روزنامه هنرمند شماره 1302
روزنامه هنرمند شماره 1302
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
دوشنبه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1302صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
موسیقی7.
راهکاری برای خروج گردشگری
کشور از بن بست کرونا
میزبانی دهمین
اجالس سازمان
جهانی گردشگری
توســط شهرداری تهران
دار یوش ارجمند
نخستین روایتگر
«علمدار» شد
MUSIC
www.jaaar.com
«پیش خرید
خدمات سفر »
برای برون رفت
از بحران
جز ییات برگزاری
«انالین» و «افالین»
سیزدهمین جشنواره
موســیقی نواحی
برپایی سمپوز یوم
مجسمه سازی
«هفت سنگ» در کیش
همه چیز درباره
فیلم «جوکر »2
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
اختتامیه جشنواره بین المللی
مد و لباس فجر مجازی
برگزار می شود
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
داود فتحعلی بیگی کارگردان نمایش «عمو هاشم»
تعزیه خوان ها انتقال دهنده
فرهنگ و تجربه هستند
اغاز بیستو هفتمینجشنوارههنرهایتجسمیجوانانایران
هنر به هیچ بهانه ای
متوقف نمی شود!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
تئاتر3.
TEATER
انتشار فراخوان دو بخش
از سی ونهمین جشنواره
بین المللی تئاتر فجر
تئاتر3.
گزارش«هنرمند»از نشستتحلیلو بررسیسینمایی«لتیان»
رضا درستکار« :لتیان» در ژانر
نئوملودرام ساخته شده است
سینما4.
CINEMA
TEATER
ژانر فالکت یا کاسبی
با مشکالت جامعه؟!
سینما4.
CINEMA
بررسی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان
در زمینه ترکیب بندی و شلوغی کادر:
در مرحله اول ثبت نام؛
دارندگان نشان درجه یک هنری،
هنرکارت دریافت می کنند
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
تصویرگران دچار
خودسانسوری شده اند!
تجسمی5.
فرشاد حسامی نوازنده ،اهنگساز و تنظیم کننده موسیقی:
VISUAL ARTS
عنوان میکس و مستر در البوم ها
صرفا تز یینی است!
موسیقی7.
MUSIC صفحه 1
2
اغاز بیست و هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
در مرحله اول ثبت نام؛
دارندگان نشان درجه یک هنری،
هنرکارت دریافت می کنند
مدیرعامل صنــدوق اعتباری هنر از صدور هنرکارت برای
دارندگان نشــان درجه یک هنری از سوی وزارت فرهنگ
و ارشاد اســامی که عضو این صندوق هستند خبر داد و
گفت :کمک هزینه بیکاری ناشــی از شیوع بیماری کرونا
در قالــب هنرکارت به حســاب ان ها واریز خواهد شــد.
ســید حسین ســیدزاده با اعالم این خبر گفت :با توجه
به گســترش دامنه ی فعالیت و خدمات رســانی صندوق
اعتباری هنر ،افزایش متقاضیــان عضویت و لزوم عدالت
در نحــوه ارائه خدمات مالی به اعضا ،ضرورت برخورداری
افراد از کارت شناسایی چند منظوره به وجود امد.
مدیرعامل صندوق اعتباری هنر با اشــاره به کاربرد این
کارت گفت :هنــرکارت ،نوعی کارت بانکی عضو شــبکه
شــتاب اســت که عالوه بر کارکرد مالی به عنوان شناسه
هویت فرهنگی و هنری اعضای صندوق اعتباری هنر صادر
می شــود و تمامی تعامالت مالی صندوق با اعضا از جمله
وام ،بیمه ،کمک مســتمری ،طرح تکریــم و ...به صورت
یکپارچه و بربســتر ان ارائه خواهد شد .سیدزاده تصریح
کرد :با پیاده ســازی این طرح ،این امکان فراهم می شــود
که خدمات با ســرعت ،سهولت و با کیفیت باالتر به اعضا
ارائه شود .وی در ادامه گفت :ثبت نام صدورهنرکارت ویژه
دارندگان نشان درجه یک هنری ازدوشنبه ۲4شهریورماه
از طریق ســایت هنر کارت به نشــانی http://honar.
cards/Home/signupبه مدت ۱۰روز انجام می شود.
مدیرعامل صندوق اعتباری هنر در پایان تصریح کرد :در
گام های بعدی این کارت در اختیار ســایر اعضای صندوق
قرار خواهد گرفت و متناســب با بودجــه دریافتی کمک
هزینه بیکاری ناشــی از بیماری کرونا به هنرکارت ان ها
واریز خواهد شد.
اختتامیه جشنواره بین المللی مد و
لباس فجر مجازی برگزار می شود
مراســم اختتامیه و معرفی برندگان نهمین جشنواره مد
و لبــاس فجر که به دلیل شــیوع کرونا برگــزاری ان به
تعویق افتاده بود ،با تــداوم این همه گیری و نبود امکان
برگزاری مراســم حضوری ،امروز دوشنبه ۲۴شهریورماه
به صورت مجازی برگزار می شــود .این مراسم مجازی که
به صورت پادکســت از طریق اینستاگرام و تلگرام منتشر
می شود ،با قرائت پیام سید مجتبی حسینی معاون هنری
وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی و ســیده مرضیه شفاپور
دبیر کارگروه ســاماندهی مد و لباس کشور همراه است و
برندگان بخش های مختلف جشنواره اعالم و طی روزهای
اتی جوایز انها از طریق پســت ارســال خواهدشد .سال
گذشــته اخرین روزهای برگزاری نهمین نمایشگاه مد و
لباس فجر با شــیوع جهانی ویروس کرونا و دستور وزارت
فرهنگ و ارشاد اســامی مبنی بر توقف و عدم برگزاری
همه نمایشگاه ها و مراسم های تجمعی همراه بود .بر اساس
همین تصمیم بود که مراسم اختتامیه نهمین جشنواره مد
و لباس فجر برگزار نشد.
هنر به هیچ بهانه ای متوقف نمی شود!
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی ،مدیرکل مرکز
هنرهای تجســمی و دبیر بیست و هفتمین جشنواره هنرهای
تجسمی جوانان ایران به مناسبت اغاز این رویداد هنری ،پیام های
جداگانه ای منتشر کردند .سید مجتبی حسینی معاون امور هنری
وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی در پیامی به بیست و هفتمین
جشنواره هنرهای تجسمی جوانان نوشت« :ارزومندم این دوره از
جشنواره ،تمرین مدارا و مسابقه ی مداومت باشد که هنر به هیچ
بهانه ،متوقف نمی گردد ».سید مجتبی حسینی در پیام خود اورده
اســت »:جان هر جشنواره ،انات گفتگو و اوقات اموختن است و
خوش تر ان که غنیمت کشف اســتعدادها ،ارزش افزوده ی ان
باشد .جشنواره ی هنرهای تجسمی جوانان در همه ی ادوار خود
کوشیده است ابادی جان بخشی باشد که جستجوگران جوان هنر
به شوق ،از مصاحبت عالمان این هنر بهره مند شوند و به برگ و بار
تجربه های خویش بیفزایند .از جمله ی علل اعتالی روزافزون این
هنر ،خجستگی این جشنواره و میمنت کارگاه ها و نمایشگاه هایی
است که دریچه ی گفتگو و مجال تبادل توانش بوده اند ».معاون
امور هنری افزوده اســت« :این دوره از جشنواره در دشواری های
روزگار کرونا برگزار می شود .رویدادی غیرحضوری که متولد امید
اســت و مصمم است که بگوید هنر ،دشواری وظیفه است و اگر
امروز مشــق مشقت می نویسد ،فرصت فردا را پیش روی دارد و
هیچ از رفتن و رســیدن کوتاه نمی اید .کوشیده ایم که با کوچ به
جهان مجازی و تدارک بسترهای برخط ،بی هیچ کاستی و کسری،
کارگاه های اموزشی برگزار شود و تجربه ای نو در ادامه ی نزدیک
به سه دهه ی گذشــته رقم بخورد ».در پیام معاون هنری وزیر
فرهنگ و ارشاد اسالمی امده است« :خوشحالم که جان جوانان
این سرزمین به کیمیای امید جوشان است و بر انند تا نقش امروز
را با الهام از این وعده ی ناگزیر که «فان مع العســر یسرا» به فردا
بسپرند .ارزومندم این دوره از جشنواره ،تمرین مدارا و مسابقه ی
مداومت باشد که هنر به هیچ بهانه ،متوقف نمی گردد».
به زودی صدای پای تان می پیچد روی پله ها
هادی مظفری مدیر کل هنرهای تجسمی در پیامی به بیست و
هفتمینجشنوارههنرهایتجسمیجوانانایراننوشت«:پارسال،
توی هواپیمایی که ما را از ایالم می اورد تهران و بر بلندایِ کوه های
زاگرس ،با هم تصمیم گرفتیم جشنواره بعدی را حسابی مفصل
برگزار کنیم .صبح ها کارگاه ،عصرها نشست و نقد و نظر و شب ها،
شب نشینی هنرمندانه تا پاسی از شب .گفتیم با جوان های هنر
ایران می رویم شــیراز یا اصفهان تا جوان های ١٥تا ٢٤ســاله
هنرشان را به رخ همگان بکشند .از ماه ها پیش که کوید ١٩امد
و اول ،همه را ترســانید ،گفتیم می مانیم تهران تا اساتید ،کمتر
چمدان ببندند و قدری از خطرهای ســفر کم شده باشد .وقتی
ماسک های سفید و ابی ،صورت همه ی ما را شبیه حجره هایی
کرد که کرکره اش تا نیمه پایین است و انگار نیمه تعطیل ،گفتیم
می رویم اردوگاه منظریه .در دل کوه های ُکلکچال و شمال تهران
و بوستان سنگی جمشیدیه که هوا ساکن نماند و جوان ها با فاصله
درختان زبان گنجشک و تیوپ رنگ ها را بچینند روی
بنشینند زیر
ِ
بلوک های سیمانی .حتی اتاق ها و تخت ها را برای هر نفر جداگانه
تدارک دیدیم و چیدیم که خیال همه مان راحت باشد.
ولی مگر راحت می شد خیال مان؟
وقت تنهایی ،فکرهایی می ریخت توی سرمان که اگر بازی کرده
باشیم با جان بچه ها و اساتید و کادر اجرایی چه؟ اگر حتی یک
نفر از بچه ها تب و ســرفه ای ببرد به شهرش چه؟ نمی خواستیم
تسلیم شــویم در برابر ویروسی که اهل کوتاه امدن نبود و نمی
دیدن صورت ماه بهترین جوانان هنرمند ایران
شد گذشــت از
ِ
که برخی شان چشم کشیده بودند پانزده ساله شوند و برخی شان،
سال اخری بود که می امدند در این جشن .به ناگزیر لپ تاپ ها را
موکب هایاربعین
برای کمک به دانش اموزان
نیازمند فعال شدند
موکب های اربعینی که این روزها برای مراسم پیاده روی
اربعین خود را اماده می کردند و اقدامات الزم به منظور
پذیرایی از زوار اربعین را تدارک می دیدند ،امســال با
توجه به شیوع کرونا و نامشخص بودن وضعیت قطعی
اربعیــن ،برای کمک به خانواده های نیازمند به میدان
امدند .یوسف افضلی ،دبیر کمیته اسکان و تغذیه ستاد
مرکزی اربعین در گفت وگــو با خبرنگار حج و زیارت
خبرگــزاری فارس با بیان اینکــه موکب های اربعینی
سعی داشتند در برهه های مختلف برای کمک به مردم
فعال شوند ،اظهار داشت :موکب های اربعین به عنوان
بازوان توانمند در برهه های حساس و به ویژه بحرانی
از سیل و زلزله گرفته تا حتی شیوع کرونا همت کردند
تا بتوانند گره ای از مشــکالت مردم را حل کنند .وی
با بیان اینکه اکنون با بازگشــایی مدارس ،موکب های
اربعینی برای تهیه و تامین بسته لوازم التحریر فعالیت
خود را اغــاز کرده اند ،افزود :طــرح «مهر اربعین» با
هدف تهیه بســته لوارم التحریر بــرای دانش اموزان
نیازمنــد اغاز به کار کرده اســت تا نذورات مردمی را
در این زمینه جمع اوری و بســته لوازم التحریر برای
خانواده های نیازمند توسط موکب ها تهیه کند .افضلی
با اشــاره به اینکه موکب های «مهر اربعین» در نقاط
مختلف کشور راه اندازی شده است ،خاطر نشان کرد:
عاشقان حسینی می توانند تا اول مهرماه نذورات خود
را بــرای تامین لوازم تحصیلی دانــش اموزان به این
موکب ها برسانند.
برداشتیم و امدیم «خانه هنرمندان ایران» که باید چراغش روشن بماند
برای همیشه هنر این خاک .این روزها زیاد طوالنی نیست که اساتید هنر
این دیار شــما و اثار پر از نبوغ تان را توی صفحه ١٧اینچ ببینند! دفعه
بعد ،دیوار گالری های تابستان و زمستان و میرمیران ،ایستاده اند تا اثارتان
را بیاویزید روی سینه شان و پله های طبقات همین خانه ،لحظه شماری
می کنند برای صدای پاهای شما که روزی شرکت کننده جشنواره جوانان
تجسمی بودید و ان روز ،پوسترهای توی حیاط وعده کرده اند برای ایین
گشایشنمایشگاهشما.
کجا؟ تهران خانه ی هنرمندان ایران».
در بدترین شرایط هم زنجیره این دوست داشتنی ترین
جشنوارهملیهمگسستهنخواهدشد
رضوان صادق دبیر بیست و هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان
ایران در پیامی به این دوره از جشنواره نوشت :صبح سوم شهریور سال
1398وقتی زیر درختان بلوط در شهر خاطره انگیز ایالم ،ساعاتی پیش
از اختتامیه جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ،نیمرو و عسل و خامه
برای صبحانه می خوردیم ،شاید به ذهن مان خطور نمی کرد که داشتن
چنین لحظاتی ،جزیی از ارزوهای مان باشد ،ولی شد .تصور ما این بود که
مهمترین هدف جشنواره جوانان ،یعنی دور هم جمع شدن استادان و
هنرمندان جوان به مدت یک هفته ،در شهر ارومیه اتفاق بیفتد ولی نشد.
به قول نظامی گنجوی:
کاسمان را ترازوی دو سر است
در یکی سنگ و در یکی گهر است
از ترازوی او جهان دو رنگ
گه گهر بر سر اورد گه سنگ
گاهی اید ز گوهری سنگی
گاه لعلی ز کهربا رنگی
با این همه علیرغم همه خطراتی که پیش روست ،برگزار نکردن این دوره
از جشنواره برای ما به نوعی تسلیم شدگی محض در برابر خطر بود .بخشی
از خطر را استادان گرانقدر به جان خریدند تا جوانان شجاع این مرز و بوم
این بار نه در استانی خاص و نه در کنار همدیگر ،بلکه هر یک در خانه
خود و با بیشترین فاصله اجتماعی ،در این اوردگاه ساالنه که جشنواره
نامش نهاده ایم ،شرکت کنند .تا نشان دهند در بدترین شرایط هم زنجیره
این دوست داشتنی ترین جشنواره ملی هم گسسته نخواهد شد .از صمیم
کنندگان
قلب از مسئوالن برگزاری این جشنواره ،داوران عزیز و شرکت
ِ
جان سپاسگزارم .با ارزوی بر افتادن عفریت کووید ،19به امید دیدارتان
در بیست و هشتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان در سال 1400
در استانی که از هم اکنون چشم به راه شماست.
اغاز به کار بیست و هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان
ایران
بیست و هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران امروز یکشنبه
23شهریورماه با حضور هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی ،در
خانه هنرمندان ایران اغاز به کار کرد .کارگاه های انالین جشنواره از امروز
یکشنبه 23شهریور ماه اغاز به کار کرد و هنرمندان جوان از دوشنبه
صبح می توانند با حضور در نرم افزار جشــنواره با استادان کارگاه ،کار
خلق اثار خود را شروع کنند .هادی مظفری رییس جشنواره هنرهای
تجسمی جوانان ایران با اشاره به انالین بودن این دوره از جشنواره گفت:
سالمت هنرمندان جوان و استادان برای ما اهمیت داشت و با این حال
نباید جشنواره تعطیل می شد .بنابراین بهترین راه این بود که کارگاه های
هنــری را به صورت مجازی و برخــط برگزار کنیم .مدیرکل هنرهای
تجسمی در ادامه گفت :جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ،فارغ از جنبه
جشنواره ای ،اهمیت اموزشی و کشف استعداد دارد .استادان کارگاه و
داوران در جلسات بررسی اثار رسیده به جشنواره ،بهترین استعدادها را
برای شرکت در کارگاه ها انتخاب می کنند .از این رو این دوره از جشنواره
نیز مانند گذشــته ،استعدادهای هنرهای تجسمی را به جامعه هنری
معرفیمی کند.
شایانذکراست؛کارگاه هایانالیندررشته هایده گانههنرهایتجسمی
از امروز دوشنبه 24شهریور تا چهارشنبه 28شهریور ادامه خواهد داشت. صفحه 2
3
داودفتحعلی بیگیکارگرداننمایش«عمو هاشم»
تعزیهخوان هاانتقالدهندهفرهنگوتجربههستند
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
اخبار
THEATRE
معرفی ستاد اجرایی چهارمین
جشنواره نمایشنامه خوانی
دفاع مقدس
احمد محمد اسماعیلی
هنر تعزیه ریشــه در فرهنگ و سنن ایرانی دارد و نقش
بسیار مهمی در طول چهار صد سال در انتقال پیام عاشورا
به عامه مردم در اقصی نقاط ایران داشــته است.تعزیه
خوانها میراث داران شایسته انتقال چنین پیامی بوده اند.
نام داود فتحعلی بیگی با تئاتر سنتی ایرانی و تعزیه عجین
است و در پنج فعالیت مستمرش هرگز از این هنرها دور
نمانده است.این کارگردان ،نویسنده ،بازیگر ،پژوهشگر،
مدرس دارای کارشناســی نمایش از دانشکده هنرهای
زیبا دانشگاه تهران و همچنین دارای مدرک درج ه یک
هنری(معادل دکتری) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
است« .عفریته ماچین» « ،چشم تنگ» ،قصه باغ زالزالک»
،پهلوان کچل و اژدها» ،مبارک و خاتون پرده نشــین-
زن پارسا» ،ســیاه بازی عروسکی مشق لعبتک» ،مواظب
کالهت باش» مجلس ســیاه بازی امیرارسالن نامدار»»،
سلطان و سیاه ،شهر هشتم» »،اری این چنین بود برادر»،
«سگ کشی» ،شرق و غرب هریک مطابق جهان بینی خود
تاتر را به وجد می اورند ،کتاب دفتر تعزیه( )1با همکاری
(هاشم فیاض) ،مجلس تعزیه ناصرالدین شاه،تعزیه دختر
هندو فصلنامه تئاتر،کتاب رام کردن زن ســرکش ،کتاب
شاه غریب (پژوهشــی در تعزیه های رضوی ) ،از جمله
کارهای مهم کارنامه بازیگری ،کارگردانی ،پژوهشــی و
نویســندگی فتحعلی بیگی محسوب می شوند که سالها
دبیری جشــنواره تئاتر ائینی و ســنتی و عضو و ریس
هیئت مدیره انجمن تعزیــه ایران،مدیریت تاالر محراب
و مدیریت اداره تئاتر را برعهده داشــته است.فتحعلی
بیگی درنمایش» عمو هاشم «به بررسی و واکاوی زندگی
یکی از بزرگان تعزیه ایران یعنی هاشم فیاض می پردازد.
نمایش «عمو هاشــم» به نویســندگی و کارگردانی داود
فتحعلی بیگی شــهریور و مهر ماه هر شب ساعت ۱۹در
تماشاخانه سنگلج به روی صحنه می رود.با داود فتحعلی
بیگی در باره اجرای نمایش « عمو هاشــم « گفت وگویی
انجام داده ایم .
یکی از چالش هایی کــه تئاتر ایرانی و دینی مثل
تعزیه با ان مواجه اســت بیگانگی وعدم اشنایی
جوان های تئاتری با نام هــای بزرگان این عرصه ها
اســت.این در حالی است که انها حتی کوچکترین
اطالعات را درباره زندگی نمایش نامه نویسان غربی
را دارند؟
این مســئله چنــد دلیل عمــده دارد .اول کوتاهی دانشــگاه ها
و اســاتید دانشگاه ها اســت که حرفی از تعزیه و نمایش ایرانی
مطرح نمی کنند و اصوال چیزی با عنوان درس اشنایی با تعزیه
در برنامه های درســی دانشــجویان وجود ندارد.در کنارش نه با
تاریخچه و نه به کارکردهــای اجتماعی و دینی تعزیه پرداخته
می شود ودر این فرایند طبیعی است که نام بزرگان تعزیه و تئاتر
ایرانی در هاله ای از محجوریت قرار بگیرد .در حال حاضر در ایران
در هیچ کتابخانه ای مجموعه ای جامع و کامل از نسخ خطی و یا
چاپی تعزیه وجود ندارد.نکته جالب این اســت که بیش از1055
نسخه خطی تعزیه در کتابخانه واتیکان نگهداری می شود.معنای
چنین وضعیتی کوتاهی و قصــور در باره فرهنگ،ائین ،تعزیه و
تئاتر ایرانی اســت.هزینه چاپ کردن نسخ خطی چقدر است که
در چاپ ان کوتاهی می شــود؟اگر در این چهل ســال سالی ده
دفتر تعزیه چاپ می شــد االن چهار صــد دفتر تعزیه در اختیار
مردم ،عالقمندان و پژووهشــگران بود.بهر حال درد بزرگی است
که در ایران رفتن به ســوی تئاتر ایرانی و تعزیه برای دانشجو در
دانشگاه ها تبدیل به ننگ شده است .
سفر در فرهنگ ایران و مشرق زمین زمینه جایگاه
مهمی دارد و عامل ســیر وسلوک،شناخت بهتر از
خود و تکمیل شناخت از جهان هستی است.در هنر
تعزیه به خصوص در دهه های قبل تعزیه خوان در
یک پروسه طوالنی با سفر به دورترین نقاط ایران
تعزیه اجرا می کند.این سفر تعزیه خوانها حاوی چه
کارکردهایی است؟
کارکردهــای مختلفی از قبیل اعتقــادی و مفهومی دارد.تعزیه
خوان ها در ســفرهایی که از شهر به شــهر و از روستا به روستا
انجام می دهند انتقال دهنده فرهنگ و تجربه هســتند.در بحث
انتقال فرهنــگ در تعزیه یک بخش مهمش بحث انتقال و جابه
جایی نسخ تعزیه است.بخش دیگرش تجربه اجرای تعزیه است.
بدیــن منوال که در خیلی از روســتاها و شــهرهایی که تعزیه
خوانها رفت و امد داشته اند.اگر نسخ خطی را پیدا کنید متوجه
می شوید که این نســخه از جایی دیگر از کشور به انجا منتقل
شده اســت.خدا رحمت کند استاد معینیان که از بزرگان تعزیه
در گرمسار بود و با او سالها رفاقت داشتم .شهر گرمسار از جمله
مناطقی هست که تعزیه خوانها از طریق تهران به انجا می رفتند
و اســتاد معینیان بارها به من گفت که نسخ ها را پدرم از تعزیه
خوانهای سایر شهر به دست اورده است.در دل این رفت و امدها
مباحث و معانی و معارف فرهنگی هم منتقل می شده است.
هاشــم فیاض یکی از بزرگان تعزیه است که تاثیر
هنرش حتی از مرزها هم فراتر رفته است.ایا او را
می توانیم فقط یک تعزیه خوان بدانیم و یا کسی که
تعزیه را در همه جای ایران نشر داد؟
بله ،داســتان نمایش مــا در باره یکی از بــزرگان معاصر تعزیه
یعنی هاشــم فیاض اســت و در نمایش عموهاشم مخالف خوان
تعزیه اســت که برای اجرا به امده مهمــان یکی از اهالی ابادی
می شــود،مرد خانه ابتدا فکر می کند عمو هاشــم شهادت خوان
اســت،اما متوجه می شود اشقیاخوان است و با بهانه جویی کاری
می کند که عموهاشــم خانه شان را ترک کند و شب را در تکیه
ن روز با دیدن خوابی عجیب توســط ننه رباب
بخوابد.فــردای ا
همســر مرد اتفاقی می افتد .اساسا شبیه خوانی یکی از وجوهات
مهمش ویژگی های هنری و نمایشی است.بخش مهم دیگر تعزیه
انتقال فرهنگ عاشــورا و مبنای دین اســت.این همه حدیث و
روایت و اشارات به ایات قرانی و نمایش مظاهر خیر و شر که در
تعزیه اجرا می شود فقط به صرف نشان دادن نمایش نبوده
و بحث اگاهی و تبلیغ دینی هم مدنظر بوده است.
برخــی از هنرمندان تئاتر که شــیفته تئاتر
غرب هســتند.ایزوله و دور ازجامعه زندگی
می کنند.این در حالی است که هنرمندان تعزیه
مثل هاشم فیاض در دل مردم زندگی می کردند
و از نزدیک با انها ارتباط داشتند.این ویژگی
چقدر برای ماندگاری تعزیه و هنرمندانش مهم
است؟
بهر حال هر هنرمنــدی عقیده و خلقیات خاص خودش را
دارد.در کلیت هنر ائینی بدون حضور مردم شکل نمی گیرد
و هنرمند تعزیه و ائین هم در بطن جامعه زندگی می کند.
نوع و ســاز و کار اجرای نمایش ایرانی و تعزیه در شرایطی
رشد کرد که تعزیه خوان ها ارتباط بی واسطه ای با تماشاگر
داشــتند و در کوچه و خیابان و میادین کار اجرا می کردند.
مــردم دور تعزیه خوان جمع هســتند و در ان مشــارکت
دارند.بارهــا دیده ام که تماشــاگر در حین اجرای تعزیه به
تعزیــه خوان خدا قوت گفته و لیوان ابی به دســتش داده
اســت.تعزیه خوان هم به دفعات در طول اجرایش تماشاگر
را مخاطب قرار می دهد .
اجــرای نمایــش در دوران کرونایــی چه
ویژگی هایی دارد؟
مردم هنوز خیلی اعتماد ندارند که بیایند در شــرایط کرونا
تئاتر ببینند.این در حالی اســت که در تمام سالنها فاصله
گذاری و پروتکل های بهداشــتی رعایت می شــود و من در
طراحی میزانســن های بازیگران در صحنــه به گونه ای کار
کردم که فاصله چند متری بین بازیگران وجود داشته باشد
و در ضمن در جلوی درب ورودی سالن به کسانیکه ماسک
ندارند ماسک و مواد ضد عفونی کننده داده می شود و باید
مردم اعتماد کنند و به دیدن تئاتر بیایند.البته ما انتظار پر
شــدن سالن را نداریم ،اما حداقل انتظار داریم که نیمی از
سالن طبق شیوه نامه های بهداشتی شاهد حضور مخاطبان
باشد.
دبیرچهارمینجشنوارهنمایشنامهخوانیدانشگاهیدفاعمقدس
با صدور احکامی جداگانه مدیران ســتاد برگزاری جشنواره را
منصوب کرد .میرعلیرضا دریابیگی دبیر چهارمین جشــنواره
نمایشنامه خوانی دانشگاهی دفاع مقدس طی احکامی جداگانه
محسنعلیزادهرابهعنوانمدیراجرایی،اریادرفشرزمرابهعنوان
مدیر هنری و هویت بصری ،امین اکبری نسب را به عنوان مدیر
روابط عمومی و سارا مقدم را به عنوان مدیر دبیرخانه جشنواره
منصوب کرد .چهارمین جشنواره نمایشنامه خوانی دفاع مقدس
به همت انجمن صنفی تئاتر تهران و اداره کل فرهنگ و ارشاد
اسالمی استان تهران با همکاری فرهنگسرای نیاوران ،همزمان
ت سال دفاع مقدس
با فرارسیدن چهلمین ســالروز اغاز هش
برپا خواهد شــد .این جشنواره در سه بخش نمایشنامه خوانی،
داستان کوتاه ،مطبوعات و رسانه از ۲۹شهریور تا ۳مهر ۱۳۹۹
در سالن گوشه و خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران و با توجه به
دستورالعمل ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا برگزار خواهد شد.
انتشار فراخوان دو بخش
از سی ونهمین جشنواره بین المللی
تئاتر فجر
فراخوان بخش های «مسابقه نمایشنامه نویسی» و «مسابقه و
نمایشگاهعکسوپوسترتئاتر»سی ونهمینجشنوارهبین المللی
تئاترفجرمنتشرشد.ستادبرگزاریجلساتمتعددیرابهمنظور
تدوین فراخوان این دوره از جشنواره با توجه به شرایط کنونی
ایران و جهان به جهت شیوع ویروس کرونا و تبعات گوناگون
ان برگزار کرده است .در این میان صیانت از سالمت هنرمندان
گرامی ،مخاطبان ارجمنــد و همکاران محترم مجموعه های
اجرایی در اولویت برنامه ریزی های این دبیرخانه بوده است .با
توجه به موارد فوق و به جهت پیشــبرد برنامه های اجرایی و
اگاهی هنرمندان عزیز متقاضی شرکت در بخش های مختلف
این رویداد ،ستاد برگزاری جشنواره تصمیم به انتشار فراخوان
این جشنواره در چند بخش مجزا گرفته است .این امر با توجه به
ابهامات پیش رو در مورد شرایط گسترش کرونا و تصمیم های
مراجع ذی صالح در خصوص برگزاری جشــنواره های هنری
انجام می شود .در این مرحله فراخوان ۲بخش از جشنواره که
امکان برگزاری ان در شــرایط فعلی و با رعایت شیوه نامه های
بهداشتی اعالمی مقدور است اعالم می شود .از این رو ،فراخوان
بخش های «مسابقه نمایشنامه نویسی» و «مسابقه و نمایشگاه
عکس و پوستر تئاتر» برای اگاهی گروه های محترم نمایشی،
هنرمندان و عالقه مندان در قالب فایل pdfپیوست خبر شده
اســت .الزم به ذکر اســت فراخوان دیگر بخش ها نیز پس از
بررسی نهایی اعالم می شود.
ﻣﺸـﻖ ﻣــــﻬﺮ
اﻣﻮزش ﺣﻖ ﻫﻤﻪ
ﮐـﻮدﮐـﺎن اﺳﺖ
0 2 0 2 8 9 6 36 6 0 0 1
ﺷﻤﺎره ﺣﺴﺎب ﺑﺎﻧﮏ اﯾﻨﺪه
ﺷﻤﺎره ﮐﺎرت ﺑﺎﻧﮏ اﯾﻨﺪه 6362-1470-1000-3877
021-88105127 - 09105368914
apcl_org_ir
apcl.org.ir صفحه 3
4
گزارش«هنرمند»ازنشستتحلیلوبررسیسینمایی«لتیان»
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
گزاخبار
ارش
ژانرفالکت یاکاسبیبامشکالتجامعه؟!
عالوه بر رسانه ها که نقش اثرگذاری در بازتاب محرومیت ها و مطالبه گری
دارند ،ســینمای اجتماعی هم می تواند یکی از بسترهای بیان مشکالت
به شــیوه ای اثرگذار باشد .البته الزمه این اتفاق ،روایت دلسوزانه و به دور
از سیاســت زدگی و سیاه نمایی است .چرا که اگر غیر از این باشد ،نه تنها
مشــکالت کم نمی شــود که امکان دارد مطالبات مردمی را به مسیری
غیرواقعی و حاشیه ای منحرف کند .محمدعلی باشه اهنگر متولد دزفول
است و بیشتر فیلم هایی که ساخته در حوزه دفاع مقدس بوده .او درباره دلیل
نبود مشکالت مردم خوزستان در سینمای ایران گفت :در این پنج سال و
اثار رنگارنگی که ساخته شده چه کسی دلش برای این مردم سوخته؟ کدام
فیلم نامه ساخته شده است؟ هیچ موردی نیست! باشه اهنگر با اشاره به نبود
سرمایه برای ساخت این فیلم ها بیان کرد :کسی حاضر به سرمایه گذاری
نیست .من حاضرم اگر بخش دولتی یا خصوصی سرمایه گذاری کند همین
فردا تمام کارهایم را تعطیل کنم و به خوزستان بروم .بعضی ها نمی خواهند
در این زمینه صحبت شود و فیلمی ساخته شود .عده ای معتقدند شرایط
امروز کشــور خاص است و باید صرفا فیلم کمدی ساخته شود .اتفاقا در
ساخت فیلم و سریال کمدی هم موفق نیستند؛ اصوال کمدی سخت تر از
تراژدی است .وی با اشاره به فضای تلخ سوژه مشکالت خوزستان گفت:
برای ساخت این سوژه باید مشکالت را بگوییم و طبیعتاً الزمه اش فضایی
تلخ است .وقتی اب ،برق و شغل مناسب وجود نداشته باشد پرداخت به
ان فضای تلخی را رقم می زند .کارگردان «ســرو زیراب» درباره اینکه ایا
ســینماگران تاکنون دغدغه ورود به این مساله را داشته اند یا نه،توضیح
داد :این را نمی توان نادیده گرفت که وقتی فیلمســاز به افق موضوع نگاه
می کند ،می بیند کسی برای ساخت فیلم با این موضوع سرمایه نمی دهد.
اکنون کف هزینه ساخت یک فیلم ۶میلیارد تومان شده است .کارگردان
«ملکه» با اشاره به اینکه می توان به این موضوع ورود کرد ولی به سیاه نمایی
نیفتاد ،گفت :این که به سیاه نمایی نیفتاد شدنی است اما به هرحال از درد
مردم می گویید و باالخره یکی این وســط زیر سوال می رود .بسیاری از
ساختمان ها و مراکز فرهنگی در ابادان توسط چند سرمایه دار نابود شده
است .باشه اهنگر ادامه داد :خدا رحمت کند «حاج قاسم» را؛ سیل می اید
باید یکی مثل ایشان بیاید کمک کند .اما اینکه چرا سیل می اید ،اب شور
است و ...مشخص نیست؛ این چراها باید پاسخ داده شود .اهنگر در ادامه
گفت :جوامع مختلف هرکدام دارای مشکالت و ناهنجاری هایی هستند؛
شــمال و جنوب ،جهان سوم ،مدرنیته و سنت یا هر دسته بندی دیگری
که در ادبیات سیاسی مدنظر باشد تفاوتی ندارد؛ هر جامعه ای مشکالت
خودش را دارد .کشــور ما هم از این مقوله مستثنا نیست .طبیعتاً ایران
به دلیل گستردگی سرزمینی ،جمعیت نسبتا باال ،خرده فرهنگ ها و تنوع
اقلیمی مستعد مشکالت فرهنگی و قومیتی است .مسائلی که به واسطه
جنگ و تحریم به کشور تحمیل می شود را هم اضافه کنید! البته هیچ کدام
از این عوامل به معنای بی نقص بودن مدیریت در کشور نیست .بخشی از
مشکالت کشور ریشه داخلی دارد .قدم اول در حل مشکالت اجتماعی،
بازتاب اسیب شناسانه ان هاست و قدم دوم ،ارائه راهکار .بسترهای مختلفی
برای بازتاب و ارائه راهکار وجود دارد که قطعا سینما یکی از اثرگذارترین
ان هاست .البته چگونگی ورود به مســاله اهمیت زیادی دارد.سینمای
اجتماعی ســهم عمده ای در گونه های سینمای ایران دارد و در دهه های
اخیر پررنگ تر شده اســت .اما چند درصد از تولیدات این ژانر مشکالت
عموم جامعه یا یک منطقه را به قصد اصالح بازتاب داده اند؟! چقدر از ان ها
این مشکالت را در عین صراحت به دور از افراط و صادقانه تصویر کرده اند؟
اصال سهم بازتاب مشــکالت باتوجه به شهرهای مختلف چگونه بوده؟
معموال پیش فرض ذهنی برخی اینچنین است که الزمه ورود به معضالت
اجتماعی نمایش تلخی و سیاهی است .اما نمی دانند که ترسیم چنین
فضایی می تواند به ضدخودش تبدیل شود .یعنی نه تنها به حل مشکل
کمک نکند ،که ان را به بیراهه هم بکشاند .تفاوت سینمای اجتماعی و
ژانر فالکت در همین جاست! در سینمای اجتماعی ،سینماگر مشکالت را
صریح بیان و در حد توان برای حلش راهکار ارائه می کند اما در ژانر فالکت
برای سازنده اثر ،نه بیان مشکالت و حل ان که نمایشی سیاه و فالکت بار و
جشنواره پسند هدف نهایی است .در ژانر فالکت ،سینماگر به دنبال اصالح
نیست ،هدفش کاسبی با مشکالت مردم است .ایا تاکنون فیلمی اجتماعی
در ایران ساخته نشده که قربانی تفاسیر اشتباه مدیریتی شده باشد؟ پاسخ
مشخص است .این اتفاق دور از ذهن نیست .اما واقعا سهم مطرح کردن
مشکالت مناطق محروم در سینمای ایران چقدر بوده است؟ سهم روایت
مسائل اجتماعی در پایتخت را در یک سمت و دیگر مناطق را در سمت
دیگر بگذاریم .کدام سنگین تر است؟ بجز تعداد محدودی سینماگر ـ که
عمدتاً بومی هســتند ـ چند فیلمساز حاضرند سختی تولید در مناطق
محروم را به جان بخرند؟ اصال برای چند فیلمساز مشکالت مناطق محروم و
بیان ان ها جذابیت و اولویت دارد؟!چنین سوژه ای چه سهمی از کمک های
نهادهای حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی از جمله بنیاد سینمایی
فارابی را دارا خواهد بود؟ به نظر می رسد این مساله انقدرها پیچیده نیست.
پاسخ کمی تلخ است .ورود به مسائلی مثل مشکالت مردم خوزستان برای
غالب سینماگران جذابیت ندارد و البته سازمان سینمایی هم در این زمینه
اقدامات ملموسی ندارد .اگر مشکالت مناطق محروم طوالنی و فرسایشی
شده ،دالیل مختلفی دارد که یکی از ان ها بی توجهی اهالی فرهنگ و رسانه
است .در چنین شرایطی عجیب نیست که رسانه های معاند مشکالت را
انطور که دلشان می خواهد بازتاب دهند.
رضا درستکار« :لتیان» در ژانر نئوملودرام ساخته شده است
اکتای براهنی :هر فیلمی به سفر بپردازد «درباره الی »...نیست
نشســت نقد و تحلیل فیلم ســینمایی «لتیان» با حضور علــی تیموری (کارگــردان) ،اکتای براهنی
(فیلمنامه نویس) ،رضا درستکار (منتقد سینما) و مسعود بهارلو (مدی ِر جلسات و مجری) در هشتمین جلسه
از برنامه های اف الین در کافه هفت برگزار شد.
در ابتدای این جلسه که با حمایت انجمن صنفی نویسندگان و منتقدان سینمایی ایران برگزار می شود،
«مسعود بهارلو» در بخشی کوتاه به معرفی «علی تیموری» پرداخت که نخستین فیلم بلند سینمایی خود
را بعد از ســاخت دو فیلم کوتاه کارگردانی و اکران کرده است .در ادامه تیموری در خصوص فعالیت های
سینمایی خود گفت :من در نزدیک به چهل فیلم ،در جایگاه دستیار کارگردان فعالیت کرده ام که اخرین
انها ،فیلم «پل خواب» ساخته اکتای برهانی بوده ،که او در «لتیان» در مقام نویسنده همراه من بوده است
ضمن ان که عمده همکاری هایم با مرحوم ایرج کریمی و علیرضا امینی عزیز بوده است .من سال های زیادی
در یک الی دو دفتر متمرکز بوده ام که بخش زیادی از فعالیت من برمی گردد به حضور در بشرا فیلم و
همکاری با «سیدجمال ساداتیان» و بخشی از فعالیت هایم نیز با «جهانگیر کوثری» و «رخشان بنی اعتماد»
بوده است.
در ادامه جلسه «رضا درستکار» منتقد سینما که در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر گذشته ،عضو هیات
انتخاب جشنواره بود ،عنوان کرد« :لتیان» از جمله فیلم های خوب سال گذشته ارائه شده به جشنواره بود
عالقه دارم که این در نام فیلمنامه هایم پیداست اما فکر می کنم این اخرین باری است که از اسم مکانی
که به رغم نظر بعضی از دوستان و خود من ،اتفاقی برایش رخ نداد و در بخش رقابتی جشنواره غایب بود!
او افزود :البته فیلم خوب در هر شرایطی ،راه خودش را برای دیده شدن پیدا می کند و «لتیان» هم الاقل از خاصبرایفیلمنامه هایماستفادهکردم.
در ادامه ،بحثی پیرامون نام فیلم و بعد هم موضوع اقتباس از ادبیات پیش امد که درستکار گفت :در سینما
چند فیلم حاضر در جشنواره سی و هشتم بهتر و باالتر بود.
«علی تیموری» درباره ساخته شدن فیلم اولش گفت :من برای این فیلم ،یک ایده داشتم و «اکتای براهنی» به طور کلی خوب بودن یک اثر بر اقتباس یا عدم اقتباس استوار نیست .اقتباس هایی خوب داریم و بد؛ مثال
طرح هایی داشت و از میان این طرح ها ،یک طرح به ایده من نزدیک بود و ما ان را انتخاب کردیم .جلساتی داریوش مهرجویی اقتباس های درخشانی دارد ،اما «اشباح» هم ان چیزی نشد که باید می شد .اقتباس
با هم داشتیم که به میزان زیادی هم زمان برد تا به یک سیناپس رسیدیم .نگارش فیلمنامه اغاز شد و یک کردن یا نکردن یک فضیلت نیست؛ فضیلت در اصل فیلم است که خوب باید در بیاید .همین طور نام فیلم
هم خیلی بحث تعیین کننده ای نمی تواند باشد ،و این بحث ه ا ژورنالیستی و بیهوده است .ما باید سراغ چیزی
سال و اندی بعد ،و در یک مقطع اناهیتا تیموریان هم به جمع ما پیوست.
«رضا درســتکار» در بخش بعدی ســخنانش در این جلسه ،درباره نقد و تحلیل «لتیان» عنوان کرد :ما برویم که اصل است .ادم صاحب نظر اصرارا ً و الزاماً به دنبال نام فیلم نمی رود.
می توانیم سه راه برای تحلیل هر فیلمی باز کنیم .برای تحلیل این فیلم مثال اگر از راه تفسیر برویم ،چه بهارلو در بخش دیگری از این نشست خطاب به علی تیموری کارگردان فیلم سینمایی «لتیان» گفت:
نتیجه ای می گیریم؟ یک پسر خوش تیپ لب اتوبان ایستاده ،مردی می خواهد از عرض اتوبان عبور کند و تاثیرات مجموعه فیلمسازهایی که با انها کار کرده ای در کارهایت هست ،در کلیت نه اما در جزئیات در
نمی تواند! این پسر خوش تیپ در مکالمه تلفنی خود ،مرد را مورد تمسخر قرار می دهد .اگر از نگاه شناختی جایگاه تاثیرپذیری و نه تقلید به چشم می اید.
فیلم را ببینیم ،ما با کسی طرف هستیم که در ان دعوای میانه راه ویال هم ،از خود مراقب می کند تا اسیب علی تیموری در خصوص ساخت «لتیان» گفت :وقتی وارد سینما می شوی ،یک بخش مهم سرمایه است،
نبیند و...؛ می بینید که این جا ،مسیر «تفسیر» فیلم ،راهی خاص را برای ما باز نمی کند و به همین علت ،با یک بخش مهم دیگر گیشه است و الی اخر !...هیچ وقت این اتفاق نیفتاد که فکر کنم دلم می خواهد با چه
این نگاه که پیش می رویم ،در پایان نتیجه ای غلط می رسیم ،چرا که این پرسش را مطرح می شود که این اثری وارد سینما بشوم .من سر همین فیلم و طرح به این نقطه رسیدم که می خواهم در طالیی ترین نقطه
پسر رفت و شیر گاز را باز کرد تا همه بمیرند؟ خب این اقا پسر بد بود ،اما نه این قدر! در واقع این فیلم از نگاه ممکن فیلم بسازم و برای فیلم های بعدی هم فکر می کنم از انجا که فیلمنامه نویسی کار سختی است ،تا
تفسیری با همین نشانه های حداقلی که با خست به مخاطبش می دهد ،رد می شود .از نگاه تعبیری هم فیلم جایی که بتوانم با اکتای براهنی همکاری کنم مگر روزی برسد که او شرایط کار با من نداشته باشد .من
ابتر می ماند؛ مث ً
ال می گوئیم «در این فیلم یک دختر زیبا وجود دارد که مدام دارد خودش را ارایش می کند فیلمنامه نویسی بلد نیستم و فکر نمی کنم هیچ وقت بتوانم برای خودم بنویسم...
پس نتیجه می گیریم که »...یا «جایی از فیلم اسم اقازاده را می اورند ،پس فیلم دارد برای کسی از همین بهارلو خطاب به براهنی در این زمینه پرسید و گفت چقدر در پروسه ساخت کنار علی تیموری بوده که او
پاسخ داد :من سعی می کنم در پروسه ساخت ،حضور داشته باشم اما مزاحمتی برای
جامعه دو دل می زند »...و ...؛ خب که چه؟ واقعیت این است که در مسیر «تعبیری»
سازنده ایجاد نکنم تا دست و پای او را ببندد زیرا وقتی خودم در جایگاه سازنده قرار
هم مخاطب به جایی رهنمون نمی شود و شاید در تقابل با این اثر قرار بگیرد ،و با این
منتقد
،
درستکار
رضا
می گیرم ،در هجمه نظرات (که از شدت عالقه و حسن نیت ارائه می شوند) مستاصل
بحث ها اساساً به جایی هم نرسیم.
می شوم ...درباره «لتیان» ما به دلیل همکاری هایی که باهم داشتیم ،از یکدیگر شناخت
درســتکار تصریح کرد :ما فقط از یک طریــق می توانیم هم فیلم را ببینیم ،هم از
سینما :
الزم را داشتیم .من در این فیلم ،در فاز فیلمبرداری شرکت نکردم و فقط نویسنده
تحلیل ان لذت ببریم و هم بفهمیم خاستگاه کارگردان فیلم چه بوده و به حد وسع از
ما فقط از یک طریق
بودم.
کاستی های فیلم هم (به وقتش) انتقام بکشیم و ان «تٲویل» است.
را
فیلم
هم
توانیم
ی
م
اکتای براهنی همچنین درباره نقدهایی که به شباهت اتمسفر فیلم ها می شود ،گفت:
او گفت :به این نظریه می توان یک بعد جهانی هم داد .اخرین نگر ه سینمایی که در
ببینیم ،هم از تحلیل ان
ما در سینما ژانر جاده ای داریم و نمی شود اگر در هر فیلمی یک جمعی بودند که از
ایران ترجمه شــد ،نگره نئوفرمالیسم بود که استراکچر اصلی و قالب را بر کل فیلم
شهر خارج می شدند ،ان را به «درباره الی» نسبت دهیم ...در ایران گاهی واکنش ها
رجحان می دادند و از طریق انتظام فرمی به اصالت فیلم نزدیک می شدند .با این حال،
لذت ببریم و هم بفهمیم
عجیب و غریب اتد...
همین نئوفرمالیست ها گفته اند اگر از سینما بیرون امدی و حالت خوب بود ،پس
خاستگاه کارگردان فیلم
در بخشی دیگر از این نشست ،بهارلو از تیموری درباره این که برای اکثر مخاطبان
نتیجه می گیریم ان فیلم هم خوب بوده است .این استنتاج ،در پایان ،بحث شهود را به
وسع
حد
ه
ب
و
بوده
چه
دریافت های مخاطب اضافه می کند و ...؛ حاال در این فیلم ،مث ً
ارتباط برقرار کردن با پایان بندی فیلم کمی سخت بود ،پرسید که کارگردان «لتیان»
ال می بینیم سه زن داریم
در پاسخ گفت :ارتباط با پایان بندی بستگی به نگاهی دارد که اقای درستکار درباره
که عاشق یک مرد هستند در حالی که در ظاهر ،متریالی که این ها الزم داشتند برای
از کاستی های فیلم هم
ان صحبت و ان را باز کرد .من دوست نداشتم مخاطب را غافلگیر کنم .فیلم در روند
باورپذیری این حجم از دلدادگی موجود نیست! ما اساساً چیزی را در قامت این مرد
(به وقتش) انتقام بکشیم
روایت قصه ،به مرحله ای رسید که گروهی از مخاطبان واقعا در تقابل با قتل پایان فیلم
نمی بینیم که بتواند تا این حد این سه زن را شیفته و شیدا کند! فیلم هم تالشی برای
است
«تٲویل»
ان
و
قانع می شوند .ما در جریان فیلم برای رسیدن به قتل ،تاریخچه داریم و بیننده ان را با
فهمیدن ما نمی کند ،زیرا انگار جریان های مهمتری برای به تصویر کشیدن دارد( .یک
منطق درونی فیلم می پذیرید ضمن ان که شخصیت با توجه به کاری انجام می دهد،
قرار با مخاطبش می گذارد و تمام!) فیلم می خواهد از تزاحم و تجمیع و فشارها حرف
.نویسنده و کارگردان
به باور می نشیند و نه طبق حدسیات و خواسته بیننده .ما باید بدانیم از چه فیلمی،
بزند که بر پیکره روانی داستان سنگینی می کند و این تقریبا معادل ان چیزی است که
«لتیان» در این اثر کامال با
چه انتظاری را داشته باشیم.
در جامعه ما هم وجود دارد یا به وجود امده است و دارد از سر جامعه ما هم می گذرد.
یعنی یک جریان شدید که به این ادم ها بعد دراماتیک می بخشد و انگار تعمدی دارد ژانر نئوملودرام جلو رفته اند درســتکار در این زمینه توضیح داد :ژانر جنایی می گوید زنجیره علت و معلولی در
یک قتل باید مشخص باشد .این اتفاق در ژانر کالسیک جنایی جا افتاده است ،در
از این اکستریم النگ شاتی که از سد می گیرد و نمای بسیار باز از خانه های پشت ان ،با و می دانند در نئوملودرام،
همین ادم هایی که با هزار کمپلکس و اعصاب خراب در ان زندگی می کنند ،اگر فیلم دیگر چیزی به عنوان ملو و تقسیم بندی جدید ژانرهای سینمایی ،اما فیلمساز به سمت ان فاز کالسیک پیش
نمی رود ،زیرا مخاطب امروز اطالعاتش بسیار گسترده است ،بنابراین گاهی به زنجیره
می توانست این مابه ازای محیط انسانی را به همان لوکیشن سد و نام خودش لتیان
گسترش داده و اینگی دهد ،ان وقت قطعا با اثری فوق العاده عالی طرف بودیم .اما پایان رمانتیک نداریم ،بلکه علَی (مدل دستور کالسیک) در روایت نیاز نیست.
فاجعه داریم .شاید برای
در ادامه «اکتای برهانی» در پاســخ به بهارلو درباره ذهنیت موجود درباره «پسر
فیلم همین محدوده شماتیک و همان ابرک رویدادی باالی صحنه را به دست می دهد
رضا براهنی بودن» و سایه این ماجرا بر زندگی هنری اش گفت :این وظیفه سختی
و ترسیم می کند و تو می توانی حداقل در ان شکاف هایی را که ایجاد شده و یا در حال شما جالب باشد که ما این
است که از قبل از به دنیا امدن من ،برایم تعریف شده و من مدام با ان در کلنجارم!
ایجاد است ،ببینی و اداراک کنی.
درستکار در بخشی دیگر از سخنان خود در این نشست که نسخه تصویری کامل بحث ها را در هیات انتخاب
«رضا براهنی» یک تعداد طرفدار خیلی جدی دارد و یک تعداد دشــمنان خیلی
سی و هشتمین جشنواره
قســم خورده خیلی جدی که از پنجاه سال پیش تا االن ،در جریان اختالف های
ان منتشــر خواهد شد ،گفت :نویسنده و کارگردان «لتیان» در این اثر کامال با ژانر
فکری انها هستم و هستید ،اما جدای از این صحبت ها ،من هرچه یاد گرفته ام ،از
نئوملــودرام جلو رفته اند و می دانند در نئوملودرام ،دیگر چیزی به عنوان ملو و پایان
فیلم فجر نیز داشتیم
«رضا برهانی» بوده است و جدا از پدر بودن ،یک استاد تمام و کمال برای من بوده
رمانتیک نداریم ،بلکه فاجعه داریم .شاید برای شما جالب باشد که ما این بحث ها را در
است که این کار کردن را برای من کمی سخت تر می کند ،زیرا من در فعالیت هایم
هیات انتخاب سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر نیز داشتیم! اما!...
او گفت :ما فیلمی داریم به نام «ازدواج ماریا براون» ساخته راینر ورنر فاسبیندر درباره جنگ جهانی دوم ،که باید خیلی درست و صحیح قدم بردارم .او ادامه داد :ما از سنین پایین در خانه با فیلم دیدن اشنا شده
در ان ماجرای یک خانواده را طرح می کند که درگیر جنگ می شوند ...مرد به جبهه می رود و در فاصله غیاب بودیم و باید بگویم مادر در حرکت من به سمت سینما ،نقش اصلی و جدی داشت .من به طور جدی،
او و شایعه مرگش ،زن به هر اتفاقی تن در می دهد ...وقتی در پایان مشخص می شود که اشتباهی رخ داده در سن بیست و چهار سالگی تصمیم گرفتم وارد سینما بشوم و این دقیقا زمانی بود که مهاجرت کرده
و مرد زنده است و بعد هم به شکلی شگفت اور از جبهه برمی گردد و می بیند همسرش در کنار مردی دیگر بودم و تا ان ســن اعتماد به نفس ورود به عرصه هنر را نداشــتم .رضا درستکار در ادامه جلسه گفت:
قرار گرفته ،شوکه می شود و ...؛ این فیلم نشان می دهد که معصومیت اگر از بین برود ،دیگر تشکالتی به نام گاهی وقت ها اشتهار و یا پسر یک ادم صاحب نام بودن واقعا خوب نیست ،زیرا انتظاری که با توجه به
خانواده شکل نمی گیرد که جامعه را بتواند کنترل کند و ...؛ این فیلم به ما می گوید که باید مراقب همه چیز پیشینه پدر برای ادم به وجود می اید بسیار سنگین است ،اما فیلم اول بلند «اکتای براهنی» در جایگاه
بود ،چون در پایان وقتی این دو در خانه کنار هم هستند ،گاز نشت شده ،موجب انفجار خانه می شود و ...؛ یک فیلم اولی و برای شروع خیلی خوب بود.
براهنی در این بخش گفت :از طرفی این انتظارهاست و در مقابل اختالف نظرهایی هم هست زیرا در حال
می توانیم همین حاال نتیجه بگیریم که چرا پایان لتیان ،پایانی این طوری است.
درستکار گفت« :لتیان» تصویرهای خوبی دارد و نهایت خالقیت را از میزانسن تا کات خوب و موسیقی اندازه حاضر عمده کتاب های رضا براهنی ممنوع است و من از نظر فکری به او نزدیک هستم؛ در ان خانواده با
خوب به ما نشان می دهد تا نتیجه ای خوب از درام خود بگیرد ،اما این نتیجه گیری الزاماً نه نمایش دهنده یا این نگاه بار امده ام ،نگاهم به هنر ،از جنس دیگری است و خیلی نمی توانم به هنر نگاه تجاری داشته باشم.
در تایید خیانت است و نه دلیلی کافی برای رد یک اثر؛ که اگر اینگونه می بود ،ان وقت درباره داستان یوسف یعنی اگر حتی بخواهم نیز نمی توانم ،زیرا ذهنم از ان دور است ،در واقع این راه ها را برایم بسته تر و تنگ تر
می کند .البته باید بگویم من همه تالش خودم را کردم که انگ اقازاده به من نخورد و سعی کردم در یک
و زلیخا در قران چه باید می گفتیم؟
این منتقد گفت :نه فقط در این فیلم ،که در بسیاری از فیلم های سینمای ما ،فیلمساز به دلیل موانع و ایست دانشگاه درست و حسابی این حرفه را اموزش ببینم و در نهایت کمی دیر وارد سینما شدم؛ انقدر دیر که
و بازرسی هایی که در سر راهش سبز می شود ،ناچار است از خیلی چیزها بگذرد و کارهایش به سهولت دیگر فرصتی برای دستیاری نداشتم و مستقیم به دنبال ساخت فیلم کوتاه رفتم!
پیش نمی رود« .لتیان» به نوعی این سدها را شکسته و به روایتی تاز ه رسیده است .چیزی که برای من در بهارلو در ادامه جلسه از اکتای براهنی پرسید که ایا به فکر اقتباس از کارهای پدر افتاده است که او گفت :بله!
«لتیان» جذاب است ،این است که فیلمساز نگذاشته اصطالحاً فیلم از دستش در برود که این نشان می دهد اما تا به حال این کار را نکرده ام .دو سه طرح دارم که بر اساس کارهای کوتاه ایشان است.
تجربیاتی خیلی خوب از سینما کسب کرده است .او درباره بازی های «لتیان» گفت :منهای امیر جدیدی او ادامه داد :به نظرم یکسری جریانات در سینمای ما درست جا نیفتاده یا اینکه قبال بوده اما در سینمای
که می توانست بهتر از این ها ظاهر شود ،بازی های سایر بازیگران و به ویژه بازیگران زن در این فیلم خوب امروز ما بیشتر در دام یک سینمای اجتماعی خاص گیر کرده ایم؛ امیدوارم روزی برسد که ادبیات و سینما
است .من در یک جاهایی از اکت های امیر جدیدی ،حتی احساس کردم خودم هستم اما در یک جاهایی ،اشتی کنند زیرا من یک نوع انزجار پنهان را در این زمینه حس می کنم که بر اساس ان سینمایی ها ادبیات
جدیدی راکورد و لول را می شکند یا بازی اش را اگزجره و اغراق امیز می کند ،با این حال می توان گفت که را قبول ندارند و ادبیاتی ها سینما را قبول ندارند!
لتیان فیلمی شسته رفت ه شده که کارگردانش هم در گام اول خود ،خوب عمل کرده است .اکتای براهنی درستکار در پایان نشست «لتیان» گفت :باید باور کنیم که سینمای ما با نسل جدید سینماگر در حال پوست
در این نشست در خصوص عنوان «لتیان» و نام گذاری فیلمنامه های خود گفت :من به اسم شهرهای ایران انداختن است .این نسل با اگاهی خاصی وارد میدان شده و می تواند در تغییر چهره کلی ان نقش افرینی کند. صفحه 4
بررسی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان در زمینه ترکیب بندی و شلوغی کادر:
تصویرگراندچارخودسانسوریشده اند!
در روزهای اخیر انتشــار تصویری که نشان دهنده سانسور
جلد یک کتاب درســی بود با بازتاب های زیادی در جامعه
مواجه شد .در این عکس ،جلد کتاب ریاضی سوم دبستان
که امسال به چاپ رسیده است در کنار نسخه دیگری از این
کتاب که سال گذشته چاپ شده بود دیده می شود و انچه
جلب توجه می کند حذف دو دختر دبســتانی از طرح روی
جلد کتاب و باقی ماندن سه پسربچه روی ان است .این اتفاق
بالفاصله با واکنش های گوناگون مواجه شد و سواالتی راجع
به دلیل حذف دختران را مطــرح کرد .به دنبال انتقادهای
فراوان از این موضوع ،ســازمان پژوهــش و برنامه ریزی
اموزشی وزارت اموزش وپرورش در بیانیه ای اعالم کرد که
دلیل تغییر در این تصویر ان اســت که تصویر قبلی بسیار
شلوغ و مفاهیم ریاضی مطرح شده در ان تصویر بسیار زیاد
بوده است و این تغییر بر اساس نظرات هنری ،زیباشناسی
و روانشناسی انجام شده است .اعمال ممیزی بر تصویرهای
منتشر شده در کتاب ها ،مجالت و ...چیز جدیدی نیست و
هنرمندان تصویرگر ،گرافیست و ...تجربیات زیادی در این
زمینه دارند .بااین حال معموال چنین مسائلی به اطالع عموم
مردم نرسیده و کسی از مشکالت کار این هنرمندان اطالع
ندارد .در ادامه این گزارش با تعدادی از هنرمندان تصویرگر
به گفت وگو نشستیم تا نظرات و تجربیات انها درباره ممیزی
را بدانیم.
محدودیت های تصویری بر روی کودکان اثر منفی دارد
اکبر نیکان پور ،تصویرگر و استاد دانشگاه با بیان اینکه تصویرگری
برای ســنین مختلف شرایط خاص خود را دارد ،گفت :تصویرگر بر
اساس طیف های مختلف مخاطبان خود مسائل گوناگون را در نظر
گرفته و به کار می پردازد .در تصویرسازی فقط جنبه زیبایی شناسی
وجود ندارد بلکه جنبه های روانشناســی ،جامعه شناسی و ...باید در
نظر گرفته شــود و ذهن تصویرگر باید توجهی به همه اینها داشته
باشــد تا بتواند یک کار تخصصی انجام دهد .او درباره تغییری که
در جلد یک کتاب درســی ایجاد شده است گفت :احساس می کنم
محدودیت هایی به این شدت قبال وجود نداشته است .تصویرگران
ایرانی عادت کرده اند که همیشه موارد ضروری را رعایت کنند ،اما
ایجاد محدودیت های بیشتر برای انها باعث می شود از بسته بودن
فضا صدمه بیشــتری بخوریم .این محدودیت های تصویری بر روی
کودکان نیز اثر منفی دارد و ذهن انها را درگیر مسائلی می کند که
قبال به طور طبیعی به ان توجهی نداشته اند.
نیکان پور با بیان اینکه بــه عنوان یک تصویرگر اص ً
ال این کار مورد
قبول من نیســت ،افزود :دلیلی که برای ایجاد تغییر در این تصویر
مطرح شده ،شــلوغ بودن طرح اســت .درحالی که اگر این تصویر
شلوغ بود از همان ابتدا و در مراحل مختلف بازبینی باید متوجه ان
می شدند نه اینکه پس از گذشت چند چاپ تصمیم به حذف بخشی
از ان بگیرند .قطعاً تصویرگر حرفه ای در زمان کار به ســازماندهی
عناصر در صفحه توجه دارد و به نظر من این تصویر هیچ مشــکلی
از نظر ترکیب بندی و شــلوغی نداشت درحالی که حذف بخشی از
عناصر ان کام ً
ال به تصویر ضربه زده است.
این استاد دانشگاه افزود :برای اموزش و پرورش مسئله تصویرگری
کتاب های درسی بسیار جدی است ،زیرا کتاب های ان همیشه باقی
می ماند و کتاب های درسی هر کشوری در حافظه تاریخی ان ثبت
می شــوند .به همین دلیل باید ادم های متخصصی در این زمینه با
امــوزش و پرورش همکاری کنند و جدیت این کار را دریابند .باید
اســاتید و هنرمندانی که ســالها در این زمینه کار کرده و روحیات
کــودکان و نیازهای انهــا را به خوبی می شناســند درباره تصاویر
کتاب های اموزشی نظر بدهند تا شاهد چنین تصمیمات شتاب زده
و نسنجیده ای نباشیم.
حساسیتی که در اموزش وپرورش وجود دارد قابل مقایسه
با بخش خصوصی نیست
علی هاشمی شــهرکی هنرمند گرافیست و تصویرگر در گفت وگو
با هنرانالین گفت :من از ســال 75کار تصویرسازی را اغاز کردم و
هم زمان کار گرافیک و مدیریت هنری نیز انجام می دادم .تصویرگری
را با کار در مجالت رشــد اموزش وپرورش و کتاب های درسی اغاز
کــردم و پس از ان در کانون پرورش فکری ،انتشــارات گوناگون و
همچنین مجالت و روزنامه ها کار کردم و تصویرسازی برای طیف های
مختلف سنی از خردسال تا بزرگسال را انجام دادم.او با اشاره به اینکه
بعضی مسائل در حوزه اموزش وپرورش همیشه حساسیت زا بوده اند
گفت :زمانی که به عنوان تصویرگر با این مجموعه همکاری می کردم
مواردی وجود داشــت که به شکل اتوماتیک می دانستیم نباید انها
را بکشــیم و بعضی از انها برای مان قابل درک بود .به عنوان مثال به
ما می گفتند اگر ظرف میوه ای را می کشید در ان موز نباشد ،چون
ممکن اســت بعضی از خانواده ها استطاعت مالی برای خرید ان را
نداشــته باشند .چنین مواردی ان زمان قابل درک بود و با توجه به
گستره ای که کتب درســی و مجالت رشد در سطح کشور داشت
ایــن موارد را در نظر می گرفتیم .اما موارد دیگری بود که به عنوان
خط قرمز محسوب می شد و دلیل موجهی برای انها وجود نداشت.
به عنوان مثال به ما می گفتند که پسربچه ها را با لباس استین کوتاه
نقاشــی نکنیم ،یا حیواناتی مانند ســگ و گربه در تصویرهای مان
نباشد زیرا عقیده داشتند ترویج کننده نگهداری از حیوانات خانگی
است .در حوزه کودک بسیاری از داستان ها درباره حیواناتی است که
رفتارهای انسانی دارند ،اما به ما گفته می شد که در تصویرسازی ها
حیوانات نباید حالت انسانی داشته باشند و به عنوان مثال روی دوپا
نایستند یا لباس تن انها نباشد .هاشمی شهرکی درباره سلیقه هنری
در تصویرسازی کتب درسی گفت :سلیقه هنری هر مجموعه و کتاب
با توجه به فرد سفارش دهنده و نوع نگاه مدیران متفاوت بود .هرچه
مدیران حرفه ای تر بودند و اعتبار بیشــتری داشتند ،ازادی عمل ما
بیشتر می شــد و انها امکان این را داشــتند که از طرح های ما در
مقابل مدیران باالدســتی دفاع کنند .اما هرچه مدیر تازه کارتر بود
کار ما هم سخت تر می شد .او درباره وجود ممیزی در سایر بخش ها
گفت :حساسیتی که در اموزش وپرورش وجود دارد اص ً
ال در بخش
خصوصی نیســت و وزارت ارشاد با خیلی از مسائل مشکلی ندارد و
به انها مجوز می دهد .به عنوان مثال داستان خاله سوسکه که رفتاری
کام ً
ال انسانی دارد بارها توسط ناشران منتشر شده و هیچ مشکلی هم
نداشته است .بنابراین بسیاری از ممیزی هایی که در اموزش وپرورش
وجود دارد در بخش خصوصی و وزارت ارشــاد دیده نمی شــود .در
نتیجه تصویرگری در بخش خصوصی بســیار راحت تر است چون
ممیزی کمتری در ان وجود دارد.
این هنرمند با اشــاره به اینکــه در دوره کاری خود بارها با ممیزی
طرح هایش روبرو شده است گفت :بعضی قوانین عمومی در کشور
مــا وجود دارد که خود طراح می دانــد باید انها را رعایت کند و در
زمان کار کردن به ان ها توجه می کند .اما بعضی موارد هســت که
ناشر پس از پایان طراحی به ما تذکر می دهد و می خواهد که پیش
از رفتن به ارشــاد اصالحاتی در طرح ایجاد کنیم تا گرفتن مجوز با
مشکل مواجه نشود.
هاشمی شهرکی افزود :در اموزش وپرورش موارد ممیزی بسیار متغیر
است و همه چیز بســتگی به مدیر باالدستی داشت .حتی مواردی
وجود داشت که هیچ مشکلی در تصویر نبود اما سلیق ه شخصی یا
بازخوردهایی که به یک طرح وجود داشت باعث تغییر در ان می شد.
به عنوان مثال در ان ســالها داستان خانواده اقای هاشمی در کتاب
اجتماعی تصویرسازی شد و کتاب ها در سطح کشور پخش شدند.
در این تصویر مادر خانواده در حال خیاطی بود و لباســی نیمه کاره
که تنها یک اســتین داشت و استین دیگر ان توسط مادر در حال
دوختن بود ،بر روی یک مانکن در پشــت ســر او قرار گرفته بود.
پس از پخش کتاب در مدارس تعدادی شکایت به اموزش وپرورش
رســید که چرا در این تصویر لباس بدون استین ترویج شده است.
همین مسئله باعث شد که ان تصویر تغییر کند و در سال های بعد
طرح کامال متفاوتی منتشر شود .این مسائل و برخوردهای سلیقه ای
همیشه در اموزش وپرورش وجود داشته است با این اوصاف اتفاقی
که به تازگی درباره یک کتاب درسی رخ داد اص ً
ال قابل پذیرش نیست
و من با وجود اینکه بارها تجربه چنین مسائلی را داشتم ،این مورد
را اصــا نمی توانم درک کنم .این تصویرگر ادامه داد :در سیســتم
اموزش وپرورش برای اینکه یک تصویر به چاپ برسد چندین مرحله
تائید را می گذراند و سرانجام به تصویب می رسد .وقتی این تصویر
همه مراحل را گذرانده و چاپ شــده است یعنی مشکالت ان قبال
رفع شــده بوده ،پس چگونه اســت که پس از چاپ های قبلی ان،
ناگهان در این دوره احســاس کرده اند که تصویر شلوغ بوده و باید
تغییری در ان ایجاد شــود؟ این رفتار برایم بسیار عجیب بود و به
نظرم توجیهی که مسئوالن درباره دلیل حذف دختران از این تصویر
ارائه دادند کار را بدتر کرد و توهین به شعور مردم بود.
تصویرگران دچار خودسانسوری شده اند
ازاده نظام دوســت از دیگر هنرمندان تصویرگری است که تجربه
زیادی در تصویرســازی کتاب کــودک دارد .او درباره تغییری که
در طرح جلد کتاب ریاضی ســوم دبستان ایجاد شده و نظری که
درباره شــلوغ بودن تصویر اعالم شده است؛ گفت :واضح است که
این تنها یک توجیه بوده و واقعیت ندارد .از لحاظ زیبایی شناسی و
ترکیب بندی در تصویر اصلی ،در ســمت راست تصویر دو پسربچه
را می بینیم که یکی ایســتاده و دیگری روی زمین خم شده است.
معادل ان در سمت راست نیز به صورت دو دختر بچه امده
و طراح یک ترکیب بندی قرینه ایجاد کرده اســت .بنابراین
هیچ ایراد زیبایی شناسی یا ترکیب بندی در این طرح وجود
نداشته است .اما حاال که دو دختر را حذف کرده اند و یکی از
پسران را به جای انها قرار داده اند خللی در تصویر به وجود
امده و مشــخص است که ضعفی در ترکیب بندی ان وجود
دارد .نظام دوست با بیان اینکه ممیزی ها بیشتر در ارگان های
دولتی رخ می دهد ،ادامه داد :با توجه به اینکه کتاب مدارس
در همه نقاط کشــور پخش شــده و به محروم ترین نقاط
اقتصادی و فرهنگی کشــور نیز می رود ،متن و تصاویر انها
تاثیر زیادی در رشــد فرهنگی کودکان دارد .بنابراین همه
باید تالش کنیم با ارائه تصاویری مناســب ســعی در ارتقاء
فرهنگ نســل اینده و خانواده های انها داشته باشیم .میان
چند کالن شهر ایران با سایر شهرها و روستاها تفاوت بسیار
زیادی وجود دارد و مســائل فرهنگی در انها بسیار متفاوت
است .ما با معرفی چهره های ارزشمند و فرهیخته از زنان و
دختران در کتاب های درسی می توانیم دیدگاه های منفی و
متحجری که در جوامع کوچک تر نسبت به زنان وجود دارد
را بهبود بخشــیم .اما متاسفانه به این مسئله توجهی نشده
و محدودیت هــا و حذفیاتی که در کتاب ها ایجاد می شــود
پیامدهای زیادی دارد و باعث محکم تر شدن عقاید نادرست
درباره زنان و حضور انها در جامعه می شود .او با بیان اینکه
تصویرگران همیشــه با ممیزی مواجه هســتند گفت :این
مســائل انقدر تکرار شده که دچار خودسانسوری شده ایم و
وقتی موضوعی به ما ارجاع داده می شود ناخوداگاه تصویری
را می کشیم که دچار مشکل نشود .افرادی که هیچ ارتباطی
با هنر ندارند در این موارد تصمیم گیرنده هستند و ما مجبور
هستیم برای گذران زندگی و اینکه بتوانیم کار کنیم ،نظرات
انها را پیاده کنیم .ممیزی ها تاثیر زیادی بر کار تصویرگران
دارد و باعث می شــود خودمــان کار خود را محدود کنیم و
به مرور زیبایی و خالقیــت تصویرها از بین برود .اگرچه ما
همیشه سعی می کنیم به شیوه های مختلف از این فضا خارج
شویم اما دائما مواردی پیش می اید که مشکالت را تشدید
می کند.
نظام دوست با اشاره به اینکه ممیزی کتاب شامل بخش های
کالم و تصویر می شود ،گفت :من یک کتاب در زمینه اموزش
موســیقی کودکان با نام «ملودی» کار کردم که در ان ترانه
مشــهور «رشید خان» وجود داشت ،ولی به ما گفته شد که
یک کلمه از این ترانه مشهور باید تغییر کند .از سوی دیگر به
ما تصویرگران همیشه گفته می شود که از ساز استفاده نکنیم
و در مورد تصویر زنان نیز ممیزی های زیادی وجود دارد .برای
من بارها پیش امده که کارم ممیزی شده است اما همیشه
ســعی می کنم با المان های زیبای تصویری این ممیزی ها را
بهبود بخشم.
اکبر نیکان پور ،تصویرگر
و استاد دانشگاه:
دلیلی که برای ایجاد
تغییر در تصویر کتاب
ریاضی سوم دبستان
مطرح شده ،شلوغ بودن
طرح است .درحالی که
اگر این تصویر شلوغ
بود از همان ابتدا و در
مراحل مختلف بازبینی
باید متوجه ان می شدند
نه اینکه پس از گذشت
چند چاپ تصمیم به
حذف بخشی از ان
بگیرند .قطع ًا تصویرگر
حرفه ای در زمان کار
به سازماندهی عناصر
در صفحه توجه دارد و
به نظر من این تصویر
هیچ مشکلی از نظر
ترکیب بندی و شلوغی
نداشت درحالی که حذف
بخشی از عناصر ان
کام ً
ال به تصویر ضربه
زده است
5
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
تجســمی
VISUAL ARTS
خبر
برپایی سمپوزیوم مجسمه سازی
«هفت سنگ» در کیش
سمپوزیوم مجسمه سازی «هفت سنگ» باحضور ۷مجسمه ساز
از ۲۵شهریور در کیش برگزار می شود .سمپوزیوم مجسمه سازی
«هفت سنگ» ۲۵شهریور تا ۱۵مهرماه در کیش برگزار می شود.
در این رویداد ۷ ،نفر از مجسمه سازان برگزیده از سراسر کشور
شرکت خواهند داشت .شهریار رضایی ،مرتضی شعبانی ،مهدی
سلحشور،حمیدمحمدحسین،مرتضیمحسنی،حسینکهفی
و علی امینی فر ۷ ،هنرمند مجسمه ساز هستند که قرار است
اثارشان در این سمپوزیوم به نمایش دراید .این دومین رویداد
مجسمه سازی پس از رویداد مجسمه و طبیعت است که از سال
گذشــته در کیش توسط شرکت عمران ،اب و خدمات کیش
برگزار می شود .ابولفضل طیبی مدیرعامل شرکت عمران ،اب و
خدمات کیش درباره این رویداد گفت :توجه به منظر شهری با
اتکا به هنرهای تجسمی در همه شهرها و به خصوص شهرهای
گردشگری مثل کیش امری بسیار فراتر از صرف زیباسازی است
و این تالشی خواهد بود در راستای ارتقای سواد بصری و ایجاد
ارزش افزوده گردشــگری که خود هویت بخش است .وی در
پایان بیان کرد :در همین راســتا و با چنین دغدغه هایی است
که ما در شــرکت عمران ،اب و خدمات جزیره کیش اقدام به
برنامه ریزی و اجرای رویدادهای متنوعی در حوزه مجسمه سازی
کرده ایم و سمپوزیوم «هفت سنگ» در کنار احداث باغ مجسمه
و دیگر رویدادها گامی برای نیل به شهری شاد ،زیبا و فرهنگی
است .کیش به دلیل موقعیت خاص گردشگری باید در منظر
خود تبدیل به نمایشــگاهی از هنر و فرهنگ ایرانی و اسالمی
باشد و طراحی و اجرای چنین رویدادهایی می تواند این جزیره
زیبا را به قطبی در این خصوص تبدیل کند. صفحه 5
6
راهکاری برای خروج گردشگری کشور از بن بست کرونا
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
گزارش
غفلت از جذب توریست های منطقه
تنش زدایــی و ایجاد دیپلماســی قوی گردشــگری در میان
کشــورهای منطقــه و همســایه می توانــد محرک بســیار
قدرتمندتــری در جذب توریســت و تقویت و توســعه بازار
گردشــگری ایران در مقایسه با تالش برای جذب گردشگران
از خاور دور محسوب شود.
بــازار گردشــگری ایران از ســال ۹۷با روند رو به رشــدی
همراه بوده اســت و توانست نسبت به ســال ۹۶به افزایش
۵۲درصدی ورود گردشــگران خارجی به ایران دســت یابد.
این امر متولیان گردشــگری ایران را بر ان داشت تا با ایجاد
شاخص گذاری جدید و ارزیابی مقاصد مختلف گردشگری به
تعریف جدیدی از ظرفیت های بازار گردشگری خود و مبادی
هدف گردشگری برســد .سال گذشته براساس ان ۳۰کشور
در راس امور تبلیغاتی درجهت جذب گردشــگر درنظر گرفته
شــد که براســاس ان چین در اولویت هدف جذب گردشگر
قرار گرفت.
باتوجــه به ســهم ۱۵۰میلیونی گردشــگران چینی در بازار
گردشگری جهان ،متولیان گردشــگری درصدد دستیابی به
سهم یک درصدی از این بازار برامده و هدف چهار ساله خود
را برای جذب تا ۲میلیون گردشگر چینی به کشور قرار داده
اســت که لغو روادید یک جانبه برای ورود ۲۱روزه چینی ها
به ایران در راستای تحقق این امر صورت گرفته است .اگرچه
ورود چینی ها پس از لغو روادید و تبلیغات گســترده و هزینه
بســیار براساس اعالم متولی گردشگری افزایش یافت .اما این
رقم همچنان زیر ۱۰۰هزار نفر است .در سال ۹۷بنابر اعالم
وزارت گردشــگری حدود ۵۲هزار توریست چینی وارد ایران
شده که نســبت به رقم ۸میلیون گردشــگر خارجی بسیار
ناچیز بود و در ۱۰ماه ســال ۹۸نیز به رغم افزایش قابل توجه
ورود چینی ها این رقم همچنان زیر صد هزار توریست چینی
باقی ماند .در رابطه با گردشــگران روســی نیز امار دقیقی از
ورود انهــا این به ایران نیســت اما پایین تــر از ۲۰هزار نفر
براورد می شود که باتوجه به ســهم ورود گردشگران منطقه
به ایران بســیار ناچیز است و شاید سهم یک درصدی از کل
گردشگران خارجی به ایران باشد .این درحالی است که سهم
ورود گردشگران از کشورهای همسایه و منطقه نزدیک به ۹۰
درصد است و عراق ساالنه بیش از ۲میلیون گردشگر به ایران
می فرســتد که به طور میانگین حــدود ۲میلیارد دالر درامد
ارزی از محل ورود عراقی ها به ایران کسب می شود.
در ســال ۹۶با خروج ۱۰ /۵میلیون گردشگر ایرانی از کشور
تنها ۵ /۱میلیون گردشــگر خارجی وارد ایران شد که از این
میان بالــغ بر ۱ /۳میلیون نفر اتباع عراقی بوده اند که عمدتا
بــرای زیارت ،درمان،تجارت و گذراندن اوقات فراغت به ایران
سفر کردند .سال ۹۷با افزایش بیش از دو میلیون نفر نزدیک
به ۸میلیون گردشــگر خارجی وارد ایران شدند که درامد /۸
۱۱میلیــارد دالری برای ایران به همراه داشــت که احتماال
دلیل این رشــد ۵۲درصدی افزایش سفر اتباع عراقی و سایر
همسایگان به ایران برای سفرهای زیارتی ،درمانی و تفریحی
بوده که سهم گردشــگران عراقی حدود دو میلیون نفر بوده
است و دیگر بازارهای بزرگ دنیا سهم بسیار ناچیزی در بازار
گردشگری ایران داشته اند.
کاهش ارزش پول ایران و لغو روادید برای برخی از کشورهای
منطقــه همچون عمان یا رایگان شــدن ویــزای الکترونیک
بــرای اتباع عراقــی ،همچنین برخورداری ایــران از خدمات
پزشــکی پیشرفته و استاندارد در ســطح جهانی و کم هزینه
بودن خدمات درمانی و توریســم منجر به جذب چشــمگیر
توریست های کشورهای همسایه و منطقه به ایران شده است
که از مهم ترین دالیل این امر عالوه بر ارزان بودن هزینه های
سفر به ایران ،ســهل الوصول بودن برای توریست های منطقه
است .همچنین باتوجه به اینکه بیش از ۹۰درصد کشورهای
منطقه مسلمان هستند گردشگری حالل در ایران امکان سفر
را برای شــهروندان مسلمان منطقه فراهم می کند و می تواند
ابزاری برای جبران کاهش درامدهای ارزی ایران باشد.
کشــورهای عراق ،جمهوری اذربایجان ،افغانســتان ،ترکیه،
پاکستان ،ترکمنستان و کشــورهای عرب حوزه خلیج فارس
به ترتیب در فهرســت برترین کشورهای توریست فرست به
ایران قرار دارند ایــن امر به دلیل قرابت ایدئولوژی و فرهنگی
و نزدیکی به ایران اســت .با وجود رقبای منطقه ای همچون
ترکیه ،امارات و عربســتان که سهم بیشــتری از گردشگران
عراقی دارند می توان با استفاده از مسائل سیاسی ،اجتماعی،
فرهنگی و روابط خارجی بیــش از منافع اقتصادی به جذب
بیشتر گردشگران عراقی دست یافت.
«پیش خرید خدمات سفر» برای برون رفت از بحران
یک کارشــناس گردشگری با پیشنهاد تشکیل کمپین «نسیه معکوس» یا «پیش خرید خدمات
سفر» برای نجات گردشگری از ورشکستگی در بحران کرونا ،گفت :هرچه جلوتر برویم شکنندگی
و مقاومت گردشگری کمتر می شود .تسهیالت درنظر گرفته شده عمال نقش ان چنانی در کاهش
مصیبت های گردشگری نداشت و فقط بدهی به بدهی های قبلی اضافه خواهد کرد .طبق اخرین
اماری که وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی اعالم کرده گردشگری تا کنون
از ویروس کرونا ۱۲هزار میلیارد تومان خســارت دیده است .صاحبان کسب و کار در این حوزه
می گویند این صنعت پیش از ان که ویروســی در کار باشد درحال زیان دهی بود ،تقریبا از نیمه
دوم ســال گذشــته و پس از باال رفتن قیمت بنزین و پس از ان ماجرای هواپیمای اوکراینی که
ســفر گردشــگران خارجی به ایران را نیز تحت تاثیر قرار داد .محمد جهانشاهی ،فارغ التحصیل
دکتری حرفه گردشــگری و عضــو انجمن علمی طبیعت گردی ایران در گفت وگویی با ایســنا،
کمپین «پیش خرید خدمات سفر» را یکی از راه های خروج از این بن بست دانست و اظهار کرد:
مشخص است و قابل پیش بینی بود که کم و کیف تسهیالت دولتی مناسب این شرایط طراحی
و اجرا نشد و عمال نقش ان چنانی در کاهش مصیبت های گردشگری نداشت .با توجه به این که
سقوط گردشگری ادامه دارد و شرایط همچنان بد پیش می رود ،این کمپین می تواند اغاز رسمی
تحرک در بازار و پیش زمینه شــروع دوباره گردشگری ،یعنی پیش خرید خدمات برای برون رفت
از بحران باشــد .او افزود :کمپین نجات گردشــگری در جغرافیای هر اســتان و منطقه متمرکز
اســت .با توجه به این که در بسیاری از استان ها بخش های اقتصادی خوبی وجود دارد پیشنهاد
می شود ان بخش ها به کمک گردشگری ایند و خدمات سفر را برای روزهای ضروری پیش خرید
کنند ،خدماتی که شــاید االن نیاز نداشته باشند ولی برای اینده حفظ می شوند .مثال می توانند
از اژانس هــا بلیــت پرواز و از هتل ،تخــت بخرند و حتی غذا پیش خرید کنند .این کارشــناس
گردشگری درباره چگونگی ضمانت این پیش خریدها با توجه به این که پس از بسته شدن مرزها
و لغو سفرها خیلی از بخش های خدماتی نتوانستند بدهی های خود را به مردم بازگردانند ،گفت:
بهتر اســت مکانیزمی طراحی شــود تا خدمات با ۵٠درصد تخفیف عرضه شود و تا یک سال
هم اعتبار داشــته باشد و اگر سفر انجام نشد ،پول مرجوع شود .به هر حال بنگاه های اقتصادی
و حتی مردم نیاز دارند در چهارچوب توافقی دوطرفه این خریدها را انجام دهند تا فرایند نسیه
معکوس صورت گیرد و هر فردی در جغرافیای خود به تاسیسات گردشگری کمک کند .در یک
اســتان ممکن است با ۵۰۰میلیون تومان شاهد افزایش تاب اوری بدنه اصلی گردشگری باشیم.
او اضافه کرد :این حرکت بیشــتر شــبیه وام دادن مردم به هتل ها و اژانس ها است ،شبیه قرض
و نســیه برعکس .اگر سفر انجام نشــد تضمینی برای برگشت پول بعد از یک دوره خواب ایجاد
شود .در واقع قرار نیست سفر رفتن را تبلیغ کنیم ،هدف تبلیغ یک حرکت حمایتی برای نجات
یک صنعت و مشــاغل ان با عنوان «نسیه معکوس» است که کسب سود در ان اولویت نخست
نیســت .او ادامه داد :بی شک باید فصل سفر بعدی را متناسب با شرایط برنامه ریزی کرد و مورد
بهره برداری قرار داد و در این رابطه ،پیش زمینه هایی الزم است .این کمپین می تواند کمکی برای
اماده سازی ارکان خدماتی این صنعت باشد.
جهانشــاهی درباره ضرورت تشکیل چنین کمپینی توضیح داد :درحال حاضر اصلی ترین چالش
پیش روی دنیا یک ویروس فراگیر اســت که مدیریتش بر پایه فاصله گذاری اجتماعی و رعایت
پروتکل های بهداشــتی متمرکز شده و یکی از راه های گسترش ان هم بی شک ارتباط اجتماعی
است ،در نتیجه به نظر نمی رسد راه نجات یا برون رفت گردشگری از این بحران ،تشویق یا ترغیب
ســفر در شرایط فعلی به شیوه حاضر باشد ،به ویژه ان که جمعیت بزرگ و مدیریت نشده ای که
اکنون به ســفر می رود متاسفانه سهم زیادی در اشــغال تخت و خرید تور ندارد .از سوی دیگر
و در شــرایطی که همچنان شــاهد حالت قرمز و هشــدار در بسیاری شــهرهای کشور به ویژه
مراکز جمعیتی هســتیم و در مقابل پروتکل ،برنامه و دستورالعملی برای سفر ایمن نداریم ،که
اگر داشــته باشیم هم ،مشکل ســاز خواهد شــد و با توجه به این که در شرایط اقتصادی کشور
تقریبا راهکارهای پیشنهادشــده با چالش مواجه است ،ضرورت دارد دنبال راه های خالقانه تری
باشیم .او همچنین گفت :هرچه جلوتر می رویم شیب نمودار تعداد واحدهای تعطیل شده بیشتر
می شود .در جلسات مشترک دولت و بخش خصوصی هم راه کارهایی داده شده است اما اراده ای
برای پرداختن به ان ها نیســت .پیش بینی ها بر این اســت که تعداد زیادی از اژانس ها تعطیل
خواهند شــد و برخی هتل ها تغییر کاربری خواهند داد و نیروی متخصص زیادی بیکار می شود.
برای همین پیشــنهاد می شــود بخش های اقتصادی قوی تر که دوام اورده انــد و حتی در این
شــرایط سوداور بوده اند در یک حرکت جمعی به کمک گردشگری مخصوصا هتل ها بیایند .این
کارشناس گردشــگری افزود :هزینه جبران خسارت ویروس کرونا و بازگرداندن دوباره نیروهای
متخصص و تاسیســات گردشگری به مراتب سخت و طوالنی خواهد بود .قاعدتاً بخش زیادی از
اژانس ها و شــرکت های گردشــگری تا امروز تکلیف خود را روشن کرده اند و بر اساس شرایط و
تاب اوری که داشــته اند رفته رفته تعدیل نیرو ،کوچک ســاختن فضا و مکان ،تعطیلی و انتقال
ســرمایه به ســایر بازارها را انجام خواهند داد .برخی از اژانس ها نیز به خواب زمستانی خواهند
رفت و بهار گردشــگری فقط برای گروهی که دوام اورده تکرار می شــود .او نگرانی درباره خارج
شــدن هتل ها از چرخه خدمات سفر و گردشــگری را موضوع جدی تری دانست و افزود :اماکن
اقامتی شــرایط مشابهی با اژانس ها خواهند داشت؛ تعدیل نیرو ،تعطیلی ،تغییر کاربری و خروج
از چرخه خدمات .بهار گردشــگری که اغاز شــود رفته رفته جای برخی هتل ها خالی می ماند
و کشــور کمبودشان را حس خواهد کرد .بی شــک در مقطعی با کمبود زیرساخت های اقامتی
مواجه خواهیم بود و این عاملی خواهد شــد تا خدمات غیررســمی و زیرزمینی و بازار خانه های
مبله و فضاهای غیرقانونی ،بزرگ تر و جذاب تر شود .او معتقد است :تعطیلی دفاتر و شرکت های
مســافری و گردشــگری با توجه به این که رفته رفته شــکل خرید این خدمــات بر پایه وب و
غیرحضــوری و انالین خواهد شــد و شــرکت ها و برندهای معتبر این فضــا را تحت تاثیر قرار
خواهند داد ،با درد کمتری نســبت به هتل ها اتفــاق خواهد افتاد .هزینه از کارافتادن یک هتل
به مراتب ســنگین تر است .این دکتری گردشــگری در عین حال که بر ضرورت حمایت ارکان
دولــت از این کمپین و حرکت مردمی تاکید کرد ،یاداور شــد :حرکت های اجتماعی محور و به
ویژه پویش ها یکی از مهمترین اهرم ها و فعالیت های جمعی موثر برای غلبه بر مشکالت جامعه
محســوب می شــوند و در این دوره نمونه های موفقی را هم در کشــور شاهد بودیم .اینک وقت
حمایت مردم از مردمی ترین صنعت خدماتی کشــور است .باید کمک کنیم تا فصل بعدی سفر،
یعنی شــش ماه اینده که حساسیت بیشــتری هم دارد و نیروی کار و کارفرمایان با این تورم و
افزایش قیمت ها شرایط سخت تری را تجربه خواهند کرد ،بخش های خدماتی سفر و گردشگری
را محافظت کنیم .جهانشاهی مروری داشت بر وضعیت صنعت گردشگری در جهان که همچنان
رو به وخامت اســت و گفت :سازمان ملل در گزارش جدیدی اعالم کرده در سال ۲۰۲۰حدود
۱۲۰میلیون نفر در صنعت گردشگری شغل خود را از دست خواهند داد و امار گردشگران ۵۸
تا ۷۸درصد نســبت به ســال پیش کاهش خواهد داشت و حدود ۱.۲تریلیون دالر خسارت به
این صنعت وارد خواهد شــد .حدود ۴۰۰میلیارد دالر خسارت ناشی از ویروس کرونا در دنیا و
بیکاری حداقل ۵۰درصد شــاغالن این صنعت ،یعنــی در خوش بینانه ترین حالت ۱۰۰میلیون
شــغل پایدار از چرخه خارج می شود .صنعتی که در سال ۲۰۱۹از هر چهار شغل تولیدشده در
دنیا یکی را به خود اختصاص داد و اکنون با ســنگین ترین ضربه در تاریخ رســمیت یافتن خود
مواجه شده و فشــاری بیش از چهار برابر بدترین ضربه اقتصادی یعنی ۲۰۰۹را تجربه می کند
و هنوز هم تمامی ندارد .این کارشناس گردشگری تاکید کرد :ما نیازمند تالش همه جانبه برای
کاهش خســارت های این صنعت در کشور هســتیم؛ چرا که با بهبود شرایط گردشگری یکی از
مهمترین بخش های اقتصادی برای بازیابی کشورها خواهد بود.
یک فوریت در شورای شهر به تصویب رسید
میزبانی دهمین اجالس سازمان جهانی گردشگری توسط شهرداری تهران
اعضای شــورای شــهر تهران یک فوریت طرح الزام شهرداری
تهران برای میزبانی دهمین اجالس سازمان جهانی گردشگری
در سال 1400را تصویب کردند .اعضای شورای شهر تهران در
جلسه صبح امروز شورا بررسی یک فوریت طرح الزام شهرداری
تهران برای میزبانی دهمین اجالس سازمان جهانی گردشگری
در سال 1400را مورد بررسی قرار دادند و حسن خلیل ابادی
رییس کمیته میراث فرهنگی شــورای شهر -در دفاع از یکفوریت این طرح اظهار کرد :این طرح از اهمیت باالیی برخوردار
است و اگر نهایی شود شهرداری ملزم است که میزبان اجالس
سازمان گردشگری در سال 1400باشد .وی با بیان این که سال
گذشته با حضور در این رویداد پیشنهاد دادیم که تهران میزبان
بعدی مجمع ســازمان جهانی گردشگری باشد و این پیشنهاد
نیز مورد اســتقبال قرار گرفت ،گفت :متاسفانه تهران با این که
میراث ارزشمند و تاریخی زیادی دارد و حتی محل بسیاری از
رویدادهای تاریخی بوده ،اما هنوز مقصدی برای گردشــگران
نیســت و این در حالی اســت که ما باید گردشگری در تهران
را بــه عنوان یک منبع درامد پایدار مــورد توجه قرار دهیم و
برگزاری این اجالس نیز می تواند تاثیر مهمی در شناســاندن
ظرفیت های گردشگری تهران به جهانیان باشد .حسن رسولی
نیز در مخالفت با یک فوریت این طرح اظهار کرد :من از بخش
گردشگری تهران حمایت می کنم ،اما شهرداری به جای این که
مهمانی بدهد بهتر است که طلب های خود را بدهد تا طلبکاران
به روز ســیاه ننشینند و این در حالی است که وزیر میراث مان
یک وزارتخانه برای صنعت توریست دارد و *رابطه اش با دولت
خوب است .بهتر است که خود این وزارتخانه میزبان این رویداد
جهانی باشد و شهرداری فقط یک اسپانسر باشد و دقت داشته
باشید که تراز مالی شــهرداری منفی است و احتماال در نیمه
دوم ســال با مشکل پرداخت حقوق مواجه هستیم و نباید این
برای درج اگهی های خود
در تماس باشید.
با روزنامه
سازمان اگهی ها88311353 :
سایت روزنامه هنرمند
www.honarmandonline.ir
تلفکس88311361 :
کانال تلگرام
telegram.me/honarmandnews
اینستاگرام
instagram.com/honarmandonline
هزینه ها پرداخت شود .الهام فخاری در دفاع از یک فوریت این
طرح گفت :در شــرایط فعلی توجه به گردشــگری و برگزاری
مراســمات این چنینی می تواند روحیه مــردم را عوض کند و
تصویری بهتر از ایران به جهانیان ساطع کند.
در ادامه حجازی -مدیرعامل اراضی عباس اباد -نیز به عنوان
نماینده شــهرداری در دفاع از یــک فوریت نیز گفت :اجالس
جهانی گردشــگری دوبار در سال برگزار می شود و در اجالس
اخیر پیشــنهاد دادیم که تهران میزبان اجالس بعدی باشــد
که خوشــبختانه مورد استقبال نیز قرار گرفت و حتی حناچی
درخواســت برگزاری اجالس در تهران را ارســال کرده است،
امــا از انجایی که برای برگزاری این مراســمات نیازمند مجوز
شــورا هستیم و دقت داشته باشــید که این اجالس جهانی به
بهانه نوروز 1400که بســیار مورد تاکید اعضای شــورا است،
برگزار می شود و این مراســم انقدر بزرگ است که بسیاری از
شرکت های گردشگری حاضر هســتند حضور مالی و معنوی
داشته باشند.
نهایتا یک فوریت طرح الزام شــهرداری تهــران برای میزبانی
دهمین اجالس ســازمان جهانی گردشگری در سال 1400به
تصویب رسید. صفحه 6
فرشاد حسامی نوازنده ،اهنگساز و تنظیم کننده موسیقی:
عنوان میکس و مستر در البوم ها صرفا تزیینی است!
فرشاد حسامی (نوازنده ،اهنگساز و تنظیم کننده موسیقی) که در زمینه خوانندگی نیز فعال است ،طی
سال های فعالیتش در زمینه تنظیم و میکس و مستر اثار با خوانندگانی چون محمد اصفهانی ،محمد
علیزاده ،فریدون اسرایی ،مهران مدیری همکاری کرده است .او اخیرا در البوم «ابراهیم» که به گفته
برخی منتقدان یکی از مهمترین و بهترین اثار چاوشی به حساب می اید ،تنظیم کننده اثر بوده است.
فرشاد حسامی در گفتگوی پیش رو از اهمیت مهندسی صدا در سبک های مختلف و تجربه همکاری با
چاووشیسخنگفت.
چه زمان می توان گفت تنظیم کننده کارش را درست انجام داده است؟
من تنظیم کننده زمانی کارم را درست انجام داده ام که اگر مثال پنج سال یا ده سال از ساخت یک اثر گذشت ،بازهم
قابل شنیدن باشد .پس می توان گفت ماندگاری یک اثر به هنر تنظیم کننده بستگی دارد .تنظیم کننده یعنی کسی
که تهیه کننده موسیقی یک اثر است ،باید در نوع و نحوه استفاده از متریال ها درست عمل کند .او باید بداند از چه
مصالحی در کجا استفاده کند تا اثرش پس از دو ،سه ماه بال استفاده نماند و از ان اثار مصرفی نباشد که صرفا در
میهمانی ها و جشن ها و عروسی ها کاربرد دارند.
به هرحال اثار شاد نیز بخش مهمی از موسیقی هستند و در همه دنیا طرفدارانی دارند؟
ببینید تنظیم کننده حتی اگر بخواهد اثار شاد نیز تولید کند باید کارش را درست انجام دهد تا در کیفیت و ماندگاری
اثر موثر واقع شود .همین االن اگر خیلی از موزیک های قدیمی ایرانی پس از انقالب یا سی سال پیش را گوش کنید،
بازهم قابل شنیدن هستند و از انها لذت خواهید برد.
پس جدا از عناصر مهمی چون شعر و ترانه و اهنگسازی می توان گفت دلیل ماندگاری اثار چند
دههگذشته،تنظیمخوبانهاست؟
اصال با مقوالتی چون شعر و ترانه و باقی بخش ها کاری ندارم .اثار قدیمی که گفتم با توجه به نوع تنظیماتی که
در ان مقطع داشته اند ،کماکان مورد توجه هستند .شاید اینگونه تصور شود که مخاطبان اثار قدیمی به دلیل حس
نوستالژیکی که به اهنگ ها دارند ،انها را دوست می دارند ،اما اینگونه نیست و در این زمینه ازمایش هایی را انجام داده ام
و به نتایج مثبتی رسیده ام .بر اساس تجربیاتم می توانم بگویم اگر همین االن قطعاتی را از فالن خواننده قدیمی برای
بچه های خردسال هشت ،نه ساله پخش کنیم با انها ارتباط برقرار می کنند و از شنیدنشان لذت می برند.
می توان گفت پی ریزی فونداسیون و معماری اثر به عهده تنظیم کننده است؟
دقیقا .مانند میدان ازادی خودمان در تهران یا برج ایفل در پاریس یا دروازه رم .همه اینها بناهایی هستند که در
گذشته های دور ساخته شده اند ،اما کماکان پا برجا و زیبا هستند و نظر مردم را به خود جلب می کنند .اگر همین االن
به میدان ازادی بروید خواه ناخواه توجهتان به برج جلب خواهد شد و متوجه خواهید شد که یکی از بناهای زیبای
شهر است .یا مثال اگر به اصفهان یا شیراز و دیگر شهرها بروید محو زیبایی بناهایی خواهید شد که در گذشته ساخته
شده اند ،اما همچنان وجود دارند و زیبایی های خود را حفظ کرده اند .از اینگونه مثال ها بسیار است .در این مقایسه
شخصی که دستور ساخت بنا را داده ،همان سازنده ملودی یا خواننده است و کسی که ساخت و اجرای اثر به عهده
او بوده ،تنظیم کننده محسوب می شود.
اما مخاطبان عام و خاص وجود و کیفیت کار تنظیم کننده را نادیده می گیرند؟
بله همینطور است .البته باید گفت در همه جای دنیا همین است و در سینما نیز این وضعیت وجود دارد .اگر شما
فردی باشی که نسبت به دیگران فیلم را دقیق تر نگاه کنی به جزییات تولید نیز توجه خواهی کرد .مثال اگر کارگردان
فالن فیلم دیوید فینچر است شما به اینکه فیلمبردار کیست نیز توجه خواهید کرد .در ادامه اگر فیلمبردار فیلم مثال
داریوش خنجی باشد با خودتان خواهید گفت ،این دو نفر قبال با همکاری هم اثار خوبی را تولید کرده اند ،پس احتماال
این فیلم نیز اثر خوب و باکیفیتی است .در موسیقی نیز این روال وجود دارد ،یعنی اگر شما نسبت به موسیقی تخصص
بیشتری داشته باشید ،مخاطب خاص محسوب خواهید شد.
به عنوان تنظیم کننده ،طی این سال ها با چه خوانندگانی همکاری کرده اید و به تولید چه اثار و
چهسبک هاییپرداخته اید؟
شخصا در دوران فعالیتم تا به امروز هم اثار ریتمیک تولید کرده ام (همکاری با اقای محمد علیزاده) و هم به تنظیم
اثاری با سبک های کامال متفاوت پرداخته ام که نمونه ان البومی است که سال 1390با همکاری اشکان خطیبی
تولید و عرضه شد .ان البوم «ترافیک» نام داشت و مضمون ان اجتماعی بود.
البوم «ترافیک» با اینکه مجموعه ای با کیفیت بود ،اما انطور که باید شنیده نشد؟
اشکان خطیبی نظرش این بود از انجایی که البوم مضمون اجتماعی دارد ،قطعا توسط تلویزیون مورد حمایت قرار
خواهد گرفت ،که متاسفانه اینطور نبود .البته من حدس می زدم که این اثر توسط تلویزیون حمایت نشود و اتفاقا
پیش بینی ام درست بود .در حال حاضر بسیاری از قطعات البوم «ترافیک» قابل شنیدن است .پس از این اثر جلوتر
امدم با و خوانندگانی چون اقای محمد اصفهانی و محسن چاوشی همکاری کردم.
روابط کار تنظیم کننده های ایرانی به چه شکل است .ایا ان وسواس و جزیی نگری که می گویید
رویه ایمعمولنیست؟
مثال برخی دوستان تنظیم کننده اگر اثری را پنج سال پیش یکبار تنظیم کرده اند ،همان اثر را با همان سازبندی ها و
صداهای قبلی تنظیم می کنند و فقط به تغییر اکوردها می پردازند .در ادامه نیز همان اثر را به عنوان کاری جدید به
خواننده دیگر می دهند .بسیاری از قطعاتی که از خوانندگان و تنظیم کنندگان ظاهرا پرکار می شنوید با دیگر اثار انها
تفاوتی ندارد .اثار مذکور به لحاظ میکس و مسترینگ نیز استاندارد نیستند.
دربارهمیکسومسترینگنیزتوضیحدهید؟
در ابتدا بگویم که در ایران به هیچ وجه استودیوی مسترینگ نداریم! استودیوهای مسترینگ اِل ِمان ها و استانداردهای
مخصوص به خود را دارند .در واقع می توان گفت اتاقی که به عنوان استودیوی مسترینگ مورد استفاده قرار می گیرد،
باید از پیش با همین هدف ساخته شده باشد .یعنی اینکه نمی توانیم با انتقال وسایلمان به یک خانه یا اتاق ،انجا را به
استودیوی مسترینگ تبدیل کنیم .یکی دیگر از موارد مهم استودیوی مسترینگ اسپیکرهایی است که در ان مورد
استفاده قرار می گیرد .شخصی که در زمینه مسترینگ فعالیت کند و حداقل حدود بیست سال در این زمینه فعالیت
کرده را «سِ نیور» می نامند .شخص دیگری نیز کنار سینیور قرار دارد که او را «جنیور» خطاب می کنند .جنیور فردی
جوان است که باید تمام تجریبات بیست ساله استادش را فرا گیرد ،تا پس از او راه و روش او را ادامه دهد .این شخص
که حال خود سِ نیور محسوب می شود نیز باید جنیور دیگری را کنار خود بنشاند و تجربیاتش را به او انتقال دهد.
پس با این حساب باید گفت در ایران مقوله ای با عنوان مسترینگ و فردی با این تخصص
را نداریم؟
بله همینطور است ما به هیچ وجه علم مسترینگ نداریم و استودیویی با ویژگی های الزم ان در ایران وجود ندارد.
البته یکی از دوستانم استودیویی بسیار مجهز در تهران دایر کرده ،اما با وجود تجهیزات بسیار ،به هیچ عنوان استودیوی
مسترینگمحسوبنمی شود.
اینکه در توضیحات مخصوص قطعات و البوم ها به میکس و مســتر اشاره می شود و از افراد
مختلفی در این زمینه نام برده می شود ،اشتباه یا کذب است؟
بله در قطعات و البوم ها به میکس و مستر نیز اشاره می شود و معموال برای خودم نیز این اتفاق رخ می دهد ،اما چه
کسی از چنین عنوان هایی بدش می اید؟ در واقع درستش این است که بگوییم « .»Mix & exportingزیرا ما
صرفا از پروژه خروجی می گیریم .در سینما نیز اینگونه است .اینکه در ایران با برنامه ای چون «پریمیر» تدوین می کنیم،
دوشنبــــــــه 24شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1302
www.honarmandonline.ir
موسیقی
وحید خانه ساز -عکس :سعید معزی
تنظیم در موسیقی به زبان ساده چه معنایی دارد؟
بگذارید مثالی بزنم .تصور کنید که نقشه ساخت خانه ای را در اختیار دارید .زمانی شما از نقشه رضایت خواهید داشت
که نقشه حساب شده و دقیق طراحی شده باشد و کلیتی از یک ساختمان خوش ساخت را پیش روی شما به نمایش
بگذارد .به طور مثال اگر متراژ بنایی که می خواهیم بسازیم 500متر باشد ،باید ان را به گونه ای طراحی کنیم و بسازیم
تا زمانی کسی وارد خانه شد از دیدن ان لذت ببرد و زیبایی ها را به چشم ببیند .تنظیم کننده در موسیقی چنین
کاری انجام می دهد .تنظیم کننده می داند برای ساخت یک اثر باید از چه متریالی استفاده کند تا مثال ان خانه (اثر)
سال های سال سرپا باشد و بر اساس اتفاقات و حوادثی چون سیل و زلزله از بین نرود .توضیحاتی که دادم تعریف
مقوله و مبحث تنظیم در موسیقی است.
7
MUSIC
اخبار
داریوش ارجمند نخستین روایتگر
«علمدار» شد
دلیل نمی شود که این اتفاق را با انچه که در استودیویی در هالیوود رخ می دهد ،یکی بدانیم .درست است که هر دو
تدوین گر با نرم افزاری چون «پریمیر» یا «افترافکت» کار می کنند ،اما رویه تولید و استانداردها و نحوه خروجی گرفتن
صداها با هم تفاوت دارد و شاید به همین دلیل است که کیفیت صدا و تصویر اثار ما از فیلم های هالیوودی و اروپایی
ضعیف تر است .موسیقی نیز چنین وضعیتی دارد .از انجا که در زمینه مسترینگ نهادی متخصص و رویه ای استاندارد
نداریم ،موزیک های ایرانی نسبت به موزیک های دنیا استانداردهای الزم را ندارند و از تفکیک الزم برخوردار نیستند.
به جرات می توان گفت اغلب اثاری که توسط چند خواننده فعلی خوانده می شوند « »Distortedهستند و این در
حالی است که اولین شرط صدای خوب «دیستورت» نبودن ان است .قبال برخی از تنظیم کنندگان برای انجام بهتر
کارشان ،نزد دوستانی می رفتند که کار میکس و مستر را علمی تر انجام می دهند ،اما بعد از مدتی به این نتیجه رسیدند
که پرداختن به امور مذکور برای مردم اهمیت چندانی ندارد و زمانی که اینگونه است چرا باید به فالن شخص که کار
میکس و مستر انجام می دهد پول اضافه دهم!؟ پس خودم این کار را انجام خواهم داد .در نهایت اگر اثر «دیستورت»
شود نیز مشکلی ایجاد نمی شود ،زیرا مخاطبان اثار را طریق موبایلشان گوش می کنند.
پس بخشی از تفاوت اثار موسیقایی ما با اثار دیگر کشورها مربوط به کم و کیف تنظیم و میکس
و مسترینگ اثار است؟
دقیقا .اما چاره کار چیست؟ به نظرم اگر صدا و سیما کانالی را به موسیقی اختصاص دهد و ساز و کار مشخصی را برای
ان تعیین کند ،بخشی از مشکالت حل خواهد شد .مثال اینکه متولیان و مسئوالن می توانند از موزیسین ها بخواهند تا
بر اساس خواست و نظر انها و بر طبق خط قرمزهای ارشاد و صداو سیما اثاری را در قالب اهنگ و موزیک ویدئو تولید
کنند .در ادامه نیز بر اساس نظر کارشناسان و هیئت ارزیابی اثاری که دارای استاندارهای الزم هستند و از کیفیت
الزم برخوردارند از کانال مربوطه پخش شود .طی این روند زمانی که تولیدکننده و صاحب اثر متوجه «دیستورت»
بودن اثرش شود و دریابد که میکس خوبی ندارد و فاقد تصویر مناسب است ،مجبور می شود اثار با کیفیتی ارائه کند؛
زیرا در چرخه رقابت قرار گرفته است .در این صورت مردم و مخاطبان به دیدن شبکه های ماهواره ای نخواهند نشست
و کانال هایی چون «پی ام اس» و «رادیو جوان» را مورد توجه قرار نخواهند داد .در ادامه پس از ایجاد شبکه ای ویژه
موسیقی ،حتی می توانیم با استودیوهای خارج از ایران قرار داد ببندیم و میکس و مستر اثارمان را به انها بسپریم.
طی این روند مسئوالن شبکه می توانند هزینه میکس و مستر اثار پذیرفته را خودشان تقبل کنند و بودجه ان را از
درامدی که از اگهی ها و تبلیغات حاصل می شود به دست اورند .طی توضیحاتم از مجموعه ای سالم حرف می زنم که
همه اعضا و دست اندرکاران ان تکلیف خودشان را می دانند.
برای همکاری با خوانندگان چه موضوعاتی برایتان اهمیت دارد؟
جدا از موسیقی که مسئله ای مهم است من با خوانندگانی کار می کنم که عقاید مشترکی داشته باشیم .برای دریافتن
این موضوع ،معموال پیش از همکاری و قبل از انکه درباره موسیقی حرف بزنیم با خوانندگان به صحبت می نشینم تا
هدف انها را در رابطه با خواندن و تولید اثر بدانم و از اینکه چرا مرا به عنوان تنظیم کننده انتخاب کرده اند ،مطلع شوم و
بدانم که هدف خودم از پذیرفتن تنظیم یک اثر چیست .اگر به کارنامه ام نگاهی بیندازید متوجه خواهید شد نسبت به
دیگر دوستان و همکارانم خیلی کم کارم .البته تالشم این است طی همکاری با خوانندگان چیزی به انها اضافه کنم،
ی پیشرفتی داشته باشد.
تا ان هنرمند نسبت به کارهای قبلی اش حداقل در بخش موسیق
شاید مثال بارز این اتفاق البوم «ابراهیم» محسن چاوشی است که تنظیم ان به عهده خودتان
بوده است .چاوشی پیش از البوم «ابراهیم» البوم های موفق دیگری نیز داشته که «یه شاخه
نیلوفر» و «امیر بی گزند» برخی از انهاست .دلیل موفقیت البوم «ابراهیم» چه مواردی است و
تنظیم چقدر در این موفقیت تاثیر داشته است؟
در اینگونه موارد صرفا موضوع تنظیم مطرح نیست .تصور کنید که می خواهید فیلمی بسازید و هنرپیشه ای نیز دارید
(در این مثال من خواننده را به هنرپیشه شبیه می دانم) .شما وقتی به عنوان تهیه کننده یا کارگردان وارد پروژه ای
می شوید ،فقط مسئولیت ندارید که دستور ضبط دهید .شما فیلمبردار ،اهنگساز ،صدابردار ،گریمور و و دیگر افراد را
به پروژه می اورید و انها را بر اساس خواسته و هدفتان تحت تاثیر قرار می دهید و تالش می کنید بهترین کار را انجام
دهید .البوم «ابراهیم» نیز چنین رویه ای داشته است .من وارد پروژه شدم و کارم را بلد بودم و محسن چاوشی نیز به
شدت کارش را بلد است و خواننده خوبی است .حسین صفا نیز به نظرم یکی از بهترین ها شاعران حاضر ایران است.
عادل روح نواز نیز به عنوان بهترین گیتاریست این ممکلت به پروژه پیوست .حتی دوستانی که امور مربوط به کاور البوم
را انجام دادند نیز بچه های کاربلدی بودند .می خواهم بگویم همه این افراد در کنار هم پروژه را به سرانجام رسانده اند.
قطعا من به تنهایی نمی توانستم پروژه را به سمت و سویی مثبت ببرم و نتایج خوبی را رقم بزنم .محسن چاوشی و
حسین صفا نیز نمی توانستند به تنهایی چنین کاری کنند .پس باید گفت البوم «ابراهیم» برایند تفکر چند نفر است.
با توجه به همکاری تان با خوانندگان مختلف بگویید ،چاوشــی نســبت به دیگران چه
ویژگی هایی دارد؟
تفاوت محســن چاوشی که همیشه دوستش داشته ام و دارم با بقیه خواننده ها جسارت اوست .حال این جسارت
ممکن است در بخش هایی به نفعش باشد و گاه به ضررش تمام شود .این در حالی است که باقی خواننده ها جسارت
و ریسک پذیری را به ضرر خود می دانند و این روحیه را در همکاری با برخی از خواننده ها و اهنگسازان دیده ام .مثال،
یکی از دوستان اهنگساز که فرد مطرحی است پرو ژه ای را برای تنظیم به من سپرد که خواننده ان اثر نیز فرد شناخته
شده ای است .من پروژه را تا جایی به شکل مدرن پیش بردم و گفتم این ان چیزی است که فکر می کنم درست است
و انجامش داده ام .ان دوستان اهنگساز و خواننده جرات نکردند وارد فضایی شوند که ساخته بودم و در ادامه اثر را به
شخص دیگری سپردند .نتیجه این شد که اثر تولیدی شان شبیه به یکی از اثار پنجاه سال پیش داریوش اقبالی بود.
حتی ملودی ساخته شده نیز همان ملودی قدیمی اثر داریوش بود! محسن چاوشی چنین روحیاتی ندارد و فردی
ریسک پذیر است و دلیل موفقیتش نیز همین ویژگی است .تفاوت محسن چاوشی با همه خوانندگان جسارت اوست.
متاسفانه بسیاری از خوانندگان ما اینگونه نیستند و صرفا نیم متر جلوتر از خودشان را می بینند و می گویند مردم
همیشه فالن اثار را دوست دارند و ما نیز همان ها را تولید می کنیم .من و محسن چاوشی پیش از انکه با هم همکاری
کنیم حدود یک سال فقط باهم درباره کار صحبت می کردیم و باهم دوست بودیم .چاوشی بر اساس صحبت هایی که
داشتیم برای انجام امور مربوط به تنظیم به من اعتماد کرده بود و به خواسته هایم احترام می گذاشت .در صورتی که
بسیاری از خواننده ها اینگونه نیستند و یکی از دالیل زود فراموش شدن چنین افرادی ،همین است.
درباره فعالیت های انفرادی او که انتقادهای بسیاری به همراه داشته ،چه نظری دارید؟ انچه که
طی این چند سال اتفاق افتاده این است که محسن چاوشی خود ترانه سرایی ،اهنگسازی و
تنظیم اثارش را به عهده داشته و شاید همین اتفاق به تکراری شدن اثار او منجر شده است؟
همانطور که گفتم با محســن چاوشی دوســت و رفیقیم و واقعا هم دوستش دارم ،اما شاید موافق سولو کار
کردنش نباشم و این موضوع را به خودش نیز گفته ام .با همه این ها محسن اهل ریسک کردن است و همین
روحیه از او شخصیتی دوست داشتنی ساخته است .این را هم اضافه کنم که چاوشی به اعتقاداتش پایند است
و دروغ نمی گوید .من از همکاری با چاوشی در البوم «ابراهیم» بسیار خوشحالم .البوم «ابراهیم» حتی پس از
پنجاه سال شنیدنی خواهد بود.
داریوش ارجمند هنرمند نام اشنای سینما ،تئاتر و تلویزیون در
نخستین اجرای موسیقی نمایش علمدار به تهیه کنندگی پرویز
پرستویی و کارگردانی حسین پارسایی نقش افرینی می کند .به
گزارش روابط عمومی و امور بین الملل بنیاد رودکی موســیقی
نمایش عاشورایی «علمدار» ساخته پوریا خادم ،به رهبری بردیا
کیارس در ســوگ و رثای سردار مهر و ماه حضرت عباس (ع)
با اهداف خیرخواهانه و با رعایت دســتورالعمل های بهداشتی
برای دهه سوم محرم به همت بنیاد فرهنگی هنری رودکی در
تاالر وحدت اجرا می شود.این رویداد با مشارکت موسسه خیریه
خادمین علی ابن ابیطالب(ع) با مدیر عاملی پهلوان کشتی ایران
رســول خادم است و عواید حاصل از ان از طریق این مجموعه
صرف امور خیریه در مناطق محروم کشور می شود« .علمدار»
نوشــته محمد رضا کوهستانی و طراحی حرکت علی براتی با
مشــارکت افتخاری هنرمندان عرصه موسیقی و نمایش از ۲۸
شــهریور ماه ساعت ۲۱در تاالر وحدت به روی صحنه می رود؛
اجرای این اثر با تعداد محدودی از تماشــاگران با رعایت شیوه
نامه های بهداشتی و همچنین به صورت انالین خواهد بود.
جزییات برگزاری «انالین» و
«افالین» سیزدهمین جشنواره
موسیقی نواحی
دبیر سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران از تازه ترین
تصمیمات اتخاذ شده درباره نحوه برگزاری این رویداد موسیقایی
در ابان ماه سال ۱۳۹۹خبر داد .احمد صدری پژوهشگر و دبیر
سیزدهمین جشنواره ملی موســیقی نواحی ایران با اشاره به
نحوه برگزاری این رویداد که قرار است به میزبانی استان کرمان
برگزار شود ،توضیح داد :طبق تازه ترین برنامه ریزی های صورت
گرفته ،قرار بر این است که سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی
نواحی ایران با توجه به شیوع ویروس کرونا و پیشگیری از انتقال
بیماری کووید ۱۹در دو قالب «انالین» و «افالین» برگزار شود.
وی افزود :انچه در حوزه برگزاری کنسرت های انالین پیش بینی
شده ،اجرای برنامه زنده در فضاهای تاریخی و فرهنگی استان
کرمان اســت که برای این منظور فضاهایی که دارای شرایط
مناســب برای برگزاری کنسرت در فضای باز هستند ،انتخاب
شده اند .البته با توجه به اهمیت حضور مخاطب برای هنرمندانی
که روی صحنه به اجرا می پردازند ،درصدد هستیم شرایطی را
برای حضور تعدادی مخاطب با در نظر گرفتن شیوه نامه های
بهداشــتی و رعایت حداکثری فاصله گذاری فراهم کنیم که
امیدوارم محقق شــود .چرا که حضور تماشــاگران در محل
اجرای زنده هنرمندان موســیقی نواحــی ،دربرگیرنده انگیزه
و شرایطی اســت که اجرای ان ها را به مراتب تحت تاثیر قرار
می دهد .دبیر سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران
ادامه داد :در حوزه برگزاری «افالین» جشــنواره نیز برنامه ها و
ایده هایی برای ضبط اثار مختلف موسیقایی از هنرمندان مطرح
و پیشکسوت موسیقی نواحی ایران در شهر کرمان وجود دارد
که عالوه بر برگزاری کنسرت های انالین در قالب «افالین» نیز
پیش روی مخاطبان قرار خواهد گرفت .البته در این چارچوب
برنامه ریزی هایی نیز برای ایام بعد از جشنواره وجود دارد که این
اثار بتواند حتی بعد از برگزاری جشنواره برای مخاطبان قابل
دسترسی باشد .پس با این حساب ما برای برگزاری این دوره از
جشنواره حسب اینکه قرار است از استادان و بزرگان موسیقی
مناطق مختلف ایران دعوت کنیم ،فراخوانی نخواهیم داشت و
شرایط برگزاری جشنواره را به همین شکلی که توضیح دادم
میزبانی خواهیم کرد .صدری درباره زمان برگزاری سیزدهمین
جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران گفت :طبق پیش بینی ها و
برنامه ریزی های انجام گرفته زمان برگزاری جشنواره به احتمال
بســیار فراوان مصادف با هفته وحدت و ایام میالد با سعادت
حضرت محمد (ص) خواهد بود که مصادف با نیمه های اول ابان
ماه سال جاری است و امیدوارم شرایط به گونه ای رقم بخورد که
ما با وجود تمام مشکالتی که به دلیل شیوع ویروس کرونا با ان
مواجه شدیم بتوانیم میزبان شایسته ای برای هنرمندان ارزشمند
موسیقی اقوام ایران در این دوره باشیم. صفحه 7
همه چیز درباره فیلم «جوکر »2
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1302دوشنبه 24شه ریورماه • 1399سال سیزدهم • 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر 13:00
غروب افتاب 19:13
اذان مغرب 19:31
اذان صبح فردا 05:21
طلوع افتاب فردا 06:46
گنج سخن
امام صادق علیه السالم :
مومن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شایسته بهره مند
مى سازد تا همه انان را وارد بهشت کند.
مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج ،12ص ،201ح13881
پندبزرگان
انکهمیتواند،انجاممی دهد
انکه نمی تواند انتقاد می کند.
جرج برنارد شاو
حافظانه
ای که مهجوری عشاق روا می داری
عاشقان را ز بر خویش جدا می داری
تشنه بادیه را هم به زاللی دریاب
به امیدی که در این ره به خدا می داری
فیلم «جوکر» بدون هیچ شک و تردیدی یکی از بهترین فیلم های سال ۲۰۱۹بود و می تواند یکی از اثار به یادماندنی
دهه ۲۰۱۰میالدی هم لقب بگیرد .ایا دنباله این فیلم یا همان «جوکر »۲ساخته می شود؟ همه ان چه درباره
این فیلم نیاز دارید را اینجا بخوانید .شخصیت «جوکر» یکی از محبوب ترین شخصیت های دنیای کمیک بوک ها
و کتاب های مصور است که در چند دهه اخیر بارها فرصت حضور در فیلم ها و انیمیشن های سینمایی و سریالی را
داشته و مجموعه جذابی از بازیگران وظیفه هنرنمایی در نقش ان را برعهده داشته اند .اما بدون هیچ شک و تردیدی
فیلم «جوکر» که تابستان سال گذشته اکران شد ،متفاوت ترین و جذاب ترین اقتباسی بوده که حداقل تا امروز از
این شخصیت دوست داشتنی انجام شده و هواداران بسیاری دارد .این فیلم که توسط تاد فیلیپس کارگردانی شده و
واکین فینیکس را در نقش اصلی اش در اختیار دارد ،یکی از بهترین فیلم های سال ۲۰۱۹بود که تنها از زاویه هنری
و سینمایی ارزشمند بود بلکه حرف های سیاسی و اجتماعی بسیاری هم برای مطرح کردن داشت .موفقیت های
فیلم «جوکر» فراتر از ان به نظر می رسد که قرار باشد خیلی خالصه به ان اشاره کنیم اما برای فیلمی که نامزد یازده
جایزه اسکار شده و دو جایزه را تصاحب کرده و به پرفروش ترین فیلم با رده بندی سنی بزرگسال در جهان تبدیل
شده ،احتماال شکستن پیاپی رکوردهای سینمایی اتفاق عجیبی نیست .موفقیت باورنکردنی فیلم «جوکر» تنها در
زاویهنگاهتماشاگرانخالصهنمی شودومنتقدانبسیاریهماینفیلمرادوستداشته اند.هنرنماییتحسین برانگیز
واکین فینیکس در نقش ارتور فلک نه تنها جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای او به همراه داشت
بلکه یک بار دیگر این حقیقت انکارناپذیر را ثابت کرد که او یکی از بهترین بازیگران دوران معاصر هم لقب می گیرد.
بنابراین شاید غیرمنطقی نباشد که هم تماشاگران و هواداران فیلم «جوکر» و هم منتقدان برای تماشای قسمت
دوم ان هیجان زده باشند و البته که استودیوی سینمایی برادران وارنر هم که با فروش فیلم میلیون ها دالر سود
تکرارنشدنی را به جیب زده ،به توسعه فیلم «جوکر »۲فکر می کند .تاد فیلیپس ،کارگردان فیلم «جوکر» ،تا پیش
از اکران این فیلم و با حضور در تورهای تبلیغاتی و مصاحبه های مطبوعاتی چندان از لزوم ساخت فیلم «جوکر
»۲صحبت نمی کرد .اما موفقیت تاریخی فیلمی که تنها با ۶۰میلیون دالر بودجه ساخته شد و بیشتر از یک
میلیارد دالر فروش جهانی را تجربه کرد ،حتی کارگردان فیلم را هم هیجان زده کرد تا درباره توسعه فیلم «جوکر
»۲پیشنهاداتی را مطرح کند .در ادامه و زمانی که مقاالت و گزارش های متعددی درباره ساخت فیلم «جوکر »۲
مطرح شد ،هیجان بی نظیری زیر پوست هواداران این فیلم جریان پیدا کرد که عوامل فیلم را مجبور به واکنش کرد.
تاد فیلیپس درباره ساخت این فیلم می گوید :ما هرگز قراردادی برای ساخت فیلم «جوکر »۲نداشته ایم و فعال
تماسی هم با ما قرار نشده است .بنابراین هیچ قراردادی برای واکین فینیکس هم ارسال نشده اما ایا این فیلم
ساخته می شود؟ به نظر می رسد همه مقاالت و خبرهایی که اخیرا منتشر شده در بهترین حالت چیزی شبیه به
یکپیش بینیخوش بینانهبودهباشند.باتوجهبهگفته هایکارگردانفیلم«جوکر»احتمالساختدنبالهاینفیلم
چندان زیاد نیست .اما دلیل ساخته نشدن فیلم «جوکر »۲فقط انجام نشدن مذاکرات با عوامل فیلم نبوده و دلیل
بسیار زیادی دارد .شاید مهم ترین دلیل ساخته نشدن این فیلم ان است که تاد فیلیپس و همکارانش فیلم «جوکر»
را برای یک قسمت اماده کرده بودند و فیلمنامه فیلم هرگز به شکلی طراحی نشده که توانایی دنبال کردن ان برای
قسمت های بعدی فراهم شود .اما داستان تقریبا به پایان رسیده فیلم «جوکر» هم نمی تواند مانع استودیوی برادران
وارنر برای توسعه دنباله این فیلم باشد .به نقل از چندین خبرگزاری شناخته شده فعال در حوزه سینمای امریکا،
ساخت «جوکر »۲یکی از اولویت های استودیوی برادران وارنر است که البته عجله زیادی هم برای ان وجود ندارد.
بنابراین این پروژه به ارامی بررسی می شود و هر زمان که نیاز باشد به صورت رسمی اغاز خواهد شد .تاد فیلیپس و
واکین فینیکس از ساخت این فیلم استقبال کرده اند .از ان جایی که فیلم «جوکر» با همه فیلم های اقتباس شده از
کمیک بوک های دی سی تفاوت دارد و متعلق به دنیای سینمایی دی سی هم نیست ،باید ان را یک فیلم مستقل
بدانیم .فیلم مستقلی که فضا و اتمسفر دوست داشتنی و تاثیرگذار ان برای تماشاگران سینما سرگرم کننده و جذاب
بوده و شاید همین باعث شود استودیوی برادران وارنر در اینده فیلم های بیشتری شبیه به فیلم «جوکر» و براساس
شخصیت های دی سی بسازد .بنابراین هنوز هم احتمال ساخت این فیلم وجود دارد .رسانه های امریکایی در ماه های
اخیر از تالش های اسکات سیلور ،نویسنده فیلمنامه فیلم «جوکر» ،برای نگارش فیلمنامه دوم خبر داد ه بودند اما
خبرهای پس از ان ثابت کردند که هیچ تماسی با سیلور برقرار نشده و استودیوی برادران وارنر فعال عجله ای برای
ساخت دنباله فیلم محبوب خود ندارد .با شیوع جهانی ویروس کرونا و همه گیری ان که باعث تعطیلی سالن ها
سینما و توقف پروژه های فیلمبرداری شد ،احتماال تاریخ احتمالی اغاز ساخت فیلم «جوکر »۲حتی از ان چه انتظار
می رفت هم فاصله بیشتری گرفته است.
گناه نو
ماعرضهنداشتیم
دانیال جراهی
خودرویی لوکس و مشکی پشت تاکسی بوق و چراغ
می زد .راننده ی تاکسی عصبانی شد و گفت :چته فکر
کردی بنز داری میتونی زور بگی؟ خب راه بستست
نمی تونم پرواز کنم که...
زیــر لب حرف هایی می زد و از عصبانیت پوســت
لب هایش را می کند!
برگشتم پشــت سرم را نگاه کردم ،بنزی مشکی با
پالک دولتی بود که ظاهرا ًمسئولی وظیفه شناس در
ان ،جا خوش کرده بود .این صندلی چرمی ها با ادم
چیکارکهنمی کنه!
با کمی ترس به راننده گفتم :اقا ماشینه اشخاصه
لطفاً راه رو باز کنید!
راننده نگاهی خشمگین به من کرد و ترمز دستی رو
کشید و با صدایی بلند گفت :چرا فقط من باید راه
باز کنم چرا یک بار هم اونا راه رو برای ما باز نکردن،
من نصف تنم ترکش شده که راه اینا باز بشه ،حاال
که راهشون باز شده مردم دیگه مهم نیستن اینا فقط
زندگی ما رو سخت کردن همین!
پیرمرد با اینکه عصبانی بود و فریاد می کشید ،می شد
خستگی و عجز را در چهره و صدایش پیدا کرد .از
ماشین پیاده شد ،صدای بوق و فریاد می امد که اقا
برو راه رو بستی! پیرمرد سرش را روی سقف ماشین
گذاشت و گریه می کرد .پیاده شدم و پیرمرد را در
اغوشگرفتم.
پیرمرد با چشمانی پر از اشک گفت :کل زندگیم شده
این تاکسی ،زنم مریضه ،رفتم جنگ ناقص شدم حاال
بهمون میگن شما عرضه نداشتید ،حزب اللهی باید
پولدار باشه! من یک حزب اللهی فقیرم با یه تاکسی
لگن که هیچکس هم خونه سعادت اباد بهش هدیه
نمیده!
خفه شدم و فقط نگاهش کردم...دوس داشتم پیرمرد
زیر گوشم بزند و من را از این کابوس بیدار کند!
حتی گربه ای که شــاهد کل ماجرا بود اینبار هیچ
نگفت.
پشت صحنه
باالخره ســکه رکورد 12میلیون تومان را زد و دالر هم 25هزار تومان را! مسئولین همچنان در حال
تصویب مفاد پروتکل های بهداشتی و کنترل قیمت ها! ملت هم حکایتشان شده مثل کسی که اب از سر
گذشته چه یک وجب چه ده وجب! به قول سردبیر دالر وقتی از 10هزار تومان رد شد شرایط زندگی
برای نیمی از مردم کشــور غیر ممکن شــد در حال حاضر اگر قیمت دالر به ۵۰هزار تومان هم برسد
برای نیمه ناتوان فرقی ندارد .دلخوش بودیم شــکاف طبقاتی دوران سازندگی طی دولت های مختلف
اصالحات ،رایحه خوش خدمت و تدبیر امید ترمیم می شــود منتهی در حال حاضر با شــکاف به دره
طبقاتی تبدیل شده و به عنوان یک روزنامه نگار امیدی به پرشدنش نداریم؛ معتقدم وضعیت اقتصادمان
مثل ساختمان کلنگیست که بازسازی فقط هدر دادن وقت و هزینه است یجورایی افتابه خرج لحیم!
باید کوبید و از نو ساخت اگر توان ساخت نداریم مشارکت کنیم (جذب سرمایه گذار خارجی) البته که
باید مراقب باشیم برای جذب سرمایه گذار کاله سرمان نرود و اش را با جاش نبخشیم.
راســتی دیروز بانک مرکزی لیستی از شرکت ها و موسســات حقیقی و حقوقی که ارز دولتی اعم از
دالر و یورو گرفته بودند را منتشر کرد؛ من که معتقدم در هر موردی که ازاد و دولتی و از این دست
داســتان ها باشد حتما رانتی هم وجود دارد! ان هم در کشور بی در و پیکری مثل ایران که خر را با
بارش می خورند رودل هم نمی کنند! در این میان اسامی چند موسسه فرهنگی به چشم می خورد که
مبالغ هنگفت ارز 4200را گرفته اند که پژوهش فرهنگی بکنند! امان از رانت! این کسانی که با اسم
ائمه(ع) موسسات فرهنگی و به قول ما پوششی می زنند و کار غیرفرهنگی می کنند را باید سرب داغ
یه جاییشون ریخت! خیلی سعی کردم محترمانه بنویسم اما شما به بزرگیتان ببخشید!
اخبار دیدنی
نشستعلنینمایندگانمجلسشورایاسالمی
صبح یکشنبه ۲۳شهیرور ۱۳۹۹با حضور ۲۳۱نماینده
ویراستمحمدباقرقالبیافبرگزارشد.نمایندگان
مجلس شورای اسالمی امروز در جلسه علنی با دو
فویرتطرحاصالحقیمتخیردتضمینیگندم
موافقت کردند .از ۲۳۵نماینده حاضر در صحن
مجلس ۲۰۷نماینده با دو فویرت این طرح موافقت
کردند که نشان از موافقت ۸۹درصدی نمایندگان با
دوفویرت این طرح است.ضمن ایکنه ۱۲نماینده رای
مخالف و ۴نماینده هم رای ممنتع دادند.
عکس:مهدیمیرزاد
تشییع و تدفین یپکر ایت اهلل صانعی در قم
یپکر ایت اهلل صانعی امروز تشییع و در قبرساتن
شیخان قم به خاک سپرده شد .صبح یکشنبه
و پس از طواف یپکر ایت اهلل یوسف صانعی در
حرم مطهر حضرت معصومه (س) ،مراسم
تشییع با سخنرانی ایت اهلل حسن صانعی برادر
وی در مسجد امام حسن عسگری (ع) قم
برگزار و یپکر ایشان پس از تشییع در قبرساتن
شیخان قم به خاک سپرده شد.
عکس :مهدی بخشی سورکی
مراسم اغاز سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰دانشگاه ها
مرا سم اغاز سال تحصیلی دانشگاه ها صبح
یکشنبه ۲۳شهیرور ماه با حضور منصور غالمی
ویزر علوم ،سعید نمکی ویزر بهداشت ،سورنا
ساتری معاون علمی رئیس جمهور ،و جمعی از
روسای دانشگاه ها در دانشگاه تهران برگزار شد .و
در این مرا سم رئیس جمهور به صورت مجازی
سخنرانی کرد
عکس :شهاب الدین قیومی
نمایشگاه نقاشی یزدان سعدی در گالری سیحون
نمایشگاه نقاشی یزدان سعدی با عنوان
«کافه های نادری» ات چهارشنبه ۹مهر در گالری
سیحون برپاست.
عکس گاات ضیاتبری
داروخانه مرکزی هالل احمر
داروخانه مرکزی هالل احمر به دلیل وییگژ هایی
از جمله وجود نیروهای مجرب و متهعد،کنترل و
نظارت دقیق و همچنین اتمین و تویزع به موقع
و مطمئن داروهای مورد نیاز مردم و همچنین
بعنوان اولین داروخانه مکانیزه در کشور بسیار
پرتردد می باشد.نسخه یپچی و تحویل دارو به
مراجعه کنندگان در این روزهای کرونایی از جمله
فعالیت های این داروخانه می باشد.
عکس :ناصر جعفری
روز ارام بازار ارز
ی
پس از تصمیم بانک مرکز مبنی بر توقف فروش
دالر سهمیه ای برای کارت ملی ،صرافی ها روز ارامی
را طی می کنند.
عکس :علیرضا رمضانی صفحه 8