روزنامه هنرمند شماره 1396
روزنامه هنرمند شماره 1396
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
دوشنبه 4اسفندماه 1399سال سیزدهم شماره 4 1396صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
حضور ا ثار هنرمندان ایرانی
در دو حراج انالین بونامز
نگاهیبهفیلم«شکارچیهیوال»
اقتباسی
ناموفق از یک
بازی ویدیویی
صندلی هایی کــه نفس بازیگران
را می گیرند
جامعه تئاتری؛
تنها ،همچون
کودکان
بد سر پرست!
توضیح شهاب حسینی درباره ماجرای واکسن زدن
در امریکا و فعالیت هنر ی اش
هیچ نیت قبلی و برنامه ر یزی
مشخصی برای زدن واکسن نبود!
چرا برخی هنرمندان در جشنواره
موسیقی فجر شرکت نمی کنند؟
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
وز یر ارشاد در اجالس تبیین اندیشه های امام خمینی (ره)
در حوزه فرهنگ و هنر:
هنر باید زبان پابرهنگان باشد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
خداحافظی گالیه امیز
محمد معتمدی
از ارکسترهای دولتی
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
اجرای متفاوت ارکستر ملی ایران
با اواز پوریا اخواص در جشنواره فجر
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
حمیدرضا کاظمی پور ،کارشناسهنرهاینمایشیوزارت اموزشو پرورش:
تاتر گنجینه فرهنگی ملت هاست
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
سیاوش کامکار ،نوازنده سنتور و اهنگساز:
بستر زردی مانند اینستاگرام هنر
را به ابتذال می کشد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
اخطار به فروشندگان مجوز تور
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2. صفحه 1
2
وزیر ارشاد در اجالس تبیین اندیشه های امام خمینی (ره) در حوزه فرهنگ و هنر:
دوشنبـــــــه 4اسفند ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1396
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
نقد
چرا برخی هنرمندان در جشنواره
موسیقی فجر شرکت نمی کنند؟
یک خواننده و مدرس اواز با طرح این مساله که «نمی دانم
چرا برخی از هنرمندان در جشنواره موسیقی فجر شرکت
نمی کنند» ،در این زمینه اظهار نظر کرد :باید رایزنی هایی
صورت بگیرد تا علت های شــرکت نکــردن این افراد در
جشــنواره را جویا شــوند و با برطرف کردن مشکالت ،از
انها بخواهند در جشنواره حضور پیدا کنند .مظفر شفیعی
ردیفدان موسیقی ســنتی ایرانی امسال در دومین روز از
جشــنواره موسیقی فجر به همراه حســام اینانلو (نوازنده
کمانچه) ،شــرکت کرده بود .شفیعی درباره فضای امسال
جشنواره موسیقی فجر گفت :به طور کلی جشنواره امسال
خوب بــود؛ همه چیز منظم و مرتب بــود و پروتکل های
بهداشتی رعایت شده بود و تنها در بخش تبلیغات جشنواره
بهتر بود فعالیت های بیشتری صورت می گرفت .ضمنا نبود
شــنونده مستقیم و خالی بودن سالن تا حدودی انرژی ما
را گرفته بود؛ زیرا در حضور انها ما هنرمندان حال بهتری
داریــم .به همین دلیل ممکن اســت برخی از هنرمندان
چندان در حال و هوای اجرا و کنســرت نباشــند ولی در
چنین شرایطی چاره دیگری نداریم و این نوع از جشنواره
نیز فضای جدیدی بود که تجربه ان خالی از لطف نبود .او
ادامه داد :یکی از مزیت های اجرای مجازی این اســت که
افرادی که به هر دلیلی شــرایط حضور در یک کنسرت را
ندارند ،می توانند اجرای مورد عالقه خود را تماشــا کنند.
خیلی از دوســتان من در ایران نبودند و توانستند اجرای
اخیــرم را به راحتی ببینند .از این هنرمند ســوال کردیم
که علت شــرکت نکردن برخی از هنرمندان سرشــناس
در جشــنواره موسیقی فجر چیست؟ پاسخ داد :در حضور
این هنرمندان جشنواره به نحو بهتری برگزار خواهد شد؛
به خصوص امسال که شــرایط برگزاری کنسرت به علت
شــیوع کرونا وجود نداشت و جشنواره موسیقی فجر یکی
از راه های حضور دوباره هنرمندان موســیقی روی صحنه
بــود .ولی نمی دانم چرا برخی از هنرمندان در جشــنواره
موســیقی فجر شــرکت نمی کنند؛ چون نمی توان از قول
انهــا نظر داد؛ البته باید رایزنی هایی صورت بگیرد تا علت
های شــرکت نکردن این افراد در جشنواره را جویا شوند
و با برطرف کردن مشــکالت از انها بخواهند در جشنواره
حضور پیدا کنند .در پایان از او ســوال کردیم که با شیوع
کرونا شــرایط برای خود او به چه صورت رقم خورد؟ که
ایــن هنرمند پاســخ داد :کالس هــای اوازم به طور کلی
تعطیل شد؛ چون با تدریس انالین موسیقی به طور کلی
مخالف هستم و معتقدم اواز باید به صورت سینه به سینه
و رو در رو با استاد فرا گرفت؛ البته از انجا که شغل اصلی
من به موسیقی وابسته نیست ،این وضعیت تاثیر چندانی
روی شغلم نداشت.
اختتامیه جشنواره موسیقی فجر
فردا در تاالر وحدت
برگزار می شود
اخرین روز ســی و ششــمین جشنواره موســیقی فجر
با برگزاری اختتامیه و پخش شــش اجرای جشــنواره به
صورت مجازی برگزار می شــود .اختتامیه سی و ششمین
جشنواره موســیقی فجر با رعایت پروتکل های بهداشتی
بدون حضور مــردم و فقط با حضور داوران و کاندیداهای
دریافت جایزه بخش های مختلف جشــنواره ســاعت 16
دوشنبه چهارم اسفندماه در تاالر وحدت برگزار می شود.
در اختتامیه جشــنواره برگزیدگان بخــش رقابتی جایزه
باربد ،برگزیدگان جایزه ترانه و جایزه موســیقی ورســانه
معرفی می شــوند و نکوداشت حســن ناهید ،محمدرضا
اســحاقی گرجی ،ملیحه ســعیدی و زنده یاد احمدعلی
راغب برگزار می شود.
هنربایدزبانپابرهنگانباشد
وزیر ارشاد در اجالس تبیین اندیشه های امام خمینی (ره) در حوزه فرهنگ و هنر ،نگاه امام خمینی به هنر را
تشریح کرد .اجالس تبیین اندیشه های امام خمینی(ره) در حوزه فرهنگ و هنر با حضور سیدعباس صالحی،
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی و حجت االسالم سیدحسن خمینی تولیت حرم مطهر امام خمینی(ره) و جمعی
از پژوهشگران در حرم مطهر امام خمینی(ره) برگزار شد .در ابتدای این اجالس ،حجت االسالم خسروی دبیر
علمی اجالس به بیان گزارشی در رابطه با هدف و روند برگزاری اجالس پرداخت .وی اظهار کرد :به دنبال تفاهمی
که یک سال قبل بین وزیر ارشاد و رئیس موسسه حضرت امام انجام شد ،مقرر گردید جلسه ای یک روزه بین
مدیران وزارت ارشاد و موسسه حضرت امام خمینی(ره) برگزار شود .این وظیفه در وزارت ارشاد به عهده پژوهشگاه
فرهنگ و هنر واگذار شد .در راستای این اجالس ،جلسه ای نیز پیش ازظهر امروز ،با حضور 150نفر از پژوهشگران
و کارشناسان برگزار شد .وی با بیان اینکه ریشه های انقالب ،مبانی فکری امام (ره) است خاطرنشان کرد :اگر از این
ریشه ها غفلت کنیم ،کارهای روبنایی ما به نتیجه نخواهد رسید .دبیر علمی اجالس ضمن بیان خاطره ای از امام
خمینی از احترام ایشان به برادر بزرگتر خود ـ ایت اهلل پسندیده ـ در پیاده شدن از هواپیما در بدو ورود به ایران،
چنین ابراز داشت که ایشان هیچ وقت احترام به بزرگتر را فدای انقالب نکرد .وی افزود :اگر امام را مجموعه ای از
اخالق و مکارم انسانی معرفی کردیم ،این امام قابل اضمحالل نیست.
سپس سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی به ایراد سخنرانی با موضوع «نگاه حضرت امام به هنر»
کرد .وی امام را شخصیتی چندبُعدی دانست و یاداور شد که یکی از این ابعاد ،بعد عرفانی حضرت امام است .امام
به عنوان یک حکیم و یک عارف در حوزه هنر چنین تعبیر دارد« :هنر اسالمی ،انقالبی و دینی عنصری است
که مرکز ان جمال حق است» ،این بیان امام در منظومه معرفتی امام سه گزاره اصلی دارد؛ گزاره اول ،خداوند
زیبای مطلق است .اولین کتاب امام« ،دعای سحر» است .نگاه امام در تعریف «بهاء» یک زیبایی تابنده و یک
جمال ظاهر است و می فرمایند که «بهاء» اسم ذات است؛ هم اسم صفات است و هم افعال .گزاره دوم ،امام در
چهل حدیث این تعبیر را دارند که ذرات هستی زیبا هستند ،هستی هرچقدر ناب تر ،زیباتر .گزاره سوم ،هستی
هرچقدر خالص تر باشد زیباتر است.
هنر اسالمی مرکزش جمال حق است
وی بُعد دیگر امام را بُعد فقهی ذکر کرد و چنین بیان داشت که امام مجتهد و فقیهی برجسته و طراز اول بودند.
صالحی خاطر نشان کرد :امام به این که به بسیاری از عناوین ایات و روایات ـ احکام فقهی ای که دارند ـ عناوین ذاتی
نیستندوعناوینعرضیمی باشندتوجهداشتند؛مثلشطرنج،مثالدیگر«حفظ ُکتبضالل»استکهازاینجهت
کهفسادانگیزهستندحرام اندوبالذاتحرامنمی باشند.مجسمه سازیبهاعتباراینکهنزدیکبهبت پرستیبودهوان
دورهبت پرستیرواجداشتهتحریمشدهاست.عنصرارادهنیزدرعناوینفقهیکمترموردتوجهقرارمی گیرد،بنابراین
کلید دوم امام این است که ببینیم عنوان ذاتی است یا عرضی .صالحی بیان داشت :امام ،فقیهی اجتماع گرا بود و
به خوبی اجتماع را درک می کرد ،مثل فتوای ایشان در رابطه با ملکی که در مسیر خیابان واقع شده است .البته عنصر
«تبدل موضوعات به اعتبار شرایط
مصلحت منحصر به ترافیک و خیابان نمی باشد .عنصر بعدی در بُعد فقهی امام ّ
زمان» می باشد .جامعه هنری باید بیش از پیش به این مبانی اجتهادی امام توجه کند .در اندیشه امام هنر باید تفکرزا
و غفلت زدا باشد .به عبارت دیگر ،مرز انسانی و حیوانی بودن ،اخالقی بودن است؛ هنر اسالمی باید اخالقی باشد .وی
اضافه کرد :ویژگی بعدی در خدمت مردم بودن هنر است ،هنر متعالی هنری است که باید در خدمت مردم باشد.
نکته چهارم این است که هنر باید تزکیه کننده نفوس باشد .هنر باید عزت نفس داشته باشد .نکته پنجم و اخر اینکه
هنربایددرخدمتجامعهانسانیباشد.هنربایدزبانپابرهنگانباشد.درپایاناینبرنامه،حجتاالسالموالمسلمین
سید حسن خمینی سخنرانی کرد .وی چنین بیان داشت که اگر کثرات با هم جمع شدند وحدت به وجود می اید
و کسی که این چنین همه را با هم جمع و متحد کند هنرمند است و از این جهت امام یک هنرمند است .او در
تبیین هنر امام گفت :امام حتی خطیب هم نبود و در ابتدای سخنرانی هایش خطبه هم نمی خواند! تولیت حرم امام
خمینی(ره) در پایان صحبت های خود گفت :در عرصه فرهنگ نه باید به گذشته برگردیم و نه باید از گذشته ُببریم
بلکه باید یک گام به جلو برداریم.
صندلی هایی که نفس بازیگران را می گیرند
جامعه تئاتری؛ تنها ،همچون کودکان بد سرپرست!
صندلی های خالی ،اشــیایی بی ازار نیستند ،این صندلی ها با ان
خالی بودن شان بدجوری نفس بازیگر تئاتر را می گیرند .بازیگری
که می داند خبری از پول و شهرت نیست ولی برای او شیرین ترین
اتفاق ،هم نفس شــدن با تماشاگر است .کرونا اما این هم نفسی را
به شماره انداخته .مدت های طوالنی در سراسر دنیا ،صندلی های
تئاترها خالی مانده و حاال هم که مدتی است بار دیگر درهای تئاتر
به روی هنرمندان و تماشاگران باز شده ،مشکالت گوناگونی ،دیدار
بازیگر و تماشاگر را سخت کرده است .صندلی های خالی در دوره
پیش از کرونا هم بالی جان بازیگران تئاتر بودند اما حاال به ضرورت
سالمت و برای رعایت پروتکل های بهداشتی ،تئاتری ها سرمای این
صندلی های خالی را به جان خریده اند ،به امید انکه دیگر صندلی ها با
حضور تماشاگران و همکاران شان گرم شود .بازگشایی دوباره تئاتر و
سینما در استانه دهه فجر سبب شد تا بار دیگر تعدادی از گروه های
نمایشی ،دل به دریا بزنند و روی صحنه بروند .انها طبیعتا در هر
اجرا این پرسش را دارند که چند صندلی خالی مانده است ولی این
تنها پرسش انان نیست .پرسش مهم تر شاید این است که دوستان
و همکارانشان در این بزنگاه سخت ،چقدر از انان حمایت می کنند
تا صندلی های کمتری خالی بماند .در چند ماه گذشته بارها در گپ
و گفت های دوستانه و گاه در گفتگوهای رسمی این موضوع مطرح
شده که چرا خانواده تئاتر بویژه چهره های مشهوری که ریشه در
این خانه دارند ،از تبلیغ و اطالع رسانی نمایش های همکاران خود
دوری گزیده اند .البته در این میــان دیدگاه های گوناگونی وجود
دارد ولــی طبیعتا گروهی که با هزار بیم و امید روی صحنه رفته
است ،از همراهی این چهره ها دلگرم خواهد شد .با این حال هر از
چندی برخی از چهره های شناخته شده ،گوشه چشمی هم به تئاتر
داشته اند و چندی پیش هم پرویز پرستویی که خود تهیه کنندگی
نمایش «غرب حقیقی» را بر عهده دارد ،با انتشار بیانیه ای در صفحه
شخصی خود ،دیگر همکارانش را برای حمایت از این هنر دعوت
کرد .مجموعه این عوامل سبب شد با چند تن از گروه های نمایشی
دربارهحمایت هایهمکاران شانگفتگوکنیم.
حامی ما خداوند است
امیر دژاکام ،نویسنده و کارگردان نمایش «ایوب خان» که این روزها
در تاالر چهارسو تئاتر شهر روی صحنه است ،در این زمینه می گوید:
اگر قرار بود هنرمنــدان در فضای مجازی و دیگر فضاها از اجرای
همکاران شــان حمایت کنند ،انفجاری صورت می گرفت .او ادامه
می دهد :متوجه شدم در چند وقت اخیر اقای پرویز پرستویی چنین
حمایتی را انجام دادند ولی اطالعی ندارم که دیگران این موضوع را
پیگیری کرده باشند .مرکز هنرهای نمایشی هم قول حمایت داده
است ولی یاری گر اصلی خداوند است .سال هاست تئاتر کار می کنم
اما هرگز ان را تجارت (بیزنس) ندیده ام بلکه تئاتر برای من عین
زندگی است.
نیمچهطوفانیدرفضایمجازی
محمدرضا مالکی ،بازیگر و کارگاردان نمایش «زندگی در النگ شات
یا مرگ در کلوزاپ» هم در این زمینه می گوید :این حرف تکراری
اســت ولی همه ما متعلق به یک خانواده هستیم .اگر اسیبی به
من برســد ،قطعا فردا روز ،دامن دیگر اعضا را هم خواهد گرفت .او
که نمایش خود را در سالن کوچک مرکز تئاتر مولوی روی صحنه
می برد ،توضیح می دهد :از یک اثر نمایشی که روی صحنه است،
می توان به شکل های گوناگونی حمایت کرد؛ اطالع رسانی در فضای
مجازی و صفحات شخصی ،تعریف چند هشتگ ،خریدن بلیت،
کاری که همیشه خانم گالب ادینه انجام می دهند و هرگز به شما
اجازه نمی دهند برایشان بلیت مهمان در نظر بگیرید و ...دوستانی
هم که اموزشگاه هنری دارند ،می توانند هنرجویان خود را به صورت
گروهی به تماشــای تئاتر بیاورند و بلیت یک سانس از نمایش را
خریداری کنند .اینها همه امکان هایی است که هنرمندان می توانند
برای حمایت از نمایش های همکاران خود به کار بگیرند و همین
کارهای به ظاهر کوچک ،در ان گروه نمایشی ایجاد انگیزه می کند.
مالکی ادامه می دهد :بعد از رونمایی پوستر نمایش ما نیمچه طوفانی
در فضای مجازی رخ داد و افراد بسیاری از ما حمایت کردند .جالب
است که تعداد زیادی از انان را اصال نمی شناختم ولی لطف و محبت
انان چیزی از کمتر از همراهی چهره های اشــنا نبود و از انان هم
مانند دوستان شناخته شده و چهره های مشهور قدردانی کردم و
کوشیدم از تک تک انها به طور مستقل تشکر کنم.
تنها،همچونکودکانبدسرپرست
ایه کیان پور ،بازیگری که در دوران کرونا با نمایش «جوادیه» روی
صحنه رفته اســت ،نیز می گوید :گاهی همکاران ما حتی پوستر
نمایش مان را در صفحات خود نمی گذارند .انان معتقدند چون در
این مدت همواره مردم را به قرنطینه خانگی و خانه نشینی تشویق
کرده اند ،درست نیست حاال انان را به تماشای تئاتر و رفتن به سالن
تئاتر ترغیب کنند .به هر حال در این وضعیت پیچیده هر کسی
دیدگاه و دالیل خاص خود را دارد ولی مساله اصلی این است که
هنرمندان تئاتر عموما از حمایتی برخوردار نیستند و این مساله،
ریشه ای تر از اینهاست .به اعتقاد او ،جامعه تئاتری مانند کودکان بد
سرپرستی است که سهمی از میراث پدری ندارد و برای به چنگ
اوردن نانی ،باید تقال کند.
انگار دست به کشتن ما زده اند
امیر کربالیی زاده که این روزها با نمایش «گرگاس ها یا روز بخیر
جناب وزیر» در تاالر اصلی تئاتر شهر روی صحنه است ،نیز نظر خود
را این گونه بیان می کند :تئاتر ما با رعایت همه پروتکل های بهداشتی
روی صحنــه می رود ولی همین که دوســتان و همکاران و دیگر
تماشاگران به دیدن ان نمی ایند مانند این است که دست به کشتن
ما زده باشند همانطور که ما در موضوعی مانند استفاده از ماسک،
مسئولیت داریم در قبال کار فرهنگی اقشار هنری هم مسئولیم .او
اضافه می کند :تئاتر با رعایت همه پروتکل ها روی صحنه می رود،
سالن ها تهویه دارد و صندلی ها ضدعفونی می شود و فاصله گذاری
هم به خوبی انجام می شود .بنابراین جای نگرانی نیست.
باحمایتبزرگترها،حسمی کنیمتنهانیستیم
عــادل عزیز نژاد ،کارگردان نمایش «چــرک» هم در این زمینه
می گوید :اگر افتخار عضویت در خانواده تئاتر را داشته باشم ،باید
بگویم که در شرایط سخت همه ما مانند یک خانواده ایم .بزرگان
و کسانی که مردم بیشتر به انان اعتماد دارند و بیشتر خط شان
را می خوانند ،می توانند حمایت گسترده ای از جوان ترهای تئاتر
داشته باشــند .او اضافه می کند :اقای پرســتویی و دیگران این
حمایــت را انجام داده اند ولی تئاتر بــرای زنده ماندن به حمایت
بیشتر ،گسترده تر و زنده تری نیاز دارد .این سبب می شود که هم
مردم دلگرم تر شوند و با ارامش و امنیت بیشتری به تئاتر بیایند و
هم تئاتری ها با دیدن پشتیبانی بزرگترهایشان که خاک صحنه را
خورده اند ،انگیزه بیشتری پیدا می کنند و خوشنودند که دوستان و
همکاران،تنهایشاننگذاشته اند.اینکارگردانتئاترکهنمایشخود
را در تئاتر شهرزاد روی صحنه می برد ،اضافه می کند :در شرایط
سخت ،حمایت های روانی و عاطفی به جوانان تنهایی که قرار است
ریسک کنند و با تمام این سختی ها روی صحنه بروند ،خیلی کمک
کننده است .امیدوارم بزرگان ،بیشتر پشت این حرفه باشند و تئاتر
با وجود این خانواده همیشه زنده بماند.
اخطار به فروشندگان مجوز تور
اداره کل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان
تهران به دفاتر و شرکت های خدمات مسافرتی اخطار داد در
صورت فروش مجوز به افراد ،سایت ها و صفحات مجازی ،در
کمیســیون فنی نظارت بر عملکرد دفاتر خدمات مسافرتی
برای ان ها پرونده تشکیل می دهد .شناسایی تورهای غیرمجاز
و اژانس های بدون تابلو از اواســط امسال اغاز شد .این طرح
هر سال در استانه اغاز فصل سفر در ایران به صورت مقطعی
و بدون نتیجه اجرا می شــود .حتی بخشــی از این تورها در
فضای مجازی شناسایی شــده اند اما برخورد قاطعی با ان ها
صورت نمی گیرد .حاال مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و
صنایع دستی استان تهران که در مقیاس کشوری بیشترین
تعداد اژانس و تور را دارد ،در اســتانه فرارسیدن تعطیالت
نوروزی ،در بخشــنامه ای به دو انجمن صنفی دفاتر خدمات
مســافرت هوایی و جهانگردی ایــران و انجمن صنفی دفاتر
ســفر و گردشگری اســتان تهران اعالم کرده که این بار قرار
است سراغ فروشــندگان و صادرکنندگان مجوز به مجریان
غیرقانونی تور بروند .در این بخشــنامه امده است« :به دنبال
گزارش های دریافت شده ،بررسی ها و نظارت های به عمل امده
از مبادی برگزاری تورهای داخلی ،مشــخص شــد برخی از
دفاتر و شــرکت های خدمات مســافرتی و گردشــگری به
نحوی به واگذاری و صدور مجوز ســفر برای افراد ،سایت ها
و صفحات مجازی برگزارکننده تورهای گردشگری غیرمجاز
اقدام می کننــد .با یاداوری بند الف از مــاده یک فصل اول
ایین نامه نظارت بر تاسیس و فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی،
ســیاحتی ،جهانگردی و زیارتی (صرفا دفاتر و شــرکت های
خدمات مسافرتی و گردشگری دارای پروانه بهره برداری بند
ب مجاز به ارائه خدمات گردشگری از جمله برگزاری تورهای
گردشگری هستند) به دفاتر و شرکت های خدمات مسافرتی
و گردشــگری اعــام می کند در صورت مشــاهده هر گونه
واگذاری و یا صدور مجوز ،صدور فهرست بیمه و ارائه مدارک
تور برای افراد ،سایت ها و صفحات مجازی صدراالشاره پرونده
شرکت برای تصمیم گیری بعدی به کمیسیون فنی نظارت بر
غملکرد دفاتر حواله می شود». صفحه 2
نگاهیبهفیلمشکارچیهیوال
اقتباسیناموفقازیکبازیویدیویی
میثم کریمی
فیلم « » Monster Hunterبراساس بازی کامپیوتری به همین اسم محصول کمپانی Capcom
ساخته شده است .سری بازی های « شکارچی هیوال » برخالف دیگر عنوان مشهور کمپانی کپکام
یعنــی « رزیدنت اویل » ،در ایران به موفقیت چندانی دســت نیافتند اما در خارج از ایران وضعیت
متفاوت بود .ســری بازی های « شکارچی هیوالها » یکی از پرفروش ترین عناوین کپکام محسوب
می شــوند که موفقیت ان ها در نهایت سبب شــد تا یکی از دلدادگان اقتباس از دنیای بازی های
کامپیوتری یعنی پل دابلیو اس اندرسون ،بار دیگر به سراغ این سوژه برود و ان را به فیلم سینمایی
تبدیل کند .اثری که قرار بود یک بلک باســتر بزرگ برای ســینما باشــد اما کرونا این فرصت را از
سازندگان سلب کرد .داستان فیلم درباره گروهی از سربازان به رهبری ارتمیس (میال یوویچ) هستند
که هنگام انجام وظیفه در یک بیابان به صورت اتفاقی به دنیای دیگری کشیده می شوند .دنیایی که
در ان هیوالهای ترسناک وجود دارند که می توانند هر لحظه کار انسان را یکسره کنند .ارتمیس پس
از ورود به دنیای جدید ،مورد حمله هیوالها قرار می گیرد اما...
ســری بازی های « » Monster Hunterقصه جذابی برای روایت نداشتند .عملکرد گیمپلی این
بازی به شــکلی بود که گیمر در محیط جهان باز قرار می گرفتند تا هنگام پیاده روی و جستجوی
محیط ،با هیوالهای مختلف مواجه شــده و با ترفندهای گوناگون ان هــا را از پای در بیاورند .این
مکانیزم اغلب در بازی های کامپیوتری جواب می دهد چراکه گیمر شخصاً در حال جستجوی دنیای
بازی است و از انجام این کار لذت می برد .اما ماجرای سینما متفاوت است .شما زمانی که یک اقتباس
سینمایی انجام می دهید ،می بایست قواعد و ساختار سینما را هم در نظر بگیرید که فیلمنامه یکی
از اصلی ترین اجزای ان اســت؛ فیلمنامه ای که علناً در « شکارچی هیوال » وجود ندارد .پُل دابلیو
اس اندرسون که پیش از این ،سری بازی های « رزیدنت اویل » را به بدترین شکل ممکن به سینما
اورده بود ،این بار نیز در اقتباس سینمایی از یک بازی کامپیوتری به سراغ بدترین ایده های ممکن
رفته است .اندرسون علی رغم پتانسیل باالیی که قصه و شخصیت پردازی سری بازی های « رزیدنت
اویل » داشــتند ،نتوانست انطور که شایسته اســت از این عنوان در اقتباس سینمایی دفاع کند .او
حاال پس از چند سال ،این بار بازی را اقتباس کرده که اصوالً قصه ای برای روایت ندارد و نتیجه ان
شده که این بار تراوشات ارجینال ذهن اندرسون به میان امده که چیزی شبیه به همان اکشن های
ویدئویی دهه 90اســت .در « » Monster Hunterشخصیت پردازی مشخصی وجود ندارد و به
دلیل فقدان فیلمنامه ،اثر هر چند دقیقه یک بار مسیر متفاوتی را پیش می گیرد .در فیلم مشخص
دوشنبـــــــه 4اسفند ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1396
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
گناه
حمیدرضا کاظمی پور ،کارشناس فیلم و هنرهای
نمایشی وزارت اموزش و پرورش:
تاتر گنجینه فرهنگی ملت هاست
نیست ان کشتی سواران چه کسانی هستند و یاران ارتمیس وسط بیابان چه می کنند! تصویری که
اندرسون از شخصیت ها به مخاطب ارائه داده ،حتی در حد و اندازه های کاریکاتور هم نیستند و در
جایگاه پایین تری قرار می گیرند .ارتباط میان ارتمیس و شکارچی نیز به مبتذل ترین حالت ممکن
شکل می گیرد .ارتباطی که فیلمنامه نمی داند چطور باید ان را سر و شکل دهد به همین دلیل ،به
ســبک و سیاق اکشن های ویدئویی دهه نود ،با شکالت و کلمات ساده و در مجموع ،مسخره بازی
رابطه اش را می سازد!
شکارچی هیوال ()Monster Hunter
صحنه های اکشن فیلم نیز علی رغم داشتن جلوه های ویژه پر هزینه ،همان وضعیتی را دارد که از
پل دابلیو اس اندرسون در ذهن سراغ داشتیم! تدوین تند و جایگیری بد دوربین به همراه هدایت بد
بازیگران ،حتی « شکارچی هیوال » را در بخش اکشن به اثری ناامید کننده بدل کرده است .اگر گیمر
باشید ،به طور قطع می توانید این منطق را بپذیرید که شمشیر شما می تواند به مراتب قوی تر از یک
سالح کشتار جمعی باشد(!) اما در سینما این منطق باید به درستی برای تماشاگر شرح داده شود تا
مخاطب بتواند ان را بپذیرد .اتفاقی که در « شکارچی هیوال » رخ نمی دهد و سنگین ترین سالح های
گرم هیوالها را نوازش می دهند اما یک چاقوی معمولی داد هیوالها را به اسمان می برد! اندرسونی
ترین لحظات فیلم را نیز می توانید در تبلیغ شکالت در وسط بیابان و در میان صدها هیوال ببینید!
شــاید مثبت ترین ویژگی « » Monster Hunterحضور همســر کارگردان یعنی میال یوویچ در
مقابل دوربین است .بازیگری که قب ً
ال هم با اندرسون در سری فیلم های « رزیدنت اویل » همکاری
کرده بود و حاال بار دیگر در مقابل دوربین همسرش قرار گرفته است .یوویچ کماکان یکی از بهترین
ستاره های اکشن هالیوود محسوب می شود که حتی در اثری که فیلمنامه ندارد هم می تواند خودی
نشــان دهد .در نقطه مقابل یوویچ ،تونی جا ،ستاره سینمای اکشن قرار دارد که استعداد هدر شده
فیلم محسوب می شود .تونی جا مخصوصاً از نیمه داستان به بعد که خوشمزگی اش گل می کند،
تصویری ناامید کننده از خود به مخاطب ارائه می کند.
شکارچی هیوال ()Monster Hunter
« » Monster Hunterبه زبان ســاده اثری « پُل دابلیو اس اندرســونی « است! اگر ساخته های
پیشــین این کارگردان را دیده باشــید ،قطعاً می توانید به حال و روز فیلم جدید او نیز واقف شوید.
وضعیت ســاده است ،اگر با تمام ایراداتی که به اندرسون در ســال های اخیر وارد شده ،کماکان از
طرفداران سبک فیلمسازی او هستید « ،شکارچی هیوال » هم می تواند رضایت شما را کسب کند
اما اگر کمی ســینما را جدی تر دنبال می کنید ،احتماال فیلم جدید اندرسون بتواند در کنار کمی
ادرنالین ،چندین نوبت خنده را هم برایتان به ارمغان بیاورد!
توضیح شهاب حسینی درباره ماجرای واکسن زدن در امریکا و فعالیت هنری اش
هیچ نیت قبلی و برنامه ریزی مشخصی برای زدن واکسن نبود!
شــهاب حسینی درباره حواشــی ماجرای واکسن زدنش در
امریکا و فعالیت هــای اخیر هنری اش ،ســخن گفت .علی
پاکزاد (خبرنگار) گپ و گفتی با شــهاب حســینی داشت
و او در این باره نوشــت« :این روزها ماجرای ماســک زدن و
واکسن زدن شهاب حسینی در ان سوی دنیا ،موضوعی شد
بــرای اینکه برخی به ان بپردازند و ســاده از کنارش عبور
نکننــد .هر چند انقدر در جامعه موضوعات مهم وجود دارد
که پرداختن به این حاشــیه ها حوصله می خواهد و انگیزه!
برای همین هم با شــهاب حســینی تماس گرفتم تا ببینم
تا چه حد این موضوع برای خودش جدیت داشــته اســت؟
شــهاب حسینی در پاسخ به سئوالم در خصوص ماسکی که
بصورت داشته است می گوید :از ماشین که پیاده شدم دیدم
ماســک ندارم .تنها ماسک داخل ماشین این ماسک بود که
قبل تر ها ،دوســتم به من هدیه داده بود .بین زدن و نزدن
ان تردید نکردم.
از شــهاب ماجرای واکسیناسیونش را پرسیدم .شهاب گفت:
هیچ نیت قبلی و برنامه ریزی مشــخصی برای زدن واکسن
نبود و نداشــتم .به اصرار یکی از دوستان که برای اغاز یک
کار ســینمایی همراهی ام می کرد ،در صف واکســن مازاد
3
ایســتادیم تا شــانس خود را امتحان کنیم .در امریکا برای
مراکز ســالمندان و ســایر مراکز در اولویت ،همیشه چیزی
حدود بیســت درصد واکسن اضافه در نظر گرفته می شود
تا در صورت شکســتگی یا اتفاقات غیرمترقبه ،مشکلی برای
جامعــه هدف بوجود نیاید .پس از اتمــام کار ،مازاد را بین
مردم عادی توزیع و تزریق می کنند .در ضمن این واکســن
هــا بعد از خروج از دمای یخ زدگی چون قابل برگشــت و
استرداد نیست ،مازادش به مردم عادی تزریق می شود ،کل
ماجرا همین بود.اتفاقی که برای هر کسی می تواند بیفتد .
شــهاب می گوید که ارزوی قلبی اش این است که شرایط
واکسیناسیون با بهترین واکســن موجود برای هموطنانش
در ایران بوجود بیاید و مردم بیش از این دچار خســارت و
مصیبت نشــوند .مخصوصا حاال که وعده داده شده در چند
ماه اینده شــرایط واکسیناســیون عمومی در کشور بوجود
بیاید و او امیدوار اســت که این وعــده تحقق یابد .از او در
مورد پروژه ای که اکنون در دســت دارد ،سئوال می کنم.
شهاب می گوید که فیلم دومش را در امریکا ساخته است.
می دانســتم او پیش از این بعنوان اولین کارگردانی اش در
امریکا فیلمThe writer is deadرا بر اســاس نمایشنامه
«نویسنده مرده است» اثر«ارش عباسی» با حضور دو بازیگر
امریکایی ساخته بود .حاال شهاب حسینی می گوید که این
روزها مشــغول ساخت فیلم « »Final Actبا بازیگری سه
بازیگــر ایرانی انگلیس زبان و ســه بازیگــر امریکایی و دو
کودک ایرانی و امریکایی بوده اســت .وقتش را نمی گیرم و
برایش ارزوی موفقیت می کنم و قدری به حاشــیه های که
ســاخته و پرورانده می شود فکر می کنم و می گویم کاش
این همه خالقیت و ذوق در حاشــیه سازی را صرف ارتقای
سینما می کردیم».....
حمیدرضا کاظمی پور ،کارشــناس فیلم و هنرهای نمایشی وزارت
امــوزش و پرورش ،در گفتگو با هنرمند با اذعان به این امر که تئاتر
گنجینه با ارزشــی است که ریشه در فرهنگ ،ایین ،سنن و رسم و
رســومات هر جامعه دارد ،گفت :در همه جوامع برای اشنایی با یک
فرهنگ ،پژوهش و بررسی تئاتر ان جامعه پیشنها می شود ،چرا که با
بررسی هنرهای نمایشی در بستر یک جامعه می توان با ادبیات ،شعر،
موســیقی ،نقاشی ،ایین و سنت های ان اشنا شد و به همین خاطر
است که نمایش ویترین یک فرهنگ محسوب می شود .وی در ادامه
با اشاره به این که تئاتر و هنر های نمایشی تنها نماد فرهنگ نبوده و
نقش دیگر ان خلقت زیبایی است ،افزود :تئاتر برشی از واقعیت های
جامعه و زندگی است که با اندکی تخیل می تواند مارا به مرزهای بدیع
و بی کران شگفتی برساند و تصورات انسان را به فراتر از واقعیت ببرد.
کاظمی پور ،هنر های نمایشی را دارای ویژگی خاصی برشمرده که تنها
به این هنر اختصاص دارد و باعث می شود انسان تجربه ای در کالبد و
جغرافیای تازه ای جز خودش را تجربه کند ،و بر همین اساس ،ادامه
داد :من به شخصه معتقدم هنر نمایش سراسر شگفتی است چرا که
تنها تکامل این هنراست که با حضور فیزیکی مخاطب شکل می گیرد
و باز خورد و همذات پنداری مخاطب با بازیگران باعث می شود تماشاگر
فارغ از دنیای واقعی خود زندگی تازه ای را تجربه کند.
کارشناس فیلم و هنرهای نمایشــی وزارت اموزش و پرورش زبان
نمایش را یک ارتباط و تعامل دو سویه و صحنه تئاتر را روشن کننده
تاریک ترین نقاط ذهن بشر دانسته تا کجی ها و زشتی را از بین ببرد و بر
همین اساس ،اظهار داشت :زبان نمایش ،بهترین گزینه در جهت جلوه
زیبایی ها است ،بیانی تاثیر گذارتر از زبان نمایش وجود ندارد و رویکرد
نقادانه و اصالح طلبانه ان،مسیر توسعه جوامع را هموار تر می کند.
وی ،با اشــاره به این که تئاتر به عنوان «عــروس هزاره هنر» و یک
ضرورت ،می تواند جوامع را از شعار به شعور سوق می دهد ،خاطر نشان
کرد :کسی که تئاتر می بیند ،کتاب می خواند ،زیبایی می بیند ،دست به
زیبا افرینی می زند و در پس اگاهی بدست امده تامل و تعامل می کند،
که این همان رسیدن به مرزهای توسعه یافتگی است.
این مقام مسئول ضمن ابراز تاسف از تولید و اجرای شبه نمایش ها و
سری تئاتر هایی که سطحی نگر بوده و خالی از هرگونه ارزش فرهنگی
هستند ،گفت :تماشاگر به سطحی از بلوغ فکری و فهم شعور رسیده
که می تواند سره را از ناسره تشخیص دهد و اجازه رونق این دسته از
نمایش های بی بار و برگ را نخواهد داد.
ی پور ،با اشاره به این که امروزه کرونا بشر را از حرکت متوقف
کاظم
کرده و فاصله ای نسبتاً زیاد بین مخاطب و صحنه انداخته ،یاداور شد:
ما باید برای هرچه کمتر شدن این فاصله تالش کنیم و مانع از خاموش
شدن چراغ صحنه بشویم چرا که هزینه های زیان باری برای ما به جای
خواهدگذاشت.
وی در پایان ضمن ابراز امیــدواری در این امر که باید به فرزندان و
کودکان مان زبان نمایش که همان دیالوگ و گفتگوست را یاد داده
تا به تحقق رویاهایشان ایمان داشته باشند ،افزود :امید ،نقطۀ رسیدن
به ارزو هاســت و باید گاهی در کنارکودکان بازی کرد و به دنیای پر
رنگشان سرک کشید ،گاهی باید همدوش شان تخیل کرد تا درهای
خالقیت شان بسته نشود ،گاهی برای شان نقل خواند و گاهی فقط
شنید،فراموشنکنیمکهاینانبازیگراناصلیصحنه هاینمایشاینده
هستند و باید تمرین خوب دیدن را از امروز مشق کنند.
حضوراثارهنرمندانایرانیدردوحراجانالینبونامز
بونامز دو حراج « هنرهای مدرن و معاصر خاورمیانه» و «روز نو ،موج
نو» را به صــورت انالین برگزار می کند .حراجی بونامز لندن با چند
رویداد انالین به استقبال بهار می رود و در این میان هنرمندان ایرانی
نیز حضور پر رنگی در حراج های انالین بونامز دارند .از روز ۳۰بهمن ماه
نمایشــگاهی با عنوان «روز نو ،موج نو» به کیوریتوری فریدون او در
سایت بونامز برپاست که در ان ۵۷اثر از ۳۱هنرمند ایرانی به نمایش
درامده است .این نمایش که با هدف معرفی هنرمندان جوان ایرانی
طراحی شده است ،در استان ه سال نو خورشیدی و گرامیداشت نوروز،
دستاوردهای هنرمندان معاصر ایرانی را به مجموعه داران بین المللی
معرفــی می کند .فریدون او درباره این رویداد نوشــته اســت « :در
اسطوره های ایران باستان ،نوروز جشن نجات زمین از تاریکی زمستان
با نور بهار است .در استانه سال نو ایرانی ،من با بونامز همکاری کردم
تا نوری بتابانم و دســتاوردهای هنرمندان ایرانی از نسل های مختلف
را که برای مجموعه داران بین المللی مبهم و تاریک به نظر می رســد،
روشــن کنم ».در این رویداد اثاری از م .اسمارت ،امیرحسین اکبری
علویجه ،فریدون امیدی ،هایده ایازی ،نیاز باباتبار ،نجمه پاشایی ،پورنگ
پیرعطایی،محمدپیریایی،زهراحسینی،شهالحسینی،افشاندانشور،
علی رازقندی ،محمود ســاکی ،مصطفی سرابی ،اشکان صانعی ،سارا
عباسیان ،شمس الدین غازی ،نریمان فرخی ،امیر فرهاد ،رضا لواسانی،
ذبیح اهلل محمدی ،سهیل مختار ،مسعود میرزایی و کاوه نجم ابادی به
نمایش درامده است و روز ۲۰اسفندماه ( ۱۰مارچ) حراج این اثار به
صورت انالین برگزار می شود .دیگر حراج انالین بونامز به هنرهای مدرن
و معاصر خاورمیانه اختصاص دارد و هم اکنون در سایت بونامز اثاری از
هنرمندان کشورهای عراق ،مصر ،مراکش ،لبنان ،سودان ،سوریه و ...به
نمایش درامده است .هنرمندان ایرانی نیز در این رویداد حضور دارند
و اثاری از محمد احصایی ،صادق تیرافکن ،رضا درخشانی ،سومبات
درکیورقیان ،ندا رحیمی ،علی شیرازی ،مسعود عربشاهی ،گلناز فتحی،
علی قهرمانی ،پرویز کالنتری ،اردشیر محصص و ...هم اکنون در سایت
بونامز در حال نمایش اســت .حراج انالین هنرهای مدرن و معاصر
خاورمیانه ۱۹اسفند ( ۹مارس) برگزار می شود.
سال گذشته در چنین زمانی با توجه به شیوع بیماری کرونا بسیاری
از رویدادهای هنری تعلیق شــد و حراج های بین المللی با جابجایی
چندین باره رویدادهای خود ،ســرانجام در فصل بهار به شکل انالین
برگزار شدند تا حرکتی در راستای حفظ حیات اقتصاد هنر باشند .در
پاییــز ۲۰۲۰حراج های مختلف با توجه به تجربیاتی که در برگزاری
حراج های انالین به دست اورده بودند ،بار دیگر به برگزاری رویدادهای
انالین یا حضوری پرداختند ،اما اوج گیری بیماری در اروپا تاثیر منفی
خود را بر فروش حراج های بین المللی گذاشت و این رویدادها با افت
فروش محسوســی روبرو شدند ..حراج هنر مدرن و معاصر خاورمیانه
بونامز هم در فصل پائیز ۲۰۲۰با رعایت پروتکل های بهداشــتی به
صورت حضوری برگزار شد و با فروش کلی ۲,۴۹۰,۲۰۵پوندی به کار
خود پایان داد .در این حراج ۵۱اثر از ۱۹هنرمند ایرانی نیز عرضه شد
که ۳۵اثر به قیمت ۲۷۶,۰۶۵پوند به فروش رسید .عالقه مندان برای
دیــدن اثار دو حراج « هنرهای مدرن و معاصر خاورمیانه» و «روز نو،
موج نو» می توانند به نشانی www.bonhams.comمراجعه کنند.
نش شخ
صی
ر ت
تلفن تماس88311353:
نشر
اف کاراتن
را هب ما بسپارید. صفحه 3
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1396دوشنبه 4اسفندماه • 1399سال سیزدهم • 4صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
اجرای متفاوت ارکستر ملی ایران
با اواز پوریا اخواص در جشنواره فجر
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
غروب افتاب
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
12:00
16:52
17:13
05:37
07:07
گنج سخن
امام حسین علیه السالم :
هر کس فکرش به جایى نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود،
کلیدشمداراست.
بحاراالنوار ،ج ،75ص128
پندبزرگان
مایه خوشبختی انسانیت است
که هر انسانی فقط انی هست که هست.
فرناندوپسوا
حافظانه
نکته ای دلکش بگویم خال ان مه رو ببین
عقل و جان را بسته زنجیر ان گیسو ببین
عیب دل کردم که وحشی وضع و هرجایی مباش
گفت چشم شیرگیر و غنج ان اهو ببین
«سالم»« ،بیا»« ،خاک مهرایین» و «شور» از قطعاتی بود که ارکستر ملی ایران
در سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر به صحنه برد .شنبه دوم اسفند در
چهارمین اجرای روز پنجم جشنواره موسیقی فجر ،کنسرت ارکستر ملی ایران
به رهبری بردیا کیارس و خوانندگی پوریا اخواص پخش شد .در ابتدای اجرا
قطعه «سالم» به اهنگسازی حسین علیزاده توسط ارکستر اجرا شد .این قطعه
بر اساس تمی مشهور از استاد حسن کسایی توسط حسین علیزاده ساخته
شــده و در البومی با نام «صبحگاهی» منتشر شده است .دومین قطعه این
برنامه «بیا» نام داشــت که از ساخته های به نام حبیب اهلل بدیعی با ترانه ای از
تورج نگهبان و تنظیم شهرام توکلی با اواز اخواص است .اجرای بعدی قطعه
«خاک مهرایین» با اهنگسازی علی اکبر قربانی برای ارکستر تنظیم شده بود
که با اواز اخواص اجرا شد .این تصنیف را اسماعیل فرزانه سروده و در دستگاه
ماهور است .این قطعه یک اثر موسیقایی سمفونیک با مضمون ملی -میهنی
است که برای اولین بار در مرکز موسیقی صداوسیما ضبط شده است .سمفونی
«شور» به اهنگسازی فکرت امیراُف اهنگساز شناخته شده اذربایجانی اخرین
قطعه اجرایی توسط ارکستر بود که این کار یکی از اثار شناخته شده این هنرمند
اذری محســوب می شود .رهبر ارکستر :بردیا کیارس /خواننده :پوریا اخواص/
کنسرت مایستر :مازیار ظهیرالدینی /ویولن :ارمین قضاتی ،رایین نورانی ،اذین
خداحافظی گالیه امیز محمد
معتمدی از ارکسترهای دولتی
نصرتی مقدم ،علیرضا خلج اسمعیلی ،هلیا محمدولی بارفروش ،رمیصا نفیسی،
بردیاطراحی،بهرادسوخکیان،اناهیتاعظیمی،فرمهرحسن بیگلو،برهانهمتی
/ویولن دو :نگین ســمایی ،بهنام اقاجانیان ،محمدرضا نامجو ،فاطمه اسدی،
سانوا عندلیبی ،علیرضا فواکهی ،سبا علیمحمدی ،سارا هاشمی ،امیرمحمد
نظر ،نفیســه محمودی /ویــوال :هومن اتابکی ،همایون هاشــم زاده ،مهدی
جوانبخت ،پیمان ابوالحسنی ،امیرحسین طاعی ،جاوید پناهی ،امیرحسین
منصوری ،مهدی منادی /ویولنسل :محمدحسین غریبی ،ارسالن علیزاده ،علی
اقاجانی ،پروشات زندایین ،مسعود فیروزی نژاد ،سینا اذراباد ،غزاله حاج کاظم
شیرازی ،منا ایقانی /کنترباس :سروش کاکاوند ،محمدهادی اسماعیلی ،محمد
علیزاده ،یلدا میرحسینی /فاگوت :امیرحسین محمدیان ،امیر ملکی زاده /فلوت:
شقایق صادقیان ،روشنک نوشی /کالرینت :سایوری شفیعی ،محمد ملک لی/
کالرینت باس :امیرحسین صادقی زاده /ابوا :حسام صدفی نژاد ،فربد هوشنگی/
ساکسیفون التو :علیرضا حمزه لو /ترومبون :حسین شریفی ،سهیل حصارکی/
ترومپت :علیرضا میراقا ،حسن فراهانی ،رضا اذرنجات /توبا :بابک میردادیان/
پیکولو :غزاله میرزازاده /هورن :باران ذوالفقاری ،نیما سرایی ،ابتین زین الدین،
امیرحسین گرگین ،امین ابراهیم زاده ،رژینا صادقى /سنتور :پگاه زاهدی /قانون:
مژگان محمدحسینی /تار یک :مسیح تحویلداری،صباطبخی،اناهیتارمضانی/
تار دو :مسعود اذین ،مهسا لواسانی ،رضا میرزا رزاز /عود :فاطمه دهقانی ،حمید
کریمیان /تیمپانی :عرفان فرشی زاده /کوبه ای :ماهان ببری ،پوریا شیوافرد ،زهرا
صبری اعضای این ارکستر را تشکیل می دهند .اجراهای جشنواره طبق تصمیم
ســتاد برگزاری جشنواره و با توجه به شرایط بیماری کرونا و محدودیت های
حضور مخاطبان در سالن های اجرای موسیقی و به جهت همراهی با مصوبات
ستاد ملی کرونا به صورت مجازی پخش می شود .هفت سایت شامل جشنواره
موسیقی فجر ،انجمن موسیقی ایران ،تیوال ،بیپ تونز ،تماشاخونه ،گپ فیلم و
نواک اجراهای جشنواره را پخش می کنند .سی و ششمین جشنواره موسیقی
ی با
فجر مجموعاً میزبان ۴۲اجرا و بالغ بر ۱۸۹۰دقیقه ضبط در تاالر رودک
حضور ۴۶۴هنرمند داخلی و ۱۱هنرمند بین المللی اســت .سی و ششمین
جشنواره موسیقی فجر از ۲۸بهمن الی ۴اسفند در حال برگزاری است.
در سال های گذشته اجراهای متعددی با ارکستر موسیقی
ملی ایران داشــته ام .ولی علی رغــم عالقه ای که از همان
ابتدا به ضبط این اجراها داشتم ،متاسفانه حتی یک دقیقه
فایــل با کیفیت تصویری و یا حتــی صوتی از این اجراها
وجود ندارد .چند ســال پیش که برای اجرای کنسرتی به
ارکســتر ملی دعوت شــده بودم این دعوت را به شرطی
پذیرفتم که اجرا را با هزینه شخصی فیلمبرداری کنم و در
اختیار مخاطبانم قرار دهم .اما روز قبل از اجرا مدیر وقت
ارکســترها با من تماس گرفتند و گفتند که با ضبط اجرا
موافقت نشــده! بنده هرگز متوجه نشدم چه کسی موافق
نبوده و چرا؟! و اینکه که چرا نباید از این همه کنســرتی
که طی سال های اخیر با ارکستر ملی داشته ام یک ویدئو،
حتی به هزینه خودم در اختیار جامعه باشد .به هر روی!...
امروز و در دهه پنجم عمرم شــاید صالح بر این باشد تا از
اجرا با ارکســترهای دولتی ،بدون داشتن هیچ گونه حق و
حقوق و بیمه و سنوات برای خودم اعالم بازنشستگی کنم
و این عرصه را به جوان ترها واگذار نمایم.
به قول جناب خیام :بنگر ز جهان چه َط ْرف بربستم؟ هیچ!
شمع َط َربم ،ولی
حاصل عمر ،چیســت در دستم؟ هیچ
َوز
ِ
ِ
چو ب ِنشستم ،هیچ! من جا ِم َج َمم ،ولی چو بشکستم ،هیچ!
به امید روزهای خوب برای مردم و موسیقی کشورم».
پشت صحنه
یه بزرگواری دیروز در یک ســخنرانی گفته در عرصه فرهنگ و هنر نه باید به گذشــته برگردیم و نه باید از گذشــته ُببریم بلکه باید یک گام به جلو برداریم! اصال یک سری دریچه ها و پنجره هایی تو ذهنم باز
شد با خوندن این سخن که برای اهالی مطبوعات تا چند سال حرف برای گفتن دارم؛ هنوز گیجم!
بیســت 30هزار تا دوســت واقعی و مجازی داریم یکی هم دســت مارو نگرفت ببره تو صف بگه واکسن بزن ما هم شانســمون رو امتحان میکردیم! باالخره ما هم دل داریم؛ اخه یکی از منتقدین سینما دیروز
استوری رفته بود مردم برای یه پرس قیمه نذری چه ها که نمی کنند بعد طرف شهروند یه کشور هست کلی مالیات داره میده حاال یه واکسن هم زده اشکالی نداره همه اونایی که اقامت یک کشور دیگه ای
دارن رفتن واکســن زدن حاال فقط فیلم این بنده خدا منتشــر شــد؛ راستم میگه اصال حفظ جون در اسالم واجب هســت ایشون هم به تکلیف شرعیش عمل کرده مثل بعضی از مسئولین که در استانه 100
سالگی هنوز دارن به مردم خدمت می کنند و این کا رو وظیفه شرعی خودشون میدونن!
در اخر من هم از این تریبون اعالم می کنم هرگونه سهمیه واکسن کرونا خارج از برنامه ها و اولویت های ستاد ملی کرونا رو رد نمی کنم و اگر کسی واکسن کرونا داشت خارج از نوبت به من هم بدهد ممنون
میشم؛ اونایی که االن میگن وای وای و از این حرفا گربه ای هستند که دستشون به گوشت نمیرسه؛ و چیز دیگه ای نیست! اون فقط عباس بود که تا لب اب رفت و تشنه برگشت!
ی خور که شیخ و حافظ و مفتی و محتسب
م
چون نیک بنگری همه تزویر می کنند!
سیاوش کامکار ،نوازنده سنتور و اهنگساز:
بسترزردیماننداینستاگرامهنررابهابتذالمی کشد
علیرضا سپهوند
جشنواره موسیقی فجر سی و ششمین دوره خود را به متفاوت ترین شکل در تاریخ حیاتش تجربه
می کند .مسیری دشوار برای جشنواره که به شدت در لبه تیغ انتقادات قرار گرفته است .برخی
منتقدین از اصرار بر برگزاری جشنواره شاکی هستند و برخی نیز تداوم این فستیوال به عنوان مهم
ترین رویداد رسمی هنری ـ موسیقی کشور را الزم می دانند .هرچند در جواب منتقدان باید گفت
که تمام کنسرتهای مهم دنیا در این شرایط حتی به قیمت مبتال شدن یک نفر به کرونا نمی ارزد
چراکه هنر همواره باید از ذات افریننده خود ،هستی بخش باشد .جشنواره موسیقی فجر اما امسال
راه خود را در ارائه اجراهای مجازی یافته است .جشنواره ای که مبنای بودنش به جهت فستیوال و
فستیویته بودن ،می بایست با اجراهایی حضوری در سالن های کنسرت پذیرای مردم می شد حاال
به نمایش در فضای مجازی بسنده کرده است .لیکن همین اجراهای مجازی نیز دارای ویژپی ها و
ارزش هایی هستند که نمی توان از ان ها چشم پوشید .اجراها و نوازندگان و خوانندگانی که با توجه
به شرایط موجود و تمام محدودیت ها اجراهای خود را برای جشنواره سی و ششم مهیا کرده اند که
بخش قابل توجهی از ان ها به جهت خروجی هنری دارای ارزش دیدن و شنیدن هستند .به همین
مناسبت به مرور برخی از اجراها و برنامه های سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر پرداختیم.
در این خصوص با «سیاوش کامکار» چهره جوان و شناخته شده موسیقی اصیل ایرانی از خانواده
کامکارها ،و بنیان گذار ،عضو و نوازنده گروه «ژاو» که در نخستین روز جشنواره برنامه ای قابل قبول
از خود به نمایش گذاشتند ،گفتگویی ترتیب داده ایم که پس از معرفی گروه «ژاو» می خوانید:
قطعه “مرغ شبخوان” اولین قطعه ای بود که این گروه اجرا کردند .سپس در ادامه قطعه «گیسوان
خاطره» تک نوازی سنتور اجرا شد تا نوبت به اجرای تصنیف های «عشق رویت» و «بسته دام» برسد.
در انتهای این برنامه به عنوان حسن ختام ،شاهد دونوازی سه تار و کمانچه و همچنین تصنیف
«از عشق» این گروه موسیقی بودیم .واقعا به معنای واقعه کلمه این اجرا را می توان «حسن ختام»
اجراهای شب اول جشنواره عنوان کرد .ارکستری تقریبا ایرانی که با ساز ویلنس کالسیک غربی و
بهره از فرم موسیقی تلفیقی ایرانی کالسیک و استفاده از رنگ امیزی های طولی و عرضی هارمونیک
و کنترپوئنتیک ،جلوه سازهایی چون سنتور ،عود ،کمانچه و تار را نمایان تر و گوش نوازتر کرده بود.
در مورد زمان و ایده تشکیل گروه ژاو توضیح بدهید که چطور شد این نوازنده ها
با ایده ای مشترک گرد هم امدید؟
گروه «ژاو» سال ۱۳۹۰تشکیل شد .ما چند دوست موزیسین هستیم که خودمان کارهای موسیقی
را می نویسیم و از اساتیدی که کمتر اثارشان اجرا می شود و از نظر ما اثاری بسیار غنی و ارزشمندی
هست را اجرا می کنیم .تا به امروز هم هدفمان تغییری نکرده و در همین راستا کارهایمان را به
اجرا گذاشته ایم .حاال این کارها یا ساخته من بوده یا دوستان دیگرم در گروه «ژاو» چون «امیرناصر
رنجبر» و یا اثاری از استاد «هوشنگ کامکار» یا استاد «پشنگ کامکار» و همچنین یک سری اثر
از استاد «بیکچه خانی» و استاد «ورزنده» که برای این گروه بازسازی و بازتنظیم و اجرا کردیم که
نمونه اش همین کنسرت اخر که در اولین روز جشنواره موسیقی فجر به نمایش گذاشته شد که
بیشتر اثار اجرایی این برنامه از «امیرناصر رنجبر» دوست و همکارم در همین گروه «ژاو» بودند.
این نگاه بهره از فنون موسیقی کالسیک غربی از هارمونی گرفته تا کنترپوئن و
حتی استفاده از چلو در یک ارکستر ایرانی که از موسیقی غربی اینجا در مقام
اکمپانیمان بهره می برد چه ره اوردی میتواند برای مخاطب ایرانی داشته باشد؟
در واقع در این خصوص که چه ســازی به گروه اضافه شود یا نشود ،چلو یا همان ویلنسل ،عضو
ثابت گروه نیست و اعضای ثابت گروه همه سازهای ایرانی را نوازندگی می کنند .انتخاب ویلنسل
به خواست اهنگساز است و در واقع اگر یک اهنگساز از یک رنگ خاص صوتی استفاده کند ما هم
به عنوان مجری ان رنگ را به گروه اضافه می کنیم و کنار سازهای دیگر قرارش می دهیم ولی
حاال اینکه دقیقا هدف چه بوده ،فکر کنم این سوال را باید از اهنگساز اثر بپرسید .چون خود من در
کارهایی که برای این گروه نوشته و تنظیم کرده ام تنها از سازهای ایرانی استفاده کرده ام.
در مورد انتخاب قطعات و رپرتوار اجرایی ژاو در اولین روز جشنواره موسیقی فجر
و هدف از این چینش را توضیح بفرمایید.
انتخاب قطعات و رپرتوار اجرایی در کنسرت جشنواره موسیقی فجر به عهده اقای رنجبر بوده و
بیشتر ایشان از اثار اهنگسازان گذشته چون «امیر جاهد» «استاد وزیری» و «استاد پشنگ کامکار»
بوده را در کنار دو ســه قطعه ای که خودشــان ساختند ،تنظیم کردند و برای اجرا در جشنواره
موسیقی فجر اماده کردند و ما هم اجرا کردیم.
در مورد خواننده خوش صدای این اجرا توضیح بفرمایید.
خواننده این اجرا اقای «نوید نوروزی» هستند که از جوان های خوش صدا و اینده دار هستند .البته
امیدوارم که راهشان را خیلی خوب ادامه بدهند .در بحث خوانندگی متاسفانه انتخاب ها محدود
است برای اینکه بزرگان این عرصه متاسفانه خیلی خوب و موفق عمل نکرده اند به همین دلیل،
خواننده خوب چه از نظر فنی چه از نظر اخالقی پیدا کردن ،دشوار است ولی اقای نوروزی در این
تجربه که ما داشتیم به نظر من کارشان را خوب و شایسته انجام دادند .تنبک نوازی معاصر با جلوه
شفاف و برجسته صدابرداری این ساز در ارکستر نسبتا بزرگ نشان از اهمیت ریتم و درامز در این
گروه دارد .تعامل هفت ضربی ایرانی تنبک را با خطوط هارمونی چلو و همراهی ریتم وار عود در
یکی از قطعات اجرایی از زیبایی های شنیدنی این اجرا بود .لطفا در مورد تنظیم و ارکستراسیون این
قطعه توضیح بفرمایید .قطعه هفت ضربی مذکور همان قطعه ای است که تمش در دستگاه راست
پنجگاه برای اقای «امیر جاهد» بوده که استاد «پشنگ کامکار» توی ابوعطا یک سری جمالت به
ان اضافه کرده اند و اقای امیرناصر رنجبر هم ان را تنظیم کرده و ما هم اجرا کردیم که در واقع
یک موسیقی اصیل است.
چرا در این ارکستر از دو ساز سنتور بهره برده اید؟
دلیل بهره از دو سنتور هم همانطور که گفتم ،تنظیم قطعات برعهده اقای رنجبر بوده و بعالوه یک
بخش تکنوازی که کار خود من بوده که حاال با توجه به تجربه و کارهایی که طی 15سال گذشته انجام
داده ام ،این هم یک قطعه ای بود که پیش روی مخاطبین محترم در همان راستا به اجرا گذاشتیم.
حجمارکستردرایناجراقابلقبولبودکهمیتواناینویژگیراعالوهبرتوانمندی
و کوک دقیق تمام نوازنده ها ،به سازهای بم ارکستر هم نسبت داد که چلو در این
بین دارای گستره بم بیشتری از دیگر سازها مثل سنتور سل کوک است .شما
چرا ترجیح دادید بجای بهره از سازهای بم ابداعی این روزهای موسیقی ایران از
ویلنسلاستفادهکنید؟
من متاسفانه به دلیل مشغله و کالس های اف الین نتوانستم اجراهای ان روز را تماشا کنم و نمی
توانم در این خصوص نظر بدهم .در خصوص حجم ارکستر هم که تنظیم به عهده اقای رنجبر بوده
بعالوه تکنوازی من که خوشحالم خروجی گروه مورد رضایت قرار گرفته است.
به نظر شما موسیقی امروز ایران که در دوران گذار به سر می برد در اینده می
تواند در اقناع نسل جوان سیری صعودی داشته باشد؟
تا زمانیکه ساز در رسانه ملی سانسور می شود و تصویرش نشان داده نمی شود ،چه در رادیو و چه
در تلویزیون هم برنامه تخصصی موسیقی وجود ندارد و تا زمانیکه نگاه ،محدود کننده است برای
موسیقی ،و تنها داشته ما همین جشنواره فجر هست ،ما خیلی کار خاصی نمی توانیم انجام بدهیم
چون نه حمایتی از مجریان و خالقان موسیقی صورت میگیرد ،و نه پشتوانه ای هست که حاال
بتوانیم انرژی ای که داریم را برای اقناع نسل جوان به کار ببندیم .این مساله خیلی مهم است که این
حمایت در همه جای دنیا هست یا اگر هم حمایتی صورت نگیرد الاقل صدا و تصویر ساز سانسور
نمی شود .یا حداقل برنامه های تخصصی موسیقی وجود دارد .رسانه های مفیدی چون «یوتیوب»
و «اسپاتیفای» در ایران از دسترس خارج هستند ،در عوض یک رسانه زرد سطح پایینی همچون
اینستاگرام که کارهای بسیار سطح پایینی در ان می تواند منتشر شود را باز گذاشته اند و برای اقناع
نسل جوان ،هنرمندان و نوازنده های جوان رو به کارهایی اورده اند که کامال مبتذل هستند و گویی
خواسته یا ناخواسته این جریان به سمتی رفته که هنر به سمت ابتذال کشیده شود ،به جای اینکه
به سوی اهداف عالی هنر سوق داده شود.
اینچنین گروههایی قابلیت اجرا و نیز خلق اثاری ماندگار و جوان پسند دارند.
چرا برای بهتر دیده شدن این نوع نگاه به موسیقی با خواننده های مطرح کشور
همکاریصورتنمیگیرد؟
ماندگار و جوان پسند شاید خیلی با هم جمع نشود و در یک راستا قرار نگیرد .ولی برای بهتر دیده
و شنیده شدنمان اگر بخواهیم با خواننده های مطرح کار کنیم بی شک با مشکالتی مواجه هستیم
چون کار کردن با این خواننده ها سخت است .برای نمونه همین گروه ما برای یک البوم از ساخته
های استاد پشنگ کامکار با اقای ساالر عقیلی همکاری کردیم که این همکاری حدود ۵سال طول
کشید تا به مرحله انتشار رسید و فکر می کنم که ما اگر بخواهیم مدام ۵سال ۵سال صبر کنیم
برای تولید یک اثر اینچنینی با خواننده های مطرح ،دیگر عمری برایمان باقی نمی ماند تا یک کاری
منتشر کنیم که به لطف صدای ایشان شنیده بشود ،از یک سو هم همانطور که گفتم حمایتی
صورت نمی گیرد ازینرو خواسته یا ناخواسته تنها عرصه ای که باقی مانده همین بسترهای مجازی
است که ان هم متاسفانه شبکه های مفیدش از دسترس خارج است و شبکه های غیر مفیدش
موجود است که انجا هم خیلی کار خاصی نمی شود کرد. صفحه 4