ ‫واقعی مردم ش��کل گیرد‪ ،‬ام��ا ان اصالحاتی که ما از‬ ‫ان صحبت می کنیم از اول ه��م از ان حمایت کردیم‬ ‫و همچن��ان معتقدی��م درم��ان بس��یاری از دردهای‬ ‫اجتماعی همان اصالحاتی اس��ت که م��ا می گوییم‬ ‫و درب��اره ان بح��ث می کنی��م‪ .‬چنی��ن اصالحات��ی‬ ‫منحصر در اش��خاص و اح��زاب نیس��ت‪ ،‬بلکه در‬ ‫چارچوب قانون اساس��ی و نظام جمهوری اسالمی‬ ‫تعریف می ش��ود‪ .‬به عب��ارت دیگر این نیس��ت که‬ ‫«اصالحات بر» باشد بلکه «اصالحات در» است‪ .‬این‬ ‫خیلی مهم است که بدانیم ما دنبال انقالب نیستیم بلکه‬ ‫دنبال اصالحات هستیم‪ .‬ما در چارچوب قانون اساسی‬ ‫و نظام می خواهیم برخی نا بسامانی ها را بسامان کنیم‪.‬‬ ‫این چنین اصالحاتی که در چارچوب قانون اساسی‬ ‫و نظام تعریف می شود همیشه باید باشد‪ ،‬یعنی کسی‬ ‫هم از جریان اصولگرا حتی نمی تواند با ان مخالفت‬ ‫کند چون نه قابل حذف و نه قابل مرگ تدریجی است؛‬ ‫این وجود دارد و خواهد بود‪.‬‬ ‫پس داستان ان اصالحاتی که برخی دوستان‬ ‫ش��ما مثل حجاریان م��یگفتند مرده اس��ت‪،‬‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬عرض کردم ان چیزی که نظر ایشان است‬ ‫مدنظر من نیست‪ .‬شاید نظر ایشان ان باشد که کلیت‬ ‫نظ��ام را بخواهیم اص�لاح کنیم و قانون اساس��ی را‬ ‫دگرگون کنیم یا فرض شود که بدون توجه به مطالبات‬ ‫همه اقشار اجتماعی فقط مطالبات قشر روشنفکر را‬ ‫مدنظر قرار دادند‪.‬‬ ‫یعنی شما می گویید جریان اصالح طلبی شمول‬ ‫گرا که دایره اش از اپوزیس��یون خارج نظام تا‬ ‫اصالح طلبان داخل نظام بوده‪ ،‬مرده است؟‬ ‫‪ l‬ما از اول به اصالحات مح��دود و منحصر‬ ‫در گروه فک��ری خاص و در یک ح��زب خاص که‬ ‫مخالف اصل نظام اس��ت اعتقادی نداش��تیم که حاال‬ ‫بگوییم ان جریان هنوز زنده یا مرده است‪ .‬انچه قبول‬ ‫داشتیم و دنبال ان بودیم پنج خصوصیت دارد که بارها‬ ‫این خصوصیات را گفتم و دیگ��ر توضیح نمی دهم‪.‬‬ ‫اصالحات مورد نظ��ر ما در چار چ��وب ارزش های‬ ‫دینی‪ ،‬منافع ملی و مطالبات مردم ش��ناخته می شود؛‬ ‫هر چند خصوصیت اصلی ان اس��ت که اصالحات‬ ‫با خط امام تعریف می ش��ود‪ .‬برای همین در مجلس‬ ‫فراکس��یون خط امام تشکیل ش��د چون چارچوب‬ ‫خط امام نیز مشخص است‪ .‬چنین اصالحاتی با انها‬ ‫که ان ورابی هستند و با اندیشه های خط امام مشکل‬ ‫دارند متضاد اس��ت‪ .‬انها باید یک اسم دیگری روی‬ ‫مشی فکری خود بگذارند‪ .‬نمی توانند به ان مفهومی‬ ‫ که ما می گوییم باش��ند کما اینک��ه این اصالحات در‬ ‫چارچوب قانون اساس��ی و نظام جمهوری اسالمی‬ ‫تعریف می ش��ود‪ .‬البت��ه اصالحات ب��ا ویژگی خط‬ ‫امامی بودن پنج راهبرد اساسی دارد؛ اوال در احزاب‪،‬‬ ‫اشخاص و ش��عارهای خاص تعریف نمی شود بلکه‬ ‫مربوط به همه اقشار مردم است یعنی نمی توان گفت‬ ‫که فقط طبقه متوسط ش��هری اصالحات می خواهد‪.‬‬ ‫معتقدم اگر اصالح طلب��ان خوب حرف خود را برای‬ ‫یک فرد روس��تایی تبیین کنند او هم همان چیزی را‬ ‫می خواهد که افراد طبقه متوس��ط شهری خواهان ان‬ ‫هستند‪ .‬ثانیا بر اساس تعریف ما‪ ،‬اصالحات نمی میرد‬ ‫و همچنان باقی می مان��د‪ .‬البته نه ب��ه ان خاطر که ما‬ ‫اصالح طلبیم بلکه ذات گروه ه��ای اجتماعی این را‬ ‫می خواهد‪ .‬ب��ه عبارت دیگر گاه��ی اصالحات یک‬ ‫پروژه تعریف می ش��ود که بعد از مدتی طبعا به پایان‬ ‫می رس��د‪ ،‬اما ما اصالحات را پروسه نمی بینیم چون‬ ‫این جریان با مفهوم پروسه هیچ گاه نمی تواند متوقف‬ ‫ش��ود‪ .‬ثالثا ما اصالحات می خواهیم نه انقالب‪ .‬رابعا‬ ‫اصالحات در هم��ه موضوعات اس��ت و نه فقط در‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست‬ ‫عرصه سیاس��ی‪ .‬خامس��ا اصالحات در هم��ه ارکان‬ ‫حکومت و نه فقط در دولت‪.‬‬ ‫ش��ما طبیعتا س��خنگوی اصالحات نیستید‪،‬‬ ‫اما جزی��ی از این جریان و جزی��ی از معدود‬ ‫افرادی هس��تید که داخل قدرت رسمی نظام‬ ‫سیاس��ت ورزی می کنید و ح��زب و روزنامه‬ ‫داری��د‪ ،‬بفرمایید چرا اصالح��ات به این روز‬ ‫افتاد؟ معم��وال ج��واب این س��وال را به دو‬ ‫شکل می دهند‪ ،‬یک عده می گویند گروه های‬ ‫مقابل سنگ اندازی کردند اما در طرف مقابل‬ ‫برخی اصال ح طلبان منصف می گویند برخی‬ ‫طیف های تندرو موجب شدند که اصالحات‬ ‫به این روز بیفتد‪ .‬شما چه نظری دارید؟‬ ‫‪ l‬البت��ه من ه��ر دو عام��ل را موث��ر می دانم‪.‬‬ ‫مس��تحضر هس��تید که م��ن از مجلس هش��تم وارد‬ ‫ق��درت ش��دم و می دانی��د در دوران اصالحات من‬ ‫بیش��ترین انتق��ادات را از دولت اصالحات داش��تم‬ ‫و به همین دلی��ل بعضی از حرکت ه��ا و اقدامات ان‬ ‫زمان را نمی پس��ندیدم‪ .‬یعنی اگر کسی بگوید صرفا‬ ‫چوب الی چ��رخ اصالحات گذاش��تن منجر به این‬ ‫وضعیت و خروج برخ��ی اصالح طلب��ان از قدرت‬ ‫ش��د من این را قبول ندارم‪ .‬زمانی اکثریت مطبوعات‬ ‫کشور‪ ،‬قوه مقننه‪ ،‬قوه مجریه و اکثر شورای شهر دست‬ ‫اصالح طلب��ان بود‪ ،‬اگر خ��وب تدبیر می ش��د حتما‬ ‫وضعیت به جایی کشیده نمی شد که االن فقط ‪ 50‬الی‬ ‫‪ 60‬نفر از نمایندگان مجلس هش��تم عضو فراکسیون‬ ‫خط امام باش��ند و اصالح طلبان در حاکمیت و هرم‬ ‫قدرت نقش تاثیر گذار و تعیین کننده نداشته باشند‪.‬‬ ‫یعنی شما نیز جزو ان دسته افرادی هستید که‬ ‫این مساله را قبول دارید؟‬ ‫‪ l‬قطعا در کن��ار اقدامات جن��اح مقابل باید‬ ‫اش��تباهات را نیز پذیرفت‪ ،‬البته نمی خواهم شخص‬ ‫یا حزب خاص��ی را متهم کن��م‪ ،‬در واق��ع می گویم‬ ‫بی تدبی��ری ک��ه جری��ان اصالح��ات در ان زم��ان‬ ‫به خ��رج داد باعث ش��د در انتخاب��ات نهمین دوره‬ ‫ریاس��ت جمهوری از دل اصالح طلبان س��ه – چهار‬ ‫نام��زد یعنی مهرعلی��زاده‪ ،‬معین‪ ،‬کروبی و هاش��می‬ ‫رفسنجانی در بیایند‪.‬‬ ‫اقای کواکبیان! ما در س��ال ‪ 88‬با جریان چپی‬ ‫مواجه هس��تیم که دیگر در دولت نیس��ت و‬ ‫نق��ش ان چنانی در مجلس و ش��ورای ش��هر‬ ‫ایف��ا نمی کند‪ ،‬اصالح��ات با همه پتانس��یلی‬ ‫که دارد وارد صحنه ش��د و حتی دیگر کسی‬ ‫دنبال تحری��م انتخابات نرف��ت؛ تحت چنین‬ ‫شرایطی محمد خاتمی با پشتوانه روشنفکری‬ ‫و اجتماعی‪ ،‬میرحسین موسوی با همراه کردن‬ ‫بخشی از بدنه اجتماعی جریان راست و مهدی‬ ‫کروبی با اوردن دراوی��ش و ملی‪-‬مذهبی ها‬ ‫زیر چتر خود‪ ،‬اعالم کاندیداتوری کردند‪ ،‬بعد‬ ‫خاتمی کنار می رود‪ ،‬ام��ا بدنه اجتماعی خود‬ ‫را در سبد میرحسین موس��وی قرار می دهد‪،‬‬ ‫اما چپ باز نمی تواند برگردد‪ ،‬چرا با وجودی‬ ‫که نامزدهای این جریان از مل��ی‪ -‬مذهبی تا‬ ‫دراوی��ش‪ ،‬از بدنه اجتماعی تا دانش��گاهی و‬ ‫جریان روشنفکری را پوشش دادند نتوانستند‬ ‫بازگشت اصالحات را رقم بزنند؟‬ ‫‪ l‬تحلیل جامعه شناختی انتخابات ‪ 88‬در این‬ ‫مصاحبه نمی گنجد‪ ،‬به هر حال زمینه هایی از تخلفات‬ ‫فراوان‪ ،‬تاثیرگذار بود‪ ،‬من هیچ وقت نگفتم تقلب‪.‬‬ ‫شفاف تر می پرسم ؛ایا ش��ما مثل برخی افراد‬ ‫تندرو و معاند هی��چ گاه فکر نکردید که تقلب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪28‬‬ ‫شده است؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬تقلبی که ‪ 11‬یا ‪ 12‬میلیون بوده من ان را‬ ‫قبول نداشتم‪ ،‬اما معتقدم تخلفاتی انجام شد؛ تخلفات‬ ‫جدی‪ ،‬تخلفاتی که از زیر پا گذاشتن اخالق سیاسی و‬ ‫اسالمی بود تا مصادیقی از دست اندازی به بیت المال‪.‬‬ ‫شما حتی در جلس��ات خصوصی نیز مطرح‬ ‫نکردید که تقلب ممکن است رخ داده باشد؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬موضع من روشن است؛ فردی نیستم که‬ ‫ظاهرم یک طور باشد و باطنم طوری دیگر‪ .‬همه مرا‬ ‫به این صفت می شناسند‪ ،‬من همان صحبت هایی که‬ ‫در مناظره تلویزیونی با حسین شریعتمداری گفتم در‬ ‫مواضع حزبی ام نیز می گویم‪.‬‬ ‫اقای کواکبیان! انتخابات برگزار ش��د و همان‬ ‫ش��ب اقای میرحس��ین موس��وی کنفرانس‬ ‫مطبوعاتی می گ��ذارد و می گوید م��ن برنده‬ ‫انتخابات ش��دم‪ ،‬به نظر ش��ما او چرا این کار‬ ‫را کرد؟‬ ‫‪ l‬ان ام��ار و ارقامی ک��ه از تهران به ایش��ان‬ ‫رسید اینطور بود‪ ،‬ولی ما از امار سراسر کشور اطالع‬ ‫داش��تیم اما اینطور نبود‪ ،‬من همان شب به بسیاری از‬ ‫دوستان گفتم که در بسیاری از استان ها وضعیت شکل‬ ‫دیگری است‪ ،‬چون ما در قالب ائتالف مردمی نماینده‬ ‫سر صندوق ها داش��تیم‪ ،‬منتها همان لحظه که ایشان‬ ‫مطرح کرد خبرگزاری رس��می جمهوری اسالمی نیز‬ ‫اعالم کرد که احمدی نژاد با ‪ 63‬درصد پیروز انتخابات‬ ‫اس��ت‪ .‬اگر واقعا بخواهی��م بحث ح��وادث پس از‬ ‫انتخابات را طرح کنیم به جایی نمی رسیم‪.‬‬ ‫ان مساله ای که از س��وی موسوی در ان شب‬ ‫مطرح شد تصمیم خودش بود یا توصیه ای از‬ ‫جانب اطرافیانش؟‬ ‫‪ l‬من معتق��دم در وضعیتی که اخب��ار تهران‬ ‫از باالت��ر بودن ‪ 800 ،700‬هزار رای ایش��ان نس��بت‬ ‫به س��ایرین حکایت می ک��رد‪ ،‬به ع�لاوه خبرهایی‬ ‫نی��ز وج��ود داش��ت ک��ه «می خواه��د اتفاقات��ی‬ ‫بیفت��د و مس��ائلی پی��ش بیای��د» ش��اید وی را ب��ه‬ ‫این نتیجه رس��اند‪ .‬همانط��ور که گفتم طب��ق قانون‬ ‫باید ش��ورای نگهب��ان نتای��ج رس��می انتخابات را‬ ‫بگوی��د‪ ،‬اما خبرگزاری رس��می جمهوری اس�لامی‬ ‫زودت��ر از این مرج��ع قانونی نتیجه را اع�لام کرد یا‬ ‫تخلفاتی که در وزارت کش��ور ش��د اینکه لحظه به‬ ‫لحظه می امدند نتیج��ه را می گفتند گاهی ارای باطله‬ ‫از دست شان در می رفت و نمی توانستند اعالم کنند‪.‬‬ ‫اصال قرار نبود رئیس س��تاد انتخابات کش��ور (وزیر‬ ‫علوم و تحقیقات فعلی) نتیجه انتخابات را بگوید‪.‬‬ ‫خیلی ها اقایان موس��وی و کروبی را در این‬ ‫قضایا محک��وم کردند‪ .‬برخ��ی می گویند این‬ ‫کاره��ا تصمیمات خودش��ان ب��وده‪ ،‬عده ای‬ ‫می گوین��د اطرافیان انها موث��ر بودند مثال در‬ ‫مورد میرحس��ین موس��وی گفته می شود که‬ ‫ایش��ان خیلی تحت تاثیر همس��رش است و‬ ‫بعضی تصمیمات را با مشاورت وی اخذ کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬سوال من از شما این است که همه اتفاقات‬ ‫مثل اختالس سه هزار میلیارد تومانی‪ ،‬عملکرد‬ ‫دولت نهم و دهم و مسائل مجلس هشتم را رها‬ ‫کردید و فقط همه تقصیرات انتخابات را گردن‬ ‫همسر میرحسین موسوی می اندازید؟‬ ‫علت اصرار شما برای پرداختن مکرر به حوادث‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دهم چیست؟‬ ‫اجازه بدهید سوالم را بپرسم! سوال این است‬ ‫که اقای کواکبی��ان به عنوان یک اصالح طلب‬ ‫چقدر در تصمیم گیری و تصمیم سازی اقایان‬ ‫میرحس��ین موس��وی و کروبی تاثیر داش��ت‬ ‫یا طوری عمل ک��رد که انها ی��ک تصمیمی‬ ‫ را نگیرن��د؟ به عب��ارت دیگر نقش ش��ما در‬ ‫تصمیم گیری یا ع��دم تصمیم گیری ان دو نفر‬ ‫چه بود؟‬ ‫‪ l‬یکی از دالیلی که من س��تاد ائتالف مردمی‬ ‫ اصالح طلب��ان ایجاد کردم ب��ه ان خاطر ب��ود که من‬ ‫نمی توانستم با س��تاد رسمی ش��ان کنار بیایم‪ .‬از اول‬ ‫هم مشکل داشتم‪ .‬اگر نگویم در بعضی شهرها ستاد‬ ‫ائتالف مردمی بهتر از ستاد رسمی کارکرد بدتر هم کار‬ ‫نکرد‪ .‬ضمن انکه من چهار‪ ،‬پنج بار در مدت یک ماه‬ ‫بعد از انتخابات با موسوی صحبت کردم‪.‬‬ ‫قبل یا بعد از انتخابات؟‬ ‫‪ l‬بعد از انتخابات‪.‬‬ ‫شخصا یا در قالب ائتالف؟‬ ‫‪ l‬ش��خصا یا با جمعی از نمایندگان مجلس‪.‬‬ ‫البته قبل از انتخاب��ات نیز صحبت هایی را با ایش��ان‬ ‫داش��تم مثال یک��ی از ایراداتی که به س��تاد می گرفتم‬ ‫ان بود که اقای موس��وی به هشت اس��تان از جمله‬ ‫سمنان س��فر نکرد‪ .‬در پاسخ ایش��ان می گفت «خب‬ ‫شما هستید» من می گفتم «مردم مرا نمی خواهند ببینند‬ ‫بلکه حضور شما را می خواهند» یا ایراد دیگر ضعف‬ ‫بنیه مالی ستاد رس��می بود‪ .‬یکی از نکات قابل توجه‬ ‫ان است که من مردادماه ‪ 87‬در اردوی تابستانی حزب‬ ‫مردمساالری رس��ما اس��م اقای میرحسین موسوی‬ ‫را پیش تر و مقدم ت��ر از نام اقای��ان کروبی و خاتمی‬ ‫اوردم‪ .‬در کنگره حزب نیز مجدد این مس��اله مطرح‬ ‫شد‪ .‬یکی از صحبت های ما این بود که اقای موسوی‬ ‫اگر می خواهید بیایید اعالم امادگی کنید‪ ،‬گذشت تا‬ ‫‪ 25‬اس��فند اعالم کردند که بعد هم به تعطیالت عید‬ ‫نوروز خورد و عم�لا کاره��ا از ‪ 10‬فروردین به بعد‬ ‫اغاز ش��د‪ .‬اینها ضعف هایی بود که در بحث ستادی‬ ‫با انها داشتیم‪.‬‬ ‫بعد از انتخابات گفتید با میرحس��ین موسوی‬ ‫دیدار داشتید‪ ،‬این دیدار در چه قالبی بود؟‬ ‫‪ l‬شخصی و گاهی هم با جمعی از نمایندگان‬ ‫مجلس می رفتم‪.‬‬ ‫چقدر س��عی کردید بع��د از انتخاب��ات برای‬ ‫میرحسین موسوی تصمیم سازی کنید؟‬ ‫‪ l‬ط��ی ان یک ماه پ��س از انتخاب��ات که من‬ ‫می رفتم بحث هایی شد و س��ه‪ ،‬چهار اشکال اساسی‬ ‫گرفت��م‪ ،‬از جمله انک��ه وقتی جنب��ش اجتماعی راه‬ ‫می افتد حتما باید یک سر داشته باشد‪ .‬شما می گویید‬ ‫ش��بکه های اجتماعی با هم ارتباط دارن��د‪ ،‬این طور‬ ‫نمی شود که باالخره باید شعارها و حرکات انها کنترل‬ ‫و مدیریت شود‪ .‬بحث دیگر ان بود که هدف چیست؟‬ ‫اگر هدف ابطال انتخابات است که دیگر امکان پذیر‬ ‫نیست‪ .‬اگر چیز دیگری هست بگویید ما هم بدانیم‪.‬‬ ‫موسوی به شما چه می گفت؟‬ ‫‪ l‬ایشان معتقد بود که اگر افراد خاصی را برای‬ ‫رهبری حرکت اجتماعی تعیین کند ممکن است انها‬ ‫دچار مشکل شده و اصل حرکت مخدوش شود‪.‬‬ ‫هدف موس��وی چه بود؟ ایا ایشان فقط دنبال‬ ‫ابطال انتخابات بود؟‬ ‫‪ l‬اینها ایراداتی بود ک��ه می گرفتیم‪ .‬بعد از ان‬ ‫بدون انکه کسی بپرسد که وقتی ما می رویم صحبت‬ ‫می کنیم چه می گویی��م و چه می ش��نویم‪ ،‬اقایان در‬ ‫مجلس و سایر جاها شلوغ کردند که اینها با سران فتنه‬ ‫مالقات می کنند و جزو اصحاب فتنه هستند‪ .‬بنابراین‬ ‫ما هم ارتباط مان را قطع کردیم‪.‬‬ ‫یعنی ش��ما میگویید دنبال ان بودید که فضا‬ ‫اگر کس��ی بگوید صرفا چوب الی چرخ اصالحات گذاشتن منجر به‬ ‫این وضعیت و خروج برخی اصالح طلبان از قدرت شد‪ ،‬من این را قبول ندارم‬ ‫بی تدبیری که جریان اصالحات به خرج داد باعث ش��د در انتخابات‬ ‫نهمین دوره ریاست جمهوری چند نامزد داشته باشیم‬ ‫مخالف ادامه کشمکش ها پس از انتخابات بودم‬ ‫سیاست‬ ‫ما از اول به اصالحات محدود و منحص��ر در گروه فکری خاص و در‬ ‫یک حزب خاص که مخالف اصل نظام است‪ ،‬اعتقادی نداشتیم‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫را ارام کنید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬من جزو اولین نفراتی بودم که در مجلس‬ ‫گفتم انتخابات تمام شد و حوادث بعد از ان را نیز باید‬ ‫به شدت پیگیری کرد تا تمام شود‪ .‬من از اول مخالف‬ ‫ادامه کشمکش ها بودم‪ .‬ضمن انکه معتقدم ان افرادی‬ ‫که روز ‪ 25‬خرداد راهپیمایی کردن��د با ان افرادی که‬ ‫سطل اشغال اتش می زدند و شیش��ه های مغازه ها را‬ ‫می شکستند یا در روز عاش��ورا امدند و شعار دادند‬ ‫و ارزش ها را زیر پا گذاش��تند متفاوت بودند‪ .‬جالب‬ ‫انکه دو دسته سعی داشتند این تفکیک انجام نشود؛‬ ‫یک دسته افراطیونی بودند که معتقد بودند تفکیک به‬ ‫ضرر ماست‪.‬‬ ‫افراطیون چه کسانی بودند؟‬ ‫‪ l‬افراطیون خارج از کش��ور‪ .‬اینها می گفتند‬ ‫خیر‪ ،‬اینها همان مردم معترض هستند که ان اقدامات‬ ‫را می کنند‪ ،‬در صورتی که قشر عظیمی از مردم خیلی‬ ‫ارام و ساکت به دنبال پیگیری حقوقی مساله بودند‪.‬‬ ‫دسته دوم چه کسانی بودند؟‬ ‫‪ l‬افراطی��ون مدع��ی اصولگرای��ی ک��ه‬ ‫نمی خواستند بین مطالبات حقوقی و حرکت های تند‬ ‫و اسیب رسان تفکیکی انجام شود‪.‬‬ ‫تندروهای اصالح طلب نقشی نداشتند؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬به نظر من نقش اساس��ی یا مربوط به ان‬ ‫ور ابی ها بود یا اصولگرایان افراطی‪.‬‬ ‫چ��را ای��ن ح��رف را می زنی��د؟ افراطی��ون‬ ‫اصالح طلب خیلی به دنب��ال ان بودند که این‬ ‫جنبش ها ادامه پیدا کند؟‬ ‫‪ l‬نمی دان��م ش��اید دوب��اره ب��ر س��ر مفهوم‬ ‫اصالح طلبی با هم اختالف پیدا کنیم‪.‬‬ ‫یعنی می خواهید بگویید خیل��ی از افراطیون‬ ‫جزو جریان اصالحات نیستند؟‬ ‫‪ l‬ما هی��چ وقت اکبر گنج��ی را اصالح طلب‬ ‫نمی دانستیم‪.‬‬ ‫اقای کواکبیان! اکبر گنجی خارج از کش��ور‬ ‫است‪ ،‬افرادی که داخل ایران هستند می گفتند‬ ‫باید اعتراضات ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫‪ l‬باید بررس��ی ش��ود تا میزان مس��تند بودن‬ ‫حرف ها مشخص شود‪ ،‬ولی معتقدم برخی از دوستان‬ ‫به اصطالح اصولگرا به ش��دت دنب��ال ان بودند که‬ ‫فضای غبارالود‪ ،‬غبارالود تر شود‪ .‬یعنی به جای انکه‬ ‫بگویند مردم معترض با سکوت چه می خواهند دائم‬ ‫می گفتند اینها جزء براندازها و ضد انقالب ها هستند‬ ‫و هرچه رخ می داد به پای همه معترضان می نوشتند‪.‬‬ ‫شما با کروبی هم جلسه داشتید؟‬ ‫‪ l‬با ایشان هم جلسه داشتیم‪.‬‬ ‫به هر حال خیلی از اصالح طلبان تندرو یا همان‬ ‫افراطیون درون جریان چپ با موسوی جلسه‬ ‫داشتند و س��عی می کردند تا ایشان را تشویق‬ ‫کنند تا ای��ن فضا ادامه پیدا کن��د‪ ،‬این چیزی‬ ‫نیست که قابل کتمان باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬م��ن از جان��ب خ��ودم خب��ر دارم‪،‬‬ ‫اینکه انه��ا چ��ه خبرهای��ی را می بردن��د نمی دانم‪.‬‬ ‫ع��رض ش��ود ک��ه حت��ی درب��اره اق��ای کروب��ی‬ ‫بع��د از ان نام��ه ای ک��ه ب��ه اق��ای هاش��می‬ ‫نوش��ت و روی س��ایت گذاش��ت من واقعا رفتم و‬ ‫اعتراض کردم‪.‬‬ ‫اقای کروبی به شما چه گفت؟‬ ‫‪ l‬اقای کروبی گفت م��ن ‪ 15‬روز صبر کردم‬ ‫دیدم اقای هاشمی جواب نداد‪ .‬گفتم حتما این مسائل‬ ‫درست است و باید مطرح شود‪.‬‬ ‫موس��وی در پاس��خ به تالش های ش��ما چه‬ ‫می گفت‪ ،‬اصال می دانست چه کار دارد می کند‬ ‫یا انکه روی جریان می رفت جلو؟‬ ‫‪ l‬سخنگوی ایشان من نیستم‪.‬‬ ‫انچه ایشان به شما در ان جلسات گفت چه بود‬ ‫و شما چه برداشتی کردید؟‬ ‫‪ l‬ما که می رفتیم یک حالت انتقاد به این مسائل‬ ‫داشتیم و ایشان نیز حرف ها را می شنید و بعضی ها را‬ ‫هم تایید می کرد‪ ،‬این طور نبود که همه را رد کند‪ ،‬اما‬ ‫سیر جریانات خود به خود به جایی رفت که حوادثی‬ ‫که نبای��د‪ ،‬رخ میداد‪ .‬ضمن انکه م��ن خیلی کراهت‬ ‫دارم به ماجرای انتخابات بپردازم‪ .‬معتقدم ان ش��ور‬ ‫و نشاط و اش��تیاق قبل از انتخابات حیف شد‪ .‬جالب‬ ‫است‪ ،‬من رفته بودم یک استادیومی در جنوب تهران‬ ‫برای تبلیغات موس��وی س��خنرانی داشتم‪ ،‬جمعیت‬ ‫بس��یار زیادی امده بودند و ش��عارهایی می دادند که‬ ‫اصال مناس��ب نبود؛من به انها گفتم رعایت کنید در‬ ‫سردادن ش��عار دقت کنید‪ ،‬باالخره س��خنرانی تمام‬ ‫شد و امدم بیرون دیدم جمعیتی مخالف انها جلوی‬ ‫استادیوم هستند و متقابال یک شعار نامناسب دیگر سر‬ ‫می دهند‪ ،‬واقعا همه این جریانات بدون کوچکترین‬ ‫درگیری انجام می ش��د‪ .‬این فضا چقدر با نشاط بود‪.‬‬ ‫روز ‪ 20‬خرداد ‪ 88‬من در پنج استان کشور بودم‪ ،‬صبح‬ ‫در ایالم‪ ،‬ظهر کرمانشاه‪ ،‬بعد از ظهر مازندران‪ ،‬سرشب‬ ‫در سمنان و اخر شب در تهران سخنرانی کردم‪ ،‬االن‬ ‫من را بکش��ی‪ ،‬زورم میاد یک جلسه در روز بروم اما‬ ‫هیجان��ات ان روزها طوری بود که برای س��خنرانی‬ ‫ظرف یک روز در ‪ 5‬استان مختلف سخنرانی کردم‪.‬‬ ‫پس هیجانات ان روز روی ش��ما ه��م تاثیر‬ ‫داشت؟‬ ‫ی که راه افتاده بود خیلی‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬خب موج عظیم ‬ ‫راحت می شد ان را تدبیر و مدیریت کرد ‪ ،‬متاسفانه هر‬ ‫دو طرف مشکل داش��تند‪ .‬بارها گفتم چه ان کسانی‬ ‫که فضا را امنیتی کردند‪ ،‬چه انها که می توانستند بهتر‬ ‫تدبیر کنند ی��ا انها که ادعای اصولگرایی داش��تند در‬ ‫حوادث پس از انتخابات بد عمل کردند‪.‬‬ ‫ب��رای انک��ه از فض��ای انتخاب��ات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم و حوادث پس از ان‬ ‫عبور کنیم‪ ،‬درب��اره حرکت های اقای خاتمی ‬ ‫مسائلی مطرح اس��ت‪ ،‬برخی می گویند ایشان‬ ‫همه تالش خ��ود را می کند ت��ا اصالح طلبان‬ ‫دوباره درون نظ��ام تعریف ش��وند و بتوانند‬ ‫در انتخابات ش��رکت کنند‪ ،‬در مقابل از سوی‬ ‫تندرو های اصالح طلب محکوم می ش��ود به‬ ‫اینکه دارد با نظام معامله می کند و هزینه ها را‬ ‫نادیده می گیرد‪ ،‬شق س��وم صحبت ها درباره‬ ‫ایشان ان است که وی در جلسات خصوصی‬ ‫سرسختانه روی ش��روطی که برای شرکت در‬ ‫انتخاب��ات گفته اص��رار دارد و انه��ا را کف‬ ‫خواسته های اصالح طلبان می داند‪ ،‬شما اقای‬ ‫خاتمی این روزها را چگونه تعریف می کنید؟‬ ‫‪ l‬بیش از س��ه‪ ،‬چهار ماه اس��ت که ایشان را‬ ‫ندیدم‪.‬‬ ‫بعد از انتخابات با ایشان دیدار داشتید؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬ولی چند م��اه اخیر فرص��ت مالقات‬ ‫پیش نیامده است‪ ،‬ولی جسته و گریخته بی اطالع هم‬ ‫نیستم‪ .‬معتقدم ان مسائلی را که ایشان مطرح کرد شرط‬ ‫نیستند‪ .‬واقعیت ان است که اگر بخواهیم فضا را کمی‬ ‫ انتخاباتی کنیم طبع کار اینه��ا را می طلبد‪ .‬یک زمانی‬ ‫است که من می گویم اگر این سه شرط محقق نشود ما‬ ‫نیستیم که هیچ گاه این طور حرف نمی زنم بلکه اعتقاد‬ ‫دارم براساس وصیت حضرت امام خمینی(ره) باید‬ ‫انتخابات درست برگزار شود‪.‬‬ ‫اما حرفی از قول شما رسانه ای شد که تصریح‬ ‫دارد «اگر فضا ب��رای ورود اصالح طلبان مهیا‬ ‫نش��ود حتی خودم تحت عنوان اصالح طلب‬ ‫در انتخابات حضور نمی یابم»‪ ،‬درست است؟‬ ‫‪ l‬ش��ورای هماهنگ��ی جبه��ه اصالحات و‬ ‫جبهه مردم��ی اصالح��ات (ح��دود ‪ 30‬روز حزب‬ ‫اصالح طلب��ی که جزء ش��ورای هماهنگی نیس��تند)‬ ‫جلسات و بحث هایی دارند ‪ -‬البته حزب مردمساالری‬ ‫در هر دو اینها عضو اس��ت‪ -‬معتقدم به اس��م جبهه‬ ‫فراهم کردن ش��رایط به این معناس��ت که س��بد کاالی انتخاباتی ما‬ ‫پر شود‬ ‫در جلساتمان با موسوی نگاه انتقادی داشتیم‬ ‫در کنار اقدامات جناح مقابل‪ ،‬باید اشتباهات خودمان را هم بپذیریم‬ ‫خیلی مهم اس��ت ک��ه بدانیم م��ا دنبال انقالب نیس��تیم بلک��ه دنبال‬ ‫اصالحات هستیم‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫اصالحات باید تصمیم جمعی گرفته ش��ود‪ ،‬اما شاید‬ ‫بنده به عنوان شخص نظر داشته باشم بیایم یا نیایم که‬ ‫بعضی ها این را هم شرط می گذارند که مگر می شود‬ ‫جزو جبهه اصالحات ب��ود و تصمیم فردی گرفت یا‬ ‫نزدیک ‪ 9‬نف��ر از نمایندگان فعلی مجلس هش��تم در‬ ‫کنگره اخیر حزب وارد شورای مرکزی شدند‪ .‬شاید‬ ‫اینها تصمیم بگیرند خودشان به طور فردی بروند و از‬ ‫محل در شهرستان های خود کاندیدا شوند اما حزب‬ ‫مردمساالری شاید تصمیم بگیرد فهرستی ارائه ندهد‪.‬‬ ‫شما به اس��م یک حزب اصالح طلب مشغول‬ ‫سیاس��ت ورزی درون نظام هس��تید‪ ،‬اما بعد‬ ‫می گویید اگر ش��رایط فراهم نش��ود به عنوان‬ ‫اصالح طلب به صحنه انتخابات نمی ایم‪ ،‬حاال‬ ‫شما از لفظ شرط اس��تفاده نمی کنید‪ ،‬اما اصل‬ ‫کار را چگونه توجیه می کنید؟‬ ‫‪ l‬عرض ک��ردم‪ ،‬فراهم کردن ش��رایط به این‬ ‫معناس��ت که س��بد کاالی انتخاباتی ما پر شود یعنی‬ ‫ما باید ‪ 290‬یا ‪ 310‬اس��م برای نام��زدی در انتخابات‬ ‫داشته باشیم‪ .‬فرض ش��ود اگر بین همه تایید شدگان‬ ‫گش��تیم و دیدی��م بیش��تر از ‪ 10‬نام��زد نمی توانیم‬ ‫وارد صحن��ه کنی��م خب دیگ��ر نمی توانیم لیس��ت‬ ‫بدهیم‪.‬‬ ‫مگر قرار است چنین اتفاقی بیفتد؟‬ ‫‪ l‬انشاء اهلل که چنین اتفاقی نمی افتد و تحلیل‬ ‫‪30‬‬ ‫من هم همین اس��ت که قطعا اتفاق نمی افتد ولی اگر‬ ‫این اتفاق افتاد بای��د به من حق بدهید ک��ه به عنوان‬ ‫حزب یا جریان اصالح طلبی حرفی نداش��ته باش��م‪.‬‬ ‫تمام تاکی��د رعای��ت ُمر قانون اس��ت یعن��ی بدون‬ ‫کوچکتری��ن اعمال س��لیقه انچ��ه قان��ون می گوید‬ ‫انجام شود‪.‬‬ ‫ممک��ن اس��ت بفرمایی��د ازادی زندانی های‬ ‫سیاسی کجای قانون امده است؟ اصال ازادی‬ ‫برخی افراد که در جریان فتنه‪ ،‬به نفع دش��من‬ ‫توصیه ای که به دوستان‬ ‫اصالح طلب در جلسات‬ ‫داشتم حضور در انتخابات‬ ‫است‪ .‬وقتی می گوییم در‬ ‫خاورمیانه و شمال افریقا‬ ‫ موج بیداری اسالمی‬ ‫رخ داده و سایر ملت ها باید‬ ‫از روش جمهوری اسالمی‬ ‫تاسی کنند چرا ملت را‬ ‫مایوس کنیم از اینکه از‬ ‫سرنوشت خودشان دست‬ ‫بکشند‪ .‬پس باید تشویق‬ ‫ کرد که مردم ‬ ‫ پای صندوق های رای‬ ‫حاضر شوند‬ ‫کار کردند و کشور را با بحران مواجه کردند‪.‬‬ ‫کجای قانون اساسی امده است؟‬ ‫‪ l‬برای این بحث اول باید شمرد که مشخص‬ ‫ش��ود چند نفر هس��تند‪ ،‬واقعا اگر مثال به شکلی که‬ ‫در عید فطر اتفاق افتاد و ‪ 100‬نفر ازاد ش��دند‪ -‬البته‬ ‫چهره های شاخص نبودند‪ -‬این امکان پذیر شود چه‬ ‫مشکلی پیش می اید؟‬ ‫و این چه ربطی به انتخابات دارد؟‬ ‫‪ l‬فضا انتخاباتی تر می ش��ود‪ .‬فک��ر می کنید‬ ‫تاثیر ندارد؟ ش��اید دو‪ ،‬س��ه حزب هم در این ماجرا‬ ‫ضربه خوردن��د و غیر قانونی اعالم ش��دند که ما این‬ ‫مس��اله را هم جای بح��ث می دانیم‪ ،‬چ��ون معتقدم‬ ‫باید در یک دادگاه علنی براس��اس اصل ‪ 168‬قانون‬ ‫اساس��ی با حضور هیات منصفه به جرائم سیاس��ی‬ ‫انها رسیدگی می ش��د‪ .‬اینجا باید ذکر ش��ود که اگر‬ ‫برخی یک مس��اله ای را بیان می کنند از سر دلسوزی‬ ‫می گویند‪.‬‬ ‫در مجموع ش��ما برای انتخاباتی تر شدن فضا‬ ‫چه نظری دارید؟‬ ‫معتق��دم دس��تگا ه های نظارت��ی‪،‬‬ ‫‪l‬‬ ‫اجرای��ی ‪ ،‬اطالعات��ی‪ ،‬تبلیغات��ی و امنیت��ی اگ��ر‬ ‫دلس��وز نظ��ام هس��تند نبای��د کوچکتری��ن اقدامی‬ ‫ کنن��د ک��ه ش��ائبه مح��دود ک��ردن مش��ارکت مردم‬ ‫را داش��ته باش��د‪ .‬مثال ف��رض کنی��د صدا و س��یما‬ ‫برای انتخاباتی کردن فضا نباید یکس��ویه تبلیغات به‬ ‫نفع دولت کند و از س��ایر چهره ها نی��ز در برنامه ها‬ ‫استفاده کند‪.‬‬ ‫یعنی از اصالح طلبان نیز دعوت شود؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬یعنی فض��ا را برای ه��ر دو جریان به‬ ‫صورت عادالنه باز کنند‪ ،‬ای��ن را قبول ندارم که گفته‬ ‫شود جبهه اصولگرایان و جبهه پایداری در انتخابات‬ ‫مجلس با ه��م رقاب��ت می کنند ح��اال اصالح طلبان‬ ‫می خواهند بیایند یا نیایند‪.‬‬ ‫مردم که این را می فهمند‪ .‬امار رس��می وزارت‬ ‫کش��ور تصریح دارد که ‪ 14‬میلیون نف��ر در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم به فردی غیر از احمدی نژاد‬ ‫رای دادند‪ ،‬اگر دس��ت اندرکاران امر می خواهند این‬ ‫جمعیت پای صندوق ها حاضر ش��وند پس لوازم ان‬ ‫را فراهم کنند تا مش��ارکت حداکث��ری رقم بخورد‪.‬‬ ‫اینکه گفته می ش��ود زندانیان سیاس��ی ازاد ش��وند‪،‬‬ ‫مطبوعات در فضای بازتری فعالیت رس��انه ای کنند‪،‬‬ ‫برای دلس��وزی اس��ت‪ ،‬هدف ان نیس��ت که با این‬ ‫حرف ها بخواهیم خودمان را پس بکش��یم‪ .‬اگر دقت‬ ‫شود برای انتخابات پیش رو حتی صدای اصولگراها‬ ‫نیز دارد در می اید‪.‬‬ ‫االن خیلی از اخب��اری که راجع ب��ه لزوم دقت‬ ‫در برگ��زاری انتخاب��ات منتش��ر می ش��ود از جانب‬ ‫اصولگرایان اس��ت‪ ،‬حتی برخی دوباره از تش��کیل‬ ‫کمیس��یون مل��ی انتخاب��ات صحبت می کنن��د‪ .‬من‬ ‫می گویم انقدر باید فضا ش��فاف باش��د که اگر قرار‬ ‫اس��ت وزارت اطالعات و نیروی انتظامی نظر دهند‬ ‫براساس مستندات باش��د و هیچ گونه مویی الی درز‬ ‫ان نرود‪ .‬صدا و سیما با بی طرفی به فضای انتخابات‬ ‫ورود کند و ش��ورای نگهب��ان در تایی��د صالحیت‬ ‫نامزدها کامال ش��فاف عمل کن��د‪ .‬با توج��ه به انکه‬ ‫احزاب و تشکل های سیاس��ی فقط ‪ 20‬تا ‪ 30‬درصد‬ ‫روی نش��اط انتخاباتی تاثیر دارند‪ ،‬بنابراین اول باید‬ ‫مردم قانع شوند که تحت شرایط یاد شده انها راغب‬ ‫به حضور در پای صندوق های رای می ش��وند‪ .‬بنده‬ ‫یا امثال بنده به عنوان یک فعال سیاس��ی بیاییم برای‬ ‫حض��ور در انتخابات ش��رط بگذاریم ی��ا نگذاریم‬ ‫تالش برای ترمیم وجهه‬ ‫نگاهی به استراتژی اصالح طلبان‬ ‫ پرویز سروری‪ /‬قائم مقام جمعیت رهپویان انقالب اسالمی‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست‬ ‫بعد از فتنه ‪ 88‬همواره این س��وال در محافل‬ ‫سیاس��ی و خبری مطرح ش��د ک��ه اصالح طلبان‬ ‫چ��ه نس��بتی ب��ا ح��وادث پ��س از انتخاب��ات‬ ‫ریاست جمهوری دهم داش��تند‪ .‬برای جواب به‬ ‫این پرس��ش باید گفت ک��ه بعد از جری��ان فتنه‪،‬‬ ‫به خاط��ر مواضع غلطی ک��ه اصالح طلبان اتخاذ‬ ‫کردند اس��یب جدی خوردند‪ ،‬چ��ون انها بر اثر‬ ‫هم پیمانی با دشمنان انقالب راه واگرایی از نظام‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران را در پیش گرفتند‪ .‬این‬ ‫جریان همگام با دشمنان انقالب اسالمی شعارهای‬ ‫بس��یار خطرناکی را در داخل کشور زمینه سازی‬ ‫کردند و دیدیم ک��ه در یک اق��دام غیر قابل باور‬ ‫بسیاری از جریانات مدعی اصالح طلبی در کنار‬ ‫دش��منان دیرینه انقالب قرار گرفتند و عمال یک‬ ‫جبهه متحد ضدانق�لاب برای اولین ب��ار بعد از‬ ‫پیروزی نهضت ام��ام خمین��ی(ره) در‪ 22‬بهمن‬ ‫‪ 57‬در داخل و خارج تش��کیل شد و این گروه ها‬ ‫به هم دس��ت سیاس��ی دادند‪ .‬یعنی اصالحات با‬ ‫ضد انقالب در یک چشم انداز واحد قرار گرفت‬ ‫و بر همین اس��اس‪ ،‬خاطر ملت ایران از عملکرد‬ ‫نیروهای ان به شدت مکدر شد‪ .‬مضاف بر اینکه‬ ‫نامزد ای��ن جریان وقتی ب��ا فراین��د قانونی وارد‬ ‫انتخابات ش��د بعد از ان با اقدام��ات غیر قانونی‬ ‫راه های حرکت در چارچوب نظام را مس��دود و‬ ‫قانون ش��کنی را به عنوان یک اصل در جریان فتنه‬ ‫تثبی��ت و نهادینه ک��رد‪ .‬این اقدامات باعث ش��د‬ ‫مردم نسبت به جناح دوم خرداد احساس نگرانی‬ ‫و دغدغه کنند و ن��گاه خود را ب��ه اصالح طلبان‬ ‫تغییر دهند‪ ،‬زیرا جامعه تا ان زم��ان فکر می کرد‬ ‫اصالحات یک جریان منتقد درون نظام است و در‬ ‫چارچوب ارزش های انقالب حرکت می کند؛ بر‬ ‫همین اساس اگر هم اشکال حرکتی داشت نظام‬ ‫در قبال ان اقدامات سعه صدر نشان می داد چون‬ ‫اصالح طلبان را جزو خانواده انقالب می دانست‪،‬‬ ‫اما بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم ارایش‬ ‫سیاسی اصالح طلبان از حرکت در چارچوب نظام‬ ‫به حرکت برای براندازی نظام تبدیل ش��د و این‬ ‫دغدغه و نگرانی را برای مردم و مقام معظم رهبری‬ ‫ایجاد کرد که اگر این روند بخواهد استمرار پیدا‬ ‫کند بسیار می تواند برای کش��ور و نظام پر هزینه‬ ‫و اسیب افرین باش��د‪ .‬به همین دلیل فکر می کنم‬ ‫اصالح طلب��ان نتوانند مثل گذش��ته در قالب یک‬ ‫ارایش خود را تعریف کنند چ��ون مردم با توجه‬ ‫به تجربه تلخی که از انتخابات گذشته دارند این‬ ‫مس��اله را نمی پذیرند اما این به ان معنا نیست که‬ ‫این نیروهای اصالح طلب برای انتخابات مجلس‬ ‫نهم برنامه ای نداشته باش��ند‪ .‬من فکر می کنم که‬ ‫اصالح طلبان با مهره های س��فید وارد می شوند و‬ ‫می کوش��ند افرادی را که کمتر در جریان فتنه در‬ ‫معرض رس��انه بودند یا موضع روشنی در برابر‬ ‫فتنه نداشتند وارد میدان کنند و بعد از گرفتن تایید‬ ‫ش��ورای نگهبان به ش��دت و با هزینه هنگفت از‬ ‫انها پش��تیبانی می نمایند تا زمینه برای حضور ان‬ ‫نامزدها در س��اختار قدرت فراهم شود‪ .‬عالوه بر‬ ‫ان شواهدی وجود دارد که جریان اصالحات به‬ ‫جریان جدا شده از اصولگرایان نزدیک می شود‬ ‫و ممکن اس��ت در ارایش جدید سیاسی این دو‬ ‫جریان با یکدیگر همدست ش��وند و به صورت‬ ‫پنهان و اشکار ظرفیت جدیدی را ایجاد کنند‪ .‬البته‬ ‫هم اکن��ون نیروهای فع��ال در جریان اصالحات‬ ‫به چند طیف تقس��یم می ش��وند‪ .‬یک جریان که‬ ‫همچنان بر مواض��ع براندازانه تاکی��د دارد‪ ،‬یک‬ ‫گروه دیگر که به عنوانی خودش را مبری از مساله‬ ‫فتنه می داند و معتقد است که از ابتدا در جریان فتنه‬ ‫حضور نداش��ته و گروهی که در جریان فتنه بود‬ ‫اما امروز ابراز ندامت می کند ولی حاضر نیس��ت‬ ‫این ابراز ندام��ت را به صورت اش��کار و علنی‬ ‫انجام دهد اما سعی می کند با یک سلسله اقدامات‬ ‫فضای سیاسی کشور را برای بازگشت مجاب کند‪.‬‬ ‫معتقدم بهترین راه برای بازگش��ت اصالح طلبان‬ ‫این اس��ت که انها خط خودشان را از جریان فتنه‬ ‫جدا کنند و رسما بگویند که هیچ نقطه مشترکی با‬ ‫جریان فتنه و اصالح طلبان افراطی ندارند‪ .‬یعنی‬ ‫می خواهند با اظهار تنف��ر از رفتارهای براندازانه‬ ‫جریان فتنه عمال صف خ��ود را از فتنه گران جدا‬ ‫کنند‪ .‬من فکر می کنم در این صورت زمینه ها برای‬ ‫حضور فعال اصالح طلبان در انتخابات اتی فراهم‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫البته الزم به ذکر اس��ت که برخی چهره های‬ ‫برجس��ته جناح اصالحات یا خبرنگاران فعال در‬ ‫روزنامه های این جریان در زمان فتنه یا پس از ان به‬ ‫خارج از کشور رفتند و انجا در رسانه های خارجی‬ ‫همچون بی بی س��ی و صدای امریکا فعال شدند‪.‬‬ ‫متاسفانهاینجانیزهمپوشانی هاییباضدانقالبدیده‬ ‫می شود‪ .‬کسانی که در روزهای سخت نظام تمام قد‬ ‫ با دشمن همراهی کردند تکلیف شان روشن است‪.‬‬ ‫االن بحث سر کسانی است که به نوعی می خواهند‬ ‫وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ‪88‬‬ ‫را محکوم کنند تا دوباره ب��ه چارچوب های نظام‬ ‫برگردند‪ .‬در بین اینها شاید نشود از رهبری یا لیدری‬ ‫برجسته سخن گفت اما ش��خصیت های بالقوه و‬ ‫بالفعلی هس��تند که تالش کردند دام��ن خود را از‬ ‫جریان فتنه پاک نگه دارن��د‪ ،‬افرادی مثل عارف که‬ ‫در نماز جمعه مقام معظم رهبری نیز حضور داشت‪.‬‬ ‫از این رو می توان گفت ایشان جزو ان دسته افرادی‬ ‫است که رویکرد اصالح طلبانه دارد اما نشانه هایی‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫تاثیر زیادی ن��دارد‪ .‬در مقابل مردم برای مش��ارکت‬ ‫حداکثری باید قانع ش��وند ک��ه انتخاباتی صد در صد‬ ‫رقابت��ی‪ ،‬عادالن��ه و قانون محور پیش رو اس��ت‪ .‬در‬ ‫ثانی معتقدم براس��اس فرمایش حضرت امام(ره) که‬ ‫فرمودند در همه انتخاب��ات باید حضور یافت باید به‬ ‫صورت ایجابی و مثبت عمل کرد‪ ،‬چون اصالح طلبان‬ ‫با همان تعریف��ی که ک��ردم اصل و اس��اس نظام را‬ ‫قبول دارند‪.‬‬ ‫چه توصیه ای به دوس��تان اصالح طلب خود‬ ‫دارید؟‬ ‫‪ l‬توصی��ه ای که به دوس��تان اصالح طلب در‬ ‫جلسات داشتم حضور در انتخابات است‪ .‬برای این‬ ‫حرف هم پنج دلیل دارم‪ .‬معتق��دم از حوادث پس از‬ ‫انتخابات ‪ 88‬عده ای از مردم و افکار عمومی مقداری‬ ‫از اصل انتخابات س��رخورده ش��دند‪ .‬ما برای انکه‬ ‫دلسوز نظام هس��تیم باید مردم را قانع کنیم چون اگر‬ ‫بیایند پای صندوق خودش��ان تشخیص می دهند که‬ ‫چگونه باید عمل کنند‪.‬‬ ‫نکت��ه دوم وضعیت��ی اس��ت که االن در س��ایه‬ ‫مدیریت اقای��ان اصولگرا در بخش تورم‪ ،‬اش��تغال‪،‬‬ ‫فساد اداری و فساد مالی ایجاد شده که بی شک دیدگاه‬ ‫مردم را جهت می دهد‪.‬‬ ‫نکته س��وم اوضاع منطقه و ش��رایط بین المللی‬ ‫اس��ت؛ وقتی می گوییم در خاورمیانه و شمال افریقا‬ ‫موج بیداری اس�لامی رخ داده و س��ایر ملت ها باید‬ ‫از روش جمهوری اس�لامی تاس��ی کنند چرا ملت‬ ‫را مای��وس کنی��م از اینکه از سرنوش��ت خودش��ان‬ ‫دست بکشند‪ .‬پس باید تش��ویق کرد که مردم در پای‬ ‫صندوق های رای حاضر شوند‪ .‬نکته چهارم احساس‬ ‫نیاز به ضرورت تغییرات ناشی از وضعیت معیشتی و‬ ‫اقتصادی جامعه است‪ .‬دلیل پنجم مربوط به اختالفاتی‬ ‫می شود که بین طیف های اصولگرا به وجود امده که‬ ‫به رغم حضور جامعتین نمی توانند به وحدت برسند‬ ‫و این شرایط به نفع اصالح طلبان است‪ ،‬اگر بخواهند‬ ‫به پیروزی فک��ر بکنند‪ .‬البته همانط��ور که گفتم قرار‬ ‫است اصالح طلبان به شکل جمعی تصمیم بگیرند و‬ ‫از حرکت های فردی بپرهیزند‪.‬‬ ‫یعن��ی می خواهید یک لیس��ت واح��د ارائه‬ ‫دهید؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬می خواهی��م ی��ک تصمی��م جمعی‬ ‫در این باره اتخاذ ش��ود‪ .‬البته حزب مردمساالری بنا‬ ‫دارد اگر ش��رایط انتخابات به خوبی رعایت ش��ود و‬ ‫س��بد انتخاباتی ما از کاندیداهایی که می توانند رای‬ ‫مردم را به دست اورند پر باشد‪ ،‬از انتخابات قهر نکند‬ ‫و قطعا هیچ گاه به سمت تحریم نمی رود‪.‬‬ ‫همین االن وقتی یک پیشنهاد هنوز قطعی نشده‬ ‫برای برگزاری هم اندیش��ی اصالح طلبان در ‪ 25‬ابان‬ ‫(مصادف با عید غدیر) ‪ -‬نه راهپیمایی یا نه در فضای‬ ‫سرگشاده وس��یع‪ -‬در یک سالن مراسم برگزار شود‪،‬‬ ‫ستاد انتخابات کشور اعالم می کند که اصالح طلبان به‬ ‫ش��کل غیر قانونی می خواهند چنین حرکتی را انجام‬ ‫دهند‪.‬‬ ‫اقایانی که در قبال حرکت هنوز قطعی نش��ده‬ ‫چنین موضعی می گیرند نمی خواهند فضا انتخاباتی‬ ‫شود‪ .‬همین مسائل پیش می اید که ان ور ابی ها خطاب‬ ‫به اصالح طلبان می گویند وقتی ش��ما نمی توانید یک‬ ‫جلسه هم اندیشی برگزار کنید چگونه می خواهید در‬ ‫انتخابات فهرست بدهید و فضا را گرم کنید؟ بنابراین‬ ‫عقالنیت‪ ،‬اعتدال و تقوای سیاس��ی حکم می کند که‬ ‫برای شکل گیری نشاط انتخاباتی همه شرایط مطابق‬ ‫قانون فراهم شود‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫از حضور یا حمایت وی از جریان فتن��ه وجود ندارد‪.‬‬ ‫البته نمی خواهم مثال بزنم‪ ،‬باالخره کس��انی هستند که‬ ‫ام��روز اعالم می کنن��د از مواضع گذش��ته می خواهند‬ ‫بازگشت داش��ته باش��ند اما راه های غلطی را انتخاب‬ ‫می کنند‪ ،‬مثال خاتمی مس��یری که انتخاب کرده مسیر‬ ‫درس��تی نیس��ت و به مقصد مورد نظر نمی رسد‪ .‬اگر‬ ‫جریان فتنه از طرف ایش��ان به صورت شفاف و اشکار‬ ‫محکوم ش��ود و التزام به چارچوب های م��ورد قبول‬ ‫نظام‪ ،‬قانون اساس��ی و والیت مطلقه فقی��ه به صورت‬ ‫رسمی و شفاف بدون مواضع دو پهلو مورد تاکید قرار‬ ‫بگیرد‪ ،‬فضای سیاسی کشور برای فعالیت این دسته از‬ ‫اصالح طلبان اماده خواهد شد اما اراده روشنی از سوی‬ ‫انها به چشم نمی خورد‪.‬‬ ‫از دیگر مباحث��ی که مورد بحث ق��رار می گیرد‬ ‫تکلیف اصالح طلبان حاضر در مجلس هش��تم است‬ ‫که چطور می توانند در انتخابات مجلس اتی شرکت‬ ‫کنند که به اعتقاد من‪ ،‬این مس��اله ه��م در چارچوب‬ ‫تقسیم بندی یاد شده قابل شرح اس��ت‪ .‬در زمان فتنه‬ ‫ش��اهد بودیم که گروه��ی از اصالح طلب��ان موضع‬ ‫روشنی در محکوم کردن جریان فتنه از خودشان بروز‬ ‫دادند‪ .‬خب طبیعتا صف اینها از صف کسانی که رفتار‬ ‫براندازانه داشتند جدا می شود‪ .‬با همین تحلیل باید نگاه‬ ‫کرد باالخره انهایی که در جریان فتنه موضع شفاف و‬ ‫روشنی علیه فتنه گران داش��تند طبیعتا اصالح طلبانی‬ ‫هستند که در عرصه سیاس��ی با طیب خاطر می توانند‬ ‫حضور داشته باشند و در انتخابات شرکت کنند‪ ،‬نظام‬ ‫نه تنها مخالفتی با فعالیت انها نخواهد کرد بلکه زمینه‬ ‫برای حضورشان را نیز فراهم می کند اما کسانی که این‬ ‫وضعیت را نداشتند باید خط تمایز خود را از جریان‬ ‫فتنه مشخص کنند‪.‬‬ ‫فارغ از مباحث مذکور نباید از تحرکات کارگزاران‬ ‫در قالب حزب اعتدال و توس��عه نی��ز غافل ماند چون‬ ‫انها همواره با ظرافت های بسیار پیچیده و دقیق تالش‬ ‫می کنند همیشه در عرصه قدرت حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫می بینیم که در زمان دولت اصالحات به طرف حزب‬ ‫مشارکت کشیده می ش��وند و لیست مش��ترک با انها‬ ‫می دهن��د در حالیک��ه تندروهای جری��ان اصالحات‬ ‫به شدت اقای هاش��می را مورد هجمه قرار می دادند‬ ‫ولی کارگزاران با تمام ت��وان با اصالح طلبان همکاری‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫اخیرا خبرهای‬ ‫مختلف و متفاوتی از‬ ‫جلسات انتخاباتی‬ ‫اصالح طلبان منتشر‬ ‫می شود انها البته در‬ ‫برخی مجالس که دور‬ ‫هم جمع می شوند نیز به‬ ‫رایزنی های انتخاباتی‬ ‫می پردازند‬ ‫‪32‬‬ ‫می کرد و لیست مشترک با انها می داد‪ .‬در این دوره هم‬ ‫تالش دارند که با کانون های قدرت ارتباط برقرار کنند‬ ‫تا از طرف انها سهمی از قدرت را در الیه های پنهانی و‬ ‫اشکار برای خود حفظ کنند‪ .‬چنین امری به طور جدی‬ ‫نشانه هایش دیده می شود که کارگزاران برای بازگشت‬ ‫به عرصه قدرت و حفظ س��همیه پنهان و اشکارش با‬ ‫احزاب و گروه های مختلف طرح همگرایی و همکاری‬ ‫را می خواهد داشته باشد‪.‬‬ ‫ب��ه همی��ن خاط��ر مش��اهده می ش��ود امروز‬ ‫اصالح طلبان با کارگزاران و بخشی از اصولگرایان به‬ ‫شدت همکاری می کنند تا به تعبیری وجهه خودشان را‬ ‫ ترمیم کنند‪ .‬البته نباید تصور شود که انها این کار را به ان‬ ‫خاطر انجام می دهند که هنوز به سازماندهی تشکیالتی‬ ‫دست نیافته اند بلکه نیروهای این جریان سازماندهی‬ ‫تش��کیالتی دارند اما می خواهند ح��وزه نفوذ خود را‬ ‫بر اثر اتصال با احزاب و گروه های دیگر تقویت کنند‪،‬‬ ‫بنابراین می کوش��ند سطح تش��کیالت و سازماندهی‬ ‫خود را ارتقا دهند تا در انتخابات مجلس نهم به نتیجه‬ ‫مطلوب برس��ند و بالطبع بعد از پیروزی در انتخابات‬ ‫بحث وزن کشی و سهم خواهی را مطرح خواهند کرد‪.‬‬ ‫طبیعتا اگر اصولگرایان با چشمانی باز اوضاع سیاسی‬ ‫کشور را رصد کنند‪ ،‬اقدامات و تالش های اصالح طلبان‬ ‫راه به جایی نمی برد و به سرنوشتی دچار می شوند که‬ ‫روزی نصیب اصالح طلبان زمان انتخابات ش��ورای‬ ‫دوم شهر و روس��تا ش��د‪ .‬انها به باور پیروزی از پیش‬ ‫تعیین شده رسیده بودند و عمال رقیب را رها کردند و‬ ‫به خودشان مشغول شدند‪ ،‬نیروهای اصولگرا با طرح‬ ‫چراغ خاموش موتور روشن امدند و عرصه را از انها‬ ‫گرفتند‪ .‬همین خطر برای اصولگرایان به صورت جدی‬ ‫وجود دارد که اگر از جریان اصالحات و جریان جدا‬ ‫شده از اصولگرایان مغفول شوند و حرکت انها را رصد‬ ‫نکنند و وحدت بین خود را فدای مصالح گروهی کنند‬ ‫ممکن است که اکثر کرسی های مجلس از دست شان‬ ‫خارج شود‪.‬‬ ‫در کنار هش��دار یاد ش��ده باید گفت ک��ه اخیرا‬ ‫اصالح طلب��ان دس��تاوردهای اصولگرایان را کوچک‬ ‫می شمرند و با بی منطقی خاصی به نقد عملکرد جریان‬ ‫اصولگرا طی ش��ش س��ال اخیر می پردازن��د‪ .‬در این‬ ‫باره نیز می گویم رقابت دو ش��ق دارد‪ ،‬یکی اخالقی و‬ ‫دیگری توس��ل به ش��یوه های غیر اخالقی‪ .‬شکل‬ ‫اخالقی این اس��ت که فرد با تعری��ف خود و بیان‬ ‫نقاط ضعف منطقی و مستدل طرف مقابل تالش‬ ‫می کند عرصه رقابت را به نفع خ��ود رقم بزند اما‬ ‫یک وجه غیر اخالقی رقابت انجاست که رقیب با‬ ‫طرح مطالب کاذب و غیر واقع یا بزرگنمایی مسائل‬ ‫بس��یار کوچک و کوچک نمایی خدمات ارزنده‬ ‫می کوش��د جری��ان اصولگ��را را از عرصه خارج‬ ‫کند‪ .‬اصولگرای��ان قبال نیز از جری��ان اصالحات‬ ‫ش��اهد چنی��ن بداخالقی هایی بودند ک��ه با زدن‬ ‫انگ های مختلف و راه انداختن فضاهای وهم الود‬ ‫و غبارالود کوشیدند در جبهه اصولگرایان اختالف‬ ‫عمیقی را به تصویر بکش��ند و به نظر من این امر‬ ‫کامال برنامه ریزی شده است چون هم رسانه های‬ ‫اصالح طلب و هم شخصیت های موثر انها و هم‬ ‫متاسفانه ماهواره ها و رس��انه های ضد انقالب در‬ ‫یک حرکت هماهن��گ بزرگنمایی نقاط ضعف و‬ ‫کوچک نمایی خدمات برجس��ته را به طور جدی‬ ‫در دس��تور کار دارند و از هر گونه اختالف نظری‬ ‫می خواهند جه��ت ایجاد حفره عمیق تش��تت و‬ ‫واگرایی در بین اصولگرایان استفاده کنند‪ .‬البته نقش‬ ‫اصولگرایان هم در دامن زدن به این فضا موثر است‪.‬‬ ‫بعضی از دوس��تان اصولگرا با مواضع غیر اصولی‬ ‫که می گیرند یا بعضا مطال��ب ناپخته ای که عنوان‬ ‫می کنند به تعبیری اب به اسیاب دشمن می ریزند و‬ ‫این امکان را برای رقیب فراهم می اورند که از این‬ ‫اظهارات ناپخته سوءاستفاده کنند‪.‬‬ ‫ابتدا باید ش��خصیت ها‪ ،‬جریانات‪ ،‬احزاب‪،‬‬ ‫گروه ها و تشکیالت جریان اصولگرا حفاظتی را‬ ‫در بیان مواضع و تحلیل های خودشان داشته باشند‬ ‫و اجازه ندهند مواض��ع و تحلیل های انها زمینه را‬ ‫برای سوء برداشت و سوءاستفاده های رقیب فراهم‬ ‫بکند‪ .‬ثانیا از انجاکه دستگاه برنامه ریزی جریان فتنه‬ ‫و رسانه های نظام سلطه به صورت مشترک هجمه‬ ‫هماهنگی را برای نمایش اختالف و ش��کاف در‬ ‫جریان اصولگرا تعقیب می کنند‪ ،‬امیدواریم کمیته‬ ‫‪ 8+7‬با هماهنگی گروه های مختلف اصولگرا زمینه‬ ‫را برای وحدت حداکثری بین نیروهای اصولگرا‬ ‫فراهم کند‪g .‬‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫‪3‬‬ ‫اگرچه این روزها صداهای متفاوتی از اردوگاه اصالح طلبان درباره حضور یا عدم حضور در انتخابات‬ ‫پیش روی مجلس نهم شنیده می شود‪ ،‬اما بسیاری از تحلیل گران سیاسی براین باورند که اصالح طلبان ازهر‬ ‫فرصتی برای بازگشت به قدرت استفاده خواهند کرد و در انتخابات پیش رو نیز با چهره های جدیدی وارد‬ ‫انتخابات خواهند شد‪.‬‬ ‫از اواخر سال ‪ 89‬و در حالی که گروه های سیاسی‬ ‫مختلف خود را برای حضور در انتخابات مجلس نهم‬ ‫اماده می کردند‪ ،‬اصالح طلبان نیز همچون اصولگرایان‬ ‫به دنبال س��از و کاری برای حضور موثر در انتخابات‬ ‫بودن��د تا ش��اید بتوانند پ��س از چند ناکام��ی پیاپی‬ ‫این بار به توفیقی – هر چند کمرنگ – دس��ت یابند؛‬ ‫تا جایی که اکنون در میان اصالح طلبان کس��ب یک‬ ‫اقلیت ق��وی در مجلس اینده از اه��داف این جریان‬ ‫است‪ .‬در این میان مش��کلی که در جبهه اصالحات‬ ‫خودنمایی می کند‪ ،‬شکاف میان گروه های گوناگون‬ ‫در این جریان است‪.‬‬ ‫امدن یا نیامدن؟ مساله این است‪...‬‬ ‫اگرچه اصال ح طلب��ان به دنب��ال پررنگ جلوه‬ ‫دادن برخی اختالفات در میان اصولگرایان هستند‪،‬‬ ‫اما ای��ن کار تنه��ا به نوعی س��رپوش گ��ذاردن بر‬ ‫اختالفات درونی میان اصالح طلبان است؛ چه انکه‬ ‫امروز می توان جریان اصالحات را به س��ه دس��ته‬ ‫کلی تقس��یم کرد‪ ،‬هر چند ممکن اس��ت گروه های‬ ‫کوچکتری نیز در این جریان وجود داشته باش��ند‪.‬‬ ‫گ��روه اول همچ��ون گذش��ته بر طب��ل تحریم‬ ‫انتخابات می کوب��د‪ .‬این گروه اگرچ��ه در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم از کاندیداه��ای رادیکال و‬ ‫تندرو حمایت کرد اما پس از انکه در س��ال گذشته‬ ‫پروانه فعالیت پدرخوانده های این جریان یعنی حزب‬ ‫مشارکت و سازمان مجاهدین لغو ش��د‪ ،‬بار دیگر به‬ ‫موضع سابق خود مبنی بر تحریم انتخابات بازگشتند‪.‬‬ ‫این طی��ف از اصالح طلبان به گون��ه ای رفتار می کند‬ ‫که بر اس��اس تصور انها گوی��ی حاکمیت به حضور‬ ‫انها در انتخابات نیازمند اس��ت و انها از نظام طلبکار‬ ‫هستند‪ .‬دسته دوم گروهی هستند که تمایل فراوانی‬ ‫به حضور در انتخابات دارند اما به جای ابراز ندامت‬ ‫از اقدامات سابق خود‪ ،‬شرط و شروطی برای حضور‬ ‫در انتخابات تعیین کرده اند‪ .‬البته سران این طیف که‬ ‫زمانی کرس��ی های اصلی دولت را در اختیار داشتند‬ ‫داعیه رهبری جبهه اصالحات را داشته و تالش دارند‬ ‫دیگر گروه ها را نیز به تبعیت از خود وادارند‪ .‬گرچه‬ ‫پس از دس��ت زدن این طیف به اقدام��ات رادیکال‬ ‫پس از انتخابات ریاس��ت جمهوری ده��م امیدی به‬ ‫پیروزی انه��ا در انتخابات مجلس نم��ی رود اما انها‬ ‫سیاست‬ ‫تاکتیک های اصالح طلبان برای شرکت در انتخابات مجلس نهم چیست؟‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫بازی با مهره های سفید‬ ‫ب��رای ادامه حیات سیاس��ی خود نیاز ب��ه حضور در‬ ‫انتخابات مجلس نهم دارند‪ .‬البته با توجه به همراهی‬ ‫این طیف در فتنه س��ال ‪ ، 88‬مس��یر بازگش��ت این‬ ‫طیف به درون حاکمیت مس��دود اس��ت‪ .‬اما سومین‬ ‫گ��روه اصالح طلبان همچ��ون گذش��ته عالقه مند به‬ ‫فعالیت های سیاسی درون نظام هس��تند و در همین‬ ‫راس��تا دارای اختالف نظرهایی با دو طیف دیگرند‪.‬‬ ‫این طیف از هر فرصتی بهره می جوید تا از تندروی ها‬ ‫اب��راز برائت کن��د و بر مرزبن��دی خود ب��ا اقدامات‬ ‫رادیکال تاکید ورزد‪ .‬اگرچه این س��ه طیف نظرات‬ ‫متفاوتی مبنی بر حض��ور در انتخابات مجلس نهم و‬ ‫رقابت های سیاس��ی اتی دارند اما انچه از جلس��ات‬ ‫چند ماه اخیر اصالح طلبان می توان استنباط کرد این‬ ‫است که طیف گس��ترده ای از انها به حضور فعال در‬ ‫انتخابات معتقدند و ان را تنها راه ادامه حیات سیاسی‬ ‫خود می دانند‪.‬‬ ‫جلسات انتخاباتی اصالح طلبان‬ ‫از همان زمانی که بحث بر سر انتخابات اینده باال‬ ‫گرفت و خبرهای مختلفی از دو اردوگاه اصولگرایان‬ ‫و اصالح طلبان به گوش می رس��ید‪ ،‬اما اصالح طلبان‬ ‫تالش کردند تا اس��تراتژی چراغ خاموش را در پیش‬ ‫گیرند و از رس��انه ای شدن جلس��ات انتخاباتی خود‬ ‫جلوگیری کنن��د‪ .‬در این میان هر چن��د خبرهایی از‬ ‫جلس��ات انتخاباتی جناح اصالح طلب در رسانه ها‬ ‫منتشر می شد اما این اخبار اغلب در قالب هایی چون‬ ‫«گفته می شود»‪« ،‬شنیده ش��ده»‪« ،‬یک منبع اگاه اعالم‬ ‫کرد» و‪ ...‬به گوش مردم می رس��ید تا همچنان اخبار‬ ‫انتخاباتی اصالح طلبان شکل رسمی به خود نگیرد و‬ ‫در قالب غیررسمی باقی بماند‪ .‬البته نباید خبرهایی که‬ ‫هر از گاهی از سوی چهره های اصولگرا در خصوص‬ ‫فعالیت های انتخاباتی اصالح طلبان اعالم می شود را‬ ‫نادیده گرفت‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست‬ ‫استراتژی انتخاباتی جریان اصالحات‬ ‫بر اس��اس خبری که چندی پیش از سوی یک‬ ‫سایت منتشر شد‪ ،‬برخی از سران جریان اصالح طلب‬ ‫در جلسه ای گفته اند که باید در تبلیغات بیرونی اعالم‬ ‫کنیم حضور ما در انتخابات مش��روط است ولی در‬ ‫بین خودمان بدانیم که حضورمان در انتخابات قطعی‬ ‫اس��ت و باید برای حضور قطع��ی برنامه ریزی کنیم‪.‬‬ ‫این تصمیم مورد اتفاق اکثریت گرو ه ها در جریان‬ ‫اصالحات است و اخبار به دست امده این موضوع‬ ‫را تایید می کند‪ .‬چنانچه اخب��ار حکایت می کند که‬ ‫حزب اعتدا ل و توس��عه دیداری با یکی از مقامات‬ ‫مسئول داشته است‪ .‬در این دیدار این مقام مسئول‬ ‫انها را تش��ویق کرده اس��ت تا در صحنه باش��ند‪.‬‬ ‫همچنین عبداهلل نوری گفته است باید به قدرت‬ ‫برگردیم حتی اگر مجبور باش��یم جایی عذرخواهی‬ ‫بکنی��م ولو اگر برخ��ی از پایگاه هایمان را از دس��ت‬ ‫بدهیم‪ .‬خاتمی نیز گفته است‪« :‬ما باید به نظام برگردیم‬ ‫و به طور جدی وارد انتخابات بشویم‪».‬‬ ‫در این می��ان اخباری مبنی بر تش��کیل گروهی‬ ‫تحت عنوان ‪ ۷+۱‬از سوی اصالح طلبان برای شرکت‬ ‫در انتخابات مجلس نهم با محوریت حجت االسالم‬ ‫سید حسن خمینی در رسانه ها منتشر شد‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬این گروه که متشکل از سید حسن‬ ‫خمینی‪ ،‬سیدهادی خامنه ای‪ ،‬محتش��می پور ‪ ،‬مجید‬ ‫انصاری‪ ،‬رسول منتجب نیا‪ ،‬محمدرضا عارف ‪ ،‬محسن‬ ‫هاشمی و صادق خرازی اس��ت‪ ،‬درصدد حضور در‬ ‫انتخابات مجلس اینده است‪ .‬محوریت اصلی در این‬ ‫تش��کل با بنیاد باران‪ ،‬کارگزاران‪ ،‬مجمع روحانیون‪،‬‬ ‫مجمع پی��روان خط امام و حزب اعتماد ملی اس��ت‪.‬‬ ‫هرچن��د اص��ل تش��کیل چنین تش��کلی از س��وی‬ ‫اصالح طلبان رد شده اس��ت‪ .‬اما در کنار انتشار خبر‬ ‫تشکیل این گروه انتخاباتی از سوی اصال ح طلبان‪،‬‬ ‫اخباری از فهرس��ت های انتخاباتی این جریان نیز‬ ‫منتشر شد‪ .‬حسن غفوری فرد از چهره های شاخص‬ ‫اصولگرایان و نماینده مجلس هشتم اعالم کرد که‬ ‫اصال ح طلبان با سه فهرس��ت در انتخابات شرکت‬ ‫خواهند ک��رد‪ .‬او در عین حال از عارف‪ ،‬محس��ن‬ ‫هاشمی و مصطفی کواکبیان به عنوان سرلیست های‬ ‫اصالح طلبان یاد کرده اس��ت‪.‬‬ ‫همچنین فهرستی ‪ 20‬نفره از نامزدهای احتمالی‬ ‫این جریان ب��رای حض��ور در انتخاب��ات در برخی‬ ‫رسانه ها منتشر ش��د‪ .‬محمدرضا عارف‪ ،‬بیژن زنگنه‪،‬‬ ‫اس��حاق جهانگیری‪ ،‬محسن هاش��می رفسنجانی‪،‬‬ ‫حبیب اهلل بی طرف‪ ،‬علی اکبر محتش��می پور‪ ،‬مرتضی‬ ‫الویری‪ ،‬صادق خرازی‪ ،‬مرتضی حاجی‪ ،‬محمدجواد‬ ‫حق ش��ناس‪ ،‬الیاس حضرتی‪ ،‬هادی خانیکی‪ ،‬هادی‬ ‫خامنه ای‪ ،‬عل��ی محمد حاض��ری‪ ،‬فاطم��ه راکعی‪،‬‬ ‫محمدرضا راه چمنی‪ ،‬عیسی کالنتری‪ ،‬الهه کوالیی‪،‬‬ ‫مجید انصاری و رس��ول منتجب نیا‪ ،‬اف��رادی بودند‬ ‫که نام انه��ا در فهرس��ت احتمال��ی اصالح طلبان به‬ ‫چش��م می خورد‪ .‬البته برخی از ای��ن چهره ها توافق‬ ‫بر سر تشکیل چنین فهرس��تی یا حضور خود در ان‬ ‫را تکذیب کرده اند‪ .‬تحلیل گران ورصدگران مس��ایل‬ ‫سیاسی بر این باورند که اصالح طلبان فرصت حضور‬ ‫در انتخابات اینده را از دس��ت نخواهند داد ‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد انها با تغییر استراتژی پیشین خود بنا دارند‬ ‫با مهره های س��فید و به بیان دیگر با چهره های کمتر‬ ‫شناخته شده وارد عرصه انتخابات شوند ‪ .‬تالش انها‬ ‫جهت بازگشت به عرصه قدرت رسمی کشور است‬ ‫و انها با همین تاکتیک انتخاباتی چنین هدفی را دنبال‬ ‫می کنند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪34‬‬ ‫حیات از دست رفته‬ ‫گفت و گو با فاطمه الیا درباره اصالحات‬ ‫فاطمه الیا‪ ،‬نماینده تهران در مجلس شورای اسالمی معتقد است‪« :‬اصالحات مرده است اما بعضی از‬ ‫افراد سعی می کنند به اصالح طلبان در پشت صحنه تنفس مصنوعی بدهند تا دوباره به عرصه سیاسی‬ ‫کشور برگردند‪ ».‬وی می افزاید‪« :‬حضور در انتخابات مجلس نهم فرصتی است برای اصالح طلبان که‬ ‫با التزام به اصول قانون اساسی و والیت فقیه‪ ،‬از این فرصت استفاده کنند تا بتوانند تا حدودی ابروی از‬ ‫دست رفته خودشان را در پیشگاه ملت و رهبری جبران کنند‪ ».‬عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست‬ ‫خارجی مجلس تاکید می کند‪« :‬اگر باز نیروهای اصالح طلب بعداز انتخابات تن به قانون ندهند قطعا‬ ‫مراجع ذی صالح درباره انها تصمیم گیری قاطع می کنند‪».‬‬ ‫با توجه به فتن��ه ‪ ،۸۸‬اصالح طلبان در حال‬ ‫حاضر چه ارایشی دارند؟‬ ‫‪ l‬اصالح طلباندرمجموعکارنامهقابلقبولی‬ ‫به مردم ارائه ندادند یعنی در جمع بندی در نظر مردم‬ ‫انهامساویهستندباعده ایکهقانون شکنیمی کنندو‬ ‫اگرنتایجموردقبول شاننباشد‪،‬نهتنهاجرزنیمی کنند‬ ‫بلکه خط قرمزها را نیز رعایت نمی کنند‪ .‬واقعیتی نیز‬ ‫وجود دارد و ان این اس��ت که در بین اصالح طلبان‬ ‫افرادی هس��تند که به حف��ظ یکس��ری ارزش ها‪،‬‬ ‫خط قرمزها و والیت فقیه مقید و در واقع تابع قانون و‬ ‫بهانپایبندهستند‪.‬‬ ‫فکر می کنی��د ان دس��ته از اصالح طلبان‬ ‫درون نظام چگونه به انتخابات مجلس نهم‬ ‫ورود کنند؟‬ ‫‪ l‬ممکن است نامزدهای اصالح طلب افراد‬ ‫عادی باش��ند که ورود انها به دو گونه اس��ت یا به‬ ‫صورت فردی شرکت می کنند یا ورود تشکیالتی‬ ‫به عنوان نامزد اصالح طلبان دارند‪ .‬در هر دو صورت‬ ‫یکسری موارد است که باید از س��وی انها رعایت‬ ‫شود‪ ،‬یعنی اگر بخواهند به صورت تشکیالتی وارد‬ ‫شوند باید موسوی و کروبی و کسانی که در فتنه ‪۸۸‬‬ ‫حقوق ملت را پایمال کرده اند‪ ،‬به حیثیت ملت لطمه‬ ‫زده اند و کشور را با خس��ارت های مالی‪ ،‬سیاسی و‬ ‫معنوی مواجه کرده اند را محکوم کنند چراکه این کار‬ ‫مطالبه درجه اول م��ردم از نامزدهای اصالح طلبان‬ ‫خواهد بود‪ .‬ضمنا انها باید ب��ه ملت تعهد دهند که‬ ‫در چارچوب قوانین نتیجه هر چه باشد به ان پایبند‬ ‫خواهند بود و این گونه نیست که اگر نتیجه خالف‬ ‫نظرشان باشد به ملت و منابع و منافع کشور صدمه‬ ‫بزنند‪ .‬همچنین باید تعهد کنند که از طریق احزاب‬ ‫منحله خودشان هیچ گونه فعالیتی نمی توانند انجام‬ ‫دهند و اگ��ر می خواهند به صورت تش��کیالتی در‬ ‫انتخابات شرکت کنند باید مواضع خود را به صورت‬ ‫شفاف اعالم کنند‪.‬‬ ‫ش��ورای نگهبان در قب��ال کاندیداتوری‬ ‫اصالح طلبان چه موضعی خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬درسطحکشورانتخاباتماانتخاباتازادی‬ ‫است که همگان می توانند طبق قانون در ان حضور‬ ‫پیدا کنند‪ ،‬اما از نظر ارگان هایی که صالحیت را تایید‬ ‫می کنند کسانی می توانند در انتخابات شرکت کنند‬ ‫که کارنام ه قابل قبولی را به ملت ارائه داده باش��ند‪ .‬با‬ ‫این تفاسیر ش��ورای نگهبان اعالم کرده کسانی که‬ ‫در جریان فتنه ‪ ۸۸‬یا این جریان را رهبری می کردند‬ ‫یا در ان مشارکت داشتند یا پشت صحنه و غیرعلنی‬ ‫از این جریان حمایت می کردند با توجه به مدارک‬ ‫صالحیت انها تایید نمی ش��ود‪ ،‬چون این خواسته‬ ‫ملت است‪ .‬البته بررسی نحوه رفتار اصالح طلبان در‬ ‫مجلس ششم و اوایل مجلس هفتم نشان می دهد که‬ ‫وقتی انها طبق موازین قانونی رد صالحیت می شوند‬ ‫جوس��ازی می کنند‪ ،‬پس باید این موارد را نیز برای‬ ‫حضور خود در انتخابات رعایت کنند‪.‬‬ ‫در مجموع نافرمانی اصالح طلبان در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم‪ ،‬نافرمانی مدنی‪ ،‬سیاسی و‬ ‫اخالقی بود‪ .‬انها از والیت فقیه نافرمانی کرده اند و در‬ ‫حال حاضر باید اعالم کنند ایا به این موازین وفادار‬ ‫هستند و به ملت و در مقابل انها تعهد دهند که اخالق‬ ‫و شرعا موازین را رعایت می کنند و خط قرمزها را‬ ‫مدنظر قرار می دهند‪ .‬ان جمعی از اصالح طلبان که‬ ‫به قانون و والیت فقیه مقید هستند و فتنه گران را نیز‬ ‫محکوممی کنندمی تواننددرانتخاباتشرکتکنندو‬ ‫با حضور در مجلس شورای اسالمی همانند مجلس‬ ‫فعلی که اقلیت اصالح طلب��ان در ان حضور دارند‪،‬‬ ‫حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫برخی تحلیلگران سیاسی می گویند جریان‬ ‫اصالحات مرده است‪ .‬ش��ما این تعبیر را‬ ‫قبول دارید؟‬ ‫‪ l‬حضور در انتخابات مجلس نهم فرصتی‬ ‫است برای اصالح طلبان که از این فرصت استفاده‬ ‫کنند تا بتوانند تا حدودی ابروی از دس��ت رفته ‬ ‫خودشان را در پیشگاه ملت و رهبری جبران کنند‪،‬‬ ‫اما اگر باز اینها به نافرمانی ه��ای خود ادامه دهند‬ ‫و تن به قان��ون ندهند قطعا مراج��ع ذی صالح با‬ ‫ارزیابی صالحیت انها در مورد انها تصمیم گیری‬ ‫می کنند‪ .‬اصالح طلبان می توانند با التزام به اصول‬ ‫قانون اساسی و والیت فقیه با حضور در انتخابات‬ ‫مجلس نهم حیات سیاس��ی و اینده خود را حفظ‬ ‫کنن��د‪ .‬اگ��ر اصالح طلب��ان امانت دار نباش��ند و‬ ‫به عهدشان وفا نکنند و همچنان به نافرمانی های‬ ‫سیاس��ی و مدنی ادامه دهند‪ ،‬قطعا حیات سیاسی‬ ‫اینده ش��ان را از دس��ت می دهند‪ ،‬گرچه در حال‬ ‫حاضر نیز انها حیات سیاسی ش��ان را از دس��ت‬ ‫داده اند‪.‬‬ ‫بنا ب��ه توضیحات ش��ما هن��وز امید هایی‬ ‫درب��اره حیات جری��ان اصالحات وجود‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬همانط��ور ک��ه گفت��ه ش��د برخ��ی از‬ ‫تحلیلگران سیاس��ی معتقدند اصالح طلبان مرده‬ ‫سیاسی هس��تند‪ ،‬اما بعضی از افراد سعی می کنند‬ ‫به اصالح طلبان در پشت صحنه تنفس مصنوعی‬ ‫بدهند که از نظر ملت این افراد دیگر مرده سیاسی‬ ‫هس��تند‪ .‬ممکن اس��ت ع��ده ای از اصالح طلبان‬ ‫بخواهند این ابروی خود را حفظ کنند که ان هم‬ ‫شرط هایی دارد که با رعایت این شرایط می توانند‬ ‫در انتخابات مجلس نهم شرکت کنند‪g .‬‬ ‫کاظم انبارلویی‪ /‬سردبیر روزنامه رسالت‬ ‫‪4‬‬ ‫به طور کلی دوم خردادی ها به سه دس��ته تقسیم‬ ‫می شوند؛ یک دسته از انها با نظام جمهوری اسالمی‬ ‫ضدیت و مقابل��ه دارند و هم ب��ا جمهوریت و هم با‬ ‫اس�لامیت نظام درگیر هس��تند و هی��چ انتخاباتی را‬ ‫بر نمی تابند‪ ،‬مگر اینکه در نتیج��ه ان انتخابات پیروز‬ ‫ش��وند‪ .‬انها به مبانی اسالم اعتقاد نداش��ته و التزامی‬ ‫ هم به قانون اساس��ی ندارند‪ .‬این طی��ف طی دو دهه‬ ‫اخیر به نوعی یک ضدیت با نظ��ام را مدیریت کردند‬ ‫و در قامت اپوزیسیون غیر قانونی نظام ظاهر شدند‪.‬‬ ‫دسته دوم افرادی هس��تند که واقعا با انقالب دشمن‬ ‫نبوده و به تعبیری ضد انقالب نیستند‪ ،‬اما تحت تاثیر‬ ‫برنامه های ضد انقالب هس��تند و از سال ‪ 88‬مسیری‬ ‫را طی کردند که در برابر ملت ای��ران و نظام مقدس‬ ‫جمهوری اسالمی ایران صف ارایی کردند و ایستادند‪.‬‬ ‫این افراد از طریق اردوکش��ی خیابانی می خواس��تند‬ ‫نتایج انتخابات را زیر سوال برده و ارای میلیونی ملت‬ ‫را ضایع کنند‪ ،‬که ملت و نهاد های مختلف این اجازه‬ ‫را ندادند‪ .‬دسته دیگر اصالح طلبانی هستند که واقعا‬ ‫به نظام اعتقاد و به رهبری و والیت فقیه التزام دارند‪،‬‬ ‫ولی سلیقه انها با سلیقه اصولگرایان یا دیگر نامزدهای‬ ‫مستقل متفاوت اس��ت و در حقیقت با کسانی که در‬ ‫س��ال ‪ 88‬به نظام بی مهری کردند‪ ،‬مرزبندی داشتند‪.‬‬ ‫دسته سوم بدون دردسر می توانند در انتخابات شرکت‬ ‫کنند و نظام و نهادهایی مثل شورای نگهبان و هیات‬ ‫اجرایی منعی برای حضور این گروه در انتخابات اینده‬ ‫نمی بینند و اگر از صالحیت ه��ای الزم که در قانون‬ ‫وجود دارد برخوردار باشند می توانند به طور طبیعی‬ ‫در رقابت های انتخاباتی شرکت کنند‪ .‬اما دسته اول که‬ ‫ضد انقالب هستند‪ ،‬در ادعا تحریم انتخابات را مطرح‬ ‫می کنند‪ ،‬اما در عم��ل و هنگام انتخاب��ات افرادی را‬ ‫انتخاب می کنند که از نظر فکری به خودشان نزدیک تر‬ ‫باشند‪ ،‬یعنی از روی بغض نسبت به طرفداران انقالب‬ ‫و نظام و اصولگرایان‪ ،‬به کس��انی اعتماد می کنند که‬ ‫تصور می کنند می شود بر انها تاثیرگذار باشند و انها را‬ ‫از خط انقالب خارج سازند‪ .‬دسته دوم افرادی هستند‬ ‫که به دلیل تخلفاتی که در ح��وادث بعد از انتخابات‬ ‫سیاست‬ ‫نوشتاری درباره تقسیم بندی اصالح طلبان در صحنه سیاست ایران‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫یک جریان ‪3 ،‬رویکرد‬ ‫‪ 88‬و به دلیل بی مهری هایی که به نظام داشتند پرونده‬ ‫انها به برخ��ورد حقوقی و قضایی با ای��ن افراد ختم‬ ‫شد‪ .‬این گروه پیشنهاد می کنند که بیاییم حوادث تلخ‬ ‫انتخابات ‪ 88‬را فراموش کنیم و از هم بگذریم و بیاییم‬ ‫در انتخابات ش��رکت کنیم‪ .‬برای نمونه می توانیم به‬ ‫بحث های اقای خاتمی و موس��وی خوئینی ها اشاره‬ ‫کرد‪ .‬متاسفانه این افراد حاضر نیستند به خطاهایی که‬ ‫در گذشته مرتکب ش��دند توبه کرده یا اینکه به نوعی‬ ‫از همگرایی با دش��منان نظام و انقالب تبری جویند‬ ‫ت��ا بتوانند به عنوان ی��ک جری��ان در انتخابات اینده‬ ‫ش��رکت داش��ته باش��ند‪ .‬انها هنوز موضع طلبکارانه‬ ‫دارند و حداکثر چیزی که مطرح می کنند این اس��ت‬ ‫که بیاییم گذش��ته ها را فراموش کنیم‪ ،‬ولی هیچ دلیل‬ ‫عقلی و حقوقی برای فراموش کردن گذش��ته وجود‬ ‫ندارد‪ ،‬چرا که اگر کس��ی مرتک��ب خطایی یا تخلف‬ ‫امنیتی یا سیاسی شده باش��د باید تاوانش را پرداخت‬ ‫کند و طبیعی است کسانی که التزام عملی به اسالم و‬ ‫نظام و والیت فقیه ندارند نتوانند‪ ،‬طبق قانون انتخابات‬ ‫در انتخابات ش��رکت کنند (نمی توانند نامزد شوند)‪.‬‬ ‫اصل بر این اس��ت‪ ،‬افرادی که در هر انتخاباتی نامزد‬ ‫می شوند به ملت و نظام سیاسی عالقه مند هستند‪ ،‬به‬ ‫قانون اساسی اعتقاد دارند‪ ،‬اما ظاهرا مشخص است‬ ‫که این دس��ته از اصالح طلبان که در باال به ان اشاره‬ ‫ش��د‪ ،‬اعتقادی به نظام همه پرس��ی ندارند‪ ،‬بنابراین‬ ‫بعید به نظر می رس��د که بتوانن��د در انتخابات اینده‬ ‫حضور مشخصی داشته باشند‪ ،‬چون هم منع قانونی‬ ‫دارند و هم اینکه خودشان برای انتخاب شدن گام بر‬ ‫نمی دارن��د بلکه برای ایجاد اخت�لال در روابط قوا و‬ ‫اخالل در نظام امنیتی کش��ور وارد می شوند که باید‬ ‫مس��ئوالن انتخابات این مس��ائل را به دقت زیر نظر‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫م��ردم هم��واره مطالب��ات مش��خصی دارند و‬ ‫می خواهند یک نماینده مجلس واقعا به نظام و ملت و‬ ‫همچنین قانون اساسی اعتقاد داشته باشد‪ ،‬نه اینکه یک‬ ‫نماینده به محض اینکه انتخاب شد قول و قرار خود‬ ‫را کتمان کند‪ ،‬مردم نماینده ای که انتخاب می کنند از‬ ‫وی انتظار دارند در مجلس از مطالبات حقیقی ش��ان‬ ‫دفاع کند‪ .‬اولی��ن مطالبات انها این اس��ت که امنیت‬ ‫نظام سیاسی کش��ور و امنیت و استقالل کشور تامین‬ ‫شود‪ ،‬ولی وقتی مش��اهده می کنند که رادیو امریکا از‬ ‫تصمیمات یک نماینده‪ ،‬حمایت می کند‪ ،‬مطمئن ا تردید‬ ‫می کنند که این ش��خص چطور در مجلس می تواند‬ ‫خواستار استقالل و امنیت کش��ور باشد؟ در مرحله‬ ‫دوم مردم به دنبال مطالبات اقتصادی خود هس��تند‪.‬‬ ‫به هر حال کسانی که به عنوان منتخب ملت انتخاب‬ ‫می شوند باید پاسخگوی نیازهای اقتصادی و رفاهی‬ ‫مردم باش��ند‪ ،‬بنابراین م��ردم نماین��ده ای را انتخاب‬ ‫می کنند که بتواند پاس��خگوی مطالبات انها باش��د و‬ ‫همیشه از نظام دفاع کند‪.‬‬ ‫البته انتخابات اینده اینچنین نیس��ت که رقابت‬ ‫بی��ن اصولگرای��ان و اصالح طلب��ان باش��د‪ ،‬چرا که‬ ‫اصالح طلبان با این عنوان بعید اس��ت که بتوانند در‬ ‫انتخابات شرکت کنند چون تکلیفش��ان را با مردم و‬ ‫نظام مش��خص نکردند‪ ،‬البته مردم تکلیف خود را با‬ ‫این دسته از اصالح طلبان در ‪ 9‬دی ‪ 88‬و ‪ 22‬بهمن ‪88‬‬ ‫مشخص کردند و تبری خود را از تبهکاری های این‬ ‫افراد اعالم کردن��د و در انتخابات مجلس هم مطمئنا‬ ‫افرادی ب��ه صورت مس��تقل نامزدی خ��ود را اعالم‬ ‫می کنند‪ .‬به هر ترتیب نقطه اشتراکی که کامال بین مردم‬ ‫و نظام در انتخابات اینده مش��هود است و می توان به‬ ‫ان اشاره کرد دغدغه حفظ نظام و انقالب است‪g .‬‬ ‫‪35‬‬ ‫فرهنگ ‬ ‫ادبیات پسوندی‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫بررسی داستان پس از انقالب در گفت وگو با کامران پارسی نژاد‬ ‫‪1‬‬ ‫نویسندگان روشنفکر و متعهد به هم نزدیک شده اند‬ ‫در سال های پس از پیروزی انقالب خود به خود جامعه نویسندگی به چند طیف تقسیم بندی شد که عمده ترین انها جریان معروف به ادبیات متعهد و در برابر ان‬ ‫جناح موسوم به ادبیات روشنفکری بوده است‪ .‬در هر کدام از این طیف ها برخی نویسندگان شاخص و برخی دیگر از چهره های فعال بوده اند‪ .‬دراین شماره از نشریه‬ ‫مثلث در گفت وگویی با کامران پارس��ی نژاد به بررس��ی و مرور ادبیات داس��تانی بعد از انقالب پرداخته ایم‪.‬‬ ‫‪36‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫ارزیابی ش��ما از ادبی��ات بع��د از انقالب در‬ ‫مقایس��ه با ادبیات قبل از انقالب چیست؟ در‬ ‫مجموع ادبیات رشد داشته و اگر اینطور بوده‪،‬‬ ‫بیشتر در چه جنبه هایی بوده است؟‬ ‫‪ l‬به طور کلی خیلی از منتقدان بر این باورند‬ ‫که ادبیات به ش��کل امروزی ان بس��یار نوپاس��ت‪.‬‬ ‫هرچند در قالب حکایات‪ ،‬افسانه ها و شعر حماسی‬ ‫تجربه داستان نویسی را داشته ایم‪ .‬اما در قالب مدرن‬ ‫امروزی ظهورش از مش��روطه بوده تا رس��یده ایم به‬ ‫داستان نویسی پس از انقالب‪ .‬اما نظردهی در ارتباط‬ ‫با دوره ها‪ ،‬دهه ها و حتی جریان ها کار اشتباهی است‪،‬‬ ‫چرا که در هر دوره هم ش��اهد ظهور ذهنیت های نو‬ ‫بوده ایم و هم اف��ول جریان های ادب��ی‪ .‬در هر دوره‬ ‫بعضی کارها ارزش��مندند و بعضی کم مایه‪ .‬نمی شود‬ ‫کلی گفت‪ ،‬باید با ریزبین��ی درباره دهه ها و جریان ها‬ ‫نظر بدهیم‪.‬‬ ‫خب حاال درباره ادبیات انق�لاب‪ ،‬باتوجه به‬ ‫ش��رایطی که بوده‪ ،‬ادبیات چه تغییراتی کرده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬چیزی که مهم است‪ ،‬در طول تاریخ‪ ،‬ادبیات‬ ‫داس��تانی همواره تح��ت تاثیر بس��یاری جریان های‬ ‫سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی قرار داش��ته و بالطبع‬ ‫باظهور انقالب اسالمی این تحول و دگرگونی بسیار‬ ‫بنیادین بوده اس��ت‪ .‬در مقاطع تاریخی گذش��ته سیر‬ ‫تحول بنیادین انچنانی نداشته ایم و اگر تغییری بوده‪،‬‬ ‫در سطح تغییر حکومت و جابه جایی اشخاص بوده؛‬ ‫اما فرهنگ و باورها تغییر نمی کرد‪ .‬اما درباره انقالب‬ ‫اس�لامی فرق دارد و بنیادی ترین مس��ائل‪ ،‬فرهنگ‪،‬‬ ‫معیاره��ا و هنجارها تغییر کردند‪ .‬م��ا تجربه انقالب‬ ‫به صورت بنیادین نداشتیم‪ .‬اینجا چون انقالب شد‪،‬‬ ‫تمام بنیادها تغییر کرد‪ .‬انچه در گذش��ته خوب بود‪،‬‬ ‫بعدا ممکن بوده مورد مذم��ت قرار گیرد یا برعکس‪.‬‬ ‫چون تغییر و تحول عظیم اتفاق افتاد‪ ،‬در داستان هم‬ ‫تاثی��ر ان را دیدیم‪ .‬بس��یاری مس��ائل و نگرش های‬ ‫نویس��ندگان تغیی��ر ک��رد؛ حت��ی در بس��تر جریان‬ ‫روشنفکری‪.‬‬ ‫اگر جریان های غالب ادبیات بعد از انقالب را‬ ‫به نویسندگان روشنفکر و متعهد تقسیم کنیم‪،‬‬ ‫کار هر کدام از این گروه ها را چگونه می بینید؟‬ ‫‪ l‬گرچه ش��خصا با این تقس��یم بندی موافق‬ ‫نیس��تم و خیلی جالب نیس��ت که نویس��ندگان را با‬ ‫ایدئول��وژی حاکم بر ذهن ش��ان گروه بن��دی کنیم؛‬ ‫اما در هر ح��ال اگر بخواهی��م اینطور ن��گاه کنیم و‬ ‫نویس��ندگان را ب��ه دو دس��ته روش��نفکر متمایل به‬ ‫تمایالت غرب گرایانه و نویس��ندگان متعهد تقسیم‬ ‫کنیم‪ ،‬هر دو گروه تغییر کرده اند‪.‬‬ ‫به دلیل بروز انقالب اس�لامی و تغییر ش��رایط‪،‬‬ ‫نویس��ندگان روش��نفکر هم تغییرات عم��ده ای در‬ ‫مضامین و نوع داستان هایشان داشته اند‪ .‬مساله ای که‬ ‫خیلی مهم است‪ ،‬در بستر جریان های ادبی نمی توانیم‬ ‫منکر باشیم و هر جا نویسنده از فضای سیاسی مناسب‬ ‫برخوردار بوده‪ ،‬ادبیات بهتر قد علم کرده اس��ت‪ .‬در‬ ‫دوره ش��اه ادبیات تحت سانسور ش��دید بود‪ ،‬حتی‬ ‫نویس��ندگان از به کارگیری برخی واژه ها مثل دیوار‪،‬‬ ‫کارگر و‪ ...‬محروم بودند‪.‬‬ ‫ول��ی پ��س از انق�لاب اس�لامی ی��ک ازادی‬ ‫قابل توجه در بستر جامعه در ان مقطع زمانی ایجاد شد‬ ‫که گروه ها و جریان ها که جزو انقالبی ها بودند‪ ،‬این‬ ‫فرصت را پیدا کردند ب��ا ازادی بهتر ادامه دهند‪ ،‬ولی‬ ‫مساله ای که مطرح است‪ ،‬نواوری است‪.‬‬ ‫در دوره پیش از انقالب‪ ،‬فقط در دهه ‪ 40‬شاهد‬ ‫ش��کوفایی‪ ،‬نواوری و خالقیت در داستان بوده ایم‪.‬‬ ‫ان هم به خاطر ش��رایط خ��اص ده��ه ‪ 40‬و تثبیت‬ ‫حکومت پهلوی که حکومت یک مقداری از قدرت‬ ‫روی نویسنده ها را کاس��ت و اجازه داد به ترجمه رو‬ ‫بیاورند و با اثار برتر کشورهای دیگر اشنا شوند‪ .‬این‬ ‫خودش در ان مقطع تاثیر خوبی گذاش��ت ولی بعد‬ ‫در دهه ‪ 50‬ب��ه دلیل اینکه حکومت دوباره سانس��ور‬ ‫ش��دید را حاکم کرد‪ ،‬جریان نوقلم دهه ‪ 50‬که بزرگ‬ ‫شده دهه ‪ 40‬بود‪ ،‬دچار نوعی سردرگمی و بی هویتی‬ ‫شد‪ ،‬حتی در شناسایی هویت فردی خود هم مشکل‬ ‫داشت‪ .‬در داس��تان برای اولین بار باب گرته برداری‬ ‫باز شد و نویسندگان خواسته یا ناخواسته سعی کردند‬ ‫از سبک ها و جریان های ادبی غرب تقلید کورکورانه‬ ‫کنند‪ ،‬بدون اینکه در انها نهادینه ش��ده باش��د‪ .‬اینها‬ ‫از لحاظ پیش��ینه اطالعات نداش��تند‪ .‬برای اولین بار‬ ‫جریان نویسندگان روشنفکر در مقطع سال ‪ 50‬دچار‬ ‫انحراف شد‪ .‬از س��بک های مختلف مثل مدرنیسم و‬ ‫بعدها پست مدرنیس��م اس��تفاده کردند‪ ،‬بدون اینکه‬ ‫ان را بشناس��ند و بدانند چه به��ره ای دارد‪ .‬درحالی‬ ‫که در غرب وقت��ی جریانی پدید می ای��د برگرفته از‬ ‫جامعه است‪ .‬اما ما بسترهای الزم را نداشتیم و تقلید‬ ‫کردیم‪ .‬اگر این جریان ها واقعا اگاهانه تقلید می شد‪،‬‬ ‫مشکلی نبود‪ ،‬ولی چون نااگاهانه بود‪ ،‬مشکل ایجاد‬ ‫می کرد‪ .‬و چه بسا خیلی از نویسندگان برای پوشش‬ ‫ضعف های ش��ان و متفاوت جلوه دادن خود از اینها‬ ‫استفاده کردند و این از بزرگ ترین اسیب ها بود‪.‬‬ ‫خب برسیم به نویسندگان متعهد‪.‬‬ ‫‪ l‬فضای اوایل انقالب خیلی سیاسی بود‪ .‬بین‬ ‫نویسندگان هم دو جناح به وجود امد‪ .‬ادبیات متعهد‬ ‫فکر می کرد وظیفه داستان حفظ ارمان ها و ارزش های‬ ‫انقالب اسالمی است و باید داستان را به عنوان ابزار‬ ‫در اختیار داش��ته باش��د تا از حقانی��ت ان دفاع کند‪.‬‬ ‫جریان روش��نفکری در انتخاب موضوع یک مقدار‬ ‫دچار ش��ک بود و به صورت گذرا به مسائل مختلف‬ ‫می پرداخت‪ .‬ن��ه اینکه برضد انقالب باش��د‪ ،‬ولی به‬ ‫نوعی خود سانسوری پرداختند؛ خواسته و ناخواسته‪.‬‬ ‫از طرفی س��عی کردند نوعی ادبیات اعتراضی شکل‬ ‫بگیرد که بیشتر از انکه بخواهد انتقاد مستقیم و اشکار‬ ‫داشته باش��د‪ ،‬به بهانه جویی و بهانه گیری پرداخت و‬ ‫رویدادهای جزیی را درشت نمایی کرد؛ به گونه ای که‬ ‫غیرقابل باور بود‪ .‬این طبعا برای مخاطب و منتقد هم‬ ‫باورپذیر نبود‪ .‬برای اینکه کار خود را پوشش بدهند‪،‬‬ ‫و بگویند تکنیک برتری دارند گرته برداری از غرب‬ ‫را ادامه دادند‪.‬‬ ‫پس از انقالب باز برخی نویس��ندگان روشنفکر‬ ‫به این س��مت امدند و اثار بی هویتی خلق کردند که‬ ‫سرانجامی نداشت‪.‬‬ ‫ادبیات نویس��ندگان متعهد هم به سمت نوعی‬ ‫اثبات گرایی روی اورد‪ .‬داس��تان ها به گونه ای بود که‬ ‫گویی برای هر رویداد دلیل اثباتی می خواهند بیاورند‬ ‫و تاثیر این موضوع مثبت نبود‪ .‬نویسنده فکر می کرد‬ ‫باید هم��ه چز را اثب��ات کند‪ ،‬اما اگ��ر راوی بخواهد‬ ‫همه چی��ز را توضیح بده��د و برای هم��ه چیز دلیل‬ ‫بیاورد‪ ،‬داستان از قالب خودش خارج می شود و چه‬ ‫بسا به خاطره شبیه شود‪.‬‬ ‫اینه��ا باعث ش��د زب��ان اثباتی ش��ود و نوعی‬ ‫ش��عارزدگی پدید ای��د‪ ،‬در صورتی که اگ��ر همان‬ ‫ایدئولوژی در الیه های زیرین پنهان می شد و اشکارا‬ ‫مطرح نمی شد‪ ،‬هم داستان تاثیرگذارتر بود و هم اینکه‬ ‫این اتهام شعارزدگی برداشته می شد‪.‬‬ ‫جلوتر که بیاییم و به دهه های اخیر برسیم ادامه‬ ‫حرکت این جریان ها را چگونه می بینید‪.‬‬ ‫‪ l‬در مجموع روند داس��تان در کش��ور رو به‬ ‫رش��د بوده و به یقین می گویم داستان بعد از انقالب‬ ‫اسالمی بسیار قوی تر از داستان قبل از ان است‪ .‬یک‬ ‫دلیل ظهور انقالب اسالمی بوده‪ ،‬یکی گذشت زمان‬ ‫که به نویس��نده‪ ،‬تجربه می دهد بع��د پیامد جنگ که‬ ‫تجربه خیلی قوی ای برای نویسنده است‪.‬‬ ‫جریان روش��نفکری اوایل دهه ه��ای ‪ 60‬و ‪70‬‬ ‫گرته ب��رداری می ک��رد‪ ،‬ولی دهه ‪ 80‬و ‪ 90‬ما ش��کل‬ ‫منطقی تر از این حرکت را می بینیم‪.‬‬ ‫نویس��ندگان متعهد هم که توسط نهادهایی مثل‬ ‫حوزه هنری تربیت و معرفی شده بودند‪ ،‬توانستند از‬ ‫قالب شعارگونه فاصله بگیرند و به قوانین و ضوابط‬ ‫داستان نویس��ی نزدیک ش��وند‪ ،‬در عین اینکه طرح‬ ‫مضامین خودشان را هم داشته باشند‪.‬‬ ‫اگ��ر در گذش��ته فاصله زی��ادی بی��ن ادبیات‬ ‫روشنفکری و متعهد بود‪ ،‬با گذشته زمان این دو جریان‬ ‫به هم نزدیک ش��دند‪ .‬نه اینکه ایدئولوژی هایشان به‬ ‫هم نزدیک ش��ود ولی از جنبه داستان و طرح داستان‬ ‫به هم نزدیک شدند‪ .‬کفه ترازو دارد یکسان می شود و‬ ‫تفاوتی بین نویسندگان روشنفکر و متعهد نمی بینیم‪.‬‬ ‫روش��نفکران نقایص کار خود را برطرف کرده و در‬ ‫یک روال منطقی قرار گرفته اند‪ .‬از طرفی نویسندگان‬ ‫متعهد هم رشد کرده و توانسته اند مشکالتی را که در‬ ‫طرح مسائل ایدئولوژیک داشتند‪ ،‬برطرف کنند و این‬ ‫مسائل را در الیه های زیرین داستان و با قدرتمندی و‬ ‫توانمندی بیشتری مطرح کنند‪.‬‬ ‫نظر شما درباره حضور نویسندگان جوان در‬ ‫عرصه ادبیات داستانی چیست؟‬ ‫‪ l‬م��ن در جش��نواره های ادبی زی��ادی داور‬ ‫بوده و حضور داش��ته ام‪ .‬برایم کامال محرز است که‬ ‫جری��ان جدیدی از نویس��ندگان نوقل��م دارد ظهور‬ ‫می کند که بسیار توانمندند و هر دو جریان را تجربه‬ ‫کرده اند و هم قلم خوبی دارن��د و هم به تکنیک های‬ ‫منطقی و مدرن اشراف دارند‪ .‬از سویی زبان گویایی‬ ‫دارند و بسیاری از مسائل روز را مطرح می کنند‪ .‬اکثر‬ ‫برگزیدگان جشنواره ها از نویس��ندگان پیشکسوت‬ ‫نیس��تند‪ ،‬بلکه نس��ل جوان تازه ظهور کرده هستند و‬ ‫بیش��تر هم از شهرس��تان های دور از پایتخت هستند‬ ‫که در شهرهای کوچک خودش��ان تالش کرده و به‬ ‫شکوفایی رسیده اند‪.‬‬ ‫به عنوان سوال اخر می خواستم بپرسم حضور‬ ‫زنان نویس��نده را در عرصه ادبیات داستانی‬ ‫پس از انقالب چگونه می بینید و ارزیابی تان از‬ ‫عملکرد انها چیست؟‬ ‫‪ l‬بعد از انقالب داستان نویس��ی زنان رش��د‬ ‫قابل توجهی داشته و دلیلش را باید ریشه یابی کرد‪.‬‬ ‫نویس��ندگان زن می��دان کاف��ی پی��دا کردند و‬ ‫حضورشان هم از نظر کمی و هم کیفی رشد پیدا کرد‬ ‫و توانستند اثار بسیار قدرتمندی منتشر کنند‪ .‬بعد از‬ ‫انقالب اسالمی‪ ،‬نوع نگاه زنانه در داستان نشان می داد‬ ‫که این ادبیات زنانه است‪.‬‬ ‫در س��ال های اخیر حضور زنان در بس��یاری از‬ ‫حوزه ها مثل ادبیات دفاع مقدس بسیار پررنگ بوده و‬ ‫مثال سال گذشته در جایزه ادبی «یوسف»‪ 60 ،‬درصد‬ ‫شرکت کنندگان و حتی برگزیدگان از خانم ها بودند‪.‬‬ ‫درحالیکه این برداشت وجود دارد که شاید زنان‬ ‫خیلی نتوانند به عرصه دفاع مقدس وارد شوند‪ ،‬ولی‬ ‫اتفاقا خانم ها داس��تان هایی دارند ک��ه به خود جنگ‬ ‫می پردازد و هرچند هم تجربه عینی حضور در ان را‬ ‫نداشته اند ولی توانسته اند همذات پنداری کنند‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫کتاب در سده گذشته‬ ‫موقعیت های مختلفی‬ ‫را تجربه کرده است‬ ‫چه از نظر مکانی چه‬ ‫از نظر محتوایی و‬ ‫چه از نظر جایگاهی‪.‬‬ ‫گاه وسیله تبلیغ و‬ ‫ترویج احکام و عقاید‬ ‫اسالمی بوده‪ ،‬گاه‬ ‫بار روشنفکری‬ ‫جامعه را بر دوش‬ ‫کشیده و گاهی هم‬ ‫به عامل ایجاد برخی‬ ‫ انحراف ها متهم‬ ‫شده است‬ ‫وقتی رسانه ها مردم را عوام بار می اورند‬ ‫بحثی درباره جریان های شعری متفاوت پیش و پس از پیروزی انقالب‬ ‫‪2‬‬ ‫دکتر محمدرضا شالبافان‬ ‫فرهنگ‬ ‫ادبیات روش��نفکری‪ ،‬ادبیات متعه��د و ادبیات‬ ‫عامه پسند‪ ،‬شاید پیش از انقالب اسالمی‪ ،‬ان چنانکه‬ ‫امروز در معرض توجه و بازتعریف قراردارند‪ ،‬مورد‬ ‫نظر نبودند‪ .‬در فضای ادب��ی دهه چهل و تاثیر بی نظیر‬ ‫شعر بر فضای جامعه‪ ،‬این سه گونه از جمله در حوزه‬ ‫شعر بس��یار به هم نزدیک بودند؛ ادبیات متعهد همان‬ ‫بود که روشنفکران جامعه می پس��ندیدند و تقریبا در‬ ‫تمام ایام به جز چند صباحی این گونه شعری بیشترین‬ ‫اقبال را در میان عوام داشت‪ .‬البته در همان سال ها نیز‬ ‫تعریف ش��عر روش��نفکری واضح نبود چرا که مانند‬ ‫همیشه تاریخ ادبیات معاصر ایران‪ ،‬مشخص نبود که‬ ‫روشنفکر به چه کسی اطالق می شود‪ .‬ان روزها «رضا‬ ‫براهنی» ک��ه خود را نماینده ش��عر اجتماعی و متعهد‬ ‫می دانست «س��هراب س��پهری» را یک «بچه بودای‬ ‫اش��رافی» می نامید و کس��ی چون «احمد شاملو» در‬ ‫ذهن بسیاری از منتقدان نماینده مشترک شعر متعهد‬ ‫و روشنفکری بود‪.‬‬ ‫اما پس از انقالب این تعاریف به طرز محسوسی‬ ‫از هم فاصله گرفتن��د و با هم اختالف فاحش��ی پیدا‬ ‫کردند‪ .‬شعر متعهد که پیش از انقالب بیشتر به شعری‬ ‫اطالق می شد که بر اساس یک ایدئولوژی شناخته شده‬ ‫و مشخصا چپ گرا سروده شده بود بازتعریف شد و‬ ‫مشخصا شعر مذهبی و انقالبی اسالمی به عنوان شعر‬ ‫متعهد معرفی شد‪ .‬با گذش��ت تنها چند سال و شروع‬ ‫جنگ تحمیلی عده ای از شاعران که سابق ه چندانی هم‬ ‫در عرصه ادبیات پیش از انقالب نیز بعضا نداش��تند‬ ‫وارد این عرصه ش��دند‪ .‬البته در این بین باید چند نام‬ ‫اشنا را استثنا کرد که از معدود صداهای ادبیات مذهبی‬ ‫پیش از انقالب نیز به شمار می روند‪ .‬اما باید پذیرفت‬ ‫که اکثر شاعرانی که دیروز و امروز در عرصه ادبیات‬ ‫متعهد پس از انقالب به نام و نشانی رسیدند از جمله‬ ‫ش��اعران انقالبی پس از انقالب بوده و هستند‪ .‬همان‬ ‫گونه که امروز بس��یاری از جوانانی که هرگز صدای‬ ‫تیر را هم نشنیده اند از سرایش شعرهای داغ جنگی به‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪38‬‬ ‫جایگاه تقدیری شاعر دفاع مقدسی می رسند‪.‬‬ ‫اما غریب تر از این تغییر‪ ،‬چرخشی بود که به جان‬ ‫تعریف شعر روش��نفکری افتاد‪ .‬پس از انقالب شعر‬ ‫روشنفکری به تعریفی سلبی رسید و عبارت شد از هر‬ ‫شعری که بر خالف سلیقه جریان شعری متعهد مذهبی‬ ‫سروده شود‪ .‬بر اساس این تعریف از شاعران وابسته‬ ‫به جریان های فکری ناسیونالیست و چپ گرا گرفته‬ ‫تا شاعران نزدیک به جریان های فکری مدرن و حتی‬ ‫پسامدرن در حیطه شعر روشنفکری جای گرفتند‪ .‬البته‬ ‫این ملغمه در سال های دهه شصت و به واسطه فضای‬ ‫سنگین سیاسی و بس��ته بودن فضای رسانه ای و حتی‬ ‫کتاب ها چندان به چش��م نمی امد‪ ،‬اما به ویژه در نیمه‬ ‫دوم دهه هفتاد و همزمان با ازادی نسبی مطبوعات و‬ ‫گسترش انها مشکل ساز شد‪ .‬هر روز چندین کتاب به‬ ‫بازار نشر عرضه می شد که اکثرا خود را به جریان شعر‬ ‫روشنفکری منسوب می دانستند‪ ،‬اما شباهتی بین انها به‬ ‫چشم نمی امد‪ .‬حتی حداقل تعریف شعر روشنفکری‬ ‫که نگاه جدید به جهان و دیگرگون از نگاه س��نتی و‬ ‫متحجرانه بود نیز در بعضی از این ش��عر ها خدشه دار‬ ‫می شد؛ به گونه ای که گاهی ریش��ه ایدئولوژیک این‬ ‫ش��عرها به صدها س��ال پیش از اس�لام برمی گشت‪.‬‬ ‫البته در این بین کم نبودند شاعرانی که به واقع با نگاه‬ ‫به روز به سمت شعر رفتند و با اس��تفاده از تازه ترین‬ ‫اموزه های فلس��فی روانش��ناختی جهان با ادبیات به‬ ‫دیالوگ نشس��تند که از این میان می توان به ش��اعران‬ ‫موسوم به ش��اعران دهه هفتاد اش��اره کرد‪ .‬اما به رغم‬ ‫پیگیری س��تودنی این جماعت‪ ،‬به دالیل متعددی از‬ ‫جمله ازدحام نفسگیر بازار ادبیات و عرصه کتاب‪ ،‬این‬ ‫جریان شعری انچنان که باید‪ ،‬دیده نشد و دیری نپایید‪.‬‬ ‫در ادامه و در سال های اغازین دهه هشتاد جریان غزل‬ ‫متفاوت یا پست مدرن نام اشناترین جریان در حیطه‬ ‫ادبیات روشنفکری شد که با استفاده از تجربه ناکامل‬ ‫شعر دهه هفتاد و با بهره گیری از تجربه چند صد ساله‬ ‫تاثیر غزل بر اذهان ایرانیان توانس��ت بر ذهن بسیاری‬ ‫از شاعران حرفه ای کش��ور تاثیر بگذارد و بسیاری از‬ ‫مخاطبان خاص ادبی��ات را به خود ج��ذب کند‪ .‬این‬ ‫جریان البته در س��ال های اخیر و به واسطه مشکالت‬ ‫بازار نشر کمرنگ تر شده است‪.‬‬ ‫اما ماجرای ادبیات عامه پس��ند با ه��ر دوی این‬ ‫جریان ه��ا به ویژه در س��ال های پایانی ده��ه هفتاد و‬ ‫سال های دهه هشتاد متفاوت ش��د‪ .‬در حالی که تمام‬ ‫قدرت رسانه ای و به ویژه رسانه ملی در اختیار ادبیات‬ ‫متعهد و مذهبی بود‪ ،‬نوعی ش��به جریان ش��عری در‬ ‫ادبیات کش��ور س��ر براورد که می توان ظهور ان را به‬ ‫حضور ازادانه موسیقی پاپ در کشور متصل دانست‪.‬‬ ‫حضور ش��عر محاوره ای به بهانه صدای خوانندگان‬ ‫تازه کاری که البته سال ها در زیرزمین ها بر صدای خود‬ ‫کار کرده بودند سبب شد ترانه ها از میان این دو جریان‬ ‫پویای شعری یعنی ش��عر متعهد و شعر روشنفکری‪،‬‬ ‫به ذهن عامه م��ردم راه پیدا کنن��د و در چند ماه کتابی‬ ‫نه چندان ارزشمند به نام «مثل هیچکس» سروده «مریم‬ ‫حیدرزاده» به چاپ چهاردهم برسد؛ اتفاقی که پس از‬ ‫ان بارها تکرار شد‪ .‬در توضیح این اتفاق دالیل متعددی‬ ‫قابل ذکر است‪ ،‬اما انچه بیشتر باید به ان دقت کرد این‬ ‫است که باید بپذیریم سلیقه انسان امروز بیش از انکه‬ ‫به دنبال یک هنر باشد به دنبال ترکیبی از هنرهاست و‬ ‫روزگار عاشقان دلباخته ش��عر تا حدودی به سر امده‬ ‫است‪.‬‬ ‫این روزها مخاطبان به دنبال کس��ب بیش��ترین‬ ‫لذت در کمترین زمان هستند و باید به چنین مخاطب‬ ‫عجولی حق داد که به ترانه های س��اده انگارانه بیش از‬ ‫اشعار فخیم مایل باش��د‪ .‬هرچند بر این باورم که اگر‬ ‫کوتاه اندیشی صاحبان رسانه های دیداری و شنیداری‬ ‫نبود و اگر اندک فرصت��ی در اختی��ار انچه به چوب‬ ‫شعر روشنفکری بودن در صدا و سیما رانده شد قرار‬ ‫می گرفت‪ ،‬شاید اقبال مخاطبان به شعر چنان چشمگیر‬ ‫می شد که چشم تنگ نظران از پس��ش بر نمی امد‪ .‬اما‬ ‫جالب اینجاست که هنوز اشعار سفارشی عده ای شاعر‬ ‫شبه متعهد به رغم نبود اقبال عام‪ ،‬کاالی ویترین صدا‬ ‫و سیماست‪g .‬‬ ‫ادبیاتی متهم به ابتذال‬ ‫کنکاشی در مفهوم ادبیات موسوم به عامه پسند‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫کتاب یا فیلم عامه پسند‪ ،‬دیگر تقریبا در مقام‬ ‫یک ناسزای فرهنگی درامده که وقتی می خواهند‬ ‫یک اثر ادبی هنری را به چوب اتهام کم ارزش��ی‬ ‫و فاقد امتیازه��ای یک اثر خوب ب��ودن نوازش‬ ‫کنند‪ ،‬یا می گویند ژورنالیستی است‪ ،‬یا می گویند‬ ‫عامه پسند اس��ت‪ .‬این در حالی است که این گونه‬ ‫اثار‪ ،‬بدون توجه به حکم هایی که معموال از سوی‬ ‫جامعه موسوم به روش��نفکری یا فرهیخته صادر‬ ‫می شود‪ ،‬راه خود را می روند‪ ،‬تولید خود را دارند‪،‬‬ ‫از فروش به نسبت باالیی برخوردارند‪ ،‬اما انچنان‬ ‫که طرفداران پر و پا قرصی نزد مخاطبان دارند‪ ،‬از‬ ‫اقبال چندانی در جامعه نویس��ندگان برخوردار‬ ‫نیستند و خیلی ها هم که به این عرصه پا می گذارند‬ ‫معموال از اطالق این صفت به اثار خود گریزان و‬ ‫هراسانند‪ .‬اما اینان که هستند؟ نویسندگانی چون‬ ‫«ر‪.‬اعتمادی»‪« ،‬فهیمه رحیم��ی»‪« ،‬م‪ .‬مودب پور»‪،‬‬ ‫«امیر عش��یری»‪« ،‬پری ن��وش صنیع��ی»‪« ،‬نازی‬ ‫صفوی»‪« ،‬مریم ریاحی»‪« ،‬حسن کریم پور»‪« ،‬تکین‬ ‫حمزه لو»‪« ،‬مری��م جعفری»‪« ،‬فریده ش��جاعی»‪،‬‬ ‫«مژگان مظفری»‪« ،‬سیمین ش��یردل»‪« ،‬مهرنوش‬ ‫صفایی» و حتی «شهره وکیلی»‪ .‬نویسندگانی که در‬ ‫چند دهه گذشته اثارشان مورد استقبال مخاطبان‬ ‫بسیاری به ویژه در قشر جوانان و بانوان قرار گرفته‬ ‫و برخی تا چند ده تجدید چاپ را تجربه کرده و‬ ‫برخی از انها تقریبا سالی دو رمان به بازار عرضه‬ ‫کرده ان��د و ب��ه رکوردهایی‬ ‫چون چاپ ‪ 60‬اثر رسیده اند‪.‬‬ ‫اما ایا صرف پرفروش‬ ‫بودن نشانه عامه پسند بودن‬ ‫یک اثر و اتهام و جرمی برای‬ ‫ان است؟ اگر این گونه است‪،‬‬ ‫ایا کت��اب پرف��روش «دا» را‬ ‫هم باید یک کار عامه پس��ند‬ ‫محسوب کنیم؟ اگر اینگونه‬ ‫است پس چرا از نظر محتوا‬ ‫با سایر کتاب های عامه پسند‬ ‫تفاوت دارد؟ گذشته از این‪،‬‬ ‫مگر نه اینک��ه همه و موثران‬ ‫عرصه نشر و ادبیات کشور‬ ‫تالش دارند کتاب ه��ا را به‬ ‫تیراژ های باال برس��انند؟ ایا‬ ‫این یک نقض غرض است؟‬ ‫گذش��ته از این‪ ،‬ایا نه اینکه‬ ‫نویسندگان عامه پسند معموال اصلی ترین مدافعان اثار خود هستند‬ ‫بسیاری از اثاری که به عنوان‬ ‫«به تیراژهای اندک بس��یاری از رمان ه��ا و مجموعه‬ ‫شاهکارهایی در جهان ادبیات یاد می شوند‪ ،‬اثار‬ ‫داس��تان ها فکر می ک��ردم و بعد تیراژه��ای فراوان و‬ ‫پراقبال و پرانتشاری نبوده اند؟ این خود موضوعی‬ ‫تجدید چاپ های خیره کننده کتاب هایی که به دستم‬ ‫است که بسیاری از نویسندگان و شاعران امروز‬ ‫می رسید‪ .‬برایم جالب بود که چطور می توان این اندازه‬ ‫همچون رسول یونان را بر این موضع قرار داده که‬ ‫بی انصاف بود که اصطالح «ادبیات عامه پسند» را برابر‬ ‫با لحن پرسشگرانه می پرس��ند چرا باید پذیرفت‬ ‫کرد با «ادبیات مبتذل» ب��دون توجه به مغز کلمات که‬ ‫نداش��تن اقبال از س��وی مخاطبان نش��ان دهنده‬ ‫«عامه پسند» یعنی «مردم پس��ند» و ادبیات عامه پسند‬ ‫ویژگی های عمیق یک اثر ادبی ‪ -‬هنری اس��ت؟‬ ‫مساوی می شود با ادبیات مردم پسند‪».‬‬ ‫اما از س��وی دیگر نیز این پرسش مطرح است که‬ ‫به هر ح��ال‪ ،‬علیخانی در چند س��ال گذش��ته‪،‬‬ ‫اثار پرفروش��ی در ایران چون کفش های غمگین‬ ‫عشق‪ ،‬اتوبوس‪ ،‬جاسوسه چش��م ابی‪ ،‬سهم من‪،‬‬ ‫نویس��ندگانی چون نرگ��س جورابچی��ان را با رمان‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫داالن بهشت‪ ،‬همخونه‪ ،‬مارشال‪ ،‬افسون سبز‪ ،‬گل های‬ ‫ش��ب بو‪ ،‬پروین‪ ،‬ارام‪ ،‬ماهک‪ ،‬عش��قه و پنجره با اثار‬ ‫کالسیک شهیر دنیا قابل قیاسند؟‬ ‫خود تنوع این پرس��ش ها گوی��ای پیچیده بودن‬ ‫یا پیچیده ش��دن موضوع اس��ت که خود به خود هر‬ ‫ذهن کاوشگری را به این مس��یر رهنمون می کند که‬ ‫در مواجهه با این موضوع طبعا حکم قطعی نمی توان‬ ‫صادر کرد‪ ،‬چراکه هر س��خن حکم کنن��ده ای قطعا با‬ ‫مثال ها و موارد نقضی مواجه ش��ده‪ ،‬حقانیت ان زیر‬ ‫سوال می رود‪.‬‬ ‫اما به هر ح��ال نکته ای در موضوع نهفته اس��ت‬ ‫که وقتی یوس��ف علیخان��ی‪ ،‬داس��تان نویس جوانی‬ ‫که به اقلیمی نویس��ی ش��هره اس��ت و اثارش از زبان‬ ‫س��خت مناطق الموت و دیلمس��تان برخوردار است‬ ‫که به واس��طه ان برگزی��ده جایزه های��ی چون جالل‬ ‫ال احمد‪ ،‬گلش��یری‪ ،‬ش��هید غنی پور و کتاب فصل و‬ ‫کتاب سال بوده‪ ،‬وقتی در مقام یک ناشر قرار می گیرد‪،‬‬ ‫به چاپ چنین اث��اری همت می گم��ارد که عالوه بر‬ ‫اینکه همین همت گماشتنش خود مایه ابرویی برای‬ ‫اینگونه از ادبیات می شود‪ ،‬کار را به جایی می رساند که‬ ‫نویسنده انگونه داستان ها‪ ،‬عالوه بر انتشار اثار برخی‬ ‫نویسندگان بنام این حوزه‪ ،‬چند چهره جدید را هم به‬ ‫این عرصه اضافه می کند‪ .‬علیخانی که یک کتاب هم‬ ‫با عنوان «معجون عشق»‪ ،‬حاصل مصاحبه با جمعی از‬ ‫نویسندگان موسوم به عامه پسند منتشر کرده‪ ،‬می گوید‪:‬‬ ‫اول «به وقت بهش��ت» و اناهیتا اذرشکیب را با رمان‬ ‫اولش «رهای عش��ق» به جامعه ادبی و مخاطبان ان‬ ‫معرفی کرده است که اثارش��ان جزو پرفروش ها هم‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫جورابچی��ان ابای��ی ندارد ک��ه او را نویس��نده‬ ‫عامه پسند خطاب کنند‪ ،‬چون اصال این طبقه بندی ها را‬ ‫قبول ندارد‪ .‬او فکر می کند که همه رمان ها را نمی توان‬ ‫در دو شاخه روشنفکری و عامه پسند طبقه بندی کرد‪.‬‬ ‫در نتیجه اصال فکر نمی کند که رمانش را چه جوری‬ ‫طبقه بندی می کنند‪ .‬این نویسنده جوان معتقد است اگر‬ ‫رمان روشنفکری به معنای ان است که کتاب سخت‬ ‫ل خواندن نباش��د ‪ ،‬پس باید ترجیح داد که‬ ‫باشد و قاب ‬ ‫عامه پسند باشد و خوانده شود‪.‬او این پرسش را مطرح‬ ‫می کند که اصال چه اش��کالی دارد کتابی بنویسی که‬ ‫ادم های زیادی از خواندنش لذت ببرند‪ .‬اگر جوری‬ ‫بنویسی که عده زیادی نوش��ته ات را نخوانند‪ ،‬خیلی‬ ‫ناراحت کننده است‪.‬‬ ‫برای نمونه‪ ،‬زویا پیرزاد‪ ،‬س��ه کتاب منتشر کرد‬ ‫که فروش معمولی داش��ت‪ ،‬اما بعد کتاب «چراغ ها‬ ‫را من خاموش می کنم» را نوش��ت که از نظر فروش‬ ‫با «بامداد خمار» و «داالن بهش��ت» رقاب��ت کرد‪ .‬اما‬ ‫کتابش جایزه های معتبری از جمله جایزه کتاب سال‬ ‫را گرفت و مهم هم تلقی شد‪.‬‬ ‫اناهیت��ا اذرش��کیب هم معتقد اس��ت عش��ق‬ ‫معجزه ای است که برای هر فردی در زندگی به وجود‬ ‫می اید‪ ،‬پس وقتی عشق پشت در زندگی می ایستد‪،‬‬ ‫قبل از اینک��ه در بزند باید وج��ودش را حس کنی و‬ ‫خودت قبل از اعالم حضورش به پیشوازش بروی‪.‬‬ ‫چون قشنگ ترین و جوانمردانه ترین حس هر ادمی‬ ‫ هم عشق است‪ ،‬داس��تان عش��ق هم به دل مخاطب‬ ‫می نشیند و برایش باورپذیر می شود‪.‬‬ ‫این نویس��نده درباره زبان معموال روان اینگونه‬ ‫اثار نیز می گوید‪« :‬لمس واقعیت‬ ‫و بع��د درک ان باعث می ش��ود‬ ‫روان بنویس��ی‪ .‬وقتی به زندگی‬ ‫و س��ختی ها و مش��کالت‪ ،‬حتی‬ ‫غصه ها و شادی ها با چشم دیگری‬ ‫نگاه می کن��ی‪ ،‬درک همه چیز تا‬ ‫حدی اسان می شود که می توانی‬ ‫به راحتی موقع نوشتن جمالت‬ ‫را به زیبایی و روانی پشت سر هم‬ ‫بیاوری و داستانی را که می تواند‬ ‫ارزش��مند باشد‪ ،‬دلنش��ین کنی‪.‬‬ ‫چراکه ه��ر چیزی بای��د از روی‬ ‫اصل باش��د و قانون نوشتن باید‬ ‫اطاعت کردن از دستورالعمل هایی‬ ‫باشد که اگر خوب انجامش دهیم‬ ‫ذهن مخاط��ب را موقع خواندن‬ ‫خسته نمی کند‪ ».‬اذرشکیب بر این‬ ‫اعتقاد است که نویسنده ها همیشه‬ ‫برای نوشتن در حال امتحان دادن‬ ‫هستند و این خواننده ها هستند که باید برگه امتحانی‬ ‫نویسنده ها را تصحیح کنند‪.‬با این اوصاف‪ ،‬همان قدر که‬ ‫نویسندگان اثار موسوم به عامه پسند همچنان به تولید‬ ‫اثارشان مش��غولند‪ ،‬جدال میان طرفداران و مخالفان‬ ‫این اثار ادامه دارد‪ ،‬ش��اید به همان میزان که مدعیان‬ ‫روشنفکری و مخالف اثار پرفروش‪ ،‬به دالیلی فیلم ها‬ ‫را پرفروش می کنند و ان را نش��انه موفقیت اثر هنری‬ ‫می دانند! این هم معنایی ندارد ج��ز تداوم تناقض ها‪،‬‬ ‫تناقض هایی در عرصه ای که هوشمندانه نیست درباره‬ ‫ان حکم قطعی صادر کنی‪g .‬‬ ‫‪39‬‬ ‫ادبیات داستانی بعد از انقالب‬ ‫پیشرفت کرد‬ ‫گفت وگو با محمدرضا گودرزی‪ ،‬نویسنده و منتقد‬ ‫‪4‬‬ ‫محمدرضا گودرزی ‪ 54‬ساله‪ ،‬نویسنده و منتقد‪ ،‬تاکنون اثار داس��تانی چون «پش��ت حصیر»‪،‬‬ ‫«در چش��م تاریکی»‪« ،‬ش��هامت درد»‪« ،‬انجا زیر باران»‪« ،‬به زانو درنیا»‪« ،‬اگه تو بمیری» و‬ ‫«رویاهای درد» را در قالب کتاب منتشر کرده است‪ .‬از او ده ها و ش��اید صدها نوش��ته مطبوعاتی‬ ‫نیز در حوزه داستان نویسی منتشر شده و کارگاه های داستان نویس��ی متعددی را نیز تاکنون برگزار‬ ‫کرده است‪ .‬با او درباره وضعیت ادبیات داستانی در چند دهه گذش��ته و برخی تقس��یم بندی های‬ ‫ی ان به گفت وگو نشس��تیم‪.‬‬ ‫مفهوم ‬ ‫فرهنگ‬ ‫ارزیابی ش��ما از ادبیات داس��تانی بعد از انقالب‬ ‫چیس��ت و روند حرکت ان را چگون��ه ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬بعد از انقالب‪ ،‬ادبیات خیلی پیش��رفت کرده؛‬ ‫هم از نظر تعداد نویسندگان و هم از نظر کیفیت کارها‪ .‬اگر‬ ‫قبل از انقالب‪ ،‬نویسندگان معدودی شاخص بودند‪ ،‬بعد‬ ‫از انقالب این تعداد خیلی بیشتر شد که طبیعی هم هست‬ ‫چرا که در تمام زمینه ها جه��ان رو به جلو می رود‪ .‬از نظر‬ ‫تنوع هم بعد از انقالب‪ ،‬ادبیات تغییر پیدا کرد‪ .‬با توجه به‬ ‫بینامتنیت‪ ،‬رابطه کشورها‪ ،‬اینترنت و گسترش ترجمه‪،‬‬ ‫ادبیات هم تحت تاثیر قرار گرف��ت‪ .‬در مجموع ادبیات‬ ‫از نظر ارزش های ادبی و تعداد نویس��ندگان ش��اخص‬ ‫پیشرفتکرد‪.‬‬ ‫دریکتقسیم بندی‪،‬ارزیابیشماازکارنویسندگان‬ ‫موسوم به روشنفکر‪ ،‬متعهد و عامه پسند چیست و‬ ‫دراینتقسیم بندی‪،‬کارهردستهراچطورمی بینید؟‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫محمدرضا گودرزی‬ ‫به واسطه کارگاه های‬ ‫داستان نویسی و‬ ‫جلسه های نقد و‬ ‫بررسی اثار داستانی‬ ‫که برگزار کرده یکی‬ ‫از چهره های اشنا به‬ ‫مبانی تئوریک ادبیات‬ ‫داستانی محسوب‬ ‫می شود که با نسل‬ ‫جوان نیز ارتباط‬ ‫تنگاتنگی دارد‬ ‫‪40‬‬ ‫‪ l‬اگر منظور از نویسندگان متعهد‪ ،‬دولتی است‪،‬‬ ‫کارایندستهازنظرفنیچندانچشمگیرنیست‪،‬اماازنظر‬ ‫محتواییقابلبررسیاست‪.‬خودنویسندگانروشنفکرهم‬ ‫بهمتعهدوغیر متعهدتقسیممی شوند؛مثالاحمدمحمود‪،‬‬ ‫محمود دولت ابادی و علی اش��رف درویشیان به نوعی‬ ‫نویسندگانمتعهدبهاجتماعومحرومانهستند‪.‬‬ ‫امادرمجموعبگذاریدبگویمادبیاتاصیلکهاسمش‬ ‫ادبیاتباشد؛ادبیاتدسته ایازنویسندگاناجتماعیاست‬ ‫و مسائل جامعه را بازتاب می دهد؛ مثل نویسندگانی که‬ ‫نام بردم و در نوع خودشان کارشان خوب بوده است‪ .‬این‬ ‫نویسندگانخیلیدربندفرمنبوده اند‪.‬اماگروهدیگرفنی تر‬ ‫می نویسند و تنوع در اینها بیشتر اس��ت‪ ،‬از نظر زبان‪ ،‬فرم‬ ‫روایی‪،‬پیچیدهکردنطرحو‪...‬‬ ‫ازایندستهنویسندگانهممثالمی زنید؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬مثال هوشنگ گلشیری‪ ،‬شهریار مندنی پور‪،‬‬ ‫ابوتراب خسروی و حسین سناپور‪ ،‬در میان خانم ها هم‬ ‫ش��هال پروین روح‪ ،‬منیرو روانی پور و تا حدودی گلی‬ ‫ ترقی و زویا پیرزاد هستند‪ .‬البته شاید بتوان کار اینها را به‬ ‫نویسندگانی مثل دولت ابادی نزدیک دانست‪.‬‬ ‫خب‪،‬حاالمی رسیمبهنویسندگانعامه پسند‪.‬‬ ‫‪ l‬به نویسندگان عامه پسند در هر جامعه ای نیاز‬ ‫است و غلط اس��ت اگر بخواهیم انها را نفی کنیم‪ .‬وقتی‬ ‫مخاطبدارند‪،‬کارشانراانجاممی دهند‪.‬وقتیسطحسلیقه‬ ‫و سواد جامعه اینطور باشد این ادبیات بخشی از نیازهای‬ ‫جامعه را بر طرف می کند‪ .‬غالبا همه در نوجوانی ادبیات‬ ‫عامه پسندمی خوانندواینسلیقهبعداتغییرمی کند‪.‬االنهم‬ ‫نویسندگانیمثلفهیمهرحیمی‪،‬نسرینثامنیوم‪.‬مودب پور‬ ‫ایننوعادبیاترامی نویسندومنتشرمی کنند‪.‬مهمایناست‬ ‫کهنویسندگانیجدیبتواننداینخوانندگانراجذبکنند‬ ‫و اثاری را پدید بیاورند که خیلی فنی و نخبه گرا نباشد و‬ ‫مخاطبان ادبیات عامه پسند را جذب و تربیت کند و انها‬ ‫را به مراحل باالتر برساند‪ .‬درواقع نویسندگان جدی باید‬ ‫طوری بنویسند که کارشان نه تنزل داشته باشد و نه خیلی‬ ‫نخبه گراباشد‪.‬شایدسیمیندانشورتوانستهباشدیکسری‬ ‫مخاطب جذب کند‪ ،‬محمود دولت ابادی هم همین طور‬ ‫توانسته خیلی ها را جذب کند که جزو مخاطبان ادبیات‬ ‫عامه پسندبوده اند‪.‬‬ ‫در این بین شما حضور و فعالیت زنان نویسنده را‬ ‫چگونهمی بینید؟‬ ‫‪ l‬رشد زنان نویسنده هم خیلی زیاد بوده است‬ ‫و شاید از مردان نویسنده هم شاخص تر بوده اند‪ .‬این هم‬ ‫دالیل اجتماعی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اقتصادی دارد‪ .‬به خصوص در‬ ‫نیمه دوم دهه ‪ 70‬و نیمه اول دهه ‪ ،80‬این رش��د از نظر‬ ‫کیفی هم خیلی شاخص بوده است‪ .‬به خصوص اینکه‬ ‫در کارگاه ها کسانی هس��تند که کتاب چاپ نکرده اند‪،‬‬ ‫ولی تک داستان های خیلی شاخص یا مجموعه داستان‬ ‫اماده دارند‪.‬‬ ‫اما مساله ای که درباره زنان نویسنده وجود دارد‪،‬‬ ‫این است که بعضا با این انتقاد مواجه می شوند که‬ ‫ادبیاتشان ادبیات اشپزخانه ای است و جهان بینی‬ ‫محدودیدارند‪.‬شمابااینموضوعموافقید؟‬ ‫جوانان شاعر و نویسنده ای که تحت لوای برخی افراد پیشکسوت یا قدیمی تر چون مهرداد اوستا‪ ،‬مشفق‬ ‫کاشانی‪ ،‬موسوی گرمارودی و حتی علی معلم زیر چتر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسالمی گرد امدند عمال‬ ‫وجه غالب شاعران و نویسندگان نسل انقالب را تشکیل دادند‪ .‬قیصر امین پور‪ ،‬سید حسن حسینی و سلمان هراتی‬ ‫از چهره های شاخص این نسل محسوب می شوند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪ l‬این موضوع در مورد مردها هم صدق می کند‪.‬‬ ‫بعضی هااینطورهستندوبعضیاینطورنیستند‪.‬ایناستکه‬ ‫فکرنمی کنمتقسیم بندیبهاینعاملبستگیداشتهباشد‪.‬‬ ‫البتهتجربهزیستیزنانمحدودتراستودرنتیجهبازتابش‬ ‫همدرداستانبههمینصورتخواهدبود‪.‬‬ ‫تک و توکی هستند کسانی مثل روانی پور که در این‬ ‫محدودهنمی گنجند‪،‬ولیاگرچنینموضوعیباشد‪،‬طبیعی‬ ‫است‪ .‬ضمن اینکه این موضوع مرد و زن ندارد و در بین هر‬ ‫دو گروه وجود دارد‪.‬‬ ‫نکته دیگری که می خواستم بگویم‪ ،‬اینکه اگر زنان‬ ‫را از ادبیات امریکای التین بگیریم‪ ،‬چیزی نمی ماند‪ .‬یوسا‬ ‫می گوید‪،‬تعدادخوانندگانزنچندبرابرتعدادخوانندگان‬ ‫مرد است‪ .‬در نشس��ت ها و کارگاه ها هم سه چهارم زنان‬ ‫هستندوبقیهمرد‪.‬بهنظرمن‪،‬ادبیاتمتکیبرزناناست‪.‬‬ ‫پرس��ش دیگر درباره حضور جوانان در عرصه‬ ‫ادبیاتاستومهمتریناسیب هاییکهمتوجهکار‬ ‫انهامی بینید‪.‬مثالعجلهدرانتشارکاراول‪.‬‬ ‫‪ l‬شتاب زدگیدربینجواناندرچاپکتابهست‬ ‫اما این تنها مساله نیست‪ .‬مطالعه کم هم هست‪ ،‬نثر مطالعه‬ ‫بوسرعت‪،‬شتابشان‬ ‫زیادمی خواهد‪.‬جواناندرعصرشتا ‬ ‫بیشتر است‪ .‬در عین حال افراط و تفریط هم دارند یا سعی‬ ‫می کنندداستانتجربیبنویسندوتمامشکل هایشناخته‬ ‫را نادیده می گیرند که این غلط است یا گاهی استاد زیادی‬ ‫بسته کار می کند‪ .‬جوانان باید یاد بگیرند ولی خالقیت هم‬ ‫باید باشد‪ .‬نه ادابازی تجربی خوب است و نه تکرار ادبیات‬ ‫گذشته‪ .‬جوانان باید روی نثر مطالعه و کار کنند‪ .‬دغدغه‬ ‫چاپ کتاب درست اس��ت‪ ،‬ولی اگر شتاب داشته باشند‬ ‫کار اول مثل چسب می چسبد به انها و ول شان نمی کند‬ ‫و نمی توانند ان را از خود دور کنند‪ .‬نویسندگان بزرگ دنیا‬ ‫هممعموالکارهایاولشانقوینیست‪.‬چراادمبایدعجله‬ ‫کند؟ژانپلسارترچهلسالگیراوقتنویسندگیومنتشر‬ ‫کردنکارمی داند‪.‬‬ ‫برسیم به موضوع اخر؛ مهمترین اسیب هایی که‬ ‫متوجهکارنویسندهوادبیاتمی دانیدچیست؟‬ ‫‪ l‬این موضوع چهار عامل دارد؛ هم نویسنده‪ ،‬هم‬ ‫جامعه‪ ،‬هم ناشر و هم سیاست های دولت‪ .‬هر چهار تای‬ ‫اینها در روند ادبیات تاثیر می گذارد‪ .‬درباره نویس��نده ها‪،‬‬ ‫ی صادر‬ ‫نویسنده باید قصه گو باشد‪ .‬االن بیشتر ادا و تئور ‬ ‫کردن اس��ت‪ .‬نویسنده باید داس��تان جذاب بگوید‪ ،‬مثل‬ ‫داستان های امریکای التین‪ .‬االن متاسفانه قصه روشن و‬ ‫جذابنداریم‪،‬نثرضعیفاست‪،‬کارهاعمقوتفکرندارند‬ ‫ومطالعهکماست‪.‬‬ ‫از طرفی مردم کتاب بخر و کتاب خوان نیس��تند‪.‬‬ ‫حاضر نیستند برای یک کتاب پنج هزار تومان بدهند و‬ ‫دست و دلشان برای این کار می لرزد‪ .‬در حالی که برای‬ ‫خرید چیزهای دیگر به راحتی پول خرج می کنند‪ .‬درصد‬ ‫مطالعه واقعا پایین است و وقتی مردم حمایت نکنند و‬ ‫کتاب نخرند‪ ،‬نمی توان انتظاری داشت‪ .‬البته فقط مردم‬ ‫مقصر نیستند؛ موقعیت اقتصادی جامعه ما هم هست‪.‬‬ ‫قشر کتاب خوان طبقه متوس��ط هستند که دغدغه پول‬ ‫دارند‪ .‬درباره ناشران هم درست است که ناشر باید تاجر‬ ‫باشد‪ ،‬ولی تا کجا؟! باید طوری باشد که نه سیخ بسوزد‬ ‫و نه کباب؛ اما ناشران طوری هستند که غالبا فقط به سود‬ ‫خودشان فکر می کنند‪ .‬نویسنده ها ب ا ترس و لرز می روند‬ ‫طرف ناشر؛ چرا که اکثرا خش��ک اقتصادی هستند‪ .‬از‬ ‫طرفی دولت هم در عمل ارزش��ی ب��رای کتاب ایجاد‬ ‫نکرده‪ ،‬اوقات فراغت ایجاد نکرده‪ ،‬درامد طوری نیست‬ ‫که جامعه به راحتی کتاب بخرد و ممانعت از چاپ کتاب‬ ‫هم مساله ای است‪ .‬یک سری کتاب می ماند‪ ،‬کاغذ گران‬ ‫است و وقتی مردم پول نداشته باشند‪ ،‬دیگر کتاب خوانی‬ ‫چه جایی دارد؟! ‪g‬‬ ‫بخشی از نویسندگان و شاعران دهه های ‪ 40‬و ‪ 50‬که بیشترشان تفکرات چپ داشتند‪ ،‬اما به موازات جریان‬ ‫قدرتمند اسالمی در برابر دشمن مشترکی به نام رژیم طاغوت پهلوی قرار داشتند‪ ،‬در سالهای پس از پیروزی‬ ‫انقالب نیز به انتشار اثارشان پرداختند‪ .‬احمد محمود از این نسل بود که گفته می شود‪.‬‬ ‫نخستین رمان دفاع مقدسی را هم او نوشته و منتشر کرده است‪.‬‬ ‫طیف دیگری از شاعران و نویسندگان ایران هرچند در مقاطعی تعلقات و مشغولیت های سیاسی داشتند‪ ،‬اما در‬ ‫نهایت پرداختن به اصل ادبیت اثار را به هر اولویت دیگری ترجیح دادند‪ .‬نویسنده پرکاری چون نادر ابراهیمی‬ ‫یکی از چهره هایی بود که به عنوان یک تفکر سیاسی خاص شناخته نمی شد اما نخستین اثر داستانی مربوط به‬ ‫امام خمینی(ره) از او منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫نقدی بر شاعران منتقد‬ ‫‪5‬‬ ‫پای حرف های هاشم اکبریانی‪ ،‬دبیر مجموعه تاریخ ادبیات شفاهی‬ ‫فرهنگ‬ ‫محمدهاش��م اکبریان��ی ع�لاوه بر ش��اعری‪،‬‬ ‫نویس��ندگی و روزنامه ن��گاری‪ ،‬ی��ک کار مش��هور‬ ‫انجام داده ک��ه تدوی��ن و دبیری مجموع��ه «تاریخ‬ ‫ش��فاهی ای��ران» در ‪ 20‬جلد اس��ت ک��ه در حدود‬ ‫یک دهه گذش��ته توس��ط چند مرکز انتش��ارات به‬ ‫مخاطبان ادبیات عرضه ش��ده اس��ت‪ .‬ام��ا انچه در‬ ‫روند اثار او مش��هود اس��ت‪ ،‬این که در کنار انتش��ار‬ ‫این مجموعه‪ ،‬سه مجموعه ش��عر و چند اثر داستانی‬ ‫و نیز س��ال ها تجربه فعالیت رس��انه ای‪ ،‬اکبریانی به‬ ‫نگاهی انتقادی به اش��عار احمدش��املو و دیدگاه ها‬ ‫و حتی زب��ان ش��عری اش رس��یده که هم��واره در‬ ‫س��خنرانی ها و مقاله های��ش بازتاب یافت��ه و بعضا‬ ‫با واکنش ه��ای متفاوت و گس��ترده ای ه��م مواجه‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫این مول��ف ادبی اساس��ا معتقد اس��ت‪ ،‬ش��عر‬ ‫ایدئولوژی��ک پی��روان و طرفداران��ش را به اطاعت‬ ‫ترغیب می کن��د؛ درحالی که ش��عر غیرایدئولوژیک‬ ‫معترض باید و نبایدها را نه براس��اس ارمان ها‪ ،‬بلکه‬ ‫براساس واقعیات طرح و مخاطب را به پرسش و تفکر‬ ‫ترغیب می کند‪ .‬از سویی در ش��عر غیرایدئولوژیک‬ ‫مرکزیتی هم وج��ود ندارد‪ .‬همین زاوی��ه دید کافی‬ ‫اس��ت که اکبریانی با نگاه��ی به ش��اعران اینچنینی‬ ‫در فضای ایدئولوژی��ک ادبی��ات در دهه های ‪ 40‬و‬ ‫‪ 50‬به این نتیجه برس��د که کار این دس��ته از شاعران‬ ‫در گذر زم��ان موفق نبوده و در مقابل اثار ش��اعرانی‬ ‫چ��ون س��هراب س��پهری و احمدرضا احم��دی به‬ ‫اقبال عمومی دس��ت یافته اس��ت‪ ،‬چراکه ش��اعری‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫سهراب سپهری در‬ ‫نقد جریان موسوم به‬ ‫روشنفکری برخالف‬ ‫پسند جاری جامعه‬ ‫به نوعی بی تفاوتی‬ ‫نسبت به شرایط‬ ‫اجتماعی متهم بوده‬ ‫است هرچند در‬ ‫نگاهی متفاوت اصل‬ ‫این انتساب مردود‬ ‫شمرده می شود‬ ‫‪42‬‬ ‫چون ش��املو در س��ال های دهه ‪ 40‬و ‪ 50‬ش��اعری‬ ‫ایدئولوژیک اس��ت؛ اما در ش��عرهای دهه ‪ 60‬و ‪،70‬‬ ‫س��روده های ایدئولوژیک خود را عمال نقد می کند‪.‬‬ ‫این درحالی اس��ت که همزمان با اینگونه ش��اعران‪،‬‬ ‫ما شاهد حضور ش��اعران دیگری هس��تیم که اصال‬ ‫شاعر ایدئولوژیک نیس��تند و از ان مطلق اندیشی که‬ ‫در شعر این شاعران هس��ت در اثار انان هیچ خبری‬ ‫نیست‪ .‬هرچند برخی از انان یک شخصیت معترض‬ ‫دارند‪ ،‬اما ای��ن اعتراض را با بیان��ی غیرایدئولوژیک‬ ‫طرح می کنند‪.‬‬ ‫اکبریانی البته در نوش��ته هایش ریشه های شعر‬ ‫ایدئولوژیک مورد نقدش را در ش��عر کالسیک ایران‬ ‫جس��ت وجو می کند و معتقد است ما نگاه و رویکرد‬ ‫ایدئولوژیک را در ادبیات کالسیک هم می توانیم سراغ‬ ‫بگیریم؛ هرچند ایدئولوژی یک مفهوم شکل گرفته در‬ ‫دوران مدرن است‪ .‬براین نمونه از حافظ و شخصیت‬ ‫پیر مغانش و موالنا و شخصیت شمسش می توان یاد‬ ‫کرد‪ .‬نمونه های بس��یاری از ش��اعرانی چون حافظ‪،‬‬ ‫موالنا و س��عدی هم در اثبات مدعای��ش می اورد که‬ ‫قابل تاملند‪.‬‬ ‫البته بد نیست ببینیم از نگاه چنین منتقدی شاعر‬ ‫چگونه غیرایدئولوژیک می ش��ود؟ او معتقد اس��ت‬ ‫شاعرانی در همان دهه های اس��تیالی تفکرات چپ‬ ‫وارداتی بر عرصه فرهنگ و ادبیات بودند که در اوج‬ ‫فعالیت های حزبی و س��ازمانی مجموعه شعرشان را‬ ‫منتش��ر کردند؛ بدون اینکه درگیر نگاه ایدئولوژیک‬ ‫شوند‪ .‬در سروده هایش��ان حکمی صادر نکردند و از‬ ‫زندگی حرف زدند که ملموس اس��ت‪ .‬از چیزهایی‬ ‫که می دیدند‪ ،‬می ش��نیدند و لم��س می کردند حرف‬ ‫می زدند‪.‬‬ ‫ناگفته نماند که اکبریانی در نگاهش به ش��اعران‬ ‫ایدئولوژیک س��ال های پی��ش از پی��روزی انقالب‬ ‫خیلی هم یک جانب��ه به موضوع نمی نگ��رد و معتقد‬ ‫اس��ت اتفاقا ادبی��ات ایدئولوژیک بی��ش از همه در‬ ‫برابر خشونت قد علم می کند‪ .‬به عبارت دیگر اعمال‬ ‫خش��ونت و تندروی‪ ،‬از عوامل اصلی ش��کل گیری‬ ‫ادبی��ات س��خت گیرانه‪ ،‬غیرمنعط��ف و متعه��د‬ ‫ایدئولوژیک است‪.‬‬ ‫گرچه بسیاری از ش��خصیت های ادبی در برابر‬ ‫خشونت‪،‬تن به ادبیات متعهد سختگیرانه و خودمحور‬ ‫و نیز اموزه های ایدئولوژیک نداده و می دانند ادبیات‬ ‫متعهد ایدئولوژیک خشونتی است در برابر خشونت‪،‬‬ ‫اما باید دقت داش��ت که ادبی��ات نمی تواند صرفا در‬ ‫اختیار این گروه باشد‪ .‬چه بسا شاعران و نویسندگانی‬ ‫پدید ایند که در برابر خش��ونت‪ ،‬ب��ه ادبیات متعهد‬ ‫ایدئولوژیک‪ ،‬خودمح��ور و مطلق ان��گار رواورند‪.‬‬ ‫به گفته او در عکس العمل به خش��ونت حرکت های‬ ‫گوناگونی چون مبارزه مدنی یا مبارزه منفی ش��کل‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫اکبریان��ی البته ایراد کار را حت��ی در جنبه زبانی‬ ‫اثار اینگونه شاعران هم می بیند‪ .‬او می گوید زبان این‬ ‫دسته از ش��اعران زبان مردم نبوده و طبیعی است که‬ ‫اختصاص به گروه های خاص داشته باشد‪ .‬به همین‬ ‫جهت این نوع زبان از انچه دنیای مدرن می طلبد دور‬ ‫می افتد‪ .‬زبان فخیم‪ ،‬زبان نخبگی اس��ت؛ موضوعی‬ ‫که بیشتر متعلق به جهان سنتی است تا جهان جدید‪.‬‬ ‫طبیعی اس��ت خوانندگان این شعر نیز صرفا نخبگان‬ ‫(روش��نفکران‪ ،‬تحصیلکردگان و‪)...‬باشند و خود به‬ ‫خود از مردم دور بیفتند‪.‬‬ ‫این منتقد در واق��ع به دنبال ش��عر چندصدایی‬ ‫است؛ ش��عری که ایدئولوژی و اندیش��ه های قطعی‬ ‫را به کن��ار گذاش��ته و در خود تنوع صداه��ا را جای‬ ‫داده اس��ت‪ .‬از همین دریچ��ه می توان این ش��عر را‬ ‫دموکراتی��ک نامید‪ .‬ش��عری که مدام درح��ال نقد و‬ ‫عصیان اس��ت و صد البته این نقد و عصیان از شکل‬ ‫و ماهیت ایدئولوژیک به دور است‪ ،‬چراکه در فلسفه‬ ‫ان جایی برای «باید» و «نباید» وجود ندارد‪ .‬این شعر‬ ‫خالی از حکم های کلی و ابدی است و همین امر شعر‬ ‫را دموکراتیک می کند‪ .‬اما شعر شاملو اینگونه نیست‪،‬‬ ‫تنها شعر اسطوره هاس��ت‪ ،‬شعر ایدئولوژی است‪ .‬در‬ ‫واقع شعر ایدئولوژیک شعری است که در یک دوره‬ ‫و عصر محدود خود را نش��ان داده و پس از ان رو به‬ ‫افول می رود‪.‬‬ ‫جامعه تا زمان��ی که به ایدئولوژی نی��از دارد به‬ ‫ش��عر ایدئولوژیک رو می اورد و زمان��ی که جامعه‬ ‫وارد مرحله دیگری ش��د این نوع ش��عر نیز کارکرد‬ ‫خود را از دس��ت می دهد‪ .‬عدم تمایل به شعر شاملو‬ ‫در دهه ش��صت و هفتاد شمس��ی از همین جا نشات‬ ‫می گیرد و راهی به جامعه ب��از نمی کند‪ .‬اما در همین‬ ‫دوران ش��عر فروغ فرخزاد که در ان‪ ،‬انس��ان فارغ از‬ ‫دغدغه های ایدئولوژیک مطرح بوده و بحران او صرفا‬ ‫بحران سیاسی نیس��ت خواننده خود را دارد‪ ،‬گرچه‬ ‫شاعرش سال ها پیش از دنیا رفته باشد‪ .‬در واقع شعر‬ ‫انسان دنیای جدید اس��ت و این انسان ویژگی هایی‬ ‫دارد که مخصوص به دوره و ش��رایط خاصی نیست‪.‬‬ ‫بحران چنین انس��انی بحران انس��ان شکست خورده‬ ‫از ایدئولوژی ها نیس��ت‪ ،‬بلکه بحرانی است در ذات‬ ‫انسان جامعه جدید‪g .‬‬ ‫به بهانه پنجمین سالگرد درگذشت شاعری محجوب و محبوب‬ ‫‪6‬‬ ‫وسوسه چاپ همه اثار‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫عمران صالحی‪ ،‬شاعر و طنزپرداز بنام چند دهه‬ ‫اخیر‪ ،‬متولد اسفندماه س��ال ‪ 1325‬بود که کارش را با‬ ‫مجله «توفیق» شروع کرد و س��ال ها در مطبوعات از‬ ‫جمله «گل اقا» طنز می نوش��ت‪ .‬صالح��ی ‪ 11‬مهرماه‬ ‫سال ‪ 85‬بر اثر سکته قلبی در سن ‪60‬سالگی درگذشت‪.‬‬ ‫از اثار منتشرش��ده او به این موارد می توان اشاره کرد‪:‬‬ ‫«طنزاوران امروز ای��ران»‪« ،‬گری��ه در اب»‪« ،‬قطاری‬ ‫در مه»‪« ،‬ایس��تگاه بین راه»‪« ،‬پنج��ره دن داش گلیر و‬ ‫اینا کیمی» (به زبان ترکی)‪« ،‬حاال حکایت ماس��ت»‪،‬‬ ‫«رویاهای مرد نیلوفری»‪« ،‬شاید باور نکنید»‪« ،‬یک لب‬ ‫و هزار خنده»‪« ،‬ای نس��یم سحری»‪« ،‬ناگاه یک نگاه»‪،‬‬ ‫«مالنصرالدین»‪« ،‬ب��اران پنهان»‪« ،‬از گلس��تان من ببر‬ ‫ورقی»‪« ،‬هزار و یک ایینه»‪« ،‬گزینه اشعار» و «مرا به نام‬ ‫کوچکم صدا بزن» (گزینه شعرها)‪.‬‬ ‫او در زمان حیاتش هم می گفت که به اندازه ‪-40‬‬ ‫‪ 30‬مجموعه‪ ،‬شعر چاپ نشده دارد و بسیاری حجب‬ ‫و حیای خاص او را دلیلی می دانستند بر اینکه به ویژه‬ ‫تا سال های پایانی عمر‪ ،‬کتاب های زیادی از او که بنام‬ ‫بود‪ ،‬عرضه نشده است‪ .‬اما پس از درگذشت صالحی‬ ‫سرعت انتشار شعرهایش شتاب بیشتری گرفت‪ .‬این‬ ‫نوشتار بر ان است که بررسی کند چقدر از این شتاب‬ ‫به خاطر روند طبیعی توجه و اقبال به بزرگان فرهنگ‬ ‫و هنر پس از درگذشت انان است و ایا عوامل دیگری‬ ‫نیز دخیل بوده اند که ش��عرهای صالحی در گذشته‬ ‫کمتر به زیور طبع اراسته شده و حال بیشتر؟‬ ‫خود صالحی در سال های پایانی عمرش معتقد‬ ‫بود‪ ،‬امروز ش��اعران زیادی داریم که ب��ه تولیدهای‬ ‫شعری مشغول هس��تند‪ .‬به این دلیل اصل مطلب که‬ ‫شعر اس��ت در این میان گم ش��ده و معلوم نیست که‬ ‫شعر چیست‪ .‬به اعتقاد او‪ 90 ،‬درصد کتاب هایی که به‬ ‫عنوان شعر گفته می شوند‪ ،‬اصال شعر نیستند و طبیعی‬ ‫است چیزی که شعر نیست‪ ،‬مخاطب هم نداشته باشد‪.‬‬ ‫س��ال ‪ 1386‬وقتی داوران دومی��ن دوره جایزه‬ ‫شعر خبرنگاران با حضور در موسسه گل اقا از عمران‬ ‫صالحی به پاس یک عمر فعالیت ادبی تجلیل کردند‪،‬‬ ‫یاش��ار صالحی فرزن��د او گفت‪ ،‬عم��ران صالحی‬ ‫دفترهای چاپ نش��ده زیادی دارد که به ترتیب انها‬ ‫را منتشر می کنیم؛ هم فارسی و هم ترکی‪ .‬در پی این‬ ‫سخن‪ ،‬علیرضا بهرامی‪ ،‬یکی از اعضای هیات داوران‬ ‫اظهار داشت اگر قرار است میوه های حاصل باقیمانده‬ ‫از این درخت مثمر به دس��ت مخاطبان برسند‪ ،‬کاش‬ ‫دس��ت چینی صورت گیرد با ش��عرهای خوش طعم‬ ‫برای تقویت بنیه شعری معاصر‪.‬‬ ‫حاال داوود ملک زاده‪ ،‬از چهره های جوان و فعال‬ ‫شعر اس��تارا که «طنز در اش��عار عمران صالحی» را‬ ‫به عنوان پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد به نگارش‬ ‫دراورده‪ ،‬نگاهی داشته به این مساله و معتقد است‪:‬‬ ‫«عم��ران صالح��ی ت��ا همی��ن اواخ��ر در‬ ‫مصاحبه های��ش عن��وان می کرد ک��ه به ان��دازه ‪40‬‬ ‫مجموعه‪ ،‬شعر کتاب نشده دارد؛ که در این بین برخی ‬ ‫به مرور در نشریات چاپ شده اند و بعضی اصال تا به‬ ‫حال جایی ارائه نشده اند‪ .‬هم زمان با ارائه پایان نامه ام‬ ‫(تابستان ‪ )89‬در خبرها خواندم که گزیده ای از اشعار‬ ‫منتشرنشده شاعر در دست چاپ است‪ .‬خیلی سعی‬ ‫کردم تا نسخه ای قبل از انتشار را به کمک خانواده و‬ ‫ناشر کتاب‪ ،‬به دست بیاورم که موفق نشدم و ناچار به‬ ‫هر انچه در دست داشتم‪ ،‬بس��نده کردم‪ .‬دو مجموعه‬ ‫اخر عمران صالحی «ان سوی نقطه چین ها» (‪)1385‬‬ ‫و «در یک زمس��تان (‪ )1386‬بودند که دومی حاوی‬ ‫شعرهای کتاب نش��ده ش��اعر از دهه ‪ 60‬تا ‪ 80‬بود‪.‬‬ ‫اولی هم به محض مرگ ش��اعر به بازار امد که بعد از‬ ‫یک سال به چاپ دوم رسید‪ .‬در بررسی این دو کتاب‬ ‫می توان دید که اتفاقا این دو مجموعه جزو کارهای به‬ ‫نسبت ضعیف صالحی محسوب می شوند که دست‬ ‫کم در یک مورد خود شاعر در این سال ها به تدوین‬ ‫ان دست نزده بود‪.‬‬ ‫نیمه دوم سال ‪ 89‬س��ه کتاب از صالحی چاپ‬ ‫شد‪« :‬پش��ت دریچه جهان» (در این کتاب ‪ 271‬شعر‬ ‫در ‪ 350‬صفحه امده اس��ت)‪« ،‬در زیر اسمان مزامیر»‬ ‫(س��روده های س��ال ‪ )67‬و ««م��ن ودا می خوان��م»‬ ‫(س��روده های س��ال ‪ .)63‬با نگاهی به این سه کتاب‪،‬‬ ‫به خصوص کتاب «پشت دریچه جهان» کامال مشهود‬ ‫است که این شعرها با مجموعه های قبلی قابل قیاس‬ ‫نیستند و عموما شعرهای متوس��طی هستند که خود‬ ‫ش��اعر می توانس��ته در ان س��ال ها اینها را در کتابی‬ ‫بگنجاند و چنین نکرده است‪ .‬البته کسی چه می داند‬ ‫شاید اگر خود او هم زنده بود باز این مجموعه منتشر‬ ‫می شد‪.‬‬ ‫اما نکته ای ک��ه در اینجا می توان اش��اره کرد‪ ،‬نه‬ ‫فقط درباره عمران صالحی‪ ،‬که به نوعی همه شاعران‬ ‫و نویسندگان با ان درگیر هستند‪ ،‬چیزی نیست جز‪:‬‬ ‫«وسوس��ه انتش��ار همه اثار»! این اتفاق به خصوص‬ ‫زمانی رخ می دهد که ش��اعر‪ ،‬اندکی اس��م و رسم به‬ ‫دست می اورد و ناش��ر به برکت نام او‪ ،‬کتاب هایش‬ ‫را به چاپ چندم می رس��اند‪ .‬گاه این بیماری‪ ،‬پنهان‬ ‫است؛ به طوری که شاعر خودش حی و حاضر است‬ ‫و برای اینکه به س��فارش ناشر عمل کرده باشد سعی‬ ‫می کند به تولید انبوه ش��عر بپردازد تا به طور متوسط‬ ‫هر ساله یک مجموعه ش��عر جدید از او منتشر شود‪.‬‬ ‫درست است که این دست شاعران و ناشران‪ ،‬به برکت‬ ‫وجود یک س��ری عالقه من��دان کتاب خ��وان و البته‬ ‫کتاب خر و همچنین به لطف پخش و غرفه ناش��ران‬ ‫در نمایش گاه ه��ا و گاه به مدد فروش ب��ه نهادهای‬ ‫رس��می‪ ،‬می توانند هزار نس��خه را بفروشند و حتی‬ ‫پُز چاپ های بعدی را بدهن��د اما این اتفاق‪ ،‬به قیمت‬ ‫پایین امدن کیفیت کلی اثار شاعر می شود‪ .‬بسیار کم‬ ‫هستند شاعرانی که مجموعه اشعارشان (همه دفترها‬ ‫با هم) یک دست باشد و تفاوت کیفیت شعرها زمین‬ ‫تا اسمان نباشد‪».‬‬ ‫ملک زاده همچنین در پایان نامه اش اورده است‪:‬‬ ‫«اگر ش��اعری ‪ 40‬مجموعه اماده چاپ دارد باید در‬ ‫انتخاب و چاپش دقت کند‪ ،‬حتی اگر این فرد عمران‬ ‫صالحی باش��د‪ .‬عمران به گفته خودش در نوش��تن‬ ‫شعر زور نمی زد و س��ختگیری نمی کرد‪ .‬به نظر من‬ ‫تا این جای کار هیچ ایرادی ندارد اما انجا که پای چاپ‬ ‫و نشر پیش می اید‪ ،‬الزم است شاعر وسواس الزم را‬ ‫به خرج دهد‪ .‬لزومی ندارد یک شاعر‪ ،‬همه شعرهای‬ ‫زند گی اش را چاپ کند بلکه همواره باید به گزینش و‬ ‫چینش اثارش بپردازد و بهترین ها را دستچین کند و‬ ‫بقیه را در گوشه دنجی برای خودش نگه دارد یا اگر‬ ‫دلش امد انها را دور بریزد!»‬ ‫از این نکته نباید غافل ماند و همواره به کیفیت‬ ‫اثار توجه کرد‪ .‬اینکه هر چه را که از عمران صالحی به‬ ‫جا مانده با نام اثار منتشرنشده او کتاب کنیم و به بازار‬ ‫دهیم‪ ،‬می تواند به کلیت ش��اعرانگی وی اسیب وارد‬ ‫کند‪ ،‬کاری که خانواده بیژن نج��دی با وی و اثارش‬ ‫کردند و هر انچ��ه را از وی به جا مان��ده بود ـ ولو به‬ ‫صورت نیمه کاره ـ کتاب کردند و در این میان فقط به‬ ‫فروش اثار توجه داشته اند‪ ،‬در حالی که حجم زیادی‬ ‫از اثار ضعیف و نامرغوب می توان��د در کل جایگاه‬ ‫ادبی یک شاعر یا نویسنده را تنزل دهد‪g .‬‬ ‫عمران صالحی بیشتر به عنوان‬ ‫طنزپرداز شناخته می شود‪ .‬به قدری‬ ‫که شعرهای سپید او در دومین درجه‬ ‫اشتهارش قرار دارد‪ .‬هرچند که برخی‬ ‫او را در عرصه غزل معاصر نیز موثر‬ ‫می دانند‪ .‬به هرحال او چهره ای به غایت‬ ‫محجوب بود که با همه طیف های فکری‬ ‫حوزه ادبیات نیز مراوده داشت‬ ‫‪43‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪46‬‬ ‫دیپلماسیخصمانه‬ ‫چرخش به سویامریکا‬ ‫میراث سارکوزی‬ ‫جمهوری پنجم فرانسه تحت تاثیر یک یهودی زاده‬ ‫با بحران محبوبیت مواجه شده است‬ ‫‪1‬‬ ‫بین الملل‬ ‫شیراک‪ ،‬گلیست میانه رو‬ ‫ژاک شیراک در ‪ 29‬نوامبر ‪ 1932‬در شهر پاریس‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫در کش��ور فرانس��ه‪ ،‬از س��ال ‪ 1848‬می�لادی‬ ‫تاکنون ‪ 22‬رئیس جمه��ور روی کار امده اند و نیکوال‬ ‫سارکوزی با کسب بیشترین ارا در دور دوم انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری‪ ،‬ب��ه عنوان بیس��ت و س��ومین‬ ‫رئیس جمهور ب��ه الیزه راه یافت‪ .‬نیکوال س��ارکوزی‬ ‫در ‪ 28‬ژانویه س��ال ‪ 1955‬در ش��هر پاریس از پدری‬ ‫مجارستانی و مادری یهودی به دنیا امد‪ .‬پدر وی ناشر‬ ‫و مادرش وکیل بود‪ .‬س��ارکوزی دارای فوق لیسانس‬ ‫حقوق خصوصی و دانشنامه افتخاری علوم سیاسی‬ ‫از موسس��ه مطالعات و پژوهش های سیاسی پاریس‬ ‫است‪.‬‬ ‫حرف��ه اصلی س��ارکوزی تا پی��ش از روی کار‬ ‫امدن وی در س��مت وزارت کش��ور‪ ،‬وکالت بود‪ .‬او‬ ‫فعالیت های سیاسی خود را در س��ال ‪ 1977‬با شغل‬ ‫مشاور شهردار از نویی س��ورنس فرانسه شروع کرد‪.‬‬ ‫وی از ان پس متصدی پست های متفاوت و متعددی‬ ‫از جمله ش��هردار‪ ،‬نماینده مجلس و بس��یاری دیگر‬ ‫در ح��وزه داخلی بود‪ .‬در ح��وزه فعالیت های حزبی‬ ‫نی��ز وی به عنوان ی��ک فعال‪ ،‬متصدی س��مت هایی‬ ‫همچون عضو ح��زب راس��ت گرای «اتح��اد برای‬ ‫جمهوری» (‪ ،)PRP‬عضو دفتر سیاسی حزب مذکور‪،‬‬ ‫دبیر کل حزب راس��تگرای «اتحاد ب��رای جمهوری»‬ ‫و‪ ...‬بوده اس��ت ک��ه مهم ترین انها در ح��وزه حزبی‬ ‫تصاحب کرس��ی ریاس��ت حزب ‪ UMP‬با کس��ب‬ ‫اکثری��ت ارا یعن��ی ‪85/1‬درصد در ‪ 28‬نوامبر س��ال‬ ‫‪ 2004‬بود‪ .‬وی همچنین در حوزه پست های وزارتی‬ ‫متصدی س��مت هایی همچون وزیر بودجه و دارایی‬ ‫(‪ ،)1993-1995‬وزیر ارتباط��ات (‪،)1994-1995‬‬ ‫س��خنگوی دول��ت (‪ ،)1993-1995‬وزیر کش��ور‬ ‫(‪ )2002-2004‬و وزی��ر اقتصاد‪ ،‬دارای��ی و صنایع‬ ‫(از ماه مارس ت��ا نوامبر ‪ )2004‬بوده اس��ت‪ .‬از زمان‬ ‫اس��تعفای راف��ارن‪ ،‬یعنی از م��اه می ‪ 2005‬ت��ا زمان‬ ‫ریاست جمهوری نیز وی مجددا پست وزارت کشور‬ ‫فرانسه را در اختیار داشت‪.‬‬ ‫نیک��وال س��ارکوزی خب��ر کاندیدات��وری در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری را رسما در روز ‪29‬نوامبر‬ ‫س��ال ‪ 2006‬طی مصاحب��ه ای اعالم کرد و با ش��عار‬ ‫انتخاباتی اش با عنوان ایجاد اعتماد سیاسی و نظم در‬ ‫حرکت‪ ،‬توانست ارای قشر قابل توجهی ازتاجران‪،‬‬ ‫کارگ��ران‪ ،‬صاحبان صنایع بزرگ و بازنشس��تگان را‬ ‫به خود جلب کند‪.‬‬ ‫در انتخابات دور اول ریاست جمهوری فرانسه‬ ‫در ‪ ۲۲‬اوریل ‪ ۲۰۰۷‬سارکوزی با کسب ‪ ۳۱/۱۱‬درصد‬ ‫رای ها به دور دوم انتخابات راه یاف��ت‪ .‬رقیب او در‬ ‫دور دوم س��گولن رویال بود و در پایان س��ارکوزی‬ ‫توانست با کسب ‪ ۵۳‬درصد ارا به عنوان رئیس جمهور‬ ‫برگزیده شود‪.‬‬ ‫متولد ش��د‪ .‬پدر وی کارمند بانک بود‪ .‬ش��یراک پس‬ ‫از پایان تحصیالت متوس��طه به مدرس��ه عالی علوم‬ ‫سیاسی وارد ش��د و پس از ان برای ادامه تحصیل در‬ ‫دانش��گاه معروف هاروارد امریکا نام نویسی کرد‪ .‬او‬ ‫دوران خدمت س��ربازی خود را بین سال های ‪1956‬‬ ‫تا ‪ 1958‬در الجزایر گذراند‪ .‬ش��یراک کار دولتی را از‬ ‫کار در یک مدرسه عالی ش��روع کرد و از همان زمان‬ ‫خود را برای ارتقا به پست های مهم اماده می کرد‪ .‬وی‬ ‫در س��ال ‪ 1962‬به کابینه نخس��ت وزیر وقت فرانسه‬ ‫یعنی «ژرژ پمپیدو» وارد شد و ‪ 10‬سال بعد به سمت‬ ‫ وزیر کش��اورزی ارتقا پیدا کرد و در س��ال ‪ 1974‬و‬ ‫پس از مرگ پمپیدو‪ ،‬از س��وی رئیس جمهور «والری‬ ‫ژیسکاردستن» به مقام نخست وزیری فرانسه رسید‪.‬‬ ‫شیراک گلیست در س��ال های ‪ 1974‬و ‪ 1975‬به غیر‬ ‫از نخس��ت وزیری از جمله مقامات ب��االی «اتحادیه‬ ‫دموکراتیک جمهوری خواهان» نیز بود‪ .‬در سال‪1976‬‬ ‫ژاک ش��یراک به دلیل اختالف نظر با رئیس جمهور‪،‬‬ ‫پیش از موع��د معین از نخس��ت وزیری کناره گیری‬ ‫کرد و همان زمان بود که حزب «جمهوری خواهان»‬ ‫را بنیان گذاشت و خود پست دبیر کلی ان را بر عهده‬ ‫گرفت‪ .‬در سال ‪ 1977‬ش��هردار پاریس شد و چهار‬ ‫س��ال بعد برای تصاحب پست ریاس��ت جمهوری‬ ‫فرانس��ه با فرانس��وا میتران سوسیالیس��ت به رقابت‬ ‫پرداخت که البته برد با میتران بود‪ .‬شیراک باز هم در‬ ‫س��ال ‪ 1988‬کاندیدای ریاست جمهوری فرانسه شد‬ ‫اما این بار هم پیروز مطلق میدان کس��ی جز فرانسوا‬ ‫میتران نبود‪ .‬ولی ش��یراک دس��ت بردار نبود و برای‬ ‫سومین بار در انتخابات ریاس��ت جمهوری در سال‬ ‫‪ 1995‬شرکت کرد‪.‬‬ ‫در مرحله اول ای��ن انتخابات رقی��ب او همان‬ ‫نخس��ت وزیر محافظه کار یعن��ی «ادواردو باالدور»‬ ‫بود و در دور دوم با کاندیدای سوسیالیس��ت ها یعنی‬ ‫«لیونل ژوس��پن» به رقابت پرداخت و باالخره پیروز‬ ‫شد‪ .‬اما در انتخابات سال ‪ 2002‬رقیب راست رادیکال‬ ‫ش��یراک یعنی «ژان ماری لوپن» توانست در مرحله‬ ‫اول انتخاب��ات ‪ 17‬درص��د ارا را از ان خود کند ولی‬ ‫در مرحله بعد ش��یراک با کس��ب ‪ 82‬درص��د ارا بر‬ ‫رقیب رادیکال خود پیروز شد و بار دیگر بر صندلی‬ ‫ریاست جمهوری فرانس��ه نشست و باالخره در سال‬ ‫‪ 2007‬از این مق��ام و از سیاس��ت خداحافظی کرد و‬ ‫ریاس��ت جمهوری را به منتخب پ��س از خود یعنی‬ ‫نیکوال سارکوزی سپرد‪.‬‬ ‫میتران‪ ،‬نخستین رئیس جمهور سوسیالیست‬ ‫فرانس��وا میت��ران در تاری��خ ‪ ۲۶‬اکتب��ر ‪۱۹۱۶‬‬ ‫در کوبلنتس فرانس��ه ب��ه دنی��ا امد‪ .‬وی نخس��تین‬ ‫رئیس جمهور سوسیالیست فرانسه و بیست و یکمین‬ ‫رئیس جمهور ان برای دو دوره از سال ‪ ۱۹۸۱‬تا سال‬ ‫‪ ۱۹۹۵‬است‪ .‬او ‪ ۱۴‬سال رئیس جمهور فرانسه بود‪ .‬در‬ ‫‪ ۱۹۸۱‬فرانسوا میتران به رهبری حزب سوسیالیست‬ ‫‪47‬‬ ‫درامد و این حزب هم ریاست جمهوری و هم بخش‬ ‫قاب��ل توجهی از مجلس مل��ی را برای اولی��ن بار در‬ ‫دست گرفت‪ .‬در ‪ ۱۹۸۴‬میتران و نخست وزیر دومش‪،‬‬ ‫لوران فابیوس تغییر بزرگی در سیاست خود دادند و‬ ‫از سیاست های سوسیالیستی دس��ت کشیدند‪ .‬از ان‬ ‫تاریخ به بعد حزب سوسیالیس��ت نیز بیش��تر حزبی‬ ‫سوسیال دموکرات بوده و اقتصاد بازار را قبول کرده‬ ‫است‪ .‬به همین علت احزابی چون «مبارزه کارگران»‬ ‫و «اتحادیه کمونیس��ت انقالبی» م��دام این حزب را‬ ‫متهم می کنند که دیگر حزبی سوسیالیست نیست‪ .‬در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ‪ ،۱۹۹۵‬میتران کناره گیری‬ ‫کرد و کاندیدای حزب سوسیالیست‪ ،‬لیونل ژوسپن‬ ‫توسط ژاک ش��یراک شکس��ت خورد‪ .‬وی در تاریخ‬ ‫هشت ژانویه ‪ ۱۹۹۶‬از دنیا رفت‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سه دوره متفاوت‬ ‫فرانسه طی دهه های اخیر سیاست های متفاوتی‬ ‫در قبال جمهوری اسالمی ایران در پیش گرفته است‪.‬‬ ‫درواقع از جمهوری پنجم فرانسه تا سال‪ ۱۹۸۱‬یعنی‬ ‫حدود ‪ ۲۳‬س��ال فرانس��ه در ید قدرت جناح راست‬ ‫بود و در این دوران روابط ایران و فرانسه خوب بود‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ ۱۹۸۱‬یعنی دو س��ال بعد از انقالب ایران‪،‬‬ ‫سوسیالیس��ت ها در فرانسه به قدرت رس��یدند‪ .‬با به‬ ‫قدرت رس��یدن میتران در فرانس��ه‪ ،‬اروپا به وحشت‬ ‫افتاد‪ .‬پیش از این زمان رابطه فرانس��ه و ایران بس��یار‬ ‫خوب بود‪ .‬از س��وی دیگ��ر حضور حض��رت امام‬ ‫در فرانس��ه باعث ش��د جناح چپ فرانس��ه و حتی‬ ‫کمونیس��ت های فرانس��ه طرفدار انقالب اس�لامی‬ ‫ایران شوند‪ .‬به بیان دیگر با پیروزی انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫جناحی که در فرانس��ه به قدرت رس��ید از یک نظر‬ ‫طرفدار انق�لاب ایران بود‪ .‬حتی چپ ها در فرانس��ه‬ ‫به حمایت از انقالب ایران تظاهرات کردند‪ .‬نقطه ای‬ ‫که ایران پس از انقالب و فرانس��ه ابتدای کار میتران‬ ‫را به هم نزدیک می ک��رد‪ ،‬مخالفت و مبارزه با امریکا‬ ‫و امپریالیس��م بود‪ .‬اما در کنار این مساله جناح چپ‬ ‫فرانسه ش��دیدا تحت تاثیر البی های یهودی و حقوق‬ ‫بشری و فراماسونری به مخالفت با ایران پرداخت‪ .‬به‬ ‫محض به قدرت رسیدن ش��یراک در چهار سال اول‬ ‫دولت میتران‪ ،‬روابط فرانس��ه با ایران بهبود پیدا کرد‪.‬‬ ‫شیراک به عنوان یک چهره اثرگذار همواره خواهان‬ ‫حفظ رابطه با ایران و کشورهای عربی و اسالمی بود‪.‬‬ ‫او سعی کرد سنت ایستادگی در مقابل امریکا را ادامه‬ ‫دهد‪ .‬با پایان دوران میتران و اغاز ریاس��ت جمهوری‬ ‫ژاک شیراک دوران فراز و فرود روابط ایران و فرانسه‬ ‫ش��کل گرفت‪ ،‬اما این رواب��ط هیچگاه قطع نش��د‪.‬‬ ‫شیراک اعتقاد داش��ت که ایران کش��وری نیست که‬ ‫هر طور بخواهیم با ان برخ��ورد کنیم‪ .‬با اغاز دوران‬ ‫ریاس��ت جمهوری سارکوزی ش��رایط به کلی تغییر‬ ‫کرد‪ .‬گرچه او س��ابقه مخالفت جدی با ایران نداشت‬ ‫و از جناح راس��ت بود اما خواهان چرخش کامل در‬ ‫سیاس��ت خارجی بود و ب��ه این ترتی��ب مخالفت با‬ ‫ایران به عن��وان نمادی از این چرخش در سیاس��ت‬ ‫خارجی فرانسه تلقی می شد‪ .‬سارکوزی قصد داشت‬ ‫با موضع گیری در مقابل جمهوری اسالمی ایران نشان‬ ‫دهد که دوران جدیدی اغاز شده و این دوران‪ ،‬دوران‬ ‫چرخش به س��مت امریکاست‪ .‬این مس��ائل به دلیل‬ ‫فاصله با سیاست های س��نتی های فرانسه باعث شده‬ ‫که او در حزب خود و جناح راست شدیدا زیر سوال‬ ‫رود و تنها رئیس جمهوری اس��ت ک��ه در جمهوری‬ ‫پنجم در پایین ترین س��طح محبوبیت قرار دارد و این‬ ‫بی سابقه است‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪48‬‬ ‫راست های افراطی در فرانسه شاخ و شانه می کشند‬ ‫علی لهراسبی‬ ‫جنگ طلبی از الیزه‬ ‫‪2‬‬ ‫چندی است مقامات فرانسوی در قبال جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬شمشیر را از رو بسته اند و کامال بی پروا به تهدید‬ ‫علیه ایران می پردازند؛ تهدیداتی که فرانسه را در صف جنگ طلبان قرار می دهد‪ .‬پس از شکست سیاست های ژاک‬ ‫شیراک در حوزه نظام بین الملل و در خصوص جنگ عراق‪ ،‬اکنون سارکوزی سعی دارد سیاست هایی همسو با‬ ‫امریکا را دنبال کند که از جمله انها مخالفت با ایران به عنوان یک کشور اثرگذار در منطقه است‪.‬‬ ‫تقریب��ا اوایل ش��هریورماه بود ک��ه نیکوال‬ ‫س��ارکوزی‪ ،‬رئیس جمهوری فرانسه در سخنانی‬ ‫مداخله جویانه با تکرار ادعای بی اس��اس غرب‬ ‫درباره برنامه هسته ای صلح امیز جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬کش��ورمان را به رویارویی ب��ا انچه حمله‬ ‫پیش دس��تانه خواند‪ ،‬تهدید کرد‪ .‬س��ارکوزی در‬ ‫عین حال با اذعان به پیامده��ای ناگوار هر گونه‬ ‫ماجراجویی نظامی علیه ایران اظهار داش��ت که‬ ‫حمله ب��ه ایران س��بب ب��روز بحران های جدی‬ ‫در جه��ان می ش��ود و از همی��ن رو فرانس��ه در‬ ‫تالش اس��ت به هر قیمتی از بروز ان جلوگیری‬ ‫کند‪ .‬رئیس جمهوری فرانس��ه در س��خنان خود‬ ‫هیچ اشاره ای به نام کش��ورهایی که ممکن است‬ ‫دست به حمله علیه ایران بزنند‪ ،‬نکرد‪ .‬پس از ان‬ ‫نیز ژرار ارو‪ ،‬نماینده این کشور در سازمان ملل متحد‬ ‫همان حرف ها را تکرار کرد و «حمله پیشگیرانه» علیه‬ ‫برنامه اتمی ایران را ناممکن ندانست‪ .‬ادعای انها نیز‬ ‫این است که برخی کشورها حاضر به پذیرفتن ایران‬ ‫مسلح به سالح اتمی نیستند‪ .‬در واقع نماینده فرانسه‬ ‫در سازمان ملل در پاس��خ به این پرسش که اگر ایران‬ ‫به مرز تولید س�لاح هسته ای برس��د چه اتفاقی رخ‬ ‫خواهد داد‪ ،‬گفت‪« :‬ش��خصا معتقدم برخی کشورها‬ ‫این چش��م انداز را نخواهند پذیرفت‪ ».‬ب��ه گفته او‪،‬‬ ‫حساس��یت این موضوع انقدر اس��ت که کشورهای‬ ‫فرانس��ه‪ ،‬بریتانیا‪ ،‬روس��یه‪ ،‬چین‪ ،‬امریکا و المان در‬ ‫تالش بوده اند تا ایران را به پای میز مذاکره بکشانند‪.‬‬ ‫اما با وج��ود ای��ن موضع گیری های تن��د‪ ،‬بر خالف‬ ‫رویه سابق در چند سال گذش��ته که تهدید تصویب‬ ‫سردار وحیدی‪،‬‬ ‫هدف رئیس جمهوری‬ ‫فرانسه از ابراز‬ ‫نگرانی در مورد برنامه ‬ ‫هسته ای‬ ‫جمهوری اسالمی را‬ ‫تالش برای انحراف‬ ‫افکار عمومی جهان «از‬ ‫جنایاتی که غربی ها‬ ‫در جهان و اکنون در‬ ‫لیبی انجام می دهند»‬ ‫دانسته و سخنان‬ ‫سارکوزی را «سبک‬ ‫و غیرقابل قبول»‬ ‫توصیف کرده است‬ ‫در زمان ریاست جمهوری فرانسوا میتران‪،‬‬ ‫نخستین رئیس جمهور سوسیالیست فرانسه‪،‬‬ ‫جناح چپ شدیدا تحت تاثیر البی های یهودی‪،‬‬ ‫حقوق بشری و فراماسونری به مخالفت با ایران‬ ‫پرداخت‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫قطعنامه ای جدی��د علیه ایران وجود داش��ت‪ ،‬اکنون‬ ‫بحثی در این زمینه وجود ن��دارد‪ .‬برخی معتقدند که‬ ‫بهار عربی و انتخابات ریاس��ت جمهوری پیش روی‬ ‫امریکا از جمله دالیل س��کوت در این زمینه اس��ت‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که نزدیک به یک ماه پیش سعید‬ ‫جلیلی‪ ،‬دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده‬ ‫ارشد هس��ته ای‪ ،‬نامه ای به کاترین اش��تون با هدف‬ ‫دعوت به از سرگیری مذاکره هس��ته ای ارسال کرد‪،‬‬ ‫نامه ای که تاکنون بی پاسخ مانده است‪ .‬در این رابطه‬ ‫برخی کارشناس��ان بر این باورند که پس از شکست‬ ‫سیاس��ت های فرانس��ه در زمان ریاس��ت جمهوری‬ ‫ژاک ش��یراک در حوزه نظام بین الملل ک��ه به همراه‬ ‫المان و روسیه و چند کش��ور اروپایی دیگر سیاست‬ ‫مخالفت با جنگ عراق در سال ‪ 2003‬را دنبال کردند‬ ‫و از جان��ب امریکا‪ ،‬اروپ��ای قدیم خوانده ش��دند‪،‬‬ ‫فرانسه فرصت های بس��یاری را از دست داد و متقبل‬ ‫هزینه های بس��یاری ش��د‪ .‬بنابراین با روی کار امدن‬ ‫نیکوال س��ارکوزی‪ ،‬وی سیاست نزدیکی به امریکا و‬ ‫همراهی با ان را در راس سیاست های خارجی خود‬ ‫قرار داد‪ ،‬با این تفکر که بتواند فرصت های از دس��ت‬ ‫رفته گذشته خود را از طریق نزدیکی با امریکا‪ ،‬به جای‬ ‫مخالفت و رودررویی با ان جبران نماید‪ .‬اتخاذ چنین‬ ‫سیاستی از جانب دولت جدید باعث تغییر سیاست‬ ‫فرانسه در قبال بس��یاری کشورها از جمله جمهوری‬ ‫اس�لامی ایران به عنوان مخالف امریکا ش��د‪ .‬شاید‬ ‫موضع گیری ه��ای اخیر مقامات فرانس��وی را نیز در‬ ‫همین راستا بتوان تعبیر کرد‪ .‬در حقیقت انها با دنبال‬ ‫کردن سیاس��ت های همسوی سیاس��ت های امریکا‬ ‫به دنبال مطرح شدن نام فرانس��ه در میان کشورهای‬ ‫اروپایی هستند اما انچه در این میان بسیار اهمیت دارد‬ ‫این است که مقامات فرانسوی حق ندارند یک کشور‬ ‫مستقل را اینچنین تهدید به حمله کنند‪.‬‬ ‫البته این اظهارات س��ارکوزی بی پاس��خ نماند‬ ‫و چند س��اعت بعد مدیرکل اروپ��ای غربی وزارت‬ ‫امورخارجه به اظهارات اخیر رئیس جمهور فرانس��ه‬ ‫پاسخ داد‪.‬‬ ‫حس��ن تاجیک‪ ،‬مدیرکل غرب اروپای وزارت‬ ‫امور خارجه گفت‪« :‬همانگونه که بارها اعالم ش��ده‬ ‫فعالیت های هس��ته ای جمهوری اسالمی ایران کامال‬ ‫جنبه صلح امیز داشته و گزارشات اژانس بین المللی‬ ‫انرژی اتمی موید همین مطلب است‪ ».‬وی با بیان این‬ ‫مطلب که فعالیت های دفاعی کش��ورمان نیز همگی‬ ‫جنبه بازدارندگی دارد‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬بدیهی اس��ت‬ ‫هرگونه اظهاراتی که مبتنی بر داده های غیرواقع بینانه‬ ‫باش��د می تواند زمینه را برای بی ثب��ات کردن منطقه‬ ‫فراهم کند و توصیه می شود با توجه به واقعیت ها از‬ ‫بیان این گونه اظهارات اجتناب شود‪ ».‬از سوی دیگر‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمه��وری ایران در یک‬ ‫مصاحبه زنده تلویزیونی با شبکه ار تی پی پرتغال در‬ ‫پاسخ به صحبت های نیکوال سارکوزی اظهار داشت‪:‬‬ ‫«ایا واقعا دنیا جنگلی است که رئیس جمهور فرانسه‬ ‫تصور می کند رئیس ان جنگل است؟ وی به چه حقی‬ ‫باید چنین حرفی را مطرح کند و چه کسی حق چنین‬ ‫موضع گیری های را درباره دیگران به او داده اس��ت؟‬ ‫البته ملت ایران چنین ادعاهایی را از موضع استیصال‬ ‫و ضعف ارزیابی می کند‪ ».‬رئیس جمهور خاطر نشان‬ ‫کرد‪« :‬البته می دانیم عده ای که در برابر منطق و فرهنگ‬ ‫ملت ایران حرفی ب��رای گفتن ندارن��د‪ ،‬ارزو دارند‬ ‫به ایران حمله کنند‪ ،‬این عده همان اس��تعمارگران و‬ ‫برده داران س��ابق هس��تند اما همه می دانند هر دستی‬ ‫که برای ضربه زدن به ایران دراز ش��ود‪ ،‬از بازو قطع‬ ‫خواهد ش��د‪ ».‬دکتر احمدی نژاد گفت‪« :‬کش��ورهای‬ ‫غربی هیچ ضابط��ه ای ندارند و می خواهن��د دنیا را‬ ‫مانند جنگل و با تهدید‪ ،‬جنگ و وحش��ی گری اداره‬ ‫کنند در حالی که شرایط تغییر کرده و باید جهان را بر‬ ‫مبنای فکر‪ ،‬فرهنگ ‪ ،‬دوستی و انسانیت اداره کرد‪ ».‬در‬ ‫واکنشی دیگر‪ ،‬محمد خزاعی‪ ،‬سفیر دائم کشورمان در‬ ‫س��ازمان ملل در نامه ای ب��ه بان کی م��ون‪ ،‬اظهارت‬ ‫رئیس جمه��ور فرانس��ه را محک��وم ک��رد و ان را‬ ‫تحریک امیز‪ ،‬غیرقابل توجیه و غیرمس��ئوالنه خواند‬ ‫و چنین اظهاراتی را با تالش های جهانی برای تقویت‬ ‫صلح و ثبات منطقه ای و بین المللی متضاد دانست‪.‬‬ ‫همچنین س��ردار احم��د وحیدی‪ ،‬وزی��ر دفاع‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در مورد اظهارات اخیر نیکوال‬ ‫سارکوزی‪ ،‬رئیس جمهوری فرانسه گفت‪« :‬این سخنان‬ ‫گزافه گویی است که از طرف کسی اعالم شده است‬ ‫که حرف هایش تاکنون همه نقش بر اب ش��ده اند‪».‬‬ ‫سردار وحیدی‪ ،‬هدف رئیس جمهوری فرانسه از ابراز‬ ‫نگرانی در مورد برنامه هس��ته ای جمهوری اسالمی‬ ‫را تالش ب��رای انحراف اف��کار عموم��ی جهان «از‬ ‫جنایاتی که غربی ها در جه��ان و اکنون در لیبی انجام‬ ‫می دهند» دانس��ته و سخنان س��ارکوزی را «سبک و‬ ‫غیرقابل قبول» توصیف کرده است‪.‬همچنین سخنان‬ ‫گستاخانه نیکوال س��ارکوزی‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه‬ ‫علیه جمهوری اس�لامی ایران و تهدید به حمله علیه‬ ‫این کش��ور به دلیل برنامه های صلح امیز هسته ای با‬ ‫واکنش شدید گروه های سیاس��ی عراق مواجه شد‪.‬‬ ‫فراکس��یون هم پیمانی ملی که اکثریت پارلمان را در‬ ‫اختیار دارد‪ ،‬نس��بت ب��ه پیامده��ای خطرناک حمله‬ ‫به نیروگاه های هس��ته ای ایران هش��دار داد‪ .‬قاس��م‬ ‫االعرجی‪ ،‬عضو این فراکسیون گفت‪« :‬هرگونه حمله‬ ‫علیه ایران روی امنیت همه کش��ورهای منطقه تاثیر‬ ‫می گذارد خصوصا اینکه مس��ئوالن ایرانی به واکنش‬ ‫ش��دید به هرگونه حمل��ه تاکید و تهدی��د کردند که‬ ‫پایگاه های نظامی امریکا و رژیم صهیونیس��تی را به‬ ‫اتش خواهند کش��ید‪ ».‬وی افزود‪« :‬امیدوارم عراق به‬ ‫صحنه ای برای نزاع امریکا علیه ایران مبدل نش��ود‪،‬‬ ‫گرچه بر اس��اس قانون اساس��ی عراق‪ ،‬هیچ کشوری‬ ‫نمی تواند از عراق به عنوان پایگاهی برای حمله نظامی‬ ‫به ایران استفاده کند‪ ».‬فراکسیون سنی العراقیه که رابطه‬ ‫مطلوبی با ایران ندارد و از حمایت ش��دید عربستان‬ ‫بهره مند اس��ت نیز از اظهارات س��ارکوزی به شدت‬ ‫انتقاد کرده و اظهار داش��ت‪« :‬دیدگاه این فراکس��یون‬ ‫بر مبنای بهترین روابط با کش��ورهای همسایه است‪،‬‬ ‫منطقه دیگر تحمل جنگ نظامی را ندارد و به صالح‬ ‫عراق است که پس از مصائبی که اش��غالگران بر ان‬ ‫وارد ساختند از جنگ به دور باشد‪g ».‬‬ ‫ژاک شیراک به عنوان یک چهره اثرگذار همواره‬ ‫خواهان حفظ رابطه با ایران و کشورهای عربی‬ ‫و اسالمی بود‪ .‬او سعی کرد سنت ایستادگی در‬ ‫مقابل امریکا را ادامه دهد‪.‬‬ ‫به رغم نزدیکی نیکوال سارکوزی به انگلیس و‬ ‫امریکا در خصوص برنامه های هسته ای ایران‬ ‫الزامات درون حزبی اجازه تصمیم یک سویه و‬ ‫یک طرفه را به رئیس جمهور فرانسه نخواهد داد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با مهدی مطهرنیا درباره سیاست خارجی جنگ طلبانه سارکوزی‬ ‫‪3‬‬ ‫سنت شکنی پاریس‬ ‫بین الملل‬ ‫مهدی مطهرنیا‪ ،‬کارشناس ارشد مسائل سیاسی در رابطه با اظهارات اخیر فرانسه در قبال ایران بر این باور است که نیکوال سارکوزی‪ ،‬رئیس جمهوری فعلی فرانسه با این‬ ‫صحبت ها به دنبال ان است که سیاست های همگرایانه با ایاالت متحده را جدی تر دنبال کند تا نقش افرینی بیشتری در معادالت بین المللی داشته باشد‪ .‬در واقع وی سعی دارد‬ ‫از یکسو در حوزه سیاست های خارجی خودش را فعال نشان دهد و نقش افرینی فرانسه را پررنگ تر کند و از سوی دیگر ادامه مسیر نگرشش در نزدیکی به ایاالت متحده را‬ ‫دنبال کند‪ .‬زمانی که در منطقه خاورمیانه‪ ،‬بهار اعراب اغاز شده‪ ،‬می توان گفت سارکوزی در تالش است تا از تاثیرات متقابلی که منطقه و نظام بین الملل روی هم گذاشته اند‬ ‫بهره برداری بکند تا با فرافکنی بیشتر دراین زمینه به ویژه در مورد ایران تاحدود زیادی نگاه های متفاوت داخلی‪ ،‬منطقه ای و بین المللی را نسبت به انچه در فرانسه امروز‬ ‫می گذرد‪ ،‬منحرف کند‪ .‬همچنین وی معتقد است وضعیت کنونی میان ایران و مجموعه کشورهای غربی‪ ،‬نامطمئن ارزیابی می شود‪ ،‬چراکه اغلب کشورهای غربی تالش‬ ‫دارند با پیروی از ایاالت متحده امریکا در مدیریت اعمال فشار بیشتر بر ایران در پرتو برجسته نمایی پرونده هسته ای ایران حرکت کنند‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫چرا مقام��ات دولتی فرانس��ه از جمله نیکوال‬ ‫س��ارکوزی‪ ،‬رئیس جمه��وری و نماینده این‬ ‫کشور در سازمان ملل اخیرا موضع گیری های‬ ‫تندی علیه کش��ور ما اتخ��اذ کرده اند؟ دلیل‬ ‫این همه س��خت گیری فرانس��ه در قبال ایران‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬انچه در جهان امروز در حال ش��کل گیری‬ ‫اس��ت تالش قدرت ه��ای ب��زرگ برای ایج��اد یک‬ ‫نظم بین الملل��ی جایگزین نظام دوقطبی‪ ،‬براس��اس‬ ‫دستاوردهای متکی بر منافع ملی این کشورهاست‪ .‬از‬ ‫سوی سیاستمداران حاکم‪ ،‬نیازهای گوناگونی شکل‬ ‫گرفته که محتوای متفاوتی را نی��ز به خود می گیرند‪.‬‬ ‫فرانس��ه به عنوان یک قدرت ب��زرگ بازمانده از نظم‬ ‫کهن حاکم بر نظ��ام بین الملل در نظ��ام دوقطبی‪ ،‬در‬ ‫زیرمجموعه بلوک غ��رب قرار داش��ت و به عبارت‬ ‫دیگر با وجود ایجاد یک فضای گفتمانی قدرت طلبانه‬ ‫در جن��وب ناتو و همچنین در مجموعه کش��ورهای‬ ‫مغرب زمین باید از سیاس��ت هایی پیروی می کرد که‬ ‫با خواس��ت فرانس��ه جهت بازی کردن نقش بیشتر‬ ‫در نظ��ام بین الملل در تعارض بود‪ .‬در واقع فرانس��ه‬ ‫در دوره ه��ای متفاوت نتوانس��ته ب��ود نقش افرینی‬ ‫فعالی در این زمینه داش��ته باش��د‪ .‬با فروپاشی اتحاد‬ ‫جماهیر شوروی سوسیالیس��تی و ایجاد فضای گذار‬ ‫از نظم کهن به نظم جدید ما ش��اهد ان هستیم که در‬ ‫میان قدرت های بزرگ مغرب زمین در عین اتحاد با‬ ‫‪50‬‬ ‫یکدیگر که در ان نوعی همکاری وجود دارد رقابت‬ ‫توام نیز افزایش پیدا می کند‪ .‬در این فضا فرانسه سعی‬ ‫می کند نقش افرینی بیش��تری را از خ��ود به نمایش‬ ‫بگذارد‪ .‬از دهه ‪ 1990‬به بعد ما شاهد این نکته هستیم‬ ‫که فرانسه در تالش است جایگاهی بهتر از گذشته در‬ ‫این زمینه برای خود فراهم اورد‪.‬‬ ‫ایا ممکن است مسائل داخلی و شکست ها و‬ ‫ناکامی هایی که سارکوزی اخیرا در فرانسه با‬ ‫انها روبه رو بوده اس��ت دلیل این همه تالش‬ ‫وی برای جل��ب توجه در عرص��ه بین الملل‬ ‫باشد؟ در واقع ایا سارکوزی به نوعی در حال‬ ‫فرافکنی است؟‬ ‫‪ l‬ب��ا ام��دن نیک��وال س��ارکوزی ب��ه عنوان‬ ‫رئیس جمهوری فرانس��ه و تمایل او به سیاست های‬ ‫همگرای��ی ب��ا ای��االت متح��ده امری��کا در جهت‬ ‫نقش افرینی بیش��تر فرانس��ه در معادالت بین المللی‬ ‫شاهد هستیم که این سیاس��ت ها موجب شد وی در‬ ‫مظان انتقاد دیگر گروه های فرانسوی قرار بگیرد‪ .‬در‬ ‫واقع رویکرد امریکایی محورانه سارکوزی از سوی‬ ‫بازیگرانی که اساس��ا به فکر وحدت بیشتر اروپا در‬ ‫این مس��یر هس��تند نیز مورد انتقاد واقع شد‪ .‬بنابراین‬ ‫اکنون در فرانس��ه با رئیس جمهوری که در انتخابات‬ ‫اخیر حزبش شکست س��ختی را متحمل شد روبه رو‬ ‫هستیم‪ .‬در واقع وی س��عی دارد از یک سو در حوزه‬ ‫سیاس��ت های خارجی خودش را فعال نشان دهد و‬ ‫نقش افرینی فرانسه را پررنگ تر کند و از سوی دیگر‬ ‫ادامه مس��یر نگرش��ش در نزدیکی به ایاالت متحده‬ ‫را دنبال کند‪ .‬از زمانی که در منطق��ه خاورمیانه‪ ،‬بهار‬ ‫اعراب اغاز شده‪ ،‬می توان گفت سارکوزی در تالش‬ ‫است تا از تاثیرات متقابلی که منطقه و نظام بین الملل‬ ‫روی هم گذاش��ته اند بهره برداری بکند تا با فرافکنی‬ ‫بیش��تر دراین زمینه به ویژه در مورد ای��ران تاحدود‬ ‫زیادی نگاه های متفاوت داخلی‪ ،‬منطقه ای و بین المللی‬ ‫را نسبت به انچه در فرانسه امروز می گذرد منحرف‬ ‫کند‪ .‬س��ارکوزی به دنبال ان اس��ت که با ایجاد یک‬ ‫فضای متفاوت شکست حزبش را در استانه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری کمرنگ جلوه دهد‪.‬‬ ‫در چنین موقعیتی که مقامات فرانس��وی علنا‬ ‫کشور ما را تهدید به جنگ کرده اند ایران باید‬ ‫چه موضعی اتخاذ کند تا کشورهای دیگر به‬ ‫خودش��ان این اجازه را ندهند که یک کشور‬ ‫مستقل را تهدید کنند؟‬ ‫‪l‬وضعی��ت کنون��ی می��ان ای��ران و مجموعه‬ ‫کش��ورهای غربی نامطمئن ارزیابی می شود‪ ،‬چراکه‬ ‫اغلب کشورهای غربی تالش دارند با پیروی از ایاالت‬ ‫متحده امریکا در مدیریت اعمال فشار بیشتر بر ایران‬ ‫در پرتو برجسته نمایی پرونده هسته ای ایران حرکت‬ ‫کنند‪ .‬باتوجه به انچه در خاورمیانه در حال وقوع است‬ ‫امریکایی ها و مغرب زمینی ها س��عی دارند تحوالت‬ ‫موجود در منطقه را تاحدود زیادی به نفع خودش��ان‬ ‫تغییر دهند و با همراه ش��دن ب��ا حرکت های مردمی و‬ ‫تغییر دکترین ایاالت متحده امریکا در خاورمیانه‪ ،‬از‬ ‫دفاع از رژیم های دیکتاتوری و وابس��ته به خودشان‬ ‫در منطقه به گسترش دموکراسی ارش��ادی به عنوان‬ ‫دکترین نوین امنیتی امریکا‪ ،‬زمینه های ایجاد فضای‬ ‫مناسب در جهت مدیریت تغییر و تحوالت به سوی‬ ‫منافع خودشان را فراهم سازند‪ .‬امروز امریکا تالش‬ ‫دارد با مرکزی��ت قرار دادن انکارا ب��ه عنوان پایتخت‬ ‫دیپلماسی منطقه و همگرایی ان با سیاست های غربی‪،‬‬ ‫زمینه ساز ایجاد یک محور در منطقه خاورمیانه شود‪.‬‬ ‫اتصال ترکیه به دولت اسالم گرای احتمالی در قاهره‬ ‫و سپس از قاهره به دمش��ق( با توجه به فشارهایی که‬ ‫به س��وریه وارد می اورند) از دیگر اه��داف امریکا‬ ‫و غرب است‪ .‬انها در تالش��ند به نوعی دولت هایی‬ ‫با مدل ترکی��ه روی کار بیایند‪ .‬بنابرای��ن اگر بتوانند‬ ‫مثلث انکارا‪ -‬قاهره‪ -‬دمش��ق را ایج��اد کنند و این‬ ‫مثلث از طریق یک مثلث پش��تیبانی کننده لجستیک‬ ‫یعنی مثلث انکارا ‪ -‬تل اویو‪ -‬ریاض حمایت ش��ود‬ ‫تاحدودی خواهند توانس��ت زمینه های ایجاد فشار‬ ‫بیش��تر بر جمهوری اس�لامی ای��ران را فراهم کنند‪.‬‬ ‫امروزه ایاالت متحده امریکا و متحدانش به دنبال ان‬ ‫هستند که با توجه به اینده خاورمیانه زمینه های ایجاد‬ ‫دولت های دموکراسی ارشادی را در منطقه ایجاد بکنند‬ ‫تا پیروی از مدل جمهوری اسالمی ایران به عنوان یک‬ ‫مدل انقالبی در مسیر رودررویی با سیاست های غربی‬ ‫در منطقه کاهش پیدا کند‪ .‬انها خواهان ان هستند مدلی‬ ‫را به وجود بیاورند که در عین گرفتن امتیازات به روز‪،‬‬ ‫زمینه های ایجاد یک فضای گفتمانی ناشی از انقالب‬ ‫اسالمی را محدود کند‪ .‬از این منظر جمهوری اسالمی‬ ‫ایران باید با تدبیر بسیار ایجاد فضای گفتمانی مثبت‬ ‫جهت همگرای��ی مردم منطقه را در دس��تور کار قرار‬ ‫دهد‪ ،‬در حقیقت ایران باید به دنبال یک دموکراس��ی‬ ‫بومی شده در منطقه باشد و بیندیشد که با هزینه های‬ ‫سه دهه اخیر توانسته تاحدود زیادی اعتبار فزاینده ای‬ ‫را در منطقه ایجاد بکند و نباید اجازه دهد اکنون این‬ ‫اعتبار فزاینده در تغییر و تحوالت منطقه ای به گونه ای‬ ‫از متن به حاشیه رانده شود‪ .‬غرب تالش دارد از انچه‬ ‫حاصل پتانسیل حرکت های مردمی درمنطقه است و‬ ‫همراهی با ان در مسیر سیاستی که گفتیم قدم بردارد‪.‬‬ ‫غرب تالش می کند در منطقه خاورمیانه از این تاکتیک‬ ‫بهره ببرد و با رویکرد سیاس��ت جوجیتسو (جودو)‬ ‫یعنی همان استفاده از انرژی رها شده از رقیب‪ ،‬فضای‬ ‫مناسب جهت استفاده از انرژی ذخیره شده در منطقه‬ ‫را در مسیر کنترل منطقه به کار ببرد‪.‬‬ ‫روابط فرانس��ه و ای��ران در س��ه دوره پیاپی‬ ‫ریاس��ت جمهوری در فرانسه یعنی دوره های‬ ‫میتران‪ ،‬ش��یراک و نیکوال سارکوزی را چطور‬ ‫ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬انچه مسلم اس��ت می توان گفت در دوران‬ ‫میتران و شیراک به ترتیب روابط بهتری میان ایران و‬ ‫فرانسه نسبت به اقای سارکوزی برقرار بود‪ .‬اما انچه‬ ‫در این تفاوت گ��ذار حکومتی در فرانس��ه در رابطه‬ ‫با ایران ش��اهد هس��تیم نمایانگر تغییر سیاست های‬ ‫استراتژیک فرانسه در رابطه با ایران نیست بلکه انچه‬ ‫حسن بهشتی پور‪ /‬کارشناس مسائل رسانه‬ ‫‪4‬‬ ‫ط��ی ی��ک م��اه اخی��ر دو ت��ن از مقامات‬ ‫رده باالی کشور فرانسه یعنی نیکوال سارکوزی‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری این کش��ور و ژرار ارو‪ ،‬نماینده‬ ‫فرانس��ه در س��ازمان ملل به تهدید علی��ه برنامه‬ ‫هس��ته ای ایران پرداخته و ذک��ر کرده اند که اگر‬ ‫برنامه های هسته ای ایران ادامه پیدا کند تهدیدی‬ ‫برای برخی کش��ورها در نظر گرفته می ش��ود به‬ ‫همین خاطر ممکن اس��ت یک حمله پیشگیرانه‬ ‫علیه ایران صورت بگیرد‪.‬‬ ‫به نظر من سخنان رئیس جمهوری و نماینده‬ ‫فرانسه در سازمان ملل علیه برنامه هسته ای ایران‬ ‫یک تهدید جدی برای کش��ور ماست که باید از‬ ‫طرف مقامات ایرانی جدی گرفته ش��ود‪ .‬فرانسه‬ ‫حق ندارد یک کشور مس��تقل را اینگونه مستقیم‬ ‫تهدید به جنگ کند‪ ،‬در واقع انه��ا در قبال ایران‬ ‫سیاست ارعاب را در پیش گرفته اند که از جانب‬ ‫وزارت خارج��ه ایران باید با ان برخورد ش��ود‪.‬‬ ‫البته برخی نیز بر این باورند که موضع گیری های‬ ‫فرانسه به دلیل انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ 2012‬در این کشور اس��ت و برای مطرح کردن‬ ‫خودش��ان در عرص��ه بین الملل این س��خنان را‬ ‫بر زب��ان رانده اند‪ .‬اما به نظر من حتی اگر س��ارکوزی‬ ‫برای بهره برداری انتخاباتی هم این کار را کرده باشد‬ ‫طرف ایرانی باید تهدیدات را جدی بگیرد و صریح و‬ ‫محکم جواب این تهدیدات را بدهد‪.‬‬ ‫طبق کنوانسیون های بین المللی انها اجازه ندارند‬ ‫یک کشور مس��تقل را تهدید به حمله نظامی بکنند و‬ ‫این مس��اله خالف مقررات و نق��ض صریح قوانین‬ ‫بین المللی است‪.‬‬ ‫ای��ن کاری ک��ه فرانس��ه ک��رده اس��ت یعنی‬ ‫تهدی��د ی��ک کش��ور مس��تقل در س��ازمان مل��ل‬ ‫قابل پیگیری است و مقامات ایرانی هم باید فرصت‬ ‫را مغتنم شمارند و ش��کایتی علیه فرانسه در سازمان‬ ‫ملل تنظیم کنند‪.‬‬ ‫اگر اکنون ای��ن تهدیدات جدی گرفته نش��ود‬ ‫این مساله باب می ش��ود و هر کش��وری به خودش‬ ‫این اج��ازه را می دهد که در رابطه با کش��ور ما چنین‬ ‫اظهار نظرهایی بکند‪.‬‬ ‫این در حالی است که این تهدیدات بار حقوقی و‬ ‫بین المللی دارد و به صورت کامال رسمی می توان انها‬ ‫را پیگیری کرد‪ .‬در حال حاضر فرانسه‪ ،‬المان‪ ،‬انگلیس‬ ‫و امریکا در یک راس��تا عمل می کنن��د و اقدامات و‬ ‫سخنان شان کامال هماهنگ شده است‪.‬‬ ‫انها تقسیم کار کرده اند و هرکدام یک بخش را‬ ‫برعهده گرفته اند تا فشار بیاورند که ایران در رابطه با‬ ‫برنامه های هسته ای اش تجدید نظر بکند که این مساله‬ ‫از جانب ایران ممکن نیست‪ ،‬چراکه ایران یک سری‬ ‫بین الملل‬ ‫تقسیم کار میان فرانسه‪ ،‬انگلیس و امریکا‬ ‫مواضع برای خودش تعیین کرده و براساس همان ها‬ ‫جلو می رود و تصمیم می گیرد‪ .‬در میان این کشورها‬ ‫یکی نقش خوب را برعهده می گیرد و دیگری نقش‬ ‫بد را برای اینکه به اهدافشان برسند‪.‬‬ ‫این کش��ورها قصد دارند زمینه س��ازی کنند تا‬ ‫افکار عمومی را منحرف کنند به این سمت که ایران به‬ ‫هیچ صراطی مستقیم نیست‪ .‬در این شرایط ما نیز باید‬ ‫دیپلماسی متقابل را در پیش بگیریم‪ ،‬افشاگری کنیم و‬ ‫مواضع ایران را شفاف تشریح کنیم تا چنین مسائلی‬ ‫دیگر پیش نیاید‪.‬‬ ‫ایران باید در دیپلماسی رسانه ای اش تجدید نظر‬ ‫بکند و بس��یار فعال تر وارد عرصه شود‪ .‬در حقیقت‬ ‫از طریق دیپلماسی رس��انه باید روی افکار عمومی‬ ‫دنیا تاثیر بگذارند و شفاف سازی بکنند تا کشورهای‬ ‫منفعت طلب به راحت��ی از اوضاع به نفع خودش��ان‬ ‫بهره برداری نکنند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫دیپلماسیمتقابل‬ ‫مسجل است این است که بافت موقعیت های زمانی‬ ‫متفاوت موجب شده سیاست های متفاوتی نسبت به‬ ‫ایران در دوره های گوناگون اعمال شود‪ .‬چه در دوره‬ ‫میتران‪ ،‬چه در دوره شیراک و چه در دوران سارکوزی‪.‬‬ ‫ایران اگر چ��ه از یک هوی��ت معنادار برخ��وردار و‬ ‫یک ای��ران انقالبی‪ -‬اس�لامی ب��وده اس��ت اما نوع‬ ‫سیاس��ت خارجی ایران هم در ارتباط با مغرب زمین‬ ‫به ویژه کشورهایی مانند فرانس��ه‪ ،‬انگلیس‪ ،‬المان و‬ ‫ایاالت متحده امریکا متفاوت ب��وده که خواه ناخواه‬ ‫واکنش های متفاوتی را نیز به دنبال داش��ته اس��ت‪ .‬به‬ ‫عبارت��ی دیگر سیاس��ت خارجی‪ ،‬پلی اس��ت که دو‬ ‫طرف دارد‪ ،‬یعنی یک طرف کشوری است که به عنوان‬ ‫کش��ور مبدا به ان نگاه می کنی��م و طرف های دیگر‪،‬‬ ‫کشورهای مقصدی هس��تند که این پل سعی می کند‬ ‫با ایجاد فضای مناس��ب با انها ارتباط برقرار کند‪ .‬در‬ ‫دوران روی کار امدن س��ارکوزی‪ ،‬راست گرایی که‬ ‫به هر تقدیر گفته می ش��ود به محافل اس��رائیلی هم‬ ‫نزدیک است موجب شده که در بافت موقعیتی ناشی‬ ‫از اصطکاک بیش��تر ایران با غ��رب‪ ،‬در دهه اخیر در‬ ‫ارتباط با پرونده هسته ای و مسائل عراق و افغانستان‬ ‫و افزایش ای��ن اصطکاک ها از یک س��و و روی کار‬ ‫امدن دولت های نهم و دهم که پیرو سیاست فعال در‬ ‫برخورد با گسترش ارزش های انقالبی است از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬تقابل بیشتر ش��ود‪ .‬روی کار امدن سارکوزی‬ ‫تندرو در فرانسه و رویکرد سیاس��ت خارجی ایران‬ ‫در دولت های اخیر زمینه این اصط��کاک را افزایش‬ ‫داده است‪g .‬‬ ‫در حال حاضر فرانسه‪ ،‬المان‪،‬‬ ‫انگلیس و امریکا در یک راستا‬ ‫عمل می کنند و اقدامات و‬ ‫سخنان شان کامال هماهنگ شده‬ ‫است‪ .‬انها تقسیم کار کرده اند‬ ‫و هرکدام یک بخش را برعهده‬ ‫گرفته اند تا فشار بیاورند که‬ ‫ایران در رابطه با برنامه های‬ ‫هسته ای اش تجدید نظر بکند‬ ‫که این مساله از جانب ایران‬ ‫ممکن نیست‪ ،‬چراکه ایران‬ ‫یک سری مواضع برای خودش‬ ‫تعیین کرده و براساس همان ها‬ ‫جلو می رود و تصمیم می گیرد‬ ‫‪51‬‬ ‫حسن هانی زاده در گفت وگو با مثلث‬ ‫رئیس جمهور فرانسه‬ ‫در خدمت صهیونیسم‬ ‫‪5‬‬ ‫ن هانی زاده‪ ،‬کارشناس مسائل سیاسی در گفت وگویی به واکاوی سخنان اخیر مقامات فرانسوی‬ ‫حس ‬ ‫در قبال ایران پرداخت‪ .‬وی معتقد است که سخنان اخیر سارکوزی صرفا جنبه مصرف داخلی دارد و هیچ گاه‬ ‫عملیاتی نخواهد شد‪ .‬دلیل این امر نیز انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال ‪ 2012‬است‪ .‬با توجه به‬ ‫نقش تاثیرگذار یهودیان در پیروزی سارکوزی در انتخابات گذشته ریاست جمهوری فرانسه‪ ،‬اکنون وی‬ ‫تالش می کند از طریق تهدید ایران به نوعی حمایت البی صهیونیس��تی را جلب بکند‪ .‬همچنین هانی زاده‬ ‫بر این باور است که مقامات ایرانی انچنان که باید در قبال این تهدیدات واکنش نشان نداده اند‪ .‬به عقیده‬ ‫وی دستگاه دیپلماسی ایران باید شدیدا اظهارات سارکوزی را محکوم بکنند و از طریق طرح شکایت در‬ ‫سازمان ملل و نهادهای بین المللی مساله تهدید کشورمان را جدی بگیرند‪ .‬انها باید سارکوزی را در این‬ ‫نهادها محکوم کنند چراکه اظهارات وی برخالف قوانین بین الملل و نوعی تهدید اشکار یک کشور عضو‬ ‫سازمان ملل است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تهدیدات اخیر رئیس جمهور فرانسه و نماینده‬ ‫این کشور در سازمان ملل در قبال ایران را در‬ ‫چه راستایی ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬تهدید نیکوال س��ارکوزی‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫فرانس��ه در رابطه با حمل��ه احتمالی به ای��ران جنبه‬ ‫مص��رف داخل��ی دارد و هیچ گاه عملیات��ی نخواهد‬ ‫ش��د‪ .‬دلیل این ام��ر نی��ز این اس��ت ک��ه انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری فرانسه در س��ال ‪ 2012‬در پیش‬ ‫است و با توجه به نقش تاثیرگذار یهودیان در پیروزی‬ ‫س��ارکوزی در انتخابات گذش��ته ریاست جمهوری‬ ‫فرانس��ه‪ ،‬اکنون وی تالش می کن��د از طریق تهدید‬ ‫ایران به نوع��ی حمایت البی صهیونیس��تی را جلب‬ ‫بکند‪ .‬به همین دلیل اظهارات س��ارکوزی در سازمان‬ ‫ملل عالوه بر اینکه نقض اش��کار قوانین بین المللی‬ ‫است‪ ،‬تهدید یک کشور مستقل جهانی نیز محسوب‬ ‫می ش��ود‪ .‬به نظر می اید که در حال حاضر سارکوزی‬ ‫در یک شرایط سیاسی بسیار دشوار قرار دارد؛ از یک‬ ‫طرف پیروزی سوسیالیس��ت ها در انتخابات مجلس‬ ‫سنای فرانسه‪ ،‬شرایط کامال دشواری به لحاظ سیاسی‬ ‫برای حزب حاکم فرانسه ایجاد کرده است و جایگاه‬ ‫سارکوزی در سطح ملی به شدت تضعیف شده است‪.‬‬ ‫از طرف دیگر محبوبیت رئیس جمهوری فرانس��ه به‬ ‫دلیل پشتیبانی از سیاس��ت های رژیم صهیونیستی و‬ ‫عملکرد اقتصادی حزب حاکم به شدت کاهش پیدا‬ ‫کرده‪ ،‬ولی با توجه به اینکه برای انتخابات سال ‪2012‬‬ ‫سارکوزی به حمایت های امریکا و البی صهیونیستی‬ ‫نیازمند است به نظر می اید که چنین ادبیاتی در قبال‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران صرفا برای کس��ب ارای‬ ‫یهودیان فرانسوی است‪.‬‬ ‫در عرصه بین الملل چرا فرانسه تا بدین حد در‬ ‫پی ان است که ایران را تحت فشار قرار دهد؟‬ ‫حتی در برخی موارد از امریکا هم جلوتر رفته‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬درواق��ع سیاس��ت های س��ارکوزی را از‬ ‫هر جهت که تحت بررس��ی ق��رار دهی��م‪ ،‬می بینیم‬ ‫دشمنی اش��کاری با جمهوری اس�لامی ایران دارد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪52‬‬ ‫سابقه سیاسی س��ارکوزی همواره یک س��ابقه سیاه‬ ‫اس��ت و عملکرد وی در وزارت کش��ور و سرکوب‬ ‫سیاه پوس��تان نش��ان داد که نگرش س��ارکوزی یک‬ ‫نگرش نژادپرستانه است‪ .‬وی جزو یهودیان مهاجری‬ ‫است که از مجارستان به فرانس��ه امدند و جایگاهی‬ ‫در میان ملت فرانس��ه ندارند‪ .‬اما با این حال به دلیل‬ ‫حمایت و پشتیبانی یهودیان از سارکوزی‪ ،‬وی تالش‬ ‫می کند کشورهایی را که با رژیم صهیونیستی مخالف‬ ‫هس��تند و حامی فلس��طین‪ ،‬مورد حمله ق��رار دهد‪.‬‬ ‫بنابراین نقش جمهوری اسالمی ایران به عنوان کشور‬ ‫قدرتمند منطقه و حمایت صادقانه کشورمان از حق‬ ‫ملت فلس��طین برای داشتن کشور مس��تقل موجب‬ ‫ش��ده برخی رهب��ران اروپایی از جمله س��ارکوزی‬ ‫نوعی دش��منی و عناد با ایران را س��رلوحه امورشان‬ ‫قرار دهند‪ .‬اما این تهدیدات نه تنها جمهوری اسالمی‬ ‫ایران را از حمایت از مردم فلسطین بازنمی دارد‪ ،‬بلکه‬ ‫موجب خواهد ش��د ایران بیش از گذشته از حق این‬ ‫هانی زاده معتقد است به دلیل حمایت‬ ‫و پشتیبانی یهودیان از سارکوزی‪ ،‬وی‬ ‫تالش می کند کشورهایی را که با‬ ‫رژیم صهیونیستی مخالف هستند و حامی‬ ‫ فلسطین‪ ،‬مورد حمله قرار دهد‬ ‫ملت جانبداری کن��د‪ .‬نمونه ان نیز برگ��زاری موفق‬ ‫کنفرانس های بیداری اس�لامی و حمای��ت از ملت‬ ‫فلسطین در تهران بود‪.‬‬ ‫واکن��ش کش��ورهای منطقه نس��بت ب��ه این‬ ‫تهدیدات علیه ایران چه بود؟‬ ‫‪ l‬کش��ورهای عرب منطقه ب��ه دلیل ضعف‬ ‫ساختاری و اینکه سال هاست تحت حمایت امریکا‬ ‫و غرب ق��رار دارند‪ ،‬طبیعی اس��ت ک��ه از اظهارات‬ ‫سارکوزی استقبال می کنند‪ .‬این در حالی است که این‬ ‫صحبت ها هیچ تاثیری در روحیه ملت ایران نخواهد‬ ‫داشت ولی کشورهای عرب منطقه به ویژه کشورهای‬ ‫حوزه خلیج فارس به دلیل سیستم های دیکتاتوری شان‬ ‫به نوعی با کشور ما دش��منی دارند و مایلند ایران در‬ ‫سطح منطقه و جهان منزوی شود‪.‬‬ ‫موضع گی��ری مقام��ات ایرانی در قب��ال این‬ ‫صحبت ها و تهدیدها باید چگونه باشد؟‬ ‫‪ l‬دستگاه دیپلماسی ایران باید شدیدا اظهارات‬ ‫س��ارکوزی را محکوم کند و از طریق طرح شکایت‬ ‫در س��ازمان ملل و نهادهای بین المللی مساله تهدید‬ ‫کش��ورمان را جدی بگیرند‪ .‬انها باید سارکوزی را در‬ ‫این نهادها محکوم کنند چراکه اظهارات وی برخالف‬ ‫قوانین بین الملل و نوعی تهدید اش��کار یک کش��ور‬ ‫عضو س��ازمان ملل است‪ .‬متاس��فانه وزارت خارجه‬ ‫و نمایندگی جمهوری اسالمی ایران در سازمان ملل‬ ‫انچنان که باید واکنش مناسبی در قبال این تهدیدات‬ ‫بی پایه سارکوزی از خودشان نش��ان ندادند‪ .‬این امر‬ ‫نیازمن��د یک تح��رک دیپلماتیک در س��طح منطقه و‬ ‫جهان است‪.‬‬ ‫طی دهه های اخیر سیاست خارجی فرانسه در‬ ‫قبال ایران چگونه بوده است؟ ایا می توان گفت‬ ‫در زمان سارکوزی این سیاست ها در قبال ایران‬ ‫بدتر شده است؟‬ ‫‪ l‬درواقع سارکوزی با س��رمایه و حمایت البی‬ ‫یهودی در فرانس��ه به قدرت رس��ید و به لحاظ دانش‬ ‫و کاریزمای سیاس��ی توانای��ی اداره کش��وری مانند‬ ‫فرانسه را ندارد‪ .‬ولی در گذش��ته ژاک شیراک و سایر‬ ‫روس��ای جمهوری فرانس��ه با احترام کام��ل از نقش‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران در ح��ل بحران های منطقه‬ ‫حمای��ت می کردن��د‪ .‬ادبی��ات س��ارکوزی خیل��ی‬ ‫پرخاشگرانه اس��ت و به نظر می اید در شان و جایگاه‬ ‫فرانسه نیست که فردی مانند سارکوزی بر ملت فرانسه‬ ‫حاکمیت داشته باشد‪g .‬‬ ‫روابط ایران با‬ ‫فرانسه‪ ،‬طی سه دوره‬ ‫ریاست جمهوری در‬ ‫این کشور اروپایی‬ ‫فرازونشیب های‬ ‫بسیاری داشت‪ .‬اما در‬ ‫هیچ دوره ای به اندازه‬ ‫دوره سارکوزی روابط‬ ‫تیر ه و تار نشده بود‬ ‫پیروز ایزدی ‪ /‬کارشناس مسائل اروپا‬ ‫‪6‬‬ ‫تقریبا یک ماه پیش بود که نیکوال سارکوزی‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری فرانس��ه هش��دار داد که ممکن‬ ‫اس��ت علیه برنام��ه هس��ته ای ایران ی��ک حمله‬ ‫پیش��گیرانه توس��ط کش��ورهایی ک��ه حاضر به‬ ‫پذیرش ایران هس��ته ای نیس��تند صورت بگیرد‪.‬‬ ‫پ��س از ان نی��ز نماینده این کش��ور در س��ازمان‬ ‫ملل هم��ان صحبت ه��ا را تکرار ک��رد‪ .‬البته هیچ‬ ‫کدام عن��وان نکردن��د ک��ه از طرف چ��ه دولت‬ ‫ی��ا رژیمی قرار اس��ت این حمله ص��ورت بگیرد‬ ‫اما نگاه ها بیش��تر به س��مت رژیم صهیونیس��تی‬ ‫معطوف شد‪ ،‬چراکه فرانس��ه در مقامی نیست که‬ ‫این کار را ب��ه تنهایی انجام بدهد‪ .‬از س��وی دیگر‬ ‫حتما باید مجوز شورای امنیت وجود داشته باشد‬ ‫تا انها به این اقدام مبادرت بورزند‪ .‬البته این امکان‬ ‫که ش��ورای امنیت به انها مجوز حمل��ه بدهد در‬ ‫حالی که روس��یه و چین عضو این شورا هستند‪،‬‬ ‫منتفی می ش��ود‪ .‬س��ارکوزی از زمان��ی که روی‬ ‫کار امد مواضع تندی علیه ای��ران اتخاذ کرد‪ .‬این‬ ‫موضع گیری ها به این دلیل بود که نیکوال سارکوزی‬ ‫زمان��ی ک��ه کارش را به عن��وان رئیس جمهوری‬ ‫فرانس��ه اغاز کرد از همان ابتدا تالش داش��ت که‬ ‫همسویی بس��یاری با ایاالت متحده امریکا داشته‬ ‫باشد و خودش را ش��ریک امریکا نشان دهد‪ .‬در‬ ‫حال حاضر هم س��ارکوزی قصد دارد خودش را‬ ‫در سیاست خارجی بسیار فعال جلوه دهد‪ .‬با توجه به‬ ‫اینکه وی در سیاست داخلی و کنترل اوضاع اقتصادی‬ ‫موفق نبوده است می خواهد با این موضع گیری خودش‬ ‫را مطرح کند‪ .‬در لیبی هم فرانسه نقش پیشگامی داشت‬ ‫که این نقش در نهایت به نفعش تمام ش��د‪ .‬اکنون نیز‬ ‫س��ارکوزی می خواهد از این خالیی که در سیاس��ت‬ ‫خارجی امریکا به وجود امده نهایت استفاده را بکند‬ ‫و در همان مسیری که امریکایی ها گام برداشته بودند‪،‬‬ ‫گام بردارد‪ ،‬چراکه ای��االت متحده قصد دارد تعهدات‬ ‫بین الملل��ی اش را کاهش ده��د و در ای��ن دور ه که به‬ ‫برگزاری انتخابات ریاس��ت جمهوری امریکا نزدیک‬ ‫تهدیدات فرانسه علیه‬ ‫ایران موضوع تازه ای نیست‬ ‫زیرا از سال ‪ 2008‬فرانسه‬ ‫این سخنان را می گفت و‬ ‫سارکوزی از همان ابتدا‬ ‫که وارد کاخ الیزه شد علیه‬ ‫ایران یک موضع تهاجمی ‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫برنارد کوشنه‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫فرانسه نیز چند سال پیش‬ ‫چنین اظهاراتی را علیه‬ ‫ایران بیان کرده بود‪ .‬وی‬ ‫گفته بود که یا بمب ایران یا‬ ‫بمباران ایران‬ ‫بین الملل‬ ‫تاملی بر موضع گیری جدید فرانسه علیه ایران‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫تهدیدات توخالی‬ ‫می ش��ویم‪ ،‬اوباما قصد دارد نیروهایش را به طور‬ ‫کامل از ع��راق و تاحدودی از افغانس��تان خارج‬ ‫کند‪ .‬درواقع وی می خواهد فرایند خروج را پیش‬ ‫از انتخابات اغاز کند‪ .‬در لیبی هم شاهد بودیم که‬ ‫امریکا نقش حاشیه ای داشت و فرانسه و انگلیس‬ ‫نقش پیشگام را در حمالت اغاز کردند‪ .‬سارکوزی‬ ‫به دنبال یک نقش فعال تر در عرصه بین الملل است‬ ‫تا این نقش فعال ب��ه افزایش محبوبیتش در داخل‬ ‫کمک کند‪ .‬به دلیل ضعف سیاس��ت های داخلی‪،‬‬ ‫اقتصادی و بحران مالی جهانی که دامان فرانسه را‬ ‫هم گرفت‪ ،‬رئیس جمهوری راست گرای فرانسه‬ ‫مجبور است به سیاس��ت های خارجی بپردازد تا‬ ‫ش��اید با این فرافکنی ها اندکی اوض��اع داخلی را‬ ‫تحت الشعاع قرار دهد‪ .‬س��ارکوزی طی این چند‬ ‫سال نتوانس��ت از میزان بیکاری در فرانسه بکاهد‬ ‫و قدرت خرید مردم را افزایش دهد به همین دلیل‬ ‫روز به روز محبوبیتش رو به افول رفت‪ .‬در رابطه‬ ‫ب��ا موضع گیری های اخیر فرانس��ه‪ ،‬واکنش ایران‬ ‫کامال مشخص است‪ ،‬چراکه کشور ما به هیچ وجه‬ ‫از مواضع اصولی خودش در رابطه با غنی س��ازی‬ ‫اورانیوم دست برنمی دارد و واکنش های مقامات‬ ‫ایرانی نی��ز موید همین مطلب اس��ت‪ .‬همچنانکه‬ ‫ش��اهد بودیم مدیر کل غ��رب اروپ��ای وزارت‬ ‫امور خارجه در اعتراض به اظهارات اخیر نیکوال‬ ‫سارکوزی در خصوص برنامه هسته ای و موشکی‬ ‫ایران اظهار داش��ت که بارها اعالم ش��ده اس��ت‬ ‫فعالیت های هس��ته ای جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫کامال جنب��ه صلح امیز دارد و گزارش��ات اژانس‬ ‫بین المللی انرژی اتمی بیانگر همین مطلب است‪.‬‬ ‫همچنین شایان ذکر است که سارکوزی تاکید کرده‬ ‫که اگر این حمله صورت بگیرد عواقب فاجعه باری‬ ‫برای منطقه خواهد داش��ت‪ .‬با این اوصاف به این‬ ‫نتیجه می رس��یم که احتماال این حرف ها از سوی‬ ‫سارکوزی بسیار هدفمند و در جهت مطرح کردن‬ ‫نام فرانسه حال به هر قیمتی بیان شده است‪ .‬برخی‬ ‫اینگون��ه مطرح می کنند که فرانس��ه ب��ه نیابت از‬ ‫رژیم صهیونیستی به چنین تهدیداتی روی اورده‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما دلیل عدم موافقیت من ب��ا این نظر این‬ ‫اس��ت که فرانس��ه هر اقدامی بخواهد انجام دهد‬ ‫حتما با مجوز شورای امنیت جلو می رود که به دلیل‬ ‫حق وتوی چین و روس��یه در این سازمان امکان‬ ‫موافقت با این درخواست اصال ممکن نیست‪ .‬در‬ ‫پایان اینکه‪ ،‬تهدیدات فرانسه علیه ایران موضوع‬ ‫تازه ای نیست زیرا از سال ‪ 2008‬فرانسه این سخنان‬ ‫را می گفت و سارکوزی از همان ابتدا که وارد کاخ‬ ‫ی گرفت‪.‬‬ ‫الیزه ش��د علیه ایران یک موضع تهاجم ‬ ‫برنارد کوشنه‪ ،‬وزیر خارجه فرانسه نیز چند سال‬ ‫پیش چنین اظهاراتی را علیه ای��ران بیان کرده بود‪.‬‬ ‫وی گفته بود که یا بمب ایران یا بمباران ایران‪ .‬یعنی‬ ‫از هم��ان زمان موضع دولت جدید فرانس��ه علیه‬ ‫ایران مشخص بود‪ ،‬البته همان موقع منوچهر متکی‪،‬‬ ‫وزیر خارج��ه وقت ایران به این س��خنان واکنش‬ ‫نشان داد و گفت‪« :‬فرانس��وی ها نباید حرف ها و‬ ‫سیاست های شکست خورده انگلستان و امریکا‬ ‫در چند سال گذشته را تکرار کنند و بهتر ان است‬ ‫که فرانسه سیاستی در شان کشور خود اتخاذ کند‪».‬‬ ‫بنابراین نتیجه ای که می توان گرفت این است که‬ ‫این سخنان تهدیدی برای تغییر رفتار ایران است‬ ‫و این در حالی اس��ت که ایران نی��ز روی مواضع‬ ‫اصولی خودش ایستاده او درنتیجه این تهدیدات‬ ‫هیچ تاثیری نخواهد داشت‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫نگاهیدیگر‬ ‫زمزمه شکست‬ ‫سارکوزی را در فرانسه هیچ کس دوست ندارد‬ ‫مترجم‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫‪1‬‬ ‫اگر نیکوال سارکوزی‪ ،‬رئیس جمهوری فعلی فرانسه برای انتخابات سال‪ 2012‬در فرانسه کاندیدا شود‪ ،‬قطعا‬ ‫این مساله را هیچ کس به غیر از خود سارکوزی نمی خواهد‪ .‬سه شکست انتخاباتی در پنج سال‪ ،‬فاصله میان وی‬ ‫و حزب راست فرانسه که موجبات انتخاب شدن او در سال ‪ 2007‬را پدید اورد‪ ،‬بیشتر کرد‪ .‬شکست های پیاپی‬ ‫سارکوزی در انتخابات شوراها در سال ‪ ،2008‬انتخابات محلی در س��ال ‪ 2010‬و انتخابات سنا در سال ‪،2011‬‬ ‫بی اعتمادی نسبت به وی را کامال قابل لمس و محسوس کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫صدای جیرجیر ترک خوردگی در پایه و اساس‬ ‫حکومت س��ارکوزی را به خوبی می توان ش��نید‪.‬‬ ‫در حقیقت سارکوزی از برخورد متقابل با افزایش‬ ‫کاندیداهای مخالف در مجلس سنا که تهدید جدی‬ ‫برای ریاس��ت جمهوری به حساب می ایند‪ ،‬عاجز‬ ‫است‪ .‬این در حالی اس��ت که با برگزاری انتخابات‬ ‫مجلس سنای فرانسه‪ ،‬چپ های این کشور توانستند‬ ‫برای اولین بار بعد از س��ال ‪ 1958‬بار دیگر اکثریت‬ ‫س��نا را به خود اختصاص دهن��د‪ .‬در حالی که تنها‬ ‫هفت م��اه دیگر ب��ه انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫باقی مانده اس��ت‪ ،‬نتایج انتخابات سنای این کشور‬ ‫حاکی از شکستی سخت برای نیکوال سارکوزی‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری فرانس��ه و حزب راست میانه وی‬ ‫بود‪ .‬همچنین فرانس��وا فیون‪ ،‬نخست وزیر فرانسه‬ ‫و ژان فرانس��وا کوپه‪ ،‬دبیر کل حزب حاکم ‪UMP‬‬ ‫نسبت به ضعف های ریاست جمهوری هشدار داده‬ ‫بودند‪ .‬فیون در اظهاراتی گفته بود‪« :‬در شرایط کنونی‬ ‫باید هرکاری که ممکن است انجام دهیم تا دوباره‬ ‫بر دولت نفوذ داشته باشیم و این ناممکن است که‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫سارکوزی‬ ‫باید ارام ارام‬ ‫خود را برای‬ ‫شکست در‬ ‫‪ 2012‬اماده‬ ‫کند‪ .‬زمزمه های‬ ‫شکست از چند‬ ‫سال قبل پس از‬ ‫شکست حزب‬ ‫حاکم در مجلس‬ ‫سنا شنیده‬ ‫می شد‬ ‫‪54‬‬ ‫از چنین مساله ای بخواهیم صرف نظر کنیم‪ ».‬وی با این‬ ‫جمالت نهایت عجز قوه مجریه در فرانسه را نمایان کرد‬ ‫و نش��ان داد که ایجاد نظم و پیوستگی در حزب حاکم‬ ‫تقریبا ناممکن است‪ .‬برای تاثیر در افکار عمومی‪ ،‬فیون هر‬ ‫روز از دقت و موشکافی سارکوزی سخن می گوید و الن‬ ‫ژوپه نیز از چهارگانه تحصیالت‪ ،‬کار‪ ،‬طبیعت و اروپا دفاع‬ ‫می کند‪ .‬اما با تمام این اوصاف جناح سوسیالیست های‬ ‫فرانسه س��خت در تالش��ند تا قدرت را در زمینه های‬ ‫مختلف به دست بگیرند‪ .‬در حال حاضر حزب ‪UMP‬‬ ‫مانند یک اردک بدون سر می ماند و این در حالی است‬ ‫که گرگ های تیزدندان در حال گس��ترش نفوذ خود در‬ ‫عرصه های مختلف هستند‪ .‬شاه عریان است ولی هنوز‬ ‫نمرده است‪ ،‬چراکه در این فضای عجیب به وجود امده‬ ‫توسط مدعیان تاج و تخت‪ ،‬هیچ جایی برای خودش پیدا‬ ‫نمی کند‪ .‬الن ژوپه که بعد از شکست در انتخابات محلی‪،‬‬ ‫ککش هم نگزید‪ ،‬اکنون سکوت اختیار کرده است چون‬ ‫قصد دارد در انتخابات سال ‪ 2012‬کاندیدا شود‪ .‬چندی‬ ‫پیش بود که منابع نزدیک شهرداری شهر بوردو فرانسه‬ ‫اعالم کردند الن ژوپه‪ ،‬وزیر امور خارجه دولت نیکوال‬ ‫سارکوزی و شهردار ش��هر بوردو می خواهد برای‬ ‫حوزه انتخابیه این شهر که مرکز استان ژیروند فرانسه‬ ‫است‪ ،‬در انتخابات پارلمانی س��ال ‪ 2012‬کاندیدا‬ ‫ش��ود‪ .‬وی پیش از این در انتخابات پارلمانی سال‬ ‫‪ 2007‬در حوزه انتخابیه ش��هر بوردو رقابت را به‬ ‫کاندیدای جناح سوسیالیست فرانسه واگذار کرده‬ ‫بود‪ .‬البته این خبر موضوع جدیدی نبود چرا که وی‬ ‫از مدت ها قبل خبر کاندیداتوری خود در انتخابات‬ ‫پارلمانی ‪ 2012‬را اعالم کرده بود‪.‬‬ ‫الن ژوپه بدین طریق قصد دارد انتقام شکست‬ ‫خود به میشل دولونه‪ ،‬پزش��ک و کاندیدای حزب‬ ‫سوسیالیت فرانس��ه که به طرزی غافلگیر کننده در‬ ‫سال ‪ 2007‬در انتخابات پارلمانی پیروز و جانشین‬ ‫وی در پارلمان فرانسه شد را بگیرد‪ .‬این شکست ان‬ ‫زمان برای الن ژوپه به قیمت اس��تعفای وی از مقام‬ ‫وزیر محیط زیست فرانس��ه تمام شد‪ .‬در حقیقت‬ ‫سارکوزی اصال به جبهه خودش اعتماد ندارد اما توان‬ ‫مبارزه با این افراد را هم ندارد‪ .‬سرنوشت سارکوزی‬ ‫در انتخابات به دو چیز بستگی دارد‪ :‬نخست بحران‬ ‫مالی در فرانسه که س��ارکوزی تاکنون نتوانسته ان‬ ‫را مهار کند و سپس تحوالت حزب سوسیالیست‪،‬‬ ‫چراکه این ح��زب با پیروزی در انتخابات س��نا راه‬ ‫را برای سارکوزی بسیار دش��وار کرد‪ .‬مجلس سنا‬ ‫در ساختار سیاسی فرانس��ه از ان نظر مهم است که‬ ‫رئیس ان در صورت مرگ رئیس جمهوری‪ ،‬کفیل‬ ‫ریاس��ت جمهوری خواهد بود و این مجلس قابل‬ ‫انحالل نیست‪ .‬همچنین این شکست انتخاباتی در‬ ‫حالیصورتگرفتکهدولتکنونیفرانسههمچنان‬ ‫با افزایش نرخ بیکاری‪ ،‬کس��ری بودجه و احتمال‬ ‫ورشکستگی روبه رو است و نظرسنجی ها همواره‬ ‫از کاهش شدید محبوبیت سارکوزی خبر می دهند‪.‬‬ ‫پیش بینی ها حاکی از ان است که اوضاع اقتصادی‬ ‫و اجتماعی فرانسه و متهم بودن برخی از نزدیکان‬ ‫رئیس جمهوری به فساد مالی و اداری‪ ،‬شانس او را‬ ‫برای پیروزی در انتخابات کاهش دهد‪g.‬‬ ‫منبع‪ :‬لوموند‬ ‫اوباما ‪ -‬نتانیاهو؛ اتوبان یکطرفه‬ ‫‪2‬‬ ‫فشار البی صهیونیستی بر دولت امریکا در استانه انتخابات‬ ‫فضای سیاسی زیر پای رژیم صهیونیستی به ریاست بنیامین نتانیاهو شروع به لرزیدن کرده است‪ .‬در صحنه منطقه ای‬ ‫اتفاقاتی رخ داده که باعث شده این رژیم افولش اغاز شود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫ی روابط رژیم صهیونیستی با‬ ‫نخس��ت اینکه گرم ‬ ‫ترکیه رو به س��ردی نهاده و همکاری سیاسی‪ ،‬نظامی و‬ ‫اقتصادی انها قطع شده است‪ .‬تا جایی که ترکیه تصمیم‬ ‫گرفته نیروه��ای دریایی و هوای��ی خ��ود را در دریای‬ ‫مدیترانه به شکل بی سابقه ای از زمان عثمانی ها فعال کند‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیستی پیش از این توانسته بود با نفوذ در جبهه‬ ‫اسالمگرای ترکیه کاری کند که انکارا هم این رژیم را به‬ ‫رسمیت بشناسد و هم با ان هم پیمان شود‪ .‬پاکستان دوران‬ ‫پرویز مشرف نیز نزدیک بود پا جا پای ترکیه بگذارد و این‬ ‫رژیم را به رسمیت بشناسد‪ .‬ولی ژنرال پاکستانی پیش از‬ ‫انکه موفق ش��ود نیت خود را عملی کند‪ ،‬سرنگون شد‪.‬‬ ‫اکنون که رژیم صهیونیستی می بیند روابطش با گروه های‬ ‫اسالمگرا(غیر عربی)بهنقطهصفرنزدیکمی شودبههمان‬ ‫جایی رسیده که در اصل باید باشد‪.‬‬ ‫مساله دوم شکس��ت طرح های رژیم صهیونیستی‬ ‫در مورد برنامه صلح امیز هس��ته ای ایران است‪ .‬درست‬ ‫اس��ت که ایران بارها اعالم کرده که به دنبال تولید بمب‬ ‫هسته ای نیس��ت‪ ،‬ولی رژیم صهیونیس��تی این مساله را‬ ‫باور ندارد ‪ .‬این رژیم بارها ت�لاش کرد که دولت «باراک‬ ‫اوباما»رئیس جمهوری امریکا را وادار کن��د که به ایران‬ ‫حمله کند‪ ،‬همان کاری که قب�لا در دوران جورج بوش‪،‬‬ ‫رئیس جمهور س��ابق امریکا برای حمله به عراق کرده‬ ‫بود‪ ،‬ولی در انج��ام این پروژه ناکام مان��د‪ .‬این بار تمامی‬ ‫ نومحافظه کاران و صهیونیس��ت های مسیحایی و البی‬ ‫یهودی در دولت امریکا دس��ت به یک��ی کرده اند‪ .‬ولی‬ ‫امریکاییکهدرسال‪ 2003‬چشمبهحکمفرماییبرجهان‬ ‫داشت‪ ،‬امروز غرق در بحران بدهی ها و بیکاری است‪.‬‬ ‫مورد س��وم این اس��ت ک��ه اس��رائیل ت��ا پیش از‬ ‫این بر بس��تر گرم و ن��رم معاهده صلح با مص��ر ارمیده‬ ‫ب��ود‪ .‬ولی از ش��انس بدش ضام��ن این معاه��ده یعنی‬ ‫«حسنی مبارک»رئیس جمهور سابق مصر از مقامش کنار‬ ‫زده شد‪ .‬با سقوط مبارک همه چیز سقوط کرد؛ از غارت‬ ‫گاز مصر توسط رژیم صهیونیستی و ازادی رفت و امد‬ ‫کشتی هایش در کانال سوئز تا سکوت سنگین بر جنایات‬ ‫این رژیم در ن��وار غزه و کرانه باخت��ری و لبنان‪ .‬با وقوع‬ ‫انقالب های عربی‪ ،‬رژیم صهیونیستی دریافت که اوضاع‬ ‫همانند سابق نخواهد ماند و دیر یا زود قیام های عربی بر‬ ‫روابطش با کشورهای عربی بازتاب خود را نشان می دهد‪.‬‬ ‫نخستین نشانه ان‪ ،‬حمله به سفارت رژیم صهیونیستی‬ ‫در قاهره اس��ت‪ .‬پس از ان نیز درخواست دولت کنونی‬ ‫مصر برای بازنگری در معاهده «کمپ دیوید» مطرح شد‪،‬‬ ‫به طوری که نیروهای امنیتی مصر بتوانند نقش بیشتری‬ ‫در شرق س��ینا بازی کنند‪ .‬تحوالت بهار عربی که منطقه‬ ‫را فرا گرفت ثابت کرد دیوار حائلی که رژیم صهیونیستی‬ ‫ایجاد کرده و بیش از یک میلیارد دالر برای ان هزینه کرده‬ ‫نمی تواند جلوی ان رابگیرد‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیستی همچنین همه دستاوردهای خود‬ ‫در نفوذ به گروه های اسالمگرا را از دست داد‪ ،‬عالوه بر ان‬ ‫بسیاری از دستاوردهای خود در نفوذ به جبهه عربی را نیز‬ ‫از دست داد‪ .‬حتی در جوالن که احترام مطلق به اتش بس‬ ‫از س��ال ‪ 1974‬می گذارد دیگر همچون سابق نیست و‬ ‫این منطقه نیز تکان خورده است تا به رژیم صهیونیستی‬ ‫یاداوری کند ثباتی که اشغالگر تحمیل کرده‪ ،‬ثباتی توهمی‬ ‫ استوزیرضرباتجنبشتغییرازبینمی رود؛تغییریکه‬ ‫اینده عرب ها را یک بار دیگر از نو می سازد‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیس��تی در عمل و در واقعیت حاضر‬ ‫نیست طرح کشورهای عربی که در نشست بیروت در‬ ‫سال‪ 2002‬اعالمشدرابپذیرد‪،‬همچنینتالش هایکمیته‬ ‫چهارجانبه بین المللی (ایاالت متحده‪ ،‬روس��یه‪ ،‬اتحادیه‬ ‫اروپا و س��ازمان ملل) را ناکارامد کرده و به طرح امریکا‬ ‫که باراک اوباما ارائه کرد نیز خندید و مماش��ات محمود‬ ‫عباس با اقدامات مختلف برای ایج��اد راه حل را به رغم‬ ‫اعتراض ه��ای جنبش های حماس و بیش��تر گروه های‬ ‫فلسطینی مورد تحقیر قرار داد‪ .‬رژیم صهیونیستی طرح‬ ‫میانجی گری ترکیه میان این رژیم و سوریه را خنثی کرد و‬ ‫تماماینطرح هاراباگسترششهرک هاییهودی نشیندر‬ ‫سرزمین هایفلسطیناشغالیونقضحقوقفلسطینی ها‬ ‫در سرزمین های اشغالی و سوزاندن مس��اجد‪ ،‬مزارع و‬ ‫مصادره منازل فلس��طینی ها پاس��خ داد‪ .‬با این اقدامات‪،‬‬ ‫رژیمصهیونیستیتمامدرهارابهرویفلسطینی ها‪،‬اعراب‪،‬‬ ‫مسلمانان‪ ،‬جامعه جهانی و س��ازمان ملل بست‪ .‬در حال‬ ‫حاضر این رژیم برای خنثی کردن واکنش های غضب الود‬ ‫به نقش البی یهودی به ویژه در ایاالت متحده در استانه‬ ‫انتخابات تکیه دارد و نیز به خواباندن بازوی دولت امریکا‬ ‫در فشار وارد اوردن بر هم پیمانان اروپایی اش اعتماد دارد‬ ‫تا بتواند از این واقعیت بگریزد‪.‬‬ ‫اخرین نشانه مهم این گونه فشارها‪ ،‬انتخابات فرعی‬ ‫بود که در نیویورک برگزار شد‪ .‬البی یهودی توانست پیام‬ ‫اشکاری را به اوباما در مورد انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫اینده بدهد‪ .‬البی یهودی توانست کاری کند که یک عضو‬ ‫ناشناخته‪« ،‬باب ترنل»از اعضای جمهوریخواه مخالف‬ ‫اوباما‪ ،‬کرسی ای را در مجلس نمایندگان به دست بیاورد‬ ‫که حزب دموکرات در چندین دوره پیش ان را از ان خود‬ ‫کرده بود‪ .‬عقب نشینی اوباما از فشار بر رژیم صهیونیستی‬ ‫برای توقف ساخت شهرک های یهودی نشین و موافقتش‬ ‫با تامین مالی شبکه دفاع موش��کی صهیونیستی به رغم‬ ‫مشکالت مالی ش��دید ایاالت متحده ش��فاعتش نکرد‪.‬‬ ‫نتانیاهو‪ ،‬نخس��ت وزیر رژیم صهیونیستی می خواست‬ ‫پیام مستقیمی به اوباما بدهد‪ .‬مضمون این پیام این است‬ ‫که یا باید در کنار رژیم صهیونیس��تی بایستی و حمایت‬ ‫البی یهودی امریکا را به دس��ت اوری یا انکه شکست‬ ‫را بپذیری؛ همانطور که «دیوی��د ویبرن»نامزد دموکراتت‬ ‫در نیویورک شکس��ت خورد‪.‬به نظر می رس��د که اوباما‬ ‫گزینه کسب رضایت رژیم صهیونیستی را انتخاب کرد‪.‬‬ ‫سخنرانیرئیس جمهورامریکادرمجمععمومیسازمان‬ ‫ن ترتیب‬ ‫ملل نشان دهنده برگزیدن همین گزینه است‪ .‬بدی ‬ ‫اوباما از اصولی که در سخنرانی معروفش در قاهره در مورد‬ ‫احترام به حقوق ملی و انسانی ملت فلسطین مطرح کرده‬ ‫بود‪ ،‬عقب نشینی کرد و در برابر فشارهای صهیونیست ها‬ ‫س��ر خم کرد؛ امری که معنایش رویارو ش��دن با خطر‬ ‫چالش بهار عربی است‪ .‬رژیم صهیونیستی یک بار دیگر‬ ‫ثابت کرد که می تواند رئیس جمهور امریکا و تقریبا همه‬ ‫روسای جمهورامریکارابه چالشبکشاندوباخودهمراه‬ ‫کند‪ ،‬ولی چه نتیجه ای در برخواهد داشت؟ ایا تن دادن به‬ ‫خواسته هاوتهدیداترژیمصهیونیستی‪،‬اوباماراازانزوای‬ ‫بین المللی بیرون می اورد؟ انزوایی که نتانیاهو ‪ -‬لیبرمن او‬ ‫را به سمتش کشاندند‪ .‬تعدادی از سازمان های بین المللی‬ ‫نقض مکرر معاهده ها‪ ،‬قطعنامه های بین المللی حقوق‬ ‫بشرومعاهده هایژنوتوسطرژیمصهیونیستیرامحکوم‬ ‫می کنند‪ .‬ولی این رژیم همه اینها را به هیچ گرفته و اندکی‬ ‫به ان توجه ندارد‪ .‬اتهام یهودی ستیزی در همه این کشورها‬ ‫و سازمان های بین المللی همیشه اماده سوءاستفاده است‪.‬‬ ‫تا جایی که مشاور «انجال مرکل» صدراعظم المان زمانی‬ ‫که در کنفرانس��ی در مونیخ در اواسط ماه سپتامبر سخن‬ ‫می گفت«محاصره»سفارترژیمصهیونیستیدرقاهرهرا‬ ‫«تجاوز» و کشته شدن سربازان مصری در شبه جزیره سینا‬ ‫به دست نیروهای صهیونیستی را «حادثه» قلمداد کرد؛ با‬ ‫وجوداینکهمحاصرهسفارترژیمصهیونیستیبرایچند‬ ‫ساعتتنهاواکنشیبهکشتهشدنپنجسربازمصریبود‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیستی از زمان تاسیسش در سال ‪1948‬‬ ‫تاکنون‪ ،‬امریکا و کش��ورهای جهان را هم تهدید کرد و‬ ‫هم تطمیع ولی تا کی؟ این رژیم این مساله را برای به زانو‬ ‫دراوردن جهان عرب و حتی جهان اسالم که جمعیتش‬ ‫بیش از یک میلیارد نفر اس��ت به کار گرفت‪ ،‬ولی باز هم‬ ‫تا کی؟ در واقع رژیم صهیونیستی می تواند همه جهان را‬ ‫برایمدتیبهچالشبکشاندولینمی توانداینکاررابرای‬ ‫همیشه انجام دهد‪g.‬‬ ‫منبع‪:‬روزنامهالشروقمصر‬ ‫‪55‬‬ ‫طرح های پشت پرده جمهوریخواهان امریکا‬ ‫جنگ برای گسترش‬ ‫دموکراسی های رنگی‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پس از رس��وایی های نظامی و سیاسی امریکا در‬ ‫دهه هشتاد‪ ،‬قرن گذش��ته و پیش از ان‪ ،‬دولت امریکا‬ ‫طرح های جدیدی را برای نفوذ به کشورها و حمایت‬ ‫از جنبش ها و اح��زاب مخالف اغاز ک��رد‪ .‬به عبارتی‬ ‫دیگر جنگ جدیدی به نام «جنگ اندیش��ه ها» را علیه‬ ‫دش��منانش در سراس��ر جهان اغاز کرد‪ .‬در این راستا‬ ‫مراکز و پژوهش��کده های امریکایی ب��رای پیدا کردن‬ ‫رویکرد جدی��د فعالیت گس��ترده ای را اغ��از کردند‬ ‫که هدف از ان جبران اش��تباهات گذش��ته س��ازمان‬ ‫اطالعات این کشور و گرفتار شدن امریکا در جنگ های‬ ‫کثیف بود‪ .‬باالخره پژوهش ه��ا و تحقیقات‪ ،‬به ایجاد‬ ‫«سازمان های جامعه مدنی» منتهی ش��د و قرار بر این‬ ‫ش��د این س��ازمان ها به طور قانونی کاری را بکنند که‬ ‫سازمان اطالعات به شکل س��ری انجام می داد‪ .‬چنین‬ ‫شد که این سازمان ها به جای سازمان اطالعات که به‬ ‫شکل زیرزمینی کار می کند‪ ،‬نقش خود را به شکل علنی‬ ‫بازی می کنند‪ .‬مشکل اینجاست بسیاری از کسانی که‬ ‫دغدغه ملی گرایی دارند‪ ،‬انچه پیرامونشان رخ می دهد‬ ‫را درک نمی کنند و انچه از جلوی چشمشان رد می شود‬ ‫را به خوبی نمی بینن��د؛ چیزی که س��اخته و پرداخته‬ ‫دستگاه و سازمان های امریکایی است؛ انها به نهادهای‬ ‫مختلف کمک مالی می کنند‪ ،‬اما در پی اهداف دیگری‬ ‫هستند‪ .‬پرواضح اس��ت که این دستگاه ها و سازمان ها‬ ‫نمی خواهند برای کمک به نیازمندان یا برای گسترش‬ ‫دموکراسی برای ش��هروندان ان کشورها وارد بهشت‬ ‫شوند‪.‬‬ ‫همانطور که همه اس��ناد و مدارک امریکا نشان‬ ‫می دهد‪ ،‬اهداف این سازمان ها بی ثبات کردن نظام ها و‬ ‫کشورهایی است که با منافع امریکا مشکل دارند‪ .‬این‬ ‫عملیات طی دوران جنگ س��رد بعد از جنگ جهانی‬ ‫دوم میان دو ابرقدرت شوروی و امریکا کامال اشکار‬ ‫ی که امریکا تنها ابرقدرت جهان شد‪ ،‬جهان‬ ‫بود‪ .‬هنگام ‬ ‫به این نتیجه رس��ید که یارگیری و دخالت مستقیم و‬ ‫غیرمس��تقیم تبدیل به سبکی در گذش��ته شده است‪،‬‬ ‫ولی انچه رخ داد بس��یار خطرناک ت��ر از دوران جنگ‬ ‫سرد بود‪ .‬فرایند دخالت در کشورهای مختلف تحت‬ ‫عناوین زیب��ا و فریبنده نظیر حمایت از حقوق بش��ر‪،‬‬ ‫حمایت از دموکراس��ی‪ ،‬حقوق زن و کودکان صورت‬ ‫گرفت؛ عناوینی که برای فریب انسان های ساده ایجاد‬ ‫ش��د‪ .‬خطرناک تر از ان این مساله اس��ت که امریکا به‬ ‫اهس��تگی به جامعه های مختلف و به دور از چش��م‬ ‫دستگاه های رسمی کشور نفوذ می کند و تعامل مستقیم‬ ‫میان صندوق های امریکایی و س��ازمان جامعه مدنی‬ ‫ب��دون هیچ گونه حس��اب و کتابی نه در کش��ورهای‬ ‫موردنظر و نه حتی در ایاالت متحده برقرار می ش��ود‪.‬‬ ‫برخی از صندوق ها و نهادها که نماینده وزارت خارجه‬ ‫امریکا هس��تند‪ ،‬موازی کاری کرده و به دور از نظارت‬ ‫کنگره که دارایی های این صندوق ها را تامین می کند‪،‬‬ ‫فعالیت کردند‪ .‬در واقع رویکرد جامعه مدنی‪ ،‬رویکردی‬ ‫بسیار عالی برای گس��ترش نفوذ امریکا بود که «گروه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪56‬‬ ‫اندیش��ه امریکایی» ان را تولید ک��رد؛ گروهی که در‬ ‫راستای منافع امریکا در س��ازمان اطالعات امریکا در‬ ‫خدمت منافع امریکا به شکل جدیدی کار می کرد‪.‬‬ ‫صندوق ها‬ ‫«صندوق مل��ی ب��رای دموکراس��ی»‪ »NED« ،‬و‬ ‫«پژوهش��کده جمهوریخواهی بین المللی» وابس��ته به‬ ‫حزب جمهوریخ��واه«‪ ،»I.R.I‬مهم ترین صندوق هایی‬ ‫هستند که امریکا از انها کمک گرفت‪ .‬در واقع مهم ترین‬ ‫حربه امریکا‪ ،‬جنگ افکار است که نقش های مهمی در‬ ‫تغییر نظام ها‪ ،‬کودتا ها و بی ثبات کردن کشورها از طریق‬ ‫گروه هاییدراتحادجماهیرشورویسابق‪،‬اروپایشرقی‪،‬‬ ‫چین‪ ،‬کوبا‪ ،‬ایران‪ ،‬عراق‪ ،‬ویتن��ام و نیکاراگوئه بازی کرد‪.‬‬ ‫به طور طبیعی بستر برای حمایت از مخالفان کامال مهیا‬ ‫بود؛ به عبارتی زمین ها با بنزی��ن کامال خیس بود و برای‬ ‫به اتش کشاندنش یک چوب کبریت کوچک کافی بود‪.‬‬ ‫هر چند سازمان های جامعه مدنی می گویند کمک ها را‬ ‫از سازمان های بین المللی انسانی دریافت می کنند‪ ،‬ولی‬ ‫این گمراه کننده اس��ت زیرا پول این صندوق ها توسط‬ ‫کنگرهامریکاوبهمنظورحمایتازمنافعامریکادرمناطق‬ ‫استراتژیک در جهان تامین می شود‪ .‬این نوشتار ارائه کننده‬ ‫واقعیتیازانچهعملیاتکمکمالیدرتعدادیازکشورها‬ ‫کرد‪ ،‬به عنوان یاداوری برای برخی از مومنین یا کسانی‬ ‫است که درونشان انقالبی است تا تاکیدی باشد بر اینکه‬ ‫عملیاتکمکمالیکهازانحمایتمی کنندبه خاطرروی‬ ‫گل حقوق بشر یا دموکراسی کاری نیست‪ ،‬بلکه به دنبال‬ ‫اهدافوغایت هایدیگریاستکهمهمترینانحمایت‬ ‫از الگوی غربی در حاکمیت و تثبیت پارلمان ها و رهبران‬ ‫هوادار و وابسته به انها یا حداقل کسانی که با غرب دشمن‬ ‫نیستند و مبارزه با جریان های مخالف با غرب در منطقه ما‬ ‫و از جمله انها اسالمگراهاست‪ .‬د ر هائیتی اکنون همگان‬ ‫یدانندکهپژوهشکدهجمهوریخواه‪،‬محرکوتامین کننده‬ ‫م ‬ ‫مالی اصلی کودتای خونین بود که «ژان برتران اریستید»‬ ‫رئیس جمهوریاینکشوررادرفوریهسال‪ 2004‬ازقدرت‬ ‫کنار زد‪ .‬این پژوهشکده همچنان به تضعیف فرایند اشتی‬ ‫«جان مک کین» نامزد‬ ‫سابق ریاست جمهوری در‬ ‫امریکا‪ ،‬به طور علنی از‬ ‫تغییر نظام در هندوراس‬ ‫به منظور تامین منافع‬ ‫امریکا سخن می گفت‬ ‫و باقی ماندن این کشور در حالت ناارامی ادامه داد تا انکه‬ ‫کودتاگران موفق شدند نام «رنه پریوال» را بر دیگر نام های‬ ‫توافقی مطرح شده‪ ،‬تحمیل کنند‪ .‬از جمله استراتژی های‬ ‫پژوهشکده جمهوریخواه تاثیرگذاری از طریق حمایت‬ ‫از گروه های کوچک اس��ت‪ ،‬زیرا مخالف��ان نمی توانند‬ ‫در انتخابات پیروز ش��وند‪ .‬همچنین این پژوهشکده از‬ ‫گروه های مخالف کوچک حمایت می کند که چه بس��ا‬ ‫کسیبهانهاتوجهنمی کندوبهچشمنمی ایند‪.‬اینفرصت‬ ‫برای این استراتژی د ر هائیتی کامال مهیا بود زیرا در این‬ ‫کشور ده ها سازمان و گروه کوچک وجود دارد‪ .‬اخیرا فاش‬ ‫شد که امریکا سه میلیون دالر به کودتاگران تحت شعار‬ ‫تسویه حساب بازی در میدان فرستاد‪ .‬عجیب اینکه این‬ ‫کمک در ابتدا به دفتر سازمان ملل تحت پوشش قانونی‬ ‫رسید و از انجا به دس��ت ان گروه های کوچک مخالف‬ ‫رسیدهاست‪.‬درنهایتهمجهانفهمیدکهدولتبوشدر‬ ‫پسپردهربودنرئیس جمهور هائیتیوکودتاعلیهویبود‪.‬‬ ‫سناریوی ونزوئال‬ ‫همین نقش در کودتای س��ال ‪ 2002‬در ونزوئال را‬ ‫پژوهشکده جمهوریخواه تکرار کرد‪ .‬پس از تحقیقات‬ ‫مشخص شد که این پژوهشکده در زمینه حمایت مالی‬ ‫و ام��وزش افراد در کودت��ا نقش بازی کرده اس��ت‪ .‬این‬ ‫پژوهشکده میلیون ها دالر به صندوق های امریکایی در‬ ‫ماه های پس از کودتای نافرجام علیه«هوگو چاوز» تحویل‬ ‫داد‪ .‬جالب انکه رس��وایی روز کودتا اتفاق افتاد‪ ،‬ان زمان‬ ‫که رئیس پژوهشکده بیانیه ای مطبوعاتی صادر کرد که‬ ‫در ان کنار زدن چاوز از ق��درت را مورد تمجید قرار داد‪،‬‬ ‫به خیال انکه کودتا موفقیت امیز بوده اس��ت؛ چیزی که‬ ‫اتفاق نیفتاد‪ .‬پیش از ان مخالفان که مورد حمایت مالی اش‬ ‫بودند به او اطمینان داده بودن��د توانایی کنار زدن چاوز را‬ ‫دارند و او تصور می کرد که دالرهای��ش کار خود را کرده‬ ‫و موفق بودند‪ .‬در کوبا پژوهشکده جمهوریخواه به تعداد‬ ‫زیادی از سازمان ها کمک مالی می کند؛ سازمان هایی که به‬ ‫کمک مالی و فعالیت هایشان در بی ثبات کردن حکومت‬ ‫و ایجاد ناامنی افتخار می کنند‪ .‬طرفه اینجاس��ت که هر‬ ‫کس��ی که حتی در پروژه های تحت حمایت مالی برای‬ ‫فعالیت های دیگ��ری کار می کند به خوب��ی می داند که‬ ‫برای تغییر نظام کمونیستی مخالف امریکا کار می کند‪.‬‬ ‫نظام هندوراس با ‪49‬میلیون دالردر هندوراس زمانی که‬ ‫«زالیا»رئیس جمهور این کش��ور اجازه نداد کشورش به‬ ‫عنوان سکویی برای حمله امریکا به ونزوئال مورد استفاده‬ ‫قرار گیرد‪ ،‬دولت بوش با او درگیر ش��د و پژوهش��کده‬ ‫جمهوریخواه شروع به تحریک کردن مخالفان برای کودتا‬ ‫کرد‪.‬اینباراینپژوهشکدهروابطنظامینزدیکواشنگتن‬ ‫و هندوراس را برای خرید و حمایت از فرماندهان نظامی‬ ‫مورداستفادهقرارداد‪.‬کاربهجاییرسیدکه«جانمک کین»‬ ‫انقالب‬ ‫پرتقالی در‬ ‫اوکراین ساخته‬ ‫امریکا بود که‬ ‫به شکل زیرکانه‬ ‫و مدرنی با‬ ‫به کارگیری‬ ‫بازاریابی سیاسی‬ ‫در چهار کشور و‬ ‫طی چهار سال به‬ ‫بار نشست‬ ‫کودتایسفیر‬ ‫‪10‬ماه بعد از موفقیت انق�لاب در بلگراد «مایکل‬ ‫کوزاک» س��فیر ایاالت متحده امریکا در «مینس��ک» که‬ ‫مزدوری قدیم��ی در عملیات های مش��ابه در امریکای‬ ‫مرکزی بود‪ ،‬حمله مشابهی را برای سرنگونی «الکساندر‬ ‫لوکاشنکو»رئیس جمهورروسیهسفیدومردقدرتمنداین‬ ‫کشور اغازکرد‪.‬در سال‪ 2007‬پژوهشکده جمهوریخواه و‬ ‫پژوهشکدهدموکرات هابه طورعلنیکمکمالیبهمخالفان‬ ‫درروسیهسفیدراتاییدکردند‪.‬درپیانرسانه هایمخالف‬ ‫موردحمایتقرارگرفتهومخالفانبیلوروسیدرصربستان‬ ‫و دیگر کش��ورهایی که با انقالب های ن��رم و حوادث‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫حمایت از رقیب‬ ‫در نیکاراگوئه صندوق امریکا برای دموکراس��ی‬ ‫اقدام به حمایت مالی از سازمان های جامعه مدنی برای‬ ‫بی ثباتکردندولت«ساندینیست»کرد‪«.‬ویلیامروبنسون»‬ ‫نویسندهامریکاییدردانشگاهکالیفرنیامی گوید‪«:‬بسیاری‬ ‫می دانند که ای��ن صندوق یک��ی از ابزارهای تخصصی‬ ‫برای نفوذ در جامعه مدنی کش��ورهای مختلف اس��ت‬ ‫تا بتوانند به حداقل پایگاه مردمی برس��ند و ان هم برای‬ ‫تحقق اهداف و منافع سیاست خارجی امریکاست‪ ».‬این‬ ‫مرد خودش ش��اهد فعالیت این صندوق در حمایت از‬ ‫مخالفان بود؛ مخالفانی که واشنگتن از انها برای کنار زدن‬ ‫دولت «ساندینیست» در انتخابات ‪ 1990‬حمایت کرد‪ .‬از‬ ‫جمله این حمایت ها اعطای مبلغ سه میلیون دالر توسط‬ ‫صندوق به «ویونیتاش��امورو» مخالف است برای تامین‬ ‫تبلیغات انتخاباتی اش علیه «دانیل اورتگا»‪ .‬پس از کشف‬ ‫این کمک مالی و رسوایی ان این سه میلیون دالر به سمت‬ ‫برنامه هایی رفت که به شامورو نامزد ریاست جمهوری به‬ ‫جای کمک مستقیم به شکل غیرمستقیم کمک کرد‪ .‬در‬ ‫لهستان عملیات نفوذ از دهه هشتاد قرن گذشته اغاز شد‪.‬‬ ‫این نفوذ پس از اغاز فعالیت های «سندیکای همبستگی‬ ‫برای ازادی» علیه الگوی بوروکراسی شوروی سابق در‬ ‫اینکشور‪،‬شروعشد‪.‬ازلهستانبودکهجنگبهنمایندگی‬ ‫علیهکمونیسماغازشدوپولبرایقیاملهستانی هاازطریق‬ ‫سازماناطالعاتامریکاوصندوقملیبرایدموکراسیو‬ ‫اتحادیهکارامریکاگسیلشدوبهسازمان هایجامعهمدنی‬ ‫لهستانساالنهسه میلیوندالردادهشدکهبه طورمستقیمبه‬ ‫جدایی طلبانمی رسید‪.‬سازمان هایجامعهمدنیلهستانو‬ ‫وزارتخارجهامریکاروابطشانادامهیافتوعمیق ترشد‬ ‫تا جایی که تاثیر مستقیم و کارامدی بر انقالب های رنگی‬ ‫در اروپای شرقی از جمله «گرجس��تان» در سال ‪ 2003‬و‬ ‫دالالن انقالب ها‬ ‫در صربس��تان با دق��ت خاصی برای س��رنگونی‬ ‫«اسلوبودان میلوشویچ» در اکتبر سال ‪2000‬برنامه ریخته‬ ‫شد‪ .‬صندوق پژوهشکده جمهوریخواه و صندوق ملی‬ ‫برای دموکراس��ی مهارت های خود را برای سازماندهی‬ ‫و کمک به پیشرفت سیاست های مخالفان برای یکپارچه‬ ‫کردن همه گروه های سیاس��ی ارائه کردند‪ .‬پژوهشکده‬ ‫جمهوریخواهبهگروهیازدانشجویان«اوتبور»(مقاومت)‬ ‫اموزش های مخالفت غیرمسلحانه ارائه کرد و اوتبورها‬ ‫همه دیوارهای صربستان را با عکس های ضدمیلوشویچ‬ ‫پوشاندند‪« .‬ریچارد مایلز» سفیر امریکا در بلگراد نقش‬ ‫اساس��ی را در این زمینه بازی کرد و همی��ن خدعه را در‬ ‫گرجستان نیز پیاده کرد و «میخائیل ساکاشویلی» را برای‬ ‫س��رنگونی «ادوارد ش��واردنادزه» ام��وزش داد‪ .‬دالالن‬ ‫انقالب ها و کودتاها دفتر کوچکی در بلگ��راد دارند که‬ ‫نخبگانیازجواناندرانهستندکهتواناییاموزشوتعلیم‬ ‫کسانی را دارند که متمایل به تغییرند‪ .‬این مهارت ها نیز به‬ ‫کسانی که اجاره می دهند و پول پرداخت می کنند منتقل‬ ‫می شود‪ .‬دالالن و برخی س��ازمان های جامعه مدنی که‬ ‫کمکمالیدریافتمی کردند‪،‬بهخوبیمی دانندطرف های‬ ‫کمک کنندهشرطکمکراتعاملباایندفترگذاشتهبودند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نامزد سابق ریاست جمهوری در امریکا که رئیس وقت‬ ‫پژوهشکده جمهوریخواه بود به طور علنی از تغییر نظام‬ ‫درهندوراسبهمنظورتامینمنافعامریکاسخنمی گفت‪.‬‬ ‫در اینجا اش��اره به این نکته ضروری اس��ت که برنامه و‬ ‫ش��عارهای گمراه کننده ای علیه زالیا‪ ،‬رئیس جمهوری‬ ‫هندوراس و جنگ رسانه ای سیاس��ی علیه حکومتش‬ ‫نیز به راه افتاد‪ .‬مصیبت اینجا ب��ود که «اژانس بین المللی‬ ‫امریکا برای توسعه» ساالنه ‪49‬میلیون دالر برای جامعه‬ ‫مدنی در هندوراس تامین می کن��د و همه صندوق های‬ ‫امریکاییتقریبادرحمایتازکودتادرانجاهزینهمی کنند؛‬ ‫صندوق هایی که نام ترویج کنندگان دموکراس��ی بر انها‬ ‫نهاده شده است‪.‬‬ ‫«اوکراین» در سال‪ 2004‬گذاشتند‪ .‬کمک های مالی امریکا‬ ‫برای حمایت از اعتراض های جوانان ارسال شد‪.‬حمایت‬ ‫مالی در این زمینه را صندوق ملی برای دموکراسی و ازادی‬ ‫تامین کرد و «جورج سوروس»و گروه سوروسی ها ‪24‬‬ ‫میلیون دالر در گرجستان هزینه کردند و همین موسسه‬ ‫اموزش مخالفان را به عهده گرفت‪.‬در عمل این انقالب‬ ‫در این دو کش��ور موفقیت امیز بود و نوید موج جدیدی‬ ‫از دموکراس��ی را در سراس��ر جهان داد‪ .‬اگر چه حوادث‬ ‫سال های بعد در این دو کشور خالف این را ثابت کرد‪.‬‬ ‫انقالب های بهار عربی در ارتباطند‪ ،‬اموزش دیدند‪ .‬کار به‬ ‫جاییرسیدکه«جولیبرمن»سیاستمدارامریکاییخواستار‬ ‫دخالت مستقیم در امور داخلی بالروس شد که هدف ان‬ ‫محاصرهروسیهسفیددرمیانتعدادیازکشورهایدشمن‬ ‫نظیر گرجس��تان و مجبور کردنش به پذیرش عضویت‬ ‫در ناتو بود‪ .‬نشریه «وال اس��تریت ژورنال» سازمان های‬ ‫غیردولتی مورد حمایت سازمان های امریکایی را عامل‬ ‫سرنگونی «ادوارد شواردنادزه» دانست؛ سازمان هایی که‬ ‫باعث به وجود امدن گروهی از جوانان فرهیخته شدند که‬ ‫انگلیسی را به خوبی صحبت می کنند و تشنه اصالحات‬ ‫هوادار غرب هستند‪ .‬در عمل این فرهیختگان نقش مهم‬ ‫و سازنده ای در کودتای سازمان های غیردولتی داشتند که‬ ‫باعث شده ساکاشویلی در قدرت تثبیت شود‪ .‬این شیوه‬ ‫جدیدی بود که ساخته و پرداخته امریکا به شمار می رود؛‬ ‫شیوه ای که در ان سازمان های جامعه مدنی برای نخستین‬ ‫باردرکودتایمسالمت امیزبهکارگرفتهمی شدندتاامریکا‬ ‫از هر رئیس جمهور یا دولتی که با جدول سیاس��ت های‬ ‫خارجیامریکادشمنیبورزد‪،‬انتقامبگیرد‪.‬‬ ‫کنفرانس هایرنگیامریکایی‬ ‫چیزی که اکنون روشن ش��ده این است که انقالب‬ ‫پرتقالیدراوکراینساختهامریکاستکهبهشکلزیرکانه‬ ‫و مدرنی با به کارگیری بازاریابی سیاسی در چهار کشور و‬ ‫طی چهار سال به بار نشست؛ ان هم با برگزاری انتخابات‬ ‫ساختگی و سرنگونی نظام های دش��من با امریکا‪ .‬انها‬ ‫از تجربه ها و مهارت های گرانبهایی که در صربس��تان‪،‬‬ ‫گرجستان و روسیه سفید به دست اوردند برای سرنگونی‬ ‫نظام «لئونید کوچما» در «کیف» اس��تفاده وافری بردند‪.‬‬ ‫اینچنین بود که مهندسی دموکراسی از دل صندوق های‬ ‫انتخاباتوعصیانمدنیبامهارتتمامبیرونامد‪.‬درعراق‬ ‫امید این بود که فرایند انتخاباتیبه صورت شفاف و توسط‬ ‫عراقی ها برگزار شود‪ ،‬ولی اژانس هایی که توسط امریکا‬ ‫حمایتمالیمی شوند‪،‬استثناهستند‪.‬انهاخودشانراحامی‬ ‫ دموکراسی معرفی می کنند‪ ،‬در حالی که علیه دموکراسی‬ ‫کار می کنند‪.‬دولت بوش در دوران حکومتش ‪ 80‬میلیون‬ ‫دالر برای فعالیت های سیاس��ی و انتخابات��ی در عراق‬ ‫اختصاص داده بود‪.‬این کمک مالی از طریق پژوهشکده‬ ‫دموکراسی ملی برای امور بین المللی‪ I.N.D‬و پژوهشکده‬ ‫جمهوریخواه‪ I.R.I‬تامین شد‪ .‬چه بسا داستان های کودتاها‬ ‫و انقالب ها در امریکای التین و اروپای شرقی باعث شود‬ ‫اگاهی مان بیشتر شود تا ما نیز در دام جنگ ها و فتنه ها و‬ ‫اشوب های غیراخالقی گرفتار نشویم‪g.‬‬ ‫منبع‪ :‬االهرام‬ ‫‪57‬‬ ‫ورزش ‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪58‬‬ ‫فتح اسیا‬ ‫تو گو با مثلث از دشمنی اقای ایکس‬ ‫روایت محمدرضا داورزنی در گف ‬ ‫می گفتند چرا با علی ابادی سالم و علیک داری‬ ‫حسین قهار‬ ‫‪1‬‬ ‫رئیس فدراسیون والیبال پس از کسب قهرمانی تیم ملی بزرگساالن والیبال ایران حاال در قامت یک منتقد نسبت به شرایط‬ ‫فعلی ورزش کشور حرف های جالبی را به زبان می اورد‪ .‬با محمدرضا داورزنی درباره قهرمانی تیم ملی در جام ملت های اسیا‪،‬‬ ‫حضور والسکو در ایران و پشت پرده گفت و گویش با علی کفاشیان صحبت کرده ایم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫مهم ترین دلیل ناکامی های‬ ‫فوتبال ایران به این خاطر‬ ‫است که هیچ ساختاری‬ ‫وجود ندارد‪ .‬هیچ چیز سر‬ ‫جای خودش نیست‪ .‬مردم‬ ‫ما فوتبال زده شده اند‪.‬‬ ‫حتی نتوانسته ایم در یک‬ ‫بستر فرهنگی مناسب‬ ‫فوتبال را اداره کنیم‪.‬‬ ‫فحاشی یک ناهنجاری‬ ‫بزرگ در جامعه است‪ ،‬اما‬ ‫وقتی در فوتبال ما عادی‬ ‫می شود این نا هنجاری‬ ‫بزرگ تبدیل به هنجار‬ ‫می شود‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫قهرمانی تیم ملی والیب��ال در جام ملت های‬ ‫اسیا افتخار بزرگی برای تاریخ ورزش ایران‬ ‫بود‪ .‬این افتخار توقع��ات را از والیبال باالتر‬ ‫برده اس��ت‪ .‬قبول دارید؟‬ ‫‪l‬درب��اره اینک��ه ظرفیت و اس��تعداد ورزش‬ ‫ایران باالست‪ ،‬هیچ شکی وجود ندارد‪ .‬از کشوری‬ ‫که یک درصد نیروی انس��انی جه��ان و ‪ 16‬درصد‬ ‫منابع طبیعی جه��ان را در اختیار دارد باید هم توقع‬ ‫باال باشد‪ .‬کش��وری که مردمش از وضعیت فیزیکی‬ ‫خوبی برای ورزش بر خوردار هس��تند و و ضریب‬ ‫هوشی ش��ان از متوس��ط دنیا طبق امار باال تر است‪،‬‬ ‫باید در س��طح ورزش دنیا بدرخشد‪ .‬اما ما در ایران‬ ‫از این ظرفیت ها به خوبی اس��تفاده نمی کنیم‪ .‬خیلی‬ ‫از کشور ها استعداد و فیزیک بدنی و امکانات ما را‬ ‫ندارند‪ ،‬اما در مسابقات مهم جهانی شرکت می کنند‬ ‫و مدال ها توس��ط انها درو می ش��ود‪ .‬انه��ا با کار و‬ ‫برنامه ریزی خوب و حمایت دولت هایشان نتیجه‬ ‫می گیرند و ما با این امکانات و شایستگی های ذاتی‬ ‫نمی توانیم موفق باش��یم‪ .‬این واقعیتی اس��ت که در‬ ‫م��وردورزشای��رانوج��وددارد‪.‬‬ ‫به نظر ش��ما علت این ناکامی ها و مشکالت‬ ‫در ورزش ایران چیس��ت؟‬ ‫‪l‬م��ن س��وال می کن��م ک��ه چق��در از ای��ن‬ ‫ظرفیت هایی ک��ه داریم اس��تفاده می کنی��م؟ برای‬ ‫موفقیت در ورزش چند فاکت��ور مهم وجود دارد؟‬ ‫مهم ترین ان نیروی انس��انی اس��ت که در کش��ور‬ ‫‪ 75‬میلی��ون نف��ری ایران‪ ،‬خدا را ش��کر ب��ه اندازه‬ ‫کافی نیروی انس��انی وج��ود دارد‪ .‬از نظر امکانات‬ ‫س��خت افزاری و نر م اف��زاری ه��م فقیر نیس��تیم‪.‬‬ ‫خوش��بختانه پول هم که به اندازه کافی در کش��ور‬ ‫م��اوج��وددارد‪.‬‬ ‫پس باید دی��د چه عامل��ی جلوی پیش��رفت‬ ‫و موفقی��ت را در ورزش م��ا گرفته اس��ت‪ .‬فاکتور‬ ‫مدیریت و برنامه ریزی اصولی مهم ترین گمش��ده‬ ‫فوتبال ایران اس��ت‪ .‬ما در مدیریت ضعف داریم و‬ ‫باید خودمان این حقیق��ت را قبول کنیم‪ .‬یکی دیگر‬ ‫از عناصر هم ثبات کاری اس��ت ک��ه ان هم وجود‬ ‫ندرد‪ .‬به ط��ور مثال وقتی یک مدیر س��ر کار می اید‬ ‫باید فرصت داشته باش��د مثال در یک پروسه زمانی‬ ‫‪ 4‬یا ‪ 8‬س��اله کارها و برنامه های خ��ود را جلو ببرد‪.‬‬ ‫در یک ورزش انفرادی ورزشکار نمی تواند با یک‬ ‫س��ال تمرین کردن همیش��ه افتخار افرین��ی کند و‬ ‫قهرمان جهان شود‪.‬‬ ‫در یک ورزش گروهی برای اینکه به موفقیت‬ ‫برس��یم حداقل بای��د ‪ 10‬الی ‪ 12‬س��ال کار اصولی‬ ‫انجام بدهیم‪ .‬چیزی که در دنیا به ان توجه ویژ ه ای‬ ‫می ش��ود‪ ،‬اما در ایران نه‪.‬‬ ‫دلیلش چیست؟‬ ‫‪l‬چون ورزش بازیچه سیاس��ت شده است‪.‬‬ ‫ببینید‪ ،‬ما کش��وری هس��تیم که بیش از ‪ 7‬هزار سال‬ ‫تمدن داریم‪ .‬ما کشوری هستیم که ‪ 3500‬سال پیش‬ ‫ح��رف اول را در دنیا می زدیم و حقوق انس��ان در‬ ‫ایران رعایت می ش��د‪ .‬پس بای��د از خودمان با این‬ ‫نیروهایی که در اختیار داریم توقع داش��ته باش��یم‪.‬‬ ‫چرا با این تمدن و امکانات بای��د تحت تاثیر غرب‬ ‫و کش��ور های اروپایی قرار بگیری��م؟ مگر تا همین‬ ‫‪ 400‬سال پیش غرب کجا بود؟ امریکا کجا بود؟ تا‬ ‫‪ 80‬سال پیش ژاپن و کره جنوبی کجا بودند؟ همین‬ ‫ ترکیه کجای این دنی��ا حرف برای گفتن داش��ت‪،‬‬ ‫چرا انها انقدر رونق داشتند و ما در جا زدیم‪ .‬چون‬ ‫انها برنامه و همت و مدیریت داش��تند و ما نه! البته‬ ‫جنگ تحمیلی هم فش��ار های زیادی به ایران وارد‬ ‫کرد‪ .‬تحریم های سیاسی و اقتصادی هم نقش مهمی‬ ‫ داشت‪ .‬ما تمام فاکتور ها را برای موفقیت داریم جز‬ ‫مدیریت‪ .‬باید س��راغ کمبودها برویم‪ .‬باید س��راغ‬ ‫برنامه ریزی که یک پارامتر کلیدی است برویم‪ .‬باید‬ ‫کار را به ادم های کاردان س��پرد‪ .‬عدالت این است‬ ‫که هر کسی جای خودش باش��د تا به نتیجه برسیم‪.‬‬ ‫هر کاری ادم متخصص خ��ودش را می خواهد‪ .‬در‬ ‫نظام برنامه ریزی کالن برای رسیدن به موفقیت باید‬ ‫هم خوب فکر کرد و هم برنامه خوب داش��ت‪ .‬اگر‬ ‫فکر درس��ت بود در یک فدراس��یون در طول سال‬ ‫‪ 28‬رئیس نمی امد‪.‬‬ ‫شما گفتید که ورزش ایران بازیچه سیاست‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما خود ش��ما را هم سیاسیون روی‬ ‫کار اورده اند‪.‬‬ ‫‪l‬بحث من کلی اس��ت‪ .‬حرف ش��ما درست‬ ‫است‪ ،‬اما سیاسیون می توانند از اد م هایی که تجربه‬ ‫مدیریت��ی دارند اس��تفاده کنند‪ .‬اما ای��ا در همه جا‬ ‫این قانون اجرا می ش��ود؟ وقتی ورزش ما سیاسی‬ ‫می شود انتخابات ان هم سیاس��ی می شود و بالطبع‬ ‫ادم های سیاس��ی روی کار می ایند‪ .‬البته االن بحث‬ ‫م��ن درب��اره وزارتخانه نیس��ت‪ .‬چون با تش��کیل‬ ‫وزارت ورزش و جوانان باید یک مدیر سیاسی سر‬ ‫کار باش��د‪ ،‬اما مدیریت زیر مجموعه ورزش باید از‬ ‫عهده کار براید‪.‬‬ ‫اقای داور زن��ی! در مورد والیب��ال در طول‬ ‫چند ماه گذشته حاش��یه های زیادی درباره‬ ‫مدیریت و تیم های مختلف وجود داش��ت‪،‬‬ ‫اما با ای��ن ح��ال تیم مل��ی ام��د و قهرمان‬ ‫جا م ملت های اسیا ش��د‪ ،‬ان هم برای اولین‬ ‫بار‪ .‬خودتان بگویید پشت پرده والیبال ایران‬ ‫چه خبر بود؟‬ ‫‪l‬قب��ول دارم‪ .‬اما باید ببینیم ک��ه والیبال ایران‬ ‫در چند سال گذش��ته چه کارهایی انجام داده و چه‬ ‫شرایط و اتفاقاتی باعث ش��ده حاشیه در هشت‪9 ،‬‬ ‫ماه گذش��ته ایجاد ش��ود‪ .‬مگر غیر از این بود که در‬ ‫سال ‪ 1389‬موفق ترین رشته گروهی ورزش ایران‬ ‫والیبال بود‪ .‬مگر غیر از این بود که والیبال ایران در‬ ‫سال های ‪ 86‬و ‪ 87‬رکوردهای تاریخی و بزرگ را به‬ ‫نام خود ثبت کرد‪ .‬باید دید تیم ملی نوجوانان ایران‬ ‫در زمان مدیریت چه کس��ی قهرمان جهان ش��د‪ .‬یا‬ ‫اینکه تیم ملی جوانان در چه دوره مدیریتی به مقام‬ ‫سومی جهان رس��ید‪ .‬بیایید ببینیم چه اتفاقاتی افتاد‪.‬‬ ‫مگر والیبال نتایج خوبی نگرفت؟‬ ‫بیشتر توضیح می دهید؟‬ ‫‪l‬ببینید‪ ،‬ما ب��رای خودمان هدفگذاری کردیم‬ ‫که تیم مل��ی والیبال ای��ران در بازی های اس��یایی‬ ‫گوانگجو به مقام قهرمانی برسد‪ .‬ما تیم ملی را برای‬ ‫قهرمانی بس��ته بودیم‪ .‬با قدرت تا فینال مس��ابقات‬ ‫هم رس��یدم‪ .‬تیم ملی همه رقیبان خود را شکس��ت‬ ‫داد‪ ،‬ولی در بازی فینال به دس��ت های پشت پرده و‬ ‫اتفاقات خارج از میدان باخت و نایب قهرمان اسیا‬ ‫ش��د‪ .‬اما ایا این افتخار کوچکی اس��ت؟ نسبت به‬ ‫سال ‪ 2006‬که ما ششم شدیم‪ ،‬مدال نقره بازی های‬ ‫اس��یایی مقام بدی اس��ت؟ ما خودمان از خودمان‬ ‫توقع داش��تیم که قهرمان ش��ویم‪ .‬با قدرت به شما‬ ‫می گویم اگر بچه ها در ان مس��ابقه فینال ‪ 50‬درصد‬ ‫خودش��ان بودند مدال طال به ما می رسید‪ ،‬اما کمتر‬ ‫کس��ی می داند که ان روز چه اتفاقاتی افتاد‪.‬‬ ‫بع��د از ان رابط��ه ش��ما ب��ا مدی��ران وقت‬ ‫سازمان تربیت بدنی خراب شد؟‬ ‫‪59‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪l‬بل��ه‪ ،‬ان موق��ع اختالف��ات بی��ن س��ازمان‬ ‫تربیت بدن��ی و کمیت��ه مل��ی المپیک حاش��یه های‬ ‫زیادی به والیبال اورد‪ .‬هیچ کدام از این حاش��یه ها‬ ‫مدیریتی نبود‪ .‬اختالفات بین علی سعید لو و محمد‬ ‫علی ابادی برای مدیریت ما حاشیه درست کرد‪ .‬به‬ ‫همین دلیل اواخر س��ال گذش��ته با والیبال‪ ،‬سیاسی‬ ‫برخورد ش��د‪ .‬می دانید چ��را؟ چون م��ا را متهم به‬ ‫این کردند ک��ه چرا ب��ا محمد علی ابادی س�لام و‬ ‫علی��ک داری و رابط��ه ات خوب اس��ت‪ .‬این جور‬ ‫اتفاقات فرصت خوبی برای ادم های س��ود جو بود‬ ‫که بخواهند از اب گل الود ماهی بگیرند‪.‬‬ ‫منظورتان جو س��ازی ها و شایعاتی است که‬ ‫درباره شخص شما درست شد؟‬ ‫‪l‬دقیقا‪ ،‬طبیعی است در هر کاری همه اد م ها‬ ‫نمی توانند راضی باش��ند‪ .‬چند نفر هم هس��تند که‬ ‫مش��کل پیدا می کنن��د؛ همان هایی ک��ه از مدیرانی‬ ‫که کار دستش��ان اس��ت برای رس��یدن ب��ه اهداف‬ ‫شخصی «نه» ش��نیدند‪ .‬همان ها وقتی میدان را برای‬ ‫عرض اندام مناس��ب دیدند تالش کردن��د تا رابطه‬ ‫بین فدراس��یون والیب��ال و س��ازمان تربیت بدنی و‬ ‫علی سعید لو را خراب کنند‪ .‬برای این خواسته شان‬ ‫دست به هر کاری هم زدند‪ .‬این ادم ها که تعدادشان‬ ‫کم اس��ت زیر نظر اق��ای‪( x‬تاکید می کند که اس��م‬ ‫فرد مورد نظر رس��انه ای نشود) خواس��تند بستر را‬ ‫فراهم کنند تا رئیس فدراس��یون از کار برکنار شود‬ ‫تا اقای ‪ x‬س��ر کار بیاید‪ .‬بنده طبق ام��ار‪ ،‬کلی مقام‬ ‫در دوره مدیریتی ام به دس��ت اوردم‪ .‬سه بار توسط‬ ‫رئیس جمه��ور مورد تقدیر ق��رار گرفتم‪ .‬اما چطور‬ ‫اقایان برنامه ریزی کردند تا کس��ی که تا کنون حتی‬ ‫یک تی��م را اداره نک��رده‪ ،‬بیاید رئیس فدراس��یون‬ ‫والیبال شود؟ بعضی از دوس��تان مطبوعاتی اقایان‬ ‫هم در این میان خیلی به اق��ای ‪ x‬کمک کردند‪ .‬این‬ ‫اقا حتی به دوستان کارشناس فوتبالی اش هم گفت‬ ‫که به دوستان خبرنگارش بگویند که خبر برکناری‬ ‫من را منعک��س کنند‪ .‬اینها اتفاقاتی اس��ت که افتاد‪.‬‬ ‫در کل باید به ش��ما بگویم که دعوای اصلی سر میز‬ ‫ریاست فدراسیون والیبال بود‪.‬‬ ‫مگر این میز چه دارد؟‬ ‫‪l‬ش��اید اقایان برای ان کیس��ه دوخته بودند‪.‬‬ ‫ولی میز جز دردسر و بی خوابی و استرس و کار زیاد‬ ‫چیز دیگری ندارد‪ .‬من شعار نمی دهم‪ .‬اما خدا شاهد‬ ‫اس��ت فقط برای خدمت کردن امدم‪.‬‬ ‫چرا به اتهاماتی که به ش��ما زدند اش��اره ای‬ ‫نمی کنید؟‬ ‫‪l‬خ��ب راس��تش را بخواهی��د نا جوانمردانه‬ ‫شایعه درست می کردند‪ .‬انها می گفتند من اصال سر‬ ‫کار نیستم و مدیر پروازی هس��تم‪ .‬شایعه کردند که‬ ‫‪ 850‬میلیون تومان هزینه بلیت پرواز های شخصی و‬ ‫کاری من از بودجه فدراسیون پرداخت شده است‪.‬‬ ‫اینکه من والیبالی و ورزشی نیستم و با البی سر کار‬ ‫هستم و این حرف ها‪ ...‬خب‪ ،‬من در زمان مدیریت‬ ‫علی ابادی در س��ازمان ورزش رئیس فدراس��یون‬ ‫والیبال شدم و انتخاب اقای سعید لو نبودم و همین‬ ‫جو سازی ها مشکالتی برای من درست کرد‪ .‬با این‬ ‫حال سکوت کردم‪ .‬کمتر با رسانه ها مصاحبه کردم‪.‬‬ ‫با تالش��ی که داشتیم توانستیم والس��کو را به ایران‬ ‫بیا وریم و در نهایت کار را اداره کنیم و االن به مقام‬ ‫قهرمانی اسیا برس��یم‪ .‬ان هم برای اولین بار! من به‬ ‫کارم اعتقاد داش��تم و مزد برنامه ری��زی و زحمات‬ ‫خودم و همکارانم را هم گرفت��م‪ .‬همان اقایانی که‬ ‫کا ر شکنی می کردند‪ ،‬بعد از حضور والسکو امدند‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪60‬‬ ‫هفته گذشته این شایعه‬ ‫به طور جدی مطرح شد که‬ ‫محمدرضا داورزنی قصد دارد‬ ‫خود را به فدراسیون فوتبال‬ ‫نزدیک کند‪ .‬هرچند که وی‬ ‫در گفت و گو با مثلث این‬ ‫شایعه را تکذیب می کند‪ ،‬اما‬ ‫اصال بعید نیست رئیس موفق‬ ‫والیبال نیم نگاهی به فوتبال هم‬ ‫داشته باشد‬ ‫گفتند این مربی دیگر پیر ش��ده و به درد نمی خورد‬ ‫و پولی را ک��ه ب��ه او دادی��م از حلقوم��ش بیرون‬ ‫می کش��یم! مطمئن باش��ید اگر به کارهایشان ادامه‬ ‫بدهند من رس��ما در یک برنامه جهت روشن شدن‬ ‫افکار عموم��ی مس��ائلی را بازگو خواه��م کرد که‬ ‫اقایان دیگر رویشان نشود پایش��ان را از خانه شان‬ ‫بیرون بگذارند‪ .‬درب��اره ضعف اخالق��ی اقایان و‬ ‫کارهایی که تا به حال کرده ان��د چیز هایی را باز گو‬ ‫می کنم که نتوانند پاس��خی به انها بدهند‪.‬‬ ‫چه ش��د که والس��کو را به تیم ملی والیبال‬ ‫اوردی��د؟‬ ‫‪l‬ما ب��ه دنب��ال این بودی��م که مرب��ی خارجی‬ ‫بزرگ برای تیم ملی ایران بیاوریم‪ .‬همین اقایان ابتدا‬ ‫می گفتند اگر هنر دارید و می توانید خولیو والس��کو‬ ‫را به ای��ران بیاوری��د‪ .‬وقت��ی این مربی ب��زرگ را‬ ‫اوردیم گفتن��د پیر ش��ده و بزر گ ترین اش��تباه را‬ ‫کرده اید‪ .‬اما تاثیر حضور والس��کو در والیبال ایران‬ ‫قهرمانی در اسیا بود‪ .‬والس��کو در والیبال دنیا جزو‬ ‫بهترین هاست‪ .‬او ‪ 6‬بار ایتالیا را قهرمان جهان کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬تخصص اصلی او کنترل روانی تیمی است‬ ‫که در دس��ت دارد‪ .‬او پنج س��ال در دانشگاه فلسفه‬ ‫خوانده و با مبانی روحی و روانی اش��نایی دارد‪ .‬ما‬ ‫در ان مقطع با فدراس��یون جهان��ی مذاکراتی انجام‬ ‫دادیم‪ .‬انها سه مربی به نام های اناستازی (سرمربی‬ ‫لهستان)‪ ،‬پرندی (بلغارستان) و خولیو والسکو که‬ ‫هدایت اسپانیا را بر عهده داشت به ما معرفی کردند‪.‬‬ ‫بین این س��ه نفر در نهای��ت ما به ای��ن جمع بندی‬ ‫رسیدیم که والسکو بهترین گزینه است و در نهایت‬ ‫با این مربی به توافق رس��یدیم‪ .‬والس��کو از مربیان‬ ‫بزرگ و صد البته بی حاشیه والیبال دنیاست‪.‬‬ ‫چه ش��د که او ایران را انتخاب کرد؟‬ ‫‪l‬در ان مقطع والس��کو دید در بین تیم هایی‬ ‫که به او پیش��نهاد مربیگری داده اند‪ ،‬ش��انس ایران‬ ‫برای رس��یدن به موفقیت و المپیکی ش��دن بیش��تر‬ ‫اس��ت‪ .‬او با قدرت والیبال ایران اشنا بود و پیشنهاد‬ ‫ما را قبول کرد‪.‬‬ ‫مبلغ قرارداد او چقدر اس��ت؟‬ ‫‪l‬پول برای والس��کو در اولویت دوم و حتی‬ ‫س��وم قرار داش��ت‪ .‬به همین دلیل با مبل��غ کمی با‬ ‫ما قرارداد بس��ت‪ .‬او به خاطر اعتب��ار خودش از ما‬ ‫خواس��ته که مبلغ ق��راردادش را رس��انه ای نکنیم‪.‬‬ ‫اما من به ش��ما می گویم که مبلغ قرارداد س��رمربی‬ ‫تیم ملی والیبال ای��ران که یکی از چن��د مربی برتر‬ ‫تاریخ والیبال جهان اس��ت از س��قف قرارداد های‬ ‫فوتبالی ها کمتر است!‬ ‫واقعا س��قف را درباره او رعایت کرده اید؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬او کمتر از س��قف ق��رارداد فوتبالی ها‬ ‫پول می گیرد‪.‬‬ ‫با والس��کو تا چه زمان��ی می خواهید ادامه‬ ‫بدهید؟‬ ‫‪l‬فعال که قرارداد و برنامه م��ا تا المپیک لندن‬ ‫است‪ .‬انش��اء اهلل تا ان موقع به افتخارات بهتری هم‬ ‫می رس��یم و حتی در لیگ جهانی والیبال حضوری‬ ‫قدرتمند خواهیم داش��ت‪ .‬اگر خدا بخواهد بعد از‬ ‫المپیک درباره ادامه همکاری و برنامه های دیگر با‬ ‫او مذاکره می کنیم‪.‬‬ ‫قبول دارید او در قهرمان��ی تیم ملی در جام‬ ‫ملت های اس��یا مهم ترین نقش را داش��ت؟‬ ‫‪l‬صدد ر ص��د‪ .‬اثر حض��ور والس��کو در تیم‬ ‫مل��ی والیبال ای��ران و افتخار بزرگی که به دس��ت‬ ‫اوردیم انکا ر ناپذیر است‪ .‬تفاوت یک مربی بزرگ‬ ‫و کار بلد و با تجربه با ی��ک مربی جوان و کم تجربه‬ ‫همین جا مشخص می ش��ود‪ .‬ما پتانسیل باالیی در‬ ‫والیبال داش��تیم‪ ،‬اما مربیانی که ت��ا کنون کار کرده‬ ‫بودند ازاین پتانسیل اس��تفاده نکردند‪ .‬اما والسکو‬ ‫در سخت ترین ش��ریط این کار را کرد‪ .‬قهرمانی در‬ ‫ایران برای ما سخت تر بود چون بازیکنان تیم ملی‬ ‫استرس فوق العاده باالیی داش��تند که مبادا جلوی‬ ‫تماش��اگران‪ ،‬تیم نتیجه نگیرد‪ .‬اما والس��کو تیم را‬ ‫جمع کرد و به قهرمانی رساند‪ .‬فرق بین والسکو با‬ ‫مربیان دیگر را در فینال بازی های اسیایی گوانگجو‬ ‫و جام ملت های اسیا ببینید‪ .‬در گوانگجو مربی تیم‬ ‫ما دست به دس��ت اتفاقات خارج زمین داد تا تیم‬ ‫ملی قهرمان نش��ود و نتوانست بازی را برنده شود‪،‬‬ ‫اما اینجا والس��کو به راحت��ی تیم مل��ی را قهرمان‬ ‫کرد‪ .‬در مورد فین��ال گوانگجو هم دق��ت کنید که‬ ‫دست مربی تیم با کسانی که دنبال صندلی ریاست‬ ‫فدراس��یون والیبال بودند در یک کاس��ه بود!‬ ‫قبول دارید ناکامی تیم های ملی نوجوانان و‬ ‫جوانان در جام جهان��ی تحت تاثیر قهرمانی‬ ‫تیم ملی بزرگس��االن دراس��یا قرار گرفت؟‬ ‫‪l‬به هر حال تیم های ملی نوجوانان و جوانان‬ ‫ما با مشکالت زیادی رو به رو بودند‪ .‬وقتی کاپیتان‬ ‫تیم ملی ‪ 25‬روز باید درگی��ر کارهای خروجی اش‬ ‫باشد‪ ،‬وقتی ما نتوانستیم برای انجام بازی تدارکاتی‬ ‫مج��وز خ��روج بگیری��م معلوم اس��ت ک��ه نتیجه‬ ‫نمی گیریم‪ .‬ما بدون بازی تدارکاتی به خاطر مشکل‬ ‫خروجی بازیکنان به مس��ابقات رفتیم در حالی که‬ ‫رقیب اصلی تیم ملی ‪ 25‬بازی تدارکاتی پش��ت سر‬ ‫گذاشته بود‪.‬‬ ‫س��الی که تیم ملی نوجوانان ما قهرمان جهان‬ ‫شد ما سه باخت داش��تیم‪ .‬اما در س��ال ‪ 2011‬ما با‬ ‫یک باخت دهم ش��دیم‪ ،‬ان هم به دلیل بی تجربگی‬ ‫بچه ها‪.‬تیم های صربستان و اس��پانیا تبانی کردند و‬ ‫س��ر تیم ملی ایران را بریدند‪ .‬نوجوان��ان ما باید تا‬ ‫فینال می رفتند‪ .‬انها صربستانی را با اقتدار شکست‬ ‫دادند ک��ه قهرمانی را به دس��ت اورد‪ .‬م��ا خودمان‬ ‫بی تجربگی کردیم‪ .‬نباید می گذاش��تیم کار به اما و‬ ‫اگر برس��د‪ .‬اگر باخت ما به اس��پانیا با هر نتیجه ای‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫جز سه بر صفر بود در نهایت روی سکو می رفتیم‪.‬‬ ‫اق��ای داورزنی! بع��د از قهرمان��ی تیم ملی‬ ‫والیبال در اس��یا بازیکنان تی��م ملی و اهالی‬ ‫این رشته بدجوری به فوتبالی ها تاختند‪.‬‬ ‫‪l‬ولی م��ردم بیش��تر از بازیکنان تی��م ملی و‬ ‫والیبالی ها به این موضوع پی بردند‪ .‬انها خودش��ان‬ ‫را مستحق بهترین بودن می دانند و کلی ذوق کردند‬ ‫که والیبال ایران با اقتدار قهرمان اسیا شد‪ .‬انها وقتی‬ ‫تیم ملی کش��ور ما به عراق و عربس��تان و بحرین و‬ ‫کویت و قطر و‪ ...‬می بازد احساس حقارت می کنند‪.‬‬ ‫انها هم فوتبال زده ش��ده اند‪ .‬پ��س بازیکنان والیبال‬ ‫حق داش��تند از این تبعیض ها گالیه داش��ته باشند!‬ ‫چون حق انها بیشتر از اینهاست‪.‬‬ ‫اقای داور زنی! شما از مدیریت با ثبات و با‬ ‫برنامه حرف زدید‪ .‬در این چند سال مقامات‬ ‫باال به شما برای اینکه در این پست یک مدیر‬ ‫سفارشی را منصوب کنید فش��اری اوردند؟‬ ‫‪l‬به هیچ وجه‪.‬‬ ‫قبول دارید نگاهی که به فوتبال می شود اگر‬ ‫به والیبال می شد‪ ،‬شما هم نمی توانستید مثل‬ ‫االن انقدر از مدیریت بی ثبات و برنامه ریزی‬ ‫اصول��ی حرف بزنی��د؟ قبول داری��د در ان‬ ‫شرایط خود شما هم مجبور بودید از ما فوق‬ ‫خود اطاعت کنید؟‬ ‫‪l‬بله‪ ،‬اما من حاضر نبودم در چنین ش��رایطی‬ ‫کار کنم‪ .‬پس کار اصال به انجا نمی رسید‪ .‬ولی قبول‬ ‫دارم اگر نگاهی که به فوتبال می ش��ود به والیبال و‬ ‫بسکتبال می ش��د‪ ،‬االن وضعیت این رش��ته ها مثل‬ ‫فوتبال خراب بود‪.‬‬ ‫شماچندروزبعدازعیدسعیدفطرباعلیکفاشیان‬ ‫دیدار و مالقات داش��تید‪.‬‬ ‫‪l‬بله‪ .‬من با او رفاقت ‪ 27-26‬س��اله دارم‪ .‬به‬ ‫همراه یکی دیگر از دوس��تان مشترک به فدراسیون‬ ‫فوتبال رفتیم و با اقای کفاش��یان مالقات کردیم‪.‬‬ ‫اما کفاشیان چند روز بعد بدون اینکه اسمی‬ ‫ از شما بیاورد در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا‬ ‫اعالم کرد یکی از روس��ای فدراسیو ن های‬ ‫ورزش��ی از طرف مقامات ب��ه او پیغام داده‬ ‫است که باید از ریاس��ت فدراسیون فوتبال‬ ‫اس��تعفا بدهد‪ .‬می دانید که منظور کفاش��یان‬ ‫خود شما بودید‪ ،‬ان هم زمانی که در برزیل‬ ‫حضورداش��تید؟‬ ‫‪l‬به هی��چ وج��ه م��ن چنی��ن حرفی ب��ه او‬ ‫نزدم‪ .‬هیچ وقت به خ��ودم اج��ازه نمی دهم چنین‬ ‫حر ف هایی به علی کفاش��یان بزنم‪ .‬در ان جلسه ما‬ ‫درباره مش��کالت فوتبال از مدیریت تا س��اختار و‬ ‫دخالت هایی که در ان می شود حرف زدیم‪.‬به عنوان‬ ‫یک دوست فقط به کفاشیان پیش��نهادات خودم را‬ ‫ارائ��ه دادم‪.‬‬ ‫پیشنهاد یا پیغام استعفا؟‬ ‫‪l‬فقط پیش��نهاد‪ .‬گفتم که در ان جلس��ه هیچ‬ ‫حرف��ی در این رابطه ک��ه گفتید به کفاش��یان نزدم‪.‬‬ ‫نمی دانم چرا اقای کفاش��یان این حرف ها را زده‪.‬‬ ‫ش��ما ک��ه رفی��ق عل��ی کفاش��یان هس��تید‬ ‫فکرمی کنی��د چ��را فوتب��ال ای��ران در‬ ‫دوره چها ر س��اله مدیری��ت او انق��در‬ ‫ن��اکامب��ود؟‬ ‫‪l‬مهم ترین دلی��ل ناکامی های فوتب��ال ایران‬ ‫به ای��ن خاطر اس��ت ک��ه هیچ س��اختاری وجود‬ ‫ندارد‪ .‬هیچ چیز س��ر جای خودش نیس��ت‪ .‬مردم‬ ‫ما فوتب��ال زده ش��ده اند‪ .‬حتی نتوانس��ته ایم در یک‬ ‫بستر فرهنگی مناسب فوتبال را اداره کنیم‪ .‬فحاشی‬ ‫یک ناهنجاری بزرگ در جامعه اس��ت‪ .‬اما وقتی در‬ ‫فوتبال ما عادی می شود این نا هنجاری بزرگ تبدیل‬ ‫به هنجار می ش��ود‪ .‬وقتی به حواشی و جنجال های‬ ‫فوتبال بی��ش از حد پرداخته می ش��ود وضع همین‬ ‫می ش��ود که می بینید‪ .‬هر کانالی که می زنیم محکوم‬ ‫به تماشای فوتبال هستیم‪ .‬از جزیره بگیرید تا اللیگا‬ ‫و ایتالیا و المان و لیگ قهرمان��ان اروپا و لیگ برتر‬ ‫خودمان و بازی تیم ملی‪ .‬در این ورزش فقط فوتبال‬ ‫داریم؟ پرداختن به هیجان های تمام نشدنی فوتبال‬ ‫ضریب حساسیت را در همه جای دنیا به ویژه ایران‬ ‫نسبت به فوتبال باال برده است‪ .‬در خارج کاراصولی‬ ‫در کنار ان انجام می ش��ود ولی اینجا نه‪ .‬در نهایت‬ ‫مردم از فوتبال زده می شوند‪ .‬نگاه کنید ‪ 20‬هزار نفر‬ ‫امدند و بازی تیم ملی والیبال را نگاه کردند‪ .‬ان هم‬ ‫بدون اینکه بازرسی بدنی شوند و یک کلمه فحش‬ ‫و ناس��زا بگویند‪.‬‬ ‫نقش کفاشیان در این باره چیست؟‬ ‫‪l‬کفاش��یان یا هر مدیر دیگری ت��ا زمانی که‬ ‫س��اختار درس��ت نش��ود نمی تواند در این سیستم‬ ‫به موفقیت درس��ت و حسابی برس��د‪ .‬اداره فوتبال‬ ‫با این ش��رایط امکان پذی��ر نیس��ت‪ .‬االن امد ه اند‬ ‫علی کفاش��یان را به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال‬ ‫گذاشته اند‪ .‬به او گفته اند تو رئیس فدراسیون هستی‬ ‫و باید به مردم درباره نتایج و اتفاقات فوتبال پاسخ‬ ‫بدهی! اما بعد می ایند و می گویند این دو نفر نواب‬ ‫رئیس تو‪ .‬این دبیر کل فدراس��یون! این هم اعضای‬ ‫هیات رئیس��ه‪ .‬در اصل اقایان می ایند تمام مدیران‬ ‫فدراسیون را هم به کفاشیان تحمیل می کنند‪ .‬بعد از‬ ‫او می خواهند که به خوبی فدراس��یونی را که در ان‬ ‫خودش کسی را منصوب نکرده است اداره کند‪ .‬در‬ ‫این شرایط نه کس��ی به حرفش گوش می کند و نه‬ ‫کارها درست می شود‪ .‬البته کفاشیان را مثال می زنم‪.‬‬ ‫برای تمام مدیرانی ک��ه در فوتبال هس��تند احترام‬ ‫قائلم‪ .‬اما بحث من کلی اس��ت‪.‬‬ ‫بیش��تر توضیح می دهید؟‬ ‫‪l‬بله‪ .‬االن اگر بیایند به کفاشیان بگویند درباره‬ ‫ناکامی ها جواب بده‪ ،‬می گوید دولت نمی تواند من‬ ‫را عوض کند‪ .‬من باید به مجمع فدراس��یون پاسخ‬ ‫بدهم‪ .‬از طرفی اگ��ر به او بگویند چ��را پول خرج‬ ‫نمی کنی و درست برای تیم های ملی تدارکات اماده‬ ‫نمی کنی‪ ،‬می گوید بودجه نداریم و دولت باید پول‬ ‫بدهد‪ .‬خب این چه نوع مدیریتی است؟ دولت چه‬ ‫طور نمی تواند کفاشیان را بردارد‪ .‬اما از دولت پول‬ ‫می گیرد‪ .‬ب��ه هر حال فوتبال یا باید ‪ NGO‬باش��د یا‬ ‫دولتی‪ .‬از روز اولی که او امد می گویند تصمیمات‬ ‫به او دیکته می شود‪ .‬حرف من این است که سیستم‬ ‫غلط است‪ .‬وقتی به کفاشیان می گویند باید پاسخگو‬ ‫باش��ی‪ ،‬باید به او اختیار تام ب��رای مدیریت بدهند‪.‬‬ ‫نکته قابل توجه دیگر این اس��ت ک��ه وزیر ورزش‬ ‫باید پاسخگوی مس��ائل و نتایج ورزش به مجلس‬ ‫شورای اسالمی و مردم باش��د اما وقتی وزیر اجازه‬ ‫و اختیار ندارد که رئیس فدراسیونش را عوض کند‬ ‫چه انتظاری دارید؟ می خواهم بگویم با این اتفاقات‬ ‫کفاشیان و وزیر ورزش نباید درباره نتایج پاسخگو‬ ‫باش��ند و مقام با ال تر از انها که هم��ه تصمیمات را‬ ‫می گیرد باید جواب بدهد‪ .‬اما کسی از این اتفاقات‬ ‫حرف نمی زند! باز هم می گویم منظورم بحث کلی‬ ‫است و به ش��خص کفاش��یان و مدیران فدراسیون‬ ‫فوتبال احترم می گذارم‪ .‬اما س��اختار فوتبال ما غلط‬ ‫اس��ت‪ .‬ادم های ما مش��کلی ندارند‪g.‬‬ ‫تیم ملی والیبال ایران برای نخستین بار‬ ‫قهرمانی جام ملت های اسیا را بدست‬ ‫اورد تا دست به کار بزرگی بزند‪.‬‬ ‫ملی پوشان کشورمان با تالش و انگیزه ای‬ ‫وصف ناشدنی مقابل حریفانی چون‬ ‫استرالیا‪ ،‬کره جنوبی و چین به برتری‬ ‫دست پیدا کردند‪ .‬بازی فینال تا مدت ها‬ ‫در ذهن عالقه مندان به ورزش باقی ‬ ‫خواهد ماند‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫مصطفی تاجیک‬ ‫حمله از روی تور به مستطیل سبز‬ ‫انقالب علیه فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫فوتبال این روزها برای مردم کشورمان لحظه های‬ ‫غرور افرین��ی را رق��م نمی زن��د‪ ،‬اما انگار رش��ته های‬ ‫غیر فوتبالی جور کم کاری فوتبال را هم می کشند‪ .‬کمتر از‬ ‫دو هفته از حذف دو نماینده فوتبال ایران در لیگ قهرمانان ‬ ‫اسیا می گذرد؛ سپاهان و ذوب اهن از لیگ قهرمانان اسیا‬ ‫حذف شدند تا فوتبال ملی باز هم ناکام شود‪.‬‬ ‫خیلی ها هن��وز ح��ذف ناباورانه تیم امی��د ایران‬ ‫به دلیل اس��تفاده از کمال کامیابی نیا (بازیکن دواخطاره‬ ‫تیم امید) را به خاطر دارند؛ وقتی همه مقام های مسئول‬ ‫در فدراسیون فوتبال دس��ت به دست یکدیگر دادند تا‬ ‫با سهل انگاری شان تیم امید از راهیابی به المپیک لندن‬ ‫محروم بماند‪ .‬بروز اشتباه در سیستم های اداری فوتبال‬ ‫نه تنها در فدراسیون فوتبال بلکه در باشگاه های فوتبال‬ ‫کشورمان نیز حادثه افرید تا سپاهان هم به دلیل استفاده از‬ ‫بازیکن دواخطاره اش یعنی رحمان احمدی دیداری که‬ ‫در ان برنده شده بود را به حکم کنفدراسیون فوتبال اسیا‬ ‫ببازد؛ اینها و خیلی از ناکامی های دیگر باعث شده تا امروز‬ ‫سایر رشته های ورزشی در ایران نگاه طلبکارانه ای نسبت‬ ‫به فوتبال داشته باشند‪.‬‬ ‫فوتبال محبوب ترین رش��ته ورزشی در دنیاست؛‬ ‫این موضوعی است که هیچ کس درباره اش تردید ندارد‪.‬‬ ‫نزاع میان حامیان فوتبال و سایر رشته های ورزشی حتی‬ ‫باعث شد تا حمیدرضا صدر‪ ،‬کارشناس باسواد فوتبال‬ ‫ایران و منصور برزگر‪ ،‬مربی باسابقه کشتی ازاد نبردی‬ ‫رسانه ای را دنبال کنند‪.‬‬ ‫سوال اصلی اما اینجاست؛ ایا فوتبال به دلیل ناکام‬ ‫بودنش از سایر رشته های ورزش��ی که اتفاقا روزهای‬ ‫خوشی را برای مردم و ورزش کشور رقم می زنند‪ ،‬باید‬ ‫کمتر مورد توجه قرار گیرد؟‬ ‫دلیل طلبکار بودن مسئوالن رشته های غیر فوتبالی‬ ‫از فوتبال چیست؟‬ ‫ش��اید بهتر است مس��ئوالن فدراس��یون فوتبال‬ ‫پاسخگوی این س��واالت باش��ند‪ .‬انهایی که در استانه‬ ‫انتخابات ریاست فدراس��یون فوتبال از مدت ها پیش‬ ‫جنگ را برای رسیدن به قدرت اغاز کرده اند‪.‬‬ ‫عالقه ویژه مردم به فوتبال‬ ‫ایا توده م��ردم فوتبال را بیش از والیبال یا کش��تی‬ ‫می پسندد؟ پاسخ این نظرسنجی نه از سوی مردم که از‬ ‫جانب قدرت های اقتصادی صادر می شود‪.‬‬ ‫یک هفته پس از مانور مقتدرانه کشتی در مسابقات‬ ‫جهانی ‪ ،‬والیبال ایران هم برای نخستین بار قهرمان اسیا‬ ‫شد تا اعتراض تکراری این روزهای ورزشکاران‪ ،‬این بار‬ ‫از زبان والیبالیست ها شنیده شود‪ .‬انها در هیاهوی جشن‬ ‫قهرمانی از سایه س��نگین فوتبال بر سر سایر رشته های‬ ‫ورزش��ی گله کردند و البته نمی توان انتظار داشت رویه‬ ‫فوتبال مح��ور ورزش ایران با چند جمل��ه معترضه به‬ ‫سمت و سوی دیگری هدایت شود‪ .‬پیش از این کشتی‪،‬‬ ‫تکواندو‪ ،‬کاراته‪ ،‬بسکتبال‪ ،‬دوومیدانی و بسیاری دیگر‬ ‫از رش��ته ها هم از اینکه پدر ورزش ایران غیر از فوتبال‪،‬‬ ‫فرزند تنی دیگری نمی شناسد نالیده بودند‪ ،‬اما صدایشان‬ ‫به جایی نرسید‪.‬‬ ‫ایا جامعه بزرگ ورزش دوستان ایران واقعا به فوتبال‬ ‫بیش از سایر رشته ها عالقه مند است یا اراده پنهانی برای‬ ‫پررنگ جل��وه دادن انچه در اط��راف فوتبال می گذرد‬ ‫نسبت به سایر رشته ها وجود دارد؟‬ ‫اواسط دهه شصت و در روزهایی که دغدغه های‬ ‫مهم ت��ری از س��رمایه گذاری در ورزش حرف��ه ای در‬ ‫کشور وجود داشت‪ ،‬فوتبال سرگرمی و عشق جماعت‬ ‫‪62‬‬ ‫ورزش‬ ‫چرا فوتبال؟‬ ‫شاید بهتر اس��ت منتقدانی که عالقه مندند فوتبال‬ ‫را به زیر بکشند مواردی را درباره این رشته ورزشی به‬ ‫خاطر داشته باشند‪.‬‬ ‫‪ -1‬فوتبال مى تواند در می��ان مخاطبان زیاد خود‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫پرشماری بود‪ .‬اسطوره هایی که از طبقه فقیر و متوسط‬ ‫برخاسته بودند مردم را به ورزش��گاه ها می کشاندند و‬ ‫دلخوشی کوچکی برای انها می ساختند‪.‬‬ ‫نوج��وان نحی��ف فوتبال ای��ران در ای��ن فضای‬ ‫پرتب و تاب به س��رعت به جوانی برومند تبدیل ش��د‬ ‫و س��رمایه گذاران برای تصاحب او وارد معرکه شدند‪.‬‬ ‫پول‪ ،‬به سرعت شکل و شمایل دیگری به فوتبال ایران‬ ‫داد‪ .‬منفعت م��ادی س��رمایه گذاران در حفظ هیاهوی‬ ‫متن و حاشیه فوتبال بود‪ .‬عده ای همراه با موج تبلیغات‬ ‫وارد دریاچه کم عمق فوتبال ایران شدند‪ ،‬اما غول های‬ ‫اقتصادی نگاه ها را از انص��راف انهایی که با زندگی در‬ ‫اب های کم عمق سازگار نبودند‪ ،‬منحرف کردند‪.‬‬ ‫انهافوتبالرامحلپررفتوامدوبکریبرایتبلیغات‬ ‫و کسب درامد یافته اند و اکنون منافعشان در گرو این است‬ ‫کهاینرشتهورزشیتافتهجدابافته ایبه نظربرسد‪.‬‬ ‫مس��لما پولی که از طریق پخش فوتبال به جیب‬ ‫تلویزیون س��رازیر می شود با کش��تی و والیبال قابل‬ ‫مقایس��ه نیس��ت‪ .‬برای فوتبال اس��تودیوهای پخش‬ ‫تلویزیونی پرزرق و برق س��اخته می ش��ود و قبل از‬ ‫هر بازی بیش از بیس��ت دقیقه اگهی بازرگانی روی‬ ‫انتن می رود‪ ،‬اما نهایت امکاناتی که برای پخش زنده‬ ‫والیبال در نظر می گیرند فرات��ر از یک میز تک نفره و‬ ‫یک عدد صندلی نیست‪.‬‬ ‫فوتبال در گذش��ته ای نزدیک مردم را به سوی‬ ‫خود کش��ید‪ ،‬اما وقتی پای پول وسط امد قدرتمندها‬ ‫راه خ��روج را بس��تند و انتخ��اب دیگ��ری ب��رای‬ ‫ورزش دوس��تان باقی نگذاش��تند‪ .‬ورزش و اقتصاد‬ ‫اماتور ایران پویایی و فرهن��گ الزم را برای انتخاب‬ ‫جانشین خلف فوتبالی که رنگ عوض کرده و دیگر‬ ‫به اندازه گذشته محبوب نیست‪ ،‬ندارد‪ .‬دوست داشتن‬ ‫فوتبال فعال اجباری اس��ت‪ ،‬این اقایان سرمایه گذار‬ ‫هس��تند که تعیین می کنند برای کدام رشته باید هورا‬ ‫کشیده شود‪.‬‬ ‫تیم ملی والیب��ال ایران با اقتدار عن��وان قهرمانی‬ ‫شانزدهمین دوره رقابت های والیبال اسیا را به خود‬ ‫اختصاص داد تا فدراسیون فوتبال ایران این پیروزی‬ ‫را به جامعه ورزش مخصوصا اهالی ورزش والیبال‪،‬‬ ‫مس��ئوالن فدراس��یون‪ ،‬بازیکنان‪ ،‬کادر فنی و تمامی‬ ‫ هوادارانی که با شور و نشاط خاصی از تیم ملی والیبال‬ ‫ایران حمایت کردند‪ ،‬تبریک بگوید‪.‬‬ ‫اما فدراس��یون فوتبال همزمان با این تبریک باید‬ ‫نسبت به منتقدانش که اکثر انها را والیبالیست ها تشکیل‬ ‫می دادند واکنش نشان می داد‪.‬‬ ‫هر چند واکنش فدراس��یون موجی از انتقاد را در‬ ‫رسانه ها و افکار عمومی به راه انداخت؛ انجا که رئیس‬ ‫فدراسیون فوتبال در حرکتی رو به جلو سعی کرد فشار‬ ‫انتقادات را کاهش دهد‪.‬‬ ‫کفاش��یان گفت‪« :‬اگر امروز تیم ه��ای ملی نتیجه‬ ‫درخور توجهی نمی گیرند‪ ،‬بدان معنا نیست که ایران در‬ ‫این رشته ورزشی تالش نمی کند بلکه این نشان دهنده‬ ‫برنامه ریزی و پیشرفت دیگر کشورهای اسیایی است‬ ‫و فدراس��یون فعلی در حال حاضر همانن��د دوره های‬ ‫فدراس��یون های قبلی ت�لاش می کن��د و در این زمینه‬ ‫پیشرفت هایی هم داشته و به نظرم عملکرد فدراسیون‬ ‫فوتبال قابل انتقاد نیست‪».‬‬ ‫وی بدون پاسخ صریح به علت ناکامی فوتبال در‬ ‫رده های مختل��ف ملی و اش��تباهات صورت گرفته در‬ ‫تیم های امید و تیم باشگاهی سپاهان در بازی های اسیایی‬ ‫ادامه داد‪« :‬علت اصلی مشکالت پیش امده برای تیم های‬ ‫ملی و باشگاهی ایران مربوط به ضعف سرپرستی تیم ها‬ ‫در عمل به وظایف خود بوده است‪».‬‬ ‫نکت��ه جالب توج��ه اینک��ه رس��انه ها اظهارات‬ ‫علی کفاشیان را طنز سال ‪ 90‬خواندند‪.‬‬ ‫اما انتق��اد از فوتبالی ها و هزینه های س��نگین این‬ ‫رش��ته ورزش��ی تنها دغدغه اهالی والیبال نیست؛ چه‬ ‫پیش از اینها در میان بسکتبالی ها‪ ،‬تکواندو کاران و دیگر‬ ‫رشته ها نیز معترضان زیادی فوتبال را زیر تیغ انتقاداتشان‬ ‫قرار داده اند‪ .‬همین یکی‪ ،‬دو ماه پیش ب��ود که دو تن از‬ ‫کشتی گیران ملی پوش کشور به انتقاد از وضعیت کشتی و‬ ‫درامد ورزشکاران این رشته ورزشی پرداخته و وضعیت‬ ‫مالی کشتی گیران را با فوتبالیست ها مقایسه کردند‪.‬‬ ‫حس��ینی نیا از مدال اوران این رشته ورزشی گفته‬ ‫بود که با رقم قرارداد دو بازیکن فوتبال می توانیم برای‬ ‫همیشه قهرمانی جهان را برای کشورمان به ارمغان اوریم‪.‬‬ ‫وی ادامه داده بود‪« :‬من نمی دانم این بودجه های ورزشی‬ ‫در کشور چگونه تقسیم می ش��ود که تمام ورزشکاران‬ ‫رشته های مختلف به غیر از فوتبالیست ها دچار مشکل‬ ‫هستند‪».‬‬ ‫حامد ملکی‪ ،‬دیگر کشتی گیر کشورمان مبالغ هزینه‬ ‫شده در فوتبال را به باد انتقاد گرفته بود‪« :‬معلوم نیست‬ ‫چرا مسئوالن ورزش کشور به فوتبال که با این همه خرج‬ ‫هیچ موفقیتی هم به دس��ت نیاورده اینقدر توجه دارند‪.‬‬ ‫البته می توان ورود افراد سیاسی و عالقه انها به ورزش‬ ‫فوتبال را نیز یکی از دالیل پراهمیت شدن این ورزش‬ ‫در کشور دانست‪».‬‬ ‫سال گذشته محمد بنا هم به جمع منتقدان پیوسته‬ ‫بود‪ .‬او در دوره مربیگری افش��ین قطب��ی در تیم ملی‬ ‫س��ازمان تربیت بدنی را به باد انتق��اد گرفت که چرا‬ ‫مربیان در فوتب��ال باید مبالغ نجوم��ی دریافت کنند‪،‬‬ ‫اما در کش��تی این اتفاق هرگز رخ نمی دهد‪ .‬بنا گفته‬ ‫بود‪« :‬قرارداد س��رمربی تیم ملی فوتبال ‪ 800‬میلیون‬ ‫تومان است و قرارداد س��رمربی تیم های ملی کشتی‬ ‫تنها ‪12‬میلیون تومان! انوقت کشتی در جهان چندین‬ ‫مدال رنگارنگ کسب کرده و دوم و سوم دنیا می شود‬ ‫و البته وضعیت فوتبال را هم همه می بینیم‪ .‬مربیگری‬ ‫در هر عرصه ای کاری سخت و طاقت فرساست و یک‬ ‫عمل مقدس محسوب می ش��ود‪ ،‬اما نمی دانم چرا در‬ ‫کشتی از پول خبری نیست و در فوتبال پول بی حد و‬ ‫حصری وجود دارد‪».‬‬ ‫احساس رضایت به وجود اورد یا مشکالت کشورشان را‬ ‫در نظر انها بزرگ کند‪ .‬این یکى از دالیلى است که فوتبال‬ ‫را چیزى فراتر از تنها یک ورزش معرفى مى کند و بعدى‬ ‫سیاسى و اجتماعى به ان مى دهد‪.‬‬ ‫‪ -2‬فوتبال توانسته موجب اشنایى مردم جهان با‬ ‫یکدیگر شود و پیام اور صلح باش��د‪ .‬همچنین با ایجاد‬ ‫غرور ملى در مردم یک کشور موجب انسجام ملى شود و‬ ‫با ایجاد احساس عالقه به میهن‪ ،‬مردم یک کشور را به هم‬ ‫پیوند دهد‪ .‬جامعه شناسان به دلیل اینکه فوتبال مى تواند‬ ‫همه احاد یک ملت با زبان ها و مذاه��ب مختلف را با‬ ‫حمایت از یک نقطه مشترک یعنى تیم ملى به هم پیوند‬ ‫بدهد ان را مهم تلقى مى کنند‪.‬‬ ‫‪ -3‬تماش��اگران فوتبال به این وسیله هیجانات‬ ‫درونى خود را خال��ى مى کنند که این مس��اله از نظر‬ ‫جامعه شناس��ان نکته مثبتى تلقى مى ش��ود‪ .‬از طرفى‬ ‫مى ت��وان از این عالق��ه عمومى به تماش��اى فوتبال‬ ‫بهره برد و با برنامه ریزى و تبلیغ‪ ،‬جوانان را به سمت‬ ‫ورزش هدایت کرد‪.‬‬ ‫البته فوتبال جنبه هاى دیگرى ه��م دارد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال در بین جامعه شناسان درباره نکات مثبت و منفى‬ ‫ستاره س��ازى در فوتبال بحث هاى گس��ترده اى وجود‬ ‫دارد‪ .‬بعضى مى گویند ستاره س��ازى در فوتبال موجب‬ ‫سرخوردگى عده اى از جوانان و نوجوانان مى شود و در‬ ‫مقابل عده اى عقیده دارند که ستارگان خوب و بااخالق‬ ‫فوتبال مى توانند الگویى براى نس��ل جوان و نوجوان‬ ‫باشند‪ .‬همچنین پیامدهاى دیگر ورزش فوتبال هم قابل‬ ‫تامل است‪.‬‬ ‫فوتبال به عنوان ورزشى هیجان انگیز و جذاب که‬ ‫نتیجه ان خیلى وقت ها قابل پیش بینى نیست‪ ،‬مى تواند‬ ‫در میان مردم یک کش��ور غرور و وف��اق ملى به وجود‬ ‫اورد و توان ان را دارد که تنش هاى سیاسى و اجتماعى‬ ‫را کنترل کند‪ .‬به این دالیل و دالیل دیگر فوتبال اینک از‬ ‫بعد ورزشى فراتر رفته و توجه همه از تماشاگران عادى‬ ‫گرفته تا سیاستمداران و جامعه شناسان را به خود جلب‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫با همه این حرف ها مسئوالن فدراسیون فوتبال‬ ‫س��عی دارند مردم را قانع کنند که فوتب��ال ایران این‬ ‫شایستگی را دارد که به صورت نجومی برایش هزینه‬ ‫ش��ود و در مقابل این رسانه ها هس��تند که مقابل این‬ ‫دروغ اشکار ایس��تادگی می کنند‪ .‬پیشرفت و کسب‬ ‫قهرمانی های متعدد از سوی رسته هایی چون کشتی‪،‬‬ ‫ووش��و‪ ،‬تکواندو و والیبال هم عاملی است که مردم‬ ‫را بیشتر به س��مت منتقدان فوتبال ایران و هزینه های‬ ‫هنگفت ان می کشاند‪g .‬‬ ‫گروه بندی جام جهانی والیبال مشخص شد‬ ‫شناخت حریفان ایران در چهار مرحله‬ ‫گروه بندی تیم های حاضر در جام جهانی والیبال در سال ‪2011‬‬ ‫مشخص شد تا تیم ها حریفان خود را در این رقابت ها بشناسند‪.‬‬ ‫دور اول و دوم‪:‬‬ ‫گروه الف‪ :‬ژاپن – صربستان – کوبا – ارژانتین – لهستان – ایران‬ ‫گروه ب‪ :‬برزیل – روسیه – امریکا – ایتالیا – چین – مصر‬ ‫دور سوم‪:‬‬ ‫گروه الف‪ :‬ژاپن – لهستان – ایران – مصر – چین – امریکا‬ ‫گروه ب‪ :‬روسیه – ایتالیا – برزیل – کوبا – ارژانتین – صربستان‬ ‫دور چهارم‪:‬‬ ‫گروه الف‪ :‬ژاپن – لهستان – ایران – روسیه – ایتالیا – برزیل‬ ‫گروه ب‪ :‬مصر – چین – امریکا – صربستان – کوبا – ارژانتین‬ ‫‪63‬‬ ‫افتاب‬ ‫از نهر تا بحر‬ ‫تبیین استراتژی رهبر معظم انقالب درباره اینده فلسطین‬ ‫مقام معظم رهبری در افتتاحیه کنفرانس بین المللی فلسطین طی بیانات مهمی راهبرد جمهوری اسالمی ایران برای حل مناقشه فلسطین را تبیین‬ ‫کردند‪ .‬ایشان در بخشی از سخنانشان فرمودند‪« :‬مدّ عای ما ازادی فلسطین است‪ ،‬نه ازادی بخشی از فلسطین‪ .‬هر طرحی که بخواهد فلسطین را تقسیم‬ ‫کند‪ ،‬یکسره مردود است‪ .‬طرح دو دولت که لباس حق به جانب «پذیرش دولت فلسطین به عضویت سازمان ملل» را بر ان پوشانده اند‪ ،‬چیزی جز تن‬ ‫دادن به خواسته صهیونیست ها یعنی «پذیرش دولت صهیونیستی در سرزمین فلسطین» نیست‪».‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪:‬‬ ‫هر طرحی برای تقسیم فلسطین مردود است‬ ‫ولی امر مسلمین جهان‪ ،‬حضرت ایت اهلل خامنه ای‬ ‫در پنجمین اجالس بین الملل��ی حمایت از انتفاضه‬ ‫فلسطین و در جمع سفرا‪ ،‬روسای مجالس کشورهای‬ ‫مس��لمان‪ ،‬فرهیختگان و علمای کشورهای مختلف‬ ‫جهان و شخصیت های برجسته کشورهای اسالمی‪،‬‬ ‫بیانات مهمی در ارتباط با اوضاع منطقه‪ ،‬شرایط کشور‬ ‫فلسطینوتوطئه هایغربوصهیونیسمعلیهملت های‬ ‫منطقه ایراد کردند‪.‬‬ ‫متن کامل بیانات رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫ به شرح زیر است‪:‬‬ ‫ن الرحیم‬ ‫بسم اهلل الرحم ‬ ‫السالم علیکم و رحم ه اهلل‬ ‫الحمدهلل رب العالمین و الصاله و الس�لام علی‬ ‫‪66‬‬ ‫سیدنا محمد و اله الطاهرین و صحبه المنتجبین و علی‬ ‫من تبعهم باحسا ٍن الی یوم الدین‪.‬‬ ‫ین یُ َقاتَ ُلونَ ب ِ َانَّ ُه ْم ُظل ِ ُموا‬ ‫قال اهلل الحکیم‪ :‬اُذِنَ ل ِ َّل ِذ َ‬ ‫ُ‬ ‫ین اخْ ر ُِجوا مِن‬ ‫ی��ر (‪ )39‬الَّ ِذ َ‬ ‫َوا ِ َّن اهللَ َع َلى ن َْص ِر ِه ْم ل َ َق ِد ٌ‬ ‫دِیَارِ ِه ْم بِغَیْ�� ِر َحقٍّ ا ِ اَّل اَن یَ ُقولُوا َربُّنَ��ا اهللُ َول َ ْو اَل َدفْ ُع اهلل ِ‬ ‫َّاس ب َ ْع َض ُهم بِبَ ْع ٍ‬ ‫ات‬ ‫ت َص َوام ِ ُع َوبِیَ ٌع َو َص َل َو ٌ‬ ‫ض لَّ ُه ِّد َم ْ‬ ‫الن َ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫نص َرن اهلل َمن‬ ‫یرا َولیَ ُ‬ ‫َو َم َس��ا ِجدُ یُ ْذ َک ُر فِی َها ْ‬ ‫اس ُ‬ ‫��م اهلل کث ً‬ ‫نص ُر ُه ا ِ َّن اهللَ ل َ َقو ٌِّی َعزِی ٌز (‪)40‬‬ ‫یَ ُ‬ ‫به میهمانان عزیز و همه حضار گرامی خوش��امد‬ ‫می گویم‪ .‬در میان همه موضوعاتی که شایس��ته اس��ت‬ ‫نخبگان دینی و سیاس��ی از سراس��ر جهان اسالم به ان‬ ‫بپردازند‪ ،‬مساله فلسطین دارای برجستگی ویژه ای است‪.‬‬ ‫فلسطین مس��اله اول در میان همه موضوعات مشترک‬ ‫کشورهای اسالمی است‪ .‬مشخصات منحصر به فردی‬ ‫در این مساله وجود دارد‪:‬‬ ‫اول‪ :‬اینکه یک کشور مسلمان از ملت ان‪ ،‬غصب‬ ‫و به بیگانگانی که از کش��ورهای گوناگون گرداوری‬ ‫ش��ده و جامعه ای جعلی و موزائیکی تشکیل داده اند‪،‬‬ ‫سپرده شده است‪.‬‬ ‫دوم‪ :‬انکه این حادثه بی سابقه در تاریخ‪ ،‬با کشتار‬ ‫و جنایت و ظلم و اهانت مستمر انجام گرفته است‪.‬‬ ‫سوم‪ :‬انکه قبله ا ّول مسلمانان و بسیاری از مراکز‬ ‫محترم دینی که در این کشور قرار دارد‪ ،‬به تخریب و‬ ‫توهین و زوال تهدید شده است‪.‬‬ ‫چهارم‪ :‬انک��ه این دول��ت و جامع��ه جعلی در‬ ‫حساسترین نقطه جهان اسالم‪ ،‬از اغاز تا کنون‪ ،‬نقش‬ ‫یک پایگاه نظامی و امنیتی و سیاسی را برای دولتهای‬ ‫اس��تکباری بازی کرده و محور غرب اس��تعماری که‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫به علل گوناگون‪ ،‬دش��من اتحاد و اعتالء و پیشرفت‬ ‫کشورهای اسالمی است‪ ،‬از ان همواره چون خنجری‬ ‫در پهلوی امت اسالمی استفاده کرده است‪.‬‬ ‫پنجم‪ :‬انکه صهیونیسم که خطر اخالقی و سیاسی‬ ‫و اقتصادی بزرگی برای جامعه بشری است‪ ،‬این جای‬ ‫پا را وس��یله ای و نقطه اتکایی برای گسترش نفوذ و‬ ‫سلطه خود در جهان قرار داده است‪.‬‬ ‫نکات دیگ��ری را هم می ت��وان بر اینه��ا افزود؛‬ ‫هزینه مالی و انسانی س��نگینی که کشورهای اسالمی ‬ ‫تاکنون پرداخته اند‪ ،‬اشتغال ذهنی دولت ها و ملت های‬ ‫مسلمان‪ ،‬رنج میلیون ها اواره فلس��طینی که بسیاری‬ ‫از انان پس از ش��ش دهه هنوز در اردوگاه ها زندگی‬ ‫می کنند‪ ،‬انقطاع تاریخ یک کانون مهم تمدنی در جهان‬ ‫اسالم و‪...‬‬ ‫امروزه بر این دالیل‪ ،‬یک نکته کلیدی و اساسی دیگر‬ ‫ی است که‬ ‫افزوده شده اس��ت و ان نهضت بیداری اسالم ‬ ‫سراس��ر منطقه را فرا گرفته و فصل تازه و تعیین کننده ای‬ ‫در سرگذشت امت اسالمی گشوده است‪ .‬این حرکت‬ ‫عظیم که بیگمان می تواند به ایجاد یک مجموعه مقتدر‬ ‫و پیشرفته و منسجم اسالمی در این نقطه حساس جهان‬ ‫منتهی شود و بحول و قوه الهی و با عزم راسخ پیشروان‬ ‫این نهضت‪ ،‬نقطه پای��ان بر دوران عق��ب ماندگی و‬ ‫ضعف و حقارت ملت های مس��لمان بگذارد‪ ،‬بخش‬ ‫مهم��ی از نیرو و حماس��ه خود را از قضیه فلس��طین‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫ظلم و زورگویی روز افزون رژیم صهیونیستی و‬ ‫همراهی برخی حکام مستبد و فاسد و مزدور امریکا با‬ ‫ان از یک سو و سر بر اوردن مقاومت جانانه فلسطینی‬ ‫و لبنانی و پیروزی های معجزه اسای جوانان مومن در‬ ‫جنگ های ‪ 33‬روزه لبنان و ‪ 22‬روزه غزه از سوی دیگر‪،‬‬ ‫از جمله عوامل مهمی بودند که اقیانوس به ظاهر ارام‬ ‫ملت های مص��ر و تونس و لیبی و دیگر کش��ورهای‬ ‫منطقه را به تالطم دراوردند‪.‬‬ ‫این یک واقعیت اس��ت که رژیم س��راپا مسلح‬ ‫صهیونیست و مدعی شکس��ت ناپذیری‪ ،‬در لبنان در‬ ‫جنگی نابرابر‪ ،‬از مشت گره ش��ده مجاهدان مومن و‬ ‫دالور‪ ،‬شکست سخت و ذلتباری خورد‪ ،‬و پس از ان‬ ‫در برابر مقاومت مظلومان��ه و پوالدین غزه‪ ،‬بار دیگر‬ ‫شمشیر ُکند خود را ازمود و ناکام ماند‪.‬‬ ‫اینها باید در تحلیل اوض��اع کنونی منطقه مورد‬ ‫مالحظه جدّ ی قرار گیرد و درس��تی هر تصمیمی که‬ ‫گرفته می شود با ان سنجیده شود‪.‬‬ ‫پس این‪ ،‬قضاوت دقیقی است که مساله فلسطین‪،‬‬ ‫امروز اهمیت و فوریت مضاعف یافته اس��ت و ملت‬ ‫فلسطین حق دارد که در اوضاع کنونی منطقه‪ ،‬انتظار‬ ‫بیشتری از کشورهای مسلمان داشته باشد‪.‬‬ ‫نگاهی به گذش��ته و حال بیندازیم و برای اینده‪،‬‬ ‫نقشه راهی ترسیم کنیم‪ .‬من روس مطالبی را در میان‬ ‫می گذارم‪.‬‬ ‫بیش از ش��ش ده��ه از فاجعه غصب فلس��طین‬ ‫می گ��ذ رد‪ .‬عوامل اصلی ای��ن فاجع��ه خونین‪ ،‬همه‬ ‫شناخته شده اند و دولت استعمارگر انگلیس در راس‬ ‫انهاست که سیاست و سالح و نیروی نظامی و امنیتی‬ ‫و اقتصادی و فرهنگی ان و س��پس دیگر دولت های‬ ‫مستکبر غربی و ش��رقی در خدمت این ظلم بزرگ به‬ ‫کار افتاد‪ .‬ملت بی پناه فلس��طین در زیر چنگال بیرحم‬ ‫اشغالگران‪ ،‬قتل عام و از خانه و کاشانه خود رانده شد‪.‬‬ ‫تا امروز هنوز یک صدم فاجعه انسانی و مدنی ای که به‬ ‫دست مدعیان تمدن و اخالق‪ ،‬در ان روزگار اتفاق افتاد‬ ‫به تصویر کشیده نشده و بهره ای از هنرهای رسانه ای و‬ ‫تصویری نیافته است‪ .‬اربابان عمده هنرهای تصویری‬ ‫و سینما و تلویزیون و مافیاهای فیلم سازی غربی این را‬ ‫نخواسته و اجازه ان را نداده اند‪ .‬یک ملت در سکوت‪،‬‬ ‫قتل عام و اواره و بی خانمان شد‪.‬‬ ‫مقاومت هایی در اغاز کار پدید امد که با شدت‬ ‫و قساوت سرکوب شد‪ .‬از بیرون مرزهای فلسطین و‬ ‫عمدتا از مصر‪ ،‬مردانی با انگیزه اس�لامی تالش هایی‬ ‫کردند که از حمایت الزم برخوردار نشد و نتوانست‬ ‫تاثیری در صحنه بگذارد‪.‬‬ ‫پس از ان نوبت به جنگ های رسمی و کالسیک‬ ‫میان چند کش��ور عرب با ارتش صهیونیست رسید‪.‬‬ ‫مصر و س��وریه و اردن نیروهای نظامی خود را وارد‬ ‫صحنه کردند ولی کم��ک بیدریغ و انبوه و روز افزون‬ ‫نظامی و تدارکاتی و مالی از سوی امریکا و انگلیس و‬ ‫فرانسه به رژیم غاصب‪ ،‬ارتش های عربی را ناکام کرد‪.‬‬ ‫انها نه فقط نتوانستند به ملت فلسطین کمک کنند‪ ،‬که‬ ‫بخش های مهمی از س��رزمین های خود را هم در این‬ ‫جنگ ها از دست دادند‪.‬‬ ‫با اشکار شدن ناتوانی دولت های عرب همسایه‬ ‫با فلسطین‪ ،‬به تدریج هسته های مقاومت سازمان یافته‬ ‫در غالب گروه های مسلح فلس��طینی شکل گرفت و‬ ‫پس از چندی از گرد امدن انها «سازمان ازادی بخش‬ ‫فلسطین» تشکیل یافت‪ .‬این برق امیدی بود که خوش‬ ‫درخش��ید ولی طولی نکش��ید که خاموش شد‪ .‬این‬ ‫ناکامی را می توان به علل متعددی منس��وب کرد ولی‬ ‫علت اساس��ی‪ ،‬دوری انان از مردم و از عقیده و ایمان‬ ‫اسالمی انان بود‪ .‬ایدئولوژی چپ و یا صرفا احساسات‬ ‫ناسیونالیستی ان چیزی نبود که مساله پیچیده و دشوار‬ ‫فلسطین به ان نیاز داش��ت‪ .‬انچه می توانست ملتی را‬ ‫به میدان مقاومت وارد کند و نیرویی شکست ناپذیر از‬ ‫انان فراهم اورد‪ ،‬اسالم و جهاد و شهادت بود‪ .‬انها این‬ ‫را به درستی درک نکردند‪ .‬من در ماه های اول انقالب‬ ‫کبیر اس�لامی که سران س��ازمان ازادی بخش روحیه‬ ‫تازه ای یافته و به تهران مکررا امد و شد می کردند‪ ،‬از‬ ‫یکی از ارکان ان سازمان پرسیدم‪ :‬چرا پرچم اسالم را‬ ‫در مبارزه به حق خود بلند نمی کنید‪ .‬پاسخ او این بود‬ ‫که در میان ما بعضی هم مسیحی اند‪ .‬این شخص بعدها‬ ‫در یک کشور عربی به دس��ت صهیونیست ها ترور و‬ ‫کشته شد و انشاءاهلل مشمول مغفرت الهی قرار گرفته‬ ‫باشد ولی این استدالل او ناقص و نارسا بود‪ .‬به گمان‬ ‫من یک مبارز مسیحی مومن در کنار یک جمع مجاهد‬ ‫فداکاری که خالصانه با ایمان به خدا و قیامت و با امید‬ ‫به کمک الهی می جنگ��د و از حمایت مادی و معنوی‬ ‫مردمش برخوردار است‪ ،‬انگیزه بیشتری برای مبارزه‬ ‫می یابد تا در کنار گروه بی ایمان و متکی به احساسات‬ ‫نا پایدار و دور از پشتیبانی وفادارانه مردمی‪.‬‬ ‫نبود ایمان راسخ دینی و انقطاع از مردم‪ ،‬به تدریج‬ ‫انان را خنثی و بی تاثیر کرد‪ .‬البت��ه در میان انان مردان‬ ‫ش��ریف و پرانگیزه و غی��ور بودند ول��ی مجموعه و‬ ‫س��ازمان به راه دیگری رفت‪ .‬انحراف انان به مس��اله‬ ‫فلس��طین ضربه زد و هنوز هم می زند‪ .‬انها هم مانند‬ ‫برخی دولت های خائن عربی ب��ه ارمان مقاومت که‬ ‫تنها راه نجات فلسطین بوده و هست‪ ،‬پشت کردند‪ ،‬و‬ ‫البته نه فقط به فلس��طین‪ ،‬که به خود هم ضربه سختی‬ ‫وارد کردند‪ .‬به قول شاعر مسیحی عرب‪:‬‬ ‫لئن اضعت��م فلس��طین ًا فعیش��کم ط��ول الحیاه‬ ‫مضاضات و اال ٌم‬ ‫س��ی و دو س��ال از عم��ر نکبت بدی��ن ترتیب‬ ‫سپری شد‪.‬ولی ناگهان دس��ت قدرت خداوند ورق‬ ‫را برگرداند‪ .‬پی��روزی انقالب اس�لامی در ایران در‬ ‫سال ‪ 1357( 1979‬هجری شمسی) اوضاع این منطقه‬ ‫را زیر و رو کرد و صفحه جدیدی را گش��ود‪ .‬در میان‬ ‫تاثیرات شگرف جهانی این انقالب و ضربه های شدید‬ ‫و عمیقی که بر سیاست های استکباری وارد ساخت‪ ،‬از‬ ‫همه سریعتر و اشکارتر‪ ،‬ضربه به دولت صهیونیست‬ ‫بود‪ .‬اظهارات سران ان رژیم در ان روزها خواندنی و‬ ‫حاکی از حال و روز س��یاه و پر اضطراب انهاست‪ .‬در‬ ‫اولین هفته های پیروزی‪ ،‬سفارت دولت جعلی اسرائیل‬ ‫در تهران تعطیل و کارکنان ان اخراج شدند و محل ان‬ ‫رسما به نمایندگی سازمان ازادی بخش فلسطین داده‬ ‫شد که تا امروز هم در انجا مستقرند‪ .‬امام بزرگوار ما‬ ‫اعالم کردند که یکی از هدف های این انقالب ازادی‬ ‫سرزمین فلسطین و قطع غده سرطانی اسرائیل است‪.‬‬ ‫امواج پرقدرت ای��ن انقالب ک��ه ان روز همه دنیا را‬ ‫فراگرفت‪ ،‬هر جا رفت با این پیام رفت که‪ :‬فلس��طین‬ ‫باید ازاد شود‪ .‬گرفتاری های پیاپی و بزرگی که دشمنان‬ ‫انقالب بر نظام جمهوری اسالمی ایران تحمیل کردند‬ ‫که یک قلم ان جنگ هشت ساله رژیم صدام حسین به‬ ‫تحریک امریکا و انگلیس و پشتیبانی رژیم های مرتجع‬ ‫عرب بود‪ ،‬نیز نتوانس��ت انگیزه دفاع از فلسطین را از‬ ‫جمهوری اسالمی بگیرد‪.‬‬ ‫بدین گونه خ��ون تازه ای در رگ های فلس��طین‬ ‫‪67‬‬ ‫دمیده ش��د‪ .‬گروه های مجاهد فلس��طینی مس��لمان‬ ‫سر براوردند‪ .‬مقاومت لبنان جبهه نیرومند و تازه ای در‬ ‫برابر دشمن و حامیانش گشود‪ .‬فلسطین به جای تکیه‬ ‫به دولت های عربی و بدون دست دراز کردن به سوی‬ ‫مجامع جهانی از قبیل س��ازمان ملل ـ که شریک جرم‬ ‫دولت های استکباری بودند ـ به خود‪ ،‬به جوانان خود‪،‬‬ ‫به ایمان عمیق اسالمی خود و به مردان و زنان فداکار‬ ‫خود تکیه کرد‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫کلید همه فتوحات و موفقیت ها‬ ‫در س��ه ده��ه گذش��ته این رون��د روز ب��ه روز‬ ‫پیشرفت و افزایش داشته است‪ .‬شکست ذلتبار رژیم‬ ‫صهیونیستی در لبنان در س��ال ‪ 1385( 2006‬هجری‬ ‫شمس��ی)‪ ،‬ناکامی فضاحتب��ار ان ارتش پ��ر مدعا در‬ ‫غزه در س��ال ‪ 1387( 2008‬هجری شمسی)‪ ،‬فرار از‬ ‫جنوب لبنان و عقب نش��ینی از غزه‪ ،‬تش��کیل دولت‬ ‫مقاومت در غزه و در یک جمله تبدیل ملت فلسطین‬ ‫از مجموعه ای از انسان های درمانده و نا امید‪ ،‬به ملت‬ ‫امیدوار و مقاوم و دارای اعتماد به نفس‪ ،‬مشخصه های‬ ‫بارز سی سال اخیر است‪.‬‬ ‫این تصویر کلی و اجمالی انگاه کامل خواهد شد‬ ‫که تحرکات سازشکارانه و خیانتباری که هدف از ان‪،‬‬ ‫خاموش کردن مقاومت و اعتراف گیری از گروه های‬ ‫فلس��طینی و دولت های عرب به مشروعیت اسرائیل‬ ‫بود‪ ،‬نیز به درستی دیده شود‪.‬‬ ‫این تحرکات که اغاز ان به دس��ت جانشین خائن‬ ‫و ناخلف جمال عبدالناصر در پیمان ننگین کمپ دیوید‬ ‫اتفاق افتاد‪ ،‬همواره خواس��ته اس��ت نقش سوهان را‬ ‫در ع��زم پوالدی��ن مقاوم��ت ایفا کن��د‪ .‬در ق��رارداد‬ ‫کمپ دیوید برای نخستین بار یک دولت عرب‪ ،‬رسما‬ ‫به صهیونیستی بودن سرزمین اسالمی فلسطین اعتراف‬ ‫کرد و پای نوش��ته ای که در ان «اس��رائیل‪ ،‬خانه ملی‬ ‫یهودیان» شناخته شده است‪ ،‬امضای خود را گذاشت‪.‬‬ ‫از ان پس تا قرارداد اسلو در سال ‪1372( 1993‬‬ ‫هجری شمسی) و پس از ان در طرح های تکمیلی که‬ ‫با میدان داری امریکا و همراهی کشورهای استعمارگر‬ ‫اروپایی‪ ،‬پی در پ��ی بر دوش گروه های سازش��کار و‬ ‫بی همتی از فلسطینیان گذاشته شد‪ ،‬همه سعی دشمن‬ ‫بر ان بود که با وعده های پ��وچ و فریب امیز‪ ،‬ملت و‬ ‫گروه های فلسطینی را از گزینه مقاومت منصرف کند‬ ‫و به بازی ناش��یانه در میدان سیاست س��رگرم سازد‪.‬‬ ‫بی اعتباری همه این معاهدات بس��یار زود اشکار شد‬ ‫و صهیونیس��ت ها و حامیان انها بارها نشان دادند که‬ ‫به انچه نوش��ته شده اس��ت به چش��م ورق پاره های‬ ‫بی ارزشی می نگرند‪ .‬هدف از این طرح ها‪ ،‬پدید اوردن‬ ‫دو دلی در فلسطینیان و به طم ع انداختن افراد بی ایمان‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪68‬‬ ‫و دنیا طلب انان و زمینگیر نم��ودن حرکت مقاومت‬ ‫اسالمی بوده است و بس‪.‬‬ ‫پادزهر همه این بازی ه��ای خیانت امیز تاکنون‪،‬‬ ‫روحیه مقاومت در گروه های اسالمی و ملت فلسطین‬ ‫بوده اس��ت‪ .‬انها به اذن خدا در برابر دشمن ایستادند‬ ‫نص َر َّن‬ ‫و همانطور که خداوند وعده داده است که‪َ :‬ولَیَ ُ‬ ‫نص ُر ُه‪ ،‬ا ِ َّن اهللَ ل َ َق ِ��و ٌّی َعزِی ٌز‪ ،‬از کمک و نصرت‬ ‫اهللُ َمن یَ ُ‬ ‫الهی برخوردار شدند‪ .‬ایستادگی غزه با وجود محاصره‬ ‫کامل‪ ،‬نصرت الهی بود؛ س��قوط رژیم خائن و فاسد‬ ‫حس��نی مبارک‪ ،‬نصرت الهی بود؛ پدی��د امدن موج‬ ‫پر قدرت بیداری اسالمی در منطقه ‪ ،‬نصرت الهی است؛‬ ‫برافتادن پرده نفاق و تزویر از چهره امریکا و انگلیس‬ ‫و فرانس��ه و تنفر روز افزون ملت های منطقه از انان‪،‬‬ ‫نصرت الهی است؛ گرفتاری های پی در پی و بی شمار‬ ‫رژیم صهیونیست‪ ،‬از مشکالت سیاسی و اقتصادی و‬ ‫اجتماعی داخلی اش گرفته تا انزوای جهانی و انزجار‬ ‫ی و حتی دانشگاه های اروپائی از ان‪ ،‬همه و همه‬ ‫عموم ‬ ‫مظاهر نصرت الهی است‪.‬‬ ‫امروز رژیم صهیونیستی از همیش��ه منفورتر و‬ ‫ضعیفتر و منزوی تر‪ ،‬و حامی اصلی اش امریکا از همیشه‬ ‫ُ‬ ‫س��ردرگم تر اس��ت‪ .‬اکنون صفحه کلی و‬ ‫گرفتارتر و‬ ‫اجمالی فلسطین در شصت و چند سال گذشته‪ ،‬پیش‬ ‫روی ماس��ت‪ .‬اینده را باید با نگاه به ان و درس گیری‬ ‫از ان تنظیم کرد‪.‬‬ ‫دو نکته را پیش��اپیش باید روش��ن ک��رد‪ :‬اول اینکه‬ ‫مدّ عای ما ازادی فلسطین اس��ت‪ ،‬نه ازادی بخشی از‬ ‫فلسطین‪ .‬هر طرحی که بخواهد فلس��طین را تقسیم‬ ‫کند‪ ،‬یکس��ره مردود اس��ت‪ .‬طرح دو دولت که لباس‬ ‫مقام معظم رهبری‪« :‬طرح‬ ‫جمهوری اسالمی برای حل‬ ‫قضیه فلسطین و التیام این‬ ‫زخم کهنه‪ ،‬طرحی روشن‪،‬‬ ‫منطقی و منطبق بر معارف‬ ‫سیاسی پذیرفته شده افکار‬ ‫ی جهانی است که قبال به‬ ‫عموم ‬ ‫تفصیل ارائه شده است‪ .‬ما‬ ‫نه جنگ کالسیک ارتش های‬ ‫کشورهای اسالمی را پیشنهاد‬ ‫می کنیم‪ ،‬و نه به دریا ریختن‬ ‫یهودیان مهاجر را‪ ،‬و نه البته‬ ‫حکمیّت سازمان ملل و دیگر‬ ‫سازمان های بین المللی را‪ .‬ما‬ ‫همه پرسی از ملت فلسطین‬ ‫را پیشنهاد می کنیم‪».‬‬ ‫حق به جانب «پذیرش دولت فلس��طین به عضویت‬ ‫س��ازمان ملل» را بر ان پوش��انده اند‪ ،‬چی��زی جز تن‬ ‫دادن به خواسته صهیونیست ها یعنی «پذیرش دولت‬ ‫صهیونیستی در س��رزمین فلسطین» نیس��ت‪ .‬این به‬ ‫معنی پایمال کردن حق ملت فلسطین‪ ،‬نادیده گرفتن‬ ‫حق تاریخی اوارگان فلس��طینی و حت��ی تهدید حق‬ ‫فلسطینیان ساکن سرزمین های ‪ 1948‬است‪ .‬به معنای‬ ‫باقی ماندن غده س��رطانی و تهدید دائمی پیکره امت‬ ‫اس�لامی‪ ،‬مخصوصا ملت های منطقه است‪ .‬به معنای‬ ‫تک��رار رنج ه��ای ده ها س��اله و پایمال ک��ردن خون‬ ‫شهداست‪.‬‬ ‫هر ط��رح عملیاتی بای��د بر مبنای اص��ل‪« :‬همه‬ ‫فلسطین برای همه مردم فلس��طین» باشد‪ .‬فلسطین‪،‬‬ ‫فلس��طین «از نهر تا بحر» اس��ت‪ ،‬نه حتی یک وجب‬ ‫کمتر‪ .‬البته این نکته نباید نادیده بماند که ملت فلسطین‬ ‫همانطور که در غزه عمل کرده اند‪ ،‬هر بخش از خاک‬ ‫فلس��طین را که بتوانن��د ازاد کنند‪ ،‬به وس��یله دولت‬ ‫برگزیده خود‪ ،‬اداره امور ان را برعهده خواهند گرفت‬ ‫ولی هرگز هدف نهایی را از یاد نخواهند برد‪.‬‬ ‫نکته دوم ان است که برای دستیابی به این هدف‬ ‫واال‪ ،‬کار الزم است نه حرف؛ جدی بودن الزم است نه‬ ‫کارهای نمایشی؛ صبر و تدبیر الزم است نه رفتارهای‬ ‫بی صبرانه و دچار تل ّون‪ .‬باید به افق های دور نگریست‬ ‫و قدم ب��ه قدم با عزم و ت��وکل و امید ب��ه پیش رفت‪.‬‬ ‫دولت ها و ملت های مسلمان‪ ،‬گروه های مقاومت در‬ ‫فلسطین و لبنان و دیگر کش��ورها‪ ،‬هر یک می توانند‬ ‫نقش و سهم خود از این مجاهدت همگانی را بشناسند‬ ‫و باذن اهلل جدول مقاومت را پر کنند‪.‬‬ ‫طرح جمهوری اسالمی برای حل قضیه فلسطین‬ ‫و التیام این زخم کهنه‪ ،‬طرحی روشن‪ ،‬منطقی و منطبق‬ ‫بر معارف سیاسی پذیرفته شده افکار عمومی جهانی‬ ‫است که قبال به تفصیل ارائه ش��ده است‪ .‬ما نه جنگ‬ ‫کالسیک ارتش های کشورهای اس�لامی را پیشنهاد‬ ‫می کنیم‪ ،‬و نه ب��ه دریا ریختن یهودی��ان مهاجر را‪ ،‬و‬ ‫نه البته حکمیّت س��ازمان ملل و دیگر س��ازمان های‬ ‫بین الملل��ی را‪ .‬ما همه پرس��ی از ملت فلس��طین را‬ ‫پیش��نهاد می کنیم‪ .‬ملت فلس��طین نیز مانند هر ملت‬ ‫دیگر حق دارد سرنوش��ت خود را تعیین کند و نظام‬ ‫حاکم ب��ر کش��ورش را برگزیند‪ .‬همه م��ردم اصلی‬ ‫فلسطین از مسلمان و مسیحی و یهودی ـ نه مهاجران‬ ‫بیگانه ـ در هر جا هس��تند ؛ در داخل فلس��طین‪ ،‬در‬ ‫اردوگاه ه��ا و در هر نقطه دیگر‪ ،‬در یک همه پرس��ی‬ ‫عمومی و منضبط‪ ،‬شرکت کنند و نظام اینده فلسطین‬ ‫را تعیین کنند‪ .‬ان نظام و دول��ت برامده از ان پس از‬ ‫اس��تقرار‪ ،‬تکلیف مهاجران غیر فلس��طینی را که در‬ ‫س��الیان گذش��ته به این کش��ور کوچ کرده اند‪ ،‬معین‬ ‫خواهد کرد‪ .‬این یک طرح عادالنه و منطقی است که‬ ‫اف��کار عمومی جهانی ان را به درس��تی درک می کند‬ ‫و می تواند از حمایت ملت ها و دولت های مس��تقل‬ ‫برخوردار شود‪ .‬البته انتظار نداریم که صهیونیست های‬ ‫غاصب به اس��انی به ان تن در دهند‪ ،‬و اینجاست که‬ ‫نقش دولت ها و ملت ها و سازمان های مقاومت شکل‬ ‫می گی��رد و معنی می یابد‪ .‬مهمتری��ن رکن حمایت از‬ ‫ملت فلسطین‪ ،‬قطع پشتیبانی از دشمن غاصب است‪ ،‬و‬ ‫این وظیفه بزرگ دولت های اسالمی است‪ .‬اکنون پس‬ ‫از به میدان امدن ملت ها و شعارهای قدرتمندانه انان‬ ‫بر ضد رژیم صهیونیس��ت‪ ،‬دولت های مسلمان با چه‬ ‫منطقی روابط خود با رژیم غاصب را ادامه می دهند؟‬ ‫س��ند صداقت دولت های مس��لمان در جانبداریشان‬ ‫از ملت فلس��طین‪ ،‬قطع روابط اشکار و پنهان سیاسی‬ ‫و اقتصادی با ان رژیم اس��ت‪ .‬دولت هایی که میزبان‬ ‫افتاب‬ ‫س��فارتخانه ها یا دفاتر اقتصادی صهیونیس��ت هایند‬ ‫نمی توانند مدّ عی دفاع از فلسطین باشند و هیچ شعار‬ ‫ضد صهیونیستی از س��وی انان‪ ،‬جدی و واقعی تلقی‬ ‫نخواهد شد‪.‬‬ ‫سازمان های مقاومت اسالمی که بار سنگین جهاد‬ ‫را در سال های گذشته بر دوش داشته اند‪ ،‬امروز نیز با‬ ‫همان تکلیف بزرگ روبه رویند‪ .‬مقاومت سازمان یافته‬ ‫انان‪ ،‬بازوی فعالی است که می تواند ملت فلسطین را به‬ ‫سوی این هدف نهایی به پیش ببرد‪ .‬مقاومت شجاعانه‬ ‫از سوی مردمی که خانه و کشورشان اشغال شده‪ ،‬در‬ ‫همه میثاق های بین المللی‪ ،‬به رس��میت شناخته شده‬ ‫و مورد تحس��ین و تجلیل قرار گرفته اس��ت‪ .‬تهمت‬ ‫تروریسم از سوی شبکه سیاسی و رسانه ای وابسته به‬ ‫صهیونیسم‪ ،‬سخن پوچ و بی ارزشی است‪ .‬تروریست‬ ‫اشکار‪ ،‬رژیم صهیونیستی و حامیان غربی انهایند؛ و‬ ‫مقاومت فلسطینی‪ ،‬حرکتی ضد تروریست های جراّر‬ ‫و حرکتی انسانی و مقدس است‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬کشورهای غربی نیز شایسته است‬ ‫صحنه را با نگاهی واقع بینانه بنگرند‪ .‬غرب امروز بر سر‬ ‫دو راهی است‪ .‬یا باید دست از زورگویی طوالنی مدت‬ ‫خود بردارد و حق ملت فلسطین را بشناسد و بیش از‬ ‫این از نقشه صهیونیست های زورگو و ضّ د بشر پیروی‬ ‫نکند‪ ،‬و یا در انتظ��ار ضربه های س��خت تر در اینده‬ ‫نه چندان دور باش��د‪ .‬این ضربه های فلج کننده فقط‬ ‫س��قوط پی در پی حکومت های گوش به فرمان انان‬ ‫در منطقه اسالمی نیست‪ ،‬بلکه ان روزی که ملت های‬ ‫اروپا و امری��کا دریابند که بیش��ترین گرفتاری های‬ ‫اقتص��ادی و اجتماعی و اخالقی انان منش��ا گرفته از‬ ‫سلطه اختاپوس��ی صهیونیزم بین الملل بر دولت های‬ ‫انهاس��ت‪ ،‬و دولتمردان انان به خاطر منافع شخصی‬ ‫و حزبی خود‪ ،‬مطیع و تسلیم در برابر زورگویی های‬ ‫کمپانی داران زال��و صفت صهیونیس��ت در امریکا و‬ ‫اروپایند‪ ،‬انچنان جهنمی برای انان به وجود خواهند‬ ‫اورد که هیچ راه خالصی از ان متصور نیست‪.‬‬ ‫رئیس جمهور امریکا می گوید که امنیت اسرائیل‬ ‫خط قرمز اوس��ت‪ .‬این خط قرمز را چه عاملی ترسیم‬ ‫کرده است؟ منافع ملت امریکا یا نیاز شخص اوباما به‬ ‫پول و پشتیبانی کمپانی های صهیونیستی برای به دست‬ ‫اوردن کرسی دومین دوره ریاست جمهوری؟ تا کی‬ ‫شماها خواهید توانست ملت خود را فریب دهید؟ ان‬ ‫روزی که ملت امریکا به درستی دریابد که شماها برای‬ ‫چند صباح بیشتر باقی ماندن در قدرت‪ ،‬تن به ذلت و‬ ‫تبعیت و خاکساری در برابر زر ساالران صهیونیست‬ ‫داده ای��د و مصالح ملت بزرگی را در پ��ای انان قربان‬ ‫کرده اید با شما چه خواهد کرد؟‬ ‫حضار گرامی و برادران و خواهران عزیز بدانید‬ ‫این خط قرمز اوبام��ا و امثال او به دس��ت ملت های‬ ‫به پا خواسته مسلمان شکسته خواهد شد‪ .‬انچه رژیم‬ ‫صهیونیست را تهدید می کند‪ ،‬موش��ک های ایران یا‬ ‫گروه های مقاومت نیست تا در برابر ان سپر موشکی‬ ‫در اینجا و انجا به پا کنند ؛ تهدید حقیقی و بدون عالج‪،‬‬ ‫عزم راس��خ مردان و زنان و جوانانی در کش��ورهای‬ ‫اسالمی اس��ت که دیگر نمیخواهند امریکا و اروپا و‬ ‫عوامل دست نشانده شان بر انان حکومت و تحکم و‬ ‫انان را تحقیر کنند‪.‬‬ ‫البت��ه ان موش��ک ها ه��م ه��رگاه تهدی��دی از‬ ‫س��وی دش��من بروز کن��د وظیف��ه خ��ود را انجام‬ ‫خواهند داد‪.‬‬ ‫فاصبر ان وعد اهلل حق وال یس��تخفنّک الذین‬ ‫ال یوقنون‪.‬‬ ‫والسالم علیکم و رحمه اهلل ‪g‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪69‬‬ ‫غسان بن جدو در گفت وگو با مثلث‪:‬‬ ‫اسرائیل‬ ‫ضعیف شده است‬ ‫افتاب‬ ‫علیرضا شاکر‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫غسان بن جدو از برجس��ته ترین خبرنگاران تلویزیون الجزیره و مدتی هم نماینده این‬ ‫تلویزیون مطرح عربی در ایران بود‪ .‬بن جدو پس از انقالب های عربی منطقه‪ ،‬استعفای‬ ‫خود را در نامه ای به مقامات ارش��د و مدیران این ش��بکه خبری تحویل داد‪ .‬او در متن‬ ‫استعفای خود نوشت‪ ،‬بر این باور است که شبکه الجزیره‪ ،‬دیگر رسانه مستقل و بی طرفی‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه سیاست های خاصی را دنبال می کند و به بنگاه دروغ پراکنی و تحریک مردم‬ ‫کش��ورهایی که می خواهند علیه رژیم هایشان ش��ورش کنند‪ ،‬تبدیل شده است‪ .‬برای‬ ‫نمونه‪ ،‬در حالی که ما شاهد بحرانی تر بودن اوضاع برخی دیگر کشورهای عربی مانند‬ ‫بحرین هستیم‪ ،‬شبکه الجزیره بدون پوشش یا انتش��ار هر گونه خبر از این کشور‪ ،‬تنها به‬ ‫جوسازی علیه دولت سوریه می پردازد‪ .‬این خبرنگار مطرح جهان عرب به بهانه کنفرانس‬ ‫فلسطین در تهران حضور یافته بود‪ .‬با وی درباره سیطره صهیونیست ها بر جهان رسانه و‬ ‫چالش های رسانه ای جهان غرب و عرب گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫شما از کارشناسان مطرح جهان عرب هستید‪،‬‬ ‫برای ش��روع بحث اجازه دهید یک فرضیه را‬ ‫مطرح کنی��م‪ .‬یک دیدگاه رای��ج می گوید که‬ ‫رسانه های تاثیرگذار جهان تحت مدیریت یا‬ ‫نفوذ صهیونیست ها هستند‪ .‬شما این فرض را‬ ‫قبول دارید؟‬ ‫‪l‬در گذشته شاید می توانستیم این را بیان کنیم‬ ‫که همه رسانه ها تحت مدیریت یا نفوذ صهیونیست ها‬ ‫بودند اما امروز شرایط و چهره این مساله عوض شده‬ ‫است‪ .‬ممکن است بگوییم که برخی از این رسانه ها‬ ‫تحت اختیار صهیونیس��ت ها هس��تند‪ ،‬اما چهره کلی‬ ‫این مساله تغییر کرده است‪ .‬شبکه هایی هستند که به‬ ‫ظاهر تحت سیطره صهیونیس��ت ها نیستند‪ .‬در واقع‬ ‫منافع و سیاس��ت های کش��ورهای مختلف وارد این‬ ‫موضوع شده اس��ت‪ .‬دلیل اینکه بنده چرا رسانه های‬ ‫موجود را اینگونه می بینم‪ ،‬این اس��ت که در گذشته‬ ‫چهره شبکه های مس��تقل مش��خص بوده اما امروز‬ ‫یک مقدار شرایط تغییر کرده است‪ .‬شاید رسانه هایی‬ ‫باشند که در ظاهر چهره ای مستقل دارند اما در واقع‬ ‫‪70‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫در خدمت اسرائیل و امریکا هستند که می توان گفت‬ ‫در پشت پرده یک خطر جدی تری را برای ما به وجود‬ ‫ اورده اس��ت‪ .‬منافعی ک��ه ان ش��بکه ها دارند‪ ،‬باعث‬ ‫می شود مورد حمایت صهیونیس��ت ها قرار بگیرند‪.‬‬ ‫در جهان ع��رب تعداد زیادی رس��انه وجود دارد که‬ ‫در ظاهر مستقل هستند اما در واقع تابع سیاست های‬ ‫امریکا و اسرائیل هستند‪.‬‬ ‫این ش��رایط در واقع خطرناک تر از وابس��تگی‬ ‫رسمی است‪ .‬برای نمونه به شما عرض می کنم که در‬ ‫جنگ سی و سه روزه س��ال ‪ 2006‬که اسرائیل به لبنان‬ ‫و حزب اهلل حمله کرد‪ ،‬اینجا ش��بکه ها مجبور شدند‬ ‫چهره واقعی خودشان را نشان دهند‪.‬‬ ‫انها به دو یا در واقع چند دس��ته تقسیم شدند؛‬ ‫شبکه هایی که واقعا حامی حزب اهلل و مقاومت بودند‬ ‫و شبکه هایی که به دلیل مقاومتی که از جانب اسرائیل‬ ‫و امریکا می شود به ناچار مجبور شدند ضدحزب اهلل‬ ‫بیاستند و جنگ رس��انه ای را علیه حزب اهلل ایجاد و‬ ‫اداره کنند‪.‬‬ ‫در ارتباط با غزه هم همین اتفاق افتاد‪ .‬بس��یاری‬ ‫از ش��بکه های عربی و حتی غربی ناچار شدند علیه‬ ‫حم��اس و گروه های مقاومت فلس��طینی بایس��تند‬ ‫و در راس��تای سیاس��ت های امری��کا و اس��رائیل‬ ‫حرکت کنن��د‪ .‬این مس��اله خطرناک تر از ان اس��ت‬ ‫که در قدیم داش��تیم که در ظاهر برخی از ش��بکه ها‬ ‫صهیونیستی بودند‪.‬‬ ‫مث��ال س��وم در ارتباط ب��ا موضع ش��بکه های‬ ‫عربی و رس��انه ها در قبال ایران اس��ت‪ .‬شبکه هایی‬ ‫که در واق��ع باید مدافع کش��ورهای اس�لامی مانند‬ ‫ای��ران‪ ،‬ترکیه‪ ،‬مغرب‪ ،‬پاکس��تان و اندونزی باش��ند‪،‬‬ ‫مدافع کش��ورهایی مثل امریکا و اس��رائیل هستند‪،‬‬ ‫ولی به مرور زم��ان می بینیم ش��بکه های ماهواره ای‬ ‫درحالی که مس��اله هس��ته ای ایران باید برای امریکا‬ ‫و اس��رائیل نگران کننده باش��د ولی براساس شرایط‬ ‫تبدیل ش��ده به دغدغه رس��انه های عربی‪ ،‬بیش��تر از‬ ‫اینکه دغدغه انها باش��د‪ .‬مث��ال دوم در مورد نگرانی‬ ‫امری��کا و اس��رائیل در ارتباط با مقاومت اس��ت که‬ ‫به نگرانی اصل��ی این رس��انه ها تبدیل ش��ده و این‬ ‫رس��انه ها دش��من اصلی که اس��رائیل و امریکاست‬ ‫را فراموش ک��رده و ایران را به ج��ای ان زیر ذره بین‬ ‫برده اند‪.‬‬ ‫ممکن است این رس��انه های به ظاهر مستقل‬ ‫عملکرد خود را با رنگ و لعاب حرفه ای توجیه‬ ‫کنند‪ .‬برای مثال درباره همین پرونده هسته ای‬ ‫ایران بگویند که این موض��وع دارای ارزش‬ ‫خبری است‪ .‬ش��ما چه پاس��خ حرفه ای برای‬ ‫اینگونه توجیحات دارید؟‬ ‫‪l‬در ارتباط با پرونده هسته ای ایران باید بگویم‬ ‫که انها ب��ه دنبال جنجال ب��ه بهانه پرونده هس��ته ای‬ ‫هس��تند‪ .‬اگر غیر از این ب��ود در همس��ایگی ایران‪،‬‬ ‫کش��ورهایی مثل هند و پاکس��تان س�لاح هسته ای‬ ‫دارن��د و اگر جنگی بین این دو کش��ور واقع بش��ود‬ ‫همان نگرانی که در مورد ایران و س�لاح اتمی وجود‬ ‫دارد در م��ورد ای��ن دو کش��ور هم وج��ود خواهد‬ ‫داش��ت و این اس��یب ها ب��ه کش��ورهای عربی هم‬ ‫می رس��د‪ .‬یا اینکه رس��انه های عربی به ج��ای اینکه‬ ‫به پرون��ده هس��ته ای اس��رائیل بپردازند که مس��اله‬ ‫اصل��ی مس��لمانان اس��ت‪ ،‬ب��ه پرون��ده اتمی ایران‬ ‫می پردازند‪.‬‬ ‫نکته مهمی که باید در اینجا به ان اشاره کنم این‬ ‫اس��ت که رس��انه های ما به جای پرداختن به مسائل‬ ‫هسته ای اسرائیل‪ ،‬س��یبل و هدفشان پرونده هسته ای‬ ‫ایران شده است‪.‬‬ ‫دش��من اصلی و بدون بحث برای همه اسرائیل‬ ‫است و هیچ تردیدی در ان وجود ندارد‪ .‬اما متاسفانه‬ ‫در این شش س��ال گذش��ته موضوعاتی مثل تبلیغ و ‬ ‫ترویج تشیع‪ ،‬طرح هالل شیعه و یا طرح دولت صفوی‬ ‫از سوی رسانه های عربی وابسته به طور عمد و برای‬ ‫دشمن س��ازی از ایران تبلیغ می ش��ود‪ .‬یعنی دشمن‬ ‫اصلی به جای اینکه اس��رائیل باش��د‪ ،‬دولت ایران و‬ ‫پروژه ایران و پروژه تشیع شده است‪ .‬البته من اعتقاد‬ ‫دارم که ایران نکات مثبت و منفی دارد‪.‬‬ ‫دغدغه اصلی این است که اینجا به جای اینکه‬ ‫دشمن اصلی خودشان که اس��رائیل است را تعقیب‬ ‫کنند ایران را به دشمن اصلی خودشان تبدیل کرده اند‪.‬‬ ‫من یک عرب مسلمان هستم و به وحدت جهان عرب‬ ‫با این کشورها اعتقاد دارم‪ .‬اما نگرانی من این است که‬ ‫به جای اینکه دش��من اصلی را معرفی کنند‪ ،‬می ایند‬ ‫و این مس��اله را مطرح می کنند که ایران می خواهد بر‬ ‫جهان عرب تسلط پیدا کند و دشمن اصلی را جابه جا‬ ‫می کنن��د و این دغدغه ب��ه صورت نادرس��ت تبیین‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در مورد جنگ سی و س��ه روزه این رس��انه ها‬ ‫چگون��ه در جبهه رژی��م صهیونیس��تی قرار‬ ‫گرفتند؟‬ ‫‪l‬در ارتباط با جنگ سی وسه روزه‪ ،‬به هرحال‬ ‫دو سرباز اسرائیلی دستگیر ش��دند‪ .‬اما در روز سوم‬ ‫بود که کش��ورهای عربی مثل مصر‪ ،‬اردن و عربستان‬ ‫مواضع رس��می گرفتند و این اقدام حزب اهلل را یک‬ ‫اقدام تروریستی نامیدند و مسئولیت این جنگ را به‬ ‫عهده حزب اهلل انداختند‪ .‬در حالی که هدف اسرائیل‬ ‫از بین بردن کامل مقاومت و دس��تگیری کامل سران‬ ‫نظامی و سیاس��ی حزب اهلل و بردن انها به زندان های‬ ‫اسرائیل بود‪ .‬انها می توانستند مثل بسیاری از کشورها‬ ‫سکوت کرده و بعد از جنگ انتقادات خودشان را هم‬ ‫مطرح کنند‪ .‬اما اینکه در سومین روز بیایند و اینگونه‬ ‫موضع رسمی بگیرند‪ ،‬دقیقا مانند این بود که در مقابل‬ ‫حزب اهلل و لبنان ایستادگی کردند و کارشان ضربه به‬ ‫لبنان و مقاومت بود‪.‬‬ ‫دونکته ای ک��ه اینجا می خواهم اش��اره کنم این‬ ‫اس��ت که اوال در ایام جن��گ و تهاجم ب��ه حزب اهلل‬ ‫تنها چیزی که مردم ب��ه ان نیاز داش��تند‪ ،‬روحیه بود‬ ‫و این ش��بکه ها‪ ،‬به جای دادن روحیه ب��ه مقاومت و‬ ‫ادام��ه جنگ تنها ب��ا معرفی اینکه حزب اهلل مس��ئول‬ ‫این جنگ اس��ت روحیه مردم را پایی��ن می اوردند‪.‬‬ ‫دوم اینکه این ش��بکه ها ع�لاوه بر اخب��ار مربوط به‬ ‫جنگ به نوعی اطالعات هم به اسرائیلی ها می دادند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال خبر می دادند که موش��ک اسرائیلی به‬ ‫فالن منطقه برخورد کرده اما پل موجود در ان منطقه‬ ‫سالم است‪ .‬چند ساعت بعد مش��اهده می کردیم که‬ ‫ان پل دوباره م��ورد هدف قرار می گرف��ت‪ .‬در واقع‬ ‫با ای��ن کار نقاط مه��م و تاثیرگذار را ب��ه انها معرفی‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫این نظریه که ش��ما مطرح کردید که برخی از‬ ‫رسانه ها به صورت چراغ خاموش به نام یک‬ ‫رسانه مس��تقل هس��تند اما در مقطعی هم کار‬ ‫خودش��ان را انجام می دهند‪ ،‬در مورد اروپا و‬ ‫امریکا هم صدق می کند یا فقط مختص جهان‬ ‫عرب است؟‬ ‫‪l‬انچه من گفت��م ب��ر رس��انه های اروپایی و‬ ‫امریکایی هم داللت می کند‪.‬‬ ‫ایا اینکه اسرائیلی ها به طور مستقیم پشت سر‬ ‫رسانه های جدید نیس��تند به این معناست که‬ ‫‪71‬‬ ‫افتاب‬ ‫انها نگران هستند افکار عمومی با فهم و اطالع‬ ‫از این واقعیت به رسانه های صهیونیستی اقبال‬ ‫نداشته باشند؟‬ ‫‪l‬اف��کار عموم��ی در اروپا مانند قبل نیس��تند‪.‬‬ ‫انها در گذش��ته هیچ موضع گیری در مورد اس��رائیل‬ ‫نمی کردند‪ .‬ام��ا در جنگ غزه یا اش��غالگری امریکا‬ ‫در جنگ ب��ا ع��راق دی��دم ک��ه در سراس��ر جهان‬ ‫راهپیمایی ه��ای زیادی علیه اس��رائیل برگزار ش��د‪.‬‬ ‫این باعث نگرانی اسرائیل ش��ده و افراد یا نخبه ها نیز‬ ‫موضع می گیرند‪.‬‬ ‫مثال در جن��گ ‪ 1967‬اعراب و اس��رائیل و دو‬ ‫جنگ علیه لبنان یا در سال ‪ 1982‬که اشغالگری کرده‬ ‫و تا بیروت پیش��روی کردند ماهی��چ اعتراضی را در‬ ‫اروپا ندیدیم‪ ،‬چه از جانب نخب��گان و چه از جانب‬ ‫افکار عمومی‪.‬‬ ‫چهار س��ال قبل نظرس��نجی در سراس��ر اروپا‬ ‫انجام ش��د ک��ه خطرناکتری��ن چیزی ک��ه کل اروپا‬ ‫را تهدی��د می کند چیس��ت؟ ‪ 61‬درصد ش��هروندان‬ ‫اروپایی‪ ،‬اس��رائیل را خط��ری برای صل��ح جهانی‬ ‫دانس��تند و ای��ن باع��ث ناراحت��ی اس��رائیلی ها و‬ ‫صهیونیست ها شد‪.‬‬ ‫بعد از جنگ جهانی دوم حدود ‪ 40‬سال امریکا‬ ‫سیطره کامل بر تمام مناطق دنیا داشت‪ .‬بعد از ان کم کم‬ ‫تاثیر اش��غالگری مس��تقیم کم و افکار عمومی جهان‬ ‫در امریکای التین و اس��یا باعث ش��د امریکا روش‬ ‫موضع گیری خودش را علیه جهان اس�لام و اعراب‬ ‫تغییر بدهد و به روش غیرمستقیم روی بیاورد‪.‬‬ ‫ما اگر رس��انه ی��ا ش��بکه ای قدرتمند داش��تیم‬ ‫می توانستیم صدای خودمان را به گوش همه برسانیم‪.‬‬ ‫اما متاس��فانه اس��تراتژی و طرح کاملی برای داشتن‬ ‫رسانه قدرتمند نداریم‪ .‬رسانه های ما ضعیف هستند‬ ‫و ما نمی توانیم صدای خودمان را به صورت شیوا به‬ ‫جهان برسانیم‪.‬‬ ‫متاسفانه ما در ایران و برخی کشورهای عربی به‬ ‫جای اینکه مخاطب را انها قرار بدهیم و اعتراضمان‬ ‫را به امریکا بیان کنیم‪ ،‬شهروندان خودمان را مخاطب‬ ‫ق��رار می دهی��م و همین که اعت��راض را بی��ان کنیم‬ ‫خوشحال می شویم در حالی که این صدا تنها به داخل‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫خب مخاطب شبکه ماهواره ای شما هم مردم‬ ‫داخل جهان عرب هستند؟‬ ‫‪l‬من در م��ورد خ��ودم صحب��ت نمی کنم در‬ ‫مورد کل جهان عرب صحبت می کنم‪ .‬من دوس��ت‬ ‫داشتم به عنوان یک فرد ش��بکه ای را تاسیس کنم که‬ ‫نقطه هدف ان جهان عرب و جهان اس�لام باشد‪ .‬اما‬ ‫کش��وری که می اید و ش��بکه های ماهواره ای تولید‬ ‫می کن��د‪ ،‬به ج��ای اینکه این ش��بکه ب��رای غربی ها‬ ‫باش��د برای داخل کار می کند‪ .‬منظور من دولت ها و‬ ‫کشورها هستند‪.‬‬ ‫اینجا یک پارادوکس می بینی��م‪ ،‬به این معنی‬ ‫که اگ��ر رس��انه ها در گذش��ته تح��ت نفوذ‬ ‫صهیونیست ها بودند پس چطور افکار عمومی‬ ‫در اروپا‪ ،‬امری��کا و حتی جه��ان عرب زنده‬ ‫شد و راهپیمایی علیه اس��رائیل راه انداخت و‬ ‫موضع گیری کرد و به مرور انه��ا را به انفعال‬ ‫کشاند؟ ایا رس��انه ها کارایی خودشان را از‬ ‫دست داده اند؟ ایا ما با عنصری به جز رسانه‬ ‫در دنیا مواجه هس��تیم که روی افکار عمومی‬ ‫مردم تاثیر می گذارد؟‬ ‫‪l‬به س��ادگی می گویم تنها چیزی که در جهان‬ ‫دارای تاثیر اس��ت‪ ،‬رسانه نیست‪ .‬توس��عه و توسعه‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪72‬‬ ‫س��رمایه داری در اروپا و غرب و سیاس��تی که شبیه‬ ‫برد گی و سرمایه داری است باعث شد در خود اروپا‪،‬‬ ‫افکار عمومی علیه این سیاس��ت ها برانگیخته ش��ده‬ ‫و خشمگین ش��ود‪ .‬نه فقط علیه اس��رائیل بلکه علیه‬ ‫خودشان و علیه سیاس��تمدارانی که دارند کشورشان‬ ‫را اداره می کنند‪.‬‬ ‫نکته دوم که اش��اره کردم در ارتباط با س��یطره‬ ‫کامل امریکا بع��د از جن��گ جهانی دوم ب��ر جهان‬ ‫است‪ .‬اما بعد از ان قوی تر شدن موسسات غیردولتی‬ ‫و مدن��ی و ‪ NGO‬ه��ا ک��ه بیش��تر انها توس��ط افراد‬ ‫قدرتمن��د‪ ،‬صاحب نف��وذ و تحصیلک��رده اروپایی‬ ‫اداره می ش��وند خیلی از انها مخالف این سیاست ها‬ ‫بوده و ش��روع کردند به مخالفت و اعت��راض به این‬ ‫افکار‪ .‬برخی از انها هم صاحب رس��انه ای در داخل‬ ‫غرب شدند‪.‬‬ ‫سومین نکته اینکه به مرور زمان جنایات اسرائیل‬ ‫بیشتر ش��د و بعد از گذش��ت یک یا دو دهه جنایات‬ ‫انقدر زیاد ش��د که به گ��وش خود انها هم رس��ید‪.‬‬ ‫ضرورتا این نیس��ت که به قول مع��روف انها که در‬ ‫اروپا و غرب معترضند مدافع مقاومت باشند‪ ،‬نه اینها‬ ‫مخالف اقدامات اسرائیل هس��تند ولی ممکن است‬ ‫مدافع ما نباشد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه ش��ما فردی فرهنگی هس��تید‬ ‫می دانید که در خود امریکا در پایان دهه ‪ 60،50‬و ‪70‬‬ ‫تحرکاتی در عرصه س��ینما‪ ،‬تئاتر و هنرهای مختلف‬ ‫و دانش��گاه ها اغاز ش��د‪ .‬اما برای اینکه این مساله را‬ ‫س��رکوب کنند‪ ،‬امدند و این اف��راد را متهم کردند به‬ ‫اینکه اینها تحرکات کمونیستی است‪.‬‬ ‫اما االن اف��راد مختلف تحرکات��ی را در غرب و‬ ‫امریکا اغاز کردند مثل مایکل مور که االن دارد برنامه‬ ‫مس��تند می س��ازد و کارهایی انجام می دهد که کسی‬ ‫نمی تواند مخالف ان باشد‪ .‬اگر در ان زمان و در دهه ‬ ‫‪ 60‬افرادی مانند مایکل مور بودند‪ ،‬بازداشت و زندانی‬ ‫می شدند‪.‬‬ ‫همانطور که در ان دهه ها خیلی از روزنامه نگاران‬ ‫درعرصه ه��ای مختلف بازداش��ت ش��دند‪ .‬اما االن‬ ‫نمی توانند فردی مانند مایکل مور را بازداشت کنند‪.‬‬ ‫این تح��رکات را حت��ی در پارلمان اروپا نیز ش��اهد‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫همه اینه��ا را گفتم ت��ا بگویم که ام��روز مانند‬ ‫گذش��ته نیس��ت که همه چی��ز در رس��انه خالصه‬ ‫ش��ود و ان تاثیرگذاری را داشته باش��د‪ .‬نکته بعدی‬ ‫ما اگر رسان ه یا شبکه ای‬ ‫قدرتمند داشتیم می توانستیم‬ ‫صدای خودمان را به گوش همه‬ ‫برسانیم‪ .‬اما متاسفانه استراتژی‬ ‫و طرح کاملی برای داشتن رسانه‬ ‫قدرتمند نداریم‪ .‬رسانه های ما‬ ‫ضعیف هستند و ما نمی توانیم‬ ‫صدای خودمان را به صورت‬ ‫شیوا به جهان برسانیم‪ .‬متاسفانه‬ ‫ما در ایران و برخی کشورهای‬ ‫عربی به جای اینکه مخاطب را انها‬ ‫قرار بدهیم و اعتراضمان را به‬ ‫امریکا بیان کنیم‪ ،‬شهروندان‬ ‫خودمان را مخاطب قرار می دهیم‬ ‫و همین که اعتراض را بیان کنیم‬ ‫خوشحال می شویم در حالی که‬ ‫این صدا تنها به داخل رسیده‬ ‫است‬ ‫اینکه واقعیت این اس��ت که اس��رائیل ضعیف شده‬ ‫و در جنگ غ��زه دیدیم که اس��رائیلی ها چطور مردم‬ ‫مظل��وم غزه را ب��ا بمب های فس��فری م��ورد حمله‬ ‫ق��رار دادند و ای��ن واقعی��ت را کل جهانی��ان مطلع‬ ‫ش��دند‪ .‬بدین ترتیب ان پارادوکس��ی ک��ه فرمودید‬ ‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫با وجود اینکه ش��ما گفتید خطای استراتژیک‬ ‫در رویک��رد ب��ه س��وی رس��انه در جبه��ه‬ ‫مقاومت وج��ود دارد ولی به نظرم می رس��د‬ ‫که جریان مقاومت هنوز هم که هنوز اس��ت‬ ‫روی رس��انه س��رمایه گذاری نکرده اند‪ .‬ایا ما‬ ‫ارزش ان ر ا متوجه نشدیم؟ ایراد کار به کجا‬ ‫بر می گردد؟‬ ‫‪l‬برای مثال غیر از ابزار رسانه می توان به ابزار‬ ‫سینما اشاره کرد که در این چندس��ال اخیر تغییرات‬ ‫زی��ادی در ان ص��ورت گرفت��ه و دیدیم ک��ه تاثیر‬ ‫بس��یار زیادی روی افراد داش��ته‪ .‬من در بسیاری از‬ ‫جشنواره های اروپا شرکت کردم و فیلم های جدیدی‬ ‫دیدم‪ .‬فکر می کنم کارگردان های بسیاری توانستند با‬ ‫س��اخت فیلم‪ ،‬ایران را به جهانیان معرفی کنند‪ .‬یعنی‬ ‫نمی توانند از طریق رس��انه یا ج��ای دیگری جلوی‬ ‫فس��اد را بگیرند اما از طریق س��ینما توانس��تند ان را‬ ‫امتحان کند‪.‬‬ ‫مثال در ایران همیش��ه تظاهرات علیه امریکا و‬ ‫صهیونیست ها وجود داشته و اینطور چیزها را نسبت‬ ‫به ایران نمایش می دادند و دید غرب و افکار عمومی‬ ‫غرب را به این صورت نگه می داشتند‪.‬‬ ‫به نظر من اگر ایران همانطور که هست خودش‬ ‫را نشان بدهد‪ ،‬پسندیده خواهد بود‪.‬‬ ‫رس��انه های غرب در مورد زن ایرانی می گویند‬ ‫که ایرانی ها زن را تحقیر می کنند‪ .‬او حق ندارد جایی‬ ‫برود‪ .‬محدود است و به این ترتیب غرب را تحریک‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫ش��ما باید نش��ان بدهید ک��ه زن ایرانی ورزش‬ ‫می کند‪ ،‬س��ینما می رود‪ ،‬در اجتماع حضور فعال دارد‬ ‫و واقعیت زن مس��لمان ایرانی را نش��ان دهید‪ .‬همین‬ ‫مساله انقالبی را در اروپا و امریکای مرکزی به وجود‬ ‫می اورد‪.‬‬ ‫بر می گردم به سوال اصلی که گفتید‪ .‬من معتقدم‬ ‫که اگر نوع نگاه و اندیش��ه ما نس��بت به اینکه طرف‬ ‫مقابل را مورد خطاب قرار بدهیم نه اینکه به خودمان‬ ‫پاسخ بدهیم‪ ،‬حل بش��ود‪ ،‬مطمئنم مشکالت برطرف‬ ‫می ش��ود‪ .‬فقط نگاه کنید‪ ،‬نه تنها در غ��رب بلکه در‬ ‫جهان عرب‪ ،‬نه حتی در رس��انه بلکه در حد سینما و‬ ‫چیزهای دیگر‪.‬‬ ‫اگر بخواهید سینما را در داخل تولید کنید برای‬ ‫مصرف داخل خوب نیس��ت‪ .‬باید مخاطبان خارجی‬ ‫را اگاه کنیم‪.‬‬ ‫ب��رای مثال تاثی��ر فیلم هایی مثل عیس��ی‪ ،‬مریم‬ ‫مقدس و یوسف پیامبرهمین که به عربی ترجمه شد‬ ‫نمی دانید چه تاثیری در جهان عرب گذاشت که ایران‬ ‫چه توانایی ها و امکاناتی دارد و نوع نگاه عرب هایی‬ ‫که این فیلم را دیدند تغییر کرد‪.‬‬ ‫برای اینکه ظلم نکرده باش��یم به این مس��اله و‬ ‫نگوییم که مشکل از ماست‪ ،‬نه اینکه نگاهمان درست‬ ‫نباشد بلکه انها هم تصمیمی دارند که ما را بایکوت و‬ ‫رسانه های ما را سانسور کنند‪.‬‬ ‫برای مثال اش��اره می کن��م به انتخاب��ات‪ .‬اینکه‬ ‫انتخابات برگزار ش��د و به طور طبیعی اختالفاتی هم‬ ‫بود‪ ،‬اما چیزی که انه��ا روی ان تمرکز کردند این بود‬ ‫که انتخابات ب��ا تنش های زیادی مواج��ه بود و مدام‬ ‫افتاب‬ ‫می گفتن��د ببینید وضع ایران چطور اس��ت‪ .‬اما از این‬ ‫زاویه به موضوع ن��گاه نکردند که این حادثه که پیش‬ ‫می اید یعنی اینکه انتخاباتی وجود داشته و دموکراسی‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫مثال یکی از ش��بکه های تلویزیونی انگلیس که‬ ‫نمی خواهم به نام ان اش��اره کنم قصد داش��ت نشان‬ ‫بدهد جوانان ایرانی تحت فش��ار هستند به خصوص‬ ‫در زمینه موزیک و موسیقی و نش��ان می داد که اینها‬ ‫برای خواندن موزیک و موسیقی به زیرزمین می روند‬ ‫و در جاهای مخفی این کار را می کنند‪ .‬خبرنگار هم‬ ‫برای نشان دادن یکی از این مکان ها به محلی رفت که‬ ‫من چون در ایران زندگی کرده بودم با ان اشنا بودم‪.‬‬ ‫دوربین به رستوران عالی قاپو که در زیرزمین است و‬ ‫جوان ها داشتند موزیک سنتی می زدند‪ ،‬رفت و اینها را‬ ‫نشان داد و گفت این جوان ها از ترس نیروهای امنیتی‬ ‫امدند و دارند در زیرزمی��ن موزیک می نوازند‪ .‬انچه‬ ‫می خواهم بگویم این اس��ت که عالوه بر اینکه نگاه‬ ‫ما نادرست اس��ت انها هم قصد دارند مسائل را طور‬ ‫دیگری جلوه بدهند و یا سانس��ور کنند و انطور که‬ ‫خودشان می خواهند ما را نشان می دهند‪.‬‬ ‫ش��ما االن دارید چه کاری انج��ام می دهید و‬ ‫تلویزیون��ی که راه ان��دازی می کنی��د در چه‬ ‫مرحل��ه ای اس��ت و چق��در گس��تردگی‬ ‫دارد و س��رمایه گذاری ان چ��ه می��زان‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬یک شبکه خبری است که دفتر ان در بیروت‬ ‫است و گفت وگو و برنامه های مستند دارد‪.‬‬ ‫نام ان را میدان گذاش��تند به دلیل اینکه بیش��تر‬ ‫انقالب ها از میدان ه��ا مانند التحریر اغاز ش��د و در‬ ‫نهایت حمایت می کند از ازادی در همه جای دنیا و نه‬ ‫فقط در جهان عرب‪ .‬ما از ازادی حمایت می کنیم و در‬ ‫مقابل ظلم می ایستیم‪.‬‬ ‫ما اولین شبکه خبری هستیم که کنفرانس خبری‬ ‫برگزار کرده و هم��ه سیاس��ت هایمان را به صورت‬ ‫ش��فاف مثل حمایت از ازادی‪ ،‬حق��وق فقرا‪ ،‬ازادی‬ ‫زنان و مس��تضعفان اعالم کردیم‪ .‬ما ضد اس��تبداد و‬ ‫دیکتاتوری هستیم‪ .‬در هر جای دنیا‪ .‬ضد نژادپرستی‬ ‫هستیم‪ .‬درست است که ما در جهان عرب هستیم اما‬ ‫مخالف کسی هستیم که در میان عرب و میان اعراب‬ ‫اختالف ایجاد کند‪.‬‬ ‫مخالف فتنه ه��ا و اختالفات طایفه ای هس��تیم‪.‬‬ ‫یکی از نکاتی که خیلی باید به ان توجه کرد موضوع‬ ‫اختالف بین ش��یعه و سنی اس��ت‪ .‬در جهان عرب و‬ ‫جهان اسالم و هرروز س��رمایه گذاری می شود برای‬ ‫اینکه بین این دو اختالف افکنی کنند‪.‬‬ ‫البته ما مخالف افراط گرایی دینی هس��تیم‪ ،‬مثال‬ ‫شیوخی که چند سال اخیر مشهور شدند و با فتواهایی‬ ‫که صادر کرده‪ ،‬تکفیر می کنند و فتوای قتل یا عملیات‬ ‫ تروریستی می دهند‪.‬‬ ‫تنها در دوسال گذشته ‪ 36‬شبکه تاسیس شد که‬ ‫با پول و حمایت وابس��تگان به گروه های تکفیری یا‬ ‫افراط گرایان دینی بود و این بسیار خطرناک است و ما‬ ‫با ان مخالفت می کنیم‪ .‬در عین حال مخالف اسرائیل‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫همچنی��ن م��ا از گفت وگ��وی تمد ن ه��ا و‬ ‫فرهنگ ها اس��تقبال می کنی��م‪ .‬ما اع�لام می کنیم که‬ ‫امادگ��ی گفت وگوی مس��تقیم با امری��کا و اروپا را‬ ‫داریم‪ .‬معتقدیم درس��ت اس��ت که ما عرب هستیم‬ ‫ام��ا بای��د رابطه اس��تراتژیک و درس��تی ب��ا ایران و‬ ‫ ترکیه داش��ته باش��یم‪ .‬م��ا ی��ک رس��انه ایم‪ ،‬نه یک‬ ‫حزب سیاسی‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪73‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫فلسطین در گذر تاریخ‬ ‫از نهر تا بحر‬ ‫مرضیه فالح‬ ‫فلس��طین ب��ا ح��دود ‪ 25‬هزار کیلومت��ر مربع‬ ‫مس��احت در س��احل ش��رقی دریای مدیترانه و در‬ ‫مجاورت کش��ورهای مص��ر‪ ،‬س��وریه‪ ،‬اردن و لبنان‬ ‫قرار دارد‪ .‬این منطق��ه محل ظهور پیامب��ران بزرگی‬ ‫چون عیسی(ع)‪ ،‬موسی(ع) و محل عبور و زندگانی‬ ‫حضرت ابراهی��م بوده و از نظ��ر موقعیت ژئوپلتیک‬ ‫نیز بس��یار اس��تراتژیک اس��ت‪ .‬تاری��خ پرماجرای‬ ‫فلس��طین (کنعان قدیم) با ن��ام و یاد انبیای س��لف‬ ‫اغاز می ش��ود‪ .‬حدود چهار هزار سال پیش حضرت‬ ‫ابراهیم(ع) ظهور کرد‪ .‬حدود هزار سال پیش از میالد‪،‬‬ ‫حضرت داوود(ع) توانس��ت اورش��لیم را از دست‬ ‫فلس��طینیان خارج و بیت المقدس (خانه خدا) را در‬ ‫انجا بنا کند که این بنا توس��ط حضرت س��لیمان(ع)‬ ‫‪74‬‬ ‫تکمی��ل ش��د‪ .‬در س��ال ‪1184‬ق‪.‬م قوم��ی ب��ه نام‬ ‫«فیلس��طین» که از جزیره کرت‪ ،‬در دریای مدیترانه‬ ‫امده بودند به فرمان رامس��س س��وم بین س��وریه و‬ ‫مدیترانه و ناحیه «یوبه» س��اکن ش��دند‪ .‬انها ساحل‬ ‫مدیترانه را تا ان سوی کوه «کرمل» تصاحب و کم کم‬ ‫بخشی از کانون های ش��هری کنعانیون را از دستشان‬ ‫خارج کردند‪ .‬گرچه «غزه» ش��هر اصلی انان بود ولی‬ ‫«اس��دود» و «عق�لان» از نواحی تحت قلم��رو انان‬ ‫محسوب می شد‪ .‬بررسی های تاریخی نشان می دهد‬ ‫که قبل از قوم بنی اسرائیل‪ ،‬اقوام دیگری در این ناحیه‬ ‫س��اکن بودند و هنگامی ک��ه به این منطقه رس��یدند‬ ‫بومیان کنعانی حیان در حوالی شهر حیدون‪ ،‬موایی ها‬ ‫در ش��رق بحرالمیت ادویب ها را در جنوب ش��رقی‬ ‫یافتند و از نظر تحقیقات باستان شناس��ی و تاریخی‬ ‫غیر ممکن است به قوم بنی اسرائیل تحت عنوان حق‬ ‫تاریخی حقوق اولین اشغال کننده یک سرزمین اسناد‬ ‫داده ش��ود‪ .‬توسعه طلبی امپراتوری اش��وری و بابل‪،‬‬ ‫اختالفات داخلی یهودیان و همکاری انان با دشمنان‬ ‫به منظور س��رکوبی یکدیگر موجب ش��د حکومت‬ ‫اسرائیل به دست اشوریان در س��ال ‪712‬ق‪.‬م منهدم‬ ‫شود و مردم انجا جالی وطن کرده و دوره گمنامی را‬ ‫اغ��از کردند و به ج��ای ان��ان‪ ،‬بابلیان در س��رزمین‬ ‫اسرائیلیان اسکان داده شدند‪ .‬در زمان بخت النصر در‬ ‫سال ‪586‬ق‪.‬م مجددا کشور یهود مورد حمله اشوریان‬ ‫قرار گرفت که منجر به انحطاط و اسارت بنی اسرائیل‬ ‫شد‪ .‬سرانجام در س��ال ‪593‬ق‪.‬م کوروش شاه ایران‬ ‫بابل را تسخیر و یهود و بنی اسرائیل را ازاد کرد‪ .‬پس‬ ‫از مصلوب ش��دن حضرت مس��یح توسط حکمران‬ ‫رومی در س��رزمین یهودا (به روایت انجیل) در سال‬ ‫‪ 30‬میالدی و حدود س��یصد س��ال پس از مصلوب‬ ‫شدن مسیح‪ ،‬کنس��تانتین امپراتور روم در سال ‪313‬م‬ ‫دین مس��یح را پذیرفت و این مذهب را رسمی اعالم‬ ‫کرد‪ .‬از سال ‪135‬م تا پیش از قرن پنجم فقط عده قلیل‬ ‫و انگشت ش��ماری یهودی در بیت المقدس زندگی‬ ‫می کردند‪ .‬سپس حضرت محمد(ص) در مکه متولد‬ ‫شد‪ .‬در سیزده سال اول بعثت که پیامبر در مکه زندگی‬ ‫می ک��رد مس��جداالقصی در بیت المق��دس قبله اول‬ ‫مسلمین بود و پس از مهاجرت به مدینه در سال دوم‬ ‫در مسجد بنی سلمه در شهر مدینه‪ ،‬به فرمان خداوند‪،‬‬ ‫قبله مسلمین از مسجداالقصی به مسجدالحرام تغییر‬ ‫یافت که شاید خلع سالح کردن یهود به خاطر اینکه‬ ‫مس��لمانان را به دلیل نمازگزاردن به قبله انان تحقیر‬ ‫می کردن��د‪ ،‬از مهمترین دالیل ان بود‪ .‬در س��ال ‪614‬‬ ‫خسروپرویز پادشاه ایران با حمله به بیت المقدس و‬ ‫به تحریک یهودیان اثار مسیحیان را نابود کرد و کشتار‬ ‫زیادی به راه انداخت و بعد به سال ‪ 629‬امپراتور روم‬ ‫بیت المقدس را از سپاهیان ایران بازپس گرفت‪ .‬پس‬ ‫از رحلت پیامبر در زمان خلیفه دوم (‪632‬م) سوریه و‬ ‫بیت المقدس به دست مسلمین فتح شد و رومیان در‬ ‫انجا شکست خوردند‪ .‬مسلمانان بیت المقدس را از‬ ‫رومیان (دشمنان یهود) بازستادند و این ادعای یهود‬ ‫که مس��لمین قدس را از انها گرفتند موهوم است‪ .‬با‬ ‫ش��روع جنگ های صلیبی ‪ 1099‬اروپاییان‪ ،‬صلیبیون‬ ‫وارد بیت المقدس ش��دند و بعد از دو قرن‪ ،‬به دست‬ ‫صالح الدین ایوبی از بین رفتند و به رغم همه دسیسه ها‬ ‫و توطئه ها علیه مسلمانان در دوران جنگ های صلیبی‪،‬‬ ‫باز هم پ��س از بازپس گیری فلس��طین و شکس��ت‬ ‫صلیبیون‪ ،‬یهودیان را مورد رافت و عطوفت اسالمی‬ ‫قرار دادند و یهودیان مجددا به ازادی نسبی از جمله‬ ‫حق سکونت در بیت المقدس دست یافتند‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫نفوذ بر شبکه های تلویزیونی‪ ،‬نفوذ‬ ‫بر روزنامه های معتبر دنیا (تایمز‪،‬‬ ‫سان‪ ،‬سیتی مکزین‪ ،‬دیلی اکسپرس‪،‬‬ ‫ساندی اکسپرس‪ ،‬نیویورک تایمز‪،‬‬ ‫واشنگتن پست‪ ،‬و‪ ...‬تحت تسلط‬ ‫کامل صهیونیست ها ست)‪ ،‬تسلط‬ ‫و نفوذ بر اکثر خبرگزاری های دنیا‪،‬‬ ‫تشکیل گروه های صهیونیستی‪ ،‬وجود‬ ‫سازمان های گوناگون یهودی در امریکا‬ ‫که مهمترین نقش را در سیاست‬ ‫خارجی امریکا ایفا می کنند و مواردی‬ ‫از این قبیل از برنامه و اولویت های‬ ‫صهیونیست ها در فعالیت های‬ ‫فرامرزی انها بوده تا با گسترش موج‬ ‫نفوذ خود در جهان ماهیت واقعی و‬ ‫حقیقی خود را در پشت این تبلیغات و‬ ‫جنجال های سیاسی مخفی‬ ‫نگه دارند‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫تاریخ پیدایش‬ ‫در س��ال ‪ 1779‬ناپلئون ب��ا ص��دور فرمانی از‬ ‫یهودیان اسیا و افریقا خواست تا تحت لوای وی جمع‬ ‫شوند و در مقابل به انها وعده داد تا سرزمین مقدس‬ ‫را در اختیار انها قرار دهد و عظمت و شکوه اورشلیم‬ ‫باس��تانی را احیا کند‪ .‬در سال ‪ 1877‬عملیات احداث‬ ‫مس��تعمره یهودی نش��ین «پتاه کفاح» در فلس��طین‬ ‫توسط خانواده «روچیلد» شروع شد‪ .‬در سال ‪1882‬‬ ‫به دنبال ترور ت��زار روس به دست تروریس��ت های‬ ‫یه��ود در س��ال ‪ 1882‬جمعیت های صهیونیس��تی‬ ‫«عش��اق صهیون» و س��پس «یبلو»‪ 1‬به خصوص در‬ ‫روسیه تاسیس ش��د‪ .‬همچنین در این سال نخستین‬ ‫مهاجرت گس��ترده خود به فلس��طین را اغاز کردند‪.‬‬ ‫در س��ال ‪1897‬م اولین کنگره صهیونیس��تی در شهر‬ ‫بال سوئیس تش��کیل و فعالیت های سازمان جهانی‬ ‫صهیونیس��م به رهبری تئودور هرتصل ش��روع شد‪.‬‬ ‫در س��ال ‪1944‬م کنفرانس مقدماتی اتحادیه عرب با‬ ‫حضور نمایندگان فلسطین در اسکندریه مصر برگزار‬ ‫شد‪ .‬در این کنفرانس پیشنهاد تشکیل یک دولت عربی‬ ‫در فلس��طین مطرح ش��د که در ان جامعه غیر عرب‬ ‫از حقوق کامل ش��هروندی برخوردار باشند‪ .‬در ‪29‬‬ ‫نوامبر ‪ 1947‬مجمع عمومی سازمان ملل با تصویب‬ ‫طرح تقس��یم فلس��طین به حضور صهیونیست ها در‬ ‫فلسطین رسمیت بخش��ید‪ ،‬در حالی که شش درصد‬ ‫زمین های فلسطین تحت اش��غال یهودیان بود و انها‬ ‫حدود س��ی درصد جمعیت را تشکیل می دادند و در‬ ‫اقلیت کامل بودند‪ .‬این قطعنامه مهمترین دس��تاویز‬ ‫صهیونیست ها در توجیه تاسیس اسرائیل است که با‬ ‫رایزنی ها و حمایت های امریکا در مجمع عمومی با‬ ‫تصویب ‪ 23‬رای تصویب و صادر ش��د‪ .‬پس از پایان‬ ‫قیمومیت انگلیس (‪ )1948‬دولت غاصب اسرائیل در‬ ‫تل اویو اعالم موجودیت کرد که ش��ش ساعت بعد‬ ‫توسط امریکا به رسمیت ش��ناخته شد‪ .‬یک سال بعد‬ ‫در ‪ 1949‬سازمان ملل متحد هم به رغم مخالفت بسیار‬ ‫اعضا‪ ،‬موجودیت اسرائیل را تصویب کرد و در اولین‬ ‫گام مس��جداالقصی (‪ )1969‬توسط اسرائیل به اتش‬ ‫کشیده ش��د‪ .‬با این تحوالت عمال تقسیم شهر قدس‬ ‫به بخش مسلمان نشین و یهودی نشین انجام گرفت‬ ‫و قدس نیز پایتخت دولت صهیونیستی اعالم شد که‬ ‫همزمان دست به کشتار و غارت فلسطینی ها و حمله‬ ‫به لبنان زده بودند‪ .‬از ان زم��ان جنبش های مقاومت‬ ‫فلسطینی (قیام شیخ عزالدین قسام‪ ،‬اخوان المسلمین‬ ‫در مصر توس��ط حس��ن البناء‪ ،‬اخوان المسلمین در‬ ‫فلس��طین‪ ،‬جنبش فت��ح‪ ،‬جهاد اس�لامی فلس��طین‬ ‫توسط دکتر فتحی ش��قاقی‪ ،‬انتفاضه ‪ ،1987‬حماس‬ ‫(حرکه المقاوم االسالمی) و انتفاضه (مسجداالقصی)‬ ‫ش��کل گرفتند که هرکدام نقش موثر و به س��زایی در‬ ‫مقابله با صهیونیست ها در دوران بلوغ و مبارزات خود‬ ‫داشتند‪.‬ادعای اسرائیل مبنی بر حق تاریخی بر فلسطین‬ ‫برای اولین بار به وسیله سازمان صهیونیستی به شورای‬ ‫عالی نیروه��ای متفق در کنفرانس صل��ح پاریس در‬ ‫سال ‪ 1919‬تسلیم ش��د‪ .‬این ادعا از نظر حقوقی پایه‬ ‫و اساسی ندارد و از نظر واقعیت امر نیز اوال فلسطین‬ ‫وطن تاریخی ملت یهود نیس��ت‪ ،‬ثانیا یهودیان قرن‬ ‫بیستم غالبا اعقاب انهایی هستند که بعدا به دین یهود‬ ‫درامدند و پیوند نژادی با اسرائیلی ها و یا عبری هایی‬ ‫که در فلس��طین در زمان حضرت مسیح(ع) یا قبل از‬ ‫وی زندگی می کردند‪ ،‬ندارند‪ .‬حتی مورخین یهودی‪،‬‬ ‫خود نیز به این حقیقت معترفند که اسرائیلی ها امروز‬ ‫اعقاب قوم بنی اس��رائیل نیس��تند‪ .‬صهیونیست ها به‬ ‫اعالمیه بالفور‪ -‬که از نظر حقوق بین الملل به دو دلیل‬ ‫کان لم یکن است؛ اول‪ :‬دولت بریتانیا به عنوان تهیه و‬ ‫صادر کننده این اعالمیه هیچگونه تسلط و حاکمیتی‬ ‫بر فلس��طین نداش��ت و دوم‪ :‬اعالمیه بالفور به خاطر‬ ‫تجاوز ب��ه حقوق طبیع��ی و قانونی ملت فلس��طین‬ ‫بی اعتبار است‪ -‬به عنوان س��ندی بر حاکمیت خود‬ ‫بر فلسطین اس��تناد می کنند‪ .‬اس��رائیل از نگاه حقوق‬ ‫بین الملل نیز از هیچکدام از سه فاکتور اساسی و اصلی‬ ‫تشکیل حکومت (جمعیت‪ ،‬س��رزمین و حکومت)‬ ‫برخ��وردار نب��وده و موجودی��ت ن��دارد‪ .‬در عرف‬ ‫بین الملل‪ ،‬کش��ور اینگونه تعریف می ش��ود‪ :‬اجتماع‬ ‫دائمی و منظم گروهی از افراد انسانی که در سرزمین‬ ‫معین و مشخص به طور ثابت س��کنی گزیده و مطبع‬ ‫یک قدرت سیاس��ی مستقل باش��ند‪ .‬از بعد جمعیتی‬ ‫باید گفت که یهودیان موجود در فلس��طین متعلق به‬ ‫ان کش��ور نبوده‪ ،‬بلکه همانگونه که اشاره شد‪ ،‬انان‬ ‫بیگانگانی بودند که از نقاط مختلف جهان بر خالف‬ ‫میل مردم بومی فلسطین به ان منطقه اورده شدند‪ .‬از‬ ‫بعد سرزمین نیز اس��رائیل دارای مرز مشخصی نبوده‬ ‫و بر سر تمامیت ارضی سرزمین های اشغالی با مردم‬ ‫اصلی فلسطین و سایر کشورهای عربی همجوار در‬ ‫ی یا مقطعی است‪ .‬در ارتباط با عنصر‬ ‫حال منازعه دائم ‬ ‫سوم تشکیل کش��ور یعنی حکومت‪ ،‬بدیهی است که‬ ‫حکومت باید نماینده مردم کش��ور باش��د در حالی‬ ‫که کامال محرز و مبرهن اس��ت ک��ه نه تنها حکومت‬ ‫اسرائیل نماینده مردم فلسطین نیست بلکه به اوارگی‬ ‫و بی خانمانی انها نیز منجر شده است‪.‬‬ ‫اما عدم برخورداری از فاکتورهای اصلی تشکیل‬ ‫کشور توسط اسرائیل و مش��کالتی که توسط برخی‬ ‫کش��ورها از جمله اعراب در به رس��میت ش��ناختن‬ ‫ان‪ ،‬در طول تاریخ و‪ ...‬موجب ش��د تا به طور طبیعی‬ ‫اس��رائیل در فک��ر نفوذ و ریش��ه دوان��دن در دنیا به‬ ‫کمک کشورهای قدرتمند باش��د‪ .‬در این بین تسلط‬ ‫اسرائیلی ها بر صحنه های تبلیغاتی دنیا اعم از نفوذ بر‬ ‫سینمای جهان (سیطره ای نسبتا کامل بر شرکت های‬ ‫تولید و تهیه فیلم های سینمایی‪ ،‬شرکت های فاکس‪،‬‬ ‫گلدان‪ ،‬مترو‪ ،‬برادران ورن��ر‪ ،‬پارامونت‪ ،‬که صاحبان‬ ‫انها یهودی هستند)‪ ،‬نفوذ بر شبکه های تلویزیونی (از‬ ‫‪ 1100‬شبکه پخش امواج تلویزیونی در امریکا‪ABC،‬‬ ‫‪ CBS‬و ‪ NBC‬که مشهورترین انها بوده و تحت نفوذ‬ ‫مستقیم صهیونیست ها هستند)‪ ،‬نفوذ بر روزنامه های‬ ‫معتبر دنیا (تایمز‪ ،‬سان‪ ،‬سیتی مکزین‪ ،‬دیلی اکسپرس‪،‬‬ ‫ساندی اکس��پرس‪ ،‬نیویورک تایمز‪ ،‬واشنگتن پست‪،‬‬ ‫و‪ ...‬تحت تسلط کامل صهیونیست هاست)‪ ،‬تسلط و‬ ‫نفوذ بر اکثر خبرگزاری های دنیا‪ ،‬تش��کیل گروه های‬ ‫صهیونیستی‪ ،‬وجود س��ازمان های گوناگون یهودی‬ ‫در امریکا که مهمترین نقش را در سیاس��ت خارجی‬ ‫امریکا ایفا می کنند و مواردی از این قبیل از برنامه و‬ ‫اولویت های صهیونیست ها در فعالیت های فرامرزی‬ ‫انها بوده تا با گس��ترش م��وج نفوذ خ��ود در جهان‬ ‫ماهیت واقعی و حقیقی خود را در پشت این تبلیغات‬ ‫و جنجال های سیاس��ی مخفی نگه دارند‪ ،‬اما عواملی‬ ‫بسیار متعدد و ش��کننده برای صهیونیست ها‪ ،‬انها را‬ ‫با انسداد کامل مواجه س��اخته که روند تکاملی ان به‬ ‫معنی شکست و انحطاط صهیونیست است‪ .‬عواملی‬ ‫از قبیل‪ :‬توسعه طلبی در عرصه های مختلف از جمله‬ ‫اقتصادی و نظام��ی که حتی قدرت ه��ای بزرگ نیز‬ ‫نگران ان هستند‪ ،‬متعلق بودن مساله فلسطین به جهان‬ ‫عرب‪ ،‬جوامع انس��انی‪ ،‬اسالم‪ ،‬مس��اله جهانی و کل‬ ‫بشریت‪ ،‬پیروزی حق و نابودی باطل که از سنت های‬ ‫الیتغیر الهی است‪ ،‬محصور شدن چند میلیون یهودی‬ ‫در منطقه ای بس��یار محدود که از نظر جغرافیایی در‬ ‫‪25‬هزار کیلومتر مربع امکان پذیر نبوده و در میان مدت‬ ‫موج انفجار درونی و مهاجرت معکوس یهودیان شده‬ ‫و به مفهوم اضمحالل ان رژیم اس��ت‪ ،‬بحران واقعی‬ ‫ایدئولوژیک در درون رژیم صهیونیستی‪ ،‬رشد منفی‬ ‫جمعیت و کاهش جمعیت و مهاجرت از اسرائیل به‬ ‫اروپا و دیگر نقاط دنیا‪ ،‬گسترش و ایجاد جنبش ها و‬ ‫نهضت هایی در درون صهیونیسم (به سبب عملکرد‬ ‫نادرس��ت) با هدف اثبات دوری خود از اس��رائیل و‬ ‫اعالم انزج��ار خود از انها به اش��کال مختلف‪ ،‬تضاد‬ ‫زیربنایی رژیم صهیونیس��تی با دموکراس��ی غربی‪،‬‬ ‫حضور ملت زنده و بیدار فلسطین‪ ،‬عدم برخورداری‬ ‫از فاکتورهای جمعیت‪ ،‬سرزمین و حکومت در عرصه‬ ‫بین الملل‪ ،‬بی هویتی تاریخی در مقابل هویت واقعی‬ ‫ملت فلسطین‪ ،‬عدم رعایت موازین حقوق بین الملل‪،‬‬ ‫امواج گسترده و بسیار وسیع تظاهرات و موج جامعه‬ ‫جهانی در اعتراض علیه اسرائیل‪ ،‬تعمیق مبارزات از‬ ‫سوی مجاهدان فلسطینی‪ ،‬کشیده شدن موضوع مبارزه‬ ‫از دولت به مردم فلسطین‪ ،‬برخورداری از اهرم های‬ ‫مبارزاتی ضعیف‪ ،‬تروریسم و غیره که قدم به قدم این‬ ‫رژیم را به سوی انحطاط سوق می دهد‪g.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫رکن ابادی‪ ،‬سفیر‬ ‫جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در لبنان می گوید‪ :‬طبیعت‬ ‫مواضع گروه های فلسطینی‬ ‫همان موضعی است که‬ ‫جمهوری اسالمی ایران دارد‬ ‫و ان ازادی کل اراضی‬ ‫اشغالی فلسطین است‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫سفیر جمهوری اسالمی ایران در لبنان در گفت وگو با «مثلث»‪:‬‬ ‫ایران به دنبال ازادی کل سرزمین فلسطین است‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫غضنفر رکن ابادی‪ ،‬سفیر جمهوری اسالمی ایران در لبنان از کارشناسان مطرح حوزه خاورمیانه است‪ .‬وی که پیش‬ ‫از اعزام به لبنان‪ ،‬مدیرکل خاورمیانه وزارت امور خارجه بود‪ ،‬در حاشیه کنفرانس بین المللی فلسطین در گفت وگو با‬ ‫«مثلث»به تبیین سیاست ایران درباره فلسطین پرداخته است ‪.‬‬ ‫بیان��ات و مواضع مق��ام معظم رهب��ری را در‬ ‫پنجمین کنفرانس حمایت از ملت فلس��طین‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬مقام معظم رهبری نکاتی کلی��دی را با توجه‬ ‫به زمان برگ��زاری این همایش مورد توج��ه قرار دادند‬ ‫که تاثیر بس��یار فراوانی روی ش��رکت کنندگان داشت‪.‬‬ ‫کنفرانس��ی ک��ه در ان ترکیب��ی ازمیهمان��ان پارلمانی‪،‬‬ ‫احزاب‪ ،‬گروه های سیاس��ی و ش��خصیت های علمی‬ ‫ و رس��انه ای از نقاط مختلف جهان حضور داش��تند‪ .‬از‬ ‫انجایی که همیشه جمهوری اس�لامی متهم می شد که‬ ‫دائما بر طبل جن��گ می کوبد و هیچگاه ب��ا طرح های‬ ‫صلح موافقت نمی کند و خودش هم هیچ طرحی برای‬ ‫صلح ن��دارد‪ ،‬نکات مهم و کلیدی در س��خنان ایش��ان‬ ‫مطرح شد‪ .‬مطالبی که در پنجمین همایش عنوان شده‪،‬‬ ‫بیش از هفده س��ال قبل هم در رزمای��ش یکصد هزار‬ ‫نفری بس��یجیان توس��ط مقام معظ��م رهبری تحت‬ ‫عنوان راهبرد جمهوری اسالمی ایران نسبت به قضیه‬ ‫‪76‬‬ ‫فلسطین عنوان ش��ده بود که طرحی چهار مرحله ای‬ ‫است که شامل بازگشت اوارگان‪ ،‬برگزاری همه پرسی‬ ‫توس��ط مردم اصی��ل فلس��طین (اعم ار مس��لمانان‪،‬‬ ‫مس��یحی و یهودی) برای تعیین نظام سیاس��ی مورد‬ ‫نظر خود‪ ،‬تش��کیل نظام سیاسی فلس��طین بر اساس‬ ‫رای اکثریت مردم و تصمیم گیری درباره بقیه ساکنان‬ ‫فلسطین توسط نظام سیاس��ی منتخب اکثریت است‪.‬‬ ‫ای��ن موض��وع سال هاس��ت ک��ه در گفت وگوهای‬ ‫دیپلماتی��ک و مذاکرات با اروپایی ه��ا به عنوان طرح‬ ‫جمهوری اس�لامی ای��ران همواره م��ورد تاکید قرار‬ ‫داشته ولی هیچ وقت گوش ش��نوایی وجود نداشته و‬ ‫دلیل اصلی ان هم این بوده ک��ه هرگونه طرحی که بر‬ ‫خالف مصالح رژیم صهیونیستی باشد‪ ،‬مردود است‪،‬‬ ‫حتی اگر دموکراتیک ترین طرح باشد‪ .‬نکته برجسته‬ ‫دیگری که در سخنان مقام معظم رهبری وجود داشت‬ ‫موضوع فلسطین یکپارچه بود‪ .‬ایشان تاکید داشتند که‬ ‫ما فلسطین تجزیه ش��ده را بر نمی تابیم‪ .‬اگر بخواهند‬ ‫جزیی از فلس��طین در کنار رژیم صهیونیستی وجود‬ ‫داشته باشد‪ ،‬مورد پذیرش نیس��ت‪ .‬در واقع می توان‬ ‫گفت که جمهوری اسالمی ایران تنها کشور روی کره‬ ‫زمین است که موضع ازادی کل سرزمین فلسطین را‬ ‫ی کشورهای دنیا این است که دولت‬ ‫دارد‪ .‬موضع تمام ‬ ‫در اراضی سال ‪ ،1967‬یعنی ‪22‬درصد اراضی فلسطین‬ ‫اشغالی تشکیل شود بر اساس قطعنامه شورای امنیت‪.‬‬ ‫اما موضع جمهوری اس�لامی ایران ازادی کل‬ ‫س��رزمین‪،‬حتی ان ‪ 78‬درصدی اس��ت که در س��ال‬ ‫‪ 1948‬اشغال ش��ده‪ ،‬که تعبیر مقام معظم رهبری این‬ ‫بود که از «نحر تا بحر» س��رزمین فلسطین است‪ .‬نکته‬ ‫دیگری که در فرمایش��ات مقام معظ��م رهبری مورد‬ ‫تاکید بس��یار قرار گرفت این بود که ای��ن امر منافات‬ ‫ندارد که دولت مقاومت در جزیی از سرزمین فلسطین‬ ‫تش��کیل ش��ود و فعالیت خود را ادامه بدهد س��پس‬ ‫برای ازادی کل س��رزمین مبارزه کند‪ .‬این دقیقا همان‬ ‫موضعی است که س��ال ها قبل هم جمهوری اسالمی‬ ‫ایران بر ان تاکید داش��ت‪ .‬بنابرای��ن می توان گفت که‬ ‫جمهوری اس�لامی از تش��کیل دولت فلس��طین در‬ ‫هر وجب از خاک فلس��طین حمای��ت می کند به دو‬ ‫ش��رط‪ .‬یک؛ این امر به معنای به رس��میت شناختن‬ ‫رژیم صهیونیستی نباشد و دوم اینکه؛ این امر به معنای‬ ‫چشم پوشی از اراضی اشغالی فلسطین نباشد‪ .‬تشکیل‬ ‫دولت در هر بخش از سرزمین فلسطین به عنوان مقدمه‬ ‫اجالس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین باعث همگرایی همه کشورهای مسلمان در‬ ‫حمایت از مردم فلسطین است‬ ‫عزت الرشق‬ ‫مساله فلسطین‪ ،‬تنها مربوط به ملت فلسطین‬ ‫یا کشورهای عربی نمی شود بلکه یک مساله مهم‬ ‫برای ملت های اسالمی است و از این رو تحوالتی‬ ‫که در کش��ورهای مس��لمان و عربی طی ماه های‬ ‫اخیر شاهد انها هستیم زمینه را برای هرچه نزدیک‬ ‫شدن ملت فلس��طین و ملت های مسلمان جهان‬ ‫به تحقق ارمان های فلس��طین فراهم می س��ازد‪.‬‬ ‫وحدت میان مسلمانان و امت اس�لامی برای به‬ ‫زانو دراوردن دش��من صهیونیس��تی بسیار حائز‬ ‫اهمیت اس��ت‪ .‬این روزها شاهد پیروزی انقالب‬ ‫مصر و سقوط دیکتاتوری حسنی مبارک که پیوند‬ ‫قوی با صهیونیست ها داشت‪ ،‬هستیم‪ .‬رژیم سابق‬ ‫مصر با طرف صهیونیستی همدستی می کرد و در‬ ‫مقابل از ملت و مساله فلسطین حمایت نمی کرد‬ ‫و مردم مصر که در حمایت از ملت فلسطین فریاد‬ ‫می زدند یا زندانی می ش��دند یا صدایشان را قطع‬ ‫می کردند‪ .‬اینک ملت مصر محبت و مودت خود‬ ‫را در قبال مساله فلسطین به طور اشکار بیان کرده‬ ‫و به حمایت از این ارمان برمی خیزند‪ .‬این فریاد‬ ‫ملت های مس��لمان تونس‪ ،‬مصر و دیگر کشورهای‬ ‫اسالمی‪ ،‬کاخ های سران رژیم صهیونیستی و حامیان‬ ‫انها را به لرزه دراورده اس��ت‪.‬این یک دستاورد مهم‬ ‫است‪ .‬امروز ما شاهد هس��تیم به برکت این انقالب ها‬ ‫وضعیت حال حاضر گذرگاه رفح که در زمان حسنی‬ ‫مبارک به روی ساکنان نوار غزه مسدود بود‪ ،‬بهتر از قبل‬ ‫اس��ت و از مقامات حاضر در مصر درخواست داریم‬ ‫که این وضعیت بهبود یابد تا ساکنان نوار غزه بتوانند‬ ‫نیازهای خ��ود را به ویژه در زمین��ه دارویی رفع کنند‪.‬‬ ‫اما ملت فلس��طین امیدوار به فتح و نصرت و پیروزی‬ ‫است‪ .‬ما شاهد هستیم که جنبش فتح عامل شکست در‬ ‫مذاکرات اشتی ملی میان فلسطینیان برای رهایی بود؛‬ ‫نشست قاهره که پس از سقوط مبارک میان گروه های‬ ‫فلسطینی فتح و حماس برگزار شد یک پیروزی است‪،‬‬ ‫اما روند اج��رای این توافق به کن��دی پیش می رود و‬ ‫جنبش فتح‪ ،‬اجرای ان را به انتخاب نخس��ت وزیر در‬ ‫مرحله بعد از مساله سپتامبر مشروط کرده است که به‬ ‫همین دلیل مس��ئولیت تاخیر دراین مساله را بر عهده‬ ‫دارد‪ .‬حماس خواس��تار ارتباط با جنبش فتح اس��ت‬ ‫تا زمینه اجرای توافق اش��تی فراهم شود زیرا تحقق‬ ‫این امر ما را متحد می کند و موجب یکپارچگی میان‬ ‫افتاب‬ ‫ایران‪ ،‬مهمترین حامی فلسطین‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫ازادی کل سرزمین فلسطین است‪ .‬ایشان تاکید کردند‬ ‫که رهبران امری��کا‪ ،‬امنیت اس��رائیل را امنیت امریکا‬ ‫قلمداد می کنند و این مس��اله ای خطرناک است‪ .‬دنیا‬ ‫بداند تمامی انچه انجام می شود همه در راستای اهداف‬ ‫اسرائیل است و این اس��رائیلی ها هستند که امریکا را‬ ‫اداره می کنند‪ .‬امروزه هر کاندی��دا در امریکا بخواهد‬ ‫حائز رای بیشتری شود یکی از شعارهای اصلی خود‬ ‫را حمایت از اسرائیل قرار می دهد‪.‬‬ ‫این کنفرانس چه نقش راهب��ردی و عملی در‬ ‫احقاق حقوق تاریخی و ملی مردم فلس��طین‬ ‫خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬تا کن��ون پن��ج دوره این کنفرانس توس��ط‬ ‫مجل��س ش��ورای اس�لامی ودر س��طح بین المللی‬ ‫برگزار ش��د و انتخاب زم��ان برگزاری ه��ر یک از‬ ‫این همایش های بین المللی بس��یار حس��اب ش��ده‬ ‫و در مراح��ل سرنوشت س��از تاریخ فلس��طین بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬کنفران��س اول همزمان با کنفران��س مادرید‬ ‫انجام شد‪ ،‬کنفرانس دوم پس از توافقنامه غیر منطقی‬ ‫اُس��لو‪ ،‬کنفرانس س��وم همزمان ب��ا انتفاضه االقصی‬ ‫در س��ال دو هزار و کنفرانس چهارم در س��ال ‪2008‬‬ ‫همزمان با جن��گ ناجوانمردانه رژیم صهیونیس��تی‬ ‫علیه نوار غزه مرس��وم به جنگ ‪ 22‬روزه انجام شد‪.‬‬ ‫این کنفرانس در این مرحله زمانی برگزار شد که اوال‬ ‫شاهد حرکت بیداری اسالمی است و مردم فلسطین‬ ‫برای احقاق خودش��ان می توانند بهره فراوانی از این‬ ‫اعالم همبستگی بین المللی ببرند و روحیه جدی تری‬ ‫به دست بیاورند‪ .‬در مرحله ای ما همزمان شاهد ارائه‬ ‫طرح عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد هستیم‬ ‫که اتفاقا مقام معظم رهب��ری بر این نکته تاکید کردند‬ ‫که سازمان و مجامع بین المللی هیچ گونه تاثیری برای‬ ‫احقاق حقوق مردم فلس��طین ندارن��د و پناه بردن به‬ ‫انها هیچگون��ه فایده ای ن��دارد‪ .‬کمااینک��ه در لبنان‬ ‫هم ش��اهد بودیم ک��ه قطعنامه ‪ 425‬ش��ورای امنیت‬ ‫مبنی بر ضرورت خ��روج بی قید و ش��رط نیروهای‬ ‫اشغالگر صهیونیستی اجرا نشد‪ .‬بنابراین این کنفرانس‬ ‫با توجه به بیداری اسالمی که در منطقه اتفاق افتاده و‬ ‫هوشیاری بیش از پیش گروه های فلسطینی می تواند‬ ‫دارای اثرات مثبت و موثری باشد‪.‬‬ ‫طرح عضویت مطرح ش��ده توس��ط محمود‬ ‫عباس نشان دهنده عدم انسجام بین گروه های‬ ‫فلسطینی اس��ت به طوری که حماس و دیگر‬ ‫گروه ها با ان مخالفت کردند‪ ،‬ایا طرح عضویت‬ ‫رنگ و بوی سازش دارد؟‬ ‫‪ l‬طبیعت مواضع گروه های فلسطینی همانی‬ ‫است که جمهوری اسالمی ایران دارد و ان ازادی کل‬ ‫اراضی اشغالی فلسطین است‪ .‬گروه های جهادی مانند‬ ‫حماس و جهاد اسالمی و گروه های دهگانه بر ازادی‬ ‫کل سرزمین فلس��طین تاکید دارند و هرگونه طرحی‬ ‫که از نظر انها این خواس��ته را تامین نکند مورد تایید‬ ‫انها قرار نمی گیرد‪ .‬اقای رمضان عبداهلل در سخنرانی‬ ‫خود تاکید داشت حال که تمام درها بسته شده و روند‬ ‫سازش و مذاکرات به بن بست رسیده‪ ،‬بیایید به طرح‬ ‫مقاومت بپیوندی��د‪ .‬هیچ راهی ج��ز مقاومت وجود‬ ‫ندارد‪ .‬گروه های فلس��طینی به طرح همه پرس��ی که‬ ‫مقام معظم رهبری اش��اره کردند اعتقاد دارند‪ .‬مرحله‬ ‫اول ان بازگش��ت اوارگان اس��ت و این مهم در کنار‬ ‫چهار مس��اله اصلی دیگر (اوار گان‪ ،‬شهرک س��ازی‪،‬‬ ‫مرزهای مستقل و مساله اّب ها) حل نشد‪ .‬حال اینکه‬ ‫ایا اسرائیلی ها می پذیرند بازگشت اوارگان به عنوان‬ ‫ارکان اصلی مسائل پنجگانه در مقابل قضیه فلسطین‬ ‫انجام شود‪ ،‬که البته تاکنون مخالفت کردند‪ ،‬از این زاویه‬ ‫است که گروه های فلسطینی برگزینه مقاومت تاکید‬ ‫دارن��د و می گویند مقاومت صورت پذی��رد تا انها را‬ ‫مجبور به پذیرش خواسته های بحق فلسطینی ها کند‪.‬‬ ‫بیداری اس�لامی که در منطقه اس��یا و افریقا‬ ‫اتفاق افت��اده چ��ه تاثیری در رون��د مقاومت‬ ‫فلسطین خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬مب��ارزات فلس��طینی ها تا قب��ل از انتفاضه‬ ‫االقصی در سال ‪ 2000‬با تکیه بر ایدئولوژی اسالمی‬ ‫و عقیدتی‪ ،‬چپ و راس��ت و لیب��رال تمامی اقدامات‬ ‫مختل��ف را ص��ورت داده اند که هیچک��دام به نتیجه‬ ‫نرسید و حالتی از یاس در سرزمین فلسطین به وجود‬ ‫امد و به این نتیجه رس��یده بودند ک��ه هیچ راهی جز‬ ‫مذاکره و تسلیم ش��دن در برابر خواسته های اسرائیل‬ ‫در مذاکرات وجود ندارد‪ .‬انچه در سال ‪ 2000‬در لبنان‬ ‫رخ داد و ان فرار ذلت بار اس��رائیل از اراضی اشغالی‬ ‫تحت ضربات کوبنده مقاومت اسالمی در لبنان بود‪،‬‬ ‫انگیزه بسیار باالیی ایجاد کرد برای فلسطینی ها که با‬ ‫هم می توانیم با تمسک به گزینه مقاومت حقوق مان را‬ ‫پس بگیریم‪ .‬سه ماه بعد انتفاضه االقصی در فلسطین‬ ‫کلید خورد و دستاوردهای بسیاری برای فلسطین به‬ ‫همراه داش��ت‪ .‬این رابطه تاثیر و تاث��ر متقابل بین این‬ ‫کشورهایی که بیداری اس�لامی در انها اتفاق افتاده با‬ ‫گروه های اس�لامی ایجاد خواهد داش��ت‪ .‬مبارزان با‬ ‫خود گفتند که بیداری اسالمی چگونه شد در تونس‬ ‫کلید خورد که توانس��تند ب��ن علی را س��اقط کنند و‬ ‫کردن��د‪ .‬جوانان مص��ری گفتند وضع تونس��ی ها که‬ ‫خیلی بهتر از ما ب��ود و جمعیت انها ه��م کمتر‪ .‬انها‬ ‫موفق ش��دند پس چرا ما قی��ام نکنی��م؟! و با انقالب‬ ‫خود مبارک را س��اقط کردند‪ .‬س��ید حس��ن نصراهلل‬ ‫هم گفت که اگر اس��رائیل با شش لش��کر به ما حمله‬ ‫می کند ما همه را در اینجا دفن خواهیم کرد‪ .‬بنابر این‬ ‫اکنون رابطه تاثیر و تاثر متقابل را در بین همه کشورها‬ ‫می بینیم و فلس��طین هم از این قاعده مستثنی نیست‪.‬‬ ‫اکنون موج حرکت بیداری اسالمی بر جهان می وزد؛‬ ‫میزان تاثیر ان بر فلسطینی ها بستگی به خود انها دارد‬ ‫اما این بیداری اس�لامی روحیه دو چندان و مضاعف‬ ‫را به همه فلسطینی ها اعم از مردم‪ ،‬نخبگان‪ ،‬گروه های‬ ‫مبارز فلسطینی و‪...‬خواهد داد تا حق خود را بگیرند‪g.‬‬ ‫گروه های فلسطینی می شود‪ .‬ما خواهان اجرایی شدن‬ ‫توافقات صورت گرفته و تش��کیل دولت وفاق ملی‬ ‫و نیز توافق بر س��ر شخص نخس��ت وزیر دولت اتی‬ ‫هستیم و از مقامات فتح می خواهیم که از تاکید روی‬ ‫یک گزینه مش��خص در زمینه نخست وزیری دست‬ ‫بردارند زیرا این مس��اله مانع ازاجرای توافق اش��تی‬ ‫می شود‪ .‬در حالی که اجرای توافق می تواند زمینه ساز‬ ‫حرکت به سمت مسائل مهمتری مانند اتخاذ استراتژی‬ ‫ملی یکپارچه به منظور مقابله با دشمن صهیونیستی و‬ ‫یهودی سازی قدس و مقدسات و مقابله با تجاوزات‬ ‫بی وقفه دولت عبری علیه س��رزمین و ملت فلسطین‬ ‫ش��ود‪ .‬ما امروز در ایران هس��تیم و پنجمین اجالس‬ ‫بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین باعث همگرایی‬ ‫همه کشورهای مسلمان و حامی فلسطین برای نصرت‬ ‫مردم این کشور اس��ت‪ .‬این نشست از اهمیت زیادی‬ ‫در حمایت از مس��اله فلس��طین و ملت ان برخوردار‬ ‫اس��ت؛ به ویژه اینکه تمامی جهانیان برای ضربه زدن‬ ‫به مساله و ملت فلسطین بسیج ش��ده و از تجاوزات‬ ‫رژیم صهیونیس��تی علیه س��رزمین فلسطین حمایت‬ ‫می کنند‪ .‬در پایان باید از تالش های جمهوری اسالمی‬ ‫ایران برای حمایت از مساله فلسطین و برگزاری چنین‬ ‫کنفرانس هایی که منجر به تش��ریک مساعی و ایجاد‬ ‫هماهنگی میان طرف های مختلف به منظور کمک به‬ ‫ملت فلسطین و مقابله با دشمن صهیونیستی می شود‪،‬‬ ‫تقدیر می کنیم‪g.‬‬ ‫عضو دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسالمی فلسطین‬ ‫(حماس)‬ ‫‪77‬‬ ‫حمیدرضا دهقانی پوده‪ ،‬نماینده‬ ‫ایران در سازمان کنفرانس اسالمی‬ ‫در گفت و گو با مثلث‪:‬‬ ‫همه فلسطینی ها‬ ‫فهمیده اند‬ ‫نمی شود با‬ ‫صهیونیست ها‬ ‫مذاکره کرد‬ ‫داود رضایی چراتی‬ ‫افتاب‬ ‫سازمان کنفرانس اسالمی به عنوان یکی از سازمان های‬ ‫جامعهاسالمیدرصورتتالشوتکاپومی تواندنقش‬ ‫تعیین کننده ای د رتحوالت جامعه اسالمی ایفا کند‪.‬‬ ‫حمیدرضا دهقان پوده‪ ،‬نماینده ایران در این سازمان و‬ ‫از کارشناسان مطرح خاورمیانه د رگفت وگو با مثلث‬ ‫موضوع فلسطین را از نگاه ایرانی مورد بررسی قرار‬ ‫داده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫مس��اله فلس��طین همواره مورد توجه جهان‬ ‫اس�لام به وی��ژه حضرت ام��ام و پ��س از ان‬ ‫مقام معظم رهبری بوده‪ .‬اساس��ا چه ضرورتی‬ ‫وجود دارد ک��ه جمهوری اس�لامی ایران به‬ ‫موضوع فلس��طین بیش از دیگر کش��ورهای‬ ‫جهان اسالم می پردازد؟‬ ‫‪ l‬انقالب اسالمی هویت جدیدی را در منطقه‬ ‫پدید اورد که یک��ی از ویژگی های این هویت جدید‬ ‫این اس��ت که از مظلوم دفاع می کند‪ .‬یکی از مبانی و‬ ‫اصولی که در مقدمه قانون اساس��ی هم امده دفاع از‬ ‫مظلوم و مقابله با ظلم است‪ .‬همراهی با ملت فلسطین‬ ‫به عنوان وظیفه الهی‪ ،‬انس��انی‪ ،‬دینی و انقالبی است‬ ‫چرا که معتقدیم که باید در کنار مظلومان فلس��طین‬ ‫و مخالف ظالم باش��یم‪ .‬امام خمینی(ره) از س��الیان‬ ‫قبل از پی��روزی انقالب اس�لامی در راس مراجعی‬ ‫بودند که هم��واره از مظلومیت ملت فلس��طین دفاع‬ ‫می کردند‪ .‬بنابراین س��ابقه این دفاع بیش از پیدایش‬ ‫جمهوری اس�لامی اس��ت‪ .‬این اعتقاد دین��ی و الهی‬ ‫بسیاری از علما و اندیشمندان است که در این راه قدم‬ ‫برداشتند و قلم زدند و از مظلومیت ملت فلسطین دفاع‬ ‫کردند‪ .‬پس یکی از مبانی این حمایت نظری دفاع از‬ ‫فلس��طین مبنای دفاع از مظلوم و مقابله با ظالم است‪.‬‬ ‫همچنان که موضوع قدس جدای از مظلومیت ملت‬ ‫فلس��طین به عنوان یک موضوع اصیل برای ما مطرح‬ ‫است‪ .‬قدس یک شهر نیس��ت‪ ،‬یک نماد است‪ .‬بیت‬ ‫المقدس نماد ی��ک تاریخ و فرهنگ اس��ت‪ .‬جدای‬ ‫از اینکه بیت المق��دس قبله اول مس��لمانان و محل‬ ‫‪78‬‬ ‫معراج پیامبر اکرم (ص) اس��ت و مسجدی است که‬ ‫بعد از مسجدالحرام و مس��جد النبی به عنوان سومین‬ ‫مسجد (مسجد االقصی) دارای اهمیت بسیار زیادی‬ ‫است‪ ،‬نماد و هویت برای مردم مسلمان و جهان اسالم‬ ‫است‪ .‬قدس جدای از فلسطین به تنهایی هم یکی از‬ ‫نمادهایی است که ما باید از ان دفاع کنیم‪.‬‬ ‫اینکه گفته می ش��ود جمهوری اسالمی بیش از‬ ‫اندازه در حال حمایت اس��ت‪ ،‬مق��داری در ان غلو‬ ‫صورت می گی��رد‪ .‬در کنار هم��ه ارزش ها‪ ،‬موضوع‬ ‫فلسطین در راس سیاست خارجی ما قرار دارد و این‬ ‫به معنای این نیست که موضوع فلسطین مانع این شود‬ ‫که ما از حقوق ملت ایران چشم پوش��ی کرده یا مورد‬ ‫غفلت قرار دهی��م‪ .‬جمهوری اس�لامی به عنوان یک‬ ‫کشور اگر همواره از موضوع فلسطین دفاع کرده اند‪،‬‬ ‫این به معن��ای اغماض و اف��راط و تفریط در حقوق‬ ‫ملت ایران نبوده و نیست‪ .‬ملت ایران هم در این زمینه‬ ‫گام های موثری برداشته است که شعار «امروز ایران‬ ‫فردا فلسطین» یکی از شعارهای بزرگ ملت ایران در‬ ‫طول انقالب بوده اس��ت‪ .‬ایرانی ها اعم از حکومت‪،‬‬ ‫مردم و رهبران بر مبنای ارزش های الهی‪ ،‬انس��انی و‬ ‫دینی از موضوع فلسطین دفاع می کنند‪.‬‬ ‫چرا ای��ن رویک��رد با این ش��دت از س��وی‬ ‫کشورهای عربی و اسالمی وجود ندارد؟‬ ‫‪ l‬به طور صریح باید گفت که بله وجود ندارد!‬ ‫در س��طح دولت ها هم اینگونه اس��ت‪ .‬ما با ملت ها‬ ‫اختالف نظر نداریم‪ .‬ملت ها در کنار مظلوم هس��تند‬ ‫و با ظلم مخالفت جدی دارند که این طبیعت بشری‬ ‫اس��ت‪ .‬اما دولت ها حتی دولت های عربی و اسالمی‬ ‫اینگونه نیس��تند‪ .‬برخی از انها فاصله زیادی با اصل‬ ‫و مبنای حمایت از مظلوم دارند‪ .‬مواضع دولت های‬ ‫عربی و اسالمی البته با مواضع ملت های انها همیشه‬ ‫تطابق ن��دارد‪ .‬برخی ازدولت های عربی و اس�لامی‬ ‫متاسفانه اس��رائیل را به رسمیت ش��ناختند و دارای‬ ‫روابط دیپلماتیک و سیاس��ی و اقتصادی با او هستند‬ ‫و مواضع برخی دولت ها هم به مواضع ملت هایشان‬ ‫نزدیک اس��ت و فاقد رواب��ط بارژیم صهیونیس��تی‬ ‫هس��تند و ان را به رسمیت نمی شناس��ند‪ .‬اما مواضع‬ ‫جمهوری اسالمی در این زمینه سرامد است‪.‬‬ ‫در اینکه ش��یوه های حمایت چگونه باشد هم‬ ‫بین کشورها اختالف نظر وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬بله؛ بین ملت ها و دولت هایشان اختالفات‬ ‫زی��ادی وج��ود دارد‪ .‬برخ��ی کش��ورها روش ها و‬ ‫سیاست هایی را برای حمایت مفید می دانند و دیگران‬ ‫انها را مفید نمی دانند‪ .‬در مجموع انچه مطرح اس��ت‬ ‫این اس��ت که نه از حیث روش و ن��ه در چارچوب‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی ما نمی توانیم‬ ‫یک مدل ثابت در بین کش��ورها در مورد حمایت از‬ ‫ملت فلسطین ارائه کنیم‪ .‬طیفی از روش ها و دیدگاه ها‬ ‫در مورد اینکه چگونه می شود از فلسطین حمایت کرد‬ ‫وجود دارد و این اختالف از ابتدای اش��غال فلسطین‬ ‫تا به امروز بین کشورهای عربی اسالمی وجود داشته‬ ‫است‪.‬‬ ‫جامعه بین المللی به مدل مشخصی در حمایت‬ ‫از مردم فلسطین نرس��یده‪ ،‬بهترین مدل برای‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫دفاع از مردم فلسطین چیست؟‬ ‫‪ l‬فکر می کنم اگر مجامع بین المللی و دولت ها‬ ‫به وظایف خودش��ان در حمایت از ملت فلس��طین‬ ‫و مظلومین عمل می کردند موض��وع خیلی زودتر و‬ ‫سریعتر وسهل تر حل می شد‪ .‬متاسفانه و با فشار برخی‬ ‫کش��ورهای و اعمال نفوذ برخی دولت ه��ا‪ ،‬مجامع‬ ‫بین المللی در ایف��ای نقش حقیقی ک��ه باید بر عهده‬ ‫داشته باشند تعلل می ورزند یا بعضا در مخالفت با ان‬ ‫اهداف و مبنا حرکت می کنند‪ .‬بنابراین ملت فلسطین‬ ‫به دنبال روش های��ی رفت که بتواند در دس��تیابی به‬ ‫حقوق به او کمک کند و بر مبنای قران هم به کسانی‬ ‫که به انها ظلم شده اجازه می دهد که به مبارزه و جهاد‬ ‫برخیزند‪ .‬ملت فلس��طین بر این مبن��ا و بر مبنای حق‬ ‫طبیعی دفاع از خود به مقاومت در برابر ظلم پرداخته‬ ‫و این مقدار حقوقی که توانس��ته در طول س��ال های‬ ‫اخیر مسترد کند در پرتو همین مقاومت بوده است‪.‬‬ ‫تغییراتی که اخیرا در عرصه بین المللی ایجاد‬ ‫شده چگونه قابل بررسی اس��ت؟ با توجه به‬ ‫اینکه محمود عباس طرح عضویت فلسطین را‬ ‫در س��ازمان ملل متحد مطرح کرده و اسرائیل‬ ‫هم کرنشی در این زمینه نشان داده است؟‬ ‫‪ l‬یک��ی از م��واردی ک��ه در ای��ن تحوالت‬ ‫قاب��ل تاکی��د اس��ت ای��ن اس��ت ک��ه در صحن��ه‬ ‫فلس��طین ب��ه ویژه در بیس��ت س��ال اخی��ر از زمان‬ ‫کنفران��س مادری��د به بع��د ما ش��اهد ای��ن بودیم‬ ‫ک��ه اختالفات��ی بی��ن فلس��طینی ها وج��ود دارد‪.‬‬ ‫یک ع��ده راه س��ازش و مذاکره را در پی��ش گرفتند‬ ‫و عده ای ه��م راه مقاومت و ایس��تادگی را همچنان‬ ‫ادامه دادند‪ .‬هر دو گروه‪ ،‬گروه ه��ای مقاومی بودند‪،‬‬ ‫ولی س��رانجام پس از چند سال بخش��ی از مبارزان‬ ‫فلس��طین روش مقاوم��ت را عملی نمی دانس��تند و‬ ‫کنار گذاش��تند یا ان را باز تعری��ف کردند‪ .‬مقاومت‬ ‫را در مفاهیم سیاس��ی و اجتماع��ی تعریف کردند و‬ ‫به س��مت صلح و س��ازش رفتند‪ .‬ولی پس از بیست‬ ‫س��ال حضور محمود عباس در س��ازمان ملل و این‬ ‫صحبت که امکان مذاک��ره با اس��رائیل دیگر وجود‬ ‫ندارد و او قابل مذاکره نیس��ت و این رژیم خواستار‬ ‫صلح نیس��ت‪ ،‬به معنای ان اس��ت که فلس��طینی ها‬ ‫حداق��ل در ای��ن موضوع ب��ه وحدت رس��یدند که‬ ‫رژیم صهیونیس��تی قابل اعتماد نیست‪ ،‬به دنبال صلح‬ ‫نبوده و نیس��ت و این نتیجه مبارکی اس��ت‪ .‬اما اینکه‬ ‫روشی که اقای عباس برگزیده چقدر جواب می دهد‪،‬‬ ‫قابل بحث است‪ .‬به طور طبیعی این حق فلسطینی ها‬ ‫است که درخواست کنند که دولت شان تشکیل شود‬ ‫و عضو سازمان ملل شوند و به عضویت کامل در ایند‪.‬‬ ‫ولی فلسطینی ها به ویژه برخی گروه ها و رهبران ان‪،‬‬ ‫این نگران��ی را مطرح می کنند که ما ب��ه ازای دریافت‬ ‫عضویت چه خواهد بود؟ ای��ا حقوق غیر قابل انکار‬ ‫فلس��طین و دس��تاوردهای تاریخ��ی انها ب��ا اعالم‬ ‫درخواس��ت عضویت از بین نمی رود؟ به عنوان مثال‬ ‫مذاکراتی که در سال ‪ 2000‬بین عرفات و اسرائیلی ها‬ ‫صورت گرفت و دو موض��وع اوارگان و قدس مانع‬ ‫از ان ش��د که مذاکرات ادامه پیدا کن��د (به طوری که‬ ‫هیچ یک از طرفین حاضر به کوت��اه امدن از مواضع‬ ‫خود نبودند)‪ .‬ایا در این مرحل��ه این موضوع نادیده‬ ‫گرفته نمی شود؟! مفهوم دولت یهودی و پذیرش ان‬ ‫از سوی فلس��طینی ها ایا به از بین رفتن حقوق مردم‬ ‫فلس��طین به ویژه فلس��طینی های مقیم سرزمین های‬ ‫‪ 1948‬و اوارگان فلس��طینی در سراس��ر جهان منجر‬ ‫نمی شود؟! ایا باب بازگشت بسته نمی شود؟! ایا این‬ ‫حقوق وجه المصالحه یک عضویت قرار نمی گیرد؟!‬ ‫بنابراین فلس��طینی ها در یک بع��د وحدت نظر‬ ‫دارند و ان این اس��ت که دیگر این رژیم قابل اعتماد‬ ‫و مذاکره نیس��ت‪ .‬برخی فلس��طینی ها نگران هستند‬ ‫و این وضعیت را برای خود خطرن��اک می دانند‪ .‬در‬ ‫پرتو تحوالتی که در س��ال های اخی��ر در خاورمیانه‬ ‫اتفاق افت��اده‪ ،‬رژیم صهیونیس��تی تضعیف و منزوی‬ ‫در بین اغلب کش��ورها از جمله کشورهای اروپایی‬ ‫منفور شده و دوس��تان دیکتاتور متحدش در منطقه‬ ‫یکی پس از دیگری س��قوط کردند ک��ه وضعیت را‬ ‫برای اس��رائیل س��خت تر کرده و ان را در تنگنا قرار‬ ‫داده و از س��وی دیگر ملت های منطقه بر سرنوشت‬ ‫خود حاکم شده اند و به همان میزان وضعیت اسرائیل‬ ‫بغرنج تر می ش��ود بنابراین می ت��وان اینگونه ارزیابی‬ ‫کرد که اگر چه در س��ازمان ملل نفوذ امریکا به ویژه‬ ‫در ش��ورای امنیت مانع از تحقق خواسته مطروحه از‬ ‫سوی اقای عباس باشد و اگر چه ممکن است حقوق‬ ‫مردم فلس��طین وج��ه المصالحه واقع ش��ود ولی در‬ ‫نمای کلی این یک حرکت به جلو محسوب می شود‬ ‫و در صورت��ی که فلس��طینی ها بتوانند ب��دون اینکه‬ ‫وضعیت به شناسایی رژیم صهیونیستی منجر شود به‬ ‫حقوق خودشان دست پیدا کنند‪ ،‬این یک گام به جلو‬ ‫محسوب می شود؛ نتیجه و برایند توازن قوایی که بین‬ ‫ملت ها و طرفداران فلسطین از یک طرف و دولت ها‬ ‫و نظام های طرفدار رژیم صهیونیستی از سوی دیگر‬ ‫اس��ت‪ .‬اولین برداش��ت از طرح عضویت این است‬ ‫که محمود عب��اس به عنوان نماد مذاک��ره و مصالحه‬ ‫با اسرائیل ها امروز برخالف بیس��ت سال گذشته به‬ ‫این نتیجه رس��یده که دیگر نمی ش��ود با انها مذاکره‬ ‫کرد و این نکته ای است که فلسطینی ها را با هم پیوند‬ ‫می دهد‪ .‬اما اینکه این گام حقوق انها را چقدر تامین‬ ‫می کند یا موجب لطمه به حقوق انها می ش��ود‪ ،‬مورد‬ ‫مناقشه است‪.‬‬ ‫ایا مخالفت حماس با ط��رح عضویت هم در‬ ‫همین راستاست؟!‬ ‫‪ l‬البت��ه در ماه ه��ای اخی��ر‪ ،‬بی��ن حماس و‬ ‫گروه های طرفدار مقاوم��ت و جنبش فتح مذاکراتی‬ ‫انج��ام و توافقنامه مصالحه ای امضا ش��د‪ .‬نقاط کلی‬ ‫ای��ن مصالحه م��ورد توافق ق��رار گرف��ت ولی همه‬ ‫بنده��ای ان هنوز اجرا نش��ده اس��ت‪ .‬بنابراین اصل‬ ‫این اس��ت که بی��ن گروه ه��ای طرف��دار مقاومت و‬ ‫دولت خودگردان ب��ه رهبری اق��ای محمود عباس‬ ‫و جنب��ش فت��ح توافقی ایجاد ش��ده‪ ،‬ای��ن توافق به‬ ‫معنای این اس��ت که ای��ن گروه ها به دنب��ال نزدیک‬ ‫کردن دیدگاه هایش��ان ب��ه یکدیگرند ام��ا با صرف‬ ‫امضا‪ ،‬همه اختالفات حل نش��ده‪ ،‬پیگیری و اجرای‬ ‫موارد مورد تواف��ق نیازمند زمان اس��ت‪ .‬اصل اینکه‬ ‫گروه های فلس��طینی با هم وحدت نظر داشته باشند‬ ‫و به دنبال دس��تیابی به حقوق فلس��طینی ها باشند و‬ ‫درگیری با هم نداش��ته باش��ند‪ ،‬مطلوب اس��ت ولی‬ ‫همه گام هایی که هر ی��ک از دو طرف بر می دارند در‬ ‫چارچوب این توافق نیس��ت‪ .‬بنابراین وقتی رهبران‬ ‫حماس از طرح عضویت فلس��طین اع�لام نگرانی‬ ‫می کنند نشانگر این اس��ت که طرفین نسبت به همه‬ ‫موارد عملکرد در مواضع هماهنگی قرار نداش��تند‪.‬‬ ‫گروه ه��ای مقاومت در مورد موض��وع «مقاومت» با‬ ‫محمود عباس همچنان اختالف��ات دارند‪ ،‬در مورد‬ ‫س��ودمندی روش ه��ای مطروحه از س��وی محمود‬ ‫اختالف دارند‪ ،‬در خصوص خطراتی که ممکن است‬ ‫این اقدام «عضویت فلسطین» برای حقوق فلسطینی‬ ‫ایجاد کند‪ ،‬اختالفات دارند‪ .‬که در این مرحله به اعالم‬ ‫هشدار و نگرانی بسنده کردند‪.‬‬ ‫این هش��دار چه زمانی به مقابله منجر خواهد‬ ‫شد؟‬ ‫‪ l‬تا کنون هشدارها و اعالم نگرانی ها در مورد‬ ‫تضییع حقوق فلسطینی ها روشن نشده است‪ .‬طبعا در‬ ‫پرتو انچه غرب به ویژه امری��کا با موضوع عضویت‬ ‫فلسطین برخورد می کنند و شروطی که ممکن است‬ ‫بر ملت فلسطین تحمیل شود‪ ،‬متفاوت خواهد بود‪ .‬در‬ ‫ان صورت قطعا گروه های فلسطینی مواضع خودشان‬ ‫را نسبت به ان موارد اعالم خواهند کرد‪ .‬قضاوت در‬ ‫ان صورت ممکن خواهد بود که مشخص شود این‬ ‫گروه ها چه میزان با همدیگر اختالف نظر یا وحدت‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫کنفران��س فلس��طین درچه راس��تایی برگزار‬ ‫می شود؟ ایا در راستای بررسی اتفاقات اخیر‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬جمهوری اس�لامی ایران به صورت مستمر‬ ‫و مستقل در طول س��ال های گذشته و در چهار دوره‬ ‫کنفرانس حمایت از فلس��طین را برگزار کرده و این‬ ‫پنجمین دوره این کنفرانس اس��ت‪ .‬کنفرانس اول در‬ ‫مهرماه سال ‪ 1370‬برگزار شده که همزان با کنفرانس‬ ‫مادرید بود‪ ،‬که برخی ان را در پاس��خ ب��ه کنفرانس‬ ‫مادرید مطرح کردند؛ درحالی ک��ه ملت ایران حامی ‬ ‫دائمی ملت فلسطین اس��ت و این حمایت را در ابعاد‬ ‫سیاسی‪ ،‬فرهنگی و تبلیغی و انسانی ادامه داده است‪.‬‬ ‫پنجمین همایش حمایت از انتفاضه فلسطین هم در‬ ‫ادامه کنفرانس های قبلی و در حمایت از ملت مظلوم‬ ‫فلسطین است‪.‬‬ ‫فک��ر می کنید نظ��ر جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫درباره تحوالت اخیر در فلسطین چیست؟‬ ‫دهقانی پوده معتقد است‬ ‫محمود عباس به عنوان نماد مذاکره و‬ ‫مصالحه با اسرائیلی ها امروز برخالف‬ ‫بیست سال گذشته به این نتیجه رسیده‬ ‫که دیگر نمی شود با رژیم صهیونیستی‬ ‫مذاکره کرد ‬ ‫‪79‬‬ ‫افتاب‬ ‫‪ l‬ایران از سال ‪ 1947‬که موضوع فلسطین در‬ ‫مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شد‪ ،‬همواره‬ ‫مخالف تقس��یم ان بود تا امروز؛ در ان سال کمیته ای‬ ‫متش��کل از یازده کش��ور به انتخاب مجمع عمومی‬ ‫تصمیم می گیرند که در مورد اینده فلس��طین طرحی‬ ‫را ارائه کنند‪ .‬در ان کمیته‪ ،‬ایران به همراه یوگسالوی‬ ‫و هند طرحی ارائه کرد که کشور فلسطین به صورت‬ ‫متحد و فدرالی به پایتختی قدس اداره شود‪.‬‬ ‫یعنی فلس��طینی ها دولت تش��کیل بدهند ولی‬ ‫به صورت فدرالی‪ ،‬ام��ا اکثریت دیگ��ر طرحی ارائه‬ ‫می دهند با رویکرد تقس��یم فلس��طین‪ .‬ای��ران هم به‬ ‫ان طرح رای مخال��ف داد‪ .‬مخالفت ایران با تقس��یم‬ ‫فلس��طین از ان زم��ان همچن��ان ادام��ه دارد‪ .‬و در‬ ‫سال های اخیر طرح جمهوری اس�لامی که از سوی‬ ‫رهبر معظم انقالب ارائه ش��ده مبتنی بر همه پرس��ی‬ ‫از مردم اصیل فلس��طین در مورد اینده و سرنوشت‬ ‫خودشان است‪ ،‬همه انها اعم از مسلمانان‪ ،‬مسیحیان‬ ‫و یهودی ها؛ هر طرح��ی که به وحدت فلس��طین و‬ ‫شناسایی رژیم اس��رائیل و کوتاه امدن از حقوق انها‬ ‫بینجامد طبعا با دیدگاه جمهوری اسالمی ایران موافق‬ ‫نخواهد بود و همراهی جمهوری اسالمی را به همراه‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬به طور طبیعی فلسطینی ها حق دارند‬ ‫دولت خودشان را اعالم کنند و خواستار عضویت در‬ ‫سازمان ملل متحد شوند و در عین حال حقوق طبیعی‬ ‫انها مورد انکار واقع نشود‪ .‬بنابراین جمهوری اسالمی‬ ‫ایران همه حقوق فلسطینی ها را به رسمت می شناسد‪.‬‬ ‫از جمله اینکه بروند و دولت تش��کیل بدهند و عضو‬ ‫سازمان ملل متحد شوند‪ ،‬در مقابل هم همه شروطی‬ ‫که به نقض حقوق فلس��طینی ها و ان��کار حقوق انها‬ ‫بینجامد را نمی پذی��رد‪ .‬همانگونه ک��ه باز پس گیری‬ ‫حق��وق فلس��طینی ها از س��وی جمهوری اس�لامی‬ ‫مورد تاکید اس��ت در عین حال ای��ن نگرانی همواره‬ ‫وجود دارد که این تالش باش��روطی همراه نباش��د‬ ‫که ان ش��روط متضم��ن نقض حقوق فلس��طینی ها‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫سازمان همکاری اسالمی (سازمان کنفرانس‬ ‫اسالمی) چه نقشی در زمینه موضوع فلسطین‬ ‫دارد؟‬ ‫‪ l‬ای��ن س��ازمان در س��ال ‪ 1969‬پ��س از‬ ‫اتش سوزی مس��جد االقصی تاسیس ش��د که سران‬ ‫و پادشاهان کشورهای اس�لامی در مراکش گرد هم‬ ‫جمع ش��دند و ان را تش��کیل دادند‪ .‬در طول بیش از‬ ‫چهل سال گذش��ته این س��ازمان از ‪ 24‬عضو به ‪57‬‬ ‫عضو افزایش یافته است‪ .‬تمامی کشورهای اسالمی‬ ‫عضو ان هس��تند‪ .‬این س��ازمان حمایت کامل خود‬ ‫را از فلس��طین اعالم کرده‪ ،‬هم��واره حامی وحدت‬ ‫انها بوده؛ با درگیری های بی��ن گروه ها مخالف و در‬ ‫مورد حق��وق انه��ا در مجامع بین الملل��ی هماهنگ‬ ‫کننده دیدگاه های کش��ورهای اس�لامی بود‪ .‬به جز‬ ‫کش��ور کامرون تمامی اعضای این سازمان فلسطین‬ ‫را به رسمیت ش��ناختند‪ .‬این س��ازمان برای تحریم‬ ‫اسرائیل و تحریم کاالهای اسرائیلی تالش کرده است‪.‬‬ ‫مجموعه اقدامات این س��ازمان با انچه می بایس��تی‬ ‫انجام م��ی داده که در ت��وان و ظرفیت این س��ازمان‬ ‫وجود دارد‪ ،‬فاصله زی��ادی دارد‪ .‬علت عدم موفقیت‪،‬‬ ‫ناهماهنگی سیاس��ی و دیدگاه ه��ای مختلف در این‬ ‫س��ازمان اس��ت که درجه حمایت همه کش��ورهای‬ ‫اس�لامی یک اندازه نیس��ت‪ .‬در تحلیل کلی می توان‬ ‫گفت که این سازمان در موضوع فلسطین تالش هایی‬ ‫کرده ام��ا با انتظ��ارات ملت ه��ای مس��لمان فاصله‬ ‫زیادی دارد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫‪80‬‬ ‫مساله ای برای جهان اسالم‬ ‫چرا به موضوع فلسطین حساس هستیم؟‬ ‫احمد دستمالچیان‪ /‬سفیر سابق ایران در لبنان و اردن‬ ‫یک��ی از ش��عارهای اصل��ی نهض��ت‬ ‫نظ��ام جمهوری اس�لامی ایران از خ��رداد ‪1342‬‬ ‫به رهبری امام خمین��ی (ره) تا به ام��روز موضوع‬ ‫فلسطین بوده است‪ .‬اگر به سخنرانی های بنیانگذار‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران در ان برهه توجه ش��ود‬ ‫تمرکز خاص��ی براین موضوع دارن��د‪ .‬این توجه‬ ‫یک دلیل بس��یار مهم دارد‪ .‬از بُعد اول که موضوع‬ ‫صددرصد اسالمی است‪ .‬مساله هتک حرمت به قبله‬ ‫اول مسلمین است‪ .‬مسجداالقصی و بیت المقدس‬ ‫مکان بس��یار بزرگی برای جهان اسالم و قبله اول‬ ‫مسلمین است؛ محل معراج حضرت رسول(ص)‬ ‫و سرزمین وقت اسالمی است‪ .‬چگونه یک مسلمان‬ ‫نسبت به این موضوع می تواند بی تفاوت باشد؟ در‬ ‫حالی که توسط دشمنان خدا اش��غال شده باشد‪.‬‬ ‫غلط ترین ش��عار این است که مس��اله فلسطین را‬ ‫داخلی بدانیم نه اسالمی؛ موضوع‪ ،‬موضوع اسالمی‬ ‫است‪ .‬حضرت رسول(ص) می فرماید‪« :‬اگر صبح‬ ‫از خواب بیدار شدید و اهتمامی به امور مسلمین‬ ‫نداشته باشید مس��لمان نیس��تید‪ ».‬پس ما چطور‬ ‫می توانیم بی تفاوت باشیم؟‬ ‫بعد دوم موضوع فلس��طین‪ ،‬موضوع جهانی‬ ‫ان است‪ .‬دشمنی امده و سرزمین اسالمی را اشغال‬ ‫کرده؛ نامشروع و تجاوزگر است‪ .‬چگونه می شود‬ ‫به ان بی توجه بود؟ اهالی فلسطین را بیرون کردند‪.‬‬ ‫در واقع می توان از این بُعد به بُعد انسانی و اعتقادی‬ ‫و اسالمی ان نگریست‪.‬‬ ‫بنابراین در اینجا نیز باید فرض الزم بدانیم و از‬ ‫مظلوم دفاع کنیم‪ .‬دشمنی که هر روز در حال قصابی‬ ‫اس��ت‪ .‬به کودکان و پیرمردان رحم نمی کند‪ .‬اما بعد‬ ‫مهمتر این اس��ت که ما حتی اگر از بُعد امنیت ملی‬ ‫خود هم نگاه کنیم باید از موضوع فلسطین پشتیبانی‬ ‫و حمایت کنیم‪ ،‬چ��را که انها در خط اول و س��نگر‬ ‫اول مقابل دشمن هستند‪ .‬اگر ان سنگر شکسته شود‬ ‫اندیشمندان باید خیلی‬ ‫بیش از این درموردنقش‬ ‫الهام افرینی انقالب اسالمی‬ ‫ایران و تاثیر ان در جهان‬ ‫به ویژه موضوع فلسطین‬ ‫قلم بزنند و پژوهش کنند‪.‬‬ ‫وقتی انقالب شکل گرفت‬ ‫رهبری بزرگ داشت که‬ ‫ی سیاست شناس و‬ ‫عالم ‬ ‫فقیه و جامع الشرایط بود‪.‬‬ ‫دارای همه ابعاد انسانی‬ ‫بود‪ .‬ایشان ارمان هایی طرح‬ ‫کرد برای رهایی بشر از ظلم‬ ‫و جنایت در چارچوب دین‬ ‫مبین اسالم‪ ،‬چون از حالت‬ ‫فطری برخوردار بود‬ ‫بقیه سنگرها هم وضعیتش مشخص است‪ .‬یعنی همان‬ ‫شعار غلطی که خودشان مطرح می کنند از نیل تا فرات؛‬ ‫اگر مجاهدین قوی نباشند این سنگرها شکسته می شود‪.‬‬ ‫و یک به یک کشورهای اس�لامی در معرض خطر قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬کما اینکه قبل از انقالب یک روز فرصت پیدا‬ ‫کردند و تا مرکز بیروت امدند و سه چهار هزار فلسطینی‬ ‫را قتل عام کردند که به نام قتل عام صبرا و شتیال معروف‬ ‫است‪ .‬اسرائیل چنین رژیم سفاکی است‪ .‬باید سنگر خط‬ ‫مقدمقویومحکمومقاومباشدبرایدفاعازکیاناسالمی‬ ‫تا کل کشورهای اسالمی که پشت این خط مقدم هستند‬ ‫در امان باشند و امنیت شان برقرار باش��د‪ .‬جدا از وظیفه‬ ‫وجدانی‪ ،‬سیاسی و انسانی و بُعد وظیفه امنیتی ما ایجاب‬ ‫می کند که خط مقاومت را تقویت کنیم‪ .‬بنابراین نگاه به‬ ‫مجموعه مسائل ان استراتژی که انقالب اسالمی از ابتدا تا‬ ‫به امروز اتخاذ کرده استراتژی کامالصحیحوواقع بینانه ای‬ ‫است که جواب هم داده است‪.‬‬ ‫مقاومت در پس کوچه های تل اویو‬ ‫اگ��ر برگردی��م به جن��گ اع��راب و اس��رائیل؛‬ ‫انها ب��ا ارتش منظ��م کالس��یک به جن��گ می رفتند‬ ‫و ان ارت��ش کالس��یک (مصر و س��وریه) شکس��ت‬ ‫می خورد‪ .‬این پیروزی ه��ا اس��رائیل را تبدیل به یک‬ ‫اسطوره شکس��ت ناپذیر کرد‪ ،‬اما مقاومت این تابوی‬ ‫شکست ناپذیری اسرائیل را صددرصد باطل کرد‪ .‬وقتی‬ ‫که انقالب اسالمی پیروز شد اسرائیل در بیروت حضور‬ ‫داش��ت و جنایت و هتک نوامیس مس��لمین می کرد‪.‬‬ ‫بعضی از بچه ه��ای مقاومت و حزب اهلل هس��ته های‬ ‫مقاومت تشکیل دادند و باصبر و حوصله برنامه ریزی‬ ‫و رشد پیدا کردند و رو در روی اس��رائیل ایستادند و‬ ‫برای اولین بار اسرائیل را از یک سرزمین عربی اخراج‬ ‫یو س��ه‬ ‫کردند‪ .‬این ثمره مقاومت اس��ت؛ در جنگ س ‬ ‫روزه ثابت شده که توازن به نفع مقاومت حاصل شده‬ ‫اما مقاومت به جهانیان نش��ان داد که قدرت مقاومت‬ ‫چیست و شکست پذیری رژیم صهیونیستی را ثابت‬ ‫کرد‪ .‬اس��رائیلی که در طول عمرش تم��ام هزینه ها را‬ ‫صرف کرده ب��ود تا به دنیا نش��ان بدهد ک��ه ما ارتش‬ ‫قوی‪ ،‬اس��طوره ای و شکس��ت ناپذیر داریم‪ .‬بچه های‬ ‫مقاوم��ت واقعیتش را عری��ان کردند و به دنیا نش��ان‬ ‫دادن��د که ت��و هیچی نیس��تی‪ .‬ی��ک روز مقاومت در‬ ‫کوچه پس کوچه های بی��روت درگیر ب��ود‪ ،‬اما امروز‬ ‫مقاومت در کوچه پس کوچه های تل اویو با اس��رائیل‬ ‫درگیر اس��ت‪ .‬خط مقدم از کجا به کجا رفت‪ .‬حماس‬ ‫هم تجربه بیس��ت و دو روزه ای داشت‪ .‬اینها برای یک‬ ‫تحلیلگر سیاسی دس��تاوردهای مهمی تلقی می شود‪.‬‬ ‫مجموعه ای از بچه های مقاومت که اسرائیل را به زانو‬ ‫دراورده اند‪ ،‬ارتش کالسیک ندارند و ان را در بن بست‬ ‫قرار داده اند‪ .‬اینها نش��انگر ان است که چه کار بزرگی‬ ‫در طول سال های پس از پیروزی انقالب اسالمی انجام‬ ‫شده که دشمن را اینگونه زمین گیر کرده است‪.‬‬ ‫نقشمعنویجمهوری اسالمیدرموضوعفلسطین‬ ‫نقش انق�لاب اس�لامی ب��ه رهب��ری ام��ام و‬ ‫مقام معظم رهبری همیشه یک نقش معنوی الهام بخش‬ ‫است‪ .‬نقش الهام بخش��ی از مطالب اساسی و اصولی‬ ‫است که خیلی باید به ان حس��اس بود و اندیشمندان‬ ‫افتاب‬ ‫حمایتجمهوری اسالمیازگروه هایفلسطینی‬ ‫اساس��ی ترین کمکی که جمهوری اسالمی ایران‬ ‫می توانس��ت انجام بدهد بیدار کردن مردم بود که این‬ ‫کار به خوبی انجام گرفت‪ .‬امام ضمیر مردم را بیدار کرد‪.‬‬ ‫بیداری اسالمی که اکنون اتفاق افتاده ناشی از بیدارگری‬ ‫امام راحل است‪ .‬وجدان و ضمیر خود اگاه مردم روشن‬ ‫شده اس��ت‪ .‬کمک بعدی که جمهوری اسالمی ایران‬ ‫انجام داده نشان دادن راه اس��ت و تبیین این مساله که‬ ‫اگر چنین مسیری را طی کنید به س��عادت و پیروزی‬ ‫می رسید‪ .‬کمک بعدی در اختیار نهادن تجربیات خود‬ ‫به گروه های فلسطینی بوده است‪ .‬ما در طول انقالب با‬ ‫پستی و بلندی های زیاد‪ ،‬تهدیدات و فشارهای مختلف‬ ‫از س��وی اس��تکبار مواجه بودیم؛ تمام اینها تجربیات‬ ‫ذی قیمتی ش��ده که در اختیار سایر اقشار اسالمی قرار‬ ‫بدهیم؛ تم��ام گروه هایی که قصد رهای��ی و بیداری و‬ ‫استکبار ستیزی دارند؛ روشن کردن افکار و بیدار کردن‬ ‫ضمیر ملت ها بزرگ ترین ه��دف و عملکرد انقالب‬ ‫اسالمی بوده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫باید خیلی بیش از این درموردنقش الهام افرینی انقالب‬ ‫اس�لامی ایران و تاثی��ر ان در جهان به وی��ژه موضوع‬ ‫فلسطین قلم بزنند و پژوهش کنند‪ .‬وقتی انقالب شکل‬ ‫ی سیاست شناس‬ ‫گرفت رهبری بزرگ داشت که عالم ‬ ‫و فقیه و جامع الش��رایط بود‪ .‬دارای همه ابعاد انسانی‬ ‫بود‪ .‬ایش��ان ارمان هایی طرح کرد برای رهایی بشر از‬ ‫ظلم و جنایت در چارچوب دین مبین اسالم‪ .‬چون از‬ ‫حالت فطری برخوردار بود‪ .‬دین و فطرت دو روی یک‬ ‫سکه هستند‪ ،‬امام با فطرت و جان مردمان تحت ظلم‬ ‫صحبت کرد و انها این پیام را گرفتند و به خود امدند‬ ‫و در یک خوداگاهی کامل حرک��ت کردند‪ ،‬چه مردم‬ ‫ایران و چه سایر مردم ممالک دیگر‪ .‬حرکت رهبر کبیر‬ ‫انقالب اسالمی براین اساس بود‪ .‬نام این راه را باید راه‬ ‫الهام بخش نهاد‪ .‬بنابر این نقش اصلی انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫الهام بخشی است‪ .‬اگر به خاطر داشته باشید اوایل مطرح‬ ‫می کردند که انقالب اسالمی می خواهد صادر شود‪ ،‬امام‬ ‫هم تایید می فرمودند‪ .‬منظور از صدور انقالب‪ ،‬صدور‬ ‫ارمان ها‪ ،‬صدور افکار و اندیشه ها بود‪ .‬وقتی اندیشه ای‬ ‫ناب باشد و اسالمی ناب را طرح کند و با جان و ضمیر‬ ‫پاک مردم صحب��ت کند الجرم مردم ه��م پذیرای ان‬ ‫هستند‪ .‬مانند ان کاری که در صدر اسالم صورت گرفت‬ ‫و این موج همچنان حرکت می کند‪ .‬تاثیرگذاری ان تازه‬ ‫شروع شده که سراغاز اینده ای بسیار نوین و درخشان‬ ‫اس��ت که بعد برکل جهان تاثیر خواهد گذاش��ت‪ .‬در‬ ‫البه الی فرمایش��ان مقام معظم رهبری هم این موضوع‬ ‫دیده می شود‪ .‬این ارمان ها در سطوح مختلف باز شد‬ ‫و جای خود را در جان و اندیشه مردم پیدا کرد‪ .‬این از‬ ‫پشتیبانی معنوی جمهوری اسالمی در مساله فلسطین‬ ‫اس��ت‪ .‬الهام افرینی جمهوری اس�لامی از مهمترین و‬ ‫اساسی ترین اصولی است که ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫کارامد و پس از ان س��ازمان ازادی بخش فلسطین به‬ ‫رهبری عرفات شکل گرفت و روی خط ملی گرایی به‬ ‫جلو امدند که بعدا در کشورهایی مثل سوریه و عراق‬ ‫و‪ ...‬ش��کل گرفت و تا مدتی موضوع اصیل و اسالمی‬ ‫فلسطین دستخوش ملی گرایی بود که بر فضای فکری‬ ‫حاکم بود‪ .‬دو جنگ هم در زمان ملی گراها اتفاق افتاد که‬ ‫اغلب هم نتیجه نداد‪ ،‬چرا که با دید ملی گرایی صورت‬ ‫گرفت و نمی توانست حضور مردم فلسطین را در صحنه‬ ‫تنظیم کند‪ .‬این دوره‪ ،‬دوره رکورد محسوب می شود‪ ،‬تا‬ ‫اینکه انقالب اسالمی پیروز ش��د که سراغازی بسیار‬ ‫مهم در تاریخ مبارزه با رژیم صهیونیستی بود و معادله‬ ‫را به طور کامل در مناطق دگرگون ک��رد که عناصر ان‬ ‫تشکیل حزب اهلل و سایر هس��ته های مقاومت در لبنان‬ ‫و شکل دادن مسیر صحیح مبارزه با رژیم صهیونیستی‬ ‫در داخل فلسطین بود‪ .‬از انجا که مشخص بود عاقبت‬ ‫ملی گرایی چه خواهد بود هسته هایی از درون موضوع‬ ‫فلسطین بیرون امدند با خمیر مایه ملی گرایی‪ .‬اما به لطف‬ ‫ظهور انقالب اسالمی گروه های خود جوش در مسیر‬ ‫صحیح کار قرار گرفتند و وقتی این درخت توانس��ت‬ ‫خود را رشد دهد شروع کرد به ثمر دادن‪ .‬از قدیم سعی‬ ‫می شد که موضوع فلس��طین را عربی‪ -‬اسرائیلی کنند‬ ‫در صورتی که اصال این منطق صحیح نیس��ت‪ .‬قدس‬ ‫صد در صد قضیه ای اس�لامی است‪ .‬مانند این است که‬ ‫بگوییم کعبه مس��اله ای عربی است! کعبه متعلق به کل‬ ‫مسلمین است‪ .‬وقتی دیدند نتیجه ای نگرفتند و اسرائیل‬ ‫روز به روز گستاخ تر می شود از طریق کنفرانس اسالمی‬ ‫وارد شدند تا طرح های صلح را پیگیری کنند‪.‬‬ ‫امروزه کش��ورهای عربی و اسالمی مخصوصا‬ ‫دربهار بیداری اس�لامی که باید راجع به ان مبس��وط‬ ‫بحث ک��رد اولین طلیعه ان اس��ت که معادل��ه هر چه‬ ‫بیش��تر به نفع مقاومت رقم خورد‪ .‬اگر روزی برادران‬ ‫حماس مان در غزه عملیات اس��رائیلی انجام می دادند‬ ‫و دولت مصر‪ ،‬غزه را محاصره می کرد و نمی گذاشت‬ ‫به غزه کمک برس��د و مردم را تحت فش��ار قرار‬ ‫می داد‪ ،‬امروزه دیگر اینگونه نیس��ت‪ .‬پش��تیبانی‬ ‫کامل مردمی امروز پش��ت س��ر حم��اس وجود‬ ‫دارد‪ .‬اکنون سیاس��ت به گونه ای دیگر ش��ده؛ هم‬ ‫در مصر‪ ،‬هم در تونس و ه��م در لیبی‪ .‬دولت های‬ ‫عربی ‪ -‬اس�لامی نظرشان با مردم ش��ان در قضیه‬ ‫فلسطین یکی نبود‪ .‬دولت ها اهل سازش بودند‪.‬‬ ‫پیمان وادی عربه‪ ،‬کمپ دیوید توسط دولت ها‬ ‫به وجود امد‪ .‬نقشه سیاسی خاورمیانه و شمال افریقا‬ ‫به لطف بیداری اس�لامی و به لط��ف عنایت الهی‬ ‫عوض شده است‪.‬‬ ‫چون موضوع فلسطین موضوع جهان اسالم‬ ‫اس��ت وقتی که رژیم های فاس��د و مزدور حذف‬ ‫می ش��وند و گروه های مردمی که به نام اس�لامی‬ ‫نهضت کردند در این کش��ورها قدرت را به دست‬ ‫می گیرند‪ ،‬قطعا این پیوند عمیق بین انها و گروه های‬ ‫مبارز فلسطینی ایجاد می شود‪ .‬این نیروهای ازاد شده‬ ‫پشت سر مبارزان قرار می گیرند و قضیه فلسطین را‬ ‫ناب تر می کنند‪ .‬بنابرای��ن رفتار دیپلماتیک با رژیم‬ ‫صهیونیس��تی جواب نمی دهد‪ ،‬چرا که هیچ گاه در‬ ‫چارچوب قوانین و رفتارهای بین المللی عمل نکرده‬ ‫و اصال به ان قائل نیست‪.‬‬ ‫هر قالبی که به نفع خودش نباشد می شکند و‬ ‫دست به هرگونه جنایتی می زند‪ .‬نه افکار عمومی‬ ‫دنیا و نه قوانین بین المللی برای او مطرح نیس��ت‪.‬‬ ‫بنابراین س��ازش و مالیمت با رژیم صهیونیستی‬ ‫مطرود است‪ .‬اکنون در اینکه دولت فلسطین در کل‬ ‫سرزمین فلسطین باید تشکیل شود تردیدی نیست‪.‬‬ ‫ولی از راه و قاعده اش باید این مس��اله عملی شود‪.‬‬ ‫بحث ریشه ای که اکنون وجود دارد تفاوت بسیار‬ ‫ماهوی و جوه��ری در دیدگاهی اس��ت که اکنون‬ ‫ارائه می شود‪ .‬تجربه تاریخی نشان می دهد که طرح‬ ‫سازش با اسرائیل شکست خورده است‪g .‬‬ ‫نقش بیداری اسالمی در موضوع فلسطین‬ ‫اگ��ر از ابتدا ش��کل گیری تاریخچه فلس��طین و‬ ‫اشغال مورد توجه قرار گیرد افرادی مانند حسن البناء و‬ ‫سید القطب امدند با اندیشه و افکار اسالمی خود مساله‬ ‫مبارزه با اس��رائیل را س��رلوحه مبارزه خود قرار دادند‬ ‫که اخوان المسلمین هم بر اساس همین اندیشه شکل‬ ‫گرفت؛ اما با ورود ملی گراهایی مث��ل ناصر به صحنه‬ ‫مبارزه با رژیم صهیونیستی مسیر مبارزه اصیل با اسرائیل‬ ‫عوض شد و تا مدتی دست خوش انحراف شد‪ .‬در مصر‬ ‫که قوی ترین کشور عربی بوده و خط مقدم با اسرائیل‬ ‫هم داشت اندیشه های ناسیونالیستی و ملی گرایی روی‬ ‫‪81‬‬ ‫صادق الحسینی‪ /‬کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫افتاب‬ ‫‪ 63‬سال از فتنه ای می گذرد که مسبب اصلی تمام‬ ‫جنگ ها‪ ،‬خونریزی ها و چپاول های امپریالیسم جهانی‬ ‫در منطقه عربی و اسالمی است‪ .‬در این مدت نطفه ای‬ ‫به نام رژیم صهیونیس��تی در خاورمیانه شکل گرفت‬ ‫که به کشتار و اوارگی فلس��طینیان منجر شد‪ .‬تجربه‬ ‫اقدامات صورت گرفته برای ازادی سرزمین فلسطین‬ ‫نش��ان می دهد که مقاومت تنها گزینه ب��رای ازادی‬ ‫فلس��طین اس��ت‪ .‬راه حل نهایی بازپس گیری اراضی‬ ‫اش��غال ش��ده و احقاق حقوق مش��روع فلسطینیان‪،‬‬ ‫مقاومت است‪ .‬عاقل ترین‪ ،‬منطقی ترین و کوتاه ترین‬ ‫راه برای رسیدن به این حقوق‪ ،‬مقاومت است‪ .‬به نظرم‬ ‫انتخابی که هر ملت عاقل و حسابگری می تواند داشته‬ ‫باشد‪ ،‬مقاومت است که خوش��بختانه فلسطینیان در‬ ‫مورد ان به اجماع رسیده اند‪ .‬برخی از مردم فلسطین‬ ‫مانند گروه های جهادی از قبل به این نتیجه رس��یده‬ ‫بودند که مقاومت بهترین راه حل است و برخی از انها‬ ‫مانند محمود عباس پس از پیم��ودن راه های دیگر و‬ ‫رسیدن به بن بست به راه حل مقاومت روی اورده اند‪.‬‬ ‫طرحی که محمود عباس به س��ازمان ملل ارائه داده‬ ‫است گواه بر این ادعاست که تشکیالت خودگردان‬ ‫و سازمان فتح نیز به این نتیجه رسیده اند که مذاکره و‬ ‫سازش بی نتیجه است‪ .‬اگر طرح تشکیل کشور مستقل‬ ‫فلسطینی در سازمان ملل رای بیاورد و به نتیجه برسد‬ ‫عمال تنها ‪ 22‬درصد از س��رزمین تاریخی فلسطین را‬ ‫به انه��ا می دهند‪ ،‬ان هم در هوا‪ ،‬ن��ه در زمین؟! چون‬ ‫تمام این مناطق با شهرک نشین ها محاصره شده است‬ ‫صادق‬ ‫الحسینی بر این‬ ‫باور است که‬ ‫رژیم صهیونیستی‬ ‫کنونی بر اساس‬ ‫یک تفکر‬ ‫خطرناک ایجاد‬ ‫شده است؛‬ ‫سرزمینی بدون‬ ‫مردم برای مردمی‬ ‫ بدون وطن‬ ‫کشوری در هوا‪ ،‬نه در زمین!‬ ‫بسیاری از فلسطینی ها با طرح ارائه شده به سازمان ملل مخالف هستند‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫و تشکیل این دولت با این ‪ 22‬درصد عمال قابل اجرا‬ ‫نیست‪ .‬این طرح حتی در مرزهای ‪ 1967‬هم نیست‪.‬‬ ‫تمام این مناطق از جمله قدس ش��ریف و کرانه‬ ‫باختری پر از شهرک نش��ینان اس��ت‪ .‬و این موضوع‬ ‫سبب خواهد شد که یک دولت ناقص الحاکمیت در‬ ‫یک نقشه بس��یار پیچیده و بر اس��اس مجموعه ای از‬ ‫جزایر ازهم گسیخته تشکیل ش��ود‪ .‬از این رو اعمال‬ ‫حاکمیت در این مناطق به هیچ وجه عملی نیست‪.‬‬ ‫نکته اساسی این است که بسیاری از فلسطینی ها‬ ‫و گروه های جهادی با طرح ارائه شده به سازمان ملل‬ ‫مخالف هستند‪ .‬بر اس��اس اعتقاد جریان هایی مانند‬ ‫س��ازمان حماس‪ ،‬دولت طرح عباس به نمایندگی از‬ ‫یک طیف از فلس��طینیان به س��ازمان ملل برده شده‬ ‫اس��ت‪ .‬عباس نیز به این نتیجه رس��یده که مذاکرات‬ ‫بی نتیجه و بیهوده بوده اس��ت‪ .‬این طرح نمایش��ی از‬ ‫مساله فلسطین‪ ،‬اولویت انقالب های عربی‬ ‫انقالب های عربی در سطح راهبردی به نفع مردم فلسطین تمام خواهد شد‬ ‫موسی ابومرزوق ‪ /‬نایب رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسالمی فلسطین (حماس)‬ ‫بیداری اس�لامی ادام��ه دارد و ب��ه نظر من‬ ‫تالش هایی که برای ناکام گذاشتن و به شکست‬ ‫کش��اندن ان صورت گرفت��ه بی نتیج��ه مانده و‬ ‫نتوانسته است ان را متوقف کند و از بین ببرد و این‬ ‫‪82‬‬ ‫بهار عربی ش��کل گرفته و از مرزها عبور کرده‪ ،‬از این‬ ‫رو تا زمانی که از مرزها عبور کرده اش��کالی ندارد که‬ ‫به طور کلی کنفرانس بیداری اسالمی برگزار شود زیرا‬ ‫از یک کشور به کشور دیگر و از مکانی به مکان دیگر‬ ‫قدرت دیپلماسی و سیاسی انها در وضعیتی است که‬ ‫معادله جهانی به هم ریخته است‪ .‬امریکا اکنون قادر‬ ‫به ایجاد فشار علیه رژیم صهیونیستی نیست و قدرت‬ ‫جهان سوم در معادالت جهانی در حال افزایش است‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیس��تی کنونی بر اس��اس یک مقوله‬ ‫خطرناک ایجاد ش��ده است؛ س��رزمینی بدون مردم‬ ‫برای مردمی بدون وطن‪ .‬این اتفاق منجر به یک کشور‬ ‫جعلی شده و این مقوله جعلی را باید شکاند‪ .‬در حالی‬ ‫که گرفتن مشروعیت برای فلسطین در مرزهای ‪،67‬‬ ‫مش��روعیت برای رژیم صهیونیستی اس��ت‪ ،‬به نظر‬ ‫می رسد علت موافقت برخی کش��ور های اروپایی با‬ ‫رفتن فلسطین به سازمان ملل نیز‪ ،‬گرفتن مشروعیت‬ ‫برای رژیم صهیونیس��تی اس��ت‪ .‬از طرف دیگر این‬ ‫کشورها تحت فشار ارای عمومی جوامع خود برای‬ ‫به رسمیت شناختن فلسطین هستند‪.‬‬ ‫تاثیر می گذارد‪ .‬ویژگی اصلی ای��ن بیداری ها مردمی‬ ‫بودن ان است و برخاسته از یک گروه یا یک حزب یا‬ ‫یک سازمان نیست بلکه از همه اقشار مردم بوده است‬ ‫و همچنین شعارهای مشابهی دارد‪.‬‬ ‫مساله فلسطین‪ ،‬اولویت ان در انقالب های عربی‬ ‫است‪ .‬بی تردید خبر نخست در همه رسانه های گروهی‬ ‫و همه دیدارهای رسمی در جهان عربی‪ ،‬تحوالت در‬ ‫کشورهای عربی اس��ت‪ .‬بدین ترتیب مساله فلسطین‬ ‫به خبر دوم یا س��وم تبدیل شده اس��ت‪ ،‬اما این بدان‬ ‫معنا نیست که مساله فلسطین در حوادث و تحوالت‬ ‫مطرح نیس��ت و اگر هم توجه به این مس��اله در این‬ ‫شرایط کاهش یافته‪ ،‬موقت است اما بی تردید در سطح‬ ‫راهبردی بیشتر به نفع مردم فلسطین و مساله فلسطین‬ ‫تمام خواهد شد‪.‬‬ ‫مساله فلسطین در وجدان ملت های عرب و همه‬ ‫امت مسلمان وجود دارد‪ ،‬زیرا مساله فلسطین‪ ،‬مساله‬ ‫اعراب و مسلمانان است و به هیچ وجه نمی توان انها را‬ ‫حذف کرد‪ .‬تالش هایی برای منحرف کردن انقالب ها‬ ‫و مصادره اهداف انقالب ها صورت می گیرد و دخالت‬ ‫خارجی در این انقالب ها وجود دارد و کش��ورهای‬ ‫غربی منافعی در منطقه دارند و با دخالت های مشخصی‬ ‫برای تامین منافع ش��ان تالش می کنند و س��عی دارند‬ ‫انقالب ها را مهار و انها را از مسیری که ملت ها تعیین‬ ‫کرده اند‪ ،‬منحرف کنند‪ .‬از این رو این نگرانی مشروع‬ ‫اس��ت و انتظار می رود همه به ان توج��ه کنند‪ .‬قطعا‬ ‫کش��ورهای غربی منافع زی��ادی در منطق��ه دارند و‬ ‫می توانند با اهرم های فشار زیادی به منظور حفظ منافع‬ ‫مذاکرات ‪ 18‬ساله فلسطینی ها با رژیم صهیونیستی هیچگاه به نتیجه نرسیده است‬ ‫حسین رویوران‪ /‬کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫مصوب��ه اخی��ر کابینه رژی��م صهیونیس��تی در‬ ‫از سرگیری شهرک س��ازی ها‪ ،‬بار دیگر نشان داد که‬ ‫گزینه س��ازش درباره بحران فلس��طین به بن بس��ت‬ ‫رسیده اس��ت‪ .‬این مصوبه در حالی به تصویب رسید‬ ‫که کمیته چهار جانبه صلح در صدد بود برای ممانعت‬ ‫فلسطینی ها از طرح در خواست تشکیل کشور مستقل‬ ‫فلسطینی در سازمان ملل متحد‪ ،‬مذاکرات سازش را‬ ‫مجددا به جریان بیندازد‪ .‬اما در این باره هم در جامعه‬ ‫فلس��طین اختالفات فاحش��ی وجود دارد‪ .‬سرزمین‬ ‫فلسطین از ان فلسطینیان است و هر بخشی از جامعه‬ ‫فلس��طینی نگاه ویژه ای ب��ه ماجرای س��ازش دارد‪.‬‬ ‫اوارگان مدعی مناطق اشغالی ‪ 1948‬هستند‪ .‬بخشی‬ ‫دیگر هم در کرانه باختری و برخ��ی هم در نوار غزه‬ ‫زندگی می کنند‪ .‬انچه تحت عنوان سازش مطرح است‬ ‫در ارتباط با کرانه باختری و نوار غزه است‪ .‬اما اسرائیل‬ ‫همین قس��مت را هم قبول ندارد و به شهرک سازی‬ ‫خود در این مناطق ادامه می ده��د‪ .‬بنابراین حتی اگر‬ ‫همه س��رزمین ‪ 1967‬را به فلسطینی ها بدهند بیش از‬ ‫نیمی از جامعه فلسطینی خارج از معادله حل و فصل‬ ‫قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫از مجم��وع ‪ 11‬میلی��ون فلس��طینی‪ ،‬اوارگان‬ ‫فلسطینی حدود شش میلیون نفر را تشکیل می دهند‬ ‫و این امار نش��ان می دهد که اکثریت فلسطینی ها در‬ ‫اوارگی به س��ر می برند و حل نکردن مشکالت انها‬ ‫نمی تواند به معنای حل مشکالت فلسطینی ها باشد‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫خود اعمال فش��ار کنند و بی تردید ابزارهایی در‬ ‫اختیار دارند و ابزارهای زیادی در جوامع ما وجود‬ ‫دارد که می توانند انها را به جریان بیندازند و بخش‬ ‫زی��ادی از نهادهای جامعه مدن��ی کمک هایی از‬ ‫کشورهای غربی دریافت می کنند‪ .‬اکنون مهم این‬ ‫است که تصمیم سیاسی و اقتصادی مستقل باشد‬ ‫و بدون شک تحقق این امر به تالش ها و همکاری‬ ‫زیادی در منطقه نیاز دارد‪.‬‬ ‫در حالی ک��ه برنامه اش��تی مل��ی به عنوان‬ ‫چارچوبی فراگیر برای فعالیت های سیاس��ی در‬ ‫عرصه نهادها مطرح بود‪ ،‬تش��کیالت خودگردان‬ ‫در اقدامی یک س��ویه‪ ،‬بدون هرگونه هماهنگی‬ ‫و رایزنی با س��ایر جناح ه��ا و گروه ه��ا ان را در‬ ‫دستور کار قرار داد‪.‬‬ ‫مش��کالت متع��ددی به وی��ژه مش��کالت‬ ‫حقوقی نظیر مس��ائل مرب��وط به اینده س��ازمان‬ ‫ازاد ی بخ��ش فلس��طین‪ ،‬ح��ق مقاوم��ت‬ ‫و قطعنامه ه��ای س��ابق ش��ورای امنی��ت‬ ‫بر س��ر راه تحقق این طرح ق��رار دارند که حل و‬ ‫فصل انها نیازمند برنامه ای فراگیر و ملی است‪.‬‬ ‫پس از حلول به��ار انقالب ه��ای عربی در‬ ‫منطقه و فرونشستن گرد و غبار انقالب و سامان‬ ‫یافتن اوضاع داخلی کش��ورهای عربی‪ ،‬مس��اله‬ ‫فلسطین بار دیگر باید در صدر دغدغه های عربی‬ ‫قرار گیرد و با توجه به تغییرات صورت گرفته در‬ ‫این کشورها انتظار می رود که عمر محاصره غزه‬ ‫کوتاه باشد‪g .‬‬ ‫راهحلی غیر از سازش‬ ‫اکنون مساله حل و فصل و سازش خارج از محدوده‬ ‫اوارگان است‪ .‬از سوی دیگر اس��رائیل همچنان بر‬ ‫سیاست های تجاوزگرانه‪ ،‬اش��غال و شهرک سازی‬ ‫اص��رار دارد‪ .‬بنابراین س��ازش امکان پذیر نیس��ت‪.‬‬ ‫زمانی س��ازش به وقوع می پیوندد ک��ه هردوطرف‬ ‫امادگی داشته باشند و یک قرارداد و توافق فی مابین‬ ‫حاصل شود‪ .‬تا زمانی که اس��رائیل بر سیاست های‬ ‫تجاوزگران��ه خود اصرار داش��ته باش��د‪ ،‬س��ازش‬ ‫امکان پذیر نیست‪ .‬از س��وی دیگر کمیته چهارجانبه‬ ‫صلح یعنی امریکا‪ ،‬روسیه‪ ،‬س��ازمان ملل و اتحادیه‬ ‫اروپا از دهه نود برای حل بحران بین اسرائیلی ها و‬ ‫فلسطینی ها در حال تالش هس��تند‪ .‬نقشه راه نتیجه‬ ‫تالش های همین گروه است‪ .‬گفت وگو های عباس‬ ‫و المرت با وس��اطت این کمیته ش��کل گرفت‪ ،‬اما‬ ‫هیچگاه تال ش های انها به نتیجه نرس��یده است‪ .‬به‬ ‫همین دلیل نیز فلس��طینی ها به سازمان ملل رفته اند‪.‬‬ ‫مذاکرات ‪ 18‬س��اله فلس��طینی ها هی��چ گاه به نتیجه‬ ‫نرس��یده اس��ت و به همین دلیل ادام��ه مذاکرات را‬ ‫کاری عبث و پوچ می دانند‪ .‬کمیته چهارجانبه به رغم‬ ‫انکه از تقصیر اسرائیل اگاه است‪ ،‬هیچگاه به عنوان‬ ‫یک میانجی و بی طرف ظاهر نشده است‪ .‬این گروه‬ ‫همواره از سیاست های تجاوزگرانه اسرائیل حمایت‬ ‫کرده و این سیاس��ت ها را نادیده گرفته اس��ت‪ .‬اما‬ ‫اکنون که فلسطینی ها به سازمان ملل مراجعه کرده اند‬ ‫و این ام��کان وجود دارد که اس��رائیل در نتیجه این‬ ‫اقدام دچار چالش شود‪ ،‬این کمیته وارد میدان شده‬ ‫و پیش��نهاد گفت وگو می کند و از طرف فلسطینی ها‬ ‫می خواهد که یک سو یه و یک طرفه به سازمان ملل‬ ‫نرود بلک��ه راه حل باید در نتیج��ه یک گفت وگوی‬ ‫دو جانبه باش��د‪ .‬اقدام انها برای نجات اس��رائیل و‬ ‫تحت فشار قرار دادن فلسطینی هاست‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪97‬‬ ‫طرف های دیگر فلس��طینی این طرح را مبهم و‬ ‫قابل انتق��اد می دانند‪ .‬نگرانی بح��ق طرف های دیگر‬ ‫فلس��طینی این است که اگر کشور مس��تقل فلسطین‬ ‫در محدوده مرزهای ‪ 1967‬به رسمیت شناخته شود‪،‬‬ ‫در واقع مشروعیتی است بر اشغال گری سایر مناطق‬ ‫فلسطینی از جمله مناطق مرزهای ‪ .1948‬مشروعیت‬ ‫فلسطین‪ ،‬مشروعیت رژیم صهیونیستی و گرفتن حق‬ ‫بازگشت فلسطینی ها به مناطق ‪ 48‬است‪.‬‬ ‫این اتفاق ها (مش��روعیت رژیم صهیونیس��تی‬ ‫واز دست دادن حق بازگش��ت فلسطینی ها به مناطق‬ ‫اش��غالی) که در جریان مشروعیت فلس��طین برای‬ ‫رژیم صهیونیستی حاصل می ش��ود‪ ،‬خطرناک ترین‬ ‫لحظ��ه تاریخ ب��رای فلسطینی هاس��ت‪ .‬اگرچه برای‬ ‫وجدان تاریخی فلسطینی ها ازادی هر وجب از خاک‬ ‫فلس��طین نوعی موفقیت است‪ ،‬اما مس��اله رسمیت‬ ‫کشور مستقل فلسطین باید با پیش شرط هایی همراه‬ ‫ش��ود تا گامی در جهت ازادی کل فلس��طین باشد نه‬ ‫مشروعیت بخشیدن به رژیم صهیونیستی‪.‬‬ ‫اگر این طرح در سازمان ملل رای الزم را کسب‬ ‫کرده و به نتیجه برس��د هم هیچ دعوایی حل نشده و‬ ‫گره ای باز نمی شود و مش��کالت ادامه دار می شود‪ .‬با‬ ‫تصویب این طرح فلس��طین عمال به دولت اسرائیل‬ ‫مش��روعیت بخش��یده‪ ،‬همچنین طیف ه��ای دیگر‬ ‫فلس��طینی را به مبارزه مجدد تحریک خواهد کرد‪ .‬و‬ ‫این ایرادی است که گروه های مقاومت به طرح عباس‬ ‫دارند‪ .‬در نتیجه ادامه مقاومت ک��ه حق قانونی ملت‬ ‫فلس��طین برای بازپس گیری مناطق دیگرشان است‬ ‫زیر سوال می رود‪.‬‬ ‫ب��ا تصویب ای��ن ط��رح جز ی��ک دس��تاورد‬ ‫معنوی برای عب��اس چیز دیگری حاص��ل نخواهد‬ ‫ش��د‪ .‬دس��تاوردی ک��ه عب��اس می توان��د از ان در‬ ‫مذاکرات خ��ود ب��ا حماس ی��ا کش��ور های عربی‬ ‫استفاده کند‪g.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪88810949‬‬ ‫عصر‬ ‫جدید‬ ‫‪New Age‬‬ ‫‪Ali Ajorlou‬‬ ‫‪Performance‬‬ ‫اولین البوم سبک ‪ New Age‬در ایران‬ ‫فروش در مراکز پخش ‪:‬‬ ‫سیاه و سفید ‪021-66971603‬‬ ‫‪021-88313868‬‬ ‫بتهوون‬ ‫افتاب‬ ‫انقالب علیه لیبرالیسم‬ ‫وال استریت‪ ،‬دروازه بسته رویای امریکایی‬ ‫مردم امریکا‬ ‫خواهان توقف‬ ‫چرخ های نظام‬ ‫سرمایه داری‬ ‫هستند‬ ‫حرکت کوچکی که جمعی چند صدنفره در اعتراض به نظام تبعیض امیز سرمایه داری مقابل مرکز بورس نیویورک (وال استریت) ترتیب داده‬ ‫بودند به س��رعت در تعداد زیادی از ش��هرهای امریکا پراکنده ش��د و عنوان جنبش را به خود گرفت‪ .‬هرچند در چهارهفته گذشته دولت امریکا به‬ ‫ظاهر ژستی بی تفاوت نسبت به ان در پیش گرفته اس��ت‪ ،‬ولی گهگاهی نمی تواند نگرانی خود را نیز از این پدیده پنهان کند‪ .‬حتی برخی تحلیلگران‬ ‫اتهاماتی را که اخیرا دولت امریکا به ایران وارد کرده اس��ت یک نوع فرافکنی برای تحت الش��عاع قراردادن جنبش وال استریت می دانند‪ .‬مثلث در‬ ‫این پرونده طی گفت وگو و دریافت یادداش��ت هایی از کارشناسان حوزه مسائل امریکا تالش کرده اس��ت پدیده جنبش وال استریت را به درستی‬ ‫واکاوی کند‪.‬‬ ‫تحلیلی بر انتقال بحران اقتصادی به حوزه های اجتماعی در امریکا‬ ‫تغییر ماهیت اعتراض و معترضان‬ ‫ابراهیم متقی‪ /‬استاد دانشگاه تهران‬ ‫‪1‬‬ ‫بحران اقتصادی امریکا در سال‪ 2007‬شکل گرفت‪ .‬بسیاری از تحلیلگران امریکایی فکر می کردند قادر خواهند‬ ‫بود تا از طریق الیحه نجات اقتصادی و تزریق پول به مراکز صنعتی و تولیدی‪ ،‬زمینه های بازسازی رکود اقتصادی‬ ‫را فراهم اورند‪ .‬امریکا که در پنج دهه گذشته با نشانه هایی از بحران ادواری در اقتصاد سرمایه داری روبه رو شده‬ ‫بود هیچ گاه فکر نمی کرد امکان انتقال بحران اقتصادی به حوزه های اجتماعی وجود دارد‪ .‬در حالیکه یکی از ویژگی‬ ‫جنبش های اجتماعی عصر موجود را می توان بهره گیری از بحران اقتصادی در حوزه های اجتماعی دانست‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫جنبش اجتماعی م��ردم امریکا که در ایران از ان‬ ‫به عنوان بهار امریکایی نامبرده ش��ده‪ ،‬دارای ماهیت‬ ‫اجتماعی ـ اقتصادی است که واکنشی نسبت به دولت‬ ‫سرمایه داری محسوب می شود و با جلوه هایی از اتوپیا‬ ‫پیوند یافته است‪ .‬جامعه امریکایی احساس می کند که‬ ‫تمامی نشانه های ارمانی خود را از دست داده است‪.‬‬ ‫فرس��ایش اتوپیا عامل موثری در شکل گیری جنبش‬ ‫اجتماعی در امریکا محس��وب می ش��ود که از سال‬ ‫‪ 1994‬و در راس��تای برگزاری اولین اجالسیه پیمان‬ ‫تجارت ازاد امریکای شمالی موس��وم به نفتا ظهور‬ ‫یافت که در زمان برگزاری اجالس��یه ساالنه سازمان‬ ‫همکاری های اقتصادی اس��یا ـ اقیانوس��یه گسترش‬ ‫یافت و انعکاس خود را در زمان برگزاری اجالس��یه‬ ‫داووس تشدید کرد‪.‬‬ ‫به این ترتی��ب‪ ،‬اعتراض علیه وال اس��تریت در‬ ‫زمره جنبش های اجتماعی نوینی محسوب می شود‬ ‫که ام��کان کنترل ان به س��ادگی امکان پذیر نیس��ت‪.‬‬ ‫جامعه امریکا زیرس��اخت های نظام سرمایه داری و‬ ‫گسترش س��رمایه مالی به حوزه های مختلف جهان‬ ‫را مورد انتقاد قرار می دهند‪ .‬ان��ان بر این اعتقادند که‬ ‫وال استریت از رسالت اولیه خود خارج شده و وارد‬ ‫فضای جدی��دی از کنش اقتصادی ش��ده که منافع و‬ ‫مطلوبیت جامعه امریکا را تحت الشعاع منافع اقتصاد‬ ‫س��رمایه داری قرار داده اس��ت‪ .‬در این مرحله‪ ،‬مردم‬ ‫امریکا ک��ه مرکزیت اقتصاد س��رمایه داری جهانی را‬ ‫تشکیل می دهند‪ ،‬تالش دارند تا انحراف شکل گرفته‬ ‫در اقتصاد سرمایه داری را مورد انتقاد قرار دهند‪.‬‬ ‫گروه های��ی ک��ه مب��ادرت ب��ه چنی��ن اقدامی ‬ ‫کرد ه ان��د وزارت دف��اع‪ ،‬وزارت امو ر خارج��ه‪،‬‬ ‫وزارت بازرگان��ی و نهاده��ای اقتص��اد امریکای��ی‬ ‫را عام��ل اصل��ی انح��راف در سرنوش��ت جامع��ه‬ ‫امری��کا می دانن��د‪ .‬جامع��ه ای که احس��اس می کرد‬ ‫خداون��د نگهب��ان ارزش های اوس��ت‪ ،‬در ش��رایط‬ ‫فعل��ی احس��اس متفاوت��ی دارد؛ اتوپیای خ��ود را‬ ‫در هم شکس��ته می بیند‪ ،‬اقتصاد سرمایه داری رقابتی‬ ‫را پایان یافته احساس می کند‪ ،‬همه چیز را در اختیار‬ ‫انحصارات اقتص��ادی می بیند و حت��ی اراده و روند‬ ‫تصمیم گیری کارگزاران اجرایی خود را در این قالب‬ ‫تحلیل می کند‪.‬‬ ‫‪ -1‬جنبش وال اس��تریت نماد مقاومت جامعه ‬ ‫امریکا‬ ‫مقاومت در برابر جهانی ش��دن دارای نشانه ها‬ ‫و نمودهای کامال متفاوتی اس��ت ک��ه جلوه هایی از‬ ‫کنش فرهنگی در ان مشاهده می شود‪ .‬جامعه امریکا‬ ‫بر اس��اس رقابت ش��کل گرفته اس��ت که هم اکنون‪،‬‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫‪70‬‬ ‫فراینده��ای کامال متفاوت��ی را م��ورد مالحظه قرار‬ ‫می دهد‪ .‬ای��ن ام��ر انع��کاس فرایند جهانی ش��دن‬ ‫محسوب می ش��ود‪ .‬به همین دلیل اس��ت که جنبش‬ ‫اجتماعی امریکا‪ ،‬یکی از اصلی ترین مخالفان اقتصاد‬ ‫و نهادهای جهانی ش��دن خواهد ب��ود؛ فرایندی که‬ ‫موج های اجتماعی جدیدی را در برابر نظام سیاسی‬ ‫ایجاد می کند‪.‬‬ ‫مقاومت در برابر جهانی شدن دارای نمودهای‬ ‫فرهنگی فراوان در جامعه امریکاست‪ .‬برجسته ترین‬ ‫نمونه جنبش اجتماعی وال استریت را می توان جنبش‬ ‫جهانی مبارزه با جدایی نژادی و اپارتاید دانست‪ .‬این‬ ‫جنبش هم اکن��ون عهده دار مفهوم پ��ردازی مقاومت‬ ‫به گونه ای س��ازمان یافته اس��ت که رابط��ه دولت و‬ ‫نهادهای اقتصادی را نقد می کند و تالش دارد تا شکل‬ ‫جدیدی از اقتصاد باوری و جامعه باوری را در اقتصاد‬ ‫سیاس��ی امریکا پیگیری کند‪ .‬ریشه های تحلیلی این‬ ‫جنبش در اندیشه سیاس��ی نظریه پردازان منتقد نظام‬ ‫سرمایه داری مشاهده می ش��ود‪ .‬نظریه پردازانی که از‬ ‫دهه ‪ 1930‬به گون��ه ای تدریجی جای��گاه خود را در‬ ‫روند انتقاد از اقتصاد سیاسی و سیاست اقتصادی نظام‬ ‫سرمایه داری به دست اوردند‪.‬‬ ‫نظریات انتق��ادی از اقتص��اد س��رمایه داری با‬ ‫فرهنگ امریکایی پیوند یافته است‪ .‬شعار گروه های‬ ‫ضد وال اس��تریت را می توان مش��ابه ادبیات افرادی‬ ‫دانست که اقتصاد س��رمایه داری را نقد می کنند‪ .‬انان‬ ‫عملی��ات نظامی و جنگ های امری��کا در حوزه های‬ ‫مختلف جغرافیای��ی را مورد انتقاد ق��رار می دهند و‬ ‫اعتقاد دارند که جنگ نیاز اقتصاد سرمایه داری است‪،‬‬ ‫بنابرای��ن نباید دول��ت امریکا خ��ود را درگیر چنین‬ ‫فرایندهایی نماید‪ .‬اندیشه جدید در جنبش اجتماعی‬ ‫امریکا همانند فرایندهایی که در س��ایر انقالب های‬ ‫اجتماعی شکل گرفت‪ ،‬تحت تاثیر ابزارهای ارتباطی‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫روند اعتراض به اقتصاد سرمایه داری در جنبش‬ ‫اجتماعی ضد وال استریت نشان می دهد که ابزارهای‬ ‫ارتباطی قادرند تا ارتباط ان بر فراز مرزها را به وجود‬ ‫اورن��د‪ .‬به همی��ن دلیل اس��ت که بع��د از تحوالت‬ ‫خاورمیانه ش��اهد جنب��ش اعتراض��ی پابرهنگان در‬ ‫انگلس��تان هس��تیم‪ .‬انان توانس��تند همانند «جنبش‬ ‫لودینگ» در اواسط قرن ‪19‬نمادهای ابزاری اقتصاد و‬ ‫دولت سرمایه داری را منهدم کنند‪ .‬به همین دلیل است‬ ‫که با واکنش گسترده پلیس و نیروهای امنیتی انگلیس‬ ‫روبه رو شدند‪.‬‬ ‫جنبش اجتماعی امریکا اما هنوز ماهیت مدنی‬ ‫خود را حفظ کرده اس��ت‪ .‬از ادبیات صلح اس��تفاده‬ ‫می کند‪ ،‬ام��ا جهت گیری خ��ود را علیه ش��بکه های‬ ‫اقتصادی و مجموعه های مافیایی در اقتصاد سیاس��ی‬ ‫امریکا قرار داده و تالش دارد تا مبارزه بدون درگیری‬ ‫را ب��ه انجام رس��اند‪ .‬نیروه��ای پلی��س در روز اول‬ ‫اعتراضات ش��کل گرفته توس��ط جنب��ش اجتماعی‬ ‫تالش کردند تا گروه های گسترده ای از تظاهرکنندگان‬ ‫را دستگیر کنند‪ .‬این امر نشان می دهد که نگرانی پلیس‬ ‫امریکا به گونه ای تدریجی در حال افزایش است‪.‬‬ ‫جنبش ضد وال اس��تریت در کوتاه مدت کنترل‬ ‫نمی شود‪ .‬به همین دلیل اس��ت که پلیس تالش کرد‬ ‫تا از طریق دستگیری طیف گسترده ای از شهروندان‪،‬‬ ‫زمینه های الزم برای جلوگی��ری از تصاعد بحران را‬ ‫فراهم اورد‪ .‬جنبش اجتماعی ضد وال اس��تریت نماد‬ ‫وجود ش��بکه های اجتماعی محسوب می شود که به‬ ‫مقاومت در برابر اقتصاد سرمایه داری معنا می بخشد‪.‬‬ ‫تاکنون اقتصاد سرمایه داری توانسته بود از طریق ارائه‬ ‫خدماتی همانند تامین اجتماع��ی و خدمات رفاهی‬ ‫عموم��ی از هرگونه تظاه��رات گس��ترده جلوگیری‬ ‫به عمل اورد‪.‬‬ ‫در فضای موجود‪ ،‬س��کوت کارکرد خود را از‬ ‫دست داده است‪ .‬علت ان را می توان در تاثیر بحران‬ ‫اقتصادی جامعه امریکا در فض��ای روابط اجتماعی‬ ‫انان دانس��ت‪ .‬بنابراین طبیعی اس��ت که نشانه هایی‬ ‫از هویت گرایی جدید در امری��کا نیز ظهور می یابد‪.‬‬ ‫جنبش اجتماعی امریکا ماهی��ت ضد هژمونی دارد‪.‬‬ ‫بنابراین در ماه ها و س��ال های اینده نیز ادامه خواهد‬ ‫یافت‪ .‬جامعه امریکایی از یک سو نسبت به عوارض‬ ‫هژمونی نگران هستند‪ ،‬از سوی دیگر چنین فرایندی‬ ‫را به عنوان واکنش��ی در برابر مش��کالت اقتصادی و‬ ‫سرنوشت نامعلوم خود به کارگرفته اند‪.‬‬ ‫‪ -2‬زیرساخت های تحلیلی و اندیشه ای جنبش‬ ‫ضد وال استریت‬ ‫عمل و معن��ای مقاوم��ت در دل فرهنگ جای‬ ‫دارد‪ .‬این گزاره اساس��ی در مفهوم پردازی مقاومت‬ ‫در براب��ر جهانی ش��دن در دوران معاص��ر به همان‬ ‫اندازه تحلیل های گرامشی‪ ،‬پوالنیی و اسکات درباره‬ ‫دگرگون��ی اجتماعی در دوره ه��ای مختلف تاریخی‬ ‫قابلیت کاربرد و موضوعیت دارد‪ .‬این سه نظریه پرداز‬ ‫بزرگ‪ ،‬تلویحا یا تصریحا‪ ،‬اذعان دارند که مقاومت از‬ ‫س��بک های کلی و مش��خص زندگی برمی خیزد و در‬ ‫عین حال سازنده انهاست‪ .‬‬ ‫با پراکنده تر ش��دن قدرت سیاسی و اقتصادی و‬ ‫کاسته ش��دن از نهادینگی ان‪ ،‬شکل های مقاومت نیز‬ ‫چنین خواهد شد‪ .‬ش��کل های اعالم نشده مقاومت‬ ‫جنبش ضد وال استریت‬ ‫در کوتاه مدت کنترل‬ ‫نمی شود‪ .‬به همین دلیل‬ ‫است که پلیس تالش کرد‬ ‫تا از طریق دستگیری طیف‬ ‫گسترده ای از شهروندان‪،‬‬ ‫زمینه های الزم برای‬ ‫جلوگیری از تصاعد بحران‬ ‫را فراهم اورد‪ .‬جنبش‬ ‫اجتماعی ضد وال استریت‬ ‫نماد وجود شبکه های‬ ‫اجتماعی محسوب می شود‬ ‫که به مقاومت در برابر‬ ‫اقتصاد سرمایه داری معنا‬ ‫می بخشد‬ ‫انچه در‬ ‫خیابان های‬ ‫ایاالت متحده‬ ‫امریکا در‬ ‫جریان است‪،‬‬ ‫اعتراض نسبت‬ ‫به ساختار‪،‬‬ ‫اندیشه و‬ ‫نهادهای‬ ‫سیاسی این‬ ‫کشور‬ ‫است‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫فردی و جمعی در ش��بکه های غوط��ه ور به موازات‬ ‫شکل های اش��کار و اعالم ش��ده مقاومت در قالب‬ ‫جنگ متحرک و جنگ س��نگر به سنگر و جنبش های‬ ‫معارض وجود دارد‪ .‬ه��رگاه نیاز اقتص��ادی جامعه‬ ‫امریکا براورده نشود‪ ،‬طبیعی است که جلوه هایی از‬ ‫اعتراض در برابر کارگزاران اقتصادی و اجتماعی ایجاد‬ ‫خواهد شد‪ .‬جنبش ضد وال استریت نشان می دهد که‬ ‫ماهی��ت تظاهرکنندگان و همچنی��ن ماهیت مقاومت‬ ‫تغییر یافته است‪.‬‬ ‫در گذشته‪ ،‬عامالن مقاومت عمدتا همان کارگران‬ ‫اتحادیه دار‪ ،‬شورشیان ‪ /‬دهقانان مسلح و دگراندیشان‬ ‫سیاسی‪ ،‬از جمله دانشجویان و برخی از روشنفکران‬ ‫بودند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬عام�لان مقاومت محدود به‬ ‫چنی��ن بازیگرانی نمی ش��وند‪ .‬بلک��ه از کارگران یقه‬ ‫ابی و یقه س��فید گرفته تا کارمن��دان‪ ،‬تولیدکنندگان‬ ‫خانگی و مدیران رده های میانی را نیز در برمی گیرند‪.‬‬ ‫باید خاطرنش��ان س��ازیم که حتی کارکن��ان دولت‬ ‫هم می توانند در برابر اجرای یک کاس��ه مس��یرهای‬ ‫نولیبرالی توسعه مقاومت کنند‪.‬‬ ‫چیرگی معارض (مبتنی بر نوش��ته های انتونیو‬ ‫گرامش��ی)‪ ،‬جنبش های معارض (مبتنی بر اثار کارل‬ ‫پوالنیی) و فروسیاست (اندیشه ای که جیمز اسکات‬ ‫ان را س��که زده اس��ت)‪ .‬مقاومت در براب��ر جهانی‬ ‫شدن نمودهای فرهنگی فراوانی دارد‪ .‬برجسته ترین‬ ‫نمونه جنبش مخالفت با جهانی ش��دن از باال ش��اید‬ ‫جنبش جهانی مب��ارزه ب��ا جدایی نژادی باش��د که‬ ‫با انحصار ن��ژادی ابزاره��ای تولید ک��ه جریان های‬ ‫چشمگیر سرمایه خارجی نیز ان را تقویت می کرد‪ ،‬در‬ ‫مبارزه بود‪ .‬هریک از رویکردهای یاد ش��ده می تواند‬ ‫تفسیر مش��خص و موثری از مقاومت در برابر نظام‬ ‫سرمایه داری را منعکس سازد‪ .‬تمامی این نشانه ها در‬ ‫جنبش ضد سرمایه داری امریکا مشاهده می شود‪ .‬‬ ‫تالش های نظیر گرامش��ی ب��رای فراتر رفتن از‬ ‫حد اقتصادباوری را می توان دس��تمایه مفهوم پردازی‬ ‫مقاومت در اغاز هزاره جدید میالدی قرار داد‪ .‬وی‪،‬‬ ‫به ج��ای اقتصادباوری‪ ،‬مفهوم «چیرگ��ی» را مطرح‬ ‫س��اخت‪ .‬چیرگی کل س��بک و ش��یوه زندگی را در‬ ‫برمی گیرد‪ :‬فراین��د زنده و پویایی اس��ت که طی ان‬ ‫هویت ها‪ ،‬روابط‪ ،‬سازمان ها و ساختارهای اجتماعی‬ ‫مبتنی بر شکل دادن به روابط س��لطه و فرودستی‪ ،‬به‬ ‫همان اندازه که اقتصادی اس��ت‪« ،‬اخالقی ـ سیاسی»‬ ‫هم هست‪ .‬‬ ‫ش��کل ها و ابع��اد مختل��ف مقاوم��ت در برابر‬ ‫چیرگ��ی را تح��ت عن��وان چیرگی مع��ارض مطرح‬ ‫می سازند‪ .‬پروژه چیرگی معارض در دل خود متضمن‬ ‫«جنگ های متحرک» و «جنگ های س��نگر به سنگر»‬ ‫است که طی انها مردم به اقدام دسته جمعی اعالم شده‬ ‫و اشکار بر ضد دولت دست می زنند‪ .‬جنگ متحرک‬ ‫حمل��ه رو در رو به دولت اس��ت (مانن��د اعتصابات‬ ‫کارگری یا حت��ی اقدام نظامی) ولی جنگ س��نگر به‬ ‫س��نگر را می توان نوعی مقاومت غیرخش��ونت بار‬ ‫مانند تحریم دانس��ت که هدفش اشکال تراش��ی در‬ ‫فعالیت های روزمره دولت است‪.‬‬ ‫هدف از هر دو نوع جنگ به چنگ اوردن کنترل‬ ‫دولت اس��ت‪ .‬هم اکنون طبقات اجتماعی متوس��ط‬ ‫در نقش کارگران در روند اعتصاب��ات کارگری قرار‬ ‫گرفته اند‪ .‬الزم به توضیح اس��ت که ایدئولوژی انان‬ ‫ماهیت اجتماع��ی دارد‪ .‬بنابراین مخاط��رات امنیتی‬ ‫بیش��تری را برای امریکا به وجود م��ی اورد‪ .‬جنبش‬ ‫ضد وال استریت نش��ان داد که اندیشه مقابله با سلطه‬ ‫سرمایه داری و نهادهای اقتصاد سرمایه داری در جهان‬ ‫غرب نیز وجود دارد‪ .‬این اندیش��ه ها در اواسط قرن‬ ‫‪ ،19‬دهه ‪ 1970 ،1930 ،1920‬و ‪ 2010‬شکل گرفته و‬ ‫به گونه ای تدریجی به جنبش اجتماعی ضد انحصار‬ ‫تبدیل شده است‪.‬‬ ‫‪ -3‬عرصه های تع��ارض در جنبش اجتماعی‬ ‫ضد وال استریت‬ ‫جنبش اجتماعی مردم امریکا نش��ان می دهد که‬ ‫شکل جدیدی از اعتراض نسبت به ساختار‪ ،‬اندیشه‬ ‫و نهادهای سیاسی در این کش��ور ایجاد شده است‪.‬‬ ‫جنبش های اجتماعی‪/‬جنبش های معارض همچنین‬ ‫وجود ساختار سازمانی را به ذهن متبادر می سازد‪ .‬در‬ ‫مورد برخی از جنبش های اجتماع��ی (مانند صلح و‬ ‫دوس��تان زمین در جنبش محیط زیست) شاید چنین‬ ‫باشد ولی در عصر جهانی ش��دن می توان شبکه های‬ ‫غوط��ه ور را هم که فاقد هرگونه س��اختار س��ازمانی‬ ‫هستند یافت‪ .‬اعضای این شبکه های غوطه ور عمدتا‬ ‫بدون درگیر شدن در مبارزات اشکار و اعالم شده به‬ ‫زندگی روزمره خود می پردازند‪ .‬‬ ‫انها در تعریف کدها و معرف��ی واقعیت تردید‬ ‫روا می دارند‪ .‬انها درخواست نمی کنند بلکه پیشنهاد‬ ‫می دهند‪ .‬نفس موجودیتش��ان ش��یوه های دیگری را‬ ‫برای تعریف کن��ش فردی و جمعی پی��ش می نهند‪.‬‬ ‫انها انچ��ه هر نظامی درب��اره خود پنهان می س��ازد‪،‬‬ ‫میزان سکوت‪ ،‬خش��ونت و غیرعقالنیتی که همواره‬ ‫در کدهای مس��لط پنهان است را اش��کار می سازند‪.‬‬ ‫وجود شبکه های غوطه ور معنای تازه ای به مقاومت‬ ‫می بخش��د‪ .‬جنبش اجتماعی نم��اد مقاومت در برابر‬ ‫نهادهای مس��لط اقتص��اد س��رمایه داری در امریکا‬ ‫محسوب می ش��ود‪ .‬این جنبش اثار ویرانگرتری در‬ ‫مقایسه با حادثه ‪ 11‬سپتامبر داشته است‪ .‬حادثه ای که‬ ‫از نیویورک شروع ش��د و در زمان کوتاهی واشنگتن‬ ‫را در بر گرفت‪.‬‬ ‫گرچه می توان اعض��ای این ش��بکه ها را برای‬ ‫اعتراض به سیاست های دولت بسیج کرد‪ ،‬ولی هدف‬ ‫فوری‪ ،‬یا حتی نهایی‪ ،‬درگیری یا رویارویی اشکار با‬ ‫دولت یا حتی ش��رکت های فرامرزی نیست‪ .‬در نبود‬ ‫اقدام جمعی اش��کارا اعالم ش��ده‪ ،‬مقاومت را باید‬ ‫به معنی ش��یوه گذران زندگی روزمره مردم دانست‪.‬‬ ‫شبکه های غوطه ور ثابت می کنند که گرچه مقاومت‬ ‫می تواند اشکارا سیاس��ی یا اقتصادی باشد‪ ،‬ولی کل‬ ‫«سبک زندگی» است که به مقاومت شکل می دهد و‬ ‫‪71‬‬ ‫افتاب‬ ‫خود از مقاومت شکل می پذیرد‪.‬‬ ‫جیمز اس��کات در ‪ 1990‬اندیشه فروسیاست را‬ ‫به عنوان ش��کل های روزمره مقاومت فردی یا جمعی‬ ‫که به حد مبارزه اش��کار و اعالم ش��ده نمی رس��ند‪،‬‬ ‫مطرح ساخت‪.‬‬ ‫وی به مفهوم پردازی «فروسیاس��ت» برای تبیین‬ ‫معنای متحول سیاست و مقاومت در بیشتر شکل های‬ ‫روابط روزمره سلطه ‪ -‬فرودستی پرداخت‪ .‬اسکات‬ ‫هشدار می داد که نبود مبارزه اشکار و اعالم شده در‬ ‫بافت جوامع هر چه پیچیده تر را نباید به معنی سکوت‬ ‫رضایت امیز گرفت‪ .‬در حوزه جمع های غیررسمی‪،‬‬ ‫مانند بازار‪ ،‬محل کار‪ ،‬خان��ه و جوامع محلی که افراد‬ ‫هر روز درباره منابع و ارزش ها با هم مذاکره می کنند‪،‬‬ ‫«اگاهی ضدچیرگی پرداخت می یابد»‪.‬‬ ‫اینه��ا عرصه های فعالیت فروسیاس��ی هس��تند‬ ‫که از تص��رف غیرقانونی‪ ،‬ش��ایعه پراکنی ت��ا ایجاد‬ ‫خرده فرهنگ های دگراندی��ش را در برمی گیرد‪ .‬فرو‬ ‫سیاست را با کنار هم نهادن انچه اسکات وانویس های‬ ‫علنی و پنهان می خواند می توان شناخت‪ .‬وانویس های‬ ‫علنی اقدامات ش��فاهی و غیرش��فاهی طرف مسلط‬ ‫یا ب��ه عب��ارت س��اده تر‪ ،‬تصویر ش��خصی نخبگان‬ ‫مس��لط از خودشان اس��ت‪ .‬هم اکنون در امریکا فرو‬ ‫سیاس��ت جایگزین سیاس��ت رسمی ش��ده است‪.‬‬ ‫جنبش اجتماعی ضد وال اس��تریت را باید نمادی از‬ ‫فرو سیاست دانس��ت‪ ،‬زیرا فضای اجتماعی را در بر‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫جنب��ش اجتماع��ی ض��د وال اس��تریت را باید‬ ‫ثبت علنی روابط فرادس��ت ـ فرودس��ت دانس��ت‪.‬‬ ‫جنبش هایی که به موجب ان ظاهرا فرودستان از روی‬ ‫میل تن به توقعات اعالم شده و اعالم نشده فرادستان‬ ‫می دهند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬وانویس های پنهان‪ ،‬گفته ها‬ ‫و رفتارهایی هستند که طرف های فرودست در بیرون‬ ‫از قلمرو وانویس علنی یا رعایت جایگاه طرف مسلط‬ ‫می گویند و انجام می دهند‪ .‬در چارچوب ساختارهای‬ ‫نظارت و مراقبت‪ ،‬که طبقه های مسلط یا دولت ایجاد‬ ‫کرده ان��د‪ ،‬وانویس های پنه��ان هم��ان فعالیت های‬ ‫فروسیاسی هس��تند که به ش��کل مخفیانه رویه های‬ ‫س��لطه اقتصادی‪ ،‬منزلتی و ایدئولوژیک را به چالش‬ ‫می گیرند‪.‬‬ ‫وانویس ه��ای پنهان ای��ن توانای��ی را دارند که‬ ‫ش��ناخت سیاس��ت درونی گروه های فرودس��ت را‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫دکتر ابراهیم متقی معتقد است‬ ‫که موج ضد جهانی شدن به موازات‬ ‫ضدیت با بنگاه های بزرگ اقتصادی‬ ‫در جریان است‬ ‫‪72‬‬ ‫تسهیل می کنند‪ .‬پدیده «سلطه در سلطه» در مواردی به‬ ‫وجود می اید که بین فرادستان و فرودستان اتحادهای‬ ‫ضد و نقیضی شکل گیرند که به نوبه خود‪ ،‬دیگران را‬ ‫زیر س��لطه قرار می دهند‪ .‬فروسیاست در سبک های‬ ‫کلی زندگی تثبیت شده است که بعد مادی بخشی از‬ ‫ان است‪ .‬فروسیاس��ت تجلی مبارزه بر سر روندهای‬ ‫ایجاد‪ ،‬حفظ و دگرگونی هویت ریشه دار است که طی‬ ‫انها ابعاد نمادین و مادی طبقه با سایر وجوه هویت‪،‬‬ ‫مانند سن‪ ،‬جنسیت‪ ،‬نژاد ‪ -‬قومیت‪ ،‬مذهب‪ ،‬ملیت یا‬ ‫جنس درهم تنیده می شود‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫شناس��ایی‪ ،‬کن��ار ه��م گذاش��تن و تحلی��ل‬ ‫وانویس ه��ای علن��ی و پنه��ان می تواند ش��رایطی‬ ‫را روش��ن س��ازد که در ان برخی از «ابع��اد اگاهی‬ ‫ضدچیرگی» توس��عه می یابد و اش��کار می نماید که‬ ‫چگونه دیدگاه های متفاوت و حتی متعارض موجود‬ ‫در دل وانویس های پنهان در زندگ��ی روزمره مورد‬ ‫مذاکره قرار می گیرند‪ .‬هریک از نشانه های اعتراض‬ ‫را می توان در جنبش های اجتماعی ضد سرمایه داری‬ ‫مورد مالحظه قرار داد‪ .‬تحقق چنین فرایندی نیازمند‬ ‫درک دقیق از نظام سلطه است‪.‬‬ ‫عمل و معن��ای مقاوم��ت در دل فرهنگ جای‬ ‫دارد‪ .‬این گزاره اساس��ی در مفهوم پردازی مقاومت‬ ‫در براب��ر جهانی ش��دن در دوران معاص��ر به همان‬ ‫اندازه تحلیل های گرامشی‪ ،‬پوالنیی و اسکات درباره‬ ‫دگرگونی اجتماعی در دوره ه��ای مختلف تاریخی‬ ‫قابلیت کاربرد و موضوعیت دارد‪ .‬این سه نظریه پرداز‬ ‫بزرگ‪ ،‬تلویحا یا تصریحا اذعان دارند که مقاومت از‬ ‫سبک های کلی و مش��خص زندگی برمی خیزد و در‬ ‫عین حال سازنده انهاست‪.‬‬ ‫بنابرای��ن هر جنب��ش اجتماعی باید بر اس��اس‬ ‫اندیشه سیاسی خاصی شکل بگیرد‪ ،‬حوزه اجتماعی‬ ‫مشخصی را در بر بگیرد و زمینه های الزم برای مقابله‬ ‫با ساختار مسلط را فراهم سازد‪ .‬در جنبش اجتماعی‬ ‫ضد وال اس��تریت‪ ،‬نهادهای اقتصاد سرمایه داری در‬ ‫معرض تهدید ق��رار گرفته ان��د‪ ،‬نهادهایی که تالش‬ ‫دارند اقتصاد سرمایه داری را جهانی سازند‪ .‬بنابراین‬ ‫موج ه��ای ضد جهانی ش��دن به م��وازات موج های‬ ‫ضد تراس��ت های اقتص��ادی در امری��کا در ح��ال‬ ‫شکل گیری است‪g .‬‬ ‫وال استریت‪ ،‬دروازه بسته‬ ‫رویای امریکایی‬ ‫انقالب علیه‬ ‫لیبرالیسم‬ ‫‪2‬‬ ‫رفتار اعتراضی م��ردم امریکا علی��ه روابط‬ ‫سیاسی ش��رکت های خصوصی و قانون گذاران‬ ‫این کش��ور در حالی از بیس��ت و ششم شهریور‬ ‫(‪ 17‬س��پتامبر) در منطق��ه لوور منهتن در ش��هر‬ ‫نیویورک اغاز شده که این اعتراضات در روزهای‬ ‫گذشته به شهرها و مناطق دیگر امریکا نیز سرایت‬ ‫کرده‪ ،‬به نحوی که دامنه اعتراض��ات از روز دهم‬ ‫مهر به شهر لس انجلس و نیز واشنگتن ‪ -‬پایتخت‬ ‫امریکا ‪ -‬رس��ید و به تازگی‪ ،‬تظاهرات مش��ابهی‬ ‫نیز در دیگر ش��هرهای امریکا مانند‪ :‬بوس��تون‪،‬‬ ‫شیکاگو و سانفرانسیسکو برگزار شده است‪ .‬این‬ ‫اعتراض کنندگان که نام جنب��ش خود را «جنبش‬ ‫وال استریت» گذاشته اند‪ ،‬اعالم کرده اند که با وجود‬ ‫س��رکوب پلیس به اعتراضات خود ادامه خواهند‬ ‫داد‪ .‬در این رابطه پایگاه ش��بکه خبری یورونیوز‬ ‫در گزارشی با اشاره به گسترش جنبش اعتراضی‬ ‫مردم امریکا نوش��ت‪« :‬تظاهرکنندگان قصد دارند‬ ‫تا فصل زمس��تان به اعتراضات خود ادامه دهند‪».‬‬ ‫این گزارش افزود صدها نفر از هواداران جنبش‬ ‫ضد وال استریت به تجمع خود در مقابل ساختمان‬ ‫بورس نیویورک ادامه دادند‪.‬‬ ‫جنبش��ی ک��ه ط��ی ‪ 25‬گذش��ته خیاب��ان‬ ‫وال استریت ش��هر نیویورک را «اشغال» کرد‪ ،‬در‬ ‫واقع تالش می کند تا این خیاب��ان تاریخی را به‬ ‫عنوان نم��ادی از اختالف طبقاتی می��ان مرفهان‬ ‫و مردم عادی هدف قرار ده��د؛ خیابانی که نماد‬ ‫اقتصاد امری��کا و به نوعی پیش��انی بازار بورس‬ ‫در جهان اس��ت‪ .‬وال اس��تریت اگر چه امروز با‬ ‫برج های سر به فلک کشیده و بانک های نامدارش‬ ‫در ذهن ها نقش بس��ته‪ ،‬اما در حقیق��ت خیابانی‬ ‫اس��ت کوتاه که در قرن هفدهم میالدی احداث‬ ‫شد‪ ،‬یک قرن پس از ان بر سر زبان ها افتاد و اکنون‬ ‫ی از تاریخ معاصر امریکا از این خیابان‬ ‫بخش مهم ‬ ‫می گذرد‪ .‬اما بخش��ی از تاریخ این خیابان که به‬ ‫اعتراضات چند روز اخیر بس��یار نزدیک اس��ت‬ ‫به س��ال ‪ )1308( 1929‬باز می گردد؛ سالی که در‬ ‫ان سقوط ارزش سهام در بازار بورس نیویورک‪،‬‬ ‫اغاز رکود اقتصادی بی سابقه ای را موجب شد که‬ ‫در تاریخ امریکا هنوز تکرار نشده است‪ .‬بحران‬ ‫اقتصادی سال ‪ 1929‬به مدت ‪ 12‬سال ادامه یافت‬ ‫و تاثیرات ان ب��ر کل اقتصاد کش��ورهای غربی‬ ‫نمایان ش��د و تنها ورود امریکا به جنگ جهانی‬ ‫دوم و پیروزی متفقین در این جنگ بود که اقتصاد‬ ‫امریکا را جانی دوباره بخشید و وال استریت را‬ ‫جنبش‬ ‫شهرها بر‬ ‫علیه تبعیض‬ ‫و بحران‬ ‫اقتصادی‬ ‫اساسا چالش‬ ‫اساسی اش‬ ‫به حوزه های‬ ‫هویتی این‬ ‫کشور کشیده‬ ‫می شود‬ ‫معترضان می گویند در‬ ‫وال استریت دوباره‬ ‫«دیواری» بنا شده که پشت‬ ‫ان سرمایه داران شادکامند و‬ ‫این طرف دیوار «‪ 99‬درصد»‬ ‫مردم عادی هستند که‬ ‫هر روز زندگی به کام شان‬ ‫تلخ تر می شود‪ .‬در چنین‬ ‫فضایی به نظر می رسد که‬ ‫جنبش وال استریت نوعی‬ ‫جنبشی هویتی است که تالش‬ ‫دارد تا فضای اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاسی و اجتماعی امریکا را‬ ‫مورد نقد قرار دهد‬ ‫افتاب‬ ‫شکاف در هویت امریکایی‬ ‫بحران اقتصادی امریکا در حالی از سال ‪2008‬‬ ‫(‪ )1387‬روبه گسترش گذاشته است که پیش از این‪،‬‬ ‫رونده��ای اقتصادی این کش��ور به دلی��ل دخالت و‬ ‫درگیری در کشورهای افغانس��تان و عراق با مشکل‬ ‫مواجه ش��ده بود و در نهایت‪ ،‬براین��د این روندها به‬ ‫ادامه رکود اقتصادی‪ ،‬افزای��ش فاصله طبقاتی و نهایتا‬ ‫ایجاد ش��کاف هویتی در جامعه امریکا منجر ش��ده‬ ‫است‪ .‬شاید اگر ش��کل گیری و گسترش اعتراضات‬ ‫مردمی در امری��کا را از زاویه دیگری ن��گاه کنیم‪ ،‬ان‬ ‫را بتوان به نوعی ادام��ه زنجیره اعتراضات مردمی در‬ ‫منطقه خاورمیانه و ش��مال افریقا دانست که بخشی‬ ‫از زنجی��ره ان در اروپا نیز مش��اهده ش��د‪ .‬به طوری‬ ‫که بیش��تر کش��ورهای اروپایی از یونان تا فرانسه و‬ ‫انگلس��تان را در برگرفت‪ .‬حال این زنجیره با افزایش‬ ‫نابراب��ری و بی عدالت��ی ناش��ی از بح��ران اقتصادی‬ ‫و فاصله طبقات��ی‪ ،‬به امری��کا نیز گس��ترش یافته و‬ ‫پایه های هویتی این کش��ور را هدف قرار داده است‪.‬‬ ‫به گزارش رس��انه ها‪« ،‬دی��و لیندورف» نویس��نده و‬ ‫خبرنگار محقق موسس��ه وب سایت ضد جنگ «این‬ ‫نمی تواند اتف��اق بیفتد»‪ ،‬روز گذش��ته گف��ت‪« :‬اگر‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫احیا کرد‪ .‬حاال ‪ 80‬س��ال بعد از ان تلخ کامی ها و فراز‬ ‫و نش��یب های فراوان در اقتصاد جهان‪ ،‬دوباره دوره‬ ‫رکود اقتصادی به وال استریت بازگشته‪ ،‬اما معترضانی‬ ‫که می خواهند این خیابان را تس��خیر کنن��د‪ ،‬اعتقاد‬ ‫دارند که بانکداران و س��رمایه داران اقتصاد جهان که‬ ‫اغلب در وال اس��تریت ردپایی از انها یافت می شود‪،‬‬ ‫به طرز «ناعادالنه ای» می خواهند که تمام مش��کالت‬ ‫این رکود را بر دوش ‪ 99‬درصد مردم عادی بگذارند‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر‪ ،‬معترضان می گویند در وال استریت‬ ‫دوباره «دیواری» بنا شده که پش��ت ان سرمایه داران‬ ‫شادکامند و این طرف دیوار «‪ 99‬درصد» مردم عادی‬ ‫هستند که هر روز زندگی به کام شان تلخ تر می شود‪ .‬در‬ ‫چنین فضایی به نظر می رسد که جنبش وال استریت‬ ‫نوعی جنبشی هویتی اس��ت که تالش دارد تا فضای‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاس��ی و اجتماعی امری��کا را مورد نقد‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫دولت امری��کا بخش��ی از خدمات اجتماع��ی را به‬ ‫دلیل مش��کالت اقتصادی قطع کند‪ ،‬با درگیری های‬ ‫سیاس��ی و ش��ورش میان مردم معمولی این کش��ور‬ ‫روبه رو خواهد ش��د که این وضعیت ناش��ی از نگاه‬ ‫نابرابر دولت امریکا بوده اس��ت‪ ».‬در چنین شرایطی‪،‬‬ ‫ب��اراک اوباما رئیس جمهور امریکا روز س��ه ش��نبه‬ ‫دوازدهم مه��رماه در گفت وگو با ش��بکه تلویزیونی‬ ‫«ای بی سی» به صراحت لب به اعتراف گشود و گفت‬ ‫در موضع ضعف قرار دارد و مش��کالت ریش��ه دار‬ ‫امریکا ممکن است باعث شکس��ت او در انتخابات‬ ‫س��ال ‪ )1391( 2012‬ش��ود‪ .‬مردم امریکا پس از این‬ ‫اظهارات اوباما خشمگین تر شده و فعاالن ضد جنگ‬ ‫و اتحادیه های کارگری به جمع معترضین پیوس��ته و‬ ‫با اش��غال «میدان ازادی» تظاهرات ضد سرمایه داری‬ ‫را در واش��نگتن و علیه سیاست های اقتصادی دولت‬ ‫و بانک ه��ای ایاالت متح��ده برپا کردند و به س��وی‬ ‫کاخ سفید پیش رفتند‪.‬‬ ‫ش��کاف ها و نابرابری های اقتصادی و اجتماعی‬ ‫در حالی در امریکا ادامه دارد که بسیاری از تحلیلگران‬ ‫حوزه اجتماعی این کش��ور با تداوم این وضعیت‪ ،‬از‬ ‫ایجاد شکاف اجتماعی در جامعه امریکا اظهار نگرانی‬ ‫کرده اند‪ ،‬چرا که این جامعه‪ ،‬جامعه ای است که انسجام‬ ‫اجتماعی خود را بر مبنای هویت اجتماعی ناش��ی از‬ ‫تکثر فرهنگی‪ ،‬هویت اقتصادی ناشی از فراگیری رفاه‬ ‫و هویت سیاسی ناشی از نظام سیاسی حزبی به دست‬ ‫اورده اس��ت و برهم خوردن هریک از این پایه های‬ ‫انسجام می تواند به عمیق شدن شکاف میان حوزه های‬ ‫هم پیوسته بینجامد‪.‬‬ ‫در ادام��ه افزای��ش اعتراضات مردمی‪ ،‬ش��هرهای‬ ‫فلوری��دا‪ ،‬نیوجرس��ی‪ ،‬فیالدلفی��ا‪ ،‬ل��س انجل��س‪،‬‬ ‫سانفرانسیسکو‪ ،‬سیاتل‪ ،‬پورتلند‪ ،‬نورفولک‪ ،‬ویرجینیا‪،‬‬ ‫شیکاگو‪،‬هیوستن‪،‬سنانتونیو وتنسیروزشنبهشانزدهم‬ ‫مهر ماه ش��اهد تظاهرات معترضینی ب��ود که یک صدا‬ ‫فریاد ازادی و تحقق دموکراسی را در امریکا سر دادند‬ ‫و اعالم کردند از شکاف طبقاتی میان ثروتمندان و فقرا‬ ‫و فس��اد مالی دولتمردان خود به ستوه امده اند‪ .‬چنین‬ ‫قالب هایی از اعتراض در حالی به ایاالت متحده امریکا‬ ‫رسید که در ماه گذشته انگلستان‪ ،‬شریک راهبردی این‬ ‫ی علیه هیات حاکمه‬ ‫کشور نیز با اعتراضات شدید مردم ‬ ‫خود روبه رو ش��ده بود‪ .‬براین مبنا‪ ،‬گس��ترش چنین‬ ‫روندهایی اساسا‪ ،‬قالب های هویتی در جامعه امریکا‬ ‫را به چالش کشید‪ ،‬چالش��ی که می تواند فرایندهای‬ ‫گذار در این کشور متکثر را تس��ریع کرده و چالش ها‬ ‫را از حوزه اقتصادی به حوزه های سیاس��ی و هویتی‬ ‫گسترش دهد و این چالش در خواسته های معترضین‬ ‫کامال مشهود است‪ .‬در این زمینه یکی از این معترضان‬ ‫در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت‪« :‬سیستم بیمارگونه‬ ‫بانک ها زندگی همه ما را هم بیمار کرده است‪ .‬ما واقعا‬ ‫از فساد و دزدی خسته شده ایم‪ ،‬خانه و شغلمان را از‬ ‫دست داده ایم و منابع درامدمان هم قطع شده و دیگر‬ ‫چیزی برایمان نمانده است‪ ».‬در نهایت به نظر می رسد‪،‬‬ ‫چارچوب های اعتراضی مردم امریکا اگرچه اغازی‬ ‫از حوزه اقتصادی داشته اس��ت اما ریشه تمامی ان را‬ ‫می توان ناشی از نابرابری هایی دانست که فرای حوزه‬ ‫اقتصادی و در نظام سیاسی این کشور نهفته است که‬ ‫می تواند برایندهای چالشی برای هویت امریکایی در‬ ‫بر داشته باشد‪ .‬از این منظر‪ ،‬ش��اکله نظام سیاسی این‬ ‫کش��ور با فرایندی از روابط درهم تنیده سرمایه داران‬ ‫و دولتمردان تش��کیل یافته که منافع اقتصادی امریکا‬ ‫را تنها در چارچوب ش��رکت های بزرگ تعریف کرده‬ ‫است‪g .‬‬ ‫‪73‬‬ ‫اوباما بر لبه تیغ‬ ‫انقالب اجتماعی در امریکا با اتکا به فن اوری اطالعات‬ ‫محمد علی بصیری ‪ /‬استاد دانشگاه اصفهان و کارشناس مسائل امریکا‬ ‫‪3‬‬ ‫افتاب‬ ‫تظاه��رات طیف ه��ای مختل��ف م��ردم در‬ ‫ایاالت متحده امریکا که به بحران وال استریت معروف‬ ‫و به شهرهای مختلف این کش��ور نیز کشیده شده از‬ ‫زوایای مختل��ف قابل تحلیل اس��ت‪ .‬در دهه هفتاد و‬ ‫بعد از جنگ ویتنام تظاهرات های مردمی را داش��تیم‬ ‫که به تغییر استراتژی نظامی و بین المللی امریکا منجر‬ ‫شد‪ ،‬اما در دهه اخیر به این شدت بی سابقه بوده است‪.‬‬ ‫مجموعه مخالفان و معترضان بسیج کننده مردم هستند‬ ‫و نمی توان از جناح خاصی نام برد‪ .‬اکنون اتحادیه های‬ ‫کارگری و صنف��ی‪ ،‬نخبگان و روش��نفکران داخلی و‬ ‫تندروهای جمهوری خواه در این اعتراضات حضور‬ ‫دارند‪ .‬بسیاری این سلسله تظاهرات را اعتراض های‬ ‫ضد سرمایه داری تعبیر کرده اند‪ ،‬اما به طور کلی دالیل‬ ‫هر بحرانی را از سه س��طح می توان مورد مطالعه قرار‬ ‫داد‪ .‬در ش��کل گیری جنبش وال اس��تریت نیز عوامل‬ ‫بین المللی‪ ،‬منطقه ای و داخل��ی امریکا تاثیر گذار بوده‬ ‫است‪ .‬در بعد بین المللی فروپاش��ی نظام دو قطبی که‬ ‫بیش از ‪ 10‬س��ال از عمر ان می گذرد را می توان یکی‬ ‫از دالیل ای��ن بحران عنوان ک��رد‪ .‬در واقع کارتل ها و‬ ‫ تراست های سیستم سرمایه داری امریکا در طول جنگ‬ ‫سرد توان مقاومت و بس��یج امکانات و افکار عمومی‬ ‫امریکا و غرب را داش��تند‪ ،‬ولی پس از ان روز به روز‬ ‫متزلزل شده و امروز با وجود تمام تالش ها این قطب‬ ‫نیز به تبع قطب حریف رو به افول اس��ت و از لحاظ‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫امریکایی ها‬ ‫در چرخش از‬ ‫جمهوری خواهی‬ ‫به دموکرات ها‬ ‫در پی تغییر در‬ ‫ساختار این کشور‬ ‫بودند اما اوباما‬ ‫در موضوعات‬ ‫داخلی پیگیر‬ ‫سیاست های‬ ‫جمهوری خواهان‬ ‫بود‬ ‫‪74‬‬ ‫ایدئولوژیک با بحران جدی مواجه شده است‪ .‬مساله‬ ‫دیگر در حوزه بین الملل دخالت ه��ای بیش از حد و‬ ‫زیاده خواهی ه��ای امریکا در بح��ث تک قطبی کردن‬ ‫نظام بین الملل است‪ .‬تالش های امریکا در این راستا‬ ‫مورد حمایت بین المللی قرار نگرفت و از سوی رقبایی‬ ‫مثل روس��یه و چین و قدرت های رو به رش��د مانند‬ ‫کشور های جهان اس�لام‪ ،‬برزیل‪ ،‬هند و حتی اتحادیه‬ ‫اروپا رد ش��د و این موضوع نیز هزینه های سنگینی را‬ ‫برای امریکا رقم زد و فشار مضاعفی را بر اقتصاد این‬ ‫کشور وارد کرد‪ .‬از س��وی دیگر بعد از یازده سپتامبر‪،‬‬ ‫ تروریسم و مبارزه با ان هزینه های سنگینی را از خزانه‬ ‫امریکا تخلیه کرد و امروز این خالء‪ ،‬اقتصاد را ضعیف‬ ‫کرده و موجب نارضایتی عمومی شده است‪ .‬اما یکی‬ ‫دیگر ازعلل بین المللی و مهم شکل گیری این جنبش‪،‬‬ ‫انقالب اطالعات و ارتباطات است‪ .‬دیدگاه و تحلیل‬ ‫سیاسی بسیاری از ملت ها در نتیجه افزایش اگاهی و‬ ‫اطالعات از شبکه های مختلف اینترنتی و ماهواره ای‬ ‫متحول شده و از این رو مثل گذشته دولت ها نمی توانند‬ ‫از طری��ق تحلی��ل و اخب��ار یکجانبه و فیلتر ش��ده‪،‬‬ ‫افکار عمومی خ��ود را مدیریت کرده و در راس��تای‬ ‫هدف های خود جهت دهند‪ .‬امریکا به دلیل وسعت و‬ ‫گستره این شبکه ها بیشتر از کشور های دیگر متاثر شده‬ ‫است‪.‬اما از س��وی دیگر در بعد منطقه ای هم جایگاه‬ ‫گذشته امریکایی ها در شمال و جنوب تضعیف شده‬ ‫و حرکت های ضد امریکایی خصوصا در کشورهای‬ ‫امریکای التین بس��یاری از منافع و جایگاه امریکا را‬ ‫متزلزل کرده است‪ .‬متحدان امریکا نیز همکاری الزم را‬ ‫با این کشور ندارند و این مسائل عامل منطقه ای برای‬ ‫تضعیف اقتصاد امریکا و بروز نارضایتی بوده اس��ت‪.‬‬ ‫در حوزه داخلی نیز عوام��ل مختلفی ازجمله تبعیض‬ ‫بین اقوام و مذاهب مختلف و جنسیت ها و تعارضی‬ ‫که در اقتصاد سرمایه داری وجود دارد‪ ،‬موجب بروز‬ ‫این اعتراضات شده اس��ت‪ .‬این تعارض اقتصادی در‬ ‫بلند مدت منافع را به سمت طبقه حداقلی می رساند و‬ ‫فقر و ضعف طبقه حداکثر (که در این جنبش از ان به‬ ‫عنوان طبقه ‪ 99‬درصدی یاد می شود) را به دنبال خواهد‬ ‫داشت‪ .‬در همین حال ریشه داخلی بحران های بانکی‬ ‫و مالی را نمی توان نادیده گرفت‪ .‬امار نشان می دهد در‬ ‫طول ‪ 30‬سال گذشته اندوخته طبقه مسلط سرمایه دار‬ ‫سه هزار برابر شده و طبقه کارگر و حقوق بگیر به طور‬ ‫متوسط سالی یک درصد افزایش درامد داشته اند‪ .‬این‬ ‫شکاف باعث باال رفتن نارضایتی عمومی شده است‪.‬‬ ‫در مجموع عوام��ل بین المللی‪ ،‬منطق��ه ای و داخلی‬ ‫ریشه هایی اس��ت که اقتصاد امریکا را متزلزل کرده و‬ ‫مبانی نظری و ایدئولوژی این نظام را به چالش کشیده‬ ‫و نارضایتی عمومی را ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر برخی بر این باورند که این حرکت‬ ‫که تقریبا به همه ایاالت امریکا تسری پیدا کرده‪ ،‬انقالبی‬ ‫اجتماعی است‪ .‬چهارس��ال قبل و در زمان بوش پسر‬ ‫اعتراضاتی نسبت به سیاست های دولت امریکا صورت‬ ‫گرفت‪ .‬امریکایی ها ب��ا چرخش در ارا که به س��مت‬ ‫دموکرات ها بود‪ ،‬امیدوار بودند با تغییر دولت از مشکالت‬ ‫انها کاسته ش��ود‪ ،‬اما بعد از انتخاب اوباما به این نتیجه‬ ‫رسیدند که رئیس جمهور جدید و دولت وی جز شعار‬ ‫کاری از پیش نبرده است و مسیر جمهوری خواهان را در‬ ‫سیاست های داخلی و بین المللی تقریبا تعقیب می کند‪.‬‬ ‫امروز مردم امریکا از تغییر دولت ناامید ش��ده اند و کل‬ ‫ساختار نظام سرمایه داری که س��مبل ان وال استریت‬ ‫است را زیر سوال برده اند‪ .‬انها خواستار تغییر ساختار‬ ‫هستند و تغییر دولت مشکل مردم امریکا را حل نخواهد‬ ‫کرد‪ .‬به نظر می رسد اگر این حرکت ادامه پیدا کرده و مهار‬ ‫نشود و اوباما اقدام به جلب رضایت حداقلی مردم نکند‪،‬‬ ‫به احتمال بسیار زیاد انتخابات اتی را به رقیب می بازد‬ ‫و یکی از جمهوری خواهان به کاخ س��فید راه می یابد‪.‬‬ ‫حداقل نتیجه این اعتراضات این است که سیاست های‬ ‫امریکا در برخی موضوعات را متوقف کند‪ .‬در گام بعد‬ ‫و شدت گرفتن اعتراضات منجر به واگذاری انتخابات‬ ‫به جمهوری خواهان خواهد ش��د و گام اخر و مهم تر‬ ‫ان است که کاخ س��فید به س��متی رود که بسیاری از‬ ‫سیاست های داخلی و بین المللی خود را تغییر دهد‪ .‬البته‬ ‫احتمال انکه این اعتراضات به انقالب تبدیل شود و به‬ ‫دگرگونی کل نظام منجر شود‪ ،‬یک احتمال است‪ .‬نظام‬ ‫لیبرال دموکراسی امریکا در یک صد سال گذشته نشان‬ ‫داده که با انعطاف و تغییرات سریع به بحران ها واکنش‬ ‫نشان داده‪ .‬اینکه ایا می تواند این بار هم به بحران غلبه‬ ‫کند یا اینکه بحران فراگیر می شود سئوالی است که پاسخ‬ ‫به ان به اینده وابسته است‪g .‬‬ ‫ابوالفتح بر‬ ‫این باور است که‬ ‫اگر اعتراضات وال‬ ‫استریت گسترش‬ ‫پیدا کند به تغییر نظام‬ ‫سرمایه داری امریکا‬ ‫منتهی نخواهد شد‬ ‫دموکرات ها‪ ،‬سوار برموج اعتراضاتامریکا‬ ‫جنبش وال استریت ریشه در‬ ‫‪4‬‬ ‫برای بررسی ریش��ه های حوادث اجتماعی‬ ‫که این روزها در داخ��ل ایاالت متحده امریکا رخ‬ ‫داده اس��ت‪ ،‬باید به حدود یک ده��ه قبل برگردیم‪.‬‬ ‫پس از وقوع حادثه یازده س��پتامبر اقتصاد امریکا‬ ‫با خطر بروز رکود اقتصادی مواجه ش��د‪ .‬به همین‬ ‫دلیل دولت امریکا سیاس��ت انبس��اطی را به اجرا‬ ‫گذاشت که شامل چندین بخش بود‪ .‬از یک طرف‬ ‫تزریق پول به بازار انجام گرف��ت و دولت امریکا‬ ‫تالش کرد تا پ��ول در اختیار ش��رکت ها قرار دهد‬ ‫تاانها بتوانند روند اقتصادی را پیش ببرند‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر بهره بین بانکی کاهش پیدا کرد با این امید که‬ ‫پول ها در بانک ها ذخیره نشود و به مصرف خرید‬ ‫کاال برسد یا سرمایه گذاری ش��ود‪ .‬تا چند سال این‬ ‫سیاس��ت موفق بود و کمک کرد پیامد های حادثه‬ ‫یازده سپتامبر پشت سر گذاشته شود‪ .‬اما از انجایی‬ ‫که افزایش نقدینگی و تزریق پول در اقتصاد امریکا‬ ‫باعث تورم در بخش مسکن شد مشکالت بعدی‬ ‫مبنی بر حباب کاذب در ای��ن بخش به وجود امد و‬ ‫بانک ها برای استفاده از سود ناشی از افزایش قیمت‬ ‫مسکن شروع کردند به اعطای وام به افراد متقاضی‬ ‫که در این میان تعدادی که حائز ش��رایط نبودند و‬ ‫اعتبارات کافی نداشتند از بانک ها وام گرفتند به این‬ ‫امید که با افزایش قیمت مسکن بتوانند تعهدات خود‬ ‫را بپردازند‪ .‬ام��ا از انجایی که افزایش عرضه باعث‬ ‫توقف روند صعودی قیمت ها شد به ناگاه در سال‬ ‫‪ 2006‬روند نزولی پیدا کرد و باعث شد کسانی که‬ ‫در بخش مسکن سرمایه گذاری کرده بودند متحمل‬ ‫ضررهای سنگینی شوند‪ .‬این ضرر در درجه اول متوجه‬ ‫بانک ها و موسسات اعتباری که بخش عمده ای از منابع‬ ‫مالی خود را در این بخش سرمایه گذاری کرده بودند‪ ،‬شد‪.‬‬ ‫به دنبال این حوادث بانک ها در معرض ورشکستگی قرار‬ ‫گرفتند و از انجا که دولت امریکا می دانست اگر بانک ها‬ ‫ورشکست ش��وند چرخ اقتصاد متوقف خواهد شد‪،‬‬ ‫تصمیم گرفت کمک های مالی گسترده ای به شرکت ها‬ ‫و موسس��ات مالی انجام دهد‪ .‬اما این اقدام در نهایت به‬ ‫افزایش بدهی های دولت امریکا و کس��ری بودجه این‬ ‫دولت منجر شد‪ .‬به عبارتی بدهی هایی که دردرجه اول‬ ‫بر عهده بانک ها بود در درجه دوم بر گردن دولت امریکا‬ ‫با وجود گسترده شدن جنبش‬ ‫خطراتی ان را تهدید می کند‪ .‬خطر‬ ‫اول این است که این جنبش بدون‬ ‫رهبر است‪ .‬نکته بعدی ان است که‬ ‫هنوز مشخص نیست این جنبش‬ ‫مسالمت امیز باقی خواهد ماند یا‬ ‫به خشونت خواهد انجامید‪ .‬اگراین‬ ‫جنبش به خشونت کشیده شود دست‬ ‫دولت برای سرکوب باز می شود و به‬ ‫سرعت حمایت عمومی از این جنبش‬ ‫کم می شود‪ .‬سوالی که پیش می اید‬ ‫این است که ایا این جنبش می تواند‬ ‫فرای رقابت های سیاسی بین دو حزب‬ ‫حرکت کند‪ .‬اینها تهدیداتی است که‬ ‫جنبش اشغال را تهدید می کند‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫امیر علی ابوالفتح ‪ /‬کارشناس مسائل امریکا‬ ‫افتاب‬ ‫تحوالت یک دهه گذشته امریکا دارد‬ ‫افتاد‪ .‬درهمین فرایند به تدریج بیکاری در امریکا افزایش‬ ‫پیدا کرد به گونه ای که به باالی ‪ 10‬درصد رسید‪ .‬در این‬ ‫میان بس��یاری از طرح های دولتی به دلیل کمبود منابع‬ ‫مالی متوقف شد و سیاست های دولت رفاهی به حداقل‬ ‫رسید‪ .‬مجموع این عوامل یعنی افزایش بیکاری‪ ،‬کاهش‬ ‫برنامه های رفاهی توسط دولت و نهایتا سودجویی که‬ ‫در بخش مالی به وقوع پیوست‪ ،‬دست به دست هم داد‬ ‫تا اینکه مردم امریکا به خیابان ها بیایند و حرکتی تحت‬ ‫عنوان «جنبش وال اس��تریت را اشغال کنید» در امریکا‬ ‫به وجود امد‪.‬‬ ‫اما به نظر می رسد دموکرات ها از جریان اعتراضی‬ ‫علیه وال استریت استفاده سیاسی می کنند‪ .‬وقتی اوباما‬ ‫به قدرت رس��ید و سیاست های لیبرالیس��تی را به اجرا‬ ‫گذاش��ت با واکنش تند محافظه کاران مواجه ش��د‪ .‬در‬ ‫سال ‪ 2009‬و ‪ 2010‬شاهد یک نوع حرکت اجتماعی در‬ ‫داخل امریکا بودیم تحت عنوان جنبش تی پارتی که این‬ ‫گروه معتقد بودند دولت باید مالیات ها را کاهش دهد‪،‬‬ ‫در امور اقتصادی دخالت نکند و نظارت های دست و پا‬ ‫گیر اقتصادی را کاهش دهد و به گونه ای هر ان چیزی که‬ ‫دموکرات ها قصد انجام ان را داشتند‪ ،‬جنبش تی پارتی با‬ ‫ان مخالفت می کرد‪ .‬توجه محافظه کاران و قدرت نمایی‬ ‫انان در جنبش تی پارتی باعث شد تا برخی برنامه های‬ ‫دولت اوباما متوقف شود و اوباما طی چند سخنرانی از‬ ‫مردم خواست تا در خیابان ها حضور داشته باشند و به‬ ‫نماینده هایشان اعالم کنند دست از مخالفت ها بردارند و‬ ‫اجازه دهند برنامه های دولت در قالب بسته های اقتصادی‬ ‫اجرا شود‪ .‬به نظر می رسد حتی اگر ابتکار عمل جنبش‬ ‫اعتراضی اشغال توسط دموکرات ها طراحی نشده باشد‬ ‫اما با گذشت چند روز دموکرات ها از این قضیه استفاده‬ ‫کرده و از این جنبش حمایت کردند‪ .‬حزب دموکرات‬ ‫تالش می کند تا اوباما را به عنوان قهرمان اقش��ار فقیر و‬ ‫اسیب پذیر اعالم کند چرا که از لحاظ جمعیتی این گروه‬ ‫پر شمار تر هس��تند‪ .‬به همین دلیل می بینیم که شخصی‬ ‫مانند «نانسی پلوسی» که یک چهره بسیار بانفوذ حزب‬ ‫دموکرات است‪ ،‬با این جنبش اعتراضی ضد وال استریت‬ ‫اعالم همبستگی می کند‪.‬در مقابل اقای «اریک کانتور»‬ ‫که نماینده با نفوذ حزب جمهوری خواه است‪ ،‬شرکت‬ ‫کنندگان در این اعتراضات را گروهی اوباش می نامد‪ .‬در‬ ‫این میان اوباما امیدوار است که با بسیج اجتماعی و سوار‬ ‫شدن بر خواست مردم‪ ،‬شانس خود را در انتخابات بعدی‬ ‫افزایش دهد‪ .‬البته اگر اوضاع اقتصادی بهبود پیدا نکند‬ ‫در نهایت اوباما به عنوان مسئول اجرایی کشور‪ ،‬مسئول‬ ‫بسیاری از ناکامی ها خواهد بود‪.‬‬ ‫اما از سوی دیگر با وجود گس��ترده شدن جنبش‬ ‫خطراتی ان را تهدید می کند‪ .‬خطر اول این است که این‬ ‫جنبش بدون رهبر است‪ .‬نکته بعدی ان است که هنوز‬ ‫مشخص نیست این جنبش مسالمت امیز باقی خواهد‬ ‫ماند یا به خش��ونت خواهد انجامید‪ .‬اگراین جنبش به‬ ‫خشونت کشیده شود دس��ت دولت برای سرکوب باز‬ ‫می ش��ود و به س��رعت حمایت عمومی از این جنبش‬ ‫کم می شود‪ .‬سوالی که پیش می اید این است که ایا این‬ ‫جنبش می تواند فرای رقابت های سیاسی بین دو حزب‬ ‫حرکت کند‪ .‬اینها تهدیداتی اس��ت که جنبش اشغال را‬ ‫تهدید می کند‪.‬‬ ‫اما به نظر نمی رس��د حت��ی اگر ای��ن اعتراضات‬ ‫گسترش پیدا کند‪ ،‬به تغییر نظام س��رمایه داری امریکا‬ ‫منجر ش��ود‪ .‬س��اختارهای سیاس��ی امریکا به گونه ای‬ ‫طراحی ش��ده اس��ت که ضرورت تغییر نظام به وجود‬ ‫نمی اید‪ .‬نهایتا جابه جایی قدرت بین دو حزب صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬بنابراین زمینه برای شورش علیه بنیان های نظام‬ ‫امریکافعال قابل دسترسی نیست‪g .‬‬ ‫‪75‬‬ ‫صدای پای نومحافظهکاران‬ ‫افتاب‬ ‫مصاف جمهوری خواهان و دموکرات ها برای سوارشدن بر امواج اعتراض ها‬ ‫در گفت و گو با فرهاد کلینی‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫داوود رضایی چراتی‬ ‫‪5‬‬ ‫ماهیت اعتراضات کنونی مردم امریکا در مقایسه با سایر اعتراضات در ادوار گذشته متفاوت است‪ .‬اعتراضات‬ ‫گذشته دایره محدودتری داشته و از ماهیت صنفی برخوردار بود‪ .‬اما اکنون این اعتراضات شکل جدی تری به‬ ‫خود گرفته که سیستم های سیاسی و اقتصادی امریکا را به چالش کشیده است‪ .‬این اعتراضات خود جوش و فارغ‬ ‫از تشکل خاص ایا شکل جدی تری به خود می گیرد؟ ایا دامنه گسترده تری پیدا خواهد کرد؟ ایا این اعتراضات‬ ‫دولتمردان امریکا را متوجه یک ضرورت سیاس��ی و اقتصادی خواهد کرد؟! ایا جامعه سیاسی امریکا از نظام‬ ‫دو حزبی رها خواهد شد؟‬ ‫اینها سواالتی است که از اقای محمد فرهادکلینی‪ ،‬دیپلمات و کارشناس ارشد مسائل استراتژیک پرسیدیم ‪.‬‬ ‫اقای کلینی! از نظر شما منش��ا اعتراضات در‬ ‫امریکا ناشی از چه عواملی است؟‬ ‫‪l‬ماهی��ت موض��وع را در مش��کل سیس��تم‬ ‫س��رمایه داری و سیس��تم سوپر کاپیتالیس��م امریکا‬ ‫باید جس��ت وجو کرد‪ .‬طبیعتا سیستم س��رمایه داری‬ ‫امریکا با انواع مش��ابه در جهان مانند سیستم هایی که‬ ‫در ژاپن یا در ش��مال یا جنوب اروپا وج��ود دارد‪ ،‬تا‬ ‫حدودی متفاوت اس��ت‪ .‬در امریکا درهم پیچیدگی‬ ‫سیستم سرمایه داری از رشد و نمو متفاوتی برخوردار‬ ‫بوده اس��ت‪ .‬از طرفی می توان گفت که امروزه فاصله‬ ‫طبقاتی در جامعه امریکا در س��طح باالیی قرار گرفته‬ ‫اس��ت‪ .‬به گونه ای که بنابر اماری که مطرح می ش��ود‬ ‫تقریبا شرکت های مهم‪ ،‬تراس��ت ها و کارتل ها بیش‬ ‫از ‪50‬درصد از کل س��رمایه های موجود در امریکا را‬ ‫مدیریت می کنند که البته نکته بسیار مهم و قابل توجهی‬ ‫است‪ .‬اکنون بحث چگونگی موضوع تامین منابع برای‬ ‫دولت و حل کس��ری بودجه‪ ،‬مورد اختالف ش��دید‬ ‫جریان جمهوری خواه و دموکرات ها قرار گرفته است‪.‬‬ ‫اینکه چگونه می توان این منابع درامدی را برای کسری‬ ‫بودجه و فائق امدن بر بحران مالی در اختیار گرفت در‬ ‫‪76‬‬ ‫صحنه سیاس��ی امریکا هنوز مورد چالش است‪ .‬البته‬ ‫روش هایی که مطرح می ش��ود از جانب دموکرات ها‬ ‫یا جمهوری خواهان کامال متفاوت ارزیابی می شود‪.‬‬ ‫به همین خاطر تقریبا طرفین بر اساس ناچاری و اجبار‬ ‫با توجه به ترکیب قدرت در مجلس نمایندگان و س��نا‬ ‫در یک رویکرد موقت و متوس��ط نسبت به همدیگر‬ ‫قرار دارند‪.‬‬ ‫بن بس��ت سیاس��ی موجود و کیفی��ت رقابت و‬ ‫شدت اثار بحران اقتصادی در یک تقاطع زمانی قرار‬ ‫گرفته اند‪.‬‬ ‫ای��ا اعتراضات نس��بت به وضعی��ت موجود‬ ‫شکل گرفته یا زمینه های ان از قبل فراهم بود؟‬ ‫‪l‬با پی��روزی جمهوری خواه��ان در انتخابات‬ ‫کنگ��ره در نوامبر گذش��ته موضوع اختالف��ات بین‬ ‫کنگره و ش��خص اوباما از کیفیت و سرعت بیشتری‬ ‫برخوردار شد و امروزه با توجه به عدم حل قطعی در‬ ‫ابعاد تصمیم گیری حقوقی و کشیده شدن نارضایتی‬ ‫اقتصادی این مس��اله کامال خودش را نشان می دهد‪.‬‬ ‫البته این بیانگر تمام ماجرا نیس��ت‪ ،‬ب��ه این خاطر ما‬ ‫شاهد برخی از واکنش های اجتماعی در جامعه امریکا‬ ‫هستیم که طی هفته های اخیر در حال ظهور و با شعار‬ ‫«وال استریت را اشغال کن» در حال مطرح شدن است‪.‬‬ ‫این مس��اله فرصتی برای گروه��ی از معترضان پدید‬ ‫اورده تا بتوانند نظرات‪ ،‬نگاه و اعتراضات شان را نسبت‬ ‫به وضعیت موجود به اثبات برسانند‪ .‬بعد از شکل گیری‬ ‫بحران مالی این ظهور خیابانی قابل توجه است‪ .‬تقریبا‬ ‫از س��وی کارشناس��ان غربی پیش بینی می شد که این‬ ‫اعتراضات عمدتا در فضای مجازی باقی خواهد ماند‪،‬‬ ‫ولی امروزه شاهدیم که فضای مجازی به عنوان ابزاری‬ ‫در اختیار معترضان قرار گرفته تا بتوانند سیاست ها و‬ ‫مخالفت شان را تبدیل به نقطه عطف و خیابانی کنند‪.‬‬ ‫این اعتراض��ات ایا ش��کل جدی تری به خود‬ ‫خواهد گرفت؟‬ ‫‪l‬با توجه به شرایط اقتصادی که امروزه امریکا‬ ‫با ان روبه رو اس��ت‪ ،‬موضوع ش��بکه ای ش��دن این‬ ‫اعتراضات با توجه به اینکه در اکثر ایالت ها فراخوان‬ ‫داده ش��ده واکنش های اجتماعی متفاوت را به وجود‬ ‫اورده است‪ .‬جوانان و بیکاران و واخوردگان اجتماعی‬ ‫و همزم��ان دخال��ت برخ��ی از جریان��ات انتی وار‬ ‫(ضد جنگ) و حتی برخی از بازنشس��تگان سیاس��ی‬ ‫و‪ ..‬این احتمال را به وجود اورده که بتواند این شرایط‬ ‫را تبدیل به وضعیت بغرنجی برای دولت امریکا کند‪.‬‬ ‫چون سیاست مشت اهنین که پلیس امریکا در میادین‬ ‫از خودش نشان داده نتوانسته پاسخ الزم یا ارامش الزم‬ ‫را بین معترضان ایجاد کند‪.‬‬ ‫با توج��ه ب��ه انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری‬ ‫پیش روی امریکا ایا می شود گفت که مخالفان‬ ‫اوباما لیدر و پرچمدار این اعتراضات هستند؟‬ ‫‪l‬انچه مهم اس��ت اینکه هیچ ی��ک از احزاب‬ ‫سیاس��ی در امریکا ام��روزه پرچمدار رهب��ری این‬ ‫وضعی��ت نیس��تند‪ .‬خان��م نانس��ی پولس��ی‪ ،‬رهبر‬ ‫دموکرات های کنگ��ره از اعتراض��ات حمایت کرده‬ ‫است‪ .‬شاید به دنبال اس��تفاده خودشان و کمپین های‬ ‫انتخاباتی هستند و جریانی که امروزه به عنوان جریان‬ ‫اجتماعی طبیعی به صحنه ام��ده‪ ،‬رویکرد متفاوتی با‬ ‫مسائل و موضوعات سنتی در امریکا دارد‪ .‬اینکه این‬ ‫جریان دارای یک لیدر واحد باش��د یا یک پشتیبانی‬ ‫افتاب‬ ‫انچه جمهوری خواهان به‬ ‫شدت بر ان اصرار دارند‬ ‫بحث به جریان انداختن‬ ‫قدرت کارخانه های‬ ‫تسلیحاتی است که از‬ ‫این طریق ظرفیت و‬ ‫جایگاه امریکا را پر کنند‪.‬‬ ‫در صحبت های اخیر‬ ‫نماینده جمهوری خواه که‬ ‫االن بیشترین شانس را‬ ‫برای کاندیدا شدن از‬ ‫طرف جمهوری خواهان‬ ‫دارد صدای پای‬ ‫نومحافظه کاران‬ ‫شنیده می شود‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫قوی برنامه ای داش��ته باش��د‪ ،‬هنوز جای سوال دارد‪.‬‬ ‫لیکن سبک اعتراضات بسیار شبیه به مدل انقالب های‬ ‫عربی است‪ .‬یعنی حضور در میادین و چادر زدن برای‬ ‫ماندگاری در صحنه و‪...‬‬ ‫دامنه این اعتراضات تا کجا خواهد بود؟‬ ‫‪l‬هنوز مشخص نیس��ت که این موضوع چقدر‬ ‫می تواند بادوام باش��د‪ ،‬ولیکن انچه خیلی قابل توجه‬ ‫است بحث ضرورت رسیدن جامعه امریکابه یک تغییر‬ ‫جدی و بنیادی است که بعضی ها رویکرد موجود در‬ ‫جامعه سیاسی‪ ،‬اقتصادی امریکا را پاسخگوی نیاز مردم‬ ‫نمی دانند‪ .‬بعضی از جامعه شناسان براین باورند که باید‬ ‫این موضوع به درستی مدیریت شود‪ ،‬در غیر اینصورت‬ ‫پتانسیلی وجود دارد از جانب جریان های انارشیست‬ ‫مثل چپ انارشیست که جامعه امریکا استعداد ان را‬ ‫دارد و به صورت خفته و زیرپوستی حرکت می کند و‬ ‫انها می توانند برای دولت امریکا نگران کننده باشند‪.‬‬ ‫پس معتقدید که دولت امریکا باید به ضرورت‬ ‫اقتصادی در کن��ار ضرورت سیاس��ی توجه‬ ‫خاص داشته باشد؟‬ ‫‪l‬یقینا همین گونه است‪ .‬بحث ظهور تی پارتی‬ ‫در انتخابات گذش��ته کنگره خودش را نش��ان داد که‬ ‫توانست عده ای از نمایندگان را به کنگره بفرستد و به‬ ‫موازات حزب جمهوری خواه حرکت کرد‪ ،‬این مساله‬ ‫بیانگر این است که جامعه امریکا نیاز به فضای سوم‬ ‫دارد‪ .‬حال سوال این است که ایا این اعتراضات صرفا‬ ‫درخواست اقتصادی است یا اینکه می تواند منجر به‬ ‫یک ضرورت سیاسی ش��ود؟ انچه مسلم است اینکه‬ ‫بحث بر تابیدن مردم به نظام دو حزبی در امریکا دوره‬ ‫پایانی خود را طی می کند و امروزه انها به یک س��ری‬ ‫ضرورت های جدید رس��یده اند و احس��اس می کنند‬ ‫جامعه سیاسی امریکا باید تا حدودی متحول شود‪.‬‬ ‫ضرورت های جدید سیاسی شامل چه مواردی‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬می توان در چند دسته انها را تقسیم بندی کرد‪.‬‬ ‫بخش��ی از ان به بافت ژئوپلتیک درونی خود امریکا‬ ‫یعنی نقشی که جریان هیسپن و جریان انگلوساکسونی‬ ‫امریکا دارد برمی گردد‪ ،‬این تمایز در انجا تقریبا نهادینه‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬بخش دیگر هم برمی گردد به سرعت و‬ ‫شرایطی که باعث ایجاد نوعی شکاف عمیق اقتصادی‬ ‫در جامعه امریکا شده است‪ .‬به همین دلیل امروزه شاهد‬ ‫این وضعیت هستیم‪ .‬البته بخشی از جریان هایی که مثال‬ ‫در تگزاس وجود دارد یا بعضی از صداهای مخالف و‬ ‫جدایی طلبانه ای که بعضا خودش را هم معرفی کرده‪،‬‬ ‫جدا از بحث ما اس��ت‪ .‬همچنین موضوعات سنتی که‬ ‫در رابطه با جوامع سرخ پوست یا اقلیت های کوچک‬ ‫در داخل امریکا وجود داش��ته اس��ت؛ ولیکن امروزه‬ ‫موضوعی که بسیار مهم تلقی می شود بحث تجمیع این‬ ‫شکاف ها در شرایط سیاسی امریکاست‪ .‬یعنی بحث‬ ‫رویگردانی جامعه از نظام دو حزبی و تبدیل شدن امید‬ ‫به تغییر که یک نوع یاس است‪ .‬اوباما در سال های اول‬ ‫و دوم تالش برای تغییر داشت ولی کاری جدی انجام‬ ‫نداد و متعاقبا در سال سوم جا پای جمهوری خواهان‬ ‫گذاشت‪ .‬اینها همه دست به دست هم داده تا نگاه های‬ ‫متفاوتی در خصوص چگونگی چش��م انداز تعادل در‬ ‫امریکا به وجود بیاید‪.‬‬ ‫بنابراین ن��گاه دولتم��ردان حاک��م نمی تواند‬ ‫پاس��خگوی مطالبات اقتص��ادی و اجتماعی‬ ‫باشد‪ ،‬درست است؟‬ ‫‪l‬در ماه گذشته یکسری تغییر مثبت ولی محدود‬ ‫در حوزه رفع بیکاری و تا حدودی هم رشد اقتصادی‬ ‫روی داد ‪ ،‬بعد از ان زنگ خطر اولیه بحران مش��اهده‬ ‫شده است‪ .‬ولی این موضوع بیش از انکه بخواهد یک‬ ‫راه حل سیاسی باشد‪ ،‬بیشتر تاکتیکی بوده است‪ .‬اوباما‬ ‫تالش کرد بتواند کسری بودجه و بحران مالی به وسیله‬ ‫افزایش مالیات از ثروتمندان را در دستور کار قرار دهد‬ ‫و اخذ مالیات از طریق شرکت های بزرگ و صنعتی و‬ ‫مالی امریکا را مطرح کرد که با مخالفت کنگره مواجه‬ ‫ش��د‪ .‬به این خاطر امروز می توان گف��ت عدم تطبیق‬ ‫کسری بودجه با نرخ رش��د در درون امریکا به عنوان‬ ‫س��وال جدی برای جامعه مطرح شده است‪ .‬بنابراین‬ ‫بحث امید به اینده و خصوص��ا برای جوامع کوچک‬ ‫امریکایی و انهایی که جزو کالس های پایین جامعه‬ ‫قرار دارند به شدت مورد سوال قرار گرفته است‪.‬‬ ‫جهت گیری ه��ای اخیر دولت اوبام��ا در رفع‬ ‫مش��کالت اقتصادی ه��م نتوانس��ته مانع این‬ ‫اعتراضات شود؟‬ ‫‪ l‬اوباما متمرکز به طبقه متوسط در حال حرکت‬ ‫است و تمام تالشش این است که بتواند طبقه متوسط‬ ‫را به عنوان عامل حمایت��ی خود برای انتخابات بعدی‬ ‫به دنبال داشته باش��د‪.‬به همین دلیل برخی از مخالفین‬ ‫ایشان از او به عنوان سوسیالیس��ت یاد می کنند‪ .‬اوباما‬ ‫جایگاه اف��کار عموم��ی را به عنوان پش��تیبان حزب‬ ‫دموکرات کماکان دنبال می کند تا بتواند دوره صدارت‬ ‫خود را تمدید کند‪ .‬اما انچه امروز مش��اهده می شود‬ ‫بحث جهت گیری س��رمایه در امریکاس��ت‪ ،‬یعنی با‬ ‫توجه به وضعیتی که امریکا در ان قرار گرفته و با توجه‬ ‫به وضعیت اوراق قرضه و نقش هایی که کش��ورهای‬ ‫خارجی در تامی��ن اوراق قرضه در امریکا داش��تند‪،‬‬ ‫خصوصا نقش��ی که چین یا ژاپن و حتی انگلستان و‬ ‫برخی کش��ورهای عربی در خرید ای��ن اوراق بهادار‬ ‫داشته اند‪ ،‬چگونه سامان خواهد یافت‪ .‬اینها بیانگر ان‬ ‫است که امریکا در ش��رایط فعلی نیاز دارد بتواند یک‬ ‫دوره تنفس��ی بعد از بحران را تجربه و سپس سرعت‬ ‫جدیدی را به تولیدات بدهد تا خود را در عرصه اقتصاد‬ ‫بین المللی مجددا عرضه و ارزش دالر را کماکان حفظ‬ ‫کند و جامعه امریکا را در یک درک مشترک وموقعیت‬ ‫جدیدی قرار بدهد‪ .‬از این منظ��ر هنوز فاصله وجود‬ ‫دارد و گروه ناراضی نمی تواند شکیبا باشد‪.‬‬ ‫در این اعتراضات چه گروهی موج س��واری‬ ‫می کند و به دنبال تثبیت خود برامده؟‬ ‫‪l‬انچه جمهوری خواهان به شدت بر ان اصرار‬ ‫دارند بحث به جریان انداختن ق��درت کارخانه های‬ ‫تس��لیحاتی اس��ت که از این طریق ظرفیت و جایگاه‬ ‫امریکا را پ��ر کنن��د‪ .‬در صحبت های اخی��ر نماینده‬ ‫جمهوری خواه که االن بیشترین شانس را برای کاندیدا‬ ‫ش��دن از طرف جمهوری خواه��ان دارد صدای پای‬ ‫نومحافظه کاران شنیده می شود‪ .‬قول ها و وعده هایی‬ ‫ک��ه در برنامه سیاس��ت خارجی اش مط��رح می کند‬ ‫دقیقا متمرکز بر حمایت از یک نوع میلیتاریسم جدید‬ ‫امری��کا در عرصه جهانی اس��ت‪ .‬مثل بح��ث اعزام‬ ‫ناوگان ها‪ ،‬فروش تس��لیحات و بالطب��ع اصراری که‬ ‫بر جایگاه مقدس امریکا در هزاره س��وم قائل است‪.‬‬ ‫جمهوری خواهان سیاست ش��ان را برای حل مسائل‬ ‫براساس یک نوع ش��تاب رقابت تسلیحاتی در جهان‬ ‫و همچنین تقوی��ت بنگاه های ب��زرگ اقتصادی قرار‬ ‫داده اند و حل مسائل داخلی از بیرون را تجویز می کنند‪.‬‬ ‫در حالی که نگاه اوباما تقریب��ا تا حدودی به یک نگاه‬ ‫درون زا بر می گردد‪ ،‬البته ای��ن به معنای فراموش کردن‬ ‫دیگر سیاست های منفعت زا از مسیر سیاست خارجی‬ ‫نیست بلکه تالش می کند تا موقعیت خودش را برای‬ ‫طبقه متوسط در داخل امریکا نهادینه کند‪.‬‬ ‫ایا عملک��رد جامعه رس��انه ای ما نس��بت به‬ ‫موضوع وال استریت مناسب بود؟‬ ‫‪l‬نکته ای که در خصوص موضوع وال استریت‬ ‫مهم است این اس��ت که جامعه رس��انه ای ما ان را نه‬ ‫کم اهمیت جلوه دهد و نه ان را بزرگ نمایی کند‪ .‬مهم‬ ‫این است که بتواند صحنه اجتماعی امریکا را درست‬ ‫و دقیق تحلیل کند‪.‬‬ ‫گویا در رس��انه های غربی خیلی بیشتر به این‬ ‫موضوع پرداخته می شود تا رسانه های داخلی‬ ‫ما؟‬ ‫‪l‬در روزهای اول در رسانه های غربی خیلی تالش‬ ‫کردند تا این موضوع را میان اوراق و حجم دیتا گم کنند و‬ ‫به نوعی شبه سانسور خبری بود‪ .‬ولی با توجه به اینکه در‬ ‫این زمانه اصال امکان این نوع روش مقابله وجود ندارد‪،‬‬ ‫به تدریج خودشان مجبور شدند نسبت به انتشار اخبار و‬ ‫واکنش ها اقدام کنند‪ .‬انها اکنون سعی می کنند اخبار را به‬ ‫نحوی کم اهمیت نشان بدهند‪ .‬به نظر می رسد اکنون که‬ ‫قضیه در بستر جدیدی قرار گرفته‪ ،‬تالش می کنند تا نبض‬ ‫تحوالت را مدیریت کنند‪ .‬به نظرم سیاست های خبری‬ ‫رسانه ها در این خصوص بایس��تی با یک نگاه منطقی‪،‬‬ ‫خ��ارج از هیجان و بر اس��اس گردش دقی��ق اطالعات‬ ‫پیگیری شود‪g.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫دکتر میرمطهری‪ ،‬رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار‪:‬‬ ‫اما انچه در این اعتراضات مطرح ش��ده بیشتر‬ ‫مطالبات اقتصادی اس��ت‪ .‬پس نظام سیاس��ی‬ ‫امریکا در بهبود خواس��ته های اقتصادی مردم‬ ‫موفق نبوده است؟‬ ‫‪ l‬بله؛ در واقع بخش��ی از انتظار اقتصادی که‬ ‫اخیرا مطرح شده است‪ ،‬به ش��رایط ویژه ای که اکنون‬ ‫مرضیه فالح‬ ‫در امریکا وجود دارد‪ ،‬برمی گردد‪ .‬دولت در حل مساله‬ ‫بیکاری ناکام بوده است‪ .‬تعداد افرادی که در ماه گذشته‬ ‫مشغول به کار شده اند‪ ،‬با ماه کنونی تغییری پیدا نکرده‬ ‫وال اس��تریت خیابان بسیار معروفی در ایاالت متحده امریکاست‪ .‬س��اختمان بورس نیویورک که بزرگ ترین‬ ‫است‪ .‬یعنی شغل جدید ایجاد نش��ده است‪ .‬به نوعی‬ ‫بورس جهان از نظر میزان معامالت و حجم مالی است‪ ،‬در خیابان وال استریت قرار دارد‪ .‬بزرگ ترین مراکز اقتصادی‬ ‫می توان وضع موجود را اعتراض به وضعیت اقتصادی‬ ‫ایاالت متحده امریکا و چند بورس مهم اقتصادی این کشور از جمله بورس نیویورک‪ ،‬بورس نز َدک‪ ،‬بورس امریکا‪،‬‬ ‫این کشور و شرایطی که با ان درگیر است عنوان کرد‪.‬‬ ‫بورس تجاری نیویورک و میز بازرگانی نیویورک در این منطقه قرار دارد‪ .‬در طول زمان‪ ،‬نام وال استریت به عنوان «مکان‬ ‫این مش��کالت اقتصادی که به ط��ور عام در‬ ‫ تردد افراد صاحب نفوذ اقتصادی در امریکا» شهرت گرفته است‪ ،‬اما اکنون از زاویه دیگر مورد توجه جهانیان بوده و به‬ ‫نظام س��رمایه داری همواره بوده‪ ،‬چرا اکنون‬ ‫مرکز و نماد اعتراض اقتصادی تبدیل شده است‪ .‬انچه در گفت وگو با دکتر سید احمد میر مطهری‪ ،‬رئیس پیشین سازمان‬ ‫ی را موجب شده است؟‬ ‫اعتراضات مردم ‬ ‫بورسواوراقبهاداروکارشناسارشدمسائلاقتصادیمطرحشدهگویایزوایایپیداوپنهاناقتصادیایناعتراضات‬ ‫‪ l‬اگر ریش��ه دارتر به مس��اله نگاه کنیم انچه‬ ‫است‪.‬‬ ‫ام��روز در خیابان وال اس��تریت و مقابل س��اختمان‬ ‫بورس و حتی برخی از شهرهای امریکا اتفاق می افتد‬ ‫نیویورک به کار خود ادامه داده و اخرین وضعیت ان‬ ‫خواس��ته اصلی جنب��ش وال اس��تریت که به‬ ‫یک عقبه طوالنی تر دارد‪ .‬با این دیدگاه باید به س��ال‬ ‫نشان دهنده حرکتی عادی است‪ .‬مثال شاخص اصلی‬ ‫دیگر ش��هرهای امریکا نیز کشیده شده است‪،‬‬ ‫‪ 2007-2009‬برگردیم که بحران شدیدتری به وجود‬ ‫بورس نیویورک «داوجونز» نوسانات خودش را داشته‬ ‫چیست؟‬ ‫امد که ادامه پیدا کرده و به موج��ب ان تعداد زیادی‬ ‫و هیچ وقت منفی هم نشده است‪ ،‬همچنین شاخص‬ ‫‪ l‬انچه در خیابان وال استریت – مرکز مهم و‬ ‫از بانک ها ورشکست شدند‪ ،‬موسسات زیادی که در‬ ‫بورس نیویورک نی��ز روال عادی و منطقی خودش را‬ ‫بزرگ مالی امریکا – و با شعار اشغال ساختمان بورس‬ ‫زمینه مسکن فعال بودند با مشکل جدی مواجه شدند‬ ‫طی کرده است‪ .‬ش��اخص بورس های دیگر هم روال‬ ‫نیویورک و س��اختمان های مالی مه��م ان اتفاق افتاد‪،‬‬ ‫و به هر حال اثار بحران بزرگ به اروپا هم کشیده شد و‬ ‫عادی داش��ته اس��ت‪ .‬بنابراین به نظر می رسد سیستم‬ ‫اعتراضی اشکار به سیستم مالی امریکا است‪ .‬مجله ای‬ ‫هنوز هم به طور کامل بهبود پیدا نکرده اس��ت‪ .‬ضمن‬ ‫مالی کش��ور امریکا تالش کرده است که اعتراضات‬ ‫که فعالیت های حقوق بش��ری دارد زمینه س��از ایجاد‬ ‫اینکه همزمان با اعتراضات اخیر در وال استریت‪ ،‬تمام‬ ‫مطرح شده درمقابل س��اختمان بورس را به گونه ای‬ ‫این تجمع اعتراضی شد‪ .‬این مجله ابتدا خواسته هایی‬ ‫کشورهای اروپایی به نوعی درگیر مسائل و بحران های‬ ‫مدیریت کند که اثار ان در وضعیت سهام و شاخص ها‬ ‫را مطرح ک��رد که کم کم ش��کل جدی ت��ری به خود‬ ‫مالی هستند و به سمت فعالیت های بودجه ای ریاضتی‬ ‫موثر نباشد‪ .‬اما شاید بخش��ی از این تالش ها به دلیل‬ ‫گرفت‪ .‬سازمان دهندگان تجمع اولیه کم کم اعتراضات‬ ‫کشیده شده اند‪ .‬این دولت ها سعی می کنند هزینه های‬ ‫پیشگیری از وضعیتی مانند سقوط رتبه امریکا توسط‬ ‫و به نوعی خواسته هایش��ان را به ش��کل جدی تری‬ ‫عمومی را کم ک��رده و مالیات ه��ا را افزایش بدهند‪.‬‬ ‫مطرح کردن��د‪ .‬اگر چه در ابتدا خواس��ته مش��خصی‬ ‫موسسه ‪ S&P‬باشد‪.‬‬ ‫با توجه به ارتباط��ی که اقتصاد امریکا ب��ا اروپا دارد‪،‬‬ ‫به نظر می رسد دولت امریکا نمی خواهد شرایطی‬ ‫وجود نداش��ت اما هدف اعتراض‪ ،‬صنعت و سیستم‬ ‫انها س��هام ها را با ه��م رد و‬ ‫مالی امریکا بود‪ .‬انها بر این‬ ‫بدل می کنند و ش��رکت های‬ ‫نکته معت��رض بودند که چرا‬ ‫مشترک دارند و به همین دلیل‬ ‫مالیات دهن��دگان باید جور‬ ‫بانک ها و موسسات مالی را‬ ‫بحران مالی اروپا روی اقتصاد‬ ‫که در اثر بی تدبی��ری دچار‬ ‫امریکا هم به نحوی تاثیرگذار‬ ‫مش��کالت مالی ش��ده اند و‬ ‫اس��ت‪ .‬اتفاقاتی که در خود‬ ‫امریکا هم افتاده قطعا بی تاثیر‬ ‫اکنون دولت به فک��ر ترمیم‬ ‫نبوده است‪ .‬در همین اواخر‬ ‫انهاست‪ ،‬بکش��ند‪ .‬از سوی‬ ‫به دلیل کسری بودجه ای که‬ ‫دیگر هماهنگی و طرفداری‬ ‫وجود داشت‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫از این دیدگاه نیز در بعضی از‬ ‫امری��کا در ت�لاش ب��ود تا‬ ‫شهرهای امریکا و ایالت های‬ ‫مالیات ها را افزایش بدهد که‬ ‫دیگر اتفاق افت��اد و انها نیز‬ ‫با مخالفت مواجه ش��د‪ .‬البته‬ ‫کم و بیش همین خواسته ها‬ ‫و اعتراض��ات را ب��ه نحوی‬ ‫در اخرین دقایق وس��اعات‬ ‫عنوان کردند‪ .‬در ادامه برخی‬ ‫باالخره دو حزب دموکرات‬ ‫اتحادیه ه��ای کارگری هم از‬ ‫و جمهوری خواه��ان با هم‬ ‫اعتراضات پشتیبانی و ان را‬ ‫تفاهم کردند‪ .‬اینها نش��انگر‬ ‫تایید کردن��د‪ .‬البته در جریان‬ ‫این است که اثار بحران بزرگ‬ ‫این اعتراضات‪ ،‬ع��ده ای به‬ ‫مالی که در سال ‪ 2009‬به ان‬ ‫برخی بانک ه��ای امریکایی‬ ‫شدت اتفاق افتاد‪ ،‬کماکان در‬ ‫و مراکز دولتی وارد شدند و‬ ‫اروپا و در امریکا مش��اهده‬ ‫می شود و حتی بازتاب های‬ ‫تعدادی هم که در خیابان های‬ ‫ان به بورس های مهم اسیایی‬ ‫اصلی بودن��د‪ ،‬ب��ه برخورد‬ ‫انچه در امریکا در جریان است ریشه در بحران های سال ‪ 2008‬دارد‬ ‫و ب��ه بعضی از کش��ورهای‬ ‫فیزیکی با پلی��س پرداختند‪.‬‬ ‫بزرگ اس��یا مثل چین و هند‬ ‫همین امر هم به مساله دامن‬ ‫زد و شرایط را سخت تر کرد‪.‬‬ ‫ه��م س��رایت کرده اس��ت‪.‬‬ ‫به وجود اید که یک بار دیگر وضعیت اوراق سهام که‬ ‫وضعیت بورس امریکا در این شرایط چگونه‬ ‫مجموعه اینها اتفاقی است که مردم عادی را به خیابان‬ ‫وال استریت کش��اند و اعتراضات ش��ان را به سیستم‬ ‫در بورس معامله می شود دچار مشکالت ویژه ای شود‬ ‫بود؟‬ ‫وضعیت مالی امری��کا (که بورس یک ش��اخه از ان‬ ‫و به نظر می رسد تاکنون به چنین موفقیتی دست پیدا‬ ‫‪ l‬انگونه که از ش��اخص ها برمی اید‪ ،‬بورس‬ ‫مردم امریکا دلسرد شده اند‬ ‫‪6‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫‪78‬‬ ‫در راهپیمایی های‬ ‫ضدسرمایه داری‬ ‫چند هفته‬ ‫اخیراقشار‬ ‫و گروه های‬ ‫مختلف صنفی‬ ‫مشارکت داشتند‬ ‫افتاب‬ ‫بزرگترین شاخص اقتصادی در امریکا‬ ‫که موید تغییرات است‪ ،‬شاخص‬ ‫مصرف است‪ .‬وقتی شاخص مصرف‬ ‫تغییرات مثبت داشته باشد‪ ،‬در ان‬ ‫کشور اینگونه تلقی می شود که وضع‬ ‫مردم بهبود پیدا کرده و به سمت رفاه‬ ‫حرکت می کنند‪ .‬امارها و شاخص های‬ ‫اقتصادی که اکنون در امریکا منتشر‬ ‫می شود‪ ،‬مساله بیکاری و بهبود شرایط‬ ‫اقتصادی چالشی جدی را نشان‬ ‫می دهد که هنوز انگونه که وعده داده‬ ‫شده بود نتوانستند ان را حل و فصل‬ ‫کنند به این لحاظ به دنبال دعوت به‬ ‫اعتراض‪ ،‬استقبال هم صورت گرفت‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫محسوب می شود) به این شکل نشان دادند‪.‬‬ ‫ش��اخص ها چه می گویند؟ ایا رشد اقتصادی‬ ‫امریکا نوسان منفی داشته است؟‬ ‫‪ l‬بزرگترین ش��اخص اقتصادی در امریکا که‬ ‫موید تغییرات است‪ ،‬ش��اخص مصرف است‪ .‬وقتی‬ ‫شاخص مصرف تغییرات مثبت داش��ته باشد‪ ،‬در ان‬ ‫کش��ور اینگونه تلقی می ش��ود که وضع م��ردم بهبود‬ ‫پیدا کرده و به س��مت رفاه حرکت می کنن��د‪ .‬امارها و‬ ‫ش��اخص های اقتصادی که اکنون در امریکا منتش��ر‬ ‫می شود‪ ،‬مس��اله بیکاری و بهبود ش��رایط اقتصادی‬ ‫چالش��ی جدی را نش��ان می دهد که هنوز انگونه که‬ ‫وعده داده ش��ده بود نتوانستند ان را حل و فصل کنند‬ ‫به این لحاظ به دنبال دعوت به اعتراض‪ ،‬اس��تقبال هم‬ ‫صورت گرفت‪ .‬ول��ی همانگونه که اش��اره کردم اگر‬ ‫بخواهیم محکم تر و با دقت بیشتری به مساله نگاه کنیم‬ ‫باید زمینه های به وجود امدن این اعتراضات را از چند‬ ‫سال قبل و نسبت به شرایط بین المللی و داخلی امریکا‬ ‫جست وجو کنیم‪.‬‬ ‫شما ضرورت تغییرات سیاسی را متعاقب این‬ ‫اعتراضات رد می کنید؟‬ ‫‪ l‬نباید برداش��ت ها بر اس��اس اخبار منتشره‬ ‫باشد‪ .‬اوال اینکه گفته می ش��ود این جنبش بدون لیدر‬ ‫بوده بنابراین باید ان را خود جوش دانست و به نوعی‬ ‫به عنوان یک اعت��راض به ان نگاه ک��رد؛ اعتراض به‬ ‫شرایطی اقتصادی‪.‬به نظرمی رسد این اعتراضات بدون‬ ‫رهبری خاص شکل گرفته و به صورت اعتراضی بوده‬ ‫ومی تواند منبعث از شرایط بد اقتصادی باشد که این‬ ‫افراد داش��ته اند و انها به این نحو خواس��تند اعتراض‬ ‫خود را مطرح کنند‪ .‬اما حمایتی که در شهرهای دیگر‬ ‫از طریق ش��بکه های مجازی و اینترنت��ی از این تفکر‬ ‫صورت گرفت نش��ان دهنده این اس��ت که خیلی ها‬ ‫موافق این یاداوری و تذکر بوده اند و نس��بت به روند‬ ‫امور توسط نظام مالی و نظام اقتصادی کشور امریکا‬ ‫اعتراض دارن��د‪ .‬در این می��ان عده ای ه��م از طریق‬ ‫فیس بوک پشتیبانی خود را اعالم کردند‪.‬‬ ‫موض��وع ای��ن اعتراض��ات را چق��در جدی‬ ‫می دانید؟‬ ‫‪ l‬انچه مش��خص اس��ت دولت امریکا هنوز‬ ‫نتوانسته انچه که به عنوان وضعیت اقتصادی مطلوب‪،‬‬ ‫رفع بی��کاری و‪ ...‬در چهار س��ال گذش��ته وعده داده‬ ‫را محقق کند‪ .‬و این خواس��ته ای اس��ت که توس��ط‬ ‫معترضان عنوان می ش��ود‪ .‬بنابراین به نظر می رسد با‬ ‫رفع این مشکالت حتی به طور موقتی‪ ،‬این اعتراضات‬ ‫فروکش کند‪.‬‬ ‫ارزیابی شما از صنعت مالی امریکا در شرایط‬ ‫حاضر چیست؟‬ ‫‪ l‬سوال مش��کلی اس��ت‪ .‬پول امریکا یکی از‬ ‫پرمعامله ترین و رایج ترین پول ها در جهان است‪ .‬بازار‬ ‫امریکا بازاری مهم و بزرگ در دنیا محسوب می شود‪.‬‬ ‫حجم تولیدات ناخالص داخلی در مقایس��ه با س��ایر‬ ‫کش��ورها در باالترین عدد ممکن است‪ .‬کشورهایی‬ ‫که بعد از امریکا از نظر رشد قرار دارند‪ ،‬فاصله بسیار‬ ‫زیادی با امریکا دارند‪ .‬بنابراین نمی توان گفت با این‬ ‫اتفاق‪ ،‬اقتصاد ان دچار ضربه شده است‪ .‬اصال نمی توان‬ ‫چنین برداشتی داشت ولی می توان گفت روندی که بعد‬ ‫از بحران بزرگ مالی برای بهبود شرایط اقتصادی در این‬ ‫کشور اتفاق افتاده دلسردی هایی نسبت به عدم بهبود‬ ‫فوری ش��رایط حداقل در کوتاه مدت به وجود اورده‬ ‫است‪ .‬هر چند بسیاری از کش��ورهای در حال توسعه‬ ‫یا برخی از کشورهای توس��عه یافته و جدیدا صنعتی‬ ‫شده‪ ،‬بخشی از ذخایر ارزی شان را به پول این کشور و‬ ‫اوراق بهاداری که این کشور منتشر می کند‪ ،‬نگهداری‬ ‫می کنند‪ .‬بنابراین اتفاقات اقتصادی و سیاس��ی برای‬ ‫ان کشورهایی که دارایی های ش��ان نزد امریکاست‪،‬‬ ‫موضوع مهمی محس��وب می ش��ود‪ .‬پس این مسائل‬ ‫را با دقت تعقیب می کنند و می خواهند ببینند بر س��ر‬ ‫دارایی ها و ذخائر ارزی ش��ان چه می اید‪ .‬اینها نشان‬ ‫از اس��تحکام این صنعت در امریکا دارد اما خواسته‬ ‫معترضان بهبود شرایط عینی اقتصادی است‪.‬‬ ‫فک��ر می کنید ش��رایط مش��ابهی در اروپا هم‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬انجا هم مشکالت خودش را دارد و اکثر‬ ‫کشورها درگیر ان شده اند‪ .‬شرایط خاص یونان که در‬ ‫حال ورشکست شدن است یا شرایطی که در ایرلند و‬ ‫اسپانیا و پرتغال وجود دارد و باری که بر دوش المان و‬ ‫فرانسه گذاشته شده‪ ،‬همه در اینکه سرمایه گذار بالفعل‬ ‫دارایی های خودش را کجا ببرد ایا ب��ه امریکا‪ ،‬ایا به‬ ‫اروپا‪ ،‬یا ذخایر ارزی خود را به کجا ببرد‪ ،‬دچار تالطم‬ ‫و در ابهام هس��تند‪ .‬البته این وضعیت برای کش��وری‬ ‫مثل امریکا که خودش را به عنوان مرکز مطمئن نقل و‬ ‫انتقاالت و ذخایر نشان داده از نظر اقتصادی مطلوب‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫پس اقتص��اد امریکا ت��وان برخ��ورد مثبت با‬ ‫موضوع مورد اعتراض را دارد؟‬ ‫‪ l‬تغییراتی که در شاخص های بورس نیویورک‬ ‫مالحظه می ش��ود‪،‬روند ع��ادی خ��ودش را دارد و‬ ‫نوس��انات خیلی مختصر و بعضا حت��ی مثبت را هم‬ ‫نشان داده است‪ .‬به رغم اتفاق بزرگی که در این خیابان‬ ‫معروف افتاده و موضوع کوچکی هم نیست‪ ،‬روندهای‬ ‫حرکتی شاخص ها نشان از این دارد که وضع بورس‬ ‫عادی است و به حرکت عادی خود ادامه می دهد‪g .‬‬ ‫‪79‬‬ ‫دانایی محوری منشا وال استریت‬ ‫چرا نمی توان جنبش ضدتبعیض را در امریکا کنترل کرد‬ ‫دکتر مهدی مطهرنیا ‪ /‬استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی‬ ‫‪7‬‬ ‫افتاب‬ ‫انچ��ه ام��روز در وا ل اس��تریت می گ��ذرد‬ ‫پارادوکسیکال یا متناقض نماست‪ .‬به همان اندازه که‬ ‫جدی است‪ ،‬شوخی است و به همان اندازه که شوخی‬ ‫اس��ت‪ ،‬جدی اس��ت و از جدیت هویتی برخوردار‬ ‫اس��ت‪ .‬به این معنا که وال اس��تریت برایند منشوری‬ ‫است که در جهان بشریت امروز تجلی های متفاوتی‬ ‫از خود نشان می دهد‪.‬‬ ‫منش��وری ک��ه خمیرمای��ه هویت��ی ان را‬ ‫«دانایی مح��وری» و «ارایه ه��ای ش��کلی» حاص��ل‬ ‫می اورد‪ .‬در این چارچوب اساسا این تطبیق گرایی در‬ ‫ارایه شکلی تالش دارد براساس دانایی های حاصل‬ ‫از گس��ترش ارتباط��ات فکری و گس��ترده و پهنایی‬ ‫تخصصی که در جامعه بشری به وجود امده و تا حدی‬ ‫تحت عنوان جهانی شدن عناصر زمان و مکان را در‬ ‫پیوندی اشکار قرار داده است‪ ،‬عمل کند‪ .‬به بیان دیگر‬ ‫اگر به نیکی بنگریم انس��ان امروز انسانی است که با‬ ‫کیهان دگرگونی پرشتاب روبروست‪.‬‬ ‫پارادایم های علمی هر ‪ 12‬م��اه یکبار در جهان‬ ‫اتفاق می افتد‪ .‬ل��ذا در این زمان ک��ه فاصله ها مرده و‬ ‫اساسا رشد و شتاب بس��یار باالی فناوری اطالعاتی‬ ‫توانس��ته عناصر زمان و مکان را در یک پیوند اشکار‬ ‫قرار بدهد‪ ،‬مردم طبقات گوناگون در الیه های مختلف‬ ‫حیات اجتماعی و سیاس��ی و جغرافیایی متفاوت و‬ ‫متکثر جهان امروز که حدود ‪ 94‬کشور را شامل است‬ ‫بسیار بیشتر از گذش��ته‪ ،‬امروز خود را با گذشته خود‬ ‫و گذشته خود را با امروز کش��ورهای دیگر به قیاس‬ ‫می گذارند‪ .‬و در مقایس��ه انچه در حال حاضر وجود‬ ‫دارد‪ ،‬امتی��ازات از دس��ت رفته خود را ب��ا امکانات‬ ‫موجود درخواست می کنند‪.‬‬ ‫ل��ذا الیه ه��ای گوناگ��ون حی��ات اجتماع��ی‬ ‫از امکان��ات فزاینده ت��ری برخوردارن��د و هوی��ت‬ ‫ای��ن امکان��ات فزاین��ده «دانایی مح��وری» اس��ت‪.‬‬ ‫دانایی مح��وری فاصله ه��ا را کم کرده ی��ا از بین برده‬ ‫اس��ت‪ .‬امروز بطور مثال در جنبش وال استریت نود‬ ‫درصد مردم خود را با ده درصد مردم ان کشور تطبیق‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫اگر چه امروز الیه های گوناگون در ایاالت متحده‬ ‫امریکا بی تردید بهتر از الیه های مردم کش��ورهای در‬ ‫حال توس��عه زندگی می کنند‪ ،‬ام��ا در برابر طبقه دارا‬ ‫و صاحب امکانات وقتی مقایس��ه می کنند‪ ،‬می بینند‬ ‫شکاف بسیار زیاد اس��ت و اعتراض سیاسی انها در‬ ‫الیه های گوناگون بروز می کند‪.‬‬ ‫فضای مجازی‪ ،‬مرگ فاصله ها را به وجود اورده‬ ‫اس��ت‪ .‬امروزه از تهران می توانید با یک خط تلفن و‬ ‫کامپیوتر پنج ح��س را تبادل کنی��د‪ .‬نه تنها می توانید‬ ‫صحبت کنید و تصویر کسی را ببینید بلکه عطری که‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫‪80‬‬ ‫او زده را می توانید استش��مام کنید و با نرم افزار دیگر‬ ‫حتی او را لمس کنید‪ .‬در دنیای مجازی امروز فاصله ها‬ ‫مرده اس��ت و مرگ فاصله ها «دانایی محوری» را ژرفا‬ ‫می بخش��د‪ .‬امروز می توانیم با فیس بوک‪ ،‬توییتر و‪...‬‬ ‫دانای��ی و اگاهی مان را افزایش بدهی��م‪ .‬افزایش این‬ ‫اگاهی و سازماندهی ان در قالب دانایی ما را به سمت‬ ‫عمل‪ ،‬به ویژه عمل سیاسی سوق خواهد داد‪.‬‬ ‫ایدئول��وژی امروز دیگر ارزش محور نیس��ت‪.‬‬ ‫من امروز با من دیروز فرق دارم‪ .‬م��ن دیروز رفته و‬ ‫من امروز به میدان امده است‪ .‬لذا این دانایی محوری‬ ‫به س��رعت پیش می رود و امروز بایده��ا و نبایدها و‬ ‫اقدامی درصحنه عمل سیاس��ی و اقدام سیاسی متکی‬ ‫بر دانایی ملت هاست‪.‬‬ ‫دانای��ی ملت ه��ا در براب��ر ق��درت دولت ها‬ ‫صف ارایی کرده است‪ .‬اکنون ما شاهد شکل گیری‬ ‫ق��درت دانایی ملت ه��ا در برابر ق��درت دولت ها‬ ‫هس��تیم‪ .‬تکث��ر طبقاتی در جنبش��ی مث��ل جنبش‬ ‫وال استریت موجب ش��ده از طبقات باال تا طبقات‬ ‫پایی��ن جامعه نماین��دگان دارای درخواس��ت های‬ ‫متفاوت باش��ند‪ .‬لذا فیس بوک و توییتر ملیت هایی‬ ‫را تشکیل می دهند‪.‬‬ ‫اگرچه بطور رسمی پذیرفته نشده اند‪ ،‬اما به طور‬ ‫مجازی به عقیده من یک ملیت هستند‪ .‬در دهه اینده‬ ‫دنیا ش��اهد تغییر و تحول در نظام «وس��ت فالیایی»‬ ‫خواهد بود به گونه ای که ملت ه��ا و دولت ها تنها از‬ ‫طریق قرارداد «وس��ت فالیا» و از طریق س��ایت های‬ ‫مجازی ش��کل خواهند گرف��ت‪ .‬ام��روز فیس بوک‬ ‫بالغ بر هفتصدو پنجاه میلیون عض��و دارد که ارتباط‬ ‫انها گس��ترده و فراگیر اس��ت و موجب شکل گیری‬ ‫ملیت های مجازی خواهد شد‪.‬‬ ‫در اینده‪ ،‬جهان ملیت های مج��ازی را به خود‬ ‫خواهد دید و عینیت ملموس پیدا خواهد کرد‪ .‬بنابران‬ ‫دانایی مح��وری دانش بنی��اد تم��ام خاکریزها رافتح‬ ‫می کند و هر که ان را درک نکند و در برابر ان بایستد‬ ‫محکوم به از متن به حاشیه رفتن است‪.‬‬ ‫در عص��ر تطبیق گرای��ی کالس��یک بع��د از‬ ‫جنگ های صلیبی‪ ،‬س��فر س��یاحانی مانن��د «پلوها»‬ ‫به غ��رب مش��رق زمین و از مغرب زمی��ن فهمیدند‬ ‫ک��ه مش��رق دارد عق��ب می مان��د ل��ذا از خ��ود‬ ‫پرس��یدند ک��ه چ��را م��ا عق��ب مانده ای��م‪ .‬امروز‬ ‫جامع��ه امری��کا از پنجاه ایال��ت برخوردار اس��ت‬ ‫به گونه ای که ایالت کالیفرنیا به تنهایی ششمین قدرت‬ ‫اقتصادی جهان و ایالت تگزاس به تنهایی سیزدهمین‬ ‫قدرت اقتصادی جهان اس��ت و فاصله میان ایالت ها‬ ‫و طبقات هر ایالت ب��ا یکدیگر و در مجموع با دولت‬ ‫فدرال از طرف دیگر افزایش پیدا می کند و دورانی از‬ ‫نو تطبیق گرایی را شکل می بخشد که در ان می گوید‬ ‫چرا باید این فاصله ها و عقب ماندگی وجود داش��ته‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫ارام ارام نهضت��ی را ش��کل می ده��د ک��ه اگر‬ ‫دولتمردان و حزب دموک��رات و جمهوری خواه در‬ ‫دولت فدرال ان را درک نکنند این جنبش می تواند در‬ ‫اینده تبدیل به یک نهضت فراگیر شود‪.‬‬ ‫اما اگر ساختار سیاس��ی در امریکا ان را نفهمد‬ ‫و نخب��گان حکومتی جلوتر از روش��نفکران مردمی‬ ‫ و س��رامدان جامعه حرکت نکنن��د‪ ،‬بی تردید جای‬ ‫خود را از دس��ت خواهن��د داد‪ .‬ممکن اس��ت چند‬ ‫دهه طول بکش��د اما انجام خواهد ش��د‪ .‬مگر اینکه‬ ‫نخبگان حکومتی بفهمند و جنبش را از ان خود کرده‬ ‫و ان را مدیریت و سیاس��ت های خود را متناسب با‬ ‫نگرش های انان طراحی کنند‪.‬‬ ‫اگر مدیریت اینده را پل ارتباطی میان مدیریت‬ ‫اس��تراتژیک و اینده پژوه��ی قرار بدهی��م‪ ،‬نخبگان‬ ‫حکومتی بای��د طراحی اس��تراتژیک ب��ر مبنای فهم‬ ‫«پیشاروی» در حیات اجتماعی بش��ر داشته باشند و‬ ‫جلوتر از روش��نفکران پنهان ملی خود و «سرامدان»‬ ‫فعال در جامعه ملی خود حرکت کنند وگرنه تعارض‬ ‫میان نخبگان و روشنفکران چالش های سیاسی را در‬ ‫جوامع از جمله جامعه امریکا عمیق تر می کند‪.‬‬ ‫در کل من منش��ا ای��ن اعتراض��ات را اقتصادی‬ ‫نمی دانم‪ .‬اما کاتالیزور و ش��دت بخ��ش جریان این‬ ‫اعتراضات را اقتصادی می دانم‪ .‬امروز مبنای اساسی‬ ‫قدرت بیش از دیروز و بیش��تر از دیروزه��ا‪ ،‬دانایی‬ ‫است‪ .‬لذا این دانایی اگر محور اصلی باشد به تنهایی‬ ‫هم موجد نیست‪.‬‬ ‫دانایی محوری «شدت بخش ها» و جریان حرکت‬ ‫را تفریط و پرش��تاب می کن��د که عبارتن��د از محور‬ ‫ش��اخصه اقتص��ادی‪ ،‬ش��اخصه های ایدئولوژیک و‬ ‫فرهنگی و سیاس��ی و حتی نظامی لذا دانایی محوری‬ ‫به عن��وان روح جاری در تمام این ش��اخصه ها و این‬ ‫شاخصه ها به عنوان کاتالیزورها و شدت بخش جریان‬ ‫عمل دانایی محوری به میدان می ایند‪ .‬دانایی محوری‬ ‫در میدان تحریر ‪ 18‬روزه بس��اط حکومت ‪ 32‬ساله‬ ‫مبارک را برمی چیند‪ ،‬چرا که رس��انه ها از یک سو و‬ ‫دانایی محوری از س��وی دیگر‪ ،‬پیوندی معنادار بین‬ ‫اقشار گوناگون در میدان التحریر ایجاد کرده و در یک‬ ‫فضای بین المللی مساعد ناشی از فهم محیط عملیات‬ ‫توس��ط قدرت های ب��زرگ جهانی از جمل��ه امریکا‬ ‫موجب می شود که رکورد زمانی فروریزش یک رژیم‬ ‫‪ 32‬ساله را توسط جنبشی هجده روزه شاهد باشیم که‬ ‫در ان رسانه ها رهبری جنبش را بر عهده می گیرند و‬ ‫مدیریت حرکت را شبکه های اجتماعی دنبال می کنند‪.‬‬ ‫مبنای قدرت در اینده دانایی محوری است؛ این‬ ‫به منزله به چالش کشیدن سیستم کاپیتالیزمی است که‬ ‫امریکا تاکنون با ان زندگی کرده اس��ت‪ ،‬البته فقط به‬ ‫تنهایی ان نیست‪ ،‬بلکه سیستم سرمایه داری‪ ،‬لیبرالیسم‬ ‫و سیستم انقالبی حاکم بر غرب نیز به چالش کشیده‬ ‫می شود‪ .‬لیبرالیس��م عنصری انقالبی از منظر سیاسی‬ ‫در مغرب زمین اس��ت و امروزه حافظ وضع موجود‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اگر نگ��رش تغییرات و دگرگون��ی درجامعه از‬ ‫دس��ت برود و فهم خود را پیش رو تر از فهم اجتماع‬ ‫قرار نده��د‪ ،‬از اجتماع خواهد رف��ت‪ .‬همانگونه که‬ ‫همین معنا را در مصر‪ ،‬تونس‪ ،‬یمن‪ ،‬بحرین و‪ ...‬شاهد‬ ‫بودیم‪ .‬اگ��ر حکومت گران در تفکر چپ یا راس��ت‪،‬‬ ‫اس�لامی یا غیر اس�لامی‪ ،‬درک گس��ترش و ژرفای‬ ‫دانایی محوری و تاثیر ان را درجهان عینی درک نکنند‪،‬‬ ‫جنبش دانایی محور در وال استریت از تکثر و تنوع درخواستی در رنج است‪ .‬مصداق این حرف را در بیانیه جنبش‬ ‫وال استریت می بینید که از خواسته های صریح سیاسی و خواست های بسیار کالن اجتماعی گرفته تا نگرانی گروهی‬ ‫از باال رفتن قیمت غذای حیوانات خود دیده می شود‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫کنترل جنبش وال استریت در چارچوب فهم استراتژیک وجود دارد‪ ،‬ولی کنترل ان متکی بر فهم تنها نیست‪.‬‬ ‫این شامل همه اعتراضات می شود‪ .‬اعتراضات سیاسی را می شود سرکوب کرد ولی این سرکوبی به معنای مردن‬ ‫اعتراض ها نیست‪.‬‬ ‫از جوامع خود عقب خواهند مان��د و این جوامع در‬ ‫اولین فرصت ک��ه هزینه های خودش��ان را زیادتر از‬ ‫درامدشان ببینند علیه انها طغیان خواهند کرد‪.‬‬ ‫جنبش دانایی مح��ور در وال اس��تریت از تکثر‬ ‫و تن��وع درخواس��تی در رنج اس��ت‪ .‬مص��داق این‬ ‫حرف را در بیانی��ه جنبش وال اس��تریت می بینید که‬ ‫از خواسته های صریح سیاسی و خواست های بسیار‬ ‫کالن اجتماعی گرفته ت��ا نگرانی گروهی از باال رفتن‬ ‫قیمت غذای حیوان��ات خود دیده می ش��ود‪ .‬تکثیر‬ ‫موجب ش��ده که طبقات گوناگون اجتماعی در این‬ ‫جنبش نماینده داشته باشند‪ .‬اگر حکومت گران ان را‬ ‫به خوبی درک کنند از ان به عن��وان فرصت می توانند‬ ‫استفاده کنند‪.‬‬ ‫ام��روز احزاب موج��ود در امری��کا می توانند‬ ‫یکدیگ��ر را زی��ر س��وال ببرن��د‪ .‬البته این بس��تگی‬ ‫دارد به س��هم سیاس��ی از این جنب��ش بنابراین اگر‬ ‫حکومت��ی فراحزبی وارد عرصه ش��ود و ب��ه امنیت‬ ‫اینده امریکا بیندیش��د تالش خواهد کرد به نیازهای‬ ‫اعتراض کنن��دگان به ط��ور معقوالنه پاس��خ بگوید‪.‬‬ ‫حزب دانایی محور اگرچه حزبی اس��ت‪ ،‬اما فراملی‬ ‫می اندیشد‪.‬‬ ‫انچه در جهان امروز وجود دارد‪ ،‬نش��ان دهنده‬ ‫حاکم شدن نتیجه اش��وب و فیزیک اشوب به جای‬ ‫پلیس اس��ت‪ .‬امروز نظم در بی نظمی بوجود می اید‪.‬‬ ‫نظریه «ماندل بوکس» ریاضی دان و هواشناس ان بود‬ ‫که اثر پرپروانه در برزیل موج��ب توفان در تگزاس‬ ‫می شود! این را سال ها پیش گفتم‪ .‬این دانایی محوری‬ ‫است‪ ،‬اگرچه دانایی ممکن است متکی بر قدرت نرم و‬ ‫قدرت هوشیارانه باشد و هوشیاری طبقاتی را افزایش‬ ‫می دهد‪ ،‬نه علیه طبقات دیگر‪ ،‬علیه وضع موجود‪ .‬نه‬ ‫علیه فرد بلکه علیه سیاست ها‪.‬‬ ‫دانایی محور حق را با افراد نمی سنجد بلکه افراد‬ ‫را با حق می سنجد‪ .‬حق را با احزاب نمی سنجد بلکه‬ ‫احزاب را با حق می سنجد‪ .‬لذا تکثر طبقاتی منزلتی در‬ ‫ان دیده می شود‪ ،‬ولی در یک جا به وحدت می رسد و‬ ‫ان دانایی فردی است‪.‬‬ ‫دانایی «اتمیزه» شده است؛ و این دانایی اتمیزه‬ ‫در قالب اتم خود‪ ،‬مولکول تشکیل می دهد‪ ،‬مولکول‬ ‫اندام ها را بوج��ود می اورد که در عی��ن تکثر‪ ،‬محور‬ ‫حرکت خواهد بود ولی این مس��تلزم زمان اس��ت‪،‬‬ ‫لذا کنترل جنب��ش وال اس��تریت در چارچوب فهم‬ ‫اس��تراتژیک وجود دارد‪ ،‬ول��ی کنت��رل ان متکی بر‬ ‫فهم تنها نیست‪ .‬این ش��امل همه اعتراضات می شود‪.‬‬ ‫اعتراضات سیاسی را می شود سرکوب کرد ولی این‬ ‫سرکوبی به معنای مردن اعتراض ها نیست‪.‬‬ ‫اعتراض های دانایی محور به ویروس می مانند‬ ‫که در نگرش عملی وقتی محیط را مناسب نمی بینند‬ ‫غیرفعال می شوند ولی انرژی خود را ذخیره می کنند‬ ‫تا محیط مناسب شود سپس حمله ای بسیار مرگبارتر‬ ‫و مخرب تر را انجام می دهن��د‪ .‬بنابراین انها که فکر‬ ‫می کنند با سرکوب اعتراضات دانایی محور می توانند‬ ‫موضوع را کنترل کنند در اشتباه محض هستند‪ ،‬چرا‬ ‫که این اعتراضات خفته می ماند ولی نمی میرد‪.‬‬ ‫هیچ حزب��ی نمی تواند بر جنب��ش دانایی محور‬ ‫موج سواری و ان را مصادره به مطلوب کند؛ احزاب‬ ‫می توانند موج سواری کنند به شرطی که بتوانند با یک‬ ‫معماری جدی از این دانای��ی محوری به ارزش ملی‬ ‫دست یابند که ارزش انها دانایی محوری باشد‪ ،‬لذا به‬ ‫جای سرکوب باید با ان همراه شوند و کنترلش کرده‬ ‫و س��پس به گونه ای هدایت کنند که منافع ملی خود‬ ‫را تامین کنند‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫تحلیل مهدی محتشمی از «جنبش وال استریت» امریکا‬ ‫قیام طبقه متوسط‬ ‫سودابه رخش‬ ‫‪8‬‬ ‫«ما ‪ 99‬درصد هستیم»‪« ،‬وال استریت را اشغال کنید»؛ اینها شعارهای معترضان امریکایی است که طی بیش‬ ‫از دو هفته اخیر در دست طیف های مختلف و گسترده مردم امریکا دست به دست شد‪ .‬اگرچه ‪ 99‬درصد بودن‬ ‫این معترضان اغراقی بیش نیس��ت اما این اعتراضات را می توان یکی از نادرترین و بی سابقه ترین بحران ها در‬ ‫تاریخ معاصر امریکا دانست‪ ،‬اعتراضی که برای اولین بار نظام سرمایه داری امریکا را نشانه گرفته است‪« .‬مثلث»‬ ‫در گفت وگوی پیش رو با مهدی محتشمی‪ ،‬سفیر پیش��ین ایران در یونان و کارشناس مسائل امریکا‪ ،‬ریشه های‬ ‫شکل گیری بحران و چالش های پیش روی نظام سرمایه داری را مورد بررسی قرار داده است‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫هفته گذش��ته جنبش موس��وم به وال استریت‬ ‫شهرهای مختلف ایاالت متحده را فرا گرفت‪.‬‬ ‫در م��ورد علت ها و ریش��ه های ای��ن جنبش‬ ‫نظ��رات مختلفی وجود دارد‪ .‬تحلیل ش��ما از‬ ‫دالیل شکل گیری این جنبش چیست؟‬ ‫‪ l‬عامل اصل��ی بحران‪ ،‬دو موضوع اساس��ی‬ ‫اس��ت‪ .‬اولین عامل بحران اقتصادی اس��ت که رکود‬ ‫همراه با تورم در سال ‪ 2008‬امریکا و غرب سراغاز‬ ‫این بحران شد‪ .‬به دنبال بحران اقتصادی‪ ،‬دولت های‬ ‫غربی از جمله دولت اوبام��ا برنامه طرح نجات را که‬ ‫بیشتر معطوف به کمک به بانک ها و نهاد های پولی و‬ ‫اقتصادی بود‪ ،‬طراحی و به اج��را دراورند‪ .‬ان زمان‬ ‫شعار وال استریت در مقابل مین استریت مطرح بود‪.‬‬ ‫اما مردم بیشتر مایل بودند این کمک ها به سمت حل‬ ‫مشکالت عمومی مردم س��وق پیدا کند‪ ،‬نه به سمت‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫در این دوران ما شاهد‬ ‫از دست دادن مشاغل‬ ‫امریکایی ها به صورت‬ ‫پیوسته و سیستماتیک‬ ‫بودیم و این شرایط اغاز‬ ‫بحران و حرکت های‬ ‫اجتماعی شد‬ ‫‪82‬‬ ‫بازاره��ای ب��ورس و نهاد های پول��ی و به خصوص‬ ‫بانک ها‪ .‬به نظر می رسد به دنبال این بحران مردم قشر‬ ‫پایین و متوس��ط کم تر از این منابع بهره مند شدند و‬ ‫نهایتا از سال ‪ 2008‬تا کنون سهم مردم امریکا بیکاری‪،‬‬ ‫کاهش دستمزد ها‪ ،‬افزایش مالیات ها‪ ،‬کاهش قدرت‬ ‫خرید‪ ،‬کاهش خدمات بهداشتی و درمانی و اموزش‬ ‫شد که بهبود بیشتر این موارد از جمله قول هایی بود‬ ‫که اوباما در انتخابات ریاست جمهوری مطرح کرده‬ ‫بود‪ .‬در این دوران ما ش��اهد از دس��ت دادن مشاغل‬ ‫امریکایی ها به صورت پیوسته و سیستماتیک بودیم‪.‬‬ ‫این شرایط اغاز بحران و حرکت های اجتماعی شد‪.‬‬ ‫اکنون دولت امریکا با پیشنهاد فروش اوراق خزانه در‬ ‫س��طح بین المللی درصدد تامین منابع مالی و کسری‬ ‫بودجه و ایجاد تعادل اقتصادی است‪ .‬اما اینکه بتواند‬ ‫با فروش منابع مالی بین المللی که وارد بازار اقتصادی‬ ‫امریکا می شود‪ ،‬انها را جذب سیستم اقتصادی امریکا‬ ‫کند و موجب رونق شود‪ ،‬بحثی است که باید در اینده‬ ‫دید‪ .‬اما عامل دوم بحران کنونی امریکا‪ ،‬سیاست های‬ ‫خارجی امری��کا در منطقه خاورمیانه و اسیاس��ت‪.‬‬ ‫ادامه جنگ افغانس��تان و حضور نیروهای امریکا در‬ ‫این کش��ور‪ ،‬وضعیت عراق و اصرار امریکا بر حفظ‬ ‫نیروهای خود در این کشور بالطبع هزینه های هنگفتی‬ ‫را به لحاظ انسانی‪ ،‬سیاسی و اقتصادی بر مردم امریکا‬ ‫تحمیل می کند‪ .‬اخیرا تحوالت کش��ور های عربی و‬ ‫اس�لامی نیز امریکا را درگیر اینگونه تحوالت کرده‬ ‫اس��ت که عمال موجب افزایش بح��ران اجتماعی و‬ ‫نگرانی مردم امریکا شده است‪ .‬در واقع می توان گفت‬ ‫که این دو مورد از دالیل اصلی پیدایش این بحران بوده‬ ‫است‪ .‬اما باید به این نکته توجه داشت که مردم‪ ،‬کانون‬ ‫جامعه س��رمایه داری یعنی ش��هر نیویورک که مرکز‬ ‫بورس نیویورک و موسوم به وال استریت هست را به‬ ‫عنوان هدف اعتراضات خود با ش��عار « وال استریت‬ ‫را اش��غال کنید» و «ما ‪ 99‬درصد جامعه در مقابل یک‬ ‫درصد هستیم» قرار دادند‪.‬‬ ‫بعضا دیده ش��ده اس��ت فعاالن ضد جنگ نیز‬ ‫در این اعتراضات حضور داش��ته اند‪ .‬به نظر‬ ‫ش��ما می توان اس��تدالل کرد که این جنبش‪،‬‬ ‫اعتراضات جناحی است؟‬ ‫‪ l‬از نکات قابل توجه این جنبش این اس��ت‬ ‫که طی��ف متنوع��ی از جامعه امری��کا در ان حضور‬ ‫دارند‪ .‬اساس��ا ماهیت این تحول نه حزبی است و نه‬ ‫تشکیالتی‪ .‬ش��ما نمی توانید ردپای حزب مشخص‬ ‫یا تشکیالت صنفی خاصی را ببینید‪ .‬گرچه بعضی از‬ ‫صنوف کارگری به این جریان پیوسته اند اما این جنبش‬ ‫ماهیتا یک حرکت مردمی و خود جوش است و دلیل ان‬ ‫سرخوردگی های جوانان و متقاضیان کار از نهادهای‬ ‫بعد از فروپاشی شوروی‬ ‫سابق در واقع تنها راه و‬ ‫جایگزین‪ ،‬نظام سرمایه داری‬ ‫بود‪ .‬اما اکنون به واسطه‬ ‫وضعیت جدید شکاف های‬ ‫عمیقی در ساختار نظام‬ ‫سرمایه داری به وجود امده‬ ‫است‪ .‬نظام سرمایه داری‬ ‫غرب با تکیه بر بازار بورس و‬ ‫حاکمیت قشر مرفه و با داد و‬ ‫ستد های بازار سرمایه مثل‬ ‫بانک های بزرگ که در کنترل‬ ‫و حاکمیت خود قرار داده‬ ‫است‪ ،‬عمال موجب فاصله‬ ‫طبقاتی شده است‬ ‫مقامات امریکا فکر می کردن��د با طرح نجات‬ ‫اقتصادی اوباما یعنی تزریق سرمایه و پول به نهاد های‬ ‫پولی مثل بانک ها و همچنی��ن مجموعه های بزرگ‬ ‫صنعتی مثل صنایع خودروسازی می توانند انها را از‬ ‫ورشکستگی نجات دهند‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫حاکم و وضعیت اجتماعی و اقتصادی است‪ .‬در واقع‬ ‫رقابت های سیاس��ی بین دو حزب جمهوری خواه و‬ ‫دموکرات به تناوب هرکدام درپیدایش این وضعیت‬ ‫نق��ش داش��ته اند و عم�لا ان جریانی که ام��روز در‬ ‫خیابان ها تظاه��رات می کنند نه دلبس��تگی به حزب‬ ‫دموکرات دارند و نه جمهوری خ��واه‪ .‬گرچه ممکن‬ ‫است در شرایط فعلی به واسطه انکه دولت حاکم در‬ ‫دست دموکرات ها است و همچنین به دلیل نزدیکی به‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ‪ 2012‬و اغاز فعالیت های‬ ‫انتخاباتی ب��ه نف��ع جمهوری خواهان تمام ش��ود و‬ ‫جمهوری خواهان از این موضوع اس��تفاده سیاس��ی‬ ‫کنند‪ ،‬اما عمال تحوالت وال استریت جدا از مجموعه‬ ‫س��رخوردگی های نس��ل جوان از عملکرد رهبران و‬ ‫فس��اد سیاس��ی و اجتماعی و اقتصادی انها نیست‪،‬‬ ‫حال چه در حزب دموکرات و چه در جمهوری خواه‪.‬‬ ‫امروز به رغم گذش��ت دو ده��ه از فروپاش��ی نظام‬ ‫کمونیس��تی‪ ،‬نظام س��رمایه داری نیز ب��ا ناتوانی های‬ ‫عظیمی در ح��ل و فصل جوامع غربی مواجه ش��ده‬ ‫است‪ .‬بعد از فروپاشی شوروی سابق در واقع تنها راه‬ ‫و جایگزین‪ ،‬نظام سرمایه داری بود‪ .‬اما اکنون به واسطه‬ ‫وضعیت جدید شکاف های عمیقی در ساختار نظام‬ ‫سرمایه داری به وجود امده است‪ .‬نظام سرمایه داری‬ ‫غرب با تکی��ه بر بازار بورس و حاکمیت قش��ر مرفه‬ ‫و با داد و ستد های بازار سرمایه مثل بانک های بزرگ‬ ‫که در کنترل و حاکمیت خود قرار داده اس��ت‪ ،‬عمال‬ ‫موجب فاصله طبقاتی ش��ده است‪ .‬در گذشته جامعه‬ ‫امریکایی از اقلیت س��رمایه داری‪ ،‬قشر متوسط نسبتا‬ ‫وسیع و قش��ر ضعیف نس��بتا کم تشکیل ش��ده بود‪.‬‬ ‫اکنون اما قشر متوس��ط امریکا به سمت قشر ضعیف‬ ‫میل می کند و قش��ر ضعیف نیز از تمام��ی امکانات‬ ‫جامعه غرب��ی ای��ده ال بی بهره می ش��ود و جامعه به‬ ‫تقس��یم ش��دن به دو قطب ثروتمند و فقی��ر در حال‬ ‫حرکت است‪.‬‬ ‫با این حس��اب اعتراض��ات اخیر ب��ه نوعی‬ ‫اعت��راض ب��ه نظ��ام س��رمایه داری ب��وده‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬چ��ه بخواهی��م ماهی��ت و عملک��رد نظام‬ ‫س��رمایه داری را ارزش گذاری کنیم و چه نخواهیم‪،‬‬ ‫ماحصل و برایند ان وضع امروز امریکا و اروپاست‪.‬‬ ‫به هر حال غربی ها شعار اداره دنیا با سازو کار های نظام‬ ‫سرمایه داری را دادند و بر این باور بودند که شوروی‬ ‫فروپاش��ید چرا که نظام سوسیالیس��تی پاس��خگوی‬ ‫خواسته های عصر مدرنیته نبوده‪ ،‬ولی ما امروز شاهد‬ ‫این هستیم که به واسطه مفاسد و ساختار درونی نظام‬ ‫س��رمایه داری عمال این نظام با بن بست هایی مواجه‬ ‫شده که عملکرد ان در سطح بین المللی واضح است‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که اگرچه جرقه بحران اخیر موسوم‬ ‫به وال اس��تریت در نیویورک خورده اما به سرعت به‬ ‫سایر شهر های امریکا حتی به شهر های سیاسی مثل‬ ‫واشنگتن سرایت کرده اس��ت و با توجه به انتخابات‬ ‫سال ‪ 2012‬به سرعت به پیچیدگی ان افزوده خواهد‬ ‫شد‪.‬‬ ‫اگر درس��ت متوجه ش��ده باشم ش��ما بر این‬ ‫باورید ک��ه ای��ن اعتراض��ات ب��ه کل نظام‬ ‫سرمایه داری است‪ ،‬نه سیاست های دولت؟‬ ‫‪ l‬به هر ح��ال هر دولت��ی در امریکا و غرب‪،‬‬ ‫نماینده ای��ن نظام س��رمایه داری اس��ت‪ .‬یقینا چنین‬ ‫اعتراضی عالوه بر اینکه به اصل نظام س��رمایه داری‬ ‫و ناتوانی های این نظام اس��ت‪ ،‬معط��وف به عملکرد‬ ‫دولت ها نیز هست‪ ،‬چرا که دولت ها یا قانون را اجرا‬ ‫نمی کنند یا قانون به نفع طبقه خاص نوش��ته می شود‬ ‫یا در طبقه حاکم فساد هایی است که موجب افزایش‬ ‫نظام طبقاتی می شود‪.‬‬ ‫فک��ر می کنی��د ای��ن جنب��ش و اعتراضات‬ ‫به ش��رایط و موقعی��ت اوبام��ا در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری اتی امریکا لطمه بزند؟‬ ‫‪ l‬یقینا ب��ه دلی��ل نارضایتی ه��ای عمومی از‬ ‫سیاس��ت های اوباما در امریکا‪ ،‬شرایط برای انتخاب‬ ‫مج��دد اقای اوباما س��خت ش��ده اس��ت‪ .‬ام��ا این‬ ‫بدین معنا نیس��ت که مردم خواس��ته های خود را در‬ ‫جمهوری خواهان ببینند و انها بتوانند قهرمان حل این‬ ‫بحران باشند‪ .‬این مساله ریشه در ساختار های باالتری‬ ‫دارد که همان مکانیزم های نظام سرمایه داری است‪.‬‬ ‫تحلیلگرانی مثل فوکویاما و زکریا پیش از این‬ ‫نس��بت به چالش های اینچنینی هش��دار داده‬ ‫و به گونه ای ش��رایط امروز را پیش بینی کرده‬ ‫بودند‪ .‬ب��ا این وجود چرا مقام��ات امریکایی‬ ‫راهکاری برای جلوگیری از این بحران اتخاذ‬ ‫نکرده بودند؟‬ ‫‪ l‬مقامات امریکا فکر می کردند با طرح نجات‬ ‫اقتصادی اوباما یعنی تزریق سرمایه و پول به نهاد های‬ ‫پولی مث��ل بانک ها و همچنی��ن مجموعه های بزرگ‬ ‫صنعتی مث��ل صنایع خودروس��ازی می توانند انها را‬ ‫از ورشکس��تگی نجات دهن��د‪ .‬دولتم��ردان امریکا‬ ‫بر این ب��اور بودند که اگر بانک ه��ا و صنایع بزرگ از‬ ‫ورشکس��تگی نجات پی��دا کنند و مناب��ع مالی خود‬ ‫را به دس��ت اورند و پول در بازار اقتص��ادی تزریق‬ ‫کنندو در نتیجه موج��ب رونق کار و تولید ش��وند‪،‬‬ ‫این مشکالت از بین می رود‪ .‬اما در واقع این شکاف‬ ‫عمیق تر از ای��ن بود که با چنی��ن تصمیماتی محدود‬ ‫شود‪ .‬از سوی دیگر جامعه سرمایه داری و دولت ها که‬ ‫برامده از ان هستند با تعارضات سیاسی و اجتماعی‬ ‫بزرگ��ی مواجه هس��تند‪ ،‬چرا ک��ه در نهایت منتخب‬ ‫مس��تقیم مردم نیس��تند بلکه نظام س��رمایه است که‬ ‫درانتخابات ریاست جمهوری می تواند کارساز باشد‪.‬‬ ‫ایا در تاریخ امریکا همچنین اعتراضاتی سابقه‬ ‫داشته است؟‬ ‫‪ l‬فقر و نظام طبقاتی که ماحصل یک نظام ازاد‬ ‫سرمایه داری است همواره در امریکا وجود داشته‪ ،‬اما‬ ‫هیچگاه به این شدت نبوده است‪ .‬در دهه بیست هم‬ ‫امریکا دچار رکود اقتصادی ش��دیدی شد اما ظرف‬ ‫سه س��ال این رکود حل شد و مناس��بات اقتصادی و‬ ‫سیاسی به پیچیدگی امروز نبود‪ .‬اما به دلیل یک سلسله‬ ‫ازادی ه��ای اجتماعی ک��ه در امریکا برقرار اس��ت‪،‬‬ ‫همیش��ه اعتراضاتی وجود داش��ته اما به این شدت‬ ‫فراگیر نبوده است‪g .‬‬ ‫انچه امروز در جریان است خیلی گسترده تر از‬ ‫بحران دهه ‪ 20‬است‪ .‬فقر در نظام طبقاتی بسیار بیشتر‬ ‫از بحران های امریکاست‪.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫در امریکا از مقامات ارشد س��عودی و مشاور امنیتی‬ ‫«ملک عبداهلل» پادشاه این کش��ور است که کاخ سفید‬ ‫مدعی است دو فرد ایرانی در صدد طراحی ترور وی‬ ‫در یک رستوران در واشنگتن بوده اند‪.‬‬ ‫روزنامه الوطن عربستان نیز در گزارشی تصویری‬ ‫از حکم بازداش��ت دو فرد به نام های «منصور ارباب‬ ‫سیار» و «غالم شکوری» منتشر کرد‪.‬‬ ‫دورجدید جنگ روانی امریکا علیه ایران؛‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫‪9‬‬ ‫فرافکنی برای‬ ‫فرار از وال استریت‬ ‫ی در بیش از هزار شهر‪ ،‬در بدترین وضعیت خود‬ ‫در حالی که دولت امریکا درپی اعتراضات گسترده مردم ‬ ‫قرار دارد‪ ،‬در تالش برای گمراه کردن جهانیان از این تحرکات مردمی به جوسازی علیه ایران روی اورد و در‬ ‫اظهار نظری عجیب مدعی دست داشتن تهران در تالش برای ترور سفیر عربستان در واشنگتن شد‪.‬‬ ‫اریک هولدر‪ ،‬وزی��ر دادگس��تری امریکا هفته‬ ‫گذش��ته در یک کنفرانس مطبوعاتی که ش��بکه های‬ ‫الجزی��ره و العربی��ه در اقدام��ی هماهن��گ به پخش‬ ‫ان پرداختن��د‪ ،‬مدعی ش��د واش��نگتن تدابیری برای‬ ‫بازخواست ایران به سبب برنامه ریزی برای ترور سفیر‬ ‫عربستان اتخاذ خواهد کرد‪.‬‬ ‫وی مدع��ی ش��د م��ا دولت ای��ران را مس��ئول‬ ‫برنامه ری��زی برای ترور س��فیر عربس��تان در امریکا‬ ‫می دانیم‪.‬‬ ‫مهم ترین بخش ادعای این مق��ام امریکایی این‬ ‫بود‪« :‬ما یک ایرانی را دس��تگیر کرده ایم که به دس��ت‬ ‫داشتن ایران در تالش برای ترور س��فیر عربستان در‬ ‫واشنگتن اعتراف کرده است‪ ».‬وزیر دادگستری امریکا‬ ‫ادعا کرد متهمان اماکن و مناطقی را که سفیر عربستان‬ ‫در ان تردد می کرد‪ ،‬زیر نظر گرفته بودند‪.‬‬ ‫این اما پایان ماجرا نبود و سفارت عربستان نیز در‬ ‫واکنش به ادعایی نخ نما شده با عنوان توطئه ایران برای‬ ‫ ترور سفیر این کشور در امریکا با جوسازی کاخ سفید‬ ‫علیه کش��ورمان همراه شد‪ .‬اما س��فارت عربستان در‬ ‫واشنگتن در نخستین واکنش به این مساله در بیانیه ای‬ ‫کوتاه مدعی شد‪ :‬توطئه ایران در ترور سفیر سعودی‬ ‫نقض بی شرمانه موازین و کنوانسیون های بین المللی‬ ‫است‪ .‬سفارت عربستان همچنین از تالش های دولت‬ ‫‪84‬‬ ‫امریکا در زمینه جلوگیری از وقوع این اقدام مجرمانه‬ ‫قدردانی کرده است‪« .‬اسامه نقلی» سخنگوی رسمی‬ ‫وزارت امور خارجه عربستان در گفت وگو با الوطن‬ ‫عربستان اظهار داشت‪« :‬س��عود الفیصل» در تماس با‬ ‫سفیر عربستان در واش��نگتن از سالمتی وی اطمینان‬ ‫حاصل کرد‪ ».‬وی افزود‪ :‬وزیر امور خارجه عربستان‬ ‫همچنین در گفت وگو ب��ا «هیالری کلینت��ون» وزیر‬ ‫امور خارجه امریکا درباره طرح ترور سفیر عربستان‬ ‫صحبت کرد‪.‬‬ ‫اس��امه نقلی درباره واکنش احتمالی عربس��تان‬ ‫در قبال این مساله اظهار داش��ت‪« :‬حتما ما واکنش و‬ ‫موضعی اتخاذ می کنیم‪ ،‬ام��ا در انتظار نتایج تحقیقات‬ ‫هستیم‪».‬‬ ‫از س��وی دیگر‪« ،‬باراک اوبام��ا» در گفت وگوی‬ ‫تلفنی با عادل الجبیر درب��اره اخرین تحوالت به زعم‬ ‫خود طرح ترور وی گفت وگو کرد‪ .‬در بیانیه کاخ سفید‬ ‫با اشاره به روابط نزدیک امریکا و عربستان امده است‪:‬‬ ‫«واش��نگتن این اقدام را نقض اشکار قوانین امریکا و‬ ‫قوانین بین المللی می داند و ما همیشه به مسئولیت های‬ ‫خود در حفظ امنیت دیپلمات ها پایبند هستیم‪».‬‬ ‫همچنین اوبام��ا از تالش های دس��تگاه امنیتی‬ ‫امریکا در زمینه خنثی کردن این ط��رح تمجید کرد‪.‬‬ ‫خاطر نشان می شود عادل الجبیر‪ ،‬سفیر فعلی عربستان‬ ‫مهمان پرس��ت‪ :‬س��ناریوی جدید امریکا کذب‬ ‫محض است‬ ‫س��خنگوی وزارت امور خارجه ای��ران ادعای‬ ‫کذب طراحی ترور سفیر عربستان در امریکا را عاری‬ ‫از حقیقت دانست و ضمن تکذیب ان گفت‪« :‬امریکا‬ ‫سناریوی جدیدی را با این ادعا طراحی کرده است‪».‬‬ ‫رامین مهمان پرس��ت در واکنش به ادعای واهی‬ ‫و بی اساس مقامات امریکایی مبنی بر مشارکت ایران‬ ‫در طراحی یک عملیات تروریستی در خاک امریکا‪،‬‬ ‫ت تروریستی گفت‪:‬‬ ‫ضمن محکوم کردن هر گونه عملیا ‬ ‫«اینگون��ه رفتارهای نخ نما که مبتنی بر سیاس��ت های‬ ‫خصمان��ه و دیرینه محور امریکایی ‪ -‬صهیونیس��تی‬ ‫است‪ ،‬نمایش مضحکی به شمار می رود که در راستای‬ ‫سناریوسازی های خاص و با اهداف تفرقه افکنانه از‬ ‫سوی دشمنان اسالم و منطقه تعقیب می شود‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬طراحان این قبیل سناریوهای‬ ‫ساختگی هدفی جز ایجاد اختالف و کمک به خروج‬ ‫رژیم صهیونیستی از انزوای موجود ندارند‪».‬‬ ‫مهمان پرس��ت تاکید کرد‪« :‬جمهوری اس�لامی‬ ‫ایران نظام��ی مبتنی بر اخالق و ارزش های اس�لامی‬ ‫بوده و همواره نس��بت به خطر توطئه دشمنان منطقه‬ ‫هش��دار داده اس��ت و این قبیل سناریوس��ازی های‬ ‫تک��راری در ش��رایطی از س��وی مح��ور امریکایی‬ ‫ صهیونیستی مطرح می شود که منطق و سیاست های‬‫امریکا در داخل و در سطح منطقه با ناکارامدی جدی‬ ‫و اعتراض های گسترده داخلی و جهانی مواجه شده‬ ‫ است‪».‬‬ ‫س��خنگوی وزارت خارج��ه گفت ک��ه روابط‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و عربستان سعودی مبتنی بر‬ ‫احترام متقابل بوده و طرح چنی��ن ادعای کذبی ره به‬ ‫جایی نبرده و تاثیری در اذهان عمومی برجای نخواهد‬ ‫گذاشت‪.‬‬ ‫ایران ادعاهای امریکا را رد کرد‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬نماینده دائم ایران در س��ازمان‬ ‫ملل متحد با ارس��ال نامه ای به دبیرکل این س��ازمان‪،‬‬ ‫مراتب اعتراض شدید تهران را به ادعاهای بی اساس‬ ‫واشنگتن مبنی بر طراحی برای ترور سفیر عربستان در‬ ‫امریکا اعالم کرد‪.‬‬ ‫در نامه محمد خزاعی خطاب به بان کی مون امده‬ ‫است‪ ،‬جمهوری اس�لامی ایران این اتهام بی اساس و‬ ‫س��اختگی را که با توجه به ادعاهای مشکوک یک نفر‬ ‫مطرح شده‪ ،‬به شدت و با قاطعیت رد می کند‪.‬‬ ‫خزاع��ی در نامه خ��ود به بان کی م��ون تصریح‬ ‫کرده است که هر کش��وری می تواند از طریق اینگونه‬ ‫داستان های ساختگی کش��ور دیگری را متهم کند اما‬ ‫این می تواند اغاز ایجاد روشی خطرناک در روابط بین‬ ‫کشورها باشد‪.‬در این نامه با اشاره به ترور گروهی از‬ ‫دانشمندان هسته ای ایران که در دو سال گذشته توسط‬ ‫رژیم صهیونیس��تی اجرا و امریکا از ان حمایت کرده‬ ‫تاکید شده است‪ ،‬ایران همواره تروریسم را در اشکال‬ ‫مختلف محکوم ک��رده زیرا خود قربانی تروریس��م‬ ‫است‪g .‬‬ ‫رسانه‬ ‫گفت وگو با رحمان سیفی ازاد‪ ،‬مدیر گروه نمایش و فیلم شبکه چهار‬ ‫بیشتراثارانتقادیاجتماعینقمی زنند‬ ‫ژانر پلیسی یکی از پرطرفدارترین گونه های سینمایی است و فیلمسازان و برنامه سازان کشورهای مختلف‬ ‫برای القای پیام ه��ای مختلفی مانند پیام های سیاس��ی و اجتماعی از این ژانر اس��تفاده می کنند‪ .‬یکی از‬ ‫کارکردهای اثار ساخته شده در این گونه هنری‪ ،‬پیشگیری از اسیب های اجتماعی می تواند باشد و در این‬ ‫راه بهره گیری از تحقیقات الزم به ویژه پژوهش های پلیس می تواند در ساخت اثار تاثیرگذار موثر باشد‪ .‬در‬ ‫این شرایط و به بهانه پخش فیلم ها و سریال های پلیسی از سیما و هفته نیروی انتظامی با رحمان سیفی ازاد‪،‬‬ ‫مدیر گروه نمایش و فیلم شبکه چهار سیما گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫افتاب‬ ‫مثلث شماره‪98‬‬ ‫تولیدفیلم هایاجتماعیدرعرصهمستندوداستانی‬ ‫چه تاثیری بر پیشگیری از اسیب های اجتماعی‬ ‫خواهدگذاشت؟‬ ‫‪ l‬اگراینفیلم ها‪،‬اعمازمستندوداستانی‪،‬متناسب‬ ‫با فضای جامعه ایرانی ساخته شوند و مخاطب را درباره‬ ‫پدیده های اجتماعی اگاه کنند‪ ،‬اگر رفت��ار مردم را خوب‬ ‫کنکاشکنندوبتوانندبهانهاشاخص هایفرهنگیورفتاری‬ ‫ایرانی را گوشزد کنند و در نهایت اگر او را در قالب فضای‬ ‫داستانیبهیکتجربهجدیدبرسانند‪،‬می توانندبرمخاطب‬ ‫ایرانی تاثیر بگذارند‪ .‬چنین اثری با توجه به شاخص های‬ ‫فرهنگی و ایرانی از سویی می تواند رفتارسازی و از سوی‬ ‫دیگر از جرایم اجتماعی و اتفاقات ناگوار پیشگیری کند‪.‬‬ ‫دستیابیبهایننتایجبهاینبستگیداردکهفیلمسازبتوانددر‬ ‫قالب یک مستند از البه الی وقایع اجتماعی او را با حقایق‬ ‫اجتماعیاشناسازدوبدین ترتیبفرهنگ سازیکند‪.‬‬ ‫ایاپرداختن به سوژه های اجتماعی کهموردغفلت‬ ‫قرار گرفته اند‪ ،‬مانند حق��وق اجتماعی و حقوق‬ ‫شهروندان از سوی پلیس می تواند میزان قربانیان‬ ‫اسیب هایاجتماعیراکاهشدهد؟‬ ‫‪ l‬قطعامی توانداثرگذارباشد‪.‬البتهیکاثرمستنددر‬ ‫این زمینه اثرگذاری بیشتری دارد؛ به شرط انکه سازنده ان‬ ‫مسائل فنی را به درستی رعایت کند و بتواند مخاطب را با‬ ‫جهاندرونفیلمهمراهکند‪.‬‬ ‫اینگونهفیلم هاگاهیبه عنوانهشداردهندهاجتماعی‬ ‫وگاهیبه عنوانرفتارسازاجتماعیعملمی کنند‪.‬‬ ‫این گونه مس��تندها و فیلم های داستانی می توانند‬ ‫حقایقزندگیوشاخص هایهویتایرانیرابهذهن های‬ ‫غبارگرفتهیاداوریکنند‪.‬دستیابیبهایناهدافدرصورتی‬ ‫محقق می شود که فضای این فیلم ها اثرگذار و باورپذیر‬ ‫تصویرشوند‪.‬‬ ‫شرطساختیکفیلماثرگذارخوبچیست؟‬ ‫‪ l‬مجموعه ای از عوامل اعم از فیلمنامه‪ ،‬کارگردانی‬ ‫و غیره باید مانند یک ارکس��تر هماهنگ در کنار هم قرار‬ ‫گیرند‪ .‬در این شرایط قطعا یک اثر خوب خلق می شود‪.‬‬ ‫چنین اثری این قابلیت را دارد که مخاطب دنیای ان را باور‬ ‫کند‪ .‬بدین ترتیب مخاطب به یک تجربه ذهنی دست پیدا‬ ‫می کند‪ .‬انسان به عنوان موجودی دارای قوه عاقله زمانی که‬ ‫به تجربه ای می رسد‪ ،‬تالش می کند از ان در زندگی خود‬ ‫استفادهکند‪.‬درواقعفیلم هایداستانیومستنداینظرفیت‬ ‫را دارند که تجربه های بشری را به اشتراک بگذارند تا الزم‬ ‫نباشد مخاطب شخصا مساله ای را تجربه کند و این یک‬ ‫قابلیتمهماست‪.‬‬ ‫چرا فیلمسازان و برنامه س��ازان در سیما کمتر به‬ ‫سراغ چنین مضامینی می روند؟ چه محدودیت ها‬ ‫و مشکالتی در این زمینه وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬محدودیت وجود ن��دارد‪ ،‬بلکه مهارت وجود‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫یعنی شما خط قرمزهای سیما را در تمایل کمتر‬ ‫فیلمسازان و برنامه سازان به برنامه سازی درباره‬ ‫مضامین مربوط به اس��یب های اجتماعی موثر‬ ‫نمی دانید؟‬ ‫‪l‬خط قرمزهادرحوزهمسائلاجتماعی‪،‬سیاه نمایی‬ ‫اس��ت‪ .‬س��اخت کارهایی با نگاه یک جانبه ب��ه اینگونه‬ ‫موضوعاتنهتنهااثرگذارنخواهدبود‪،‬بلکهبیشترشبیهنق‬ ‫ق زدن های اجتماعی فراوان داریم و این رویه‬ ‫ زدن است‪ .‬ن ‬ ‫درفیلم هاهموجوددارد‪.‬‬ ‫درفیلم هایسینمایییاتلویزیونی؟‬ ‫‪ l‬فرقی نمی کند‪ .‬بیشتر اثار انتقادی به جای انکه‬ ‫یزنند‪.‬‬ ‫مخاطبرابهیکتجربهاجتماعیبرساند‪،‬بیشترنقم ‬ ‫در این فیلم ها با این گونه پرسش ها مواجه هستیم‪ :‬این چه‬ ‫وضعی است؟ چرا اینگونه است؟ اما بیان این چراها به درد‬ ‫هیچکسنمی خورد‪.‬گفتنیک جانبهموضوعاتبهمعنای‬ ‫سیاه نمایی است و باعث «جری» و عصبی شدن مخاطب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫بهتجربهرساندنجامعه‪،‬سختاست‪.‬اینکارعالوه‬ ‫بر ضرورت برخورداری از فن برخورداری به مهارت نیاز‬ ‫دارد‪ .‬فیلمساز برای ساخت چنین فیلمی باید تحقیقات‬ ‫وسیعیدربارهموضوعفیلمداشتهوازعواملدیگریمانند‬ ‫بودجه کافی که باعث خلق شدن اثری خوب می شوند‪،‬‬ ‫برخوردار باشد‪ .‬البته در برخی از حوزه های اجتماعی باید‬ ‫سیاه نمایی کرد‪ .‬درباره حوزه هایی مانند ایدز و اعتیاد باید با‬ ‫رویکرد انتقادی با مخاطب برخورد کرد و تلخی فجایعی‬ ‫کهبهدنبالایننوعرفتارهایغلطاجتماعیپدیدمی ایدرا‬ ‫به مخاطب نشان داد‪ .‬در واقع این کار سیاه نمایی نیست‪ .‬در‬ ‫برخیازحوزه هایاجتماعیالزمنیستبهمخاطببگوییم‬ ‫چقدررفتارشغلطاست‪.‬‬ ‫همه اینها راه حل های مخصوص به خ��ود را دارد‪.‬‬ ‫متاسفانه در حال حاضر فیلمسازان ما خود را در جایگاه‬ ‫نظریه پ��ردازان اجتماعی قرار می دهند و برداش��ت های‬ ‫ش��خصی خود را درباره وضعیت اجتماعی ای��ران ارائه‬ ‫می دهند‪ .‬این درحالی است که نظریه پردازی اجتماعی‪،‬‬ ‫وظیفهگروهدیگریاستوفیلمسازمی تواندازحاصلکار‬ ‫اناناستفادهکند‪.‬‬ ‫این برداش��ت ها بر پایه ش��اکله هویتی یک ایرانی‬ ‫نیس��ت و یک واکنش لحظه ای است که کارکرد عمیقی‬ ‫ندارد‪ .‬فقدان کارکرد عمی��ق فیلم های اجتماعی به علت‬ ‫نااشناییفیلمسازانبامسائلفنینیست‪،‬بلکهبهاینعلت‬ ‫اس��ت که انان تالش می کنند به عنوان ی��ک نظریه پرداز‬ ‫اجتماعیعملکنند‪.‬ازسویدیگراهلفناینشاخص ها‬ ‫را تعریف نمی کنند‪ .‬در این ش��رایط فیلمسازان عالوه بر‬ ‫فیلمسازی‪،‬نظریه پردازیاجتماعیمی کنند‪،‬به گونه ایکهدر‬ ‫صحبت هایخودبهجایبیاننظراتشاندربارهفیلمسازی‬ ‫بیشتردربارهحوزهموضوعیفیلمخودصحبتمی کنند‪.‬‬ ‫چراسیماکمتربه طورعمیقبهسوژه هایمربوطبه‬ ‫اسیب هایاجتماعیمی پردازد؟‬ ‫‪ l‬سازندگان فیلم های س��یما همین فیلمسازان‬ ‫هستند‪ .‬پتانسیل فیلمسازان دارای توان ساخت فیلم های‬ ‫اجتماعیکهبهورطهاحساس گراییوسیاه نمایینیفتندمگر‬ ‫چند درصد است؟ رسانه سیما قرار نیست همیشه بدی ها‬ ‫رابهمخاطبمنتقلکند‪.‬وقتیمساله اییکجانبهوبه طور‬ ‫مکرربهمخاطبمنتقلشود‪،‬گاهیاورانسبتبهانپدیده‬ ‫بی واکنشمی کند؛مانندنصیحتکهاگربهکثرتبیانشود‬ ‫اثرگذارنخواهدبود‪.‬‬ ‫مرزافراطوتفریطمتاسفانههنوزدرکشورماتعریف‬ ‫نشده است‪ .‬خیلی یک جانبه با مسائل برخورد می کنیم‪،‬‬ ‫به گونه ای که یا بی تفاوت یا «حمل��ه ای» به موضوعات‬ ‫می پردازیم‪ ،‬در حالی ک��ه پدیده های اجتماعی یک روزه‬ ‫به وجود نمی ایند که یک روزه حل ش��وند‪ .‬این پدیده ها‬ ‫محصول عوامل متعددی مانند رویداد افراد‪ ،‬ریش��ه های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬روابط اداری و غیره هستند‪ .‬بنابراین نباید گمان‬ ‫کنیمکهبابمبارانیکموضوعمی توانیمانرامهارکنیم‪.‬‬ ‫منظوربمبارانیکموضوعنیست‪،‬بلکهپرداختنبه‬ ‫موضوعاتاجتماعیبهعنوانیکگونهفیلمسازی‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ l‬س��یما به اندازه بضاعت خود به س��وژه های‬ ‫اجتماعیمی پردازد‪.‬همینفیلمسازانبرایمافیلممی سازند‪.‬‬ ‫ما که از کره مریخ فیلمس��از وارد نمی کنیم‪ .‬در واقع جای‬ ‫فیلمسازانیکهتواناییساختفیلم هایاجتماعیباکیفیت‬ ‫راداشتهباشند‪،‬خالیاست‪.‬‬ ‫س��یما نوع دیگری از تبلیغات را برای پیشگیری از‬ ‫اسیب هایاجتماعیبرگزیدهاست‪.‬یعنیخوبی هاراتبلیغ‬ ‫می کند‪.‬درواقعمیزانتبلیغخوبی هادرفیلم هایتلویزیونی‬ ‫بهعلتکم هزینه تربودنانبرایاجتماعبیشتراست‪.‬‬ ‫ایا در گروه نمایش و فیلم شبکه چهار سیما برنامه‬ ‫خاصیبرایتولیدیاحمایتازتولیدفیلمدرحوزه‬ ‫اسیب هایاجتماعیدارید؟‬ ‫‪ l‬بیش��تر موضوعات فیلم ه��ای تلویزیونی ما‪،‬‬ ‫اجتماعیوعمدتاانتقادیاست‪.‬البتهایناثاریک جانبه نگر‬ ‫نیستند‪ ،‬بلکه دو سوی یک موضوع را به تصویر می کشند‬ ‫تا خود مخاطب به قض��اوت رفتاری برس��د‪ .‬فیلم های‬ ‫تلویزیونی پیدا و پنهان‪ ،‬ژرفا‪ ،‬یک داس��تان کوتاه و چند‬ ‫داستاندیگر‪،‬جنایتومکافاتازجملهاینفیلم هاهستند‪.‬‬ ‫در واقع همانگونه که شما اعتقاد دارید‪ ،‬هر چه به فیلم های‬ ‫با موضوعات اجتماعی بپردازیم‪ ،‬کم است‪ .‬ما نیز به این امر‬ ‫معتقدیمامانگره هافرقمی کند‪g.‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪88810949‬‬ ‫عصر‬ ‫جدید‬ ‫‪New Age‬‬ ‫‪Ali Ajorlou‬‬ ‫‪Performance‬‬ ‫اولین البوم سبک ‪ New Age‬در ایران‬ ‫فروش در مراکز پخش ‪:‬‬ ‫سیاه و سفید ‪021-66971603‬‬ ‫‪021-88313868‬‬ ‫بتهوون‬ ‫‪021-22611802‬‬ ‫دارینوش‬