روزنامه هنرمند شماره 1268
روزنامه هنرمند شماره 1268
هنرمند را در مگ لند و جار ورق بزنید www.jaaar.com www.magland.ir
سه شنبه24تیرماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1268صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
تئاتر را برای همیشــه تعطیل کنید
بی تدبیری وحشــتناک تر از کرونا!
به دلیل فرسودگی دستگاه ها؛
موزه ملی فرش خاموش اســت
حسین شهابی کارگردان و تهیه کننده سینما
بازگشــایی سالن های سینما
به نفع جامعه نیســت
نگاهــی به فیلم «گلوله گمشــده» اثری از «گیام پیر »
ا کشن ،سر یع ،خشن!
اما و اگرها
درباره نمایشگاه کتاب تهران
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
محمد سجادیان ،دبیر دومین جشنواره انالین فیلم کوتاه پاک کن
در گفتگو با هنرمند:
می خواهیم یکی از بهتر ین
جشنواره های انالین فیلم کوتاه
دنیا شویم
بایدها و نبایدهای پخش سریال های نمایش خانگی
در گفتگو با مجتبی محفوظی نماینده مجلس:
ارشاد نمی تواند مقابل ابتذال
شبکه نمایش خانگی بایستد!
سینما4.
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
مریم کاظمی
نویسنده ،کارگردان و بازیگر تئاتر:
هیچ دلیلی
برای برگزاری
جشنواره های هنری
در شرایط کرونایی
نمی بینم
سیدجالل
طباطبایی بازیگر
«شب های برره»
درگذشت
رادیووتلویز یون3.
RADIO&TV
CINEMA
ایوب اقاخانی کارگردان تئاتر:
تئاتر نیازمند همفکری کالن
در حوزه سیاست گذاری است
تئاتر7.
TEATER
بازگشت اشیا تاریخی ایرانی
تا پایان تیرماه
گردشگری6.
TOURISM
معاون صندوق اعتباری هنر خبر داد
حق بیمه تامین اجتماعی
فروردین سهم هنرمندان
وار یز شد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
تئاتر7.
TEATER
امیرعلی دانایی:
فیلمنامه ضعیف مشکل اصلی
نمایش خانگی است
رادیووتلویز یون3.
RADIO&TV
جشنحافظ انالینبرگزار می شود
سینما5.
CINEMA
2
بایدهاونبایدهایپخشسریال هاینمایشخانگیدرگفتگوبامجتبیمحفوظینمایندهمجلس:
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
& ART
فرهنگ و هنر
CULTURE
ارشادنمی تواندمقابلابتذالشبکهنمایشخانگیبایستد!
به خاطر اینکه مردم شبکه های ماهواره ای را تماشا نکنند ،نمی توانیم سریال هایی تولید کنیم که بدتر از تولیدات ماهواره ای باشد
گزارش
اما و اگرها
درباره نمایشگاه کتاب تهران
در روزهایی که شیوع ویروس کرونا ،رویدادهای فرهنگی
را بیــش از پیش به طرف فضای مجــازی می برد ،برخی
از مســئوالن از برگزاری مجازی رویدادی جایگزین برای
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران خبر می دهند؛ موضوعی
که البته محل بحث اســت .از حوالی فروردین ماه امسال،
پس از اعالم خبر برگزار نشدن نمایشگاه کتاب تهران در
موعدی که پیش تر تعیین شده بود ،درحالی که برخی از
رویدادهای فرهنگی در ایران و جهان به ســوی برگزاری
در فضای مجازی رفتند ،زمزمه هایی درباره برگزاری این
نمایشــگاه به صورت مجازی به گوش رسید .البته عده ای
ان را صرفــا یک ایده و پیشــنهاد می دانســتند و رئیس
اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران که می گفت موضوع
نمایشــگاه کتاب مجازی اصال در شورای سیاست گذاری
مطرح نشده اســت ،معتقد بود «اگر توانستند المپیک را
اینترنتی برگزار کنند ،می توانند نمایشگاه کتاب را هم به
طور عادالنه اینترنتی برگزار کنند».
در میان اســتقبال ها و مخالفت های ناشران مختلف برای
برگزاری این رویداد به صورت مجازی و انتظار انان برای
برگزاری نمایشــگاه کتاب به شــیوه هرساله ،در روزهای
اخیر خبرهایی مبنی بر این که نمایشگاه بین المللی کتاب
تهران به صورت مجازی برگزار خواهد شــد ،منتشر شد.
انتشــار این خبر به گفت وگوی رادیویی ایوب دهقان کار،
مدیرعامــل موسســه تجمیعی وزارت فرهنگ و ارشــاد
اســامی برمی گردد؛ او در این گفت وگو بیان کرد :تالش
داریم نمایشــگاه مجــازی برپا شــود و از تجربیات تیم
فنی برای شــکل گیری این رویداد مجازی بهره برده ایم.
دهقانکار همچنیــن گفت که «در ســال ۹۹حتما یک
نمایشگاه مجازی خواهیم داشت اما این رویداد جایگزین
نمایشگاه کتاب تهران نخواهد بود» .عالوه بر این ،محسن
جوادی ،معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشــاد اسالمی
نیز با تاکید بر این که «نمایشگاه کتاب امسال به شیوه ای
که شامل همه بخش ها باشد و ناشران دور هم جمع شوند
و مخاطبان از ان بازدید داشــته باشــند ،برگزار نخواهد
شــد» ،از این که برنامه های دیگری جایگزین این رویداد
خواهند شد خبر داد.
ایــن درحالی بود کــه در واکنش به ایــن خبر از این که
«برگزارنشدن نمایشــگاه کتاب منوط به تصمیم شورای
سیاستگذاری اســت نه معاون وزیر» نوشتند .البته پس
از ایــن موضوع ،جــوادی اعالم کرد که «برگزار نشــدن
نمایشــگاه کتاب تهران تصمیم دولت و ســتاد مقابله با
کرونا است».
در ایــن بیــن و در روزهایی که برای مقابلــه با ویروس
کرونــا حرکــت فعالیت هــای فرهنگی به ســوی فضای
مجازی شتاب بیشتری گرفته اســت ،تحلیلگران فضای
مجازی از لــزوم برگزاری این رویدادها به صورت مجازی
می گویند .نوید اقایــی ،تحلیلگر فضای مجازی می گوید:
با توجه به مختصات و عادات فرهنگی در کشــور ،برپایی
نمایشگاه کتاب از مهم ترین اولویت های وزارت فرهنگ و
ارشــاد اسالمی است ،اما با شیوع کرونا مسجل بود امکان
برگــزاری ان وجود ندارد .با این همــه کماکان برخی از
دســت اندرکاران بر برگزاری ان اصرار دارند .او می افزاید:
برخی از اعضای شــورای سیاســت گذاری این نمایشگاه
معتقدنــد می توان با رعایت فاصله گــذاری اجتماعی این
رخداد فرهنگی را برگزار کرد.
احســاس می کنــم شــوخی می کنند .در شــرایطی که
مســووالن ســتاد کرونا می گویند تجمع بیش از ۱۰نفر
در یــک مکان باید محدود شــود بیان ایــن نکات مزاح
خطرناکی اســت .اقایی همچنیــن می گوید :ماه ها پیش
بسیاری از کارشناسان خواســتار برگزاری این نمایشگاه
در فضای مجازی شــدند ،ولی مســوالن فرهنگی کشور
به تازگی از بررســی امکان ان صحبت می کنند .این در
شرایطی است که فعاالن دیگر صنوف فرهنگی نه تنها در
جهان بلکه در کشــور خودمان ،خودشان را با این شرایط
همگام کرده اند .توجه فعاالن ســینمایی بر حوزه «وی او
دی» نشانگر همین نکته است.
این تحلیلگر فضای مجازی در پایان بیان می کند :مدیران
فرهنگی کشــور چاره ای جز برگزاری رویدادها در فضای
مجازی ندارند و بهتر است از همین حاال به فکر برگزاری
ان ها در فضای مجازی باشند .در عین حال اگر به اقتصاد
فرهنگ اهمیت می دهند بــا ایجاد فضایی برای صاحبان
اثار فرهنگی در این فضا و تشویق عموم به مراجعه به ان
فعاالن حوزه هایی مانند تئاتر و موســیقی را از فروپاشی
نجات دهند.
این درحالی است که بنا بر خواسته ناشران ،بهتر است اگر
قرار بر برگزاری نمایشــگاه کتاب به صورت مجازی است،
جزئیات ان شفاف تر شود چرا که به عقیده برخی از انان،
«بدون اطالع رسانی ،این کار یک جور کودتا علیه همایش
فرهنگی عظیمی است که هر سال انجام می گرفت».
برخالف اماری که سازمان صداوسیما از مخاطبان خود ارائه می دهد ،بسیاری از کارشناسان
معتقدند که صداوسیما در این سال ها با کاهش چشمگیر مخاطب مواجه بوده است .علت این
موضوع نیز به از دست دادن سرمایه های اجتماعی این رسانه و پایین امدن کیفیت تولیدات
نمایشی ان مربوط می شود .در مقابل اما شبکه نمایش خانگی و وی او دی ها که با محدودیت
کمتری در تولیدات خود مواجه هستند ،روند رو به رشدی را در جذب مخاطبان طی می کنند.
وضعیت به گونه ای است که سازمان صداوسیما برای جلوگیری از کاهش بیشتر مخاطبان خود
خیلی جدی به میدان امده است .البته مدیران صداوسیما به جای تولید محصوالت فرهنگی
که نظر مخاطبان را جلب کند ،در پی ایجاد انحصار بیشتر هستند .در همین راستا بر مبنای
بخشنامه قوه قضاییه که هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر» را صرف ًا در صورت
اخذ مجوز از صداوسیما مجاز می داند ،معتقد است که شبکه نمایش خانگی نیز باید به عنوان
زیرمجموعه سازمان تعریف شده و مجوز تولیدات خود را از این رسانه دریافت کند .در مقابل
کارشناسان ،شبکه نمایش خانگی را قابل تعریف در رسانه های فراگیر نمی دانند و معتقدند که
شامل این قانون نمی شوند .پیرامون این موضوع با مجتبی محفوظی (نماینده مجلس) که در
لیست کمیسیون فرهنگی قرار دارد ،به گفتگو پرداختیم .البته محفوظی؛ خود را عضو این
کمیسیون ندانسته و می گوید که گذاشتنش در لیست کمیسیون فرهنگی کار ناحقی است که
او ان را نمی پذیرد.
در شرایطی که بسیاری از کارشناسان معتقدند مخاطبان تلویزیون با کاهش چشمگیر
مواجهشده،شاهدتالش هاییبرایانحصارگراییبیشترازسویاینرسانههستیم.دلیل
کاهش مخاطبان تلویزیون در این سال ها چیست و ایا تلویزیون انطور که باید به وظایف
خود عمل کرده است؟
صداوسیما برای برنامه های خود باید شاکله خاصی داشته باشد .ضمن اینکه باید موازین اسالمی و ملی
را رعایت کند .همچنین این رسانه باید با برنامه های جذاب خود بتواند مخاطبین را جذب کند .همچنین
تلویزیون باید بتواند ان وظیفه ای که برعهده اش است را به خوبی به انجام برساند .به این ترتیب فرهنگ سازی
کند و فرهنگ اسالمی و ایرانی را از طریق رسانه ای که در اختیار دارد ،ترویج و نقش رسانه ای خودش را ایفا
کند .در نهایت ضمن جذابیت بتواند بیشترین بیننده و شنونده را به سمت خودش جذب کند .این موارد نیاز
به برنامه و برنامه ریزی و استفاده از نظرات کارشناسان خبره دارد .به هر حال باید یک سری ادم کارشناس و
باتجربه بنشینند و برنامه ها را تدوین کنند .نقشه راه داشته باشند تا در رسیدن به مهم ترین وظایف و اهداف
صداوسیما ملی که جذب بیننده ،تاثیرگذاری و نشر فرهنگ ایرانی اسالمی از جمله انها به شمار می اید،
موفقشوند.
ایا تلویزیون در این موارد که نام بردید موفق عمل کرده است؟
تا حدودی .موفقیت انها نســبی است و درصد پایینی هم دارد .در واقع کار فرهنگی زیادی انجام نداد ه و
مشخص بوده که برنامه انچنانی نداشته و نتوانستند خوب مدیریت کنند .منتها می شود که این را به بهترین
شکل اداره و مدیریت کرد و بهترین نتایج را گرفت.
سازمان صداوسیما با استناد به بخشنامه رئیس قوه قضاییه که هرگونه فعالیت در زمینه
«صوتوتصویرفراگیر»راصرف ًادرصورتاخذمجوزازصداوسیمامجازمی داند،معتقدند
که شبکه نمایش خانگی باید به عنوان زیرمجموعه سازمان تعریف شده و مجوز تولیدات
خود از این رسانه دریافت کند .اما باتوجه به تعریفی که از رسانه های فراگیر وجود دارد،
وی او دی هارسانهفراگیربهشمارنمی ایند.بهعنواننمایندهمجلسکهنهادقانون گذاری
است ،ادعای صداوسیما را چگونه ارزیابی می کنید؟
برای این موضوع باید به قانون رجوع کنیم و ببینیم که قانون چه می گوید .باید از هرچه که قانون می گوید
تمکین کنیم تا مر قانون اجرا شود .متاسفانه شبکه نمایش خانگی به ابتذال کشیده شده و خیلی بهتر است
که توسط صداوسیما ،وزارت فرهنگ یا هر متولی که بتواند ان را خوب اداره کند اداره شود تا به این ترتیب
از ابتذال و نشر ابتذال در جامعه اسالمی جلوگیری و این وضعیت جمع شود .بنده موافق ان چیزی که فعال
در شبکه نمایش خانگی در حال رخ دادن است ،نیستم.
اول انکه مجوز نمایش خانگی را ارشــاد صادر می کند ،درثانی بسیاری از کارشناسان
صحبت هایشمادربارهشبکهنمایشخانگیراقبولندارندومعتقدندکهسوءتفاهم هایی
رخ داده و وضعیت به این شدیدی که گفته می شود نیست .برای روشن شدن موضوع
می توانید چند نمونه از نمودهای ابتذال که در تولیدات شبکه نمایش خانگی در حال رخ
دادن است را نام ببرید؟
در حال حاضر تمرکز و حضور ذهن ندارم ولی نمونه ها از این مسئله فراوان است .خودتان می توانید پیگیری
کنید و این نمونه ها را دربیاورید .اصال ســوءتفاهمی نیست و شبکه نمایش خانگی کنونی قطعا در حال
کشاندن جامعه به سمت ابتذال است که باید جلوی ان گرفته شود.
با ساختارمند کردن اخذ مجوز برای تولیدات وی او دی می توان جلوی نمودهای ابتذال که
شما از ان نام بردید را گرفت و دیگر نیازی نیست محل صدور مجوز را از ارشاد به سازمان
تغییرداد چه اینکه همین نهاد به سینما و تئاتر و موسیقی هم مجوز می دهد ،از همین رو
این ساختارمندی در وزارت ارشاد با سرعت بیشتری می تواند رخ دهد .اصرار صداوسیما
برای اینکه شبکه نمایش خانگی زیر مجموعه خود کند از کجا ناشی می شود؟
اگر وزارت فرهنگ « « ....می توانست که جلوی ابتذال را بگیرد تا به حال گرفته بود .باتوجه به اینکه مجوز
این تولیدات از وزارت فرهنگ صادر می شده و باتوجه به ان ابتذالی که در شبکه نمایش خانگی در حال رخ
دادن است ،بنابراین وزارت فرهنگ نتوانسته کاری در جهت مقابله با این موضوع انجام دهد و خیلی بیش از
اندازه ضعیف و شاید هم هدفمند این کار را انجام داده است .بنابراین به نظر بنده وزارت فرهنگ توانایی این
موضوع را ندارد و بهتر است که این مهم تحویل صداوسیما شود.
باتوجه به صحبت هایی که درباره کاهش مخاطبان صداوســیما مطرح است ،ایا این
انحصارگرایی مطلق سبب گرایش بیشتر به دیدن شبکه های فارسی زبان خارج از کشور
نمی شود؟
مجموعه این موارد با استفاده از کارشناسان خبره باید اداره و برنامه ریزی شود .ما نمی توانیم با زور کاری کنیم
که کسی شبکه های ماهواره ای را نبیند و شبکه های داخلی را دنبال کند .به هر حال باید برنامه های ما جذاب
باشد و بتواند مخاطبین را به سمت خودش جذب کند .وگرنه ما به خاطر اینکه مردم شبکه های ماهواره ای
را تماشا نکنند ،نمی توانیم سریال هایی تولید کنیم که بدتر از تولیدات ماهواره ای باشد .اخر این چه کاری
است؟ یعنی به جای اینکه ما در مقابل حریف بایستیم و همچون بازی فوتبال دفاع یا حمله کنیم ،بگوییم که
به هر حال ما در مقابل تیم قدری هستیم و به خودمان گل به خودی بزنیم .یا اینکه اصال وارد زمین نشویم
و از ابتدا بگوییم که شکست را پذیرا هستیم .بنابراین اگر هم چنین اقداماتی منتج به این شود که مردم به
سمت ماهواره ها روند ،ما باید کار خودمان را انجام دهیم .نه اینکه از ترس اینکه مردم به سمت ماهواره ها
بروندکارینکنیم.بنابرایناینکهبرایجذبمخاطبماهمفیلم هایمبتذلیبسازیمکهشوخی هایجنسی
و محتواهای زننده در انها عادی باشد ،درست نیست.
در طول فعالیت ۴۰ساله تلویزیون چهره های مختلفی در این رسانه مطرح و تبدیل به
سرمایهاجتماعیتلویزیونشدندامانحوهبرخوردتلویزیونبااینافراددرسال هایاخیر
به نحوی بوده که سبب جدایی انها از رسانه ملی شده است .عادل فردوسی پور ،مزدک
میرزایی و حیاتی از جمله همین افراد به شمار می ایند .برخورد تلویزیون با سرمایه های
اجتماعی خود را چطور ارزیابی می کنید؟
به هر حال در هر سازمان ،ارگان و وزارتخانه یک نهاد تعریف شده که کار بازرسی برعهده ان است و جلوی
تخلفات را می گیرد .بنابراین برای هر تخلفی یک عکس العمل و عقوبتی در نظر گرفتند .حال شما در هر
سازمان ،جایگاه یا حتی چهره ملی باشید ،نمی شود که تخلف و کار ناشایست کنید .این ها شدنی نیست.
قانون برای همه است .هرکسی هرجا باشد ،قانون برای ان اجرا می شود .قرار نیست من بیایم و از بستر
صداوسیما استفاده کنم و برند شوم و بعد هرچه خواستم بگویم و انجام دهم .شخصا نمی دانم که این عزیزان
چه تخلفی کرده اند که محرومیت نصیب حالشان شده است .منتها ان کسانی که محروم کردند ،حتما دلیل
و مدرک کافی داشته اند .مثال اقای فردوسی پور در برنامه ورزشی صحبت سیاسی و اقتصادی می کرد .خب
برنامه ایشان ورزشی است و نباید این حرف ها را می زد .اقای فردوسی پور برند بوده و محبوب است و برنامه
بسیار جذاب و پربیننده ای داشت ولی نمی شود که چون ما برندیم و محبوبیم هر حرفی را هرجا بزنیم .هر
حرف جا و مناسبتی دارد .نمی شود من برنامه ورزشی تولید کنم ولی حرف سیاسی بزنم .حتما کسانی که
سایر عزیزان را هم محروم کرده اند ،دلیل و مدرک کافی برای این کار داشتند .وقتی مزدک میرزایی و مزدک
میرزایی ها از بستر این کشور استفاده می کنند و برای خود شخصیتی می شوند ،ولی بعد به شهرهای فرنگی
می روند ،وقتی به ذات انسان و وطن دوستی و تقوای افراد مربوط می شود ،کسی که وطن دوست بوده ،معرفت
و تقوا دارد به کشور ،هموطنان و مردمش پشت نمی کند.
ایاخانوادهنمی تواندازچنیناتفاقاتیجلوگیریکند؟
هر عملی عکس العملی دارد .حتما این اقایان تخلفی داشته اند که ممنوع التصویر شان کرده اند .من دلیل
قطعی این موضوع را نمی دانم ولی به هر حال موضوعی مطرح بوده است .قرار نیست کسی که از بستر
جمهوری اسالمی استفاده کرده و برنده شده ،هرکاری که می خواهد را انجام دهد .این درست نیست .قطعا
ان کسانی که محروم و ممنوع اش کرده اند دالیل مستندی دارند .چون من می دانم که بدون سند و مدرک
کاری نمی کنند .من همه این افراد را به تقوای الهی دعوت می کنم.
ایا به عنوان نماینده مجلس در برنامه کاری شما هست که از مسئوالن سوال کنید؟
اگر جز وظایف نمایندگی باشد بله .اگر نباشد ،دخالتی نمی کنم.
بی تدبیری وحشتناک تر از کرونا
تئاتر را برای همیشه تعطیل کنید!
ایمان افشاریان کارگردان و بازیگر تئاتر طی یادداشتی به نحوه
مدیریت و حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی و اداره کل
هنرهای نمایشــی از تئاتر انتقاد کرد« .یا لطیف؛ لطفاً تئاتر را
با این شــرایط برای همیشه تعطیل کنید .مدیر محترم مرکز
هنرهای نمایشی و وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسالمی؛ من
به عنوان عضوی از خانواده بزرگ تئاتر از شما خواهش می کنم
که تئاتر را برای همیشه تعطیل کنید .اشتباه برداشت نکنید،
خواهش من به خاطر بیماری وحشتناک کرونا نیست ،خواهش
من بر این اســاس است که با برنامه ریزی و تدبیر شما عزیزان
دیگر حتی نمی شود با عشق هم تئاتر کار کرد .برای انکه این
مساله برایتان روشن شود مثالی را برایتان بازگو می کنم :فرض
کنید که بنده به عنوان کارگردان قصد تولید نمایشی را دارم و
قرار است این نمایش بعد از سه ماه تمرین در یک سالن ۲۰۰
نفره اجرا شود .اگر میانگین حضور تماشاچی را (بدون در نظر
گرفتن کرونا) ۸۰درصد ســالن حساب کنیم و حداقل بلیت
را ۵۰هزار تومان در نظر بگیریم و پنج درصد ســایت فروش
بلیت به عالوه ۹درصد ارزش افزوده که شما از بچه های تئاتر
دریافت می کنید و اگر حداقل اجرایی ۲میلیون تومان اجاره
سالن باشد و به طور میانگین پنج بازیگر از اهالی تئاتر (بدون
بازیگر چهره) در این نمایش بازی کنند ،با احتساب اجاره پالتو
برای ســه ماه و خرج دکور و لباس و چاپ پوستر و بروشور و
هزینه گریم و پذیرایی (چای و ارزان ترین بیسکوییت) و با در
نظر گرفتن دســتمزد طراحان و عوامل و بازیگران نسبت به
فروش و درامد چیــزی حدود ۱۵۰میلیون تومان ضرر مالی
می شود ان هم روی کاغذ و بدون احتساب اتفاقات غیرمترقبه
که روزانه شــاهد ان هســتیم .این چه حمایتی اســت برای
عالقه مندان و عاشــقان تئاتر که باید دربه در اسپانسر باشیم
چــون چرخ تئاتر نمی چرخد و دخــل و خرجمان با هم جور
نیست .که البته جستجوی اسپانســر بدون بازیگر چهره کار
بیهوده ای است .به همین خاطر پیشنهاد می کنم که ک ً
ال تئاتر
را تعطیــل کنید حاال که هیچ برنامه ای برای درســت برگزار
شدن ان ندارید حداقل خیالمان راحت است که تئاتر نداریم.
یا اگر راهی را برای بچه های تئاتر پیشنهاد دارید بفرمایید تا به
ان عمل کنیم .هرچند که مطمئن هستم شما هم این بحران
را می دانیــد ولی کارهای مهمتری داریــد که به ان بپردازید
چون فعالیت اصحاب فرهنگ بیشتر برای دیگران جنبه تفریح
و فوق برنامه دارد ،پس ک ً
ال می شود دور ان را خط قرمز کشید.
امیرعلیدانایی:
فیلمنامهضعیفمشکلاصلینمایشخانگیاست
امیرعلی دانایی درباره انتخاب نقشی شیطانی ،مافیای دنیای بازیگران و سهم خیر و شر در
زندگی امروز ما به گفت وگو پرداخت .ساخت سریال هایی با مضامین دینی یکی از تم هایی
است که کمتر به ان پرداخته می شود .خصوص ًا اگر این اثار با گونه های ماورایی و ترسناک
همراه باشد بیشتر مورد توجه قرار می گیرد .نقش افرینی های خاص در این سریال ها نیز از ان
دسته مسائل جالبی است که می توان به عنوان یک سوژه در نظر گرفت .بازی در نقش هایی
مانند فرشته ،شــیطان ،غیب گوُ ،م َعبِر خواب و . ...سریال «خواب زده» در ژانر ترسناک و با
رگه هایی از فضای ماورایی و البته تمی مانند سرنوشت ،خیر و شر و عاقبت انسان است که
در لحظاتی هشدارها و دستورات دینی و اخالقی به مثابه چاشنی توجه مخاطب را به این
د و در نهایت در کنار هم قرار گرفتن این عناصر به جالب
مقوالت حساس و مهم جلب می کن
شدن این سریال بیشتر کمک کرد .بازی امیرعلی دانایی در چند نقش متفاوت در این سریال
یکی از نقاط قوت این سریال است .دانایی که با بازی در سریال کاله پهلوی به یک ستاره
تبدیل و بعد از ان با بازی در فیلم هایی مانند بی وزنی ،انزوا ،اپاندیس و ...قابلیت های دیگر
او نمایان شد .اما بازی دانایی در سریال ها و یا فیلم هایی که در چند قسمت باشند منجر به
رخ نمایی بهتر و بیشتر حاالت و اســتعدادهای او در بازی می شود .خواب زده از دانایی در
5کاراکتر مختلف با گریم های متفاوت رونمایی کرده است .البته برخی از این کاراکترها و
گریم ها هنوز نمایش داده نشده است و ما بیشتر با شخصیت اصلی وی در این سریال یعنی
«رها اعتضادی» روبروییم .اصلی ترین ویژگی و نقطه امتیاز بازی وی در این اثر نقش شیطان
صفتی و یا انسانی است که به تعبیر او در این مصاحبه «روحش را به شیطان فروخته است».
چیزی که با فیلمبردای خاص این سریال و کارگردانی و موسیقی متن ستار اورکی باعث شده
است تا سیمایی از یک انسانی که در مسیر شرارت قرار گرفته است گونه ترسناک این سریال
را تکمیل کند و در حافظه هنری مخاطب سریالی ترسناک با موضوع سرنوشت نقش ببندد.
در این باره با دانایی به گفت وگو پرداختیم ،گفت وگویی که به علت شیوع ویروس کرونا به
صورت تلفنی انجام شد.
علتانتخابنقشکاراکترشیطانیومتفاوتتوسطشماچهبود؟ازاحساستانبرایبازی
در نقش انسان شیطانی و ماورایی که به نوعی به تسخیر شیطان درامده است بگویید؟
تجربه بازی در این سریال ،تجربه جذابی برای من بود .اولین بار که این پیشنهاد از طرف اقای مقدم به من
شد ان را قبول کردم چون می دانستم که کاراکتر بسیار خاصی را قرار است بازی کنم که در کنار دیگر
کاراکترهای خاصی که به ایفای نقش ان ها پرداختم جذابیت خاصی را برای من داشــت .البته در میان
مدیوم های مختلف هنری عالقه من بیشتر به کارهای سینمایی است اما فیلمنامه های خوبی که برای
کارهای سریالی پیشنهاد می شود هم نمی شود رد کرد .البته این اولین سریالی نبود که در بستر نمایش
خانگی به من پیشنهاد شده بود اما تصمیم گرفتم اولین کارم در حوزه نمایش خانگی با همکاری تیم اقای
مقدم باشد .البته باید این نکته را هم اضافه کنم که بازی در چنین نقش هایی واقعاً خطرناک است زیرا در
صورتی که بازی باورپذیر نباشد مخاطب ان را پس می زند و در نتیجه کار ضعیف از اب درمی اید .نقش رها
یک شاه نقش بود که با عالقه ان را قبول کردم .همان طور که می دانید در این سریال با پنج گریم مختلف
حضور دارم .البته در ادامه مسیر سریال برای رها اتفاقات خاصی رخ خواهد داد که نمی توانم ان را بیان کنم.
فقط به همین اکتفا می کنم که این اتفاقات فضای سریال را بسیار متفاوت خواهد کرد .اینکه رها مرموز باقی
می ماند و اینکه ایا عاشق می شود یا نه در کنار نیروهای خاص فرازمینی ای که دارد به کشش بیشتر این نقش
برای من کمک کرد .عالوه بر این تعامل خوب میان بازیگران سریال نیز به بهتر بازی کردن نقش ها کمک
شایانی کرد .حضور در سرما و گرما و در شرایط خاص فیزیکی ای که در این سریال فراهم شد نیز به سختی
کار اضافه کرد اما تمام تالشم این بود که برای این کار بجنگم و زحمت بکشم .این طور که از مخاطبینی که
این سریال را دنبال می کنند بازخور می گیرم این نقش توانسته است انان را راضی کند .درباره احساسی که
در این نقش داشتم باید بگویم که بسیاری از کاراکترها پیچیدگی های خاصی دارند که پنهان کردن ان ها در
هنگام بازی کار دشواری است .نقش رها دقیقاً از این قبیل خصوصیات کم ندارد .از سوی دیگر مخاطب با
این نقش همراه می شود و به نوعی هم ذات پنداری می کند .این همراهی مخاطب با نقش منفی خاصی که
نیروی ماورایی دارد و به نوعی تسخیر شیطان شده است فوق العاده جذاب است .در بخش هایی از سریال،
دل مخاطب برای رها می سوزد و در بخش هایی نسبت به او حالت نفرت پیدا می کند .چون رها خود شیطان
نیست بلکه برای انتقام گرفتن ،روح خود را مانند کاراکتر مفیستوفلس گوته به شیطان فروخته است و البته
در انتقام گیری تردید دارد .این شخصیت برخالف کاراکتر احمد با بازی اقای مهدی سلطانی است که فقط
در مسیر شیطان قرار دارد.
بازیگران زمانی که تصمیم به انتخاب یک نقش می گیرند به سراغ ما به ازای خارجی ان
می روند تا با همراهی و گفت وگو با او بتوانند بهتر در نقش خود قرار بگیرند .کاراکتری که
شما انتخاب کردید یعنی یک انسان شیطانی یا به تعبیر خودتان کسی که روحش را به
شیطان فروخته است ما به ازای خارجی ندارد؛ بنابراین برای الهام گیری از این شخصیت
چهتمهیداتیداشتید؟
من تا االن کاراکترهای متفاوتی را بازی کردم که عموماً شبیه هم نیستند و البته اصوالً سعی می کنم در
نقش هایی که درباره انها نتوانستم ارتباط کافی برقرار کنم بازی نکنم .انقدر باید درباره نقش بخوانم و به
دفعات ان را بازی کنم که به خوردم برود و با ان زندگی کنم .البته پذیرفتن ان به ســلیقه مخاطب نیز
برمی گردد .اما درباره مابه ازای خارجی که درباره ان پرسیدید ،بیشتر نقش هایی که ان را بازی می کنم را
بدون اینکه به سراغ کاراکتر واقعی و بیرونی ان بروم ،ایفا می کنم .در این نقش هم تالش کردم تا با استفاده
از کلوزاپ هایی که از من گرفته می شــد یا با تغییر صدا و با بازی روی صورت ،حس وهم برای مخاطب
ایجاد کنم .بازی در این کاراکتر نباید خیلی پرتحرک باشد ،برخی از همکارانم در این قبیل نقش ها بسیار
پرتحرک اند اما به نظر من برای بازی در نقش کاراکتری که در حال نقشه کشیدن برای رسیدن به اهدافش
است بیشتر باید از یک وقار و اطمینان درونی در بازی بهره برد .بنابراین دقتم بیشتر روی این بود که بازی را
در نگاه و صورت بیاورم .همان طور که در قسمت های مختلف دیدید گاهی بین حس های مختلف رها چند
ثانیه بیشتر فاصله وجود نداشت به تعبیر دنیای بازیگری حد فاصله اش در حد یک ثانیه بود که اگر این القای
حس به خوبی ایجاد نمی شد بازی خوبی از اب درنمی امد.
اقای دانایی شما در دو کار سریالی بازی کردید هم در تلویزیون در سریال کاله پهلوی و
هم در نمایش خانگی و سریال فعلی؛ بین این دو مدیوم رسانه ای و هنری چه تفاوتی از
نظر بازی و کار قائلید ،ایا در فرم و محتوا و نوع ارسال پیام نیز نظری درباره این دو گونه
دارید؟
واقعیت این است که تفاوتی میان این دو شیوه قائل نیستم ،نمایش خانگی هم برای تلویزیون ساخته شده
است و مردم همان را در قاب تلویزیون در منزل می بینند .در خصوص محتوا هم نمایش خانگی دست
تولید کننده ها است و انان اند که نسبت به محتوا تصمیم گیرنده اند .البته در نمایش خانگی حساسیت
کمتری وجود دارد .به نظرم این سریال در بین سریال های دیگری که در نمایش خانگی پخش شده است
نسبتاً جایگاه بهتری دارد .البته متاسفم که توزیع و پخش این سریال انقدر بد بود که دیده نشد .تبلیغات
خواب زده نیز اص ً
ال اثرگذار نبود ،تمام این موانع باعث شدند تا این سریال به خوبی دیده نشود .اما این را
می گویم که اگر از بستر دیگری اکران شده بود و تبلیغات الزم را داشت دچار این مشکل نمی شد .بسیاری
از سریال های نمایش خانگی از نظر بازی ،فرم ،فیلمنامه و کارگردانی فاقد جذابیت الزم اند .بسیاری از
ان ها به تعبیر برخی از روزنامه نگاران و برخی از بازیگرانی که در انها بازی کرده اند ،بهشان اب بسته شده
است و این نشان دهنده ضعف جدی در فیلمنام ه است .اتفاقاً از طرف برخی از انها پیشنهاد بازی داشتم
که به دلیل عدم کشش و قدرت الزم فیلمنامه ان را قبول نکردم .برخی از کارها هست که شاید چندین
برابر بیشتر دیده شود اما حرفی برای گفتن ندارد .کار من در تلویزیون چند دلیل داشت اول اینکه واقعاً
سریال کاله پهلوی با مدیوم سینمایی در حال تولید بود .این سریال اخرین سریالی بود که با دوربین
35میلی متری فیلمبرداری شد و این اتفاق مهمی بود که منجر به خلق فرم خاصی در این سریال شد.
اما امروز دیگر تلویزیون ان میزان مخاطب قبل را ندارد و باید با کارگردانان بزرگی که در این رسانه مهم
به فیلمسازی پرداخته اند همکاری بیشتری کند .تلویزیون معیار بزرگی است برای تاثیر روی مخاطب و
نباید اجازه بدهد که انها را از دست بدهد.
امروز احســاس می شود برخی از تهیه کنندگان به ســراغ بازیگرانی می روند که یا
سفارشی اند و یا پول می دهند که جلوی دوربین قرار بگیرند .ایا با جریان باندبازی در
صنعتفیلموسریالموافقید؟
به نظرم به جواب من نیازی نیست و اگر همین سوال را بگوییم هم کافی است.متاسفانه هر روز فضای
باندبازی بیشتر می شود .حتی زمانی که من نامزد دریافت جایزه اسیا پاسیفیک شدم اطالعی به من ندادند
و زمانی هم که این جایزه به ایران امد باز باخبرم نکردند .این قبیل رویه ها متاسفانه در سینمای ایران وجود
دارد و چندان خبری از شایسته ساالری نیست .اما در هر حال به شخصه احساسم این است که خدا هوای
من را دارد .همین که توانستم در کارهای خوبی بازی بکنم و حتی جوایزی هم بگیرم خدا را شکر می کنم.
چقدر برای ایفای نقشتان در کاراکتر رها مطالعه داشتید؟ مثال ایاتی از قران و تاریخ
ادیان شــاهد حضور نقش شیطان به صورت ملموس و عینی است که با ادم ها ارتباط
برقرارمی کند؟
بله در این زمینه مطالعه داشتم و از منابع هم بهره مند شدم .ضمن اینکه عموماً فیلمنامه ها را به توصیه
بازیگران بزرگ چندین بار می خوانم تا تاثیر کاملی را روی مخاطب بگذارد .البته برخی از بازیگران بدون اینکه
فیلمنامه را بخوانند برای بازی اماده می شوند که همین کار منجر به مشاهده ضعف های جدی بازی انان
هنگام تماشای فیلم یا سریال می شود .عالوه بر این روانشناسی کردن کاراکترها برای ارتباط بهتر با مخاطب
یکی دیگر از نکات مهمی است که در نظر دارم .در این سریال هم این موضوع را در نظر داشتم و البته اقای
مقدم هم با توجه به اینکه اطالعات خوبی در حوزه دینی داشتند و حتی کار دیگری که ایشان در سال های
قبل تحت عنوان «اغما» ساخته بودند با فضای شیطان و خیر و شر مرتبط بود ،به غنای فضای این سریال
کمک کرد .به این نکته نیز اشاره می کنم که در دورانی زندگی می کنیم که دوران دو بینی است و شکاف
عمیقی بین معنویت و دنیای مادی وجود دارد و انسان ها صرف نظر اینکه در چه تاریخ و مکانی زندگی
می کنند سفر انها مشابه هم است ،در این زندگی سهم شیطان بسیار پررنگ است و نباید نادیده گرفته شود
همان طور که در سریال دیده شد که هرکدام از کاراکترها و شخصیت ها می توانند در شرایطی قرار بگیرند که
به شیطان متمایل بشوند .به نظرم در این مباحث به بدبینی فلسفی دچاریم؛ راجع به اسطوره ها و معجزات،
انسان ها به دو دسته تقسیم شده اند :یا در انتهای خیرند و تقدس یا در انتهای شر .وقتی پای عقل به میان
می اید بسیاری از سواالت ما بدون پاسخ می ماند.
به نظر شما ساخت اثاری که محتوای اخالقی و هشــدار دهنده درباره اشتباهات و
خطرهای زندگی دارد ،تا چه حد در مباحث خانوادگی و تربتی و اجتماعی می تواند موثر
باشد و جوانان را از وجود خطراتی که در الیه های زیرین جامعه هست مطلع کند؟
به نظرم خیلی ،دلیلش این است که تقابل خیر و شر به عنوان جریان موجود در دنیای اطراف ما در این
سریال تم اصلی است .زمانی که شیطان در گوش کاراکترها «می خواند» و انها را وسوسه می کند در حقیقت
نمود شر و پلیدی دیده می شود و همین عینیت و ملموس کردن بدی در ایجاد حس هشدار در مخاطب
اثرگذار است .تماشای تقابل خیر و شر و خوی فرشتگی و شیطانی میان دو کاراکتر مشخصاً در تشویق
به خوبی ها و ارعاب و فاصله از بدی ها موثر است .این تضاد باعث می شود که مخاطب به فکر فرو برود و با
هم ذات پنداری کردن با انچه می بیند نسبت به خطراتی که در جامعه و زندگی احتماالً با ان مواجه خواهد
شد اگاهی و تربیت الزم را از طریق هنر پیدا کند .این سریال از نظر محتوا و انتقال پیام نسبت به دیگر
سریال های شبکه نمایش خانگی جلوتر است ،زیرا محتوای سریال در تاروپود و الیه های فیلمنامه منظم درج
شده است .ایا سریال های دیگر اص ً
ال پیامی دارند یا خیر؟ تمام اینها بر می گردد به فیلمنامه و اینکه نویسنده
تا چه حد نسبت به این مسائل واقف بوده است.
با توجه به اهمیتی که به فیلمنامه می دهید ،ایا تجربه اتود زدن به فیلمنامه را داشتید؟
واکنش کارگردان نسبت به این موضوع چه بوده است؟
پیشنهاد داده ام اما اهل دخالت نیستم .بعضی از فیلمسازان نیز این پیشنهادها را پذیرفته اند البته به نظرم
کارگردان های بزرگ این دســت پیشنهادات را می پذیرند و این شانس را داشتم که با این بزرگواران کار
کنم و انان این نظرات را بپذیرند.در این پروژه نیز ،کارگردان به طور مستمر در دورهمی هایی که در دفتر
می گذاشــتند ،نظرات بازیگران را به طور کامل در فیلمنامه در نظر می گرفتند .در این جلســات با اقای
شجاع نوری ،خانم مستوفی ،اقای سلطانی و دیگر همکاران همفکری و تعامل داشتیم که به ساخت بهتر این
سریال کمک کرد.
در پایان اگر نکته ای دارید خوشحال می شویم بشنویم؟
فقط بار دیگر افسوس می خورم که چرا این سریال در پخش نتوانست به خوبی دیده شود و در حق ان واقعاً
اجحاف شد .این انتظار را نداشتیم و اقای مقدم هم تا انجا که اطالع دارم بسیار ناراحت اند .غصه دیگری که
خوردم فوت مادرم بعد از ساخت سریال و قبل از نمایش ان بود .همان طور که پدرم را بعد از ساخت سریال
کاله پهلوی از دست دادم مادر عزیزم هم در این هنگام فوت کرد و از اطرافیانم تنها خواهرم ماند که شاهد
کاری که در ان بازی کرده ام باشد.
3
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
رادیووتلویزیون
TV&RADIO
خبر
سیدجالل طباطبایی بازیگر
«شب های برره» درگذشت
یکی از بازیگران مجموعه «شــب های برره» درگذشــت.
سیدجالل طباطبایی ،بازیگر مجموعه های طنز تلویزیونی
مانند «شــب های برره» ،بر اثر ســکته قلبی درگذشت .از
مهم ترین اثار سیدجالل طباطبایی می توان به بازیگری در
سریال «شب های برره» ،سریال «خانه به دوش» و سریال
«ترش و شیرین» اشاره کرد.
این بازیگر در ســال ۱۳۸۴دوره پرتالشــی را در عرصه
ســینما و تلویزیون گذرانــد و در اثار مهمی بازی کرد .او
در این سال با بازی در ۲سریال مهم تلویزیون خود را به
مردم معرفی کرد.
اثــار مهم ســیدجالل طباطبایی در این ســال ،بازیگری
در سریال «شــب های برره» به کارگردانی مهران مدیری
و ســریال «متهم گریخت» بــه کارگردانی رضا عطاران و
محمود رضایی بود.
سیدجالل طباطبایی عالو ه بر ســریال «شب های برره»،
سال ۱۳۸۳در سریال «خانه به دوش» نیز بازی کرد بود.
او ایــن بار با رضا عطاران یعنی کارگردان ســریال «خانه
به دوش» و بازیگرانی چون حمید لوالیی ،مریم امیرجاللی،
علی صادقی و رضا عطاران همکاری کرد.
پخش مینی سریال «بینوایان»
از شبکه چهار
علی همت مومیوند ،ســعید مظفری ،اکبر منانی ،بهروز
علی محمدی ،ناهید امیریان و شــراره حضرتی از جمله
دوبلورهایی هستند که صداپیشگی کاراکترهای سریال را
به عهده داشته اند.
مینی سریال شــش قسمتی «بینوایان» برای اولین بار از
۲۴تیر روی انتن شبکه چهار سیما می رود« .بینوایان»
به کارگردانی تام شانکلند محصول ۲۰۱۸انگلستان است
و بر اساس رمانی فرانسوی به همین نام اثر ویکتور هوگو
نویسنده فرانسوی ساخته شده است.
«بینوایان» زندگی مردی به نام ژان والژان که به دســت
مفتش های ژاورت دستگیر می شود را نشان می دهد .این
رمان بیانگر تیره روزی و تنگ دســتی طبقه فقیر جامعه
در فرانسه ناارام پس از ناپلئون است.
از این رمان اثار ســینمایی و تلویزیونی بسیاری تاکنون
ارائه شــده که تام شانکلند در ســال ۲۰۱۸یک نسخه
جدیــد از ان را به صورت یــک مجموعه تلویزیونی ارائه
داده است.
در این ســریال دومینیک وســت ،دیوید اویلوو ،عدیل
اختر ،لی لی کالینز و الی بمبر به هنرمندی پرداخته اند.
مینی سریال شش قسمتی «بینوایان» به مدیریت دوبالژ
افشــین زی نوری ،ترجمه وحید جانفرسا و صدابرداری
اکبر صالحی برای پخش از تلویزیون اماده شــده است.
علی همت مومیوند ،ســعید مظفری ،اکبر منانی ،بهروز
علی محمدی ،ناهید امیریان و شــراره حضرتی از جمله
دوبلورهایی هستند که صداپیشگی کاراکترهای سریال را
به عهده داشته اند.
«بینوایان» به کوشــش واحد تامین برنامه شبکه چهار
سیما ،از سه شنبه ۲۴تیر ساعت ۱۲بامداد از شبکه چهار
ت ۱۸روز بعد بازپخش می شود.
سیما پخش و ساع
4
محمد سجادیان ،دبیر دومین جشنواره انالین فیلم کوتاه پاک کن در گفتگو با هنرمند:
می خواهیم یکی از بهترین جشنواره های انالین
فیلم کوتاه دنیا شویم
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
اخبار
انتخابات هیات مدیره
«خانه سینما» یک ماه دیگر
برگزار می شود
با وجود تصویب نشــدن اساســنامه جدید «خانه سینما»
در مجمع عمومی ،انتخابات پانزدهمین دوره هیات مدیره
ایــن نهاد صنفی یک ماه دیگر برگزار می شــود .انتخابات
پانزدهمین دوره هیات مدیره خانه سینما روز دوشنبه ۲۰
مردادماه سال جاری برگزار می شود.
پیــش از این قرار بــود که این انتخابــات بعد از تصویب
اساســنامه جدید برگزار شود .این اساســنامه در مجمع
عمومی خانه سینما که چندی پیش برگزار شد به تصویب
نرســید و با تشــکیل یک هیئت بررســی ،این اساسنامه
دوباره مورد بررســی قرار گرفت .انچه که مشخص است،
انتخابــات پانزدهمین دوره هیات مدیره خانه ســینما با
همان اساسنامه قبلی برگزار می شود .با توجه به اساسنامه
قبلی خانه سینما ،همه صنوف سینمایی بدون نیاز به کد
شناســه ملی می توانند در انتخابات خانه ســینما شرکت
کننــد .حال باید دید که ۱۷صنفی که کد شناســه ملی
دارنــد ،از چه مزیتی در ایــن دوره از انتخابات برخوردار
خواهند بود.
حسین شهابی کارگردان و تهیه کننده سینما
بازگشایی سالن های سینما
به نفع جامعه نیست
کارگــردان فیلم هــای «بی صدا» و «ازاد به قید شــرط»
اعتقاد دارد دولتمردان در باز کردن ســالن های ســینما
شــتاب کردند .حســین شــهابی کارگردان و تهیه کننده
سینما که پیش از این خبر از ساخت فیلم «رودررو» داده
بود ،گفت :از انجایی که اوضاع به دلیل شیوع کرونا بسیار
نابسامان است و مجدد با افزایش مبتالیان به کرونا مواجه
شده ایم ،فع ً
ال کار را متوقف کرده و دست نگه داشته ایم تا
اوضاع کمی بهتر شــود .او ادامه داد :کار ما بسیار شلوغ و
پرجمعیت است و حتی در مراحل پیش تولید نیز به دلیل
این که باید دورخوانی و تمرین داشــته باشیم ،تعداد افراد
باالســت و از همین رو کار را متوقــف کردیم .کارگردان
فیلم های «بی صدا» و «ازاد به قید شرط» در پاسخ به این
ســوال که بازگشایی سالن های سینما تا چه اندازه به نفع
سینماگران بوده اســت ،توضیح داد :به نظرم دولتمردان
در باز کردن ســالن ها شتاب کردند ،گرچه فکر می کردند
چاره ای نیســت و از سوی دیگر تحت فشار بودند ،اما باید
صبر می کردند تا وضعیت بهتر شود .فکر می کنم وقتی هر
روز تعداد مبتالیان بیشتر می شود و خود مردم هم خیلی
نکات بهداشتی را رعایت نمی کنند ،این بازگشایی سالن ها
به نفع جامعه نیست .در کشــورهای دیگر اگر سالن های
ســینما بازگشایی شدند از ســوی دیگر بسیار سنجیده و
کنترل شده بوده است ،اما ما نظارت و کنترلی در سالن ها
نداریم .شهابی افزود :قطعاً این بازگشایی به نفع صاحبان
اثار نیز نبوده است .ضمن این که هر کسی ممکن است به
دالیل شخصی خود تصمیم به اکران بگیرد ،اما من شخصاً
اگر در چنین شرایطی قرار بگیرم این کار را انجام نخواهم
داد .بسیاری از دوســتان که اقدام به چنین کاری کردند
از این رو بود که فکر می کردند اوضاع تحت کنترل اســت
و شــرایط بهتر خواهد شد که این گونه نشد .او در خاتمه
اظهار کرد :این اسیبی است که وارد شده و دولت و مردم
هم مقصر نیستند .کمبود امکانات موجب می شود که این
اتفاقات رخ دهد ،چون این کمبود امکانات موجب می شود
تا مردم برای تامین معاش بیرون بیایند و از ســوی دیگر
دولت نیز در راســتای حمایت ناتوان است .ارزو می کنم
زودتر واکســن این بیماری پیدا شود و یا فکر بهتری برای
ان بکنند ،چون اوضاع اقتصادی نابسامان است و بیشترین
اسیب را جامعه فرهنگی و هنری می بیند.
امیر محقق
این روزها دومین دوره جشنواره انالین فیلم کوتاه پاک کن درحال برگزاری است و به دلیل نحوه
برگزاری و استقبالی که فیلم سازان کوتاه از ان کرده اند ،توج ه زیادی را جلب کرده است .با محمد
مسینماییوکارگردانیفیلم هایکوتاه،
سجادیاندبیراینجشنواره ،کهسابقهتهیهکنندگیفیل
و دبیری و مسئولیت های اجرایی در دیگر جشنواره های فیلم کوتاه را در کارنامه حرفه ای خود
دارد ،به گفت وگو نشستیم تا مخاطبان سینمای کوتاه را بیشتر با این جشنواره اشنا کنیم.
برای اغاز گفت وگو در مورد دومین دوره جشنواره انالین فیلم کوتاه پاک کن ،ابتدا بگویید
ایده برگزاری یک جشنواره فیلم انالین با این مختصات از کجا امد و نیاز به برگزاری ان
چگونه حس شد؟
واقعیت این است که ایده برگزاری یک جشنواره انالین فیلم کوتاه ،زمانی که من در مدرسه ملی سینما
مشغول به کار بودم ،به ذهنم امد .در ان زمان ،سعی بر این بود که ما جشنواره های مختلف دنیا با ویژگی
انالین را رصد کنیم و ببینیم چگونه ان را برگزار می کنند؛ تحقیقاتم را درباره انها شروع کردم و دیدم که
فیلم ها را به صورت انالین نمایش می دهند و مردم را هم در داوری اثار دخیل می کنند .به همین خاطر این
نیاز حس شد؛ اما با توجه به محدودیت موضوع پهنای باند در کشور ما ،این اتفاق خیلی سخت قابل اجرا بود
و این ایده در ذهنم باقی ماند تا سال 96که من جشنواره ای را با همکاری سایت تماشا برگزار کردم به نام
جشنواره انالین فیلم کوتاه کالیستو ،که در ان بازخوردهای خوبی در حوزه های مختلف فیلم کوتاه گرفتیم.
با توجه به جدیدبودن این جشــنواره در شکل برگزاری و نحوه اجرا ،با چه چالش هایی
مواجه بودید و ایا این چالش ها ،بحث های حقوقی یا اساسنامه ای را هم شامل می شد؟
قطعا همینطور است .هر چیزی را که بخواهیم برای اولین بار در کشور به اجرا برسانیم ،یک سری بحث های
حقوقی هم به دنبال ان می اید که باید شاکله اصلی ان نوشته شود و در اختیار ارگان های مربوطه قرار گیرد
تا بتوان مجوزها و دستورالعمل ها را برای اینده تعیین کرد.
اولین چالشی که با ان مواجه بودیم این بود که ما چطور می توانیم فیلم سازان را راضی کنیم که فیلم هایشان
به صورت انالین پخش شود که خود مقوله ای دشوار بود .به همین خاطر با توجه به این که هر فیلمی دوره
ارســالش به جشنواره ها یک دوره چند ساله است ،ما سعی کردیم سال ساخت فیلم های جشنواره را ازاد
بگذاریم و اجازه دهیم فیلم ها بدون محدودیت در سال ساخت ،در جشنواره شرکت کنند .به همین دلیل ،
در جشنواره انالین پاک کن ،سال ساخت مهم نیست و مهم ایده ای است که برای فیلم ،با توجه به موضوع
جشنواره درنظر گرفته شده است.
درباره پشــتیبانی مالی و اجرایی جشــنواره هم بگویید .چه حمایت هایی از
جشنواره تان شده است؟
در اصل حقوق جشنوار ه پاک کن درحال حاضر متعلق به موسسه فرهنگی و هنری اندیشکده راهبری زیست
و شیمی (ارزش) است .خب هر جشنواره نیاز به اسپانسری دارد که در بحث های مالی و اجرایی حمایت
کند .از ان جایی که تامین کلیه امور مالی جشنواره پاک کن ،توسط اندیشکده راهبری زیست و شیمی انجام
می شود ،دیگر نیازی به حضور اسپانسرهای دیگر نبود .اصوال موضوع اسپانسرینگ چیزی است که شورای
سیاست گذاریجشنواره هاپیگیرانمی شوند.
ایا همراهی هــای فکری و روانی هم از طرف مســئولین حوزه های مختلف ،از جمله
تشکل هایفیلم کوتاهداشتید؟
طبیعتا بله .برای این که بتوانیم جشنواره را به نحو احسن اجرا کنیم ،جلسات متعددی با سیاست گذاران حوزه
فیلم کوتاه و سینمای حرفه ای برگزار کردیم و از ان ها خواستیم به ما همفکری بدهند .مثال در این مورد
میزگرد تشکیل دادیم که چگونه می توانیم االن فیلم سازان حرفه ای را با کوچکترین تبلیغات ،به جشنواره
جذب کنیم .یکی از این ارگان ها ،انجمن سینمای جوان بود و کنار ما قرار گرفت و در شناسایی جشنواره
ما وارد عمل شد .در دوران حیات مدرسه ملی سینما هم مدیران اجرایی ان ،ایده های خوبی به ما دادند.
ولی می توانم بگویم بیشترین همراهی با ما ،از جانب خود فیلم سازان سینمای کوتاه بوده که با ما همفکری
می کردند.
برنامه ایبرایبین المللی کردنجشنوارههمدارید؟
برنامه بلندمدتی برای این کار داریم و حتی وبسایت جشنواره هم با همین هدف نام گذاری شده .هدف و
سیاست ما بین المللی کردن جشنواره در دوره های بعدی است .حتما در سال های اینده با برطرف شدن
تحریم ها و مثبت تر شدن فضای بین المللی ،این امر هم محقق خواهد شد.
این که فستیوالی انالین را فقط با شرکت فیلم های کوتاه ،و نه بلند ،راه اندازی کردید برای
پایین اوردن ریسک کار بوده یا هدف دیگری را دنبال می کردید؟
جشنواره فیلم پاک کن ،جشنواره ای موضوعی در حوزه محیط زیست و امنیت زیستی است و شعار امسال ان
نیز «پویش سالمت جامعه» نام گذاری شده .خیلی مهم است که فیلمسازان کوتاه در مورد این موضوعات
هم به فکر ساخت فیلم بیفتند .بالطبع وقتی این نگرش برای فیلمسازان کوتاه به وجود بیاید ،بعدها در ادامه
مسیر فیلمسازی و سینمای بلند هم ان را پی می گیرند .به همین خاطر می توانم بگویم که بزرگ ترین دغدغه
جشنواره ما ،این بود که فیلمسازان کوتاه را با مقوله محیط زیست و امنیت زیستی بیشتر اشنا کنیم تا به مرور ،
این موضوع به ادبیات سینمای ما در فیلم بلند ،کوتاه ،مستند ،نیمه بلند و غیر ه وارد شود.
چهدورنماییبرایاینجشنوارهمتصورهستید؟
این که بتوانیم به عنوان یکی از بهترین جشنواره های انالین فیلم دنیا در حوزه فیلم کوتاه شناخته شویم که
به طور اختصاصی به موضوع محیط زیست می پردازد.
در مورد امار و ارقام جشنواره هم صحبت کنید .تعداد فیلم هایی که به جشنواره ارسال
شــده چقدر است؟ و اینکه ایا اثار و فیلمسازان مطرح سینمای کوتاه هم در بین انها
هستند یا خیر؟ لطفا این موضوع را با سال اول جشنواره هم مقایسه کنید.
امسال مسلم ا در سال دوم برگزاری ،شور و اشتیاق به جشنواره و تعداد اثار ارسالی بیشتر بود 143 .اثر برای
ما ارسال شد که از این بین 53 ،اثر توسط هیئت انتخاب ،برای داوری انتخاب شد .فیلمسازان حرفه ای امسال
تعدادشان خیلی بیشتر از سال قبل بود که می توانم به عادل تبریزی ،میدیا کیاست و غیره اشاره کنم که االن
متاسفانه حضور ذهن کافی ندارم .امسال اثار ارسالی کیفیت باالیی داشت و سطحشان به سینمای حرفه ای
خیلی نزدیک است90 .درصد اثار به صورت حرفه ای و با عوامل حرفه ای سینما تولید شده است ،اما این نکته
هم حائز اهمیت است که ما نگاه ویژه ای به سینمای مستقل داریم و به فیلمسازان مستقلی که برای ما فیلم
فرستادند،نگاهبه خصوصیداشتیم.
با توجه به جدیدبودن شکل برگزاری جشنواره ،بهتر نبود کل فرایند کار ،از دبیرخانه
گرفته تا مراسم اختتامیه هم به صورت انالین اداره و اجرا می شد و نه به صورت فیزیکی؟
این حرف شما کامال درست است .در دستورالعملی که وزارت ارشاد برای جشنواره فیلم انالین نوشته ،که ان
هم با همکاری ما تهیه شده به این دلیل که ما اولین جشنواره انالین فیلم کوتاه در کشور هستیم ،این هم
لحاظ شده که اختتامیه جشنواره هم باید به صورت انالین برگزار شود .این را باید خاطرنشان کنم که فرایند
برگزاری این جشنواره از ثبت نام اثر و ارسال ،تا بازبینی و داوری تخصصی اثار به صورت انالین برگزار می شود.
جشنواره ما دبیرخانه فیزیکی به ان صورت ندارد ،و به صورت انالین فعالیت می کند اما باالخره مسلما باید
فضایی وجود داشته باشد که اگر مشکلی به وجودامد ،ما به عنوان مرجع قانونی جشنواره شناخته بشویم .پس
باید این فضا در دسترس باشد .در مورد برگزاری اختتامیه به صورت حضوری و فیزیکی نیز ،باید بگویم که
جشنواره های انالین دیگری در جاهای مختلف دنیا (قبل از دوران کرونا) هم وجود دارند که اختتامیه شان
به صورت فیزیکی برگزار می شــود .االن به خاطر شیوع ویروس کرونا ،حتی ان دسته از فستیوال هایی که
اختتامیه فیزیکی داشتند هم دارند به سمت انالین برگزارکردن می روند .وجود اختتامیه فیزیکی چند حسن
دارد که نباید فراموش شود .یکی از این محاسن ،دیدار فیلم سازان و اشنایی شان با یکدیگر است که منجر
به گفت وگو و برقراری ارتباط بینشان می شود .این فیلم سازان می توانند برای پیشرفت و ارتباطات کاری ،در
مراسم اختتامیه با مسئوالن ،سیاست گذاران و داوران جشنواره به صورت مستقیم گفت وگو کنند و نظرشان
را در مورد فیلم خود بدانند .واقعیت این است که اختتامیه فیزیکی ،حس بهتری را به فیلمساز القا می کند و
این حس ،شاید برای فیلمساز همه چیز باشد ؛ چون وقتی باالی سن جایزه خود را می گیرد ،شور دیگری دارد.
احتمال این که امسال به خاطر شرایط کرونا ،مجبور شویم که اختتامیه را به صورت انالین برگزار کنیم ،وجود
دارد و باید ببینیم شرایط کشور چطور پیش می رود تا بتوانیم در این رابطه تصمیم بگیریم.
در مورد روند داوری اثار در بخش تخصصی و مردمی هم توضیح بدید.
روند داوری اثار در جشنواره فیلم پاک کن ،با روش نوینی انجام می گیرد و چه در بخش تخصصی و چه مردمی،
به طور انالین اجرا می شود .ما پنج داور داریم که یکی از ان ها از حوزه محیط زیست است و چهار نفر دیگر از
بخش سینمای حرفه ای .داوران اکانتی در اختیار دارند که انالین فیلم ها را می بینند و به ان ها امتیاز می دهند.
درصورتی که دو فیلم ،امتیازشان برابر شود ،داوران باز هم به صورت انالین ،میزگردی تشکیل می دهند و برنده
را انتخاب می کنند .داوری مردمی هم به صورت رای منحصر به فرد برای هر فیلم انجام می گیرد ،به این صورت
که ای پی و کد ملی رای دهندگان به فیلم ها چک می شود تا یکسان نباشند و از 1تا 10به فیلم ها امتیاز دهند.
میانگین رای های داده شده به فیلم ها ،امتیاز ان را مشخص می کند و کل تعداد ارا هم در این امر دخیل است
که با یک فرمول در نسبت با تعداد کل به دست می اید .االن که این گفت وگو را انجام می دهیم که تقریبا12روز
از شروع جشنواره می گذرد و تا 31ام تیرماه هم داوری مردمی در وبسایت جشنواره ادامه دارد ،نزدیک به 11
هزار رای به کل 53فیلم شرکت کننده ،داده شده که این رقم ،بسیار باعث خشنودی است.
5
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
خبر
جشن حافظ
انالین برگزار می شود
اکشن ،سریعوخشن!
نگاهی به فیلم «گلوله گمشده» اثری از «گیام پیر»
امیر پریمی
در دهه های گذشته فرانسوی ها صنعت سینمایی اکشن بسیار قوی داشتند و البته این اکشن در یک نام چون لوک
بسون نیز خالصه نمی شد ،هرچند شخص لوک بسون و بدلکارهای فرانسوی بودند که در سالیان اخیر پارکور را
اختراع کردند (بسون فیلم های منطقه ۱۳را با همین سبک پارکور تهیه و تولید کرد) .سینمای فرانسه در قرن ۲۱
اثار اکشن خوبی چون شب بی خوابی ،رودخانه سرخ ،برادری گرگ و خیلی های دیگر را داشته است .حاال باید
فیلم Lost Bulletرا نیز به صادرات اکشن این کشور بیفزایید ،و شخص Guillaume Pierretرا به عنوان
یک اکشن ساز خوب جدید در این کشور دنبال کنید .این نخستین فیلم بلند این کارگردان فرانسوی است که در
ان بازیگرانی چون البان لنویر ،نیکالس دوواچل ،رمزی بدیا و استفی سلما در ان بازی می کنند .کام ً
ال مشهود است
که پیرت به عنوان یک فیلمساز عاشق و هوادار فیلمهای اکشن است ،زیرا ژانر فیلم او یعنی گلوله گمشده (Lost
)Bulletترکیبی از اثار سرعتی و خشن سینمای اکشن است .خیلی ساده باید بگویم اگر مجموعه فیلم تاکسی را
دوست داشتید ،یک فرصت خوب است که از این فیلم نیز لذت ببرید.
داستان این فیلم بسیار ساده است ،شخصیت لینو با بازی البان لنویر نوعی مکانیک نابغه است که در ساخت و قوی
کردن ماشین ها عالی است .این فیلم در حالی اغاز می شود که لینو و دوستش کوئنتین ( )Rod Paradotبا ماشین
وی ،با سرعت عجیبی وارد مغازه جواهراتی می شوند .اما مشکل کمربند ایمنی باعث می شود لینو گرفتار پلیس شود.
کمی بعد رئیس واحد گشت پلیس با دیدن پتانسیل های لینو به او پیشنهاد می دهد که به عنوان مکانیک پلیس در
این نیرو فعالیت کند .به نظر می رسد همه چیز به خوبی برای لینو پیش می رود زیرا رئیس پلیس پس از نه ماه کار
در اداره ،به او ازادی می دهد .با این حال ،به دنبال یک حادثه مرگبار ،لینو به اشتباه متهم به قتل می شود و حاال باید
بی گناهی خود را اثبات کند .تنها راه نجاتی که وی در اختیار دارد گلوله ناشی از جرمی است که در یک ماشین
مفقود شده قرار گرفته است .او بیست و چهار ساعت برای پیدا کردن ماشین با گلوله گمشده برای ادعای بی گناهی
خود زمان دارد .اگرچه این طرح قابل پیش بینی است ،و فیلمنامه کام ً
ال از تعلیق مورد نیاز ژانر تهی است ،اما اکثر
اثار اکشن به چنین داستانی متکی هستند که بیننده با ان بسیار اشنا باشد ،و گلوله گمشده نیز از این امر مستثنی
نیست .در واقع این بدان معنی است که Lost Bulletقادر است تنها بر روی اکشن تمرکز کند بدون اینکه به
پس زمینه کاراکترها بپردازد .بنابراین انگیزه هر شخصیت بدون نیاز به توضیحی بیشتر خیلی ساده پیش می رود.
همانطور که گفتم فرانسه دارای سابقه طوالنی در فیلمهای اکشن است ،سرامد و نقطه اوج سینمای اکشن فرانسه
در دهه ۱۹۷۰بود که توسط بازیگران مشهوری چون ژان-پل بلموندو و الن دلون بیشتر دیده و محبوب شد( .خود
من عاشق بلمومندو و الن بودم هم سن های من بدون شک با دستگاه ویدئو که یه زمانی قاچاق بود اثار زیادی از
این دو ستاره سینمای فرانسه دیدن ،یادش گرامی!) با این حال به نظر الهام بخش فیلم اکشن گلوله گمشده ،اثار
امریکایی از قبیل سریع و خشن ،جک ریچر و سریال the shieldاست .الزم به ذکر است که ستاره این فیلم
یعنی البان لنویر قبل از شروع بازیگری به صورت حرفه ای ،به عنوان یک بدلکار کار بلد در سینما مشغول بوده
است .تقریباً لنویر هم مانند بلموندو بسیار از بدلکاری ها و اقدامات سخت فیلم هایش را خودش انجام می دهد .برخی
از سکانس های اکشن عالی در این فیلم وجود دارد که مهمترین انها صحنه ای در پاسگاه پلیس است ،هنگامی
که لینو با یک دوجین پلیس می جنگد .این صحنه مبارزه به لطف بدلکاری حرفه ای به شدت فیزیکی ،طبیعی و
جذاب از اب در امده است .همچنین صحنه های تعقیب نهایی اتومبیل ها در فیلم نیز کام ً
ال دیدنی است .گلوله
گمشده بدون هیچ حرف درشتی به عنوان یک فیلم اکشن ،دقیقاً همان چیزی را که انتظار دارید به شما می دهد.
تعقیب و گریز خودرو ها ،پلیس های فاسد ،دعواهای خوش منظره بین یک مرد و یک دوجین ادم دیگر و همچنین
مبارزه های وحشیانه یک به یک بین افراد .به این معنا ،این یک فیلم اکشن قابل قبول با داستانی واضح و خطی
است .من با چنین فیلم های معمولی و سرگرم کننده ای مشکل ندارم ،چرا که اساساً این اثار خودشان می دانند
خیلی جدی نیستند .گلوله گمشده نیز حاوی داستانی کالسیک از یک مرد بی گناه است که سعی در پاک کردن
نام خود از میان چهره های فاسد دارد .کارگردانی پیرت در صحنه های اکشن و تعقیب و گریز به لطف ثبت تصاویر
رنگارنگ در چشم انداز های فرانسه دیدنی شده است .تعقیب و گریز ها ممکن است چیزی شبیه به فیلم های سریع
و خشن باشد ،اما منطق در این فیلم زیر سوال نمی رود .اوج این اثر را می توان َمد مکس در جنوب فرانسه نامید .چرا
که این صحنه ها هم از هیجان خوبی برخوردار است و هم قهرمان دیوانه ای چون لینو در مرکز ان قرار دارد .پیرت
مطمئناً می تواند فیلمی از مجموعه سریع و خشمگین را کارگردانی کند ،اما به شرط این که پیشنهادش به او داده
شود که دست ما نیست .قهرمان فیلم به عنوان یک ستاره اکشن ،در گروه افراد ساکت و دلسوز قرار می گیرد .از این
جنس قهرمانان اخالقی در سینمای کالسیک اکشن زیاد یافت می شد ،اما امروزه این تیپ قهرمان را کلیشه ای و
بخش شرور فیلم شاهد افراد به شدت معمولی هستیم که حتی در ظاهر به تیپ هم تبدیل
تکراری می خوانند .در ِ
نمی شوند چه برسد به شخصیت .در ظاهر شرور کار پلیس های فاسدی هستند که عدم پرداخت ،انها را در اندازه
مورچه هایی برای له شدن توسط قهرمان فیلم پایین اورده است .در مجموع چیزی که گلوله گمشده را به وادی
افتضاح نکشانده است ،عدم دنباله روی از اکشن های شدید چون اثار اخیر مایکل بی است .گلوله گمشده در عوض
بمباران اکشن ،سعی کرده مسیری منطقی با اکشنی درست را هدف قرار دهد .در همین راستا صحنه های اکشن
محدود ان همه دارای اهمیت است و به طور هدفمند در طول زمان فیلم قرار داده شده است .به دلیل محدود
بودن زمان فیلم ،خیلی از شخصیت ها واقعاً فرصتی برای درخشش ندارند .با این حال ،بازیگر پیشکسوت ،البان
لنویر توانسته عدالت را در نقش یک بعدی خود بروز دهد و از شخصیتی غیرقابل تصور به کسی که شما برایش
احترام می گذارید تبدیل شود .به طور کلی« ،گلوله گمشده» به وضوح یک درام اکشن خوب نیست .اما می توان با
ان سرگرم شد و از اکشن درست ان لذت برد .با این حال ،برای من ،شخصاً رویکرد ناب و بدون فیلتر فیلم به ژانر
اکشن سنتی -جامع و کام ً
ال با طراوت بود.
امیــد معلم از برگزاری انالین جشــن حافظ در جهت
حفظ ســامت مردم و هنرمندان خبر داد .امید معلم
دبیر بیســتمین دوره این رویداد از برگزاری انالین ان
در جهت حفظ ســامت مردم و هنرمنــدان خبر داد.
دبیر جشن حافظ درباره این تصمیم گفت :جشن حافظ
امسال قرار است بیستمین سالش را تجربه کند.
در ســالی که اتفاقات مختلفی در کشور از جمله شیوع
بیماری کووید ۱۹پیش امده که بسیاری از رویدادهای
مهم ســینمایی در جهان را هم تحت تاثیر خودش قرار
داده است و بسیاری از ســینماها تعطیل و بسیاری از
جشــنواره ها لغو شده اند ،جشن حافظ هم از این قاعده
مســتثنی نیست .منتهی امسال به جای اینکه جشن را
به طور کلی لغو و به ســال اینده موکول کنیم ،تصمیم
گرفتیم که جشن به شــکل انالین برگزار و نامزدها و
برگزیدگان به شکل اینترنتی اعالم شوند.
امید معلم ادامه داد :امسال می خواهیم شکل جدیدی
از برگــزاری را تجربــه کنیم و امیدواریم با مشــارکت
خیلی خوب مردم و همراهی هنرمندان که همیشــه به
جشــن حافظ لطف دارند ،یک اتفاق تازه رقم بخورد و
بتوانیم جشن انالین را هم برای اولین بار تجربه بکنیم.
دبیر جشن حافظ درباره تغییرات جشن بیستم گفت:
بــه احتمال زیاد در بعضی رشــته ها و جوایز تغییراتی
خواهیم داشــت که طی روزهای اینده اخبارش منتشر
می شــود .اصل برای ما این اســت که سالمتی مردم و
هنرمندان با جشــن حافظ به خطــر نیفتد .در نتیجه
ایــن تصمیم را گرفتیم و در بخش های مختلف ســعی
می کنیم با شــکل متفاوت برگزاری هیجان و شوری را
که همواره در این جشن بوده ،حفظ و به فضای مجازی
بیاوریم.
جشنواره های سینمایی برگزاری
انالین را بررسی می کنند
دومین جلسه هماهنگی جشنواره های سازمان سینمایی
برگزار شــد .دومین جلســه هماهنگی جشنواره های
سازمان سینمایی برگزار شد.
در این جلســه که با حضور حســین انتظامی رئیس
سازمان سینمایی برگزار شد ،رائد فریدزاده دبیر شورای
بین الملل سازمان ســینمایی و معاون بین الملل بنیاد
سینمایی فارابی گزارشــی از تجربه بازار مجازی کن و
حضور ایران در این جشنواره ارائه کرد.
در ادامه جلســه که ابراهیم داروغه زاده دبیر جشنواره
ملی فجر ،محمد مهدی عسگرپور دبیر جشنواره جهانی
فیلم فجر ،علیرضا تابش دبیر جشنواره فیلم کودکان و
نوجوانان ،محمد حمیدی مقدم دبیر جشــنواره سینما
حقیقت و سید صادق موسوی دبیر جشنواره فیلم کوتاه
تهران حضور داشتند با توجه به کرونا و ضرورت اتخاذ
سیاســت ها و روش های اقتضایی مقرر شــد هر یک از
دبیران در شورای سیاســتگذاری خود ،جنب ه و میزان
برگزاری انالین را بررسی کنند.
همچنین گزارشی از نرم افزار جشنواره جهانی ارائه شد
و مقرر شد همه جشنواره ها از یک پلتفرم مشترک که
قابلیت شخصی سازی داشته باشه استفاده کنند.
6
از جابه جایی ها تا تولد دوباره
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
گردشگری
نگاهیبهنجاتاثارهنریدرجنگجهانیدوم
TOURISM
خبر
به دلیل فرسودگی دستگاه ها؛
موزه ملی فرش خاموش است
برق موزه فرش پس از دو هفته هنوز خاموش است .این اتفاقی است که
هر چند وقت یکبار برای این موزه به دالیل مختلف رخ می دهد .این بار
دلیل ان فرسودگی دستگاهها اعالم شد .قطعی برق موزه فرش اتفاق
جدیدی نیست هر بار به دالیل مختلفی این اتفاق موجب می شود تا
موزه برای چند روزی یا چند ســاعتی خاموش بماند .یک بار به دلیل
فرسودگی کابل ها یک بار به دلیل بدهی .دی ماه سال ۹۷معاون میراث
فرهنگی وقت اســتان تهران از بدهی ۴۰میلیون تومانی این موزه به
اداره بــرق خبر داده بود اما مدیر موزه گفت که این بدهی ۱۱میلیون
تومان بوده و بعد از چند روز خاموشی با پرداخت ان ،مشکل حل شد.
اما هر چند وقت یک بار این قطعی برق در موزه فرش تکرار می شود.
این موضوع برای موزه ای که فرش های تاریخی متعددی دارد ،می تواند
پیامدهای ناگواری داشته باشد از تهویه و نگهبانی گرفته تا حفاظت
و ثبات دمای موزه ای .بعضی از بازدیدکنندگان هم از وجود حشــرات
داخل موزه خبر می دادند حشراتی که وجودشان در موزه برای سالمت
فرش ها مضر است .در این باره ،میثم امامی از راهنمایان گردشگری و
پژوهشگران حوزه فرش گفت :خیلی وقت ها به مشکل قطعی برق موزه
فرش برخورد کرده ایم این مشکل بلند مدت موزه فرش است .شاید
چون ترانس برق این موزه در مجموعه موزه هنرهای معاصر قرار گرفته
است .برق اضطراری مجموعه نیز چند ساعت بیشتر جواب نمی دهد.
وی گفت :رطوبت ،گرما و وجود حشــرات در موزه مشکل زاست .یکی
از مشکالت موزه فرش این اســت که بحث موزه ای ان زیر نظر اداره
کل میراث فرهنگی استان تهران است و بخش فرش ان هم زیر نظر
وزارت صمت .اگرچه االن به دلیل کرونا تعداد بازدیدکنندگان از موزه
کم شده اما مشکالت موزه قبل از کرونا هم در حوزه سرویس بهداشتی
و تهویه مناســب بود .پریسا بیضایی مدیر موزه فرش توضیح داد :این
موزه ۴۲سال قدمت دارد .مسلم است که بسیاری از تاسیسات ان به
دلیل فرسودگی دچار مشکل شود .یک بار سقف ان دچار مشکل است
یک بار مشکل اب و برق داریم .به دنبال این هستیم تا موزه را بهینه
سازی کنیم .وی گفت :قطعی برق موزه دالیل مختلفی دارد دلیل فعلی،
فرسودگی دستگاه ها بوده است .پست برق موزه فرش در محوطه موزه
هنرهای معاصر است و ربطی به قطعی برق موزه فرش ندارد .وقتی در
گذشته برای ساخت دو موزه برنامه ریزی کرده بودند وجود یک بازارچه
در فاصله دو موزه مطرح نبود .قرار بود زمین اینجا مصارف دیگری داشته
باشد نه اینکه برای بازارچه غصب شود.
شاید برای برخی از بازدیدکنندگانی که در سالن های موزه ها و گالری ها قدم می زنند این سوال مطرح شود که چطور
شاهکارهای هنری در حوادث مختلف تاریخ سالم باقی مانده اند .در این گزارش نگاهی داریم به تالش هایی که برای
نجات اثار هنری در طول جنگ جهانی دوم صورت گرفت.
موزه«هرمیتاژ»
از تاریخ تاسیس موزه «هرمیتاژ» تاکنون ،سه مورد جا به جایی اثار هنری صورت گرفته است :یک بار در سال ،۱۸۱۲
یک بار در سال ۱۹۱۷و یک بار در سال .۱۹۴۱درخصوص نخستین پروژه تخلیه اثار این موزه اطالعات زیادی در
دست نیست .این پروژه مخفیانه بود و اسناد به جای مانده فهرستی از امار تقریبی اثاری است که هیچ نامی از ان ها برده
نشده است .در سال ،۱۹۴۱جمع اوری اثار در بیست و سوم ژوئن اغاز شد .در غروب روز بیست و دوم ژوئن همان سال
مدیر موزه «هرمیتاژ» تمامی اعضا و کارکنان موزه را فراخواند .ان ها شبانه روز در این موزه مشغول به کار شدند و از سالن
کنفرانس این موزه برای خواب و استراحت استفاده می کردند.در حقیقت ،روند اماده سازی برای تخلیه اثار این موزه از
سال ،۱۹۳۹پس از اغاز جنگ جهانی دوم کلید خورد .در اول جوالی نخستین محموله اثار موزه هرمیتاژ به استان
«سوردلوفسک» رسید .دومین محموله در بیست و سوم جوالی نیز با موفقیت ارسال شد اما محموله سوم به دلیل
محاصره از برنامه جا ماند .در سال ۱۹۴۴یک نمایشگاه از اثار جامانده در موزه هرمیتاژ ترتیب داده شد .برای ساکنان
«لنینگراد» این نمایش به نمادی از تولد دوباره بدل شد .در طول مرمت این موزه در سال ،۱۹۴۵سالن «رامبرانت»
نخستین سالنی بود که بازگشایی شد .مجموعه «رامبرانت» در موزه هرمیتاژ تا دهه ۳۰میالدی به عنوان بزرگترین
مجموعه اثار این هنرمند در جهان شناخته می شد .اثار «رامبرانت» زمانی به خانه خود بازگردانده شدند که موزه
هرمیتاژ درحال دوباره متولد شدن بود .در حقیقت فقط یک اثر قابل توجه و مهم این موزه در این دوران جنگ ناپدید
شد :تابلو نقاشی «سینت سباستین» اثر «انتونی فان دیک» .سرنوشت این تابلو نقاشی تا به امروز مشخص نشده است.
موزه دولتی روسیه
برخی از اثار هنری مجموعه های موزه دولتی روسیه زی ِر زمین مخفی شده بودند .جابه جایی این اثار به دلیل ابعاد
بزرگشان غیر ممکن بود؛ برای مثال ،مجسمه عظیم «انا ایوناوا و پسرک» اثر «راسترلی» در یک گودال بزرگ مقابل در
ورودی ساختمان اصلی موزه دفن شده بود.
نگارخانه«ترتیاکوف»
در مسکو ،جابه جایی اثار بالفاصله پس از اعالم جنگ در مناطق تحت حکومت اتحاد جماهیر شوروی اغاز شد .اثار
گالری «ترتیاکوف» و موزه هنرهای زیبا پوشکین همچون اثار موزه هرمیتاژ بسته بندی شدند .بخش اعظمی از این اثار
به سالن اپرای «نووسیبیرسک» منتقل شدند .به طور حیرت اوری این اثار حتی در دوران جنگ نیز بازدیدکنندگانی
داشتند .از اواخر سال ۱۹۴۱تا پاییز ۱۹۴۴حدود ۲۰نمایشگاه از اثار نگارخانه «ترتیاکوف» در سیبری برگزار شد.
موزه «لوور»
کمتر از ۱۰روز پیش از اغاز جنگ جهانی دوم مدیر موزه لوور پاریس برنامه تخلیه مخفیانه اثار هنری این موزه را ترتیب
داد .در بیست و پنجم اگوست سال ۱۹۳۹موزه لوور در ظاهر به دلیل مرمت و بازسازی به مدت سه روز تعطیل شد .در
این مدت کارکنان موزه اثار را در جعبه هایی سفید قرار دادند .تابلو نقاشی مشهور «مونالیزا» و مجسمه مرمرین «نیکه
ساموتراس» هم یکی از چندین اثاری بودند که در جعبه قرار داده شده بودند .پیش از انتقال این اثار ،ان ها را به طور
دقیق با چند الیه از کاغذ ضداب پوشاندند .در طول جنگ ،این اثار در مکانی امن در حومه شهر نگهداری می شدند اما
ان دسته از اثاری که قابل جابه جایی نبودند توسط المانی ها غارت شدند .مجموعه بزرگی از اثار تاریخی خاورمیانه در
ان دوران ناپدید شدند؛ البته اغلب این اثار پس از اتمام جنگ و همزمان با اغاز مرمت موزه ،بازگردانده شدند.
نجات محراب «ویت استاس» در کراکوف
محراب «ویت استاس» مهم ترین جاذبه دیدنی کراکوف ،به مدت ۴۵۰سال بود که جابه جا نشده بود .برای جابه جایی
این اثر در سال ،۱۹۴۰این اثر به بیش از ۲هزار تکه تقسیم شد .تمامی این تکه ها با کاغذهای باطله پوشانده شدند
و در جعبه های چوبی قرار داده شدند .بزرگترین این قطعات که ۱۳متر طول داشت در سقف کلیسای «ساندومیژ»
نصب شد .از سایر قطعات نیز به طور مخفیانه در مراکز دیگر نگهداری می شد .با این حال «نازی ها» در همان سال
رد محراب را پیدا کردند و ان را به المان بردند .یک تاریخدان اثار هنری لهستانی تا بازگردانده شدن این محراب به
لهستان از تالش برای استرداد این اثر دست برنداشت .این محراب در سیاه چاله های قلعه «نورنبرگ» کشف شد .این اثر
گوتیک «ویت استاس» که تاحدودی در اثر رطوبت و حشرات دچار صدماتی شده بود در سال ۱۹۴۹با یک قطار چهار
واگنی به لهستان بازگردانده شد .جمعیتی از مردم نیز در ایستگاه قطار کراکوف برای استقبال از محراب حضور داشتند.
موزهتاریخیدولتیروسیه
مسووالن موزه تاریخی دولتی روسیه پس از دریافت دستوری مبنی بر تخلیه اثار روند جمع اوری اثار ارزشمند را
از جمله شمشیر شاهزاده «پوژارسکی» ،خفتان «ایوان مخوف» و پیراهن کاترین دوم روسیه را اغاز کردند .بخشی
از این مجموعه اثار به زیرزمین موزه منتقل شدند .در نهایت یک قایق بزرگ این مجموعه اثار را به «قوستانای»
در قزاقســتان منتقل کرد .این اثار تا سال ۱۹۴۴در همین شهر نگهداری می شدند .نکته جالب اینجاست که
فعالیت موزه تاریخی روسیه در زمان جنگ هم ادامه داشت .کارکنان این موزه به دنبال اثاری برای نمایشگاه های
اینده بودند که از جمله این اثار به اسناد و شواهدی از جنگ همچون یونیفرم های نظامی ،اسلحه ،اعالمیه ها و
عکس ها می توان اشاره کرد.
مریمکاظمینویسنده،کارگردانوبازیگرتئاتر:
هیچدلیلیبرایبرگزاریجشنوارههایهنری
درشرایطکرونایینمی بینم
مریم کاظمی پیشنهاد داد :بودجه همه جشنواره ها و بودجه همه تولیدات تئاتر در سال 99
یکپارچه شود و در صندوق حمایتی جمع شود و بودجه های افزون دیگری از کمک هایی که
دولت تصویب کرده است برای حمایت از کسب و کارها جمع اوری شود و به طور عادالنه با
یک هیئت امنای سالم و غیراداری میان همه خانواده تئاتر به صورت مساوی تقسیم شود.
مریم کاظمی نویســنده ،کارگردان و بازیگر تئاتر درباره فعالیت های خود در طی این ایام گفت :این
روزها سعی در حفظ سالمتی خودمان داریم تا اگر شد در اینده به کاری مشغول شویم .کار به معنایی
که منظور سوال شماست و من هم از خودم انتظار دارم خیر .درحال حاضر کاری نمی کنم .برنامه هایی
را که از سال گذشته شروع کرده بودم و به نوبت در حال انجام ان بودم ،از دوم اسفندماه 98متوقف
شد .از ادامه اجراهای نمایش «کلوچه دارچینی» و تمرین نمایش «ماه پیشونی» به منظور اجرا در بهار
99و فینال ترم هنرجویان گروه مستقل که باید اجراهای نهایی ان ها از اول تیرماه تا اول شهریورماه
انجام می شد .همچنین برنامه ریزی همه این کارها از پشت صحنه و روی صحنه ،تبلیغات و اماده سازی
و تدارکات کارها ،وقت زیادی از ما گرفته بود و منتظر به بار نشستن ان بودیم که متاسفانه نشد .در
حال حاضر سعی دارم ارتباطم با هنرجویان کودک و نوجوان قطع نشود و از طریق کالس های انالین
فع ً
ال به صورت بطئی پیش می رویم.
ً
او دربــاره ادامه اجراهای نمایش «کلوچه دارچینی» عنوان کرد :این نمایش تقریبا نیمی از اجراهای
خود را طی کرده بود و ما انتظار داشتیم این نمایش تا 23اسفند ماه به صحنه باشد .از زمان توقف
اجراها روزی نیست که به امکان بازگشت و ادامه اجراها فکر نکنم اما در شرایط جدید و غیرمنتظره ای
که چند ماهی است درگیر ان هستیم ،هیچکس نمی تواند به تنهایی تصمیمی بگیرد که روی زندگی
و کار دیگران تاثیر نداشته باشد .این شرایط در پی شیوع ویروس کرونا یک درد جمعی است بنابراین
باید جمعی فکر کنیم و به هم کمک کنیم .ما همه احتیاج به کمک داریم .چه شاغالن تئاتر و چه
حامیان و تهیه کننده های دولتی و خصوصی و چه صاحبان سالن ها و مکان های تئاتری.
کاظمی در ادامه افزود :هرشــخصی در این میان تنها به مختصات و کارکرد سیستم خودش فکر
کند بازنده اســت .مگر باالتر از ارزش سالمتی هم چیزی می شناسیم؟ مگر می شود بدون در نظر
گرفتن انچه به مــا ارامش خیال می دهد روی صحنه برویم .من نمی توانم به تنهایی برای اجرای
نمایش ها قصدی داشته باشم .این خواست ها باید باهم جمع شود؛ مشورت شود و با رایزنی درست
به نتیجه ای قابل قبول برسیم که همه منتفع شوند ،زیرا نمایش غیر از اتکا به اعضای گروه نمایشی
و کیفیت اجراها؛ کام ً
ال به حضور تماشــاگر متکی اســت ،بنابراین اشتباه بزرگی است که به جای
احساســات تماشــاگران تصمیم بگیریم و رویاپردازی کنیم که دیگر مردم از خانه نشینی خسته
شده اند و به تئاتر خواهند امد.
این کارگردان تئاتر در پاســخ به این پرسش که با بازگشــایی سالن های تئاتر در این شرایط موافق
است یا خیر؟ عنوان کرد :من با بازگشایی سالن ها صددرصد مخالفم .اینکه ما در اخبار می خوانیم یا
می فهمیم تئاترهای ملی یا کمپانی تئاتری یا سازمان تئاتری در بعضی کشورها شروع به بازگشایی
خواهند کرد یا با دیدن عکســی بپنداریم ،پس موقع برگشتن به کسب و کارمان رسیده است خام
فکری است .بازگشایی سالن ها فقط برداشتن چند صندلی و ضدعفونی کردن نیست .این موضوع یک
رویکرد عمیق و یک برنامه ریزی مدرن و جدید می خواهد و زیربنای همه اقدامات ما اقتصاد سالم است
که در کسب و کار تئاتری ما غیر واقع بینانه است و خوراک ان کلمات؛ نداریم و نمی توانیم و بودجه
نمی رسد و همین که هست و اگر می خواهی بخواه و اگر نمی خواهی گروه دیگری جایگزین می شود
و منع قانونی برای بازگشایی نداریم و ....نظایر این هاست.
او همچنین اضافه کرد :قانون برای کمک به مناســبات و منافع اجتماعی ما وضع می شود .حمایت
از قانون به معنای نداشــتن تفکر و نقطه دید نیست .با فکر و اندیشه غلط ،اتفاقاً قوانین را به سخره
می گیریم .اگر مدیران ســالن ها و مدیران دولتی به این تصمیم رسیده اند که قانون ان ها را مجاز به
بازکردن درهای ســالن ها کرده است؛ فوری به این نتیجه می رسم که؛ واقع بین نیستند و نمی توانند
مخالف تصمیمات غلط باشــند زیرا ابتدا او باید درک درستی داشته باشد تا در جلسات و مشاوره ها
بتواند روســای باالدستی خود را قانع کند که الزاماً دستورالعمل بدون درک شرایط واقعی هرشغل،
کارکردی ندارد .درک شرایط واقعی یعنی چه؟ یعنی شرایط قرنطینه و پیشگیری بیماری در محیط
ما سیستماتیک و منظم پیش نرفته که جامعه سفید داشته باشیم .دستورالعمل ها و تصمیمات پشت
میزی و ابالغیات که وضعیت قرمز را تبدیل به سفید نخواهد کرد.
مریم کاظمی افزود :دوم اینکه هرحرکتی نیاز به تامین مالی دارد .درصورتی که من مدیر ســالمی
باشم باید بدانم که نمی توانم دستورالعمل ام را بر دوش شاغلین تئاتر بگذارم و از جیب انها هزینه
کنم .سوم اینکه هر دستورالعمل و شیوه نامه باید به صورت دقیق و شفاف تعریف مالی و اقتصادی
مشخصی داشته باشد .چهارم؛ وقتی هنوز جبران خسارت ها را انجام نداده ایم با چه جراتی وارد فاز
بعدی می شــویم و پنج اینکه هرگروه نمایشی که بخواهد روی صحنه برود غیر از تامین مایحتاج
همیشگی اجراها ،مخارج دیگری هم از اساس در این شرایط به او تحمیل خواهد شد .مخارج ایمنی
و ضدعفونی و بیمه های افراد و اســتفاده از وسایل یک بار مصرف و تبلیغات جبران کسری تعداد
صندلی ها که باید به صورت دقیق در شیوه نامه ها نوشته شود که به عهده سالن ها و مدیران است.
این بازیگر تئاتر در ادامه صحبت هایش افزود :متاسفانه مدیران میانی ما که باید راهکارهای درست
پیش پای مدیران باالتر خود بگذارند و ان ها را به رعایت شــیوه های درست تشویق کنند و شکل
سالمی از شرایط واقعی برای ان ها تشریح کنند ،معموال سعی دارند فقط و فقط دستورالعمل اداری
را انجام داده و معموال روی چند گروه دوست و اشنای همیشگی حساب می کنند که وانمود کنند
اوضاع عادی اســت و می توانند اجراها را شروع کنند .مدیران باالتر که نه جزئیات را می دانند و نه
تحقیق کافی می کنند معموال به ســرعت تحت تاثیر قرار می گیرند و فکر می کنند با چند گزارش
دریافتی از ســالن ها و مذاکرات اجراها و مثال کارهای تک نفره بی خطر کارشــان را درست انجام
داده اند و مسئله پایان می یابد تا دستوالعمل بعدی که به ما بگوید اوضاع قرمز است ،تعطیل کنید.
بر همین اساس معتقدم ما طبق بخشنامه حرکت می کنیم نه طبق شرایط واقعی محیط شغلی مان.
در این میان طبیعتاً واقعیت ها نادیده گرفته می شود.
او ضمن طرح این پرسش که چطور می توان در شرایط غیرواقعی به کار برگشت؟ اظهار کرد :من
نمی توانم به تصمیم کسانی که هرشرایطی پیش بیاید حقوق شان را خواهند گرفت ،اعتماد کنم .در
شرایط فعلی شیوع بیماری ،من به اشخاصی اعتماد می کنم که در منافع یکدیگر سهیم باشیم .در
این صورت می توانیم درست فکر کنیم و راه حل درست را بیابیم .کاظمی پیشنهاد خود را به مدیران
و مســئوالن فرهنگی اینگونه عنوان کرد و گفت :در شــرایطی که فعاالن حوزه تئاتر هنوز امنیت
شغلی فراگیر ندارند و طبق قوانین کار کشور ،امکان برخورداری از حقوق ایام بیکاری را هم ندارند،
از دیگر کشــورها مثال اوردن و از شرایط بین المللی مدیریت تئاترها صحبت کردن ایده الیستی و
رمانتیک اســت .بنابراین ما شرایط خودمان را داریم و باید تکه های پازل خود را بچینیم .بنابراین
به اشخاص فکر کردن غلط است باید به جریان و سیستم فکر کرد .صرف نظر از اینکه چه کسانی
در چه موقعیت حرفه ای هستند همه عضو خانواده تئاتر هستند .حرفه ای به معنای کیفیت نیست.
حرفه ای کسی است که باید از تئاتر بتواند درامد داشته باشد و چون اکنون هیچکس در هر سطحی
درامدی ندارد پس همه مســاوی هســتند .بنابراین مدیران و مسئوالن دست از نگران بودن برای
حرفه ای ها و مذاکرات و توافقات خصوصی بردارند و بدانند اختیاراتی که سمت انها دارد ربطی به
شخص خودشان ندارد .این سمت است که امکاناتی با خود می اورد .امکاناتی که متعلق به همگان
است .او در ادامه افزود :پیشنهاد من برای مدیریت سالن هایی که با بودجه های دولتی اداره می شوند
این اســت که تبدیل به بازار بزرگی برای محصوالت فرهنگی باشــند .باید غرفه های نمایشگاهی
تاســیس شــود و مواد ضدعفونی به نوبت در اختیار هنرمندان قرار گیرد تا بتوانند فیلم تئاترها،
کتاب ها ،صنایع دستی ،عروسک ،لباس ها و دکور نمایش هایشان و امکانات انالین مثل کالس های
اموزشی و سخنرانی ،گفت وگو و نواوری های دیگرشان را در یک مجتمع عرضه کنند و بفروشند.
7
سه شنبــــــــــــه 24تیرماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1268
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
گزارش
ایوب اقاخانی کارگردان تئاتر:
تئاتر نیازمند همفکری کالن
در حوزه سیاست گذاری است
ممکن است فقط محصوالت فرهنگی هم عرضه نشود .زیرا بسیاری از فعاالن تئاتر در زمینه عطر،
طال و جواهر ،پوشاک ،خوراک و یا سرامیک و کاشی ،بلور و کریستال و ....برای کمک به معیشت
تئاتری فعالیت دارند .ضمن انکه همه به طور کامل و بدون استثناپذیری از مستمری مساوی تامین
شــده از بودجه تئاتر و جشنواره ها و بسته های حمایتی بهره مند شوند .باید شرکت ها و کسانی که
توانسته اند در روزهای اپیدمی کرونا ،درامدشان را چند برابر کنند به بخش هنری کمک کنند .دبیر
بیست و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان درخصوص برگزاری بیست و
هفتمین دوره از این جشنواره گفت :به نظرم در شرایط خاص باید به اولویت ها توجه کرد .چه چیز
اکنون اهمیت بیشتری دارد؟ ایا به روی خودمان نیاوریم و گویا هیچ چیز تغییر نکرده؟ جشن مان را
بگیریم و دست بزنیم؟ جشنواره برایند تولید محصوالت یکساالنه یا دوساالنه هر صنف کاری است.
به دلیل اپیدمی کرونا ،دو سوم فرصت های تولید اجراهای جدید کودک و نوجوان در سراسر ایران از
بین رفته است .یاس و ناامیدی ناشی از بی تکلیفی توام با بی درامدی و عدم توان پیش بینی اینده،
روح و روان همه را به هم ریخته است .کمک نداریم .انتظار داشتیم قیمت ها در شرایط کرونا پایین
بیاید و متعاقب ان هزینه های مان کاهش یابد و بتوانیم دوام اوریم و به اینده خوش بین باشــیم.
ولی می دانید که اینطور نیســت .هیچ دلیلی نمی بینم که حتما باید جشنواره کودک و نوجوان و
دیگر جشنواره ها برگزار شوند .هیچ اندیشه ای پشت ان پیدا نمی کنم .اگر کسانی اصرار دارند ،فقط
می توانم تصور کنم برای بودجه جشنواره نگرانند و راهی برای خرج ان می خواهند پیدا کنند .زیرا
فقط طبق بخشنامه ها می توانند کاری انجام دهند نه نیاز واقعی در شرایط واقعی.
او همچنین اضافه کرد :پیشنهاد من برگزار نشدن جشنواره است .باید بودجه همه جشنواره ها و بودجه
همه تولیدات تئاتر در ســال 99یکپارچه شود و در صندوق حمایتی جمع شود و بودجه های افزون
دیگری از کمک هایی که دولت تصویب کرده است برای حمایت از کسب و کارها جمع اوری شود و
به طور عادالنه با یک هیئت امنای سالم و غیراداری میان همه خانواده تئاتر به صورت مساوی تقسیم
شود .این وظیفه پدر خانواده است که از خانواده خود صیانت کند .ان ها را دور هم جمع کند و نگذارد
پراکنده شوند .انها را سالم نگه دارد تا حفظ شوند زیرا اینده به انها نیاز دارد .هر پولی که وارد تئاتر
می شــود متعلق به همه اســت .من از مدیران مشخص دولتی انتظار دارم تحت تاثیر مشاوران نااگاه
قرار نگیرند .اسانترین راه پیشنهادی و بی دغدغه ترین همیشه بهترین گزینه نیست .تصمیم درست
مخالفت هایی دارد زیرا هنجار موجود را که عده ای زیر چتر ان قدم می زنند تغییر می دهد .باید چترها
را بیشتر کرد .نمی توان در حاشیه امن بود و برای دیگران در خطر ،تعیین مشی کرد.
مریم کاظمی با بیان اینکه مدیریت و مسئولیت یعنی ابتکار عمل و تصمیم شگفت انگیز در شرایط
خاص ،تصریح کرد :وقتی همه چیز خوب است و بودجه فراوان و همه صبور و تامین ،مدیریت یعنی
پشت میز نشستن و زیرنامه ها را امضا کردن .این جنبه خیلی زیبا و رویایی از شغل اینده مان است
اما متاســفانه مدتی اســت اولین کاری که مدیران ما می کنند به دلیل عدم امنیت کاری و ترس از
ناشــناخته ها ،بعد از تصدی شغل ،شروع به یارگزینی کرده و حامیانی در داخل بدنه اداری و بیرون
از ان جمع می کنند و سپس حامیان وظیفه دارند تا انجا که ممکن است کاری کنند تا شخصی به
مدیر به صورت مســتقیم کاری نداشته باشد .در اتاقش را نزند ،شکایت نکند و اعتراضی به گوشش
نرسد .زیرمجموعه دسترسی مستقیم به مدیر نداشته باشد و حامیان نقش کاتالیزور را بازی کنند .تا
اینجا می تواند یک شگرد باشد ولی مدیر و مسئول عزیز ایا مطمئنی همه چیز را در مورد مجموعه
تحت مدیریت خود می دانی؟ ایا مطمئنی اخباری که توسط مدیران پایین تر به شما می رسد درست و
حقیقت است؟ ایا می توانی به تحلیل های ان ها از شرایط اعتماد کنی و ان را تنها گزینه فرض کنی؟
او در ادامه افزود :در یک صورت می توانی و ان این است که بخواهی همه چیز قانونی انجام گیرد .پس
مدیران زیرمجموعه شما از این راه نزدیک می شوند که فالن موضوع قانونی است و فالن موضوع قانونی
نیست و بخشنامه داریم و بخشنامه نداریم .از لحاظ اداری مجاز هستیم و یا مجاز نیستیم .به نظر من
اینها همه برای یک مدیر نقطه ضعف است .قانون برای نجات عملکرد و روابط ماست اما اگر با عدالت
کاری و شغلی منافات داشته باشد وظیفه شماست که اول به عدالت فکر کنید و سپس راهی یافته و
ان را به گوش مدیران باالتر برسانید و سلسله مراتب درست رعایت شود .کاظمی همچنین اضافه کرد:
ولی همواره می بینیم که همه به گزارش اکتفا می کنند .گزارشی که کسی نتواند ایراد قانونی بگیرد.
طبعاً چنین مدیری زیرمجموعه خوبی هم نخواهد داشت و مدیران پایین تر فقط وظیفه دارند ،شاغلین
تئاتری را ارام کنند و تصمیمات نادرست را موجه جلوه دهند .همه حقیقت را می دانند ولی به روی
خودشان نمی اورند زیرا حقوق شان پایمال خواهد شد .لطفاً به حوزه مسئولیت خودتان درست فکر
کنید و متوجه مسئولیتی که این سمت به شما اهدا کرده است باشید .لطفا به فکر بازگشایی نباشید.
فقط به عنوان رئیس خانواده پول تهیه کنید و از خانواده تان حمایت کنید.
ایوب اقاخانی کارگردان تئاتر ،با بیان این که اتفاقی که این روزها برای
تئاتر افتاده است ،فرقی با تعطیلی ندارد ،پیشنهاد احیای طرح یارانه
تولید اثار نمایشی را مطرح و اعالم کرد :تئاتر نیازمند همفکری کالن
در حوزه سیاست گذاری است .این روزها بحث کسب وکارهایی که
پس از شیوع کرونا متحمل خسارت هایی شده و بعضا دچار توقف
گشته اند ،بحثی برجسته است که به کرات شنیده می شود؛ در مورد
فضای هنری و به ویژه ســینما در این باره مکرر صحبت شده و
گالیه های سینماگران منتقل شده است .تئاتر اما در این میان یکی
از عرصه هایی است که کمتر راجع به ان صحبت شده و می شود.
به دلیل شرایط خاص اجرا در تئاتر و محدودیت هایی که این هنر
نمایشی در مقایسه با ســینما دارد ،به رغم بازگشایی سالن های
تئاتر هنوز مشکالتی وجود دارد که شاید نیاز به توجه بیشتری به
این عرصه هنری را می طلبد .این موضوع ،در کنار چشم انداز اتی
سینما از جمله موضوعاتی است که این روزها ذهن صاحبنظران
حوز فرهنگ و هنر را به خود مشغول داشته است .ایوب اقاخانی
کاگردان تئاتر در تشریح مشکالت تئاتر پس از شیوع کرونا گفت:
اتفاقی که این روزها برای تئاتر افتاده است ،فرقی با تعطیلی ندارد؛
چراکــه هرچقدر هم محیط را ضدعفونی کنیم (وکارهایی از این
دست) اقتصاد تئاتر با ۳۰اجرا و امکان پذیرش سی ،چهل و حتی
تا پنجاه درصد ظرفیت سالن ،پیش از شروع ،شکست خورده است .
اقاخانی در تشریح راه حلی برای بهبود شرایط تئاتر در کشور ،گفت:
نیاز به گشایشی در دولت داریم و ان این است که یارانه تولید تئاتر
احیا شود؛ تا دهه ۸۰برای تولید تئاتر ،سوبسید داشتیم .به عنوان
مثال من به عنوان یک کارگردان تئاتر ،براورد تولید خود را در اختیار
دولت و متولی مربوطه ،یعنی مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ
و ارشاد اسالمی قرار می دادم و انها در شورای ساخت متشکل از
جمعی از متخصصان ،با رقمی پایین تر از پیشنهادی من ،موافقت
می کردند و مبلغی را به عنوان سوبســید هزینه تولید من تایید
می کردند .وی ادامه داد :بر این اساس من تولیدگر هم می رفتم و به
تناسب سوبسید دولت ،تولید خودم را با بودجه ام تنظیم کرده و ان را
به شکلی کامال فرهنگی و بدون دغدغه اقتصادی انجام می دادم .این
نمایشنامه نویس در ادامه و در اشاره به قابلیت کرونا به عنوان محوری
برای تولیدات نمایشی ،تصریح کرد :سوژه کرونا امادۀ این است که
عده ای از ان سوژه نخ نما و بی بنیه ای بسازند؛ مانند سیاست زدگی
فیلم ها در دهه ۷۰چنانچه در این دهه هر فیلمی که داشتیم (حتی
از ادم هایی که هیچ دغدغه سیاسی ای در ذهن نداشتند) یک کنایه
سیاسی وسطش وجود داشت؛ و این موضوع لوث شده بود .اقاخانی
ادامه داد :کرونا هم چیزی شبیه به این است و چون فراگیر است،
برخی تصور می کنند که موضوع روز است و پرداختن به ان می
تواند متضمن کیفیت متعهد اثر باشد که این اشتباه است و اتفاقا
باید به چنین موضوعاتی کم شمار اما دقیق توجه کنیم .این که
همه بخواهند در این باره فیلم بسازند به اندازه سیاست زدگی دهه
۷۰مستعد لوث و مبتذل شدن است .بنابراین سازمان سینمایی باید
در ایــن مورد به جد مراقبت کند که موضوعی مهم به دلیل زیاد
حرف زدن درباره اش به امری ساده بدل نشود .نباید به شکلی ساده
به موضوعی که توانسته است معادالت جهانی را بهم بزند ،نگاه شود.
چون هیچ چیز به اندازه این ویروس نمی توانست تعاریف جهانی از
همه چیز را تغییر دهد .این کار باید به اهلش سپرده شود .الزمه
این موضوع این است که فیلمنامه ها و نمایش نامه ها درست خوانده
شــود .وی در اشاره به تاثیر کرونا در تجربۀ زیسته در حوزۀ هنر،
یاداور شد :به عنوان یک هنرمند و یک افرینشگر قطعا بعد از تجربه
کرونا ،ادم سابق نیستم و بعد از کرونا کارهایم تفاوت خواهد کرد؛
نه در تعریف ژانر و ماهیت علمی که در تجربه قشایی و غنایی یک
امر مهم در فرایند زندگی از من ادم مهمی را می سازد .اینجاست
که من می توانم عاشقانه به مفهوم در اغوش کشیدن دوستی که
پس از سال ها در خیابان ببینمش ،بیاندیشم .دبیر شورای انتخاب
اثار مجموعه تئاترشهر ادامه داد :مگر هر دو یا سه سال ،یکبار که
شاید ،یکی ،دو عنوان این گونه داشته باشیم که در این صورت اتفاق
بزرگی افتاده است؛ وگرنه نمایش فیلم در تلویزیون با قاب عریض
سینما ،تفاوتی ندارند؛ بنابراین مطرح کردن این موضوع یک غرزدن
مشفقانۀ حرفه ای و تخصصی است که از نظر روح این حرف با ان
موافقم اما از نظر انطباق این حرف با مختصات سینمای ایران ،اعتقاد
دارم که سینمای ایران اسیبی نمی بینید و اتفاقا امیدوارم سینمای
ایران و شبکه خانگی استقالل خودش را نسبت به تلویزیون حفظ
کند که در این صورت این ها برندگان اصلی در اثنای اسیب خوردن
بدنه هنر ،در پاندمی کرونا محسوب می شوند .وی افزود :انچه در این
میان اتفاقا و حقیقتا بیشتر اسیب می بیند ،تئاتر است و نه سینما و
سینما می تواند با همین شمایل جدید و به ضرورت شرایط تازه ،به
بقای خودش ادامه دهد.
بازگشت اشیا تاریخی ایرانی تا پایان تیرماه
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1268سه شنبه 24تیرماه • 1399سال سیزدهم • 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
مدیر کل حقوقی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
با اعالم این که ۴۰شی و لوح تاریخی ایران در سفارت ایران در وین
قرار دارد ،گفت :اشــیا تاریخی ایرانــی تا پایان تیرماه جاری به ایران
بازگشت داده می شــود .سال گذشته پلیس اینترپل اتریش با پلیس
ایــران تماس گرفت و اطالع داد تعــدادی اثار تاریخی که متعلق به
فردی ایرانی بود در صندوق امانات بانکی در اتریش پیدا شده است.
داستان از این قرار بود به دنبال تعمیراتی که در ان بانک انجام شده،
بــه هم ه مالکان صندوق امانات خود اعــام می کنند تا صندوق ها را
برای انجام اقدامات مورد نیاز تحویل دهند ،احتماال فر ِد مالک در ان
زمان در اتریش حضور نداشته و ان ها مجبورشده اند تا خود صندوق
امانات را باز کنند و با این وضعیت مواجه شده اند .طبق توضیحاتشان
این صندوق متعلق به یک تبعه ایرانی ســاکن در اتریش اســت که
هویت او نیز مشخص است .سرانجام جمعه ۲۰تیر ،نماینده ایران در
اتریش اعالم کرد بر اســاس یک معاضدت قضائی بین دو کشور و با
همکاری اینترپل اتریش و پلیس بین الملل کشورمان پنجشنبه (۱۹
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شــرعی
به وقت تهران
13:10
اذان ظهر
20:21
غروب افتاب
20:41
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
04:16
05:59
گنج سخن
پیامبر صلى اهلل علیه و اله:
مردى به رسول خدا عرض کرد :به من اخالقى بیاموزید که خیر
دنیا و اخرت در ان جمع باشد ،حضرت فرمودند :دروغ نگو.
بحاراالنوار(ط-بیروت) ج ، 69ص ،262ح 43
نگاه نو
پشت صحنه
ماجرای گرفتن فاصله بین حروف از ان دست مسائلی است که هیچ کسی غیر رئیس با ان مشکلی
ندارد سردبیر که بخاطر فشار کار در اولویتش نیست بچه های طراحی و فنی هم بستگی به حالشان
دارد گاهی اوقات همه چیز دقیق و برخی وقتها نگو و نپرس! قطعا این انتقاد ذره ای از شایستگی های
همکاران فوق الذکرم کم نمی کند فقط شــرح حالی بود اندراحوال تحریریه خسته روزنامه که این
روزها مسائل و مشکالت اقتصادی و نگرانی از اینده انها را نیز مثل دیگر اقشار جامعه مضطرب تر
از قبل کرده ،تورم افسار گسیخته ،نوسانات ناگهانی ،اجاره بها مسکن ،کمبود دارو و ...تنها بخشی از
مشغله های ذهنی من و شماست که فرصت ارامش فکری و مثبت اندیشی را از همه مان گرفته؛ سوال
مشخصم از مردم ایران و خودم این هست بنظرتان علت انتخابمان در عالم ذر از این نقطه زمانی و
مکانی چه بوده است؟!
راســتی تو این اوضاع و احوال گرونی دالر 23هزارتومانی چرا بعضی از دوستان فکر می کنند کار
فرهنگی باید همیشه مجانی و یا با تخفیف 90درصدی ارائه شود؟! به خدا ما اهالی مطبوعات و فرهنگ
هم از همان بقالی و سپر مارکتی خرید می کنند که شما خرید می کنید! باالی سر اقای سوپری هم
نوشتهلطفاتقاضاینسیهنفرمایید!حتیشمادوستعزیر!
تسنیم
پندبزرگان
بکوش که نسبت به مردم بدبین نشوی ،زیرا که
صاحب سوءظن را جز زحمت ابدی و کسالت
روحی بهره ای نباشد.
سقراط
حافظانه
منم که شهره شهرم به عشق ورزیدن
منم که دیده نیالوده ام به بد دیدن
وفا کنیم و مالمت کشیم و خوش باشیم
که در طریقت ما کافریست رنجیدن
تیر ماه) این اثار با تشــریفات قانونی به نماینده کشورمان در اتریش
تحویل داده شــد .ابراهیم شــقاقی معاون حقوقی وزارت خانه میراث
ِ
کشف این
فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی گفت :از زمان اعال ِم
اثار در صندوق امانات در کشور اتریش پیگی ِر وضعیت ان ها بودیم و
اداره کل روابط امور بین الملل قوه قضاییه و بازپرس پرونده همکاری
زیادی با ما در این زمینه داشت تا زودتر به نتیجه برسیم ،در واقع در
این موضوع تعامل و هماهنگی خوب بین دستگاهی ـ وزارت میراث
فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی (اداره کل حقوقی وزارتخانه)،
قوه قضاییــه (اداره کل روابط بین الملل) و ناجــا (اینترپل) ـ باعث
شــد تا اســترداد اثار در کمترین زمان و با مطمئن ترین روش انجام
شــود .وی در ادامه با تاکید این که هم اکنون اثار در ســفارت ایران
در وین نگهداری می شــود گفت :این اثار تحویل سفیر ایران در وین
قرار دارد و تا تا پایان ماه به ایران بازگردانده می شــود ولی موضوع
مهم و اساسی تعیین اصالت اثار است و نمی توان تا پیش از ارزیابی
کارشناسان درباره اصالت این اثار نظری داد .شقاقی گفت :اصالت یا
ایران و چین نشان دادند
در برابر فشار امریکا
راه چاره دارند
طرح روز
صحنه
پشت
عدم اصالت اثاری تحویل داده شده به ایران ،پس از ورود به ایران از
سوی کارشناسان میراث فرهنگی وزارتخانه بررسی می شود .تا کنون
نیز بر اســاس تصاوی ِر ارسال شده از سوی پلیس اتریش کارشناسان
میراث فرهنگی اعالم کرده اند که در تعلق ان ها به ایران شکی ندارند،
اما اعال ِم اصالت را منوط به بررســی اثار به صورت مستقیم و کامل
دانســته اند .وی افزود :با صحبت هایی که با اقــای طالبیان معاونت
میراث فرهنگی وزارت خانه انجام دادم به این نتیجه رسیدیم تعیین
اصالت اثار کار ســخت و زمان بری نیســت و کارشناسان می توانند
در عرض یک روز اصالت این اثار تشــخیص دهند .او با بیان این که
میراث فرهنگی برای بازگشــت این اثار درخواســت داده تا ان ها از
طریق مســیر دیپلماتیک به ایران فرستاده شوند ،توضیح می دهد :با
توجه به تحریم ها ،در این زمینه مشــکل داشــتیم ،اما از سوی دیگر
در گذشــته یک تجربه خوب برای بازگشــت سر ســرباز هخامنشی
داشتیم که با تحویل ان به نمایندگی ایران در امریکا ،ان اثر تاریخی
مســتقیم توسط رییس جمهور به کشــور برگردانده شد .وی درباره
مالک صندوق گفت :ان صندوق متعلق به مردی میانســال است که
هم اکنون به قید وثیقه ازاد اســت و قرار است او مدارکی که مدعی
بر مالکیت اثار را دارد در اختیار دادگاه قرار دهد.
معاون صندوق اعتباری هنر خبر داد
حق بیمه تامین اجتماعی
فروردین سهم هنرمندان واریز شد
معاون توسعه مدیریت و منابع صندوق اعتباری
هنر از واریز حق بیمه تامین اجتماعی فروردین
اعضا (سهم فرد) خبر داد و گفت :تاکنون حق
بیمه 17هزار نفر از اعضا از سوی صندوق واریز
شــده اســت .فرزاد طایفه حیدری با اشاره به
پرداخت حق بیمه سه ماهه نخست امسال گفت:
در راســتای حمایت از اعضای تحت پوشــش
برای جبران خســارت های ناشی از کرونا ،طی
هماهنگی های صورت گرفته با ســازمان تامین
اجتماعی مقرر شد صندوق اعتباری هنر سهم
حق بیمه ســه ماهه اول سال 99اعضایی را که
تا پایان اســفند 98دارای قــرارداد بیمه فعال
بودند پرداخت کند .او در ادامه افزود :در مرحله
اول حق بیمه و ســرانه درمان فروردین بالغ بر
هشت هزار نفر از اعضایی که هیچ اقدامی برای
اخذ فیــش و پرداخت حق بیمــه انجام نداده
بودند ،به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز
شــد .حیدری تصریح کرد :در مرحله دوم حق
بیمه فروردین بیــش از 9هزار نفر از اعضا که
مبادرت به دریافت فیش پرداخت از ســازمان
تامین اجتماعی کرده و بعد از اطالع رسانی های
صندوق اقدام به پرداخت مســتقیم به حساب
ان سازمان کردند ،از سوی صندوق به حساب
افراد واریز شــد .مبلغ سرانه درمان این گروه از
اعضا نیز متعاقباً به حســاب انان واریز خواهد
شــد .معــاون صنــدوق اعتباری هنــر افزود:
همچنین برابر بــا اطالعیه های قبلی حق بیمه
گروه ســوم (اعضایی که مبــادرت به پرداخت
ســهم بیمه خود به حســاب ســازمان تامین
اجتماعی کرده اند) ،براساس اطالعات دریافتی
از این ســازمان به حســاب ان ها واریز خواهد
شد .او همچنین گفت :طی توافق انجام شده با
سازمان تامین اجتماعی حق بیمه اردیبهشت و
خرداد اعضایی که فیش پرداخت حق بیمه این
دوماه را دریافت نکرده اند براساس زمان بندی
توافق شده از سوی صندوق به حساب سازمان
تامیــن اجتماعــی واریز خواهد شــد .معاون
توســعه مدیریت و منابع صندوق اعتباری هنر
تاکید کرد :با توجه به اقدام صندوق در پرداخت
سهم حق بیمه فروردین ،سوابق پرداختی اعضا
از طریق سامانه سوابق سازمان تامین اجتماعی
قابل پیگیری است.
اخبار دیدنی
درکنار مسجد جامع وکیل بازار بزرگی است که به دستور کریم خان زند و در مرکز شهر شیراز
ساخته شده است .بازار وکیل توسط سازمان میراث فرهنگی در تیر ۱۳۱۵به ثبت رسیده است
/امیر صادقیان
اعضای کمیســیون اجتماعی مجلس صبح دیروز از نمایشــگاه دســتاوردهای شــرکت
سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) بازدید کردند /مقداد مددی
مترو این روز ها سریع ترین و پرکاربرد ترین وسیله حمل ونقل شهری است که نقش مهمی در
جابه جایی شــهروندان ایفا میکند .اما با توجه به شیوع ویروس کرونا در جامعه ،مترو یکی از
محیط های مخاطره امیز در این زمینه به حساب می اید که رعایت نکات بهداشتی در هنگام
استفاده از ان به یک الزام تبدیل شده /محمدحسین موحدی نژاد
نمایشگاه طراحی و نقاشی شنتیا ذاکرعاملی از 20تیر تا 1مرداد در گالری هما برپاست /گاتا ضیاتبری
عصر یکشنبه ۲۲تیر ،۱۳۹۹یک ساختمان در محدوده میدان فردوسی دچار حریق شد .در همان
لحظات اولیه دو تیم عملیاتی از ایستگاه ۴۶به محل اعزام شدند و اتش سوزی در مدت حدود سی
دقیقه به صورت کامل اطفا شد /محمد محسنی فر
صبح دوشنبه ۲۳تیر ،۱۳۹۹اصحاب رسانه از عملیات ضد عفونی ناوگان هوایی شرکت هواپیمایی
جمهوری اسالمی ایران در فرودگاه مهراباد بازدید کردند /محمدصادق نیک گستر