روزنامه هنرمند شماره 1239
روزنامه هنرمند شماره 1239
مزداانصاریموسیقیدانومدرسموسیقی:
وزیرمیراثفرهنگی،گردشگریوصنایعدستیتاکیدکرد:
تهران نیازمند بازار متمرکز
صنایع دستی است
دانلودهای غیرمجاز
یکی از مضرات عدم وجود
قانون کپی رایت در ایران است
فرهنگ 2.
موسیقی7.
ART & CULTURE
MUSIC
هنرمند را در مگ لند ورق بزنید
دوشنبه 12خرداد ماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1239صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
www.magland.ir
سینما4.
CINEMA
درباره «خانه پدری»
و تشــابه ان با قتل جنجالی این روزها
واقعیت های
سیاه در سینما
سیاه نمایی
نیست!
ابهام در برگزاری کنسرت محسن ابراهیم زاده
در جزیره کیش
کیش منطقه «ازاد» است!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
بزرگداشت و اهدای نشان درجه یک هنری
به استاد بهروز رضوی
رادیو گرم تر ین
و صمیمی تر ین رسانه
فرهنگ 2.
ART & CULTURE
گزارش «هنرمند» از نشست «هم گناه»؛
شبکه نمایش خانگی،
رقیب تلو یز یون
رادیووتلویز یون5.
درباره 500سال با «تعزیه»؛
پرشکوه تر ین تراژدی جهانی
تئاتر3.
RADIO&TV
TEATER
بهمن عبدی کاریکاتوریست:
بهنحوهمدیریتهنریو فرهنگی
کشور معترضهستم
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
اموزش انالینتئاتر
برایچه کسانیمفیداست؟
نگاهی به فیلم «تب دریا» به کارگردانی «ناسا هاردیمان»
روایت استفاده بی حد و مرز
انسان از طبیعت
سینما4.
تئاتر3.
CINEMA
TEATER
۱۰جشنواره مهم سینمایی
که تسلیم کرونا نشدند
سینما4.
CINEMA
کارگردان «در جستجوی فریده»:
تلو یز یون حتی مستندهای
برگزیده سینماحقیقت
را پخش نمی کند
رادیووتلویز یون5.
درباره حواشی و اعتراض مخاطبان
نسبت به مشکالت کنسرت انالین همایون شجریان
کنسرت انالین در اپراتور دیجیتال
با کیفیت نوار کاست!
موسیقی7.
MUSIC
RADIO&TV
پاسخی درباره اختالف
پیش امده در مالکیت برخی
فیلم ـ تئاترها
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
حسنتوفیق
مدیرمسوولنشریه«توفیق»درگذشت
حسن توفیق ،کاریکاتوریســت و مدیرمسوول نشریه «توفیق» بعد از
ظهر روز یکشــنبه ( ۱۱خردادماه) بر اثر ایست قلبی درگذشت .هادی
حیدری ،هنرمند کارتونیســت ضمن اعالم این خبر ،اظهار کرد :اقای
توفیق از چند روز گذشته به دلیل کم اشتهایی در بیمارستان بستری
شــدند و متاسفانه ســاعت ۳بعد از ظهر دیروز ( ۱۱خردادماه) بر اثر
ایست قلبی در بیمارستان اســیا تهران درگذشتند .به گفته حیدری
مراسم تشــییع پیکر زنده یاد حســن توفیق هنوز مشخص نیست و
اطالعات دقیق این مراسم متعاقبا اعالم می شود .حسن توفیق (متولد
۱۱اسفند )۱۳۰۴از مدیران مسوول نشریه طنز «توفیق» و بزرگ ترین
برادر از برادران توفیق بود که دوره سوم این مجله را منتشر کردند .او
به مدت ۲۹سال مدیریت نشریه «توفیق» را برعهده داشت.
موزه ها پانزده خرداد
پذیرای حضور مردم هستند
گردشگری6.
TOURISM
رئیس کمیسیون صنایع دستی اتاق تعاون:
امکان فروش انالین فرش دستبافت
و صنایع دستی فراهم شد
گردشگری6.
TOURISM
2
بزرگداشت بهروز رضوی در رادیو و اهدای نشان درجه یک هنری به وی
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
& ART
فرهنگ و هنر
CULTURE
نگاه
بهمن عبدی کاریکاتوریست:
به نحوه مدیریت هنری و فرهنگی
کشور معترض هستم
بهمن عبدی با بیان اینکه دوران قرنطینه
ناشی از شیوع بیماری کرونا یک توفیق
اجباری برای چله نشینی بود گفت :من
هم از اسفندماه در خانه ماندم و با اینکه
امکان مسافرت داشــتم ،خانه نشینی را
رعایت کردم .در این مدت به امور خانواده
رسیدگیکردموهمچنینکاریکاتورهایی
کشیدم که در صفحه اینستاگرام خود به نمایش گذاشتم .در این میان
هم کاریکاتورهای کرونایی وجود داشت و هم کارهای متفاوت موضوعی،
پرتره و ...انجام دادم .عبدی ادامه داد :به نظرم از این به بعد وضعیت به گونه
دیگری خواهد بود و این شــرایط یک تمرین برای دوران پس از کرونا و
اینده بود .دوستانی که تدریس انجام می دادند یا درامدی از راه هنر داشتند
در این مدت مشکل زیادی پیدا کرده و در مضیقه بودند .خرید و فروش
اثار هنری بسیار محدود شده و چاپ و نشر به شدت در مضیقه است .ولی
به نظرم همه ما باید به این شرایط عادت کنیم و همان طور که بسیاری از
خریدهای خود را انالین انجام می دهیم باید برخورد با اثار هنری هم تغییر
کند .خود هنرمندان نیز باید به شیوه های دیگری رو بیاورند و یاد بگیرند
که از اینترنت استفاده های بهتری کنند .عبدی افزود :بعضی اثار هنری را
می توان در فضای مجازی نمایش داد و خرید و فروش کرد ،یا رویدادها و
کالس های انالین برگزار کرد ،اما فروش بعضی از اثار هنری در این فضا
ممکن نیست و حتماً باید از نزدیک دیده شوند .با این حال در این شرایط
امید چندانی به فروش اثار هنری وجود ندارد و به جز کلکسیونرهایی که
اثار بعضی از هنرمندان خاص را پیگیری می کنند ،سایر مردم وقتی غم نان
دارند نمی توانند اثر هنری بخرند .با پایان یافتن این قضایا دولت باید یک
فکر اساسی برای این مسئله بکند ،زیرا کسانی که قب ً
ال خرید اثار هنری
می کردند باید پول اضافی داشته باشند تا بتوانند باز هم این کار را بکنند.
او با بیان اینکه مدتهاست کاریکاتورهای خود را به مطبوعات نمی دهد،
افزود :کار ما ان قدر بی ارزش شــده است که ترجیح می دهم کارها را به
رایگاندراینستاگراممنتشرکنم،امابهنشریاتندهم.بسیاریازمطبوعات
برخورد خوبی با هنرمند ندارند و در شرایطی که قیمت همه چیز در کشور
چندین برابر شده است ،وقتی نوبت به فرهنگ و هنر می رسد هنوز انتظار
دارند که مبلغ چندین سال پیش را پرداخت کنند .نمی دانم چرا این طرز
تفکر وجود دارد و مطبوعات فکر می کنند با نویسنده و کاریکاتوریست باید
چنین رفتاری داشته باشند .انها شان هنرمند و نویسنده را نگه نمی دارند
و به همین دلیل مدت هاست که با رسانه ها همکاری نمی کنم و ترجیح
می دهم کارهای خود را مجانی برای مخاطبان نمایش دهم .عبدی ادامه
داد :من مسبب این مسائل را مدیران هنری می دانم ،نه خود مطبوعات.
به نحوه مدیریت هنری و فرهنگی کشور معترض هستم و نمی دانم اینده
هنرمند و فرهنگ چه می شود .یک نفر مثل من تصمیم می گیرد دیگر
فعالیتی نداشته باشد و سایر هنرمندان جوان و پیشکسوت که از این راه
ارتزاق می کنند قطعاً مشکالت زیادی دارند .این کاریکاتوریست ادامه داد:
سالها دوساالنه کاریکاتوری داشتیم که در سطح اول دنیا برگزار می شد،
اما به بهانه اینکه بودجه کم است به مرور این رویداد تعطیل شد .در این
مدت یک نفر به ما جواب نداد که چرا دوســاالنه کاریکاتور تعطیل شد،
درحالی که بهترین کاریکاتوریست های دنیا همان کسانی هستند که در
دوساالنهکاریکاتورتهرانحضورداشتند.اینکهوزارتخانهبودجهنداردربطی
به هنرمندان ندارد ،چون قطعاً وقتی بودجه کافی وجود داشته باشد هر
کسی می تواند کار کند .پس مدیریت زمانی معنی پیدا می کند که در زمان
کمبود بودجه هم بتوانند کار کنند .عبدی ادامه داد :انقدر در همه کارهای
هنرمندان دخالت شده و قانون های بی جا وضع شده است که شرایط ادامه
فعالیت را از هنرمندان سلب کرده اند .من ۱۲۰جلد کتاب کودک با تیراژ
باال منتشر کردم اما انقدر ســنگ جلوی پای من انداختند که این کار
را رها کردم .چرا امروزه هنرمنــدان به فضای مجازی رو اورده اند؟ هیچ
اسیب شناسی دقیق و کارشناسی انجام نمی شود که ببینند چرا به این روز
افتاده ایم ،اما در شرایطی که هیچ امیدی نیست ،هنرمندان همه خواسته ها
را در فضای مجازی تامین می کنند ،چون به مراکز رســمی و مطبوعات
امیدی ندارند .عبدی ادامه داد :ما که سال ها در یک رشته فعالیت کرده و
کاری را بلد هستیم ،نمی توانیم فعالیت نکنیم و باید ارتباطمان با مخاطب
برقرارباشدتااینچشمهبجوشد.بنابراینوقتیهیچفضایمناسبدیگری
نیست از فضای مجازی برای کار خود استفاده می کنیم .امثال من زحمت
زیادی در این مملکت کشیدیم و زمانی که بیشتر از چند کاریکاتوریست
در این کشور نبود ،فعالیت زیادی داشتیم .اما اینها برای هیچکس اهمیتی
ندارد .نمی دانم این همه کالس و جشنواره که برگزار کردیم چه فایده ای
داشت .یک زمانی همه برای فعالیت هنری ذوق داشتند اما االن همه چیز
از بین رفته است .هر گروهی از مدیران که تغییر می کند همه چیز باید از
اول شروع شود و یک مدیریت ۴ساله به راحتی همه زحمات سی ،چهل
ساله ما را به باد می دهد.
رادیو گرم ترین و صمیمی ترین رسانه
ایین بزرگداشــت و اهدای نشــان درجه یک هنری بهروز رضوی با حضور حمید شاه ابادی معاون صدا،
سیدمحمد طباطبایی دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان و مدیرعامل موسسه هنرمندان پیشکسوت ،محمد
جعفر محمدزاده مدیر رادیو ایران ،علیرضا حبیبی مدیر رادیو فرهنگ و تنی چند از پیشکسوتان عرصه صدا
و مدیران رادیو در طبقه پنجم ساختمان شهدای رادیو برگزار شد .در ابتدای این مراسم نماهنگی در جهت
معرفی بهروز رضوی برای حاضران نمایش داده شد.
جایگاه امروز رادیو مدیون حضور فرهیختگانی چون بهروز رضوی است
معاون صدا در این مراسم گفت :توفیقی است برای رادیو که یکی از فرزندان سرافزار خود را تجلیل می کند .اگر
به ۸۰سال حضور رادیو در کشورمان نگاه کنیم ،معدود افرادی در این تراز و مرتبه هستند و رادیو باید به وجود
شخصیتی مانند ایشان ببالد که در درون خود پرورش داده است .چنین افرادی منشا خیر و برکت هستند.
شــاه ابادی افزود :امروز این توفیق را دارم که در کنار چهره های ارزشــمندی باشم که عمر ،خرد و دانش
خودشــان را صرف فرهنگ این کشور کرده اند و رادیو با انها رادیو شده است .معاون صدا اظهار کرد :اگر
رادیو در شکل گیری سبک زندگی و میزان فرهیختگی مردم موثر بوده و وسیله ای برای اموزش ،سرگرمی و
افزایش مهارت در کشور است به واسطه حضور و دانش هنرمندان و چهره های فرهیخته ای مانند استاد بهروز
رضوی است .حمید شاه ابادی افزود :گفتنی های زیادی در مورد ایشان وجود دارد .واقعیت این است که ما
و جامعه ما بهروز رضوی را به صدای او می شناسیم .اما صدا ظرفی است که از او می بینیم و مجموعه دانش،
فرهیختگی و تسلط در حوزه شعر و ادبیات کهن ،مظروف ظرفی به اسم صدا است .وی در ادامه گفت :از
ایشان که همچنان برای رادیو وقت می گذارند ممنونم .امیدوارم سالیان سال سایه استادانی نظیر بهروز رضوی
برای ما و شاگردانشان مستدام باشد و از وجود ایشان بهره مند شویم.
بهروز رضوی رادیو را هیچ وقت فراموش نکرد
پس از ان صادق رحمانیان مدیرپیشین رادیو فرهنگ و از اعضای فعلی شورای موسیقی معاونت صدا به
عنوان یکی از دوستان این هنرمند گفت :در زمان قدیم دو شاعر بودند که هم دوره جاهلیت عربستان و هم
دوره اسالم را گذرانده بودند .بهروز رضوی هم به خاطر پیشینه گویندگی اش هم پیش از انقالب و هم پس
از انقالب را درک کرده است و دلیل این حضور ،هنر ایشان است .ایشان چه در دوره پیش از انقالب و چه
اکنون در رادیو و تلویزیون حضور داشت ولی هیچ وقت رادیو را فراموش نکرد ،تاکید اصلی او و عشق و عالقه
اش همواره رادیو است .فرمانروای سرزمین بهروز رضوی ،عشق به رادیو است.
بهروزرضویشخصیتچندساحتیدارد
علیرضا حبیبی ،سرپرست رادیو فرهنگ گفت :خوشحالم در جلسه مراسم تقدیر بهروز رضوی هستم و مقام
به حقی به ایشان اعطا می شود چرا که به حق ،استاد رضوی هستند .ازجناب شاه ابادی برای همکاری و
پیگیری که با موسسه خانه هنرمندان پیشکسوت داشتند متشکرم .شاید کمتر کسی بداند که بهروز رضوی
از سادات است .او پیرو مکتب اهل بیت و دارای شخصیتی چند ساحتی است .وی شاعر ،بازیگر ،روزنامه نگار
و ترانه سرا است و هنرنمایی اش در رادیو قله این ابعاد شخصیتی او است وعشق به رادیو همیشه برای ایشان
نمود بیرونی از جانب شنوندگان رادیو داشته است.
بهروز رضوی اتش به جان من زد!
در ادامه این مراسم مریم نشیبا از پیشکسوتان رادیو ،گفت :با اینکه خروج از منزل برایم راحت نبود اما
به خاطر بهروز رضوی به اینجا امده ام .وی با بیان جمله زیبای امیدوارم نقاش بال پروانه ها پیوســته
همراهتان باشد به ذکر خاطراتی از همکاری با رضوی پرداخت و گفت :گرچه برنامه کتاب شب را با هم
داشتیم اما اولین باری که من برای خواندن خبر به استودیو رفته بودم بهروز رضوی از تهیه کننده فرصتی
چنــد ثانیه ای گرفت و انچنان مرا به مردم معرفی کرد که تا اخر عمر فراموش نخواهم کرد .وی ادامه
داد :ایشان از من پرسیدند شما اینجا چه می کنید؟ من گفتم ،گوینده هستم و قرار است اخبار ساعت ۴
را بگویم .بالفاصله از پخش وقتی خواستند و در حالی که تمام وجودم می لرزید ،ایشان اتش به جان من
زدند و گفتند دقایقی دیگر خبر را با صدای خانم نشیبا خواهیم شنید .این گوینده پیشکسوت افزود :به
نظرم بهروز رضوی بسیار با معرفت و اگاه است ،با این حال گاهی می گوید نمی دانم تا خودش را با شما
هم سطح کند .خوشحالم این مراسم برای ایشان برگزار شد .نشیبا در ادامه گفت:وقتی به من می گویید
مادربزرگ رادیو ،به خودم این اجازه را می دهم که از شما خواهشی داشته باشم ،گاهی زود دیر می شود.
یادی کنیم از صدیقه کیانفر عزیز که سه روز پیش فوت کردند .باید جوانان را که حقشان است بنوازیم .به
هم یاد دهیم و از هم یاد بگیریم .ممکن است برخی از صحبت های من پیرزن هم برای شما جالب باشد.
با دوستان جوان به از این باشید و انها را بپذیرید.
بهروز رضوی تکرار نمی شود
رشید کاکاوند شاعر ،داستان نویس ،ترانه سرا ،پژوهشگر ادبیات فارسی و مجری رادیو و تلویزیون سخنران
بعدی بود که در مورد بهروز رضوی گفت :افتخاری باالتر از این نیست که درباره کسی سخن بگویم که عمری
در مورد فرهنگ صدایش صحبت کرده ام .او خودش یک ادم درجه یک هنری است و ما باید افتخار کنیم
که هرچند دیر اما باالخره به این نتیجه رسیدیم .وی ادامه داد :هنوز هم وقتی صحبت از صدایی می شود
که توقع و فرهنگ مخاطب را پرورش می دهد و حرف ها و اندیشه های بزرگ را ارائه می کند ،صدای بهروز
رضوی را به خاطر می اورم .برای این مراسم با عالقه امدم و مشتاقانه می خواستم درباره ان صحبت کنم.
این صدا را باید باالی دست بگیریم و به جوان ترها نشان دهیم که چگونه می تواند یک صدا دارای فرهنگ
و دانش باشد .وی ادامه داد :حتی وقتی با رضوی سالم علیک می کنم ذوق می کنم و فرهنگ به من منتقل
می شود .جوان تر که بودم جشنواره رادیو پر و پیمان تر برگزار می شد .یک سال برای جشنواره رادیو در مشهد
بودیم و شب نشینی تمام شده بود و من و اقای رضوی بیدار بودیم .به ایشان گفتم متنی برای ما بخوان و
از سر شیطنت گزیده قصاید خاقانی را که در کیفم بود به او دادم .اهالی ادبیات می دانند متن خاقانی بسیار
دشوارو کابوس دانشجویان ادبیات است اما بهروز رضوی چنان خاقانی خواند که من نه تا ان زمان شنیده
بودم و نه بعد از ان خواهم شنید .کاکاوند عنوان کرد :به عنوان مهمان رادیو که با صاحبخانه صمیمی شده
باید بگویم مخاطب از ما می خواهد پشت صدا پر باشد و صاحب صدا جهانی باشد که ما به افتخار ان سکوت
کنیم و او را بشنویم .مصداق ان اقای رضوی است که وارد هر فضایی در هنر نمی شود .برخی فکر می کنند
می تواند صدای رضوی را تقلید کنند ،نمی دانند رضوی تکرار نمی شود وگرنه ۶۰سال تمرین و ممارست
می خواهد .ساعت ها باید درباره او صحبت کنم .اما دست شخص و شخصیت او را می بوسم و قول می دهم
که جهان ما که جهان پر سر وصدایی است برخی صداها را نمی تواند فراموش کند.وی در پایان خاطرنشان
کرد :جوان ترها گمان نکنند که اگر شبیه رضوی صدا کنند می توانند مانند او باشند چرا که همچون او بودن
شصت سال مطالعه و علم می خواهد.
بهروز رضوی به نشان درجه یک هنری اعتبار داد
مرتضی اسفندقه از شاعران و همراهان رادیویی نیز گفت :بهروز رضوی انقدر هنرمند بوده که به او بهروز
گفته اند و نه استاد و همچون هنرمندان بزرگی مانند سهراب سپهری ،فروغ و ...با نامش مشهور شده است؛
هر چه شعر خوب برای صدا گفته شده برای همین صدای سروده شده است« .صدا کن مرا ...صدای تو خوب
اســت »...وی در ادامه بیان کرد :امروز با بهروز مبارک شده است و من به نشان درجه یک هنری تبریک
می گویم که بهروز قبولش کرد و به این نشان اعتبار داد .این یک بیت را از صمیم قلب به او تقدیم می کنم:
افاق از چراغ صدای تو روشن است
خاموشی اش مباد که فریاد روشن میهنی
بهروز رضوی هنرمندی ذووجهتین و فرهنگ مند است
همچنین محمد طباطبایی حسینی ،در این مراسم گفت :خدا را شاکرم که در دوره ای که به عنوان دبیر
شورای ارزشیابی هنرمندان کشور فعالیت می کنم افتخار امضای چنین نشانی نصیبم شد .اما شاید الزم به
ذکر باشد که بهروز رضوی هرگز درخواست دریافت این نشان را نداد .اقای رضوی بسیار دیر این گواهی نامه
را دریافت می کنند.خوشحالم شورای ارزشیابی هنرمندان توانست این دوره این افتخار را داشته باشد این
نشان را امضا کند .وی افزود :ما معموال در شورا ،برای اعطای درجه یک هنری بسیار جدی بحث می کنیم
ولی اسم ایشان که مطرح شد اعضا گفتند اصال بحث و سوال ندارد .طباطبایی ادامه داد :به قول استاد زنده
یاد ایرج افشار ،بهروز رضوی هنرمندی ذووجهتین و فرهنگ مند است .وقتی شعری را می خواند جان شعر
را بیان می کند .حتما کتاب های صوتی بسیاری را شنیده اید و می دانید که کتابی که رضوی خوانده باشد از
چه کیفیت برتری برخوردار است .حتما عالقمندانش کتاب هایی از ادبیات دفاع مقدس را که در یک برنامه
رادیویی می خواند را به یاد دارند .کتاب های صوتی دیگری را فقط می شنوید ولی کتاب هایی که ایشان می
خوانند به جان ما می نشیند .وی تصریح کرد :بهروز رضوی از معدود بزرگوارانی است که کتاب برای ایشان
ارزشمند است و خود شاهدم که اگر قرار باشد که نریشنی را برای معرفی یک کتاب بخوانند در مورد قیمت
اصال صحبت نمی کنند حتی اگر سفارش دهنده یک ارگان دولتی پولدار باشد .یک عمر کار هنری کرد و
یک عمر با کارش اموزش داد .وی درخصوص ویژگی های استاد رضوی گفت :از ویژگی های شاخص دیگر
بهروز رضوی این است که هرگز در اتفاقات زودگذر سیاسی اعالم موضع نکرده و یا موضعش را در هنرش
دخیل نکرده است .در عین حال هیچگاه استانداردهای حرفه ای و اخالقی را فراموش نکرده اند .مدیرعامل
موسسه هنرمندان پیشکسوت افزود :ایشان رفتار عقالنی و منطقی در کارهایشان داشتند و همکاران رادیو این
را درک می کنند و استانداردهای اخالقی را ترک نکردند .امیدواریم در نسل های بعدی بهروز رضوی داشته
باشیم و ۵۰سال بعد در جمعی از بهروز رضوی بعدی تقدیر شود ،امیدوارم دستمان خالی نباشد و بهروز
رضوی ها پرورش داده شوند .در پایان طباطبایی گفت :جای اهدای نشان درجه یک هنری بهروز رضوی در
رادیو است که همچون خانه اوست .از حمید شاه ابادی ممنونم که چنین اجازه ای دادند .در دوره ای که دکتر
شاه ابادی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد بودند هم منشا خیر بودند ،ایشان اینجا هم منشا خیر هستند
و این برنامه هم مصداق ان است.
وی افزود :از امروز که این نشان درجه یک هنری به بهروز رضوی اعطا می شود ایشان به صورت افتخاری و
به صورت رسمی عضو موسسه هنرمندان پیشکسوت خواهند شد و این برای ما افتخاری است .بهروز رضوی
نیز در این مراسم گفت :هیچ گاه سعی نکردم از امکاناتم بهره برداری شخصی کنم و هیچگاه برای خودم
سنگی به سینه نزدم .دقت هایی که در این حرفه به کار بردم گویا موثر واقع شده است .وی افزود :همواره
سعی کردم متنی که باید بخوانم درست و با احساس بخوانم .خیلی خوشحالم که مدیران توجه می کنند و
افراد دیده می شوند .این پیشکسوت رادیویی گفت :من از اذر سال ۱۳۴۷تا کنون به مدت ۵۲سال است
که در سازمان صدا و سیما مشغول به کار هستم و هیچ وقفه ای هم در کارم نیافتاده است ،چون من عاشق
رادیو هستم .وی ادامه داد :رادیو با من عجین است و عالقه ام به رادیو دست خودم نیست رادیو گرم ترین و
صمیمی ترین رسانه است .رضوی گفت :من خودم را مدیون رادیو می دانم و هنوز هم برای کسب دانش و ارائه
اثر بهتر تالش می کنم ،رادیو شغل نیست مشغله است ،اما شرایط این روزها باعث شده به عنوان شغل به ان
نگاه شود .وی در ادامه تصریح کرد :عالقه من به رادیو سابقه دیرینه ای دارد ،رادیو گرم ترین و صمیمی ترین
رسانه است .گوش خود را رها می کنی ،می شنوی و مزاحمت نیست .رضوی در ادامه به پویایی در رادیو
اشاره کرد و گفت :زنده یاد نادر نادرپور می گفت شما پیامبران کالمید اگر اشتباه بگویید ،خیانت کرده اید .سعی
کنید وسواس داشته باشید .به کارتان به صورت شغل نگاه نکنید و هر روز به دنبال یادگیری باشید .پس از
ان نشان درجه یک هنری از سوی موسسه هنرمندان پیشکسوت و لوح تقدیر از سوی معاون صدای رسانه
ملی به بهروز رضوی اهدا شد که معادل دکتری است و هر کدام از مدیران رادیویی هدیه ای به رسم یادبود
به بهروز رضوی تقدیم کردند .در این مراسم عذرا وکیلی ،گوینده ،مریم نشیبا ،حسین قلعه قوند ،مدیر گروه
رادیو تهران ،مرتضی اسفندقه پیشکسوت رادیو ،رشید کاکاوند ،شاعر ،نویسنده و گوینده ،صادق رحمانیان،
مدیر اسبق رادیو فرهنگ و سید محمد طباطبایی حسینی مدیر خانه هنرمندان پیشکسوت و جمعی از خانه
هنرمندانپیشکسوتحضورداشتند.
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد:
تهراننیازمندبازارمتمرکزصنایعدستیاست
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی با تاکید بر
ضرورت کنترل قیمت صنایع دستی تولید داخل گفت :تهران
نیازمند بازار متمرکز صنایع دســتی است .علی اصغر مونسان
با حضور در کارخانه تولید کریســتال در شمس اباد با بیان
این که کاالی ایرانی از زیبایی خاصی برخوردار اســت و هنر
دســت هنرمندان و کارگران زحمت کش ایرانی است ،گفت:
در نظر گرفتن صنایع دســتی به عنوان هدیه ،یک فرهنگ در
جامعه ما شناخته می شود ،اما این فرهنگ باید تقویت شود.
مونسان در ادامه با تاکید بر کنترل قیمت صنایع دستی تولید
داخل ،افزود :هر واحد تولیدی صنایع دستی اگر بتواند قیمت
تولیدات خود را کنترل کنــد به طور حتم بازار و مارکتینگ
ان افزایش خواهد یافت .نبــود کنترل قیمت باعث محدود
شدن بازاریابی می شود که خود کاهش سهم کاالی تولیدی
در بازار و نیــز صادرات را به دنبال دارد .مونســان با تاکید
بــر این که گردشــگران داخلی و خارجی بایــد بیش ازپیش
با صنایع دســتی ایرانی اشــنا شــوند ،گفت :جای یک بازار
متمرکز صنایع دستی در شــهرهای مختلف از جمله تهران
خالی اســت .وی افزود :با ایجاد بازار متمرکز ،گردشگران در
قالب تورهــای داخلی و خارجی در بازدید از این بازار ضمن
اشنایی با صنایع دســتی زیبا و فاخر ایرانی نسبت به خرید
این محصوالت نیــز اقدام خواهند کرد .وزیر میراث فرهنگی،
گردشــگری و صنایع دستی خاطرنشان کرد :کاالی ایرانی از
جمله صنایع دســتی تولید داخل عــاوه بر زیبایی از اصالت
نیز برخوردار اســت و حمایت از صنایع دستی ایرانی به نوعی
حمایت از هویت نیز به حســاب می اید .وزیر میراث فرهنگی،
گردشگری و صنایع دســتی از سالن های تولید ،تراش ،دکور
و تزیین ،بســته بندی و سندپالست در این کارخانه بازدید و
ضمن گفت وگو بــا کارگران بخش های مختلف این کارخانه،
بر حمایت از کاالی ایرانی در ســال جهش تولید تاکید کرد.
وی در این بازدید خواستار حمایت همه جانبه از تولید کاالی
ایرانی شــد و با اشــاره به زیبایی های کاالی ایرانی و نقش
ت از کاالی
کارگران ایرانــی در رونق اقتصادی ،تقویت حمای
ایرانی را ضروری دانست.
درباره 500سال با «تعزیه»؛
پرشکوه ترین تراژدی جهانی
شمار نســخ تعزیه نامه زیاد بوده و تاکنون حدود دو هزار نسخه ان شناخته شده است .دیپلمات ،سیاحان و
مورخان اروپایی از سده شانزدهم ،عهد صفوی با نمایش تعزیه اشنا شدند و اعالم داشتند که تعزیه مدت پانصد
سال با شکوه ترین تراژدی جهان بوده است .تعزیه یکی از ایین های نمایشی کهن ایرانیان محسوب می شود که
از گذشته تاکنون در ایران و در ایام ماه های خاصی مثل محرم و صفر و ماه مبارک رمضان برای عزاداری ائمه
اطهار(ع) مرسوم بوده است در شماره قبلی تاریخچه نمایش های کهن ایران درباره ورود تعزیه به ایران و الهام
گرفتن ناصرالدین شاه از تاالرهای نمایشی غربی صحبت هایی کردیم که از اینجا و اینجا قابل مطالعه است .کتاب
نمایش در ایران با بهره گیری از یادداشت های گوبینو و عبداهلل مستوفی تعزیه کاملی را بدین شرح توضیح داده
است« :بازی هنوز شروع نشده ،سکو خالی است .هیچ پرده ای تماشاگر را از صحنه جدا نمی کند .هیچگاه زمینه
نقشی یا صحنه ارایی خاصی برای بازی وجود ندارد .انچه که هست جزء تزیینات موقوفی ساختمان تکیه است.
یعنی علم و کتل های سیاه و سبزی که چند جا پایه هایشان در زمین فرو شده است ،شمایل ها و بیرقها و اویزهای
دیگری که با رنگهای تیره و تلخ از در و دیوار غرفه ها اویخته است و نشانه هایی چون پنجه و عماری که با تداعی
خاطراتی به ذهن تماشاگر احساسات او را تحت تاثیر قرار می دهد همه اینها یک فضای کلی و پر مهابت برای
نمایش ایجاد می کند .روی سکوی یک طرف مقداری کاه خرد شده ریخته اند و طرف دیگر حداقل یک مسند از
قبیل چهار پایه یا سریر و نظایر ان هست که بعدها می فهمیم تنها شخص امام حسین یا قهرمان تعزیه روز روی
ان می نشیند و این دلیل اهمیت اوست.
مقدمات شروع می شود .پس از ساعتی دفیله رفتن دسته ها با عالمت ها و نشان هایشان چند لحظه سکوت می شود.
ناگهان دسته مویسقی اهنگ اندوه اوری را سر می کند .سپس همه شبیه های تعزیه روز که پیشاپیش انها معین
البکا قرار گرفته در یک صف و با نظم و حزن عمیق وارد تکیه می شوند و به کندی یک دو بار دور سکو می گردند
و نوحه ای را به طور دسته جمعی می خوانند (این کار پیشخوانی نام دارد) و سپس همگی در حالیکه معین البکا از
انها جدا می شود ـ از صحن تکیه خارج می شوند .معین البکاء روی سکو می رود ،حمدی می گوید و دعایی به بانی
(یعنی تهیه کننده ـ سرمایه گذارنده) مجلس و تمشااگران و غیره می کند و بعد خالصه ای از داستان تعزیه روز را با
تفسیر مختصر و نفرین کوتاه ـ نسبت به غاصبان ـ همراه می کند (این کار حدیث گفتن نام دارد)
در این حال شبیه خوانانی که باید کار را اغاز کنند دوباره وارد می شوند و در موضع های خود قرار گرفته اند ،ولی
هیمنه و جاذبه کالم معین البکاء به حدی است که کسی متوجه ورود انها نشده است .پس از اخرین دعا به اشاره
چوبدست معین البکاء دسته مویسقی شروع به نواختن اهنگ پرشور و کوتاهی می کند و با توقف این اهنگ نسخه
خوانها تعزیه را شروع می کنند .نسخه خوانها عنوان های خاصی دارند از جمله زن خوان جوانی است که با صدای
زیر نقش زن را بازی می کند و بچه خوان طبعا پسر و گاهی دختر بچه ایی که یکی از کودکان اولیاء را نشان میدهد.
ولی تقسیم بندی کلی تر و مهمتر مایه تاریخی دارد انها که جزء یاران امام هستد به موالف خوان یا مظلوم خوان
و انها که نقش دشمنانش را ایفا می کنند به مخالف خوان و کال به اشقیاء معروف اند .این عنوان های مطلق ،معرف
شخصیت و ذات این شبیه هاست .عنوان های جزئی تری هم هست چون امام خوان یا شمرخوان و غیره ...که
همیشه به یاد بازیگر می اورد که مثال شمرخوان است نه شمر و مخالف خوان است نه مخالف و دارد بازی می کند.
بهرحال این نمایش طی ســالها مقداری قرار و سنت و یک گونه سبک بازی خاص به دست اورده است .جای
خاندان امام روی سکو است و جای لشگریان مخالف عرصه محیط بر سکو .خاندان امام هیچگاه سکو را ترک
نمی کنند ،چون در محاصره اند ،وقتی هم که روی سکو کاری ندارند در گوشه ای بی حرکت می مانند و تماشاگر
حضور انها را فراموش میکند .وقتی یک موالف خوان بی حرکت می مانند و تماشاگر حضور انها را فراموش می کند.
وقتی یک موالف خوان سکو را ترک می کند میدانیم که دارد می رود بجنگد و یا بمیرد .در این نمایش احتیاجات
صحنه ای ابعاد طبیعی را تغییر می دهد :گاه چند مجلس که از هم دورند در طول و حتی به موازات هم ـ یکی روی
سکو و دیگری روی عرصه محیط بر سکو ـ بازی می شود و مجلس بی فاصله در طاقنمای روبروی سکو می گذرد.
گشت زمن یا فاصله های مکانی یا طی راه طوالنی با یک یا چند دور گردش به گرد سکو نشان داده می شود و
اگر یک شبیه از شهری به شهر دیگر رفت کافی است که ضمن شعر انجا را به نام تازه اش بخواند .از طرفی یک
تشت ،دوستکامی اب و چند ساقه گیاه نشان دهنده دجله و نخلستان است و از طرف یگر اسباب مجلس مانند
شمشیر و سپر و نیزه و تسبیح و چنته و غیره ،همه طبیعی و واقعی است .بازیگران موالف باید اواز خوش و رسا
داشته باشند تا بتوانند حداقل مایه های سنتی نقش خود را خوب بخوانند ،ولی اشقیاء نمی خوانند و فقط محکم
و بی پروا فریاد موزون بر می اورند .با وجود حس و حتی ایمان کامل و کافی بازیگر ،کل بازی ها و نمایش از واقع
نمایی و طبیعی گرایی دور است .تاکید غلو در حرکت ـ چه برای نشان دادن معصومیت معصومان و چه برای
معرفی شــقاوت اشقیاء ـ مایه اصلی کار بازیگران دیده و هست ولی این افراط زننده نیست ،چه هماهنگی در
مجموع بازی ها و زیبایی و نرمی حرکات از یک سو و مایه حماسی نمایش از طرف دیگر ان را قابل قبول می سازد.
در جنگ ها گشتن دور سکو و سپس حمله کردن ها یک حالت نیمه حرکتی دارد :به طور وضوح دیده می شود
که نمی جنگند بلکه جنگ را یاداوری می کنند .شبیه ها به میزبان طبل و سنج از روبرو به هم حمله می کنند و از
کنار هم می گذرند و هنوز چند قدم نگذشته باز می گردند و باز روبرو می شوند .تعزیه گردان (رژیسور) همیشه در
محیط بازی است ،شاید یکی دو بار بین نمایش با اشاره دست او بازی معلق می ماند و او به کوتاهی با مردم حرف
می زند ،ان ها را به نکته ای حساس توجه می دهد ،یا همدردی و یا عبرت ان ها را طلب می کند و دوباره به اشاره
دستش بازی از همانجا ادامه می یابد .وقتی کسی به اخرین جنگش می رود تعزیه گردان به او کفن می پوشاند،
یا خنجر را می کشد و بدستش می دهد یا رکاب را نگه می دارد تا سوار شود ،یا کاه بر سر بازماندگان می ریزد و
اینها تماشاگر را از تخیل بیرون نمی اورد .یکی از قراردادهای بازی تعزیه این قرینه پر سابقه ادبی است که شبیه
زخمی که ضربات بسیار خورده ـ سوار بر اسب به تاخت از محوطه تکیه خارج می شود و چند نفر هم به دنبالش،
لحظه ای بعد اسب او بی سوار ،با تیرهایی که بر بدنش نقش شده باز می گردد .بازگشتن اسب بی سوار از قدیم در
ادبیات فارسی نشان دهنده مرگ سوار است .گاه مرگ یک شبیه با خارج شدن او در حال فرار در حالیکه قاتل
به دنبال اوست نشان داده می شود و گاه نسخه خوانی که در صحن تکیه شهید شد چند لحظه بعد به طوری که
جلب توجه نکند بر می خیزد و اهسته بیرون می خزد و شاید دوباره در لباس یکی از افراد سپاه مخالف باز گردد.
در لحظه شهادت امام که گفتیم روی سکو صورت می گیرد بنا به سنت ده سپاهی مخالف حلقه محاصره امام را
تنگتر می کنند و ناگهان بر او می ریزند و در همانحال می مانند تا عمل قتل از چشم تماشاگران پنهان بماند .سپس
شمرخان در حالیکه خودش هم به صدای بلند گریه می کند و از مردم هم می خواهد که گریه کنند به میان می رود
و امام را شهید می کند .در همان لحظه از انجا که امام هست و دیده نمی شود کبوتری به فضا پرواز می دهند که هم
معرف روح امام باشد و هم نمایش دهنده کبوترهایی که خبر قتل امام را بردند .در لحظه محاصره امام ،اهل بیت
او از سکو می گریزند و ابن سعد و سپاهیانش در عرصه محیط بر سکو انها را تعقیب می کنند .دو صحنه شهادت
امام و اسیری زنان و کودکان همزمان اتفاق می افتد .ابن سعد و سپاهیانش در حالیکه خود گریه می کنند ،زنان و
کودکان را شالق می زنند یا روی خاک کشا کشان می برند ،در این حال چند تنی که سرهای از قبل ساخته را بر
نیزه کرده اند وارد می شوند .ناگهان معین البکاء روی سکو می رود ،به اشاره دست او بازی و کمی بعد موج گریه ها
قطع می شود او دعایی می خواند و برای همه بخشایش طلب می کند و وعده می دهد که در اخرت امام شفاعت
ان ها را خواهد کرد و احتماال به کنایه خلعت و انعامی هم طلب می کند و نام و نشان تعزیه فردا را می گوید و با
صلواتی مجلس را ختم می کند».
3
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
گفت وگو
اموزش انالین تئاتر
برای چه کسانی مفید است؟
راز عظمت این نمایش کهن ،گذشــته از سنت های ایینی ،اعتقادات مذهبی ،تجربیات و مهارت های اجرایی،
مناسبات ،کنش و واکنش های صحنه و تماشاگر ،نحوه حل مشکالت فنی ،ایمان ،اعتقاد ،باور تماشاگران و غیره
بوده است.
بازیگران نقش های اصلی ،مردمی با استعداد ،واجد شرایط الزم و کافی ،عاشق پیشه خود و مومن بوده اند .راهنما و
استاد واقعی انها از هر لحاظ ـ اعم از احساس ،حرکت و صدا ـ طبیعت بوده است ،طبیعی اعجاب اور ولی در مورد
دکور ،البسه ،اسلحه و دیگر وسایل ،طبیعت ،طبیعت محض.
«...منظره ای که بیشتر مرا جلب کرد ،جنگی بود که بین پیروان خاندان حسین و لشکر یزید اتفاق افتاد .این
منظره چنان اثر می کرد که انسان به شک می افتاد نکند حقیقی باشد .و اما جامعترین و کاملترین دسته ها دسته
عربها به ریاست حاجی قاضی بود که اخرین صحنه اش درست هنگام ظهر در حضور درباریان که در ایوان سر
در شمس العماره نشسته بودند و در میدان شمس العماره انجام می گرفت ،به این صورت که (زعفر جنی) یا به
قول عوامل جعفر جنی یکی از سران قوم جن و یکی دیگر از سالطین جن با یارانشان به حضور امام امده اجازه
یاری می خواستند و امام هر یک را با زبانی که محتاج به کمک ایشان نمی باشد قانع کننده مرخص می نمود و پس
از شهادت امام و بلوای عام سپاه به پیش می امد و دود و گرد و غبار از زمین و اسمان به عالمت خشم طبیعت
و دگرگون شدن نظام عالم در اثر شهادت حجت خدا بر می خاست و لشکریان به خیمه خرگاه امام هجوم برده
خلخال از پا و گردن بند از گردن و گوشوار از گوش اطفال می کشیدند و در اخر که اتش به خیمه ها می زدند و
فرار اطفال دامن سوخته از اطفال و فریاد و فغان و شیون شین زنان حرم و ماندن بیمار کربال در میان شعله های
اتش نشان داده می شد و با سوزاند چادرها نمایش به پایان می رسید.
همین دســته هم بود که روز ســوم امام یعنی دوازدهم در همین میدان به نام دسته بندی اسد ظاهر
شده با این نوحه:
سوم سلطان دینه /نعش پاکش بر زمینه
*دقت کارگردانی در دسته ها
قابل ذکر است که گردانندگان این تعزیه ها برای جلب نظر،از هیچ کشش و کوششی فروگذار نمی کردند تا هر
بیننده را از پیر و برنا راضی کرده باشند برای هر یک و هر ذوق و سلیقه صحنه هایی می ساختند ،از جمله برای
پیران و سالخوردگان تعزیه حبیب بن مظاهر و داستان مسلم ابن عوسجه را که عاقبت بخیری پیران را در راه
امام معلوم می کرد نمایش می دادند و جهت تشویق مادران جوان تر که پسران خود را وادار به خدمت امام کنند
قصه مادر وهب و پسر به میدان فرستادن او را در صحنه می اوردند و برای مردان میان سال دالوری ها و شهامت
و شجاعت های عباس علمدار و حر ریاحی را و برای تسالی معصیت کاران توبه مرد نصرانی و مسلمان شدنش به
دست امام و در رکابش شهید شدن را نمایش می دادند و برای دختران و پسران نو رسیده ،عروسی قاسم را نقل
می کردند .این را باید گفت که این تعزیه ها اعم از ثابت و سیار و سوگواری ها و مرثیه سواری ها تمام با مشاعره و
زبان شعر اجرا شده برگزار می گردید و دسته های موزیک و مزقان که این اشعار را دستگاه ها و مقامات مختلف
موسیقی همراهی می کردند و در این زمینه شاید عالیترین و کاملترین نمایش مذهبی بود که به انجام می رسید.
شــمار نسخ تعزیه نامه زیاد بوده و تاکنون حدود دو هزار نسخه ان شناخته شده است ،لیکن با این تذکر که
موضوع های انها بسیار کمتر هستند .دیپلمات ،سیاحان و مورخان اروپایی از سده شانزدهم ،عهد صفوی با نمایش
تعزیه اشنا شدند و با نگارش و تالیف کتاب ها و رساالتی که اهم انها به شرح زیر است اعالم داشتند که تعزیه مدت
پانصدسال با شکوهترین تراژدی جهان بوده است.
ژانباتیستتاورنیه:سفرنامهتاورنیه.
ویلیام فرانکلین :مشاهدات سفر بنگال به ایران در خالل سال های (1787-1786لندن )1790
الکساندر خوچکو :مجموعه جنگ شهادت ،شامل سی و سه تعزیه نامه که در سال 1852جمع اوری شده و به
عنوان مجموعه خوچکو در کتابخانه ملی پاریس است.
دروویل :سفرنامه دروویل ،سن پطرزبورگ1819 ،
ایلیانیکالیویچ برزین :سفر به نواحی ایران ،کازان.1852
کنت گوبینو :ادیان و عقاید فلسفی در اسیای مرکزی ،پاریس1865 ،
کلنل سرلوئیس پلی :تعزیه حسن و حسین(ع) ،لندن1886،
ساموئل گرین ویلر بنجامین :ایران و ایرانیان ،لندن1886 ،
یوگنی ادواردویچ برتلس :تئاتر ایرانی ،مسکو.1924،
اگافانگل کریمسکی :تئاتر ایرانی ،کیف.1926،
ویلهلم لیتن :نمایش در ایران ،برلن.1929 ،
انریکو چروللی :مجموعه چروللی در واتیکان مشتمل بر 1055مجلس تعزیه(.)1950-55
پتر چلکوسکی :تعزیه ـ هنر بومی پیشرو در ایران .که در سال 1367توسط داود حاتمی ترجمه شده است .اهمیت
این کتاب بیشتر در گرداوری اطالعات و معرفی اثار و نظریات صاحب نظران خارجی و ایرانی است .نکته کامال
قابل توجه در همه اظهارنظرها ،شگفتی بینندگان از اجراهای موفق ،جاذب و موثر نمایش های مذهبی است ،نه
متون تعزیه نامه چه بسا که بر متن ها ایرادهای ادبی و فنی وارد باشد.
...اگر موفقیت یک نمایش به میزان تاثیراتی باشد که بر خوانندگان و یا تماشاگران خود می گذارد ،هیچ نمایشی
تاکنون موفق تر از تراژدی جهان اسالم یعنی تراژدی حسن و حسین(ع) نبوده است...
تاثیری بی چون و چرا و مفهوم برای همه ،حتی برای کسانی که با زبان و سنن ایرانی بیگانه بوده اند.
این روزها کالس های اموزشــی مجــازی از مدارس تا
دانشــگاه ها در حال برگزاری است .اما کسی فکرش را
نمی کرد ویروس کرونا باعث شود اموزش تئاتر هم که
نیاز به حضور فیزیکی دارد ،بــه صورت انالین برگزار
شود .چند ماهی است که مشتاقان تئاتر نمی توانند برای
دیدن نمایش به ســالن های تئاتر بروند و عالقه مندان
و هنرجویان از کالس های اموزشــی این رشته محروم
هســتند .اما کارگردانان و فعاالن ایــن حوزه در این
روزهای کم کاری با استفاده از فضای مجازی توانسته اند
کالس های اموزشی برگزار کنند .کالس هایی که اتفاق ًا
با اســتقبال هم مواجه شده اســت و طبق هر فعالیت
بدیع دیگــری ،موافقان و مخالفان خود را دارد .با مریم
کاظمی بازیگر ،نویســنده و کارگردان تئاتر که خود از
برگزارکنندگان چنین کالس هایی است درباره معایب و
مزایای این اتفاق و نقدهای وارد شده به این اموزش ها
به گفت وگو پرداختیم.
کالس های انالین تجربه دوجانبه ای
برای هنرجویان و مربیان
مریم کاظمی درباره برگزاری کالس های انالین تئاتر با توجه
به شــیوع ویروس کرونا گفت :در مــورد برگزاری کالس های
انالیــن تقریباً از همان روزهای اغازیــن کرونا ،بحث ،نظر و
عملکرد وجود داشته است .تقریباً همه قبول داریم که شرایط
کار و زندگی ما در حال تغییر اســت .اینکه ایا ورود به دنیای
مجازی در همه مشــاغل کار درستی است یا خیر ،موضوعی
اســت که نمی توان خیلــی جامع در مــورد ان نتیجه گیری
کرد ،ولی برگزاری کالس های انالین تجربه دوجانبه ای برای
هنرجویان و مربیان است؛ پدیده جدیدی است که در شرایط
این اپیدمی با ان مواجه شــده ایم .درست است که امکاناتی
را از ما گرفته اســت ،ولی قابلیت های جدیدی پیش رویمان
قرارداده اســت و طبیعتــاً چون تجربــه اش را نداریم ،اولین
واکنشمان مخالفت است.
چرا می خواهیم از امکانات انالین استفاده کنیم؟
این کارگردان با اعالم اینکه مهم ترین اسیب ،ورود شتاب زده و
بدون دانش کافی به این دنیای جدید است ،درباره استفاده از
فضای مجازی و ابزاری که این روزها در دسترس است ،عنوان
کرد :حتی اگر شــرایط اپیدمی تغییر کند و خطر تجمعات و
مالقات های حضوری رفع شــود ،هیچ چیز مثل سابق نخواهد
بود ،پس هرچه زودتر و هرچه سریع تر به اندازه ای که می توانیم
و از مــا برمی اید باید به این جنبــش بپیوندیم .ولی در عین
حال بعضی اوقات عجله می کنیم و فکر می کنیم داشتن ابزار و
تکنولوژی روز ،برای فعالیت مجازی و انالین کافی اســت .وی
در ادامــه این گونه اضافه کرد :پیش از هــر اقدامی باید به دو
سوال اساســی جواب دهیم .چرا می خواهیم از امکانات انالین
اســتفاده کنیم و چه رویکرد ذهنی برای پذیرش ان داریم یا
به عبارت ســاده تر ،چگونه خود را با ان وفق خواهیم داد .هنوز
هستند نویسندگانی که اصالت نوشته را در نقش قلم روی کاغذ
می دانند .این تعبیر نه قدیمی و نه کهنه اســت ،بلکه تفکری
اصیل و محکم اســت ،زیرا قدمت و قوام دارد .یادمان نرود که
تکنولوژی ،فقط وسیله است و تا نگرش درستی وجود نداشته
باشد ،نقش ما تنها کاربر و اپراتور خواهد بود.
ماهیت کار نمایش ،جمعی است
ی اعتقاد دارند در هنر تئاتر ،چه
وی در مقابل این نکته که برخ
اموزش و چه نمایش؛ فقط به صورت حضوری می تواند تاثیرگذار
باشد ،چنین بیان کرد :بله! این نظر کام ً
ال درستی است .مخالفتی
ندارم .زیرا ماهیت کار نمایش ،جمعی اســت .چه نمایشگران و
چه تماشاچیان در یک ایین جمعی شرکت می کنند و لذت با
هم بودن و هم راســتا شدن و هم تماشا شدن است که اگر قرار
اســت تاثیری از تئاتر بگیریم ،میسر می شود .درست است که
هر تماشــاچی در هر لحظه در سالن های نمایش دارای تمرکز
شخصی و درک درونی خودش است ،ولی ناخوداگاه تحت تاثیر
واکنش و ابراز احساســات جمعی تماشاچیان و رویدادها روی
صحنــه قرار می گیرد و اقدام برای اموزش یا نمایش انالین به
معنای عدم پذیرش این نکته نیســت ،بلکه یافتن راهی برای
تداوم و حفظ همان ارتباطی اســت که در ســالن های نمایش
تجربــه کرده ایم .هر فعالیتی در این زمینه نمی تواند جایگزین
کامل کالس ها و فعالیت های حضوری شود.
کالس های انالین تنها برای مبتدی ها؟
این نویسنده تئاتر در پاسخ به این پرسش که ایا این کالس ها
تنها برای هنرجویان مبتدی و تازه کار مناســب است یا همه
هنرجویان در هر سطحی را در برمی گیرد ،گفت :اموزش انالین
یک روش اســت ،محتوا نیســت .مثل اینکه بگوییم کتاب را
بخوانیم یا نســخه صوتی ان را گوش کنیم .این روش بسته به
نیاز هر کســی می تواند در زمان و مکان خودش قابل استفاده
باشد .بنابراین به نظر من تفاوتی بین هنرجویان مبتدی یا میانی
در استفاده از روش انالین نیست .ولی باید به این سوال پاسخ
دهیم که ایا موضوعاتی که قب ً
ال اموزش داده می شد قابل انتقال
به روش انالین به همان صورت می باشد یا کارکردها و محتوای
دروس باید تغییر کند .شاید در روش جدید ،اموخته های قبلی
به کارمان نیاید.
4
درباره «خانه پدری» و سکانس جنجالی فیلم و تشابه ان با قتل جنجالی این روزها
واقعیت های سیاه در سینما
سیاه نمایینیست!
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
گزارش
اخبار
۱۰جشنواره مهم سینمایی که تسلیم
کرونا نشدند
در میان فهرست بلند باالی جشنواره های سینمایی لغو
شده و یا به تعویق افتاده امسال به دلیل بحران کرونا۱۰ ،
جشنواره مهم سینمایی نیز به هر شکل ممکن دوره سال
۲۰۲۰خود را طبق برنامه به پیش خواهند برد .ویروس
کرونا ضربه سختی به سینمای جهان زد و عالوه بر تعطیلی
سالن های سینما و توقف تولیدات سینمایی ،بسیاری از
جشنوارههای سینمایی را نیز در گوشه کنار جهان لغو
کرد که مهم ترین انها کن ۲۰۲۰بود که سرانجام در ماه
مارس از عدم برگزاری هفتاد و ســومین دوره خود خبر
داد .با این وجود برخی جشنواره های بزرگ سینمایی به
دلیل شرایط خاص تقویم زمانی و میزبان شیوع ویروس
کرونا در منطقه برگزاری ،توانستند دوره سال ۲۰۲۰خود
را به هر شکل ممکن حفظ کنند و یا به صورت انالین و
یا فیزیکی طبق برنامه برپا شوند که در زیر به مهم ترین
انها اشاره شده است:
جشــنواره فیلم ســیدنی که پیش از این ،برگزاری اش را در
ســال ۲۰۲۰لغو کرده بود ،پس از مدتی اعالم کرد برای اولین
در تاریــخ برگزاری اش به صورت مجازی برگزار خواهد شــد.
مسئوالن شــصت و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم سیدنی
اعالم کرده اند این رویداد سینمایی به شکلی کوچک تر و انالین
از تاریخ ۱۰تا ۲۱جوالی ( ۲۰تا ۳۱تیر) برگزار می شــود و در
مجموع میزبــان نمایش ۳۳فیلم بلند در چهار بخش از جمله
مستندهای اســترالیایی ،فیلم های کوتاه از چهره های نوظهور
سینمای اســترالیا و همچنین اثاری از کارگردانان زن اروپایی
خواهد بود.
جشــنواره فیلم ملبورن نیز همانند جشنواره سیدنی در ابتدا
تصمیم بر لغو کلی برنامه امســال داشت اما در نهایت جشنواره
مجازی را در همان تاریخ اصلی جایگزین نسخه اصلی جشنواره
کرد .جشــنواره فیلم ملبورن ۲۰۲۰شامل ۴۰برنامه از جمله
نمایش فیلم بلند ،کوتاه و رویدادهای اجتماعی مجازی اســت.
برنامــه کامل فیلم ها روز ۱۴جوالی ( ۲۴تیر) اعالم میشــود.
جشــنواره فیلم ملبورن از تاریخ ۶تــا ۲۳اوت ( ۱۶مرداد تا ۲
شهریور) برگزار می شود.
بیســت و ششمین جشــنواره سارایوو در کشــور بوسنی و
هرزگوین امســال طبق برنامه در تابســتان برگزار می شود و
«میشل ازاناویسوس» کارگردان فرانسوی و برنده جایزه اسکار
هم به عنوان رئیس هیات داوران بخش رقابتی جشنواره انتخاب
شده است .این رویداد سینمایی از تاریخ ۱۴تا ۲۱اوت ( ۲۴تا
۳۱مرداد) برگزار می شود.
گرچه برگزاری دوســاالنه معماری ونیز به سال اینده موکول
شــد اما جشنواره فیلم ونیز به عنوان قدیمی ترین و البته مهم
ترین جشــنواره های ســینمایی جهان پس از گمانه زنی های
فراوان تصمیم به برگزاری به شــکل معمول سال های گذشته
گرفت .هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز قرار است از تاریخ ۲
تا ۱۲سپتامبر ( ۱۲تا ۲۲شهریور) برگزار شود و امسال «کیت
بالنچت» بازیگر برنده اسکار به عنوان رئیس هیئت داوران بخش
رقابتی انتخاب شــده است .جشنواره ونیز میزان نمایش برخی
اثار جشــنواره کن امســال نیز خواهد بود که با برچسب «کن
»۲۰۲۰به روی پرده می روند.
جشنواره مهم فیلم تلوراید امریکا هم امسال چهل و هفتمین
دوره خود را از ۳تا ۷ســپتامبر ( ۱۳تا ۱۷شهریور) با افزایش
یک روزه مدت زمان برگزاری نسبت به سالهای گذشته برگزار
میکند .امسال از فرش قرمز و عکاسی های متداول در جشنواره
تلوراید به سبب رعایت نکات بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی
خبری نیست.
چهل و پنجمین جشــنواره فیلم تورنتــو کانادا نیز در برنامه
زمانی گذشــته برپا خواهد شــد اما برگزارکنندگان این رویداد
ســینمایی در پیامی اعالم کرده اند هنوز درباره نحوه برگزاری
جشنواره در ماه سپتامبر به نتیجه نهای نرسیده اند و هم اکنون
هر دو نســخه مجازی و فیریکی را در نظر دارند .این جشنواره
طبق برنامه از ۱۰تا ۲۰سپتامبر ( ۲۰تا ۳۰شهریور) برپا خواهد
شد.
پنجاه و هشتمین جشــنواره فیلم نیویورک که تنها میزبان
نمایــش فیلمهایی با مدت زمان ۴۰دقیقه و کمتر اســت هم
اکنون در مرحله پذیرس اثــار قرار دارد و انتظار می رود طبق
برنامه از ۲۵سپتامبر تا اول اکتبر ( ۴تا ۱۰مهر) برگزار خواهد
شد
شصت و چهارمین جشنواره فیلم لندن نیز قرار است از ۷تا
۱۸اکتبر ( ۱۶تا ۲۷مهر) از سوی موسسه فیلم بریتانیا برگزار
شــود .این رویداد سینمایی سال گذشته میزبان اولین نمایش
فیلم های اسکاری «مرد ایرلندی» و «جوجو ربیت» بود.
مسئوالن برگزاری جشــنواره فیلم توکیو هم اعالم کردند با
امید به بهبود شرایط تا زمان اغاز این رویداد سینمایی ،سامانه
ارسال اثار ســینمایی برای شرکت در جشنواره امسال را فعال
کردند و امیدوارند این جشنواره ۱۰روزه را ۳۱اکتبر تا ۹نوامبر
( ۱۰تا ۱۹ابان) در ژاپن برگزار کنند.
بیست و یکمین جشنواره فیلم مومبای از معتبرترین جشنواره
های ســینمایی قاره اسیا امســال از ۵تا ۱۲نوامبر ( ۱۵تا ۲۲
ابان) برگزار می شــود وهنور برنامه فیلم های ان اعالم نشــده
است.
چند روز اســت در فضای مجازی و کانال های ســینمایی سکانس هایی از فیلم «خانه پدری» دست به دست
می چرخد؛ سکانسی که مشابه قتل هولناک یک دختر نوجوان به دست پدرش است که در چند روز گذشته
رخ داده است .تقریباً ۱۰سال توقیف بود .دلیل این مسئله وجود صحنه های خشن در این اثر سینمایی نام برده
شد« .خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری در ابان ۹۸اکران محدود شد در حالی که قبل از ان پس از
اکران های چندروزه دو بار توقیف شده بود .اثری که در زمان رضاشاه روایت می شد و جزئیات یک فرزندکشی را
به تصویر می کشید .این اثر موافقان و مخالفان بسیاری دارد .مسعود فراستی درباره این اثر سینمایی چنین گفته
است« :این فیلم ضدملی و ضدایرانی است ،یعنی یکی این را ببینید می گوید ما با این وحوش طرفیم؟ کام ً
ال معلوم
است که وطن فروشی است این فیلم و تعارف هم نداریم ».اما در مقابل حسین معززی نیا در صفحه فیس بوک خود
خانه پدری را یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینمای ایران معرفی می کند .حاال اتفاق هولناکی رخ داده؛ اتفاقی
که تخیلی و دور از ذهن بودن این فیلم را نفی می کند و حتی به تصویر کشیدن چنین اثاری را ضروری نشان
می دهد .دختر نوجوانی به دست پدرش به شکل فجیعی کشته شده است ،اتفاقی که این بار کام ً
ال واقعی است و
دیگر واژه سیاه نمایی در برابر ان قرار نمی گیرد .ای کاش حاال مخالفان پروپا قرص اکران خانه پدری حرفی برای
گفتن داشتند .درباره تاثیرگذاری ،نیاز و چگونگی به تصویر کشیدن چنین اثاری که واقعیت های تلخ را به تصویر
می شکند،بامحمدرضاصائمی،منتقدسینماییگفت وگوکردیم.
روایتسیاهی هاکهسیاه نمایینیست
او درباره اتهام سیاه نمایی به اثاری چون خانه پدری و نقش فیلمسازان در چگونگی به تصویر کشیدن چنین
سوژه هایی گفت :اگر به لحاظ تخصصی و سینمایی بخواهیم نگاه کنیم ،سیاه نمایی یکی از بی معناترین کلمات
است .به این دلیل که سینما تالشش بازنمایی واقعیت است .این که واقعیت سیاه است ربطی به سینما ندارد.
رسالت و غایت سینما نشان دادن واقعیت است .همین اتفاق نشان داد همه کسانی که مدعی سیاه نمایی چنین
اثاری هستند در حقیقت سیاهی ها را نمی بینند یا خودشان هم سفیدنمایی می کنند .اگر قرار بر سیاه نمایی باشد
پس ما هم می گوییم خیلی ها سفیدنمایی می کنند .سفیدنمایی خیلی بدتر است چون تحریف بیشتر واقعیت
است .این منتقد سینما با یاداوری این که قب ً
ال گفته بود اگر خانه پدری توقیف شود قصه اش در جامعه تکرار
می شود ،افزود :این اتفاق نشان می دهد توقیف خانه پدری به دلیل سیاه نمایی ،نه منطبق با مقتضیات سینمایی
است و نه منطبق با واقعیت های اجتماعی .حتی ممکن است ان فاجعه در واقعیت خیلی بدتر از چیزی باشد که
در فیلم می بینیم .مسئله ای که وجود دارد این است که سینما از طریق احساس ،پیامش را منتقل می کند .سینما
فلسفه نیست .حاال احساسات انسان ها متفاوت است؛ ترس ،خشم ،استرس ،دلشوره ،شادی و غم .یک بخش از
واقعیتی که از طریق سینما منتقل می شود ،هولناک بودن یک موقعیت است .البته برخی از منتقدان می گویند
که سینماگر حق ندارد یک واقعیت تلخ را به این اندازه عریان در فیلمش منتقل کند ،چون ممکن است تاثیر
بد بگذارد .اما خیلی با این تعاریف موافق نیستم .اگر فیلمساز در بازنمایی و روایت واقعیت تلخ ،اغراق کند ،بله .اما
اگر به اندازه واقعیت ،تلخ و تراژیک و سیاه باشد ،اشکالی ندارد .اثار سینمایی روایت سیاهی هاست ،نه سیاه نمایی .
روایتسیاهی ها،سیاه نمایینیست.
خانهپدری؛جنایتفرهنگییافرهنگجنایت؟
صائمی در پاسخ به این پرسش که ایا یک اثر سینمایی در چنین جایگاهی است که به جامعه این مضامین تلخ را
یاداوری کند و درباره این موضوعات رویکرد اموزشی داشته باشد ،عنوان کرد :بله! اما شاید کارکرد سینما ،اموزش
به معنی متعارفی که ما داریم نباشد .اما چون سینما یک رسانه عمومی است و اگاهی عمومی و اجتماعی ایجاد
می کند ،دو خاصیت و کارکرد دارد .یکی از کارکردهایش پیشگیرانه است .یعنی وقتی نسبت به جامعه خوداگاهی
می دهید ،باالخره در افکارعمومی تاثیر می گذارد .چه بسا خیلی ها نوشته بودند اگر پدر همین دختر ،فیلم خانه
پدری را می دید ،ممکن بود بر او تاثیر بگذارد حتی یک درصد .دوم اینکه یکی از کارکردهای سینما به مثابه هنر
و رسانه ،فرهنگ سازی است .سینما در واقع اسیب شناسی می کند .یعنی هم یک نگاه سلبی دارد به این معنا که
چه چیزی بد است چه چیزی خوب نیست .هم نگاه ایجابی دارد ،یعنی چه چیزی خوب است .او با انتقاد از جواد
شمقدری که درباره فیلم خانه پدری گفته بود یک جنایت فرهنگی است ،بیان کرد :فیلم خانه پدری برخالف نظر
ایشان ،فرهنگ جنایت را به تصویر کشید .فرهنگ جنایت به این معنا که چطور می شود یک جنایت اتفاق بیفتد
و به عنوان یک امر فرهنگی نهادینه شود.
دو پدر؛ یکی در فیلم و دیگری در واقعیت
«این سوال مطرح می شود که چه اتفاقی می افتد که پدر احساس نمی کند کار زشتی کرده است .در فیلم خانه
پدری ،پدر بعد از به قتل رساندن دختر ،سر قبرش گریه می کند ،بعد انگار یک بار سنگین از دوشش برداشته
شده و برادرش از او تقدیر می کند .در حقیقت ناموس کشی ،ناموس پرستی می شود و عملی که باید تقبیح شود،
تحسین می شود .این یعنی فرهنگ جنایت .یعنی فرهنگ و تفکری که جنایت می کند .همین اتفاق هم امروز
افتاد .در اعالمیه حادثه اخیر ،نام قاتل اولین اسم است .این نشان می دهد که انگار کسی به پدر نگاه قاتل ندارد و
جرمی انجام نداده است».
اقناعی که در سینما به وجود می اید از طریق تاثیرگذاری بر احساس است
سیدرضا صائمی درباره کیفیت اثاری که به این دست موضوعات پرداخته اند و بایدها و نبایدهای چنین اثار برای
تاثیرگذاری و روایت صحیح ،بیان کرد :زمانی که موقعیتی تلخ است باید مخاطب تلخ بودنش را حس کند که
بتواند راجع به ان فکر کند .به همین دلیل است که سینما در ابتدا احساس را درگیر می کند .اول باید قالب این
فیلم ،احساسات مخاطب را بگیرد تا پس از ان بتواند راجع به ان فکر کند .قرار نیست فیلم مانند یک سخنرانی
و از طریق استدالل ،ما را درباره یک موضوع اقناع کند .اقناعی که در سینما به وجود می اید از طریق تاثیرگذاری
بر احساس مخاطب است.
سینما قرار است مسئله را نشان دهد
سیدرضا صائمی در پایان گفت :خشونتی که اگاهی ایجاد می کند ،ضدخشونت است .همین اتفاق نشان داد
که چقدر جامعه نیاز داشت که خانه پدری در سطح وسیع و عمومی دیده شود .البته برخی ها می خواهند همه
مشکالت را از طریق سینما حل کنند .سینما قرار است مسئله را نشان دهد ،نه این که مسئله را حل کند .گرچه
جاهایی هم ممکن است راهکارهایی برای حل مسئله ارائه دهد.
نگاهی به فیلم «تب دریا» به کارگردانی «ناسا هاردیمان»
امیر پریمی
روایت استفاده بی حد و مرز انسان از طبیعت
تب دریا یک فیلم هیجان انگیز و علمی تخیلی محصول ســال 2019
است که به کارگردانی ناسا هاردیمان ساخته شده است .از بازیگران این
فیلم می توان به کانی نیلســن ،هرمیون کورفیلد و داگرا اسکات اشاره
کرد .داستان درباره سیوبان دانشجوی زیست شناسی دریاییاست که در
بخشی از مطالعات خود ،باید یک هفته را در یک تریلر زنگ زده قدیمی
بگذراند .او به سرعت با اعضای خدمه احساس نزدیکی می کند .اندکی
پس از عزیمت انها به دریا ،چیز نامعلومی کشــتی را در محاصره خود
قرار داده و ان را در وسط اقیانوس اطلس بی حرکت می کند .با شروع
عفونت ...
فیلم های وحشت ابزی یک زیر ژانر اشنا است که در سال های اخیر کمتر
به ان پرداخته شــده است ،اما تب دریا ساخته Neasa Hardiman
نشان می دهد که چرا باید هنوز از انچه در زیر اقیانوس ها نهفته است
ترسید .این فیلم ضمن ارائه موجودات ابزی خطرناک ،با داستانی نسبتا
مطلوبکهفرضیاتشماراازناشناختهبهچالشمی کشد،کالسیک هایی
مانند بیگانه و موجود را به شما یاداوری می کند .با توجه به وضعیت فعلی
جهان ،تماشای فیلمی مانند Sea Feverکه در ان کلمه «قرنطینه»
به شدت وارد فیلمنامه می شود ،بدون اینکه بخواهید به نبرد روزانه ما با
19-COVIDبپردازید دشوار است .در حقیقت تب دریا یک اثر ریز
بودجه نسبتاً خوب است که کارگردانی و فیلمبرداری روان و زیبایی دارد.
همان طور که گفتم تب دریا؛ فیلمی علمی تخیلی مهیج به کارگردانی
نیسا هاردیمن است .گروهی از ماهی گیران ،با موجودی ناشناخته رو برو
می شوند که جانشان را به خطر انداخته است ...تب دریا فیلمی است در
مورد سیوبون ،دانشجوی زیست شناسی دریایی ،که سوار کشتی می شود
تا در سفری دریایی برای ماهیگیری در ساحل غربی ایرلند تحقیق کند.
این کشتی کوچک ماهیگیری توسط یک زوج با بازی کانی نیلسن و
دوگاری اسکات به همراه خدمه ای اندک اداره می شود .شخصیت سیوبون
با بازی هرمیون کورفیلد که ابتدا درون گرا و تنها است و سعی در حفظ
حریم خصوصی خود دارد ،به تدریج در درون خدمه این کشتی که چون
خانواده هســتند قرار می گیرد .اما در ادامه خدمه با وقایعی عجیب در
قلب دریا روبرو می شوند که جریان داستان فیلم مربوط به ان می شود.
نویسنده /کارگردان Neasa Hardimanفیلمی کام ً
ال مرتبط با انچه
که امروز در جهان اتفاق می افتد ساخته است .اما چرا با وقایع امروز جهان
مطابقت دارد؟ چون شخصیت ها نمی دانند چه کسی در این ماموریت
الوده اســت و راهی برای مبارزه با ان ندارند ،درست مثل وضع بیماری
کرونا در جهان .انها حتی در جستجوی کسب پاسخ ها ،یکدیگر را برای
محافظــت از خود در انزوا یا قرنطینه قرار می دهند .عنوان فیلم یعنی
«تب دریایی» نوعی بیماری است که ملوانان وقتی در دریا دچار اختالل
عصبی می شوند ،می گویند دچار تب دریایی شده اند .در واقع این بیماری
نوعی واکنش روانپزشکانه ناشی از کمبود خواب است .هاردیمان با این
ایده روانی یک ا ِکو وحشت خاص تولید کرده که در دوران همه گیری
19-COVIDاینه واقعی بزرگی از ان را دیده ایم .هرچند در ظاهر این
فیلم شباهت هایی با این روزها دارد اما تب دریا در مورد ویروس نیس
ت
بلکه عنصر اصلی این فیلم یک انگل است .این اثر در مورد گرفتن منابعی
از دریا است که متعلق به بشری چون انسان نیست؛ در واقع این فیلم در
مورد جنگ دریایی است .ما در این فیلم با یک ماهی مرکب انگلی بزرگ
طرف هستیم که به این کشتی کوچک می چسبد ،و مانع از حرکت ان
می شود .و این خود اغاز جریان یک سلسله رفتارهای روان شناختی پُر
تنش است .و در ادامه بیننده باید ببیند یک دانشمند تازه کار می تواند
برای نجات خدمه کشتی کافی باشد یا نه؟! این فیلم باعث می شود تا به
این فکر کنیم که چه کسی حق دریا و منابع ان را دارد .در این فیلم ما
ِ
طبیعت دریا هستیم .در واقع مخلوط کردن
شاهد تنش بین انسان و
یک دانشمند تنها با گروهی که دریا را می شناسند ،یک روش مفید در
پیشبرد طرح فیلمنامه است .نشانه ها ،عالمات یا خرافات بخش مهمی
از این فیلم هستند .برای نمونه در ابتدا خدمه کشتی متوجه موی قرمز
دختر جوان دانشمند می شوند ،و با تعجب و کنایه به ان اشاره می کنند.
نمی دانم خبر دارید یا نه ،اما این خرافات در بین ملوانان وجود دارد که
موهای قرمز بد شانسی به ارمغان می اورد .استفاده از خرافات این چنینی
در فیلمنامه یک نقوش هوشمندانه است زیرا که در طول اثر نمی توانید
باور کنید این خرافه است یا واقعیت؛ و خود این تنش افرین است .به طور
کلی اهل دریا از طبیعت و خرافه های گوناگون برای پیش بینی فاجعه
استفاده می کنند .دنیای طبیعی درباره اتفاقات بد هشدار می دهد و این
ما مردم هستیم که می توانیم به ان گوش دهیم؛ یا بدون توجه به ان از
کنارش رد شــویم .فیلم تب دریا در طول زمان نه چندان طوالنی خود
سواالت بسیاری از بیننده می پرسد ،و همچنین ما را با این عقیده روبرو
می کند که ماهی مرکب به خودی خود بد نیست و این انسان است که
تهدید نهایی بشر است .من با فرهنگ عامه کشور مبدا فیلم یعنی ایرلند
اشنایی ندارم ،اما در طول نمایش این فیلم در فستیوال های سینمایی
شنیده بودم ،که تب دریا شباهت فراوانی به افسانه های موجودات دریایی
در قصه های عامه ایرلندی دارد .بدون تردید این فیلم می تواند یک تمثیل
روشن و پرتنش در مورد استفاده بی حد و مرز انسان از دنیای طبیعی
باشد .اما به هر حال تب دریا به عنوان یک اثر سینمایی با یک ایده و طرح
خوب که با جلوه های عملی عالی و کارگردانی هوشمند تولید شده است،
قابلستایشمی باشد.
5
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
رادیووتلویزیون
TV&RADIO
گزارش
کارگردان «در جستجوی فریده»:
تلویزیون حتی مستندهای برگزیده
سینماحقیقت را پخش نمی کند
گزارش «هنرمند» از نشست «هم گناه»؛
شبکهنمایشخانگی،رقیبتلویزیون
مصطفی کیایی کارگردان ســریال «هم گناه» ضمن تشــریح دالیل پایــان فصل اول در دوازده
قسمت ،درباره استقبال مخاطبان از این مجموعه تاکید کرد که صداوسیما دیگر بی رقیب نیست.
نشســت رسانه ای سریال «هم گناه» دیروز یکشنبه ۱۱خرداد با حضور عوامل و هنرمندان این
ســریال در پردیس تئاتر باغ کتاب تهران برگزار شــد .مصطفی کیایی در ابتدای این نشست در
پاســخ به سوالی درباره منطق فصل بندی این سریال و پایان یک باره داستان در فصل اول بیان
کرد :از ابتدا هم در ۱۲قسمت اول ،سریال تا همین مقطع بود و بعد گذر زمانی داریم و به همین
دلیل تصمیم گرفتیم ســریال در دو فصل ارائه شود .وی اضافه کرد :صحبتی هم که با پلتفرم ها
داشتیم بر این اساس بود که بین فصل های اول و دوم سریال فاصله چندماهه داشته باشیم اما به
دلیل کرونا و نیاز مردم به تماشای محصوالت نمایشی ،تصمیم گرفتیم با حداقل زمان فصل دو
را منتشر کنیم .با این حال روند قصه تا سه ماه در فصل دوم جلو می رود و علت این اتفاق گذر
زمان است .اگر بالفاصله بود و بدون فصل بندی این جهش زمانی را داشتیم چندان مناسب نبود.
همه قصه ها در فصل اول به سرانجام رسید
محســن کیایی بازیگر و از نویســندگان ســریال نیز در واکنش به این ســوال گفت :من هم از
برخی دیگر شــنیده ام که می گویند« ،کار ناگهان تمام شد»! من این مسئله را متوجه نمی شوم،
اگر قصه ها را دنبال کرده باشــید همه قصه ها را به ســرانجام رساندیم و تصمیم گرفتیم سه ماه
زمان قصه را برای فصل بعد به جلو ببریم .در قسمت های اخر فصل یک می بینیم ارمان جواب
مثبت از زیبا می گیرد ،کاراکتر هدیه در خانه اش مســتقر می شــود و به ثبات می رسد و هر یک
از شــخصیت ها به ثبات نسبی می رسند .طرح این سریال برای ۵۰قسمت پیش بینی شده بود،
اما بنا شد ۲۴قسمت شود و برای همین یک پرش سه ماهه در قصه داریم .از ابتدا هم تصمیم
بود دو تا ۱۲قســمت باشد .وی در ادامه درباره شــخصیت پردازی کاراکتر «سیما» که دختری
ترنس اســت و پرداخت کم جزییات درباره وی در سریال گفت :من زمانی کافه ای داشتم و این
کاراکتر زاییده ذهن من اســت ،در ان کافه تعداد زیادی از این ادم ها حضور داشتند .ما همیشه
کاراکترها را گل درشت نشان داده ایم اما در این سریال بازخوردها برایمان مهم بود .خود کاراکتر
خیلی موردتوجه نبود و ابتدا خواستم بسترسازی کنیم که نگاه به این موقعیت و مشکل چیست
و تالش کردیم بازخوردها را در خانواده ها نشان دهیم .خیلی از این ادم ها در درونشان مسایلی
دارنــد و زمانیکه با ان ها حرف می زنیــد برون ریزی می کنند که طبیعتاً خیلــی اغراق ندارند.
مصطفی کیایی نیز تصریح کرد :اولین کلیشــه این اســت که این کارکتر دختری باشد با ظاهر
پســرانه که زمخت اســت ،یا اینکه انتظار داریم این ادم از نظر فیزیکی متفاوت باشد .ما سعی
کردیم بحث روانشناســی داشته باشیم تا اینکه فردی به صورت رو این نقش ها را بازی کند .به
همین دلیل هم سوگل خلیق با فیزیکی که داشت انتخاب شد.
نخواستیم افراط یا تفریط کنیم
محســن کیایی در ادامه درباره خانواده در این ســریال و پرداخت به این موضوع گفت :خانواده
برای ما خیلی اهمیت دارد ما قرار نیســت موضوع را حل کنیم .تالش ما بر این بود که واقعیت
را نمایش دهیم .این تضاد و تفاوت بین نســل ها را نمایش دهیم .قدیم هر ده ســال تغییر در
نسل ها داشتیم اما امروزه هر دو یا سه سال این تغییرات وجود دارد .نه خواستیم در نشان دادن
این شرایط افراط و تفریط کنیم .وی ادامه داد :خانواده جایگاه بسیار مهمی دارد و تالش داریم
بگوییم خانواده چطور می تواند کنار هم باشــد نشــان دهیم شکل ادم ها و نوع تصمیم گیری ها
فرق کرده اســت ،هم تالش کردیم نقد کنیم و هم مشکالت را نشان دهیم .مصطفی کیایی نیز
گفت :خانواده صبوری در داستان نماد امروز جامعه است ،کسی مثل فرید می خواهد ان را اداره
کند .فریبرز می خواهد ان را هدایت کند ،ارمان اما ســرکش اســت و دیگر شخصیت ها هر یک
نماینده ای از جامعه هستند .این روابط و مسایل در جامعه وجود دارد.
پرستویی :فکر می کردم نمایش خانگی فقط شانه تخم مرغی ها است
پرســتویی در ادامه درباره پذیرفتن حضور در هم گناه تصریح کرد :من همیشه گاردی با شبکه
خانگی داشــتم .من ســال ۸۸با تلویزیون خداحافظی کردم (منظور حوادث سیاســی ان سال
نیست) اما باالخره سریال هایی مثل «زیر تیغ»« ،اشپزباشی» «امام علی (ع)» و ...را در تلویزیون
بازی کرده بودم .وی ادامه داد :من همیشــه خود را تقســیم کرده ام که تئاتر یا سینما کار کنم
و هیچ گاه نگفتم هنرپیشــه سینمایی هستم .پیش از این درباره سریال های نمایش خانگی فکر
می کردم کارهای شــانه تخم مرغی است و اگر ســوپر می روید یک محصول نمایش خانگی هم
می خرید اما این تابو را «شهرزاد» در همان فصل اول شکست و دیدیم اگر نمی توان در تلویزیون
بازی کرد می توان این مدلی به خانه های مردم رفت .پرســتویی ادامه داد :همه ادم های که در
سرزمین ما زندگی می کنند همه سینمارو نیستند .تجربه «مطرب» که باعث شد با اقای کیایی
اشنا شوم کار بسیار خوبی بود ،مخصوصاً که دوران بدی داشتم .ان زمان صحبت هایی شد و بعد
از اتمامش گفتند می خواهند کاری در نمایش خانگی هم داشته باشد ،من ابتدا گارد داشتم ولی
با توجه به همکاری ای که داشــتم پذیرفتم .وی افزود :من ده قســمت از سریال را در یک وعده
خواندم و هر از گاهی تماس می گرفتم و نظر هم می دادم .حتی در این مدت من اصرار می کردم
که هر کاری دارد ان را کنار بگذارد و این ســریال را بسازد .هر قسمت این سریال می تواند یک
تجربه ســینمایی باشــد ،پالن ها و دکوپاژ کام ً
ال سینمایی است .این احترام به مخاطب است که
نخواهیم اب ببندیم .وی اضافه کرد :این ســریال قصه هایی دارد که نشــان می دهد همه ما هم
گناهیم و یک جاهایی گناهکار هستیم .حس کردم در این سریال این مسایل باز می شود و من
حس کردم حتماً باید در این سریال باشم و جزو شرح وظایفم است که اگر بخواهم سریال بازی
کنم ،این همان است.
صداوسیما دیگر بی رقیب نیست
مصطفی کیایی در ادامه درباره اینکه فضای کرونا چقدر به افزایش مخاطب ســریال کمک کرد،
اظهــار کرد :در زمانی که تلویزیون بد عمل می کند ،این فرصت را پلتفرم ها کســب می کنند تا
بیشــتر دیده شوند .ما سال ها می گفتیم صداوســیما بی رقیب است اما این فضایی که به وجود
امده ،باعث شــده است وضعیت پلتفرم ها بهتر باشد .این کارگردان ادامه داد :فرزند خود من در
خانه انیمیشــن ها را از این پلتفرم ها می بیند .قطعاً قصه هم در درگیری مخاطب موثر است ،که
من همیشه در سینمای خود ان را در پیش گرفته ام و سعی کرده ام قصه بگویم ،چون حرف اول
و اخر را قصه می زند .حضور بازیگران نیز موثر است.
پرستویی :تا امروز با پول کثیف کار نکرده ام
پرســتویی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چقدر منبع دستمزدی که دریافت می کند
برایــش مهم اســت ،گفت :تا حاال با پول کثیــف کار نکردم این کار برای ما قداســت دارد که
تهیه کننده کیست و قبل از اینکه پول کثیف بحث برانگیز باشد ،برای من مهم بوده تهیه کننده
و کارگردان چه کســانی هســتند .وی افزود :دو کاری هم که با این گروه انجام دادیم با اقای
کیایی بود که پولش شــریف بود و خودش شــرافت کاری داشت .از خود مایه گذاشته است .اما
تهیــه کنندگانی داریم که این نام را یدک می کشــند و کارت تهیه کنندگی دارند که فقط این
اســم را یدک می کشند .پرســتویی گفت :مردم خیلی جاها ما را مورد تهاجم قرار می دهند اما
همه می دانند امروزه چیزی پنهان نمی ماند .مردم هم موردتوجه قرار می دهند که این پول ها از
کجا می اید و هیچگاه به این سمت و سو نخواهم رفت.
انتخاب مستند «در جستجوی فریده» به عنوان نماینده سینمای ایران در
اسکار با حواشی بسیاری همراه بود .بسیاری معتقد بودند که یک مستند
نباید در چنین جشنواره ای شرکت کند و بسیاری دیگر «در جستجوی
فریده» را بهترین فیلم سال گذشته معرفی کرده و ان را مستحق چنین
انتخابیمی دانستند.گرچهبعدازانتخابفیلم،برخیکارشناساناینتصمیم
را زمینه ای برای رشد سینمای مستند ایران و گسترده شدن مخاطبان ان
معرفی می کردند .کوروش عطایی که کارگردانی مستند «در جستجوی
فریده» را برعهده داشته درباره تاثیرات انتخاب این مستند به عنوان نماینده
سینمای ایران در اسکار امسال گفت :این انتخاب ۱۰۰درصد تاثیر مثبتی
در سینمای مستند گذاشته است .حتی اگر شما جنبه خارجی ان را در نظر
نگیرید ،تا همین االن در زمینه داخلی تاثیرات مثبت بسیاری داشته است.
فکر می کنم که سینمای مستند ما جدی تر گرفته شده و مردم با ان مقداری
بیشتر از گذشته اشتی کرده اند .االن که سینماها تعطیل است اما تا قبل از
این ،بعد از این انتخاب ،اکران فیلم ها در سینمای هنر و تجربه کم کم در حال
رشد بود و مردم از قشرهای مختلف به تماشای فیلم های مستند می امدند
که برای ما خیلی اتفاق مثبتی به شمار می امد.وی ادامه داد :این انتخاب از
سوی دیگر نشان داد که فرق زیادی بین سینمای مستند و داستانی نیست و
حتی می توان انها را با هم سنجید .از نظر بین المللی هم برای اولین بار بود که
یک فیلم مستند برای اسکار انتخاب می شد؛ لذا این وزنه ای بود برای معرفی
سینمای مستند ایران که البته همیشه موفق بوده است .ولی مثال در جایی
مثل اسکار هیچوقت بهایی به ان داده نشده است .همینکه امسال این اتفاق
رخ داد و این فیلم اکران هایی داشت ،فکر می کنم اسم سینمای مستند ایران
را حداقل به اندازه کمی سر زبان ها انداخت .عطایی درباره دالیل کم توجهی
به سینمای مستند در ایران اظهار داشت :این بحث ریشه ای فرهنگی دارد و
به سیاست گذاری های فرهنگی هر کشور مربوط می شود .البته این نکته را
نیز باید در نظر گرفت که اصوال و طبیعتا مخاطب سینمای مستند در سراسر
دنیا کمتر از سینمای داستانی است چراکه سینمای مستند صرفا سرگرمی
نیست و همیشه مخاطب محدودتری دارد .اما در مورد سینمای مستند در
ایران باید بگویم که این موضوع نیاز به بررسی با کارشناسان مختلف دارد
ولی شخصا فکر می کنم یکی از دالیل اصلی بی توجهی به این سینما کمبود
مکان های دیده شدن سینمای مستند است .یعنی تلویزیون ما در این زمینه
خیلی محدود عمل می کند و فقط مستندهای خاصی را پخش می کند .وی
افزود :به نوعی حتی برخی از مستندهایی که در جشنواره ها جایزه گرفته
و مطرح هستند نیز امکان پخش از تلویزیون به صورت سراسری را ندارند.
همین موضوع سبب می شود تا مخاطب مستندهای خوب را کمتر ببیند .به
همیندلیلدیدنمستندهامحدودبهجشنواره هایداخلیهمچونسینما
حقیقت می شــود .البته بعد از راه افتادن سینمای هنر و تجربه یک سری
اکران های خیلی محدود در اختیار سینمای مستند قرار گرفت که به هر
حال اتفاق مثبتی بود .چراکه به هر ترتیب افرادی که به این سینما عالقمند
بودند فرصت دیدن اثار روی پرده سینما را پیدا کردند .حتی اکران انالین
نیز فرصت خوبی برای دیده شدن مستندها فراهم کرده است .این کارگردان
در ادامه بیان کرد :در نهایت باید بگویم هرچقدر فضاهای نمایش مستندها
گسترش پیدا کند و مستندها بیشتر به مردم معرفی شوند ،قطعا مخاطب
ان نیز باال خواهد رفت .همانطور که بعد از اکران هایی از فیلم «در جستجوی
فریده» پیام های بسیاری دریافت کردم که می گفتند ما تا کنون به دیدن
فیلم مستند نرفته بودم و ان را متفاوت می دانستیم ولی بعد از دیدن فیلم
شما دیدیم که این فیلم هیچ تفاوتی با فیلم های داستانی نداشت و به اندازه
اثار داســتانی با ان ارتباط برقرار کردیم و از ان لذت بردیم .منظورم این
است که اگر پای مخاطب با فیلم های خوبی در این حوزه به سالن سینما
باز شود ،قطعا این اشتی اتفاق می افتد .به نوعی هرچه خوراک بیشتری به
مخاطب دهیم قطعا بازخورد بهتری می گیریم .عطایی در بخش دیگری
از صحبت هایش درباره رویکرد تلویزیون به سینمای مستند که بیشتر به
پخش اثار امیدوارانه در این حوزه می پردازد ،گفت :قطعا تلویزیون مثل هر
شــبکه و رسانه ای سیاست گذاری های خاص خودش را دارد اما از انجایی
کــه من تاکنون با تلویزیون کار نکرده ام ،خیلی در جریان اینکه انجا چه
مناســباتی برقرار است ،نیستم .فقط بر اساس مشاهدات خودم به عنوان
یک مخاطب می توانم بگویم که وقتی شبکه مستند را می بینم ،شاهدم که
بسیاریازفیلم هاییکهدرهمینجشنوارهسینماحقیقت(نهجشنواره های
خارجی) جایزه گرفتند و از نظر هیئت داوران و مخاطبان فیلم های خوبی
بودند ،هیچوقت امکان پخش از تلویزیون را پیدا نمی کنند .در حالی که از
نظر من این اثار یک بازار خیلی خوب هم می تواند باشد .وی در ادامه اظهار
داشت :یعنی تولیدات خیلی خوبی در سینمای مستند ایران وجود دارد که
حال تلویزیون یا به علت سیاست گذاری هایش و یا محدودیت هایی که دارد،
نمی تواند انها را پخش کند .به هر حال همیشه یکی از مهمترین جایگاه های
پخش فیلم مستند در سراسر دنیا تلویزیون ها هستند چراکه با وجود اینکه
رشد اکران سینمایی مستندها در دنیا خیلی زیاد بوده ،هنوز تلویزیون ها
مرکز پخش فیلم های مستند هستند و پشتوانه مهمی در صنعت مستند
دنیا به شمار می ایند .اگر این پشتوانه در کشور ما تقویت شود ،قطعا می تواند
هم به تولید فیلم های مستند و هم به افزایش مخاطبین ان کمک خیلی
زیادی کند .وی در پایان گفت :اکنون حتی خیلی از تلویزیون ها هم که روی
فیلم ها سرمایه گذاری می کنند ،ابتدا فیلم ها را اکران سینمایی و سپس در
تلویزیون پخش می کنند .در واقع خود این موضوع گویای این مطلب بوده
که ما هم در ایران باید به همین سمت برویم و فضای سینمایی بیشتری را
برایمستندهابازکنیم.
6
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران:
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
اخبار
تکمیل سامانه گردشگری شهر
تهران تا پایان سال
رئیس ســتاد گردشگری شــهر تهران از تکمیل سامانه
گردشگری شــهر تهران تا پایان ســال جاری خبر داد.
مهرشــاد کاظمی درباره ســرانجام راه اندازی ســامانه
جامع گردشگری شهر تهران ،اظهار کرد :تهران از لحاظ
قابلیت های گردشــگری دهمین شهر در کشور است که
نقــاط و اماکن تفریحی ،تاریخی ،فرهنگی و غیره زیادی
دارد اما سامانه ای که بتواند مردم و گردشگر را راهنمایی
کنــد ،نــدارد .وی ادامه داد :از اذر ماه ســال گذشــته
راه اندازی ســامانه گردشگری شــهر تهران را در دستور
کار قرار دادیم و در ســال جاری کارهای انها را به اتمام
ن فرهنگی ،هنری ،مذهبی،
خواهیم رســاند تا تمام اماک
تاریخی و حتی ســامت محور مانند بیمارستان ها را در
این سامانه معرفی کنیم.
رئیس ستاد گردشــگری شــهرداری تهران تصریح کرد:
در این ســامانه که پایه ان روی نقشــه است ،همه اماکن
گردشــگری با ســابقه تاریخی ،توضیح دربــاره بنای ان،
ادرس ،چگونگی تهیه بلیت و غیره نمایش داده می شــود
و کار جامع و مفصلی به شــمار می اید .وی خاطرنشــان
کرد :این ســامانه مرحله به مرحله در حال تکمیل اســت
و تا پاییز حدود 80درصد ان به ســرانجام می رســد؛ در
حال حاضر به صورت تدریجی در حال بارگذاری اطالعات
هســتیم اما برخی انتقاداتی درباره کامل نبودن یا دیزاین
ان مطرح می کنند که نکات درســتی است اما در مراحل
بعدی نواقص برطرف خواهد شــد .کاظمی گفت :در حال
حاضــر اطالعات مربوط به موزه ها به صورت اکســل ارائه
شــده اما در مرحله بعدی همه انها با فرمت دیگر و همراه
با اطالعات تکمیلی و معرفی اثار خواهد بود .برنامه ما این
است که این امر تا پایان سال به طور کامل محقق شود.
موزه ها پانزده خرداد
پذیرای حضور مردم هستند
مدیــرکل موزه هــای وزارت میراث فرهنگــی اعالم کرد:
موزه هــای ایــن وزارتخانــه در روز چهاردهــم خــرداد
تعطیل و بــرای روز پانزدهم خرداد بــاز و اماده پذیرش
بازدیدکنندگان هستند .محمدرضا کارگر با اعالم این خبر
گفــت :موزه های زیر نظر وزارت میراث فرهنگی این هفته
تنها در روز چهاردهم خردادماه به مناســبت رحلت امام
خمینی (ره) تعطیل است و در بقیه روزها با رعایت شیوه
نامه کرونا اماده پذیرش عالقمندان میراث فرهنگی کشور
هستند .براســاس بخشنامه ابالغی وزارت میراث فرهنگی
به موزه های زیر نظر این وزارتخانه تعطیلی هفتگی موزه ها
و اماکن تاریخی لغو و اعالم شــده بود فقط ۶روز از سال
موزه ها تعطیل می شوند.
در ان بخشــنامه موزه ها ،کاخ موزه هــا و اماکن فرهنگی
تاریخی تحت پوشــش وزارت میراث فرهنگی در روزهای
۱۴خرداد به مناســبت رحلت امام خمینی (ره) ،بیســت
و یکم ماه رمضان به مناســبت شهادت حضرت امام علی
(ع) ،بیست و پنجم شوال به مناسبت شهادت حضرت امام
جعفر صادق (ع) ،نهم و دهم محرم به مناســبت تاسوعا و
عاشورای حسینی (ع) و بیست وهشتم ماه صفر به مناسبت
رحلت حضرت رســول اکرم (ص) و شهادت حضرت امام
حسن مجتبی (ع) تعطیل اعالم شدند.
کرونا نزدیک ۳میلیارد تومان
به صنایع دستی تهران خسارت زد
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی اســتان تهران اعالم کرد :در بررسی این
معاونــت از صنعتگران ،فروشــندگان و صــادر کنندگان
اســتان ،کرونا بیش از ۲میلیارد و ۹۳۰میلیون تومان به
کســب و کارها خســارت وارد کرد .پروانه حیدری افزود:
یکــی از برنامه هــای مهم این معاونت بررســی دقیق تر
موضوع خســارت ها و کمک برای بازتولید و صادرات این
قشر هنرمند است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی اســتان تهران اعالم کرد :در بررسی این
معاونــت از صنعتگران ،فروشــندگان و صــادر کنندگان
استان ،کســب و کار حدود ۳هزار و ۴۱۰نفر مورد اسیب
قرار گرفت و بیکار شدند .وی با بیان اینکه معاونت صنایع
دستی استان اهتمام دارد تا این مشکالت را هرچه سریعتر
مرتفع کند ،خاطرنشــان کرد :در بخش فروشگاهی حدود
۷۸۰نفر(۸۰درصد میزان تقریبی بیکاری) ،بخش صادرات
۱۸۰نفر(۸۰درصدمیزان خسارت) و بخش شاغلین ۲هزار
و ۴۵۰نفر(۵۶درصــد میزان خســارات) به ترتیب ضررو
زیان دیدند .بیشترین سهم صادرات صنایع دستی تهران
در ســال ۹۸به تولیدات رشــته های شیشه ،گلیم ،زیلو،
ســنگ و زیوراالت ســنتی اختصاص داشت .بیش از ۱۴
هزار هنرمند در یکهزار کارگاه صنایع دســتی در ســطح
استان تهران فعالیت دارند.
میراث کهن منافاتی با نوگرایی ندارد
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران با بیان این که میراث کهن منافاتی با نوگرایی و مدرنیته ندارد ،گفت:
میراث فرهنگی سبب جذب توریست و گردشگر است و همه می دانند که گردشگری یکی از پردرامدترین
و بهترین صنایع جهان است .حجت اهلل ایوبی که مهمان برنامه زنده صفحه اینستاگرام جشنواره ملی میراث
فرهنگی و موزه نگاری بود ،گفت :استان فارس شناسنامه فرهنگی و بخش جدایی ناپذیر هویت ملی ما ایرانیان
است .خوشحالم که در اینستاگرام بحث های جدی تر مطرح می شود و ما از این امکان استفاده می کنیم .وقتی
با شیراز برنامه دارم نام شیراز من را به یاد خاطره باشکوه و شگفت انگیز «شیراز بهشت ایرانی» در پاریس می
اندازد که برنامه ای دو ماهه برای معرفی شیراز و جاذبه های ان شهر بود و نمایشگاه های متعدد فرهنگی
در این دوماه در پاریس برگزار شد و میزبان جمع کثیری از هنرمندان شیرازی در پایتخت فرانسه بودیم.
وی افزود :به یاد دارم برنامه های ما تا ماه محرم به طول انجامید و در این ماه برنامه ها به تعزیه ای باشکوه
از گروه شیراز در میدان شهر پاریس ختم شد؛ اما بخش شگفت انگیز این خاطره به این مسئله مربوط می
شود که پس از مدتی به طور طبیعی مخالفان ایران و مخالفان سربلندی نام ایران شروع به تبلیغات علیه
این برنامه کردند و شــهرداری را زیر سوال بردند که چرا پذیرای چنین برنامه ای طوالنی بنام جمهوری
اسالمی ایران بوده اند .حتی شهردار شهر در معرض استیضاح بود و در یک اقدام شکفت انگیز من پیشنهاد
کردم حاضرم در جلسه ای از شهردار و شهرداری در برپایی این
برنامه دفاع کنم و این اتفاق رخ داد و در شورای شهر از شهردار
دفاع کردم و خوشبختانه بسیار موثر بود .خیلی طول کشید تا
بشــر متوجه شود که پاسداری از میراث کهن هیچ منافاتی با
نوگرایی و مدرنیت ه ندارد .بعــد از جنگ جهانی دوم و به ویژه
بعد از سازندگی و رشد ،بشر به پیشرفت های خود مغرور شد
و صنعتی شدن پر سرعت و اختراعات باعث شد بشر احساس
کند باید به سود شخصی بپردازد .از همین رو دچار بحران هویت
شــد بنابراین پس از دهه ۶۰به تدریج بشر و جوامع مدرن به
این نتیجه رسیدند که بدون توجه به گذشته و داشتن هویت،
نمی توانند زندگی کنند و ملیت و ملی گرایی برای همه انسان ها نمی تواند هویت ساز باشد .انسان ها در کنار
ملی گرایی نیاز دارند که ریشه ای داشته باشند و مشخص باشد که از جایی امده اند حتی متفکران برای مقابله
با بحران های اجتماعی و این فرد گرایی افراطی توجه به گذشته را الزم دانستند .ایوبی گفت :میراث فرهنگی
در ارا و اندیشمندان دهه ۶۰به بعد به عنوان بخشی از فرایند فرهنگ پذیری و هویت پذیری مطرح شد .یعنی
خیلی از افراد به این نتیجه رسیدند که انسان ها باید ماهیت داشته باشند و «ما» شوند برای ما شدن باید تاریخ
داشته باشند به همین دلیل به سراغ احیای میراث کهن رفتند در حالی که برخی ان را به عنوان عامل مزاحم
توسعه می دیدند .همچنان هم در بسیاری از کشورها به ویژه کشور ما این روحیه وجود دارد .حتی برخی از
مسئوالن ما که به دنبال ساخت و ساز هستند ،میراث فرهنگی را به عنوان عامل مزاحم تلقی می کنند .در
حالی که در جهان امروز به این نتیجه رسیده اند که انسان ها بدون هویت نمی توانند زندگی کنند .وی افزود:
میراث فرهنگی و زنده کردن موزه ها ،هویت ساز است به همین دلیل در خیلی از کشورهای پیشرفته نهضت
موزه سازی اغاز شد .من درباره امریکا که یک کشور نو است و چند صدسال بیشتر قدمت ندارد ،صحبت
نمی کنم اما کشورهای کهن احساس کردند با احیای موزه ها و اثار فرهنگی می توانند هویت ببخشند ،بخشی
از مشکالت روحی و روانی را حل کنند و انسان ها را تبدیل به «ما» کنند .این به یک فرایند تبدیل شد که
امروز موزه ها برای همبستگی اجتماعی نقشی مهم ایفا می کنند .ایوبی ادامه داد :در کشورهای دیگر افراد به
فرزندانشان یاد می دهند که اثار داخل موزه را چگونه ببینند و بفهمند .اگر ما امروز می خواهیم جوان ایرانی ،به
هویت ایرانی و اسالمی خود ببالد و در مقابل هویت های دیگر تسلیم نشود ،باید گذشته را برای او به گونه ای
ترسیم کنیم که به گذشته خود افتخار کند بنابراین اولین فایده موزه ها این است که باعث می شود فرد به
گذشته و تاریخ خود متصل شود .وی گفت :جهانی شدن یک طوفان و بهمن بود و وقتی موج ان اغاز شد،
امریکایی ها سوار ان شدند .وقتی این موج اغاز شد برخی می گفتند ما به پایان تاریخ رسیده ایم ،همه نگران
بودند که این خرده فرهنگ های ما از بین برود همان موقع بود که با هوشمندی برخی کشورها مثل فرانسه
این موضوع خنثی شد .دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو ایران اضافه کرد :فرانسوی ها دو اعتقاد دارند ،در بعد
درونی سال های سال معتقد به از بین بردن خرده فرهنگ ها بودند اما حاال فهمیده اند که چه اشتباه بزرگی
کرده اند اما در عرصه خارجی ،نگاه درستی داشتند .انها ابتدا در مقابل جهانی
شدن اقتصاد ،تمایز فرهنگی را مطرح کردند و از سوی دیگر طرح تنوع فرهنگی
را پیگیری کردند که با همین موضوع در مقابل موج جهانی شدن ایستادند .تنوع
فرهنگی یعنی رفتن به گذشته ها ،موزه داری ،پاسداری از میراث کهن چون با
ان میراث کهن می توانیم تنوع فرهنگی را به رخ دیگران بکشیم .این اتفاق افتاد
و ثبت های جهانی اغاز شد که البته ثبت های جهانی اتفاق بزرگی است خوشبختانه یونسکو یک سازمان
خوش نام و کارنامه ان درخشان است .ما احساس کردیم باید از میراث جهانی پاسداری کنیم چون این میراث
در خطر تخریب است .در ثبت های جهانی کارنامه بدی نداریم ما ۲۴بنای طبیعی را ثبت جهانی کرده ایم که
برخی از این اثار ثبت چند اثر دیگر هم در دل خود دارند .به گفته وی ،ثبت جهانی یعنی اینکه این اثار سرمایه
همه مردم جهان است و باید ان را پاسداری کرد البته ما اثاری از ایران داریم که شایستگی ثبت جهانی دارند و
به مراتب بیش از این حرف ها هستند ولی این ثبت ،سهمیه ای دارد و ساالنه بیشتر از یک اثر را نمی توان ثبت
جهانی کنیم .در میراث ملموس و ناملموس ،تمدن ایرانی و اسالمی ما نگین بشریت است .من این را بدون
هیچ تعصبی می گویم .ما ۱۵میراث ناملموس را ثبت جهانی کرده ایم که یکی از انها نوروز است .ایوبی گفت:
روی دیگر سکه هویت ما عاشورا و اربعین است .ایران و عراق هشت سال جنگیدند و سال های سال اختالفات
مرزی هم داشتند اما ما به برکت عاشورا و اربعین توانستیم مراوده داشته باشیم .بسیاری از جهانیان در مقابل
ایین های مختلف ما ادای احترام می کنند .یک طرف پاس داری از موزه ها این است که همین بخش باعث
فرهنگ پذیری و جامعه پذیری انسان ها می شود و فرد را از فردگرایی افراطی نجات می دهند .ما سرمایه ای
هم به نام سرمایه نمادین داریم که این دسته از سرمایه ها با باورهای مردم تولید می شوند .مراسم عاشورا
ارزش نمادین دارند .میراث فرهنگی یک سرمایه بزرگ است .وی توضیح داد :امروز میراث فرهنگی در تمام
کشورهاییکهبلدندازداشته هایخوداستفادهکنند،مانع توسعهنیستبلکهباعثجذب توریستوگردشگر
است .همه امروز می دانند که گردشگری یکی از پردرامدترین و بهترین صنایع جهان است .هفت شهر در دنیا
وجود دارد که بخشی از انها ثبت جهانی شده اند یکی از انها یزد است .تعداد گردشگران در تمامی این شهرها،
بعد از ثبت جهانی چندین برابر شده است .الزمه تبدیل شدن به سرمایه نمادین ،ایجاد باور است .این باور در
درجه اول باید در درون هر کشوری اتفاق بیفتد .پس در درجه اول ارزش هر چیزی را باید فرزندانمان بدانند.
نتیجه این موضوع این خواهد شد که مردم خودشان حافظ میراث فرهنگی می شوند .من بین میراث فرهنگی
و گردشگری یک ارتباط دو سویه بسیار مهم می بینم .گذشته ما باعث ایجاد هویت در ما و رونق کسب و کار
می شود و ما را از بحران هویت نجات می دهد.
برگزارینمایشگاهنمادهایکروناتوسطموزهشهرمونیخ
موزه شــهر مونیخ به زودی نمایشگاهی از نمادهای مربوط به
بیمــاری کرونا را برگزار می کند .در میــان این نمادها،عالئم
هشــداردهنده ،ماســک ،دســتمال های توالت و حتی اشیا
عجیبی مانند یک تخم مرغ دیده می شود.
بحران کرونا ماه هاست که در اقصی نقاط جهان ،جا خوش کرده
اســت و نمادهای ان در زندگی همه ما دیده می شود .این در
حالی است که مسئوالن موزه شهر مونیخ در هفته های اخیر،
تالش کرده اند تا اشــیا مربوط به بحــران کرونا را جمع اوری
کننــد .ان ها چندی پیش ،در اطالعیه ای از ســاکنان مونیخ
خواســتند تا عکس ،فیلم یا اطالعیه هــای مربوط به تعطیلی
رستوران ها و مقررات بهداشتی که مربوط به بحران کروناست
را در اختیار مسئوالن این موزه قرار دهند.
در این اطالعیه همچنین از شهروندان مونیخ خواسته شده تا
در صورت امکان ،بخشــی از وسایل شخصی ،خاطرات روزانه
و نمادها و اشــیایی که برای محافظت از کرونا تهیه کرده اند،
به موزه اهدا کنند .این خواســته مســئوالن موزه شهر مونیخ
با اســتقبال ساکنان این شهر مواجه شــده است .بسیاری از
شــهروندان مونیخ ،عکس های مربوط به بحران کرونا و حتی
وسایل شخصی و خاطرات روزانه خود را به موزه اهدا کرده اند.
در میان اشیایی که در اختیار موزه قرار گرفته است ،نامه های
اداری مربوط به تعطیلی مشاغل نیز دیده می شود.
با این وجود ،اهدای هیچ کدام از این اشــیا به اندازه بخشیدن
یک تخم مرغ به موزه ،باعث تعجب کارکنان ان نشده است .بر
روی این تخم مرغ ،کلمات کلیدی مربوط به بحران کرونا مانند
همه گیری ،عفونت ،کاغذ توالت ،کرونا و ...به چشم می خورد.
به گفته مســئوالن موزه ،یکی از ساکنان مونیخ این تخم مرغ
را به مناســبت عید پاک تزئین کرده بوده و اکنون در اختیار
موزه قرار داده است.
هرچند اشــیا زیادی برای مســئوالن موزه ارسال شده ،اما به
نظر نمی رسد که امکان نمایش همه ان ها در نمایشگاه مونیخ
وجود داشته باشد.
فراوکــه فون درهار ،مدیر موزه شــهر مونیــخ در این ارتباط
می گوید :همه وســایلی که برای موزه ارســال شده ،برای ما
ارزشــمند اســت .اوالً ما امکان نمایش همــه ان ها را نداریم
بلکه بخشی از اشــیا اهدایی را برای نمایش در موزه ،انتخاب
خواهیم کرد .البته هنــوز ،کار جمع اوری نمادهای مربوط به
کرونا به اتمام نرســیده اســت .تصویر برخی از این نمادها بر
روی سایت موزه نیز قرار خواهد گرفت.
رئیس کمیسیون صنایع دستی اتاق تعاون:
امکان فروش انالین فرش دستبافت و صنایع دستی فراهم شد
رئیس کمیسیون صنایع دستی اتاق تعاون گفت :با راه اندازی
ســامانه جامع انالین فرش دســتباف ،ضمــن ارائه خدمات
اموزشــی و بیمه ای و اخذ مجوز ،امکان فروش انالین فرش
دستباف و صنایع دستی نیز فراهم شده است.
عبداهلل بهرامی با اشاره به فعالیت بیش از ٣۵٠٠تعاونی فرش،
صنایع دستی و گردشگری در شهرها و روستاها اظهار داشت:
این تعاونی ها نزدیک به ۳۶۰هزار نفر را به طور مستقیم تحت
پوشش قرار داده اند.
رئیس کمیســیون فرش دستباف ،صنایع دستی و گردشگری
اتاق تعاون ایران ،به بیکاری قالیبافان در دوران کرونا اشــاره
کــرد و گفت :در حال حاضر بیش از دو میلیون بافنده در این
بخش مشغول کار هستند و نزدیک به هفت میلیون نفر از این
شــغل ارتزاق می کنند اما متاسفانه به دلیل گسترش ویروس
کرونا بیشتر مجتمع های قالیبافی و فروشگاه های تامین مواد
اولیــه قالیبافی همچنین کارگاه های خانگی با تعطیلی مواجه
شدند و این امر لطمه سنگینی به قالیبافان وارد کرد.
وی کاهش شــدید صادرات فرش در ســال گذشــته و عدم
فروش فرش در ماه های بهمن و اسفند را مورد اشاره قرارداد
و افزود :در حالی که طی دو دهه قبل ساالنه ١.۵میلیارد دالر
صادرات فرش دستباف داشتیم متاسفانه به دالیلی همچون
تحریم ها ،سخت شــدن مراودات مالی و سیاسی ،قطع بیمه
قالیبافان ،افزایش قیمت تمام شــده و عدم حضور و تبلیغات
موثــر دربازارهای هدف ،صادرات این کاالی اســتراتژیک با
روند نزولی روبه رو شــده و در سالهای اخیر به شدت کاهش
یافته است.
بهرامی درباره راه اندازی ســامانه جامع انالین فرش دستباف
تصریح کرد :با توجــه به رکود صنعت فرش ،کاهش صادرات
ان و افت فعالیت فرشــبافان و قالیبافان تحــت تاثیر کرونا،
اتحادیه سراســری تعاونی های فرش دســتباف اولین سامانه
جامع انالیــن خود را به منظور فعالیت هــای غیرحضوری و
ارائه خدمات اموزشی ،بیمه ای ،اخذ نقشه و مجوز و برگزاری
نمایشگاه راه اندازی کرده و از این طریق امکان فروش انالین
فرش دستباف و صنایع دستی نیز فراهم شده است.
بــه گفته وی ،این اتحادیه با بهره مندی از ابزارها و روش های
نویــن اینترنتی ،نظارتی و ایجاد ســامانه جامع انالین فرش
دســتباف حداکثر خدمات مورد نیاز زیرمجموعه های بخش
تعاون را که بیش از چند هزار تعاونی هستند ،در حداقل زمان
و با کمترین هزینه ارائه می کند.
7
مزدا انصاری موسیقی دان ،نوازنده ،اهنگساز و مدرس موسیقی:
دانلودهایغیرمجاز
یکی از مضرات عدم وجود قانون
کپی رایت در ایران است
با وجود امکانــات متعدد حال
اتاق و خانه و محل کار هر فعال
موسیقیبهنوعیاستودیوپرتابل
تبدیل شده و این اتفاق به سهل
بودن تولیــدات اثار انجامیده
است .نرم افزارهای متعدد این
امــکان را ایجــاد کرده اند که
اهنگسازانوخوانندگانازتعداد
نوازندگان و دیگر عوامل تولید
یک اثر بکاهند و جای خالی انها
را با نرم افزارهای مرتبط پر کنند.
این روند بــا وجود برخی مزایا
و ایجاد معایب بسیار در کلیت
موسیقی ،اتفاق بدتری را نیز به
دنبال داشته است و ان اتفاق بد
تاثیر منفی بر نحوه ارائه و فروش
البومهاستکهبهافتبازارامروز
موسیقی ما تبدیل شده است.
بی شک لزوم زندگی در دنیای
دیجیتال ،هماهنگی با شرایط
موجود است و این تغییر شکل
ارائه اثار ،از فیزیکی به مجازی
در تمام دنیا به امری مرســوم
تبدیل شده؛ اما با این حال نه تنها
بر اقتصاد موسیقی کشور تاثیر
مثبتی نداشته ،بلکه ان را دچار
چالش های بســیار کرده است.
دلیل این سیر نزولی نیز عدم
وجود قانون کپی رایت در کشور
است که نه تنها بر موسیقی بلکه
به عرصه ها و مقوالت دیگر نیز
اسیب رسانده است .دانلودهای
غیرمجاز یکی از مضرات عدم
وجود قانون کپی رایت است که
حتیتولیدالبوم هایدیجیتالرا
نیز گاه با شکست مواجه می کند.
در شرایط فعلی از سویی وجود
تورم روزافزون اقتصادی و باال
بودن هزینه تولیدات و از سوی
دیگر عــدم نظارت بر وضعیت
بازار موسیقی و عمومیت یافتن
دانلودهای غیرمجــاز اغلب
هنرمندان را بر ان داشــته تا
از تولید البوم دست بکشند و
گاه با ساخت تک اهنگ و ارائه
رایگان ان در فضای مجازی به
فعالیت خود ادامه دهند که این
روند در اینده ای نه چندان دور
چرخه بیمار اقتصاد موسیقی
را با چالش های جدی تر مواجه
خواهدکرد.باتماماینمعایب،اما
هستند هنرمندانی که همچنان
به تولید البــوم می پردازند و
تالش دارند با جلب نظر ناشران و
حامیان،اثارشانرابهعالقمندان
گونه هایمختلفارائهدهند.مزدا
انصاری (موسیقی دان ،نوازنده،
اهنگساز و مدرس موسیقی)
که نوازندگی پیانو را نزد برادران
دیهیمی و جواد معروفی اموخته
و سپس اهنگسازی را از زنده
یاد حســین دهلوی و فرهاد
فخرالدینی فرا گرفته و ساخت
و تنظیــم البوم هایی با صدای
خوانندگانی چون کاوه دیلمی،
استادشجریان،همایونشجریان
و حسین علیشاپور را در کارنامه
دارد ،یکی از هنرمندانی است
که در زمینه تولید اثار همچنان
فعال اســت و به تازگی البوم
«از یاد رفته» را با صدای ایمان
بینش پژوه و وحید احمدی در
دوقالبفیزیکیودیجیتالروانه
بازار کرده اســت .مزدا انصاری
از دشــواری های تولید البوم و
مصائب حاصــل از عدم وجود
قانون کپی رایت گفت و درباره
جزییات البوم جدیدش توضیح
داد.
شما به تازگی البوم «از یاد رفته» را در شرایط بحرانی فعلی
که همه چیز تحت تاثیر ویروس کرونا است بدون تبلیغات
ان چنانی و برگزاری مراســم رونمایی روانه بازار کرده اید.
جدا از این موضــوع بگویید که عدم گســترده تولیدات
فیزیکی و ارائه دیجیتال البوم ها تا چه حد بر ثبت تاریخی
اثار موثر است؟
به هرحال وجود بحران فعلی و شــیوع بیماری کرونا شرایطی استثنایی را
ایجاد کرده و مشــکالتی که در زمینه تولید و فروش بلیت و البوم وجود
داشته ،حال بیشتر شده اســت .اما اگر شرایط فعلی و بحران کرونا را نیز
در نظر نگیریم ،تغییرات ایجاد شده در دنیای تکنولوژی قابل چشم پوشی
نیســت .وجود تکنولوژی در موسیقی از تولید صفحه و گرامافون اغاز شد
و به نوار کاســت و ضبط صوت و ســی دی و دی وی دی رسید و حال به
تولیدات دیجیتال رســیده است .این روند گویای تغییراتی است که تا به
حال وجود داشته و از این به بعد نیز وجود خواهد داشت .مسلما در شرایط
فعلی فروش بلیت و البوم فیزیکی هیچ توجیهی ندارد.
اما این تغییــرات در نحوه ارائه اثار بــر تعداد دانلودهای
غیرمجاز افزوده و تولید اثار داخلی را به شدت تنزل داده
است؟
با توجه به وابســتگی مان به اینترنت جهانی فقــط می توانیم تغییر رویه
دهیم و در همین جهت مرســوم به فعالیت ادامــه دهیم .زمانی به مردم
و مخاطبان می گفتیــم لطفا اثار را کپی نکنید و حال از انها می خواهیم
غیرقانونی دانلود نکنند و اگر می خواهند البوم یا اثری را بشنوند و داشته
باشــند به صورت قانونی ان را تهیه کنند ،یعنی مبلغ ان را بپردازند .باید
ایــن قانونمندی را در همه زمینه ها رعایت کنیــم .ان زمان که صفحه و
کاســت و سی دی مرســوم بود برای تهیه نسخه اورجینال انها مبالغی را
مــی پرداختیم و اصطالحا انهــا را می خریدیم .حال در مورد دانلودها نیز
این قانون وجود دارد.
چه باید کرد؟
مردم ما باید این موارد را رعایت کنند و الزمه این اتفاق نیز فرهنگســازی
اســت .به طور کلی این جامعه اســت که می تواند به حل چنین بحرانی
کمک کند ،وگرنه از مســئوالن هیچ توقعی نمی توان داشــت .زمانی که
البــوم «اه باران» اولین همکاری من به عنوان اهنگســاز و تنظیم کننده
با اســتاد شجریان تولید شد ،من هنوز در صدا و سیما کار می کردم .یادم
هست مسئول تولید وقت که اقای زراعت گر نام داشت روزی امد و به من
گفت به جز یک اثر ،دیگر قطعات البوم «اه باران» را روانه پخش کرده ایم.
در پاســخ به ایشان گفتم مگر من به عنوان اهنگســاز و تنظیم کننده از
شما چنین درخواستی داشــته ام؟ یا شرکت «دل اواز» به عنوان صاحب
اثر چنین اجازهای به شــما داده یا مگر اقای شجریان از شما خواسته که
اثارش را پخش کنید که شما چنین کاری کرده اید و در نهایت چه کسی
اجازه کپی اثار را به شــما داده که می خواهید انهــا را پخش کنید؟! در
نهایت نیز بدون هیچ گونه توضیح و به راحتی قطعات البوم «اه باران» را به
عنوان اینکه اثار ملی هستند از تلویزیون پخش کردند در صورتیکه برای
اثار ملی نیز باید از صاحب اثر کســب اجازه شــود .با این تفاسیر می توان
گفت صدا وسیما به راحتی اثار تولید شده را رسما پخش می کند! و گاه که
بر حسب تصادف رادیو را روشن می کنم اثار خودم را می شنوم و هیچکس
در این زمینه پاسخگو نیست.
مسئله اصلی این است که نمی توان از وزارت ارشاد و دفتر
موســیقی و حتی مرکز موسیقی صدا و ســیما نیز انتظار
داشت؛ زیرا قانون کپی رایت در ایران معنا و مفهومی ندارد؟
یادم هست سال ها پیش فرید عمران یکی از دوستان موسیقی دانم می گفت
اهنگسازی استرالیایی را ســراغ دارم که برای اثری مستند بیست دقیقه
موسیقی ســاخته و حال اثرش چند سالی اســت در سه کشور انگلیس،
استرالیا و امریکا یا کانادا پخش میشود و ایشان بابت حق کپی رایت روزانه
1200پوند به حســابش واریز می شود .یعنی اگر ان اهنگساز استرالیایی
تا اخر عمرش هم بــه تولید اثر نپردازد ان مبلــغ دریافتی روزانه کفاف
زندگی اش را خواهد داد .متاســفانه در ایــران چنین قوانینی وجود ندارد
و عدم وجود قانون کپی رایت هنرمندان عرصه موســیقی را با چالش های
بسیار مواجه کرده است.
درباره البــوم «از یاد رفته» توضیح دهید .اینکه این اثر تا
چه حد در راســتای اثار قبلی تان است و چه شد که با دو
خواننده جوان همکاری کردید؟
اگر نخواهم صرفا به موســیقی گلها و توجه به ان اشــاره کنم ،باید بگویم
همیشه دغدغه موسیقی ملی مان را داشته ام و نسبت به ان حساس بوده ام
و توجــه به این مهم در البوم «از یاد رفتــه» نیز وجود دارد .درباره نحوه
همکاری ام با ایمان بینش پژوه و وحید احمدی به عنوان خواننده نیز باید
بگویم که این دو جوان با اینکه از نســلی دیگرند ،اما به موســیقی ملی و
ایرانی عالقمند هستند؛ ان هم با دو نگاه متفاوت و اینکه رنگ صدای انها
دوشنبــــــــــه 12خردادماه 1399سالسیزدهم شمــاره 1239
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
گزارش
درباره حواشی و اعتراض مخاطبان
نسبت به مشکالت کنسرت انالین همایون شجریان
کنسرت انالین در اپراتور دیجیتال
با کیفیت نوار کاست!
نیــز کامال با یکدیگر تفاوت دارد و این موارد برای من جذاب بود تا با انها
همکاری کنم.
درباره نحوه انتخاب قطعات البوم و فضای انها نیز توضیح
دهید؟
جذابیت هایی که گفتم باعث شــد یک بخش از ترانه و اشــعار البوم را در
موســیقی مجلسی برای پیانو و ویلون و تنبک کار کنم و به بازسازی چند
اثر از اثار قدیمی بپردازم .در بخش دیگر دو کار ارکسترال داریم که یکی
از انها را خودم ساخته ام و دیگری بازسازی اثری از استاد زنده یاد مرتضی
محجوبی اســت .اوازها نیز فرمهای مختلفی دارند .در نهایت گفتیم یک
البوم در عین وحدت و یگانگی باید تنوع نیز داشــته باشد و با این منظر
به تولید اثار پرداختیم و حال مخاطبان و عالقمندان به جای یک البوم با
دو البوم مواجه هستند و تالش کرده ایم با این تمهید سلیقه انها را تامین
کنیم .انها می توانند به شنیدن اثار و بخش های مورد عالقه شان بپردازند
و یا اینکه هر کدام از بخش ها را در یک زمان جداگانه بشنوند .به هرحال
این ایجاد تنوع برای مخاطبان را در ذهن داشتم.
یکی از اتفاقات خوب در البوم «از یاد رفته» توجه شــما به
مقوله اواز است .چقدر جای اواز در موسیقی این سال های
ما خالی است؟
اغلب دوستان در تولیداتشان سلیقه مخاطبان را در نظر می گیرند و بر این
اســاس به ساخت و خوانش اثار می پردازند .شاید هم ریتم زندگی جامعه
و دنیای امروز اواز را نپذیرد .اما موضوع مســلم و مهم این اســت که باید
نســبت مقوله اواز نگرش درستی وجود داشــته باشد .اینگونه نیست که
بخواهیم برای پر کردن فضا از اواز اســتفاده کنیم .می توان گفت اواز نیز
بخشــی از اهنگسازی است ،زیرا باید به نوعی طراحی شود .کما اینکه در
البــوم «از یاد رفته» نیز این اتفاق افتاده و می توان گفت تمام اوازهای ما
طراحی شده اند و هیچ کدام بداهه نیستند.
چرا از بداهه خوانی و بداهه نــوازی در تولید قطعات البوم
استفاده نکردید؟
زیرا مقوله بداهه اســتادی بســیار می طلبد و به خواننده ای نیاز دارد که
در این زمینه مهارت داشته باشــد .بداهه خوانی خواننده به توان بزرگانی
چون زنده یاد غالمحســین بنان و استاد شجریان نیاز دارد که توان خلق
در لحظه و درجا را داشــتند .اگر خوانندگان امروزی این توانایی را ندارند
امــا با این حال می توان به طراحی اواز پرداخت و این اتفاق تداعی کننده
کار اهنگسازی خواهد بود ،اما با ریتم ازادتر .طی این روند هم مقوله اواز
حفظ شده و هم اینکه شکل امروزی تر به خود گرفته و برای مخاطبان نیز
جذاب خواهد بود.
چرا تبلیغات البوم «از یاد رفته» بسیار محدود بوده و اخبار
کمی درباره ان منتشر شده است؟
شرایط روز جامعه و وجود بحران بیماری کرونا در این بخش بی تاثیر نبوده
است .حتی اگر می خواستیم مراسم و برنامه ای نیز برگزار کنیم در شرایط
فعلی واقعا امکان پذیر نبود .از طرفی دریافت مجوزها نیز کمی طوالنی شد
و در نهایت نمی توان توقعی بیش از این داشت ،اما با وجود تمام این موارد
مخاطبان به ما لطف داشته اند و الاقل تاکنون استقبال ها از البوم «از یاد
رفته» بد نبوده و جزو لیست پرفروش های بیپ تونز است .به هرحال استاد
جواد معروفی همیشه می گفت تو کار خودت را درست انجام بده و من نیز
تالش کرده ام حداقل تا انجا که می توانم ،کارم را درست و در عین صداقت
انجام دهم و امیدوارم موفق بوده باشــم .زمانی که کارم را درســت انجام
می دهم و نتایج مثبت می گیرم ترجیح می دهم این رویه را ادامه دهم.
شــما همواره در زمینه تدریس فعال بوده اید و در جریان
چند و چون نحوه اموزش ها هستید .در شرایط فعلی برای
جلوگیری از شیوع بیماری کرونا نحوه اموزش ها از حضوری
به مجازی تغییر کرده ،این موضوع چه مزایا و معایبی دارد؟
بــه هرحال هر موضوع و اتفاقی محاســن و معایبی دارد .شــخصا تا قبل
از شــیوع بیماری کرونا واقعا با برگزاری کالس هــای انالین میانه خوبی
نداشــتم و این روند برایم مشکل بود ،بخصوص برای اموزش سازی چون
پیانو .اما زمانی که ناچار به این کار شدم ان را پذیرفتم؛ زیرا معموال ادم ها
زمانی که نسبت به انجام کاری اجبار پیدا می کنند ،خودشان را با شرایط
تطبیق می دهند .مسلما و در نهایت با برگزاری کالس های انالین بازدهی
تا حدودی پایین می اید و نمی توان منکر این اتفاق شد و گفت این روند
بر حاصل برایند کالس ها تاثیری نخواهد داشت .اما از طرفی نمی توانستیم
برگــزاری کالس ها را به پس از پایان بحران کرونا موکول کنیم ،زیرا زمان
حل این معضل مشــخص نیست و این خال و فاصله برگزاری کالس ها به
نحوه اموزش و یادگیری هنرجویان و شــاگردان در برخی مراحل ،لطمه
وارد می کرد .انچه که اهمیت دارد اینترنت و ســرعت اینترنت اســت که
این کاســتی ها بیش از برگزاری کالس ها و برنامه های انالین اسیب زننده
خواهنــد بود .به هرحــال کالس های مجازی را می تــوان به هر ترتیب و
تمهیدی برگزار کرد ،اما ایرادت فنی و اینترنتی و ضعف های اپلیکیشن ها
و قطعی های مکرر ،این اتفاق را با اشــکال مواجه می کند .ما دعا می کنیم
بحران کرونا هرچه زودتر پایان یابد تا ارامشی بر کل جهان حکم فرما شود
و به این ترتیب قدر داشته هایمان را بیشتر و بهتر بدانیم
مشکالتی که برای تماشای انالین کنسرت شجریان پیش امد ،موجب
اعتراض مخاطبان این هنرمند شد ،چراکه چند روز قبل از ان ،کلهر راهی
ساده برای ارتباط با مخاطبانش انتخاب کرده بود .توفان کرونا بیش از ان
که فکرش را می کردیم ،باعث تغییر سبک زندگی و کار مردم شده است.
حاال هنردوستان به جای رفتن به سینماها و سالن ها برای تماشای فیلم
و کنسرت ،در خانه هایشان می نشینند و از دریچه رایانه و گوشی هایشان
فیلم می بینند و کنسرت موســیقی زنده تماشا می کنند .بعد از اجرای
کنسرت های انالین به همت شهرداری تهران ،حاال هنرمندان دیگری که
طرفداران زیاد دارند هم وارد گود اجرای انالین شده اند .کسانی که شاید
حضور در کنسرت هایشان برای عد ه بسیار کمی امکان پذیر باشد ،مانند
کیهان کلهر و همایون شجریان که هر کدام در اوج شهرت و محبوبیت
هستند و دور از دسترس بیشتر مردم .کیهان کلهر نوازنده ای بین المللی
است که در بسیاری از رویدادهای فرهنگی دنیا شرکت کرده است .کلهر
که بسیاری با صدای کمانچ ه او خاطره دارند ،نخستین روز خرداد در موزه
ابگینه تهران کنسرت برگزار کرد .او که با دریافت جایزه «وومکس» به عنوان
مرد سال موسیقی جهان در سال ۲۰۱۹معرفی شده ،به جای کمانچه ،یک
ساعت سه تار نواخت و این بار هم دل ها را برد« .از غم عشق تو ای صنم» و
«مرغ سحر» از اثاری بودند که کلهر با سه تار اجرا کرد .این کنسرت کام ً
ال
رایگان بود و تماشــای ان برای هرکس که به اینترنت دسترسی داشت،
ممکن بود .کلهر یک ساعت اجرای خود را از صفحه اینستاگرامش پخش
کرد و با استقبال ۲۵هزار نفری مخاطبانش همراه شد.
کنسرتشجریانبرایهمهرایگاننبود
کنسرت همایون شجریان تفاوت هایی با تکنوازی کلهر داشت .در این
کنسرت که «نسیم وصل» نام داشت ،قطعات ماندگار و پرطرفدار همایون
شجریان به اهنگســازی محمدجواد ضرابیان از جمله «هوای گریه»،
«خانه سودا»« ،افســونگر»« ،غریبانه»« ،ای عاشقان»« ،باستاره ها»،
«حاصل عمر»« ،دفتر دل»« ،نسیم وصل» و «مرغ سحر» اجرا شد .پیش
از برگزاری کنسرت شجریان ،ان را بزرگ ترین کنسرت انالین برگزار
شده در ایران نامیده بودند چراکه ارکستر مجلسی تهران به رهبری بردیا
کیارس همراه با ۳۵نوازنده ،همایون شجریان را همراهی و ۱۰دوربین
به صورت همزمان ،ان را تصویربرداری کردند .چند روز قبل از برگزاری
کنسرت شجریان در سطح شهرهای ایران بیلبوردهای بزرگی نصب شد.
همچنین ایرانسل به عنوان اسپانسر این رویداد فرهنگی ،لنز را به عنوان
اپلیکیشنی که مخاطبان می توانند با استفاده از ان کنسرت را به صورت
رایگان مشاهده کنند ،معرفی کرد .عضویت در اپلیکیشن لنز موجب شد
این کنسرت برای کسانی که خط ایرانسل ندارند رایگان نباشد ،اما این
تنها نکته منفی این کنسرت نبود .به گفته ایرانسل ،تماشای همزمان بالغ
بر ۷۱۰هزار نفر در لحظات ابتدایی ،موجب غافلگیری و بروز اشکاالتی
از جمله قطعی چندین باره پخش برنامه شد و بسیاری از عالقه مندان
نتوانستند اجرای زنده این برنامه را ببینند و پشت ترافیک مجازی ماندند
تا ضعف زیرساخت های داخلی بیشتر از قبل اشکار شود.
مبلغحقاشتراکبازگرداندهمی شود
بعد از اعتراض گروهی که حق اشتراک لنز را پرداخته بودند ،اما امکان
تماشای کنسرت برایشان مهیا نشده بود ،روابط عمومی ایرانسل اعالم
کرد« :عالقه مندانی که به دلیل اســتقبال گسترده ،موفق به مشاهده
کامل برنامه به صورت زنده نشده اند ،می توانند طبق اعالم قبلی ،بازپخش
ان را تا روز ۱۳خرداد در اپلیکیشــن یا نسخه تحت وب لنز مشاهده
کنند .با تاکید مجدد بر عدم انجام بلیت فروشی برای این کنسرت و صرفاً
دریافتحقاشتراکاپلیکیشنبرایکاربرانغیرایرانسلی،ضمندلجویی
از برخی هواداران همایون شجریان که به دلیل استقبال گسترده ،موفق
به تماشای کنسرت به صورت زنده نشده اند ،اعالم می دارد که به مناسبت
عید سعید فطر و با دستور بیژن عباسی ارند ،مدیرعامل ایرانسل ،مبلغ
حق اشتراک به حساب کاربرانی که حق اشتراک ویژه خریداری کرده ،
ولی موفق به مشاهده کامل برنامه نشده اند ،بازگردانده می شود ».شاید
برای باز گرداندن مبلغ حق اشتراک به حساب کاربران لنز ،دیر شده باشد.
فضای مجازی پر است از افرادی که برای نخستین بار این اپلیکیشن را
برای تماشای کنسرت شجریان روی سیستم خود نصب کردند ،اما با
مشکالت اجرای ان ،تعداد زیادی از انها اعالم کردند که این اپلیکیشن را
از سیستم خود پاک می کنند.
شجریانبایدازایرانسلشکایتکند؟
مخاطبان کلهر و شــجریان بعد از برگزاری این دو کنسرت نظرهای
متفاوتی داشتند .کلهر با تکنوازی خود توانست لحظات ارامش بخشی
به مردم هدیه دهد ،اما اسپانســر و نفع اقتصــادی اش این ارامش را از
اجرای شجریان گرفت .گرچه کنسرت کلهر یک نفره بود ،ولی کنسرت
همایون شجریان با یک ارکستر بزرگ و تعداد زیادی نوازنده که به هر
حال هزینه بردار است .بیشتر مخاطبان با اینکه نسبت به اجرای همایون
شجریان نظر مثبتی دارند ،اعتراض خود را نسبت به ایرانسل و تلویزیون
اینترنتی لنز که قرار بود پلتفرمی برای بزرگ ترین کنسرت انالین باشد،
اعالم کرده اند .شاید با توجه به حجم باالی تبلیغات و هزینه ای که برای
ان شده بود ،مسئوالن این پلتفرم می توانستند ساز و کاری برای سرور
در نظر بگیرند تا این گونه موجب تلخ کامی مردم نشود .هرچند تعداد
۷۰۰هزار نفری را می توان نوعی رکورد در اجرای زنده دانست .انتخاب
یک اپلیکیشن و یک شرکت خدمات ارتباطی برای تماشای کنسرت
شجریان ،موجب محدودیت و هزینه برای مخاطبان این خواننده شد.
با مشکالتی که در پخش کنسرت به وجود امد ،توجه منتقدان نسبت
به حجم اینترنتی که مردم برای تماشای کنسرت شجریان از ایرانسل
خریداری کرده اند ،بیشــتر شد و اعداد متفاوتی درباره میزان سود این
شــرکت از این رویداد فرهنگی مطرح می شــود .تا جایی که برخی از
هواداران شجریان ادعا کردند این خواننده باید از ایرانسل برای عدم ارائه
خدماتمناسبشکایتکند.
ابهام در برگزاری کنسرت محسن ابراهیم زاده در جزیره کیش
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1239دوشنبه 12خرداد ماه • 1399سال سیزدهم • 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شــرعی
به وقت تهران
13:02
اذان ظهر
20:15
غروب افتاب
20:36
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
04:06
05:50
گنج سخن
امام صادق علیهالسالم :
مسافرت کنید تا سالمتی و عافیت یابید .مسافرت کنید تا
بهره مند شوید
محاسن ص ، 345ح 1
پندبزرگان
شما تنها زمانی به قدرت نیاز دارید که قصد انجام کار
مضری را داشته باشید در غیر این صورت عشق برای انجام
هر کاری کافی ست.
چارلی چاپلین
حافظانه
نکته ای دلکش بگویم خال ان مه رو ببین
عقل و جان را بسته زنجیر ان گیسو ببین
عیب دل کردم که وحشی وضع و هرجایی مباش
گفت چشم شیرگیر و غنج ان اهو ببین
کیش منطقه «ازاد» است!
تبلیغات کنسرت محسن ابراهیم زاده در جزیره کیش همزمان
با استمرار تعطیالت کرونایی ،در حالی منتشر شده است که
مدیرکل موسیقی ارشاد صدور هرگونه مجوز برای از سرگیری
اجراهای صحنه ای را رد می کند .چند روزی اســت برخی از
خوانندگان مطرح موسیقی پاپ کشورمان از جمله محسن
ابراهیم زاده که طی ســال های اخیر تبدیــل به چهره های
پول سازتر در حوزه برگزاری کنسرت های پاپ تبدیل شده اند،
با انتشــار پست هایی در صفحه های شخصی خود در فضای
مجازی از برگزاری تازه ترین کنسرت خود در مناطقی چون
جزیره کیش خبر می دهند .این در حالی است که هنوز ابالغیه
رسمی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر مجاز بودن
برپایی کنسرت در تهران و شهرهای مختلف کشور (حتی در
شهرهای وضعیت سفید) ،صادر نشده است .در حال حاضر
ابهامات زیادی برای برگزاری کنسرت حتی در مناطق سفید
کشور ،مطرح شده و به گفته بسیاری از مدیران و مسئوالن
ذی ربط ،خطر شیوع ویروس کرونا به هیچ عنوان رفع نشده
است ،در چنین شرایطی این پرسش به وجود می اید که چرا
تهیه کنندگانوبرگزارکنندگانکنسرت هاباوجودهشدارهای
بهداشتی و پزشــکی اصرار به برگزاری کنسرت در روزهای
بحرانی دارند و نقش وزارت ارشاد در این زمینه چیست؟
محسنابراهیم زادهدرکیشمی خواند؟
ً
مهدی کرد مدیربرنامه های محســن ابراهیــم زاده اخیرا با
خوشحالی هرچه تمام تر صفحه مجازی خود ،از برگزاری یک
کنسرت در ساعات پایانی روز پانزدهم خردادماه و بامداد روز
شانزدهم خرداد در جزیره کیش خبر داده و نوشته است« :بعد
از مدت خیلی طوالنی دوری از استیج با انرژی باال برگشتیم
و استارت کنسرت در روز پنجشنبه پانزدهم خرداد در جزیره
زیبای کیش ...کیش پانزدهم خرداد رو هواست ».وی همچنین
در پاسخ به کامنت هواداری که نسبت به برگزاری این کنسرت
در شرایط کرونایی ابراز نگرانی کرده ،توضیح داده است« :سالن
سرباز است و فاصله قانونی .اگر مشــکلی داشت اداره ارشاد
و شبکه بهداشــت و درمان اجازه صادر نمی کرد ».البته کرد
اشاره ای نکرده است که مجوز مربوطه را از کدام زیر مجموعه
ارشاد دریافت کرده است.
موضعدفترموسیقیارشادچیست؟
محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد
اسالمی در پاسخ به پرسشی مبنی بر انتشار برخی خبرها در
صفحات مجازی پیرامون احتمال برگزاری کنسرت در چند
شهر کشور از جمله جزیره کیش توضیح داد :انچه در برخی
از رسانه ها و صفحات مجازی به طور غیررسمی شنیده شده
داللت بر برگزاری قریب الوقوع برخی کنســرت ها در جزیره
کیش دارد که هنوز به صورت رسمی از سوی برگزارکنندگان
اعالم نشــده اما با توجه به اینکــه در جزیره کیش پیرامون
ماجرای کرونا وضعیت ســفید اعالم شده دور از ذهن نیست
که کنســرت ها در جزیره کیش برگزار شود .وی ادامه داد :به
هر حال جزیره کیش از جمله مناطقی است که از امتیازات و
اعتبارات قوانین مربوط به مناطق ازاد تجاری تبعیت می کند و
همین موضوع هم می تواند احتمال برگزاری کنسرت در کیش
را بیشتر کند .اما انچه من به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی می توانم بگویم این است که
هنوز از سوی ســتاد ملی مقابله با کرونا هیچ گونه مجوزی
نگاه نو
پشت صحنه
طی اخرین اخبار بیش از ۵میلیون نفر برای قرعه کشی و خرید ماشین در طرح ویژه فروش دو خودرو ساز ویژه داخلی ثبت
نام کرده اند .وقتی در نظام اقتصادی و صنعتی کشور رقابتی وجود نداشته باشد می شود همینی که می بینیم و می شنویم.
دقیقا همه جای دنیا غیر از ایران صنایع خودروسازی ها رو به زوال و ورشکستی هستند و قیمت ها به پایین ترین حد خودش
رسیده منتهی در کشورمان درست برعکس ،هم خودرو گران شده و هم برای خرید صف ۵میلیونی تشکیل شده است .به
قول سردبیر اگر شرایط مثل سری های قبلی اسان بود حتما ۱۵میلیون ثبت نام می کردند .واقعا با وجود اینهمه متقاضی
مشتاق بنظرتان چرا باید خودروساز کیفیتش را باال ببرد؟! برای همچنین بازار تشنه ای اتفاقا چیزی که کمترین اهمیت را
دارد رضایتمندی مشتری است .باید منتظر ماند و دید مسئولین بی تدبیر چطور این معرکه را مدیریت خواهند کرد .چیزی
که مشخص است درصورت عدم مدیریت و عمل نکردن به وعده ها بازار خودرو وحشتناک تر از قبل تورم و گرانی را خواهد
دید .مسئولین از حاال باید فکری برای خودروهایی که به خاطر محدودیت های نقل و انتقال بصورت وکالتی واگذار می شود
باشند چون از شواهد پیداست ۵میلیون متقاضی مشتاق ثبت نام کننده مصرف کننده نیستند! از بزرگی پرسیدم باالخره
چطور باید تورم افسارگسیخته کشور را مهار کرد بقیه کشورها چه کار می کنند؟ گفت :مادامی که خریدار جنس را بخاطر
سود باال ببرد و گرانتر بفروشد و قوانین مالیات بنا به مصلحت دقیق اجرا نشود همین بساط هست و هیچ چیز درست نخواهد
شد! خالصه اینکه درد کشور مشخص است دوای درد هم کم وبیش معلوم است منتهی تصمیمی برای درمان نداریم .
تسنیم
اقدام موفقیت امیز
جمهوری اسالمی در ارسال
محموله نفتی به ونزوئال
نشان داد که اگر ایران
اعتماد به نفس خود را حفظ
کرده و به دنبال توافقات
برد-برد واقعی و نه خیالی
باشد ،می تواند موفقیت
های جدی کسب کند
طرح روز
صحنه
پشت
برای برگزاری کنســرت در تهران و شهرهای مختلف کشور
صادر نشده و ما همچنان منتظر اعالم رسمی این مجموعه
هستیم .مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
تاکید کرد :بعد از برگزاری جلسات متعددی که با نمایندگان
اصناف مختلف حوزه موسیقی داشتیم پیش نویسی برای نحوه
برگزاریکنسرت هاتوسطشرکت هایبرگزارکنندهوتاالرهای
میزبان تدوین و از ســوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به
ستاد ملی مقابله با کرونا جهت بررسی ارسال شد.
پاسخی درباره اختالف پیش امده
در مالکیت برخی فیلم ـ تئاترها
مدیر تامیــن محتوای ســرویس وی اودی «فیلیمو» در
پی اختالف پیش امده در مالکیت برخی فیلم ـ تئاترها
توضیحاتی منتشــر کرد .در متن توضیحات محمدباقر
تیموری امده است« :چند روزی است که بحث حقوقی
پیرامونمالکیتبرخیفیلمتئاترهادربینصاحبانایناثار
داغ شده و بعضی دعواهای قدیمی که درباره حق پخش
اثار نمایشی از گذشته در جریان بوده است را زنده کرده
است .از طرفی به دلیل نمایش بعضی از این فیلم تئاترها
در بستر اینترنتی فیلیمو ،صاحبین اثار گمان می کنند
که این انتشار غیرقانونی و بدون خرید حق پخش انجام
گرفته است .الزم به توضیح است که نه تنها درباره فیلم
تئاترها،بلکهدربارهتماممحتواهایایرانیازجملهفیلم های
سینمایی ،مستندها ،سریال ها و ...روندهای خرید قانونی
اثار در فیلیمو کامال مستند و شفاف است و امکان پیگیری
ان در هر زمانی وجود دارد .این روند شامل چند بخش است
که متناسب با مالک اولیه اثار در چارچوب های متفاوتی قرار
می گیرد .طبیعی است که مطابق با تمام روندهای حقوقی،
خریــد یک محتوا باید از مالک اصلی ان انجام گیرد .این
مالک گاهی کارگردان اســت ،گاهی تهیه کننده ،گاهی
صاحب اثر و گاهی واســطه ای که از صاحب اثر محتوا را
خریده و حاال می خواهد ان را به شخص حقیقی یا حقوقی
دیگــری واگذار کند .برای مثال در خرید حق پخش اثار
خارجی این اتفاق بسیار رایج است و شرکت های واسطه در
اماراتوترکیه فروشنده هایاصلیحقپخشخاورمیانه ای
فیلم های اروپایی و امریکایی هستند .با این توضیح متغیر
دیگری که در این قراردهای حقوقی تاثیرگذار است را هم
درنظر بگیرید که ان شیوه انتشار اثار است .کلیدواژه های
حقوقی این شیوه های انتشار شامل حق پخش دی وی دی،
وی اودی ،تلویزیونی ،وبسایت های اشتراک ویدیو و ...است.
بنابراین یک اثر برای اینکه از نظر حقوقی در فیلیمو قابل
پخش باشد باید حداقل حق پخش اینترنتی ان را از مالک
خریداری کرده باشد .این مسیری است که برای تمام اثار
تئاتری خریداری شده از موسسه بتهون به مالکیت بابک
چمن ارا نیز انجام گرفته و این اثار را با سندیت حقوقی برای
انتشار به فیلیمو اورده است .بدیهی است اگر کارگردان یا
تهیه کننده این تئاترها در سال های گذشته حق پخش اثار
را به موسســه بتهون واگذار کرده اند ،به این دلیل که ان
زمان به طور مشخص حق پخش اینترنتی در قراردادشان
ذکر نشده از این موضوع بی خبر باشند .فیلیمو به طور قطع
اطمینان می دهد که تمامی حقوق مالکیت معنوی فیل م
تئاترها رعایت شده و از حق خود برای اعاده حیثیت درباره
حواشی پیش امده نیز دفاع خواهد کرد».
اخبار دیدنی
مراسم تجلیل و اهدای مدرک درجه یک هنری کشور به بهروز رضوی نویسنده و گوینده پیشکسوت
رادیو صبح امروز یکشــنبه ۱۱خرداد ماه با حضور حمید شاه ابادی معاون صدای جمهوری اسالمی و
جمعی از مدیران شبکه های رادیو برگزار شد /محمدحسن ظریف منش
دومین جلسه علنی مجلس یازدهم با نطق پیش از دستور محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای
اسالمی صبح روز یک شنبه ۱۱خرداد ۱۳۹۹برگزار شد /محمدصادق نیک گستر
حجت االسالم صادق مرادی ،رئیس کل دادگستری استان خوزستان صبح دیروز ۱۱ ،خردادماه به منظور
بررسی و پیگیری مسائل و مشکالت بخش غیزانیه در این منطقه حضور پیدا کرد /مهدی پدرام خو
ناوگان قطار شهری شیراز پس از حدود ۸۰روز تعطیلی ،فعالیت های خود را با تاکید بر رعایت
پروتکل های بهداشتی از سر گرفت .فعال خدمات رسانی مترو از ساعت ۶صبح تا ۲۱با رعایت
پروتکل های بهداشتی انجام خواهد شد /محمدرضا فربود
اولین عملیات انتقال قلب در سال ۹۹صبح شنبه ۱۰خرداد از تبریز به بیمارستان شهید رجایی تهران
توسطاورژانسهواییانجامشد.اینانتقالعضوبدن،شانزدهمینعملیاتانتقالقلبدراورژانسکشور
است .عملیات ساعت ۸:۱۳دقیقه با پرواز تهران به تبریز اغاز و ساعت ۹:۱۲فرود در فرودگاه بین المللی
تبریز انجام شد /ابوالفضل ماهرخ
دشت بابونه در دامنه سفیدکوه لرستان /عزیز بابانژاد