روزنامه هنرمند شماره 1066
روزنامه هنرمند شماره 1066
گزارش «هنرمند» از نخستین جلسه کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقالب فرهنگی؛
ضرورت توجه بیشتر صد او سیما به حفظ
موسیقی اصیل ایرانی
دوشنبه 2اردیبهشت ماه 1398سال دوازدهم شماره 1066
8صفـــــحه 2000تومـــان ISSN 2008-0816
2
جمع بندی تحوالت گردشگری در فروردین۹۸؛
تناقض
امارهایسازمان
گردشگری
نقدی بر نمایش «مالقات» به کارگردانی پارسا پیروزفر
تالشبرایتلفیق
تراژدیوکمدی!
6
هفته ناخوش میراث فرهنگی و گردشگری
3
اتشدر
نوتردام
8
دبورا یانگ منتقد فیلم های امریکایی
منیرفرمانفرماییان
هنرمند شهیر ایرانی
درگذشت
7
همهچیزدربارفیلم های
جشنواره کن2019
90درصدهالیوود
ضدترامپاست
4
حسین انتظامی سرپرست سازمان سینمایی وزارت ارشاد
4-5
جمع بندی نهایی مان را درباره ی
فجر جهانی اعالم می کنیم
2
گزارش «هنرمند» از نخستین جلسه کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقالب فرهنگی؛
2
ضرورتتوجهبیشترصد او سیمابهحفظموسیقیاصیلایرانی
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
فرهنگ و هنر
& ART
CULTURE
اخبار
حسین انتظامی سرپرست سازمان سینمایی وزارت ارشاد
جمع بندی نهایی مان را درباره ی فجر جهانی اعالم می کنیم
حســین انتظامــی در
سومین روز جشنواره ی
جهانــی فیلــم فجر به
سینما فلسطین رفت و
از بخش های مختلف این
رویداد بازدیــد کرد و به
برخی سواالت هم پاسخ
داد .سرپرســت سازمان
سینمایی وزارت ارشاد در حاشیه بازدید از سی و هفتمین جشنواره بین المللی
فیلم فجر در ســینما فلسطین در پاسخ به سوالی مبنی بر ادغام دو جشنواره
جهانی و ملی فجر بیان کرد :هر کــدام از این مدل ها مزیتی برای خود دارند.
بــا این حال ما جمع بندی نهایی خود را در هفته های اینده و بعد از برگزاری
اختتامیه این جشنواره خواهیم داشــت تا بتوانیم ارزیابی دقیق تری از مردم،
سینماگران و همچنین تاثیرات این جشنواره داشته باشیم .وی ادامه داد :قاعدتاً
ما باید جمع بندی کنیم و سپس نتیجه را بیان کنیم .این جمع بندی درباره
همه جشــنواره هایی که در طول سال برگزار می شود خواهد بود .ما قول داده
بودیم که دستورالعمل های همه جشنواره ها را منتشر کنیم و به شکل فراخوان
از سینماگران و نخبگان خواهش کنیم ،نظرشان را به صورت پیش نویس ارائه
کنند تا متعاقباً بتوانیم ان را به عنوان یک سند منتشر کنیم .او سپس در پاسخ به
سوال دیگری درباره کنسل شدن حضور برخی از مهمانان خارجی در جشنواره
امسال توضیح داد :نفس اینکه سینماگران زیادی از همه جای دنیا و به تعبیری
حدود ۷۰کشور در این رویداد که در جمهوری اسالمی برگزار می شود شرکت
می کنند و با این شرایط بین المللی و با یک جانبه گرایی ایاالت متحده که تالش
می کند مردم ایران را تحریم کند و انها را انزوا قرار دهد ،خوب اســت و بدان
معناســت که ما ظرفیت باالیی در زمینه فرهنگی به ویژه در سینما داریم که
به دیده شدن کشــور ما و حضور افرادی که به فرهنگ ما عالقه مند هستند
کمک می کند و حضور مهمانان خارجی با وجود اعمال همه محدودیت ها مثل
مسئله ویزا ،نشان می دهد جذابیت ایران و فرهنگ پراوازه و سینمای ایران به
قدری است که همه ان کارشکنی ها را ،می تواند جبران کند .او همچنین ادامه
داد :امسال هنرمندان مهمی در این جشنواره شرکت کردند و با این همه فشار
و یک جانبه گرایی و تهدید باز هم می بینیم که انها توجهی نداشتند و در این
جشنواره شرکت کردند .این برای ملت ما یک پیروزی بزرگ است .سرپرست
سازمان سینمایی در پاسخ به سوال دیگری درباره ادغام سازمان های زیرمجموعه
سازمان سینمایی و اقداماتی که در این حوزه انجام داده اند بیان کرد :همکاران
ما در سازمان سینمایی همچنان در حال کار کردن بر روی این پروژه هستند،
بخش هایی از ان اعالم و اجرا شد؛ از جمله درباره موسسه رسانه های تصویری،
مدرسه ملی سینما بنابراین تجدید ساختارها با توجه به ماموریت های جدیدی
که سازمان سینمایی دارد در داخل خود سازمان و به تبع ان به موسساتی که
به ان وابسته هستند در حال انجام است .فکر می کنم بحث نهایی ان را تا یک
ماه اینده بتوانیم اعالم کنیم .حسین انتظامی درباره صحبت هایی در خصوص
بودجه و مستقل برگزار شدن جشنواره جهانی فیلم فجر نیز توضیح داد :یکی از
موضوعاتی که اکنون در حال بحث درباره ان هستیم و فقط مختص جشنواره
جهانی فیلم فجر هم نمی شود و دیگر جشنواره هایی که تحت پوشش سازمان
سینمایی برگزار می شوند را هم شامل می شود ،همین موضوع است .بر این اساس
جایگاه هر کدام از این جشنواره ها و مدل اجرایی انها بررسی خواهد شد و نتیجه
نهایی ان به صورت سند اعالم خواهد شد .حسین انتظامی در ادامه به پردیس
چارسو ،سالن اصلی جشنواره ی جهانی فیلم فجر رفت .انتظامی همچنین درباره
وضعیت جلســات شورای پروانه ساخت توضیح داد :ان شااهلل در روزهای اینده
دستورالعمل هایشورایپروانهساخت،پروانهنمایش،پروانه هاییکهبهموسسات
سینمایی می دهیم یا برای مراکز فنی منتشر خواهد شد چون وقتی بر شفافیت
اصرار داریم وجه اصلی ان این است که همه کسانی که برای ان موضوع مراجعه
می کنند بتوانند الگوریتم حاکم بر فرایند ،ترکیب شورا و معیارها و شاخص ها را
بدانند و حتی مطابق برنامه ای که همکاران ما در سازمان سینمایی دارند زمان
ثبت درخواست و نیز زمانی که معموالً باید نسبت به پاسخ ان صرف شود هم
داده می شود .در این راستا برای اولین جلسه ای که در سال ۹۸برگزار شد اقدام
کردیم و این روند را ادامه خواهیم داد .او درباره اینکه چرا حکم سرپرســتی او
پس از پنج ماه هنوز به حکم ریاست تبدیل نشده؟ بیان کرد :من در بدو ورود
به سازمان اعالم کردم اگر دو شرط محقق شود حضورم در سازمان سینمایی
مستمر خواهد بود اول اینکه با توجه به پیشینه مدیریت فرهنگی ام بتوانم کاری
در سینما انجام دهم که موثر باشد و دیگر اینکه سینماگران هم مرا در جمع
خودشان بپسندند و بپذیرند و این روزها در حال جمع بندی هستیم تا به جواب
برسیم.
رئیس موسسه اکو:
سینما ابزار خوبی در راستای دیپلماسی عمومی است
رئیس موسسه فرهنگی
اکو در حاشــیه بازدید از
سی و هفتمین جشنواره
جهانــی فیلم فجــر ،به
مسئوالن این جشنواره
پیشنهاد کرد که از عزم
و غیــرت ســازمان های
بین المللینظیراکوحسن
استفاده را داشته باشند .محمدمهدی مظاهری رئیس موسسه فرهنگی اکو در
حاشــیه بازدید از سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر ،درباره اثرگذاری
این جشنواره در ارتباط میان کشورها بیان کرد :مسئولیت حوزه تمدنی اکو به
عنوان یک بنیاد جهانی و عضو سازمان ملل متحد را در اختیار دارم که نیازمند
دیپلماسی عمومی است و طبیعی است که یکی از ابزارهای خوب برای دیپلماسی
عمومی،سینماست.ویافزود:هرچهحوزهسینمادرقالبجشنواره هایمختلف
بتواند خود را بیشتر نمایان کند ،در جهت دیپلماسی فرهنگی بسیار موثر است.
رئیس موسسه اکو ابراز امیدواری کرد که مسئوالن جشنواره جهانی فیلم فجر ،از
عزم و غیرت سازمان های بین المللی از جمله اکو ُحسن استفاده را داشته باشند.
محمدمهدی مظاهری درباره تولیدات مشترک فیلمسازی با کشورهای عضو اکو
بیان کرد :سال گذشته در استان خراسان رضوی و یکی دیگر از استان های کشور
کار تولید مشترک فیلم را با برخی از کشورها از جمله افغانستان ،ترکمنستان و
تاجیکستان کلید زدیم که امیدوارم نتیجه خوبی به همراه داشته باشد.
نخستین جلسه کمیســیون هنر و معماری شورای عالی
انقالب فرهنگی در ســال جدید در خانه موسیقی برگزار
شد .محمدحسین ایمانی خوشخو ،رییس کمیسیون هنر
و معماری شــورای عالی انقالب فرهنگی در این جلسه با
تبریک ســال نو به هنرمندان گفت :وضعیت هنر امروز از
جنبه هایی قابل بررسی است ،از جنبه ای عده ای هنر را در
وضعیت مناسبی نمی بینند و تشتت در هنر دیده می شود و
از نگاهی اقبال به هنر از سوی جوانان قابل توجه است که
اگر تدابیر مدیریتی و خالقیت های هنری کنار هم قرار گیرد
می تواند مسیر هنر را هموار کند .ضرورت دارد که مدیران
و نهادهای هنری با اســتدالل ،اولویت و ضرورت هنر را در
کنار نیازهای ضروری دیگر برای برنامه ریزی تثبیت کنند
و با رویکرد فعاالنه حمایت ها و منابع بیشتری را برای هنر
جذب کنند .متاسفانه از ظرفیت های هنر به نحو مناسب
استفاده نکرده ایم ،موسیقی میراث فرهنگی کشور است و
برای حفظ ان میراث فرهنگی برنامه عملیاتی نیاز است و
ضرورت دارد نهادهای مختلف مانند وزارت فرهنگ و ارشاد
اسالمی ،صدا و سیما ،اموزش و پرورش ،وزارت علوم ،خانه
موسیقی و ...تعامل و همکاری جدی داشته باشند .اگر برای
حفظ موسیقی ،هنرمندان و استادان و نهادها با همدلی اقدام
نکنند ،تهاجم فرهنگی سیل گونه همه داشته های فرهنگی
را از بین می برد .کمیسیون هنر و معماری تالش می کند
تعاملی را با مجلس شــورای اسالمی و نهادهای مختلف
برای حفظ میراث ناملموس ما ،از جمله موســیقی فاخر و
تعالی بخشبرقرارکند.
ایمانی خوشخو در ادامه گفت :کمیسیون هنر و معماری
شورای عالی انقالب فرهنگی تاکنون فعالیت هایی داشته
است و سند سینما به تازگی در این کمیسیون نهایی شد
و در ماه های اینده برای بررسی و تصویب به شورای عالی
انقالب فرهنگی ارایه می شود .بعد از سند سینما ،ویرایش
نهایی سند موسیقی انجام می شود تا برای تصویب به شورای
عالی برود.
رییس کمیســیون هنر و معماری با اشاره به نقش صدا و
سیما گفت :متاسفانه در صدا و سیما در زمینه های مختلف
از جمله موسیقی نگاه فرهنگی کمتر مشاهده می شود.
ایمانی خوشخو در پاسخ به پیشنهاد استادان خانه موسیقی
گفت :جوایز معتبر در شاخه های مختلف هنر اهمیت دارند و
می توانند بر فضای هنر تاثیرگذار باشند ،به این منظور خانه
موسیقی می تواند طرح جایزه ای معتبر در زمینه موسیقی
اصیل و فاخر ایرانی را تدوین و به کمیســیون ارایه کند تا
کمیســیون با بررسی و تصویب ان زمینه انجام این کار را
فراهمکند.
داریوش پیرنیاکان نیز در این جلسه گفت :تصویب سندی
که برای موسیقی تدوین شــده است و من هم در تدوین
ان نقش داشــتم و طراحی و اجــرای جایزه ای معتبر در
موسیقی می تواند به فضای موسیقی کمک کند .اما یکی از
بخش هایی که در موسیقی تاثیرگذار است و نمی توان نقش
ان را نادیــده گرفت ،صدا و سیماســت و ضرورت دارد که
کمیسیون هنر و معماری در زمینه موسیقی صدا و سیما را
درگیرکند .متاسفانه سهم صدا و سیما در وضعیت نامناسبی
که موسیقی امروز دارد کم نیست و ما اعالم خطر می کنیم
که با این رویه هنر و موسیقی از بین می رود.
حمیدرضا نوربخش ،مدیرعامل خانه موسیقی نیز در این
جلسه گفت :خال جایزه های معتبر هنری از جمله موسیقی
در ایران احساس می شود و ضرورت دارد که این خال برطرف
شــود در غیر این صورت کشــورهای دیگر این خال را پر
نایب رییس اول کمیسیون فرهنگی مجلس:
حضور مهمانان خارجی جشنواره جهانی فیلم
فجر حاکی از امنیت داخلی کشورمان است
طیبهسیاوشیعضوکمیسیونفرهنگیمجلسازنمایشگاه
بینالمللیکتابمی گوید:
ناشران دولتی
سلیقه جامعه را نمی شناسند
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه در نمایشگاه کتاب امسال با
افزایش قابل توجه قیمت کتاب ها مواجه خواهیم بود ،گفت :نمایشگاه کتاب
ویترین و رویداد فرهنگی بزرگی برای هر کشــوری محسوب می شود اما
متاسفانه کیفیت برگزاری ان پس از ۳۰سال تجربه تغییری نکرده است.
طیبه سیاوشی شاه عنایتی در مورد سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب
تهران ،گفت :نمایشگاه کتاب ویترین و رویداد فرهنگی بزرگی برای هر جامعه
و کشوری محسوب می شود اما متاسفانه روند رشد ،اصالح ،بهبود و تحول
ان در ایران به شکل چشمگیری تغییر نکرده است .عضو کمیسیون فرهنگی
مجلس شــورای اسالمی ،با اشاره به افزایش قیمت کاغذ ،ارز و تحریم که
ممکن است ورود خیلی از ناشران خارجی را در نمایشگاه محدود کند ،افزود:
در کنار این موارد با بیش از 30سال تجربه کیفیت برگزاری نمایشگاه هیچ
تغییری نکرده و علیرغم تمامی تالش ها برای برگزاری در بازدید از ان هر
سال دلسردتر می شوم .وی با بیان اینکه کتاب فروشی ها خریداران اصلی
نمایشگاه کتاب هستند ،گفت :کتابخوان های اصلی به دلیل مشکالت و
مسائل نمایشگاه تمایلی برای خرید کتاب از نمایشگاه ندارند در واقع ازدحام
و شــلوغی و مسائل جانبی باعث شــده برخی از افراد رغبتی به بازدید از
نمایشگاه نداشته باشند .این نماینده مردم در مجلس دهم ،با تاکید بر اینکه
مشاغل حاشیه ای نباید هدف اصلی نمایشگاه را به حاشیه ببرد ،تصریح کرد:
نمایشگاه کتاب محل عرضه کتاب است نه جوالنگاه ارائه ساندویچ و خوراکی.
سیاوشی شاه عنایتی ادامه داد :در گذشته به سختی و زحمت می شد حتی
اب معدنی تهیه کرد اما در حال حاضر تعداد اغذیه فروشی ها بسیار زیاد
است به گونه ای که اهداف نمایشگاه را به حاشیه می برد.
نماینده مردم تهران ،ری ،شمیرانات ،اسالمشهر و پردیس در مجلس شورای
اسالمی ،با تاکید بر ضرورت ساماندهی مشکالت نمایشگاه کتاب ،گفت :در
شرایط که با افزایش قیمت کاغذ و کتاب مواجه هستیم دولت چه تدابیری
را برای حمایت از کتاب خوان های واقعی اتخاذ کرده در این رابطه حمایت
ها از قشر دانشجو و افرادی که استفاده زیادی از کتاب دارند بسیار ضروری به
نظر می رسد .وی ادامه داد :در بازدیدی که سال گذشته از نمایشگاه کتاب
داشتیم غرفه های بسیار کوچک ناشران خصوصی به شدت شلوغ و پرازدحام
بود این در حالی است که از غرفه های ناشران دولتی با غرفه های عظیم و
بزرگ استقبال کمتری می شد و بسیار خلوت بودند .این نماینده مردم در
مجلس دهم ،افزود :ناشران دولتی از سوبسید دولتی به نحو مطلوبی استفاده
می کنند اما متاسفانه سلیقه جامعه را نمی شناسند و به انتشار کتاب هایی
روی می اورند که تنها قشر خاصی استفاده می کنند.
می کنند.
محمد سریر نیز در این جلسه گفت :بعضی از موضوعات از
جمله مسایلی در موسیقی به سرعت قابل حل نیست و به
بررسی و زمان نیاز دارد.
هوشنگ کامکار در ادامه گفت :تا زمانی که تکلیف موسیقی
از نظر قانونی در کشــور مشخص نشــود ،نهادها از جمله
کمیســیون هنر و معماری نمی توانند مسایل موسیقی را
برطرفکنند.
نایب رییس اول کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسالمی حضور
مهمانان خارجی سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر را حاکی
از اهمیت سینمای ایران و جایگاه مهم کشورمان در جهان دانست.
سیده فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون فرهنگی
مجلس شورای اسالمی پس از دیدن فیلم «دروازه بان» در جشنواره
جهانی فیلم فجر درباره این فیلم گفت« :دروازه بان» درباره تاریخ دو
کشور المان و انگلیس است که در دوره ای جنگ و دشمنی میان انها
درگرفته است و فوتبال به عنوان ورزشی که همه به ان عالقه دارند،
باعث می شــود فضایی را برای ارتباط بهتر و بیشتر میان دو کشور
فراهمکند.
وی با اشاره به تاثیرگذاری جشــنواره جهانی فیلم فجر در راستای
دیپلماسی فرهنگی بیان کرد :شاهد تقاضاهای زیادی از کشورهای
مختلف برای حضور در این جشنواره هستیم و از انجا که سینما می
تواند در جهت دیپلماسی فرهنگی تاثیرگذار باشد باید از این فرصت
بهره ببریم .ذوالقدر افزود :ما در همه زمینه ها نیاز به دیپلماسی داریم و
داود گنجه ای نیز در این جلســه گفت :کمیسیون هنر و
معماری شورای عالی انقالب فرهنگی جایگاه مهمی دارد و
می تواند راهی را برای رفع مسایل موسیقی پیش بگیرد و در
این زمینه خانه موسیقی به عنوان مهم ترین مرجع موسیقی
کشور نقش موثری دارد که باید از ظرفیت ان استفاده شود.
در ادامــه اعضــای کمیســیون هنر و معمــاری نظرات
خــود را درباره مســایل و رخدادهای هنری و موســیقی
بیان کردند.
یکی از انها دیپلماسی فرهنگ و هنر است که از طریق ان می توانیم با
کشورهایمختلفارتباطبرقرارکنیم.
نایب رییس اول کمیســیون فرهنگی مجلس همچنین یاداور شد:
حضور هنرمندان بسیار از کشورهای مختلف در این دوره از جشنواره
جهانی فیلم فجر نشان داد که ایران کشور امنی است که جایگاه خاص
خود را در منطقه دارد و بسیاری از عالقه مندان به این جشنواره نیز به
صورت داوطلب وارد ایران شده و در جشنواره حضور دارند.
وی در پایان این جشنواره را فرصتی برای اشنایی عالقه مندان ایرانی
و خارجی با اخرین ساخته های دنیای سینما دانست و تصریح کرد :از
انجا که الزم است اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسالمی
با فضای فرهنگ و هنر کشور اشنا و در ارتباط باشند ،به همین دلیل
ما در کمیسیون فرهنگی این دوره از مجلس ،اغلب همراه با خانم ها،
فارغ از هر جناح سیاسی ،چنانچه فرصتی دست دهد از برنامه های
تئاتر و سینما استفاده و به شکل دسته جمعی از فیلم ها و نمایش های
جشنواره های فجر نیز دیدن می کنیم.
رضا اشفته
مالقات همان مالقات بانوی ســالخورده از شــاهکارهای
فردریش دورنمات سوییسی است که با ترجمه ،طراحی،
بازی و کارگردانی پارسا پیروزفر با رویکرد عدالت طلبانه در
تئاترشهر اجرا شده است .پارسا پیروزفر در اجرا ،اتکایش به
متن دورنمات است اما تالشی نمی کند که از پوسته متن
درگــذرد و بتواند فضای غایی و موثــر را برای دگرگونی
مخاطبانش در نظر گیرد .اگر تماشاگر رضایت خاطری هم
دارد به تاثیر خود متن برمی گردد که تخیل را برای درک
ان به کار می گیرد و ما در این بازی نامعلوم و ناروشن برای
سیر کردن شکم و پوشاندن تن و داشتن وسایلی مانند خانه
و ماشین و مانند اینها که تن به هر کار خواهیم داد و شاید
فروختن و کشتن دیگران که می توانند عزیزترین های ما
باشد یکی از این اتفاقات ناباورانه باشد .به هر روی یک وجه
انسان همین هیوالوش بودنش هست و وجه دیگری هم دارد
که متعالی است اما کمتر کسی در شرایط سخت و دشوار تن
به ان شرایط متعالی می دهد .متن مالقات هم دارد چنین
شرایط و فضایی را دارد القا می کند که دراوردنش در اجرا
بسیار سخت و شاید هم ناشدنی باشد که در این نقد به دنبال
بیان چنین نکته بارزی هستیم که در واقع از اجرای این متن
دقیق و گویا انتظار می رود.
اجرا در ایران
مالقات بانوی ســالخورده انگار هنوز در ایران به مراد دلش
نرســیده و هنوز جای کار دارد کــه کارگردانان دیگر هم
استین همت باال بزنند و شاید انها بتوانند این وزنه سنگین
را به راحتی روی سر ببرند چون هنوز هم در میان نقدهای
حقیقی حس می شود که کارگردانی نتوانسته به همه ابعاد
این متن رنگ عینی و عملی بپوشاند .نمایشنامه مالقات
بانوی سالخورده اول بار در ایران توسط حمید سمندریان
به پارسی ترجمه و به خوانندگان پارسی زبان شناسانده شد.
در ســال ۱۳۵۱و برای اولین بار در تاالر مولوی تهران به
کارگردانی او و با هنرنمایی جمیله شیخی ،اذر فخر ،اکبر
زنجانپور ،محمود هاشمی ،علی رامز و غالمرضا طباطبائی
به اجرا در امد .در سال ،۱۳۸۶پس از گذر ۳۵سال ،حمید
سمندریان برای بار دوم و این بار در سالن اصلی تئاتر شهر و
با هنرنمایی گوهر خیراندیش ،پیام دهکردی ،علی رامز ،فرخ
نعمتی،احمدساعتچیان،میرطاهرمظلومیوهوشنگقوانلو
این نمایشنامه را کارگردانی و به روی صحنه برد.
مالقات بانوی سالخورده همچنین در سال ۱۳۹۳به صورت
نمایش عروسکی بزرگسال و موزیکال به کارگردانی هادی
حجازی فر در فرهنگسرای نیاوران به صورت متفاوتی به اجرا
در امد .این نمایشــنامه با نام مالقات به تازگی به ترجمه،
طراحی ،بازی و کارگردانی پارســا پیروزفر در اسفند سال
۱۳۹۷و فروردین و اردیبشــهت 98و این بار با هنرنمایی
پانته ا پناهی ها ،رضا بهبودی ،پارســا پیروزفر ،ســیاوش
چراغی پور ،مهدی حســینی نیا ،افشین خورشیدباختری،
هومن کیایی و داریوش موفق در تئاتر شهر تهران در حال
اجراست .پارسا پیروزفر کارگردانی است که اصرار دارد در
صحنه همواره حضور موثری داشته باشد با انکه در اجرای
متن های کم پرسوناژ و در عین حال کمدی (ماتریوشکا) و
حتی تراژدی (گلن گری گلن راس ،و ســنگ ها در حیب
هایش) موفقیت هم داشــته است اما تاکنون در تلفیق دو
گونه تراژدی و کمدی ( در پهنه دریا ،یک روز تابستانی ،و
مالقات)هنوزموفقیتچشمگیرینداشتهاست.
نمایشنامه
نمایشنامه مالقات بانوی سالخورده که فریدریش دورنمات
( )1921 -1990در ســال 1955ان را به رشــته تحریر
دراورد ،ازسوی بسیاری از منتقدان ادبی به عنوان بهترین
اثرش شناخته و سبب شد تا این نویسنده شهیر سوئیسی
شهرتی جهانی کسب کند .زنی سالخورده و بسیار ثروتمند
با نــام کالرا که در جوانی به دلیل اتفاقات ناعادالنه ای که
در زادگاهش برایش اتفاق افتاده اســت مجبور به ترک ان
می شود ،پس از سالها با شرطی وحشتناک به زادگاهش
بازمی گردد .شرط او این است که مردم شهر گولن ،معشوق
قدیمی اش را که در روزگار جوانی توسط او باردار ،بی ابرو و
سرانجام به جفا رها شده است به قتل برسانند .زن سالخورده
حاضر است در ازای کشته شدن معشوق دوران جوانی خود
توسط مردم گولن ،ثروتی هنگفت و مبلغ مورد نیاز مردم
زادگاهش را که اکنون با دشــواری مالی بسیاری دست و
پنجه نرم می کند ،در اختیار انها قرار دهد .شهروندان گولن
در نهایت به خواسته او تن می دهند.
روالن بارت فرانســوی ،به تحلیل روایی این نمایشــنامه
پرداخته و ضمــن کاوش در کارکردها و کنش های -این
نمایشنامه به منزله یک روایت -الیه های زیرین این روایت،
کنکاش و داللت ها و معانی پنهان ان کشف و اشکارسازی
می شود؛ انچه روالن بارت در تحلیل روایت در پی ان است.
در واقع انچه پس از خوانش این روایت رویت پذیر می شود،
منفعت جویی و سســت بودن باورهای افراد جامعه است؛
افرادی که برای سود اقتصادی ،به راحتی اصول اخالقی را
زیر پا می گذارند و بدین منظور ،برخالف انچه در ظاهر می
گویند ،در پی کسب منفعت و نفع شخصی ،حتی حاضر می
شوند دست به جنایت بزنند.
گروتسک
اگر بپذیریم که گونه نمایشی مالقات همانا کمدی-تراژدی
هســت و اینکه در این طنز سیاه نوعی گروتسک مستقر
هستبایددراینبارهبگوییم:گروتسک؛مفهوم،فنیاسبکی
در هنر و ادبیات اســت کــه در ان ادیب یا هنرمند تالش
می کند دو حس ناســازگار ترس (دلهره یا انزجار) و خنده
(طنــز و مطایبه) را هم زمان به مخاطب خویش القا کند.
این مفهوم امروزه توصیف کننده دنیای پریشان و از خود
بیگانه است؛ یعنی دیدن دنیای اشنا از چشم اندازی بس
عجیب که ان را ترسناک و مضحک جلوه می دهد .بارزترین
ویژگی هایی که یک اثر را گروتسک می سازد ،عبارت است
از :ناهماهنگی ،افراط و اغراق ،نابهنجــاری و خنده اوری
و ترســناکی .سبکی از هنر در ژانر فانتزی که با تحریف و
تخریب اشکال معمول حیوانات و شخصیت ها پدید می اید.
اگر بخواهیم انتزاعی تر بگوییم ،گروتسک ترکیبی است از
نقدی بر نمایش «مالقات» به کارگردانی پارسا پیروزفر
تالشبرایتلفیق
تراژدی و کمدی!
زشت نمایه هایی که اراسته به زیوراالت باشد ،اشکال عجیب
و غریب تمسخراور اغراق شده و غیرواقعی.
حمید سمندریان که دو بار در سالهای 51و 86این نمایش
را به صحنه اورده معتقد است که در اجرای این متن باید
تلفیقی بین لحظه های تراژدی و رگه های کمدی صورت
گیرد چون این ویژگی دورنمات است و این نمایشنامه نویس
اعتقــاد دارد تــراژدی مطلق وجود ندارد .تــراژدی زمانی
می توانست اتفاق بیفتد که بشر دارای مسئولیت بوده ،فقر
و گناه را می شناخته و مسئولیت کارهایش بر عهده خودش
بوده است .اما اینک در هیاهوی قرن ما که هنوز نژاد سفید
تالش می کند برتری خود را به نژاد ســیاه ثابت کند دیگر
قوانین تراژدی کارایی ندارند .در این جهان دیگر فرد گناهکار
نیســت ،بلکه یک جمع گناهکار وجود دارد و ما همگی
گناهکارانبی گناهیهستیم.بنابراینچارچوبتراژدیباقی
می ماند ،اما انچه تماشاگر را ملتهب می کند لحظه های طنز
ان است .امروز زورگو یعنی عادل و دنیا مطیع است چون
ضعیف است .جمعیتی که ابتدا جنایت را رد می کند و با فقر
درون خود را به نمایش می گذارد.
بنابراین می توان این حال و هوا را در همان سبک گروتسک
بازنمایی کرد و یعنی مســیر مشخص هست اما اینکه اگر
نمی شود یا کم می شــود دیگر به توش و توان اجرا برمی
گردد اینکه هم بتوانی بخندانی که هنوز هم پارسا پیروزفر در
اجرای مالقات در این خصوص موفق هست ،و هم بترسانی
که این هولناکی را نه تنها در مالقات که در دیگر اثاری که
باید به وضعیت طنز سیاه و یا گروتسک دامن بزند ،چندان
موفقیتی نداشته است .او در ماتریوشکا اثبات کرد که اگر
قرار باشد بخنداند به تنهایی از پس ارائه سی و چند نقش
متفاوت برخواهد امد؛ هر چند این نقش افرینی ها در حد
ارائه تیپ های متفاوت باشد اما اگر قرار باشد که بترسانی؛
چگونه باید این رعب اوری را به صحنه بیاوری؟! مطمئنا در
گروتسک ترس و دلهره با ژانر وحشت بسیار متفاوت است.
این هراس درونی تر و در عین حال پنهان تر است تا اینکه
بخواهی یا خیلی بتوانی در سطح از همه چیز این ترس را
ایجاد کنی .مالقات نمایشی است که می خواهد عدالت را در
برابر هرج و مطلبی به بازی بگیرد و در برابر نوعی فاشیسم
ویرانگر ما را متوجۀ برهم ریختن عدالت در معنای کلی اش
کند .انگار انســان ها بنابر یافتن قدرت دسیســه و نیرنگ
می کنند که چیزی به نام عدالت وجود نداشته باشد و هر
که توان بیشتری داشته باشد ،بی عدالتی را به سود خویش
سمت و سو می دهد .بنابراین هر بار دیدن نمایش مالقات
بانوی سالخورده برای تماشاگرانش تازگی دارد و چندان هم
مهم نیست که هر نمایش با چه میزان ضعف های تکنیکی
به صحنه اورده شود؛ مهم خود محتواست که ذهن را درگیر
می کند که دربارۀ این واقعیت دردناک و به نوعی هولناک
جهان پیرامونی دقیق شود .بنابراین این عدم تعادل و بی
عدالتی نیز خود مصداق عینی و عملی برای برهم ریختن
نظم موجود در روابط هست .باید کارگردان بی رحمانه تر از
اینها به دنبال ارائه هولناکی انسان باشد .انسانی که از مقام و
منزلتش دست می کشد و به دنبال نیازهای تنانه اش ،تن به
هر ناچیزی می دهد و این خود دیباچه هولناکی است و باید
این را لمس کرد.
صحنهرنگین
صحنه در نمایش مالقات دارد شکل دینامیکی به خود می
گیرد و در پویایی صحنه با حرکت دادن به وسایل صحنه
و حضور بازیگران و نسبت های درست میزانسن و ترکیب
بندی ها می تواند لحظات رو به پیشــی را مقابل دیدگان
تماشاگرانش قرار دهد .اینکه یک حضور عجیب و غریب
داریم از حضور کالرا در ایســتگاه راه اهن شهر گولن ،در
نمای باز بازنمایی می شود .بعد رفتن اش به هتل که پشت
به فروشگاه فقیرانه الفرد هست و انگاری جایی در میدان
شهر باشــد .بعد هم جنگل که در ان درخت وارونه ای به
بازی گرفته می شــود که قول و قرارهای کشــتن و انتقام
ُجستن در انجا اتفاق می افتد .سپس هم سالن اجتماعات
شهرداری که درواقع مسلخ و کشتارگاه الفرد است .فروشگاه
الفرد که از نداری به دارای رنگ عوض می گیرد و ...اینها با
نور و لباس ها رنگ هم به خود می گیرد و البته همان جلوه
رئالیستی حاکم بر همه چیز است؛ به جز درخت وارونه که
شکل نمادینی از یک رویداد مهم خواهد داد .اینکه دنیایی
برای همه انهایی که ستمگرند به شکلی وارونه خواهد شد.
بنابراین صحنه چشم نواز اســت و می تواند چشم را برای
دیدن همه اتفاقات باز نگه دارد.
بازیگری
به هر روی در نمایش پارسا پیروزفر با انکه همه بازیگران
بنابر نزدیکی ظاهری شان به شخصیت ها به درستى گزینش
شــده اند ،اما می شود ایرادهای اساسی را در نحوۀ تحلیل و
ارائه بازی ها یافت و اینکه اگر در مالقات گروتســک اتفاق
نمی افتد؛ شاید بخش عمده ای به همین هماهنگی و هدایت
بازی ها برگردد .یعنی انچه نمی شــود یا مانع و سد بزرگ
در رسیدن به الیه های زیرین متن دورنمات می شود همانا
در نحوۀ بازیگری است .وگرنه همۀ گزینش ها هم درست
اســت و هم بازیگران کار درست تشریف دارند .اما جریان
بازی درست پیش نمی رود .انگار باید نظم دوگانه ای بر کلیت
اجرا حاکم شود که نمی شود .نظمی که هم باید تراژدی باشد
و در ان فضای گروتسک نمایان باشد و هم کمدی نمودار
مضحک بودن و مسخره بودن همه لحظات باشد .داستان
از این قرار هست که تاکنون اجراهای ایرانی چندان موفق
به سربلندی در اجرای این شاهکار زمانۀ ما نبوده اند .تعارف
که نداریم حتی شــادروان سمندریان هم در هر دو اجرا با
لغزش هایی همراه بوده و این در تمامی نقدهای مرتبط با دو
اجرایش امده و چه بسا در اجرای پیش از انقالبش بهتر هم
عمل کرده باشد .به هر تقدیر انجا جوانی و انرژی انگار موثرتر
از پختگی دوران پیرسالی اش واقع شده باشد که این خود
نمود انرژی حاکم بر فضاست و جمعی باید جنایت کنند و
این انرژی هرچه افزونتر انگار بهتر!
ایــن انرژی در اجرای پیروزفر ،به نســبت به ان دو اجرای
سمندریان پایین تر هست و باید که جبران شود وگرنه بخش
عمده ای از کار از ریتم و مدار درست بیرون خواهد بود.
شاید پیش از ورود کلرزاخانسیان (با بازی پانته ا پناهی ها)
مردم چنین تکاپویی را دارند و در میزانســن های گروهی
و حرکات موزون در نســبت یافتن به حرکت قطار چنین
فرایندی به درستی شکل گرفته اما ورود کالرا ناباورانه است.
چون ما او را در ســکوت و رخوت می بینیم .در حالیکه که
عامل انرژی دو چندان هســت برای اینکه همه چیز را در
یک هجمۀ دندان شــکن به سود خویش پیش ببرد .او از
درون عصبانی و مشــوش است چون انتقامجو و منزجر از
همگان و به ویژه الفرد است که اغازگر این روحیه و حال و
هواست .مردی که روزگاری دلدادۀ این زن بوده اما در حقش
به بدی تمام خیانت و به نوعی جنایت کرده است .کالرا در
مسیر بدی قرار گرفته که در ان بدی ها و شرارت ها و انتقام
جویی ها پیوسته شکل گرفته است .حاال او یک میلیاردر بی
رحم اســت؛ یک زن سنگدل و توانمند که دلش رسوایی
همــۀ انهایی را می خواهد که در مقابلش قرار گرفته اند .او
قهرمانی است که ضد خودش را یکی یکی از میان برمی دارد.
کالرا یکی یکی دارد ویران می کند .او قاضی حکم دهنده را
پیشخدمت خود کرده که در این گماشتگی ها حقارت و خرد
شدن را وارد بر او سازد .کالرا هر دو مرد گواه دهنده به دروغ
را اخته کرده است .او پشت سر هم شوهرهایش را عوض می
کند .حاال به الفرد رسیده؛ عامل و پایه ی یک جریان ویرانگر...
او امده به شهر گولن که در فقر و بیداد بسر می برد .او در برابر
کشتن الفرد به همه پول کالنی را می دهد که از فقر و نکبت
خود را برهانند .معاملۀ عجیبی است و به ظاهر منصفانه و
عادالنه است اما عدالت که این نیست!
بنابراین کالرا خشم پنهانی را به صحنه می اورد و رفته رفته
خشونتی را بر فضا حاکم می کند .وگرنه نه انتقامی شکل
می گیرد و نه مردم دچار ان هرج و مرج ویرانگر خواهند شد
که ریشه در فقر و بیداد دارد .ادم گرسنه ایمان ندارند و تن
به هر کاری می دهد چنانچه حتی عزیزان و خانوادۀ الفرد
هم دست به کار شده اند و به دنبال هزینه کردن های مفتکی
هستند .چنانچه مادر لباس خزدار می پوشد ،دختر تنیس
می رود و پسر خودروی نونوار خریده است و مردم شهر هم
به همین دلیل برخوردار از امکانات بهتر و خرج و برج های
روز افزونتر شده اند .این حرکت جمعی با یک نرمش ظاهری
و یک خشم درونی بسترساز ان لحظۀ غایی است که جمعی
از بزرگان به همراه ان مرد غول پیکر و ورزشکار به نمایندگی
از مردم شهر الفرد را خفه می کنند.
پانتــه ا پناهی هــا در ان نرمی و ســکوت می ماند و انگار
نمی خواهد خیزشی را ایجاد کند .یعنی او باید عامل و بانی
و باعث این خیزش رو به خشم باشد و باید که این خشونت
را لحظه به لحظه به روح و روان مردم شــهر تزریق کند.
یعنی باید بازی اش این گونه باشــد که دگرگونی را ایجاد
کند .نه اینکه فقط به توان پناهی ها در جلوه دادن دست و
پای مصنوعی بسنده شود .این یعنی در پوسته و جلد نقش
ماندن ،در حالیکه او حال و هوایی دارد مشوش و ویرانگر که
با انرژی باالی ورود و تحکم بسیار در ارائه خواسته اش نمود
می یابد و حاال دوگانگی رفتار مردم که از سازش ظاهری با
ترحم انسانی رفته رفته به سوی خشم ناشی از رفاه سوق
می یابند .انگار این سکوت کالرا باید بعد از پذیرش جمعی
مردم برای کشتن الفرد جلوه کند که او دارد به خواسته اش
نزدیک و نزدیک تر می شــود ،هرچند که هنوز هم باید در
درون به نوعی دیگر در ناارامی سپری شود.
رضا بهبودی هم از ابتدا در مسیر درست نقش قرار نگرفته
است با انکه در ظاهر امر خود الفرد بیچاره باید باشد .او باید
در ابتدا با تردید و ترس بازی کند .اگر همه خوشحال اند برای
این هست که خوشبختی و نجات را در راه می بینند .انها
می دانند کالرا به شــهر و مردم پول کالنی خواهد بخشید
که از این روزگار ســگی رها شوند .بنابراین هیچکدام در
پوست نمی گنجند اما الفرد می داند نسبت به کالرا ستم
کرده و نمی داند ایا این زن ثروتمند و صاحب قدرت حاال
می بخشدش یا نه؟! این همان شروعی هست که می توانست
رضا بهبودی را در مســیر درســت بازی که جریان ساز و
فضاساز خواهد بود قرار دهد .حاال این تردید در مواجهه با
کالرا و ابراز حقیقت تلخ به هولناک شدن رفتارهایش منجر
خواهد شد چون دیگر می داند کالرا به دست همین مردم
انتقامــش را خواهد گرفت .این ترس باید حاال با یقین در
رفتارها تشــدید شود و مردم در ابتدا تظاهر به همدردی و
رحم می کنند و اما در پایان او پذیرنده همه چیز است .الفرد
تن به سرنوشت محتومش خواهد داد.
به هر حال باور نقش بخشــی از روال بازی است اما فرایند
حسی است که نمودار جریان بازی خواهد بود .اگر کشف
نقش بر عهده بازیگر هســت حتما فرایند بازی به هدایت
کارگردان برمی گردد .کارگردان است که می داند بازی ها باید
چگونه شکل بگیرد و پیش برود .اوست که هماهنگی ها را
برای پیشبرد اجرا و شکل گرفتن فضا انجام می دهد و اگر
چنین نیست یا نشده ،مشکل از خود کارگردان هست .به هر
حال کارگردان در زمان حضور در کار به عنوان بازیگر باید
که یک دستیار عالی در حد کارگردان در کنارش بگذارد که
متوجه این فرایند بازی ها و هماهنگی بین بازیگران برای
نتیجه بخش شدن همه چیز باشد.
با انکه ســیاوش چراغی پور در نقش شــهردار و کشیش
هومــن کیایى و دیگر بازیگران پیر و جوان همگى از جان
مایه گذاشته اند .اما انگار هنوز متوجه بی تعادلی هولناک
خود نشــده اند .انها در ابتدا از شدت فقر و بیچارگی دچار
بی تعادلی اند و در شــادی افراط می کنند که روزگارشان
سپید خواهد شد اما در ادامه متوجه این قضیه نیستند که با
فروختن الفرد دارند چوب حراج را به روح شان می زنند که
حاال بی تعادلی شان رنگ هولناکی به خود خواهد گرفت.
اما خود پیروزفر در میان این بازیگران و نقش ها گم و گور
هست .یعنی به ظاهر امر دیده نمی شود چون پشت گریم
سنگین صورتش را پنهان کرده و دیگر از ان بازیگر چشم
رنگی خبری نیســت و واقعا یک معلم با موها و ریش های
سفید و افشان خود را پنهان کرده و دارد تقال می کند که
اگر بشود از این فقر فرهنگی و دور از انسان پیشگیری کند
اما مگر یک دست صدا دارد؟! انسان گرسنه تن به هر خواری
و ذلتی می دهد که در سربلندی شکم سیری اروغش را بزند
بی انکه بداند دارد نانش را در خون رفیق اش می زند .به هر
حال پارسا پیروزفر از درون نقش را یافته و دارد خودش را در
جاهایی می گذارد که اصل مطلب ادا بشود .اما این همه ی ان
چیزی نیست که از یک کارگردان انتظار می رود چون باید
بین او و همه هماهنگی هایی باشد و از همه مهمتر مسیر
برخورد و مواجهه کالرا و الفرد عینی تر و ملموس تر شود.
در پایان می توان نتیجه گرفت که پارسا پیروزفر در تعادل
بخشیدن به کمدی و تراژدی کم می اورد و برای جبران این
قضیه نیازمند بازنگری است .یعنی متونی را کار کند که در
یک گونه تئاتری باشد و اگر هم اصرار دارد که با این فرایند
نوین خود را سازگار کند ،نیازمند مطالعه و درک مطلب در
زبان اجرایی هســت وگرنه این دشوار هم به راحتی روزی
برطرف خواهد شد اگر خواسته شود و تحرکی برای جبرانش
در نظر گرفته شود .او کارگردانی اش را بر ما اثبات کرده اما
هنوز لغزش هایی دارد و این مشکل اکثر کارگردانان ماست
که در جاهایی از دانستگی خود را متوقف می کنند بی انکه
بدانند عالم هنر مواجهه با بی نهایت است و نباید به اینکه
هست ،بسنده کرد .و...
3
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
گزارش
یاد «مطیع» در سنگلج زنده شد
مراسم یادبود محمد مطیع بازیگر فقید سینما ،تئاتر و تلویزیون با حضور
چهره های هنری روز گذشته شــنبه ۳۱فروردین در تماشاخانه سنگلج
برگزار شد.
در این مراســم که اجرای ان بر عهده مســعود فروتن بــود ،تعدادی از
هنرمندان به ذکر خاطرات و همچنین سخنانی درباره شخصیت حقیقی
و هنــری زنده یاد مطیــع پرداختند .ایرج راد رئیــس هیات مدیره خانه
تئاتــر که تجربه همکاری با محمــد مطیع را دارد و از ان جمله می توان
به مجموعه «امیر کبیر» اشــاره کرد ،گفت :به هر گوشه سالن و صحنه
تماشاخانه سنگلج که نگاه می کنم ،یاد خاطراتی از محمد مطیع می افتم.
وی ادامــه داد :او ســال ها در ســینما ،تئاتر و تلویزیون درخشــید و با
نقش هایی که خلق می کرد ،ماندگار شــد .محمد مطیع برای تئاتر ارزش
بسیاری قائل بود.
راد از مطیــع به عنوان هنرمندی یاد کرد که روراســت بود و هیچگاه از
کسی شکایتی نداشت .رئیس هیات مدیره خانه تئاتر با بیان اینکه تالش
زیادی کردیــم تا پیکر محمد مطیع به ایران بیاید و در قطعه هنرمندان
به خاک سپرده شود ولی خانواده اش نپذیرفت ،اظهار کرد :از وزیر ارشاد
درخواســت کردم تا ســنگی را در قطعه هنرمندان به نام محمد مطیع
داشــته باشیم .در جلســه ای نیز که با معاون فرهنگی اجتماعی شورای
شهر و همچنین رئیس سازمان زیباسازی شهرداری داشتیم این موضوع
را مطرح کردم و در نهایت قول عملی شــدن این پیشنهاد داده شد .در
ادامه اکبر عالمی نیز با ذکر ســوابقی از فعالیــت هنری زنده یاد محمد
مطیع ،تاکید کرد :او ۷۵سال از پروردگار عمر با عزت گرفت و هیچکس
نمی تواند نقطه تاریکی از او بگوید .سرنوشت این بود که در سوئد به خاک
سپرده شود .علی دهکردی رئیس انجمن بازیگران خانه سینما هم با بیان
اینکه تلخ تر از هر مهاجرتی مهاجرت قلب ها اســت ،اظهار کرد :متاسفانه
این درد گریبانگیر برخی هنرمندان شده است .امیدوارم دیدارمان با هم
در مراسم جشن و بزرگداشت این بزرگان باشد .وی تاکید کرد :پیشنهاد
اینکه سنگ یا کتیبه ای در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) نصب شود
که عناوین هنرمندانی که در قطعه هنرمندان نیستند روی ان حک شود،
اتفاق خوبی اســت .بهزاد فراهانی رئیس انجمن بازیگران خانه تئاتر هم
هنرمند دیگری بود که در یادبود محمد مطیع ســخن گفت و یادداشتی
را قرائت کرد .در این مراســم ارش عباسی نمایشنامه نویس و کارگردان
تئاتــر که تجربه کارگردانی نمایش «افتــاب از میالن طلوع می کند» را
بــازی زنده یاد محمد مطیع در کارنامه کاری خود ثبت کرده اســت نیز
به ایراد ســخنانی پرداخت .وی با بیان اینکه برای ان نمایش با زنده یاد
مطیع تــا دیروقت تمرین می کردیم زیرا او قانع به چند ســاعت تمرین
نبود ،یاداور شــد :در ان شــب ها برایم واضح بود که اقای مطیع شرایط
جسمی خوبی نداشت .متاسفم که در این چند ماه اخیر تنها زندگی کرد
و مطمئنم اگر در ان شب غم انگیز کسی همراهش بود ،االن ما اینجا دور
هم جمع نمی شدیم.
عباســی در پایان سخنان خود تصریح کرد :در اجرای نمایش «افتاب از
میالن طلوع می کند» هر شــب پیش از شــروع اجرا ،اقای مطیع از من
می پرســید از بچه های ما کســی امده ،منظورش دوستان و همکارانش
بود و من هر شــب با گردنی کج می گفتم هنوز نه .خیلی واجب اســت
جمع شــدنمان به بهانه دیگری باشــد نه مرگ .معتقدم بازگشتشان به
ایران اشــتباه بود چون تصویری دســت نیافتنی از ایشان باقی می ماند.
مهــران مطیع بــرادر زنده یاد محمد مطیع اخرین فــردی بود که روی
صحنه حضور پیدا کرد و درباره این هنرمند فقید ســخن گفت .یکی از
بخش های این مراسم پخش سخنان علیرضا مجلل ،محمدعلی کشاورز،
ســعید نیکپور ،محمدرضا ورزی ،پرویز پورحسینی ،واروژ کریم مسیحی،
ســعید امیرسلیمانی و جمشید ملک پور درباره زنده یاد محمد مطیع در
قالب کلیپ هایی تصویری بود .همچنین تصاویری از بخش هایی از نقش
افرینی های زنده یاد مطیع نیز در این مراسم پخش شد .پخش بخشی از
فیلم «سلندر» با بازی محمد مطیع پایان بخش این مراسم بود.
حضور «بیوه سفید ،بیوه سیاه» در تماشاخانه
نوفل لوشاتو
نمایش «بیوه سفید ،بیوه سیاه» نوشته مژگان خالقی و کارگردانی حسن
جودکی در تماشاخانه نوفل لوشاتو روی صحنه می رود .سومین مونولوگ
حســن جودکی نوشــته مژگان خالقی اواخر اردیبهشــت در تماشاخانه
نوفل لوشــاتو اجرا خواهد شــد .تنها بازیگر این مونولوگ مژگان خالقی
اســت و منوچهر شــجاع طراحی صحنه و لباس این نمایش را بر عهده
دارد .داستان «بیوه ســفید ،بیوه سیاه» درباره خشونت علیه زنان است.
جودکی پیش از این ۲مونولوگ «صدســال تنهایی» با بازی ســیامک
صفری و «دوست کافکا» با بازی سجاد افشاریان را روی صحنه برده بود.
سایر عوامل این نمایش عبارتند از طراح نور :علی کوزه گر ،طراح پوستر و
بروشور :ایلیا تهمتنی ،مدیر تولید و روابط عمومی :خسرو خالقی ،دستیار
کارگردان :الهه افخمی ،عکاس :محمدرضا رشید علی پور ،مشاوره رسانه
و تبلیغــات :گــروه تبلیغات پایگاه خبری تئاتر ،تیــزر :بهرام رامه .تاریخ
اجــرای این نمایش و نحوه بلیت فروشــی و جزییات دیگری از اجرا طی
روزهای اینده اطالع رسانی خواهد شد.
اجرای «جادوگر درخت انجیر هندی»
در تاالر هنر
نمایــش عروســکی «جادوگر درخــت انجیر هندی» به نویســندگی و
کارگردانی احســان مجیدی یکشنبه اول اردیبهشت ساعت ۱۸اجراهای
خود را در تاالر هنر اغاز کرد.
در خالصه داستان این نمایش که بر اساس داستانی از شل سیلور استاین
به نگارش درامده است ،می خوانیم :جادوگر از لستر می خواهد یک ارزو
داشته باشد تا او برایش براورده کند .لستر هم با زرنگی از هر ارزو برای
خواســتن سه ارزوی دیگر استفاده می کند .ندا نوری ،پریا علی محمدی
و ریحانــه فالح در نمایش «جادوگر درخت انجیر هندی» به ایفای نقش
می پردازند .این اثر نمایشــی تا روز جمعه ســوم خرداد همه روزه به جز
شــنبه ها در تاالر هنر واقع در میدان هفت تیــر ،خیابان مفتح جنوبی،
خیابان ورزنده روی صحنه می رود.
همه چیز دربار فیلم ها
4
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
سینمـــــا
CINEMA
نگاه
دبورایانگمنتقدفیلم هایامریکایی
90درصد هالیوود ضد ترامپ است
دبورا یانگ می گوید نسل های گذشته مانند نسل عباس کیارستمی
ریشه های بسیار قوی سینمای ایران را دواندند و جوانان از این ریشه ها
شکوفه داده اند .دبورا یانگ منتقد فیلم امریکایی یکی از مهمانان
سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر است .با او که با سینمای
ایراناشناییدیرینهداردودرجشنواره هایمختلفجهانیفیلم های
ایرانی را تماشا می کند و در وبسایت هالیوود ریپورتر درباره فیلم های
ایرانینقدمی نویسد،بهگفت وگونشسته ایم.
شما همیشــه حامی ســینمای ایران بوده اید .در جشنواره های
خارجی فیلم های ایرانی را تماشــا و پیگیری می کنید .نظرتان
نسبت به فیلم های ایرانی که در سال گذشته دیده اید ،چیست؟
فکر می کنم ســال بسیار خوبی بود .فیلمسازان جوان جدیدی امده اند که
پیش تر نمی شــناختم و به تازگی ظهور کرده اند .سینمای شما در وضعیت
تحول قرار دارد .فکر می کنم فیلمسازان بزرگی مانند عباس کیارستمی راه
را برای جوانان تازه ،فیلمسازان جوان و موضوعات نو باز کردند .فیلمسازان
در فیلم هایشــان حرف های تکراری نمی زنند .کارگردانان جوان جدیدی
امده اند و فیلم هایی می ســازند که نامتعارف و عجیب هســتند و اثارشان
کمی پیچیده است .اما به گمانم احساسات و بیان مدرن تر و به روزتری دارند.
می توانید نام یکی از این فیلم ها را اشاره کنید؟
ســال گذشــته فیلمی به نام «رضا» ســاخته علیرضا معتمدی را دیدم.
شــخصیت اصلی فیلم یکسری اگاهی نســبت به زنان زندگی اش دارد.
داستان غیرمنتظره و بازی ها بسیار خوب است .فکر می کنم مزیت بزرگی
برای ســینمای ایران است که نســل جدیدی از بازیگران ظهور کرده اند،
جوانانی که چهره سینمای کشور شما را بسیار باورپذیر نشان می دهند.
پس از درگذشت عباس کیارستمی ،سینمای ایران را در سال های
اخیر چه گونه ارزیابی می کنید؟ به نظرتان سینمای ایران وارد فاز
جدیدی شده است؟
ســینمای ایران در حالت فعلی جذاب است .شکاف مشخصی میان زمان
حال و چند ســال گذشته وجود ندارد .در مجموع صنعت سینمای ایران
ریشــه های قوی دارد .نسل های گذشته مانند نســل عباس کیارستمی
ریشه های بسیار قوی ســینمای ایران را دواندند و جوانان از این ریشه ها
شکوفه داده اند .ان ها گل های رز خودشان هستند و ایده های خودشان را
دارند .در ان ها اعتمادی می بینم که در صنعت سینمای کشورهای دیگر
ندیدم.
از میان نسل جدید ،بازیگر محبوب شما کدام است؟
نوید محمدزاده.
در صنعت سینمای کشــور خودتان امریکا یا هالیوود ،جنبش
« Metooمــن هم همین طور» همچنان ادامــه دارد و بازیگران
و کارگردانانی مانند وودی الن یا کوین اسپیســی دچار دردسر
شده اند .نظرتان چیست؟
ســوال بزرگی است که قرار است چه بر سر وودی الن بیایید .ما می دانیم
هاروی واینســتین از سینما حذف شــده است ،اما بازیگر خوب و مشهور
دیگری مانند کوین اسپیسی شاید دیگر نتواند فیلم بازی کند .این جنبش
موضوع جدی اســت و امریکایی ها کمی افراطی رفتار کرده اند ،اما ان ها
برای پیشــرفتی جدید ،ایجاد محیطی که زنان با امنیت کار کنند ،بسیار
جدی هستند .زنان نباید خودشان را در اختیار تهیه کنندگان ،کارگردانان
و بازیگران همکار قرار بدهند .می دانید مسئله واقعاً درباره تالش برای اجبار
مردان در هالیوود به درک این نکته اســت کــه زنان در اختیار ان ها قرار
ندارند .ان ها نمی توانند از زنانی که همکارشان هستند ،سوءاستفاده کنند.
وودی الــن فیلم جدیدش را در اســپانیا می ســازد .بعضی از
کمپانی های امریکایی روی پروژه جدید او سرمایه گذاری نکردند.
نگرانی بزرگ من نیز وودی الن اســت ،چون او در مقام کارگردان بسیار
محبوب اســت .موقعیت دیگر برای مایکل جکسون است .مستند «ترک
کردن نورلند» نگاه من به او را تغییر داد .او هنرمند شگفت انگیز و مستعدی
بود ،همین طور وودی الن ،اما این یک رفتار انســانی درداور اســت .فکر
می کنم وحشتناک است و در نهایت از جنبه دیگر مثبت نیز است .امیدوارم
محیط های کاری بهتر شود.
در هالیوود نظرات ضدترامپ زیاد منتشر می شود و ترامپ مخالفان
زیادی دارد .برداشت شما چیست؟
می توانم بگویم 90درصد در هالیوود ضد ترامپ است .علتش را نمی دانم.
منظورم این است سینما مشــخصاً یک فرم هنری است و تمام فرم های
هنری مردم را با نقطه نظرهای مختلف دور هم جمع می کند ،کسانی که
نگاه مستقل دارند و دنبال پول نیستند .بنابراین هیچ ارتباطی این دسته
افراد و ترامپ وجود ندارد.
ادرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.comو پست الکترونیکی جشنواره
Info@Fajriff.comاســت .س
یو هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم
فجر از ۱۸تا ۲۶اوریل ۲۹( ۲۰۱۹فروردین تا ۶اردیبهشــت )۱۳۹۸به
دبیری رضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.
اخر هفته ای که گذشــت جشنواره کن رســما نام فیلم های بخش
مســابقه اش را اعالم کرد 19 .فیلمی که در این دوره باید با یکدیگر
رقابت کنند از کشورهایی مثل فرانسه امریکا اسپانیا ایتالیا کره جنوبی
بلژیک و… دور هم جمع شده اند .بر خالف سال های گذشته امسال
هیچ کس از ایران در بخش اصلی حضور ندارد تا برای مایی که از دور
رصد می کنیم فســتیوال 2019هیجان کمتری نسبت به سال های
گذشــته داشته باشد .غایب بزرگ هفتاد و دومین دوره جشنواره بین
المللی فیلم کن بدون شک «روزی روزگاری در هالیوود» ساخته جدید
کویینتین تارانتینو اســت که حتی نام ان تا شب قبل از اعالم اسامی
به عنوان یکی از گزینه های اصلی کن امســال یاد می شــد اما به هر
ترتیب این اثر به بخش مسابقه راه نیافت تا ببینیم بعدا در کجا اولین
بار رونمایــی از ان صورت خواهد گرفت .هر چند هنوز گمانه زنی ها
در مورد این فیلم پر ستاره به پایان نرسیده و گفته می شود امکان ان
وجود دارد که در روزهای باقی مانده به شروع فستیوال طی اعالمیه ای
از ســوی برگزار کنندگان این فیلم هم به الین اپ اضافه شود .اتفاقی
که پیشتر سابقه داشته و همین چند سال پیش برای «فروشنده» اصغر
فرهادی هم افتاد .اما برخی رسانه ها هم در روزهای اخیر اعالم کرده اند
ساخته تارانتینو به خاطر عدم امادگی از فهرست بیرون مانده.
با همه این حرف ها باید دید در روز پایانی نخل طال روی ســر کدام
کارگردان ســایه می افکند .نکته عجیب در مورد فهرست امسال این
است که بسیاری از کارگردانان حاضر ،نامزدی با بردن جوایز فیلم های
همجنسبازانه مثل تدی برلین و نخل دگرباشی کن را در کارنامه دارند.
ایا امســال با موج محتوایی از این جنس رو به رو خواهیم بود یا فیلم
های فعلی ربطی به اثار گذشــته نخواهند داشــت؟! پاسخ این سوال
چیزی است که با شروع شــدن جشنواره می توانیم به ان برسیم .بر
همین اســاس و به همین مناسبت نگاهی می اندازیم به 19فیلم این
دوره و با عوامل انها بیشتر اشنا می شویم:
- 1مرده ها نمی میرند
نویسنده و کارگردان :جیم جارموش
بازیگران :ادام درایور بیل ماری سلنا گومز استیو بوشمی و
تیلدا سووینتون
محصول امریکا
خالصه داســتان :در یک شهر کوچک و ارام زامبی ها از زمین
بیرون می ایند و حاال گروهی برای کشتن انها با هم متحد شده اند.
سایه روشن :جیــم جارموش از فیلمسازان مورد عالقه جشنواره
کن است .کارگردانی که نمی شــود سالی فیلم داشته باشد و به این
فســتیوال دعوت نشود .جارموش سال 2005جایزه گرند پری کن را
برده و از همان ســال ها به عنوان یکی از فیلمسازان و برند های این
جشنواره شناخته می شود .او ســه فیلم اخرش «فقط عاشقان زنده
می مانند»« ،پترسون» و حاال «مرده ها نمی میرند» را با سر و صدای
فراوان به کن اورده .اثر جدید این کارگردان شناخته شده وظیفه افتتاح
جشنواره امسال را بر عهده دارد و از این حیث فیلم مهمی به حساب
می اید .جشنواره کن سال ها در تالش بود تا با افتتاحیه های اشرافی
و پر سر و صدا خود را نسبت به دیگر فستیوال های اروپا و حتی جهان
متمایز کند .در نتیجه این استراتژی بود که در ادوار گذشته فیلم هایی
مثل «باال»« ،رابین هود»« ،نیمه شب در پاریس»« ،قلمرو طلوع ماه»،
«گتسبی بزرگ» و «گریس موناکو» هم پا به فرش قرمز کن گذاشتند
و کارگردانانشان روبان افتتاح را بریدند .اما چند سالی هست که به نظر
می رسد استراتژی کن باز هم دست خوش تغییر شده و اثار سینمای
مســتقل جای فیلم های پر زرق و برق هالیوودی را گرفته اســت .در
همین چند سال اخیر فیلم هایی مثل «سربلند»« ،ارواح اسماعیل» و
«همه می دانند» در روز نخســت اکران شده اند و این مسیر با پخش
یک کمدی دیگر از جیم جارمــوش ادامه پیدا خواهد کرد .جارموش
ســابقه چندان درخشانی در بردن جوایز اصلی کن ندارد و با توجه به
این که عموما فیلم های افتتاحیه هم چندان مورد توجه اعضای ژوری
قرار نمی گیرند احتماال نباید منتظر اتفاق ویژه ای برای «مرده ها نمی
میرند» باشیم.
-2رنج و افتخار
نویسنده و کارگردان :پدرو المادوار
بازیگران :انتونیو باندراس ،پنه لوپه کروز ،رائول الوارو و…
محصول اسپانیا
خالصه داستان :این فیلم مقاطع مختلفی از زندگی یک کارگردان
به نام سالوادور مالو را نشان می دهد.
سایه روشن :در استانه 70سالگی پدرو المادوار دیگر تبدیل به
یکی از شناخته شده ترین کارگردانان تاریخ کن شده است .فیلم های
او همیشه خیلی راحت وارد الین اپ جشنواره می شوند و در سواحل
کــوت دازور به نمایش در می ایند .به نظر می رســد «رنج و افتخار»
فیلمی کامال شخصی باشد .المادوار در این اثر سراغ داستان کارگردانی
رفته که مدت هاســت از دوران اوجش فاصله گرفته .چیزی که ما را
بیشــتر یاد خود المادوار می اندازد این است که او هم سال هاست از
روزهای پر جایزه گذشته فاصله گرفته و االن بیشتر به سبب سن و سال
و تجربه در جوامع سینمایی تحویل گرفته می شود .از اخرین باری که
یکی از اثار او توانســت جایزه ای در بخش اصلی کن بگیرد حدود 13
سال می گذرد و در تمام این سال ها اقای کارگردان فقط به کن امده
که امده باشد .سال 2006المادوار با «بازگشت» توانست جایزه بهترین
فیلمنامه را به خودش اختصاص دهد .از ان زمان او پنج فیلم ساخته که
هیچ کدام نتوانسته اند توفیق خاصی در جشنواره کن بیابند .باید دید
ایا فیلم جدید هم همین مسیر را طی خواهد کرد یا المادوار دوباره به
روزهای اوجش برخواهد گشت.
-3خائن
نویسنده و کارگردان :مارکو بلوکیو
بازیگران :پیرفرانچســکو فاوینو ،لوییجی لوکاسیکو ،ماریو
فرناندا کاندیدو و…
محصول ایتالیا
خالصه داستان :توماسو بوســکتا اولیــن جاسوس شناخته شده در
تشکیالت مافیاست که در دهه 80به «رئیس دو دنیا» مشهور بود .این
فیلم بر اساس زندگی او ساخته شده است.
ســایه روشن :بلوکیوی 79ساله با احتساب این دوره نهمین بار است
که به جشــنواره کن می اید .این کارگردان شناخته شده ایتالیایی در
8دوره گذشــته تقریبا دست خالی مانده و به جز یک جایزه کلیسای
جهانی در سال 2002چیز دیگری نبرده است .فیلم جدید او یک اثر
اقتباسی است که باید دید چه سرنوشتی به دست می اورد.
-4انگل
نویسنده و کارگردان :بو جون هو
بازیگران :سونگ کانگ هو ،لی سون کیون ،چو یئو چئونگ
و…
محصول کره جنوبی
خالصه داستان :یک خانواده که تمامی اعضای ان بی کار هستند
برای گــذران زندگی خود به پارک ها عالقه دارند و این ماجراهایی را
برایشان در پی دارد.
ســایه روشن :دیگر تبدیل به عادت شده که از سینمای کره در
جشنواره کن ،هر ســاله نماینده ای ببینیم .امسال بو جون هو کسی
اســت که قرعه به نامش خورده و از این کشــور پا به جشــنواره کن
گذاشته است .کارگردان 49ساله این اثر در سطح اسیا چهره شناخته
شــده ای است و توانســته در طول دوران فعالیتش از جشنواره های
فیلم توکیو ،بوسان ،دبی و مراسم اسیا پاسیفیک جوایزی را به خودش
اختصاص دهد .هر چند این نخستین بار است که توانسته به کن بیاید.
بو جون هو در مسیر فیلسازی خودش پله پله پیشرفت داشته و حاال
به کن امده تا فصل جدیدی از رزومه کاری خودش را بنویســد .سال
گذشته نخل طال به یک فیلم اسیایی رسید .ایا امسال هم این موضوع
تکرار می شود؟
-5احمد جوان
نویسنده و کارگردان :برادران داردن
محصول بلژیک
خالصه داستان :یک نوجوان بلژیکی بعد از ان که در برابر یک
تفســیر افراطی از قران قرار می گیرد تصمیم به کشتن معلمش می
کند.
سایه روشن :برادران داردن نام هایی بسیار اشنا در جشنواره کن
هستند .کارگردانانی که تمامی جوایز اصلی کن را در ادوار گذشته به
خودشان اختصاص داده اند .این دو برادر بلژیکی سال 1999با «روزتا»
موفق شدند نخل طال را به خودشان اختصاص داده و شش سال بعد هم
دوباره این جایزه را تکرار کنند .سال 2008انها جایزه بهترین فیلمنامه
را بردند و در 2011توســط اعضای ژوری جایزه بزرگ جشنواره را به
خودشان اختصاص دادند .انها بارها جایزه کلیسای جهانی را هم برده و
در بخش های دیگر هم شایسته تقدیر ارزیابی شده اند .حاال با «احمد
جوان» قصــد دارند تا دوباره موفقیت های خودشــان را تکرار کنند.
موضوع فیلم جدیدشــان احتماال نسبت به اثار قبلی بسیار پر حاشیه
تر است .از انجایی که کمتر پیش می اید کارگردانان خارجی نگاهی
منصفانه به اسالم داشته باشند احتماال باز با یک اثر ضد اسالمی دیگر
رو به رو خواهیم بود .اگرچه از روی یک خالصه داستان یک خطی نمی
توان به طور قطع نظر داد ولی اگر این طور باشد ممکن است داردن ها
دوباره با سیلی از جوایز بین المللی رو به رو شوند.
-6اوه مرسی!
نویسنده و کارگردان :ارنو دپلشن
بازیگران :لیا سیدو ،رشدی زم ،سارا فورستیه و…
محصول فرانسه
خالصه داستان :در شمال فرانسه یک پلیس درگیر حل کردن
پرونده قتل پیرزنی است.
سایه روشن :ایــن هشتمین حضور ارنو دپلشن در جشنواره بین
المللی فیلم کن است .او در ادوار گذشته حضورش تقریبا هیچ جایزه ای
نبرده و کامال دست خالی است .دپلشن سال 2017با «ارواح اسماعیل»
در جشنواره بین المللی فیلم کن حاضر بود که توسط شورای برگزاری
به عنوان فیلم افتتاحیه هم انتخاب شد .هر چند اثر او با نقدهای بسیار
منفی رو به رو گشت و در نهایت نه تنها جشنواره را دست خالی ترک
کرد بلکه پس از ان هم هیچ توفیق فوق العاده ای نیافت .فیلم تازه او
یک اثر پلیسی اســت .انتظار نمی رود ساخته دپلشن فیلم تاثیرگذار
جشنواره امسال باشد اما باید ماند و دید چه اتفاقی خواهد افتاد.
-7دریاچه غاز های وحشی
نویسنده و کارگردان :یینان دیائو
بازیگران :فان لیائو ،هیو هو ،لون می کوئی و...
محصول چین
سایه روشن :یکــی دیگر از فیلم های اسیایی الین اپ جشنواره
امســال از چین می اید .یینان دیائو کارگــردان این فیلم حضور در
جشــنواره های بین المللی را از بخش نوعی نگاه همین فستیوال کن
اغاز کرد .او سال 2007با فیلم « »Ye Cheبه سواحل جنوب فرانسه
رفت .بزرگ ترین موفقیت این فیلمســاز بــردن جایزه خرس طالیی
برلین در سال 2014است .حاال به اعتبار رونمایی اش در کن 2007و
بردن خرس طالی 2014فیلم جدیدش به بخش اصلی جشنواره کن
هفتاد و دوم راه پیدا کرده است.
-8اتالنتیک
نویسنده و کارگردان :متی دیوپ
محصول فرانسه
سایه روشن :تقریبا هیچ اطالعاتی از این فیلم نداریم .تنها نکته
این است که کارگردانش متی دیوپ ،یک هنرمند سنگالی االصل است.
احتماال در روزهای منتهی به جشــنواره و با اماده شــدن پک خبری
رسمی خود جشنواره کن اطالعات ما از این فیلم کامل تر خواهد شد.
در ادوار مختلف جشنواره کن فیلمسازان افریقایی االصل زیادی بوده
اند که زیر نام فرانســه به کن امده اند و دســت پر هم مراسم را ترک
کرده اند .از عبداللطیف کشیشه بگیرید تا حاال همین اقای دیوپ .شاید
تاکنون اثرات مهاجران افریقایی تبار فرانسوی را در فوتبال دیده بودیم.
حاال چند سالی هست که انها را در سینما هم می بینیم .باید دید چه
زمانی سینمای فرانسه صاحب یک زین الدین زیدان خواهد شد.
-9ماتیاس و ماکسیم
نویسنده و کارگردان :زاویه دوالن
بازیگران :هریس دیکنســون ،زاویه دوالن ،انه دوروال،
کاترین برونه و...
محصول کانادا
سایه روشن :هنوز خالصه داستان رسمی این اثر منتشر نشده اما
از اســم ،تصاویر و سابقه کارگردان می توان حدس زد که با یک فیلم
همجنســبازانه رو به رو هستیم .زاویه دوالن سال هاست که به عنوان
یک چهره سرشناس همجنسباز شناخته می شود .جشنواره کن او را به
عنوان یکی از استعداد های خودش می شناسد که از همان نخستین
اثرش در ســال « ،2009من مادرم را کشتم» در این فستیوال حاضر
اســت .منتقدان چندان فیلم های او را دوســت نداشته اند اما هیئت
داوران کن در ادوار مختلف نشــان داده اند که او را مانند یک سوگلی
می ســتایند .او که بارها به خاطر اثارش نامزد دریافت تندیس نخل
دگرباشی شده است سال 2016در حالی که توسط مخاطبان در سالن
سینما هو شد توانست با فیلم «این فقط پایان دنیا است» جایزه ویژه
هیئت ژوری را به خودش اختصاص دهد.
-10جو کوچولو
نویسنده و کارگردان :جسیکا هاوسنر
بازیگران :امیلی بیچم ،بن ویشا ،لین بست و...
محصول اتریش ،المان و بریتانیا
خالصه داستان :یک گیاه که از لحاظ ژنتیکی تغییر پیدا کرده
است محیط زیست اطرافش را دگرگون کرده و روی زندگی افرادی که
نزدیک به ان هستند تاثیر گذاشته اما شاید همه این ها تصوراتی بی
پایه و اساس باشد...
سایه روشــن :هاوســنر پای ثابت حضور در بخش نوعی نگاه
جشنواره کن بوده .او در بخش اصلی اما تازه کار به حساب می اید .هر
چند رقابت بر سر جوایز بزرگ را در جشنواره ونیز اموخته و اصال بی
تجربه نیست .با این حال ویترین افتخارات پر و پیمانی ندارد و امیدوار
است تا با نخل طالی جشــنواره کن امسال ان را سر و سامانی دهد.
رویایی که حداقل روی کاغذ به نظر کمی بعید می اید اما ادم با فانتزی
هایش زنده است.
-11ببخشید که فراموشت کردیم
کارگردان :کن لوچ
نویسنده :پل الورتی
بازیگران :کریس هیچن ،دبی هانیوود ،رایس استون و...
محصول بریتانیا
خالصه داستان :یک پیک و همسرش در تالشند تا به سختی
ای جشنواره کن 2019
-15سیبل
نویسنده و کارگردان :جاستین تریه
بازیگران :ویرجینی افیره ،ادل اگزارکوپولوس ،گاسپار اولیل
و…
محصول فرانسه
خالصه داستان :سیبل روان پزشکی است که به عشق اول خودش
باز می گردد :نویسندگی! در چنین شرایطی او با بیمار جدیدی رو به رو
می شود که منبع الهاماتش است.
سایه روشن :شاید عجیب به نظر برسد که یک فیلم کمدی توانسته
وارد الین اپ کن امسال شــود .خصوصا این که تریه تاکنون جایی در
میان فیلمسازان به اصطالح هنری و مولف فرانسه نداشته و اثار قبلیش
بیشــتر نامزد جایزه سزار شــده اند و این اولین حضور او در کن است.
تریه سه مستند هم ساخته و از حیث تنوع اثار احتماال با فیلمساز قابل
توجهی رو به رو هستیم .هر چند نمی توان این موضوع را با قاطعیت در
مورد فیلمش هم گفت.
-16شبگرد
نویسنده و کارگردان :کلبر مندونسا فیلهو و خولیانو دورنلس
بازیگران :اودو کی یر ،سونیا براگا ،جانی مارس و…
محصول برزیل
سایه روشن :کلبر مندوسا فیلهو سال 2016با «اکواریس» به کن
امد و با اعتراضات سیاســی اش نسبت به حکومت وقت برزیل خبرساز
شــد .حاال او دوباره در کن اســت و این بار با یک همکار فیلمی ساخته
که مورد توجه هیئت انتخاب قرار گرفته است .سال « 2016اکواریس»
نامزد جایزه نخل دگرباشی هم شد .ایا این موضوع به فیلم جدید هم راه
پیدا کرده است؟
-17فرانکی
نویسنده و کارگردان :ایرا ساکس
بازیگران :مریسا تومی ،گرگ کینز ،ایزابل هوپر و...
محصول امریکا و فرانسه
خالصه داستان :گروهی تشکیل شــده از سه نسل در سفری به
پرتغال با ماجرایی رو به رو می شوند که زندگیشان را برای همیشه تغییر
می دهد.
ســایه روشن :اقای ساکس برای جشــنواره رو ها چندان چهره
شناخته شده ای نیست .این نخستین بار است که او را در سواحل کوت
دازور می بینیم و پیشــتر بیشتر در حوالی برلین دیده شده .او در سال
هــای 2012و 2016به برلین رفت که اولین بار جایزه تدی فیلم های
همجنسبازانه را گرفت و بار دوم هم نامزد ان شد که نگرفت« .فرانکی»
جدیدترین اثر او با بازی ایزابل هوپر ســاخته شده و به نظر می رسد بر
خالف خالصه داســتانی که ان را شبیه یک اکشن ماجرایی هالیوودی
نشــان می دهد ،اثری باشد که بر پایه بازی بازیگران جلو می رود .هنوز
نمی دانیم این فیلم همجنسبازانه هست یا نه ولی روی کاغذ می توان بر
اساس مدل این فیلم ان را جزو شانس های بازیگری و شاید فیلمنامه هم
دانست .هر چند ساکس هیچ وقت تا این اندازه با فیلم هایش ندرخشیده.
خودشان را با زندگی مدرن در انگلستان تطبیق دهند.
سایه روشن :سال هایی که کن لوچ در جشنواره کن بوده اتفاقات
هیجان انگیزی رقم خورده .این فیلمساز کارکشته بریتانیایی که سابقه
بردن دو نخل طالی کن را دارد با فیلم هایی مثل «بادی که بر مرغزار
می وزد»« ،اینجانب دنیل بلیک»« ،ســهم فرشتگان»« ،در جست و
جوی اریک» و ...شــناخته می شود .این کارگردان بریتانیایی همواره
فیلمنامه های پل الورتی را ســاخته که در «ببخشــید که فراموشت
کردیم» هم این ســنت را حفظ کرده اســت .لوچ اخرین بار در سال
2016با «اینجانب دنیل بلیک» به جشنواره کن امد و در شب بزرگ
فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی توانست مهم ترین جایزه جشنواره کن
یعنی نخل طال را به خودش اختصاص دهد .ایا لوچ می تواند امســال
هم دست پر کوت دازور را ترک کند؟!
-12بی نوایان
نویسنده و کارگردان :الد لی
بازیگران :دیمین بونارد ،الکسیس منتی ،جبرئیل زونگا و...
محصول فرانسه
خالصه داستان :این فیلم بر اساس اتفاقات سال 2005در حومه
پاریس است .داستان در مورد سه نفر از اعضای یک بریگاد ضد جنایت
هستند که در این وقایع با چالش هایی رو به رو می شوند.
سایه روشن :الد لی یکی از کشف های جشنواره کن است« .بی
نوایان» نخستین فیلم این نویســنده و کارگردان فرانسوی است و با
همین اثر توانسته به بخش اصلی و رقابتی فستیوال کن راه پیدا کند.
او این اثر را بر اساس فیلم کوتاهی به همین نام نوشته خودش ساخته
است .در مورد این اثر با توجه به سابقه کوتاه کارگردانش در عالم سینما
نمی توان چیز خاصی را پیش بینی کــرد .فقط می توان ارزو کرد و
امیدوار بود که به معنای واقعی کلمه یک استعداد در عالم سینما پیدا
شده باشد و دلیل دیگری برای حضور این فیلم اولی در بخش مسابقه
کن وجود نداشته باشد.
-13یک زندگی مخفی
نویسنده و کارگردان :ترنس مالیک
بازیگران :اگوست دیل ،والری پاچنر ،مایکل نایکویست و...
محصول امریکا و المان
خالصه داستان :یک شهروند اتریش حاضر نمی شود در جنگ
جهانی دوم برای رایش سوم بجنگد .تصمیمی که باعث می شود او در
سال 1943اعدام شود.
سایه روشن :ســازندگان این اثر مدعــی هستند که ساخت ان را از
ســال 2016اغاز کرده اند و اکنون حدود سه سال است که در حال
کار بر روی اثرشــان هستند .ترنس مالیک کارگردان به شدت گزیده
کار امریکایی در میانه دهه هشــتم زندگیش روزهایی را سپری می
کند که با ایام اوجش فاصله زیادی گرفته است .مالیک بعد از «درخت
زندگی» که ســال 2011او را به نخل طال رســاند تا به حال هر چه
ساخته به در بســته خورده و نتوانسته توفیق خاصی پیدا کند .سال
2012با «به ســوی شگفتی» 2015 ،با «شوالیه جام ها» و در نهایت
سال 2017با «ترانه به ترانه» تالش کرد تا موفقیت های گذشته اش
را تکرار کند اما نتوانســت .او حتی در ســال 2016تصمیم به تجربه
ســاخت مســتند گرفت و « »Voyage of Timeرا ساخت .اما ان
قدر دســت کم گرفته شــد که فقط به بخش بازار جشنواره کن راه
پیدا کرد .با همه این اوصاف کارگردان 75ســاله بازگشته و این بار با
داستانی از جنگ جهانی دوم امیدوار به موفقیت است .فیلم های قبلی
او بعد از «درخت زندگی» حتی نتوانسته بودند به بخش مسابقه کن
راه پیدا کنند .پس تا همیــن جا موفقیت خوبی برای مالیک حاصل
شده .موضوع سیاسی فیلمش هم می تواند باعث بیشتر دیده شدن ان
بشــود .ایا همه این ها برای پر کردن ویترین افتخارات ترنس مالیک
کافی است؟
-14پرتره زنی در اتش
نویسنده و کارگردان :سلین سیاما
بازیگران :ادل اینل ،نومین مرالن ،والریا گولینو و…
محصول فرانسه
خالصه داستان :در قرن هجدهم یک نقاش زن مسئول کشیدن
پرتره ای در یک مراسم عروسی می شود.
ســایه روشن :ســیاما تا پیش از «پرتره زنی در اتش» دو فیلم
سینمایی ساخته بود که هیچ کدام توفیق خاصی پیدا نکرده است .فیلم
اول او در سال 2011برنده جایزه تدی جشنواره برلین شد که به فیلم
های همجنسخواهانه تعلق می گیرد .فیلم دوم او هم در سال 2014
نامزد نخل دگرباشــی همین جشنواره کن شد که البته به ان نرسید.
این کارنامه نشان می دهد می توانیم از فیلم جدید این کارگردان هم
توقع پرداختن به موضوعات شنیع اقلیت های جنسیتی داشته باشیم.
خصوصا ان که سیاما خود هم یک همجنسخواه است و با بازیگر نقش
اول زن فیلمش رابطه دارد .این کارگردان نه چندان نام اشــنا که ادعا
دارد یک فیلمساز فیمینیســت هم هست در شرایطی که هیچ وقت
جایی در مناســبات مهم سینمایی نداشته سال گذشته خودش را در
میان زنان صاحب نام ســینما قرار داد و در حرکت اعتراضی انها روی
فرش قرمز جشنواره کن در اعتراض به نابرابری جنسی علیه زنان در
صنعت ســینما حضور پیدا کرد و حاال امسال خودش را در مهم ترین
بخش این فستیوال می بیند.
-18گومرا
نویسنده و کارگردان :کورنلیو پورومبوی
بازیگران :والد ایوانوف ،کاترینل مارلون ،اگوستی ویارونگا و...
محصول رومانی
خالصه داســتان :یک پلیس به جزیره ای در اســپانیا می رود تا
تاجری که در بخارست دستگیر شده را تحویل بگیرد.
سایه روشن :نکته اول این که در سایت های مختلف برای این فیلم
3نام بیان شده :نام اول «گومرا»ست که در واقع نام همان جزیره درون
فیلم است و نســخه اصلی با این اسم شهرت دارد .نام دوم که به نوعی
ان را عنوان انگلیســی می نامند «سوت زنان» است که در IMDbهم
با همین اســم به فیلم می رسیم .در نهایت نام سومی هم هست که در
ویکی پدیا نوشــته شده و احتماال از درجه پایین تری از اعتبار برخوردار
اســت اما به هر حال در این مقطع که هنوز فیلم را ندیده ایم بد نیست
ان را هم بدانیم« :مســافر» .طبق اطالعات IMDbاین فیلم هم در ژانر
کمدی دسته بندی می شود .این اولین حضور کورنلیو پورمبوی در کن
نیست .پیشــتر وی در 4دوره حاضر بوده .بار اول در سال 2004که با
فیلم کوتاهش به بخش سینفاندیشــن راه یافته بود .بار دوم با نخستین
فیلم بلندش « 12:08شرق بخارست» که جایزه دوربین طالیی –که هر
ســال به بهترین فیلم اول داده می شود -را برد .تجربه سوم با «پلیس،
صفت» در ســال 2009و در بخش نوعی نگاه رخ داد که ســاخته اش
برنده بهترین فیلم این بخش از نگاه هیئت داوران شد .او اخرین بار در
ســال 2015با فیلم «کوموارا» به سواحل کوت دازور امد و این بار هم
در بخش نوعی نگاه جایزه اســتعداد برتر را برد .حاال این استعداد برتر
کن که از همان نخستین فعالیت های سینماییش زیر پر و بال نماد این
فستیوال قرار گرفته امسال برای نخستین بار به بخش مسابقه راه یافته.
این کارنامه به ما می گوید که به نظر نمی رسد کورنلیو پورومبوی دست
خالی جشنواره را ترک کند.
-19باید بهشت باشد
نویسنده و کارگردان :ایلیا سلیمان
بازیگران :علی سلیمان ،ایلیا سلیمان ،هولدن وونگ و...
محصول فرانسه و کانادا
خالصه داســتان :ایلیا ســلیمان با دوربین خودش به شهرهای
مختلفی سر زده و در انها شباهت هایی با موطنش فلسطین یافته است.
سایه روشن :ایلیا سلیمان یک فیلمساز فلسطینی و از اقلیت های
مذهبی این کشور است .او عضو کلیسای ارتدوکس یونان به حساب می
اید .ســلیمان برنده جایزه بزرگ هیئت ژوری اسیا پاسیفیک در سال
2009شــده است .زمانی که فیلم «زمانی که باقی می ماند» را ساخته
بود .او سه دوره هم به کن امده که به جز بار اول ،دست خالی هم اینجا
را ترک کرده .سال « 2002مداخله الهی» نه تنها نامزد نخل طال شد بلکه
جایزه FIPRESCIو جایزه ویژه هیئت ژوری را هم به خودش اختصاص
داد .باید دید ایا «باید بهشت باشد» می تواند توجهات را به فلسطین و
جایزه ها را به ویترین افتخارات سلیمان جذب کند؟!
هفتاد و دومین دوره جشنواره بین المللی فیلم کن 14تا 25می در شهر
ساحلی کن در جنوب فرانسه برگزار خواهد شد.
5
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
سینمـــــا
CINEMA
خبر
شهاب اسفندیاری در کارگاه «سینما ،جهانی شدن هویت»:
کشورها باید مراقب سینمای ملی خود باشند
رییس دانشگاه صداوسیما در کارگاه
«سینما ،جهانی شــدن هویت» با
مروری بــر کارنامه پنج فیلمســاز
مطرح ایرانــی محافظت از فرهنگ
اقوام و صنعت فیلمسازی داخلی را
یک ضرورت در عصر جهانی شدن
دانست .کارگاه «ســینما ،جهانی
شــدن هویت» با حضور شــهاب
اســفندیاری رییس دانشگاه صداوسیما یکشــنبه 1اردیبهشت در سالن
شماره 4پردیس سینمایی چارسو برگزار شد .وی در ابتدا با خوشامدگویی
بــه هنرجویان ایرانی و خارجی بیان کرد :از رضا میرکریمی که از ایده من
برای بردن جشــنواره به دانشگاه ها اســتقبال کرد ،تشکر می کنم .وی با
معرفی خود و اشاره به کارنامه کاری اش ادامه داد :من مدرک کارشناسی
و کارشناسی ارشد را در زمینه مطالعات فیلم گرفته ام و مقطع دکترا را در
دانشگاه ناتینگهام در همین زمینه گذرانده ام .تزی هم در زمینه سینمای
ایران و جهانی شدن نوشته ام .مجموعه مستندی نیز با عنوان «جهانشهری
ها» ســاختم که شــامل 14اپیزود درباره افــرادی در خانواده های چند
ملیتی اســت .این اثر در انگلیس ضبط و از تلویزیون ایران نیز پخش شده
اســت .همچنین درباره تاریخ برده داری و تمدن در پرو و ...نیز فیلم هایی
ساخته ام.
«میلیونر زاغه نشین» مصداقی از جهانی شدن در سینما
وی پس از بیان این مقدمه درباره فیلم «میلیونر زاغه نشین» توضیح داد:
این فیلم از یک کتاب هندی برداشته شده و برا ساس مسابقه ای تلویزیونی
به نام «کی می خواد میلیونر بشــه؟» نوشته و تبدیل به فیلم شده است.
این مسابقه تلویزیونی در انگلیس پایه ریزی شد و بعدها فرمت تلویزیونی
ان را سایر کشورها برداشت کردند و مسابقه های متعددی برگرفته از ان
ساختند .برای مثال در ایران مسابقه «کرور کرور» با اجرای داوود رشیدی
در دو شبکه تلویزیونی اجرا شــد .اخیرا نیز برنامه «برنده باش» با اجرای
محمدرضا گلزار برگرفته از همین فرم در حال پخش است.
اسفندیاری خاطرنشــان کرد :بدین ترتیب فیلمی که توسط یک کمپانی
بریتانیایی با اقتباس از یک رمان ،تولید می شود و حتی به دلیل نداشتن
بودجه کافی از شــرکت های فیلم ســرمایه گذار خارجی جذب می کند،
چندیــن جایزه از بفتا ،گلدن گلوب و ...را به خود اختصاص می دهد و در
گیشــه هم به خوبی فروش می کند .وی با اشــاره به دو نظر درباره نحوه
بازنمایی تصویر هندی ها در این فیلم اظهار کرد :نقدهای متفاوتی درباره
این که این فیلم تصویر هنــدی ها را چگونه در جهان بازنمایی می کند،
وجود دارد .اســتفاده از لغت سگ در عنوان فیلم در هند اعتراضاتی را به
دنبال داشت زیرا «میلیونر زاغه نشین» فیلمی انگلیسی بود که در ارتباط
با مردم انجا از واژه ســگ اســتفاده می کرد .از سویی دیگر موفقیت های
این فیلم نیز در هند برجسته شد و این که توانست تا این حد موفق باشد،
نظرات مثبتی را هم جلب کرد.
پنج فیلمساز ،پنج مسیر متفاوت
رییس دانشگاه صداوسیما با اشاره به عملکرد برخی از فیلمسازان مطرح بین
المللی ایران عنوان کرد :در ایران فیلمسازان مهمی در جهان نامی برای خود
ایجاد کرده اند اما هریک راه متفاوتی برای خود انتخاب کرده اند .عده ای از
ان ها مهاجرت را بر ماندن در ایران ترجیح داده اند ،عده ای در حال رفت و
امد هستند و برخی دیگر فیلمسازی در ایران را بیشتر می پسندند اما انچه
ان ها را در جهان به شــهرت رسانده ،فیلمسازی در کشور خودشان است.
فیلم هایی از این فیلمسازان که در کشور دیگری ساخته شد هرگز موفقیت
فیلم های ساخته شده شــان در ایران را به دست نیاورد .مجید مجیدی،
عباس کیارستمی ،اصغر فرهادی ،محسن مخملباف ،امیر نادری از جمله
این فیلمســازان هستند .وی با اشاره به فیلم های امیر نادری عنوان کرد:
فیلم «دونده» ساخته امیر نادری اولین فیلمی است که موفقیت بین المللی
سینمای ایران را به دنبال داشت و پوستر سی و هفتمین جشنواره جهانی
فیلم فجر نیز عکسی از این فیلم است اما امیر نادری به نیویورک سفر کرد
و در مصاحبه ای از این که نمی تواند دیگر فیلمی مرتبط به ایران بسازد،
سخن گفت زیرا مرور این خاطرات او را ازار می دهد.
فیلم های فرهادی رنگ تازه ای به جایگاه سینمای ایران در جهان بخشید
این مدرس دانشگاه با اشاره به کارنامه کاری محسن مخملباف گفت :این
فیلمســاز نیز جریان متفاوتی را در سینما دنبال و ابتدا در فضایی مذهبی
کارش را شروع کرد .بعدها منتقد دولت شد و راهش را تغییر داد .از ایران
رفت ان هم در زمانی که اصالح طلبان بر ســینما نظارت می کردند و می
توان گفت شرایط حاکم بر سینما خوب بود .سپس به هند ،تاجیکستان و...
رفت و فیلم ساخت اما فیلم هایش خوب نبودند و اثار اخیر او در جشنواره
ها دیده نشده و جایزه مهمی دریافت نکرده اند.
اسفندیاری با بیان این که اصغر فرهادی ستاره سینمای ایران بعد از سال
2000است ،توضیح داد :وقتی که گرایش به سینمای ایران در جهان بعد
از فیلم های کیارستمی کاهش می یافت ،اصغر فرهادی با سبکی متفاوت
که تقلید از فیلمسازان دیگر نبود ،به یکباره جایگاه دوباره ای به سینمای
ایران در دنیا بخشــید .فیلم های او با ظاهر رئالیستی ،ساختارهایی قوی
داشتند .بعد از نمایش فیلم «درباره الی» همزمان با فیلمی از امیر نادری در
نیویورک ،نکته جالب این بود که فیلم فرهادی جایزه اصلی را دریافت کرد.
برای موفقیت در سینمای جهان باید متفاوت عمل کرد
این پژوهشــگر افزود :جشــنواره ها دیگر فیلمسازانی شــبیه فرهادی یا
کیارستمی نمی خواهند .فیلمسازی نظیر فرهادی نباید خود را تکرار کند،
بنابراین اگر می خواهید مورد توجه باشــید باید متفاوت عمل کنید .البته
متفاوت بودن یک اجبار نیســت بلکه از تجربه های زیسته فیلمساز ناشی
می شود .موفق ترین فیلم ها ،اثار متعلق به کارگردانانی هستند که علم و
تکنیک را همزمان تجربه می کنند.
اســفندیاری با اشــاره به یک مصداق موفق از کارگردانــان جوان ایرانی
خاطرنشان کرد :برای مثال محمدحســین مهدویان از جمله کارگردانان
جوان ایرانی اســت که این مســیر را طی می کند زیرا در عین حال که از
سینمای شــهید اوینی اقتباس کرده ،فرم جدید و خودساخته ای را ارائه
می کند.
جمع بندی تحوالت گردشگری در فروردین۹۸؛
6
تناقضامارهایسازمانگردشگری
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
خبر
مونسان به روحانی گزارش داد
برنامه میراث ،گردشگری و صنایع دستی
فاطیما کریمی
علی اصغر مونســان ،رئیس ســازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و
گردشــگری ،در دیدار با رئیس جمهوری ،ضمن ارائه گزارش عملکرد
این ســازمان در سال ،۹۷به تشریح برنامه های سال ۹۸پرداخت .به
گزارش «میراث اریا» ،وی با تاکید بر اینکه ســازمان میراث فرهنگی
امسال نیز مسیر سال گذشته را که به اعتقاد وی مسیر «خوبی» بوده
ادامه خواهد داد ،ابراز امیدواری کرده که این ســازمان بتواند ســهم
خود را در تحقق «رونق تولید» ایفا کند.
بــه گفته معاون رئیس جمهوری« ،شتاب بخشــی به واگذاری خانه ها
و بناهای تاریخی با هــدف حفظ و احیا و بهره برداری هر چه بهتر از
انها»« ،اجرای طرح میراث بانان افتخاری با هدف جلب مشارکت های
اجتماعی برای حفاظت از اثار تاریخی در سراســر کشــور»« ،تالش
مضاعف برای بازگشــت اثار تاریخــی»« ،تکمیل پرونده ها برای ثبت
جهانی اثار»« ،پیگیری برای اصالح قوانین مربوط به میراث فرهنگی»
و «شتاب بخشــی به ثبت اثار» ،مواردی است که امسال به طور جدی
در حوزه میراث فرهنگی پیگیری خواهد شد .طبق گزارش مونسان به
روحانی ،در حوزه صنایع دســتی نیز «حمایت همه جانبه از هنرمندان
و صنعتگران»« ،برنامه های اشتغالزایی با توسعه کارگاه های تولیدی»،
«استمرار برنامه تجاری ســازی محصول»« ،توسعه صادرات و ارتقای
جایگاه جهانی صنایع دســتی ایران» در دســتورکار ســازمان میراث
فرهنگی خواهد بود.
بر همین اســاس ،همچنین در حوزه گردشــگری «پاسخگویی بهتر
به تقاضاهای بیشــمار در حوزه تاســیس بومگردی ها به عنوان یکی
از مهم تریــن برنامه های توســعه اقتصاد گردشــگری در تمام نقاط
کشــور»« ،تمرکز روی کشورهای هدف گردشگری و تعریف و اجرای
بسته های گردشــگری خالقانه جهت جذب هرچه بیشتر گردشگر»،
«شتاب بخشی به روند اجرای پروژه های زیرساختی جهت بهره برداری
هرچه ســریع تر از انها برای عقب نماندن از ارائه خدمات مناسب به
روند رو به افزایش شمار گردشگران داخلی و خارجی» ،بیش از پیش
دنبال خواهد شد .به گزارش «دنیای اقتصاد» ،برنامه های کلی سازمان
میراث فرهنگی در ســال جدید درحالی از ســوی مونسان به روحانی
ارائه شــده که جای خالی برنامه های روی زمین مانده از جمله «ایجاد
حساب های اقماری گردشگری» و «برنامه جامع گردشگری» در میان
انها احساس می شود.
مونســان البته در گزارش خود ،اتفاقات حوزه گردشگری در سال ۹۷
را فصلی متفاوت و خیزشــی تازه از اقتصاد غیرمتکی به نفت دانسته
و تصریح کرده است« :افزایش بی ســابقه شمار گردشگران ورودی و
درامد ارزی حاصل از ان ،اقبال جهانی به صنعت گردشــگری ایران
در سایه رویدادهایی همچون همدان ۲۰۱۸و اجالس سازمان جهانی
جهانگردی در ایران ،حضور چشــمگیر ایــران در رویدادهای جهانی
گردشگری ،برگزاری نمایشــگاه بین المللی گردشگری تهران با کم و
کیفی کامال متفاوت از گذشــته ،تحقق عدالت توزیعی در جغرافیای
گردشــگری کشــور ،ارتقای اســتانداردهای خدمات و تاسیســات
گردشــگری ،گســترش حمایت های قانونی از بخش خصوصی فعال
در حوزه گردشــگری ،همه و همه موجب بهبود شاخص های صنعت
گردشگری کشور در ابعاد داخلی و جهانی شد».
کارشناســان و فعاالن گردشگری پیش از این در گفت وگو با «دنیای
اقتصاد» ،ســال ۹۷را ســال پــر رونقی برای گردشــگری و صنعت
ســفر ندانســته اند و چالش اصلــی را «نبود برنامه ریــزی جامع» و
«سیاســت گذاری صحیح و متناســب با اقتضائات کنونی کشــور»
می دانند .به گفته برخی از انها ،سختی ها و مشکالتی که گردشگری
کشــور در سال گذشته پشت سر گذاشــت ،از مشکالت دوران جنگ
تحمیلی هم دشــوارتر بود؛ به طوری که این اتفاقات دســت به دست
هم داد تا بســیاری از اژانس های مســافرتی دیگر نتوانند به فعالیت
خود ادامه دهند و تعطیل شــدند و بسیاری دیگر هم برای بقا مجبور
به تعدیل نیرو شــدند .این چالش ها در حوزه مراکز اقامتی نیز دامن
فعاالن گردشگری را گرفته بود.
شرکت جاویدان گشت اریا
بابیش از بیست سال تجربه
نایم جاوید در صنعت حمل نقل
مجری تورهای گردیش درایران و تورهای خارجی
عضو رسیم ودرجه یک اتحادیه صنف مسافربری تهران
اماده قرارداد با نهادها و اورگانهای دولیت ومدارس
و جهت امور سرویس ایاب ذهاب کارکنان
تلفن۷۷۶۱۴۳۵۲ :
فاکس۷۷۶۵۴۳۵۰ :
دفتر مرکزی۷۷۶۵۴۳۳۴-۶ :
تخفیف ویژه هنرمندان
اگر هر ســال سفرهای انبوه مردم به خصوص به شهرهای شمالی بحرانی را برای
دستگاه های دولتی در ایام عید بوجود می اورد اما امسال سیل باعث ایجاد این بحران
شد ،بحرانی که هنوز هم ادامه دارد.
سفر اگرچه هنوز در میان استان های کشور توزیع نشده است اما در تعطیالت چند
روزه عید به یک بحران تبدیل می شود .ان هم در اثر سفر بیشتر تهرانی ها به شمال
کشــور .اما بحرانی که سفرهای نوروزی امسال در پی داشت این بار تنها شهرهای
شمالی را در اثر سفر انبوه درگیر نکرد بلکه سیل عامل اصلی ان بحران بود.
اما از نظر مسئوالن سازمان میراث فرهنگی همه چیز عالی است .حتی سفر در ایام
نوروز امسال هم با رشد ۵درصدی همراه بوده است .واقعیت اما چیز دیگری است؛
بروز بحران در ســفر .ســفری که بدون اطالع دادن به مسافران نوروزی اغاز شد و
ستادی که وظیفه اطالع رسانی دارد و نام هماهنگی خدمات سفر را به خود گرفته
یداد ولی سکوت ان باعث
می بایست اقدامی برای پیشگیری از این بحران انجام م
شــد مردم با تبلیغات سازمان میراث فرهنگی خود را برای سفرهای نوروزی که تا
۱۷روز طول می کشید ،اماده کنند .امسال به دلیل گرانی بلیت هواپیماها ،باال بودن
عوارض خارج از کشور ،گران شدن تورهای گردشگری خارجی و نبود ارز مسافرتی
تعداد کمتری به خارج از کشور در ایام نوروز می رفتند این پیش بینی بود که تا حدی
درست بود و امسال انطور که امارهای ضد و نقیض سازمان میراث فرهنگی می گوید
چیزی حدود ۳۷۷هزار و ۸۹۶نفر از کشور در ایام نوروز خارج شدند.
به همین دالیل بود که پیش بینی می شد استقبال از گردش در استان های کشورمان
بیشتر شود روی همین موضوع سازمان میراث فرهنگی کار کرد و می خواست تا
استان های غربی کشور گردشگران بیشتری را جذب کند .حتی رئیس سازمان میراث
فرهنگی سعی داشت تا با راه اندازی قطار گردشگری مسافران را به لرستان بکشاند و
به همین دلیل تبلیغ زیادی روی لرستان انجام شد .منتها کمی دقت در هشدارهای
هواشناسی و ستاد بحران می توانست سفر بسیاری از مردم را تلخ نکند انها که
روزهای قبل از سیل به شیراز سفر کرده بودند و می خواستند مدتی را انجا
بمانند و یا انها که به لرستان و گلستان رفتند.
جلسه ای برای ارائه گزارش های دستگاه به ستاد سفر
قبل از ســال جدید جلســه ای با حضور نمایندگان ۲۷دستگاه عضو ستاد
هماهنگی خدمات ســفر برگزار شــد تا هر کدام از دستگاه ها وظایفی که
می بایســت در طول نوروز انجام دهند را بیان کنند همان گزارشی که بارها
پیش از ان در رســانه ها اعالم شده بود این بار در این جلسه مطرح شد .این
یدادند
نمایندگان در واقع قبل از تشکیل چنین جلساتی ،وظایفشان را انجام م
و می دهند و نیازی به ستاد هماهنگی ستادی در سازمان میراث فرهنگی برای
انها وجود نداشت کمااینکه در عید امسال نیز پس از وقوع سیل شاهد بودیم
هر کدام کار خودشان را انجام دادند و این ستاد کوچک ترین نقشی نداشت.
برخی از هتلداران خودجوش به مردم خدمات دادند که حتی در این زمینه نیز
ستاد دخالتی نداشت .این از سازمان میراث فرهنگی که متولی سفر است و
ستادی که می بایست در گردشگری ان هم در ایام نوروز نقش داشته باشد اما
نداشت .فارغ از حوزه گردشگری و سفر که در ایام نوروز خیلی از مردم را خانه
نشین کرد چون تقریباً همه استان ها درگیر بارندگی و یا سیل بودند ،همچنین
جدا از اسیب های جدی که به زندگی مردم در استان هایی مانند لرستان ،ایالم،
گلستان و مازندران و خوزستان زده شد ،در حوزه میراث فرهنگی نیز بسیاری
از اثار تاریخی کشور اسیب جدی دیدند .طبق براورد معاونت میراث فرهنگی
کشور ،به ۸۰۰اثر تاریخی حدود ۳۸۵میلیارد تومان خسارت ناشی از سیل
وارد شده است .بیشترین خسارت ها در استان های لرستان حدود ۵۰میلیارد
تومان ،خوزستان حدود ۴۵میلیارد تومان و گلستان حدود ۴۰میلیارد تومان
بوده است .محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور از عزم متولیان
برای مرمت این بناهای تاریخی خبر داد و گفت که اگر این اعتبارات به دست
ما برسد کار مرمت اضطراری بناها را اغاز می کنیم هر چند که االن هم مرمت
چند بنا را اغاز کرده ایم .استان هایی که بیشترین خسارت را در سیل دیدند،
میراث فرهنگی شان نیز بیشتر در خطر بود یکی از این استان ها لرستان است.
محمدرضامحمدیان،مسئولباستان شناسیادارهکلمیراثفرهنگیلرستان
گفت :با باال امدن اب سد سیمره ،در حال حاضر ۲۰محوطه تاریخی لرستان
در حاشیه رودخانه سیمره زیر اب رفته است .به غیر از کوهدشت که بیشترین
میزان خسارت را در این زمینه متحمل شده است ،در سایر شهرستان ها نیز
شاهد اب شستگی و رانش اثار تاریخی بودیم چنانکه یک اثر در پل دختر و دو اثر
در روستای «فهره» الیگودرز که دربرگیرنده تپه و قلعه تاریخی بود ،دچار ریزش شد.
مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی لرستان ادامه داد :همچنین ۵،اثر در
تپه ده محسن خرم اباد ۴ ،اثر در دورود ۴ ،اثر همچون تپه سراب چنار در الشتر و
۲اثر از جمله تپه شرف اباد در نوراباد با مشکالت سیل زدگی رو به رو شدند ،البته
اسیبندیدند.
خسارت ها تنها در بخش میراث نبود
مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان ایالم گفت :استان ایالم
در دو مرحله با سیل روبه رو شد که بیش از ۱۵درصد اثار باستانی این استان از بین
رفت .اســتان ایالم نیز بیش از ده میلیارد تومان خسارت در حوزه میراث فرهنگی
دید .در این باره عبدالمالک شنب هزاده مدیرکل میراث فرهنگی استان گفت :میراث
فرهنگی استان ایالم در موج اول سیل بیش از ۱۵درصد اسیب دید ،اما موج دوم
سیل این اسیب ها را افزایش داده است .بیشترین اسیب به پل هایی وارد امده است
که در مسیر اب قرار داشته اند؛ قلعه سام و قلعه پور اشرف از اثاری هستند که در این
سیل اسیب دیده اند .همچنین شهر تاریخی سیمره ،پل گاومیشان و قلعه شاخ نیز
تا حدودی نیاز به تعمیرات دارند .خسارتی که سیل در عید به همراه داشت تنها در
حوزه زندگی روزمره مردم و اسیب به بناهای تاریخی نبود بلکه در حوزه صنایع دستی
و کارگاه هایی که بیشتر در روستاها فعالیت داشتند بالغ بر ۱۶۶میلیارد تومان و در
بخش گردشــگری و زیرساخت های این حوزه حدود ۱۷۷میلیارد تومان خسارت
وارد شده است .از سوی دیگر اگر بتوان دقیق تر حساب کرد خسارت ها از این رقم ها
بیشتر خواهد شد چرا که بسیاری از مردم در زمان عید سفر می کنند و جبران کمبود
مسافرشان در ماههای دیگر سال می شود اما امسال بارندگی و سیل باعث شد که
حتی اگر برخی از شهرها در استانی دچار مشکل شد ،مردم قصد سفر به ان استان
را نکردند .در این باره هم مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس گفته
بود که تنها شیراز درگیر سیل شد اما انقدر اخبار درباره استان فارس زیاد منتشر شد
که ما گردشگران شهرهای دیگرمان را نیز از دست دادیم حتی وقتی شیراز به شرایط
عادی برگشت بازهم مسافران سفرشان را کنسل کردند.
۷۷میلیون اقامت در ۱۶روز عید ثبت شد
همین کنسلی سفرها باعث شد تا خیلی از هتلداران نیز اسیب ببینند و با بخش نامه
معاونت گردشگری خسارت ناشی از کنسلی تور و یا هتل از مسافر گرفته نشود چون
بسیاری از مردم سفر را کنسل کردند و به انها نیز اسیب وارد شد .بنابراین اسیب های
سیل در ایام عید تنها محدود به بناها نبود بلکه انجام سفر نیز می توانست عوایدی
نصیب فعاالن این حوزه کند که در ایام عید این اقدام انجام نشد .با همه این اتفاقات
اگر دوباره برگردیم به امارهای معاونت گردشگری در سازمان میراث فرهنگی نگاهی
بیاندازیم یک نکته جالب توجه خواهد بود ان هم اماری است که ولی تیموری داده
و گفته که از اولین روز تعطیالت بیش از ۷۷میلیون و ۱۲۰هزار اقامت شب در کل
کشور تا ۱۶فروردین ثبت شده است و اگر به طور متوسط بگوییم که هر نفر چهار
روز را در سفر سپری کرده است ،یک حساب سرانگشتی نشان می دهد که بیش از
۲۰میلیون نفر امسال سفر کرده اند .از صحبت های او این سوال به وجود می اید که
چطور بارش باران ۲۴استان را درگیر سیل و بارندگی کرد اما سفر در نوروز ۵درصد
رشد داشته و ۲۰میلیون ایرانی سفر رفتند و ۱۸۳هزار و ۲۸۵گردشگر خارجی هم
به ایران امدند؟ این موضوع بار دیگر لزوم یک سیستم امارگیری درست را در سازمان
میراث فرهنگی اثبات می کند .در هر حال امسال عید با ضررهای جانی و مالی زیادی
گذشت .ضرر و بحرانی که هنوز هم ادامه دارد چه برای خانواده سیل زدگان و چه
برای خانواده میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری .اما باید برای جبران این
خسارت ها کوشید و خود را برای مقابله با پیامدهای بعد اماده کرد.
منیرفرمانفرماییان
هنرمند شهیر ایرانی درگذشت
منیر فرمانفرمائیان هنرمند نقاش و مجسمه ساز و از پیشگامان
هنر مدرن ایران شــب گذشته ۳۱فروردین ماه در ۹۷سالگی
و در منزل خویش درگذشــت .منیر فرمانفرمائیان متولد سال
۱۳۰۱در شــهر قزوین بود .او از کودکی با طراحی فرش اشنا
شد و با توجه به عالقه ای که به هنر طراحی داشت به دانشکده
هنرهــای زیبای تهران برای تحصیل رفــت .او پس از ورود به
دانشگاه توجه اش به خطوط و فرم های پر لطف و خوش ترکیب و
ساده اشیای باستانی ایران جلب شد و پس از دوسال تحصیل در
دانشگاهتهرانتصمیمگرفتبهپاریسکهمرکزهنرهایاوانگارد
در اوایل قرن بیستم بود برود.
فرمانفرمائیان در ســال ۱۳۲۴و در جریان جنگ جهانی دوم
عازم امریکا شد و به مدت سه سال در مدرسه طراحی پارسونز
در رشــته تصویرســازی ُمد ( )۱۹۴۹–۱۹۴۶و دانشگاه کرنل
( )۱۹۵۱–۱۹۴۸به تحصیل پرداخت .او در اواسط دهه ۱۳۳۰
به عنوان تصویرگر ُمد برای نشریاتی چون «تاون»« ،کانتری»
و «گالمور» طرح لباس می کشید و به عنوان گرافیست تجاری
و طراح ُمد برای فروشگاه های بزرگ کار می کرد .در همین زمان
بود که او با اندی وارهول از نقاشان به نام هنر پاپ ارت مالقات
کرد و دیدگاهش نسبت به هنر گسترش یافت.
فرمانفرمائیان بعد از غیبتی ۱۳ســاله در سال ۱۳۳۶به ایران
بازگشت و مورد استقبال جریان هنری ان زمان ایران قرار گرفت.
در همین سال برخی از اثار او در دوساالنه ونیز ،به نمایش درامد.
همچنین یک نقاشــی انتزاعی از او در نخستین دوساالنه هنر
تهران در سال ۱۳۳۷به تماشا درامد و مدال طال این دوساالنه
را برای او به ارمغان اورد .او سپس طی سه سال به جستجو در
هنرهای بومی کشور پرداخت و گنجینه ای نفیس از هنرهای
بومی را از سراســر کشور گرد اوری کرد که بعدها از این فرم ها
در اثارش به بهترین وجه استفاده کرد .فرمانفرمائیان سپس در
چهارمین دوساالنه تهران در سال ۱۳۴۳بار دیگر با یک نقاشی
انتزاعی حاضر شــد و با همان اثر در دوساالنه ونیز ان سال نیز
شرکت کرد .در همین دوران او در «نمایشگاه پاله دو کنگره»
7
دوشنبــه 2اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره 1066
www.honarmandonline.ir
تجسمی
در مونت کارلو شــرکت کرد و نمایشگاهی نیز به همراه پرویز
تناولی در «انجمن فرهنگــی ایران و ایتالیا» برپا کرد .اما اثار
مطرح فرمانفرمائیان که با شیشه و براساس فرم های ایرانی خلق
شده اند از سال ۱۳۴۵و در جریان پنجمین دوساالنه تهران به
نمایش درامد و طی چند ســال او را به شهرتی جهانی رساند.
او در دوساالنه پنجم تهران اولین نقاشی های پشت شیشه اش
( )Reverse glass paintingرا بــه نمایــش درامــد و تا
اواخر دهه ۴۰به ســبک ویژه خودش در ارائه اثاری با شیشه
و اینه رسید که ترکیب از تکنیک قدیمی نقاشی پشت شیشه،
اینه کاری ،خاتم کاری و هندســه اسالمی و طراحی معمارانه
بود .تا پیش از منیر کســی این نمونه کار را به عنوان اثر هنری
مســتقل ارائه نکرده بود .در سال های اواخر دهه چهل و پنجاه
منیرفرمانفرمائیانچنداثراینه کاریبرایاماکنعمومیساخت
کــه از ان جمل ه می توان به پانل هایی بزرگ برای هتل الله ،دو
اینه بزرگ برای فرهنگسرای نیاوران ،یک مجسمه برای باغ موزه
فرش و ...اشاره کرد.
افتتاح تاالر دائمی منیر فرمانفرمائیــان در باغ موزه
نگارستاندانشگاهتهران
فرمانفرمائیان پس از انقالب نزدیک به سه دهه به خارج از کشور
مهاجرت کرد و در ســال ۱۳۸۳دوباره به کشور بازگشت و بر
روی اثاری که در دهه پنجاه ارائه داده بود ،متمرکز شد .او در این
دوران اثر حجمی با عنوان «اب روشنایی است» را در نمایشگاه
باغ ایرانی در موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش گذاشت.
فرمانفرمائیان اگرچه در سال های اخیر با توجه به کهولت سن
کمتر در ارائه اثر هنری فعالیت داشت اما به خاطر اثار خاصی
که بر اساس شناخت هنر کهن ایران و هنر مدرن جهان خلق
کرده بود ،مورد توجه مارکت های بین المللی قرار گرفت و همواره
اثارش در حراج های بین المللی و داخلی با فروش باالیی روبرو
بودند .منیر فرمانفرمائیان که هنری هندسه گرا را با اثارش ارائه
م
یداد از ترکیب هنرهای سنتی ایران مانند اینه کاری ،اشکال
پیامتسلیتمدیرکلهنرهایتجسمی
برایدرگذشت هنرمندایینه ها
هادی مظفری به مناسبت درگذشت منیر شاهرودی فرمانفرمائیان هنرمند
شــهیر ایرانی که شامگاه گذشته در ۹۷سالگی درگذشت ،پیامی تسلیتی
منتشــر کرد .به گزارش هنرمند به نقل از واحد ارتباطات و رسانه اداره کل
هنرهای تجسمی ،هادی مظفری در پیام تسلیت خود به مناسبت درگذشت
منیر فرمانفرمائیان نوشته است :روز ۲۲تیرماه سال ۱۳۹۷بود .روزی نو و تازه
برایهنرمندانتجسمیاینسرزمین.منیرفرمانفرمائیانبانویبزرگنقاشی
VISUAL ARTS
گزارش
خبر
پیام تسلیت معاون هنری برای درگذشت منیر شاهرودی فرمانفرماییان
نقوش هنرهای سنتی و بیان مدرن ویژگی هنر
فرمانفرماییاناست
هندسی ،نقش مایه ها و نقاشی پشت شیشه استفاده کرد تا اثاری
مدرن را خلق کند و در این زمینه هنرمند شهیری در جامعه
بین المللی اســت .سبک متمایز او که در اواخر دهه ۴۰و دهه
۵۰شکل گرفت ،از پیوندهای قوی و عمیق با هنر سنتی کشور
پدید امد ه است.
فرمانفرمائیان افتخارات بســیاری در کارنامــه هنری اش دارد
ایرانی با مقرنس هایش ،در ســاختمان جدید محک ،نه تنها حال بچه های
سرطانی که حال همه انهایی را که گمشده ای به نام امید دارند ،خوب کرد.
منیر ۹۶ساله را با امبوالنس اورده بودند و از روی فرش قرمز جلو بیمارستان
با امبوالنس برگرداندند به خانه اش تا شاید ارام ترین خواب زندگی اش را ان
شب کنار تابلو نقاشی که بچه های محک به او هدیه کرده بودند تجربه کند.
مظفری در پیام خود نوشته است :ایینه ها چشم و چراغ تاریخ اند .گویی از دل
تاریخ سر بر کرده اند به تماشای ما امروزیان .وقتی دستان هنرمندی نقشی
بی بدیل می زند از این تکه های درخشان ،انگشت حیرت به دهان می نگری که:
تاریخ من ...هویت من ...زندگی امروز من ...
مظفری در ادامه پیام خود اورده است :بانوی هنرمند منیر فرمانفرمائیان ،از ان
و نخستین هنرمند ایرانی اســت که اثارش در یک نمایشگاه
انفرادی در موزه گوگنهایم و در ســال ۲۰۱۵به نمایش درامد.
در اذرماه سال گذشته نیز به همت دانشگاه تهران تاالر دائمی
اثار منیر فرمانفرمائیان در با غ موزه نگارستان تهران افتتاح شد
تا عالقمندان به هنر بتوانند از نزدیک با اثار این هنرمند شهیر
ایرانی اشنا شوند.
دست هنرمندانی است که حلقه اتصال هنری چندصد ساله را به اندیشه ها و
سبک های مدرن هنری گره زده است .بانو فرمانفرمائیان هنر طراحی فرش را
از دل سنت یاد گرفت و ان را با اموخته های مرکز هنرهای اوانگارد پاریس
درامیخت تا انچه محصول هنر اوست در چشم مردمان هنردوست مقبول
افتد.مدیرکلهنرهایتجسمیافزود:درگذشتمنیرفرمانفرمائیاناینبانوی
هنر ایران را به خانواده او ،خانواده هنرهای تجسمی و خانواده بزرگ مردم ایران
تسلیت می گویم و می دانم که اثار او بخش بزرگی از حافظه تصویری هنری و
گنجینه هنر معاصر ایران است .حال او ارام ترین خواب خود را تجربه می کند،
خوابی ابدی .روحی ارام برای او ارزو می کنم .گفتنی است زمان و مکان مراسم
تشییع و بزرگداشت منیر فرمانفرمائیان اعالم خواهد شد.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی درگذشت منیر شاهرودی
فرمانفرماییان ،نقاش و هنرمند را تسلیت گفت.
سید مجتبی حسینی در پیامی برای درگذشت منیر شاهرودی فرمانفرماییان
نوشته است :منیر شاهرودی فرمانفرماییان هنرمندی است که در اثارش هنرهای
سنتی و اصالت های هنر ایران را با بیان نوین و مدرن پیوند داده است و هنر او
بر پایه نقوش تزیینی و اینه قرار دارد .هندســه ،محور اثار فرمانفرماییان است
و چنانکه خودش گفته اســت هندسه او را به مشــاهداتش از زیبایی برامده از
مرز و بوم ایران بازگردانده اســت .اثار فرمانفرماییان در یک خط سیرچند دهه
حرکت مداوم و مستمری را با تکیه بر اشکال منظم و نقوش هنرهای سنتی و
رویکردهای مدرنیستی طی کرده است .حسینی در ادامه این پیام اورده است:
محوریت هنرهای سنتی و بومی و بیان مدرن و امروزی موجب شده است ،اثار
منیر شاهرودی فرمانفرماییان جایگاهی در موزه ها و مجموعه های معتبر دنیا
کسب کند و بستری برای معرفی مشخصه های فرهنگ و هنر ایران فراهم شود.
فرمانفرماییان هنرمندی است که دغدغه اجتماعی و روحیه انساندوستی داشت و
این دغدغه بارها در زندگی او تجلی یافت ،چنانکه سال گذشته اثری را برای کمک
به کودکان مبتال به سرطان اهدا کرد .فرمانفرماییان در انتخاب و رفتاری پسندیده
و برای اینکه اثارش برای همیشه برای دوستداران هنر و هموطنانش باقی بماند
و با توجه به سنت وقف که بسیاری از داشته های فرهنگی و هنری ما با وقف به
یادگار مانده است 50 ،اثر خود را وقف دانشگاه تهران کرد که در تاالری به نام این
هنرمند در باغ نگارستان به نمایش گذاشته شده است .درگذشت این هنرمند را
به جامعه هنری و دوستداران هنر تسلیت می گویم .روحش شاد و یادش گرامی
هفته ناخوش میراث فرهنگی و گردشگری
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره•1066دوشنبه2اردیبهشتماه•1398سالدوازدهم•8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اتش در نوتردام
پس از بارندگی های اخیر که اسیب زیادی به بناهای تاریخی ایران نیز زد ،معاون میراث
فرهنگی در نشستی گفت که روستاهای تاریخی که به خوبی مکانیابی و بر اساس دانش
گذشتگان ساخته شده اند در سیالب های اخیر اسیب ندیده اند ولی روستاهایی که در این
شرایط ساخته نشده اند در مواجه با سیل از بین رفته اند.
محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی با اشاره به اینکه موضوع میراث کشاورزی نیز
پیشتر شعار ایکوموس قرار گرفته بود افزود :این توجه باعث شد روستاهای تاریخی فرهنگی
و حوزه های مناظر فرهنگی طبیعی بیشتر مورد پژوهش قرار گیرند به طوری که میراث
کشاورزی از کبوتر خانه ها تا باغستان های سنتی بر اساس این شعار برای ثبت اماده شد.
طالبیان با بیان این که موضوع منظر روستایی با توجه به سیل امسال برای ما درس بزرگی
به جای گذاشت تصریح کرد :روستاهای تاریخی که به خوبی مکان یابی و بر اساس دانش
گذشتگان ساخته شده اند در سیالب های اخیر اسیب ندیده اند ولی روستاهایی که در این
شرایط ساخته نشده اند در مواجه با سیل توان مقاومت نداشته و از بین رفته اند.
موزهجیرفتتعطیلشد
در این هفته ،موزه جیرفت تعطیل شد .غالمرضا فرخی مدیر کل میراث فرهنگی کرمان با
اشاره به اینکه بارندگی های اخیر خساراتی به بناهای تاریخی و محوطه های باستانی جنوب
استان کرمان در پی نداشته است ،بیان کرد :اکیپی متشکل از نیروهای یگان حفاظت و
کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی استان به مناطق جنوبی اعزام شده اند تا در شرایط
اضطراری وارد عمل شوند .وی با تاکید بر اینکه موزه باستان شناسی شهر جیرفت در نزدیکی
اوقات شــرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
اذان مغرب
20:02
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
رودخانه هلیل رود قرار دارد ،تصریح کرد :این موزه تا اطالع ثانوی و تا زمان پایداری وضعیت
جوی تعطیل خواهد بود.
کارشناس یونسکو پس از سیالب به شوشتر رفت
کارشــناس فنی سازمان یونسکو به همراه معاون میراث فرهنگی کشور طی سفری سه
روزه به اســتان خوزســتان رفته و در حال بررسی وضعیت میراث جهانی شوشتر پس از
سیالب های اخیر هستند .در پی سیالب های اخیر در استان ،محمدحسن طالبیان معاون
میراث فرهنگی کشور ،فرهاد عزیزی مدیرکل امور پایگاه های میراث جهانی سازمان میراث
فرهنگی،سیدحکمتالهموسویمدیرکلمیراثفرهنگیخوزستانبههمراهمحمدحسین
ارسطوزادهمدیرپایگاهمیراثجهانیسازه هایابیتاریخیشوشتر،پنب هدانهفرماندارشوشتر
و جودانی جیگلی کارشناس اعزامی از سوی سازمان یونسکو برای بررسی وضعیت پایداری
سازه های ابی تاریخی در این شهرستان حضور یافتند.
ایرانی ها نوروز امسال ۱۰درصد کمتر سفر رفتند
علی رغم اینکه سازمان میراث فرهنگی مدعی رشد ۵درصدی سفرهای نوروزی در سال
۹۸بود اما این هفته مدیرکل اقتصاد حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی گفت :در نوروز ۹۸
ایرانی ها نسبت به نوروز سال گذشته ۱۰درصد کمتر مسافرت رفتند که اگرچه هشدارهای
وقوع سیل بی اثر نبود ،اما عامل اصلی تورم بوده است .محسن صادقی گفت :با توجه به اینکه
هزینه سفر را سه ایتم «حمل و نقل»« ،اقامت» و «خوراک و گردش» تشکیل می دهد،
در حوزه اقامت مسافران ۵۰درصد تورم نسبت به نوروز سال گذشته ،در بخش خوراک و
گردش تورم ۱۰۰درصدی و در بخش حمل و نقل اعم از عمومی و شخصی به طور میانگین
۲۰درصد تورم داشته ایم .وی با بیان اینکه افزایش سفرها به معنی وجود رفاه عمومی است،
افزود :کاهش ۱۰درصدی سفرها ،به معنی کاهش سطح رفاه مردم است .هرچند که بخشی
نوتردام در اتش سوخت
مهمترین خبر میراثی جهان درباره اتش سوزی کلیسای نوتردام در پاریس بود .این کلیسای
تاریخی در اتشی که منشا ان مشخص نیست سوخت و اثارش به موزه لوور به صورت موقت
رفت .در جریان سوختن کلیسای نوتردام یک میلیونر پاریسی اعالم کرد حاضر است صد
میلیون یورو برای بازسازی کلیسا کمک کند .هر چند مدتی بعد اعالم شد این میلیونر فرار
مالیاتی دارد .پس از این اخبار در گزارشی نوشت که چطور هیچ یک از میلیونرهای ایرانی
حتی به بهانه فرار از مالیات دست به کار حمایت از میراث فرهنگی ایران نمی شوند؟
میلیونر فرانسوی که صاحب چند برند جهانی است گفته که صد میلیون یورو برای بازسازی
کمک خواهد کرد .هر چند مدتی بعد به نقل از لوموند اعالم شد که این میلیونر فرانسوی ۲
میلیارد یورو فرار مالیاتی دارد.
19:43
04:53
06:24
گنج سخن
من کشته اشکم؛ هر مومنى مرا یاد کند ،اشکش روان شود.
امامحسین(ع)
موج خط و نشان کشیدن برای ترامپ در فضای مجازی شدت گرفته است بچه های روزنامه هم از غافله عقب نمانده اند،
دیروز اینقدر راجع به ترامپ ،جنگ احتمالی و توئیت های افراد سرشناس و غیرسرشناس بحث کردیم که ...
هرچه سعی کردم سر از کار رئیس و برنامه هایش برای انتشار هنرمند و ...سر دربیاورم نشد!
حکایت حال روزمان در روزنامه یه جورایی شبیه حال این روزهای مردم هست که در عین نگرانی ،باید حدس بزنند در
اینده چه اتفاق و تغییری می خواهد انجام شود و امیدوار که شرایط بهتر گردد؛ خالصه خدا اخر عاقبت هممون را ختم
به خیر کند ،تغییر تاکتیک و تعویض اغلب در شرایط اجبار صورت می گیرد در غیراینصورت تیم خوب نیاز به تعویض
تاکتیک و بازیکن ندارد! در اخر الزمه که خدمت بانیان کمپین های نخریدن عرض کنم داداش اون موقع که رگ گردنتان
برای حمایت از ...باد می کرد باید به فکر جیب و سفره خالی مردم بودید ،مردم در نان شبشان ماندند طال ،ارز ،خودرو و
مسکن باشد پیشکش سلبریتی ها ،از ما بهترون و اقازاده ها و اقوام مورد اطمینان مسئولین.
محمدعلی رجبی
پندبزرگان
طرح روز
صحنه
پشت
انکه می تواند ،انجام می دهد،
انکه نمی تواند انتقاد می کند.
حافظانه
حسنت به اتفاق مالحت جهان گرفت
اری به اتفاق جهان می توان گرفت
زین اتش نهفته که در سینه من است
خورشید شعله ایست که در اسمان گرفت
نگاه نو
پشت صحنه
13:03
غروب افتاب
از عوامل کاهش ســفرها را باید سیل و وضعیت جوی نوروز امسال و هشدارهای سازمان
هواشناسی دانست .اما قطعاً بخش مهم تر این اتفاق را مسائل اقتصادی باید برشمرد.
عزم ملی برای
کنترل بحران سیل
خوزستان
موضوع «رحمان »۱۴۰۰تخلف بود نه ممیزی!
از زمانی که خبر اختالف نســخه اکران و نمایش فیلم «رحمان »۱۴۰۰در
خبرگزاری تسنیم منتشر و به دنبال ان فیلم توقیف شد حرف و حدیثهای
فراوانی درباره این اتفاق به وجود امد اما موضوع به حاشیه رفت و مجال برای
فرافکنی ها فراهم شــد .این روزها انگار عادت متخلفان در هر عرصه ای چه
اقتصادی و اجتماعی و چه فرهنگی فرافکنی شده است 24 .فروردین ماه بود
که متوجه شدم نسخه در حال اکران «رحمان »1400با نسخه ای که در حال
اکران است تفاوت دارد و به دنبال ان موضوع را از محمدرضا فرجی مدیرکل
سینمای حرفه ای سازمان سینمایی جویا شدم او هم این موضوع را تایید کرد
و در نهایت شب 24فروردین ماه خبر توقیف فیلم رسانه ای شد .از ان زمان
واکنشــها به این اتفاق اغاز شد و در ابتدا ایراداتی به بخش نظارتی سازمان
سینمایی وارد شد که چرا تا کنون متوجه این اتفاق نشدند و بعد از فروش 22
میلیاردیفیلمتازهیادشانافتادهکهایندونسخهباهممتفاوتند،البتهاخباری
هم منتشر شد که اثبات می کرد نهاد نظارتی سازمان سینمایی از این موضوع
اطالع داشته و پیش از این تذکراتی به تهیه کننده هم داده است.
تفسیرها همچنان ادامه داشت تا اینکه کمیسیون فرهنگی مجلس شورای
اسالمی هم به موضوع ورود کرد و خواستار پاسخگویی وزیر فرهنگ و ارشاد
اسالمی به ان شد .اما با گذشت زمان و با سکوت اخالقی خبرگزاری ها درباره
این موضوع کارگردان فیلم نه تنها ابراز پشیمانی نکرد بلکه با سفسطه موضوع
را به سمت دیگری هدایت کرد .ادعای منوچهر هادی کارگردان فیلم «رحمان
»1400ممیزی و حذف فیلم به دلیل موضوعات اخالقی و ناهنجاری های
درون ان بود اما دلیل اصلی توقیف تخلف در اکران بود .عوامل فیلم با قبول
اصالحاتی که وزارت ارشاد دولت روحانی بر ان وارد دانسته اند اقدام به دریافت
مجوز اکران کرده و باید همان نسخه مورد تایید ،اکران می شده اما در کمال
ناباوری نسخه دیگری اکران کرده اند که این تخلف اشکار است .اما کارگردان به
گونه ای موضوع را تفسیر کرد که انگار توقیف فیلم به دلیل مشکالت اخالقی
ان است و همین دلیل بین برخی سلبریتی های بی اطالع رواج پیدا کرد.
متاسفانه در فضای رســانه ای معاصر انگار حرفی که بیشتر رواج پیدا کند
باورپذیر می شود نه انچه که درست است و مخاطبان انگار انچه را که دوست
دارند باور می کنند نه انچه را که حقیقت دارد .همانهایی که عادت به تحقیق
در مورد موضوعی که درباره اش اظهار نظر می کنند ندارند و برداشتی را که
دوست دارند به گروه هدف خود ارائه می کنند .همین بی اطالعی از موضوع
ادامه پیدا می کند و در نهایت سید جواد هاشمی به یک برنامه تلویزیونی امده و
همین تفسیر را ارائه می کند برنامه ای که معلوم نیست چه ارتباطی بین برخی
عواملش با تهیه کننده رحمان 1400وجود دارد؟
اما از طرف دیگر با گذشت 10روز از این اتفاق علی رغم تصمیم درست برای
توقیف فیلم ،انتظار می رود سازمان سینمایی هم در مقابل این اهمال در نظارت
در زیرمجموعه خودش واکنشی نشان دهد و بخشی از این قصور را به گردن
بگیرد .اما انگار قرار است روی حافظه کوتاه مدت اجتماعی حساب باز کند و
در سایه جشنواره جهانی فیلم فجر از پاسخگویی درباره این موضوع سرباز زند.
اما در سرانجام این قاعده وقتی یک فیلم اکران می شود و بعد از اکران توقیف؛
به جای اینکه شعار نه به توقیف بدهیم به این فکر کنیم که اصال چرا باید یک
فیلم با این مشــخصات اکران شود که در نهایت به اینجای کار برسد .اما در
سرانجام این قاعده وقتی یک فیلم اکران می شود و بعد از اکران توقیف به جای
اینکه شعار نه به توقیف بدهیم به این فکر کنیم که اصال چرا باید یک فیلم با
این مشخصات اکران شود که در نهایت به اینجای کار برسد .اکران محدودی
کهمی توانستدرسینماسهمسینماگرانیباشدکهمی توانندهمدرحوزهطنز
و هم در سینمای اجتماعی حرف تازه ای بزنند و کار به جایی نرسد که دیگر
جشنواره های جهانی هم از این تم خسته کننده سینمای ما استقبل نکنند.
اخبار دیدنی
مراسم پنجشنبه مقدس در کلیسای گریگور مقدس تهران برگزار گردید .در
این مراسم اسقف ارامنه مقریک باریکیان پا های 12کودک را شست.مراسم
عید پاک امروز با حضور اسقف اعظم ارامنه تهران و ارامنه در کلیسای سرکیس
مقدس برگزار شد /ایرنا
پارسا پیروزفروحبیب رضاییدرسومین روزسی وهفتمین جشنوارهجهانیفیلمفجر /تسنیم
دکتر حسین انتظامی در سومین روز از سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر /هنرانالین
جشن میالد امام زمان (عج) در شب نیمه شعبان با حضور منتظران ظهور در مسجد مقدس
جمکرانبرگزارشد/مهر
ایستگاهصلواتیفعاالنفرهنگیمدرسهعلمیهناصریهاصفهانبهمناسبتوالدتامام زمانعلیهالسالم
با برگزاری ویژه برنامه گفتگوی چهره به چهره و اشنایی با معارف مهدوی و اهدای هدیه های فرهنگی،
پذیرایگردشگرانیازکشورهایمختلفبود/مهر
یادمان محمد مطیع هنرمند فقید عصر 30فروردین ماه با حضور مدیرکل هنرهای
نمایشیدرتماشاخانهسنگلجبرگزارشد/هنرانالین