روزنامه هنرمند شماره 1382
روزنامه هنرمند شماره 1382
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
دوشنبه 13بهمنماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1382صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
و یژه
سی
و
ن
ه
م
ین
ج
ش
ن
و
ا
ر
ه فیلم
فجر
چگونه می توانیم هنر
را از حاشیه به متن
زندگی مردم بکشانیم؟
مدیر اجرایی جشنواره فیلم فجر:
حمله سایبری باعث
اختالل در سامانه
فروش بلیت شد
گفتگوی «هنرمند» با «عادل تبریزی» کارگردان فیلم «گیج گاه»
عکس :نوشین جعفری
دوست نداشتم فیلم «نوستالژیک» باشد! صفحه 1
2
«حسین مسافراستانه» دبیر سی ونهمین جشنواره تئاتر فجر:
صحبت کردن از تئاتر خصوصی یک شوخی است!
دوشنبــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
ارش
گزنقد
چگونه می توانیم هنر را از حاشیه
به متن زندگی مردم بکشانیم؟
نشستخبرینخستیننمایشگاه«فناوریوصنایعفرهنگی»باحضور
محمدحسینایمانیخوشخو(رییسپارکملیعلوموفناوری هاینرم
وصنایع فرهنگی)،ابراهیمنبیونی(معاونفناوریپارک)وسودهصوفی
(دبیر اجرایی نمایشگاه فناوری و صنایع فرهنگی) روز شنبه ( ۱۱بهمن
ماه) در بستر فضای مجازی برگزار شد.محمدحسین ایمانی خوشخو
در ابتدای این نشست خبری با اشاره به اهمیت تجاری سازی فرهنگ و
اهمیت اقتصادی ان گفت :امروزه با توجه به اهمیت صنایع فرهنگی در
کشور ،اتفاق بزرگی رخ داده است؛ نزدیک به سه سال است که پارک
ملی علوم و فناوی های نرم و صنایع فرهنگی شکل گرفته و در خالل
فعالیت های حمایتی ،رونق اقتصادی این صنایع را در کشور ترویج
می کند .در واقع ما در این مجموعه در تالش هستیم تا فرهنگ را از
وضعیت کمک بگیر به یک مولد در اقتصاد کشور تبدیل کنیم .رئیس
پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی ادامه داد :استفاده
از ظرفیت پارک ها راهی بود که برای رســیدن به این هدف انتخاب
کردیم .مشکالت برخاسته از تحریم ها باعث شد ما نگاه جدی تری به
منابع خود داشته باشیم .اگر به امار و ارقامی که درباره رونق اقتصادی
فرهنگ و صنایع فرهنگی از سوی کشورهای پیشرو منتشر می شود
نگاه کنید ،تنها با یک پرسش روبه رو می شوید؛ اینکه چرا نتوانستیم
مولفه ای مانند فرهنگ را در کشور پویاتر کنیم؟ ایمانی خوشخو اظهار
کــرد :مجموعه پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی
با این دیدگاه ،ایده برگزاری نمایشگاهی با عنوان «فناوری و صنایع
فرهنگی» را پیگیری کرد و در همین راستا تولیدات صنایع گوناگون
فرهنگی از تمامی پارک های علم و فناوری از روز چهارشــنبه (۱۵
بهمن ماه) همزمان با سالروز میالد حضرت زهرا (س) در محل پارک
به نمایش در می اید .او ادامه داد :این نمایشــگاه با شــعار «پیش به
سوی اینده روشن» در سطحی محدود به لحاظ بازدید عمومی برگزار
می شود و اغلب بازدیدکنندگان عمدتا مسئوالن کشوری هستند .به
گفته ایمانی خوشــخو ،ارائه محصوالت مرتبط با سینما ،انیمیشن،
تصویرسازی و مجسمه سازی و نمایش اثار هنرمندان در عرصه های
دیگر صنایع دستی و در نهایت ارائه محصوالت شرکت های مستقر و
مرتبط با تولید محتوا و نشر از رویکردهای اصلی این نمایشگاه است.
رییس پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی با اشاره به
برگزاری نشست های موضوعی در این رویداد فرهنگی گفت :قرار است
نشست های تخصصی مرتبط با صنایع فرهنگی در حین این نمایشگاه
برگزار شود .امید است این گام نخست ،عامل مهمی باشد تا بتوانیم
جایگاه فرهنگ و هنر را در اقتصاد کشور ببینیم؛ در این صورت است که
می توانیم هنر را از حاشیه به متن زندگی مردم بکشانیم .او همچنین در
پاسخ به سوال خبرنگاران درباره اهمیت اقتصاد نشر و کتاب در بحث
صنایع فرهنگی در مجموعه پارک ملی علوم و فناوری های نرم وصنایع
فرهنگی گفت :هنوز در بحث صنایع فرهنگی ان نوع از محتوای الزم
تولید نشده است .قصد جدی داریم از افرادی که می خواهند در این
زمینه کارافرینی کنند یا در جهت پیشبرد اقتصاد نشر فعالیت داشته
باشند ،حمایت کنیم و به شدت از ایده های این افراد استقبال خواهیم
کــرد .رییس پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی با
اشاره به توزیع سنتی صنایع فرهنگی و لزوم مدرن شدن این فرایند،
گفت :از انجایی که در بخش صنایع فرهنگی ،صنایع دستی جایگاه
واالیی دارد ،ما هنوز در بســتری سنتی به تولید و عرضه این بخش
از صنعت می پردازیم .ما در مجموعه پارک ملی علوم و فناوری های
نرم و صنایع فرهنگی مقوله ای را تعریف کردیم به نام بســته بندی
صنایع فرهنگی که چندی پیش هم جشــنواره ای با همین موضوع
داشتیم و نزدیک به ۵۰۰هنرمند را به کار گرفتیم .ایمانی خوشخو
ادامه داد :این مجموعه در راســتای مدرن شدن عرصه محصوالت
مبتنی بر صنایع فرهنگی و صنایع دستی گام برمی دارد؛ به همین دلیل
کارافرینان و صاحبان ایده در این رابطه را شناسایی می کنیم .در واقع
اینگونه نیست که بخواهیم محصوالت را مدرن کنیم ،در حقیقت در
تالشیم محتوای صنایع دستی را در قالب مدرن حفظ کنیم .او یاداور
شــد :متاسفانه در گذشته و حال اگرچه در سازمان میراث فرهنگی
زحمت های زیادی کشیده شده است ،اما هنوز صنایع دستی در صنعت
و هنر جا باز نکرده است و برخی صرفا نگاه تجاری دارند و برخی تنها
نگاه هنری دارند که هر دو یک نوع نگرش افراطی است .ما می خواهیم
فضایی را ایجاد کنیم که در قالب فناوری ،صنایع دستی را در یک بستر
استاندارد عرضه کنیم .در ادامه این نشست خبری ،ایمانی خوشخو
با اشاره به تسهیالتی که برای رشد ایده ها تخصیص داده می شود،
گفــت :از انجایی که وظیفه اصلی پارک های علم و فناوری حمایت
از ایده ها و شرکت های استارتاپی است ،ما در این مجموعه زیربنای
الزم را برای رشد و شکوفایی نوپایان عرصه صنایع فرهنگی تاسیس
کرده ایم .یک بخش مهم این زیرساخت ها تسهیالت است که امروزه
که با صندوق امید و صندوق فناوری های ریاســت جمهوری ارتباط
تنگاتنگی داریم ،صاحبان ایده ها این تسهیالت را با شرایطی که مقرر
شده است ،می توانند دریافت کنند .اکنون برخی شرکت ها در استانه
نهایی شدن دریافت تسهیالت هستند .به گفته ایمانی خوشخو ،در
راستای حمایت از ایده ها در برخی موارد به نوع ایده بستگی دارد ،برای
مثال اگر ایده فرهنگی فردی به طور مستقیم به صرفه اقتصادی منتج
شود ،در مجموعه پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی
گام به گام با ایده پرداز جلو می رود تا ان را به یک موسســه خوب
تبدیل کند .او ادامه داد :برای مثال ،در بحث گردشگری چند ایده مهم
دریافت کردیم ،اگرچه شیوع پاندمی کرونا فعالیت این افراد را تا حدی
با اخالل رو به رو کرد؛ اما فعالیت انها اینگونه بود که عالقه مندان به
سفر و گردشگری می توانند با استفاده از فناوری ها مکان یا سفر خود را
انتخاب کنند یا در انتخاب مکان سفر به ان ها کمک شود.
فریبرز دارایی
حسینمسافراستانهدبیرسی ونهمینجشنوارهتئاترفجرضمنتشریحمهمترینچالش هایپیش
روی این رویداد تاکید کرد که هیچ فرد دیگری در این شرایط تمایلی برای دبیری جشنواره نداشته
است.سیونهمینجشنوارهتئاترفجرهمهمچوندوره هایگذشتهخودفعالیتخودرادردههفجر
اغازکردولیاینباروضعیتمتفاوتازقبلاست؛شیوعویروسکروناوتعطیلیفعالیت هایتئاتری
بهدلیلمحدودیت هایاعمالشده،سالسختیرابرایتئاتروهنرمندانتئاتررقمزد.مسافراستانه
از چهره های باسابقه مدیریت تئاتر ایران است؛ زمانی مدیرعامل انجمن نمایش بوده ،دوره ای رئیس
شورای نظارت و ارزشیابی و مقطعی هم مدیرکل هنرهای نمایشی .وی که پیش تر نیز سابقه دبیری
جشنواره تئاتر فجر را داشته درباره جایگاه و اهمیت برگزاری جشنواره تئاتر فجر ،سیری که این
جشنواره طی کرده و همچنین روندی که باعث اسیب خوردن تئاتر از سوی نگاه مدیران مسئوالن و
همچنین خود اهالی تئاتر شده ،نقطه نظراتش را بیان کرد .گفتگو با دبیر سی ونهمین جشنواره تئاتر
فجر را در ادامه می خوانید:
بهانه گفتگوی ما سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر است که این بار واژه بین المللی را همراه
خود ندارد .قبل از پرداختن به خود جشنواره سی و نهم اجازه بدهید گفتگو را از موضوعی
دیگر شروع کنیم .تئاتر ایران شرایط سخت کم نداشته و همواره در این شرایط سخت افراد
کمی هستند که پذیرای عهده دار شدن مسئولیتی در تئاتر شوند زیرا می دانند که از همه
طرف مورد نقد و واکنش های مختلف قرار می گیرند؛ چه از سوی خانواده تئاتر و چه از سوی
رسانه ها .کسی گمان نمی کرد برای سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر که وضعیت برگزاری اش
در شرایط کرونایی تئاتر در هاله ای از ابهام بود ،کسی عهده دار دبیری جشنواره شود .شما
جزو چهره های انگشت شمار تئاتر ایران هستند که در کارنامه کاری خود بارها در شرایط
سخت تئاتر عهده دار مسئولیت شده اید .این بار نیز دبیری جشنواره سی و نهم را بر عهده
گرفتیدبهعنوانیکیازمعدودچهره هاییکهموردقبولخانوادهتئاترهستید.چرادرشرایط
سخت که خودتان می دانید شرایط به چه گونه رقم می خورد ،عهده دار مسئولیت می شوید؟
من در دوره های دیگر ،دوره های به اصطالح خوش تئاتر هم گاهی برای دبیری جشنواره و سایر مسئولیت ها
پیشنهادهایی به من شد که نپذیرفتم زیرا می دانستم نبودن من لطمه ای به ان عرصه نخواهد زد و دوستانی
هستند که مشتاق پذیرفتن مسئولیت هستند و کار زمین نمی ماند .من در دوره های ی مسئولیتی را در تئاتر
پذیرفتم که برای ان مسئولیت علی الخصوص جشنواره سی و نهم تئاتر فجر احساس خطر کردم و بر اساس
بررسی هایی که انجام دادم متوجه شدم اشتیاقی از سوی دیگران برای پذیرفتن این مسئولیت وجود ندارد .به
خوبی برایم روشن شد که در این شرایط کسی تمایلی برای پذیرفتن دبیری سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر
ندارد و برای همین دبیری جشنواره را پذیرفتم .جریان جشنواره تئاتر فجر جریانی حیاتی برای تئاتر ایران است و
من نیز هر جایی مسئولیتی را پذیرفتم برای خدمت به تئاتر بوده است چون معتقدم تئاتر متعادل کننده تربیت
اجتماعی و افکار اجتماعی است و از افراط و تفریط فرهنگی جلوگیری می کند ،تئاتر ارتقای اگاهی به همراه دارد.
تمام عمرم را سعی کردم برای تئاتر کار کردن صرف کنم اما هر از گاهی که دیدم جریانی از تئاتر ممکن است به
خطر بیفتد وارد عمل شدم چون احساس انجام وظیفه می کردم.
مدیریت فرهنگی نشان داده که برنامه ریزی درستی ندارد و در شرایط سخت بحران زده
می شود .در این شرایط بحران زده به دنبال راهی است تا بتواند وضعیت خود را بهتر کند.
اینجاست که مدیریت ناکارامد فرهنگی به سراغ حسین مسافراستانه می رود و می داند که
از چهره های است که اکثر خانواده تئاتر او را قبول دارند .احساس نمی کنید از شما به گونه ای
استفادهمی کنندتاکاستی هایخودشانرابپوشانند؟درشرایطکروناییتئاتروزارتفرهنگ
و ارشاد هیچ برنامه ای برای این شرایط بحرانی تئاتر نداشت ،رئیس جمهور در سخنان خود
از سینما گفت ولی نامی از تئاتر به زبان نیاورد و حاال که به جشنواره تئاتر فجر به عنوان یک
ویترین رسیده اند و حسین مسافراستانه که می تواند این کار را انجام دهد؟
صادقانه بگویم که به ان وجه قضیه فکر نکرده و فکر هم نمی کنم چون تحت هر شرایطی این رخداد برایم اهمیت
دارد .این را می پذیرم که اگر از سوی مدیران فرهنگی برنامه ای وجود داشت و مدام در شرایط تحمیل برنامه ها
قرار نمی گرفتیم ،االن در شرایط و وضعیت خیلی بهتری قرار داشتیم اما همیشه در دولت های مختلف شاهد
بودیم که در برخورد با یک رویداد ،فقط به ان رویداد فکر می کنند و برنامه ای از قبل تعیین شده برای ان ندارند
و اگر بوده انقدر دور از منطق و واقعیت بوده که کاربردی نداشته است .اگر دولت ها و مدیران فرهنگی مختلف
استراتژی برنامه ریزی الزم را برای پیشبرد امور فرهنگی ندارند ،ما به عنوان جامعه تئاتری نباید اجازه دهیم که نبود
این برنامه ریزی از سوی دولت ها و مدیران فرهنگی به ان جریان تئاتری لطمه بزند .وظیفه جامعه هنری این است
که اگر رسالتی از باال برایش تعریف نشده ،خودش باید رسالت را بر عهده بگیرد .تاکنون هم دولت های مختلف
حمایت هایی در رویارویی با رویدادها داشته اند اما پیشبرد امور به دست هنرمندان بوده است .معتقدم در عرصه
سینما و تئاتر ،جامعه هنری نباید نبود برنامه از سوی مدیران و تصمیم گیرندگان فرهنگی را به عنوان بهانه ای برای
طرد خود قرار ندهد .این جامعه هنری است که باید برنامه ای هدفمند داشته باشد که متاسفانه نواقصی هم از این
سمت داریم .ما باید در درجه اول به فکر کاری باشیم که عاشقش هستیم و بعد به فکر خودمان ،اگر جای این ۲
تغییر کند لطماتی را به همراه خواهد داشت که متاسفانه این اتفاق رخ داده و شاهدش هستیم.
شما پیش تر از این مدیرکل هنرهای نمایشی و مدیرعامل انجمن نمایش بودید .در شورای
نظارت و ارزشیابی هم به عنوان رئیس شورا حضور داشتید .عالوه بر اینها در دوره هایی دبیری
جشنواره تئاتر فجر را هم عهده دار بودید و به طور کلی بیش از ۳دهه است که در تئاتر ایران
درمقامهنرمندومدیرفعالیتمی کنید.سیرجشنوارهتئاترفجرراطیدوره هایسپریشده
صعودی ارزیابی می کند یا نزولی؟
از جهتی این ارزیابی کار من را سخت می کند چون اگر به نقاط مثبتی اشاره کنم به نوعی در ان دخیل بودم و
شاید این سوءنظر پیش بیاید که به دلیل حضور خودم معتقدم که برخی نقاط مثبت بوده است .اگر بخواهم با
حذف تاثیرگذار بودن یا نبودن خودم جشنواره را ارزیابی کنم باید بگویم که نفس تاسیس جشنواره تئاتر فجر
بسیار هوشمندانه بود .ما دورانی را شاهد بودیم که انقالب شده و حکومت تغییر کرده بود ،نگاه ها به نوع عملکرد
هنر در گذشته و قبل از انقالب مثبت نبود و احتمال تعطیلی و بسته شدن فعالیت های هنری به ویژه در تئاتر،
سینما و موسیقی وجود داشت .در چنان شرایطی تاسیس جشنواره با نام فجر برای زنده نگه داشتن هنر امری
ضروری ،تاثیرگذار و هوشمندانه بود و جانی دوباره به تئاتر و سینمای کشور بخشید .نمی دانم اگر این جشنواره ها
شکل نمی گرفت چقدر زمان برای جان دوباره گرفتن تئاتر و سینما نیاز بود .ما در جشنواره های اولیه سینما و
تئاتر شاهد تاثیرگذاری فعالیت های حتی پیش از انقالب هنرمندان این عرصه بودیم .بسیاری از هنرمندان فعال
پیش از انقالب دعوت به کار شدند و برگزاری این جشنواره و متعاقب ان جشنواره های منطقه ای جان دوباره ای به
هنرمندان تئاتر کشور بخشید؛ هنرمندانی که دست از کار شسته و بالتکلیف بودند .روند برگزاری جشنواره تئاتر
فجر رو به رشد بود تا جایی که بعد چند سال تکرار جشنواره تئاتر فجر در اندازه های خود با نقدهای فراوان مواجه
شده زیرا ما نیاز به رشد داشتیم .نسل جدیدی به تئاتر اضافه شده بود که با سلیقه و ذائقه گذشته کنار نمی امد و
باید روح تازه ای به جشنواره و تئاتر دمیده می شد .به همین دلیل بخش بین الملل جشنواره شکل گرفت و باعث
احیای مجدد جشنواره شد و ما دیگر تنها مخاطبان اثار خود نبودیم و اثار ما در مواجهه با هنرمندان دنیا قرار
گرفت و دریچه ای را باز کرد تا تئاتر ما بتواند از مرزهای کشور خارج شود و در عرصه بین الملل خودنمایی کند.
وقتی خارجی ها با تئاترهای مدرن نسل جوان ما مواجه شدند ،ارتقای فرهنگی ما را تحسین کردند.
این رفتار البته ضمن اینکه فرصت های خوبی است می تواند تهدیدهایی هم داشته باشد که اگر تهدیدها مطالعه
شوند مانعی برای فرصت ها نخواهند بود .هر از گاهی تجربه کرده ایم که بهانه یک تهدید موجب از دست رفتن
یک فرصت شد و در دوران گذشته بسیار شاهد این لطمه ها بوده ایم .اگر تهدیدها را بررسی و مطالعه کرده باشیم
از فرصت ها به خوبی بهره خواهیم برد و سینما و تئاتر ایران همچنان در جهان حرف خود را خواهد زد .یکی از
تهدیدهایی که برای جشنواره تئاتر فجر مطرح شد این بود که به جای تاثیرگذاری بر تئاتر دنیا ،از تئاتر دنیا تاثیرپذیر
باشیم .ما باید برای این تهدید برنامه ای می داشتیم نه اینکه جلوی فرصت را بگیریم .این موارد روی جریان تئاتر
کشور و به صورت متقابل جریان تئاتر کشور هم روی جشنواره تئاتر فجر تاثیرگذار بود .تا دوره بیست و چهارم
ما فراز و نشیب بسیاری داشتیم .دوره بیست و چهارم نقطه عطفی در برگزاری دوره های مختلف جشنواره تئاتر
فجر بود ولی چون من دبیر ان دوره بودم شاید صحبت کردن درباره ان گمان خودشیفتگی را ایجاد کند .تا پیش
از ان حدود ۷تا ۸دوره در برگزاری جشنواره تئاتر مشارکت داشتم .در هر دوره از جشنواره تعدادی نمایشنامه
می گرفتیم که در هر دوره به دلیل افزایش فعاالن تئاتر و نمایشنامه نویسی بر تعداد اثار دریافتی اضافه می شد .باید
در فرصت زمانی کوتاه اثار خوانده و تعدادی از میان انها انتخاب می شد که قطعاً این فرصت زمانی کوتاه و فرصت
کم ارزیابی و بررسی اثار ،ضریب خطا را بسیار باال می برد .بعد از ان در فرصت زمانی کوتاه دیگری باید تعداد باالیی
گروه در این بازه زمانی تمرین و کار می کردند تا در نهایت تعدادی از انها برای حضور در جشنواره انتخاب شوند.
اجرای عمومی اثار سال بعد بر اساس اثار راه پیدا کرده به جشنواره برنامه ریزی می شد .در دوره بیست و چهارم
تحولی اتفاق افتاد که با مخالفت های متعدد هنرمندان مواجه شد زیرا به روال گذشته عادت کرده و تحمل تغییر
را نداشتند .در ان دوره شرط من برای برگزاری این بود که هیچ گونه متنی برای حضور در جشنواره نمی پذیریم و
هیچ اثری را برای انتخاب و حضور در جشنواره بازبینی نخواهیم کرد ،بلکه از انچه موجودیت تئاتر کشور در تهران
و شهرستان ها است برای حضور در جشنواره انتخاب خواهیم کرد .می دانستم که شاید در اولین دوره به دلیل اینکه
تولیدات تئاتری سال کم بوده با مشکل مواجه شویم ولی این ریسک را پذیرفتیم تا خودمان را با شرایط برگزاری
جشنواره های جهانی تطبیق دهیم .هیچ جای دنیا شاهد نبودیم که برای شکل گیری یک جشنواره تئاتری کار
تولیدکنندکهبگویندجشنوارهبرگزارمی کنیم.می دانستمکهبالفاصلهنمی توانیمهمچونجشنوارهجهانیبرخورد
کنیم زیرا ان ها مسیری را طی کرده بودند ،به همین خاطر تصمیم گرفتیم ما هم این مسیر را از جشنواره بیست
و چهارم اغاز کنیم .این حرکت علیرغم مخالفت های بسیار اغاز و برگزار شد و حداکثر ان هایی که مخالف بودند،
این حرکت را تایید کردند .جشنواره تئاتر فجر از ان دوره به بعد حرکت جدیدی اغاز کرد و ادامه ان می توانست به
جریان رشد تئاتر کشور سرعت ببخشد که متاسفانه با تغییر دبیر و مدیران همه چیز دوباره از اغاز شروع می شود.
در دوره های بعد جشنواره بار دیگر شاهد بازگشتن به شکل و شیوه های گذشته شدیم و جشنواره در شکل برگزاری
سیر نزولی پیدا کرد و به دوره ای رسید که حتی با مشکل انتخاب دبیر و عدم برگزاری مواجه شد و بعد از ان فکر
می کنم جشنواره دوباره روند منطقی خود را پیش گرفت که متاسفانه امسال با شرایط سخت کرونایی مواجه شدیم.
باید تالش کرد تا جشنواره تئاتر فجر حفظ و هر چه بهتر برگزار شود زیرا جشنواره برای سرنوشت تئاتر ایران چه
به لحاظ سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی و اجتماعی نقش بسیار حیاتی و مهم دارد.
تئاترماتئاتردولتیاستیابهتراستبگوییمدولت زده.بههمینخاطرایننگاهدرهنرمندان
هم نهادینه شده که همه موضوعات و نکات باید توسط دولت مدنظر قرار گیرد و انجام شود.
این نگاه نیز ناشی از مناسباتی است که دولت نسبت به تئاتر تعریف کرده است؛ بودجه در
اختیار دولت است ،مجوزهای تئاتر از سوی دولت است ،سالن های اصلی دولتی هستند .تئاتر
شهر در اختیار دولت است و نمی تواند به عنوان مرکز و کانون توجه تئاتر ایران به شکل یک
کمپانی فعالیت کند .وقتی این نگاه وجود دارد به جشنواره تئاتر فجر هم صرف برگزاری نگاه
می شود .زمانی بر حسب ضرورت و نیاز بخش بین الملل به جشنواره تئاتر فجر اضافه شد
ولی بعد از ان جشنواره در اکثر موارد واژه بین المللی را یدک می کشد و اثاری در این بخش
حضور پیدا می کنند که نه تنها چیزی برای هنرمندان تئاتر ایران ندارند بلکه باید دوره های
اموزشی زیر نظر هنرمندان ایران بگذرانند .برای بهتر شدن جشنواره تئاتر فجر هیچ اسیب
شناسی درستی انجام نمی شود .حتی بسته به شرایط روز جامعه و تئاتر نیز اسیب شناسی
مناسبی انجام نمی شود تا جشنواره با در نظر گرفتن اولویت ها و ضرورت های تئاتر و جامعه
شکل و شمایل برگزاری خود را مشخص کند .گویا «صرف برگزار شدن» نگاهی است که هم
در مدیران و مسئوالن فرهنگی و هم در جامعه تئاتری نهادینه شده است و تنها دغدغه این
می شود که جشنواره در هفته اول بهمن ماه برگزار شود یا هفته دوم؛ موضوعات و دغدغه ها
پیش پا افتاده و سطحی می شود .ضرورت اینکه چرا و به چه دالیلی باید جشنواره تئاتر فجر
برگزار شود یا نشود ،مشخص نیست و به ان فکر نمی شود؟
نکته درستی را اشاره کردید .اگر صادقانه بخواهیم صحبت کنیم باید بگویم وقتی صحبت از تئاتر دولتی ،خصوصی
و غیره می کنیم در واقع خودمان را مشغول می کنیم .این نگاه باید کنار گذاشته شود و تعریف جامع تر ،علمی و
کارشناسی برای تئاتر داشته باشیم .فقدان این نگاه ،تعریف و برنامه خود به خود ما را به اینجا رسانده است .در
جامعه هنری همیشه به دنبال شکل گیری جایی هستیم که تمام مشکالت ما را حل کند ،در درجه اول انجا
دولت است ولی به ان نقد می کنیم که هیچ حمایت و برنامه درستی ندارد .بعد به سراغ راه اندازی تشکل می رویم
و تشکل صنفی شکل می دهیم ولی بعد از ان دست از کار می کشیم و حتی حاضر نیستیم در جلسات تشکل
شرکت کنیم و در عین حال انتظار داریم که تمام مشکالت مان را این تشکل صنفی حل کند .ما خودمان به
عنوان هنرمند تشــکل کاری نداریم و به نظر من تشکل صنفی نیز کاری فرمایشی است .اینکه یک هنرمند
تاثیرگذار و متفکری چه برنامه ای برای خود و گروه خود دارد در تئاتر ایران به تعریف درنیامده است .وقتی به
کارهای چهره های مطرح تئاتر ایران هم نگاه می کنید روال فکری مشترکی بین کارهایشان وجود ندارد چون هر
بار به ضرورت همان زمان و دغدغه ای که ایجاد شده کاری را شکل می دهد و اجرا می کند .در هیچ کجای دنیا
ساختار تئاتر به این شکل نیست .تئاتر خصوصی می توانست مقدمه ای برای شکل گیری کمپانی ها باشد اما به هرز
رفت چون بدون تعریف شروع شد .زمانی که مدیرکل هنرهای نمایشی بودم چندین مصاحبه از من وجود دارد
که درباره ضرورت تئاتر خصوصی حرف زدم و گاهی مورد اعتراض هم قرار گرفتم که چرا به عنوان مدیر تئاتر
ایران که زیر نظر دولت است از تئاتر خصوصی صحبت و تعریف می کنم .ضرورت تئاتر خصوصی از نگاه من این
بود که دولت به لحاظ بودجه و امکانات پاسخگوی نیاز فعاالن تئاتر که هر ساله تعداد زیادی به این فعاالن اضافه
می شود .با یک بررسی مشخص می شود که اکثر فارغ التحصیالن تئاتر به کارهای دیگری مشغول می شوند و
انهایی که هیچ شغلی در هیچ کجای دیگر نصیب شان نشده در تئاتر مانده اند که البته برخی تاثیرگذار بوده اند.
همان زمان که من دم از تئاتر خصوصی می زدم افراد زیادی امدند و درخواست مجوز برای راه اندازی تماشاخانه
خصوصی ارائه دادند که من به یک نفر از انها هم مجوز ندادم به این دلیل که تعریفی از تئاتر خصوصی متصور
نبود .باید جمعی از اهالی تئاتر و علوم بینارشته ای نظیر جامعه شناسی ،روانشناسی و عالمان علم اقتصاد شورایی
تشکیل داده و تئاتر خصوصی را تعریف می کردند؛ راه اندازی تئاتر خصوصی کاری فردی نیست .در حال حاضر
مکان های تئاتر خصوصی از استاندارد الزم برخودار نیستند ضمن اینکه مدیریت یک تئاتر خصوصی باید دارای
مدارک و تجربه تئاتری باشد و جایگاه قابل قبولی به لحاظ فعالیت در عرصه تئاتر به خود اختصاص داده باشد،
نکته ای که درباره مدیریت تئاترهای خصوصی در دیگر کشورهای دنیا مدنظر قرار می گیرد .سپس دولت با تایید
و حمایت از هنرمندان مدنظر که دارای سابقه و جایگاه اشاره شدند هستند ،تئاتری خصوصی را برای رسیدن به
اهداف فرهنگی مشخصی در اختیار ان هنرمند قرار می دهد .در تئاتر دنیا ،کمپانی ها و جشنواره های معتبر اهداف
فرهنگی از پیش تعریف شده و مشخص هستند .تا زمانی که ما این موضوع را تبیین نکنیم صحبت کردن از تئاتر
خصوصی یک شوخی است .هیچ بررسی الزمی درباره تئاتر خصوصی در ایران انجام نشده و تنها اقدام به صدور
مجوز برای متقاضیان مختلف برای راه اندازی تماشاخانه و تئاتر خصوصی کرده ایم و افتخار می کنیم که بیش از
۱۰۰تئاتر خصوصی داریم که اص ً
ال جای افتخار ندارد. صفحه 2
بازیگران نمایش «راحله» در گفتگو با «هنرمند»
نمایشابزوردخودزندگیاست
رضا پورزارعی
نمایش «راحله» ششمین نمایش منصور صلواتی است که در
سالن شماره یک مهرگان ســاعت 18:45به صحنه می رود.
نمایش «راحلــه» برامده از نوع ارتباط ادم ها و نوع ارتباط با
خودشان است .در این نمایش تزلزل رابطه و هر وجه از ارتباط
به گونه ای طعنه امیز به ریشــخند گرفته می شود .به طوری
که عاطفه و احساس که مهم ترین عنصر شکل گیری رابطه
است ،گویی جای خودش را به خشونت و ایستادگی در برابر
منطق شکل گیری ارتباط می دهد .دیالوگ هایی که رشته های
بریده بریده ای از حقیقت درون هر ذهن را بازگو می کند ،بدون
این که به ارتباط برسند ،خود گریزی برای ارتباط برقرار نشدن
هســتند .نمایش معناباخته ای که از دو سبک اجرایی از دو
اتفاق دراماتیک درون متن بهره برده است .به بهانه این اجرا با
بازیگران این نمایش به گفتگو نشستیم که در ادامه می خوانید:
3
دوشنبــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
گزارش
تمهیدات شهرداری برای
سی و نهمین جشنواره تئاتر خیابانی
در پهنه رودکی
از روند تمرین و اجرا در شرایط کرونا بگویید؟
نگین غفاری :حدود چهار ماه هر روز تمرین های فشرده و سختی
داشــتیم به خاطر کرونا سعى می کردیم به هر طریقی پروتکل های
بهداشتی را حتما رعایت کنیم .شرایط تمرین کمى سخت بود ولى
با برنامه ریزى و همکارى گروه همه چیز خوب پیش رفت و تجربه ی
تمرینی متفاوتی نسبت به شرایط غیرکرونا داشتیم.
فرزاد برهمن :شرایط سخت و متفاوتی بود
محمد ناصری :در شرایط کرونا و خطراتی که برای همه ی گروه وجود
داشت ،تمامی عوامل این اثر نمایشی ،فداکارانه و با دغدغه کمک به
زنده نگه داشــتن تئاتر با رعایت کامل پروتکل ها نزدیک پنج ماه در
شرایط ســخت و استرس ناشی از ابتال به کرونا تمرین کردیم و کار
ابزورد متفاوتی را روی صحنه بردیم
امیر کردی :تمرین در زمان کرونا سختی ها و استرس های خودش را
دارد .اینکه بعضی اوقات فکر کنی ،االن این کارو کنم خطرناک نباشد،
االن کرونا نگیرم ،بدون ماسک تمرین نکنم میمیکم دیده نمی شود
ولی باید ماســک بزنم چون خطرناک است .اما در هر صورت تئاتر و
تمرین تئاتر با همه سختی هایش جذاب است و دوست دارم حتی در
این شرایط هم تمرین کنم.
از نقش تان در نمایش راحله و فضای نمایش بگویید؟
نگین غفاری :براى اولین بار تجربه ى یک کار کامال متفاوت در هر
زمینه از جمله نمایشنامه ،نو ِع دیالوگ گویی و پرداخت به شخصیت ها
و تفاوت تمرین ها براى رسیدن به نقش را داشتم که پیش از این کار
تجربه نکرده بودم .از دیدگاه خودم به نقش ،اگاهانه ســعى کردم با
توجه به نوع نمایشــنامه ،هیچ گذشته یا اینده اى را براى نقشى که
بازى کردم ،متصور نشــوم و فقط لحظه اى را که درونش هستم ،با
نمی کند ،زندگی تمام و کامل وجود دارد و فضای ابزورد هم فضایی
ی است.من بسیار بسیار
فارغ از قهرمان پروری و فارغ از هدف ،فقط جار
خوشبخت بودم که منصور صلواتی به من اعتماد کرد و در شاعرانگی و
دغدغه هایش من را هم سهیم کرد .هر کدام از متن های اقای صلواتی
تاثیر بســیار بسیار زیادی در زندگی من داشته و امیدوارم باز هم در
خدمت ایشان باشم.
محمد ناصری :من بازیگر کاراکتر روانپزشــک در نمایش راحله
هســتم .بگذارید برگردیم به زمان اشنایی من و اقای صلواتی که بر
می گردد به سال ٩٨که ایشان دنبال کاراکتر تم در نمایش ازمایشگاه
متروک بودند و من برای تســت پیش ایشان رفتم و خوشبختانه در
تســت قبول شدم و وارد فضای تازه و جذاب ابزورد شدم .خوشحالم
با منصور صلواتی ابزورد را تجربه کردم ،چون مطمئنم ایشان در این
ســبک در ایران مولف هســتند .راحله دومین کاری است که برای
منصور صلواتی بازی کردم .از تفاوت کاراکتر روانپزشک راحله و تم
ازمایشگاه متروک بخواهم بگویم ،به این مورد باید اشاره کنم که تم
پیرمردی بود که روی صندلی چرخداری در اوانسن نشسته بود و با
نصیحت هایی که کوله باری از تجربه به همراه داشــت ،سعی بر این
داشــت که بیهودگی بعضی از کارها را گوشزد کند و به پوچی همه
چیز اشاره داشت ،سوندی بهش وصل بود و توان حرکت نداشت ولی
روانپزشک که کاراکتر بیش فعالی است ،با حرکاتش روی صحنه به
داینامیک نمایش کمک می کند .در نمایش راحله تماشاگر برشی از
تمام مجهول بودن بپذیرم و ایفا کنم .این نمایش دیدگاه و نوع نگاه به
پیرامونم را تحت تاثیر قرار داد و تجربه ى بسیار ارزشمندى بود که تا
قبل از این اگاهى و شناختى درباره ى این نوع از نمایش نداشتم .فضای
ابزورد فضای ناشــناخته ای برایم بود .فضای متفاوت این نوع نمایش
تجربه ی قابل مالحظ ه و متفاوتی از نظر نگاه به تاتر برایم به وجود اورد.
نمایش با نقش من و دیالوگی که من می گویم اغاز می شــود و این
موضوع کار را برایم سخت تر و وظیفه ام را سنگین تر کرد.
فرزاد برهمن :وقتی صحبت از فضای ابزورد می شــود ،خیلی ها ان
را مثل گروتسک می دانند و بعضی حالتی از کمدی وخیلی ها ان را
تئوری می دانند ،در صورتی که از دید من که تجربه ی ٤نمایش ابزورد
در کنار منصور صلواتی داشــتم ،ابزورد اصال تئوری و یاددادنی و یاد
گرفتنی نیست،ابزورد حالتی است از درک اگر بخواهم بیشتر توضیح
بدهم،ابزورد مثل خود زندگی هســت و برخالف تصور دوستان که
ابزورد را حالتی از پوچی می دانند ،از نظر من فضای ابزورد بسیاربسیار
واقعی و خود زندگی ســت .زندگی هدفی ندارد و خودش را سانسور
یک مطب روانپزشکی را می بیند و تعدادی بیمار که برای درمان پیش
روانپزشک می ایند .عاشق کاراکترهایی هستم که خلق می کنم ولی
یتَر شده و همذات پنداری بیشتری
روانپزشک راحله خیلی برام درون
با کاراکتر می کنم .واقعا از راهنمایی های منصور صلواتی عزیز تشکر
می کنم که برای درک بیشتر بنده و تمامی گروه از شناخت کاراکتر
بگیرید تا درک فضا و اتمسفر صحنه ،بی وقفه و بدون خستگی تالش
کردند .امیدوارم تماشــاگران عزیزمان از تماشای این کار که حاصل
تالش یک گروه همدل بوده لذت ببرند.
امیر کردی :بازی کردن در نمایش راحله برایم خیلی جذاب است،
چون این کاراکتر را از زمانی که بچه بودم بهش فکر می کردم ،همیشه
در بازیگری دنبال چالش بودم و دوست داشتم نقش من را به چالش
بکشد و این نقش با این چالش که دیالوگ ندارد و حدودا 30دقیقه
روی صحنه است ،برایم چالش خیلی جذابی بود.
شما تجربه ی بازی در سینما به عنوان نقش اصلی در
فیلمنسترن هایوحشیونقشاصلیسریالتلویزیونی
نامزدهایمسابقهنمایشنامه نویسیجشنوارهتئاترفجر
معرفیشدند
عناوین نمایشنامه ها و نامزدهای بخش مســابقه نمایشنامه نویسی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر اعالم شد.
عناوین نمایشنامه ها و نامزدهای بخش مسابقه نمایشنامه نویسی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به شرح زیر و
به ترتیب حروف الفبا اعالم می شود:
«اشپزخونه» به نویسندگی ایمان ملک پور از شهر اراک
«جنگ وصلح» به نویسندگی مهدی علیپور اصل از شهر تبریز
«خانه ای روی ابرهای پراکنده» به نویسندگی مهدی اکبری از شهرکرج
«شیاطین را فرابخوان» به نویسندگی مسعود احمدی از شهر شیراز
«کمی به من دروغ بگو» به نویسندگی مریم منصوری از تهران
«مردی که گل به دهان گریست» به نویسندگی مهرداد رایانی مخصوص از تهران
«من پیپ هستم اقای دیکنز» به نویسندگی محسن عظیمی از تهران
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافراستانه تا 20بهمن در حال برگزاری است .نشانی سایت این رویداد
www.fitf.irاست.
را داشته اید .تفاوت بازی در مدیوم تصویر و تاتر را
چگونهارزیابیمی کنید؟
نگین غفاری :در حقیقت ،این سوال کلیشه ای برای هر کس
یــک تداعی دارد .بازی در مقابــل دوربین به نوعی راحت تر
است ،یعنی شما فرصت اشتباه و اصالح ان اشتباه را دارید ،اما
در تاتر شما نتیجه ی ان چه را که تمرین کرده اید بدون اشتباه
باید ارائه دهید .برای من بازی در تاتر واقعی تر ،زنده تر و پویاتر
است و لذت بیش تر و تجربه ی بهتری برایم رقم می زند .تاتر
یک انرژی از مخاطب دریافت می کنید که به هیچ عنوان این
حس در مقابل دوربین برای شما ایجاد نمی شود.
شما به عنوان بازیگری که در سال های اخیر با اقای
صلواتی زیاد کار کردید ،تفاوت این فضا و نقش تان
با نمایش های دیگر ایشان را در چه می بینید؟
فرزاد برهمن :شــخصیت های قبلی حالتی زن گونه داشتم،
جهانی که هم مرد بودم و هم زن .در نمایش راحله کامال مرد
و بازی رئال تری نسبت به فضای فانتزی شخصیت های قبلی
داشتم.اگر از من بپرســید ،فضای ابزورد اصال مرد و زن ندارد.
فضایی ست انسانی ،موجودی و وجودی ،مثل زندگی.
شهردار منطقه ۱۱تهران ازاغاز اجرای سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر
در پیاده راه استاد شهریار واقع در پهنه فرهنگ و هنر رودکی خبر داد.
نصراله ابادیان با اشاره به اقدامات انجام شده در پیاده راه استاد شهریار
واقــع در پهنه فرهنگ و هنــر رودکی و مقابل تاالر وحدت همچنین
محدوده بوستان دانشجو و محوطه تئاتر شهر برای برگزاری سی و نهمین
جشنواره تئاتر فجر گفت :این جشنواره که هر ساله از سوی اداره هنرهای
نمایشی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی برگزار می شود؛
امسال تئاتر های خیابانی خود را برای عالقمندان به هنرهای نمایشی در
پهنه رودکی به اجرا گذاشته است .ابادیان افزود :به منظور همکاری با
وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی برای برگزاری جشنواره تئاتر فجر،عالوه
بر اقدامات خدمات شهری و پاکسازی محیطی ،از سوی اداره زیبا سازی
این منطقه نسبت به اجرای تبلیغات محیطی شامل نصب بنرهای اطالع
رسانی و تبلیغاتی ،اذین بندی و نصب ریسه های پارچه ای و زیبا سازی
مسیر در محدوده بوستان دانشجو ،محوطه تئاتر شهر و پهنه رودکی
اقدام شــده است .شهردار منطقه ۱۱بیان کرد :امسال ۳۵نمایش به
بخش تئاتر خیابانی سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر از بین نمایش
هایی که پیش از این در جشنواره های خیابانی موفق به کسب عنوان
شده بودند؛ راه یافته اند که اجرای ان از امروز ۱۲بهمن در پهنه رودکی
اغاز شده است و تا روز بیستم بهمن با حضور گروه های نمایشی از تمام
استان های کشور ادامه خواهد داشت .براساس گزارش روابط عمومی
شهرداری منطقه ، ۱۱او همچنین یاد اور شد :برگزاری جشنواره تئاتر
خیابانی به دلیل شیوع بیماری کرونا با رعایت تمام الزامات و پروتکل های
بهداشتی با رعایت فاصله اجتماعی همه روزه از ساعت ۱۵:۳۰تا ۱۸:۳۰
در پهنه رودکی واقع در خیابان حافظ ،خیابان استاد شهریار ،مقابل تاالر
وحدت در حال برگزاری است. صفحه 3
4
گفتگوی «هنرمند» با «عادل تبر
دوستنداشتماینفیل
دوشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
اخبار
مدیر اجرایی جشنواره فیلم فجر:
حمله سایبری باعث اختالل
در سامانه فروش بلیت شد
مدیر اجرایی جشنواره فیلم فجر گفت :در ساعات اولیه فروش فیلم ها
مورد حمله سایبری قرار گرفتیم و تدابیر امنیتی فنی را در نظر گرفتیم
تا مشکل مرتفع شد .سامانه فروش بلیت روز گذشته با اختالالتی مواجه
شد و اعتراض مخاطبان را در پی داشت عزت اهلل علیزاده معاون اجرایی
و مدیر پشتیبانی فنی جشنواره فیلم فجر درباره اختالالتی که در فروش
فیلم ها در سامانه های فروش روز گذشته پیش امد ،گفت :باید به این
مهم توجه کنیم وقتی یک سیســتم قرار است به کل کشور خدمات
ارائه دهد کار به مراتب سخت تر است البته که ما در روزهای گذشته
بارها سیستم سرورها را تست کردیم و زیر بار فشار مضاعف قرار دادیم
تا بتوانیم باگ ها و مشــکالت را مرتفع کنیم که البته خود سیستم
هیچ مشکلی نداشت .اما درگاه های فروش مربوط به بخش خصوصی
بودند و Doneشدند .وی درباره علت اختالل در سامانه فروش کردن
سیستم فروش برای دقایقی گفت :در ساعات اولیه مورد حمله سایبری
قرار گرفتیم و تدابیر امنیتی فنی را در نظر گرفتیم تا مشــکل مرتفع
شد .گزارش هایی که در اختیار داریم مشکل مرتفع شد و توانستیم به
مخاطب خدمات ارائه دهیم.
شرایط کرونا باعث اجرایی شدن پلن های مختلف بود
علیزاده درباره مشکالت پیش امده توضیح داد :به دلیل شرایط کرونا ما
پلن های مختلفی داشتیم در ابتدا که تصمیم بر این بود که بخش داوری
اجرا شود .پلن دوم نمایش فیلم ها برای اصحاب رسانه و صاحبان اثار و
نشست خبری برای فیلم ها در نظر گرفته شد و پلن سوم اکران مردمی
پیش بینی شده بود .شرایط کار امسال به دلیل شیوع کرونا استیبل نبود
به همین دلیل مشکالتی را برای ما فراهم اورد.
مخاطبمجبوربهخریدبلیتسریجشنوارهنیست
وی در خاتمه تاکید کرد :به این مهم توجه کنیم که وقتی سیستم جامع
قرار است به سینمای کشور خدمات ارائه دهد مشکالت پیش امده درباره
این کار مهم قابل قبول اســت .نکته حایزاهمیت دیگر این که هر سال
مخاطب مجبور به خرید سری بلیت جشنواره بود و شاید برخی از اثار را
عالقمند به دیدن نبودند اما مجبور به خرید بود امسال شرایطی فراهم
شده است که مخاطبین فیلم های انتخابی و مورد نظر خود را خریداری
نمایند و امکان دیده شدن اثار برای افراد بیشتری فراهم می شود.
اقبال مخاطب خوب است
مدیر اجرایی جشنواره اخرین امار خرید بلیت توسط مخاطبان را اعالم
کرد و گفت :مشــکالت همان شب گذشــته حل شد و هر ساعت ما
اطالعات را در اختیار عالقمندان قرار می دهیم .تاکنون اقبال مخاطبان
بسیار خوب بوده و 48هزار بلیت اثار با توجه به محدودیت سالن های
نمایش (ظرفیت 30درصدی) فروخته شده است.
حاشیه و متن نخستین روز فجر ۳۹؛
پروتکلهایی که رعایت نمی شود!
سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در برج میالد تهران با اکران فیلم
سینمایی «رمانتیسم عماد و طوبا» اغاز به کار کرد .انچه اما بیش
از اکران این فیلم سینمایی در مهد حاشیه ها قرار می گرفت را باید
در استقبال کم رمق اهالی رسانه از روز نخست این رویداد سینمایی
دانست .از سویی با وجود اعالم رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی در
این دوره از جشنواره ،از هیچکدام از مخاطبان برج میالد تهران تست
اکســیژن و یا تب گرفته نمی شد ،این در حالی بود که برج میالد
با تغییر حالت صندلی های سالن نمایش خود قرار بر رعایت کامل
نکات بهداشتی بر جلوگیری از شیوع بیماری کرونا داشت .از سویی
امسال و بنا به رعایت پروتکلهای بهداشتی تمامی اقالم پذیرایی برای
اهالی خبر و هنرمندان تعطیل شده بود اما این اتفاق در حالی رخ
می داد که در طبقه دوم ســالنها همایش ها که محل استراحتی
برای اهالی خبر بود ،کارکنان این مجموعه و برخی دیگر از مسئولین
مشغول صرف ناهار بودند ،اتفاقی که به طور کامل مخالف پروتکلهای
اعالم شــده از سوی دبیرخانه سی و نهمین جشنواره فیلم بود .از
ســویی یکی از مشکالت بزرگ کاخ رسانه برای هنرمندان فرصت
کوتاه عکاسان برای عکس برداری در مراسم فوتوکال بود ،اتفاقی که
بسیاری از عکاسان را ناراحت کرده بود ،نکته عجیب تر کاخ رسانه
جشنواره فیلم فجر اما عدم پذیرش خبرنگاران در طبقه همکف سالن
نمایش بود .تمامی خبرنگاران ملزم بودند برای تماشای اثار به بالکن
سالن همایشــهای برج میالد مراجعه کنند ،در حالی که اکثریت
صندلی های طبقه همکف سالن نمایش فیلم خالی بود ،مشخص
نیست چرا در سالنی که برای اهالی رسانه و خبرنگاران تخصیص
داده شده انها باید کمترین و بدترین محل تماشای فیلم را در اختیار
داشته باشند .دیگر مشکل مرکز هنرهای برج میالد به عنوان کاخ
رسانه نبود محلی مناسب برای اسکان خبرنگاران برای پوشش اخبار
بود ،شاید به دلیل رعایت پروتکلها بتوان نبود کامپیوتر در مجموعه
را نوجیه کرد اما نکته عجیب انجا بود که هیچ محلی برای اتصال به
برق در این محل وجود نداشت.
باید دوباره هیجان سینما
عباسعلی اسکتی -عکاس :نوشین جعفری
عادل تبریزی ،متولد بیست خرداد هزار و سیصد و شصت و دو ،فارغ التحصیل کارگردانی
سینما از دانشگاه سوره ،کارگردان فیلم های کوتاه و پر مخاطب «من قدیمی هستم»« ،اول
پاییز» و «ضد ضربه» که از سال هشتاد و سه با دستیار کارگردانی در فیلم «حکم» مسعود
کیمیایی وارد ســینمای فیلم بلند شده است و بیش از یک دهه تجربه در سینما امسال
در جشنواره سی و نهم فجر اولین فیلم بلند خود «گیج گاه» را در مقابل چشم مخاطبان
خواهد دید ،با عادل تبریزی در اولین روز جشنواره فیلم فجر گفتگویی مفصل داشته ایم
که با هم می خوانیم.
گیج گاه چه حرفی برای گفتن دارد؟
هر فیلم حرفی برای گفتن دارد و ما نمی توانیم بگوییم که یک فیلم حرفی برای گفتن دارد و فیلمی
دیگر حرفی برای گفتن ندارد ،ژانرها و دسته بندی های سینمایی هستند که نگاه مخاطب را نسبت به
ان فیلم تغییر می دهند ،اولین هدف گیج گاه این است که فیلم سالمتی برای خانواده باشد و خانواده ها
با خیال راحت این فیلم را تماشا کنند ،با رویکرد اجتماعی و انسانی و قصه گو باشد و این مهمترین
هدف بود.
اولین فیلم سینمایی بلند شما چگونه تجربه ای بود؟
در مرحله جذب سرمایه بسیار بسیار سخت گذشت ،چهار تا پنج سال سخت را گذراندم و نمی خواهم
این بحث را خیلی باز کنم ولی سخت بود ،باید یک تشکر ویژه کنم از محمد حسین خانی عزیز که
می توانم بگویم اســتارت اولیه فیلم با حمایت ایشان بود و از زمانی که فیلم راه افتاد به شدت تولید
خوبی داشــتیم ،به شدت از فیلم ساختن کیف کردم ،گروه همراه درجه یک ،مدیریت تولید و تهیه
کنندگی بسیار خوب و بازیگرهایی که عاشقانه وارد کار شدند و ارتباط خوب بین من و انها برقرارشد،
انرژی بین من و بازیگرها به وجود امد که در راستای خود کار باعث شد من یک تجربه فوق العاده
داشته باشم البته در کنار اینها تجربه هایی که خودم در دستیار کارگردانی در این سالها بدست اورده
بودم خیلی به من کمک کرد.
همکاری با چهره های نام اشنایی چون داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی چقدر
روی خط فکری شما تاثیر گذاشته و در این فیلم دیده خواهد شد؟
از تمام فیلم سازهایی که در کنارشان دستیاری کرده ام خیلی زیاد یاد گرفته ام ،خوشبختانه از سال
هشتاد و سه که در سینما کار کرده ام از تک تک انها یاد گرفته ام ،از اقای کیمیایی خیلی یاد گرفته
ام و خیلی مدیون ایشان هستم و استارت کار من در سینما با ایشان بوده است ولی چیزی که برای من
مهم بود این است که سلیقه خودم را در فیلم های کوتاهم پیدا کنم و خوشبختانه در فیلم های کوتاه
متوجه شدم که به مرزی بین درام و طنز توجه می کنم و به شکلی دارم فیلم می سازم که مسیر خود
من است ،این باعث شد که در خط فکری ،حسی و نگاهی خودم را داشته باشم و این را خیلی زود
در فیلم های کوتاه خودم کشف کنم که انطور که دوست دارم فیلم بسازم ،این باعث شد تجربیاتی را
که به دست می اورم استفاده کنم و به ان شکلی که دوست دارم فیلم بسازم ،دنیای شخصی و ذهنی
خودم را دنبال کنم.
همکاری با تیم خوبی از بازیگران در تجربه اول چطور بود؟
مهمتریــن چیزی که بین من و بازیگرها اتفاق افتاد و مســیر را برای مــا هموار کرد اول فیلمنامه
و دوم دانســته های من نســبت به این فیلم بود ،بازیگرها متوجه شــدند که من چقدر نســبت به
ســعید رجبی فروتن گفت :نمایش سر زن بدون مو در خیلی از
فیلم هایی که طی سالها در سینما نمایش داشتند ،برای زمانی
اســت که فقه ما در برابر اینگونه مسائل ساکت بود و استفتایی
در این مورد نیامده بود .برنامه هفت شــب گذشته که یک شب
قبل از اغاز جشنواره فیلم فجر پخش شد ،به موضوع فیلم های
حاضر در جشــنواره فیلم فجر و همچنین فیلم هایی که به این
دوره جشنواره راه نیافتند ،اختصاص داشت .سعید رجبی فروتن
معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در بخشی از این برنامه
مهمان محمدحسین لطیفی بود تا درباره مجوز نمایش برخی فیلم
هایی که نتوانســتند جواز حضور در جشنواره فجر را پیدا کنند،
توضیحاتی ارائه دهد .رجبی فروتن درباره حواشی جشنواره فیلم
فجر در موضوع فیلم های راه نیافته به این جشنواره گفت :امسال
به موجب شرایطی که اعالم شده بود ،جشنواره فجر هیات انتخاب
نداشت ،البته دبیر فجر می توانست به تبعیت از جشنواره های معتبر
جهانی خودش به همراه مشــاورانش ،گزینشی را صورت دهد و
ان کارها برای دریافت پروانه نمایش و هیات داوری ارســال شود
امــا به نظر امد که دبیر تالش کرد فرصتی یکســان برای همه
فیلم هایی که حائز شرایط اعالم شده در مقررات جشنواره بودند،
از انها ســلب نکند و اجازه داد هر کدام از کارها موفق به دریافت
پروانه نمایش شد ،به رویت هیات داوران برسد .وی افزود :شورای
پروانه نمایش تعدادی از اثار را چون قصد نمایش عمومی داشتند،
قبــ ً
ا بازبینی کرده بود بنابراین فکر می کنم حدود 40فیلم بود
که شــورای پروانه نمایش انها را به صورت فشرده تماشا کردند
که غیر از یک فیلم ،همه فیلم ها موفق به دریافت پروانه نمایش
شدند .تعدادی از اثار هستند که بعد از جشنواره فجر و برای اکران
میزانسن ها اگاه هستم و چقدر دنیای فیلم گیج گاه را خوب می شناسم ،اعتماد درجه یکی بین من و
بازیگرها برقرار شد و این باعث شد انرژی خوبی در مسیر بازیگردانی و روند تولیدی برای ما به وجود
بیاید ،در نهایت هر روز گیج گاه خاطره بسیار دل انگیز و دل نشینی برای ما شد.
چرا سراغ این کست از بازیگرها رفته اید؟
برای من مهم بود که در ترکیب بازیگران کســت جدیدی ایجاد شود ،اگر چه باران کوثری و حامد
بهداد تجربه مشترک همکاری زیادی داشته اند ولی اینجا تصمیم گرفتم انها را در یک دنیای متفاوت
روبروی هم قرار بدهم که واقعا تجربه ای که حامد بهداد و باران کوثری در فیلم های دیگر داشته اند
را اینجا نداشته اند ،یک کست ناهمگون با ترکیبی از بازیگرهای نسل های مختلف که هر چند کار من
را برای اینکه چگونه زبان یکدستی در فیلم به وجود بیاورم سخت تر می کرد .خیلی برای من مهم
بود که ترکیب و شکل متفاوتی داشته باشم ،این را هم بگویم بازیگری که اگر در فیلم گیج گاه بازی
عمومی شان نیز نیاز به بازبینی مجدد ندارند و راحت می توانند به
اکران عمومی بروند .معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی
بیان کرد :داوران نیز اعالم کرده بودند ،کارهایی که در یک یا چند
رشته نامزد دریافت سیمرغ باشند ،نهایتاً در جدول نمایش قرار
می گیرند و دبیر جشنواره نیز معتقد بود می توان 20عنوان فیلم را
در جدول نمایش قرار داد که به زعم هیات داوران ،فقط 16عنوان
شــانس دریافت جایزه را دارند و به همین دلیل این تعداد فیلم
ی قاتل و وحشی
اعالم شــدند .رجبی فروتن درباره فیلم سینمای
و ماجرای حواشــی ان نیز گفت :جشنواره فجر ذاتاً حاشیه های
خودش را دارد و حمید نعمت اهلل اثار خوبی را در کارنامه دارد و به
نظرم فرصت اصالح یا روتوش نهایی کار برایشان وجود نداشت و
به گونه ای عمل کند که بتواند نظر شورای پروانه نمایش را تامین
کند و پرونده این کار از حیث بازبینی باز است و هر چند باری که
تهیه کننده متقاضی بازبینی کار باشند ما در خدمت انها هستیم
معاون ارزشیابی و نظارت سازم
اکران«کاناپه»و«قاتلووحش
البته دورخیزی را داشــتند تا برخی اصالحات را انجام دهند اما
فرصت کم بود .وی در این باره توضیح داد :نمایش سر زن بدون مو
در سینمای ایران چند موردی وجود داشته است؛ همین شورای
پروانه نمایش سال گذشته فیلم سه کام حبس را که در جشنواره
فجر کاله کیس بر ســر داشت که برای چندین ثانیه کاله کیس
می افتد و ســر نمایش پیدا می کند .نمایش این مورد در خیلی
از فیلم هایی که طی سالها در سینما نمایش داشتند ،برای زمانی
است که فقه ما در برابر اینگونه مسائل ساکت بود و استفتایی در
این مورد نیامده بود .در برخی از اثار ،زمان کوتاهی اختصاص به
نمایش سر بدون موی زن دارند و برخی اثار مثل قاتل و وحشی،
بخش اعظمی از این کار به تشخیص و زعم شورای پروانه نمایش
از ان حد متعارف خارج است که امید داریم و خوشبین هستیم
که با اصالحات و تمهیدات تصویری ویژه بتواند امکان نمایش پیدا
کند .رجبی فروتن همچنین بیان کرد :اگر زمانی که فیلمنامه این
اثر به شورای پروانه ساخت فرستاده شده بود ،قید می شد بناست
چنین اتفاقی روی دهد تیم ســازنده می توانست با اخذ مشاوره
های الزم و همچنین اخذ مجوزهای الزم ،با این مشــکل روبرو
نشــوند .در ادامه محمدحسین لطیفی در ادامه بحث به شورای
پروانه ســاخت و نمایش در سازمان سینمایی اشاره کرد و درباره
اینکه وقتی پروانه ســاخت به فیلمی تعلق می گیرد و روند اخذ
مجوز نمایش به همان فیلم از فروتن پرسید که معاون و ارزشیابی صفحه 4
5
ریزی» کارگردان فیلم «گیج گاه»
لم «نوستالژیک»باشد!
ا در دل مردم به وجود بیاید
شی»منوطبهنظرفقهااست!
و نظارت در این مورد توضیح داد :در مقررات و به صورت مکتوب،
همه می دانند دریافت پروانه ساخت ،الزاماً به معنای دریافت پروانه
نمایش نیست .فیلم ها عموماً در سه مرحله ساخته می شوند؛ در
زمان نگارش فیلمنامه ،در حین فیلمبرداری و در حین تدوین و
عملیات پست پروداکشن .برخی فیلمسازان هستند که با سیناپس
ســر صحنه می روند و همواره از ما می خواهند فیلمنامه را از انها
نخواهیم .برخی فیلمســازان نیز هستند که وقتی پروانه ساخت
دریافت می کنند و تا جایی با ضوابط اشنایی دارند شاید به این نیت
که بخواهند راهی را باز کنند ،عامدانه دست به خرق عادت می زنند.
وی به وضعیتی که فیلم سینمایی کاناپه در ان دچار است ،اشاره
کرد و گفت :مثال واضح این مورد فیلم سینمایی کاناپه است که
اقای عیاری برای اولین بار به خودش اجازه می دهد کاراکترهای
زن با کاله کیس مقابل دوربین ظاهر شوند اما به دالیل دیگری که
همکاران در شورا باید مالحظات شرعی را نیز لحاظ کنند ،این فیلم
شانس و امتیاز دریافت پروانه نمایش را دریافت نمی کند و جزء ان
دسته فیلم هایی می شود که مالحظه شرعی دارد و ما انگ توقیف
برای ان به کار نمی بریم.
سعید رجبی فروتن ،معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی،
با حضــور در برنامه «هفت» ،با ارائه توضیح درباره شــیوه صدور
پروانــه نمایش فیلم ها ،گفت« :فیلم «کاناپه» ســاخته کیانوش
عیاری ،مالحظه شــرعی دارد ،ما انگ توقیــف را برای ان به کار
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
کوتاه متوجه سلیقه خودم شدم و فهمیدم دوست دارم چگونه فیلم بسازم و همان مسیر را در فیلم
بلند هم تجربه کردم.
ایا به گرفتن سیمرغ جشنواره امیدوار هستید؟
کال ادم امیدواری نسبت به هر چیز هستم ،امیدوار که فیلم دوم را زودتر بسازم ،امیدوار که گیج گاه
ارتباط خوبی با مردم برقرار کند ،امیدواری وجود دارد ولی واقعا بیشتر برای من بحث ارتباط و تاثیر
فیلم مهم است ،هدف من این است که فیلم بتواند روی ضمیر ناخوداگاه مخاطب تاثیر بگذارد و ماندگار
شود که این کار سختی است ،چه بسا فیلم های درجه یکی از تاریخ سینمای ایران که سیمرغ ندارند
اما در ذهن مخاطب مانده اند ،فیلم هایی که هیچ جایزه ای ندارند اما در ذهن مخاطب همیشه ماندگار
هستند ،اگر مثال بخواهم یک نمونه اسم ببرم می توانم به فیلم «تاراج» اشاره کنم که اگر در دل جامعه
نمی کرد من این فیلم را نمی ســاختم اقا جمشید هاشم پور بود ،به نظر من اقای جمشید هاشم پور
ســند فیلم گیج گاه است و اگر ایشان نبود من این فیلمنامه را بایگانی می کردم و این فیلم را هرگز
نمی ساختم.
تفاوت کار بلند سینمایی با اثار کوتاهی که قبال ساخته اید در چیست؟
اصال هیچ تفاوتی بین اثار کوتاه و بلند نمی دانم ،مدیوم سینما برای من مهم است ،هیجان فیلم سازی
برای من مهم است ،ایده ای به ذهن شما می رسد و می فهمید این ایده برای فیلم کوتاه خوب است،
ایده دیگری به ذهن شما می رسد که برای مستند خوب است و یک ایده هم می اید و می فهمید این
برای فیلم بلند مناسب است ،من فقط می توانم بفهمم ایده ای که به ذهن من امده برای چه مدیومی
خوب است ،مجموع تمام اینها سینما و فیلمسازی است ،هیچ تفاوتی بین ساخت فیلم کوتاه و بلند
نمی دانم و هر دوی انها برای من به یک اندازه هیجان دارند ،چیزی که مهم است اینکه در فیلم های
مان سینمایی در برنامه «هفت»
دوشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
بروید همه مردم کاراکتر زینال بندری را می شناسند و این یعنی موفقیت و ماندگاری برای یک فیلم.
چقدر احتمال می دهید سیمرغ بازیگری روی شانه ی یکی از بازیگرهای فیلم شما
بنشیند؟
به نظر من بازیگرهای گیج گاه همه خیلی متفاوت هستند و جنس بازی های متفاوتی دارند ،حامد
بهداد و باران کوثری خیلی با هم بازی کرده اند اما به جرات می توانم بگویم در این فیلم جنس بازی
متفاوتی دارند و برگی جدید در بازیگری این دو بازیگر را در مقابل هم خواهید دید ،همینطور سروش
صحت ،بهرنگ علوی ،امیر حسین رستمی و همه بازیگرهای فیلم خیلی در غالب های متفاوتی هستند.
با برگزاری جشنواره در این شرایط و با وجود کرونا موافق هستید؟
وقتی که می بینیم در جامعه ،مثال در رســتوران و کافی شــاپ همه نشسته اند و یا همه صنوف کار
می کنند و از ان طرف سینما روز به روز دارد به سمت نابودی کشیده می شود پس به نظر من با یک
مدیریت درست و رعایت دستورالعملهای بهداشتی به داد سینما رسید ،نه برای اینکه در جشنواره فیلم
دارم که حتی اگر فیلم هم نداشتم انتظار ان را می کشیدم که امسال جشنواره فجر به هر گونه ای شده
برگزار شود تا دوباره هیجان سینما در دل مردم به وجود بیاید.
انتقاداتی که به شکل انتخاب فیلم ها ،تعداد انها و حذف چند فیلم پر سر و صدا شده
را چطور ارزیابی می کنید؟
وقتی در ذهن مرور می کنم می بینم جشــنواره فجر همیشه حاشیه هایی داشته است و حاال فقط
می خواهــم یک چیز بگویم ،مــن با اقای نعمت اهلل کار کرده ام و از ایشــان چیزهای زیادی یاد
گرفته ام ،سینمای حمید نعمت اهلل را دوست دارم و وقتی که حس کردم فیلم من قرار است در
کنار فیلم ایشــان در جشنواره حضور داشته باشــد حس خوبی به من دست داد که در جشنواره
ای هستم که حمید نعمت اهلل هم در ان حضور دارد ،البته حسرت خیلی زیادی می خورم که در
نهایت فیلم حمید نعمت اهلل نیســت و ای کاش که بود و ای کاش بستری فراهم شود برای تمام
فیلمسازهایی که قطعا فیلم های درجه یکی ساخته اند تا بتوانیم هر چه زودتر فیلم های همه فیلم
سازها را ببینیم.
این فیلم برای گیشه ساخته شده است و می تواند انجا هم موفق باشد؟
فیلم را برای مخاطب ساخته ام و اینکه خانواده ها با تماشای این فیلم حال خوبی پیدا کنند ،با وجود
اینکه فیلم در گذشته روایت می شود نوستالژیک نباشد و یک تلنگر برای حال امروز جامعه باشد ،فیلمی
باشد که اعضا خانواده و همه طیف های فرهنگی بتوانند با ان ارتباط خوبی برقرار کنند ،این هدف من
بوده است و نمی دانم چقدر توانسته ام موفق باشم ولی حس من این است که اگر فیلم جدا از کرونا و
این داستان ها در شرایط خوبی اکران شود مردم از ان استقبال می کنند.
نمی بریم ».برنامه «هفت» با اجرای محمدحسین لطیفی( ،شنبه
۱۱بهمن) ،میزبان سعید رجبی فروتن ،معاون ارزشیابی و نظارت
سازمان ســینمایی بود .فروتن درباره فیلم های راه نیافته به این
دوره از جشنواره فیلم فجر گفت« :امسال به موجب شرایطی که
اعالم شده بود ،جشنواره فجر هیات انتخاب نداشت ،البته دبیر فجر
می توانســت به تبعیت از جشنواره های معتبر جهانی خودش به
همراه مشاورانش ،گزینشی را صورت دهد و ان کارها برای دریافت
پروانه نمایش و هیات داوری ارســال شود اما به نظر امد که دبیر
تالش کرد فرصتی یکســان برای همه فیلم هایی که حائز شرایط
اعالم شــده در مقررات جشنواره بودند ،ایجاد کند و اجازه داد هر
کدام از کارها موفق به دریافت پروانه نمایش شد ،به رویت هیات
داوران برسد ».او ادامه داد« :شورای پروانه نمایش ،تعدادی از اثار را
چون قصد نمایش عمومی داشتند ،قب ً
ال بازبینی کرده بود بنابراین
فکر می کنم حدود ۴۰فیلم بود که شورای پروانه نمایش ان ها را به
صورت فشرده تماشا کردند که غیر از یک فیلم ،همه فیلم ها موفق
به دریافت پروانه نمایش شــدند .تعدادی از اثار هستند که بعد از
جشنواره فجر و برای اکران عمومی شان نیز نیاز به بازبینی مجدد
ندارند و راحت می توانند به اکران عمومی بروند ».معاون ارزشیابی
و نظارت سازمان ســینمایی توضیح داد« :داوران نیز اعالم کرده
بودند ،کارهایی که در یک یا چند رشــته نامزد دریافت سیمرغ
باشند ،نهایتاً در جدول نمایش قرار می گیرند و دبیر جشنواره نیز
معتقد بود می تــوان ۲۰عنوان فیلم را در جدول نمایش قرار داد
کــه به زعم هیات داوران ،فقط ۱۶عنوان شــانس دریافت جایزه
را دارند و به همین دلیل این تعداد فیلم اعالم شــدند ».او تاکید
کرد« :در مقررات و به صورت مکتوب ،همه می دانند دریافت پروانه
ساخت ،الزاماً به معنای دریافت پروانه نمایش نیست .فیلم ها عموماً
در سه مرحله ساخته می شوند؛ در زمان نگارش فیلمنامه ،در حین
فیلمبرداری و در حین تدوین و عملیات پست پروداکشن .برخی
فیلمسازان هستند که با سیناپس سر صحنه می روند و همواره از
ما می خواهند فیلمنامه را از انها نخواهیم .برخی فیلمســازان نیز
هستند که وقتی پروانه ساخت دریافت می کنند و تا جایی با ضوابط
اشــنایی دارند ،شــاید به این نیت که بخواهند راهی را باز کنند،
عامدانه دست به خرق عادت می زنند .مثال واضح این مورد فیلم
سینمایی «کاناپه» است که اقای عیاری برای اولین بار به خودش
اجــازه می دهد کاراکترهای زن با کاله کیس مقابل دوربین ظاهر
شــوند اما به دالیل دیگری که همکاران در شورا باید مالحظات
شرعی را نیز لحاظ کنند ،این فیلم شانس و امتیاز دریافت پروانه
نمایش را دریافت نمی کند و جزو ان دسته فیلم هایی می شود که
مالحظه شرعی دارد و ما انگ توقیف برای ان به کار نمی بریم».
CINEMA
اخبار
امیدواری به رونق سینماها در
نشست «رمانتیسم عماد و طوبی»
عوامل فیلم «رمانتیســم عماد و طوبی» برای علــی انصاریان که در
بیمارستان به سر می برد ارزوی سالمتی کردند .در اولین روز جشنواره
فیلم فجر ۱۲بهمن ،سالن اصلی مرکز همایش های برج میالد میزبان
جمعی از اهالی رسانه و منتقد برای تماشای فیلم فانتزی و خوش رنگ
و لعاب رمانتیسم عماد و طوبی شد تا به عنوان فیلم افتتاحیه و اثری با
فضای مثبت شروعی ارام برای جشنواره به همراه داشته باشد .در این
فیلم به کارگردانی کاوه صباغ زاده که سارا بهرامی ـ بازیگر فیلم ایتالیا
ایتالیــا ـ در تجربه ای تازه با این کارگردان نقش راوی را داشــت ،الناز
حبیبی ،حسام محمودی و علی انصاریان بازی کرده اند .کاوه صباغ زاده
ساخت این فیلم را سخت دانست ،چون برخالف فیلم ایتالیا ایتالیا فقط
مربوط به یک مقطع نبود بلکه کل زندگی یک زوج را روایت می کرد .او
که فیلم خود را یک فانتزی میداند اثر بعدی خود را یک درام عاشقانه
عنوان کرد .ضمن اینکه او اشاره ای هم به بازیگران فیلم خود داشت و
اینکه تصور می کرد نوع فانتزی اش در ایتالیا ایتالیا پذیرفته شده و راحت
تر از سوی بازیگرها استقبال شود اما از ریسک ناپذیری بازیگرها انتقاد
کرد که بیشتر خود را تکرار می کنند .مهدی صباغ زاده ،تهیه کننده این
فیلم هم افزود :بعد از اینکه کرونا دور شود و علی انصاریان هم به اغوش
خانواده برگردد برای اکران فیلم اماده خواهیم شــد .او تاکید کرد که
امروز کرونا همه را گرفتار کرده و مردم به فیلم های شاد احتیاج دارند.
این فیلم چنین فضایی دارد و می تواند اتفاق خوبی در اکران باشد .صباغ
زاده با اشاره به اینکه ماسک زدن مثل کمربند بستن در اتومبیل عادی
شده ،گفت :سینما شرایط خوبی برای مردم دارد و همین امروز هم اینجا
دیدیم که رعایت فاصله ها چقدر فضا را ایمن می کند .امیدواریم سینما با
حضور مردم دوباره رونق بگیرد .الناز حبیبی هم جای انصاریان را خالی
دانست و گفت ،او انرژی خوبی در فیلم داشت و ای کاش هر چه زودتر
سالمتی اش برگردد .در نشست های خبری این دوره از جشنواره که در
همان سالن اصلی نمایش فیلم برگزار می شود ،برای رعایت پروتکل های
بهداشتی فقط به ۱۰نفر از عوامل فیلم اجازه حضور داده میشود و زمان
نشست هم فقط 30دقیق ه است تا بعد سالن برای ضدعفونی پیش از
سانس قبلی اماده شود.
ِ
دالالن بازار سیاه
سوء استفاده
بلیت های فیلم فجر از قوانین
فروش اشفته جشنواره
بلیت های جشــنواره فیلم فجر امسال در ســایت های خرید و فروش
انالین با قیمت های هنگفتی تا ۳۰۰هزار تومان به فروش می رسد .عدم
نظارت بر فروش بلیت های جشنواره فیلم فجر و مشکالت ناشی از ان
هر ساله داستان های عجیب و غریبی دارد .عموماً این موضوع البته ناظر
بر بلیت های اختتامیه است که مبالغ بسیار باالیی را در بازار سیاه دارد
اما امسال بلیت های جشنواره فیلم فجر نیز از این افت در امان نمانده
و باعث شده است تا بلیت های جشنواره امسال تا 260هزار تومان نیز
به فروش برســد .این بازار سیاه که هر ساله بساط گرمی برای خود در
ایام جشــنواره فیلم فجر فراهم می کند گویا تمامی ندارد .نکته جالب
اینکه امسال برخی از بچه پولدارها بلیت های یک فیلم ،در یک روز و در
یک سانس و سالن را برای چند صندلی تهیه کرده اند و برای فروش در
سایت های و برنامه های خرید و فروش انالین ارائه داده اند که مایه تعجب
است .اینطور که جشنواره فیلم فجر اعالم کرده بود ،در این دوره فروش
سری بلیت ها وجود ندارد و هر نفر با یک شماره همراه ،امکان تهیه چهار
بلیت برای هر فیلم را دارد .البته در خبر منتشر شده از سوی جشنواره
فیلم فجر اشاره دقیقی نشده است که ایا هر نفر می تواند فیلم منتخب
خود را در همان سالن و سانس بخرد یا خیر؟ زیرا همانطور که گفته شد
بازار سیاهی های امسال برای یک فیلم در یک سانس و سالن 3بلیت
هم برای فروش گذاشته اند .با فرض اینکه این امکان برای خرید بلیت
نیز وجود داشته باشد ،به نظر می رسد که حاال ماجرای خرید و فروش
خال خود را نشان داده و باعث شده است که دالالن بلیت های جشنواره
بتوانند امسال حسابی بازار خود را گرم کنند و بلیت های 20یا 30هزار
تومانی را تا 150هزار تومان بفروشند .سوال این است که این روال تا کی
می تواند ادامه پیدا کند و ایا راه چاره ای برای نابودی و تعطیلی بازار سیاه
وجودنداردتاعالقه مندانجشنوارهفیلمفجربتوانندبهصورتحداکثری
و برابر فیلم های جشنواره فیلم فجر را تماشا کنند؟ صفحه 5
6
دوشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
www.honarmandonline.ir
رادیوولتوییزون
RADIO&TV
گزارش
محمدرضا حیاتی
هم وارد کار طنز تلویزیونی شد!
محمدرضا حیاتــی و رضا رفیع ،در یک بســته خبری با
عنوان «حیاتــی و مماتی» ،روزهای سه شــنبه از طریق
تلویزیون اینترنتی روســتا تی وی ،اجرا خواهند داشت .دو
مجری و گوینده قدیمی صداوســیما قرار اســت با اجرای
اخبار طنزگونه ،به مسائل مهم کشور بپردازند.
محمدرضــا حیاتی (گوینده خبر) و رضارفیع (طنزپرداز)،
با اجرای اخبار طنز در تلویزیون اینترنتی روســتا تی وی،
با هم همکاری خواهند داشــت .توجه ویژه به مخاطبان
به عنوان ذی نفعان اصلــی ،همکاری همه جانبه و حرفه ای
بــا تولیدکننــدگان و تهیه کنندگان محتوا در ســینما و
تلویزیــون ،توجه به نیروهای جــوان و پرانگیزه و حمایت
از اســتعدادهای کم تر دیده شــده در حوزه برنامه سازی
و ایده پــردازی از اهداف شــبکه اینترنتی روســتا تی وی
برشمرده شده است.
در این بســته خبری که با عنــوان «حیاتی و مماتی» در
روزهای سه شــنبه از طریــق تلویزیون اینترنتی روســتا
تی وی منتشــر می شود ،سعی شــده تا با رویکردی نو و
فارغ از هرگونه نگاه سیاسی به پوشش اخبار جذاب و مهم
کشور و روســتاها در قالب طنز پرداخته شود .این شبکه
تلویزیونی در تالش اســت تا با کنار زدن محدودیت های
زمانی و مکانی و با نگاهی نو ،زیبایی های زندگی و اداب و
رسوم و سبک زندگی روستاییان را در حوزه های فرهنگی،
گردشگری ،اجتماعی ،اقتصادی و ...به تصویر دراورد.
مردم علیه سلبریتی های مبل ِّغ «خرید ملک در دبی»
زمان درامدزایی می رسد حتی حاضرند در اگهی های بازرگانی تلویزیون
ســلبریتی ها هروقت به
ِ
خودنمایی کنند؛ هرچند که بارها در گفت وگوها و پیام های مجازی شان می گویند «نه تلویزیون
می بینیــم و نه در تلویزیون کار می کنیم!» در صورتیکه امروز به شــبکه های تلویزیونی مراجعه
کنیم بیشــتر از اینکه ان ها را در عرصه سریال ســازی و برنامه ســازی ببینیم بیشتر به عنوان
بازیگر تبلیغات تلویزیونی خودنمایی می کنند .وقتی با برخی از این بازیگران که حاال پای شــان
به تبلیغی بحث برانگیز باز شــده به گفت وگــو می پردازیم به صراحت می گویند خبری از عواقب
ِ
پشــت صحنه این تبلیغ نداشته اند؛ شخصی با ان ها تماس گرفته که برخی به نام می شناسند
و
و حتی در فیلم های تبلیغی شــان بارها نام این شــخص را می اورند .یکی از این هنرمندان اصغر
مثل خیلی از چهره های پیشکسوت تبلیغ کننده
سمسارزاده است که رسماً عذرخواهی می کند و ِ
می گویــد «کرونا کم کاری و بیــکاری به دنبال خودش اورد و باید زندگــی ما هم بگذرد .هیچ
تجربــه ای در تبلیغ کردن نداشــتم به همین خاطر دیدم که بســیاری از همــکاران این کار را
کرده انــد ،این تبلیغ را پذیرفتم .هیچ شــناختی از این جریان نداشــتم و فقط می توانم بگویم
از مردم و مخاطبین عذرخواهی می کنم ».البته در این مســیر با کســانی تماس گرفتیم که به
محض شنیدن سوال ما درباره ماجرای تبلیغ «خرید ملک در دبی» ،یا تلفن را قطع کردند و یا
نخواستند در این باره صحبت کنند.
برخی هم گفتند نمی دانســتند این تبلیغ ان همــه نارضایتی مردم و جامعه را به دنبال خواهد
داشت؛ در این میان کسانی هم بسیار قابل تامل پاسخ دادند و گفتند بسیاری این کار را کرده اند
میان این صحبت ها،
و پول های چند برابــری می گیرند ما چرا از این قافله عقب بمانیم؟! اما در
ِ
نکته ای قابل تامل است که هیچ اطالعی از این تبلیغات نداشتند و سوال نکردند چقدر این تبلیغ
برای منافع مخاطبین مثمرثمر است و چقدر به واسطه این تبلیغ ،محبوبیت و جایگاه هنری شان
جریــان تبلیغ خرید ملک در دبی و بســیاری از تبلیغات در فضای مجازی
زیر ســوال می رود؟!
ِ
و حتی اگهی های بازرگانی تلویزیون نشــان می دهد انگیزه اصلی این ســلبریتی ها تنها کسب
درامد اســت و هیچ شناختی از این تبلیغات نداشــته و ندارند .افرادی (سلبریتی) که نه درباره
اظهارنظرها و نــه تبلیغاتی که در صفحه های مجازی و فضاهای دیگر انجام می دهند مطالعه ای
ندارنــد و ایــران و ایرانی هیچ اهمیتی دارد .همچنان که بدون هیچ اندیشــه ای ،درباره اتفاقات
مختلف اظهارنظر می کنند و تنها به باال رفتن فالوور و دیده شــدن می اندیشــند .وقتی به تبلیغ
خرید ملک در دبی نگاه می کنیم باز این عبارت نظرمان را جلب می کند که «برای ســلبریتی ها
اینده ایران و ایرانی هیچ اهمیتی ندارد ».حتی بعضاً برای بدست اوردن دالرهای اماراتی و دیده
شــدن تبلیغ موردنظر(دبی) ،حتی به اشتباه در این تبلیغ ،نام شهر را کشور اعالم می کنند و یا
ِ
از روی بی سوادی ،ایران و ایرانی را تحقیر می کنند تا ان تبلیغ دیده شود.
گرفتن پول ،دالر ،جایگاه و اقامت در کشورهای دیگر ،از سوی
سریال این خودزنی ها بارها برای
ِ
سلبریتی ها دیده شــده که بدون توجه به مشکالت و وضعیت دیگر کشورها ،ناامیدی نسبت به
شــرایط ایران را فریاد می زنند .قابل تامل است وقتی سلبریتی می گوید «نمی دانستم این تبلیغ
انقدر حاشیه و نارضایتی دارد و ما گفتیم مثل همیشه پولی می گیریم و تبلیغی می کنیم ».حتی
بــه این نکته فکر نکردند مردمی که به ان ها اعتماد دارند بــا دیدن این تبلیغات چقدر متضرر
خواهند شد؟ مثل ماجرای تبلیغ ان کرم های به اصطالح شفاف کننده در فضای مجازی که بعدها
جعلی از اب درامدند.
برخــی هم می گفتند تاکنون «دبی» نرفته اند و از شــرایط زندگی و حتــی اقامت ان مناطق
خبری ندارند؛ معلوم نیســت با چه هدف و ســمت و سویی وارد این فضا شــده اند؟ ایا تنها به
شــخص تماس گیرنده که نام او را چند ســلبریتی در هنگا ِم تبلیغ شان می اورند ،از
حمایت از
ِ
مردم می خواهند در دبی ،ملک بخرند و یا ان دالرهای اماراتی باعث شــده ،محبوبیت و شان و
جایگاه خودشان را زیر سوال ببرند و به عبارتی با اغراق در تبلیغ ،مردم را فریب بدهند؟ بعد از
ســیدجواد هاشمی و انتشــار ویدئوی عذرخواهی اش ،حاال اصغر سمسارزاده که صدای او را این
روزها در برنامه معروف رادیو (صبح جمعه با شــما) می شنویم و کارهای خاطرانگیزی را هم در
ســینما و تلویزیون دارد رسماً از مردم به خاطر این تبلیغ عذرخواهی می کند .در حالیکه او هم
همانند بسیاری دیگر در جریان صحبت هایشان به این نکته اشاره کردند که به اعتبار هنرمندان
و سلبریتی های دیگر ،این کار را کرده اند.
کرونا بوده و به خاطر مشــکالت اقتصادی شــان ،این تبلیغ را پذیرفتند و به نوعی از انجام این
تبلیغ ،ابراز پشیمانی کردند .ایا این استدالل برخی از این تبلیغ کنندگان ،استدالل درستی است
که می گویند از سر ناچاری و تنگناهای مالی به سرا ِغ این عوام فریبی رفته اند و یا هر تبلیغی را در
فضای مجازی می پذیرند؟ یا برخی از کاربلدهای این عرصه که می گویند تاکنون ریالی از تبلیغات
در هیچ کجا نگرفته اند و زیربا ِر دروغ پردازی و اغراق گویی های تبلیغی نمی روند؟! این استدالل ها
و اظهارنظرها در حالی است که برخی از چهره ها ،کماکان این تبلیغ را خالفِ عرف نمی دانند و
تبلیغ کنندگان را در این اتفاق محق می دانند .در حالیکه فعالیت برخی از اینفلوئنسرها و جریان
جذب فالوور به هر قیمتی اکثر هنرپیشه های معروف در فضای مجازی نشان می دهد سلبریتی ها
راه دیگری غیر از حرفه خودشان را برای کسب درامد ،در پیش گرفته اند و ان استفاده از اعتما ِد
مخاطب برای کسب درامد شخصی و پیشبرد اهداف تجاری(بیزینس) خودشان ،در شرایطی که
کشور دچار مشکالت اقتصادی و معیشتی است.
میان چهره هایی که خرید ملک در دبی را تبلیغ کردند چهره برخی از پیشکسوتان این عرصه
در ِ
هم دیده می شود که وقتی با ان ها صحبت می کنیم می گویند چرا ما نه؟! یکی از این چهره های
پیشکسوت بازیگری می گوید« :اوالً فکر نمی کردم شاهد چنین واکنش هایی باشیم و شاید هیچ
عالقه ای به این مدل تبلیغ کردن نداشــته باشــم اما وقتی می بینیم همه دارند چنین کاری را
می کنند من هم از خودم می پرســم پس چرا من نه؟!» .این جمالت در حالی اظهار می شود که
این افراد از پرداخت هرگونه مالیات معاف می باشند و برخی از انها قراردادهای چندصد میلیونی
برای حضور در پروژه های از پیش شکست خورده دریافت می کنند.
خاطره بازی با سریال های پرمخاطب در شبکه ای فیلم:
امین زندگانی مجری « 14اینچ» شد!
برنامــه « ۱۴اینچ» با اجرای امیــن زندگانی و تهیه کنندگی
فرزام محبی به زودی شبکه ای فیلم روی انتن می رود .فرزام
محبی تهیه کننــده و کارگردان برنامه تلویزیونی « ۱۴اینچ»
دربــاره ان بیان کرد ۱۴« :اینچ» یــک برنامه گفتگومحور و
گپ شبانه درباره سریال های منتخبی است که این سال ها از
طرف مخاطبان ای فیلم اقبال زیادی داشــته و مجری برنامه
امین زندگانی اســت .وی ادامه داد :هر قسمت از برنامه ۵۰
دقیقه است شامل چند بخش می شود ایتم گفتگو با بازیگران
و عوامل ســریال ها ،موزیک ،خاطره بازی و استنداپ کمدی
از جمله این بخش هاســت .کارگــردان برنامه در توضیح این
بخش ها بیان کرد :استنداپ کمدی ها توسط میثم درویشان
پــور و با حضور مهمانان مردمی انجام می شــود .همچنین با
حضور یک خواننده یعنی ایدین توســلی تیتراژ ســریال ها
بازخوانی می شــود .محبی درباره عنــوان برنامه نیز توضیح
داد :دکور برنامه یک ســازه است که یک تلویزیون ۱۴اینچ
اســت و پیمان قانع ان را طراحی کرده است .نام برنامه هم
نوعی خاطره بازی و نوســتالژی تلویزیون های قدیمی است.
تهیه کننده « ۱۴اینچ» درباره دلیــل انتخاب امین زندگانی
به عنوان مجری این برنامه نیز یاداور شد :گزینه های مختلفی
داشــتیم که در نهایت امین زندگانی انتخاب شــد ،او سواد
باالیــی در حوزه رســانه دارد و از تجربه باالیی در حوزه اثار
نمایشــی برخوردار است و لحن و ادبیات و سواد او باعث شد
اجرای برنامه را به او پیشــنهاد کنیم .محبی در پایان درباره
هــدف و ماموریت این برنامه اظهــار کرد :هدف از تولید این
برنامه تجلیل از هنرمندان و عوامل ســریال های پرمخاطب
اســت.با توجه به رســالتی که ای فیلم دارد تصمیم داشتیم
در قالب یک گپ شــبانه این برنامه را به همت مدیران تولید
کنیم که از ان پشتیبانی کردند و به زودی روی انتن می رود.
مناظره تلویزیونی بدون چالش ارزشی ندارد
محمد سلطانی فر درباره برگزاری مناظره های تلویزیونی معتقد
اســت :اگر در مناظره ها تالقی ها و چالش های فکری نباشد،
هیچ ارزشی ندارند و تبدیل به برنامه های کلیشه ای و سفارشی
می شــوند که نمی توانند ان جایگاه الزم را داشته باشند .این
استاد ارتباطات در پاسخ پرسشــی درباره لزوم تولید و پخش
مناظره های تلویزیونی در تمام طول سال ،اظهار کرد :مناظره
ها به ویژه مناظره های زنده ،یکی از جذاب ترین ســاختارهای
رادیو و تلویزیونی هســتند و می توانند نقش کلیدی در جذب
مخاطب داشته باشند .اگر قرار باشد این مناظره ها و این تالقی
ها و چالش های فکری نباشد ،برنامه های تلویزیون ارزشی برای
تماشا کردن ندارند و تبدیل به برنامه های کلیشه ای و سفارشی
می شــوند که نمی توانند ان جایگاه الزم را داشته باشند .این
استاد ارتباطات با اشاره به مناظره اخیر صادق زیباکالم و خسرو
معتضد در تلویزیون ،در پاســخ به اینکه پیروز میدان که بود؟
اظهار کرد :پیروز میدان مردم هستند که بهتر از همه ،هم ادمها
را می شناسند و هم نتایج مذاکره را می دانند .ما به هیچ عنوان
نباید نگاهمان معطوف به این باشد که یکی در مناظره برنده می
شــود و دیگری می بازد .اقتضای مناظره همین است .جاهایی
چالش ایجاد می شود؛ مثال استدالل های یک طرف دیگر قوی
تر اســت و در جایی دیگر ،ممکن است طرف مقابل استدالل
هایش قابل قبول باشــد .او با اشاره به مناظره های تلویزیونی
در انتخابات ریاست جمهوری ســال ،۸۸یاداور شد :فراموش
نکنیم در ان سال ،یکی از جذاب ترین برنامه هایی که در طول
تاریخ صداوسیما شکل گرفت ،مناظره های بین کاندیداها بود.
در ان زمان ما شــاهد پدیده ای بودیم که رسانه های غربی و
رسانه های فارسی زبان مثل بی بی سی و ، VOAهمه پشت
ســر رادیو و تلویزیون بودند و صداوسیما اول این مناظره ها را
پخش می کرد و بعدا انها تحلیل می کردند .این نشان می دهد
ساختار مناظره چقدر جذابیت دارد ،حضور مردم را می تواند در
انتخابات قوی تر کند و نیاز مخاطب را تامین کند .همین عامل
مــی تواند برای پر کردن برنامه هــای جذاب رادیو و تلویزیون
کمک شایانی کند .سلطانی فر در پاسخ به اینکه تلویزیون برای
اعتمادســازی در بین مخاطبانش در مناظره ها ،چه تمهیداتی
باید بیندیشــد؟ اظهار کرد :تلویزیون حتما باید تنوع ادم ها و
تنوع دیدگاه ها را باال ببرد .مناظره یعنی «( »debatingبحث
کردن) و این به معنای چالش و تضاد اســت .نباید طرفین در
مناظره هم راستا باشند .اغلب مناظره ها و برنامه های تلویزیونی
ما اینگونه بوده اند کــه تماما دو طرف قضیه یک حرف را می
زدند و یک هدف را دنبال می کردند؛ این مناظره نیســت .باید
در مناظره چالش شکل بگیرد. صفحه 6
با همراهی «فریدون شهبازیان» و «حسین علیزاده» سال نوای موسیقی ایران به کار خود پایان داد؛
هویتموسیقیمابا«محمدرضاشجریان»تعریفمی شود
ششمین سال نوای موسیقی ایران با برپایی ایین مجازی نکوداشت استاد محمدرضا شجریان در
حضور حســین علیزاده ،فریدون شهبازیان و مدیران این رویداد به کار خود پایان داد .ششمین
سال نوای موســیقی ایران با برگزاری ایین نکوداشت اســتاد محمدرضا شجریان در قالب یک
رویداد مجازی با حضور حســین علیزاده نوازنده و اهنگســاز پیشگام موسیقی ایرانی و فریدون
شهبازبان رهبر ارکستر و اهنگساز معتبر موسیقی کشورمان به کار خود پایان داد.
روایت قدیمی استاد اهنگساز از تجربه همکاری با محمدرضا شجریان
فریدون شهبازیان اهنگساز و رهبرارکســتر در تجلیل از مقام هنری استاد محمدرضا شجریان
گفت :درباره محمدرضا شجریان خوشبختانه تعریف و تمجید های زیادی شده است .پس نیازی
نیســت که من بخواهم درباره مقام هنری این هنرمند بزرگــوار دوباره صحبت کنیم .من اوایل
کار اهنگســازی ام با همراهی محمدرضا شجریان در ارکستر گلها اغاز شد .محمدرضا شجریان
هنرمنــدی بود که از مشــهد به تهران امد و وقتی در رادیو برنامــه «گلهای تازه »را راه اندازی
کردیم او جزو خوانندگانی بود که همواره با او کار می می کردیم و اثاری را به مرحله تولید می
رساندیم که مورد توجه مخاطبان نیز قرار می گرفت.
وی ادامه داد :یکی از اولین کارهایی که با محمدرضا شــجریان تولید شد مربوط به پروژه «جام
تهی» بود که خوانش اشــعار این اثر به دلیل انتخاب شعر نو دربرگیرنده ویژگی هایی بود که از
عهــده هر خواننده ای بر نمی امد .من در ان زمان بود که از محمدرضا شــجریان دعوت کردم
تــا این اثر را بخواند و او به قدری توانمند از عهــده خوانندگی اثر برامد که می توان گفت هم
باعث شــهرت من و هم باعث شهرت خود او شــد .همین موضوع باعث شد تا همکاری ما برای
پــروژه های دیگر ادامه پیدا کرده و به تولید اثار پر مخاطــب دیگری همچون البوم «رباعیات
خیام» و تعدادی دیگر منجر شد که خوشبختانه تک تک کارها با استقبال خوب شنوندگان نیز
مواجه گشــت .اثاری همچون مجموعه «گلبانگ» که به اهنگســازی بنده و اقای یوسف زمانی
پیش روی مخاطبان قرار گرفت .این اهنگســاز شــناخته شده موسیقی ایران در بخش دیگری
از صحبــت های خود بیان کرد :من به خاطر دارم که محمدرضا شــجریان برای بهره مندی از
گونه های مختلف اوازی در ایران به یکباره با اتومبیل شخصی خود به شهرهایی مثل زابل می
رفت .او همیشــه می گفت در این منطقه ها خوانندگانی هســتند که بسیاری از اثار قدیمی را
حفظ هستند بنابراین الزم است که من حتما اثار این هنرمندان را از نزدیک بشنوم .او همیشه
عالقه مند به فراگیری اثار هنرمندانی بود که گنجینه ای از اواهای قدیمی را در سینه داشتند.
موسیقی
شــرایطی که به طورحتم در اثار موسیقایی وی نیز مشهود است و ما در هر زمان شاهد نواوری
هایی در خوانش کارهایش بودیم که ذائقه شنیداری مخاطب هم با ان ارتباط موثری برقرار می
کرد .و امروز بسیار متاسفم که محمدرضا شجریان را از دست دادیم و امیدوارم مردم عزیز مان
قدر این هنرمندان را تا همیشه بدانند.
هویت موسیقی ما با محمدرضا شجریان تعریف می شود
اهدای تندیس ویژه ششــمین سال نوای موســیقی ایران به حسین علیزاده مزین به نام استاد
محمدرضا شجریان به حسین علیزاده برای اهدای ان به موزه موسیقی توسط فریدون شهبازیان
بخش بعدی ایین نکوداشت زنده یاد شجریان بود.
فریدون شهبازیان در این بخش گفت :خیلی خوشحالم که این وظیفه به عنوان نماینده ششمین
رویداد ســال نوای موسیقی ایران را داشته باشم که تندیس ویژه این رویداد را به دوست بسیار
عزیزم حسین علیزاده تقدیم می کنم تا این تندیس به وسیله او به موزه موسیقی سپرده شود.
حســین علیزاده اهنگساز و نوازنده صاحب نام موســیقی ایرانی هم در ایین مجازی نکوداشت
استاد محمدرضا شجریان که پایان بخش برنامه های ششمین سال نوای موسیقی ایران بود بیان
کرد :خیلی احســاس خوبی دارم که در این مراسم کنار فریدون شهبازیان هستم و این تندیس
را به واسطه حضور این هنرمند به موزه موسیقی می رسانم .وی افزود :و چقدر خوب است که
رویداد معتبری چون ششــمین سال نوای موســیقی ایران از استاد محمدرضا شجریان یاد می
موسیقی ایران
کند .من براین باورم هویت موســیقی ما با شــجریان تعریف می شود .سال ن َوای
ِ
مراســمی است که از ســال ۱۳۹۴با هدف نکوداشت و قدردانی از هنرمندان برجسته موسیقی
ایران و به ابتکار و طراحی علی جعفری پویان (نوازنده و مدرس ویلن) و با یاری موســیقی دانان
ایرانی ،هر سال برگزار می شود.
ششــمین دوره سال نوای موســیقی ایران ،با مدیریت اجرایی محمدمهدی گورنگی (اهنگساز و
ِ
حمایت تعدادی از
همراهی بیش از ۲۷۰نفر از هنرمندان موســیقی و
مدرس موســیقی) و با
ِ
فرهنگی خصوصی ،از هشتم تا یازدهم بهمن ۱۳۹۹برگزار شد.
موسسات
ِ
«ششــمین ایین ســال نوای موســیقی ایران» با توجه به اهمیت رعایت پروتکل های بهداشتی
و حفظ ســامتی هنرمندان با حمایت چندین مجموعه فرهنگی هنــری به صورت مجازی ،با
اختصاصی ضبط شده در مجموعه شهر صدای پارسیان پیش روی
انتشــار ویدئوها و برنامه های
ِ
مخاطبان قرار گرفت.
است .اینکه رسانه ها در طول سال چقدر و چگونه به موسیقی
می پردازنــد و اهمیت و کیفیت مطالب و تولیدات رســانه ها
در زمینه موســیقی در جایزه موســیقی و رسانه مورد توجه
است .مدیرکل دفتر موسیقی عنوان کرد :در این دوره جایزه
موسیقی و رسانه حوزه برنامه سازی صداوسیما و رسانه های
جدید نیز اضافه شــده اســت و با توجه به شرایط و تحوالت
رســانه ها این جایزه می تواند در بخش های مختلف تعریف
سایت روزنامه هنرمند
www.honarmandonline.ir
لتفکس88311361:
کانال تلگرام
telegram.me/honarmandnews
MUSIC
اخبار
برگزاری ایین رونمایی
از کتاب «شاید پیش از اذان
صبح» در فرهنگسرای خاوران
برای درج گاهی های خود
در تماس باشید.
با روزنامه
سازمانگاهیها88311353 :
دوشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1382
www.honarmandonline.ir
توضیحات مدیر دفتر موسیقی درباره جایزه «موسیقی و رسانه»
اعضای هیات داوران جایزه موسیقی و رسانه سی و ششمین
جشــنواره موســیقی فجر با مدیر کل دفتر موسیقی وزارت
فرهنگ و ارشــاد اسالمی دیدار کردند .نشست هیات داوران
جایزه موسیقی و رسانه ســی و ششمین جشنواره موسیقی
فجر با حضور محمد اله یاری مدیرکل دفتر موســیقی ،سعید
میرمحمــد صادق دبیر ،اروین صداقت کیش ،ســید علیرضا
میرعلی نقی ،عبدالرضا ســپنجی ،ویدا همــراز ،نرگس ذاکر
جعفــری و ایلناز رهبر برگزار شــد .در ابتدای این جلســه
محمد اله یاری مدیرکل دفتر موســیقی وزارت ارشــاد گفت:
در جشنواره موســیقی فجر به حوزه هایی که با موسیقی در
تعامل و ارتباط هستند ،توجه می شود .با همین نگاه از سال
گذشــته 2بخش به جشنواره موســیقی فجر اضافه شد که
جایزه موســیقی و رسانه و جایزه ترانه است .در افکار عمومی
این فضا وجود دارد که کیفیت ترانه ها تنزل پیدا کرده اســت
و به همین خاطر جایزه ترانه با هدف انجام یک کار کیفی در
زمینه ترانه و معرفی ترانه های باکیفیت برنامه ریزی شد .اله
یاری با اشــاره به جایزه موسیقی و رسانه گفت :یکی از حوزه
های مهم که ارتباط و تعامل جدی با موســیقی دارد رسانه
7
اینستاگرام
instagram.com/honarmandonline
شود .جایزه موسیقی و رسانه می تواند در جشنواره موسیقی
فجر برگزار شــود یا در سال حتی مستقل از جشنواره برنامه
ریزی و برگزار شــود اما به دلیل اهمیت تعامل رســانه ها با
موسیقی ،پرداختن به این موضوع مهم است .در ادامه سعید
میرمحمد صادق دبیر جایزه موســیقی و رسانه با اعالم اینکه
هیات داوران یــک ایین نامه تدوین کرده اند ،گفت :ایین نامه
تدوین شده توسط هیات داوران اساس ارزیابی و داوری اثار
است و بر اســاس این ایین نامه پس از پایان مهلت ثبت نام
در جایزه موســیقی و رســانه هیچ اثر دیگری پذیرفته نشد.
جایزه موســیقی و رســانه با هدف افزایش نقش رسانه ها در
توجــه عمومی به موســیقی و کالم ،تجلیــل از نقش اهالی
رســانه در نقادی و هم افزایی حوزه موسیقی ،فرهنگ سازی
با موســیقی و توجــه به گونه های مختلف موســیقی به ویژه
موســیقی نواحی و خرده فرهنگ ها در راستای فرهنگ سازی
در سه حوزه «موسیقی»« ،بینارشته ای» و «نگاه ویژه» برگزار
می شود .سی و ششمین جشــنواره موسیقی فجر ۲۸بهمن
تا ۳اســفندماه سال جاری به دبیری حســن ریاحی برگزار
خواهد شد.
همزمان با ســالروز والدت با سعادت حضرت فاطمه زهرا
(س) ،ایین رونمایی از کتاب «شــاید پیش از اذان صبح»
نوشته احمد یوسف زاده روز چهارشنبه پانزدهم بهمن ماه
ساعت 15با حضور نویسنده کتاب ،سردارمهدی ایرانمنش
« رئیس دفتر فرماندهی نیروی قدس ســپاه پاسداران «،
سردار سید باقر سادات حسینی «معاون فرهنگی قرارگاه
ثاراهلل» و جمعی از مســئولین کشــوری و لشکری برگزار
می شود.
اســماعیل قضات لو رییس فرهنگســرای خاوران با اعالم
ایــن خبرگفت :همزمان با ایام والدت باســعادت حضرت
فاطمه زهرا «س» ایین رونمایی از کتاب «شــاید پیش از
اذان صبح» تازه ترین اثر احمد یوســف زاده با مشارکت
انتشارات سوره ی مهر برگزار می شود.
قضات لو افزود :این برنامه روز چهارشــنبه پانزدهم بهمن
ماه ساعت 15با حضور احمد یوسف زاده نویسنده کتاب،
ســردار مهدی ایرانمنش رئیس دفتــر فرماندهی نیروی
قدس ســپاه پاسداران ،سردار ســید باقر سادات حسینی
معاون فرهنگی قرارگاه ثاراهلل ،علی اکبر شــیروانی مدیر
عامل انتشارات ســوره مهر ،رضا انارکی محمدی شهردار
منطقه پانزده و جمعی از مســئولین کشــوری و لشکری
با رعایت کامل پروتکل های بهداشــتی در ســالن شهید
مطهری فرهنگسرای خاوران برگزار می شود.
رییس فرهنگسرای خاوران ادامه داد« :ان بیست و سه نفر»
و «اردوگاه اطفال» از دیگر اثار احمد یوسف زاده است و
کتاب «شاید پیش از اذان صبح» به خاطرات و دل نوشته
های او با حاج قاسم سلیمانی اختصاص دارد .فرهنگسرای
خاوران در خیابان خاوران ،ســه راه هاشم اباد واقع شده و
عالقه مندان برای کسب اطالعات بیشتر می توانند با شماره
تلفن 33000033تماس حاصل فرمایند.
انتخاب انالین متقاضیان تاسیس
اموزشگاه موسیقی
شــورای مرکزی نظارت بر اموزشگاه های ازاد موسیقی به
منظــور رعایت پروتکل های بهداشــتی ،به صورت انالین
برگزار می شود.
دومین جلســه شــورای مرکزی نظارت بر اموزشگاه های
ازاد موســیقی ،بعد از تاخیر دو ماهــه با حضور مدیرکل
دفتر اموزش و اعضای این شورا روز یکشنبه ۱۲ ،بهمن ماه
در این دفتر برگزار شــد .در این جلسه پرونده ۲۰نفر از
متقاضیان تاسیس اموزشگاه ازاد موسیقی ،توسط اعضای
شورا بررسی شد و پنج نفر از متقاضیان تاسیس اموزشگاه
ازاد موســیقی ،به صــورت انالین از اســتان های تهران،
سیستان و بلوجستان ،ایالم ،مازندران و فارس در مصاحبه
شرکت کرده و مورد ارزیابی اعضا شورا قرار گرفتند.
این جلســات به منظور رســیدگی و نظارت بر عملکرد
اموزشــگاه های ازاد هنری ،ایجاد هماهنگی های الزم بین
شوراهای رســیدگی و نظارت استان ها در سراسر کشور و
رسیدگی به درخواست متقاضیان تاسیس اموزشگاه های
ازاد موســیقی ،به صورت انالین برگزار می شــود .حسن
ریاحی ،داود گنجه ای ،کیاوش صاحب نســق ،ســیمون
ایوازیان ،محمد اله یاری فومنی (مدیر کل دفتر موسیقی)،
احمد صدری به عنوان نماینده فرهنگســتان هنر و علی
اکبــر صفی پور (مدیــرکل دفتر برنامه ریزی و توســعه
اموزش های فرهنگــی و هنری وزارت فرهنگ و ارشــاد
اســامی) اعضای شورای مرکزی نظارت بر اموزشگاه های
ازاد موسیقی هستند. صفحه 7
گفتگو با «فاطمه محمدی» فعال خالق در حوزه اموزش کودکان
سطح فراگیری کودکان به احوالشان مربوط است
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1382دوشنبه 13بهمن ماه • 1399سال سیزدهم • 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
نسترن منتظم فر
fatemeh_mohammadi991
فاطمه محمدی ،متولد اذر هزار و سیصد و هفتاد ،تهران ،فارغ
التحصیل علوم تربیتی که گرافیک و طراحی لباس خوانده است،
مربی نقاشی و نمایش کودکان و فعال در حوزه اموزش کودکان،
با فراگیری ویروس کرونا مشغول کالسهای انالین نقاشی خالق،
سفالگری،کاردستیباوسایلبازیافتیشدهبرایکودکان سهالی
هفت ساله شده است ،در یک روز وسط زمستان با فاطمه محمدی
گفتگوییهنریداشتهایم.
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
12:00
اذان ظهر
16:52
غروب افتاب
17:13
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
05:37
07:07
گنج سخن
امام حسین علیه السالم :
هر کس فکرش به جایى نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود،
کلیدشمداراست.
بحاراالنوار ،ج ،75ص128
پندبزرگان
مایه خوشبختی انسانیت است
که هر انسانی فقط انی هست که هست.
فرناندوپسوا
حافظانه
ان پیک نامور که رسید از دیار دوست
اورد حرز جان ز خط مشکبار دوست
خوش می دهد نشان جالل و جمال یار
خوش می کند حکایت عز و وقار دوست
اخبار دیدنی
چه شد که به سمت اموزش کودک رفتید؟
من از ســال هشتاد و نه برای اموزش نقاشی در مجموعه ای جایگزین
خواهرم شدم که بعدها رها شد و در نهایت در سال نود و سه با پیشنهاد
همسرم تصمیم گرفتم خیلی جدی در حوزه ی کودکان فعالیت کنم،
رشته اصلی ام را تغییر دادم و علوم تربیتی خواندم به عالوه در در کالسهای
مرتبط با ان حضور پیدا کردم.
و چرا نقاشی را انتخاب کردید؟
چرا نقاشی را انتخاب کردم!؟ به نظر من برای نفوذ به دنیای کودکان و
ارتباط گرفتن با شخصیت انها باید بچه ها را بشناسید و این راه دشوار
است چرا که بچه ها برای ارتباط کالمی هنوزخیلی کوچک هستند و یاد
نگرفته اند احساسات خود را بشناسند و بازگو کنند ،پس ما به بازی ها و
نقاشی های بچه ها باید دقت باالیی داشته باشیم و وقتی اهمیت این دو
را پیدا کردم حسابی پیگیری کردم و خواندم و پیش رفتم.
در شیوه اموزشی خود چه فاکتورها و ویژگی هایی را
در نظر می گیرید؟
من همیشه ادعا می کنم مادر بودن در من باعث توجه خیلی مسائل
شد ،وقتی در کالسها به نگاه شاگردانم می نگریستم عمق احساسات و
احوالشان پیدا بود و بسیار درک احوالشان برام حائزاهمیت بود ،مهمترین
ویژگی کالسهای من همین درک بچه ها است که واقعا برای ارائه یک
طرح درس نمی شــود گاهی کلی نگری پیش رفت و باید به تک تک
احواالت توجه کرد ،خصوصیت بچه ها را شناخت و برای والدین هم شفاف
سازی کرد ،پیش رفتن کالس صرفا این نیست که فعالیت ما تمام شود
بلکه این مهم است که چگونه انجام شود
به نظر شما نســل کودکان امروز نسبت به گذشته
باهوش تر هستند؟ ســطح فراگیری انها در چه حد
است؟
راستش من خودم به شدت کودکی پر انرژی و اکتیوی داشتم و همچنان
هرلحظه اش در خاطرم است وقتی به کودکان این نسل دقیق می شوم
گاهی حتی غمگین می شــوم برای محیط زندگی ای که دارند و برای
نخستین روز سی و نهمین جشنواره فیلم فجر با حال و هوای کرونایی
روند غیر اصولی در رشد مهارت هایشان ،چرا که ما با ازادی عمل رشد
کردیم و هوا و اکسیژن و خاک و اب همیشه در بازی های ما بوده اما نسل
امروزی برای یکبار گل بازی کردن باید چه کنند!؟ برای دویدن ،برای داد
زدن ،خاطره ای خیلی تلخ دارم از روزی که فرزندم کنارم ایستاد و گفت
می شود من را جایی ببرید که بتوانم بپرم و کمی هم بدوم و این برای من
غمگین ترین جمله ای بود که می شد شنید و فکر می کنید هوش در
چنین شرایطی درگیر نمی شود!؟ برای رشد هوش هم محیط هم تمام
جستار های وابسته تاثیرگذارند و سطح فراگیری کودکان تنها به احوالشان
مربوط است ،کودکی که تشنه ی دویدن و فریاد زدن است ایا می شود
در کالس موسیقی بنشیند و سکوت کند!؟
نقاشی خالق یعنی چه و کاربردش دقیقا چیست!؟
اینطور توضیح می دهم که کودک برای اموزش نقاشی باید چه چیزی
را درخود تقویت کند! قطعا برای موفقیت در هر کاری خالقیت خیلی
اهمیت دارد و در کنار خالقیت نقاشی ،رنگشناسی و توجه به محیط
زندگی هم اهمیت خودش را دارد ،اینطور که کودک من یاد می گیرد
با داشتن یک نی و یک رنگ نقاشی کند یا با تکه پاره های روزنامه یک
نقاشی انجام دهد ،به یاد دارم وقتی در سال های هشتاد و هشت دانشجوی
گرافیک بودم استادی داشتیم با صدای نافذش می گفت شما با دیگران
یک فرق دارید و ان این است که انها این درخت را تنها یک درخت می
بینند ولی شما هزاران چیز در ان پیدا می کنید ،دقیقا ما در رنگشناسی از
بچه ها می خواهیم در لکه های رنگ یا ترکیب رنگها باهم چه چیزی پیدا
میکنند گاهی یک گوسفند با کله ی قرمز گاهی یک بستنی و...
با کودکان کار کردن چگونه است!؟ اموزش دادن به
کودکان قاعده سختی دارد؟
با کودک کار کردن ادم خاص خودش را می خواهد که مهمترین ویژگی
که باید دارا باشی عشق است ،کودکی که کنار شما است یک امانت است
و برای امانتداری باید حسابی قوی باشید ،کودکان از خانواده های مختلف
با روحیات مختلف کنار هم هستند و اینکه بتوانی تفکیک کنید و همه
کودکان از کالس لذت ببرند کار بزرگی است ،برای داشتن قائده درست
باید حتما اگاهی داشته باشید و در طی مسیر مطالعه و اپدیت کردن
اگاهی نیاز است.
شیوه اموزشــی والدین امروز به صورت کلی چقدر
صحیح و مطابق معیارهای درســت جهانی پیش می
رود؟
برای جواب دادن به این ســوال اصال نمی شــود کلی نگری کرد و واقعا
والدین خیلی متفــاوت از هم عمل می کنند اما در حقیقت گاهی هم
متاســفانه مشاهده می کنیم که از این ور بام و ان ور بام هم می افتند،
برخی والدین خیلی پیگیر و با مطالعه ی صحیح و مشاوره گرفتن پیش
می روند که هم مســیر را برای خود هم معلم و مربی هموار می کنند
و کودک لذت می برد اما والدینی هم هســتند که برای رشد مهارتهای
کودک راه اشتباهی انتخاب می کنند و درواقع حتی هزینه های زیادی
صرف می کنند اما این راه به بیراهه است چرا که کودک باالخره در سنی
از همه این فشارها گریزان می شود و مسیر رسیدن به هدف هم گاهی
تاثیرخودش را دارد.
ایا درست است که انســان اگر در سنین پایین به
ســمت هنری کشیده شــوند تاثیرات بیشتری در
یادگیری و خالقیت انها دارد؟
برای جواب به این ســوال با قاطعیت عرض می کنم که کودکان در
سنین کمتر بشدت خالق هستند چرا که هنوز دنیا برای او حکم واقعیت
ندارد و هرچیزی برای او متفاوت است،
یک گاو شاید شش پا داشته باشد و
رنگش ابی باشد و این هیچ ضرری
به جامعه نمی زند و قرار نیست
ما سریع تبدیل به اموزگار شویم
که نــه عزیز من گاو هرگز ابی
نیست چرا که کودک درنهایت
به شــما می گوید اما من
دوست دارم گاوم ابی
باشد ،من به خاطر
دارم در سالهای اول
کارممتوجهتفاوت
کودکان سه ساله
و هفت ساله می
شــدم و ان
این بــود که
کودکان سه
ســاله بشدت
خالق بودند چرا
کــه هنوز در مســیر
اشــتباه اموزش قرار
نگرفته بودند اموزشی
کــه از کــودک می
خواهند دقیقا انچه
که وجــود دارد را
بکشد و الگو برداری
کند که این مخرب
ترین عمل برای
خالقیتاست. صفحه 8