روزنامه هنرمند شماره 1359
روزنامه هنرمند شماره 1359
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
یکشنبه 7دیماه 1399سال سیزدهم شماره 4 1359صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
«مستندغیررسمی»روایتجلسه ایکهبه 2سالپیشبرمی گردد
با دغدغه هایی که هنوز اجرایی نشده است!...
کو،گوششنـــوا!...
نگاهیبه ۱۰مستندبرتر
چهاردهمینجشنوارهسینما
حقیقتبهانتخابتماشاگران
حسن دادشکر مطرح کرد:
۷۸روز پس از درگذشت
استاد محمدرضا شجریان همچنان
ارامگاه بدون سنگ و نشان
تئاتر فرو ریخته است
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
از «کودتای »3
و «ایساتیس»
تا «جده هزار
پا» و «رویاهای
خالکوبی شده»
سینماوتلویز یون3.
CINEMA&TV
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
رضا رویگری در استانه ۷۵سالگی:
رونق کروناییحراجی های هنری در اروپا
کرونا دنیای حراج را متحول کرد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
«تئاتر شهر»
تا پایان سال دارای حریم می شود
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
کار کردن در کرونا از پرداخت اجاره
خانه دشوارتر نیست!
سینماوتلویزیون3.
CINEMA&TV
درخواست متفاوت بازیگر
پیشکسوت از متولیان تئاتر
در دوران کرونا
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
ایرج راد شفاف سازی کرد:
مصوبه تازه دولت ربطی
به برقراری بیمه بیکاری هنرمندان
در دوران کرونا ندارد!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
کرونا نمی تواند
فرهنگ را تعطیل کند
سینماوتلویز یون3.
CINEMA&TV صفحه 1
2
یکشنبــــــــــــه 7دی ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1359
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
۷۸روز پس از درگذشت
استاد محمدرضا شجریان همچنان
ارامگاه بدون سنگ و نشان
ِ
سنگ
بنا به گزارش کانال رسمی خانه شجریان ،مسووالن به ابعاد
ارامگاه استاد اواز ایران ایراد گرفته و خواستار کوچک شدن طول
ان شده اند .به همین دلیل ،مزا ِر محمدرضا شجریان در باغ ارامگاه
فردوسی ،هنوز بدون نام و نشــان مانده است .با گذشت ۷۸روز
از درگذشــت محمدرضا شجریان ،هنوز سنگ ارامگاه استاد اواز
ایران نصب نشده است .طراحی سنگ ارامگاه محمدرضا شجریان،
توسط یکی از طراحان به نام کشور صورت گرفته و به تایید خانواده
ایشان و همچنین مســئوالن وزارت ارشاد رسیده ،ولی نصب ان
تاکنون انجام نشده است .محدودیت های کرونایی و پاره ای از ایرادها
و مخالفت های مسئوالن و متولیان ،باعث شده است سنگ ارامگاه
نصب نشود .یکی از این ایرادها ،به ابعاد سنگ مزار برمی گردد که
۸۰در ۱۰۰ســانتی متر است .مسووالن با استدالل این که نصب
سنگی با این ابعاد ،در رفت و امد مردم مشکل ایجاد خواهد کرد،
خواستار کوتاه شدن طول ان به مقدار ۱۰سانتی متر شده اند.
«تئاتر شهر»
تا پایان سال دارای حریم می شود
قادر اشنا مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
درباره وضعیت و سرانجام حریم تئاتر شهر برای حفظ این بنای ملی و
بهبود شرایط محیطی و فرهنگی پیرامون این مجموعه تئاتری گفت:
نظر وزارت میراث فرهنگی در زمینه اینکه مجموعه تئاتر شهر دارای
حریم باشد ،مهم است زیرا مجموعه تئاتر شهر به عنوان یک بنای
ملی ثبت شده است .در همین راستا هفته گذشته جلسه ای با حضور
معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی و دکتر طالبیان معاون
وزیر میراث فرهنگی و همچنین چند تن از مدیران کل ســتادی
میراث فرهنگی در خصوص حریم مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
وی یاداور شد :خوشبختانه همه دوستان وزارت میراث فرهنگی در
اینکه تئاتر شهر باید دارای حریم باشد متفق القول هستند .دوستان
شهرداری هم در این راستا همراهی الزم را دارند اشنا با اشاره به ارائه
نقشه های قدیمی حریم تئاتر شهر و نقشه های جدید در نظر گرفته
شده برای این حریم ،افزود :نقشه های جدید هم متناسب با مجموعه
تئاتر شهر طراحی شده اند که در عین حال هم هنرمندانه باشند و
هم از این بنای ملی حفاظت کنند .مدیرکل هنرهای نمایشی در
پایان سخنان خود تاکید کرد :همه موافق این هستیم که تئاتر شهر
دارای حریم باشد و تالش برای اجرایی شدن این طرح ادامه دارد و
امیدواریم تا پایان سال مجموعه تئاتر شهر حریم خود را داشته باشد.
تخیل ،مهم ترین راه برون رفت
از فیلم های تکراری است
تهیه کننده فیلم سینمایی «میم مثل مادر» ،گفت :اصلی ترین
پرســش این اســت که چرا عنصر «تخیل» کــه الزمه ضروری
سینماست ،در سینمای ایران و فیلمنامه ها غایب است .منوچهر
محمدی درباره اهمیت توجه به فیلمنامه های در گونه های مختلف،
اظهار داشــت :انچه امروز در سینمای ایران وجه غالب است که
عمدتا در دو ژانر اجتماعی و کمدی خالصه می شــود ،به شدت
مبتنی بر یک واقع گرایی صرف اســت که نهایتا یک سوی ان به
تلخی و ســوی دیگر ان به سطحی نگری می انجامد و در کلیت
نیز منجر به تکرار سوژه ها می شود .وی یاداور شد :عنصر تخیل،
را ِه برون رفت از این دایره بسته است و راه حل ان نیز حمایت از
فیلمســاز و کم کردن هزینه این رویکرد برای او از طریق کاستن
از ممیزی و ایجاد زیر ســاخت جهت اشنا سازی و بهره گیری از
فناوری cgiاست .تهیه کننده فیلم سینمایی «مارمولک» در ادامه
توضیح داد :منظور از تخیل ورزی در سینما پرداختن به موضوعات
ممکن الوقوع همچون بالیای طبیعی نه در اشکال معمول بلکه در
ابعادی که بر زیست یک شهر یا کشور تاثیر گذار باشد یا پرداختن به
موضوعات یحتمل الوقوع که در دامنه حیات اتی بشر اثرگذار باشد
یا موضوعاتی که غیر ممکن الوقوع باشد که تخیل با انچه فناوری
در اینده ممکن است بر چگونگی حیات بشری تاثیر بگذارد مانند
انچه که اکنون در بخشی از سینمای جهان می گذرد .محمدی
گفت :اگر تخیل ورزی با دانش و اگاهی صورت پذیرد حتی سینما
می تواند منبع الهام دانشــمندان باشد که در این مورد مصادیق
بسیار است .به عنوان مثال۲۰ ،هزار فرسنگ زیر دریا زمانی نوشته
شد که اساسا فکر زیردریایی به ذهن دانشمندان خطور نمی کرد
وفیلم های علمی تخیلی جنگ ستارگان که دستمایه عملی جنگ
ساالران در دوره جنگ سرد گردید .اختتامیه چهارمین دوره جایزه
پژوهش سال سینمایی فروردین ماه ۱۴۰۰برگزار می شود.
«مستند غیررسمی» روایت جلسه ای که به 2سال پیش برمی گردد با دغدغه هایی که هنوز اجرایی نشده است!...
کو گوش شنوا!...
یکی دو روز از پخش «مستند غیررسمی» می گذرد ،مستندی که از درون همان دیدارهای
پنجشنبه و صمیمانه رهبر انقالب با گروه های مختلف ساخته شده است و این بار محافلی
را نشان داد که بسیار قابل توجه کاربران اجتماعی ،بیننده های تلویزیون و حتی رسانه های
غربی قرار گرفت ،دردِدل هایی که از ان به عنوان درددل بدون سانســور با شخص اول
طعم خنده و
مملکت یاد کردند ،مطالبات و دغدغه هایی که گاهی اوقات تلخ و گاهی هم به ِ
شوخی مطرح می شد اما در این میان بحث و گفتمان ها ،یک عبارت ،هم قابل تامل بود و هم
توجه بسیاری را به خودش جلب کرد ،زمانی که یکی از کارگردان های سینما و تلویزیون
از رهبــری می خواهند تا به مدیران بفرمایند بــه حرف های ان ها گوش دهند ،حضرت
اقا فرمودند« :چشــم می گویم ،اگر گوش کنند ».این سخن مقام معظم رهبری به تعبی ِر
هوشنگ توکلی بازیگر ،نویسنده و کارگردان سینما ،تئاتر و تلویزیون حاوی حقایقی تلخ
اســت .او بارها در جریان گفت وگو ها از واژه کو گوش شنوا! استفاده کرد.کاش به راستی،
مسئوالن و مدیران به حرف های کارشناسان امور فرهنگی و هنرمندان گوش می کردند،
اگر چنین بود ،دیگر کسی نمی گفت که گوش شنوا وجود ندارد! هرچند هوشنگ توکلی
اهل گپ وگفت ،اما وقتی صحبت می کند ان گفت وگو چه کوتاه
کمتر مصاحبه می کند و ِ
باشــد و چه مفصل ،خواندنی می شود .او بعد از پخش مستند «غیررسمی» درباره دیدار
اهالی فرهنگ و هنر با رهبر انقالب و عبارت معروف «گوش نمی کنند» پرده از حقایقی
برداشت که مشروح این مصاحبه را در ادامه می خوانید:
خبرهای مالقات اهالی فرهنگ و هنر با رهبر معظم انقالب جســته و گریخته در
فضای رســانه ای منتشر می شد اما تماشای قســمت هایی از این دیدارها ،توجه
بسیاری از مخاطبین را به خودش جلب کرد ،در ان دیدار و مالقات ها چه گذشت؟
به طور کلی حضرت اقا با توجه به مسئولیتی که به عهده دارند خیلی با احتیاط هم صحبت می کنند
و هم عمل می کنند .بارها ایشــان فرمودند که «من در حوزه های اجرایی کشــور دخالت نمی کنم
مگر اینکه ضرورتی باشد ،».ضمناً می فرمایند در جاهایی که مسائلی به وجود می اید و درخواست ها
و رهنمودهایی دارند کمتر می بینیم به ان منویات عمل کنند .نکته ظریفی که در همین مســتند
«غیررســمی» دیده شد که ایشــان خیلی متواضعانه و از روی فروتنی می فرمایند که «به حرف ما
گوش نمی کنند»! و این عبارت در طول این سال های رهبری ایشان که به بیش از سه دهه می رسد،
معنا پیدا می کند و دیده می شود .متاسفانه یکی از عوامل ان یا جریان های رقیب است یا قدرت های
سیاســی و واقعیت هایی که در مملکت وجود دارد ،این واقعیت ها بر کســی پوشیده نیست و همه
می دانند؛ این که هرکســی هر اشتباهی می کند این ضعف ها و اشتباهات را به مسئله والیت فقیه و
حضرت اقا ربط می دهند و کار درستی نیست ،وقتی اشتباهات را مرتکب می شوند و به نوعی فرار رو
به جلو می کنند .نکته دیگر اینکه دوستان ما به ان دقت نکردند و امیدوارم در مستندهای دیگر با
ل فن مشورت بگیرند
ظرافت و دقت بیشتری به ان توجه داشته باشند و یا حداقل از بزرگترها و اه
تا بهتر این برنامه ها ساخته شود ،ان نکته این است که جامعه هنرمندان ما که بالغ بر 4تا 5میلیون
ق است ،یعنی به هرحال این نظام اگر بخواهد به سمت
ن است صاحب نظر ،عقیده و اخال
نفر در کل ایرا
موفقیت و بازسازی خودش برود ،ناگزیر است از توان هنرمندان و اهل ادب و اندیشه استفاده کند.
خروج انسان های متفک ِر هنرمند و وفادار به نظام
ِ
چون اگر گروهی موفق شود مسائل اخالقی را در جامعه مطرح کند و به نتیجه مثبت برساند فقط
ی هنر اســت .اگر ما می بینیم تضاد اجتماعی و بی اخالقــی در جامعه داریم این پیام را
همین اهال
می دهد این 5 ،4میلیون انســان متفک ِر هنرمند و اهل عقیده و وفادار به نظام از حوزه برنامه سازی
خارج شــدند ،چه در ســینما ،چه در تئاتر و چه در ادبیات؛ در واقع گروه هایی به عنوان اداره کننده
حضور دارند که بی اخالقی را ترویج می کنند.
جلسه ای که به 2سال پیش برمی گردد با دغدغه هایی که هنوز اجرایی نشده است!...
در تمام ان صحبت ها ،بحث ها و گفت وگوهایی که هنرمندان با حضرت اقا داشتند همین نکات را
گفتند .رهبری هم بیشترین صحبت و شاید خطابشان این بوده است که دست اندرکاران و مدیران و
مسئوالن امر گوش کنند! مصداق بارز ان نشست خودمان با ایشان در 2سال پیش است که 9 ،8
مورد را معظم له پیشنهاد دادند حتی دستور اجرایی هم صادر کردند که از این ظرفیت های موجود،
استفاده شود؛ یا اثارشان چاپ و انتشار پیدا کند و یا شرایطی فراهم کنند که این اثار نوشته و حتی
ساخته شــود ،نه تنها گوش نکردند ،بلکه این منویات را بردند به سمت فراموشی! نکته دیگر اینکه،
مســتندی که پخش شد ضعف زیادی هم داشت ،انچه باید به عنوان هدف این برنامه جلو می رفت
اتفاق نیفتاد .همه مردم می دانند مقام معظم رهبری اهل ادب ،فرهنگ و هنرند ،نه االن بلکه از دوران
جوانی؛ ما نسل انقالبیم و اوایل انقالب اولین صحبت ها ،مشورت ها ،گفت وگوها را با ایشان داشتیم.
در جلساتی که در حضورشان بودیم ،حرف هایمان را می زدیم و ایشان هم پیشنهادات هوشمندانه ای
داشتند.
حضــرت اقا به اندازه کافی بر دردها و مشــکالت و دغدغه ها اگاه اند و در همین
جلسات که مستند «غیررسمی» هم نشان داد فرمودند «می دانیم ،به ما می گویند
چه در جلسه خصوصی ،چه عمومی و چه خودمان مطالعه می کنیم ،».االن مسئله
این است که؛ چرا وقتی معظم له دائم ًا می فرمایند از این هنرمندان و اهالی فرهنگ
بهره ببرید بهره نمی برند؟
باید ناتوانی سیستم اجرایی در مدیریت فرهنگی کشور را نشان دهند
من امیدوارم در برنامه ها و مستندهای بعدی شان ،طوری سرمنزل ها را پیش ببرند که این به اصطالح
ناتوانی سیستم اجرایی ما که در مدیریت فرهنگی وجود دارد ،خودش را نشان بدهد ،مصادیقش را
مطرح کنند و بتوانند این اهداف را به نتیجه برسانند ،باید این اتفاق بیفتد تا حاصل این گفت وگوها،
نشست ها و انرژی هایی که صرف شده است ،به جای خوب و موفقی برسد وگرنه حیف است و بیننده
خودش را هم از دست می دهد.
از مطالبه ای که شما مطرح کردید تا انتقاداتی که از صداوسیما ،عرصه فیلم سازی
و برنامه سازی و حتی ضعف های موجود در فضای شعر و ادب به سمع و نظر ایشان
مخاطب ما بیشتر از این جزئیات ان باخبر شود؟
رسید ،بگویید که
ِ
دو جریان در شروع انقالب در گلوگاه های اجرایی نظام فرهنگی ما قرار گرفته اند؛ گروهی که ذهن
تخریبی داشت و این ها اکثرا ً فارغ التحصیالن انجمن اسالمی های امریکا و اروپا بودند ،به دالیلی رخنه
سالم سازنده
کردند و وارد انقالب شدند و قدرت را در اختیار گرفتند ،گروهی هم بودند که ایده های ِ
فرهنگی و هنری داشتند که باید کار می کردند.
سریال ها و فیلم هایی که خودشان از دیدنشان شرم می کنند
سریال ها و فیلم هایی ساختند که خودشان از دیدنشان شر م می کنند ،چون فضای فرهنگی مملکت
را همان گروه اولی که هدفشــان تخریب اســت به عهده دارند و این جایگاه را به هیچ وجه از دست
نمی دهند .طبیعی اســت وقتی رهبر انقالب هم گالیه ها و انتقادات و منویاتشان را مطرح می کنند
چون به نفعشان نیست گوش نمی کنند ،ان قدر نیرو دارند که ان فرمایشات ،دغدغه ها و دیدگاه های
اصالحی را خنثی کنند ،چون هدفمندانه سرمنزل های تخریبی را در دستور کارشان قرار داده اند.
هدفشان تخریب مجموعه روابط عقالنی ،انسانی و جامعه ایرانی است
هدفشان تخریب مجموعه روابط عقالنی ،عاطفی ،انسانی و جامعه ایرانی است و در طول 40سال
موفق شدند بسیاری از ان ها را نابود کنند و از بین ببرند ،همین فاصله ای که بین انسان های باتجربه،
بین پدران و مادران و فرزندان جامعه به وجود امده است و این اتفاق را می توان به کل کشور بسط
داد ،وقتی جوان ما برای یک مشــاوره ساده ازدواج هم ترجیح می دهد به سراغ پدر و مادرش نرود،
قطع ارتباط نســل ها با همدیگر نتیجه تخریب های فرهنگی اســت که در طول این 40سال اتفاق
افتاده است.
کو گوش شنوایی!...
همه به این منویات و دغدغه ها اگاه اند ،کافی است کسانی که این فرمایشات را جمع اوری می کنند و
این برنامه ها و مستندها را می سازند فقط همان منویات حضرت اقا را کنار هم قرار دهند؛ از درون ان
بیانیه مهمی برای ساخت وساز نظام فکری ،فرهنگی و هنری برای این مملکت به وجود می اید ،اص ً
ال
ناگفته ای باقی نمی ماند که نگفته باشــند؛ همه واقعیت ها ،دغدغه ها و منویاتشان را مطرح کرده اند
منتها چه کسی یا کسانی باید گوش کنند و عمل کنند ،یا به تعبیر دیگر گوش شنوایی باشد! هرچه
گفتیم و شنیدیم درباره صداوسیما ،سینما و جریان ادبی و فرهنگی و اندیشه ای کشور بود؛ ما االن
استعدادهایی داریم که مدافعین انقالب اند و بسیار به ایران اسالمی و اهداف انقالب پایبند و معتقدند،
برخی از ان ها را می شناســم که تالیف هایشــان به بیش از 30کتاب می رسد هیچ کس نامشان را
نمی داند و نمی گذارند این ها مطرح شوند.
در مستند «غیررسمی» برخی هم خواســته هایی داشتند و حتی یادگاری هایی
حضرت اقا به اهالی فرهنگ و هنر اعطا می کردند ،شما چه درخواستی داشتید و
یا یادگاری گرفتید؟
نیازی نیست ،همان جلسه اخری که محضر ایشان رسیدیم حتی مطرح نکردیم چه مشکلی داریم،
ایشان همه چیز را می دانند و باید راجع به دستاوردهایمان صحبت می کردیم ،نزدیک به 10هزار اثر
چاپشده و اجراشده در حوزه دفاع مقدس داریم .ما نویسنده هایمان کسانی اند که اثارشان ،مخاطب
50 ،40هزار نفره دارد و گاهی اثارشان به تیراژ 20تا 30هزار می رسد ،درباره این دستاوردها باید
صحبت کنیم و مشکالت را از ان زاویه بررسی کنیم.
در بخشی از این مســتند ،هنرمند یا هنرمندانی به حضرت اقا می گویند «برخی
از مسئولین حتی به ما وقت نمی دهند با ان ها صحبت کنیم و باید بارها پشت د ِر
اتاق هایشان بمانیم ،».بخش عمده ای عطای ان طرح و کار را به لقایش می بخشند
و بخشی هم ناکام و مایوس باقی می مانند ،چرا کمتر مدیر و مسئولی در این کشور
مثل رهبری به حوزه فرهنگ و هنر بها بدهد؟
وجود دارد که ِ
این ها از مقام والیت ،مقام فرهنگی یا تعلقات فرهنگی مقام معظم رهبری سوءاســتفاده می کنند؛
وقتی در جلســات می ایند خودشان را ادم های منزه و موجهی نشــان می دهند ،این گونه معرفی
می شوند اما وقتی بیرون می روند کار خودشان را می کنند ،چون گلوگاه ها در اختیار نیروهای راستین
انقالب قرار ندارد؛ تا وقتی این گلوگاه ها اصالح نشــود همه این اعتراض ها روز به روز هم بیشــتر
می شود و هم این که هنرمندان و پیشکسوتان منزوی می شوند،
فقط در همین چند ماه اخیر ،بهترین هنرمندان خودمان را در رابطه با کرونا از دســت دادیم ،هیچ
خبری از ان ها نیســت؛ سرمایه هایی که داریم می روند و پرپر می شوند خبری از ان ها نیست ،فقط
دلیلش این است که ان گلوگاه ها را نمی شناسند و اص ً
ال نمی خواهند بشناسند و منافعشان این گونه
ایجاب می کند که نشناسند و کار خوشان را می کنند. صفحه 2
نگاهیبه ۱۰مستندبرترچهاردهمینجشنوارهسینماحقیقتبهانتخابتماشاگران
از «کودتای »3و «ایساتیس» تا «جده هزار پا» و «رویاهای خالکوبی شده»
هر سال تعداد زیادی فیلم مستند تولید می شوند که برخی از ان ها در جشنواره های بین المللی
می درخشند و توجهات را به سمت خود جلب می کنند و حتی شبکه های مختلف خارجی زبان
اقدام به خرید این اثار می کنند .امســال نیز باوجود تمام اتفاقات خوب و بدی که برای سینما
به واســطه کووید ۱۹-رخ داد و چرخ بسیاری از جشــنواره ها را متوقف کرد و برخی را نیز به
شیوه جدید برگزاری یعنی انالین رساند ،فیلم های مستند تحسین شده ای نمایش داده شدند.
چهاردهمینجشنوارهبین المللیسینماحقیقتچندروزیاستکهبهایستگاهپایانیخودرسیده
و برگزیدگانش را معرفی کرده است .در پایان جشنواره ،دبیرخانه انجمن صنفی تهیه کنندگان
سینمای مستند بر اساس امار بازدید و امتیازهای تماشاگران به فیلم های عرضه شده در سامانه
انالین «خانه جشنواره» ،فهرست فیلم هایی را که بیشترین درصد امتیاز را کسب کردند منتشر
کرد که در این گزارش نگاهی دوباره به ۱۰فیلم اول این فهرست خواهیم داشت.
« -۱کودتای :»۵۳کودتای ۲۸مرداد ۱۳۳۲که به ســرنگونی دولت دکتر محمد مصدق منجر شــد ،از
بحث برانگیزترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است که در اثار داستانی و مستند زیادی مورد تحلیل قرار
گرفته است .در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت فیلمی با عنوان «کودتای »۵۳ساخته تقی امیرانی که با
همکاری والتر مرچ نویسنده و تدوینگر برنده سه جایزه اسکار ساخته شده به نمایش درامد که به این نقطه عطف
تاریخی پرداخته است .نمایش این فیلم در ایام جشنواره با استقبال زیاد مخاطبان مواجه شد« .کودتای »۵۳
پیش از این هم در جشنواره های معتبر بین المللی نمایش داده شد و درخشید که از ان جمله می توان به نمایش
اندرجشنوار هتلوراید،جشنوارهفیلملندن،جشنوارهمستندکپنهاگدانمارک،پالماسپرینگز،فیلکرزرودایلند
و سیاتل اشاره کرد« .کودتای »۵۳همچنین موفق به کسب عناوین نامزد دریافت جایزه بهترین مستند بیفا،
جایزه معتبر گریرسون ،نامزد جایزه حقیقت در داکیوفست کوزوو و برنده جایزه بهترین فیلم مستند بین المللی
به انتخاب تماشاگران در جشنواره ونکوور و نامزد جایزه بهترین مستند از جوایز فیلم مستقل بریتانیا اشاره کرد.
عالوه بر این جوایز «کودتای »۵۳در چهاردهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت نیز به نمایش درامد و در
طول این مدت در صدر جدول برترین های جشنواره قرار گرفت تا حدی که جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران
چهاردهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت را نیز از ان خود کرد .این فیلم تولید مشترک بریتانیا و ایران
است و رالف فاینس بازیگر بریتانیایی نامزد اسکار («فهرست شیندلر» و «بیمار انگلیسی») نیز در ان حضور دارد.
ساخت فیلم ۱۱سال طول کشید و به گفته امیرانی وقتی در ان زمان ایده فیلم شکل گرفت ،قرار نبود مستند
باشد ،بلکه قرار بود این کار به عنوان اولین فیلم داستانی او ساخته شود .اما وقتی شخصیت های اصلی فیلم را
دید و با ان ها از نزدیک صحبت کرد با خود گفت مگر دیوانه ای؟ وقتی این افراد وجود دارند و خودشان داستان
را با جزئیات تعریف می کنند چرا مستند نسازی؟ همین عامل نیز موجب شد تا «کودتای »۵۳شکل بگیرد
« -۲هجده هزار پا» :جنگ سوریه و حمله داعش در طی این سال ها سوژه بسیاری از مستندسازان شده
است .نمایش ویرانی ها و تاثیر جنگ بر زندگی افراد جامعه ازجمله موضوعاتی است که مستندسازان به سراغ
ان رفتند و امسال نیز در جشنواره سینما حقیقت در بخش شهید اوینی ازاین دست اثار بسیار دیده شد ،اما
مستند «هجده هزار پا» ساخته مهدی شامحمدی نگاهی دیگر به این موضوع دارد .فیلم که محصول مرکز
شیخ ۲۴
گسترش سینمای مستند و تجربی است و با مشارکت موسسه روایت فتح تولید شده درباره احمد ِ
ساله است که در رشته پزشکی پذیرفته شده اما بعد از دو سال زندگی در شرایط بسیار سخت در محاصره موفق
می شود همراه با نیمی از افراد خانواده از محاصره شهرش فوعه در سوریه خارج شود .حال او بیرون از محاصره
تالش می کند که به نیم دیگر افراد خانواده و مردم شهرش اب و غذا برساند .شامحمدی در این فیلم عالوه بر
نمایش سختی های زندگی در محاصره به دالورمردی نیروی هوایی ایران نیز می پردازد .خلبانانی که طی مدت
پنج سال محاصره این شهر دائم در ارتفاع هجده هزار پایی در تالش هستند تا با کمترین درصد خطا اذوقه،
دارو و اب به مردم این شهر برسانند .شامحمدی برای ساخت این فیلم بسیار پافشاری کرد و پس از انکه سردار
سلیمانی تاکید بر ساخت اثاری از این رشادت ها و ثبت این ایثارگری ها کردند ،اجازه ساخت فیلم به او داده شد.
«هجده هزار پا» به کارگردانی مهدی شامحمدی دومین فیلم برتر جشنواره از نگاه تماشاگران شناخته شد .این
فیلم دو جایزه تندیس طالیی بخش شهید اوینی و جایزه شبکه مستند در بخش کارافرینی را از ان خود کرد.
ن پاک پرور و تهیه کنندگی اریان عطارپور با
« -۳میر و مار» :فیلم مستند تجربی «میر و مار» به کارگردانی امی
نگاهی به داستان اژدها در اساطیر ایران ساخته شد .این فیلم که رویکردی تجربی دارد ،با تکیه بر داستان اژدها
در اساطیر ایران و ارتباطش با اب در ذهنیت و فرهنگ ایرانی ،میان واقعیت های تاریخی و خیال اسطوره ای
پل می زند و با بازخوانی روند اب رسانی به مردم تهران ،از دوران قاجار تاکنون و ریشه های بحران اب در این
شهر ،قص ه اژدها را احیا می کند .فیلمی که بخشی از تصاویر ان ارشیو تازه ای از تاریخ معاصر ایران را به نمایش
می گذارد که بعضاً برای اولین بار از نسخه نگاتیو اسکن شده و به نمایش درمی اید .هرچند فیلم در چهاردهمین
جشنواره سینما حقیقت موفق به دریافت جایزه ای نشد اما در انتخاب های مردمی جایگاه سوم را از ان خود کرد
تا جزو پرمخاطب ترین اثار به نمایش درامده در این دوره از جشنواره باشد.
«-۴هوبره»:فتح اهللامیریازمستندسازانباسابقهکشوراستکهبیشتردرحوزهمستندحیاتوحشفعالیت
کرده است .او تجربه کارگردانی و تهیه کنندگی مستندهایی نظیر «در جستجوی پلنگ ایرانی»« ،محیط بان
و پلنگ»« ،در قلمرو افعی دم عنکبوتی»« ،در گرداب انقراض»« ،روی سبز بیابان»« ،تنهاوش»« ،حیات در
رگ های سرد» و ...را داشته و برای ساخت این مستندها جوایز گوناگونی را دریافت کرده است .مستند «در
قلمرو افعی دم عنکبوتی» ازجمله تجربه های موفق او در مستندسازی حیات وحش است که در جشنواره های
داخلی و خارجی ،تحسین بسیاری از اهالی سینما را برانگیخت .مستند «هوبره» که ساخت ان ۹سال به طول
انجامید،ماجرایقاچاقبزرگ ترینپرندهبیابان هایایرانبهکشورهایعربیحاشیهخلیج فارساستکهامیری
به شکل مشترک با نیما عسکری و تهیه کنندگی محمد عالء ان را ساخته است .این فیلم توانست در بخش
تدوین تندیس چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت را برای مصطفی گندم کار و سوگل مرادی به ارمغان اورد.
« -۵جاهای خالی را پر کنید» :فیلم را عطیه زارع کارگردانی کرده و قصه فیلم داستان دختری ۹ساله است
که با رسیدن به سن تکلیف و بلوغ شرعی ،درصدد تعیین حضانت خود به کمک قانون است .پدر و مادرش
سال ها پیش از هم جدا شده و هر کدام دوباره ازدواج کرده اند .او که در حال حاضر با پدربزرگ و مادربزرگش
زندگی می کند ،ارزوی زندگی در کنار مادرش را دارد ...این فیلم که در پیچینگ جشنواره سینما حقیقت
شرکت کرده بود و موفق به جذب تولیدکننده شد ،تولید مشترک ایران و سوئیس است و عنوان بهترین فیلم و
بهترین کارگردانی فیلم مستند چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت را از ان خود کرد.
« -۶رویاهای خالکوبی شده» :این فیلم ساخته مهدی گنجی است که پیش از این با مستند»من میخوام
شاه بشم» در بسیاری از جشنواره های داخلی و خارجی درخشیده بود .او این بار به سراغ موضوعی دیگر از دل
جامعه رفته است و در «رویاهای خالکوبی شده» به قصه چند نوجوان می پردازد که رویای ستاره شدن در دنیای
یکشنبــــــــــــه 7دی ماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1359
www.honarmandonline.ir
سینماولتوییزون
TV&CINEMA
گزارش
رییس موسسه هنرمندان پیشکسوت:
کرونا نمی تواند
فرهنگ را تعطیل کند
فوتبال را در سر می پرورانند و خانواده های ان ها در کنار این نوجوانان انتظاراتی را برای بهبود زندگی شان دارند
درواقع برای سفر به اسپانیا و حضور را در تیم فوتبال بهانه ای است برای نمایش درونیات شخصیت های فیلم.
علیرضا به عنوان شخصیت اصلی برگزیده شده است .پدر علیرضا خود رویای فوتبالی داشته و حاال با کارگاهی
که در ان قلیان می سازد ،زندگی را می گذراند .رویای پدر و علیرضا قراردادهای فوتبالی با دستمزد باالست تا
خانواده بتوانند با این پول زندگی راحتی را بگذرانند و پدر بدهی هایش را بپردازد و نگران اینده فرزندانش نباشد
و رویای مادر حضور در استادیوم به همراه جمعی از زنان فامیل برای تشویق پسرش است.
« -۷ایساتیس» :علیرضا دهقان مستندساز پیش از این نیز به سراغ موضوعاتی درباره اب و کم ابی رفته بود،
اما این بار با ساخت «ایستاتیس» اب را بهانه ای قرار داد برای پرداختن به جامعه؛»ایساتیس» عالوه بر این که
عنوان قدیمی شهر یزد است ،به عناصر اصلی و حضور ان در زندگی مردم این منطقه نیز می پردازد .در خالصه
این فیلم امده است« :داستان دست های مردمانی که از خاک کیمیا ساختند و از نیستی به هستی رسیدند.
داستانی کهن از منزلت حقیقی اب؛ از اندیشه های نو در رانش اب .داستان پر فراز و نشیب شهری که قرن هاست
چون عقیق بر دل خاک خشــک و خالی کویر می درخشد .داستان گفتگوی مهربان ادیان و عطر ایمان »...
ابوالحسن تهامی نژاد ،نصراهلل مدقالچی ،زهره شکوفنده و مریم شیرزاد راویان این مستند سینمایی هستند .این
فیلم که نمونه های خارجی بسیار قوی دارد شاید نخستین فیلمی است که در این ابعاد به شهر یزد و اداب و
سنن این منطقه می پردازد« .ایساتیس» در این دوره از جشنواره عالوه بر این که نظر مخاطبان را جلب کرد
توانست جایزه ویژه دبیر جشنواره را نیز از ان خود کند.
« -۸ایاقچی» :اخرین ساخته محسن دامن زن به زندگی یک زوج جوان می پردازد که در سن کم ازدواج
کرده اند و اکنون در روستایی کوچک به دنبال فرصتی برای رسیدن به ارزوهایشان می گردند ،ارزوهایی ساده و
طبیعی که اص ً
ال بزرگ نیستند ،اما در شرایط سخت اقتصادی و در محاصره محیط بسته روستا ،دست نیافتنی
به نظر می رسند .این فیلم هرچند موفق به دریافت جایزه ای از سوی هیئت داوری جشنواره نشد ،اما در بین ده
فیلم نخست از دیدگاه تماشاگران قرار گرفت و برگزیده نگاه تماشاگران بود.
« -۹راه ناتمام اصغر قندچی» :به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی و به سفارش اتاق بازرگانی تهران و مرکز
گسترش سینمای مستند و تجربی ساخته شده است .اصغر قندچی اهنگری در جنوب شهر تهران بود و زندگی
جذابی داشت .نتوانست مدرسه برود و با تالش موفق شد کارافرینی نمونه شود .قندچی سخت کوش بود و
مشکالت زیادی در زندگی داشت و درنهایت به عنوان موسس و مالک سابق کارخانه ایران کاوه و پدر صنعت
کامیون سازی ایران شناخته شد .همین تالش و سخت کوشی او ،رزاق کریمی را مصمم کرد تا یک سال وقت
صرف ساخت این مستند کند تا درنهایت جایزه اول بخش کارافرینی را نیز برای رزاق کریمی به ارمغان اورد.
« -۱۰طاهر» :ساخته امیرمسعود حسینی کارگردان جوان همدانی است که در این فیلم به باباطاهر شخصیتی
که جنبه های عرفانی او در پس پشت حاشیه ها ،روایت ها و افسانه های مردمی پنهان مانده است و نسبت به
جایگاه او در عرفان ایرانی ،پژوهش چندانی درباره زندگی و شخصیتش انجام نشده تا این زوایای پنهان اشکار
شود ،می پردازد .امیر مسعود حسینی توانسته از منابع موجود و ارا و نظرات بزرگان بهره بگیرد و تالش کند با
طرح کردن افسانه ها و روایت های عامیانه که اتفاقاً در کتاب های تاریخی و ادبی و حتی تذکره ها نیز امده است
به صورت تصویری پرده از تناقض ها بردارد .نریشن یا تک گویی ها از زبان باباطاهر بیان می شود و راوی به درستی
از عهده کار بر امده است .در این روایت افسانه های منتسب به باباطاهر پررنگ تر است .گویی کارگردان می خواهد
این نگاه افسانه ای و عامه پسند را بشکند و شخصیت عرفانی باباطاهر را از پشت پرده بیرون کشد و به مخاطب
بگوید باباطاهر افسانه ای ،روی دیگری نیز دارد .همین عامل نیز موجب شد تا فیلم جایزه بهترین نویسنده و
گوینده متن را از ان خود کند.
رضا رویگری در استانه ۷۵سالگی:
کار کردن در کرونا از پرداخت اجاره خانه دشوارتر نیست!
رضــا رویگری متولد ششــم دی ماه اســت ایــن بازیگر که
به تازگی برای بازی در یک ســریال عازم مشــهد شده بود
می گویــد ،کار کردن در روزهــای کرونایی از پرداخت اجاره
خانه سخت تر نیست.
رضــا رویگری درباره حــال و هوای زندگی در اســتانه ۷۵
سالگی ،چنین می گوید :دیگر چیزی از عمر نمانده است .دلم
می خواهد هر قد ِر دیگر که هســتم ،در ارامش بگذرد؛ هیچ
چیز برایم از ارامش و ســامتی مهمتر نیســت .این هنرمند
که چند ســالی می شود درگیر بیماری است ،درباره وضعیت
جســمانی خود توضیح می دهد :اگر بتوانم فیزیوتراپی ام را
ادامه بدهم و هفته ای سه ـ چهار جلسه بروم ،خوب می شوم.
او درباره ســریال «المپیادی ها» که بــرای بازی در ان عازم
شــهر مشهد شــده بود ،چنین اظهار می کند :تصویربرداری
سریال هنوز تمام نشده است .من برای مدتی امدم تهران اما
3
دوباره باید به مشهد برگردم .این بازیگر درباره کار کردن در
این شــرایط کرونایی ان هم در شهری دیگر ،می گوید :کار
کردن در این شرایط ،سخت تر از پرداخت اجاره خانه نیست!
رویگری دربــاره بازی کردن در دیگر کارهــای تلویزیونی و
اینکه به جز این ســریال در این مدت پیشــنهاد دیگری هم
داشته اســت؟ خاطرنشــان می کند :در تلویزیون هم دیگر
همه گروه گروه شــده اند و مافیا بازی شــده است .مجموعه
«المپیادی ها» از چندی پیش در مشــهد و روستای اخلمد
مقابل دوربین رفته اســت .این مجموعه بــه تهیه کنندگی
غالمحســین حیدری در هشت قســمت ۹۰دقیقه ای تولید
می شود .شهنام شــهابی ،بهنوش بختیاری ،حسن حجگذار،
علیرضا شیخ االســام ،کیانوش گرامی ،سعیده عرب ،شهرام
الســمی و علیرضا ســوزنچی ،برخی از بازیگرانی هســتند
کــه با رضا رویگری در این ســریال هم بازی شــده اند .رضا
رویگری در ســریال هایی همچون «به کجا چنین شــتابان»
«مختارنامه»« ،مدینه» و «تنهایی لیال» و فیلم های سینمایی
چون «دلشکسته»« ،اخراجی های »۳و «بوتیک» بازی داشته
است .او خواننده ســرود «ایران ایران» (اهلل اهلل) در روزهای
اغازین انقالب اسالمی بوده است.
رییس موسسه هنرمندان پیشکسوت معتقد است :موسسه
هنرمندان پیشکسوت مانند معدن طالست ،این که چقدر
بتوانیم از ان استخراج کنیم و در اختیار جامعه قرار دهیم
به هنر مدیران بســتگی دارد .نیکنام حسینی پور در دیدار
با ســرور بختی -رییس موسســه فرهنگی اکو – با ابراز
امیدواری اســتخراج مناسب از این معدن طال با همکاری
موسســه فرهنگی اکو با هدف تامین منافع همه ملت ها،
بیــان کرد :فرهنگ مرز نمی شناســد و مرکــز ثقل همه
کشورهاســت ،بنابراین مردم همه کشورها را به یکدیگر
وصل می کند .شاید در حوزه سیاست اختالف نظرهایی با
یکدیگر داشته باشند ولی در حوزه فرهنگ در کشورهای
مختلف اشــتراکات بســیاری وجود دارد .پــس با ذات و
روح انسان ها ســروکار دارد و قطعا همه انسان ها روی ان
اجماع نظر دارند .او اعضای موسسه هنرمندان پیشکسوت
را هنرمندان رشــته های مختلف مانند ادبیات ،نمایش و
سینما ،موســیقی ،هنرهای زیبا و هنرهای سنتی دانست
که باالی ۶۰سال سن دارند و گواهینامه درجه یک هنری
را از شورای ارزشــیابی هنرمندان ،نویسندگان و شاعران
کشــور دریافت کرده اند و ادامه داد :در موسسه هنرمندان
پیشکسوت نزدیک به هزار نفر از مرحوم عزت اهلل انتظامی
و علــی نصیریان گرفته تا مرحوم محمدرضا شــجریان و
شهرام ناظری عضویت دارند .او با تاکید بر این که موسسه
هنرمندان پیشکســوت برای این که بتواند ســرپا بمانند،
باید خالقیت داشــته ،خلق اثر کنند و در جامعه فرهنگی
هنری کشور موثر باشند ،تاکید کرد :وقتی می گوییم ایران
فرهنگی همه ما مشــمول ان می شویم و همه افراد حوزه
فرهنگ برای ما یکی هســتند .تعلق خاطــر ما به خیام،
سعدی و حافظ به یک اندازه است و برای ان ها فرقی قائل
نمی شــویم ،در واقع از نظر ما فرهنگ محدود به مرزهای
جغرافیایی نمی شــود و از همین منظر به هنرمندان نگاه
می کنیم.
زبان هنــر را زبانی بین المللی دانســت که
پور
ی
حســین
ِ
سیاستمداران را نزد خود می کشاند و ادامه داد :با زبان هنر
می توان درباره صلح حرف زد .با توجه به ســابقه موسسه
فرهنگی اکو که متشــکل از چندین کشــور بوده و نقش
فرهنگی ان بسیار پررنگ است می توانیم کارهای مشترکی
را طراحی و تعریف کنیــم که از ظرفیت هنرمندان ایران
و سایر کشــورها بهره ببریم .فعالیت هایی چون برگزاری
نشســت ،برگزاری کارگاه های مختلف به صورت مشترک
و برپایی نمایشــگاه در حوزه هنرهای تجسمی را می توان
انجام داد .او با اشاره به این که در ایام شیوع و همه گیری
ویروس کرونا شــاید بتوان از ظرفیت های فضای مجازی
نیز بیشتر اســتفاده کرد ،اظهار کرد :می توان برنامه هایی
را طراحی کرد تا دوســتان هنرمند کشــورهای مختلف
بــا یکدیگر به گفت وگو بنشــینند و انتقال تجرب ه صورت
گیرد .از این رو که نمی توان فعالیت های فرهنگی و هنری
را تعطیــل کرد .مردم با وجود بیمــاری کرونا و ماندن در
قرنطینه احســاس نیاز بیشتری می کنند ،پس بهتر است
خــوراک فرهنگی و هنری بیشــتری ارائه کرد که با ذات
ان ها نیز همسازی دارد.
رییس موسسه هنرمندان پیشکسوت برگزاری بزرگداشت
بــرای مفاخر کشــورهای مختلف که مــردم روی ان ها
اجماع داشته باشــند را یکی دیگر از موارد همکاری این
دو موسســه خواند و گفت :در ایــران ظرفیت فرهنگی و
هنری بسیار گســترده ای وجود دارد و انتظار نیز می رود
که همیشــه در این حوزه خالقیت موجود باشد .وی ادامه
داد :هر اندازه دولت ها در حوزه فرهنگ و هنر هزینه کنند،
ان در حقیقت نوعی ســرمایه گذاری برای نسل های اینده
اســت ،ما هرچه داریم از نسل های گذشته داریم و موظف
هســتیم ان را حفــظ کرده و به نســل های بعدی انتقال
دهیــم .وی با تاکید بر این که فرهنگ مرز نمی شناســد و
مرکز ثقل همه کشورهاســت ،ادامــه داد :فرهنگ ،مردم
همه کشــورها را به یکدیگر وصل می کند؛ شاید در حوزه
سیاست اختالف نظرهایی با یکدیگر داشته باشند ولی در
حوزه فرهنگ در کشــورهای مختلف اشتراکات بسیاری
وجود دارد .چون با ذات و روح انسان ها سروکار دارد قطعا
همه انسان ها روی ان اجماع نظر دارند. صفحه 3
حسن دادشکر مطرح کرد:
رونق کرونایی حراجی های هنری در اروپا
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1359یکشنبه 7دی ماه • 1399سال سیزدهم • 4صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
غروب افتاب
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
12:00
16:52
17:13
05:37
07:07
گنج سخن
امام حسین علیه السالم :
هر کس فکرش به جایى نرسد و راه تدبیر بر او بسته شود،
کلیدشمداراست.
بحاراالنوار ،ج ،75ص128
پندبزرگان
مایه خوشبختی انسانیت است
که هر انسانی فقط انی هست که هست.
فرناندوپسوا
حافظانه
منم که گوشه میخانه خانقاه من است
دعای پیر مغان ورد صبحگاه من است
گرم ترانه چنگ صبوح نیست چه باک
نوای من به سحر اه عذرخواه من است
تئاترفروریختهاست
کرونا دنیای حراج را متحول کرد
در سالی که انتظار می رفت شیوع کرونا صنعت حراج های هنری را فلج کند ،اعتماد مشتریان به مزایده های انالین به بازار این
حراجی ها در اروپا رونق بخشیده است .حراج خانه های هنری در دوران شیوع کرونا با چالش هایی چون محرومیت از حضور
فیزیکی خریداران در اتاق های مزایده و افزایش شمار حراجی های برخط روبه رو شدند .با وجود چالش های تکنولوژیکی،
حراج خانه های معروف اروپا می گویند از انجایی که مشتریانشان فورا ً خود را با شرایط جدید وفق دادند ،توانستند به خوبی
از این بحران عبور کند .در برخی از موارد شرکت کنندگان در حراج های انالین دوران همه گیری حاضر شدند برای اثار
هنری که حتی ان را از نزدیک ندیده بودند ،میلیون ها یورو پول پرداخت کنند .پیتر وهلر ( )Peter Wehrleمدیر حراجی
Ketterer Kunstالمان می گوید :کسی فکرش را هم نمی کرد مشتریان با چنین سرعتی به فضای انالین روی اورند.
همه گیری کرونا انگیزه بزرگی برای دیجیتالیزه شدن ایجاد کرد .در مواردی حتی پیشنهادهای باالی یک میلیون یورو هم
از شرکت کنندگان انالین دریافت کردیم .از گران قیمت ترین فروشهای امسال این حراجی المانی ،یکی نقاشی کریستین
و کرستین از گرهارد ریشتر هنرمند المانی بود که به قیمت ۲میلیون و ۳۶۶هزار یورو به فروش رفت و دیگری نقاشی
رنگارنگ ارنست لودویگ کرشنر به نام خانه ما که به قیمت یک میلیون و ۷۰۰هزار یورو فروخته شد .این حراج خانه سال
۲۰۲۰میالدی را با فروش حدود ۶۱میلیون یورو به پایان برد که با ۶۲میلیون یورو فروش سال گذشته ،تفاوت ناچیزی
دارد .وهلر می گوید :نتیجه در مقایسه با انچه ماه مارس (اسفند -۹۸فروردین )۹۹فکر می کردیم ،شگفت انگیز است .همه
فکر می کردند وضعیت به مراتب بدتر از این شود .حراج خانه های دیگر نیز درباره وضع بازار امسال نظر مشابهی دارند .دوریس
کرومپل ( )Doris Krumplسخنگوی حراج خانه Dorotheumوین در این باره می گوید :اثر همه گیری کرونا به طرز
حیرت انگیزی محدود بود .مارتین بوم ( )Martin Böhmمدیرعامل این حراج خانه در بیانیه ای اعالم کرد ،وبسایت این
حراجی فقط در ماه ژوئن (خرداد -تیر )۹۹به تنهایی یک میلیون بازدیدکننده داشت .وی می گوید :در این مدت شاهد
هجوم مشتریان جدید و جوانانی بودیم که به حراج های ما عالقه نشان دادند .در میان گرانقیمت ترین فروش های امسال
حراجی ،Dorotheumتابلوی زن قرمز پوش در پس زمینه ابی اثر چایم سوتین نقاش معروف روس به قیمت یک میلیون
و ۸۰۰هزار یورو به فروش رفت ،یک اثر کلیسایی از پیتر کویکه فن ایلست یک میلیون و ۱۰۰هزار یورو فروخته شد و
زوجی ناشناس تابلویی از گوستاو کلیمت نقاش معروف اتریشی را به قیمت ۴۷۵هزار یورو خریدند و به موزه لئوپولد وین اهدا
کردند .حراجی Kunsthaus Lemperrzشهر کلن حتی نسبت به سال گذشته نیز فروش بهتری داشت .این حراجی
در سال ۵۴ ،۲۰۱۹میلیون دالر فروش کرد و امسال فروش ان به ۵۶میلیون و ۲۰۰هزار یورو رسید .باالترین میزان فروش
این حراجی در سال جاری میالدی به تابلوی قرن هفدهمی از ژرژ دوالتور نقاش معروف فرانسوی مربوط می شود که با ۴
میلیون و ۳۰۰هزار یورو فروش به گران قیمت ترین اثر کالسیکی تبدیل شد که تاکنون در حراجی های المان معامله شده
است .بسیاری از حراج خانه های اروپایی حتی پیش از شروع همه گیری کرونا نیز بخشی از کسب و کار خود را به پلتفرم های
برخط انتقال داده بودند ،اما شیوع این ویروس انها را مجبور کرد به فکر استفاده از فرمت و قالبهای جدید باشند .به عنوان
نمونه ،در Ketterer Kunstاز حراج های انالین و برخط با پنج دوربین به صورت حرفه ای فیلمبرداری می شود و یکی از
دوربین ها روی مسئوالن پاسخگویی به تلفن مشتریان زوم شده تا با ایجاد حس تنش ،موقعیت حضور فیزیکی در مزایده را
بازسازی کند .تکنیکی که به گفته وهلر نتیجه داده و موثر واقع شده است .تا قبل از امسال اغلب حراج خانه ها اعتقاد داشتند
حراجی برخط برای اثاری که قیمت پایینی دارند ،مناسب است اما همه گیری کرونا نشان داد مجموعه داران حاضرند برای
ان دسته از اثار هنری که به صورت مجازی دیده اند نیز مبالغ هنگفتی بپردازند .اگرچه امسال کسب وکار برخی از حراج خانه
ها از رونق افتاد اما مدیران این مجموعه ها معتقدند شرایط از ان چیزی که انتظار می رفت خیلی بهتر است .فروش حراج خانه
Artcurialپاریس امسال به ۱۴۹میلیون یورو رسید که نسبت به فروش ۲۰۳میلیون یورویی سال ۲۵ ،۲۰۱۹درصد
کاهش داشت .مارتین گنه ( )Martin Guesnetمدیر بخش اروپای این حراج خانه فرانسوی می گوید :اگر این امار را ژوئن
گذشته به ما می دادید خوشحال می شدیم که بدانیم فقط ۲۵درصد ضرر خواهیم کرد .اینکه مشتریان چقدر راحت به خرید
انالین روی اوردند غافلگیرمان کرد .نیمه دوم سال از همه ابعاد موفقیت امیز بود .از جمله فروشهای قابل توجه این حراج خانه
در سال ۲۰۲۰میالدی می توان به مجسمه ای از الکساندر کالدر اشاره کرد که قیمت ۵میلیون یورو به فروش رفت .البته
هنوز ابهامات زیادی در رابطه با سال اینده وجود دارد .براساس پیش بینی های گنه ،وضع در اولین سه ماه سال اینده میالدی
همچنان دشوار خواهد بود و حراجی artcurialنیز چون دیگر حراج خانه های بزرگ ،روی دیجیتالیزه شدن تمرکز خواهد
کرد .ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر ( ۲۴اذر) در شهر ووهان در استان هوبی چین گزارش شد .ابتدا از این بیماری به عنوان
ذات الریه نام برده می شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰دسامبر سال ۹( ۲۰۱۹دی ماه )۹۸به صورت رسمی
شیوع این ویروس مسری را اعالم کرد .این بیماری که به تدریج به کشورهای مختلف سرایت و سازمان جهانی بهداشت از
ان با واژه همه گیری یاد کرد ،تا لحظه تنظیم خبر ۷۸میلیون نفر را در جهان مبتال کرده است که از این میان بیش از یک
میلیون و هفتصد هزار نفر جان باخته اند.
حسن دادشکر معتقد است حال و روز تئاتر در دوران کرونا همچون ساختمانی است که فرو ریخته و
بازســازی ان نیازمند اراده ای بسیار قوی ،توانی باال و تدابیری حساب شده است .این هنرمند تئاتر که
بیشتر در حوزه تئاتر کودک و نوجوان فعال است می گوید :در این وضعیت بسیار دشوار است که تئاتر
دوباره جان بگیرد و سرپا شود .او یکی دو متن نمایشی را برای اجرا در نظر دارد ولی می داند فعال امکان
اجرای این نمایشــنامه ها اندک اســت .با این حال اعالم امادگی می کند که نمایش هایی را به صورت
حرفه ای ضبط کند .دادشــکر درباره ضبط تئاتر و پخش ان در شــبکه های نمایش خانگی می گوید:
چنین کاری می تواند نتایج خوبی داشته باشد ،هم موجب سرگرم شدن کودکان و نوجوانان می شود و
هم می توان مســایل بهداشتی مربوط به کرونا و بی مباالتی هایی را که در این زمینه انجام می شود ،از
راه غیر مســتقیم به انان اموزش داد .این هنرمند پیشکسوت اضافه می کند :هر انچه بتواند به رشد و
اگاهی کودکان ما و مسئولیت پذیری انان کمک کند ،اتفاقی مثبت است و تئاتر در این زمینه ،اهمیتی
انکارناپذیر دارد .او با تاکید بر جایگاه مهم تئاتر در رشد و پیشرفت هر جامعه ای ،خاطرنشان می کند:
تئاتر یک پدیده تفننی نیست بلکه هنری است انسان ساز .کودکی که با تئاتر سر و کار داشته باشد ،نوع
نگاه و برخوردش با زندگی متفاوت می شود ،او یاد می گیرد بهتر مسیر زندگی خود را پیدا و مناسبات
اجتماعی درست تری برقرار کند .دادشکر ادامه می دهد :اگر خواهان فردایی روشن تر هستیم ،تنها راهش
رشد فرهنگی کودکان ماست؛ انان که قرار است اینده ساز سرزمین ما باشند .بنابراین ضروری است که
تئاتر وارد زندگی جاری و روزمره ما شود .او با ابراز خوشنودی از اینکه در این مدت تعدادی فیلم تئاتر
از تولیدات کانون پرورش فکری در فضای مجازی منتشر شده است ،می افزاید :اقدامی است بسیار خوب
چون هم به ســرگرمی کودکان در این دوران ســخت خانه نشینی کمک می کند و هم ارتباط تئاتر با
خانواده ها حفظ می شود .تاالر هنر و مرکز تئاتر کانون پرورش فکری می توانند پا را از این فراتر بگذارند و
وارد حوزه تولید شوند .به این صورت که تعدادی کار را به صورت حرفه ای ضبط و بعد در شبکه نمایش
خانگی پخش کنند .این کارگردان تئاتر ادامه می دهد :در شرایط فعلی اجرای زنده تئاتر بسیار دشوار
است بویژه برای گروه سنی کودک که حساسیت ها در ان بسیار بیشتر است .بنابراین بهترین راه همان
جایگزین کردن تولیدات ضبط شده است .او که سال ها پیش مدیریت مرکز تئاتر و تئاتر عروسکی کانون
پرورش فکری را عهده دار بوده است ،یاداوری می کند :در ان مقطع خیلی تالش کردم تئاترهای کانون
از طریق موسسه رسانه های تصویری تکثیر شود و در اختیار مردم قرار بگیرد ولی متاسفانه تالش هایم به
جایی نرسید ولی امروز ضرورت این گسترش بارها بیشتر از گذشته است و امیدوارم زودتر در این زمینه
شــاهد اقدامات جدی باشیم .حسن دادشکر در پایان می گوید :روزهای تلخی را پشت سر گذاشتیم .
بسیاری از همکاران شریف خود را از دست دادیم؛ هنرمندانی مومن به کار خود که تکرار نشدنی هستند
و امیدوارم روزهای بهتری در پیش داشته باشیم.
درخواست متفاوت بازیگر پیشکسوت از متولیان تئاتر در دوران کرونا
بازیگر پیش کسوت تئاتر با اشاره به انکه با شیوع کرونا و کاهش فعالیت
هنرمندان تنها شاهد درخواست حمایت مالی مسئوالن از خانواده تئاتر
کشور هستیم گفت :در کنار لزوم این مهم؛ درخواستم از متولیان نمایش
کشــور تالش انها برای به روز رسانی دانش این هنر به ویژه در مناطق
کم برخوردارتر است .علیرضا اوسیوند بازیگر پیش کسوت تئاتر ،سینما و
تلویزیون کشور که کارنامه درخشانی در عرصه هنرهای نمایشی دارد
و تا اوایل دهه ۸۰خورشــیدی شــاهد حضور مستمر و درخشان او بر
صحنه های تئاتر بودیم ،شاید طی بیش از یک دهه اخیر اغلب تمرکز
خود را در عرصه هنر بازیگری بر پرده نقره ای سینما و یا صفحه جادویی
تلویزیون متمرکز کرده است ،اما همواره تالش کرده تا به اشکال مختلف
ارتباط خود را با هنر تئاتر و هنرمندان ان حفظ کند .اوسیوند که خود
دانش اموخته تئاتر و برخاسته از صحنه های تئاتر و رسیدن به اوج قله
شهرت بازیگری ابتدا در صحنه های تئاتر و بعد پیوستنش به سینما و
تلویزیون بود ،همواره در قالب داوری رویدادهای مختلف نمایشی کشور
و یا برگزاری کارگاه ها و ورک شاپ های اموزشی برای انتقال دانش تئاتر
به هنرمندان سراسر کشــور حضوری جدی ،فعال و موثر داشته است.
وی که به تازگی داوری بخش اثار مسابقه صحنه ای هفدهمین جشنواره
تئاتر مقاومت را پشت سر گذاشته است با تاکید بر کیفیت مطلوب اثار
هنرمندانی که در این جشنواره حضور داشتند بر این مسئله نیز تاکید
دارد که اگر صحبت و مبحث متولیان و مسئوالن امر تئاتر برقراری عدالت
در زمینه حمایت های مالی از خانواده تئاتر کشور است ،نکته مهم و غیر
قابل انکار تاکید بر رسالت متولیان امر تئاتر در انتقال دانش و علم روز این
هنر به هنرمندان سراسر کشور است .در همین راستا علیرضا اوسیوند
همواره تالش داشته تا در قالب رویدادهای معتبر نمایشی کشور حتی
اگر به عنوان داور بخش های مختلف حضور ندارد ،به عنوان استاد و مدرس
عرصه بازیگری در اســتان ها و شهرستان حاضر باشد و در کنار انتقال
دانش و علم روز هنر تئاتر و عرصه بازیگری به هنرمندان برخی از استان ها
و شهرستان های کم برخوردار نسبت به پایتخت و یا برخی از استان ها و
شهرستان های برخوردار کشور ،دانش خود را چه در قالب مباحث علمی
و اکادمیک و چه در ساحت تجربه بیش از چهار دهه حضور مستمر در
عرصه هنر بازیگری به فعاالن تئاتر در استان ها و شهرستان ها انتقال دهد.
پیچیده ترینتجربهداوریدرجشنواره ایتئاتری
اوســیوند گفت :طی بیش از ۹ماه اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا با
وجود انکه شاهد محدودیت و یا حتی تعطیلی فعالیت هنرمندان تئاتر
در استان ها و شهرستان های کشور بودیم ،زمانی که به عنوان داور بخش
صحنه ایهفدهمینجشنوارهتئاترمقاومتانتخابشدمگماننمی کردم
ت هنرمندان تئاتر شاهد اثار با کیفیتی
به دلیل همان محدودیت در فعالی
برای حضور در این جشنواره باشیم .این بازیگر و مدرس تئاتر با تاکید بر
انکه شــرایط داوری این جشنواره بسیار سخت و طاقت فرسا بود افزود:
چراکه با تاکید دبیر جشــنواره ،اعضای هیات داوران ملزم به حضور در
تمامی استان ها و شهرستان های متقاضی در این رویداد بودند تا به دلیل
محدودیت های کرونایی به عنوان تنها مخاطبان اثار نمایشی ،اثر تولیدی
هنرمندان استان ها و شهرستان ها را در سالن ببیند و درنهایت فرایند
داوری را برای اعالم رای عادالنه و عدم تضییع حق هنرمندان به بهترین
نحو ممکن انجام دهند .بازیگر نمایش انگشتری ژنرال ماسیاس یاداور شد:
در کنار بار فشار و خستگی مسافرت های مستمر از این استان به استان
دیگر برای دیدن فعالیت هنرمندان ،کیفیت اثار حاضر و تالش و عشقی
که هنرمندان جوان در تولید اثار داشتند سهم مهمی در رفع خستگی
اعضای هیات داوران داشت.
عشقوپشتکارهنرمنداناستان هاستودنی ست
اما اسیبی مهم وجود دارد!
اوســیوند تصریح کرد :در کنار کیفیت باالی برخــی از اثار هنرمندان
استان ها و شهرستان ها در مواجهه با برخی از گروه ها می شد این نکته
را به وضوح دید که با وجود تمام همت ،تالش ،پشتکار و عشقی که این
جوانان فعال در تولید اثار نمایشی داشتند ،شاید مهم ترین اسیبی که
به چشم می امد ضعف و عدم اگاهی ان ها نسبت به برخی از شیوه ها،
تکنیک ها و قوانین عل ِم هنر تئاتر بود .به ویژه انکه طی چند سال اخیر
چه در ایران و چه در تمامی جهان شاهد رشد ،پیشرفت و تغییر برخی
از شیوه ها ،متدها ،سبک ها و الگوهای تولید اثار تئاتری هستیم که به
دلیل ضعف منابع مکتوب چه در ساحت تالیف و چه در عرصه ترجمه
و یا کمبود امکانات اموزشی در عرصه هنر ،هنرمندان و جوانان فعال در
برخی اســتان ها و شهرستان ها نسبت به این دانش جدید تئاتر اشراف
کمتری داشتند و همین مسئله تولید اثار نمایشی توسط ان ها را با اسیب
و نقصان هایی مواجه کرده بود.
تمرکزفارغ التحصیالنتئاتردرتهرانیااستان هایبرخوردار
داور بخش صحنه ای هفدهمین جشــنواره سراسری تئاتر مقاومت با
تاکید بر این مســاله که از زمان شیوع کرونا در کشورمان یعنی چیزی
قریب به ۱۰ماه اخیر مدام شاهد تکرار این جمله هستیم که مسئوالن و
متولیان امر تئاتر باید از هنرمندان سراسر کشور که به سبب این بیماری
فعالیت شان محدود و یا به کل متوقف شده است حمایت کنند یاداور
شد :من نیز به عنوان یکی از اعضای خانواده تئاتر بر لزوم حمایت مالی از
هنرمندان تئاتر برای انکه دچار تنگنا و سختی در معیشت شان نشوند به
جد تاکید دارم ،اما دل نگرانی های مهم دیگری نیز دارم .بازیگر مجموعه
تلویزیونی خورشید شب خاطرنشان کرد :تردیدی در این مسئله وجود
ندارد که با وجود دانشــکده های متعدد تئاتری در سراسر کشور ،اغلب
فارغ التحصیالن دانشکده های تئاتری یا در استان های برخوردار دست به
فعالیت می زنند و یا برای ادامه فعالیت خود به تهران مراجعه می کنند.
همین مسئله باعث شده است تا در برخی از استان ها و شهرستان های
کم برخوردارتر شاهد عدم انتقال دانش روز تئاتر به هنرمندان جوان که
حقیقتاً با عشق ،انرژی و فعالیتی مثال زدنی دست به تولید اثار نمایشی
می زنندباشیم.
ایرج راد شفاف سازی کرد:
مصوبه تازه دولت ربطی به برقراری بیمه بیکاری هنرمندان در دوران کرونا ندارد!
روز یکم دی ماه خبری به نقل از سید عباس صالحی ،وزیر فرهنگ و ارشاد
اسالمی منتشر شد با این مضمون که دولت با برقراری بیمه بیکاری اهالی
فرهنگ ،هنر و رسانه موافقت کرده و این موضوع به تصویب رسیده است.
از انجا که در چند ماه گذشته و بعد از همه گیری کرونا که تعطیلی بسیاری
از فعالیت های فرهنگی و هنری را در پی داشت ،بارها موضوع امنیت شغلی
و بیمه ایام بیکاری ،به عنوان یک مطالبه جدی از سوی جامعه فرهنگی
مطرح شد ،انتشار این خبر کورسوی امیدی در دل هنرمندان ایجاد کرد
که شاید این مصوبه جدید در دوران کرونا ،دست انان را بگیرد و بخشی از
دغدغه هایشان را برطرف کند .البته در این خبر جزییاتی درباره چگونگی
و همینطــور زمان اجرای این مصوبه اعالم نشــده بود .با این حال چون
بسیاری از هنرمندان در چند ماه گذشته انتقادها و درخواست های خود را
در زمینه مساله امنیت شغلی مطرح کرده بودند ،این ذهنیت در بخشی از
جامعه هنری ایجاد شد که شاید این انتقادها موثر بوده و به جایی رسیده
است .بخصوص که در بخشی از این خبر ،وزیر فرهنگ هم ،شرایط سخت
هنرمنــدان را در دوران کرونا تایید کرده بود .بدین ترتیب این امید قوت
گرفت که شــاید مصوبه تازه بسرعت به جریان بیفتد .اما ایرج راد رییس
هیات مدیره خانه تئاتر و رییس شورای عالی خانه هنرمندان ایران به ایسنا
می گویــد :مصوبه اخیر دولت درباره برقراری بیمه بیکاری اهالی فرهنگ
و رســانه ،ربطی به دوره کرونا ندارد بلکه مصوبه ای اســت که پیش تر در
انجمن های صنفی سراسری فرهنگ ،هنر و رسانه مطرح شده است .او که
در انجمن های صنفی سراسری فرهنگ و هنر و رسانه به عنوان نماینده
هنرمندان تئاتر حضور دارد ،توضیح می دهد :پیش از این در انجمن های
صنفی سراسری ،موضوع حقوق ایام بیکاری اهالی فرهنگ ،هنر و رسانه
در ماده 92برنامه پنج ساله ششم توسعه مصوب شده است .راد یاداوری
کلیدواژه «عدالت» و اهمیت اجرای ان در تمامی عرصه ها
اوسیوند با تاکید بر انکه در کنار شعارها و صحبت های مسئوالن و متولیان
امر تئاتر و یا در نگاهی کالن تر متولیان امر فرهنگ و هنر در کشور همواره
شاهد تکرار کلید واژه عدالت هستیم خاطرنشان کرد :اجرایی کردن و عملیاتی
ساختنمفهومعدالتتنهابرمسئلهمادی،تخصیصبودجهویاحمایت هاییاز
این دست خالصه نمی شود .چراکه یکی دیگر از اصلی ترین رسالت ها و وظایف
متولیان امر فرهنگ و هنر برقراری عدالت در انتقال دانش و عل ِم عرصه های
مختلف هنری ازجمله هنر تئاتر است .صرفاً با برگزاری برخی از جشنواره ها در
استان ها و شهرستان ها ان هم در مدت زمان محدود و برگزاری یک یا دو روزه
کارگاه ها و ورک شاپ های اموزشی نمی توان انتظار معجزه و یا انتقال تام و تمام
دانش روز تئاتر توسط اساتید و هنرمندان شناخته شده تئاتر کشور به جوانان
داشت .این مهم نیازمند برنامه ریزی منسجم برای برقراری شرایطی عادالنه در
سراسر کشور برای انتقال علم و دانش روز هنر تئاتر به هنرمندان جوان است.
بازیگر فیلم سینمایی روزگاری عشق و خیانت ادامه داد :در شرایط فعلی که
شیوع ویروس کرونا مسافرت را نیز منع کرده و استفاده از بستر فضای مجازی
را بســیار سهل الوصول تر و کاربردی تر نسبت به گذشته ساخته مسئوالن و
متولیان امر تئاتر می توانند با سرمایه گذاری مطلوب و به کارگیری هنرمندان
شناخته شده و اساتید نامدار هنر تئاتر ،کالس ها و ورک شاپ هایی در قالب
فضای مجازی با اطالع رسانی کافی در سراسر کشور برگزار کنند.
می کند :بند «چ» ماده 92مربوط به امنیت شغلی است که تصویب شده
بود و بند «ح» ان که مربوط به حقوق ایام بیکاری اســت ،باقی مانده و
تصویب نشده بود .او ادامه می دهد« :انچه به تازگی یعنی روز 30اذر ماه
تصویب شده و وزیر فرهنگ و ارشاد از ان خبر داده اند ،مربوط به تصویب
همین بند «ح» است که از قبل باقی مانده بود و به تازگی در هیات دولت،
کار نهایی بر ان صورت گرفته است ولی این مصوبه ربطی به دوران کرونا و
برقراری بیمه بیکاری هنرمندان در این مقطع ندارد ».شکی نیست که این
مصوبه ،اتفاقی مبارک است ولی با توجه به اینکه هیچ گونه جزییاتی درباره
چگونگی و زمان بندی اجرای ان و نیز تامین اعتبارش اعالم نشده ،بیشتر
به یک موضوع مبهم تبدیل شــده که پرسش های بسیاری برای جامعه
فرهنگی و هنری ایجاد کرده است. صفحه 4