روزنامه هنرمند شماره 683
روزنامه هنرمند شماره 683
محمدمهدیحیدریانرئیسسازمانسینمایی
برای رسیدن به سینمای حرفه ای
باید ساختار صنفی حرفه ای شود
2
چهارشنبه 30فروردینماه 1396سال دهم شماره 683
8صفـــحه 1000تومـان ISSN 2008-0816
نگاهی به فیلم «خشکسالی و دروغ» به بهانه پخش در سینمای خانگی
ِ
روایت پیچیده از رابطه ای پنهانی
5
گفتگوی «هنرمند» با مریم برزگر کارگردان نمایش «ماراساد»
روایت سورئالیستی
از یک خون اشام سادیسمی
3
فریدون شهبازیان در مراسم رونمایی البوم «عطار»
رویای سرزمیــــــن مادری
نگاهی به فیلم «شیر» ،اثری از گارث دیویس
4
دعوت از همایون شجریان
برای حضور در ارکستر ملی
بهمن کیارستمی :
6
بهره برداریسیاسینکنید،
پدرم راضی نیست!
2
2
محمدمهدیحیدریانرئیسسازمانسینمایی
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
فرهنگ وهنر
ART & CULTURE
اخبار
کیانیان خطاب به وزیر بهداشت:
باالخره سرنوشتعباسکیارستمیچه شد
دومین بخش از ســه اختتامیه هشتمین جشنواره فرهنگی وزارت بهداشت
دوشــنبه 28فروردین 1396در پردیس تئاتر تهران برگزار شد .این مراسم
در دو بخــش اجرا شــد و بخش دوم ان به دلیل حضور دکتر سیدحســن
قاضی زاده هاشــمی و رضا کیانیان مهمترین بخش مراسم بود .این مراسم به
معرفی برگزیدگان در بخش هنرهای تجســمی و فیلم اختصاص داشت .در
بخش هنرهای تجسمی برگزیدگان اول تا سوم بخش عکس ،پوستر ،کاریکاتور،
طراحی ،نقاشی خط ،نستعیلق ،خط معلی ،شکسته نستعلیق و ...لوح تقدیر
و تندیس دریافت کردند .بخش دوم ایین اختتامیه جشنواره فرهنگی وزارت
بهداشت با اجرای قطعاتی از علیرضا قربانی شروع شد .با ورود وزیر بهداشت و
درمان دکتر سیدحسن قاضی زاده هاشمی دانشجویان برای وزیر ابراز احساسات
کردند .بخش جذاب اختتامیه دوشنبه شب ،تجلیل از رضا کیانیان بود .وزیر
بهداشت به همراه دکتر محمدرضا فراهانی معاون فرهنگی وزیر و دکتر ایرج
حریرچی قائم مقام و معاون کل وزارت بهداشت لوح تقدیر کیانیان را اهدا کردند.
ابتدا فیلمی از فیلم های مختلف این بازیگر به نمایش درامد ،مدیر کاخ جشنواره
جهانی فیلم فجر زمانی که روی صحنه امد ،از ابراز احساســات دانشجویان و
تشویق طوالنی مدت انها احساساتی شده بود .کیانیان گفت :در جوانی برایم
نظر دیگران اهمیت داشت ،من برای تشویق دیگران کار نکردم و به دنبال این
بودم که از کارم رضایت داشــته باشم ،فکر می کنم اگر کسی از کار خودش
راضی باشــد ،خدا هم از او راضی اســت .او ادامه داد :خوشحالم در کنار وزیر
محبوب دولت یازدهم قرار دارم ،اقای هاشمی شخصیت محبوبی هستند ،مثل
اقای ظریف .دوران اطالعات گذشته و امروز عصر خالقیت است بنابراین شما
دانشجویان پزشکی که به عرصه هنر و ارد شده اید ،خالقیتتان را پروش دهید.
کیانیان در ادامه و رو به دکتر قاضی زاده هاشــمی وزیر بهداشت گفت :اقای
وزیر سوالی از شما دارم ،واقعا و بالخره سرنوشت عباس کیارستمی چه شد؟ او
تنها کسی بود که به تنهایی مقابل سینمای امریکا ایستاد و ما قدر این هنرمند
بزرگ را ندانستیم .بازیگر فیلم سینمایی «اژانس شیشه ای» با تاکید بر اینکه
دوستان پزشک بسیاری دارد گفت :بارها گفته ام چرا درباره فداکاری های این
قشر زحمت کش سریال یا فیلمی ساخته نمی شود ،اما از یک سو باید بپرسم که
سرنوشت هنرمند بزرگ سینمای ایران عباس کیارستمی چه شد؟
وزیر بهداشت در پاسخ به سوال رضا کیانیان درباره نتیجه رسیدگی به پرونده
فوت عباس کیارســتمی گفت :این ســوال برای ما نیز وجود دارد که نتیجه
رسیدگی به این پرونده چه شده است .او گفت :در خصوص عباس کیارستمی
غصه ای در دل همه ما هســت و در رابطه با اینکــه چه اتفاقی افتاد در یک
جمله نمی شود به ان پاسخ داد .برای پاسخ به این سوال که چرا پرونده مرحوم
کیارستمی تا کنون اعالم نشده باید به تمام پرونده های بالتکلیفی که تا کنون
اعالم رای نشده نگاه کنیم و در این رابطه هیچ چیز بهتر از راستی و درستی
نیست .اگرچه من هم اکنون مسئولم و باید پاسخگو باشم می خواهم بپرسم
تکلیف پرونده اقای کیارستمی چه شد و چرا در قوانینی که داریم اینقدر ناتوان
هستیم و در یک سلسله باطلی گرفتار می شــویم .هاشمی افزود :در پرونده
کیارستمی نیز مانند پرونده کوی دانشگاه و کهریزک این سوال مطرح است که
نتیجه ی رسیدگی به این پرونده چه شد؟
بهمنکیارستمی:
بهره برداریسیاسینکنید،پدرمراضینیست!
فرزند زنده یاد عباس کیارســتمی در پی اظهار وزیر بهداشت مبنی بر اینکه
در پرونده کیارســتمی نیز مانند پرونده کوی دانشگاه و کهریزک این سوال
مطرح اســت که نتیجه رسیدگی به این پرونده چه شد؟ گفت :صحبت های
اقای هاشمی برایم تعجب برانگیز بود و فکر می کنم پیش از انتخابات ریاست
جمهوری طرح چنین مســئله ای دو هدف دارد .اول اینکه این پرونده هم به
شکل اشنای پرونده های مشابه ،مورد بهره برداری سیاسی جناح ها قرار گرفته
و بعد از یک سال سکوت ،شنیدن چنین اظهارنظر هایی چند هفته مانده به
انتخابات چندان دلگرم کننده و جدی نیست .او افزود :نکته دوم این است که به
نظر می رسد اقای هاشمی (وزیر بهداشت) به جای اینکه خود را در مقام مسئول
ببینند ،ترجیح داده است که در مقام یک منتقد قرار گیرد ،این در حالی است
ت ایستاده است .ایشان در
که در مراســم اقای حریرچی معاون وزارت بهداش
بیشتر جلسات پزشکی قانونی و سازمان نظام پزشکی برای بررسی پرونده پدرم
تشکیل شد ،حضور داشتند و عضوی از کمیسیون های تخصصی بودند و نه تنها
از جزئیات پرونده مطلع هستند ،بلکه در مقام کارشناس در پرونده اظهارنظر
کرده اند ،اما حاال ترجیح داده شــده که توپ به زمین دیگری انداخته شود و
مقامات وزارت بهداشت ،از مسئولیت درباره بررسی پرونده شانه خالی کنند.
کیارستمی ادامه داد :در تمام ماه هایی که پرونده پزشکی پدرم پیگیری می شد،
هیچ اظهار نظری یا اقدام جدی از طرف مقامات مسئول در حوزه های فرهنگی
هم نشــنیدیم و ندیدیم .اما حاال باز موسم انتخابات رسیده ،بزرگداشت های
متعدد ترتیب داده شده و حرف های مسئوالن هم تند و جسورانه شده است.
به هرحال معتقدم هر صحبتی را که در این برهه زمانی درباره پرونده پزشکی
عباس کیارستمی گفته شود ،نباید جدی گرفت و درعین حال نباید اجازه داد
از این پرونده بهره برداری سیاسی شود .این مستندساز گفت :مسئوالن وزارت
بهداشتاگرنتوانستنددرحوزهسازماننظامپزشکیپیگیریدقیق تریراانجام
دهند ،الاقل می توانستند این کار را در پزشکی قانونی که فعالیت اش زیر نظر
خود وزارتخانه است انجام دهند ،اما پزشکی قانونی هم با این که ماه هاست با
حضور نماینده وزارت بهداشت درحال بررسی این پرونده است ،گزارش روشن و
کاملی ارایه نکرده است .وی با اشاره به برنامه های ویژه ای که در جشنواره جهانی
فجر برای بزرگداشت زنده یاد عباس کیارستمی اماده شده است ،اظهار کرد :در
یک سال گذشته سعی بر این بود که ماجرا به نحوی خاتمه پیدا کند و اشتی
حاصل شود ،درصورتی که پیگیری این پرونده تنها به عهده خانواده و وکال نبود
و از سازمان سینمایی و دیگر نهادهای فرهنگی مرتبط هم انتظار حمایت و
پیگیری می رفت ،به همین دلیل با توجه به انچه توضیح دادم ،شخصا به حضور
در مراسمی که برای پدرم برگزار می شود تمایلی ندارم .خود کیارستمی در تمام
حیاتش هرگز نگذاشت که مورد بهره برداری سیاسی قرار گیرد و مطمئنم حاال
هم اگر باشد و ببیند ،راضی به این کار نیست.
برایرسیدنبهسینمایحرفه ایبایدساختارصنفیحرفه ایشود
هنرمند :محمد مهدی حیدریان ،معاون وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی و
رئیس سازمان ســینمایی ،دوشنبه ۲۸فروردین از بنیاد سینمایی فارابی
بازدید و با مدیران این بنیاد دیدار و گفتگو کرد .در ابتدای جلسه مشترک
رئیس سازمان سینمایی با مدیران بنیاد سینمایی فارابی« ،علیرضا تابش»،
مدیرعامل این بنیاد ،ضمن خوشــامدگویی و خیر مقدم به محمد مهدی
حیدریان و همراهان گفت :مهندس حیدریان از السابقون مدیریت سینمای
ایران هســتند و از بدو تاســیس بنیاد فارابی در دهه ،٦٠حضوری فعال
در مدیریت ســینمای کشور داشته و تســلط کافی به اهداف ،وظایف و
چالش های نهادهای سینمایی و این بنیاد دارد .در مدت مسئولیتم در بنیاد
فارابی هم در جلسات هیات امناء بنیاد و هم در سایر مالقات ها و نشست ها
از تجربیات و مشورت های ایشان بهره مند شده ام .وی به ظرفیت های نهادی
بنیاد سینمایی فارابی اشــاره کرد و افزود :طی قریب به سه سال اخیر ،با
تحول در رویکردهای بنیاد ،تالش کرده ایم تا همســو با تحوالت سینما و
توفیقات سینمای ایران در سطح ملی و بین المللی ،یار و همراه سینماگران
باشیم .تابش در ادامه گفت :رویکرد بنیاد در این مدت با نگاه تحول گرایانه
بوده و خوشــبختانه برای تحقق انضباط مالی اقدامات خوبی انجام شــد.
وی افزود :در حوزه ســینمای حرفه ای ،مسئولیت سنگینی بر عهده بنیاد
فارابی است که با درک شــرایط موجود توانستیم ضمن تعامل سازنده با
خانه سینما و سایر موسسات سازمان سینمایی ،مشارکت دیگر نهادهای
موثر ســینمایی را نیز جلب کنیم و فارغ از جناح گرایی ،چتر حمایت های
بنیاد فارابی را وسعت ببخشیم .تابش در ادامه گفت :از سال گذشته چند
ســرفصل در حوزه تحول ساختار و نیروی انسانی بنیاد در طراحی کردیم
که بخشی از ان اهداف محقق شده و بخشی نیز در دست اجرا است .بنیاد
فارابی بیش از ســی سال است که اغاز به کار کرده و در حوزه های ملی و
بین المللی نیز بســیار اثرگذار بوده ولی متاسفانه در مقاطعی متناسب با
تحوالت سینمای جهان ،نیاز سینمای ایران را نتوانسته به خوبی پاسخ دهد
و توان خود را در برخی از عرصه ها به روز رسانی کند .در این دو سال تالش
کردیم با همدلی و هم فکری اصحاب نظر و با راه اندازی مجدد شــورای
پژوهشی بنیاد بتوانیم نقطه نظرات صاحب نظران را در تصمیم گیری های
اخیر ،لحاظ کنیم .مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در ادامه گفت :مدیریت
جدید در این دو سال تالش کرده تا متناسب با ظرفیتی که می توان برای
سینمای ملی خلق کرد همدالنه و با مدارا کارهای را به سرانجام برسانند
و بــه لحاظ کمی و کیفی نیز با همــه کم مهری هایی که در این مدت به
این بنیاد شد عملکرد قابل قبولی داشته و ضمن توفیقات بین المللی12 ،
سیمرغ در جشنواره فیلم فجر سال ٩٥به اثاری که بنیاد حمایت کرده بود
تعلق گرفت .خوشبختانه اقای حیدریان با نگاه تحول در سینما امده است
و در این مدت ســعی کردیم دیدگاه تحول گرایانه ریاست جدید سازمان
ســینمایی از جمله مدیریت سینما در سطح کالن را به اجرا دراوریم .او
ادامه داد :توفیقات سینمای ایران در افزایش مخاطب داخلی و حضور موفق
جهانی در ســینما را ارج می گذاریم و اطمینان دارم با مدیریت متمرکز و
همدلی میان جامعه اصناف ســینمای ایران و نهادهای سینمایی می توان
به برنامه ها و افق های مد نظر ریاست سازمان رسید .امیدوارم دوره جدید
مدیریت سینما دوره پیشرفت ،عملگرایی و هم افزایی باشد.
مهندس محمدمهدی حیدریان معاون وزیر و رئیس ســازمان سینمایی
نیز در این جلســه با تقدیر از زحمات انجام شده در مدیریت کنونی بنیاد
ســینمایی فارابی گفت :تالش های صورت گرفته در مسیر تحول است اما
با برنامه ریزی و اهداف بلند مدت باید گام های تحول بلندتر برداشته شود.
وی ادامه داد :بنیاد سینمایی فارابی به عنوان شخصیت حقوقی از موثرترین
اجزای ســاختار سینما از بدو تاسیس تاکنون بوده و نقش بی بدیل و غیر
قابل انکاری در ســینمای کشور داشته اســت .کارهایی در فارابی صورت
گرفته که می توان گفت بدون انها ،سینما در چنین شرایطی نبود ،عملکرد
بنیاد ســینمایی فارابی باعث شد تا در ســال های اغازین انقالب صاحب
سینما شویم که این یک اصل و اساس است.
بنیاد سینمایی فارابی و سایر موسسه های تابعه و ساختار سازمان سینمایی
در صورتی که ثابت بمانند؛ یعنی اینکه عملکرد ما اشتباه بوده و ان موسسه
موثر نخواهد بود .هر کدام از این مجموعه ها چنانچه مدتی در حوزه وظایف
و ســاختاری که انجام می دهند ثابت باشــند یقیناً ضعفی دارند ،چرا که
ســینما یک امر ثابت نیست و اگر چنین نبود تاکنون مضمحل شده بود.
وی در ادامه گفت :سینما یک خاصیت ذاتی و توانایی درونی دارد و مرتب
مشغول باز تولید و باز تعریف خود است و با مختصات جدید و متفاوت تر
از قبل تعریف می شــود و در جامعه به حیات خود ادامه می دهد و مانند
خیلی از صنعت ها که ماندگاری انها در نیازسازی است و به سرعت با توجه
بــه ارتباطی که با مخاطبش برقرار می کنــد ،نیازهای متفاوت و جدیدی
را تعریف می کند و ســپس دســت به تامیــن ان می زند.به همین دلیل
ساختارهایی که برای مدیریت سینما در نظر گرفته می شود هم باید درک
کافی و هم عملکرد درســتی وجود داشته باشــد در غیر این صورت ،در
برخی از بخش ها دچار مشــکل خواهیم شد و چون متصل به هم هستیم
کل سینما دچار مشکل خواهد شد .رئیس سازمان سینمایی افزود :به زعم
من بنیاد سینمایی فارابی همچنان نقش حیاتی و جدی را باید ایفا کند و
در حرکت رو به جلو و متناسب با حرکت جهانی سینما ،تاثیرگذار باشد،
به همین دلیل ضروری است با همکاری مدیران بنیاد و هماهنگ با سایر
موسسات و بخش های سازمان سینمایی ،مسئولیت بنیاد فارابی باز تعریف
شود .وی تاکید کرد :در بخش سینمای حرفه ای باید تالش کنیم سینما
را به جایگاهی برســانیم که حیات طبیعــی و رو به جلو پیدا کند .ضعف
علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسالمی
تمرکز رسانه ملی بر افزایش مشارکت مردم در انتخابات باشد
نایب رئیس مجلس شــورای اســامی
معتقد است صدا و سیما در ایام منتهی
به انتخابات باید صرفا بر افزایش مشارکت
تمرکــز کند .علی مطهری با اشــاره به
نزدیک شــدن زمان انتخابات ریاســت
جمهوری ضمن تاکید بر اهمیت فعالیت های سازمان
صدا و سیما در خصوص اگاهی بخشی در این عرصه،
گفت :صدا و ســیما صرفا باید بر افزایش مشــارکت
در انتخابات تاکید داشــته باشــد چراکه هر مقدار
مشارکت مردم در انتخابات بیشــتر باشد ،اعتباری
برای کشــور ایجاد می کند .نماینده مــردم تهران،
ری ،شــمیرانات ،اسالمشــهر و پردیس در مجلس
شورای اســامی افزود :با توجه به شــرایط کنونی
دنیا ،تالش امریکا برای تقویت فضای ایران هراســی
و ضدایرانی و وضعیت کنونی منطقه ،طبیعی اســت
که هر اندازه مشــارکت مردم باالتر رود،
اعتبار نظام بیشتر خواهد شد و دشمنان
در محاســبات خود تجدید نظر خواهند
کرد .نایب رئیس مجلس شورای اسالمی
درباره اگاهی بخشــی صدا و ســیما در
عرصــه انتخابات و ایجاد مشــارکت باالی مردم در
انتخابات تصریح کرد :مشــارکت باالی مردم باعث
می شود مشکالت داخلی بهتر و با قدرت بیشتر حل
شده و نقشه های دشــمنان علیه کشور خنثی شود.
عضو کمیســیون فرهنگی مجلس شورای اسالمی با
تاکید بر اینکه صدا و سیما نباید هیچگونه گرایشی
به یکی از کاندیداها داشــته باشد ،خاطر نشان کرد:
صدا و ســیما باید بر روی مشــارکت باالی مردم و
افزایش حضور مردم برای شرکت در انتخابات ،کار و
تبلیغ و برنامه سازی کند.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران خبرداد
هشتمینسمپوزیوممجسمهسازیبینالمللی
اول اردیبهشت ماه اغاز می شود
دکتر عیســی علیزاده ،مدیرعامل سازمان
زیباســازی شــهر تهران از اغاز هشــتمین
سمپوزیوم مجسمه سازی از اول اردیبهشت
ماه خبر داد و گفت :این دوره از سمپوزیوم با
متریال سنگ و با حضور 29مجسمه ساز در
برج میالد اول اردیبهشت ماه اغاز می شود .دکتر علیزاده با
بیان اینکه هشتمین سمپوزیوم مجسمه سازی تهران یکم
تا بیست و چهارم اردیبهشت ماه در برج میالد تهران برگزار
می شود ،افزود :این دوره از سمپوزیوم با حضور 14هنر مند
خارجی از 13کشور جهان و با حضور 15هنرمند ایرانی با
محوریت متریال سنگ در برج میالد تهران برگزار خواهد
شد .او با تاکید بر اینکه این هنرمندان از طریق فراخوانی
که سال گذشته منتشر شــد در این سمپوزیوم ثبت نام
ی به دبیرخانه ،از بین
کردند ،ادامه داد :بعد از ارائه طرح ها
این طرح ها اثار را انتخاب و معرفی کردیم.
دکتر علیزاده با اشاره به اینکه سمپوزیوم این دوره سه بخش
بین المللی ،داخلی و دانشجویی دارد ،افزود :در این سمپوزیوم
14هنرمنــد در بخــش بین الملــل 5 ،هنرمند در بخش
هنرمندان حرفه ای و 10هنرمند هم در بخش دانشــجویی
حضور دارند .مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران در مورد
بخش دانشجویی گفت :بخش دانشجویی معموال به منظور
کسب تجربه دانشجویان برگزار می شود و بار اموزشی دارد و
عموما به صورت غیر رقابتی برگزار می شود.
به گفته موسوی در بخش هنرمندان حرفه ای این سمپوزیوم
شکل رقابتی وجود دارد .ما سهمیه هنرمندان ایرانی را 5نفر
در نظر گرفتیم تا استاندارد میزبانی رعایت شود و همواره در
سمپوزیوم هایی از این دست تعداد هنرمندان
میزبان در هر کشوری بیشتر از دیگر هنرمندان
است .او با بیان اینکه در این دوره از سمپوزیوم
187هنرمند از 53کشــور ثبت نام کردند و
طرح های خودشان را فرستادند ،گفت :شورای
هنــری در نهایت 12نفر را از این میــان انتخاب کرد و دو
نفر هم هنرمند مدعو بودند که با متریالی متفاوت نسبت به
متریال اصلی این ســمپوزیوم اثاری را اجرا خواهند کرد .به
گفته مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران این هنرمندان
از کشورهای ایتالیا ،اسپانیا ،البانی ،اوکراین ،بلغارستان ،روسیه،
ترکیه ،گرجســتان ،رومانی ،ژاپن ،ارمنستان ،المان و لتونی
هستند .دکتر علیزاده با اشاره به اینکه متریال تخصصی امسال
سنگ است ،گفت :البته در کل متریال اصلی سمپوزیوم تهران،
سنگ اســت .هنرمندان در این سمپوزیوم از سنگ گوهره
استفاده خواهند کرد و در کنار این اتفاق قرار است در شکل
نوعی تبادل تجربه و اموزش ،اثاری هم با سنگ گرانیت داشته
باشیم و در واقع ان دو هنرمند مدعو خارجی که در این حوزه
تبحر دارند قرار اســت در این بخش و در کنار ما حضور پیدا
کنند .او درمورد تغییر متریال سمپوزیوم در دوره قبل گفت:
سال گذشته هم به این دلیل سمپوزیوم را با متریال اهن برگزار
کردیمکههنرمندانیکهدراینحوزهتجربه هاییدارند،بتوانند
تجربیات خود را عملی کنند ،اما امسال دیگر متریال مهمان
نخواهیم داشت .به گفته دکتر علیزاده هشتمین سمپوزیوم
بین المللی از یکم اردیبهشت تا 24این ماه ادامه خواهد داشت
که البته کار کارگاهی تا 23اردیبهشت طول خواهد کشید و
در واقع 24اردیبهشت اختتامیه این سمپوزیوم است.
اصلی ســینما ،گرفتار شدن در بن بست مرزها است .در حالی که سینما
برای اینکه به پیشرفت های الزم برسد باید بین المللی شود .سینما اگر در
منطقه خود گرفتار شود نه در محیط خود و نه در مخاطبین بالفعل سینما
تاثیرگــذار نخواهد بود .در این مقطع ،اصلی ترین ســتون ها و بخش های
ایجاد ســینمای جدید و پویا باید پی ریزی شود و در بیرون بردن سینما
از بن بســتی که در ان گرفتار است تالش خواهیم کرد ،بخش عمده ای از
شناسایی راهکار و برنامه ریزی برای عبور سینمای حرفه ای از این وضعیت،
بر عهده بنیاد فارابی خواهد بود .معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ادامه
داد :اگر سینمایی مطابق با استانداردهای تکنولوژیکی ،زیبایی شناسانه و
فرهنگ ملی داشته باشیم ،خروج از این بن بست اسان تر است پس باید در
تعامل حرفه ای با سینمای دنیا و همکاری به شکل مشارکتی و همچنین
اســتفاده از مزیت های یکدیگر در شبکه بین المللی تولید و پخش سینما
قرار بگیریم .حیدریان در ادامه گفت :جشنواره های بین المللی نباید مقصد
فیلمسازان باشد بلکه معبر فیلمسازان برای ورود به بازارهای جدید است؛
برای خروج از بن بست ها نیازمند حضور در جشنواره های جهانی هستیم،
ولی با این هدف که حضور در جشنواره باید به عنوان یک معبر و ایستگاه
بین راه که باید از ان عبور کنیم تلقی شود که در ادامه به حضور در بازار
و دیده شــدن توسط مردم دنیا منتهی شود .جشنواره ها به عنوان وسیله
کمک می کنند تا به هدف مورد نظر-یعنی گرفتن ســهم بیشــتر از نیاز
تصویری دنیا -برسیم .بنیاد فارابی نیز با تعریف هدف و بعد استخراج برنامه
و پروژه هایی که خواهد داشت از همین جمله «گرفتن سهم از نیاز تصویری
دنیا» اغاز می کند و از این پس هر فعالیتی پیش از انکه در بخش سینمای
حرفه ای عملیاتی شود باید با این رویکرد در بنیاد فارابی بررسی شود .وی
با اشــاره به ضرورت همگرایی موسسات سینمایی افزود :اگر بنیاد فارابی
نسبت خودش را با انجمن سینمای جوانان ،یا سینماشهر ،یا مدرسه ملی
ســینما یا موسسه رسانه های تصویری و سایر موسسه ها نتوانست تعریف
ارگانیک کند پس در می یابیم که برنامه ریزی انجام شــده دارای نقص و
اشکال است .ما در این دوره سعی می کنیم به این سمت حرکت کنیم که
هر برنامه ای توسط یکی از موسسه و سازمان ها ترسیم شد حتماً متناسب
با هدف مورد نظر گنجانده شود و بعد نسبت ان با سایر موسسات سازمان
سینمایی استخراج شود .حیدریان توانمندسازی بخش خصوصی در سینما
را جزو اولویت های این سازمان برشمرد و ادامه داد :سازمان سینمایی خود
را مکلف می داند تا هر زمانی که بخش خصوصی نیازمند اســت و ضعفی
از خود نشــان می دهد اقدام به برطرف کردن ان کند و بر توانمند کردن
ان بخش کوشا باشد؛ چرا که سازمان سینمایی و موسسه های تابعه متولی
برخی امور هستند نه متصدی ان .برای رسیدن به سینمای حرفه ای باید
ساختار صنفی ،حرفه ای شود .ســینمای حرفه ای در دنیا معموالً توسط
موسسات و شخصیت های حقوقی اداره می شود که دارای دو ویژگی توانایی
و مســئولیت پذیری هستند .مهندس حیدریان بر جایگاه بنیاد سینمایی
فارابی در حمایت و راهبری سینمای حرفه ای تاکید کرد و افزود :نقش بنیاد
ســینمایی فارابی در جهت کمک به استقرار سینمای حرفه ای در بخش
خصوصی در نسبت با گذشته باید پر رنگ تر شود ،همچنین بنیاد فارابی در
شناسایی بخش خصوصی توانمند و حمایت از ان ایفای نقش می کند و نیز
برای موفقیت بخش خصوصی سینما تالش بیشتری خواهد شد.
ازادی خواهسخنگویکمیسیونفرهنگیمجلس
لزوم رعایت اصل بی طرفی سیما در ایام انتخابات
سخنگوی کمیسیون فرهنگی
مجلــس اعتقاد دارد رســانه
ملــی در زمــان انتخابات باید
رعایت اصل بی طرفی را بیشتر
ســرلوحه کار خود قرار دهد و
زمینه مشــارکت حداکثری مردم را فراهم
کند .احد ازادی خواه با اشــاره به نزدیک
شــدن زمان انتخابات ریاست جمهوری و
شــوراهای اسالمی شهر و روستا و اهمیت
فعالیت هــای ســازمان صدا و ســیما در
خصــوص اگاهی بخشــی در این عرصه،
گفت :بر این اساس رسانه ملی باید رعایت
اصل بی طرفی را بیشتر سرلوحه کار خود
قرار دهد زیرا این مهــم یکی از انتظارات
عموم جامعه اســت .نماینــده مردم مالیر
در مجلس شورای اســامی با بیان اینکه
با بیــان اینکه تجربیات گذشــته فعالیت
رسانه ملی در زمان انتخابات نشان دهنده
عملکرد خوب این مجموعه اســت ،اظهار
کرد :پیش بینی می شــود سازمان صدا و
ســیما بتواند با اجرای برنامه های مختلف
خصوصا برنامه هــای مناظره ای مخاطبان
را جــذب کند .وی ضمــن تاکید بر اینکه
طبیعتا اشــکاالتی نیز در روند امور رسانه
ملی وجود داشته باشد ،ادامه داد :اما نباید
فراموش کرد که اصولی مانند نگاه انقالبی
داشــتن وجود دارد که رعایت
کردن انها بــه معنای عبور از
اصــل بی طرفی نیســت .این
نماینده مردم در مجلس دهم
با اشــاره به اینکه باید شرایط
بــه طوری فراهم شــود کــه کاندیداهای
همــه جناح ها بتوانند نظراتشــان را بیان
کنند ،تصریح کــرد :بنابراین رویکرد صدا
و ســیما باید بر اســاس جذب حداکثری
مخاطبان باشــد .ازادی خواه با بیان اینکه
ارائه شدن برنامه های کاندیداها در راستای
شکوفایی کشــور در زمینه های اجتماعی،
اقتصــادی ،فرهنگی و سیاســی و غیره از
طریق رســانه ملی دارای مزایای بسیاری
است ،افزود :اطالع رسانی به جامعه و طرح
موضوعــات مختلف در قالــب برنامه های
تلویزیونی می تواند به افزایش سطح اگاهی
مردم کمک کند که نشــان دهنده اهمیت
ابزاری به عنوان رســانه و تلویزیون است.
ســخنگوی کمیســیون فرهنگی مجلس
شورای اســامی خاطرنشــان کرد :نباید
از یاد برد که برنامه های رســانه ملی باید
در راســتای فراهم کردن شــرایط حضور
و مشــارکت حداکثــری مــردم در زمان
انتخابات ریاســت جمهوری و شــوراهای
اسالمی شهر و روستا باشد.
بزرگداشت سعدی در سرای بهارستان
ایین بزرگداشــت ســعدی به کوشــش
بنیاد فردوســی و همکاری گروه فرهنگی
هنری یادمان پنجشــنبه ۳۱فروردین ماه
از ســاعت ۱۸به میزبانی سرای بهارستان
برگــزار می شــود .نخســتین ویژه برنامه
پاتوق فرهنگی ســرای بهارستان ،اجرای
گروه موســیقی ســنتی ســارنگ ،نقالی
و ســعدی خوانی پریســا ســیمین مهر و
سخنرانی یاســر موحدفرد (دبیرکل بنیاد
فردوســی) خواهد بود .از دیگر برنامه های
ایــن ایین ،رونمایی تندیس و ســردیس
ســعدی ،ســاخته گروه فرهنگی هنری
یادمان و برپایی نمایشــگاه سردیس های
مفاخر ایران خواهد بود .ایین بزرگداشــت
سعدی در پنجشنبه ۳۱فروردین ۱۳۹۶از
ساعت ۱۸تا ۲۰به میزبانی سرای بهارستان
به نشانی تهران ،میدان بهارستان ،نرسیده
به چهارراه سرچشــمه ،شماره ۸۲۴است.
ورود بــرای فرهنگ دوســتان در پاتــوق
فرهنگی ســرای بهارســتان ازاد است و
عالقه منــدان بــرای حضــور می توانند با
شماره ۳۳۹۳۳۴۷۱تماس بگیرند.
گفتگوی «هنرمند» با مریم برزگر کارگردان نمایش «ماراساد»
روایتسورئالیستی
از یک خوناشام سادیسمی
عباس گودرزی
دیدن برخی نمایش ها نه تنها خالی از فایده نیست ،بلکه اشتیاق دیدن دوباره و چند باره را به وجود می اورد .نمایش «ماراساد»
به کارگردانی مریم برزگر یکی از همین نمایش هاست که به دور از هیاهوی رسانه ای و در گوشه ای دنج در تهران بزرگ و در سالن
کوچک مولوی در حال اجراست .نمایشی موجز و مفید با حرف هایی جدی بر پایه تحلیل های روانشناسی .گفتگو با مریم برزگر
در یک عصر دل انگیز بهاری در محوطه بیرونی تاالر مولوی انجام شد که در ادامه می خوانید.
خانم برزگر لطفا درباره محتوا و موضوع نمایش ماراساد
توضیحاتی بدهید تا خوانندگان این مصاحبه بدانند که
چه نمایشی با چه ویژگی هایی در حال اجراست؟
این متن اقتباســی ازاد از نمایشــنامه «شکنجه و قتل ژان پل مارا به
اجرای ساکنان تیمارســتان شارنتون به کارگردانی مارکی دوساد» به
نویسندگی «پیتر وایس» است .موضوع نمایش انقالب فرانسه است و
متن ســاختاری برشتی دارد .این متن بستر مناسبی برای دغدغه من
یعنی روان شناســی و روان کاوی شخصیت انسان امروزی بود .انسانی
مدرن که چهره اش را با نقاب های شــیک و شــکیل طراحی کرده و
خودش را در موقعیت های مختلف قرار داده و سعی میکند که دورن
واقعیاش را پنهان کند .یعنی با وجود این نقابها قابل تشخیص نیست
که فردی زشت و یا زیبا را میبینیم .این دغدغه اصلی من برای انتخاب
متن پیتر وایس و اقتباس از این متن بود.
اقتباس شما چگونه است؟ کمی برایمان توضیح بدهید.
مارکی دوســاد یک کاراکتر حقیقی اســت که در قرن 18فرانســه
زندگی میکرده .این شــخصیت مهم اســت چرا که «سادیســم» که
یکی از مباحث مهم روان شناســی است از شخصیت و رفتارهای این
فرد برگرفته شــده و وارد علم روان شناســی شده است .سادیسم در
واقع پایه و ریشــه اختالالت روانی و شخصیتی است و این اصطالح از
رفتارهای مارکی دوســاد وارد روان شناسی شد .بنابراین برای من که
دغدغه روان شناســی و روان کاوی داشتم و میخواستم بگویم که ما
ادم ها باید به خود واقعی و درون مقدســمان که در طول اعصار رو به
کاسته شدن رفته ،کمی بیشتر دقت کنیم و به این درون مقدس توجه
بیشتری داشته باشیم .خواستم که با این توجه؛ به مخاطب تلنگر بزنم.
باید دالیل قوی داشته باشید که این چنین شخصیتی با
این مشخصات روحی و روانی انتخاب کرده اید؟
بله همین طور اســت .ما مارکی دوساد با اختالالت و تصورات ذهنی
را بــر روی صحنه نمایش میدهیم .پس نمایش ما یک نمایش ســاده
نیســت و نمایش خاص و کدگذاری شده است و همه این ها را در یک
پروسه تحقیقی و پژوهشــی به دست اوردیم و در نهایت به این خط
داستانی رســیدیم که ساختار ذهنی مارکی دوســاد را از نمایشنامه
اصلی نوشــته پیتر وایس برداریم و ان را روی صحنه نشان بدهیم که
در تصــورات ذهنی و تخیلی خود وارد زندگی «ژان پل مارا» ســردار
خون اشام قرن 18فرانسه میشود او در جاهایی وارد زندگی «شارلوت
ُکرده» قاتل او هم میشــود .ژان پل مارا بیماری روان تنی و ســوزش
بدنی داشته و در وان حمام زندگی میکرده و دستورات خود را از حمام
و در حالیکه داخل اب بوده صادر میکرده اســت و «شــارلوت ُکرده»
دختر 23سالهای است که قاتل این سردار است .اینها تصورات ذهنی
مارکی دوساد است که خودش بازیگر و کارگردان ان بود و من با توجه
به این شــرایط خواستم نشــان بدهم که ما ادمهای امروزی هم برای
خودمان موقعیتی را فراهم میکنیم که خودمان کارگردان و بازیگر ان
موقعیت هســتیم .موقعیتی که پر از نقاب است و یک فرد چند چهره
دارد و در هر موقعیت یک نقاب بر چهره میزند .بر این اســاس بود که
من به عمد از یک بازیگر برای بازی در ســه کاراکتر اســتفاده کردم.
در واقع بازیگر ما (شــکیب شجره) مدام در رفت و امد بین بازی این
ســه کاراکتر اســت و در هر موقعیت نقش یکی از این افراد را بازی
میکند .البته بازیگر اصلی ما بازیگر توامندی اســت که سالهاســت بر
روی بازیگری و بیان و بدنش کار کرده اســت و تنها کسی که به نظر
من قابلیت این را داشت که در این سه کاراکتر بدرخشد شکیب شجره
بــود و به همین دلیل ایشــان را برای این نقــش انتخاب کردم .البته
همایون حیدرزاده هم در کنار شکیب شجره خوب و عالی ظاهر شدند.
تا اینجای مصاحبه شــما از دوگانگی یــا بهتر بگویم
چندگانگــی صحبــت کردید که مانع بــروز حقیقت
شــخصیتی افراد است ،ان گمشــده حقیقی که زیر
نقاب های متعدد پنهان شــده چیست و شما به دنبال
کدام ویژگی گم شده شخصیت ادم ها هستید؟
جواب به این ســوال سخت است .شــاید ما ادمها هنوز ان گمشده را
پیدا نکردهایم و یا شاید گماش کردیم و از ان فاصله گرفتیم.
خانم برزگر مشخص ًا بگویید چه چیزی گم شده و دنبال
چه گمشدهای هستید؟
تقدس را گم کردهایم .انســان در بدو تولــد خصلتهایی که ما در کار
نقدشــان میکنیم را با خود به دنیا نمی اورد .این خصلتها و عادات که
نتیجه زندگی مدرن اســت با انســان به دنیا نمیاید اما وقتی که وارد
این دنیا میشــود خصلتهــای این جهانی بــر روی او تاثیر میگذارد و
تقدسی که پروردگار در وجود او نهاده است دیگر وجود ندارد و یا اگر
وجود دارد زیر الیههای مختلف پنهان و پیچیده شــده اســت و پر از
خط و خش شده اســت .شاید اگر از من بپرسید که اسم این نمایش
چیست؟ میگویم« :من که هســتم؟» .این نامی است که من انتخاب
میکنم .همانطوری که کاراکتر روی صحنه بارها میگوید «من نمیدانم
که هستم؟! ادمی جانوری اســت دیوانه!» البته نه به معنای دیوانگی
مرســوم ،بلکه به معنای غیرقابل تشخیص .همانطوری که ما از رفتار
یک بیمار روحی -روانی هیچ پیش فرضی نداریم و ممکن است او در
لحظه یک رفتار غیر قابل پیش بینی بکند .در واقع این غیرقابل پیش
بینی بودن همان ترس است که ما ادمها در تقابل با همدیگر داریم.
ایا چندگانگی شخصیتی که به تعبیر شما مولفه انسان
مدرن اســت باعث شــده که ذات مقدس در الیه قرار
بگیرد و بروز و ظهور نداشته باشد؟
بیشتر فاکتورهای زندگی مدرن و شاید هم تکنولوژی باعث این مساله
شــده است .طبیعت ما ادمها مطمئنا این چندگانگی نخواهد بود .این
وضعیت دنیا و این همه جنگ و کشــتار وجود نخواهد داشــت اگر به
تقدس پاک وجود ادم توجه بشود.
نتیجه میگیریم که اصل بر یک مفهوم روان شناســی اســت نه بحث
تاریخی .بنابراین بحث پنجاه سال و صد سال نیست و در ادوار مختلف
وجود داشــته است .شاید این خصلت روانی از قرن یک میالدی وجود
داشته است .پس سادیسم مهم اســت .یعنی انچه که در قرن هجده
وجود داشته امروز هم وجود دارد و در اینده هم وجود خواهد داشت.
انچه که تماشــاگر روی صحنه میبیند چقدر متعلق به
پیتروایس بهعنوان نویســنده اصلی و چقدر متعلق به
شماســت که از متن او اقتباس کرده اید؟ به واقع متن
چقدر و چرا تغییر کرده است؟
میتوانم بگویم صد درصد متن تغییر کرده اســت .بیشترین تمرکز ما
روی ســاختار و فرم اجرایی است و کار به معنای واقعی دیالوگ محور
نیســت .دیالوگهای متن را خودم نوشــتم و در واقع متن را بازخوانی
مجدد و نگارش جدید کردم .تنها چیزی که از متن اصلی حفظ شــده
ســه کاراکتر و تم اصلی و مساله ژان پل مارا ،مارکی دوساد و شارلوت
ُکرده اســت .با این تفاوت که توجه اصلی به جای ژان پل مارا در متن
اصلی؛ در نوشــته من بر روی مارکی دوساد است و این کام ً
ال متفاوت
با متن اصلی پیتر وایس است.
کمی از شــیوه اجرایی و انتخاب بازیگرها هم برایمان
بگویید.
در تمام مدت تمرین تالشــمان بر این بود که تصاویر ذهنی مارکی
دوســاد را نشــان بدهیم .در نتیجه باید ســبک اجرایی متناسب با
روحیات و مولفههای شــخصیتی او پیــدا میکردیم .بعد از تحقیق و
بررســی و با توجه به شرایط این شــخصیت به این نتیجه رسیدیم
که بهترین ســبک اجرایی؛ ســبک ســوررئال اســت .با این سبک
اجرایی امکان ســاخت تصاویر ذهنی مارکی دوســاد برای تماشاگر
میسر می شود و قاب به قاب تماشاگر می تواند این تصاویر را ببینید.
این کار را با اســتفاده از مولفههایی نظیر تغییر رنگ و اســتفاده از
طراحی صحنه انتزاعی انجام دادیم .از انجاییکه کار من بازیگر محور
اســت و شیوه اجرایی بر بنیان بازیگر محوری استوار است در نتیجه
صحنه عجیب و غریبی را نمیخواســتم .مثل انچه که متاســفانه در
برخی تئاترها میبینم .همین که تماشــاگر با بازیگر و فضای کلی که
ساخته شده ارتباط برقرار کند برای من کافی است .در کنار اینها از
مولفههای پست مدرن هم مانند شکست ،عدم تمرکز ،تکرار و دنیای
خواب و رویا و همچنین موسیقی؛ برای برقراری این ارتباط استفاده
کردیم و اینها تعمدهایی بوده که خواستم اتفاق بیفتد.
یکی از ویژگیهای کار شــما عالوه بر بازی درخشــان
و متنوع شکیب شــجره تکرارهای عامدانه است این
تکرارها را چگونه و با چه هدفی در کار (متن) گنجاندید؟
من از تکرارهای متن دو هدف داشــتم .یکی اینکه خواستم دنیای
خواب و رویا را برای تماشاگر ایجاد کنم .دوم اینکه بعضی دیالوگها
خیلی مهم هستند .مثل این دیالوگ که «من که هستم؟» مارکی
دوســاد؟ ژان پل مارا؟ قاتــل؟ زیبارو؟ جنایتــکار؟ یا نه من یک
موجود زیبا و جذاب هســتم؟ اینها مدام تکرار میشوند .اینها برای
تقابل و قرارداد با تماشاگر است که تماشاگر بداند نمایش به کدام
سمت میرود .به سمت خواب و رویا می رود؟ یا به سمت دیگری؟
در کل اینها برای این اســت که تماشــاگر بداند ما داریم به یک
دنیای تکراری می رویم.
خانم برزگر از نحوه انتخاب بازیگر و ســالن هم برایمان
بگویید.
2ماه تمرین امادهســازی داشتیم و به همراه بازیگران درگیر پروسه
رســیدن به نقش بودیم .حتی برای رســیدن به نقشــها به جنوب و
شــمال ایران هم سفر کردیم و در ساحل خلیج فارس و در جنگلهای
شمال تمرین کردیم تا به انچه میخواهیم برسیم .عالوه بر ان با روان
شناســان هم صحبت کردیم و مشــاوره گرفتیم و بعد به بیمارستان
امین اباد رفتیم که البته با ســختی مجوز ورود گرفتیم .در انجا هم با
توجه به تم کار یعنی روان شناســی و بیماری سادیســم با مولفههای
حقیقی اشنا شدیم .در بیمارستان امین اباد متوجه شدیم که راه امده
را درست امدیم و کاراکتر مورد نظرمان را درست شکل دادهایم .چرا
که دنیای حقیقی و رئال ادمهای سادیســم و رفتار انها درست شبیه
چیزی اســت که تماشاگر در بازیها میبیند .البته شاید برای ما عجیب
باشــد اما هرچه هست دنیای واقعی و حرکات واقعی این افراد همین
اســت .حضور در بیمارستان امیناباد بزرگترین کمک برای روند اماده
ســازی کار بود و بعد از ان ما رسیدیم به مرحله چیدمان ،میزانس و
کدگذاری برای مخاطب و کار شکل واقعی خود را پیدا کرد.
در صحبت های قبلی گفتید که در طراحی صحنه برای
تماشاگر مواردی را کدگذاری کردید ،چه مواردی را کد
گذاری کردید؟
صحنه ها طوری طراحی شده که همان اول با تماشاگر قرار میگذاریم
که قرار نیست کار سرگرم کننده ،فانتری یا کمیک ببینید .این اولین
یعنی در اینده هم مشکلی نخواهد بود؟
اصل بنیادین وجود انســان بدون ازار رساندن به دیگران است و
مطمئن هســتم اگر اینگونه بشود که کسی به کسی ازار نرساند؛
دنیا بهشت میشود.
مولفه های انسان مدرن که شما چندین بار به انها اشاره
کردید خیلی دور از دســترس ما نیست یعنی از لحاظ
تاریخی ما با مدرنیته خیلی فاصله نگرفتهایم؛ اما قصه
نمایشنامه شما در فرانسه قرن 18یعنی عصر روشنگری
میگذرد ،چطور این فاصله تاریخی و تفاوت در مولفههای
این دو مقوله را کنار هم جمع کردید؟
به واســطه یک نکته مهم و ان اینکه تمام حرف نمایشنامه از یک جا
نشــات میگیرد و ان هم یک خصلت روان شناســانه است .تمام تکیه
نمایش ما بر «سادیســم» است و شــخص مارکی دوساد که این اصل
مهم روان شناسی یعنی سادیسم از شخصیت او گرفته شده است .پس
کدی است که خواستیم به تماشــاگر بگوییم که کاری را قرار است
ببینید که در دنیای ذهنی شــخصیتها شــکل میگیرد .همچنین ما
قصه گویی نمی کنیم بلکه هدفمان تاثیرگذاری بر تماشــاگر است و
قصدمان این اســت که تماشاگر به جای اینکه با قصه نمایش همراه
باشد در خودش فرو برود.
استقبال تماشاگر تا حاال چگونه بوده است؟
اســتقبال خیلی خوب بوده و با توجه به اینکه تاالر مولوی معروف به
نمایش های دانشــجویی است این تصور وجود دارد که کارها تماشاگر
ندارد و یا کم دارد اما از کار ما استقبال خوبی شد.
اگر با خوانندگان این مصاحبه حرفی دارید بگویید؟
هر چقدر بتوانیم بر تعداد بیشــتری از تماشاگران تاثیر بگذاریم لذت
بیشــتری میبریم چون ما برای تماشــاگر کار میکنیم و دوست داریم
تماشــاگر بیایــد و تئاتر مطلق ببیند و به دنبال حواشــی مثل دیدن
ستارهها نباشند .تماشاگران بیایند که تئاتر ببینند و این چیزی است
که ما به دنبال ان هستیم.
3
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
Teater
نقد
نگاهی به نمایش مارادساد
تقابلسیاهیوسفیدی
پویان پیوسته
این روزها ســالن کوچک تاالر مولوی میزبان نمایش «ماراساد»
به طراحی و کارگردانی مریم برزگر اســت .این نمایش بر اساس
نمایشنامه «شکنجه و قتل ژان پل مارا به اجرای ساکنان تیمارستان
شــارنتون به کارگردانی مارکی دو ساد» شاهکار ادبی پیتر وایس
نوشته شده اســت و در ادامه بازخوانی های مریم برزگر از متونی
مثل ادیپ شهریار یا اتلو خوانش جدیدی از متنی کالسیک است.
مارکی دو ســاد شــخصیت مهمی در تاریخ ادبیات جهان است و
بیماری سادیسم بر اساس اسم او این گونه نامیده شده است .پس
در اولین برخورد مشخص است که با درامی روانشناسانه روبه رو
هســتیم که رنج ،مشقت الزمه این کنش روانشناسانه است .ساد
نویسنده ایست در قرن هجدهم که بخشی از شهرتش به واسطه
فلســفه ساختارشکنانه او اســت که «فضیلت را رذیلت و رذیلت
را فضیلت» می داند .توجه به احوال درونی انســان و پرداختن به
مصائب و مسالئل روانی در نوشته های مارکی دو ساد وجود دارد
که نمایش مارادســاد تالش می کند این وجوه را به تصویر بکشد.
دوســاد و این تاکید افراطی بر احواالت روحی و درونی که چنین
تاکیدی را در صحنه نمایش هم می بینیم ،محصول چیســت؟ در
قرن هجدهم و عصر روشــنگری بعد از ظهور کانت به عنوان یکی
از بزرگترین فیلســوفان تاریخ« ،عقل» بــه بلندترین جایگاه نزد
بشر رســید .مدرنیته و عقلگرایی اغاز شــد و تالش انسان برای
تبیین تمام ســازوکار دنیا به واســطه عقل انسانی شدت گرفت.
هرچند پیشــرفت های عقلی انســان منجر به اکتشافات گسترده
علمی گشته و جهانی که امروز من و شما تجربه می کنیم مرهون
مدرنیته پس از کانت است اما بخشی از وجود انسان که همانا روح
و روان اوســت در سایه کاربرد بیش از اندازه به عقل در سایه قرار
می گیرد .دو ســاد در کنار جنبش های رمانتیک با حاکمیت عقل
به مبارزه می-پردازند و روح و روان مبنای نگاه بشــری می دانند.
توجه به روح و کنش های روانی فنداسیونیســت که مریم برزگر
نمایش ماراســاد را بر ان استوار کرده است .تالش برای پی بردن
به ماهیت درونی «خود» انسان بخش بزرگی از تفکر دروان امروز
را به خود اختصاص داده است .اینکه انسانی که در دنیای ماشینی
روزگار را سپری می کند به واقع کیست؟ سوالیست که ذهن همه
را کم یا زیاد به خود مشــغول می کند .این ســوال که در پشت
نقاب ارام و ساده و بی االیش انسان که من و شما هم شامل ان
می شویم چه دنیایی از تالطم در جریان است؟ چیزیست که گروه
نمایش بنا دارد با پایان نمایش به ان فکر کنیم.
طراحــی و چیدمان کارگردان به گونه ای صــورت گرفته که گویی
صحنه ســالن کوچک مولوی فضای روحی و روانی شخصیت اصلی
نمایش (مارکی دوســاد) است .بدیهست چنین چیدمانی از الگویی
منطقــی و عقلی پیــروی نمی کند و فضایی در عیــن خالی بودن،
فضاییســت سورئالیســتی .عنصر رنگ از نمایش حذف شده است
و تقابل ســیاهی و ســفیدی در همه جای صحنه به القای این فضا
کمک کرده اســت .نمایش رویکردی تقلیل گرا دارد لذا دیالوگ ها و
ادوات صحنه در راســتای رسیدن به این بی چیزی به شدت کاهش
یافتــه و تعدادی تکه پارچه و کاغــذ و چند دیالوگ موجز در کنار
کنش فیزیکی بازیگران در جســتجوی ایجاد لحظه هایی ناب برای
تماشاگران هستند .اتخاذ چنین رویکردی موجب گشته بار نمایش
بر دوش بازیگران باشــد و شکیب شــجره به خوبی توانسته از پس
چنیــن وظیفه ای بر بیاید .برزگر با ایجاد فضایی که مدام همه چیز
در تغییر اســت عادت شکل گرفته در ذهن تماشــاگران را که به
جســتجوی فضایی منطقی هســتند به هم می زند و در عین حال
تالش می کند مخاطب را در دنیای ذهنی شــخصیت اصلی نمایش
نگــه دارد .چند تکه بودن روایت و عدم تــاش برای قصه پردازی
برای القای موقعیتی روانی به درســتی انتخاب شــده است و اجرا
در تالش اســت این تشــنج روانی درون انســان را به در سکوهای
نمایش منتقل کند .البته مشــخص است چنین رویکردی در عین
اینکه می تواند جذاب باشد ممکن است برای مخاطبینی که قصه و
روایت منطقی را می پسندد خوشایند نباشد .تقلیل دادن روایت به
کنش فیزیکی بازیگران هم شمشــیر دولبه است که چنین انتخابی
جسارت می خواهد ،چرا که الزمه این گونه اجرا تماشاگرانیست که
نشانه های کاشته شده دراجرا را مو به مو دنبال کنند.
در نهایــت باید گفت پرداختن به موضوعــات روانی و تالش برای
کشف ماهیت انسان کاری بسیار دشوار است که در دورانی که تئاتر
خصوصی برای فروش بیشــتر گیشه از انتخاب چنین مضامینی سر
بار می زند ،گروه نمایش ماراساد توانسته اند جسورانه به این حیطه
وارد شوند و چنین شجاعتی شایسته تقدیر.
4
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
سینمـــــا
CINEMA
گیشه
رشد 50درصدی فروش سینما در اسفند 95
اطالعات به دست امده از فروش بهمن و اسفند ،95نسبت به ماه مشابه در
5سال گذشته رشــدی 50درصدی داشته است .طبق امار و اطالعات به
دســت امده از 294سالن سینمای کشور در دربهمن ماه 1 ،95میلیون و
219هزارو 866نفر به ســینما رفتند که این میزان بیشترین فروش در بین
ماه های مشابه در 5سال گذشته را رقم زده است .بر اساس این گزارش ،میزان
فروش سینماهای کشور در بهمن ماه 95بالغ بر 75میلیارد ریال بوده است.
معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی در این گزارش اعالم کرده است :با
وجود اینکه جشنواره فیلم فجر در بهمن ماه برگزار شد ،اما بینندگان سینمای
ایران نسبت به ماه مشابه در سال قبل ،رشــدی 47درصدی داشته اند .در
اسفندماه 95نیز از بیشترین میزان فروش طی 5سال گذشته برخوردار بوده
است .سینمای ایران در این ماه بیش از 92میلیارد و هشتصد میلیون ریال
فروش داشته است و توانسته بیش از یک میلیون و 377هزار نفر تماشاگر را
به خود جذب کند .اسفند 95شاهد افزایش سالن های سینما نیز بوده است.
در اسفند 303سالن فعال و مجهز به سیستم مکانیزه فروش داشته که این
تعداد در بهمن رقم 294سالن بوده است .در اسفند 95سینماهای کشور 28
اثر را به نمایش گذاشتند که پرفروش ترین فیلم «خوب ،بد ،جلف» با فروش
بیش از 48میلیارد و 965میلیون ریال در صدر جدول فروش قرار گرفت .این
فیلم 53درصد از کل فروش اســفند 95را به دست اورد .پس از این فیلم،
انیمیشن «مبارک» میزان 10درصد از کل فروش این ماه را به دست اورد.
مجموع سانس هایی که طی این ماه به نمایش 28اثر سینمایی اختصاص
یافت بالغ بر 51/510ســانس بوده است .اما باالترین نسبت تماشاگر/سالن
در اســتانها ،استان زنجان با جذب 7/915نفر برای هر سالن بود و باالترین
نسبت جمعیت و تماشاگر ،استان تهران با 6درصد از کل جمعیت بوده است.
ســینماهای ایران در اسفند 95در حالی فروش خود را به 9میلیارد تومان
رساندند که این میزان فروش رشدی 50درصدی نسبت به ماه مشابه خود در
سال گذشته را نشان می دهد.
معرفیاعضایهیاتداورانچهارمینجشنوارهفیلمصنعتی
پوراندرخشنده،بهروزشعیبی،امیرتودهروستا،دکترضابطیجهرمیوعلیرضا
رضاداد داوران این دوره از جشنواره خواهند بود که از چند روز قبل ،کار خود
را اغاز کرده اند .فیلم های بخش مستند ،پویانمایی و ایتم های تبلیغاتی توسط
این داوران ارزیابی می شوند .بر اساس این گزارش ،چهارمین جشنواره فیلم و
عکس فناوری و صنعتی (فردا) ۹ ،و ۱۰اردیبهشت به دبیری مسعود نجفی
در عسلویه برگزار می شود .این جشنواره توسط جهاد دانشگاهی واحد هنر و با
حمایتشرکتملیپتروشیمیایرانباهمکاریشرکت هایپتروشیمیفعال
در عسلویه ،معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان سینمایی
برگزار می شود .برای اولین بار است که عسلویه به عنوان یکی از بزرگترین
قطب های صنعتی و پتروشــیمی خاورمیانه ،میزبان برپایی یک رویداد
ســینمایی می شود .جشــنواره فیلم و عکس فناوری و صنعتی (فردا) با
هدف معرفی فعالیت ها ،توانمندی ها و دستاوردهای کشور در بخش های
مختلف علمی ،فناوری ،نواوری و صنعتی برگزار می شود .چهارمین دوره
این رویداد سینمایی با شــعار «روایتی از فناوری و کسب و کار ایرانی»
برگزار خواهد شد.
نکوداشت رامبد جوان در ایین اختتامیه جشنواره «سما»
در ایین اختتامیه سومین جشنواره ملی فیلم «سما» از رامبد جوان هنرمند
ســینما و تلویزیون تجلیل می شود .به پاس تالش های رامبد جوان مجری
برنامه «خندوانه» در تببین و اجرای راهکارهای مناسب زیست در جامعه که
همخوان با اندیشه «سبک زندگی اسالمی ایرانی» جشنواره فیلم «سما» است،
طی مراسمی در ایین اختتامیه سومین جشنواره «سما» از این چهره هنری
تجلیل خواهد شد .مراسم نکوداشت رامبد جوان در مراسم اختتامیه سومین
جشنواره فیلم «سما» در روز پنجشنبه ۳۱فروردین ماه ساعت ۱۷در تاالر
وحدت برگزار خواهد شد.
«جنجال در عروسی» به شبکه نمایش خانگی رسید
شــورای صدور پروانــه نمایش خانگی با عرضه «جنجال در عروســی» به
کارگردانی رضا خطیبی موافقت کرد .در جلســه یکشنبه ۲۰فروردین ماه،
شورای پروانه نمایش خانگی که با حضور اکثریت اعضا برگزار شد با عرضه فیلم
«جنجال در عروسی» به تهیه کنندگی محمد احمدی و کارگردانی سید رضا
خطیبی موافقت شد .همچنین در این جلسه با عرضه ۷عنوان فیلم خارجی،
چهار عنوان فیلم مراکز فرهنگی و جشنواره ها و یک عنوان فیلم مستند و
اموزشی موافقت به عمل امد.
اولین قسمت «قاب سینما» به علی معلم تقدیم شد
اولین قسمت مجله تصویری «قاب سینما» با ادای احترام به علی معلم ،در
نیمه ابتدایی اردیبهشت ماه به شبکه خانگی می اید .این مجله تصویری شامل
ایتم های متنوعی اســت که از نقد اثار نوستالژی و گپ با هنرمندان تا یک
روز خصوصی با یک هنرمند و جایگاه عکس و اقالم تبلیغاتی در ســینما را
دربرمی گیرد .قســمت اول «قاب سینما» ایتمی هم ویژه حاشیه های دیده
نشــده جشنواره سی و پنجم فیلم فجر دارد.دست اندرکاران «قاب سینما»
اولین قسمت این مجله تصویری را به علی معلم تقدیم کرده اند؛ به پاس سی
سال خدمت مستقل این سینماگر به جامعه سینما و البته تالش های وی در
جهت ارتقای جایگاه رسانه های سینمایی مستقل در جامعه مطبوعات« .قاب
سینما» به تهیه کنندگی حمیدرضا جبینی و با کارگردانی شهاب کاظمی و
میالد معتمدی فر از طریق موسسه گلرنگ رسانه به شبکه خانگی می اید.
دی کاپریو به مالله یوسف زی تبریک گفت
بازیگر سرشناس سینمای امریکا و جهان به مالله یوسف زی برای انتخابش
به عنوان جدیدترین پیام اور صلح تبریک گفت .مالله یوسف زی جوان ترین
پیام اور صلح شد که باالترین افتخاری است که از سوی سازمان دیده بان برای
یک دوره ۲ساله به فردی تعلق می گیرد .دی کاپریو در پیامی توییتری تبریک
خود را به این مناسبت اعالم کرد .در عین حال که دی کاپریو این توییت را
خطاب به مالله نوشت خود این توییت با بازخوردهای بسیاری روبه رو شد .در
حالی که برخی سعی داشتند برخورد نژادی با این موضوع بکنند و بگویند دی
کاپریو از یک پاکستانی دفاع کرد ،برخی دیگر نیز از هر دوی این شخصیت ها
تجلیل کرده بودند و با توییت هایی چون «لئوناردو بسیار شایسته تر بود تا این
لقب را بگیرد ،اما مالله تو واقعا شایسته این جایگاه هستی »...از ان استقبال
کرده بودند .لقب «پیام اور صلح» از ســال ۲۰۱۱و از سوی سازمان جهانی
دیده بان اهدا می شود .هر سال این لقب در سه بخش اهدا می شود ،به فرد،
جامعه و محیط .مالله یوسف زی توسط طالبان در اکتبر سال ۲۰۱۲به خاطر
تالشش برای پیشبرد اموزش دختران با اصابت گلوله در ناحیه سر روبه رو
شد .وی ان زمان تنها چهارده سال داشت .مالله جوان ترین دریافت کننده
جایزه صلح نوبل است و این جایزه را سال ۲۰۱۴برای تالشش در راه اموزش
نوجوانان دریافت کرد.
نگاهی به فیلم شیر ،اثر :گارث دیویس
سامان پارسی
رویای سرزمین مادری
کارگــردان :گارث دیویس ،فیلمنامه :لوک دیویس،
مدیر فیلمبرداری :گرگ فریزر ،تدوین :الکســاندر
د فرانچســکی ،موسیقی :هاشکا داســتین اٌ هالورن،
بازیگران :نیکول کیدمن(سو برایلی) ،دو پاتل(سورو
برایلــی) ،رونی مارا(لوســی) ،دیویــد ونهم(جان
برایلی) ،ابیشک بارت(گودو خان) ،پریانکا بوز(کامال
مانشــی ،مادر واقعی ســورو) ،محصول :انگلیس،
استرالیا 118 ،دقیقه.
داستانی جنبه سینمایی ببخشد .لوک دیویس در نیمه
ابتدایی فیلم به خوبی توانسته یک درام تاثیر گذار که
بر کودکی سورو متمرکز شده را به تصویر بکشد و هر
چند در نیمه پایانی کمی دچار افت می شود اما تالش
سورو برای یافتن سوالهای ذهنی و جستجو بر اساس
برخی نشانه های به جا مانده در خاطراتش با استفاده
از تکنولوژی یک درام معمایی را به تصویر می کشد و
ولی ســوروی جوان در زمان حضور در هند هیجان و
بازی می کند با وجود مشــابهت زندگی دو شخصیت
اصلی که هر دو کودکانی هســتند کــه تجربه های
دردناکی را از سر گذرانده اند و توانستند موفق شوند
اما نقش ســورو پیچیدگی های بیشــتری نسبت به
شخصیت فیلم میلیونر زاغه نشین دارد .بخش دومی
از زمانی که سوال های ذهنی سورو با اندک خاطراتی
درباره گذشته اش شکل می گیرد وارد هیجان و عمق
بیشتری می شود .شیر بازگشتی است به خویشتن به
فیلم شیر بر اساس رمان راه طوالنی رسیدن به خانه
نوشته ســورو برایلی تمام ویژگی های یک اقتباس و
تبدیل شدن به یک فیلم را داشت و گارث دیویس در
نخستین تجربه سینمایی خود یک رمان اتوبیوگرافیک
درباره ســفر طوالنی پســری از هند به اســترالیا و
بازگشــتش به خانه را دستمایه ساخت فیلمش قرار
داده است .شیر با توجه به اینکه بر اساس سرگذشت
شــخصیت اصلی داستان ساخته شده اثری است که
مورد اقبال جشنواره ها و مخاطبین قرار گرفت .فیلم
درباره کودکی فقیر است که برای کار به شهر دیگری
مــی رود و در واگن قطاری خواب می ماند تا پس طی
بیش از هزار مایل دور از خانه اش ســرگردان توسط
زوجی اســترالیایی به فرزندی پذیرفته شود .داستان
کودکانی که به فرزندی پذیرفته می شوند و سوالی که
در جوانی در ذهن انها برای بازگشــت به ریشه های
خود انها را به یافتن جوابی در جســتجوی خویشتن
وا می دارد تا شــروع به جستن و یافتن کنند .شیر با
توجــه به اقتباس از رمانی درباره زندگی شــخصیت
اصلی داستان بخش عمده ای از نگارش یک فیلمنامه
خوب را طی کرده و کارگردان می بایســت به فضای
اشتیاق الزم برای رسیدن به یافتن خانواده اش را ندارد.
بخش اول داستان با بازی خوب و تاثیرگذار سانی پاور
که به خوبی توانســته هیجان و تردیــد و ترس را با
فیلمبرداری عالی گرگ فریزر در راهروهای قطارهای
شهری یا زیر پل هایی که بی خانمان ها می خوابند و
یا زمانی که توسط زنی به ظاهر مهربان به خانه برده
می شود به تصویر بکشد .فیلم به خوبی توانسته فقر و
تفاوت فاحش میان طبقات مختلف جامعه هند را به
نمایــش بگذارد و روابط عاطفی میان اعضای خانواده
نیز با توجه به زیســت مان و محل زندگی ســورو و
ارتباطی توام از عشــق و مهربانی که میان ســورو و
مادرش و گودو را به تصویر کشیده است .سفر طوالنی
سورو به هزار مایل ان طرف تر و اتفاقاتی که برای او
می افتد و تصاویری حقیقی از فقر در جامعه هند مانند
زمانی که گروهی از کودکان روی کارتن خوابیده اند
و یا ســیل بیشمار انسانهای بی خانمانی که زیر پل ها
می خوابند به خوبی نمایانگر فقر در جامعه معاصر هند
اســت که بخشــی زیادی از انها در شرایط دردناکی
زندگی می کنند .پرش فیلم به جوانی ســورو با بازی
دو پاتل که پس از میلیونر زاغه نشین نقشی مشابه را
ریشه هایی که انســان با انها نوستالژی لذت بخشی
دارد و حتی پس از خروج از وضعیت دردناک گذشته
پس از مدتی دوباره انسان را مانند لنگری به گذشته
و تالش برای یافتن ریشــه هایش وا می دارد .سورو با
اینکــه در خانواده ای مدرن با فرهنگی کامال متفاوت
که تمام امکانات الزم را نیز در اختیار او برای رسیدن
به ارزوهایش قــرار داده اند زندگی می کند اما قطعه
گمشده ای در شخصیت خود را که با خاطراتی گنگ از
کودکی در امیخته است همواره برای او تلنگری است
تا برای پیدا کردن این قطعه گم شده شخصیتی شروع
به تالش و کوشــش کند .این بخش هویتی از انسان
انقدر مهم و پیچیده است که مهمترین سوال ذهنی
انسان می شــود و فرد برای یافتن جوابش به رفتاری
پلیســی با اتکا به برخی نشــانه گاهی مانند سوروی
جوان تمام زندگی خود را تعطیل می کند تا به جواب
ان برسد .هر چند با توجه به شرایط زندگی و تحصیل
در دانشــگاه در رشــته ای عالی با تلنگری از ســوی
هموطنان و دوستانش شروع می شود اما این تلنگر ان
قدر ذهن او را به خود مشغول می کند که برای یافتن
جوابش تمام کارهای دیگر را کنار می گذارد .سورو در
این جستجو با اینکه در خانواده ای مهربان بزرگ شده
اما نمی تواند نسبت به گذشــته اش بی تفاوت باشد.
این خاطرات که نشــانه هایی از ریشه ها و بخش های
گمشده هویتی او هســتند یافتنش باعث پر کردن
نوعی خال در شــخصیت سورو می شود که به ارامش
و اعتماد به نفس او کمک می کند .روح ســورو مانند
فردی است که نسبت به بخشی از زندگی خود دچار
فراموشی موقت شده برای همین تالش می کند این
بخش فراموش شده را به یاداورد و تالش برای یافتن
این بخش فراموش شده انقدر مهم است که زندگی
معاصر خود را متوقف می کند تا بتواند خود را بیشتر
بشناسد .در شــیر نوعی خودشناسی وجود دارد که
انسان معاصر و به خصوص شرقی نسبت به ان بسیار
حساس است بخشی که عواطف و شخصیت و هویت
او را تشکیل می دهد .هر چند فیلم در میانه به خوبی
توانسته این بخش را به تصویر بکشد و گارث دیویس
که اولین تجربه سینمایی خود را جلوی دوربین برده
به خوبی این چالش ذهنی را به تصویر کشیده است
اما در بخش نهایی و زمانی که ســورو به هند می رود
در هیجان و اشتیاق و لذت جستن و یافتن خویشتن
دچار نوعی سکون و سردرگمی است که در مقایسه با
زمانی که در جستجوی خانواده ی واقعی خود است
فیلم کمی دچار افت می شود که البته در پایان بندی
به خوبی توانسته این ضعف را جبران کند .شیر یک
درام خوش ساخت اســت که به عنوان اولین تجربه
یک کارگردان اثری تاثیرگذار اســت که به خوبی
توانســته در فیلم به شــکلی عالی داستانش را به
تصویر بکشــد .بــازی عالی بازیگــران به خصوص
ســانی پاور که در نماهای بســته با فیلمبردای و
نورپردازی عالی ترس و تردید و ســردرگمی را به
شــکلی هنرمندانه به نمایش گذاشته و دو پاتل که
هر چند نقشــی مشــابه فیلم میلیونر زاغه نشین را
بازی کرده اما به خوبی پیچیدگی های شــخصیت
سورو و تالشــش برای یافتن خانواده و زادگاهش
را به تصویر کشــیده و نیکول کیدمن که در برخی
صحنه ها به خوبی توانسته در ارتباط با فرزندانش با
ظرافت احساس مادرانه را به تصویر بکشد در کنار
کارگردانــی عالی گارث دیویــس که در هر مرحله
از فیلم توانســته با اتفاقات جدید اطالعاتی تازه به
مخاطبش برای دنبال کردن ارائه بدهد شــیر را به
درامی خوش ساخت تبدیل کرده است.
داســتان شــیر به خوبی توانســته نگاهی عمیق
به زندگــی بخش فقیر و تاثیراتــی که ممکن بر
شخصیت و روان این کودکان بگذارد را با حضور
دو کودک در خانواده برایلی به تصویر بکشد .هر
چند ســورو به خوبی می تواند از برخی مشکالتی
کــه کــودکان خیابانی با ان مواجه می شــوند با
زیرکــی از مواجهه با انها فرار کــرد اما منتوش
بــه شــدت از زندگی در خیابان اســیب دیده و
اســیب های روانی که به او وارد شده حتی پس
از ورود به خانواده برایلــی نیز التیام نمی یابند و
البته برخورد خانواده برایلی نیز با منتوش بسیار
عالی اســت .خانواده برایلی با اینکه توان بچه دار
شــدن دارند اما تصمیم گرفته اند فرصت زندگی
کردن به کودکانی را بدهند که در شــرایطی بدی
زندگــی می کنند برای همیــن دو کودک خیابانی
هندی را به فرزندی می پذیرند و به خوبی شــرایط
ناگــوار روحی منتــوش را درک می کنند .منتوش
کودکی اســت که در خیابان های هند اسیب های
روحی و روانی بسیاری دیده که حتی پس از خروج
از ان وضعیــت دردناک نیز قادر به فراموش کردن
انها نیست .تیک های عصبی و فریادهایی که ناشی
از نوعی خشــم و ناراحتی است باعث می شوند بین
او و سورو اختالف به وجود اید اختالفی که موجب
نگرانی والدین انها اســت و گارث دیویس به خوبی
توانسته سرنوشت دو کودک را که زندگی متفاوتی
را در یــک محیط یکســان تجربه کــرده اند را به
تصویر بکشــد و درد ها و رنجهایی که ممکن است
به شــدت به کودکی اســیب بزند را در شخصیت
منتوش به نمایش بگذارد.
نگاهی به فیلم «خشکسالی و دروغ» به بهانه پخش در سینمای خانگی
ِ
روایت پیچیده از رابطه ای پنهانی
افشین علیار
5
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
سینمـــــا
اخبار
مهم ترین امتیا ِز فیلم خشکسالی و دروغ درست قصه
تعریف کردن اســت ،از همین جهت فیلم با مخاطب
می تواند ارتباط تنگاتنگــی برقرار کند دیدن فیلمی
که قصه ای برای تعریف کردن داشــته باشد همیشه
برای مخاطب لذت برانگیز بوده اســت و حاال شیوۀ
روایت و نوع قصه گویی را هم به ان اضافه کنید که از
ارکان یک فیلم موفق است .پدرام علیزاده
مهم ترین
ِ
فیلمنامه ی ســختی را برای ساخت فیلمش انتخاب
کرده اســت چرا که خشکسالی و دروغ با اینکه قصۀ
جذابی دارد اما شاید تکراری باشد به همین دلیل نوع
روایت و پیشــبردن خط درام در این فیلم مشکل به
نظر می رسد .فیلمنامه را محمد یعقوبی نوشته است
که قبل از این نمایشی را با همین عنوان و موضوع در
سال 88به روی صحنه برده است ،محمد یعقوبی به
عنوان نویســندۀ این فیلم به درستی توانسته فضای
نمایشــی را به تصویر تبدیل کند از سوی دیگر اگر
به میزان سن های پدرام علیزاده توجه کنیم ،متوجۀ
متفاوت بودن این فیلم شده است .شاید به نظر برسد
که ت ِم این فیلم می تواست به طور خطی طی شود و
به گره گشــایی اصلی برسد اما هوشمندی یعقوبی و
علیزاده در بیان موضوع باعث شده است این فیلم از
کلیشه شدن در خیانت فاصله بگیرد و به روانشناسی
فردی شخصیت ها برسد ،به عنوان مثال فالش بکی
که در اغاز فیلم رخ می دهد باعث می شود ما دعوای
اولیه ی میــان امید و اال را متوجه شــویم ،فیلم در
همین فالش بک می ماند کــه ما به عنوان مخاطب
درگیری های میــان میترا و امید را هم ببینیم و این
کمک بسزایی به خط روایی فیلم کرده است ،چرا که
در فیلم خشکسالی و دروغ هیچ چیز در هاله ای از ابهام
نمی ماند اگر که می بینیم امید در زمانی که زن دارد
و با اال ارتباط برقــرار می کند مطمئنا دلیل دارد ،از
سوی دیگر شخصیت افشین با اینکه تاثیری در روند
اصلی ندارد که اگر این شخصیت مجهول هم می بود،
اتفاقی برای کلیت فیلم نمی افتاد اما افشــین نیروی
مختصاتِ ساختار نمایشی فیلم می شویم به این دلیل
که تمامی سکانس های داخلی و روابط میان ادم ها از
سکانس اول الی اخر جنبۀ نمایشی دارند که این امر
به هیچ وجه به کلیت فیلم خدشه وارد نکرده است.
موضوع خشکسالی و دروغ از یک بحران کوچک زن
و شوهری اغاز می شود و به یک بحران جدی تبدیل
می شــود طرح کلی فیلم و قصه ای که در فیلم شاهد
ان هســتیم دور از ذهن نیست چه بسا فیلمساز به
دنبال موضوع روز جامعه رفته اســت تاثیر دروغ در
روابط خانواده و کنش های بین ادم ها ی فیلم در برابر
شــنیدن دروغ و واکنش های عجیب ادم ها و بوجود
امدن شــک که باعث ویرانی رابطه ها می شود کلیت
فیلم خشکســالی و دروغ را شکل می دهد ،از همین
حیث وقتی فیلم قصۀ سرراســتی را روایت می کند
مخاطــب هم با ان همراه می شــود .اغاز فیلم و نوع
روایت داستان اگر چه در چند سکانس کمی اشفته
بــه نظر می رســد ،اما همین روایت باعث می شــود
شــخصیت ها و روابط هایشان شکل بگیرند .این فیلم
می توانست با یک فرم و روایت خطی مرسوم به درام
شکل بدهد اما همین که نویسنده و فیلمساز از کلیشه
عبور کرده اند تا به یک ساختار منسجم برسند باعث
محرکی است برای چرخه ی درام ،فیلم دیالوگ محور
اســت از این نظر جنبه ی نمایشی هم به خود گرفته
است رد و بدل شدن دیالوگ میان ارش و اال یا میترا
و امید به مخاطب کمک می کند که اتمســفر جهان
قصه را به خوبی درک کند ،اما خشکســالی و دروغ
همانند یک چالش انسان شناسی است ایا میترا واقعا
امید را دوست دارد؟ اگر واقعا به امید عشق می ورزد
پس شک و سوظن های او نسبت به امید خالف عرف
زناشــویی است؟ یا اینکه او با بیماری ترس ازتنهایی
مواجه اســت؟ بهتر می بود کمی عقب تر می رفتیم تا
نحوۀ اشــنایی امید و میترا را هم می دیدم ان وقت
بهتر می شد میترا را درک کرد چرا که امید به عنوان
یک انسان موجه با تمامی نامالیمتی های بچه گانه ی
میترا کنار می اید و به نظر می اید او از داشتن چنین
همسری احســاس رضایت می کند اما با امدن اال به
قصه امید دچار دوگانگی شخصیتی می شود و میان
میترا و اال نمی داند کــدام را انتخاب کند .گره درام
در همیــن جا بوجود می اید کــه امید به عنوان یک
فرد تحصیل کرده که به کار وکالت مشــغول اســت
میان انتخاب کردن می ماند ،شخصیت امید به شدت
پیچیده اســت؛ زمانی که بــا ارش درد دل می کند
تبدیل به یک انسان مفلوک می شود که نمی داند راه
درســت کدام است (به مختصات شخصیتی امید در
بعضی از نماها بدلیل شوخی و طنزهای خفیف کالمی
یا موقعیتی خدشــه وارد شــده است این در نمایش
شاید فاصله گذاری به حساب بیاید اما در سینما باعث
بی ثباتی شخصیتی می شود) از سوی دیگر در قرینه
با همین ســکانس وقتی میترا به خانۀ ارش می رود
زمان به ســرعت می گذرد ،در ان زمان به جایی که
ارش عکس نامزدش را به میترا نشــان بدهد فرصت
مناســبی بود که میترا از شخصیت امید حرف هایی
بزند که گره درام کمی محکم تر شود اما ان سکانس
زود تمام می شــود ،میترا انسان ضد عشقی نیست با
اینکه روحیات عجیب و بچه گانه ای دارد اما حتما در
گذشته ضربۀ عاطفی خورده است که می ترسد امید را
از دست بدهد به طور مثال به یاد اوردید که دوست
میترا یک خانم مطلقه است حرف های دوستش تاثیر
منفی بر افکار او می گذارد ،اما در فیلم خشکســالی و
دروغ ،دروغ باعث زوال و از هم پاشیدگی یک خانواده
می شود و بحرانی که برای زندگی امید و میترا پیش
می اید باعث یک جدایی و به دنیا امدن یک بچه ای
می شود که از داشــتن پدر محروم است( اگر چه در
قانون طالق زن اگر باردار یا مشکوک به بارداری باشد
صیغه ی طالق جاری نمی شود ،که معلوم نیست میترا
حاملگی اش را چگونه از امید پنهان کرده بود) درام در
خشکســالی و دروغ به خوبی قوام پیدا می کند اما در
و محکمی برای رابطۀ اال و امید نیست.
مهم ترین شخصیت خشکسالی و دروغ ارش است،
او می داند که ادم ازدواج و تعهد نیســت برای همین
در سکانس اخر می گوید می خواهد مجرد بماند یعنی
ارش به عنوان یک انسان متمدن می داند که روحیاتش
برای ازدوج مناسب نیست به همین دلیل تن به این
کار نمی دهد ،مشــکل اساسی امید بلد نبودن ایجاد
رابطه با میترا و اال است امید دچار تعلیق شخصیتی
ست و نمی تواند ادمی که با او خوشبخت می شود را
پیدا کند به همین جهت میترا و اال قربانی بی ثباتی
امید می شوند با اینکه نام شخصیت مرد ما امید است
اما روند شکل گیری این ادم ناامیدانه است و هرکسی
که بخواهد با او زندگی کند دچار بحران های پیچیده
می شود شاید دلیل سوظن و شک های میترا و حرکات
بچــه گانه اش به دلیل وجود امید بوده اســت .پدرام
علیزاده پایان فیلمش را نمی بندد اال خواب اســت و
امید از طریق فیســبوک مشغول چت کردن با میترا
ست این نشان می دهد که از امید بعید نیست که به
رابطۀ قبلی اش بازگردد و دروغ ها و پنهان کاری های
کوچک تبدیل به یک بحران پیچیده تر شود و همین
باعث شود که اال هم حاضر نباشد با همچین مردی
مثل امید زندگی کند.
خشکسالی و دروغ مخاطب پسند است و فیلم فارغ از
هرنگاه روشنفکرانه و به دور از تفکر به افراد متوسط
جامعه می پردازد ،نــوع روایت غیر خطی قصه باعث
سکانسی که میترا می خواهد عقده گشایی کند نوع
میزان سن و جایگاه شخصیت ها ،و نوع دیالوگ گویی
میترا نمایشــی و غیرقابل باور به نظر می رسد ،بهتر
می بود که میترا بدون استفاده از مشروبات الکلی در
صحت کامل دیالوگ هایش را می گفت ان وقت برای
مخاطب ســینما ملموس تر به نظر می رسید از سوی
دیگر بعد از همین ســکانس نوع مواجه شدن ارش
با اال ســرد و مصنوعی به نظر می رسد هر چند که با
شــناختی که از ارش در فیلم پیدا می کنیم او انسان
موجه و منطقی به نظر می رســد اما او در مقابل کار
ناشایست خواهرش واکنشی نشان نمی دهد از سوی
شده مخاطب با فیلم همراه شود چرا که خشکسالی و
دروغ با اطالعات درستی به جلو می رود که مطمئنا این
به دلیل فیلمنامه ی درست و استاندارد محمد یعقوبی
است که می داند چگونه باید شخصیت ها را معرفی کند
و اوج و فرود های فیلــم را برای کارگردان و مخاطبش
مشــخص کند ،پدرام علیزاده هم با وجود سخت بودن
فیلمنامه توانسته به خوبی فیلمی برای مخاطب خاص
و عام سینما بسازد فیلمی دکوپاژ شده و میزان سن های
منظم و انتخاب درســت بازیگران که مهمترین ان ها
محمدرضا گلزار است که توانسته بازی کنترل شده ای
را در این فیلم ایفا کند علی ســرابی و ایدا کیخایی در
دیگر رابطه ی امید و اال با ارجاعات به مسائل قدیمی
شــکل می گیرد و فیلم به طور واضح شــکل گیری
رابطه ی این دوشخصیت را به مخاطب نشان نمی دهد
به غیر از خاموش سیگار کشیدن اال که دلیل منطقی
نمایش خشکسالی و دروغ هم در همین نقش ها خوش
درخشیدند در این فیلم هم نشان دادند که قاب سینما را
به خوبی می شناسند و توانسته اند نقش های امید و میترا
اغراق تئاتری بازی کنند.
را بدون ِ
CINEMA
جشنواره جهانی فجر
ترکیه با شش فیلم در جشنواره جهانی فجر
امسال ترکیه با شش فیلم در بخش های مختلف سی و پنجمین جشنواره
جهانی فجر حاضر اســت .چهار فیلم بلند و دو فیلم کوتاه از ســینمای
ترکیه در جشنواره جهانی فجر به نمایش درمی ایند .فیلم بلند «بال های
پدرم» به کارگردانی کیوانچ سِ زار و فیلم کوتاه «به خاطر عشق» ساخته
ام .عبدالغفور شاهین در بخش «سینمای سعادت» (مسابقه بین الملل)،
فیلم بلند «رئوف» به کارگردانی باریس کایا و ســونر کانر ،و فیلم کوتاه
«قطب جنوب» ساخته امین اکپینار در بخش «جلوه گاه شرق» (پانورمای
فیلم های کشــورهای اسیایی و اسالمی) و مستند بلند «گربه ها» (جیدا
توران) در بخش «مستند زیر ذره بین» روی پرده می روند .فیلم «سرمای
ش «جشنواره جشنواره ها»
قلندر» به کارگردانی مصطفی کارا هم در دو بخ
و «مهربان با محیط زیست» نمایش داده می شود .اطالعات بیشتر درباره
فیلم های ترکی این دوره از جشنواره به این شرح است:
فیلم های بلند
«بال های پدرم» ( - )My Father’s Wingsسینمای سعادت
(مسابقهبین الملل)
کارگردان :کیوانچ سِ زار
خالصه داستان :یــک کارگر ساختمانی سن وسال دار پس از شناسایی
یک تومور بدخیم ،مجبور می شود بر خالف تمام همقطارانش قید همه ی
برنامه هایش برای اینده را بزند.
درباره فیلم :کیوانچ سِ زار ابتدا مهندسی خواند ولی بعد به ایتالیا رفت و
به عنوان تدوینگر وارد عرص ه فیلمسازی شد .او در سال 2009به ترکیه
برگشت و تدوینگری اثار تلویزیونی و مستندها را در کشور خودش ادامه
داد .او کــه پیش از این چند فیلم کوتاه و مســتندی با عنوان «بچه های
تورابدین» ( )2009را در کارنامه دارد ،با اولین فیلم بلند داســتانی اش به
جشنواره های پرشماری رفته و از بعضی دست پر بازگشته است ،از جمله
پنجاه ویکمین جشــنواره بین المللی کارلووی واری ،چهلمین جشنواره
بین المللی سائو پولو و...
«رئوف» ( - )Raufجلوه گاه شرق
(پانورمای فیلم های کشورهای اسیایی و اسالمی)
کارگردان :باریس کایا و سونر کانر
خالصه داستان :رئوف پسری یازده ساله است که در دل تباهی و تاریکی
جنگ و شرایط جانفرســای ان درگیر عشقی افالطونی می شود و برای
این که دختر مورد نظرش را از دنیای سیاه پیرامون شان جدا کند ،همه جا
به دنبال گل های صورتی می گردد.
درباره فیلم :باریس کایــا (که پیش از این دســتیار کارگردان بوده و
ویدئوهای تبلیغاتی تحسین شــده ای ساخته) و سونر کانر (که کارگردان
هنری موفقی بوده) با «رئوف» به جشنواره های ویژه اثار کودکان بسیاری
رفته اند و جوایز متعددی را به دست اورده اند.
«سرمای قلندر» ()Cold of Kalandar
جشنواره جشنواره ها و مهربان با محیط زیست
کارگردان :مصطفی کارا
خالصه داســتان :خانواده ای در یک دهکده کوهستانی نزدیک دریای
سیاه ،زندگی سختی را می گذرانند.
درباره فیلم« :سرمای قلندر» سال گذشته نماینده ترکیه در بخش فیلم
خارجی زبان جوایز اسکار بود؛ فیلمی که سال گذشته با دریافت سه جایزه
از جمله بهترین فیلم بلند داســتانی ،پیروز بزرگ دهمین دوره از جوایز
اسکرین اسیا پاسیفیک لقب گرفت.
محصول مشترک :مجارستان ،ترکیه.
«گربه ها» ( - )Kediمستند زیر ذره بین
کارگردان :جیدا توران
خالصه داستان :یک شهر باستانی و مردم منحصربه فردش از چشمان
مرموزترین و محبوب ترین حیوانی بررسی می شوند که انسان ها تا امروز
شناخته اند :گربه.
محصول مشترک :ترکیه ،امریکا.
فیلم های کوتاه
«به خاطر عشــق» ( - )Because of Loveسینمای سعادت (مسابقه
بین الملل)
کارگردان :ام .عبدالغفور شاهین
خالصه داستان :ا ِمره مسئول نگهداری تنها دام خانواده است .او هم چنین
عاشق بهار ،دستیار مادرش در کالس های گلدوزی است .امره روزی گاو را
در علفزار گم می کند و اوضاع پیچیده می شود.
مدت زمان 15 :دقیقه
«قطب جنوب» ( - )South Poleجلوه گاه شــرق (پانورمای فیلم های
کشورهای اسیایی و اسالمی)
کارگردان :امین اکپینار
خالصه داستان :محسن یک مرد ساده و بازنشسته است که در یک خانه ی
قدیمی با همســرش زندگی می کند .او روزی عکس خودش را به عنوان
سرکرده ی گروهی تروریستی در اخبار تلویزیون می بیند.
مدت زمان 5 :دقیقه
عناوین ورکشاپ های جشنواره جهانی فیلم فجر اعالم شد
عناوین ورک شاپ های سی و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر که در سینما
فلسطینبرگزارمی شوند،اعالمشد.علیرضاشجاع نوریمسئولنشست هایعلمی
وورک شاپ هایجشنوارهجهانیفیلمفجرضمناشارهبهاینکهسینمافلسطین
میزبان برخی از بهترین فیلم های جشنواره است ،گفت :سینما فلسطین مرکز
برگزاری نشست های اموزشی و علمی سینما است و متخصصان هر حوزه برای
برگزاری این ورک شاپ ها حضور پیدا می کنند .شجاع نوری موضوعات مختلف
ورک شاپ های جشنواره جهانی فیلم فجر در سینما فلسطین را به شرح زیر
اعالم کرد :ورک شــاپ سینمایی اکشــن با حضور تدی چان از هنگ کنگ،
ورک شاپ فیلمنامه نویسی با حضور کلر دوبن از فرانسه ،ورک شاپ فیلمبرداری
با حضور جیمی یاناکیجیما از ژاپن ،ورک شاپ کارگردانی با حضور فردریک تور
فردریکسون از ایسلند ،ورک شاپ تدوین با حضور جاکو پوکوادری از ایتالیا و
مصطفی خرقه پوش از ایران ،ورک شاپ اقتباس در فیلمنامه با حضور محمد
ملس از سوریه ،ورک شاپ بازیگری امروز با حضور اتیال پسیانی ،ورک شاپ
فیلمسازاناولباحضورهمایوناسعدیانومازیارمیری،ورک شاپتکنیک های
ایده پردازی با حضور شادمهر راستین ،ورک شاپ سینمای کوروساوا با حضور
مجید اسالمی و ورک شاپ ژانر وحشت در سینما با حضور حسن حسینی .سی
و پنجمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱-۸،اردیبهشت ۲۱(۱۳۹۶تا ۲۸اوریل
)۲۰۱۷به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می شود.
فریدون شهبازیان در مراسم رونمایی البوم «عطار»
6
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
موسیقــی
MUSIC
یاد استاد
داریوش صفوت
داریوش صفوت ،ردیف دان ،موسیقیدان و نوازنده سه تار و سنتور هفتم اذرماه
۱۳۰۷در تهران متولد شد .موسیقی و نواختن سه تار را ابتدا نزد پدرش علی
اصغر صفوت فرا گرفت و به دلیل معاشرت پدرش با اهالی هنر ،از جمله حیب
سماعی (سماع حضور) در 16سالگی ( )1323نزد وی رفت و سنتور را نزدش
اموخت .در 19سالگی ( )1326به درک محضر استاد ابوالحسن صبا توفیق یافت
و نوازندگی سه تار و سنتور را در محضر وی تکمیل کرد به نحوی که بعدها صبا
در جایی از وی به عنوان یکی از بهترین شاگردان خود یاد کرد که درکی دقیق
و ظریف از موسیقی ایرانی دارند .صفوت در کنار یادگیرى موسیقى ،تحصیالت
اکادمیک خود را نیز با قبولی و فارغ التحصیلی در دانشــکده حقوق دانشگاه
تهران دنبال کرد و ســال ۱۳۳۲در رشته حقوق فارغ التحصیل شد .صفوت
البته همزمان با تحصیل دانشگاهی کار موسیقی را هم ادامه داد ،چنانکه نزدیک
به ده سال و تا قبل از درگذشت ابوالحسن صبا از محضرش کسب فیض کرد.
بعد از فوت صبا ،صفوت که میان شاگردان صبا و اهالى موسیقى ان زمان ،به
استعداد و طبع روان شهره بود ،در هنرستان عالى موسیقى مشغول تدریس شد.
دراین دوران مرحوم دکتر مهدى برکشلى موسیقیدان و استاد فیزیک دانشکده
علوم ،رئیس واحد موسیقى اداره کل فرهنگ و هنر بود .او که با شرق شناسان
فرانســوى ارتباط داشت و نیز تحصیالت اکادمیک خود را در فرانسه به پایان
برده بود ،داریوش صفوت را براى تدریس موسیقى ایرانى به «مرکز مطالعات
موسیقى شرقى» در پاریس معرفى کرد .صفوت تا اخذ درجه دکترا در رشته
حقوق بین الملل از دانشکده حقوق پاریس پیش رفت .داریوش صفوت بورسیه
اداره کل هنرهاى زیبا شد و در پاریس در کنار تحصیل و تدریس ،به تحقیق
و پژوهش در موسیقى و اجراى کنسرت هاى پژوهشى پرداخت .او به تشویق و
کمک شرق شناس فرانسوى خانم نلى کارن که شاگرد سه تار و سنتور صفوت
نیز بود ،کتابى به زبان فرانســه درباره موسیقى ایران نوشت که ذیل مجموعه
«سنت هاى موسیقى » در سال ۱۳۴۴انتشار یافت .صفوت در ان کتاب موقعیت
اجتماعى موسیقى در ان دوران را شرح داده و راهکار حفظ و احیاى موسیقى
قدیم ایران را تاسیس یک مرکز باستان شناسى موسیقى دانست .انتشار کتاب
رئیس رادیو تلویزیون سابق را بران داشت تا از صفوت براى مشاوره در زمینه
موسیقى رادیو و تلویزیون ،دعوت به همکارى کند ،اما صفوت پیشنهاد جدى
ترى داشت و ان تاسیس مرکز حفظ و اشاعه موسیقى ایران بود .دراین زمان
او به دعوت دکتر برکشلى ،در دانشگاه تهران تدریس موسیقى مى کرد .وی در
اواخر عمرش قبل نشان شوالیه را از دولت فرانسه دریافت کرد که به دلیل روحیه
گریز از تبلیغاتش ان را نزد کسی و جایی بیان نکرد .استاد داریوش صفوت
چهره برجسته موسیقی ایران که نقشی ارزنده در شکل گیری و نضج جریان
موسیقی سنتی داشت 27فروردین سال 1392در سن ٨٥سالگی درگذشت.
روحش شاد و یادش گرامی...
دعوت از همایون شجریان برای حضور در ارکستر ملی
هنرمند :ایین رونمایی از البوم موسیقی «عطار» به خوانندگی وحید تاج و
اهنگسازی ارش کامور ،عصر یکشنبه ۲۸فروردین ماه با حضور مسوولین
اهالی هنر در تاالر رودکی برگزار شــد .نکته قابل تامل و اتفاق خوب این
مراســم خریداری تعدادی البوم «عطار» توسط مسوولین فرهنگی بود
که می تواند سراغازی جدیدی برای حمایت از موزیسین ها شود و باعث
بوجود امدن انگیزه مضاعف برای تولید البوم در این شرایط سخت باشد.
زبان فارسی در نقاط دور و نزدیک در خطر است
در ابتدای مراســم که اجرای ان برعهده علیرضا بدیع بود با رونمایی از
البوم موسیقی «عطار» با زنگ و ضرب و نقالی اشعار عطار توسط مرشد
نقیب زاده اغاز شــد .سپس علی اکبر صفی پور مدیرعامل بنیاد رودکی با
اشاره به حضور جمعیتی که برای رونمایی از این البوم امده بودند ،گفت:
این روح عطار است که عزیزان عالقه مند را به این مراسم می کشاند .این
البوم کار بســیار ارزشمندی اســت که با فاصله کمی از روز بزرگداشت
عطار ،مراســم رونمایی از ان برگزار می شــود .برگزاری این مراســم در
تهران ،فرصت ذی قیمتی است که عالقه مندان به این شاعر دور یکدیگر
جمع شوند و از سرچشمه جوشان او فیض ببرند .بیشترین فعالیت های
بنیاد رودکی در حوزه هنر ،بویژه موســیقی ،نمایش و هنرهای تجسمی
اســت و وظیفه اش تولید اثاری است که به نزدیکی موسیقی و محتوای
بی نظیر ادب فارسی منجر شود .ما نگرانیم که زبان فارسی در نقاط دور
و نزدیک در خطر اســت .یکی از نکات مهم ان ،فاصله موسیقی و شعر
اصیل ماســت که وظیفه ما را نیز دشوار می کند و در کنار ان ،استفاده
از موســیقی برای داشته های کهن ماست .این نکات کافی است تا ورود
ما به این بخش جدی تر شــود .وی ادامــه داد :مجموعه بنیاد رودکی با
همراهی معاونت هنری ،جمع خوبی را برای کمک و مســاعدت در این
کارها تشکیل می دهد .این بنیاد به خاطر امکاناتی که دارد ،اعالم امادگی
می کند که از این گونه اثار بیشتر حمایت کند .صفی پور با بیان این که ما
برای شهر نیشابور در سال ۹۵ســه کار انجام دادیم ،توضیح داد :اولین
کار ،اماده سازی کتاب نوروزنامه بود که منتشر شد .کار بعدی ،اثر بهروز
غریب پور و تولید «اپرای عروســکی خیام» است که روزهای اخر اماده
شدن را می گذراند .این کار که کار بزرگی است ،باید در نیشابور نیز روی
صحنه برود .سومین کار نیز همین البوم «عطار» است که امروز رونمایی
می شــود .بعد از سخنرانی صفی پور ،موزیک ویدیوی قطعه «مستی» از
این البوم پخش شــد .امیر خوراکیان معاون محتوای مرکز ملی فضای
مجازی نیز در این مراســم سخنرانی کرد و گفت :امیدواریم روزی برسد
که براساس مقررات حاکم بر فضای مجازی ،در خانه ی خواننده یک اثر را
بزنیم و بگوییم ،این سهم تو از انتشار اثرت در فضای مجازی است .علیرضا
بدیع در ادامه اشاره کرد که پیامی به دستش رسیده و در ان ،محمدرضا
شفیعی کدکنی شاعر به حاضران این مراسم و ارش کامور اهنگساز البوم
عطار ســام ویژه رســانده است .او ســپس از وحید تاج ،ارش کامور و
مرتضی گازرانی عضو گروه سروشان و کارگردان موزیک ویدیوی مستی
دعوت کرد تا برای دادن توضیح هایی درباره این البوم روی صحنه بیایند.
دلم می خواهد یک بار دیگر این البوم را بخوانم
ارش کامور اهنگســاز با بیــان این که البوم «عطار» شــامل ۱۱قطعه
موســیقایی است ،گفت :تالش من برای عزیزانی بوده که عالقه مند شعر
و موســیقی ایرانی هســتند و کودکانی که در اینده ،به سن و سال من
می رســند .وحید تاج خواننده نیز اظهار کرد :من ارش کامور را از ســال
۱۳۸۰در دانشــگاه موسیقی سوره می شناسم .از همان ایام با روحیات او
اشنایی داشتم و می دانستم چقدر با شعر سر و کار دارد و شعر برایش مهم
است .او ساز می زد و شعر می خواند .حدود یک سال پیش ،به من زنگ زد
و شعری از عطار را به اواز خواند .وقتی من پشت تلفن این شعر را شنیدم،
از او پرســیدم این برای کنسرت است؟ او گفت نه ،می خواهم برای البوم
استفاده کنم و من سریع گفتم ،کی برای ضبط بیایم؟ او با اشاره به این که
پروسه ساخت این البوم یک سال طول کشید ،ادامه داد :من برخی قطعات
را به خاطر حساســیت هایی که خودم و ارش کامور داشــتیم ،دو سه بار
خواندم .شاید اگر دوباره به البوم گوش دهم ،دلم بخواهد یک بار دیگر نیز
ان را بخوانم .ما تالش کردیم مضامین اشعار عطار را پیاده کنیم .همچنین
من افتخار همکاری در دو پروژه را با بهروز غریب پور دارم و می دانم چقدر
شعر را به اواز خواندن سخت است و اگر خواننده و اهنگساز درک نکند،
ممکن است مفاهیم ،اشــتباه به گوش مخاطب برسد .در ادامه ،کامور با
اشاره به حضور شهرداد روحانی در این مراسم ،گفت :شاید ۹یا ۱۰سال
داشــتم که فیلمی را از شهرداد روحانی دیدم و باورم نمی شد یک ایرانی
می تواند به کجا برســد .یکی از عزیزانی که باعث شد من امروز در فضای
موســیقی تا اینجا کشیده شوم ،شهرداد روحانی است .همچنین از معلم
دیرین ام ،بهرام جمالی بسیار اموخته ام .بخش بعدی این مراسم ،به پخش
ویدیویی از دختر خردسالی اختصاص داشت که غزلی از عطار را خواند .در
ادامه توسط مجری اعالم شد که نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای
اسالمی به نیت سیمرغ عطار ۳۰ ،عدد از این البوم را می خرد.
عطار همچنان زنده است
بهــرام جمالی مدیرعامل انجمن موســیقی ایران فــرد دیگری بود که
برای سخنرانی پشــت تریبون رفت و اظهار کرد :صحبت درباره ادبیات
و موســیقی ایران فراوان است .زمانی که توفیق مدیریت گروه موسیقی
دانشگاه ســوره را داشتم ،از کنار کالسی رد می شدم و دیدم صدای ساز
و اواز می ایــد .این صــدا متعلق به وحید تــاج و ارش کامور بود که از
همان زمان ،حکایت اتش زیر خاکستر نهفته را داشتند .من چند سالی
شــاهد بالندگی و کار خستگی ناپذیر این دو عزیز بودم و امروز از برکات
ان روزهاســت .باعث افتخار همه ماست که صدای تالش این دو عزیز را
در قالب البوم موسیقی عطار می شــنویم .او با بیان این که زبان فارسی
و موســیقی ایرانی ،از دوســتان قدیمی یکدیگر هستند ،اظهار کرد :هر
کدام از ان ها حذف شــود ،موجب تضعیف دیگری خواهد شــد و قوت
ان ها به کنار هم قرار گرفتن درست شــان است .معتقدیم اگر زبان را از
درون جامعه بیرون بکشیم ،ان جامعه تار و پود خود را از دست می دهد.
از این جهت ،عطار بزرگ همچنان زنده اســت و نفس و اندیشــه های او
موجب زندگی ما شده است .مدیرعامل انجمن موسیقی ایران همچنین
گفــت :بدون هیچ نیتی ۵۰۰ ،اثر از این البوم را می خرم و به هنرمندان
تقدیم می کند .در ادامه ،البوم موسیقی عطار شامل ۱۱قطعه موسیقایی
بر مبنای اندیشــه های عطار توســط عوامل ان رونمایی شد .پس از این
رونمایی البوم ،کامور گفت :گرافیست پوستر این اثر ،ناصر نصیری است.
او همچنیــن گفت :حضور نوازندگان اذری زبــان در این اثر به جد دیده
می شــود و موسیقی اذربایجانی عاشق پیشگی را به این البوم داده است.
من تالش کــردم پیوندی میان موســیقی اذری و ایرانی به وجود اورم.
سپس نوازندگان این البوم معرفی شدند که شامل میثم مروستی ،حسین
رضایی نیا ،درشــن انند ،شایان ریاحی ،حامد حبیب پور ،عیسی شکری،
ل اهلل دادیان ،حسین قاسم زاده ،مریم خدابخش ،نوید مثمر ،حسین
سهی
عطاپور ،شایان شکرابی ،اتنه اشتیاقی و علیرضا دریایی بودند.
بخش دیگر این مراسم شامل عطارخوانی سارا میرایی بازیگر خردسال و
دکتر احمدی از اذربایجان بود .سپس قطعاتی از این البوم توسط ارش
کامور ،وحید تاج و شایان شکرابی نوازنده پیانو و حامد حبیب پور نوازنده
سازهای کوبه ای اجرا شد.
کاش محمدرضا شجریان می توانست کنار ارکستر ملی روی
صحنه بیاید
سیدسعید سرابی مدیرکل ارشاد استان خراسان رضوی سخنران دیگر این
مراسم بود که در سخنانی گفت :ما قصد داریم تعدادی از این اثر را بخریم
و بین هنرمندان خراسانی توزیع کنیم .امیدواریم در مرکز خراسان رضوی
نیز در قالب یک جشن ،از این البوم رونمایی شود .سپس به دعوت مجری،
فریدون شهبازیان رهبر ارکستر ملی روی صحنه امد و در سخنانی کوتاه
گفت :ای کاش این کار را شــنیده بودم و می توانستم درباره ان صحبت
کنم .من صدای وحید تاج را دوست دارم .با اقای صفی پور درباره این اثر
صحبت می کردیم و او می خواست ما بتوانیم با ارکستر ملی این اثر را اجرا
کنیم ،البته این موضوع به اقای کامور بستگی دارد که بتواند پارتیتور این
اثر را برای ارکســتر اماده کند تا با صدای وحید تاج ان را اجرا کنیم که
البته این کار سختی است .انشاا ...من کار را می شنوم و اگر عالقه مند باشم
با ایشان صحبت می کنم .او با بیان این که مردم نیشابور خیلی به من لطف
دارند و اثارم را در مزار خیام پخش می کنند ،اظهار کرد :من به خاطر این
موضوع به خودم می بالم .قصد داشتم اثری را که سال ها قبل روی رباعیات
خیام نوشته ام و دوست عزیزم ،محمدرضا شجریان به بهترین نحو ممکن
ان را اجرا کرد ،در کنار او با ارکستر ملی اجرا کنم که البته امکان این کار
وجود ندارد و تصمیم دارم از همایون شــجریان برای اجرای اثار پدرش،
از جمله این قطعه ی چهار موومانی با همراهی ارکســتر ملی دعوت کنم.
او با ارزوی سالمتی برای محمدرضا شجریان افزود :امیدوارم یک مراسم
رونمایی در نیشابور برای این البوم گرفته شود ،جایی که خالق اشعارش
متعلق به انجاست و ارکستر ملی این قطعه را در انجا اجرا کند.
بررسی یک گزارش از مجمع جهانی اقتصاد
ایا ارزان ترین مقصد سفر و گردشگری «ایران» است؟
7
چهارشــــنبه 30فروردین ماه 1396سال دهم شماره 683
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TURISM
اخبار
حمید محمدی :از سرگیری عمره پس از حج
امیر شاملویی
چندی پیــش مجمع جهانی اقتصــاد که یکی از
مهم ترین سازمان های اقتصادی بین المللی است،
گزارش رقابت پذیری گردشگری 2017را منتشر
کرد که بر اســاس ان وضعیت کلی گردشگری و
رقابت پذیری این صنعت در مناطق و کشــورهای
مختلف جهان مورد ســنجش قرار گرفته بود .در
این گزارش که هر دو سال یک بار منتشر می شود،
بار دیگر همانند سال 2015ایران از نظر شاخص
رقابت پذیری قیمتی در رتبه نخســت جهان قرار
گرفت .مروری بر زیرشاخص هایی که رقابت پذیری
قیمتی را تشــکیل داده اند ،نشان می دهد عواملی
که برای ســنجش هزینه و در واقع رقابت پذیری
بخش گردشگری در نظر گرفته شده اند ،می تواند
با براوردهای نادرســت یا تورش همراه باشد .در
واقــع گرچه این گــزارش اطالعات مناســبی را
برای براورد هزینه ســفر به یک کشــور در جهان
فراهم می کند ،اما در برخی کشــورها انتقاداتی به
روش شناسی انها وارد است.
مالیات بر بلیت ها و هزینه های فرودگاهی ،شاخص
قیمت هتل بر اساس دالر امریکا ،شاخص برابری
قدرت خرید و میزان قیمت ســوخت بر اســاس
سنت (هر 100ســنت یک دالر است) پرداختی
به ازای هر لیتر ،زیرشــاخص هایی هستند که در
ایــن گزارش برای ســنجش رقابت پذیری قیمتی
بخش سفر و گردشگری درنظر گرفته شده اند .این
شاخص ها به رغم جامعیتی که دارند ،ممکن است
در برخی موارد در جوامعی که اقتصادهای دولتی
دارند یا به نحوی ســرکوب های قیمتی را تجربه
می کنند ،بــا برخی تورش ها همراه شــود .امتیاز
ایران در این شــاخص در ســال 2015برابر با /6
6بود که در ســال 2017با اندکی افزایش به /7
6رســید .به همین دلیل بررسی زیرشاخص ها و
روش شناسی این رتبه بندی الزم به نظر می رسد و
نــکات جالبی را به همــراه دارد .البته فارغ از این
پرســش روش شناسانه ،ســوال دیگری نیز وجود
دارد کــه ایا ارزانی ســفر به خــودی خود مزیت
محســوب می شــود؟ به این ترتیب در دو نگاه به
بررســی این موضوع می پردازیم :نگاه نخســت به
تورش های محتمل در ســنجش ایــران به عنوان
ارزان ترین مقصد ســفر پرداخته و در نگاه دوم به
این موضوع توجه می کنیم که ایا ارزانی ســفر به
خودی خود مزیت است؟
تورش های محتمل در رقابت پذیری قیمتی
همان طور که گفته شــد ،ایران در ســال 2015
در زمینه رقابت پذیری قیمتی ســفر و گردشگری
در جهان به رتبه نخســت جهانی دســت یافت؛ با
این حال ،یکی از مهم تریــن نکات موجود در این
گزارش که با نگاه نخســت نیز به چشــم می اید،
عــدم اعالم شــاخص قیمت هتل در ایران اســت
که می تواند بر وضعیــت رقابت پذیری قیمتی این
صنعت و تعیین جایگاه ایران در جهان موثر باشد.
از ســوی دیگر ایران از نظر مالیــات روی بلیت ها
و هزینه های فرودگاهی در ســال 2015با کسب
امتیــاز 97 /3از صد امتیاز ممکن ،در رتبه ســوم
جهان از 141کشــور مورد بررسی قرار داشت که
بر کسب جایگاه نخســت در رقابت پذیری قیمتی
بخش ســفر و گردشگری اثر گذاشــته است .در
گزارش سال 2017ایران با امتیاز 92 /9و سقوط
10پله ای در این بخش ،به رتبه 13از 136کشور
مورد بررســی رسیده اســت .با این وجود می توان
مشــاهده کرد که به رغم این تغییرات ،رتبه ایران
از مقام نخست در رقابت پذیری قیمتی گردشگری
جهان تغییر نیافته است.
حال که ایران از نظر این گزارش به رتبه نخست در
رقابت پذیری جهانی دســت یافته است ،این سوال
پیش می اید که این رتبه چگونه محاسبه می شود
و تا چه اندازه محاســبه ان قابل اطمینان اســت.
متغیر نخست این نماگر که به مالیات بر بلیت ها و
هزینه های فرودگاهی اشاره می کند ،شاخصی برای
ســنجش هزینه نسبی دسترسی به خدمات حمل
و نقل هوایی بین المللی اســت که با اطالعات سال
2016تدوین شــده اســت .عالوه بر این ،شاخص
فوق مالیات مربوط به بلیت های مسافران و مالیات
بر ارزش افــزوده را نیز در نظر می گیرد .همچنین
هزینه هــای مربوط به ورود و خــروج هواپیماهای
مســافری بزرگ و کوچک را نیــز در فرودگاه های
بزرگ بین المللی هر کشــور لحــاظ می کند .این
هزینه ها شــامل فرود امدن ،هزینه های مربوط به
پایانه های پــرواز و همچنیــن هزینه های امنیتی
که برای پروازها مورد محاســبه قرار می گیرد نیز
می شود .مالیات بر ارزش افزوده نیز از موارد دیگر
مندرج در این شاخص است .هزینه های هر مسافر
نیز بــا به کارگیری 75درصد از ضریب بار به ازای
هر صندلی در هر هواپیما محاســبه می شود .این
اطالعات عمدتا از ســازمان یاتا (ســازمان حمل و
نقل هوایی بین المللی) اخذ شده است.
متغیــر دوم این نماگــر به قیمت هتل ها اشــاره
می کند .برای محاسبه قیمت هتل ها ،میانگین نرخ
اجاره اتاق برای هتل هایی با برندهای درجه یک در
طول 12ماه منتهی به اکتبر سال 2016و برحسب
دالر امریکا مورد محاسبه قرار گرفته است .در واقع
این شــاخص میانگین قیمت اقامت در هتل های
درجه یک هر کشــوری را نشان می دهد .شاخص
قیمت هتل ها با استفاده از میانگین نرخ اجاره اتاق
محاسبه شــده و اثر فصلی بودن نیز در محاسبات
ان مورد توجه بوده اســت .در برخی موارد نیز اگر
به روزرسانی برای سال 2016انجام نشده باشد ،از
اطالعات سال 2015استفاده شده است.
متغیر سوم این شــاخص ،به برابری قدرت خرید
اشــاره می کند .این بخش عبارت اســت از نسبت
ضریــب تعدیل برابــری قدرت خرید بــه نرخ ارز
رسمی ان کشــور برای سال .2015این اطالعات
از بانک جهانی اخذ شــده است .طبق تعریف این
ســازمان ،ضریب تبدیل برابری قــدرت خرید به
معنی ان اســت که به چند واحد از ارز یک کشور
نیاز داریــم تا همان مقــدار کاال و خدماتی را که
با مقــدار مشــخصی دالر در ایاالت متحده امریکا
خریداری می شود ،در بازار داخلی خریداری کنیم.
نرخ ارز رســمی نیز به نرخ ارزی اشاره دارد که از
سوی مقامات ملی یک کشور تعیین شده یا نرخی
را بیان می کند کــه در بازاری که از نظر قانونی با
تایید ان کشــور روبه رو اســت ،تعیین شده است.
این نرخ بر اســاس میانگین ساالنه و با استفاده از
میانگین های ماهانه (نرخ پول محلی نسبت به دالر
امریکا) سنجیده می شود.
متغیر چهارم نیز به ســطح قیمت ســوخت اشاره
دارد .این ستون قیمت خرده فروشی سوخت دیزل
را برحسب میزان پرداخت چند سنت از واحد پول
ایاالت متحده امریکا به ازای هر لیتر بیان می کند.
این شــاخص قیمت ســوخت را برای سال 2014
اندازه گیری کرده است .این موارد در حالی است
که در گزارش رقابت پذیری سفر و گردشگری سال
،2015اطالعــات متغیر اول برای ســال ،2014
متغیــر دوم بــرای ســال های 2013و ( 2014یا
حتــی ســال های 2011و در مــواردی 2009و
،)2007متغیر ســوم برای ســال 2013و متغیر
چهارم برای ســال 2012و با استفاده از امار این
سال ها محاسبه شده بود .با توجه به این موضوع و
بررسی تحوالت اقتصاد ایران و جهان در سال های
ذکر شده ،می توان به نکات جالبی در این خصوص
پی برد که از مهم ترین انها سیاســت های یارانه ای
سوخت و نرخ رسمی ارز هستند.
نقش یاران ه سوخت در ارزانی سفر
همه اینها درحالی اســت که براساس گزارش های
بین المللی ،ایران در بخش قیمت ســوخت در سال
2015جایگاه هشتم در جهان را در اختیار داشت
اما در ســال 2017رتبه کشــور به پنجم رسیده
اســت .عامل حفظ جایگاه ایران در رتبه نخست را
می توان ارزان بودن ســوخت نیز دانست که ناشی
از یارانه های ســوختی است .سیاست های یارانه ای
ســوخت در بســیاری از کشــورهای صادرکننده
نفت از جمله ایران به ویژه در ســال 2014که در
گزارش جدید مورد اســتفاده قــرار گرفته ،موجب
شده اســت بهای ســوخت در داخل کشور ،کمتر
از قیمــت صادراتی این محصول باشــد و در واقع
برای کشــور هزینه فرصتی ناشی از عدم صادرات
ان و فــروش این محصول به قیمــت پایین تر در
داخل ،ایجاد می کند .این یارانه سوختی که چندان
هم توجیه اقتصادی ندارد ،موجب شــده شــاخص
رقابت پذیری قیمتی ســفر و گردشــگری در ایران
و بســیاری از کشورهای مشــابه به رغم ضعف در
گردشگری ،ارزان به نظر برسد و حتی بتواند نقص
در شاخص های دیگر را به نوعی پوشش دهد ،حال
انکه در واقع این سیاســت هزینه های اقتصادی به
این کشــورها تحمیل کرده اســت .نگاهی به این
متغیر نشــان می دهد کشــورهایی مانند ونزوئال و
عربســتان ســعودی و همچنین برخی کشورهای
دیگر نفت خیز منطقه که در ســایر متغیرهای این
شاخص جایگاه مناسبی ندارند ،به دلیل ارزان بودن
سوخت جایگاه مناسبی پیدا کرده اند ،در حالی که
با مشــکالت فراوانی در عرصه گردشــگری روبه رو
هســتند .این تورش ناشــی از عدم محاسبه یارانه
سوخت برای کشورهای صادرکننده است؛ در حالی
که نقش چنین یارانه سوختی در میزان سفر اتباع
خارجی به ایران چندان مشخص نیست.
نرخ رسمی ارز
در زمینــه برابری قدرت خرید نیز ایران در ســال
2015از ســوی این ســازمان معتبر بین المللی به
جایگاه ششم دست یافته بود ،در حالی که در سال
2017ایــران بــا چهار پله نزول بــه رتبه دهم در
جهان تنزل پیدا کرده اســت .در چند سال اخیر،
در حرکت تدریجی ایران به سوی تک نرخی کردن
ارز و کاهش شــکاف بین ارز رسمی دولتی و بازار،
میزان نرخ ارز رسمی به تدریج افزایش یافته است.
با این وجود ،نرخ ارز رســمی اعالم شده همواره با
مقدار واقعی ان اختالف داشــته است .اگر به منبع
ارجــاع گزارش یعنــی بانک جهانــی توجه کنیم،
مشاهده می کنیم نرخ ارز رسمی برای سال 2015
حدود 2900تومان ،برای سال 2014حدود 2600
تومان و برای سال 2013حدود 1840تومان ذکر
شــده است که البته با نرخ ارز تعیین شده از سوی
بازار اختالف دارد و از ان کمتر اســت .این موضوع
به ان معنا است که در این گونه کشورها در مقایسه
با کشورهایی که نرخ رسمی ارز در انها وابستگی به
دولت ندارد و نرخ رســمی ارز از سوی بازار تعیین
می شود ،ضریب تبدیل برابری قدرت خرید متفاوت
می شود و رتبه ایران می تواند با تورش همراه باشد.
بنابر این تحلیل ،به نظر می رسد این گزارش حداقل
در بخش رقابت پذیری قیمتی برای برخی کشورها
دچار تورش یا براورد اشتباه باشد.
ایا ارزانی مزیت است؟
در میــان 10رتبه برتــر رقابت پذیــری قیمتی
ســفر و گردشــگری در جهان ،برخی کشورهای
گردشــگرپذیر و موفــق نیــز پس از ایــران قرار
گرفته اند که به ترتیب عبارتنــد از :مصر ،مالزی،
الجزایر ،اندونزی ،بوتان ،یمن ،قزاقســتان ،تونس
و هنــد .اگر ایــران را با این کشــورها که از نظر
رقابت پذیری قیمتی جایگاه های بعدی را به خود
اختصاص داده اند ،مقایســه کنیــم ،می بینیم این
کشورها بســیار متنوع هستند .برای مثال بررسی
گردشگران ورودی به بوتان نشان دهنده این است
که این کشــور 750هزار نفری ،با پذیرش حدود
210هزار گردشگر خارجی ،در سال 2016بیش
از یک چهــارم جمعیت خود گردشــگران ورودی
داشــته اســت .اگر این میزان را با ایران مقایسه
کنیم ،می توان دید که ایران تنها معادل 6درصد
از جمعیت خود توانســته است توریست به کشور
جذب کند .همچنین کشور بوتان با مساحت حدود
38هزار کیلومتر مربع یعنی تقریبا به اندازه استان
اذربایجان غربی ،توانســته است به ازای تراکم هر
کیلومتر مربع 5 /5گردشــگر خارجی در ســال
جــذب کند؛ در حالی که این نســبت برای ایران
حدود 3اســت .در واقع می توان گفت با توجه به
موقعیت ،شرایط فرهنگی و تاریخی و ظرفیت های
مختلفی که ایران دارد ،کشــور ما باز هم نتوانسته
است از انها به نحو مناســبی استفاده کند و این
حجم از گردشــگر با توجه بــه قدمت ،جمعیت و
وسعت کشور چندان هم موفق نبوده است.
در مقایسه دیگری در این گزارش می توان کشوری
نظیر هند را با ایران مقایسه کرد .این کشور گرچه
بــه رغم جمعیت فــراوان خود ،در ســال پذیرای
بیش از 8میلیون گردشــگر خارجی بوده است اما
گردشگران واردشده هزینه کرد زیادی در این کشور
دارند؛ تاجایی که به طور متوسط هر گردشگر بیش
از 2600دالر در این کشور خرج کرده است ،یعنی
نزدیک بــه چهار برابر گردشــگران خارجی ایران.
گردشگری نقش مهمی در اقتصاد هند دارد و بیش
از 21میلیارد دالر برای این کشور درامدزایی کرده
اســت .مالزی نیز با پذیرش قریب به 26میلیون
گردشگر خارجی حدود 17 /5میلیارد دالر از این
بخش کســب کرده و مصر با بیش از 9میلیون نفر
گردشــگر خارجی بیش از 6میلیارد دالر درامد از
محل هزینه کرد انها به دست اورده اند؛ در حالی که
درامدزایی ایران از حدود 5میلیون گردشگر ورودی
تنها حدود 3 /5میلیارد دالر است!
از ســوی دیگر ،نگاهی به کشــورهایی که در زمره
10ســرزمین با گران ترین هزینه سفر قرار دارند و
بررســی امار گردشــگران انها گویای ان است که
صرفا گــران بودن نمی تواند مانع از رشــد صنعت
گردشــگری در یــک کشــور شــود و ارزانی نیز
نمی تواند مالک صرف برای ســفر به این کشورها
باشد .ســوئیس ،بریتانیا ،باربادوس ،رژیم اشغالگر
قدس ،ایســلند ،نروژ ،ســنگال ،دانمارک ،استرالیا
و پرو 10ســرزمین گــران از نظــر رقابت پذیری
قیمتی ســفر هســتند .در همین حال ،اسپانیا از
نظــر رقابت پذیری قیمتی در رتبــه ،98المان در
رتبه ،115فرانســه در رتبــه 118و ایتالیا در رتبه
124قرار داشــته اند .نکته جالب توجه اینجا است
که 4کشــور اخیر به ترتیب موفق ترین کشورها در
جذب گردشــگر بوده اند .برای مثال ایتالیا ،48 /6
فرانســه ،83 /77المان ،33اســپانیا ،65بریتانیا
32 /6و ســوئیس 9 /16میلیــون نفر در ســال
2014گردشگر خارجی داشــته اند .چنین امری
نشــان دهنده این اســت که عوامل دیگری نیز در
این حوزه دخیل هســتند و نمی توان تنها قیمت را
به عنوان نقطه اتکای پیشــرفت گردشگری معرفی
کرد؛ گرچه این ارزانی می تواند در صورت مدیریت
صحیح و بهره گیری درســت از منابع موجود ،برای
کشورهای مشــابه ایران که در اغاز راه گردشگری
هســتند ،کمک کننده باشد؛ البته این امر منوط به
بهبود زیرساخت ها و ایجاد متغیرهای بهتری برای
سنجش رقابت پذیری صنعت گردشگری است.
سرپرست سازمان حج و زیارت با بیان این که بزودی فهرست کاروان های حج
تمتع اعالم می شود گفت :اعزام زائران ایرانی به عمره پس از حج ،از سر گرفته
خواهد شد .حمید محمدی درباره از سرگیری سفرهای عمره مفرده ،اظهار کرد:
پیشتر از سرگیری سفر عمره به مجازات دو مامور خاطی فرودگاه جده موکول
شده بود که مجازات این دو پلیس رسما از سوی عربستان به ما اعالم شده است.
با توجه به اینکه عمال در حال حاضر فرصتی برای عمره باقی نیست ،انشاءاهلل بعد
از حج امسال ،سفرهای عمره از سر گرفته خواهد شد .او سپس درباره روند ثبت
نام اولیه از واجدان اعزام به حج امســال ،گفت :ثبت نام اولیه از واجدان شرایط
تشرف به حج امسال از ۲۳فروردین ماه اغاز شده و با توجه به تالش تیم مسکن
سازمان حج برای تامین فضای اقامتی بیشتر ،احتمال دارد دارندگان اسناد ودیعه
گذاری حج از ۳۱تیر ســال ۸۵اندکی جلوتر رود .وی یاداور شد :طبق اعالم
مدیریت های حج و زیارت استانها ،واجدان شرایط باید برای ثبت نام اولیه تشرف
به حج به شعب بانک ملی در سراسر کشور مراجعه کنند .سرپرست سازمان حج
و زیارت با بیان اینکه اولویت تشرف با کسانی است که زودتر برای ثبت نام اولیه
در بانک اقدام کنند ،افزود :این افراد در مرحله بعد می توانند با انتخاب کاروان
مورد نظر ،ثبت نام خود را نهایی کنند .محمدی درباره زمان اعالم کاروان های
حج ،اظهار کرد :پس از اینکه وضعیت مسکن حجاج نهایی شود ،کاروان های
حــج به همراه درجه انها منطبق با هتل زائران ،اعالم می شــود تا واجدان
شرایط اعزام به حج هر چه زودتر بتوانند در کاروان ها ثبت نام کنند .پیش
از این دارندگان اسناد ودیعه گذاری حج تا ۳۱تیر ۸۵برای ثبت نام اولیه
تشــرف به حج امسال فراخوان شده بودند .بر اساس تفاهم نامه هیات حج
جمهوری اسالمی ایران و وزارت حج و عمره عربستان ،امسال بیش از ۸۶هزار
حاجی ایرانی به حج اعزام خواهند شد ،طبق اعالم سازمان حج و زیارت اعزام
زائران به عربستان از اول مردادماه اغاز می شود.
امکان سفر اتباع ایرانی به مناطق ازاد شرق روسیه با
ویزایرایگان
دولت روسیه امکان سفر اتباع ۱۸کشور را با دریافت ویزای الکترونیکی رایگان به
مناطقازادوالدیواستوکمیسرکرد.برایناساساتباعکشورهایایران،الجزایر،
بحرین ،برونئی ،هند ،قطر ،چین ،کره شمالی ،کویت ،مکزیک ،مراکش ،امارات
متحده عربی ،عمان ،عربستان سعودی ،سنگاپور ،تونس ،ترکیه و ژاپن می توانند
با مراجعه به سایت صدور الکترونیکی ویزا و تکمیل فرم درخواست به صورت
رایگان ویزای ورودی به این منطقه روسیه را دریافت کنند .ویزاهای صادر شده به
مدت 30روز اعتبار دارد و درخواست کننده می تواند به مدت هشت روز در پنج
منطقه ازاد روسیه در شرق دور این کشور اقامت داشته باشد .دریافت کنندگان
این ویزا حق ســفر به دیگر مناطق روسیه و خروج از مناطق ازاد ذکر شده را
ندارند .هدف از اجرای این طرح ،افزایش گردشگری و جذب سرمایه های خارجی
برای مناطق شرق دور روسیه عنوان شده است .بندر والدی واستوک مرکز
منطقه فدرال پریمورسکی است که در جنوب شرقی این کشور در اقیانوس
ارام قرار دارد و فاصله کمی تا مرز چین دارد .این شهر اخرین ایستگاه پایانی
راه اهن سیبری است و صنایع اصلی ان را کشتی رانی و ماهیگری تشکیل
می دهند و جمعیتی بیش از ۶۰۰هزار نفر دارد.
مهران ،مرز اول کشور در ورود گردشگر
معاون گردشگری ،سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری گفت:
مرز مهران در سال ۱۳۹۵از نظر شاخص ورود گردشگر ،رتبه ی اول را به خود
اختصاص داد .مرتضی رحمانی موحد در نشست ساماندهی گردشگران ورودی
مــرز بین المللی مهران در این پایانه مرزی با بیان اینکه مرز بین المللی مهران
در استان ایالم رتبه نخســت گردشگران ورودی به کشور را در بین پایانه های
مرزی در ســال ۹۵به خود اختصاص داد ،اظهار کرد :بر اســاس اعالم سازمان
حمل و نقل و پایانه های مرزی کشور همچنین این مرز رتبه نخست گردشگران
خروجی از کشور در ایام نوروز امسال را نیز از ان خود کرد .وی با بیان اینکه مرز
بین المللی مهران بار سنگینی از تردد گردشگران و زائران ورودی و خروجی از
کشور را بر عهده دارد ،افزود :این مرز نخستین مرزی است که طرح ساماندهی
گردشگران ورودی در ان اجرا می شود .رحمانی با اشاره به اینکه ابان سال ۹۲
کارگروه ساماندهی گردشگران عراقی در سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و
گردشگری ایجاد شد و بعد از تصویب شورای امنیت ملی از طریق وزارت کشور
به ۱۲اســتان مرزی و غیرمرزی برای اجرا ابالغ شد ،اضافه کرد :در این راستا
بخشنامه ای تهیه و تکالیف همه دستگاه های عضو این کارگروه مشخص شد که
سازمانمیراثفرهنگی،صنایعدستیوگردشگریهماهنگیبیندستگاه هارابر
عهده دارد .معاون گردشگری کشور ادامه داد :تمرکز اصلی اجرای طرح ساماندهی
گردشگران بر روی مسافران ورودی از کشور عراق با حفظ تکریم انها و مدیریت
این گردشگران در داخل کشور توسط بخش خصوصی است البته به هیچ عنوان
نباید هزینه اضافی از زائران و گرداشگران ورودی به کشور گرفته شود.
اسیابی بی همتا در نهان خانه ی شهر یزد
اســیاب ابی «کوشک نو» ،یکی از کم نظیرترین اسیاب های ایران است که در
دل بافت تاریخی شهر یزد جای دارد« .ساشا ریاحی مقدم» سرپرست معاونت
میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان یزد
تصریح کرد :اسیاب های ابی سازه هایی برای اسیاب و خرد کردن گندم و سایر
غالت جهت درست کردن ارد بوده که با استفاده از تکنیک سرعت یا فشار اب
کار می کرده است و در گذشته تقریباً در هر شهری از ایران ،اسیاب ابی وجود
داشته ولی امروز تقریباً چند مورد انگشت شمار هنوز کار می کنند که در یزد
می توان به اسیاب های اب کوشک نو و اشکذر اشاره کرد .وی در ادامه راجع به
اسیب ابی کوشک نو اظهار کرد :این اسیاب ابی یکی از اثار ارزشمند تاریخی
شهرستان یزد به شمار می رود که ه شماره 31098در ردیف اثار ملی کشور به
ثبت رسیده است .به گفته ی وی ،این اسیاب بی نظیر از طریق قنات زارچ که
در حال حاضر نیز فعال بوده و یکی از معدود قناتهایی است که به ثبت جهانی
رسیده ،تغذیه می شده است .این مسئول بنای این اسیاب را متعلق به دوران
متاخر اســامی(صفویه تا قاجار) دانست و گفت :اسیاب در عمق 22متری از
سطح زمین قراردارد و دارای سه بخش دست کند شامل انباری ،کارگاهی و تنوره
است که البته حجم باالی دست کندها و تنوره اسیاب نسبت به نمونه های مشابه
قابل توجه است .وی در مورد نام این اسیاب بیان کرد :وجه تسمیه این اسیاب
ابی ،متاثر از نام محلی است که بنا در ان واقع شده است .یاداور می شود؛ محله
کوشکنو در شمال بافت تاریخی شهر یزد قرار دارد و دارای عناصر معماری چون
پایاب ،اسیاب و اب انبار است .ضمناً اسیاب ابی کوشک نو هم اکنون برای بازدید
عموم مهیا و اماده پذیرایی از گردشگران است.
«نلسون ماندال برای همیشه» فیلمی که با
حمایت «محمدجواد ظریف» ساخته شد
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره•683چهارشنـبه30فروردینماه•1396سالدهم•8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :اشراق قلم پارسه
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
فرهنگ سیاست را می سازد!
نشست خبری فیلم «نلسون ماندال برای همیشه» با حضور
میثم شاه بابایی (کارگردان) ،مهدی کریمی تفریشی (تهیه
کننده) و دیگرعوامل ،بازیگــران و نمایندگان وزارت امور
خارجه در مجتمع رایزن برگزار شد.
میثم شــاه بابایی با اشــاره به روند ساخت این فیلم گفت:
ســاخت این پروژه از زمان فوت ماندال اغاز شد؛ ابتدا قصد
داشتیم فقط فیلمی درباره مراسم وداع بسازیم اما به مرور
پروژه وسعت بیشتری گرفت و برای ما ماندال تبدیل به یک
سنبل ،هدف و جریان فکری شد .وی با اشاره به اینکه مرز
بین فیلم داستانی و مستند درباره این فیلم باریک است،
گفت :ما در این فیلم به دنبال بازسازی مستندگونه نیستیم.
این کارگردان با اشــاره به اینکه وزارت امور خارجه از این
پروژه حمایت کرده اســت ،ادامه داد :محمدجواد ظریف
وزیــر امور خارجه و کل وزارت امــور خارجه از این پروژه
حمایت کردند و هرچند ما نگرانی ای برای انتخابات نداریم
اما امیدواریم که این حمایت ها همچنان ادامه داشته باشد
زیرا اقای ظریف حتی در سفر هم پیگیر روند ساخت این
فیلم بود .کارگردان فیلم «نلســون ماندال برای همیشه»
ادامه داد :معتقدم فرهنگ نقش مهمی دارد و این فرهنگ
اوقات شــرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
اذان مغرب
19:58
غروب افتاب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
است که سیاست را می سازد .برای این فیلم تعریف کردن
مرز داستان و مستند ســخت است و این پروژه برای من
پکیــج بزرگی اســت .وی درباره شــباهت فیلم هایش به
فیلم های محمد حســین مهدویان است ،گفت :من تا به
حال فیلم های ایشان را ندیده ام؛ ولی می دانم ایشان فضای
مستند را به خوبی بازسازی می کند .شاه بابایی در خصوص
پشت صحنه
13:03
19:40
4:56
6:26
گنج سخن
از بدیها دورى کنید تا عمرتان طوالنی شود.
امام صادق (ع)
رییس این روزها سرش خیلی شلوغ شده و به ندرت می توان در ساعات پایانی شب با او مالقات کرد .ان هم انقدر
بی حوصله است که نمی شود از مشکالت برایش گفت ،باید همه چیز را گل و بلبل نشان دهیم تا خدای نکرده مورد
هجمه های لفظی و سرزنش هایش قرار نگیریم .موندم تا چند وقت می تونم اوضاع و شرایط را خوب جلوه بدم و از
مشکالت پیش امده و بدقولی های بدهکاران چیزی نگویم ،هرچند رییسی که من می شناسم قبل از من از تمام
اتفاقات دفتر خبردار می شود و فقط به روی خودش نمی اورد ،شاید هم می خواهد ببیند ما چقدر می توانیم مقاومت
کنیم و در این شرایط سخت اخم به ابرو نیاریم .یه جورایی حکایت دفتر ما شده حکایت برخی دولتمردان که با
وجود تمام مشکالت و فشارها باز اصرار دارند که همه چیز تحت کنترل هست ،گویا وارونه جلوه دادن شرایط در
حال اپیدمی شدن است و فرقی ندارد که سیاستمدار باشی یا اقتصادان و یا حتی خبرنگار ،برای در صحنه ماندن
مجبور به انجام این دست کارها هستی .شاید دلیل رفت و امدهای این روزهای رییس هم شرایط پیش امده باشه
که وقتی ما کاسه چه کنم دستمان گرفتیم خودش کمر همت را بسته و به میدان امده تا مثل همیشه یک تنه
تمام مشکالت را برطرف کند و ما هم خوشحال ،توهم بزنیم که به تنهایی از پس مشکالت برامدیم!
طاهر شعبانی
برنامه ریــزی برای اکران این اثر گفت :به ما قول دادند که
اگر فیلم تا اخر ماه جوالی حاضر شــود ،بتوانیم در مرکز
نمایش های بین الملل نیویورک اولین نمایش فیلم را داشته
باشیم .مهدی کریمی تفریشی (تهیه کننده فیلم) نیز اظهار
ن خوبی از وضعیت صلح و
کــرد :این پروژه می تواند نشــا
دوســتی ایرانیان باشد .امروز متاسفانه تبلیغات بدی علیه
جـــدول
افقی:
-1چهــره موردنظر-عالمــت مفعولی-2بدنام-سرگشــته-دایره
المعارف فرانســوی-3طعمه گرگ-مــردزن مرده-ماهی فروش
-4اســم ترکی-ازبتهــای صدراســام-برروی انگشــت بیابید-
شــهری درالمان-5زادگاه نیمایوشــیج-ویرگول-درخت انگور-
کاله انگلیسی-6شاعرفقیدوســراینده هوای تازه-قســمتی ازپا
-7عدداول-ادمی وبشــر-8پایتخت نروژ-سالم-9محبس-حرف
ندا-10لوس-سازگاری-11درخت زبان گنجشک-کشورپربرکت-
ترانه-مــردم قرانی-12درخــت اعدام-بیمــاری سگی-ســقف
دهان-نیم تنه-13مقابل خروج-مثل ومانند-برداشــت محصول
-14بیمارروحی-ماه تیر-زهره وجرئت-15ازالبومهایش
طرح روز
4ل
5ی
6ب
فرانسواولتر
7
ا
ی ر
ه
ا
د
م
م
9ا
10م
11ع
12ر
حضور حداکثری مردم
درانتخاباتدشمنان
ایران را فراری می دهد
ر
د
ی
ا
ق
ه
ب و
ه
ت
و
ل
ر
ه
و
ا
خ
ا
ا
م
س
ر
ی
و
ا
ت
خ
د
س ا
ل
م
ا
ه
م
ن
ا
ن
م
ب
گ ل
ر
ی
ز
ت
ا
د
ب
ا
د
ا
د
14س ا
م
ا
15ی
ر
م
ت
ک س
ب ی ا
ن
ی
ل
م
13و
د
د
8ش و
حافظانه
1
15 14 13 12 11 10 9
2
3
4
5
6
7
8
9
11
پاسخ جـدول شـماره قـبل
3د
خطاهایبشریاولرهگذر،بعدمیهمانوچندی
نمیگذردکهصاحبخانهمیشوند..
2 1
3
4
6 5
7
8
طراح جدول :رسول نادری
10
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
م
خ ا
ر ف ل ر س ت ا ن ی
1ع ا
س ی ن م ا
گ ر ی س
2ن ی م ا
پندبزرگان
دوش اگهی ز یار سفرکرده داد باد
من نیز دل به باد دهم هر چه باد باد
از دست رفته بود وجود ضعیف من
صبحم به بوی وصل تو جان بازداد باد
کشور ما در جهان وجود دارد و ساخت فیلم ها می تواند در
اصالح وجه ایران و تصویر ایران تاثیر بگذارد .وی با اشــاره
به برگزاری نمایشگاه عکس این فیلم در پاریس ،استرالیا
و نیویورک گفت :حمایت های خوبی از این فیلم شــده و
شخص محمد جواد ظریف حتی زمانی که در سفر بودند
نیز تلفنی درباره اخرین وضعیت این فیلم سوال می کردند.
تفرشــی ادامه داد :قرار بود در این فیلم نیز فیدر کاسترو به
صورت پررنگ حضور داشته باشد اما به دلیل فوت ایشان این
کار امکانپذیر نشد .بعد از اکران فیلم ما از تمبر یادبود ماندال
ونمایشــگاه عکس پروژه نیز رونمایی خواهیم کرد .مهتاب
کرامتی یکی از بازیگران فیلم نیز گفت :ماندال برای من سنبل
صبــوری و باور بود و من از او ارامــش را یاد گرفتم ،ان هم
در دنیایی که پر از خشــونت و درگیری است .چه قدر خوب
است که در این دنیایی که پر از اتفاقات بد است ،می توان به
صلح فکر کرد .او با اشــاره به اینکه اصــ ً
ا قصد ندارند کار
بسیار عظیمی انجام بدهند افزود :نباید توقع خود را از یک
فیلم باال ببریم .معتقدم همیشه وقتی با توقع وارد سینما
می شــویم ،اثری که می بینیم راضی کننده نیست .ما در
این فیلم تالش می کنیم که یک فیلم خوب و قابل قبول
بسازیم .کرامتی که بیش از این در فیلم «فرزند چهارم»
در افریقــا بازی کرده بود ،گفت :فیلم «نلســون ماندال
برای همیشــه» کام ً
ال با «فرزند چهارم» متفاوت است،
زیرا ما در ان فیلم با یک اثر ســینمایی مواجه بودیم و
فیلمنامه ای از پیش تعیین شده داشت.
م
ن
ه
ا
ن
ا
ا
ف
ن
م
ل
ا
ل
ک و
چ
ه
م
ر
م
ن
و
ن
ا
ر
م
د
و
د
ی
ن
د
ا
ا
س س
ت
د
ا
ل
ا
ن
ن
ا
ن
ا
ا
ر
ی
د
12
13
14
15
عمودی:
-1ازبیــن رفتن خاک دراثرگذشــت زمان-یکی دیگرازالبومهایش-2خاک صنعتی-شــفابخش
بیمار-رازنگوی خانمها!مکر-3روزعرب-بوئیدن-ظرف مکان وزمان-زمین پشته پشته-4جانشین
مادر-نوعی بســتنی-ازارتفاعات زاگرس-5ازداوران این برنامه درشبکه نسیم بود-قسمتی از گوش
بیرونی-مساوی-6چوب خوشبو-حرف نفی عرب-همه کس دارد-7نظرات انتخاباتی-دایم وبرقرار
-8سردارایرانی که کراسوس را شکســت داد-هنرهفتم-9ازخدایان هندو-زادگاه حضرت ابراهیم
-10برهنه-قورباغه درختی-باغ وحش انگلیسی-11پهلوان-شهری درژاپن-گروه کمک رسان
-12گل ناامیدی-نامزد-ازگلهای زیبا-13تیرانداز-کرکس-ازخواهران برونته-کلمه شــگفتی
-14راهیشده-ضمیرغایب-نوعیموسیقی-عالمتمفعولی-15کشورخسیسان-سندقراردادن
اخبار دیدنی
چتربازاننیرویهواییارتشدرمراسمرژه روزارتشجمهوریاسالمیایران/ایلنا
دونالدترامپرئیسجمهوریامریکادرمراسمعیدپاکدرکاخسفید/رویترز
درجلسهعلنیروزسهشنبهمجلسشورایاسالمیبررسیسوالنادرقاضیپورازاخوندیوزیرراه
وشهرسازیدردستورکارصحنعلنیمجلسقرارگرفت.نمایندگانمجلسازتوضیحاتاخوندیدر
خصوصتوسعهحملونقلریلیقانعشدند/.ایرنا
دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری روز سه شنبه در مراسم گرامیداشت روز ارتش جمهوری اسالمی ایران گفت:
قدرت بازدارندگی را باید افزایش دهیم و در مقابل هر تجاوزی از کشورمان دفاع می کنیم /ایرنا
مراسمعیدپاکصبحامروزیکشنبهدرکلیسایسرکیسمقدسبرگزارشد.عیدپاکیاعیدقیامیکیازروزهایتعطیل
درسالمسیحیاستودریکیازیکشنبه هایماهمارسیااوریلبرگزارمیشود.مسیحیانبراینباورندکهدراینروز
عیسیمسیحپسازاینکهبهصلیبکشیدهشدهبوددوبارهزندهشد/مهر
کنسرتگروهابرونبهسرپرستیمسعودعظیمیفرباعنوانترانههایسرزمینمادریدر
فرهنگسراینیاورانرویصحنهرفت/هنرانالین