روزنامه هنرمند شماره 1227
روزنامه هنرمند شماره 1227
روزنامه هنرمند شماره 1227
رامبدجوان:
معاون صدا:
با وجود نگرانی از کپی شدن فیلم ها
اما به اکران انالین خوشبینم
رادیو پرچم دار هویت بخشی
فرهنگی و معنوی در جامعه است
سینما4.
تلویز یون5.
CINEMA
RADIO&TV
هنرمند را در مگ لند ورق بزنید
چهارشنبه 17اردیبهشت ماه 1399سال سیزدهم شماره 8 1227صفـــحه 2500تومـان ISSN2008-0816
www.magland.ir
فرهنگ 2.
ART & CULTURE
قادر اشنا ،مدیر کل هنرهای نمایشی:
سهم تئاتر استان ها و
جشنواره ها شفاف خواهد شد
تئاتر3.
بودجه های میلیاردی برای سیاه نمایی کرونایی رسانه های بیگانه علیه ایران
چشم هایی کهبر واقعیتبستهمی شود
TEATER
گفتگو با «علی شیرازی»
درباره اوضاع و احوال اواز ایرانی
چرا مردم حوصله شنیدن
اواز را ندارند؟
موسیقی7.
MUSIC
تاجران فرهنگ و هنر در بحران کرونا
از اب گل الود ماهی گرفتند!
تئاتر3.
TEATER
شبکه های برون مرزی سلیقه
مخاطبشان را مد نظر داشته باشند
رادیووتلویز یون5.
سازمان سینمایی در خدمت صاحبان قدرت
وقتی فیلم سازان چاره ای جز
اکران انالین فیلم شان ندارند!
سینما4.
CINEMA
فراگیری هنر امروز ایران مرهون
هنرمندان پیشکسوت است
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
براورد خسارت
یک هزارمیلیاردتومانی کرونا
به اهالی فرهنگ و هنر
سینما4.
CINEMA
RADIO&TV
وز یر میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری مطرح کرد:
نخستین هایپر صنایع دستی
در اصفهان بستری برای فروش
ا ثار هنرمندان
گردشگری6.
کدام کشورهای اروپا
بیشتر ین وابستگی را به صنعت
گردشگری دارند؟
گردشگری6.
TOURISM
TOURISM
چون نمی خواهند پول خرج کنند ا ثار موسیقی را کپی می کنند
صداوسیما قانون کپی رایت
را رعایت نمی کند
موسیقی7.
MUSIC
حاشیه و چالش
دست از سر تلو یز یون برنمی دارد!
تحلیل تارا بهبهانی بر تغییر لوگوی موسسه خیریه محک
در راستای پیوستن به کمپین جهانی فاصله گذاری اجتماعی:
بیایید همدلی و اتحاد را با شــیو های نو تعریف کنیم
فرهنگ و هنرART & CULTURE 8.
«شام ایرانی»
چه هدفی را دنبال می کند؟
رادیووتلویز یون5.
RADIO&TV
2
بودجه های میلیاردی و چشم هایی که بر واقعیت بسته می شود
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
& ART
فرهنگ و هنر
CULTURE
یادداشت
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی:
هنرمندان پیشکسوت سرمایه های
اجتماعی جامعه هستند
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در یادداشتی
با بیــان اینکه هنرمندان پیشکســوت
سرمایه های اجتماعی جامعه هستند ،بر
توجه بیشتر به ارتباط بین نسلی میان
پیشکسوتان هنر با نسل جوان هنرمندان
تاکید کرد .سیدعباس صالحی یادداشتی
به عنوان مقدمه بــرای مجموعه کتاب
پیشکسوتانهنرنوشتهاست.متنیادداشتوزیرفرهنگوارشاداسالمی
به شرح زیر است« :هنر معرفتی متفاوت از جهان و انسان ارائه می کند،
از این رو جامعه ،هنرمند را در تصویری دیگر می نگرد؛ زیرا نگرش و هنر
اوست که این دنیای متمایز را پدید می اورد .با همین برداشت است که
هنرمندان پیشکسوت ،سرمایه اجتماعی جامع ه هستند؛ چراکه دانش و
بینش و مهارت هنری ان ها امیخته با تجربه شده و تاثیر گسترده ای
را پدید می اورد .هنرمندان پیشکسوت خط ارتباطی نسل های هنری با
هم هستند و می توان با تدبی ِر و کمک ان ها ،شور هنرمندان جوان را به
طالی ناب اجتماعی تبدیل کرد .گرچه پیشکسوتان در هر گروه و رشته
و حوزه ای در جامعه ایران ،افراد با اهمیت و محترمی شناخته می شوند؛
زیرا خالقیت ،مهارت و تجربه ای گرانبها دارند که جایگاه و نقش انان را
در جامعه متفاوت می کند؛ جایگاهی که تکریم و احترام به پیشکسوتان
را به همراه دارد ،اما این جایگاه در پیشکسوتان هنر رفیع تر است چه
این که طالیه داران گوهر زرین تمدن ایرانی هستند .بسیار خوشحالم
که موسسه هنرمندان پیشکسوت با همین نگاه و رویکرد ،زمینه تکریم و
ت نهادن به پیشکسوتان هنر را مهیا کرده است .یکی از اهداف این
حرم
موسسه ،ان است که نسل جدید هنر و عالقه مندان هنر ایرانی بتوانند با
پیشکسوتان هنرمند پیوند معرفتی و وجودی داشته باشند .این مکتوب
به عنوان منبعی برای معرفی و ثبت خالصه ای از تجربه و زندگی هنری
پیشکسوتان می تواند گام نخست در برقراری این ارتباط باشد .مجموعه
کتاب پیشکسوتان هنر با معرفی هنرمندان پیشکسوت متولد هر ماه،
منبع خوبی برای مراجعه با هدف اشنایی با پیشگامان حوزه فرهنگ و
هنر خواهد بود .به همکارانم در موسسه هنرمندا ن پیشکسوت تاکید
می کنم در مسیر برقراری ارتباط بین نسلی به این مجموعه مکتوب
بسنده نکنند و از روش ها و ابزار متعدد بهره گیرند تا حضور و اثرگذاری
افزون تر انان را در عرصه هنر ایران و جهان شاهد باشیم».
فراگیری هنر امروز ایران مرهون
هنرمندان پیشکسوت است
سید مجتبی حسینی ،معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
فرهنگ دیرپای این ِ
ِ
خاک مینوی،
را در
پیش کســوت نه عنوانی نو و لقبی تازه،
که مرتبه ای از مراتب ســلوک و مقامات
ادب است .مشتاق دلی ،که شوری در دل
و عزمی در ســر دارد و به پایمردی ،پای
در راه می نهد و به صبوری ،راه می سپرد
و به فروتنی ،تاب می اورد ،چندان که بر
ضمی ِر خویش ،امیر گردد ،جان و جهانش همه نور می شود و بی مضایقه
نور می بخشد .اناتی سعید که اثاری سعید ،پدید می اورد و به سعادت
خویش و مخاطبان می انجامد .غنیمتی غالب که به را هن ُمایی ،سِ ــیر
سلوک و درک دانش را پیشکش دارد .گواه این صعود ،وجود ارجمند
تذکره ها و احوال نویســی هایی است که بسیاری از نادره کاران هنر ،به
سزاواری ،پیشوند «موالنا» بر نام خویشتن داشته اند .چنان موالنا کمال
الدین بهزاد ،موالنا میرک ،موالنا عالءالدین تبریزی و ...ایینگی وجود،
را ِز بزرگ و معنایِ مانای هنرمندان نامدار تاریخ است .هنرمندانی که بر
مراتب تربیت می کوشیدند اما این فضل و فروتنی ،چندان که باید در
قاب کلمه ،موکد نگردید و به نامرادی تاریخ هنر انجامیده است .دریغ
است بر ما ،نامی را به خاطر نیاوریم که در خاک هنر ،خروشی داشته
است و نامی را از خاطر ببریم که َملَکی در ُملک هنر بوده است .معتقدم
زبان فردوسی و سعدی و
ما
مستغرقان شط هنر که از دیروز تا هنوز به ِ
ِ
موالنا و حافظ در تکلمیم باید به فردایی بیندیشیم که نام های هم روزگار
ما شناسنامه های دیگرروزگاران خواهد شد .به خاطر می اورم بیست و
سه سال پیشتر ،یکی از هنرمندان نامدار ،خرقه فروگذاشت .کوتاه مدتی
بعد و به نکوداشت ان فقید مقرر شد تا من در معرفی ان استاد مطلبی
بنویسم .خواستم که روز رحلت هنرمن ِد نامدا ِر اصفهانی را بدانم اما در
کمال تاسف و تعجب چنین رویدادی به راحتی به فراموشی سپرده شده
بود و نیافتم مگر از طریق فرزندان و با خود اندیشیدم که این ،مبادای
روزگار ماست .چگونه است که ادیبی چون لطفعلی بیک اذر به شرح
خط شکست ه درویش عبدالمجید طالقانی ،خطی به مختصر می نویسد
و شور وجود بســیاری از گرانمایگان هنر در اوراق کتب مبارکی هم
چون الماثر و االثار اشتیاق بخش جویندگان می شود اما به روزگا ِر ما که
جمل ه ممکناتِ تاریخ نگاری مهیاست ،چراغی کمتر افروخته می بینیم.
سامانی به نام پیشکسوتان هنر سعی ستوده ای در پیش دارد ،به تدارک
تاریخ هنر این روزگار و نکوداشــت اموزگاران معرفت و خداوندگاران
هنر ،مجالس و مدارسی را به نا م نازنین شان مفتخر نماید که بی هیچ
تردیدی ،فراگیری هنر امرو ِز ایران زمین ،مرهون نام هایی است که از پس
مجاهدت ها و مداومت ها ،خود امروز از هنرمندان پیشکسوت هستند و
درج لطایف و طرایف این جمع ،به یقین سرمای ه مغتنمی است .انتظا ِر
روایی است اگر از همکارانم بخواهم به همتی جانانه ،به این مهم بپردازند
و برگی برای فردا بیاندوزند.
سیاهنماییکروناییرسانه هایفارسیزبانبیگانه
دروغ بودن امار و بی توجهی دولت به جان مردم ،این روزها به دلیل عملکرد قابل قبول کشــور
در بحران کرونا و ناتوانی دولت های مدعی ،دیگر ســوژه نخست پرداخت رسانه های فارسی زبان
خارج از ایران نیست .شبکه های فارسی زبان خارج از ایران در مسیر پرداختن به مشکالت ایران
در شــرایط کرونایی با صرف بودجه های میلیاردی درصدد القای این موضوع هستند که دولت و
حکومت ایران توان و تمایلی برای حل و رفع مشــکالت مردم ندارد و روزگار ایرانیان ســیاه تر از
همیشــه در حال گذران اســت .اینکه میان هجمه انبوه از سیاه نمایی حال و اینده چرا به ریشه
بســیاری از مشــکالت داخل ایران به ویژه در حوزه اقتصاد پرداخته نمی شود شاید به این دلیل
باشــد که این ریشه در بستر تصمیمات و سیاست های تامین کنندگان ان بودجه های میلیاردی
روییده و خودانتقادی در مسلک خبررسانی این رسانه ها چندان جایگاهی ندارد.
کاهش شتاب مرگ ناشی از بیماری کرونا در ایران و نیز تعداد مبتالیان ،بهانه جویی های قدیمی
از عملکرد دولت در مقابله با بحران را کم رنگ تر کرده اســت و دیگر موضوعاتی مانند تشــکیک
در تعداد جانباختگان و مبتالیان اهمیت چندانی برای رسانه های فارسی زبان عمدتا لندن نشین
ندارد .هرچند موضوعاتی مانند بازگشــایی اماکن مذهبی و اختــاف نظرها درباره ان همچنان
محــل گفــت و گوها و تحلیل های در این رسانه هاســت اما این روزها موضــوع مورد بحث تنها
کرونا و حواشــی ان نیســت .بلکه پرداخت سوژه ها و انتشار خبرها ســمت و سوی پساکرونایی
یافته و این رسانه تحلیل های سیاه خود را درباره اینده اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی ایران اغاز
کرده اند .برنامه ســازان این شبکه ها ســه نوع نگاه به رویدادها و موضوعات مربوط به ایران دارند؛
نگاه درازمدت ،میان مدت و کوتاه مدت .مفاهیم هویتی ،تاریخی و اجتماعی در دســته نخســت
یعنی پرداخت بلندمدت قرار دارند .به همین دلیل است که در شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال
برنامه هایی درباره هویت ملی ســاخته و پخش می شود ،در شبکه تلویزیونی من و تو این هویت
با هویت غرب قیاس و تخریب و در شــبکه های دیگر فارســی زبان هم هویت ملی ایرانیان تنها
محدود به دوره ای خاص از تاریخ ایران در عصر پهلوی و بزرگنمایی این دوران می شود .بنابراین
رسانه های فارسی زبان خارج ،هویت ایرانی را به سلیقه تامین کنندگان بودجه خود تعریف کرده
و هر نوع تخطی از این تعریف را تعبیر به دگماتیسم و جمود فکری می کنند .موضوعات اجتماعی
و فرهنگی هم از این قاعده مســتثنا نیســتند .این نگاه درازمدت شبکه های فارسی زبان خارج
از ایــران به مقوالت تاریخی ،فرهنگی و هویتی ایرانیان ،در حالی اســت که حتی نظریه پردازان
سیاســی و جامعه شناسان غربی هم از فرهنگ و هویت موزاییکی و نه تک بعدی در جامعه ایران
سخن می گویند و هرگونه تغییر در این موزاییک فرهنگی ،مذهبی ،قومی و زبانی را موجب برهم
خوردن تعادل هویتی هزاران ســاله ارزیابی می کنند .سوژه های دسته دوم سوژه هایی با پرداخت
میان مدت هســتند .موضوعاتی مانند اینده اقتصادی ایران و روابط بین الملل جمهوری اسالمی
در بازه زمانی چند ســاله مورد تحلیل های اغلب ناامید کننــده قرار می گیرند .برای مثال پایگاه
اینترنتی شبکه اینترنشنال در گزارشی از تبعات کرونا بر اینده شغلی کارگران در ایران می نویسد
و در پایان پیش گویی! می کند که حوادث ابان ماه ســال گذشته و اعتراضات بنزینی این بار به
شــکل شدیدتر و گسترده تری در ایران انجام می شــود .در گزارش دیگر این رسانه از وجود ۱۹
میلیون حاشیه نشــین در ایران سخن رفته و ادعا شده که جمهوری اسالمی خطر کرونا را میان
این حاشــیه نشــینان به ویژه در مناطق مرزی افزایش داده است .این در حالی است که مطابق
امار مناطق مرزی ایران کمتر میزان شیوع کرونا را داشته است .پرداختن به موضوع روابط ایران
با همســایگان خود و دیگر کشــورهای جهان بخش دیگر تحلیل های این رسانه هاســت و نکته
تاکیدی در همه ان ها هم مقصر جلوه دادن جمهوری اسالمی در روابط دیپلماتیک خود است .تا
به این ترتیب مخاطبان این رسانه ها باور کنند که ایران درحال دست درازی به همسایگان خود
و فریب دیگر کشورهاســت و بنابراین هرگونه تحریمی حق جمهوری اســامی و برای کاستن از
فعالیت هایش اســت .برای مثال خط خبری چند روز گذشــته این تلویزیون ها پرداختن به رفتار
مرزبانــی ایران بــا مهاجران افغان و ادعای به اب انداختن ان ها از ســوی نیروهای نظامی ایران
است .ادعایی که امروز سخنگوی وزارت خارجه ان را تکذیب کرد و این رسانه ها جز تعدادی ادعا
ســند دیگری ارائه نمی دهد .سوژه های کوتاه مدتی که در این رسانه ها با اب و تاب منتشر شده
و مورد تحلیل قرار می گیرد بســته به موضوعات روز متفاوت اســت .اعتراضات به اصالح قیمت
بنزین ،اعتصاب کارگران ،کم یابی برخی از اقالم ،اختالف میان نهادها و قوا ،وقوع ســیل و زلزله
و بالیــای طبیعی و در نهایت پاندمی کرونا از موضوعاتی با قابلیت پرداخت موقت هســتند .در
مورد اخــر یعنی بحران جهانی کرونا از همان روز نخســت ورود ان به ایران خبرها و تحلیل ها
سعی در اثبات یک موضوع مشخص داشت و ان ناکارامدی دولت به عنوان مسئول مقابله با این
بحران بود .نشانه های این ناکارامدی هم یا دروغ گویی به مردم بود یا بی اهمیتی جان ان ها برای
مســئوالن و یا مشکالت الینحل اقتصادی و معیشــتی جامعه .اکنون اما با عملکرد نسبتا موفق
دولت در کاستن از امار مبتالیان و جانباختگان موضوع تازه بازگشایی اماکن مذهبی و اختالفات
پیرامون ان اســت؛ به طوری که این موضوع بخش مهمی از خبرها و تحلیل های تلویزیون ایران
اینترنشنال را طی یک هفته گذشته به خود اختصاص داد .نحوه پرداخت هم از وجود اختالفات
بسیار شدید! و فشارهای فزاینده بر دولت از سوی جریان های مذهبی حکایت دارد .این در حالی
است که روز گذشته بسیاری از شبکه های خبری از هجوم مردم یکی از شهرهای امریکا به پلیس
برای بازگشایی یکی از سواحل بسته شده در این منطقه خبر دادند و عکس هایی منتشر کردند.
مشــابه چنین فشارهایی در دیگر نقاط کرونا زده جهان هم مشاهده می شود اما نتیجه گیری این
رســانه در یک موضوع مشترک متفاوت اســت ،بازگشایی مکان هایی خاص در ایران فاجعه و در
نقاط دیگر جهان تفاوت سلیقه و امری عادی است!
هیچ یک از رسانه های فارســی زبان خارج از ایران ،کاهش تعداد مبتالیان و جانباختگان کرونا
یــا تامین اقالم ضروری و غذایی یا چند دهه تالش ایــران برای پناه دادن به مهاجران افغان یا
کمک های بی دریغ به همســایگان یا تالش خســتگی ناپذیر در مسیر نابودی داعش یا همراهی
مردم با نظام در برهه های سخت یا برگزاری چهار دهه انتخابات یا تعداد دانشگاهی ها و تحصیل
کردگان ایران را نمی بینند .از ســوی دیگر هیچ یک از تحلیلگران رسانه های فارسی زبان خارج
از ایران به موضوع تحریم های کمرشــکن امریکا علیه مردم ایران اشــاره ای نکرده و عامدانه بر
دلیل واقعی مشــکالت اقتصادی ایران چشم می بندند .این توصیفات هرگز به معنای کاستی ها
و نواقص بی شــمار در کشــور نیست اما دلیل بستن چشــم بر روی همه واقعیت را شاید بتوان
در ســطور زیر یافت .تلویزیون ایران اینترنشنال در بخشی از وب سایت ،خود را اینگونه معرفی
می کند« :ایران اینترنشــنال یک رســانه خصوصی و مستقل اســت که از لندن به سراسر دنیا
گزارش می دهد .با بزرگترین اتاق خبر رســانه های فارســی زبان و با بیشترین تعداد خبرنگار در
مهمترین نقاط دنیا ،ایران اینترنشنال اولین عضو از خانواده ای از شبکه های تلویزیونی است که
در اینده برای مخاطبانی از دیگر جوامع و به زبان های دیگر تاســیس خواهند شــد ».پرسشی
که با خواندن این ســطور در ذهن به وجود می اید این است که یک رسانه مستقل و خصوصی
هزینه تامین بزرگترین اتاق خبر رسانه های فارسی زبان و بیشترین خبرنگار را در شهری مانند
لندن از کدام منبع تامین می کند؟ روزنامه گاردین در ســال ۹۷و همزمان با شروع به کار این
رســانه به بررسی تامین کنندگان مالی ان رسیده و یاداور شــده است که کمپانی «Volant
»Mediaکه شــبکه تلویزیونی «ایران اینترنشــنال» جزئی از ان است ،متعلق به فردی به نام
«عادل عبدالکریم» تبعه عربســتان بوده و این شــخص با سلســله مراتب خاصی با «محمدبن
ســلمان» ولیعهد عربســتان همکاری می کند .تعداد نام های عربی امده در گزارش گاردین این
سلســله مراتب و نقش غیرقابل انکار مقامات ســعودی در این رســانه را نشان می دهد و منابع
خبــری از هزینه ۲۵۰میلیون دالری عربســتان برای کمک به ایجاد شــبکه تلویزیونی «ایران
اینترنشنال» که هیچ اگهی تبلیغاتی هم ندارد ،حکایت می کنند هزینه ای که با احتساب اجاره
بهای پرداختی این شبکه و همچنین حقوق پرداختی به کارکنان ،ساالنه به ۵۰میلیون دالری
هم می رسد و با توجه به تقابل دیرینه عربستان سعودی با ایران ادعای مستقل بودن این شبکه
در خبررســانی را زیر سوال می برد .با این توصیفات اما هدف از چنین هزینه ای را هم می توان
در یک جمله از بن سلمان جستجو کرد .وی سه سال پیش (می )۲۰۱۷در چنین روزهایی که
جانشــین ولیعهد و وزیر دفاع سعودی بود ،گفته بود« :ما منتظر نمی مانیم که عربستان میدان
جنگ شود ،بلکه تالش می کنیم نبرد را به درون ایران بکشانیم ».در نهایت بسیاری از دشمنان
منطقــه ای ایران به خوبی می دانند که در حوزه نظامی نمی توانند در برابر ایران کارایی الزم را
داشــته باشند به همین دلیل اســت که جنگ روانی به منظور کاستن از اعتماد مردم در داخل
و ایجــاد هراس از نام ایران در خارج را با صــرف هزینه های میلیاردی به جان می خرند و تنها
انگیزه هم ناامیدســازی مردم ایران از حکام و مسئوالن خود است که تاختن بر ناامیدان بسیار
راحت تر از امیدواران مقتدر خواهد بود.
براوردخسارتیکهزارمیلیاردتومانیکرونابهاهالیفرهنگوهنر
معاون توســعه مدیریــت و منابع وزارت فرهنگ و ارشــاد
اســامی گفت :پس از فراگیری کرونا ما هزار میلیاردتومان
براورد خســارت و عدم نفع در اسفند ســال ۹۸و فروردین
امســال برای فعــاالن عرصه فرهنگ و هنر داشــته ایم و در
حال انتشــار فراخوانی هســتیم تا افراد متضرر بتوانند برای
دریافت تســهیالت ۱۲درصدی و معرفی بــه مراکز ذیربط
اقدام کنند .در نشســت اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس
شــورای با معاون حقوقی ،امور مجلس و استان ها و معاون
توســعه مدیریت و منابع وزارتخانه ،موضوع خســارات وارد
شده ناشــی از کرونا به هنرمندان و دیگر شاغالن فرهنگ و
هنر مورد بحث و بررسی قرار گرفت .معاون توسعه مدیریت
و منابع وزارتخانه در ابتدای این نشســت با اشــاره به اینکه
وزارت فرهنگ وارشاد اسالمی جزو اولین دستگاه هایی بوده
اســت که رســته های فرهنگی را در فهرست حمایت های
دولت گنجانده اســت ،افزود :مکاتبات فراوانی را با دســتگاه
های مختلف جهت تعلیق ،تعویق اقساط ،پرداخت حق بیمه
و ...انجام داده ایم .الدن حیدری افزود :پس از فراگیری کرونا
ما هزار میلیارد تومان براورد خســارت و عدم نفع در اسفند
سال ۹۸و فروردین امسال برای فعاالن عرصه فرهنگ و هنر
داشته ایم و در حال انتشار فراخوانی هستیم تا افراد متضرر
بتوانند برای دریافت تسهیالت ۱۲درصدی و معرفی به مراکز
ذیربط اقدام کنند .وی در پایان سخنانش با اشاره درخواست
شــاغالن بخش های مختلف فرهنگی و هنــری مبنی بر از
سرگیری فعالیت ،گفت :شهرهایی که وضعیت سفید دارند با
رعایت شرایط و ضوابط اعالمی فعالیت خود را اغاز کرده اند
و در صورت استمرار مشــکل کرونا در سایر شهرها پروتکل
هایــی را تدوین کرده ایم تا شــاغالن ان بخــش ها بتوانند
برخی از فعالیت ها را از ســر بگیرند .معــاون حقوقی ،امور
مجلس و استان های وزارت فرهنگ نیز با اشاره به گوشه ای
از فعالیت های گســترده وزارتخانه در دوران فراگیری کرونا
نظیر برگزاری کتابخوانی مجازی ،مســابقات قرانی مجازی،
فروش گســترده کتاب از طریق فضای مجازی وپخش فیلم
و همچنین کنسرت های انالین با استفاده از امکانات شبکه
های مجازی افزود :الزم است دســت اندرکاران و مسئوالن
ذی ربط با استفاده مناسب از امکانات در اختیار وزارتخانه در
زمینه اطالع رسانی و انعکاس وسیع این فعالیت ها نیز دقت
و اقدام الزم را مبذول نمایند .علی اصغر کاراندیش با اشاره به
دغدغه مسئوالن وزارتخانه و بخصوص وزیر فرهنگ و ارشاد
اسالمی برای حل مشــکالت پیش امده ناشی از کرونا برای
دست اندرکاران وشاغالن بخش های مختلف زیر نظر وزارت
فرهنگ و ارشاد اســامی گفت :امیدوارم با حمایت مجلس
شــورای اسالمی و دولت بتوانیم با کمترین اسیب به فعاالن
عرصه فرهنگ و هنر این دوره را سپری نمائیم .حجت االسالم
مازنی عضو کمیســیون فرهنگی مجلس شورای اسالمی نیز
در این جلسه با اشــاره به اینکه متولی اصلی فرهنگ و هنر
کشــور وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی است ،افزود :با توجه
به ایــن حقیقت انتظار داریم این وزارتخانه در زمینه جبران
خســارات اهالی فرهنگ و هنر گام های اساسی بردارد و در
اقداماتــی که انجام می دهد جامعیت کارها را در نظر بگیرد.
وی با اشــاره به این نکته که اکثریت جامعه هنری کشــور
از وضع مادی مناســبی برخودار نیستند ،افزود:الزم است با
حفظ کرامت این عزیزان به فکر تامین معاش و رفع مایحتاج
اولیه شــان باشــیم ،زیرا با تکریم بخش هنر و شادابی انان
می توان این نشــاط را به سایر بخش های جامعه گسترش
داد .همچنین ذوالقدر دیگر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس
شــورای اسالمی که در این نشست حضور داشت با اشاره به
دغدغه شدید اهالی فرهنگ و هنر از تعطیلی و رکود فعالیت
های هنــری و فرهنگی گفت :الزم اســت برنامه ها و طرح
هایی را به ســرانجام رســانیم که عالوه بر جبران بخشی از
خســارت های وارد شده به انان تاکنون ،بتوانیم اسیب های
اقتصادی ناشــی از شیوع کرونا در اینده را نیز کاهش دهیم.
سیاوشــی نماینده مردم تهران در مجلس شــورای اسالمی
نیز با اشــاره به درخواســت فعاالن بخش فرهنگ و هنر از
دولت برای یاری رساندن به انان با اعمال تخفیف هایی نظیر
عــدم دریافت مالیات ارزش افزوده ،اختصاص یارانه بیشــتر
و اختصــاص وام های کم بهره بــا دوره بازپرداخت طوالنی
مدت ،افزود :کمیســیون فرهنگی و مجلس شورای اسالمی
نیز امادگی همراهی با این عزیزان را در راســتای کاستن هر
چه بیشــتر از عوارض اقتصادی ناشی از شیوع کرونا را دارد.
در این نشســت همچنین از سوی مشاوران حاضر در جلسه
پیشنهادهایی نظیر :اجرای طرح هایی برای تحریک تقاضای
فرهنگی جامعه ،اســتفاده هرچه بیشــتر از امکانات فضای
مجازی جهت تحول شــیوه های فروش محصوالت فرهنگی
و هنــری و اجرای برنامه های هنری ،لزوم اتخاذ تدابیر الزم
برای فضای پسا کرونا ،تداوم بخشودگی اجاره اماکن فرهنگی
از ســوی شهرداری ها و دولت ،بخشــودگی مالیاتی و طرح
پیــش فروش بلیت فعالیت های فرهنگی که در اینده امکان
اجرا دارند ،ارائه شد.
قادر اشنا ،مدیر کل هنرهای نمایشی:
سهم تئاتر استان ها و جشنواره ها شفاف خواهد شد
تدوین مجدد شیوه نامه جشنواره تئاتر فجر
قادر اشــنا ،مدیر کل هنرهای نمایشی عنوان کرد :به
رســانه ها قول خواهم داد که زمان بودجه ریزی سهم
تئاتر اســتان ها ،تهران و جشــنواره ها شفاف و روشن
مشخص باشد تا هیچ ابهامی برای کسی باقی نماند .روز
گذشته جلسه شورای مشورتی روسای انجمن هنرهای
نمایشی کشــور با قادر اشنا مدیر کل هنرهای نمایشی
برگزار شد .در این جلسه محمدرضا درند ،رئیس انجمن
هنرهای نمایشی کرمانشاه ،بهمن صادق حسنی ،رئیس
انجمن هنرهای نمایشی استان گیالن ،محمد یاقوت پور،
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان ،محمد
صفار ،رئیس انجمن هنرهای نمایشــی استان تهران و
حسن روند ،کارشناس هماهنگی تئاتر استان ها حضور
داشتند .از انجایی که مدیران استان ها به لحاظ مسائل
مختلف دغدغه های خود را در این جلسه مطرح کردند
و قادر اشنا نیز نقطه نظرات و رویکرد خودش را مطرح
کرده بود ،با اشنا به گفت وگو در این باره نشستیم:
اقای اشنا از اسفند ماه گذشته شما به عنوان مدیر
کل مرکز هنرهای نمایشی منصوب شدید ،هر چند
این دوره مصادف با ایام شــیوع کرونا و تعطیلی
سالن ها در سراسر کشور شد اما با این حال تالش
کردید تا با اســتفاده از بودجه معوقات گروه های
نمایشی را پرداخت کرده و در عرصه های مختلف
فعال باشــید .روز گذشته هم با مدیران استان ها
جلسه مشــورتی برگزار کردید حال سوال ما این
است که چقدر امور استان ها و تئاتر ان برای شما
اولویت خواهد داشت با توجه به اینکه پیش از این
هم شــما یک بار مدیریت هنرهای نمایشی را در
سال های قبل تجربه کرده اید؟
بله درست است ،یکی از برنامه هایی که از ابتدای حضور مجددم
در هنرهای نمایشــی مطرح کردم ،توجه به تئاتر اســتان ها و
انجمن های نمایشی استان ها بود .با توجه به شناخت قبلی که
از برخی روســای انجمن ها و تئاتر استان ها دارم،حتی ارتباط
عاطفی ،دوســتی و قبلی که داشــتیم همه اینها مزید بر علت
شد که درخواســت دیدار حضوری برخی از این مدیران را در
این دوره کرونایی قبول کنم .البته من به دلیل شــیوع کرونا و
ماه مبارک رمضان خیلی مایل به جلسه حضوری برای رعایت
ســامت همه دوستان نداشــتم و از انها درخواست کردم که
همان ابتدا جلســه مجازی با ویدئو کنفرانس داشــته باشــیم
ولی ظاهرا گفته های ما مانع حضور دوســتان نشــد .تعدادی
از دوســتان به نمایندگی از انجمن های نمایشی سراسر کشور
حضور پیدا کردند .در جلســه ای که ما داشتیم نزدیک به دو
ســاعت نکات خیلی خوبی از ســوی دوستان پیرامون مسائل
مربوط به امور استان ها مطرح شد ،من هم به همه انها گوش
دادم .نزدیک به هفت ـ هشت مسئله از سوی دوستان مطرح
شد که همه از نظر من درست بود و نیاز به گفت وگو داشت.
فقط در حد نقطه نظرات و طرح مسائل همکاران
اســتان ها یا اینکه راهکاری هم برای رفع برخی
مشکالت از سوی شما مطرح شد؟
ببینید اول اینکه ما مدیران باید بیشتر به این نکته توجه کنیم
که گوش شــنوا داشته باشیم گاهی گفت وگو دوسویه یا چند
سویه خیلی مشکالت و سوءتفاهمات را رفع می کند و مسائل
را به جلو می برد ،بنابراین به نظر می رســد که نیاز بیشــتری
برای گفت وگو وجود دارد.اما نکاتی که در این جلســه مطرح
شــد ،یکی این بود که در تصمیم گیری های کالن کشــوری
در عرصه نمایشــی باالخره نمایندگی های استانی هم حضور
داشته باشند .برای مثال اگر بخشنامه ای قرار است صادر شود
و تصمیمی راجع به مباحث کالن تئاتر گرفته شود ،استان ها
که بخش عظیمی از هنر نمایشــی کشــور هستند هم حضور
داشته باشند این حرفشــان هم درست است و من هم به انها
قول دادم که در فرایند تصمیم گیری در مباحث کالن کشــور
حتما از نظرات دوســتان استفاده میکنیم .البته این را هم باید
بگویــم که در همین چند مدت کوتــاه که دوباره در این اداره
کل فعال شده اند ،تالش کردیم در یکی ـ دو موردی که پیش
امد از نظرات استان ها هم استفاده کنیم.
اقای اشنا مســئله مهم در این وضعیت و شرایط
کنونی و حتی قبل تر از ان مســائل مالی است،
در این زمینــه چه مباحثی را مطــرح کردید و
دیدگاهتان در این عرصه برای اســتان ها چیست
بهرحال استان ها از هر لحاظی که حساب کنیم از
استان تهران محروم تر هستند چرا که کمتر دیده
می شوند و در دسترس قرار دارند؟
اتفاقا نکته بعدی راجع به نگاه به حوزه مالی استان ها بود .واقعیت
این اســت که این مســائل مالی فقط مربوط به من نمی شود و
همه مدیران از گذشته تا اینده دوست دارند به همه استان ها و
همه کشــور در عرصه تئاتر کمک بکنند .نظر من این است که
اســتان ها در زمینه تخصیص مسائل مالی نیاز به توجه بیش از
این دارند .بهرحال مدیر کل حوزه فرهنگ و هنر را رصد می کند
و تئاتر هم سهمی دارد اما وقتی ما در تهران مبلغی را برای تئاتر
تخصیص می دهیم باید به استان ها توجه بیشتر بکنیم.
من همانطور که در دور گذشــته مدیریتم به اســتان ها توجه
ویژه داشــتم االن هم مقید هستم که در این زمینه اولویت را
به اســتان ها بدهم و به دوستان هم قول دادم که بیش از این
به اســتان ها توجه کنم البته درصدی را هم مطرح کردم که به
3
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
یادداشت
تاجران فرهنگ و هنر در بحران
ب گل الود ماهی گرفتند!
کرونا از ا
عباس غفاری
همکاران گفتم تالش دارم در این حد به اســتان ها توجه کنم
اما از گفتنش االن معذور هســتم ،چــون باید بودجه را کامل
دریافت کنیم .قطعا به همه رســانه ها قول خواهم داد که زمان
بودجه ریزی ســهم اســتان ها ،تهران و جشنواره ها را شفاف و
روشــن ارائه کنم تا هیچ ابهامی برای کســی نماند .یعنی هر
مبلغی خرج می شــود ،بگویم که چقدر سهم جشنواره و چقدر
انتشارات و مســائل دیگر شده تا مردم بدانند پولی که می اید
در ســال به کجا رسیده اســت .من در سال های 91و 92هم
همینکار را انجام دادم و همه مســائل مالی را شــفاف سازی
کردم.
اقای اشــنا گویا مدتی پیش نمایندگان استان ها
در زمینه دستورالعمل جشنواره فجر اعتراضاتی
داشتند ،در این زمینه شما ایا تصمیمی خواهید
گرفت یا تغییری در شیوه نامه نخواهید داد؟
بله دوســتان اعتراضاتی داشــتند و نامه هم نوشته بودند ،به
نوعی درخواســت تجدید نظر کردند به هرحال این هم اتفاق
خوبی بود ،مدیرکل قبل از من زحمت زیادی کشــیده بود اما
به نظر من اگر نظر اســتان ها همان زمان گرفته می شد ،بهتر
ما مدیران باید بیشتر به این نکته توجه کنیم که
گوش شنوا داشته باشیم گاهی گفت وگو دوسویه
یا چند سویه خیلی مشکالت و سوءتفاهمات را
رفع می کند و مسائل را به جلو می برد ،بنابراین
به نظر می رسد که نیاز بیشتری برای گفت وگو
وجود دارد.اما نکاتی که در این جلسه مطرح
شد ،یکی این بود که در تصمیم گیری های کالن
کشوری در عرصه نمایشی باالخره نمایندگی های
استانی هم حضور داشته باشند
بــود .من یادم می ایــد در دوره قبل نظر همه اســتان ها را از
طریق نمایندگانشان گرفتیم و کارشناسی کردیم و مجدد برای
نمایندگان اســتان ها که شــش انجمن به عنوان نماینده شان
هستند ،فرســتادیم .دو مرتبه انها نظر دادند و اصالحاتی که
گفتند اعمال شد ،االن هم گفتم که صحبت هایشان شاید همه
قابل اعمال نباشــد اما برخی را اعمــال کردیم و در یک هفته
اینده شیوه نامه جدید را با نظر خودشان ابالغ می کنیم .راجع
به کرونا و خســارت گروه ها نیز به انها گفتم برای ما فرقی بین
تهران و شهرستان ها نیست ،همه کشور را یکپارچه می بینیم و
قطعا استان ها را هم در این فضا خواهیم دید.
در ارتبــاط با مصوبــه هیئت دولــت مبنی بر
بخشــودگی یا امحال اجاره ها در شرایط کنونی
چه کردید؟ االن چند ماهی می شود که شرایط به
حالت عادی برای هیچ گروه و تماشاخانه و صنف
و انجمنی نیست؟
ما هفته گذشته از مدیران کل استان ها خواستیم تا این مصوبه
را حداقل راجع به بخش نمایش اعمال کنند و بعد هم مطمئنا
پیگیــری خواهیم کرد .به اعتقاد من با نظر مســاعد شــخص
دکتر صالحی ،وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی و دکتر حسینی،
معاون وزیر می توانیم این اتفاق را رقم بزنیم تا نگرانی انجمن ها
هم رفع شــود .نکته دیگر درباره مجله نمایش هم مســئوالن
استان ها نکاتی داشتند که مجله نمایش به استان ها کم توجه
می کند و انها خواستار توجه بیشتر شدند که من حتما این را
پیگیری می کنم و ســازوکارهایی را باید درا ین راستا بچینیم.
قبال نمایندگان ما به اســتان ها سفر می کردند و در این زمینه
گفت وگو میکردند ،االن هم شــیوه را می توان اصالح کرد ولی
بهرحال این حق مسلم استان ها است که باید زحماتشان دیده
شود.
یکی از نگرانی های ایــن روزها انجمن های تئاتر
بحث ادغام انها اســت در این زمینه ایا تدبیری
اندیشیده یا خواهید داشت؟
ببینید من در جلســه هم به دوســتان گفتم این بحث ادغام
انجمن ها ،تغییر و تحوالت هیئت امنا و ...قدری انها را نسبت
به اینــده نگران کرده بود من مطرح کردم که بهرحال هر چه
زمان جلوتر می رود ،مباحث پخته تر می شوند ،ساختارها اصالح
و حوزه ها تخصصی تر می شوند ما باید هر چه بیشتر به سمت
ســالم سازی فضاها ،شــفافیت و قانون مند شدن پیش برویم.
انجمن های نمایشــی براساس ضرورت شــکل گرفته و ادامه
فعالیت هایشــان نیز نیاز جدی اســت ،چون طیف عظیمی از
جمعیت هنرهای نمایشی در استان ها هستند بنابراین انجمن
نمایش پایگاه و مرجع هنرمندان اســتانی ما اســت و براساس
تجربــه ،انجمن ها بازوی توانمند معاونت هنری هســتند چرا
که کار انها کارمندی نیســت انها حقوقی هم نمی گیرند بلکه
داوطلبانه کار می کنند بنابراین وظیفه ما این است که کمکشان
کنیم .در نهایت نظر من این اســت که این بازوی توانمند باید
برای اداره کل هنرهای نمایشی باقی بماند .نمایندگان استان ها
نگران ثبت شــدن گروه ها بودند من هم مطرح کردم که ثبت
گروهها و انجمن های نمایشی استان ها به صالح استان ها است،
چرا که وقتی اساسنامه ای ثبت می شود ،قابل پیگیری قانونی
است از خود مدیر کل تا واریز پول به حساب انجمن ها و ...همه
بــه نفع انجمن ها خواهد بود .دســتورالعمل ها باید مشــخص
باشند ،کار و فعالیت ها وقتی مشخص است معاونت هنری هم
تالش دارد انها را به ســمت ثبت شدن سوق دهد بنابراین من
حرفم این اســت که این جای نگرانی ندارد بلکه هویتی است
که برای انجمن ها قائل می شــوند .اتفاق بعد از این جلسه من
برای اینکه نگرانی انجمن ها رفع شــود هم بالفاصله با مشــاور
معاون وزیر فرهنگ صحبت کردم و قرار شد با همکاری معاون
برنامه ریزی اداره کل ،مشاور برنامه ریزی معاون وزیر فرهنگ
و اداره کل حقوقی وزارتخانه شــیوه نامه ای طراحی شود هم
نظرات انجمن ها در وزارتخانه و هم در اســتان ها اعمال و منع
قانونی هم نداشته باشد.
سوای بحث استان ها ،االن نگرانی خسارت گروه ها
و تماشــاخانه ها در کل ایران وجود دارد در این
زمینه صحبت هایی شــده فراخوانی هم از سوی
وزارتخانه داده شــده اما اینکه چقدر موثر است
و چه اندازه عملیاتی خواهد شد شما چطور فکر
می کنید؟
ببینید تا االن ما به دو شــیوه جلــو رفته ایم ،یک مدل همین
فراخوانی است که از سوی وزارت کار و امور اجتماعی و دخالت
و ورود وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی ارائه شده که مستنداتش
موجود است اما شیوه دیگر از سوی اداره کل هنرهای نمایشی
است که خودمان مسئولی گماشــته ایم ،تا مستندات گروه ها
را جمع اوری کند .بنابراین اگر خســارت ها براساس مدل اول
پرداخت شــد که هیچ ولی اگر نشد براســاس مدل پرداخت
دوم صــورت خواهد گرفت .ما ایــن امادگی را داریم که با کار
کارشناســی جلو برویم بهرحال ما بررســی میکنیم وقتی یک
گروهی از کرونا اسیب دیده از ســالن ،شورای نظارت و سایر
بخش ها اســتعالم می گیریم و در نهایت براســاس خسارتش ،
کمکی به انها میکنیم.
فکر می کنید چه زمانی این اتفاق بیافتد؟
هنوز واقعا مشــخص نیســت ،دولت و دکتر صالحی تا معاون
توســعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی همه صادقانه پای کار
هســتند من خودم از قدیمی های وزارت ارشاد هستم اما تا به
حال ندیده بودم این همه مسئول با هم پیگیر موضوعی باشند
از شــخص وزیر تا معاونان همه پای کار هستند که این اتفاق
خوبی است امیدوارم به زودی به ثمر بنشیند.
در بحــران کرونــا تاجــران
فرهنــگ و ماهی گیران چیره
دســت اب های گل الود هم
بیکار ننشســتند .پنــج ماه
پیش بــود که مــردم جهان
بــرای همــدردی بــا مردم
ووهان پیامی ارســال کردند
که مضمون ان این بود «شــما تنها نیســتید» و درست
دوماه بعد به شــکلی عملی این شــعار محقق شــد! زیرا
ویروس کرونا مانند یک مهمان ناخوانده ،چتر خود را در
تمامی کشورها پهن کرده بود! حاال دیگر همه مردم جهان
درگیــر مهمان چینی بودند و باید بــرای تنهایی خویش
کاری می کردند .کوویــد 19خالیق را از ترس به انزوایی
ناخواسته کشاند .حاال همه دســت به دامن علم پزشکی
شــده بودند تا شــاید کاری کند کارســتان .اما برای این
انزوای ناخواســته چه کاری می شد کرد؟ انسان اجتماعی
تا چه زمانی می توانســت در کنج خلوت خود بنشــیند تا
دارویی شفابخش ،یافت شود؟ کرونا مانند سیل نبود که بر
بلندی بروی و خالص؛ یا شبیه زلزله نبود که در خانه ایمن
مســکن گزینی .نظیر بمب و موشــک هم نبود که داخل
پناهگاه بخــزی و دمی ارام بگیری ،این ویروس مزاحم از
هر درزی نفوذ می کرد و گویی راهی برای جلوگیری از ان
وجود نداشت .پس انسان ها برای فرار از این تنهایی ،دوباره
به افرینش هنری و فرهنگــی روی اوردند .به بالکن های
خانه ها امدند و ترانه ها سرودند و موسیقی نواختند .برای
فرار از ناامیدی و خســتگی همچــون بالرین ها به حرکت
درامدند .کتاب های خاک خورده را از قفسه ها دراوردند و
شروع به خواندن کردند .مانند انسان های نخستین دوباره
بر دیوارها نقاشی رسم کردند .موزه ها درهای گنجینه های
خود را به شکل مجازی گشودند تا مشتاقان در راهروهای
پرپیچ وخم ان ها به گشــت وگذار بپردازند .کمپانی های
عظیم فیلم ســازی و تئاتر اثار خود را به رایگان در اختیار
مخاطبین خود قراردادند .حاال به راحتی می شد به شکل
مجــازی به بزرگترین کتاب خانه ها ســرزد و هر کتابی را
خواند و لــذت برد .دیگر قرار نبود برای دیدن کنســرت
هنرمندان محبوب تان به ســختی بلیــت تهیه کنید و به
تاالرها بروید زیرا ان ها خود به شــکل رایگان به خانه های
شما امده بودند تا دمی از رنج تنهایی تان را کم کنند .حاال
هنر و فرهنگ همچون مسکنی قوی وارد عمل شده بودند
تا محققین و پزشکان بتوانند داروی قطعی را بیابند .اما در
این میان تاجران فرهنگ و ماهی گیران چیره دست اب های
گل الــود هم بیکار ننشســتند .ان ها هم امده بودند تا به
شکلی فرهنگی! از این خوان گسترده برای خود خوراکی
لذیذ ابتیاء کنند .به بهانه ساخت کتاب صوتی یا پادکست
بــه راحتی کتاب ها را روخوانی کردند ،بی ان که مبلغی به
پدیداورنده اثر بپردازند! خب برای تولید فرهنگی که نباید
پول پرداخت! ان هم در این شرایط که مردم نیاز به روحیه
دارند! انواع فیلم های برجســته اپرا و تئاتر هم که بود پس
می شد با جادوی دانلود دریافت شان کرد و با تغییر عالمت
انحصاری و نصــب زیرنویس به عالقه مندان فروخت .حاال
با قیمتی ارزان ،مهم فرهنگ بود که صادر می شد و نصب
باافتخــار نقاب فرهنگی برچهره! حاال اگر این ماســک در
زمانه ای که همه باید برای فرار از کووید 19ماسک برچهره
بزنند ،پنهان شــود چه بهتر و مقبول تر .اما ان ها حافظه
خالیق را از یاد برده اند زیــرا این ایام نیز به پایان خواهد
رســید ،دیر یا زود ،بعد از ان که ماسک ها از چهره ها کنار
رفت باید به ســوال های فراوانی پاســخ داد .شاید هم این
عزیزان عاشق نشــر فرهنگ به عکس قضیه فکر کرده اند
و روی حافظه ضعیف هم وطنانشــان حســاب ویژه ای باز
کرده اند .نکته غم انگیز این جاست که بسیاری از مخاطبین
با خوشحالی تمام و فارغ البال شریک این سرقت فرهنگی
شــده و برای این پدیده ضدفرهنگی هوراهم می کشــند!
حق و حقوق پدیداورنده و هنرمند و انتشــاراتی و مترجم
هم که کشــک ،چــون قانون عدم اســتفاده از کپی رایت
هم که نیســت ،مملکت هم کــه گرفتاری های بزرگ تری
دارد ،هنرمند هم که دســتش به جایی بند نیست ،تئاتر
ملی انگلیــس و کمپانی های تولید تئاتــر برادوی و مثال
خانه باله مســکو هم که اصال حواس شــان به ما نیســت
پس ان می کنیم که باید! مهم تجارت فرهنگی ســت که
شــکل می گیرد حاال با پول یا بی پول! بله بی پول زیرا ان
عزیزی هم که دانســته و نداســته در پادکست خود یک
کتاب یا نمایش نامه را بدون اجازه نویســنده یا مترجم و
یا انتشارات مربوط خوانش می کند ،شریک همین سرقت
ادبی ســت .این را گفتم که به دوســتانی که ندانسته و از
روی احساس وظیفه دست به تولید زده اند تلنگری بزنم؛
به قول شــاملوی عزیز «روزگارغریبی ست نازنین» .البته
که به جشنواره های خانگی اشاره ای نکردم تا بعدا به طور
مفصل به ان ها نیز بپردازم.
4
سازمان سینمایی در خدمت صاحبان قدرت
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
اخبار
«ف -الف» با موضوع فساد
اقتصادی جلوی دوربین می رود
مستندبلند«ف-الف»ازتولیداتجدیدمرکزگسترشسینمایمستند
وتجربیبهکارگردانیفرشاداکتسابیدرپساکروناجلویدوربینمی رود.
مستند بلند ف -الف از تولیدات جدید مرکز گسترش سینمای مستند
و تجربی به کارگردانی فرشاد اکتسابی ،در انتظار ایجاد فضای امن در
دوران پساکرونا است تا فیلمبرداری ان با موضوع فساد اقتصادی ادامه
پیدا کند .این مستندساز با اشاره به این که ایده ساخت مستند «ف-
الف» در یکی از جلسات مرکز گسترش و اتاق بازرگانی پیشنهاد شده
بود ،اظهار کرد :موضوع فساد اقتصادی با وجود گستردگی که داشت
برای من جالب بود ،چون کسی تا به حال به ان نپرداخته بود .اکتسابی
با تاکید بر این که این فیلم قرار نیست نگاهی ژورنالیستی به موضوع
فساد اقتصادی داشته باشد ،تصریح کرد :در ف -الف نگاهی علمی به
این مساله داریم که چه عواملی در یک جامعه منجر به شکل گیری فساد
اقتصادی می شود .برای رسیدن به این منظور باید پژوهشی گسترده
انجــام می دادیم و از زاویه های اجتماعی ،جامعه شناســی ،فرهنگی،
سیاسی و حقوقی این موضوع را بررسی می کردیم .این مستندساز با
بیان این که فیلمبرداری ف -الف به تازگی اغاز شده ،توضیح داد :روند
تولید فیلم به دلیل شیوع ویروس کرونا به کندی پیش می رود .امیدوارم
با فراهم شدن شرایط امن ،سرعت بیشتری به کار ادامه دهیم تا بتوانیم
این فیلم را برای «سینماحقیقت» اماده نمایش کنیم .عوامل مستند
بلند ف -الف که تاکنون حضورشــان در این پروژه قطعی شده است،
عبارتند از پژوهش ،کارگردان و تدوینگر :فرشاد اکتسابی ،تصویربردار:
مهراد امین کاظمی ،صدابردار :حامد حســین زاده ،مدیر تولید :حمید
مهندسی،هماهنگی:امیرحسینمهندسی.
وقتیفیلم سازان
چاره ایجزاکرانانالینفیلم شانندارند!
فیلم ســینمایی «منشی مخصوص من» پس از شش ســال توقیف حاال برای اکران
انالین اماده می شود.
صالح دلدم درباره اکران انالین فیلم «منشــی مخصوص من» می گوید ۱۰۰ :درصد
فیلم قاچاق می شود اما با وجود شش ســال توقیف و سنگ اندازی های بسیار برای
جلوگیری از اکران ،چاره ای جز اکــران فیلم ندارم .در واقع به مرگ گرفته اند که به
تب راضی شدم.پس از انکه شیوع ویروس کرونا سینماها را تعطیل کرد ،اکران انالین
فیلم ها به عنوان تنها راهکار ارائه شــده برای ادامه حیات صنعت سینما به صورت
جدی مطرح شد .به این ترتیب فیلم «خروج» و «طال» برای اولین بار به صورت انالین
اکران خود را اغاز کردند .البته ســرقت این فیلم ها از وی او دی ها و انتشار انها در
سایت های غیررســمی سبب شد تا بسیاری از فیلمسازان با اکران انالین فیلم خود
مخالفت کنند .اما روز گذشــته صالح دلدم که تهیه کننده و کارگردان فیلم کمدی
ن انالین فیلم خود خبر داد .حسام نواب صفوی،
«منشی مخصوص من» است ،از اکرا
سیروس گرجستانی ،ساناز ســماواتی ،مجید شهریاری ،ســپیده ذاکری ،شهرام
تیموریان ،سیاوش قاسمی ،ســاناز نامدوست ،اردشیر کاظمی ،امیرحسین داودی و
هاوار قاســمی ازجمله بازیگرانی هستند که در این فیلم به ایفای نقش پرداخته اند.
پیرامون اکران انالین فیلم «منشــی مخصوص من» که ۶سال توقیف بوده ،با صالح
دلدم گفتگو کردیم.
باتوجه به اینکه این فیلم ۶سال توقیف بوده و در ژانر کمدی ساخته شده است ،در شرایط
عادی می توانست به فروش خوبی در سینماها دست پیدا کند .چه شد که با وجود کپی
فیلم های «خروج» و «طال» در سایت های غیرمجاز ،این نوع از اکران را برای پخش فیلم
خوددرنظرگرفتید؟
شش سال تمام سازمان سینمایی وزارت ارشاد و مدیران سینمایی مرا اذیت کردند .این فیلم در اواخر
دوره اقای شمقدری پروانه ساخت گرفت اما تولید و نمایش ان مصادف با دوره ای شد که در حقیقت
دولت عوض شــده بود .متاسفانه دوستان تازه وارد ،برعکس اقای شمقدری که هم صنف ما و فیلمساز
بودند ،هیچ شناختی از سینما نداشتند و بیشتر به نام ادم ها توجه می کردند تا اینکه محتوا را درنظر
بگیرند .یعنی فیلمسازی همچون من که ادم مستقلی هستم ولی از شهرت و ثروت برخوردار نیستم،
مــورد بی مهری قرار می گیرد ،در صورتی که افراد دیگری به راحتی هر چیز که بخواهند را می توانند
بســازند و هیچ ممیزی هم برای انها وجود ندارد .اما نوبت به ما که می رســد همه ایده ال گرا شده و
می خواهند مو را از ماســت بیرون بکشند ،به این ترتیب به صورت ناجوانمردانه ۶سال فیلم را توقیف
کردند .سال های ۹۲و ۹۳که دالر ۳هزار تومان بود ۶۰۰ ،میلیون تومان برای تولید این فیلم هزینه
کردم و امروز درحالی به فکر اکران انالین فیلمم رضایت داده ام که هیچ امیدی برای اکران فیلم خود در
سینماها ندارم .به این خاطر که در این سال ها به قدری اذیت شدم که چشمم ترسیده است .به نوعی
به مرگ گرفته اند که حال به تب راضی شدم و مجبورم به اکران انالین تن بدهم.
رامبد جوان:
ی از کپی شدن فیلم ها
با وجود نگران
اما به اکران انالین خوشبینم
رامبد جوان می گوید :اکران انالین تجربه ای تازه است که با وجود نگران
ی
از کپی شدن فیلم ها به ان خوشبینم .فیلم «طال» به کارگردانی پرویز
شهبازی و تهیه کنندگی رامبد جوان و محمد شایسته اگرچه محصول
سال ۱۳۹۷است و در جشنواره فجر همان سال هم رونمایی شد ،اما مثل
خیلی دیگر از فیلم ها در صف طوالنی اکران و ترافیک سنگینش ماند تا
رسید به حاال که صاحبانش دیگر قید اکران پرده ای ان را زدند و فیلم را
با وجود ریسکی که در کپی شدنش بود روانه اکران انالین کردند .البته در
همان روزهای ابتدایی نمایش انالین فیلم نسخه های کپی شده منتشر
شد ،ولی به هر حال چاره ای برای سازندگان این فیلم جز اکران انالین
نبود .رامبد جوان که با همراهی محمد شایسته تهیه کنندگی «طال» را
برعهده داشــته ،درباره این تصمیم و همین طور طوالنی شدن پروسه
اکران فیلم می گوید :واقعیت این است که قرار بود فیلم را ۲۳بهمن سال
گذشته یعنی بعد از جشنواره فجر اکران کنیم و این نوبتی بود که با توجه
به تعداد زیاد فیلم ها به ما رسید .ما کارها را برای اکران در گروه ازاد و از
یدادیم که ناگهان حوادث دی ماه پیش
همان تاریخی که گفتم انجام م
امد و سقوط هواپیما و بعد هم اتفاقات جشنواره فجر که در نتیجه ی
همه ان ها نوعی بی میلی نسبت به سینما رفتن احساس می شد .پس
درخواست کردیم اکران ما را به عید نوروز یا زمانی دیگر تغییر دهند که
اصال تاریخ قبلی نباشد ولی برای تاریخ جدید هم فرصت برنامه ریزی نشد
چون ماجراهای کرونا پیش امد .این بازیگر و کارگردان درباره اینکه ایا
موفقیتی برای فیلم «طال» در اکران ازاد پیش بینی می کردند بویژه انکه
اکران فیلمی از پرویز شــهبازی بدون سرگروه هم در جای خود جالب
توجه است تاکید می کند :فکر می کنم در شرایط نرمال با توجه به گره
بازیگران ،اسم پرویز شهبازی به عنوان کارگردان و برنامه هایی که برای
تبلیغات داشتیم می توانستیم بخشی از سرمایه را برگردانیم نه اینکه به
سود برسیم اما فکر می کردیم می توانیم اکران بهتری داشته باشیم ولی
وضعیت فعلی و ناامیدی از اکران سال ۹۹ما را به اکران انالین رساند،
چون اصال معلوم نیست سینماها کِی باز می شوند و اگر هم باز شوند مردم
به سینما می روند یا نه؟ به غیر از این ،نوع فیلم هایی که در نوبت اکران قرار
می گیرند ،دوباره عقب افتادن نوبت ،ترافیک سنگین برای اکران فیلم ها
و دعوا برسر همین بحث ها ما را به این نتیجه رساند که بهتر است در
نوبت نمانیم و با وجود نگرانی شدیدی که برای کپی شدن فیلم داشتیم،
تصمیم گرفتیم این نوع اکران را تجربه کنیم .او ادامه می دهد :ماجرا را
به پرویز شــهبازی گفتیم و با رضایت او این کار انجام شد .البته قبل از
اینکه «خروج» اکران شود یعنی از همان زمانی که درباره اکران فیلم ها
صحبت می شد ما هم به این موضوع فکر می کردیم و بعد که «خروج»
اکران انالین شد جدی تر پیگیر شدیم و اعالم امادگی کردیم که فیلم
برای اکران انالین در اختیار vodقرار بگیرد .جوان می گوید :وقتی خبر
کپی غیر مجاز فیلم «خروج» منتشر شد خیلی بیشتر نگران شدیم اما
متاسفانه ما قانون کپی رایت نداریم و فقط باید با التماس و قربان صدقه
رفتن از مردم بخواهیم فیلم ها را کپی نکنند ،چون این کار واقعا دزدی
است .با این حال چاره ای نیست و نمی شود در شرایط فعلی به دلیل اینکه
ممکن است فیلم کپی شود از این فرصت و امکان گذشت .اصوال به نظرم
زندگی انالین و دیجیتال قوت گرفته است.
ایااکرانانالیناینفیلمبراساسپیشنهادسازمانسینماییبودهوخودتانهیچرغبتی
به این کار نداشتید؟
بعد از مدت طوالنی که مرا با اصالحیه های مختلف اذیت کرده اند ،حتی برای همین اکران انالین نیز در حال
کارشکنی هستند .من با هزینه سینمایی ،فیلم را با پروانه ساخت ویدیویی ساخته بودم .اما بعد از اینکه فیلم
به شورای ویدیویی رفت ،اقای پارسایی نامه زد که از نظر ما فیلم قابلیت تبدیل به فیلم سینمایی شدن را
دارد .فیلم سپس به شورای پروانه ساخت فیلم های سینمایی رفت که بر اساس صورتجلسه ۱۵اردیبهشت
۹۸ان جلسه نیز اعالم شد که اکران این فیلم بالمانع است .به نوعی دکتر هادی کریمی به نمایندگی از شورا
گفتند که فیلم هیچ ایرادی ندارد و فقط نظراتی را گفتند که براساس ان ما یکسری اصالحاتی را در فیلم
ایجاد و فیلمبرداری و تدوین مجددی را انجام دادیم که هر کدام هزینه های جداگانه ای داشت .ان زمان اقای
فرجی ،مدیرکل سینمای حرفه ای بود و اقای داروغه زاده روزهای اخر مسئولیتش را سپری می کرد .بعد از
ان گفتند که شورای پروانه نمایش بر اساس نوبت به شما پروانه می دهد اما هر روز یک بهانه می اوردند .یک
روز می گفتند رحمان ۱۴۰۰تازه پایین امده و جو خراب است و روز دیگر بهانه دیگر .به اقای فرجی گفتم
در این مدت مدیران زیادی تغییر کرده و من اسیب بسیاری دیدم ،االن هم شنیدم که اقای داروغه زاده در
حال رفتن از اینجا هستند ،لطفا کار بنده را زودتر انجام دهید ولی اقای فرجی به قدری ما را سنگ قالب
کرد تا اقای طباطبایی نژاد امد که به عقیده من شناختی از سینما نداشت .او مجدد در مسیر اکران فیلم
سنگ اندازی کرد و به این ترتیب اکران فیلم عقب افتاد .بعد از این نیز موضوع کرونا پیش امد .هفته گذشته
دوباره با اقای فرجی صحبت کردم و گفتم شما ما را به مرگ گرفتید و حال به تب راضی شده ایم .به این
ترتیب از خیر اکران در سینما گذشتیم و می خواهم فیلم را اکران انالین کنم .ایشان هم گفت که خیلی هم
خوب است و درخواست ان را بنویس که ما کارهایش را انجام دهیم .ما هم بر اساس همین حرف ،در همین
چند روز ،کارها و هزینه هایی را برای اماده سازی فیلم ،پوستر و موارد دیگر انجام دادیم اما امروز که پیش اقای
فرجی رفتم می گویند که ما باید صبر کنیم تا شورا تشکیل شود .در صورتی که فیلم من پروانه دارد و توافق با
وی او دی ها انجام شده است و دیگر ارتباطی به شورا ندارد و کار ما را می توانند به صورت مجازی انجام دهند.
حتی از سازمان سینمایی با من تماس گرفتند که به چه حقی اکران فیلم خود را رسانه ای کرده ای .یعنی
حتی ما مسئولیت پرزنت محصول و فیلم خود در این سینما را نداریم و باید برای این کار از اقایان اجازه بگیرم.
با این تفاسیر ایا امکان دارد که اجازه اکران اینترنتی فیلم نیز داده نشود؟
برنامه ریزی ما این بود که عید فطر ،اکران انالین فیلم را اغاز کنیم .این اثر یک فیلم کمدی خانوادگی شریفی
است که اگر ان را ببینید می گویید که چه مشکلی داشته که تا این مدت توقیف شده است .این اثر یک
فیلم ضدخیانت و دروغ بوده و در جهت تقویت بنیان خانواده است .ولی متاسفانه این طور به نظر می اید
که مدیران سینمایی خیلی به فیلم های با شوخی های خارج از عرف و سطحی که در مورد خیانت است،
عالقمندند و جلوی فیلم های خوبی همچون فیلم ما و همچنین «دیدن این فیلم جرم است» را می گیرند.
به نوعی فیلم های خوب را مهندسی می کنند .سازمان سینمایی در خدمت کسانی است که صاحب زر و
تزویر و قدرت هستند .این دوستان هرکاری دلشان بخواهد را می توانند در سینما انجام دهند اما جوان های
فیلمساز باید مایه سوز و بیچاره شوند .اگر ارشاد اذیت نکند و نامه های ما را به موقع بدهد ،فیلم را برای عید
فطر به اکران انالین می رسانیم .این برنامه ماست اما ممکن است اقای فرجی با روالی که در پیش گرفته اند،
دوباره کاری جدید بکند.
ایا باتوجه به کمبود سالن های سینما در نقاط مختلف کشور در مقابل گسترش اینترنت
در نقاط مختلف ،اکران انالین می تواند زمینه ایجاد بازار بزرگتری را برای سینما فراهم
کند؟ برای فعال شدن سینمای انالین چه ملزوماتی مورد نیاز است؟
من ۱۰۰درصد احتمال می دهم که فیلمم همچون دو فیلم قبلی قاچاق شود و هیچ شکی در این قضیه
وجود ندارد .همانطور که گاهی شاهد قاچاق فیلم ها از روی پرده سینما یا نسخه های بازبینی وزارت ارشاد
بوده ایم .اما مشکل اصلی ما این بوده که نمی دانیم چه سیاست و چه کسانی پشت پرده از این موضوع منتفع
هستند که نمی گذارند قانون کپی رایت در این مملکت تصویب شود .اقایانی که مسئول فرهنگی هستند
می گویند شبکه های ماهواره ای مستهجن ،مبتذل و ضدخانواده هستند .ما هم این موضوع را قبول داریم .اما
سوال اینجاست که چرا مسئولین فرهنگی ما با تصویب نکردن قانون کپی رایت ،اجازه می دهند که خوراک
رایگان از سینمای ایران برای همین شبکه های ماهواره ای فارسی زبان تهیه شود که بر اساس ان اگهی هم
می گیرند .همچنین شاهدیم که فیلم ها به سرعت در سایت ها و تلگرام و مکان های دیگری پخش می شود.
این اتفاقات در ســالی که جهش تولید نامگذاری شــده ،به ضرر تولید ،اشــتغال و
سرمایه گذاری فرهنگی است و من متوجه نمی شوم که چرا این قانون تصویب نمی شود.
عالوه بر این ستاد مبارزه با قاچاق که به ان ستاد صیانت از محصوالت فرهنگی وزارت
ارشاد گفته می شود ،در این ســال ها چه دستاوردی داشته است؟ این دوستان حتی
سایت هایی که فیلم ها را به صورت غیرقانونی بارگذاری می کنند را فیلتر نمی کنند .واقعا
با این کارکرد ،تکلیف بودجه این ستاد چیست؟
در نهایت این موارد مرا به این نتیجه می رساند که بگویم ما مدیران سینمایی نداریم بلکه مدیران ضدسینمایی
داریم .این دوستان اگر مشکل کپی رایت را حل کنند ،خیلی از مسائل حل می شود .در نهایت باید بگویم
فیلم من هم قاچاق می شود ولی ما نباید از تکنولوژی فرار کنیم .االن دنیا به این سمت می رود .همانطور که
شاهدیم از همین راه نت فلیکس به چه صورت به ساخت فیلم های مختلف می پردازد.
جــدا از بحث قانونی برخورد با کپی و پخش فیلم ها در شــبکه های مجازی ،یکی از
موضوعاتی که شاید خود مردم را ترغیب به خرید قانونی و حمایت از اثار می کند ،پایین
اوردن قیمت بلیت اکران انالین است که اکنون برابر با قیمت بلیت سینماست .باتوجه به
گستردگی اینترنت در نقاط مختلف ایران ،ایا پایین اوردن قیمت بلیت ،امکان استقبال
گسترده تری از اثار توسط مردم را ایجاد نمی کند؟
به شخصه مخالف گران کردن بلیت سینما هستم چراکه هم وضعیت اقتصادی مردم خوب نیست و هم
کیفیت فیلم های ما به قدری نیست که بلیت را گران کنیم .اگر قاچاق فیلم حل شود ما احتیاجی به گران
کردن بلیت سینما نداریم .من یک خواهش از قوه قضاییه و جناب رئیسی دارم که امسال هم به مبارزه با
قاچاق و حمایت از تولید تاکید کردند .خود دادستان باید به عنوان مدعی العموم وارد قضیه شود و واقعا با
انهایی که در قاچاق فیلم ها نقش دارند و حداقل در داخل کشور هستند ،برخورد شود .چراکه اکنون شاهد
قاچاقمحصوالتفرهنگیهستیمکهبهنوعیتاراجسرمایهسرمایه گذارانفرهنگیکشوربودهکهاصالاتفاق
مثبتینیست.درشرایطکنونیپیشنهادمبرایبلیتفیلم«منشیمخصوصمن»همان ۱۲هزارتومانبوده
که البته هنوز قطعی نشده است .در حال رایزنی هستیم که به قیمت نهایی برسیم .ما چیزی از دولت و وزارت
ارشادنمی خواهیم؛همینکهاذیت ماننکنند،کافی ست.متاسفانهایندوستانفقطبهصورتیرفتارمی کنند
که فضای اکران ،فیلمسازی و پول دراوردن به نفع یک اقلیت خاصی باشد .با قدرت می توانم بگویم که ممکن
است یکسری ادم در بخش دولتی از این موضوع منتفع باشند که از این ادم ها حمایت می کنند و فیلم های
دیگران به قیمت سود کردن این اقلیت نابود می کنند .این موضوع باعث بروز نارضایتی و فراری شدن خیلی
از افراد از سینما می شود .اکنون کیفیت فیلم های ما در جهان خوب نیست .نه فیلم های جهان برای اکران
به سینماهای ما می اید و نه فیلم های ما راهی به سینماهای انها دارد .بخشی از این موضوع به دلیل همین
انحصارطلبی و حضور یکسری از ادم ها در سینما مربوط می شود که دانش ،سواد و هیچ شناختی نسبت به
سینمای جهان ندارند .این افراد برای مخاطب ارزشی قائل نیستند و گنجشک را رنگ می کنند و به جای
قناری به مخاطب قالب می کنند .ولی متاسفانه اکنون تعدای از فیلمسازان سینمای ما به شمار می ایند .به
این ترتیب ما به مرور ریزش مخاطب را حس می کنیم؛ همانطور که از نیمه دوم سال گذشته شاهد این اتفاق
بودیم و نتیجه این عملکرد را دیدیم .یعنی برای منافع یک اقلیت خاصی ،منافع اکثریتی در حال نابودی بوده
و مدیران سینمایی دولت هم در این قضیه دخیل هستند.
«شام ایرانی» چه هدفی را دنبال می کند؟
بازیگــر نقش بازی نمی کند ،متن حفظ نمی کند و خودش اســت .باید بتواند در لحظه دیالوگ
بگوید و در لحظه اکت داشــته باشــد ،بدون اینکه تمرین کرده باشد؛ ان چیزی که در نمایش
به ان بداهه پردازی می گوییم؛ بنابراین کمی این کار برای برخی از بازیگران ســخت است و انها
ترجیح می دهند خودشان را در این مخمصه نیندازند؛ یعنی به نظرشان یک دردسر بزرگ است
و البته نســبت به کارهای نمایشی سخت تر اســت؛ به عنوان مثال خانم مرجانه گلچین که در
«شــام ایرانی» حضور داشتند پس از این که کار تمام شد ،مطرح کردند که فکر نمی کردند این
کار این میزان انرژی از ایشــان بگیرد و فکر می کردند راحت تر از کار نمایشی است در حالی که
به مراتب ســخت تر است .این کارگردان با اشاره به تفاوت کارهای نمایشی با رئالیتی شوهایی از
جنس «شام ایرانی» ،گفت :در کار نمایشی بازیگر متن دارد ،متنش را حفظ ،تمرین و چند باری
اجرا کرده اســت و بیشتر تکرار پالن ها و ســکانس ها مربوط به نکات فنی و اظهارات کارگردان
درباره این است که دکوپاژ یا میزانسن خوب درامده یا نه و کمتر به بازی بازیگر مربوط می شود؛
چون بازیگر وقتی انتخاب شــده و تمرین کرده ،در واقع انتظار کارگردان از بازی بازیگر درامده
اســت .اما در مورد رئالیتی شو چون تمرین و متنی هم وجود ندارد همه فشار و سختی بر روی
ســعید ابوطالب که این روزها مجموعه «شــام ایرانی» را در شــبکه نمایش خانگی کارگردانی
می کنــد ،درباره ی علت گرایــش به این ســاختار تلویزیونی ،خصوصا مجموعه ای که پیشــتر
نمونه مشــابه ان در برخی شــبکه های ماهواره ای فارســی زبان و همچنین توسط برخی دیگر
از کارگردان های ایرانی ســاخته شده اســت ،توضیحاتی را عنوان کرد .حواشی و دشواری های
ســاخت «شام ایرانی» در دوران کرونا و رســاندن این مجموعه به پخش ،از دیگر مطالبی است
که توســط این کارگردان گفته شده است .ســعید ابوطالب همچنین درباره ی سریال جدیدش
که قرار بود در ژانر جاسوســی ســاخته شود ،اعالم کرد این ســریال در مرحله نگارش است و
ســال ۹۹کلید خواهد خورد .ابوطالب که ســاخت رئالیتی شو در ایران را با مجموعه «سرزمین
دانایی» در تلویزیون اغاز کرده اســت ،درباره تمایل به ســاخت مداوم رئالیتی شو ،توضیح داد:
رئالیتی شو ،یک ژانر متفاوت و پرطرفدار در همه جای دنیاست .رئالیتی شوها قالب های متفاوتی
دارند؛ مثل تاک شــوها یا مسابقات عظیم تلویزیونی خارج از استودیو ،رئالیتی شوهای خانوادگی،
رئالیتی شــوهای علمی ،اجتماعی یا حتی سیاسی و ...؛ حتی انواعی از برنامه های دوربین مخفی
که این روزها با پروداکشــن های عظیم در کشــورهای بزرگ ســاخته می شود و بعضا یک پیام
مهم اجتماعی را هم منتقل می کند ،یک نوع رئالیتی شــو اســت .اما به هر حال در داخل کشور
ما ،اغلب به خاطر دشــواری های کار و ظرافت هایی که موجب هزینه بر بودن ان می شــود ،کمتر
برنامه ســازهای داخلی به سمت ساخت رئالیتی شوها می روند و البته یکی از دالیل ان هم عدم
شــناخت این ژانر است و اینکه هیچ کالس و ورک شــاپی برای ان برگزار نمی شود و مقاالت و
متن های موجود هم کمتر ترجمه می شــود و خیلی کمتر مطالعه می شود .وی با یاداوری اینکه
رئالیتی شو یک برنامه مستند ،گزارش خبری یا تلویزیونی نیست ،ادامه داد :رئالیتی شو بازسازی
مســتند یا مستند داستانی نیست .ســاختن فیلم با نابازیگرها نیست .یک ژانر متفاوت است که
قواعد و تعاریف خود را دارد و اگر قواعد ان رعایت شــود ،برنامه های جذابی خلق می شــود که
اکنون تلویزیون های بزرگ دنیا را تســخیر کرده است .اصل اول در رئالیتی شو ،وجود یک طرح
منســجم ،خالقانه و با در نظر گرفتن همه احتماالت ممکن در مســیر ساخت است؛ یعنی مثل
یک فیلم داســتانی ،قصه دارد و مثل یک مستند ،کارگردان سعی می کند دخالتی در پیشرفت
ماجــرا نکند ،او فقط دنبال اتفاقات حرکت می کند؛ اتفاقاتی که همه را پیش بینی کرده یا الاقل
برای رویارویی با ان برنامه دارد .ابوطالب در توضیح ماهیت رئالیتی شــوها خاطرنشــان کرد :در
یک رئالیتی شو در عین کارگردانی سخت و دقیق ،مخاطب نباید هرگز وجود کارگردان را حس
کند؛ انجام این کار البته بســیار ســخت است .ما در رئالیتی شــو ،چه با افراد عادی یا با حضور
بازیگران حرفه ای ســینما و تلویزیون ،چیزی به اســم تمرین ،متن اماده ،میزانسن و ...نداریم.
همــه چیز در واقع در لحظه روی می دهد و کارگردان همه احتماالت را از قبل پیش بینی کرده
است .دکوپاژ سیار و دفعی است .در حقیقت این بازیگران ،نابازیگرها یا سوژه ها هستند که قصه
را پیش می برند و کارگردان هر لحظه ادامه قصه ای را می سازد که در لحظه شکل گرفته است؛
یعنــی کارگردان اتفاقی که قبــل و بعد ان را فقط حدس می زند تبدیل به یک فیلم می کند .او
در حالی که به دوربین ها فرمان رکورد (ضبط) می دهد ،درواقع فیلم را به صورت تدوین شــده
پیشــاپیش در ذهن خود می بیند .به همه این دالیل ،ساختن رئالیتی شو سخت است و نیازمند
عوامل خاص خود از برنامه ریز تا فیلمبردار و گروه کارگردانی و تدوینگر و ...است.
ابوطالب یاداور شــد :من ســاخت رئالیتی شــو را در تلویزیون با مجموعه مســابقه «سرزمین
دانایی» شــروع کردم و اولین بار نام این ســاختار را مســتند ـ مســابقه گذاشتیم ،چون هیچ
نمونه قبلی نداشــت .بعدها البته مجموعه های دیگری با عنوان مســتند ـ مسابقه ساخته شد و
ساخته می شــود که کم تر موفق بوده است.این کارگردان و تهیه کننده در پاسخ به اینکه تا چه
میزان از انتخاب بازیگرانی که برای رئالیتی شــوهایش انتخاب کرده راضی است و اصوال انتخاب
بازیگر برای رئالیتی شــو با چه مشکالتی مواجه است؟ پاسخ داد :انتخاب بازیگر برای شرکت در
رئالیتی شوهای متفاوتی که شبیه به مسابقه های میدانی است ،از جمله راپل ،غواصی ،دوچرخه،
ماشین سواری ،چتربازی و مسابقاتی از جنس رالی ایرانی با یکسری مشکالت مواجه است؛ یعنی
باید بازیگری انتخاب شود که توانایی و همچنین تمایل و عالقه به این کارها را داشته باشد .در
مورد رئالیتی شــوهایی که نیاز به فضای خارجی ندارند ،مثل «شام ایرانی» ،این محدودیت ها را
نداریــم اما با مولفه های دیگری روبه رو هســتیم .ابوطالب با بیان اینکه برخی از بازیگران تمایل
ندارند که در رئالیتی شــوها شــرکت کنند ،درباره علت این مســاله توضیح داد :در رئالیتی شو
دوش بازیگر اســت؛ یعنی در لحظه باید بتواند حســش را به بیننده منتقل کند و بداهه پردازی
داشــته باشد و از طرفی مراقب اطرافش باشــد؛ چرا که نمی داند چه میزانسن و دکوپاژی اتفاق
می افتد چون از عملکرد ما بقیه بازیگران خبر ندارند؛ بنابراین رئالیتی شــو از این حیث ســخت
اســت و من به بازیگران حق می دهم .انتخاب بازیگر برای هر رئالیتی شــو زمان بسیاری می برد.
چندبرابــر زمانی که برای پیش تولید کارها صرف می کنیم صرف گفت وگو با بازیگران و انتخاب
انها می شود .ابوطالب در پاسخ به این پرسش ها که با ساخت «شام ایرانی» به دنبال چه هدفی
بوده است؟ بازخوردها درباره گروه بانوان و اقایان چگونه و ساخت این مجموعه در شرایط کرونا
چطور بود؟ اظهار کرد« :شــام ایرانی» پیشنهاد شــرکت هنر اول به بنده بوده است و قب ً
ال هم
دو یا ســه کارگردان دیگر برای این موسســه این کار را ساخته بودند .ابتدا اقای بیرنگ و اقای
صحت و همچنین دوست دیگری فصل های گذشته این مجموعه را ساخته بودند اما وقتی فاصله
بین کار افتاد ،این پیشــنهاد را به ما دادند و ما هم قبــول کردیم .ان موقع هنوز موضوع کرونا
مطرح نبود اما در روزهای ســختی کار را شروع کردیم ،مثل شهادت سردار سلیمانی و بعد هم
اتفاقــات هواپیما؛ همه اینها در کار اثر گذاشــت ولی مــا کار را ادامه دادیم تا اینکه اتفاق کرونا
افتاد و باعث شد بازیگران خارجی به ایران نیایند و با شرایطی که ایجاد شد کار کمی کند شد.
پروازهای خارجی متوقف و دچار اختالل شــدند و ما نتوانستیم به بعضی از کشورها برویم .قرار
بود بازیگرانی از کشــور روسیه و هند در «شام ایرانی» حضور داشته باشند که تاریخ پروازها به
هم ریخت و عملی نشــد .اما اتفاق بد دیگر این بود که قرار بود برای پنج فصلی که می ســازیم
برای هر فصل بازیگر خارجی داشــته باشــیم که در فصل اول بازیگرانی از ترکیه ،اذربایجان و
لبنان امدند اما قرار بود یک بازیگر از ارمنســتان و روســیه بیایند که قرارداد هم بســته بودیم
و برنامه ریزی ها صورت گرفته بود اما متاســفانه این اتفاق نیفتاد .حتی شــرایط را با اختالل در
پروازها ،حل می کردیم اما موضوع کرونا پیش امد و در موضوع کرونا بازیگران خارجی منصرف
شــدند .ما با بازیگران دیگری مذاکره کردیم اما راه ها کال بســته شد و ما مجبور شدیم به ازای
بازیگــران خارجی ،بازیگران ایرانی جایگزین کنیم تا بتوانیــم برنامه هایمان را ضبط کنیم .یک
برنامه دیگر ضبط کردیم اما شرایط کرونا طوری شد که خانه سینما به همه گروه های برنامه ساز
اعالم کرد که به خاطر حفظ سالمت ،کارها را متوقف کنیم و فصل پنجم ما متوقف شد در حال
حاضر منتظر هستیم تا شرایط بهتر شود تا ادامه کار را ضبط کنیم.
کارگردان «شــام ایرانی» ســپس گفت :اتفاق خوبی که افتاد این بود که ما چون ۱۷قسمت را
تولید کرده بودیم ،زمان مضاعفی گذاشــتیم تا گروه تدوین را تقویت کنیم و دوستان شبانه روز
کار کردند تا این قسمت ها به پخش برسد .ابوطالب در پاسخ به اینکه قرار بود سریال جاسوسی
بســازد ،این سریال چه سرنوشــتی خواهد داشت؟ ایا این ســریال هم تاثیر پذیرفته از همین
رئالیتی شــوها خواهد بود؟ توضیح داد :این سریال در حال حاضر در مرحله نگارش است و یک
سرمایه گذار شخصی هزینه هایش را تقبل کرده است که یکی از تهیه کنندگان سینما است .وی
گفت :نگارش این سریال تا اواسط تابستان ادامه دارد و پس از انکه پروانه ساخت گرفت حدود
یک سال تولید ان زمان می برد؛ چراکه هم قصه پیچیده است و هم کار پر از کاراکتر؛ امیدواریم
که بتوانیم این کار را که نام ان را عنوان نمی کنم ،در سال ۹۹کلید بزنیم.
معاون صدا :رادیو پرچم دار هویت بخشی فرهنگی و معنوی در جامعه است
معاون صدای سازمان صداوسیمای جمهوری اسالمی ایران در ایین
رونمایی از کتاب گویای صلح امام حســن(ع) با ترجمه مقام معظم
رهبری حضرت ایت اهلل خامنه ای با بیان انکه مردم در انتخاب بسته های
فرهنگی نیازمند تنوع هســتند ،گفت :رادیو؛ پرچم دار هویت بخشی
فرهنگی و معنوی به شکل توامان در جامعه است.نشست رونمایی از
کتاب گویای صلح امام حسن(ع) به قلم ایت اهلل شیخ راضی ال یاسین
و ترجمه مقام معظم رهبری حضرت ایت اهلل خامنه ای (سه شنبه ۱۶
اردیبهشت ماه) با حضور عوامل تولید این کتاب؛ حمید شاه ابادی معاون
صدای سازمان صداوسیمای جمهوری اسالمی ایران؛ حجت االسالم
ســعید صلح میرزایی ریاست موسسه پژوهشــی فرهنگی انقالب
اسالمی دفتر قم؛ دکتر محمدحسین رجبی دوانی مورخ و پژوهشگر
متون اســامی؛ محمدرضا هراتی مدیر انتشــارات انقالب اسالمی و
حجت االسالموالمسلمینمجتبیصابریمدیریتمحتواینشرانقالب
اسالمی در دفتر معاونت صدای سازمان صداوسیمای جمهوری اسالمی
ایران برگزار شد .شاه ابادی در ابتدای این نشست با اشاره به انکه زندگی
مقام معظم رهبری حضرت ایت اهلل خامنه ای از همان عنفوان جوانی
لبریز از دو دغدغه توام مبارزه با ظلم و ســتم دستگاه پهلوی و تاکید
بر نگاه ســیره اهل بیت(ع) در مسیر جاری ساختن شعائر دین اسالم
برای حق خواهی ملت مظلوم مورد تاکید بوده است یاداور شد :تفاوتی
در صلح امام حسن(ع) و انچه که در کربال و شهادت امام حسین(ع)
برای حفظ ،نگهداری ،اشــاعه و توسعه دین هدایتگر و مبین اسالم
رخ نداد ،وجود ندارد .یکی از اصلی ترین ویژگی های تشیع انست که
در زمان امامان معصوم و در غیاب انها ،ولی فقیه به تناســب زمان و
مکان برای ملت مسلمان دست به تصمیم گیری می زند .در راه هدایت
مسلمانان و در مسیر سعادت زندگی دنیوی و اخروی هر یک از ائمه
خود می توانند چراغ هدایت جامعه مسلمان و ارادتمندان به مقام شامخ
ان امامان معصوم باشند .در ادامه دیدگاه ،بصیرت و نگرش هدایت گرانه
ولی فقیه می تواند راهگشای مسلمانان باشد .معاون صدای سازمان
صدا و سیمای جمهوری اسالمی ایران خاطرنشان کرد :قرعه پرداختن
به کتابی در راستای ســیره و زندگی امام دوم شیعیان حضرت امام
حســین(ع) نیز به حضرت اقا افتاد .در راستای اهمیت این کتاب از
زمان ترجمه اش در اواخر دهه چهل تا به امروز و گویا شدن این کتاب
با همکاری دست اندرکاران حوزه معاونت صدا و پایگاه ایران صدا باید بر
این مساله تاکید کرد که جامعه امروز بیش از هر زمانی نیازمند تبیین
دیدگاه ،نگرش و بصیرت امام حسن مجتبی(ع) است .شاه ابادی با اشاره
به انکه بنگاه های خبری و شایعه پراکنی که برای ریشه کن کردن انقالب
و حرکت حق خواهانه ملت انقالبی ایران از هیچ کوششــی فروگذار
نبوده و نیستند؛ نیازمند پاسخی شایسته و کوبنده از سوی ملت ،مردم
انقالبی و مسلمانان جهانند .مسلمانان انقالبی حق خواهی را مهم ترین
پیشانی نوشت فعالیت پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) در مسیر
هدایت ،رستگاری و گام گذاشتن در حوزه دین هدایتگر و مبین اسالم
می دانند .در این میان فعالیت های فرهنگی در حوزه تبیین سیره ائمه
معصومین می تواند یکی از مهم ترین کنش ها به شمار رود .معاون صدای
سازمان صداوسیمای جمهوری اسالمی ایران با اشاره به انکه برگزاری
چنین نشست هایی بهانه خوبی است تا بتوانیم به واسطه ان بخشی از
فعالیت هایفرهنگیدرقالبحوزهکتابوکتابصوتیرابهعموممردم
معرفی کنیم یاداور شد :مجموعه ایران صدا و مخزن کتاب های صوتی
ان گنجینه عظیمی از اثار متنوع برای عالقمندان به حوزه کتاب است.
طی ایام اخیر ،همراهی با ویروس کرونا و محدودشدن فعالیت مردم؛
رکورد روزی ۴۰۰هزار مراجعه به پایگاه ایران صدا و بخش کتاب گویای
ان را داشته ایم .همچنین میانگین ۳۷دقیقه شنیدن از کتب صوتی
مختلف توسط عالقمندان به حوزه یار مهربان را به ثبت رسانده ایم .همه
این ها نشان دهنده عالقه مردم به حوزه کتاب از یک سو و ازسوی دیگر
کتاب هایی است که با همت مسئوالن و هنرمندان حوزه صدا در قالب
روایتی متفاوت از کتاب مکتوب یعنی شکل صوتی به ان ها ارائه شده
است .شاه ابادی با تاکید بر انکه مردم در انتخاب بسته های فرهنگی
نیازمند تنوع هستند تصریح کرد :پایگاه ایران صدا و بخش کتاب های
گویای ان لبریز از ظرفیت و بستری متنوع از ارائه بسته های فرهنگی
در حوزه کتاب های صوتی برای نگرش ها و سالیق متنوع مردم است.
در این زمینه باتوجه به رسالت حوزه رادیو که هویت بخشی فرهنگی
و معنوی را توامان در جامعه پرچم داری می کند تهیه و تولید اثاری
چون کتاب گویای صلح امام حسن(ع) با ترجمه درخشان مقام معظم
رهبری می تواند گامی مهم در راستای هدایت بخشی فرهنگی و معنوی
جامعه به شمار رود .وی در پایان تاکید کرد :تکلیف خود می دانیم تا
اثار ماندگاری که ظرفیتی فوق العاده در عرصه تعالی فرهنگی و معنوی
جامعه به ویژه در ایامی چون ماه مبارک رمضان و ماه محرم و صفر را
در خود به شکل بالقوه دارا هستند با همت ،درایت ،دقت و هنرمندی
فعاالن عرصه صدا در قالب کتاب های گویا ارائه دهیم و این مسیر را با
قدرت در اینده نیز ادامه خواهیم داد.
5
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
رادیووتلویزیون
TV&RADIO
تحلیل
شبکه های برون مرزی سلیقه
مخاطبشان را مد نظر داشته باشند
یک تحلیل گر حوزه بین الملل با توجه به اینکه شبکه های غربی در ادامه
فعالیت های فتنه جویانه خود قصد دارند ایران را کشور قحطی زده و دچار
بحران اقتصادی شدید معرفی کنند تا با این ترفند حوادثی مثل ابان ماه
98را راه اندازی کنند ،درباره نقش شبکه های برون مرزی کشورمان نظیر
پرستیوی،العالمو...درمقابلهبااینجوسازی ها،تشریحکرد:شبکه های
برون مرزی تا کنون همزمان با گسترش زیرساخت و قلمرو جغرافیایی
و زبانی توفیقاتی داشته اند اما پیوسته برای مقابله با تبلیغات شبکه های
خارجی باید سلیقه مخاطب را مد نظر داشته باشند .محمود محمدی
کارشناس حوزه بین الملل که سخنگویی وزارت خارجه و عضویت در
کمیسیون امنیت ملی را در کارنامه خود دارد ،با توجه به رفتارهای طعنه
امیز رئیس جمهور امریکا در کمک به ایران ان هم در شرایطی که خود
امریکا دچار بحران در مدیریت کرونا اســت ،گفت :ویروس کرونا یک
تهدید جهانی است و نه تنها هرگونه کمک علمی،پزشکی و دارویی طبق
عرف بین الملل یک اقدام بشردوستانه تلقی می شود بلکه همه کشورها
الزم است با تبادل دانش و داشته های علمی وتجربی در ازبین بردن این
ویروس وکاهش مصائب و مضرات این تهدید جهانی مشارکت و همکاری
کنند .بنابراین پیشنهاد کمک پزشکی امریکا و یا پزشکان بدون مرز بنا
به عرف بین المللی بوده ،قبول ان نیز حق ما اســت اما نکته مهم این
است که منطبق با عرف بین الملل که یکی از منابع حقوق بین الملل
اســت ،صورت بپذیرد .وی در پاسخ به این سوال که اصلی ترین عامل
بازدارنده در مواجهه با جو سازی شبکه های وابسته به نظام سلطه گر
امریکا و اسرائیل از شرایط داخلی کشورمان چیست ،خاطر نشان کرد:
اول پیشگیری و اب به اسباب تبلیغاتی دشمن نریختن و بعد طرح و
برنامه مقابله با جوسازی وعملیات روانی دو عنصر الزم و ملزوم یکدیگرند.
متاسفانه سیاست های تاخیری و مبهم وتناقضات در حرف وعمل دولت
بهترین سوژه برای همه شبکه های بدخواه جمهوری اسالمی است که
دیگر نیاز به شایعه سازی ندارند بلکه هرانچه مواضع اعالمی دولت است
با کمی دستکاری علیه ایران استفاده می شود و افکارعمومی پذیر هم
هست ،زیرا سیاست تبلیغاتی دولت حرفه ای نبست ،مثال ماجرای گرانی
بنزین ونحوه اقدام واعالم ان نوعی نافرمانی مدنی و اسیب های ناشی
ازان را موجب شد و بهترین سوژه برای شبکه های خبر پراکنی درجهان
شد .محمدی افزود :موضوع ویروس کرونا و از این گونه موارد بسیار است
که اگر در داخل پیشگیری نشود ،تولید خوراک تبلیغی علیه خودمان
است که طبعا رسانه ملی مالحظات و محدودیت خود برای پخش را
دارد اما رسانه های بیگانه و فارسی زبانان خارج این محدودیت را ندارند
و پخش و باز پخش می کنند و انزجار ایجاد می کنند .این کارشــناس
حوزه بین الملل با تو جه به اینکه شبکه های غربی در ادامه فعالیت های
فتنه جویانه خود قصد دارند ایران را کشــور قحطی زده و دچار بحران
اقتصادی شدید معرفی کنند تا با این ترفند حوادثی مثل ابان ماه 98را
راه اندازی کنند ،درباره نقش شبکه های برون مرزی کشورمان همچون
هیسپان تی وی ،الکوثر و ....در مقابله با این جو سازی ها ،تشریح کرد:
شبکه های برون مرزی ما تا کنون همزمان با گسترش زیرساخت و قلمرو
جغرافیایی و زبانی توفیقاتی داشته اند اما پیوسته برای مقابله با تبلیغات
شبکه های خارجی بدخواه ایران باید دو موضوع را مد نظر داشته باشند؛
اول مهارت های حرفه ای افکارعمومی پسند و بودجه الزم برای جذب
نیروهای تاثیرگذار ،دوم کثرت و تنوع شبکه ها و شیوه های اطالع رسانی
و تبلیغاتی که ارتباط و نفوذ را محدود می کند را مدنظر داشته باشند .وی
بر همین اساس افزود :البته شبکه های برون مرزی سیاست و اهداف برون
مرزی کشور را تبلیغ و پیام رسانی می کنند و مخاطبان خاص را هدفمند
درنظر دارند ،اما توازن میان لحن ،گفتمان سلبی و انتقادی شبکه های
برون مرزی ما علیه دیگران با نگفتن وقایع و رخداد های منفی داخلی
انگونه که هســت (باکمی دست کاری حرفه ای)و نه این که فقط شق
مثبت را بگوییم (چراکه طبعا منفی را شبکه های بیگانه می گویند) مانع
تضاد و تعارض بین اطالع رسانی ما وسایر شبکه ها می شود و اعتمادساز
خواهد بود .محمدی گفت :خط قرمز شبکه های خارجی فقط منافع ملی
کشورشان است و هدف انان ایجاد اعتماد برای جذب مخاطب با اطالع
رسانی به گونه ای که تضاد و تفاوت چشمگیری در اطالع رسانی داخلی
وخارجی نباشد؛ به همین دلیل اعتماد ایجاد می کند .به طور مثال شبکه
سعودی ایران اینترنشنال برای خیلی از بینندگان به منزله یک شبکه
برون مرزی ایرانی! در اطالع رســانی عمل می کند و به دروغ سعی به
وانمود کردن مســتند سخن گفتن دارد؛ به گونه ای که غیرحرفه ای ها
به سیاست و ترفند تبلیغات منفی انها علیه ما پی نمی برند و یا بی بی
سی دراخبار داخلی خود واقعیت های منفی نسبت به سیاست دولت
و مجلس و حتی ملکه را نیــز از منظر مردم و احزاب بیان می کند تا
اعتماد ایجاد کند .شبکه های برون مرزی ما نیز با تحوالت کنونی در نظام
متنوع اطالع رسانی به روش های جاذب و ارزیابی مستمر عملکرد نیاز
دارند تا بتوانند تاثیرگذارتر باشند و باور ایجاد کنند .این تحلیل گر حوزه
بین الملل با عنوان اینکه شبکه های برون مرزی در طرح ریزی اقدامات
مقابله ای خود با شبکه های معاند باید از مطالعه دقیق نقاط ضعف ،قوت،
اصالح و بازنگری در سیاست ها و روش های تبلیغات بهره ببرند ،خاطر
نشان کرد :ازادی عمل و بودجه بیشتر،تعامل و همکاری با رقبای رسانه
ای بین المللی و عدم اغراق در جنبه های سلبی علیه دیگران و به نفع
خود حتی انجا که ضرورت پنهان کاری و الپوشانی رخداد ها را ندارد؛
زیرا در عصر انفجار اطالعات وگردش بین المللی خبر و شاخه های متنوع
تخصصی برای اقناع ،فریب و جذب افکار عمومی ،سیاست های بسته،
کنترل ،انحصار و گزینشــی در اخبار و اطالع رسانی به سبک گذشته
جوابنمی دهد،زیرامشخصهعالمارتباطاتدرجهانکنونینورافکنیبر
تاریکی هاوشفافیتوتضمینازادی هایقانونیوانعکاسهرگونهاقدامات
خالف مصالح ملی و بین المللی وواقعیت ها و رخداد هاست،که مصادیق
و موارد زیادی از این قبیل در کارکرد هر رسانه موفق مشاهده می شود.
6
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
اخبار
در خانه بمانید
و به موزه ها سر بزنید
کدام کشورهای اروپا بیشترین وابستگی
را به صنعت گردشگری دارند؟
محدودیت های سفر به دلیل شیوع کرونا صنعت توریسم اکثر کشورها را تحت تاثیر
قرار داده است .فصل اوج گردشگری در نیمکره شمالی تا دو ماه دیگر اغاز می شود
ولی شــرکت ها و مناطق وابسته به صنعت گردشگری هنوز هیچ پیش بینی از اینده
ندارند و برای انها لغو فصل ســفر در این تابستان یک فاجعه است .بر اساس مطالعه
جدید بانک دویچه کشــورهایی را که در ان گردشگری بیشترین سهم تولید ناخالص
داخلی را در ادامه بخوانید.
-۱یونان
به گفته شــرکت فست ،گوگل با بیش از ۵۰۰موزه و گالری در
سرتاسر جهان تفاهم کرده است تا تورهای مجازی و نمایشگاه
های انالین برخی از مشــهورترین موزه ها در سراسر جهان را
برای همه و همه فراهم کند .این طرح مجموعه هنر و فرهنگ
گوگل شامل موزه بریتانیا در لندن ،موزه ون گوگ در امستردام،
گوگنهایم در شهر نیویورک و به معنای واقعی کلمه صدها مکان
دیگر است که می توانید در مورد هنر ،تاریخ و علم -دانش کسب
کنید .برای مثال ،متروپولیتن نیویورک از ۱۶مارس تا ۲۲مارس
هر شب ساعت ۷:۳۰بعد از ظهر نمایش های دیجیتالی رایگان
ارائه می دهد .در زیر لیســت معروفترین موزه هایی که در حال
اجرای این طرح هستند امده است :
* موزه بریتانیــا در لندن ،موزه گاگنهایم در نیویورک ،گالری
ملی هنر در واشنگتن ،موزه اورسای در پاریس ،موزه هنر مدرن
در سئول ،موزه پرگامون در برلین ،موزه ریکس در امستردام،
گالری اوفیزی در فلورانس ،موزه ونگوگ در امستردام ،موزه هنر
درسائوپائولو.
متاسفانه ،همه موزه ها و گالری های هنری محبوب ،در مجموعه
هنر و فرهنگ گوگل گنجانده نشده اند ،اما برخی از این موزه های
معروف در سایت اصلی موزه این خدمات مجازی را ارائه می دهند.
وزیر میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری مطرح کرد:
نخستین هایپر صنایع دستی
در اصفهان بستری برای فروش
اثار هنرمندان
با حضور وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی
نخستینهایپرصنایعدستیکشورافتتاحشد .علیاصغرمونسان
در حاشیه افتتاح نخســتین هایپر صنایع دستی کشور اظهار
داشت :در صنایع دستی با هنرمندان خوبی که داریم اثار فاخر
و ارزشــمندی تولید می شود و در این زمینه مشکلی نداریم .با
استقبال از صادرات صنایع دستی در بازارهای داخلی و بین المللی
از صنایع دستی ایران استقبال خوبی شده است .وی افزود :انچه
که مهم است کمک به فروش محصوالت صنایع دستی است که
در حال پیگیری برای افزایش مراکز فروش صنایع دستی هستیم.
وزیر میراث فرهنگی ،صنایع دســتی و گردشگری بیان داشت:
نخستین هایپر صنایع دستی کشور با سرمایه بخش خصوصی
و دولتی به بهره برداری رســید .با مشارکت بخش خصوصی در
ایجاد این هایپر فروش صنایع دستی می تواند موفقیت امیز باشد.
وی افزود :تاسیس نخستین هایپر صنایع دستی در اصفهان به
عنوان مرکز فروش صنایع دستی بستری برای معرفی و فروش
اثار صنایع دستی را فراهم می کند .گفتنی است از ۳۶۶رشته
صنایع دستی موجود در ایران ،حدود دوسوم ان یعنی ۱۹۶رشته
صنایع دستی در استان اصفهان مستقر است و اصفهان به عنوان
پایتخت صنایع دستی ایران و جهان شناخته می شود.
موسسه مالی استاندارد چارترز به
یاری خطوط هوایی قطر شتافت
این بانک سالها شریک نزدیکی در شرکت هواپیمایی قطر ایرویز
بوده و با بســتن این معامله در زمان های سخت ناشی از شیوع
کرونا ،پشتیبانی خود را از شرکت هواپیمایی ثابت کرده است.
قطر ایرویز و استاندارد چارترز با موفقیت قراردادی در حدود ۸۵۰
میلیون دالر را در رابطه با خرید هفت فروند هواپیمای بوئینگ
۷۸۷امضا کردند .این معامله ،اعتماد این بانک به قطر ایرویز را
نشان می دهد و همچنین رابطه محکم بین شرکت هواپیمایی
قطر و استاندارد چارتر را برجسته می کند .اکبر ال بیکر ،رئیس
گروه هواپیمایی قطر ،اظهار داشت« :من از استاندارد چارترز به
خاطر حمایت مستمر انها از شرکت هواپیمایی قطر تشکر می
کنم.اینبانکسال هاشریکنزدیکشرکتهواپیماییقطرایرویز
بوده و با بستن این معامله در مواقع دشوار ناشی از شیوع کرونا،
پشتیبانی خود را از شرکت هواپیمایی ثابت کرده است .تمرکز
هواپیمایی قطر همچنان بر یافتن راه حل هایی برای بازگشت هر
چه بیشــتر افراد به خانه های خود است تا در این ایام سخت با
خانواده و عزیزان خود باشند و این با پشتیبانی شرکای تجاری
نزدیک ما ،مانند استاندارد چارترز امکان پذیر است».
بیل وینترز ،مدیر اجرایی استاندارد چارترز ،اظهار داشت« :ما از
همکاری ما با قطر ایرویز قدردانی می کنیم و بســیار خوشحال
می شویم که در این زمان دشوار قرارداد معامالتی را ببندیم .در
استاندارد چارترز ،ما با وجود چالش های بسار زیاد به دلیل شیوع
کرونا همچنان به پشتیبانی از مشتریان خود ادامه می دهیم و
مفتخریم که توانسته ایم بودجه هواپیمایی قطر را تامین کنیم».
پیشــرو کشورهای وابســته به جهانگردی ،یونان اســت که دارای ۶۰۰۰جزیره است .در سال
،۳۰۱۸گردشگری به میزان ۲۰.۶درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص
داده و گفته می شــود که در ان ســال ۳۰میلیون گردشــگر از این کشــور بازدید کرده اند.
گردشگری نقش مهمی در راه خروج یونان از بحران مالی داشت .مقاصد تفریحی مشهور مانند
میکونوس ،سانتورینی ،کرت و کورفو در یونان قرار دارند که مقاومت در برابر سفر به انها سخت
است .به طور متوسط ،هر بازدید کننده در تعطیالت خود در یونان ۶۰۷یورو خرج می کند.
-۲پرتغال
بــا فاصله کم ،پرتغــال در رده دوم قرار دارد .در پرتغال ،حدود ۱۹درصد تولید ناخالص داخلی
توســط سفر و گردشگری تولید می شود .گشت و گذارها ،گروت ها و عشایر ،پرتغال را به یکی
از جالب ترین مقاصد سفر در اروپا در سالهای اخیر تبدیل کرده اند .اقامت شبانه در لیسبون و
پورتو در دو ســال گذشته به طور قابل توجهی گران تر شده است ،به طوری که هر گردشگر در
پرتغال در طول اقامت به طور متوسط ۱۲۶۱یورو هزینه می کند.
-۳اتریش
کشــوری که سومین سهم تولید ناخالص داخلی را از طریق گردشگری و مسافرت دارد ،اتریش
اســت .در جمهوری الپ ،سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی حدود ۱۵.۵درصد است که
احتماالً امســال به این موضوع به یک مشکل تبدیل خواهد شد .دولت فدرال اتریش قصد دارد
به گردشــگران المانی در ماه های تابســتان اجازه ورود دهد ۳۷ .درصد از رزروهای مربوط به
تعطیالت در اتریش مربوط به المانی ها است.
-۴اسپانیا
در اســپانیا ۱۴.۶ ،درصد از بازده اقتصادی توســط گردشــگری تولید می شود .بحران کرونا به
سختی این کشور را تحت تاثیر قرار داده است .محبوب ترین منطقه برای توریست ها ،کاتالونیا
اســت ،اما جزایر قناری نیز دارای یک جریان ثابت از گردشگر است .تقریبا ۲۵درصد از بازدید
کنندگان کشور فالمنکو و تاپاس ،از انگلیس هستند.
-۵ایتالیا
ایتالیا کشــور دیگری است که به گردشگری وابسته است ۱۳ .درصد تولید ناخالص داخلی این
کشور در سال ۲۰۱۸توسط این صنعت تولید شده است .در سال ۲۰۲۰این سهم احتماالً بسیار
کمتر خواهد بود .در سال ۲۰۱۸الپ ،سواحل زیبا و اماکن تاریخی ایتالیا در مجموع ۶۲میلیون
توریست را به ایتالیا اورده است.
کره شمالی از صنعت سفر و گردشگری درامد دارد؟
یک کارشناس مسائل بین الملل گفت :بر خالف انچه عده ای
تصور می کنند ،کره شمالی صنعت توریسم دارد و با برگزاری
تورهایی از همه کشــورهای جهان مسافر و گردشگر به این
کشور می رود.
علی اسدی خمامی ،کارشناس مسائل بین الملل ،در خصوص
وضعیت اقتصادی کره شــمالی اظهار کــرد :تغییر در نظام
سیاســی و اقتصادی این کشور بســتگی به این دارد کسی
که جانشــینی او را بر عهده می گیرد از اعضای خاندان کیم
باشد یا ارتش این کشور اما احتمال گشایش فضا ،برای وقوع
اصالحات اقتصادی مشابه چین باز شود که در دوره ای اجازه
رشد کنترل شده به سرمایه گذاری های خارجی داد.
اســدی درباره نظام اقتصادی و منابع درامدی این کشــور
خاطر نشــان کرد :صــادرات مواد خام مثــل چوب و ذغال
سنگ ،سالح (در دوره هایی) ،ماشین االت سنگین و نیروی
کار به برخی کشــورها مثل چین از جملــه منابع درامدی
خارجی کره شمالی است که چین یا مشتری اصلی ان است
یا به عنوان واسطه این کاالها را خریداری می کند.
او افــزود :این کشــور درامدهای غیر رســمی هم از قاچاق
متامفتامیــن و یا روســپیگری دارد و در کشــورهایی مثل
اندونزی و فیلیپین رستوران های زنجیره ای تاسیس کرده و
یا حتی مدارسی در ژاپن برقرار کرده است.
اسدی خاطرنشان کرد :بر خالف انچه عده ای تصور می کنند،
کره شمالی صنعت توریسم دارد و با برگزاری تورهایی از همه
کشورهای جهان مسافر و گردشگر به این کشور می رود.
به گفته این کارشناس مسائل بین الملل درامد کره شمالی از
همه این موارد ناچیز و میلیون دالری است ،به همین دلیل
با وجود اینکه شیوع کرونا منجر به کاهش تجارت و توریسم
این کشور شده اما به اندازه کشورهای اروپایی از این موضوع
اسیب ندیده است چرا که کره شمالی ،شرایط سخت تری را
ملیله کاری زنجان جهانی می شود
فرایند ثبت زنجان به عنوان شــهر جهانی ملیله در دســتور کار قــرار دارد و
پیشرفت های خوبی در این زمینه به دست امده است.
بنا به اظهار مسووالن میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری ملیله کاری
همواره به عنوان یکی از اصیل ترین صنایع دستی استان زنجان مطرح بوده است.
در هنر ملیله با استفاده از مفتول ها و نوارهای ظریف نقره و به کارگیری طرح
های اسلیمی و منظم ،مصنوعاتی شامل شمعدان ،گلدان،سرویس چای خوری،
شــکالت خوری ،قاب عکس و انواع زیوراالت ساخته می شود .ملیله کاری در
زنجان هنر ظریف و اصیلی اســت که با ذوق و صبر هنرمندان همچنان در این
دیار زنده است .این هنر در زنجان وام دار هنرمندانی است که با ابزار بسیار ابتدایی
به خلق اثاری ارزشمند مبادرت ورزیده و گاه سوی چشمان خود را در این راه از
دست داده اند .زنجان به عنوان خاستگاه اولیه هنر ملیله کاری با قدمت و پیشینه
تاریخی چند هزار ساله ،هنوز نام خود را در میان بهترین های این صنعت دستی
حفظ کرده و برای احیای جایگاه اصلی خود تالش می کند .ثبت شــهر زنجان
به عنوان شــهر ملی ملیله از جمله اتقاقات شیرین بود که بار دیگر زنجان را به
عنوان مهد این هنر بر سر زبان ها انداخت .به گفته معاون صنایع دستی اداره کل
میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان زنجان قدمت ملیله در زنجان
به بیش از ۲هزار و ۳۰۰سال پیش می رسد
و شاهد این ادعا ،ادواتی است که در
نتیجه کشف مردان نمکی
در معدن چهره اباد به
دســت امده که برخی
از ان ادوات چوبــی،
شــکل و فرم هایی دارند
که امروز نیز همان اشکال
در صنعــت ملیله کاری در
زنجان کاربرد دارد.
در دهه ۹۰تجربه کرد.
اسدی در خصوص تفاوت وضعیت دو کره توضیح داد :کره
شــمالی تا دهه ۷۰میالدی پیشرفت قابل توجهی داشت
و ان زمــان موقعیــت دو کره کامال عکــس االن بود .کره
شــمالی کشوری صنعتی بود به شــکلی که حتی از جمله
کشــورهایی بود که ایران برای راه اندازی متروی تهران با
ان ها ،مذاکره کرد.
او افــزود :با وجــود درامدهای ناچیز این کشــور از تجارت
خارجی ،کره شــمالی حکومت پایدار و نسبتا مقتدری دارد
برخی که ان را ناشــی از ایدوئولوژی حاکم می دانند اما من
معتقدم ،ایدئولوژی هیچ گاه قوی تر از نیازهای طبیعی انسان
نیســت و اگر وضعیت اقتصادی این کشــور ضعف شدیدی
داشت با وجود ایدئولوژی قوی ،نمی توانست دوام بیاورد.
این کارشــناس بین الملل بیان کرد :ســال ۱۹۹۵شاخص
توسعه انسانی این کشور ۷۶درصد بوده و رتبه ۷۵را از این
نظر در جهان داشــته که جزو کشورهای با شاخصه توسعه
انسانی باال محسوب می شود .همچنین اخرین امار مربوط به
ســال ۲۰۰۷است که ان زمان هم از شاخص توسعه انسانی
نسبتا باالیی برخوردار بود ه است.
المان هتل متعلق به کره شمالی را می بندد
یــک هتل در برلین که گمان مــی رود متعلق به کره
شمالی باشد ،توسط دولت المان و به دستور دادگاهی
در این کشور به صورت دائمی بسته می شود.
شایعاتی مبنی بر این مساله وجود دارد که دولت کره
شــمالی شبکه ای از طرفداران در اروپا دارد که اقدام به
سرمایه گذاری و تامین مالی برای دولت پیونگ یانگ از
طریق افراد گمنام می کنند .به گفته مقام های المانی
و امریکایی ،هرگونه تامین مالی و نقدینگی به واسطه
تجارت های مخفیانه برای کره شمالی نقض تحریم های
بین المللی است .ساختمان مذکور که به دستور قضایی
المان برای همیشه پلمب می شود در قلب برلین واقع
است و قبال برای هر شــب اقامت از مسافران ۳۰دالر
می گرفت .با وجود انکه این مهمان پذیر همانند سایر
خوابگاه ها در برلین است ،اما گمان می رود که به دولت
پیونگ یانگ متعلق است و ماهی برای کره شمالی ۴۱
هزار درامد داشت؛ این خوابگاه ابتدا مانند سایر خوابگاه ها
در برلین در پی شیوع ویروس کرونا بسته شد اما حاال
با حکم قضایی به صورت دائم بســته می شود .ریچارد
گرنل ،سفیر امریکا در المان و سرپرست اطالعات ملی
اوایل سال جاری میالدی به فاکس نیوز گفته بود :هدف
ما گرفتن این خوابگاه است .این خوابگاه باید بسته شود
چون برای کره شــمالی ها درست نیست که در برلین
پول جمع کنند چراکه کره شمالی تحت تحریم های
سازمان ملل است.وی ادامه داده بود :حقیقت این است
که دولت پیونگ یانگ مدت هاست که این کار را انجام
می دهد .گرنل مدعی شــده که وجود این مهمان پذیر
نقض تحریم های سازمان ملل علیه کره شمالی است
که داشــتن روابط تجاری با این کشور را منع می کند.
فشارها از ســوی دولت المان و همچنین والدین اوتو
وارمبیر ،دانشجویی که در پی بازگشتش به امریکا از کره
شمالی و پس از بازداشت جان باخت ،برای بسته شدن
این خوابگاه شدت یافته بود .یکی از سخنگوهای وزارت
خارجه المان نیز گفت ،این کشور به تحقق تحریم ها
علیه کره شمالی پایبند است .وی ادامه داد :مقام های
دولت برلین دستور بسته شدن این خوابگاه را داده اند.
اما نیروهای فعال در این خوابگاه این دستور را در دادگاه
به چالش کشده اند .دادگاه منطقه ای برلین ۲۸ژانویه
این دستور را تایید کرد .ما انتظار داریم که این دستور
همزمان با اجراییه حقوقی حکم دادگاه محقق شود.
گفتگو با «علی شیرازی» درباره اوضاع و احوال اواز ایرانی
چرا مردم حوصله شنیدن اواز را ندارند؟
رواج تقلید در اموزش اواز اغاز ابتذال است
خواننده موسیقی ایران ضمن انتقاد از شیوه های مرسوم اموزش اواز در موسیقی ایران،
گفت :امروزه اکثر شیوه های اموزشی اواز تقلیدی از یک شیوه که در ان توجه چندانی
به مقوله فرم اوازی نشــده و در عوض از هنرجو یک مقلد ساخته است .علی شیرازی
همواره نگاهی منتقدانه به اوضاع اواز معاصر ایرانی داشــته است .در عین حال با ارائه
مقاله های تخصصی و بحث های فنی در گوشــه و کنار و همچنین راه اندازی برنامه های
فنی و تخصصی همچون ایین اواز به ارائــه راهکار برای برون رفت از وضع موجود نیز
اندیشیده و در برخی از موارد هم بصورت علنی و رسمی زبان به انتقاد گشوده و مدعی
شــده اســت که امروزه اواز ایرانی مبتال به ابتذال شده است .با این هنرمند موسیقی
درباره موضوع فرم در اواز ایرانی و اوضاع و احوال اواز ایرانی در سال ها و دهه های اخیر
نیز به بحث ،گفت و شنود نشست ه که می خوانید:
اخیرا بسیار منتقدانه با مقوله اواز در ایران برخورد داشتید و این هنر را مبتال به
ابتذال دانستید ،چرا؟
ُخب شاید دلیل مهمش این است که دیگر نا و نفسی برای این هنر نمانده است .حسابش را بکنید
اوازی که تا چند دهه پیش در زندگی مردم جاری بود حاال تقریباً از زندگی شان حذف شده است.
در حالی که هر از گاه وقتی اینجا و انجا اوازی اجرا می شــود گاهی اســتقبال خوب مردم را هم
اثار مختص هر هنری می بینیم ،فرم را در ان هنر تشکیل می دهد .ما اگر به هنرجو بجای اموختن
می بینیم .درســت شب یلدای دو ســال قبل من به همراه گروه موسیقی ام برای اجرای برنامه به
تحریرهای خودمان یا استاد قبلی مان ،فرم تحریر زدن را بیاموزیم ان وقت هنرجو راه خودش را در
یکی از معتبرترین دانشکده های پزشکی پایتخت دعوت شده بودم .انجا پر بود از جوانان مشتاق و
اواز پیدا خواهد کرد .همین طور است اگر فرم شعرخوانی را به هنرجو بیاموزیم .در واقع سال هاست
اینده دار که برای برگزاری جشــن کنار هم جمع شده بودند .وقتی روی صحنه رفتیم ،طبق روال
چرخۀ اموزش اواز در این دیار توی دور تکرار افتاده است .ما به هنرجو فرم نمی اموزیم بلکه ُمشتی
همیشگی ام سه چهار بیت اواز خواندم .اوازم در دستگاه ماهور اجرا شد .بعد هم به ضرورت جشن
اتود در قالب اواز در فالن دســتگاه یا حداکثر در قالب کلیت ردیف به او می اموزیم .برون داد این
فرخندۀ ان شب کوشیدم چند تصنیف سنگین و شاد بخوانم .خالصه برنامه خوبی شد و استقبال
رویه هم کام ً
ال از پیش مشخص است :تقلید و تقلید و تقلید .فرم یعنی دقت در جزئیاتی که خودش
دختران و پسران دانشجو فوق العاده بود .در این چند ساله ،بخصوص هر وقت این طرف و ان طرف
زیرمجموعــه برخی کلیات در اواز ایرانی اســت .کلیات اواز ما را فراگیری ردیف اوازی تشــکیل
می خواهیم اجرای موســیقی بکنیم ،غریب و اشــنا به غلط می گویند که مردم دیگر حوصلۀ اواز
می دهد که شامل شناخت دستگاه ها و اوازها و گوشه هاست .جزئیات ان هم همان چیزهایی است
شنیدن را ندارند .اما بدرستی بیان نشده که مردم ،حوصلۀ شنیدن چگونه اوازی را ندارند؟
که ذره ذرۀ ســاختمان این هنر را شکل داده اســت .مانند متر اواز ،گردش ملودیک ،جمله بندی
مردم ،حوصلۀ شنیدن چگونه اوازی را ندارند؟
تحریر و البته قبل از ان هم الیه بندی تحریر ،شعرخوانی ،اکسان بندی ،پیانو فورته ،حفظ تونالیته
ایــن قصه ســر دراز دارد .خب باید ببینیم چه جــور اوازی در این چند دهه و
و شخصیت صدا در ســه نقطۀ بم ،میانی و اوج ان و باالخره طراحی اواز و دیگر
بخصوص چند ســالۀ اخیر عرضه شــده که مردم را دلزده کرده اســت؟ اگر به بنان بی شک همان کاری موارد .با شــناخت یکایک بخش ها و جزئیات فرم و سپس کاربردی کردن دانشی
خروجی کالس های اوازمان نگاه کنیم ،صدای بیشــتر هنرجویانی که به عنوان
که از مقولۀ فرم به دست اورده ایم می توانیم به یک گنج تمام ناشدنی دست پیدا
را با این هنر کرد که
و
خواننده پس از خروج از این کالس ها به فعالیت مشــغول می شــوند تقلیدی
کنیم .شــرطش هم این است که از امروز بپذیریم اواز ایرانی با وضعیت فعلی اش
کرد.
شعر
با
یوشیج
نیما
تکراری است .اما با تعجب می بینیم که متاسفانه مدرسان این کالس ها با اصرار
تقریباً به انتهای خط رســیده است .وقتی نقص را بپذیریم خود به خود به سوی
توان
ی
م
جرات
به
پس
به روش قبلی خود ادامه می دهند .ســوال من از این مدرسان گرامی این است
کمال حرکت خواهیم کرد.
ایرانی
اواز
رانیمای
بنان
هم و غم شان
که ایا هیچ وقت به نظارۀ حاصل کار خودشان نشسته اند؟ ایا همه ّ
یعنی به نظر شــما جایگاه بنان در اواز ایرانی هم سنگ جایگاه نیما در
این
ن
شــنید
این اســت که صداهایی کم جان و بی حس و حال تربیت کنند که
به
که
بود
او
دانست.
ادبیات معاصر است؟
ان
از
بدتر
و
کند
صداها کمترین اثری را در شــنونده نگذارد و حتی او را دلزده
گلپایگانی ،شجریان،
بله بنان بی شک همان کاری را با این هنر کرد که نیما یوشیج با شعر کرد .پس به
اینکه شنونده را به صدای خوانندگان سبک های دیگر متمایل کند؟ این جور نگاه
نادر گلچین و ایرج
جرات می توان بنان رانیمای اواز ایرانی دانست .او بود که به گلپایگانی ،شجریان،
کردن به مقوله تربیت هنرجو از ســوی این مدرسان به نظرم چیزی جز ابتذال
قدرت و جسارت پرواز
نادر گلچین و ایرج قدرت و جســارت پرواز و پریدن در اسمان هنر اواز را ارزانی
نیســت .تازه ،کار به اینجا هم ختم نمی شود .برخی از همین مدرسان در معدود
و پریدن در اسمان هنر داشت .اگر بنان نمی بود ،بدون شــک این هنرمندان یا در اواز ظهور نمی کردند
جشنواره های موسیقی کشور ،صاحبان همین صداها را به عنوان خوانندگان برتر
اواز را ارزانی داشت .اگر یا اینکه دســت کم به گونه ای دیگر در این عرصه هنرنمایی می کردند .هرچه بود
برمی گزینند و اینجا و انجا هم از صداهای شان تعریف می کنند.
بنایی بود که بنان به درســتی گذاشته بود .بنان صدای اواز مدرن ایرانی بود .اما
بنان نمی بود ،بدون شک
قدری درباره این مشکالت واین صداها توضیح دهید؟
شــوربختانه نامش انچنان که سزاوارش بوده پاسداری نشــد .نام بنان و افکار و
اواز
در
یا
هنرمندان
این
بیشتر این صداها برامده از کالس هایی هستند که به روش های قدیمی و نخ نما
اثارش نیز مثل بســیاری دیگر از هنرمندان راســتین زیر غبار زمان گم شده و
اینکه
یا
کردند
ی
نم
ظهور
هنرجو را تربیت می کنند .خو ِد معلم دانسته هایی محدود حداکثر در زمینه ردیف
نیازمند غبارزدایی است.
اوازی دارد که در دو سه دهۀ اخیر مبحث صداسازی هم به ان اضافه شده است.
دست کم به گونه ای
با توجه به صحبتهای شما باید گفت که شما فرم و خالقیت را بر بسیاری
معیــن دارد چیزی بیش از این هنرجویان
درکل از ایــن دو ظرف که مظروفی ّ
دیگر در این عرصه
از مقوالت دیگر ارجح می دانید .با این حســاب شما چه جایگاهی برای
فعلی بیرون نخواهد امد .صداها باریک و به دور از ان حجم مفیدی هستند که
هنرنمایی می کردند.
ردیف به عنوان مهمترین دارایی موسیقی ما در دوشاخۀ ساز و اواز قائل
طبیعی
صدای هر انســان می تواند داشته باشد .بنابراین در تولید صدا به شکل
هستید؟
هرچه بود بنایی بود
دچار مشکل می شوند .در مرحله بعدی صدایی که باریک و غیرطبیعی باشد در
ردیف ،نقشــۀ راه است .اما ان هم باید اسیب شناسی شود .البته نه اسیب شناسی
که بنان به درستی
تولید تحریر درســت و سالم ناموفق خواهد بود .از همه بدتر اینکه این کالس ها
چیــزی جز تقلید به هنرجو نمی دهند .در حالی کــه اواز ایرانی نه در ردیف به گذاشته بود .بنان صدای خود ردیف ،بلکه اسیب شناسی پیرامونی اش ،از نظر مشکالتی که در این سال ها
پیرامون ردیف شــکل گرفته و به نوبۀ خودش در حال اســیب زایی مکرر است.
تنهایی تعریف شده ،نه در تقلید همیشگی .حقیقت اینجاست که اواز ایرانی در
اواز مدرن ایرانی بود.
االن همین دوســتان بیش از سه دهه است که دارند چیزی را با عنوان هایی مثل
مقولۀ فرم خالصه می شود .کار مدرس اواز نیز ساده سازی مفاهیم فرمیک ردیف
اما شوربختانه نامش
ردیف طاهرزاده تدریس می کنند .خب تا جایی که من می دانم استاد سیدحسین
و تولید صدا و بعد هم طراحی اواز برای خواننده اســت .یعنی از طریق سادگی
انچنان که سزاوارش
طاهرزاده چیزی به عنوان ردیف از خودش به یادگار نگذاشته است یا حداقل من
در بیــان می توان هنرجو را با اواز همراه کرد و او را راه برد .تقلید نه تنها به فرم
بوده پاسداری نشد .نام
در طول سه دهه فعالیت در عرصه موسیقی و اواز ایرانی ان را ندیده ام.
در اواز ایرانی راه ندارد ،که حتی هنرجو را از فرم به عنوان طالیی ترین بخش از
بنان و افکار و اثارش
پس چگونه است که این شــیوه امروزه به یکی از مهم ترین شیوه های
فراگیری و بعد هم اجرای اواز به دور می دارد .این هم یک بخش دیگر از تبیین
نیز مثل بسیاری دیگر از تدریس اواز تبدیل شده است؟
مقولۀ ابتذال اواز.
هنرمندان راستین زیر
ماجرا از این قرار اســت که اقای محمدرضا شــجریان سه چهار اوازی را که از
در مقابل اسیب هایی که برشمردید ،چاره کار چیست؟
استادش زنده یاد نورعلی خان برومند به نقل و روایت از طاهرزاده اموخته بوده
غبار زمان گم شده و
صدا هم مثل میوه باید برســد تا حســابی مزه کند .متاسفانه ما سال هاست در
حال مصرف میوه های کال اواز ایرانی هســتیم .وقتی نهایت تالش یک مدرس نیازمند غبارزدایی است .بــا اموزه هایی تحت تاثیر ردیف اوازی به روایت اســتاد زنده یاد دوامی مخلوط
کرده و این وســط ،با توجه به توانایی ها و فیزیک حنجره خودش در تمام هفت
ان هم از نوع باسابقه اش این است که هنرجوی او فقط ادای استادش یا خودش
دســتگاه و پنج اواز ،مطالبی اتود مانند را به شــاگردان قدیم خودش اموخته
را دربیاورد نتیجه از پیش معلوم است .فرقی هم نمی کند که صدای استاد شجریان باشد یا کسی
دیگر .در واقع اســتاد شجریان به مدت پنج شــش دهه شاید بیش از بسیاری از اوازخوانان تاریخ اســت .خب اینکه ردیف طاهرزاده نمی شود .حداکثر می توان ان را شیوۀ استاد شجریان نامید و
۱۱۵سالۀ ضبط موســیقی در ایران از خودش اثر بجا گذاشته است .هیچ کپی ای نه تنها از اصل نباید فراموش کنیم که ایشان در اوازخوانی تحت تاثیر طاهرزاده هم قرار داشته است .خود من
بهتر نمی شــود که حتی با اصل خودش برابری هم نمی تواند بکند .اینگونه است که از فرم در اواز در اییــن اواز وقتی هنرجوی جوانی بــرای خواندن روی صحنه به من مراجعه می کند ،طبیعی
ایرانی غافل می مانیم و کالس های ما بجای تولید خواننده و اوازخوان به محلی برای تربیت مقلد اســت بپرسم به چه شــیوه ای اواز می خوان َد .خیلی های شــان درجا جواب می دهند :طاهرزاده
و کپی کار بدل می شــود .این چرخه سال هاســت در حال تکرار شدن است .از ان طرف هم وقتی می خوانم و منظورشــان این است که به شــیوه این استاد بزرگ اواز می خوانند .خب اولش ادم
هنرجوی بخت برگشته مجبور می شود صدایی را تقلید کند که از خودش حجم بیشتر یا کمتری خوشحال می شود و تصور می کند که این جوان ها رفته اند و از روی صفحه های استاد طاهرزاده،
دارد و در تحریرهــا لنگ می زند ،هاج و واج نــزد ما می اید و ما هم مرهمی ناکارا و بیهوده به نام اوازهای فاخر ایشــان را تمرین و بازخوانی کرده اند .ولی به محض اینکه امثال همین هنرجوها
دهان باز می کنند مشــخص می شود که شاگردان نسل دوم و سوم استاد شجریان هستند و در
صداسازی برایش تجویز می کنیم.
واقع نه ادای خود شجریان ،که ادای شاگردان نسل های بعدی او را درمی اورند .یعنی چند دهه
مقوله صداسازی مدتی است که بســیار مورد توجه قرار گرفته است.صداسازی است که کار و بار اوازخوانی در این ملک به ادا دراوردن کشیده است .این هم جلوۀ تلخ دیگری
دقیقا چیست؟
از ابتذال است.
در کالس صداســازی ما تمرین هایی به شاگرد می دهیم که به خیال خودمان راحتتر بتواند تقلید
اما نباید تمام روشهای اموزشی قدما و نسلهای قبل را زیر تیغ انتقاد گرفت؟
کندواین یعنی دور باطل .هنرجویی که باهوش باشد از معلم سوال می کند .معلم هم بجای دادن
بله .مث ً
ال کارنامۀ سیدحسین طاهرزاده یکی از نقاط اوج اواز ایرانی است .دقتی که او به مقولۀ فرم
پاسخ صحیح در واقع گره ای روی گره قبلی می زند .هنرجو می گوید زدن این تحریرها که توام با
باریک کردن زورکی صداســت برایش سخت و طاقت فرساست .ان وقت ما تمرین های جدیدتری در اواز کرد در نوع خودش نقطه عطفی در تاریخ معاصر این هنر بود .همین راه را بنان با شــیوه،
ال بتواند همه چیز صدایش را به همان شکلی که مورد نظر ماست دربیاورد .در پســند و سلیقۀ خودش به شــکل دیگری ادامه داد و ان صدای فاخر را از خود به یادگار گذاشت.
به او می دهیم تا مث ً
حالی که فقط کافی است بجای تقلید و تکرار به دریای بی انتهای فرم نزدیک شویم .در اواز بجای طاهرزاده شــاید نخستین کسی بود که به وســیلۀ دستگاه فنوگراف که از دوستش گرفت صدای
خود را ضبط می کرد و می شنید و در تصحیح و ارتقای صدا و اوازش برمی امد .این ،چیزی به غیر
تقلید باید به مقولۀ فرم پرداخت.
از توجه به مقولۀ فرم نیست .ان وقت ما سه چهار دهه است که حداکثر دوازده اتود اوازی را داریم
فرم در اواز ایرانی چیست؟
به هنرجویان اموزش می دهیم و در کنارش هم شبه مهارت هایی را به اسم صداسازی چاشنی ان
فرم در مفهوم کلی ،همان چیزی است که نظم را در شعر حافظ و مولوی را به وجود اورده و ان را کرده ایم .ولی کیســت که نداند اواز گرانســنگ ایرانی در این دوازده اواز خالصه نشده است .اواز
جاودانه ساخته است .در حقیقت فرم ،همان چیزی است که از دل شعر کهن و کالسیک فارسی ،ایرانی یعنی ده ها شیوه و صدا .یعنی هنرمندان بزرگی که عمری را پای این کار گذاشته اند و سر
نیما یوشــیج را به ارمغان اورده است .در اواز ایرانی هم فرم ،زاینده و مولد هنرمندی چون استاد اخر شــده اند ظلی و قمر و روح انگیز .ان وقت ما سال هاست به بزرگ نمایی یک نام و صدا و شیوه
غالمحسین بنان بوده است .فرم یک چشمۀ جوشان و همیشه جاری است .نظم و انضباطی که در مشغولیم و در حال فروکاستن و کوچک سازی هنری به این عظمت به نام اواز ایرانی هستیم.
7
چهارشنبـه 17اردیبهشتماه 1399سال سیزدهم شمــاره 1227
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
نگاه
چون نمی خواهند پول خرج کنند اثار موسیقی را کپی می کنند
صداوسیما قانون کپی رایت
را رعایت نمی کند
ســال ها است قطعات موسیقی مختلفی را با پیش زمین ه اهنگ های
معروف می شنویم ،به گونه ای که وقتی قطعه جدید را گوش می کنیم،
کار اصلی برایمان تداعی می شود و در ان لحظه می دانیم اثر جدید کپی
قطعه ای قدیمی تر است .بارها در اثار موسیقایی صدا و سیما مشاهده
ی و محبوب را برداشته و روی ان شعر
کرده ایم که ملودی کارهای قدیم
جدیدی می گذارند و در قالب یک اثر جدید ارائه می دهند .همچنین این
روند را در مداحی ها و ترانه های مذهبی به مراتب می توان مشاهده کرد.
از طرفی گاهی در صدا و سیما و یا سازمان هایی که قصد ساخت یک
نماهنگ مذهبی را دارند جدای از کپی کردن اهنگ های داخلی ،به سراغ
قطعات لس انجلسی یا حتی خارجی می روند .حتی دیده شده سرودی
برای مبعث پیامبر به نام از گروه سرود مذهبی که بارها در تلویزیون برای
اجرای قطعات مذهبی حضور داشته است ،به یکی از قطعات معروف یک
بند راک امریکایی شباهت دارد .درواقع ملودی این کار مذهبی کامال
مشــابه این اثر امریکایی است و در ابتدا که گروه سرود هنوز شروع به
خواندن نکرده است ،انتظار می رود خواننده اصلی بخواند .ولی مسئله و
سوالی که پیش می اید این است که مگر این گونه اهنگ ها در اعتقادات
ما رانده نمی شوند ،پس چرا برای ساخت یک اثر مذهبی از چنین اثاری
استفاده می کنند و به دنبال ساخت یک اثر اصیل نمی روند؟ در همین
زمینه با بهروز وجدانی ـ پژوهشگر موسیقی ـ صحبت و این مسئله را
از نگاه او بررســی کرده است .وجدانی می گوید :چندین سال که افراد
مختلف اثار موسیقایی معروف و یا قدیمی تر را کپی می کنند و برایشان
هم فرقی ندارد که ان اهنگ چیست و چه می گوید؟ تنها یک اهنگ را
که به نظرشان خوب باشد انتخاب می کنند و شعر خودشان را به راحتی
روی ملودی ان قرار می دهند .او درباره علت کپی اهنگ ها بیان می کند:
این امر چند علت دارد؛ اول اینکه افرادی که اثار موسیقایی دیگر را کپی
و انها را منتشــر می کنند ،اصل را بر این گذاشته اند که مردم متوجه
نمی شوند؛ ولی این تفکر اشتباه است .مسئوالن و افرادی که اثار هنری
موسیقایی را کپی می کنند ،باید باور کنند مردم ما یک دست نیستند؛
بلکه یک سری از انها هشیار و دانا هستند و یک سری دیگر نه .اگر این
باور در انها ایجاد شود که وقتی تلویزیون یک اثر کپی را پخش می کند
در بین میلیون ها بیننده ،برخی از انها با کارهای فرهنگی و هنری اشنا
هستند و متوجه کپی کاری تلویزیون خواهند شد ،این کار را نخواهند
کرد .ولی وقتی به این امر توجهی ندارند؛ یعنی با وجود افراد با دانا در
کشور موافق نیستند .وجدانی ادامه می دهد :دلیل دوم به ارزان و مفت
بودن کپی کردن بازمی گردد؛ چرا که دیگر نیازی نیست پولی به نوازنده
و اهنگساز پرداخت شود و تنها مبلغی را به شاعر می دهند .او از جمله
دیگر دالیل کپی اثار موسیقی و مشکالت این حوزه در ایران را مدیران
حوزه موسیقی می داند و می گوید :یکی از مشکالتی که در این سال ها
باعث تشدید مشــکالت حوزه موسیقی و کپی اثار موسیقی در ایران
شــده است ،به مدیران برمی گردد؛ چراکه این افراد یا در حوزه فعالیت
خود متخصص نیستند و یا زمانی که در بخشی از حوزه های مدیریتی
موسیقی تعیین می شوند ،پیش از تسلط بر کارشان عوض می شوند .این
امر باعث شده که مدیران ما در حوزه موسیقی متوجه مسئولیت خود و
با موسیقی اشنا نشوند .از طرفی اگر بخواهند کاری انجام دهند خیالشان
راحت نیست تا چه زمانی در سِ َمت خود باقی می مانند .این کارشناس
موســیقی ادامه می دهد :از طرف دیگر افرادی که مداحی یا موسیقی
مذهبی می سازند از دو منبع تاریخی موسیقی از جمله موسیقی فولکلور
و ردیف موسیقی دستگاهی دور شده اند .البته می توانند کارهای اصیل
موسیقی را هم کپی کنند؛ چون ان هم برایشان رایگان تمام می شود،
ولی از انجایی که کار سخت تری است ،به سراغ ان نمی روند .گرچه که تا
پیش از انقالب از این دو منبع استفاده می شده و اگر می بینید ۵۰سال
پیش مداحی و روضه خوانی هایی با نوای دلچسب و دل نشین انجام شده
که مردم را متاثر می کرده؛ به دلیل استفاده از موسیقی فولکلور و حوزه
موسیقی دستگاهی بوده که مردم با نغمات ان ها اشنا بوده اند .او در ادامه
صحبت هایش توضیح می دهد که «امروزه برای ساخت نوحه و موسیقی
مذهبی از منبع موسیقی غیر ایرانی استفاده می کنند ،ولی ای کاش که
از موسیقی ایرانی یا داخلی استفاده می کردند؛ گرچه که از کارهای پاپ
کشورهای دیگر که هیچ سنخیتی با فرهنگ ،ادب ،اخالق ،هنر و حافظه
شنوایی ما ندارد بهره می گیرند که حاصلش بیشتر باعث دور شدن مردم
از مذهب می شود تا نزدیک شدن انها ».او تصریح می کند :حقیقت این
اســت که کپی اثار موسیقی بحث جدیدی نیست و سال ها است که
این اتفاق در عرصه موسیقی رخ می دهد ،فرقی هم نمی کند کپی در
موسیقیمذهبیباشدیاپاپ.بیشترمداحی هایمعروفیکهساالنهچند
بار اجرا می شود ،کپی کارهای خواندگان پاپی است که پیش از انقالب
در ایران بوده و اکنون در امریکا هستند .صداوسیما در برخی موارد عالوه
بر کپی کردن از اهنگ های داخلی به سراغ موسیقی های خارجی و بعضا
قطعه های معروف انها می رود ،گرچه که ممکن است حتی اگر مخاطب
تلویزیون حتی یک بار اثر اصلی را شنیده باشد ،متوجه کپی بودن اثر
جدیدی که از تلویزیون پخش می شود ،بشود .در همین راستا وجدانی
درباره عمل به قانون کپی رایت توسط عوامل صدا و سیما می گوید :اینکه
بخواهند شعری جدید روی یک اثر موسیقایی خارجی بگذارند ،از لحاظ
بین المللی ایرادی خیلی جدی دارد؛ زیرا در چنین حالتی ایران کشوری
است که صدا و سیمای ان مسئله کپی رایت را در حوزه موسیقی زیر پا
می گذارد .البته بیشتر نواهای چند ثانیه ای که در تمام برنامه های اخبار
صدا و سیما می شنوید ،خارجی هستند و به احتمال خیلی زیاد بدون
اجازه ســازندگان اثر از تلویزیون پخش می شود ،ولی این مسئله برای
عوامل صدا وســیما عادی شده است و کسی هم نیست به انها بگوید
کاری که می کنند ایراد دارد و اگر خالق اثر از انها شکایت کند ،پاسخی
درباره این عمل خود ندارند.
تحلیل تارا بهبهانی بر تغییر لوگوی موسسه خیریه محک در راستای پیوستن به کمپین جهانی فاصله گذاری اجتماعی:
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره• 1227چهارشنبه17اردیبهشتماه•1399سالسیزدهم•8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شــرعی
به وقت تهران
13:01
اذان ظهر
19:55
غروب افتاب
20:15
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
04:32
06:07
گنج سخن
امام على علیه السالم :
یاد خدا عقل را ارامش مى دهد ،دل را روشن مى کند و
رحمت او را فرود مى اورد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص ، 189ح 3633
بیایید همدلی و اتحاد را با شیو های نو تعریف کنیم
موسسه خیریه محک ،به عنوان اولین سازمان مردم نهاد در
ایران همزمان با اجرای کمپین جهانی فاصله گذاری اجتماعی
با پیام «دستامون دور شده ،قلبامون نزدیک» لوگوی خود را
تغییر داد .تارا بهبهانی ،نقاش و مدرس دانشگاه ،که در 13سال
گذشته اثار هنرجویان خود را برای حمایت از کودکان مبتال
به سرطان در محک به نمایش گذاشته بود ضمن حمایت از
این اقدام محک ،با اشاره به تغییر لوگوی شرکت ها و برند های
بزرگ در جهان پس از شیوع ویروس کرونا و اجرای کمپین
جهانی فاصله گذاری اجتماعی گفت« :ویروس کرونا پس از
شیوع ،روابط اجتماعی ،عاطفی و زندگی روزانه تمامی انسان ها
را تحت تاثیر خود قرار داد .در عادت ها و روزمره گی ها انقالبی
کرد و متاسفانه باعث شد افراد زیادی ،این روز ها را روی تخت
بیمارستان سپری کنند و از طرف دیگر بر اهمیت کادر درمانی
تمامی بیمارستان ها صحه گذاشت .در این میان این اشفتگی
ها توجه یک برند معتبر چون محک ،به ســامت و اگاهی
رسانی به مردم و همراهی ان با این جریان ،از اهمیت زیادی
پشت صحنه
دیروز برای پیگیری امورات عقب افتاده روزنامه از طرف رئیس مامور شــدم به ارشــاد و شــهرداری
مراجعه کنم .مثل همیشــه توفیق اجباری انتظار پشــت درب اتاق مسئولین حاصل شد در این بین
تورق مطبوعه های الغراندام و مطالعه خبرها و تیترهای تکراری نصیب شــد که خالی از لطف نبود؛
جدا اصرار ارشاد و مسئولین امر را برای تعیین حداقل تعداد صفحات برای مطبوعات با این اوضاع و
احوال کاغذ و رشد فضای مجازی را نمی فهمم ،به عنوان یک روزنامه نگار جز و مسلط به صنعت کپی
پیست و باز تولید محتوا به جرات می توانم بگویم بیش از ۸۵درصد مطالب اغلب جراید تکراری است
و متاسفانه هزینه های سرسام اور و عدم حمایت صحیح دولت امکان تولید محتوای تحلیلی و به روز
را به همه رســانه ها نمی دهد؛ به غیر از رســانه هایی که به اصالح سوراخ دعا درامدزایی از بخش های
مختلف دولتی و غیردولتی را به روش های مختلف بلد هستند و انجام می دهند بقیه وضعیت اسفباری
دارند و هروز هم اوضاعشــان بدتر می شود .خرید مجوزها توسط وزارت ارشاد و تغییر مسیر رسانه ها
به روش های نوین راه حلی است که ارشاد بایست پیش بگیرد در این خصوص در روزهای اتی بیشتر
توضیح خواهم داد.
طرح روز
صحنه
پشت
پندبزرگان
از ادم دروغگو نپرس که چرا دروغ گفتی،
چون حتما با یک دروغ دیگر قانعت میکند !
مارک تواین
حافظانه
دوش از جناب اصف پیک بشارت امد
کز حضرت سلیمان عشرت اشارت امد
خاک وجود ما را از اب دیده گل کن
ویرانسرای دل را گاه عمارت امد
برخوردار است ».وی افزود« :محک نیز به عنوان یک سازمان
مردم نهاد شناخته شده و معتبر در میان اقشار مختلف جامعه،
در راســتای عمل به مسئولیت اجتماعی ،با طراحی لوگوی
جدید خود که ترکیب بندی دلنشینی دارد و به نظر من بیشتر
اهداف و رسالت محک را بازنمایی می کند ،ارتباط عاطفی خود
را با نیکوکاران در این شرایط تثبیت کرد .همانطور که می دانیم
دغدغه اصلی این موسسه عدم توقف کمک و درمان کودکان
مبتال به سرطان در هر شرایطی و حفظ سالمت مردم جامعه
است .بنابراین دیدن لوگوی جدید محک به ما یاداور می شود
که در این روز های سخت می توان با وجود رعایت فاصله ها و
ایجاد حس مسئولیت پذیری در برابر سالمتی خود و دیگران
واژه های همدلی و اتحاد را با شیو های نو تعریف کرد».نقش
خیریه ها در اگاهى رســانى حائز اهمیت است .سازمان های
مردم نهاد بر پایه توجه به احساسات و عواطف انسانی شکل
گرفته اند .بنابراین در وقــوع بحران های اجتماعی می توانند
تاثیرات زیادی بر روی افکار عمومی بگذارند .تارا بهبهانی درباره
پرواز و رشد صعودی
قیمتخودرو
این تاثیرات که یکی از ان ها تغییر مفهوم عملی اتحاد و همدلی
است ،افزود« :سازمان های مردم نهاد چون محک در راستای
حفظ بقای خود که بر پایه مشارکت های خیرخوا هانه مردم
بنا شده است ،با دعوت مردم و توسعه اطالع رسانی خود در
زمینه کودکان مبتال به سرطان و گسترش راه های کمک های
مردمی به انها تالش می کند.در جامعه امروز ما هر خانواده یا هر
فرد برای عمل به مسئولیت اجتماعی خویش ممکن است یک
خیریه یا خیریه های مشخصی را انتخاب کند .برای من تاثیر
یک خیریه در اگاهی رسانی مسائل به روز جامعه اهمیت زیادی
دارد چون وقتی پای عواطف انســانی در میان است انسان ها
راحت تر داوطلب کمک می شوند .محک از جمله خیریه هایی
است که هم ســو با شرایط جامعه ،با اطالع رسانی های خود
و ایجاد حس مســئولیت پذیری در افراد رســالت خود را ادا
میکند،که خود دلیلی ست بر ان که همه ما بحران را با امید
بیشتری نسبت به اینده پشت سر بگذاریم ».بهبهانی در پایان
با اشاره به تغییر روابط انسانی و عاطفی با شیوع ویروس کرونا و
همچنینتغییرماهیتفعالیت هایاجتماعیبیانکرد«:امروز
محک با طیف عظیمی از افراد جامعه و نیکوکاران در ارتباط
است .این موسسه در خصوص دعوت به همبستگی در روز های
شیوع کرونا عملکرد خوبی داشته و مسئولیت اصلی خود را
نیز با وجود تمامی مشــکالت فراموش نکرده است .هرچند
مفهوم اتحاد تغییر کرده است ولی من باور دارم با حفظ فاصله
اجتماعی در این روزها میتوانیم عشــق و محبت خود را به
موسساتی چون محک ابراز کنیم و با تالش و رعایت پروتکل ها
برای حفظ سالمتی خود و همنوعان مان برای ساختن روز های
بهترتالشکنیم».
نگاه نو
حاشیه و چالش دست از سر تلویزیون برنمی دارد!
یادمان نرفته که همین چندی پیش «امیرحسین رستمی» در
برنامه زنده (فرمول یک) هرچه خواست گفت و همه را محکوم
کرد یا «مهران مدیری» وقت و بی وقت هرچه می خواهد روی
انتن می گوید و هر نوع کنش و واکنشی را از مهمانان برنامه اش
می بینیم ،باز هم کسی دم نمی زند .حتی وقتی بارها او و برخی
دیگر از همقطارانش به اصطالح قهر می کنند ،می روند نازشان
را می کشند و می اورند؛ جالب است که دستمزدهایشان هم
نسبت به قبل از قه ِر مصلحتی شان ،باالتر هم می رود .بدون شک
تلویزیون بدون برنامه و طرح و ایده ،سلبریتی ها را به سکا نداران
ِ
اصلی جریان ساز خود تبدیل کرده و انها هستند که همچون
اسپانسرها ،سیاست های اصلی برنامه سازی و سریال سازی را
تعیین می کنند .به هر قیمتی مخاطب داشتن و یا از قافله رقابت
شبکه ای عقب نماندن دغدغه اصلی مسئولین تلویزیون است تا
اعتالی فرهنگ و اندیشه .انقدر این دایره جسارت و شجاعت از
اقعحساس،کمترتوانسته اند
تلویزیونی هارختبربستهکهدرمو ِ
ان تصمیم درست و اصولی را بگیرند .مصداق بارز ان مواجهه
تلویزیون با حکایت چند شــب پیش برنامه مناجات خوانی
محمود کریمی در حرم مطهر رضوی اســت که درباره تحول
یــک فرد قمارباز در هیئت صحبت کرد؛ اما حذف کردن این
برنامه از کنداکتور ،غیراصولی و غیرحرفه ای ترین تصمیمی بود
که مسئولین تلویزیون گرفته اند .این در حالی است که «محمود
کریمی»روزبعددرهمانبرنامه ِ
بابتحکایتمذکورتوضیحاتی
را صادقانه ارائه کرد اما براساس سیاست خاص تلویزیون وی باید
کنار گذاشته شود .البته وی نیز از شب گذشته مناجات هایش
را به امامزاده علی اکبر(ع) چیذر برده و از طریق فضای مجازی
این ارتباط را با مخاطب ادامه داده است .بنابر نظر بسیاری از
کارشناسان نقل روایت «محمود کریمی» هم قابل دفاع نیست
و بایــد مداحان و یا هرکســی که حــرف از دین می زنند در
روزهایی که همه منتظرند هجمه ای را علیه دین شروع کنند،
هوشمندانه تر در این میدان قدم بردارند .روایات و حکایت هایی
که مطرح می کنند مســتند باشد و این مستند بودن راه را بر
همه چیز می بندد .برخی در هر صورت هجمه می کنند اما وقتی
همه چیز مستند باشــد هرگونه هجمه ناروایی ،باطل خواهد
شد .قب ً
ال هم برخی مداحی های زنده ،چالش هایی را به همراه
داشته که ضبطی شدن شاید بهترین راه برای جلوگیری از هر
حاشیه و چالشی اســت .اما نکته اساسی این است که وقتی
تلویزیون اینطور با چنین مسئله ای برخوردی چکشی می کند
ت ِغیرمستدل حذف می کند
و مناجات خوانی را به خاطر حکای
در حالی که این مداح اهل بیت انقدر جرات داشــته که شب
بعد نســبت به این اتفاق ،واکنش نشان دهد و جلوی دوربین
رســانه ملی ،توضیحاتی را ارائه کند ،ذهن مخاطبان را به این
سئوال مشغول می کند که چرا همین مسئوالن صدا و سیما به
سلبریتی هایهنجارشکنانقدرفرصتجوالنمی دهند؟وقتی
«مهران مدیری» عالوه بر مسئوالن ،حتی تلویزیونی ها را زیر
سوال می برد یا همقطاران دیگرش هرچه می خواهند می گویند
و در فضــای مجازی هرگونه رفتــاری دارند هیچ تصمیمی
قاطعانه درباره ان ها اندیشیده نمی شود؟ بلکه بهترین نقش ها و
جایگاه هاراباتحمیلهزینه هایسنگینبربیت المالباپرداخت
دستمزدهای محیرالعقول برایشان قائل می شوند و کسی با انها
کاری ندارد.
اخبار دیدنی
در ســال های اخیر وقتی بازار خرید فروش فرش دستباف ایرانی رو به کسادی گذاشت ،ارام ارام
کارگاه های رنگرزی خامه ی فرش یا همان نخ پشمی فرش ،یکی پس از دیگری تعطیل شدند .این
روزها به دلیل وابستگی هنر رنگرزی به بازار فرش دست باف ،این صنعت از لحاظ اقتصادی حال وروز
خوشی ندارد /ایمان حامی خواه
مســجد صاحب الزمان واقع در منطقه ۳تهران یکی از مساجد فعال و جهادی در بحران کرونا بود.
نیروهای بسیجی این پایگاه فعالیت شان را از اوایل اسفند و با شروع شیوع کرونا اغاز کردند .در اخرین
فعالیت خود همزمان با شروع ماه مبارک رمضان اقدام به تهیه و توزیع اقالم بهداشتی و خوراکی جهت
توزیع در بین قشر اسیب پذیر کردند /فاطمه عالی
پاکبان های در این روزها که همه درگیر شیوع ویروس کرونا هستند ،دست از تالش برنداشته
و برای پاک نگه داشتن شهر تمام تالش خود را می کنند .کارگران و رفتگران شهرداری امکان
دورکاری ندارند زیرا پاکیزگی شهرها با فعالیت انان در شهر ها ارتباط مستقیم دارد.این زحمت
کشان بی ادعا در خط مقدم مقابله با کرونا قرار دارند /سیده مریم یوسفی
تاالب اهلل اباد در شهرستان ابیک که به عنوان کانون ریزگرد برای استانهای قزوین ،قم ،البرز
و تهران محسوب میشد ،برای دومین سال پیاپی به دلیل بارشهای اخیر بهاری احیا شده و
حیاتی دوباره برای گونههای جانوری فراهم کرده است /ایرنا
دشت الله های واژگون گلستان کوه در دره باریکی در دامنه گلستان کوه شهرستان خوانسار استان
اصفهان واقع شده است .دشت الله های واژگون گلستان کوه ،در فصل بهار مملو از گل های طبیعی
به ویژه الله سرخگون است که به رنگ سرخ مایل به بنفش بوده و الله های این منطقهاز روز چهلم
تا شستم بعد از عید شکفته می شوند و در موقع وزش باد سیر و روشن می شوند / .بهنام یوسفی
سد خاکی وحدت سنندج با ۲۱۵میلیون متر مکعب یکی از بزرگترین سدهای استان کردستان است.
بارش های خوب اوایل سال جاری باعث سرریز شدن این سد شده است /اریان نصرالهی