روزنامه هنرمند شماره 1298
روزنامه هنرمند شماره 1298
هنرمند را در مگ لند و جار ورق بزنید www.jaaar.com www.magland.ir
سهشنبه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1298صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
«مینا قیاس پور »
مدیر و گویندۀ دوبالژ در گفتگو با «هنرمند»
سرعت دوبله امروز را مدیون
فن اوری هستیم
رادیووتلویز یون3.
RADIO&TV
نگاهی بــه فیلم «موالن» دختری جنگجو ،بــه کارگردانی «نیکی کارو»
علی جعفر ی پویان نوازنده و مدرس موسیقی:
نوازندگان هیچ سهمیه ای
برای خرید و واردات ساز ندارند
موسیقی7.
MUSIC
یادداشت
قهرمان سازی زنان
در سینما
هشدار جدی تر
مدیرعامل خانه هنرمندان
برای تعطیلی این مکان
ایا جشنواره ملی
فیلم فجر به هر قیمتی
برگذار می شود؟
حسینانتظامیدر واکنشبهموضع گیریمجیدمجیدیدرجشنوارهونیز:
هنرمند صدای مردم است
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
صندوق اعتباری هنر اعالم کرد؛
میزان پرداخت خسارت بابت
بیمه درمان تکمیلی هنرمندان
چقدر بود؟
انتقادبرخیصنوفسینماییبهتغییر مرجعمجوز شبکهنمایش خانگی
اشتباهی که مخاطب شبکه های
داخلی را به سوی رسانه های
خارجی سوق می دهد
رادیووتلویز یون3.
RADIO&TV
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
سالن های خالی سینما
ُ
کی پر می شوند؟
سینما4.
CINEMA
وز یر فرهنگتاکید کرد:
مواجهه با بحران ها نقش سوم
حوزه فرهنگ ،هنر و رسانه است
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
روایت شبنم قلی خانی از نمایش «فصل گربه ابی ست»
جستجوی هویت از سوی نوجوانان
تا ادای دین به سینمای ایران
سینما5.
CINEMA
هیات وز یران تصویب کرد:
بخشودگی اجاره بهای اماکن
گردشگری تا پایان سال
گران فروشی کتاب
برای عبور از بحران قاچاق!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
گردشگری6.
TOURISM
راهکارهای نوین دانش بنیان برای ارائه
سرویس های صنعت گردشگری
گردشگری6.
TOURISM
اشکانرهگذر کارگردانانیمیشن«اخر ینداستان»:
باید انحصار از پلتفرم های VOD
برداشته شود!
سینما5.
CINEMA صفحه 1
2
وزیر فرهنگ تاکید کرد:
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
& ART
فرهنگ و هنر
CULTURE
اخبار
حسین انتظامی در واکنش به موضع گیری مجید
مجیدی درجشنواره ونیز:
هنرمند صدای مردم است
حســین انتظامی رییس ســازمان ســینمایی و ابراهیم
داروغه زاده دبیر جشنواره فیلم فجر از موضع گیری مجید
مجیــدی علیه تحریم های غیرانســانی امریکا اســتقبال
کردند .یکشنبه ۱۶شهریورماه فیلم سینمایی «خورشید»
به کارگردانی مجید مجیدی در هفتاد و هفتمین جشنواره
فیلم ونیز به نمایش درامد .پس از نمایش این فیلم ،مجید
مجیدی به همراه گروه ســازنده این فیلم در نشســتی به
سواالت رسانه های خارجی پاسخ دادند.
در بخشــی از این نشســت مجیدی بیان کرد« :کشور ما
نزدیک به ۴۰سال است که تحت تحریم های امریکا قرار
دارد و همیــن االن که من با شــما صحبت می کنم و در
وضعیت کرونایی قرار داریم که یک درد مشــترک جهانی
اســت ،جالب اســت بدانید یکی از معضالت مهم کشــور
ما بحث تحریم های دارویی اســت .در این شرایط سخت
دارو وارد کشــور ما نمی شــود چرا که تحــت تحریم های
امریکا هســتیم ۴۰ .ســال است در این شــرایط سخت
ناشی از تحریم های غیرانسانی امریکا ،مردم ایران زندگی
می کنند».
در پــی این موضــوع حســین انتظامی رییس ســازمان
سینمایی و ابراهیم داروغه زاده دبیر سی و نهمین جشنواره
فیلم فجر در صفحات شــخصی خود در توییتر نسبت به
ســخنان مجیدی واکنش نشــان دادند .حسین انتظامی
رییس سازمان سینمایی ضمن بازنشر بریده ای از سخنان
مجیدی نوشت« :هنرمند صدای مردم است»
ابراهیــم داروغه زاده هم عنوان کــرد« :مجیدی از فرصت
جشــنواره فیلم ونیز برای رســاندن صــدای مظلومیت و
حقانیت مردم ایران اســتفاده کرد ۴۰ :ســال است مردم
ایران در شــرایط سخت ناشــی از تحریم های غیر انسانی
امریکا زندگی می کنند».
جدیدترین ســاخته مجید مجیدی روز ۱۷شهریور چهار
نمایش دیگر برای اهالی ســینما و رســانه در جشــنواره
ونیز خواهد داشــت .هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز
از تاریخ ۲ســپتامبر ( ۱۲شــهریور) تا ۱۲سپتامبر (۲۲
شهریور) برگزار می شود.
مواجههبابحران هانقشسومحوزهفرهنگ،هنرورسانهاست
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی بابیان اینکه تاکید بر اهمیت فرهنگ ،هنر و رسانه گفت :کشور ما
در معرض برخی بحران های ملی ،منطقه ای و جهانی از جمله کرونا قرار گرفته و این حوزه نقش
قابل توجهی در تاب اوری مردم در مواجهه با این بحران ها دارد .سیدعباس صالحی روز دوشنبه
در نشســت امضای تفاهمنامه همکاری های فرهنگی ،هنری و رســانه ای میان این وزارتخانه و
استانداری کهگیلویه و بویر احمد ،با تاکید بر نقش فرهنگ ،هنر و رسانه افزود :استان کهگیلویه
و بویراحمد یکی از اســتان های با سابقه و تمدنی و تاریخی کشور است که همواره محل توجه
اصحاب فرهنگ ،هنر و رســانه بوده و خوشــحالیم امروز با امضای تفاهم نامه همکاری با این
اســتان گامی برای اتفاقات خوب در عرصه فرهنگ ،هنر و رســانه این استان در دو سال اینده
برداشته می شود .وی ادامه داد :حوزه فرهنگ ،هنر و رسانه به طور طبیعی نقش های متعددی
داشــته و دارد و از همین زاویه اســتان ها و همکاری های فرهنگی و هنری با ان ها را مورد نظر
قرار دادیم .عضو کابینه دولت دوازدهم افزود :توســعه منطقه ای نقش اول حوزه فرهنگ ،هنر
و رســانه اســت .این حوزه جایگاه موثری برای توسعه منطقه ای اســت .با توجه به مرجعیت
اجتماعی اصحاب فرهنگ ،هنر و رســانه و نقش هایی که در انتقال مفاهیم و پایداری ان دارند،
برای رســیدن به توســعه پایدار نیاز به همراهی فرهنگ ،هنر و رسانه است .نمی توان توسعه
منطقه ای و استانی را منفک از حوزه فرهنگ ،هنر و رسانه دانست و باید بر نقش و اهمیت ان
توجه داشــت .حوزه فرهنگ ،هنر و رسانه بخشی از اقتصاد خالق است و تاثیری که فرهنگ بر
اقتصاد دارد نباید نادیده گرفت .وی دومین نقش حوزه فرهنگ ،هنر و رســانه را در بحث های
اســیب های اجتماعی برشــمرد و افزود :همواره اصحاب فرهنگ ،هنر و رســانه برای مقابله با
اســیب های اجتماعی نقش و تاثیر داشته اند و در اســتان کهگیلویه و بویراحمد هم این گونه
بوده است .ظرفیت حوزه فرهنگی و هنری و همچنین رسانه در مواجهه با اسیب های اجتماعی
باال است و باید از این ظرفیت استفاده بیشتری نسبت به گذشته داشته باشیم.
عضو شــورای عالی انقالب فرهنگی گفــت :مواجهه با بحران های اجتماعی نقش ســوم حوزه
فرهنگ ،هنر و رســانه است .کشور ما در معرض برخی بحران های ملی ،منطقه ای و جهانی از
جمله کرونا قرار گرفته و حوزه فرهنگ ،هنر و رسانه نقش قابل توجهی در تاب اوری مردم در
مواجهه با این بحران ها دارد .وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی با اشاره به مفاد تفاهم نامه همکاری
با استان کهگیلویه و بویراحمد ،ادامه داد :این تفاهم نامه در ۳شاخه تنظیم شده که بر اساس
ان مســیر روشــن تری را برای امور فرهنگی ،هنری و رســانه ای این استان در دو سال اینده
رقم می زند .وی گفت :توجه به موضوعات زیرساختی بخش اول این تفاهم نامه است از جمله
تکمیل کتابخانه ها ،مجتمع ها ،تاسیس سالن ها ،سینما امید و ...که ترکیبی را به وجود می اورد
تا شــرایط زیرساختی استان تا پایان این دولت مسیر رو به جلویی داشته باشد .صالحی تصریح
هشدار جدی تر مدیرعامل خانه هنرمندان برای تعطیلی این مکان
صندوق اعتباری هنر اعالم کرد؛
میزان پرداخت خسارت بابت بیمه
درمان تکمیلی هنرمندان چقدر بود؟
صندوق اعتباری هنر از پرداخت بیش از ۴میلیارد و ۴۰۰
هزار مورد خســارت بیمه درمان تکمیلی طی ۱۰۴مرحله
برای اعضای خود خبر داد.
در اجرای قــرار داد بیمه درمان تکمیلی از ابتدای تیرماه
به بیــش از ۲هزار پرونده رســیدگی و طی ۱۰۴مرحله
خسارت مســتقیم به بیمه شــدگان پرداخت شده است.
در توضیحات تکمیلی صندوق اعتباری هنر امده اســت:
«در اجرای تمدید سه ماهه قرار داد بیمه درمان تکمیلی،
از ابتــدای تیرمــاه به بیش از ۲هزار پرونده رســیدگی و
طی ۱۰۴مرحله بیــش از ۴میلیارد و ۴۰۰میلیون ریال
خسارت مســتقیم به بیمه شــدگان پرداخت شده است.
گفتنی است ،پس از شیوع ویروس کرونا و مشکالت ناشی
از ان برای جامعه فرهنگ ،هنر و رسانه ،صندوق اعتباری
هنر بسته های حمایتی ویژه ای برای رفع نیازهای اعضا در
این شرایط تدوین کرد.
بر این اســاس بیمه درمان تکمیلــی برای اعضا تا انتهای
شهریور به مدت سه ماه ،رایگان ارائه شد».
کرد :یکی از تفاوت های حوزه فرهنگ و هنر با دیگر حوزه ها این اســت که هر ســاختمانی که
در این بخش ســاخته می شود به باشگاه فرهنگی و هنری تبدیل می شود که منجر به هیجان
و پویش اجتماعی می شــود .وی شــاخه دوم این تفاهم نامه را توجه به رویدادها و برنامه های
فرهنگی و هنری عنوان کرد و افزود :این حوزه تنوع بســیاری دارد و هم تاسیس و هم تکمیل
رویدادها و برنامه های فرهنگی و هنری در ســطح منطقه ای و استانی در این تفاهم نامه مورد
توجه اســت :.کمک هایی که می توان به اصحاب فرهنگ ،هنر و رســانه استان کرد شاخه سوم
این تفاهم نامه است.
در بخش دیگری از این ایین حســین کالنتری استاندر استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به
برخی ظرفیت های فرهنگی و هنری این اســتان،گفت :مسئوالن کشور دین عظیمی نسبت به
مردم کهگیلویه و بویراحمد دارند .این استان گرچه استان مرزی نیست ولی یکی از استان هایی
اســت که بیشــترین امار شهدا در هشت ســال دفاع مقدس را دارد .این استان وفادار به نظام
جمهوری اســامی اســت .وی ادامه داد :همواره مشارکت های سیاســی و اجتماعی مردم این
اســتان به ویژه اصحاب فرهنگ ،هنر و رسانه را در برنامه های مختلف داشته و داریم .کالنتری
با اشــاره به مفاد تفاهم نامه همکاری های وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی با استان کهگیلویه
و بویراحمد ،گفت :این تفاهم نامه نقشــه راهی اســت برای پیشرفت فعالیت های کمی و کیفی
استان در حوزه های فرهنگ ،هنری و رسانه ای که با تحقق ان گامی در جهت پیشبرد اهداف
فرهنگی و هنری کشور برداشته می شود.
براســاس اعالم وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی ،در ابتدای این ایین علــی غیاثی مدیرکل
اســتان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی با اشــاره به بندهای مختلف این تفاهم نامه ،گفت:
این تفاهم نامه در دو بخش برای مدت دو ســال تنظیم شــده اســت .غیاثی گفت :در حوزه
اقدامــات عمرانی ،پروژه های مختلفی مانند تکمیل ،تعمیر و تجهیز بخش های مختلف از جمله
کتابخانه های عمومی و سایر فضاهای فرهنگی و هنری را شامل می شود .وی به تسهیالت غیر
ریالی این تفاهم نامه هم اشاره کرد و افزود :بهره گیری از ظرفیت های فرهنگی و هنری استان
در رویدادهای خارج از کشور ،معرفی ظرفیت های فرهنگی و هنری استان و بهره گیری از این
ظرفیت ها در هفته های فرهنگی خارج از کشور ،بهره مندی از ظرفیت اساتید و نخبگان استان
در اجالس بین المللی ،بهره گیری از ظرفیت بانوان نخبه اســتان در برنامه ها و نمایشــگاه های
خارج از کشور ،حمایت از پژوهش های علمی استان و همچنین حمایت از پایان نامه های مقطع
کارشناســی ارشــد و دکترای اســتان با موضوعات فرهنگی و هنری و ...از جمله حمایت های
تاکیدشــده در تفاهم نامه همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اســامی و استانداری کهگیلویه و
بویراحمد اســت .در پایان ،تفاهم نامه همکاری های فرهنگی ،هنری و رسانه ای به امضای وزیر
فرهنگ و ارشاد اسالمی و استاندار کهگیلویه و بویراحمد رسید.
مجید رجبی معمار حدود یک ماه پیش در گفتگویی با ایسنا درباره مشکالت اقتصادی خانه
هنرمندان ایران سخن گفت و تقاضای خود را برای جذب حمایت های الزم از سوی شهرداری
و وزارت فرهنگ و ارشاد به این مکان هنری مطرح کرد ولی از انجا که با گذشت این مدت،
هیــچ اتفاق مثبتی در این زمینه رخ نداده اســت ،این مدیر هنــری این بار با صراحت اعالم
می کند که بدون هر گونه تعارفی ،خانه هنرمندان ایران بعد از 21ســال فعالیت در اســتانه
تعطیلی اســت .حدود یک ماه پیش در فضاهای غیررسمی مطالبی درباره ورشکستگی خانه
هنرمندان ایران در دوران کرونا مطرح شد .همان زمان هم مجید رجبی معمار به عنوان مدیر
عامل این مکان و هم حســین مسافر استانه به عنوان دبیر شواری سیاستگذاری تماشاخانه
ایرانشــهر بابت تنگناهای اقتصادی جدی در ایــن دو مکان ابراز نگرانی کردند .رجبی معمار
بــر جایگاه مهم خانه هنرمنــدان به عنوان مکانی مورد اعتماد بــرای همه طیف های هنری
تاکید کرد و ان را ابروی نظام دانســت که گســتره فعالیت هایش فراتر از داخل کشور است
و روابط خوبی با تشــکل های هنری بین المللی دارد .بیش از یک ماه از ان گفتگو می گذرد
و در روزهــای اخیر هم برخی از اعضای شــورای عالی خانــه هنرمندان از جمله ایرج راد به
عنوان رییس شــواری عالی این مکان اعالم کرده اند که ایــن خانه راهی جز تعطیلی ندارد.
رجبی معمار نیز در گفتگوی تازه خود با ایســنا اخرین وضعیت این مکان را توضیح می دهد
و انتقادات خود را از دولت ،وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی و نیز سازمان برنامه و بودجه
مطرح می کند .این مدیر هنری می گوید :همانطور که دوســتان شورای عالی خانه هنرمندان
هم عنــوان کرده اند ،وضعیت خانه هنرمندان ایران به هیچوجه خوب نیســت چراکه بعد از
کرونــا تقریبا تمام منابع درامد این مکان از بین رفته اســت درحالیکه قبال این مکان از راه
فروش بلیت نمایش ها ،فروش اثار هنری در گالری ها ،کافه ،رســتوارن و فروشــگاه های خود
می توانست بخشی از هزینه هایش را پوشش بدهد و مابقی هزینه ها را هم از طریق کمک های
شهرداری تامین می کرد ولی امسال هیچ یک از ان منابع درامدی وجود ندارند ،ضمن اینکه
شهرداری هم به دلیل مشکالت مالی خود ،از اغاز سال نتوانسته هیچ کمکی بکند.
این مدیر هنری ابراز تاسف می کند :در این وضعیت دشوار ،وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان
برنامــه و بودجه هم هیچ حمایتی نداشــته اند در حالیکه در چندین جلســه که با همراهی
تعدادی از هنرمندان شاخص حوزه های مختلف برگزار شده است ،وضعیت خانه هنرمندان را
با این دوستان مطرح کرده ایم و انان را در جریان امور قرار داده ایم.
او کــه پیــش از این بابت تعدیل نیرو در خانه هنرمندان ابــراز نگرانی جدی کرده بود ،حاال
تاکید می کند :تعارف نداریم .وضعیت اصال خوب نیست و از ابتدای سال فقط یک سوم حقوق
کارکنان را پرداخته ایم و برای بیمه انان نیز دچار مشــکل هستیم در حالیکه کارکنان اینجا
بســیار کم شمار هستند و همه امور خانه هنرمندان ایران با همین تعداد اندک پیش می رود
و این مکان مجموعه ای خودکفاست.
رجبی معمار با اشــاره به موارد مندرج در اساسنامه خانه هنرمندان ایران مبنی بر استقالل
این مکان اضافه می کند :در اساســنامه خانه هنرمندان امده که نباید به دولت و هیچ نهادی
وابســتگی داشته باشــد و این مجموعه در تمام این ســال ها به معنای واقعی ،غیر انتفاعی
بوده اســت هرچند عبارت غیرانتفاعی در چهل ســال گذشــته کامال در معنای متضاد خود
به کار رفته اســت ،ولی به هر حال در شــرایط خاصی مانند مقطــع کرونایی دولت ،وزارت
ارشــاد به عنوان متولی اصلی فرهنگ هنر در کشــور ،ســازمان برنامه و بودجه ،معاون اول
رییس جمهور و هر کس که در برابر فرهنگ و هنر کشــور احســاس مسئولیت می کند ،باید
وارد کار شــود بویژه اینکه مشــکالت ما با رقم پایینی رفع و رجوع خواهد شــد .مدیر عامل
خانه هنرمندان ایران بــا تاکید بر جایگاه و نقش تاثیرگذار این مکان در دوران فعالیت خود
خاطرنشــان می کند :قرار نیســت خانه هنرمندان مکان درامدزایی باشــد همین که بتواند
بخشــی از هزینه های خود را تامین کند ،برایش کفایت می کند و در تمام این ســال ها هم
همین رویه را داشــته و هرگز مجموعه ای اقتصادی نبوده اســت .رجبی معمار با اشــاره به
اینکه بعد از کرونا بسیاری از مشاغل دچار ضررهای فراوان شدند ،می گوید :ولی در این میان
اصناف هنری بیشترین زیان ها را متحمل شده اند .فعالیت های هنری تقریبا تعطیل است .اگر
هم در گوشــه و کنار کارهایی انجام می شــود ،به این دلیل است که دولت می خواهد از خود
سلب مســئولیت کند زیرا وقتی همه توصیه ها مبنی بر حاضر نشدن در فعالیت های جمعی
اســت ،چگونه می توانیم مردم را به اجتماع در جمع های هنــری مانند حضور در گالری ها،
ســینما و تئاتر دعوت کنیم ،این وضعیــت یک پارادوکس بدیهی اســت .او تاکید می کند:
اصوال در تمام کشــورها فعالیت های هنری از سوی دولتها و شهرداری ها مورد حمایت قرار
می گیرند و حتی در شــرایط عادی ،بدون این حمایت ها ادامه فعالیت های هنری امکان پذیر
نیســت خصوصا در وضعیت پیچیده ای مانند دوران کرونا که لزوم این کمک ها خیلی بیشتر
از قبل احساس می شود ولی متاسفانه دولت ما در زمینه حمایت از فرهنگ و هنر فقط وعده
و وعید داده است و امروز نه تنها خانه هنرمندان بلکه دیگر مکان های هنری هم با مشکالت
فراوانی دست به گریبان هستند.
خانه هنرمندان ایران ســال 1378در مکانی که پیش تــر پادگانی نظامی بود ،فعالیت خود
را اغاز کرد .این خانه در طول 21ســال فعالیــت خود مدیران گوناگونی را تجربه کرد ولی
همواره این اصل در ان پایدار بوده است؛ مکانی کامال فرهنگی بدون هر گونه فعالیت سیاسی. صفحه 2
«مینا قیاس پور» مدیر و گویندۀ دوبالژ در گفتگو با «هنرمند»
سرعت دوبله امروز را مدیون فن اوری هستیم
امین کردبچه چنگی -عکس :مینا قانع
مینا قیاس پور ،گوینده و مدیر دوبالژ انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم ایران ،متولد 18
شهریور ماه 1364است .خبرنگار هنرمند به مناسبت فرارسیدن زادروز این گویندۀ جوان و با
سابقۀدوبالژگفتگوییبااوترتیبدادهاستکهپیشکشحضورمی شود.هیئتتحریریۀروزنامۀ
هنرمند با تبریک زادروز مینا قیاس پور و ارزوی بهترین ها برای ایشان ،توجه شما را به این گفتگو
جلبمی نماید.
در بند اعداد و ارقام سن و سال نیستم
مینا قیاس پور ،که به مناسبت فرا رسیدن زادروزش با خبرنگار روزنامه «هنرمند» گفتگو می کرد با اشاره به
این که در این روزها فرا رسیدن روز تولد برای او حس خاصی ایجاد نمی کند ،گفت :روز تولد برای من حس
خاصی ایجاد نمی کند و یک روز مانند تمام روزهای دیگر است و شاید اگر بچه تر بودم حس خاصی در درون
من ایجاد می شد و این روز برای من مهم تر بود ولی در حال حاضر نه به خاطر این که شاید بعد از مدت ها به
این نتیجه رسیدم که هیچ چیزی بستگی به این دارد که تو در چه سنی هستی و دنیا و زندگی را به شکل
دیگری می بینم و دیگر دربند این اعداد و ارقام نیستم .وی ضمن ابراز خرسندی از این موضوع به عنوان یک
گوینده و مدیر دوبالژ فعالیت می کند ،افزود :بسیار خوشحالم که در این حرفه فعالیت می کنم چون شاید از
بچگی من با این عنوان شغلی بزرگ شدم و زمانی که بچه بودم اگر جواب تلفن می دادم ایفون را بر می داشتم
همیشه به مادرم می گفتند دخترتان که بزرگ شد باید دوبلور بشود و به خاطر همین من به گونه ای با این را یکی از مهم ترین عواملی برشمرده که می تواند گوینده را با فراغ بال و انرژی و ارامش بیشتری در محل کار
حاضر کند و مجبور نیست برای درامد بیش تر انرژی خود را در چندین اثر مختلف تقسیم کند ،بلکه می تواند
وضعیت بزرگ شده ام.
انرژی خود را تنها روی یک فیلم بگذارد ،تصریح کرد :اگر احترام بیشتری وجود داشته باشد ،قطعاً بسیاری از
هرگز به دوبله به عنوان یک شغل نگاه نکرده ام
گویندۀ شخصیت «انه» در سریال «انه شرلی» ،در ادامه دوبله را کاری پر از عشق و حس برشمرده و با تاکید کمبودها در قسمت های دیگر تامین می شود و با همین روند می توان کیفیت بهتری را در کار گوینده شاهد
بر این که تا زمانی که او در کار است و به فعالیت دوبله می پردازد و هیچگاه تصور نمی کند که مشغول به کاری بود ،چرا که یک سری از مسائل در قدیم وجود داشته است که انگیزه بیشتری برای گویندگان ایجاد می کرده
خاص است ،ادامه داد :هرگز به دوبله به عنوان یک شغل نگاه نکرده ام و شاید همین موضوع باعث شده است که است و در حال حاضر این انگیزه بسیار کم تر شده است و امروز واقعاً با همه این شرایط گویندگان ما سنگ تمام
این کار انقدر برای من جذابیت داشته باشد که زمانی که الزم محل کار می شوند گروهی که به تفریح می روم می گذارند ،چرا که تمام مواردی که گفته شد که تنها بخش کوچکی از مشکالت موجود در این حرفه است.
وی با تاکید بر این که انگیزه موجود در کار می تواند برای فرد ایجاد عشق کند و زمانی که انگیزه فرد برای کار
و یا به یک مهمانی و یا دیدن دوستانم میروم و یا در یک دورهمی شرکت می کنم.
قیاس پور در ادامه ،با تاکید بر این که این کار انقدر برای او لذت بخش و جذاب است که هیچ گاه به عنوان زیاد باشد عشق موجود در کار و بسیار زیاد خواهد شد و از تبعات ان این است که عالقه او نیز به این کار بسیار
شغل به ان نگاه نکرده است ،ادامه داد :این بعد از حرف ه دوبله برای من بسیار لذت بخش است و از این موضوع بیش تر خواهد شد و همه این عوامل می تواند برای ارتقای کیفیت یک اثر دوبالژ نقش مهمی ایفا کند ،خاطر
که در کاری مشغول به فعالیت هستم که به ان عالقه دارم بسیار خوشحال هستم و معتقدم در کشور ما و نشان کرد :در این روند ،تفاوتی ،میان مدیر دوبالژ گوینده ها و حتی عواملی که در پشت صحنه استودیوهای
شرایطی که امروز در ان زندگی می کنیم این موضوع ایرانسل بسیار بزرگ است که شما در زمینه ای فعالیت دوبالژ مشغول به فعالیت هستند وجود ندارد و دقیقاً مانند گوینده و مدیر دوبالژ مترجم ،صدابردار و عوامل
کنید که به ان عالقه مند هستید چرا که متاسفانه اغلب مردم این شانس را ندارند و مجبورند در رشته فعالیت فنی استودیو به یک اندازه برای بهبود و ادامه کار خویش نیاز به انگیزه دارند.
کسانی که در دوبله می مانند عاشق این کار هستند
کنند که فقط کار داشــته باشند اغلب در زمینه ای که دوست دارند و یا در حوزه تخصصی ان به تحصیل
پرداخته اند ،فعالیت نمی کنند .گویندۀ شخصیت «جنی» در سریال «هشدار برای کبری »11دربخش دیگری وی با اشاره به این که اگر این موضوع را در نظر بگیریم که انگیزه در فرد وجود دارد باید به این نکته اشاره
از این گفت وگو در پاسخ به این سوال که این هنر در طی سال های فعالیت او چه چیزهایی را اضافه کرده کنیم که عالقه و انگیزه فرد می تواند نقش مهمی در کار او داشته باشد ،گفت :زمانی که کاری را دوست داشته
است ،با اشاره به این که گوینده دوبله ،هر روز با کالم در ارتباط است و تصور می کند که فیلم دیدن و کتاب باشی ،تمام انرژی خود را برای ان می گذاری و تمام جانت را برای کارت خرج می کنی و دوبله هم از ان دست
خواندن در نهایت یکی هستند و یک نتیجه دارند ،اظهار داشت :فیلم ها از روی کتاب ها ساخته می شوند و کارهایی است که این قضیه در ان بسیار مهم است؛ چراکه فعالیتی بسیار سخت است و اگر عالقه در ان وجود
کتاب ها نیز از روی اتفاقات واقعی نوشته می شوند و در نهایت مخاطبان فیلم و کتاب با حقیقت سر و کار نداشته باشد ،تنها تا یک جایی ادامه پیدا می کند و از یک جایی به بعد کیفیت کار خود را از دست خواهی
دارند و حقیقتی پیش روی ماست که به شکلی بسیار زیبا به نمایش گذاشته می شود .وی در همین راستا داد و قطعاً کسانی که در این کار می مانند عاشق این کار هستند .قیاس پور ،با تاکید بر این که یک گوینده
فیلم دیدن و کتاب خواندن را دقیقاً فعالیت هایی یک سان دانسته در ضمن ابراز خرسندی از این که هر روز دوبله می بایست سعی کند تا خود را از لحاظ علمی ادبی و دیدن فیلم به روز نگاه دارد ،افزود :یکی از مهم ترین
یک فیلم جدید را تجربه می کند و داستان جدید را می شنود و بدون شک بار معلوماتی مفیدی را خواه ناخواه عواملی که می تواند کیفیت کار گویند را بسیار زیاد باال ببرد علم و دانشی است که پشت قضیه کار وجود دارد
به اطالعات خویش اضافه می کند تصریح کرد :اگر از بُعد دیگر بخواهیم به ان نگاه کنم ما داریم جمالتی را و به خاطر همین است که همیشه می گویند حتی جارو زدن و ظرف شستن کسی که ۵۰یا ۱۰۰کتاب
می خوانیم و تصور می کنم جدای از ان بازه معلومات که عرض کردم ،به هر حال خود ادبیاتی که هر روز با ان خوانده است ،با یک فردی کتاب نخوانده فرق دارد ،حال ان که این دو کار از جمله پایین ترین و ساده ترین
کارهای موجود است.
سر و کار داریم قطعاً بار معلوماتی مفیدی برای ما خواهد داشت و این تنها یک
سرعت دوبلۀ امروز را مدیون فن اوری هستیم
بعد ساده از این قضیه است.
ن که کتاب تنها عنوان کتاب با خود دارد و مقصود ما
قیاس پور با تاکید بر ای
نشستن در کنار بزرگان دوبالژ قطع ًا باعث اموزش و یادگیری است
از خواندن کتاب ،نام و عنوان کتاب نیست ،بلکه اگاهی و سوادی است که به
گویندۀ شخصیت «هوتارو» در سریال از «سرزمین های شمالی» در ادامه با
وسیله ان به فرد می رسد ،ادامه داد :امروز دوبله به گونه ای است که نیمی از ان
تاکید بر مورد که اگر بخواهیم به این قضیه ابعاد جدی تری ببخشیم ،می بایست
هنر و نیمی از ان صنعت است و بخشی که مربوط به گوینده می شود ،بخش
رفت و امدها و هم کالم شدن با اساتید بزرگ این حرفه را نیز که در این شغل
عمری گذرانده اند ،نظر گرفت ،تاکید کرد :نشستن در کنار بزرگان دوبالژ قطعاً
هنری ان است و همه این مسائل با صنعت گره خورده است و اگر ما امروز با
این سرعت مشغول کار هستیم و با راحتی بیشتری نسبت به گذشته با ان کار
باعث اموزش و یادگیری است و قطعاً هر روزی که به عمر ما اضافه می شود و
می کنیم ،بخش مهمی از ان را مدیون صنعت هستیم و بخشی دیگر از ان را
یا هر روزی که در محیطی قرار بگیریم چه در محیط کار باشد در محیط های
که بخش انسانی و هنری قضیه است .وی شخصیتی را که برای بار دوم توسط
مختلفی که انسان های مختلف در ان ها وجود دارند بدون شک هر یک روز
گوینده در یک اثر خلق می شود ،بخش هنری دوبله برشمرده و با تاکید بر این
یک تجربه برای ما خواهد بود و تمام این تجربیات بار اطالعاتی و بار فرهنگی
امر که تمام اتفاقاتی که در پس زمینه ی یک دوبله می افتد امیخته به هنر و
در خود دارند که خواه ناخواه ما این ها را به دست می اوریم و تصور می کنم که
صنعت و تکنولوژی است ،اظهار داشت :هنر گوینده در نهایت با دستگاهی که
این موضوع برای تمام مشــاغل مشابه است و تمام افرادی که در حرفه های
صدا را ضبط می کند و کسی که ان را بر روی فیلم می گذارد و تنظیم می کند،
خاصی مشغول به فعالیت هستند این موضوع را تجربه می کنند .قیاس پور در
ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و مانند تمام دیگر مسائلی که امروز با صنعت و
پاسخ به این سوال که ایا زمانی که به جای یک شخصیت ثابت می کنی تحت
تکنولوژی گره خورده اند دوبله نیز از این قضیه مستثنی نبوده است .وی ،در
تاثیر زندگی و یا رفتار و حس در لحظه قرار می گیرد یا خیر ،با تاکید بر این
تایید این موضوع کــه از دوران قدیم دوبله به عنوان دوران طالیی دوبالژ در
موضوع که واقعیت این است که اگر گوینده نتواند با شخصیت وشرایطی که
ایران یاد می کنند با تاکید بر این موضوع که هر موضوعی را باید با زمان خود سنجید،
بازیگر در ان قرار گرفته است هم ذات پنداری بکند ،به درک درستی از ان دست پیدا
امروز دوبله به گونه ای
نکند و تحت تاثیر او قرار نگیرد اص ً
تصریح کرد :من تصور می کنم که شاید در سالیان اینده دوبله که امروز در حال اتفاق
ال نمی تواند فعالیت چشمگیری انجام دهد و کارها
هنر
ان
از
نیمی
که
است
افتادن است ،چنین عنوانی به خود بگیرد و این می تواند به ان علت باشد که در زمان
و قطعاً نتیجه خوبی نخواهد داشت ،یاداور شد :یکی از رمزهای موفقیت در کار دوبالژ
دقیقا همین هم ذات پنداری با بازیگر است گوینده دوبله های باید در این هم ذات پنداری و نیمی از ان صنعت است گذشته یک موضوع بسیار مهم که وجود داشت همان انگیزه بود و با این که این انگیزه
دارای بخش های مختلف است در گویندگان قدیمی ،تمام و کمال وجود داشت .وی
با بازیگر باور این را داشته باشد که من دقیقا همان فرد هستم .گویندۀ شخصیت «هانا»
و بخشی که مربوط به
زمان انجام پروژه دوبالژ را یکی دیگر از مهم ترین عوامل در این حرفه دانسته و با اشاره
در سریال « 13دلیل» ،با اذعان به این امر که در برخی از موارد این موضوع پیش می اید
بخش
شود،
ی
م
گوینده
به این که زمان در این حرفه بسیار مهم است ،یاداور شد :در زمان قدیم فیلم به مدت
که پروژه دوبالژ تمام می شود و در نهایت حس و تاثیرات رفتاری شخصیتی که به جای
هنری ان است و همه
یک هفته در اختیار گوینده قرار می گرفت تا بتواند ان را نگاه کند و مدت یک هفته نیز
او صحبت کرده ای روی تو باقی می ماند ،گفت :تصور می کنم که تمام بازیگران زمانی
طول می کشید تا دوبله ان ضبط شود و یک عدد فیلم در دو هفته دوبله می شد و این
شخصیت
که به جای شخصیت بازی می کنند و تمام گویندگان زمانی که به جای یک
این مسائل با صنعت گره
موضوع را امروز باید با شرایطی مقایسه کرد که در طول یک روز یک فیلم سینمایی
حرف می زنند حتماً لحظه ای را که در ان بوده اند ،تجربه خواهند کرد ،حتی شده برای
خورده است و اگر ما امروز
دوبلهمی شود.
یک بار .قیاس پور ،با اشاره به این که تعداد عالقمندان به هنر دوبالژ بسیار زیاد است و
مشغول
سرعت
این
با
گوینده تا زمان حضور در استودیو نمی داند قرار است
قطعاً این شغل نمی تواند پاسخ گوی تمامی عالقه مندان به این رشته باشد افزود :امروز
در چه جایگاهی حرف بزند
برخالف شعاری که همه تکرار می کنند که در های ورود به دوبله بسته است ،این طور
کار هستیم و با راحتی
نیست و تصور می کنم در سال گذشته تعدادی باالور ۵۰نفر گوینده وارد این رشته بیشتری نسبت به گذشته وی با اشاره به این که در شرایط دوبله امروز گوینده تا زمان حضور در استودیو نمی داند
قرار است در چه شخصیتی و در چه فیلمی گویندگی کند ،تاکید کرد :ممکن است که
شده اند و در حال حاضر مشغول گذراندن اموزش های تخصصی هستند و این تعداد
بخش
کنیم،
ی
م
کار
ان
با
گوینده در طول یک روز در سه پروژه مختلف دوبله حاضر شود و به گویندگی بپردازد
برای دوبله تعداد بسیار زیادی است .این گوینده با سابقه دوبالژ با اشاره به این که زمانی
و هر روز هم سر کار باشد و این موضوع که بخواهیم فیلم را در اختیار گوینده بگذاریم
که وارد این کار شده است از میان ۷۰۰یا ۸۰۰نفر متقاضی تنها ۵یا ۶نفر وارد این
مهمی از ان را مدیون
تا ان را با فرصت نگاه کند غیر ممکن شده است ،اما در شرایط امروز بدون این که به
عرصه شــده اند ،ادامه داد :زمانی که من وارد این حرفه شده ام ورود به دوبالژ بسیار
صنعت هستیم و بخشی
بدانیم قرار است در چه شخصیت و در چه فیلمی گویندگی کنیم سرکار می رویم و از
سخت بود و تصور می کنم که امروز ورود به این عرصه بسیار راحت تر است و در عین
دیگر از ان را که بخش
صبح تا غروب یک فیلم را دوبله می کنیم و پروژه به پایان می رسد و به یقین این قضیه
حال که تعداد عالقه مندان ورود به این عرصه بسیار زیاد است ظرفیت پذیرش هم به
انسانی و هنری قضیه است در نتیجه ای که در دوبله اتفاق می افتد ،بسیار مهم و تاثیرگذار است .وی با اذعان به
تناسب بیش تر شده است.
این امر که فیلم هایی که در زمان قدیم دوبله می شده است ،فیلم هایی بسیار خوب
گویندگان دوبالژ در شرایط موجود سنگ تمام می گذارند
وی در پاسخ به این سوال که امروز چه عواملی می تواند به کارهای یک گوینده دوبالژ قدرت و کیفیت ببخشد بوده است ،گفت :امروز اگر بخواهیم فیلم های خوب سینما یاد کنیم ،تعداد بسیار زیادی از این فیلم ها زمانی
با اشاره به این که انگیزه می تواند مهم ترین عامل پیش روی یک گوینده باشد و تمام عوامل دیگر را در خود برمی گردد که دوبله ایران نیز در دوران طالیی قرار داشته است و این فیلم ها فیلم هایی هستند که هنوز هم
جای دهد ،اظهار داشت :تصور می کنم که این انگیزه درختی است که هزاران شاخه دارد و از مهم ترین عوامل با عنوان فیلم های بسیار خوب یاد می شوند و تعریف انها هنوز بر سر زبان ها است .وی با اشاره به این که یک
ان می توان به بعد مالی ،احترام ،اهمیتی که به این حرفه داده می شود ،کیفیت فیلم هایی که امروز دوبله ضرب المثل انگلیسی می گوید «زمان درست و مکان درست» و تاکید بر این موضوع که امروز در زمان درست
می شوند ،میزان و سلیقه مخاطب و بسیاری از عوامل دیگر در این حوزه وجود دارند که می توانند به ان کیفیت و نه در مکان درست هستیم ،افزود :در گذشته هر دوی این موضوعات مورد توجه بوده و من تصور می کنم که
و قدرت ببخشند .گویندۀ شخصیت «پرنسس» در فیلم «عالالدین» ،فراهم شدن ابعاد مالی شغل گویندگی یکی از مهم ترین عوامل تفاوت دوبله امروز و دیروز دالیلی بر می گردد که به ان اشاره کردیم.
3
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
رادیووتلویزیون
TV&RADIO
گزارش
انتقاد برخی صنوف سینمایی
به تغییر مرجع مجوز شبکه نمایش خانگی
اشتباهی که مخاطب شبکه های
داخلی را به سوی رسانه های خارجی
سوق می دهد
سپردن سرنوشت این پدیده نوپای تولید و توزیع به سازمانی
که خود رقیب ان اســت تصمیمی اشــتباه و غیرقابل جبران
خواهد بود ...در حالی که می توان پیش بینی کرد که صداوسیما
با رقابت ناصحیح با این پدیده نو پا و شــاید هم با قصد حذف
رقیب ،باعث از دست رفتن مخاطبین رسانه های داخلی شده
و این عرصه را نیز در اختیار شبکه های ماهواره ای قرار خواهد
داد .اشــتباه تاریخی مخاطبان شبکه های داخلی را به سوی
رســانه های خارجی ســوق ندهندســیزده صنف اصلی خانه
سینما در بیانیه ای اعتراض خود را به روند واگذاری مسئولیت
صدور مجوز فعالیت های ویدیویی و شــبکه نمایش خانگی از
وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به سازمان صداوسیما را اعالم
کردند؛ روندی که به طرح گروهی از نمایندگان مجلس برای
تغییر متولی نظارت بر فرایند تولید و پخش کلیه برنامه های
رادیویی و تلویزیونی از جمله ســاختارهای مستند ،مسابقات،
انیمیشن ،ســریال ،برنامه های گفتگومحور و ترکیبی شتاب
گرفته اســت .در بیانیه اعتراضی خانه ســینما که به امضای
13صنف اصلی خانه سینما رسیده ،اعالم شده است :ما برای
کسانی که پنهان و اشکار تالش می کنند در سال جهش تولید
این صنعت نوپا را به نابودی بکشــانند اظهار تاسف می کنیم.
متن کامل این بیانیه به این شــرح است« :ما اعضای صنوف
ســینمای ایران که حرفه و معیشــت خود و خانواده هایمان
مستقیماً وابسته به تولید محصوالت فرهنگی تصویری است،
اعتراض شدید خود را نسبت به انتقال مسئولیت شبکه نمایش
خانگی از ســازمان سینمایی به صداوسیما اعالم می داریم .ما
همچنین برای کســانی که پنهان و اشــکار تالش می کنند
در ســال جهش تولید این صنعت نوپا را به نابودی بکشانند
اظهار تاسف می کنیم .فرصت های شغلی بوجود امده از تولید
محصوالت شــبکه نمایش خانگی و پلتفرم های «وی او دی»
بالغ بر ســه تا پنج هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم
در سال است که سیاست های غیرپاسخگوی صداوسیما بدون
شک باعث فرار ســرمایه از این صنعت شده و ضرر معیشتی
هنگفتی به اهالی ســینما وارد خواهد کرد .سپردن سرنوشت
ایــن پدیده نوپای تولید و توزیع به ســازمانی که خود رقیب
ان است تصمیمی اشتباه و غیرقابل جبران خواهد بود .نباید
فرامــوش کرد که این شــبکه نمایش خانگــی و پلتفرم های
«وی او دی» بودند که در این ماه های سخت بیماری فراگیر
کرونا و بی رونقی ســالن های سینما توانستند با اکران انالین
کمک زیادی به ســینمای ایران کنند و با تولید ســریال ها و
محصوالت جدید در حال پیدا کردن مسیر خود جهت هرچه
حرفه ای تر شــدن هستند.بدیهی اســت که همه تولیدات در
یک ســطح و بری از کاســتی و عیب نیستند ،اما بدون شک
و براســاس تحلیل های تجربی /حرفه ای ،عرصه رقابت و نیاز
جامعه خود به خود استانداردها و کیفیت کارها را باال خواهد
بــرد؛ در حالی که می توان پیش بینی کرد که صداوســیما با
رقابــت ناصحیح با این پدیده نو پا و شــاید هم با قصد حذف
رقیب ،باعث از دست رفتن مخاطبین رسانه های داخلی شده
و این عرصه را نیز در اختیار شبکه های ماهواره ای قرار خواهد
داد .ما اصناف ســینمائی از مســئوالن و دلسوزان این عرصه
می خواهیم که با جلوگیری از این اشــتباه تاریخی ،مخاطبان
شبکه های داخلی را به سوی رسانه های خارجی سوق ندهند
و به ایجاد بی ثباتی و فرار سرمایه گذاری مشروع از این حوزه
فرهنگ و هنر دامن نزنند ».انجمن صنفی کارگردانان سینما
(کانون کارگردانــان) ،انجمن صنفی تهیه کنندگان ســینما
(اکت) ،انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینما ،انجمن صنفی
بازیگران ســینما ،انجمن صنفی فیلمبرداران سینما ،انجمن
صنفــی تدوین گران ســینما ،انجمن صنفــی صدابرداران و
صداگذاران سینما ،انجمن صنفی کارگردانان مستند ،انجمن
مدیران تولید ســینما ،انجمن صنفی چهره پردازان ســینما،
انجمن برنامه ریزان و دستیاران کارگردان ،انجمن صنف صفحه 3
4
نگاهیبهفیلم«موالن»دختریجنگجو
بهکارگردانی«نیکیکارو»
قهرمانسازیزنان
درسینما
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
گزارش
اخبار
سالن های خالی سینما کی پُر می شوند؟
میثم کریمی
مدیریت سینما و به طور کلی هرکدام از حوزه های فرهنگی و اجتماعی
در دوران بحران ازموده می شوند .شیوع ویروس کرونا نیز باعث شد تا
مدیریت فعلی سازمان سینمایی کشور در بوته ازمون و نقد قرار بگیرد.
جدای از بحث اعطای تســهیالت و وام و مباحث مالی و اقتصادی که
طبیعتاً در چنین ایامی دچار پیچ وخم های فراوان شد ،اکران و جذب
مخاطب حداقل کاری بود که باید برای سینماهای کشور انجام می شد.
سینماها بعد از چندماه باز شد و از همان ابتدای بازگشایی برای اکران
فیلم های جدید چندبار تصمیم به اکران و عدم اکران معدود فیلم های
جدید گرفته شد .این روند باعث شد تا مخاطبین حداقلی سینما نیز
نرفتن را به رفتن ترجیح بدهند و از منازل خود فیلم ها را تماشا کنند.
اغاز ماه محرم نیز به عنوان فصل کمکاری سینماها نیز مزید بر علت شده
است و در حال حاضر فیلم جدید و قوی برای اکران در سینماهای کشور
وجود ندارد .برنامه ریزی سازمان سینمایی برای اکران در چنین روزهایی
چیســت؟ این در حالی است که سینماهای جهان با اکران فیلم های
جدید خود در حال جذب حداکثری مخاطبین به سینماهای خودند.
ایا سازمان سینمایی برای احیای سینماها با اکران فیلم های جدید و یا
حتی فیلم های خوبی که سال ها است بایگانی شده است نمی تواند فضای
سینماهایکشورراکمیبهبودبخشد؟مشخصاًاکرانفیلم هایخارجی
با محدویت هایی روبرو است اما اگر دولت جدیتی برای حل مشکل اکران
دارد ،می تواند با رایزنی و مذاکرات همان طور که پای انواع اجناس خارجی
را به کشــور باز کرده است فیلم های خارجی جدید را نیز به سینماها
بیاورد.عدم رونق اقتصادی به علت نبود مخاطب که ان نیز معلول عدم
نمایش فیلم های خوب و جذاب است باعث شده است تا به امروز معاونت
سینمایی ارشاد اقدام به پرداخت وام ها و تسهیالت گوناگون کند و فضای
ســینمای کشور به گونه ای شود که در شان ان نیست و بیشتر مانند
بانک و وام گیرنده هایی شده اســت که یک به یک به انجا می روند تا
وام های سنگین و سبک دریافت کنند .بدون شک مدیریت سینمایی
کشور توانش برای بهبود وضعیت سینمایی بهتر از این است که چاره را
در اعطای وام و تسهیالت بداند و می تواند با تصمیمات مناسب در حوزه
نمایش و اکران جان دوباره ای به سینماها بدهد .اما از سوی دیگر اکران
انالین نیز بیشتر به جای انکه کمکی به رونق سینماها باشد چراغ ان را
خاموش تر کرده است؛ سیل فیلم های مختلف قدیمی و نزدیک به توقیف
و جدید برای اکران انالین مانند یک امتیاز جانانه به بسترهایی است که
بدون شک نیاز مالی ندارند اما سازمان سینمایی و وزارت ارتباطات با این
کار و با اتخاذ تصمیمات دیگر بیشتر نمایش خانگی را مانند عزیز کرده
خود کرده اند .اما این تمام ماجرا نیست بلکه نگاهی به محتوا و فیلم های
در حال تولید و اکران در نمایش خانگی نیز نشان می دهد که مدیریت
سینمایی کشور همانطور که توجه کیفی و علمی به مقوله سینما و اکران
ندارد ،متناسب با سیاست های کالن فرهنگی و هنری کشور فیلم ها را
برای اکران انتخاب نمی کند .چرا فیلم هایی مانند عصر جمعه ،بنفشه
افریقایی و لتیان باید در ایام سوگواری و عزاداری امام حسین (ع) اکران
انالین شود؟ توزیع و اکران فیلم هایی با چنین محتوا و مضامینی در این
ایام جای سوال دارد .به نظر می رسد همان طور که شورای صنفی نمایش
برای اکران فیلم ها در سینماها تصمی م می گیرد ،برای نمایش خانگی نیز
باید شورایی تشکیل شود تا از اکران انالین بی مناسبت برخی از فیلم ها
جلوگیری بشود .البته فیلم هایی با مضامین عاشورایی و قیام تاریخی
اباعبداهلل الحسین (ع) کم است اما ایا دولت مدعی تدبیر و امید برای تنها
فیلم مهم و جدی عاشورایی یعنی رستاخیز تدبیری کرده است؟ انتظامی
همیت جدی
در نشست خبری خود در پاسخ به این مساله نشان داد که ّ
برای رفع این مشکل ندارد و ترجیح می دهد که چندان خود را درگیر
این مساله نکند .صحبت های درویش و درد و دل های او همه نشان از
تنهایی وی برای حل مساله اکران فیلم رستاخیز دارد .رستاخیز در حال
حاضر در حال اماده شدن برای اکران در یک پتلفرم اختصاصی است
که امکان قاچاق ان به مراتب کمتر از پلتفرم های بسیار ضعیفی باشد که
فیلم و سریال ها از ان قاچاق می شود اما فارابی به عنوان یکی از شرکای
فیلم در برنامه تلویزیونی که مانند تریبون افتخاری در خدمت او قرار
داده شده بود درباره اکران فیلم در نمایش خانگی صحبت می کند که
هرچه فیلم هست از ان قاچاق شده است .این امر نشان دهنده ان است
که مدیران سینمایی ما دغدغه ای برای ذائقه سازی مخاطبین خود برای
ایام مناسبتی ندارند .در نهایت هر هفته اخبار صدور پروانه های ساخت
و نمایش متعدد از سازمان سینمایی صادر می شود اما جای خالی اکران
هوشمندانه انها برای سینمای کم توان ما به خوبی حس می شود .اخیرا ً
نیز شواری صنفی نمایش برای اکران فیلم های جدید خبری را منتشر
کرد که امید دارد تا با این اکران های جدید بتواند سینمای ایران را کمی
تکان بدهد .اما واقعیت این است که منطق بازگشایی و احیای سینماهای
دنیا با اکران فیلم های درجه دو و متوسط سازگار نیست و عموماً فیلم های
درجه الف و فاخری که عموم مردم را بتواند راضی به امدن به سینماها
بکند باید در اولویت اکران باشد .انتظاری که از فیلم های اماده به اکران
برای هفته های بعد نمی توان داشت .فیلم هایی مانند «کاکا» «بی حسی
موضعی» «روزهای نارنجی» و «اقای سانسور» اثاری نیستند که بتوانند
سینما را حیات دوباره ببخشند.
نسخه انیمیشن «موالن» در سال ،1998یک اتفاق ویژه در تاریخ کمپانی دیزنی محسوب می شد .در ان زمان
در انیمیشن ها ،به زنان سالح به دست کمتر فرصتی برای قهرمان بودن داده می شد .به همین دلیل موفقیت
«موالن» در سال 1998یک دستاورد ویژه اجتماعی برای جامعه زنان نیز محسوب می شد .حاال پس از گذشت
22سال ،بازسازی سینمایی از «موالن» انجام شده که مشکالت بسیاری را هنگام انتشار در مقابل خود دیده
است .پیش از این قرار بر بود تا این فیلم یک بالک باستر تابستانی باشد .اما گسترش ویروس کرونا و تعطیلی
سالن های سینما سرانجام مدیران دیزنی را مجاب کرد تا فیلم پر هزینه شان را که مبلغی در حدود 200میلیون
دالر خرج ان شده را در سرویس پخش «دیزنی پالس» منتشر نمایند .داستان فیلم درباره دختری به نام موالن
(لیو ییفئی) است .دختری که برخالف دختران دیگر ،عالقه ای به ازدواج و همسر بودن ندارد و می خواهد یک
جنگجو باشد .تصمیم موالن با مخالفت قاطعانه خانواده و جامعه اطرافش مواجه می شود اما در نهایت ،پس از
اینکه کشور در خطر سقوط قرار می گیرد ،موالن تصمیم می گیرد هویت خود را به عنوان دختر مخفی کرده و به
نظامیان ملحق شود تا در مقابل دشمنان ایستادگی کند اما ...نسخه جدید «موالن» یک شکست کامل محسوب
می شود .فیلمی که در تمامی بخش ها به طور عجیب و غیرمنتظره ای دارای اشکاالت متعدد است ،مشکالتی
که حداقل در بخش های فنی ،کمتر در اثاری که دیزنی سازنده انها بوده به چشم می خورد .در بخش فیلمنامه،
«موالن» چیزی شبیه به اکشن های کم خرج نتفلیکس است .در نسخه جدید ،،تمام ظرافت های قصه در نسخه
سال 1998از بین رفته و ما با شخصیتی پرداخت نشده مواجه هستیم که در لحظه تصمیم می گیرد و تماشاگر
مجبور است او را باور کند .فیلم در دقایق ابتدایی سعی در به تصویر کشیدن تفاوت نگاه جامعه به وضعیت دختران
و پسران دارد و این کار را در حد قابل قبولی ارائه می دهد .اما مشکل اصلی فیلم زمانی رخ می دهد که موالن
به یکباره تصمیم می گیرد به نظامیان ملحق شود ،جایی که مشکالت فیلمنامه یکی یکی اغاز می شود .بخش
تمرین موالن در اردوگاه ،هیچ دستاورد مهمی به همراه ندارد .ضعف های کارگردانی اثر باعث شده تا مبارزاتی در
حین تمرین مشاهده نشود و تنها یک درگیری ساده میان موالن و هونگویی رخ می دهد که ان هم با کات های
سریع ،بدون جزئیات است .اینکه در این اردوگاه کسی متوجه جنسیت موالن نمی شود نیز در نوع خود جالب
است .فرم بدن و ظاهر موالن و حتی صدایش (که سعی در تغییرش دارد) به هیچ عنوان کارساز نیست و به
راحتی در نگاه اول می توان متوجه جنسیت موالن شد .اما این موضوع ظاهرا ً برای سازندگان اهمیتی نداشته
است .وضعیت سربازان اردوگاه در مواجه با موالن و عدم درک جنسیت او ،چیزی شبیه به حال و روز سوپرمن
در حالت عادی است که هیچکس توانایی شناسایی او را ندارد چراکه او در زمان زندگی عادی عینک می زند و در
حین پرواز خیر! متاسفانه فیلمنامه و کارگردانی «موالن» به حدی بد است که پذیرفتن رویدادها در قصه مخاطب
را به خنده وا می دارد ،مانند مواجه فرماندهان و سربازان با هویت اصلی موالن (پاراگراف های بعد بخش هایی از
داستان را لو می دهد) .زمانی که موالن به فرماندهان اعالم می کند که زن است ،مقامات ارشد به سختی در مقابل
او می ایستند و او را به خاطر دروغی که گفته طرد می کنند تا به محل زندگی اش بازگردد و با بی ابرویی زندگی
کند .اما او چند دقیقه بعد و پس از اینکه با ساحره مالقات بی سر و تهی را تجربه می کند ،بار دیگر به اردوگاه باز
می گردد و اینبار اعالم می کند که از نقشه های دشمن باخبر است و باید برای نجات پادشاه تالش نمایند .واکنش
فرماندهان که چند دقیقه پیش با قاطعیت در مقابل او ایستاده اند ،یک چرخش ناگهانی 180درجه ای است.
فرماندهان زن ستیر که تا چند دقیقه پیش کارکرد زن را عروس شدن می دانستند ،به یکباره اعالم می کنند که
او باید نظامیان را در این شرایط رهبری نماید! نپرداختن به شخصیت های منفی قصه نیز به رسم سنت چند سال
گذشته ،در «موالن» تکرار شده است .در نسخه سینمایی ،ساحره ای وجود دارد که که چیزی درباره او نمی دانیم.
نه از گذشته او اطالعی داریم و نه اینکه او چرا چنین توانایی های بی نظیری دارد .در کنار او نیز جنگجویی وجود
دارد که تنها می دانیم پسر فردی است که قب ً
ال توسط پادشاه کشته شده! سازندگان همین توضیح مختصر را
درباره این دو شخصیت کافی دانسته و هیچ اطالعات تکمیلی به تماشاگر ارائه نمی دهند .به همین دلیل زمانی
که ساحره به یکباره متحول شده و یاد شرف و انسانیت می افتد ،تماشاگر هیچ اهمیتی به سرنوشت او نمی دهد
برای اینکه فرصتی برای شناخت او نداشته! بری خان هم وضعیت بهتری از ساحره ندارد .او که شباهت هایی
به کال دروگو در «بازی تاج و تخت» هم دارد ،هیچ شناسنامه ای ندارد و دیالوگ هایش نیز یکی از مفرح ترین
بخش های فیلم را تشکیل می دهد .همانطور که ذکر شد« ،موالن» علی رغم بودجه هنگفت 200میلیون دالری،
در بخش های فنی نیز اثری ضعیف به شمار می رود .کیفیت پایین جلوه های ویژه فیلم در همان دقایق ابتدایی
مشخص و تعجب برانگیز است .پرده های سبز استفاده شده در فیلم و بازیگرانی که در مقابل دوربین قرار گرفته
اند ،از لحاظ نور پردازی تفکیک نشده هستند و در سکانس هایی مانند قصر و حمله شورشیان ،می توان تفاوت نور
پس زمینه با شخصیت ها را تشخیص داد! در بخش های اکشن نیز فیلم دستاوردی ندارد .در لحظات نبرد تن به
تن ،دوربین در بدترین جایگاه ممکن قرار گرفته تا احتماالً ضعف جزئیات مبارزه مشخص نباشد« .موالن» با پایان
بندی عجیبش ،ضعف خود را کامل می کند .جایی که شاهد یکی از بدترین نبردهای نهایی در میان اثار بالک
باستری هستیم و در ان پادشاه خنجر به اسمان می فرستد و موالن پایی می کوبد و زندگی به کام چین شیرین
می شود .در سلسه پادشاهی که ظاهرا ً قرن هاست زنان نقش همسر را ایفا می کنند و کوچکترین تغییر رویکرد با
طرد دختر همراه می شود ،در چند دقیقه پادشاه به یکباره موالن را تشویق می کند و حتی به او لقب مهم نظامی
در دربار اعطا می کند تا اینچنین قوانین ضد زن به یکباره برچیده شوند و یک فرهنگ در کسری از ثانیه دچار
تحول شود .جالب انکه پس از عدم پذیرش پیشنهاد موالن توسط پادشاه و بازگشت او نزد خانواده اش ،گاردی
سلطنتی تمام مسیر را دوباره به دنبال او راه می افتند تا یکبار دیگر اینبار در کنار خانواده موالن از او درخواست
کنند به گارد سلطنتی ملحق شود! «موالن» ناامید کننده و پر ادعاست .اثری که برای حمایت از جامعه زنان در
سال 2020بازسازی شده اما چنان ضعیف و شعار زده است که نمی توان ان را دید و به ضعف های قصه لبخند
نزد« .موالن» در فیلمنامه ویران است و در بخش های فنی نیز در کمال تعجب ،ضعف هایی دارد که برای یک اثر
بالک باستری نکته ای عجیب محسوب می شود .شاید بهتر باشد از «موالن» همان قصه و انیمیشن قدیمی را به
یاد بسپاریم .جایی که حداقل می توانستیم او و انچه که در وجودش بود را به طور طبیعی مشاهده کنیم .انسانی
که مانند همه زنان دیگر ،اشتیاق های طبیعی داشت و تماشاگر به راحتی ان را درک می کرد .موالن جنگجویی بود
که در کنار توانایی های جنگی ،قلب بزرگی برای پذیرش عشق داشت .اما در نسخه جدید ،نه می دانیم او کیست و
نه با تصمیم های ناگهانی اش ارتباط ذهنی برقرار می کنیم .حتی اشارات عاشقانه مختصر فیلم هم بی ارزش است.
تنها نکته جالب درباره فیلم مالقات با جت لی در نقش پادشاه پس از چند سال است .این موالن چیزی بیشتر از
یکقهرمانزننتفلیکسینیست!
ایا جشنواره ملی فیلم فجر به هر قیمتی برگذار می شود؟
جشنواره ملی فیلم فجر به هر قیمتی برپا می شود؟پس از لغو جشنواره
جهانیفیلمفجر،تصورمی شداینسرنوشتدیگررویدادهایسینمایی
در سال کنونی است؛ اما با قطعی شدن برپایی جشنواره سینماحقیقت
به عنوان مهم ترین رویداد مستند ایران و خاورمیانه ،این پرسش مطرح
شــد که ایا در ادامه این رویداد ،جشــنواره ملی فیلم فجر نیز به هر
قیمتی برپا خواهد شد؟ سی و هشتمین جشنواره جهانی فجر به عنوان
مهم ترین رویداد بین المللی سینمای ایران ،مدتی پیش به واسطه شیوع
کرونا لغو و قرار شد ،این دوره از جشنواره در سال هزار و چهارصد برگزار
شــود .این اتفاق ،ابهام ها درباره برگزاری دیگر رویدادهای سینمایی را
نیز افزایش داد ،چون دیگر جشنواره های مهم سینمای ایران نیز همان
ویژگی جشــنواره جهانی فجر را دارند و بعضاً تراکم حاضران در این
رویدادها ،بیش از جشنواره جهانی فجر است .با این حال ،در ادامه تایید
شد که جشنواره فیلم کوتاه تهران در ابان ماه و جشنواره سینماحقیقت
نیز همچون دوره های پیشین در اذرماه ،هر دو انالین برگزار می شوند .با
این اوصاف ،جشنواره ملی فیلم فجر نیز در بهمن ماه برپا شود؛ هرچند
هنوز نه دبیری برای ان تعیین و نه فراخوانی برای حضور اثار زده و نه
حتی بر خالف دیگر جشنواره های سینمایی ،تکلیف ان مشخص شده
است .این تفاوت در رویکرد به نوع برگزاری این رویداد نیز بازمی گردد
که با تجمع گسترده تماشاگران در طیف وسیعی از سالن های سینما
همراه است .برپایی سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر ،جزو مطالبات
گروهیازصاحبانسالن هایسینماست،تابدینترتیبرونقمحدودی
در فصل سرد سال به سالن های سینما بازگردد و از محل درامد محدود
سالن هایسینمایازمحلنمایشفیلم هایجشنوارهکهاقبالبیشتری
نسبت به انها وجود دارد ،سالن داران بتوانند بخشی از هزینه هایشان را
در سال جاری پوشش دهند ،اما از قضا همین مطالبه با چالش هایی
روبه روست .هرچند سالن های سینما همچنان فعال است ،به واسطه
مالحظات بهداشتی ،مردم بسیار محدود در سالن ها حضور می یابند و
این وضعیت می تواند جشنواره سی و نهم را نیز به کم رونق ترین دوره این
رویداد تبدیل نماید؛ بنابراین ،تصور می شد که قرار است جشنواره فیلم
فجر نیز به هر قیمت ممکن برپا شود و چه بسا این جشنواره همچون
جشنواره های فیلم کوتاه و سینماحقیقت شکل انالین به خود بگیرد،
ولی همان گونه که پیشتر گزارش شده بود ،فیلمسازان ریسک نمایش
اول فیلم شان در جشنواره را نمی پذیرند .با این اوصاف ،اگر قرار بر برپایی
جشنواره ملی فیلم فجر به هر قیمتی است که نشانه هایش هویدا شده،
این توقع نیز از اهالی سینما وجود دارد که این تصمیم و جزئیاتش نظیر
برپایی انالین با حضوری به شکل شفاف اعالم رسمی شود تا فیلمسازان
بتوانند برای حضور در این جشنواره تصمیم گیری و برنامه ریزی داشته
باشند .فرایند تولید فیلم های سینمایی زمانبر است و چه بسا برخی
فیلم سازان به واسطه انکه این دوره از جشنواره برگزار نمی شود ،تولید اثر
را متوقف کنند؛ بنابراین ،با توجه به اهمیت راهبردی جشنواره فجر در
جهت دهی به تولید در سینمای ایران ،انتظار می رود در هفته های پیش
روی ،تکلیف مهم ترین رویداد فرهنگی ایران مشخص شود. صفحه 4
5
اشکان رهگذر کارگردان انیمیشن «اخرین داستان»:
بایدانحصارازپلتفرم های
VODبرداشته شود!
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
نگاه
روایت شبنم قلی خانی از نمایش «فصل گربه ابی ست»
جستجوی هویت از سوی نوجوانان
تا ادای دین به سینمای ایران
علی نعیمی
اشکان رهگذر در استانه اکران انالین فیلمش که از ۱۷شهریور اغاز شد ،بر لزوم رقابت پذیری در
پلتفرم های VODتاکیدکردوگفت:دوپلتفرممعروفبرخوردخوبیبامانداشتندومی خواستند
تمام حقوق ان را برای ۱۰سال صاحب شوند .این نوع قرارداد اصال شایسته انیمیشنی نیست که
همنمایندهاسکاربودوهمجایزه هایمعتبرومتعددیرادریافتکردهاست.انیمیشنسینمایی
«اخرین داستان» به نویسندگی و کارگردانی اشکان رهگذر که پخش جهانی ان پیشتر در ۳۲
کشور جهان همچون امریکا ،روسیه ،هند ،اسپانیا و ...اغاز شده بود ،از روز دوشنبه ( ۱۷شهریور)
در پلتفرم اپرا اکران انالین شد .اکبر زنجانپور ،حامد بهداد ،لیال حاتمی ،پرویز پرستویی ،اشکان
خطیبی ،باران کوثری ،حسن پورشیرازی ،شقایق فراهانی ،ملیکا شریفی نیا ،بانیپال شومون،
روزبه فرخ نعمتی ،بیتا فرهی ،مجید مظفری و زهیر یاری از مجموع بازیگرانی هستند که در
این انیمیشن صداپیشگی کرده اند« .اخرین داستان» اولین انیمیشن بلند سینمایی تولیدشده
در استودیو هورخش است که تاکنون موفق به دریافت ۱۵جایزه ملی و بین المللی شده است.
همچنین این انیمیشن به عنوان نماینده سینمای ایران در فهرست اولیه اسکار ۲۰۲۰قرار داشت
و برای اولین بار در جشنواره بین المللی فیلم انیمیشن انسی فرانسه به نمایش درامد .در ادامه
گفتگوییبااشکانرهگذربهبهانهاکرانانالیناینانیمیشنسینماییداشتیمکهمی خوانید؛
چه شــد که تصمیم گرفتید بعد از اکران عمومی؛ انیمیشن اخرین داستان ان را روی
پلتف رم های VODاکرانکنید؟
ما در اکران عمومی با کم لطفی شورای اکران مواجه شدیم و تعداد سالن هایی که به اکران فیلم ما اختصاص
دادند خیلی کم بود به شکلی که در بسیاری از شهرها فیلم ما اکران نشد و در بسیاری از شهر ها مثل تهران به
صورت تک سانس در ۶ – ۵سالن اکران شد و ساعت های بدی از شبانه روز را به نمایش انیمیشن «اخرین
داستان» اختصاص دادند که در نتیجه به هیچ عنوان نتوانست توقع ما را براورده کند .از طرفی ما در مدت
اکران با تعداد زیادی مخاطب روبرو بودیم که عالقمند به تماشای این انیمیشن بودند که به دلیل چینش بد
در اکران امکان تماشای ان را پیدا نکردند .از نظر ما این اکران در حد و اندازه های زحمت و جایگاه انیمیشن
«اخرین داستان» نبود در نتیجه تصمیم گرفتیم فیلم را بعد از شیوع گسترده ویروس کرونا که اتفاقا همزمان
با اخرین روزهای نمایش عمومی فیلم بود؛ در پلتفرم های VODاکران انالین کنیم.
چرابرایاکرانانالینسراغیکپلتفرمگمنامرفتیدوفیلمرادربسترپلتفرم هایمعروف
امادهنمایشنکردید؟
به خاطر برخوردی بود که با انیمیشن ما داشتند .ما از اسفند سال گذشته مذاکره را برای ورود به اکران انالین
شروع کردیم و دو پلتفرم معروف این روزها برخورد خیلی خوبی با ما نداشتند و با این دیدگاه که چون با
انیمیشن طرف هستند با یک عدد بسیار بسیار جزئی فیلم را قرار داد ببندیم و تمام حقوق ان را تا مدت ۱۰
سال صاحب شویم و این نوع برخورد و قرارداد اصال شایسته جایگاه انیمیشنی نیست که هم نماینده اسکار
بود و هم در جشنواره های داخلی و خارجی جایزه های معتبر و متعددی را دریافت کرده است .برای همین ما
مذاکراتمان را با پلتفرم های دیگر اغاز کردیم و در نهایت با سامانه اپرا که یک سامانه قدیمی در عرصه دانلود
قانونی فیلم ها است و به تازگی بر بستر VODفعالیت می کند با پیشنهاد و برخورد خوبی که داشتند به این
توافق رسیدیم که «اخرین داستان» را در انجا اکران کنیم.
برخوردی که دو پلتفرم معروف داشتند ناشی از شرایط انحصار در این عرصه است؟
به گمانم این برخورد از انحصار ناشی می شود .اینکه فرض را بر این بگذارند که یا ما یا هیچ کس؛ خیلی
ی دیگر هم فیلم را بر بستر VODاکران می کنیم و همه جای
فرضیه حرفه ای نیست .ما در کشورها
دنیا یکسری قوانین وجود دارد که باید در نظر گرفته شود .وقتی با یک ساختار مشخص که برای همه
فیلم ها برابر است روبرو باشیم و بر اساس بازدید از فیلم و درصد مشخصی قرارداد منعقد شود قطعا این
سوءتفاهم ها شکل نمی گیرد .ولی در این دو پلتفرم داخلی این موضوع خیلی سلیقه ای انجام می شود و
چون انحصار نسبی وجود دارد ،فضا را به سمتی می برند که هر چه میل خودشان باشد فارغ از زحمت
و جایگاه فیلم ها با ان برخورد کنند.
با توجه به خطر دانلود غیرقانونی که همواره در کمین اکران انالین فیلم ها اســت ،این
موضوع روی اکران های خارجی و حضور در جشنواره های خارجی برای انیمیشن شما
مشکلیایجادنمی کند؟
یکی از نکات مثبتی که پلتفرم اپرا داشت این است که پیگیری هایی است در زمینه دانلود غیرقانونی انجام
می دهد .البته همه می دانیم که نمی توان به صورت مطلق جلوی این اتفاق را گرفت اما راه حل هایی برای
جلوگیــری از این اتفاق وجود دارد ازجمله اینکه می توان جلوی درگاه های کانال های تلگرامی را گرفت و
یا سایت هایی که دانلود غیرقانونی می گذارند را می توانند جلوی فعالیتش را بگیرند .ضمن اینکه به دلیل
اکران انالین انیمیشن «اخرین داستان» در پلتفرم های مختلف کشورهای جهان ازجمله روسیه یا چین یا
کشورهای اروپایی ،این احتمال هست که فیلم از ان نقطه قاچاق بشود.
شما برای ساخت این انیمیشن ۹سال زمان گذاشتید و در یک اکران محدود انطور که باید
نتیجه زحمات گروهی شما دیده نشد .ایا این تعادل تولید و اکران انیمیشن های ایرانی
می تواند شکل بگیرد؟ ایا از لحاظ فنی و تکنیکی می توان در بازه زمانی کمتری دست به
تولید انیمیشن زد که انرژی و وقت کمتری بگیرد؟
من خیلی خوشبین نیستم که در ایران این تعادل میان عرضه و تولید شکل بگیرد .تعادل فقط برای اثاری
حفظ می شود که یک ارگان و سازمان دولتی پشت کار قرار بگیرد .به عنوان مثال در زمان اکران انیمیشن
ما اثر دیگری به صورت همزمان اکران بود که با حمایت حوزه هنری و اختصاص سالن های بیشتر توانست
فروش خوبی کسب کند .وقتی برابری در اکران وجود ندارد و یک فیلم می تواند کل سالن ها را در اختیار
بگیرد و فیلم دیگر تک سانس به نمایشش ادامه دهد نمی توان امیدوار بود انیمیشن در بخش خصوصی رشد
کند و به تعادل امیدوار باشد .اما «اخرین داستان» توانست با فروش خارجی و جشنواره هایی که شرکت کرد
این موضوع را جبران کند .اتفاقی که نشان از پتانسیل باالی انیمیشن در بازار سینمای جهان دارد .کدام فیلم
داستانی ایرانی این شانس را دارد که در بازارهای مختلف جهان حضور پیدا کند و فروش خارجی خوبی داشته
باشند؟ شاید در خوش بینانه ترین حالت ۱۰فیلم این شانس را تا امروز داشتند .اما انیمیشن به هر شکلی
که باشد این پتانسیل را دارد که به فروش خوبی در بازارهای جهانی دست پیدا کند ،به خصوص «اخرین
داستان» که مضمون جهان شمول خیر و شر را دارد و این شانس را داشتیم که در بازارهای جهانی به فروش
خوبی دست پیدا کنیم.
ایا می شود از لحاظ تکنیکی زمان ساخت یک انیمیشن مثل «اخرین داستان» را با زمانی
کمتر از ۹سال ساخت؟ یا عرف جهانی همین مدت است؟
تولید انیمیشن نمی تواند در بازه زمانی کوتاه شکل بگیرد .یک روند طبیعی را باید طی کند .در تمام دنیا هم
همین طور است .حتی در شرکت های بزرگی مانند دیزنی و پیکسار تولید یک انیمیشن بین ۳تا ۴سال
طول می کشد .یک فرایندی فارغ از مراحل تولید و پیش تولید و اکران است که مرحله ماقبل پیش تولید
است که سناریو در حال شکل گیری است و فضاهای بصری در حال تکمیل شدن است که در این مرحله هم
۴-۳سال زمان الزم است تا به نتیجه برسد و در مجموع همان حدود ۹-۸سال برای ساخت یک انیمیشن
در دنیا زمان الزم است و از این بابت ما در ساخت «اخرین داستان» خارج از عرف عمومی رفتار نکردیم .اما
اگر می بینیم یک کارگردان در دیزنی و پیکسار هر سال یک فیلم دارد به این دلیل است که به خاطر امکانات
شرکت های امریکایی به صورت همزمان چند پروژه را با هم جلو می برند.
در سالهای اخیر تولید انیمیشن در ایران رشد خوبی داشته است .وضعیتفعلی انیمیشن
را چطور ارزیابی می کنید و ایا می توان امیدوار بود در اینده سهمی از بازار سینمای ایران
را از ان خود کند؟
اگر بخواهیم در ظرف سینمای ایران بررسی کنیم فضای انیمیشن بسیار رشد کرده است .شاید تا همین ۵
سال پیش تصور این را نمی کردیم سالی یک انیمیشن در چرخه اکران داشته باشیم .اما امروز شاهد هستیم
این اتفاق افتاده است و چه بسا سالی ۲یا ۳انیمیشن تولید شود .متاسفانه با این ظرفیت خوب در تولید شاهد
هستیم که در ظرف اکران سینمای ایران جایگاه خوبی برای انیمیشن درنظر نمی گیرند ،مگر اینکه تولیداتی
به اکران برسند که به صورت سفارشی از سوی نهاد و ارگان خاصی حمایت شود.
چرا محتوای بیشتر انیمیشن های ایرانی که در بخش دولتی و یا بخش خصوصی تولید
می شوند همگی برگرفته از داستان های اساطیری و تاریخی و یا موضوعات مذهبی است؟
چرا انیمیشن های ایرانی به سمت تولید اثاری با موضوعات روز جامعه نمی روند؟
دلیل اصلی اش شاید در واقعیات اجتماعی ،تاریخی و فرهنگی ما نهفته است .ما در کشوری با پیشینه
چند هزار ســاله تمدن و تاریخ پر فراز و نشــیب و سرزمین مذهبی زندگی می کنیم که همگی اینها
به کارگردان های انیمیشــن کمک می کند به دلیل فقدان پرداخت ان در ســینمای داستانی به سراغ
موضوعات از این دست بیشتر بروند .من فکر می کنم اگر تولیدات انیمیشن در سینمای ایران باال برود
به طور قطع به سراغ موضوعات روز هم خواهند رفت کما اینکه اطالع دارم این اتفاق در چند انیمیشن
که در دست تولید است ،دارد شکل می گیرد.
شــبنم قلی خانی گفت :ما در خبرها می خواندیم که در شرایط
کرونا خشونت های خانگی زیاد شده است و وقتی ادم های یک
خانواده برای مدت طوالنی زیر یک سقف قرار می گیرند بین انها
مشکالت زیادی به وجود می اید .البته شاید اپیزودهای نمایش
«فصل گربه ابی ست» به طور ملموس به این موضوع اشاره نکند
ولی در هر داستان ناسازگاری افراد با یکدیگر وجود دارد.
نمایش «فصل گربه ابی ست» نوشته وحید فقیهی به کارگردانی
شبنم قلی خانی از ۱۲شهریورماه ساعت ۱۹در سالن شماره یک
خانه نمایش مهرگان روی صحنه اســت و بازیگران این نمایش
نیما ابراهیمی ،هســتی پاکدل ،سپنتا پزشکی ،مهدی تحیری،
کیانــا تاجیک ،نرگس جدیدی ،محمــد چیتی ،محمد حاجی
محمدی ،زهرا حسن نژاد ،پارسا خســروی ،پژمان داودی ،داود
زارع گاریزی ،محمدصادق سلمانیان ،محمدرضا شجاعی ،وحید
فقیهی ،محدثه شیخ قمی ،علی ظریفی فر ،محمدرضا عبداهلل پور،
یاسمن عبداهلل زاده ،زهرا علی یزدی ،کیانا عزیزی ،دینا غالمی،
امین فرمانیان ،ســتایش کاوه ،معصومه کسکنی ،سارا منیرپور،
کامیار مهدی زاده ،محمدرضا نیکزاد و رها یزدی هستند .شبنم
قلی خانی کارگردان نمایش «فصل گربه ابی ســت» درباره روند
شــکل گیری این نمایش و انتخاب این نمایشنامه گفت :من به
دلیل شرایط خاص کرونا که پیش امد ،برای دوره ایده تا اجرا در
این ترم تصمیم گرفتم حتماً یک کار اپیزودیک روی صحنه ببرم
و از طرفی دلم می خواستم که حتماً کار ایرانی باشد .ما ترم های
پیش هم متن های اپیزودیک کار کــرده بودیم .وی افزود :من
از اقای وحید فقیهی خواستم که یک متن اپیزودیک بنویسد.
ایشان از ابتدا در تمرین ها حضور داشتند و با کاراکتر بچه ها اشنا
شــدند .البته این طور نبود که نقش ها بخواهد براساس کاراکتر
بچه ها نوشــته شود ولی حضور ایشان در تمرینات تاثیر زیادی
داشت .این متن به صورت کارگاهی در چهار اپیزود مجزا شکل
گرفت که مابین اپیزودها دو کاراکتر خاص روی صحنه می ایند
و به نوعی اپیزودها را به همدیگر وصل می کنند .این کارگردان
عنوان کرد :وقتی به بطن متن توجه می کنیم ،مسلماً کاراکترها
بسیار عمیق شــخصیت پردازی شده اند .فکر می کنم کار بسیار
سنگینی اســت .وقتی تمرینات شروع شد ،بعضی از هنرجوها
به تمرینات بیشتری احتیاج داشتند .برخی از ان ها قب ً
ال تجربه
بازی داشــتند ولی یک عده هم بودند که اولین تجربه شــان را
پشت سر می گذاشتند .همه این ها کار را سخت و البته شیرین
می کرد .قلی خانی اظهار داشت :ما در خبرها می خواندیم که در
شرایط کرونا خشونت های خانگی زیاد شده است .وقتی ادم های
یک خانواده برای مدت طوالنی زیر یک ســقف قرار می گیرند
بین انها مشکالت زیادی به وجود می اید .البته شاید اپیزودهای
نمایش «فصل گربه ابی ســت» به طور ملموس به این موضوع
اشاره نکند ولی در هر داستان ناسازگاری افراد با یکدیگر وجود
دارد .وی با اشــاره به اینکه هر اپیزود نمایش داســتان زندگی
ادم های مختلف را روایت می کند ،تصریح کرد :اپیزود اول درباره
طمع ،اپیزود دوم درباره یک ســری نوجوان است که دل شان
می خواهد به هویت اصلی خودشان برسند ،اپیزود سوم مجددا ً
درباره طمع اســت و اپیزود اخر به نوعی ادای دین به سینمای
ایران است .کارگردان نمایش «فصل گربه ابی ست» در رابطه با
مدت زمان تمرین این نمایش گفت :تمرینات ما نزدیک پنج ماه
طول کشید .ما قبل از اینکه متن نوشته شود تمرینات را شروع
کرده بودیم .به هر حال برخی از بچه ها از صفر شــروع کرده و
قب ً
ال جایی دوره ندیده بودند .ما از کالس های مبانی بازیگری با
ان ها کار کردیم و بعد به متن و اجرا رســیدیم .قلی خانی بیان
کرد :اجرای ما به خاطر شرایط خاص کرونا با محدودیت تعداد
مخاطب مواجه اســت و پروتکل های بهداشتی رعایت می شود.
در طول تمرینات بازیگران را به گروه های کوچک تبدیل کرده
و به همه ماسک می دادیم .خوشبختانه االن همه موارد رعایت
می شود و تاکنون مشکلی برای کسی پیش نیامده است .وی در
پاسخ به این سوال که چطور شد در این شرایط ریسک کردید و
نمایش تان را به صحنه اوردید ،توضیح داد :ما این برنامه ریزی را
کرده بودیم که اجرا برویم و هنرجوهای ما قبل از کرونا تمرین
کرده بودند .وقتی کرونا امد مانند همه مردم کارمان را تعطیل
کردیم و پس از مدتی تصمیــم گرفتیم با رعایت پروتکل های
بهداشتی تمرینات را از سر بگیریم .من خودم به شخصه وقتی
می دیدم کســی بدون ماســک می اید به او تذکر می دادم .فکر
می کنم تئاترها کم کم روی صحنه خواهند رفت و تماشاگر هم
به سالن ها خواهد امد .این کارگردان در پایان خاطرنشان کرد:
دوره ایده تا اجرا یکی از سخت ترین دوره ها برای اموزشگاه های
بازیگری اســت چون مسئولیت بســیار زیادی دارد .امیدوارم
هنرجوهای ما در صحنه بدرخشند و در اینده نیز موفق باشند.
دیگر عوامل نمایش عبارتند از :تهیه کننده :علیرضا زارع گاریزی،
مشاور پروژه :حسین حیدری پور ،مجری طرح :الهه کمال خانی،
مدیر تولید :میالد لطیفی ،منشی صحنه :سپنتا پزشکی ،گریم:
نوشین پزشــکی ،اجرای نور :وحید عجب گلی ،اجرای موزیک:
مهــدی رضایی ،اجرای دکور :میالد لطیفی ،تولید محتوا :واحد
رسانه ابان ،ساخت تیزر :ابوالفضل حسین شاهی ،تدارکات :سید
امیر نقیبی ،حســن طلعتی ،عکاس :ابوالفضل حسین شاهی و
رها یزدی ،روابط عمومی :الهه کمال خانی و مشــاور رسانه ای:
محمدحسین عبدالهی. صفحه 5
6
تغییر ذائقه مردم و نبض ُکند مشاغل سنتی
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
اخبار
هیات وزیران تصویب کرد:
بخشودگی اجاره بهای اماکن
گردشگری تا پایان سال
وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی خبر داد:
در جلسه هیات دولت مصوبه بخشودگی کامل اجاره بهای
اماکن و فضاهای گردشــگری واگذارشــده از ســوی این
وزارتخانه به بخش خصوصی تا پایان سال ۹۹تصویب شد.
علی اصغر مونســان گفت :در جلسه هیات دولت که عصر
روز یکشنبه ۱۶شهریور ۹۹برگزار شد ،مصوبه بخشودگی
کامل اجاره بهای اماکن و فضاهای گردشگری واگذارشده از
سوی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی به
بخش خصوصی تا پایان امسال توسط هیات وزیران تصویب
شد .با توجه به شیوع ویروس کرونا و اسیب دیدن بسیاری
از کســب وکارها در بخش گردشگری از دولت درخواست
کرده بودیم تا این بخشــودگی تا پایان سال ۱۳۹۹ادامه
پیدا کند .او یاداور شــد :بر اســاس براوردهایی که انجام
دادیم میزان خســارت های واردشده به بخش گردشگری
ناشــی از شیوع ویروس کرونا تا مرداد ۹۹حدود ۱۲هزار
میلیارد تومان است که تعداد بیکاران را نیز در این بخش
افزایش داده اســت .مونســان بیان کرد :برای حمایت از
بخش گردشــگری در دوران شــیوع ویروس کرونا تمام
تــاش خود را انجام می دهیم تا به بخش خصوصی کمک
کنیم .روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و
صنایع دســتی در ادامه این خبر که منتشر کرده ،اضافه
کرده اســت :معاونت گردشگری بر اســاس دستور وزیر
میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی ضمن ارائه
پیشنهاد و پیگیری مســتمر حمایت های دولتی از بخش
خصوصی حوزه های گردشــگری و صنایع دستی ،کمک ها
و حمایت هایــی را که در چارچوب اختیــارات وزارتخانه
در کاهــش هزینه هــای بخش خصوصی موثــر بوده طی
بخشنامه های مختلف انجام داده است.
۷۳اثر منقول فرهنگی تاریخی
ثبت ملی شد
مدیرکل دفتر ثبت اثار گفت ۷۳ :اثر منقول از اســتان های
زنجان ،بوشــهر ،خراسان رضوی ،استان یزد ،موزه ملی قران
کریم ،استان اردبیل ،استان گلستان و موزه ملی ایران واجد
ارزش ثبت ملی تشخیص داده شد .مصطفی پورعلی (مدیرکل
دفتر ثبت اثار) در جلسه شورای ملی ثبت اثار منقول که با
حضور اعضای شورا در سالن امفی تئاتر وزارت میراث فرهنگی
و گردشگری و صنایع دستی برگزار شد ،گفت :از استان زنجان
هشــت اثر ،استان بوشهر سه اثر ،استان خراسان رضوی ۱۹
اثر ،استان یزد چهار اثر ،موزه ملی قران کریم ۱۰اثر ،استان
اردبیل ۹اثر ،استان گلستان پنج اثر و موزه ملی ایران ۱۵اثر
منقول فرهنگی تاریخی ثبت ملی شد .او افزود :از جمله اثار
شاخص ثبت شده در این جلســه می توان به اثار فاخری از
اســتان قدس رضوی شامل سنگ مقام امام رضا(ع) ،ضریح
فوالدی جوهری حریم مطهر امام رضا(ع) و محراب کاشــی
زرین فام پیش روی مبارک حضرت که در موزه استان قدس
رضوی نگهداری می شود ،اشاره کرد .پورعلی درباره دیگر اثار
شــاخص ثبت ملی شــده گفت ۹ :بیرق تاریخی عزای امام
حسین (ع) متعلق به مساجد و محله های تاریخی اردبیل و
همچنین ۱۵قالیچه تاریخی بافت اصفهان و تبریز و گلیم های
ارزشــمند از موزه ملی ایران از دیگر اثار شاخصی بوده است
که در این جلسه ،واجد ارزش ثبت در فهرست اثار ملی ایران
تشخیص داده شد.
عضوجامعههتلدارانکشور:
چرا فقط گردشگری
باید محدود شود؟
خزانــه دار جامعه هتلداران کشــور از تاکید دولت بر تداوم
محدودیت های سفر گالیه کرد و گفت :چرا فقط گردشگری
در جریان کرونا باید محدود شود؟ «سیدامیرناصر طباطبایی»
ضمن طرح این سوال که چرا فقط گردشگری باید محدود
شود؟ اظهار کرد :در صورتی سفر به طور مداوم در روزهای
کرونایی محدود می شود که میزان سفر بسیار کاهش یافته
است به طوری که در تعطیالت تاسوعا و عاشورای حسینی
میزان سفر بسیار پایین تر از تعطیالت قبلی بود .وی در مورد
سفرهای اتفاق افتاده در دوران کرونا نیز تصریح کرد :عمده
ســفرهای جســته و گریخته ی مردم ،در روزهای کرونایی
نیز منجر به پر شــدن اقامتگاه های غیر رسمی شده است.
رییس جامعــه هتلداران یزد با بیان این که تاکید دولت بر
جلوگیری از سفر عالمت سوال بزرگی برای بخش خصوصی
است ،گفت :تعجب برانگیز است که ایجاد محدودیت برای
سفر در حالی اتفاق افتاده که تمام پروتکل های بهداشتی در
باالترین سطح ،توسط اقامتگاه های رسمی رعایت میشود
و در حالی که تمام بخش ها و فعالیت های اقتصادی کشور
فعالیت خود را به طور عادی از ســر گرفته اند ،گردشگری
و ســفر همچنان در محدودیت ،باقی مانده و دولت بر این
مسئله تاکید دارد.
هنر-صنعت«چلنگری»دراستانهافول
مشــاغل سنتی که روزگاری عالوه بر ایجاد اشتغال در اذربایجان غربی برای بخش زیادی از مردم،
نوعی هنر و صنعت به شمار می امدند ،این روزها اخرین نفس های خود را می کشند و می روند تا برای
همیشه به فراموشی سپرده شوند .بافت انواع زیراندازها ،ساخت و پرداخت چاقو ،رویگری ،سفیدکردن
ظروف مسی و پنبه زنی ،نمونه ای از صدها شغل مختلف هستند که دیگر رنگ و رویی در اقتصاد
امروز ایران و اذربایجان غربی ندارند و روز به روز به سمت انقراض و پایان کار نزدیک میشوند .تغییر
ذائقه مردم ،ورود بی رویه کاالهای لوکس به بازار از طریق معابر رســمی و غیر رسمی و کشورهای
دیگر ،بی تفاوتی به داشــته های فرهنگی و عدم حمایت متولیان امر ،مرگ این مشــاغلی سنتی و
هنرهای دســتی را ساعت به ساعت نزدیکتر می کند .دور از حقیقت نخواهد بود اگر بگوییم ناقوس
مرگ مشــاغل و هنرهای کهن دیار رنگین کمان اقوام و ادیان نواخته شده و فعاالن هرکدام از این
مشاغل از انگشتان دست تجاوز نمی کند؛ کارگاهایشان خالی از شاگرد و مشتری شده و محله های
منســوب به این مشاغل در ارومیه و دیگر شهرها را غبار فراموشی گرفته است .برای ماندگاری این
مشاغل ،کاری از سوی متولیان صورت نگرفته و تنها نگاه ها به انتظار مرگشان نشسته اند جایی که
می توانستند این مشاغل و هنرهای اصیل را جاودانه سازند از کوچکترین کمک و حرکت دریغ کرده
اند .انها بی تفاوت مانده اند ولی توریست های خارجی حسرت داشتن چنین مشاغلی را کشیده و به
هنرمندان این دیار پیشــنهاد فعالیت در کشور خودشان را داده اند .نمونه بارز این مشاغل ،نساجی
ســنتی اذربایجان غربی یا «جوالیی» اســت که لغت ان در زبان کــردی به جنب و جوش معنی
می شــود ،نامش را از تحرک فراوان در هنگام بافتن وســایل مختلفی چون سجاده ،پشه بند ،لباس
مردانه کردی گرفته اســت .مردم این سرزمین با اســتفاده از هنر خود پوشاک مورد نیازشان را از
پشم دام های کوچکی چون «گوسفند و بز» تامین می کردند و «جوالیی» در حقیقت صنعت تولید
پارچه های محلی انان بود .جوالیی کاران با دقت و ظرافت زیادی تار و پودهایی را با نقش و نگارهای
خاص به هم پیوند می دادند و بر اساس نیاز ،انواع پارچه های مخصوص تهیه می کردند .محصوالت
نساجی سنتی شامل چارشیو «چادرشب یا رختخواب پیچ» ،برمال «سجاده یا جانماز» ،پوپشمین
«پشه بند یا توری» ،رانک و چوخه»لباس مردانه کردی» ،بوزو «ساق بند» بوده است.
جوالیی هنری با قدمت پنج هزارساله
رییس اداره میراث فرهنگی ،صنایع دســتی و گردشــگری پیرانشــهر و تنهــا فعال هنر صنعت
«جوالیی» یا نساجی سنتی اذربایجان غربی در این شهرستان گفت :تغییر ذائقه مردم در انتخاب
دکوراســیون ،معماری منازل و وجود وسایل خارجی به ظاهر شیک و ارزان قیمت دربازار زمینه
فراموشی این صنعت را فراهم کرده است« .سلیمان بشیری» با بیان اینکه نساجی سنتی( جوالیی)
قدمتی پنج هزارساله دارد ،گفت :قبل از این بیش از ۲۰۰کارگاه نساجی سنتی (جوالیی) فعالیت
می کــرد ولی امروز از این تعداد ،تنها یک کارگاه باقی مانده اســت و فعاالن این کارگاه ها جذب
مشاغل دیگری شده اند .وی افزود :روزگاری اگر جهیزیه دختری خالی از» چارشیو» « ،برمال»،
« ســجاده یا جانماز» تولید شــده در کارگاه های جوالیی بود ناقص محسوب می شد و چندان به
چشــم نمی امد .وی اظهارداشت :به روز نبودن این کارگاه ها و به صرفه نبودن خرید محصوالت
تولیدی کارگاه های «جوالیی» باعث شــده این شغل سنتی و هنر زیبا رو به زوال بگذارد .بشیری
ادامه داد :باید همگام با تغییر معماری ســاختمانها و شــکل و نمای انهــا تولیدات این کارگاه ها
نیز به روز می شــد تا می توانســت ذائقه مخاطــب را جلب کند .رییــس اداره میراث فرهنگی و
گردشــگری پیرانشهر ادامه داد :جبر زمان باعث به شماره افتادن نفس کارگاه های نساجی سنتی
(جوالیی) شده است« .بشیری» اظهارداشت :وقتی قیمت سجاده پشمی ۱۵۰تومان است خریدار
ترجیح می دهد ســجاده ارزانتر پنج هزار تومانی بخرد و همچنین زندگی ماشینی ،تغییر سالئق
وعالقمندی مردم به خرید وســایل به ظاهر شــیک وارداتی عرصه را برای فعالیت این هنر تنگ
کرده است .وی اظهارداشت :تبعات اقتصادی فراموشی و یا بی رونق شدن بازار کارگاه های نساجی
ســنتی چندان پر رنگ نیســت ولی انچه پررنگ و خطرناک است تبعات فرهنگی و قطع ارتباط
نسل امروز با گذشته و تعلقات فرهنگی خود است .رییس میراث فرهنگی پیرانشهر به راه اندازی
مرکز احیای نساجی سنتی در اداره میراث فرهنگی پیرانشهر اشارهه کرد و گفت :دراین راستا دو
دستگاه دراداره مستقر شده و با ان هم کار می کنیم و هم اموزش می دهیم.
تنورسازی صنعت ۵۰۰ساله ای که به سختی نفس می کشد
کارشــناس مشاغل سنتی با بیان اینکه هر از چندگاهی یک مشــتری از اصفهان ،مشهد ،تبریز یا
دیگرهای شــهرهای کشــور وارد منطقه می شود و تنورهای سنتی دست ســاز و گلی را خریداری
می کند ،گفت :محله تنورســازان ارومیه جایگاه خود را از دست داده و جوالنگاه بسازبفروش ها شده
است .به گفته زلفعلی اسحق پور از ۷۰تنورساز این محله تنها سه تنورساز باقی مانده است که انان
نیز در سایه بی مهری ها و بی توجهی ها حال خوشی برای فعالیت در این صنعت در حال افول ندارند.
وی با اشــاره به اینکه افول این صنعت ۱۰۰نفر را به صورت مســتقیم بیکار کرده است ،ادامه داد:
تنورسازی در ارومیه طی سال های گذشته با بی مهری های زیادی مواجه شده و نهادهای مربوطه از
جمله اتحادیه نانوایان موانعی بر ســر راه نانوایی های سنتی قرار داده است تا ماشین االت،جایگزین
تنورهای ســنتی شــود انان با ارایه نرخ های غیرواقعی نانوایان سنتی را از صحنه بیرون راندند .به
گفته وی ،نان تنوری می تواند توریســت جذب کند و در دیدارهایی که گردشــگران خارجی از این
محله داشــتند ،عالوه بر خرید تنور و انتقال ان به کشــور خود از ما خواســته اند تا به کشور انان
برویم و در انجا به صنعت تنورسازی ادامه دهیم .وی افزود :بسیاری از گردشگران خارجی به خاطر
نبود این صنعت در کشورشــان افسوس می خورند و معتقد هستند که صنعت تنورسازی این محله
ظرفیت تبدیل شدن به اثار تاریخی و میراث صنعتی را دارد .وی اضافه کرد :خریداران خارجی تنور
در سال های اخیر از کشورهای المان ،ارمنستان ،عراق ،ترکیه ،جمهوری اذربایجان ،روسیه و دیگر
کشورها هستند و مشتریان داخلی نیز از تسوج ،شبستر ،تبریز و مهاباد به این محله مراجعه می کنند.
کمرنگ شدن ساخت سفال های تاریخی تنوری در اذربایجان غربی
معاون میراث فرهنگی ،صنایع دســتی و گردشگری اذربایجان غربی نیز گفت :از هزاره ششم قبل
از میالد سفال هایی شبیه به تنور وجود داشته و این سفال ها به مرور زمان تغییر شکل یافته و برای
پخت نان سنتی بکار گرفته شده است .حسن سپهرفر افزود :روزگاری در روستاهای ارومیه زنان به
صنعت تنور سازی می پرداختند ولی پس از دهه ،۵۰ارام ارام مردان وارد میدان شدند و تنورسازی
و پخت نان ســنتی را در کنار زنان بر عهده گرفتند .وی ادامه داد :در محله تنورسازان ارومیه بیش
از ۵۰خانوار به صنعت تنورسازی مشغول بودند ولی امروز تنها سه کارگاه تنور سازی پابرجا مانده
اســت .وی گفت :صنعت تنورســازی ارومیه در حال حاضر به ثبت ملی رسیده و در فهرست اثار
ناملموس جای گرفته است.
صنعت «چلنگری» دراستانه افول
مردم شناس و پژوهشگر ارومیه ای گفت :صنعت چلنگری به مدت ۲۰۰سال ابزار االت کشاورزی
روستاییان و دیگر اقشار مردم را تامین می کرد ولی امروز رونق این صنعت کم شده و زندگی مدرن
براین صنعت کهن نیز سایه افکنده است .عیسی عزیزنژاد ادامه داد :تنها پیشکسوتان این صنعت در
راسته چلنگران (اهنگران ) بازار ارومیه مشغول به کار هستند و همچنان اهن را برپتک می کوبند.
وی اظهار داشــت :هرشغل ،صنعت و هنری در معرض تهدیدات کوتاه مدت و بلند مدت قرار دارد
و خواســته و ناخواسته در اثر تغییرات زمانی وعوض شدن ســبک و سیاق زندگی مردم در مسیر
فراموشی قرار می گیرد .وی اظهار داشت :گاهی وقت ها سالئق و نیازهای جامعه نه سال به سال بلکه
هفته به هفته تغییر می کند و همین وضعیت بســیاری از هنرها و مشاغل سنتی کهن را در وادی
فراموشی قرار می دهد .وی اظهارداشت :هیچکدام از محصوالت مشاغل سنتی در تبلیغات رسانه ای
و فضای مجازی نمی گنجد بلکه به جای انها وسایل به روز و مورد عالقه مخاطبان قرار می گیرد و
همین بی نصیب ماندن مشاغل سنتی و هنرهای اصیل از تبلیغات رسانه ای و فضای مجازی انها را
در استانه افول قرار می دهد .این مردم شناس و پژوهشگر ارومیه ای افزود :هراندازه تکنولوژی وارد
زندگی مردم می شود ،به همان اندازه مشاغل سنتی و هنرهای کهن عقب نشینی می کند .عزیزنژاد
اظهار داشــت :امروز بازار مشاغل سنتی نظیر چلنگری ،جوالیی ،تنور سازی و حتی هنرهای دیگر
بسیار سرد شده و رونق چندانی ندارد .افول بسیاری از مشاغل سنتی در عصر حاضر با پیشرفت های
تکنولوژی دور از انتظار نیســت ولی در عین حال صیانت از صنایعی که بخشی از فرهنگ و هویت
مناطق و ظرفیتی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی به شمار می رود ،نباید از دید برنامه ریزان
و بویژه قانونگذاران دور بماند .اذربایجان غربی با ۱۷شهرستان همواره از استان های پیشرو در حوزه
مشــاغل سنتی بوده است که نیاز به حمایت جدی مســووالن و درکنار ان توجه مردم برای احیای
مشاغل گذشتگان دارد.
راهکارهاینویندانش بنیانبرایارائهسرویس هایصنعتگردشگری
شــرکتی دانش بنیان بــا هدف ارائــه راهکارهای نوین در
صنعت هوایی و گردشــگری نرم افزارهایی را پیاده سازی
کرده است که کاربرد ان موجب افزایش سطح رضایتمندی
مشتریان از ایرالین ها می شود.
علی تیماج چــی ،مدیر عامل این شــرکت دانش بنیان با
بیانی این که فعالیت های این شــرکت در زمینه طراحی و
تولید نرم افزارهای تخصصی از لحاظ کیفیت ،حجم فروش،
پشتیبانی محصوالت و رضایت مشتریان است ،است ،اظهار
کرد :ما تالش کرده ایم با این اقدامات گامی نو برای پیشبرد
اهداف صنعت هواپیمایی و گردشگری کشور برداریم.
وی با بیان اینکه ما در این شرکت به دنبال یافتن راه های
ســاده و فناورانه برای رفع مشکالت و چالش های صنعت
گردشــگری و هوانوردی هستیم ،اظهار کرد :بر این اساس
گزارش فروش ایرالین های ایران ایر ،ماهان ،اسمان ،قشم
ایر ،اتا و غیره به صورت رایگان توســط فرانگر این شرکت
ارائه می شود.
تیماج چی ،نرم افزار چاپ بلیت فارسی تمام ایرالین ها را از
دیگر محصوالت این شرکت دانست که برای همه کاربران
به صورت رایگان قابل دسترس است و ادامه داد :با نرم افزار
همیــار ما رونــد رزرو بلیط در محیط های رزرواســیون و
تمامــی عملیات مربوط به اســترداد بلیت در محیط های
رزرواسیون به صورت کامال خودکار انجام می شود.
تیماج چی ادامه داد :ما جزء نخســتین شرکت های ایرانی
هستیم که سیستم خرید بلیت هواپیما را برای سایت های
ایرانی به صورت کامال انالین طراحی و پیاده ســازی کرده
است .ما در حوزه نرم افزاری سیستم های فرودگاهی مانند
سیســتم کنترل پذیرش مســافر ،DCSسیستم نمایش
اطالعات پرواز FIDSو غیره نیز فعالیت های گسترده ای
داریم.
بر اســاس اعالم معاونت علمی ریاست جهموری ،به گفته
وی ،اســتفاده از سیســتم ایرانی برای ایرالین های داخلی
حــدود ۳۰۲میلیون تومان تمام می شــود .این در حالی
است که بهره گرفتن از خدمات شرکت های خارجی ۷۱۵
هزار دالر ارز از کشــورخارج می کند .این یعنی استفاده از
سیستم ایرانی برای شرکت های متقاضی یک دهم مشابه
خارجی تمام می شود. صفحه 6
علی جعفری پویان نوازنده و مدرس موسیقی:
نوازندگان هیچ سهمیه ای برای خرید و واردات ساز ندارند
جعفری پویان می گوید :در حال حاضر سیم حرفه ای ویلون حدود
دو میلیون تومان قیمت دارد ،درحالیکه قبال همان سیم را با سیصد
هزارتومان خریداری می کردیم .اگر دستمزد نوازنده در باالترین حد
قیمت برای ضبط استودیو حدود هشتصد هزارتومان باشد و بخواهد
هر شش ماه یکبار ســیم ویلونش را عوض کند ،باید چه کند؟! به
گزارش هنرمند به نقل زا ایلنا :علی جعفری پویان (نوازنده و مدرس)
سال هاست در عرصه موسیقی فعال است .او فعالیت حرفه ای خود
را از اواســط دهه هفتاد اغاز کرده و طی این سالها عالوه بر حضور
در ارکسترهای دولتی و خصوصی با تعدادی از خوانندگان مطرح
سبک هایمختلفهمکاریکردهونامشدرالبوم هایبسیاریدیده
می شود .جعفری پویان که طی روزهای گذشته به مناسبت زادروز
حســین علیزاده (ردیف دان ،نوازنده و اهنگساز) نماهنگ «یک
شیش» را با همکاری بهنود یخچالی و تعدادی از نوازندگان مطرح را
منتشر کرده ،در گفتگویی درباره وضعیت صنفی و معیشتی و هنری
نوازندگانموسیقیتوضیحداد.
بیش از دو دهه اســت در ارکسترها و گروه ها به نوازندگی
می پردازید .به نظرتان نوازندگان ایرانی ایا به لحاظ حرفه ای
به جایگاه اصلی خود نزدیک شده اند؟
ما سبک های مختلفی از نوازندگان داریم و زمانی که نوازنده سازش را به دست
می گیرد نحوه فعالیتش با نوع نگاهش به مقوله هنر ،کار و جهان بینی اش
عجین خواهد شد .این موارد در ادامه به شخص نوازنده کمک خواهد کرد تا
به انچه می خواهد برسد .حتی شاید یک نوازنده تحصیالت عالی و اکادمیک
نیز داشــته باشد ،اما ان اتفاقاتی که باید برایش رخ ندهد .می خواهم بگویم
نوازندگی برخالف تصور اغلب مردم که ان را تفننی می دانند ،رشته بسیار
پیچیده ای اســت .زمانی که نوازندگی شکلی تخصصی به خود می گیرد و
تبدیل به یک شغل و حرفه می شود ،تحت تاثیر موضوعات و موارد مختلفی
قرار خواهد گرفت و ما نیز در این رابطه (بر اساس جغرافیا ،شرایط تاریخی و
اتفاقاتی که از سر گذرانده ایم) معضالت و مشکالت خودمان را داریم .متاسفانه
هیچ کدام از نهادهای ذیربط به بررسی موشکافانه و دقیق اوضاع نوازندگان
نمی پردازند و حتی وضعیت روحی انها نیز مورد توجه نیست .امیدوارم حرف ها
و صحبت هایم تبدیل به غر و گالیه و نق زدن نشود .به هرحال هیچ وقت به
نتایج مثبت و موثر نرسیده ایم و ان اتفاقات خوبی که باید رخ نداده است.
درابتدایصحبت تانازسبک هایمختلفنوازندگانگفتید.
این گستردگی و تنوع چه مضراتی را در پی دارد؟
نوازندگان به دلیل تفکرات ســبک نوازندگی شان دچار تعدد و پراکندگی
هســتند .به طور کلی ما در موسیقی نوازندگان کالسیک ،پاپ ،راک ،جز و
موسیقی ایرانی داریم که البته این دسته بندی بر اساس گونه های موجود انجام
می شود .بر این اساس نوازندگان در چند شاخه فعالیت می کنند و در بسیاری
از مواقع ویژگی های هر ســبک و نوع نگاه انها به موسیقی (بر اساس همان
سبک و فرهنگی که ایجاد می کند) میان نوازندگان فاصله انداخته و انها را از
هم دور کرده است.
برایایجادهمبستگیمیاننوازندگانسبک هایمختلفچه
بایدکرد؟
هستند نوازندگانی که مانند خودم هم در بخش کالسیک و هم پاپ فعالیت
کرده اند و در زمینه موسیقی ملی نیز با گروه ها و ارکسترها همکاری داشته اند.
اگر این افراد به همراه نوازندگان دیگر سبک ها اجازه صحبت درباره مسائل
و مشکالتشــان را داشته باشند ،اتفاقات مثبتی رخ خواهد داد؛ زیرا نگاه ها و
منظرهای مختلفی مطرح و بررسی خواهد شد .تصورم این است که الزمه به
سرانجام رسیدن این اتفاق ،وجود تشکلی است که نوازندگان همه سبک ها را
پوشش دهد تا پراکندگی موجود مرتفع شود.
در حال حاضر «خانه موسیقی» به عنوان تشکلی متمرکز
ایفاگرچنیننقشینیست؟
با اینکه یکی از اهداف «خانه موســیقی» این است که برای بهبود وضعیت
نوازنده ها تالش کند و زحمت بکشد ،اما عملکردشان را قوی و موثر نمی بینم.
احساس می کنم عوامل این بخش می توانند بهتر عمل کنند.
به نظر می رسد وقت ان رسیده که نوازندگان نیز مانند اغلب
مشاغل،صنفیمستقلداشتهباشند؟
اگر قرار نباشد «خانه موسیقی» در این زمینه اقدامی کند ،امیدوارم این اتفاق
به شکلی دیگر ،اما با ساز و کاری رسمی رخ دهد .در غیر اینصورت ،خوشبینانه
این اســت که موزیسین ها تشکل هایی را راه اندازی کنند تا بتوانند اصنافی
داشتهباشند.
عدموجودصنفیمستقلبابرنامه هاوسیاست هایمشخص،
نوازندگان را با چه مشکالتی مواجه کرده است؟
بی شک ما نوازندگان به دلیل نداشتن صنف دارای مشکالت بسیاری هستیم.
بزرگترین مشکل عدم وجود گریدبندی ها و قیمت گذاری هاست .با توجه به
وضعیت اقتصادی و تورم و نوسان بسیار قیمت ها ،الزم است حداقل وضعیت
حقوقی نوازندگان در ابتدای هر سال مشخص شود .مثال الزم است وضعیت
مالی و حقوق پایه نوازندگان ارکسترها مشخص شود .یا اینکه باید برای نحوه
فعالیت نوازندگان استودیو قیمت گذاری های صنفی داشته باشیم .کالس های
اموزشی نیز یکی دیگر از بخش هایی است که نحوه برگزاری انها باید به صورت
صنفی قیمت گذاری شوند .با توجه به وضعیت اقتصادی کشور به افرادی نیاز
داریم که اقتصاد بدانند و بتوانند قیمت ها را با نوسانات بازار روز تغییر دهند.
دستمزدنوازندگانچگونهتعیینمی شود؟
می تــوان گفت همه نوازنده ها در ایران به صــورت توافقی با افراد و گروه ها
همکاری می کنند و در زمینه تعیین دستمزدها انعطاف به خرج می دهند.
الاقلدربارهمسائلقیمتینوازندگاناستودیوهمیشهاینانعطافوجودداشته
است.
یعنی نوازندگان همیشه در زمینه توافقات مالی و دستمزدی
کوتاهامده اند؟
من اسمش را انعطاف و تعامل می گذارم ،نه کوتاه امدن ،زیرا در نهایت قرار
اســت اتفاقی دو طرفه رخ دهد .البته اگر طرف صحبت ما اهنگساز باشد،
راحت تر به نتیجه خواهیم رسید .درحالیکه گاه پیش امده با افرادی مواجه
شــده ایم که از جنس ما نبوده اند و زبان ما را نفهمیده اند .در ادامه همکاری
با چنین افرادی ان اتفاقات مثبت رخ نداده و حتی رنجش هایی نیز به وجود
امده است.
بلــه موضوعی که می گویید وجود دارد و برخی از نوازندگان کالســیک به
گروه هــای پاپ می پیوندند ،اما چه بهتر که نوازندگان (به لحاظ مدیریتی و
تامین معاش) در سبک خودشان دچار مشکل و کاستی نباشند تا به سراغ
انجام کارهای زرد نروند .شخصا هر اثر پاپی را بد نمی دانم و اتفاقا نظرم این
است که گروه های پاپ نیز برای تولید و ارائه و اجرای اثارشان گاه به وجود
نوازندگان و تکنسین های کالســیک نیاز دارند .حتی تصورم این است که
نوازندگان کالسیک باید در بدنه ارکسترهای پاپ حضور داشته باشند تا موتور
این بخش خوب و درست کار کند .قاعدتا زمانی که اثر زهی پاپ خوب نوشته
شده ،پس برای تولید و اجرای ان نیز باید از وجود نوازندگان خوب و کاربلد
زهی کالسیک بهره ببریم .در مواقع بسیاری نوازندگان برای تامین
سازهای ِ
معاش باید در چند بخــش کار کنند و اتفاقا برخی از این فعالیت ها خوب
و مثمرثمر است .از طرفی ارکسترهای پاپی داریم که سطح کیفی کارشان
باالســت .به هر حال استانداردها را می توان تشخیص داد و بر اساس انها به
درجه کیفی گروه ها و افراد سبک های مختلف پی برد و نوازندگان نیز باید
این سطح بندی ها را مدنظر قرار دهند .البته باید یاداور شد که نوازندگان گاه
خودشان در نحوه انتخاب ها مقصرند .متاسفانه انها در برخی مواقع حرفشان
را نمی زنند و کوتاهی می کنند و اتحاد ندارند و در هر جایی ساز می زنند ،که
همه این موارد مشکالتی را ایجاد کرده است.
مشــکل نوازندگان صرفــا نحوه قراردادهــا و چگونگی
قیمت گذاری نیست و این کاستی فقط بخشی از ماجراست؟
همینطور است .جدا از موضوعاتی که درباره شان صحبت کردیم ،ما نوازندگان
در کارمان به امکانات نرم افزاری و سخت افزاری نیاز داریم و این مسئله کامال
مغفول مانده است .شما حساب کنید نوازندگان ما در رابطه با ساز و ابزارشان
هیچ سهمیه ای ندارند! نوازندگان ما طی سی ،چهل سال گذشته این حق را
داشته اند که سازهایی به خاطرشان وارد شود و این اتفاق نیز رخ نداده است .با
اینکه سازندگان ساز در کشور برایم بسیار قابل احترامند و روند روبه رشدی را
می پیمایند ،اما اصوال تعامالت بین المللی ما با سازندگان و ابداع کنندگان ساز،
همچنین برندهای مختلف و کمپانی هایی وارد کننده ،بسیار محدود و ضعیف
است .معتقدم ما نوازندگان نیز مانند دیگر اقشار حق و حقوقی داریم که به
شدت نادیده گرفته شده است.
بهخصوصاینکهقیمتنابسامانوروزافزونارزنیزمشکالت
جدی تری را پدید اورده است؟
بله درست اســت .در حال حاضر اگر بخواهم با دالر 25هزار تومانی سازی
پانزده هزار دالری بخرم ،باید نزدیک سیصد ،چهارصد میلیون تومان هزینه
کنم .یک نوازنده این مشــکل را چگونه باید حل کند؟! ان دوره ای که دالر
قیمت پایینی داشت باز هم ســاز و ابزارو ادوات مربوط به ان وارد نمی شد.
می خواهم بگویم همه نوازنده ها در این زمینه با مشکل مواجهند و تحت فشار
قرار دارند ،یعنی هر نوازنده اسپانسر خودش است .در حال حاضر سیم حرفه ای
ویلون حدود دو میلیون تومان قیمت دارد ،درحالیکه قبال همان ســیم را با
سیصد هزارتومان خریداری می کردیم .شما حساب کنید اگر دستمزد نوازنده
(در باالترین حد قیمت برای ضبطی استودیوی) حدود هشتصد هزارتومان
باشد و بخواهد هر شش ماه یکبار سیم ویلونش را عوض کند ،باید چه کند!
بازهم می گویم نسبت به عدم وجود تشکلی صنفی انتقاد دارم؛ زیرا با وجود
صنف است که نوازندگان می توانند مشکالتشان را ابزار کنند و به حل انها
بپردازند .طبیعتا اگر صنفی وجود داشته باشد ،بسیار سریع تر از حالت معمول
بهخواسته هایمانخواهیمرسید.
تشکیلصنفمستقلنوازندگاناتفاقیمهموضروریاست.
البته وجود اصناف مختلف در موســیقی هیچ تداخلی در
فعالیت دیگر بخش ها ایجاد نخواهد کرد ،مثال انجمن صنفی
موسیقی از اواخر دهه هفتاد فعال است و برای رسیدگی به
امور هنرمندان به صورت کم و بیش با خانه موسیقی تعامل
دارد .بر همین اساس تشکیل صنف مستقل نوازندگان نیز
اتفاقی قابل انجام اما دشوار است؟
به نظرم تشکیل صنف اتفاقی است که انجام ان میسر است و باید هم اینگونه
باشد.اما خب نوازندگانی که فعال هستند در اوج کارشان قرار دارند بهتر است
وارد کارهای اداری نشوند .می توانیم انجام اینگونه کارها را به پیشکسوتانی
که فعالیت های تولیدی و اجرایی کمتری دارند ،بسپریم و از تجربیاتشان در
تعامالت و مشاوره ها بهره ببریم .اتفاقا به راحتی می توان اینگونه کارها را انجام
داد و اصال کار سختی نیست؛ هرچند همانطور که گفتم نوازندگان با مشکالت
بسیاری مواجهند و امکانات کمی در اختیار دارند .مثال اینکه چرا سالن های
تمرین نباید به راحتی در اختیار گروه ها قرار گیرد؟! چرا گروه های موسیقی
که خودساخته اند و با زحمات بسیار تشکیل شده اند و به سختی ادامه حیات
می دهند ،باید تا این حد تحت فشار باشند و هزینه سنگین اجاره سالن ها را
بپردازند؟ مگر معنا و تعریف حمایت چیست؟ مثال اینکه سه سالن درجه یک
در برج میالد وجود دارد که انها را با هزینه های بســیار باال به گروه ها اجاره
می دهند .واقعا چرا می خواهند اینقدر از ما پول دربیاورند!؟
بخش مهمی از این تفاوت قیمت ها و تبعیض ها را گروه های
پاپ ایجاد کرده اند؟
واقعا نحوه فعالیت و کسب درامد موسیقی کالسیک با پاپ متفاوت است .من
نمی دانم در موسیقی پاپ چه اتفاقاتی رخ می دهد ،اما از نحوه فعالیت گروه های
کالسیک و چند و چون فعالیت ها و در امدهایشان باخبرم.
به هرحال ساالنه میلیلون ها تومان پول در این بخش جابجا
می شود که نوازندگان از ان سهمی ندارند؟
بله موافقم .این اختالف قیمت دستمزد نوازندگان و خوانندگان نیز موضوع
حساسی است که متاسفانه همواره وجود داشته است .من نمی خواهم وارد این
مقوله شوم و قاعدتا به من ربطی ندارد که چه کسی چقدر پول می گیرد؛ اما
می توانم بگویم و بپرسم که چرا دستمزد ما نوازندگان تا این حد پایین است.
حق خودم نمی دانم که بپرسم چرا فالن خواننده اینقدر دستمزد می گیرد ،اما
ان خواننده باید درک و فهم کمک کردن به موسیقی را داشته باشد .خواننده
زمانی می بیند بین خودش و نوازندگانی که کنارش هستند تا او کارش را به
درســتی انجام دهد ،تا این حد تفاوت قیمت وجود دارد ،باید در ابتدا از این
اختالف مبلغی بکاهد .به نظرم هر فردی که موسیقی به او خدمت کرده ،باید
به عنوان شرافت کاری متقابال خدماتی به موسیقی یا به فعاالن این عرصه ارائه
دهد و خوانندگان نیز این قاعده مستثنی نیستند.
چرا نوازندگان کالسیک به گروه های پاپ می پیوندند؟
اینکه ادم ها در کارهای استاندارد حضور داشته باشند را زشت و بد نمی دانم.
وضعیتفعالیتنوازندگاندرارکسترهایدولتیچگونهاست؟
من سال هاست با ارکســترهای دولتی همکاری ندارم .اخرین حضورم در
ارکســترهای دولتی به ســال 1385بازمی گردد که با ارکستر صداوسیما
همکاری می کردم .از ســال های 1375یا 76تا ســال 1385در ارکســتر
صداوسیما فعال بودم و طی ان مقطع به هیچ وجه بیمه من رد نشد .یعنی
سابقه کاری من در رابطه با بیمه «خانه موسیقی» که زیر پوشش ان هستم،
ده سال کمتر از سال های فعالیت من است .سه سال عضو ارکستر ملی بودم
که بیمه ان سه سال نیز رد نشده است .از طرفی در هنرستان های موسیقی
دختران و پسران ،دانشکده صداوسیما و دانشگاه ازاد تدریس کرده ام و بازهم
بیمه من رد نشده است .شما حساب کنید من از سال 1375فعالیتم در عرصه
موسیقی را اغاز کرده ام و حال حدود 25سال سابقه فعالیت حرفه ای دارم .از
طرفی زمانی که به طور موازی با چند پروژه مختلف همکاری می کنید ،مانند
این است که به جای 25سال چهل سال کار کرده اید .حال با این حساب فقط
ده ،دوازده سال است که بیمه من رد می شود! واقعا چرا چنین موضوعی باید تا
این حد پیچیده باشد؟ از مقطعی به بعد ،به دلیل وجود زیرساخت های ضعیفی
که از لحاظ امکانات و نوع نگاه (از منظر حرفه ای) در ارکسترهای دولتی وجود
دارد ،تصمیم گرفتم با انها قطع همکاری کنم.
طی این چند ماه که درگیر بحران بیماری هستیم نحوه
فعالیت های تان به چه شکل بوده است؟
در چند ماه گذشته ان روندی که برای تولید اثار استودیویی وجود داشت با
افت مواجه شد ،اما خب به هرحال جزو ان دسته ای نبودم که روند فعالیتم
متوقف شده باشــد .طی این چند ماه به دنبال تمهیداتی بودم تا با رعایت
پروتکل های بهداشتی و حفظ فاصله گذاری ها با کمک جمعیتی کم تعداد به
ضبط اثار بپردازیم .اما در کل اگر بیماری کرونا را کنار بگذاریم ،مشکالت و
بالیای دیگری چون زلزله و سیل و بحران های دیگر وجود دارد ،بنابراین برای
مراقب از مردم در مقابل اینگونه اتفاقات ،باید تمهیداتی همیشگی را مدنظر
قرار دهیم .موضوع موسیقی به کنار ،ایا مردم حق ندارند بابت چند ماه زندگی
در بحران حداقل یک ماه حقوق اضافه بگیرند؟! ایا دولت نباید به احترام چند
ماه سختی کشیدن مردم و صبر و بردباری انها ،امتیازی برایشان قائل شود؟
دررابطهباشکل گیرینماهنگ ِ
«یکشیش»توضیحدهید؟
قبل از هر چیز بهتر است بگویم من این فیلم را فقط یک گزارش از لحظات
ضبط و حضور استاد حسین علیزاده در استودیو می دانم ،نه یک موزیک ویدیو،
فقط کمی متفاوت تر و البته محترمانه تر سعی کردم از تصاویری که داشتیم،
استفاده کنم و از سال گذشته تاکنون برای ان زحمات بسیاری کشیده ام و با
بسیاری از دوستانی که از برنامه اینده من خبر نداشتند ،مبارزه کردم تا عکس
و فیلم های زیادی که از روز ضبط و هر مرحله داشتیم ،منتشر نشود .سال
پیش که ضبط موسیقی تمام شد ،تصمیم داشتم به عنوان هدیه روز تولدشان
با حضور ایشان در استودیو سورپرایزشان کنم و تشریف بیاورند و کار را روز
اول شهریور بشنوند ،که همه چیز به خوبی پیش رفت و لحظاتی که عوامل و
ایشان در کنار هم بودیم به لطف دوست هنرمندم کامبیز باقری تصویر برداری
شد .از انجایی که از لحظات ضبط ویولن سولو تصویری نداشتیم از علیرضا
صفرنژاد خواستم همراه با موسیقی ضبط شده ساز بزنم و او فیلم بگیرد تا
بتوانم امســال تصاویری را به شکل اهنگین از مراحل ضبط و دورهمی روز
اول شهریور در استودیو «شهر صدا» را تدوین کنیم و در واقع در سال دوم
انتشار «یک شیش» ان را به شکل تصویری بازنشر کنیم .جالب ترین ماجرا
این است که بیشتر از قبل فهمیدم چقدر همراهی تصویر با موسیقی می تواند
برای مخاطبان جذاب باشد و امسال تقریبا با این شکل باز نشر پنج برابر سال
پیش مخاطبین از وجود قطعه ای به نام «یک شیش» در موسیقی ایران با خبر
شدند .اینطور مواقع هست که بیشتر متوجه می شویم نشان ندادن تصاویر ساز
و نوازنده طی این سال ها چه لطمه ای به موسیقی ایران و اهالی ان زده است.
به نظرتان برای حل این مشکل چه باید کرد؟
فکر می کنم بخشی از این مشکل به خود موزیسین ها برمی گردد و بخشی از
ان نیز مربوط به کسانی است که مسئولیت های اجرایی و اداری در موسیقی
دارند .اعتقاد دارم مسئوالن نسبت به این موضوع ضعیف عمل کرده اند .البته
این بخش خوشبینانه ماجراست و بخش دیگر اندکی فکر کردن دوستانی
استکهسال هاستباموسیقیمخالفتمی کنندوباانواعموسیقیوموسیقی
علمی اشنا نیستند .در واقع موسیقی را تفنن می بینند نه وسیله ای برای تفکر.
7
سه شنبــــــه 18شهریورماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1298
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
خبر
به بهانه چهارمین سالگرد درگذشت فرهنگ شریف؛
«بداهه» موسیقی اصیل ایران
هفدهم شــهریورماه چهارمین سالگرد درگذشت فرهنگ
شــریف (موسیقی دان ،اهنگســاز و نوازنده) ایرانی که به
بهانــه این روز دربــاره زندگی این چهره ماندگار بیشــتر
بشنویم و سه قطعه از او را بشنویم .زنده یاد فرهنگ شریف
زاده سوم فروردین ماه سال 1310و اهل شهر امل است.
او که از چهره های ماندگار موسیقی ایرانی به شمار می رود
از چهار سالگی نزد پدرش که با بزرگان موسیقی معاشرت
داشــت ،اموزش موســیقی دید و از همان مقطع بود که
نزد عبدالحســین شــهنازی و مرتضی نی داوود (هر دو از
نوازندگان برجسته دوران قاجار و اوایل پهلوی) تار نوازی
را فرا گرفت و طی این روند او برای نخســتین بار در سن
دوازده ســالگی به تکنوازی در برنامه زنده رادیو پرداخت
و پــس از ان در برنامه هــای پر مخاطبــی چون «گلها»
به عنــوان تک نواز حضور یافت و خواننــدگان مختلف را
همراهی کرد .او ســال 1353با همراهی حسین و اسداهلل
ملک ،محمد موســوی و محمودی خوانساری و امیر ناصر
در تاالر وحدت به اجرای برنامه پرداخت .فرهنگ شــریف
بــا ابداعاتی که در نحوه انگشــت گذاری و مضراب زنی در
نقاط مختلف ســیم های تار انجام مــی داد ،از تار صدایی
کام ً
ال متفاوت به وجود اورد که بسیاری معتقدند زیباترین
صدای تولیدشــده از ســاز تار اســت .زنده یاد شریف با
قریحــه بی ماننــدش ملودی هایی بســیار لطیــف و زیبا
ساخته اســت .استفاده از ظرفیت های تار در صدادهی های
متنوع ،ســکوت های ســنجیده ،افرینش جمالتی فارغ از
قالب هــای ردیف ،جواب های کوتاه و موثر ،اجرای ماهرانه
انواع کشــش ها و مالش های طولی و عرضی که ریشه در
روش های ویولن نوازی ایرانــی دارد ،تکیه بر خیال ازاد و
قدرت ایجاد موقعیت های خلســه اور در هنگام تک نوازی
و افرینش کوک های گوناگــون اختصاصی از ویژگی های
برجســته هنر نوازندگی فرهنگ شریف به شمار می رفت،
به گونه ای که ســبک و اســلوب نوازندگی اش منحصر به
خود او بوده و از ساز هیچ نوازنده ای به غیر از ساز خودش
شــنیده نشده است .فرهنگ شریف که به مدت چند سال
در امریکا زندگی کرد و در دانشگا ه های معتبر به تدریس
پرداخت ،پس از بازگشــت به ایران مقولــه اموزش را به
صورت خصوصی ادامه داد.
زنده یاد احمد عبادی (نوازنده پیشکســوت سه تار) درباره
این هنرمند گفته اســت :هیچ کس در بداهه نوازی نظیر
فرهنگ شــریف نیست .فرهنگ شــریف بداهه موسیقی
اصیل ایرانی است.
علی اکبر گلپایگانی خواننده موسیقی ایرانی نیز تار فرهنگ
شــریف را پرچم ایران دانسته اســت .داریوش پیرنیاکان
اهنگســاز و نوازنده تار نیز درباره فرهنگ شریف اینگونه
گفته اســت :استاد فرهنگ شریف از چهره های بسیار بارز
تارنوازی ایران اســت .زمانی که موسیقی در رادیو تعطیل
شــد نوازنده های برجســته ای چون استاد شــریف ادامه
دهنده راه موســیقی بودند .شیوه تارنوازی شریف مختص
به خود اواســت و با نوازندگی دیگر استادان تارنواز بسیار
متفاوت خواهد بود .مضراب اســتاد شــریف بسیار شفاف
است و همواره از ملودی های زیبایی استفاده می کرد.
فرهنگ شــریف طی دوران حیاتش با بزرگانی چون ایرج
خواجه امیــری ،علی اکبــر گلپایگانی ،محمــود محمودی
خوانساری ،عبدالوهاب شهیدی ،تاج اصفهانی ،غالمحسین
بنــان ،محمدرضا شــجریان همکاری کرده اســت .او در
برنامه های مختلف گل ها از جمله گلهای جاویدان ،گلهای
صحرایی ،گلهای رنگارنگ ،برگ ســبز ،یک شــاخه گل،
گلهای تازه ،گلچین هفته ،و برنامه تکنوازان رادیو به عنوان
نوازنده همکاری داشــته است« .عشاق»« ،شور معشوق»،
«کرشمه»« ،اصفهان»« ،دردانه»« ،سدره»« ،نازنین یار»،
«مینای شکسته»« ،غروب کوهســتان»« ،غنچه پائیز» با
همکاری اسداهلل ملک و «گل افروز»« ،جان افروز»« ،مهر
افروز» با همکاری همایون خرم برخی از البوم های زنده یاد
فرهنگ شریف هستند.
زنده یاد فرهنگ شریف در هفدهم شهریور سال 1395در
ســن 85ســالگی چهره در نقاب خاک کشید و در قطعه
هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. صفحه 7
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره• 1298سهشنبه 18شه ریورماه • 1399سالسیزدهم• 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شــرعی
به وقت تهران
13:02
اذان ظهر
19:21
غروب افتاب
19:40
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
05:16
06:42
گنج سخن
امام على علیه السالم :
هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی
چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.
نهج البالغه(صبحی صالح) ص ، 478ح 54
پندبزرگان
جامعه فرزانگی و سعادت می یابد که خو اندن
کار روزانه اش می باشد.
سقراط
حافظانه
در این زمانه رفیقی که خالی از خلل است
صراحی می ناب و سفینه غزل است
جریده رو که گذرگاه عافیت تنگ است
پیاله گیر که عمر عزیز بی بدل است
گران فروشی کتاب
برای عبور از بحران قاچاق!
نگاه نو
بدجنس نباشیم
پس از انکه گروهی از ناشــران با فروش
نســخه قاچاق کتب شــان با ۵۰درصد
در نمایشگاه های خیابانی مواجه شدند،
درصدد برامدند تا با افزایش قیمت پشت
جلد و سپس ارائه تخفیف هایی هم سطح
قاچاقچیان ،قاچاق و عرضه نســخه افت
کتاب هایشــان را فاقــد صرفه اقتصادی
نمایند .گران فروشــی کتاب برای عبور
از بحران قاچاق!پــس از انکه گروهی از
ناشران با فروش نسخه قاچاق کتب شان
با ۵۰درصد در نمایشگاه های خیابانی مواجه شدند ،درصدد برامدند تا با افزایش قیمت پشت جلد و سپس ارائه
تخفیف هایی هم سطح قاچاقچیان ،قاچاق و عرضه نسخه افت کتاب هایشان را فاقد صرفه اقتصادی نمایند؛ رویکردی
عجیب که مشخص نیست تا چه میزان می تواند موثر واقع شود و به حمایت از خرید نسخه اصلی کتب بینجامد.
اقتصاد فرهنگ به واسطه انکه معموالً حاشیه درامد و سود عموم مردم به ان وارد می شود و به محض قطع این
حاشیه ،سود از سبد مصرف گروه بزرگی حذف می شود ،بیش از بسیاری از کاالها در معرض اسیب های متاثر از
شیوع کرونا قرار گرفته است .بازار کتاب همچون دیگر اقالم فرهنگی ،روزهای پررونقی را پشت سر نمی گذارد و
خبرهایی درباره تعطیلی کتاب فروشی ها به ویژه کتاب فروشی های خارج از پایتخت و در دیگر مراکز استان ها منتشر
شد که اسباب نگرانی جدی است ،چون شبکه توزیع و دسترسی عمومی به کتاب را محدود تر از گذشته می سازد.
در این شرایط که امکان برپایی نمایشگاه کتاب تهران به عنوان مهم ترین دوره فروش ناشران در ایران نیز فراهم
نشد و به واسطه مالحظات بهداشتی ،برپایی این نمایشگاه در سال جاری منتفی شود ،رشد قابل توجه قیمت کاغذ
متاثر از قیمت ارز در کنار رشد طبیعی حق تالیف و نشر ،منجر به افزایش قیمت شدید پشت جلد کتب شده است.
همین امر در دورانی که به واسطه فشارهای اقتصادی ،کتاب بیش از پیش به حاشیه اولویت های خرید عموم سوق
یافته ،نشر کتاب را بسیار دشوار کرده و فعالیت در این حوزه را با مصائبی بیش از پیش همراه کرده است .یکی از
مهم ترین مصائب که از گذشته نیز مطرح بوده و اکنون با کاهش شدید فروش و درامد ناشران ،پررنگ تر شده ،چاپ
نسخه های افست کتب پرفروش ناشران یا همان نسخه های قاچاق و غیرقانونی است .هر ناشر از میان اثار چند عنوان
کتاب پرفروش دارد که هزینه هایش را پوشش می دهد و قاچاقچیان کتاب سراغ همین عناوین می روند و بدون
پرداخت هزینه تالیف و اماده سازی ،کتاب ها را به صورت افست چاپ و در بساط های خیابانی یا در نمایشگاه های
فصل ـ که در برخی اماکن عمومی برپا می شود ـ با تخفیف ۴۰تا ۵۰درصدی نسبت به قیمت پشت جلد به فروش
می رسانند .در واقع ،هرچند در گذشته دست فروشان ،اقدام به فروش کتب فاقد مجوز چاپ مرسوم به کتب جلد
سفید می کردند ،اکنون با برانداز کردن کتاب هایشان ،می توان دریافت در کنار این کتاب های زیرزمینی ،نسخه افست
شمار قابل توجهی از کتاب هایی که قانونی منتشر شده اند را نیز در بساط دارند که معموالً با قیمتی پایین تر از پشت
جلد به فروش می رسانند .نکته قابل توجه اینکه نسخه های افست بعضاً باکیفیتی به چاپ می رسند که تفکیک شان
از نسخه های قانونی برای عموم ناممکن است و به همین دلیل ،حتی اگر خریداران کتاب قصد تشخیص و خرید
نسخه های قانونی را داشته باشند ،موفق به تشخیص نمی شوند تا این مساله را در مورد خرید رعایت کنند .از سوی
دیگر ،با توجه به هزینه تمام شده هر کتاب ،ناشران توان تخفیف ۴۰تا ۵۰درصدی را روی کتب خود ندارند و به
همین دلیل ،توان دامپینگ و حذف قاچاقچیان را تا بدین جا نداشته اند .این وضعیت باعث شده برخی ناشران روشی
عجیب برای مقابله با قاچاقچیان کتاب در پیش بگیرند .ان ها قیمت پشت جلد را به قدری باال می برند که بتوانند
تا ۵۰درصد به مشتری تخفیف دهند و بدین ترتیب بکوشند بازار قاچاقچیان را کسب نمایند .مشخص نیست این
روش نتیجه بخش خواهد بود ،ولی بی شک دسترسی بسیاری را به کتاب دشوارتر خواهد نمود ،چون قیمت کتاب
برای گروهی که موفق به استفاده از این تخفیف ها نشوند ،بسیار باال خواهد بود و از این منظر ،گروه بزرگی احتماالً
قید خواندن کتاب را دست کم به شکل کاغذی خواهند زد.
دانیال جراهی
همین که ســوار شــدم راننده تاکسی گفت :اقا
شنیدی اون بازیگر معروفه تغییر جنسیت داده!
من که دوســت نداشــتم درباره ی این موضوع
حرف بزنم گفتم :اصال شنیده باشم! مگه ادم به
شنیده ها اکتفا می کنه و برای یکی حرف درست
می کنه؟ راستشو بخوای من به چیزهایی که دیدم
هم اطمینان ندارم چه برسه به شنیده ها!
راننده کمی اخم کرد و گفت :اخه یعنی چی مرد
تغییر جنسیت بده؛ مردونگی کجا رفته!
با لبخند گفتم :ما نباید تغییر جنس بدیم ،تغییر
جنسیت که مهم نیست .ادم ها وقتی تغییر جنس
میدن به هم اسیب می زنن نه تغییر جنسیت!
راننده شــاکی تر از قبل گفت :یعنی مهم نیست
مردونگی شما رو ازتون بگیرن؟
مدل یک بنده خدایی که ســئوال رو با ســئوال
جواب می داد گفتم :شــما کــه دم از مردونگی
میزنی چرا بدجنس شــدی و ابــروی یکی رو با
شنیده هاتون می برید!؟!؟
راننده با افســوس گفت :چی بگــم وااهلل اینقدر
بهمون دروغ گفتن ،هــم زود باور می کنیم هم
راحت دروغ می گیم! نفسی عمیق کشید و ادامه
داد :اقــا اصال به من چه که کی چیو تغییر داده
یا نداده!
راننده از روزگار و اوضــاع دلش پر بود؛ نگاهش
کردم و گفتم :اقا ما اگه بد جنس بازی در نیاریم؛
ابروی بقیه مثل ابروی خودمون باشه؛ از بدبخت
شدن کسی خوشحال نشیم؛ مرگ برای کشوری
ارزو نکنیم؛ از هم ندزدیم شاید روزگارمون کمی
بهتر بشه!
راننده که بیشتر موهایش سفید بود گفت :حق با
توست پسرم ،نباید زود پیش داوری کنیم.
گفتم :حق با اونیه که شهرتش به خطر افتاده ،من
این وسط چی کاره ام!
مسافر بعدی سوار شد و با موبایلش به دوستش
گفت :شنیدم بازیگر مورد عالقت تغییر جنسیت
داده!!!
مــن و راننده به هم نگاه کردیم و ســرمان را به
نشانه ی تاسف تکان دادیم .راننده ترمز کرد و به
مســافر گفت :پیاده بشید لطفا من مسافری که
ابروی هموطنشو ببره سوار نمی کنم.
پشت صحنه
چند روز پیش توفیق حاصل شــد به همراه یکی از دوســتان قدیمی حوزه نشــر به
جلسه نقد کتاب رفتیم؛ رونمایی از کتابی درخصوص معماری ایران به زبان انگلیسی و
اسپانیایی؛ نکته جالب برایم قیمت مصرف کننده بود ۲۳ ،یورو برای کتابی با قطع رقعی
و حدودا ۱۵۰صفحه!! که به گفته ناشرش حدودا ۵هزار نسخه در چاپ اول می فروشد و
اینکه فروش اینترنتی از طریق سایت امازون هم دارد؛ سرتان را درد نیاورم باورکردنی
نبود وقتی وضعیت ناشران داخلی و تقریبا فروپاشی حوزه کتاب و نشر و مطبوعه مان
را با کشورهای دیگر مقایســه کنیم واقعا مایه تاسف است .بسیاری از مشکالت مبتال
به مردم و مســئولین ریشــه در فرهنگ دارد تقریبا هیچ چیزمان سرجایش نیست و
به قول سردبیر اگر به کر وصل نباشی همیشــه هشتت گرو نه ات خواهد بود .واقعا تا
وقتیکه رابطه جلوتر از ضابطه باشــد و اقازاده ها برای سرنوشــت مان تصمیم بگیرند
وضعیت مملکت همین هســت و بدتر هم خواهد شد .اعتراض هم کنی می گویند انقدر
اولویت های واجب داریم که نوبت به کتاب و فرهنگ نمی رسد.
اخبار دیدنی
هجدهمین اجالس سالیانه پارک فناوری
پردیس
هجدهمین اجالس سالیانه پارک فناوری
پردیس و جشنواره معرفی برترین های
پارک فناوری پردیس عصر دوشنبه
با حضور سورنا ستاری معاون علمی و
فناوری رئیس جمهور در پارک فناوری
پردیس برگزار شد /مریم کامیاب
نمایشگاه نقاشی «هم پای نور»
فرهنگستان هنر نمایشگاه نقاشی «هم پای
نور» را به هنر دست عبدالحمید قدیریان
همزمان با اغاز دهه اول محرم در موزه
فلسطین برگزار کرده است .این نمایشگاه
در موزه هنرهای معاصر فلسطین برگزار
می شود و تا ۱۹شهریور ماه هر روز به غیر
از ایام تعطیل از ساعت ۱۰الی ۱۵امکان
بازدید دارد /شهاب الدین قیومی
دیدار وزیران خارجه ایران و سوئیس
ایگنازیو کاسیس وزیر امور خارجه
سوئیس دوشنبه ۱۷شهریور با محمد
جواد ظریف همتای ایرانی خود در محل
دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه
دیدار و گفتگو کرد /مهر
نمایشگاه عکس های سارا ساسانی
در گالری راه ابریشم
نمایشگاه عکس های سارا ساسانی با
عنوان «روز-مرگی» تا 30شهریور در
گالری راه ابریشم برپاست /هنرانالین
نمایشگاه نقاشی شیوا کاکاوندی
در گالری اعتماد
نمایشگاه نقاشی شیوا کاکاوندی با عنوان
«نظم غایی» تا 25شهریور در گالری
اعتماد برپاست /گاتا ضیاتبری
هوای روضه
با توجه به محدودیت های هیئات در
برگزاری مراسمات و توصیه های ستاد
کرونا ،روضه های خانگی در دهه ی اول
و دوم محرم برای عزاداری اباعبداهلل
الحسین(ع) رنگ و بوی متفاوتی به خود
گرفته است /فاطمه عالی صفحه 8