روزنامه هنرمند شماره 1076
روزنامه هنرمند شماره 1076
روزنامه هنرمند شماره 1076
نگاهی به پوشش و لباس های سنتی اقوام ایرانی
صالحی در ایین تکریم و معارفه نمایندگان ولی فقیه در امور حج و زیارت
حج جایگاه مهمی
در توسعه فضای سیاسی جهان دارد
نهادهایدولتیبرایاحیاومعرفی
لباس هایاقوامورودکنند
2
2
دوشنبه 16اردیبهشت ماه 1398سال دوازدهم شماره 1076
8صفـــــحه 2000تومـــان ISSN 2008-0816
instagram.com/honarmandonline
گزارشیازمتنوحاشیهشبیبرایبازیگرانخانهتئاتر
جایزه ویژه جشن
به میکائیل شهرستانی اهدا شد
3
در نشست تحلیلی «چالش نظارت در سینمای ایران»
مطرح شد
حوزه هنری دست به
ممیزی فیلمها نمی زند
4
در جلسه نقد و بررسی برنامه
«عصرجدید»مطرحشد
استعدادیابیوظیفه
رسانهملیاست
حکمریاست«حسینانتظامی»
برسینماصادرشد
4
گیشه 2میلیارددالری
«انتقام جویان:پایانبازی»
4
گزارش «هنرمند» از یادمان هنرمند فقید ،کاوه دیلمی
خواننده موسیقی سنتی؛
5
رسانهملیباعثایجادفاصله
میان مردم و هنر موسیقی شده است
6
صالحی در ایین تکریم و معارفه نمایندگان ولی فقیه در امور حج و زیارت
2
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
فرهنگ و هنر
& ART
CULTURE
خبر
عکسیکهماندگارترینتصویرقرنبیستمشد
عکاســی خبری نقش مهمی را در نمایش انچه که واقعا در دنیا در حال
ت مناطق جنگی و بالیای
رخ دادن است ،بازی می کند .تصاویری از وضعی
طبیعی ،قصد دارند چشــمان ما را به روی حقیقتی بیشــتر از انچه که
لغات می توانند ،باز کنند .در این گزارش داســتان عکس «دختر افغان»
را که توســط استیو مک کری عکاس خبری امریکایی گرفته شده است
را خواهید خواند.
عکس «دختر افغان» در ســال ۱۹۸۴در یــک اردوگاه پناهندگی در مرز
افغانستان و پاکستان گرفته شــده است .این عکس در سال ۱۹۸۵بر روی
جلد مجله نشنال جئوگرافیک قرار گرفت .این دختر با چشمان سبزش به
عنوان نمادی از جنگ داخلی افغانستان در سال های ۱۹۷۹تا ۱۹۸۹و شرایط
نامساعد زندگی پناهندگان در سراسر دنیا شناخته می شود .گفته می شود که
نام سوژه عکاسی «شربت گول زمانی» است و این عکس نیز در ۱۲سالگی
او گرفته شده .همچنین این تصویر عنوان «فراموش نشدنی ترین عکس» را
در قرن بیستم به خود اختصاص داده است .استیو مک کری در سال ۱۹۸۴
از طرف مجله نشنال جئوگرافی برای عکس گرفتن از کمپ های پناهندگی
در خط مرزی افغانستان و پاکستان به ماموریت فرستاده شده بود .او از ۳۰
کمپ تنها در خارج از پشوار و همچنین تعدادی کمپ که سال ها از بنا شدن
انها می گذشت و فقط شکل و فرم یک پناهگاه را داشتند و دارای امکانات پایه
بودند ،بازدید کرده بود.
در یکــی از کمپ ها کــه تعداد ۱۵دختر درس می خواندنــد ،دختری را با
چشم های گیرای سبز دید .مک کری گفته« :من به این دختر جذب شدم.
او با وجود اینکه تنها ۱۲ســاله بود ولی نگاهی مشــتاق و دلربا داشت .این
دختر خیلی خجالتی بود و من با خودم فکر کردم اگر ابتدا از بچه های دیگر
عکاســی کنم او اینکه سوژه عکاسی ام شود را بیشتر دوست خواهد داشت.
حدس می زنم همانگونه که من درباره اش کنجکاو بودم او نیز به نحوی درباره
من کنجکاو بود .چون هرگز از او عکس گرفته نشده بود و شاید حتی تا به حال
از نزدیک دوربین عکاسی هم ندیده بود .این دختر بعد از دقایقی بلند شد و
قصد داشت که بیرون برود .اما برای یک لحظه همه چیز از جمله فضای محیط
و تاثیر چشمانش درخشان شد .در نهایت همین لحظه بود که این عکس را به
یادماندنی ترینعکسقرنبیستمتبدیلکرد».
همان گونه که عکاس ِ عکس «دختر افغان» در جهان شناخته شد ،این
عکس نیز به عنوان چهره ای از سختی شرایط زندگی انسان در خاورمیانه
و نمادی از جنگ طلبی در بدبختی شــناخته شد .پرتره شربت گول در
حجاب قرمز یک تصویر بســیار تاثیرگذار است .این عکس حتی امروز با
گذشت ۳۰سال همچنان متناسب شــرایط جنگ در بعضی نقاط دنیا
است .عکس دختر افغان زجر کودکانی که در کشورهای جنگ زده بزرگ
می شوند را به تصویر می کشد.
در سال ۲۰۰۲مک کری با تلویزیون نشنال جئوگرافیک به پاکستان بازگشت
تا بتواند دختر افغان را پیدا کند .وقتی به کمپی که در انجا از ان دختر عکاسی
کرده بود ،رسیدند متوجه شدند که کمپ تخریب شده است .انها تصویر دختر
را به روســای قبایل و صاحبان کمپ ها نشان دادند .مک کری با کمک یک
روزنامه نگار پاکستانی که از هم قبیله های ساکنان ان کمپ بود ،توانست با
هزاران نفر درباره شــربت گول صحبت کند .سرانجام مردی را دید که برادر
ان دختر را می شــناخت .ان مرد به مک کری گفت که شربت گول در یکی
از خطرناک ترین مناطق افغانستان زندگی می کند .سرانجام عکاس توانست از
طریق برادر ان دختر ،او را ببیند .زمانی که ان زن سی ساله را دید به سرعت
برق چشمان سبزش را تشخیص داد.
از انجا که زنان افغان نباید اسمشان را به غریبه ها بگویند مک کری برای اولین
بار نام او را در ان لحظه شنید .وقتی که شربت گول روبنده خود را برداشت،
عکاس با دیدن تغییرات چهره اش در گذر زمان و به دلیل زندگی سختی که
داشته شوکه شــد .تصویر جدید مک کری از این زن باری دیگر در یکی از
نسخه های مجله نشنال جئوگرافیک به انتشار رسید .همچنین مجله ،سفری
به مکه را برای شربت گول و همسرش تدارک دید.
شرکت جاویدان
اریا
نایم جاوید در صنعت حمل نقل گشت
بابیش از بیست سال تجربه
مجری تورهای گردیش درایران و تورهای خارجی
عضو رسیم ودرجه یک اتحادیه صنف مسافربری تهران
اماده قرارداد با نهادها و اورگانهای دولیت ومدارس
و جهت امور سرویس ایاب ذهاب کارکنان
تلفن۷۷۶۱۴۳۵۲ :
فاکس۷۷۶۵۴۳۵۰ :
دفتر مرکزی۷۷۶۵۴۳۳۴-۶ :
تخفیف ویژه هنرمندان
حج جایگاه مهمیدر توسعه فضای سیاسی جهاندارد
ایین تکریم و معارفه نمایندگان پیشین و جدید ولی فقیه در امور حج و زیارت
و سرپرست حجاج ایرانی با حضور حجت االسالم والمسلمین گلپایگانی رئیس
دفتر مقام معظم رهبری و ســیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی
برگزار شد .سیدعباس صالحی در این ائین با بیان اینکه حج جایگاه مهمی در
توسعه فضای سیاسی جهان دارد ،به برخی ویژگی های شخصیتی و خدمات و
تالش های حجت االسالم و المسلمین قاضی عسکر نماینده پیشین ولی فقیه
در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی در دوران مسئولیتش اشاره کرد.
وی گفت :نقش حجت االسالم والمسلمین قاضی عسکر در بعد معرفت افزایی و
ابعاد معنوی و فرهنگی حج بر کسی پوشیده نیست ،کارهای مختلف ایشان چه
در دوره حضورشــان به عنوان نماینده ولی فقیه و چه در دوره سرپرستی قابل
توجه بوده اســت .وی ادامه داد :از زمان حضور ایشــان در سازمان حج و زیارت
در پژوهشگاه حج و زیارت به عنوان یک مکان تخصصی با صدها منشور معتبر،
کتابخانه تخصصی حج و زیارت ،شبه شناسی و همچنین در حوزه اموزش ها و
توجه به گروه مخاطبان ،شاهد پیشرفت و ابعاد مختلف معرفت افزایی هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی تاکید کرد :در حوزه نقش سیاسی و اجتماعی حج و
ابعاد مهم زیارت در دوره های متوالی حضور اقای قاضی عسکر و همچنین تعامل با
دنیای اسالم و عربستان ،ارتباطات قابل توجهی بوده که به شکل طبیعی و مویرگی
برقرار شده است ،در واقع این شخصیت فرصت های بدیعی را برای ارتباطات ایران
اسالمی با دنیای اسالم فراهم کرد .صالحی یاداور شد :ارتباط با مقامات عربستانی
همراه با حفظ عزت ایرانی در دوره حضور و مسئولیت ایشان به خوبی شکل گرفت
و در فضای توجه به خدمات زائر اعم از رفاهی و زیارتی و همچنین در پیگیری امور
حج و زیارت خدمات قابل توجه داشت .وی افزود :مساله کرامت و عزت زائر حج
یک مساله جدی برای زائران بود و ایشان وقت زیادی برای این موضوع گذاشتند و
به طور کلی دغدغه زائر یک موضوع روزمره برای ایشان به شمار می رفت .بی شک
جایگاه ایشان در تاریخ حج و زیارت به واسطه حضور ایشان ماندگار خواهد شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در ادامه به شرح برخی از ویژگی های شخصیتی
حجت االسالم والمسلمین نواب نماینده جدید ولی فقیه در امور حج و زیارت و
سرپرست حجاج ایرانی پرداخت و گفت :با وجود شناختی که از دیرباز از ایشان
دارم خالءهای موجود در ســازمان حج و زیارت را پر خواهند کرد و گام به گام
همراه با انقالبی که با رویش روبرو بوده اســت در فضای حج و زیارت نیز رویش
بیشتر را پیاده سازی خواهند کرد.
صالحی تصریح کرد :ایشــان جایگاه قابل توجهی در فضای حو زه علمیه دارند،
سرپرستی سازمان حج و زیات نیازمند یک پایگاه معتمد در میان حو زیان است
که ایشان از این جایگاه همچون حجت االسالم والمسلمین قاضی عسکر برخوردا
هستند .وی در پایان گفت :سابقه ای که ایشان در این حوزه دارند در کنار حسن
تعامل و ارتباطات ایشان با فضای تعامالت عمومی و تخصصی قابل توجه است.
گفتنی است در این ایین با حضور حجت االسالم و المسلمین گلپایگانی رئیس
دفتر مقام معظم رهبری ،سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ،تولیت
استان شاه عبدالعظیم الحسینی ،ایت اهلل حسینی بوشهری و جمعی از اساتید
حوزه از مجموعه اثار «حج خونین» رونمایی شــد .یاد اور می شود ،روز گذشته
مقام معظم رهبری در حکمی حجت االسالم سیدعبدالفتاح نواب را به نمایندگی
ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرستی حجاج ایرانی منصوب کردند.
نگاهی به پوشش و لباس های سنتی اقوام ایرانی
نهادهای دولتی برای احیا و معرفی لباس های اقوام ورود کنند
بررسی پوشش اقوام ایرانی متضمن این نکته است که جدا از بافت فرهنگ ملی و
بومی ،عوامل مهم دیگری در شیوه و نوع پوشش به مثابه گونه ای از سبک زندگی
موثر بوده اند و لباس تحت تاثیر این عوامل شرایط و دوره های مختلف دگرگونی
را تجربه کرده است .بررسی هر کدام از این عوامل نیازمند مطالعه چند جانبه
است چرا که هیچ یک از ان ها مفهومی مجرد و مستقل نیستند و با مولفه های
مختلف و متنوع دیگری پیوند دارند .البته مبحث مهم و اساسی در نوع پوشش،
شیوه دوخت ،جنس پارچه ها و تزئینات است که در هر قوم جاذبه های دیدنی
پوشش ها را می بینیم ،زمانی که به پوشش کرمانج ،قزلباش ،لر ،ترک ،گیلک ،بلوچ
و ...نگاه می کنیم تفاوت های گسترده ای را می بینیم .امروزه این نوع پوشش بسیار
کم استفاده می شود و تقریباً فراموش شده اند ،به اعتقاد بسیاری از کارشناسان،
طراحان و متولیان حوزه مد و لباس باید در این زمینه ها ورود پیدا کنند تا این
نوع پوشش در جامعه احیا شود.
ما ُکردیم
قوچان ،قومیت کرد کرمانج ،نام بزرگی از کردها است که به گویش کرمانجی
سخن می گویند .مکان اصلی سکونت این قوم در استان های خراسان رضوی
و خراسان شمالی است .شهرهای قوچان ،شیروان ،بجنورد ،اسفراین ،جناران،
کالت و درگز از مهم ترین شهرهای سکونت کرمانج ها است .گروهی از کرمانج ها
در رودبار ،گیالن ،خلخال ،ارومیه ،خوی ،سلماس ،ماکو و دماوند سکونت دارند
همچنیندرکشورهایترکیه،ترکمنستان،عراقوسوریههمگروهیازکرمانج ها
زندگیمی کنند.دربرخیازمنابعتاریخی،مردمکردتبارمنطقهخراساننوادگان
کردهایی هستند که در زمان شاه عباس از منطقه باختری دریاچه ارومیه برای
نگاه داری از مرزهای ایران به خراسان کوچ کردند و بنا به روایتی دیگر شاه عباس
انان را به خاطر تضعیف سرکشــی خان های کرمانجی و به کار بردن انان در
مقابله با حمالت بی امان ازبکان ،مغول و ترکمن به خراسان بزرگ کوچ کردند.
لباس کرمانج ها رنگ طبیعی است و شلیته یا همان دامن پرچین و جلیقه که از
جنس مخمل که روی ان را سکه دوزی کرده اند ،سربند برای محکم نگه داشتن
روسری استفاده می شود و گراس ،پیراهن چین داری است که بر تن می کنند.
یکی از موارد مهمی که در پوشش لباس کرمانج ها وجود دارد این است که اگر
قطره ای اب بر روی لباس ها بچکد دیگر هیچ زمان نمی توانند از ان استفاده کنند
و ان را بد می دانند .کرمانج ها لباس هایشان را چون از جنس طبیعت است قادر
به شستن ان نیستند بلکه برای از بین رفتن بو لباس را در افتاب و مهتاب پهن
می کنند .انان به حدی بر روی پوشش سنتی شان تعصب دارند که در فصل های
گرم هم ان را بر تن دارند که البته از ان ها سوال پرسیدند که پوشیدن ان در
فصل گرم ،سخت نیست؟ که ان ها در جواب گفتند« :ما ُکردیم» .به حدی انان
سخت پوش هستند و این لباس ها برایشان عزیز است که حتی حاضرند در هر
شرایطی سخت ان را بر تن کنند.
لباس هایابریشمیقزلباش ها
رامیان قِ ِزلباش «استان گلستان» ،مجموعه ای از ایل های شمال فالت ایران بود
که شــاه اسماعیل یکم به یاری انها سلسله صفوی را پس از براندازی سلسله
اق قویونلوها بنیان گذاری کرد .به طور کلــی به ارتش ایران در زمان صفویان،
قزلباشمی گفتند.ترکانقزلباشبرایدفاعازمناطقیازجملهگلستان،سمنان،
مازندران و خراسان که از هجوم ازبکان و ترکمن ها عازم شده بودند به دستور شاه
عباس صفوی ،به این مناطق به اجبار کوچ کردند .یکی از شاخص ترین مشاغل
ان ها تولید ابریشم و منسوجات ابریشمی است .زنان این منطقه از زمان های
بسیار دور لباس های ابریشمی خوشرنگ و دستباف مزین به نوار می پوشیدند.
نوارهای دستباف در قسمت مچ و پایین پیراهن ،لباس انان را که بر دامن های
پرچین بلند می افتاد زینت می دهد.
شلیته هایقشقایی
فیروزاباد،قومیتقشقایی،بیشترقشقایی هاریشه ایترکدارندوتقریباًتمامشان
به گویشی از زبان های ترکی اغوز صحبت می کنند .مرکز اصلی قشقایی ها استان
فارس اســت .اما به دلیل وسعت اراضی و قلمرو در دیگر استان ها از این جمله
کهکیلویه و بویراحمد ،چهار محال و بختیاری ،خوزستان ،اصفهان ،مرکزی و
بوشه سکونت دارند .قشقایی ها در دوره های مختلف به تدریج به این سرزمین
کوچیده و در ان ســاکن شده اند .بسیاری از مورخین عقیده دارند قشقایی ها
از سرزمین های شمال غربی گروه گروه وارد ایران شدند و سرانجام در منطقه
فارس سکونت یافتند .قشقایی ها دام پرور هستند و یکی از بزرگترین جوامع ایلی
ایران به شــمار می روند ان ها همه ساله بین سرزمین های سردسیر (ییالق) و
سرزمین های گرمسیر (قشالق) کوچ می کنند .یکی از شاخصه های پوشش زنان
قشــقایی رنگارنگی و تنوع ان است که معموالً زنان دامن چند الیه (شلیته)،
تونیک یا قیناق و ژاکت کوتاه یا ارخالق می پوشند .زنان طوایف گوناگون قشقایی
معموالً با لباس ،پیشانی بند و رنگ های لباسشان شناخته می شوند.
سوزن دوزی هایزنانسیستان
زابل؛ زابل در قدیم سگستان یا سجستان و نیمروز نامیده می شد .این شهر امروزه
مرکز شهرستان زابل است .زابل یکی از مناطق باستانی ایران به حساب می اید،
که از قدیم محل سکونت اقوام گوناگون بوده است .اثار تاریخی بسیاری در این
منطقه وجود دارد که نشان از تمدن کهن ان دارد .یکی از مهمترین این اثار شهر
ســوخته است که حدود ۵۰۰۰سال قدمت دارد .صنایع دستی این منطقه از
دیرباز شهرت داشته و شامل انواع قالیچه ،گلیم ،حصیر و سوزن دوزی است .مردم
این منطقه لباس سنتی ویژه ای دارند لباس زنان زابل و به طور کل سیستان را
با نوعی سوزن دوزی که به سیاه دوزی مشهور است ،تزئین می کنند و همچنین
لباس های مردانه نیز نوعی سوزن دوزی که به خومک دوزی مشهور است ،انجام
می شود .افغانستان ،قومیت هزاره :هزاره ها از فارسی زبانان و ترک تبار و از مردم
بومی افغانستان هستند که بیشتر در مرکز افغانستان به نام هزارستان زندگی
می کنند .هزاره ها به گویش هزارگی صحبت می کنند اگرچه این گویش دارای
برخی لغات ترکی است اما یکی از زیرشاخه های فارسی دری به حساب می اید.
پوشش سنتی این منطقه با رنگ های شاد و گلدوزی با رنگ طبیعی ،شیشه کاری
و سکه دوزی است.
چنشت،پارچه هایرنگارنگوپولک دار
چنشت یکی از روستاهای بخش مود از شهرستان سربیشه در استان خراسان
جنوبی اســت .روستای چنشت به علت قرار گرفتن در میان ۴رودخانه و نیز
کوهســتانی بودن ان ،دارای باغات و مزارع بسیاری است .اب و هوای معتدل
کوهستانی بوده که از زمستان های سرد و تابستان های خنک برخوردار است.
مردم چنشت به زبان فارسی اما با لهجه محلی صحبت می کنند .شغل اصلی
مردم روستا کشــاورزی و دامداری است .یکی از ویژگی های روستای چنشت
لباس های سنتی ان است که امروزه توسط زنان منطقه پوشیده می شود .این
لباس ها از پارچه های رنگارنگ ،نقش دار و پولک دار دوخته شده و همچنان در
زندگی روزمره و جشن ها از ان استفاده می شود.
برقع هایقشم
جزیره قشم بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس و از جمله جزایر جنوب ایران
اســت ،جزیره دارای ساکنین بومی است که فرهنگ و اداب و رسوم ویژه خود
را دارند .بسیاری از مردمان جزیره به پوشیدن لباس محلی اجدادی خود پایبند
هستند .زنان این منطقه از پارچه های رنگارنگی که از هند و کشورهای عربی
تهیه می شــود ،لباس های زیبا و خاص می دوزند و بر روی بخشی از لباس ها
گالبتون دوزی و پولک دوزی انجام می دهند .یکی از ویژگی های پوشــش این
منطقه اســتفاده از برقع های سیاه رنگ است .در مناطق و محله های مختلف
جزیره اندازه و شکل ان تا حدودی تغییر می کند.
پوششسنتیچاهورز
استان فارس منطقه چاهورز ،یکی از مناطق جنوبی استان فارس است .ساکنان
ان در زمان پیش از اسالم پیرو دین زرتشت بوده اند اما پس از ورود اسالم به ایران
مردم این منطقه مسلمان شدند .یک روایت محلی می گوید که در چاه چاهورز
گاوی بوده که اب را از چاه می کشیده است و به وسیله ان دام ها را اب می دادند،
از همین رو نام این منطقه چاهورز نامیده شده است .در گذشته مردم چاهورز
بیشتر شغلشان دامداری و کشاورزی بوده است و محصول اصلی ان ها خرما بوده
است .لباس سنتی زنان این منطقه بسیار زیبا و پرکار است و از پارچه های اطلس
و رنگارنگ تهیه می شــود .حاشیه این لباس با نوارهای نقره و گالبتون تزئین
می شود .لباس عروس های این منطقه در قدیم بسیار پرکار بوده و با سکه های
قدیمی و انواع زیورها تزئین می شده است .دامن بسیار بزرگ و برای دوخت ان
از چندین متر پارچه استفاده می کردند و دور تا دور ان پنبه دوزی می شده است.
بلوچ هاییکهبهلباسسنتی شانپایبندهستند
سیستان و بلوچستان زاهدان ،قوم بلوچ یکی از اقوام ایرانی تبار ساکن در ایران،
پاکســتان ،افغانستان و ترکمنستان هستند .مردم بلوچ به زبان بلوچی سخن
می گویند که یکی از شــاخه شمال غربی زبان های ایرانی است .بلوچستان به
دو بخش ســرحد و مکران تقسیم شده که شغل بسیاری از بلوچ های منطقه
جنوبیبلوچستانماهیگیریوتجارتدریاییاست.بلوچستانیکیازکم ابترین
مناطق ایران است با این وجود در برخی از مناطق ان کشاورزی و باغداری رواج
دارد .برخی از طوایف بلوچ ها کوچرو هستند و به پرورش دام به ویژه بز و شتر
مشغول اند .بلوچ ها یکی از اقوامی هستند که همچنان به استفاده از لباس سنتی
پایبند هســتند .لباس های زنان بلوچ به دلیل سوزن دوزی های که دارد بسیار
ارزشمند است .عالوه بر سورن دوزی ،صنایع دستی دیگری از جمله حصیربافی و
سفالگری توسط زنان و مردان بلوچ انجام می شود.
شلیته هایابیانه
روستای ابیانه یکی از بلندترین نقاط مسکونی ایران است .همچنین به دلیل
معماری بومی و بناهای تاریخی پرتنوع از روســتاهای مشهور ایران به حساب
می اید .مردم ابیانه به ســبب کوهستانی بودن منطقه و دور بودن محل انها از
مراکز پرجمعیت و راه های ارتباطی قرن ها در انزوا زیسته و در نتیجه بسیاری
از اداب و رســوم قومی و ســنتی از جمله زبان و لهجه قدیمی خود را حفظ
کرده اند .پوشش سنتی روســتای ابیانه همچنان میان مردمانش رواج دارد و
پوشیدن ان یکی از تعصبات انان است .زنان ابیانه از پیراهن ،شلیته ،یل ،سربند
و گیوه استفاده می کنند .شاهسون ها گروهی از عشایر منطقه اذربایجان هستند
که در بخش هایی از شــمال غرب ایران به ویژه اردبیل ،دشت مغان و ارومیه و
همچنین در مناطقی از استان مرکزی قم ،ساوه و شهریار سکونت دارند .شته از
روسری های مخصوص عشایر است ،زنان شاهسون شته را پس از سر انداختن
روسری یا شال بر روی می اندازند و ان را چند دور سر می پیچاندند تا پشت سر
ان را بند کنند .یکی از دالیل این کار به هنگام اسب ســواری و دویدن است تا
روسری از سر انان نیفتد.
لباس هایاصیللُر
لرها یکی از اقوام ایرانی به شمار می روند که در غرب و جنوب غربی ایران زندگی
می کنند.بیشترینپراکندگیمردمانلزمربوطبهاستان هایلرستان،چهارمحال
بختیاری ،خوزستان ،ایالم و ...است در حال حاضر بیشترین جمعیت لرها در
شهر خرم اباد سکونت دارند .لرها یکی جوامع بزرگ عشایری ایران را تشکیل
می دهند که نوع پوشش سنتی و بومی زنان جوان لر معموالً با پارچه های الوان
در رنگ های شاد و متنوع با سربند مخصوص است و زنان مسن تر پارچه هایی
که به رنگ تیره و طرح های ساده تر دارد ،استفاده می کنند .تره پارچه ابریشمی
مخصوصی است که زنان لر به سر می بندند و به لری ان را ساوه می گویند .تره را
در حالت عادی می بندند و برای شرکت در مراسم و جشن و سرور ،نوعی از ان
را به نام گل ونی که رنگین است ،روی تره می بندند.
لباس هایسنتیابریشمیپاشاکی
روستای پاشاکی در شرق استان گیالن ،شش کیلومتری غرب شهرستان سیاهکل
واقع شده است .ساکنان این منطقه به گویش گیلکی صحبت می کنند .پاشاکی
به علت شرایط اقلیمی کانون اصلی فعالیت های شالیکاری است .همچنین پرورش
کرم ابریشم ،حصیربافی ،شالبافی ،زنبیل بافی و بافت پیراهن ابریشمی در این
منطقه رواج داشته است .زنان مسن پاشاکی همچنان از لباس های محلی که با
ابریشمتهیهمی شود،استفادهمی کنند.ارزوضرغامکارشناسیارشدطراحیپارچه
و لباس و مدرس دانشگاه ،درباره رشته های دانشگاهی پارچه و دوخت لباس های
محلی می گوید« :بچه هایی که رشته هنرستان انان طراحی پارچه و دوخت است
هیچ گونه اشنایی با لباس های سنتی ،محلی و بومی نداشتند .که معموالً با ورود
به دانشگاه باز هم منابع غنی درباره لباس محلی وجود ندارد ،همان گونه که من در
دوران دانشجویی در دانشگاه با هیچ منابعی درباره این نوع پوشش محلی و سنتی
اشنا نشدم .مگر اینکه خودمان به شهر یا روستای مربوطه می رفتیم و با کنکاش
و کنجکاوی ،نوع پوشش انان را می شناختیم .در نظام جدید کتاب های تازه تری
منتشر شده که بچه های دوره دوازدهم باید این نوع کتاب را بگذرانند این کتاب با
نام «طراحی لباس های محلی» که اصل کتاب با نام سفارشی دوزی مطرح می شود،
در متن این کتاب بیشتر اقوامی که ما در ایران داریم ،مانند ۳مدل لباس کردها،
۲مدل لباس اذربایجان ،شمال ،فارس و قشقایی به صورت ،طراحی و عکس های
اصلی امده است که نکته خوب ان در تفکیک جنس لباس ها است ،مث ً
ال لباس
قشقایی از چه نوع لباس و پارچه ای است و بچه ها با تیکه های لباس اشنا می شوند،
یدارند».
پارچه ها را رنگ امیزی می کنند و به عنوان ارشیو برای خودشان نگه م
این مدرس دانشگاه ادامه می دهد« :البته دوخت هم دارد اما در تهران دوخت این
نوع پوشش تعریف نشده ،بیشتر در زمینه طراحی با دانش اموختگان کار می کنیم.
ما بیشتر تمایل داشتیم که بنیاد ملی مد و لباس در این زمینه ورود پیدا می کرد و
یداد تا بتوانند از نزدیک با نوع پوشش
لباس های سنتی را در اختیار بچه ها قرار م
اشنا شوند .البته این امر پروژه عظیمی است که باید برنامه ریزی مدون و درستی
برایش انجام شود .امیدواریم که نهادهای دولتی که متولی این امر هستند به این
زمینه ها وارد شوند تا دانش اموختگان این حوزه بهتر و حرفه ای تر با حوزه پوشش
سنتی و محلی اقوام اشنا شوند».
گزارشیازمتنوحاشیهشبیبرایبازیگرانخانهتئاتر
3
جایزهویژهجشنبازیگر
بهمیکائیلشهرستانیاهداشد
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
اخبار
«زندگی در تئاتر» در مرکز تئاتر مولوی روایت می شود
نمایش «زندگی در تئاتر» به نویسندگی دیوید ممت ،ترجمه داریوش
مودبیان و کارگردانی احمد دامیار ،از ۱۶اردیبهشــت در سالن اصلی
مرکز تئاتر مولوی با به صحنه می رود .در این نمایش حنیف سلطانی
سروســتانی و سروش عباســی به ایفای نقش می پردازند .همچنین
پریسا اب تین طراح صحنه ،محسن ذهبی طراح نور ،یگانه سبزواری
دستیار کارگردان ،نازنین برقی برنامه ریز ،پیام زمانی اجرای نور ،مریم
گوهرانی مدیر صحنه ،منا سهیلی مدیر اجرایی ،مرجان عفراوی منشی
صحنه ،اشــکان شهریاری موسیقی و طراح صدا ،هانیه زریابی عکاس،
علیرضا ناصری طراح لوگو و پوستر ،مریم سلطانی گرافیست ،علیرضا
حیران اجرای پوستر ،محسن طهماسبی مدیر تولید ،مجتبی سلطانی
سروستانی جانشین تهیه کننده ،ازاده مالمیر گریم و یلدا وفاپور طراح
تیزر به همگاری می پردازند .عالقه مندان برای دیدن نمایش «زندگی
در تئاتر» که تا اول خرداد ۹۸هر روز –به جز شــنبه ها -در ســاعت
۱۹به صحنه می رود ،می توانند به مرکز تئاتر مولوی دانشگاه تهران به
ادرس خیابان انقالب ،خیابان ۱۶اذر ،جنب باشگاه دانشجویان ،مرکز
تئاتر مولوی مراجعه کنند.
مراسم شب بازیگر انجمن بازیگران خانه تئاتر با معرفی هشت برگزیده و یادی از
چند چهره قدیمی و درگذشته تئاتر در زمان طوالنی سه ساعت برگزار شد .شامگاه
شنبه ۱۴اردیبهشت ماه مراسم شب بازیگر به دبیری و با اجرای بهزاد فراهانی
در سالن اصلی تئاتر شهر با حضور جمعی از هنرمندان تئاتر و نیز خانواده هایشان
برگزار شد .این مراسم که با بیش از ۳۰دقیقه تاخیر حدود ساعت ۱۸:۳۰شروع
شد ،در ابتدا با خواندن بیانیه ای کوتاه توسط دبیر شب بازیگر و از سوی انجمن
بازیگران خانه تئاتر با تاکید بر سپردن امور به خود تئاتری ها همراه شد ،ان هم
در حالی که در روزهای اخیر نحوه داوری شب بازیگر با اعتراض ها و واکنش هایی
روبرو شده بود و حتی ساعتی قبل از شروع مراسم هیات داوران اولیه این رویداد
در بیانیه ای از انچه در پروسه داوری نهایی رخ داده انتقاد و بر اصالح و بازبینی
ائین نامه شب بازیگر تاکید کردند .این اتفاق در پی واکنش های غیررسمی عده ای
از جمله علیرضا ارا و حمید رضا نعیمی بود که با انتشار متنی از روند داوری این
جشن گله کرده بودند .
در نهایت از بین نامزدهای معرفی شــده ،مجید نوروزی برای بازی در نمایش
«امادئوس» ،نسرین درخشان زاده برای بازی در نمایش های «امادئوس» و «خانه
برناردا البا» ،حسین کشفی اصل برای بازی در «شلیک به تئاتر شهر» ،مونا فرجاد
برای بازی در نمایش «پرواز به تاریکی» ،ناصر عاشــوری برای بازی در نمایش
«لیرشاه» و پرستو گلستانی برای نمایش «عکس خانوادگی» برگزیده شدند .
فرزین محدث نیز برای نمایش «استیو جابز» جایزه گرفت و بازیگر ویژه سال ۹۷
هم میکائیل شهرستانی برای بازی در نمایش «اوازه خوان خیابان منهتن» معرفی
شد .کشفی اصل پس از دریافت جایزه خود گفت :من ۱۰سال کارمند تئاتر شهر
بودم و بلیت فروشی می کردم و االن که برگزیده بازیگری هستم بسیار برایم باعث
افتخار است .در این مسیر میکائیل شهرستانی تنها معلم بازیگری من بوده و با
اینکه خودشان نامزد بودند می دانم بابت این جایزه از من ذوق بیشتری دارند .
پرســتو گلستانی هم گفت :این جایزه برای من ویژه است چون متن نمایش از
مرحوم اســتاد محمد است و ایشان در زمان حیاتش دو بار می خواست ان را با
بازی من اجرا کند ولی مجوز نگرفت و االن جایزه ام را به روح وی تقدیم می کنم.
همچنین میکائیل شهرستانی پس از دریافت جایزه ویژه بیان کرد :من این جایزه را
باید بیست و چند سال پیش می گرفتم که ان زمان جایزه من پشت صحنه تاالر
وحدت دزدیده و به فردی دیگر داده شد .ان فرد هم بعدها مدیر مرکز هنرهای
نمایشی شد و خودش از این ماجرا مطلع بود و به من گفت میدانی جایزه تو را به
من دادند؟ که من هم گفتم می دانستم .
او افزود :من عضو هیچ گروه و نهاد و خانه تئاتر هم نیســتم و با احترام به همه
زحماتی که برای اعتالی تئاتر در اینجا کشــیده شده ،تشکر می کنم که جایزه
دزدیده شده مرا پس دادند .
یکی از بخش های ویژه این مراسم بزرگداشت چند تن از پیشکسوتان تئاتری بود
که ابتدا از مهناز شریفی تقدیر شد؛ بازیگری که خیلی اتفاقی در ابادان با ارحام
صدر همکاری و در نمایش او بازی کرد ،اما بعدها از سال ۵۴کار حرفه ای در تئاتر
را تا به امروز ادامه داده است .علی ازادنیا از مشهد که خود را بنیانگذار تئاتر کارگری
در خراســان معرفی کرد دیگر هنرمند قدیمی بود که مورد تقدیر قرار گرفت .
سوسن مقصودلو و رضا بابک هم دیگر بازیگرانی بود که برایشان بزرگداشتی گرفته
و از انها تقدیر شد .کارگردانی این مراسم برعهده محمد رحمانیان بود که بهزاد
فراهانی از نام بردن اسم او و جزئیات برنامه در روزهای گذشته خودداری کرده و
به نوعی انها را سورپرایز اعالم می کرد.
در این شب ،چند قطعه نمایشی توسط بازیگرانی همچون رضا بهبودی ،فهیمه
رحیم نیا ،فرزین محدث و ســانیا ساالری برای ایفای نقش هایی از عبدالحسین
نوشین،لرتاهایراپتیان،محمدعلیجعفری،مهدیفتحی،مهیناسکویی،عصمت
صفوی ،پرویز فنی زاده ،جمشید مشایخی ،رقیه چهره ازاد و خسرو شکیبایی
اجرا شد که به نوعی روایتی از سرنوشت یا برخی مسائل و مشکالتی بود که این
هنرمندان در زمان کار خود با ان روبرو بودند و نیز نگاه و برخوردی که حکومت
و نظمیه با تئاتر داشتند.
پرویز پورحسینی ،ایرج راد ،اتش تقی پور ،جمشید جهان زاده ،محمد متوسالنی،
مونا فرجاد ،جلیل فرجاد ،اسماعیل خلج ،ناصر اقایی ،مرتضی میرمنتظمی و الهام
کردا از جمله هنرمندان حاضر در این مراسم بودند.
از اتفاقات جالب توجه این برنامه قرار دادن برگه هایی با عنوان «خبرنگار» روی
صندلی های یک ردیف از ســالن اصلی تئاتر شهر بود تا جایگاه ویژه خبرنگاران
باشد اما پشت این برگه ها صورت جلسات هیات مدیره خانه تئاتر پرینت شده بود
که مصوبه یکی از این جلسه ها انتخاب رسول صادقی به عنوان دبیر جشن هفته
تئاتر بود .در این مصوبه همچنین قید شــده بود به دلیل عدم پذیرش صادقی،
محمودرضا رحیمی برای این سمت تعیین شده است.
صورت جلسه یکی دیگر از جلسه ها هم به گردهمایی ،گزارش ایرج راد و شهرام
گیل ابادی درباره جلسه با پلیس و نهادهای امنیتی و گزارش وام ها و کمک های
بالعوض صندوق هنرمندان اختصاص داشت.
فهرستبرگزیدگانشانزدهمینجشنبازیگر
بازیگر مرد :مجید نوروزی برای بازی در نمایش «امادئوس»
بازیگر زن :نســرین درخشــان زاده برای بازی در نمایش «خانه برنارد البا» و
«امادئوس» معرفی شد.
دومین برگزیده مرد :حسین کشفی اصل برای بازی در نمایش «شلیک به تئاتر
شهر»
دومین برگزیده بازیگر زن :مونا فرجاد برای نمایش «پرواز در تاریکی» اهدا شد.
سومین برگزیده بازیگر مرد :ناصر عاشوری برای نمایش لیرشاه
سومین برگزیده بازیگر زن :پرستو گلستانی برای نمایش «عکس خانوادگی»
چهارمین برگزیده بازیگر مرد :فرزین محدث برای نمایش «استیو جابز»
جایزه ویژه :میکائیل شهرستانی برای نمایش «اوازه خوان خیابان منهتن»
«کچلکفترباز»
روی صحن ه مرکز تئاتر کانون پرورش فکری
نمایش «کچل کفترباز» تلفیقی از اجرای بازیگران و تکنیک عروسکی
است که نسرین خنجری با نگاهی ازاد به داستان قدیمی اذربایجانی
«کچل کفترباز» ان را نوشــته است و ازاده انصاری کارگردانی ان را
برعهده دارد .داســتان این نمایش درباره ۲موجود جذاب و دوســت
داشــتنی است که از دل قصه ها و افســانه ها بیرون امده و با روایت و
بازی قصه اشنای «کچل کفترباز» به دخترکی غمگین یاد می دهند که
چگونه شادی را جایگزین غم و اندوه کند .در نمایش عروسکی «کچل
کفترباز» فرزین محدث ،مینووش رحیمیان و مهرنوش شــریعتی به
عنوان بازیگر و بازی دهنده عروسک ها ایفای نقش می کنند .در این اثر
هنری عبد اتشــانی به عنوان اهنگساز ،سهیال باجالن طراح و سازنده
عروسک ،اویده سعادت پژوه طراح صحنه و مرضیه ایمان خانی طراح
لباس همکاری دارند .در عین حال ســعید رضوانی طراحی پوســتر و
بروشــور نمایش «کچل کفترباز» را انجام داده و فرزین طاهری تیزر
تبلیغاتی ان را ســاخته است .هم چنین در این نمایش عروسکی مونا
گلپایگانی و رویا الماسی دستیاران کارگردان هستند و روژین ستاری
و روشنک کریمی مسئولیت روابط عمومی و تبلیغات را برعهده دارند.
بر همین اساس مریم اشــوری ،مجید خیاطی ،امیرحسین انصافی و
علی علی شــاه پور نوازندگان و سهیال باجالن ،شایان شریعت و شهریار
شــمس گروه اجرایی صحنه نمایش «کچل کفترباز» هســتند .این
نمایش بازتولید کارگاه عروســکی گروه «تئاتر معاصر» است و از روز
۱۶اردیبهشت هر روز به جز شنبه ها صبح ها ساعت ۱۰ویژه مدارس
و مهدهای کودک و ســاعت ۱۹:۳۰برای عموم در ســالن گلســتان
مرکــز تولید تئاتر و تئاتر عروســکی کانون واقــع در پاک الله تهران
اجرا می شود.
برگزیدگانجشنوارهتئاتردانشگاهیمعرفیشدند
معرفی «دریم لند» به عنوان بهترین نمایش جشنواره بیست و دوم
ائین اختتامیه بیســت و دومین جشــنواره بین المللی تئاتر
دانشگاهیشنبه ۱۴اردیبهشتماهباحضورمحمدهادیعسکری
مدیرکل فرهنگی اجتماعــی وزارت علوم ،امین مختاری دبیر
جشنواره و گروه های شرکت کننده در تاالر وحدت برگزار شد.
در ابتدای این مراسم که اجرای ان برعهده کیوان ساکتاف بود،
امین مختاری طی سخنانی گفت :جشنواره را با سختی هایی با
حضــور ۱۵مدیر و تیمی ۱۲۰نفره برگزار کردیم .خانم ابتکار
معاون رییس جمهور نیز به یاری ما شتافتند تا یکی از برگزیدگان
را به خارج از کشور بفرستند .سال گذشته تالش بسیاری شد
تــا کارها اجرای عموم بگیرند ما هم تالش مان را خواهیم کرد
تا برای گروه ها تهیه کننده گرفته و کارهاشان به اجرا برسد .در
این مراسم همچنین نماینده شرکت مهرسان که حامی مالی
جشنواره بود ،درباره حمایت این موسسه از نمایش های حاضر
درجشنوارهتئاتردانشگاهیتوضیحاتیارائهداد.پخشنماهنگی
درباره مسعود دلخواه بازیگر ،کارگردان و مدرس دانشگاه بخش
بعدی مراسم بود و در ادامه از این هنرمند با حضور مهدی مشهور
و شهرام زرگر تجلیل به عمل امد .دلخواه در این مراسم گفت:
امسال وارد چهل و سومین سال کاری ام در تئاتر می شوم که ۲۰
ســال ان را در خارج و ۲۳سال را در ایران بودم و امیدوارم که
باز هم در ایران بمانم .از استادم رکن الدین خسروی یاد گرفته ام
که همیشه با قرار دادن حرفه ای ها در کنار جوانان تبادل تجربه
را در تئاتر ایجاد کنم .در بخش بعدی مراسم هوتن شکیبا روی
سن و امد و در ابتدا با صدای کاراکتر دیبی که در کاله قرمزی
عهده دار ایفای نقش ان بود ،شــوخی هایی را مطرح کرد .او از
کامران ســپهران برای کمک هایی که به او در کارش کرده نیز
تشکر کرد و برای تقدیر از او دعوت کرد تا روی سن حاضر شود.
کامران سپهران استاد دانشگاه نیز پس از دریافت تندیس خود
از شکیبا در سخنانی از جشنواره تئاتر دانشگاهی به خاطر این
تجلیل تشکر کرد .در ادامه نماهنگی که توسط جشنواره برای
کامران سپهران ساخته شده بود پخش شد.
اصغر نوری در ادامه این مراسم روی صحنه حاضر شد و عنوان
کرد :خوشحالم که در بهترین جشنواره ممکن هستم و همیشه
فکر می کنم که تنها جشنواره خوب مان جشنواره دانشگاهی بوده
و بقیه جشنواره ها حاشیه است .امیدوارم دانشجویان حاضر در
اینجا در همین متن بمانند و درگیر ان حاشیه نشوند .او همچنین
اضافه کرد :قرار است در هر جشنواره دانشگاهی یک بخشی به
نام ترجمه وجود داشته باشد که هر سال ترجمه یک حوزه مثل
نمایشــنامه و یا متون ادبی خواهد بود .با افتخار اعالم می کنم
که از امســال این بخش را داریم و بخش ترجمه نمایشنامه به
نام محمدرضا خاکی مزین می شــود .در پایان نیز برگزیدگان
بیست ودومینجشنوارهتئاتردانشگاهیبهشرحزیرمعرفیشدند:
عکس
تندیس جشنواره :کیارش مسیبی برای عکاسی نمایش ائورا
قدردانی :پریسا عباس زاده برای عکاسی نمایش ویستک و پریناز
صفویهبرایعکاسینمایش
پوستر
تندیس جشنواره :مریم برادران برای طراحی پوستر نمایش
«مشق شب»
تیزر
تندیس جشنواره :محمدرضا نوحی برای نمایش «دریم لند»
پژوهش (جایزه دکتر فرهاد ناظرزاده کرمانی)
قدردانی :نوید قویدل برای پژوهش «خودایینی تئاتر همچون
مقاومت» و احد خالقی برای پژوهش «مفهوم جابجایی قدرت
در نمایشنامه های شکسپیر :مطالعه موردی شاه لیر ،ژولیوس
سزار و مکبث»
ترجمهنمایشنامه
تندیس جشنواره :صدرا صباحی برای نمایشنامه «داستان
خانواده»اثربیالناسربیالنویچ
قدردانی:مهسا شیدانی برای نمایشنامه «پسر گمشده» اثر جان
پاتریکشنلی
نمایشنامه نویسی(جایزهاستاداکبررادی)
تندیس جشنواره :امیر حمزه حیدری برای نمایش «مسئله ی
تحمل ناپذیروجود»
قدردانی :سپیده قربانی برای نمایش «تخت طاووس» و علی
کرسی زر و امیر ابراهیم زاده برای نمایش «فرایند»
در بخش جشنواره جشنواره ها هیئت داوران هیچ برگزیده ای را
معرفینکردند.
تجربه هایاجرا
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار به گروه نمایش 22به نویسندگی
وکارگردانی نیلوفر نقیب ساداتی و این کار معرفی شد به جشنواره
بین المللیتئاترفجر
طراحی صدا و موسیقی
تندیس جشنواره :محمدحسین مجد طاهری برای نمایش
«ائورا»
مسابق هصحنه،طراحینور
تندیس جشنواره :پدرام رضوانی برای نمایش «جان کاه»
طراحیلباس
تندیس جشنواره :شادی ضیایی برای نمایش «مرفی»
قدردانی :سعیده خان بابایی برای نمایش «دریم لند»
طراحیصحنه
تندیس جشنواره :پوریا اخوان برای نمایش «است»
قدردانی:محمدرضامحمودیبراینمایش«پینوکیو»
متن
تندیس جشــنواره و جایزه اول متن :پرنیا شمس و امیر
ابراهیم زادهبراینمایشنامه«است»
قدردانــی و جایزه دوم متن :صبا نجاتی برای نمایشــنامه
«دریم لند»
قدردانی و جایزه سوم متن :سیاوش حیدری برای نمایشنامه
«وحشی»
در بخش دیگری از این مراســم نوید محمدزاده گفت :به عنوان
بازیگر از دیشب حالم بد است .چراکه ۴بازیگر دیشب به تنهایی
در مقابل ما ۵داور ایستادند و بدون هیچ تماشاگری بازی کردند
که از این بابت حالم بد است و از شما می خواهم در هنگام اعالم
برگزیدگان ایســتاده انها را تشــویق کنید .من در ۵دوره این
جشنواره شرکت کرده ام و در دو دوره تندیس گرفته ام و از خیلی
از کسانی که جشنواره را نقد می کنند ،تئاتری ترم.
در ادامه محمدزاده به معرفی بازیگران برگزیده زن و مرد پرداخت.
بازیگریزن
تندیس جشنواره و جایزه اول بازیگری زن :شبنم دادخواه
برای نمایش «ائورا»
قدردانی و جایزه دوم بازیگری زن :یاســمن رسولی برای
نمایش«است»
قدردانی و جایزه سوم بازیگری زن :مهشید کاظمی برای
نمایش «ناگهان «هذا حبیب اهلل مات فی حب اهلل هذا قتیل اهلل
ماتبسیف اهلل»»
بازیگریمرد
تندیسجشنوارهوجایزهاولبازیگریمرد :مصطفی امیری
براینمایش«دریم لند»
قدردانی و جایزه دوم بازیگری مرد :بردیا مشــهودی برای
نمایش«وحشی»
قدردانی و جایزه سوم بازیگری مرد :سپهر طهرانچی برای
نمایش«فرانکنشتاین»
کارگردانی
تندیس جشنواره و جایزه اول کارگردانی :مرتضی جلیلی
دوست برای نمایش «دریم لند»
قدردانی و جایزه دوم کارگردانی :پرنیا شمس برای نمایش
«است»
قدردانی و جایزه سوم کارگردانی :امیر ساعتچی و حسین
عباس پور برای نمایش «وحشی»
جایزه هیئت داوران برای استفاده خالقه از تئاتر مستند
تندیسجشنواره :سیاوش حیدری برای نمایش «تئوریسین»
حیدری که اجرای نمایش اش با حاشیه هایی همراه بود و بدون
تماشاگر اجرا شد بعد از دریافت تندیس خود عنوان کرد :من از
ی که با بی احترامی و توهین جلو ورودشان به
مخاطبان محترم
سالن گرفته شد عذرخواهی می کنم .من از همه عوامل نمایشم
که با بی احترامی از سالن بیرونشان کردند عذر می خواهم .من از
همه کسانی که با بی انصافی پیکان نقدشان را به سوی ما گرفتند
به جای اینکه مسببان این اتفاق را مورد نقد قرار دهند ،تشکر
می کنم و شرمنده بازیگران و عواملی هستم که در ملتهب ترین و
متشنج ترین وضعیت و با وجودی که موبایل هایشان ضبط شده
بود به صحنه رفتند .این جایزه برای من ارزشمند و به دلیل احترام
به نظر داوران قبولش می کنم.
یکی دیگر از عوامل این نمایش نیز با بیان اینکه دیشب اجازه ندادند
حمیدپوراذری وارد سالن شود ،از او و دیگر تماشگران عذرخواهی
کــرد .در پایان مســعود دلخواه ۵نمایش «دریم لند»« ،اســت»،
«وحشی»« ،مشق شب» و «پینوکیو» را برای اجرای عمومی معرفی
ونمایش«دریملند»رابهعنوانبهتریننمایشجشنوارهمعرفیکرد.
همچنین حامی مالی جشنواره مبلغ یک میلیون ریال به برگزیدگان
اهدا کرد .در این مراســم هنرمندانی چون فرهاد ناظرزاده کرمانی،
محمد حسین ناصربخت ،شهرام زرگر ،محمدرضا خاکی ،مسعود
دلخواه ،مرتضی میرمنتظمی ،جابر رمضانی و ...حضور داشتند.
4
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
سینما
CINEMA
اخبار
حکم ریاست «حسین انتظامی» بر سینما
صادر شد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در حکمی حسین انتظامی را که پیش
از این سرپرستی سازمان سینمایی ،سمعی و بصری را عهده دار بود
بــه عنوان معاون وزیر و رئیس این ســازمان منصوب کرد .در حکم
ســیدعباس صالحی خطاب به حسین انتظامی امده است« :نظر به
تعهد ،سابقه و توانایی مدیریتی ارزشمند جناب عالی به موجب این
حکم به ســمت معاون وزیر و رئیس ســازمان سینمایی ،سمعی و
بصری منصوب می شوید.
انتظــار می رود با بهره گیــری از تمامــی ظرفیت های موجود،
در رشــد و اعتالی کیفی ســینمای کشــور و توجه به تولیدات
متناســب با سبک زندگی ایرانی اسالمی ،صیانت از حریم اخالق
و هنجارهای ملی ،شــکوفایی اقتصاد سینما و حضور فعال تر در
بازارهای جهانی شکوفا باشید .توفیق جنابعالی را از درگاه خداوند
متعال مســالت دارم ».انتظامی به زودی در یک نشســت خبری
سیاســت ها و برنامه های خود در سازمان ســینمایی ،سمعی و
بصری را اعالم خواهد کرد.
فیلم های جدید در راه اکران هستند
ســخنگوی شورای صنفی نمایش از مشخص شدن سمت های اعضا
در این شورا و همچنین اکران فیلم های ماه مبارک رمضان خبر داد.
غالمرضا فرجی سخنگوی شورا که ( ۱۵اردیبهشت ماه) برگزار شد،
بیان کرد :در این جلســه به اتفاق ارا ،محسن امیریوسفی به عنوان
رئیس شورای صنفی نمایش ،ســید محمود رضوی به عنوان نایب
رئیس و غالمرضا فرجی به عنوان ســخنگوی شورای صنفی انتخاب
شدند .او در ادامه درباره قراردادهای برخی سرگروه های سینماهایی
در ایام ماه رمضان که از هفته پیش باقی مانده بود ،بیان کرد :با سر
گروهی سینما ازادی بعد از فیلم «زندانی ها» قرارداد فیلم «تولدت
مبارک» ســمیه زارعی نژاد ثبت شــد و این اثر از چهارشــنبه (۱۸
اردیبهشــت ماه) اکران خواهد شد .همچنین در این سرگروهی فیلم
سینمایی «ما همه با هم هستیم» به کارگردانی کمال تبریزی برای
عید فطر اکران اش را اغاز خواهد کرد.
ســخنگوی شــورای صنفی نمایش ادامه داد :در سرگروهی سینما
اســتارا بعد از فیلم «متری شــیش و نیم» سعید روستایی قرار داد
فیلــم «خانه دیگری» بهنوش صادقی ثبت شــد و ایــن اثر نیز از
چهارشــنبه ( ۱۸اردیبهشــت ماه) نمایش خود را اغاز خواهد کرد و
پس از ان فیلم «سرخ پوست» نیما جاویدی روی پرده خواهد رفت.
فرجی در پایان گفت :بعد از فیلــم «غالمرضا تختی» بهرام توکلی
نیز قرارداد فیلم «وکیل مدافع» سلما بابایی در سرگروهی استقالل
ثبت شــد و این اثر نیز از چهارشــنبه ( ۱۸اردیبهشت) روی پرده
خواهد رفت و بعد از این اثر ،قرارداد فیلم «شبی که ماه کامل شد»
نرگس ابیار برای اکران از عید فطر ثبت شد .با سرگروهی سینمایی
بــاغ کتاب نیز قرارداد فیلم «ســامورایی در برلیــن» به کارگردانی
مهدی نادری ،ثبت و این اثر نیز از چهارشــنبه ( ۱۸اردیبهشت ماه)
نمایش خود را اغاز خواهد کرد.
اغاز اکران دانشگاهی «حافظ و گوته»
فیلم مستند «حافظ و گوته» به کارگردانی فرشاد فرشته حکمت که
در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه شده ،روز سه شنبه
17اردیبهشــت اکران های دانشگاهی خود را با یک نمایش در تاالر
شــهید اوینی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران اغاز می کند.
فرشاد فرشــته حکمت از اغاز اکران های دانشگاهی مستند «حافظ
و گوته» خبر داد و گفت :این مســتند روز سه شنبه ۱۷اردیبهشت،
از ســاعت ۱۶تا ۱۹در تاالر شــهید اوینی پردیس هنرهای زیبای
دانشگاه تهران نمایش داده می شود و اکران های بعدی این فیلم در
دانشگاه های مختلف خواهد بود که متعاقباً اعالم می شود.
وی افزود :روز نمایش «حافظ و گوته» در دانشگاه تهران ،دکتر ناصر
اقایی و دکتر احمد الستی هم حضور خواهند داشت و پس از نمایش
فیلم جلسه نقد و بررســی ان برگزار می شود .فرشته حکمت درباره
نسخه ای که قرار است در این دانشگاه ها نمایش داده شود ،توضیح
داد :نسخه ای که نمایش داده می شود همان نسخه نمایش داده شده
«حافظ و گوته» در جشــنواره سینماحقیقت خواهد بود؛ البته باید
تغییراتی روی فیلم صورت گیرد که من در حال بررسی ان ها هستم
و مسلماً این تغییرات در اینده انجام خواهد شد« .حافظ و گوته» به
بررســی بخش هایی از زندگینامه شمس الدین حافظ شیرازی شاعر
بزرگ ایرانی و یوهان ولفگانگ فون گوته شــاعر و درام نویس نامدار
المانــی می پردازد .در این فیلم همچنین تاثیر ادبی حافظ بر برخی
اثــار گوته به ویژه دیوان شــرقی -غربــی و الهام پذیری از فرهنگ
ایرانی و شرقی در اثار این نویسنده بزرگ جهانی مورد بررسی قرار
گرفته است.
«درساژ» برگزیده ی جشنواره ی شرقی ژنو
فیلم «درســاژ» به کارگردانــی پویا بادکوبــه در ادامه حضورهای
بین المللــی خــود ،با شــرکت در بخــش رقابتی فیلم هــای بلند
چهاردهمین جشــنواره فیلم های شــرقی ژنو ،برنده جایزه طالیی
بهترین فیلم سینمایی شد.
درســاژ» به تهیه کنندگی روح اهلل برادری و سمیرا برادری پیش از
این در جشنواره های متعدد جهانی حضور داشته و جوایزی از جمله
جایزه ویژه هیات داوران برلین و سیمرغ بهترین فیلم اول جشنواره
جهانی فجر را دریافت کرده است .در این فیلم سینمایی علی مصفا،
شــبنم مقدمی ،هوشــنگ توکلی ،علیرضا ثانی فر،علیرضا اقاخانی
،ســیامک ادیب ،جالل فاطمی ،لویی سیفی ،یســنا میرطهماسب
،باسط رضایی ،به افرید غفاریان ،شایان فصیح زاده ،رامبد مطلبی و با
معرفی نگار مقدم به ایفای نقش می پردازند .پخش بین المللی فیلم
درساژ را نسرین میرشب برعهده داشته است.
در نشست تحلیلی «چالش نظارت در سینمای ایران» مطرح شد
حوزه هنری دست بهممیزی فیلمها نمیزند
هنرمند :نشســت تحلیلی «چالش نظارت در سینمای ایران» با حضور
محمدعلی حسین نژاد عضو شورای پروانه نمایش و عضو شورای علمی
مدرسه ملی ســینمای ایران ،امیر حسین شریفی تهیه کننده سینما و
تلویزیون و عضو هیات مدیره انجمن تهیه کنندگان مســتقل سینمای
ایــران ،محمد تقی فهیم منتقد و تحلیل گر حــوزه فرهنگ ،علی قائم
مقامی تهیه کننده و عضو هیات مدیره خانه سینما ،رضا اورنگ نویسنده
و کارشــناس سینما ،سیدمحمد حسینی نویســنده و مدیر مرکز تولید
متن حوزه هنری و یزدان عشیری مدیر روابط عمومی و محافل سازمان
سینمایی حوزه هنری برگزار شد.
بیماری و فرسودگی ساختارهای نظارتی
در ابتدا یزدان عشیری ،ضمن اشاره به اهمیت موضوع نظارت بر فیلم ها
و حواشــی که بر اثر نبود اقتدار و مکانیسم مشخص هر از گاهی ،در این
زمینه پیش می اید ،گفت :نظارت بر فیلم های ســینمایی همیشه دچار
چالش و مناقشه بوده است .در دولت های مختلف فیلم هایی داشته ایم که
با وجود پروانه ساخت و حتی پروانه نمایش با بن بست هایی روبرو شدند.
اکنون ،این سوال مطرح می شود که ایا ما قانون مدونی برای رسیدگی به
محتوا و مضمون فیلم ها نداریم؟ در شرایطی که ائین نامه فیلم و نمایش
در دهه اول انقالب اســامی تصویب و بعدها در دوره اصالحات بازنگری
شــده است ،این شائبه به وجود می اید که ایا امروز این ائین نامه نیاز به
بازنگری ،تغییر و تحول و پاالیش دارد و یا اعمال ســلیقه برخی مدیران
فرهنگــی منجر به رفتاری فرا قانونی و یا به تعبیری دیگر ،رفتاری «فرو
قانونی» در سینما و تداخل در چرخه اکران فیلم ها شده است؟
جهانی بودن موضوع نظارت
رضا اورنگ منتقد ســینما با اشــاره به اهمیت نظارت بر فیلم ها گفت:
بحث نظارت در همه دنیا اهمیت دارد و اشــتباه بزرگی است که بگوییم
کشوری از این قضیه مستثنی بوده و نظارتی در این حیطه ندارد اما تفاوت
عمده ای در نظارت بر سینمای ایران و دیگر کشورها وجود دارد که ان هم
در مشــخص بودن ائین نامه ها و تعیین کردن خط قرمزهای موجود در
سینمای کشورهای دیگر است و فیلمسازان را نسبت به رعایت ان اگاه
کرده اند .وی افزود :سینمای ایران به یک قانون مصوب مجلس نیاز دارد
تا با تغییر مدیریت ها عوض نشده و هرگونه دخل و تصرف در ان تنها در
صحن مجلس امکان پذیر باشد .محمدتقی فهیم منتقد و تحلیل سینما
بر دردســرهای نبود نظارت در ســینما تاکید کرد و اظهار داشت :بحث
نظارت در کشــور ما واقعاً جدی است و هزینه های زیادی را برای هنر و
سینما تراشیده و بارها ،دردسرساز شده است .تفاوت بین نظارت و سانسور
بسیار مخدوش است .من معتقد هستم قانون و ائین نامه وجود دارد اما
به روز نشده است .بنابراین ،بحث مهم تر وجود ادم هایی است که قانون را
نمی شناسند و فرق بین نظارت و سانسور را نمی دانند .درک ما از قانون
مهم تر از خود قانون است.
با تنبیه خاطیان ،از حیثیت سینما دفاع کنید
امیرحســین شــریفی تهیه کننده ســینما و تلویزیون گفت :بنده به
عنوان تهیه کننده فیلم ،ســه دهه ای می شود که با نظارت بر فیلم ها
درگیر هستیم .در شــرایطی که این نظارت ها کام ً
ال سلیقه ای اعمال
می شــود و با تغییر مدیران نیز تغییر می کند .ما تهیه کننده ها هیچ
وقت نمی توانیم درست و غلط را تشخیص دهیم .برای نمونه می توانم
به فیلم هایی اشــاره کنم که مجوز نمایــش دارند اما حوزه هنری در
اکران ان مشارکتی نمی کند که البته من حق می دهم چرا که بعضی
فیلم ها واقعاً ،دارای ابتذال هستند .در بحث نظارت ،سانسور و نظارت
باهم عجین شــده و در کاربرد تقریباً یکی شــده اند .وی در خصوص
اکران و توقیف فیلم «رحمان »۱۴۰۰افزود :اکران نسخه اصالح شده
این فیلم در سینماهای حوزه هنری و پخش نسخه اصلی ان در دیگر
ســینماها تجربه بدی در حوزه نظارت ها بوده و تهیه کننده متخلف
باید تنبیه شــود .در واقع ،حیثیت ســینمای ما را خدشه دار کرده و
به واکنش رســانه های خارجی هم رســیده است .شریفی یاداور شد:
نظارت بر ســینما باید بر اساس قانون باشد همانگونه که خط قرمزها
در صدا و ســیمای جمهوری اسالمی ایران مشخص شده و سالهاست
با تغییر مدیران تغییری در قوانین برنامه سازی ایجاد نمی شود .اما در
سینما تکلیف مشخص نیســت و متاسفانه با ورود گروه های مافیایی
به سینما حتی قدرت اکران فیلم ها هم در دست این افراد قرار گرفته
و در مــورد نمایش فیلم ها ســلیقه ای تصمیم گیری می شــود و این
حیثیت ســینما را نشانه گرفته است .فیلم «رحمان »۱۴۰۰اگر مال
بنده بود قطعاً در مرحله ســاخت با ممانعت روبرو شــده بود .من به
عنوان یک تهیه کننده هر نســخه ای از فیلــم را که تحویل می دهم
کــد دریافت می کنم و نمی دانم چگونه امکان دارد نســخه های فیلم
«رحمان »۱۴۰۰در سینماها باهم متفاوت باشند.
با مجوز ندادن ما مشکلی حل نمی شود
محمدعلی حسین نژاد عضو شورای پروانه نمایش ،در پاسخ به سوال ایا
در نظارت بر فیلم ها قانونی وجود دارد یا خیر؟ گفت :پاسخ به این سوال
به بحث کلی تری از سطوح جامعه بر می گردد ،تا بتوان میزان تاثیرگذاری
قانون را بررسی کرد .در واقع فرهنگ ،رفتارها و تعامالت عمومی بیش از
اینکه متکی به قانون باشند به عرف و نرم ها بستگی دارند .در کشوری که
قانون باشد ،تا زمانی که نرم ها و هنجارهای اجتماعی اصالح نشود کاری
پیش نمی رود و قانون تاثیری نخواهد داشت .فرض کنیم در سینما قانون
را عوض کردند ایا همه چیز درســت می شــود؟ یا در تلویزیون که مث ً
ال
قانون مدون داریم ایا همه چیز درست است؟ ایا ما دیگر خروجی مبتذل
نخواهیم داشت؟ بر اساس مطالعات انجام شده ،بی خاصیت ترین صدا و
سیمای دولتی در دنیا ،صدا و سیمای ایران است .حسین نژاد ادامه داد:
تا زمانی که ابتذال بر سینما غالب است ما مجبور به دادن مجوز هستیم
در مراسمی در قونیه اهدا شد؛
تندیس بهترین کارگردان
جشنواره فیلم قونیه برای مجید مجیدی
جشنواره جهانی فیلم قونیه در مراسمی که در مرکز
فرهنگی موالنا در قونیه برگزار شد تندیس «بهترین
کارگردان» این جشــنواره را به مجید مجیدی اهدا
کرد .در دومین جشنواره جهانی فیلم قونیه دو فیلم
از مجید مجیدی کارگردان شاخص سینمای ایران
نمایش داده شد .در این مراسم عبدالستار یارار دبیر
جشنواره جهانی قونیه در سخنانی با تقدیر از نقش
مجید مجیدی در ساخت اثار سینمایی شاخص با
پیام های انســانی و اخالقی ،سینمای نوین ایران را
پیام اور معنویت دانست .امسال دبیرخانه جشنواره
جهانی فیلم قونیه ،مجید مجیدی را با فیلم های «بید
مجنون» و «بچه های اسمان» به این رویداد سینمایی
دعوت کرده اســت .فیلم های «بچه های اســمان»
و «بیــد مجنون» با حضور این کارگردان به نمایش
درامد و مورد استقبال تماشاگران قرار گرفت .در مدت
حضور مجیدی در قونیه چند نشست دانشگاهی و
رسانه ای نیز برگزار می شود .مجید مجیدی را با فیلم
«بچه های اسمان» می شناسند .او به خاطر این فیلم
تحسین برانگیز به عنوان نخستین کارگردان ایرانی در
فهرست پنج فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار ۱۹۹۸
قرار گرفت .مجید مجیدی تنها کارگردان ایرانی است
که امسال جایزه ویژه جشنواره جهانی فیلم قونیه را
دریافت کرد .این جایزه برای قدردانی از کارگردان هایی
است که به ریشه ها و باورهایی معنوی و دینی خود
وفادار مانده اند .جشنواره فیلم قونیه در روزهای یازدهم
تا شانزدهم اردیبهشت ،به مناسبت ورود خانواده موالنا
به شــهر قونیه ،برگزار می شود .در جشنواره جهانی
عرفانی فیلم قونیه فیلم هایی که درون مایه معنوی و
عرفانیدارند،پذیرفتهمی شوند.کارگردانانبرجسته ای
از ترکیه ،فیلم ها و کارگردان هایی را برمی گزینند.
چرا که در شرایط رخنه و سیطره ابتذال بر فیلم ها ،دادن و یا ندادن مجوز
و پروانه راه حل مناسبی برای رفع ان نیست و یا باید سیستم اصالح شود
یا سیستم دیگری را در این راستا ،رشد دهیم .وقتی سیستم بیمار است
گیر دادن به امثال فیلم «رحمان »۱۴۰۰فایده ای ندارد و این چرخه تمام
نشدنی است.
قانون صریح داریم ،ابالغ صحیح نداشتیم
سیدمحمد حسینی نویسنده و منتقد سینما ،در خصوص وجود قوانین
مربوط به نظارت بر فیلم ها گفت :در ابان ماه ۶۱ائین نامه ای ۱۷بندی در
خصوص پخش اثار سینمایی در جلسه هیئت دولت تدوین شد و بسیار
دقیق و شفاف خط قرمزهای مربوط به این حوزه را مطرح کرده است و
اتفاقاً ،اگر رفتار حوزه هنری هم نگاه کنیم تاکنون منطبق با همین قانون
پیش رفته است .بنابراین بنده ،معتقدم ما قانون داریم اما بیشتر در فضای
نااگاهی به سر می بریم چرا که از جانب قانون گذار ابالغی به فیلمسازان
صورت نگرفته اســت در حالی که ابالغ قانون از جانب مجریان ،کمترین
کاری است که باید نسبت به ان مبادرت شود .در مقایسه با سایر کشورها،
انچه که در سینمای امریکا اتفاق می افتد نظارت شفاف بر اثار است اما
سینمای ما چند خدایی شده و مدیریت یکسان و عمیقی ندارد.
وزارت ارشاد پای مجوزهایش بایستد
علی قائم مقامی تهیه کننده ســینما یاداور شد :وزارت فرهنگ و ارشاد
اســامی موظف به رعایت ائین نامه مصوب سال ۶۱است و زمانی که
فیلمی مهر تایید کسب می کند ،وزارت ارشاد باید پای ان مجوز بایستد
وگرنه سنگ رو سنگ بند نمی شود .این تهیه کننده سینما با طرح سوالی
دربــاره نظارت مجدد حوزه هنری برفیلم ها عنوان کرد :وقتی دســتگاه
نظارتی و شــورای پروانه نمایش وجــود دارد دیگر موضوعیتی ندارد که
ارگانی همانند حوزه هنری یا شهرداری با نظارت مجدد تصمیم به اصالح
و ممیــزی جدید فیلم بگیرد .مجوز فیلم دارای پروانه نمایش را فقط
وزارت ارشــاد یا دادگاه می تواند لغو کند و مرجع دیگری حق این کار
را ندارد .حســین نژاد عضو شــورای پروانه نمایش ،در پاسخ به سوال
قائــم مقامی متذکر شــد :حوزه هنری به عنوان ســینمادار این حق
را دارد کــه فیلمــی را انتخاب کند یا نکند .عشــیری هم در توضیح
پرســش این تهیه کننده ســینما گفت :حوزه هنری هیچگاه دست
به ممیزی فیلمی نمی زند و اگر فیلمی هم اســتانداردهای مربوط به
اخالق و صیانت از حقــوق و حریم خانواده را رعایت نکرد در صورت
امکان اصالح ،پیشــنهادات مان را به صاحب اثر منتقل می کنیم .وی
در خصوص حواشــی مربوط به پخش نسخه اصالح شده فیلم «رحمان
»۱۴۰۰در سینماهای حوزه هنری خاطر نشان کرد :حوزه هنری به مجوز
ارشــاد احترام می گذارد و ای کاش ،ارشــاد هم به ارا نهادهای متعامل،
همفکری و نگاه گروه های مرجع احترام بگذارد و در مســیر نوســانات
سیاسی رفتاری فرا قانونی یا فرو قانونی پیش نگیرد.
گیشه ۲میلیارد دالری
«انتقام جویان :پایان بازی»
گیشه فیلم سینمایی «انتقام جویان :پایان بازی» از مرز
۲میلیارد دالر عبور کرد و پنجمین فیلم پرفروش تاریخ
سینما شد .فیلم ســینمایی «انتقام جویان :نبرد ابدی»
از مــرز ۲میلیارد دالر عبور کــرد و تا همین نقطه به
عنوان پنجمین فیلم پرفروش تاریخ سینما رسیده است
و می توان انتظار داشــت تا با همین ســرعت به عنوان
پرفروش ترینفیلمتاریخسینمادستیابد«.انتقام جویان:
پایان بازی» از کمپانی های «مار ِول» و «دیزنی» در دومین
هفته پیش تازی با فروش ۱۴۵میلیون دالری در امریکا
با قدرت هرچ ه تمام تر حاشیه امن خود را ایجاد کرد .این
فیلم تنها در فروش خانگی خود در امریکا ۵۱۵میلیون
دالر فروش داشته است« .انتقام جویان» با اختالف بسیار
زیاد در جایگاه نخست باکس افیس امریکا قرار دارد .فیلم
تازه اکران شده کمپانی سونی با عنوان «مزاحم» با فروش
تنها ۱۱میلیون دالری با فاصله بسیار زیاد از فیلم اول،
در جایگاه دوم گیشه امریکا قرار دارد« .مزاحم» با بازی
«دنیس کِید» در روز جمعه با اکران در ۲۲۲۲سینمای
امریکای شمالی ۳میلیون و ۹۰۰هزار دالر کسب کرد.
این فیلم به کارگردانی «دئون تیلور» و با فیلم نامه ای از
«دیوید لوئری» ساخته شده است« .النگ شات»(نمای
دور) با بازی «چارلیز ترون» و «ســت روگن» با فروش
۹میلیون دالری در جایگاه سوم باکس افیس این هفته
امریکا قرار دارد .فیلم های «اواتار» با فروش ۲میلیارد و
۷۸۸میلیون دالر« ،تایتانیک» با ۲میلیارد و ۱۸۷میلیون
دالر« ،جنگ ستارگان :نیروی بیداری» با ۲میلیارد و ۶۸
میلیون دالر و «انتقام جویان :نبرد ابدی» با ۲میلیارد و۴۸
میلیوندالر،پرفروش ترینفیلم هایتاریخسینماهستند
که از مرز ۲میلیارد دالر گذشــته اند .با این روند فروش
فیلم «انتقام جویان :پایان بازی» انتظار می رود به عنوان
پرفروش ترینفیلمتاریخسینماماندگارشود.
در جلسه نقد و بررسی برنامه «عصرجدید» مطرح شد
استعدادیابی وظیفه رسانه ملی است
احسان علیخانی و سیدبشیر حسینی در یک نشست داغ دانشجویی به انتقادات
تند و تیز نســبت به برنامه «عصر جدید» پاسخ گفتند .نشست نقد و بررسی
برنامه تلویزیونی «عصر جدید» ۱۴اردیبهشت با حضور اعظم راودراد و عبداهلل
بیچرانلو استادان دانشگاه و احسان علیخانی ،اریا عظیم نژاد و سیدبشیر حسینی
مجری و داوران این برنامه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم استادان دانشگاه انتقاداتی را به عملکرد تلویزیون و همچنین
سیاست های برنامه «عصر جدید» وارد کردند .بشیر حسینی درباره نقدهای وارده
به «عصر جدید» که در طول این مدت شــنیده بود بیان کرد :قطعاً ما تلنت
شــوهای دنیا را شخم زده ایم« .کلی گویی» تکرار بدیهیات است و به نظر من
رسالت دانشگاه این است که وارد مصادیق جزیی شود و این کار «دانشگاه نفتی»
است که به بدیهیات و کلیات بسنده کند .وی همچنین نقد تندی را هم درباره
دانشجویان و استادان علوم اجتماعی مطرح و بیان کرد :چرا استادان ما حرف
جدی ندارند؟ من اگر دانشگاهی هستم امده ام تا از مسایل جامعه ام حرف بزنم .پز
دانشگاهی این شده است که حرف های صدتا یه غاز بیان شود که االن می شود
گفت و ۱۰سال دیگر هم می شود همان حرف ها را تکرار کرد .این داور برنامه
«عصر جدید» در ادامه از بی خاصیت بودن دانشگاه های کشور گفت و این سخنان
او تقریباً تا پایان نشســت با واکنش گاه به گاه دانشجویان و اساتید حاضر در
جلسه مواجه شد .حسینی همچنین در نقد دیگری به دانشجویان علوم اجتماعی
بیان کرد که خاطره اش از تدریس در این دانشکده این است که این دانشجویان
همیشه اخمالو هستند .وی درباره دانشگاه تهران نیز عنوان کرد :دانشگاه تهران
بیشتر از اینکه دانشگاه مادر باشد انگار نامادری است! سخنان حسینی درباره
«بی مســئله بودن دانشگاه» ،باعث شد تا مجری پاسخ دهد که دانشگاه ما بی
مساله نیست و اگر از «دانشگاه نفتی» حرف زده می شود از صداوسیمای نفتی
هم باید صحبت کرد .حسینی نیز به شوخی همان ابتدا از مجری خواست تا بی
طرفی اش در بحث را نشان دهد که او تاکید کرد لزوماً قرار نیست بی طرف باشد.
مخالفتتلویزیونباسوادرسانه ای!
بیچرانلو از استادان دانشگاه حاضر در این جلسه بعد از سخنان بشیر حسینی و
در واکنش به عبارت «دانشگاه بی خاصیت» که او به کار برده بود ،به کنایه گفت:
همین دانشگاه ِ بی خاصیت ،خاصیتش ترویج تفکر نقادی در جامعه است .وی
اضافه کرد :مدیران تلویزیون مخالف اموزش ســواد رسانه ای هستند چون اگر
سواد رسانه ای در جامعه رواج یابد اول از همه مخاطب نسبت به برنامه های خود
تلویزیون نقد خواهد داشت .این استاد دانشگاه تهران با اشاره به رویکرد تلویزیون
در حمایت از سلبریتی ها و عطش برای دیده شدن گفت« :عصر جدید» هم بر
همان محور دیده شدن و سلبریتی شدن است .وی با اشاره به اینکه تلویزیون
بیش از حد وارد زندگی ســلبریتی ها می شود اظهار کرد :چرک و چروک های
بی ارزش زندگی خصوصی سلبریتی ها در تلویزیون نمایش داده می شود و انها
از طالق های خود در این رســانه حرف می زنند .بیچرانلو همچنین در واکنش
به ســخنان بشیر حسینی که از اهمیت سواد رســانه ای گفته بود ،بیان کرد:
ژورنالیسم تحقیقی در تلویزیون اهمیتی ندارد و سواد رسانه ای فقط لقلقه زبان
است تلویزیون فقط اغوا و سرگرمی است .وی در بخش پایانی صحبت های خود
درباره داوری های «عصر جدید» نیز توضیح داد :داوری ها در این برنامه متوازن
نیست و بسیار ذوقی است این جمله که بگویید «من خوب حال کردم» بر اساس
کدام نوع داوری اســت .برنامه قرار است اگاهی دهنده باشد و مردم بر اساس
این معیارهای داوری اگاهی پیدا نمی کنند .ظاهر برنامه این است که مسابقه
کشف استعداد است اما مبنایش سرگرم کنندگی است و هرکس شوی بهتری
داشت برنده می شود البته من حق می دهم چون تلویزیون است و می خواهد ذات
سرگرم کنندگی را حفظ کند .راودراد نیز در صحبت های خود و در واکنش به
بشیرحسینیبیانکرد:اقایدکترگفتصحبت هایکلینشانمی دهددانشگاه
مساله ندارد .دانشگاه مساله دارد و یکی از مسائل همین است که ما یک تلویزیون
داریم و مخاطب به ان اعتماد ندارد .از طرف دیگر باید گفت تماشای زیاد الزاماً به
معنای میزان رضایت نیست بله من افراد زیادی را می بینم که برنامه عصر جدید
را دنبال می کنند اما همان افراد هم به برنامه نقد دارند.
علیخانی:نهکارمندتلویزیوننهمدیر
در ادامه این سخنان نوبت احسان علیخانی شد تا به بخشی از انتقادات پاسخ بدهد
و او با بیان یک درخواست گفت :من باید توضیحی بدهم و یک خواهشی داشته
باشم .اینکه ما اینجا هستیم برای نقد برنامه است .من یک برنامه ساز تلویزیونی
هستم؛ نه کارمندم ،نه مدیر هستم پس اجازه بدهید وارد بدیهیات نشویم .وی
افزود :من نمی توانم از طرف تلویزیون نماینده باشم بنابراین تقاضایم این است
که «عصر جدید» را بی رحمانه نقد کنید اما درباره سیاست های کالن تلویزیون
شاید باید مدیران را دعوت کنید و ارتباطی با من ندارد .سپس بخش سواالت
دانشجویان اغاز شد و قرار شد بعد از همه سواالت دانشجویان از طرف عوامل
«عصر جدید» به ان ها پاسخ گفته شود .اولین سوال از اولین دانشجو خطاب به
سیدبشیر حسینی بود و او با مقایسه ارزش های کشور و مخصوصاً چارچوب های
تلویزیون صحبت ها و موضع گیری های حسینی را متناقض با سیاست تلویزیون
در مقابل غرب دانست و بیان کرد که رسانه اصلی کشور به طرز مفتضحانه ای
سعی می کند که شبیه غرب شود شما باید توضیح دهید که ایا خودتان می دانید
چه کاری انجام می دهید؟
بشیر حسینی خطاب به دانشجویانی که خواستار پاسخ او بودند بیان کرد که اجازه
بدهند همه سواالت یک باره پرسیده شود و بعد او پاسخ گوید و بیان کرد که به
اینجا امده است تا صحبت های دانشجویان را بشنود.
سوال بعدی درباره نگاه «مرکز-پیرامونی» نسبت به اقلیت ها در برنامه «عصر
جدید» بود و دانشجوی بعدی عنوان کرد که شما اقلیت ها را می اورید و انگار به
او توجه و لطفی ویژه می کنید.
دانشــجوی بعدی که او هم با لحنی انتقادی ســخن می گفت به بخشی از
صحبت های بشیر حسینی اشاره کرد و گفت :گفتید اخمالو هستیم بله چرا
نباشــیم؟ وقتی در یک برنامه تلویزیونی مثل عصر جدید از خانواده شهدا
استفاده ابزاری می شود تا پوششی برای رویکرد غربی برنامه باشد چرا اخمالو
نباشیم؟ وقتی زن ها یا حضور ندارند و یا وقتی حضور دارند از انها سواالتی
از این قبیل می شود که همسرت چه می گوید اگر غذا درست نکنی؟ معلوم
است که عصبانی می شویم.
دانشجوی بعدی نیز در سخنانی انتقادی و با صدای بلند بیان کرد :دکتر حسینی
اســتاد من هستند اما در بهترین تایم تلویزیون پشت تریبون قرار می گیرند و
حرف هایی سطحی می گویند ان هم با عشق!
استعدادیابیوظیفهسیمااست،لطفنیست
یکی دیگر از دانشجویانی که در مقابل تریبون حاضر شد به یک دوگانه ناجی و
نجات یابنده اشاره و بیان کرد :استعدادیابی وظیفه صداوسیماست نه اینکه فکر
کند که لطف می کند .استعدادیابی وظیفه نهادهای کالن مثل اموزش و پرورش
و صداوسیماست نه اینکه مردم بیایند و التماس کنند که در مسابقه دیده شوند
و میل شــخصی یک داور ایجاب کند که او را بپذیرد یا خیر .در میان پرسش
کنندگان یک نفر که خود را دکترای علوم ارتباطات معرفی کرد ضمن اشاره به
«شهرت بشیر حسینی به حسن خلق» ،خطاب به استاد دانشگاه منتقد برنامه
عصر جدید گفت :استاد دانشگاهی که برای تقابل سنت و مدرنیته در رسانه ملی
از شتر و گاو و پلنگ استفاده می کند دیگر چه انتظاری می توان از دانشجویان
این حوزه داشته باشد؟ وی همچنین خطاب به استاد دیگر حاضر در این نشست
عنوان کرد :شما گفتید رسانه تک محور است و یک برنامه تلویزیون را نقد کردید
اما ایا توانستید در برگزاری یک برنامه دو ساعته مرزها را رعایت کنید؟
با پایان سوال او مجری نشست توضیح داد که اصطالح «شتر گاو پلنگ» توهین
نیست و صرفاً یک مثل است .در پایان سواالت سید بشیر حسینی که خطاب
بیشتر سواالت بود در پاسخ گفت :من ماهی توی اب هستم و در دانشگاه زنده
می شوم .کسی از نگاه انتقادی ناراحت نمی شود اما از بی ادبی ها ناراحت می شویم.
وی در پاسخ به کنایه یکی از دانشجویان که مهمترین اثر بشیر حسینی را نوشتن
کتاب « ۱۵۰هشتگ» معرفی کرده بود ،گفت :االن چی کار کنیم خوب است تا
عصبانیت ها رفع شود؟ من حاضرم حتی مشت بخورم از دوستانم .من مهمترین
کار عمرم را نوشتن کتاب « ۱۵۰هشتگ» می دانم .من در جمع دانشگاهی ها
حضورم بیش از همه جا مورد انتقاد بوده است با این حال افتخار می کنم.
حسینی دوباره به بخشی از سخنان خود اشاره کرد و گفت :استادان ارتباطات
حرف جدی برای برنامه ما ندارند .بیش از ۱۰۰برنامه ساز به من مراجعه کرده اند
که سراغ استادان ارتباطات رفته اند اما انها به جای کمک و مشاوره از تئوری های
نظریه پردازان ارتباطاتی برای انها گفته اند .وی درباره رسالت «عصر جدید» عنوان
کرد :رسالت این برنامه این است که هویت بخشی می کند و ما باورمان نمی شد که
این استعدادها را در کشور داشته باشیم .این داور «عصر جدید» همچنین با اشاره
به تالش عوامل برنامه و احسان علیخانی درباره ساخت این مسابقه استعدادیابی
توضیح داد :من با احسان علیخانی درباره همه موارد هم عقیده نیستیم و نسبت
به همین برنامه هم نقدهایی به هم داریم ولی علیخانی تنها کســی است که
می توانست برنامه «عصر جدید» را بسازد و این کارش هم بواسطه ساخت «ماه
عسل» بود که توانست سوژه هایی از شهرها و روستاهای دور پیدا کند و ارتباط
نزدیکی با جامعه داشته باشد ،بسیاری از تهیه کنندگان ما تنها از میدان ونک به
باال را بلد هستند و برنامه سازی هایشان هم به این قسمت از جامعه مرتبط است.
علیخانی در ادامه در پاسخ به کسانی که نظم جلسه را برای بیان حرف های خود بر
هم می زدند خطاب به یکی از دانشجویان بیان کرد :انجمن شما ما را دعوت کرده
و من معذرت می خواهم اگر انجمن شما انتخاب بدی کرده است .علیخانی خطاب
به دانشجویی که درخواستی برای مطرح شدن نام «مرضیه امیری» دانشجوی
خبرنگاری که چند روز پیش خبر بازداشتش در فضای مجازی منتشر
شــد هم گفت :خانم من به شما حق می دهم که این موضوع برای تان
اولویت داشته باشد .نکته من این است دوستانی که عصبانی ،خسته و
رنجیده هستند حق دارند اما من برنامه ساز چه کاری می توانم بکنم؟
ما کاری را برای مردم شــروع کرده ایم که سخت ترین کار عمرم است.
هدفمان این اســت که مردم به صحنه بیایند و استعدادها دیده شوند.
شعار ما در «ماه عسل» این بود که این برنامه رسانه مردم بدون رسانه بود
و «عصر جدید» هم همینطور است.
چرخ را نباید از اول اختراع می کردیم
مجری و تهیه کننده «عصر جدید» تصریح کــرد :چرخ را که نباید از
اول اختراع کنیم ،تلنت شو را در ۸۰کشور دنیا برگزار می کنند حتی
افغانســتان و عراق در این اوضاع جنگ مســابقه استعدادیابی برگزار
می کنند .ما هم پیشنهاد تولید این مسابقه را در سال ۹۶مطرح کردیم و
در ۹۷اجرایی شد .ما احساس کردیم می توان حال مردم را خوب کرد و
حتی حدود ۸یا ۹ماه است یک ریال پول نگرفته ام .وی در بخش دیگر
به همدردی با دانشجویان پرداخت و گفت :من چند بار در جلسات نقد
این دانشگاه شرکت کرده ام و چند سال پیش برای «ماه عسل» امدم.
خودم هم ســال ها پیش ۲۰۰متر ان طرف تر و در دانشکده مدیریت
درس خواندم .علیخانی با تالش برای ســکوت مخاطبان و دانشجویان
و دانشجویانی که هر از گاهی از گوشه ای از سالن حرف هایشان را بیان
می کردند و می خواستند به گوش او برسانند ،عنوان کرد :من خیلی حرف
برای گفتن داشتم ولی وقتی نتوانیم یک گفتگوی ساده برگزار کنیم
اوضاع ترسناک می شود.
حاشیه هایمراسم
نشســت نقد «عصر جدید» با تشــویق های مدام دانشجویان برای
صحبت های انتقادی از طرف اســتادان خطاب به بشیر حسینی و
به ویژه دانشــجویان همراه می شد و هر بار عده ای با تشویق ها این
ســخنان را همراه می کردند که تا پایان جلسه ،مجری تذکر می داد
که از تشــویق های هیجانی پرهیز شود .سخنان ابتدایی سیدبشیر
حسینی درباره بی خاصیت بودن دانشگاه و اخمالو بودن دانشجویان
علوم اجتماعی باعث شد بیشترین خطاب سواالت و بحث ها باشد.
در میان صحبت های عوامل «عصر جدید» یکی از دانشجویان پسر
روی صحنه رفت و دیالوگ هایی را به صورت تئاتری ادا کرد که کادر
برگزارکننده خواست او را از صحنه خارج کند و عوامل گفتند اشکالی
ندارد او هم می خواهد استعدادیابی شود!
بخشی از سواالت دانشجویان از عوامل «عصر جدید» همراه با خطاب های
تند و انتقادی بود و باعث شد چندین بار نظم جلسه بهم بخورد و مجری
بارها نسبت به تمام شدن زمان پرسش و همچنین رعایت ادب و احترام
مهمانان تذکر دهد .اریا عظیم نژاد از داوران برنامه «عصر جدید» به رغم
حضور در این نشست ترجیح داد با سکوت شنونده نقدها باشد و هیچ
اظهارنظری نکرد .جلســه حوالی ساعت ۲۰به پایان رسید و بعد از ان
دانشجویان جلوی درهای امفی تئاتر تجمع کردند که احسان علیخانی و
داوران برنامه «عصر جدید» با حفاظت تیم حراست دانشگاه بیرون رفتند.
5
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
رادیو و تلویزیون
RADIO & TV
اخبار
«ستایش »۳گزینه پخش در تابستان است
تدوین مجموعه تلویزیونی ۳۰قسمتی «ستایش »۳به کارگردانی سعید سلطانی
به پایان رســید و به احتمال فراوان یکی از گزینه های اصلی پخش تابســتانی
شبکه سه سیما است .فصل سوم سریال ستایش به کارگردانی سعید سلطانی و
تهیه کنندگی ارمان زرین کوب در بندرعباس به پایان رسید و تهران و شمال از دیگر
لوکیشن هایاین سریال بودند .شروع داستان ستایش ،سال های ابتدایی دهه ۶۰
است و ادامه ان به سال های اخیر می رسد .این فصل ستایش با دو فصل قبلی ان
متفاوت و دارای ساختاری جدید است .این فصل از مجموعه افزون بر روایت داستان
شخصیت های فصل اول و دوم به بازگویی روابط میان ان ها می پردازد .فصل سوم
ستایش مجموعه ای است که مطابق با زمانه خود پیش رفته و در عین حال برای
خانواده ارزش و اهمیت قائل است .فصل ۱و « ۲ستایش» در سال های ۹۰و ۹۲از
شبکه سه سیما پخش شد و فصل سوم اخرین فصل سریال است .داریوش ارجمند،
نرگس محمدی ،مهدی سلوکی ،سیما تیرانداز ،فرهاد جم ،مهدی میامی ،فریبا
نادری ،بهزاد خداویسی ،محمدرضا داوودنژاد ،مریم خدارحمی ،مهتاج نجومی ،امید
علیمردانی،شهروزابراهیمیوشهرامپوراسدازجملهبازیگراناینمجموعههستند.
«سوپراستار»«،ضیافت»و«بی پولی»بهانتن
«نمایش»تلویزیونمی رسند
تلویزیون در بخش مرور اثار سینمایی خود به فیلم هایی همچون «سوپراستار»،
«ضیافــت»« ،بی پولی» و «دو فیلم با یک بلیت» می پردازد .این هفته در بخش
صحنه گران(مروراثار) ،فیلم هایی با فیلمبرداری «علیرضا زرین دست» از این
شبکه پخش می شوند .علیرضا زرین دست مدیر فیلم برداری کشورمان ،فعالیت
هنری خود را با فیلم «وسوسه شیطان» به عنوان دستیار فیلمبردار در سال 46
اغاز کرد .وی فیلمبردارصاحب سبکی است که استفاده از تخته الوار ابداعی اش،
گرفتن پالن ،سکانس همراه با حرکات پیچیده دوربین و یا نورابی فقط بخش از
روش کاری زرین دست در نحوه فیلمبرداریش است .زرین دست فیلمهایی چون
«نقاب»« ،ســنگ ،کاغذ ،قیچی» و «صحنه جرم ممنوع» را در مقطع متفاوتی
تصویر برداری کرد ولی تصادفاً کنار یکدیگر به نمایش در امد و نظر همگان را به
خود جلب کرد .فیلم «فرزند خاک» جزء اثاری بودند که به خاطر ان زرین دست
در دوره ششم و دوازدهم جشن خانه سینما تندیس زرین بهترین فیلمبرداری
را دریافت کرد .همچنین در دوره سیزدهم جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت
سیمرغ بلورین بهترین فیلم برداری برای فیلم «پری»شد .زرین دست هنرمندی
اســت که همواره در حال تجربه کردن اســت و با خالقیتی که در کارش دارد
ابزارهای ویژه ای را طراحی کرده که از انها ،برای ارائه اثاری با کیفیت تر استفاده
می کند« .خانه خلوت»فیلم جمعه بیســتم اردیبهشــت به کارگردانی مهدی
صباغ زاده با بازی بازیگرانی همچون زنده یاد عزت اهلل انتظامی ونیکو خردمند که
در سال1370ساخته شده است.
گزارش «هنرمند» از یادمان هنرمند فقید ،کاوه دیلمی خواننده موسیقی سنتی؛
6
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
اخبار
رسانهملیباعثایجادفاصله
میان مردم و هنر موسیقی شده است
البوم تازه علی جعفری پویان در راه انتشار
«بوسه بر بال های پروانه» تازه ترین البوم جدید علی جعفری پویان ،نوازنده
باســابقه ویولن اواسط اردیبشت ماه منتشر خواهد شد .این هنرمند پیش
از این دو البوم دیگر با محوریت ســاز ویولن به نام های «رد انگشتان من»
و تا «ابد ابری» منتشــر کرده بود و هر سه این البوم ها شامل همکاری او
با اهنگســازان مطرح ایران است .بوسه بر بال های پروانه سومین البوم از
مجموعه اثاری است که علی جعفری پویان به عنوان تک نواز ویولن اجرا
و منتشر کرده است .این البوم شــامل ٣٠قطعه کوتاه از ساخته های ١٨
اهنگساز ایرانی است که برای سینما ،تئاتر و تلویزیون اهنگسازی کرده اند.
مهران اکرمی ،ایدین الفت ،ارش بادپا ،حبیب خزایی فر ،رضا خســروی،
ســعید ذهنی ،امید رئیس دانا ،بابک زرین ،محمد سریر ،فرزین قره گزلو،
محمد مهــدی گورنگی ،رضا مرتضوی ،امیر معینــی ،علی موثقی ،ارمان
موسی پور ،سارا نجفی ،بهنود یخچالی و زنده یاد ناصر چشم اذر اهنگسازان
این مجموعه اند که نشر «جوان» انتشار و پخش اثر را بر عهده دارد.
مدیر جدید دفتر موسیقی و سرود سازمان
صداوسیما منصوب شد
علی عســکری رئیس رســانه ملی در حکمی محمدمهدی نراقیان را به
سمت مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما منصوب کرد .علی
عســکری در این حکم از نراقیان خواست با بکارگیری تدابیر مناسب و
شیوه های هنرمندانه در تحقق اهداف و راهبردهای کالن رسانه ملی در
تقویت مرجعیت سازمان در حوزه موسیقی و توجه جدی به مقوله هنر
متعهد از طریق تولید اثار ماندگار در حوزه شعر و موسیقی با بهره گیری
از مولفه های فرهنگی انقالب اسالمی اهتمام کند .برنامه ریزی عملیاتی
برای تولید اثار فاخر ،معناگرا ،دینی ،ملی ،هنری و اخالق محور ،اصالح
ی با ارتقا ســطح تولیدات ،توجه به محتوا و مضامین متعالی
ذائقه عموم
و عمیق و تاکید بر ســامت اثار ،نظارت مستمر بر کاربرد موسیقی در
برنامه ها و تولیدات رسانه ای ،بهره گیری از توان کارشناسی و ظرفیت های
علمی ،ادبی و هنری درون و برون ســازمانی ،توجه ویژه به موســیقی
نواحی و تالش برای توســعه و معرفی این ظرفیت ها با تاکید بر مفاهیم
واالی هویتی و اخالقی ،اتخاذ وحدت رویه ،تعامل و ایجاد هماهنگی بین
واحدهای موسیقی مراکز صدا و سیما و پاالیش ارشیو موسیقی سازمان
از تولیدات ضعیف ،مبتذل و سطحی از دیگر انتظارات رئیس رسانه ملی
اســت که در حکم مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما امده
است .رئیس سازمان صدا و سیما در این حکم از خدمات ارزنده محمدباقر
معلم مدیر پیشــین دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما در مدت
تصدی این مسئولیت قدردانی کرد.
یادمان هنرمند فقید ،کاوه دیلمی خواننده و از شــاگردان برجســته
استاد بنان شامگاه شــنبه ۱۴اردیبهشت ماه با حضور پریدخت بنان
همســر اســتاد بنان و جمعی از اهالی فرهنگ و هنر و اعضای خانه
موسیقی در سالن خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
در ابتدای مراسم سید عباس سجادی ،مدیرعامل بنیاد افرینشهای
نیــاوران با حضور در جایگاه گفت :مرگ کاوه دیلمی برای من یاداور
شعر «مرگ قو» از دکتر مهدی حمیدی بود.
وی افزود :مطمئناً مرگ کاوه دیلمی که چند ســالی را نیز در خلوت
گذراند مرگ عاشقانه ای بود .کاوه دیلمی هنرمندی بزرگ و واقعی بود.
هنرمندان واقعی هیچ گاه مترصد ارتزاق از راه هنر نیستند .هنرمندان
حقیقی با هنر خود عشق ورزی میکنند و عشق میپراکنند.
سجادی کاوه دیلمی را یکی از هنرمندان راستینی دانست که هنرش
را عاشــقانه ادامه داد و افزود :هنگامــی که صدای کاوه دیلمی را که
به حق بنان گونه بود ،میشــنوم یاد این بیت از حسین منزوی ،شاعر
و غزلســرای برجســته و بی بدیل غزل معاصر که در واژه ســازی و
ترکیب سازی استاد بود میافتم:
صدای کاوه دیلمی به اعتقاد مــن صدایی دریاچمن بود .هم ارامش
دریا را داشت و هم سرسبزی چمن را.
ســجادی در پایان ســخنان خود ضمن طلب ارامش برای روح کاوه
دیلمی از خانه موسیقی که برگزاری این مراسم به همت ان ها میسر
شده بود قدردانی کرد.
پس از ســخنان ســجادی ،حمیدرضــا نوربخــش ،مدیرعامل خانه
موســیقی با ذکر این مطلب که این جمعی کــه امروز گرد هم امده
اســت گرچه از نظر کیفی بسیار باارزش اســت اما بیش از هر وقت
دیگری نشانگر غربت موسیقی اصیل ایرانی است ابراز داشت :ما امروز
بیش از هــر وقت دیگری به امثال کاوه دیلمی نیاز داریم ،اما او ما را
تنها گذاشت و رفت .امروز با هزاران تاسف باید برای خیلی ها توضیح
دهیم که کاوه دیلمی که بود .وقتی عنوان کردیم که قصد داریم برای
این خواننده پیشکســوت و صاحب منزلت بزرگداشــتی برگزار کنیم
بســیاری پرسیدند که او که بود و اثارش چه بود و حتی با نام او هم
اشنا نیستند .این از تاثرها و تاسف های ماست که در روزگار عجیبی
به ســر میبریم .بارها و بارها این مطلب را گفتهام که امروز متاسفانه
موســیقی اصیل ما در بن بست به سر میبرد .امروز جانمایه و اصل و
اســاس و عصاره موسیقی ایرانی که تبلور ان در سازواواز است بسیار
کم فروغ ظهــور و بروز دارد .وی ادامه داد :پرواضح اســت که مقصر
اصلی این واقعه رسانه ملی ماست که باعث ایجاد فاصله میان مردم و
هنر موســیقی شده است .اما ما هم باید تکالیف خود را انجام بدهیم.
باید درد دلها را بگوییم و در خصوص موسیقی ایرانی اگاهی بخشی
را انجام دهیم .امثال کاوه دیلمی وجودشان کیمیا بود.
نوربخش همچنین در بخشی دیگر از صحبت هایش با اشاره به سابقه
اشــنایی خود با دیلمی از اواسط دهه شصت گفت :در سالهای دهه
شــصت دیلمــی را در منزل زنده یاد احمد عبــادی دیدم .من جذب
شــخصیت او و هنرش شدم .کارهای او را دوســت داشتم و همواره
حســرت میخورم که چــرا دیلمی بیشــتر کار نکرد .شــیوه او در
خوانندگی کام ً
ال تداومبخش موســیقی و اواز اســتاد یگانه اواز ایران
غالمحسین بنان بود.
در ادامه مراســم یادمان کاوه دیلمی ،بهرام دهقانیار ،موسیقیدان و
اهنگســازی ضمن اجرای تک نوازی پیانو دربــاره کاوه دیلمی گفت:
کاوه دیلمی هم ادم هنرمندی بود و هم باشخصیت .دیلمی در کارش
هــم توانا بود .پس از تک نوازی پیانو نوبت به ســخنرانی دکتر محمد
ســریر ،عضو شورای عالی خانه موســیقی رسید .سریر نیز در ابتدای
صحبت هــای خودش با ذکــر این مطلب که مراســم امروز همچون
شــخصیت خود کاوه دیلمی درویشــانه برگزار میشود افزود :دیلمی
نمیخواســت درباره تاثیر خود بر موســیقی ســروصدا کند .دوست
داشــت در ارامش کار کند .کاوه دیلمــی در واقع هنرمند ارجمندی
بود .هنرمندان عرصه موســیقی میدانند که ایجاد خالقیت در کنار
یادگیری جان مایه موســیقی بسیار دشــوار است و افراد کمی به این
جایگاه رســیدند .دیلمی توانست بدون سروصدا به این مرحله برسد.
او موسیقی دستگاهی و گوشهها را میشناخت و خالقیت هم داشت.
دیلمی دارای ادراک درونی نسبت به موسیقی بود .ادراکی که در واقع
در ســنین باال به تبلور میرســد .ما متاسفیم که او را از دست دادیم
چون او در واقع در شــروع بود .همیشــه ارام بود و تواضع و خشوع
داشت .او توانایی شخصی داشت و در روح مخاطب تاثیر میگذاشت.
ســریر در ادامه اظهار داشت :ما با خال در موسیقی ردیفی دستگاهی
روبه رویــم و بزرگان و پایهگذاران این موســیقی ما را ترک میکنند
و ما میبینیم که صحنه خالی شــده اســت .دلم می خواست دیلمی
مــا را تنها نمیگذاشــت .ارزویم این بود که او هنــرش را به عدهای
از مشــتاقان تعلیم می داد .پشتوانه موســیقی ما امروز دارد از دست
می رود و خالقیتهایی که پایههای موسیقی را محکم میکند بسیار
کم و تقریباً نادر شده است .دیلمی یکی از ستونهای موسیقی ما بود
که جایش خالی است.
در ادامه این برنامه کلیپی از ســخنان حســین علیزاده اهنگســاز و
نوازنده نام اشــنای کشور در خصوص کاوه دیلمی پخش شد .علیزاده
در بخشــی از صحبت هایش با ذکر این مطلب که به ندرت می شــود
کســی را پیدا کرد که به شیوه اســتاد بنان کار کرده باشد افزود :اگر
کسی شــبیه کاوه دیلمی در موسیقی ایرانی وجود داشت که ظرایف
شــیوه استاد بنان را به خوبی درک کرده باشد قطعاً بسیار ادعا داشت
در حالی که دیلمی این گونه نبود .دیلمی شیوه بنان را به خوبی اجرا
می کرد من خاطرات بسیاری با کاوه دیلمی داشتم.
در پایان این برنامه مزدا انصاری ،موسیقی دان ،نوازنده پیانو و اهنگساز
به همراه مسعود یکتا بر روی سن حضور یافت .انصاری پیش از اجرای
خود در ســخنان کوتاهی گفت :امشب کار ســختی دارم و احساس
میکنم کاوه اینجا حضور دارد .ما خاطرات زیادی با هم داریم .من در
این اجرا سعی میکنم به دوست عزیزم ادای دین کنم.
Hoodis Pars
Printing Complex
︗ــ︀ده ﹞︭﹢ص ﹋ـــ︣ج﹫︋ ،ـ︐﹞﹢﹚﹫﹋ ﹟ـــ︣ 15و ︠ ،16ـ﹫︀︋ـ︀ن
︎﹠︖ـــ︀ه و دوم︊﹡ ،ـــ︩ ﹋ــــ︐︪﹨ ﹤﹢ـ﹜ ︫ـــ︣﹇︎ ،﹩ــ﹑ک 3
︑﹚﹀ــ﹋︀﹁ | 44 18 49 36 - 40 :﹟ــ︦44 19 4006 :
HiPrint
HiPrint
HiPrint
WHEN QUALITY MATTERS
︀پ ا﹁︧️ دوور﹇︕﹠︎ ﹩ر﹡﹌ ︋︀ ﹐ک وا︑︣︋﹫︦ Roland 200 HiPrint
︀پ ا﹁︧ـــ️ دوور﹇ـــ﹠︎ ﹩ـــ︕ ر﹡ـــ﹌ )︪︠ (Roland 200ـــ﹉﹋IR ﹟
﹛﹫︐︣﹎﹢ا﹁︨ | ﹩ـــ﹚﹀﹢ن ﹋︪ـــ |﹩دا﹊︀ت ﹁ـــ﹢ل ا︑﹫︑︀﹞﹢ـــ﹉ ﹩﹠﹋︀︑ | 100×70
﹛︐︣︎ـــ︣س | ︗︺︊﹤ ︧ـــ︊︀﹡ | ﹩ا﹞︊ـــ︀س | ا︑﹚﹫ـــ﹤ ︵︣ا︨︀﹊︻ | ﹩ـــ﹩
︮﹠︺︐ـــ︊﹝﹚﹫﹁ | ﹩ـــ︣داری ︮﹠︺︐ـــ ﹩و ︨ـــ︀︠️ ︑﹫︤ر ﹨ـــ︀ی ︑︊﹚﹫︽︀︑ـــ﹩
گ
با حضور جمعی از استادان و دانشجویان رشته مدیریت و مولفین و منتقدین در خانه موزه تهران قدیم
ازکتاب«مدیریتدولتینوین»
و «اداره امور عمومی در اسالم» رونمایی شد
هنرمند :در نمایشــگاه کتاب عصر پنجشــنبه دوازدهم اردیبهشت از
دوکتاب تخصصی در حوزه مدیریت دولتی با حضور جمعی از استادان
و دانشجویان رشته مدیریت و مولفین و منتقدین در خانه موزه تهران
قدیم رونمایی شــد .بخش اول این جلســه به معرفی و بررسی کتاب
«مدیریت دولتی نوین و مدیریت ســازمان های دولتی ایران» نوشته
رضا نجف بیگی اســتاد برجســته و پیشکسوت دانشــگاه اختصاص
داشــت .در ابتدای این بخش مولف با اشاره به اینکه مشکل اصلی ما
در کشــور در همه این ســالها مدیریت بوده است بیان کرد مدیریت
مانند برخی از علوم فرمولی ندارد که از حل همه مســائل براید بلکه
به معنای برخورداری از دانش و مهارت و بینش برای یافتن راه هاست
و مدیرانی که از دانش و هوش کافی برخوردار نباشــند ،نتوانند راه را
بیابند و ذهن جستجوگر نداشته باشند اگرچه بر حسب عنوان مدیرند
ولــی نیاز دارند دیگــران انها را هدایت کنند .وی ســپس به مفهوم
و ضــرورت مدیریت دولتی نوین به عنــوان موضوع بخش اول کتاب
پرداخت و گفت مدیریت دولتی نوین ،چارچوب های ســاده و روشنی
دارد که مبتنی بر صرفه جویی و مبارزه با اتالف است و این در حالی
است که در فرهنگ و زندگی اجتماعی ما مساله اتالف بسیار پررنگ
اســت و در بخش دولتی نیز وجود هزینه های سربار و ثابت متعدد و
گزاف بیانگر این مطلب است .تجربه مدیریت دولتی نوین در بسیاری
از کشورهای اسیایی و افریقایی و امریکای التین (پس از کشورهای
توسعه یافته تر) ســابقه اجرا داشته و نتایج مثبت خود را نشان داده
و مغز ان عمل ســازمان های دولتی به ســبک بخش خصوصی است.
دغدغه اصلی ما در نگارش این اثر معرفی این رویکرد و رســاندن این
پیام به مدیران ارشــد و میانی کشور است که سالهاست در دانشگاه
دنبال می شود و البته چندان هم موفق نبوده ایم .وی در معرفی بخش
دوم کتــاب گفت این میزان مشــکالت مــا در اداره بخش دولتی در
حالی اســت که ما ســابقه طوالنی در مدیریت دولتی داریم و تدوین
اولین قانون استخدام کشوری در ســال 1301گواه این مدعاست و
این تقریبا مقارن با ظهور دیدگاه کالسیک ها در مدیریت است .قوانین
بعدی در فواصل زمانی طوالنی مدتی تدوین شده و اخرین انها قانون
مدیریت خدمات کشــوری است که با مشکالت متعدد اکنون پس از
پنج سال نهایی شده است .همه این مشکالت در حالی است که مراکز
علمی دنیا پر از تجارب ارزنده در حوزه مدیریت است اما در کشور ما
تمایلی به بهره گیری از این تجارب وجود ندارد.
اسماعیل اسدی عضو هیات علمی دانشگاه شهید ستاری در مورد این
کتاب گفت در همه جای دنیا این دغدغه وجود دارد که مشــکالتی
مثل کاغذبازی و بی توجهی به ارباب رجوع و ...که ما در بخش دولتی
با انها مواجه هستیم و بسیاری دیگر از نظام های
اداری نیز با ان مواجه بوده و هســتند و همگی
به عنوان افات بوروکراسی مطرحند چگونه باید
مدیریت و برطرف شود و این امر نیاز به دانشی
دارد که این کتاب علیرغم حجم کم با مرور سیر
تاریخی نظریه هــای مدیریت از مدیریت دولتی
ســنتی تا خدمات دولتی نوین این دانش را به
دست می دهد و می تواند به اساتید و دانشجویان
در جهــت گیــری پژوهش های دانشــگاهی با
محوریت مسائل و چالش های نظام اداری کمک
کند .وی پیشــنهاد کرد مقایســه تطبیقی این
پادارایم ها و جهت گیری های انها در حوزه های
مختلف مدیریت دولــت می تواند به درک بهتر
انهــا کمک کنــد .همچنین افزودن نقشــه راه
اصالح نظــام اداری و سیاســت های کلی نظام
اداری در ادامه قوانین اشاره شده قبلی می تواند
به کاربردی تر شدن کتاب و انطباق بیشتر ان با
پارادایــم فعلی مدیریت نظام اداری ایران کمک
کند.
حرمت اصغری عضو هیات علمی دانشــگاه ازاد
اسالمی نیز به طرح دیدگاه های خود درباره این
اثر پرداخت و گفت مهم ترین نقطه قوت این اثر
کــه در دیگر اثار مولف نیز به چشــم می خورد
روانی قلم نویســنده و قابل فهم بودن ان برای
مخاطبین دانشــگاهی و ســازمانی در ســطوح
مختلف اســت .به هرحال مدیریت دولتی نوین
یکی از نظریات بسیارمهم تاریخ مدیریت دولتی
اســت که در اوایل دهه 1980از دولت تاچر در
انگلستان اغاز شــد و کشورهای مختلفی ان را
به کار بســتند .در این اثر نگاه مولف به مدیریت
دولتی نوین نگاه مثبتی اســت و بیشتر تجارب
7
دوشنبــــــه 16اردیبهشتماه 1398سالدوازدهم شمــاره1076
www.honarmandonline.ir
ادبیات
Literature
خبر
معرفی برگزیدگان جایزه «ملک الشعرا بهار»
موفق کشــورها در این خصوص ارائه شده اما به این دیدگاه انتقادات
جدی نیز وارد شــده است که الزم بود در این اثر به انها نیز پرداخته
شــود و این درک بهتری به مدیران ما خواهد داد تا زمینه ها و امکان
پذیری اجرا و پیاده سازی ان در نظام اداری ما را با دقت و واقع بینی
بیشتری بررسی کنند.
بخش دوم این نشســت نیز به معرفی و بررســی کتــاب «اداره امور
عمومی در اســام» اثر مشــترک محمد ذاکری ،اسماعیل اسدی و
حرمت اصغری اختصاص یافت .در ابتدای این بخش محمد ذاکری با
اشــاره به تغییر در سرفصل دروس دوره های ارشد و دکتری مدیریت
از ســال 1395و اضافه شدن درســی با این عنوان به رشته مدیریت
دولتی در مقطع کارشناسی ارشد گفت تجربه چند دوره تدریس این
درس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مدیریت و مرور و تدریس
تعدادی از منابع موجود ضرورت تدوین کتابی را اشــکار نمود که هم
پوشــش دهنده سرفصل های رســمی این درس باشد و هم به برخی
مسائل اساسی این حوزه با نگرشی جامع تر و از زوایایی مختلف پاسخ
دهد .وی افزود پرسش های جدی از قبیل اینکه چه رابطه ای بین علم
و دین برقرار اســت و اصوال پدیده ای به نام علم دینی می تواند وجود
داشته باشد؟ ایا ترکیب اضافی مدیریت اسالمی یا مشابه ان به لحاظ
نظری و کاربردی معنی دار اســت؟ و اگر هســت از چه منظری باید
به تئوری پردازی در مدیریت اســامی اقدام کرد؟ الگوهای مدیریت
و حکمرانــی در صدر اســام و دنیای معاصر چگونه قابل اســتخراج
است و اندیشــه ورزان سیاسی جهان اسالم چه مدل هایی برای اداره
بهینه جامعه و حکومت ترســیم کرده انــد؟ و در نهایت اینکه تجربه
زیسته ما در دوران چهل ساله حیات نظام جمهوری اسالمی در ایران
عملیاتی شــدن و کارامدی این رویکرد را تاچه حد اشــکار ساخته
اســت؟ در پاسخ به برخی از این پرسش ها دیدگاه های کامال متفاوت
و گاه متضــادی وجود دارد که در این کتاب تالش شــده با کمترین
قضاوت و جهت گیــری دیدگاه های موافق و مخالف در کنار یکدیگر
مطرح شده و بحث تطبیقی و استداللی در ذهن خواننده یا در کالس
شکل بگیرد.
رضــا نجف بیگی بــا تاکید بر کمبود اثار خــوب در این حوزه و این
عنوان درســی ،این کتاب را اثری قابل اعتنا دانست و گفت در تدوین
ان از منابع معتبر و مســتندی استفاده شده و اصوال به باور من دین
می تواند به انســان کمک کند به شــرط اینکه بــاور درونی و اعتقاد
جدی به منابع و پیام اوران و مبلغین این اندیشه وجود داشته باشد.
همچنیــن احمد روحانی مدرس دانشــگاه و مولف کتب مدیریت به
نقد و بررســی این اثر پرداخت و گفت به باور من چالش نظام اداری
ما مدیریت نیســت بلکه مدیران هستند اموزه های مدیریت مشکلی
ندارد چراکه اگر مشکل داشت ما نمی بایستی این نظریه ها را تدریس
می کردیم .از ســوی دیگر اینکه برخی ادعا کرده اند برای اداره کشور
و حل مشکالت ان باید از خارج مدیر وارد کرد
عالوه بر انکه توهین بزرگی به نظام اموزشــی و
اســتعدادهای اجرایی کشور است اشکال نظری
وارد بر این ادعا ان اســت که انان پس از 120
سال حاکمیت لیبرالیسم و کاپیتالیسم دریافته
اند که این مدل ها جوابگوی نیازشان نیست و به
اموزه های اسالمی ما رجوع کرده اند ان وقت ما
پیرو کاپیتالیسم شده ایم و از سر بی محتوایی و
بی انگیزگی می خواهیم از انجا مدیر وارد کنیم.
انتظار من از نویســندگان این کتاب ان بود که
تعریف خــود را از مفاهیمی مانند دین و ارزش
و مدیریت اســامی ارائه دهند بیش از انکه به
منابع متعدد اســتناد کنند که بسیاری از همان
منابع نیز تعاریفشــان قانع کننده نبود .انچه که
ما از ان به عنوان مدیریت جهادی یاد می کنیم
در واقــع ابزاری برای تحقق مدیریت اســامی
است نه پارادایمی فراتر از ان و لذا باید محدوده
این قبیل متغیرها به دقت تعریف شود تا نتوان
از ان بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی کرد .نکته
دیگر ان است که نقل قول هایی که در برخی از
صفحات از بــزرگان دینی و حوزوی امده کمی
ثقیل است و باید بازنویسی و روان نویسی شود
تا برای مخاطب جوان شــما در دانشگاه قابلیت
استفاده بیشــتری داشته باشــد .در پایان این
مراسم ضمن رونمایی از لوح یادبود این جلسه و
به مناسبت روز معلم ،از یک عمر تالش علمی و
اجرایی دکتر رضا نجف بیگی استاد پیشکسوت
مدیریــت ایران با اهدای لــوح تقدیر و هدایایی
تجلیل شد.
الزم به ذکر است کتاب «مدیریت دولتی نوین و
مدیریت سازمان های دولتی ایران» در 142صفحه و با قیمت
17هزارتومان توســط نشــر کتاب مهربان و کتاب«اداره امور
عمومی در اسالم -مدیریت و پیشرفت در پرتو شایستگی» در
412صفحه و با قیمت 59هزارتومان توســط نشر اذرین مهر
به بازار کتاب عرضه شده اند.
برگزیدگان ســومین دوره جایزه «ملک الشــعرا بهار» در مراسم پایانی
جشنواره انجمن های ادبی که با حضور سیدعباس صالحی ،وزیر فرهنگ
و ارشاد اسالمی در مجتمع فرهنگی ادینه برگزار شد ،به شرح زیر اعالم
شدند:
برگزیده برگزیدگان:
انجمن ادبی صراط به دبیری حسن علی پاکزاد
برگزیدگان:
انجمن فرهنگ و ادب رشت به دبیری سارا متقی
انجمن شعر و ادب بدیع بشرویه به دبیری حسین حمامی
انجمن به روژه بانه به دبیری سیدایوب حسینی
شایستگانتقدیر:
انجمن موج شکن به دبیری پونه نیکوی
انجمن قلم شهرزاد به دبیری فردین کوراوند
انجمن قصه دزفول به دبیری مهران بقایی
انجمن شعر پیچک به دبیری محمد پوررشیدی
انجمن داستان مکران به دبیری محمد پیشان
انجمن حکیم منوچهری دامغانی به دبیری علیرضا رعیت حسن ابادی
انجمن چومان به دبیری گالویژ نظریان
انجمن ترنم جام به دبیری ایرج مظلوم سامانی
انجمن اشراق به دبیری جواد چراغی
انجمن اسوریک به دبیری مریم حبیبه وند
مالک انتخاب هیات داوران ســومین جشــنواره انجمن های ادبی ،ارائه
گزارش بهترین برنامه های انجام شــده سال گذشته و برترین طرح های
قابل اجرای انجمن های ادبی در سال جاری اعالم شده است.
در مرکز فرهنگی شهر کتاب؛
تاثیراتاستالین زداییبرادبیاتروسیه
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره• 1076دوشنبه16اردیبهشتماه•1398سالدوازدهم•8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شــرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
13:01
غروب افتاب
19:55
اذان صبح فردا
04:31
اذان مغرب
طلوع افتاب فردا
20:13
06:08
گنج سخن
امام علی علیه السالم :
خوشا ان که پرداختن به عیب خویش ،وى را از عیب دیگران
باز دارد.
نهج البالغه :خ ،۱۷۷ص ۵۷۶
پندبزرگان
زندگیمسئله ایبرایحل کردننیست،واقعیتی
است که باید ان را تجربه کرد.
سورن کی یر کگارد
حافظانه
حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست
باده پیش ار که اسباب جهان این همه نیست
از دل و جان شرف صحبت جانان غرض است
غرض این است وگرنه دل و جان این همه نیست
نشست «شعر امروز روسیه» ،با حضور ویچسالو کوپریانوف (شاعر
معاصر روسیه) ،احمد پوری ،زهرا محمدی و سیدحسین طباطبایی
در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
هدف از برگزاری این جلســه به بیان مسئوالن شهر کتاب این بود
که شاهکارهای ادبیات داستانی روسیه به فارسی بارها ترجمه شده
و برای ما ایرانیان ادبیات این کشــور بیش تر با اثار برجســته نثر
شناخته می شود .به سبب این امر شعر روسی مانند ادبیات داستانی
ان چندان شناخته شــده نیست؛ می توان گفت میزان شناخت و
اشنایی دوستداران ادبیات در ایران با شعر این کشور ،به ویژه شعر
معاصر ان ،در حد و اندازه ای شایست ه این گون ه مهم ادبی در روسیه
نیست.
ارتباط عمیق ما با قهرمانان داستانی روسیه
اولین ســخنران این برنامه سید حســین طباطبایی بود که ابتدا
به شــرح میزان تاثیرگذاری و اهمیت نام های روس در گســتره
ادبیات پرداخت و گفت :برای ما ایرانیان نام هایی چون پوشــکین،
لرمانتف ،یسنین ،مایاکوفسکی ،اخماتووا و برودسکی اشنا هستند؛
چهره هایــی که در تحول فرهنگ روســیه نقش افرینی بســیار
گسترده ای داشــته اند؛ همچین اثار بسیاری از شعرای کالسیک
روس به فارسی ترجمه شده و موجبات اشنایی ما با ایشان را فراهم
اورده اســت .البته طی سالیان اخیر اثار بسیاری منتشر شده که
به ویژه میزان تاثیرگذاری اجتماعی و سیاسی شاعران دور ه شوروری
را بازنمایی می کند؛ در پی انتشــار این دست اثار ما بیش از این که
با خالقیت های ادبی شاعران روس اشنا شویم ،با سوی گیری های
سیاسی ان ها اشنا شده ایم.
وی افزود :گرچه ما با قهرمانان داســتانی روســیه ارتباطی عمیق
و وثیق برقرار کرده و بعضاً با برخی از ایشــان زیســته ایم ،اما باید
در نظر داشــت ،این خود شاعران معاصر روس هستند که در نگاه
ما عالقه مندان به ادبیات این کشــور همواره اهمیت داشته اند؛ اما
متاسفانه ان گونه که بایدوشاید با سبک وسیاق و خالقیت های ادبی
و هنری ان ها اشــنا نیستیم .حضور ویچســاو کوپریانوف ،شاعر
معاصر روســیه در نمایشگاه کتاب ،امکان برگزاری این نشست به
همت شــهرکتاب را فراهم اورد؛ از این روی عالقه مندان به شــعر
معاصر روسیه می توانند با تحوالت ان اشنا شوند.
در ادامه این نشســت ،زهرا محمدی ،ضمن اشــاره به ســخنان
طباطبایی بر اهمیت شــاعران نام اشــنای روس در قرن نوزدهم
روسیه و نقش ان ها در معرفی شعر و ادب این کشور تاکید کرد و
گفت :متاسفانه قرن بیستم ادبیات روسیه برای بسیاری از مخاطبان
ایرانــی ان ،در هاله ای از ابهام قرار دارد ،هرچند که اثار بســیار از
ان ها در مقطع یادشده به فارسی برگردان شده است .حائز اهمیت
اســت که اطالع از جریان های شعری قرن بیستم روسیه در پیوند
است با جریان های سیاسی این کشور در مقطع یادشده .ان چنان که
می دانیم در نیمه اول قرن نوزدهم شعر در روسیه اعتال پیدا کرد؛
حال ان که در نیم ه دوم رمان ،داســتان و نمایش نامه جای ان را
گرفتند و تا حدی شعر روس منزوی شد.
وی افــزود :در پایان قــرن نوزدهم ،هم زمان بــا ورود جریان های
مدرنیســتی به حوزه ادبی روسیه ،دوباره شعر اعتال یافت؛ شاعران
این دوران دوباره می توانستند حرف هایی برای گفتن داشته باشند.
اولین و مهم ترین جریان مدرنیستی انتهای قرن نوزدهم و ابتدای
قرن بیستم ،سمبولیسم بود که از فرانسه به این کشور راه پیدا کرد
و افراد شاخص بسیاری در این حوزه بروز و ظهور یافتند؛ از ان جمله
می توان به بلوک و بریســوف اشــاره داشت؛ ان ها به رسالت واال و
فرازمینی شعر باور داشتند؛ از این روی شعر سمبولیستی پر از ابهام
و راز و چندمعنایی اســت .به این سبب این دست اثار نزدیک ترین
اشعار به درک مخاطب ایرانی از شعر هستند؛ چراکه ما نیز در شعر
کالسیک فارسی به موسیقی شعر و ســمبول ،ابهام و رازالودگی
عادت داریم و مطالبات مان از شعر بر این اساس شکل گرفته است.
از این رو ما به سادگی می توانیم رویکردهای یادشده را دریابیم.
محمدی نــگاه به اینــده را زیرســاخت نظرگاه فوتوریســت ها
خواند و ادامه داد :نگاه به اینده ،مبتنی بر ساختارشــکنی و نفی
گذشــته ،هم چنین ســاختن اینده ای عاری از همــه ارزش های
پیشین ،فوتوریسم روســی را شکل می دهد .مایاکوفسکی یکی از
برجسته ترین فوتوریست های روس اســت؛ او با برجسته ترین اثر
خود ،ابر شــلوارپوش ،در واقع بیانی ه فوتوریست ها را صادر کرد؛ او
این منظومه را با «مرگ بر هنرتان»« ،مرگ بر مذهب تان»« ،مرگ
بر عشق تان» و «مرگ بر ساختارتان» اغاز کرد؛ در واقع او معتقد
بود هران چه هست ،باید نابود کرد تا بتوان بر خرابه های ان اینده ای
درخشان ساخت .این رویکرد حتا از حیث زبان نیز بر ساختار شعر
معاصر تاثیر گذاشت .عالوه بر این که قواعد و دستور زبان در شعر
فوتوریستی نادیده گرفته می شد ،مفاهیم بسیار تازه و نگاهی بدیع
نیز در گستر ه شعر روس ورود یافت .این نگاه نمی خواست شعر را
در قالب و ساختاری مشخص اسیر کند.
وی در ادامه قطعه ای از ابر شلوارپوش را خواند و سپس به تشریح
نســبت های میان فوتوریسم و انقالب اکتبر پرداخت و گفت :شعر
فوتوریســتی به همت گروهی از شــاعران که جبهه چپ هنر را
تشــکیل دادند ،در ابتدا ناخواسته و سپس اگاهانه ،به نماد انقالب
بدل شــد؛ به گواه بســیاری از پژوهش گران شخص مایاکوفسکی
به عنوان نماد ســرخوردگی روســیه از انقالب اکتبر شناســایی
می شود؛ پایان غم انگیز زندگی او نیز گواه بر این مدعاست .منظومه
ابرشــلوارپوش در ابتدا می باید منظومه ای عاشقانه می بود ،اما به
مانیفستی اجتماعی و انتقادی بدل شد .کشاکش همیشگی شاعران
و نویسندگان با حاکمان و سانســورچیان در فضای ادبی روسیه،
همواره بوده و هم چنان ادامه دارد .از بطن فوتوریسم جریان دیگری
به نام ایماژینیسم سر براورد؛ خاستگاه این جریان انگلستان است.
در جریان یادشده ان چنان که از نام ان برمی اید ،توصیف دقیق از
طبیعت و ان چه شاعر می بیند ،مراد است .ایماژینیست ها به رغم
اعقاب خود ،در پی ساختارشــکنی و عصیان گری نبودند .این امر
موجب تقابل این دو جریان بود .جریان های یادشــده در دهه های
ابتدایی قرن بیســتم موجب شدند شعر روسی دوباره بر پای خود
بایستد .این گونه بود که این دهه ها عصر نقر ه نقره ای شعر روس نام
گرفتند؛ البته این نام در تقابل با «عصر طالیی» نیست و پایین تر
از ان تلقی نمی شود؛ هردوی اعصار یادشده منبع الهام بزرگی برای
شاعران ان دوران و پس از ان بوده اند.
تاثیرات استالین زدایی بر ادبیات روسیه
وی در ادامه به اســتالین زدایی دوران خروشچوف و تاثیرات ان بر فضای ادبی اشاره کرد و گفت :در پی این
اتفاق جریان تازه ای در شــعر معاصر روس شکل گرفت که از شاعران ان ،با عنوان شاعران دهه ۶۰نام برده
می شود؛ یفتوشنکو و اخمادولینا ،از درخشان ترین نام های این دوره هستند .ان ها از هیجان ،امید و ارمان لبریز
بودند و در پی درانداختن انقالبی در شــعر و ادبیات .اما سراب ناشی از ازادی های دور ه خروشچوف به زودی
خشکید؛ چراکه شاعران و نویسندگان به ظاهر می توانستند از هرچه می خواهند بگویند و رسالت شاعران ه خود
را به جای اورند؛ در این دوران وظیف ه سانسور به عهد ه ناشران بود که ترس مضاعف ایشان موجب تنگناهای
بیشــتری در این حوزه می شد .این امر مهاجرت گسترد ه شاعران و نویسندگان را در پی داشت .به هر روی
سنت شاعران ده ه ۶۰تاکنون باقی ست .در استان ه فروپاشی ،شعر در معرض نابودی مطلق قرار داشت .در ان
دوره شعر و ادبیات در اولویت های واپسین قرار گرفت و در واقع مخاطبی نداشت .اما در روسی ه نوین ،تغییر
مولفه های اقتصادی و اجتماعی موجب شــد شعر نیز جایگاه تازه ای را برای خود تعریف کند؛ در جریان های
شعری و شاعران امروز ،شعر اپوزیسیون حاوی رسالت است و از نابسامانی های موجود سخن می گوید .با توجه
به وضع موجود این پرسش مطرح است که ایا شعر به جایگاه اصیل خود بازمی گردد؟
پشت صحنه
باالخره بعد از ماه ها کش و قوس حسین انتظامی حکم ریاست سازمان سینمایی را گرفت
فکر کنم سه یا چهار باری خبر انتساب منتشر و تکذیب شد؛ از انجایی که دکتر انتظامی
یکی از قدیمی ترین مدیران رســانه ای کشــور هســتند و به روایتی در ســن ۲۵سالگی
مدیرکل مطبوعــات و خبرگزاریهای داخلی بوده اند و حکم پــدر برای مطبوعات معاصر
دارند بنظرم تایید و تکذیب ها جریان ســازی رســانه ای بود که هدف و نتیجه اش تا اطالع
ثانوی پوشیده خواهد بود ،براســاس اخبار رسیده انتظامی عزم خود را برای شفاف سازی
در حوزه رسانه جزم کرده و قرار است قانون دسترسی ازاد به اطالعات را در سینما اعمال
کند اولین پس لرزه را با اعالم مبالغ دریافتی تهیه کنندگان از بنیاد سینمایی فارابی اغاز
کرد ،علی الظاهر تغییرات گســترده ساختاری در راه هست باید منتظر بود و دید حسین
انتظامی مافیای هزار الی قدرت و ثروت در سینما را از میدان بدر می کند یا مافیا کمر به
از پا دراوردن ایشــان خواهند بست! به قول رییس مقصد انتظامی وزارت است؛ دیر و زود
دارد اما سوخت و سوز ندارد.
تسنیم
طرح روز
صحنه
پشت
سایه سنگینقیمت
مسکن بر سر
اجاره نشین ها
اخبار دیدنی
مراسم تودیع حجت االسالم سیدعلی قاضی عسکر و معارفه حجت االسالم و المسلین عبدالفتاح نواب نماینده
ولی فقیه در امور حج و زیارت روز یکشنبه با حضور حجت االسالم محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم
رهبری برگزار شد /ایرنا
نمایشگاه نقاشی سیما مرتضوی در گالری بهارک تا ۱۹اردیبهشت ماه برقرار است
هنرانالین
نمایشگاه نقاشی مرجان شکری با نام «ذره دیوانه خدا» تا 23اردیبهشت ماه در
گالریچهاربرپاست/هنرانالین
تجلیلازهنرمندانپیشکسوتمتولداردیبهشتماه/هنرانالین
دو تن از شهدای مدافع حرم از نیروهای اهل پاکستان مقیم قم که در مناطق عملیاتی کشور سوریه به شهادت
رسیده بوده و در روزهای گذشته پیکر انها تفحص شد؛ عصر شنبه با حضور اقشار مختلف مردم از مسجد امام
حسن عسکری (ع) به سمت حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) تشییع شدند /تسنیم
اییناختتامیهبیستودومینجشنوارهبین المللیتئاتردانشگاهیایران
عصر شنبه ۱۴اردیبهشت در تاالر وحدت تهران برگزار شد /مهر