ماهنامه مثلث شماره 47

‫پرونده ای درباره سال های تبعید امام خمینی (ره)‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور‪:‬‬ ‫هجرت روح اهلل‬ ‫عده‏ای بر نادیده گرفتن دست توطئه‏گر دشمن‬ ‫در حوادث کشور اصرار دارند‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال دوم‪ /‬شماره چهل و هفتم ‪ 11/‬مهر ‪ 88/1389‬صفحه‪ 1500 /‬تومان‬ ‫نظام پارلمانی یا‬ ‫نظام ریاستی ‪ -‬پارلمانی؟‬ ‫بررسی رابطه دولت های احمدی نژاد‬ ‫با مجلس هفتم و هشتم‬ ‫تو گو با اکبر عبدی‬ ‫گف ‬ ‫روی تخت بیمارستان‬ ‫کمدین باید‬ ‫غم را بشنا سد‬ ‫چرا سپاهان و ذوب اهن‬ ‫در اسیا موفق شدند؟‬ ‫غلبه‬ ‫‪ 4‬بر ‪19‬‬ ‫بازرگانی زندی خودرو‬ ‫ت‬ ‫ح‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ل فوری‬ ‫برترین و پرفروشترین نمایندگی انحصاری فروش شرکت بهمن دیزل ( ایسوزو) در ‪ 4‬سال متوالی‬ ‫نمایندگی ‪ 209‬شرکت بهمن دیزل‬ ‫نمایندگی ‪ 212‬شرکت ماموت دیزل ‪SCANIA‬‬ ‫طرف قرارداد با شرکت لیزینگ ایران ( بانک تجارت)‬ ‫نقدی‪ -‬لیزینگی‬ ‫تهران میدان سید جمال الدین اسد ابادی(یوسف اباد) ‪ -‬خیابان ابن سینا ‪ -‬پالک ‪83‬‬ ‫ساختمان پدید ‪ -‬طبقه ‪ -­1‬واحد ‪2‬‬ ‫‪021 - 88704613 - 88700179‬‬ ‫اداره تحویل(تلفکس)‪021 - 55255052-6 :‬‬ ‫‪www.zanditrading.com‬‬ ‫‪info@zanditrading.com‬‬ ‫‪- 2‬استفادهاحمدی نژادازتریبونغربی هابرایتبیینمواضعجمهوریاسالمیایران‪،‬اورابهعنوان رسانه ای‬ ‫تمامعیارمطرحکردهاست‪.‬‬ ‫‪- 1‬همگراییدولتومجلسپسازانتخاباتسومتیر‪،84‬اینتصور‬ ‫رابه وجوداوردکهدیگرجدالیمیانقوه مقننهومجریهنخواهدبودو‬ ‫اصولگرایانتماممشکالترانادیدهخواهندگرفت‪.‬‬ ‫‪- 3‬نهممهرماه‪،‬سالروزشهادتمحمدالدورهاست‪.‬شهادتاینکودکفلسطینیدرغزه‪،‬بسیارفاجعه امیز‬ ‫ونمادیاستکهشرایطزندگیکودکانفلسطینیدرزماناشغالرامطرحمی کند‪.‬وضعیتکودکان‬ ‫فلسطینیدرسرزمین هایاشغالیبه ویژهمنطقهمحاصرهشدهغزهبهبدترینشکلممکنرسیدهاست‪.‬‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫خبرنامه‬ ‫هجرت روح اهلل‬ ‫دیپلماسی انقالبی‬ ‫شاید شاه و دستگاه عریض و طویل امنیتی رژیم پهلوی گمان نمی کرد روحانی‬ ‫منتق��دی که در ‪ 13‬اب��ان ‪ 1342‬در قم دس��تگیر و به ترکیه تبعید می ش��ود‬ ‫رهبری نهضتی را عهده دار ش��ود که بعد از نزدیک دو دهه به سرنگونی دودمان‬ ‫شاهنشاهی منتهی شود‪.‬‬ ‫دالیل ترک نجف از سوی امام‪43 ......................................................‬‬ ‫فراز و نش�یب های هج�رت؛ از ترکی�ه ت�ا پاری�س ‪46 ......................‬‬ ‫محمود احمدی نژاد رکورددار مصاحبه با رس��انه های خارجی اس��ت‪.‬‬ ‫او البته هر بار که با رس��انه ای گفت وگو می کند حرف��ی تازه و موجی نو‬ ‫به پا می کند‪.‬‬ ‫ع�ده‏ای ب�ر نادی�ده گرفت�ن دس�ت توطئه‏گ�ر دش�من در ح�وادث‬ ‫کش�ور اص�رار دارن�د ‪8 ...........................................................‬‬ ‫احمدی نژادفلسفهجنگ هایامریکارازیر سوالبرد‪10................................‬‬ ‫انحالل مشارکت و مجاهدین ‪12...............................................................‬‬ ‫داستان ش�یفتگی یک پهلوان‪20 .........................................................‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫گلوله های سربی علیه کودکان فلسطینی‬ ‫سیاست‬ ‫نظام ریاستی یا نظام پارلمانی ‪ -‬ریاستی؟‬ ‫نتیجه انتخابات س��وم تیر ‪ 84‬که اعالم شد بسیاری تصور کردند دیگر جدال‬ ‫میان دولت و پارلمان پایان یافته است و ادعا می کردند قوای مجریه و مقننه‬ ‫تمام مشکالت را نادیده خواهند گرفت‪.‬‬ ‫چهره ه�ای جنجال�ی دول�ت و مجل�س‪24 ......................................‬‬ ‫برایتضعیفنشدندولتمسالمت امیزرفتارمی کنیم‪26.......................‬‬ ‫تلفیق نظام پارلمانی و ریاس�تی ‪26 .......................................................‬‬ ‫کوهکن‪:‬بایکجملهنمی توانقضاوتکرد‪28..........................................‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نفی هولوکاست امریکایی‬ ‫س��فرهای محمود احمدی نژاد به نیویورک همواره مورد توجه رس��انه های‬ ‫معتبر جهانی بوده اس��ت‪ .‬او از حیث تعداد مصاحبه و سفر به نیویورک در‬ ‫میان روسای جمهور ایران رکورددار است‪.‬‬ ‫نتانیاهو ادم کش است ‪31 ...................................................................‬‬ ‫احمدی نژاد قدر فرصت ها را می داند ‪32 ..............................................‬‬ ‫فرصت سازی یک سفر ‪33 .................................................................‬‬ ‫این بهترین س�فر احمدی نژاد ب�ود ‪34 ...........................................‬‬ ‫امریکای فقیر ‪36 ..............................................................................‬‬ ‫امپراتوری شرارت ‪37 ......................................................................‬‬ ‫اتاق جنگ ‪38 .................................................................................‬‬ ‫روسیه در برزخ اسیا و اروپا ‪39 .......................................................‬‬ ‫هزینه های اشغالگری ‪40 .................................................................‬‬ ‫بحران سرمایه داری ‪41 .....................................................................‬‬ ‫کودک فلسطینی‪ ،‬قربانی اصلی سیاست ها و تروریسم رژیم صهیونیستی است‪.‬‬ ‫مساله موازنه جمعیت فلسطینیان ‪52 ..................................................‬‬ ‫سران عرب؛ شریک جرم صهیونیس�ت ها ‪53 ...................................‬‬ ‫پیروزی تنها در س�ایه مقاوم�ت اس�ت ‪54 ......................................‬‬ ‫هزاران ش�هید‪ ،‬صدها زندان�ی ‪55 ...................................................‬‬ ‫مس�جد ارگ؛ یادگار زعیم حوزه ‪56 .................................................‬‬ ‫مردم پاکستان عالقه فراوانی به ایت اهلل خامنه ای دارند‪57..............‬‬ ‫روحانیت و حضور در منصب امامت جمعه ‪58 .....................................‬‬ ‫امام؛ معیار حق و باطل ‪60 ..................................................................‬‬ ‫پیشروی برای خاتمه جنگ‪62 ...............................................................‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫کمدین باید غم را بشناسد‬ ‫تازهیکس�اعتب�ودکهاکبرعبدیبع�دازهفتروزبس�تریبودندر‬ ‫سی سی یوبیمارستاناتیهازتختپایینامدهبود‪.‬‬ ‫اکبراق�ا اکت�ور س�ینما ‪67 ............................................‬‬ ‫روش�نفکران طلبی از ادبی�ات انقلاب ندارن�د‪68 .. ........................‬‬ ‫«ب�درود بغ�داد»‪ ،‬سلام اس�کار ‪70 .........................................‬‬ ‫کتاب�ی ک�ه بیش�تر از کت�اب اس�ت ‪72 .....................................‬‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مثلث‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫مشاوران سردبیر‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬محمد جماعت‬ ‫‪- 4‬کمدینمحبوبسریال هایتلویزیونیوفیلم هایسینمایی‪،‬این باربیماری اشخبرساز‬ ‫شد‪.‬اوکهچندیپیشبراثربیماریقلبیدرسی سی یوبستریشدهبود‪،‬معتقداستکه‬ ‫کمدینبایدغمرابشناسد‪.‬‬ ‫تصمیم بزرگ‬ ‫س��ه سال و اندی از س��همیه بندی بنزین در ایران می گذرد‪ ،‬ولی هنوز سرنوشت این فراورده نفتی در هاله ای از‬ ‫ابهام قرار دارد‪.‬‬ ‫سیاسی کاری تویوتا و کیا ‪77 ...........................................................................................................‬‬ ‫پیام اوران حماسه و نیروهای مخابرات ‪78 ....................................................................................‬‬ ‫ورزش‬ ‫غلبه ‪ 4‬بر ‪19‬‬ ‫دهه هش��تاد اغاز دوران اوج فوتبال اصفهان بود‪ .‬س��پاهان دو بار به عنوان قهرمانی لیگ برتر و سه بار به عنوان‬ ‫قهرمانی در جام حذفی دست پیدا کرده است‪.‬‬ ‫ثبات مدیریت را خود مدیر می س�ازد ‪82 ......................................................................................‬‬ ‫تصمی�م تاس�ف برانگیز س�ازمان ورزش ‪83 ..............................................................................‬‬ ‫کارنامه ام ساکت را نگه داشته ‪84 .................................................................................................‬‬ ‫فنی‪:‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی‪ -‬فاطمه قنائی‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی و مهدی ابراهیمی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫سازمان اگهی ها‪:‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر احمد اسماعیل تبار ‪ -‬اصغر ابخضر ‪ -‬مصطفی بیابانی ‪ -‬حسین زندی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫جواد خلیفه سلطان‬ ‫مثلث شماره ‪45‬‬ ‫اقتصاد و صنعت‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیر اجرایی‪ :‬مصطفی شوق ‬ ‫ی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬ارزو دیلمقانی‬ ‫ی‬ ‫دبیر سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫ ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیردین وتاریخ و جهان تازه‪ :‬علیرضا شاکر ‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری ‬ ‫ ‬ ‫اعضایتحریریهوهمکاران‪:‬احسانابطحی‪-‬مهدیافضلی‪-‬مریماسماعیل پور ‪-‬امیدکرمانی ها‪ -‬علیحاجیناصریفاطمهمیرزایی‪-‬‬ ‫مریممیرزایی‪ -‬محسنفرجی‪-‬ابراهیماسماعیلیاراضی‪-‬کیوانامجدیان‪-‬مهدیرعنایی‪ -‬حسیننجاتی‪-‬سیدحجتسجادی زاده‪-‬‬ ‫س��عید مروت��ی ‪ -‬رض��ا صائم��ی ‪ -‬س��عید نوای��ی ‪ -‬زینب حق��ی ‪ -‬س��میه علیپ��ور ‪ -‬الناز محم��دی ‪ -‬هوم��ن مرادی‪-‬‬ ‫محمدرضا موحدی‪ -‬علیرضا خلیفه‪ -‬علی بیهقی ‪ -‬سید شایان اعظمی ‪ -‬مرتضی فرج ابادی ‪ -‬زهرا راد‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬شهرک قدس‪ ،‬خیابان شهید دادمان‪ ،‬خیابان فالمک شمالی‪ ،‬کوچه یکم‪ ،‬پالک ‪10‬‬ ‫تلفن‪88580610 :‬‬ ‫‪7‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫ی در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور‪:‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالم ‬ ‫عده‏ای بر نادیده گرفتن دست توطئه‏گر دشمن‬ ‫در حوادث کشور اصرار دارند‬ ‫‪8‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهب��ر معظم انقالب‬ ‫اس�لامی در دیدار ائمه جمعه سراس��ر کش��ور با‬ ‫تبیین جایگاه بس��یار مه��م و تاثیرگذار نماز جمعه‬ ‫در ابعاد مختلف فردی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاس��ی‪ ،‬دینی‬ ‫و بین الملل��ی تاکی��د کردند‪« :‬مهم‏تری��ن وظایف‬ ‫ائمه جمعه‪ ،‬توجه بیش از پیش به این جایگاه واال‪،‬‬ ‫اگاه��ی از واقعیت‏های روز جامعه‪ ،‬غافل نش��دن‬ ‫از طراحی‏های دش��من‪ ،‬ارتباط نزدیک و صمیمی‬ ‫ با جوانان و اس��تفاده از ابت��کار و توانایی‏های انان‬ ‫است‪».‬‬ ‫رهب��ر معظم انق�لاب اس�لامی در بی��ان جایگاه‬ ‫واالی نم��از جمعه‪ ،‬به ویژگی‏ه��ای منحصر به فرد‬ ‫نم��از جمع��ه از جمله تک��رار هفتگی ان اش��اره‬ ‫کردند و افزودند‪« :‬نماز جمعه همچون نش��انه‏های‬ ‫راهنماس��ت که هر جمع��ه در مقابل دیدگان احاد‬ ‫مردم قرار می‏گیرد و به انان مس��یر صحیح حرکت‬ ‫را نشان می‏دهد‪».‬‬ ‫حض��رت ایت اهلل خامنه ای ش��رایط فقه��ی اقامه‬ ‫نم��از جمع��ه‪ ،‬جایگزینی خطبه‏ه��ای نماز جمعه‬ ‫ب��ه ج��ای دو رکعت نم��از‪ ،‬نحوه بی��ان خطبه‏ها‬ ‫به وس��یله امام جمع��ه و مضم��ون خطبه‏ها را از‬ ‫جمله ویژگی‏ه��ای نماز جمعه و جایگاه بس��یار‬ ‫برجسته ان برش��مردند و خاطرنشان کردند‪« :‬در‬ ‫چنین جایگاهی‪ ،‬قطعا حرکات‪ ،‬س��خنان‪ ،‬اشارات‬ ‫و حتی س��کوت امام جمع��ه می‏تواند الهام‏بخش‬ ‫باش��د‪ ،‬بنابراین از جمله وظایف مهم ائمه جمعه‪،‬‬ ‫حفاظ��ت از ای��ن جایگاه و مراقب��ت مضاعف از‬ ‫خود است‪».‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی‪ ،‬ذکر کثیر را از دیگر‬ ‫ویژگی‏های نماز جمعه دانستند و افزودند‪« :‬برکات‬ ‫نم��از جمعه منحصر در ام��ام جمعه و نمازگزاران‬ ‫نیس��ت بلکه این تفضالت الهی در طول هفته‪ ،‬در‬ ‫میان جامعه و مردم س��رریز می‏شود که این‪ ،‬همان‬ ‫ذکر کثیر نماز جمعه است‪».‬‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای در تبیین اث��ار ذکر‬ ‫کثی��ر در جامعه‪ ،‬یک��ی از نتایج ان را اس��تحکام‬ ‫ایمان و نهراسیدن از دش��منان برشمردند و تاکید‬ ‫کردند‪« :‬کس��انی که از برکات ذک��ر کثیر بهره‏مند‬ ‫می‏ش��وند‪ ،‬هیاهوها و تهدیدهای دش��منان‪ ،‬برای‬ ‫انان ترس‏افری��ن و غیرمنتظره نخواه��د بود زیرا‬ ‫ظالمان و مس��تکبران که براساس رویه زیاده‏طلبی‬ ‫خود همواره به دنبال در انحصار گرفتن و بلعیدن‬ ‫همه امکانات و ذخایر مادی کشورها هستند‪ ،‬فریاد‬ ‫عدالت‏طلبی و ازادی انس��ان‏ها و دفاع از مظلوم را‬ ‫هیچ گاه برنمی‏تابند‪».‬‬ ‫ایش��ان افزودند‪« :‬مس��تکبران و زیاده‏طلب��ان دنیا‬ ‫برخالف شعارهایش��ان‪ ،‬تمام ق��درت و ثروت را‬ ‫برای عده‏ای معدود و اطرافیان خود می‏خواهند که‬ ‫نمونه بارز ان مقایسه وضعیت زندگی مردم عادی‬ ‫با حاکمان در امریکاست‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با اش��اره به برخی امارهای‬ ‫تکان دهن��ده از وضعی��ت زندگی م��ردم امریکا‪،‬‬ ‫خاطرنش��ان کردن��د‪« :‬البته رئیس‏جمه��ور محترم‬ ‫بخش��ی از این حقایق و امارها را در س��فر پرمغز‬ ‫و پرکار خود به س��ازمان ملل متحد بیان کردند و‬ ‫وج��ود چندین میلیون کارتن خواب و ده‏ها میلیون‬ ‫جمله وظایف مهم ائمه جمعه دانستند و افزودند‪:‬‬ ‫«در س��ال های اخیر برخی قلم‏ه��ا‪ ،‬تالش فراوانی‬ ‫کردند تا موضوع دشمن شناس��ی را از ذهن جامعه‬ ‫و مردم خارج کنند و حتی در برخی موارد مغالطه‬ ‫می‏کردن��د که نظام برای فرار از مس��ئولیت برخی‬ ‫مش��کالت داخلی‪ ،‬دائما موضوع دشمن خارجی‬ ‫را طرح می‏کند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی خاطرنشان کردند‪« :‬این حرف‬ ‫از اساس نادرست است زیرا کسی نمی‏تواند منکر‬ ‫کوتاهی‏ها‪ ،‬غفلت‏ها و س��هل انگاری‏های مسئوالن‬ ‫در بروز برخی مش��کالت در سی س��ال گذش��ته‬ ‫باشد اما این موضوع نباید به معنای نادیده گرفتن‬ ‫دشمن باشد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید بر اینکه همواره‬ ‫بای��د مراقب کید و طراحی دش��من بود‪ ،‬افزودند‪:‬‬ ‫«چرا عده‏ای اصرار داشته و دارند که حضور دست‬ ‫توطئه‏گ��ر خبی��ث و فعال دش��من را در حوادث‬ ‫گوناگون کشور نادیده بگیرند‪».‬‬ ‫ایشان تاکید کردند‪« :‬باید همواره نسبت به تحرک‬ ‫دشمن هوشیار بود و شیوه مقابله با ان را دانست‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اس�لامی سپس با طرح این سوال که‬ ‫امروز مهمترین نقطه‏ای که دش��من بر ان متمرکز‬ ‫ش��ده‪ ،‬کدام اس��ت؟ افزودند‪« :‬جوانان که اکثریت‬ ‫انس��ان زیر خط فقر بخش��ی از حقایق تلخ جامعه‬ ‫امریکاست‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکید کردند‪« :‬در مقابل‬ ‫چنین تفکر زیاده‏طلبی که به دنبال س��لطه بر همه‬ ‫دنیاس��ت‪ ،‬یک ملت با همه وجود ایس��تاده است‬ ‫و زی��ر بار ح��رف زور نم��ی‏رود و در حمایت از‬ ‫ملت‏های مس��لمان و مظلوم به ویژه مردم فلسطین‬ ‫نیز صریحا اعالم نظر می‏کند‪».‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬خشم‪ ،‬تهدید و دندان گرگ نشان‬ ‫دادن سلطه‏طلبان در مقابل چنین ملتی‪ ،‬غیرمنتظره‬ ‫و غیرطبیعی نیس��ت اما در مقاب��ل این تهدیدها یا‬ ‫باید تسلیم شد یا اینکه با استحکام ایمان و ارتباط‬ ‫با خداوند‪ ،‬در مقابل زیاده خواهان ایستاد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی خاطرنشان کردند‪« :‬مقاومت‬ ‫و ایس��تادگی خواسته اس�لام و قران است و این‬ ‫ایس��تادگی از خصوصیات ذکر کثی��ر نماز جمعه‬ ‫اس��ت و اگ��ر این ذکر کثی��ر‪ ،‬همه ابع��اد درونی‪،‬‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاسی و بین المللی را دربر بگیرد‪ ،‬قطعا‬ ‫جامعه مقاوم و استوار خواهد بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬اگاهی از مس��ائل روز‬ ‫و واقعیت جامعه و هوش��یاری را از دیگر وظایف‬ ‫ائمه جمعه برشمردند و تاکید کردند‪« :‬در طول سی‬ ‫س��ال گذش��ته‪ ،‬لغزش‏ها‪ ،‬خطاها‪ ،‬انحراف‏ها و از‬ ‫مسیر خارج ش��دن برخی افراد به دلیل بی اطالعی‬ ‫از واقعیت‏ها بوده است‪».‬‬ ‫ایش��ان توج��ه به طراح��ی و توطئه دش��من را از‬ ‫جمعیت کش��ور را تش��کیل می‏دهن��د اصلی‏ترین‬ ‫هدف دشمن هستند‪ ،‬زیرا جوان موتور پیش برنده‬ ‫کشور است‪».‬‬ ‫ایش��ان با اش��اره به برنامه‏ریزی دش��من از همان‬ ‫ابتدای پیروزی انقالب اس�لامی برای ضربه زدن‬ ‫به این س��رمایه گرانبها‪ ،‬خاطرنش��ان کردند‪« :‬باید‬ ‫جوانان را از اس��یب خطرهای دش��من حفظ کرد‬ ‫که یکی از راه های ان‪ ،‬ارتباط مس��تمر و هدایتگر‬ ‫ائمه جمعه با جوانان است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی افزودند‪« :‬باید با جوانان رفیق‬ ‫بود و حرف و س��خن انان را شنید و راه را برای‬ ‫حضور انان در عرصه های مختلف باز کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به اهمیت نقش‬ ‫جوانان‪ ،‬ائمه جمعه را به ش��نیدن و برطرف کردن‬ ‫ش��بهات دینی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی جوانان توصیه‬ ‫کردند‪ .‬در این دیدار حجت االس�لام والمس��لمین‬ ‫تق��وی‪ ،‬رئیس ش��ورای سیاس��تگذاری ائمه جمعه‬ ‫ضمن تش��ریح اهداف برگزاری بیس��ت و یکمین‬ ‫گردهمای��ی ائمه جمعه‪ ،‬به برگزاری نماز جمعه در‬ ‫‪ 643‬ش��هر اش��اره کرد و گفت‪« :‬در طول یکسال‬ ‫گذش��ته برنامه های مختلفی ب��رای افزایش اگاهی‬ ‫و بصیرت مردم‪ ،‬ارامش بخش��ی جامعه‪ ،‬همکاری‬ ‫ائم��ه جمعه با اموزش و پرورش و ارتباط بیش��تر‬ ‫انان با نسل جوان اجرا شده است‪».‬‬ ‫در پای��ان این دی��دار نماز ظهر و عص��ر به امامت‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای اقامه شد‪.‬‬ ‫دانشگاه‪،‬مرکز‬ ‫ تربیت و پرورش انسان ها‬ ‫دانش��گاه مرکز س��عادت و در مقابل‪ ،‬شقاوت یک ملت‬ ‫است‪ .‬از دانشگاه باید سرنوشت یک ملت تعیین بشود‪.‬‬ ‫دانشگاه خوب یک ملت را سعادتمند مى‏کند و دانشگاه‬ ‫غیر اسالمى‪ ،‬دانش��گاه بد‪ ،‬یک ملت را به عقب مى‏زند‪.‬‬ ‫در رژیم س��ابق‪ ،‬ش��اید جنایت اینکه دانشگاه را به طور‬ ‫صحیح نگذاشتند عمل بکند از همه جنایات باالتر باشد‪.‬‬ ‫انچه در اسالم مطرح است اموال نیست؛ مادیات نیست؛‬ ‫معنویات است که باید از دانشگاه به همه اقشار سرایت‬ ‫بکند‪ .‬یعنى چه دانش��گاه شما و چه دانشگاه روحانیون‪.‬‬ ‫این دو قشر هستند ک ه تربیت امت به عهده این دو قشر‬ ‫اس��ت‪ .‬این دو قشر از همه قش��رها عملشان شریفتر و‬ ‫از همه قشرها مسئولیت شان بیشتر است‪ .‬عمل شریف‪،‬‬ ‫براى اینکه مرکز انسان درست کردن است‪ .‬دانشگاه باید‬ ‫مرکز درس��ت کردن انسان باش��د‪ .‬چه دانشگاه روحانى‬ ‫و چه دانش��گاه ش��ما‪ .‬و این امرى بوده اس��ت که انبیا‬ ‫ علیهم الس�لام ‪ -‬مامور بر همین امر بوده‏اند که انسان‬‫درس��ت کنند‪ .‬کتب اس��مانى‪ ،‬همه کتب اسمانى‪ ،‬براى‬ ‫انس��ان ساختن امده است‪ .‬اگر انسان ساخته بشود‪ ،‬همه‬ ‫چی��ز به صورت معنویت در مى‏اید؛ یعنى مادیات هم به‬ ‫صورت معنویت در مى‏اید‪ .‬به عکس‪ ،‬اگر چنانچه قشرها‬ ‫شیطانى باشند و از دانشگاه ما و شما انسان هاى منحرف‬ ‫بیرون بیایند‪ ،‬معنویات هم به صورت مادیات در مى‏اید؛‬ ‫فانى در مادیات مى‏شود‪.‬‬ ‫اغتشاش در دانشگاه‪ ،‬خدمتى به امریکا‬ ‫ایا به نفع دانشگاه هست که جوان هاى ما تحصیل نکنند؟‬ ‫هر روز توى دانش��گاه بیایند یک بس��اطى درست کنند‪،‬‬ ‫یک میتینگى درس��ت کنند‪ ،‬یک اغتشاشى ایجاد کنند که‬ ‫جوان هاى ما درس نخوانند؟ این به نفع کیس��ت؟ به نفع‬ ‫مملکت ماس��ت این؟ ما اگر دانش��گاه مان خوب باشد‪،‬‬ ‫دانش��گاه مان صحیح عمل بکند‪ ،‬به نفع ملت است‪ ،‬یا به‬ ‫ضرر ملت؟ خب‪ ،‬شما نمى‏گذارید که دانشگاه راه بیفتد‪،‬‬ ‫این به نفع کى تمام مى‏شود؟ این هم به نفع خارج‪ .‬براى‬ ‫اینکه همان طورى که ان دست ها نمى‏گذاشت که دانشگاه‬ ‫جریان صحیحش را پی��دا بکند که ما در این مطالب هم‬ ‫محتاج بش��ویم به خارج‪ ،‬دستمان را پیش غیر دراز کنیم‪،‬‬ ‫اینه��ا هم دارند همین کار را انجام مى‏دهند که ما در همه‬ ‫چیزمان محتاج به خارج باشیم‪ .‬حاالیى که ما یک مملکتى‬ ‫پیدا کردیم و دس��ت دیگران را کوت��اه کردیم‪ ،‬االن نفت‬ ‫را براى خود ما مى‏خواهند اس��تخراج کنند‪ ،‬خب‪ ،‬ش��ما‬ ‫مى‏روید نمى‏گذارید نفت را هم اس��تخراج کنند؛ این به‬ ‫نفع کیس��ت؟ ما هر یک از کارهاى اینها را وقتى بنشینیم‬ ‫حساب بکنیم‪ ،‬اینها به نفع امریکا بیشترش مى‏شود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫مهم‏تری�ن وظای�ف ائمه جمع�ه‪ ،‬توجه بیش‬ ‫از پی�ش ب�ه ای�ن جای�گاه واال‪ ،‬اگاه�ی از‬ ‫واقعیت‏ه�ای روز جامع�ه‪ ،‬غاف�ل نش�دن از‬ ‫طراحی‏های دشمن‪ ،‬ارتباط نزدیک و صمیمی‬ ‫ با جوانان و اس�تفاده از ابتکار و توانایی‏های‬ ‫انان است‬ ‫راه امام‬ ‫‪9‬‬ ‫یادداشت‬ ‫بیژن مقدم‬ ‫احمدی نژاد فلسفه‬ ‫جنگ های امریکا را‬ ‫زیر سوال برد‬ ‫به نظر من این س��فر‪ ،‬س��فر خوبی بود‪ .‬تقریبا تجربه‬ ‫چن��د س��فر احمدی نژاد ب��ه نیوی��ورک در اجالس‬ ‫س��ازمان ملل می توانست این را به ما بگوید که این‬ ‫دفعه هم ما شرایط متفاوتی را تجربه خواهیم کرد و‬ ‫ایش��ان هم در هر مرحله ای که در انجا حضور پیدا‬ ‫کردند مباحثی را مطرح کردند که مس��ائل مربوط به‬ ‫ش��رایط جهانی و منطقه ای و سیاست های قدرتهای‬ ‫بزرگ در این نشست به طور طبیعی همه دنیا در ان‬ ‫ایام ب��ه ان توجه کردند را مورد نق��د قرار دادند و‬ ‫ای��ن دفعه هم این سیاس��ت را در پیش گرفتند و با‬ ‫طرح مباحث جدیدی توانستند جریان سازی خوبی‬ ‫در سطح دنیا داشته باشند‪.‬‬ ‫مهمترین دس��تاورد این نوع س��فرها این است که ما‬ ‫صدای��ی متفاوت با ص��دای غالب در دنی��ا را بتوانیم‬ ‫انجا از ان تریبون مطرح بکنیم و حتما هم این جوری‬ ‫نیس��ت که بعضی ها فکر می کنن��د این حرف ها احیانا‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬دژ رسانه ها را شکست‬ ‫پرویز سروری‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪10‬‬ ‫فک��ر می کنم نس��بت به س��فرهای دیگ��ر احمدی ن��ژاد‪ ،‬این‬ ‫س��فر پرباری ب��ود از این نظر که موضوعاتی که عنوان ش��ده‬ ‫موضوعات بس��یار مهم و حساس��ی بود؛ بحث تغییر ساختار‬ ‫س��ازمان ملل‪ ،‬بحث خلع س�لاح عمومی و بحث ‪ 11‬سپتامبر‬ ‫و بح��ث پاکس��تان‪ .‬موضوعاتی که مطرح ش��د‪ ،‬حس��اس و‬ ‫م��ورد توجه جامعه بین الملل بود به عالوه اینکه در این س��فر‬ ‫ریاست جمهوری تالش کرده از جهت های رسانه و دیپلماسی‬ ‫سیاست‬ ‫عمومی حداکثر اس��تفاده را بکند‪ .‬اینکه رس��انه های مختلف و‬ ‫معتبر دنیا مصاحبه های تقریبا طوالنی با ایش��ان داشتند باعث شد به نوعی در ایجاد‬ ‫ظرفیت های مناس��ب برای رس��اندن پیام ملت ایران موثر باشد‪ .‬در کل بنده این سفر‬ ‫را نسبت به س��فرهای دیگر احمدی نژاد دارای پیامدهای پربارتر و مثبت تری دیدم‪.‬‬ ‫مهمترین دس��تاوردهای این سفر‪ ،‬طرح موضوعاتی بود که با استقبال هم مواجه شد‬ ‫به ویژه بعد از ناوچه های امریکا و فش��ار امپریالیس��م رسانه ای که امریکایی ها وارد‬ ‫کرده و چهره ای خش��ن را از جمهوری اس�لامی به نمایش گذاشته بودند‪ .‬باالترین‬ ‫دس��تاورد این بود که ریاس��ت جمهوری فرصت کرد با ابزار بین المللی با مردم دنیا‬ ‫و گروه های مختلف کش��ورهای دنیا ارتباط برقرار کند و به نوعی از طریق اس��تفاده‬ ‫بهینه بس��یاری از این ابهامات و ش��بهاتی که ایجاد کرده بودند را رفع بکند و بر پایه‬ ‫شفاف سازی بتواند قدم هایی بردارد‪.‬‬ ‫انچه مش��خص است‪ ،‬رس��انه های خارجی تالش زیادی داشتند که موضوع ایران و‬ ‫هیات ایران را کم رنگ کنند و به همین دلیل هم احساس می شد یک هماهنگی قبلی‬ ‫برای عدم پوش��ش فعالیت های هیات ایرانی در نظر گرفته ش��ده بود‪ .‬با توجه این‬ ‫موضوع‪ ،‬مواضع روش��ن و محکم احمدی نژاد در این سفر توانست این دژ رسانه ها‬ ‫را بش��کند و نهایتا رسانه ها مجبور به پوش��ش این مطالب شدند‪ .‬البته تالش زیادی‬ ‫هم صورت گرفت که این پوشش محدود و کم رنگ بشود‪ .‬در حال حاضر از اینکه‬ ‫به طرف س�لاح اتمی حرکت می کنیم‪ ،‬دنیای استکباری ما را محکوم می کند و ما را‬ ‫کش��ور خطرناکی می داند‪ .‬وقتی جمهوری اسالمی اعالم کرد که سال ‪ 2011‬با عنوان ‬ ‫خلع س�لاح اتمی نامگذاری بشود‪ ،‬بسیاری از فتنه ها و توطئه هایی که دشمنان علیه‬ ‫انق�لاب می کنند را برطرف کرد‪ .‬از ان طرف موضوع ‪ 11‬س��پتامبر اس��ت که مولد‬ ‫قتل عام مسلمان ها ‪ -‬شاید بیش از ‪ 1/5‬میلیون مسلمان ‪ -‬در افغانستان و عراق بوده‬ ‫که شهید و مجروح شدند و بسیاری از سدهای عراقی و افغانی به علت بمباران های‬ ‫غیر متعارف به شدت اسیب دیدند‪ .‬در چنین فضایی مطرح کردن بحث ‪ 11‬سپتامبر‬ ‫ان ه��م در خود امریکا به نظ��رم می تواند فضای جدیدی را در دنیا برای بررس��ی‬ ‫‪ 11‬سپتامبر و سوء استفاده ای که امریکایی ها از ان می کنند ایجاد کند‪ .‬توجه مسلمان ها‬ ‫به موضوع پاکستان و غرب افریقا و امریکای جنوبی و دیپلماسی جمهوری اسالمی ‬ ‫در این رابطه همگی از موضوعات قابل تامل و مناسبی بود که از طرف هیات ایرانی‬ ‫در این سفر مطرح شد‪.‬‬ ‫بی تاثیر اس��ت‪ .‬انجا ‪ 200‬نفر از کش��ورهای مختلف‬ ‫می نش��ینند‪ .‬ظاهرش این اس��ت که ب��ا انها صحبت‬ ‫می ش��ود اما واقعیتش این اس��ت که با دنیا حرف زده‬ ‫می ش��ود‪ .‬هم با جهان اسالم‪ ،‬هم جهان عرب و غرب‬ ‫ن تریبون‬ ‫و این فرصت بس��یار خوبی اس��ت که از ای ‬ ‫استفاده شده و در اینده هم استفاده خواهد شد‪.‬‬ ‫رسانه های خارجی خیلی یکدست نیستند ولی در عین‬ ‫ح��ال انها از منظر خودش��ان تجزیه و تحلیل می کنند‬ ‫و با فضایی که در طول یک س��ال ایج��اد کرده و در‬ ‫طول س��ال ها علیه جمهوری اسالمی ایران ساختند و‬ ‫ذهن ه��ا را به ان جهت هدایت کردند‪ ،‬به طور طبیعی‬ ‫در مورد این س��خنان احمدی ن��ژاد هم در انجا همین‬ ‫کار را می کنن��د‪ .‬ه��م برخورده��ای گزینش��ی و هم‬ ‫انتقال خبر هم��راه با تجزیه و تحلیل های خودش��ان‬ ‫که با جغرافیای فکری خودش��ان سازگار است برای‬ ‫اینک��ه از تاثیرگذاری ای��ن کالم و این بیان کم بکنند‪.‬‬ ‫این روش مرس��وم انهاس��ت‪ .‬حاال بعضی از رسانه‏ها‬ ‫همان موقع مستقیم پخش می‏کردند‪ .‬بحث‏های ایشان‬ ‫البرادعی و امانو برای ایران فرقی ندارند‬ ‫اسماعیل کوثری‬ ‫پرونده هس��ته ای از طرف ما مشکلی ندارد و ما هم دقیقا اعالم‬ ‫کردی��م که اورانیوم ‪ 3/5‬تا ‪ 5‬را داریم تولید می کنیم‪ .‬بازرس ها و‬ ‫ناظره��ای اژانس هم بازدید می کنند‪ .‬از این جهت و همین طور‬ ‫‪ 20‬درصد مشکلی نیست‪ .‬نیروگاه بوشهر هم که کار می کند و از‬ ‫ماه اینده هم به شبکه برق رسانی می پیوندد‪ .‬اما طرف های مقابل ما‬ ‫مشکل دارند‪ .‬جلسه ای در نیویورک گذاشتند که ما اماده مذاکره‬ ‫هستیم‪ ،‬ما هم گفتیم که امادگی داریم‪ .‬شما و امریکا و انگلیس‬ ‫سیاست‬ ‫بازی در می اورید‪ .‬درس��ت است که ما در بیانیه سه جانبه که در‬ ‫رابطه با کش��ورهایی که در وین بودند مانند روس��یه و امریکا و فرانسه اعالم کردیم و‬ ‫گفتیم با انها براساس بیانیه سه جانبه کار را دنبال می کنیم‪ ،‬اما به هیچ وجه زیر بار حرف‬ ‫زور نخواهیم رفت‪ .‬به خاطر اینکه در چارچوب ضوابط و قوانین ‪ NPT‬حرکت می کنیم‬ ‫و هیچ نگرانی هم نداریم‪ .‬به صورت مستمر و دائم هم بازرس بفرستند‪ .‬البته اسم دو تا‬ ‫از بازرس ه��ا را به اژانس فرس��تادیم و به خاطر اینکه تخلف کردند گفتیم دیگر انها را‬ ‫نمی پذیریم لذا در این چارچوب ما اماده مذاکره هس��تیم و هیچ مشکلی هم نداریم‪ .‬به‬ ‫هیچ وجه نمی ش��ود به امریکا اعتماد کرد ولی با این حال و به خاطر اینکه به دنیا ثابت‬ ‫بکنیم و خوشبختانه خیلی از ملت ها و مسئوالن کشورها هم متوجه خواسته های بر حق‬ ‫ما ش��دند ولی با همه این اوصاف باز هم مذاکره می کنیم برای اینکه دنیا بداند ما دارای‬ ‫منطق و استدالل فعال در ادامه کارمان در تولید فناوری هسته ای هستیم‪ .‬چین و روسیه‬ ‫هم با توجه به منافع خودشان تصمیماتی می گیرند که مخصوصا چین تا به حال موثر‬ ‫بوده است و تا حدی خواسته منصفانه کار بکند ولی ما انتظارات بیشتری از انها داریم‪.‬‬ ‫ولی ما گالیه زیادی مخصوصا در رابطه با بحث موش��ک های ‪ S-500‬از روسیه داریم‪.‬‬ ‫شاید اگر پشت پرده از اقای امانو و البرادعی سوال بکنیم حرفی غیر از این بیانیه ها می زنند‬ ‫و به نظر می رسد که می خواهند حقیقت را مطرح کنند‪ ،‬اما هیچ کدامشان اختیار انچنانی‬ ‫نداشتند و ندارند و این انتظار که رئیس جمهور هم گفتند ساختار سازمان ملل باید عوض‬ ‫بشود بر همین اساس است چون سازمان ملل برای همه کشورها و ملت هاست‪ .‬حاال اگر‬ ‫فقط منافع چند کشور خاص را در نظر بگیرند و بقیه را چشم پوشی بکنند یا اینکه اصال‬ ‫توجهی نکنند‪ ،‬ما می گوییم ساختار باید عوض بشود چون اگر ساختار عوض بشود خیلی‬ ‫از مسائل روشن می شود چرا که این مسئوالنی که باالی سر این سازمان ها هستند‪ ،‬اختیار‬ ‫ندارند و فقط به فکر خواسته ها و منافع خودشان هستند و توجهی به منافع دیگران ندارند‬ ‫لذا رئیس جمهور هم برای همین می گوید که ساختار سازمان ملل باید تغییر بکند‪ .‬بنابراین‬ ‫اقای امانو و البرادعی تفاوت زیادی در رابطه با ایران ندارند‪ .‬در رابطه با بحث اسرائیل هم‬ ‫ی دارند اما هیچ کاری‬ ‫همین طور است به خاطر اینکه اسرائیلی ها ‪ 200‬تا ‪ 250‬کالهک اتم ‬ ‫با ان ندارند اما ایران که به هیچ وجه به طرف سالح نه اینکه نرفته است بلکه قبول ندارد‬ ‫و در جهت صلح امیز بودنش کار می کند‪ ،‬اینچنین می شود که برای ان قطعنامه صادر و‬ ‫تحریم می کنند‪ .‬چون انها گزارش درستی ارائه نمی دهند که از ان طرف هم مردم جهان‬ ‫متوجه باشند و این نشان دهنده این است که فرقی بین این دو نفر نیست‪.‬‬ ‫که جدی‏تر شد‪ ،‬رس��انه‏هایی که ادعای ازادی جریان‬ ‫اطالعات را دارند یکدفعه پخش مستقیمش��ان را قطع‬ ‫می‏کنن��د و دنبال چیزه��ای دیگری می‏رون��د تا بعد‬ ‫بتوانند با گزیده گویی و همراه کردن تجزیه و تحلیل‏ها‬ ‫و اوردن کارشناس��ان از تاثیر کالم کم کنند و کاری را‬ ‫که همیشه انجام می‏دادند االن هم انجام دادند‪ .‬ولی در‬ ‫عین حال در بخش‏هایی حتما موفق نیس��تند‪ ،‬بخشی‬ ‫که مردم در دنیا می‏شنوند و از مسیرهای مختلف این‬ ‫حرف‏ها را می‏خوانند‪ ،‬انجا دیگر قابل کنترل نیس��ت‪.‬‬ ‫مهمترین بحثی که این دفعه مطرح ش��د مساله مربوط‬ ‫به اثار رفتار امریکا بعد از ماجرای ‪ 11‬س��پتامبر سال‬ ‫‪ 2001‬بود‪ .‬یعنی از س��ال ‪ 2001‬ب��ه بعد امریکایی‏ها‬ ‫سیاس��ت متفاوتی را در حقیق��ت در جهان و به ویژه‬ ‫در منطق��ه ما در پیش گرفتند‪ .‬هم��راه با دو جنگ که‬ ‫خیلی خس��ارت بار بود؛ حمله به عراق و افغانس��تان‪.‬‬ ‫فلس��فه و توجی��ه این حمل��ه این بود ک��ه امریکا در‬ ‫داخ��ل خاک خ��ودش در س��ال ‪ 2001‬م��ورد حمله‬ ‫گروه های تروریستی قرار گرفته که پایگاه های اینها در‬ ‫افغانس��تان است‪ .‬بعد از ان هم جریان اسالم ستیزی و‬ ‫اسالم هراسی را دنبال کردند و هم اینکه حضور نظامی‬ ‫ پیدا کردند در منطقه‏ای که همیش��ه دوس��ت داش��تند‬ ‫بیاین��د به ویژه در مرزهای نزدیک کش��ور ما مس��تقر‬ ‫شدند که اگر برنامه‏ای هم برای کشور ما داشتند بتوانند‬ ‫کارهای خودشان را هماهنگ یا عملیاتی کنند‪ .‬در این‬ ‫اجالس اقای احمدی نژاد این توجیه و فلس��فه حمله‬ ‫را از ‪10‬سال پیش خیلی دقیق زیر سوال بردند‪ .‬گفتند‬ ‫ش��ما ادعا می کنید ‪ 11‬س��پتامبر یک کار گروهی بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬به نام القاعده و بعد حمله کردید به افغانستان‪.‬‬ ‫اصال خود این قضیه یک عالمت سوال جلویش است‬ ‫برای اینکه ع��ده ای معتقدند که خ��ود دولت امریکا‬ ‫ای��ن کار را تدارک دیده که بتوان��د کارهای بعدی را‬ ‫انجام بدهد‪ .‬یعنی در حقیقت س��ناریویی وجود دارد‪.‬‬ ‫این تقریبا بمب خبری بود که احمدی نژاد در اجالس‬ ‫امس��ال منفجر کردند و اثارش هم همچنان هست و‬ ‫مصاحبه اوباما با شبکه فارسی ‪ BBC‬برای اولین بار هم‬ ‫دقیقا تحت تاثیر این صحبت ها و این بمب خبری بود‪.‬‬ ‫سخنرانی دیپلماتیک‬ ‫حشمت اهلل فالحت پیشه‬ ‫حسین سبحانی نیا‬ ‫اجالس ساالنه مجمع عمومی سازمان ملل متحد‪ ،‬فرصتی است‬ ‫که در اختیار کشورها قرار می گیرد تا دیدگاه ها و مواضع اصلی‬ ‫خبرنامه‬ ‫خود را در ان تبیین کنند‪ .‬خوش��بختانه جمهوری اسالمی ایران‬ ‫از این فرصت در س��ال های اخیر به خوبی استفاده کرده است‪.‬‬ ‫حضور رئیس جمهور در این اجالس و سخنرانی وی در سازمان‬ ‫ملل و انعکاس گس��ترده خبری دیدگاه های رئیس جمهورمان از‬ ‫جمل��ه نکات مهم و قابل توجه در این س��فر اس��ت‪ .‬تعارض‬ ‫سیاست‬ ‫دنیای غرب درباره حقوق هسته ای ایران باعث شده که حضور‬ ‫رئیس جمهور در این اجالس از جمله موارد پرس�� رو صدا و پر بازتاب خبری جهانی‬ ‫و داخلی باش��د‪ .‬رئیس جمهور در این اجالس از فرصت های خود به خوبی استفاده‬ ‫کرد‪ .‬در نشس��ت های حاش��یه ای این اجالس نیز در دیدار با مقام ها و شخصیت ها و‬ ‫روس��ای کش��ورهای مختلف مطالب مهمی را مطرح کرد‪ .‬به‪‎‬طوری که مصاحبه وی‬ ‫با رس��انه های رسمی و مهم دنیا با بازتاب های بسیار گسترده ای همراه بود‪ .‬مهم ترین‬ ‫محورهای صحبت رئیس جمهور در این اجالس‪ ،‬بحث ناتوانی س��ازمان ملل متحد‬ ‫و در حقیقت سازمان های زیر مجموعه این سازمان جهانی در حل مشکالت جهانی‬ ‫و ضرورت بازنگری در این س��ازمان و دس��تگاه های ذی‏رب��ط ان‪ ،‬رفع تبعیض های‬ ‫ناروا در این س��ازمان و ش��ورای امنیت و مشارکت بیشتر کشورها در حل مشکالت‬ ‫دنیا با اس��تفاده مساوی از ظرفیت های این سازمان بود‪ .‬موضوع ‪ 11‬سپتامبر از دیگر‬ ‫مسائلی بود که از سوی اقای احمدی نژاد در این سازمان مطرح شد‪ .‬مسائلی در رابطه‬ ‫ب��ا این حادثه مهم ناگفته مانده لذا باید س��ازمان مل��ل متحد در خصوص این حادثه‬ ‫یک گروه از افراد مس��تقل را تعیین کند تا این موضوع را بررس��ی و موشکافی کنند‪.‬‬ ‫مس��اله جنایات اخیر رژیم صهیونیستی از دیگر بحث های مطرح شده رئیس جمهور‬ ‫ت مقامات امریکایی و شخص رئیس جمهور این کشور‬ ‫بود‪ .‬این موضوع با حساس��ی ‬ ‫مواجه ش��د و این نش��ان دهنده این است که این موضوع برای انها سنگین تمام شده‬ ‫اس��ت‪ .‬امریکا و اس��رائیل با چنین مس��اله ای مخالفند اما طرح این مساله تلنگری به‬ ‫جهانیان بود تا از سانس��ور های خبری علیه ایران و س��ایر کشورها به بهانه مبارزه با‬ ‫تروریس��م اگاه ش��وند‪ .‬تبلیغات غربی ها علیه ایران مبنی بر اینکه جمهوری اسالمی‬ ‫ایران سالح هسته ای دارد‪ ،‬با ارائه شعار «انرژی هسته ای برای همه و سالح هسته ای‬ ‫برای هیچ کس» از س��وی رئیس جمهور نفی شد‪ .‬همه دنیا باید به سمت این موضوع‬ ‫حرکت کند که از انرژی نو‪ ،‬پاک و ارزان هس��ته ای به درس��تی استفاده کنند‪ .‬امریکا‬ ‫و روسیه از جمله کش��ورهای دارای سالح هسته ای و کشتار جمعی هستند و رژیم‬ ‫صهیونیس��تی نیز دارای بیش از ‪ 200‬کالهک هس��ته ای است لذا باید اینها برای محو‬ ‫سالح های هسته ای به صورت واقعی متعهد شوند‪ .‬اینکه رئیس جمهور از موضع عزت‪،‬‬ ‫حکمت و مصلحت در این اجالس حضور پیدا کند‪ ،‬خواسته اکثر مردم از وی بود که‬ ‫به اعتقاد بنده این سه اصل در اظهارات اقای احمدی نژاد مورد مالحظه و توجه قرار‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫سفر به امریکا فرصتی است که معموال مسئوالن جمهوری اسالمی‬ ‫ ایران از ان اس��تفاده می کنند تا مواضع کش��ورمان را در ان فضا‬ ‫مطرح کنند‪ .‬اجالس مجمع عمومی مشخصا جایی است که در‬ ‫انجا تمرکز رسانه ای وجود دارد و از این تمرکز رسانه ای معموال‬ ‫کشورهایی مثل ایران که در بایکوت رسانه ای غرب قرار دارند‪،‬‬ ‫ی سازمان ملل متحد‪،‬‬ ‫استفاده می کنند‪ .‬در اجالس مجمع عموم ‬ ‫یک تمرکز رسانه ای وجود دارد‪ .‬چون هر ساله همه کشورهای‬ ‫سیاست‬ ‫دنیا‪ ،‬عالی ترین مقام هایش��ان را به انجا اعزام می کنند تا در انجا‬ ‫مواضع کشورشان را مطرح کنند‪ .‬کش��ورهایی همچون جمهوری اسالمی ایران تحت‬ ‫بایکوت رس��انه ای قرار دارند‪ .‬البته رس��انه های دنیا اخبار و تحوالت برخی کشورها را‬ ‫بایکوت می کنند‪ .‬در فضای کنونی دنیا حدود ‪ 85‬درصد رسانه های امریکا و ‪ 65‬درصد‬ ‫رس��انه های اروپا به نحوی تحت مدیریت و تاثیر البی صهیونیس��تی هستند‪ .‬در چنین‬ ‫ش��رایطی انها مجبورند پوشش رس��انه ای بدهند تا از رس��انه های بی طرف در سازمان‬ ‫ملل متحد عقب نمانند‪ .‬در این فضای پوششی هم که با کار خبری حرفه ای همراه می شود‬ ‫باز هم سیاستمداران اگر بتوانند مواضع خوبی اتخاذ کنند می توانند بر فضای خبری تاثیر‬ ‫بگذارند‪ .‬به طور معمول جمهوری اسالمی ایران از این شرایط استفاده می کند‪ .‬نخستین بار‬ ‫ش��هید رجایی با حضورش و دوران دولت خودش مواضع انقالب و تحریف هایی که‬ ‫علیه انقالب شکل گرفته بود را در انجا روشنگری کرد‪ .‬سفر اقای احمدی نژاد هم در این‬ ‫قالب صورت می گیرد؛ در ان فضای خبری و برخوردهای مستقیمی که با رسانه ها شکل‬ ‫می گیرد و سخنرانی هایی که مطرح می شود‪ .‬به نظرم لحن موضع گیرانه و صحبت های‬ ‫ایش��ان در س��ازمان ملل دیپلماتیک بود‪ .‬در واقع سواالتی تخصصی در مورد حادثه ‪11‬‬ ‫سپتامبر مطرح شد‪ .‬به نظرم جمهوری اسالمی ایران زودتر از اینها باید در این مورد کار‬ ‫می کرد‪ .‬حتما ‪ 11‬سپتامبر از زمانی که شکل گرفته بیشترین تلفات را از میان کشورهای‬ ‫اسالمی و منطقه گرفته اس��ت‪ .‬بایستی در مورد قضیه ‪ 11‬سپتامبر کالبد شکافی اساسی‬ ‫صورت گیرد‪ .‬بحث دیگر موضوع ساختار شورای امنیت سازمان ملل متحد است که‬ ‫متاسفانه تا کنون توجه اساسی و جدی به ان نشده است‪ .‬منتها فضای امروز دنیا دیگر‬ ‫فضایی نیست که همچون گذشته همچنان بعضی از کشورها تعیین کننده سیاست ها‬ ‫در زمینه مس��ائل بین المللی باشند‪ .‬معتقدیم که بس��یاری از خارجی ها از واقعیت و‬ ‫فضای داخلی ایران اگاهی الزم ندارند و باید از این شرایط استفاده کرد‪ .‬یا اخبار و‬ ‫تحوالت ایران را از بعضی از رسانه های غربی می گیرند در صورتی که واقعیت ایران‪،‬‬ ‫واقعیتی است که بایس��تی به صورت ملموس تر برای رسانه های دنیا شناخته بشود‪.‬‬ ‫االن در برخی از کش��ورها مثل امریکا س��االنه ‪ 70‬میلیون دالر اعتبار برای تحریف‬ ‫واقعیت جمهوری اسالمی ایران تخصیص داده می شود ان هم تحریفی که در قالب‬ ‫رسانه ای ش��کل می گیرد‪ .‬اگر ما بتوانیم به گونه ای عمل بکنیم که حضور بین المللی‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬با نشان دادن این واقعیت ها مانع از این می شویم که این واقعیت ها بیش‬ ‫از این تحریف بشود‪.‬‬ ‫سخنانی که برای امریکا و اسرائیل گران تمام شد‬ ‫‪11‬‬ ‫اولین نشست سخنگوی قوه قضائیه‬ ‫انحالل مشارکت و مجاهدین‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫هلل هاشمی ش��اهرودی کرس��ی‬ ‫پ��س از انک��ه ای��ت ا ‬ ‫قاضی القضات��ی را به ایت اهلل املی الریجانی س��پرد‪،‬‬ ‫س��خنگوی دستگاه قضا نیز از سمت خود کنار رفت‪.‬‬ ‫از ان زمان حدود یک س��ال می گذشت و قوه قضائیه‬ ‫سخنگو نداشت‪ .‬اما سرانجام ایت اهلل املی الریجانی‪،‬‬ ‫غالمحس��ین محس��نی اژه ای دادس��تان کل کشور را‬ ‫به عنوان سخنگو انتخاب کرد‪ .‬محسنی اژه ای چند روز‬ ‫پ��س از انتصابش میان خبرن��گاران امد و با صراحت‬ ‫لهج��ه خاص خ��ود‪ ،‬بی پرده به س��واالت خبرنگاران‬ ‫پاسخ داد‪ .‬محسنی اژه ای درباره پرونده سکینه محمدی‬ ‫خبرنامه و اظهار نظر رئیس جمهوری گفت‪« :‬در مورد س��کینه‬ ‫محمدی حکم صادر ش��ده و مراحل باید طی ش��ود‬ ‫اما این نکته را اش��اره کنم که س��کینه محمدی پیش‬ ‫از محکوم بودن به زنای محصنه محکوم به قتل نفس‬ ‫اس��ت و باید بدانیم که در جایی که حق الناس باش��د‬ ‫اجرای ان حکم ب��ر دیگر احکام ارجحیت دارد و در‬ ‫مورد این پرونده حکم قصاص ارجحیت دارد‪».‬‬ ‫سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه‬ ‫به چه عل��ت تاکنون عوامل نظامی محکوم ش��ده در‬ ‫خصوص پرونده کهریزک هنوز مشغول به کار هستند‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬با توجه به دستور اکید مقام معظم رهبری برای‬ ‫رس��یدگی به این حادثه‪ ،‬در این قضیه متهمان محاکمه‬ ‫و در نهایت ‪ 12‬نفر محکوم شدند که از این ‪ 12‬نفر دو‬ ‫نفر به قصاص نفس محکوم شدند‪ .‬پرونده در مراحل‬ ‫نهایی تبادل لوایح اس��ت و برای تجدیدنظر به دیوان‬ ‫عالی کشور ارسال شده است‪ ».‬محسنی اژه ای همچنین‬ ‫درباره اتهام سه قاضی تعلیق شده در پرونده کهریزک‬ ‫نیز اینگون��ه توضیح داد‪« :‬اگر چنانچه قاضی در مظان‬ ‫اتهام قرار گیرد اگر در سمت قضاوت باشد‪ ،‬نمی توان‬ ‫به اتهام وی رسیدگی کرد‪ .‬در این رابطه اگر دادسرای‬ ‫انتظام��ی قض��ات تش��خیص داد از دادگاه انتظام��ی‬ ‫درخواست تعلیق قاضی را می کند تا مرجع رسیدگی‬ ‫کنن��ده بتواند موضوع را بررس��ی نماید‪ .‬در این رابطه‬ ‫نیز دادس��رای انتظامی قضات اتهام را متوجه این افراد‬ ‫دانس��ته و هنوز اتهام ثابت نش��ده و پرونده در مرحله‬ ‫تحقیقات اس��ت‪ ».‬دادس��تان کل کش��ور در خصوص‬ ‫انح�لال پروانه فعالیت حزب مش��ارکت و س��ازمان‬ ‫مجاهدین گفت‪« :‬کمیس��یون م��اده ‪ 10‬احزاب پروانه‬ ‫فعالیت انها را توقیف و از دادگاه درخواس��ت انحالل‬ ‫این دو ح��زب را کرده بود ک��ه دادگاه نیز تصمیم به‬ ‫انحالل این دو حزب گرفته است و در حال حاضر این‬ ‫دو حزب حق فعالیت سیاسی دیگری ندارند‪ ».‬محسنی‬ ‫ اژه ای درباره اعالم نظر قوه قضائیه درباره دانشگاه ازاد‬ ‫و موضوع وقف ان گفت‪« :‬پ��س از انکه متولیان این‬ ‫دانشگاه در یکی از شعب دادگاه اقدام به جلوگیری از‬ ‫اعمال مصوبه ش��ورای عالی انقالب فرهنگی کردند‪،‬‬ ‫تش��خیص داده ش��د که این کار انها خالف بوده و با‬ ‫اعمال ماده ‪ ،18‬مصوبه شورای عالی انقالب فرهنگی‬ ‫به اجرا گذاش��ته ش��د‪ .‬اما در م��ورد موضوع وقف و‬ ‫س قوه را موظ��ف کردند تا‬ ‫صح��ت ان رهبری رئی�� ‬ ‫مباح��ث حقوقی ان را مورد بررس��ی ق��رار دهند که‬ ‫پس از بررسی ها‪ ،‬رئیس قوه قضائیه نامه ای را در مورد‬ ‫اظهار نظرشان به ایشان فرستادند‪ .‬من از محتوای کامل‬ ‫نام��ه اطالعی ندارم اما تا انجایی که اطالع دارم نتیجه‬ ‫ان بوده که وقف دانش��گاه ازاد درس��ت نبوده است‪».‬‬ ‫محس��نی اژه ای که در س��ال های دهه اول انقالب در‬ ‫وزارت اطالعات مش��غول به فعالیت بود‪ ،‬از نیمه دوم‬ ‫دهه هفتاد دادس��تان دادگاه ویژه روحانیت و مس��ئول‬ ‫مجتمع رسیدگی به جرائم کارکنان دولت شد‪ .‬با اغاز‬ ‫به کار دولت نهم‪ ،‬محم��ود احمدی نژاد او را به عنوان‬ ‫وزی��ر اطالعات به مجلس معرفی کرد‪ .‬او در روزهای‬ ‫پایانی عمر دولت نهم از س��وی رئیس جمهور برکنار‬ ‫ش��د‪ .‬چندی بعد از س��وی ایت اهلل املی الریجانی که‬ ‫هلل هاشمی شاهرودی شده بود‪ ،‬به سمت‬ ‫جانشین ایت ا ‬ ‫دادستان کل کشور منصوب شد‪.‬‬ ‫محمدحسین صفارهرندی‬ ‫وزیر سابق ارشاد‪ ،‬متولی حوزه فرهنگی سپاه‬ ‫‪12‬‬ ‫محمدحسین صفارهرندی که روزگاری سیاست گذاری‬ ‫فرهنگی دولت نهم به او سپرده شده بود‪ ،‬این بار متولی‬ ‫حوزه فرهنگی س��پاه شد‪ .‬سردار محمدعلی جعفری‪،‬‬ ‫فرمانده کل سپاه در حکمی محمدحسین صفار هرندی‬ ‫را به س��مت مش��اور فرهنگی‪ ،‬اجتماع��ی و راهبردی‬ ‫سپاه پاس��داران منصوب کرده اس��ت‪ .‬بر این اساس‪،‬‬ ‫س��ردار جعف��ری نی��ز در حک��م انتص��اب حس��ین‬ ‫صفارهرندی از وی خواس��ته با بهره گی��ری از توان و‬ ‫تجارب گذشته از ظرفیت های موجود‪ ،‬استفاده نماید‪.‬‬ ‫بخش دیگری از حکم انتص��اب هرندی‪ ،‬به تاکیدات‬ ‫فرمانده کل سپاه مبنی بر ارتقای سطح فرهنگی و عمق‬ ‫بخشی داخلی در نهاد پاسدار انقالب اختصاص دارد‪.‬‬ ‫محمد حسین صفارهرندی که از ابتدای انقالب در سپاه‬ ‫فعالیت می کرد‪ ،‬چندی بعد به روزنامه نگاری روی اورد‬ ‫و در روزنامه کیهان مش��غول به کار شد‪ .‬در دولت نهم‬ ‫از س��وی رئیس جمهور برای وزارت فرهنگ و ارش��اد‬ ‫اسالمی معرفی و با رای اعتماد مجلس به مقام وزارت‬ ‫رسید اما در دولت دهم کرسی وزارت را به سید محمد‬ ‫حس��ینی سپرد‪ .‬او از سال گذشته بیشتر به موضوعاتی‬ ‫چون تحلیل جنگ نرم و مباحث فرهنگی می پردازد و‬ ‫بیشتر وقت خود را در دانشگاه ها می گذراند‪ .‬وی پس‬ ‫از پایان دوره فعالیتش در دولت نهم‪ ،‬به عنوان مش��اور‬ ‫فرهنگی فرمانده کل سپاه نیز مشغول فعالیت شده است‬ ‫و از این طریق‪ ،‬تالش کرده س��اختار مناس��بی را برای‬ ‫مقابله با جنگ نرم در این نهاد ایجاد کند؛ موضوعی که‬ ‫مد نظر رهبر انقالب نیز بود‪ .‬انتخاب او به عنوان مشاور‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و راهبردی کل سپاه موجب می شود‬ ‫طراحی ها و برنامه های گذشته وی‪ ،‬حالت اجرایی تری‬ ‫به خود بگیرد و از این لحاظ انتخاب شایسته ای به نظر‬ ‫می رسد‪.‬‬ ‫محمدباقر خرمشاد‬ ‫رئیس جدید دستگاه‬ ‫دیپلماسی فرهنگی‬ ‫ریاس��ت دستگاه دیپلماس��ی فرهنگی ایران این بار به‬ ‫محمدباقر خرمش��اد رسید‪ .‬در حالی که دوره ریاست‬ ‫مهدی مصطفوی بر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی‬ ‫ شهریور ماه به پایان رسیده است‪ ،‬خبرگزاری ها اعالم‬ ‫کردند که حکم ریاست محمد باقر خرمشاد بر سازمان‬ ‫فرهنگ و ارتباطات اس�لامی به امضای وزیر فرهنگ‬ ‫ی رس��یده و او به زودی در این پست‬ ‫و ارش��اد اسالم ‬ ‫مشغول به کار خواهد شد‪.‬‬ ‫این خبر در حالی منتش��ر ش��د که مه��دی مصطفوی‪،‬‬ ‫رئیس فعلی س��ازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی در‬ ‫الجزایر به س��ر می برد‪ .‬براس��اس اعالم رسانه ها قرار‬ ‫اس��ت مصطفوی پس از بازگشت به ایران‪ ،‬این سمت‬ ‫را تحویل خرمشاد دهد‪.‬‬ ‫محمدباقر خرمشاد از مهر ماه گذشته با حکم منوچهر‬ ‫متک��ی ب��ه معاون��ت پژوهش��ی وزارت امور خارجه‬ ‫منصوب ش��د و پیش از ان معاون فرهنگی اجتماعی‬ ‫وزارت عل��وم‪ ،‬تحقیقات و فناوری بوده اس��ت‪ .‬وی‬ ‫همچنین اس��تادیار دانش��کده علوم سیاس��ی دانشگاه‬ ‫عالمه طباطبای��ی ته��ران اس��ت‪ .‬س��ازمان فرهنگ و‬ ‫ارتباط��ات اس�لامی از جمله س��ازمان های تحت امر‬ ‫وزارت ارش��اد اس��ت که رئی��س ان از س��وی وزیر‬ ‫فرهنگ و ارش��اد اسالمی تعیین می ش��ود‪ .‬او در عین‬ ‫حال مشاورت رئیس جمهور را نیز بر عهده دارد‪ .‬این‬ ‫سازمان متولی اصلی دیپلماسی فرهنگی ایران در سطح‬ ‫جهانی است که در س��ال ‪ 1372‬تاسیس شد‪ .‬ایت اهلل‬ ‫محمدعلی تسخیری‪ ،‬اولین رئیس این سازمان بود که‬ ‫با حکم مقام معظم رهبری به این س��مت منصوب شد‪.‬‬ ‫پس از گذش��ت ‪ 10‬س��ال‪ ،‬دوره او به پایان رس��ید و‬ ‫محمد محمدی عراقی‪ ،‬رئیس س��ابق سازمان تبلیغات‬ ‫اسالمی به ریاست این سازمان رسید‪ .‬با روی کار امدن‬ ‫دولت نهم‪ ،‬این سازمان از حوزه اختیارات رهبر معظم‬ ‫انقالب خارج ش��د و تحت امر دول��ت قرار گرفت‪.‬‬ ‫مهدی مصطفوی که از دیپلمات های باس��ابقه وزارت‬ ‫خارجه بود‪ ،‬با حکم محمدحسین صفارهرندی وزیر‬ ‫ی دولت نهم به ریاست سازمان‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالم ‬ ‫ی منصوب شد‪ .‬مهم ترین‬ ‫فرهنگ و ارتباطات اس�لام ‬ ‫ماموریت این س��ازمان‪ ،‬انتخاب و نظارت بر عملکرد‬ ‫سفرای فرهنگی است که در حدود ‪ 80‬کشور جهان به‬ ‫نمایندگی از ایران حضور دارند‪.‬‬ ‫رجا نی��وز‪ :‬پن��ج عضو مجل��س خب��رگان رهبری که‬ ‫ائمه جمعه ش��هرهای بزرگ کش��ور هستند در حاشیه‬ ‫اج�لاس فصل��ی مجلس خب��رگان با پیگی��ری دکتر‬ ‫س��عید جلیل��ی‪ ،‬دبیر ش��ورای عال��ی امنی��ت ملی با‬ ‫رئیس جمهور دیدار کردن��د‪ .‬در این دیدار که ایت اهلل‬ ‫علم الهدی‪ ،‬ایت اهلل ایمانی‪ ،‬ایت اهلل مجتهد شبس��تری‬ ‫و ای��ت اهلل نمازی ائمه جمعه مش��هد‪ ،‬ش��یراز‪ ،‬تبریز‪،‬‬ ‫کاش��ان و ایت اهلل س��ید احمد خاتمی به نمایندگی از‬ ‫ائمه جمعه تهران حضور داش��تند‪ ،‬امام جمعه مش��هد‬ ‫بخش��ی از دغدغه های فرهنگی م��ردم متدین را بیان‬ ‫کرده و از ظهور برخی نشانه های نگران کننده در حوزه‬ ‫فرهنگ اظهار تاس��ف کرده اس��ت‪ .‬وی متهم کردن‬ ‫دولت به تساهل و تس��امح در حوزه فرهنگ و القای‬ ‫تقابل با روحانیت را جزو پروژه های دش��من دانس��ته‬ ‫و از دولت خواس��ته که از رفتاره��ا و اظهارنظرهایی‬ ‫که ب��ه تکمیل این پازل کمک می کند‪ ،‬قویا جلوگیری‬ ‫کن��د‪ .‬احمدی نژاد نیز با بیان اینکه بیش��ترین توجه به‬ ‫مراکز دینی در دولت وی انجام ش��ده و شعائر مذهبی‬ ‫و انقالبی احیا ش��ده اند تاکید کرده اس��ت که نگرانی‬ ‫خاصی در مورد انحراف گفتمانی دولت وجود ندارد‪.‬‬ ‫عصر ای��ران‪ :‬اجرای طرح هدفمندی یارانه ها که قرار‬ ‫بود از نیمه دوم س��ال جاری اغاز شود به تاخیر افتاد‬ ‫و هنوز مشخص نیس��ت که این طرح بزرگ جراحی‬ ‫اقتصاد ملی که به گمان بسیاری از کارشناسان اقتصادی‬ ‫ضروری و در عین حال بس��یار حساس نیز هست‪ ،‬از‬ ‫چه زمانی اغاز خواهد شد‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬مسئوالن مربوطه اصرار دارند که این طرح‬ ‫را در خف��ا پیش ببرند و از اعالم زم��ان اجرای ان و‬ ‫جزئیات��ی مانند مبلغ یارانه های نق��دی و‪ ...‬خودداری‬ ‫نمایند‪.‬‬ ‫دولت محترم همانطور که انتظار بحق دارد که از سوی‬ ‫همه اقش��ار مردم و نخبگان مورد حمایت قرار گیرد‪،‬‬ ‫باید از «مدیریت جنگی» برای اجرای این طرح دست‬ ‫ی و ش��فاف» را سرلوحه خود‬ ‫بردارد و «مدیریت علم ‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫اجرای ط��رح هدفمندی یارانه ه��ا «عملیات جنگی»‬ ‫نیس��ت که تالش کنیم جزئیات ان را از دیگران پنهان‬ ‫کرده و در زمان اجرای ان از اصل «غافلگیری» استفاده‬ ‫کنیم‪ .‬این نوع نگاه‪ ،‬نگاهی امنیتی اس��ت که در حوزه‬ ‫قاعده مند اقتصاد جواب نخواهد داد‪.‬‬ ‫مشرق‪ :‬بندر بن سلطان‪ ،‬مرد مرموز شماره یک دستگاه‬ ‫امنیتی و جاسوس��ی ال س��عود‪ ،‬در فراین��دی پیچیده‬ ‫ناپدید ش��ده و جالب اینجاست که در رسانه های مهم‬ ‫جهانی هیچ خبری در این باره مطرح نمی شود‪.‬‬ ‫بن��در ب��ن س��لطان اخری��ن ب��ار در ‪ 10‬دس��امبر‬ ‫‪ 2008‬در حی��ن دی��دار ب��ا مل��ک عب��داهلل در جده‬ ‫دی��ده ش��ده و از ان زم��ان تاکن��ون هیچ ج��ا رویت‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫در سپتامبر ‪ 2009‬وی برای چهار سال دیگر به عنوان‬ ‫دبیر شورای امنیت ملی عربستان تعیین شد ولی پس از‬ ‫ان و بر خ�لاف روال عادی برای بیعت با ملک عبداهلل‬ ‫ی نیز در این باره‬ ‫حضور نیافت و هیچ توضیح رس��م ‬ ‫ارائه نشد‪.‬‬ ‫برخ��ی گزارش های نیمه رس��می‪ ،‬فعالی��ت زیرزمینی‬ ‫بن��در در فرانس��ه را تایید کرده و مدع��ی رویت وی‬ ‫در این کشور ش��ده اند اما جالب اینجاست که تمامی‬ ‫ گزارش های��ی که در مورد محل اختفای بندر اختالف‬ ‫نظ��ر دارند بر س��ر این نکت��ه متفق القول هس��تند که‬ ‫وی هر جا که هس��ت تح��ت حمایت امری��کا قرار‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫افزایش جاسوسی‬ ‫و خرابکاری سایبری‬ ‫انتخاب عجوالنه رسانه برای‬ ‫مصاحبه اوباما علیه احمدی نژاد‬ ‫تغییرات‬ ‫ناخواسته‬ ‫الف‪ :‬برنام��ه نرم افزار اِس��تاکس نت (‪ )Stuxnet‬که‬ ‫اخیرا فعالیتش در اینترنت بسیار افزایش یافته‪ ،‬برنامه ای‬ ‫پیش��رفته است که به نظر می رسد برای نابودی اهداف‬ ‫خاصی طراحی شده است‪.‬‬ ‫از جمل��ه اهداف این برنام��ه نرم افزاری ایجاد اختالل‬ ‫در نیروگاه های صنعتی است‪ .‬برخی کارشناسان اعالم‬ ‫کرده ان��د که فکر می کنند ماموری��ت اصلی این برنامه‬ ‫نرم افزاری اهدافی در ایران‪ ،‬پاکس��تان‪ ،‬هند و اندونزی‬ ‫است و حتی ممکن است یکی از اهداف این نرم افزار‪،‬‬ ‫نیروگاه بوشهر باشد‪.‬‬ ‫تحلیل گ��ران می گوین��د ب��ا پیش��رفت تکنولوژی‪،‬‬ ‫قدرت ه��ای جه��ان به ط��ور گس��ترده ای در امور‬ ‫س��ایبری هزین��ه و س��رمایه گذاری کرده ان��د و به‬ ‫ای��ن نتیجه رس��یدند ب��ا ام��ور س��ایبری می توانند‬ ‫اختالل جدی در سیس��تم های زیربنایی کش��ورهای‬ ‫موردنظرش��ان ایجاد کنند‪.‬‬ ‫براس��اس برخی اطالعات موث��ق‪ ،‬یکی از اهداف این‬ ‫نرم افزاره��ا متوق��ف کردن هواکش ه��ای خنک کننده‬ ‫در نیروگاه های هس��ته ای اس��ت‪ .‬توقف فعالیت این‬ ‫هواکش های خنک کننده عظیم در یک نیروگاه هسته ای‬ ‫می تواند تاثی��ر مخرب و فاجعه امی��زی در محل این‬ ‫نیروگاه و مناطق اطراف ان داشته باشد‪.‬‬ ‫ش��بکه ایران‪ :‬باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهوری امریکا که‬ ‫از اظه��ارات محمود احمدی ن��ژاد همتای ایرانی خود‬ ‫در خصوص حادثه ‪ 11‬س��پتامبر به ش��دت خشمگین‬ ‫شده بود‪ ،‬با شبکه «بی بی سی فارسی» گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫بنابر این گ��زارش‪ ،‬مصاحبه رئیس جمهوری امریکا با‬ ‫شبکه بی بی سی فارس��ی در حالی صورت گرفت که‬ ‫تنها چند س��اعت از اظهارات محمود احمدی نژاد در‬ ‫مجمع عمومی سازمان ملل می گذشت‪.‬‬ ‫تنها سه س��اعت پ��س از س��خنرانی رئیس جمهوری‬ ‫کشورمان شبکه فارسی بی بی سی از انجام گفت وگوی‬ ‫اختصاصی با اوباما در ساعات اینده خبر داد‪.‬‬ ‫این درحالی اس��ت که بر اساس عرف رسانه ای انجام‬ ‫گفت وگ��وی اختصاصی با س��ران کش��ورها به ویژه‬ ‫رئیس جمهوری امریکا و مقامات کاخ س��فید شرایط‬ ‫وی��ژه ای دارد و ای��ن گفت وگو بای��د از مدت ها قبل‬ ‫برنامه ریزی ش��ده باشد‪ .‬کارشناس��ان معتقدند باراک‬ ‫اوباما که از س��خنرانی دکتر احمدی ن��ژاد‪ ،‬در مجمع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل به شدت خشمگین شده بود‪ ،‬با‬ ‫بخش فارس��ی «بی بی س��ی» به گفت وگو پرداخت تا‬ ‫شاید به سبک احمدی نژاد که افکار عمومی امریکا و‬ ‫دنیا را به تحرک علیه کاخ سفید واداشت‪ ،‬بتواند افکار‬ ‫عمومی ایرانیان را به گروگان بگیرد‪.‬‬ ‫جهان نی��وز‪ :‬وزارت فرهن��گ و ارش��اد اس�لامی در‬ ‫حالی که مهدی مصطفوی‪ ،‬رئیس س��ازمان فرهنگ و‬ ‫ی در الجزایر مشغول برگزاری اجالس‬ ‫ارتباطات اسالم ‬ ‫حج با حضور اندیشمندان و شخصیت های سیاسی و‬ ‫فرهنگ��ی بود‪ ،‬وی را برکنار کرد‪ .‬در همین حال وزیر‬ ‫ارش��اد تلویحا انتصاب رئیس جدید این س��ازمان را‬ ‫تایید کرد‪.‬‬ ‫ای��ن اقدام که پیش از ای��ن در موارد دیگری از جمله‬ ‫برکناری رئیس س��ازمان حج و زی��ارت هم رخ داده‬ ‫است‪ ،‬کامال سوال برانگیز و غیرمنطقی است‪.‬‬ ‫سال گذشته در حالی که خاکسار قهرودی برای اعزام‬ ‫زائران عمره ‪ 89‬در کش��ور عربستان مشغول مذاکره و‬ ‫عقد قرارداد با مقامات این کش��ور بود از سمت خود‬ ‫برکنار ش��د و به گفته برخی منابع نزدیک به وی این‬ ‫اقدام س��بب بروز مش��کالتی در مواجه��ه با مقامات‬ ‫کشور عربستان شد‪.‬‬ ‫به نظر می رس��د اینگونه تصمیم گیری های غیر مدبرانه‬ ‫درکنار وجود برخی از معاونین و مدیران وزارت ارشاد‬ ‫که خ��ود را نماینده رئیس جمه��ور در ان وزارتخانه‬ ‫می دانند قطعا از روی ناچ��اری و اعمال نظر مقامات‬ ‫ارش��د دولتی و خ��ارج از حوزه اختیار وزیر ارش��اد‬ ‫صورت می گیرد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫جزئیات دیدار پنج امام جمعه‬ ‫با رئیس جمهور‬ ‫طرح هدفمندی یارانه ها‬ ‫با مدیریت جنگی‬ ‫ناپدید شدن‬ ‫دبیر شورای امنیت ملی عربستان‬ ‫‪13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مصاحبه هایی که اوباما را به واکنش وا داشت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫فاطمه میرزایی‬ ‫‪14‬‬ ‫دیپلماسی انقالبی‬ ‫محمود احمدی نژاد رکورددار مصاحبه با رسانه های‬ ‫خارجی است‪ .‬او البته هر بار که با رسانه ای گفت وگو‬ ‫می کن��د حرفی تازه و موجی نو ب��ه پا می کند‪.‬رئیس‬ ‫دولت های نهم و ده��م تجربه بارها حضور در برابر‬ ‫مجریان و خبرنگاران خبره بنگاه های بزرگ خبری را‬ ‫در کارنامه خود دارد‪ .‬او در س��ال های تصدی پست‬ ‫ریاست جمهوری تا پیش از سفر اخیرش به نیویورک‬ ‫ح��دود ‪ 61‬بار با رس��انه های خارج��ی گفت وگوی‬ ‫اختصاص��ی داش��ته ک��ه ‪ 18‬ب��ار ان با رس��انه های‬ ‫امریکایی بوده است‪ .‬او طی این پنج سال خود را به‬ ‫عنوان یک شخصیت رس��انه ای در دنیا مطرح کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬به باور بس��یاری از کارشناس��ان او به میزان‬ ‫تاثیر گ��ذاری رس��انه در دنیای امروز اش��راف کامل‬ ‫دارد و کارکردهای ان را به خوبی می شناس��د و در‬ ‫همین راستاس��ت که او از این ابزار برای حرکت در‬ ‫مس��یر اهداف مورد نظرش و همچنین مطرح کردن‬ ‫عقایدش بیش��ترین اس��تفاده را کرده اس��ت‪.‬‬ ‫محمود احمدی نژاد غیر از مصاحبه هایی که در ایران‬ ‫با رسانه های خارجی انجام می دهد ضمن حضور در‬ ‫مجامع بین المللی مانند سازمان ملل وقت بسیاری را‬ ‫برای گفت وگو با این رسانه ها اختصاص می دهد‪.‬‬ ‫چنانک��ه در همی��ن س��فر اخی��ر ب��ه نیوی��ورک ‪16‬‬ ‫تو گوی رس��انه ای داش��ت که با توج��ه به امار‬ ‫گف ‬ ‫موج��ود می توان گفت هیچ کدام از رهبران حاضر در‬ ‫نیویورک این اندازه حضور رسانه ای نداشتند‪.‬‬ ‫خبرگ��زاری ف��ارس در مطلبی در این مورد نوش��ته‬ ‫اس��ت‪« :‬احمدی نژاد تا پیش از س��فر به نیویورک با‬ ‫ رس��انه های فرانس��وی‪ ،‬ژاپنی و قطری هر کدام پنج‬ ‫بار‪ ،‬رسانه های انگلیسی و ترکیه ای هر کدام چهار بار‪،‬‬ ‫ رسانه های المانی سه بار ‪ ،‬رسانه های اسپانیایی‪ ،‬لبنانی‪،‬‬ ‫عراقی و روس��یه ای هر کدام دو بار و با رس��انه های‬ ‫هلن��د‪ ،‬چین‪ ،‬عربس��تان‪ ،‬هن��د‪ ،‬الجزایر‪ ،‬ارمنس��تان‪،‬‬ ‫ایتالی��ا‪ ،‬دانمارک و امارات نی��ز یک بار مصاحبه کرده‬ ‫است‪ ».‬یک بررسی اماری از مصاحبه های احمدی نژاد‬ ‫در س��ال های مختلف نش��ان می دهد که وی در سال‬ ‫‪ 84‬ب��ا چه��ار مصاحبه کمترین و در س��ال ‪ 86‬با ‪20‬‬ ‫مصاحبه بیش��ترین تعداد گفت وگو ب��ا خبرنگاران و‬ ‫رس��انه های خارجی را داش��ته اس��ت‪.‬رئیس جمهور‬ ‫همچنین در سال های ‪ 87 ،85‬و ‪ 88‬هر کدام ‪ 9‬مرتبه‬ ‫و در سال ‪ 89‬نیز تا کنون ‪ 10‬بار با رسانه های خارجی‬ ‫مصاحبه کرده اس��ت‪.‬احمدی نژاد در نخس��تین سال‬ ‫ریاس��ت جمهوری خود فقط با رسانه های امریکایی‬ ‫مصاحبه کرده اس��ت؛ «سی ان ان»‪« ،‬تایم»‪« ،‬نیوزویک»‬ ‫و «یواس ای تودی»‪.‬مجله «تایم» و ش��بکه تلویزیونی‬ ‫«س��ی بی اس» در بی��ن رس��انه های خارجی‪ ،‬با س��ه‬ ‫مصاحبه‪ ،‬بیش��ترین تعداد مصاحبه های اختصاصی با‬ ‫احمدی نژاد را به خود اختص��اص داده اند که «تایم»‬ ‫یک بار در س��ال ‪ 84‬و دو بار به فاصله سه ماه در سال‬ ‫‪ 85‬ب��ا رئیس جمهور اس�لامی ایران مصاحبه کرده و‬ ‫«س��ی بی اس» نیز در سه سال متوالی ‪ 86 ،85‬و ‪ 87‬با‬ ‫محمود احمدی نژاد مصاحبه اختصاصی داشته است‪.‬‬ ‫«ای ب��ی اس» امری��کا در رده بع��دی ق��رار دارد که‬ ‫خبرنگاران��ش دو بار در س��ال ‪ 88‬و به فاصله ‪ 8‬ماه‬ ‫با احمدی نژاد به گفت وگوی اختصاصی نشس��ته اند‪.‬‬ ‫«ان بی سی» امریکا نیز دو بار در سال های ‪ 88‬و ‪ 89‬با‬ ‫رئیس جمهور کشورمان مصاحبه کرده است‪.‬‬ ‫مشاور احمدی نژاد‪ :‬لری کینگ ‪ 13‬بار مجبور به‬ ‫قطع برنامه شد‬ ‫حمی��د موالنا‪ ،‬مش��اور رئیس جمهور و اس��تاد روابط‬ ‫بین الملل و موس��س برنامه عالی ارتباطات جهانی در‬ ‫دانش��گاه امریکن واشنگتن که در س��فر سال گذشته‬ ‫رئیس جمه��ور به نیویورک حضور داش��ت‪ ،‬در مورد‬ ‫مصاحبه ه��ای مطبوعات��ی احمدی ن��ژاد در ان س��ال‬ ‫می گوید‪« :‬در ان س��ال ابتکار دست احمدی نژاد بود‪،‬‬ ‫چرا که او مطلبی برای گفتن داشت اما اوباما و دیگران‬ ‫چیزی برای گفتن نداشتند‪ .‬صحبت های اوباما کلی بود‬ ‫و اغلب دولتمردان منتظر سخنرانی دو نفر بودند؛ یکی‬ ‫اوباما و دیگری احمدی نژاد‪ .‬ناش��ی گری براون‪ ،‬اوباما‬ ‫و س��ارکوزی باعث ش��د که روز اخ��ر در نیویورک‪،‬‬ ‫حرف اخ��ر را احمدی نژاد بزند‪ ،‬چرا که در روز اخر‬ ‫احمدی نژاد با ‪ 3‬ش��بکه بزرگ تلویزیونی و مطبوعاتی‬ ‫مصاحبه کرد‪ .‬اقای احمدی نژاد ‪ 11‬مصاحبه رسانه ای‪،‬‬ ‫‪ 10‬مالقات با سران کشورهای مختلف و چهار جلسه‬ ‫بزرگ ب��ا نخبگان سیاس��ی‪ ،‬دانش��گاهی و اقتصادی‬ ‫داش��ت‪ .‬در جلسه ای که تش��کیل شد همه نمایندگان‬ ‫و امامان مساجد امریکا امده و از سخنان احمدی نژاد‬ ‫ابراز خوشحالی می کردند‪ .‬ما باید مخاطبین تمام جهان‬ ‫را در نظر بگیریم و نه چند روزنامه امریکایی را‪ ،‬چرا‬ ‫که هدف بودن احمدی نژاد در انجا خوش��حالی همه‬ ‫دنیا نیس��ت که اگر اینطور باشد‪ ،‬ما باید از ارزش های‬ ‫خود دس��ت بکشیم‪ .‬ما باید بتوانیم ارزش های خود را‬ ‫توجیه کنیم‪ ،‬زیرا موفقیت ما در این اس��ت‪ .‬دیپلماسی‬ ‫عمومی خش��نودی همه از شما نیست که اگر اینچنین‬ ‫باشد شما ارزشی نخواهید داشت‪ .‬دیپلماسی عمومی‬ ‫این است که شما بتوانید سخنان خود را توجیه کنید و‬ ‫طرف مقابل خود را اگاه و در او نفوذ کنید‪ .‬برنامه لری‬ ‫کین��گ حدود ‪ 20‬میلیون بیننده دارد و مصاحبه س��ال‬ ‫قبل احمدی نژاد با وی باعث خشم معاندین و منافقین‬ ‫ش��د‪ .‬سال گذش��ته نیز این برنامه همانند سال قبل از‬ ‫ان موفقیت رئیس جمهور را در پی داش��ت‪ ».‬مش��اور‬ ‫رئیس جمهور اظه��ار کرد‪« :‬ما س��واالت امریکایی ها‬ ‫را ک��ه معم��والدر یک مح��دوده اس��ت می دانیم‪ ،‬اما‬ ‫جواب هایم��ان هم��واره متفاوت اس��ت‪ .‬در مصاحبه‬ ‫رئیس جمهور با لری کینگ‪ ،‬کارگردانان این برنامه وی‬ ‫را مجبور کردند که ‪ 13‬بار برنامه اش را قطع کند و در‬ ‫ان حین س��واالت جدید به وی دادند‪ ،‬اما نتوانس��تند‬ ‫احمدی نژاد را در ان راهی که می خواستند بکشانند‪ .‬به‬ ‫جز احمدی نژاد هیچ کس دیگری نمی توانست با این‬ ‫موضع ش��جاعت‪ ،‬ایمان و تدبیر ظاهر شود‪ .‬روز قبل‬ ‫از ان نیز با برنامه ‪ CBS‬که یک برنامه محبوب اس��ت‪،‬‬ ‫مصاحبه داشت‪ .‬مجری این برنامه عکسی از تظاهرات‬ ‫و یکی از کشته ش��دگان این تظاهرات را نش��ان داد تا‬ ‫احمدی نژاد را در موضع انفع��ال قرار دهد‪ ،‬اما نه تنها‬ ‫احمدی ن��ژاد با دالیل خود که این موضوع یک توطئه‬ ‫بوده‪ ،‬مجری را توجی��ه کرد‪ ،‬بلکه در اقدامی ابتکاری‬ ‫عکس مروه الشربینی‪ ،‬زن مسلمان شهید شده در دادگاه‬ ‫المان را نشان داد و از او سخن گفت که این موضوع‬ ‫مصاحبه و گزارش��گر را به انفعال کش��اند‪ .‬رس��انه ها‬ ‫تالش زیادی کردن��د تا احمدی نژاد را به زعم خود به‬ ‫تله بیندازند‪ ،‬اما موفق نشدند‪».‬‬ ‫اموزش ترفندهای مصاحبه با احمدی نژاد‬ ‫اما «فارین پالیس��ی» که یک نشریه امریکایی است نیز‬ ‫پیش از سفر محمود احمدی نژاد به امریکا با اشاره به‬ ‫این س��فر با انتشار مطلبی با عنوان «راهنمای مصاحبه‬ ‫مطبوعاتی با احمدی نژاد»‪ ،‬رئیس جمهور ایران را فردی‬ ‫وارد در ف��وت و ف��ن مصاحبه های مطبوعاتی و حتی‬ ‫دور زدن خبرنگاران چیره دست توصیف کرده است‪.‬‬ ‫«فارین پالیس��ی» نش��ریه امریکایی سیاست خارجی‬ ‫با اش��اره به س��فر محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کشورمان به نیویورک برای شرکت در افتتاحیه مجمع‬ ‫عمومی سازمان ملل متحد با انتشار مطلبی تحت عنوان‬ ‫«راهنمای مصاحبه مطبوعاتی با احمدی نژاد» اعالم کرده‬ ‫است که خبرنگاران باید با توجه به این دستورالعمل‪،‬‬ ‫امادگی الزم ب��رای مصاحبه با رئیس جمهور ایران که‬ ‫فوت و فن مصاحبه ه��ای مطبوعاتی و حتی دور زدن‬ ‫خبرنگاران چیره دس��ت را به خوبی بلد است‪ ،‬کسب‬ ‫کنند‪ .‬فارین پالیس��ی در این مطل��ب اورده که تجربه‬ ‫گذشته نشان داده اس��ت که رئیس جمهور ایران تمام‬ ‫ت�لاش خود را ب��رای اس��تفاده کامل از رس��انه های‬ ‫احمدی نژاد در برابر اوباما‬ ‫اما احمدی نژاد امس��ال یک م��وج خبری دیگر هم در‬ ‫نیویورک ایجاد کرد‪.‬‬ ‫او ک��ه هر بار با طرح موضوعی جدید س��عی می کند‬ ‫غربی ها را وارد بازی خود کند این بار به سراغ ماجرای‬ ‫‪ 11‬س��پتامبر رفت‪ .‬او با اش��اره به مشکوک بودن علل‬ ‫و اهداف حادثه ‪ 11‬س��پتامبر بخش هایی از حاکمیت‬ ‫امریکا را به دس��ت داش��تن در ان حادثه متهم کرد و‬ ‫در همین راستا خواستار تشکیل کمیته ای حقیقت یاب‬ ‫از سوی س��ازمان ملل برای بررسی ماجرا شد‪ .‬این بار‬ ‫برخالف گذش��ته غربی ها و حتی شخص اوباما وارد‬ ‫میدان بازی احمدی نژاد ش��دند چنانک��ه باراک اوباما‬ ‫بالفاصل��ه در مصاحب��ه ای اختصاصی با «بی بی س��ی‬ ‫فارسی» به اظهارات احمدی نژاد پاسخ داد‪ .‬او سخنان‬ ‫رئیس جمه��وری ای��ران درباره حادثه ‪ 11‬س��پتامبر را‬ ‫«توهین امی��ز» و «نفرت انگیر» خوان��د و این مواضع‬ ‫را مغای��ر با مواضع اکثریت مردم ای��ران درباره حادثه‬ ‫‪ 11‬س��پتامبر دانس��ت‪ .‬وی گف��ت که م��ردم ایران در‬ ‫شب حادثه ‪ 11‬س��پتامبر به یاد قربانیان حادثه و برای‬ ‫همدردی با مردم امریکا ش��مع روش��ن کردند و این‬ ‫نشان می دهد که انها دیدگاهی متفاوت از احمدی نژاد‬ ‫در این باره دارند‪.‬‬ ‫حرف های تازه احمدی نژاد‬ ‫بیژن نوب��اوه که به عنوان خبرنگار صداو س��یما تجربه‬ ‫خبرنامه‬ ‫چندی��ن س��ال حض��ور در امری��کا را دارد در مورد‬ ‫س��فر اخیر احمدی نژاد به نیویورک می گوید‪« :‬به نظر‬ ‫من اقای احمدی نژاد در این س��فر هم یک دیپلماسی‬ ‫رس��انه ای خیلی خوب از خودش به نمایش گذاشت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫بار دیگ��ر در نیویورک؛ با احمدی نژاد مصاحبه‬ ‫نکنید!‬ ‫ش��بکه امریکایی فاکس نیوز در مطلبی ب��ا عنوان «به‬ ‫احمدی نژاد اجازه نفوذ در رسانه های امریکا را ندهید»‬ ‫از رس��انه ها ب��ه ویژه ش��بکه های تلویزیون��ی امریکا‬ ‫خواس��ت با احمدی ن��ژاد در حاش��یه اجالس مجمع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل مصاحبه نکنند‪ .‬پایگاه اینترنتی‬ ‫ش��بکه فاکس نی��وز پیش از س��فر اخی��ر احمدی نژاد‬ ‫درحالی تحریم رس��انه ای رئیس جمه��وری ایران در‬ ‫نیویورک را مطرح کرد که رس��انه های مطرح جهان از‬ ‫مدت ها پیش درخواست مصاحبه با احمدی نژاد را به‬ ‫دولت ایران ارائه دادند تا ش��انس خود را برای انجام‬ ‫یک مصاحبه مهم و پرمخاطب امتحان کنند‪.‬‬ ‫کریس��تین امانپ��ور‪ ،‬خبرنگار و مجری سرش��ناس و‬ ‫ایرانی االصل که چند ماه پیش پس از سابقه همکاری‬ ‫طوالنی با شبکه سی ان ان‪ ،‬به دیگر شبکه معروف امریکا‬ ‫به نام «ای بی سی نیوز» ملحق شده است‪،‬نخستین کسی‬ ‫بود که با بی اعتنایی به درخواست فاکس نیوز‪،‬فرصت‬ ‫مصاحب��ه با رئیس جمهوری ای��ران را در همان اولین‬ ‫ساعات ورود وی به نیویورک به دست اورد‪.‬‬ ‫لری کین��گ‪ ،‬مجری کهنه کار ش��بکه س��ی ان ان که از‬ ‫شهرتی جهانی برخوردار است و اهمیت مصاحبه هایی‬ ‫که او با ش��خصیت های مهم جه��ان انجام می دهد بر‬ ‫کسی پوشیده نیست‪ ،‬امسال هم مثل دو سال گذشته با‬ ‫احمدی نژاد مصاحبه کرد‪.‬‬ ‫ش��بکه فاکس نیوز که به عنوان «ضد ایرانی ترین شبکه‬ ‫امریکای��ی» معروف اس��ت‪ ،‬در مطلب خ��ود درباره‬ ‫تحری��م رس��انه ای احمدی نژاد به مصاحب��ه چند ماه‬ ‫پی��ش رئیس جمهوری ای��ران با برنام��ه «صبح بخیر‬ ‫امریکا» با مجری گری «جورج استفان پولوس» اشاره‬ ‫کرده و با اذعان به تس��لط رئیس جمه��وری ایران در‬ ‫انج��ام مصاحبه ها و تاثیرگذار ب��ودن حرف های او بر‬ ‫افکار عمومی امریکا و جهان‪ ،‬نوش��ته اس��ت‪« :‬در این‬ ‫مصاحبه احمدی نژاد به گونه ای با تسلط عمل کرد که‬ ‫فض��ای مصاحبه را کامال در اختیار گرفت بطوری که‬ ‫مصاحبه ها را انگونه که خودش می خواس��ت هدایت‬ ‫می ک��رد و مجری قادر به هدای��ت مصاحبه و گرفتن‬ ‫پاس��خ های مورد نظر خ��ود از رئیس جمهوری ایران‬ ‫نبود‪».‬‬ ‫فاکس نی��وز در این مطلب خود همچنین به مصاحبه‬ ‫سال گذشته لری کینگ‪ ،‬مجری سی ان ان با احمدی نژاد‬ ‫اشاره کرد و نوشت‪« :‬سال گذشته هم هنگامی که لری‬ ‫کینگ س��وال هایی در باره هولوکاست از احمدی نژاد‬ ‫می پرس��ید‪ ،‬نتوانس��ت حریف رئیس جمهوری ایران‬ ‫شود‪».‬‬ ‫به نوشته س��ایت فاکس نیوز‪ ،‬اگر چه در ان مصاحبه‬ ‫لری کینگ هنگام مطرح کردن س��وال هولوکاست به‬ ‫صراحت اعالم کرد که خودش هم یهودی اس��ت‪ ،‬با‬ ‫این حال نتوانس��ت دیدگاه های احمدی نژاد را درباره‬ ‫هولوکاس��ت به س��مت یک جریان مشخص هدایت‬ ‫کند‪.‬‬ ‫س��واالتی در خصوص هولوکاس��ت منع کرد چرا که‬ ‫نکت��ه جدیدی ن��دارد و تنها زمینه را برای در دس��ت‬ ‫گرفتن میدان توسط احمدی نژاد فراهم می کند‪.‬‬ ‫احمدی ن�ژاد ب�ه میزان تاثیر گذاری رس�انه در‬ ‫دنیای امروز اش�راف کام�ل دارد و کارکردهای‬ ‫ان را به خوبی می شناسد و در همین راستاست‬ ‫که او از این ابزار برای حرکت در مس�یر اهداف‬ ‫مورد نظرش و همچنین مطرح کردن عقایدش‬ ‫بیشترین استفاده را کرده است‬ ‫امریکای��ی برای طرح دوب��اره دیدگاه های خود انجام‬ ‫خواهد داد‪.‬‬ ‫نویس��نده این مطلب در ادامه اورده است که از زمان‬ ‫انتخاب مج��دد احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور در‬ ‫س��ال ‪ ،1384‬او فوت و ف��ن مصاحبه های مطبوعاتی‬ ‫و حتی دور زدن خبرنگاران چیره دس��ت را به خوبی‬ ‫اموخته است‪ .‬این نش��ریه در ادامه خبر داده است که‬ ‫گروه موسوم به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران‬ ‫نیز یک جلسه راهنمای مصاحبه مطبوعاتی با مقامات‬ ‫ی ترتیب داده است که قرار است در ان اطالعات‬ ‫ایران ‬ ‫مفید و س��وابق حوادث و نمونه های مش��خص برای‬ ‫پرهیز از افتادن به دام احمدی نژاد ارائه شود‪.‬‬ ‫این نش��ریه در ادامه به نقل از یکی از ایرانی های مرکز‬ ‫مطالعات خاورمیانه در انس��تیتو واشنگتن اورده است‬ ‫که مصاحبه کنندگان باید بسیار رک و حتی در صورت‬ ‫لزوم با لحنی تعرضی با احمدی نژاد مواجه ش��وند و‬ ‫در مورد موضوعاتی مانند تصمیم اطرافیان احمدی نژاد‬ ‫برای ریاست جمهوری پس از او‪ ،‬سوال کنند‪.‬‬ ‫ای��ن نش��ریه در ادام��ه مصاحبه کنن��دگان را از طرح‬ ‫و هم یک دیپلماس��ی عمومی با م��ردم را مدیریت و‬ ‫اجرا کرد؛ این مس��اله خیلی مهمی است‪ .‬همان کاری‬ ‫ک��ه امریکایی ها تالش می کنند از طریق رس��انه های‬ ‫خ��ود القا کنند و با مردم ارتب��اط دارند و اما با دولت‬ ‫نه؛ رئیس جمهور در این س��فر این را رس��ما و عمال‬ ‫نش��ان داد‪ .‬همه مصاحبه های اقای احمدی نژاد به نظر‬ ‫من حرف های تازه ای داش��ت‪ ،‬یعنی به انها رو دست‬ ‫زد‪ .‬البت��ه انها برنامه ری��زی روانی کرده بودند که به ما‬ ‫ضربه بزنند ولی خوشبختانه اقای رئیس جمهور خیلی‬ ‫خوب ظاهر شد و به خصوص صحبت هایی که ایشان‬ ‫درباره خلع سالح‪ ،‬مدیریت بین الملل و یازده سپتامبر‬ ‫مطرح کرد‪ ،‬بعد رس��انه ای داشت و تاثیر گذار بود‪ .‬هم‬ ‫در ابعاد جهانی و هم درباره موضوعات داخلی امریکا‬ ‫رئیس جمه��ور خیلی خوب صحبت کرد‪».‬به هر روی‬ ‫به نظر می رس��د مصاحبه های احمدی نژاد با رسانه ای‬ ‫ی است که طی‬ ‫خارجی نوع خاصی از دیپلماسی عموم ‬ ‫این چند سال دنبال می شود و این خود ابتکاری جدید‬ ‫در عرصه سیاست خارجی است که به نظر می رسد تا‬ ‫حدودی به اهداف خود دست یافته است‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫به روایت تصویر‬ ‫غالمحسین محسنی اژه ای‪ ،‬دادس��تان کل کشور در اولین نشست خبری خود با‬ ‫اصحاب رس��انه عملکرد یکساله دستگاه قضا را تشریح کرد و سپس به سواالت‬ ‫خبرنگاران در خصوص پرونده های مهم قضایی پاس��خ داد‪ .‬محمود احمدی نژاد‪،‬‬ ‫تو یکمین گردهمایی ائمه جمعه سراسر‬ ‫رئیس جمهور چهارشنبه گذشته در بیس ‬ ‫کشور حضور یافت و به بیان ناگفته هایی از سفر خود به نیویورک پرداخت‪ .‬او با‬ ‫ن ابزارها علیه‬ ‫اشاره به اینکه امروز دشمنان با استفاده از پیچیده ترین و گسترده تری ‬ ‫ما هجمه می کنند‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬همه عظمت جمهوری اس�لامی و رمز ماندگاری‬ ‫و شکس��ت ناپذیری ان اتصال به امام اس��ت و به همین دلیل اس��ت که دش��من‬ ‫هیچ کاری نمی تواند علیه ان انجام دهد‪» .‬دکتر علی اکبر والیتی‪ ،‬مشاور امور بین الملل‬ ‫مقام معظم رهبری هم به دانش��گاه عالی دفاع ملی رفت تا در مراس��م اغاز سال‬ ‫تحصیلی این دانشگاه شرکت کند‪ .‬او با تاکید بر لزوم عزم جدی برای بازنگری در‬ ‫علوم انسانی با نگاه اسالمی گفت‪« :‬مطلوب نیست که کتاب های غربیان را ترجمه‬ ‫کنیم و به دانش��جویان بدهیم‪ ».‬نمایندگان مجلس بعد از دو هفته تعطیلی جلسه‬ ‫علن��ی خ��ود را با یاد و خاطره ای از جبهه و جنگ و ش��هیدان اغاز کرده و به یاد‬ ‫حماسه ها و دلیری های رزمندگان اسالم لباس بسیجی بر تن کردند‪ .‬علی الریجانی‪،‬‬ ‫رئیس مجلس در دیدار رئیس گروه دوستی و پارلمانی کرواسی از همتای کروات‬ ‫خود برای سفر به تهران دعوت کرد‪ .‬در این دیدار چلنگر به عنوان مترجم حضور‬ ‫داشت‪ .‬او به جرم تحریک بازیکنان فوتبال یکی از باشگاه های لیگ برتر به استفاده‬ ‫از داروهای نیروزا چند سال از شرکت در مسابقات ورزشی محروم است‪ .‬نشست‬ ‫خبری سریال «در مسیر زاینده رود» با حضور عوامل اصلی این فیلم برگزار شد‪ .‬این‬ ‫سریال در ماه مبارک رمضان از شبکه اول سیما پخش شد و مورد استقبال بینندگان‬ ‫قرار گرفت‪ .‬اخرین عکس این هفته ایت اهلل حائری شیرازی‪ ،‬استاد اخالق دولت‬ ‫و حمید بقایی‪ ،‬معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی را در حاشیه‬ ‫جلسه هیات دولت نشان می دهد‪.‬‬ ‫؟؟؟؟؟‬ ‫اولین نشست خبری محسنی اژه ای سخنگوی جدید قوه قضائیه‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫گردهمایی سراسری ائمه جمعه با حضور احمدی نژاد‬ ‫‪16‬‬ ‫حضور چلنگر در دیدار علی الریجانی با رئیس انجمن دوستی کرواسی‬ ‫علی اکبر والیتی در مراسم اغاز سال تحصیلی دانشگاه عالی دفاع ملی‬ ‫نشست خبری عوامل سریال در مسیر زاینده رود‬ ‫نکته ها‬ ‫اداره کشور بدون برنامه ممکن نیست‬ ‫رهبر معظم انقالب در دیدار هیات رئیس��ه کمیسیون‬ ‫تلفی��ق و رئیس جمهور و رئیس مجلس ضمن گالیه‬ ‫از دولت برای درخواست استرداد الیحه برنامه پنجم‬ ‫توس��عه‪ ،‬تصریح کردند که اداره کش��ور بدون برنامه‬ ‫ممکننیست‪.‬‬ ‫یک عضو کمیسیون تلفیق برنامه پنجم توسعه از دیدار‬ ‫اعضای هیات رئیس��ه این کمیسیون‪ ،‬رئیس جمهور و‬ ‫رئیس مجلس با رهبر معظم انقالب اسالمی خبر داد و‬ ‫اعالم کرد که در این نشس��ت ضمن گله از اس��ترداد‬ ‫الیحه از س��وی دولت‪ ،‬از مجلس نیز خواسته شد بر‬ ‫شاخص های کلی برنامه متمرکز شود‪ .‬جعفر قادری‪،‬‬ ‫نماینده ش��یراز ادامه داد‪« :‬در این جلس��ه مقام معظم‬ ‫رهب��ری تاکی��د کرده اند ک��ه دولت در ای��ن رابطه با‬ ‫مجلس همکاری و تعامل داش��ته باشد و اگر ایرادی‬ ‫را م��د نظ��ر دارد در پی ح��ل ای��رادات از راه تعامل‬ ‫و قانون باش��د ت��ا الیحه هر چه زودت��ر به تصویب‬ ‫نهایی برس��د‪ .‬همچنین مجلس نیز به ش��اخص های‬ ‫جزی��ی ورود پیدا نکند و ش��اخص های کالن برنامه‬ ‫را احص��اء و ب��ر انه��ا تمرکز کند ت��ا اختالف نظرها‬ ‫حل شود‪».‬‬ ‫بقایی و ایت اهلل حائری شیرازی‬ ‫در حاشیه جلسه هیات دولت‬ ‫هش��دار وزیر اطالعات نس��بت به شکل گیری‬ ‫«صهیونیسمشیعی»‬ ‫وزیر اطالعاتنسبتبهشکل گیریجامعهصهیونیستی‬ ‫ش��یعی و جذب اقش��ار مختلف توس��ط گروه های‬ ‫انحرافی هش��دار داد‪ .‬حجت االسالم حیدر مصلحی‬ ‫در مراس��م تجلیل از ایثارگران دفتر تبلیغات اسالمی ‬ ‫حوزه علمیه قم اظهار داش��ت‪« :‬مبانی معرفتی جریان‬ ‫تبش��یری برخاسته از تفکر صهیونیس��تی استکباری‬ ‫است و انها درصدد ایجاد و ساماندهی جوامع شیعی‬ ‫مس��یحی هس��تند‪ ».‬وی ادام��ه داد‪ « :‬همانطور که در‬ ‫امریکا مجموعه صهیونیس��تی مسیحی شکل گرفت‬ ‫عدم دخالت نظامیان در سیاست‪ ،‬شامل بسیجیان‬ ‫نمی شود‬ ‫فرمانده س��پاه محمد رس��ول اهلل تهران معتقد اس��ت‬ ‫ای��ن تدبیر و سیاس��ت که نظامی��ان وارد عرصه های‬ ‫سیاس��ت نشوند ش��امل نظامیان می ش��ود‪ ،‬اما شامل‬ ‫بسیجیان نمی شود‪ .‬س��ردار حسین همدانی‪ ،‬در رابطه‬ ‫با تف��اوت میان بصیرت و بینش سیاس��ی و دخالت‬ ‫نظامیان در قدرت‪ ،‬گف��ت‪« :‬اگر ما فرض را بگذاریم‬ ‫براینکه براس��اس تدبی��ر امام عزیز مملکت��ی که ‪36‬‬ ‫میلیون جمعیت دارد بایس��تی ‪ 20‬میلیون ان بسیجی‬ ‫باش��ند و امروز مقام معظم رهبری می فرمایند همه ‪70‬‬ ‫میلیون جمعیت ایران بس��یجی هستند‪ .‬اگر ما بگوییم‬ ‫بس��یجیان وارد عرصه سیاسی نشوند‪ ،‬پس چه کسی‬ ‫باید وارد ش��ود؟ ما مگر به جز این مردم کس دیگری‬ ‫هم داریم‪ ».‬همدانی تصریح کرد‪« :‬این برداش��ت غلط‬ ‫و اشتباهی است که فکر می کنند بسیجیان نباید وارد‬ ‫شوند‪ ».‬وی درباره بسیجیانی که به عضویت نهادهای‬ ‫نظامی در امده اند نیز گفت‪« :‬بسیجیانی که ب ه عضویت‬ ‫نظامی درامده اند حق ورود در فعالیت های سیاسی را‬ ‫ندارند و بینش و فهم سیاس��ی را هم مردم باید داشته‬ ‫باشند‪».‬‬ ‫اربعین دانشگاه ازاد از زبان اقای رئیس‬ ‫«دانشگاه ازاد اسالمی بخشی از تاریخ انقالب اسالمی‬ ‫اس��ت و به اهداف خود خواهد رسید؛ چه بنده باشم‬ ‫و چه نباشم‪ ».‬این جدیدترین اظهارات رئیس دانشگاه‬ ‫ازاد‪ ،‬بزرگترین دانشگاه غیردولتی ایران است‪.‬‬ ‫عبداهلل جاسبی در مراسم استقبال از دانشجویان جدید‬ ‫فنی و مهندسی واحد علوم و تحقیقات تاکید کرد که او‬ ‫ایده تاسیس دانشگاه ازاد را پیگیری کرده است‪.‬‬ ‫عبداهلل جاس��بی در بیان علل و ایده ش��کل گیری این‬ ‫دانش��گاه گف��ت‪« :‬از دوره ای که من برای تحصیل در‬ ‫مقطع دکترا در انگلس��تان بودم به این فکر می کردم و‬ ‫مدام حسرت می خوردم که چرا ما نمی توانیم دوره های‬ ‫تحصیالت تکمیلی را در ایران داشته باشیم‪ ،‬من روی‬ ‫این ایده کار کردم و این ایده منجر به ایجاد دانش��گاه‬ ‫ازاد اس�لامی شد و اکنون بیش از ‪ 28‬سال از تاسیس‬ ‫این دانشگاه گذش��ته است‪».‬جاسبی همچنین گفت‪:‬‬ ‫«برای هر دهه از دانش��گاه‪ ،‬نامگ��ذاری کرده ایم‪ .‬دهه‬ ‫اول را دهه تثبیت دانشگاه نامیده ایم‪ .‬دلیل ان هم مقابله‬ ‫با حرف س��ایرین بود که می گفتند این دانشگاه نباید‬ ‫تاسیس شود‪.‬‬ ‫دهه دوم را دهه توس��عه در کش��ور و خارج از کشور‬ ‫نامیده ایم و دهه س��وم را دهه کیفیت نام نهادیم و البته‬ ‫از نیمه دوم دهه سوم ما به صورت جدی این اقدام را‬ ‫پیگیری کرده ایم‪ ».‬رئیس دانشگاه ازاد با تاکید بر اینکه‬ ‫این دانشگاه در دهه س��وم رقابت اموزشی در سطح‬ ‫ای��ران را خواهد برد‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬دهه چهارم که‬ ‫بنده ان را اربعین دانش��گاه ازاد نامگ��ذاری کرده ام با‬ ‫دانشگاه های مطرح دنیا نظیر اکسفورد ‪ ،‬هاروارد‪MIT ،‬‬ ‫و‪ ...‬به رقابت خواهیم پرداخت‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫حسین فدایی در جلسه علنی مجلس‬ ‫چه کسانی با معرفی ایران به عنوان پیروز جنگ‬ ‫مخالف بودند؟‬ ‫رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به اینکه پس از‬ ‫اتمام جنگ و با حکم حضرت امام به عنوان جانش��ین‬ ‫ستاد کلنیروهایمسلح‪،‬دستوراتجلسهستادفرماندهی‬ ‫کل قوا را تهیه می کردم‪ ،‬گفت‪« :‬در ان زمان دستور جلسه ‬ ‫جشن پیروزی ایران را در دفا ع مقدس با چند محور تهیه‬ ‫کردم که با مطرح کردن ان در جلسه‪ ،‬رئیس ستاد ان روز‬ ‫قبول کرد و به محض اینکه خواستم وارد جزئیات شوم‬ ‫لیبرال ها جلسه را به هم ریختند‪ ».‬سرلشکر سید حسن‬ ‫فیروزابادی‪ ،‬در همایش بزرگ موزه انقالب اسالمی و‬ ‫دفاع مقدس افزود‪« :‬بهزاد نبوی و س��ید محمد خاتمی‬ ‫ هم به رئیس ستاد اعتراض کردند که این اقا کیست که‬ ‫به عنوان دبیر جلسه قرارگاه خاتم منصوب کردید؟ او‬ ‫ح��رف از پیروزی ایران در جنگ می زند؟» انها با بهزاد‬ ‫نبوی در گوشه ای صحبت کردند و با صدای بلند گفتند‬ ‫اگر قرار باش��د این بحث ادامه پیدا کند‪ ،‬به این مس��اله‬ ‫اعتراض می کنیم و ما موسوی را هم قبول نداریم و اصال‬ ‫این اشکال از اوست‪ .‬‬ ‫وی افزود‪« :‬هنگامی که باید شیرینی پیروزی با پذیرش‬ ‫قطعنامه ‪ 598‬در کام ملت ایران حس می ش��د و باید‬ ‫جش��ن گرفته می شد‪ ،‬ان کس��انی که می خواستند از‬ ‫جنگ بهره برداری کنند‪ ،‬جلسه را به هم ریختند اما به‬ ‫تدریج ابعاد مختلف پیروزی اشکار شد و اقای خاتمی ‬ ‫در دور ه دوم انتخابات ریاس��ت جمهوری از پیروزی‬ ‫ایران در جنگ با قاطعیت و شیرینی سخن گفت‪».‬‬ ‫امروز صهیونیست شیعی نیز درحال شکل گیری است‬ ‫و س��رمایه گذاری های کالنی در این زمینه انجام شده‬ ‫است‪ ».‬وزیر اطالعات با بیان اینکه فرقه بهائیت از الک‬ ‫‪ 30‬ساله بیرون امده و در فکر یارگیری و جذب اقشار‬ ‫مختلف مردم و حتی روحانیت هستند‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«انجمن حجتیه با پول های مشکوک و حتی وجوه امام‬ ‫ی چاقوی دش��منان علیه‬ ‫زمان(عج) و پول های مردم ‬ ‫شیعه را تیز می کند‪».‬‬ ‫‪17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪18‬‬ ‫وزیر امور خارجه سابق مصر‬ ‫درگذشت‬ ‫ی در‬ ‫فران��س پرس‪ :‬یک منبع رس��م ‬ ‫قاهره دوشنبه گذش��ته از درگذشت‬ ‫وزیر امور خارجه س��ابق مصر خبر‬ ‫داد‪ .‬بر اس��اس اعالم این منبع رسمی‬ ‫ قاهره‪ ،‬احمد ماهر‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫س��ابق مصر دوش��نبه گذشته در سن‬ ‫‪ 75‬سالگی درگذشت‪ .‬این منبع ادامه‬ ‫داد‪ :‬ماه��ر ب��ه دنبال ی��ک بیماری از‬ ‫دنیا رفت‪ .‬احمد ماهر از س��ال ‪2001‬‬ ‫تا ‪ 2004‬پس��ت وزارت امور خارجه‬ ‫مصر را در اختیار داشت‪ .‬وی در سال‬ ‫‪ 1935‬به دنیا امد و از سال ‪ 1957‬در‬ ‫وزارت امور خارجه مصر مشغول به‬ ‫کار شد‪ .‬وی در سفارتخانه های مصر‬ ‫در کنگو‪ ،‬فرانسه‪ ،‬سوئیس‪ ،‬پرتغال و‬ ‫بلژیک نیز فعالیت کرده بود‪ .‬همچنین‬ ‫پس��ت های مهمی از جمله مش��اور‬ ‫رئیس جمه��ور در امور امنیت ملی و‬ ‫هم چنین مدیر دفتر وزیر امور خارجه‬ ‫دول��ت مص��ر را برعه��ده داش��ت‪.‬‬ ‫احمد ماهر چهارمین وزیر امور خارجه‬ ‫ت حس��نی مبارک‪،‬‬ ‫در دوران ریاس�� ‬ ‫رئیس جمهور فعلی مصر به حس��اب‬ ‫می اید‪.‬‬ ‫روزهای سخت‬ ‫سارکوزی‬ ‫فیگارو‪ :‬وزیر امور خارجه فرانسه طی‬ ‫س��خنانی از احتمال خ��روج از دولت‬ ‫فرانس��ه خبر داد‪ .‬در فاصله چند هفته‬ ‫مان��ده به ترمیم کابینه فرانس��ه که قرار‬ ‫اس��ت طی اواخر اکتبر و اوایل نوامبر‬ ‫اینده صورت گیرد‪ ،‬فرضیات متعددی‬ ‫در خصوص احتمال خروج عده ای از‬ ‫مقامات بلندپایه دولتی و ورود عده ای‬ ‫جدی��د به این مجموعه ش��کل گرفته‬ ‫اس��ت‪ .‬پس از اظهارات فرانسوا فیون‪،‬‬ ‫نخس��ت وزیر فرانس��ه که تردیدهای‬ ‫بس��یاری را در خصوص ابقای وی در‬ ‫کاخ الی��زه به وج��ود اورد‪ ،‬حاال برنارد‬ ‫کوشنر از خروج خود از کابینه فرانسه‬ ‫س��خن می گوید‪ .‬کوش��نر در سفر به ‬ ‫هائیتی در گفت وگو با شبکه ‪ RTL‬اعالم‬ ‫کرد‪« :‬من کابینه فرانسه را ترک خواهم‬ ‫کرد و اگوست گذشته نیز نامه استعفای‬ ‫خود را به سارکوزی داده ام‪ ».‬وی چندی‬ ‫پیش نیز در پی تنش های ناشی از اخراج‬ ‫مهاجران رومانی تبار گفته بود‪« :‬با توجه‬ ‫به مباح��ث پیش ام��ده در خصوص‬ ‫اخ��راج رومانی تبارها از فرانس��ه‪ ،‬من‬ ‫هم اکنون به استعفا می اندیشم‪».‬‬ ‫پاکستان‬ ‫رئیس شورای حکام شد‬ ‫رویترز‪ :‬پاکستان ریاست شورای حکام‬ ‫اژانس بین المللی انرژی اتمی را برعهده‬ ‫گرفت‪ .‬پاکستان با وجود انکه پیمان منع‬ ‫اشاعه تسلیحات هسته ای (ان‪.‬پی‪.‬تی)‬ ‫را امض��ا نکرده و ح��دود ‪ 60‬کالهک‬ ‫هس��ته ای دارد دور جدی��د ریاس��ت‬ ‫شورای حکام اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی را عهده دار ش��د‪ .‬دیپلمات های‬ ‫غرب��ی گفته اند ک��ه این انتخ��اب را‬ ‫ای��ده ال نمی دانند زیرا پاکس��تان مانند‬ ‫هند‪ ،‬اس��رائیل و کره شمالی به معاهده‬ ‫ان‪.‬پی‪.‬ت��ی که محور اژانس بین المللی‬ ‫انرژی اتمی است‪ ،‬بی اعتنا بوده است‪.‬‬ ‫به گفته یک دیپلمات‪ ،‬کشورهای غربی‬ ‫با انتخاب پاکس��تان مخالفتی نکردند‪.‬‬ ‫پاکستان عضو اژانس بین المللی انرژی‬ ‫اتمی بوده و انتخاب این کشور به عنوان‬ ‫رئیس ش��ورای ح��کام در چارچوب‬ ‫مقررات این س��ازمان است‪ .‬ریاست‬ ‫یک س��اله ش��ورای حکام به صورت‬ ‫دوره ای در اختیار مناطق مختلف قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬این مناطق کاندیداهای خود را‬ ‫معرفی می کنند تا در شورا درباره انها‬ ‫تصمیم گیریشود‪.‬‬ ‫چاوز‬ ‫به رقبایش محتاج شد‬ ‫فرانس پرس‪ :‬هوگوچاوز‪،‬رئیس جمهوری‬ ‫ونزوئال باز هم در انتخابات پیروز شد و این‬ ‫ب��ار اکثریت پارلمان را در اختیار گرفت‪ .‬او‬ ‫که با سخنان ضد امریکایی خود هرازگاهی‬ ‫مورد خش��م واش��نگتن قرار می گیرد‪ ،‬این‬ ‫بار هم به موفقیت دست یافت اما مخالفان‬ ‫وی نی��ز موفق ت��ر از پیش عم��ل کردند‪.‬‬ ‫مخالفان چاوز توانس��تند در این انتخابات‬ ‫بیش از یک س��وم کرسی های پارلمان را به‬ ‫خ��ود اختصاص دهند‪ .‬هوگو چاوز در این‬ ‫شرایط برای پیشبرد اصالحات مدنظر خود‬ ‫پیش از انتخابات س��ال ‪ 2012‬با مشکالت‬ ‫بسیاری روبه رو خواهد بود‪ .‬چاوز به دنبال‬ ‫تصویب اصالحات سوسیالیس��تی است و‬ ‫حضور جدی مخالفان در پارلمان می تواند‬ ‫مانعی ب��زرگ در برابر وی باش��د‪ .‬او برای‬ ‫پیش��برد اهداف خود ب��ه ارای مخالفان در‬ ‫پارلمان نیاز دارد‪ .‬بر اس��اس اعالم مقامات‬ ‫انتخاباتی کاراکاس با شمارش ارا مشخص‬ ‫ش��د که حزب سوسیالیس��ت حاکم چاوز‬ ‫و هم پیمانان��ش حداق��ل ‪ 93‬کرس��ی را در‬ ‫مجم��ع ملی ‪ 165‬عضوی به دس��ت اوردند‬ ‫و ح��زب مخالف نی��ز حداقل ‪ 59‬کرس��ی‬ ‫به دست اورد‪.‬‬ ‫واکنش ایت اهلل املی الریجانی به سخنان هاشمی رفسنجانی‬ ‫رئیس دستگاه قضا در حاشیه بیست ویکمین گردهمایی شورای‬ ‫سیاس��ت گذاری ائمه جمعه سراس��ر کش��ور گفت‪« :‬بنده برای‬ ‫ایت اهلل هاشمی رفسنجانی احترام ویژه ای قائلم اما اگر فرد دیگری‬ ‫غیر از ایشان می گفت که هر کسی وقف دانشگاه ازاد را باطل اعالم‬ ‫کند در مقابل حرف خدا ایستاده می گفتم این حرف‪ ،‬حرفی عوامانه‬ ‫است‪ ».‬ایت اهلل املی الریجانی گفت‪« :‬ما قصد نداریم بگوییم وقف‬ ‫باطل است و جلوی حرف خدا بایستیم بلکه می خواهیم بگویم وقف دانشگاه ازاد از ابتدا‬ ‫عملی منبطل بوده است‪ ».‬وی افزود‪« :‬پس از انکه از سوی رهبر انقالب موظف شدم تا در‬ ‫مورد این موضوع رسیدگی و بررسی انجام دهم کار کارشناسی خود را در مورد صحت‬ ‫این وقف انجام دادم اما به این نتیجه رسیدم که این وقف از ابتدا باطل بوده و نظر خود را‬ ‫نیز به صورت مکتوب در اختیار مقام معظم رهبری قرار دادم که ایشان قطعا با توجه به این‬ ‫نظر‪ ،‬نظر خودشان را اعالم خواهند کرد‪ ».‬املی الریجانی افزود‪« :‬من به این نتیجه رسیدم‬ ‫که وقف باطل است و درست نبود که ایت اهلل هاشمی رفسنجانی در مجمعی عمومی در‬ ‫مورد این وقف به این شکل اظهارنظر کند‪».‬‬ ‫میلیبند‬ ‫از برادرش شکست خورد‬ ‫اسوشیتدپرس‪ :‬رهبر جوان و تازه نفس‬ ‫حزب کارگر در نخستین نطق های خود‬ ‫پس از تصاحب کرسی که پیش از این به‬ ‫گوردون براون و تونی بلر تعلق داشت‪،‬‬ ‫تم��ام تالش خود را به کار می گیرد تا از‬ ‫ه��ر دو این افراد فاصله بگیرد‪ .‬اد میلیبند‬ ‫‪ 40‬س��اله موفق ش��د اعتماد اکثریت را‬ ‫در ح��زب کارگر از ان خ��ود کند و در‬ ‫نتیجه بر جایگاه ریاس��ت تکیه زند‪ .‬وی‬ ‫در جمع ه��واداران خود با مخاطب قرار‬ ‫دادن مخالفان تاکید کرد که باید خاطرات‬ ‫دوران تونی بلر را برای همیشه دفن کرد‪.‬‬ ‫اد میلیبند از نخس��تین لحظه انتخاب به‬ ‫عنوان رهب��ر حزب کارگر تاکید کرد که‬ ‫بریتانیا دیگر قرار نیست بله قربان گوی‬ ‫جورج بوش ها باشد‪ .‬بسیاری از منتقدان‬ ‫لقب «اد س��رخ» را ب��ه دلیل تاکیدش بر‬ ‫حفظ فاصله با ایاالت متحده به او داده اند‪.‬‬ ‫دیوید میلیبند برادر ‪ 45‬ساله «اد» در دوران‬ ‫نخس��ت وزیری گوردون ب��راون عنوان‬ ‫وزیر امور خارج��ه را به خود اختصاص‬ ‫داده ب��ود و البته از محبوبیت بیش��تری‬ ‫هم نس��بت به «اد» برخوردار بود‪ .‬با این‬ ‫همه در رقابت درون حزبی «اد» توانست‬ ‫دیوید را شکست دهد‪.‬‬ ‫رهبر کره شمالی ابقا شد‬ ‫پسرش به مقام ژنرالی رسید‬ ‫فرانس پ��رس‪ :‬بزرگترین گردهمایی‬ ‫حزب حاکم کره ش��مالی در ‪ 30‬سال‬ ‫اخیر سه شنبه گذشته اغاز به کار کرد‪.‬‬ ‫رس��انه های دولتی کره شمالی اعالم‬ ‫کردن��د‪ :‬درس��ت ی��ک روز پس از‬ ‫اینکه «کی��م یونگ اون» پس��ر رهبر‬ ‫کره ش��مالی به درجه ژنرالی ارتقای‬ ‫مقام یافت‪ ،‬کنفران��س حزب کارگر‬ ‫این کش��ور نیز «کیم یون��گ ایل» را‬ ‫به عن��وان رئیس این ح��زب مجددا‬ ‫منصوب کرد‪ .‬به نظر می رسد انتصاب‬ ‫مج��دد رهب��ر کره ش��مالی به عنوان‬ ‫دبیرکل حزب حاکم درست یک روز‬ ‫پس از ارتقای درجه فرزند وی ظاهرا‬ ‫ب��ه منظور هموار کردن مس��یر برای‬ ‫انتقال وراثتی قدرت در این کش��ور‬ ‫صورت گرفت��ه اس��ت‪ .‬تحلیلگران‬ ‫اع�لام کرده اند‪« :‬ارتق��ای درجه کیم‬ ‫یونگ اون ب��ه مقام ژنرال��ی در این‬ ‫کش��ور این احتمال را به یقین تبدیل‬ ‫می کند که وی س��رانجام یک روز پا‬ ‫ج��ای پای پدرش خواهد گذاش��ت‬ ‫و به عنوان حاکم این کش��ور معرفی‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫بهداد سلیمی‪ ،‬قوی ترین مرد جهان‬ ‫به��داد س��لیمی به م��دال ط�لای دس��ته ‪ +105‬رقابت های‬ ‫وزنه ب��رداری قهرمانی جهان دس��ت پیدا ک��رد و قوی ترین‬ ‫ی که در حرکت یک ضرب‬ ‫مرد جهان لقب گرفت‪ .‬س��لیم ‬ ‫وزن ‪ +105‬کیلوگرم مسابقات وزنه برداری قهرمانی جهان با‬ ‫بلند کردن وزنه ‪ 208‬کیلوگرمی پس از اوگین چیگیشف به‬ ‫مدال نقره رس��یده بود‪ ،‬در حرکت دوضرب موفق شد وزنه‬ ‫‪ 245‬کیلوگرم��ی را مهار کن��د و مدال نقره این بخش را به دس��ت اورد‪ .‬ماتیاس‬ ‫اشتاینر المانی که عنوان قهرمانی المپیک ‪ 2008‬پکن را در کارنامه خود دارد با بلند‬ ‫ی به مدال طال رس��ید‪ .‬اما در مجموع این بهداد سلیمی‬ ‫کردن وزنه ‪ 246‬کیلوگرم ‬ ‫ بود که با ‪ 453‬کیلوگرم به مدال طال رسید‪ .‬ماتیاس اشتاینر با ‪ 440‬کیلوگرم به مدال‬ ‫نقره رس��ید و ارتن اوداچین اوکراینی با ‪ 440‬کیلوگرم و از انجا که وزن بیش��تری‬ ‫نس��بت به اشتاینر داشت‪ ،‬در رده سوم ایس��تاد‪ .‬در پی این موفقیت مهم‪ ،‬حضرت‬ ‫ایت اهلل خامنه ای رهبر معظم انقالب اس�لامی در پیامی قهرمانی افتخارامیز بهداد‬ ‫س��لیمی در رقابت های وزنه ب��رداری قهرمانی جهان را به این قهرمان کش��ورمان‬ ‫تبری��ک گفتند‪ .‬حض��رت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اس�لامی در پیام‬ ‫کوتاهی ضمن تبریک پیروزی افتخارامیز اقای س��لیمی در مسابقات وزنه برداری‬ ‫قهرمانی جهان خطاب به وی فرمودند‪« :‬ضمن تبریک پیروزی افتخار امیز شما‪ ،‬از‬ ‫اینکه نام شهدای عزیز را بعد از پیروزی گرامی داشتید‪ ،‬صمیمانه تشکر می کنم‪».‬‬ ‫گذشت شاکیان کهریزک از محکومان و درخواست محاکمه امران‬ ‫خانواده سه جانباخته حوادث کهریزک ضمن تقدیر از پیگیری ها و دستورات قاطع‬ ‫رهبر معظم انقالب و با تش��کر از لغو مصونیت قضایی س��ه متهم قضایی از سوی‬ ‫قوه قضائیه‪ ،‬گذش��ت خود از قصاص دو محکوم ب��ه اعدام این جنایت را اعالم و‬ ‫خواس��تار اراده جدی و اخالل ناپذیر نظام برای پیگرد و مجازات امران این جنایت‬ ‫ش��دند‪ .‬اولیای دم محس��ن روح االمینی‪ ،‬محمد کامرانی و امیر جوادی فر که در پی‬ ‫تخلفات صورت گرفته از س��وی برخی افراد خودسر بعد از حوادث و اغتشاشات‬ ‫پس از انتخابات س��ال گذشته در بازداشتگاه کهریزک به شهادت رسیدند‪ ،‬دو افسر‬ ‫نگهبان نیروی انتظامی که در همین ارتباط در دادگاه نظامی عامل قتل و مجرم شناخته‬ ‫شده و به قصاص نفس محکوم شده اند را مورد بخشش قرار دادند‪.‬‬ ‫تذکر ‪ 170‬نماینده به رئیس جمهور‬ ‫‪ 170‬نف��ر از نماین��دگان مجلس در تذکری به رئیس جمهور خواس��تار پرهیز از بیان‬ ‫مطالب تحریک کننده و بی فایده در خصوص مجلس شورای اسالمی‪ ،‬برخالف نظر‬ ‫حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری و قانون اساسی و ایجاد مناقشه بی مورد در کشور‬ ‫شدند‪ .‬در تذکر کتبی نمایندگان به رئیس جمهور امده است‪« :‬جنابعالی در استانه سفر به‬ ‫نیویورک برخالف نص بیانات حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری و برخالف قانون‬ ‫اساسی جایگاه مجلس را که حاصل خون های جوانان این کشور و نتیجه اهلل اکبرهای‬ ‫ملت ایران است‪ ،‬مورد خدشه قرار دادید‪ .‬مطالب مذکور عالوه بر اینکه ممکن است‬ ‫موجب نگرانی ملت ایران در تضعیف مردم ساالری دینی و نقض وحدت بین مسئوالن‬ ‫کش��ور ش��ود می تواند دولت و قوای دیگر را از خدمت رس��انی به مردم و پیگیری‬ ‫خواسته های اصلی انها و پرداختن به رفع مشکالت مردم باز دارد‪ .‬مردم از رئیس جمهور‬ ‫و سایر مسئوالن انتظار دارند که به مسائل اساسی کشور مانند اشتغال جوانان‪ ،‬جلوگیری‬ ‫از گرانی بعضی از کاالهای اساس��ی ‪ ،‬جلوگیری از قاچاق بی رویه کاالها و حمایت از‬ ‫تولیدات داخلی و مبارزه با فساد اقتصادی و مبارزه با مفاسد اجتماعی در سطح کشور‬ ‫بپردازند و الزم است دولت به جای دخالت در امور قوای دیگر و نفی جایگاه مجلس‬ ‫که نماد اصلی مردم ساالری دینی است‪ ،‬به وظایف خود عمل کند‪».‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفت وگو با برادر شهید سعید طوقانی‬ ‫داستانشیفتگییکپهلوان‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪20‬‬ ‫نام پهلوان «سعید» برای قدیمی‏ها‪ ،‬بزرگان ورزش‬ ‫و باس��تانی‏کاران‪ ،‬حکای��ت از نوج��وان معصومی ‬ ‫دارد که با س��ن کمش‪ ،‬شهرت و اوازه بسیار دارد‪.‬‬ ‫«سعید» یکی از نخبگان ورزش باستانی بود‪ .‬قبل از‬ ‫انقالب در سن خیلی کم بازوبند پهلوانی گرفت و‬ ‫وارد گود زورخانه شد‪ ،‬در حالی که ورود بچه‏ها به‬ ‫گود ممنوع بود‪ .‬وقتی انقالب شد تحت تاثیر کالم‬ ‫امام(ره) تصمیم گرفت به نشانه اعتراض به پهلوی‬ ‫تا مدت‏ها وارد گود نش��ود‪ .‬عکس‏های��ی را که با‬ ‫سردمداران ان زمان داشت‪ ،‬پاره کرد‪ .‬در همان سن‬ ‫کم (‪ 9‬سالگی) با امام (ره) دیداری داشت که او را از‬ ‫این رو به ان رو کرد‪ .‬بعدها در سال ‪ 62‬با دستکاری‬ ‫شناسنامه‏اش در ‪ 14‬سالگی به جبهه رفت و در جبهه‬ ‫ورزش باستانی را همگانی کرد‪ .‬گفت‏وگوی برنا با‬ ‫یوسف طوقانی‪ ،‬برادر سعید طوقانی را بخوانید‪.‬‬ ‫سعید را از زبان خودت معرفی کن؟‬ ‫متولد سال ‪ 48‬بود‪ .‬پدرم پیشکسوت باستانی‏کاری بود‪.‬‬ ‫به همین دلیل برادرم علی در س��یزده سالگی قهرمان‬ ‫چرخ (نام رش��ته ای در ورزش باستانی کاری) کشور‬ ‫ش��د‪ .‬برای همین با س��عید تمرین می‏کرد و سعید از‬ ‫چهار یا پنج سالگی ورزش باستانی را یاد گرفت‪ .‬برای‬ ‫یاد گرفتن یک رش��ته از ورزش باس��تانی گاهی باید‬ ‫س��ال‏ها تالش کرد‪ ،‬اما سعید مهارت بسیار باالیی در‬ ‫تمام هفت رش��ته از ورزش باستانی را در همان سن‬ ‫شش سالگی کسب کرده بود‪ .‬کاری که تا به حال هیچ‬ ‫پهلوانی نتوانسته انجام دهد‪.‬‬ ‫س��عید یکی از نخبگان ورزش باس��تانی بود‪ .‬قبل از‬ ‫انقالب در س��ن خیلی کم بازوبند پهلوانی گرفت و‬ ‫وارد گود زورخانه ش��د‪ ،‬در حالی که ورود بچه ها به‬ ‫گ��ود ممنوع بود‪ .‬وقتی انقالب ش��د تحت تاثیر کالم‬ ‫امام (ره) تصمیم گرفت به نش��انه اعتراض به پهلوی‬ ‫ت��ا مدت‏ه��ا وارد گود نش��ود‪ .‬عکس‏های��ی را که با‬ ‫سردمداران ان زمان داش��ت‪ ،‬پاره کرد و وارد لیست‬ ‫ورزشکاران معترض به پهلوی شد‪ .‬در همان سن کم‬ ‫(‪ 9‬سالگی) با امام (ره) دیداری داشت که او را از این‬ ‫رو ب��ه ان رو کرد‪ .‬بعد ها در س��ال ‪ 62‬با دس��تکاری‬ ‫شناسنامه‏اش در ‪ 14‬سالگی به جبهه رفت و در جبهه‬ ‫ورزش باستانی را همگانی کرد‪ .‬چه بسیار افرادی که‬ ‫می‏گفتند مگر جبهه گود زورخانه است؟! اما او کاری‬ ‫کرد که ورزش در پادگان دوکوهه نهادینه شود‪ .‬صبح‏ها‬ ‫رزمندگان جمع می شدند و ورزشکاران و باستانی‏ کارها‬ ‫به حرکات نرمش��ی می‏پرداختند‪ .‬روحی��ه رزمنده‏ها با‬ ‫کارهای س��عید باال می‏رفت و نش��اطش به انها توانی‬ ‫دوچندان می‏بخشید‪.‬‬ ‫با سعید چند سال فاصله سنی داشتی؟‬ ‫من یک سال بعد از شهادت سعید به دنیا امدم‪.‬‬ ‫متولد چه سالی هستی؟‬ ‫سال ‪.1364‬‬ ‫شروع کار سعید در زورخانه چگونه بود؟‬ ‫س��عید هم��راه پدرم ب��ه زورخانه می‏رف��ت‪ .‬ان روزها‬ ‫زورخانه مطرح و معروف تهران زورخانه شعبان جعفری‬ ‫(معروف به شعبان بی مخ) بود‪ .‬در ان ایام ورود کودکان‬ ‫و نوجوانان همراه بزرگساالن به گود زورخانه رسم نبود‪.‬‬ ‫یک روز پدرم به ش��عبان می‏گوید‪« :‬چرخ سعید خوب‬ ‫است‪ ،‬بگذار بیاید وسط تا ببینی‪ ».‬سعید برای اولین بار‬ ‫ب��ه عنوان یک ک��ودک به گود زورخان��ه رفت و چنان‬ ‫چرخ��ی به نمایش گذاش��ت که تحس��ین حاضران را‬ ‫برانگیخت‪ .‬به طوری که جعفری تحت تاثیر حرکات و‬ ‫شیرین کاری بی نظیر و منحصر به فرد سعید قرار گرفت و‬ ‫استمرار حضور سعید را درخواست‏کرد‪ .‬سعید در ‪ 6‬یا‬ ‫‪ 7‬سالگی تمام مراتب ورزش باستانی را یاد گرفت و در‬ ‫‪ 7‬سالگی پهلوان ایران شد‪.‬‬ ‫رکورد سعید در چرخ‪ ،‬چند دور بود؟‬ ‫سیصد دور در سه دقیقه‪ .‬هنوز کسی این رکورد را ارتقا‬ ‫نداده است‪ .‬س��عید این رکورد را در برنامه‏ای در مقابل‬ ‫برادر شاه مخلوع اجرا کرد‪ .‬به دنبال ان در برنامه‏ای دیگر‬ ‫در حضور جمعی از مس��ئولین کش��وری ان زمان‪ ،‬طی‬ ‫مراسمی خاص بازوبند پهلوانی کشور توسط همسر شاه‬ ‫به سعید تقدیم شد‪.‬‬ ‫بعد از انقالب سعید چه کاری انجام می‏داد؟‬ ‫چگونه با امام اشنا شد؟‬ ‫به واس��طه پدر و ارتباطی که با برادران اقای ناطق نوری‬ ‫داشت‪ ،‬در جریان مسائل انقالب می‏افتد‪ .‬سعید در جریان‬ ‫انقالب نامه‏ای به حضرت امام(ره) می‏نویسد و در نامه‬ ‫عنوان می‏کند که‪« :‬من به عنوان پهلوان نوجوان کش��ور‬ ‫به موجب اعالمیه‏ای ک��ه امام خمینی(ره) صادر کردند‪،‬‬ ‫دس��ت از ورزش باستانی می‏کشم تا با این عمل خودم‪،‬‬ ‫از انقالب دفاع کنم‪».‬‬ ‫بعد از انقالب س��عید با اولین گروه باستانی کار خدمت‬ ‫امام(ره) می‏رس��ند‪ .‬قبل از ورود حضرت امام(ره) به‬ ‫جمع دیدار کنندگان‪ ،‬همراهان امام(ره) سعید را پیش‬ ‫ایشان که در اتاق خصوصی خودشان بودند می‏برند‪.‬‬ ‫حضرت امام(ره) می‏گویند این بچه چه کسی است؟‬ ‫حاضرین پاس��خ می‏دهند‪ :‬این پهلوان کوچولو است‪.‬‬ ‫امام(ره) می‏گوید‪ :‬پهلوان چه رشته‏ای؟ همراهان امام‬ ‫پاس��خ می‏دهند‪ :‬باید اجرا کند تا ش��ما ببینید‪ .‬سعید‬ ‫همان ج��ا‪ ،‬در ات��اق اختصاص��ی حضرت ام��ام(ره)‬ ‫گوشه‏ای از چرخ ویژه خود را برای امام اجرا می‏کند‪.‬‬ ‫امام (ره) خوشحال می‏شوند و سعید را می‏بوسند‪ .‬سعید‬ ‫به همراه امام (ره) به جمع سایر ورزشکاران دیدار کننده‬ ‫می‏رود‪ .‬پس از این دیدار و منتش��ر شدن عکس‏های‬ ‫ان‪ ،‬دیگر سعید هیچ جا اجازه نمی‏داد عکس او با افراد‬ ‫وابس��ته به طاغوت عرضه شود‪ .‬حتی عکسی که در‬ ‫حال تقدیم بازوبند پهلوانی به وی بود‪.‬‬ ‫سعید چگونه به جبهه رفت؟‬ ‫پهلوان ‪ 14‬ساله کشور‪ ،‬از سال ‪ 62‬که به همراه پدر به‬ ‫جبهه رفت‪ ،‬هوس ماندن و دفاع را می‏کند‪ ،‬اما قوانین‬ ‫اج��ازه حضور او را به واس��طه کمی س��ن نمی‏دهد‪.‬‬ ‫شناسنامه را با دست تغییر می‏دهد و سال تولد را ‪1346‬‬ ‫می‏کند و پیگیر رفتن به جبهه می‏شود‪.‬‬ ‫زمان و محل شهادت سعید در کجا بود؟‬ ‫سال ‪ 1363‬عملیات بزرگ بدر‪ ،‬در جزیره مجنون بر اثر‬ ‫تیر مستقیم دوشکا شهید شد‪.‬‬ ‫مزار سعید و محمد کجاست؟‬ ‫به تدبیر مرحوم پدرم یک زورخانه در کاشان ساخته و‬ ‫پیکر انان به خاک سپرده شد‪.‬‬ ‫مسئولیت سعید در گردان چه بود؟‬ ‫تک تیر انداز و پیک گروهان‪.‬‬ ‫توجه به معنویت‪ ،‬مانند توجه به نماز برای‬ ‫سعید چگونه بود؟‬ ‫تقریبا از ‪ 10‬س��الگی نمازش را می‏خواند‪ .‬س��عید در‬ ‫محل‪ ،‬پیش یک کفاش کار می‏کرد‪ ،‬در حالی که نیازی‬ ‫به پول نداش��ت‪ .‬کفاش به او می‏گوید‪« :‬چون خوب‬ ‫کار کردی این مقدار پول را هم به تو اضافه می‏دهم‪».‬‬ ‫اما سعید در جوابش می‏گوید‪« :‬نمی‏خواهد حقوقم را‬ ‫بیش��تر کنی‪ ،‬به جای ان نمازت را بخوان‪ ».‬در مراسم‬ ‫س��الگردی که خانواده گرفته بودن��د این کفاش امده‬ ‫بود و داشت گریه می کرد‪ .‬به او گفتند شما چه کسی‬ ‫هستید؟ در جواب گفت‪« :‬من همان کفاشی هستم که‬ ‫س��عید پیش من کار می‏کرد‪ ».‬همه با تعجب از اینکه‬ ‫س��عید چرا ش��اگرد کفاش بوده و کس��ی از ان خبر‬ ‫نداشته است پرسیدند‪« :‬چرا حاال داری گریه می‏کنی؟»‬ ‫جواب می‏دهد‪« :‬اگر سعید نبود‪ ،‬شروع به نماز خواندن‬ ‫نمی‏کردم‪».‬‬ ‫سعید دوست داشت تختی باشد؟‬ ‫یکی از باس��تانی کاران می‏گفت‪« :‬سعید‪ ،‬تختی زمان‬ ‫خودش بود‪ ».‬روحیه پهلوانی داشت‪ .‬به نظرم سعید در‬ ‫جایگاه خودش «سعید» بود‪ .‬یعنی خودش یک قهرمان‬ ‫و الگو بود‪ .‬انصافا کسی با این مشخصات و سن کم‪،‬‬ ‫منحصر ب��ه فرد نبود؟! عالوه ب��ر روحیه پهلوانی‪ ،‬به‬ ‫امام (ره) و والیت فقیه نیز اعتقاد داشت‪( .‬اشاره به نامه‬ ‫سعید به امام)‬ ‫مادرتان‪ ،‬برادرانتان را در خواب می‏بیند؟‬ ‫بله‪ ،‬می‏بینند اما تعریف نمی‏کنند‪.‬‬ ‫در تنهایی گریه می‏کند؟‬ ‫صبر زیادی دارد‪ .‬دو پسر شهید‪ ،‬دو پسر جانباز‪ .‬بحث‬ ‫ش��هادت نیست‪ ،‬بحث انتظار است‪ .‬ان موقع‏ها مادرم‬ ‫نمی‏دانست برادرم شهید شده است یا نه‪ .‬صبر مادرم‬ ‫خیلی شیرین است‪ .‬باز هم روحیه‏ای قوی دارد‪.‬‬ ‫حضرت اقا به خانه‏تان امده اند؟‬ ‫نه‪ .‬متاس��فانه این توفیق نصیب مان نش��ده است‪ .‬اما‬ ‫خوشحال می‏شویم این اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪21‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاست‬ ‫بررسی روابط دولت های احمدی نژاد با مجالس هفتم و هشتم‬ ‫نظام ریاستی یا نظام پارلمانی ‪ -‬ریاستی؟‬ ‫‪22‬‬ ‫نتیجه انتخابات سوم تیر ‪ 84‬که اعالم شد بسیاری تصور‬ ‫کردند دیگر جدال میان دولت و پارلمان پایان یافته است‪.‬‬ ‫و ادع��ا می کردند قوای مجریه و مقننه تمام مش��کالت‬ ‫را نادیده خواهند گرفت‪ .‬این ش��ائبه بیش��تر از س��وی‬ ‫اصالح طلبان مطرح می شد‪ .‬اما دیری نپایید که صحت‬ ‫این ادعا زیر س��وال رفت‪ .‬ج��دال میان دولت و مجلس‬ ‫از روز بررس��ی کابینه در بهارس��تان اغاز ش��د‪ .‬حامیان‬ ‫رئیس جمهور منتخب سوم تیر ‪ 84‬به انتقاد از او و کابینه‬ ‫پیشنهادی اش پرداختند‪ .‬عماد افروغ و الیاس نادران دو‬ ‫چهره ای بودند که صراحتا با کابینه محمود احمدی نژاد‬ ‫مخالفت کردند‪ .‬افروغ این چنین کابینه پیش��نهادی را به‬ ‫انتقاد گرفت‪« :‬کابینه معرفی شده از سوی رئیس جمهوری‬ ‫در نگاه اول یک کابینه مبتنی بر گفتمان عدالت خواهی و‬ ‫تحول خواهی را تداعی نمی کند‪ ».‬عضو ائتالف ابادگران‬ ‫مجلس هفتم افزود‪« :‬انسجام و هارمونی الزم در ارایش‬ ‫کابینه به چشم نمی خورد و برخی افراد معرفی شده برای‬ ‫کابینه عدالت خواه مناسب نیستند‪».‬‬ ‫نماین��ده تهران تصریح کرد‪« :‬اگر یکی از ش��اخصه های‬ ‫گفتم��ان عدالت خواه��ی را س��ابقه اف��راد بدانی��م در‬ ‫گذش��ته برخی از این افراد پیشنهادی کابینه سنخیتی با‬ ‫عدالت خواهی و تحول خواهی نداشته اند و حتی در مقابل‬ ‫عدالت خواهی بوده اند‪ ».‬وی در مورد برخی اظهار نظرها‬ ‫مبنی بر رای کامل مجلس هفتم به کابینه معرفی شده اظهار‬ ‫داش��ت‪« :‬اگر البی ها‪ ،‬در گوش��ی ها و باندبازی ها نقش‬ ‫ایفا نکند‪ ،‬مجلس هفت��م باید نقش کارامد خود را برای‬ ‫بررس��ی کابینه ایفا کند و در جهت کارامد کردن دولت‬ ‫احمدی نژاد باشد‪ ».‬اشاره افروغ به البی های محمدرضا‬ ‫باهنر‪ ،‬نایب رئی��س وقت مجلس هفتم برای رای اعتماد‬ ‫نمایندگان به کابینه پیشنهادی دولت نهم بود که سیاسیون‬ ‫او را «رئیس پش��ت پرده مجلس اصولگرا» می خواندند‪.‬‬ ‫باهن��ر بعد ها به تالش های خود در این رابطه اش��اره و‬ ‫اذع��ان کرد‪« :‬البی می کردیم تا کابینه رای اعتماد بگیرد‪».‬‬ ‫الیاس ن��ادران نیز چون عماد افروغ صراحت��ا از وزرای‬ ‫پیشنهادی کابینه نهم انتقاد کرد‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬منتقدان بر البی گران چیره ش��دند و کابینه‬ ‫دولت کامل نش��د‪ .‬محمود احمدی ن��ژاد نیز از فرصت‬ ‫قانونی حداکثر اس��تفاده را برد و س��ه م��اه بعد وزرای‬ ‫پیشنهادی برای وزارتخانه های بدون وزیر را معرفی کرد‪.‬‬ ‫اما این بار هم وزارت نفت بدون وزیر باقی ماند‪ .‬صادق‬ ‫محصولی پیش از بررس��ی صالحیتش در صحن علنی‬ ‫مجلس به خاطر حرف و حدیث هایی که درباره ثروتش‬ ‫پیش امد‪ ،‬از وزارت چشم پوشی کرد و ناظمی و کاظمی ‬ ‫به وزارت تعاون و رفاه رسیدند‪ .‬باز هم سرپرست برای‬ ‫وزارت نفت تعیین شد و مدتی بعد محسن تسلطی برای‬ ‫مقام وزارت به مجلس معرفی شد‪ .‬رای اندک نمایندگان‬ ‫به سومین گزینه رئیس جمهور باعث شد تا احمدی نژاد‬ ‫به دنبال وزیری از «بدنه نفت» باشد‪ .‬کاظم وزیری هامانه‬ ‫سرانجام با رای نمایندگان مجلس هفتم وزیر نفت دولت‬ ‫نهم شد‪.‬‬ ‫چالش میان پاستور و بهارستان تنها به کابینه ختم نشد‪.‬‬ ‫دول��ت که پروژه ه��ای عمرانی را اولوی��ت اصلی خود‬ ‫می دانست‪ ،‬بارها برداش��ت از حساب ذخیره ارزی را از‬ ‫مجلس تقاضا کرد اما اغلب با مخالفت پارلمان روبه رو‬ ‫می شد‪ .‬البته این اتفاق به یک برهه زمانی مربوط نمی شد‬ ‫و بارها روابط قوای مجریه و مقننه را بحرانی کرد‪ .‬تا جایی‬ ‫که نمایندگان هر بار به انچه برداشت های بدون تصویب‬ ‫مجل��س از صندوق ذخی��ره ارزی می خواندند اعتراض‬ ‫می کردند‪ .‬البته رای اکثریت نمایندگان به درخواست دولت‬ ‫باعث این برداشت ها شده بود چه انکه بدون اذن پارلمان‬ ‫چنین کاری امکان پذیر نبود اما چهره های شاخص با این‬ ‫موضوع مخالف بودند‪ .‬بررسی بودجه ‪ 85‬در زمستان ‪84‬‬ ‫ب��ار دیگ��ر روابط دولت و مجلس را داغ ک��رد‪ .‬این بار‬ ‫اقتصاددانان بهارستان نشین همچون احمد توکلی‪ ،‬حسن‬ ‫س��بحانی‪ ،‬محمد خوش چه��ره و الیاس ن��ادران الیحه‬ ‫بودجه را به چالش کش��یدند‪ .‬پ��س از بحث و جدل ها‬ ‫و کشمکش های فراوان‪ ،‬س��رانجام اولین بودجه دولت‬ ‫احمدی نژاد با تغییرات عمده در پارلمان به تصویب رسید‪.‬‬ ‫پاییز ‪ 85‬زمانی که دولت ساعت کار بانک ها را تغییر داد‪،‬‬ ‫مجلس طرحی را تصویب کرد تا ساعت کار بانک ها به‬ ‫رواب�ط دولت و مجلس اصولگرا ت�ا حد زیادی‬ ‫تابع میل ژنرال های مجلس بوده‪ .‬برخی از انها‬ ‫در دول�ت اول احمدی نژاد توانس�تند به برخی‬ ‫خواسته های خود در کابینه دست پیدا کنند که‬ ‫البته در ادامه این ائتالف شکننده شد و ژنرال ها‬ ‫رو به انتقاد اوردند‬ ‫تاکید کرد‪ .‬تالش حامیان دولت و اصولگرایان سنتی باعث‬ ‫شد تا علی الریجانی ریاست مجلس را برعهده بگیرد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر با اعالم موجودیت عده ای از اصولگرایان‬ ‫حامی دولت در مجلس‪ ،‬فراکسیونی به نام انقالب اسالمی ‬ ‫در مجلس هشتم شکل گرفت‪.‬‬ ‫س مجلس هشتم پس‬ ‫اما خوشبینی نزدیکان دولت به رئی ‬ ‫از چن��دی از بین رفت و انتق��ادات صریح الریجانی از‬ ‫دولت احمدی نژاد بار دیگر دولت و مجلس را در مقابل‬ ‫یکدیگر قرار داد‪ .‬حسین فدایی که از چهره های تاثیر گذار‬ ‫در تحوالت پارلمان اس��ت با اشاره به پشیمانی حامیان‬ ‫احمدی ن��ژاد از رای دادن به الریجان��ی می گوید‪« :‬انها‬ ‫احمد توکلی و علی مطهری نس��بت به عملکرد دولت‬ ‫ی بی چون‬ ‫تندتر شد و محمدرضا باهنر که به عنوان حام ‬ ‫و چرای دولت در مجلس هفتم شناخته می شد به صف‬ ‫منتقدان دولت پیوست‪ .‬هنگام بررسی صالحیت وزیران‬ ‫پیشنهادی احمدی نژاد برای کابینه دهم‪ ،‬احمد توکلی به‬ ‫عنوان مخالف کابینه پیشنهادی‪ ،‬سخن گفت و تاکید کرد‬ ‫که خط مش��ی دولت از جهت تعامل با قوای دیگر قابل‬ ‫دفاع نیست چون رئیس جمهور وزرایی را انتخاب می کند‬ ‫که استقالل رای کافی ندارند‪.‬‬ ‫علی مطهری نیز با انتقاد از برخی اطرافیان رئیس جمهور‪،‬‬ ‫به مخالفت با کابینه پیش��نهادی پرداخ��ت‪ .‬در این میان‪،‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫حالت س��ابق بازگردد اما شورای نگهبان طرف دولت را‬ ‫گرفت و مصوب��ه مجلس را رد ک��رد و ان را برخالف‬ ‫اصل تفکیک قوا دانست‪ .‬نمایندگان بار دیگر این مصوبه‬ ‫را اص�لاح کردند و این بار ش��ورای نگهبان نظر مجلس‬ ‫را پذیرف��ت تا س��اعت کار بانک ها باز ه��م طبق روال‬ ‫گذشته باشد‪ .‬مدتی بعد از بهارستان خبر رسید که سن‬ ‫رای دهندگان از ‪ 15‬س��ال به ‪ 18‬سال افزایش یافته است‪.‬‬ ‫این مصوبه هم به مذاق دولت خوش نیامد و به اعتراض‬ ‫و مخالفت با ان برخاس��ت‪ .‬اما شورای نگهبان این بار از‬ ‫ابتدا با مجلس همراهی کرد و این مصوبه تغییر نکرد‪.‬‬ ‫البته مجلس نیز با دولت همراهی و همکاری می کرد تا‬ ‫جایی که بسیاری از نمایندگان به عملکرد هیات رئیسه در‬ ‫تعامل با دولت و انچه عماد افروغ «دولتگرایی پارلمانی»‬ ‫می خواند اعتراض می کردن��د‪ .‬زمانی که این اعتراضات‬ ‫به جایی نرس��ید برخی از نمایندگان اصولگرا رس��ما از‬ ‫فراکس��یون اکثریت جدا شدند و فراکسیون اصولگرایان‬ ‫مستقل را تاسیس کردند‪ .‬برخی چهره های دانشگاهی و‬ ‫کمتر سیاس��ی حاضر در مجلس هفتم به این فراکسیون‬ ‫پیوستند تا بتوانند ازادانه تر از دولت انتقاد کنند‪.‬‬ ‫پیش از برگزاری انتخابات مجلس هشتم‪ ،‬احمدی نژاد در‬ ‫نام��ه ای به مجلس هفتم اعالم کرد که یکی از مصوبات‬ ‫مجلس که به تایید شورای نگهبان رسیده بود را خالف‬ ‫قانون می داند‪ .‬این موضوع باعث ش��د تا حدادعادل در‬ ‫نامه ای به مقام معظم رهبری خواستار تعیین تکلیف شود‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری در پاس��خ تاکید کرده بودند که «کلیه‬ ‫مصوبات قانونی که فرایند مذکور در قانون اساس��ی را‬ ‫طی کرده است برای همه قوای کشور الزم االجراست‪».‬‬ ‫در اخرین روزهای فعالیت مجلس هفتم نیز‪ ،‬پس از انکه‬ ‫محمود احمدی نژاد از ابالغ س��ه قانون مصوب مجلس‬ ‫امتن��اع کرد‪ ،‬غالمعل��ی حدادعادل‪ ،‬رئی��س پارلمان این‬ ‫ی کشور فرستاد‬ ‫مصوبات را برای ابالغ به روزنامه رسم ‬ ‫اما با اعتراض رئیس جمهور مواجه شد‪.‬‬ ‫اگر چه مجلس این موضوع را تکذیب کرد اما احمدی نژاد‬ ‫در نامه ای سرگشاده این اقدام را عجوالنه و خالف قانون‬ ‫دانس��ت‪ .‬این ش��اید اخرین اتفاق مه��م در روابط میان‬ ‫مجلس هفتم و دولت نهم بود‪.‬‬ ‫ب��ا افتتاح مجلس هش��تم و ورود چهره ه��ای جدید به‬ ‫پارلم��ان‪ ،‬نزدی��کان دولت موافق ابقای ح��داد عادل در‬ ‫صندلی ریاست نبودند‪ .‬به طوری که روزنامه ایران ارگان‬ ‫رسمی دولت در استانه انتخاب رئیس مجلس هشتم در‬ ‫تیتر اول خود بر ضرورت تغییر و تحول در هیات رئیسه‬ ‫صراحتا به ما گفتند که اشتباه کردند‪ .‬ما هم این صراحت‬ ‫بیان را حمل بر صحت می کنیم و قبول داریم‪ .‬این را هم‬ ‫اقای احمدی نژاد گفتند و هم دوستانشان در مجلس‪ .‬البته‬ ‫روی صحبت ما با دوستانشان است که در مجلس هستند‪.‬‬ ‫اقایان حسینیان و زارعی و دوستان دیگری گفتند که اشتباه‬ ‫کرده اند‪ ».‬چند ماه پس از استقرار رسمی مجلس هشتم‪،‬‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬علی کردان را برای وزارت کش��ور‬ ‫و حمی��د بهبهان��ی را ب��رای وزارت را هو تراب��ری ب��ه‬ ‫بهارستان نشینانمعرفیکرد‪».‬‬ ‫مهم ترین تقابل دولت نهم با مجلس هش��تم به ماجرای‬ ‫مرح��وم علی ک��ردان برمی گ��ردد‪ .‬پ��س از رای اعتماد‬ ‫نمایندگان به وزیر کشور پیشنهادی محمود احمدی نژاد‪،‬‬ ‫احمد توکلی و الیاس نادران مستنداتی مبنی بر جعلی بودن‬ ‫مدرک کردان منتشر کردند‪ .‬وزیر کشور وقت اما با رد این‬ ‫مستندات تاکید می کرد که مدرک دکترایش را از دانشگاه‬ ‫اکسفورد انگلستان گرفته اس��ت‪ .‬سایت الف وابسته به‬ ‫احمد توکلی در اس��تعالمی از این دانشگاه‪ ،‬رسما اعالم‬ ‫ک��رد که کردان هیچ گاه در این دانش��گاه تحصیل نکرده‬ ‫است‪ .‬سایت الف فیلتر شد‪ ،‬اما در صحت این استعالم و‬ ‫مستندات نمایندگان تردیدی وجود نداشت‪ .‬قرار بر این‬ ‫شد که کردان در مجلس استیضاح شود‪ .‬اما احمدی نژاد‬ ‫که هر بار با تمام توان از وزیران کابینه و اطرافیانش دفاع‬ ‫می کرد این بار صراحتا گفت که در مراس��م اس��تیضاح‬ ‫کردان ش��رکت نخواهد کرد‪.‬کردان ب��ه تنهایی در برابر‬ ‫نمایندگان ایستاد اما نتوانست انها را قانع کند و سرانجام‬ ‫از پست وزارت عزل شد‪ .‬چندی بعد و در جریان بررسی‬ ‫بودجه ‪ 88‬در بهارس��تان‪ ،‬محمود احمدی نژاد در نامه ای‬ ‫به عل��ی الریجانی به فرایند رس��یدگی به الیحه دولت‬ ‫اعتراض ک��رد اما رئیس مجلس در پاس��خ به این نامه‪،‬‬ ‫اخطار رئیس جمهور را فاقد وجاهت قانونی دانس��ت و‬ ‫تذکرات وی را به طنز تش��بیه کرد‪ .‬در سال ‪ 88‬هنگامی ‬ ‫که بحث بر سر حمایت فراکسیون اصولگرایان از محمود‬ ‫احمدی نژاد باال گرفت‪ ،‬گفته می ش��د که علی الریجانی‬ ‫مخالف حمایت رس��می از رئیس جمهور است‪ .‬همین‬ ‫عامل‪ ،‬باعث س��یل انتقادات نمایندگان حامی دولت به‬ ‫س مجلس شد تا جایی که او را به استیضاح و برکناری‬ ‫رئی ‬ ‫تهدید کردند‪ .‬سرانجام عده ای از نمایندگان در ستادهای‬ ‫محمود احمدی نژاد به فعالیت پرداختند و فراکسیون از‬ ‫صدور بیانیه حمایت امیز‪ ،‬امتناع ورزید‪.‬‬ ‫پ��س از پیروزی مجدد محمود احمدی نژاد در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری دهم‪ ،‬شیب انتقادات علی الریجانی‪،‬‬ ‫محمدرضا باهنر که در مجلس هش��تم مقامش از نایب‬ ‫رئیسی اول به نایب رئیسی دوم تنزل یافته بود‪ ،‬به عنوان‬ ‫مخالف کابینه پیشنهادی پشت تریبون پارلمان ایستاد‪ .‬او‬ ‫سپس در جمع خبرنگاران تاکید کرد که هدفش مخالفت‬ ‫صرف نب��وده و قصد داش��ت از «موضع خاکس��تری»‬ ‫صحبت کند‪ .‬باهنر همچنین در اظهار نظری دیگر گفته بود‬ ‫که هفت یا هشت وزیر پیشنهادی رای اعتماد نمی گیرند‪.‬‬ ‫ش��مارش ارای نمایندگان پس از بررسی صالحیت ها‪،‬‬ ‫نش��ان می داد که این بار نیز همچون سال ‪ ،84‬سه وزیر‬ ‫پیشنهادی از راهیابی به دولت بازمانده اند‪ .‬سوسن کشاورز‪،‬‬ ‫فاطم��ه اجورلو و محمد علی ابادی وزیران پیش��نهادی‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬رفاه و نیرو وزیران پیشنهادی بودند‬ ‫که فرصت حضور در کابینه دهم را نیافتند‪.‬‬ ‫پس از تشکیل دولت دهم نیز انتقادات از دولت ادامه یافت‪.‬‬ ‫البته به خاطر اتفاقات سال ‪ ،88‬اختالفات دولت و مجلس‬ ‫کمتر علنی می شد‪ .‬علی الریجانی در چندین سخنرانی‬ ‫عملکرد دولت را به چالش کشید‪ .‬احمد توکلی نیز که‬ ‫از ابتدای دولت نهم بارها به سیاست های اقتصادی دولت‬ ‫اعت��راض کرده بود‪ ،‬انتقادات جدی��دی را به دولت وارد‬ ‫کرد اما در این میان از اصالح طلبان به خاطر عملکردشان‬ ‫که باعث مخالف دانس��تن منتقدان ش��ده بودند‪ ،‬گالیه‬ ‫داشت‪ .‬او در اخرین انتقادش از دولت به خاطر تعطیلی‬ ‫روز بع��د از عید فطر‪ ،‬کاهش س��اعات کاری ماه مبارک‬ ‫رمضان و انتصاب نمایندگان ویژه در سیاست خارجی به‬ ‫رئیس جمهور اعتراض کرد و هشدار داد که صبر مجلس‬ ‫در براب��ر دولت حدی دارد‪ .‬او در ای��ن نامه بار دیگر از‬ ‫قانون گریزی و قانون شکنی دولت به شدت گالیه کرد‪.‬‬ ‫این بار سخنان احمدی نژاد در گفت وگو با روزنامه ایران‬ ‫ارگان رسمی دولت موجب اعتراض نمایندگان شده است‪.‬‬ ‫رئیس جمهور در ان مصاحبه گفته بود‪« :‬سخن امام(ره)‬ ‫درباره در راس امور بودن مجلس مربوط به گذشته است‬ ‫و به زمانی مربوط می شود که پست نخست وزیری وجود‬ ‫داشت و نظام پارلمانی بر کشور حاکم بود‪ .‬امروز قوه اول‬ ‫کش��ور قوه مجریه اس��ت و مجلس دیگر در راس امور‬ ‫نیست‪ ».‬این سخنان اعتراض شدید نمایندگان را به دنبال‬ ‫داشت تا جایی که احمد توکلی ان را برداشت فردگرایانه‬ ‫از قانون خواند و علی مطهری گفت که مجلس به خاطر‬ ‫عمل نکردن به وظایف نظارتی اش این چنین مورد اتهام‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬او همچنین خاطرنشان کرد که مجلس‬ ‫هنوز قدرت س��وال و استیضاح و عزل رئیس جمهور را‬ ‫دارد‪ .‬علی الریجانی هم در سخنانی بی سابقه تاکید کرد‬ ‫ک��ه مجلس برای جلوگیری از دیکتاتوری در راس امور‬ ‫اس��ت‪ .‬باید تا پایان عمر مجلس هش��تم و دولت دهم‬ ‫منتظر رویارویی های دیگر میان پاستور و بهارستان بود؛‬ ‫جدال هایی که ش��اید چندان قابل پیش بینی نباش��د‪ .‬در‬ ‫جدیدترین اتفاق اما ‪ 171‬نماینده مجلس به احمدی نژاد‬ ‫تذکر دادند و صحبت های او را به نقد کش��یدند‪ .‬اکنون‬ ‫باید منتظر واکنش رئیس جمهور بود‪ .‬انچه از روابط دو‬ ‫مجلس اصولگرا با دو دولت اصولگرا استنباط می شود‬ ‫کامال خالف پیش بینی هاست‪ .‬در حالی که دولت هشتم‬ ‫و مجلس شش��م متعلق به اصالح طلب��ان بود این گروه‬ ‫سیاس��ی هرگز س��طح مجادالت خ��ود را ان چنان باال‬ ‫نبردند که از ان بتوان بوی جدال و نزاع استش��مام کرد‪.‬‬ ‫رواب��ط دولت و مجلس اصولگرا تا حد زیادی تابع میل‬ ‫ژنرال ه��ای مجلس ب��وده‪ .‬برخی از انه��ا در دولت اول‬ ‫احمدی نژاد توانس��تند به برخی خواسته های خود در‬ ‫کابینه دست پیدا کنند که البته در ادامه این ائتالف شکننده‬ ‫شد و ژنرال ها رو به انتقاد اوردند‪.‬‬ ‫ای��ن در حال��ی اس��ت ک��ه دول��ت ه��م رویک��رد‬ ‫خ��ود را تغیی��ر داد و ب��ه ج��ای ائت�لاف ب��ا نام��ی‬ ‫ه��ای مجل��س به س��وی ائت�لاف ب��ا بدن��ه مجلس‬ ‫حرک��ت کرد‪ .‬در عین حال راهکار اصلی برای عبور از‬ ‫فضای فعلی عمل به رهنمودهای مقام معظم رهبری در‬ ‫حوزه روابط این دو قوه است‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫چهره های جنجالی‬ ‫دولت و مجلس‬ ‫روایت تعام��ل دولت و مجلس اصولگرا‪ ،‬روایت��ی خواندنی در تاریخ‬ ‫انقالب اسالمی است‪ .‬از سال ‪ 84‬تاکنون تنها پنج سال می گذرد اما ثبت‬ ‫اتفاقات رخ داده میان بهارستان نش��ینان و س��اکنان پاستور شاید مثنوی‬ ‫هفتاد من کاغذ باشد‪.‬‬ ‫این رابطه اما هر از گاهی به جنجال تبدیل شده است؛ جنجالی که گاه‬ ‫اغاز کننده ان قوه مجریه بوده و گاه قوه مقننه‪ .‬هر یک از طرفین به بهانه‬ ‫براورده نشدن مطالباتشان‪ ،‬طرف مقابل را به باد انتقاد گرفته اند و همین‬ ‫انتق��ادات برگ های جالبی را در دفتر رابط��ه دولت و مجلس رقم زده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این میان برخی چهره ها‪ ،‬یا پای ثابت این جنجال ها بوده اند‬ ‫ی��ا نقش پر رنگ تری در تنش میان دو قوه داش��ته اند‪ .‬جدالی که گاه تا‬ ‫رویارویی مستقیم رئیس دولت و رئیس پارلمان پیش رفته است‪.‬‬ ‫عماد افروغ‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫«نقد درون گفتمانی»؛ این نظریه ابتکاری عماد افروغ در روابط میان اصولگرایان حاضر در مجلس و دولت بود‪ .‬او که از طیف ابادگران به مجلس هفتم رسیده‬ ‫بود‪ ،‬با روی کار امدن محمود احمدی نژاد‪ ،‬منتقد تمام عیار دولت اصولگرا ش��د‪ .‬افروغ که پیش از وکالت مردم پایتخت‪ ،‬در قامت یک اس��تاد دانش��گاه شناخته‬ ‫می‏شد‪ ،‬این بار لباس سیاست به تن کرد و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم شد‪.‬‬ ‫پس از انکه ریاست دولت اصولگرا به شهردار تهران رسید‪ ،‬حامیان رئیس جمهور منتخب در انتخابات سوم تیر ‪ ،84‬در صف اول منتقدان ایستادند‪ .‬افروغ از همان ابتدا‬ ‫یعنی از زمانی که وزرای پیش��نهادی دولت نهم به مجلس هفتم معرفی ش��دند‪ ،‬صراحتا انتقاداتی را به دولت وارد کرد‪ .‬مهم ترین نگرانی او‪ ،‬امنیتی ش��دن فضای کشور‬ ‫بود‪ .‬رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم در میانه راه فعالیتش در پارلمان از فراکسیون اصولگرایان جدا شد و به همراه تعدادی دیگر از همکارانش فراکسیونی جدید‬ ‫را تاس��یس کردند‪ .‬او علت این جدایی را «دولت گرایی پارلمانی» می خواند‪« :‬برخی از افراد در هیات رئیس��ه و فراکس��یون اصولگرا از کابینه سهم گرفتند‪ ،‬وزیر گرفتند‬ ‫و مجل��س را فروختن��د‪ ».‬افروغ انتقادات خود به رئیس جمهور و رئیس مجلس هفتم را نیز اینگونه ابراز می دارد‪« :‬احمدی نژاد مواد خاصی را از منابع مختلف مرتبط با‬ ‫انقالب اسالمی جمع اوری کرده و برخی باورها دارد‪ ،‬اما در یک ارتباط ارگانیک نتوانسته این مواد خام را به یکدیگر وصل کند‪ .‬او فرصت های خوبی داشت که بنا به‬ ‫دالیلی از دست رفت‪ .‬رئیس جمهور صاحب اختیار است اما باید بداند مسئول اصلی نتایج این اختیارگرایی شخص ایشان است‪ .‬حدادعادل هم یک چهره مالحظه کار و‬ ‫محافظه کار است‪ .‬اهل برخورد انتقادی نبوده و در تعامل گرایی یک سویه با دولت یا دولت گرایی پارلمانی سهمی اساسی داشته‪ ،‬اما می توانست بیش از این از شان مجلس‬ ‫هفتم دفاع کند‪ ،‬در حالی که از روی حقیقت یا مصلحت از این شان دفاع نشد‪ ».‬از انجایی که او ترجیح می داد «یک ادم فرهنگی باشد تا یک ادم سیاسی»‪ ،‬در انتخابات‬ ‫مجلس هشتم ثبت نام نکرد و پس از پایان فعالیتش در پارلمان به دانشگاه بازگشت‪ .‬البته قبل از انتخاب کابینه احمدی نژاد برخی او را از گزینه های برخی وزارتخانه ها‬ ‫میدانستند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫محمد خوش چهره‬ ‫‪2‬‬ ‫‪24‬‬ ‫او را بیش��تر ب��ا فراکس��یون اصولگرای��ان مس��تقل می شناس��ند‪.‬‬ ‫خوش چه��ره را بای��د از داعی��ه داران جریان س��وم در تاریخ مجالس‬ ‫جمه��وری اسالمی دانس��ت‪ .‬نماینده مردم پایتخ��ت در پارلمان هفتم‬ ‫جمه��وری اس�لامی‪ ،‬در انتخابات ریاس��ت جمهوری نهم فعاالن��ه از محمود‬ ‫احمدی ن��ژاد حمایت کرد تا جایی که به نمایندگی از کاندیدای اصولگرایان در‬ ‫مناظره تلویزیونی با محمدباقر نوبخت‪ ،‬نماینده اکبر هاشمی رفسنجانی حاضر شد‪.‬‬ ‫اما بعدها انتقاداتی را به خصوص در حوزه اقتصادی به دولت نهم وارد اورد و‬ ‫به دلیل حمایت های هیات رئیسه و ژنرال های اصولگرا از دولت‪ ،‬مسیر خود را از‬ ‫اکثریت جدا کرد تا بتواند ازادانه دولت را به نقد بکشد‪ .‬خوش چهره که در اغاز‬ ‫راه مجلس هفتم ریاست کمیته اقتصادی فراکسیون اصولگرایان به او واگذار شده‬ ‫بود‪ ،‬با تاسیس فراکسیون اصولگرایان مستقل مجلس هفتم‪ ،‬برخی دوستان خود ‬ ‫از جمله دکتر حسن سبحانی و دکتر عماد افروغ را گرد هم جمع کرد‪.‬‬ ‫او هم��ان روزه��ا در گفت وگویی تاکید ک��رد‪« :‬به هیچ وج��ه از کارایی و نحوه‬ ‫پیاده شدن ایده ها و تفکراتم در مجلس هفتم راضی نیستم‪ .‬از وضع مطلوب‪ ،‬به دلیل‬ ‫تناقضات به وجود امده بین برخی پیشنهاداتم با منافع جمعی بازیگران سیاسی که‬ ‫با قواعد خاص به بازی های سیاسی خود ادامه می دهند‪ ،‬به شدت فاصله داریم‪ ».‬او‬ ‫در عین حال مجلس هفتم را مجلسی منفعل و در عین حال ناچار به پذیرش شرایط‬ ‫به وجود امده از س��وی دولت دانست و گفت‪« :‬مجلسی که به فرمایش حضرت‬ ‫امام (ره) باید در راس کلیه امور کش��ور ق��رار می گرفت با نوع تعریفی که برخی‬ ‫دوستان ارائه کردند به شدت تنزل جایگاه و منزلت یافت‪ .‬مجلس هفتم‪ ،‬مجلسی‬ ‫انفعالی است که تحت عنوان سپر و حجاب «تعامل» قرار گرفته است‪ .‬مجلسی که‬ ‫جهت حرکتش باید به سمت «راس امور» می بود به «ذیل امور» تنزل مرتبه یافت‬ ‫و در بسیاری موارد دنبال رو دولت شد‪ ».‬خوش چهره در استانه انتخابات مجلس‬ ‫هش��تم فهرستی جدای از جبهه متحد اصولگرایان ارائه کرد‪ .‬توفیق تا جایی با او‬ ‫یار بود که به مرحله دوم انتخابات راه یابد‪ ،‬اما از راهیابی به مجلس هشتم بازماند‪.‬‬ ‫گفته می شود او برای در اختیار گرفتن پست های اقتصادی دولت نهم رایزنی ها‬ ‫و گفت و گوهایی با رئیس جمهور داشت اما به توافق نرسید‪ .‬شاید اگر به توافق‬ ‫رسیده بود همچنان در قامت حامی احمدی نژاد باقی می ماند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫احمد توکلی‬ ‫رئیس مرک��ز پژوهش های مجلس و نماینده ته��ران در مجلس هفتم و‬ ‫هش��تم‪ .‬سیاستمدار و اقتصاددان ‪ 59‬ساله بهشهری در دور دوم انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نهم‪ ،‬با تمام توان از محمود احمدی نژاد حمایت کرد و‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری دهم نیز اگر چه رسما از رئیس جمهور حمایت نکرد‬ ‫اما سایت الف که متعلق به اوست دفاعی تمام قد از کاندیدای عدالتخواه انتخابات‬ ‫دهم داشت‪ .‬توکلی در عین حال حق انتقاد از دولت اصولگرا را برای خود محفوظ‬ ‫می داند‪ .‬او که ابتدای روی کار امدن احمدی نژاد به عنوان یکی از گزینه های وزارت‬ ‫اقتصاد مطرح بود‪ ،‬اما هیچگاه به دولت نرفت‪ .‬البته از افرادی همچون فرشیدی و‬ ‫طهماسبی‪ ،‬وزیران اموزش و پرورش و صنایع دولت نهم به عنوان نزدیکان توکلی‬ ‫که به دولت راه یافتند‪ ،‬یاد می ش��د‪ .‬رئیس مرک��ز پژوهش ها هنگامی که دوره اول‬ ‫ریاس��ت جمهوری احمدی نژاد به پایان نرسیده بود‪ ،‬در گفت وگویی تاکید کرد که‬ ‫کش��تی اقتصاد دولت نهم قطب نما ندارد‪ .‬او این سخن را در خصوص دولت دهم‬ ‫نیز تکرار کرده است‪ .‬نماینده اصولگرای پایتخت در ماجرای علی کردان پیگیری‬ ‫بسیاری کرد تا از صحت مدرک او اطمینان حاصل کند اما پس از استعالم سایت‬ ‫منسوب به او از دانشگاه اکسفورد‪ ،‬جعلی بودن مدرک دکترای دومین وزیر کشور‬ ‫دولت نهم به اثبات رسید‪ .‬سایت الف فیلتر شد اما توکلی حرف خود را به کرسی‬ ‫هلل هاشمی شاهرودی‪ ،‬رئیس سابق دستگاه‬ ‫نشاند‪ .‬چندی بعد با نامه توکلی به ایت ا ‬ ‫قضا‪ ،‬الف بار دیگر فعالیت خود را از سر گرفت‪.‬‬ ‫توکلی همچنین بارها به انچه قانون گریزی و قانون شکنی دولت می خواند شدیدا‬ ‫اعتراض کرده اس��ت‪ .‬نماینده اصولگرای پایتخت بعد از تش��کیل دولت دهم در‬ ‫مخالفت با کابینه پیشنهادی رئیس جمهور صحبت کرد‪ .‬او در بیان علت مخالفت‬ ‫خود گفته بود که خط مشی دولت از جهت تعامل با قوای دیگر قابل دفاع نیست‬ ‫چون رئیس جمهور وزرایی را انتخاب می کند که استقالل رای کافی ندارند‪.‬‬ ‫رئیس مرکز پژوهش ها چندی پیش در نامه ای به رئیس جمهور از کاهش ساعات کار‬ ‫در ماه مبارک رمضان‪ ،‬تعطیلی فردای عید فطر و تعیین نمایندگان ویژه رئیس جمهور‬ ‫در مناطق مختلف جهان انتقاد کرد‪.‬‬ ‫توکلی در عین حال از مواضع اخیر رئیس جمهور در ششمین سفرش به نیویورک‬ ‫دفاع کرد‪.‬‬ ‫صادق محصولی‬ ‫‪4‬‬ ‫پس از انکه دو وزیر پیشنهادی محمود احمدی نژاد برای وزارت نفت‬ ‫دولت نهم از مجلس هفتم رای اعتماد نگرفتند نامی در عرصه سیاسی‬ ‫مطرح ش��د که ش��اید کس��ی تصور نمی کرد این نام تا امروز هم باقی‬ ‫بماند؛ صادق محصولی‪.‬‬ ‫او به عنوان س��ومین وزیر نفت پیشنهادی دولت نهم برای وزارت نفت معرفی‬ ‫ش��د اما حرف و حدیث های فراوان پیرامون ثروتش باعث شد قبل از بررسی‬ ‫صالحیت او در صحن علنی‪ ،‬عطای وزارت را به لقایش ببخشد‪ .‬البته او بارها‬ ‫شایعات را تکذیب کرد ولی نتوانست منتقدان را قانع کند‪ .‬کار به جایی رسید‬ ‫ک��ه رئیس جمهور به دفاع از وزیر کابینه خود برخاس��ت و تاکید کرد که تمام‬ ‫ثروت محصولی از راه مشروع و قانونی کسب شده است‪.‬‬ ‫محصول��ی تا س��ال ‪ 87‬تنها در مقام مش��اور رئیس جمه��ور فعالیت می کرد‬ ‫اما بعد از اس��تیضاح مرحوم علی کردان در مجلس هش��تم و برکناری او از‬ ‫وزارت کش��ور‪ ،‬به عنوان وزیر کشور پیش��نهادی دولت نهم به مجلس هشتم‬ ‫معرفی ش��د و این بار توانس��ت رای اعتماد پارلمان نش��ینان را کسب کند‪.‬‬ ‫مهم ترین اتفاق در دوران تصدی وزارت کش��ور از س��وی صادق محصولی‪،‬‬ ‫برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دهم بود‪ .‬این انتخابات که از افتخارات‬ ‫دولت به ش��مار می اید توانس��ت باالترین درصد مش��ارکت در دوران پس‬ ‫از پی��روزی انقالب را داش��ته باش��د‪ .‬اما این بار نیز ح��رف و حدیث ها بر‬ ‫س��ر محصولی باال گرف��ت تا جایی که برخی مدعی تقل��ب در انتخابات و‬ ‫دس��تکاری در نتایج ان شدند‪ .‬در اس��تانه معرفی کابینه دهم‪ ،‬نام محصولی‬ ‫در می��ان وزرای پیش��نهادی احمدی ن��ژاد دیده نمی ش��د‪ .‬اگرچ��ه مصطفی‬ ‫محمد نجار‪ ،‬جانشین او در وزارت کشور شده بود اما بار دیگر نام محصولی‬ ‫مطرح ش��د اما این بار برای وزارت رفاه‪.‬‬ ‫مهم ترین ماموریت محصولی در این وزارتخانه نه چندان سیاسی‪ ،‬اجرای طرح‬ ‫هدفمند کردن یارانه هاست‪ ،‬طرحی که اجرای ان به طور ازمایشی اغاز شده اما‬ ‫باید دید اجرای رسمی ان چه قدر پیش بینی ها را تایید خواهد کرد‪.‬‬ ‫تا قبل از انتخابات مجلس هفتم چندان ش��ناخته ش��ده نبود‪ .‬تنها یک‬ ‫درگیری لفظی در راهروهای پارلمان کافی بود تا به چهره ای جنجالی‬ ‫تبدیل ش��ود‪ .‬البته خودش می گوید که برخی الف��اظ را به دروغ به او‬ ‫نس��بت داده اند‪ .‬انتخابات مجلس هش��تم دومین توفی��ق کوچک زاده‬ ‫ب��ود‪ .‬او پس از حضور مجدد در پارلمان‪ ،‬با توان و جدیت بیش��تری از دولت‬ ‫احمدی نژاد حمایت و بارها اعالم کرده اس��ت که به «وکیل الدوله بودن» افتخار‬ ‫می کند‪ .‬نماینده اصولگ��رای تهران اعتراض خود را به مدیریت علی الریجانی‬ ‫بر بهارستان پنهان نمی کند و ان را «جانبدارانه» می داند‪ .‬پس از اظهارات علی‬ ‫مطه��ری در خصوص حوادث ‪ 14‬خرداد در حرم امام خمینی(ره)‪ ،‬کوچک زاده‬ ‫ثو‬ ‫به انتقاد از همکالس��ی سابق خود در مدرس��ه علوی تهران پرداخت‪ .‬بح ‬ ‫درگیری دو نماینده تهران در صحن علنی مجلس ش��اید بر س��ر همین مساله‬ ‫بود‪ .‬تا جایی که علی مطهری‪ ،‬کوچک زاده را «کوچک اف» خطاب کرد و ریشه‬ ‫خانوادگی او را روس��ی دانست‪ .‬بعد از چندی با وس��اطت روح اهلل حسینیان‪،‬‬ ‫کدورت میان مطهری و کوچک زاده رفع شد‪ .‬از نگاه مهدی کوچک زاده‪ ،‬وقف‬ ‫دانش��گاه ازاد یک توطئه سیاسی است‪ .‬کوچک زاده در سخنان خود در مراسم ‬ ‫گوناگ��ون و برنامه های تلویزیونی همواره بر راه امام(ره) پافش��اری می کند و‬ ‫مستندات خود را از سخنان رهبر کبیر انقالب ارائه می نماید‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫پس از انکه مصطفی پور محمدی از وزارت کش��ور دولت نهم برکنار‬ ‫ش��د‪ ،‬علی کردان قائم مقام سازمان صد او س��یما در دوره ریاست علی‬ ‫الریجان��ی و قائم مق��ام وزیر نف��ت دولت نهم به عن��وان دومین وزیر‬ ‫پیش��نهادی کشور به مجلس هشتم معرفی ش��د‪ .‬کردان از ان رو توانست رای‬ ‫اکثریت نمایندگان را کس��ب کند که احمدی نژاد نقل قولی از مقام معظم رهبری‬ ‫در دفاع از وزرای پیشنهادی مطرح کرد و نمایندگان با استناد به این سخن‪ ،‬به‬ ‫ک��ردان رای اعتماد دادند‪« :‬بروید برای رای اعتماد به وزرای پیش��نهادی تالش‬ ‫کنید‪».‬‬ ‫اندکی بعد اما بحث بر س��ر مدرک تحصیلی دومین وزیر کشور دولت نهم باال‬ ‫گرف��ت تا جایی که عده ای از نمایندگان از جمله احمد توکلی و الیاس نادران‬ ‫با ارائه مدارک مس��تند جعلی بودن مدرک تحصیلی او را اثبات و عزم خود را‬ ‫برای برکناری او جزم کردند‪ .‬اما کردان همچنان بر صحت این مدرک پافشاری‬ ‫می کرد تا جایی که گفت مدرک خود را از دانش��گاه اکس��فورد گرفته و دکترا‬ ‫دارد‪ .‬اما واقعیت از درس��تی مدارک نمایندگان حکایت می کرد و نش��ان می داد‬ ‫عل��ی کردان مدرک فوق دیپلم دارد‪ .‬این بار نیز احمدی نژاد از وزیر کابینه خود‬ ‫دفاع کرد و گفت که خدمتگزاری نیازی به کاغذ پاره ندارد‪.‬‬ ‫وقتی بحث بر س��ر مدرک دانش��گاهی باال گرفت‪ ،‬سایت الف وابسته به احمد‬ ‫توکل��ی ک��ه به طور جدی این مس��اله را پیگی��ری می کرد‪ ،‬گرفتار فیلتر ش��د‪.‬‬ ‫نمایندگان اما از حرف های کردان قانع نش��دند و اس��تیضاح وزیر کشور وقت‬ ‫رسما کلید خورد‪.‬‬ ‫رئیس جمهور این بار حاضر به دفاع از وزیر کابینه اش نشد و صراحتا اعالم کرد‬ ‫که در مراسم استیضاح وزیر کشور شرکت نخواهد کرد‪ .‬علی کردان به تنهایی‬ ‫برای دفاع از خود به مجلس رفت اما این بار هم نتوانست نمایندگان را قانع کند‬ ‫و سرانجام از وزارت برکنار شد‪.‬‬ ‫او پس از پایان دوره وزارتش به نهاد ریاست جمهوری نقل مکان کرد اما مدتی‬ ‫بعد بر اثر یک بیماری کهنه درگذشت‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫علی مطهری‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫مهدی کوچک زاده‬ ‫علی کردان‬ ‫‪7‬‬ ‫فرزند استاد شهید مرتضی مطهری‪ ،‬پس از انکه توانست به نمایندگی از‬ ‫مردم پایتخت به پارلمان راه یابد‪ ،‬در جبهه منتقدان دولت قرار گرفت‪.‬‬ ‫او در اس��تیضاح مرحوم علی کردان نقش بس��یار مهمی داشت‪ .‬قبل از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دهم تالش فراوانی کرد تا علی اکبر والیتی را برای‬ ‫ورود به عرصه انتخابات راضی کند‪ ،‬اما توفیقی نیافت و س��رانجام از محس��ن‬ ‫رضای��ی حمایت ک��رد‪ .‬بعد از انتخابات ‪ 22‬خ��رداد ‪ ،88‬مطهری در عین حال‬ ‫که ادعای تقلب را رد می کرد و ان را لغزش سیاس��ی نخبگان برمی ش��مرد اما‬ ‫احمدی نژاد را به اندازه موسوی و کروبی در حوادث پیش امده مقصر دانست‪.‬‬ ‫او در جریان بررس��ی کابین��ه احمدی نژاد درمجلس هش��تم‪ ،‬به عنوان مخالف‬ ‫صحبت کرد و انتقادات تندی به دولت وارد اورد‪.‬‬ ‫مطهری بعد از اتفاقات ‪ 14‬خرداد امسال در حرم مطهر امام خمینی(ره) باز هم‬ ‫رئیس جمهور را مقصر اصلی دانست‪ .‬این اظهار نظر باعث شد تا مرز اخراج از‬ ‫فراکسیون پیش برود اما وساطت هیات داوری او را به فراکسیون بازگرداند‪.‬‬ ‫جدال لفظی علی مطهری با مهدی کوچک زاده‪ ،‬در صحن پارلمان باعث شد او‬ ‫تا حدی به حاشیه رانده شده و مجبور به سکوت شود‪.‬‬ ‫او در موضع گیری خود‪ ،‬از طرح مکتب ایرانی و تجلیل از کوروش انتقاد کرد و‬ ‫از رئیس جمهور خواست نظرات شهید مطهری در کتاب «خدمات متقابل اسالم‬ ‫و ایران» را مطالعه کند‪.‬‬ ‫محمدرضا باهنر‬ ‫‪8‬‬ ‫اقای البی در مجلس هفتم و هشتم‪ .‬او که یکی از بنیانگذاران شورای هماهنگی نیروهای انقالب بود‪ ،‬از ابتدای شکل گیری مجلس هفتم به عنوان رئیس اصلی این مجلس‬ ‫شناخته می شد‪ ،‬اما ترجیح داد کرسی ریاست را به غالمعلی حداد عادل بسپارد و خود به نقش افرینی در صحن پارلمان بپردازد‪ .‬باهنر برای مجلس هفتم از کرمان وارد پارلمان‬ ‫اصولگرا شد اما در انتخابات مجلس هشتم نامش در فهرست جبهه متحد اصولگرایان پایتخت قرار گرفت‪ .‬پس از راهیابی محمود احمدی نژاد به مرحله دوم انتخابات‬ ‫نهم‪ ،‬باهنر از نفوذ کالم شهردار تهران سخن گفت و بعد از پیروزی نهایی کاندیدای عدالتخواه در سوم تیر ‪ ،84‬البی های باهنر در پارلمان اغاز شد‪ .‬او تالش بسیاری کرد تا‬ ‫کابینه محمود احمدی نژاد از مجلس رای اعتماد بگیرد اما نتوانست همه وزرای پیشنهادی را به دولت بفرستد‪ .‬باهنر اما از میانه کار دولت نهم به منتقدانش پیوست و در میان ناباوری‬ ‫همکارانش بارها رئیس جمهور را به نقد کشید‪ .‬از ابتدای مجلس هشتم دیگر کسی از باهنر به عنوان یک حامی دولت یا حتی یک فرد بی طرف یاد نمی کرد‪ .‬او هنگام رای اعتماد‬ ‫مجلس هشتم به دولت دهم در مخالفت با کابینه پیشنهادی صحبت کرد اما بعدها گفت که منظورش از مخالفت‪ ،‬موضع خاکستری بوده‪ .‬باهنر این روزها از طرح عدم کفایت سیاسی‬ ‫سخن می گوید؛ سخنی که با سابقه او در سال های اخیر چندان سازگاری ندارد و بیشتر موضعی سیاسی و تاکتیکی است‪ .‬به همین دلیل چندان جدی گرفته نشد‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫دکترعلیرضا مرندی‪:‬‬ ‫برای تضعیف نشدن دولت‬ ‫مسالمتامیز رفتار می کنیم‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫دکترعلیرض��ا مرندی‪ ،‬نماینده مجلس هش��تم و‬ ‫وزیر بهداش��ت چند دول��ت درخصوص نحوه‬ ‫روابط قوه مقننه و مجری��ه عقاید خاص خود را‬ ‫دارد‪ .‬او می گوی��د‪« :‬اگ��ر نمایندگان کار خود را‬ ‫درس��ت انجام دهند این اتفاقات رخ نمی دهد و‬ ‫جایگاه مجلس تغییر نمی کند‪».‬‬ ‫ش��ما در کابینه دولت ه��ای مختلف پس از‬ ‫انق�لاب حضور داش��تید و در حال حاضر‬ ‫نیز در مجلس هستید‪ .‬به نظرتان کدام دوره‬ ‫مجلس عالوه بر انجام وظیفه قانونگذاری و‬ ‫نظارت بر امور کشور‪ ،‬همکاری خوبی نیز با‬ ‫دولت داشته است؟‬ ‫این رابطه همواره دارای فرا زو نشیب بود و همیشه گله‬ ‫مندی هایی از سوی دو طرف وجود داشت و هیچگاه‬ ‫در عالی ترین حالت خودش قرار نگرفت‪.‬‬ ‫به لح��اظ نظارت��ی‪ ،‬مجلس اب��زار تحقیق و‬ ‫تفحص‪ ،‬تذکر‪ ،‬س��وال و اس��تیضاح را در‬ ‫اختیار دارد‪ .‬فکر می کنید مجلس هش��تم از‬ ‫این ابزارها به خوبی بهره گرفته است؟‬ ‫حضرت اقا همیشه بر وحدت و جلوگیری از تضعیف‬ ‫ق��وای دیگر تاکید داش��تند و اکثریت نمایندگان هم از‬ ‫انجا که می خواهند مو به مو نظرات ایش��ان در کارها و‬ ‫تصمیم گیری هالحاظشود‪،‬لذاحتیدوستدارندتمایالت‬ ‫مقام معظم رهبری بی کم و کاست اجرا شود‪ ،‬بنابراین‬ ‫تبعی��ت می کنند‪ .‬با تفاس��یر مذکور وقت��ی نمایندگان‬ ‫برداش��ت کردند که ایش��ان تمایل ب��ه رای اوری همه‬ ‫وزرای پیش��نهادی دولت دهم دارن��د این کار صورت‬ ‫گرف��ت و قریب به اتفاق وزرا از س��وی مجلس تایید‬ ‫تلفیق نظام پارلمانی و ریاستی‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم‬ ‫شخصیت رئیس جمهور طی این ‪ 5‬سال مسئولیتش به‬ ‫تدریج بیشتر شفاف شده است‪ .‬وی معتقد است مدیر‬ ‫کش��ور اوست و او باید کشور را اداره کند و مردم از‬ ‫او انتظار دارند و معتقد اس��ت کشور را باید ریاستی‬ ‫اداره کند‪.‬‬ ‫از نظر سیاس��ی کش��ورهای دارای دموکراسی به دو‬ ‫ش��یوه پارلمانی و ریاس��تی اداره می ش��وند‪ .‬امریکا‬ ‫ریاستی اداره می ش��ود و وزرا مشاور رئیس جمهور‬ ‫هس��تند‪ ،‬نه وزیر‪ ،‬اما بعضی کش��ورها مثل انگلیس‬ ‫پارلمانی اداره می ش��وند و وزرا و نخس��ت وزیر به‬ ‫انتخاب پارلمان هستند‪.‬‬ ‫ما تلفیقی از این دو سیستم را پذیرفته ایم و به همین‬ ‫دلیل نظام ما ریاس��تی – پارلمانی اس��ت‪ ،‬نه ریاستی‬ ‫محض‪.‬‬ ‫اما دیدگاه رئیس جمهور این اس��ت که نظام ما باید‬ ‫ریاستی باشد و این دیدگاه وی است و می تواند در‬ ‫قالب یک پیش��نهاد به رهبر معظم انقالب بیان کند‬ ‫و در بازنگری قانون اساسی بررسی کنند و اینگونه‬ ‫نبوده است که تاکنون بررسی نکنند‪ .‬دیدگاه بررسی‬ ‫ش��ده است و به این نتیجه رس��یده اند که باید این‬ ‫‪26‬‬ ‫دیدگاه مبنا قرار گیرد‪.‬‬ ‫در کش��ور ما هم رئیس جمهور و ه��م پارلمان را مردم‬ ‫انتخ��اب می کنند و از رئیس جمهور انتظ��اری دارند در‬ ‫حیط��ه اجرا وظایف خ��ودش را به خوبی انجام دهد و‬ ‫از پارلم��ان هم انتظار دارن��د در قانونگذاری و نظارت‬ ‫برعملکرد دولت خوب عمل کند‪.‬‬ ‫وزرا در ای��ن هیات دولت به عنوان مس��ئول ش��ناخته‬ ‫نمی ش��وند‪ ،‬بلکه رئیس جمهور نظر انه��ا را می گیرد و‬ ‫خ��ودش به نتیجه می رس��د و جمع بندی می کند‪ .‬اینجا‬ ‫اینگونه نیس��ت که وزیر از نقطه نظر رئیس جمهور باید‬ ‫پاسخگوی مجلس باشد‪ .‬گرچه عمال این اتفاق می افتد‬ ‫و مجلس از وزرا س��وال می کند و ممکن است وزیر را‬ ‫اس��تیضاح کند و اتفاقا مجلس به دلیل مس��ائل سیاسی‬ ‫داخل��ی و بین المللی مراعات رئیس جمهور را می کند و‬ ‫به سوال از رئیس جمهور روی نمی اورد یا اگر کسی هم‬ ‫مطرح کند ممکن است کمتر مورد استقبال قرار گیرد‪.‬‬ ‫معتقدیم باید مقداری هم شان جایگاه ریاست جمهور را‬ ‫حفظ کرده و این مساله مهم است‪.‬‬ ‫در مورد مجلس نیز رئیس جمهور به گونه ای عمل می کند‬ ‫که گویا باید مجلس در اختیارش باش��د و این شاه بیت‬ ‫این تفکر است که مجلس باید با رئیس جمهور هماهنگ‬ ‫باش��د‪ .‬در صورتی که قانون اساس��ی این را نمی گوید‪،‬‬ ‫می گوید رئیس جمهور باید در قوانین تابع مجلس باشد‪.‬‬ ‫این اس��ت که همه اصول قانون اساسی حکایت از این‬ ‫می کند که مجل��س در راس امور اس��ت و می تواند از‬ ‫وزرا سوال کرده‪ ،‬انها را استیضاح کند‪ ،‬از رئیس جمهور‬ ‫سوال کرده و می تواند رئیس جمهور را استیضاح کند و از‬ ‫قدرت کنار بگذارد‪ ،‬کما اینکه تجربه هم شده است‪ ،‬ولی‬ ‫دول��ت نمی تواند مجلس را منحل کند و رئیس جمهور‬ ‫نمی تواند یک نماینده را کنار بگذارد و این نشان می دهد‬ ‫که قانون اساسی ما جایگاه مجلس را رفیع قرارداده است‪.‬‬ ‫در تجدید نظر قانون اساس��ی و اصالحیه ای که در این‬ ‫مورد صورت گرفت‪ ،‬جایگاه مجلس دو پله صعود کرد‪.‬‬ ‫یک پله این بود ک��ه رئیس جمهور قبال هماهنگ کننده‬ ‫س��ه قوا از جمله قوه مقننه بود که این وظیفه به رهبری‬ ‫داده شد و مساله دیگر این بود که در قانون اساسی اول‬ ‫رئیس جمهور پاسخگو به رهبری و مردم بود‪ ،‬اما در دوره‬ ‫جدید رئیس جمهور پاس��خگو به رهبر‪ ،‬مردم و مجلس‬ ‫است‪.‬برایم عجیب اس��ت‪ ،‬گاهی اوقات رئیس جمهور‬ ‫ادبی��ات خوب��ی را در م��ورد مجلس ب��ه کار می گیرد‬ ‫خصوصا هنگامی که بخواهد در مورد الیحه یا طرحی‬ ‫از مجلس رای مثبت بگیرد از مجلس و نمایندگان بسیار‬ ‫تجلی��ل می کند و گاهی اوقات می بینی��م به جای اینکه‬ ‫همین ادبیات را در مورد مجلس به کار گیرد تعابیرشان‬ ‫را عوض می کنند‪.‬‬ ‫وی تعابیر متعددی داشته است که حکایت از این مساله‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫مس��اله تاجایی پیش می رود که رئیس جمهور می گوید‬ ‫مجل��س باید به حرف من عمل کن��د و در لوایحی که‬ ‫به مجلس ارائ��ه می دهد می گوید به ان دس��ت نزنید‪،‬‬ ‫همانگونه که هست تصویب کنید و اگر تغییری می دهید‪،‬‬ ‫تغییر جدی نباشد و این خالف روال گذشته در دوران‬ ‫بعد از پیروزی انقالب‪ ،‬مجالس و دولت هاست‪ .‬همواره‬ ‫لوایحی که از مجلس بیرون می رود نتیجه بررس��ی های‬ ‫کمیس��یون های تخصصی اس��ت‪ ،‬ول��ی رئیس جمهور‬ ‫می گوید الیحه ای را که ما ارائه کردیم دست و پا شکسته‬ ‫به ما تحویل دادند‪.‬‬ ‫همین بررسی هایی هم که ما در مورد قانون هدفمندکردن‬ ‫یارانه ها داش��تیم‪ ،‬رئیس جمهور از مجلس و کمیسیون‬ ‫ویژه تشکر کرد‪ ،‬اما در بعضی مواقع می بینیم این بررسی‬ ‫را مورد هجم��ه قرار می دهد و می گوید این‪ ،‬ان چیزی‬ ‫که ما گفتیم نیست‪ .‬مسلم است ان چیزی که شما گفتید‬ ‫نیست‪ ،‬زیرا کارپخته تر و سنگین تر شده است‪.‬‬ ‫گاه��ی لوایحی به مجلس ارائ��ه می دهند که چیزی در‬ ‫انها نیست و همه ان الیحه‪ ،‬نیازمند مجوز است‪ ،‬دولت‬ ‫می توان��د این کار را بکند یا نکند‪ ،‬و الیحه برنامه پنجم‬ ‫اینگونه است‪ .‬این الیح ه حاوی بسیاری از موادی است‬ ‫که در انها امده اس��ت و دولت یا مجاز است این کار‬ ‫را بکند‪ ،‬یا مجاز نیست‪ .‬پس تکلیف کجاست‪ .‬مجلس‬ ‫این مواد را تعمیق می بخشد و تغییر و اصالح می کند‪.‬‬ ‫می بینیم نمایندگان ضمن بررسی یک الیحه وقت و‬ ‫دقت بسیاری انجام می دهند اما رئیس جمهور مطلبی‬ ‫را عن��وان می کند ک��ه نمایندگان و مجل��س ازرده و‬ ‫دلسرد می شوند‪ .‬این حکایت از این می کند که دولت‬ ‫و رئیس جمهور می خواهد مجلس در اختیار او باشد‬ ‫که این مجلس یعنی مجلسی منفعل که ما این را قبول‬ ‫نداریم‪.‬‬ ‫البت��ه بعضی مواقع رئیس جمهور انتظاراتی از مجلس‬ ‫دارد که بر اورده نمی ش��ود‪ ،‬مثال بعضی مواقع دولت‬ ‫اف��رادی را به عن��وان هیات وزیران پیش��نهاد می کند‪،‬‬ ‫مجلس بررسی می کند و بعضی از انها رای نمی اورند‬ ‫و رئیس جمهور دلخور و ناراحت می شوند‪ .‬ما معتقدیم‬ ‫باید رئیس جمهور همکاری جدی و قلبی خودش را‬ ‫با مجلس نشان دهد‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری تعبیرهای قشنگی از رابطه مجلس و‬ ‫دولت دارند‪ ،‬فرمودند‪« :‬مجلس نرم افزار را تهیه می کند‬ ‫و دولت س��خت افزار را‪ ».‬بهتر است بررسی شود ایا‬ ‫جایگاه و موقعیت نرم افزار مهم تر است یا سخت افزار‬ ‫یا در جایی دیگر فرمودند‪« :‬مجلس ریل گذاری می کند‬ ‫و دولت لوکوموتیو ران��ی می کند‪ ».‬پس در اینجا هم‬ ‫جهت را مجلس تعیین می کند‪ .‬گاهی هم رئیس جمهور‬ ‫اقداماتی صورت می ده��د که هیچ کجا مجوز الزم را‬ ‫نگرفته است ‪ ،‬که مثال ان همین پرداخت یک میلیون‬ ‫تومان به هر نوزاد متولد سال ‪ 89‬است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫شدند واال نسبت به دوره های دیگر ریاست جمهوری‬ ‫تع��داد بیش��تری از وزرای پیش��نهادی رای اعتماد‬ ‫نمی گرفتند‪ .‬در مس��ائل دیگر نیز همینطور است و‬ ‫دوس��ت داریم مطابق نظر ایشان عمل شود تا مبادا‬ ‫دولت تضعیف شده و از این امر دشمنان بین المللی‬ ‫جمهوری اس�لامی س��ود ببرند‪ .‬البت��ه گاهی اوقات‬ ‫برخی سوء برداش��ت ها از س��وی مقام��ات دولتی‬ ‫و ش��خص رئیس جمه��ور مطرح می ش��ود که قوه‬ ‫مقنن��ه نمی تواند اعمال نظ��ارت دقیقی انجام دهند‪.‬‬ ‫اگر چنین رویه ای از س��وی دولتمردان تکرار ش��ود‬ ‫ش��اید نمایندگان به واسطه انکه ثابت کنند که دامنه‬ ‫سواالت و اس��تیضاح ها از وزرا می تواند گسترده تر‬ ‫شود حتی شامل شخص رئیس جمهور نیز بشود‪ .‬لذا‬ ‫هم��ه ابزار نظارتی که برای دولت ازار دهنده اس��ت‬ ‫با تداوم چنین رویکردی از س��وی دولت به ش��کل‬ ‫فعال و اکتیور در خواهد امد که طبعا خود مجریان از‬ ‫این بابت اذیت خواهند شد‪ .‬قطعا چون هیات رئیسه‬ ‫و نماین��دگان مجلس فعال این مش��ی را به صالح‬ ‫نمی دانند دست نگه داشتند و بهتر است قوه مجریه‬ ‫حساس��یت زایی نکند و قوه مقننه را به چالش نکشد‬ ‫چون ابزار مقابل به مثل کردن مجلس خیلی کارامدتر‬ ‫است‪ .‬امید است دولت از االن به بعد تمام هم و غم‬ ‫خود را در راستای رسیدگی به امور کشوری بگذارد‬ ‫و انقدر کارها و مسائل مهم اجرایی در این مملکت‬ ‫وج��ود دارد که دیگر وقت ب��ه طرح چنین مباحث‬ ‫اختالف برانگیز نمی رسد‪ .‬البته به شخصه فکر می کنم‬ ‫کسانی که به حوزه های چالش برانگیز ورود می کنند‬ ‫افراد کاردان و کارشناس مسائل مختلف نیستند‪.‬‬ ‫مق��ام معظم رهبری چن د س��ال گذش��ته‬ ‫فرمودند که مجل��س ریل گذاری می کند‬ ‫ت��ا قط��ار دول��ت روی ان حرکت کند‪.‬‬ ‫این نشان دهنده ان است که مجلس باید‬ ‫جلوتر از دولت حرکت کند‪.‬‬ ‫برای همین اس��ت که ام��ام گفتند مجلس در راس‬ ‫امور است‪.‬‬ ‫اما نمایندگان کمتر روی مسائل مهم کشور‬ ‫تس��لط و اطالع��ات دارند مث�لا موجودی‬ ‫حس��اب ذخیره ارزی‪ ،‬قرارداده��ای نفتی‪،‬‬ ‫نحوه هدفمند ک��ردن یارانه ها و‪ ...‬از جمله‬ ‫قضایایی هس��تند ک��ه وکالی مجلس وقتی‬ ‫مورد س��وال قرار می گیرن��د خیلی صریح‬ ‫از ع��دم اگاهی خود س��خن می گویند‪ ،‬در‬ ‫حالیکه مجلس هفتم‪ ،‬وزیر کشور دولت نهم‬ ‫اقای احمدی نژاد را چندین بار احضار کرد‬ ‫و از وی درب��اره نحوه س��همیه بندی بنزین‬ ‫توضیح خواس��ت‪.‬ایا این مسائل در تضاد با‬ ‫در راس امور بودن مجلس نیست؟‬ ‫بله‪ ،‬درس��ت است‪ .‬اگر نمایندگان کار خود را درست‬ ‫انج��ام دهند ای��ن اتفاق��ات رخ نمی ده��د و جایگاه‬ ‫مجلس تغییر نمی کند‪ .‬حرف امام تحت تاثیر زمان قرار‬ ‫نمی گیرد و عوض نمی شود یا وقتی مقام معظم رهبری‬ ‫از ریل گ��ذاری مجل��س س��خن می گوین��د یعن��ی‬ ‫مش��خص کننده راه مجلس است منتها اگر نمایندگان‬ ‫وظیفه خود را درس��ت انجام ندهند نش��انگر انتخاب‬ ‫نامناسب انهاست‪.‬‬ ‫اخیرا وقتی نحوه همکاری روس��ای مجلس‬ ‫هفتم و هش��تم با اقای احمدی نژاد مقایسه‬ ‫می ش��ود‪ ،‬حاکی از ان اس��ت که در زمان‬ ‫حداد ع��ادل به رغم تنش ه��ای کاری کمتر‬ ‫با رئیس جمهور‪ ،‬مجل��س نظارت قوی تری‬ ‫روی دولت اعمال می کرد ولی درخصوص‬ ‫الریجان��ی قضی��ه کام�لا برعکس اس��ت؛‬ ‫تنش های بیش��تر ولی نظ��ارت کمتر‪ ،‬قبول‬ ‫دارید؟‬ ‫م��ن نماینده مجل��س هفتم نبودم ولی ممکن اس��ت‬ ‫موقعی��ت ان زمان با حال حاضر تفاوت کرده باش��د‪.‬‬ ‫در ثانی‪ ،‬رئیس جمه��ور در مقطع معرفی کابینه اش به‬ ‫مجلس هفتم تجربه نداش��ت و شاید به همین خاطر‬ ‫بیش��تر با نمایندگان مجل��س کنار می امد ی��ا روابط‬ ‫ش��خصی اقای ح��داد و اح مدی نژاد ش��اید متفاوت‬ ‫از الریجان��ی و احمدی نژاد بوده اس��ت چرا که روابط‬ ‫ش��خصی خیلی در حل موارد و مسائل فی مابین موثر‬ ‫اس��ت‪ .‬به هر حال تردیدی نیس��ت که م��ا نمایندگان‬ ‫می توانیم بهتر از این عمل بکنیم‪.‬‬ ‫در م��ورد عمل ب��ه قان��ون‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫چندین بار گفته اند قوانین را اجرا نمی کنند‪.‬‬ ‫ایا در مجلس هفتم نیز ایشان این حرف را زد؟‬ ‫بعید است‪ ،‬خیر‪.‬‬ ‫همین نکته مهم اس��ت‪ .‬هر کسی وقتی در منصبی قرار‬ ‫می گیرد بعد از یک س��ال که عمل کرد دیگر تصوراتی‬ ‫می کند که نشات گرفته از ثبات موقعیت وی است‪.‬‬ ‫ایا نباید همین سوال ها شفاف از وی پرسیده‬ ‫شود؟‬ ‫چرا‪ ،‬باالخره یک روزی این کار صورت می گیرد ولی‬ ‫االن ب��رای انکه دولت در عرص��ه بین الملل و داخلی‬ ‫تضعیف نش��ود ما کمی مسالمت امیز امور را پیگیری‬ ‫می کنیم‪.‬‬ ‫چ��ون ‪ 5-6‬س��ال قبل وقایع خرداد ‪ 88‬در کش��ور به‬ ‫وج��ود نیامده بود و نظ��ام در یک موقعیت بی نظیر به‬ ‫لحاظ چانه زنی و رایزنی و مذاکره در دنیا قرار داشت‪.‬‬ ‫متاس��فانه نقشه کش��ی خارجی ها و عملکرد داخلی ها‬ ‫وضعی��ت را کامال تغییر داد و حاال برای جبران وقایع‬ ‫سال قبل و رسیدن به وحدت و انسجام داخلی مجدد‬ ‫زمان نیاز است‪.‬‬ ‫واقع��ا ای کاش برخ��ی کارها یا برخ��ی صحبت ها و‬ ‫حرف ها بیان نمی شد‪ .‬حتی دوستان نزدیک دولت که‬ ‫هیچ یک از معایب کاری دولت را نمی پذیرند نسبت به‬ ‫برخی مواضع دولت انتقاد دارند‪.‬‬ ‫چ��را مجل��س یکطرف��ه با دول��ت وحدت‬ ‫می کند؟‬ ‫هم��ه باید ای��ن کار بکنن��د‪ .‬اگر دول��ت وظیفه اش را‬ ‫درس��ت انجام نمی دهد که نباید س��ایرین به ان نگاه‬ ‫کنند‪.‬رئیس جمهور باید مواظب باشد که نتیجه کارش‬ ‫منجر به تضعیف جایگاه رهبری نشود که این یک گناه‬ ‫نابخشودنی است‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫حرف های احمدی نژاد از روی صداقت بود‬ ‫کوهکن‪:‬با یک جمله نمی توان‬ ‫قضاوت کرد‬ ‫امید کرمانیها‬ ‫صحب��ت رئیس جمه��ور مبنی بر ع��دم در راس امور‬ ‫بودن مجلس بازخوردهای زیادی را در پی داشت‪ .‬به‬ ‫تو گو نشستیم تا‬ ‫همین خاطر با محسن کوهکن به گف ‬ ‫در خصوص عملکرد مجلس هشتم و نحوه نظارت ان‬ ‫بر قوه مجریه توضیح دهد‪ .‬مشروح مصاحبه را در ذیل‬ ‫می خوانید‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪28‬‬ ‫اقای کوهکن! مجلس باید پیرو دولت باشد یا‬ ‫پیشرو؟‬ ‫از تعبیر پیشرو و پسرو نباید استفاده کرد بلکه می بایست‬ ‫جایگاه مجلس را از دل اصول قانون اساسی‪ ،‬فرمایشات‬ ‫حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری تعیین کنیم‪ .‬به رغم‬ ‫انکه در قانون اساسی به استقالل قوا تصریح شده است اما‬ ‫دو ق��وه مجریه و قضائیه هیچ نظارتی بر مجلس ندارند‪.‬‬ ‫حتی در بس��یاری از کشورهای دنیا روسای دولت تحت‬ ‫شرایطی خاص قدرت انحالل پارلمان را دارند که چنین‬ ‫مساله ای در قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران لحاظ‬ ‫نشده است و حتی عده ای نیز که می خواستند در حواشی‬ ‫بازنگری این مورد را به نوعی درج کنند خیلی صریح و‬ ‫روشن جلوی ان گرفته شد‪ .‬در قوه قضائیه همه قضات‬ ‫احکام شان به استناد قانون است و هیچ قاضی نمی تواند به‬ ‫تشخیص شخص خود فعل ی ا ترک فعلی را جرم تلقی‬ ‫کند‪ .‬مثال درخصوص تحقیق و تفحص از دستگاه قضا با‬ ‫تفسیریکهشورای نگهبانازقانوناساسیانجامدادمجلس‬ ‫هفتم چنین کاری را کرد‪ .‬در قوه مجریه نیز به رغم انکه‬ ‫رئیس جمهور شخص دوم کشور بعد از مقام معظم رهبری‬ ‫به حس��اب می اید اما تا وزرای پیش��نهادی اش به تائید‬ ‫مجلس نرس��ند لب��اس وزارت بر تن نخواهن��د کرد یا‬ ‫‪ 10‬نف��ر از نمایندگان این امکان را دارن��د که وزیری را‬ ‫استیضاح کنند‪ .‬لذا به اس��تناد حرف امام (ره) مجلس در‬ ‫راس امور اس��ت و مقام معظ��م رهبری نیز این حرف را‬ ‫تائید و اضافه کردند که قطار دولت باید در ریل مجلس‬ ‫حرکت کند‪ .‬با این تفاسی ر ای کاش اقای رئیس جمهور نظر‬ ‫شخصی خود را بیان نمی کرد و نمی گفت در راس امور‬ ‫بودن مجلس برای دهه ش��صت بود و االن شرایط فرق‬ ‫می کند‪ .‬ضمن انکه تنها ق��وه ای که حدود اختیارات ان‬ ‫در بازنگری قانون اساس��ی کم نشده‪ ،‬قوه مقننه است‪ .‬اما‬ ‫برعکس اختیار هماهنگی بین قوا در ان مقطع از حدود‬ ‫وظایف رئیس جمهور حذف و به عهده رهبری گذاشته‬ ‫شد‪.‬‬ ‫از صحبت های شما برمی اید که مجلس سمت‬ ‫و سوی حرکت قوا را تعیین می کند؟‬ ‫بله‪ ،‬قوه قضائیه یا قوه مجریه حتما می بایس��ت براساس‬ ‫موازین قانونی عمل کنند‪ .‬اما در راس امور بودن مجلس‬ ‫به ان معنا نیست که نمایندگان در حریم اجرا یا در حریم‬ ‫قضا وارد شوند‪ .‬نکته ظریف ان است که می توانند نظارت‬ ‫بر حسن اجرای امور داشته باشند تا جایی که اگر خطایی‬ ‫و اشکالی بود اصالح شود‪.‬‬ ‫در مجل��س هفت��م تنش می��ان احمدی نژاد و‬ ‫حدادعادل نس��بت به احمدی نژاد و الریجانی‬ ‫در مجلس هشتم بسیار ناچیز اما نظارت روی‬ ‫ق��وه مجریه قوی تر بود تا جای��ی که در اخذ‬ ‫رای اعتماد ب��رای وزرا‪ ،‬رئیس جمهور به رغم‬ ‫رایزنی های فراوان با مشکالت عدیده ای مواجه‬ ‫شد تا جایی که وزیر نفت بعد از گذشت مهلت‬ ‫قانونی توانست نظر مساعد نمایندگان را جلب‬ ‫کند‪ .‬اما در مجلس هش��تم نه رایزنی شد و نه‬ ‫کابینه در گرفتن رای اعتماد به مشکل خورد‪،‬‬ ‫چرا؟‬ ‫این برداش��ت کسانی است که از دور به قضایا می نگرند‪.‬‬ ‫من در دو مجلس هفتم و هشتم عضو هیات رئیسه بودم‪.‬‬ ‫رئیس و هیات رئیسه مجلس برایند فعالیت نمایندگان در‬ ‫کمیسیون ها را به نوعی در چارچوب ائین نامه باید رصد‬ ‫کنند‪ .‬یعنی رئیس و هیات رئیس��ه به معنای کل مجلس‬ ‫نیست‪ .‬با این تفاسیر نوع تصمیم گیری ها و عملکردها به‬ ‫طور طبیعی در دو دوره مذکور تاحدودی متفاوت است‪.‬‬ ‫یعنی مجلس هشتم افت کرده است؟‬ ‫اصال منظورم افت نیست‪ ،‬نوع مطالبات و نحوه برخورد با‬ ‫مس��ائل تغییر کرده است‪ .‬دوس��تان دولتی از نوع مدیریت‬ ‫اقای حدادعادل رضایت نداش��تند‪ ،‬ل��ذا کم بودن تنش ها‬ ‫میان روس��ای قوای مجریه و مقننه در دوره هفتم به خاطر‬ ‫حس��ن روابط نب��ود‪ .‬اینها به ش��خص برنمی گ��ردد‪ .‬اگر‬ ‫دکتر احمدی نژاد یک دوره در مجلس بود شاید درصد قابل‬ ‫توجهی از این صحبت ها مطرح نمی شد‪ .‬اداره مجلس با اداره‬ ‫قوه مجریه و قضائیه ماهیتا فرق می کند‪ .‬در دولت و دستگاه‬ ‫قضا مقام مافوق‪ ،‬مقامات مادون را تعیین و بر انها مدیریت‬ ‫می نماید‪ ،‬ولی در مجلس روال کار کامال برعکس اس��ت‪،‬‬ ‫نمایندگان رئیسواعضایهیاترئیسهراانتخابمی کنندان‬ ‫همبرایمدتیکسال‪.‬پسدرمجلساساسامدیریتبسیار‬ ‫سخت تر است تا در قوای دیگر چون انجا رئیس می تواند از‬ ‫قدرت والیی خود در اداره امور بهره گیرد ولی اینجا چنین‬ ‫امکانیندارد‪.‬درمجلساگرنماینده ایتذکرائین نامه ایداشت‬ ‫رئیسالزامابایدصحبتراقطعکند‪.‬‬ ‫از جواب سوال دور نشویم‪ .‬چرا نظارت مجلس‬ ‫هفتم به نسبت مجلس هشتم قوی تر بود؟‬ ‫من چنین برداشتی ندارم‪.‬‬ ‫استیضاح ها بیشتر بود؟‬ ‫استیضاح فقط و فقط نشان دهنده حسن نظارت نیست‪.‬‬ ‫ائین نامه مجلس در دوره هشتم اصالح شد و بین سواالت‬ ‫منطقه ای و ملی تفکیک ص��ورت گرفت‪ .‬اگر وزیری تا‬ ‫س��ه بار در قبال س��وال ملی نتواند پاس��خ قانع کننده به‬ ‫نمایندگان بدهد خود به خود س��وال تبدیل به استیضاح‬ ‫می ش��ود‪ .‬پس س��ازوکار نظارت به مراتب قوی تر شده‬ ‫اس��ت‪ .‬در مورد سوال منطقه ای هم کمیسیون مربوطه و‬ ‫تخصصی فعال می شود و اگر در ان مساله وزیر نتوانست‬ ‫جواب روشنی بدهد و کمیسیون رای به طرح در صحن‬ ‫داد‪ ،‬ان وقت نیز همان شرایط یاد شده دنبال خواهد شد‪.‬‬ ‫از این رو‪ ،‬فرقی بین نظارت مجلس هفتم و هشتم نیست‬ ‫و فقط روس��ای انها عوض شده اند‪ .‬در کل دکتر حداد با‬ ‫طبع فرهنگی خود به نوعی فضای مجلس را اداره می کرد‬ ‫و دکت��ر الریجانی نیز به نوع دیگر‪ ،‬ولی فرقی فاحش در‬ ‫نحوه نظارت ایجاد نشده است‪.‬‬ ‫پ��س اختالف��ات می��ان رئی��س مجل��س با‬ ‫رئیس دولت امری طبیعی است؟‬ ‫هر کس رئیس مجلس می شود به استناد اختیارات مصرح‬ ‫در م��اده ‪ 23‬ائین نامه باید از کی��ان مجلس و نمایندگان‬ ‫دفاع کند که به طور طبیعی مقام ریاست حرف هایی را در‬ ‫این خصوص خواهد زد که شاید مورد پسند فرد دیگری‬ ‫قرار نگیرد‪ .‬وقتی شخصی این مسئولیت را ندارد و پایین‬ ‫می نشیند دیگر مجبور به موضع گیری نیست‪ ،‬کما اینکه این‬ ‫اتف��اق برای اقای حداد ع��ادل رخ داد‪ .‬از این رو تا وقتی‬ ‫که اقای الریجانی در این جایگاه قرار نگرفته بود برداشت‬ ‫برخی مس��ئوالن دولتی ان بود که ش��اید نحوه برخورد‬ ‫ایش��ان بهتر از دکتر حداد باش��د ولی اینطور نشد چون‬ ‫رئیسمجلسموظفبهپیگیری مطالباتنمایندگان است‪.‬‬ ‫چرا در دوره هفتم‪ ،‬وزرا قبل از پیشنهاد شدن‬ ‫با مجلس هماهنگ شدند ولی در مجلس هشتم‬ ‫اینطورنشد؟‬ ‫چه کسی این حرف را زده است؟‬ ‫ان زمان می گفتند باهنر نقش ویژه ای ایفا کرد‪.‬‬ ‫اصال اینطور نیست‪ .‬نمایندگان حق ندارند به رئیس جمهور‬ ‫بگویند چه ف��ردی را در ک��دام وزارتخانه بگ��ذارد‪ .‬اما‬ ‫رئیس جمهور دوس��ت دارد همه وزرای پیشنهادی رای‬ ‫اعتماد بگیرند‪ ،‬لذا یک لیس��ت غیر رسمی می دهد تا نظر‬ ‫فضای مجلس را بس��نجد تا اگر نسبت به یکی‪ ،‬دو وزیر‬ ‫جو منفی وجود داشت گزینه دیگری را معرفی کند‪ .‬این‬ ‫قضیه در مجلس هشتم هم رخ داد‪ .‬بعد از انکه علی ابادی‬ ‫رای اعتماد نگرفت‪ ،‬فرد دیگری برای وزارت نیرو معرفی‬ ‫شد که فضا با وی همراه نبود‪ ،‬لذا رئیس جمهور شخص‬ ‫دیگری را پیشنهاد کرد‪.‬‬ ‫در مجل��س هش��تم روی��دادی در حالی باب‬ ‫می ش��ود که اس��تیضاح وزرا مانند استیضاح‬ ‫رئیس جمهور دارد به تابو تبدیل می ش��ود به‬ ‫ط��وری که یکی از نماین��دگان از وزیر جهاد‬ ‫کش��اورزی که از تیرماه طرح اس��تیضاحش‬ ‫مطرح شد‪ ،‬تعبیر لوک خوش شانس کرد‪ .‬چرا‬ ‫انقدر هیات رئیسه اعالم وصول استیضاح وزرا‬ ‫را عقب می اندازد که عمال کار منتفی شود؟‬ ‫اینطور نیس��ت‪ ،‬اگر ‪ 10‬نماینده مصر بر استیضاح باشند‬ ‫در مهلت قانونی طرح ان را می دهند‪ ،‬وزیر را به مجلس‬ ‫می اورند یا وزی��ر رای اعتماد مجدد می گیرد یا خیر‪ .‬در‬ ‫این رابطه هیچ استثنایی میان مجلس هشتم و ادوار گذشته‬ ‫نیست‪ .‬تاخیر در اعالم وصول استیضاح به ان خاطر است‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫که نمایندگان طراح مواردی را مطرح می کنند که وزن الزم‬ ‫برای انجام استیضاح را ندارند‪ .‬استیضاح اقدام اول نیست‬ ‫بلکه راهکار اخر است‪ .‬تذکر‪ ،‬سوال‪ ،‬گزارشات کمیسیون‬ ‫تخصصی و‪ ...‬جزو روال کار نظارت هستند‪ ،‬شک نکنید‪.‬‬ ‫اگر ‪ 10‬نماینده ارزیابی درستی از عملکرد وزیری داشته‬ ‫باش��ند و ببینند که ادامه حضور وی در راس وزارتخانه‬ ‫به صالح نیست برای طرح استیضاح بدون شک و شبهه‬ ‫می ایستند‪ .‬گاهی اوقات وزارتخانه برای موارد استیضاح‬ ‫ادله محکم می دهد لذا بهتر است قبل از اعالم وصول شدن‬ ‫این موارد برای نمایندگان شرح داده شود‪ .‬چون استیضاح‬ ‫در جهت اصالح اس��ت‪ ،‬اگر دو یا سه ماه طول بکشد و‬ ‫استیضاح کنندگان احساس کنند موارد مدنظرشان در حال‬ ‫لحاظ شدن هست‪ ،‬طبیعتا موضوع منتفی می شود وگرنه‬ ‫هیات رئیس��ه تحت هیچ عنوان اختیار قانونی ندارد که‬ ‫جلوی استیضاح با ‪ 10‬امضا را بگیرد‪.‬‬ ‫در ح��ال حاضر هرگاه راج��ع به هر موضوع‬ ‫مهمی از نمایندگان مجلس س��وال می ش��ود‪،‬‬ ‫صادقانه و بالاستثنا از بی اطالعی خود سخن‬ ‫می گوین��د که میزان حس��اب ذخی��ره ارزی‪،‬‬ ‫زمان و نحوه اج��رای هدفمند کردن یارانه ها‪،‬‬ ‫قرارداده��ای نفتی که می بایس��ت با تصویب‬ ‫مجلس انعقاد شوند‪ ،‬میزان کمک به کشورهای‬ ‫خارجی و‪ ...‬از این جمله هستند‪ .‬در حالیکه در‬ ‫دوره گذشته وزیر کشور چندین بار به مجلس‬ ‫فراخوانده شد و در خصوص نحوه سهمیه بندی‬ ‫بنزین توضیح داد‪ .‬چرا روند کاری دوره هشتم‬ ‫به سمت بی اطالعی سوق پیدا کرده است؟‬ ‫اگر این سواالت را از کوهکن بپرسید و وی بگوید نمی دانم‬ ‫باید ان را به پای ضعف کوهکن بگذارید نه مجلس‪.‬‬ ‫زمان هدفمند کردن یارانه ها کی است؟‬ ‫مطابق قانون دولت باید طی ‪ 5‬سال یارانه ها را اصالح کند‪.‬‬ ‫مرحله اول ان سال جاری است اما دولت می تواند در هر‬ ‫محدوده زمانی (‪3‬ماهه‪ 6 ،‬ماهه یا ‪ 12‬ماهه) و‪ 20 ....‬هزار‬ ‫میلیارد تومان یارانه ها را هدفمند کند و ‪ 50‬درصد درامد‬ ‫حاصل از ان را به م��ردم بازگرداند‪ .‬اگر این کار را انجام‬ ‫ندهد قطعا مجلس علت را پیگیر خواهد شد چون تخلف‬ ‫است‪ .‬به هر تقدیر‪ ،‬دولت در خصوص نحوه بازپرداخت‬ ‫یارانه ها به دهک ها و زمان اجرا اختیار قانونی دارد‪ .‬اما در‬ ‫رابطه با قراردادهای نفتی کمیسیون انرژی باید از وزارت‬ ‫نفت ان را مطالبه کند‪ .‬ضمن اینکه گاهی اوقات به دولت‬ ‫مجوزهای کلی داده می ش��ود که به استناد انها اقدام کند‬ ‫یعنی پایه و اساس کار قانونی است اما اگر مجلس‪ ،‬مجریان‬ ‫ی کنند خارج از‬ ‫را از کاری نهی کن��د یا دولتمردان اقدام ‬ ‫محدوده اختی��ارات‪ ،‬انگاه تخلف صورت گرفته و قابل‬ ‫پیگیری اس��ت‪ .‬گزارش تفریغ بودجه دیوان محاس��بات‬ ‫حکایت از موارد تخلفی دارد‪.‬‬ ‫اقای توکلی گفته کاسه صبر مجلس هم حدی‬ ‫دارد یا اقای باهنر و مطهری حرف های تندی‬ ‫می زنند‪ .‬به نوعی لیدرهای س��اکت مجلس به‬ ‫تحرک افتاده اند تا جل��وی اقدامات دولت را‬ ‫بگیرند‪ .‬شما چه ارزیابی از این قضایا دارید؟‬ ‫اق��ای احمدی نژاد وقتی از ای��ن حرف ها می زند به نظر‬ ‫من از روی صداقت اس��ت‪ ،‬چون در دولت های گذشته‬ ‫نیز مواردی بود که قان��ون را اجرا نمی کردند بدون انکه‬ ‫مصاحبه ای کنند و راجع به ان مسائل حرف بزنند یا حتی‬ ‫اگر از مجریان پرسیده می شد با خنده ای ظاهری می گفتند‬ ‫در دست اقدام است یا پیگیری می کنند‪ .‬وقتی امار قوانینی‬ ‫که در دولت های گذشته بدون انکه ائین نامه اجرایی شان‬ ‫نوشته شود تهیه می شود صحت عرایض من تائید می شود‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر زمانی که به صراحت گفته می شود قانون‬ ‫اجرا نخواهد شد با وقتی که ائین نامه ان قانون نوشته نشود‪،‬‬ ‫یکی اس��ت چون در هر دو صورت اجرای قانون معطل‬ ‫می ماند و هر دوی این موارد بد است‪ .‬شاید دولت عمل به‬ ‫قانونی را مصلحت نداند‪ ،‬اشکالی پیش نمی اید الیحه دو‬ ‫فوریتی بدهد تا در کمیسیون تخصصی با حضور مسئوالن‬ ‫دولتی و کارشناسان فنی قضیه بررسی شود‪ ،‬قطعا مجلس‬ ‫استدالل های کارشناسی را پذیراست‪.‬‬ ‫اخ��ر بعضی از موارد را خ��ود دولت به طور‬ ‫مستقل تشخیص می دهد و ان را اجرا می کند‪.‬‬ ‫سرعت اقای احمدی نژاد باالست‪ .‬ماشین اگر ‪ 80‬کیلومتر‬ ‫سرعت داشته باشد وقتی می خواهد بایستد ‪ 10‬متر جلوتر‬ ‫نگه می دارد‪ .‬وقتی ‪ 120‬کیلومتر س��رعت داش��ته باش��د‬ ‫‪ 40‬متر جلوتر نگه م��ی دارد‪ .‬لذا در ان محدوده که نباید‬ ‫حرف از دیکتاتوری زد‪.‬‬ ‫دولت در اجرای دستوری سه درصد مالیات بر‬ ‫ارزش افزوده موفق نبود و مجبور ش��د با یک‬ ‫عقب نش��ینی ان را مرحله به مرحله اجرا کند‬ ‫به طوری که بعد از دو سال هنوز اعتراضاتی در‬ ‫این رابطه وجود دارد ضمن انکه سهمیه بندی‬ ‫را نیز به شکل مطلوب عملیاتی نکرد چون قرار‬ ‫بود فقط بنزین تولید داخل را سهمیه بندی کند‬ ‫ولی تا قبل از امسال بخشی از بنزین وارداتی‬ ‫را هم به شکل یارانه ای عرضه می کرد‪ .‬با این‬ ‫تفاسیر چقدر امید است که در اجرای هدفمند‬ ‫کردن یارانه ها موفق عمل کند؟‬ ‫اوال ایران جزو کش��ورهایی است که حداقل مالیات را از‬ ‫مردم می گیرد‪ .‬در اجرای اخذ سه درصد مالیات بر ارزش‬ ‫افزوده دولت گمان می کرد از طریق رسانه ملی اطالعات‬ ‫دقیق و اموزش الزم را ارائه کرده است ولی بعد که قانون‬ ‫عملیاتی شد مشخص شد جامعه هدف چنین تصوری‬ ‫ندارد لذا تا صنوف توجیه شوند یک دوره زمانی دو ساله‬ ‫طول کشید‪ .‬در مورد سهمیه بندی قضاوت انجام شده را‬ ‫قبول ندارم‪ .‬چرا کارهای بزرگی که در دنیا بی نظیر است‬ ‫را ضعیف تلقی می کنیم؟ امریکایی ها بعد از ‪ 11‬سپتامبر‬ ‫خواس��تند ورود اتب��اع دیگر به کشورش��ان را از طریق‬ ‫زمینی‪ ،‬دریایی و هوایی اینطور کنترل کنند و نتوانس��تند‪.‬‬ ‫چندین هزار پمپ بنزین در اقصی نقاط کشور به سیستم‬ ‫کارت س��وخت مجهز ش��دند‪ .‬برداشت شخص من ان‬ ‫ب��ود که از هر ‪ 10‬بار مراجعه به پمپ حداقل ‪4‬بار موفق‬ ‫به سوخت گیری ماشینم نش��وم لذا این اقتدار نظام را در‬ ‫عرصه توزیع بنزین به نمایش گذاشت‪ .‬در مورد هدفمند‬ ‫کردن یارانه ها‪ ،‬سیاست دولت های قبلی به شکل شل کن –‬ ‫سفت کن بوده است و این رویه پاندولی رفت و برگشت‬ ‫ادامه یافت تا امروز به یک دغدغه مهم تبدیل شده است‪.‬‬ ‫در حال حاضر کشورهای صنعتی و توسعه یافته وضعیت‬ ‫اقتصادی شان بسیار متزلزل است لذا مردم متوجه شده اند‬ ‫که رفع مشکالت اقتصادی کش��ور راه حل سریع ندارد‬ ‫ولی هنوز اطالع رسانی درستی روی فوائد هدفمند کردن‬ ‫یارانه ها انجام نش��ده اس��ت‪ .‬مهم ترین چالش پیش پای‬ ‫ید هند محکم‪ ،‬قوی‬ ‫مسئوالن ان است که انچه را وعده م ‬ ‫و با اقتدار انجام دهن��د‪ .‬وقتی قانون می گوید ‪ 50‬درصد‬ ‫باید واقعگرا بود‪ .‬همه کارها را کنار هم بگذارید و‬ ‫بعد نمره دهید‪ .‬صحبت های کسی که متعصبانه‬ ‫همه کارهای دول�ت را تائید می کند قبول ندارم‬ ‫و برعک�س ان را نی�ز پذیرا نیس�تم‪ .‬ل�ذا نباید‬ ‫ص�رف ش�نیدن ی�ک جمل�ه از رئیس جمه�ور‬ ‫حرف از دیکتاتوری زد‬ ‫وارد می شده ورود پیدا می کند‪ .‬لذا نباید برداشت شود که‬ ‫دولت های قبلی مکلف به انجام همه قوانین بودند و این‬ ‫کار را می کردن��د اما دول��ت دهم فقط از زیر بار عمل به‬ ‫قانون طفره می رود‪ .‬دکتر احمدی نژاد گاهی اوقات سادگی‬ ‫می کند و از عدم اجرای یک قانون صراحتا حرف می زند‪.‬‬ ‫یادم هست زمان یکی از روسای جمهور قبلی در مراسمی ‬ ‫به وی گفتند ف�لان وزارتخانه کار خالف قانون می کند‪.‬‬ ‫ایشان گفت به ان تذکر می دهم کمتر اعمال خالف قانون‬ ‫مرتکب ش��ود‪ .‬لذا نباید روی شکل گفتار‪ ،‬اصل اقدام و‬ ‫عمل تحت الشعاع قرار گیرد‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬باید واقعگرا بود‪ .‬همه کارها را کنار هم بگذارید و بعد‬ ‫نمره دهید‪ .‬صحبت های کسی که متعصبانه همه کارهای‬ ‫دولت را تائید می کند قبول ندارم و برعکس ان را نیز پذیرا‬ ‫نیستم‪ .‬لذا نباید صرف شنیدن یک جمله از رئیس جمهور‬ ‫یارانه های اصالح ش��ده باید بازتوزیع شود فارغ از انکه‬ ‫چه مقداری اس��ت‪ ،‬می بایس��ت به مردم برگردد‪ .‬از دوره‬ ‫سازندگی مردم یک خاطره منفی دارند که به یارانه نقدی‬ ‫مرغ و‪ ...‬مربوط می شد که یارانه مرغ و اقالم دیگر برداشته‬ ‫شد‪ ،‬اما یارانه نقدی به مردم ندادند‪ .‬این سابقه ذهنی بدی را‬ ‫ایجاد کرد‪ .‬حاکمیت حتما باید به وعده ای که می دهد عمل‬ ‫کند چون باعث اعتمادس��ازی می شود‪ .‬به عبارت دیگر‬ ‫ضمن انکه دولت یارانه ها را درست و دقیق اصالح می کند‬ ‫باید اعتماد مردم را نیز جلب کند تا به مرور زمان ملت اثار‬ ‫مثبت این اقدام را ببینند‪ .‬قانون هدفمند کردن یارانه ها اگر‬ ‫درست اجرا ش��ود موجب افزایش سرمایه گذاری ها و‬ ‫بالطبع افزایش سرانه درامد خانوارها خواهد شد ضمن‬ ‫انکه بازار عرضه و تقاضا نیز به حالت تعادل درمی اید‬ ‫و تورم مهار خواهد شد‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫یجدیداحمدینژاد بهجامعهجهانیدرمجمععمومیسازمان ملل‬ ‫پیشنهادها ‬ ‫نفی هولوکاست امریکایی‬ ‫‪30‬‬ ‫س��فرهای محمود احمدی نژاد به نیویورک همواره مورد‬ ‫توجه رسانه های معتبر جهانی بوده است‪ .‬او از حیث تعداد‬ ‫مصاحبه و سفر به نیویورک در میان روسای جمهور ایران‬ ‫رکورددار است‪.‬‬ ‫برنامه هفت روزه اخرین س��فر محم��ود احمدی نژاد به‬ ‫نیویورک‪ ،‬سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و‬ ‫اجالس برنامه توسعه هزاره سوم‪ ،‬گفت وگو با رسانه های‬ ‫خارجی و دیدار با جمعی از ایرانیان خارج از کشور بود‪.‬‬ ‫احمدی نژاد با هفت س��فر به نیویورک و شش سخنرانی‬ ‫در اجالس مجمع عمومی در میان رئیسان جمهور ایرانی‬ ‫ی‪‎‬شود‪.‬‬ ‫رکورد دار محسوب م ‬ ‫پیش از س��ال ‪ 1384‬و راه یافتن احمدی نژاد به ساختمان‬ ‫ریاس��ت جمهوری‪ ،‬رئیس��ان جمهور ایران تنها دو بار در‬ ‫سازمان ملل به ایراد سخنرانی پرداخته بودند‪.‬‬ ‫ت��ا س��ال ‪ 1366‬ریاس��ت هی��ات نمایندگی ای��ران در‬ ‫نشس��ت های س��االن ه مجمع عمومی سازمان ملل متحد‬ ‫ب��ر عه��د ه وزیران خارج��ه بود ت��ا اینکه در این س��ال‬ ‫رهبر معظم انقالب سنت شکنی کرده و به عنوان اولین‬ ‫رئیس جمه��ور ایرانی در این اجالس ش��رکت کردند‪.‬‬ ‫ی در س��ال ‪1377‬‬ ‫پس از ایش��ان نیز س��ید محمد خاتم ‬ ‫عازم نیویورک ش��د و ایده «گفت وگ��وی تمدن ها» را‬ ‫در سازمان ملل مطرح کرد‪ .‬اما احمدی نژاد تنها در تعداد‬ ‫سفر به امریکا رکورددار نیست‪ ،‬بلکه در زمینه مصاحبه با‬ ‫رسانه های خارجی هم در صدر رئیسان جمهور قرار دارد‪.‬‬ ‫احمدی نژاد تا کنون ‪ 61‬مصاحبه با رسانه ها‪ ،‬خبرگزاری ها‬ ‫و مطبوعات خارجی انجام داده که در این میان رسانه های‬ ‫امریکایی با ‪ 18‬مصاحبه بیشترین امار را به خود اختصاص‬ ‫داده اند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد همچنین با رسانه های فرانسوی‪ ،‬ژاپنی و قطری‬ ‫هر کدام پنج بار‪ ،‬رسانه های انگلیسی و ترکیه ای هر کدام‬ ‫چهار بار‪ ،‬رسانه های المانی سه بار ‪ ،‬رسانه های اسپانیایی‪،‬‬ ‫ لبنانی‪ ،‬عراقی و روس��یه ای هر کدام دو بار و با رسانه های‬ ‫هلند‪ ،‬چین‪ ،‬عربس��تان‪ ،‬هند‪ ،‬الجزایر‪ ،‬ارمنس��تان‪ ،‬ایتالیا‪،‬‬ ‫دانمارک و امارات نیز یک بار مصاحبه کرده است‪.‬‬ ‫اما س��فرهای محمود احمدی نژاد به نیوی��ورک همواره‬ ‫با حاش��یه هایی همراه بوده اس��ت‪ .‬طرح مس��ایلی مانند‬ ‫نفی هولوکاس��ت‪ ،‬انتقاد به مدیریت جهان و قدرت های‬ ‫بزرگ‪ ،‬تغییر ساختار س��ازمان ملل‪ ،‬درخواست بازدید از‬ ‫محل حادثه ‪ 11‬سپتامبر‪ ،‬کمیته حقیقت یاب ‪11‬سپتامبر و‪...‬‬ ‫احمدی نژاد را به سوژه رسانه ای داغ برای رسانه های داخلی‬ ‫و غربی تبدیل کرده است‪.‬‬ ‫کلیدی ترین موضوع در تمام س��فر های احمدی نژاد به‬ ‫امریکا سخنرانی ها و مصاحبه های متعدد وی با رسانه های‬ ‫این کش��ور اس��ت که کارشناس��ان ان را در چارچوب‬ ‫دیپلماسی عمومی تعریف می کنند‪ .‬بر اساس دیپلماسی‬ ‫عمومی یک دولت تالش می کند با اطالع رسانی‪ ،‬ایجاد‬ ‫درک متقابل‪ ،‬بر افکار عمومی ملت های دیگر تاثیر گذار‬ ‫باش��د‪ .‬اگرچه کشورهای مختلف دنیا در تعامالت خود‬ ‫س��عی در اس��تفاده بهینه از این نوع دیپلماسی دارند‪ ،‬اما‬ ‫از فعال ترین کش��ورها در این عرصه می توان به امریکا‪،‬‬ ‫انگلس��تان‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه و چین اشاره کرد که ایران نیز‬ ‫در س��ال های اخیر به جمع انان پیوس��ته است‪ .‬اغاز گر‬ ‫جدی دیپلماس��ی عمومی در ایران محمود احمدی نژاد‬ ‫است که سفرها و سخنرانی های هر ساله وی در امریکا‬ ‫و نامه هایش به س��ران کش��ورهای مختلف را می توان‬ ‫در چار چوب این نوع دیپلماس��ی دانس��ت‪ .‬سفر هفتم‬ ‫احمدی ن��ژاد به نیویورک بیانگر ادامه این دیپلماس��ی از‬ ‫سوی او در دولت دهم است‪.‬‬ ‫رئیس جمهور در پنجمین روز از هفتمین سفر رسمی اش‬ ‫به امریکا برای ششمین بار در مجمع عمومی سازمان ملل‬ ‫سخنرانیکرد‪.‬‬ ‫هنگام س��خنرانی رئیس جمه��ور ای��ران‪ ،‬اعضای هیات‬ ‫امریکایی صندلی های خود را ترک کردند‪ .‬احمدی نژاد و‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬رئیسان جمهور ایران و امریکا هر دو سخنرانان‬ ‫روز نخست مجمع عمومی س��ازمان ملل در سال ‪2010‬‬ ‫بودند‪ .‬هنگام سخنرانی اوباما نیز هیات ایرانی سالن را ترک‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫همان اهداف استعمارگران با شعارهای جدید‬ ‫رئیس جمه��ور در وق��ت س��خنرانی خ��ود در مجم��ع‬ ‫عمومی سازمانمللبابیاناینکهنظامسرمایه داریومدیریت‬ ‫موجود جهانی پس از یکصد س��ال حاکمیت به پایان راه‬ ‫رسیده و از ارائه پاسخ مناسب به نیازهای جامعه درمانده‬ ‫ش تروریسم‪ ،‬تولید مواد مخدر‪ ،‬جنایت های‬ ‫شده‪ ،‬به گستر ‬ ‫کم نظیر حکومت های کودتایی و دیکتاتوری‪ ،‬توسعه تولید‬ ‫ی و میکروبی و شیمیایی و غارت‬ ‫و انباشت سالح های اتم ‬ ‫منابع و حقوق و فرهنگ ملت های استعمارزده اشاره کرد و‬ ‫گفت‪« :‬امروز همان اهداف استعمارگران و برده داران اما با‬ ‫شعارهای جدید دنبال می شود‪».‬‬ ‫لغو امتیاز وتو‬ ‫رئیس جمهور با تاکید بر اینکه س��اختار سازمان ملل باید‬ ‫به گونه ای اصالح شود که همه دولت ها و ملت های مستقل‬ ‫در مدیریت جهانی مشارکت سازنده و فعال داشته باشند‪،‬‬ ‫خواستار لغو امتیاز وتو شد و عنوان کرد‪« :‬مجمع عمومی‬ ‫ باید باالترین رکن‪ ،‬دبیر کل مستقل ترین فرد و تمام مواضع‬ ‫احمدینژاد‬ ‫درگفت وگوبا‬ ‫لریکینگ‬ ‫نتانیاهو‬ ‫ادم کش‬ ‫است‬ ‫و اقدامات او با تایید مجمع عمومی و در جهت عدالت و‬ ‫رفع تبعیض باشد‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه جمهوری اسالمی ایران پیشنهادهای روشنی‬ ‫دارد و اماده مشارکت سازنده و فعال است‪ ،‬گفت‪« :‬پیشنهاد‬ ‫می شود طی یکسال و در یک نشست فوق العاده‪ ،‬مجمع‬ ‫نسبت به اصالح و نهایی کردن ساختار سازمان اقدام نماید‪».‬‬ ‫سال خلع سالح اتمی‬ ‫رئیس جمه��ور همچنین در این س��خنرانی با بیان اینکه‬ ‫بمب اتم بدترین سالح ضدبشری است که باید به طور‬ ‫کامل محو ش��ود‪ ،‬یاداوری کرد که دارندگان بمب اتم و‬ ‫برخی اعضای دائم ش��ورای امنیت‪ ،‬انرژی هس��ته ای را‬ ‫معادل بمب معرفی و با ایجاد انحصار و فشار بر اژانس‬ ‫ان را از دسترس اکثریت ملت ها دور کرده اند و همزمان‬ ‫ی خود را حفظ ک��رده و ارتقا داده اند‪ .‬وی‬ ‫بمب های اتم ‬ ‫اف��زود‪« :‬امریکا ‪ 80‬میلی��ارد دالر برای ارتقای بمب های‬ ‫خود اختصاص داده اس��ت‪ ».‬او ادام��ه داد‪« :‬این اقدامات‬ ‫باعث ش��ده که نه تنها خلع سالح اتفاق نیفتد‪ ،‬بلکه تولید‬ ‫بمب اتم در برخی مناطق از جمله توس��ط رژیم اشغالگر‬ ‫و تهدیدگر صهیونیستی گس��ترش یابد‪ ».‬احمدی نژاد با‬ ‫بیان اینکه در تمام این موارد س��ازمان ملل نمی تواند اقدام‬ ‫موثری انجام دهد‪ ،‬پیشنهاد داد‪« :‬همین جا پیشنهاد می شود‬ ‫که سال‪ 2011‬سال خلع سالح اتمی و انرژی هسته ای برای‬ ‫همه و سالح هسته ای برای هیچ کس اعالم شود‪».‬‬ ‫مراجعه به ارای عمومی همه مردم‬ ‫رئیس جمهور درباره مس��اله فلسطین نیز گفت‪« :‬به دلیل‬ ‫بی توجهی به حقوق مردم فلس��طین هم��ه راه حل ها به‬ ‫شکس��ت می انجامد‪ .‬اگر از ابتدا به جای رسمیت دادن به‬ ‫اشغالگری‪،‬حقحاکمیتملتفلسطینبهرسمیتشناخته‬ ‫می شد ایا امروز شاهد این همه جنایت بودیم؟» او با اشاره‬ ‫به راه حل جمهوری اسالمی ایران برای حل مساله فلسطین‬ ‫گفت‪« :‬پیشنهاد روشن ما بازگشت اوارگان فلسطینی به‬ ‫سرزمین خود و مراجعه به ارای عمومی همه مردم فلسطین‬ ‫برای اعمال حاکمیت و تعیین نوع حکومت است‪».‬‬ ‫صلح با ابزار جنگ محقق نمی شود‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور کشورمان در پایان روز‬ ‫محم��ود احمدی ن��ژاد در مصاحبه با لری کینگ‪ ،‬مجری معروف ش��بکه‬ ‫تلویزیونی س��ی ان ان امریکا احساس مسئولیت رس��انه های امریکایی را‬ ‫درباره رژیم صهیونیس��تی س��وال برانگیز خواند و تصریح کرد‪« :‬ش��ما از‬ ‫خوی جنگ افروزی نتانیاهو می ترسید‪».‬‬ ‫رئیس جمهور این مطلب را در پاس��خ به این س��وال ک��ه «نتانیاهو اخیرا‬ ‫در خصوص ایران ابراز نگرانی کرده است» بیان کرد و افزود‪« :‬نتانیاهو یک‬ ‫ادم کش حرفه ای است و همه دیکتاتورهای تاریخ همواره برای اینکه خود‬ ‫را در حاشیه قرار دهند‪ ،‬دیگران را متهم می کنند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور افزود‪« :‬بمب اتم بدترین سالح ضد انسانی است از این رو‬ ‫همه دارندگان این نوع سالح ها باید خلع سالح شوند و هیچ کس دیگری‬ ‫هم پس از این حق ندارد بمب اتم بسازد‪».‬‬ ‫احمدی ن��ژاد خاطر نش��ان کرد‪« :‬امروز همه ملت ه��ا و دولت ها از جمله‬ ‫دولت امریکا و حتی ش��ورای امنیت به خوبی می دانند که ایران بمب اتم‬ ‫چهارم س��فر خود به نیویورک با تش��کل ها و گروه های‬ ‫ضدجنگ در امریکا دیدار و گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫در این جلس��ه که تع��داد زیادی از تش��کل ها و اعضای‬ ‫گروه ه��ای ضدجنگ در امریکا حضور داش��تند در ابتدا‬ ‫ح��دود ‪ 22‬نفر از این افراد س��خنرانی کردند و س��پس‬ ‫رئیس جمهور به ایراد سخنرانی پرداخت‪.‬‬ ‫محمود احمدی نژاد با بیان اینکه من خوشحال هستم در‬ ‫این جلس��ه حضور دارم‪ ،‬گفت‪« :‬در این جلسه گروه های‬ ‫مختلف از نژادهای مختلف‪ ،‬زبان های مختلف‪ ،‬س�لایق‬ ‫و دیدگاه ه��ای گوناگون در کنار هم جمع ش��ده اند که بر‬ ‫ارمان مشترک تمام بشریت و هم ه انسان ها پافشاری کنند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور گفت‪« :‬جلسه بسیار خوبی بود و ‪ 22‬نفر از‬ ‫دوستان در این جلسه صحبت کردند‪ .‬ما گنجین ه خوبی از‬ ‫دیدگاه های انس��انی و سازنده در اختیار داشتیم و از تمام‬ ‫دوستانی که صحبت کردند و همچنین کسانی که فرصت‬ ‫نشد صحبت کنند تشکر می کنم‪ ».‬رئیس جمهور ادامه داد‪:‬‬ ‫«صل��ح هیچ گاه با ابزار جنگ محقق نمی ش��ود‪ .‬صلح با‬ ‫عدالت ایجاد می شود‪ .‬البته برای تحقق عدالت باید چندین‬ ‫عنصر را در کنار هم قرار داد‪ .‬اول ایمان به خدا‪ .‬ایمان به خدا‬ ‫یعنی ایمان به تمام خوبی ها و زیبایی ها‪ .‬ایمان به شرافت و‬ ‫کرامت تمامی انسان ها‪ .‬عامل دوم ایمان به عدالت است‪.‬‬ ‫کس��ی که می خواهد برای عدالت و تحقق ان تالش کند‬ ‫باید سعی کند در وهل ه اول خودش قادر باشد و کسانی که‬ ‫در وجود خودشان به عدالت نرسیده اند نمی توانند عدالت‬ ‫ایجادکنند‪».‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫تعیین یک گروه حقیقت یاب مستقل‬ ‫محمود احمدی نژاد مدیریت و س��اختار حاکم بر جهان‬ ‫را از عوامل ناکامی نظام س��رمایه داری دانست و به حادثه‬ ‫‪ 11‬سپتامبر و بهره برداری امریکا از این حادثه برای حمله‬ ‫به کشورهای دیگر و توجیه همه اقدامات خالف قوانین‬ ‫بین الملل اش��اره کرد و پیش��نهاد داد‪« :‬سازمان ملل درباره‬ ‫‪ 11‬س��پتامبر یک گروه حقیقت یاب مستقل تعیین کند تا‬ ‫بعدها عده ای اظهارنظر درباره ان را ممنوع نکنند‪».‬‬ ‫قاضی و دادستان خود یک طرف دعوا هستند‬ ‫احمدی نژاد در ادامه علت ناتوانی س��ازمان ملل را در حل‬ ‫مسائل جهانی‪ ،‬ساختار ناعادالنه ان دانست و با بیان اینکه‬ ‫در چند دهه گذشته همواره حداقل یکی از اعضای دائمی‬ ‫ شورای امنیت در یک طرف مناقشات بوده‪ ،‬گفت‪« :‬با امتیاز‬ ‫وتو قدرت اصلی در ش��ورای امنیت متمرکز شده و رکن‬ ‫اصلی یعنی مجمع عمومی به حاشیه رفته است‪ ».‬او تاکید‬ ‫کرد‪« :‬وقتی قاضی و دادستان خود یک طرف دعوا هستند‪،‬‬ ‫چگونه می توان انتظار کارامدی داشت؟»‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور کش�ورمان‬ ‫در پایان روز چهارم س�فر خود به نیویورک با‬ ‫تشکل ها و گروه های ضدجنگ در امریکا دیدار‬ ‫و گفت وگ�و کرد‪ .‬در این جلس�ه تعداد زیادی‬ ‫از تش�کل ها و اعضای گروه های ضدجنگ در‬ ‫امریکا حضور داشتند‬ ‫داش��تن بمب اتم برای هر کشور و ملتی مایه ننگ‬ ‫است‬ ‫رئیس جمهور با تاکید بر اینکه داشتن بمب اتم برای کسی‬ ‫پرستیژ و عظمت نمی اورد‪ ،‬گفت‪« :‬بمب اتم مایه ننگ یک‬ ‫کشور است‪ ،‬کسانی که بمب می سازند در حقیقت از قبل‬ ‫اعالم می کنند قاتل ها و جنایتکاران بزرگی هستند‪».‬‬ ‫محمود احمدی نژاد چهارش��نبه ش��ب ‪ 31‬شهریور در‬ ‫دیدار ‪ 57‬شخصیت برجسته علمی و اساتید دانشگاه های‬ ‫معتبر امریکا در حوزه روابط بین الملل مهمترین مسائل‬ ‫بین الملل��ی و حتی داخلی ای��ران را مورد بحث و تبادل‬ ‫اندیش��ه قرار داد و به پرسش های تعدادی از انان پاسخ‬ ‫گفت‪.‬‬ ‫ندارد و به سمت ان نیز حرکت نمی کند‪».‬‬ ‫وی در پاس��خ به س��والی درباره لزوم رعایت حقوق بش��ر و ازادی بیان‬ ‫اظهار داشت‪« :‬در همه جای دنیا حتی امریکا باید به حقوق بشر و ازادی‬ ‫بیان احترام گذاشته شود‪ .‬در ایران هیچ کارمندی پس از ‪ 50‬سال فعالیت‬ ‫به خاطر یک اظهار نظر اخراج نمی شود اما در امریکا این اتفاق افتاده و یک‬ ‫خبرنگار پرسابق ه فقط به خاطر اظهار نظر درباره رژیم صهیونیستی از کار‬ ‫برکنار می ش��ود‪».‬احمدی نژاد در پاسخ به سوالی دیگر درخصوص حکم‬ ‫سنگس��ار خانم محمدی در ایران خاطر نش��ان کرد‪« :‬هنوز سیر رسیدگی‬ ‫به پرونده او تمام نش��ده و حکمی نیز صادر نش��ده است‪ ،‬او متهم به قتل‬ ‫ش��وهرش است و فکر نمی کنم اگر کسی در هر کجای دنیا متهم به قتل‬ ‫باشد عده ای در حمایت از او تظاهرات یا کمپین تشکیل دهند‪».‬‬ ‫احمدی نژاد افزود‪« :‬در مورد این خانم مطلقا حکم سنگسار مطرح نیست‬ ‫و این فقط ادعای فردی در المان بوده و خالف واقع است‪».‬‬ ‫‪31‬‬ ‫گفت و گو با جهانگیرزاده‪ ،‬عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس‬ ‫احمدی نژاد قدر فرصت ها را می داند‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪32‬‬ ‫ششمین سفر محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کش��ورمان به نیویورک برای شرکت در اجالس‬ ‫ساالنه مجمع عمومی سازمان ملل که با احتساب‬ ‫س��فر قبل��ی وی ب��ه امری��کا برای ش��رکت در‬ ‫اجالس بازنگری در معاهده ‪ ،NPT‬هفتمین سفر‬ ‫احم دی نژاد به این کش��ور خواه��د بود ما را بر‬ ‫ان داش��ت تا نظر برخی نماین��دگان مجلس که‬ ‫عضو کمیسیون سیاس��ت خارجی نیز هستند را‬ ‫جوی��ا ش��ویم‪ .‬در این میان ج��واد جهانگیرزاده‬ ‫ششمین س��فر احمدی نژاد به نیویورک را بسیار‬ ‫مثبت ارزیابی کرد و مطرح کردن برخی مس��ائل‬ ‫از تریب��ون س��ازمان ملل را فرصتی دانس��ت که‬ ‫رئیس جمهور به درس��تی از ان بهره جس��ت‪ .‬به‬ ‫عقی��ده وی‪ ،‬احمدی نژاد در س��خنانی صریح و‬ ‫شفاف در مجمع عمومی سازمان ملل ضمن بیان‬ ‫مشکالت و مس��ائل مهم بین المللی پیشنهاداتی‬ ‫ب��رای رفع انه��ا ارائه ک��رد که عب��ارت بود از‬ ‫ن��ام گذاری س��ال اینده میالدی به عنوان س��ال‬ ‫خلع س�لاح اتمی‪ ،‬تش��کیل کمیته حقیقت یاب‬ ‫بین المللی برای بررس��ی حادثه یازدهم سپتامبر‪،‬‬ ‫تالش مجمع عمومی س��ازمان ملل برای اصالح‬ ‫و نهایی کردن س��اختار این س��ازمان‪ ،‬برگزاری‬ ‫کرسی مناظرات ازاد در صحن مجمع و باالخره‬ ‫بازگشت اوارگان فلسطینی به میهنشان‪.‬‬ ‫صحبت های رئیس جمهور کش��ورمان از‬ ‫ تریبون س��ازمان ملل در سفر به نیویورک‬ ‫را چطور ارزیابی می کنید؟ البته این را هم‬ ‫لحاظ کنید که کشور ما در حال حاضر در‬ ‫شرایط حساسی قرار دارد‪ .‬مساله هسته ای‬ ‫ای��ران از یک س��و و تحریم ه��ای ایران از‬ ‫س��وی س��ازمان ملل و برخی کشورهای‬ ‫غربی از سوی دیگر‪ .‬ایا بازگو کردن برخی‬ ‫مسائل در این برهه زمانی به پیشبرد اهداف‬ ‫ی ایران کمک خواهد کرد؟‬ ‫جمهوری اسالم ‬ ‫این س��فر‪ ،‬س��فر بس��یار ارزش��مند و پربهایی بود‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ایران ش��ش سال هوشمندانه از صحن‬ ‫عمومی س��ازمان ملل به درس��تی اس��تفاده ک��رد‪ .‬ان‬ ‫فضای رس��انه ای که خیلی ها مش��تاقند داشته باشند‬ ‫و االن در اختیار غرب هس��ت را به دس��ت اورد و با ان‬ ‫خطاب��ه صحبت کرد‪ .‬خب این تریبون بس��یار تاثیرگذار‬ ‫است و همیش��ه هم تاثیر خودش را نش��ان داده است‪.‬‬ ‫مطرح کردن س��واالتی که شامل سواالت خیلی از مردم‬ ‫جهان اس��ت که از زبان رئیس جمهور ما می تواند شامل‬ ‫بخش��ی از دستاورد این سفر باش��د‪ .‬موضوع فلسطین‪،‬‬ ‫انرژی هس��ته ای و بیان نگاه های ای��ران در موضوعات‬ ‫مختلف بین المللی‪ ،‬مصاحبه ها و دیدارهایی که طی این‬ ‫س��فر اتفاق می افتد‪ ،‬تماما ظرفیت هایی است که تاکنون‬ ‫تنها غرب از انها اس��تفاده می ک��رد و اکنون و در مجمع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل در اختیار رئیس جمهور کشورمان‬ ‫ق��رار گرفت‪.‬از تمام اینها باید به عنوان نکات مثبت این‬ ‫سفر و سخنرانی های رئیس جمهور یاد کرد‪.‬‬ ‫دلیل اینکه در نیویورک و پس از سخنرانی های‬ ‫احمدی ن��ژاد حج��م باالی��ی از رس��انه ها و‬ ‫خبرن��گاران گرد وی امدن��د و با او مصاحبه‬ ‫کردند را چه می دانید؟ ایا رئیس جمهور کشور‬ ‫ما برای رسانه های بیگانه شخصیت متمایزی‬ ‫محس��وب می شود یا اینکه سخنان وی باعث‬ ‫واکنش این چنینی رسانه ها می شود؟‬ ‫نکته نخس��ت اینکه رئیس جمهور کشور ما شخصیتی‬ ‫اس��ت که خیلی ها دوس��ت دارند با ان ارتباط بگیرند و‬ ‫ی ایران است‬ ‫نکته دیگر اینکه وی نماینده جمهوری اسالم ‬ ‫و انقالب اس�لامی پیام های جدیدی ب��رای اداره کردن‬ ‫جامعه جهانی دارد‪ .‬در عین حالی که موضوعات مهمی که‬ ‫رئیس جمهور روی انها دست می گذارد و انها را برجسته‬ ‫می کند به عنوان نماینده یکی از کشورهایی که همه در ان‬ ‫عدالت خواهند و هم پیام جدید دارد و هم نسبت به نظم‬ ‫موجودی که تحت عنوان نظم نوین جهانی است انتقاداتی‬ ‫دارد که همه اینها نشان دهنده این است که استفاده از این‬ ‫ظرفیت ویژه بسیار حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫واکنش های مقامات غربی را نسبت به سخنان‬ ‫رئیس جمهورم��ان چط��ور ارزیابی می کنید؟‬ ‫به نظر شما این واکنش ها سنجیده بود؟‬ ‫من بس��یاری از این واکنش ها را ناشی از بغض و کینه و‬ ‫عصبانیت می دانم‪ .‬در واقع انها ظرفیت تحلیل ندارند و‬ ‫نمی توانستند بپذیرند کسی بیاید و از این ظرفیت به نحو‬ ‫شایسته استفاده کند و فضایی که سال ها ایجاد کرده اند را‬ ‫به هم بزند و این فضا را مدیریت کند‪.‬‬ ‫البته برخی س��ران کشورها واکنش سلبی‬ ‫نش��ان دادند و به بیرون از سالن رفتند‪ .‬این‬ ‫مساله ناشی از همین دیدگاه است؟‬ ‫قطع��ا همین اس��ت و این ب��دان معنا نیس��ت که به‬ ‫حرف ه��ای رئیس جمهور ما گ��وش نمی دهند بلکه‬ ‫می رون��د و جدی تر و مش��خص تر ب��ه ح رف های‬ ‫احمدی نژاد گوش می کنند و تحلیل می کنند‪ .‬در واقع‬ ‫حرک��ت انها یک حرکت نمادین اس��ت‪ .‬فاکس نیوز‬ ‫دو روز پیش از سفر زیرنویس می کند که احمدی نژاد‬ ‫را وارد خانه های خود نکنید‪ .‬این یعنی پیام را نشنوید‪،‬‬ ‫یعنی انها از ارائه پیام رئیس جمهور ما ناراحتند‪.‬‬ ‫ب��اراک اوبام��ا‪ ،‬رئیس جمه��وری امریکا‬ ‫بالفاصله پ��س از س��خنان رئیس جمهور‬ ‫ایران در یک ش��بکه ماهواره ای فارسی به‬ ‫بیان دیدگاه هایش پرداخت و درحقیقت به‬ ‫نوعی جواب احمدی نژاد را داد‪ .‬به نظر شما‬ ‫این عکس العمل از جانب امریکا شتابزده و‬ ‫ناشی از عصبانیت نبود؟‬ ‫واکنش اوباما بس��یار ش��تابزده بود و اصال مطلوب‬ ‫نب��ود‪ .‬ای��ن عکس العم��ل در واقع ناش��ی از عدم‬ ‫دریافت دقیق موضوع بود و در عین حال شرایطی‬ ‫پیش امده بود که ناشی از یک احساس شکست و‬ ‫یاس بود‪ .‬چهره اوباما هم برای جهانیان یک چهره‬ ‫جالب است اما اینکه این چهره سریع بیاید واکنش‬ ‫نش��ان دهد‪ ،‬عصبی ش��ود و قدرت تحلیلش را از‬ ‫دست بدهد‪ ،‬برایشان خوشایند نیست و انها اصال‬ ‫گمان نمی کردند چنی��ن اتفاقی رخ بدهد‪ .‬در واقع‬ ‫اوباما با این حرکت نشان داد که هنوز پختگی الزم‬ ‫را جهت رویارویی با مسائل مهم ندارد‪.‬‬ ‫تف��اوت این س��فر رئیس جمهور به مجمع‬ ‫سازمان ملل نسبت به سفرهای پیشین را در‬ ‫چه می دانید؟‬ ‫همانطور که می دانید نقش جمهوری اسالمی ایران‬ ‫به عنوان یکی از اعضای س��ازمان ملل که پیش��تاز‬ ‫بی��ان دیدگاه های بس��یاری از کش��ورهای در حال‬ ‫ی سازمان ملل است بسیار‬ ‫توس��عه در مجمع عموم ‬ ‫ب��ا اهمیت و تاثیرگذار اس��ت‪ .‬طبیعتا در فاصله دو‬ ‫اجالس تحوالتی در نظام بین الملل رخ داده است‬ ‫که می تواند اجالس اخیر را متفاوت از اجالس های‬ ‫پیشین بنماید‪ .‬در این راستا می توان به موضوعات‬ ‫«موقعیت اوبام��ا در امریکا»‪« ،‬نقش تازه خاورمیانه‬ ‫در مع��ادالت بین الملل»‪« ،‬پروژه اسالم س��تیزی در‬ ‫قالب اهان��ت به قران کری��م» و همچنین موضوع‬ ‫«خلع سالح هسته ای» اشاره کرد‪.‬‬ ‫اسماعیل کوثری در گفت و گو با مثلث‪:‬‬ ‫فرصت سازی یک سفر‬ ‫کلیدی تری��ن موض��وع در‬ ‫تم��ام س��فر های احمدی نژاد‬ ‫ب��ه امری��کا‪ ،‬س��خنرانی ها و‬ ‫مصاحبه ه��ای متع��دد وی با‬ ‫رس��انه های این کشور است‬ ‫ک��ه کارشناس��ان ان را در‬ ‫چارچ��وب دیپلماس��ی عمومی تعری��ف می کنند‪.‬‬ ‫براس��اس دیپلماس��ی عمومی ‪ ،‬ی��ک دولت تالش‬ ‫می کند با اطالع رسانی‪ ،‬ایجاد درک متقابل‪ ،‬بر افکار‬ ‫عموم��ی ملت های دیگ��ر تاثیر گذار باش��د‪ .‬اگرچه‬ ‫کش��ورهای مختلف دنیا در تعامالت خود سعی در‬ ‫اس��تفاده بهینه از این نوع دیپلماس��ی دارند‪ ،‬اما از‬ ‫فعال ترین کشورها در این عرصه می توان به امریکا‪،‬‬ ‫انگلستان‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه و چین اشاره کرد که ایران‬ ‫نیز در سال های اخیر به جمع انان پیوسته است‪.‬‬ ‫اس��ماعیل کوث��ری برای��ن باور اس��ت که س��فر‬ ‫رئیس جمهورم��ان ب��ه نیویورک برای ش��رکت در‬ ‫ی س��ازمان ملل بهترین فرصت برای‬ ‫مجمع عموم ‬ ‫اس��تفاده از بلندگوی سازمان ملل در جهت رساندن‬ ‫پیام جمهوری اس�لامی به روس��ای اکثر کشورهای‬ ‫جهان و ملت ها بود‪ ،‬فرصتی که سالی یک بار بیشتر‬ ‫پیش نمی اید و ریاس��ت جمهوری کشورمان از این‬ ‫فرصت به نحو احسن استفاده کردند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫سخنان رئیس جمهوری کشورمان در نیویورک‬ ‫را چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫احمدی نژاد در سفر اخیرش به نیویورک برای شرکت‬ ‫ی س��ازمان مل��ل از فرصت‬ ‫در اجالس مجمع عموم ‬ ‫پیش امده بهترین اس��تفاده را کرد تا پیام کشورمان را‬ ‫به گوش جهانیان برس��اند که این سخنان بسیار موثر‬ ‫و مفید بود و رس��انه های بیگانه مخصوصا رسانه های‬ ‫صهیونیس��تی و اس��تکباری ب��ا عکس العمل هایی که‬ ‫نش��ان دادند‪ ،‬اثرگ��ذاری این پیام ه��ا و صحبت های‬ ‫رئیس جمهور را تایید کردند‪.‬‬ ‫مهمترینپیاممحموداحمدی نژاد‪،‬رئیس جمهور‬ ‫کشورمان در این سفر چه بود؟ ایا این پیام از‬ ‫سوی مخاطبان به خوبی دریافت شد؟‬ ‫نخس��تین مس��اله ای که می توان ب��ه ان پرداخت بحث‬ ‫تشکیل هیات بررسی مساله ‪ 11‬سپتامبر توسط سازمان‬ ‫ملل اس��ت تا باالخره مشخص شود که جورج بوش که‬ ‫در ان هنگام ایران را محور ش��رارت قرار داد و گفت به‬ ‫‪ 22‬کشور حمله می کنم‪ ،‬با چه انگیزه ای این صحبت را‬ ‫کرد‪ .‬زیرا شکل انفجار و فروریختن ساختمان نشان دهنده‬ ‫یک کار س��ازماندهی و طراحی شده از قبل توسط خود‬ ‫امریکایی هاست و اینکه گفتند می خواهند تروریسم را از‬ ‫بین ببرند چرا در این ‪ 9‬سال نتوانستند در حالی که تمام‬ ‫توانشان را هم در عراق و هم افغانستان به کار گرفتند‪ .‬لذا‬ ‫نهایتا به این پرس��ش برمی خوریم که باید خیلی زودتر‬ ‫از اینها از س��ازمان ملل و امریکا پرسیده می شد‪ .‬دومین‬ ‫مس��اله ای که رئیس جمهور مطرح کردند‪ ،‬بحث ساختار‬ ‫سازمان ملل است‪ ،‬چرا که ساختار سازمان ملل باتوجه به‬ ‫مساله هسته ای ایران که خالف قانون ان‪.‬پی‪.‬تی هست باید‬ ‫بگوییم که س��ازمان ملل با این روشی که در پیش گرفته‬ ‫و اختیاراتی که به چند کشور خاص داده است نمی تواند‬ ‫منصفانه قضاوت کند‪ .‬لذا احمدی نژاد درخواست تغییر‬ ‫ساختار س��ازمان ملل را دادند و باید باالخره کشورهای‬ ‫دیگر و به ش��کل دیگری انتخاب شوند تا بتوانند برای‬ ‫همه کشورها مفید و موثر باشند‪ ،‬نه اینکه سازمان ملل تنها‬ ‫منافع چند کش��ور را تامین کند بنابراین طرح این مساله‬ ‫نیز از میان پنج مساله ای که رئیس جمهور مطرح کردند از‬ ‫اهمیت بسزایی برخوردار بود‪.‬‬ ‫دلیل واکنش صریح و س��ریع ب��اراک اوباما‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری امریکا به سخنان احمدی نژاد‬ ‫در ش��بکه بی‪.‬بی‪.‬س��ی فارس��ی را چط��ور‬ ‫ارزیابی می کنید؟ دلیل این همه ش��تابزدگی‬ ‫برای پاس��خ دادن چه بود؟ ایا این نش��ان از‬ ‫اشفتگی امریکایی ها از سخنان رئیس جمهور‬ ‫کشورمان نیست؟‬ ‫در کل بای��د بگویم که سیاس��تمداران دنیا ان پختگی‬ ‫الزم را ندارند که در حد کشوری باشند که خودشان را‬ ‫به عنوان ابرقدرت مطرح کنند و همین عکس العمل هم‬ ‫یکی از انهاس��ت‪ .‬اوباما از ابتدا هم که بحث تغییرات‬ ‫را مط��رح کرد و با این ش��عار جلو امد و پیروز ش��د‬ ‫ولی در عم��ل تاکنون هیچ تغییری در سیاس��ت های‬ ‫رئیس جمهور ایاالت متحده مش��اهده نشده است‪ ،‬لذا‬ ‫ب��ا اتکا به همین دالیل می توانی��م بگوییم که اوباما از‬ ‫پختگی الزم در مس��ائل سیاسی برخوردار نیست و به‬ ‫همین خاطر نمی تواند خیلی از مسائل را پیش بینی کند‬ ‫و با مشاهده این مسائل اینچنین به نظر می رسد که چه‬ ‫خود ایش��ان و چه مشاورانشان تجربه کامل در جهت‬ ‫حل و فصل مسائل سیاسی را ندارند‪.‬‬ ‫ی سازمان‬ ‫صحبت های اوباما در مجمع عموم ‬ ‫ملل راجع به برنامه هسته ای ایران بود و اینکه‬ ‫امریکا خواهان گفت و گو با ایران و شفافیت‬ ‫برنامه هسته ای کشورمان است‪ .‬این صحبت ها‬ ‫را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫تو گو با امریکا هیچ هراس��ی نداریم حتی‬ ‫م��ا از گف ‬ ‫پیش��نهاد هم داده ایم‪ .‬بیانیه تهران که در رابطه با برنامه‬ ‫هسته ای برای گروه وین دادیم موید این نکته است که‬ ‫کش��ور ما در هر زمانی کامال اماده صحبت و مذاکره‬ ‫اس��ت‪ .‬اما در مقابل امریکا در یک حرکت نس��نجیده‬ ‫کش��ورهای دیگر را تحت فش��ار گذاشت تا قطعنامه‬ ‫‪ 1929‬را علیه ایران صادر کنند و با توس��ل به تحریم‬ ‫به خیال خودشان به اهدافش��ان برسند‪ .‬این در حالی‬ ‫اس��ت که ش��اهد بودیم این تحریم ها تابه حال انچنان‬ ‫اثری نگذاشته و در اینده هم نخواهد گذاشت‪ .‬چراکه‬ ‫ما این تحریم ها را از زمان دفاع مقدس تجربه کرده ایم‪.‬‬ ‫ام��ا در رابطه با برنامه شفاف س��ازی‪ ،‬دائما بازرس��ان‬ ‫اژان��س بین المللی انرژی اتمی به کش��ور ما می ایند و‬ ‫تاسیسات ما را مشاهده می کنند و گزارش می دهند اما‬ ‫تاکنون هیچ موردی نتوانسته اند پیدا کنند ولی هنگامی‬ ‫ ک��ه اژانس می خواهد چیزی علیه ما بگوید یکس��ری‬ ‫مس��ائل را مبهم بیان می کند‪ .‬درهرح��ال تا به امروز ما‬ ‫هیچ مشکلی نداش��ته ایم‪ .‬اما اکنون دیگر این شرط را‬ ‫داریم و این بحث را مطرح می کنیم که بیانیه سه جانبه‬ ‫حتما باید محور بحث و صحبت باشد‪.‬‬ ‫ای��ا س��فر احمدی ن��ژاد ب��ه نیوی��ورک و‬ ‫صحبت هایش��ان در صحن مجمع س��ازمان‬ ‫ملل به بهبود روند برنامه هسته ای کشورمان‬ ‫کمک خواهد کرد؟‬ ‫البته‪ ،‬نه تنها در زمینه بحث هس��ته ای کش��ورمان موثر‬ ‫خواهد بود بلکه در جهت انتقال صحبت ها و مطالب‬ ‫کش��ورمان نیز بسیار مفید خواهد بود‪ .‬بنابراین باید از‬ ‫این سفرها نهایت استفاده را کرد تا حرف خودمان را‬ ‫به جهانیان و مخصوصا مسئوالن برسانیم تا انها بدانند‬ ‫که حرف هایی که داریم اگر مستقیم بیان شود خریدار‬ ‫دارد‪ .‬اما اگر توس��ط رسانه های استکباری منتقل شود‬ ‫قطع��ا با تحریف همراه خواهد بود و انچنان اثر مثبتی‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫چرا هنگام س��خنرانی رئیس جمهوری ایران‬ ‫برخی سران کشورها سالن را ترک کردند؟‬ ‫کامال طبیعی اس��ت‪ ،‬چراکه وقتی سخنی مطرح می شود‬ ‫که حدود ‪ 159‬کش��ور یعنی اکثر کشورها ان را تایید و‬ ‫فقط چند کشور با ان مخالفند قطعا این سخنان برایشان‬ ‫زور دارد و ان را نخواهن��د پذیرفت و دلیل دیگرش نیز‬ ‫این است که هنگام بیان این سخنان‪ ،‬دیگر سران کشورها‬ ‫متوجه انان خواهند شد و همچنین متوجه این مساله که‬ ‫این حرف ها خالف ان چیزی است که انها تاکنون بیان‬ ‫کرده اند‪ ،‬پس قطعا برای اینکه دیده نشوند سالن ر ا ترک‬ ‫خواهند کرد‪ .‬در نتیجه امریکا یا مثال صهیونیست ها که‬ ‫حرف حقی ندارند سالن ر ا ترک کردند تا مورد سرزنش‬ ‫مسئوالن دیگر کشورها قرار نگیرند‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫گفت و گو با یک نماینده مجلس‬ ‫این بهترین سفر احمدی نژاد بود‬ ‫سعیده فهری‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪34‬‬ ‫محمـــ��ود احـمدی ن��ژاد‪،‬‬ ‫رئیس جمه��ور کش��ورمان در‬ ‫شش��مین دور س��فر خ��ود‬ ‫ب��رای ش��رکت در مجم��ع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل بار دیگر‬ ‫در ص��در اخب��ار جه��ان قرار‬ ‫ی س��ازمان ملل‬ ‫گرف��ت‪ .‬حضور وی در مجمع عموم ‬ ‫باعث افتخار هر ایرانی است‪ .‬عالوه بر ان رسانه های‬ ‫غربی نیز همواره در این س��فرها خواهان مصاحبه با‬ ‫رئیس جمهور کش��ورمان هس��تند و خبرنگاران خبره‬ ‫امریکایی همواره مصاحبه ب��ا رئیس جمهور را جزو‬ ‫افتخارات خود می دانند‪.‬‬ ‫برنامه هفت روزه اخرین س��فر محمود احمدی نژاد به‬ ‫نیویورک‪ ،‬س��خنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل‬ ‫متحد و اجالس برنامه توسعه هزاره سوم‪ ،‬گفت وگو با‬ ‫رسانه های خارجی و دیدار با جمعی از ایرانیان خارج‬ ‫از کش��ور بود‪ .‬احمدی نژاد با هفت سفر به نیویورک‬ ‫ی در میان‬ ‫و ش��ش سخنرانی در اجالس مجمع عموم ‬ ‫ی‪‎‬شود‪.‬‬ ‫رئیسان جمهور ایرانی رکورد دار محسوب م ‬ ‫محم��ود احمدی بیغش‪ ،‬عضو کمیس��یون سیاس��ت‬ ‫خارج��ی مجل��س ش��ورای اس�لامی‪ ،‬س��فر اخی��ر‬ ‫محمود احمدی نژاد به نیویورک را ارزشمندتر و پرثمرتر‬ ‫ازسفرهایپیشینرئیس جمهوریایرانبهمجمععمومی‬ ‫ سازمان ملل می داند و براین باور است که مهمترین پیام‬ ‫رئیس جمهور به جهانیان در این سفر صلح و دوستی و‬ ‫تعامل از طرف ملت ایران بود‪ .‬به عقیده وی‪ ،‬مطرح کردن‬ ‫مس��اله ‪ 11‬سپتامبر در این برهه زمانی یک امر ضروری‬ ‫بود‪ .‬وی همچنین با اش��اره به شکست امریکا و رژیم‬ ‫صهیونیستی گفت‪« :‬دنیای غرب به سرکردگی امریکا و‬ ‫با پشتیبانی یک دست پنهان قوی به نام البی صهیونیسم‬ ‫در برابر نظام جمهوری اس�لامی و در واقع دین اسالم‬ ‫منزوی شده و شکست را پذیرفته است‪ .‬اگر شکست را‬ ‫نمی پذیرفتند و از خدا و دین خدا عصبانی نبودند کتاب‬ ‫الهی را که در انجیل و تورات هم از ان نام برده ش��ده‬ ‫است هیچ وقت اتش نمی زدند‪».‬‬ ‫دســتاوردهایسفــرمحمــوداحمدی نژاد‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری جمهــوری اسـالمی ایران به‬ ‫نیویورک و شرکت در مجمع سازمان ملل را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟ این سفر مورد توجه‬ ‫بسیاری از کشورها و رسانه های جهانی قرار‬ ‫گرفت‪ .‬این توجه از چه جهت است؟‬ ‫رئیس جمهور ایران اسالمی از بدو دولت نهم تا به امروز‬ ‫پنج سفر به نیویورک داشته اند که بحمداهلل هرکدام از این‬ ‫سفرها در جای خودش ثمرات و خیراتی داشت اما این‬ ‫س��فر نسبت به سفرهای پیشین بسیار ارزشمندتر بود و‬ ‫دس��تاوردهای بزرگتری داشت‪ .‬س��فری بسیار عاقالنه‪،‬‬ ‫معتدل و جذاب حال چه برای مردم ایران و چه برای دیگر‬ ‫ملت ها‪ .‬چراکه اهمیت سازمان ملل از ان جهت است که‬ ‫تو گوها را پیگیری می کنند و‬ ‫همه دنیا این جلسات و گف ‬ ‫لذا سخنرانی هر رئیس دولتی در انجا یک جایگاه خاص‬ ‫و ویژه ای دارد‪ .‬بنابراین فکر می کنم سفر رئیس جمهور به‬ ‫نیویورک در این مقطع زمانی دستاوردهای زیادی برای‬ ‫جمهوری اسالمی داشت‪.‬‬ ‫در این س��فر محمود احمدی نژاد به نیویورک‬ ‫مسائل بسیاری از جانب رئیس جمهوری ایران‬ ‫مطرح شد‪ .‬سخنرانی رئیس جمهور در مجمع‬ ‫عمومی سازمان ملل هم بسیار مورد توجه قرار‬ ‫گرفت‪ .‬در ی��ک نگاه کلی مهمترین پیامی که‬ ‫احمدی نژاد به جهانیان داد یا مهمترین مساله ای‬ ‫که مطرح کردند‪ ،‬چه بود؟‬ ‫صلح و دوس��تی و تعامل از طرف ملت ایران مهمترین‬ ‫این س�فر نسبت به س�فرهای پیشین بسیار‬ ‫ارزش�مندتر ب�ود و دس�تاوردهای بزرگت�ری‬ ‫داشت‪ .‬سفری بسیار عاقالنه‪ ،‬معتدل و جذاب‬ ‫ح�ال چه برای مردم ای�ران و چه برای دیگر‬ ‫ملت ها‬ ‫پیامی بود که رئیس جمهور کش��ورمان ب��ه همراه خود‬ ‫به نیوی��ورک بردند و به جهانیان اب�لاغ کردند‪ .‬محمود‬ ‫احمدی ن��ژاد در مجمع بیان کرد که م��ا همه ادیان الهی‬ ‫را دوس��ت داریم و برای انها حرمت قائل هستیم‪ ،‬تمام‬ ‫ملت های ازاده را دوس��ت داریم و خواهان تعامل با انان‬ ‫هس��تیم و ازدیگر سو حاضر نیس��تیم هیچ زورگویی و‬ ‫تحمیلی را بپذیریم‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد به مساله ‪ 11‬سپتامبر اشاره و‬ ‫اعالم کرد که باید در مورد این مساله تحقیق‬ ‫بیش��تری انجام داد‪ .‬ایا مطرح کردن مس��اله‬ ‫‪ 11‬سپتامبر از تریبون سازمان ملل در نیویورک‬ ‫و در این برهه زمانی الزم بود؟‬ ‫این کار بسیار ارزشمندی بود‪ ،‬چراکه اگر یک ازاده ای پیدا‬ ‫می شد و بحث هولوکاست را بعد از جنگ جهانی دوم‬ ‫و در ان زمان درخواست می کرد یک هیات حقیقت یاب‬ ‫برای این مس��اله تشکیل ش��ود که تحقیق کند ایا اصال‬ ‫هولوکاس��تی وجود داش��ته یا خیر‪ ،‬ام��روزه بیان کلمه‬ ‫هولوکاس��ت یا کنکاش راجع به ان جرم تلقی نمی شد‪.‬‬ ‫در مجم��ع ه��م رئیس جمهور فقط یک س��وال مطرح‬ ‫کرد و اصرار بر بودن یا نبودن چیزی نداش��ت‪ .‬در واقع‬ ‫احمدی نژاد پیرامون مس��اله ‪ 11‬سپتامبر خطاب به انان‬ ‫گفت شما که می گویید این مساله هست و به خاطر ان دنیا‬ ‫را به اتش کشیدید‪ ،‬بخشی از خاورمیانه را نابود کردید‪،‬‬ ‫دو کشور مستقل جهان را اشغال کردید و صدها هزار نفر‬ ‫را به این بهانه به کام مرگ کشاندید‪ ،‬حال پاسخگو باشید‪.‬‬ ‫ما فقط اعتقاد داریم که این طرح ‪ 11‬س��پتامبر‪ ،‬ساختگی‬ ‫خودتان بوده اس��ت‪ ،‬اما شما که می گویید چنین چیزی‬ ‫وج��ود دارد اکن��ون نیز باید اج��ازه دهید که یک هیات‬ ‫حقیقت یاب تشکیل ش��ود و کنکاش کند‪ .‬اگر دلیلی بر‬ ‫گفته هایتان بود که خب شما درست می گویید‪ ،‬اما اگر نه‪،‬‬ ‫باید پاسخگو باشید که دو کشور را به نابودی کشاندید‪.‬‬ ‫همانطور که مطلع هستید باراک اوباما بالفاصله‬ ‫پس از سخنان احمدی نژاد در مصاحبه با شبکه‬ ‫بی‪.‬بی‪.‬سی فارسی به بیان دیدگاه ها و نظراتش‬ ‫پیرامون مسائل ایران و گفته های رئیس جمهوری‬ ‫پرداخت‪ .‬ایا این واکنش از جانب رئیس جمهور‬ ‫ایاالت متحدهشتاب زدهنبود؟‬ ‫دنی��ای غرب به س��رکردگی امریکا و با پش��تیبانی یک‬ ‫دس��ت پنهان قوی به نام البی صهیونیسم در برابر نظام‬ ‫جمهوری اس�لامی و در واقع دین اسالم منزوی شده و‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫شکست را پذیرفته است‪ .‬اگر شکست را نمی پذیرفتند‬ ‫و از خ��دا و دین خ��دا عصبانی نبودند کت��اب الهی را‬ ‫ک��ه در انجیل و تورات هم از ان نام برده ش��ده اس��ت‪،‬‬ ‫هیچ وقت اتش نمی زدند‪ .‬اینها به بن بس��ت رس��یده اند‬ ‫و از طرف��ی ب��رای حقایق��ی هم ک��ه از س��وی دولت‬ ‫ی ایران مطرح می شود گوش شنوایی‬ ‫جمهوری اس�لام ‬ ‫ندارند‪ .‬در ایات الهی هم داریم که کفار برای اینکه حقایق‬ ‫را نشنوند دست داخل گوششان می کردند‪ .‬حال اوباما هم‬ ‫برای اینکه حرف های احمدی نژاد را که به عنوان نماینده‬ ‫دنیای اس�لام به انجا رفته است‪ ،‬نشنود‪ ،‬جلسه را ترک‬ ‫کرد که این حرکت یک بداخالقی دیپلماتیک‪ ،‬یک کار‬ ‫ضداخالقی و یک بن بس��ت سیاسی برای اوباما و دیگر‬ ‫دولتمردان امریکایی و دست پنهان پشت این دولتمردان‬ ‫یعنی البی صهیونیسم است و در مقابل‪ ،‬یک برگ برنده‬ ‫برای مس��لمین و ازادی خواهان است‪ .‬در واقع امریکا و‬ ‫در راس ان اوباما به خاطر موضع گیری های شجاعانه و‬ ‫منطقی رئیس جمهور ایران و نیز به دلیل اینکه خودش را‬ ‫در پرتگاه شکست انتخاباتی ماه اینده می بیند دچار یک‬ ‫س��ردرگمی و کمای سیاسی شده است و به همین دلیل‬ ‫گفتو گو پرداخت و شرط و‬ ‫بالفاصله با بی‪.‬بی‪.‬س��ی به ‬ ‫ش��روطی هم برای ایران گذاشت که این شرط و شروط‬ ‫ی سیاسی اوباماست و هم‬ ‫برای ما هم نش��انگر سردرگم ‬ ‫حالت یک طنز سیاسی دارد‪.‬‬ ‫از دیگر سو مش��اهده شد که باراک اوباما در‬ ‫تو گو با‬ ‫مجمع هم مطرح کرد که خواهان گف ‬ ‫ایران است و در قبال ان نیز شفاف سازی برنامه‬ ‫هسته ای ایران را خواستار شد‪ .‬این تناقض در‬ ‫رفتارها و گفتاره��ای اوباما را چطور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫تو گو بود‪ ،‬اما‬ ‫همانطور که می دانید اوباما خواه��ان گف ‬ ‫تو گوی مش��روط‪ .‬این در حالی است که از نظر ما‪،‬‬ ‫گف ‬ ‫اوباما در جایگاهی نیس��ت که بخواهد برای ایران شرط‬ ‫بگ��ذارد چرا که اوال ایران قان��ون را قبول دارد‪ ،‬نه باراک‬ ‫اوبام��ا را‪ .‬قانون هم��ان ان‪.‬پی‪.‬تی اس��ت و ما می گوییم‬ ‫هرچه قانون بگوید همان است‪ ،‬نه هرچه شخصی به نام‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬رئیس جمهور امریکا یا نیکوال س��ارکوزی‪،‬‬ ‫رئیس جمهور فرانس��ه یا خانم انگال مرکل‪ ،‬صدراعظم‬ ‫المان بگویند‪ .‬اینها که قانون نیس��تند‪ .‬اینها خودشان هم‬ ‫باید تابع قانون باش��ند که نیس��تند‪ .‬حرف اوباما برای ما‬ ‫ارزش ندارد چراکه اوباما معیار قانون نیس��ت‪ .‬از نظر ما‬ ‫هرچه ان‪.‬پی‪.‬تی بگوید قابل قبول است‪ .‬اگر رئیس جمهور‬ ‫امری��کا هم همان را بگوید م��ا ان را نیز می پذیریم ولی‬ ‫اوباما ان را نمی گوید‪ .‬کسی می تواند تعیین تکلیف کند‬ ‫که خودش ضد بمب اتم باشد یا از سالح های جنگی و‬ ‫اتمی نفرت داشته باشد ولی وقتی امریکا در حال حاضر‬ ‫‪ 4‬هزار کالهک اتمی اماده استارت دارد‪ ،‬نمی تواند بیاید‬ ‫به یک کش��ور دیگر بگوید که تو حتی انرژی صلح امیز‬ ‫هم نداش��ته باش‪ .‬چون در کش��ور ما اصال داشتن بمب‬ ‫اتمی خالف اموزه های دینی مان است‪ .‬لذا ما فقط حرف‬ ‫قانون که همان ان‪.‬پی‪.‬تی هست را می پذیریم و تا امروز‬ ‫هم تخلفی از جانب ما از سوی این سازمان اعالم نشده‬ ‫است‪ ،‬اگر هم بعضا رئیس اژانس یا برخی دیگر ادعای‬ ‫عدم شفافیت برنامه هس��ته ای ایران را می کنند این دیگر‬ ‫وارد شدن مسائل سیاسی به حریم اژانس است‪ .‬اژانس‬ ‫یک صنف اس��ت که نباید خودش را در مسائل سیاسی‬ ‫دخالت دهد‪ ،‬وقتی که داخل شود مانند مساله امروز ایران‬ ‫پیش خواهد امد‪.‬اگر اجازه بدهند اژانس کار خودش را‬ ‫بکند قطعا اژانس حق می دهد که جمهوری اسالمی ایران‬ ‫یک کشور مستقل است و تابع مقررات ان‪.‬پی‪.‬تی است‬ ‫و ان را پذیرفته اس��ت‪ .‬در حقیقت کشور ما در راستای‬ ‫استفاده از فناوری های بهداش��تی‪ ،‬درمانی‪ ،‬کشاورزی و‬ ‫غی��ره و در راس ان ان��رژی صلح امیز می خواهد انرژی‬ ‫هسته ای داشته باشد که هیچ تضادی با قوانین ان‪.‬پی‪.‬تی‬ ‫ندارد و حرف انها خالف مقررات است‪.‬‬ ‫با توج��ه به مرحله مهمی که ای��ران اکنون در‬ ‫اژانس بین المللی انرژی هسته ای طی می کند‬ ‫و واکنش ها و تحریم هایی که از سوی برخی‬ ‫کش��ورها علیه ایران صورت گرفته است‪ ،‬ایا‬ ‫سخنان احمدی نژاد در سازمان ملل در بهبود‬ ‫روند برنامه هس��ته ای کشورمان موثر خواهد‬ ‫بود یا خیر؟‬ ‫همانطور که می دانید هنگام سخنرانی محمود احمدی نژاد‬ ‫حدود ‪ 30‬کشور سالن ر ا ترک کردند‪ ،‬این در حالی است‬ ‫که سازمان ملل حدود ‪ 300‬کشور عضو دارد بنابراین این‬ ‫تعداد رقمی نیست که رسانه ها به ان پرداخته باشند‪ .‬مابقی‬ ‫کش��ورهایی که در سالن بودند درحقیقت صحبت های‬ ‫رئیس جمهور کش��ورمان را پذیرفته اند و قبول دارند‪ .‬در‬ ‫این میان یکس��ری از کشورها منافعش��ان از ایران تامین‬ ‫نمی ش��ود‪ ،‬خب طبیعی اس��ت ک��ه بداخالقی می کنند‪.‬‬ ‫اما در کل س��خنان محمود احمدی ن��ژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کش��ورمان باعث روش��نگری در افکار عمومی ملت ها‬ ‫و س��پس دولت های ازاده یا الاقل دولت هایی که کمتر‬ ‫زیرسلطه امریکا هستند‪ ،‬شد‪.‬‬ ‫یکی از مباحثی که در داخل در مورد سخنان‬ ‫رئیس جمهور گفته می ش��ود این است که ایا‬ ‫به جای طرح مس��ائل کلی بهتر نیست که به‬ ‫بیان راهکارهایی برای حل معضالت پرداخته‬ ‫ش��ود؟ به عنوان نمونه بحثی که مطرح ش��د‪،‬‬ ‫مس��اله توزیع ناعادالنه ثروت در جهان و در‬ ‫نهایت نفی سرمایه داری بود‪.‬‬ ‫بحث احمدی نژاد راجع به دنیای سرمایه داری حاوی این‬ ‫پیام است که کشورها مس��تقلند و مردم دنیا‪ ،‬مردم قرن‬ ‫‪ 21‬هستند‪ ،‬نه قرن ‪ 15‬یا ‪ .16‬پس باید اجازه داد که اینها‬ ‫خودشان سرنوشت خودشان را انتخاب کنند‪ .‬به عقیده من‬ ‫این حرف ها کلی گویی نیست و بسیار هم باارزش است‪.‬‬ ‫در سخنان رئیس جمهور به این مساله می رسیم که زمان‬ ‫سلطه گذشته اس��ت حال این سلطه می تواند اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگی یا سیاسی باشد‪ .‬به عقیده احمدی نژاد باید دست‬ ‫س��لطه را از روی مردم دنیا برداشت‪ .‬مردم خودشان باید‬ ‫راه خود را انتخاب کنند‪ .‬به عنوان نمونه رئیس جمهور به‬ ‫مساله فلسطین اشاره کردند‪ .‬وقتی در فلسطین هم مسلمان‬ ‫زندگی می کند‪ ،‬هم مسیحی‪ ،‬ه م یهودی و هم برخی ادیان‬ ‫دیگر‪ ،‬اینان خودش��ان اراده دارند و می توانند سرنوشت‬ ‫خودشان را تعیین کنند و این خودش یعنی نفی سلطه‪.‬‬ ‫بحث احمدی نژاد راجع به دنیای سرمایه داری‬ ‫حاوی این پیام است که کشورها مستقلند و‬ ‫مردم دنیا‪ ،‬مردم قرن ‪ 21‬هستند‪ ،‬نه قرن ‪15‬‬ ‫یا ‪ .16‬پس باید اجازه داد که اینها خودشان‬ ‫سرنوشت خودشان را انتخاب کنند‬ ‫‪35‬‬ ‫امریکای فقیر‬ ‫‪ 43‬میلیون امریکایی شب ها گرسنه می خوابند‬ ‫زمان��ی ک��ه ام��ار تکان دهن��ده فقر که توس��ط دفتر‬ ‫سرشماری اعالم کرد ‪ 43/6‬میلیون امریکایی در سال‬ ‫‪ 2009‬در فقر زندگی کرده اند و میزان ش��دت بحران‬ ‫اقتصادی مش��خص ش��د‪ ،‬مرکز امار امریکا مس��لما‬ ‫امار دقیقی ارائه نکرده و تعداد کمتری را نس��بت به‬ ‫واقعیت اعالم کرده است‪ ،‬چراکه اماری که دولت از‬ ‫نرخ بیکاری اعالم می کند با امار فقر برابری دارد‪.‬‬ ‫م��ن گزارش ه��ای زی��ادی خوانده ام که به س��ادگی‬ ‫انچ��ه را دولت اعالم کرده اس��ت تکرار می کنند که‬ ‫ماتریکس��ی که سازمان امار برای شمارش میزان فقر‬ ‫استفاده می کند بسیار قدیمی است‪.‬‬ ‫گزارش های خبری اعالم می کند که نرخ فقر در سال‬ ‫‪2009‬به ش��دت افزایش پیدا ک��رده و به میزان ‪43/9‬‬ ‫میلیون نفر رس��یده اس��ت‪ .‬این درحالی است که این‬ ‫رقم در س��ال ‪ 39/8 ،2008‬میلیون نفر بوده اس��ت و‬ ‫سال به سال بر تعداد فقرا به شدت افزوده شده است‪.‬‬ ‫بنابرای��ن با توج��ه به این امار می��زان فقر در امریکا‬ ‫‪ 14/3‬درصد رشد داشته است‪ .‬این بدون شک خبری‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪36‬‬ ‫غم انگیز و دهشتناک است‪ .‬هرچند به نظر می رسد که‬ ‫این امار از دقت چندانی هم برخوردار نیست‪.‬‬ ‫بیایید نگاهی به امار سال ‪ 2008‬مرکز امار بیندازیم‬ ‫ک��ه در ان می��زان فقر در امری��کا ‪ 39/8‬میلیون نفر‬ ‫بود‪ .‬امار این مرکز در مقایس��ه با امار موسسه ملی‬ ‫علوم نش��ان می دهد که مرکز امار ‪ 7/6‬میلیون نفر را‬ ‫جا انداخته اس��ت چرا که امار موسس��ه ملی علوم‬ ‫رقمی بالغ بر ‪ 47/4‬میلیون نفر را زیر خط فقر نشان‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫چنی��ن اتفاقی چگونه امکان پذیر اس��ت؟ مرکز امار‬ ‫امریکا از یک روش بسیار قدیمی و از مد افتاده برای‬ ‫محاسبه خط فقر اس��تفاده کرده است‪ .‬این مرکز فقر‬ ‫را با اس��تفاده از ماتریکس های زندگی که در س��ال‬ ‫‪ 1955‬بررسی شده بود محاسبه می کند یعنی ‪ 55‬سال‬ ‫قب��ل! انها بس��یاری از فاکتورهای اساس��ی را نادیده‬ ‫می گیرند‪ ،‬که برخی از انها ش��امل افزایش هزینه های‬ ‫درمانی‪ ،‬هزینه ه��ای مراقبت از فرزندان‪ ،‬تحصیالت‪،‬‬ ‫لو نق��ل و‪ ...‬اس��ت‪ .‬انه��ا همچنی��ن هزینه های‬ ‫حم ‬ ‫جغرافیایی را مد نظر قرار نمی دهند و در محاس��بات‬ ‫خود به عنوان مث��ال هزینه محل اقامت در نیویورک‬ ‫را همپای فلوریدا محاسبه می کنند‪.‬‬ ‫بنابراین امار افزایش ‪ 3/8‬میلیونی فقرا توس��ط مرکز‬ ‫امار در س��ال ‪ 2009‬قابل مقایسه با حداقل جمعیت‬ ‫‪ 51/2‬میلیون فقیر امریکایی نیست‪.‬‬ ‫بیایید فرض کنیم که ‪ 20‬میلیون نفر از مزایای بیکاری‬ ‫در س��ال گذشته بهره مند شده اند‪ .‬ارقام و اعداد مرکز‬ ‫بودجه و تحلیل انها نش��ان می دهد که بیمه بیکاری‬ ‫‪ 3/3‬میلیون نفر را از فقر نجات داده است‪ .‬کمک های‬ ‫غذای��ی نیز ‪ 2/3‬میلی��ون امریکای��ی را از میدان فقر‬ ‫جدا کرده اس��ت‪ .‬بنابراین اگ��ر بخواهیم این افراد را‬ ‫هم شامل فقرا حس��اب کنیم باید بگوییم که حداقل‬ ‫‪ 60‬میلی��ون امریکایی در فقز زندگی کرده اند که این‬ ‫به معنای عدم محاس��به ‪ 14/1‬میلی��ون امریکایی در‬ ‫محاسبات دولتی فقراست‪.‬‬ ‫ح��ال بهتر اس��ت نگاهی به خط فق��ری بیندازیم که‬ ‫درام��د این افراد بر اس��اس ان محاس��به می ش��ود‪:‬‬ ‫‪ 22/050‬دالر ب��رای ی��ک خانواده ‪ 4‬نف��ره‪ .‬بگذارید‬ ‫تک��رار کن��م ‪ 22/050‬دالر برای ی��ک خانواده چهار‬ ‫نفره یعنی ‪ 5/513‬دالر برای هر نفر در س��ال‪ .‬ش��ما‬ ‫را نمی دان��م ولی نمی توانم تص��ور کنم که بتوانم در‬ ‫امری��کا با ماهانه ‪ 459‬دالر زندگ��ی کنم‪ .‬این رقم به‬ ‫س��ختی کفاف هزینه های بیمه خدمات درمانی من را‬ ‫می دهد چه برسد به غذا و لباس و سقفی باالی سرم‪.‬‬ ‫اکنون بهتر می توانیم درک کنیم که چرا ‪ 50/7‬میلیون‬ ‫امریکایی بیمه خدمات درمانی ندارند‪.‬‬ ‫بنابراین مرکز امار س��طح درامد را در محاس��به فقر‬ ‫بس��یار پایین در نظر گرفته اس��ت‪ .‬اگر بخواهیم این‬ ‫رق��م را تنه��ا کم��ی دس��ت کاری کنی��م و ان را به‬ ‫‪25‬ه��زار دالر برای یک خان��واده چهار نفره افزایش‬ ‫دهیم‪ ،‬م��ن پیش بینی می کنم که موسس��ه ملی علوم‬ ‫رقم��ی بالغ ب��ر ‪ 100‬میلیون فقیر امریکایی را نش��ان‬ ‫خواهد داد‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر این مساله موجب می شود تا فرزندان‬ ‫یک خانواده تمایلی برای جدا شدن از خانواده خود‬ ‫نداشته باشند و تعداد افرادی که در خانواده ها زندگی‬ ‫می کنن��د ‪ 11/6‬درصد افزایش یاب��د‪ .‬اکنون فرزندان‬ ‫بالغ خانواده ها با سن ‪ 25-34‬سالگی توانایی تشکیل‬ ‫خان��واده برای خود ندارند‪ .‬این رقم ‪ 13/4‬درصد در‬ ‫سال ‪ 2010‬افزایش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫این درحالی اس��ت که امار فق��را در امریکا در حال‬ ‫افزایش اس��ت‪ .‬این درحالی اس��ت که دانشجویان با‬ ‫وام های تحصیلی از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند‬ ‫و اگر ش��انس با انها همراه باش��د می توانند مشاغلی‬ ‫پیدا کنن��د که درامدش��ان حتی کف��اف بازپرداخت‬ ‫وام هایشان را نخواهد داد‪.‬‬ ‫مس��اله دیگری که مرکز امار هم به ان اش��اره نکرده‬ ‫است میزان بدهی ها و دارایی های افراد است‪ .‬امروزه‬ ‫در امریکا جمعیت بس��یاری وام های بس��یار بزرگی‬ ‫ب��رای بازپرداخت دارند‪ .‬این مس��اله می��زان فقر را‬ ‫به شدت افزایش می دهد‪ .‬بنابراین زمانی که می شنوم‬ ‫دولت اعالم می کند ک��ه ‪ 43/9‬میلیون امریکایی زیر‬ ‫خط فقر زندگی می کنند‪ ،‬به شدت خود را درمانده و‬ ‫مستاصل می یابم چراکه می دانم که حتی اگر این رقم‬ ‫واقعیت داش��ته باش��د چه تاثیر عمیقی روی اقتصاد‬ ‫کشور دارد و چه بار بزرگی بر دوش اقتصاد است‪.‬‬ ‫این درحالی اس��ت که نابرابری مالی در کشور بیداد‬ ‫می کن��د‪ .‬ام��روز امری��کا بزرگترین نابراب��ری مالی‬ ‫را در کل تاری��خ خ��ود تجربه می کن��د‪ .‬درحالی که‬ ‫ده ه��ا میلیون امریکایی ب��رای پرداخت قبوض خود‬ ‫با مش��کل مواجه هس��تند کس��انی که این فاجعه را‬ ‫رقم زده اند در میلیاردها دالر خود غرق شده اند‪.‬‬ ‫منبع‪www.alternet.org :‬‬ ‫امپراتوری شرارت‬ ‫به��ار ‪ 2003‬نقط��ه عطف��ی در امپرات��وری امریکا‬ ‫ب��ه حس��اب می اید‪ .‬س��ال بع��د از ان‪ ،‬شکس��ت‬ ‫افتضاح امیز در جنگ عراق رقم خورد تا حدی که‬ ‫حتی مایکل لیند‪ ،‬نئولیبرال امریکایی در مقاله ای در‬ ‫فایننش��یال تایمز مقاله ای نوش��ت و عنوان کرد که‬ ‫بوش امپریالیسم امریکا را بمباران کرد‪:‬‬ ‫«نئولیبرالیس��م مانن��د نئومحافظ��ه کاری‪ ،‬به ابهت‬ ‫ق��درت امری��کا وابس��ته اس��ت‪ ...‬ب��دون کمک‬ ‫نیروهای امریکایی به سازمان ملل و ناتو استراتژی‬ ‫نئولیبرالیسم برای قدرت گرفتن جهانی غیر ممکن‬ ‫است‪».‬‬ ‫اما دس��تگاه شماره انداز امریکایی استنباط اشتباهی‬ ‫از این امپراتوری داشت‪ .‬این دستگاه پیروزی بزرگ‬ ‫را ان چیزی قلمداد می ک��رد که در واقع چیزی به‬ ‫جز شکست نبود‪.‬‬ ‫نتیجه برای امپراتوری اطمینان از دست دادن روحیه‬ ‫و س��رزمین های افسانه ای نبود‪ .‬چیزی نگذشت که‬ ‫این امپراتوری پول های خود را هم از دس��ت داد‪.‬‬ ‫حباب های خانه دار ش��دن در سال ‪ 2008‬ترکید و‬ ‫بحران اقتصادی به دنبال ان بر س��ر امپراتوری سایه‬ ‫افکند؛ این تازه اغاز داستان بود‪ .‬امروز کار به جایی‬ ‫رسیده اس��ت که جانفش��انان این امپراتوری مانند‬ ‫توماس فریدمن در نیویورک تایمز ناقوس مرگ را‬ ‫به صدا در می اورند‪.‬‬ ‫در اوایل هفته گذشته تام انگلهارد نوشت‪:‬‬ ‫«امپراتوری امریکا در حال فروپاش��ی است‪ .‬ما در‬ ‫مورد تعداد باالی بیکاری صحبت می کنیم که چاره ای‬ ‫برایش نداریم‪ ،‬در مورد اقتصادی که هیچ نش��انی از‬ ‫بهبود ان دیده نمی شود‪ ،‬حتی اگر موقعیت های خوب‬ ‫زود یا دی��ر دوباره بازگردند‪ ،‬ما در مورد فروپاش��ی‬ ‫زیرس��اخت ها و‪ ...‬صحبت می کنی��م که جراحی های‬ ‫کوچک انها را نجات نخواهد داد‪».‬‬ ‫مهم نیست که امپراتور بزرگ‪ ،‬اوباما چه چهره شجاعی‬ ‫داش��ته باش��د‪ ،‬مش��کل ما تا حدی بزرگ است که با‬ ‫امیدها و تغییرات راه به جایی نمی بریم‪.‬‬ ‫این یک تصور بس��یار مطمئن اس��ت که ه��واداران و‬ ‫طرفداران این امپراتوری هنوز عقب نش��ینی نکرده اند‬ ‫اما زمان ان هم فرا خواهد رس��ید‪ .‬از همه اینها گذشته‪،‬‬ ‫ایا جهان تشنه امریکا نیست؟ ایا امریکا این امپراتوری‬ ‫بزرگ‪ ،‬از حقوق بشر حمایت نمی کند؟ تبهکاران را به‬ ‫سزای اعمالشان نمی رساند و برای برقراری دموکراسی‬ ‫نمی جنگد؟ ایا جهان به یک ابرقدرت برای کنترل همه‬ ‫چیز نیاز ندارد؟‬ ‫خب‪ ،‬نه! هر چه این امپراتوری بال های خود را بیشتر‬ ‫روی جهانیان گس��ترده کند‪ ،‬م��ردم کمتری از مزایای‬ ‫این امپراتوری بهره مند خواهند شد‪ .‬این کامال منطقی‬ ‫اس��ت‪ .‬انهایی که اع�لام کرده ان��د از هژمونی امریکا‬ ‫حمایت می کنند در واقع کارمن��دان این امپراتوری و‬ ‫نگران روزی هستند که باید از خود دفاع کنند‪.‬‬ ‫امریکا هرگز یک امپراتوری خیراندیش نبوده اس��ت‪.‬‬ ‫چنی��ن چیزی ام��کان ندارد‪ ،‬حتی تئوری این مس��اله‬ ‫غیر ممکن اس��ت‪ .‬در واقعیت‪ ،‬او تنه��ا همه چیز را به‬ ‫منبع‪ :‬انتی وار‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫تاریخ هرگز خودش را تکرار نمی کند‬ ‫تمسخر می گیرد و ادعای قهرمانی می کند‪ ،‬از حقوق‬ ‫بشر گرفته تا دموکراسی و قانون‪.‬‬ ‫این یک واقعیت اس��ت که این امپراتوری بیشترین‬ ‫مش��کل را ایجاد می کن��د‪ .‬همانطور ک��ه انگلهارد‬ ‫می نویسد‪:‬‬ ‫«ما به این مس��اله عادت کرده ایم که ایاالت متحده‬ ‫امریکا باید برترین کشور کره خاکی باشد‪ ،‬سلطه گر‬ ‫جهان��ی‪ ،‬تنه��ا ابرق��درت موجود‪ .‬ما ب��ه خودمان‬ ‫قبوالنده ای��م که نه تنها خودم��ان بلکه جهان بدون‬ ‫مدیریت خاص ما نمی توان��د به حیات خود ادامه‬ ‫دهد‪».‬‬ ‫ترس از روس��یه و چی��ن به عن��وان دو امپراتوری‬ ‫جهانی بیش��تر توسط کسانی گس��ترش می یابد که‬ ‫نمی توانند جهان را بدون سلطه گر تصور کنند‪ .‬هیچ‬ ‫چیزی در تاریخ ی��ا فرهنگ چینی وجود ندارد که‬ ‫نشان دهد این کش��ور می تواند سلطه گری جهانی‬ ‫باش��د‪ .‬از سوی دیگر این روس��یه نبود که به دنبال‬ ‫نفوذ جهانی بود‪ ،‬بلکه اتحاد جماهیر ش��وروی بود‬ ‫که با ایدئولوژی کمونیس��م اداره می شد‪ .‬اما امروز‬ ‫کمونیس��م از بین رفته است‪ .‬روس ها و چینی ها از‬ ‫تجربه کمونیس��م بیش از دیگران درس گرفته اند و‬ ‫شرمسارند‪.‬‬ ‫یک��ی از دالیلی که می توان برای عدم س��لطه گری‬ ‫در جهان به ان اتکا کرد‪ ،‬اثبات س��قوط امپراتوری‬ ‫امریکاس��ت‪ .‬اگر امری��کا ثروتمندترین جامعه در‬ ‫ط��ول تاریخ با ارتش��ی که هیچ ک��س نمی تواند با‬ ‫ان مقابل��ه کن��د‪ ،‬می تواند به عنوان یک س��لطه گر‬ ‫سقوط کند بنابراین پروژه های بعدی هم به راحتی‬ ‫می توانند سقوط کنند‪ .‬استبداد و خودکامگی معیار‬ ‫خوبی نیست‪ ،‬کنترل اصلی در دست انسانیت است‪.‬‬ ‫خالص شدن از دس��ت یک ریاکار که هیچ کاری‬ ‫انج��ام نمی دهد و تنه��ا زندگی اف��راد را به خطر‬ ‫می اندازد مطمئنا بسیار خوشایند خواهد بود‪ .‬اما در‬ ‫این میان وابستگان به امپراتور ممکن است تصمیم‬ ‫بگیرند تا از تمام قدرت خود اس��تفاده کنند تا مبادا‬ ‫موقعیتشان به خطر بیفتد‪.‬‬ ‫این درحالی است که ممکن است دشمنان امپراتور‬ ‫ه��م در مورد مواردی که امپراتور با زور تفنگ انها‬ ‫را مجبور به انجامشان کرده بود دوباره مذاکره کنند‪.‬‬ ‫این مسائل می تواند بسیار تراژیک و غم انگیز باشد‬ ‫و حتی ممکن اس��ت زندگی و دارایی های بسیاری‬ ‫را به خط��ر بیندازد‪ ،‬همانطور که جنگ ها هم چنین‬ ‫می کنن��د؛ اما باالخ��ره یک نفر باید علی��ه امپراتور‬ ‫به پا خیزد‪.‬‬ ‫انچه برای یوگوس�لاوی س��ابق یک نمونه خوب‬ ‫است‪ .‬این کش��ور به جای یک مذاکره برای صلح‪،‬‬ ‫به دنبال حمایت خارجی از برلین یا واشنگتن بود و‬ ‫امیدوار که دیگران در جنگ انها مبارزه کنند‪ .‬چنین‬ ‫اتفاقی هرکجای دنیا بیفتد نتیجه همین خواهد بود‪.‬‬ ‫هنوز سواالت بسیاری باقی مانده است‪.‬‬ ‫اینکه چه اتفاقی برای جنبش های جهادی خواهد‬ ‫افتاد؟ کدام قدرت ه��ای منطقه ای قد علم خواهند‬ ‫کرد تا برخی از خالء های نبود امپراتور را پر کنند؟‬ ‫و اخر اینک��ه امریکا چگونه امپرات��ور نبودنش را‬ ‫تحمل خواهد کرد؟ البته این یک واقعیت است که‬ ‫تا مدت ها امریکا به عنوان یک امپراتور باقی خواهد‬ ‫ماند‪ ،‬حتی اگر این اتفاق تنها در کالم باشد‪.‬‬ ‫واماندگان‪ ،‬رم را الگویی برای امریکا می دانند‪ .‬مانند‬ ‫رم‪ ،‬امریکا نیز در برابر وسوس��ه امپراتوری سر خم‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬انهایی که ب��ه جبرگرایی اعتقاد دارند‬ ‫تاریخ می خوانند تا ببینند اینده چه خواهد شد‪ .‬اما‬ ‫تاریخ هرگز خودش را تکرار نمی کند‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫استراتژی جدید پنتاگون‪ :‬دفاع از یک قلمرو جدید‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪38‬‬ ‫مرد شماره دو پنتاگون‪ ،‬معاون وزیر دفاع‪ ،‬ویلیام لین‪،‬‬ ‫به بروکس��ل س��فر کرده بود تا عالوه بر حضور در‬ ‫مقر سازمان اتالنتیک شمالی در یک اتاق فکر امنیتی‬ ‫دفاعی نیز حضور داشته باشد‪.‬‬ ‫او در برنام��ه دومی که در ان حضور داش��ت به یک‬ ‫«س��پر سایبر» در سراس��ر اروپا اش��اره کرد و از ان‬ ‫به عنوان یک س��ازه بسیار حس��اس برای ‪ 28‬کشور‬ ‫هم پیمان اروپایی نام برد که باید در نشست لیسبون‬ ‫در پرتغال در ‪ 19‬و ‪ 20‬نوامبر به ان اشاره کرد‪.‬‬ ‫لین اضافه کرد که هم پیمانی نقش بس��یار حساسی‬ ‫برای گسترش حصار امنیتی در شبکه ما دارد‪ .‬او ادامه‬ ‫داد که ناتو سپر هسته ای داشته و قصد دارد سپری به‬ ‫مراتب محکم تر ایجاد کند و برای ایجاد این سپر به‬ ‫سپر سایبر نیاز دارد‪.‬‬ ‫در واق��ع‪ ،‬لین‪ ،‬مع��اون وزیر دف��اع امریکا موضوع‬ ‫جدیدی را در سیاس��ت خارجی‪ ،‬رسانه ها و روابط‬ ‫خارج��ی ب��ا عنوان ‪« :‬دف��اع از یک قلم��رو جدید‪:‬‬ ‫استراتژی سایبر پنتاگون» مطرح می کند‪.‬‬ ‫مقامات پنتاگون‪ ،‬وزارت امور خارجه و کاخ سفید و‬ ‫همکاران انها در اتحادیه اروپا ممکن است مقطعی‬ ‫در دولت حضور داشته باشند و پس از ان از دولت‬ ‫خارج شوند‪ ،‬اما عضویت انها در سازمان هایی مانند‬ ‫برنامه کار امنیتی و دفاعی مادام العمر است‪.‬‬ ‫اعضای اتاق فکری که مقر ان در بروکس��ل اس��ت‬ ‫را رهب��ران ناتو و تولید کنندگان بوئینگ امریکایی و‬ ‫مدیران شرکت های تکنولوژی در امریکا و همکاران‬ ‫اروپایی انها تشکیل می دهند‪.‬‬ ‫ویلی��ام لین نیز به موقعیت امروزی خود در پنتاگون‬ ‫درحالی رس��یده اس��ت که پیش از ای��ن در کمپانی‬ ‫اتاق جنگ‬ ‫بزرگ ریتون مشغول به کار بود‪.‬‬ ‫داش��تن س��مت های رهبری در ش��رکت های تولید و‬ ‫فروش سالح‪ ،‬عضویت در بدنه شرکت های خصوصی‬ ‫برنامه ریزی فرا اقیانوس��ی و داش��تن مقام های ارشد در‬ ‫دولت ها همگی نقش های قابل تبادلی هس��تند که یک‬ ‫فرد می تواند پیاپی یا همزمان به انها مشغول شود‪.‬‬ ‫لی��ن پیش از اینکه در نشس��ت این اتاق فکر ش��رکت‬ ‫کند نی��ز اعالم کرده بود که ناتو باید به دنبال یک دفاع‬ ‫همگانی در قلمروی تکنولوژی اطالعاتی و شبکه های‬ ‫کامپیوتری باشد و این دفاع همگانی باید در سطح دفاع‬ ‫از زرادخانه های هسته ای صورت بگیرد‪ .‬او صحبت های‬ ‫خود را در قالب کلمات چنین بیان کرد که هشدار یک‬ ‫تو یکم به امنیت سایبر است‪.‬‬ ‫جنگ س��رد در قرن بیس ‬ ‫دفاع هوایی و امنیتی ما شدیدا به دفاع سایبری ما وابسته‬ ‫است‪.‬‬ ‫س�لاح های تاکتیک��ی هس��ته ای امری��کا در بلژی��ک‬ ‫(‪ 20‬بمب)‪ ،‬الم��ان (‪ 20‬بمب)‪ ،‬ایتالیا (‪ 50‬بمب)‪ ،‬هلند‬ ‫(‪ 20‬بم��ب) و ترکیه (‪ 90‬بمب) اس��ت البته این تعداد‬ ‫تنها ارقام پیش بینی شده است‪ ،‬و تنها پنتاگون از تعداد‬ ‫واقعی انها مطلع اس��ت‪ .‬این بمب ها زیر پرچم ناتو به‬ ‫این مناطق ارس��ال و نگهداری می ش��ود‪ .‬این کشورها‬ ‫هرگز رفراندومی را برگزار نکرده اند تا از شهروندان انها‬ ‫سوال ش��ود که ایا از نگهداری سالح های هسته ای در‬ ‫پایگاه ه��ای امریکایی در خاک انها حمایت می کنند یا‬ ‫خیر‪ .‬این درحالی است که پیش از این نیز از ‪ 35‬کشور‬ ‫اروپایی برای تامین نیازهای جنگی ناتو برای شرکت در‬ ‫جنگ افغانستان سوال نش��د و نظر انها را برای ارسال‬ ‫دختران و پسرانش��ان برای کشته ش��دن در اسیا کسی‬ ‫نپرسید‪.‬‬ ‫لین پس از شرکت در گرد همایی ناتو در ‪ 15‬سپتامبر‬ ‫گفت‪« :‬من فکر می کنم که در نشست لیسبون شاهد‬ ‫یک پیمان دفاع سایبر در سطح بسیار باالیی خواهیم‬ ‫بود‪ ،‬چرا که با توجه به یافته های من همه کشورها در‬ ‫معرض یک تهدید سایبر قرار دارند‪».‬‬ ‫لین همچنین پیش تر اعالم کرده بود که دفاع سایبری‬ ‫به اندازه دفاع از زمین‪ ،‬دریا و هوا در سیس��تم نظامی ‬ ‫امریکا دارای اهمیت است و حفظ امنیت شبکه های‬ ‫ی مساله بسیار مهمی است‪ .‬این نشان می دهد که‬ ‫نظام ‬ ‫امریکا می خواهد ازادانه در این مسیر نیز حرکت کند‬ ‫اما اینکه چرا امریکا برای حفظ امنیت سایبری خود‬ ‫می خواهد اروپا را نیز درگیر این بازی کند همچنان‬ ‫نامش��خص است‪ .‬این همان چیزی است که امریکا‬ ‫س��عی می کند به نام س��پر دفاع موش��کی به خورد‬ ‫کشورهای اروپای شرقی دهد‪.‬‬ ‫ی جدیدی را‬ ‫اکنون نشست لیس��بون‪ ،‬دکترین نظام ‬ ‫برای ناتو رقم خواهد زد که طی ‪ 10‬سال اینده عملی‬ ‫خواهد ش��ود‪ .‬این دکترین در واقع گسیل نیروها را‬ ‫بدون هیچ محدودی��ت جغرافیایی به همراه خواهد‬ ‫داشت‪ .‬این دکترین به ناتو اجازه می دهد که به هربهانه‬ ‫به هرکجا که می خواهد وارد ش��ود‪ .‬از س��وی دیگر‬ ‫این نشس��ت وابس��تگی اروپا از بریتانیا تا لهستان و‬ ‫بلغارستان را به سیستم ساختار دفاعی سایبری امریکا‬ ‫برای جنگ در میدان جنگ پنجم رقم خواهد زد‪ .‬این‬ ‫نشست حمایتی همه جانبه از سیستم دفاعی امریکا‬ ‫اس��ت تا هم��ه اروپا را هم پوش��ش دهد‪ ،‬همچنین‬ ‫موقعیت تثبیت س�لاح های هسته ای امریکا را برای‬ ‫دالیل بازدارنده حفظ می کند‪.‬‬ ‫منبع‪black list news :‬‬ ‫برخی از کارشناسان روس خارج از کشور نیز شرکت‬ ‫ک��رده بودند‪ .‬در این میان کتاب «تاریخ روس��یه‪ :‬قرن‬ ‫بیس��تم» نوشت ه اندرو زوبف‪ ،‬نویس��نده روس در این‬ ‫کنفرانس مورد توجه بسیاری قرار گرفت‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر بسیاری از ش��رکت کنندگان از ازادی‬ ‫موجود و کیفیت چنین برنامه ای تعجب کردند‪ .‬ریچارد‬ ‫پاپز‪ ،‬کارشناس حوزه علوم سیاسی درباره نحوه چنین‬ ‫برنامه ای اعالم کرد که ازادی بیان موجود در بحث ها‬ ‫او را متعجب کرده اس��ت‪ .‬وی که در حال حاضر در‬ ‫دانش��کده علوم سیاسی دانش��گاه هاروارد به تدریس‬ ‫مش��عول اس��ت به نقدهای خود علیه روسیه معروف‬ ‫است‪ .‬او معتقد است که شرکت کنندگان روسی بیش‬ ‫از خارجی ها به نقد سیاس��ت های روسیه پرداختند و‬ ‫این جای تعجب دارد‪.‬‬ ‫البت��ه تنه��ا این اس��تاد دانش��گاه نبود ک��ه معتقد بود‬ ‫شرکت کنندگان روسی بیش از خارجی ها نقد می کنند‪.‬‬ ‫فیونا هیل که از موسس��ه بروکینگ واش��نگتن در این‬ ‫برنامه ش��رکت کرده بود به این نکته اشاره کرد که در‬ ‫مباحث مطرح ش��ده دو دس��ته بحث صورت گرفته‬ ‫است؛ بس��یاری از همکاران روسی از گذشته و اینده‬ ‫روسیه صحبت کردند و مابقی که خارجی ها را تشکیل‬ ‫می دادند بیش��تر در نقش یک تماشاچی شرکت کرده‬ ‫بودیم‪.‬‬ ‫روسیه در برزخ اسیا و اروپا‬ ‫حدود ‪ 90‬تحلیلگر و کارش��ناس روس��ی از سراسر‬ ‫جهان در یک هم اندیشی به این مساله فکر کردند که‬ ‫ایا روسیه باید به س��مت اسیا پیش برود یا به سمت‬ ‫اروپا عقبگرد داشته باش��د‪ .‬این هم اندیشی در کلوب‬ ‫گفتو گوی والدای انجام شد و برای اولین بار‬ ‫بحث و ‬ ‫در تاری��خ ای��ن کلوب ک��ه در تاریخ ‪ 2004‬توس��ط‬ ‫خبرگزاری نووس��تی روس��یه راه اندازی ش��ده است‬ ‫و تمرکز بیش��تری روی سیاس��ت خارجی و سیاست‬ ‫دفاعی روس��یه دارد‪ ،‬نتایج این هم اندیش��ی به دست‬ ‫والدیمیر پوتین‪ ،‬نخست وزیر روسیه رسید‪.‬‬ ‫با توج��ه به این هم اندیش��ی روس��یه به س��مت یک‬ ‫رکود پیش می رود‪ .‬این درحالی اس��ت که بس��یاری‬ ‫معتقدند در حال حاضر روس��یه این رکود را تجربه‬ ‫می کند‪ .‬تحلیلگران و کارشناس��ان همچنین معتقدند‬ ‫که در مقایسه با سال ‪ 2009‬روسیه تنها توانسته است‬ ‫در فعالیت ه��ای دیپلماتیک و نق��ش خود در امنیت‬ ‫منطق��ه ای و جهان��ی یک امتیاز بیش��تر کس��ب کند‪.‬‬ ‫سیستم سیاسی کشور‪ ،‬در یک مقطع بدتر شده است‬ ‫که این مقطع ‪ 6‬مرحله را ش��امل می شود؛ جاذبه های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬مس��یر توسعه فرهنگی‪ ،‬توسعه اقتصادی و‬ ‫درجه اهمیت انسانی مس��ائلی بود که روسیه نه تنها‬ ‫در رس��یدن به انها هیچ پیشرفتی را رقم نزده بلکه یا‬ ‫در این موارد درجا زده یا یک گام به عقب برداش��ته‬ ‫است‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که مورد بحث کارشناسان و تحلیلگران‬ ‫ش��رکت کننده در این هم اندیشی قرار گرفت موضوع‬ ‫مدرن سازی روس��یه بود‪ .‬برخی از این کارشناسان بر‬ ‫ای��ن عقیده بودند که موضوع مدرن س��ازی را نباید از‬ ‫دید مردم عادی بررسی کرد‪ ،‬دولت باید در این راستا‬ ‫شعارهای خود را به اجرا بگذارد و به جای انکه برای‬ ‫قربانیان اتحاد جماهیر ش��وروی در میدان های ش��هر‬ ‫مجسمه بسازد در بخش انسانی سرمایه گذاری کند‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر بحث سرخوردگی از انتخاب دیمتری‬ ‫مدودف‪ ،‬رئیس جمهوری روسیه موضوع دیگر بحث‬ ‫تحلیلگران بود‪.‬‬ ‫متخصصان بیرونی‬ ‫گ��روه اصلی دانش��مندان علوم سیاس��ی‪ ،‬خبرنگاران‬ ‫تحلیلگ��ر و سیاس��تمداران س��ابق راه ه��ای متفاوت‬ ‫دیگ��ری را مورد بحث و بررس��ی قرار دادند‪ .‬در میان‬ ‫ش��رکت کنندگان نه تنها کارشناس��ان مقیم روسیه که‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫کاخ کرملین به کدام سمت می رود؟‬ ‫تغییر یا عدم تغییر؟‬ ‫اما موضوع بنیادین مطرح ش��ده این بود که ایا روسیه‬ ‫توانای��ی تغییر را دارد یا خیر؟ به نظر می رس��د مطرح‬ ‫شدن چنین مبحث هایی در جامعه روسیه راهی جدید‬ ‫به سوی تغییر است و می توان امیدوار بود که تغییراتی‬ ‫هر چند کوچک در اینده شامل حال روسیه شود‪.‬‬ ‫انچ��ه در نهای��ت از نتیج��ه هم اندیش��ی بی��ش از‬ ‫‪90‬کارش��ناس داخلی و خارجی روس��ی به دست امد‬ ‫این بود که در ش��رایط سیاس��ت خارجی روس��یه در‬ ‫دنیای امروز حرکت به سمت اسیا یا عقبگرد به سمت‬ ‫اروپا معنایی نخواهد داشت‪ .‬روسیه در شرایط کنونی‬ ‫باید بتواند در هر دو مسیر حرکت کند و در کنار حل‬ ‫مسائل داخلی خود هم روابط حسنه ای با اسیایی ها و‬ ‫هم روابط معتدل و دوس��تانه با اروپا داشته باشد‪ .‬این‬ ‫تنها مسیر رس��یدن به ان مدرنیته ای است که روس ها‬ ‫مد نظر خود قرار داده اند و سعی می کنند به ان برسند‪.‬‬ ‫البته حرکت در هر دو مسیر نیازمند تغییرانی درساختار‬ ‫فکری رهبران روسیه نیز هست‪ .‬این مبحث که بیشتر‬ ‫تمرکز خود را روی رهبری والدیمیر پوتین پایه گذاری‬ ‫ک��رده بود اعمال تغییرات بیش��تری را از س��وی وی‬ ‫امیدوار است‪.‬‬ ‫در نهایت نتیجه هم اندیش��ی این ‪ 90‬کارشناس به این‬ ‫نکته ختم ش��د که با وجود حرکت بسیار کند روسیه‬ ‫برای ایجاد تغییرات و رس��یدن ب��ه مدرنیته در دنیای‬ ‫امروز می توان روی این مس��اله سرمایه گذاری کرد و‬ ‫با یک سیاس��ت خارجی معتدل و دو س��ویه به سمت‬ ‫اهداف طوالنی گام برداشت اما در نهایت باید شتاب‬ ‫حرکت را هم افزایش داد‪.‬‬ ‫منبع‪the Moscow news :‬‬ ‫با وجود حرکت بس�یار کند روسیه برای ایجاد‬ ‫تغییرات و رس�یدن به مدرنیته در دنیای امروز‬ ‫می توان روی این مس�اله سرمایه گذاری کرد‬ ‫و ب�ا یک سیاس�ت خارجی معتدل و دو س�ویه‬ ‫به س�مت اه�داف طوالن�ی گام برداش�ت اما‬ ‫درنهایت باید شتاب حرکت را هم افزایش داد‬ ‫‪39‬‬ ‫امریکا هیچ فتحی نداشته است‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫هزینه های اشغالگری‬ ‫*‬ ‫بنت رمبرگ‬ ‫دولت اوباما که بر س��ر کار امد از فواید عقب نشینی از‬ ‫ع��راق گفت‪ .‬اما همواره حض��ور و بعد خروج امریکا‬ ‫در کش��ورهای مختل��ف جه��ان نتایجی دربرداش��ته‬ ‫که بس��یار منفی بوده اس��ت‪ .‬به عبارت دیگ��ر‪ ،‬امریکا‬ ‫هرکجا پا گذاش��ته و س��پس از ان خارج شده‪ ،‬بحرانی‬ ‫بزرگ دامنگیر ان کشور ش��ده‪ .‬امریکا سابقه اشغال و‬ ‫حضور در لبنان‪ ،‬س��ومالی‪ ،‬ویتنام و کامبوج را دارد‪ .‬با‬ ‫تمام��ی تفاوت ها‪ ،‬تاریخ به م��ا می گوید این حضور و‬ ‫سپس غیبت امریکا هم عواقب بدی برای منافع امریکا‬ ‫داشته و هم این کشور ها را با بحران های بسیاری مواجه‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫در تمام��ی این موارد‪ ،‬ثبات منطقه ای با خروج نظامیان‬ ‫امریکایی از منطقه به هم خورده اس��ت و در حین ان‬ ‫جان بسیاری از سربازان امریکایی به خطر افتاده است‪.‬‬ ‫کس��انی که پیش تر به امریکا کمک می کرده اند بر س��ر‬ ‫ق��درت به نزاع پرداخته اند و مردم این کش��ورها دچار‬ ‫بحران های بسیار شده اند و حتی گاهی این کشورها به‬ ‫حمله به همس��ایگان خود پرداخته اند و از سویی دیگر‬ ‫منافع امریکا نیز به ش��دت اس��یب خورده است‪ ،‬یعنی‬ ‫چیزی که امریکا سال ها با دادن هزاران کشته و میلیاردها‬ ‫میلیارد دالر س��عی کرده انها را حفظ کند‪ .‬اکنون نیز که‬ ‫درحال خروج از عراق هستیم این مساله دامنگیر ماست‪.‬‬ ‫در بی��ن س��ال های ‪ ۱۹۸۲‬تا ‪ ۱۹۸۴‬ک��ه امریکا از لبنان‬ ‫عقب نشینی کرد تاکنون که داریم از عراق عقب نشینی‬ ‫می کنیم‪ ،‬مضرات پدیده اشغال و سپس خروج دامنگیر‬ ‫امریکا بوده است‪.‬‬ ‫امریکا س��عی کرد در ان س��ال ها دیوار دفاعی ای دور‬ ‫اس��رائیل باحضور خود ایجاد کند اما در این کار موفق‬ ‫نبود و پس از ان در حالی داش��ت از این کشور خارج‬ ‫می ش��د که تنها به هدفی مش��خص تر و اس��انتر برای‬ ‫م��ورد حمله واقع ش��دن مبدل ش��د‪ .‬در س��ال ‪۱۹۸۳‬‬ ‫در خالل عقب نشینی ‪ ۲۴۱‬سرباز امریکایی و ‪ ۵۸‬سرباز‬ ‫فرانسوی کشته ش��دند‪ .‬حضور نظامی به هیچ نتیجه ای‬ ‫نرس��ید و عقب نش��ینی هم در راس��تای همان اهداف‬ ‫تاری�خ به ما می گوی�د که خروج م�ا از عراق‬ ‫همانن�د حضورم�ان در این کش�ور ب�ه مانند‬ ‫حض�ور و غیاب ما در ویتن�ام‪ ،‬لبنان و‪ ...‬بدون‬ ‫هزینه نخواهد بود‪ .‬باید راهی درست پیدا کرد‬ ‫تا هزینه ها با توج�ه به تجریه تاریخی کاهش‬ ‫یابد‬ ‫‪40‬‬ ‫بی دستاورد منجر به کشته ش��دن سربازان امریکایی و‬ ‫فرانسوی شد‪.‬‬ ‫در لبنان هم هیچ تغییر مثبتی اتفاق نیفتاد چرا که تا شش‬ ‫سال لبنان درگیر جنگ داخلی شد و دخالت سوریه‪ ،‬منافع‬ ‫امریکا رادر این کش��ور بیش از پیش به خطر انداخت‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۱۹۹۲‬خطر فروپاشی در سومالی احساس شد‪.‬‬ ‫امریکا برای جلوگیری از جنگ داخلی اقدام به حضور‬ ‫نظامی کرد‪ .‬این اقدام امریکا با شکستی شدید مواجه شد‬ ‫و این کش��ور به بربریت عمیق فرو رفت و سازمان ملل‬ ‫هم از کمک به بازماندگان و اسیب دیدگان جنگ همواره‬ ‫در جریان در این کشور‪ ،‬بازماند‪.‬‬ ‫امری��کا ‪۲۸‬هزار س��رباز به انج��ا اعزام ک��رده بود اما‬ ‫مدیری��ت ضعی��ف و امکانات ناصحیح باعث ش��د تا‬ ‫سربازان امریکایی در مرکز سیبل قرار بگیرند و حمامی‬ ‫از خون س��ربازان امریکایی به راه افتاد که مردم امریکا‬ ‫ب��ا دیدن تصاویر ان نتوانس��تند جلوی خش��م خود را‬ ‫بگیرند که باعث خروج سریع امریکا از این کشور شد‪.‬‬ ‫نا ارامی ها در این کشور پایان نیافت و این کشور به مامن‬ ‫تروریست ها بدل شد و این قدرت های منطقه ای مانند‬ ‫کنیا و اتیوپی بودند که تنها موفق شدند از گسترش این‬ ‫عارضه به کل منطقه جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ ۲۰۰۶‬موگادیشو توس��ط تندروها به تصرف‬ ‫درام��د و این کش��ور رس��ما ب��ه عنوان یک کش��ور‬ ‫تروریست متولد شد و باز دخالت یک قدرت منطقه ای‪،‬‬ ‫یعنی اتیوپی بود که باعث ش��د تروریست ها از قدرت‬ ‫در س��ومالی تا به امروز دور بمانند‪ .‬البته نباید فراموش‬ ‫کرد که سومالی امروزه هم کشوری است بدون دولت‬ ‫مرکزی مستقر و تندروها همچنان از قدرتمداران جدی‬ ‫هس��تند‪ .‬حضور امریکا بیهوده بود‪،‬ام��ا اتیوپی تا کنون‬ ‫توانس��ته دست یافتن تروریست ها به قدرت مرکزی در‬ ‫این کشور را به تاخیر بیندازد‪.‬‬ ‫داس��تان ویتنام هم ماجرایی دیگر است‪ .‬سال ها جنگ‬ ‫و هزینه و هزاران کش��ته امریکایی و میلیون ها کشته از‬ ‫سوی ویتنامی ها به اینجا ختم شد که شاید تمامی دنیا ان‬ ‫نقط��ه را امروز منطقه ای ارام و با ثبات بنگرند‪ ،‬اما برای‬ ‫امریکایی ها این مساله به هیچ وجه به ان شکل نیست‪.‬‬ ‫هنوز زخم هایی از جنگ ویتنام بر تن و قلب امریکا باقی‬ ‫است که فقط امریکایی ها ان را درک می کنند‪.‬‬ ‫کامبوج هم ماجرای خاص خود را داشت‪ .‬امریکا شمال‬ ‫این کش��ور را بمباران کرد و صحنه هایی در ان منطقه‬ ‫شکل گرفت که شاهدان بین المللی پس از ان هیچ کدام‬ ‫نتوانستند پس از حضور در منطقه به ان نگاه کنند‪ .‬دولت‬ ‫نیکسون در نظر داشت دولت نظامی کامبوج را تقویت‬ ‫کند اما دولتی که نمی توانس��ت خود را در واشنگتن بر‬ ‫س��ر قدرت نگاه دارد‪ ،‬نتوانست دولتی دیگر در اسیای‬ ‫شرقی را در قدرت نگاه دارد و باز هم شکست خورد‪.‬‬ ‫همچنین شکس��ت های س��ریالی امریکا در س��یگون‬ ‫در س��ال‪۱۹۷۵‬و اینگون��ه ب��ود ک��ه فاجع��ه جن��گ‬ ‫ویتنام ‪ -‬سومالی شکل گرفت‪.‬‬ ‫با در نظر گرفتن تمامی این تاریخ که من گمان می کنم‬ ‫فرام��وش کرده ایم به این نتیجه می رس��یم هیچ نیرویی‬ ‫مانند نیروی های ملی و منطقه ای توانایی تغییر را در یک‬ ‫منطقه و کشور ندارد‪ .‬هرگاه که امریکا از کشوری خارج‬ ‫ش��ده هیچ فتحی و فتوحاتی نداشته است‪ .‬اما همواره‬ ‫امری��کا از پرداختن هزینه این تجربه همیش��گی خود‬ ‫رنج برده است‪.‬‬ ‫تاری��خ به ما می گوی��د که خروج ما از ع��راق همانند‬ ‫حضورمان در این کش��ور ب��ه مانند حضور و غیاب ما‬ ‫در ویتنام‪ ،‬لبنان و‪ ...‬بدون هزینه نخواهد بود‪ .‬باید راهی‬ ‫درس��ت پیدا کرد تا هزینه ه��ا با توجه به تجریه تاریخی‬ ‫کاهش یابد‪.‬‬ ‫*از اعض��ای س��ابق دول��ت ب��وش پس��ر‪ .‬وی زمانی در‬ ‫دولت بوش معاون بخش سیاس��ت های نظامی در وزارت‬ ‫امور خارجه بود‬ ‫چرا در امریکا هیچ چیز جور در نمی اید؟‬ ‫بحران سرمایه داری‬ ‫*‬ ‫کنت راجر‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫در حالی که ش��رایط اقتصادی امریکا وارد دومین‬ ‫س��الگرد فروپاش��ی بانک «برادران لمان» می شود‬ ‫و ن��رخ بیکاری این کش��ور به ‪۱۰‬درصد رس��یده‬ ‫اس��ت‪ ،‬کمتر امیدی به بهبود شرایط در کوتاه مدت‬ ‫وجود دارد‪ .‬به نظر می رس��د در حالی که انتخابات‬ ‫میان دوره ای کنگره امریکا نزدیک است‪ ،‬امریکایی ها‬ ‫با عصبانیت می پرس��ند چرا سیاس��ت های بسیار‬ ‫سختگیرانه و تند دولت نتوانسته است بر مشکالت‬ ‫فائق اید و اگر کاری بیش از انکه دولت انجام داده‬ ‫می توان انجام داد‪ ،‬ان کارها چیست؟‬ ‫جواب صادقانه این است که ‪ -‬البته اکثر رای دهنده ها‬ ‫نمی خواهند ان را بشوند‪ -‬هیچ نوشدارویی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬بیش از یک دهه طول خواهد کش��ید که این‬ ‫حفره پر ش��ود و بیرون امدن از این چاه کمی بیش‬ ‫از این زمان به طول خواهد انجامید‪.‬‬ ‫من در س��ال ‪ ۲۰۰۹‬نیز در کتابی ‪ ۸۰۰‬صفحه ای که‬ ‫در مورد تاری��خ بحران های اقتصادی نوش��ته بودم‬ ‫نسبت به پروسه زمان بر و شرایط طوالنی مدت‪ ،‬برای‬ ‫بیرون امدن امریکا از این ش��رایط با توجه به میزان‬ ‫نرخ بیکاری‪ ،‬در پی چنین بحران اقتصادی ای هشدار‬ ‫داده بودم‪.‬‬ ‫علت اینکه جبران بحران بیکاری در این شرایط تا‬ ‫این حد مشکل است‪ ،‬چیست؟ یک دلیل این است‬ ‫که مسلما سیستم اقتصادی مدت زمان زیادی الزم‬ ‫دارد ت��ا خود را درمان کند و اطمینان به عملکرد به‬ ‫ان بازگردد‪ .‬س��رازیر کردن مالیات مردم به چرخه‬ ‫اقتصادی دردی را دوا نمی کند‪.‬‬ ‫امریکایی ها تا جایی که جا داش��ته اس��ت قرض و‬ ‫خری��د کرده ان��د و به این امی��د مانده اند که قیمت‬ ‫خانه ه��ا افزایش یابد و کل دنیا نی��ز پول های خود را‬ ‫به سوی امریکا سرازیر کرده اند تا سود بیشتری ببرند‬ ‫و تمامی این مس��ائل دس��ت به دس��ت هم داده اند تا‬ ‫مشکل عمیق تر ش��ود‪ .‬حتی در حال حاضر برخی از‬ ‫امریکایی ها بر این باورند که راه حل ساده این مشکل‬ ‫که دامنگیر ملتشان شده‪ ،‬تنها کاهش میزان مالیات ها و‬ ‫افزایش میزان مصرف اس��ت‪ .‬کاهش میزان مالیات ها‬ ‫مس��لما راهکار بدی نیست به خصوص برای حمایت‬ ‫از س��رمایه گذاری های میان مدت و در پی ان توسعه‬ ‫بیش��تر‪ ،‬اما چند مشکل اساس��ی در مورد «نوشداروی‬ ‫کاهش مالیات ها» وجود دارد‪ .‬اول انکه میزان قروض‬ ‫عمومی (شامل میزان قرض های مردم و دولت فدرال‬ ‫امریکا) در حال حاضر چیزی برابر با ‪۱۱۹‬درصد میزان‬ ‫سرانه تولید خالص ملی این کشور ان هم در مقایسه با‬ ‫زمان اوج ان پس از جنگ جهانی دوم است‪ .‬برخی با‬ ‫شور خاصی به این نکته اشاره می کنند که از هم اکنون‬ ‫نبای��د نگران قروض ملی ب��ود‪ ،‬اما از نظر من هرگونه‬ ‫نظر کارشناسی در میان مدت نباید اجازه دهد نگرانی‬ ‫در این مورد تخفیف یابد‪.‬‬ ‫مشکل دوم کاهش مالیات ها این است که این رفتار تنها‬ ‫می تواند تاثیر محدودی داشته باشد‪ .‬نهایتا انکه از زاویه‬ ‫دی��دی دیگر‪ ،‬باید گف��ت د ر واقع نیمی از امریکایی ها‬ ‫در حال حاضر اساس��ا مالیاتی پرداخت نمی کنند‪ .‬پس‬ ‫کاهش میزان مالیات ها بروضعی��ت ناعادالنه اقتصادی ‬ ‫کنون��ی می افزاید‪ .‬اساس��ا تفاوت و ش��کاف در میزان‬ ‫درامد یکی از مهمترین عوامل عدم توازن در وضعیت‬ ‫اقتصادی کنونی امریکاس��ت و همین مس��اله یکی از‬ ‫عوامل به وجود اورنده وضعیت اقتصادی فعلی امریکا‬ ‫است که ادامه چنین سیاستی می تواند بحران کنونی را‬ ‫به ش��دت س��خت تر از حال حاضر کند و حتی باعث‬ ‫ایج��اد نا ارامی ه��ای اجتماعی ش��ود‪ .‬انهای��ی که فکر‬ ‫می کنند دولت باید کاری کند تا میزان تقاضای بخش‬ ‫خصوصی امری��کا افزایش یاب��د‪ ،‬راهکار عملیاتی‬ ‫کردن ان را نیز باید مش��خص کنند که چگونه این‬ ‫راهکار باعث خواهد شد تا نرخ بیکار شدن پلیس ها‪،‬‬ ‫اتش نش��ان ها و معلمان کاهش یابد و نهایتا بحران‬ ‫عظیم بیکاری امریکا به پایان برسد‪.‬‬ ‫نکته اینجاست که متاسفانه همواره دولت نمی تواند‬ ‫به عنوان یک کارفرما مش��کل را ح��ل کند‪ ،‬ان هم‬ ‫در حال��ی که با کاه��ش میزان مالیات ه��ا دولت به‬ ‫سختی از عهده پوش��ش مالی ان برمی اید‪ .‬مسلما‬ ‫کارهایی هس��ت که امریکا می توان��د برای بهبود‬ ‫وضع بازار خود انجام دهد اما وضعیت یخ زده بازار‬ ‫باعث شده تا امکان پیش بینی سخت باشد و توصیه‬ ‫برای مسیر حرکت دش��وار شود و البته در این امر‬ ‫میزان باالی قرض ملی نیز است‪.‬‬ ‫تمام��ی کش��ورهای عضو گروه ج��ی‪ ۲۰-‬تالش‬ ‫می کنن��د تا بتوانند میزان رش��د اقتص��ادی را ثبات‬ ‫بخشند و میزان قروض ملی خود را با تولید ناخالص‬ ‫ملی کشورشان هماهنگ کنند و برنامه ریزی کرده اند‬ ‫تا این کار را تا س��ال ‪ ۲۰۱۶‬انجام دهند؛ راهکاری‬ ‫که به نظر منطقی می رس��د‪ .‬ای��ن راهکار بر خالف‬ ‫راهکارهای کوتاه مدت باعث می ش��ود تا مش��کل‬ ‫حل ش��ود‪ ،‬حتی اگر این کار به قیمت نرخ باالی‬ ‫بیکاری تمام ش��ود‪ .‬القصه‪ ،‬امریکایی ها باید منتظر‬ ‫باشند و دندان روی جگر بگذارند تا در گذر سال ها‬ ‫بخش اقتصادی کشورش��ان خود را تسکین دهد و‬ ‫مردم از این چاه عمی��ق اقتصادی باید ارام ارام باال‬ ‫بیایند‪ .‬دولت امریکا مس��لما می تواند در این مسیر‬ ‫کمک کن��د اما باید از دس��تور العمل های فوری به‬ ‫شدت اجتناب کنند‪.‬‬ ‫*پروفسور اقتصاد دانشگاه هاروارد‬ ‫‪41‬‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪42‬‬ ‫هجرت روح اهلل‬ ‫شاید شاه و دستگاه عریض و طویل امنیتی رژیم پهلوی‬ ‫گمان نمی کرد روحانی منتقدی که در ‪ 13‬ابان ‪1342‬‬ ‫در قم دستگیر و به ترکیه تبعید می شود رهبری‬ ‫نهضتی را عهده دار شود که بعد از نزدیک دو دهه به‬ ‫سرنگونی دودمان شاهنشاهی منتهی شود‪ .‬شاه کلید‬ ‫این نقش افرینی در شخصیت فردی و جایگاه علمی و‬ ‫عرفانی و صد البته ایمان و تقوی وصف ناپذیر رهبر‬ ‫فقید انقالب است‪ .‬امام خمینی در کمتر از یک سال پس‬ ‫از تبعید به ترکیه یعنی در ‪ 13‬مهر ‪ 1343‬از ترکیه به‬ ‫عراق تبعید می شود با این تصور که وی در دریای‬ ‫بیکران علم حوزه علمیه تاریخی نجف محو شده و‬ ‫نقش افرینی ویژه ای نخواهد داشت اما نه تنها چنین‬ ‫اتفاقی نیفتاد بلکه شخصیت فقهی و اخالقی حضرت‬ ‫امام وی را در جایگاه یکی از مراجع طراز اول حوزه‬ ‫علمیه نجف قرار داد تا اینکه پس از مصالحه دولت‬ ‫ایران و عراق در الجزایر فشارها بر امام و یاران ایشان‬ ‫افزایش یافت به طوریکه بیت امام (ره) و روحانیون‬ ‫مبارز اطراف ایشان شاهد ضایعه جانگداز درگذشت‬ ‫شهادت گونه ایت اهلل مصطفی خمینی بودند ‪ .‬مجموع‬ ‫شرایط نجف به مهاجرت امام به سوی کویت در ‪13‬‬ ‫مهر ‪( 1357‬و حرکت به سوی پاریس در ‪ 14‬مهر )‬ ‫منجر شد و سرانجام پرواز پیروزی در ‪ 12‬بهمن همان‬ ‫سال از پاریس به تهران انجام گرفت‪ .‬به همین مناسبت‬ ‫طی دو گفت و گو گذری کوتاه بر فراز و نشیب دوران‬ ‫تبعید و مهاجرت امام داریم‪.‬‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫ایت اهلل محمد طاووسی در گفت و گو با مثلث مطرح کرد؛‬ ‫دالیل ترک نجف‬ ‫از سوی امام‬ ‫ایت اهلل محمد طاووس��ی بجنوردی‪ ،‬یکی از نزدیکان و شاگردان حضرت امام بودند‬ ‫که در تمام سال های حضور امام در نجف ایشان را همراهی کرده و به همراه دیگر‬ ‫یاران امام حلقه روحانیون مبارز را تش��کیل داده بودند‪ .‬ایت اهلل طاووسی اگرچه پس‬ ‫از وقوع انقالب ش��کوهمند اس�لامی چندان در رس��انه ها حاضر نشد اما همچنان در‬ ‫تداوم مسیر امام در حوزه های مختلف کوشیده است‪ .‬وی هم اکنون در موسسه تنظیم‬ ‫و نش��ر اثار امام مشغول انتقال ارزش های امام به نسل جوان است‪ .‬ایت اهلل طاووسی‬ ‫در یکی از معدود گفت وگوهای س��ال های اخیر به پرس��ش های مثلث درباره هجرت‬ ‫امام پاسخ داده است‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫ارتباط ش��ما با حضرت ام��ام چگونه بود؟‬ ‫و از چ��ه زمانی و چگونه به انقالب ملحق‬ ‫شدید؟‬ ‫خود من هم در سال ‪ 1341‬بود که در جریان مبارزات‬ ‫نهضت روحانیت مبارز قرار گرفتم‪ .‬بنده ساکن مشهد‬ ‫و از طلبه های مدرس��ه نواب بودم و از همان روزها‬ ‫که امام اعالمی��ه معروف انجمن های ایالتی و والیتی‬ ‫را منتش��ر کردند ما مرید وی ش��دیم و به این نتیجه‬ ‫رسیدیم که اگر مرجع و رهبری بتواند کشور و ملت‬ ‫را به یک ازادی برساند فقط روح اهلل خمینی است‪.‬‬ ‫در ان دوران��ی که حضرت ام��ام را گرفتند‪ ،‬به تهران‬ ‫اوردن��د و بعد ازاد کردند‪ ،‬ما ع��ده ای از طلبه ها در‬ ‫خدم��ت اقا ش��یخ مجتبی قزوینی عازم قم ش��دیم و‬ ‫خدم��ت حضرت امام رس��یدیم که اولی��ن دیدار و‬ ‫اش��نایی ما در همان زمان بود‪ .‬من همچنان ارادتمند‬ ‫حضرت امام هستم و انشاءاهلل که خداوند این نهضت‬ ‫را زنده نگه دارد تا زمان ظهور امام زمان (عج)‪.‬‬ ‫اوایل س��ال ‪ 1343‬بود ک��ه من در رابطه با مس��ائل‬ ‫انقالب در مش��هد‪ ،‬زندان بودم‪ .‬در اخرین روزهای‬ ‫زندان ناگهان به من خبر دادند که حضرت امام را از‬ ‫ ترکیه به نجف برده اند‪ .‬لذا تصمیم گرفتم زمانی که از‬ ‫زندان ازاد ش��دم فورا به ایشان ملحق شوم‪ .‬از زندان‬ ‫که ازاد ش��دم خدمت اقای قمی رسیدم‪ ،‬چون در ان‬ ‫روزها رهبر نهضت و مبارزه بعد از حضرت امام‪ ،‬اقا‬ ‫سید حسن قمی‪ ،‬پسر ایت اهلل سید حسین قمی بودند‬ ‫ک��ه خیلی به گردن انق�لاب و ملت ایران حق دارند‪.‬‬ ‫به منزل ایش��ان رفتم که همواره جایگاه مبارزه اقایان‬ ‫طبس��ی و هاش��می نژاد بود که منبر می رفتند و چند‬ ‫روز در هفته همیش��ه منزل پر می شد‪ .‬به ایشان گفتم‬ ‫که می خواهم به نجف بروم‪ .‬لذا ایش��ان سفارش بنده‬ ‫را کردند و نامه ای نوش��تند به ابادان که ایشان می اید‬ ‫و تحوی��ل حاج اقا مصطف��ی بدهید و می خواهند به‬ ‫نجف بروند‪ .‬من هم به ابادان و از انجا هم به نجف‬ ‫رفت��م‪ .‬بنده از ان زمان در خدمت حضرت امام بودم‬ ‫تا روزی که ایشان تصمیم گرفتند به کویت بروند‪.‬‬ ‫امام که از شرایط نجف راضی بودند‪ ،‬چرا‬ ‫انجا را ترک کردند؟‬ ‫امام ع��راق را به دالیل متعددی ت��رک کردند که در‬ ‫این مورد خاطره ها بس��یار اس��ت‪ .‬امام در نجف در‬ ‫یک خانه اس��تیجاری زندگی می کردند‪ .‬انس��انی که‬ ‫هم��ه حوزه را ش��هریه می داد‪ ،‬هم��ه طلبه های ایران‬ ‫را ش��هریه می داد‪ ،‬ب��ه همه مبارزی��ن کمک می کرد‪،‬‬ ‫هزین��ه زندگ��ی پرداخ��ت می ک��رد و ب��ه مبارزین‬ ‫فلس��طینی کمک می کرد‪ ،‬خ��ودش در نجف خانه ای‬ ‫نداش��ت و هیچ وقت هم حاضر نش��د ک��ه خانه ای‬ ‫برای ایش��ان در نجف خریداری شود‪ .‬در تابستان ها‬ ‫هوای نجف بس��یار گرم بود‪ .‬اف��رادی چون مرحوم‬ ‫ایت اهلل ش��یخ نصراهلل خلخالی که از جمله کس��انی‬ ‫بود ک��ه بزرگ ترین خدمت را به امام در نجف کرده‬ ‫بود به امام پیش��نهاد داد جای��ی را در کوفه که هوای‬ ‫مالیم تری دارد برای ش��ما اج��اره کنیم‪ ،‬ولی امام در‬ ‫جواب گفت که همه دوس��تان من در ایران در زندان‬ ‫هس��تند‪ ،‬من با این وضعیت چگونه به کوفه بروم و|‬ ‫استراحت کنم‪.‬‬ ‫در کل‪ ،‬روزهای سختی بود‪ ،‬اگرچه نجف برای یک‬ ‫رهب��ر ازاده‪ ،‬محیط مناس��بی برای مب��ارزه بود‪ .‬یادم‬ ‫می ای��د که در س��ال ‪ ،1356‬حاج اقا مصطفی ش��هید‬ ‫شد‪ .‬شهادت ایشان را فی الجمله با توجه به وضعیت‬ ‫سیاس��ی جامعه می توان به این حس��اب گذاشت که‬ ‫رژی��م تصمی��م گرفته ب��ود در مجم��وع در ایران و‬ ‫کش��ورهایی چون عراق‪ ،‬لبنان‪ ،‬س��وریه‪ ،‬پاکستان و‬ ‫افغانستان‪ ،‬افرادی که سهیم در مبارزات ازادی بخش‬ ‫ایران هس��تند را حذف فیزیکی کند‪ .‬عقیده خیلی از‬ ‫مبارزان و بنده هم این بود که حاج اقا مصطفی در رده‬ ‫اول ان مبارزینی بود که باید حذف فیزیکی می ش��د‪.‬‬ ‫که من اعتقاد دارم مرحوم دکتر شریعتی هم در همین‬ ‫راستا به ش��هادت رسیده اند‪ .‬بعد از شهادت حاج اقا‬ ‫مصطفی گرچه رژیم می خواس��ت که به امام اسیب‬ ‫وارد کند اما واقعیت اینجاس��ت ک��ه با این حرکت‪،‬‬ ‫کمر رژیم شکس��ت و همین س��راغازی ش��د برای‬ ‫انق�لاب بزرگی در ایران‪ .‬مردم وقتی متوجه ش��دند‬ ‫مجالس برپا ش��د‪ ،‬حرف ها زده شد و واقعا غوغایی‬ ‫به پا ش��د‪ .‬لذا ما انقالب بزرگ ملت ایران را در سایه‬ ‫ش��هادت حاج اقا مصطفی می دانیم و بقیه موظفیم که‬ ‫نگهبان و نگهدار این انقالب باشیم‪.‬‬ ‫بع��د از ش��هادت حاج اق��ا مصطفی دیدند ک��ه امام‬ ‫همچنان اس��توار اس��ت و مبارزه ه��م همچنان ادامه‬ ‫داش��ت‪ .‬مبارزان به چند دسته تقسیم می شدند‪ .‬علما‬ ‫و طلبه ه��ای مبارز بودند و تع��دادی در حدود ‪ 20‬تا‬ ‫‪ 25‬نف��ر بودیم که در ارتباط مس��تقیم با امام به عنوان‬ ‫روحان��ی مبارز خارج کش��ور در بخ��ش خاورمیانه‬ ‫فعالی��ت می کردیم و مس��تقیما زیر نظر حضرت امام‬ ‫بودی��م‪ .‬ح��اج اقا مصطف��ی و ح��اج احمد اقا جزو‬ ‫روسای ما بودند‪ ،‬بقیه هم اقایان دعایی‪ ،‬فردوسی پور‪،‬‬ ‫سجادی و‪ ...‬از مبارزانی بودند که از نزدیک زیر نظر‬ ‫امام فعالیت می کردند‪.‬‬ ‫در این سال ها در الجزایر اجالس اوپک برگزار شد‪.‬‬ ‫شاه به انجا رفت‪ .‬صدام را هم به انجا بردند و اشتی‬ ‫بین ش��اه و صدام ایجاد شد‪ .‬بعد از این اشتی‪ ،‬دولت‬ ‫عراق جلوی مبارزات روحانیون را گرفت‪ .‬یک بار از‬ ‫مرکز اس��تخبارات بغداد نزد ما امدند که شما بعد از‬ ‫ای��ن هیچ کاری نمی توانید بکنید و فعالیت سیاس��ی‬ ‫نمی توانید داش��ته باشید و اعالمیه صادر کنید‪ ،‬به امام‬ ‫هم گفتند که ما دیگر با ش��اه اشتی کردیم و شما هم‬ ‫بعد از این نمی توانی��د کاری علیه ایران انجام دهید‪.‬‬ ‫حضرت امام گفتند که من با شاه قرارداد ندارم‪ ،‬من با‬ ‫ملت ایران قرارداد دارم و دس��ت از مبارزه نمی کشم‪.‬‬ ‫من وظیفه خودم را هرجا که باشم انجام می دهم‪.‬‬ ‫تا کار به انجا کشید که امدند و خانه حضرت امام را‬ ‫محاصره کردند‪ .‬انها به اسم امنیت و محافظت دست‬ ‫ب��ه این اقدامات می زدند ولی در واقع می خواس��تند‬ ‫ام��ام و یاران��ش را کنترل کنن��د‪ .‬در ان روزها گاهی‬ ‫ی��اران حضرت ام��ام را می گرفتند و ش��کنجه کرده‬ ‫ی��ا متقاعد می کردند که با انه��ا همکاری کنند و بعد‬ ‫ی�ادم می اید در همان روزه�ای محاصره امام‪،‬‬ ‫هیچ کس به جز یاران امام سراغ ایشان نرفتند‬ ‫و از ایشان خبر نگرفتند‪ .‬تا اینکه به دستور امام‬ ‫جلسه ای توس�ط حاج احمد اقا برگزار شد و به‬ ‫یاران امام ابالغ شد که امام از نجف می روند‬ ‫‪44‬‬ ‫رهایش��ان می کردن��د‪ .‬از ط��رف رئیس جمهور عراق‬ ‫نزد امام امدند که ش��ما دیگر اینجا نمی توانید کاری‬ ‫بکنید‪ ،‬امام ناراحت شدند و گفتند من وظیفه دارم و‬ ‫اگ��ر می خواهید از اینجا می روم‪ .‬ب��ه یاران امام گفته‬ ‫بودند که اگ��ر می خواهید از امام محافظت کنید باید‬ ‫تمری��ن نظامی داش��ته باش��ید و ما به ش��ما اموزش‬ ‫می دهیم که قابل قبول نبود‪ .‬ولی این ش��ایعه بود که‬ ‫ممکن است به خاطر هدف اینها مبنی بر محافظت از‬ ‫حض��رت امام‪ ،‬او را در تنگنا قرار می دادند‪ .‬همچنین‬ ‫ش��ایعه بود که می خواهند همراهان امام را بگیرند و‬ ‫به اتهام اینکه اینها می خواستند امام را بکشند انها را‬ ‫اذیت یا اعدام کنند‪.‬‬ ‫ای��ن هم به گوش حضرت امام رس��یده بود و از ان‬ ‫ط��رف هم که معلوم اس��ت اینه��ا نمی گذارند کاری‬ ‫انجام ش��ود و قرار شد نامه های امام به رئیس جمهور‬ ‫س��وریه‪ ،‬یاس��ر عرفات و تعدادی اعالمی��ه که امام‬ ‫در هم��ان روزه��ای اخر اماده ک��رده بودند را اقای‬ ‫محتش��می پور با خود به لبنان بب��رد و از ان زمان به‬ ‫بعد عمال مبارزات به لبنان منتقل شد‪.‬‬ ‫یادم می اید در همان روزهای محاصره حضرت امام‪،‬‬ ‫هیچ کس به جز یاران امام س��راغ ایش��ان نرفتند و از‬ ‫ایش��ان خبر نگرفتند‪ .‬تا اینکه به دستور امام جلسه ای‬ ‫توسط حاج احمد اقا برگزار شد و به یاران امام ابالغ‬ ‫شد که امام از نجف می روند‪.‬‬ ‫امام ش��ب ی��ک روز چهارش��نبه به حرم مش��رف‬ ‫می ش��وند‪ .‬بام��داد روز بع��د‪ ،‬همه عازم ش��دیم و‬ ‫نزدیک صبح بود که اق��ای دعایی به من گفتند که‬ ‫ما در حال حرکت هس��تیم‪ .‬اگر می ایی بدون اینکه‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫خانمت متوجه ش��ود بیا‪ .‬دو تا ماش��ین بود‪ .‬اقای‬ ‫مهری هم بودند که اج��ازه ورود امام به کویت را‬ ‫ایش��ان برای امام گرفته بود‪ .‬حالت عجیبی داشتیم‪،‬‬ ‫راه افتادی��م‪ .‬نمی دانس��تیم ک��ه این��ده کار ام��ام و‬ ‫نهضت چه می ش��ود‪ .‬با گذر از زبیر‪ ،‬به سمت مرز‬ ‫کوی��ت حرکت کردیم‪ .‬ام��ام‪ ،‬حاج احمد اقا‪ ،‬اقای‬ ‫فردوس��ی پور‪ ،‬اقای علمی و دکت��ر یزدی بودند که‬ ‫برای ورود به کویت گذرنامه داش��تند‪ .‬ما برگشتیم‬ ‫به نج��ف و بعد بالفاصله اقای فردوس��ی پور خبر‬ ‫دادن��د ک��ه امام به کوی��ت نرفت��ه و االن در بغداد‬ ‫اس��ت‪ .‬حضور امام در بغداد با استقبال قابل توجه‬ ‫مردم مواجه ش��د‪ .‬در حقیقت کویت مانع از ورود‬ ‫امام به این کش��ور ش��ده بود‪.‬‬ ‫اقای فردوس��ی پور می گفت که نیمه های ش��ب بود‬ ‫ک��ه ام��ام‪ ،‬حاج اقا مصطف��ی را می خواهن��د و به او‬ ‫می گویند که ب��ه پاریس بروید و بلیت تهیه کنید‪ .‬در‬ ‫فاصله س��رزمینی عراق و کویت‪ ،‬خسرو داد‪ ،‬مسئول‬ ‫هوانیروز با مس��تقر کردن هلیکوپتر تصمیم داش��ت‬ ‫امام و همراهانش را بدزدد ولی چون امام یک انسان‬ ‫عادی نبود به او الهام ش��ده ب��ود و امام‪ ،‬زمان رفتن‬ ‫خود را اعالم نکرده بود‪.‬‬ ‫ای��ا دلیل رفتن ام��ام از نجف ب��ه پاریس‬ ‫نگرانی او از اعدام همراهانش بود؟‬ ‫ش��ایع شده بود که می خواهند اطرافیان حضرت امام‬ ‫را بگیرند‪ .‬یک��ی از دالیلی که امام تصمیم گرفتند از‬ ‫نجف بیرون بروند ای��ن بود اما دلیل اصلی موقعیت‬ ‫سیاس��ی و کاری ایش��ان بود که دیگر برای ایش��ان‬ ‫شرایط در انجا مقدور نبود‪.‬‬ ‫ظاهرا در نجف حلق��ه روحانی های مبارز‬ ‫تشکیل شده بود‪ .‬از زمینه کاری و اعضای‬ ‫ان بگویید‪.‬‬ ‫مبارزین��ی که در عراق بودن��د از طیف های مختلف‬ ‫بودند‪ .‬زمینه ایجاد یک جمع تشکیالتی به وجود امد‬ ‫که کارهای سیاس��ی انجام می دادند‪ .‬منتها همه با هم‬ ‫دوس��ت بودند از جمله اقایان دعایی‪ ،‬حسن کروبی‪،‬‬ ‫س��ید حمید روحانی‪ ،‬محتش��می پور‪ ،‬فردوس��ی پور‪،‬‬ ‫س��جادی و‪ ....‬ب��رای هماهنگی هرچه بیش��تر برای‬ ‫مب��ارزات امام ب��ه حاج احمد اقا گفتند که دوس��تان‬ ‫را جم��ع کنید که کار با هم انجام ش��ود‪ .‬قرار ش��د‬ ‫حرف ه��ای ما به امام منتقل ش��ود‪ .‬بنا بر این بود که‬ ‫یک کار تش��کیالتی انجام ش��ود‪ .‬در راس این حلقه‬ ‫ح��اج اقا مصطفی خمینی بود و بع��د از او نوبت به‬ ‫احمد اقا خمینی رسید‪.‬‬ ‫گفته ه��ای ام��ام چط��ور ب��ه ای��ران منتقل‬ ‫می شد؟‬ ‫چندین راه داش��ت‪ .‬گاهی به وس��یله تلف��ن بود‪ .‬با‬ ‫اس��تفاده از تلفن حاج اقا مصطف��ی و حاج احمد‬ ‫اق��ا‪ .‬در مدرس��ه س��ید نجف دوس��تی داش��تیم که‬ ‫هم��ه ش��ماره ها را با صف��ر می گرفت و ب��ا ایران‬ ‫ارتب��اط برقرار می کرد‪ .‬پش��ت تلف��ن اعالمیه ها را‬ ‫می خواندند‪.‬‬ ‫اف��رادی هم بودن��د که اعالمیه ها را در س��اک خود‬ ‫می گذاش��تند‪ .‬مرحوم ابوترابی ه��م مرتب این کار را‬ ‫می کرد‪ .‬مسئول این کار شیخ محمود محمدی یزدی‬ ‫بود‪ ،‬چون چهره اش مظلوم بود و کس��ی به وی شک‬ ‫نمی ک��رد‪ .‬گاه��ی نوار و کتاب را به وس��یله پس��ت‬ ‫می فرستادند‪.‬‬ ‫گفتی��د ام��ام در نجف کالس ه��ای درس‬ ‫داشت‪ .‬ش��ما هم در این کالس ها شرکت‬ ‫داشتید؟‬ ‫بله‪ ،‬همه م��ا در کالس های حضرت امام(ره) حاضر‬ ‫می ش��دیم‪ .‬کالس ها هم بعد از دیدار امام با ایت اهلل‬ ‫حکیم برقرار شد‪.‬امام با ایت اهلل حکیم دیدار داشتند‪.‬‬ ‫ایش��ان به حکیم گفت اگر ش��ما جل��و بیفتید ما هم‬ ‫پشت سر شما می اییم‪ .‬حکیم می گفت که ما کسی را‬ ‫نداریم‪ .‬حکیم به امام گفته بود ش��ما که اینجا هستید‬ ‫باید نماز و درسی و بحثی داشته باشید‪ .‬امام با اصرار‬ ‫مراجع و دوس��تان نماز برگزار می کردند و در مسجد‬ ‫شیخ انصاری که به مس��ج د ترک ها هم معروف بود‬ ‫درس می گفتند‪ ،‬خود من هم انجا در خدمت ایش��ان‬ ‫بودم‪ .‬فضالی زیادی هم به انجا می امدند‪.‬‬ ‫اق��ای راس��تی می گف��ت ک��ه م��ن فک��ر می کردم‬ ‫فارغ التحصیل ش��ده ام اما زمانی که ب��ه خدمت امام‬ ‫امدیم ت��ازه فهمیدم که ما هنوز ش��اگرد هس��تیم و‬ ‫خیلی چیزها هس��ت که باید ی��اد بگیریم‪ .‬درس امام‬ ‫فوق العاده بود و شاگردان بزرگی داشت‪.‬‬ ‫برخ��ی از مراج��ع وقت با حض��رت امام‬ ‫موضع داشتند مانند مرحوم ایت اهلل خویی‪.‬‬ ‫نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫پدر خانم من ش��اگرد ایش��ان ب��ود‪ .‬خودم هم دو‬ ‫سه س��الی در محضر درس ایش��ان بودم‪ .‬اطرافیان‬ ‫اق��ای خویی همه کمونیس��ت بودند و این جو ان‬ ‫روز بود‪ .‬اطرافیان ایش��ان به خاطر مسائل مختلف‬ ‫سیاس��ی و حت��ی مادی ب��ا حضرت ام��ام مخالف‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫ایت اهلل س��ید محمد روحانی هم نس��بت به‬ ‫نهضت اسالمی موضع داشت؟‬ ‫وی شگردهای خاصی داشت‪ .‬خوب حرف می زد و‬ ‫طلبه ه��ای خاص را با ادبی��ات خاص خودش جلب‬ ‫می کرد و نمی گذاش��ت انها دور امام بروند و گاهی‬ ‫انتقاد می کرد‪ .‬هرچند که می دیدم اطرافیان او االن در‬ ‫انقالب هستند‪.‬‬ ‫در نج��ف تیمور بختیار هم ب��ا امام دیدار‬ ‫داشت؟‬ ‫بختیار از افراد وابسته انگلیسی بود که از ایران خارج‬ ‫ش��ده بود یا اخراجش کرده بودند‪ .‬او قس��مت پنجم‬ ‫س��اواک را تش��کیل داده بود‪ .‬بعثی ه��ا او را در مرز‬ ‫کش��تند‪ .‬چون دیگر کارش��ان با او تمام ش��ده بود و‬ ‫برای انها مهره س��وخته بود‪ .‬امام هم هیچ گاه وی را‬ ‫ب��ه حضور نمی پذیرفت‪ .‬مگر ی��ک بار در صحن که‬ ‫ایشان را دید‪.‬‬ ‫چه کس��ی به یاران امام در نجف اموزش‬ ‫نظامی می داد؟‬ ‫رفقا خودش��ان به سوریه و لبنان می رفتند‪ .‬من هم به‬ ‫انج��ا رفتم و انجا اموزش نظامی دیدم‪ .‬در راس��تای‬ ‫کار خودمان بود‪ .‬انها اصال خودش��ان نمی خواستند‬ ‫اموزش بدهند‪ .‬فقط می خواستند ما را بازی بدهند‪.‬‬ ‫از حاج اقا مصطفی بگویید‪.‬‬ ‫ایش��ان خیل��ی عالم و با اس��تعداد ب��ود در حدی که‬ ‫ای��ت اهلل بجنوردی خ��ودش گاه��ی می گفت من از‬ ‫اس��تعداد و هوش او متعجب هس��تم‪ .‬خوش رفتار و‬ ‫خوش رو بود‪ .‬جوری بود که دوس��ت و دشمن او را‬ ‫دوست داش��تند‪ .‬وی درس تفسیر و اصول می گفت‬ ‫که من هم در ان کالس ها ش��رکت می کردم‪ .‬تا وقتی‬ ‫زده بودند پش��توانه عظیمی برای امام بود‪ .‬نعمت بود‬ ‫و لطف پنهانی‪ .‬حاج اقا مصطفی از نظر امام از الطاف‬ ‫خفیه الهی بود‪.‬‬ ‫چیزی هست که بخواهید اضافه کنید؟‬ ‫ای امام رفتی و یاد روی تو از دل نمی رود‪ /‬ان نقش‬ ‫دلنشین ز مقابل نمی رود‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫فراز و نشیب های هجرت؛‬ ‫از ترکیه تا پاریس‬ ‫گفت وگو با دکتر سیدعلی قادری‪ ،‬مورخ و استاد دانشگاه‬ ‫رضا دستجردی‬ ‫دوران تبعی��د حضرت امام ب��ه ترکیه و متعاقب ان‬ ‫عراق و س��رانجام فرانس��ه دوران پرفرازونش��یبی‬ ‫بود که در پیروزی انقالب تاثیر بس��زایی داش��ت‪.‬‬ ‫در گفت وگ��و با دکتر س��ید علی ق��ادری‪ ،‬مورخ و‬ ‫پژوهش��گر حوزه مطالعاتی ام��ام و انقالب دوران‬ ‫هجرت رهبر کبی��ر انقالب را م��ورد واکاوی قرار‬ ‫داده ایم‪.‬‬ ‫‪46‬‬ ‫حضرت امام ‪ 13‬ابان ‪ 1342‬به ترکیه تبعید‬ ‫می ش��وند‪ .‬ش��ما از این دوره چ��ه ارزیابی‬ ‫دارید؟‬ ‫امام خمینی(ره) از همان بدو تولد همواره در اغوش‬ ‫یو‬ ‫م��ردم‪ ،‬کنار م��ردم و در می��ان جمعیت های علم ‬ ‫فرهنگ��ی یا سیاس��ی و اجتماعی زندگ��ی کرده اند و‬ ‫زندگ��ی پرماجرایی داش��تند‪ ،‬ولی با تبعی��د به ترکیه‬ ‫‪ 11‬م��اه تنهایی را تجربه کرده ان��د و این تجربه ابعاد‬ ‫دیگ��ری از شخصیتش��ان را نیز نمای��ان کرد‪ .‬چون‬ ‫تنهای��ی نیز به ش��رط اجتماعی بودن ش��خصیت گاه‬ ‫موهبت��ی بزرگ اس��ت که البت��ه امام قب�لا نیز چنین‬ ‫تجربه ای داشته اند‪ .‬یکبار در زندان و در حصر که البته‬ ‫در وطن خود بوده و به نحو دیگری در نیمه های شب‬ ‫دور از غوغای روز با خداوند خلوت می کرده است‪.‬‬ ‫اما تبعید به ترکیه که به تصور زمامداران رژیم گذشته‬ ‫چ��ون زبان مردم ان کش��ور ترکی اس��ت و اکثریت‬ ‫مردمش س��نی مذهب هستند و به گمان انها رابطه ای‬ ‫برقرار نخواهد شد‪ ،‬تحمل این تنهایی می تواند ایشان‬ ‫را از خ��ود تهی کند ولی اتفاقا انها نمی دانس��تند که‬ ‫این مرد به این تنهایی محتاج است تا ابعاد دیگری از‬ ‫ش��خصیت خود را هم دور از غوغا بس��ازد‪ .‬بنابراین‬ ‫من تبعید به ترکیه را برای ایشان یک موهبت می دانم‬ ‫که کمترین ان نوشتن تحریر الوسیله بود که هم اکنون‬ ‫ش��رح های زیادی برای ان نوشته شده و همچنان به‬ ‫عنوان یک کتاب پایه فقهی مورد استناد است‪.‬‬ ‫عل��ت تبعید امام خمین��ی (ره) به ترکیه چه‬ ‫بود و چه عواملی موجب شد‪ ،‬ایشان تبعید‬ ‫شوند؟‬ ‫از س��ال ‪ 1341‬ت��ا ابان ‪ 1343‬را مى‏ت��وان دوره ای از‬ ‫زندگى حضرت امام نامید که ایش��ان مس��تقیما وارد‬ ‫سیاست شدند و نقش اصلى را در مبارزه با رژیم شاه‬ ‫ایفا کردند که اگر بخواهیم مختصرا به انها اشاره کنیم‬ ‫باید به مواردی که عرض می کنم توجه داشته باشیم‪:‬‬ ‫ابتدا مبارزه با برنامه‏اى که در قالب یک تصویب نامه‬ ‫با نام انجمن‏هاى ایالتى و والیتى از سوى دولت اعالم‬ ‫شد ولى در باطن مقصود اصلى رسمیت دادن به نفوذ‬ ‫صهیونیسم و رسمیت دادن به بهایی ها برای ورود در‬ ‫نظام سیاسى کشور بود‪.‬‬ ‫روز ‪ 16‬مهر که خب��ر ان مصوبه در روزنامه‏ها چاپ‬ ‫ش��د‪ ،‬امام خمین��ى(ره) عده‏اى از علمای سرش��ناس‬ ‫را جم��ع و عواقب ان تصویب نام��ه را بیان کردند و‬ ‫دی��رى نپایید که اکثر گروه هاى سیاس��ى‪ ،‬اجتماعى و‬ ‫مذهبى در کل کش��ور به تحرک وادار شدند و نهایتا‬ ‫دولت مجبور به عقب‏نش��ینى شد‪ .‬دومین مورد اعالم‬ ‫غیرقانونى بودن رفراندوم شاه در زمینه مواد ششگانه‬ ‫انقالب س��فید بود که امریکایی ها از شاه می خواستند‬ ‫ان را اجرا کند‪.‬‬ ‫ش��اه در شش��م بهمن ‪ 41‬اصول شش��گانه خود را به‬ ‫راى گذاش��ت‪ .‬البته چون ایت‏اهلل کمالوند در مالقاتی‬ ‫با ش��اه به او گفته بود که شما دکتر مصدق را به دلیل‬ ‫برگزارى رفراندم دادگاهى کردید‪ ،‬چگونه مى‏خواهید‬ ‫رفران��دم برگزار کنید؟ لذا ش��اه نام همه‏پرس��ى را به‬ ‫تصوی��ب ملى تغیی��ر داد ول��ی از دوم بهمن ماه عده‬ ‫زیادى از مخالفین خود را دس��تگیر کرد و مانورهای‬ ‫نظامى زیادی براى ارعاب مردم انجام داد‪.‬‬ ‫س��ومین مورد امام خمینی(ره) در استانه سال ‪1342‬‬ ‫به جاى جشن‏هاى عید نوروز اعالم عزا کردند‪ .‬چون‬ ‫رفت��ار حکومت در رابطه با دین طوری ش��ده بود که‬ ‫عیدی برای مردم باقی نگذاشته بود‪.‬‬ ‫روز دوم فروردی��ن ‪ 42‬مص��ادف ب��ود با ش��هادت‬ ‫حض��رت امام صادق(ع)‪ .‬طبیعى ب��ود که عید نوروز‬ ‫تح��ت تاثیر چنی��ن روزى که عزاى عمومى اس��ت‪،‬‬ ‫کمرنگ‏ت��ر از س��ال هاى قب��ل برگ��زار ش��ود‪ .‬امام‬ ‫خمینى(ره) در جلس��ه‏اى از علما و مراجع خواستند‬ ‫که یک ص��دا عید نوروز را عزا اع�لام کنند‪ ،‬اما بین‬ ‫علما اختالف بود‪ .‬ع��ده‏اى می گفتند چون نوروز در‬ ‫میان مردم یک عید باس��تانى اس��ت‪ ،‬م��ردم از اعالم‬ ‫عزا اس��تقبال نمی کنند و عده‏اى اس��تدالل می کردند‬ ‫چون نوروز ربطى به دین ندارد‪ ،‬اعالم عزا از س��وى‬ ‫روحانیون‪ ،‬به رس��میت شناختن ان است‪ .‬به هر حال‬ ‫ام��ام برخى علما را متقاعد کردن��د که همراهى کنند‬ ‫و در ‪ 22‬اس��فند ‪ 41‬طى پیامى به ملت بیان داش��تند‪:‬‬ ‫«م��ن این عی��د را براى جامعه مس��لمین ع��زا اعالم‬ ‫مى‏کنم‪ ،‬تا مس��لمین را از خطرهایى که براى قران و‬ ‫مملک��ت قران در پیش اس��ت‪ ،‬اگاه کن��م‪ ».‬و در ‪29‬‬ ‫اس��فند یک سخنرانى ایراد کردند و گفتند‪« :‬امسال ما‬ ‫عی��د نداریم و این عید را ع��زاى ملى اعالم مى‏کنیم‪،‬‬ ‫نه به خاطر اینکه مصادف اس��ت با ش��هادت حضرت‬ ‫صادق(سالم‏اهلل علیه)‪ ،‬ان حضرت مقامش عالى و بلند‬ ‫است‪ ،‬والدت و شهادتش موجب تحکیم و پیشرفت‬ ‫اسالم اس��ت‪ .‬به قول س��یدبن طاووس(علیه الرحمه)‬ ‫براى شهادت [مثل] امام صادق باید جشن گرفت‪».‬‬ ‫رژی��م ش��اه‪ ،‬در مواجهه با چنی��ن موضوعی از روى‬ ‫دست‏پاش��گى برنامه‏اى اجرا کرد ک��ه به عواقب ان‬ ‫نیندیش��ید‪ .‬روز دوم فروردین که مى‏دانستند در منزل‬ ‫امام(ره) به مناسبت ش��هات حضرت امام صادق(ع)‬ ‫مراس��مى برگزار می ش��ود‪ ،‬تعدادى مامور را با لباس‬ ‫مبدل میان جمعیت فرستاد تا مراسم را به هم بریزند‪.‬‬ ‫اما چون موفق نشدند در بعد از ظهر مامورین زیادى‬ ‫در لباس کارگر و دهقان با پش��تیبانی نیروهاى نظامى‬ ‫‪ 1343‬امام ازاد شدند و به قم انتقال یافتند‪.‬‬ ‫‪ 4‬ابان س��ال ‪ 1343‬سه س��الروز تولد با هم مصادف‬ ‫ش��ده بود‪ .‬والدت حضرت فاطمه زهرا(س)‪ ،‬سالروز‬ ‫والدت امام خمینى(ره) به سال و ماه قمرى و سالروز‬ ‫تولد محمدرضا شاه به سال شمسی‪.‬‬ ‫مردم براى حضرت صدیقه کبرى(س) جشن گرفته‬ ‫بودند و درباریان براى شاه‪.‬‬ ‫درباریان س��الروز تولد ش��اه را از س��ال هاى گذشته‬ ‫مفصل تر برگزار‏کردند و مغازه‏دارها براى سالروز تولد‬ ‫حضرت زهرا(س) شهر را اذین بسته بودند‪ .‬درباریان‬ ‫از این اذین‏بندى سوء استفاده کردند و توسط رادیو ان‬ ‫را به عنوان شاه دوستى تبلیغ‏کردند اما از سوی دیگر‬ ‫جمعیت زیادى از دانشگاه تهران‪ ،‬بازاریان‪ ،‬روحانیون‬ ‫و مردم قم و شهرس��تان ها براى ع��رض تبریک عید‬ ‫کوثر به منزل امام خمینى(ره) رفتند‪ ،‬ایشان با چهره‏اى‬ ‫درهم رفته در میان جمعیت حاضر شدند و سخنرانی‬ ‫خود را اینگونه اغاز کردند‪:‬‬ ‫«ان��ا هلل و انا الیه راجع��ون‪ ...‬من تاثرات قلبى خودم‬ ‫را نمى‏توانم اظهار کنم‪ .‬قلب من در فشار است‪ »...‬در‬ ‫این سخنرانی الیحه کاپیتوالسیون را مورد حمله قرار‬ ‫دادند و با نام بردن از اقشار مختلف جامعه گفتند من‬ ‫اعالم خطر می کنم‪.‬‬ ‫امام س��اعاتى قبل از ان س��خنرانى‪ ،‬اعالمیه‏اى هم با‬ ‫همان محتواى س��خنرانى نوش��ته بودن��د که پس از‬ ‫بس��م‏اهلل با ایه مورد استناد در قاعده نفى سبیل شروع‬ ‫��ل هَّ‬ ‫ش��ده بود‪« :‬ل َ ْن یَ ْج َع َ‬ ‫نین‬ ‫الموم ِ َ‬ ‫‏اللُ لِلکاف ِ َ‬ ‫رین َعل��ى ُ‬ ‫َسبیال»‪.‬‬ ‫از زمان ازادى امام از زندان و حصر در قیطریه‪ ،‬ش��اه‬ ‫برای تبعید ایشان برنامه ریزی کرده بود‪ .‬چون نه حکم‬ ‫اع��دام براى یک مرجع تقلید قانون��ى بود و نه حتى‬ ‫ ترور ایشان به مصلحت تشخیص داده شده بود‪ .‬شاید‬ ‫شاه حتی نگران بود که اگر ایشان به مرگ طبیعى هم‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫در ش��هر قم‪ ،‬شعار جاوید شاه سر دادند و به مدرسه‬ ‫فیضیه چنان فجیع حمله کردند که ابعادى از زش��تى‬ ‫ان را در فیلم‏هاى بازسازى شده دیده‏ایم‪.‬‬ ‫با نزدیک ش��دن محرم‪ ،‬ساواک تعدادى از سخنرانان‬ ‫را شناس��ایى ک��رد تا دس��تگیر کند و براى مراس��م‬ ‫عزادارى محدودیت‏هایى قائل شد‪ .‬از جمله سخنرانان‬ ‫بای��د فرمى را پر می کردند که در ان امده بود به ش��اه‬ ‫توهین نش��ود‪ ،‬علیه اسرائیل سخنى نگویند و نگویند‬ ‫که اسالم در خطر اس��ت‪ .‬در مقابل‪ ،‬امام خمینى(ره)‬ ‫طى اعالمیه‏اى انچه باید گفته مى‏شد را یاداور شدند‪.‬‬ ‫س��خنرانان به تبعی��ت از امام‪ ،‬دیگر ب��ه موضوعات‬ ‫سیاسى به صورت علنى مى‏پرداختند و خطر اسرائیل‬ ‫را یاداور مى‏شدند‪.‬‬ ‫روز عاش��ورا تظاهرات پرش��کوهى در تهران انجام‬ ‫ش��د که در ان زمان جمعیت صدهزار نفرى بی سابقه‬ ‫بود‪ .‬عوامل رژیم مى‏دانستند که امکان سرکوبى چنین‬ ‫جمعیت��ی وجود ندارد ول��ى به ش��عبان جعفرى که‬ ‫معروف به شعبان بى‏مخ بود‪ ،‬ماموریت دادند با اراذل‬ ‫و اوب��اش تحت امر خ��ود در صفوف تظاهرکنندگان‬ ‫ظاهر شود و با قمه و چاقو حمام خون راه بیندازد اما‬ ‫ش��خصى به نام طیب حاج‏رضایى که او نیز نوچه‏هاى‬ ‫بسیار داشت و قدرت بازویش از شعبان بى‏مخ بیشتر‬ ‫بود به صفوف مردم پیوس��ت و با نشان دادن خود به‬ ‫شعبان بى‏مخ‪ ،‬او را از میدان در کرد‪.‬‬ ‫در هم��ان روز حدود دویس��ت هزار نف��ر از اطراف‬ ‫و اکن��اف ایران به ق��م امده بودند تا س��خنرانى امام‬ ‫خمین��ى (ره) را که ق��رار بود در عصر عاش��ورا ایراد‬ ‫شود‪ ،‬بشنوند‪.‬‬ ‫ام��ام در ان س��خنرانی گفتند‪« :‬گاهى ک��ه وقایع روز‬ ‫عاش��ورا را از نظر مى‏گذرانم‪ ،‬این سئوال برایم پیش‬ ‫مى‏اید که اگر بنى‏امیه و دستگاه یزید بن معاویه تنها با‬ ‫حسین سر جنگ داشتند‪ ،‬ان رفتار وحشیانه و خالف‬ ‫انس��انى چه بود که در روز عاشورا با زن هاى بى‏پناه‬ ‫و اطفال بى‏گناه مرتکب ش��دند؟ بچه خردس��ال چه‬ ‫تقصیر داشت؟ زن ها چه تقصیر داشتند؟‪ ...‬همین فکر‬ ‫در ایران وجود داشت‪ .‬اینها با بچه‏هاى شانزده ‪ -‬هفده‬ ‫س��اله ما چه کار داشتند؟ سید ش��انزده ‪ -‬هفده ساله‬ ‫به ش��اه چه کرده ب��ود؟ به دولت چه ک��رده بود؟ به‬ ‫دستگاه هاى سفاک چه کرده بود؟ لکن این فکر پیش‬ ‫مى‏اید که اینها با اساس مخالفند‪ ...‬اسرائیل نمى‏خواهد‬ ‫در این مملکت دانشمند باشد؛ اسرائیل نمى‏خواهد در‬ ‫این مملکت قران باش��د؛ اسرائیل نمى‏خواهد در این‬ ‫مملکت علماى دین باش��ند؛ اسرائیل نمى‏خواهد در‬ ‫این مملکت احکام اس�لام باشد‪ .‬اس��رائیل به دست‬ ‫عمال س��یاه خود‪ ،‬مدرس��ه را کوبید‪ .‬ما را مى‏کوبند؛‬ ‫شما ملت را مى‏کوبند‪ .‬مى‏خواهد اقتصاد شما را قبضه‬ ‫کند؛ مى‏خواهد زراعت و تجارت شما را از بین ببرد؛‬ ‫مى‏خواهد این مملکت داراى ثروتى نباشد‪ ،‬ثروت ها‬ ‫را تصاحب کند به دست عمال خود‪ .‬این چیزهایى که‬ ‫مانع هس��تند‪ ،‬چیزهایى که سد راه هستند‪ ،‬این سدها‬ ‫را مى‏شکند؛ قران س د راه است‪ ،‬باید شکسته شود‪»...‬‬ ‫بعد از ظهر عاش��ورا دستگیرى‏ها در تهران اغاز شد‬ ‫و س��اعت‪ 3/30‬روز پانزده خرداد امام را دستگیر و به‬ ‫تهران اعزام کردند‪ .‬قبل از انکه امام به تهران برس��د‪،‬‬ ‫خبر دستگیرى ایشان رسید و پلیس و ارتش نتوانستند‬ ‫مانع به هم پیوس��تن مردم ش��وند و کش��تار معروف‬ ‫پانزده خرداد اغاز شد‪.‬‬ ‫ام��ام خمینى (ره) ت��ا ‪ 11‬مرداد در زن��دان بودند و از‬ ‫ان کش��تارهای فجیع اگاهى نداش��تند اما باالخره با‬ ‫فشار روحانیون داخل و خارج از کشور‪ ،‬دانشگاهیان‪،‬‬ ‫بازاری��ان و طبق��ات مختلف مردم رژیم مجبور ش��د‬ ‫ایش��ان را به ظاهر ازاد کن��د ولی در منزلى در داودیه‬ ‫واقع در خیابان دکتر شریعتى فعلى‪ ،‬تحت نظر گرفتند‬ ‫که به دوران حصر مشهور است و ‪ 16‬فروردین سال‬ ‫از دنیا بروند‪ ،‬فوت ایش��ان به حکومت نس��بت داده‬ ‫می شود و اثرى از تاج و تخت باقی نمى‏ماند‪ .‬به همین‬ ‫جهت در فروردین س��ال ‪ 43‬گذرنامه‏اى براى ایشان‬ ‫اماده کرده بود و پس از س��خنرانى ‪ 4‬ابان‪ ،‬شبانه روز‬ ‫تالش ش��د کش��ورى را بیابند که حاضر شود امام را‬ ‫به صورت تبعید بپذیرد که باالخره ترکیه موافقت کرد‪.‬‬ ‫نیمه ش��ب ‪ 13‬ابان ح��دود چهار صد نفر از نیروهای‬ ‫مسلح اطراف منزل امام را محاصره کردند‪ ،‬درب منزل‬ ‫را شکس��تند اما ایش��ان از درب دیگر به کوچه امده‬ ‫بود‪ .‬وقتى سوار ش��ورلتى مى‏شد که او را تا فرودگاه‬ ‫برساند‪ ،‬با لبخند به فرمانده ان نیروها گفت‪« :‬این همه‬ ‫قوا نمى‏خواست‪».‬‬ ‫ام��ام س��اعت ‪ 11/30‬وارد انکارا ش��دند و در هتل‬ ‫بلوارپ��االس اقامت کردن��د‪ .‬ان روز هیچ خبرنگارى‬ ‫در ترکیه از تبعید ایش��ان مطلع نش��د ام��ا فرداى ان‬ ‫روز ایش��ان را ب��راى دور نگه داش��تن از مصاحبه با‬ ‫خبرنگاران‪ ،‬در طبقه هش��تم س��اختمانى در کوچه‏اى‬ ‫فرعى منش��عب از خیابان اتاتورک جای دادند و یک‬ ‫هفته بعد امام را به ش��هر بورس��ا در غرب انکارا که‬ ‫حدود ‪ 400‬کیلومتر با پایتخت فاصله دارد و چهارمین‬ ‫شهر بزرگ ترکیه است‪ ،‬منتقل کردند‪ .‬این شهر حدود‬ ‫سه هزار س��ال قدمت دارد و بسیار سرسبز و دارای‬ ‫اب و هواى مناسب اس��ت‪ .‬دولت ترکیه ان را محل‬ ‫مناس��بى براى ان تبعیدى محترم تص��ور کرده بود تا‬ ‫شرمنده ملت ایران نباشد‪.‬‬ ‫اگر چ��ه امام در خانه‏اى پررفت و امد متولد و بزرگ‬ ‫ش��دند و در دوران درس و بح��ث و پ��س از دوران‬ ‫مرجعیت هم همیش��ه در کنار مردم زندگی کردند اما‬ ‫در بورس��ا باید تنهایى را تجربه مى‏کردند‪ .‬البته قبل از‬ ‫ان مدت��ى در زندان انف��رادى و تا حدودى در دوران‬ ‫حص��ر‪ ،‬تنهایى را تجربه کرده بودند اما در ان ش��هر‬ ‫غرب��ت تنهایى‪ ،‬حال و هوایى دیگر داش��ت‪ .‬چرا که‬ ‫ب��راى اولین بار ازادى را در اس��ارت و ابعادى دیگر‬ ‫مى‏ازمودند‪ .‬ازاد از مس��ئولیت رهب��رى و ازاد از هر‬ ‫مسئولیت اجتماعى دیگر‪ .‬حتی مدتى کتابى جز قران‬ ‫براى مطالعه در اختیار نداشتند‪.‬‬ ‫البته حدود دو ماه بعد‪ ،‬تا حدودى از تنهایى در امدند‬ ‫زی��را فرزندش اق��ا مصطفى را هم نزد پ��در به تبعید‬ ‫فرس��تادند‪ .‬اولین س��والى که امام از فرزندش پرسید‬ ‫اینکه به خواس��ت خودت امدى یا تو را فرس��تادند؟‬ ‫وقتى مطمئن شد که به تبعید امده‪ ،‬خیالش اسوده شد‪.‬‬ ‫اقا مصطف��ى مجتهدى باه��وش‪ ،‬پرکار‪ ،‬س��رزنده و‬ ‫ش��وخ‏طبع بود که کتاب‏های��ى در زمینه اصول و فقه‪،‬‬ ‫فلس��فه و کالم نوشته بود و یک تفس��یر قران چهار‬ ‫جلدی هم از ایش��ان وجود دارد‪ .‬این فرزند با چنین‬ ‫دانش��ی کمک‏کار پدر ش��د ت��ا امام در ای��ن اوقات‬ ‫فراغت‪ ،‬کارى را که بر زمین مانده بود سرانجام بدهد‪.‬‬ ‫ان کار نوشتن «تحریرالوسیله» بود که رساله‏اى نو ولی‬ ‫بر اس��اس کتاب وسیله النجاه سید ابوالحسن اصفهانى‬ ‫اس��ت‪ .‬امام الزم مى‏دانست وس��یله النجاه را متن قرار‬ ‫بدهد و مس��ائل قدیمى و غیر مبتال به را حذف کند‬ ‫و مسائل جدیدی که مطابق نیازهاى روز است اضافه‬ ‫کند ولی فرصت پی��ش نمى‏امد‪ .‬حاال فرصت خوبی‬ ‫ام�ام ‪ 11‬ماه تنهای�ی را تجرب�ه کرده اند و این‬ ‫تجربه ابعاد دیگری از شخصیتشان را نیز نمایان‬ ‫کرد‪ .‬چون تنهایی نیز به ش�رط اجتماعی بودن‬ ‫شخصیت گاه موهبتی بزرگ است‬ ‫‪47‬‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪48‬‬ ‫پیش امده بود‪.‬‬ ‫ام��ام در تحریرالوس��یله ک��ه یادگار تبعی��د در ترکیه‬ ‫است‪ ،‬هم به واجبات عبادى فردى و هم به محرمات‬ ‫اجتماع��ى مانند م��راودات و برنامه های��ی که باعث‬ ‫تثبیت استعمار بش��ود‪ ،‬پرداختند که بعد ها این کتاب‬ ‫ت��ا حدودی فضای فقهی حوزه ه��ا را تحت تاثیر قرار‬ ‫داد‪ .‬این تبعید حداقل چنین دس��تاوردى داشت‪ .‬البته‬ ‫بعده��ا در نج��ف موضوعات مبتال به بیش��ترى مانند‬ ‫تغییر جنسیت‪ ،‬احکام پیوند اعضا‪ ،‬بلیت بخت‏ازمایى‪،‬‬ ‫معامالت بانکی و معامله با چک و سفته‪ ،‬بیمه و غیره‬ ‫را بر ان اضافه کردند‪.‬‬ ‫چه ش��د که امام را از ترکیه به عراق تبعید‬ ‫کردند؟‬ ‫امام در ترکیه اجازه نداش��تند لباس رس��مى خود را‬ ‫بپوشند‪ ،‬ولى هیچ گاه خاطره بدى از اقامت یازده‏ماهه‬ ‫در ترکی��ه نگفته ان��د البته ماموری��ن ترک هم تالش‬ ‫داش��تند تا حدی که امکان دارد وسایل رفاه و تفریح‬ ‫ایش��ان را فراهم کنند و ایشان را به مکان‏هاى دیدنى‬ ‫ش��هر ببرند ت��ا خاطره خوش��ى از مهمان‏نوازى انان‬ ‫در ذه��ن ایشان ترس��یم ش��ود و ش��اید تبلیغی برای‬ ‫اتاتورک باش��د‪ .‬ولی بعد از چندی ک��ه مردم ترکیه‬ ‫متوجه تبعید امام خمینى(ره) به کشورش��ان شدند از‬ ‫اینکه مى‏ش��نیدند دولتشان با ایشان برخوردى توام با‬ ‫احترام دارد‪ ،‬خوشحال بودند اما مى‏گفتند مگر ترکیه‬ ‫زندان ایران اس��ت که ش��خصیتى مذهبى و سیاسى‬ ‫در ان زندانى باش��د و تظاهراتى ب��ر پا مى‏کردند که‬ ‫دولت ترکی��ه پس از تحمل یازده ماه فش��ار امریکا‬ ‫و ش��اه برای ادامه تبعید‪ ،‬باالخ��ره اعالم کرد بیش از‬ ‫این نمى‏تواند ایت‏اهلل خمینى را به عنوان یک تبعیدى‬ ‫بپذیرد‪.‬‬ ‫دولت ترکی��ه مانعی برای امام نبود که توس��ط تلفن‬ ‫یا تلگراف و نامه با خانواده ارتباط داش��ته باشد ولی‬ ‫س��اواک ممانعت می کرد‪ ،‬چنانکه ام��ام طى یازده ماه‬ ‫فق��ط ‪ 14‬نامه کوتاه ب��رای خانواده نوش��تند که کل‬ ‫واژه‏ه��اى به کار رفته در نامه‏هاى ایش��ان ‪ 2339‬کلمه‬ ‫بود که به طور متوس��ط روزى ‪ 7‬کلمه مى‏شود و اگر‬ ‫بسم‏اهلل‪ ،‬تاریخ و نام خودشان از انها منها شود‪ ،‬به طور‬ ‫متوسط می ش��ود روزی ‪ 4‬کلمه‪ .‬یعنى ایشان طی این‬ ‫مدت توانس��ت فقط روزى چه��ار کلمه با خانواده و‬ ‫با اش��اره با مردم کشور خود سخن بگوید‪ .‬البته براى‬ ‫یک عارف هوش��مند‪ ،‬چهار کلمه در روز کافى است‬ ‫تا بتواند درخواس��ت‏هاى شخصى از خانواده و اقوام‬ ‫و ابراز محب��ت و حفظ ارتباط عاطف��ى با دیگران و‬ ‫همچنین توصیه‏هاى سیاس��ى را به ان س��وی مرزها‬ ‫منتقل کن��د‪ .‬به عنوان مثال در اولی��ن نامه خطاب به‬ ‫فرزندش اقا مصطفی نوش��ته بودند‪« :‬عالوه بر انکه‬ ‫به جمیع خویش��اوندان و بستگان پس از ابالغ سالم‬ ‫سفارش کنید به صبر جمیل و عدم فزع‪ ،‬به هیچ وجه‬ ‫تش��بث نکنید‪ .‬خداوند تعالى انچه مقدر فرموده واقع‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫پ��س از ترکیه چرا امام را ب��ه عراق انتقال‬ ‫دادند؟‬ ‫تواف��ق دولت ترکیه با ایران این ب��ود که امام خمینى‬ ‫حداقل به مدت یک س��ال در ترکیه تبعید باشند‪ .‬وقتی‬ ‫ت ترکیه تحت فش��ار ازادیخواهان جهان اس�لام‬ ‫دول ‬ ‫و نیز روش��نفکران خود قرار گرفت‪ ،‬رژیم شاه روی‬ ‫کشورهای مختلف بررسی انجام داد و عراق را مناسب‬ ‫تش��خیص داد‪ .‬تصور انها این بود ک��ه اگر امام وارد‬ ‫عراق شود‪ ،‬چون عراق دارای حوزه های علمیه است‪،‬‬ ‫مردم و روحانیون نمی توانند ایراد بگیرند که چرا یک‬ ‫مجتهد را به جایی فرس��تاده که دور از حوزه باش��د‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر انها تص��ور می کردند چون در نجف‬ ‫مراجع بزرگ و مطرحی وجود دارند‪ ،‬شخصیت امام‬ ‫در میان انها کمرنگ می شود‪ .‬مامور ساواک در بورسا‬ ‫به امام اطالع داد که دوران تبعید ش��ما تمام ش��ده و‬ ‫مى‏توانید به ایران یا هر کشور دیگری که می خواهید‬ ‫بروید اما چند ساعت بعد اعالم کرد که شما به عراق‬ ‫خواهید رفت‪.‬‬ ‫‪ 13‬مهرم��اه ‪ 1344‬امام و اقامصطفى با یک هواپیماى‬ ‫عراقى از ترکیه به بغداد منتقل شدند‪ .‬به صورت ظاهر‬ ‫هیچ مامورى همراه ایشان نبود‪ .‬از بغداد تا کاظمین را‬ ‫با تاکس��ى رفتند و وقتی براى زیارت به حرم مشرف‬ ‫ش��دند‪ ،‬اقامصطفى تالش کرد خبر امدن ایشان را به‬ ‫دوس��تانش در نجف و کربال برساند‪ .‬ساعاتى بعد در‬ ‫کاظمین غوغا ش��د‪ .‬برخى از کس��انی که به استقبال‬ ‫امده بودند‪ ،‬به پهنای صورت اشک شوق مى‏ریختند‪.‬‬ ‫ش��ب دوم اقامت ام��ام در کاظمین دکتر محى‏الدین‪،‬‬ ‫وزیر وحدت عراق از سوى ارتشبد عبدالسالم عارف‬ ‫که ان زمان رئیس جمهور بود براى خوشامدگویى نزد‬ ‫امام امد‪ .‬عبدالس�لام عارف‪ ،‬مخالف با صهیونیسم و‬ ‫امریکا بود و از حزب بعث هم تنفر داشت و سال ‪45‬‬ ‫هواپیمایش را دس��تکارى کردند و دچار سانحه شد‪.‬‬ ‫برادرش عبدالرحمن عارف قدرت را به دست گرفت‬ ‫و تا س��ال ‪ 47‬در قدرت ماند‪ .‬وى احمد حس��ن‏البکر‬ ‫یک��ى از رهبران حزب بع��ث را از زندان ازاد کرد و‬ ‫او کودتای��ى را علیه وی ت��دارک دید و حزب بعث‬ ‫بر عراق حاکم ش��د و بعد صدام حسین از ان حزب‬ ‫بیرون امد که می دانیم الت دس��ت امریکایى‏ها بود و‬ ‫نهایت با خفت توسط امریکایى‏ها دستگیر شد‪.‬‬ ‫به هر حال عبدالسالم عارف که مبارزات ضد امریکایى‬ ‫و ضد اسرائیلى امام خمینى(ره) را ستایش یا الاقل به‬ ‫ان تظاهر می کرد و از حکومت ایران هم تنفر داشت‪،‬‬ ‫توسط دکتر محى‏الدین اعالم کرد که ایت‏اهلل خمینى‬ ‫هر نوع امکانات و تسهیالتى بخواهد در اختیار ایشان‬ ‫ق��رار خواهد گرفت‪ ،‬اما امام در پاس��خ این پیام فقط‬ ‫سالم رساندند و تشکر کردند و در طول چهار سالی‬ ‫که ان دو برادر بر عراق حکومت داشتند‪ ،‬هیچ گاه در‬ ‫جهت مبارزه با ش��اه‪ ،‬از انها چیزى نخواستند و این‬ ‫جزو موضوعات مهم امام در موضوع اندیشه سیاسی‬ ‫اس��ت‪ .‬باید در مت��ن مبارزه قرار گرف��ت و امکانات‬ ‫زیادی را براى پیش��برد اه��داف مبارزه در کنار خود‬ ‫داش��ت و انگاه دید که ایا درس‏هاى اخالق‪ ،‬به کار‬ ‫‪ 16‬مه�ر ‪ ،1343‬ام�ام عازم کربال ش�دند‪.‬‬ ‫وقت�ى ب�ه صح�ن س�ید ش�هداء نزدی�ک‬ ‫می ش�دند‪ ،‬جمعیت�ی که همراه ایش�ان امده‬ ‫ب�ود از بلندگ�وی صحن ش�نیدند که کس�ی‬ ‫می گفت‪« :‬اى مجاهد به ش�هر جدت حسین‬ ‫خوش‏ امدى!»‬ ‫دین‬ ‫و تاریخ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫سیاست مى‏اید یا نه؟‬ ‫ام��ام ‪ 15‬مه��ر به س��امرا رفتند و جمعیت س��یل‏وار‬ ‫هم��راه ایش��ان مى‏رفت‪ .‬جش��نى به مناس��بت ورود‬ ‫ایش��ان ترتی��ب داده ش��د ک��ه در ان جش��ن ش��یخ‬ ‫س��عیدالبدرى یکى از علماى نامى اهل تس��نن عراق‬ ‫گفت‪« :‬سرورم ایت‏اهلل خمینى‪ ،‬اقایان علماى اعالم‪...‬‬ ‫تاری��خ معاصر‪ ،‬جه��اد خمین��ى و مبارزات ایش��ان‬ ‫را در راه حف��ظ دین اس�لام و ایی��ن محمد‪ ،‬قران و‬ ‫پی��روان محمد با حروف درخش��ان ثبت مى‏کند‪ .‬اگر‬ ‫ق��رن نوزدهم ش��اهد مبارزات مصلح بزرگ اس�لام‬ ‫س��ید جمال الدین افغانى بود‪ ،‬قرن بیس��تم نیز شاهد‬ ‫جهاد امام خمینى در ش��رق و کوشش‏هاى او در راه‬ ‫تحکیم مبانى عالیه اس�لا ‏م مى‏باشد‪...‬تمام کشورهاى‬ ‫اسالمى شهر و وطن اوس��ت‪ »...‬جالب انکه ان عالم‬ ‫اهل تسنن ایش��ان را «امام خمینى» نامید که معنایش‬ ‫این اس��ت که اهل تس��نن هم ش��ما را پیشواى خود‬ ‫مى‏دانند‪.‬‬ ‫‪ 16‬مه��ر‪ ،‬ام��ام عازم کربال ش��دند‪ .‬وقت��ى به صحن‬ ‫س��ید ش��هداء نزدیک می ش��دند‪ ،‬جمعیتی که همراه‬ ‫ایش��ان امده بود از بلندگوی صحن شنیدند که کسی‬ ‫ش‬ ‫می گفت‪« :‬اى مجاهد به ش��هر جدت حس��ین خو ‏‬ ‫امدى!»‬ ‫ایت‏اهلل س��ید محمد ش��یرازى از امام خواستند الاقل‬ ‫یک هفت��ه در کربال بمانند‪ .‬جمعه هفته بعد که براى‬ ‫اقامت دائم��ى در نجف با اهال��ى کربال خداحافظى‬ ‫کردن��د‪ ،‬جمعیت انبوهی خودروی حام��ل امام را تا‬ ‫مرقد مطهر موال على(ع) مشایعت کرد‪ .‬استقبال مردم‬ ‫و علماى ش��یعه و سنى عراق از امام خمینى(ره) فوق‬ ‫تصور بود و رژیم ش��اه متوجه ش��د که تحلیلش در‬ ‫مورد تبعید امام به عراق غلط از اب در امده است‪.‬‬ ‫با این وصف ایا می ت��وان گفت که دوران‬ ‫تبعی��د امام به عراق بهتری��ن دوران زندگی‬ ‫امام بوده است؟‬ ‫استقبال از امام یک روى سکه بود‪ .‬چرا که سختى‏های‬ ‫فردی و اجتماعی و سیاسی صف مى‏کشیدند تا ایشان‬ ‫را تحت فشار قرار دهند‪ .‬از جمله سختى‏هاى فردى‬ ‫این بود که تالش کنند ان همه استقبال‪ ،‬موجب غرور‬ ‫همگامان ایش��ان نشود و حرمت نهادن به ایشان بیش‬ ‫از دیگر مراجع‪ ،‬موجب تضعیف انان نشود‪.‬‬ ‫مش��کل دوم دیگر انکه باید خانواده را دعوت کنند‬ ‫که بیایند‪ .‬اما اکثریت مردم نجف‪ ،‬از اکثریت مردم قم‬ ‫فقیرتر بودند و زندگى ش��خصى خانواده ایشان باید‬ ‫س��اده‏تر از قبل بشود‪ .‬ایا باز هم مى‏شود از همسرى‬ ‫که در کودکى و نوجوانى در رفاه کامل بزرگ ش��ده‬ ‫ب��ود‪ ،‬بخواهد که س��اده‏تر از زندگى در قم را تحمل‬ ‫کند؟‬ ‫از طرف دیگر دولت ایران مى‏دانست که نباید ایشان‬ ‫را در ای��ران ترور کند اما اگر در نجف ترور ش��وند‪،‬‬ ‫رژیم ایران حتى مى‏تواند خونخواه او بش��ود و از ان‬ ‫علیه دولت عراق سوء اس��تفاده کند‪ .‬از سویی ایشان‬ ‫باید رفتارى در پی��ش می گرفتند که هیچ کس ذهنش‬ ‫به این نوع موضوعات مش��غول نش��ود‪ .‬بنابراین باید‬ ‫وظیفه حفاظت از جان خودش��ان را شخصا به عهده‬ ‫می گرفتن��د و به هر کس اج��ازه مالقات نمی دادند‪ .‬از‬ ‫طرف دیگر در فکر و قلب ایشان‪ ،‬امنیت جان‪ ،‬ارزش‬ ‫ان را نداش��ت که ب��ه درخواس��ت‏کننده‏اى که براى‬ ‫مالقات از راه های دور خود را رس��انده‪ ،‬پاسخ منفى‬ ‫بدهد‪.‬‬ ‫اما مش��کالت اجتماعى‏ ایشان بیش از این‏ حرف ها‬ ‫ب��ود‪ .‬چون حکومت ع��راق که به واقع ی��ا به ظاهر‬ ‫ضد امریکای��ى و ضد صهیونیس��م بود ام��ا تمایل به‬ ‫شوروى داشت و عالوه بر ان از مشى ناسیونالیستى‬ ‫ناص��ر رئیس جمهور مصر پی��روى مى‏کرد‪ .‬براى امام‬ ‫«ح��ب الوطن من االیم��ان» اصل بس��یار مهمی بود‬ ‫اما باید مراقبت می کردند پان‏ایرانیس��م‪ ،‬پان‏عربیسم‪،‬‬ ‫پان‏ترکیسم و هر افکار شوینیتسى و ناسیونالیستى از‬ ‫این نوع وارد افکار مبارزاتی نش��ود‪ .‬تمایل حکومت‬ ‫عراق قبل از حزب بعث به ش��وروى هم با سیاست‬ ‫نه ش��رقى و نه غربى ایشان س��ازگار نبود‪ .‬از سوی‬ ‫دیگ��ر حقیقت حکومت عراق و اینده ان معلوم نبود‬ ‫انچه معلوم بود اینکه با یک کودتاى خونین بر س��ر‬ ‫کار ام��ده بود‪ .‬پس از طرفی نبای��د مزاحم حکومتى‬ ‫مى‏ش��د که علیه صهیونیس��م موضع اش��کار داشت‬ ‫و به اوارگان فلس��طین و مبارزی��ن انها کمک مالی‪،‬‬ ‫اطالعاتی و تس��لیحاتی مى‏کرد و ه��م باید مراقبت‬ ‫می ک��رد عوامل حکوم��ت که ماهیت انه��ا کودتایی‬ ‫و به خوب��ى قابل شناس��ایى نبود‪ ،‬ه��ر چند در مقابل‬ ‫حکوم��ت ای��ران موضع مخالف داش��ته باش��ند‪ ،‬به‬ ‫ایش��ان و نزدیکانش��ان‪ ،‬نزدیک نش��وند‪ .‬مشکالت‬ ‫پیچیده تری هم وجود داش��ت از جمله عمق تحجر‬ ‫در برخ��ی حوزه ه��ای علمیه عراق ک��ه پرداختن به‬ ‫انه��ا فرصت مس��تقل می خواهد‪ ،‬اما به رغم مش��کل‬ ‫تحج��ر‪ ،‬رابط��ه علماى روش��ن‏بین با ح��وزه نجف‬ ‫هیچ گاه قطع نمی ش��د و افراد خوش��فکری با حفظ‬ ‫تقیه تالش در رونق بخش��یدن به ان حوزه داش��تند‪.‬‬ ‫مرحوم کاش��ف‏الغطاء‪ ،‬دکتر صادقى‪ ،‬دکتر بهشتى‪،‬‬ ‫خانواده صدر باالخص امام موسوی صدر همواره در‬ ‫همین حوزه یا حضور داش��تند یا با ان مرتبط بودند‪.‬‬ ‫عالوه بر ان این تبعید گاه دوم باعث ش��د که امام با‬ ‫اکثر انجمن های اسالمی دانشجویان خارج از کشور‪،‬‬ ‫رهب��ران ازدایخ��واه جهان و مردم مبارز و مس��لمان‬ ‫اکث��ر نقاط دنی��ا رابطه برقرار کنن��د و نهضتی که در‬ ‫ایران علیه رژیم ش��اه اغاز ش��ده بود‪ ،‬ابعاد و گستره‬ ‫بیشتری بگیرد و تبدیل به یک نهضت فراگیرتر شود‬ ‫که می توان ان را نهضت بیداری جهان اس�لام و بعد‬ ‫بیداری مستضعفان جهان نامید‪.‬‬ ‫چه اتفاقی افتاد که امام خمینی(ره) عراق را‬ ‫به قصد فرانسه ترک کردند؟‬ ‫ایران کش��ور امام ب��ود و تا ایش��ان را تبعید نکردند‪،‬‬ ‫ش ترک کند‪ .‬زیرا‬ ‫نمى‏تواس��ت ان را به خواست خود ‬ ‫در مقابل ان احساس مس��ئولیت مضاعف داشت اما‬ ‫در مورد عراق فقط قاعده فقهى «حفظ داراالس�لام»‬ ‫یعنى واجب بودن حفاظت از س��رزمین‏هاى اسالمى‪،‬‬ ‫وظایفى بر عهد‏ه هر مس��لمانی مى‏گ��ذارد و عراق با‬ ‫س��رزمین‏هاى اس�لامى دیگر ب��رای ایش��ان تفاوتى‬ ‫نداشت‪.‬‬ ‫وقتى تاریخ ایران را به صورت مجرد بررس��ی کنیم‪،‬‬ ‫تصور مى‏ش��ود که بلوک ش��رق و غرب‪ ،‬فقط روى‬ ‫ای��ران س��رمایه‏گذارى مى‏کردن��د ت��ا ان را به عنوان‬ ‫ژان��دارم منطقه معرفى کنند ولی وقت��ی تاریخ عراق‬ ‫را ه��م بررس��ی کنیم‪ ،‬همین احس��اس به ما دس��ت‬ ‫می ده��د‪ .‬ولی اگر تاریخ هر دو کش��ور را به صورت‬ ‫روز ش��مار مرور‏کنیم‪ ،‬در مى‏یابیم که غرب سیاس��ى‬ ‫در عی��ن حال که ای��ران را به انواع س�لاح ها تجهیز‬ ‫مى‏کرد‪ ،‬مراق��ب بود که نیرویى علیه خود نس��ازد و‬ ‫عراق را به رغم انکه نصف ایران جمعیت داش��ت ان‬ ‫را ه��م تجهیز مى‏ک��رد که در ذهن ش��اه‪ ،‬نافرمانى از‬ ‫غرب خطور نکند‪ .‬سیاست امریکا در عراق پیچیده‏تر‬ ‫از ای��ران بود‪ .‬چنانک��ه در عراق ح��زب بعث ظاهرا‬ ‫طرفدار ش��وروى بود‪ ،‬ولى در پش��ت صحنه توسط‬ ‫امریکایى‏ه��ا هدایت و رهبرى مى‏ش��د‪ .‬حدود چهار‬ ‫س��ال بعد از انکه امام وارد نجف شدند‪ ،‬حسن‏البکر‬ ‫علی��ه عبدالرحم��ن عارف کودتا ک��رد و حزب بعث‬ ‫قدرت را به دس��ت گرفت‪ .‬حسن‏البکر حدود ‪ 10‬سال‬ ‫ب��ه ظاه��ر رئیس جمه��ور ب��ود ولی صدام حس��ین‬ ‫قدرتمندتر از او همه امور عراق را در اختیار داشت و‬ ‫تا س��ال ‪ 1382‬که حکومت صدام پایان یافت‪ ،‬حدود‬ ‫‪ 35‬س��ال ح��زب بعث ب��ا ایدئولوژى پان‏عربیس��م‪،‬‬ ‫اعراب را از س��ویى فریب مى‏داد و از سویی مرعوب‬ ‫مى کرد‪ .‬در اقتصاد‪ ،‬به ظاهر سوسیالیس��م بود ولی در‬ ‫عمل جاده‏بازکن کاپیتالیس��م به سبک غربی شده بود‪.‬‬ ‫در سیاس��ت خارجى ظاهرا مخالف امریکا و اسرائیل‬ ‫خ��ود را نش��ان می داد ول��ى در عمل مش��غول‏کننده‬ ‫نیروهاى منطقه شده بود تا فضاى تنفس براى امریکا‬ ‫و اسرائیل بازتر ش��ود‪ .‬در سفاکى و جنایت هم هیچ‬ ‫حدی و هیچ خط قرمزی نمى‏ش��ناخت و از کش��تار‬ ‫جمعیت‏هاى انبوه و ایجاد گورهای دسته جمعی‪ ،‬هیچ‬ ‫واهمه‏اى نداشت‪.‬‬ ‫اگرچه ت��ا قبل از قوت گرفتن ح��زب بعث ارتباط‬ ‫امام(ره) با اهل اندیش��ه جهان اس�لام نسبتا زیاد بود‬ ‫و مى‏توانست توس��ط انها از اطراف و اکناف جهان‪،‬‬ ‫اطالعات زیادى در مورد روندهاى سیاس��ت جهانى‬ ‫به دس��ت بیاورد اما ش��ناخت ماهیت حکومت بعثى‬ ‫براى امام خمین��ى(ره) محتاج اطالعات زیادی نبود‪.‬‬ ‫چ��ون رفتار حزب بع��ث بیانگر ماهیتش ب��ود‪ .‬بنابر‬ ‫این هر تالش��ى از س��وى حزب بعث براى نزدیکى‬ ‫با امام خمینى(ره) با شکست مواجه مى‏شد‪ .‬امام(ره)‬ ‫مى‏دانس��ت که حزب بعث از سوى اجنبی تقویت و‬ ‫تجهیز مى‏شود و برخى دش��منی های ظاهرى انها با‬ ‫حکومت ایران‪ ،‬بنیادین و بر اس��اس اصولی غیر قابل‬ ‫تغییر نیس��ت‪ ،‬بلکه رقابتى بر س��ر قدرت است و نه‬ ‫چی��زى بیش از این‪ .‬چنانکه چند س��ال بعد از روی‬ ‫کار ام��دن حزب بعث‪ ،‬به رغ��م درگیری های مرزی‬ ‫که پیش امده بود‪ ،‬ارام ارام همکاری بین س��اواک و‬ ‫استخبارات عراق اش��کارتر شد و به خواست رژیم‬ ‫ای��ران حکومت بعث‪ ،‬امام را در محاصره جدی قرار‬ ‫داد تا جایی که حتی خانه ایشان را هم محاصره کرد‪.‬‬ ‫اگر کس��انى تا ان زمان سئوال داشتند که چرا امام از‬ ‫اختالفات بین حکومت ایران و عراق به نفع نهضت‬ ‫اسالمی ایران اس��تفاده نمى‏کند‪ ،‬متوجه شدند که ان‬ ‫معارض��ات ظاهری برای غرب به عن��وان توازن قوا‬ ‫مط��رح بوده و ب��رای این دو رژیم ب��ه عنوان رقابت‬ ‫بر س��ر قدرت و چون هر دو وابس��ته به بیگانه اند با‬ ‫اش��اره بیگانه می توانند با حف��ظ رقابت‪ ،‬رفاقت هم‬ ‫بکنن��د‪ .‬اگر عملک��رد امام(ره) را با مبانى فلس��فى‏‪،‬‬ ‫فقه��ی و عرفان��ی امام ترکیب کنیم‪ ،‬ای��ن نظریه قابل‬ ‫اس��تنتاج اس��ت که براى پیش��برد یک نهضت دینی‪،‬‬ ‫فقط باید به نیروى مردم اعتماد کرد و هیچ حکومتى‬ ‫ه��ر چند ظاهر انقالبی داش��ته باش��د‪ ،‬قاب��ل اعتماد‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪50‬‬ ‫به مناسبت شهادت محمد الدوره‬ ‫گلوله های سربی علیه کودکان فلسطینی‬ ‫ک��ودکان فلس��طینی‪ ،‬قربانی اصلی سیاس��ت ها و‬ ‫تروریسم رژیم صهیونیستی است‪ .‬داده های اماری‬ ‫و گزارش ه��ای نهاده��ای بین المللی و فلس��طینی‬ ‫نش��ان می دهد که از اغاز انتفاضه دوم االقصی که‬ ‫از س��ال ‪ 2000‬ش��کل گرفته اس��ت تاکنون ‪7515‬‬ ‫فلسطینی شهید و بیش از ‪ 100‬هزار فلسطینی دیگر‬ ‫زخمی ش��ده اند که از این تع��داد بیش از یک هزار‬ ‫نفر کودک بوده اند‪.‬‬ ‫مقامات رژیم صهیونیس��تی که ه��دف حمالت و‬ ‫بمباران ه��ای خ��ود را نابودی مبارزان فلس��طینی‬ ‫اعالم می کنند‪ ،‬نه تنها از کش��تار کودکان فلسطینی‬ ‫که به زعم انها به خاطر قرار گرفتن در مس��یر هدف‬ ‫انها کشته ش��ده اند‪ ،‬ابراز تاسف نکرده اند‪ ،‬بلکه به‬ ‫ای��ن اقدام بس��نده نمی کنند و روزان��ه چندین تن‬ ‫از این کودکان را به اس��ارت می گیرند به طوریکه‬ ‫هم اکن��ون بی��ش از ‪ 300‬ک��ودک فلس��طینی در‬ ‫سیاه چال ها و شکنجه گاه های رژیم صهیونیستی در‬ ‫بدترین ش��رایط انس��انی و اخالقی در بند اسارت‬ ‫هستند‪ .‬بر اس��اس داده های اماری‪ ،‬بیش از ‪ 3‬هزار‬ ‫کودک فلس��طینی طعم تلخ بازداش��ت‪ ،‬اس��ارت‬ ‫و ش��کنجه را در زندان ه��ای رژیم صهیونیس��تی‬ ‫تجربه کرده اند‪ .‬کودک فلس��طینی به ش��دت تحت‬ ‫س��خت ترین فشارهای روحی و روانی قرار دارد و‬ ‫خطر انواع بیم��اری روانی و رفتاری در نتیجه این‬ ‫حمالت‪ ،‬تجاوزگری ها‪ ،‬اش��غالگری و قتل عام انها‬ ‫را تهدید می کند‪.‬‬ ‫مرگ و خش��ونت تقریبا بخش عمده ای از وضعیت‬ ‫زندگی کودکان فلس��طینی در سرزمین های تحت‬ ‫اشغال محسوب می شود‪ .‬وضعیت معیشتی کودکان‬ ‫فلسطینی در س��رزمین های اشغالی فلسطین به ویژه‬ ‫منطقه محاصره ش��ده غزه به بدترین ش��کل ممکن‬ ‫رسیده است‪ .‬کودکان در این سرزمین ها از بدترین‬ ‫شرایط بهداشتی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬اقتصادی و اموزشی رنج‬ ‫می برند‪.‬‬ ‫روز نهم مهرماه‪ ،‬س��الگرد ش��هادت محمد الدوره‬ ‫روز همبس��تگی با کودکان و نوجوانان فلس��طینی‬ ‫نام گذاری ش��ده اس��ت‪ .‬در این زمینه گفت وگویی‬ ‫انجام داده ایم با مجید صفا تاج‪ ،‬کارش��ناس مسائل‬ ‫خاورمیانه‪.‬‬ ‫همانطور که مطلع هس��تید روز نهم مهرماه‬ ‫سالگرد مرگ محمد الدوره‪ ،‬روز همبستگی‬ ‫با کودکان و نوجوانان فلسطینی نام گذاری‬ ‫ش��ده‪ ،‬اگر مقدمت��ا نکته ای در نظ��ر دارید‬ ‫بفرمایید‪.‬‬ ‫روز همبس��تگی با کودکان فلسطینی پس از شهادت‬ ‫ش��هید محمد الدوره‪ ،‬کودکی ک��ه در اغوش پدرش‬ ‫توس��ط صهیونیست ها به ش��هادت رسید هر ساله در‬ ‫نهم مهرماه برگزار می ش��ود‪ ،‬هرچند به بهانه شهادت‬ ‫محمد الدوره است اما با توجه به نقشی که کودکان و‬ ‫نوجوانان فلسطینی در انتفاضه فلسطین و قیام عمومی‬ ‫ مردم علیه صهیونیس��ت های اش��غالگر داشتند و پا به‬ ‫پ��ا و دوش به دوش م��ردم اعم از زن��ان و مردان و‬ ‫کهنس��االن و جوانان گرفته تا دیگران در این انتفاضه‬ ‫ش��رکت کردند‪ ،‬طبیعی و معقوالنه بود‪ ،‬به ویژه اینکه‬ ‫تعداد کودکان شهید فلسطینی نسبت به دیگر شهدای‬ ‫فلسطینی کم نبود‪ .‬فلسطین اشغالی در مقاطع مختلف‬ ‫زمانی ش��اهد به ش��هادت رس��یدن تع��داد زیادی از‬ ‫کودکان فلس��طینی بوده اس��ت چه در حمله هایی که‬ ‫صهیونیس��ت ها به اردوگاه های فلسطینی داشته اند و‬ ‫با مقاومت کودکان فلس��طینی مواجه می شدند و چه‬ ‫در بمباران های هوایی که رژیم صهیونیس��تی صورت‬ ‫می داد و بارزترین نمونه ان جنگ سال ‪ 2000‬غزه بود‬ ‫که طی ان حدود ‪ 400‬کودک فلس��طینی به ش��هادت‬ ‫رسیدند‪ .‬طبیعی است که چنین روزی باید انتخاب و‬ ‫از مقام این کودکان فلس��طینی تجلیل می شد‪ .‬بنابراین‬ ‫انتخاب این روز طبیعی ترین حق کودکان فلس��طینی‬ ‫اس��ت و این روز را باید به گون��ه ای تعریف و تبیین‬ ‫کنی��م که از خاطره محمد ال��دوره و کودکان امثال او‬ ‫و شرایط اس��فناکی که در سایه اشغال صهیونیست ها‬ ‫دارند و با مرگ دست و پنجه نرم کرده و دوشادوش‬ ‫ب��زرگان و همراهان خ��ود مبارزه می کنند و س��نگر‬ ‫مقاوم��ت را رها نکرده اند به نحو احس��ن و مطلوب‬ ‫تمجید ش��ود و کودکان ما هم اشنایی بیشتر پیدا کنند‬ ‫با شرایط اسفناکی که کودکان فلسطینی در ان زندگی‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫شما از وضعیت اسفناک کودکان فلسطینی‬ ‫صحبت کردید‪ .‬ایا اطالع دارید که وضعیت‬ ‫کنونی کودکان فلسطینی چگونه است؟‬ ‫اگر بخواهیم یک تصویر روش��ن و ش��فاف داش��ته‬ ‫باش��یم فرض کنیم از سال ‪ 2007‬که عمال منطقه غزه‬ ‫به عنوان منطقه متخاصم از س��وی رژیم صهیونیستی‬ ‫اعالم ش��د‪ ،‬چهار س��ال می گذرد و ای��ن در فرهنگ‬ ‫سیاس��ی جنگ به معنای اعالن جنگ به غزه اس��ت‪،‬‬ ‫منطقه ای که مس��احت ان نیمی از مساحت کل شهر‬ ‫تهران اس��ت و بیش از یک و نی��م میلیون نفر در ان‬ ‫تجمع کرده و اس��کان یافته اند و طی چهار سال اخیر‬ ‫با ش��رایطی روبه رو بوده و دست و پنجه نرم کرده اند‬ ‫که کامال شرایط جنگی است یعنی ارسال مواد غذایی‬ ‫و بهداش��تی و س��اختمانی و هر چیزی که به ویژه در‬ ‫تقوی��ت بنیه علمی و دفاعی غزه تاثیرگذار بوده به این‬ ‫منطقه ممنوع اعالم ش��ده اس��ت به گونه ای که صدها‬ ‫تن از کس��انی که نیاز بود به طریقی به خارج از مرزها‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫انتقال داده ش��وند در همین پست های بازرسی و در‬ ‫اثر بس��ته بودن گذرگاه های غزه به شهادت رسیدند‪.‬‬ ‫کودکان فلس��طینی در ش��رایطی هس��تند که کمترین‬ ‫بهره را از امکانات اموزش��ی می برند یعنی یا مدارس‬ ‫بمباران ش��ده‪ ،‬یا کتاب های درسی ندارند و یا پدران‬ ‫و م��ادران به خاطر بی کاری توانای��ی مالی ندارند که‬ ‫بتوانند وضعیت اموزش��ی و بهداش��تی کودک شان را‬ ‫تامین کنند‪ .‬بنابراین غزه مدت چهار س��ال اس��ت که‬ ‫تبدیل به یک زندان بزرگ ش��ده‪ ،‬منتها در زندان های‬ ‫دیگر اینگونه نیس��ت که زندانبان ه��ا انجا را بمباران‬ ‫کنن��د یا اب و برق و گاز و س��وخت و حتی مواد و‬ ‫وسایل بهداشتی را قطع کنند اما در غزه چنین چیزی‬ ‫اس��ت یعنی نوعی منحصر به ف��رد در تاریخ جهان و‬ ‫نیز شاهد این هم بوده که کشورهایی که می خواستند‬ ‫کمک بکنند ب��ه غزه‪ ،‬با واکنش نظامی و تروریس��تی‬ ‫رژیم صهیونیس��تی روبه رو می شدند همانطور که در‬ ‫کاروان ازادی غزه در س��ال گذشته ش��اهد بودیم و‬ ‫طبیعتا ب��ر اف��کار عمومی جهان تاثیر گذاش��ت‪ .‬این‬ ‫ش��رایط غزه اس��ت و طبیعی است که اگر کشورهای‬ ‫جهان بخواهند همنوع��ان خود را تنها بگذارند رژیم‬ ‫صهیونیس��تی یک گام به جلو می ای��د‪ .‬اگر این رژیم‬ ‫مواج��ه با هجمه مردمی و افکار عمومی بش��ود قطعا‬ ‫ب��ر ان تاثیر خواهد گذاش��ت‪ .‬بنابراین افکار عمومی ‬ ‫جهان می توانند بر نوع افکار و رفتار صهیونیس��ت ها‬ ‫خصوص��ا در مورد کودکان فلس��طینی تاثیر داش��ته‬ ‫باش��ند بنابراین غزه را باید زنده نگه داشت‪ .‬زنده نگه‬ ‫داش��تن غزه جدا از انکه یک فریضه الهی‪ ،‬اخالقی و‬ ‫اسالمی است به معنی دفاع از اب و خاک و سرزمین‬ ‫خودمان نیز هست‪.‬‬ ‫کودکان فلس��طینی اکن��ون از ابتدایی ترین‬ ‫حقوق مس��لم خود برخوردار نیستند‪ ،‬چرا‬ ‫س��ازمان ملل و گروه های حامی حقوق بشر‬ ‫در مقاب��ل این جنایات اس��رائیل س��کوت‬ ‫پیشه کرده اند؟‬ ‫یکی از شیوه هایی که صهیونیست ها در پیش گرفته اند‬ ‫تا بتوانند حکومت جهانی خودشان را تشکیل دهند‪،‬‬ ‫اس��تفاده از ابزارهای سیاس��ی و حتی ایجاد ابزارهای‬ ‫سیاسی است‪ .‬یکی از این ابزارها‪ ،‬سازمان ملل و قبل‬ ‫از ان جامعه ملل متحد بود که این دو س��ازمان نقش‬ ‫اصلی و اساسی در اشغالگری صهیونیست ها داشتند‪.‬‬ ‫جامعه ملل در س��ال ‪ 1922‬مجوز سرپرستی فلسطین‬ ‫پس از فروپاش��ی امپراتوری عثمانی را به انگلیسی ها‬ ‫داد‪ .‬انگلیس��ی ها به قصد ایجاد یک حکومت محلی‪،‬‬ ‫صهیونیس��ت ها را وارد کردند و بعد از ان اس��رائیل‬ ‫ایجاد ش��د‪ .‬حال قطعنامه ‪ 50‬ماهه تحریم فلس��طین‬ ‫در س��ال ‪ 1948‬که به ضرر فلس��طینی ها بود با اعمال‬ ‫سیاست های صهیونیستی انگلیسی و امریکایی انجام‬ ‫گرفت‪ .‬بنابراین صهیونیست ها این ابزارها را در اختیار‬ ‫گرفتند‪ .‬س��ازمان ملل با تش��کیالت عریض و طویل‬ ‫خ��ود و زیر مجموعه های ان تحت فش��ار البی های‬ ‫صهیونیس��تی و امریکایی هاس��ت ل��ذا می بینی��م که‬ ‫قطعنامه هایی که قرار اس��ت علیه رژیم صهیونیس��تی‬ ‫داده شود یا با وتوی امریکا و انگلیس مواجه می شود‬ ‫یا اگر قطعنامه ای از سوی مجمع عمومی سازمان ملل‬ ‫صادر می ش��ود کارایی الزم را ندارد و یا اینکه اصال‬ ‫رژیم صهیونیستی توجهی به ارای صادره ندارد‪ .‬االن‬ ‫بیش از یک سوم قطعنامه های صادر شده سازمان ملل‬ ‫متحد در ارتباط با رژیم صهیونیس��تی اس��ت اما این‬ ‫رژیم حتی به یکی از این قطعنامه ها عمل نکرده‪ ،‬این‬ ‫بدان خاطر اس��ت که سازمان ها چون وابسته و تحت‬ ‫فشار هس��تند عمال کارایی شان را از دست داده اند به‬ ‫جز اعمال فش��ار بر یکسری کشورها‪ .‬به همین خاطر‬ ‫اس��ت که رژیم صهیونیس��تی به هی��چ قانونی پایبند‬ ‫نیس��ت و دس��ت به کش��تار کودکان بی دفاع می زند‬ ‫اما س��ازمان ملل متحد و زیر مجموعه های ان به جز‬ ‫محکوم کردن اقدامات این رژیم ان هم در حد خیلی‬ ‫خنثی نتوانسته اند کاری انجام دهند‪ .‬انها عمر البشیر‪،‬‬ ‫رئیس جمهور س��ودان را به اتهام نسل کشی ‪ -‬هرچند‬ ‫در مقام ریاس��ت جمهوری ب��وده و ب��ا تجزیه طلبان‬ ‫جنوب س��ودان مبارزه می کرد‪ -‬به عن��وان یک جانی‬ ‫تح��ت پیگرد قرار می دهند‪ .‬ای��ن کارکردهای دوگانه‬ ‫مجامع بین المللی نش��ان می دهد که این مجامع تحت‬ ‫نفوذ امریکا هستند و ما امروزه شاهد چنین وضعیتی‬ ‫در فلسطین هستیم و با این روند باز هم شاهد چنین‬ ‫شرایطی خواهیم بود‪.‬‬ ‫در اخبار امده بود که دو تن از خاخام های صهیونیست‬ ‫در کتاب خود‪ ،‬کش��تار کودکان فلسطینی و استفاده از‬ ‫انها به عنوان سپر انسانی را مجاز دانسته اند‪.‬‬ ‫این صرف یک خبر نیست بلکه ایدئولوژی و تفکری‬ ‫اس��ت میان اس��رائیلی ها به ویژه برخی از خاخام های‬ ‫مذهبی اسرائیلی که با استناد به اموزه های تند یهودی‬ ‫خود این مس��ائل را مط��رح می کنند چون کتاب انها‪،‬‬ ‫ای��ن قوم را در جهان برت��ر می داند و اینکه انها برای‬ ‫وعده ای ک��ه مبنی بر ایجاد ی��ک حکومت جهانی به‬ ‫انها داده ش��ده بای��د تمامی موانع را از پیش پای خود‬ ‫بردارن��د‪ .‬پس ب��ا توجه به این هدف‪ ،‬نه تنها کش��تار‬ ‫کودکان و مردم فلسطینی که مردمان کشورهای دیگر‬ ‫هم امری زشت نیست که امری پسندیده است‪.‬‬ ‫اص��وال دلیل ت��رس این رژی��م از کودکان‬ ‫بی دفاع فلسطینی چیست؟‬ ‫رژی��م صهیونیس��تی از گذش��ته ت��ا ‪ 30‬س��ال قب��ل‬ ‫خ��ود را به عن��وان یک ق��درت شکس��ت ناپذیر در‬ ‫اف��کار عمومی عربی القا کرده چ��ون اعالم کرده بود‬ ‫که نس��ل فلسطینی یک نس��ل فراموش شده است و‬ ‫اع��راب هم دارند با این رژیم مذاکره و صلح می کنند‬ ‫اما با پیروزی انقالب اس�لامی ایران روح جدیدی در‬ ‫بدنه منجمد و خمود گرایانه فلسطینی ها دمیده شد که‬ ‫الهام بخ��ش ان ام��ام و انقالب ب��ود و بعدها با دیدن‬ ‫مقاومت فلسطینی ها و سپس انتفاضه در فلسطین همه‬ ‫چیز عوض ش��د‪ .‬در مبارزات‪ ،‬کودکان فلس��طینی در‬ ‫س��نگر و خط مقدم جبهه قرار داشتند و فلسطینی ها‬ ‫شهادت طلبی را یک فوز عظیم برای خود می دانستند‬ ‫لذا رژیم صهیونیستی دیگر از این روحیه شهادت طلبی‬ ‫نمی توانست جلوگیری کند‪.‬‬ ‫فک��ر می کنید ش��هادت محمد ال��دره چه‬ ‫تاثیری بر دیگر مبارزان فلسطینی داشت؟‬ ‫ش��هادت محمد الدوره یک��ی از نمونه های کش��تار‬ ‫فلس��طینی ها به ویژه کودکان فلسطینی بود که ویژگی‬ ‫ن��ادر ان این ب��ود که تصویربرداری ش��د و به همین‬ ‫دلیل در عصر رس��انه و فناوری اطالعات به جهانیان‬ ‫ی جهان تاثیر خودش را‬ ‫مخابره ش��د و بر افکار عموم ‬ ‫گذاش��ت‪ .‬هرچند رسانه ها در غرب عمدتا تحت تاثیر‬ ‫و نفوذ صهیونیس��ت ها هستند اما همین تصویری که‬ ‫از سوی رسانه های مستقل به جهانیان نشان داده شد‪،‬‬ ‫ی که ب��ه هر حال وجدان بی��داری دارند را‬ ‫ان مردم�� ‬ ‫متوجه این موضوع س��اخت‪ .‬به همین خاطر می بینیم‬ ‫که بخش عمده کاروان های کمک رس��انی به غزه از‬ ‫سوی کشورهای غیر اسالمی هم ارسال می شود‪ .‬این‬ ‫بدان خاطر اس��ت که مظلومیت فلسطینی ها و خوی‬ ‫ی جهان‬ ‫وحش��ی گری رژیم صهیونیستی‪ ،‬افکار عموم ‬ ‫را بی��دار می کند و کش��ورها و گروه های مختلف از‬ ‫حالت خنثی خارج و تبدیل به جریان حامی فلسطین‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫ش��ما به طور ضمنی به رویکرد کشورهای‬ ‫غربی در مقابل جنایات رژیم صهیونیس��تی‬ ‫اش��اره کردید‪ ،‬ام��ا فکر می کنی��د رویکرد‬ ‫کش��ورهای عرب��ی در مقاب��ل تح��رکات‬ ‫اسرائیلی ها چیست؟‬ ‫باید در مورد کشورهای عربی دو نکته را مد نظر داشته‬ ‫باش��یم‪ .‬یکی رهبران کشورها و نظام های سیاسی انها‬ ‫هستند که باز خود به دو دسته تقسیم می شوند‪ ،‬یکی‬ ‫نظام های حامی فلس��طین و دیگ��ری رژیم هایی که به‬ ‫وضوح با فلس��طین ضدیت و دشمنی داشته اند‪ .‬ما به‬ ‫روش��نی در جنگ ‪ 22‬روزه غزه دیدیم که رژیم های‬ ‫مصر‪ ،‬اردن و عربس��تان از اقدامات رژیم صهیونیستی‬ ‫حمای��ت کردن��د‪ .‬پس در س��طح نظام ه��ا و رهبران‬ ‫سیاس��ی دو جریان را می بینیم که متاسفانه در منطقه‬ ‫خاورمیانه کشورهایی مثل مصر‪ ،‬اردن و عربستان که‬ ‫در تحوالت منطقه نقش بارزی ایفا می کنند و از لحاظ‬ ‫جغرافیایی پیرامون فلس��طین اشغالی هستند همسو با‬ ‫سیاس��ت های امریکا و رژیم صهیونیس��تی شده اند و‬ ‫کامال وابسته هستند‪.‬‬ ‫طبیعی است که با پیروزی مقاومت فلسطین‪ ،‬احساس‬ ‫می کنند که دارند نظام ها و جایگاه خود را از دس��ت‬ ‫می دهند اما در سطح مردم شاهد اعتراض ها و حمایت‬ ‫از نهضت فلس��طین بوده ایم و ب��از به خاطر اینکه در‬ ‫برخی از کش��ورها متاس��فانه با هرگون��ه حمایت از‬ ‫فلسطین مخالفت می کردند این اعتراضات یا منعکس‬ ‫نش��ده یا با سرکوب مواجه شده اند‪ .‬به هر حال جهان‬ ‫عرب به دلیل حاکمی��ت رژیم های اقتدارگرای عربی‬ ‫و وابسته‪ ،‬حالت جمودگرایی بر ان حاکم شده است‬ ‫و م��ردم ه��م به گونه ای بار امده اند که بنا به ش��رایط‬ ‫اقتص��ادی چون نگران وضعیت معیش��تی خودش��ان‬ ‫هس��تند چندان مقابله با رژیم های خود و حمایت از‬ ‫نهضت فلس��طین را دنبال نمی کنند یا در کشورهایی‬ ‫مثل عربستان سعودی که کامال سرکوب می شوند باز‬ ‫می بینی��م که مردم چندان پیرو این برنامه نیس��تند‪ .‬اما‬ ‫در کلیت جهان اس�لام ش��اهد حضور مردم و حتی‬ ‫نظام ه��ای سیاس��ی در حمایت از فلس��طین به ویژه‬ ‫کودکان ان هستیم‪.‬‬ ‫فک��ر می کنی��د وظیف��ه س��ازمان کنفرانس‬ ‫اسالمی در مقابل جنایات رژیم صهیونیستی‬ ‫در مورد کودکان فلسطینی چیست؟‬ ‫اصوال فلسفه وجودی سازمان کنفرانس اسالمی حمایت‬ ‫از فلسطین اس��ت ولی متاس��فانه از انجایی که الت‬ ‫دست رژیم های عربی و کشورهای غربی قرار گرفته‬ ‫چندان کارای��ی ندارد‪ .‬امروزه با ش��کل گیری جریان‬ ‫انقالب اس�لامی و نظام جمهوری اس�لامی ایران و‬ ‫همسویی برخی رژیم های پیشرفته مثل سوریه‪ ،‬مالزی‬ ‫و سودان و برخی دیگر از کشورها‪ ،‬سازمان کنفرانس‬ ‫اسالمی در حال انجام پیشرفت هایی در زمینه دفاع از‬ ‫حقوق کودکان فلسطینی است اما باز اقدامات عملی‬ ‫را نمی تواند انجام دهد به دلیل اینکه برخی از س��ران‬ ‫همین کش��ورهای اس�لامی به ویژه عربی با اسرائیل‬ ‫ارتباط دارند و کارشکنی می کنند و اگر هم تصمیمی ‬ ‫ی گرفته شود به صورت‬ ‫در س��ازمان کنفرانس اس�لام ‬ ‫عملی و در یک فرایند عملی به گونه ای محو می شود‬ ‫که نتیج��ه ای نخواه��د داش��ت‪ .‬س��ازمان کنفرانس‬ ‫اس�لامی عمدتا به ص��دور یک بیانی��ه اکتفا می کند و‬ ‫حمایت های عمل��ی را کمتر مورد توجه قرار داده ان‬ ‫هم به دلیل بافت سیاسی حاکم بر کشورهای اسالمی‪.‬‬ ‫به عنوان حرف اخر اگر نکته ای باقی مانده‬ ‫بفرمایید‪.‬‬ ‫کش��ور فلسطین اش��غال شد و ‪ 40‬س��ال گذشت تا‬ ‫انتفاضه ش��روع ش��د و با پافش��اری و مجاهدت و با‬ ‫تقدیم شهدای بس��یار همچنان دارند برای رسیدن به‬ ‫ارمان خود پافش��اری می کنند‪ .‬به نظر بنده این فرایند‬ ‫‪ 40‬س��ال اینده هم باید طی ش��ود که اگر طی بشود‬ ‫و ملت مس��لمان فلسطین همچنان مقاومت خودشان‬ ‫را ادام��ه بدهند قطعا در س��ال ‪ 2027‬میالدی ش��اهد‬ ‫فروپاش��ی رژیم صهیونیستی خواهیم بود‪ ،‬حداقل در‬ ‫وضعیت کنونی‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫ارمان فلسطین‪ ،‬زنده در دل کودکان‬ ‫مساله موازنه جمعیت فلسطینیان‬ ‫دکتر حسین رویوران‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪52‬‬ ‫*‬ ‫روز نهم مهرماه‪ ،‬سالروز شهادت محمد الدوره است‪.‬‬ ‫محمد ال��دوره یکی از کودکان فلس��طینی بود که با‬ ‫پ��درش بیرون رفت��ه بود‪ .‬وی در حین برگش��ت در‬ ‫مع��رض تیراندازی قرار گرفت‪ .‬با اینکه پدر و پس��ر‬ ‫برای اینکه هیچ تیری به انها نخورد پشت یک جایی‬ ‫سنگر گرفته بودند اما نظامیان اسرائیلی با قصد قبلی‬ ‫و اص��رار اینها را زیر اتش گرفتن��د و این کودک را‬ ‫کشتند‪.‬‬ ‫شهادت این کودک فلسطینی در غزه ظرف چند سال‬ ‫گذش��ته بس��یار فاجعه امیز بود و به دلیل این بود که‬ ‫خبرن��گاری که فیلم گرفته و ای��ن حادثه را منعکس‬ ‫کرده بود که اگر اش��تباه نکنم از خبرگزاری فرانس��ه‬ ‫یا یکی از ش��بکه های فرانسه بود‪ ،‬جریان را تبدیل به‬ ‫نمادی ساخت که این نماد ش��رایط زندگی کودکان‬ ‫فلس��طینی در ضم��ن اش��غال را مط��رح و یاداوری‬ ‫می کن��د و یک ن��وع همبس��تگی جهانی نس��بت به‬ ‫کودکان که ضعیف ترین قشر جامعه هستند را عنوان‬ ‫می دارد‪ .‬لذا نهم مهرماه یاداوری جهانی اس��ت برای‬ ‫همبستگی با کودک فلسطینی که تحت اشغال است‪.‬‬ ‫در س��طح بین المللی یک کنوانس��یون کودک وجود‬ ‫دارد ک��ه اساس��ا حقوق ک��ودک را مط��رح می کند‪.‬‬ ‫کنوانسیون های چهار گانه ژنو که شرایط حقوق افراد‬ ‫از جمله کودک در شرایط جنگی را یاداوری می کند‬ ‫از کش��ورهای اشغالگر می خواهد که با حفظ حقوق‬ ‫و ج��ان کودک‪ ،‬این کار را انج��ام دهند در حالی که‬ ‫انچه االن در فلسطین اشغالی اتفاق می افتد این است‬ ‫که اسرائیل تمام این کنوانسیون ها را نقض می کند‪ ،‬با‬ ‫اصرار قبلی کودکان را می کشد از جمله محمد الدوره‬ ‫و در عی��ن ح��ال از مصونیتی در س��طح بین المللی‬ ‫برخوردار اس��ت‪ ،‬چرا که نظام‪ ،‬نظام زور است و در‬ ‫راس نظ��ام بین المللی‪ ،‬هم پیمان��ان و حامیان اصلی‬ ‫اس��رائیل هستند از جمله کش��ورهای غربی و امریکا‬ ‫و این وضعیت متاسفانه ش��رایطی را به وجود اورده‬ ‫که مانع از تحقق و اجرای بس��یاری از کنوانسیون ها‬ ‫و مان��ع از حفظ جان کودکانی اس��ت که در معرض‬ ‫تهدید جدی و مستقیم رژیم صهیونیستی هستند‪.‬‬ ‫ک��ودکان در فلس��طین اش��غالی واقع��ا در مع��رض‬ ‫ی و روانی قرار دارند‪ .‬در همین جنگ‬ ‫تجاوزات جسم ‬ ‫‪ 22‬روزه در غزه‪ ،‬سازمان ملل یک مسابقه نقاشی در‬ ‫غزه برگزار کرد‪ .‬در اکثر این نقاشی ها بچه ها تصویر‬ ‫هواپیما یا تانک کش��یده اند ک��ه تیراندازی می کند و‬ ‫ادم می کش��د و این نش��ان می دهد که شرایط جنگی‬ ‫که اس��رائیل بر این مردم تحمی��ل کرده عمال اینها را‬ ‫دچار وحش��ت کرده که در نقاشی های انها کامال این‬ ‫مسائل دیده می شود و این بخشی از واقعیت فلسطین‬ ‫را منعکس می کند‪ .‬به هر حال در فلس��طین اش��غالی‬ ‫متاسفانه اسرائیل حقوق زیادی را نقض کرده؛ همین‬ ‫محاصره غزه و اینکه ش��یر خشک برای شیرخواران‬ ‫وجود ندارد‪ .‬بچه های غزه نمی توانند مثل بقیه بچه ها‬ ‫یک زندگی تحصیلی داش��ته باش��ند‪ .‬همین االن در‬ ‫غزه نه کتاب وجود دارد و نه دفتر و وس��ایل تحریر‬ ‫را اس��رائیل ممن��وع کرده که وارد انجا ش��ود و این‬ ‫نشان می دهد که اسرائیل در ابعاد مختلف حقوق این‬ ‫کودکان را نقض می کند‪.‬‬ ‫این جنایت ها کودک را از یک بعد از حالت کودکی‬ ‫خارج می کند ولی زمانی که می بیند که همکالسی اش‬ ‫دارد ش��هید می ش��ود و هر روز س��ر کالس می اید‬ ‫می بیند که یکی‪ ،‬دو نفر به دالیلی کم می ش��وند‪ ،‬ان‬ ‫حس نف��رت و اراده مبارزه با ان رژیم متجاوز را در‬ ‫کودک تقویت می کند و به همین دلیل در بسیاری از‬ ‫م��دارس می بینیم که کودکان می گویند که می خواهم‬ ‫بزرگ شوم و با اسرائیل مبارزه کنم‪ .‬این نتیجه طبیعی‬ ‫فرایندی است که اسرائیل به وجود اورده است‪.‬‬ ‫یکی از مهم ترین ارکان س��اختار سیاس��ی اس��تعمار‬ ‫اس��کانی‪ ،‬بحث جمعیتی است‪ .‬استعمارگر می کوشد‬ ‫با مهاجرت افراد زیادی را بیاورد و ش��رایط جمعیتی‬ ‫را یکسره بکند‪ ،‬کاری که در امریکا‪ ،‬کانادا‪ ،‬امریکای‬ ‫التین و اس��ترالیا اتفاق افتاد‪ .‬در فلس��طین اش��غالی‪،‬‬ ‫فلس��طینیان با افزایش کودکان و رشد جمعیت سعی‬ ‫می کنند تا این راهکار رژیم صهیونیستی را خنثی کنند‬ ‫لذا این ابزار ام��روزه یکی از بزرگ ترین و مهم ترین‬ ‫متغیر های تغییر معادله اینده اس��ت‪ .‬اس��رائیل از بچه‬ ‫می ترس��د چون وجود این بچه ها موازنه جمعیت را‬ ‫به نفع فلس��طینیان تغییر می دهد‪ ،‬لذا اسرائیل‪ ،‬بچه را‬ ‫به عنوان یک هدف سیاسی و نظامی می داند و کشتار‬ ‫کودکان قطعا با این نیت صورت می گیرد‪.‬‬ ‫در تفکر صهیونیس��تی اساس��ا یهودی��ان را قوم برتر‬ ‫جه��ان دانس��ته و بقیه اقوام را در خدم��ت به انها و‬ ‫بخش��ی از حیوانات می دانند‪ .‬این ن��وع رفتار و این‬ ‫نوع تصور یک تصور نژادپرس��تانه و به دور از شئون‬ ‫اسالمی و انسانی است و از این نوع تفکر است که ما‬ ‫شاهد قتل ها‪ ،‬شکنجه ها‪ ،‬سرقت اعضای بدن قربانیان‬ ‫و مس��ائلی از این قبیل هس��تیم که سرچشمه در این‬ ‫تفکر دارد‪ .‬یک انس��ان نمی تواند یک انسان را بکشد‬ ‫چرا که ان حس انس��انی اجازه نمی دهد اما اگر این‬ ‫حس و تفکر نژادپرس��تانه به می��ان امد و دیگران را‬ ‫حیوان قلمداد کرد در اینجا رفتاری متفاوت خواهیم‬ ‫دید‪.‬‬ ‫در واق��ع م��دل رژیم صهیونیس��تی‪ ،‬مدل اس��تعمار‬ ‫اس��کانی اس��ت‪ .‬در مدل اس��تعمار اس��کانی یا باید‬ ‫جمعی��ت قبل��ی را قتل عام ک��رد‪ ،‬کاری ک��ه امریکا‬ ‫نسبت به سرخ پوستان انجام داد یا اینکه انها را اواره‬ ‫س��اخت‪ ،‬کاری که اس��رائیل انج��ام داده‪ .‬این ایجاد‬ ‫فضای وحش��ت و کش��تار و تجاوز بخش��ی از ذات‬ ‫این رژیم اس��ت چرا ک��ه با این ابزارها فلس��طینی ها‬ ‫را وادار می کن��د به مهاجرت‪ ،‬به ترک س��رزمین و به‬ ‫تمکی��ن در مقابل رژیم اش��غالگر قدس‪ .‬لذا این نوع‬ ‫رفتارها که رژیم صهیونیس��تی از خود نشان می دهد‬ ‫تابع ویژگی های استعمار اسکانی این رژیم است‪.‬‬ ‫اساس��ا اس��رائیل رژیمی اس��ت که غرب در ش��رق‬ ‫کاش��ته و از ان ب��ه عنوان ابزاری ب��رای ایفای نقش‬ ‫وظیف��ه ای در خدمت به مناف��ع قدرت های غربی در‬ ‫شرق اس��تفاده می کند‪ .‬لذا از انجا که اسرائیل ساخته‬ ‫و پرداخته غرب اس��ت نمی توان ان را از غرب جدا‬ ‫کرد‪ .‬غرب هم��واره از چیزی که خ��ودش به وجود‬ ‫اورده دفاع می کند‪ ،‬امریکا س��االنه برتری اس��رائیل‬ ‫را تضمین می کند‪ .‬لذا کش��ورهای غربی هیچ گاه این‬ ‫رفت��ار تجاوزگرایانه اس��رائیل را محکوم نکرده اند و‬ ‫نمی کنن��د و غرب از وتو اس��تفاده ک��رده برای لغو‬ ‫بیش از ‪ 60‬قطعنامه‪ .‬غرب برتری نظامی اس��رائیل را‬ ‫تضمین کرده اس��ت‪ .‬در بودجه امریکا کدی هس��ت‬ ‫ب��رای کمک نظامی به اس��رائیل و حفظ برتری ان و‬ ‫این خیلی جالب اس��ت؛ اینکه در بودجه امریکا کد‬ ‫بودجه ای برای اس��رائیل وجود دارد‪ .‬در المان و در‬ ‫برخی دیگر از کش��ورهای غربی هر س��اله پول های‬ ‫*کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫سران عرب؛ شریک جرم صهیونیست ها‬ ‫در جن��گ ‪ 22‬روزه غ��زه رژیم های مص��ر‪ ،‬اردن و‬ ‫عربس��تان از اقدام��ات رژیم صهیونیس��تی حمایت‬ ‫کردند‪ .‬متاسفانه در منطقه خاورمیانه کشورهایی مثل‬ ‫مصر‪ ،‬اردن و عربس��تان که در تحوالت منطقه نقش‬ ‫ب��ارزی ایفا میکنند و از لح��اظ جغرافیایی پیرامون‬ ‫فلسطین اشغالی هستند همسو با سیاست های امریکا‬ ‫و رژیم صهیونیستی شده اند و کامال وابسته هستند‪.‬‬ ‫طبیعی است که با پیروزی مقاومت فلسطین‪ ،‬احساس‬ ‫میکنند که دارند نظام ها و جایگاه خود را از دس��ت‬ ‫می دهند اما در سطح مردم شاهد اعتراض ها و حمایت‬ ‫از نهضت فلس��طین بوده ایم و باز به خاطر اینکه‬ ‫در برخی از کش��ورها متاسفانه با هرگونه حمایت‬ ‫از فلس��طین مخالفت می کردند این اعتراضات یا‬ ‫منعکس نش��ده یا با س��رکوب مواجه شده اند‪ .‬به‬ ‫ه��ر حال جهان عرب به دلیل حاکمیت رژیم های‬ ‫اقتدارگرای عربی و وابس��ته‪ ،‬حالت جمودگرایی‬ ‫بر ان حاکم ش��ده اس��ت و مردم هم ب��ه گونه ای‬ ‫بار امده اند که بنا به ش��رایط اقتصادی چون نگران‬ ‫وضعیت معیشتی خودشان هس��تند چندان مقابله‬ ‫ب��ا رژیم های خود و حمایت از نهضت فلس��طین‬ ‫را دنبال نمی کنند یا در کش��ورهایی مثل عربستان‬ ‫سعودی که کامال سرکوب می شوند باز می بینیم که‬ ‫مردم چندان پیرو این برنامه نیس��تند‪ .‬اما در کلیت‬ ‫جهان اس�لام شاهد حضور مردم و حتی نظام های‬ ‫سیاسی در حمایت از فلسطین به ویژه کودکان ان‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫در ای��ن می��ان نهادهایی چون س��ازمان کنفرانس‬ ‫اسالمی نیز به وظیفه خود به خوبی عمل نمی کنند‪.‬‬ ‫اصوال فلسفه وجودی سازمان کنفرانس اسالمی‬ ‫حمایت از فلسطین است ولی متاسفانه از انجایی‬ ‫که الت دس��ت رژیم های عربی و کش��ورهای‬ ‫غربی قرار گرفته چن��دان کارایی ندارد‪ .‬امروزه‬ ‫با ش��کل گیری جریان انقالب اس�لامی و نظام‬ ‫جمه��وری اس�لامی ای��ران و همس��ویی برخی‬ ‫رژیم های پیشرفته مثل سوریه‪ ،‬مالزی و سودان‬ ‫و برخ��ی دیگر از کش��ورها‪ ،‬س��ازمان کنفرانس‬ ‫اس�لامی در حال انجام پیش��رفت هایی در زمینه‬ ‫دفاع از حقوق کودکان فلس��طینی اس��ت اما باز‬ ‫اقدامات عمل��ی را نمی تواند انجام دهد به دلیل‬ ‫اینکه برخی از س��ران همین کشورهای اسالمی‬ ‫ب��ه وی��ژه عربی ب��ا اس��رائیل ارتب��اط دارند و‬ ‫کارشکنی میکنند و اگر هم تصمیمی در سازمان‬ ‫کنفرانس اس�لامی گرفته شود به صورت عملی‬ ‫و در یک فرایند عملی به گونه ای محو می ش��ود‬ ‫که نتیجه ای نخواهد داش��ت‪ .‬س��ازمان کنفرانس‬ ‫اس�لامی عمدتا به صدور یک بیانیه اکتفا می کند‬ ‫و حمایت های عمل��ی را کمتر مورد توجه قرار‬ ‫داده ان ه��م ب��ه دلی��ل بافت سیاس��ی حاکم بر‬ ‫کشورهای اسالمی‪.‬‬ ‫کشور فلسطین اشغال ش��د و ‪ 40‬سال گذشت تا‬ ‫انتفاضه ش��روع شد و با پافشاری و مجاهدت و با‬ ‫تقدیم ش��هدای بسیار همچنان دارند برای رسیدن‬ ‫ب��ه ارمان خ��ود پافش��اری می کنند‪ .‬ای��ن فرایند‬ ‫‪ 40‬سال اینده هم باید طی شود که اگر طی بشود و‬ ‫ملت مسلمان فلسطین همچنان مقاومت خودشان‬ ‫را ادامه بدهند قطعا در س��ال ‪ 2027‬میالدی شاهد‬ ‫فروپاش��ی رژیم صهیونیستی خواهیم بود‪ ،‬حداقل‬ ‫در وضعیت کنونی‪.‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫زیادی به عنوان کمک به اس��رائیل پرداخته می ش��ود‪.‬‬ ‫همه اینها نش��ان می دهد که غرب‪ ،‬اسرائیل را بخشی‬ ‫از س��اختار س��لطه طلبانه خود در س��طح بین المللی‬ ‫تعریف کرده به همین دلیل نمی تواند ساختار خودش‬ ‫را محکوم کند‪.‬‬ ‫مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی یک اراده جهانی‬ ‫می خواهد‪ .‬اگر یک اراده و اجماع بین المللی صورت‬ ‫بگی��رد اس��رائیل نمی تواند با کل جامع��ه بین المللی‬ ‫مخالفت کند‪ .‬تا االن متاس��فانه اوال اطالع رس��انی در‬ ‫این زمینه صورت نگرفته لذا اولین اولویتی که مطرح‬ ‫می ش��ود اطالع رسانی خوب در این زمینه است‪ .‬دوم‬ ‫اینک��ه این اطالع رس��انی که ص��ورت می گیرد قطعا‬ ‫اف��کار عمومی را تحری��ک می کند و س��ازمان های‬ ‫مردم نهاد باید با تش��کل و بسیج سعی کنند اهرم های‬ ‫فشاری را در اختیار بگیرند تا اینکه اسرائیل را وادار‬ ‫کنند این رفتار تجاوزکارانه را تغییر دهد‪.‬‬ ‫متاس��فانه بس��یاری از رژیم های حاکم بر کش��ورهای‬ ‫ی وابس��ته و ابزار دشمن هس��تند تا ابزار مردم‬ ‫اس�لام ‬ ‫خودش��ان و این بزرگ ترین فاجعه است که در جهان‬ ‫اس�لام وجود دارد‪ .‬حضور مردم در صحنه و فش��ار بر‬ ‫رژیم ها برای اینکه مواضعی را انتخاب کنند که متناسب‬ ‫ب��ا مواضع خود مردم اس��ت‪ ،‬می تواند تحوالت جدی‬ ‫ایجاد کن��د‪ .‬البته امروزه پدیده جدی��دی تحت عنوان‬ ‫س��ازمان های مردم نه��اد و جامعه مدن��ی در دنیا رو به‬ ‫گسترش است‪ .‬این پدیده می تواند در این زمینه کمک‬ ‫کن��د چرا که حق طلب��ی پدیده های مردمی به ش��دت‬ ‫باالست و تاثیرگذاری اش از قدرت های بین المللی کمتر‬ ‫اس��ت از جمله بحث نهضت کش��تی ها برای محاصره‬ ‫غ��زه یکی از نتایج تحرک جامعه مدنی اس��ت‪ ،‬در این‬ ‫فرایند دولت ها شرکت ندارند‪ .‬کسی که در این فرایندها‬ ‫شرکت دارد تنها جوامع و مردم هستند‪ .‬جهان عرب هم‬ ‫در حق کودکان فلسطینی کوتاهی کرده است‬ ‫وابستگی مهم ترین مشکلی است که در جهان عرب‬ ‫وج��ود دارد‪ .‬بس��یاری از رژیم های عرب��ی نه تنها از‬ ‫مقاومت فلس��طین و حق مقاومت مردم فلسطین در‬ ‫مقابل اش��غالگر دفاع نمی کنند که متاسفانه کار برای‬ ‫مقاومت را هم حرام کرده اند‪ .‬این نش��ان می دهد که‬ ‫این رژیم ها وابس��ته هس��تند و اینه��ا بیش تر مدافع‬ ‫اس��رائیل اند تا مدافع جامعه فلسطین‪ .‬بحث فلسطین‬ ‫یک وظیفه انس��انی است که ش��امل تمام کشورهای‬ ‫ازاده جهان می ش��ود‪ .‬اخوت موجود در جهان اسالم‬ ‫ایجاب می کند که نوعی همبستگی متناسب با برادری‬ ‫در کش��ورهای اسالمی باشد که متاس��فانه نیست‪ .‬با‬ ‫زنده کردن مفاهی��م دینی این مفهوم اخوت می تواند‬ ‫زنده ش��ود و در جهان اس�لام عینیت پی��دا کند‪ .‬در‬ ‫کشورهای عربی اساسا نوع همبستگی مضاعف است‬ ‫چ��را که هم برادری دینی وجود دارد و هم نژادی ‪-‬‬ ‫قومی‪ ،‬لذا کشورهای عربی وظیفه سنگین تری نسبت‬ ‫به فلس��طین دارند‪ .‬در درون فلسطین اشغالی‪ ،‬جامعه‬ ‫فلسطینی به عنوان خط مقدم تمام تکالیف را بر عهده‬ ‫دارد و انه��ا باید در خط مق��دم جبهه قرار بگیرند تا‬ ‫فلسطین از این اشغال و فاجعه خارج شود‪.‬‬ ‫زمان��ی که ی��ک جامع��ه‪ ،‬زمینش‪ ،‬خان��ه اش و همه‬ ‫موجودیتش را از دس��ت داده و دشمن به زور ان را‬ ‫از او گرفت��ه‪ ،‬قطعا ارمان بازگش��ت را در دل کودک‬ ‫خ��ودش باید زن��ده نگه دارد‪ .‬این ارم��ان اگر امروز‬ ‫قابل تحقق نباش��د فردا قابل تحقق است‪ .‬انچه االن‬ ‫می بینیم ان اس��ت که اراده نسل سوم فلسطینی برای‬ ‫بازگش��ت و ازادسازی سرزمین بیش��تر از نسل اول‬ ‫است که مالک خانه ها و سرزمین ها و کشتزارها بوده‪.‬‬ ‫این نشان می دهد که انتقال به خوبی صورت می گیرد‬ ‫و این اراده همچنان زنده و ش��عله ور در س��ینه همه‬ ‫کودکان فلسطینی است‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫مجتبی رحماندوست‪ ،‬رئیس جمعیت دفاع از ازادی فلسطین‪:‬‬ ‫پیروزی در سایه مقاومت‬ ‫به مناسبت نهم مهرماه روز جهانی همبستگی‬ ‫ب��ا ک��ودکان و نوجوان��ان فلس��طینی در‬ ‫گفت وگو با دکتر مجتبی رحماندوس��ت‪،‬‬ ‫رئی��س جمعیت دف��اع از ازادی فلس��طین‬ ‫وضعیت کودکان مظلون فلسطین مرور شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪54‬‬ ‫دلی��ل نامگ��ذاری ای��ن روز با عن��وان روز‬ ‫همبستگی با کودکان و نوجوانان فلسطینی‬ ‫چیست؟‬ ‫در سال ‪ 2000‬دو سه روز قبل از شهادت محمد الدوره‬ ‫انتفاضه االقصی ش��روع ش��د ان هم با ورود شارون‬ ‫به مس��جد االقص��ی‪ .‬با به جوش ام��دن عرق دینی و‬ ‫سیاس��ی مسلمانان‪ ،‬انتفاضه ش��روع شد‪ .‬روز شهادت‬ ‫محمد ال��دوره از ای��ن حیث به نام روز همبس��تگی با‬ ‫کودکان فلس��طینی نامگذاری شده که او اوال نوجوان‬ ‫بود‪ .‬نوجوان مظهر عصمت است‪ .‬ثانیا غیرمسلح بود‪،‬‬ ‫یعنی معلوم بود که دش��منی نبود که به جنگ اسرائیل‬ ‫رفته باشد‪ .‬ثالثا در اغوش و حمایت پدرش بود که در‬ ‫واق��ع اوج روابط خانوادگی و رابطه پدر و فرزندی را‬ ‫می رساند که اینها در واقع کودک را در اغوش پدرش‬ ‫به شهادت رساندند‪ .‬دلیل چهارم که اهمیت ان از دالیل‬ ‫ذکر شده کمتر نیست این است که با یک فیلم برداری‬ ‫جس��ورانه این تصویر و با حمایت رسانه های سراسر‬ ‫جهان که این فیلم بارها پخش ش��د و هنوز هم پخش‬ ‫می ش��ود عواطف مردم جهان را جل��ب کرد‪ .‬بنابراین‬ ‫شهادت این کودک به نماد یک مظلومیت تبدیل شد‪.‬‬ ‫وقتی که چنین اتفاقی افتاد جمعیت هم بهترین انگیزه‬ ‫را پیدا کرد که اگر یک روزی قرار اس��ت از کودک و‬ ‫نوجوان فلس��طینی حمایت ش��ود‪ ،‬ان روز همین روز‬ ‫است‪ .‬در نتیجه این روز را به شورای فرهنگی عمومی ‬ ‫کش��ور پیشنهاد دادیم و ش��ورا هم ان را به این شکل‬ ‫تصویب کرد‪.‬‬ ‫دلی��ل س��رکوب غیرنظامیان توس��ط رژیم‬ ‫صهیونیستی را در چه می دانید؟‬ ‫اصال مردم در داخل فلس��طین اشغالی با چیزی به نام‬ ‫نظامیان سر و کار ندارند هر چه که هست مردم هستند‪.‬‬ ‫چون انجا کال چه در منطقه س��ال ‪ 1948‬که غربی ها‬ ‫به ان اسرائیل می گویند‪ ،‬چه در منطقه کرانه باختری و‬ ‫نوار غزه که غربی ها به ان فلس��طین اشغالی می گویند‬ ‫و ما به همه انها فلسطین اشغالی می گوییم اصال امکان‬ ‫داش��تن پادگان‪ ،‬نیروی نظامی و س�لاح و مهمات را‬ ‫ندارن��د‪ .‬بنابرای��ن اصال چیزی به ن��ام نظامی در انجا‬ ‫وجود ندارد‪ .‬اگر س�لاحی هم وجود دارد دست س��از‬ ‫خود فلسطینی هاست‪ .‬این جنگ نابرابر است‪ .‬پس هر‬ ‫چه درگیری اس��ت بین ارتش تا دندان مسلح اسرائیل‬ ‫و مردم است‪ .‬بنابراین انها تمام مقاومت ها را در طول‬ ‫این سال ها برای اینکه نگذارند اب خوش از گلویشان‬ ‫پایین برود توس��ط مردم علیه اسرائیلی ها انجام دادند‪.‬‬ ‫یکی از اینها محمد الدوره است‪.‬‬ ‫محمد الدوره کیست؟‬ ‫او یک نوجوان ناشناخته است که طبعا قبل از شهادت‬ ‫او را نمی ش��ناختند‪ .‬بعد از ش��هادت او را ش��ناختند‬ ‫که دیگر ش��هید ش��ده بود‪ .‬من چند بار با پدر ایشان‬ ‫اقای جمال الدوره در ایران مالقات کردم‪ .‬ایش��ان هم‬ ‫تاکید داشت که پس��رش یک نوجوان عادی بود مثل‬ ‫هم��ه نوجوانان فلس��طینی که با تیر و کمان و س��نگ‬ ‫به جنگ اس��رائیل می رفتند‪ .‬پدر محمد الدوره سال ها‬ ‫در زندان اس��رائیل بوده و به تعبیر خودش گرچه یک‬ ‫نقاش ساختمان است ولی دکترای سیاسی دارد‪ .‬منظور‬ ‫جمال الدوره این بود که از بس در زندان های اسرائیل‬ ‫مبارزان را به اس��ارت گرفته اند و ما با هم در سلول ها‬ ‫بحث های سیاس��ی کرده ای��م‪ ،‬من به درج��ه دکترای‬ ‫سیاسی رسیدم‪.‬‬ ‫فکر می کنید اصوال ترس رژیم صهیونیستی‬ ‫از کودکان چیست؟‬ ‫ب��ه ی��ک تعبی��ر می ت��وان گف��ت ک��ه ترس��ش از‬ ‫ک��ودکان‪ ،‬بار دیگ��ر تکرار حوادثی چون ش��هادت‬ ‫محمد الدوره اس��ت‪ .‬طبیعی است که ان سنگ هایی‬ ‫که به دست کودک و نوجوان به تانک های اسرائیلی‬ ‫ش��لیک می ش��ود خطری انها را تهدید نمی کند اما‬ ‫نفس حض��ور در مقاوم��ت ضد اش��غالگری که در‬ ‫انج��ا علیه صهیونیس��ت ها حضور دارن��د و به طور‬ ‫طبیعی هدف تیراندازی ه��ای انها قرار گرفتند و به‬ ‫شهادت رسیدنشان‪ ،‬ش��دت جنایات اسرائیلی ها را‬ ‫در نگاه جهانیان روش��ن و اش��کار می سازد‪ .‬طبیعی‬ ‫اس��ت که اس��رائیلی ها می خواهند جهانیان به چنین‬ ‫چیزهایی اعتقاد پی��دا نکنند‪ .‬پس طبیعتا ترس رژیم‬ ‫صهیونیستی از ترس سنگ کودکان فلسطینی نیست‬ ‫بلکه از طرح مظلومیت انهاس��ت‪.‬‬ ‫دلیل س��کوت کش��ورهای غربی با وجود‬ ‫سازمان های مدعی حقوق بشر چیست؟‬ ‫کشورهایی که سکوت کرده اند همان هایی هستند که‬ ‫وقتی امریکایی ها می خواهند علیه ایران حرف بزنند‬ ‫دم از جامعه جهانی می زنند‪ .‬ان کش��ورها همان هایی‬ ‫هس��تند ک��ه در ادبی��ات ب��وش و اوباما‪ ،‬اسم ش��ان‬ ‫می ش��ود جامعه جهانی‪ .‬یعنی همان هایی که اندیشه‬ ‫امارها درباره جنایت علیه کودکان فلسطین چه می گویند؟‬ ‫جهان تازه‬ ‫هزاران شهید‪ ،‬صدها زندانی‬ ‫نه��م مهرماه مصادف ب��ا اول اکتبر س��ال ‪2000‬‬ ‫می�لادی‪ ،‬محمد ال��دوره‪ ،‬نوجوان دوازده س��اله‬ ‫فلس��طینی به طرز فجیعی به دست نظامیان رژیم‬ ‫صهیونیستی به درجه ش��هادت نایل شد‪ .‬تصویر‬ ‫ش��هادت او هنگامی که پش��ت پدر خود مخفی‬ ‫می ش��ود تا از ش��ر حمله نظامیان صهیونیس��ت‬ ‫در امان باش��د‪ ،‬باره��ا ازش��بکه های تلویزیونی‬ ‫جهان پخش شد و اسباب رسوایی رژیم اشغالگر‬ ‫ق��دس و حامیان ان��ان را در دنی��ا فراهم اورد‪.‬‬ ‫ای��ن جنای��ت که علی��ه نوجوانی بی پناه توس��ط‬ ‫نیرویی مس��لح به س�لاح گرم و با فاصله اندک‬ ‫و با ش��لیک چند گلوله در برابر دیدگان مردم به‬ ‫وقوع پیوس��ت فقط از دژخیمان رژیمی متجاوز‬ ‫و زورگو بر می اید که با زور و س��تم و کش��تار‬ ‫و ترور و قس��اوت برامده و بر اساس تخریب و‬ ‫قتل و تجاوز اس��تمرار یافته اس��ت‪ .‬اما شهادت‬ ‫الدوره‪ ،‬همس��االنش را به مب��ارزه ای بی اما ن تر و‬ ‫اگاهانه تر با اشغالگران یاغی صهیونیستی تشویق‬ ‫کرده و به جای الدوره‪ ،‬صدها الدوره پا به میدان‬ ‫جهاد بی امان گذاش��ته اند و اشغالگران و حامیان‬ ‫امریکای��ی انان از درک ای��ن پدیده عاجزند‪ ،‬لذا‬ ‫کورکورانه با هر ت��رور و جنایت قدمی به پرتگاه‬ ‫عدم نزدیک تر می ش��وند‪.‬‬ ‫ک��ودک فلس��طینی‪ ،‬قربان��ی اصلی سیاس��ت ها و ‬ ‫تروریسم رژیم صهیونیستی است‪ .‬داده های اماری‬ ‫و گزارش ه��ای نهادهای بین المللی و فلس��طینی‬ ‫نش��ان می دهد که از اغاز انتفاضه دوم االقصی که‬ ‫از س��ال ‪ 2000‬شکل گرفته اس��ت تاکنون ‪7515‬‬ ‫فلس��طینی ش��هید و بیش از ‪ 100‬هزار فلس��طینی‬ ‫دیگر زخمی ش��ده اند که از این تعداد بیش از یک‬ ‫هزار نفر کودک بوده اند‪.‬‬ ‫مقامات رژیم صهیونیس��تی ک��ه هدف حمالت و‬ ‫بمباران ه��ای خ��ود را نابودی مبارزان فلس��طینی‬ ‫اعالم می کنند‪ ،‬نه تنها از کش��تار کودکان فلسطینی‬ ‫که به زعم انها به خاطر قرار گرفتن در مسیر هدف‬ ‫انها کش��ته شده اند‪ ،‬ابراز تاسف نکرده اند‪ ،‬بلکه به‬ ‫این اقدام بس��نده نمی کنن��د و روزانه چندین تن‬ ‫از این کودکان را به اس��ارت می گیرند به طوریکه‬ ‫هم اکن��ون بی��ش از ‪ 300‬ک��ودک فلس��طینی در‬ ‫سیاه چال ها و ش��کنجه گاه های رژیم صهیونیستی‬ ‫در بدترین شرایط انسانی و اخالقی در بند اسارت‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫بر اساس داده های اماری‪ ،‬بیش از سه هزار کودک‬ ‫فلسطینی طعم تلخ بازداشت‪ ،‬اسارت و شکنجه را‬ ‫در زندان های رژیم صهیونیستی تجربه کرده اند‪.‬‬ ‫ک��ودک فلس��طینی به ش��دت تحت س��خت ترین‬ ‫فش��ارهای روحی و روانی قرار دارد و خطر انواع‬ ‫بیماری روانی و رفت��اری در نتیجه این حمالت‪،‬‬ ‫تجاوزگری ها‪ ،‬اش��غالگری و قتل عام انها را تهدید‬ ‫می کند‪.‬مرگ و خش��ونت تقریبا بخش عمده ای از‬ ‫وضعیت زندگی کودکان فلسطینی در سرزمین های‬ ‫تحت اشغال محسوب می شود‪.‬‬ ‫وضعی��ت معیش��تی ک��ودکان فلس��طینی در‬ ‫س��رزمین های اش��غالی فلس��طین به ویژه منطقه‬ ‫محاصره شده غزه به بدترین شکل ممکن رسیده‬ ‫اس��ت‪ .‬کودکان در ای��ن س��رزمین ها از بدترین‬ ‫ش��رایط بهداش��تی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬اقتصادی و اموزشی‬ ‫رنج می برند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫سیاسی شان امریکایی و اسرائیلی است‪ .‬طبیعی است‬ ‫که برای انها س��کوت مطلوب است‪ .‬مسلما مقاومت‬ ‫در مقاب��ل اقدام��ات سیاس��ی رژیم صهیونیس��تی با‬ ‫قاموس انها مغایر است و اصوال سکوت های چندین‬ ‫دهه انهاس��ت که اس��رائیل را اس��رائیل کرده است‪.‬‬ ‫بنابراین اگر سکوت نمی کردند و اعتراض می کردند‬ ‫جای سوال داشت‪ .‬سکوت اینها اقتضای طبیعت شان‬ ‫است‪ ،‬اگر اعتراض می کردند ضد اقتضای طبیعت شان‬ ‫عمل کرده بودند‪.‬‬ ‫پس چرا کشورهای عربی ساکت نشسته اند؟‬ ‫سران اکثر کشورهای عربی جیب های مشترک با سران‬ ‫اسرائیلی دارند‪ .‬بچه های روسای کشورهای عربی در‬ ‫کارخانجات بزرگ غربی با هم س��هام دارند‪ .‬بنابراین‬ ‫اسرائیل با کشورهای عرب خاورمیانه مشترک المنافع‬ ‫محسوب می شود‪.‬‬ ‫ش��هادت کودکان و نوجوانان فلسطینی چه‬ ‫تاثیری می تواند بر همساالنشان داشته باشد؟‬ ‫تاثیری که محمد الدوره داش��ته و من فکر می کنم کم‬ ‫نبوده‪ ،‬این بوده که بس��یاری از کودکان و نوجوانان در‬ ‫س��ن و س��ال محمد الدوره این فیلم را می بینند‪ .‬من‬ ‫فک��ر می کنم که کودکان و نوجوان��ان انقدر تاثیرپذیر‬ ‫از حوادث تصویری هس��تند که نف��س دیدن ان فیلم‬ ‫چند ثانیه ای‪ ،‬دلشان نسبت به ان جنایتکاری که محمد‬ ‫الدوره را به شهادت رساند به جوش بیاید‪ ،‬مقاومت در‬ ‫مقابل انها تحریک ش��ود و به طور طبیعی حس انها را‬ ‫در حمایت از محمد الدوره و ایجاد تنفر از اسرائیلی ها‬ ‫بیشتر کند‪.‬‬ ‫وضعی��ت کنون��ی ک��ودکان و نوجوان��ان‬ ‫فلسطینی چگونه است؟‬ ‫این وضعیت را باید در چند جا بررس��ی کنیم‪ .‬یکی‬ ‫در غزه اس��ت که سال هاست در محاصره است و از‬ ‫ابتدایی ترین امکانات بهداش��تی و واردات اقالمی از‬ ‫این دست محروم هستند البته بر اساس فیلم هایی که‬ ‫دیده می شود هنوز نشاط در ان سرزمین وجود دارد‬ ‫اما واقعیت انجاست که در شدت محرومیت زندگی‬ ‫می کنند و به اصطالح صورتشان را با سیلی سرخ نگه‬ ‫داشته اند‪ .‬در سرزمین های اشغالی سال ‪ 1948‬اصوال‬ ‫فرهنگ��ی وجود دارد که اس��رائیلی ها در ان تعریف‬ ‫انس��ان درجه یک و انس��ان درج��ه دو کرده اند و ان‬ ‫حقوقی را که برای یهودی ها قائل هس��تند برای غیر‬ ‫یهودی ها و فلسطینی ها قائل نیستند‪.‬‬ ‫ب��ه همان می��زان یک ن��وع محدودیت های��ی برای‬ ‫م��ردم درجه دو به وجود می ای��د‪ .‬منطقه دیگر کرانه‬ ‫باختری رود اردن اس��ت که کال در اش��غال اسرائیل‬ ‫اس��ت‪ .‬شهرک س��ازی در این منطقه همچن��ان ادامه‬ ‫دارد و ت��ا انجای��ی که می دانیم خانه های فلس��طینی‬ ‫را گرفته و در انجا شهرک س��ازی می کنند‪ .‬چهارمین‬ ‫منطقه هم زندگی فلس��طینی ها در کش��ورهایی چون‬ ‫لبنان‪ ،‬اردن‪ ،‬س��وریه و حتی کشورهای غربی است‪.‬‬ ‫بسیاری از فلسطینی ها در خاورمیانه در اردوگاه های‬ ‫س��وریه‪ ،‬لبنان و اردن زندگی می کنند‪ .‬عنوان زندگی‬ ‫اردوگاهی خود نش��ان از سختی زندگی فلسطینی ها‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫چگون��ه می ت��وان مان��ع از جنای��ات ای��ن‬ ‫رژی��م ش��د‪ ،‬خصوص��ا در م��ورد زنان و‬ ‫کودکان؟‬ ‫تعبیر امام این بود که اسرائیل غده سرطانی است یعنی‬ ‫باید از روی زمین محو ش��ود‪ .‬اگر دقت کنید می بینید‬ ‫که ‪ 60‬سال پیش کلمه ای به نام اسرائیل وجود نداشت‬ ‫بنابراین یهودیان به شکل اشغالگرانه کشوری را ایجاد‬ ‫کرده اند که رژیم ان نامش��روع است‪ .‬این رژیم باید با‬ ‫مب��ارزات پیش رو از روی کره زمین جمع بش��ود تا‬ ‫فلس��طینی ها به حقوق شهروندی خودشان که بومیان‬ ‫ان سرزمین هستند برسند‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫اشنایی با مساجد کشور‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫مسجد ارگ؛ یادگار زعیم حوزه‬ ‫‪56‬‬ ‫مجموعه تاریخ��ی ارگ ته��ران‪ ،‬ده هزارمین اثر ثبت‬ ‫ش��ده در فهرست اثار تاریخی کشور است که حافظه‬ ‫نیرومندی از گذشته تاریخی تهران محسوب می شود‪.‬‬ ‫بر اس��اس ش��واهد تاریخی‪ ،‬افغان ها پ��س از تصرف‬ ‫تهران در سمت شمال این محوطه پلی ساختند که در‬ ‫مقابل ان دروازه ای احداث شد که ان را ارگ نامیدند‪.‬‬ ‫در زم��ان اغا محمد خان قاجار‪ ،‬ارگ تقریبا در ش��مال‬ ‫تهران قدیم قرار داشت و یک طرف ان به حصار شهر‬ ‫و طرف دیگرش متصل به ش��هر بود اما در س��ال های‬ ‫بعد و با توسعه شهر تهران و ایجاد خیابان های جدید‪،‬‬ ‫ارگ در نقطه مرکزی تهران قرار گرفت‪.‬‬ ‫ارگ ته��ران و بعض��ی از س��اختمان های داخل ان‬ ‫ی��ادگار دوره صفوی��ه اس��ت‪ .‬محدوده ای��ن محله‬ ‫در انطب��اق ب��ا بافت فعلی ش��هر تهران از ش��مال به‬ ‫میدان و خیابان امام خمینی (ره)‪ ،‬از ش��رق به خیابان‬ ‫ناصر خس��رو‪ ،‬از غرب به خیاب��ان خیام و از جنوب‬ ‫به خیاب��ان پانزده خرداد محدود می ش��ود‪ .‬طول این‬ ‫محله از ش��مال به جنوب حدود ‪ ۹۰۰‬متر و از غرب‬ ‫به ش��رق نزدیک ‪ ۵۰۰‬متر اس��ت که وسعتی حدود‬ ‫‪ ۴۵‬هکتار را در بر می گیرد‪.‬‬ ‫ی پایتخت‪ ،‬در گذش��ته ای‬ ‫ارگ‪ ،‬ای��ن محل��ه قدیم�� ‬ ‫نه چندان دور وسعت محدودی داشت‪ .‬پیش از این و‬ ‫در سال هایی نه چندان دور حدود ارگ تهران از شرق‬ ‫به محله عودالجان‪ ،‬از جنوب به محله بازار و سنگلج‪،‬‬ ‫از غرب به محله س��نگلج و از شمال به اراضی بیرون‬ ‫شهر محدود می شد‪ .‬در حقیقت وسعت این محدوده‬ ‫از ابتدای ش��کل گیری تا سال ‪ ۱۲۸۵‬هجری قمری که‬ ‫می��دان توپخانه جدید در اراضی ش��مالی تهران قدیم‬ ‫شکل گرفت‪ ،‬ثابت ماند و در این سال به واسطه ایجاد‬ ‫میدان توپخانه جدید و احداث خیابان شرقی _ غربی‬ ‫باغ ش��اه‪ ،‬اراضی محله ارگ در ضلع شمالی گسترش‬ ‫یافت و منطبق بر خیابان و میدان امام خمینی فعلی شد‪.‬‬ ‫این محدوده هم اکنون حدود ‪ ۴۵‬هکتار وسعت دارد‪.‬‬ ‫از جمل��ه بناهای برجس��ته ارگ تهران‪ ،‬مس��جد ارگ‬ ‫است‪.‬‬ ‫این مس��جد که در میدان پانزده خرداد و مقابل محوطه‬ ‫کاخ گلس��تان واقع شده‪ ،‬در محل مسجد مادر شاه که‬ ‫دربار قاجاریه براى خانم هاى بیت سلطنتى ساخته بود‪،‬‬ ‫بنا شده است‪.‬‬ ‫این مسجد در سال ‪1328‬به دست جمعی از بازاریان‬ ‫تهران در دو طبقه ساخته شد‪.‬‬ ‫مس��جد ارگ به پیش��نهاد ایت اهلل العظمی بروجردی به‬ ‫جای مس��جد دفتر که در دوره قاجار ساخته شده بود‪،‬‬ ‫تاسیس ش��د و ابتدا تنها دارای یک شبستان و صحن‬ ‫عمومی بود که در س��ال ‪۱۳۴۰‬صح��ن دیگری به ان‬ ‫اضافه شد‪.‬‬ ‫ب��ه ایت اهلل بروج��ردى اطالع داده بودن��د که عوامل‬ ‫دولت مى خواهند مس��جد مادر شاه را خراب کنند و‬ ‫زمین ان را ضمیمه ساختمان جدید االحداث و دولتى‬ ‫نمایند‪ .‬ایش��ان ب��راى جلوگیرى از تخریب مس��جد‬ ‫به دول��ت وقت پیغام دادند‪ ،‬ولى موثر واقع نش��د‪ ،‬تا‬ ‫باالخره موضوع به شاه گفته شد‪ .‬او نیز به دولت وقت‬ ‫دستور داد که تخریب مسجد متوقف شود و ان مکان‬ ‫در اختیار ایت اهلل بروجردى قرار گیرد تا دوباره ساخته‬ ‫شود‪.‬‬ ‫چ��ون زمی��ن مس��جد متعل��ق ب��ه دول��ت ب��ود‪ ،‬ل��ذا‬ ‫هی��ات دولت تصویب کرد که ابتدا مس��جد را در اختیار‬ ‫اوق��اف و بعد از ان طى نام��ه اى ان را در اختیار معظم له‬ ‫به عن��وان حاکم ش��رع و مرج��ع عصر قرار ده��د‪ .‬ولى‬ ‫بعد متوجه ش��دند که مس��جد به خیابان راه ندارد‪ ،‬لذا با‬ ‫دکتر اقبال که در ان زمان وزیر کش��ور بود موضوع مطرح‬ ‫ش��د‪ .‬قرار ش��د در این مورد نیز تصمیم بگیرند‪ .‬باالخره‬ ‫دولت موافقت کرد که مس��جد به خیاب��ان راه پیدا کند و‬ ‫درب ان به خیابان باز شود‪ .‬مرحوم حاج محمود اقا کاشانى‬ ‫(فرزند مرحوم حاج محمد حس��ین کاش��انى) خدمت‬ ‫ایت اهلل بروجردى رفتند و نیت خود را مبنی بر س��اخت‬ ‫مسجد عنوان کردند و سپس با موافقت ایشان‪ ،‬مسجد ارگ‬ ‫به شکل فعلى احداث شد‪ .‬سال ‪ 1383‬یاداور اتش سوزی‬ ‫این مسجد و کش��ته و مجروح شدن تعدادی از عزاداران‬ ‫حسینیاست‪.‬‬ ‫عبدالصمد مشکینی از س��ال ‪ 79‬با درگذشت مرحوم‬ ‫ایت اهلل حائری‪ ،‬امام جماعت مس��جد ارگ هس��تند‪.‬‬ ‫اق��ای مش��کینی ب��ا درگذش��ت ای��ت اهلل حائری و‬ ‫امام��ت جماعت حضرت ای��ت اهلل غی��وری‪ ،‬نماینده‬ ‫مق��ام معظم رهبری در مس��جد ارگ در این مس��جد‬ ‫مشغول به فعالیت شدند و امام جماعت ان را بر عهده‬ ‫گرفتند‪ .‬تولیت این مسجد با حاج جواد کاشانی است‪.‬‬ ‫از جمله اعضای هیات امنای مس��جد ارگ می توان به‬ ‫اقایان دباغ‪ ،‬ژاله و محمودی اشاره کرد‪.‬‬ ‫مش��کینی مس��جد ارگ را از مهم ترین مساجد کشور‬ ‫خصوصا از بعد سیاسی می داند‪ .‬از مهم ترین برنامه های‬ ‫مس��جد‪ ،‬برگزاری زیارت عاش��ورا با حضور اصناف‬ ‫مختلف‪ ،‬برنامه ه��ای مخصوص ماه مب��ارک رمضان‬ ‫با حضور هیات حس��ین ج��ان و مداحی حاج منصور‬ ‫ارضی‪ ،‬برگ��زاری دهه مح��رم با اج��رای برنامه های‬ ‫باشکوه‪ ،‬گرامیداشت پنج شب ایام فاطمیه و همچنین‬ ‫بزرگداش��ت تمامی اعیاد و وفات هاس��ت‪ .‬برنامه های‬ ‫هیات جبهه حامیان والیت‪ ،‬بس��یج طالب‪ ،‬روحانیت‬ ‫و اساتید نیز در مسجد ارگ تهران برگزار می شود‪.‬‬ ‫مشکینی از سخنرانی بزرگانی چون ایت اهلل مکارم شیرازی‪،‬‬ ‫شهید مطهری‪ ،‬ایت اهلل حجازی‪ ،‬حسن روحانی‪ ،‬ایت اهلل‬ ‫فلسفی و شهید بهشتی نیز در این مسجد می گوید‪.‬‬ ‫حرف اخر مش��کینی به جوانان این اس��ت که ارتباط‬ ‫خود را با مسجد حفظ کنند تا از اجر دنیوی و اخروی‬ ‫ان برخوردار شوند چرا که برای جوانان جایی بهتر از‬ ‫مسجد نیست‪.‬‬ ‫عبدالصمدمشکینیازسال‪79‬بادرگذشتایت اهلل‬ ‫حائری‪ ،‬امام جماعت مسجد ارگ هستند‪ .‬ایت اهلل‬ ‫غیوری‪ ،‬نماینده مقام معظم رهبری در مسجد ارگ‬ ‫می باشند‪ .‬تولیت این مسجد با حاج جواد کاشانی‬ ‫اس�ت‪ .‬از جمله اعضای هیات امنای مسجد ارگ‬ ‫می توانبهاقایاندباغ‪،‬ژالهومحمودیاشارهکرد‬ ‫سفیر پاکستان در تهران در گفت و گوی اختصاصی با مثلث‪:‬‬ ‫مردم پاکستان عالقه فراوانی به ایت اهلل خامنه ای دارند‬ ‫مریمتموشک‬ ‫لطف��ا درب��اره اخری��ن وضعی��ت مردم‬ ‫اس��یب دیده از سیل و همچنین تازه ترین‬ ‫میزان کمک ها صحبت کنید‪.‬‬ ‫بنده در ح��ال حاضر از اخرین رق��م هدایا اطالع‬ ‫دقیقی ندارم اما با گذش��ت هر روز این رقم بیشتر‬ ‫و بیشتر می شود و همچنین مشارکت و کمک های‬ ‫زیادی از هر طرف می رسد‪ .‬اما شرایط هنوز بسیار‬ ‫وخیم اس��ت چرا که س��طح اب هنوز پایین نرفته‪،‬‬ ‫مردم هنوز اس��کان نیافته اند و در مناطق پر از اب‬ ‫زندگ��ی می کنند‪ ،‬به همین دلیل به زمان بیش��تری‬ ‫برای کمک رسانی نیاز داریم‪.‬‬ ‫مقام معظم رهب��ری چند هفت��ه پیش طی‬ ‫س��خنانی مس��اله کمک رس��انی به سیل‬ ‫زدگان پاکس��تان را اصلی ترین موضوع‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی در س��خنرانی روز‬ ‫عید س��عید فطر س��یل ویرانگر پاکس��تان را که‬ ‫بی��ش از ‪ 21‬میلیون نف��ر را بی خانم��ان کرد به‬ ‫عنوان حیاتی ترین مس��اله جهان اسالم خوانده و‬ ‫همه ملت های مس��لمان را به حمایت های فوری‬ ‫بشردوستانه فراخواندند‪.‬‬ ‫ایش��ان گفتند دول��ت و ملت ای��ران‪ ،‬ملت های‬ ‫اس�لامی و همه دولت ه��ا در هر گوش��ه دنیا‪،‬‬ ‫تش��کل های اس�لامی و مخصوص��ا س��ازمان‬ ‫کنفرانس اس�لامی بای��د با تمام ت��وان خود به‬ ‫کمک دولت و مردم پاکستان بشتابند‪ .‬مثلث در‬ ‫گفت وگویی کوتاه با محمدبخش عباسی‪ ،‬سفیر‬ ‫پاکستان در تهران به پرسش هایی درباره اخرین‬ ‫وضعیت سیل زدگان پاکستانی پاسخ گفت‪ .‬این‬ ‫گفت وگو در حالی انجام ش��د که عباس��ی در‬ ‫اس�لام اباد بود و به صورت تلفنی به س��واالت‬ ‫مثلث پاسخ می گفت‪.‬‬ ‫جهان اس�لام خواندند‪ ،‬شما در این باره چه‬ ‫ارزیابی دارید؟‬ ‫رهب��ر انقالب در س��خنرانی روز عید فطر همدردی‬ ‫عمیقی با مردم پاکستان کرده و درخواست کمک های‬ ‫بیش��تری برای مردم اس��یب دیده از بدترین سیل ‪80‬‬ ‫سال اخیر پاکستان کرده بودند که همه در اینجا بسیار‬ ‫تحت تاثیر قرار گرفتند‪.‬‬ ‫مردم پاکس��تان بس��یار به رهبر انقالب عالقه مند بوده‬ ‫و احت��رام زیادی برای ایش��ان قائلن��د و کامال چنین‬ ‫برخوردی را از وی انتظار داشتند‪.‬‬ ‫شما کمک های ایران به سیل زدگان پاکستانی‬ ‫را چگونه می بینید؟‬ ‫م��ا از کمک های مقامات ایرانی رضایت کامل داریم‪.‬‬ ‫قدردان تالش های برادران ایرانی خود نیز هس��تیم که‬ ‫تالش در رس��اندن کمک های مالی به قربانیان س��یل‬ ‫می کنن��د اما از انه��ا می خواهیم این کمک رس��انی را‬ ‫سرعت ببخشند‪ .‬همچنان منتظر کمک های بیشتر ایران‬ ‫هس��تیم‪ .‬زیرا با گذش��ت هر روز اوضاع در پاکستان‬ ‫وخامت بیشتری می یابد‪.‬‬ ‫عربس��تان اعالم کرده ‪ 100‬میلیون دالر به سیل زدگان‬ ‫کم��ک ک��رده و هر روز ب��ه توزیع غذا بی��ن قربانیان‬ ‫مش��غولند‪ .‬ایران نیز ‪ 10‬میلیون دالر تا امروز به مردم‬ ‫سیل زده پاکستان اهدا کرده است‪ .‬ایرانی ها بهتر است‬ ‫خ��ود به طور مس��تقیم به پاکس��تان ام��ده و به مردم‬ ‫رنج دیده کمک رس��انی کنند‪ ،‬ما به حمایت های عملی‬ ‫بیش��تری نیازمندی��م‪ .‬تقریبا یک ماه پیش م��ا از وزیر‬ ‫بهداش��ت ایران مرضیه وحید دستجردی درخواست‬ ‫کردی��م دکتر‪ ،‬پرس��تار و داوطلبان را ب��رای کمک به‬ ‫س��یل زدگان اع��زام کنند که هنوز منتظر رس��یدن این‬ ‫گروه ها هستیم‪.‬‬ ‫بیش از ‪ 80‬درصد سیل زدگان هنوز بدون سرپناه بوده‪،‬‬ ‫‪ 3/5‬میلیون کودک و نیم میلیون زن باردار در معرض‬ ‫خطر ابتال به بیماری هایی همچون وبا‪ ،‬اسهال و حصبه‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫سازمان بهداش��ت جهانی اخیرا گفت که فعال بیم‬ ‫موج دوم مرگ و میر ناش��ی از سیل نمی رود ولی‬ ‫خطر ابتال و گسترش بیماری های ناشی از اب الوده‬ ‫همچون وبا که می تواند منجر به مرگ و میر زیادی‬ ‫شود بس��یار باالس��ت‪ .‬همچنین بیم قحطی غذا و‬ ‫متعاقب ان ناارامی های داخلی می رود‪.‬‬ ‫برخ��ی معتقدن��د از انجاییک��ه دول��ت‬ ‫پاکستان نتوانسته عملیات امداد و نجات‬ ‫را به خوبی انجام دهد‪ ،‬شبهات و شایعاتی‬ ‫مبنی بر س��قوط دولت وج��ود دارد‪ .‬لطفا‬ ‫نظر خود را به ما بگویید‪.‬‬ ‫پاکس��تان یک کش��ور ازاد و دموکراتیک اس��ت‪،‬‬ ‫بنابراین همواره ش��ایعات و اظهارنظرهای مختلف‬ ‫و همچنین مخالفینی وجود دارند‪ .‬اما از انجایی که‬ ‫این دولت یک دولت منتخب اس��ت امکان سقوط‬ ‫وجود ندارد‪ .‬مخالفین همواره سعی می کنند ایجاد‬ ‫اغتش��اش کنند‪ ،‬در همه نظام های دموکراتیک این‬ ‫مسائل وجود دارد‪.‬‬ ‫تحلیلگران معتقدند که بعد از فاجعه سیل‬ ‫طالب��ان و گروه ه��ای جنگ طلب قدرت‬ ‫بیشتری در پاکستان پیدا کرده اند‪ ،‬ایا این‬ ‫امر صحت دارد؟‬ ‫هر کسی نظر خود را دارد و بعضی ها نیز این مسائل‬ ‫را مطرح می کنند‪ ،‬اما بنده چنین نظری ندارم‪ .‬طالبان‬ ‫و جنگ طلبان عده قلیلی هستند‪ ،‬به زحمت یک یا‬ ‫دو درصد کل جمعیت پاکستان را تشکیل می دهند‪.‬‬ ‫یک س��وم زمین های کشاورزی پاکس��تان زیر اب‬ ‫رفته و س��یل غالبا مناطق حاصلخیز پنجاب و سند‬ ‫را دربرگرفته و این در حالی اس��ت که جنگ طلبان ‬ ‫طالبان در محدوده های مرزی افغانس��تان یعنی در‬ ‫شمال پاکستان ساکن هستند‪ .‬این بدان معناست که‬ ‫گروه های طالبان در مناطق کش��اورزی و روستایی‬ ‫س��اکن نب��وده و در ان محدوده ها نف��وذ و قدرتی‬ ‫ندارند‪.‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫‪57‬‬ ‫بخش جدید مجله مثلث‪ :‬حوزه و روحانیت‬ ‫فرمانده‬ ‫فرهنگی یک شهر‬ ‫حوزه‏هایعلمیهوروحانیت‪،‬ازارکاناصلیپیروزیانقالباسالمی بودندکهنقشانهاان‬ ‫گونهکهمی‏بایستهنوزموردواکاویوبررسیقرارنگرفتهاست‪.‬درسلسلهنوشتارهاییکه‬ ‫ازاینپسدراینبخشازمجلهمثلثخواهیمداشت‪،‬سعیخواهیمکردباپرداختنبهیکیاز‬ ‫جنبه‏هایحضورتاثیرگذارروحانیتدرمناصبمختلفوهمچنینسایرکارویژه‏هاونیزانتظارات‬ ‫ازحوزه‏هایعلمیه‪،‬مطالبیرادرقالبیادداشت‪،‬مقالهکوتاهونیزمصاحبهبااساتیدحوزهعلمیه‬ ‫وهمچنینگزارش‏هاییازموضوعاتمختلفحوزوی‪،‬تهیهکنیمونقشایندورکنرابیشتر‬ ‫بشناسانیم‪.‬بههمینمنظوردراولینبخشازسلسلهمطالبحوزهوروحانیتبهگزارشیازجایگاه‬ ‫روحانیتدرمنصبامامتجمعهدرقالبگفت‏وگوبااساتیدوبزرگانحوزهمی‏پردازیم‪.‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫سید جواد میرخلیلی‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫بی‏تردید یکی از دس��تاوردهای ماندگار انقالب‬ ‫ش��کوهمند اس�لامی‪ ،‬نماز جمعه و اقامه ان در‬ ‫اغلب ش��هرها و مناطق ایران بوده و هس��ت‪ .‬در‬ ‫حقیق��ت می‏توان نماز جمع��ه را مظهر وحدت‬ ‫مس��لمین دانس��ت که نمازی عبادی ‪ -‬سیاسی‬ ‫به ش��مار می‏رود‪ .‬نماز جمعه از اهمیت و جایگاه‬ ‫خاصی در دین مبین اسالم برخوردار است‪.‬‬ ‫قران کریم در ایه ش��ریفه ‪ 9‬سوره جمعه درباره‬ ‫نماز جمع��ه می‏فرماید‪ :‬یا ایها الذی��ن امنوا اذا‬ ‫نودی للصلوه من یوم الجمعه فاس��عوا الی ذکر‬ ‫اهلل و ذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون؛‬ ‫یعنی ای ایم��ان اورندگان! وقتی ب��ه نماز روز‬ ‫جمعه ندا داده می‏شود‪ ،‬به سوی یاد خدا بشتابید‬ ‫و داد و ستد را رها کنید که اگر بدانید این (نماز‬ ‫جمعه از هر تجارت س��ودمندی) برای شما بهتر‬ ‫خواهد بود‪ .‬همچنین در روایات اس�لامی نیز بر‬ ‫اهمیت نماز جمعه تاکید فراوانی شده است‪ .‬در‬ ‫این گزارش به بررسی ابعاد این موضوع خواهیم‬ ‫پرداخت‪.‬‬ ‫‪58‬‬ ‫نماز جمعه در روایات اسالمی‬ ‫از قول پیامبر خدا (ص) نقل ش��ده که فرمود‪« :‬من‬ ‫کان یوم��ن باهلل و الیوم االخ��ر فعلیه بالجمعه یوم‬ ‫الجمعه»(بحاراالن��وار‪ ،‬ج ‪ ، 20‬ص ‪)126‬؛ یعنی هر‬ ‫کس که ایمان دارد‪ ،‬در روز جمعه نباید نماز جمعه‬ ‫را فراموش کند‪.‬‬ ‫همچنی��ن از امام باقر(ع) روایت ش��ده اس��ت که‬ ‫فرمود‪« :‬واهلل لقد بلغنی ان اصحاب النبی (صلی اهلل‬ ‫علیه وال��ه) کانوا یتجه��زون للجمعه یوم الخمیس»‬ ‫(االص��ول م��ن الکاف��ی‪ ،‬ج ‪ ،3‬ص ‪)415‬؛ یعن��ی‬ ‫اصحاب پیامبر‪ ،‬در روز پنجشنبه خودشان را برای‬ ‫فردا اماده می‏کردند‪ ،‬تا به نماز جمعه بروند‪.‬‬ ‫نقش نمازجمعه در تداوم انقالب‪:‬‬ ‫ی و استقامت مردم در برابر‬ ‫رمز پیروزی انقالب اسالم ‬ ‫مشکالت طاقت‏فرسا و مقاومت در برابر ابرقدرت‏ها‪،‬‬ ‫ایم��ان‪ ،‬اتح��اد و رهبری قاط��ع امام ام��ت(ره) بود‪.‬‬ ‫همانگونه که این عوامل در پیروزی انقالب اس�لامی ‬ ‫نقش داش��ت‪ ،‬برای ت��داوم انقالب نیز ای��ن عوامل‬ ‫ضروری به ش��مار م��ی‏رود‪ .‬اجتماع��ات نماز جمعه‬ ‫فرصت بسیار خوبی است که ائمه جمعه می‏توانند به‬ ‫وسیله خطابه‏های خود‪ ،‬ایمان و اعتقاد مردم را تقویت‬ ‫کنند و مبانی دینی انان را اس��تحکام بخشند و انان را‬ ‫به وحدت و همبس��تگی بیشتر دعوت کنند و عوامل‬ ‫تفرقه و جدایی را در این مجامع یاداوری نمایند‪.‬‬ ‫محتوای نماز جمعه از دیدگاه امام خمینی (ره)‬ ‫نمازجمعه دارای دو رکن اساس��ی است‪ :‬رکن اول ان‬ ‫اجتماع مردم برای برگزاری نمازجمعه اس��ت که در‬ ‫این جهت توصیه‏ها و تاکیدات فراوانی برای حضور‬ ‫در نم��از جمعه و هر چه باش��کوه‏تر برگزار کردن ان‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬رکن دوم که پایه و اساس نمازجمعه‬ ‫اس��ت‪ ،‬محتوا و مضمون ان اس��ت که در خطبه‏های‬ ‫خطیب جمعه تجلی می‏یابد‪.‬‬ ‫امام خمینی(ره) در تحریرالوس��یله درب��اره محتوای‬ ‫خطبه های نمازجمعه می‏فرمایند‪« :‬س��زاوار اس��ت که‬ ‫امام جمعه در ضم��ن خطبه‏هایش انچه را مصلحت‬ ‫دین و دنیای مس��لمانان اس��ت‪ ،‬بی��ان دارد و از انچه‬ ‫ی می‏گذرد و به‬ ‫در کش��ورهای اسالمی و غیراس�لام ‬ ‫زیان یا س��ود انان است و انچه مسلمانان در زندگی‬ ‫دنی��وی و اخروی به ان نیاز دارند‪ ،‬مطلع س��ازد و از‬ ‫امور سیاس��ی و اقتص��ادی که در اس��تقالل و ازادی‬ ‫ان��ان دخال��ت دارد و چگونگی رفتار انان با س��ایر‬ ‫ملت‏ها س��خن بگوید و انان را از مداخله دولت‏های‬ ‫ظال��م و اس��تعمارگر در امور سیاس��ی و اقتصادی‪-‬‬ ‫ک��ه منجر به اس��تعمار و اس��تثمار انان اس��ت‪ -‬اگاه‬ ‫گرداند‪».‬‬ ‫نماز جمعه به عنوان یک سنت پایدار‬ ‫نم��از جمعه را می‏ت��وان از حیث‏های مختلف اعم از‬ ‫ویژگی‏های نماز جمعه و سایر ابعاد ان مورد بررسی‬ ‫قرار داد که در کالم بزرگان ما نیز بدان اش��اره ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬چنانکه مقام معظم رهب��ری در دیدار اعضای‬ ‫س��تادهای نم��از جمع��ه سراس��ر کش��ور در تاریخ‬ ‫‪ 1381/05/05‬در م��ورد نماز جمعه فرمودند‪« :‬خدمت‬ ‫به نماز جمعه‪ ،‬خدمت به دین و تقواست؛ چون نماز‬ ‫جمعه برای گسترش تقوا و روح دینی در مردم است؛‬ ‫همچن��ان که خدمت به نماز جمعه‪ ،‬خدمت به اگاهی‬ ‫سراسری ملت ایران است؛ چون نماز جمعه یک عمل‬ ‫صرفا عبادی نیست؛ عملی است که در ذات و ترکیب‬ ‫خود‪ ،‬اگاهی‏بخش است؛ هم اجتماع عظیم مسلمانان‬ ‫را هر هفته تشکیل می‏دهد و به رخ دوست و دشمن‬ ‫می‏کش��د و هم به وس��یله خطیب جمع��ه‪ ،‬اوضاع و‬ ‫احوال سیاس��ی برای انها تش��ریح و تبیین می‏شود‪».‬‬ ‫ی که مقام معظم رهبری در ادامه بدان‬ ‫نکته بسیار مهم ‬ ‫اش��اره می‏فرمایند‪ ،‬اشاره به ترکیب زیبا و معنادار نماز‬ ‫جمعه اس��ت که در این خصوص ایشان می‏فرمایند‪:‬‬ ‫«حقیقتا نماز جمعه در اسالم‪ ،‬ترکیب عجیبی است؛ از‬ ‫یک طرف‪ ،‬توصیه مردم به تقوا و پاکدامنی و اعراض‬ ‫از هواهای نفسانی است و از طرف دیگر‪ ،‬اگاه کردن‬ ‫مردم از جریان‏های سیاس��ی و توطئه‏های دشمنان و‬ ‫نیازهای دوستان و اوضاع دنیای اسالم است‪ ».‬ایشان‬ ‫س��پس با تاکید بر این نکته که «قدر این فریضه عظیم‬ ‫را باید خیلی دانس��ت» می‏فرماین��د‪« :‬امروز به برکت‬ ‫انقالب اسالمی و با هش��یاری امام بزرگوارمان‪ ،‬نماز‬ ‫جمعه به یک سنت پایدار در کشور تبدیل شده است‪.‬‬ ‫قبل از نظام اس�لامی‪ ،‬مردم ما با معنا و حقیقت نماز‬ ‫جمعه اش��نا نبودند؛ این لط��ف خدا بر ملت ما بود و‬ ‫باور اس��ت که‪« :‬با توجه به نقش کلیدی مردم در نظام‬ ‫اسالمی‪ ،‬نماز جمعه‪ ،‬حلقه اتصال میان خطیب جمعه و‬ ‫مردم است که تقویت این ارتباط‪ ،‬منجر به تقویت نظام‬ ‫و ارزش‏های مترتب بر ان می‏شود‪».‬‬ ‫نماز جمعه؛ حلقه اتصال خطیب جمعه و مردم‬ ‫نماز جمعه دارای شاخصه‏های مثبت بسیاری است که‬ ‫از جمله انها می‏توان به انتخاب امام جمعه از س��وی‬ ‫حاکم اسالمی اش��اره کرد‪ .‬ایت اهلل محسنی گرکانی‪،‬‬ ‫رئی��س دیوان عالی کش��ور‪ ،‬اولین ش��اخصه منصب‬ ‫امام��ت جمع��ه را این می‏داند‪« :‬امام جمعه از س��وی‬ ‫ی و ولی امر انتخاب می‏شود‪».‬‬ ‫حاکم اسالم ‬ ‫از نق��اط مثبت و مه��م امامان جمعه می‏ت��وان به این‬ ‫مطلب اش��اره کرد که انها می‏توانند با نفوذ کالم خود‬ ‫و با استفاده از ابزار مناسب‪ ،‬اعتقادات مردم را تقویت‬ ‫کنند‪ .‬به باور ایت اهلل محسنی گرکانی‪« :‬خطیب جمعه‪،‬‬ ‫عالوه ب��ر بیان اعتقادات و موعظه‪ ،‬ب��ه زبان پویا و با‬ ‫اس��تفاده از تکنولوژی روز و با بیانی شیوا‪ ،‬مردم را در‬ ‫جریان امور می‏گذارد و با این نقش خود‪ ،‬تاثیر عمیقی‬ ‫بر تقوی��ت اعتقادات مردم می‏نهد‪».‬ایت اهلل محس��نی‬ ‫گرکانی‪ ،‬نماینده مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه‬ ‫سابق اراک‪ ،‬نماز جمعه را از جمله دستاوردهای مهم‬ ‫ی دانسته و معتقد اس��ت‪« :‬این افتخار‬ ‫انقالب اس�لام ‬ ‫بزرگ برای ایران اسالمی و نسل‏های بعدی‪ ،‬با پیشتازی‬ ‫و حمایت امام(ره) روحانیت به دس��ت امده است‪ ».‬از‬ ‫نکات مهمی که همه به ان اذعان دارند‪ ،‬این اس��ت که‬ ‫در حقیق��ت نماز جمعه‪ ،‬حلقه وص��ل و ارتباط‏دهنده‬ ‫میان امام جمعه و مردم اس��ت؛ و از ناحیه این ارتباط‬ ‫تنگاتنگ است که نظام مقدس اسالمی نیز تقویت شده‬ ‫و ار ‏زش‏ها تثبیت و تحکیم می‏یابند‪ .‬رئیس دیوان عالی‬ ‫کش��ور نیز به این مطلب مهم اش��اره ک��رده و بر این‬ ‫خطیب جمعه؛ صاحب بصیرت سیاسی‬ ‫در بین روحانیون و اقشار مختلف روحانی می‏توان‬ ‫مناصب مختلفی را جست که هر روحانی بر اساس‬ ‫مقتضای ان مشغول خدمت به دین و اسالم و نظام‬ ‫اسالمی است‪ .‬اما در این میان‪ ،‬تفاوتی که میان یک‬ ‫امام جمعه با روحانی که مثال واعظ اس��ت‪ ،‬وجود‬ ‫دارد‪ ،‬تفاوتی محس��وس و چشم‏گیر است؛ چرا که‬ ‫کس��ی که نماز جمعه یک منطقه و ش��هر را اقامه‬ ‫می‏کند‪ ،‬می‏بایست تسلط باالیی نسبت به اوضاع و‬ ‫احوال منطقه خود و حتی کشور و سایر نقاط دنیا‬ ‫داش��ته باش��د و در واقع‪ ،‬دارای بصیرت و اگاهی‬ ‫سیاسی خاصی باشد‪ .‬ایت اهلل سید محمد سعیدی‪،‬‬ ‫امام جمعه ش��هر مقدس قم در ای��ن خصوص بر‬ ‫این اعتقاد اس��ت که‪« :‬بین خطیب جمعه و وعاظ‬ ‫دیگر تفاوتی وجود دارد؛ چرا که از دیدگاه ایشان‪،‬‬ ‫خطیب جمعه می‏بایس��ت اداب خاصی را رعایت‬ ‫کند و به مسائل روز دنیا و منطقه خود تسلط داشته‬ ‫باشد و در حقیقت صاحب بصیرت سیاسی باشد‪».‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫نم��از جمع��ه؛ مهم‏تری��ن عرص��ه حض��ور‬ ‫روحانیت در اجتماع‬ ‫روحانی��ت به عنوان یکی از ارکان و رهبران اصلی‬ ‫پیروزی انقالب اس�لامی ای��ران‪ ،‬نقش موثری در‬ ‫تثبیت و اس��تقرار نظام مقدس اس�لامی ایفا کرده‬ ‫اس��ت؛ به گونه‏ای که حض��ور پررنگ روحانیت‬ ‫در عرصه‏ه��ای مختل��ف بعد از انقالب اس�لامی ‬ ‫نشانگر این موضوع اس��ت‪ .‬یکی از این عرصه‏ها‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫ی محسوب می‏شود که‬ ‫یکی از برکات انقالب اس�لام ‬ ‫ما توانس��تیم این دریچه دلگش��ا به سمت معنویت و‬ ‫اگاهی را به روی خود باز کنیم‪».‬‬ ‫امام جمعه؛ فرمانده فرهنگی یک شهر‬ ‫ام��ام جمع��ه در یک ش��هر چنان نقش مهم��ی دارد‬ ‫ک��ه می‏ت��وان او را فرمان��ده فرهنگی ش��هر و منطقه‬ ‫قلمداد کرد؛ چرا که می‏توان��د با ارتباط برقرار کردن‬ ‫با اقش��ار گوناگون مردم‪ ،‬ش��هر و منطق��ه را از حیث‬ ‫فرهنگ��ی و مذهب��ی اداره و رهب��ری کن��د‪ .‬ایت اهلل‬ ‫محس��ن اراکی‪ ،‬عضو ش��ورای عال��ی مجمع جهانی‬ ‫اهل بیت(ع)‪ ،‬امام جمعه را رهبر فرهنگی یک ش��هر‬ ‫دانس��ته و معتقد اس��ت‪« :‬ی��ک امام جمع��ه می تواند‬ ‫یک ش��هر را از لح��اظ مذهبی و فرهنگ��ی‪ ،‬رهبری‪،‬‬ ‫و ب��ا اقش��ار مختلف فرهنگ��ی ارتباط برق��رار کرده‬ ‫و نیازه��ای فرهنگی را تش��خیص ده��د‪ ».‬همچنین‬ ‫ام��ام جمعه دارای کارویژه‏های خاصی اس��ت که از‬ ‫جمل��ه انها همی��ن جهت‏دهی نهاده��ای فرهنگی و‬ ‫راهبری انهاس��ت‪ .‬ایت اهلل اراکی در این خصوص بر‬ ‫این باور اس��ت‪« :‬امام جمعه می‏تواند و باید نهادهای‬ ‫فرهنگی را یکدس��ت و جهت ده��ی کرده و امکانات‬ ‫را ب��ه کار گیرد‪ ».‬اما نکت��ه مهمی که نباید از ان غافل‬ ‫ماند‪ ،‬این اس��ت که همان طور که ه��ر نهاد و ارگان‬ ‫و هر سیس��تمی نی��از ب��ه اسیب‏شناس��ی و ارزیابی‬ ‫عملکرد گذشته خود دارد‪ ،‬تشکیالت نماز جمعه نیز‬ ‫می‏بایس��ت دائما خود را در معرض نق��د و ارزیابی‬ ‫س��ایر کارشناس��ان و امامان جمعه قرار دهد تا بتواند‬ ‫همچنان به راهبری صحیح و وحدت مسلمین و مردم‬ ‫کم��ک نماید و در جهت‏دهی سیاس��ی و اجتماعی و‬ ‫مذهب��ی انها مفید واقع ش��ود‪ .‬ایت اهلل اراکی‪ ،‬اس��تاد‬ ‫س��طح خارج حوزه علمیه قم نیز ب��ا بیان این مطلب‬ ‫ک��ه‪« :‬امام��ت جمعه‪ ،‬یک��ی از بهتری��ن و قوی ترین‬ ‫سازمان های اجتماعی ما در سازمان تشکیالت است‪».‬‬ ‫تاکید می‏کند‪« :‬باید این سازمان‪ ،‬اسیب شناسی شود تا‬ ‫بهتر بتواند به وظایف خود عمل کند‪».‬‬ ‫ل��زوم اش��نایی ائمه جمعه با جامعه‏شناس��ی و‬ ‫خدمات ح��وزه علمیه و رئیس دانش��گاه ادیان و‬ ‫مذاه��ب قم بر این باور اس��ت که‪« :‬خطیب جمعه‬ ‫قبل از اینکه فقیه باش��د باید یک جامعه‏ش��ناس و‬ ‫روان‏شناس باشد و البته از فقه و اصول هم بهره‏ای‬ ‫داش��ته باش��د؛ چرا که خطیب جمعه‪ ،‬مساله‏گو و‬ ‫قاضی نیس��ت و این مس��اله را می‏توان در تجدید‬ ‫مکرر کتاب‏های اس��تاد مطهری دریافت که نتیجه‬ ‫ان این اس��ت که باید در غیر فقه و اصول هم کار‬ ‫جدی بشود و تولید صورت بگیرد‪».‬‬ ‫ایت اهلل محسن اراکی‪ ،‬عضو شورای عالی مجمع‬ ‫جهانی اهل بیت(ع)‪ ،‬امام جمعه را رهبر فرهنگی‬ ‫یک شهر دانسته و معتقد است‪« :‬یک امام جمعه‬ ‫می تواند یک شهر را از لحاظ مذهبی و فرهنگی‪،‬‬ ‫رهبری و با اقشار مختلف فرهنگی ارتباط برقرار‬ ‫کرده و نیازهای فرهنگی را تشخیص دهد‪».‬‬ ‫روان‏شناسی‬ ‫یک��ی از نیازه��ای اصلی امروز برای اقش��ار مختلف‬ ‫مردم مومن و خداجوی ایران‪ ،‬همدلی و وحدت کلمه‬ ‫اس��ت که روحانیون و به طور خ��اص‪ ،‬امامان جمعه‬ ‫می‏توانن��د این نقش را به بهترین وج��ه ایفا کنند‪ ،‬اما‬ ‫این مساله محقق نمی‏شود جز این‏که امامان جمعه ما‬ ‫عالوه بر تسلط بر فقه و اصول که ضروری می‏نماید‪،‬‬ ‫می‏بایست به مسائل روان‏شناسی و جامعه‏شناسی نیز‬ ‫اش��نایی داش��ته باش��ند تا بتوانند راحت‏تر با اجتماع‬ ‫میلیون��ی مردم ارتب��اط برقرار ک��رده و از این نعمت‬ ‫عظیم الهی‪ ،‬یعنی نماز جمعه به بهترین وجه اس��تفاده‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫حجت االس�لام سید ابوالحس��ن نواب‪ ،‬رئیس مرکز‬ ‫که حضور و تاثیرگذاری روحانیت در ان نس��بت‬ ‫به س��ایر عرصه‏ها بیش��تر مش��هود بوده و هست‪،‬‬ ‫عرصه نم��از جمعه و حض��ور روحانیت در این‬ ‫عرصه به عنوان امامان جمعه است‪ .‬حجت االسالم‬ ‫دکت��ر غالمرضا صدیق اورعی‪ ،‬عضو هیات علمی‬ ‫دانش��گاه فردوسی مش��هد‪ ،‬در خصوص حضور‬ ‫روحانی��ت در عرص��ه اجتم��اع به واس��طه نماز‬ ‫جمع��ه بر این باور اس��ت که‪« :‬اقام��ه نماز جمعه‬ ‫از مهم تری��ن عرصه ه��ای حض��ور روحانیت در‬ ‫اجتماع‪ ،‬بعد از انقالب به ش��مار می رود؛ هر چند‬ ‫قب��ل از انقالب به صورت محدود اقامه می ش��د‪،‬‬ ‫ام��ا قطع��ا ب��ه گس��تردگی و تاثیرگ��ذاری زمان‬ ‫حاضر نبود‪».‬‬ ‫‪59‬‬ ‫نوشتاری از دکترمحمد علی رامین (قسمت سوم)‬ ‫امام؛ معیار حق و باطل‬ ‫طبق نص قانون اساسی (مقدمه – اصل دوم بند پنجم –‬ ‫اصل پنجم – اصل پنجاه و هفتم – اصل یکصد و هفتاد‬ ‫و هفتم) و همچنین بر اساس اندیشه و گفتمان امام خمینی‬ ‫(ره) جایگاه والیت فقیه مقام «امامت امت اسالمی» است‬ ‫ت��ا به عنوان «امام» محور وح��دت «امت» در زمان غیبت‬ ‫حض��رت حجت (ع��ج) باش��د‪.‬بعد از رحل��ت ام��ام‬ ‫خمین��ی (ره) خالف نظر صریح ان بزرگوار و مغایر متن‬ ‫قانون اساس��ی‪ ،‬لفظ «امام» در ش��خص امام خمینی (ره)‬ ‫تحدید ش��د و برای جانش��ین ان حضرت مقام«امامت‬ ‫ول��ی فقی��ه» مس��کوت گذاش��ته ش��د و عم�لا نظام‬ ‫توحی��دی «ام��ت – امامت» مورد نظر قانون اساس��ی و‬ ‫امام خمینی (ره) به نظام «ملت – رهبر» متعارف سیستم های‬ ‫سکوالریستی غرب تنزل یافت‪ .‬کسانی که این تغییرات‬ ‫بنیادی��ن را پایه گذاری کردن��د‪ ،‬از نتایج خطیر ان غافل‬ ‫نبودن��د‪ ،‬اما برای تبعیت عموم از خواس��ته های خویش‬ ‫و تحمیل عوارض ناش��ی از ای��ن خط متفاوت‪ ،‬معموال‬ ‫شبهاتی را مطرح می کردند‪ .‬در سال ‪ 1369‬پاسخگویی به‬ ‫این بهانه ها و شبهات انجام گرفت و نخستین بار هفته نامه‬ ‫«کیهان هوایی» به انتشار مقاله ای مفصل به قلم «محمد علی‬ ‫رامین» در چندین ش��ماره متوالی (به��ار ‪ )1370‬همت‬ ‫گماشت‪ .‬در ذیل قسمت سوم ان مقاله نقل شده است‪.‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪60‬‬ ‫شبهه پنجم‪:‬‬ ‫موض��وع «امت و امام��ت» در حال حاضر برای جامعه یک‬ ‫مس��اله جانبی و کم اهمیت است و بحث بر سر ان موجب‬ ‫بروز حساسیت منفی شده و ایجاد فتنه می کند‪.‬‬ ‫پاسخ‪ :‬در اوایل پیروزی انقالب اسالمی بحث های زیادی در‬ ‫اطراف هویت جامعه و اصالت نهضت در بین مردم مطرح‬ ‫می شد و خیلی از گروه ها تالش می کردند با لطایف الحیل‪،‬‬ ‫هویت اسالمی انقالب را انکار یا دست کم مخدوش کنند و‬ ‫معاندین و منافقین سعی می کردند تا جایی که ممکن است‬ ‫حمالت اصلی خود را متوجه راس هرم جامعه و شاخص‬ ‫اصلی نهضت و انقالب کنند‪ .‬به همین دلیل وقتی قرار شد‬ ‫که بر مبنای اصول فکری حضرت امام خمینی (قدس سره)‬ ‫و اهداف انقالب‪ ،‬ی��ک نظام متکی به امامت و والیت فقیه‬ ‫به شکل قانونی ان تثبیت شود‪ ،‬جوسازی های انها شدیدتر‬ ‫ش��د‪ .‬یکی از این گروه ها در تبلیغات خود شعار می داد که‬ ‫حوزه اختیارات مقام امامت باید محدود شده و تنها وظیفه‬ ‫امام «‪....‬دادن رهنمودهای فکری‪ ،‬سیاس��ی‪ ،‬اخالقی و تعلیم‬ ‫مکت��ب و ارائه نمونه های عمل صال��ح و هدایت فکری و‬ ‫معنوی سیاسی جامعه است»‪ )1(.‬یعنی ولی فقیه فقط راهنما‬ ‫و رهبر نظری جامعه باشند و نه پیشوا و امام مردم‪ .‬منافقین‬ ‫هم با همان روش منافقانه خود چنین می گفتند‪ « :‬ما موافق‬ ‫نیستیم که سنت مردمی موسسات تحت نام امام پایمال شود‪،‬‬ ‫ما موافق نیستیم که خدای ناخواسته به انقالب و رهبری ان‬ ‫(‪)2‬‬ ‫ظن دیکتاتوری برده شود‪».‬‬ ‫بعضی از گروه های محارب با اصل امامت امت و والیت امر‪،‬‬ ‫نظر خود را صریحتر مطرح می کردند‪« :‬قانون اساسی با وجود‬ ‫نهادی چون والیت فقیه‪ ...‬حاکمیت خلق را زیر پا گذاش��ته‬ ‫است»‪ )3( ،‬از طرف مقابل هم مردم با نظرات امام خمینی(ره)‬ ‫که بارها در کتاب «والیت فقیه»(‪ )4‬ابراز فرموده بودند‪ ،‬اشنایی‬ ‫کلی داشتند‪« :‬امام باید فاضل و عالم به احکام و قوانین و در‬ ‫اجرای ان عادل باش��د»‪« ،‬کسی که می خواهد حکومت کند‬ ‫اوال باید امام باش��د ‪ ،‬در اینجا معنای لغوی امام که عبارت از‬ ‫رئیس و پیشوا باشد‪ ،‬مقصود است»‪« ،‬فقیه عادل مقام امامت و‬ ‫ریاست را برای قضاوت به حسب تعیین [شرایط ان توسط]‬ ‫ام��ام [معص��وم] (ع) داراس��ت‪ ....‬ولی فقیه وصی رس��ول‬ ‫اکرم (ص) است و در زمان غیبت‪ ،‬امام المسلمین و رئیس المله‬ ‫اس��ت»‪ ،‬والیتی که برای پیغمبر اکرم (ص) و ائمه (ع) جاری‬ ‫است‪ ،‬برای فقیه هم ثابت است‪.‬‬ ‫در عین حال س��رداران فکری س��پاه انقالب با تمام وجود‬ ‫از اص��ل الهی «امامت ام��ت» در برابر تهاجم های تبلیغاتی‬ ‫دشمنان دفاع می کردند‪ .‬از ان جمله سید مظلوم امت‪ ،‬شهید‬ ‫ایت اهلل بهش��تی (ره) در توضی��ح ویژگی فکری و عقیدتی‬ ‫خط امام خمینی (ره) چنین می گوید‪« :‬اینکه ش��ما دیدید ما‬ ‫در تنظیم و تدوین قانون اساس��ی جمهوری اس�لامی تاکید‬ ‫کردیم روی نقش فقیه به عنوان امام و رهبر و کارشناس برای‬ ‫این است که می خواهیم ان شاء اهلل جمهوری مان جمهوری‬ ‫اسالمی باشد‪ )5(».‬یعنی بدون وجود فقیهی که «امام و رهبر و‬ ‫کارشناس» باشد‪ ،‬حکومت ما هویت اسالمی خود را از دست‬ ‫می دهد‪ .‬ش��هید بزرگوار رجایی وارس��ته اعالم می کرد‪« :‬ما‬ ‫فداییان امام و امتیم‪ .‬قربانی شدن در راه تحقق اسالم و اهداف‬ ‫انقالب اس�لامی ارزوی ماس��ت»(‪ )6‬یا می گفت‪[« :‬ما] تمام‬ ‫سرمایه های خود را در راه تحقق این انقالب و در راه رهبری‬ ‫والیت فقیه خواهیم گذاشت»(‪ )7‬و گفته هایش چه صادق و‬ ‫وفادار بود‪ .‬او در جای دیگری می گفت‪« :‬کلمه والیت فقیه‬ ‫به تعبیر یکی از دوستان‪ ،‬تنها مشخصه قانون اساسی جدید‬ ‫از قدیم (زمان طاغوت) می تواند باشد‪ ،‬یعنی جوهره انقالب‬ ‫اسالمی ایران اس��ت‪ )8(».‬با وجودی که مرحوم امام خمینی‬ ‫(رضوان اهلل علی��ه) که خود در مقام والی��ت فقیه و امامت‬ ‫امت قرار داش��ت و طبیعتا می بایست مایل نباشند به اینکه‬ ‫زیاد در این باره موضع گیری کند‪ ،‬اما از انجاکه مساله «امامت‬ ‫مس��لمانان در زمان غیبت معصوم(ع)» به عنوان یک اصل‬ ‫فکری و اعتقادی برای حفظ اصالت اسالمی نظام در اینده‬ ‫مطرح بود و نه برای شخص و زمان خودشان‪ ،‬بارها از تثبیت‬ ‫قانونی اصل والیت فقیه دفاع کردند و گفتند‪(« :‬دشمنان) به‬ ‫صورت های مختلف با اسالم مخالفت می کنند‪ ،‬در مجلس‬ ‫خبرگان به مجرد اینکه صحبت از والیت فقیه شد‪ ،‬مخالفت را‬ ‫شروع کردند‪ .‬اینها از مجلس خبرگان می ترسند‪ ،‬برای اینکه‬ ‫خبرگان می خواهند والیت فقی��ه را اثبات کنند‪ ،)9(».‬والیت‬ ‫فقیه چیزی اس��ت که خدای تبارک و تعالی درس��ت کرده‬ ‫اس��ت؛ همان والیت رسول اهلل (ص) است و اینها از والیت‬ ‫رس��ول اهلل (ص) هم می ترس��ند‪ .‬ش��ما بدانید که اگر امام‬ ‫(‪)10‬‬ ‫زمان(عج) هم بیاید‪ ،‬باز این قلمها با او مخالفت می کنند‪».‬‬ ‫ی��ا می فرمودن��د‪« :‬بهتری��ن اص��ل در قانون اساس��ی اصل‬ ‫والیت فقیه است‪ )11(».‬و سرانجام شهید مظلوم بهشتی که با‬ ‫خون خود قانون اساسی و اصل جاودانه «امامت ولی فقیه» را‬ ‫امضاء کرد و رفت‪ ،‬چنین هش��دار می داد‪ « :‬ملت مسلمان و‬ ‫متعهد ایران هش��یار باش‪ ،‬اگاه باش! حفظ هویت و اصالت‬ ‫اسالمی انقالب کن!»(‪ )12‬و نیز می فرمود‪« :‬نظام در اسالم‪ ،‬نظام‬ ‫والیت فقیه اس��ت‪ .‬انهایی که والیت فقیه را قبول ندارند در‬ ‫هر مقامی که باشند سرنگون خواهند شد‪ )13(».‬در اینجا برای‬ ‫رعایت اختصار کالم از ذکر مواضع س��ایر بزرگان(‪ )14‬صدر‬ ‫انقالب خودداری می ش��ود‪ .‬حال با توجه به حساس��یت‬ ‫همگانی – دوس��ت و دشمن‪ -‬از روزهای نخستین انقالب‬ ‫ت��ا اخرین ماه های عمر مبارک امام راحل (علیه الرحمه) که‬ ‫مس��اله والیت مطلقه فقیه مورد تاکید و تثبیت قانونی قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬چطور می توان در قبال اندیشه هایی که بالفاصله بعد‬ ‫از رحلت بنیانگذار جمهوری اسالمی‪ ،‬می خواهند ندانسته‬ ‫اصل مکتبی «امت و امامت» را مساله ای جانبی و کم اهمیت‬ ‫معرفی کنند‪ ،‬بی تفاوت ماند؟ بدون اینکه بخواهیم صاحب‬ ‫ادع��ای مذکور را خدای ناکرده با افراد گروه های محارب و‬ ‫منافق مقایس��ه کنیم‪ ،‬باید همه مراقب باشیم که برداشت و‬ ‫ذهنیت ما از جامعه اسالمی ایران ماحصل القائات دشمن و‬ ‫در خدمت اهداف او در جهت تضعیف مبانی اعتقادی نظام‬ ‫مقدس اس�لامی نباشد‪ .‬مردم ما همان مردمی هستند که در‬ ‫خالل ‪ 12‬سال گذشته با تکیه و اعتماد الیزال خود به امامت‬ ‫ولی فقیه‪ ،‬انقالب را به پیروزی رساندند‪ ،‬گروهک ها را منهدم‬ ‫کردند‪ ،‬توطئه های گوناگون را در هم شکس��تند‪ ،‬نیروهای‬ ‫نظامی استکبار جهانی به سرکردگی صدام خبیث را تار و مار‬ ‫ساختند‪ ،‬بارها به طور گسترده و متحد در انتخابات شرکت‬ ‫کردند و سرانجام به مناسبت های مختلف همواره با حضور‬ ‫میلیونی خود در تظاهرات سراسر کشور‪ ،‬وحدت خود را در‬ ‫تبعیت عاشقانه از والیت و امامت فقیه زمان نشان داده اند‪.‬‬ ‫مردم ما پیوسته نشان داده اند که خود را بخشی از امت بزرگ‬ ‫اس�لامی دانسته و به عنوان پیشگامان میلیون ها مسلمان در‬ ‫سراس��ر جهان‪ ،‬والیت فقیه را به عنوان سنگر تسخیرناپذیر‬ ‫مکتب و نهضت ش��ناخته و از مقام مقدس امامت امت که‬ ‫ملجاء‪ ،‬مرجع‪ ،‬مقتدا و پیشوای انهاست‪ ،‬با جان شیرینشان‬ ‫حراست کرده و خواهند کرد‪ .‬مردم خوب و سربلند ما‪ ،‬مردمی‬ ‫ مومن و هوشمندند که باورهای اعتقادی خویش را در روح‬ ‫پاکشان پرورش داده و بر قلوب بی االیش خود حک کرده اند؛‬ ‫انها وقتی فهمیدند که «فقیه»‪ ،‬وصی رسول اکرم (ص) است‬ ‫و در زمان غیبت‪ ،‬امام المس��لمین و رئیس المله است‪ ،‬ایمان‬ ‫خود را تحت تاثیر تبلیغات دشمن و وسوسه های سیاست‬ ‫زدگی یا تنگناهای اقتصادی و مشکالت روزمره اجتماعی از‬ ‫دست نمی دهند‪ .‬اخرین حرکت ملت مسلمان در تظاهرات‬ ‫کم نظیر ‪ 22‬بهمن ‪ 71‬در سراس��ر کش��ور که طبق گزارش‬ ‫رسانه ها اکنده بود از عطر روحبخش شعار مکتبی «خامنه ای‬ ‫رهبر است‪ ،‬وارث پیغمبر است»‪ ،‬گواه صادق این مدعاست‪.‬‬ ‫در تاریخ‪ ،‬هیچ مساله ای جز پایبندی به اصل «امامت» امت‪،‬‬ ‫باعث جنگ ها‪ ،‬قتل عام ها‪ ،‬اسارت ها و اوارگی های تحمیلی‬ ‫بر ائمه معصومین(ع) و بر پیروان اهل بیت عصمت(ع) نبوده‬ ‫است و در عصر کنونی نیز انقالب عظیم اسالمی که در نتیجه‬ ‫مجاهدت های بی نظیر ابر مرد قرن‪ ،‬حضرت امام خمینی(ره)‬ ‫و پایمردی یاران وفادارش به پیروزی رس��ید و برای کسب‬ ‫این پیروزی و حفظ ان صدها هزار انسان واالمقام و بندگان‬ ‫عزی��ز خداوند‪ ،‬خود را قربان��ی کردند‪ ،‬هدف بزرگی مانند‬ ‫احیای اصل فراموش شده «استمرار امامت» در زمان غیبت‬ ‫معصوم (ع) توس��ط فقهای جامع الش��رایط را در سرلوحه‬ ‫برنامه های خود گذاش��ت‪ .‬در مقدمه قانون اساسی چنین‬ ‫می خوانی��م‪« :‬طرح حکومت اس�لامی بر پای��ه والیت فقیه‬ ‫که در اوج خفقان و اختناق رژیم اس��تبدادی از س��وی امام‬ ‫خمینی ارائه ش��د‪ ،‬انگیزه مشخص و منس��جم نویی را در‬ ‫مردم مس��لمان ایجاد نمود و راه اصیل مبارزه مکتبی اسالم‬ ‫را گش��ود که تالش مبارزان مس��لمان و متعهد را در داخل‬ ‫و خارج کش��ور فشرده تر س��اخت‪ .....‬بر اساس والیت امر‬ ‫ما با حضور انس�انی وارس�ته و شایسته به نام‬ ‫«امام» در صحن�ه حیات اجتماع که مظهر تقوا‪،‬‬ ‫زهد‪ ،‬اگاه�ی‪ ،‬فضیلت و عدالت زمان به ش�مار‬ ‫می روند و همچنین با داش�تن روحانیت اصیل و‬ ‫پیرو امام از بزرگ ترین پشتوانه معنوی جامعه و‬ ‫به ویژه نسل جوان برخورداریم‬ ‫پانوشت‪:‬‬ ‫‪ -1‬نشریه جنبش مسلمانان مبارز شماره ‪ 17‬مورخ ‪:1358/1/17‬‬ ‫جهان تازه‬ ‫رجوع کنید به کتاب « بررسی مستندی از مواضع گروه ها در قبال‬ ‫انقالب اسالمی»‬ ‫‪ -2‬بیانیه مجاهدین (منافقین) خلق مورخ ‪ :1358/3/17‬ماخذ باال‬ ‫‪ -3‬نشریه پیکار شماره ‪ 23‬مورخ ‪ 1358/8/9‬همان ماخذ باال‬ ‫‪ -4‬کت��اب والیت فقی��ه و جهاد اکب��ر از امام خمین��ی (ره) –‬ ‫صفحات‪149-88-87-53 :‬‬ ‫‪ -5‬سخنرانی شهید بهشتی در اصفهان مورخ ‪ :1358/11/9‬رجوع‬ ‫کنید به کتاب «او به تنهایی یک امت بود» ‪ -‬دفتر اول – صفحه‬ ‫‪ -240‬چاپ دوم‬ ‫‪ -6‬مجله س��روش مورخ ‪ :1360/2/19‬رج��وع کنید به کتاب‬ ‫«گزیده ای از سخنان رئیس جمهوری شهید محمد علی رجایی»‬ ‫‪ -7‬روزنامه جمهوری اسالمی مورخ ‪1359/6/10‬ماخذ باال‬ ‫‪ -8‬روزنامه جمهوری اس�لامی مورخ ‪ 1359/6/20‬همان ماخذ‬ ‫باال‬ ‫‪ 9‬و ‪ -10‬س��خنرانی امام خمینی روز ‪ 30‬مهر ماه ‪ :1358‬رجوع‬ ‫کنید به کتاب «خط امام‪ ،‬کالم امام» چاپ دوم‪.‬‬ ‫‪ -11‬سخنرانی امام خمینی روز ‪ :1358/10/12‬ماخذ باال‬ ‫‪ -12‬سخنرانی شهید ایت اهلل بهشتی به مناسبت روز ‪ 15‬شعبان‪:‬‬ ‫رج��وع کنید به کتاب «او به تنهایی ی��ک امت بود» ‪ -‬دفتر اول‬ ‫– چاپ دوم‬ ‫‪ -13‬سخنرانی شهید ایت اهلل بهشتی در شهر کازرون‪ :‬ماخذ باال‬ ‫‪ -14‬ش��هید بزرگ��وار ایت اهلل اس��تاد مطه��ری(ره) در اخرین‬ ‫مصاحبه ‪ ،‬فرصت بررس��ی و توضیح مساله امامت و رهبری را‬ ‫ندارد‪ ،‬چنین می گوید‪« :‬مساله بسیار مهمی که نقش تعیین کننده در‬ ‫تحلیل انقالب ایران دارد و من بسیار متاسفم که نتوانستم در این‬ ‫جلسه درباره اش بحث کنم‪ .‬مساله رهبری انقالب است‪ »....‬نگاه‬ ‫به کتاب «پیرامون انقالب اسالمی» ‪ -‬صفحه ‪141‬‬ ‫‪ -15‬ای اه��ل ایم��ان‪ ،‬اهل خدا و رس��ول و ولی امرهای خود‬ ‫(امامان و رهبران) را اطاعت کنید‪« .‬سوره نساء ایه ‪»59‬‬ ‫‪ -16‬ای اهل ایمان تقوا پیشه کنید (و بوسیله ایمان و پیروی از‬ ‫اولیای حق) به خدا توسل جویید و در راه او جهاد کنید‪ ،‬باشد‬ ‫که رستگار شوید‪« .‬س��وره مائده ایه ‪ »35‬رجوع کنید به تفسیر‬ ‫المیزان جلد پنجم‬ ‫‪ -17‬شرح نکات ظریف این مسائل بر عهده اشنایان پرده های راز‬ ‫عارفان و سالکان الی اهلل است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫و امامت مس��تمر ‪ ،‬قانون اساس��ی زمینه تحقق رهبری فقیه‬ ‫جامع الش��رایطی را که از طرف مردم به عنوان رهبر شناخته‬ ‫می شود‪ ،‬اماده می کند‪ ».....‬و همچنین بند پنجم از اصل دوم‬ ‫قانون اساسی‪ ،‬جمهوری اسالمی را‪ ،‬نظامی معرفی می کند بر‬ ‫پایه ایمان به «امامت و رهبری مستمر و نقش اساسی ان در‬ ‫تداوم انقالب اسالمی» که قبال هم ذکر شد‪ .‬بنابراین «امامت‬ ‫مستمر» اصلی خدشه ناپذیر از اعتقادات پیروان اهل بیت (ع)‬ ‫و یاران انقالب و طرفداران جمهوری اسالمی است و هیچ‬ ‫عاملی نمی تواند ان را برای دوستداران مذهب و نهضت به‬ ‫صورت یک موضوع جانبی و کم اهمیت جلوه گر س��ازد‪.‬‬ ‫امام عالوه بر انکه مرجع امور و ملجاء امت در مشکالت و‬ ‫خطرات است‪ ،‬نقش مرشد و رهبر و هادی را هم برای پیروان‬ ‫خود بر عهده دارد‪ .‬او عصاره فضائل و پرچمدار ارزش��های‬ ‫امت است؛ او معیار حق و باطل در حوادث و محور وحدت‬ ‫امت و حبل المتین الهی در میان بندگان خداست‪« .‬امام» باالتر‬ ‫از سرپرست یک خانواده‪ ،‬ولی امر مسلمانان و مراقب احوال‬ ‫و نگران سرنوشت انهاس��ت؛ او تکیه گاه روحی توده ها و‬ ‫سلطان قلبهاست‪ .‬به همین دلیل اگر دست اندرکاران متعهد‬ ‫و اندیشمندان دلسوز یک جامعه نتوانند قداست و جامعیت‬ ‫اس��وه حس��نه زمان خود را معرفی کنند و جامعه از داشتن‬ ‫نمونه عین��ی ارزش ها و معیارهای خود – ک��ه همواره در‬ ‫عصر غیبت امری نسبی است‪ -‬محروم بماند‪ ،‬الجرم تحت‬ ‫تاثیر وسوسه های دایمی خناسان جذب سرمشق های باطل‬ ‫و پوش��الی ش��ده و هویت خود را به مرور زمان از دس��ت‬ ‫می دهد‪ .‬امروزه وقتی جهان غربی که در سراش��یبی مهیب‬ ‫محو کامل معنویت و گسس��تن هم��ه معیارهای اخالقی‬ ‫جوامعش و نابودی اساس خانواده و بی پناهی نسل جوانش‬ ‫– در اوج اقتدار اقتصادی و رفاه مادی‪ -‬سراس��یمه به دنبال‬ ‫یافت��ن پناهگاه های فک��ری و روحی برای نس��ل اینده اش‬ ‫می گردد‪ ،‬نداش��تن س��مبل های صالح اخالقی و اسوه های‬ ‫حس��نه اجتماعی را بزرگترین مصیبت برای جوامع از هم‬ ‫پاش��یده و نس��ل های رو به انحطاط و تباهی خود به ش��مار‬ ‫م��ی اورد و این موضوعی اس��ت که در ای��ن اواخر نه فقط‬ ‫ی و فرهنگی‪ ،‬بلکه در رس��انه ها و حتی در‬ ‫در مجام��ع علم ‬ ‫مجالس قانونگذاری کشورهای غربی مطرح شده است ما‬ ‫با حضور انس��انی وارسته و شایسته به نام «امام» در صحنه‬ ‫حیات اجتماع که مظهر تقوا‪ ،‬زهد‪ ،‬اگاهی‪ ،‬فضیلت و عدالت‬ ‫زمان به شمار می روند و همچنین با داشتن روحانیت اصیل‬ ‫و پیرو امام از بزرگ ترین پش��توانه معنوی جامعه و به ویژه‬ ‫نسل جوان برخورداریم و هرچه ایشان اشارت کنند‪ ،‬به جان‬ ‫و دل می پذیریم‪ ،‬زیرا خداوند خودش اطاعت از فرمان ولی‬ ‫امر را در ردیف اطاعت از دستور خدا و رسولش قرار داده‪،‬‬ ‫انجا که می فرماید‪« :‬اطیعوا اهلل و اطیعوا الرسول و اولی االمر‬ ‫منکم»(‪ )15‬وقتی مسلمانی در قران کریم به ایه مبارکه «یا ایها‬ ‫الذین امنوا اتقواهلل و ابتغوا الیه الوس��یله و جاهدوا فی سبیله‬ ‫لعلکم تفلحون»(‪ )16‬مواجه می شود‪ ،‬چه نتیجه ای می گیرد؟ او‬ ‫می بیند که خداوند متعال در ایه ش��ریفه بعد از اینکه ایمان‬ ‫اورن��دگان را به تق��وا و پرهیزگاری دعوت ک��رده‪ ،‬از انها‬ ‫می خواهد که برای رفتن به سوی کمال مطلق و کسب مقام‬ ‫قرب الی اهلل حتما وسیله ان را بجویند که با یاری ان وسیله‬ ‫بتوانند بهتر و مطمئن تر در راهش جهاد و تالش کنند تا به‬ ‫سعادت برسند‪ .‬از طرف دیگر مسلمانان می دانند که بهترین‬ ‫و مطمئن ترین وسیله نیل به قرب الهی و سعادت دو جهان‪،‬‬ ‫مقام پیامبر گرامی (ص) نزد پرودگار عالم است و بعد از ان‬ ‫هم جایگاه اهل بیت و ائمه معصومین (ع) اس��ت که باید به‬ ‫انها توسل جست و با تبعیت از ان بزرگواران‪ ،‬توفیق انجام‬ ‫جهاد اصغر و اکبر و کسب فالح و رستگاری میسر می شود‪.‬‬ ‫در اینجا سوال این است که وقتی مسلمانان در زمان غیبت‬ ‫به امام معصوم(ع) دسترسی نداشته و عامه انها هم بر علومی‬ ‫ از ناحیه معصومین(ع) احاطه ندارند ‪ ،‬ایا راهی جز توس��ل‬ ‫عملی و تبعیت از نایب معصوم یعنی امامت در عصر غیبت‬ ‫برای مسلمانان در جهت رسیدن به سعادت دو جهان باقی‬ ‫می ماند؟‬ ‫در روزگار بحرانی ‪ ،‬س��رایت طاع��ون ضد فرهنگی غرب‪،‬‬ ‫در تار و پود اجتماع و در حالی که صهیونیس��م و استکبار‬ ‫جهانی به سرکردگی امریکا سلطه خود را در سراسر منطقه‬ ‫گسترش می دهند و می رود که افغانستان محروم و جنگ زده‬ ‫همچون س��ومالی در کام انان فرو رود و در موقعیتی که از‬ ‫چهارسو‪ ،‬ایران اسالمی در محاصره پایگاه های نظامی امریکا‬ ‫که مثل قارچ سمی سر بر می اورند‪ ،‬قرار گرفته است‪ ،‬اعتبار‬ ‫انقالب و استحکام نظام و همچنین تعالی معنوی جامعه در‬ ‫گرو تحکیم هرچه بیشتر رابط ه قلبی و عارفانه امت با امامت‬ ‫است‪ .‬او در این راستا تالش خالصانه و جهاد سخاوت مندانه‬ ‫تمامی س��ردمداران و پیشکسوتان میدان های فرهنگ‪ ،‬هنر‪،‬‬ ‫سیاست و مذهب و همچنین قلب های عاشق و اراده هایی‬ ‫استوار و انسان هایی ایثارگر و صبور را می طلبد که سرزنش‬ ‫خارمغیالن‪ ،‬انها را از حرکت در راه حق باز ندارد و همچون‬ ‫رجایی بزرگ بی محابا شعار دهند‪« :‬ما فداییان امام و امتیم‪».‬‬ ‫اما مساله احتمال و فرضی ه بروز حساسیت منفی در کسانی که‬ ‫هنوز اصل اسالمی «امت واحده – امام واحد» را نفهمیده یا‬ ‫نپذیرفته اند‪ ،‬موضوع جدید و حادی نیست‪ .‬همه به یاد دارند‬ ‫که در ابتدای انقالب‪ ،‬بسیاری استدالل می کردند‪« :‬برای حفظ‬ ‫وحدت جامعه و پرهیز از هر گونه تشنج باید تمامی اقایان‬ ‫مراجع عالیقدر در همان حد اقای خمینی مطرح باش��ند و‬ ‫اگر ایت اهلل العظمی خمینی بیش از سایر شخصیت های حوزه‬ ‫علمیه مورد اکرام واحترام قرار گیرد‪ ،‬باعث ایجاد درگیریهای‬ ‫اجتماعی خواهد ش��د و به ویژه اگر بخواهیم لقب «امام» را‬ ‫ب��ه معظم له بدهیم‪ ،‬فتنه ها برپا خواهد ش��د؛ زیرا اوال لفظ‬ ‫«امام» را نمی توان به هر کس��ی داد و تنها اختصاص به ائمه‬ ‫معصومین(ع) دارد و کسی جز حضرت صاحب الزمان(عج)‬ ‫«امام امت» نیست و ملت ما شیعه اثنی عشری است و دوازده‬ ‫امام بیش��تر ندارد‪ ....‬و ثانیا مگر ممکن است با وجود سایر‬ ‫مراجع عظام که بعض ا از نظر کهولت سن و سابقه مرجعیت و‬ ‫تعداد مقلدین باالتر از معظم له هستند‪ ،‬ایشان را «امام» خطاب‬ ‫کنیم و دیگران را فقط ایت اهلل العظمی بخوانیم؟ این جریان‬ ‫برای فتنه انگیزی در صفوف متحد ملت در مقابل رژیم شاه‬ ‫فاسد است و چه بسا که توطئه خود ساواک باشد تا با طرح‬ ‫یک بحث انحرافی در جامعه و نادیده گرفتن مقام شامخ سایر‬ ‫علمای اعالم و مراجع عظام‪ ،‬موجب بروز حساسیتهای منفی‬ ‫در مردم شده و موقعیت اقای خمینی را در جامعه تضعیف‬ ‫کرده و در نتیجه شاه ظالم را از خطر سقوط برهاند و نهضت‬ ‫را از رسیدن به پیروزی محروم کنند‪»....‬‬ ‫همان طور که این گونه وسوسه ها در اغاز انقالب‪ ،‬باطل از‬ ‫اب درامدند‪ ،‬در این زمان هم چنین برداشت هایی که ناشی‬ ‫از احتیاط کاری زاید و گرانی مفرط اس��ت موردی ندارند؛‬ ‫زیرا ان موقع که نه نظام اس�لامی وجود داش��ت و نه بحث‬ ‫والیت فقیه برای عموم کامال روشن بود‪ ،‬از طرف دیگر هم‬ ‫افراد قدرت پرستی مانند اقای کاظم شریعتمداری در لباس‬ ‫و جایگاه مرجعیت قرار داش��تند‪ ،‬موضوع برای بیشتر ملت‬ ‫جا افتاد و نه تنها خطری متوجه نهضت نش��د‪ ،‬بلکه تعبیر‬ ‫«امام خمینی» به صورت ش��عار اصل��ی انقالب و انقالبیون‬ ‫درامد ‪ ،‬به طوری که حتی کمونیست ها و منافقین هم در ان‬ ‫شرایط خاص برای این که از قافله انقالب جدا نشوند ‪ ،‬خود‬ ‫را متعهد به گفتن و نوشتن لفظ «امام» دیدند‪.‬‬ ‫حاال بحمداهلل ه��م مردم ما هش��یارتر و اگاه ترند و هم در‬ ‫تبعیت عاش��قانه از جانشین عزیز امام خمینی (ره) لحظه ای‬ ‫درنگ نک��رده و نمی کنند و هم اصل «والیت مطلقه فقیه و‬ ‫امامت امت» به صورت نظام حاکم بر جامعه ‪ ،‬مقبول مسلمانان‬ ‫است و همچنین به لطف الهی ‪ ،‬تمام علمای اعالم و مراجع‬ ‫عظام (ایدهم اهلل تعالی) نشان داده اند که از تبار بندگان وارسته‬ ‫خدا بوده و هیچ کدام از این بزرگواران بعد از رحلت جانسوز‬ ‫امام راحل (ره) در پشتیبانی از مقام رهبر و امامت و نیز بیعت‬ ‫با والیت فقیه کمترین کوتاهی از خود بروز نداده اند و جز‬ ‫این هم از پرورش یافت��گان مکتب صادق ال محمد (ص)‬ ‫و منتظران صال��ح حجت (عج) انتظار نمی رفت‪ ،‬که به قول‬ ‫خواجویکرمانی‪:‬‬ ‫پیش صاحبنظران ملک س��لیمان باد اس��ت بلکه ان است‬ ‫سلیمان که ز ملک ازاد است و اگر نبود احساس تکلیف‬ ‫الهی‪ ،‬که حکومت را‪ ،‬حتی بر حضرت مولی الموحدین (ع)‬ ‫هم تحمیل ک��رد‪ ،‬هرگز رهبران عارف و زاهد انقالب (امام‬ ‫راحل و امام حاضر) زیر بار سنگین قبول مسئولیت امامت و‬ ‫(‪)17‬‬ ‫والیتمسلماناننمی رفتند‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫ارزیابی اب خضر از استراتژی نظامی ایران در دفاع مقدس‪:‬‬ ‫پیشروی برای خاتمه جنگ‬ ‫امید کرمانیها‪/‬قسمت دوم‬ ‫اصغر اب خضر از جانبازان هشت سال دفاع مقدس است‪ .‬او‬ ‫در اغلب عملیات ها حضوری فعال داشته و در حال حاضر‬ ‫دانشجوی مقطع دکترای رشته علوم سیاسی و مدرس دانشگاه‬ ‫اس��ت‪ .‬اب خضر حضور در اموزش و پرورش‪ ،‬س��ازمان‬ ‫تبلیغات اسالمی‪ ،‬ستاد دهه فجر انقالب اسالمی و قائم مقامی‬ ‫شورای هماهنگی تبلیغات اسالمی را در کارنامه خود دارد‬ ‫و براین اس��اس سابقه طوالنی در عرصه مدیریت فرهنگی‪،‬‬ ‫تبلیغی و اموزشی کش��ور دارد‪ .‬او اهل قلم نیز هست‪ .‬سه‬ ‫کتاب «دست نوشته ها»‪« ،‬گردان عاشقان» و «شب اتش» از اثار‬ ‫اوست‪ .‬در این شماره قسمت دوم این مصاحبه را می خوانید‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫اگر مایلید در م��ورد جنبه های ایدئولوژیک جنگ‬ ‫صحبت کنیم‪ .‬فضای فکری جامعه در زمان جنگ‬ ‫چگونه بود؟‬ ‫در ده ه پایانی قرن بیس��تم که قرن اف��ول ارزش ها و معنویت‬ ‫و اخالق بود‪ ،‬برتراند راس��ل‪ ،‬فیلس��وف شهیر انگلیسی از سر‬ ‫استیصال از همان دهه ‪ ۶۰‬میالدی فریاد می زند که برای نجات‬ ‫بشریت که در منجالب و تباهی قرن بیستم فرو رفته‪ ،‬هیچ امیدی‬ ‫نیست و حتی از اخالق و معنویات هم نمی توان انتظار داشت و‬ ‫چاره ای جز تسلیم نیست‪.‬‬ ‫درست در همان دهه‪ ،‬انقالب اسالمی ایران به زعامت مرجعی‬ ‫جهان تازه دینی برپایه سه شعار محوری استقالل‪ ،‬ازادی‪ ،‬جمهوری اسالمی‬ ‫ظهور ک��رد و از همان ش��روع انقالب اس�لامی‪ ،‬چالش ها و‬ ‫تهدید هایی را به دلیل مخالفت با منافع استکباری زیرسوال برد‬ ‫و همچنان با این تهدید ها و چالش ها روبه رو است که اینها را‬ ‫درجای خودش باید بحث و گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫در پ��ی توطئه هایی که اس��تکبار جهانی به ش��دت روی ان‬ ‫س��رمایه گذاری کرد و بعد که به این نتیجه رس��ید نمی تواند‬ ‫جلوی پیشرفت انقالب اسالمی را بگیرد‪ ،‬به این جمع بندی‬ ‫رس��ید که با جمهوری اسالمی برخورد نظامی بکند و جنگ‬ ‫اوال در دف��اع مق��دس‪ ،‬همه اح��اد مردم حضور داش��تند؛‬ ‫روستایی‪ ،‬عشایری‪ ،‬شهری‪ ،‬کارمند‪ ،‬کارگر‪ ،‬کاسب‪ ،‬دانشجو‪،‬‬ ‫طبقه تحصیلکرده‪ ،‬طبقه متوس��ط‪ ،‬زن��ان‪ ،‬روحانی‪ ،‬صنوف‬ ‫مختلف‪ ،‬ورزش��کاران‪ ،‬هنرمندان و همینط��ور قومیت های‬ ‫مختلف اعم از ش��یعه و س��نی و گویش های مختلفی که در‬ ‫کشورمان داریم؛ ترک‪ ،‬فارس‪ ،‬عرب و لر‪ .‬همچنین اقلیت های‬ ‫دینی به همین دلیل احاد جامعه در جنگ ش��رکت داش��تند‬ ‫و همچنان در نگه داشتن ارزش های هشت سال دوران دفاع‬ ‫مقدس ما که یک قطعه و نسیمی از بهشت بود که وارد شد‬ ‫در یک مقطع زمانی خاص و همه باید برای همیش��ه تاریخ‬ ‫که رو به جلو می رویم نس��بت خود را با این دوران طالیی‪،‬‬ ‫معنوی و پرارزش تعریف کنند‪ .‬ان دوران چیزی نیس��ت که‬ ‫فراموش ش��ود‪ ،‬چرا که این هشت س��ال دفاع مقدس‪ ،‬جزو‬ ‫هویت ملت ایران اس��ت‪ .‬انکار شدنی نیست‪ .‬حقیقتی است‬ ‫که اتفاق افتاده‪ ۸ .‬س��ال دفاع مقدس‪ ،‬جزو تاریخ کش��ور ما‬ ‫ش��ده است‪ .‬نمی ش��ود این ‪ ۸‬س��ال دفاع مقدس را از تاریخ‬ ‫انقالب اسالمی جدا کرد‪ .‬لذا به همین دالیلی که عرض کردم‬ ‫گرامیداشت ‪ ۸‬سال دفاع مقدس و اشنایی با این ‪ ۸‬سال برای‬ ‫جامعه ما یک واجب و ضرورت است‪ .‬تفاوتی هم نمی کند و‬ ‫همه را شامل می شود‪ .‬اما اگر قرار باشد نسبت بگذاریم باید‬ ‫بگوییم نسل نو و نسل جدید که اینده خوبی را پیش رو دارند‬ ‫باید از فرصت بس��یار خوبی که برای ملت ما بعد از انقالب‬ ‫پیش امده بیشتر از دیگران به دوران عزیز دفاع مقدس اهتمام‬ ‫و توجه داش��ته باشند‪ .‬ضمن اینکه تکلیف از عهده هیچ کس‬ ‫هم برداشته نمی شود‪.‬‬ ‫اگر بتوانیم نس��بت این ‪ ۸‬س��ال دفاع مق��دس را همچنان در‬ ‫جامعه مان حفظ بکنی��م و دائما این موض��وع را برای جامعه‬ ‫خودمان به رخ بکش��یم و افتخار بکنیم به این اتفاقی که افتاد‪،‬‬ ‫به خصوص در این مقط ع امروزی که داریم از هر زمانی بیشتر‬ ‫نیاز به حماسه ملی‪ ،‬غرور ملی‪ ،‬افتخارات ملی و نگاه حماسی در‬ ‫‪62‬‬ ‫میان اقشار احساس می شود و باید باشد تا بتوانیم این حماسه را‬ ‫برای نسل خودمان و نسل اینده به نمایش بگذاریم‪.‬‬ ‫نکته ای که قابل توجه است این است که درست است که نفس‬ ‫جنگ خش��ونت و کشتار و بی خانمانی و دردسر است و اینها‬ ‫همه بد است‪ .‬اصوال هر کشوری که خواسته یا ناخواسته درگیر‬ ‫جنگ بشود این نابسامانی ها را به صورت فراگیر و فراوان دارد‬ ‫و مشکالت اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی بر ان جامعه‬ ‫حاکم می شود‪ .‬ولی واقعا هشت سال جنگ تحمیلی خسارت‬ ‫زیادی از لحاظ اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و انسانی‬ ‫بر کشور ما تحمیل کرد‪ .‬حاال اگر فرصتی بشود من شرایط قبل‬ ‫از جنگ را باز بکنم می فهمیم که ما در چه ش��رایطی بودیم و‬ ‫استکبار ناخواسته چگونه این جنگ را به ما تحمیل کرد‪.‬‬ ‫همه این خساراتی که گفتم به نوعی خسارات مادی است و با‬ ‫تالش و همدلی بیشتر قابل جبران است‪ .‬کما اینکه در جوامع‬ ‫مختلف این اتفاق افتاده‪ ،‬در جوامع شرقی و غربی‪ ،‬مثال جنگی‬ ‫ک��ه در ژاپن و ویتنام و چین یا جنگی که در المان و فرانس��ه‬ ‫اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫ان مردم با تالش بیش��تر توانس��تند جامعه خودش��ان را از ان‬ ‫وضعیت خارج کنند و به پویایی برسند‪.‬‬ ‫خس��ارات بس��یار زیادی تحمل کردند ولی بعد که خودشان‬ ‫را پیدا کردند توانس��تند جامعه بهتری را بسازند‪ .‬ما هم باید از‬ ‫همین فرصت استفاده کنیم‪ .‬حاال بخشی از اینها که عرض کردم‪،‬‬ ‫خسارات مادی است که به نوعی با تالش بیشتر می شود جبران‬ ‫کرد‪ .‬اما در بعد انسانی خسارات بسیار زیادی خوردیم که قابل‬ ‫جبران نیست‪ .‬هرچقدر هم تالش کنیم‪ ،‬نمی توانیم ان را جبران‬ ‫کنیم‪ .‬وقتی با دوستانمان می رویم بهشت زهرا(س) و در قطعه‬ ‫‪ ۲6‬که من خودم را هم جزو ان قطعه می دانم با جرات عرض‬ ‫می کنم که می توانیم از همین قطعه ‪ ۲6‬یا همه قطعه های شهدا‬ ‫کابینه های دولت ارزشی را پیدا بکنیم‪ .‬بهترین جوان های مملکت‬ ‫از نظر سواد‪ ،‬تدین و تخصص که یک نیروی ارزشی باید داشته‬ ‫باش��د را ما می توانیم در این شهدا پیدا کنیم‪ .‬بدون هیچ اغراقی‬ ‫می توان گفت ش��هدای ما جزو بهترین و نخبه ترین انسان های‬ ‫دوران بودند و ش��هادت انها سند گویایی است که اینها نسبت‬ ‫به س��ایر افراد جامعه برتری هایی داشتند‪ .‬در طول این هشت‬ ‫س��ال جنگ تحمیلی این سرمایه های عظیم را از دست دادیم‪.‬‬ ‫این ملت‪ ،‬حدود ‪ ۲۲۰‬هزار شهید از اقشار مختلف مردم تقدیم‬ ‫کرده اند که عدد کمی نیست‪ ۲۱۹ .‬هزار نفر جانباز دادیم‪۶ .‬هزار‬ ‫و ‪ ۴۰۰‬نفر از زنان و دختران این جامعه شهید شدند‪ ۴۲ .‬هزار‬ ‫و ‪ ۱۷۵‬نفر اسیر داشتیم‪ ۲۰ .‬هزار نفر مفقود داشتیم که با تالش‬ ‫برادران گروه تفحص تعدادی پیدا شده اند و پیکرهای پاکشان‬ ‫باز گشته‪ .‬حاال حدود ‪ ۴‬یا ‪ ۵‬هزار نفر مفقود داریم‪ .‬اینها خساراتی‬ ‫است که قابل جبران نیست‪ .‬البته چاره ای هم نداشتیم‪ .‬ناخواسته‬ ‫شرایطی به کشور ما تحمیل شده و جوانان غیرتمند این کشور‬ ‫به پا خاستند و رفتند مقابله کردند با دشمن سر تا پا مسلح‪ ،‬اما با‬ ‫دست خالی و حداقل امکانات مقابله کردند و این اتفاق هم افتاده‬ ‫و خونبهای این ‪ ۲۲۰‬هزار شهید و ‪ ۲۱۹‬هزار جانباز و ان لیستی‬ ‫که عرض کردم بسیار سنگین است‪ .‬اگر ما قدر بدانیم‪ ،‬انها جای‬ ‫خودشان را محفوظ دارند‪ ،‬ولی اگر قدرندانیم ظلم بسیار زیادی‬ ‫به انان شده است‪.‬‬ ‫ممکن است که در جامعه فعلی ما کسی از ما حق طلبی ان شهدا‬ ‫را نکند‪ ،‬کما اینکه هستند وجدان های زیادی در جامعه که نگاه‬ ‫می کنند به این خانواد ه معظم شهدا و می بینند که اینها دارند مثل‬ ‫شمع می سوزند در فراق فرزند و عزیزشان اما باز هم خوشحالند‬ ‫که فرزندانش��ان را برای این انقالب اسالمی و ارزش ها تقدیم‬ ‫کرده اند‪.‬‬ ‫اتفاقا این نکته ملموس است وقتی که می رویم بین این خانواده ها‬ ‫یعنی شما می توانید اماری از بنیاد شهید بگیرید و جویا شوید‬ ‫وقتی که گفت وگو می ش��ود با خانواده ای که دو ش��هید داده‪،‬‬ ‫جدی تر است نسبت به خانواده یک شهیدی‪ .‬هرچند همه شان‬ ‫نگاه ارزشی و محکم نسبت به انقالب دارند‪ .‬خانواده سه شهیدی‬ ‫جدی تر و خانواد ه چهار شهیدی جدی تر از ان‪ .‬من توفیق داشتم‬ ‫با چند نفر از خانواده های چهارشهیدی و سه شهیدی گفت وگو‬ ‫کنم و واقعا یکپارچه ایمان و یک دنیا معرفت و گذشت دارند که‬ ‫می گویند اگر داشتیم فرزندان دیگر حتما تقدیم انقالب اسالمی‬ ‫می کردیم‪.‬‬ ‫البته در مقابل همه این خسارات مادی و این خسارات انسانی که‬ ‫ما داشتیم‪ ،‬دستاوردهای بسیار بسیار بزرگی را به دست اوردیم‬ ‫و دس��تاوردهای بسیار زیادی در زمینه های مختلف که اگر در‬ ‫زمان جنگ به اینها توجه نداشتیم‪ ،‬ولی جرقه ها و زمینه ها و بستر‬ ‫ای��ن کار را در دوره دفاع مقدس فراهم کردیم که االن می توانیم‬ ‫به انها افتخار کنیم‪.‬‬ ‫اگ��ر این دس��تاوردها را خ��وب نگاه داریم حق این ش��هدا و‬ ‫ایثارگری ه��ا را ادا کردی��م‪ .‬در غیر این ص��ورت فردای قیامت‬ ‫چگونه پاسخگوی شهدا و خانواده معظم انها خواهیم بود‪.‬‬ ‫در واقع بعد از س��ال ‪ ۷۶‬فضایی ب��ه وجود امد و‬ ‫کلیت جنگ مورد انتقاد قرار گرفت‪ .‬عمده ان هم‬ ‫بعد از فتح خرمش��هر ب��ود‪ .‬در جریانات اخیر هم‬ ‫موضوع پذیرش قطعنامه م��ورد انتقاد قرار گرفته‪.‬‬ ‫در ای��ن فضا بعض��ی می گویند‪ ،‬دول��ت وقت و‬ ‫عقب نشینی ها موجب اصلی پذیرش قطعنامه بوده‬ ‫و حرف هایی می زنند و شبهه های جدیدی هم در‬ ‫رابطه با جنگ مطرح شده‪ .‬شما در واقع از مجموعه‬ ‫دفاع مقدس و از کلیت سال های جنگ دفاع می کنید‬ ‫یا خود شما هم سواالتی دارید که احساس می کنید‬ ‫باید بررسی شود؟‬ ‫کسانی االن این سوال در ذهنشان هست که بعد از خرمشهر چه‬ ‫اتفاقی افتاد و این جزو سوال های اصلی دفاع مقدس است که‬ ‫باید به ان خوب پاسخ داده شود‪ .‬من االن نمی توانم به صورت‬ ‫کلی پاسخ اری یا نه بگویم‪ .‬اجازه بدهید تا من اینها را تبیین کنم‬ ‫ان وقت در درون تحلیل ببینیم چه نتایجی حاصل خواهد شد‪.‬‬ ‫اگر قرار باشد به سوال شما پاسخ بدهیم باید مروری بکنیم و‬ ‫ببینیم چه اتفاقی افتاده‪ .‬ما پیشینه های جنگ خودمان را اگر در‬ ‫نظر بگیریم – البته خیلی طوالنی اس��ت و من هم قصد ندارم‬ ‫وارد ان بحث شوم – اما می خواهم بگویم که چه اتفاقی در این‬ ‫هش��ت سال دفاع مقدس به وجود امد که مثال قبل از انقالب‪،‬‬ ‫این اتفاقات نیفتاده بود‪ .‬می خواهم مقایسه ای بکنم تا عظمت این‬ ‫‪ ۸‬سال دفاع مقدس مشخص شود‪.‬‬ ‫دوس��تان جوان را به مطالعه تاریخ حداقل ‪ 200‬سال گذشته از‬ ‫زمان قاجاریه تا انقالب اس�لامی ارجاع می دهم که در این سه‬ ‫قرن چه بر سر ایران امده و تقریبا در تمام جنگ ها‪ ،‬سرزمین هایی‬ ‫از ایران جدا شده است‪.‬‬ ‫اگر به ‪ 200‬س��ال گذشته برگردیم می بینیم که نقش ه ایرانی که‬ ‫اکنون داریم‪ ،‬دوبرابر وسعت فعلی بوده‪ .‬یک میلیون کیلومتر مربع‬ ‫از خاک کشور ایران در طول این ‪ 200‬سال گذشته از کشور جدا‬ ‫شده است؛ شمال‪ ،‬جنوب‪ ،‬شرق و غرب اینها از ایران جدا شده‪.‬‬ ‫تنها جنگی که حتی یک وجب از خاک میهن دس��ت دشمن‬ ‫ی نماند‪ ،‬هشت سال دفاع مقدس است‪ .‬اگر ما بخواهیم این را‬ ‫باق ‬ ‫مقایسه کنیم‪ ،‬دستاورد بزرگی است‪.‬‬ ‫بپردازیم به س��وال شما‪ .‬ما استراتژی جنگمان در دوران هشت‬ ‫سال دفاع مقدس استراتژی دفاعی بود‪ .‬به همین دلیل هم رهبران‬ ‫و هم مردم گفتند دفا ع مقدس‪ .‬این دفاع دو مرحله داشت‪ .‬اول‪:‬‬ ‫وقتی استکبار جهانی به این نتیجه رسید که امکان برخورد غیر‬ ‫دو دیدگاه وجود داش�ت‪ .‬ی�ک دیدگاه می گفت‬ ‫جنگ جنگ تا رفع کل فتنه یعنی ما جنگ را ادامه‬ ‫بدهیم تا صدام ساقط شود‪ .‬عمدتا فرماندهان و‬ ‫افرادی که در جنگ بودند همین دیدگاه را داشتند‪.‬‬ ‫یک دیدگاه هم در مسئوالن اجرایی نظام بود که‬ ‫می گف�ت یک پیروزی موث�ر‪ .‬یک عملیات موثر‬ ‫داشته باشیم و همانجا جنگ را تمام کنیم‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫از برخورد فیزیکی و نظامی با جمهوری اسالمی وجود ندارد‬ ‫این جنگ را در شهریور ‪ 1359‬شروع کرد در پنج استان کشور‪.‬‬ ‫یعنی از استان شمالی ما اذربایجان غربی تا دهانه بندر فاو‪ .‬بیش‬ ‫از ‪ 2250‬کیلومتر‪ ،‬پنج اس��تان و شهرهای مختلف را از زمین و‬ ‫دریا و هوا مورد تهاجم قرار داد و با چندین لشکر حمله کرد‪.‬‬ ‫شرایط کشور از لحاظ سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬نظامی و‬ ‫اجتماعی در اوایل انقالب چگونه بود؟‬ ‫ان زمان دوران حاکمیت لیبرال ها بود‪ .‬شرایط اقتصادی ما بعد‬ ‫از انقالب ش��رایط بس��یار بدی بود‪ .‬نفتمان فروش نمی رفت‪.‬‬ ‫مشکالت اقتصادی زیادی داشتیم‪ .‬پاالیشگاه های نفت غیرفعال‬ ‫بود و در محاصره اقتصادی قرار گرفته بودیم‪ .‬ش��رایط بس��یار‬ ‫تنگ و نگران کننده بود‪ .‬ساختار حکومتی به ظاهر از بین رفته‬ ‫بود و نیاز به زمان داش��ت برای بازگش��ت به حالتی که نهادها‬ ‫مسئولیت هایشان را اجرا کنند‪.‬‬ ‫اما طرف مقابل‪ ،‬یعنی عراق شرایط اقتصادی اش بسیار خوب بود‪.‬‬ ‫یعنی به بهترین شکل نفت می فروخت‪ .‬همه دنیا به نمایندگی از‬ ‫استکبار به خصوص این چند قدرت برتر جهانی‪ ،‬امریکا‪ ،‬رژیم‬ ‫غاصب اسرائیل‪ ،‬روسیه و فرانسه و المان از او حمایت می کردند‬ ‫و ب��ه زبان گویاتر همه جهان در یک ط��رف و ایرانی که تازه‬ ‫انقالب کرده بود در مقابل دنیای استکباری ایستاده بود‪.‬‬ ‫ابر قدرت های ان زمان‪ ،‬ش��وروی و امریکا در تنها‬ ‫جایی که اشتراک داشتند همین جا و در حمایت از‬ ‫عراق بود‪.‬‬ ‫بله‪ .‬در جنگ سرد هم نمی توانستند در کنار هم قرار بگیرند و‬ ‫نسبت به هیچ موضوعی اتفاق نظر نداشتند‪ .‬اتفاقا اینجا با هم‬ ‫تفاهم کردند و به بهترین شکل باهم همراهی کردند و با تمام‬ ‫قدرت به حمایت از رژیم صدام پرداختند‪.‬‬ ‫بنابراین شرایط اقتصادی‪ ،‬سیاسی و نظامی ما کامال مضمحل و‬ ‫به هم ریخته بود و انها شرایط خوب و بهتری داشتند‪.‬‬ ‫در مرحله اول‪ ،‬دفاعمان به این ش��کل بود ک��ه انها را از خانه‬ ‫خودمان بیرون کنیم‪ .‬عملیات های مختلفی اتفاق افتاد‪ ،‬بعضی ‬ ‫از عملیات ه��ا خیلی خوب بود‪ .‬مثل حصر ابادان که به فرمان‬ ‫حضرت امام این پیروزی به دست امد و عملیات های دیگر تا‬ ‫رسیدیم به عملیات فتح المبین که فتح بزرگی صورت گرفت‪.‬‬ ‫یعنی این اتفاقات بعد از رویکرد مدیریتی و عزل و فرار بنی صدر‬ ‫بود که اجازه حرکت های مردمی را نمی داد‪ .‬چون معتقد به جنگ‬ ‫کالس��یک بود‪ .‬جنگ کالس��یک هم تعریف خودش را دارد‪.‬‬ ‫مش��کالت و اختالفاتی که داخل کشور بود مثل استخوان در‬ ‫گلوی مدیریت نظام بود‪ .‬فردی که امده در مسئولیت فرماندهی‬ ‫کل قوا قرار گرفته‪ ،‬اعتقادی همسو با مسئوالن نظام ندارد‪ .‬خود‬ ‫این‪ ،‬یک مس��اله جدی بود‪ .‬ولی بعد ک��ه او از فرماندهی کل‬ ‫قوا برکنار شد و شخص حضرت امام رحمه اهلل علیه مستقیما‬ ‫مدیری��ت جنگ را برعهده گرفتند و بعد ه��م با حضور افراد‬ ‫شاخص دیگری مثل اقای هاش��می رفسنجانی و فرماندهان‬ ‫با ارزش��ی که کمک کردند و رویکرد دفاعی ما تغییر پیدا کرد‪،‬‬ ‫رویکرد کامال مردمی شد‪.‬‬ ‫اولین حرکتش در فتح المبین بود که واقعا عملیات سنگینی بود‬ ‫و کیلومترها پیاده روی طوالنی صورت گرفت و بخش زیادی‬ ‫از مناطق مرزی کشور که به اشغال نیروهای عراق درامده بود‪،‬‬ ‫ازاد شد‪.‬‬ ‫بعد از ان نیروها به این فکر افتادند که خرمش��هر را ازاد کنند‪.‬‬ ‫چون صدام روی خرمشهر خیلی سرمایه گذاری و اعالم کرده‬ ‫بود که اگر خرمشهر را بگیرید کلید طالیی بصره را می دهم‪.‬‬ ‫ف را زده بود؟ برای اینکه کامال می دانست که این‬ ‫چرا این حر ‬ ‫اتفاق نخواهد افتاد‪ .‬با ان استحکامات و ظرفیت نظامی کاملی که‬ ‫در خرمشهر به وجود اورده بود امکان سقوط خرمشهر مطلقا‬ ‫وجود نداشت‪.‬‬ ‫صدام‪ ،‬خرمش��هر و خوزستان و اهواز ما را به عنوان بخشی از‬ ‫نقشه قدیمی اعراب دیده بود و فکر می کرد که می تواند مجددا‬ ‫ان را الحاق کند‪ .‬این در عملیات بیت المقدس برعکس شد‪.‬‬ ‫واقعا خرمشهر را خدا ازاد کرد‪ .‬بعد از عملیات خرمشهر نگاه ما‬ ‫به ادامه جنگ تغییر کرد و همین سوالی که فرمودید اینجا پیش‬ ‫امد‪ .‬یعنی ایا ما بعد از فتح خرمشهر و ازادی ان باید جنگ را‬ ‫ادامه می دادیم‪ .‬تا این زمان هرچه قطعنامه از طرف سازمان ملل‬ ‫متحد صادر می ش��د به نفع عراق بود و هیچگونه ضمانتی بر‬ ‫موضوع صلح نداشت‪.‬‬ ‫البته بحث اتش بس را می گفتند اما ضمانتی نمی دادند و تشویق‬ ‫می کردن��د که همینجا صلح��ی صورت بگی��رد‪ .‬ولی جواب‬ ‫اینجاس��ت که همان زمان که خرمشهر ازاد شد بیش از ‪1000‬‬ ‫کیلومتر مربع از مناطق ما در اختیار دشمن بود‪ .‬نفت شهر‪ ،‬مهران‬ ‫و بسیاری از شهرهای مرزی‪ .‬همین خرمشهر که ازاد شد‪ ،‬عراق‬ ‫با حداقل امکانات به راحتی می توانس��ت ما را تهدید کند ولی‬ ‫ما امکان مقابله نداشتیم‪ .‬اینکه عرض کردم مناطق بسیار زیادی‬ ‫از سرزمین های ما در اختیار دشمن بود‪ ،‬اینجا استراتژی دفاعی‬ ‫نظام جمهوری اسالمی نس��بت به جنگ عوض شد‪ .‬تا زمان‬ ‫فتح خرمشهر‪ ،‬در این فکر بودیم که سرزمین های خودمان را از‬ ‫دست ندهیم‪ .‬بعد از ازادی خرمشهر و بیت المقدس به انطرف‬ ‫به دنبال این بودیم که چگونه جنگ را زودتر و با پیروزی تمام‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫قبال پیشروی نبود؟‬ ‫ولی بعد پیشروی هم به دنبالش بود‪ .‬نگاه اینطوری بود که جنگ‬ ‫را چگونه تمام کنیم‪.‬‬ ‫همین جا بود که باالخره فرماندهان به جمع بندی رسیدند که باید‬ ‫برای خاتمه جنگ پیشروی کرد‪.‬‬ ‫ش��عار اول جنگ که «جنگ جنگ تا پیروزی» بود‬ ‫به ش��عار «جنگ جنگ تا رفع کل فتنه» تغییر پیدا‬ ‫کرد‪ .‬چرا؟‬ ‫دو دیدگاه وجود داش��ت‪ .‬یک دیدگاه می گفت جنگ جنگ تا‬ ‫رفع کل فتنه یعنی ما جنگ را ادامه بدهیم تا صدام ساقط شود‪.‬‬ ‫عمدتا فرماندهان و اف��رادی که در جنگ بودند همین دیدگاه‬ ‫را داش��تند‪ .‬یک دیدگاه هم در مس��ئوالن اجرایی نظام بود که‬ ‫می گفت یک پیروزی موثر‪ .‬یک عملیات موثر داش��ته باشیم و‬ ‫همانجا جنگ را تمام کنیم‪ .‬این دو دیدگاه با هم پیش می رفت‪.‬‬ ‫چون ما بحثمان چیز دیگری است اگر الزم شد در رابطه با این‬ ‫مساله هم صحبت خواهیم کرد‪.‬‬ ‫برای خاتمه جنگ و پیش��روی دو‪ ،‬سه نگاه وجود داشت‪ .‬یک‬ ‫نگاه این بود که اگر می توانس��تیم ص��دام را از بین ببریم خب‬ ‫جنگ دیگر تمام می ش��د‪ .‬الزمه از بین بردن صدام این بود که‬ ‫قوای نظامی موثری را سازمان بدهیم و برویم بغداد را بگیریم‬ ‫و صدام س��اقط شود‪ .‬این در شرایط نیروی انسانی و امکانات‬ ‫حاضر امکان پذیر نبود و باید از ان صرف نظر می کردیم‪.‬‬ ‫گزین��ه دوم این بود که نقطه ای را تصرف کنیم که برای صدام‬ ‫حائز اهمیت باشد‪ .‬یعنی با این کار صدام را وادار کنیم که دیگر‬ ‫مانند اوایل جنگ فشار نیاورد و هم کشورهای عربی را متوجه‬ ‫این کار بکند و هم در مجامع بین المللی خودش یک امتیازی‬ ‫برای ما باشد‪.‬‬ ‫یکی از ان مناطق که در نظر بود‪ ،‬بصره بود‪ .‬یعنی بعد از خرمشهر‬ ‫به فکر این بودند که برای خاتمه جنگ کجا را بگیرند‪ .‬به بصره‬ ‫فکر می کردند‪ .‬به سه دلیل بصره برای هر دو طرف مهم بود‪ .‬اول‪،‬‬ ‫محل اصلی درامد اقتصادی عراق نفت بود و بیشترین نفت در‬ ‫بصره بود‪ .‬دوم‪ ،‬تنها ابراه بین المللی عراق از بصره بود که می امد‬ ‫در دهانه فاو قرار می گرفت‪ .‬موضوع موثر دیگری بود در انجا‬ ‫و ان هم مساله شیعیان بصره بود که خیلی مهم بود‪ .‬عمدتا این‬ ‫شیعیان با دولت عراق مخالف بودند‪ .‬اگر ایران خودش را به این‬ ‫منطقه می رساند این شرایط به وجود می امد‪.‬‬ ‫از همین جا یک فشاری به کشورهای عربی که به عراق کمک‬ ‫می کردند وارد می ش��ود که امتیازی برای جمهوری اس�لامی‬ ‫می شد تا در مجامع بین المللی دست برتر را داشته باشد و فشار‬ ‫بیاورد‪ .‬به همین دلیل بصره انتخاب شد‪.‬‬ ‫از عملیات بیت المقدس به این طرف هر عملیاتی که شد‪ ،‬مثال‬ ‫عملیات رمضان از ش��رق بصره صورت گرفت و می خواست‬ ‫بص��ره را بگیرد‪ .‬عملیات بدر و خیبر از ش��مال بصره صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬عملیات فاو که س��ال ‪ 64‬اتف��اق افتاد از جنوب بصره‬ ‫انجام شد‪ .‬همه عملیات های والفجر ‪ ،‬محرم ها و والفجر مقدماتی‬ ‫که از العماره انجام ش��د‪ ،‬همه اینها عملیات های فرعی بود که‬ ‫می خواست رزمندگان ما را به بصره برساند‪.‬‬ ‫بنابراین اس��تراتژی دفاعی دفاع مقدس ما بعد از خرمشهر این‬ ‫بود که یک عملیات موثر داشته باشیم و ما را در موقعیت برتر‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫اینکه ادامه جنگ بعد از پیروزی خرمشهر چرا اتفاق افتاد برای‬ ‫این بود که بخش اعظمی از س��رزمین ما در اختیار دشمن بود‪.‬‬ ‫بیش از ‪ 42‬کش��ور دنیا به عراق کمک کردند‪ .‬همه کشورهای‬ ‫عربی به عراق کمک کردند‪ .‬از حدود بیست وس��ه کشور اسیر‬ ‫داشتیم که با ملیت های مختلف بودند و در بسیاری از کشورهای‬ ‫عربی ستادی تشکیل داده بودند برای جذب نیروی انسانی برای‬ ‫جنگ با ایران‪.‬‬ ‫امکانات نظام��ی‪ ،‬هواپیماهای مختلف میراژ‪ ،‬س��وپراتاندارد‪،‬‬ ‫تانک ها و سالح های شیمیایی و انواع و اقسام سالح های دفاعی‬ ‫از برخی کشورهای اروپایی مشخصا المان و فرانسه سندی رو‬ ‫شده که ما حاضریم به عراق برای مقابله با ایران بمب اتم بدهیم‬ ‫که فقط با برخورد اتمی بتوانند ایران را شکست دهند‪ .‬که البته‬ ‫این اتفاق خوش��بختانه نیفتاد‪ .‬اما با سالح های شیمیایی که در‬ ‫اختیار قرار دادند و ناجوانمردانگی صدام که حتی برای ملت‬ ‫خودش هم دریغ نکرد و در شهر حلبچ ه ان کشتار وسیع شد‪،‬‬ ‫ب جدی شدند و‬ ‫بخش زیادی از رزمندگان اس�لام دچار اسی ‬ ‫این از جنایت بزرگ صدام و همه کشورهایی بود که به صدام جهان تازه‬ ‫کمک می کردند‪.‬‬ ‫به هرحال این حادثه تاریخی ‪ 8‬سال دفاع مقدس با این پیشینه ای‬ ‫که عرض کردم ج��زو افتخارات ملت اس��ت‪ .‬این افتخارات‬ ‫همینطوری به دست نیامده‪ .‬مدیریت یک مرجع فقهی‪ ،‬علمی‪،‬‬ ‫با دل پاک الهی‪ ،‬یک عنصری که همه وجودش خدا و توکلش‬ ‫به خ��دا بود وهمین روحیه را در مردم دمیدند و به فرماندهان‬ ‫همین روحیه را منتقل کردند‪ .‬رزمندگان و همه اقشار مشارکت‬ ‫کردند در طول ‪ 8‬س��ال‪ ،‬به خصوص بعد از پیروزی خرمشهر‬ ‫ورق برگش��ت و افتخارات بسیار بزرگی را برای جامعه ما به‬ ‫وجود اورد‪.‬‬ ‫این موضوع خیلی مهمی است‪ .‬در قرارداد ‪ 1975‬همان طور که‬ ‫می دانی��د نحوه این قرارداد چطوری بود ک��ه در اوپک که در‬ ‫الجزایر بود انجا توافقی شد که پایبندی نشان داده شود‪ .‬قرارداد‬ ‫تفاوتش با قراردادهای قبل این بود که در قراردادهای قبل روس‬ ‫و انگلیس دخالت داشتند در اینجا در یک نشستی که در اوپک‬ ‫بود توافق ش��د بین صدام حسین و ش��اه که به این مناقشات‬ ‫مرزی که در طول چند سال وجود داشت پایان بدهند‪ .‬از ایران‬ ‫خلعت بری وزیرامورخارجه از عراق هم س��عدون حمادی به‬ ‫عنوان نماینده صدام رفتند و قرارداد منعقد شد ولی چند روزی‬ ‫قبل از جنگ صدام در یک نطق تلویزیونی و تبلیغات وسیع ان‬ ‫قرارداد ‪ 1975‬را پاره کرد و ریخت در سطل زباله و اعالم کرد‬ ‫ان را قبول ندارد‪ .‬ولی بعد از عملیات فاو در سال ‪ 68‬که مجددا‬ ‫بحث این قراردادهای مختلف اتفاق افتاد‪ .‬این قرارداد ‪ 1975‬که‬ ‫پاره ش��ده بود بعد از پیروزی ها در س��ازمان ملل رسمیت پیدا‬ ‫کرد‪ .‬که خود این قرارداد یکی از نقاط عطف جمهوری اسالمی‬ ‫است که با مدیریت خوبی که در این موضوع صورت گرفت به‬ ‫مرحله بسیار خوبی رسید‪.‬‬ ‫من توفیق داش��تم در ابتدای سال های اغاز جنگ با اینکه کار‬ ‫فرهنگی می کردم و در اموزش و پرورش مسئولیت هم داشتم‪،‬‬ ‫ولی از شروع عملیات بیت المقدس وارد جنگ و دفاع مقدس‬ ‫شدم و وقتی قطعنامه صادر شد‪ ،‬پایان جنگ‪ ،‬عملیات والفجر‬ ‫‪ 8‬از صحنه های نبرد‪ ،‬خارج شدم‪ .‬البته وقت عملیات ها مطلع‬ ‫می شدم و حضور پیدا می کردم و توفیق داشتم در چند عملیات‬ ‫ب��زرگ از جمله بیت المقدس‪ ،‬مرحله ی��ک و دو و در ازادی‬ ‫خرمشهرمجروحشوم‪.‬عملیاتبزرگمقدماتیوالفجر‪،‬عملیات‬ ‫مسلم بن عقیل و ‪ ...‬و همچنین والفجر ‪ 8‬و فتح فاو که عملیات‬ ‫سرنوشت سازی بود توفیق داشتیم شرکت کنیم و حوادثی هم‬ ‫برای ما و دوستان رخ داد که امیدواریم خدا قبول کند‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪64‬‬ ‫گفت و گوی اختصاصی با اکبر عبدی روی تخت بیمارستان‪:‬‬ ‫کمدین باید غم را بشناسد‬ ‫تازه یک ساعت بود که اکبر عبدی بعد از هفت روز‬ ‫بس��تری بودن در ای سی یو بیمارستان اتیه از تخت‬ ‫پایین امده بود‪.‬‬ ‫ماجرا از متورم شدن پای راستش شروع شد و بعد‬ ‫معلوم شد یکی از رگ های اصلی بسته شده و امکان‬ ‫دارد ی��ک تکه از این لخته خون به س��مت قلب یا‬ ‫مغزش راه بیفتد‪.‬‬ ‫عبدی بیماری دیابت ه��م دارد و هر از گاهی باید‬ ‫معاینه ش��ود‪ .‬می گفتند روحیه اش را تا حدودی از‬ ‫دس��ت داده‪ ،‬اما خودش می گوید‪« :‬کمدین باید غم‬ ‫را بشناس��د که ش��ادی ایجاد کند و شاید این دلیل‬ ‫غمگین تر بودن کمدین هاست‪».‬‬ ‫ی��ک روز پیش از مرخص ش��دن اکب��ر عبدی از‬ ‫بیمارس��تان‪ ،‬با او از هنر و جامعه و مسئوالن گفتیم‬ ‫و شنیدیم‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫چه کسانی تا به حال به مالقاتتان امدند؟‬ ‫از همه دوس��تان و اشناها تش��کر می کنم که تا اینجا‬ ‫امدند‪ ،‬اما پرس��نل بیمارس��تان لط ف کردند و اجازه‬ ‫مالق��ات ندادند و این توفیق اجباری ش��د که بیش��تر‬ ‫استراحت کنم‪.‬‬ ‫از هنرمندان و مسئوالن چه کسانی به عیادت‬ ‫شما امدند؟‬ ‫اقای پناهی معاونت صد او سیما و اقای بخشی رئیس‬ ‫دفتر جناب ضرغامی تلفنی حالمان را پرسیدند‪ .‬اقای‬ ‫اجورلو‪ ،‬خان��م زارعی‪ ،‬اقای پرس��تویی‪ ،‬اقای تارخ‪،‬‬ ‫اقای اریا‪ ،‬ملکان‪ ،‬اسکندری‪ ،‬یداهلل صمدی و دیگرانی‬ ‫هم امدند‪.‬‬ ‫ش��نیدیم اق��ای رحیم مش��ایی‪ ،‬رئیس دفتر‬ ‫رئیس جمهور هم به مالقاتتان امده است‪ .‬در‬ ‫این مالقات چه گفته و شنیده شد؟‬ ‫اق��ای مش��ایی در خان��ه ب��ه مالقاتم امدن��د‪ .‬خیلی‬ ‫خوش��م امد‪ .‬ادم روش��ن و ب��ازی بود‪ .‬نیم س��اعتی‬ ‫راجع به خنداندن و خندیدن و کمدی چه در س��طح‬ ‫جهان��ی و چه داخلی تر صحب��ت کردیم‪ .‬تلفنی هم با‬ ‫اقای احمدی نژادی صحبت کردیم‪.‬‬ ‫احیانا قول چه همراهی ه��ا و حمایت هایی‬ ‫داده شد؟‬ ‫ی به دلیل نخندیدن‬ ‫قرار شد کمک کند قبل از انکه ادم ‬ ‫به بیمارس��تان ب��رود‪ ،‬بیاید تئاتر ببین��د و بخندد‪ .‬همه‬ ‫بیماری ها از نخندیدن اس��ت‪ .‬خندیدن باعث می شود‬ ‫که طرف ناخن درد هم نگیرد‪ .‬همه داروهای سالمتی‬ ‫از خندیدن شروع شد‪.‬‬ ‫اساس��ا وظیفه دولتمردان و مس��ئوالن را در‬ ‫قبال هنر و هنرمند چه می دانید؟‬ ‫اینکه کمک کنند به دلیل ش��رایط بد اقتصادی که البته‬ ‫جهانی است و با فشارهایی که روی مردم است بتوانند‬ ‫بخندند‪ .‬خیلی ها خندیدن یادش��ان رفته است‪ .‬شرایط‬ ‫طوری ش��ده که کسی که قرار است بخندد مرض قند‬ ‫گرفته است‪ .‬می گویند وای به روزی که بگندد نمک‪.‬‬ ‫کس��ی که قرار است بخنداند خودش مشکل دارد چه‬ ‫برس��د که دیگری را هم بخنداند‪ .‬اگر شرایطی ایجاد‬ ‫کنند که مردم ش��ادی و ش��عف بیشتری داشته باشند‪،‬‬ ‫به نظرم کم و کاست ها را می شود تحمل کرد‪ .‬مثال در‬ ‫هند یک خانواده ‪ 18 ،17‬نفره در پیاده رو و چس��بیده‬ ‫ب��ه دیوار خانه ماهاراجه زندگ��ی می کنند‪ .‬انها که در‬ ‫ان خانه ها هستند‪ ،‬ممکن است در داخلشان غمناک تر‬ ‫از اینهایی باش��ند که در پیاده رو زندگی می کنند؛ چون‬ ‫شادند و می خندند‪ ،‬هیچ کدام از کمبودها را شاید حس‬ ‫ی که شاد باشد به قول اقای مشایی‪ ،‬ادم به‬ ‫نکنند‪ .‬ادم ‬ ‫درد بخوری می تواند باشد‪ .‬برعکس‪ ،‬ادم عبوس نه به‬ ‫درد مردم‪ ،‬بلکه به درد خودش هم نمی خورد‪ .‬کس��ی‬ ‫که عبوس است‪ ،‬کار کسی را راه نمی اندازد‪ ،‬اما کسی‬ ‫که شاد است‪ ،‬نه تنها کار خودش‪ ،‬بلکه کار دیگران را‬ ‫هم راه می اندازد‪ .‬چون انرژی دارد‪ .‬ادم عبوس انرژی‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫در مقابل هنرمندان‪ ،‬چه مسئولیتی دارند؟‬ ‫باید ش��رایطی ایجاد کنند ک��ه هنرمند در فضایی قرار‬ ‫بگی��رد که بتواند م��ردم جامعه را بخندان��د و به انها‬ ‫روحیه بدهد‪ .‬نه مثل ما که حدود پنج ماه اس��ت دربه‬ ‫دریم و نمی توانیم سالنی جور کنیم که تئاتر کمدی مان‬ ‫را ببریم روی صحنه‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه اسم مجله ما مثلث است‪...‬‬ ‫هنر‪ ،‬خدا‪ ،‬عش��ق می ش��ود مثل��ث‪ .‬هنر و عش��ق را‬ ‫برویم‪،‬می رسیم به خدا‪.‬‬ ‫هنر و جامعه و دولتمردان به عنوان اضالع‬ ‫یک مثلث فرضی‪ ،‬چه مسئولیت و وظیفه ای‬ ‫نسبت به هم دارند؟‬ ‫مس��ئوالن می توانند با ایجاد یک ش��رایط عالی برای‬ ‫هنرمن��د به مردم روحیه بدهن��د‪ .‬مردمی که در پیاده رو‬ ‫زندگی می کنند و چیزی ندارند‪ ،‬اما چون شادند کمی و‬ ‫کاستی ها اصال مشکلی برایشان ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫هنرمند نسبت به مردم چه وظیفه ای دارد ؟‬ ‫کار اصلی اش این اس��ت که اینه بش��ود‪ .‬اشکاالت و‬ ‫محس��نات مردم را به خودشان نشان بدهد‪ .‬ترغیبشان‬ ‫کند چیزهای مثبت را ادامه بدهند و چیزهای منفی را‬ ‫هم از یاد ببرند‪ .‬دوست داشتن‪ ،‬معرفت‪ ،‬راست گویی‪،‬‬ ‫عش��ق و صداقت را در جامعه ترغیب کند که پر رنگ‬ ‫شود‪ .‬هر کدام اینها نشد‪ ،‬حداقلش شاد کند‪ .‬من کمدی‬ ‫را ب��ه این دلیل دوس��ت دارم‪ .‬می گویم اگر چیزی یاد‬ ‫ن��دادم‪ ،‬حداق��ل چیزی ه��م از مردم ک��م نمی کنم و‬ ‫شادش��ان می کنم‪ .‬اصال هجو باشد‪ ،‬ولی خنداندن که‬ ‫هس��ت‪ .‬همین خندیدن باعث می شود که طرف یکی‪،‬‬ ‫دو هفته با روحیه سر کار برود و اگر شاد باشد‪ ،‬بیخود‬ ‫به بچه و همس��رش گیر نخواه��د داد‪ .‬اگر در خیابان‬ ‫تصادف جزئی کرد‪ ،‬چاقو کشی نمی کند که کار به قتل‬ ‫برسد‪.‬شاد باشد‪ ،‬روحیه گذشت در او تقویت می شود‬ ‫اما اگر عبوس باش��د‪ ،‬دلیلی می ش��ود که ان مش��کل‬ ‫پر رنگ تر ش��ود و فکر می کن��د می تواند ان جریان را‬ ‫تالفی کند‪.‬‬ ‫با این حس��اب پس مخالف هجو در جامعه‬ ‫نیستید؟‬ ‫نه‪ .‬چرا باشم؟! قرار نیست هر کمدی حرف فیلسوفانه‬ ‫بزند‪ .‬بچه یا حتی ادم بزرگ گاهی از نصیحت خسته‬ ‫می ش��ود‪ .‬می خواهد فقط بخندد‪ .‬مث�لا تئاترهایی که‬ ‫بیش��تر شکل کنس��رت اس��ت و عده ای در ان باال و‬ ‫پایین می پرند و نه قصه ای متوجه می شوی ونه اینکه‬ ‫کاراکترها چه ربطی ب��ه نمایش دارند‪ ،‬به نوعی هجو‬ ‫هس��تند؛ ولی چون شادی است‪ ،‬از انها بیشتر از تئاتر‬ ‫شکسپیر استقبال می شود‪ .‬طرف حاضر است در صف‬ ‫بایس��تد ‪ 5000‬تومان پول بلیت بدهد که دو ساعت از‬ ‫همه چیز فکرش ازاد باشد و فقط بخندد‪ .‬االن مردم به‬ ‫جایی رسیدند که حاضرند ولو هجو باشد‪ ،‬بروند و از‬ ‫ش��رایطی که دارند جدا شوند‪ .‬خالی شوند برای اینکه‬ ‫جا داشته باشند دوباره از مشکالت پر شوند‪.‬‬ ‫پس وظیفه نقد ک��ه می گویند به دوش طنز‬ ‫است‪ ،‬چه می شود؟‬ ‫اگر انتقاد نشد‪ ،‬حداقلش این است که بخنداند‪ .‬کمدین‬ ‫اینه است‪ .‬مشکالت مردم را به خودشان نشان می دهد‪.‬‬ ‫وقت��ی من نق��ش ادم کندی را بازی می کن��م‪ ،‬او را به‬ ‫خودش نش��ان می دهم و می گویم خودت را از بیرون‬ ‫ببین‪ .‬وقتی کند باشی از مترو‪ ،‬از درس‪ ،‬یا از رفیقت جا‬ ‫می مانی‪ .‬این همان کمدی است که حرفی دارد و کسی‬ ‫را می سازد‪ .‬ولی گاهی می گوییم نمی خواهیم نصیحت‬ ‫کنی��م‪ .‬نمی خواهی��م ادم س��ازی کنی��م‪ .‬نمی خواهیم‬ ‫ادم ها را به ش��رایط طبیعی برس��انیم‪ .‬فقط می خواهیم‬ ‫بخندانیم شان‪ .‬پس هجو هم الزم است‪.‬‬ ‫حاال فک��ر می کنید مردم در مقابل هنرمندی‬ ‫که این همه به فکرش��ان است‪ ،‬چه مسولیتی‬ ‫دارند؟‬ ‫فرهن��گ جامعه را با تئاتر متر می کنند‪ .‬پاریس ش��اید‬ ‫دو میلیون نفر جمعیت داشته باشد‪ ،‬اما شنیده ام نزدیک‬ ‫به سه هزار س��الن تئاتر دارد‪ .‬از سالن پنج‪ ،‬شش نفره‬ ‫گرفته تا دو‪ ،‬سه هزار نفره‪ ،‬ولی فکر کن در تهران غیر‬ ‫از تئاتر شهر که مال موسیقی است و تاالر وحدت که‬ ‫مال اپراست‪ ،‬چه سالن تئاتر خوبی ساخته شده است؟‬ ‫هیچ‪ .‬حاال ما در تهران البته یکس��ری فرهنگسرا داریم‬ ‫که می شود در ان تئاتر اجرا کرد‪ .‬یا بعضی سینمادارها‪،‬‬ ‫به حدی اوضاع سینما بد بود که مجبور شدند ان را به‬ ‫تئاتر تبدیل کنند‪ .‬اینها کمک کرد به ما که چند س��الن‬ ‫تئاتر داشته باشیم‪ .‬اما سالنی که مخصوص و استاندارد‬ ‫تئاتر باش��د‪ ،‬مثل س��نگلج‪ ،‬که ان هم تعمیر ش��د‪ ،‬ایا‬ ‫سنگلج دیگری به سالن های تئاتری ما اضافه شد؟‬ ‫وظیفه مردم تش��ویق و ترغیب ک��ردن هنرمند تئاتر‬ ‫اس��ت‪ .‬مردم ما هم این کار را می کنند‪ .‬وقتی کس��ی‬ ‫بلیت می خرد و هفده یا هجده بار یک تئاتر را می بیند‪،‬‬ ‫یعن��ی دارد فرهنگ و هنر و ش��عور و ادراک جامعه‬ ‫را تقویت می کند‪ .‬تئات��ر در مملکت ما هنر مظلومی ‬ ‫است و به کمک مردمی نیاز دارد‪ .‬مردم ما تئاتر بد را‬ ‫حمایت می کنند و می بینند‪ ،‬چه رسد به تئاتر خوب‪.‬‬ ‫دوس�ت داشتن‪ ،‬معرفت‪ ،‬راست گویی‪ ،‬عشق و‬ ‫صداقت را در جامعه ترغیب کند که پر رنگ شود‪.‬‬ ‫ه�ر کدام اینها نش�د‪ ،‬حداقلش ش�اد کند‪ .‬من‬ ‫کمدی را به این دلیل دوست دارم‪ .‬می گویم اگر‬ ‫چیزی یاد ندادم‪ ،‬حداقل چیزی هم از مردم کم‬ ‫نمی کنم و شادشان می کنم‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪66‬‬ ‫مردم مش��کلی ندارند‪ .‬زیاد تر از کوپن شان هم خرج‬ ‫کردند‪،‬هم به لحاظ مادی و هم معنوی‪ .‬وقت گذاشتند‪.‬‬ ‫اما یک تش��کل صنفی داریم که یک سری مسئولیت‬ ‫دارد‪ .‬مس��ئوالن ارش��ادی در معاونت هنری هم یک‬ ‫سری مسئولیت دارند‪ .‬در این شرایط نزدیک دو سال‬ ‫وقت برد که پول گیشه تئاتر قبلی من «اکبر اقا اکتور‬ ‫تئاتر» را بدهند‪ .‬نه سوبس��یدی قرار بود به من بدهند‬ ‫و نه چیزی‪ .‬در نتیجه س��ه س��ال کار نکردم و گفتم‬ ‫زمانی کار می کنم که اوضاع عوض ش��ود‪ .‬االن اقای‬ ‫مس��افر اس��تانه امده که خودش چ��ون بازیگر بوده‬ ‫توانس��ته قدم ه��ای مثبتی ب��ردارد ضم��ن تبریک به‬ ‫ورودش و ارزوی س�لامتی و اینکه تالش کند تئاتر‬ ‫از اینجایی که هست به جای باالتری برسد‪.‬‬ ‫از ای��ن چند گروه و چن��د ضلع که حرف‬ ‫زدیم‪ ،‬کدامشان به نحو احسن وظیفه شان را‬ ‫انجام داده اند؟‬ ‫م��ردم‪ .‬اول مردم و بع��د هنرمندان‪ .‬درباره مس��ئوالن‬ ‫ه��م می توان گف��ت که با امدن اقای مسافر اس��تانه و‬ ‫اعض��ای گروهش قرار اس��ت اتفاق��ات خوبی بیفتد‪.‬‬ ‫دو ت��ا انجمن تئاتر ازاد و دولت��ی داریم‪ .‬انجمن تئاتر‬ ‫ازاد پرکارتر است و به نظر من باید کال تئاتر از حیطه‬ ‫دولتی بیرون بیاید و کامال خصوصی ش��ود‪ .‬ان وقت‬ ‫ ترقی و رش��د می کنیم‪ .‬مثال در یک سالن قشنگ اگر‬ ‫نمایش تا مقدار مشخصی نفروشد‪ ،‬بعد از ‪ 10‬تا اجرا‬ ‫عوضش می کنند‪ .‬این باعث می ش��ود تئاتر رشد کند‪.‬‬ ‫صاحب س��الن می گوید که کاری بگذار که بفروشد و‬ ‫تماشاچی داشته باشد‪ .‬می شود واگذاری کار به بخش‬ ‫خصوصی که در س��ازمان های دولتی ه��م این اتفاق‬ ‫افتاده‪.‬‬ ‫مثال وقتی اداره برق یا مخابرات بخش��ی را می دهد‬ ‫ب��ه بخش خصوصی می بینی��د کار خدماتی به مردم‬ ‫قش��نگ تر پیش می رود‪ .‬اوال دولت نمی رسد و دوم‬ ‫اینکه چون مس��ابقه ای نیس��ت‪ ،‬انگیزه ای نیست که‬ ‫به کیفیت خوب برس��د‪ .‬بنابراین دولت باید دس��ت‬ ‫از س��ر تئات��ر بردارد و همه را ب��ه بخش خصوصی‬ ‫واگذار کند‪.‬‬ ‫هنرمن��د جامعه ما نس��بت ب��ه وظیفه ای که‬ ‫داش��ته در چه حالتی ق��رار دارد؟ در حال‬ ‫خدمت است یا‪...‬‬ ‫اماده است برای خدمت کردن اما جایی نیست‪ ،‬سالنی‬ ‫نیس��ت‪ .‬اگر مثال سالنی هست‪ ،‬گروهی که در ان کار‬ ‫می کنند‪ ،‬چنان چهارچنگولی س��ه س��اله‪ ،‬چهار ساله‬ ‫قرارداد بس��ته اند‪ ،‬مگر برای یکی از بازیگرهایی که در‬ ‫این گروه کار می کنن��د اتفاقی بیفتد تا دیگران بتوانند‬ ‫بروند جای او بازی کنند‪ .‬یعنی س��الن جدیدی دیگر‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫وضعی��ت فعلی و اینده فرهنگ و هنر را در‬ ‫جامعه چطور می بینید؟‬ ‫بای��د ببینیم اقایانی که تازه امده ان��د چه کار می کنند‪.‬‬ ‫بگذار ببینیم در جشنواره تئاتر چه اتفاقی می افتد‪ .‬ولی‬ ‫فکر کنم این گروه از قبلی ها خیلی بهتر باشد‪.‬‬ ‫و هیچ پیش بینی هم برای اینده اش ندارید؟‬ ‫مگر ما فالگیریم؟!‬ ‫اما شما تجربه دارید‪.‬‬ ‫چه می دانیم چه کار می کنن��د؛ چه هدفی دارند‪ .‬توی‬ ‫مغزشان چیست؟ یک وقتی می بینیم می خواهند سالن‬ ‫اضافه کنن��د‪ .‬یا انرژی ش��ان را بگذارند که در همین‬ ‫سالن ها کار خوب انجام شود‪ .‬توی مغزشان نیستیم که‬ ‫ببینیم چه انگیزه و هدفی دارند‪.‬‬ ‫در جشن خانه سینما عده ای از هنرمندان گله‬ ‫داش��تند که چرا خانه سینما به انها بی توجه‬ ‫است و از انان یاد نمی شود‪ .‬وظیفه هنرمندان‬ ‫در قبال هم چیست؟‬ ‫خانه س��ینما مگر چقدر گنجایش دارد؟ اگر بخواهند‬ ‫هم��ه بازیگره��ا را دع��وت کنند باید زمی��ن فوتبال‬ ‫بگیرند‪ .‬در هر فیلمی حداقل بیست تا ادم بازی کرده‪.‬‬ ‫از هر فیلمی پن��ج نفر دعوت کنند‪ ،‬چهارصد تا فیلم‬ ‫باش��د می شود دو هزار نفر‪ .‬سالن خانه سینما چند تا‬ ‫صندلی هس��ت؟ اما در هر حال هنرمندان باید هوای‬ ‫هم را داشته باشند‪ .‬همه صنف ها با هم متحدند‪ .‬تنها‬ ‫صنفی که چش��م ندارند همدیگر را ببینند هنرمندان‬ ‫هستند‪ .‬به ظاهر قربان صدقه هم می روند‪ ،‬اما سه قدم‬ ‫که دور می ش��وند‪ ،‬دوس��ت دارند که طرف برود زیر‬ ‫ماش��ین‪ .‬می بینی اصال نقش او به دردشان نمی خورد‪،‬‬ ‫اما حاضرند طرف از بین برود خودش��ان هم جایش‬ ‫نروند‪ ،‬اما او هم نرود‪ .‬از ان طرف‪ ،‬از دس��تمزدهای‬ ‫ه��م اطالع نداریم‪ .‬تهیه کننده هر کداممان را در اتاقی‬ ‫می ب��رد و گوش��مان را می برد‪ .‬چرا م��ن نباید بدانم‬ ‫دس��تمزد رفیقم چقدر است؟ او چرا مال من را نباید‬ ‫بداند؟ ما باید با هم بیش��تر قاطی باش��یم و حرف و‬ ‫رفت��ار و عملمان در مقاب��ل تهیه کنن��ده و در مقابل‬ ‫بازیگر یک مدل باش��د‪ .‬ما در فیلم ش��اید پنج دقیقه‬ ‫مفید بازی کنیم‪ ،‬اما بیرون بیس��ت و چهار ساعت در‬ ‫حال بازی هس��تیم‪ .‬حتی در خ��واب در حال دروغ‬ ‫گفتن و بازی کردن هس��تیم و جایی ک��ه باید بازی‬ ‫کنیم‪ ،‬خراب می کنیم‪.‬‬ ‫خودت��ان االن در ح��ال انجام چ��ه کاری‬ ‫هستید؟‬ ‫تئاتری به نویس��ندگی و بازی و کارگردانی خودم که‬ ‫قرار است در سالن سپیده یا سالن دیگری اجرا شود‬ ‫که ب��رای اولین ب��ار در ان تئاتر اجرا می ش��ود و با‬ ‫ای��ن نمایش قرار اس��ت ان را به س��الن تئاتر تبدیل‬ ‫کنیم‪ .‬ان ش��اءاهلل یک س��الن به س��الن ها اضافه شود‪.‬‬ ‫مش��کلی که برای همه گروه ها وجود دارد این است‬ ‫که بعضی گروه ها به ناحق برای هم می زنند به جای‬ ‫اینکه به ه��م کمک کنند با هم کش��تی می گیرند که‬ ‫در س��الن کار اجرا کنند‪ .‬گاهی نمایشش��ان تا دو ماه‬ ‫بیش��تر تماشاچی ندارد‪ ،‬اما دو سال قرار داد می بندند‪.‬‬ ‫حاضر است سالن را خالی برای خودش نگه دارد تا‬ ‫اینکه گروهی که تئاترش تماشاچی دارد در ان اجرا‬ ‫داشته باشد‪ .‬یعنی دیگی که برای من نجوشد‪ ،‬هر چه‬ ‫خواست در ان بجوشد!‬ ‫اکبر عبدی و مرحوم علی حاتمی در پشت صحنه فیلم «مادر»‬ ‫درباره رکورددار نقش های ماندگار در دهه های ‪ 60‬و ‪70‬‬ ‫اکبراقا اکتور سینما‬ ‫شیماغفاری‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫اکبر عبدی بازیگر ‪ 52‬ساله ایرانی که فقط در سینما‬ ‫در بی��ش از ‪ 60‬فیلم ب��ه ایفای نق��ش پرداخته‪ ،‬در‬ ‫ش��هریور ماه سال ‪ 1337‬در محله نازی اباد تهران به‬ ‫دنیا امد‪ .‬بازی در نقش ها و سن و سال های متفاوت‬ ‫از جمله ویژگی های کارنامه هنری اکبر عبدی است‪.‬‬ ‫هیچ گاه بازی متفاوت او را در «ادم برفی» که در دو‬ ‫نق��ش متفاوت زن و مرد یا در «س��فر جادویی» که‬ ‫هم کودکی و هم بزرگس��الی اش را بازی کرد و نیز‬ ‫بازی خاطره انگیزش را در «بازم مدرسه ام دیر شد»‬ ‫از یاد نبرده ایم‪.‬‬ ‫اکبر عبدی به س��ال ‪ 1358‬یک سال پس از انقالب‬ ‫فعالیتش را در عرصه بازیگری با بازی در نمایش های‬ ‫امات��وری اغاز کرد و پس از ان به س��ال ‪ 1362‬در‬ ‫تلویزیون با بازی در «داس��تان ریاضیدانان» فعالیت‬ ‫تصویری اش را ش��روع کرد و یک س��ال بعدتر در‬ ‫س��ال ‪ 63‬با فیلم سینمایی «جنجال بزرگ» به عرصه‬ ‫سینما وارد شد‪.‬‬ ‫نقش ه��ای مان��دگار و متف��اوت او برخالف دیگر‬ ‫بازیگ��ران هم س��ن و س��الش زیاد اس��ت و همین‬ ‫ویژگی باعث شده وقتی قصد می کنیم کارنامه هنری‬ ‫اکبر عبدی را در تئاتر‪ ،‬سینما و تلویزیون مرور کنیم‬ ‫با نقش های متفاوتی مواجه ش��ویم ک��ه نمی توانیم‬ ‫خاط��ره انه��ا را از ذهن مان دور کنی��م‪ .‬پس دچار‬ ‫وسواس و دو دلی می شویم که از کدام نقش بنویسیم‬ ‫و با کدام یک از انها شروع کنیم‪.‬‬ ‫از «اجاره نش��ین ها» ش��روع کنیم یا از «مادر» که سه‬ ‫سال بعد از ان ساخته شد و برای اکبر عبدی سیمرغ‬ ‫بهتری��ن بازیگر نقش دوم مرد را در جش��نواره فیلم‬ ‫فجر به همراه داشت؛ سیمرغی که دیگر تکرار نشد‪.‬‬ ‫ام��ا ابتدا باید ب��ر دو ده��ه ‪ 60‬و ‪ 70‬فعالیت کاری‬ ‫اکبر عبدی در سینما متمرکز شویم که دوران طالیی‬ ‫اس��ت‪ .‬این بازیگر در این دو ده��ه در فیلم هایی به‬ ‫ایفای نقش پرداخت که ماندگار ش��دند‪ .‬فیلم هایی‬ ‫ک��ه در هیچ مقطع تاریخی و به هر بهانه ای در مرور‬ ‫ان مقطع تاریخی نمی توانیم انها را نادیده بگیریم و‬ ‫فراموش کنیم‪.‬‬ ‫در ده��ه ‪ 60‬اکبر عبدی در فیلم هایی چون «مردی که‬ ‫موش شد»‪« ،‬اجاره نشین ها»‪« ،‬گراند سینما»‪« ،‬ریحانه»‪،‬‬ ‫«دزد عروسک ها»‪« ،‬مادر»‪« ،‬ای ایران»‪« ،‬سفر جادویی»‬ ‫و‪ ...‬بازی کرد‪.‬‬ ‫در اوای��ل دهه ‪ 70‬هم س��ال های پر کاری را پش��ت‬ ‫س��ر گذاش��ت؛ از همکاری دوباره اش با علی حاتمی‬ ‫ در «دلش��دگان» پس از «مادر» تا بازی در «ناصرالدین‬ ‫شاه اکتور سینما» و «هنرپیشه» مخملباف‪« ،‬روز فرشته»‬ ‫بهروز افخمی‪« ،‬ادم برفی» داود میرباقری‪« ،‬مرد افتابی»‬ ‫همایون اسعدیان تا بازی در فیلم هایی چون « مدرسه‬ ‫پیرمردها»‪« ،‬تحفه هند»‪« ،‬رویای نیمه ش��ب تابستان»‪،‬‬ ‫«یک داستان واقعی»‪« ،‬ش��ب روباه»‪« ،‬ارزوی بزرگ»‪،‬‬ ‫«اقای ش��انس»‪« ،‬پاکباخته»‪« ،‬عش��ق گمشده»‪« ،‬چشم‬ ‫عق��اب»‪« ،‬بدل��کاران»‪« ،‬پنجه در خ��اک»‪« ،‬جنگجوی‬ ‫پی��روز»‪« ،‬دارا ون��دار»‪« ،‬ت��ارزن و ت��ارزان» از دیگر‬ ‫فیلم های دهه ‪ 70‬اکبر اقا اکتور سینماست‪.‬‬ ‫طی ‪ 10‬سال اخیر و در دهه ‪ 80‬اکبر عبدی در عرصه‬ ‫س��ینما بیش از ‪ 20‬فیلم بازی کرده‪ ،‬اما نه به ماندگاری‬ ‫فیلم هایی که در دو دهه قبل در انها حضور داش��ت و‬ ‫او را برای همیشه در ذهن ها ماندگار کرد‪.‬‬ ‫این اکتور س��ینما در اوایل دهه ‪ 80‬در فیلم هایی چون‬ ‫«علی و دنی» وحید نیکخواه ازاد‪« ،‬نان و عشق و موتور‬ ‫هزار» ابوالحس��ن داودی و «کفش های جیرجیرک دار»‬ ‫شاپور قریب به ایفای نقش پرداخت‪.‬‬ ‫اکب��ر عبدی همچنین برای ب��ازی در فیلم های «نان و‬ ‫عشق موتور هزار»‪« ،‬هنرپیشه» و «جنگجوی پیروز»‬ ‫کاندیدای دریافت جایزه از جشنواره فیلم فجر شد‪،‬‬ ‫اما هیچ گاه خاطره سیمرغ فیلم «مادر» برایش تکرار‬ ‫نشد‪.‬‬ ‫ط��ی چند س��ال اخیر به نظر می رس��د ب��ا توجه به‬ ‫ش��رایط روز س��ینمای ایران نقش های ماندگاری به‬ ‫اکبر عبدی پیشنهاد نشده‪ ،‬اما او همچنان پرکار بوده‬ ‫و در فیلم هایی چ��ون «گوش��واره»‪« ،‬قاعده بازی»‪،‬‬ ‫«اخراجی های» ‪1‬و ‪« ،2‬کالغ پر»‪« ،‬تس��ویه حساب»‪،‬‬ ‫«نظام از راس��ت»‪« ،‬چشمک»‪« ،‬افراطی ها»‪« ،‬زمهریر»‬ ‫و «شرط اول» بازی کرده است‪.‬‬ ‫در بررسی کارنامه ‪ 32‬س��اله فعالیت اکبر عبدی در‬ ‫عرصه بازیگ��ری باید از مجموعه ه��ای تلویزیونی‬ ‫چون «بازم مدرسم دیر شد»‪« ،‬محله برو بیا»‪« ،‬محله‬ ‫بهداش��ت»‪« ،‬مث��ل اباد» ک��ه با انها در ده��ه ‪ 60‬در‬ ‫خاطره تماش��اگران تلویزیون باقی ماند‪ ،‬نیز نام برد‪.‬‬ ‫او در سال های بعدتر نیز در مجموعه های تلویزیونی‬ ‫متفاوت تری حضور داش��ت‪ ،‬از «زیر اس��مان شهر»‬ ‫به عنوان یکی از مجموعه های کمیک تا مجموعه های‬ ‫تاریخی همچون «امام علی (ع)»‪« ،‬سال های مشروطه»‬ ‫و این اواخر «در چشم باد»‪.‬‬ ‫اکبر عبدی که نام کاملش اکبر عبدی اقاباقر اس��ت‪،‬‬ ‫از پ��در و مادری که اهل محله ای ب��ه نام اقاباقر در‬ ‫حومه شهر اردبیل هستند‪ ،‬در تهران متولد شده و به‬ ‫دلیل همین اصل و نسب است که با لهجه ترکی اش‬ ‫بسیاری از نقش ها را شیرین می کند‪.‬‬ ‫اخری��ن فعالی��ت اکبر عب��دی در عرص��ه تئاتر به‬ ‫‪ 5‬س��ال قبل و اجرای نمایش «اکبر اقا اکتور تئاتر»‬ ‫به کارگردان��ی و بازی خودش در تاالر «س��نگلج»‬ ‫برمی گردد که در سال های بعدتر خواست این تئاتر را‬ ‫دوباره به صحنه ببرد و حتی زمزمه اجرای نمایشنامه‬ ‫دیگ��ری را به نام «س��وپر بقال ایرونی» داش��ت اما‬ ‫تاکنون ش��رایط برای اجرای این نمایشنامه ها فراهم‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫ی اثار اکب��ر عبدی در‬ ‫به ه��ر حال بررس��ی تمام�� ‬ ‫عرصه های مختلف تئاتر‪ ،‬س��ینما و تلویزیون مجال‬ ‫بهت��ری را طلب می کند و باید برای ان بررس��ی و‬ ‫تحقیق فراوان کرد تا هیچ اثری جا نماند‪.‬‬ ‫اما ط��ی هفته های اخیر در یک بررس��ی س��اده در‬ ‫جس��ت وجوی اینترنت��ی تنه��ا تیت��ری ک��ه بعد از‬ ‫جس��ت وجوی نام اکبر عبدی دیده می شود‪ ،‬بستری‬ ‫شدن در بیمارستان است که ب ا ترخیص این هنرمند‬ ‫از بیمارس��تان خرس��ند می ش��ویم از اینکه دوباره‬ ‫اکبر عب��دی را در عرصه بازیگ��ری خواهیم دید و‬ ‫امیدوار هستیم که دوباره نقش های ماندگار دهه های‬ ‫‪ 60‬و ‪ 70‬را در کارنام��ه کاریش تک��رار کند؛ چون‬ ‫نمی توانیم خاطره نقش ه��ای ماندگار اکبر عبدی را‬ ‫در «اجاره نش��ین ها»‪« ،‬دلشدگان»‪« ،‬هنرپیشه»‪« ،‬نان و‬ ‫عشق و موتور هزار» و «ادم برفی» که برای شیرینی‬ ‫همه انها خندیدیم تا بغ��ض «غالمرضا» را در فیلم‬ ‫مادر وقتی می گفت «مادر مرد از بس که جان ندارد»‬ ‫از خاطر مان ببریم‪.‬‬ ‫اخرین فعالیت اکبر عبدی در عرصه تئاتر به‬ ‫‪5‬س�ال قبل و اجرای نمایش «اکبر اقا اکتور‬ ‫تئاتر» به کارگردانی و بازی خودش در تاالر‬ ‫«سنگلج» برمی گردد‪ .‬اما از ان زمان تاکنون‬ ‫ش�رایط برای اجرای نمایشنامه های او دیگر‬ ‫فراهم نشده است‬ ‫‪67‬‬ ‫بحثی داغ در نشست « عصر روشن»‬ ‫روشنفکران طلبی از‬ ‫ادبیات انقالب ندارند‬ ‫صادق وفایی‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪68‬‬ ‫پنجمین نشست از سری نشست های عصر روشن که‬ ‫همزمان با هفت��ه دفاع مقدس و با حضور محمدرضا‬ ‫تقی دخ��ت و علیرض��ا بهرامی‪ ،‬ب��ا محوریت «بحثی‬ ‫درب��اره ادبیات جنگ» ترتی��ب یافت‪ ،‬عمال به صحنه‬ ‫مجادله دیدگاه های مختل��ف در این زمینه منجر و با‬ ‫حاشیه هایی همراه شد‪ .‬در ابتدای این نشست‪ ،‬حافظ‬ ‫موس��وی‪ ،‬داریوش معمار‪ ،‬حسن گوهرپور و رسول‬ ‫یون��ان به خواندن س��روده هایی از خود پرداختند‪ ،‬اما‬ ‫انچه موجب بروز حواشی در این جلسه شد‪ ،‬موضوع‬ ‫مورد بررسی جلس��ه یعنی بررسی ادبیات جنگ بود‬ ‫ک��ه در ادامه‪ ،‬به محل چالش در زمینه عملکرد جامعه‬ ‫روش��نفکری در قبال موضوع جن��گ تحمیلی تبدیل‬ ‫شد‪.‬‬ ‫در قس��مت تحلیل و بررسی این نشست که منحصرا‬ ‫ادبی��ات دوران جنگ را ش��امل می ش��د‪ ،‬محمدرضا‬ ‫تقی دخت – ش��اعر و پژوهش��گر ‪ -‬درباره پیش��ینه‬ ‫ادبی��ات جنگ ب��ه بیان مقدماتی پرداخت و بررس��ی‬ ‫حرکات چندین دهه قبل جامع��ه ادبی ایران را برای‬ ‫تحلیل دقیق تر ادبیات دفاعمقدس ضروری دانست‪ .‬او‬ ‫با طرح این س��وال که «اگر جنگ رخ نمی داد ادبیات‬ ‫پس از انقالب به چه مس��یری متمایل می شد» گفت‪:‬‬ ‫«فکر می کنم باید از این دریچه به ش��عر دفاع مقدس‬ ‫نگاه کنیم و ببینیم که ش��عر جنگ چه بستری را برای‬ ‫ش��عر انقالب فراهم ک��رد‪ ».‬تقی دخت ب��ا بیان اینکه‬ ‫امروز سه تعریف از این نوع ادبیات و شعر در جامعه‬ ‫وجود دارد‪ ،‬گفت‪« :‬ش��عر جنگ‪ ،‬شعر دفاع مقدس و‬ ‫ی است که به صورت گسترده و‬ ‫شعر پایداری مفاهیم ‬ ‫بدون ارائه مختصات دقیق در جامعه مطرح می شود‪.‬‬ ‫تعریف جامع‪ ،‬تعریف زمانی است که این سه تعریف‬ ‫را در بر می گیرد‪ .‬اما امروزه با توجه به سردرگمی در‬ ‫تعری��ف این نوع ادبیات در ی��ک بی تعریفی کامل به‬ ‫سر می بریم‪ .‬از این رو نیاز به بیان تعاریف موشکافانه‬ ‫احس��اس می شود‪« .‬ش��عر جنگ» در واقع به صورت‬ ‫عریان ب��ه عناصر س��خت افزاری جن��گ پرداخته و‬ ‫به ش��دت عینی اس��ت‪ .‬این ش��عر عاری از هرگونه‬ ‫ایدئولوژی و ارزش داوری اس��ت و ضمن بهره گیری‬ ‫از عنصر احساس بسیار تاثیرگذار است و مستقیما با‬ ‫عواطف خواننده درگیر می ش��ود‪ .‬واژه «دفاع مقدس»‬ ‫خود از دو مفهوم دفاع و تقدس تش��کیل شده و شعر‬ ‫دفاع مقدس نیز به تبع ان باید از مفهومی مقدس دفاع‬ ‫کند‪ .‬در این نوع ش��عر پدیده جن��گ عینیت کمتری‬ ‫می یابد و غلبه با اهرم های تخیل و خیال است‪ .‬فضای‬ ‫این ش��عر ایدئولوژیک بوده و در مجموع پاس��داری‬ ‫معتقدانه از یک س��ری ارزش هاس��ت‪ .‬اما شعری که‬ ‫ب��ا پس��وند «پایداری» خوانده می ش��ود در بس��یاری‬ ‫از کش��ورهای جهان وجود دارد و در کش��ور ما نیز‬ ‫سابقه اش به زمان اولین سروده های فارسی برمی گردد‪.‬‬ ‫این ش��عر ش��امل مفاهیم و مضامین مهم برای عموم‬ ‫مانن��د دفاع از میهن و مقابله با متجاوز می ش��ود‪ .‬این‬ ‫گونه شعر یک جهان بینی عمومی دارد و نمونه های ان‬ ‫در کشورهای مختلف جهان تقریبا شبیه به هم است‪».‬‬ ‫این پژوهش��گر در این بخش از س��خنان خود‪ ،‬برای‬ ‫تعریف «ش��عر جنگ»‪ ،‬نمونه هایی از شعرهای قیصر‬ ‫امین پور‪ ،‬سیمین بهبهانی (دو شعر)‪ ،‬ه‪.‬ا سایه و سهیل‬ ‫محمودی را خواند‪ .‬در تعریف «ش��عر دفاع مقدس»‬ ‫هم به نمونه هایی از ش��عرهای قیصر امین پور‪ ،‬سهیل‬ ‫محمودی‪ ،‬ضیاءالدین ترابی‪ ،‬حسن حسینی و علیرضا‬ ‫قزوه اشاره کرد و در بیان «شعر پایداری» بخش هایی‬ ‫از شعرهای علی باباچاهی‪ ،‬محمدرضا عبدالملکیان و‬ ‫سیمین بهبهانی را نمونه اورد‪.‬‬ ‫اما بخش��ی از سخنان تقی دخت که در ادامه جلسه با‬ ‫واکنش برخی چهره های ادبی حاضر در جلسه مواجه‬ ‫ش��د‪ ،‬مقدمات اولیه بحث بود ک��ه وی درباره ادبیات‬ ‫معاصر ایران و منحصرا قبل و بعد از انقالب بیان کرد‪.‬‬ ‫تقی دخت گفت‪« :‬شعر پیش از انقالب در حال حرکت‬ ‫موازی با جریان های پیش روی نوین بود و فضاهای‬ ‫جدی��دی را از لحاظ محتوا و قال��ب تجربه کرد‪ .‬اما‬ ‫وقوع انقالب به خاطر مسائل ایدئولوژیک و اعتقادی‪،‬‬ ‫ش��عر را در بس��تری جدید قرار داد‪ .‬از نظر محتوا در‬ ‫فض��ای اعتق��ادی و ایدئولوژی��ک انقالب��ی و از نظر‬ ‫صورت نیز شعر پس از انقالب خود را در قالب های‬ ‫کالس��یک و به نوعی نئوکالسیک یافت‪ .‬در این دوره‬ ‫مفاهیم روش��نفکری در حاشیه قرار گرفتند و مفاهیم‬ ‫انقالبی و حماسی بیشتر در میان مردم رواج یافت که‬ ‫به نظرم یکی از مس��ببان این واقعه خود روشنفکران‬ ‫تقی دخت در پاسخ به معترضان به سخنانش‬ ‫گفت‪ :‬طرح مس�اله نداش�تن تریبون از جانب‬ ‫برخ�ی اف�راد توجیه�ی برای کم کاری قش�ر‬ ‫روش�نفکر ما در ان زمان اس�ت و در حاشیه‬ ‫ب�ودن انه�ا در ان زم�ان ب�ه دلیل ک�م کاری‬ ‫خودشان بود‬ ‫بودن��د‪ ».‬جنگ با همه تبعات اش حداقل این فایده را‬ ‫داش��ت که نوعی فضا و مضمون را در ادبیات معاصر‬ ‫ما پدید اورد‪ .‬درباره قالب ش��عر بع��د از انقالب به‬ ‫نظ��رم کارهای اصیل مربوط به زمان جنگ می ش��ود‪.‬‬ ‫در مابق��ی عرصه های ش��عر به نوعی س��ردرگمی در‬ ‫محتوا و قالب مش��اهده ش��د که هی��چ عنصر زنده و‬ ‫تپن��ده ای را ش��امل نبود و ش��عر نو نی��ز در ان زمان‬ ‫در حاش��یه قرار داش��ت و انچه در متن اجتماع بود‪،‬‬ ‫اشعار دفاع مقدس‪ ،‬اشعار جنگ و اشعار پایداری بود‬ ‫که مضامینی حماس��ی را شامل می ش��دند‪ ».‬در ادامه‬ ‫این نشس��ت‪ ،‬علیرضا بهرامی در س��خنانی به چرایی‬ ‫بی توجهی شاعران و نویسندگان موسوم به روشنفکر‬ ‫یا دگراندیش در مواجهه با جنگ تحمیلی هشت ساله‪،‬‬ ‫ارزیابی حضور متولیانی که در جنگ حضور نداشتند‬ ‫اما بیشتر بهره را از ان بردند و نیز برخی برخوردهای‬ ‫حذفی نسبت با این مقوله ملی که حتی این حذف به‬ ‫گفته او برخی نویسندگان و پژوهشگران راستین دفاع‬ ‫مقدس را هم شامل می شود‪ ،‬پرداخت‪.‬‬ ‫اغاز واکنش ها‬ ‫پ��س از پایان س��خنان تقی دخ��ت و بهرامی‪ ،‬حافظ‬ ‫موسوی در واکنش به سخنان تقی دخت گفت‪« :‬شما‬ ‫در سخنان خود گفتید که پس از انقالب چنین و چنان‬ ‫ش��د‪ ،‬در حالی که اطالعات ارائه ش��ده از طرف شما‬ ‫اش��تباه و خالف واقع اس��ت‪ .‬به واقع پس از انقالب‬ ‫س��عی در به حاشیه راندن جریان روشنفکری شعر و‬ ‫ادبیات این کشور بود که به نظرم موفق نبوده است‪».‬‬ ‫این ش��اعر ادامه داد‪« :‬ش��ما و هم نس�لان ش��ما فکر‬ ‫می کنی��د تاریخ معاصر ادبیات ایران‪ ،‬قبل از انقالب تا‬ ‫نیما یوش��یج اس��ت و بعد از ان با علی معلم دامغانی‬ ‫شدن بحث جلوگیری کنیم‪ .‬ما نیما یوشیج را به عنوان‬ ‫چه��ره ای تاثیرگذار در ادبیات معاصر داریم‪ .‬وقتی که‬ ‫نیما با سنگ اندازی های اعضای کنگره و دانشگاهی ها‬ ‫مواجه ش��د‪ ،‬تسلیم نش��د و به فعالیت خود ادامه داد‬ ‫تا انکه پس از س��ال ها به کنگره دعوت ش��د و پس‬ ‫از حضور در ان محفل نیز به بیان س��خنان تاثیرگذار‬ ‫خود پرداخت‪ .‬غرض اینکه حواش��ی و مخالفان مانع‬ ‫از حرکت های نیما نشدند‪».‬‬ ‫معمار اما گفت‪« :‬ش��عر پیش از انقالب در دو جریان‬ ‫مبارزه با رژیم شاهنشاهی و جریان های متاثر از موج‬ ‫نو حضور فعالی داش��ت و در کنار چهره های جوان‪،‬‬ ‫چهره های سرشناس شعر نو کتاب های زیادی منتشر‬ ‫کردن��د و پ��س از انقالب نیز با توجه به ش��رایط ان‬ ‫زمان تا سال ‪ 65‬در داخل و خارج از کشور حضوری‬ ‫قدرتمند و مستمر داشت‪».‬‬ ‫با حفظ ادب‪ ،‬توجیه برای کم کاری‬ ‫حافظ موس��وی اما دوران ادبی بعد از انقالب را یک‬ ‫دوران اصیل ندانست و گفت‪« :‬بعد از انقالب جریانی‬ ‫با هدف کنار زدن جریان روش��نفکری تش��کیل شد‪.‬‬ ‫افراد این تش��کل شاعر بودند اما در خدمت عقیده و‬ ‫نظر گروه خاصی فعالیت کردن��د‪ .‬در این دوره افراد‬ ‫زیادی را به عنوان چهره ادبی معرفی کردند و افرادی‬ ‫مانند قیصر امین پور که به عنوان ش��اعران نامی معرفی‬ ‫می ش��وند‪ ،‬ب��ا حفظ ادب بای��د بگویم که ش��اعرانی‬ ‫متوس��ط هس��تند و ارزش و امتیاز خاصی ندارند‪ .‬در‬ ‫واقع جریان روشنفکری ما هیچ وقت برای بیان عقاید‬ ‫و نظریات خود مجال نیافته اس��ت‪ .‬همین اس��ت که‬ ‫نسل بعد از انقالب خیال می کند شعر فارسی وامدار‬ ‫افرادی چون علی معلم و امثالهم است‪».‬‬ ‫داری��وش معمار نیز گف��ت‪« :‬با توجه به مس��ائلی که‬ ‫بیان می ش��ود‪ ،‬هیچ وقت تریبون��ی در اختیار جریان‬ ‫روش��نفکری نبوده اس��ت‪ .‬این موض��وع چه پیش از‬ ‫انق�لاب و چه بعد از وقوع انقالب صادق اس��ت‪ .‬با‬ ‫توجه به این مس��اله اس��ت که می توان کم کاری قشر‬ ‫روشنفکر را در زمان جنگ توجیه کرد‪».‬‬ ‫ی نیز در پاس��خ به این سخنان حق پاسخ و دفاع‬ ‫بهرام ‬ ‫از موضع را برای همه حاضران جلسه محفوظ دانست‬ ‫و گفت‪« :‬البته من هم قبول دارم که کل ش��عری را که‬ ‫جریان روشنفکری ما برای جنگ تحمیلی گفته است‬ ‫اگر روی هم بریزیم‪ ،‬به اندازه یک کتاب نمی شود؛ در‬ ‫برابر خیل کتاب هایی که در این زمینه وجود دارد و ما‬ ‫اسیب شناسی اش می کنیم‪».‬‬ ‫تقی دخت درباره سخنان معمار گفت‪« :‬بنده در اشعاری‬ ‫که به عنوان مثال قرائت کردم از س��یمین بهبهانی هم‬ ‫نمونه اوردم‪ .‬در مقاله ای هم که موضوع شعر معاصر‬ ‫و پس از انقالب را ش��امل می شود‪ ،‬به چندین نمونه‬ ‫از اشعار خانم بهبهانی‪ ،‬فرشته ساری و دیگر شاعران‬ ‫ش��عر نو و جریان روشنفکری اشاره کرده ام‪ .‬در واقع‬ ‫به نظرم طرح مساله نداش��تن تریبون از جانب برخی‬ ‫افراد توجیهی برای کم کاری قش��ر روشنفکر ما در ان‬ ‫زمان اس��ت و در حاش��یه بودن انه��ا در ان زمان به‬ ‫دلیل کم کاری خودشان بود‪ .‬باید از سیاسی و جناحی‬ ‫چه کسی طلبکار است؟‬ ‫این جلسه که پس از سه ساعت پایان ان اعالم شد‪ ،‬اما‬ ‫به نوعی با تداوم بحث ها در فروشگاه کتابسرای روشن‬ ‫و پیاده رو خیابان س��میه تهران تداوم یافت و طی ان‬ ‫طرفین همچنان در مباحثات دونفره و چندنفره سعی‬ ‫در اقناع یکدیگر داش��تند که بعضا شکل صریح تری‬ ‫هم به خود می گرفت‪ .‬در این میان‪ ،‬تقی دخت به یکی‬ ‫از خبرنگاران حاضر در جلسه می گفت‪« :‬از طرف من‬ ‫تیتر بزنید که جریان روشنفکری با عملکرد خود‪ ،‬هیچ‬ ‫طلبی از شعر انقالب ندارد‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫و امثالش ادامه می یابد که این تصوری باطل است‪».‬‬ ‫در بین بی��ان اعتراضات حافظ موس��وی و داریوش‬ ‫معمار که با او همراه ش��ده بود و بعضا با صدای بلند‬ ‫ابراز می شد‪ ،‬یکی از حاضران جلسه که به تازگی وارد‬ ‫ش��ده و در کنار این دو نشس��ته بود‪ ،‬از جا برخاسته‬ ‫و خطاب به تقی دخت فریاد زد‪« :‬اقای محترم! ش��ما‬ ‫معلوم اس��ت ‪ 20‬س��ال در خواب بوده ای و از وقایع‬ ‫رخ داده در مملک��ت بی خبری‪ ».‬با توجه به بی نظمی ‬ ‫پیش امده در جلس��ه‪ ،‬بهرامی که اجرای جلسه را هم‬ ‫ب��ر عهده داش��ت‪ ،‬به فرد معترض ک��ه در حال ترک‬ ‫جلسه پس از چند دقیقه حضور بود‪ ،‬گفت‪« :‬دوست‬ ‫عزی��ز! اینجا میتینگ یا تظاهرات خیابانی نیس��ت که‬ ‫فریاد می کشید‪ ».‬او سپس خطاب به موسوی و معمار‬ ‫گفت‪« :‬م��ن از این اق��ا که چنین اعت��راض می کنند‬ ‫توق��ع ن��دارم چون ایش��ان را اصال نمی شناس��م‪ ،‬اما‬ ‫از ش��ما توقعی بی��ش از این می رود‪ .‬اج��ازه دهید با‬ ‫رعایت نوب��ت به بیان دیدگاه ها بپردازیم‪ .‬ضمن انکه‬ ‫به نظرم ش��ما کمی به سوء برداشت دچار شده اید؛ ما‬ ‫اینجا درباره ادبیات پس از انقالب صحبت نمی کنیم‪،‬‬ ‫موضوع ما ادبیات جنگ است‪».‬‬ ‫موس��وی در ادامه گفت‪« :‬شاعرانی که توسط جریان‬ ‫حاکم تشویق می شدند شاعرانی در حد متوسط بودند‬ ‫و به هیچ وجه نمی توان انها را تاثیرگذار دانست‪».‬‬ ‫تقی دخت در واکنش به این سخنان گفت‪« :‬من باید‬ ‫اعالم کنم که عضو هیچ دس��ته و گروهی نیس��تم و‬ ‫همیشه سعی کرده ام مستقل عمل کنم‪ .‬متاسفانه این‬ ‫از افات مستقل و معتدل بودن در کشور ماست که‬ ‫از ه��ر دو طرف مورد هجمه ق��رار خواهی گرفت‪.‬‬ ‫بن��ده در ح��ال حاضر از هر دو ط��رف دعوا مورد‬ ‫هجمه ق��رار می گیرم‪ .‬به یاد دارم در دورانی که در‬ ‫مدرس��ه راهنمایی تحصیل می کردم بنده را به دلیل‬ ‫داش��تن کتابی از مرحوم شریعتی از مدرسه اخراج‬ ‫کردند‪ .‬من در س��خنانم از شاعران روشنفکر زیادی‬ ‫نام ب��ردم ولی باز هم به نوعی ب��ه رابطه با جریان‬ ‫حاک��م متهم می ش��وم‪ .‬من در خارج از کش��ور در‬ ‫یک صحبت چهار س��اعته با یکی از شاعران جریان‬ ‫روشنفکری موضوع کم کاری شاعران روشنفکر را‬ ‫بررس��ی کردم و ایش��ان نیز به چنین واقعیتی اذعان‬ ‫داشت و معتقد بود این جریان در ان دوران کاهلی‬ ‫به خرج داد‪».‬‬ ‫بحثی در انحراف‬ ‫بهرامی ب��ا بیان اینکه بحث تا ح��دودی به انحراف‬ ‫رفته اس��ت‪ ،‬گف��ت‪« :‬ه��دف از برپایی این جلس��ه‬ ‫بررسی شعر دوران دفاع مقدس بود اما این بحث تا‬ ‫حدودی به دوران انقالب و پیش از ان کش��یده شد‬ ‫که فکر می کنم کمی از هدف بحث دور شده باشیم‪.‬‬ ‫اگر الزم باش��د جلس��ه ای هم با این موضوع برگزار‬ ‫می کنیم‪ .‬اقای تقی دخت هم ابتدا گفتند که به صورت‬ ‫اجمال��ی و به عنوان مقدمه به ان دوران می پردازند‪».‬‬ ‫او همچنی��ن خطاب به معمار ک��ه بعضا مباحثه انان‬ ‫به ص��ورت دوطرف��ه و بریدن ح��رف یکدیگر ادامه‬ ‫می یافت‪ ،‬گف��ت‪« :‬نمی دانم چرا ش��ما اصرار دارید‬ ‫به ما ثاب��ت کنید که متفاوت فک��ر می کنید؟! من که‬ ‫ه��ر چه گوش کردم‪ ،‬تفاوت بنیادین بین دیدگاه های‬ ‫شما و اقای تقی دخت ندیدم‪ ».‬در ادامه‪ ،‬محمدهاشم‬ ‫اکبریانی نیز در نقد سخنان تقی دخت اظهار داشت‪:‬‬ ‫«ش��ما در بح��ث خود با ذک��ر این جمله که ش��عر‬ ‫جنگ نس��بت به بقیه گونه های شعری که در حاشیه‬ ‫بودند وضع خوبی داش��ت‪ ،‬گونه های دیگر شعر را‬ ‫حاش��یه ای معرف��ی کردید‪ .‬در صورتی که ش��اعران‬ ‫گونه های دیگر ش��عری بسیار فعال بودند‪ .‬اینکه یک‬ ‫ش��اعر چنین نظری داشته باش��د‪ ،‬دال بر اثبات یک‬ ‫حکم نیس��ت‪ .‬اس��تقبال از شعر بس��یاری از شاعران‬ ‫فعال ان دوره از جمله ش��املو نش��ان از ان دارد که‬ ‫این گونه های ش��عری نه تنها در حاشیه نبوده اند‪ ،‬که‬ ‫در متن قرار داش��ته اند‪ ».‬اکبریانی با اش��اره به اینکه‬ ‫بعضی ش��عرهای ش��اعران نامبرده در ان زمان چون‬ ‫شاملو دست به دس��ت می چرخید‪ ،‬ادامه داد‪« :‬شواهد‬ ‫حاکی از ان اس��ت که این گونه های شعری در متن‬ ‫جامعه بودند و مخاطبان بس��یاری داشتند‪».‬بهرامی اما‬ ‫در پاس��خ گفت‪« :‬البته ش��عر مورد نظر شما هم شعر‬ ‫جنگ نبوده‪ ،‬بلکه ش��عر اعتراضی اس��ت‪ .‬اش��عاری‬ ‫از این دس��ت هم که در ان زمان دس��ت به دس��ت‬ ‫می چرخید و ما از زمان نوجوانی مان به خاطر داریم‪،‬‬ ‫ش��عری چون «موال ویال نداش��ت» بود که نه اشعار‬ ‫روش��نفکری بودند و نه اش��عار جنگ‪ ،‬بلکه غلبه با‬ ‫اشعاری بود که مفهوم اعتراضی اجتماعی داش��تند‪».‬‬ ‫‪69‬‬ ‫حاشیه های معرفی یک فیلم به اکادمی‬ ‫«بدرود بغداد»‪ ،‬سالم اسکار!‬ ‫فرهنگ‬ ‫محمد تاجیک‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫انتخابناگهانیفیلم«بدرودبغداد»ساختهتحسین برانگیز‬ ‫مهدی نادری به عنوان نماینده سینمای ایران برای جایزه‬ ‫اسکار‪،‬بحث هاوجدل هایفراوانیرابرانگیخت؛فیلمی ‬ ‫که سال گذشته به شکل غیر منتظره ای در میان منتقدان‬ ‫محبوب شد‪ ،‬ولی نوع انتخاب این فیلم واکنش هایی را‬ ‫برانگیخت و حساسیت هایی ایجاد کرد که در گزارش‬ ‫زیر به این واکنش ها اشاره می شود‪.‬‬ ‫فیلمی با لحظات ماندگار در تاریخ سینما‬ ‫اما بدرود بغداد از جمله فیلم هایی است که با استقبال‬ ‫خوب منتقدان مواجه ش��ده‪ .‬برای اولین بار هوشنگ‬ ‫گلمکان��ی پیش از نمایش این فیلم در یادداش��تی در‬ ‫ماهنامه فیلم به تحسین از این فیلم پرداخت و بعدها‬ ‫منتقدان دیگری به گلمکانی پیوستند‪ .‬مثال علی اصغر‬ ‫کشانی درباره فیلمبرداری فیلم بدرود بغداد در ماهنامه‬ ‫صنعت سینما می نویس��د‪« :‬بدرود بغداد از نظر بیانی‬ ‫با س��ایر اثار جش��نواره تفاوت دارد‪ ».‬تورج اصالنی‬ ‫ تصویرب��ردار ‪ -‬در عین حفظ فضای واقع گرا علیه‬‫شکل های ایده ال گرای فیلمبرداری می ایستد و در عین‬ ‫حفظ جزئیات در قاب به ترکیبی بصری از عمق میدان‬ ‫و جلوه گری مناظر وسیع دست می یابد‪ .‬محیط ها برای‬ ‫اصالنی همان میزان اهمیت دارند که جنبه های بصری‬ ‫روی اندام و چهره شخصیت ها‪ .‬فصل اختتامیه از نادر‬ ‫لحظات ماندگار تاریخ سینمای ایران است که اصالنی‬ ‫نقش انکار ناپذیری در ثبت بصری ان ایفا کرده است‪.‬‬ ‫رامتین ش��هبازی هم درباره بدرود بغداد می نویس��د‪:‬‬ ‫«مهدی نادری در نخس��تین تجربه بلند داستانی خود‬ ‫اثری در خور تحسین خلق کرده است‪ .‬نادری با نگاهی‬ ‫متفاوت به جنگ عراق و ایران می پردازد‪».‬‬ ‫‪70‬‬ ‫بحث های پیش درامدی و انتخاب‬ ‫کمت��ر از یک ماه مان��ده به فرصت معرف��ی فیلم به‬ ‫ی اسکار‪ ،‬بحث و بررسی اینکه چه فیلمی با چه‬ ‫اکادم ‬ ‫ویژگی هایی می تواند نماینده سینمای ایران در اسکار‬ ‫باش��د و در عین حال امسال چگونه و در چه روندی از‬ ‫ایران‪ ،‬فیلم معرفی خواهد شد‪ ،‬مورد توجه رسانه ها قرار‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫در س��ال های اخیر خانه س��ینما نمایندگانش را به امور‬ ‫بین المل��ل فارابی معرفی می کرد و با حضور نمایندگانی‬ ‫از بنیاد فارابی با بحث و بررسی فیلم های یک ساله اخیر‬ ‫سینما یک فیلم به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار‬ ‫معرفی می شد‪ ،‬اما در حالیکه پیگیری ها از هر دو تشکل‬ ‫نش��ان می داد هنوز اطالعات دقیق و موثقی از چگونگی‬ ‫معرفی فیلم و زمان تشکیل این جلسات در سال جاری‬ ‫اعالم نشده است‪ ،‬برخی عنوان می کردند سازوکاری که‬ ‫برای انتخاب نماینده سینمای ایران در اسکار وجود دارد‬ ‫اگر مانند گذش��ته باش��د‪ ،‬منطقی و مثبت است‪ .‬در واقع‬ ‫ خانه سینما تعدادی از اهالی سینما را در حوزه های مختلف‬ ‫به بنیاد سینمایی فارابی معرفی کرده‪ ،‬انها نیز تعدادی از این‬ ‫افراد را برای ش��رکت در جلس��ات دعوت کردند که در‬ ‫نهایت به انتخاب فیلم «درباره الی» در سال گذشته انجامید‪.‬‬ ‫سال گذشته نیز س��فر هیاتی از خانه سینما به امریکا به‬ ‫دعوت اکادمی اسکار هم بسیار خبرساز شد‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬برخی از اعضای انتخاب س��ال پیش در چند‬ ‫هفته گذش��ته این زمزمه را اغاز کردند که امس��ال فیلم‬ ‫شاخصی برای معرفی به اسکار نداریم‪ ،‬اما مدیر عامل بنیاد‬ ‫سینمایی فارابی در نیمه شهریور گفت‪« :‬به زودی مقدمات‬ ‫این انتخاب فراهم می شود و فیلم منتخب در موعد مقرر‬ ‫توسط هیات انتخاب معرفی خواهد شد‪».‬‬ ‫امی��ر س��ماواتی – تهیه کنن��ده ‪ -‬که تاکنون ب��ا دو فیلم‬ ‫«نفس عمی��ق» و «کافه ترانزی��ت» در این رقابت حضور‬ ‫داش��ته‪ ،‬از این گله می کرد که س��ینمای ایران حمایتی از‬ ‫معرفی نماینده اش به اسکار نمی کند‪ .‬علیرضا رئیسیان هم‬ ‫تاکید داشت که در نحو ه معرفی فیلم به اکادمی اسکار باید‬ ‫تجدیدنظر شود‪.‬تا اینکه در نهایت‪ ،‬روابط عمومی معاونت‬ ‫امور سینمایی و سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی در پایان شهریور اعالم کرد‪« :‬در پی بررسی های‬ ‫انجام ش��ده برای انتخاب فیلم ایرانی مراس��م اس��کار و‬ ‫مطرح شدن چند فیلم به عنوان نامزدهای انتخاب نهایی‪،‬‬ ‫به دلیل س��فر معاونت سینمایی به همراه ریاست محترم‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران به نیویورک و همچنین س��فر‬ ‫مدیرعامل بنیاد س��ینمایی فارابی به خارج از کشور‪ ،‬طی‬ ‫نامه ای به تاریخ ‪23‬ش��هریور از س��وی جواد شمقدری‬ ‫پیگی��ری این م��ورد به عهده س��ید علیرضا س��جاد پور‪،‬‬ ‫مدیر کل اداره ارزش��یابی و نظارت حرفه ای گذاشته شد‪.‬‬ ‫علیرضا سجادپور طی تماس ها و مشورت های متعدد با‬ ‫دس��ت اندرکاران و اهالی سینما از بین گزینه های موجود‬ ‫سرانجام فیلم «بدرود بغداد» س��اخته مهدی نادری و به‬ ‫تهیه کنندگی مرکز سینمای مستند و تجربی را انتخاب کرد‪.‬‬ ‫اغاز واکنش ها‬ ‫علی معلم – تهیه کننده ‪ -‬در واکنش به این انتخاب گفت‪:‬‬ ‫منوچه�ر محم�دی خوش�حالی زائد الوصف و‬ ‫توصیف ناش�دنی خود را از عدم انتخاب فیلم‬ ‫الو مس» برای اسکار‪ ،‬اعالم کرد و گفت با‬ ‫«ط ‬ ‫هیچ زبان و کلماتی قادر نیست این خوشحالی‬ ‫را بیان کند؛ به پاس خدمت گرانسنگی که در‬ ‫حق فیلم «طالومس» رو ا داشته اند‬ ‫واکنش معاونت سینمایی‬ ‫اما مهمترین اظهار نظر درباره نماینده ایران در اسکار پس‬ ‫از معرفی فیلم «بدرود بغداد» متعلق به جواد ش��مقدری‬ ‫بود‪ .‬معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی که‬ ‫همراه رئیس جمهور به نیویورک س��فر کرده بود‪ ،‬درباره‬ ‫اینکه مقررات این اکادمی می گوید فیلم باید در کش��ور‬ ‫معرفی کننده اکران عمومی شده باشد و نیز بحث حضور‬ ‫در جشنواره های جهانی‪ ،‬گفت‪« :‬مهمترین موضوع‪ ،‬اکران‬ ‫این فیلم در امریکاس��ت و من در این س��فر برای اکران‬ ‫در امریکا هماهنگ کردم و تا دس��امبر (دی ماه ) باید این‬ ‫فیلم اکران ش��ده باشد‪ .‬همچنین مهمتر از ان‪ ،‬نشان دادن‬ ‫در اکادمی اس��کار است که من اینجا با برخی از اعضای‬ ‫اکادمی در جریان س��فر صحبت کردم و قرار شد بعد از‬ ‫اینکه برگشتم فیلم را به همراه اطالعات بفرستیم‪».‬‬ ‫تالش برای نمایش برای اعضای اکادمی‬ ‫وی در ادامه صحبت های خود یاداور شد‪« :‬فیلم حداقل‬ ‫باید یک هفته در امریکا اکران شود و برای اعضای اکادمی‬ ‫ اسکار نیز به نمایش دراید‪».‬‬ ‫البته شمقدری در جریان دیدار با برخی از اعضای اکادمی‬ ‫ اس��کار گفته بود ک��ه این فیلم‪ ،‬فیلم متفاوتی اس��ت و‬ ‫مسئوالن سینمای ایران فکر می کنند شانس خوبی برای‬ ‫جایزه اس��کار دارد‪ .‬به اعتقاد معاون سینمایی وزیر ارشاد‬ ‫ی اسکار بتوانی‬ ‫بسیار مهم اس��ت که برای اعضای اکادم ‬ ‫فیلمت را معرفی کنی و نظر انها را جلب بکنی‪ .‬البته مهمتر‬ ‫از ان این است که فیلم در فضای رسانه ای اینجا (امریکا)‬ ‫هم مقداری بازتاب داشته باشد‪.‬‬ ‫شمقدری گفت‪« :‬مهمترین موضوع‪ ،‬اکران این‬ ‫فیلم در امریکاست که من در سفر نیویورک برای‬ ‫اک�ران ان در امریکا هماهن�گ کردم‪ .‬همچنین‬ ‫مهمتر از ان‪ ،‬نشان دادن فیلم در اکادمی اسکار‬ ‫اکادمی‬ ‫ ‬ ‫است که درباره ان هم با برخی از اعضای‬ ‫صحبتکردم‪».‬‬ ‫ایرانی های امریکا به کمک بدرود بغداد می ایند‬ ‫معاون سینمایی به گفته خودش حتی با بعضی از ایرانیانی‬ ‫که در فضای رس��انه ای امریکا فعالیت می کنند صحبت‬ ‫کرده و قرار ش��ده که فیلم برای انها فرس��تاده شود تا در‬ ‫دانش��گاه های لس انجلس به نمایش بگذارند و در مورد‬ ‫مسائل این فیلم مطلب در رسانه ها منتشر کنند‪.‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬این هماهنگی بود که م��ا انجام دادیم و‬ ‫امی��دوارم وقتی که به تهران برگش��تیم مراحل بعدی که‬ ‫اجرای کار است را پی بگیریم‪».‬‬ ‫مهدی نادری‪ ،‬پسری از سینما‬ ‫اما مهدی نادری در تنها اظهار نظر خود در واکنش به برخی‬ ‫انتقادها در سخنانی در اختتامیه جشنواره فیلم دفاع مقدس‬ ‫عنوان کرد‪« :‬بدرود بغداد به عنوان نماینده سینمای ایران به‬ ‫اسکار معرفی شده و مطمئن هستم این فیلم نتیجه طبیعی‬ ‫سینمای ایران و برامده از این سینماست‪ .‬من پسر سینما‬ ‫هستم و خواهشم این است از پشت غبار به استعدادهای‬ ‫جوان ایرانی نگاه نکنید و خواهش می کنم وقت بیشتری‬ ‫به فیلم بدهید‪».‬‬ ‫علی معلم در قامت یک منتقد‬ ‫اما علی معلم از منتقدان ش��ناخته شده سینما همچنان از‬ ‫جمله منتقدان نحوه انتخاب فیلم بدرود بغداد است‪ .‬معلم‬ ‫معتقد اس��ت که معرفی اینگونه نماینده سینمای ایران به‬ ‫اس��کار از س��وی اداره نظارت‪ ،‬ممکن است مخاطره ای‬ ‫بیهوده برایش به وجود اورد‪.‬‬ ‫این تهیه کننده و منتقد سینما گفته است‪« :‬باید توجه داشت‬ ‫انتخاب نماینده سینمای ایران به اسکار در چند سال گذشته‬ ‫در بخش بین الملل بنیاد سینمایی فارابی در هماهنگی با‬ ‫جامعه سینمایی کشور توسط گروهی کارشناس صورت‬ ‫می گرفته که خود من سه بار عضو این کمیته بودم و قبل‬ ‫و بعد از معرفی فیلم به اسکار اطالع رسانی شفاف صورت‬ ‫می گرفت‪».‬‬ ‫اعتراض به عدم اشراف‬ ‫این تهیه کننده در ادامه صحبت های خود خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«اما تا انجا که اطالع دارم برای امس��ال کمیته ای معرفی‬ ‫نش��ده در حالیکه طبق قوانین باید اعضای کمیته قبل از‬ ‫انتصاب به اکادمی معرفی شوند‪ .‬دیگر اینکه این موضوع‬ ‫که انتخاب نظر جامعه سینمایی هست یا نه و چه کسانی‬ ‫در انتخاب ان نقش داشتند؟ سوابق انتخابات گذشته در‬ ‫بخش بین الملل بنیاد سینمایی فارابی موجود است و بهتر‬ ‫بود مراجعه می کردند و س��وابق این کار را می گرفتند تا‬ ‫اشراف بیشتری داشته باشند‪».‬‬ ‫به اعتقاد معلم حتی اگر خانه سینما هم از معرفی نماینده اش‬ ‫اجتناب کرده بود باز الزم بود نمایندگان دیگری مستقیما‬ ‫از س��وی فارابی برای این تصمیم گیری معرفی شوند تا‬ ‫مشخص شود که این کارشناسان مورد قبول هستند یا نه؟‬ ‫این منتقد سینما در ادامه گفته است‪« :‬نکات دیگری هم‬ ‫در خص��وص این انتخاب وجود دارد که الزم اس��ت به‬ ‫ی که معرفی می شود باید به زبان مادری‬ ‫اطالع برسانم‪ .‬فیلم ‬ ‫ان باشد و ظاهرا فیلم «بدرود بغداد» اغلب به زبان عربی‬ ‫و انگلیسی است که قبال چنین موردی از سوی رژیم‬ ‫اشغالگر قدس بود که فیلمی به زبان انگلیسی ارائه و‬ ‫اکادمی اسکار ان را رد کرد‪.‬‬ ‫اسیب به بدرود بغداد‬ ‫او همچنین با بیان اینکه فیلم معرفی شده باید جایگاه‬ ‫مورد قبول جامعه س��ینمایی را داش��ته باشد‪ ،‬در ادامه‬ ‫ن کار به خود فیلم‬ ‫صحبت های خود گفته اس��ت‪« :‬ای ‬ ‫«ب��درود بغداد» ه��م به عنوان یک اثر خوب اس��یب‬ ‫می زند و باعث می شود به این شکل در اکران عمومی‬ ‫ سوزانده شود و هویت اصیل فیلم که جزو اثار نوجوی‬ ‫سینمای ایران است‪ ،‬اسیب ببیند و در حالی که به گفته‬ ‫سازندگانش یک اثر مستقل است شائبه تصمیم گیری‬ ‫از باال را تقویت کند‪ .‬ضمن اینکه تهیه کننده دولتی فیلم‬ ‫خودش جزو تصمیم گیرندگان بوده است‪».‬‬ ‫معلماظهارداشت‪«:‬اقایسجادپورمی گوینداعتراض ها‬ ‫به دلیل دلخوری از عدم انتخاب فیلم های دیگر است‬ ‫در حالی که در سال های گذشته هم رقبایی بودند‪ ،‬ولی‬ ‫اعتراضی از سوی کسانی که کارشان انتخاب نمی شد‬ ‫وجود نداشت و امس��ال هم زمان کافی برای معرفی‬ ‫افراد و تعامل وجود داش��ت و بهتر بود با گروهی که‬ ‫ی را انتخاب می کردند تا‬ ‫خودشان تشکیل می دادند فیلم ‬ ‫چنین صحبت هایی پیش نیاید‪ .‬در مجموع اینکه اداره‬ ‫نظارت‪ ،‬نماینده سینمای ایران را به اسکار معرفی کند‬ ‫اقدام پسندیده ای نیست‪».‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬بدرود بغداد‬ ‫به هر حال‪ ،‬انچه از شواهد برمی اید‪ ،‬حضور سینمای‬ ‫ایران در رقابت امسال اسکار سینمایی با فیلم «بدرود‬ ‫بغ��داد» رقم می خورد‪ .‬ایران تا به حال چند فیلم را به‬ ‫مراسم اسکار معرفی کرده است‪ .‬پیش از انقالب «دایره‬ ‫مینا» به کارگردانی داریوش مهرجویی در سال ‪1356‬‬ ‫و مس��تند «باد صبا» در س��ال ‪ 1357‬به مراسم اسکار‬ ‫ارائه شد‪ .‬پس از پیروزی انقالب اسالمی معرفی فیلم‬ ‫به مراس��م اسکار تا س��ال ‪ 1373‬متوقف شد و از ان‬ ‫ی دور‬ ‫سال‪ ،‬با فیلم «زیردرختان زیتون» عباس کیارستم ‬ ‫جدید این معرفی ها اغاز ش��د؛ به جز سال ‪ 1375‬که‬ ‫به دلیل برخی مسائل پیش امده‪ ،‬این معرفی صورت‬ ‫نگرفت‪« .‬بادکنک س��فید» جعفر پناهی ‪« ،1374‬گبه»‬ ‫محس��ن مخملباف ‪« ،1376‬بچه های اس��مان» مجید‬ ‫مجی��دی ‪« ،1377‬رنگ خدا» مجید مجی��دی ‪،1378‬‬ ‫«زمانی برای مستی اسب ها» بهمن قبادی ‪« ،1379‬باران»‬ ‫مجید مجیدی ‪« ،1380‬من ترانه پانزده سال دارم» رسول‬ ‫صدرعاملی ‪« ،1381‬نفس عمیق» پرویز شهبازی ‪،1382‬‬ ‫«الک پش��تها هم پرواز می کنند» بهمن قب��ادی ‪،1383‬‬ ‫«خیلی دور خیل��ی نزدیک» رض��ا میرکریمی ‪،1384‬‬ ‫«کافه ترانزیت» کامبوزیا پرتوی ‪« ،1385‬میم مثل مادر»‬ ‫رس��ول مالقلی پور ‪« ،1386‬اواز گنجش��گ ها» مجید‬ ‫مجی��دی ‪ 1387‬و «درباره ال��ی» اصغر فرهادی دیگر‬ ‫فیلم های ایرانی معرفی شده به جایزه اسکار هستند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫«به نظر می رسد که دوستان مقررات اسکار را نمی دانند‪ .‬به‬ ‫هر حال الزم بود که امسال هم کمیته ای از سینماگران به‬ ‫انتخاب و کارشناسی فیلم ها بپردازند و مانند سال های قبل‬ ‫همه چیز شفاف و مشخص باشد‪ ،‬اما به نظر می رسد که‬ ‫امسال سیاست دیگری حاکم است‪».‬‬ ‫مازیار میری هم معتقد بود که در جریان این انتخاب‪ ،‬بعد‬ ‫کارشناسی از بین رفته و سلیقه ها جایش را گرفته است‪.‬‬ ‫ام��ا در حال��ی که همایون اس��عدیان ‪ -‬کارگ��ردان فیلم‬ ‫طال و مس که از ان به عنوان یکی از بخت های این انتخاب‬ ‫یاد می ش��د ‪ -‬درباره روند انتخاب فیلم به اسکار گفت‪:‬‬ ‫« ای کاش حداقل مدیران همچون گذش��ته ظاهرسازی‬ ‫می کردند و اینگونه به شعور اهل سینما توهین نمی شد»‬ ‫منوچه��ر محم��دی‪ ،‬تهیه کننده این فیل م ک��ه قبال هم با‬ ‫«میم مث��ل مادر» در رقابت اس��کار حضور داش��ت‪ ،‬در‬ ‫ی خوش��حالی زائد الوصف و توصیف‬ ‫یادداش��تی عموم ‬ ‫الو مس» برای‬ ‫ناش��دنی خود را از عدم انتخ��اب فیلم «ط ‬ ‫اسکار‪ ،‬اعالم کرد و گفت با هیچ زبان و کلماتی قادر نیست‬ ‫این خوشحالی را بیان کند؛ به پاس این خدمت گرانسنگی‬ ‫که در حق فیلم «طالومس» روا داشته اند!‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬هرچند مدیر بخش بین الملل بنیاد سینمایی‬ ‫فارابی از معرفی فیلم «بدرود بغداد» به اس��کار همچنان‬ ‫اظه��ار بی اطالعی می کرد‪ ،‬علیرضا س��جادپور‪ ،‬مدیر کل‬ ‫اداره نظارت و ارزشیابی وزارت ارشاد اظهار کرد‪« :‬امسال‬ ‫مانند سال های گذشته شورایی با ان عنوان برای انتخاب‬ ‫فیلم مش��خص نش��د و انتخاب به صورت نظرسنجی با‬ ‫دست اندرکاران سینما انجام شد و از بین گزینه های موجود‬ ‫به جمع بندی قطعی رسیدیم‪.‬‬ ‫«بدرود بغداد» در بین سینماگران ارای بیشتری داشت و‬ ‫مدیران هم مخالفتی با این انتخاب نداشتند‪ .‬در واقع مانند‬ ‫لیگ برتر فوتبال که یک تیم قهرمان می شود‪ ،‬در اینجا هم‬ ‫باید یک فیلم به اس��کار معرفی می شد و دلخوری های‬ ‫موجود طبیعی است‪ ».‬سجادپور به موضوع فیلم «بدرود‬ ‫بغداد» اش��اره کرد و گفت‪« :‬با توجه به تم ضد اشغال این‬ ‫فیلم که در جامعه امریکا هم بسیار داغ است احساس شد‪،‬‬ ‫شانس این فیلم بیشتر خواهد بود‪».‬‬ ‫‪71‬‬ ‫نگاهی به منظومه علی معلم دامغانی با مقدمه محمدرضا تقی دخت‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪72‬‬ ‫کتابی که بیشتر از کتاب است‬ ‫کتاب «مجلس حر بن یزید ریاحی» در حقیقت ترکیبی‬ ‫اس��ت از منظومه علی معلم دامغانی درباره ماجرای‬ ‫ح��ر و مقدمه محتوایی و نس��بتا مفص��ل محمدرضا‬ ‫تقی دخ��ت در باب این منظومه‪ .‬ای��ن منظومه که در‬ ‫ح��د خود در ماجرای حر ب��ن یزید ریاحی زاویه ای‬ ‫بدی��ع و تازه را گش��وده‪ ،‬منظومه ای اس��ت بس��یار‬ ‫ارزش��مند و غنی و سرشار از معارف دینی و معنوی‬ ‫در ماجرای حر و در پس زمینه ان واقعه کربال‪ .‬شاید‬ ‫از ی��ک باب بتوان گفت تاکنون هیچ کاری بدین پایه‬ ‫و مایه غنی در باب ماجرای حر نگاشته نشده است‪،‬‬ ‫چ��را که هم اصل ش��عر یا منظومه‪ ،‬ن��گاه و زاویه ای‬ ‫تازه را به موضوع گش��وده است و هم مقدمه مفصل‬ ‫ذکر شده تالش داشته است در پیرامون ماجرای حر‬ ‫کندوکاوی تاریخی داش��ته باش��د؛ تا ماجرای واقعی‬ ‫این مرد ریاحی به خوبی ترسیم شود‪.‬‬ ‫نخس��ت منظومه را بررسی کنیم‪ .‬این منظومه نخستین‬ ‫کار منتشر شده علی معلم دامغانی‬ ‫در عرصه ش��عر نو اس��ت و پیش‬ ‫از این معلم بیش��تر در قالب های‬ ‫سنتی شعر منتشر کرده است‪ .‬در‬ ‫مقدمه کتاب اشاره شده است که‬ ‫این منظومه‪ ،‬بخش��ی است از کار‬ ‫مفصل ت��ری که به الهام از زیارت‬ ‫وارث نگاش��ته و س��روده شده و‬ ‫ش��اید به همین جهت اس��ت که‬ ‫بیش��تر به ماجرای ح��ر صبغه ای‬ ‫تاریخی داده و تالش داشته است‬ ‫حر را برخالف مجلس نویسی های‬ ‫معم��ول دی��ر و دورت��ر از واقعه‬ ‫عاشورا بنگرد‪ .‬سر تا سر منظومه که‬ ‫رنگ و بویی حماسی و اشراقی و‬ ‫عرفانی دارد‪ ،‬شرحی است مفصل‬ ‫از جوانم��ردی و مروت حر و توصیف ماجرای او در‬ ‫وجه اینکه به ناگزیر در این راه پای نهاده و س��رانجام‬ ‫هم با اش��راقی که بر جانش می نش��یند‪ ،‬راه خویش را‬ ‫می جوید و به ان سوی می رود‪ .‬توصیف ها و تصاویر‬ ‫بدیع حماس��ی و عاطفی این منظومه و س��یر طوالنی‬ ‫داس��تان این مرد ریاحی در بیان عل��ی معلم دامغانی‬ ‫بس��یار فراتر از معمول و خاص اس��ت و نگاه بسیار‬ ‫ویژه معلم به مایه های عرفانی و پس زمینه های ماجرای‬ ‫ح��ر‪ ،‬تا ورود او به کارزار کربال‪ ،‬منظومه ای بی بدیل و‬ ‫خواندنی را پیش روی مخاطب گذارده است‪ .‬اشاره به‬ ‫پیش زمینه های تاریخی نهضت عاشورا‪ ،‬اشاره به وجوه‬ ‫مختلف خاندان بنی امیه ‪ ،‬اشاره های تاریخی به اوضاع‬ ‫اجتماعی و سیاسی همزمان با واقعه عاشورا‪ ،‬اشاره های‬ ‫مکرر به جایگاه خاندان نبوت و اساس��ا نگاه حماسی‬ ‫ عاطف��ی به موض��وع‪ ،‬تنها می توانس��ت و می تواند‬‫در منظومه ای مش��حون از لطایف هن��ری‪ ،‬اهنگین و‬ ‫مطنطن از علی معلم بیاید و شاید‬ ‫اگر به انصاف نگریس��ته شود هیچ‬ ‫کس را جز او توان س��رودن چنین‬ ‫منظومه ای غنی نبود‪.‬‬ ‫اغ��از و ف��راز و فرودهای بس��یار‬ ‫برجس��ته و متناس��ب منظومه‪ ،‬هم‬ ‫ب��ه لح��اظ محتوا و ه��م به لحاظ‬ ‫صورت‪ ،‬بی��ان امروزین و غنی از‬ ‫اوصاف تثبی��ات و تصاویر بکر و‬ ‫تازه در این ماج��را‪ ،‬به ان ویژگی‬ ‫ممت��ازی داده اس��ت ک��ه جایگاه‬ ‫ای��ن منظومه را تا حد یک منظومه‬ ‫بی مانند در میان منظومه های موثر‬ ‫و همپا یا برتر از بهترین های مشابه‬ ‫باال می برد‪.‬‬ ‫اما هر چه هس��ت‪ ،‬ای��ن منظومه‬ ‫س��روده علی معل��م دامغانی اس��ت و طبعا غموض‬ ‫و پیچیدگی ه��ای زبانی‪ ،‬محتوای��ی و تاریخی فراوان‬ ‫دارد‪ .‬اش��ارات تاریخی ف��راوان معلم در این منظومه‬ ‫به وقایعی که کمتر در افواه مش��هود است‪ ،‬ضرورت‬ ‫رمز گش��ایی از این منظومه به شرح پس زمینه های ان‬ ‫را ضروری می سازد و ش��اید چنین نیتی محمدرضا‬ ‫تقی دخت ‪ -‬پژوهش��گر ومنتق��د ‪ -‬را که در عرصه‬ ‫اشنایی و شرح کارهای معلم نام نسبتا اشنایی است‪،‬‬ ‫به س��مت این کار برده است‪ .‬مقدمه نگاشته شده بر‬ ‫ش��عر معلم‪ ،‬همانگونه که در جای��ی از ان هم امده‬ ‫اس��ت‪ ،‬سمت و سوی شرح ابیات یا پاره ها را ندارد‪،‬‬ ‫بلکه بیش��تر از هر چیز ترس��یم کننده فضای منظومه‬ ‫و مهمت��ر از ان‪ ،‬پژوهش کوت��اه اما عمیق و تاریخی‬ ‫درباره این پس زمینه هاس��ت‪ .‬در ای��ن مقدمه‪ ،‬عالوه‬ ‫بر ش��رح منظومه معلم‪ ،‬داس��تان زندگی حر بن یزید‬ ‫ریاحی ک��ه اطالعات تاریخی چندانی تا پیش از این‬ ‫از او در دس��ت نبوده اس��ت‪ ،‬در یک پژوهش کوتاه‬ ‫تاریخ��ی بازخوانی می ش��ود و اینک��ه پس زمینه های‬ ‫زندگی او چه بوده اس��ت که سرانجام به خیر عاقبت‬ ‫می رسد‪ ،‬واکاوی می شود‪.‬‬ ‫در این مقدمه شاید برای نخستین بار‪ ،‬نسب نامه کاملی‬ ‫از حر و خاندانش اورده و شرح ماجراهایی از کودکی‬ ‫و وقایعی که بر او رفته اس��ت‪ ،‬بازخوانی می ش��ود تا‬ ‫خواننده بداند که انچه در تاریخ اولیا اورده می ش��ود‪،‬‬ ‫بی مقدمه و زمینه نیس��ت‪ .‬شرح کامل ماجرای خروج‬ ‫امام حس��ین (ع) از مدینه به س��مت کربال‪ ،‬ماجراهای‬ ‫مفصل تاریخی پیرامون این واقعه تا رس��یدن ایش��ان‬ ‫به کربال‪ ،‬وقوع برخورد با حر‪ ،‬مس��یر س��یر به کربال‪،‬‬ ‫بازخوانی زندگی ننگین خاندان بنی امیه و اوصافی از‬ ‫دوران حکمرانی یزید و شرح عیاشی ها و اوباشی های‬ ‫او در حکومت‪ ،‬ماجراه��ای قبل از وقوع واقعه کربال‬ ‫و پیوس��تن حر به سپاه امام و سپس شهادت او‪ ،‬شرح‬ ‫نسبتا کاملی از تاریخ حر بن یزید و ماجرای کربالست‬ ‫ک��ه با بیانی متفاوت و به لح��اظ تاریخی تازه و متقن‬ ‫امده است‪.‬‬ ‫در این مقدمه نیز محمدرضا تقی دخت تالش داش��ته‬ ‫اس��ت چون نوشته های س��ال های اخیرش‪ ،‬بیان و نثر‬ ‫وی��ژه خود را به کار گی��رد که در بازخوانی این واقعه‬ ‫تاریخی ش��اید لطف تازه و بیشتری را گذاشته است‪.‬‬ ‫به هر روی‪ ،‬خواندن این مقدمه سرش��ار از اطالعات‬ ‫تاریخی‪ ،‬بیش از انکه مقدمه ای برای فهم منظومه معلم‬ ‫باش��د ‪ -‬که جایی کلیدهای ان داده شده است ‪ -‬خود‬ ‫در ح��د یک پژوهش مختص��ر تاریخی برای ماجرای‬ ‫ح��ر بن یزید ریاح��ی و انچه بر او رفته اس��ت و نیز‬ ‫پس زمینه های قیام تاریخی عاشورا بسیار مغتنم خواهد‬ ‫بود‪ ،‬خاصه برای خواننده پژوهش��گر و ژرف بینی که‬ ‫هم به شعر و هم به تاریخ توامان نظر دارد‪ .‬به خصوص‬ ‫که تقی دخت نیز عنوان حماس��ی چه کس��ی می تواند‬ ‫در برابر خویشتن بایستد را برای مقدمه خود انتخاب‬ ‫ک��رده و جایی از ماجرای این م��رد ریاحی را با لحن‬ ‫حماس��ی و تاریخی یاد کرده و بر ان ش��رح نگاش��ته‬ ‫اس��ت‪.‬این کتاب که روایتی داستانی و از ماجرای حر‬ ‫اس��ت‪ ،‬بیش��تر داس��تان تاریخ کربال در جامه ای تازه‬ ‫اس��ت؛ جامه ای ک��ه با منظومه علی معل��م دامغانی و‬ ‫مقدمه خواندن��ی و ژرف کاوانه محمدرضا تقی دخت‪،‬‬ ‫بر تن این واقعه پوش��انده اس��ت‪ .‬از این باب‪ ،‬ش��اید‬ ‫این کتاب ‪ -‬نقد بتواند شایسته دریافت بهترین جوایز‬ ‫ادبی در عرصه ش��عر و نقدهای ادبی باشد که شاید به‬ ‫دلیل مختصر بودن کتاب‪ ،‬تاکنون توجهی به ان نشده‬ ‫است‪ ،‬ضمن انکه ظاهرا سیستم توزیع و تبلیغ مناسب‬ ‫نیز برای ان از س��وی انتش��ارات س��وره مهر تدارک‬ ‫دیده نش��ده اس��ت‪ ،‬وگرنه می توانس��ت هم ردیف با‬ ‫پرفروش ترین کتاب های این مجموعه‪ ،‬نامدار و نام اور‬ ‫شود‪.‬‬ ‫کتاب ها و چهره ها‬ ‫‪1‬‬ ‫کتاب «ش��ناخت نامه ادبیات فارسی» نوشته عباس��علی وفایی و مهدی‬ ‫محبتی از سوی نشر سخن به چاپ رسید‪« .‬شناخت نامه ادبیات فارسی»‬ ‫اثری در ش��مار کتاب های دانش��گاهی اس��ت که در س��ه فصل ادبیات‬ ‫کالسیک‪ ،‬ادبیات معاصر و ادبیات پایداری تنظیم شده که در هر کدام از‬ ‫این فصل ها به نظم و نثر ادبیات فارسی پرداخته شده است‪ .‬اخیرا تصحیح وفایی‬ ‫از کتاب «روضه خلد» مجد خوافی هم از سوی همین انتشارات منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫* جلیل تجلیل‪ ،‬استاد بازنشست ه دانشگاه تهران حاصل ‪ 40‬سال تدریس‬ ‫و پژوهش دربار ه خاقانی را منتش��ر می کند‪ .‬او در این اثر بیشتر یکی به‬ ‫این منظر توجه داش��ته که دیوان خاقانی سرشار از اموزه ها ی دین مبین‬ ‫اس�لام و ایات کالم وحی اس��ت و نگاه دیگرش به بررس��ی بالغی ‪-‬‬ ‫زیبا یی شناختی سروده های این شاعر بوده است‪ .‬او همچنین کتاب «اسرارالبالغه»‬ ‫را با تصحیح و ویراس��تی تازه از سوی دانشگاه تهران منتشر خواهد کرد‪ .‬کتاب‬ ‫«اسرارالبالغه» نخس��تین کتاب مدون در علم بیان است که بر کتاب برجسته ای‬ ‫چون «مطول» تفتازانی تاثیر گذاشته و تفتازانی خود به اقتباس از این اثر تصریح‬ ‫کرده است‪ .‬همچنین زبان شناسان بنامی در غرب از جمله فردینان دو سوسور از‬ ‫نظریه جرجانی درباره ارتباط لفظ با معنی بهره برده اند‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫* سهیل محمودی پس از انتشار دو مجلد از مجموع ه شعرهای کوتاهش‬ ‫با نام های «رویای درخت ریش��ه دار است» و «بهار ادامه پیرهن توست»‪،‬‬ ‫جلد س��وم از این س��ه گانه را با عنوان «حاال هر دو تنهاییم» از س��وی‬ ‫نش��ر ثالث منتشر کرد‪ .‬او از این سروده های کوتاه به عنوان «هایکو واره»‬ ‫یاد می کند‪ .‬همچنین مجموع ه ش��عر سپید «از شلوغی پیاده رو» او اخیرا از سوی‬ ‫انتشارات نگاه منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫* فرهنگس��تان زبان و ادب فارس��ی هفت کتاب تازه منتش��ر می کند‪.‬‬ ‫«واژه گزینی در ایران و جهان» عنوان کتابی از رضا منصوری اس��ت که‬ ‫دربار ه انتخاب واژه هاست و در واقع‪ ،‬تحقیقات وی درباره واژه گزینی را‬ ‫شامل می شود که اکنون در مرحل ه ویرایش است‪ .‬نصر اهلل پور جوادی از‬ ‫اعضای پیوس��ت ه فرهنگستان نیز «تصحیح دیوان اشعار جالل طبیب شیرازی» را‬ ‫که به اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم مربوط است‪ ،‬زیر چاپ دارد‪ .‬همچنین‬ ‫کتاب «مجموعه مقاالت فرهنگ نویسی» شامل ترجم ه مقاالتی زیر نظر علی اشرف‬ ‫صادقی‪ ،‬رئیس بخش فرهنگ نویس��ی فرهنگس��تان به چاپ می رس��د‪ .‬تصحیح‬ ‫«کنز المعانی» که در اوایل قرن نهم نوشته شده‪ ،‬نیز از محمدرضا نصیری و تصحیح‬ ‫«قطوف الربیع فی صنوف البدیع» از مرتضی قاسمی را همین ناشر در دست چاپ‬ ‫دارد‪« .‬قران مترجم مجلس» هم قرار است توسط مسعود قاسمی منتشر شود‪ .‬این‬ ‫قران ترجمه ای کهن از قران در سد ه ششم هجری است‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫* کتاب «روزنامه نگاری ورزش��ی» نوش��ت ه فیل اندروس ب ا ترجم ه سارا‬ ‫کشکر و حمید قاسمی منتشر شد‪ .‬این کتاب در ‪ 10‬فصل بهترین شغل‬ ‫دنیا‪ ،‬محیط های رسانه ای‪ ،‬تحریریه ورزشی‪ ،‬منابع‪ ،‬گزارش رویدادها‪ ،‬خبر‬ ‫و عکس های ورزشی‪ ،‬گزارش های خبری ورزشی‪ ،‬مصاحبه‪ ،‬رسانه های‬ ‫رادی��و و تلویزی��ون و نش��ر انالین و پنج پیوس��ت پیدا کردن ش��غل‪ ،‬ابزار کار‬ ‫روزنامه نگار ورزشی‪ ،‬حق تالیف‪ ،‬کتاب ها و فیلم های ورزشی و مسائل حقوقی و‬ ‫اخالقی توسط انتشارات علم و حرکت به چاپ رسیده است‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫* شش کتاب داستانی برگرفته از روایت های قران درباره سه پیامبر الهی‬ ‫نوشته الله جعفری در قالب کتاب هایی مصور برای کودکان منتشر می شود‪.‬‬ ‫«موسی و دو دختر»‪« ،‬یونس در شکم نهنگ»‪« ،‬ابراهیم در بتخانه»‪« ،‬موسی‬ ‫و عصایش»‪« ،‬ابراهیم به دنیا امد» و «ابراهیم در اتش» نام شش کتابی است‬ ‫که همگی در ‪ 16‬صفحه و در قالب مجموعه ای از داستان های قرانی با نام «قصه های‬ ‫پیامبران» روایت و از سوی نشر افق به چاپ سپرده شده است‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪3‬‬ ‫* فرهاد ساس��انی اثری در حوزه نشانه شناس��ی با نام «معنا کاوی به سوی‬ ‫نشانه شناسی اجتماعی» از سوی نشر علم منتشر خواهد کرد که با به ره گیری‬ ‫از اموزه ه��ای دانش نشانه شناس��ی‪ ،‬به تبیین معنا در اجتم��اع می پردازد‪.‬‬ ‫همچنین اخیرا با ترجمه ساسانی‪ ،‬کتاب «خاطره و گفتمان جنگ» از سوی‬ ‫حوزه هنری منتشر شده است‪ .‬این کتاب مجموعه مقاالتی است از «امانوئل سیوان»‪،‬‬ ‫«جی وینتر»‪« ،‬استوارت ولف»‪« ،‬سیمون جونز»‪« ،‬انتوان پروست»‪« ،‬مارتین جی» و‬ ‫«پیتر مه یر» که پژوهش های روش مندی در زمین ه خاطره شناسی انجام داده اند‪.‬‬ ‫* رمان «دن کاسمورو» ماشادو د اسیس ‪ -‬داستان نویس و شاعر برزیلی – با‬ ‫ ترجم ه عبداهلل کوثری منتشر شد‪ .‬این اثر که در ژانر شرح حال داستانی است‪،‬‬ ‫به تازگی از سوی نشر نی منتشر شده است‪ .‬کوثری پیش تر نیز «خاطرات پس‬ ‫از مرگ براس کوباس» این نویس��نده را که یکی دیگر از اثار شهیر اوست و‬ ‫همچنین مجموع ه داستان «روانکاو و داستان های دیگر» را از او ترجمه کرده است‪.‬‬ ‫* دو مجموعه از شعرهای به جاماند ه عمران صالحی با نام های «من ودا‬ ‫می خوانم» (سروده های سال ‪ )1363‬و «در زیر اسمان مزامیر» (سروده های‬ ‫سال ‪ )1367‬منتشر شد‪ .‬ودا‪ ،‬عنوان کهن ترین سروده های به جامانده از مردم‬ ‫اریایی هند است‪«.‬در زیر اسمان مزامیر» نیز مجموعه ای است که با الهام‬ ‫از کتاب «مزامیر حضرت داوود (ع)» سروده شده است‪ .‬این دو کتاب از سوی نشر‬ ‫امروز منتشر شده اند‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫* مجموعه سه جلدی «پاره هایی از انچه اتفاق افتاد» شامل خاطرات برگرفته‬ ‫از‪ 65‬عنوانکتابنظامیانعراقیازجنگتحمیلی‪،‬باانتخابوتدوینوشرح‬ ‫مرتضی سرهنگی منتشر شد‪ .‬در این مجموعه به تناسب هر خاطره‪ ،‬شرحی‬ ‫نوشته شده و منبع ان مشخص و برخی از مکان ها و اشخاص نیز معرفی‬ ‫شده اند تا خواننده این خاطرات از کتاب‪ ،‬راوی و اتفاق هایی که قبل و بعد از خاطره‬ ‫می افتند‪ ،‬مطلع باشد‪ .‬همچنین برای هر خاطره عنوانی انتخاب شده و تصویر بعضی از‬ ‫فرماندهان عراقی اورده شده است‪ .‬این کتاب ها از سوی دفتر ادبیات و هنر مقاومت‬ ‫حوز ه هنری منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫* رمان جنایی «ایینه سرتاس��ر ترک برداش��ت» نوش��ته اگاتا کریستی‬ ‫با ترجمه مجتبی عبداهلل نژاد از س��وی انتشارات هرمس منتشر شد‪ .‬این‬ ‫رمان از سری «کتاب های کاراگاه» از سوی این ناشر منتشر شده که قصد‬ ‫دارد تمامی اثار این نویسنده انگلیسی را به فارسی برگرداند‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫اقتصاد و صنعت‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪74‬‬ ‫بررسی یک سوال اساسی‬ ‫یارانه نقدی هر ایرانی چقدر است؟‬ ‫هادی احمدی‬ ‫در حال��ی که بر اس��اس گفته های مس��ئوالن وزارت‬ ‫ام��ور اقتص��ادی و دارای��ی انتظ��ار می رف��ت قانون‬ ‫هدفمن��د ک��ردن یارانه ها از اول مهرماه س��ال جاری‬ ‫اجرایی ش��ود‪ ،‬اما ش��واهد نش��ان می دهد به احتمال‬ ‫زیاد‪ ،‬زمان اجرای ای��ن قانون در ماه اول پاییز تحقق‬ ‫نخواه��د یاف��ت‪ .‬ب��ه نظر می رس��د سیاس��ت دولت‬ ‫براین اساس باشد که با فشرده کردن زمان‪ ،‬رقم یارانه‬ ‫‪ 10‬ه��زار میلیارد تومان��ی در مدت کوتاه تری ولی با‬ ‫میزان بیش��تر توزیع و از اثرات روانی تورم هم کاسته‬ ‫شود‪.‬‬ ‫طبق معمول همچنان از پاس��خگویی ش��فاف درباره ‬ ‫میزان یارانه نقدی‪ ،‬زم��ان دقیق اجرای هدفمندکردن‬ ‫یارانه ها‪ ،‬نرخ دقیق سوخت های مثل بنزین و گازوئیل‬ ‫و نحوه سهمیه بندی پس از اصالح قیمت ها خودداری‬ ‫و ه��ر رقمی ک��ه رس��انه های گمانه زن��ی می کنند با‬ ‫قاطعیت تکذیب می شود‪.‬‬ ‫کار به جایی رسیده که محمدرضا فرزین‪ ،‬سخنگوی‬ ‫کارگ��روه ط��رح تحول اقتصادی و مع��اون اقتصادی‬ ‫وزی��ر امور اقتص��ادی و دارایی ش��فاف نب��ودن در‬ ‫ای��ن زمینه ه��ا را اس��تراتژی اطالع رس��انی وزارت‬ ‫اقتص��اد عن��وان می کن��د و می گوی��د‪« :‬من ش��فاف‬ ‫می گوی��م که این موارد را تا زمان اس��تانه اجرا اعالم‬ ‫نمی کنم!»‬ ‫ماهانه حدود ‪ 14‬هزار تومان در طول سال‬ ‫اما یارانه نقدی هر فرد ایرانی متقاضی چقدر اس��ت؟‬ ‫این امر اصال موضوع پیچیده ای نیست ولی مسئوالن‬ ‫وزارت ام��ور اقتص��ادی و دارایی هم��واره ان را در ‬ ‫هال��ه ای از رمز و راز فرو برده اند‪ .‬در این میان دو عدد‬ ‫وجود دارد که یکی کامال مش��خص است و دیگری‬ ‫هم با اندکی ضریب خطا قابل محاسبه است‪.‬‬ ‫ابتدا باید مشخص کرد ‪ 20‬هزار میلیارد تومان منابعی‬ ‫که امسال قرار است ازاد شود به چه مصارفی می رسد‪.‬‬ ‫طب��ق قان��ون ‪ 10‬ه��زار میلی��ارد توم��ان ان باید به‬ ‫خانوارها در س��ه قال��ب بازپرداخت نق��دی‪ ،‬کمک‬ ‫غیرنق��دی و تامی��ن اجتماع��ی برس��د‪ .‬ش��ش هزار‬ ‫میلی��ارد تومان در قالب وجوه اداره ش��ده به صنایعی‬ ‫که از مح��ل هدفمند کردن یارانه ها اس��یب می بینند‬ ‫اختص��اص پی��دا می کنند‪ .‬دول��ت دو ه��زار میلیارد‬ ‫توم��ان را ب��ه مصارف خ��ود می رس��اند و در مورد‬ ‫دو هزار میلیارد تومان دیگر اختیار دارد که به هر کدام‬ ‫از این سرفصل ها اختصاص بدهد‪.‬‬ ‫بنابرای��ن اگ��ر در خوش��بینانه ترین حال��ت کل‬ ‫‪ 10‬ه��زار میلیارد تومانی که قرار اس��ت به خانوارها‬ ‫برس��د ص��رف بازپرداخ��ت نق��دی ش��ود و ب��ه‬ ‫مص��ارف نامعلومی مث��ل کمک غیرنق��دی و تامین‬ ‫اجتماعی نرس��د و بر ع��دد متقاضیان یارانه تقس��یم‬ ‫ش��ود‪ ،‬مبلغ س��االنه یاران��ه نقدی مش��خص خواهد‬ ‫شد‪.‬‬ ‫اخری��ن امارها از اعالم ش��ماره حس��اب از س��وی‬ ‫بیش از ‪ 16‬میلی��ون و ‪ 700‬هزار خانوار خبر می دهد‬ ‫و ام��اری از تعداد افراد در دس��ت نیس��ت اما برخی‬ ‫محاس��بات با ضریب خطای قاب��ل قبولی تعداد افراد‬ ‫متقاضی یارانه در کل کشور را ‪ 60‬میلیون نفر براورد‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫از تقس��یم ع��دد ‪ 10‬ه��زار میلی��ارد توم��ان بر عدد‬ ‫‪ 60‬میلی��ون متقاضی رقمی ح��دود ‪ 167‬هزار تومان‬ ‫برای یک سال به دست می اید و از تقسیم این عدد بر‬ ‫‪ 12‬ماه س��ال‪ ،‬عددی معادل حدود ‪ 14‬هزار تومان در‬ ‫ماه برای هر فرد متقاضی یارانه‪.‬‬ ‫در ای��ن می��ان فق��ط می مان��د یاران��ه اختصاصی به‬ ‫پایین ت��ر از ‪ 14‬هزار تومان؛ اختصاص به کمک‬ ‫غیرنقدی و تامین اجتماعی‬ ‫اما رئیس جمهور اعالم کرده بخشی از منابع ازاد شده‬ ‫به حساب مردم ریخته خواهد شد‪ .‬این به معنای این‬ ‫اس��ت که از همین منبع ‪ 10‬هزار میلیارد تومانی قرار‬ ‫اس��ت منابع کمک های غیرنقدی و تامین اجتماعی را‬ ‫هم تامین کند‪.‬‬ ‫بنابراین ممکن اس��ت رقم یارانه نق��دی از ‪ 14‬هزار‬ ‫تومان تخمینی که از تقسیم ‪ 10‬هزار میلیارد تومان بر‬ ‫‪ 60‬میلیون نفر متقاضی یارانه به دس��ت امده پایین تر‬ ‫هم بیاید‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫براورده شدن هدف اول؛ پول زیاد برای مردم‬ ‫حاال شش ماه از سال گذشته و این قانون اجرا نشده و‬ ‫دول��ت اعالم کرده قصد دارد اجرای هدفمند کردن و‬ ‫ازادسازی یارانه ها را در نیمه دوم سال جاری اجرایی‬ ‫کند‪.‬‬ ‫ح��ال اگر تاریخ اغاز را از هم��ان اول مهرماه در نظر‬ ‫می گرفتی��م به هر ف��رد ایرانی ع��ادی متقاضی یارانه‬ ‫که جزو اقش��ار اس��یب پذیر طبقه بندی نشده در این‬ ‫مدت ش��ش ماهه‪ ،‬هر ماه حدود ‪ 28‬هزار تومان یارانه‬ ‫می رس��ید اما اگر انچنان که برخی شواهد و شنیده ها‬ ‫حاکی اس��ت این کار به س��ه ماهه اخر سال موکول‬ ‫ش��ود هر فرد متقاضی یارانه در مدت این سه ماه هر‬ ‫ماه حدود ‪ 58‬هزار تومان یارانه نقدی دریافت خواهد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫در واق��ع اگر اغاز اج��رای قان��ون را اول دی ماه در‬ ‫نظ��ر بگیریم یک خان��واده پنج نف��ره متقاضی یارانه‬ ‫در ط��ول مدت ای��ن س��ه ماه‪ ،‬هر ماه رقم��ی حدود‬ ‫‪ 290‬ه��زار تومان یارانه نقدی خواهد گرفت که عدد‬ ‫قابل توجهی برای پایان س��ال است و شاید بتواند بار‬ ‫روانی تورم ناش��ی از هدفمند کردن یارانه ها را برای‬ ‫خانواده ها خنثی کند‪.‬‬ ‫از تقس�یم ع�دد ‪ 10‬ه�زار میلی�ارد توم�ان‬ ‫ب�ر ع�دد ‪ 60‬میلی�ون متقاض�ی رقم�ی حدود‬ ‫‪ 167‬ه�زار تومان برای یک س�ال به دس�ت‬ ‫می اید و از تقس�یم این عدد بر ‪ 12‬ماه س�ال‪،‬‬ ‫ع�ددی معادل ح�دود ‪ 14‬هزار توم�ان در ماه‬ ‫برای هر فرد متقاضی یارانه‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫فشرده کردن زمان‬ ‫طبق قان��ون هدفمند کردن یارانه ه��ا دولت باید طی‬ ‫پنج س��ال و س��االنه ‪ 20‬ه��زار میلیارد توم��ان‪ ،‬رقم‬ ‫‪ 100‬هزار میلیارد تومان یارانه هایی را که هر س��ال به‬ ‫مردم پرداخت می ش��ود‪ ،‬از کتاب بودجه کشور پاک‬ ‫کند‪.‬‬ ‫س��ال اولش امسال اس��ت‪ .‬البته از اواخر سال گذشته‬ ‫یکی از بسیار دعواهایی که بین دولت و مجلس پیش‬ ‫امد این بود که دولت سال ‪ 89‬را سال دوم و سال ‪88‬‬ ‫که زمان تصویب قانون بود را سال اول فرض می کرد‬ ‫و خواهان ازاد ش��دن یکباره ‪ 40‬ه��زار میلیارد تومان‬ ‫برای امسال بود که پس از طی مراحل بسیار پیچیده‪،‬‬ ‫س��رانجام کوتاه امد و مجبور ش��د با همین ‪ 20‬هزار‬ ‫میلیارد تومان قناعت پیشه کند‪.‬‬ ‫اما در مقابل استراتژی دیگری در پیش گرفت؛ فشرده‬ ‫کردن زمان اج��رای قانون با دو هدف‪ :‬اول دادن پول‬ ‫بیش��تر به مردم در این مدت کم و دوم امکان افزایش‬ ‫بیشتر قیمت حامل های انرژی با هدف براورده کردن‬ ‫ان انتظ��اری ک��ه رئیس جمهور ان را ش��وک درمانی‬ ‫نامیده است‪.‬‬ ‫هدف اول بس��یاری از ناظران را به این گمان برده که‬ ‫حتی ممکن است اجرای قانون و ازاد شدن قیمت ها‬ ‫به س��ه ماهه اخر سال موکول شود و برخی نشانه های‬ ‫ان را ه��م می توان در این س��خن تاج الدینی‪ ،‬معاون‬ ‫پارلمان��ی رئیس جمه��ور یافت که می گوی��د‪« :‬یارانه‬ ‫نقدی هر دو ماه یک بار به حساب مردم واریز و شارژ‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫مش��خص اس��ت که اگر رقم پول درش��ت تر باش��د‬ ‫بیش��تر به چش��م عامه مردم می اید حتی اگر زمان ان‬ ‫به جای هر ماه به دو ماه افزایش یافته باش��د‪ .‬س��وال‬ ‫این اس��ت ک��ه در س�� ال های اینده ه��م همین روند‬ ‫قابل تکرار خواهد بود ؟‬ ‫هدف دوم هم اینگونه محقق می ش��ود که با افزایش‬ ‫ت حامل ه��ای ان��رژی‪ ،‬نحوه‬ ‫یکب��اره و زی��اد قیم�� ‬ ‫الگوی مصرف مردم عوض خواهد ش��د‪ .‬در این باره‬ ‫سخنگوی کارگروه توضیح می دهد‪« :‬اصالح قیمت ها‬ ‫را به گونه ای انج��ام خواهیم داد که روی طبقاتی که‬ ‫الگوی بهینه مصرف دارند تحمیلی وارد نشود‪ ».‬حاال‬ ‫اینکه این «الگوی بهینه» چه الگویی اس��ت شاید فعال‬ ‫پاسخی نداشته باشد‪.‬‬ ‫اقش��ار اس��یب پذیر که با رمزگش��ایی از حرف های‬ ‫فرزی��ن می ت��وان ب��ه ان دس��ت یافت‪ .‬یک ب��ار این‬ ‫حرف ه��ای او را بادقت بخوانی��د‪« :‬مبلغ اختصاصی‬ ‫به کل خانوارها ‪ 10‬هزار میلیارد تومان نیس��ت و ‪10‬‬ ‫درصد ه��م دولت اختیار دارد‪ .‬دولت عدد یکس��انی‬ ‫ب��ه همه م��ردم می دهد و به برخ��ی گروه ها هم رقم‬ ‫بیش��تری خواهد داد و این تفاوت حدودا ‪10‬درصد‬ ‫کل مبلغ��ی خواهد بود که هر فرد ع��ادی می گیرد‪».‬‬ ‫واضح اس��ت دولت ان رقم دو ه��زار میلیارد تومان‬ ‫را برای حدود ‪ 5/5‬میلیون اقش��ار اسیب پذیری کنار‬ ‫گذاش��ته که مدعی اس��ت به راحتی شناس��ایی کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫که مردم از بابت بنزین تکلیفش��ان مشخص نیست و‬ ‫نگران افزایش قیمت ان هستند‪.‬‬ ‫سناریوهای روی میز‬ ‫در این باره پیشنهادهای زیادی روی میز تصمیم گیران‬ ‫ق��رار دارد که یک��ی از انها حذف س��همیه و افزایش‬ ‫تدریجی قیمت بنزین ازاد طی یک برنامه سه تا پنج ساله‬ ‫است‪ .‬در حال حاضر قیمت پایه یک لیتر بنزین در بازار‬ ‫خلی��ج فارس ‪ 510‬تومان و قیمت نهایی ان با مجموع‬ ‫هزینه ها و مالیات ‪ 820‬تومان است‪ .‬شاید به همین دلیل‬ ‫باش��د که در پیشنهاد دیگری امده است‪ ،‬قیمت بنزین‬ ‫همچنان دو نرخی باقی بماند؛ به این صورت که سهمیه‬ ‫ماهان��ه ‪ 60‬لیتر به هر خانوار ‪ -‬نه ب��ه هر خودرو ‪ -‬با‬ ‫قیمت لیتری ‪ 100‬تومان تعلق گیرد و بنزین ازاد با قیمت‬ ‫‪ 800‬تومان‪.‬‬ ‫قیمت بنزین با هدفمند شدن یارانه ها چقدر می شود؟‬ ‫تصمیم بزرگ‬ ‫حسین غالمی‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪76‬‬ ‫سه سال و اندی از سهمیه بندی بنزین در ایران می گذرد‪،‬‬ ‫ولی هنوز سرنوش��ت ای��ن فراورده نفت��ی در هاله ای‬ ‫از ابهام قرار دارد‪ .‬ایرانی ها که تا همین س��ه سال پیش‬ ‫بی ح دو حصر از این سوخت در خودروهایشان استفاده‬ ‫می کردند‪ ،‬به طوری که در اکثر جایگاه ها اثرات بنزین‬ ‫سرریز ش��ده از باک خودروها روی زمین نمایان بود‪،‬‬ ‫در ی��ک اقدام س��نجیده و تصمیمی بزرگ از س��وی‬ ‫دولتمردا ن ترغیب ش��ده اند در مصرف ای��ن فراورده‬ ‫کمی محتاط تر عمل کنند‪ ،‬زیرا سهمیه مشخصی برای‬ ‫خودروها در نظر گرفته شده و انان مجبورند بنزین مازاد‬ ‫را ب��ه قیمت ازاد و البته نیمه یارانه ای از جایگاه ها تهیه‬ ‫کنند‪ .‬ش��اید به همین دلیل باشد که خودروداران اکنون‬ ‫بسیار خست از خود نش��ان داده و از قطره اخر بنزین‬ ‫در لوله نازل پمپ بنزین هم نمی گذرند!هرچند اجرای‬ ‫این تصمیم ابتدا با مخالفت ها و حتی واکنش های منفی‬ ‫برخی مواجه شد‪ ،‬ولی خیلی زود مردم به شرایط جدید‬ ‫عادت کرده و س��عی کردند به جای اعتراض‪ ،‬مصرف‬ ‫سوخت خودروهایشان را مدیریت کنند؛ همان کاری‬ ‫که سال هاست در کشورهای دیگر انجام شده و به شکل‬ ‫یک فرهنگ درامده است‪.‬‬ ‫اخت�لاف قیم��ت هزار تومان��ی بنزین ای��ران با‬ ‫کشورهای همسایه‬ ‫هر چه باش��د این یک واقعیت اس��ت که تا چند سال‬ ‫پیش بنزین ایران مهمترین کاالی قاچاق و جذاب ترین‬ ‫س��وغات برای مردم کش��ورهای همس��ایه بود و این‬ ‫ماش��ین های ترانزیت و خودروهای تغییر ش��کل داده‬ ‫ش��ده بودند که روزانه هزاران لیت��ر از این فراورده را به‬ ‫س��مت مرزها و جیب پر پو ل دالالن سرازیر می کردند‪.‬‬ ‫اختالف قیمت نزدیک به ه��زار تومانی هر لیتر بنزین‬ ‫ایرانی و خارجی عامل وسوس��ه برانگیر برای بسیاری‬ ‫از دالالن و سودجویان بود که به راحتی نمی توانستند از‬ ‫کن��ار ان بگذرند‪ .‬در حالی که هر لیتر بنزین در ایران به‬ ‫قیمت زیر یکصد تومان و نامحدود عرضه می شد‪ ،‬هر‬ ‫لیتر بنزین د ر ترکیه نزدیک به ‪ 2200‬تومان‪ ،‬در پاکستان‬ ‫حدود ‪ 800‬تومان‪ ،‬عراق ‪ 500‬تومان‪ ،‬افغانستان نزدیک‬ ‫به ‪ 700‬تومان و روس��یه حدود ‪ 1100‬تومان به دس��ت‬ ‫مصرف کننده می رسید و به همین دلیل است که عنوان‬ ‫می کنیم «تصمیم بزرگ»‪ .‬بنزین از سه سال پیش تاکنون به‬ ‫صورت سهمیه ای در دسترس مصرف کننده ایرانی قرار‬ ‫گرفته‪ ،‬ولی چیزی که اکنون ذهن اکثر مردم ما را به خود‬ ‫مش��غول کرده‪ ،‬تکلیف نهایی این فراورده است که هنوز‬ ‫تصمیم قاطع و مشخصی درباره ان گرفته نشده است‪.‬‬ ‫نگرانی از افزایش قیمت بنزین‬ ‫با طرح هدفمندی یارانه ها زمزمه افزایش قیمت بنزین ی ا‬ ‫ازاد ش��دن ان در جامعه پیچید‪ .‬البته طرح هدفمند کردن‬ ‫یارانه ها که اواخر س��ال گذشته به قانون تبدیل شده‪ ،‬در‬ ‫اجرا با مشکالت بزرگ و کوچکی دست به گریبان است‬ ‫و به همین دلیل اج��رای ان به تاخیر افتاده به طوری که‬ ‫اجرای ان به نیمه دوم امسال موکول شد و تا بدین لحظه‬ ‫که چند روز از مهر ماه نیز می گذرد هنوز خبری از اجرای‬ ‫ان نیست‪ .‬در این میان این سوال برای مردم ایجاد شده که‬ ‫تکلیف بنزین پس از اجرای این قانون چه خواهد شد؟ ‬ ‫به ویژه این که از ابتدای امس��ال سهمی ه بنزین خودروها‬ ‫دوباره ‪ 20‬لیت��ر کاهش یافت و به ‪ 180‬لیتر در هر فصل‬ ‫رسید‪ .‬مهمتر از ان اینکه سهمیه بنزین از مهر ماه به صورت‬ ‫ماهانه و نه فصلی درامد و اعالم ش��د که تا زمان اجرای‬ ‫قانون هدفمند ش��دن یارانه ها س��همیه بنزین به صورت‬ ‫ماهانه ‪ 60‬لیتر در کارت خودروها شارژ می شود‪ .‬مجموعه‬ ‫این عوامل باعث ش��ده که مردم با ترس و لرز از کارت‬ ‫سوخت شان استفاده کنند‪ .‬اخرین امارها حاکی از ان است‬ ‫که حدود یک میلیارد لیتر در کارت های س��وخت مردم‬ ‫باقی مانده و همین طور امارهای جایگاه ها نشان می دهد‬ ‫که بسیاری از مردم با وجود داشتن بنزین سهمیه ای‪ ،‬ولی‬ ‫ن ازاد می کنند و در جواب‬ ‫اقدام به سوخت گیری با بنزی ‬ ‫هم عنوان می کنند که به دلیل نامش��خص بودن وضعیت‬ ‫بنزین و قیم��ت جدید ان ترجیح می دهند تا بنزین گران‬ ‫نشده‪ ،‬همین بنزین ازاد فعلی را خریداری کنند تا بعدا در‬ ‫شرایط جدید بتوانند از سهمیه بنزین باقی مانده در کارت‬ ‫سوختشان استفاده کنند‪ .‬مجموعه این موارد نشان می دهد‬ ‫افزایش تدریجی قیمت بنزین؛ محتمل ترین گزینه‬ ‫در اخری��ن اظهار نظر مس��ئوالن در ای��ن خصوص‪،‬‬ ‫محمدرضا فرزین‪ ،‬س��خنگوی کارگ��روه طرح تحول‬ ‫اقتصادی در پاسخ به این سوال که ایا قرار است قیمت‬ ‫بنزین ب��ه یکباره افزایش یابد ی��ا به صورت تدریجی‪،‬‬ ‫می گوید‪« :‬دولت طبق قانون محدودیتی درباره زمان و‬ ‫میزان اصالح قیمت تک ت��ک حامل های انرژی ندارد‪.‬‬ ‫قانون به دولت اجازه داده است که طی پنج سال قیمت‬ ‫کل حامل ه��ا را ازاد کند‪ .‬جزئیات نحوه این اصالح و‬ ‫ازادس��ازی قیمت مشخص شده اس��ت‪ .‬کارگروه در‬ ‫بررسی هایش با توجه به کش��ش بازار‪ ،‬میزان ضریب‬ ‫جانش��ینی حامل ها با یکدیگر و توجه به سطح کنونی‬ ‫قیمت ها‪ ،‬نرخ حامل ها را به گونه ای تنظیم می کند که عدد‬ ‫کلی ‪ 20‬هزار میلیارد تومان برای سال ‪ 1389‬تحقق پیدا‬ ‫کند‪ ».‬او در پاسخ به اینکه ایا رسیدن به قیمت ‪ 90‬درصد‬ ‫قیمت فوب خلیج فارس در این مرحله انجام خواهد‬ ‫شد؟ پاسخ منفی می دهد‪ ،‬ولی در عین تایید ازادسازی‬ ‫تدریجی نرخ بنزین‪ ،‬در مورد درصد ازادسازی تا رسیدن‬ ‫به قیمت واقعی پاسخی نمی دهد و تنها به ذکر این جمله‬ ‫بسنده می کند که بعدا اعالم می شود‪ .‬به دنبال طرح تولید‬ ‫بنزین از واحدهای پتروش��یمی ک��ه از روزهای پایانی‬ ‫مرداد به طور مداوم در شش واحد پتروشیمی کشور اغاز‬ ‫شده‪ ،‬در حال حاضر روزانه ‪ 66/5‬میلیون لیتر در داخل‬ ‫تولید ش��ده و هیچ گونه بنزینی وارد کش��ور نمی شود‪.‬‬ ‫البته طبق اعالم مسئوالن‪ ،‬این طرح موقتی بوده و قرار‬ ‫اس��ت فقط در موارد ضروری به کار گرفته شود‪ .‬برنامه‬ ‫اصلی در این باره بازسازی پاالیشگاه های داخلی برای‬ ‫خودکفایی در تولید بنزین و همین طور بهره برداری از‬ ‫پنج پاالیشگاه جدید برای صادرات این فراورده است‪.‬‬ ‫هم اکنون طرح های بهینه سازی در پنج پاالیشگا ه اجرا‬ ‫می شود که با نهایی شدن انها در مجموع ‪ 26‬میلیون لیتر‬ ‫بنزین به ظرفیت تولید بنزین کشور اضافه خواهد شد‪.‬‬ ‫همچنین اجرای طرح های بنزین سازی در پنج پاالیشگاه‬ ‫دیگر درحال اجراست که با بهره برداری از این طرح ها‬ ‫در مجموع حدود ‪ 13‬میلیون لیتر به ظرفیت تولید بنزین‬ ‫کشور افزوده خواهد شد‪.‬‬ ‫پیشنهادهای زیادی روی میز تصمیم گیران قرار‬ ‫دارد ک�ه یک�ی از انها حذف س�همیه و افزایش‬ ‫تدریجی قیمت بنزین ازاد طی یک برنامه س�ه‬ ‫تا پنج س�اله است‪ .‬پیشنهاد دیگر این است که‬ ‫قیم�ت بنزین همچنان دو نرخ�ی باقی بماند با‬ ‫قیمت ازاد ‪ 800‬تومان‪.‬‬ ‫سیاسی کاری تویوتا و کیا‬ ‫دو شرکت خودرو سازی تویوتا و کیا برای خوشایند امریکا سخن از عدم صادرات خودرو به ایران گفته اند‬ ‫در حالیکه در عمل نمی توانند چنین اقدامی انجام دهند‬ ‫محمدجواد به ابادی‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫«تحریم ها اثر چندانی بر اقتصاد ایران نداشته و حتی در‬ ‫برخی بخش ها باعث رونق تولید داخلی شده است‪».‬‬ ‫این شاه بیت اظهارات مسئوالن دولت ایران در چند ماه‬ ‫اخیر بوده است‪ ،‬دورانی که با تشدید فشارهای غرب‬ ‫بر ایران همراه بوده است‪.‬‬ ‫در چند هفته اخیر چش��م بادامی های خودروس��از نیز‬ ‫بیکار نمان��ده و از توقف صادرات خود به ایران خبر‬ ‫دادند‪ .‬ابتدا این تویوتا‪ ،‬بزرگترین خودروس��از ژاپن و‬ ‫جهان بود که اعالم ک��رد صادرات محصوالتش را به‬ ‫ایران متوقف کرده و چند هفته بعد کیاموتورز‪ ،‬دومین‬ ‫خودروساز بزرگ کره جنوبی نیز حرف تویوتا را تکرار‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫البت��ه پیش تر دولت های ژاپن و کره جنوبی نیز کاس��ه‬ ‫داغ تر از اش شده و تحریم های یک جانبه ای را عالوه‬ ‫بر تحریم های بین المللی علیه کشورمان اعمال کردند‬ ‫و شاید به همین دلیل بود که تویوتا و کیا مجبور شدند‬ ‫از سیاست های دولت های خود تبعیت کنند‪.‬‬ ‫اما در شرایطی تویوتا و کیا از توقف صادرات خودرو‬ ‫به ایران خبر داده اند که کارشناس��ان اعتقاد دارند اقدام‬ ‫ای��ن دو ش��رکت تاثیر چندانی روی ب��ازار و صنعت‬ ‫خودروسازی ایران ندارد‪.‬‬ ‫ایران طی سال های اخیر از نظر حجم تولید خودرو‬ ‫روند کامال صعودی داش��ته به طوری که توانس��ت‬ ‫برای نخستین بار در س��ال گذشته میالدی با پیشی‬ ‫گرفتن از ترکیه به بزرگترین خودروس��از خاورمیانه‬ ‫تبدیلش��ود‪.‬‬ ‫همچنین بر اس��اس اعالم تویوتا‪ ،‬این شرکت در سال‬ ‫گذش��ته میالدی تنها ‪ 250‬دس��تگاه خ��ودرو به ایران‬ ‫ص��ادر کرد که در س��ال جاری می�لادی تاکنون این‬ ‫میزان صادرات به ‪ 220‬دستگاه رسیده است‪ .‬این میزان‬ ‫ص��ادرات حتی ب��ا در نظر گرفتن واردات ش��خصی‬ ‫خودروهای تویوتا در مقابل تولید بیش از یک میلیون‬ ‫دستگاه خودرو در کشور رقم بسیار ناچیزی محسوب‬ ‫می ش��ود‪ .‬ضمن اینکه تویوتا هیچ فعالیت تولیدی نیز‬ ‫در کشورمان ندارد‪ .‬پس می توان نتیجه گرفت که اقدام‬ ‫اخیر تویوتا بیش��تر در پی لطمه تاثیرگذاری است که‬ ‫در پ��ی فراخ��وان خودروهای تولیدی خ��ود به دلیل‬ ‫نقص فنی در بازار پرتقاض��ای ایاالت متحده امریکا‬ ‫به این ش��رکت وارد ش��ده و این اقدام درواقع نوعی‬ ‫خود شیرینی برای به دس��ت اوردن دل مشتری خود‪،‬‬ ‫یعنی امریکاست‪.‬‬ ‫اما در مورد کیا وضعیت کمی فرق دارد‪ .‬این ش��رکت‬ ‫در س��ال ‪ 2009‬میالدی چها ر هزار و ‪ 210‬دستگاه از‬ ‫محصوالتش را به ایران صادر کرد‪ .‬همچنین در همین‬ ‫مدت کیا ‪ 17‬هزار و ‪ 40‬دس��تگاه کیت را برای مونتاژ‬ ‫خ��ودرو به ایران صادر کرد‪ .‬کیا را در ایران همه با نام‬ ‫خودروی اشنای پراید می شناسند‪ .‬ریو نیز نشان کیا را‬ ‫با خود یدک می کشد‪.‬‬ ‫اگرچه‪ ،‬باید در نظر داشت میزان داخلی سازی قطعات‬ ‫پراید به عن��وان پرتیراژترین خودرو داخلی هم اکنون‬ ‫به حدود ‪ 90‬درصد رس��یده و دیگر باید این خودرو‬ ‫را محصول��ی کامال داخلی بنامی��م که تحریم قطعات‬ ‫ان نی��ز تاثیر چندانی روی تولی��د داخلی این خودرو‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫میزان داخلی س��ازی ریو هم هرچند حدود ‪ 22‬درصد‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما در عوض تیراژ تولید این خودرو در گروه‬ ‫سایپا اندک بوده و در صورت بروز هرگونه اتفاقی به‬ ‫نظر می رسد امکان جایگزینی خودروی دیگری با ریو‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫ن ترتیب می توان بار دیگر نتیجه گرفت که توقف‬ ‫به ای ‬ ‫صادرات تویوتا و کیا به ایران تاثیر چندانی روی بازار‬ ‫و صنعت خودروس��ازی ایران نخواهد داشت و اقدام‬ ‫این دو شرکت بیشتر به وجهه انها در بازار ایران لطمه‬ ‫می زند‪.‬‬ ‫در این بین‪ ،‬افش��ین روغنی‪ ،‬مع��اون امور اقتصادی و‬ ‫صنایع وزارت صنایع و معادن نیز به نکته جالبی اشاره‬ ‫می کند‪ .‬او می گوید که کره جنوبی هرگز حاضر نیست‬ ‫روابط خود را با ایران قطع کند‪ ،‬چرا که کره نمی تواند‬ ‫جایگزین مناسبی برای روابط ‪ 10‬میلیارد دالری خود‬ ‫با ایران پیدا کند‪.‬‬ ‫به گفته روغنی‪ ،‬تصمیم اخیر کیا مبنی بر قطع صادرات‬ ‫به ایران بیش��تر جنبه رسانه ای و تبلیغاتی داشته و بعد‬ ‫عملی ندارد‪.‬شاید هم به همین دلیل باشد که با وجود‬ ‫اع�لام خبر توقف ص��ادرات کیا به ایران‪ ،‬مس��ئوالن‬ ‫شرکت سایپا به عنوان شریک ایرانی کیا اعالم کرده اند‬ ‫که همکاری های دو ش��رکت در چارچ��وب قرارداد‬ ‫فی ما بین ادامه خواهد یافت‪.‬‬ ‫از س��وی دیگ��ر‪ ،‬بای��د گفت ک��ه دو خودروس��از‬ ‫ش��رق اس��یا یعنی تویوتا و کیا طی ماه های اخیر با‬ ‫مش��کالت جدی روب��ه رو ش��ده اند‪ .‬از جمله اینکه‬ ‫تویوت��ا میلیون ها دس��تگاه از خودروه��ای معیوب‬ ‫خود را از بازاره��ای جهانی جمع اوری کرده و کیا‬ ‫نیز عالوه بر فراخوان بیش از ‪ 100‬هزار دس��تگاه از‬ ‫محصوالتش از بازارهای دنیا مدیرعامل خود را نیز‬ ‫مستعفی دید‪.‬‬ ‫بی ثبات��ی ب��ازار خ��ودرو امری��کا به عن��وان یکی از‬ ‫اصلی ترین بازارهای این دو شرکت را نیز به مشکالت‬ ‫فوق باید اضافه کرد‪ ،‬مش��کلی که باعث شده تویوتا و‬ ‫کیا تمرکز خود را روی بازارهای نوظهور مانند چین‪،‬‬ ‫روسیه و برزیل افزایش دهند‪.‬‬ ‫ای��ران نیز به عن��وان دومین کش��ور پرجمعیت منطقه‬ ‫خاورمیانه جزو بازارهای نوظهور در جهان محسوب‬ ‫می شود‪ .‬در عین حال‪ ،‬مردم ایران نیز نشان داده اند که‬ ‫چندان نسبت به خرید خودروهای خارجی بی تمایل‬ ‫نیستند‪ .‬در چنین ش��رایطی شاید تصمیم گیری درباره‬ ‫توقف صادرات به ایران از س��وی تویوتا و کیا نوعی‬ ‫اقدام عجوالنه به شمار اید‪ ،‬اقدامی که می تواند به اینده‬ ‫حضور این شرکت های خودروساز در کشورمان لطمه‬ ‫بزند‪.‬‬ ‫خالصه کالم اینکه بسیاری از کارشناسان تصمیم اخیر‬ ‫تویوت��ا و کیا را مبنی بر قطع صادرات به ایران‪ ،‬اقدامی‬ ‫کامال سیاسی و در جهت تامین منافع امریکا توصیف‬ ‫کرده اند که الزاما منافع اقتصادی این شرکت ها را تامین‬ ‫نخواهد کرد و چه بسا ان را به مخاطره بیندازد‪ .‬در هر‬ ‫حال‪ ،‬این تقریبا برای نخستین بار است که شرکت های‬ ‫بزرگ خودروس��ازی جهان از قصد خود برای توقف‬ ‫ص��ادرات به یک کش��ور خبر می دهن��د‪ .‬باید دید ایا‬ ‫دیگر خودروس��ازان نیز حاضر به انجام چنین بدعت‬ ‫خطرناکی خواهند شد یا خیر؟ یا بهتر است این سوال‬ ‫را مطرح کنیم که ایا شرکت های بزرگ خودروسازی‬ ‫جهان حاضر خواهند ش��د صنعت خودروس��ازی را‬ ‫بیش از این به مسائل سیاسی الوده کنند؟‬ ‫‪77‬‬ ‫چن��د هفته پیش ب��ود که یکی از چش��م بادامی های‬ ‫اسیایی موضوع خداحافظی با ایران را وسط کشید و‬ ‫اعالم کرد‪ ،‬صادرات محصوالت کیاموتورز به واسطه‬ ‫تحریم متوقف خواهد شد‪ .‬ولی ایا این جمله حقیقت‬ ‫داشت؟ ش��نیده بودیم که خانواده کیاموتورز به دلیل‬ ‫مهمان نوازی ایرانیان در محافل مختلف اعالم می کرد بازار‬ ‫کش��ورمان یکی از مطلوب ترین بازارهاست‪ .‬پس با این‬ ‫اوص��اف دل کندن از بازاری که ش��یرینی اش بر دل انها‬ ‫نشسته است نمی تواند به راحتی صورت گیرد‪.‬‬ ‫درست است که گروه خودروسازی سایپا در تولید انواع‬ ‫و اقس��ام پراید خودکفا شده اما تا پیش از این کیاموتورز‬ ‫برای ارس��ال قطعات و سایر خدمات به اندازه کافی پول‬ ‫برده اس��ت‪ .‬حال در شرایط امروز که محصول پراید در‬ ‫بین قش��ر کم در امد محبوب است جدایی کیاموتورز به‬ ‫نظر خیلی سخت و البته نشدنی می اید‪ .‬به همین جهت‬ ‫صحبت های س��خنگوی ش��رکت کیاموتورز که در پی‬ ‫فشارهای غربی و تبعیت از تحریم بوده در حد رسانه ای‬ ‫است و هیچ کس عمال ان را اجرا نکرده است به گونه ای‬ ‫که در حال و هوایی که به تحریم نس��بت داده شده میز‬ ‫مذاکره ای بین گروه خودروس��ازی س��ایپا و کیاموتورز‬ ‫بر سر خط تولید خودرو سراتوکوپه شکل گرفته است‪.‬‬ ‫ای��ن خودرو قرار اس��ت مهم��ان جاده مخصوصی ها و‬ ‫جایگزین خودرو زانتیا شود‪ .‬یکی از مدیران سایپا در این‬ ‫باره می گوید‪« :‬همکاری های ایران با کره جنوبی در مورد‬ ‫ایجاد خط تولید خ��ودرو ادامه دارد و تحریم هیچ اثری‬ ‫روی پرونده همکاری مشترک نداشته است‪».‬‬ ‫او در البه الی س��خنانش به این موضوع اش��اره کرد که‬ ‫ش��اید در رسانه ها موضوعاتی از این دست مطرح شود‬ ‫ام��ا در نهایت مبادالت اقتصادی ح��رف اول را در نوع‬ ‫روابط خواهد زد‪ .‬در ش��رایطی که کشورها خودشان را‬ ‫برای بحران اقتصادی دوم اماده می کنند کمتر کش��وری‬ ‫است که به فکر از دست دادن بازار باشد‪ .‬زمانیکه بحران‬ ‫اول اقتصادی از غرب اغاز شد خیلی از خودروسازان با‬ ‫مشکل فروش روبه رو شدند و محصوالتشان را با شرایط‬ ‫خاص عرضه کردند تا بح��ران انها را به زمین نزند‪ ،‬اما‬ ‫به رغم تمام تالش ها خیلی از خودروس��ازان با س��قوط‬ ‫فقط چند پله فاصله داش��تند که در نهایت هم دولتشان‬ ‫کمک کرد و س��رپا ماندند‪ .‬اکنون نیز م��وج دوم بحران‬ ‫اغاز شده است و خیلی از خودروسازان بیم ان را دارند‬ ‫که ورشکس��ته شوند‪ ،‬لذا رسیدن به بازار های مناسب را‬ ‫غنیمت می دانند و قاعدتا تحریم را مانعی برای همکاری‬ ‫مشترک نمی دانند‪ .‬خودروسازان برای انکه چوب حراج‬ ‫به محصوالتش��ان نزنند هم اکنون وارد مذاکره شده اند و‬ ‫طبق اخرین خبرها‪ ،‬کش��وری ک��ه مدعی قطع روابط با‬ ‫نخستین همایش سراسری دفاتر حفظ اثار و ارزش های‬ ‫دفاع مقدس در حوزه مخابرات و الکترونیک با حضور‬ ‫وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات و جمعی از فرماندهان‬ ‫سپاه پاسداران انقالب اسالمی برگزار شد‪.‬‬ ‫این همایش به مناسبت سی امین سالگرد ایام دفاع مقدس‬ ‫با هم��کاری وزارت ارتباطات و فناوری و اطالعات‪ ،‬با‬ ‫موضوع پیام اوران حماس��ه و نیروهای مخابرات تمامی‬ ‫یگ ان های رزمی س��پاه در طول هش��ت سال مقاومت و‬ ‫پایداری روز دوش��نبه پنج مهر در س��الن ش��هید قندی‬ ‫وزارت اطالعات و فناوری و ارتباطات افتتاح شد و طی‬ ‫ان‪ ،‬مراس��م ابطال تمبر یادبود شهدای مخابرات سپاه با‬ ‫حضور مقامات کش��وری و لشکری و همچنین تجلیل‬ ‫از خانواده های معظم شهدا و پیشکسوتان مخابرات سپاه ‬ ‫ترتیب یافت‪.‬‬ ‫رضا تقی پ��ور‪ ،‬وزیر ارتباطات و فن��اوری اطالعات در‬ ‫افتتاحیه این همایش در س��خنانی گفت‪« :‬در جنگ نرم‬ ‫انتق��ال اطالعات از طریق ش��بکه های ارتباطی صورت‬ ‫می گیرد و بر همین اساس فناوری اطالعات و ارتباطات‬ ‫به محیطی برای این جنگ تبدیل شده است‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬نقش فعاالن این بخش در خصوص شناسایی‬ ‫تهدیدهایی که کل کشور را هدف گرفته‪ ،‬بسیار پررنگ و‬ ‫ارزشمند است‪ .‬در طول حوادث سال گذشته‪ ،‬حمالت‬ ‫زی��ادی برای اختالل در سیس��تم های ارتباطی کش��ور‬ ‫صورت گرفت که با همت کارشناسان و متخصصان این‬ ‫حوزه‪ ،‬حمالت در این بخش تقریبا به طور کامل خنثی‬ ‫شد‪ .‬رسالت ما این است که بتوانیم مانند دفاع مقدس این‬ ‫جنگ را نیز مدیریت کنیم‪».‬‬ ‫تقی پور با بیان این مطلب که زیرساخت های الزم برای‬ ‫این محیط اماده ش��ده است‪ ،‬افزود‪ « :‬باید با اموزش های‬ ‫الزم محیطی را فراهم کنیم تا فرزندان شهدا و فعاالن این‬ ‫حوزه بتوانند در فضای مجازی حاضر ش��ده و با ایجاد‬ ‫یک شبکه اجتماعی نسبت به نشر اثار و ارزش های دفاع‬ ‫مقدس اقدام کنند‪ .‬تعریف مخاب��رات هم بعد از دوران‬ ‫دف��اع مقدس در حوزه نظامی و عملیاتی توس��عه یافته‬ ‫است‪».‬‬ ‫تقی پ��ور ادام��ه داد‪« :‬با اس��تفاده از محی��ط مجازی و‬ ‫زیرس��اخت های فراه��م ش��ده می توانی��م ارزش های‬ ‫دفاع مقدس و راه بلند شهدا را در کل دنیا منتشر کنیم‪».‬‬ ‫او تاکید کرد‪« :‬با برنامه ریزی های صورت گرفته در طول‬ ‫س��ه سال اینده‪ ،‬زیرس��اخت های کشور به منظور بسط‬ ‫و گس��ترش این فرهنگ‪ ،‬بیش از پی��ش تجهیز و اماده‬ ‫خواهند شد تا به واسطه ان محتواهای سازنده و برخاسته‬ ‫از اسالم ناب محمدی (ص) گسترش یابد‪».‬‬ ‫وزی��ر ارتباطات و فناوری اطالعات اضافه کرد‪« :‬امروزه‬ ‫بحث فرماندهی کنترل و ش��بکه های فرماندهی کنترل‬ ‫(متا ش��بکه ها) در حوزه نظامی و سیستم های مدیریت‬ ‫منابع سازمانی در حوزه غیر نظامی بسیار گسترش یافته‬ ‫تا اطالعات را از لحظه تولید‪ ،‬پردازش و تبادل به دانش‬ ‫تبدیل کند و جامعه از نتیجه ان بهره مند شود‪ .‬جمع اوری‬ ‫اطالعات به ص��ورت یکپارچه در قالب سیس��تم های‬ ‫مدیریت منابع انس��انی و پردازش و تبادل انها‪ ،‬به تولید‬ ‫دانش منجر می شود که سازمان ها می توانند از نتیجه ان‬ ‫بهره مند ش��وند‪ ».‬او خاطرنشان کرد‪ « :‬به انتقال اطالعات‬ ‫و مدیریت دان��ش در حوزه دفاع مقدس به حد کفایت‬ ‫پرداخته نش��ده و این نشس��ت ها می تواند اغازی برای‬ ‫فراهم اوردن محیط الزم در این خصوص باشد‪».‬‬ ‫وزیر ای سی تی تاکید کرد‪« :‬باید تمام اطالعات در همه‬ ‫حوزه ه��ای دفاع مقدس اع��م از داده‪ ،‬تصویر و صوت‬ ‫با اس��تفاده از ابزارهای پیش��رفته در حوزه ‪ ICT‬انتقال و‬ ‫پردازش ش��ود تا به دانشی تبدیل شود که به نسل های‬ ‫اینده منتقل شود‪».‬‬ ‫تقی پ��ور با انتقاد از اینکه به مدیریت دانش دفاع مقدس‬ ‫به حد کفایت پرداخته نش��ده‪ ،‬اظهار امیدواری کرد که‬ ‫این همایش جرقه ای باشد برای انکه استراتژی اساسی و‬ ‫راهبردی به منظور فراهم سازی محیطی برای مستند سازی‬ ‫این دانش تدوین ش��ود‪ .‬او با تاکی��د بر اینکه امروزه در‬ ‫فناوری اطالعات با بحث هایی چون معدنکاوی اطالعات‬ ‫روبه رو هس��تیم‪ ،‬خاطرنش��ان کرد‪« :‬باید این اطالعات‬ ‫حجیم را در خوشه های مختلف دسته بندی کرده و از ان‬ ‫مدل و الگو برای نسل های اینده تعریف کنیم‪».‬‬ ‫وی ب��ا بیان اینکه در هم��ه حوزه های دفاع مقدس باید‬ ‫تمامی اسناد از صوت و داده و تصویر و حتی انهایی که‬ ‫در سینه ها پنهان است منتقل‪ ،‬ثبت و ضبط شود‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«این گنجینه با ابزار پیشرفته فناوری اطالعات باید تبدیل‬ ‫به دانش شده و به نسل های اینده منتقل شود‪».‬‬ ‫وزیر ارتباطات همچنین با اشاره به نقش راهبردی و کالن‬ ‫مخابرات در دوران دفاع مقدس تصریح کرد‪« :‬در گذشته‬ ‫از مخابرات به عنوان سلسله اعصاب جنگ یاد می شد و‬ ‫امروزه نیز با توجه به توسعه سامانه های فرماندهی کنترل‬ ‫این نقش بسیار پررنگ تر از گذشته خودنمایی می کند‪».‬‬ ‫وی ب��ا تاکید بر این که مس��تندات دفاع مقدس باید به‬ ‫عنوان مبانی اولیه فرماندهی کنترل کش��ف و در اختیار‬ ‫نسل های اتی قرار بگیرد‪ ،‬افزود‪« :‬در این صورت می توان‬ ‫جایگاه واالی شهدای مخابرات را گرامی داشت‪».‬‬ ‫کیاموتورز نرفته‪ ،‬برگشت‬ ‫مریمهنرمنش‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫پیام اوران حماسه و نیروهای مخابرات‬ ‫‪78‬‬ ‫کش��ورمان بود‪ ،‬اعالم کرده است خط تولید سراتوکوپه‬ ‫به زودی در سایپا نصب خواهد شد و این کشور در تامین‬ ‫قطعات تا زمان خودکفایی ایران در تولید امادگی کامل‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫تحلیل دیگری که می توان به ان بس��نده کرد این است‬ ‫ک��ه توقف صادرات کیا به ایران در حالی رخ می دهد که‬ ‫ش��رکت کیاموتورز هم اکنون با بحران فراخوان بیش از‬ ‫‪ 100‬هزار دس��تگاه از محصوالتش در بازارهای جهانی‬ ‫روب��ه رو ب��وده و اخیرا ب��ه همین دلی��ل مدیرعامل این‬ ‫شرکت از سمت خود استعفا کرد‪ .‬بدین جهت با بررسی‬ ‫فاکتورهای موجود نمی توان مهر تاییدی بر صحبت های‬ ‫مس��ئوالن کره ای گذاشت‪ ،‬برای انکه حرف تا عمل انها‬ ‫بس��یار ضد و نقیض اس��ت‪ .‬انها برای انکه به خواسته‬ ‫کشورهای استکباری تن دهند در صحبت های خود خبر‬ ‫از کنار گذاش��تن ایران می دهند اما در عمل می بینیم که‬ ‫اسناد همکاری برای رسیدن به امضا مراحل نهایی خود‬ ‫را سپری می کنند‪ .‬رضا ثقفی از کارشناسان امور بین الملل‬ ‫خودرو از واژه قش��نگی اس��تفاده می کن��د؛ او می گوید‬ ‫کیاموتورز نرفته برگشت‪.‬‬ ‫وی معتق��د اس��ت بازار ای��ران‪ ،‬ب��ازاری مطمئن برای‬ ‫کش��ورهایی است که قصد س��رمایه گذاری دارند و این‬ ‫ام��ر در بخش خودرو دوچندان اس��ت‪ .‬خیلی از برندها‬ ‫برای حضور در ب��ازار ایران تمایل دارند‪ ،‬اما مالحظات‬ ‫سیاس��ی مانع از حضور انها می ش��ود‪ .‬این کارش��ناس‬ ‫در م��ورد وضعیت کیاموتورز در کش��ورمان به موضوع‬ ‫با اهمیتی اشاره می کند‪ .‬او اذعان دارد‪« :‬خودرو پراید این‬ ‫ش��رکت به عنوان هاچ بکی کوچک بین ‪ 30‬تا ‪ 40‬درصد‬ ‫از خودروه��ای موج��ود در جاده های ایران را تش��کیل‬ ‫می دهد که البته بیش��تر ان تولید داخل ای��ران در گروه‬ ‫خودروساز سایپا محسوب می ش��ود‪ ».‬در واقع کیا سال‬ ‫گذش��ته تنها چهار هزار و ‪ 210‬دستگاه از محصوالتش‬ ‫را به ایران صادر کرده که ش��امل خودروهای اسپورتیج‪،‬‬ ‫موهاوی‪ ،‬س��راتو‪ ،‬اپیروس و اوپتیما بوده است‪ .‬البته این‬ ‫ش��رکت ‪ 17‬هزار و ‪ 40‬دستگاه کیت را در همین مدت‬ ‫زمان برای مونتاژ خودرو به ایران صادر کرده است‪ .‬با این‬ ‫حال کیا در اظهاراتی توام با بزرگنمایی‪ ،‬اعالم کرده تمامی‬ ‫صادرات محصوالتش را ب��ه ایران متوقف کرده که این‬ ‫توقف صادرات شامل خودروهای کامل‪ ،‬کیت و قطعات‬ ‫خودرو می شود‪ .‬در هر حال‪ ،‬تحریم های یک طرفه دولت‬ ‫کره جنوبی علیه کشورمان در حالی رخ می دهد که مقامات‬ ‫ایرانی بارها تاکید کرده اند این تحریم ها بیش��تر به ضرر‬ ‫ش��رکت های کوچک و متوسط کره ای تمام خواهد شد‬ ‫و این موضوع مورد تایید اکثر کارشناسان حوزه خودرو‬ ‫نیز هست‪.‬‬ ‫پیش تر محمدرضا بختیاری‪ ،‬سفیر ایران در کره جنوبی به‬ ‫ش��رکت های کره ای توصیه کرده بود که در تحریم ایران‬ ‫شرکت نکنند‪ .‬او هشدار داده بود که هرگونه تحریم علیه‬ ‫ایران ممکن اس��ت فقط یک ش��رکت بزرگ کره ای را‬ ‫دچار ضرر کند‪ ،‬اما در عین حال بیش از دو هزار شرکت‬ ‫کوچک و متوسط این کشور نیز از این بابت لطمه خواهند‬ ‫خورد‪ .‬در مجموعه وزارت صنایع و معادن صحبت های‬ ‫مسئوالن کیاموتورز هم مورد انتقاد قرار گرفت‪.‬‬ ‫احم��د خادم المل��ه‪ ،‬قائم مقام وزیر صنای��ع و معادن در‬ ‫ام��ور همکاری ه��ای بین الملل نیز گفته اس��ت صنعت‬ ‫خودروس��ازی ما به حدی از خودکفایی رس��یده که‬ ‫می تواند بس��یاری از نیازهای خ��ود را تامین کرده و‬ ‫حتی صادرات داشته باشد‪ ،‬لذا عدم حضور کیاموتورز‬ ‫مشکلی ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫در همین حال افشین روغنی‪ ،‬معاون اقتصادی و صنایع‬ ‫وزیر صنایع و معادن درباره توقف صادرات کیاموتورز‬ ‫به ایران گفته اس��ت‪« :‬هنوز نامه مکتوبی در این زمینه‬ ‫به ما داده نشده و به نظر می رسد اظهارنظر کیاموتورز‬ ‫در این زمینه بیشتر ناشی از فشارهای سیاسی امریکا به‬ ‫کره جنوبی بوده است‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه کره جنوبی به خوبی درباره منافع خود‬ ‫در زمینه تجارت با ایران اگاه است‪ ،‬تاکید کرد قطعا این‬ ‫کش��ور روابط تجاری خود را حتی در شرایط کنونی‬ ‫حف��ظ می کند‪ .‬معاون وزیر صنایع و معادن می گوید‪:‬‬ ‫«کره جنوبی اگر روابط تجاری ‪ 10‬میلیارد دالری خود‬ ‫را با ایران قطع کند‪ ،‬هیچ کشوری حتی یک ریال هم‬ ‫به این کشور کمک نمی کند‪ ».‬اما جالب اینجاست که‬ ‫اکنون کشوره کره از موضع خود کوتاه امده و یاداور‬ ‫شده اس��ت‪ :‬تحریم ها ش��امل بخش جزئی و خرده‬ ‫جنس که برای تامین بخش مونتاژ خودروهای ایرانی‬ ‫است‪ ،‬نمی شود‪ ،‬زیرا این بخش در قراردادهای قبلی‬ ‫ی ندارد‪...‬‬ ‫بوده است‪ .‬گویا بازی سیاست تمام ‬ ‫ی با اش��اره به اینکه در پایان جن��گ امریکا هم‬ ‫س�لام ‬ ‫به طور مستقیم وارد جنگ شد‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬اگر جنگ‬ ‫نمی ش��د‪ ،‬ضعیف بودیم‪ ،‬اگر در عس��رت قرار نگیریم‬ ‫قدرتمند نمی شویم‪ ،‬خداوند راز قدرتمند شدن مسلمین‬ ‫را در سختی قرار داده و از ابتدای اسالم تاکنون اینچنین‬ ‫بوده اس��ت‪ ».‬در این مراس��م که جمع��ی از ایثارگران و‬ ‫جانبازان دفاع مقدس به همراه جمعی از سرداران بسیج و‬ ‫سپاه و مسئوالن دولتی و نیز پژوهشگران دفاع مقدس نیز‬ ‫حضور داشتند‪ ،‬تصاویری از فرماندهان و رزمندگان در‬ ‫حال استفاده از امکانات مخابراتی به همراه نمونه هایی از‬ ‫وسایل مخابراتی مورد استفاده در جنگ به نمایش درامده‬ ‫بود‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫و صنعت‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫س��ردار سالمی‪ ،‬جانشین فرماندهی کل سپاه نیز در این‬ ‫مراس��م با بیان اینکه دفاع مقدس یک رخداد منحصر به‬ ‫فرد و ش��اید تکرار ناپذیر در تاریخ اسالم و ایران است‪،‬‬ ‫گف��ت‪« :‬بعضی ها این جنگ را جن��گ عراق علیه ایران‬ ‫معرفی می کنند ولی این جفاست که جنگ دنیای استکبار‬ ‫علیه ملت ایران را در مقیاس ارزوهای فردی مانند صدام‬ ‫بدانیم‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ضربتی که امریکا از وقوع انقالب خورده بود‬ ‫و انها را از یکی از حیاتی ترین حوزه های منافعش فراری‬ ‫داده بود عامل همراهی امریکا با صدام بود‪».‬‬ ‫س�لامی با اش��اره به اینکه حضرت امام (ره) بدون تکیه‬ ‫ب��ه ابزارهای ظاهری قدرت ی��ک امپراتوری جهانی را‬ ‫شکست داد‪ ،‬گفت‪« :‬این شکست هنوز در تاریخ امریکا‬ ‫بی سابقه است‪».‬‬ ‫جانش��ین فرماندهی کل س��پاه تاکید ک��رد‪« :‬قدرتی که‬ ‫ی دنیا را در اختیار دارد‪ ،‬بزرگترین‬ ‫نیم��ی از قدرت نظام ‬ ‫اقتصاد جهان اس��ت و بر عظیم ترین مناطق استراتژیک‬ ‫مس��لط است در برابر حرکت یک پیش��وای الهی که با‬ ‫الهام از قران رهبری می کند مجبور به عقب نش��ینی در‬ ‫تمام عرصه ها ش��د‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬هنوز انفعال حاصل‬ ‫از انق�لاب دفاع مقدس را در س��یمای سیاس��تمداران‬ ‫امریکا می توان مش��اهده کرد‪ ».‬سالمی افزود‪« :‬به برکت‬ ‫حماسه هایی که در سال های ابتدای انقالب خلق شد و‬ ‫رهبر عزیزمان ان را تا امروز حفظ کرد ‪ 31‬سال است که‬ ‫کسی در این کشور فرش قرمز برای هیچ امریکایی پهن‬ ‫نکرده و این حادثه در عالم بی نظیر اس��ت‪ ».‬فرمانده کل‬ ‫س��پاه همچنین تاکید کرد‪« :‬دشمنان جنگ سرد که برای‬ ‫نابودی یکدیگر انقدر کالهک هسته ای تولید کردند که‬ ‫می توانند چند بار کش��ور مقابل را نابود کنند در مقابل‬ ‫نظام‪ ،‬با هم متحد شدند که این مساله در تاریخ بی نظیر‬ ‫است‪».‬‬ ‫کشوری که مدعی قطع روابط با کشورمان‬ ‫بود‪ ،‬اعالم کرده است خط تولید سراتوکوپه‬ ‫به زودی در س�ایپا نصب خواهد ش�د و این‬ ‫کشور در تامین قطعات تا زمان خودکفایی‬ ‫ایران در تولید امادگی کامل دارد‬ ‫‪79‬‬ ‫ورزش‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪80‬‬ ‫پرونده این شماره مثلث در حوزه ورزش‬ ‫درباره دالیل موفقیت سپاهان و‬ ‫ذوب اهن در اسیا و در عین حال ناکامی‬ ‫تیم های دیگر از جمله استقالل و‬ ‫پرسپولیس در رقابت های اسیایی است‪.‬‬ ‫رمز این موفقیت ها بیش از هر چیز به‬ ‫ثبات مدیریتی این دو باشگاه اصفهانی‬ ‫باز می گردد‪.‬‬ ‫نبرد سپاهان و ذوب اهن با سرخابی ها در عرصه ثبات مدیریت‬ ‫غلبه ‪ 4‬بر ‪19‬‬ ‫مهدی ربوشه‬ ‫ورزش‬ ‫احساس امنیت‬ ‫احساس امنیت؛ این موضوعی است که تفاوت چشمگیر دو باشگاه اصفهانی با باشگاه های‬ ‫پرس��پولیس و اس��تقالل را در حوزه مدیریتی و کادر فنی به خوبی نشان می دهد‪ .‬جایی که‬ ‫پرس��پولیس از سال ‪ 80‬تا کنون یازده بار و اس��تقالل هشت بار مدیر عامل خود را تعویض‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫دهه هش��تاد اغاز دوران اوج فوتبال اصفهان بود‪ .‬سپاهان دو بار به عنوان قهرمانی لیگ برتر‬ ‫و س��ه بار به عنوان قهرمانی در جام حذفی دس��ت پیدا کرده اس��ت‪ .‬ذوب اهن اگر چه در‬ ‫لی��گ برتر تنها عنوان نایب قهرمانی را در کارنامه اش دارد اما در جام حذفی دو بار به عنوان‬ ‫قهرمانی رس��یده اس��ت‪ .‬همچنین این دو تیم اصفهانی در لیگ قهرمانان اس��یا کارنامه قابل‬ ‫توجهی دارند‪ .‬این در حالی اس��ت که دو تیم پرس��پولیس و اس��تقالل در لیگ برتر و جام‬ ‫حذفی ‪ 6‬قهرمانی را در کارنامه شان دارند و البته در لیگ قهرمانان اسیا نیز الاقل در دهه اخیر‬ ‫موفقیتی نداشته اند‪ .‬ثبات مدیریت در باشگاه های سپاهان و ذوب اهن زمانی نمود بیشتری پیدا‬ ‫می کند که تغییرات مدیریتی در باشگاه های استقالل و پرسپولیس طی ‪ 10‬سال گذشته به دو‬ ‫تیم پر طرفدار پایتخت اسیب های جدی وارد کرده است‪ .‬مدیریت بی ثبات در پرسپولیس و‬ ‫استقالل در حالی به تصمیمات سلیقه ای و عدم امنیت شغلی مربیان منجر شده که بدیهی است‬ ‫در س��وی مقابل سپاهان و ذوب اهن از مزایای ثبات مدیریتی و کادر فنی خود فرصت های‬ ‫بهتری برای پیش��رفت به دس��ت اورده اند‪ .‬الاقل تاریخ ‪ 10‬س��اله لیگ برتر ایران از سنگینی‬ ‫س��ایه فوتبال اصفهان بر ته��ران خبر می دهد؛ جایی که اتفاقا اقبال رس��انه ها و به خصوص‬ ‫صدا و سیما بیشتر به سمت و سوی دو باشگاه پرطرفدار تهرانی است تا اصفهانی ‪ .‬جالب تر‬ ‫اینک��ه اصفهان هنوز امکانات فیزیکی تهران را پیدا نکرده اما س��پاهان و ذوب اهن با همان‬ ‫ورزشگاه مهجورشان نمایش داخلی و خارجی قابل توجهی در مقایسه با تهرانی ها داشته اند‪.‬‬ ‫هر چند که باشگاه سپاهان از دو فصل پیش سیاست جذب ستاره ها را نیز در پیش گرفت؛‬ ‫انجا که با اوردن س��ید مهدی رحمتی و امیر قلعه نویی به تیم خود برخی معادالت پرداختی‬ ‫در فوتبال را تغییر داد‪ .‬این در حالی است که سپاهان بیش از هر باشگاه دیگر ایرانی در لیگ‬ ‫قهرمانان اسیا حضور داشته و بهترین رکورد را در سال ‪ 2009‬با عنوان نایب قهرمانی به ثبت‬ ‫رس��انده است‪ .‬در حال حاضر تنها بازمانده فوتبال ایران یعنی ذوب اهن با شکست پوهانگ‬ ‫راهی مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اس��یا شده است‪ .‬ثبات مدیریتی در سپاهان و‬ ‫ذوب اهن باعث ش��ده تا این دو تیم حتی در بحرانی ترین ش��رایط نیز فشار روانی کمتری‬ ‫تحمل کنند‪ .‬تامل باش��گاه س��پاهان در رابطه با نتایج ضعیف امیر قلعه نویی شاهدی بر این‬ ‫ادعاست که انها همچون باش��گاه های پرطرفدار پایتخت به اتخاذ تصمیمات فوری چندان‬ ‫قائل نیستند‪ .‬البته در این بین دیدگاه برخی از اهالی فوتبال که چندان عالقه مند نیستند نتایج‬ ‫ثبات مدیریتی در باش��گاه های س��پاهان و ذوب اهن را مثبت ارزیابی کنند نیز در نوع خود‬ ‫جالب توجه است؛ انها که ترجیح می دهند حضور چند کارخانه مهم صنعتی و به دنبال ان‬ ‫ایجاد سرمایه نقدی را تنها عامل پیشرفت فوتبال اصفهان بدانند‪.‬‬ ‫‪81‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪82‬‬ ‫کرده است‪ .‬اما در مقابل س��پاهان و ذوب اهن شرایط‬ ‫کامال متفاوتی داشته اند‪ .‬سپاهان تنها یک مدیر عامل و‬ ‫ذوب اهن نیز با سه مدیر عامل در حوزه ثبات مدیریتی‬ ‫کارنامه روش��نی دارند‪ .‬با این همه اما در فوتبال ایران‬ ‫تغییر و تحول امری عادی است‪ ،‬حتی برای موفق ترین‬ ‫تیم ها‪ .‬به طور مثال پاداش قهرمانی قلعه نویی در فصل‬ ‫‪ 88-87‬امتن��اع از تمدی��د قراردادش از س��وی واعظ‬ ‫اشتیانی بود‪ .‬برای سعید اذری و اعضای هیات مدیره‬ ‫ذوب اهن پ��س از قهرمانی این تیم در جام حذفی نیز‬ ‫سرنوشت حبیب کاش��انی و همراهانش در پرسپولیس‬ ‫رق��م خورد که پس از قهرمان��ی در لیگ برتر ناچار به‬ ‫استعفا شدند‪ .‬هر چند حفظ منصور ابراهیم زاده از سوی‬ ‫دلیلی که به جای س��عید اذری بر کرس��ی مدیر عاملی‬ ‫ذوب اهن تکیه زده بود از ساختار منسجم این باشگاه‬ ‫خبر می داد‪ .‬سازمان تربیت بدنی در ‪ 10‬سال اخیر ‪ 19‬بار‬ ‫مدیریت استقالل و پرسپولیس را دستخوش تغییرات‬ ‫کرده است‪ .‬تحوالتی که همواره از سوی هواداران این‬ ‫دو تیم‪ ،‬رس��انه ها و کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفته‬ ‫اما این موضع گیری ها راه به جایی نبرده اس��ت‪ .‬اخرین‬ ‫بار این تغییرات در باش��گاه اس��تقالل رخ داد‪ .‬انجا که‬ ‫خس��رو دانشجو‪ ،‬رئیس مس��تعفی هیات مدیره باشگاه‬ ‫استقالل ش��رایط را برای ادامه فعالیت غیر قابل تحمل‬ ‫تو گویی خبرس��از تاکید کرد‪« :‬باید‬ ‫دانس��ت و در گف ‬ ‫تعیین تکلیف شود که این دو باشگاه از نظر اقتصادی‬ ‫چگونه باید اداره ش��وند‪ .‬بودجه انها باید از کجا تامین‬ ‫شود‪ .‬متاسفانه دو باش��گاه بزرگ و مردمی استقالل و‬ ‫پرس��پولیس ورزش��گاه ندارند‪ .‬بلیت فروشی ندارند‪.‬‬ ‫سهم انها از بلیت فروشی و تبلیغات بسیار اندک است‬ ‫و بخ��ش عمده ای از این رقم نصیب س��ازمان لیگ و‬ ‫جاهای دیگر می شود‪ .‬در این شرایط مدیران استقالل و‬ ‫پرسپولیس باید چه کنند‪ .‬متاسفانه سرخابی ها شعبده باز‬ ‫می خواهند‪ .‬این در حالی اس��ت که ما از تبلیغات دور‬ ‫زمین ریالی نمی گیریم‪ .‬برای بازی در ورزشگاه ازادی‬ ‫باید اجازه بگیریم‪ .‬بلیت فروش��ی هم نداریم‪ .‬می دانید‬ ‫سهم ما از بلیت فروشی برای یک فصل چقدر است؟‬ ‫اگر بگویم خنده تان می گیرد‪ .‬در چنین ش��رایطی دیگر‬ ‫تحمل نداریم که فعالیت خود را ادامه بدهیم‪».‬‬ ‫اظهاراتی ش��بیه ب��ه این س��خنان را البته در باش��گاه‬ ‫پرس��پولیس اکبر غمخ��وار به زب��ان اورد‪ .‬مدیری که‬ ‫مدعی بود با برنامه ای پنج س��اله مدیر عاملی باش��گاه‬ ‫پرس��پولیس را پذیرفته ام��ا در ادامه م��ورد بی مهری‬ ‫مس��ئوالن وقت س��ازمان ورزش قرار گرفته است‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬متاسفانه عدم ثبات مدیریت در باشگاه های‬ ‫ورزشی ایران و خصوصا باشگاه استقالل و پرسپولیس‬ ‫اسیب های بسیار زیادی را به عملکرد این دو تیم وارد‬ ‫کرده است؛ موضوعی که می تواند عامل هر پس گرایی‬ ‫در سرنوش��ت این دو تیم تلقی شود‪ .‬در فوتبال جهان‬ ‫معموال شرکت ها یا ادم های حقیقی صاحب باشگاه های‬ ‫ورزشی هستند و با برنامه ریزی حرفه ای و بلندمدت و‬ ‫دوام مدیری��ت به دنبال اجرایی کردن برنامه های خود‪،‬‬ ‫اما در فوتبال ایران و خصوصا باش��گاه های استقالل و‬ ‫پرسپولیس این مساله جنبه غیرورزشی به خود گرفته و‬ ‫با هر تغییری مدیریت های ورزشی نیز دستخوش تغییر‬ ‫می شود‪ .‬زمانی که مدیرعامل باشگاه پرسپولیس بودم‪،‬‬ ‫با یک برنامه پنج س��اله و با نظر س��ازمان تربیت بدنی‬ ‫به پرس��پولیس امدم ت��ا بتوانم این تیم را به باش��گاه‬ ‫تبدیل کرده و ش��رایط خصوصی ک��ردن ان را فراهم‬ ‫کنم اما متاس��فانه امیخته بودن مدیریت های اس��تقالل‬ ‫و پرس��پولیس با مدیریت غیرورزش��ی در کمتر از دو‬ ‫سال باعث شد رئیس وقت سازما ن تربیت بدنی به من‬ ‫پیشنهاد خروج از مدیریت باشگاه را ارائه دهد‪ .‬من نیز‬ ‫بی درن��گ ان را پذیرفتم ‪ .‬چرا که اگر اتفاقی خارج از‬ ‫این موضوع رخ می داد مشکالت پرسپولیس دو چندان‬ ‫می شد‪».‬‬ ‫ثباتمدیریتیدرسپاهانوذوباهنباعثشدهتا‬ ‫ایندوتیمدربحرانی ترینشرایطنیزفشارروانی‬ ‫کمتریتحملکنند‪.‬تاملباشگاهسپاهاندررابطه‬ ‫بانتایجضعیفقلعه نوییشاهدیبراینادعاست‬ ‫کهانهاهمچونباشگاه هایپرطرفدارپایتختبه‬ ‫اتخاذتصمیماتفوریچندانقائلنیست‬ ‫تسویه حساب های شخصی‬ ‫اما برخی مس��ئوالن سازمان ورزش در طول یک دهه‬ ‫اخیر نش��ان داده اند در اتخ��اذ تصمیمات خود چندان‬ ‫هم نس��بت به مس��اله قهرمانی حساسیت ندارند بلکه‬ ‫رابطه میان انها و مدیر عامالن باشگاه های پرسپولیس و‬ ‫استقالل چه بسا موضوع مهم تری به شمارمی رود‪،‬انجا‬ ‫ک��ه در دوره مدیریت��ی محمد علی ابادی در س��ازمان‬ ‫ورزش حبیب کاش��انی با وجود قهرمانی پرس��پولیس‬ ‫در رقابت های لیگ برتر وادار به ترک این باش��گاه شد‬ ‫تا جای خود را ب��ه داریوش مصطفوی بدهد؛ تغییری‬ ‫که هواداران این تیم را ش��وکه کرد اما برای رس��انه ها‬ ‫حیرت انگیز نبود‪ .‬اش��تباه بودن این تصمیم انجا شکل‬ ‫اشکار به خود گرفت که افشین قطبی پس از تنها چند‬ ‫هفته حضور در پرس��پولیس در اقدامی ناگهانی استعفا‬ ‫داد و رفت‪ .‬اشتباهات همین طور تکرار می شد‪ .‬پیروانی‬ ‫ی تیم ش��د‪ .‬بعد از چندی مصطف��وی که چه‬ ‫س��رمرب ‬ ‫در زمان قطبی و چه در زم��ان پیروانی مورد اعتراض‬ ‫هواداران پس از عدم نتیجه گیری ها بود‪ ،‬جای خود را به‬ ‫عباس انصاری فرد داد‪ .‬این پایان تغییرات نبود و پس از‬ ‫چند هفته نلو وینگادای پرتغالی به جای افشین پیروانی‬ ‫ی شد و به دنبال ان همین طور تغییرات کادر فنی‬ ‫سر مرب ‬ ‫ادامه پیدا کرد تا کرانچار و به دنبال ان علی دایی‪ .‬اما در‬ ‫این بین تغییرات در سطح هیات مدیره این تیم نیز خود‬ ‫ی از امدن ها و رفتن هاست‪ .‬باشگاه‬ ‫شامل لیستی طوالن ‬ ‫استقالل نیز در چند سال اخیر شاهد تغییرات فراوانی‬ ‫در ح��وزه مدیریتی و کادر فنی بوده اس��ت؛ از زمانی‬ ‫که با تغییر مدیریت از قریب به فتح اهلل زاده و برگشتن‬ ‫حج��ازی به نیمکت خود فصل جدیدی از تصمیمات‬ ‫سلیقه ای رئیس وقت س��ازمان تربیت بدنی را به خود‬ ‫دید‪ .‬با نتیجه نگرفتن حجازی این فیروز کریمی بود که‬ ‫با کارنامه ای درخشان در لیگ سرمربیگری استقالل را‬ ‫پذیرفت اما کریمی هم نتوانست بر مشکالت فراوان این‬ ‫تیم غلبه کن��د و فتح اهلل زاده در عین ناباوری قلعه نویی‬ ‫را که اتفاقا با وی مش��کل داشت به استقالل برگرداند‪.‬‬ ‫اس��تقالل قهرمان جام حذفی ش��د هر چند که در لیگ‬ ‫جایگاه مناسبی نداشت‪ .‬به هر شکل این پایان تغییرات‬ ‫نبود و فتح اهلل زاده یک س��ال پس از حضور مجددش‬ ‫در اس��تقالل جای خود را به واعظ اش��تیانی در راس‬ ‫مدیریت این باش��گاه داد‪ .‬این اتفاق در فاصله دو سال‬ ‫به ش��کل معکوس تکرار شد و این بار در فصل جاری‬ ‫اشتیانی با بیان این جمله که دیگر به فوتبال برنمی گردم‬ ‫با سمت مدیر عاملی اس��تقالل وداع کرد و فتح اهلل زاده‬ ‫جایگزین او ش��د‪ .‬سال گذشته مرفاوی سرمربی مورد‬ ‫نظر اش��تیانی بود و امس��ال مظلومی به جای او گزینه‬ ‫دلخواه فتح اهلل زاده اس��ت‪ .‬این در حالی است که ثبات‬ ‫مدیریتی همواره موفقیت این دو باشگاه را باعث شده‬ ‫اس��ت‪ .‬پرسپولیس در زمان امیر عابدینی و استانکو که‬ ‫ی در این تیم بودند‪ ،‬موفق بود و البته استقالل‬ ‫چند سال ‬ ‫در زمان قریب و قلعه نویی‪.‬‬ ‫ثبات مدیریت را‬ ‫خود مدیر می سازد‬ ‫دکتر حسین قریب‪ ،‬مدیر عامل اسبق استقالل‬ ‫وقتی می خواهیم درب��اره «ثبات مدیریت» در فوتبال‬ ‫صحبت کنیم بهتر اس��ت قبل از هر چیز به بررس��ی‬ ‫چند متغی��ر در این امر بپردازی��م‪ .‬متغیرهایی که در‬ ‫واقع به رابطه میان «مدیریت» و «زمان» معنا و مفهوم‬ ‫می بخشند‪ .‬تعداد این متغیرها کم نیست اما در اینجا‬ ‫قصد دارم به س��ه متغیر مهم اشاره کنم که عبارتند از‬ ‫حساس��یت افکار عمومی نسبت به باشگاه‪ ،‬وضعیت‬ ‫جدول رده بندی اعم از اینکه تیم مورد نظر برای قرار‬ ‫گرفتن در کورس قهرمانی بسته شده یا تنها به دنبال‬ ‫بقا در لیگ تالش می کند و سومین متغیر نیز به اهداف‬ ‫اقتصادی برمی گردد‪ .‬نحوه و کیفیت کارکرد این س��ه‬ ‫متغیر وضعیت مدیریت باشگاه و همچنین سرمربی‬ ‫ان را تحت تاثیر قرار می دهد‪ .‬ش��اید برای روش��ن تر‬ ‫ش��دن این موارد بهتر اس��ت به نمونه های عینی در‬ ‫دنیای فوتبال مراجعه کنیم‪ .‬به عنوان مثال بارسلونا که‬ ‫هواداران بس��یار زیادی هم دارد در دهه ‪ 80‬سرمربی‬ ‫ب��ا نام و اوازه یوهان کرای��وف را به خود دید‪ .‬مردی‬ ‫که اتفاقا یکی از اسطوره های فوتبال جهان و باشگاه‬ ‫بارس��لونا به حس��اب می ای��د‪ .‬او در دوره بازیگری اش‬ ‫افتخارات زیادی را برای این تیم و هوادارانش به ارمغان‬ ‫اورد‪ .‬او موفق شد در طول دوره مربیگری اش بارسلونا را‬ ‫یک بار به قهرمانی اروپا برساند اما فصل بعد وقتی نتیجه‬ ‫دلخواه را به دست نیاورد و نتوانست برای کاتاالن ها جام‬ ‫قهرمانی بیاورد به شکل نه چندان محترمانه ای از این تیم‬ ‫تصمیم تاسف برانگیز سازمان ورزش‬ ‫قهرمانی دست پیدا نکنند ان وقت است که تغییرات باز‬ ‫هم به این دو تیم ریشه دار اسیب های جدی وارد می کند؛‬ ‫مدیر عامل تغییر می کند‪ ،‬کادر فنی عوض می ش��ود و باز‬ ‫این دور باطل تکرار می شود‪ .‬زمانی که من و دوستان در‬ ‫استقالل بودیم سازمان ورزش ابدا در کار های ما به طور‬ ‫مس��تقیم دخالت نمی کرد‪ .‬امثال اقا محمدی و مهندس‬ ‫میرولد در هیات مدیره اس��تقالل بودند‪ .‬سازمان عمال به‬ ‫خودش اجازه نمی داد به طور مستقیم به ما دستور بدهد‪.‬‬ ‫دلیلش هم روشن بود‪ .‬چون بیشترین بخش هزینه های‬ ‫باشگاه را همین دوستان از منابع مختلف تامین می کردند‪.‬‬ ‫هیات مدیره تحت سیطره س��ازمان تربیت بدنی نبود‪ .‬اما‬ ‫حاال همه چیز فرق می کند‪ .‬اگر سازمان ورزش در امور‬ ‫این دو تیم به طور مستقیم دخالت نکند همه ما تعجب‬ ‫می کنیم‪ .‬در نهایت معتقدم انچه پرسپولیس و استقالل را‬ ‫از معادالت پیش��رفت دور نگه داشته عدم وجود ثبات‬ ‫مدیریتی‪،‬نداشتن برنامه ای استاندارد طبق الگوهای موفق‬ ‫جهانی و اصرار بر دور باطلی است که در بخش مدیریتی‬ ‫نقطه ضعف ها را عیان کرده است‪.‬‬ ‫کنار گذاشته می شود‪ .‬البته او استعفا نداد و مدیران باشگاه‬ ‫او را اخراج کردند‪ .‬فرانک رایکارد نیز همین ش��رایط را‬ ‫از س��ر گذراند‪ .‬او که خود یکی از بزرگان فوتبال جهان‬ ‫است و دارای قهرمانی های متعدد در سطح ملی و اروپایی‬ ‫بارسا را به قهرمانی اروپا رساند اما فصل بعد از قهرمانی‬ ‫نتوانست ان شرایط را حفظ کند بنابراین کنار گذاشته شد‪.‬‬ ‫در رئال مادرید نیز این مورد به چش��م می خورد انجا که‬ ‫برند شوستر المانی به رغم کسب جام قهرمانی در اللیگا‬ ‫فقط به ای��ن دلیل که در لیگ قهرمانان اروپا موفقیتی به‬ ‫دس��ت نمی اورد مجبور ب ه ترک مادرید می ش��ود‪ .‬حاال‬ ‫س��ئوال اینجا اس��ت‪ .‬ریش��ه این اتفاقات چیست؟ من‬ ‫می گویم فش��ار و حساس��یت افکار عمومی نسبت به‬ ‫وضعیت جدول رده بندی و همچنین شرایط این دو تیم‬ ‫در لیگ قهرمانان اروپا این وضعیت را برای س��رمربیان‬ ‫انها و حتی مدیران عامل باش��گاه ها ب��ه وجود اورد‪ .‬در‬ ‫ایران نیز اینگونه حساسیت های فراوان نسبت به دو تیم‬ ‫محبوب پایتخت وجود دارد و البته وضعیت این تیم ها در‬ ‫جدول رده بندی‪ .‬خوش��بختانه در دوره مدیریتی بنده در‬ ‫باش��گاه استقالل مولفه هایی که نام برده شد کارکردهای‬ ‫مثبتی به همراه داش��ت‪ .‬اس��تقالل هم��واره در کورس‬ ‫قهرمانی بود‪ .‬نایب قهرمان و قهرمان شد و همچنین در‬ ‫بخش درامدزایی نیز اهداف اقتصادی مورد نظرمان روند‬ ‫مثبتی را طی می کرد‪ .‬معتقدم وقتی مدیریت باش��گاه در‬ ‫سه بخشی که نام برده شد کارکرد مثبتی نداشته باشد در‬ ‫واقع این فضا دامنگیر کادر فنی نیز خواهد ش��د‪ .‬معادله‬ ‫روشن است‪ .‬در چنین وضعیتی هیچ اراده ای نمی تواند از‬ ‫کادر مدیریتی و فنی باشگاه دفاع کند‪ .‬چون فشار افکار‬ ‫عمومی این اجازه را به مدیران باال دست نمی دهد‪ .‬پیامد‬ ‫این حساسیت و فشار البته تغییراتی که رخ می دهد به طور‬ ‫مرتب مورد نکوهش رسانه ها قرار می گیرد‪ .‬اما چه باید‬ ‫کرد؟ عده ای می گویند سازمان ورزش باید سیاست خود‬ ‫را در قبال باشگاه هایی مثل پرسپولیس و استقالل تغییر‬ ‫دهد‪ .‬اما به نظر بنده نس��خه منطقی رعایت کردن شرط‬ ‫تعادل اس��ت‪ .‬به نظرم س��ازمان تربیت بدنی در راستای‬ ‫تصمیم گیری هایش در قبال پرسپولیس و استقالل باید دو‬ ‫نکته را رعایت کند‪ .‬اول اینکه تسلیم تنش های کاذب نشود‬ ‫و دوم نسبت به ادامه روند منفی این باشگاه ها بی اعتنایی‬ ‫پیش��ه نکند‪ .‬در این صورت تصمیمات سازمان ورزش‬ ‫مبتنی ب��ر منطق و عقالنیت خواهد ب��ود‪ .‬این بازی البته‬ ‫یکطرفه نیست‪ .‬مدیریت باشگاه نیز می بایست رویه های‬ ‫منطقی در پیش بگیرد‪ .‬بعضی دوس��تان به طور مرتب از‬ ‫ثبات مدیریتی س��خن می گویند گویی انکه مدیران باال‬ ‫دست باید تحت هر شرایطی سیاست حمایت و حفظ‬ ‫مدیرعامل را در پیش بگیرند‪ .‬من مخالفم‪ .‬ایده درس��تی‬ ‫نیس��ت‪ .‬چون به گمانم این خود مدیر است که باید به‬ ‫کارش ثبات ببخشد‪ .‬ثبات را خود مدیر می سازد‪ .‬البته کار‬ ‫اسانی نیست‪ .‬حداقل اینکه ان فرد نباید مقابل جریان ها‪،‬‬ ‫حواش��ی و هرج و مرج فوتبال مدیریت منفعالنه داشته‬ ‫باشد‪ .‬بلکه باید دست به خالقیت بزند و در مواقع بحرانی‬ ‫اوضاع باش��گاه را کنترل کند و برای پیش��رفت باشگاه‬ ‫برنامه مش��خصی داشته باشد‪ .‬باشگاه های پرسپولیس و‬ ‫استقالل در این صورت می توانند به پیشرفت برسند‪ .‬اما‬ ‫برایم جالب اس��ت که عده ای این دو باشگاه را با دو‬ ‫باشگاه اصفهانی مقایسه می کنند‪ .‬البته این موضوع که‬ ‫باشگاه های سپاهان و ذوب اهن به دلیل ثبات مدیریت‬ ‫توانس��ته اند به موفقیت هایی دست یابند را هرگز رد‬ ‫نمی کنم‪ .‬ثبات مدیریت باعث شده تا انها با خاطری‬ ‫اسوده تر برنامه های خود را در فوتبال پیش ببرند‪ .‬اما با‬ ‫این حال معتقدم تحلیل دو باشگاه پرطرفدار پایتخت‬ ‫مقوله ای پیچیده است و نباید پرسپولیس و استقالل‬ ‫را با ذوب اهن و س��پاهان مقایس��ه کرد‪ .‬اس��تقالل و‬ ‫پرس��پولیس هویتی ملی دارند‪ .‬حساسیت ها و فشار‬ ‫ی روی دوش این باشگاه ها بسیار سنگینی‬ ‫افکار عموم ‬ ‫می کند در حالی که در نهایت احترام باید عرض کنم‬ ‫سپاهان و ذوب اهن تنها در سطح استان خودشان مورد‬ ‫حساس��یت افکار عمومی قرار دارند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫معتقدم انهایی که می گویند باشگاه های اصفهانی باید‬ ‫الگوی باشگاه های تهرانی باشند و یا بر عکس کامال‬ ‫در اش��تباه به س��ر می برند چرا که شرایط و وضعیت‬ ‫این تیم ها و حساسیت افکار عمومی و رسانه ها نسبت‬ ‫به انها یکس��ان نیس��ت‪ .‬بنابراین باید گفت که ثبات‬ ‫مدیریت یکی از ارکان ساختار حرفه ای رشته فوتبال‬ ‫محس��وب می شود ولی ثبات در گرو کارکرد مدیران‬ ‫«اعم از مدیر عامل باشگاه یا سرمربی» است‪ .‬انها باید با‬ ‫پاسخگویی های مناسب و عملکرد های مطلوب نسبت‬ ‫به حساسیت های افکار عمومی و رسانه ها و همچنین‬ ‫وضعیت جدول رده بندی و سایر مولفه ها و متغیرها‬ ‫ثبات را تعریف کنند و انها را بسازند‪.‬‬ ‫ی ‪ -‬مدیر عامل اسبق استقالل‬ ‫کاظم اولیای ‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫بعد از انقالب به دلیل شرایطی که در کشورمان پیش امد‬ ‫مدت ها طول کش��ید تا ورزش در دستور کار مسئوالن‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬خب طبیعی بود‪ .‬کش��ور درگیر جنگ بود و‬ ‫فضا برای پرداختن به ورزش چندان مهیا نبود‪ .‬اما باالخره‬ ‫ورزش هم در دستور کار قرار گرفت‪ .‬باشگاهداری زمانی‬ ‫به یک مساله تبدیل شد که گویی برخی مدیران در عملی‬ ‫انجام ش��ده قرار گرفته اند‪ .‬پرسپولیس خصوصی بود و‬ ‫استقالل نیز باشگاهی خصوصی بود که ردیف اعتباراتش‬ ‫را دولت تامین می کرد‪ .‬اما مشکالت به عقیده من زمانی‬ ‫شکل جدی به خود گرفت که سازمان تربیت بدنی عمال‬ ‫زمام ام��ور مدیریتی این دو باش��گاه را بر عهده گرفت؛‬ ‫برهه ای که به اعتقاد من اغاز پس��رفت این دو باش��گاه‬ ‫بود‪ .‬خصوصی سازی تجویز می شد اما مهجور می ماند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه جابه جایی های پی در پی مهمترین عامل عدم‬ ‫ثبات در این باشگاه ها بود‪ .‬عده ای دو باشگاه پرسپولیس‬ ‫و استقالل را با سپاهان و ذوب اهن مقایسه می کنند‪ .‬من به‬ ‫این مقایسه چندان اعتقادی ندارم‪ .‬این مساله کامال درست‬ ‫است که دو باشگاه موفق اصفهانی در حوزه مدیریتی از‬ ‫ثبات الزم برخوردار بوده اند اما به نظرم نکته مهم تری در‬ ‫خصوص موفقیت های این دو باشگاه وجود دارد‪ .‬انها در‬ ‫تامین اعتبار ثبات داشته اند‪ .‬حتی معتقدم ثبات در تامین‬ ‫اعتبار مهم تر از ثبات مدیریتی به باش��گاه های سپاهان و‬ ‫ذوب اهن منفعت رسانده است‪ .‬البته این بدان معنا نیست‬ ‫ی نیست و فقط‬ ‫که مدعی شویم ثبات مدیریتی مساله مهم ‬ ‫باید به باش��گاه پول تزریق کرد‪ .‬ابدا این طور نیست‪ .‬اما‬ ‫این دو مساله در کنار یکدیگر باعث شده تا امروز فوتبال‬ ‫ایران حس��اب ویژه ای روی تیم ه��ای اصفهانی باز کند‪.‬‬ ‫اما نکته مهمی که مایلم به ان اش��اره کنم ساختار سازی‬ ‫در باشگاه هاست‪ .‬امروز در دنیا ساختارهای استانداردی‬ ‫وجود دارد‪ .‬در واقع باش��گاه های بزرگ جهان نقشه راه‬ ‫دارند‪ .‬الگو هس��تند‪ .‬باشگاه هایی که توسط شرکت های‬ ‫خصوصی تامین می ش��وند و صاح��ب مجمع عمومی‬ ‫ متشکل از س��هامداران هستند‪ .‬هیات مدیره دارند و البته‬ ‫ی��ک نفر هم که در امور اجرایی امتحان��ش را پس داده‬ ‫به عنوان مدیر عامل فعالیت می کند‪ .‬سال ها در فوتبال ایران‬ ‫این تالش صورت گرفت که باش��گاه های پرسپولیس و‬ ‫استقالل از این مدل استاندارد الگو برداری کنند‪ .‬اما اتفاقی‬ ‫ک��ه در یک س��ال گذش��ته رخ داده حیرت انگیز و البته‬ ‫تاسف برانگیز است‪ .‬ما چه کردیم؟ هیات مدیره را به طور‬ ‫کل��ی کنار زدیم و تنها به عاملی اجرایی بس��نده کردیم‪.‬‬ ‫سوال من این اس��ت‪ .‬ایا پرسپولیس و استقالل نباید به‬ ‫باشگاه تبدیل ش��وند؟ ایا نباید از استانداردهای جهانی‬ ‫س��همی داشته باشند و طبق الگوهای موفق اداره شوند؟‬ ‫واقعا متاسفم‪ .‬سازمان ورزش همچنان اصرار دارد که این‬ ‫دو باشگاه تنها با دو سرپرست اداره شود و هیات مدیره ای‬ ‫برایش انتخاب نمی کن��د‪ .‬این دور باطل چه معنایی جز‬ ‫درج��ا زدن و عقب ماندگ��ی دارد؟ اقای��ان می گویند به‬ ‫همین ش��یوه کارها را ادامه می دهیم و تجربه یک س��ال‬ ‫اخیر نشان داده که با همین مدل می توان به قهرمانی هم‬ ‫رسید‪ .‬پاسخ روشنی برای ادعای این دوستان وجود دارد‪.‬‬ ‫شما می خواهید پرسپولیس و استقاللی کامال نتیجه گرا‬ ‫بسازید‪ .‬تیم هایی که شاید به دلیل داشتن هواداران بیشمار‬ ‫و حمایت رسانه ها به عنوان قهرمانی برسند اما هیچ وقت‬ ‫با چنین رویه ای به باشگاهی استاندارد تبدیل نمی شوند‪.‬‬ ‫همواره به سوی نتیجه گرایی محض در حرکت هستند و‬ ‫هرگز در این تیم ها ساختار سازی صورت نمی گیرد‪ .‬این‬ ‫طنز تلخی است که اقایان تعریف عجیبی از باشگاهداری‬ ‫ارائ��ه می کنند‪ .‬انها مدعی اند که این م��دل در فوتبال ما‬ ‫جواب داده و حتی این دو تیم به قهرمانی رس��یده اند در‬ ‫حالی که باش��گاهداری تعریف خاص خودش را دارد‪.‬‬ ‫ساختار مشخصی دارد‪ .‬برنامه محور است و البته اهداف‬ ‫خود را در س��ه بخش کوتاه مدت‪ ،‬میان مدت و بلند مدت‬ ‫دنب��ال می کند‪ .‬اما با تعریفی که اقایان از باش��گاهداری‬ ‫ارائه می کنند کافی اس��ت تا این دو تیم تنها یک سال به‬ ‫‪83‬‬ ‫مدیر عامل باشگاه سپاهان‪:‬‬ ‫کارنامه ام ساکت را نگه داشته‬ ‫نگاهی گ��ذرا به کارنامه محمد رضا س��اکت در‬ ‫باش��گاه س��پاهان نش��ان می دهد ک��ه او یکی از‬ ‫مدیران موفق فوتبال کش��ورمان بوده اس��ت‪ .‬هر‬ ‫چند او در مقاطع��ی در خصوص انتخاب مربیان‬ ‫س��پاهان دچار اشتباهاتی شده اس��ت اما به طور‬ ‫کل��ی ثبات مدیریت در باش��گاه س��پاهان باعث‬ ‫شده تا محمد رضا ساکت با خونسردی به کارش‬ ‫تو گو با مثلث به نکات‬ ‫ادامه بده��د‪ .‬وی در گف ‬ ‫ی در خصوص ثبات مدیریت در باشگاه های‬ ‫مهم ‬ ‫اصفهانی اشاره می کند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫‪84‬‬ ‫وقتی عملکرد باش��گاه س��پاهان را مرور‬ ‫می کنی��م به ای��ن نتیجه می رس��یم که در‬ ‫موفقیت های این تیم ثبات مدیریت بیش‬ ‫از هر فاکتور دیگری به چشم می اید‪ .‬نظر‬ ‫شما در این باره چیست؟‬ ‫وقتی برنامه خ��ودش را به افراد یک باش��گاه تحمیل‬ ‫می کند‪ ،‬تردید نداش��ته باشید که باشگاه طبق برنامه ای‬ ‫مشخص حرکت خواهد کرد‪ .‬در باشگاه سپاهان همه‬ ‫چیز در خدمت برنامه است‪ .‬حتی ثبات هم بخشی از‬ ‫برنامه باشگاه است‪ .‬طبیعتا در چنین وضعیتی افراد نقش‬ ‫مشخصیدارندووظیفهخودشانرابهخوبیمی شناسند‪.‬‬ ‫شما سپاهان را یک باش��گاه برنامه محور‬ ‫می دانید؟‬ ‫در این موضوع شک نکنید‪ .‬برای رسیدن به موفقیت‬ ‫چند عامل مهم باید در کن��ار یکدیگر قرار بگیرند‪.‬‬ ‫برنام��ه‪ ،‬حرکت بر پایه برنامه و مهم تر از اینها ثبات‬ ‫در برنامه‪ .‬شما وقتی این سه بخش را در باشگاه تان‬ ‫ایجاد کردید موفق خواهید شد‪.‬‬ ‫چه تضمینی وجود دارد؟‬ ‫وقتی چنین برنامه ای را در دس��تور کار خودتان قرار‬ ‫می دهید به طور حتم نیروی انس��انی را نیز بر اساس‬ ‫همین برنامه جذب می کنید‪ .‬در همه سطوح افرادی‬ ‫را در اختی��ار دارید که ب��ه برنامه ریزی و حرکت بر‬ ‫اساس ان اعتقاد دارند‪ ،‬تکروی نمی کنند و به همین‬ ‫دلیل کمترین تغییرات شما در بخش نیروی انسانی‬ ‫است‪ .‬شما در چنین شرایطی از تغییرات مداوم پرهیز‬ ‫کرده و سعی می کنید سیستم ایجاد شده را حفظ کنید‪.‬‬ ‫به نظر شما چه دالیلی باعث شده دو باشگاه‬ ‫مطرح اصفهانی در مقاطعی از س��رخابی ها‬ ‫پیشی بگیرند؟‬ ‫دو م��ورد مهم وج��ود دارد‪ .‬اول اینک��ه مدیران این دو‬ ‫باشگاه به خوبی می دانند که اجازه و فرصت کار کردن‬ ‫به انها داده نمی ش��ود‪ .‬به همین دلیل تمام فکر و ذهن‬ ‫خ��ود را به کس��ب نتیجه معط��وف می کنند‪ .‬خب چه‬ ‫اتفاقی در درون باشگاه شان رخ می دهد؟ بالطبع در امر‬ ‫پشتوانه سازی عمال هیچ گونه فعالیتی نخواهند داشت‪.‬‬ ‫از س��ویی دیگر‪ ،‬نقش��ه راه برای برخی باشگاه های ما‬ ‫مش��خص نیست‪ .‬بحث من کلی اس��ت‪ .‬من می گویم‬ ‫باشگاه هایی امروز در فوتبال ما به مشکل بر می خورند‬ ‫که برای خودش��ان برنامه بلند مدت تعریف نکرده اند‪.‬‬ ‫بر عکس‪ ،‬شما وقتی به باشگاه های ذوب اهن و سپاهان‬ ‫می خواهی��د بگویید انتخ��اب برخی مربیان‬ ‫ارزان قیم��ت ک��ه اتفاقا مربی��ان درجه چندم‬ ‫به حس��اب می امدن��د نیز تصمی��م جمعی‬ ‫هیات مدیره سپاهان بود؟‬ ‫به ط��ور حتم همین طور اس��ت‪ .‬حت��ی در مقطعی که‬ ‫تاوارس را به سپاهان اوردیم این تصمیم به طور فردی‬ ‫گرفته نشد‪ .‬ضمن اینکه ما در مقاطعی مجبور هستیم با‬ ‫توجه به داشته های مالی حرکت کنیم‪.‬‬ ‫اما شما از حرکت در چارچوب برنامه سخن‬ ‫گفتید‪ .‬این طور نیست؟‬ ‫م��ن قبول دارم که در مقاطع��ی از کلیات برنامه خارج‬ ‫ش��دیم‪ .‬خب ما هم مثل هر باش��گاه دیگ��ری فراز و‬ ‫نش��یب داش��ته ایم‪ .‬مش��کالت مالی گاهی باعث شده‬ ‫تا دس��ت به ریس��ک بزنیم‪ .‬اما یکس��ری از موارد را‬ ‫همواره رعایت کرده ایم‪ .‬مثال در بحث تربیت نیروهای‬ ‫وقتی مدیریت یک باش�گاه دستخوش تغییرات‬ ‫می شودپیگیری هایحقوقیبدونپاسخمی ماند‪.‬‬ ‫باشگاه در مدت کوتاهی خود را با حجم عظیمی از‬ ‫پرونده های مالی روبه رو می بیند‪ .‬کافی است که در‬ ‫روندرسیدگیبهاینپرونده هاخدشهایواردشود‪.‬‬ ‫انوقت باشگاهموردنظر با فیفاروبه رو میشود‬ ‫ن��گاه می کنید ب��ه خوبی متوج��ه می ش��وید ثبات در‬ ‫عملکرد به ثبات در مدیریت منجر شده است‪ .‬در واقع‬ ‫کارنامه ام محمد رضا س��اکت را در سپاهان نگه داشته‬ ‫اس��ت‪ .‬من همیشه می گویم در سپاهان ثبات مدیریت‬ ‫وجود دارد نه ثبات ساکت‪.‬‬ ‫البته سپاهان در مقاطعی از مسیر خود خارج‬ ‫شده است‪ .‬قبول دارید؟‬ ‫بهتر اس��ت بگوییم گاهی با فراز و نش��یب هایی روبه رو‬ ‫بوده ایم‪ ،‬اما هرگز از برنامه خارج نشده ایم‪ .‬تصمیم گیری در‬ ‫باشگاه سپاهان یک فرایند است‪ .‬سلیقه ای و فردی نیست‪.‬‬ ‫متخصص برای باش��گاه و البته ایج��اد تیم های نوین‪،‬‬ ‫یکی از باشگاه های موفق بوده ایم‪ .‬به عقیده من یکی از‬ ‫بزرگترین موفقیت های ما این است که به رده های پایه‬ ‫خود اهمیت خاصی می دهیم‪ .‬از این گذشته ما به مربیان‬ ‫ی خودمان نیز اهمی��ت می دهیم و در پرورش انها‬ ‫بوم ‬ ‫کوتاهی نکرده ایم‪ .‬همواره در درون تشکیالت خودمان‬ ‫دوره های تخصصی داشته ایم‪.‬‬ ‫اما استفاده از مربیانی همچون لوکا بوناچیچ‬ ‫و قلعه نوی��ی ارتباط��ی به پ��رورش مربیان‬ ‫بومی ندارد‪.‬‬ ‫یک��ی از مهم تری��ن برنامه های ما اس��تفاده از مربیان با‬ ‫دانش و توانا بوده است‪ .‬ما پیشرفت را در همه زمینه ها‬ ‫می خواهیم‪ .‬رشد تک بعدی را نمی پذیریم‪ .‬چه اشکالی‬ ‫دارد ک��ه ی��ک مربی توانا به س��پاهان بیای��د و میل به‬ ‫برتری جویی را در تیم تزریق کند‪ .‬مربیانی همچون لوکا‬ ‫و قلعه نویی در دس��ته بندی مربیان برنده قرار می گیرند‪.‬‬ ‫میل انها به قهرمانی اس��ت‪ .‬این ب��رای ما اهمیت دارد‪.‬‬ ‫ضمن اینکه ما می توانستیم خیلی بهتر از اینها از مربیان‬ ‫بومی خودمان استفاده کنیم‪.‬‬ ‫درباره کدام مربی بومی صحبت می کنید؟‬ ‫قبل از هر چیز باید بگویم شخص بنده و امیر قلعه نویی از‬ ‫موفقیت های منصور ابراهیم زاده و ذوب اهن خوشحال‬ ‫هس��تیم‪ .‬انها در لیگ قهرمانان اسیا نماینده شایسته ای‬ ‫ب��رای فوتب��ال ما بودند‪ .‬ب��رای انها صمیمان��ه ارزوی‬ ‫موفقیت دارم‪ .‬با این مقدمه می خواهم بگویم ان س��ال‬ ‫که منصور ابراهیم زاده در س��پاهان کار می کرد ما برای‬ ‫این مربی برنامه ای بلند مدت تدارک دیده بودیم اما پس‬ ‫از بالتکلیفی تیم ملی‪ ،‬رئیس وقت سازما ن تربیت بدنی‬ ‫فشار زیادی به س��پاهان وارد کرد‪ .‬فدراسیون هم مدام‬ ‫به ما توصیه می کرد که ابراهیم زاده را به تیم ملی بدهیم‪.‬‬ ‫به رغم میل باطنی ما این انتقال انجام ش��د‪ .‬در نهایت با‬ ‫مدیر عامل‬ ‫دوران مدیریت‬ ‫علی فتح اهلل زاده‬ ‫از ‪ - ۱۳۷۵‬اردیبهشت ‪۱۳۸۲‬‬ ‫حسین قریب‬ ‫خرداد ‪ - ۱۳۸۲‬تیر ‪۱۳۸۴‬‬ ‫کاظم اولیایی‬ ‫تیر ‪ - ۱۳۸۴‬بهمن ‪۱۳۸۴‬‬ ‫حسین قریب‬ ‫بهمن ‪ - ۱۳۸۴‬مهر ‪۱۳۸۵‬‬ ‫مقداد نجف نژاد‬ ‫مهر ‪ - ۱۳۸۵‬اسفند ‪۱۳۸۵‬‬ ‫علی فتح اهلل زاده‬ ‫اردیبهشت ‪ - ۱۳۸۶‬شهریور ‪۱۳۸۷‬‬ ‫امیررضا واعظی اشتیانی‬ ‫شهریور ‪ - ۱۳۸۷‬خرداد ‪۱۳۸۹‬‬ ‫علی فتح اهلل زاده‬ ‫خرداد ‪ - ۱۳۸۹‬تاکنون‬ ‫سازمان تربیت بدنی در ‪ 10‬سال اخیر هشت مرتبه کادر مدیریتی باشگاه استقالل را دستخوش تغییرات‬ ‫و جابه جایی کرده است‪ .‬رفت و برگشت های علی فتح اهلل زاده به راس هرم مدیریت این باشگاه در نوع‬ ‫خود جالب توجه است‪.‬‬ ‫دوران مدیریت‬ ‫‪۱۳۸۰-۱۳۷۲‬‬ ‫مدیر عامل‬ ‫امیر عابدینی‬ ‫عباس انصاری فرد‬ ‫علی میرزایی‬ ‫مهر‪۱۳۸۱-۱۳۸۰‬‬ ‫مهر ‪۱۳۸۲-۱۳۸۱‬‬ ‫‪۱۳۸۲‬‬ ‫علی پروین‬ ‫مرداد ‪-۱۳۸۲‬تیر ‪۱۳۸۳‬‬ ‫اکبر غمخوار‬ ‫تیر ‪-۱۳۸۳‬دی ‪۱۳۸۴‬‬ ‫حجت اهلل خطیب‬ ‫محمدحسن انصاری فرد‬ ‫حبیب کاشانی‬ ‫داریوش مصطفوی‬ ‫عباس انصاری فرد‬ ‫حبیب کاشانی (سرپرست)‬ ‫ورزش‬ ‫دی ‪-۱۳۸۴‬تیر ‪۱۳۸۶‬‬ ‫تیر ‪-۱۳۸۶‬تیر‪۱۳۸۷‬‬ ‫مثلث شماره ‪47‬‬ ‫این مربی چه کردند‪ .‬او را از تیم ملی کنار گذاش��تند‬ ‫و اجازه ندادند ما برنامه های باشگاهی خودمان را با‬ ‫او دنبال کنیم‪ .‬البته سپاهان بعد از ان اتفاقات خودش‬ ‫را بازس��ازی کرد و من در شرایط فعلی امیدوارم با‬ ‫دانش و توانایی امیر قلعه نویی‪ ،‬سپاهان همچون سال‬ ‫گذشته به کورس قهرمانی برگردد‪.‬‬ ‫اقای س��اکت! جابه جایی مداوم مدیران‬ ‫باشگاه ها چه اثراتی به دنبال دارد؟‬ ‫وقت��ی مدیریت یک باش��گاه دس��تخوش تغییرات‬ ‫می شود بسیاری از پیگیری های حقوقی بدون پاسخ‬ ‫باقی می ماند‪ .‬در نتیجه تبدیل به شکایت می شود و‬ ‫باشگاه در مدت کوتاهی خود را با حجم عظیمی از‬ ‫پرونده های مالی روبه رو می بیند‪ .‬در چنین وضعیتی‬ ‫کافی اس��ت که در روند رس��یدگی به این پرونده ها‬ ‫خدشه ای وارد شود‪ .‬ان وقت باشگاه مورد نظر باید‬ ‫با فیفا روبه رو شود؛ اتفاقی که بارها برای استقالل و‬ ‫پرسپولیس رخ داده است‪ .‬بنابراین بی ثباتی عوارض‬ ‫جبران ناپذی��ری دارد‪ .‬برنامه های باش��گاه به راحتی‬ ‫فراموش می ش��ود و حتی به م��رور مدعیان جدید‬ ‫برای مالکیت باشگاه پیدا می شوند‪.‬‬ ‫عده ای معتقدند اگر شما در پرسپولیس یا‬ ‫اس��تقالل حضور داشتید با توجه به نگاه‬ ‫س��لیقه ای س��ازمان ورزش چندان دوام‬ ‫نمی اوردید‪ .‬نظر خودتان چیست؟‬ ‫من در این باره نظر خاصی ندارم‪ .‬اما معتقدم سازمان ‬ ‫تربیت بدنی برای ساختن پرسپولیس و استقالل باید‬ ‫به مدیران این دو باش��گاه که اتفاقا هر دو از دوستان‬ ‫خوب من هستند‪ ،‬فرصت کافی بدهد تا برنامه ریزی‬ ‫کنند‪ ،‬اهداف بلند مدت برای باشگاه ترسیم کنند و با‬ ‫قدرت به کارش��ان ادامه دهند‪ .‬امروز دوستان من در‬ ‫دو باش��گاه پرسپولیس و استقالل با قاطعیت باالیی‬ ‫در خصوص اینده س��خن نمی گویند‪ .‬دلیل روشنی‬ ‫دارد‪ .‬چون از بابت استمرار حضورشان و پیاده شدن‬ ‫برنامه هایی که در س��ر دارن��د اطمینان کامل ندارند‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که این باشگاه ها از لحاظ مالی‪،‬‬ ‫حمایت رس��انه ها به خصوص صدا و سیما و حتی‬ ‫تاسیسات ورزشی به مراتب در شرایط بهتری نسبت‬ ‫به سپاهان قرار دارند‪.‬‬ ‫اما اقای ساکت! خیلی ها معتقدند سپاهان‬ ‫تیم بسیار گران قیمتی را در اختیار دارد‪.‬‬ ‫مایلم این س��وال را با یک س��وال پاس��خ بدهم‪ .‬ایا‬ ‫فوتبال ما با فقر نمایی پیش��رفت می کند؟ پاسخ شما‬ ‫منفی است‪ .‬صادقانه می گویم‪ ،‬باشگاه های پرسپولیس‪،‬‬ ‫استقالل‪ ،‬سپاهان و استیل اذین‪ ،‬تیم های خودشان را با‬ ‫مبلغی در حدود ‪ 8‬تا ‪ 10‬میلیون بسته اند‪ .‬این در حالی‬ ‫است که فوتبال حرفه ای دنیا مبالغی نجومی به خود‬ ‫می بیند‪ .‬من می گویم فقر نمایی کار درستی نیست‪ .‬چرا‬ ‫می خواهیم دیگر باشگاه ها را تخریب کنیم‪ .‬در حالی‬ ‫که خودمان به همان ان��دازه هزینه کرده ایم‪ .‬باید یاد‬ ‫بگیریم که قاعده بازی را رعایت کنیم‪ .‬همین‪.‬‬ ‫به نظر ش��ما سپاهان و ذوب اهن در اینده‬ ‫همچنان این مسیر را ادامه خواهند داد؟‬ ‫م��ن در مورد ذوب اه��ن نمی توان��م نظر خاصی‬ ‫داش��ته باشم‪ .‬اما در مورد س��پاهان شک نکنید که‬ ‫این باشگاه اعتقادش به اصول برنامه ر یزی را حفظ‬ ‫خواهد کرد‪ .‬ما تیمی بودیم که جغرافیای قهرمانی‬ ‫را از تهران به س��مت شهرس��تان ها کش��اندیم‪ .‬ما‬ ‫قهرمان ش��دیم‪ .‬بعد از م��ا‪ ،‬صبا نیز ب��ه قهرمانی‬ ‫رس��ید و به دنبال ان باش��گاه های شهرستانی هم‬ ‫با پرس��پولیس و اس��تقالل به رقابت پرداختند‪ .‬ما‬ ‫درص��دد تخریب باش��گاه های پرطرفدار پایتخت‬ ‫برنیامدی��م‪ .‬ثبات داش��تیم به همی��ن دلیل همواره‬ ‫در بحران ها خونس��ردی مان را حفظ کرده و بدون‬ ‫نگرانی به کسب موفقیت فکر می کنیم‪.‬‬ ‫تیر ‪ -۱۳۸۷‬دی ‪۱۳۸۷‬‬ ‫دی ‪ ۱۱ -۱۳۸۷‬مهر ‪۱۳۸۸‬‬ ‫‪ ۱۱‬مهر ‪ - ۱۳۸۸‬اکنون‬ ‫باش��گاه پرس��پولیس یکی از رکورد داران تعویض مدیر عامل اس��ت‪ .‬انها تا کنون ‪ 11‬بار دچار تغییرات‬ ‫مدیریتی ش��ده اند‪ .‬نکته جالب اینکه دوران درخش��ان این تیم به دوره مدیریت امیر عابدینی برمی گردد‪.‬‬ ‫مدیری که ‪ 8‬سال فرصت داشت تا موفقیت های قابل توجهی را تجربه کند‪.‬‬ ‫فوالد مبارکه سپاهان‬ ‫مدیر عامل‬ ‫دوران مدیریت‬ ‫فرود احمدی‬ ‫‪۱۳۸1-۱۳80‬‬ ‫‪ 81‬تاکنون‬ ‫محمدرضا ساکت‬ ‫فرود احمدی تنها ‪ 10‬ماه مدیرعامل س��پاهان بود‪ .‬در طول دهه اخیر س��پاهان با یک مدیرعامل در صدر‬ ‫جدول باشگاه هایی قرار دارد که در عرصه مدیریتی ثبات داشته اند‪.‬‬ ‫ذوب اهن اصفهان‬ ‫مدیر عامل‬ ‫دوران مدیریت‬ ‫حسین کفعمی‬ ‫‪۱۳۸4-۱۳80‬‬ ‫‪1388-1384‬‬ ‫سعید زاداذری‬ ‫اصغر دلیلی‬ ‫‪ 88‬تاکنون‬ ‫ذوب اهن در ‪ 10‬س��ال اخیر در کادر مدیریتی خود تنها سه بار دستخوش تغییرات مدیریتی شده است‪.‬‬ ‫جدایی سعید زاد اذری از این باشگاه خبرساز بود‪.‬‬ ‫‪85‬‬ ‫مشترک هفتهنامه مثلث شوید‬ ‫امور مشترکین‬ ‫‪0 2 1 - 8 8 4 0 3 8 5 4‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪46‬‬ ‫سازماناگهیها‬ ‫‪88590798‬‬ ‫‪88082753‬‬ ‫‪0912 - 5169927‬‬ ‫‪mousalas@gmail.com‬‬ ‫‪82‬‬