روزنامه هنرمند شماره 1192
روزنامه هنرمند شماره 1192
پیاموزیرفرهنگوارشاداسالمیبهجشنوارهتئاتر:
جشنواره تئاتر فجر جلوه عینی گفتمان
هنر اسالمی ایرانی است
فرهنگ2.
گفتگوبامحمداللهیاریمدیرکلدفترموسیقیارشاد:
فرهنگ و هنر با اجبار
به هدف نمی رسد
دهه فج ـ ـ ـ ـ ــر گرامی باد.
موسیقی7.
ART & CULTURE
یکشنبه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شماره 8 1192صفـــحه 2500تومـان ISSN 2008-0816
MUSIC
هنرمند را در مگ لند ورق بزنید
www.magland.ir
سامان سالور کارگردان فیلم «سه کام حبس»:
خودسانسوری نکردم!
سینما3.
CINEMA
تراژدی ارقام و مخمصه های صنایع دستی و فرش ایران
صنایع دستی مصداق بارز
تولید ملی است
فرهنگART & CULTURE 2.
در پی انتقاد گسترده از یک انتخاب؛
بخش شعر جوان جشنواره
شعر فجر حذف شد
فرهنگART & CULTURE 2.
هزینهافتتاحیهجشنوارهفیلم
فجر صرفتامینلوازم التحر یر
کودکانسیل زدهشد
سینما4-5.
CINEMA
جزئیات اثار ارسالی به جشنواره دوازدهم؛
زنان؛ رکورددار شرکت
در جشنواره تجسمی فجر
2
تراژدی ارقام و مخمصه های صنایع دستی و فرش ایران
یکشنبــــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
& ART
فرهنگ و هنر
CULTURE
خبر
پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی به جشنواره تئاتر:
جشنواره تئاتر فجر جلوه عینی
گفتمان هنر اسالمی ایرانی است
وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی در پیام خود به سی وهشتمین
جشنواره بین المللی تئاتر فجر این رویداد را مجالی درخشان
و غنیمتی کمیاب دانست که باعث می شود قدرت روشنگری
و گفتمان درخشان هنر اســامی ایرانی جلوه ای عینی یابد.
سیدعباس صالحی در پیام خود به سی و هشتمین جشنواره
بین المللی تئاتر فجر نوشــت :هنر تئاتر برامده از بن اندیشه
مردمانی اســت که این هنر واال را در جــان خود می پرورند،
فرهنگ ایرانی اسالمی با منش درخشان جوانمردی و مقاومت
در ساحت زیبایی شــناختی تئاتر ایران می درخشد و هر بار
بیش از پیش جلوه گر می شــود .گفتمانی که از رهگذر تئاتر
جریان می یابد ،انگاره ای عمیق اســت کــه جان ایرانی را در
جهان نجوا می کند و هر اثر نمایشی چونان سفیری است که
فرهنگ این سامان را به بایسته ترین شکل در رگ های جهان
امروز نشر می دهد .جشنواره تئاتر فجر مجالی است درخشان
و غنیمتی است کمیاب برای انکه قدرت روشنگری و گفتمان
درخشان هنر اسالمی ایرانی جلوه ای عینی یافته و در تعامل
با تئاتر دیگر ملت ها سرفراز و استوار ،جذابیت شرقی درخشان
خود را بنمایاند .در این پیام امده اســت :این مواجهه فرصتی
تا میدان فرهنــگ مقاومت و جوانمردی ،که مشــخصه های
اصلی منش ایرانی اند ،در میان فرهنگ ها بازنمایی شــده و در
جهان رســانه زده ای که با تمام توان تالش می کند تا صدای
ســرافراز شرق را نشــنیده بینگارد ،فریادی از جنس فرهنگ
درخشــان و خوش نگار ایرانی ســر دهد .پژواک این فریاد در
رنگ خون شــهیدان این مرز و بوم و پاسداران بی بدیل این
هویت ســربلند تنیده است و در میان گفت و گوهای تئاتری،
شــکلی معاصر و امروزیــن خواهد یافت .پس با چشــمانی
منتظر به اســتقبال درخشش باشــکوه این فرهنگ می رویم
و تماشاگر ظرافت خوش تراش اندیشــه ایرانی خواهیم بود.
ســی و هشتمین جشــنواره بین المللی تئاتر فجر به دبیری
نادر برهانی مرند از روز پنجشــنبه ۱۰بهمن ماه فعالیت خود
را اغاز کرده است و شــامگاه ۲۱بهمن ماه به کار خود پایان
خواهد داد .فراخوان این دوره از جشــنواره تیرماه سال جاری
منتشــر شــد که در متن ان اثار را در بخش های صحنه ای،
نمایش هــای خیابانــی ،دیگرگونه های اجرایــی ،تئاتر ملل،
مسابقه نمایشنامه نویسی ،مسابقه و نمایشگاه عکس و پوستر
تئاتر ،کارگاه ها و نشست های تخصصی و بخش به عالوه فجر
به صورت رقابتی و غیررقابتی به صورت تفکیک شده پذیرفت.
بر همین اســاس اثار پذیرفته شده در بخش پوستر و عکس
تئاتر در نمایشــگاه لحظه قطعی از ۵تا ۱۵بهمن ماه ســال
جاری در خانه هنرمندان ایران برپا و ۵۹عکس از ۴۹عکاس
و ۶۰پوستر از ۳۵طراح به نمایش گذاشته شده است .بعد از
حواشــی انصراف ها نیز از ۳۰اثر بخش رقابتی ۲۲نمایش و
از ۲۷اثر بخش غیررقابتی ۱۵اجرا در جشنواره حضور دارند.
همچنین از هفت اثر بخش بین الملل شــش اثر اجرا خواهند
کــرد .در این میان یک اثر به ۲۲نمایش بخش خیابانی و در
بخش رادیو نمایش نیز یک اثر به ۱۰نمایش قبلی اضافه شده
است که این دو نمایش جدید به سردار شهید قاسم سلیمانی
و سانحه دیدگان هواپیما اختصاص دارد.
صنایع دستی مصداق بارز تولید ملی است
حجت اله مرادخانی
امروزه امار به مثابه یک موضوع علمــی ،در کنار اعداد و ارقام و جداول
مربوطه ،شامل مفاهیم و روش هایی است که در اغلب مطالعات و پژوهش
مختلف یک ضرورت مهم برای تجزیه و تحلیل داده ها محسوب می شود.
حوزه های مختلف علم از مهندســی گرفته تا علوم پزشکی ،بهداشت،
مطالعات علوم اجتماعی و روانشناختی و حتی علوم پایه ،همه و همه برای
هرگونه سنجش ،برنامه ریزی و سیاست گذاری احتمالی ،امار و روش های
ان را به کار می گیرند .اشــاره به این نکته هم ضروری است که در این
روندها ،روش های اماری با این هدف به کار می روند که امارهای موجود
تحت تاثیر داده های پرت قرار نگیرد و تجزیه تحلیل ها به خطا انجام نشود.
پس امارهای اصیل مبتنی بر روش های علمی گرداوری داده ها ،نقش
بسزایی در موفقیت برنامه ریزی و تصمیم سازی و تصمیم گیری های
جوامع در مسیر توسعه دارند.
از جمله عرصه های مهم ایران در مسیر توسعه ،به ویژه توسعه اقتصادی
و اجتماعی بی تردید صنایع دســتی و فرش دستباف است .حوزه هایی
که بخش مهمی از تولیدات صنایع فرهنگی ایران را به خود اختصاص
داده و پیشــینه انها نشــان داده که در شرایط اوج ،جایگاهی پر رنگ و
تعیین کننده در صادرات غیر نفتی ایران داشته اند .اما در شرایطی فعلی
این دو حوزه اســتراتژیک چندان حال خوشی نداشته و با چالش های
زیادی روبرو هســتند .از جمله چالش های این دو حوزه که تاثیر زیادی
بر مشــکالت فعلی انها دارد ،ارائه امارهای مبهم و سوال برانگیز است.
امارهایی که بعضاً انتشــار انها معضالت زیادی در مسیر فعاالن این دو
حوزه مهم صنایع فرهنگی ایران ایجاد کرده است .در اصالت برخی از این
امارها شبه وجود دارد و گرداوری انها مبتنی بر روش علمی نبوده و به
طور شفاف درباره انها اطالع رسانی نمی شود .بر همین اساس است که
یکی از چالش های مهم صنایع دستی و فرش دستباف ایران که تاثیرات
مستقیم و غیرمستقیم زیادی بر سیاست گذاری های و برنامه ریزی های
این دو حوزه دارد ،امارهای موجود است .مقوله ای که برای بازارسنجی و
اینده پژوهی صادرات انها و رشد ثابت ان بسیار اهمیت دارد .در شرایط
فعلی امارهای مربوط به صادرات صنایع دستی و فرش دستباف ،که دو
متولی مجزا دارند از سوی چند مرجع اعالم می شود و عددهای اعالم شده
بعضاً دارای تناقضات و تعارض های زیادی هستند و در روندهای اجرایی
تبدیل به یک تراژدی شــده اند .از یک سو معاونت صنایع دستی وزارت
میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی با استناد به امارهای گمرک
جمهوری اسالمی ایران امارهایی را در خصوص میزان صادرات صنایع
دستی به دیگر کشورها اعالم می کند .از سوی دیگر نیز مرکز ملی فرش
ایران امارها و تحلیل های صادراتی خود را مبتنی بر امار گمرک جمهوری
اسالمی ایران درباره صادرات فرش دستباف اعالم می دارد .در کنار این دو
مرجع ،سازمان توسعه تجارت ایران نیز به عنوان متولی صادرات غیر نفتی
کشور ،در گزارش های ساالنه خود ،مجموع صادرات فرش و صنایع دستی
که به طور رسمی از گمرکات کشــور به خارج صادر می شوند را اعالم
می کند .در نوشتار حاضر تناقض های موجود در میان امارهای این سه نهاد
با ارجاع به گزارش های رسمی اعالم شده شان مورد تحلیل و بررسی قرار
می گیرد .مسئله ای که به نظر می رسد عدم شفافیت ان یکی از چالش های
اصلی مسیر برنامه ریزی های توسعه محور این عرصه است؛ که هم رشد
واقعی صادرات را با نوســان همراه ساخته و هم معضالت پیچیده ای در
زمینه اشتغال و توسعه کارگاه های مربوطه به وجود می اورد .در ادامه به
عنوان نمونه سه گزارش اماری مربوط به سال ۱۳۹۶در خصوص صادرات
فرش و صنایع دســتی ،شامل گزارش مرکز ملی فرش ،معاونت صنایع
دستی و سازمان توســعه تجارت ایران اورده می شود و تناقضات سوال
برانگیز ان مورد تحلیل قرار می گیرد.
مرکز ملی فرش ایران اخرین گزارش رســمی خــود از صادرات فرش
دستباف ایران در ســال ۱۳۹۶را بر روی سایت خود قرار داده است .در
این گزارش میزان صادرات فرش دستباف رقمی بالغ بر ۴۲۶.۶۲۲.۴۸۱
میلیون دالر اعالم شده است .که طی ان بازه زمانی (سال )۱۳۹۶فرش
دستباف از ایران به مقصد ۷۲کشور دنیا صادر شده که در نتیجه ان ،رقم
صادراتی اشاره شده به دست امده است .معاونت صنایع دستی و هنرهای
سنتی وزارت تازه تاسیس میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی به
عنوان متولی حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران با استناد به امار
رسمی گمرک جمهوری اسالمی ایران هر ساله در مقاطع مختلف میزان
صادرات صنایع دستی ایران را اعالم می کند .در گزارش این معاونت در
سال ۱۳۹۶اقالم صادراتی ایران شامل مواردی از قبیل سفال و سرامیک،
ســنگ های قیمتی ،اثار چوبی و دست بافته هایی مثل گلیم و زیلو و...
اعالم شده است .رقم صادرات صنایع دستی ایران در سال ۱۳۹۶از سوی
معاونت صنایع دستی به میزان ۲۸۱.۴۰۱.۱۱۰میلیون دالر اعالم شده
است .مجموع این صادرات به ۲۰کشور دنیا بوده که بیشترین میزان ان
به کشور عراق اختصاص داشته است .در کنار این دو گزارش صادراتی،
ســازمان توسعه تجارت ایران به عنوان متولی اصلی صادرات غیر نفتی
کشور هر ساله گزارشی مبسوط تحت عنوان « گزارش عملکرد تجارت
خارجی کشــور» منتشر می کند ،که مجموع صادرات فرش دستباف و
صنایع دســتی را در یک ردیف مجزا اعالم مــی دارد .این گزارش که بر
روی سایت سازمان توســعه تجارت ایران قرار دارد .در فصل صادرات و
در بخش مربوط به صادرات غیرنفتی کشــور ،رقم ۴۶۵میلیون دالر به
ثبت رسیده است .بر این اساس مجموع صادرات صنایع دستی و فرش
دستباف ایران در سال ۱۳۹۶رقمی برابر با ۴۶۵میلیون دالر بوده است.
حال با توجه به این ســه رقم صادرات در حوزه صنایع دســتی و فرش
دستباف ،سواالت متعددی به ذهن متبادر می شود که در ادامه بیشتر به
انها خواهیم پرداخت .اول اینکه بر اساس ارقام صادراتی اعالم شده از سوی
معاونت صنایع دستی کشور و مرکز ملی فرش ایران در مجموع میزان
صادرات این دو حوزه در سال ( ۱۳۹۶که ارقام ان در باال ذکر شده است)
برابر با ۷۰۸.۰۲۳.۵۹۱میلیون دالر خواهد شد .حال این عدد با رقم اعالم
شده از سوی سازمان توسعه تجارت ایران یعنی رقم ۴۶۵میلیون دالر،
حدودا ً ۲۴۳میلیون دالر اختالف دارد .به عبارت دیگر مجموع رقم اعالمی
از ســوی معاونت صنایع دستی و مرکز ملی فرش ۲۴۳ ،میلیون دالر از
عدد اعالم شده از سوی سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی صادرات
غیر نفتی کشور بیشتر است .این در حالی است که هر سه نهاد گمرک
جمهوری اسالمی را به عنوان مرجع امار خود اعالم می کنند.
دوم اینکــه وجود چنین تفاوت بارز و معنی داری در ارقام صادراتی این
دو حوزه چه علتی می تواند داشته باشد؟ چرا مسئوالن معاونت صنایع
دستی وزارتخانه تازه تاســیس میراث فرهنگی و نیز مرکز ملی فرش
رقم های صادراتی که اعالم کرده اند به این اندازه بیشــتر از امار سازمان
توسعه تجارت ایران است؟ سومین نکته این است که کدام عدد بیانگر
واقعیت صادرات صنایع دستی و فرش دستباف ایران است؟ ایا مالک را
باید امار سازمان توسعه تجارت قرار داد؟ یا به امار معاونت صنایع دستی
و مرکــز ملی فرش اتکا کرد؟ نکته ای که البته باید بر ان تاکید کرد که
متولی صادرات غیر نفتی کشور سازمان توسعه تجارت بوده و این نهاد
نفعی در افزایش یا کاهش میزان صادرات نداشته و صرفاً شرایط موجود را
طی گزارش توصیف و منتشر کرده است .در حالی که هم معاونت صنایع
دستی کشور و هم مرکز ملی فرش ایران برای موفق نشان دادن برنامه ها
و سیاست های اجرایی خود ،به امارهای پرطمطراق نیاز مبرم دارند .در
نتیجه احتماالً در این کورس رقابت تالش کردند تا امار بهتری و باالتری
اعالم کنند .اما باید دید کدام یک از این دو نهاد جانب انصاف را رعایت
کرده و ارقامش به واقعیت نزدیک تر اســت .چهارمین نکته به تاثیرات
مخرب امارسازی های بی حساب و کتاب بر روند توسعه صنایع دستی
و فرش دســتباف ایران داللت دارد .یکی از اخرین چالش های ناشی از
این امارهای نجومی ،پیشنهاد حذف معافیت مالیاتی کارگاه های فرش
دستباف و صنایع دستی از سوی دفتر پژوهش سازمان امور مالیاتی کشور
است که مهر ماه ۱۳۹۸ارائه شده است .در حال حاضر این موضوع یکی
از مهمترین چالش های موجود در مسیر توسعه صنایع دستی و فرش
دستباف ایران محسوب می شود .چالشی که بر اثر امارهای نجومی این دو
نهاد به وجود امده و انها به عنوان متولی صنایع دستی و فرش دستباف
جز ارسال نامه ،به نظر می رسد تا کنون اقدام قابل تاملی برای حل این
مشکل صورت نداده اند .باید گفت در سالی که از سوی مقام معظم رهبری
به عنوان سال حمایت از تولید ملی نام گذاری شده است ضروری است
که حداکثر توان دستگاه های اجرایی و نظارتی کشور در راستای تحقق این
شعار باشد .در این میان متولیان صنایع دستی و فرش دستباف ایران به
عنوان یکی از مهمترین و هویتی ترین محصوالت فرهنگی این مرز و بوم
در روندهای حمایتی خود چندان پر رنگ عمل نکرده اند.
حتی به تازگی در خصوص جلوگیری از حذف معافیت مالیاتی کارگاه های
صنایع دستی و فرش دستباف اقدام موثری تا به امروز صورت نداده اند.
اقدامی که مشابه ان را از سوی سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد
اسالمی صورت گرفت و با پیگیری جدی ،به نتیجه مطلوب که همانا حفظ
معافیت مالیاتی هنرمندان سینمایی ،تئاتر و تجسمی کشور است ،منجر
شد .اما صنایع دستی و فرش دستباف ایران در مسیری پر از چاله های
اماری ،لنگ لنگان رو به اینده ای مبهم گام بر می دارد .در حالی که این
حوزه فرهنگی و هویتی که مصداق بارز تولید ملی است چنانچه با اگاهی
و واقع گرایی مدیریت شود ،قابلیت حل بخشی از مشکالت معیشتی و
اشتغال را در کشور به خوبی داراست.
ت نام ناشران برای نمایشگاه کتاب تهران
اماری از ثب
مدیرکمیتهناشرانداخلیسیوسومیننمایشگاهبینالمللیکتاب
تهران از ثبتنام ۱۰۵۱ناشر برای حضور در نمایشگاه خبر داد.
سیدرفیع احمد جواهری درباره تعداد ناشران ثبتنام کننده برای
حضور در این دوره از نمایشــگاه کتاب تهران گفت :تا ساعت ۲۴
روز جمعه یازدهم بهمن ماه ۱۰۵۱ناشر ثبتنام خود را در سایت
ت
نمایشگاه کتاب تهران انجام داده اند .او درباره تفکیک ناشران ثب
نامی نیز بیان کرد ۱۲۷ :ناشر کودک و نوجوان ۷۲۵ ،ناشر عمومی،
ت نام خود
۱۵۸ناشر دانشــگاهی و ۴۱ناشر اموزشی تاکنون ثب
را انجام دادهاند .بر اســاس این گزارش و بر اساس اعالم دبیرخانه،
بر اساس تفکیک استانی تعداد ۷۶۲ناشــر از تهران و ۲۸۹ناشر
از اســتانها و ۹۸۴ناشر خصوصی و ۶۶ناشر دولتی برای حضور
در این دوره از نمایشگاه ثبتنام کرده اند .اشران متقاضی تا تاریخ
۱۴بهمن ماه فرصت دارند برای ثبتنام به ســایت www.tibf.
ت نام اقدام کنند .همچنین دبیرخانه
irمراجعه و نســبت به ثب
کمیته ناشران داخلی ،مستقر در طبقه منهای یک اتحادیه ناشران
و کتابفروشان تهران ،از ساعت ۹تا ۱۶با شماره تلفن ۶۶۱۷۶۳۶۸
پاسخگوی ناشران خواهد بود .همچنین ناشران میتوانند به صورت
غیرحضوری با ادرس ایمیــل nasheran@tibf.irمکاتبه
کنند .سی و سومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار
«کتاب یعنی زندگی» از ۲۶فروردین تا ۵اردیبهشت سال ۹۹در
مصالی امام خمینی(ره) برگزار خواهد شد.
در پی انتقاد گسترده از یک انتخاب؛
بخش شعر جوان جشنواره شعر فجر حذف شد
در پی انتقاد گسترده از انتخاب یکی از برگزیدگان بخش شعر جوان جشنواره شعر فجر اعالم شد که این
بخش در اختتامیه دوره چهاردهم شعر فجر برگزار نخواهد شد.بخش جنبی جشنواره شعر فجر (ویژه شعر
جوان) در مراسم اختتامیه دوره چهاردهم شعر فجر برگزار نخواهد شد .به گفته دبیر اجرایی این جشنواره،
نظر به ابهامات مطرح شــده درباره این بخش ،بخش ویژه شعر جوان پس از بررسی های الزم در فرصت
دیگری برگزار خواهد شد .روز گذشته اعالم نام سارا متقی در میان برگزیدگان بخش شعر جوان جشنواره
انتقادبسیاریازجملهاعضایکمیسیونفرهنگیمجلسرابرانگیخت.انتقاداتمربوطبهمطالبیاستکه
متقی در فضای مجازی در مغایرت با اعتقادات اسالمی و ارزش های انقالب نگاشته است .مهدی قزلی دبیر
جشنواره شهر فجر در پی این انتقادها گفته است ما در بخش ویژه جشنواره ،کارهای ارسالی را کدگذاری
کرده بودیم و شناختی نسبت به شاعران این بخش از جمله سارا متقی نداشتیم .از صبح امروز که نتایج
اعالم شده ،رسانه ها نسبت به انتخاب او حساسیت نشان داده اند .وی از احتمال تصمیم گیری مجدد درباره
این انتخاب در پی انتقادها خبر داده بود.
چهاردهمین دوره جشنواره شعر فجر در حالی به پایان کار خود نزدیک می شود که میان بخش ویژه ان
نام یک شاعر هتاک به ارزش های انقالب و اسالم به چشم می خورد .حاشیه های برنامه های ادبی بنیاد شعر
و ادبیات داستانی ایرانیان در سال 98انگار تمامی ندارد .کمی بیش از یک ماه از پایان جایزه ادبی جالل
ال احمدوجنجالبرگزیدگانشوخطابه هایشان،حاالنوبتبهجشنوارهشعرفجررسیدهاستکهباانتخابی
عجیب به عنوان بخش ویژه ،شاعره ای را یک روز پیش از اختتامیه به عنوان برگزیده انتخاب کرده است که
نگاه پرعنادش با جمهوری اسالمی و شخصیت هایی چون شهید سلیمانی و حتی حضرت فاطمه(ع) را
عریان در فضای مجازی منتشر کرده است .جشنواره شعر فجر با شکل کنونی برگزاری اش (بررسی کتاب ها
به جای اشــعار) میراث دوره دبیری اسماعیل امینی است .وی در سال های حضورش به عنوان دبیر ،این
جشنواره را صاحب ایین نامه اجرایی کرد و بر این اساس برگزاری ان به نوعی شکل و ساختار جایزه کتاب
سال شعر به خود گرفت .این جایزه پس از ان هر سال سعی کرده برترین اثار به انتخاب داوران در بخش
بزرگســال و کودک و نوجوان را انتخاب و معرفی کند .جدای از اینکه چرا این رویداد در سال جاری در
سکوت خبری به کارش ادامه داد و چرا یک روز قبل از اختتامیه به اعال م برگزیدگان یک بخشش پرداخت،
انتخاب سارا متقی به عنوان یکی از برگزیدگان بخش ویژه این جشنواره حاشیه های زیادی را همراه داشته
است .متقی از شاعرا ن همراه و فعال در پایگاه اینترنتی نقد شعر است که سردبیرش از قضا دبیر بخش ویژه
این رویداد نیز است ،هم چنین در فضای مجازی نیز با دبیر این جشنواره در ارتباط بوده است .اما انچه بیش
ی قصد دارد از طریق بنیاد شعر
از این مایه تعجب و البته تاسف است این که وزارت فرهنگ و ارشاد اسالم
ب معرفی کند که بارها به
و ادبیات داستانی چهره ای را به عنوان برگزیده بخش ویژه جایزه شعر فجر انقال
انقالب و باورهای ان توهین کرده است ،از توهین به سردار شهید سلیمانی تا توهین به امام خمینی و حتی
حضرت فاطمه(ع) .در عین حال مهدی قزلی مدیرعامل این جایزه ساعاتی قبل اعالم کرده که از حاشیه های
این شاعر اطالعی نداشته و اثار بدون اسم بررسی شده است .این در حالی است که در بخش ویژه جشنواره
نه کتابها که استعدادهای جوان تجلیل می شوند و در چنین موقعیتی باید تمام زوایای کاری یک فرد بررسی
ن مسئله حتی درباره انتخاب صاحبان کتاب نیز صادق است .بر این اساس به نظر می رسد این
شود و البته ای
گ و ارشاد اسالمی نشانه گرفته
انتخاب و محقق شدنش اعتبار و نگاه به فرهنگ و ادبیات را در وزارت فرهن
و به چالش کشیده است ،.باید سوال کرد :چرا وزارت ارشاد اعتماد به مدیریتی این چنینی در بخش ادبیات
را در دستور کار خود قرار داده و چنین چهره هایی را به اعتبار ان تجلیل می کند؟
سامان سالور کارگردان فیلم «سه کام حبس»:
خودسانسورینکردم!
سمیرا افتخاری
فیلمنامه از زمان نگارش تا زمانی که به تصویر کشیده شود تغییری داشت؟
بله ،بسیاری از مسائل فیلمنامه در زمان دورخوانی ها تغییر کرد .بعد از انتخاب بازیگران به خصوص حضور
محسن تنابنده ،پریناز ایزدیار و سمیرا حسن پور به عنوان بازیگران اصلی دورخوانی هایی داشتیم که در
همان زمان خود بازیگران ایده پردازی می کردند و انچه به نظرم می رسید با فضا و ریتم فیلم سنخیت دارد،
اعمال می کردم و از ان استفاده می شد و االن که فیلم را اماده نگاه می کنم بسیار از ان راضی هستم چرا
که مجموعه اتفاقاتی که افتاد هم قصه را پیش برنده تر کرد و هم فیلم دارای نقاط غافلگیرکننده و جذابی
شد که با توجه به ریتم ان برای بیننده جذاب خواهد بود و چند بار غافلگیر می شود.
باتوجهبهاینکهاینروزهابسیاریازکارگرداناناجتماعیبهدلیلمشکالتیکهبرسر
اکران این ژانر وجود دارد به سیاه نمایی محکوم می شوند ،ایا شما هم برای جلوگیری از
این موضوع در زمان نگارش خودسانسوری داشتید؟
خودسانسوری نکردم بلکه سعی کردم واقعیات را بگویم و گاهی این واقعیات تلخ تر از فیلم هایی است که
به ان ها انگ سیاه نمایی می زنند .ضمن این که سال هاست در این فضا مشغول به کار هستم و با خطوط
قرمز سازمان سینمایی و جامعه اشنایی کامل دارم .همین االن هم زیر بار حذف دو سکانس از فیلم نرفتیم
و ترجیحمان این است که نسخه کامل تر را به مخاطب نشان دهیم.
عنوان فیلم برچه اساسی انتخاب شد؟ برای انتخاب این عنوان مشکلی نداشتید؟
پروانه ساخت این کار ابتدا رد شد و دلیلش هم اتفاقاً نام فیلم بود .می گفتند به شرطی پروانه می دهیم که
نام فیلم عوض شود ،اما رضایت ندادیم چون ارتباط عنوان «سه کام حبس» با مضمون فیلم بسیار نزدیک
است و برای انتخاب ان اصرار داشتیم .سرانجام بعد از دو ماه توانستیم رضایتشان را جلب کرده و با عنوان
«سه کام حبس» وارد مرحله تولید شویم.
یکشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
نشست
«سه کام حبس» به کارگردانی سامان سالور و تهیه کنندگی برادرش ساسان سالور
با بازی پریناز ایزدیار ،محســن تنابنده ،سمیرا حســن پور ،متین ستوده ،محمود
نظرعلیان ،یداهلل شــادمانی ،محمد اشــکان فر و علیرضا مهران در بخش سودای
سیمرغ سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد و روز شنبه 12بهمن ماه در
سئانس اول اغازگر این رویداد سینمایی در پردیس سینمایی ملت خواهد بود .سالور
که پیش از این فیلم ،اخرین بار در 1392با فیلم «تمشک» در جشنواره فجر حضور
داشت ،در گفت وگو با خبرنگار هنرانالین درباره تازه ترین اثر خود صحبت کرد.
اقای سالور چه شد که پس از چند سال دوری از سینما رفتید سراغ ساخت «سه کام
حبس» .ایده فیلم از کجا شکل گرفت؟
فیلم قصه ای امروزی و اجتماعی دارد و اینه ای از رویدادهایی است که شاهدش هستیم« .سه کام حبس»
سعی می کند روایتی از سرپرست های خانوار داشته باشد ،کسانی که نهایت تالششان را می کنند زندگی
ابرومندی برای خانواده شان فراهم کنند و در بزنگاه های روزگار باید دست به انتخاب بزنند .تالشمان بر
این بود که قصه را با ریتم درستی روایت کنیم تا بیننده بعد از پایان فیلم هم به انچه دیده فکر کند.
فکر می کنم «سه کام حبس» داستان امروز همه ادم هایی است که تالش می کنند زندگی بهتری داشته
باشند و به ارامش برسند ،در حالی که گاهی زندگی خالف ان را ثابت می کند .فیلم درباره همین روزها و
شب هایی است که بر ما می گذرد و بسیاری از خانواده ها با توجه به اختالفات طبقاتی سعی بر این دارند تا
روزگار بهتری فراهم کنند و گاهی دست به کارهایی می زنند که سالمت و سالم نیست و نتیجه بهتری به
همراه ندارد .اگر این روزها گشتی در صفحات مجازی بزنید ،یا روزنامه ها را بخوانید و در سطح شهر قدم
بزنید و نگاهی بیندازید ،با اقیانوسی از سوژه های مختلف و جذاب مواجه می شوید .من دو سال پیش به
این موضوع رسیدم و ایده اصلی ان از یک اتفاق واقعی شکل گرفت .ان زمان شروع به نگارش سیناپس
اولیه کردیم اما داستان خودش را به ما تحمیل کرد تا زمانی که طرح کامل شد .درنهایت نیز پس از 9بار
بازنویسی فیلمنامه کامل شد و پروانه ساخت گرفت.
3
سالور در نشست رسانه ای:
رسالت «سه کام حبس» تلنگر به
خانواده های درگیر اعتیاد است
انتخاب بازیگرانتان بر چه اساسی بود؟ زوج تنابنده و ایزدیار فکر می کنید تا چه اندازه
می تواند در این فیلم جواب بدهد؟
با تنابنده بارها کار کردم و می شناسمش ،ما از زمان فیلم «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین» با هم
همکاری مان را اغاز کردیم .منتظر چهره ای متفاوت از محسن تنابنده باشید که به گفته خودش یکی از
سخت ترین نقش هایش را بازی کرده است .تنابنده خودش فیلمنامه نویس و کارگردان است و همین باعث
می شود همیشه ایده های جذاب داشته باشد ،البته که باید مواظبت می کردیم از چارچوب بیرون نزند ،اما
پو گفت هایی که با هم و دیگر بازیگران داشتیم به جذابیت و کیفیت فیلمنامه بسیار کمک کرد .او
در گ
همچنین بعد از مرحله ضبط هم کنار ما بود و روند کار را پیگیری می کرد .در این فیلم من به دنبال یافتن
یک زوج جدید بودم که با هم کار نکرده باشند و این تکراری نبودن برایم مهم بود .ما این روزها در سینما
به شدت محدودیت بازیگر داریم و تعداد بازیگرانمان در این سطح بسیار اندک است؛ سعی کردیم به یک
ترکیب جوان ،جذاب و جدید برسیم که خوشبختانه نتیجه هم داد .تنابنده و ایزدیار تاکنون سابقه بازی
مستقیم و رودررو با هم را نداشتند و بازی های بسیار استانداردی ارائه کردند.
ارزیابی شما از حضور در جشنواره فیلم فجر چگونه است؟ ایا جشنواره فیلم فجر
به واقعمی تواندویترینسینمایایرانباشد؟
ویترین دیگری با این قدرت و تنوع سراغ ندارم .با این حجم از رقابت و حضور گروه های مهم در سینما چه
دوست داشته باشیم ان را یا نداشته باشیم وجود ندارد و جشنواره فیلم فجر اینه تمام ساخته های سینمای
ایران است و با وجود دولتی بودن فضایش بیشتر توسط خود فیلمسازان شکل می گیرد .انتخاب و داوری با
خود سینماگران است و امیدوارم که فیلم ما در این جشنواره نمایش خوبی داشته باشد و مورد پسند واقع
شود ،چرا که کار ما را در زمان اکران بسیار سهل الوصول می کند و به بهتر دیده شدن فیلم کمک می کند.
پیش بینی شما از جشنواره سی و هشتم و رقابت با سایر اثار چگونه است؟
نمی شود پیش بینی کرد ،عوامل ما در این فیلم در پشت و جلوی دوربین به شدت همه را غافلگیر می کنند.
محسن تنابنده در این فیلم بازی بسیار سختی داشت و به شدت کارش سخت بود چرا که بازی او همانند
بندبازی است که روی لبه طناب بازی می کند و اگر درصدی خطا می کرد همه چیز از بین می رفت .پریناز
ایزدیار نیز پختگی در بازی اش به خوبی دیده می شود و کیفیتی از بازی را نشان داد که بسیار دیدنی است.
سمیرا حسن پور که پیش از این کاندید دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فجر بوده است این بار با نقشی
سخت خود را محک زد .عوامل فنی کار نیز هرکدام به نوبه خود بهترین اثرشان را در حد استاندارد ارائه
کردند و همراه ما بودند .در نمایش های خصوصی که داشتیم خوشبختانه مخاطبان با ان ها همزادپنداری
کرده بودند و موج مثبتی به همراه داشت که امیدوارم پیش از هر داوری ای ،داوران اصلی که مردم هستند
این فیلم را ببینند و ان را دوست داشته باشند و با ان ارتباط برقرار کنند تا این اثر تاثیر خودش را بگذارد
و مانند سایر اثار زحماتی که برایش کشیده شده است دیده شود .همچنین امیدوارم هیئت داوران نیز
از دیدن این فیلم لذت ببرند و ان را دوست داشته باشند و همراهی کنند .امیدوارم در جشنواره امسال
غافلگیری بسیار زیاد باشد و نتوان برای کاندیداها که هرسال پیش بینی ها زودتر از اعالم نظر هیئت داوران
انجام می شود که بعضاً تحقق هم می یابد ،این اتفاق رخ ندهد و قدرت پیش بینی در ان وجود نداشته باشد
و همه از دیدن اثار غافلگیر شوند.
نشســت خبری فیلم سینمایی «سه کام حبس» با حضور
سامان سالور کارگردان ،ساسان سالور تهیه کننده ،محسن
تنابنده ،پریناز ایزدیار ،متین ســتوده و ســمیرا حسن پور
بازیگر ،مســعود سالمی مدیر فیلمبرداری و برخی دیگر از
عوامل با اجرای محمود گبرلو در پردیس ســینمایی ملت
برگزار شد.
ساســان سالور در ابتدا از حاضران در نشست خواست یک
دقیقه به احترام درگذشتگان هواپیمای اوکراینی ایستاده
ســکوت کنند .در ادامه ســتوده درباره بازی در این فیلم
گفت :فیلمســاز و همسرش از دوستان من هستند ،ضمن
اینکه نقشــی که داشتم از خودم دور بود و برایم بازی ان
جذابیت داشت.
سامان ســالور هم درباره مضمون اعتیاد و تکراری بودن
ان و شــباهت بازی تنابنده بــه فیلم «المپ »۱۰۰گفت:
موضوع اعتیاد در فیزیک و گریــم تنابنده برخالف المپ
۱۰۰مشــخص نبود .ضمن اینکه با انرژی خوبی که اورد،
فیلمنامه را ارتقا داد.
وی اضافه کرد :فیلم هایی بــا مضمون اعتیاد باعث تلنگر
شــود و حتی اگر یــک نفر هم از اعتیاد ازاد شــود ،فیلم
رسالت خود را نشان داده است .وی افزود :موضوع ملتهبی
مانند اعتیاد در خانواده انقدر همه گیر اســت و در اخبار و
اطرافمان وجود دارد که تکراری نخواهد بود.
کارگردان «ســه کام حبس» دربــاره کمرنگ بودن نقش
پلیس در فیلم گفت :تصمیم گرفتیم دوربین در این قصه
به سمت پلیس خیلی نرود و قصه ادمهای اصلی فیلمنامه
را پیگیری کند.
سالمی درباره رنگ فیلم گفت :تالش داشتم تصویر و رنگ
جدیدی ببینیم که شبیه فیلم های دیگرم نباشد .یک لوک
رنگی برای دوربین طراحی کردیم و همیشه روی ان سوار
بود ،چون ســامان ســالور هم تاکید داشت رنگ خاصی
باشد .ضمن اینکه رنگ جامعه مان از نظر من سیاه و سفید
و خاکستری است و چندان رنگی نیست.
ســالور درباره طراحی صحنه و بیمارستان در دست تعمیر
داخل فیلم گفت :در چرک نشان دادن فضاها خیلی اغراق
نکردیم ،مخصوصا که خودم شبیه ان را دیده بودم.
وی تاکید کرد :کورســوی امیــد را تعمــدا ً در فیلم نگه
داشــتیم ،از جمله پس دادن حلقه ها توسط سرباز و پاک
کردن تتوی نســیم .به نظرم این شروع یک زندگی جدید
اســت ،چون معتقدم سینما نباید همه راه ها را ببندد و در
تلخ ترین شرایط هم یک کورسوی امید باقی بگذارد.
سالور تصریح کرد :ما تمام سعی خود را کردیم که فیلمی
تاثیرگذار بســازیم که بعد از تیتــراژ پایانی هم همچنان
مخاطب را تحت تاثیر بگذارد.
وی درباره تکرار برخی اتفاقات در فیلم گفت :در فیلمنامه
نشــان دادیم که افرادی با زندگی بهتر و پایدار هم ممکن
است فرزندشان درگیر اعتیاد باشد.
ســالور گفت :پایان فیلم در گپ و گفت با خانم ایزدیار و
اقای تنابنده شکل گرفت ،چون پایانی که ما نوشته بودیم
شاید امید چندانی نداشت.
ساســان سالور هم درباره ســرمایه گذار فیلم گفت :ایشان
دغدغه اجتماعی دارند و بحث ســوداوری چندان برایشان
مطــرح نبود .البته فیلم های اخیر اجتماعی در ســینمای
ایران نشــان داده اند که ممکن است اتفاقات خوبی هم در
اکران برایشان رخ دهد.
کارگران «سه کام حبس» اظهار داشت :این فیلم اگر موفق
شده باشــد جلوی جامعه اینه بگیرد ،مخاطبش ادم هایی
هســتند که می توانند از فیلم درس بگیرند .مخاطب هدف
یک فیلم اجتماعی مانند سه کام حبس خود خود اجتماع
است .امیدوارم کسانی که می توانند برای بهتر شدن حال
امروز جامعــه قدمی بردارند ،کاری کننــد که به یکدیگر
لبخند بزنیم.
ایزدیــار هم گفت :تجربه بازی با اقای تنابنده خیلی خوب
بود و خیلی از ایشان یاد گرفتم ،مخصوصا که حواسش به
بازیگر روبه روی خود هست.
وی تاکید کرد :ســعی کــردم در این فیلــم از لحنم در
نقش های قبلی دور شــوم و همیشــه سعی می کنم نقش
اغراق نشــود و بیرون نزند ،شاید به همین دلیل گاهی به
لحن خودم نزدیک می شوم.
4
درباره 10اثر مستند سی و هش
اثاری برای تم
یکشنبــــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
خبر
اعالم برنامه های سازمان سینمایی
حوزه هنری در دهه فجر
افتتاح سالن های پردیس سینمایی بهمن تهران با 4سالن ،سینما
ایران ارومیه با 2ســالن ،سینما پرســیا شیراز با 2سالن ،اغاز به
ساخت پردیس مهرکوهسنگی مشهد با 13سالن و ...از مهم ترین
پروژه های دهه مبارک فجر سازمان سینمایی حوزه هنری حوزه
هنری است .یزدان عشیری مدیر روابط عمومی و محافل سازمان
سینمایی حوزه هنری از اغاز ساخت ،احیا ،رونمایی و افتتاح 21
سالن سینما در 4استان کشور خبر داد و گفت :در راستای طرح
تحول عمرانی موسسه بهمن سبز حوزه هنری همان طور که وعده
داده شده بود بسیاری از سالن های اولویت اول بازسازی و ساخت
در حال اتمام است و تعدادی از سینماها و سالن ها همزمان با دهه
مبارک فجر رونمایی می شوند .وی ادامه داد :پروژه توسعه و تبدیل
سینما بهمن تهران به پردیسی سینمایی پس از 4ماه تالش امروز
همزمان با اغاز سی و هشتمین جشنواره فجر افتتاح می شود .این
مجموعه با 4ســالن و 1100صندلی بازگشایی خواهد شد ،این
پردیس از لحاظ صدا و تصویر به روز رسانی شده و اماده نمایش
فیلم است .به گفته وی ،بازسازی این سینمای با سابقه و خاطره
انگیز شهر تهران که از ابتدای مهر 98در قالب طرح بزرگ توسعه
و ساخت سینما در سراسر کشور اغاز شده بود به همت موسسه
بهمن ســبز با مدیریت سیدمصطفی حسینی اکنون اماده بهره
برداری است .وی افزود :در این طرح ضمن بازسازی کامل سالن 2
و تبدیل ان به سالنی مجهز و مدرن ،دو سالن اختصاصی و جدید
به مجموعه ســالن های این ســینما افزوده شد و جمعا با 1050
صندلی در جمع پردیس های 4ســالنه تهران قرار گرفت .مدیر
روابط عمومی و محافل سازمان سینمایی حوزه هنری همچنین از
رونمایی دیگر سینمای تکمیل شده برای ایام فجر خبر داد و گفت:
سینما «ایران» ارومیه که تبدیل ان به دو سالن مجهز و مدرن در
فاز اول تحول عمرانی موسسه بهمن بود ،روزهای پایانی دکوربندی
را پشت سر گذاشت و در دهه فجر رونمایی خواهد شد .عشیری از
کلید زدن و اغاز ساخت دو پروژه عمرانی دیگر همزمان با سالگرد
پیروزی انقالب اسالمی خبر داد و گفت :بازسازی سینما «پرسیا»
به عنوان یکی از قدیمی ترین و خاطره انگیزترین سینماهای شیراز
همزمان با اغاز دهه فجر مراحل ساخت و احیای ان اغاز می شود.
وی تکمیل کرد :سینما پرسیا با قدمت 90ساله که زمانی یکی از
سینماهای پرمخاطب شیراز به شمار می رفت ،از ابان ماه 92به
دلیل فرو ریختن سقف تعطیل شده بود و سرانجام سال گذشته
به مالکیت حوزه هنری درامد و پس از 6سال بالتکلیفی ،بهمن
ماه سال جاری توسط موسسه بهمن سبز احیای دوباره می شود.
مدیر روابط عمومی و محافل سازمان سینمایی هنری همچنین ،از
اغاز ساخت پردیس بزرگ «مهر کوهسنگی» مشهد با 13سالن،
همزمان با چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقالب اسالمی خبر داد
و گفت :پروژه «مهر کوهسنگی» یکی از بزرگ ترین پردیس های
سینمایی کشور است که در یکی از بهترین نقاط گردشگری مشهد
در دل بوستان کوهسنگی قرار دارد و به دلیل مرکزیت ان در شهر،
ان را به سینمایی در دسترس مردم ،دانشجویان و سینما دوستان
تبدیــل خواهد کرد .وی با بیان اینکه عملیات احداث «ســینما
استقالل ســقز» هم با دهه فجر اغاز می شود ادامه داد :عملیات
احداث ســینما استقالل شهر سقز با ۳سالن مجزا اغاز می شود،
قرار است این سینما در مدت ۷ماه مورد بازسازی و بهره برداری
قرار گیرد .هم اکنون طراحی نقشه معماری و سازه این پروژه انجام
شده است .سقز به عنوان دومین شهر پرجمعیت استان کردستان
از ظرفیت باالی فرهنگی برخوردار اســت .در حال حاضر حوزه
هنری با در اختیار داشتن ۱۱۰۰صندلی در دو پردیس سینمایی
بهمن سنندج و ســینما ازادی بیجار ،در کردستان فعال است و
انتظار می رود با بهره برداری از ســینما استقالل سقز نزدیک به
۵۰۰صندلی به ســرانه این استان افزوده شود .وی ،همچنین ،با
اشاره به حضور اثر سینمایی «عالیجناب» از اثار حوزه هنری در
جشنواره فجر ،از میزبانی سینماهای حوزه هنری از جشنواره در
استان های مختلف خبر داد و خاطرنشان ساخت :سینماهای حوزه
هنری در اســتان های تهران ،اذربایجان غربی ،اصفهان ،زنجان،
کردستان ،کرمانشاه ،لرســتان ،مازندران ،همدان و ...میزان این
رویداد سینمایی هستند و سینماهای استقالل و بهمن در تهران،
ایران ارومیه ،ساحل اصفهان ،افریقا و هویزه مشهد ،بهمن زنجان،
بهمن سنندج ،ازادی کرمانشاه ،استقالل خرم اباد ،سپهر ساری
و فلســطین و قدس همدان پذیرای مشتاقان و سینمادوستان از
خواهند بود .وی اضافه کرد :حوزه هنری به منظور حمایت از اکران
فیلم های این دوره از جشــنواره با اختصاص پردیس ســینمایی
ازادی ،استقالل و بهمن 2به نمایش مردمی و در سالن 1سینما
بهمن و ســپیده میزبان نهادها و ارگان ها خواهد بود .عشیری با
اشاره به برنامه های متنوع پیش بینی شده در این ایام افزود :عالوه
بر برنامه گسترده اکران همزمان فیلم های فجر و میزبانی از نخبگان
و فعاالن شــبکه های اجتماعی در حوزه هنری؛ برنامه تلویزیونی
«نقد سینما» با حضور کارشناســان ،صاحبنظران و منتقدان و
فیلمســازان «ویژه برنامه جشــنواره فجر» را پیش رو دارد و هر
شب به سه فیلم اکران شده در سینمای رسانه می پردازد .گفتگو
با عوامل اصلی فیلم ،بخــش «منتقد و فیلم»« ،گفتگو صریح با
منتقدان در سینمای رسانه»« ،بخش نقد مردمی در میز جنبی
با دعوت از دانشجویان رشته های علوم انسانی»« ،گزارش هایی از
سینمای مردمی» و بحث های تحلیلی و نقد با همراهی کارشناسان
محتوایی (امیررضا مافی ،میالد دخانچی و ارش خوشخو) و ...از
جمله بخش های این برنامه است.
ماجرای ازدواج بیماران اعصاب و روان ،مشکالت دختران تیم ملی «اسکیت هاکی» ایران تا
تردیدهای یک طلبه برای معمم شدن و داستان خیابان الله زار و تالش مجرمان کانون اصالح و
تربیت برای اجرای نمایش تئاتر خارج از فضا زندان از جمله موضوعاتی است که در مستندهای
حاضر در جشنواره فیلم فجر روی پرده خواهند رفت .در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر در
کناراثارسینماییبلند ۱۰اثرمستندنیزبهنمایشدرخواهندامدوتوسطهیئتداورانارزیابی
خواهند شد .این ۱۰اثری که امسال به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کردند همه در سیزدهمین
جشنوارهسینماحقیقتکهاذرماهامسالبرگزارشدحضورداشتندورویپردهرفتند.برهمین
اساس به گفته عوامل جشنواره فیلم فجر برای اکرانشان در سینمای رسانه نشست خبری
برگزار نخواهد شد .مستندهای حاضر در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر هر روز در اخرین
باکس اکران فیلم در سینمای رسانه پخش خواهند شد .در ادامه به معرفی ۱۰فیلم مستندی که
امسالدربخشمستندهایسیوهشتمینجشنوارهفیلمفجرحضوردارندخواهیمپرداخت:
مستند«کامی»بهکارگردانیمیتراابراهیمیوتهیه کنندگیپیمانقاسم خانی
این مستند با موضوع فرزند فروغ فرخزاد و شاپور بود از حضور در جشنواره انصراف داد و به همین دلیل
مستند «قصه دختران فروغ» جایگزین ان شد« .مهدی جعفری» (کارگردان و مدیرفیلمبرداری) ،روح اهلل
حجازی (کارگردان ،فیلمنامه نویس و تهیه کننده) ،مصطفی رزاق کریمی (کارگردان و مستندساز) ،فرشته
طائرپور (تهیه کننده و فیلمنامه نویس) و هادی مقدم دوست (فیلمنامه نویس و کارگردان) به عنوان اعضای
هیئت داوران سه بخش «مستند»« ،فیلم کوتاه» و «نگاه نو» هستند و اثار این سه بخش رقابتی سی و
هشتمین جشنواره فیلم فجر را مورد ارزیابی قرار خواهند داد.
«جاییبرایفرشته هانیست»ساختهسامکالنتریوتهیه کنندگیمحمدشکیبانیا
«بانو»به کارگردانیمحمدحبیبیمنصوروتهیه کنندگیمحمدحبیبی
روایتی ۸۲دقیقه ای از زندگی پُرفراز و نشیب بانویی به نام عصمت است که پس از ازدواجی عجیب ،وارد
دنیایی جدید می شود و با سختی ها و مشکالت پیچیده ای روبرو می شود .او حاال پس از ۶۰سال زندگی
در اهواز ،به یک قهرمان تبدیل شده است .حبیبی منصور که پیش از این تجربه ساخت فیلم های دیگری
مانند «صیادان عشق»« ،نقطه رهایی»« ،داستان اینده»« ،معلم» را داشته است درباره ساخت این اثر که
ان هم مستند پرتره است معتقد است :این گونه فیلمها درباره قهرمان هایی از جنس خودمان است .افرادی
که ویژگی های یک قهرمان را دارند به عنوان الگو برای همه افراد یک جامعه دست یافتنی هستند .ما باید
قهرمانی را معرفی کنیم که از اجتماع مان دور نباشد .اگر قهرمان معرفی شده با جامعه خود فاصله داشته
باشد تنها هیجان منتقل می کند .حال ان که باید معرفی او حامل و منتقل کننده انرژی باشد .چنین قهرمانی
نمی تواند ُمدل یا الگو باشد چون مخاطب با ان همذات پنداری نمی کند .این قهرمان ها در واقع همان مردمان
ساده این اجتماع هستند با یک تفاوت؛ این که ان ها نسبت به مشکالت شان با مدلی متفاوت برخورد
می کنند و به همین واسطه انتقال دهنده امید و انرژی هستند .از دیگر عوامل این مستند که در سیزدهمین
جشنواره سینماها حقیقت برای نخســتین بار روی پرده رفت و کاندید بهترین تدوین شد ،می توان به
پژوهشگر:مهرانمتقی،فیلمبردار:روح اهللجوانی،صدابردار:امیربیگی،تدوینگر:محمدرضااکبری،صداگذار:
محمدرضااکبری،نویسندهگفتارمتن:محمدحبیبیمنصور،گوینده:ثریاقاسمی،مدیرتولید:سیدمصطفی
لسانی،عکاس:امیرمسعودعربشاهی ،تهیه کننده :محمدحبیبیمنصور ،تهیه شدهدر:دفتر مطالعاتجبهه
فرهنگی انقالب اسالمی اشاره کرد.
«پروژه ازدواج» به کارگردانی حسام اسالمی ،عطیه عطارزاده و تهیه کنندگی مرکز گسترش
سینمایمستندوتجربی
روایتی از مطرح شدن پیشنهاد ازدواج بیماران در این مرکز و مخالفت ها و مشکالت زیادی است که در
مواجهه با ان رخ می دهد .حسام اسالمی که یکی از کارگردانان این اثر ۸۰دقیقه ای است در توضیح داستان
و نوع روایت این اثر با بیان اینکه «این فیلم یک مستند عشقی-علمی است که حرفی برای گفتن دارد»
می گوید :ما دل مان می خواست فیلم عاشقانه ای بسازیم که به روابط ادمها نزدیک شویم و مسائل را باز
کنیم ،ولی از طرفی بستری که فیلم در ان شکل می گرفت یک مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان بود
که بحث علمی را دنبال می کرد و به همین خاطر تصمیم گرفتیم ان را هم وارد مستند کنیم .دیگر عوامل
این اثر که در سیزدهمین جشنواره حقیقت به نمایش درامد و توانست یکی از پرمخاطب ترین مستندهای
این جشنواره باشد به این شرح است :فیلمبردار :مهدی ازادی ،مسلم تهرانی ،صدابردار :احمد افشار ،سیوان
خسروی ،تدوینگر :فرید دغاغله ،صداگذار :مهرشاد ملکوتی ،نویسنده گفتار متن :عطیه عطارزاده ،حسام
اســامی ،گوینده :عطیه عطارزاده ،اهنگساز :امین فیض ابادی ،عکاس :مریم مجد ،تهیه کننده :اتین دو
ریچاد،حساماسالمی،عطیهعطارزاده.
این مستند که برای نخستین بار در جشنواره حقیقت به نمایش درامد و کاندید بهترین مستند بلند ،بهترین
تصویربرداری ،بهترین صدا ،بهترین تدوین ،بهترین موسیقی و جایزه بهترین موسیقی و بهترین فیلم از نگاه
تماشاگران را دریافت کرد اکنون در بخش اثار مستند جشنواره ی فجر نمایش دارد .سام کالنتری که پیش
از این اثر تجربه ساخت اثاری مانند از خانه شماره ،۳۷مانکن های قلعه حسن خان ،مسابقه گاراژ ۸۸۸را
در کارنامه کاری خود دارد در «جایی برای فرشته ها نیست» فیلمی با موضوع دختران تیم ملی «اسکیت
هاکی» ایران است .کالنتری درباره این اثر اظهار می کند :هر فیلمی که درباره ی زنان و دختران ایرانی ساخته
شود و بتواند توانمندی ها و قدرت و عملکردشان را در اجتماع به تصویر بکشد ،اتفاق مهمی است .من هم
به عنوان کارگردان ،اگر بانوان را به عنوان سوژه ی کارهایم برای ساخت فیلم انتخاب می کنم ،باید سعی
کنم سختی ها ،مشکالت و توانمندی های ان ها را به تصویر بکشم .از عوامل اصلی این فیلم ۸۶دقیقه ای که
سام کالنتری را در ساخت ان همراهی کردند ،می توان به مهران کاشانی (همکار پژوهشگر) ،رضا تیموری
(فیلمبردار) ،شاهین پورداداشی (صدابردار) ،انسیه ملکی (صداگذار) ،هایده صفی یاری (تدوینگر) ،حبیب
خزایی فر(اهنگساز)اشارهکرد.محمدشکیبانیاهمتهیه کنندهاینفیلماست«.جاییبرایفرشته هانیست»
محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است.
«خسوف»بهکارگردانیمحسناستادعلیوتهیه کنندگیمحسناستادعلیومسعودزارعیان
این مستند که برای اولین بار در جشنواره بین المللی سینماحقیقت نمایش داشت و توانست جایزه بهترین
کارگردانی را از ان خود کند ،اکنون در بخش مســتند سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
درخالصه داستان این مستند امده است :میگن این خسوف ،طوالنی ترین خسوف قرن بیست و یکه .شش
ساعت و سیزده دقیقه و چهل و هشت ثانیه ،سایه ی زمین روی ماه می افته و تو طول این مدت خبری
از مهتاب نیست ،خبری از نور نیست ...درواقع این مستند درباره شخصیتی به نام مسعود است .او طلبه ای
است که در شهر مشهد زندگی می کند و پس از فارغ التحصیل شدن از حوزه علمیه برای این که تبدیل
به یک روحانی معمم شود تردید دارد .درحقیقت مخاطب در جریان این مستند متوجه میشود که تردید
مسعود انتخاب میان دین و مقابل دین نیست بلکه تردید میان انتخاب سبک زندگی است« .عادت می
کنیم»«،زنانگی»«،سکوت»«،دم صبح» «جایی برای زندگی» و ...از دیگر مستندهای محسن استادعلی
هستند .عوامل این مستند عبارتند از :پژوهشگر ،نویسنده و کارگردان :محسن استادعلی،فیلمبردار :فرهاد
طالبینژاد،تدوین:بابکحیدری،صداگذاریومیکس:سیدعلیرضاعلویان،اهنگساز:پژمانخلیلی،صدابردار:
امین جعفری،رنگ امیزی تصاویر :حمیدرضا فطوره چیان ،برنا جمشیدی ،تهیه کننده :محسن استادعلی،
مسعود زارعیان ،روابط عمومی :سپیده حیدرابادی ،تهیه شده در کارگاه فیلم مستند.
«زمستاناست»بهکارگردانیمهردادزاهدیانوتهیه کنندگیپیروزحناچی
مستند «زمستان است» فیلم جدید مهرداد زاهدیان ،او پیش از این تجربه ساخت اثاری مانند مسیح در
جلفا،میداننقشجهان،حلقه هایگمشده،خاطراترویشیشه،لوله هایفنوگراف،میدانبی حصار،تهران
فردا ،خش خش بی خا و شین را دارد که نشان دهنده عالقه او به تاریخ و مکان ها است .به گفته برخی
منتقدان «زمستان است» روایت تاریخ خیابان الله زار است .فیلمی چند الیه که سطح اگاهی تماشاگر خود
را به چالش می کشاند .الیه اول فیلم داستان متولد شدن یک خیابان است که در اینده تبدیل به مرکز
ثقل فرهنگ و هنر ایران می شود ،اما جلوتر که می رویم می بینیم الله زار خیابان تجدد است ،خیابان
هزینه افتتاحیه جشنواره فیلم فجر
صرف تامین لوازم التحریر کودکان سیل زده شد
رییــس ســازمان داوطلبــان جمعیت هالل احمــر از صرف
هزینه افتتاحیه ســی و هشتمین جشنواره فیلم فجر از سوی
ســینماگران ایرانی برای تامین لوازم التحریر کودکان مناطق
سیل زده استان سیستان و بلوچستان خبر داد.
محمــد نصیــری با اعالم ایــن مطلب افزود :ایــن تصمیم را
هنرمندان ایرانی در راستای مســئولیت اجتماعی خود برای
کمک به کودکان ســیل زده گرفتــه اند و با صرف این هزینه
۱۵هزار بســته لــوازم التحریر برای هر یــک نفر دانش اموز
شــامل ( ۲جلد دفترچه خطی ۸۰بــرگ ،چهار جلد دفترچه
خطی ۶۰برگ ،چهار جلــد دفترچه خطی ۴۰برگ ۲ ،جلد
دفترچــه نقاشــی ۴۰برگ ،چهار عدد خــودکار ابی ۲ ،عدد
خودکار مشــکی ،یک عدد خودکار قرمز ۶ ،عدد مداد مشکی،
۲عدد مداد قرمز ،یک عدد خط کش ژله ای ،ســه عدد پاک
کــن و ۲عدد مداد تراش) با مشــارکت ،همکاری و همراهی
عوامل برگزاری سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر ،فروشگاه
شهروند و جمعیت هالل احمر تامین و خریداری شد.
وی توضیح داد :قرار اســت این بسته های لوازم التحریر ظرف
امروز و فردا برای توزیع در میان دانش اموزان کم تر برخوردار
به مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان ارسال شود.
ارائــه خدمات حمایتــی و اجتماعی به نیازمندان و اســیب
پذیرتریــن افراد جامعه با اســتفاده از منابــع و کمک های
5
شتمین جشنواره فیلم فجر
مام سلیقهها
معماری است ،خیابان مشروطه خواهی است خیابانی است که عمرش با کودتای ۲۸مرداد به پایان می
رسد و پس از ان با پیرمردی مواجه هستیم که فقط با خاطرات گذشته اش زندگی می کند .پژوهشگر،
فیلمبردار ،تدوینگر،نویسنده گفتار متن :مهرداد زاهدیان ،صدابردار :فرزین زند ،صداگذار :مهرداد جلوخانی،
گوینده :منوچهر انور ،اهنگساز :محمد نصرتی ،مدیر تولید :شهنام صفاجو ،جلوه های تصویری :ایمان یاری،
عکاس :ایمان ترابی و تهیه کننده :پیروز حناچی است.
مستند «عالیجناب» ساخته سجاد ایمانی و تهیه رضا دانش پژوه و سجاد ایمانی
این مستند روایت زندگی قهرمان ملی بکسی است که در زندگی خود دچار مشکلی بزرگ شده و در پی
حل ان است .درواقع یک قهرمان ملی بوکس به خاطر درمان نازایی و نداشتن شغل دچار بحران و فروپاشی
می شــود .سجاد ایمانی درباره ساخت این اثر میگوید :حدود دوماه در خانه سوژه مورد نظر ساکن بودم
و با ان ها زندگی کردم تا بتوانم سکانس های مورد نظر را فیلمبرداری کنم .زمان زیادی را برای رسیدن به
نتیجه مطلوب سپری کردم ،چون همیشه تالش می کنم از نزدیک با سوژه هایم زندگی کنم .در شهرستان ها
اتفاقات بد زیاد شده .در شهرهای بزرگ شغل های زیادی وجود دارد ولی در شهرستان ها اینطور نیست در
نهایت کسی که بتواند زمین بزرگی برای کشاورزی داشته باشد یا کارمند باشد شرایط نسبتا مناسبی دارد اما
در تهران افراد حتی با یک موتور هم می توانند پول در بیاورند اما در شهرستان ها شغل چندانی وجود ندارد
و اتفاقات غیراخالقی رفته رفته عادی می شود چون چاره دیگری برای پول دراوردن نیست .از عوامل ساخت
این فیلم ۷۱دقیقه ای میتوان به پژوهشگر :سجاد ایمانی،فیلمبردار :احسان موسوی ،امین کریمی ،صدابردار:
بهنام احسانی ،تدوینگر :سجاد ایمانی ،صداگذار :محمدحسین ابراهیمی ،مدیر تولید :اصف حسینی ،عکاس:
سیدحسن سجادی ،تهیه کننده :سجاد ایمانی ،رضا دانش پژوه اشاره کرد.
مستند «مهدی عراقی را بکش» اثری از عبدالرضا نعمت اللهی
یکشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
در زندگی انها می شــود .درواقع این مستند روایت گر زندگی دختران و پسران بدسرپرست ساکن
شــهر مشــهد اســت .انها مدت زمان زیادی همراه با یک زوج در یکی از مراکز خصوصی وابسته
به بهزیســتی زندگی می کنند .بعد از گذشت چند ســال تعدادی از جوانان این مرکز بر علیه این
زوج که زمان طوالنی پدر و مادر خودشــان می دانستند ،شکایت می کنند .خاطره حناچی پیش از
کارگردانی این اثر تجربه ساخت مستندهایی به نام مرگ خاموش ،کودکان یاسر ،شمارش معکوس،
یادگار دوســت ،میالد را داشته اســت .عوامل مستند این فیلم ۷۱دقیقه ای عبارتند از پژوهشگر:
خاطره حناچی ،فیلمبردار :محمدرضا جهان پناه ،مهدی ازادی ،صدابردار :حسن شبانکاره ،تدوینگر:
اسماعیل منصف ،صداگذار :حسن شبانکاره ،اهنگساز :صبا ندائی ،مدیر تولید :باران کارگر ،ابراهیم
اللهیاری ،تهیه کننده :خاطره حناچی ،تهیه شده در :مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی.
«زندگی میان پرچم های جنگی» ساخته محسن اسالم زاده
این مستند به موضوع حضور داعش در افغانستان میپردازد .او که برای ساخت این اثر سختی های
بسیاری را متحمل شده در این باره میگوید ،به دنبال کنجکاوی هایی که درباره ی حضور داعش در
افغانستان داشتم ،چند سفری برای تحقیق به افغانستان رفتم و با محلی ها صحبت کردم .تناقض
میان حرف هایی که شنیدم باعث شد تا خودم به یکسری از مناطق سر بزنم تا در جریان امور قرار
بگیرم .او که در مستند قبلی خود به نام «تنها میان طالبان» در همین فضا کار کرده بود توضیح
میدهد :در ان مستند نتوانستم به زندگی مردم بپردازم ،ولی این بار تالش کردم به محیط اطراف
توجه کرده و تا حد ممکن زندگی مردم را میان این جنگ ها روایت کنم .در افغانســتان مناطقی
وجود دارد که هر روز دســت یک قدرت اســت و سرنوشت زندگی مردم را تعیین می کند .اسالم
زاده در سفر دوم با مهدی خوش نژاد ،تصویربردار مستند به افغانستان رفت که به گفته خودش،
فیلمبردار توانسته پالنها و لحظات بسیار خوبی را از وقایع این کشور ثبت کند.
«خط باریک قرمز» ساخته فرزاد خوشدست و تهیه کنندگی نگار اسکندرفر
CINEMA
یادداشت
تماشای فیلم های سینمایی سی و هشتمین جشنواره
فیلم فجر با عینک سواد مالی1-
چرا عینک سواد مالی
ضرورت پرداختن به فیلم ها
از منظر سواد مالی چیست؟
دکتر کمیل رودی|
هر فردی در برابر دانشی جدید با دو
مساله اساسی دست و پنجه نرم میکند؛
یکی ،مانــدگاری ان دانش در ذهن و
دیگری تبدیل ان دانش به رفتار .دانش
برامده از عقل و منطق با نیمکره راست
مغز درک میشود؛ اما پاسخ به ماندگاری
و تبدیل ان به رفتار را باید در نیمکره
چپ جستجو کرد که قلب و احساس را درگیر خود میکند .از این رو در
اموزش به درگیر نمودن هر دو نیمکره یادگیرنده توجه میشود .ابزارهایی
مانند بازی که هیجان و احســاس را در خود دارد یا بیان استعاری که
تخیل را درگیر میکند یا تصویر که ذخیره دانش را در ذهن ســادهتر
میکند ،همه کمک به همین ماجرای اســتفاه همزمان از دو نیمکره
مغز است .اهمیت و جایگاه سینما نیز به این اصل برمی گردد؛ ماهیت
دراماتیک و شــخصیت پردازی و احساسی فیلم موجب می شود اثری
عمیق در بیننده ایجاد شود و سال ها به صورت خوداگاه یا خودنااگاه با
او همراه باشد و فراخوانی دانش جدید یا شکلدهی به رفتار را تسهیل
کند .مســائل اقتصادی و راه حلهای ان ،همــواره در زندگی فردی و
اجتماعی حضور دارد و گاه دستمایه خلق اثار سینمایی است .مسائل
طرح میشوند و راه حلها ارائه و گاه پیام های ضمنی در هر جنبه دارند.
مشاهده فیلم های جشنواره با عینک سواد مالی به این معنا نیست که
ی می شود چه
فیلمی با چنین هدفی ســاخته شده است؛ بلکه بررس
معنابخشــی ای به فیلم های تولید شده یا سکانس هایی از ان می توان
داشت یا چه پیام های اشکار یا ضمنی در فیلم ها وجود دارد؟ پیامهایی
که دانه دانشــی جدید از حوزه سواد مالی را در ذهن مخاطب میکارد
و میتواند منجر به رفتاری در اینده شود .شناسایی این پیامها ،بررسی
درستی یا نادرستی ان و نیز چگونگی ارائه این پیام مسیری است که در
مشاهده فیلمهای جشنواره طی خواهیم کرد.
خبر
مستند «مهدی عراقی را بکش» درباره ی مهدی عراقی؛ مردی که فعالیت سیاسی اش را با فدائیان اسالم
شــروع کرد ،به امام خمینی (ره) پیوست و در شــهریور ۵۸توسط گروهک فرقان ترور شد؛ است .عوامل
این فیلم ۹۰دقیقه ای شامل پژوهشگر :سیدمصطفی حسینی ،فیلمبردار :بهادر خردمندکیا ،محمدبنکدار،
صدابردار :بهادر خردمندکیا ،تدوینگر :عبدالرضا نعمت اللهی ،صداگذار :هدایت احمدزاده ،اهنگساز :هدایت
احمدزاده ،تهیه کننده :عبدالرضا نعمت اللهی عوامل ساخت این اثر بودند که برای نخستین بار در جشنواره
حقیقت روی پرده رفت.
مستند «قصه دختران فروغ» به کارگردانی خاطره حناچی
مســتند «قصه دختران فروغ» به زندگی دخترانی بدپرست در خانه کودک و نوجوان فروغ محبت
مشهد می پردازد که منجر به شکایت انها از سرپرست موسسه و کالبدشکافی زنجیره بدسرپرستان
داوطلبانه خیرین و داوطلبان از جمله وظایف سازمان
داوطلبان است.
خدمــات داوطلبانه افتخاری اســت و بــرای خدمت
داوطلبانه وجهی دریافت نمی شود ،جنبه بشردوستانه،
خیرخواهانــه و عــام المنفعــه دارد و در ارائه خدمت
داوطلبانــه بین افــراد تبعیض قائل نمی شــود ،این
خدمات داوطلبانه فاقد هرگونه تمایالت منفعت طلبانه
است و در ان اهداف خاص سیاسی ،اقتصادی و نظایر
ان دنبال نمی شــود ،شــرایط و زمان انجام خدمات
داوطلبانه ،طبق موقعیت و شرایط مختلف مانند زمان
جنگ ،صلح ،بالیای طبیعی و نظایر ان تفاوت می کند،
نجات بازیگر
فیلم «خط باریک قرمز» از اعدام
این مســتند بر مبنای تئوری تاثیر سایکودرام بر کاهش خشــونت و تاثیرات مثبت ان بر تغییر
شخصیت افراد بزهکار و مجرم طراحی شده و داستان این مستند درباره یک گروه نوجوان بزهکار
اســت که از میان ۱۷۰مجرم در کانون اصالح و تربیت انتخاب می شــوند و با کمک چند مربی
نمایشــی اموزش داده می شــوند .ان ها به تدریج از طریق تمرین های نمایشی ناگفته های زندگی
خود را بیــان می کنند .در نهایت تصمیم می گیرند یک تئاتر روی صحنه ببرند تا اگر موفق بود،
به این بهانه و برای اجرا یک روز از زندان خارج شــوند اما این اتفاق به این ســادگی ها هم رخ
نمیدهد و مشــکالتی بر سر راه این گروه قرار میگیرد .بر اساس پروانه نمایش این فیلم ،تماشای
مستند ســینمایی «خط باریک قرمز» به گروه سنی زیر ۱۲سال ،توصیه نمی شود« .خط باریک
قرمز» تاکنون موفق بــه دریافت جوایزی مانند بهترین فیلم هنرو تجربه ،بهترین فیلم با موضوع
اسیب های اجتماعی ،بهترین فیلمبرداری و نیز جایزه ویژه در سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت
شده و عالوه بر ان در جشنواره های خارجی و بین المللی نیر موفقیتهایی کسب کرده است .عوامل
این مستند سینمایی عبارتند از:پژوهش -نویسنده و کارگردان :فرزاد خوشدست ،با حضور :توماج
دانش بهزادی -فرهاد اصالنی -هنگامه قاضیانی -امیر دژاکام -افشــین هاشمی -ارش ابساالن-
یاسرخاســب و همراهی نوجوانان کانون اصالح و تربیت ،تهیه کنندگان :نگار اســکندرفر -فرزاد
خوشدست ،فیلمبرداری :مرتضی پورصمدی با همکاری فرزین خسروشاهی ،تدوین :ارش زاهدی
اصل ،صدابردار :محمود کاشانی ،صداگذاران :بهروز شهامت -شاهین خاکپور ،موسیقی :صبا ندایی،
طراح صحنه ودکور :محمدرضا موحدی ،طراح لباس :الهام شعبانی ،طراح گریم :محمدرضا عباسی،
اتالوناژ :کامران ســحرخیز -فربد جاللی ،تروکاژ :احمد رضایی راد -نازنین رفاهی ،عکاس :ارسالن
امانتی ،دستیارکارگردان و برنامه ریز :محسن بنی هاشمی ،مدیر تولید و مجری طرحُ :دری رضا.
ســی و هشــتمین جشــنواره فیلم فجر ۱۲تا ۲۲بهمن ماه به دبیری ابراهیم داروغه زاده برگزار
می شود.
این فعالیت ها در اوقــات فراغت داوطلب و به صورت
غیررسمی انجام می شود.
بارندگی ســیل اســا در روزهای ۲۰تــا ۲۲دی ماه
گذشــته ســبب طغیان رودخانه ها و جاری شــدن
سیالب در مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان و بروز
خسارات گسترده به زیر ساخت های مختلف از جمله
راههای روستایی ،شبکه های اب و برق ،مدارس ،خانه
های بهداشــت و واحدهای مسکونی شد که ۱۶۴هزار
و ۹۷۴نفر اســیب دیده ناشی از سیل در این استان از
۲۰دی تاکنون با تالش امدادگران ،داوطلبان و جوانان
جمعیت هالل احمر امدادرسانی شدند.
یک نوجوان محکوم به اعدام که در مستند سینمایی «خط باریک قرمز»
بازی کرد ،از اجرای این حکم نجات یافت .فرزاد خوشدست کارگردان
مستند سینمایی «خط باریک قرمز» با اشاره به روایت مستندگونه این
فیلم از تعــدادی مجرم نوجوان در کانون اصالح و تربیت گفت :یکی
از بچه هایی که در این فیلم همــکاری کرد و به لحاظ روحی روی او
کاردرمانی شده بود ،به دلیل اتهام به قتل ،به قصاص محکوم شده بود
و حاال نجات فیزیکی هم برای او اتفاق افتاد .او که سنش از 18سال رد
شده ،برای گرفتن رضایت باید مبلغ زیادی پرداخت می کرد و اگر این
پول فراهم نمی شد قطعاً قصاص اجرا می شد .وی افزود :خوشبختانه با
پیگیری های انجام شده و کمک ها با تامین مبلغ ریالی مورد نظر برای
خانواده مقتول ،رضایت یکی از ان ها کامل جلب شــده است و حکم
اعدام از گردن میالد برداشته شد و تا به حال نیز بیش از 50درصد از
مبلغ درخواستی شاکی دوم هم تامین شده و حاال بازیگر «خط باریک
قرمز» از حکم اعدام نجات یافت .بر اســاس پروانه نمایش این فیلم،
تماشای مستند سینمایی «خط باریک قرمز» به گروه سنی زیر 12
سال ،توصیه نمی شود .این فیلم بر مبنای تئوری تاثیر سایکودرام بر
کاهش خشونت و تاثیرات مثبت ان بر تغییر شخصیت افراد بزهکار و
مجرم طراحی شده است« .خط باریک قرمز» تاکنون موفق به دریافت
جوایزی چون بهترین فیلم هنر و تجربه در سیزدهمین جشنواره سینما
حقیقت ،بهترین فیلم با موضوع اسیب های اجتماعی در سیزدهمین
جشنوارهسینماحقیقت،بهترینفیلمبرداریدرسیزدهمینجشنواره
سینما حقیقت و نیز جایزه ویژه سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت
شده است .همچنین این فیلم به عنوان اولین مستند ،جایزه نتپک را در
سی و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم فجر دریافت کرد« .خط باریک
قرمز» پیش تر نامزد بهترین فیلم در یازدهمین دوره اسیا پاسیفیک
استرالیا و نامزد بهترین مستند سال در جشن خانه سینما شد.
6
نگاهی به نمایش «باق وحش»
ایجادهمدلیدرمخاطب
یکشنبــــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
تئـــــاتر
THEATRE
اخبار
رقابت های بخش تئاتر صحنه ای تئاتر فجر کلیک خورد
روز دوم جشنواره تئاتر چطور گذشت
مسابقه تئاتر صحنه ای سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از
( ۱۲بهمن) با به صحنه رفتن هشت نمایش و با یادی از هنرمند فقید
ولی اهلل شیراندامی اغاز به کار می کند .دومین روز از سی و هشتمین
جشنواره بین المللی تئاتر فجر در حالی (یازدهم بهمن ماه) به پایان رسید
که تماشاخانه ها و تاالرهای نمایشی میزبان جشنواره شاهد استقبال
مخاطبان از نمایش ها بودند .بسیاری از بلیت های نمایش ها در این روز
به اتمام رسید .در این روز نمایش های « ۱۲روز»« ،مردی که « ،»...پنج
جهت اصلی» و «خرس» در بخش «به عالوه فجر» روی صحنه رفتند.
حضور شهرام کرمی و نادر برهانی مرند در تماشاخانه ها
روز جمعه یازدهم بهمن ماه شهرام کرمی ،مدیرکل هنرهای نمایشی با
حضور در تماشاخانه شانو به تماشای نمایش « 12روز» به کارگردانی
علی بیگدلی نشست .همچنین نادر برهانی مرند ،دبیر سی و هشتمین
جشنوارهبین المللیتئاترفجرنیزدرتماشاخانه«ایرانتماشا»حضورپیدا
کرد و با مخاطبان این رویداد ،نمایش «پنج جهت اصلی» به کارگردانی
مرضیه رجبی را تماشا کرد.
جشنواره بین المللی تئاتر فجر در سوگ یداهلل شیراندامی
دومین روز از جشنواره بین المللی تئاتر فجر در حالی سپری شد که یکی
از بازیگران و کارگردانان سرشناس و پیشکسوت سینما ،تئاتر و تلویزیون
دار فانی را وداع گفت .ولی اهلل شیراندامی پس از سال ها دست و پنجه نرم
کردن با بیماری ،عصر جمعه در بیمارستان رسول اکرم (ص) درگذشت.
اخرین نمایش به کارگردانی این هنرمند فقید با عنوان «هنر کمدی»
نوشته ادواردو فیلیپو سال 91در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه
ایرانشهر به روی صحنه رفته بود .او همچنین بعد از اجرای این نمایش،
کتاب «تحلیل کارگردانی نمایشنامه مرگ پیشه ور» را تالیف کرد که
توسط انتشارات نمایش چاپ شد .دومین روز از برگزاری سی و هشتمین
جشنواره بین المللی تئاتر فجر با اخبار متعدد و متنوعی همراه شد که از
ت برخی از نمایش های حاضر در
ان جمله می توان به تمام شــدن بلی
جشنواره اشاره کرد .نادر برهانی مرند ،دبیر جشنواره بین المللی تئاتر فجر
نیز در دومین روز از جشنواره میزبان قربان صابر ،بازیگر پیشکسوت کشور
تاجیکستان در دبیرخانه این رویداد هنری بود.
رقابت بخش تئاتر صحنه ای اغاز می شود
مسابقه تئاتر صحنه ای سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از
شنبه ۱۲بهمن ،با به صحنه رفتن ۸نمایش و با یادی از هنرمند فقید
ولی اهلل شیراندامی اغاز به کار می کند .اجراهای بخش تئاتر صحنه ای
ســی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از عصر روز شنبه ۱۲
بهمن ،با روی صحنــه رفتن ۸نمایش و به یاد هنرمند فقید ولی اهلل
شیراندامیاغازمی شود.
بخشتئاترصحنه ای
روز شــنبه ۱۲بهمن در بخش صحنه ای ،نمایش «بیگانه در خانه» به
کارگردانی محمد مساوات ساعت ۱۹در تاالر اصلی مجموعه تئاتر شهر
اجرا می شود.
نمایش «متساوی الساقین» به کارگردانی عماد الدین رجبلو در دو سانس
۱۸:۳۰و ۲۰:۳۰در تاالر چهارســو ی مجموع ه تئاتر شــهر به صحنه
می رود .تاالر قشقایی همین مجموعه نیز در ساعات ۱۷:۳۰و ۱۹:۳۰
میزبان نمایش «ستاره شناس» به کارگردانی اصغر نوری خواهد بود.
نمایش «اســت» به کارگردانی پرنیا شــمس در دو ســانس ۱۷و
۱۹در تاالر مولوی به صحنه می رود .تاالر اســتاد ناظر زاده کرمانی
در تماشاخان ه ایرانشــهر نیز در دو سانس ۱۷و ۲۰میزبان نمایش
«باق وحش» به کارگردانی امیر بهاور اکبرپور دهکردی خواهد بود.
در سالن استاد سمندریان همین تماشاخانه نیز نمایش «در دهانم
حرف بزن» به کارگردانی عبدالزهرا محمودی در دو ســانس ۱۸و
۲۰:۴۵به روی صحنه می رود.
نمایش «زندگی با طعم خردل» نیز به کارگردانی سعید نجفیان نیز در
تماشاخانه سرو اجرا می شود.
دیگرگونه هایاجرایی
نمایــش «صدایــا» بــه کارگردانــی علیرضا ایــزدی در بخش
دیگرگونه های اجرایی نیز ساعت ۱۷و ۱۹در تاالر سایه مجموعه
تئاتر شهر اجرا می شود.
بخش به عالوه فجر
در این بخش نمایــش «تردید» به کارگردانی محمدجواد علیمردانی
ساعت ۱۹در تماشاخانه ی ایران تماشا به روی صحنه می رود .نمایش
«خرس» به کارگردانی کیوان ضهرابی نیز ساعت ۲۱در خانه نمایش
مهرگان اجرا می شود.
نمایش «والس تصادفی» به کارگردانی محمدحسین صادقی زاده مقدم
ساعت ۱۷:۳۰در تماشاخان ه دیوار چهارم اجرا می شود.
نمایش «طبخ طباخ مطبخ» به کارگردانی علی بیگدلی ساعت ۱۷در
تماشاخانهشانواجرامی شود.
همچنین نمایش «بیا جلوتر» به کارگردانی سجاد باقری ساعت ۲۱در
عمارت نوفل لوشاتو اجرا می شود.
نمایش هایخیابانی
در بخش نمایش های خیابانی در محوطه تئاتر شهر ساعت ۱۶نمایش
«شالبرون»بهکارگردانیامیرامینی،ساعت ۱۶:۳۰نمایش«زینب پاشا»
به کارگردانی مهدی صالحیار ،ساعت ۱۷نمایش «سیرک» به کارگردانی
سمیه مهری و ساعت ۱۷:۳۰نمایش «تنها یک زمین داریم» که تولید
بازار بزرگ ایران است ،اجرا می شود.
در محوط ه خانه هنرمندان ایران نیز ساعت ۱۶:۳۰نمایش «صد سال
به این سال ها» به کارگردانی نجمه مهرابی خوزانی و ساعت ۱۷نمایش
«بی پیش بی اجاره» به کارگردانی میثم سرابادانی اجرا می شود.
علی مهرانی
نمایش «باق وحش» به کارگردانی امیربهاور اکبرپور دهکردی
روز ســوم و چهارم( ۱۲و ۱۳بهمن) سی وهشــتمین جشنواره
بین المللی تئاتر فجر در بخشــررقابتی در تاالر استاد ناظرزاده
کرمانی تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفت .به همین بهانه نقد
این نمایش را بازنشر می کنیم.
در نمایشــى با اجراى به انــدازه چه ازنظر زمــان (دراماتیک-
فیزیکى-داستانى) و چه در نوع بازى پردازى بازیگران به وجهى
دور از هرگونه کاریکاتوریسم و ادا و اطوار به نحوى ساده و البته
زندگى امروزی خانواده ای می پردازد که به شکلى
هوشمندانه به
ِ
استعارى به وضعیت بخشــى از جامعه مدنى است .اگر نگوییم
صرفاً به یک طبقه؛ چون نگاه اثر در میان طبقه اجتماعى و فراتر
اکنونى
رفتن از ان در سیالن است ،اثر موقعیت خود و وضعیت
ِ
جامعه ای که در ان زیســت می کند را فــراروى خود دارد،انچه
هســت را در جامعه و جامعه را در خود می یابد و بازشناســى
می کند .توجه و تسلط قابل قبول به عرصه بازى بازیگران ،دقت
و وســواس در ترکیب بندی صحنه ای هرچند با نگاهى حداقلى
(مینى مــال) و پرداختن به لــوازم و تکنیک های الزم در روند
گسترش ایده اثر را از رکود و خلود میرهاند و نگاه شیوه-پردازانه
کاردگردان به نوع گســترش و پرورش قصه با ایجاد خلل و فرج
هایى در بســتر زمان باعث بروز تکانه هاى گاه گاهى می شود
که مخاطــب را دعوت به پیگیرى نمایــش می کند و در جلب
حداکثرى و ایجاد همدلى در مخاطب به صداقت می کوشد.
باق وحش تجربه ای از نمایشی کردن یک نمایش در
بستر وضعیت استانه ای گذار
در مورد هر اثر هنری؛ تحسین اثر الزاماً همراه است با تشخیص
ویژگی ها ،ارزش ها و شایستگی های ان.
فارغ از تحسین نمایش باق وحش ،انچه در گام اول فهم می شود
دقت و احتیاط در گســترش ایده داستانى و نحوه پرداختن به
روایت و دست یافتن به فر ِم نسبتاً قوام یافته است که کلیت اثر
درصحنه را شامل می شود.
این کلیت برساخته ریزبه ریز جزئیات؛ شامل چینش صحنه ای،
کالم ها ،سکوت ها ،حرکت ها ،سکون ها ،فیگورها و درنهایت گاهى
رســیدن به ژســت البته براى بازیگر مرد نمایش است .نمایش
بیش از انکــه بر اصل روایت ،فیزیک روایــت و داللت های ان
استوار باشد بر شیوه روایت صحنه ای و جسارت تقریباً به اندازه و
فهم شونده اش استوار است و هم ان محور زیبا شناختى-معنایى
اجرا را می نمایاند .سادگى هرچه تمام تر روایت راه به بداهت های
چگونگى نشــاندن روایت درصحنه می برد که نه تنها در
به جا در
ِ
اثر و مخاطب راهزنى و مکرى روى نمی دهد بلعکس راهگشاى
اثر در پرهیز از داســتان پردازی صِ رف و گریز از کســالت بارىِ
گفتن و گفتن و گفتن است.
بداهت هایی که استفاده شــان در اثر قابل تامل و دیدنى است
بحران مختلف و البته بروز ان ها در
فهم اثر از چند مســئله یا
ِ
بافتــار (هم زمانی) و (این همانی) که در این مورد به درســت
باعث اغراق و تاکید هرچه بیشتر بر عوارضى است که خانواده
را درگیر خودکرده اســت ،این همان ارایــه َمجا ِز جزء بر کل
اثر است که به درســتی جنبه بازتابى خود را در عرصه زندگى
دیگرى می نشــاند و بدون هیچ موع تجویز و تحمیل با پدیدار
کردن یک موقعیت به همان وضعى که هســت و با ِ
درک در-
جهان-بودگى اثــر و پرهیز از انتزاعــات و پیچیده بافى هاى
ِ
به گزاف مخاطــب را صمیمانه و همدالنه دعوت به دریافت اثر
در بافتار زمانه اش می کند.
جشنواره تئاتر فجر سی وهشتم و تحقق مطالبه ای چندساله
امین خرمی
ســی و هشــتمین جشــنواره بین المللی تئاتر فجر ،برخالف
رخدادهای ســال گذشــته با گزینش اثار کیفی و فارغ از نگاه
کمی گرایانه ،توانســته مطالبه چندســاله هنرمندان این حوزه
ّ
را محقــق کنــد .زمانی که مقرر شــد نــادر برهانی مرند بعد
از ســکان داری جشنواره ســی و هفتم بار دیگر دبیری سی و
هشــتمین جشــنواره بین المللی تئاتر فجر را با خود به همراه
داشته باشــد ،یکی از اصلی ترین مطالبات جامعه کارشناسان،
منتقدان و اهل رســانه عرصه تئاتــر این بود که گامی جدی و
محکم در راستای عینی و عملی سازی شعار کیفیت گرایی در
عرصه جشــنواره های هنری به ویژه رویدادهایی که با نام فجر
گره خورده اند برداشــته شود .یکی از میان همین مطالبه گران
در بدنه هنرمندان ،نادر برهانی مرند بود که وعده داد جشنواره
سی و هشــتم ،جدولی کوچک تر و میزبانی هدفمندتری را در
راستای انتخاب و ارائه اثار تئاتری در تمام بخش های صحنه ای،
خیابانی ،ملل و دیگر گونه های اجرا خواهد داشــت .اتفاقی که
ثمره حضور ان را در جشــنواره سی و هشــتم در همین سه
روز نخســت به وضوح شاهد بودیم .ســی و هفتمین جشنواره
ن ســال ۱۳۹۷در حالی کار خود را
بین المللی تئاتر فجر بهم
اغاز کرد که از ابتدا مشــخص بود بیــش از ۱۲۵اجرا در این
جشــنواره در تمام بخش ها حضور دارنــد .رویدادی که بعد از
گذشت روزهای نخستین ،حاشیه هایش به وضوح مشخص شد.
مساله نداشتن برنامه ریزی و تداخل ساعات اجرای نمایش های
متعدد در سالن ها و محیط های میزبان اثار حاضر در جشنواره،
نــه تنها فضایی برای فراغت فکری داوران حاضر در این رخداد
را فراهم نمی کرد که باعث ســردرگمی و حیرانی مخاطبان نیز
شده بود؛ زیرا انها هر روز مجبور بودند تا از تعدادی از اثاری که
میل دیدار ان ها را داشتند چشم بپوشند .تنها به یک دلیل و ان
اینکه باید خود را با برنامه و جدول فشرده جشنواره سی و هفتم
هماهنگ می کردند .جشنواره بین المللی تئاتر فجر در گام سی
و هشــتم عالوه بر سنت شکنی نسبت به ادوار سی و هفت ساله
گذشــته خود این بار تحقق امر خصوصی سازی را با رویکردی
نوین و عملی به مخاطبان ارائه داد .جایی که دو روز نخست این
جشــنواره به شکلی تام و تمام به بخش به عالوه فجر جشنواره
اختصاص داشت .بخشی که به شــکل انحصاری در ید قدرت
تماشــاخانه های خصوصی و با تاکید و تمرکــز بر طالیه داری
مفهوم خصوصی ســازی در تئاتر استوار بود .اتفاقی که طی دو
ن با
روز نخســت جشنواره؛ پنج شــنبه و جمعه ۱۱و ۱۲بهم
اقبال و رضایت مخاطبان و تماشاگران تماشاخانه های خصوصی
حاضر در جشــنواره به عنوان سهم مهمی از میزبانان چند سال
اخیر اثار جشنواره بین المللی تئاتر فجر کام ً
ال قابل حس و رصد
بود .رخداد قابل توجه دیگر در این دوره که بدون شــعارزدگی
شــکل گرفت ،تاکید دبیر جشنواره بر حضور اثار کیفی و عبور
و گذاری متقن از نگاه کمی به کیفیت گرایی بود .انچه در همه
بخش های جشنواره سی و هشــتم در مسابقه صحنه ،مسابقه
خیابانی ،مسابقه ملل ،دیگر گونه های اجرا و به عالوه فجر چیزی
شاهد هســتیم ان که مخاطبان در بازه زمانی ۱۰روزه با فراغ
بال این فرصت می کنند تا حدود ۷۰اثر نمایشی را ببینند .بعد
از پشت سر گذاشــتن سی امین جشنواره بین المللی تئاتر فجر
و با اغاز ســی و یکمین ســال این رخداد در سال ۱۳۹۱مدام
این زمزمه شــنیده می شد که جشنواره بین المللی تئاتر فجر و
جشنواره فیلم فجر با وجود انکه هر دو هم سن هستند اما از نظر
شیوه و شمایل برگزاری در قواره یک جشنواره هم سطح نیستند؛
هرقدر جشنواره فیلم فجر دارای نظم در سالن های مردمی ،سالن
های هنرمندان و کاخ جشنواره است ،رویدادی مانند جشنواره
بین المللــی تئاتر فجر ،با نبــود برنامه ریزی دقیق و صحیح در
طراحی و چینش اجراها در جدول جشنواره روبرو بود .فارغ از
نبود وجه شباهت میان دو هنر سینما و تئاتر ،مهم ترین مانعی
که باعث به وجود امدن این اسیب می شد به نگاه کمی گرایان ه
دبیران جشــنواره برای حضور هرساله بیش از ۱۰۰تا ۱۲۰اثر
در جشــنواره بین المللی تئاتر فجر باز می گشت که این بار بعد
از گذار هشت سال از نخستین زمزمه های چنین انتقادی ،دبیر
جشنواره به شکلی عملی و اجرایی جدولی با حضور اثار کیفی
در تمام بخش های مسابقه صحنه ،خیابانی ،ملل و به عالوه فجر
را به مخاطبان ارائه کرد تا این بار ان ها نیز در کنار فراغت بال و
زمان قابل برنامه ریزی با ارامشی توام با لذت همراهی اندیشیدن
و تامل به عنوان مهم ترین چاشنی مواجهه با اثر هنری به تماشای
اثار حاضر در ســی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر
بپردازند .در نهایت سومین وجه تمایز سی و هشتمین جشنواره
بین المللی تئاتر فجر را نسبت به ادوار گذشته ،اندیشه دبیرخانه
این رویداد ســاالنه در هوشــمند کردن کارت های خبرنگاران
اســت .در حالی که مهم ترین بار اطالع رسانی ،جریان سازی و
بیان حوادث ،رخدادها ،متن و حاشیه های جشنواره بین المللی
تئاتر فجر همواره بر دوش اهالی رسانه و اصحاب قلم این حوزه
استوار بوده است .درحالی که در جشنواره بین المللی تئاتر فجر
به دلیل ظرفیت محدود ســالن ها هیچ گاه به شــکلی هم شان
مقــام خبرنگاران و اهالی قلم جایگاهی ویژه ان ها تدارک دیده
نشــده بود؛ برخالف ادوار گذشته در سی و هشتمین جشنواره
بین المللــی تئاتر فجر دبیرخانه با هوشمندســازی کارت های
خبرنگاران این بار توانســته اند در راستای شانیت بخشیدن به
مقام اصحاب رســانه با عبور از شعارزدگی ،گامی عینی ،جدی
و عملیاتی را بردارند .اتفاقی که طی ســه روز نخست جشنواره
بین المللــی تئاتر فجر با اقبال فــراوان اهالی خبر و خبرنگاران
همراه شده است .شاید انچه در این یادداشت گفته شد به مذاق
منتقدان همیشگی جشنواره بین المللی تئاتر فجر خوش نیاید؛
زیــرا منتظر اند کوچک ترین اســیبی را رصد کرده و نکرده به
منقاش قلم در ساحت نقد بگیرند؛ اما به نظر می رسد جشنواره
تئاتر فجر با عبور از شعارزدگی مطالب ه بیش از یک دهه ای تئاتر
را محقق کرده باشد.
اعالماسامیاعضایشورایسیاستگذاریجشنوار هعروسکیتهران
بهروزغریب پور،مرضیهبرومند،اردشیرصالح پور،هماجدیکار،حمیدرضا
اردالن و گلزار محمدی ،دبیر هجدهمین جشنواره بین المللی نمایش
عروسکی تهران -مبارک در حکمی از سوی مدیرکل هنرهای نمایشی
به عنوان اعضای شورای سیاســتگذاری این رویداد منصوب شدند.
اسامی اعضای شورای سیاستگذاری هجدهمین جشنواره بین المللی
نمایش عروسکی تهران -مبارک از سوی دبیرخانه این رویداد اعالم
شد .بر این اساس بهروز غریب پور ،مرضیه برومند ،اردشیر صالح پور،
هما جدیکار ،حمیدرضــا اردالن و گلزار محمدی ،دبیر هجدهمین
جشــنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران -مبارک در حکمی از
سوی شهرام کرمی ،مدیرکل هنرهای نمایشی به عنوان اعضای شورای
سیاستگذاری این رویداد منصوب شدند .در متن حکم کرمی خطاب به
اعضای شورای سیاستگذاری هجدهمین جشنواره بین المللی نمایش
عروســکی تهران -مبارک چنین امده است« :جشنوراه بین المللی
نمایش عروسکی تهران -مبارک به عنوان بزرگترین رویداد در حوزه
نمایشعروسکیایرانویکیازمعتبرترینرویدادهایاینگونهنمایشی
در منطقه دارای جایگاه و شــان ویژه ای است .پاسداشت این شان و
ارتقاء جایگاه کیفی این جشنواره بی گمان در گرو اتخاذ تصمیمات و
سیاست های کارا و روزامد بر پایه شناخت صحیح از شرایط ،بسترها
و قابلیت های این حوزه از هنر مردمی نمایش اســت .نظر به تجربه،
تخصص و دغدغه جنابعالی /سرکارعالی به موجب این حکم به عنوان
«عضو شورای سیاستگذاری هجدهمین جشنواره بین المللی نمایش
عروسکی تهران – مبارک» منصوب می شوید .امید که با حضور ،همت
و مشاوره های ارزشمند شما و تالش و هنرافرینی گروه های نمایشی
و خانواده ارجمند نمایش عروســکی ایران شاهد برگزاری رویدادی
ارزنده و پرافتخار باشیم ».شهرام کرمی ،مدیرکل هنرهای نمایشی
نیز دیگر عضو شورای سیاستگذاری هجدهمین جشنواره بین المللی
نمایشعروسکیتهران-مبارکاست.هجدهمینجشنوارهبین المللی
نمایش عروسکی تهران -مبارک از ۱۰تا ۱۸مردادماه ۱۳۹۹به دبیری
گلزار محمدی در ۹بخش نمایش صحنه ای ،نمایش های خیابانی و
محیطی،نمایشعروسکیملل،نمایش هایسنتیعروسکی،ایده های
نو ،پایان نامه های برتر دانشجویی ،نمایش عروسکی در فضای مجازی،
مسابقه عکاسی نمایش عروسکی و پژوهش ،اموزش و نشست های
تخصصیبرگزارمی شود.
گفتگوبامحمداللهیاریمدیرکلدفترموسیقیارشاد:
فرهنگوهنربااجباربههدفنمی رسد
پیوند مرزوقی -نگار ذکایی
یکشنبـــــــــه 13بهمن ماه 1398سال دوازدهم شمــاره 1192
www.honarmandonline.ir
موسیقی
بیش از هشت ماه از انتصاب محمد الهیاری به سمت مدیریت دفتر موسیقی وزارت ارشاد
اسالمی می گذرد .او پیش تر مدیریت دفتر اموزش و توسعه معاونت هنری را عهده دار
بود و قبل از ان هم در نهاد کتابخانه ها و اداره کتاب مســوولیت داشت؛ با این حساب
می توان سابقه ای فرهنگی را برای الهیاری متصور بود؛ هر چند خود او معتقد است ،برای
احاطه ی کامل بر حوزه ای فرهنگی مانند موســیقی ،به مدت زمان بیشتری نیاز است و
ِ
فرصت الزم برای احاطه داشتن بر تمام زوایای امر را فراهم نمی سازد.
قاعدتا هشت ماه
جشنواره موسیقی فجر؛ رقابت یا دورهمی؟
الهیاری در پاســخ به پرسشــی درباره ی تم «موسیقی ایرانی» جشــنواره فجر ۹۷و اینکه ایا
امســال هم جشنواره موســیقی فجر با محوریت خاصی برگزار می شــود؟ اظهار می کند :این
موضوع گفت وگوی درازدامنی است و باز هم دو دیدگاه غالب در کشور وجود دارد؛ یک اینکه
جشــنواره را ببریم به سمتی که بخش هایی از ان در فضای رقابتی برگزار شود یا اینکه بیشتر
یک دورهمی اهالی موسیقی باشد.
«نگاه شــما چیست؟» پاســخ می دهد« :به نظر من بهتر است که بخش هایی از جشنواره را به
ســمت رقابتی شــدن ببریم؛ به گونه ای که جوان ها در یک فضــای رقابتی حضور پیدا کنند،
دیده شــوند و سکوهای اعالم موفقیت باشند .در حوزه موســیقی چنین چیزی را کم داریم،
اگرچه که در ســایر رشــته های هنری این سکوها هست و کمک می کند تا بتوانیم نفرات برتر
در حوزه خاص را معرفی کنیم و مدام به دنبال این نباشیم که چه باید انجام دهیم تا در یک
جشنواره خارجی پذیرفته شویم».
«ما تــاش می کنیم تا با اصالحاتی کــه می توانیم در ایین نامه به وجــود بیاوریم ،بخش هایی
از جشــنواره را رقابتی کنیم؛ البته در حال حاضر جشــنواره موســیقی جوان هر ســال در یک
فضای رقابتی ســالم محمل حضور شــمار قابل توجهی از نوجوان ها و جوان ها شده است و کار
شرکت کننده ها در این جشنواره در حضور بهترین اهالی موسیقی داوری می شود .جشنواره های
کوچک تر مانند «نوای خرم» و «جشــنواره دانشجویی صبا» همه ساله برگزار می شود و در حال
جا افتادن در بین مخاطبان هستند».
او اضافــه می کند :امســال در نظر گرفتیم تا برای نشــان دادن توجه حاکمیــت و پررنگ کردن
جشنواره های موسیقی که برگزار می شــوند ،برگزیده هایشان در جشنواره فجر حضور پیدا کنند.
همیشه این ســوال مطرح است که نتیجه مقام اوردن در جشنواره های موسیقی چه خواهد بود؟
یکی از نتایج می تواند حضور انها در فجر باشد.
الهیاری در پاســخ به اینکه با توجه به تمایلی که برای رقابتی شدن جشنواره موسیقی فجر وجود
دارد ،چرا امسال این نگاه را عملیاتی نکرده است؟ می گوید :امسال جشنواره را براساس ایین نامه ای
برگزار می کنیم که سال گذشته تدوین شده و امسال دومین سال اجرای ان است؛ البته ایین نامه
تصریح به غیررقابتی یا رقابتی بودن جشنواره ندارد اما روح ان بر اساس غیررقابتی بودن است .من
به عنوان مدیرعامل دفتر موسیقی مایل نبودم خارج از ایین نام ه عمل کنیم و ترجیح می دادم اگر
به تغییر الزم است در همان ایین نامه اعمال کنیم.
چند پیشنهاد برای پخش پاپ جشنواره فجر
از او ســوال می کنیم که موســیقی پاپ به عنوان یک صنعت فرهنگ ،چه کارکرد و جایگاهی در
جشنواره موسیقی فجر می تواند داشته باشد؟ ایا جانمایی این بخش در جشنواره موسیقی فجر به
عنوان مهمترین رویداد موسیقایی کشور با هدف تامین هزینه ها الزامی است؟
محمد الهیاری چنین پاســخ می دهد :بحث حمایت مالی حضور موســیقی پاپ در جشــنواره
موســیقی فجــر تعارف ندارد ،ولی درصــدی را که بخش پاپ در کنار دیگــر حوزه ها از جمله
موســیقی کودک ،بانوان ،کالسیک ،نواحی ،بین الملل و تلفیقی به خودش اختصاص داده است
۲۰درصد یا کمتر اســت؛ البته به نظر من باید شــرایطی را فراهم کنیم تا در بخش پاپ نیز
رقابت به وجود بیاید؛ حال می توان این رقابت را در بخش دیگری از ســال برگزار و برگزیدگان
ان را برای اجرا به جشنواره معرفی کرد یا اینکه همین جشنواره محملی برای رقابت باشد و با
نظرسنجی از مردم برگزیدگان را معرفی کرد.
الهیــاری در عین حــال ادامه می دهد :توجه بیشــتر جــدول به گونه های موســیقی جدی،
نشــان دهنده توجه باالی برگزارکنندگان و سیاســت گذاران به این گونه از موسیقی نسبت به
گونه های مصرفی اســت؛ البته به دلیــل اینکه گونه مصرفی موســیقی مخاطب دارد ،در یک
جشنواره مردمی ان را شرکت می دهیم.
چرا جشنواره موسیقی فجر را جدی نمی گیرند؟
از مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی می پرسیم که چرا اغلب هنرمندان مطرح
و شناخته شــده کشورمان جشنواره موســیقی فجر را به عنوان مهمترین رویداد این حوزه جدی
نمی گیرند؛ در حالی که این نگاه برای مثال در حوزه سینما و برای جشنواره فیلم فجر وجود ندارد؟
او می گوید :یک نگاه سیاسی به جشنواره وجود دارد که می گویند دولتی و محدود است ،در صورتی
که برگزارکننده ها ،ان را محفلی می دانند که اهالی موســیقی یک بار در ســال دور هم بنشینند.
جشــنواره موســیقی فجر نیاز دارد که تســجیل هویت کند که یک دورهمی بزرگ است یا یک
جشــنواره رقابتی و برای کدام دسته از مخاطبان است؛ البته رقابتی شدن ان باید برای جوان ترها
باشد؛ چون باید احترام پیشکسوتان را نگه داشت .همچنین باید نگاه بین المللی به جشنواره فجر
را تقویت کنیم؛ البته امسال با وجود اینکه گروه های بین المللی خیلی خوبی داریم ولی در پوستر
جشنواره از عبارت بین الملل استفاده نکردیم ،برای اینکه به انچه ایین نامه تعیین کرده است وفادار
باشیم .امسال همه انتخاب های جشنواره توسط هیات انتخاب اثار و گروه ها صورت گرفته است.
دفتر موسیقی در مقابل انصراف دهندگان اعالم موضع رسانه ای نکرد
در هفته های اخیر برخی از هنرمندان از حضور در جشــنواره انصراف و برخی هم اعالم کردند که
در ان شــرکت نخواهند کرد .نظر او را در این زمینه جویا می شــویم .می گوید :عموم افرادی که
بحث حضور پیدا نکردن در جشــنواره را پیش کشیدند برای حضور دعوت نشده بودند ولی دفتر
موســیقی در مقابل افرادی که از جشنواره انصراف دادند اعالم موضع رسانه ای نکرد؛ زیرا این کار
فضا را ناارام تر می کرد .گروه هایی که اعالم انصراف کرده بودند به دفتر موسیقی دعوت شدند و با
انها گفت وگو کردیم .به انها گفتیم که به خاطر موسیقی و با دل و روحشان در جشنواره حضور پیدا
کنند ،اینگونه نباشد که حضور فیزیکی داشته باشند ولی فکرشان جای دیگری باشد و تحت هیچ
شرایطی اجباری روی انها نیست.
مدیرکل دفتر موســیقی ادامه می دهد :تمام حرف من این بود که موســیقی در شرایطی که باید
رســالت خود را برای بهتر کردن حال جامعه به انجام برساند ،کمک کند .با این هنرمندان درباره
سقوط هواپیما ،سیل سیستان و بلوچستان و ...صحبت کردیم و اتفاقا از دل ان جلسات تصمیماتی
برای جان باختگان هواپیما و سیل زدگان گرفته شد .در نتیجه چند گروهی که انصراف داده بودند
به جشنواره بازگشتند.
او تاکید می کند :به علت پیچیدگی های حوزه فرهنگ ،تنها با تعامل و اعتماد می توان به هدف هایی
رسید که شاید نتوان در فضای اجبار به ان رسید .این فضا ،فضایی است که باید بر دل ها حکومت
کرد و عواطف به هم نزدیک شود تا هنرمند با جان دل کاری را انجام دهد.
نگاهی که بخش بانوان را برگرداند
او درباره اینکه امسال با چه نگاهی بخش بانوان بازگشت و همچنین بخش کودک و نوجوان اضافه
شــد؟ توضیح می دهد :امسال پس از انتشــار فراخوان ،بانوان و گروه های کودک و نوجوان حضور
فعالی داشــتند .هیــات انتخاب اثار نیز از میان گروه ها امتیازدهــی کردند و گروه هایی که امتیاز
باالتری داشتند حائز حضور در جشنواره شدند؛ البته بخش بانوان می توانست بیشتر باشد ولی این
نگرانی وجود داشت که بعد از یک دوره نبود ،غلبه قابل توجهی در جدول اتفاق بیفتد.
7
MUSIC
اخبار
هیات داوران جایزه «موسیقی و
رسانه» معرفی شدند
الهیاری همچنین درباره تعیین کیفیت اجراها و اثار راه یافته به جشنواره موسیقی فجر هم تاکید
می کند :هیات انتخاب به تمامی گروه هایی که در فراخوان شرکت کرده اند نمره و امتیاز داده اند و
هر گروهی که از نبودش ناراضی باشد ،معدلش را اعالم خوهیم کرد.
تا چه حد برای موسیقی نواحی برنامه دارید؟
به محمد الهیاری می گوییم که مسووالن حوزه موسیقی در کالم همواره بر موسیقی نواحی تاکید
داشته اند .اما این اهمیت قائل شدن تا چه اندازه در عمل اتفاق می افتد و خود او تا چه حد بر حضور
پررنگ موسیقی اقوام در جشنواره موسیقی فجر تاکید دارد؟
پاســخ می دهد« :اگر به تقویم عملیاتی موسیقی دفتر موسیقی نگاه کنید ،متوجه خواهید شد
که برگزاری دو جشــنواره پررنگ اســت؛ البته من مخالف هســتم که گزارش عملکرد خود را
صرفا به جشــنواره ها محدود کنیم ،ولی هم جشــنواره ملی موسیقی جوان که موسیقی ردیف
دستگاهی و نواحی را شامل می شود و هم جشنواره موسیقی نواحی دو اتفاق جدی است که با
حمایت دولت و بودجه عمومی برای تقویت جریان موسیقی ایرانی اتفاق می افتند .ضمن اینکه
در طول ســال در دفتر موســیقی ،بودجه حمایتی صرف حمایت از تولیدها در حوزه موسیقی
ردیف دستگاهی و نواحی می شود».
«موسیقی ایرانی و اقوام بیشترین پیوند را با تاریخ ،فرهنگ ،اداب و زبان ما دارد و از طرفی کمترین
تزاحم را با اموزه های شریعت اسالم دارد؛ به همین دلیل از اهمیت باالیی برخوردار است .البته این
حوزه از موسیقی طرفداران زیادی دارد و طبیعی است که ما باید عالوه بر برگزاری جشنواره ،تالش
کنیم تا انچه که حمایت دفتر موسیقی با بودجه عمومی است ،متوجه این دو گونه موسیقی باشد».
اوردن موسیقی نواحی به سطح شهر؛ خوب یا بد؟
موسیقی نواحی و دستگاهی ان گونه که باید در بین جوان ترها و عامه مردم جا نیفتاده است ،یکی
از راه های جا انداختن این موســیقی اوردن ان به ســطح جامعه خوانده می شود؛ همانند انچه در
اجراهای خیابانی شاهد هستیم .با این حال دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد؛ یک اینکه موسیقی
نواحی جایگاه باالیی دارد و محل اجرای ان در خیابان نیســت و نگاهی دیگر که بر اساس نظریه
بازتولید مکانیکی اثر هنری بنیامین بر این باور است که اگرچه تکثیر هنر از قداست و ارزش واالی
ان می کاهد و به تعبیری باعث از بین رفتن هاله هنر ناب می شــود اما در نهایت به افزایش سطح
فرهنگ جامعه نیز منجر خواهد شد.
از الهیاری ســوال می کنیم که تا چه حد به اوردن این ســبک از موسیقی در سطح جامعه معتقد
است؟ توضیح می دهد :موسیقی سنتی و نواحی ما اصالتی دارد که باید ان را حفظ کرد؛ مثال اگر
نواخته یا خوانده می شود ،باید اداب ان را رعایت کرد .ولی نگاه متقابل این دیدگاه می گوید که باید
ضمن حفظ اصالت ها کمک کرد که این موسیقی ،مصرفی و مورد اقبال عموم واقع شود؛ به همین
دلیل گرو ه هایی را داریم که به شیوه جدیدتر موسیقی نواحی می نوازند و از انها استقبال می شود.
همچنین نوازندگانی را داریم که در دسته نوازندگان ردیف دستگاهی قرار می گیرند یا خوانندگانی
را داریم که در دسته ردیف دستگاهی قرار می گیرند اما خودشان را به مرزهای پاپ نزدیک کرده اند
و تالش می کنند عامه پسندتر بخوانند و مردم نیز از انها استقبال می کنند.
او اضافه می کند :دفتر موســیقی در جهت حفظ اصالت های موسیقی رسالت دارد و باید بخش
قابــل توجهی از دقت خود را مصروف به صیانت از مرزهای این موســیقی اصیل کند؛ البته از
طرفی دفتر موســیقی نمی تواند نسبت به خیل عظیم مخاطبان و ســلیقه انها بی توجه باشد.
توجه به حفظ اصالت ها و تالش برای جلب توجه روزافزون مردم به این ســبک از موســیقی،
در مقابلــه با گونه هایی از موســیقی که طرفداران زیادی دارند ولــی تا انجا که باید با فرهنگ
ما مطابق نیســتند ،مرز باریکی دارد .باید کمک کنیم که زبان جامعه و زبان موســیقی ردیف
دستگاهی تطابق بیشتری با هم داشته باشند.
پیوند موسیقی با هنرهای دیگر برای بهتر شنیده شدن
می گوییم که امروزه عصر هنرهای بینا رشته ای است .شاید بتوان این نوع موسیقی را در تعامل با
هنر دیگری دید و ملموس تر وارد زندگی مردم کرد .ایا به این امر فکر کرده اید؟ پاسخ می دهد :این
اتفاق افتاده اســت؛ یعنی از حامل موسیقی استفاده می شود تا پیام های مختلفی به جامعه برسد.
حامل موســیقی مکمل حامل های دیگر می شــود تا پیام کامل و چند بعدی تری به گوش و نظر
مخاطب برسد .مثال امروزه می بینیم که حوزه موسیقی با نمایش ،پیوند می خورد و شاهد اجراهایی
هســتیم که هم نمایش دارد و هم موســیقی و مخاطب نیز از ان استقبال می کند .این اتفاق در
حوزه ســینما سابقه دارد که شاهد جریان جدی موسیقی فیلم روبه رو بودیم .او اضافه می کند :در
حوزه موســیقی میل به اجرای فردی و دیده شدن با اجرای فردی وجود دارد .تبدیل یک اجرای
تکنوازی به دو نوازی ،ســه نوازی و یا گروه نوازی ،زحمت ها و هزینه های خاص خود را دارد .حال
همراه کردن یک ارکستر با یک گروه بزرگ که کار نمایش انجام می دهند ،سختی های خاص خود
را دارد و نیازمند تجربه اســت .ولی شاید در سال تنها چهار ـ پنج نمونه همراهی ارکستر با گروه
نمایشی داشته باشیم.
لغو اجرای ارکستر سمفونیک مخاطب را می رنجاند
در ادامه گریزی به حاشیه های اخیر ارکستر سمفونیک در نبود شهرداد روحانی می زنیم و از مدیر
کل دفتر موسیقی می خواهیم که دیدگاه خود را بیان کند .می گوید :به طور طبیعی هر پدیده ای
نمی تواند خارج از بستر اجتماعی خود رخ دهد؛ یعنی هر اتفاقی در یک متن روی می دهد و خارج
از ان متن ،نمی توان ان را تفسیر کرد .به نظر من رهبر ارکستر برای مدتی اعالم دوری کرده است،
ولی ارکســتر برای یک اجرا با رهبری او بلیط فروخته است و لغو اجرا ممکن است باعث ناراحتی
مخاطبان شود .ما خیلی از زمینه فکری افراد در ارتباط گذشته شان درباره یکدیگر مطلع نیستیم
و رفتاری که رخ می دهد می تواند ماحصل یک ارتباط قدیمی باشد .او ادامه می دهد :در هر صنفی
ممکن است افراد با هم اختالف نظراتی داشته باشند ولی اینکه این اختالفات در مقابل مردم بروز
کند واقعا جای ناراحتی دارد و باعث ازردگی خاطر انها می شود .در پایان از الهیاری سوال می کنیم
که ایا برنامه ای برای حضور رهبرهای خارجی خوب و انتقال تجربیاتشــان به ارکستر وجود دارد؟
می گوید :به زودی بنیاد رودکی شورایی را برای بحث های مدیریت ارکستر خواهد داشت که اعضای
حقوقی ان شــامل مدیریت بنیاد رودکی ،مدیریت دفتر موســیقی و تعدادی از هنرمندانی که در
زمینه ارکستر فعالیت کرده اند ،خواهد بود .این شورای مدیریتی کمک خواهد کرد تا تصمیم های
خوب و ماناتری برای ارکســترها اتفاق بیفتد و شامل زایش های هنری جدی تری برای ارکسترها
باشیم .یکی از سیاست ها می تواند حضور رهبرهای با تجربه از کشورهای مختلف ،رهبرهای ایرانی
در خارج از ایران و رهبرهای خوب داخل کشور باشد.
اعضــای هیات داوران جایزه «موســیقی و رســانه» که در بخش جنبی
سی و پنجمین جشنواره موســیقی فجر برگزار می شود ،معرفی شدند.
ی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر ،اعضای
به گزارش ســتاد خبری س
هیات داوران این جایزه را اســتادان پیشکســوت علوم ارتباطات ،عرصه
خبر و هنر تشــکیل می دهند که به شرح زیر است :مسعود کوثری ،عضو
هیات علمی گروه مطالعات فرهنگی و رسانه دانشکده ارتباطات اجتماعی
دانشــگاه تهران ،پژوهشگر ارتباطات ،فرهنگ و موسیقی است .او در سال
۱۳۸۳براینگارشمقاله«نشانه شناسیموسیقیمردم پسند»جایزهبهترین
مقاله فرهنگی را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی دریافت کرد .علی اکبر
قاضی زاده مدرس روزنامه نگاری ،پژوهشگر ،نویسنده و مترجم حوزه علوم
ارتباطات است .او عالوه بر نیم قرن فعالیت پیوسته در حوزه روزنامه نگاری
کتاب هایی چون ویراستاری و مدیریت اخبار ،نوشتن برای رادیو ،گزارشگری
در رادیو ،روزنامه نگاری حرفه ای ،مهارت های نوشتن برای مطبوعات و اخالق
روزنامه نگاری را ترجمه و تالیف کرده است .علیرضا میرعلینقی ،پژوهشگر
حوزه موسیقی ،روزنامه نگار و منتقد هنری است .او مدتی مسئول ارشیو
مرکز موســیقی حوزه هنری بود و مدتی نیز سرپرســتی گروه موسیقی
دایرهالمعارف اسالمی را بر عهده داشت .میرعلینقی همچنین از مشاوران
سردبیر نشریه مقام موسیقایی از سال ۱۳۷۴محسوب می شود و مقاالت
متعددی در حوزه موســیقی نوشته اســت .فریدون صدیقی از استادان
شناخته شده عرصه روزنامه نگاری کشــور است و بیش از 20سال است
که روزنامه نگاری تدریس می کند .او سال ها نقد هنری و ادبی نوشته و در
شکل گیری ده ها روزنامه و مجله سهم داشته است .بسیاری از روزنامه نگاران
ســه دهه اخیر از اموزش های فریدون صدیقی بهره می برند .امیرعباس
ستایشگر ،اهنگساز و نوازنده سه تار و دارای مدرک کارشناسی موسیقی
از دانشگاه سوره تهران و دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه خوارزمی
است .او عضو پیوسته انجمن علمی عرفان اسالمی ایران ،دبیر بخش پژوهش
جشنواره موسیقی فجر ( )1395.1396و عضو هیات تحریریه ماهنامه هنر
موسیقی( 1380تا )1392است .بنا بر این گزارش پس از انتشار فراخوان
این جایزه تا کنون 80اثر به دبیرخانه ارسال شده و پس از تهران اثار قابل
توجهی از اذربایجان شرقی ،مازندران و قم دریافت شده است .فعاالن رسانه
ای ،خبرنگاران و نویسندگان حوزه موسیقی تا ساعت 12امشب(دوازدهم
بهمن ماه) فرصت دارند تا اثار خود را برای شرکت در این بخش به نشانی
media@ fajrmusicfestival.comارسال کنند.
سرپرست و رهبر ارکستر «چکاوک»
به «فجر» بی مهری نکنیم
رضا شایسته سرپرست و رهبر ارکستر چکاوک درباره برنامه پیش روی این
مجموعه در چارچوب سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر توضیح داد:
طبق برنامه ریزی های انجام گرفته روز دوشنبه ۲۸بهمن ماه و در چهارمین
روز از برگزاری سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر تازه ترین کنسرت
ارکســتر «چکاوک» به رهبری بنده و خوانندگی مجید حسین خانی و
ســروش مظفری در تاالر وحدت اجرا می شود .در این کنسرت همچون
سبک و سیاق کارهای پیشین ارکستر «چکاوک» اثاری از استادان بزرگ
موسیقی ایرانی از جمله ملک ،خرم ،شاپوری ،شیبانی و توکل پیش روی
مخاطبان قرار می گیرد .وی در معرفی نوازندگان ارکستر «چکاوک» گفت:
دانیال جورابچی کنسرت مایستر ،ارمین قضاتی ،موژان میرزایی ،مرضیه
مزینانی ،حسین پارسافر ،مصطفی حیات غیبی ،هدیه حجازی ،نوشین
معتمدی ،روزبه بهاری ،مجید خردجو ،امیر حسین شجاعی ،مرصاد صفوی
نوازندگان ویولن ،داریوش حجازی ،حمید یاسری ،امیر حسین تایی ،کوشا
صرافی نوازندگان ویولن التو ،علی اقاجانی ،ویدا مالحسنی ،ابراهیم قاعدی،
امیرعلیاخالقینوازندگانویولنسل،سیامکصانعینوازندهکنترباس،ازاده
امیری نوازنده تار ،مینو قاسم پور نوازنده قانون ،محمد غریبی نوازنده پیانو،
علی خبار نوازنده تمبک ،نیلوفر ابراهیمی نوازنده فلوت ،علی شمس ابادی
نوازنده کالریت و علیرضا دریایی و امیرحسین تایی تنظیم کنندگان قطعات
گروه اجرایی کنسرت را تشکیل می دهند .این نوازنده در بخش دیگری از
صحبت های خود با اشاره به انگیزه های حضور مجموعه «چکاوک» در دوره
سی و هشتم جشنواره موسیقی فجر بیان کرد :ارکستر «چکاوک» همواره
در سال های سختی که وجود داشته در جشنواره های موسیقی فجر حضور
داشته است .حتی در مقاطعی هم پیش امده که بسیاری از دوستان از ما
خرده می گرفتند که چرا در جشنواره شرکت می کنیم .حتی در این دوره
تعــدادی از نوازندگان بودند که به دلیل همین ماجرای انصراف ها ،توفیق
همراهی با انان را نداریم .اما من بر این باورم رویداد موسیقی فجر با همه کم
و کاستی هایی که می توان پیرامون ان صحبت کرد ،رویدادی است که باید
در ان شرکت کرد و من نمی دانم چطور تعدادی از هنرمندان که در برخی
مقاطع اعتبار خود را از این جشنواره گرفته و به دنیای موسیقی معرفی شدند
حاضر نیستند در جشنواره حضور داشته باشند .شایسته تصریح کرد :قطعاً
در نحوه برگزاری جشنواره موسیقی فجر انتقاداتی را می توان مطرح کرد ،اما
بنده معتقدم بی محبتی کردن و تحریم رویدادی چون جشنواره موسیقی
فجر ،بی مهری محض اســت .قطعاً من و بسیاری از دوستان هنرمندم در
عرصه موسیقی از اتفاقات تلخ و ناگوار هفته های گذشته ناراحتیم .حتی
بنا داریم برخی از قطعات کنســرت پیش روی جشنواره را به خانواده ای
داغدار این رویدادهای تلخ تقدیم کنیم .اما بر این باوریم شرکت در جشنواره
موســیقی فجر برای من الزامی اســت چرا که در چارچوب و توان خود
می توانیم به زنده بودن جریان موســیقی ان هم در حوزه موسیقی اصیل
ایرانی کوشا باشیم .ارکستر «چکاوک» از جمله ارکسترهای فعال بخش
خصوصی است که از سال ۷۷به رهبری رضا شایسته از شاگردان زنده یاد
اســداهلل ملک و وارطان ساهاکیان با هدف زنده نگهداشتن اثار فاخر ملی
و همچنین معرفی خواننده های توانمند و اتیه دار ،اجراهای متعددی در
فرهنگسراها ،حوزه هنری ،تاالر وحدت و همچنین شبکه های مختلف صدا
و ســیما داشته است .این ارکستر تاکنون چهار البوم تصویری به نام های
چکاوک ۴،۳،۲،۱منتشر کرده است .تازه ترین کنسرت ارکستر «چکاوک»
به سرپرستی رضا شایسته ساعت ۲۱:۳۰روز دوشنبه ۲۸بهمن ماه در تاالر
وحدت تهران به مخاطبان ارائه می شود.
جزئیات اثار ارسالی به جشنواره دوازدهم؛
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1192یکشنبه 13بهمن ماه • 1398سال دوازدهم • 8صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :شاخه سبز
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 9001 : 2008
اوقات شــرعی
به وقت تهران
12:18
غروب افتاب
17:32
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
نخستین دور انتخاب اثاردر موسسه هنرهای تجسمی معاصر محل دبیرخانه جشنواره
به پایان رسید و شورای هنری دورازدهمینجشنواره هنرهای تجسمی فجر ،از میان
۵۹۶۸اثر رسیده به دبیرخانه از ۳۰۳۲هنرمند ۴۵۰ ،اثر را از ۳۳۶هنرمند در مرحله
اول برای نمایشگاه انتخاب کردند.از میان ۳۰۳۲هنرمند شرکت کننده در این دوره از
جشنواره ۱۶۹۲ ،شرکت کننده زن و ۱۳۴۰شرکتکننده مرد هستند .همچنین بر
اساس مدک تحصیلی بیشترین شرکت کنندگان را افرادی با کارشناسی وکارشناسی
ارشد تشــکیل می دهند که به ترتیب ۱۴۱۵نفر از شرکت کنندگان دارای مدرک
کارشناسی ، ۸۳۳نفر از شرکت کنندگان دارای کارشناسی ارشد ۴۸۶ ،شرکت کننده
دارای دیپلم ۲۴۷ ،نفر از شــرکتکنندگان دارای کاردانی ۶ ،شــرکت کننده دارای
تحصیالت حوزوی و ۴۵شــرکت کننده نیز دارای مدرکدکترا هستند.همچنین
بیشترین هنرمندانی که در این جشنواره اثر ارسال کردند به ترتیب از استان تهران،
اصفهان وخراسان رضوی هستند .بنا به اعالم دبیرخانه تعداد هنرمندان شرکت کننده
به تفکیک استان ها عبارتنداز ۱۰۶۸ :هنرمند از استان تهران ۲۷۶ ،هنرمند از استان
اصفهان ۲۲۵ ،هنرمند از اســتان خراسان رضوی ، ۱۵۸هنرمند از استان البرز۱۳۵ ،
هنرمند از استان فارس ۹۹،هنرمند از استان خوزستان ۹۸،هنرمند ازاستان اذربایجان
شرقی ۹۷،هنرمند از استان مازندران ۷۸،هنرمند از استان گیالن ۷۵،هنرمند از استان
قم ۶۳ ،هنرمند از استان همدان ۶۱ ،هنرمند از استان اذربایجان غربی ۵۷ ،هنرمند
از استان کردستان ، ۵۱هنرمند از استان اردبیل ۵۱ ،هنرمند از استان کرمانشاه۴۲ ،
هنرمند از استان لرستان ۴۲ ،هنرمند ازاستان مرکزی ۴۱ ،هنرمند از استان زنجان،
۴۱هنرمند از استان کرمان ۳۹ ،هنرمند از استان یزد۳۷ ،هنرمند از استان چهارمحال
و بختیاری ۳۶ ،هنرمند از اســتان قزوین ۳۴ ،هنرمند از استان سمنان۳۰ ،هنرمند
از استان گلستان ۲۱ ،هنرمند از استان کهگیلویه و بویراحمد ۱۷ ،هنرمند از استان
خراسانجنوبی ۱۶ ،هنرمند از استان هرمزگان ۱۵ ،هنرمند از استان خراسان شمالی،
۱۱هنرمند از استانسیستان و بلوچستان ۱۰ ،هنرمند از استان ایالم ۸ ،هنرمند از
استان بوشهر اثر ارسال کردند .گفتنی است در نهایت از میان اثار ارسالی شورای هنری
جشنواره ۱۲۰اثر در بخش نقاشی ۵۰ ،اثر دربخش عکس ۲۹ ،اثر در بخش پوستر،
۳۷اثر در بخش تصویرسازی ۵۳ ،اثر در بخش نگارگری ۹۷ ،اثر دربخش خوشنویسی،
۲۲اثــر در بخش کارتون و کاریکاتور ۱۸ ،اثر در بخش مجســمه ۱۲ ،اثر در بخش
سرامیک و ۱۲اثر در بخش رسانه های هنری جدید را در مرحله انتخاب اولیه پذیرفتند.
دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در ۱۰رشته هنری شامل تصویرسازی،
ISO 10004:2012
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اذان ظهر
زنان؛ رکورددار شرکت در جشنواره تجسمی فجر
17:50
05:37
07:04
گنج سخن
امام صادق علیه السالم :
هرگاه مومن به برادر [دینى] خود تهمت بزند ،ایمان در قلب او از
میان مىرود ،همچنان که نمک در اب ،ذوب مىشود.
کافى(ط-االسالمیه) ج ،2ص ،361ح 1
تسنیم
پندبزرگان
طرح روز
صحنه
پشت
هدف اصلی ما در زندگی کمک به دیگران است .اگر
نمی توانید دیگران را یاری کنید ،حداقل ازارشان ندهید.
داالیی الما
حافظانه
در دیر مغان امد یارم قدحی در دست
مست از می و میخواران از نرگس مستش مست
در نعل سمند او شکل مه نو پیدا
وز قد بلند او باالی صنوبر پست
نگاه نو
پشت صحنه
دیروز موقع تحویل پسرم به پیش دبستانی یکی از مسئولین مدرسه با دستگاه تب سنج دمای بچه ها را اندازه
یداد به نوعی مراقبت می کردند از اشاعه ویروس کرونا و ...تا جایی که در اخبار
می گرفت و بعد اجازه ورود م
خواندم کرونا در ده روز اول تقریبا هیچ عالئمی ندارد ضمن اینکه تب را با مصرف داروهای تب بر می شود موقتا
برطرف کرد؛ سردبیر می گفت کرونا گروههای سنی زیر ده سال را مبتال نمی کند ،ویروس را ساخته دست بشر
یدانست که برای جنگ اقتصادی با چین درست کرده چون تنها راه پیروزی بر تولید و تکنولوژی
(امریکا) م
چینی ها و ژاپنی تعطیل شدن صنایع شان هست .واقعا اگر این داستان صحت داشته باشه می تواند اغازی
برای جنگ های میکروبی باشد؛ حرف تو حرف امد یادم رفت بگم اگر روش اموزش پرورش برای پیشگیری
از شیوع بیماری های واگیردار و کرونا اینی هست که در ابتدا عرض کردم بایست خودمان را برای روزهای
سخت و وحشتناک بیماری اماده کنیم .نکته جالب دیگر اینکه کل دنیا میگن ویروس ناشناخته است و فعال
هیچ داروی ندارد منتهی اساتید طب سنتی اصرار دارند که با مصرف برخی موادغذایی هم می شود از بیماری
پیشگیری کرد و در صورت درگیری درمان شد .در صورت ادام هدار شدن کرونا در اینده نه چندان دور شاهد
قحطی داروهای صنعتی و گیاهی مفید برای بیماریهای تنفسی ،ماسک ،شلغم و غیره خواهیم شد؛ مرگ و
زندگی دست خداست ولی ممکنه ماهم قربانی بیماری های عجیب و قریب اخرالزمان شویم؛ حالل کنید.
طرح امریکایی-
صهیونیستیمعاملهقرن!
خوشنویسی،سرامیک،عکاسی،کاریکاتوروکارتون،طراحیگرافیک،مجسمه،نقاشی،
نگارگری و رســانه های هنری جدید (شامل سه رسانه ویدئوارت ،پرفورمنس ارت ،و
چیدمان) برگزار می شود و مهنوش مشیری ،رضا رینه ای ،فرزاد فرجی ،رویین محتشم،
یزاده ،بهمن شریفی ،رضوان صاد قزاده
کیارش زندی ،اونیش امین الهی ،روح اهلل شمس
و ازاده گنجی دبیران این رویداد هستند .جشنواره دوازدهم تجسمی فجر برای امکان
دادن به بروز خالقیت هنرمندان و دوری از محدودیت محتوایی ،موضوع جشنواره ازاد
اعالم شد و رویکرد جشنواره نیز گفت وگوی هنرها :افرینش تجسمی نوین با نگاهی
بین رشــته ای تعریف شد .در این دوره از جشنواره به ریاست هادی مظفری ،دبیری
هنری جمال عرب زاده و دبیری اجرایی عبدالرحیم سیاهکارزاده در تاریخ ۲۹بهمن تا
۵اسفند در فرهنگستان هنر ،موسسه صبابرگزار می شود.
واکنش علی مالقلی پور به عدم پخش «کتونی زرنگی»
همه این اتفاقات فیک است ،جدی نگیرید!
سریال پخش می شود
علی مالقلی پور ،کارگردان سریال «کتونی زرنگی» نسبت به توقف
پخش سریال و انتقادات به او واکنش نشان داد .بعد از اظهار نظر
عجیب علی مالقلی پور ،کارگردان سریال «کتونی زرنگی» و پخش
ان در فضای مجازی که اتفاقا با واکنش های انتقادی بسیاری نیز
روبرو شد ،شبکه سه سیما بالفاصله خبر از توقف پخش این سریال
داد .در خبر شــبکه سه نیز دقیقا این تصمیم را متوجه «خطای
فاحش کارگردان» عنوان کرده اند .بدین ترتیب «کتونی زرنگی»
قبــل از پخــش ،از کنداکتور حذف شــد .در همین رابطه علی
مالقلی پور در گفتگو با خبرنگار انا ضمن اشاره به اینکه نمی خواهد
وارد حواشی مجدد شــود ،تاکید کرد که «گفته اند در این رابطه
گفتگویی رسانه ای نداشته باشم» .وی در عین حال اشاره کرد«:تا به
االن کاری نساخته ام که به قول معروف داستان نشود .حتی اگر من
هم سراغ حاشیه نروم ،این حاشیه است که انگار سراغ من می اید.
همه این اتفاقات فیک اســت ،جدی نگیرید ،ســریال هم پخش
می شود» .با این حال مالقلی پور در توضیح مطلبی که از او منتشر
شده است ،دوباره در صفحه مجازی خود به این اتفاق واکنش نشان
داده و نوشته است:
«به نام خدا؛ از دیشب حوالی پخش سریال کتونی زرنگی برخی
کامنت ها و بحث های فضای مجازی که گاهی در فضای احساسی
رقم می خورد در برخی فضاها دست به دست شده و جوری وانمود
شده که گویی بنده با انقالب اسالمی تضاد دارم! سابقه مستندسازی
بنده نشان می دهد که مدافع جریان انقالب اسالمی و امام خمینی
هستم ان هم به واسطه سال ها مطالعات تاریخی سیاسی که عالقه
همیشگی بنده است و بارها کتب مختلف در این باب را در صفحه
شخصی به عالقه مندان به تاریخ و سیاست و انقالب اسالمی معرفی
کردم .البته نکات و انتقادات و اختالف سلیقه های شخصی هم در
این موارد دارم اما اینها باعث نمی شود که هیچگاه در مقابل اسالم
بایســتم .گاهی جدل های درون انقالب اسالمی نباید باعث شود
دچار دوگانگی شویم .می دانم برخی کامنت ها و مطالب بنده تند
بوده و باعث ناراحتی طرفداران رهبری شده است که قصد کدورت
نداشتم و از این بابت عذرخواهی می کنم .البته اینقدر توان تشخیص
دارم که رخت چرک ها را جلوی غریبه ها نشویم و با تمام اعتقادات
خاص و انتقاداتم بارها در مناظره های سیاسی شکل گرفته پس از
مســتند جنجالی راه طی شده که با افراد نهضت ازادی داشتم از
اقای خامنه ای در مقابل جریان های کمونیست و لیبرال دفاع کردم
که گواه این حرف مناظره های بنده در دانشگاه شریف و دانشکده
پرستاری شهید بهشتی و جشنواره عمار هست .اگر در خانه بحثی
شــد و صدایم بیرون رفت دلیل بر این نیست که من بیرون خانه
ایســتاده ام .عکس از روز مصاحبــه و گفتگو با احمد احمد مبارز
سیاســی دوران انقالب اسالمی ،دغدغه ای دائمی که مدام درگیر
شناخت مطالعه تاریخ سیاسی و شفاهی ام کرده اما مطمئنا همه
نتایج یکسان نیست و اختالف سلیقه بدیهی است».
با جشنواره سی و هشتم فیلم فجر
ارسال کمک های سینمای ایران به سمت سیستان و بلوچستان در اغاز فجر 38
تصاویر اماده سازی گذر سینما در موزه سینما برای جشنواره فیلم فجر
نشست فیلم «سه کام حبس» در پردیس ملت در روز اول جشنواره /
امیر حقبر -هنرمند