روزنامه هنرمند شماره 1384
روزنامه هنرمند شماره 1384
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
چهارشنبه 15بهمنماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1384صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
گفتگوی«هنرمند»
با «محمدرضا مصباح»
تهیه کننده فیلم «یدو»
سینمای جنگ
همچنان
جذاب است
نمی توان به بهانه کرونا
از هنر عبور کرد
42سال در خانه نشستم
و تماشا کردم ،گالیه ای هم ندارم!
مسئله «ابلق» انتخاب
میان حقیقت یا مصلحت است
عکس :پویا شاه جهانی
«اصغر خلیلی» نویســنده و کارگردان
نمایش «پات» در گفتگــو با «هنرمند»
گفت وگو با «اکبــر گلپایگانی»
مرد حنجره طالیی به مناســبت سالگرد تولدش
در نشســت خبری فیلم عنوان شد؛ صفحه 1
2
صالحی در بازدید از دبیرخانه جشنواره موسیقی فجر
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
نقد
علیرضا رییسی معاون وزیر بهداشت:
پروتکل ها رعایت نشود
جشنواره را می بندیم
معاون وزیر بهداشت درباره برخی انتقادات به نحوه برگزاری جشنواره فجر
در سال جاری و عدم رعایت پروتکل ها ،گفت :هشدار قاطعانه ای دادیم و
اعالم کردم که اگر پروتکل ها را رعایت نکنید ،جشنواره را می بندیم و واقعا
پای این حرف ایستاده ایم .دکتر علیرضا رییسی در بخش دیگر نشست
خبری ویدیو کنفرانسی ،درباره برخی پروتکل شکنی ها در جشنواره فجر،
تصریح کرد :هشدار قاطعانه ای دادیم و اعالم کردم که اگر پروتکل ها را
رعایت نکنید ،جشنواره را می بندیم و واقعا پای این حرف ایستاده ایم .اعالم
کردیم که بازدیدهای جدی و قاطعانه انجام دهند و اگر پروتکل شکنی
ببینیم ،جشنواره در هر مرحله ای که باشد ،ان را می بندیم .وی تاکید کرد:
به هر حال ما ابتدا زیر بار برگزاری نمی رفتیم اما دوستان تعهدات بسیار
سفت و سختی دادند از جمله اینکه گفتیم اوال حتما یک نفر کارشناس
بهداشت محیط حرفه ای در محل برگزاری حضور دائم داشته باشد که
این اقدام انجام نشده بود ،دوما اینکه کد ملی افرادی که می خواهند وارد
شوند باید به سامانه ماسک وصل باشد که بررسی شود ایا این افراد کرونا
مثبت هستند یا خیر و اگر مثبت بودند به محل راه داده نشوند که ظاهرا
پریروز این اقدام هم انجام نشده بود .رییسی گفت :اقدام سوم هم این بود
که یکسری تصاویر دیدیم که افراد و به ویژه عکاسان بسیار جمع شده
بودند و فاصله گذاری رعایت نشــده بود .بر این اساس اعالم کردیم که
واقعا اگر رعایت نکنند ،در هر مرحله ای باشد جشنواره را قطع می کنیم و
اجازه نمی دهیم با پروتکل شکنی پیش رود.وی افزود :به هر حال تاکنون
این همه مراسم فرهنگی ،مذهبی و ملی را تعطیل کردیم و نمی توان به
یکباره بدون رعایت پروتکل ها اقدام کنند که ظلم است.
اغاز جشنواره تجسمی فجر
با حضور پررنگ بانوان
ســیزدهمین جشنواره تجسمی فجر از روز شنبه ( ۱۸بهمن ماه) اغاز
به کار می کند .در جشنواره امسال ۷۰۹اثر از ۵۱۱هنرمند به نمایش
گذاشته می شود و گفته دبیر جشنواره ،زنان هنرمند حضور پررنگ تری در
جشنواره امسال داشتند .هادی مظفری ،مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی
در نشست خبری سیزدهمین جشــنواره تجسمی فجر که ظهر روز
سه شنبه ( ۱۴بهمن ماه) برگزار شد ،در سخنانی ظهار کرد :در سال های
گذشتهجشنوارهتجسمیفجردرمیانسایرجشنواره هایفجرکم فروغ تر
بود ،اما در سال های اخیر این روال تغییر کرده است .خوشبختانه جشنواره
تجسمی فجر در فضای رویدادهای هنری جایگاه خوبی له دست اورده
است .جشنواره تجسمی فجر به هیچ وجه جایگزین بینال های هنری
نشده اند و هر کدام از اینها با اهداف و برنامه ریزی های مجزا و اهدافی که
دارد ،کار خود را پیش می برد .مظفری با بیان اینکه کرونا به بسیاری از
حوزه های فرهنگ و هنر اسیب جدی وارد کرد ،گفت :اما در کنار اینها
فرصتی برای افرینش اثار هنری در حوزه هنرهای تجسمی نیز فراهم
کرد .دوران یک ساله قرنطینه باعث شد که هنرمندان به خلق اثار هنری
بپردازند تا امروز شاهد برخی از این اثار در جشنواره تجسمی فجر باشیم.
طبیعتا هنرمند از زمانه خود تاثیر می گیرد و بر همین اساس نیز بخش
مربوط به کرونا و قرنطینه جهانی را در جشــنواره فجر امسال مشاهده
می کنید .او خاطرنشان کرد ۷۰ :درصد اثار رسیده به جشنواره تجسمی
فجر متعلق به سایر استان ها است و این عدد قابل توجهی است که توجه
را به سایر استان های کشور جلب می کند .بر این اساس تهران با ۱۱۵۹
هنرمند ،اصفهان با ۳۲۳هنرمند ،خراسان رضوی با ۲۲۵هنرمند ،البرز با
۱۷۱هنرمند ،اذربایجان شرقی با ۱۴۷هنرمند ،فارس با ۱۴۰هنرمند،
مازندران با ۱۰۳هنرمند ،گیالن با ۸۴هنرمند ،خوزستان ۸۳هنرمند،
قم با ۶۶هنرمند ،قزوین با ۶۰هنرمند ،همدان با ۵۸هنرمند ،اردبیل با
۵۷هنرمند ،کرمان با ۵۳هنرمند و سایر استان ها با کمتر از ۵۰هنرمند
در جشنواره امسال شرکت کرده اند .مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی
یاداور شد :نمایشگاه جشنواره امسال با ۷۰۹اثر و ۵۱۱هنرمند برگزار
می شود که نسبت به سال گذشته با پیشرفت ۹۶درصدی در تعداد اثار
و پیشرفت ۹۱درصد در تعداد هنرمندان همراه است .مظفری همچنین
اعالم کرد که ساعت ۱۵روز شنبه ( ۱۸بهمن ماه) نمایشگاه طوبی زرین
در جشنواره تجسمی فجر امسال ،افتتاح می شود .به گفته مظفری به
دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی ،بازدید از این نمایشگاه در سه نوبت و
در سه روز انجام می شود .سیزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر۱۸
تا ۳۰بهمن در موسسه فرهنگی هنری صبا برگزار می شود.
کرونابرخیاقداماتراتبدیلبهتجربهاولیهکرد
صالح ندانستیم جشنواره های «فجر» تعطیل شود
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی از دبیرخانه سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر بازدید
کرد و در جریان مجموعه اقدامات و فعالیت های این دوره از برگزاری جشنواره موسیقی فجر قرار گرفت.
صالحی در این بازدید گفت :به دلیل شرایط حاکم ناشی از ویروس کرونا امسال جشنواره موسیقی از بستر
فضای مجازی بهره بسیاری می برد و این فضا می تواند به فرهنگ و اقتصاد حوزه موسیقی کمک کند.
وی ادامه داد :اوایل امسال به دلیل شیوع کرونا موضوع چگونگی جشنواره ها ازجمله جشنواره های فجر
مطرح شد و جلسات متعددی در این زمینه برگزار شد .با شیوع کرونا شرایط خاصی پیش امد و ابهامات
و تردیدهای زیادی در این حوزه ایجاد شد .وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی با تاکید بر نقش فرهنگ و هنر بر
زندگی مردم ،تصریح کرد :در زمان جنگ و دفاع مقدس و اوج جنگ و حمالت دشمن جشنواره های فجر
برگزار می شد و این عالمت خوبی برای کشور بود و کشور را به فضای ارامش و اعتماد می کشاند که هنر
در کشور همچنان زنده است .بنابراین با این نگاه که ایام کرونایی هم اگر سخت تر نباشد ولی بی شباهت به
ایام جنگ نیست ،صالح ندانستیم جشنواره ها تعطیل شود .صالحی با بیان اینکه در این جشنواره از تمام
استان های کشور حضور داشته و دارند ،ادامه داد :بر این اساس تکاپوی سراسری در کشور وجود دارد و این
برگزاری صرفاً مختص تهران نیست و هنرمندان از سراسر کشور در حال رقابت با یکدیگر هستند و این امر
هم یکی از استدالل هایی بود که جشنواره های فجر ازجمله موسیقی باید برگزار شود .عضو شورای عالی
انقالب فرهنگی ادامه داد :در برگزاری جشنواره های امسال البته چند دغدغه هم وجود داشت .چگونگی
برگزاری ان ازجمله این دغدغه ها بود اینکه به هر قیمتی برگزار نشود بلکه کیفیت و کمیت ان را در نظر
داشــته باشیم طوری که قابل دفاع باشد .وی در عین حال تصریح کرد :بر اساس گزارش های رسیده از
جشنواره موسیقی فجر گروه هایی که در این دوره از جشنواره ثبت نام کرده اند ازلحاظ تعداد سهم قابل
توجهی دارند .بخش رقابتی جشنواره با عنوان جایزه باربد هم فضای خوبی برای جشنواره ایجاد می کند.
مسابقه ترانه هم از دیگر بخش های جشنواره موسیقی فجر است که می تواند فضایی را ایجاد کند که بتوانیم
در حوزه الگویی ،نمونه های تاثیرگذاری باشیم و به معرفی و ترمیم مولف ترانه بپردازیم زیرا موسیقی کشور
ما با کالم نســبت دارد و این جشنواره می تواند فرصت های خوبی را برای این مسابقه فراهم اورد .وزیر
فرهنگ و ارشاد اسالمی بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر را از دیگر دغدغه های برگزاری برشمرد و
گفت :حوزه سازی جدید و قانع کردن افراد به روش جدید سخت است اما اثار موسیقی شرکت کننده های
خارجی ضبط می شود و تالش شده تا پرچم موسیقی حفظ شود .وی تاکید کرد :حجم قابل توجهی از اثار
موسیقی برای جشنواره موسیقی فجر در حال ضبط است و تجربه جدیدی را وارد فضای مجازی می کند و
از این فضا به عنوان بستر مهم فرهنگی و اقتصادی برای جشنواره می توان بهره برد که نقطه عطف جشنواره
امسال است .وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ادامه داد :کرونا برخی اقدامات را تبدیل به تجربه اولیه کرد و
بهره گیری از فضای مجازی منجر به کاهش هزینه ها می شود و می تواند در سال های اینده تغییراتی را
پدید اورد .صالحی در پایان گفت :امیدوارم برگزاری این دوره از جشنواره موسیقی فجر پایه های جدیدی
را برای موسیقی ایران و جشنواره ایجاد کند.
علیرضاتابش:
جشنواره فیلم فجر فرصتی برای حفظ و تقویت اتحاد میان هنرمندان باشد
مدیر عامل بنیاد ســینمایی فارابی معتقد است :از جشنواره
فیلم فجر باید فرصتی ساخت برای حفظ و تقویت اتحاد میان
هنرمندان برای گذار از این تنگناها و نه تشدید اختالفات یا
خدای نکرده تعمیق گسســت های اجتماعی .علیرضا تابش
درباره ویژگی های جشــنواره امسال فیلم فجر گفت :امسال
ســی و نهمین جشــنواره فیلم فجر ،در دشوارترین شرایط
اجتماعی در حال برگزاری اســت .جامعه ســوگوار و زخم
خورده از اســیب های همهگیری جهانــی و مصیبت های
ناگزیر برامده از ان ،چشــم انداز دشوار اقتصادی پیش روی
کشــور ،و مســایل معیشــتی هنرمندان ،چنان در هم گره
ی اید این سال ،تا مدت ها به عنوان
خوردهاند که به نظر م
سال ســخت و تلخ در ذهن ها بماند و نشان ه ای از دشواری
روزگار باشد .حاال و در این شرایط از جشنواره فجر چه کاری
ساخته اســت و چگونه می تواند این شرایط را تلطیف کند
یا تغییر دهد؟ وی خاطرنشــان کرد :برگزاری این جشنواره
ســینمایی با رعایت پروتکل های بهداشتی در سالی چنین
دشــوار در یادها خواهد ماند .در تاریخ خواهند نوشــت که
هنرمندان ،حتی در این ســخت ترین شــرایط هم دست از
کار نکشــیدند و برای خلق امید ،چشمانداز روشن ،انعکاس
تیرگی ها و مشــکالت ،تالش کردند .فهرست طوالنی فیلم
های تولید شده و متقاضی حضور در جشنواره نشان داد اگر
اصحاب بهداشت و پرسنل خدمات درمانی در تمام این سال
کوشــیدهاند در تامین سالمت شهروندان ،ایثارگرانه تالش
کنند .اهالی فرهنگ ،به ویژه سینما ،نیز دست از کار نکشیده
اند ،و تالش کردهاند بهداشــت روانی و امید و انســجام در
جامعــه زنــده بماند .این مقاومــت و ماندگاری ،شایســته
تحســین اســت و در تاریخ ماندگار خواهد شد .مدیر عامل
بنیاد سینمایی فارابی خاطرنشان کرد :هنوز مشخص نیست
در ادامه این مســیر ،چه تنگناهایی پیش رویمان قرار دارد
و چه دســتاندازها و مخاطراتی چشــم انتظارمان هستند،
از جشــنواره فیلــم فجر باید فرصتی ســاخت برای حفظ و
تقویــت اتحاد میان هنرمندان برای گــذار از این تنگناها ،و
نه تشــدید اختالفات یا خدای نکرده تعمیق گسســت های
اجتماعی .باید امیدوار بود این جشــنواره و دستاوردهای ان
بتواند نه تنها اتحاد میان جامعه سینماگران را افزایش دهد،
بلکه یادگاری باشــد از روحیه مقاومت و صبر مردم در این
ســال سخت کرونا و نیز نشــانی از انچه بر سر مردم امد و
تلخی هایی که تحمل کردند.
علیرضا تابــش در بخش دیگــری از اظهاراتش درباره فیلم
هــای مورد حمایت بنیاد ســینمایی فارابی ســخن گفت و
توضیــح داد :پنج فیلم از محصوالت جدید ســینمای ایران
که با مشــارکت بنیاد سینمایی فارابی در سال ۹۹به تولید
رسیده اند ،در بخش سودای سیمرغ سی و نهمین جشنواره
فیلم فجر ،نامزد دریافت جایزه شــده اند و در رقابت با سایر
اثار بلند ســینمایی قــرار دارند .اثاری که بخشــی از اینه
تولیدات امســال بنیاد سینمایی فارابی محسوب می شوند و
در راســتای یک چشم انداز ترسیم شــده مورد حمایت قرار
گرفته انــد .بنیاد ســینمایی فارابی با توجه بــه اولویت های
محتوایی هم ســو با سیاست های محتوایی سازمان سینمایی
(افزایــش امید و اعتماد عمومی ،تقویت عزت مندی و قدرت
ملی و توجه به نهاد خانواده) فعالیت های خود در ســال ۹۹
را به انجام رســانده اســت و این پنج فیلم ضمن تالش برای
رســیدن به این اولویت ها ،از چند ویژگی دیگر هم برخوردار
بوده اند« .حمایت از فیلمســازان نوجو و مســتعد سینمای
ایران» یکی از این ویژگی هاســت و فیلم های اول «ارسالن
امیــری» و «عادل تبریزی» و فیلم دوم «کاوه صباغ زاده» را
شامل می شود .از ســویی امسال چند فیلمساز زن سینمای
ایران مورد حمایت بنیاد ســینمایی فارابی قرار گرفته اند که
یکی از انها «ایدا پناهنده» اســت که فیلمش در ســودای
سیمرغ حضور دارد.
وی خاطرنشان کرد :توجه به تنوع جغرافیایی یکی دیگر از
ویژگی های اثار امســال فارابی است که در پنج فیلم حاضر
در سودای سیمرغ فجر سی و نهم هم دیده می شود و از بین
این پنج فیلم« ،یدو» در استان خوزستان« ،زاالوا» در استان
کردســتان و «تی تی» در استان گیالن فیلمبرداری شده اند.
در بعــد محتوایــی نیز این پنج فیلم ،هر کدام جســتجوگر
مفاهیمی بوده اند که این اثــار از حیث تنوع ژانر و مضمون
برای مخاطبان ســینمای ایران ،جــذاب و کنجکاوی برانگیز
خواهــد بود .علیرضــا تابش گفــت« :رمانتیســیم عماد و
طوبی» به دنبال بازشناســی عشق بر بســتر روزمرگی یک
خانواده اســت و «زاالوا» عقب ماندگی جامعه و خرافه گرایی
را اسیب شناســی می کند« .گیج گاه» بــا روایتی متفاوت و
نوستالژیک به ســراغ مخاطبان سینمای ایران می اید« ،تی
تی» به بازخوانی انســان با دو بال عقل و احساس می پردازد
مردان
و «یدو» روایتــی از غیرت و مردانگی در نزد کوچک
ِ
بــزرگ در هنگامه دفاع از وطن را به تصویر می کشــد.پنج
فیلمی که امسال با مشــارکت بنیاد سینمایی فارابی تولید
شــده اند و در سی و نهمین جشــنواره فیلم فجر به نمایش
درمی ایند ،گلچینی از محصوالت امسال این بنیاد است که
بر اساس نقش ه راه مشخص و حساب شده ،و با هدف ارتقای
فرهنگی مخاطب ساخته شده اند.
تشکیل اولین انجمن موسسات و اموزشگاه های فرهنگی هنری استان تهران؛
اقتصادهنر،نیازمندبه روزرسانیدانشاست
با برگزاری یک مجمع عمومی ،هیــات مدیره اولین انجمن
ی فرهنگی هنری استان تهران انتخاب
موسسات و اموزشگاه ها
شــدند .اولین انجمن موسســات و اموزشگاه های فرهنگی
هنری استان تهران با هدف حمایت و توسعه کسب و کارهای
مرتبط با هنر و رونق اقتصاد هنر در قالب تشکل های عضو اتاق
بازرگانی اغاز به کار کرد .درابتدای این جلســه ،مهدی افضلی
بنیان گذار انجمن و مدیرعامل بنیاد رودکی به رســالت های
تشکیل انجمن موسســات و اموزشگاههای فرهنگی هنری
اســتان تهران پرداخت .وی گفت :در گفتمــان اقتصاد هنر،
نیازمند به روزرسانی دانش و کاربردی سازی روش های مدیریت
کســب وکارهای هنری چه از منظــر مدیریتی و چه از منظر
اقتصادی هســتیم؛ راهبردی بــدون تصدی گری و تولی گری
دولتــی .معتقدیم اقتصاد هنر در ایــن دیار باید جدی گرفته
شــود؛ اگر می خواهیم هنر را زنده و بالنده نگه داریم .افضلی
افزود :تالش کردیم تا کانونی ایجاد کنیم تا اهالی هنر بتوانند
با دانش روز اقتصاد و مدیریت کسب وکار اشنا شوند؛ دعوت از
فردوسی پور
عذرخواهی
کرد
متخصصین امر و برگزاری جلسات گفتمانی ،انجام پژوهش های
تخصصی و برنامه های دیگری که در این چارچوب برنامه ریزی
شده اند ،اقتصاد هنر و اقتصاد کسب وکارهای هنری را به دست
خو ِد اهالی هنر رشــد داده و شــکوفا می کند .وی ادامه داد:
امیدواریم انجمن موسســات و اموزشگاه های فرهنگی هنری
بنیان اقتصادیِ فعاالن حوزه فرهنگ و
بتواند به صورت درون زا،
ِ
هنر را به گونه ای تقویت کند که اندیشه ،فرهنگ و هنر ایرانی
اســامی هر چه بیشتر بین المللی شود .رسالت اصلی انجمن
موسسات و اموزشگاه های فرهنگی هنری شناخت فاکتورهای
اقتصادی در کسب وکارهای فرهنگی هنری در جهت تقویت
بنیه اقتصادی این مجموعه ها ،در قالب گفتگو ،هم اندیشــی،
ِ
دست اندیشمندان و
مشــاوره و پژوهش است و در این راستا
پژوهشگران این حوزه را به گرمی می فشاریم .در ادامه مهدی
کرباســیان ،عضو اتاق بازرگانی در رابطه بــا مورد توجه قرار
گرفتن بحث اقتصاد هنر در اتاق بازرگانی گفت :امروزه بخش
اعظمــی از اقتصاد در جهان به چرخش مالی هنر برمی گردد.
همان طور که در ســال های گذشته مشاهده شده ،کشورهای
پیشرفته دنیا که توانسته اند به رشد و توسعه برسند ،هنر را با
اقتصاد تلفیق کرده اند .وی ادامه داد :در کشــور ما اقتصاد هنر
به بخش های دولتی متصل است که اگر این اقتصاد از طریق
انجمن های حوزه خصوصی پیگیری شود قطعاً می تواند نقش
موثرتری داشته باشد.
عادل فردوسی پور که برای اکران فیلم «بی همه چیز» به جشنواره فیلم فجر رفته بود ،لحظاتی بدون ماسک دیده شد و
همچنین پرویز پرستویی را بغل کرد .این موضوع واکنش هایی را برانگیخت .عادل در این باره می گوید« :فیلم بی همه چیز
را دیدم و به نظرم فیلم خوبی بود .در تمام مدت ماســک روی صورتم بود به جز زمانی که عکاســان برای عکس گفتند
که ماسک را برداریم و من هم برای چند لحظه ماسکم را برداشتم .درست این بود که این کار را نمی کردم .مدت ها بود
پرویزخان پرستویی را ندیده بودم .یک لحظه ناخوداگاه پروتکل ها فراموش شد .از این بابت عذرخواهی می کنم». صفحه 2
«اصغر خلیلی» نویسنده و کارگردان نمایش «پات» در گفتگو با «هنرمند»
نمی توان به بهانه کرونا از هنر عبور کرد
زمان تصمیم گیری درست پیرامون ماهیت شغلی هنرمندان فرا رسیده است
امین کردبچه چنگی -عکس :کوروش برزی
اصغر خلیلی ،نویسنده ،کارگردان و طراح نمایش ،دانش اموختۀ مقطع دکترای مدیریت و مدرس
دانشــگاه و موسس گروه هنری-نمایشی «تجربۀ نو» است که با گذشت بیش از دو دهه فعالیت
حرفه ای در عرصۀ نمایش و اجرای نمایش هایی هم چون «یادداشــتی برای سهراب»« ،اولیور
توئیست»« ،راپورت های شبانۀ دکتر مصدق»« ،میراث»« ،دولت ضعیفه»« ،دیکتاتور عاشق» و
بسیاری دیگر از نمایش های به ییاد ماندنی ،برای مخاطبان تئاتر نامی شناخته شده است .حضور
یو نهمین جشنوارۀ تئاتر فجر ما را بر ان داشت تا این کاگردان
نمایش «پات» در بخش میهمان س
تئاتر به بحث و گفتگو پیرامون اثر نمایشی اش که در این دوره از جشنواره به روی صحنه می رود
و همچنین وضعیت کنونی تئاتر به بحث و تبادل نظر بنشینیم .امید که این گفتگو مورد توجه
مخاطبان شریف روزنامۀ هنرمند قرار بگیرد.
«پات» بر اساس پژوهشی دربارۀ جایگاه ادبیات در زندگی معاصر انسان امروز شکل گرفته است
اصغر خلیلی ،نویسنده ،طراح و کارگردان نمایش «پات» شرکت کننده در بخش میهمان سی و نهمین جشنوارۀ
سراسری تئاتر فجر ،در گفتگو با خبرنگار تئاتر روزنامۀ هنرمند ،با اشاره به این که این اثر نمایشی ،بر اساس یک
پژوهشی دربارۀ جایگاه ادبیات در زندگی معاصر انسان امروز ماهیت و شکل گرفته است ،گفت :قرار بود که این
اثر در همایش بزرگ «فردوسی شناسی» ارائه شود و به همین خاطر ،قسمت هایی از شاهنامۀ فردوسی در
روند نگارش این اثر مورد پژوهش و بررسی قرار گرفت که متاسفانه با فراگیر شدن ویروس کرونا ،این همایش
برگزار نشــد و به همین خاطر ،تصمیم گرفتم که شــکل نمایشی این اثر را پر رنگ تر کنم و ان را در بخش
میهمان جشنوارۀ تئاتر فجر ارائه کنم .وی« ،پات» را اثری هرمونوتیک و دارای دانسته تاویلی که انسان از ادبیات
کالسیک خود در دنیای امروز دارد و بر همین اساس ،ادامه داد :این اثر در حوزۀ نشانه شناسی و کارگردانی بر
پایۀ گونۀ نمایشی تعزیه طراحی شده است اما این طراحی را نمی توان وفاداری مطلق به هنر تعزیه دانست ،بلکه
نشانه شناسی ،عناصر ساختار و شیوۀ اجرایی تعزیه را در قالب یک نمایش ایرانی و در مدیوم تعزیه می توان در
این نمایش به تماشا نشست.
کارگردان نمایش «پات» با تاکید بر این نکته که در حوزه هایی همچون طراحی لباس ،صحنه و موسیقی نیز
از منظر گونۀ نمایشی تعزیه به این اثر نمایشی پرداخته شده است ،اظهار داشت :نوع شرایطی که بر این نمایش
حاکم است در دو موقعیت دراماتیک تعریف شده است که از نظر جغرافیا و زمان با هم تفاوت دارند و هماهنگ
کردن این دو زمان و مکان که در ان واحد در مقابل دید تماشاگر قرار می گیرد ،مهم ترین چالش گروه تولید این
اثر بوده است و ما به دنبال خلق لحظه ای بودیم که بتوانیم رد پای اثار ادبی خویش را در دنیای امروز دنبال کنیم.
خلیلی که پژوهش ،نویسندگی ،طراحی و کارگردانی نمایش «راپورت های شبانۀ دکتر مصدق» و اجرای ان در
تیر و مرداد 1395در تاالر وحدت را در کارنامۀ هنری خود دارد با تاکید بر این مفهوم که ادبیات متاثر از جامعه
است و اتفاقات جامعه را برای مخاطبان خویش بازنمائی می کند ،تصریح کرد :این که ما یک قطعۀ ادبی را از
سال های سال پیش به این عصر بیاوریم و با بازافرینی ان در دنیای معاصر ،شکافی ایجاد کنیم و در ان شکاف ها
موضوعاتی کوچک را طرح کنیم و بتوانیم موضوع را با تکیه بر این شکاف ها برای مخاطب ،با جزئیاتی بیشتر
بزرگنمایی کنیم ،یکی از مهم ترین جنبه های ذهنی من در تولید این اثر نمایشی بوده است که امید ان دارم
که در این اثر توانسته باشم این روند را به درستی طی کنم.
تمرین انالین پاسخگوی بسیاری از نیازهای گروه های هنری-نمایشی است
وی با اشاره به این که این اثر نمایشی در 15روز تمرین شکل گرفته که بخش عمده ای از ان بر پایۀ تمرینات
انالین انجام شده تجربۀ جدیدی برای او و گروهش بوده است ،خاطر نشان کرد :تمرین و اجرای یک اثر نمایشی
با توجه به شرایط موجود و محدودیت های مربوط به بیماری کرونا ،تجربه ای نو در حوزۀ هنر نمایش برای من و
گروه به وجود اورد که تصور می کنم چون بازخورد خوبی از ان گرفته ام ،حتی در نمایش بعدی و اگر به فضل
خداوند این بیماری از هستی رخت بر بست ،بخشی از تمرینات گروه را بر اساس همین شیوه پیش ببرم چون
پاسخ بسیاری از نیازهای ما را داد و بسیاری از مشکالتی که در زمان تمرین حضوری با ان مواجه بوده ایم ،در این
نوع از تمرین وجود نداشت .خلیلی ،تئاتر و هنرهای نمایشی هر جامعه ای را مهم ترین دریچه برای نمایش بلوغ
فکر هر جامعه دانسته و با اشاره به این که اگر هنر در هر جامعه ای که در زندگی می کنیم ،اقبال عمومی گسترده
داشته باشد ،همین امر نشان دهندۀ بلوغ فرهنگی و اجتماعی این جامعه است ،یاداور شد :هر چند که در شرایط
کنونی بیماری کرونا ،وضعیت را به گونه ای رقم زده است که فعالیت های جمعی و به ویژه فعالیت های فرهنگی
و هنری تحت الشعاع این بیماری قرار گرفته است ،اما این موضوع ،دلیل بر این نیست که به خاطر شیوع این
بیماری ،هنر را رها کنیم و یا برای ان توقف ایجاد کنیم تا این مشکل برطرف شود و ما بعد از ان به ادامۀ فعالیت
بپردازیم .این کارگردان با سابقۀ تئاتر ،با اذعان به این امر که هنر در طول تاریخ با بحران های بسیار بزرگی مواجه
بوده است و می توان گفت که جنگ در شکل گسترده ،وبا و کرونا در شرایط امروز از نمونه های مشکالتی است
که در مسیر هنر قرار داشته است ،گفت :هنر در بحرانی ترین و سخت ترین شرایط خلق شده و به مسیر خود
ادامه داده است و اگر انسان در تاریخ تورق کند ،می بیند که در زمان شیوع وبا ،هنرمندان در اکثر کشورهای
جهان به پیمودن مسیر هنر خویش ادامه می داده اند ،حال این که مدیریت در جامعۀ امروز ،چه تصمیمی در
مورد زنده نگاه داشتن هنر با توجه به شرایط فعلی دارد ،موضوعی است که باید ان را به سیاست گزاران و کسانی
که خط مشی می نویسند سپرد ،اما نمی توان به خاطر کرونا ،برای هنر تصمیم جدی نگرفت.
نمی توان به بهانۀ کرونا از هنر عبور کرد
وی که حضور موفق نمایش های متعدد خویش را ساختار گروه «تجربۀ نو» در جشنواره های مختلف و متعدد
کشورهای گوناگون ،در کارنامۀ هنری اش به عنوان افتخاری برای هنر نمایش ایران زمین به ثبت رسانده است،
با تاکید بر این مفهوم که هنرهای نمایشی و به ویژه تئاتر دارای چنان اهمیتی است که نمی توان به دلیل شیوع
و گستردگی بیماری کرونا ،از ان عبور کرد و به ان بی توجهی کرد ،افزود :یکی از مهم ترین این دالیل ،خود
ماهیت حوزۀ نمایش است ،چرا که هنرمندان به لحاظ وضعیت اجتماعی با این پرسش روبرو هستند که وضعیت
اجتماعی و معیشتی ان در زمان این بیماری به چه سمت و سویی می رود و به غیر از این مسائل ،باید این نکته
را در نظر داشت که زنده نگاه داشتن اجرای نمایش های متعدد بر روی صحنۀ تئاتر موجب فراهم امدن نشاط
اجتماعی در جامعه می شود .خلیلی که در دوره های پیشین جشنوارۀ بین المللی تئاتر فجر ،توانسته است جوایز
متعدد و گوناگونی را در حوزه های مختلف رقابتی برای گروه «تجربۀ نو» به ارمغان بیاورد ،ضمن ابراز تاسف از
این که امروز شرایط روانی جامعه ،به لحاظ شیوع بیماری شرایط مطلوبی نیست و گرفتاری هایی برای مردم به
وجود امده است که می توان ریشۀ ان را در یاس ها ،ناامیدی ها و گرفتاری های اجتماعی مردم جستجو کرد،
ادامه داد :مضاف بر شرایط موجود ،شیوع بیماری کرونا در جامعۀ امروز ،مردم را به رخوتی خاص کشانده است
و به همین خاطر می بایست گفت که توسعۀ حوزۀ فرهنگ و هنر در جامعه می تواند در مدیوم های مختلفی هم
چون سینما ،تئاتر ،تلویزیون ،موسیقی نشاط اجتماعی ایجاد کند و با تکیه بر هنر می توان از شرایط رخوت انگیز
بیماری کرونا عبور کرد .وی ،با اشاره به این که جشنوارۀ فجر امسال دو تفاوت بزرگ با دوره های قبل دارد و
یکی از ویژگی های ان این است که جشنوارۀ بین المللی تئاتر فجر با توجه به عدم حضور گروه های خارجی در
این دوره ،به جشنواره ای ملی تبدیل شده است ،اظهار داشت :ضبط نمایش ها در حین اجرا و پخش انالین ان،
یکی از مهم ترین عواملی است که بر روی روند تئاتر در کشور تاثیرات بسیاری می گذارد و این شیوه ،روندی
است که به نظر من می بایست پس از پایان شرایط بیماری نیز ادامه پیدا کند و طبیعی است که بسیاری از
عالقه مندان و تماشاگران مشتاق تئاتر در سراسر دنیا ،دسترسی واضح و روشنی به تئاتر در گوشه گوشۀ جهان
را ندارند و ضبط برنامه ها به صورت تصویری و انتشار ان موجب می شود که تماشاگران به در مرزهای ایران و
خارج از مرزها نیز اثار نمایشی را به نظاره بنشینند .این کارگردان با سابقۀ تئاتر ،ضمن ابراز خرسندی از این امر
که برگزاری جشنواره به صورت مجازی در این دوره ،انباشتی از اطالعات نمایشی بین المللی و فرامرزی را برای
ایران رقم می زند که تا پیش از این ،این اطالعات محدود بوده است ،تصریح کرد :ما امروز در حوزۀ نمایش ،از
کسانی که در این حوزه فعالیت می کرده اند ،مانند دانشجویان و پژوهشگران ،از دهه های 60 ،50و 70اطالعات
چندانی از نمایش های روی صحنۀ ان زمان در اختیار نداریم و اگر در برخی از موارد نیز اطالعاتی در این حوزه
به جای مانده است ،بسیار انگشت شمار بوده است.
انباشت اطالعات تخصصی هنر پیوند دوباره ای میان مخاطب و هنر ایجاد می کند
وی با اشاره به این که با پیگیری و ممارست در تهیۀ این نوع اثار و در اختیار گذاشتن ان چه برای مخاطب عام
و چه برای مخاطب تخصصی ،به غیر از توسعۀ فرهنگ انتشار نمایش برای مخاطبان ،موجب به وجود امدن
انباشتی از اطالعات نمایشی روی صحنه و نمایش های گذشته خواهد شد ،تاکید کرد :یقین دارم که اگر این روند
به صورت تخصصی و به شیوۀ درست انجام بپذیرد ،اشتی دوباره ای میان تماشاگر و هنر نمایش ایجاد می کند
چرا که در کشور خود ما بسیاری از مخاطبان تئاتر هستند که برای یک بار هم که شده به تماشای یک اثر
نمایشی ننشسته اند و با این هنر همچنان غریبه هستند .خلیلی با اشاره به این که توسعۀ انتشار فیلم های تئاتر
در بسترهایی همچون VODجدای از این که یک اشتی دوباره میان مخاطب با هنر ایجاد می کند ،می تواند
زمینه ساز توسعۀ هنر نمایش باشد ،یاداور شد :مهم ترین موضوعی که در مدت زمان اخیر و در چند ماهۀ
گذشته در حوزۀ نمایش در نشست های تخصصی برای تصمیم گیری های کالن مملکت مد نظر بوده است،
تصمیم گیری پیرامون بیکاری هنرمندان در حوزه های مختلف هنر و به ویژه هنر نمایش است.
چه تضمینی پیرامون اتیۀ هنرمندان عرصۀ هنرهای نمایشی وجود دارد؟
کارگردان نمایش «میراث» که در تاالر «سنگلج» به روی صحنه رفته است ،با اشاره به این که در تصمیم گیری
برای تخصیص بودجه در حوزۀ هنر و به ویژه هنر نمایش ،پیرامون انتشار بیماری کرونا تصمیم گیری نشده بوده
است و شرایط فعلی ،وضعیت را به گونه ای رقم زده است که هنر نمایش نیز با این بحران مواجه شده و دست و
پنجه نرم می کند ،ادامه داد :تصور می کنم که امروز و در شرایط فعلی ،زمان ان رسیده است که تصمیمی برای
3
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
اخبار
محمد قنبری
با نمایش «شام یکشنبه» می اید
نمایش «شــام یکشــنبه» به کارگردانی محمد قنبری به
صحنه می رود .محمد قنبــری در تازه ترین اثر خود قصد
دارد نمایش «شــام یکشــنبه» «دیانا گرنــت» با ترجمه
«معیــن محب علیان» را به صحنــه ببرد .محمد قنبری
پس از ضبط تله تئاتر «ســهم زن»با بازی متین ســتوده
و ســمیرا حسینی ،قرار اســت نمایش «شام یکشنبه» را
روی صحنــه ببرد و با تولید و اجــرای این نمایش ،گامی
برای بهبود وضعیت موجود بردارد« .شام یکشنبه» برنده
جایزه اُبیه نمایشــنامه نویســی ،جایزه بهترین درامالوگ
و جایزه بهترین اجرا کمدی -رمانتیک ســال از کشــور
کانادا و امریکا شــده است و داستان این نمایش به روایت
عشــق یک جوان به نامزدش و کارشــکنی های مادرش
مــی پردازد .محمد قنبری پیــش از از این نمایش»خانم
گالب» به نویسندگی محبوبه نورنقدی را در سال ١٣٩٧
در ســالن شماره یک پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه برده
بود که نمایشــی کمدی -تاریخی است .وی مرداد ماه نیز
«اتــاق عروس» را در مهرگان روی صحنه برد .کارگردانی
خوانش اثاری چون اتاق ورونیکا ،جرم داریم تا جرم ،سالم
مایکل به زندان من خــوش امدی ،هیدام و...از دیگر اثار
محمدقنبری اســت .بازیگران و دیگــر عوامل نمایش به
زودی اعالم خواهد شد.
اعالم اسامی نمایش های راه یافته
به جشنواره تئاتر عروسکی
این شکل از کار گرفته شود و این بدان معناست که اگر قرار است شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند و با این
روند ،هنر نمایش به مرور زمان به دلیل شیوع بیماری از میان برود ،با این پرسش مواجه خواهیم شد که چه
تضمینی پیرامون اتیۀ هنرمندان عرصۀ هنرهای نمایشی وجود دارد .وی با اشاره به این که این که مسائل بیمه،
تعهدات درمانی و بیمه ای پیرامون این افراد وجود دارد ،امری الزم و بدیهی است که در شرایط عادی کشور نیز
وجود دارد ،اظهار داشت :نکتۀ اساسی ان است که امروز اهالی هنر با این پرسش مواجه هستند که هنر و به
ویژه هنرهای نمایشی ،چه جایگاهی در رده بندی مشاغل دارند و هنر نمایش در ردیف و تعبیری که از شغل
ها ،مصائب ان و همچنین خروجی درامدی مشاغل از منظر دولتی مشخص می شود ،چه جایگاهی دارد و اگر
قرار است در حوزۀ دولتی مدیریت شود ،باید تصمیمی در این خصوص برای ان گرفته شود .خلیلی با اذعان
به این امر که بالتکلیفی هنرمندان نمایش در حوزۀ شغلی امری است که امروز دامان گیر همۀ اهالی هنر شده
است ،تصریح کرد :شما اگر فرض بر مثال یک کارگاه تولیدی در حوزۀ صنعت را در نظر بگیرید که به هر دلیلی
تعطیل شود ،می توان گفت که یک سری از مسائل ،مانند بیمۀ بیکاری و تصمیمات دیگری که در این حوزه
اندیشه شده است ،وجود دارد و فرد می تواند بر اساس وجود این گزینه ها ،تصمیم بگیرد ،اما هنر نمایش به
این شکل نیست .کارگردان نمایش «دیکتاتور عاشق» با اشاره به این که برنامه ریزی های بخش خصوصی برای
هنرمندان ،معطوف به ارائۀ اثر از سوی انان است و در حوزه هایی مانند نمایش این گونه است که یک هنرمند
می بایست یک اثر نمایشی را اجرا کند تا مزایایی به او تعلق بگیرد ،تاکید کرد :هنر نمایش این گونه نیست که
بدون ارائۀ اثر و یا در ایام بیکاری هنرمند ،مزایایی به او تعلق بگیرد و بخش خصوصی ،برای هنرمند ،برنامه ای را
برای هنرمند ،فرای قرارداری که در حوزۀ به روی صحنه بردن یک اثر نمایشی با او دارد ،طرح و پایه ریزی نکرده
است ،اما از منظر دولتی و حاکمیتی ،هنرمند با این پرسش روبروست که جایگاه او کجاست؟ وی با طرح این
پرسش که اگر هنرمند حوزۀ نمایش ،تنها در مدت زمان تولید و ارائۀ یک اثر نمایشی متعهد به کار در همان
زمان است و می بایست تنها دستمزد همان کار را بگیرد ،پس امنیت شغلی او چه تعریفی خواهد داشت ،اظهار
داشت :همان مدت زمانی که این هنرمند در دانشگاه تحصیل کرده است ،اموخته است و مدرک گرفته است،
مشاغل دیگر نیز در همین راستا بوده اند و با توجه به همۀ این تعاریف باید بگوییم که امروز ،زمان ان فرا رسیده
است تا برای ماهیت شغلی هنر نمایش تصمیمی درست گرفته شود .خلیلی با تاکید بر این امر که امروز ،شیوع
بیماری کرونا ،اتصال مردم و فضای مجازی را مستحکم تر کرده است ،تصریح کرد :ضرورت اختصاص اینترنت
یارانه ای دولتی برای هنرمندان ،موضوعی بسیار حائز اهمیت است که نباید از چشم وزارت محترم ارتباطات و
فن اوری اطالعات دور بماند.
«پات» در جشنوارۀ فجر به روی صحنه می رود/معرفی عوامل نمایش
گفتنی است نمایش «پات» به نویسندگی ،طراحی و کارگردانی «اصغر خلیلی» با بازی بهزاد محسنی ،لیال
حقانی ،مریم نثاری ،رضوان عباسی ،ملیکا اسالفی و سیده زهرا حسینی در جشنوارۀ فجر به روی صحنه می
رود .طراح صحنه مریم سلیمی ،طراح نور حسن محمدی ،طراح لباس لیال حقانی ،موسیقی نیلوفر محمدی،
نوازند کمانچه ارغوان پورنوروز ،نوازنده کوبه ای ساالر نژدنجفیان ،طراحی صدا معین اسدپور ،دستیار کارگردان
پریسا خداوردی ،منشی صحنه غزاله امیرسرداری ،مدیر صحنه فاطمه رسوخی ،دستیار صحنه یاسمن رحیمی،
دستیار تولید کیاناز خان محمدی ،مدیر تولید دکتر علی سلیمانی ،مجری طرح و برنامه ریز ساالر نژدنجفیان و
مجتبی خلیلی ،عکاس کورش برزی ،روابط عمومی و مشاور رسانه امین کردبچه چنگی از جمله عوامل گروه
هنری «تجربۀ نو» هستند که در این اثر نمایشی ،اصغر خلیلی را برای اجرای «پات» ،در سی و نهمین جشنوارۀ
تئاتر فجر یاری می کنند .گفتنی است «پات» بهمن ماه 1399ساعت 17:00در تاالر قشقایی مجموعۀ تئاتر
شهر به روی صحنه خواهد رفت.
نمایش هــای راه یافته به دو بخــش از هجدهمین
جشــنواره نمایش عروسکی تهران -مبارک معرفی
شدند .هیات انتخاب دو بخش نمایش های صحنه ای
(مرور) و خردســال این دوره از جشنواره متشکل از
شهرام کرمی ،امیر مشهدی عباس و هادی حسنعلی
،نمایش های راه یافته به این دو بخش را اعالم کردند.
این هیات در بخش خردســال 3نمایش و در بخش
مرور 5نمایش را برای شــرکت در جشنواره انتخاب
کردند که اسامی انها به شرح زیر است:
بخش خردسال:
«چطور برگردم خونه» ،نویسنده و کارگردان :ارین ناصری
مهر از تهران
«دســتمال من زیر درخت البالو گم شده» ،نویسنده :حامد
ترابی ،کارگردان :فاطمه جلیلی معز از همدان
«نمایش سینا و پرنده خوش شانس» ،نویسنده و کارگردان:
مهدی حبیبی از مالیر.
بخش صحنه ای ( مرور):
«هدیه ی کوچولو و یک روز و دو فصل» ،نویسندگان :نوشین
سیفی و رامین کهن ،کارگردان :رامین کهن از تهران
«حیاط خانه ما» ،نویســنده :فاطمه منتظــری ،کارگردان:
وحید خسروی از تهران
«گور خر سیاه» ،نویسنده :بربل مایا ،کارگردان :شراره طیار
از پردیس
«مارمولک بد ادا» ،نویسنده :منوچهر اکبرلو ،کارگردان :پگاه
معصومی از همدان
«دنیــای خیال انگیز من» ،نویســنده و کارگــردان :بهناز
مهدیخواه از تهران
مدیریت این دو بخش بر عهده زهره بهروزی نیا است .جشنواره
هجدهم نمایش عروسکی -تهران مبارک با هدف حمایت از
اجراهای عمومی نمایش عروسکی در سراسر کشور و ترغیب
فعاالن این حوزه به استمرار اجراهای عمومی ،بخش «مرور»
را در این دوره از جشــنواره تعریف کرده است .هجدهمین
جشنواره نمایش عروســکی تهران -مبارک با یاد زنده یاد
گلزار محمدی ،دبیر فقید این جشــنواره و با دبیری اجرایی
مهدی حاجیان دهم تا هفدهم اسفند ماه برگزار می شود. صفحه 3
4
عباسعلی اسکتی -عکس :پویا شاه جهانی
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
یادداشت
نگاهی به فیلم «ستاره بازی»
فیلمی عقیم و الکن
افشین علیار
ســتاره بازی در ادامه فیلم قبلی هاتــف علیمردانی یعنی
کلمبوس ساخته شــده البته نه این که صرفا قسمت دوم
ان فیلم باشــد بلکه مضمون ســتاره بازی بی شباهت به
کلمبوس نیســت در ان فیلم همه قصد داشتند مهاجرت
کنند اتفاقا فرهاد اصالنی و شــبنم مقدمی در ان فیلم هم
بازی می کردند ،حاال در ســتاره بــازی کل فیلم در امریکا
می گذرد انگار که فرهاد اصالنی و شــبنم مقدمی همان دو
شــخصیت کلمبوس اند که حاال در امریکا سکونت دارند،
هاتف علیمردانی کوشیده مثل همیشه فیلمی درباره خانواده
بســازد فیلم های قبلی او که مهم ترین اثار او محســوب
می شــوند مثل به خاطر پونه ،اباجان ،کوچه بی نام شکل و
شمایلی از وجود خانواده و نقش ان است اما در دو اثر اخر
علیمردانی خانواده تبدیل به عنصر کلیشه ای شده است در
کلمبوس که همه چیز به شوخی و سخیف بودن می گذرد
و در ستاره بازی هم گسست یک خانواده را می بینیم اینکه
یک خانواده ایرانی چگونه در امریکا از هم فاصله می گیرند،
انچه که در ستاره بازی احساس می شود شکل نگرفتن گره
افکنی اســت ،یعنی فیلم درباره دختر خانواده صبا اســت
دختری که از کودکی با اســیب های مختلفی بزرگ شده
اســت و حاال به اعتیــاد رو اورده و روز به روز رفتارش غیر
قابل تحمل می شود ،از نظر مضمون و شکل گیری داستان
با فیلمی طرف هســتیم که مواد الزم برای شــکل گیری
یک اتفــاق دراماتیک را ندارد چنانچه جغرافیای فیلم فرق
می کنــد اما اتفاقاتی که در فیلم رخ می دهد تکرار مکررات
است که شاید شبیه به فیلم خون بازی رخشان بنی اعتماد
باشــد دختری که گرفتار اعتیاد است و اینجا او با پدرش
زندگی می کند اعتیاد صبا باعث شــده پدر در غیاب مادر
زندگی ســختی را بگذراند اما ان چیزی که برای مخاطب
ارجحیــت دارد عدم کنش گرایی فیلم اســت اینکه فیلم
در مقطع هــای گوناگون چگونه مخاطب را درگیر می کند
اما ســتاره بازی به هیچ وجه نمی تواند از دقیقه پانزده به
بعــد برای مخاطب جذابیت موضوعی و کنش گرایی ایجاد
کند ناســازگاری صبا و اتفاقاتی که پیش می اید نمی تواند
مخاطب را درگیر کند این که صبا در ادامه با هم دســتی
دوستش ناساگاریش بیشتر می شود نکته ای را ایجاد نمی
کنــد ،هاتف علیمردانی عالقه بیش از حدی برای نشــان
دادن استعمال مواد مخدر دارد در کلمبوس و به خاطرپونه
و مردن به وقت شهریور هم دیده می شد اما در ستاره بازی
یک ســکانس در میان صبا در حال مواد کشیدن و خماری
اســت دلیل این حجم از نشــان دادن موقعیت هادر فیلم
مشخص نیست فیلم به دنبال چیست کارگردان می خواهد
بگوید مهاجرت به امریکا از طریق التاری باعث می شود بچه
در کودکی کارش به بیمارســتان بکشد! اینکه چرا راحله با
شاهین ازدواج می کند معلوم نمی شود اما بی جرات بودن
کارگردان در این که شاهین حتما باید ایرانی باشد متقاعد
کننده نیست شاید دلیلش سرمایه گذار فیلم باشد یا بحث
اقامت فیلمساز یا هر چیز دیگر!
ســتاره بازی در محتوا و ســاختار نکته ای برای ارائه ندارد
راحله بی دلیل از قصه جدا می شــود /مشــاور روانشناس
خودش به درمان نیاز دارد /حضور و رفاقت کایال به شدت
نســنجیده است ،ستاره بازی اثری ناامیدکننده است عقیم
و الکن ،بی ســرانجام یا نافرجام است به شدت می خواهد
اموزنده باشــد و ایرانی هــا را از مهاجرت منصرف کند اما
کسی در فیلم از بازگشت به ایران نمی گوید حتی همسایه
امریکایی از جنــگ با ایران می گوید اما دفاعی از ســوی
محمود شــکل نمی گیرد .بازی ملیســا ذاکری نمی تواند
خوب باشــد چون فیلمنامه و تحلیل و شناخت شخصیت
مشکل دارد فرهاد اصالنی زحمتی برای نقشش نکشیده او
همان پدری ست که در فیلم دختر بازی کرده اما خب اینجا
بی غیرت تر اســت ،این فیلم در اکران عمومی نمی تواند
مخاطب محدودی هم به دست بیاورد.
یدو چه حرفی برای گفتن دارد؟
یدو یک فیلم روایتگر و قصه گو اســت و ســعی کرده که خیلی صاف و تمیز و خیلی خدشه
ناپذیر بدون ارایش زیادی روایتی را از مقاومت مردم خوزســتان در دفاع مقدس داشته باشد
و شــاید با یک نگاهی نو از زاویه خانواده و فضا ی ذهنی نوجوان به مقاومت پرداخته اســت،
بنابراین «یدو» حرفهای زیادی برای گفتن دارد در عین حال که در مقابل فیلم های بزرگ و
انچنانی و پر خرج و پر ستاره ادعایی ندارد اما فیلمی مدعی است ،ما فکر می کنیم انشاهلل اگر
اتفاقات خوب رقم بخورد و فیلم خوب دیده شود شاید بتواند توجه هیات داوران را هم جلب
بکند ،کما اینکه فیدبکی که از این چند روز که اکران شده است گرفته ایم حاکی از ان است
که فیلم توانسته با مخاطب خودش ارتباط برقرار کند.
این فیلم چه ویژگی هایی داشت که تهیه کنندگی ان را پذیرفتید؟
ویژگی هایی که این فیلم داشت همین مواردی بود که در جواب سوال قبلی عرض کردم و ان
صاف بودن روایت ،پاک بودن روایت و شــاید خالی بودن این نوع روایت در دفاع مقدس بود،
به هر حال جماعتی که دور هم جمع شــدیم و این علم را برداشتیم تا این فیلم ساخته شود
بیشــتر بچه هایی هستیم که نگاهشــان نگاه ارمانی و در عین حال نگاه حرفه ای به سینمای
هنری است ،عامل اصلی و مهمی که برای من ایجاد رغبت و شوق کرد که تهیه کنندگی این
کار را قبول کنم حضور خود اقای جعفری بود با یک روزمه درخشــان مخصوصا فیلم بیست
و ســه نفر ،که ما یک سبقه رفاقتی طوالنی با هم داریم و خدا را شکر می کنم که این فرصت
پیش امد تا بتوانیم یک همکاری خیلی درجه یک و استثنایی را با هم رقم بزنیم.
این فیلم غیر از خانم پسیانی چهره شناخته شده ای ندارد؟
گفتگوی «هنرمند» با «محمدرضا
سینمای جنگ هم
به گرفتن «سیمرغ
بله عرض کردم فیلم ســتاره های زیادی را در تعریف اســتارهای سینما ندارد ولی یک ستاره
دارد به نام خانم ستاره پسیانی و ستاره های کشف شده ای که انشاهلل به سینمای ایران معرفی
خواهند شد ،نوجوانانی که اولین بار در مقابل دوربین قرار می گرفتند و غوغا کردند و هر کسی
این فیلم را ببیند حتما تصدیق خواهد فرمود که این بچه ها کشــف های بزرگی هستند ،بسیار
مستعد و درجه یک هستند و من فکر می کنم اتفاقات بسیار بزرگی برای انها رقم خواهد خورد.
این موضوع به جذب مخاطب لطمه نمی زند؟
عقیده ما نه اینطور نیست ،من خودم معتقدم و ایمان دارم که االن دیگر کسی به واسطه اسم
فالن بازیگر نمی رود و پای فیلم بنشــیند ،ان چیزی که مخاطب را جذب می کند و به سمت
خودش می کشــاند قصه گو بودن و صاف بودن روایت یک فیلم و خوب بیان شــدن روایت و
خواســته کارگردان است که در یدو این افتاق افتاده اســت ،ما فکر می کنیم هر کسی فیلم
یدو را ببیند وقتی از ســینما بیرون برود به دیگران توصیه خواهد کرد تا انها هم بروند و این
فلیم را ببنید و ساعتی را با حس پاک و احساس لطیف بگذرانند و لذت ببرند ،یدو احساسات
مخاطبین و بینندگان را درگیر خودش می کند و این لطف خداوند است.
این نکته در فروش در گیشه تاثیر منفی ندارد؟
در مورد فروش گیشه هم من حس می کنم با همین استانداردی که از ان تعریف کردیم و به
ان فکر می کنیم و ان روایت درست می تواند انشاهلل در گیشه هم موفق باشد.
ایا به گرفتن سیمرغ جشنواره در هر بخشی امیدوار هستید؟
بله ما به گرفتن ســیمرغ امیدوار هستیم ،ما االن در بین شانزده فیلم و اثر مهم سال گذشته
که در شــرایط بســیار سختی فیلم ها را تولید کرده اند هســتیم ،قرار بر این شده که امسال
فیلم هایی که جزو شانزده فیلم هستند در یک بخش حداقل نامزدی داشته باشند پس طبیعتا
وقتــی ما نامزدی داریم امیدواریم اتفاق خوبی برای فیلم رخ بدهد ،به خاطر اینکه ما ســعی
کرده ایم فیلم را در استانداردهای کامال حرفه ای و و درجه یک سینما جلو ببریم ،کما اینکه
عوامــل و اصحابی که در کنار ما حضور داشــته اند همه درجه یکهای ســینما بوده اند ،فکر
در نشست خبری فیلم عنوان شد؛
مسئله«ابلق»انتخابمیانحقیقتیامصلحتاست
نرگس ابیار کارگردان فیلم ســینمایی «ابلق» در نشســت
رســانه ای این فیلم درباره انگیزه پرداختن به یک ســوژه
ملتهب اجتماعی توضیحاتی ارائه کرد.
نشست خبری فیلم سینمایی «ابلق» به کارگردانی نرگس
ابیار از اثار حاضر در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر عصر
دیروز ۱۴بهمن ماه در برج میالد برگزار شد.
در ابتدای این نشســت هوتن شکیبا در پاسخ به اینکه فکر
می کند ایا ایــن همکاری مجدد با نرگــس ابیار منجر به
دریافت سیمرغ دیگری برای او می شود ،بیان کرد :نمی دانم
این همکاری دوباره سیمرغ می اورد یا نه ولی فیلم رسالتی
داشــت که انجام داده امیــدوارم خوب دیــده و منصفانه
قضاوت شود.
الناز شاکردوســت هم در پاسخ به همین سوال بیان کرد:
گرفتن سیمرغ برای همه مهم اســت می خواستیم صدای
یک ســری از زنان باشیم که دستشان به جایی نمی رسد و
اینکه تاثیری داشته باشیم بزرگترین جایزه برای من است.
در ادامه نرگس ابیار درباره صدای نامناســب این فیلم در
ســالن اصحاب رسانه اظهار کرد :این ســالن ،سالن خوبی
نیســت .ما کــه فیلم نامه را نوشــته و اجــرا کردیم گاهی
دیالوگ ها را متوجه نمی شــدیم .اگر دوره بعدی جشنواره
اینجا برگزار شد امیدوارم این موضوع برطرف شود.
گالره عباسی دیگر بازیگر این فیلم گفت :این نقش چالش
زیادی برای من داشــت .کار کردن با خانم ابیار همیشــه
خیلی جذاب است .برای من هم نقش متفاوتی بود چون از
طبقه ای متفاوت بود ما می خواستیم به شکلی این نقش را
طراحی کنیم که تا حاال از من دیده نشــده است امیدوارم
باورپذیر هم شــده باشــد .به خاطر این نقش ده کیلو چاق
شدم.
هوتن شکیبا درباره ایفای این نقش متفاوت اظهار کرد :من
سعی کردم چالشی برای خودم ایجاد کنم ،این افزایش وزن
بود و در دوران قرنطینه که باشــگاه ها بسته بود به صورت
سنگین ورزش کردم در حین فیلمبرداری به لحاظ فیزیکی
خیلی سختی داشتیم.
ابیار درباره نســبت فیلم ابلق با جامعــه امروز توضیح داد:
هنرمند ایینه جامعه اســت اگرچه نشان دادیم که کاراکتر
اصلی ســکوت می کند و مصلحــت را انتخاب می کند ولی
می گوییم مصلحت یک مسکن موقت است اما هنوز ان زیر
موش ها زندگی می کنند و همان شرایط حاکم است .راحله
قصه ما انتخاب می کند کــه دروغ بگوید ،جبر محیط او را
وادار نمی کند.
او حاضر اســت جان بدهد تا حرف او را بپذیرند اما وقتی
ادم ها را می بینــد ،انتخاب می کند مصلحت را پیش بگیرد
این داستان ادم ها در یک شرایط پیچیده است.
این داستان تنها مختص ایران نیست برای همه جهان است.
ما این ســوال را می پرســیم که حقیقت درست تر است یا
مصلحت من راه کاری هم ارایه ندادم فقط مشــکل را نشان
دادم.
ابیار درباره نمادین بودن فیلم توضیح داد :نماد در فیلم های
من همیشه هست البته نه این طور که گل درشت باشد بلکه
تنیده در فیلم اســت .اگر نام این نمادها را اشیا بگذاریم که
کاراکتر و تفسیر دارند باید بگویم بله من معموالً این عناصر
را در فیلم هایم دارم.
وی افزود :فیلمنامه اولیه را پریســا کرزیان نوشــته بود که
برایــم جذاب بود .ما تصمیم گرفتیم روی این فیلمنامه کار
کنیم و بارها و بارها بازنویسی شد دوست دارم کار اقتباسی
کنم رمان ها و کتاب های جذابی داریم که حیف است زمین
بماند در اینجا هم دوست داشتم نگاه خودم را در فیلمنامه
داشته باشم. صفحه 4
مصباح» تهیه کننده فیلم «یدو»
مچنان جذاب است
غ» امیدوار هستیم
می کنیم این فیلم قابلیت و استعداد پدیده شدن در جشنواره را دارد و از خدا می خواهیم این
اتفاق بیفتد.
ساخت فیلم درباره جنگ همچنان جذابیت گذشته را دارد؟
بله همچنان جذاب اســت مخصوصا اگر نگاه نو باشد و از زوایایی به جنگ نگاه کند که به ان
کمتر پرداخته شــده باشد ،به هر حال نزدیک به سی سال است که جنگ تمام شده و ساخت
اثر جنگی االن یک بار ســنگین را روی دوش ســازندگان می اندازد به این دلیل که به خاطر
فاصلــه زیادی که از پایان جنگ تــا االن اتفاق افتاده برقراری ارتبــاط مخاطب با فیلم دفاع
مقدسی بسیار سخت است ،ممکن است بخش زیادی از مخاطب ما جوانها و نوجوانها باشند که
تصور دقیقی از جنگ و دفاع مقدس نداشته باشند ،بنابراین این فیلم و اثری که ما می خواهیم
تولید کنیم شاکله ذهنی انها را درگیر خواهد کرد و اگر خدای ناکرده اثری که تولید می کنیم
نتواند بار معنایی و محتوایی خودش را به دوش بکشــد و به مخاطب منتقل کند ممکن است
ما اطالعات غلط به مخاطب بدهیم و جوان خودمان را گمراه کنیم ،بنابراین ســاخت اثر دفاع
مقدسی بسیار مهم است و باید به ان دقت شود که اگر قرار است این بار به دوش کشیده شود
درست اتفاق بیفتد تا مخاطب گمراه نشود.
با برگزاری جشنواره در این شرایط و با وجود کرونا موافق هستید؟
بله با برگزاری جشــنواره در این شرایط طبیعتا موافق هستم به خاطر اینکه چراغ سینما باید
روشــن بماند و قرار نیســت ما صورت مســاله را پاک کنیم ،به هر حال تجربه جدیدی به نام
کرونا پیش روی ســینمای ایران وجهان قرار گرفت که باالخره نوع کنار امدن با این ویروس
و مشــکل در جاهای مختلف دنیا متفاوت بوده و در رویدادها و جشنواره های مختلف در دنیا
هم طبیعتا اینها متفاوت اســت ،بعضی از جشنوراه تاخیر انداختند ،بعضی ها تعطیل کردند و
بعضی ها هم برگزار کردند ،به نظرم این تصمیم تصمیم شــجاعانه ای بوده و ما باید یاد بگیریم
صورت مساله را پاک نکنیم ،به هر حال فیلمسازی و سینما غیر از جنبه های فرهنگی و ارزشی
و انگیزشی که در اهالی خودش ایجاد می کند در جنبه های اقتصادی هم سفره ای است که از
این راه ارتزاق می کنند ،ما نباید این سفره را محدود و جمع و چراغ سینما را خاموش کنیم.
پس شما موافق باز شدن سینماها هم هستید؟
فکر می کنم باید این اتفاق بیفتد و ســینماها باز شــوند ،ما امیدوار هســتیم بعد از جشنواره
سینماها با همین روشی که پیش گرفته شده و به نظر من روش معقولی است باز شوند ،مردم
یواش یواش این عادت که در خانه بنشــینند را ترک کنند و ارام ارام به ســینماها برگردند،
البته این نکته مهم است که سینما به هر حال سرگرمی است و ان چیزی که در اولویت است
سالمتی مردم و جان مردم است ،اگر قرار است جشنواره ای برگزار شود و یا سینمایی باز شود
اولویت باید سالمتی مردم باشد ،اگر این اتفاق رعایت شود من فکر می کنم سینما یکی از کم
خطرترین جاهایی است که می تواند در ایام کرونا فعالیت کند.
انتقاداتی که به شــکل انتخاب فیلم ها ،تعداد انها و حذف چند فیلم پر سر و
صدا شده را چطور ارزیابی می کنید؟
هم شــما یادتان است هم مخاطبین شما و هم ما که در هر دوره جشنواره و در هر جای دنیا
این افتاق می افتد ،باالخره یک سلیقه در هر دوره جشنواره حاکم می شود و یک سری فیلمها
ممکن است بیرون بمانند ،جالب است که امسال غیر از فیلم هایی که بیرون مانده اند تعدادی
از اصحاب رســانه که ســالهای پیش فعالیت می کردند هم به خاطر شرایط کرونا محدودیت
حضور دارند و انها هم االن دارند در کوی از رونق انداختن جشنواره می دمند ،اما حقیقت این
است که باید به این سلیقه ها احترام گذاشت ،خود من پارسال سه اثر در جشنواره داشتم که
یک کار را کارگردانی و دو کار را تهیه کردم ،امسال یک اثر دارم اما دو سال قبل من دو فیلم
را تقدیم جشــنواره فجر کردم که هیچکدام پذیرفته نشد و در عین حال من تابع قانون بودم،
خبرنگاری از من سوال کرد حاال که فیلم شما که فیلم مهمی است در جشنواره پذیرفته نشده
است ان را به جشنواره جهانی می دهید یا ناراحت هستید و قهر کرده اید؟ من گفتم ما سینما
را خانه خودمان می دانیم و از ان قهر نمی کنیم و معتقدیم فیلمساز و سینماگر صاحب سینما
هســتند و مدیران اجرایی در حقیقت مســتاجرهای سینما هســتند ،هیچوقت صاحبخانه از
مستاجر و خانه خودش قهر نمی کند و فیلم را به جشنواره جهانی فجر دادیم ،باید به سلیقه ها
احترام گذاشــت ،در هر دوره ای مخالف ها وجود دارد اما باید صبر ما زیاد شــود و عادت کنیم
علی رغم اینکه شاید بعضی چیزها در ظاهر به خیر ما نباشد اما به خیر باطنی ان اعتقاد داشته
باشــیم و کمک کنیم به رونقی که االن در فضای ســینما ایجاد شده است ،به نظر من فروش
بلیت در این چند روز اشتی جذاب مخاطبان با سینما است.
فضای رقابتی بین اسپانســرها و تهیه کننده ها به شکل برابر و عادالنه پیش
می رود و همه فیلمها می توانند از شرایط مشابهی برخوردار باشند؟
نه ،هیچوقت این اتفاق نیفتاده و نمی افتد و این فضای عادالنه ایجاد نمی شــود ،طبیعتا وقتی
یک تهیه کننده ارتباط بهتری با اسپانســر و سرمایه گذار دارد این ارتباط را برای خودش نگه
می دارد و عدالتی حاکم نیســت ،این بســتگی به توانایی و هنر و قدرت چانه زنی دارد و اینکه
بتوانید ســرمایه گذار و اسپانســر را جذب کنید ولی اینکه بگوییم یک سرمایه بیاید و عادالنه
بین فیلمسازها توضیع شود یک شعار خیلی دوردست است که در عین حال ارمانگرایانه و ایده
ال گرایانه اســت ،به نظر می رسد ارشاد و مجموعه سازمان سینمایی می تواند مراکز شتابدهی
و جذب ســرمایه ای رو داشته باشد ،اثار به انجا برود و سرمایه گذارانی که عالقه مند هستند
در این حوزه وارد شوند و سرمایه خودشان را انجا قرار بدهند ،شفاف ترین راه و بهترین راه به
نظر من ورود سینما به بورس است ،اگر این اتفاق بیفتد وسینما وارد بورس شود تا کسانی که
عالقه مند هســتند در سود سینما سهم داشته باشند از طریق بورس بتوانند سرمایه خودشان
را وارد پروســه تولید سینما کنند و به این وسیله هم به رونق سینما کمک کنند و هم به ان
منافع مادی که برای خودشان مدنظر دارد برسند.
5
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
یادداشت
یادداشت اختصاصی
«مهدی جعفری»
کارگردان فیلم «یدو»
من زاده ی شهر اهوازم .کودکی و نوجوانی ام بر روی خاک گرم
خطه ی ملتهب خوزستان گذشته است .این شانس را داشته ام
که ترس و دلهره ی نزدیکی دشمن در پشت درواز های شهر را
از نزدیک لمس کنم .در اغاز پائیز 59به اتفاق دوستان همبازی
یکهفته در تمام کوچه های محله ســنگر کندیم و در مسجد
محل اموزش کار با اســلحه گرم ام یک و ژ 3-را فرا گرفتیم و
درســت یکهفته پس از شروع حمله دشمن و به اصرار و حکم
بزرگترهایمان سوار بر مینی بوسی که به مقصدی نامعلوم میرفت
شهر و دیار خود را ترک کردیم .درست روزی که به دنیا امده بودم
مادرم دست مرا گرفت و به زور توی صندلی مینی بوس انداخت.
بغض گلویم را گرفته بود .نگاه پر از حسرتم روی سنگرهای خالی
و کوکتل مولوتف های استفاده نشده ای ماند که روز قبلش ساخته
بودیم .به امید اینکه یکی دور روز دیگر بازگردیم فقط یک زنبیل
پر از اذوقه با خود برداشته بودیم و یک جفت دمپایی پایمان بوداما
دلشوره عجیبی داشتم( .به دلم افتاده بود که دیگر هیچوقت این
شهر را نخواهم دید) شاید همین جمله مشترک میان صدای
درون من و اقای صمد طاهری نویســنده داستان کوتاه (زخم
شیر) بود که جذابیت جهان یکه ی ان داستان را برایم دو چندان
کرد و مرا مطمئن از اینکه باید فیلمی درباره سختی این دوران
و تلخی ان احساسات بسازم .اما فقط تلخی نبود .شیرینی خلق
لحظه های ناب برای بقا در این شرایط سخت ،توجه به طبیعت
و حیات که بی توجه به جنگ و خطرات ان داشــت به مسیر
همیشــگی خود ادامه میداد و نیز تالش برای خلق یک تاثیر
احساسی تلخ امیخته به حس غرور و افتخار ،همه اینها و کمی
بیشتر ،ارزوهایی بودکه میخواستم در یک درام کوچک و انسانی
به ان دســت یابم .حاصل تالش گروهی من و همکارانم برای
نمایش این لحظه ها و احساسات پیچیده ،لحظه لحظه فیلم یدو
را ساخته است اینکه چقدر موفق بوده ایم داوری ان با مخاطبان
فیلم خواهد بود .خدا را شاکرم که در این سال سخت به همه ما
توفیق ،توان و همت کار داد .سپاسگزارم از کانون پرورش فکری
کودکان و نوجوانان و بنیاد سینمایی فارابی که بدون حمایت و
اعتماد انها این فیلم ساخته نمیشد واز همه عوامل وهمکارانم در
این پروژه کمال تشکر را دارم که نگذاشتند سختی و عرقریزان
پشت صحنه خللی در جهان باور پذیر جلوی دوربین وارد کند.
امیدوارم همه مخاطبان یدو از تما شای ان لذت ببرند.
خبر
بلیت فروشی استانی سینماهای
حوزه هنری در جشنواره فیلم فجر
مهدویان در نشست خبری فیلم عنوان کرد؛
«شیشلیک»همانکمدیمطلوبمناست
نشســت خبری فیلم ســینمایی «شیشــلیک» ســاخته
محمدحســین مهدویــان از اثار حاضر در ســی و نهمین
جشنواره فیلم فجر شامگاه دوشنبه ۱۳بهمن در برج میالد
برگزار شد.
در ابتدای این نشست مهدویان که به صورت انالین در این
برنامه حضور داشت ،گفت :از اینکه نتوانستم بیایم ناراحتم
چون ما ســالی یک بار با بچه هــای مطبوعات وعده داریم
اما خوشــحالم این امکان این چنین فراهم شد .وی افزود:
مدت ها بود دوســت داشــتم فیلم کمدی کار کنم مدام به
ایده های مختلف و فیلمنامه های مختلف فکر می کردم یک
روز تصادفاً امیر ژوله را دیدم .او یک داســتان یک خطی را
برایم تعریف کرد و احساس کردم این همان چیزی است که
به دنبالش هستم اما فکر کردم باید کمدی خودم را بسازم
من ان چیزی که االن مرسوم است.
مهدویان درباره نسبت شیشلیک با دیگر اثار کارنامه خود
گفت :به هر حال هر فیلمی که کار می کنیم تجربه متفاوت
اســت اما مولفه های خــود را دارد که تکرار می شــود هر
فیلمســازی دوست دارد فیلمش رنگ و بوی خود را بگیرد.
کارگردان همیشــه دوست دارد رد پای خود را بتواند تکرار
کند« .شیشــلیک» هم از این قاعده مستثنی نیست چه به
لحاظ مضامین و چه شیوه اجرایی همینطور است .فیلم یک
تجربه متفاوت برای من است.
شباهت هایی به لحاظ اجرا به «التاری» دارد اما در مجموع
با اثار قبلی من متفاوت است .مهدویان درباره اصالحیه های
اعمال شده بر فیلم شیشلیک گفت :هر فیلمی روح و جهانی
دارد که ان جهان باید حفظ شــود و ما هم همه تالشمان
را کردیم و با گفتگویی که با دوستان نظارت داشتیم سعی
کردیم ممیزی به گونه ای باشد که جهان فیلم لطمه نخورد.
فکر می کنم این نســخه که در جشنواره نمایش داده شد،
همــان جهان را دارد .به هر حــال در بخش هایی تغییراتی
رخ داد که ترجیح ما این بود که این اتفاق نیفتد کســی از
ممیزی اســتقبال نمی کند و ان را به اغوش نمی کشــد اما
ممیزی هایــی به فیلم خورد ولی به نظرم اســیب جدی به
فیلم نزده است.
مهدویــان در ادامــه با تکذیــب انعقاد قــرارداد همکاری
مســتمر با یکی از ســرمایه گذاران بخش خصوصی گفت:
اینکه سرمایه های خصوصی وارد سینما می شوند و گردش
اقتصــادی ایجاد می کنند باید قدر دانســت اما من قرارداد
بلندمدتــی با انها نــدارم .من حاال بــا تهیه کننده دیگری
مشغول به کار هستم جاهایی که یک جریان مالی در سینما
راه می اندازند باید به فال نیک گرفت.
وی دربــاره نمادگــذاری گفــت :نمی دانم حــد افراط در
نمادگذاری چیست .خودم سعی کردم فیلم متعادلی بسازم
و به نظرم افراطی در ان نشــده است .مهدویان گفت :یکی
از دالیلی که تاکید داشــتیم معلوم باشد اینجا حاشیه شهر
و بخشــی از ایران است نه یک جهان تمثیلی این بود که از
جهان تمثیلی فاصله بگیریم و به سمت نمادگرایی نرود .در
فیلم تالش شده اینچنین نباشد.
مهدویان درباره اینکه ایا این فیلم پایانی بر سفارشی سازی
اســت؟ بیان کرد :به هــر حال برخی حرف هــا برای خود
بازار دارد من به تک تــک فیلم هایم عالقه دارم ،فیلم های
مهمی بوده اند هر کدام در ســینما دیده شده اند از هرکدام
از فیلم هایــم انرژی می گیریم یاد گرفته ام این اظهار نظرها
تالش مذبوحانه برای کشاندن ترمز من و گرفتن انرژی من
است اما من ناراحت نمی شوم.
ژوله توضیح داد :چند سالی اینکه مرتکب بازیگری می شوم
دوست داشتم در این فیلم هم بازی کنم هرچند کوتاه .اما
به مهدویان گفتم شرطم این بود در این فیلم بازی کنم اما
چون ساختش مهم بود ،نظر شما مهم است مهم برایم این
بود که بهترین اتفاق برای فیلم رخ بدهد و این جمع بهترین
را برای فیلم رقم زدند .حسین کرمی عضو تیم طراحی فیلم
گفت :بــه نیابت از عوامل فنی کار می گویم امیدوارم از کار
ما راضی بوده باشــید .منصوری بیــان کرد :فیلم در دوران
سختی کار شد ،حاصل تالش دوستانی بود که صادقانه کار
کردند ،از همه تیم تشکر می کنم .سخت بود ،تالش زیادی
شد تا فیلم به جشــنواره بیاید ،امیدوارم فیلم دیده شود و
فضای گفتگو بین فیلمســازان ،حاکمیت و دولت در ارتباط
با فیلم هایی از جنس «شیشلیک» فراهم شود.
۲۰ســینمای حوزه هنری در اســتان ها همــراه با پنج
سینمای تهران ،میزبان سی و نهمین جشنواره فیلم فجر
خواهند شد .از امروز چهارشنبه ۱۵بهمن ماه در استان ها،
۲۵سینما از زنجیره سینماهای «بهمن سبز» حوزه هنری
جمعاً در ۱۴اســتان کشور میزبان مخاطبان خواهند بود.
این سینماها شامل سینما ایران و انقالب ارومیه ،پردیس
ســینمایی قدس تبریز ،پردیس سینمایی هویزه و سینما
افریقا مشهد ،پردیس سینمایی ساحل و سینما فلسطین
اصفهان ،پردیس ســینمایی اکســین اهواز ،ازادی ابادان
و سینما نخل خرمشهر ،ســینما ازادی کرمانشاه ،سینما
ایران شیراز ،ســینما فلسطین بروجرد ،پردیس سینمایی
بهمن شهرکرد ،ســینما بهمن قزوین ،ســینما فلسطین
همدان ،ســینما بهمــن مالیر ،پردیس ســینمایی عصر
جدید گرگان ،پردیس ســینمایی بهمن سنندج و سینما
ازادی بیجار است .رزرو اینترنتی بلیت این سینماها برای
جشنواره فجر از بعدازظهر سه شنبه ۱۴بهمن ماه اغاز شده
اســت .برخی از این پردیس ها ازجمله پردیس سینمایی
عصر جدید گرگان ،پردیس ســینمایی بهمن شــهرکرد،
پردیس سینمایی بهمن سنندج و… برای نخستین بار پس
از توسعه و بازسازی کامل توسط موسسه «بهمن سبز» و
تبدیل به پردیس مجهز چندسالنه شدن ،مورد بهره برداری
قرار می گیرند .پیش ازاین هم زمان با اغاز رسمی جشنواره
فجر در تهران ،پنج سینمای ازادی ،افریقا ،بهمن ،سپیده
و استقالل از سینماهای حوزه هنری در خدمت شهروندان
پایتخت قرار گرفتند .زنجیره سینماهای «بهمن سبز» از
اوایل دی ماه هم زمان با تغییر وضعیت شیوع ویروس کرونا
و زرد شدن استان ها فعالیت خود را از سر گرفته بودند. صفحه 5
6
مسعود فراستی منتقد سینما:
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
«بی همه چیز» در جشنواره امسال یک واقعه است
www.honarmandonline.ir
رادیوولتوییزون
RADIO&TV
خبر
با اضافه شدن «کورش سلیمانی» به جمع بازیگران:
تصویربرداری «بچه مهندس »۴
از نیمه گذشت
بــا ادامه تصویربرداری «بچه مهندس »۴به کارگردانی احمد کاوری
در تهران ،یک بازیگر جدید نیز به این پروژه اضافه شد .سعید سعدی
تهیه کننده ســریال «بچه مهندس »۴ضمن اعالم این خبر گفت:
تاکنون حدود ۵۵درصد از تصویربرداری به پایان رســیده و گروه در
تالش هستند که سریال هر چه زودتر برای پخش از کنداکتور سیما
اماده شود.وی همچنین افزود :گروه در حال حاضر در لوکیشن فرودگاه
سپهر مشغول تصویربرداری هســتند .ثریا قاسمی ،فرهاد قائمیان،
محمدرضا رهبری ،مهشید جوادی ،عبدالرضا اکبری ،سهند جاهدی،
عباس جمشیدی فر ،ســیاوش چراغی پور ،شیوا خسرومهر ،عزت اهلل
مهراوران ،شهین تسلیمی ،محمدرضا هدایتی ،امید روحانی بازیگرانی
هستند که تا به امروز مقابل دوربین سریال جدید احمد کاوری رفته اند.
قرار است در روزهای پیش رو بازیگران دیگری نیز به این پروژه اضافه
شوند .دیگر عوامل «بچه مهندس »۴عبارت هستند از :نویسنده :حسن
وارسته ،مشاور و ناظر کیفی :سیدعلی حمیدی ،مدیر تصویربرداری:
علیرضا رجایی مقدم ،سرپرست گروه کارگردانی و برنامه ریزی :سعید
نقدزاده ،طراح صحنه و لباس :امیر ملک پور ،طراح گریم :سیدجالل
موسوی ،مدیر صدابرداری :محمد شیوندی ،تدوین :مهدی سعدی،
اهنگساز :مسعود سخاوت دوست ،مدیر تولید :جواد سلیمانی ،مدیر
برنامه ریزی :محمدجواد سعدی ،گروه کارگردانی :فرانه نصری ،حسن
ســاالر ،ایرج کریمی ،منشی صحنه :ماه گل کرامتی ،جلوه های ویژه
رایانه ای :فرید ناظرفصیحی ،عکاس :امین مرادی راد ،مشاور هوا و فضا:
علیرضا حاجــی زاده ،گروه تدارکات :مراد خانه زاد ،عبدالرضا بهرامی،
کامبیز محمدی و مشاور رسانه ای :امین اعتمادی مجد.
مســعود فراستی منتقد ســینما درباره فیلم «بی همه چیز» گفت :این فیلم در جشنواره امسال
یک واقعه اســت ،به پرویز پرســتویی برای این بازی باید گفت افرین و هادی حجازی فر خیلی
خوب بود .مســعود فراســتی در میز نقد فیلم سینمایی «بی همه چیز» گفت :این فیلم سومین
فیلم محسن قرایی است .از نظر من دو فیلم قبلی قرایی قابل بحث نیستند و فیلم های ضعیفی
به حســاب می ایند .این فیلم اقتباسی از نمایشــنامه «مالقات» اثر فردریش دورنمات است که
اینجا نامش «بی همه چیز» شــده اســت که بــه اعتقاد من اصال عنوان خوبی نیســت چراکه
«مالقات» عنوانی به مراتب گویاتر به حســاب می اید .مالقات یا مواجهه؛ «مواجهه» گویای اثر
است ،مواجهه زن غریبه اشنا با محبوبترین ادم شهر که در نهایت به هم می ریزد .وی ادامه داد:
در مورد بازی ها باید بگویم که همه بازیگران فیلم خوب بودند .پرویز پرســتویی بعد از مدت ها
بسیار عالی و درونی بود افرین .هادی حجازی فر بی نظیر بود و هدیه تهرانی و باران کوثری.
محمدتقــی فهیم نیز درباره فیلم توضیح داد :اولین مســاله فیلم با وجود تمام اهمیتش ،توجه
کارگردان در بازنویسی منبع و ایرانی کردن کار است .الزم است به گفتگوی تروفو با هیچکاک
دربــاره فیلم «پرندگان» اشــاره ای کنم؛ «تروفو از هیچکاک می پرســد چند بــار پرندگان را
خوانــدی؟ هیچکاک می گوید یادم نمی اید! فکر می کنم یک بار خواندم و بعد پرتش کردم ».و
بعد پرندگانی را می سازد که در تاریخ سینما کامال منحصربفرد است و به شدت و قوت فیلمی
اســتعاره ای از اب در می اید .وی ادامــه داد :منظورم این بود که وقتی می خواهیم از یک متن
اقتباس کنیم باید متن را کنار بگذاریم و فیلم خودمان را بسازیم .اشکال کار اینجاست که اسم
فیلم« ،بی همه چیز» اســت؛ اولین نقطه مشکل اینجاست .چرا نویسنده نام فیلم را می گذارد
«مالقات بانوی ســالخورده»؟ اگر قرار بود در کار دست ببرد باید به نفع تعمیق شخصیت اول،
کار را جلــو ببــرد .تقطیع ها و حس هایی که فیلم ایجاد می کنــد ،نمی تواند در کنار مردم قرار
بگیرد؛ مردم عموماً مورد تحقیر قرار می گیرند یعنی بدمن فیلم ،مردم شــدند در حالی که در
نمایشنامه اصلی ،مردم «بدمن» نیستند و در واقع عناصری هستند که اگر فریب می خورند در
تداوم کاری کارســتان می کنند و قهرمان جمعی می سازد و در کار صحنه ای که من کار حمید
سمندریان را دیدم ،بسیار بروز و ظهور دارد و اصال به سمتی نمی رود که به مردم اهانتی شود
بلکه تبدیل به قهرمان می شوند .این اتفاق به نظر من ناخواسته بوده؛ یعنی دوربین اقای قرایی،
دوربین خوبی است فقط جایی که به سمت مردم می رود دچار مشکل می شود که ممکن است
در اجرا درنیامده باشد.
سیدناصر هاشم زاده منتقد سینما نیز درباره این فیلم بیان کرد :ایرادهایی که شما در مقایسه با
اصل اثری که از ان اقتباس شــده ،وارد شد ،بیشتر تفاوت ها بود و به نظرم مشکل فیلم نیست،
چراکه اگر این تفاوت ها لحاظ نشــود دیگر نمی توان به ان گفت فیلمی اقتباسی .ما باید ببینیم
فیلمســاز در روند بومی سازی فیلم چه کاری انجام داده است و وقتی دست به اثری می برد که
خودش در ســابقه تاریخی اش مساله دارد ،باید اثری بسازد که بو و مزه و حس و حال اینجایی
داشــته باشد .اینکه داســتان ،حرکت های دوربین و قاب ها ضد مردم شده به این مواجهه که در
نهایت مواجهه مردم با خودشــان اســت ،تاکید دارد .وی تصریح کرد :همچنان که ما هنوز اهل
کوفه را بی وفا می دانیم با وجود اینکه مردم هستند و در پایان نیز بر حسین (ع) می گریند .من
فکر می کنم اقتباس کارگردان از اثر «مالقات بانوی ســالخورده» اقتباســی بوده که به یک نوع
فرهنگ توجه کرده اســت که ممکن است در بین ما باشد یا غربی ها؛ و فیلمساز در بین همین
تفاوت هایی که اینجا ذکر شــد اســتقالل خودش را نشان داده است .بازی های خوبی نیز گرفته
اســت که خسته کننده نیســتند و از همه شخصیت ها برداشت درستی برای مخاطب ایجاد می
شــود که همه اینها به این دلیل اســت که روی نمایشنامه خوب کار کرده است و ان چیزی را
که از ان اقتباس کرده ،اشــراف دارد .کسی که اشراف نداشته باشد ،در زمان اقتباس مواردی را
از دســتش خواهد رفت و این اشــراف سبب می شود فیلمساز بجا حرفش را مطرح کند .مسعود
فراستی با اشاره به اینکه به فیلمساز جوان و کاری که کرده است ،نمره می دهد ،گفت :میزانسن
پشــت وانت و زمانی که امیرخان باید پیاده شــود ،هوشــمندی کارگردان را نشان می دهد که
مخاطب دور وانت را نمی بیند و جایی دیده می شــود که امیر ایســتاده اما نمی دانیم اطراف چه
قرار دارد؛ اندازه نما خیلی درســت است .سپس 4نمای تک تک نشان می دهد که اطراف را به
نمایش می گذارد .این پالن ،به معنای انتقال حس و یاد گرفتن ارام ارام ســینما است .از طرفی
دیگر ،اشــکال فرمی کار را می توانم تمامی اسلوموشــن ها فاجع ه بدانم .اسلوموشن در سینمای
جهان و ایران و کال فاجعه اســت .اسلوموشن اگر دو چیز اصلی را در نظر نگیرد تبدیل به زاویه
دید ( )POVفیلمســاز می شود؛ اسلوموشــن زمانی معنی دارد که از نگاه یک شخص در درون
فیلم باشد نه نگاه فیلمساز .نکته بعدی اینکه ما انسان ها در شرایط عادی اسلوموشن نمی بینیم
و فقط در لحظه مرگ؛ مرگ خود یا مرگ عزیزی اســت که می توانیم اسلوموشن ببینیم در غیر
اینصورت متعلق به فیلمســاز است که هر فیلمسازی گرفته باشد ،غلط است .در اخر باید بگویم
این فیلم در جشنواره امسال یک واقعه است و فیلمسازان باید بدانند میشود مسئله داشت. صفحه 6
گفت وگو با «اکبر گلپایگانی» مرد حنجره طالیی به مناسبت سالگرد تولدش
42سال در خانه نشستم و تماشا کردم ،گالیه ای هم ندارم!
بعضی نام ها از یاد نمی روند؛ حتی اگر سال ها صدا و تصویرشان در کنج خانه ای حبس
شــود و بازار هنر را ســتاره هایی دنباله دار قبضه کنند؛ ستاره هایی که ناگهان ظهور
می کنند و به همان ســرعت فراموش می شــوند ،اما بیش از چهار دهه خاموشی نیز
نتوانسته گلپا را از حافظه موسیقایی مردم ایران زمین پاک کند .هنوز هم «می دونستی
فقط تو رو دارم ،رفتی نموندی ،چرا مرغ امیدو از این خونه پروندی»« ،پس از تو نمونم
برای خدا ،تو مرگ دلم را ببین و برو»« ،روی برگی بنویس عشــق ،بنویس با چشــم
خیس عشق» و ده ها قطعه دیگرش را دوستدارانش از نسل های مختلف ،همچنان بارها
و بارها گوش می دهند .اکبر گلپایگانی می توانست مانند بسیاری دیگر از هنرمندان،
کوله بار ســفری همیشگی ببندد ،اما خاموشی در ســرزمین مادری را به حضور روی
صحنه های غربت ترجیح داد .دهم بهمن ماه ،تولد «مرد حنجره طالیی» موسیقی ایران
بود .در هشتاد و هفتمین سال زندگی ،غمگین است ،اما دلگیر نه .اشک در چشمانش
حلقه می زند ،ولی عشق ،کلیدواژه صحبت هایش به شمار می رود .گفت وگوی ما با اکبر
گلپایگانی را به مناسبت زادروزش می خوانید:
اقای گلپایگانی ،این روزها برای شما چگونه می گذرد؟
هر شب ســاعت ۹می خوابم ،ساعت ۶صبح بیدار می شوم و تا ساعت ۱۰صبح ورزش می کنم.
بعد از ان جوابگوی تمام مردم ســرزمینم به ویژه هنرمندان هســتم .هر کسی ،هر کاری با من
داشته باشد ،حرفش را می شنوم .البته حلقه دوستان من محدود به هنرمندان نیست و در میان
ورزشــکاران هم با عزیزانی مثل اقای طالقانی ،کشــتی گیر بی نظیر ،دوستی دارم .اقای نوریان،
هافبک سابق تیم ملی که همبازی من در دوران جوانی بوده ،اقایان نواموز ،سلطانی ،افتخاری و
...همگی با من دوســت هستند و به من محبت دارند .ان ها راجع به هیچ کسی ،حتی یک کلمه
بد بر زبان نمی اورند و مانند من عاشق ایران هستند.
به دلیل همین عشق بسیار ،هیچ گاه ایران را ترک نکردید؟
هرچه می خواهند بگویند ،اما من دوســت دارم در این مملکت بمانم .به پشــتوانه دوســتانم و
مردمی که در میان ان ها بزرگ شــدم ،نمی توانم از ایران دور شوم .من در خیابان شهباز ،سه راه
شــکوفه بزرگ شــدم .خانه من روبروی خانه پیرمردی بود به اســم «حاج اقا محمد ایرانی» او
مردی موسیقی شناس و بی نظیر بود که به همه کمک می کرد .اسم او را «حاج اقا محمد حزین»
گذاشــته بودم؛ «حزین» نام گوشه ای در موسیقی اســت .من روی اوازهای خودم ،ملودی هایی
ســاختم .البته برخی می گویند این گونه نبود که من هم می گویم« :باشد ،ان گونه است که شما
می گویید ».ولی به هرحال ،در یکی از قطعه هایم گفتم« :پیش ما ســوختگان مســجد و میخانه
یکیســت ».درمجموع یک شعر بد هم نخواندم .امیدوارم مردم مخصوصاً جوانان ،هنرمندان خود
را بشناسند و بدانند ان ها چطور زندگی کردند؛ هنرمندانی مثل حاج اقا محمد ایرانی ،اقای ادیب
خوانساری و حسین طاهرزاده .البته همین حاال در بسیاری از شهرهای ایران ،هنرمندان بزرگی
هستند که باید زیر بغل ان ها را گرفت .هنرمندان بزرگی بودند و هستند که رسم زندگی ،ادب،
هنر ،محبت نســبت به کوچک تر و گرفتن زیر بغــل هنرمندان جوان تر را اموختند؛ هنرمندانی
مثل اقای حســن کسایی ،اقای جلیل شــهناز و اقای جالل الدین تاج اصفهانی .این بزرگان در
حقیقت شاهکار بودند ،از همه چیز خود گذشتند و فقط به کاری پرداختند که بلد بودند .ان ها
بر علم موسیقی تسلط داشتند و فقط به دنبال همان رفتند .این هنرمندان می توانستند به سراغ
هزار کار دیگر نیز بروند ،اما این کار را انجام ندادند.
کدام یک از اثاری که خواندید را بیش از دیگر قطعات خود دوست دارید؟
من ۱۷ســال خواننده «گل هــای جاویدان» بودم؛ همــراه با هنرمندانــی ازجمله اقای ادیب
خوانســاری ،اقای بنان ،اقای طاهرزاده و اقای عبدالوهاب شهیدی ۱۷ .سال اواز خواندم و فقط
با یک ترانه مشهور نشدم .به طور مثال «مست مستم ساقیا دستم بگیر» تنها یکی از اثار ماندگار
من اســت .در ان زمان هنرمندان برجسته ای مشغول به کار بودند ،مثل مرتضی خان محجوبی
که نمی دانم درباره او چه باید بگویم؛ از بس موســیقیدان بزرگی بود .اقای بدیعی ،اقای یاحقی،
اقای شــهناز ،اقای کسایی و علی تجویدی؛ همگی استاد بودند .البته افراد منفی باف زیادی هم
می گفتند« :گلپا نمی تواند ترانه بخواند ».اولین ترانه را خواندم و مورد اســتقبال هم قرار گرفت:
«خدایا خدایا چرا از من او را گرفتی که ماتم بگیرم»؛ قطعه ای از اقای لشــگری .فقط با دو بار
تمرین ،ترانه را خواندم .یک بار گوش کردم و دور دوم به اجرا پرداختم .اهنگ های بسیاری دارم
که همگی خوب بودند و شعرهای بسیار خوبی هم خواندم .اهنگ هیچ کسی را هم باز بازخوانی
نکردم ،ولی با بسیاری از بزرگان موسیقی مثل اقای تجویدی ،اقای روحانی ،اقای توکل و اقای
پازوکی همکاری داشــته ام که همگی هنرمندان بی نظیری بوده اند .درنهایت دشمنان دیدند از
این سو هم نمی توانند به من ضربه بزنند.
چه متر و معیاری برای انتخاب شعر و ترانه داشتید؟
برای هر کســی که احســاس می کردم کاری انجام داده ،قطعه ای می خواندم .فرقی نمی کرد از
کدام ســمت و طایفه باشد .برای امیرالمومنین هم اهنگ خواندم؛ «همه درها اگر بسته در قصر
خدا بازه ،بگو هو یا علی موال علی موال سبب ســازه ».برای هر کســی که به نظر من کار خوبی
انجــام می داد ،ترانه و اواز می خواندم .معتقدم درنهایت تاریخ باید قضاوت کند .خودم هیچ وقت
نمی گویم ،اما بســیاری معتقدند من اواز را به شــکل ملودی دراوردم تا مردم ان را از خودشان
بدانند .هرچند دشمنان را هم دوست می دانم اما امیدوارم زودتر بروم تا بیش از این پشت سرم
صحبت نکنند .اگر هم حرفی می زنند ،حداقل بگویند گلپا چنین کارهایی را هم در زندگی انجام
داد؛ نــه اینکه بــا عقده صحبت کنند .برای چندمین بار تکرار می کنم که همه را دوســت دارم
و به همه عشــق می ورزم .اگر قرار باشــد روزی زندگی من پایان برسد ،با امادگی کامل از دنیا
خداحافظی می کنم ،چون دیگر ماندن در این دنیا که همه در حال تبدیل به دشــمن هســتند،
بســیار بد و دردناک اســت .کاش همه مهربان شــویم و البته کاری هم که بلد نیستیم را انجام
ندهیــم ،چون عاقبت خوبی ندارد و نتیجه ان به خودمان برمی گردد ،به طور مثال وقتی من بلد
نیستم بودجه مملکت را بنویسم ،نباید این کار را انجام دهم .من خواننده هستم ،در این مملکت
زندگی می کنم؛ هیچ کجا نرفتم و نمی روم .از مردم هم بســیار ممنونم که هنوز من را فراموش
نکرده اند .ادم هایی که بدی می کنند ،خودشان نمی دانند ،اما به طور اتوماتیک مرخص می شوند.
دوست دارم در این مملکت بمانم .همین تلفن هایی که از صبح اغاز می شود و تا شب ادامه دارد
باعث دلگرمی من است.
چه توصیه ای به خوانندگان جوان دارید؟
شــاگردان خوب بســیاری دارم .امیدوارم درس بگیرند و بدانند موسیقی فقط سه گاه ،چهارگاه،
کشــته مرده ،حزین و ...نیست .این ها درس هستند .شــما می توانید از این دروس ،نکاتی پیدا
کنید؛ نکته ای که من پیدا کردم و همان دســتگاه هشتم موسیقی یعنی دستگاه عشق نام دارد.
هر فردی در زندگی به راهی می رود؛ فردی ســاختمان می سازد ،دیگری مبل و دیگری اتومبیل
می ســازد ،اما باید بدانیم که نمی توانیــم هیچ کدام از ان ها را با خود ببریــم .درواقع امانت دار
هســتیم؛ ولی مهم این اســت که امانت دار خوبی باشــیم یا بد .یکی کارهای بدی با پول انجام
می دهد و دیگری عشق می ورزد و دوستی می کند .سراخر هم باید تمام امانت ها را تحویل دهیم
و دست خالی برویم ،به همین دلیل زندگی را فقط و فقط در عشق می بینم.
خدا ما را به وجود اورده و اص ً
ال خلق شده ایم تا امتحان بدهیم .من حتی افرادی که به من بدی
کرده اند را دوســت دارم .اتفاقاً خوب شد این اتفاقات رخ داد تا بدانم بدی ،بد و خوبی ،بد است.
صبح با خنده از خواب بیدار می شــوم ،حرف می زنم و از صبح زیبا و عمری که خدا داده ،لذت
می برم .اگر می خواســتم از ایران بروم ،می رفتم .البته مسافرت به خارج از کشور دارم و فرزندانم
را می بینم ،اما انچه می گویم ،عشــق است .اگر توانســتیم کسانی که به ما بدی کردند را بدون
7
چهارشنبـــــــه 15بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1384
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
اخبار
اعضای هیئت مدیره کمیته
موسیقی انجمن اهدای عضو
ایرانیان معرفی شدند
عقده ببخشــیم و دستشان را بگیریم ،کار درســتی کرده ایم .اص ً
ال معتقدم ان ها زندگی را به ما
یاد می دهند .همه را دوســت دارم و باز هم ازاد هستند به من بدی کنند ،اما به دیگران به ویژه
جوانان بدی نکنند و اجازه دهند ان ها راه خودشان را بروند.
درباره «مرد حنجره طالیی» صحبت کنید .این لقب از کجا امد؟
مردم مرا دوست داشتند و به من می گفتند «حنجره طالیی» .من کار خودم را می کردم و سعی
داشــته و دارم زیر بغل جوانان را بگیرم .در ســن و سال جوانی قطعاتی خواندم که خوشبختانه
مقبول مردم واقع شد .در ان روزگار برخی اعتقاد داشتند« :اواز ُمرده است» که البته من چنین
فکر نمی کردم .مردم مرا دوســت داشــتند و این صحبت ها را بیان می کردند ،وگرنه هنرمندان
زیادی بودند که همگی خوب می خواندند .باید راهی پیدا کنیم موســیقی ما که موسیقی بسیار
زیبایی اســت را از دست ندهیم .به قول اقای جلیل شهناز ،بعضی ها حرف هایی می زنند که ادم
شاخ درمی اورد .اتفاقاً وقتی این صحبت ها را مطرح کنند ،مشخص می شود دستگاه های موسیقی
ایرانی چه می کند و چگونه روح انسان را صیقل می دهد.
نظر شما در مورد خواننده های کنونی چیست؟
من تمام خواننده های ایران را دوست دارم و به صدای همه ان ها گوش می دهم .هر کدام از این
بچه ها که امروز می خوانند ،روش خاصی دارند .نمی خواهم از کسی نام ببرم ،چون باعث دلخوری
می شود و بعضی ها ،برداشت های ناپسندی انجام می دهند .موسیقی یک هنر است .ما هنرمندانی
داشــتیم که گرسنگی کشیدند ،اما حرمت هنر را حفظ کردند و به همین دلیل باید قدر هنر را
بدانیــم و از جوانان هم حمایت کنیم تا ان ها نیز این راه را ادامه دهند .بســیاری از خوانندگان
جوان نزد من امده اند و با ان ها دوســتی هم دارم .تعداد ان ها خیلی زیاد اســت و ممکن است
به دلیل فراموشــی نتوانم از همه ان ها نام ببرم و باعث رنجش دیگر عزیزان شوم .باز هم تاکید
می کنم که همه ان ها را دوست دارم.
وضعیت موسیقی امروز ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
از فردی که در حوزه هنر و ادبیات فعالیت می کند ،ابتدا باید یک جمله بپرســیم« :شــما برای
موســیقی ،شــعر و ادبیات مملکت خود چه کرده اید؟» این موضوع بســیار مهم است .انچه از
موســیقی می دانیم ،این است که موســیقی برای صیقل دادن روح جوانان است .باید روی این
نکته بســیار کار کنیم؛ نکته ای که من و بســیاری دیگر به خوبی بلدیم ،و اگر توجه نکنیم ،در
جاهای دیگر به نداری می خوریم و حیثیتی که برای موســیقی ما در طول ســال ها جمع شده
نیز از دســت می رود؛ نتیجه این خواهد شد که مردم بی تفاوت می شوند و می گویند« :فالنی را
رها کنید ،چون راهش عوض شده است ».من نمی گویم چه راهی خوب یا بد است و هر کسی
راه خود را می رود .ممکن اســت فردی کســب ثروت و مقام را مد نظر داشته باشد ،اما معتقدم
راه درســت فقط راه عشق و راه دوستی و صمیمیت است .خدا کند در روح ادم ،لکه هایی پیدا
نشــود .ما باید فقط و فقط موسیقی و عشق را مد نظر داشــته باشیم؛ حرفی که اقای حسین
تهرانی ،اســطوره ضرب ایران می زد .ادم از صحبت های او لذت می برد؛ موســیقیدانی که معلم
بســیار خوبی هم بود .درنهایت از شــما ممنونم که صدای مردی را بعد از ۴۲ســال ســکوت
منعکس می کنید.
چگونه در این ۴۲سال ،سکوت را تحمل کردید؟
اشــک در چشــمانم حلقه زده است ۴۲ .سال در خانه نشستم و تماشــا کردم ،اما مردم به من
محبت داشته و هنوز هم محبت دارند و با لقب «حنجره طالیی» مرا صدا می زنند .من «حنجره
طالیی» نیســتم و فقط وظیفه داشتم برای مردم بخوانم .به عشق همین مردم زنده هستم و هر
چه دارم ،افتخاری است که ان ها به من داده اند.
شما دهم بهمن ماه ،هشتاد و هفتمین سالروز تولد خود را جشن گرفتید .در حال
حاضر چه ارزویی دارید؟
دوست دارم همین فردا بمیرم .زنده بمانم که باز هم صدایم حبس شود؟ دوست دارم فردا همه
چیز به پایان برســد؛ این راهی است که همه ما باید طی کنیم ،اما نباید فراموش کنیم حق من
ضایع شد .البته هیچ گالیه ای از هیچ کسی ندارم .اص ً
ال هم پشیمان نیستم که از ایران نرفتم و از
بودن در سرزمینم لذت می برم .به من گفتند نباید بخوانی و من هم پذیرفتم ،چون می خواستم
در مملکتــم بمانم ،ولی حق من از بین رفت .البته تاریخ قضاوت خواهد کرد ،ولی باز هم تاکید
می کنم که از هیچ کسی گله مند نیستم .اگر صد سال دیگر هم به من بدی کنند باز هم گالیه ای
نخواهم داشــت .البته همان طور که گفتم نگاه من به همه سرشــار از عشق است و حتی دست
فردی که فقط به من ســام می دهد را می بوســم .امیدوارم کرونا هرچه زودتر تمام شده و در
خانه ها دوباره باز شود تا بتوانم مردم را هر روز ببینم .د ِر خانه من همیشه به روی مردم باز بوده
و از دیدن و معاشرت با ان ها لذت می برم.
ائین معارفه اعضای هیئت مدیره کمیته موسیقی انجمن
اهدای عضو ایرانیان با رعایت دســتورالعمل های ســتاد
کرونا و رعایت پروتکل های بهداشــتی در سالن کنفرانس
این انجمن برگزار شد.
جلســه معارفه اعضای هیئت مدیره کمیته موســیقی
انجمن اهدای عضو ایرانیان در روز دوشنبه ۱۳بهمن ماه
۹۹با حضــور مدیرعامل انجمن ،نایــب رئیس انجمن،
اعضای هیئت مدیره موســیقی و مدیــر روابط عمومی
انجمن برگزار شد.
در این مراســم دکتر کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن
اهدای عضو ایران ضمن تشکر از همراهی هنرمندان عرصه
موسیقی کشور برای فرهنگســازی اهدای عضو ،در مورد
«مرگ مغزی مساوی است با مرگ» صحبت کردند.
دکتر امید قبادی در کســوت نایب رئیس انجمن اهدای
عضو ایرانیان به نقش هنر و تاثیر هنرمندان در فرهنگسازی
اهدای عضو پرداختند و در ادامه نهادینه ســازی فرهنگ
بخشــش و مهربانــی در دل جامعه ایرانــی را از اهداف
انساندوستانه انجمن برشمردند.
طی احکام صادره از ســوی انجمن اهدای عضو ایرانیان،
کیوان ساکت ،سیدعباس ســجادی ،محمدرضا عیوضی،
حمید منبتی ،مهدیه محمدخانی و حمیدرضا امیرافضلی
ت مدیره کمیته موســیقی انجمن
به عنــوان اعضای هیئ
اهدای عضو ایرانیان معرفی شدند.
کیوان ســاکت و حمیدرضــا امیرافضلی بــه ترتیب در
سمت های رئیس کمیته موسیقی و دبیر کمیته موسیقی
احکام خــود را دریافت کردند .از دیگر اعضای این کمیته
موســیقی که در جلســه دیروز غایب بودنــد می توان به
فردین خلعتبری ،روزبه بمانی ،مســعود جهانی و کامران
تفتی اشاره کرد.
پوستر سی و ششمین جشنواره
موسیقی فجر را ببینید
پوســتر جشنواره موســیقی فجر را امید عسگری طراحی
کرده و بیانگر شــرایط امروز و تماشای اجراهای موسیقی
از خانه ها است.
پوستر این دوره جشــنواره در بازدید سید عباس صالحی
وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی از دبیرخانه جشنواره عصر
دوشــنبه ۱۳بهمن ماه با حضور ســید مجتبی حســینی
معاون امور هنری ،محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی،
حســن ریاحی دبیر جشــنواره و همایون امیرزاده رئیس
مرکز روابط عمومی و اطالع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد
اسالمی رونمایی شد. صفحه 7
واکنش دبیر جشنواره فیلم فجر به ابهامات درباره رعایت پروتکل ها
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
اولویت اول ما حفظ سالمت مخاطبانمان است
شماره• 1384چهارشنبه 15بهمنماه • 1399سالسیزدهم• 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
12:00
اذان ظهر
16:52
غروب افتاب
17:13
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
05:37
07:07
گنج سخن
امام حسین علیه السالم :
هر کس فکرش به جایى نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود،
کلیدشمداراست.
بحاراالنوار ،ج ،75ص128
سید محمد مهدی طباطبایی نژاد دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در واکنش به طرح برخی نگرانی ها در
فضایرسانه ای،ضمنتاکیدبررعایتکاملپروتکل هایبهداشتی،گفت:نگرانهیچچیزنیستیم.سیدمحمد
مهدیطباطبایی نژاددبیرسیونهمینجشنوارهفیلمفجردربارهرعایتپروتکل هایبهداشتیدرسینماهای
این دوره از جشنواره فیلم فجر گفت :روز گذشته کارشناسان وزارت بهداشت امدند و از برج میالد بازدید
کردند تا نظارتی بر این سینما داشته باشند که خوشبختانه از رعایت پروتکل های بهداشتی ابراز رضایت کردند
و ما هم تمام تالش خود را کردیم تا حداکثر مراعات را طبق برنامه ای که وزارت بهداشت به جشنواره داده
است داشته باشیم .وی ادامه داد :من نگرانی نسبت به این مساله ندارم و خوشبختانه تمام سینماهای حاضر
در جشنواره پروتکل را رعایت می کنند ما هم در فضای سینما ملت و در برج میالد به دقت فاصله گذاری،
ضدعفونی کردن و دیگر موارد بهداشتی به درستی رعایت می کنیم .دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر
در بخش دیگری از صحبت های خود تاکید کرد :انچه که باید مراعات می شد تا امروز به درستی رعایت شده
است البته به واسطه اینکه لحظاتی به دلیل تجمع عکسی منتشر شد یک سری خبرهای نادرست اتفاق
افتاد ،که البته ما ان را از سر خیرخواهی تلقی می کنیم و سعی می کنیم به هیچ عنوان این جور تجمع ها اتفاق
نیوفتد .وی ادامه داد :امروز به چند سالن سینما در سطح شهر سر زدم که هم تب سنجی و فاصله گذاری های
اجتماعی این سینماها را بررسی کردم تا مبادا اتفاقی رخ دهد که البته و خوشبختانه تمام موارد مورد نظر
رعایت شده بود .طباطبایی نژاد گفت :با دوستانمان در اورژانس نیز هماهنگ شده است تا در همه سینماها
نمایندگان اورژانس حضور داشــته باشند و امیدوارم هیچ نکته ای پیش نیاید .وی ادامه داد :ما پیش از هر
کسی نسبت به سالمت مخاطبان سینما حساسیت داریم و اولویت اول ما حفظ سالمت مخاطبانمان است و
امیدوارم با سالمتی از این مسیر بگذریم تا جشنواره به منزل پایانی خود برسد.
محمد کارگر
پندبزرگان
مایه خوشبختی انسانیت است
که هر انسانی فقط انی هست که هست.
فرناندوپسوا
حافظانه
دیدی که یار جز سر جور و ستم نداشت
بشکست عهد وز غم ما هیچ غم نداشت
یا رب مگیرش ار چه دل چون کبوترم
افکند و کشت و عزت صید حرم نداشت
اخبار دیدنی
گزارشی از سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با حال و هوای کرونایی
طرح روز
صحنه
پشت
اعتراض «الهام پاوه نژاد»
به زن ستیزی در جامعه و سینمای ایران
الهام پاوه نژاد با تشریح دشواری وظایف مادری در کنار کار هنری ،از
جای خالی زنان میان سال در اثار هنری سخن گفت و از زن ستیزی
در جامعه و سینمای ایران انتقاد کرد .این بازیگر هم زمان با روز زن
و مادر ،در گفت وگویی از تجربه های شخصی خود صحبت و ابراز
تاسف کرد که در جامعه ما عموما تصور می شود ،زن بودن تنها در
محدوده سنی باروری تعریف می شود و بیشتر اثار هنری به ویژه
اثار تصویری مشکالت و معضالت زنان باالی ۴۰سال را نادیده
می انگارند .او در پاسخ به این پرسش که اثار هنری کشورمان تا چه
حد تصویری واقعی از زن امروز جامعه ایران ارایه می دهند ،گفت:
«بسیار کم! چون در این زمینه دست مان باز نیست .عالوه بر این،
زنان باالی ۴۵سال در فیلمنامه های ما عموما نقش پیش برنده ای
در روال کار ندارند .انان اغلب به عنوان مادر انتخاب می شوند و فرزندان نقش های محوری را بر عهده دارند ».پاوه نژاد
یاداوری کرد« :مگر چند فیلم مانند «بانوی اردیبهشت» داریم که دغدغه ها و مشکالت زنان میان سال را نمایش دهد.
عموما در اثار تصویری ما به مشکالت زنان باالی ۳۵سال کمتر پرداخته می شود و فقط نقش مادری شان پُر رنگ
می شود ،در حالی که این گروه سنی از زنان ،هزار و یک بحران عاطفی ،مالی ،اجتماعی و ...دارند که بنا به دالیل متعدد
هرگز به ان توجه نمی شود ».او با تایید این که بخشی از این بی اعتنایی به ریسک ناپذیری سرمایه گذاران سینمایی
بازمی گردد ،اضافه کرد« :انان برای حفظ گیشه ترجیح می دهند به کلیشه های رایج دختر پسری بپردازند و سینماگران
مستقلی که خارج از کلیشه ها کار کنند ،بسیار کم شمار هستند ».این بازیگر با بیان این که فیلم های زنانه عموما انگ
فمینیست بودن می خورند ،توضیح داد« :قطعا این موضوع هم در محتاط شدن فیلمسازان برای پرداختن به مشکالت
زنان بی تاثیر نیست ،چون متاسفانه انگ فمینیست بودن حتی از سوی جامعه روشنفکری هم مطرح می شود ».پاوه نژاد
با اشاره به یک معضل فرهنگی دیگر درباره زنان توضیح داد« :این روزها مساله سن زنان در فضای مجازی به یک اسلحه
علیه انان تبدیل شده است .به طوری که زنان باالی ۴۰سال را پیرزن می دانند و این لفظ را با نگاهی توهین امیز مطرح
می کنند ،در حالی که پیرزن یعنی مادربزرگ های ما که زنانی باتجربه و دانا هستند و متاسفانه همان فرهنگ زن ستیزی
که مدام با عدد و رقم سر و کار دارد ،در این جا هم خود را نشان می دهد ».او در پاسخ به این پرسش که این موضوع
چقدر متاثر از نگاه ابزاری به زن است ،توضیح داد« :حتما این نگاه وجود دارد که وقتی زن به سن یائسگی می رسد ،او
را از دور خارج می کند و شاید همین نگاه سرکوب کننده سبب ان واکنش های فمینیستی می شود».
پشت صحنه
از دیروز روزنامه «هنرمند» با همکاری ماسک «یحیی» اقدام به توزیع رایگان ماسک های
استاندارد و بهداشتی در کاخ جشــنواره برای اهالی رسانه و هنرمندان کرده است؛ در
این شرایط ســخت کرونایی و ناگزیری برپایی جشنواره باید تا جایی که از دستمان بر
می اید به همدیگر کمک کنیم؛ با رایزنی بچه های سخت کوش روابط عمومی قرار شد تا
اخرین روز جشنواره با همکاری یکی از بهترین برندهای ماسک در خدمت خبرنگاران
عزیز و عوامل فیلم ها باشــیم که امیدوارم کار کوچکی در راستای سالمت همکارانمون
کرده باشیم؛ البته که با تدابیری که اندیشیده شده در کاخ جشنواره و پردیس سینمایی
ملت خداروشــکر اهالی رسانه و منتقدین رعایت نکات بهداشتی را انجام می دهند ولی
با هوشــیاری باید جلوی اتفاقات و خطرات احتمالی را بگیریم .امسال هم تا اینجای کار
قسمت نشــده من فیلمی رو ببینم انشااهلل اخر هفته بتونم سری به کاخ جشنواره بزنم
هم دیداری تازه کنیم با همکاران هم یکی دو فیلم ببینیم اگه خدا بخواهد؛ پیشــاپیش
روز مادر و روز زن رو خدمت همه مادران تبریک میگم. صفحه 8