روزنامه هنرمند شماره 562

‫علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫هنر بدون پشتوانه معرفتی‬ ‫ماندگارنمی ماند‬ ‫‪2‬‬ ‫احمدرضا درویش در برنامه سینمایی «هفت»‬ ‫«رستاخیز»فیلم‬ ‫زیرزمینی نبود که ان را‬ ‫از پرده پایین بکشند!‬ ‫‪5‬‬ ‫یکشنبه‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهــم شماره ‪562‬‬ ‫‪ 8‬صفـــح��ه ‪ 1000‬تومـان ‪ISSN 2008-0816‬‬ ‫‪instagram.com/honarmandonline‬‬ ‫‪telegram.me/honarmandnews‬‬ ‫گفتگوی«هنرمند»بااحسانکرمی‬ ‫رسانه ملی‬ ‫خانه خاله نیست!‬ ‫‪6‬‬ ‫بررسیفیلم«فروشنده»‬ ‫به بهانه راه یابی به اسکار‬ ‫گفتگوی«هنرمند»بامنوچهرمعتبرهنرمندنقاش‬ ‫پیشرفتی در نقاشی نداشته ایم‬ ‫به مناسبت سالمرگ استاد شهریار و «روز شعر و ادب فارسی»‬ ‫تا هستم ای رفیق ندانی که کیستم!‬ ‫نگاهی به نمایش «سپنج رنج و شکنج فرخنده» کاری از شهرام گیل ابادی‬ ‫یک درام اشتراکی‬ ‫نو و تجربی‬ ‫‪7‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪8‬‬ ‫شاهکارازدست رفته‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫غالمعلی حداد عادل‪ ،‬رییس فرهنگستان ادبیات و زبان فارسی‬ ‫شعر در جامعه ایرانی نماد فرهیختگی است‬ ‫رییس فرهنگس��تان زبان و ادب فارس��ی در مراسم‬ ‫تجلیل از شاعران ایران شعر را نمادی از فرهیختگی‬ ‫در جامعه ایرانی معرفی کرد‪ .‬ویژه برنامه «س��ر حلقه‬ ‫شوریده سران» ‪۲۶‬شهریور در استانه با روز شعر و ادب‬ ‫فارسی و بزرگداشت محمدحسین شهریار و با حضور‬ ‫عالقه مندان به ش��عر و ادبیات در باغ موزه هنر ایرانی‬ ‫برگزار شد‪ .‬غالمعلی حداد عادل‪ ،‬رییس فرهنگستان‬ ‫ادبیات و زبان فارس��ی نیز دیگ��ر چهره حاضر در این‬ ‫ویژه برنامه بود که با تبریک اعیاد قربان و غدیر عنوان‬ ‫کرد‪ :‬یاد اس��تاد شهریار را گرامی م یدارم که به احترام‬ ‫او امروز روز ش��عر فارسی نامیده شده و برپایی چنین‬ ‫مجلسیدرچنینروزیبسیارتناسبداشتهاست‪.‬امروز‬ ‫را سازمان فرهنگی هنری برای تقدیر از شاعران معاصر‬ ‫کشور مغتنم دانسته و من هم از اینکه در این مجلس‬ ‫حضور دارم خوشحالم‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬یک نکته درباره‬ ‫زبان فارس��ی عرض کنم‪ .‬اگر قرار باشد ملت ایران را‬ ‫تعریف کنیم‪ ،‬یک عنصر اصلی در تعریف مردم ایران‬ ‫زبان فارسی است‪ ،‬زبانی که چند هزار سال است داریم‬ ‫با ان صحبت می کنیم‪ .‬از همان زمانی که نیاکان ما در‬ ‫ایران ساکن شدند‪ .‬حدادعادل تصریح کرد‪ :‬این زبان‬ ‫زیست بوم فرهنگی ماست‪ .‬اگر این زبان زیان ببیند بر‬ ‫ما همان می رسد که بر یک ادم وقتی دچار لکنت زبان‬ ‫شود‪ .‬شما ببینید جایگاه زبان در ادم ها کجاست‪ .‬فردی‬ ‫که زبان توانا دارد‪ ،‬شخصیت باالتری دارد‪.‬ملت ها هم‬ ‫همین طور هستند‪ .‬ملتی که با ظرافت سخن می گوید‪،‬‬ ‫باظرافتهماندیشهمی کند‪.‬رییسفرهنگستانزبانو‬ ‫ادب فارسی با اشاره به روز شعر و ادب فارسی بیان کرد‪:‬‬ ‫امروز سخن از شعر است‪ .‬هر چیزی که ما دور و برمان‬ ‫می بینیم یک کاربرد عادی و یک جنبه هنری دارد‪ .‬مث ً‬ ‫ال‬ ‫چوب یک وقت دسته چکش می شود‪ ،‬یک وقت روی‬ ‫چوب اثر هنری خلق می کنند‪ .‬گچ یک وقت روی دیوار‬ ‫کشیده می شود‪ ،‬یک وقت روی سقف از ان گل و بته‬ ‫در می اورند‪ .‬همین ماده است‪ ،‬اما یک جنبه عادی دارد و‬ ‫یک جنبه هنری‪ .‬وی اضافه کرد‪ :‬زبان هم جنبه هنری‬ ‫دارد‪ .‬اگر هنر برود سراغ زبان می شود شعر‪ .‬جامه هنر‬ ‫بر تن زبان کردن شعر است‪ .‬اما شاعر چه کار می کند‬ ‫که ش��عر می گوید؟ نمی شود گفت در درون شاعر چه‬ ‫اتفاقی می افتد که شعر به وجود می اید‪ .‬به همین دلیل‬ ‫هم تعریف شعر بسیار مشکل است‪ .‬شاعر تصویر را به‬ ‫کالم تبدیل می کند و شنونده همان تصویر شاعر را در‬ ‫ذهنخودشتکرارمی کند‪.‬حالایاتصویرشنوندهدقیق ًا‬ ‫همان است یا نه‪ ،‬بحث پیچیده ای است و شاید قابل‬ ‫اثبات هم نباشد‪ .‬اما مطمئن ًا تصویر نزدیکی است‪ .‬حداد‬ ‫عادل در پایان گفت‪ :‬شعر در تاریخ و فرهنگ ما سابقه‬ ‫دیرینه دارد‪ .‬فرهنگ ایران اسالمی‪ ،‬همین فرهنگی که‬ ‫‪۱۴۰۰‬س��ال است استمرار دارد‪ ،‬همیشه با شعر همراه‬ ‫بوده‪ .‬ش��عر چیزی اس��ت که عوام و خواص با ان سر‬ ‫و کار دارند‪ .‬از ان میوه فروش دوره گرد که برای فروش‬ ‫جنسش شعر می خواند بگیرید تا فیلسوف و عارف و‬ ‫فقیه و بزرگان‪ .‬امام راحل که رهبر جمهوری اسالمی‬ ‫ایران بود شعر را رها نمی کرد و شعر هم ایشان را رها‬ ‫نمی کرد‪ .‬مقام معظم رهبری هم همین طور هستند‪.‬‬ ‫ش��عر در جامعه ایرانی نشانه فرهیختگی است و من‬ ‫خوشحالم که شعر در ایران زنده است‪.‬‬ ‫در پروازهای ماهان واسمان‬ ‫هنرمند بخوانید‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫هنر بدون پشتوانه معرفتی ماندگار نمی ماند‬ ‫هنرمند‪ :‬همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در‬ ‫ایینپایانیچهارمیندوساالنهبین المللیخوشنویسی‬ ‫ای��ران گفت‪ :‬به گواهی تاریخ هیچ پدیده ای افریده‬ ‫دس��ت بش��ر‪ ،‬اهمیت خط و زبان را ندارد‪ .‬اگر خط‬ ‫اختراع نشده بود افکار و اندیشه های اندیشمندان به‬ ‫ایندگان منتقل نمی ش��د و در نتیجه تمدن بشر رو‬ ‫به کمال نمی رفت‪ .‬وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی با‬ ‫بیان این مطلب که خوشنویسی را باید یکی از اصیل‬ ‫ترین هنرهای اسالمی به حس��اب اورد‪ ،‬افزود‪ :‬در‬ ‫ایران بعد از اسالم خط به صورت هنر مقدس جلوه‬ ‫گر شد و در جایگاه واالیی قرار گرفت به گونه ای که‬ ‫همه هنرهای دستی به گونه ای از خط بهره مندند‪.‬‬ ‫جنتی ادامه داد‪ :‬خوشنویس��ی هنری قدس��ی است‬ ‫که پیوس��ته در خدمت اس�لام ب��وده و هنرمندان‬ ‫خوش��نویس طی قرن های متمادی با خلق اثاری‬ ‫ارزنده و ماندگار نقش موثری در فرهنگ اس�لامی‬ ‫و گسترش ان داشته اند‪ .‬گذشته از ان خوشنویسی‬ ‫همواره محفلی برای القای هنرهای دیگری چون‬ ‫ش��عر‪ ،‬ادبیات‪ ،‬صنایع دستی و معماری بوده است و‬ ‫از این منظر برای هر شهروند کاربرد روزمره دارد‪.‬‬ ‫وزی��ر فرهن��گ و ارش��اد اس�لامی تاکی��د کرد‪:‬‬ ‫خوشنویسی هنری مهذب است که بیشتر از مهارت‬ ‫نیازمند معرفت اس��ت و پیشکسوتان و قدمای هنر‬ ‫خوشنویسی به داشتن علم‪ ،‬معرفت و فضیلت شهره‬ ‫بوده اند و ان را مقدمه سایر هنرها می دانستند‪ .‬وی‬ ‫تصریح کرد‪ :‬قرابت این هنر با معرفت دین ان را به‬ ‫هنری در خدمت کالم وحی و ندای قدسی تبدیل‬ ‫کرده و بسیاری از خوشنویسان متقدم عالم و فقیه‬ ‫هم بوده اند‪ .‬میرزا غالم رضای اصفهانی پیش از ان‬ ‫که خوشنویس باشد عالم و فرهیخته ای وارسته بود‬ ‫و مرحوم ایت اهلل نجومی در کرمانش��اه از بزرگان و‬ ‫مشاهیر خوشنویسی این روزگار بود که علم و فقه‬ ‫و معرفت را پشتوانه خوشنویسی خود قرار داده بود‪.‬‬ ‫جنتی بیان کرد‪ :‬هنر بدون پشتوانه معرفتی پدیده ای‬ ‫تزیینی و کالبدی اس��ت که زود می گذرد و رونق و‬ ‫ماندگاری نمی یابد‪ .‬اما هنری که از معرفت و تهذیب‬ ‫نفس سرچش��مه می گیرد روح الهی دارد و زیبایی‬ ‫را منتق��ل می کن��د و کهنگی و م��رور زمان در ان‬ ‫راه ن��دارد‪ .‬وی افزود‪ :‬بای��د همواره مراقبت کرد که‬ ‫مهارت بر معرفت پیش��ی نگیرد و غرور بر فروتنی‬ ‫غالب نشود که اگر چنین شود انگاه هنر ملی ما پا در‬ ‫مسیر نشیب خواهد گذاشت و دودستگی و اختالف‬ ‫در محیط مهذب خوشنویسی حاکمیت خواهد یافت‬ ‫و بی��م ان می رود که دایره پاک ان به رذایلی چون‬ ‫خودبینی‪ ،‬تظاهر و تقابل الوده شود‪ .‬وزیر فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی تصریح کرد‪ :‬قزوین از دیرباز به وجود‬ ‫خوشنویسان بزرگی که از این دیار برخواسته اند به‬ ‫عنوان قطب خوشنویسی در ایران و حتی در جهان‬ ‫اس�لام مطرح بوده است و ش��هر هنر و هنرمندان‬ ‫بنامی اس��ت که ن��ام و اوازه ان ه��ا در تمام دوران‬ ‫اسالمی زبانزد بوده و در شعر‪ ،‬ادبیات‪ ،‬موسیقی و به‬ ‫ویژه خوشنویس��ی نام اوران بسیاری را به خود دیده‬ ‫اس��ت‪ .‬نام اورانی که مقام و منزلت علمی و هنری‬ ‫این شهر را باشکوه تر کرده اند‪.‬‬ ‫جنتی افزود‪ :‬چهره ها و ش��خصیت های برجس��ته‬ ‫علمی و ادب��ی نظیر خواجه نصیر الدین طوس��ی‪،‬‬ ‫خواجه عطاءالملک جوینی‪ ،‬نجم الدین علی کاتبی‪،‬‬ ‫ام��ام رافعی قزوین��ی‪ ،‬عبدالجلیل قزوینی‪ ،‬ش��رف‬ ‫الدین فضل اهلل قزوینی‪ ،‬حمداله مستوفی‪ ،‬زکریای‬ ‫قزوینی‪ ،‬عبید زاکانی و خوشنویسان تراز اولی چون‬ ‫مال��ک دیلمی‪ ،‬میرعماد حس��نی س��یفی‪ ،‬علیرضا‬ ‫عباسی‪ ،‬درویش عبدالمجید طالقانی‪ ،‬ملک محمد‬ ‫قزوینی‪ ،‬عمادالکتاب قزوینی‪ ،‬میرزا محمد خیارجی‬ ‫قزوینی‪ ،‬گوهرشاد حسنی سیفی‪ ،‬میرابراهیم حسنی‬ ‫س��یفی‪ ،‬میرمحمد امین حسنی و یحیی قزوینی و‬ ‫در عصر حاضر هنرمندان شهیری چون رضا مافی‪،‬‬ ‫محمد احسایی و دانش��نامه نگار بزرگ‪ ،‬علی اکبر‬ ‫دهخدا‪ ،‬از این دیار هنرپرور برخواسته اند و هرکدام‬ ‫ستارگان درخشانی در اسمان علم و ادب و فرهنگ‬ ‫هس��تند که خوش درخش��یدند‪ .‬وی اظهار داشت‪:‬‬ ‫گوی��ی مرکزیت علم و هنر ب��ه ویژه هنر کتابت و‬ ‫خوشنویسی در ذات قزوین نهفته است پس چه به‬ ‫جاس��ت که از این ظرفیت تاریخی و بومی حداکثر‬ ‫اس��تفاده به عمل اید و در مسیر توسعه فرهنگی و‬ ‫اقتصادی این دیار بهره برداری شود‪.‬‬ ‫جنت��ی ادام��ه داد‪ :‬تنها اگ��ر بخواهیم از اس��طوره‬ ‫خوشنویس��ی دوره صفوی یعنی میرعمادس��خن‬ ‫بگویی��م همین بس که او با نبوغ خود س��بکی در‬ ‫خط نستعلیق به وجود اورد که هنوز پس از گذشت‬ ‫نزدیک به چهارصد سال مورد استفاده و الهام بخش‬ ‫خوشنویسان است و از زمان پیدایش خط نستعلیق‬ ‫تاکنون هیچ هنرمند خوشنویس��ی را یارای برابری‬ ‫با او نبوده اس��ت‪ .‬چنان که خ��ط میرعماد به دلیل‬ ‫زیبایی‪ ،‬استواری و قدرت خارق العاده و اعجاز گونه‬ ‫ب��ه صورت ضرب المثل درامده اس��ت و مانند میر‬ ‫نوش��تن و به پایه میر رس��یدن نهای��ت ارزوی هر‬ ‫خوشنویسی اس��ت‪ .‬وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫گفت‪ :‬اگر نی��م قرن به عقب برگردی��م در قزوین‬ ‫زمانی که پرچمدار هنر خوشنویس��ی بوده اثری از‬ ‫خ��ط و خطاطی به مفهوم واقع��ی ان نمی یابیم تا‬ ‫جایی که گمان می رفت این هنر به فراموشی سپرده‬ ‫شود اما با همت یکی از فرزندان این دیار که خود از‬ ‫خانواده ای اصیل‪ ،‬هنردوست و هنرشناس بود حیاتی‬ ‫دوباره یافت‪ .‬مرحوم استاد محصص با بضاعتی اندک‬ ‫و س��رمایه ای غنی از دانش خوشنویسی و گنجینه‬ ‫مختص��ری از خطوط قدیمی و با هدف اموزش به‬ ‫عالقمندان‪ ،‬انجمن خوشنویسان قزوین را تاسیس‬ ‫ک��رد و به همت او و دیگر اس��اتید این هنر‪ ،‬اعتبار‬ ‫خوشنویس��ی قزوین دوباره احیا و چراغ این هنر در‬ ‫این دیار همچنان روشن نگاه داشته شده است‪.‬‬ ‫جنت��ی با بیان این مطلب که قزوی��ن به طور ذاتی‬ ‫پایتخت خوشنویس��ی ایران است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫هم اکنون قزوین یکی از ارکان خوشنویسی کشور‬ ‫به ش��مار می اید و خوشنویسان مطرح بین المللی‬ ‫در این ش��هر مایه افتخار جامعه هنری هستند و در‬ ‫هیچ جشنواره جای نام قزوین را خالی نگذاشتند‪ .‬به‬ ‫روان پاک استادان در خاک خفته خوشنویسی درود‬ ‫می فرستیم و برای دس��ت پروردگان و وارثان هنر‬ ‫ان ب��زرگان در گس��ترش و تکامل این هنر ارزوی‬ ‫موفقیت داریم‪ .‬وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی گفت‪:‬‬ ‫امروز در این محفل فرهنگی‪ ،‬شاهد برگزاری ایین‬ ‫پایان��ی چهارمین دوس��االنه خوشنویس��ی قزوین‬ ‫هس��تیم که از س��ال ‪ ١٣٨٩‬تاکنون در این ش��هر‬ ‫هنرمندپرور و تاریخی برگزار شده و هر دوره نسبت‬ ‫به دوره های پیشین روندی رو به رشد داشته است‪.‬‬ ‫حضور هنرمندان و اس��تادان تراز اول خوشنویسی‬ ‫ایران در این دوس��االنه نش��ان از اهمیت و ارزش‬ ‫برگزاری این رویداد فرهنگی هنری دارد‪.‬‬ ‫جنتی تصریح کرد‪ :‬ای��ن دوره یکی از موفق ترین‬ ‫و پویا ترین دوساالنه های خوشنویسی ایران است‬ ‫که با حضور قریب به ‪ ٥٠٠‬خوشنویس��ی و اس��تاد‬ ‫ت��راز اول در یک فضای تاریخ��ی و به یادماندنی‬ ‫برگزار شده اس��ت‪ .‬امید که همت واالی مدیران و‬ ‫مس��ووالن برگزاری دوساالنه خوشنویسی ایران و‬ ‫دیگر برنامه های مرتبط چون جشنواره خوشنویسی‬ ‫ایات قرانی و جش��نواره خوشنویسی غدیر درخت‬ ‫تنومن��د هنر خوشنویس��ی را در این خطه هنرپرور‬ ‫پربارتر کند ت��ا تمامی هنردوس��تان و عالقمندان‬ ‫ب��ه این هنر معنوی از ثمرات ان بهره مند ش��وند‪.‬‬ ‫وی تاکید کرد‪ :‬هرچند عنوان پایتخت خوشنویسی‬ ‫ایران عنوان زیبا و پرمعنایی است‪ ،‬اما نباید فقط در‬ ‫چارچوب همین عنوان باقی بماند‪ .‬بلکه باید در کالبد‬ ‫و روح شهر قزوین معنا شود‪.‬‬ ‫جنتی اظهار داشت‪ :‬پیشنهاد می کنم نهادهای متولی‬ ‫ش��هر‪ ،‬از استانداری و اس��تاندار محترم‪ ،‬شهرداری‪،‬‬ ‫ادارات کل و موسس��ات فرهنگ��ی ‪ -‬هنری فعال‬ ‫در اس��تان‪ ،‬در یک همکاری و هم اندیشی پر ثمر‪،‬‬ ‫با تدوین طرحی دقیق و کارشناس��ی‪ ،‬زمینه تحقق‬ ‫عینی ای��ن عن��وان را در قزوین فراه��م اورند‪ ،‬به‬ ‫گونه ای که هر گردش��گر خارجی از بدو ورود و در‬ ‫طول اقامت خود جریان زیبای خوشنویسی را درک‬ ‫کند و حال و هوای معنوی و احساس لذت خویش‬ ‫را ب��ه دیارش برگرداند و مروج گردش��گری در این‬ ‫شهر شود‪ .‬وی افزود‪ :‬منظور از ارائه چنین پیشنهادی‬ ‫نصب چند عبارت نستعلیق بر در و دیوار و چند اثر‬ ‫حجمی خوشنویس��ی در میادین شهرنیست‪ .‬بلکه‬ ‫منظور این است که نمادها و نشان های خوشنویسی‬ ‫در معماری‪ ،‬طراحی و زیباس��ازی ش��هر‪ ،‬معماری‬ ‫اماکن مناظر و در طراحی مفهومی زندگی در شهر‬ ‫ه��م در کالبد و هم در روح ش��هر جریان یابد و در‬ ‫کنار بناهای مهم تاریخی چون مسجد جامع کبیر‪،‬‬ ‫مس��جد مدرس��ه حیدریه‪ ،‬برج های خاقان‪ ،‬ارامگاه‬ ‫مستوفی‪ ،‬خیابان شهدا‪ ،‬سردر عالی قاپو‪ ،‬اب انبارها‪،‬‬ ‫ارامگاه ملک محمد‪ ،‬موزه س��نگ و سفال و موزه‬ ‫خوشنویس��ی در عمارت چهلستون قزوین‪ ،‬مکمل‬ ‫پایتخت خوشنویس��ی ایران ش��ود‪ .‬وزیر فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی در پایان گفت‪ :‬امیدوارم در دوره بعدی‬ ‫دوساالنه خوشنویسی در قزوین چنین طرحی به بار‬ ‫نشسته و در حال اجرا باشد و منشا تحول فرهنگی و‬ ‫اقتصادی در این شهر شود‪ .‬وی در پایان سخنانش‬ ‫گفت‪ :‬الزم می دانم از برگزار کنندگان این دوساالنه‬ ‫و عم��وم هنرمندانی که با ارائه اثار خود بر ش��کوه‬ ‫ان افزودند و از همه ش��ما فرهیختگان و مدیران و‬ ‫مسووالن اجرایی به ویژه استاندار معزز و پرتالش‬ ‫قزوین و از حضور س��رور گرامی محمدی تاکندی‬ ‫و نماینده محترم مجلس ش��ورای اسالمی سرکار‬ ‫خانم زرابادی که در این جش��نواره حضور یافته اید‬ ‫صمیمانه تشکر و سپاسگزاری نموده و مزید توفیق‬ ‫همگان را از خداوند متعال خواستارم ‪.‬‬ ‫اهتمام دولت تدبیر و امید در رونق‬ ‫اقتصادی کشور ستودنی است‬ ‫همچنین علی جنتی‪ ،‬وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫‪ ٢٥‬ش��هریور در ایین افتتاح کتابخانه خیری س��ید‬ ‫افضل موس��وی اظهار کرد‪ :‬قران یکی از معجزات‬ ‫پیامب��ر گرامی اس�لام اس��ت که از افتخ��ارات ما‬ ‫محسوب می ش��ود‪ .‬وی با اشاره به اینکه این ایات‬ ‫توس��ط کاتبان جمع اوری می ش��د‪ ،‬افزود‪ :‬سخنان‬ ‫و دعاه��ای پیامبر و ائمه به عنوان گنجینه هایی در‬ ‫اختیار ما قرار دارند که از ان جمله می توان به نهج‬ ‫البالغه و صحیفه سجادیه اشاره کرد‪.‬‬ ‫جنتی با اش��اره به اینکه اس�لام به مس��اله کتاب‬ ‫اهمی��ت ویژه ای قائل ش��ده اس��ت‪ ،‬ادام��ه داد‪ :‬به‬ ‫فرم��وده رهبری کت��اب خوب دروازه ای به س��وی‬ ‫دانش‪ ،‬علم و تمدن اس�لامی است‪ .‬وزیر فرهنگ‬ ‫و ارشاد اس�لامی‪ ،‬یاداور شد‪ :‬کتاب وسیله ای برای‬ ‫انتقال فرهنگ‪ ،‬علم و دانش است و افتخار ماست‬ ‫که از ابتدای اسالم تاکنون کتابخانه های بزرگی در‬ ‫کشور شکل گرفته است‪ .‬جنتی با یاداوری اینکه در‬ ‫طول قرن ها در کشور اثار فرهنگی و تمدنی ایران‬ ‫در کشورهای دیگر هم مشهود است‪ ،‬گفت‪ :‬در سفر‬ ‫به هند می توان میلیون ها نس��خه فارسی را که اثار‬ ‫فرهنگی ایران در ان نوش��ته شده در کتابخانه های‬ ‫هند به چشم می خورد‪ .‬وی به نهضت تالیف‪ ،‬ترجمه‬ ‫و کتابخانه در کشور که روزبه روز در حال گسترش‬ ‫اس��ت اشاره کرد و ادامه داد‪ :‬امید می رود این سنت‬ ‫حس��نه همچنان ادامه پیدا کند‪ .‬وی با بیان اینکه‬ ‫ستارگان درخش��انی از این خطه در اسمان ادب و‬ ‫فرهنگ می درخشند‪ ،‬گفت‪ :‬این استان سهم بسیاری‬ ‫در توسعه فرهنگ و علم کشور داشته است و انتظار‬ ‫می رود مساله کتاب و کتابخوانی و انتقال دانش مورد‬ ‫توجه قرار گیرد‪ .‬جنتی به حضور عالمان برجسته از‬ ‫این خطه اش��اره کرد و گف��ت‪ :‬در حال حاضر هم‬ ‫عالمانی که مایه افتخار جهان اس�لامی هس��تند‬ ‫متعلق به این استان می باشند‪ .‬وزیر فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی با اشاره به اینکه دولت تدبیر و امید توانست‬ ‫تورم را به ‪ ٩‬درصد برساند که کار بزرگی بود‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪ :‬این اتفاق در ش��رایطی رخ داد که بس��یاری از‬ ‫کشورهای نفت خیر در اثر پایین امدن قیمت نفت‬ ‫دچار مش��کالت جدی ش��دند‪ .‬جنتی با بیان اینکه‬ ‫دولت به دنبال رونق اقتصادی است‪ ،‬گفت‪ :‬لوایحی‬ ‫که به مجلس ارائه شد در راستای از بین بردن موانع‬ ‫رکود در کش��ور بود که با تصویب مجلس در حال‬ ‫اجرایی شدن اس��ت‪ .‬وی با ابراز امیدواری از اینکه‬ ‫تا پایان امس��ال کش��ور از رونق اقتص��ادی خوبی‬ ‫برخوردار شود‪ ،‬گفت‪ :‬بیکاری مشکل شکننده و مادر‬ ‫بسیاری از فس��ادهای فرهنگی و اجتماعی است و‬ ‫دولت تالش می کند حداکثر اش��تغال را ایجاد کند‬ ‫و این مش��کالت را کاهش دهد‪ .‬به گفته وی‪ ،‬اگر‬ ‫دول��ت می خواهد نرخ بی��کاری را در حد ‪ ١١‬درصد‬ ‫نگه داد‪ ،‬باید ساالنه ‪ ٨٠٠‬هزار شغل ایجاد کند‪ .‬وی‬ ‫همدلی را رمز فائق امدن به مش��کالت در کش��ور‬ ‫عنوان کرد و گفت‪ :‬اگر همدلی نباشد موجب خنثی‬ ‫شدن زحمات دیگر مسووالن می شود‪.‬‬ ‫کتاب و ادبیات‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫اصغر فردی‬ ‫سید محمدحسین بهجت تبریزی‪ ،‬متولد سال ‪۱۲۸۶‬‬ ‫هجری شمسی در روستای خوشکناب اذربایجان و در‬ ‫جوار کوه افسونگر حیدربابا که باعث شد تا در میانسالی‪،‬‬ ‫منظومه بدیع «حیدربابایه س�لام» را به زبان مادری‬ ‫بس��راید؛ منظومه ای که مرزها را درنوردید و در برخی‬ ‫کشورها‪ ،‬نُقل محافل شعر و ادب شد‪.‬‬ ‫سال ها پیش که الیحه تعیین روز ملی شعر و ادب برای‬ ‫تصویببهمجلستقدیمشدوازمجلسگذشت‪،‬افکار‬ ‫عمومیکشورومخصوصاجامعهادبیباتابلویعجیبی‬ ‫مواجه شد‪ .‬حیرت اور بود که اهل شعر با وجود اشتغال‬ ‫به ظرایف سخن و نکته پردازی این چنین در واضحات‬ ‫به سهو و خطا افتند‪ .‬اصل ماجرا این بود که در تقویم‬ ‫رسمی کش��ور برای موضوعات مختلفی مانند ترک‬ ‫س��یگار و مبارزه با سل روزهای معینی موجود بود‪ ،‬اما‬ ‫برای شعر و ادب که شاید ایران خاصیت ممتازی به این‬ ‫درجه ندارد‪ ،‬هیچ روزی معین نبود‪ .‬یعنی ایران اگرچه‬ ‫در موج��ودات طبیعی با گربه و در ثروت مادی با نفت‬ ‫و هنرهای صناعی با فرش مشتهر است‪ ،‬اما در حوزه‬ ‫فرهنگ‪ ،‬شعر و ادب ان زبانزد بشریت است که میزان‬ ‫اهمیت این یک بر دیگر موارد غالب است‪ .‬بنابراین باید‬ ‫خیلی س��ال ها پیش تر روزی هم برای شعر و ادب در‬ ‫تقویم درج می شد بعد از درک این ضرورت و پذیرش‬ ‫اصل موضوع‪ ،‬فرعی مطرح می شد که این موضوع و‬ ‫عنوان را در چه روزی از تقویم سال‪ ،‬از یکم فروردین تا‬ ‫‪29‬اسفندبنشانند‪.‬‬ ‫البت��ه که باید با چنین عنوانی با واقع��ه رخ داده در ان‬ ‫یداشت؛ مثال هفته دولت با شهادت دو‬ ‫روز تناسبی م ‬ ‫دولتمرد و یا روز قضا با شهادت رئیس دیوان عالی کشور‬ ‫تناسب یافته است‪ .‬پس سالمرگ یا سالروز درگذشت‬ ‫یک چهره ادبی محمل مناسبی است که سابقه فراوانی‬ ‫نیز دارد‪ .‬اینکه کدام چهره ادبی معروف و موجهی موجود‬ ‫است که روز سالگرد درگذشتش و یا والدتش معلوم‬ ‫یدانیم که گاه حتی ی��ک دهه تولد و وفات‬ ‫باش��د؟ م ‬ ‫بسیاری از شعرای بزرگ ایران معلوم نیست و همواره از‬ ‫سوی مولفین و محققین تاریخ ادبیات و تذکره نویسان‬ ‫محل اختالف بوده اس��ت‪ ،‬تا چه رسد که روز معین و‬ ‫قاطعی معلوم باشد‪ .‬پس در این میان تنها شانس موجود‬ ‫تمرکز بر روی شاعری معاصر است که تاریخ والدت یا‬ ‫درگذشت او را بستر این روز کرد‪.‬‬ ‫در بررسی از میان ش��اعران معاصر هم الزم نیست‪،‬‬ ‫تاملی کرد چون مشهورترین و موجه ترین شاعر معاصر‬ ‫استاد شهریار است‪ .‬انصافا کدام یک از شعرای معاصر‬ ‫به اندازه این شاعر از شهرت و محبوبیت عام برخوردار‬ ‫اس��ت؟ البته در این دایره اختالف نظر در میان برخی‬ ‫نیز ممکن اس��ت پدید بیاید که به قول شاعر بزرگ‬ ‫معاصر اقای ابتهاج (سایه) هر کسی جز شهریار را هم‬ ‫برمی گزیدند باالخره کسانی می گفتند چرا او و شاعری‬ ‫که من معتقدم نه؟ اما در اینکه ش��هریار محل اجماع‬ ‫خواص و عموم مردم است دیگر جای بحث و اختالفی‬ ‫نمی تواند باشد؟ مگر اینکه کسانی به جای شعر دیگر‬ ‫مسایل نامربوط را به عنوان دلیل ناخشنودی اقامه کنند؛‬ ‫مثال کسی درباره همدلی شهریار با امام خمینی (ره) و‬ ‫حمایت از انقالب و نظام ناراحت باشد‪ ،‬اما این با موضوع‬ ‫ربطی ندارد‪ ،‬همچنان که قاطبه و اکثریت قاطع همان‬ ‫معترضان نیز خود در شان ادبی شهریار باالتفاق حرفی‬ ‫نداشتند‪ .‬اما برخی نیز ایرادات غیرموجهی پیش راندند‬ ‫که مثال چرا سالگرد درگذشت و مرگ؟ که این دیگر‬ ‫خیلی دلیل خنکی بود‪ .‬وقتی متون اعتراض و اظهارات‬ ‫ناخشنودان را مرور می کنیم‪ ،‬می بینیم که تقریبا همه در‬ ‫درک اص��ل مطلب و به قول امروزی در فهم صورت‬ ‫مساله مشکل داشته اند‪ .‬مثال موضوع گروهی متفقا این‬ ‫بود که چرا با وجود فردوسی و حافظ و مولوی‪ ،‬شهریار‬ ‫را ش��اعر ملی برگزیدند و برخی از همین گروه اضافه‬ ‫می کردند که مگر دولت و حکومت می توانند ش��اعر‬ ‫ملی برگزینند‪ .‬این گروه حتی به عنوان مصوبه اعتنایی‬ ‫نکردند که بدانند اینجا کس��ی شاعر ملی برنگزیده و‬ ‫اساسا مساله انتخاب شاعر ملی نیست که اگر هم چنین‬ ‫بود‪ ،‬اصوال شهریار حاجتی به انتخاب کسی برای این‬ ‫عنوان نداشته و دهه های طوالنی تری پیش از این و‬ ‫پیش از حیات همین معترضین‪ ،‬شهریار شاعر ملی بوده‬ ‫است‪ .‬دیگر اینکه اگر کسی هم شاعر ملی انتخاب کرده‬ ‫باشد باز مغلطه ای دیگر رخ داده و این هم تازه حکومت‬ ‫و دول��ت نبوده و مجلس بوده که خانه ملت اس��ت و‬ ‫نمایندگان ملت اند‪ .‬مملت غیر از این از چه راهی باید‬ ‫حرف بزند؟ رفراندوم برگزار کنند که ما شهریار را بیشتر‬ ‫دفتر شعر‬ ‫عشق!خالصهدرهمینچشمسیاهمی شود‬ ‫‪...‬و چادر سفید تو قصد نماز می کند‬ ‫چه لحظه مقدسی غروب‪ ،‬خلق می شود‬ ‫دری به روی قلب ِمن بهشت باز می کند‬ ‫***‬ ‫تو از وجود من دلی به یادگار برده ای‬ ‫داستان من‬ ‫تو عشق افریده ای برای‬ ‫ِ‬ ‫هنوز مومنم به تو اگر چه فکر می کنی‬ ‫امتحان من‬ ‫به راه های تازه ای برای‬ ‫ِ‬ ‫به مناسبت سالمرگ استاد شهریار و «روز شعر و ادب فارسی»‬ ‫تا هستم ای رفیق‬ ‫ندانیکهکیستم!‬ ‫یدانیم و به خدا یک خط شعر‬ ‫دیگر از اقا شاعر خود م ‬ ‫دیگر اقایان ناراحت را از بر نیستیم‪ ،‬اما با شعر شهریار‬ ‫عاشق ش��ده ایم‪ ،‬مناجات کرده ایم‪ ،‬خالکوبی کرده ایم‪،‬‬ ‫پشت نا ندانی و کامیون و وانت هایمان نوشته ایم و ‪...‬‬ ‫بله عجیب این بود که امر تقارن روز مناسبی با روز ملی‬ ‫شعر و ادب با تصور غلط «انتخاب شاعر ملی» متشبه‬ ‫شد‪ .‬کمی عبارت «ملی» را پیش و پس خواندند‪ .‬اما ایا‬ ‫واقعا این همه درک نادرست و معلولیت در فهم یک‬ ‫جمله را می توان باور کرد؟ یا مشکل در جای دیگر بود؟‬ ‫همین زمره در چند نام دارای اختالف بودند اس��امی‬ ‫بسیاری شاعران از سوی هر کسی برای همین درک‬ ‫نادرست و توقع موهم مطرح شد؛ از فردوسی و حافظ‬ ‫و خیام و سعدی و موالنا و نظامی و انوری تا سپهری‬ ‫و نیما و شاملو و فروغ فرخزاد و ‪ ...‬عجیب بود که این ها‬ ‫با طرح اسامی شعرای متقدم در حال ایجاد خطای هاله‬ ‫بودند که شنونده این اسامی بگوید‪ :‬خوب البته که حافظ‬ ‫شاعر بزرگتری بوده و ‪ ...‬در حالی که اخر موضوع این‬ ‫نبوده است‪ .‬بی توجهی دیگر ان ذوات این بود که برای‬ ‫یک از این ش��عرای‪ ،‬متقدم و کالسیک فارسی مانند‬ ‫حافظ و سعدی و خیام و فردوسی روز مخصوصی در‬ ‫تقویم مقرر اس��ت و چنین نیست که بگوییم ما برای‬ ‫سعدی روزی نداریم‪ .‬ما ‪...‬‬ ‫مطلب دیگر اینکه اصوال چرا باید دوره معاصر حتما خود‬ ‫را نسبت به قرون گذشته خود فقیر معرفی کنند و زیر‬ ‫این ناداری را امضا کرده و رسمیت ببخشند که بله ما‬ ‫ایرانیان ‪ 6‬قرن است که از زادن شاعری سترون عقیم‬ ‫مانده ایم و هرچه داریم بازمانده در پس قرن هاس��ت‪.‬‬ ‫هرگزعقالیقومچنینسخاوتیراتصدیقنمی کنندو‬ ‫پای چنین اقراری باطل امضا نمی گذارند‪ .‬ما در حوزه ای‬ ‫از هنر نمی توانیم بگوییم که دیگر نقاشی به اقتدار رضا‬ ‫عباسی و کمال الدین بهزاد یا حتی کمال الملک نداریم و‬ ‫نوازنده ایبهاقتداراقاعلی اکبرعموومیرزاعبداهللنیامده‬ ‫و س��نتور در علی اکبر خان و سنطورخان مرد و دیگر‬ ‫هنروری در حد قلیخان شاهی نداریم و ‪...‬‬ ‫هر شاعری در زبان و محتویات و موضوعات زمان خود‬ ‫برجس��ته و برتر بوده است چه کسی گفته شاعر ملی‬ ‫حتما باید متعلق به قرون گذشته باشد‪.‬‬ ‫سبب دیگر اینکه برگمارنده چنین روزی در تقویم نه‬ ‫سلطان محمود غزنوی است و نه سلطان سنجر و نه‬ ‫شاه شجاع و نه حتی رضاش��اه‪ ،‬بلکه در دهه ‪ 80‬قرن‬ ‫‪ 14‬شمسی و دوره حاکمیت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫روزی به نام «روز ملی شعر و ادب» مقرر می شود (باز‬ ‫دقت ها را به این چهار کلمه فرا می خوانیم) حال بر سوار‬ ‫کردن این مناسب به روز مربوط به کدام شاعر را منظور‬ ‫اذر ‪89‬‬ ‫نه برگ های بر زمین‪ ...‬نه ابرهای در هوا‬ ‫در اسمان ِقلب من خزان به پا نمی کند‬ ‫کنار اشک های تو شبیه کوه مانده ام‬ ‫و کوه را کسی به جز تو جا به جا نمی کند‬ ‫***‬ ‫شروع سال های من میان «اذر»ی شده‬ ‫که سرنوشت ِعشق را برای من رقم زدی‬ ‫قرار شد به شورشم «قرار» مبتال کنی‬ ‫تو امدی و در دلم «قرار» را بهم زدی!‬ ‫کنیم؟ البته این شاعر باید شاعر مربوط به همین دوره‬ ‫باشد شاعری که هم معاصر بوده و هم سو با این نظام‬ ‫بوده یعنی از همان خردس��الی و اولین دوره شاعریش‬ ‫اهل دیانت و والیت و مومن بوده است‪ .‬در عین حال‬ ‫یکی از ثروت های فرهنگی و ادبی این مملکت و ملت‬ ‫و حکومت هم به ش��مار می رود‪ .‬مثال شاعر ملی هند‬ ‫رابیندرانات تاگور است و شاعر ملی شیلی پابلو نروداست‬ ‫و شاعر ملی ترکیه محمد عاکف است و ‪ ...‬ما هم بدون‬ ‫تـ‬ ‫قی��د «ملی» ـ که اتفاقا از ضعف ها و قصور اس�� ‬ ‫یدانیم؛ این را هم ما یا جمهوری‬ ‫شهریار را شاعر ملی م ‬ ‫اسالمیبرنگزیدهاست‪.‬‬ ‫باز اقای ابتهاج محل شاهد می اوریم که گفت‪ :‬در دهه‬ ‫‪ 20‬حتی روزنامه های سیاسی و خبری بی ربط با ادبیات‬ ‫ب��رای ارتقای تیراژ خود و بعضی جراید برای تضمین‬ ‫فروش و گاه حتی برای نجات از ورشکستگی ناگزیر‬ ‫از چاپ شعر شهریار بوده اند‪ .‬هر روزنامه ای که غزلی از‬ ‫شهریار چاپ می کرد‪ ،‬فروشش بیمه می شد و دگرگون‬ ‫می گشت‪ .‬گاه پاورقی نویس ها در مقابل در خانه شهریار‬ ‫یدادند که گزارش ان روز سیر و گشت و‬ ‫کش��یک م ‬ ‫مالقات های شهریار را در چند شماره بنویسند‪ .‬حال با‬ ‫توجهات نیرو های خارجی و تشکل های متعلق به دول‬ ‫غیر را نمی گوییم‪ .‬اما برخی اقایان که درد وفاق و اتحاد‬ ‫ملی را عنوان می کنند‪ ،‬اتفاقا توجهی از س��وی زبان و‬ ‫فرهنگ رسمی و قالب به نماینده فرهنگی متعلق به‬ ‫یکی از گروه های قومی غیرفارسی زبان ضامن وفاق‬ ‫ملی است نه کوشیدن به ادعا و تحمیل خشک و خالی‬ ‫و در حرف در لفظ‪ .‬وفاق ملی در صورت توجه و اعطای‬ ‫حقوق فرهنگی اقوام دیگر تامین می شود و انصافا کدام‬ ‫قومی هم از حیث دیرینگی و هم از حیث کثرت نفوذ و‬ ‫هم از حیث مراتب خدمتگزاری به صیانت از کیان ایران‬ ‫نقش برجسته تری از ترکان ایران دارند؟ چه کسی گفته‬ ‫شاعرملیحتمابایدملی گرابودهباشد؟چرانبایدشاعری‬ ‫غیرفارسیزبانکهخدمتیچنینبهاعتالءزبانفارسی‬ ‫کرده و این همه از قبول خاطر و حسن شهرت بی نظیر‬ ‫برخوردار بوده‪ ،‬باید مورد شک قرار گیرد؟‬ ‫جملهاقایدکترشفیعیچقدرمنصفانهاستکهذکرنام‬ ‫چند تن از بزرگان مشاهیر شعرای معاصر استاد شهریار‬ ‫یدادیم‬ ‫فرمود‪ :‬اگر شعر انها را نبود چیزی از دست نم ‬ ‫چونشعرسعدیراکهبخوانیممی توانیمنسخهمکمل‬ ‫اشعار انها را بخوانیم‪ ،‬اما کسر اشعار شهریار از ادبیات‬ ‫معاصر چیزی را نمی ت��وان جایگزینش کرد‪( .‬نقد به‬ ‫مضمون از کتاب «با چراغ و اینه»)‬ ‫اخرین نکته در اشتهار جهانی شهریار است که بیش از‬ ‫همه شاعران ایران مخاطب جهانی دارد‪ .‬همین امروز‬ ‫سیامک ساسانیان‬ ‫من از خودم بریده ام که با تو اشنا شوم‬ ‫غریب می شوم اگر تو هم مرا رها کنی‬ ‫قلم به دست می کند‪ ،‬دوباره واژه ها مرا‬ ‫چه خوب می شود اگر «سکوت» را «صدا» کنی‬ ‫***‬ ‫تمام ماه های من به اعتبار روی ِتو‬ ‫همیشه ماه می شود اگر تو دلبری کنی‬ ‫تمام سال ها اگر کنار شانه های من‬ ‫تو اتفاق ِعشق را دوباره «اذر»ی کنی‬ ‫شعر حیدربابای شهریار است که در دانشگاه میشیگان‬ ‫تدریس می شود‪ .‬به نوشته کارشناسان‪ ،‬اثار شهریار به‬ ‫بیش از یکصد زبان ترجمه شده و این اقبال نصیب هیچ‬ ‫یک از شاعران ایرانی از رودکی تا کنون نشده است‪ .‬ایا‬ ‫«حد همین است سخندانی و دانایی را»؟ حق شعر بر‬ ‫افرازنده علم شعر در جهان همین است؟‬ ‫امروز اخرین روزهای برگزاری یک کنگره ملی است‪،‬‬ ‫اما هنوز گزارشی در رسانه ها و مطبوعات نمی بینیم‪ .‬ایا‬ ‫باید چنین اقبالی صورت گیرد؟‬ ‫با این وجود در خبرهای نه چندان مشهور می خوانیم‬ ‫که هنوز برخی مصادر و تشکل های متولی حوزه هایی‬ ‫از فرهنگ از ادامه تالش بیهوده برای تغییر تقارن روز‬ ‫شعر و ادب با ‪ 27‬شهریور فروگذار نمی شوند و همین‬ ‫اواخر باز روزی دیگر را در شورائی به تصویب رسانده اند‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر متولیان فرهنگی مخصوصا موظف‬ ‫ذاتی و اصیل این حوزه یعنی وزارت فرهنگ و ارش��اد‬ ‫اسالمی تقریبا هیچوقت جهت تجلیل شعر و ادب و‬ ‫تحلیل ش��هریار اهتمامی نمی کنند و این بار به عهده‬ ‫شهریاردوس��تان می افتد که بارها دیده ای��م در دفتر‬ ‫ش��هرداران را زده اند‪ .‬امسال نیز مطلع شدیم که بعد از‬ ‫چند سال سکوت و تهجیر موضوع تجلیل شهریار و‬ ‫روز ملی! شعر و ادب به شهرستان ها و مخصوصا تبریز!‪،‬‬ ‫ناگاه چراغی در تاالر وحدت روشن خواهد شد‪ .‬فعال که‬ ‫از چند و چون تالش های برگزارکنندگان بی خبریم تا‬ ‫بدانیم با چه مساعی و خون دل هایی به چنین امری‬ ‫موفق می ش��وند‪ .‬اما وقتی ذیل پوس��تر ارم موسسه‬ ‫فرهنگیومعاونتیازشهرداریرامی بینیمبازمی توانیم‬ ‫از چند و چون پشت صحنه تخمینی داشته باشیم‪ .‬ما تا‬ ‫روزی که روش بهره برداری و برخورداری از ثروت های‬ ‫ملی و معنوی خ��ود را نیاموزیم‪ ،‬پاها و چرخ های زیاد‬ ‫لنگانیخواهیمداشت‪.‬‬ ‫شعری از استاد شهریار‪:‬‬ ‫تا هستم ای رفیق ندانی که کیستم‬ ‫روزی سراغ وقت من ایی که نیستم‬ ‫در استان مرگ که زندان زندگی ست‬ ‫تهمت به خویشتن نتوان زد که زیستم‬ ‫پیداست از گالب سرشکم که من چو گل‬ ‫یک روز خنده کردم و عمری گریستم‬ ‫طی شد دو بیست سالم و انگار کن دویست‬ ‫چون بخت و کام نیست چه سود از دویستم‬ ‫گوهرشناس نیست در این شهر شهریار‬ ‫من در صف خزف چه بگویم که چیستم‬ ‫‪3‬‬ ‫میرجالل الدینکزازی‬ ‫شهریار مردمی ترین سخنور روزگار ما است‬ ‫استاد میر جالل الدین کزازی به مناسبت روز شعر و‬ ‫ادب پارسی در پاسخ به اینکه «شهریار در ماندگاری‬ ‫ش��عر و ادب پارس��ی چقدر نقش داشته است و اگر‬ ‫بخواهیم در این زمینه امتیازی قائل شویم چه امتیازی‬ ‫به او تعلق می گیرد؟» اظهار داش��ت‪ :‬من نمی توانم‬ ‫به شهریار یا هر س��خنوری دیگر‪ ،‬انچنان که شما‬ ‫می خواهید نم��ره ای بدهم‪ .‬زی��را چونی(کیفیت) را‬ ‫نمی توان به گونه ای روشن اشکار به چندی (کمیت)‬ ‫دگرگون کرد یا با چندی نشان داد‪ .‬وی افزود‪ :‬انچه‬ ‫در پاسخ شما می توانم گفت این است که «شهریار»‬ ‫در روزگار ما مردمی ترین سخنور پارسی گوی است‪.‬‬ ‫هیچ سخنوری مانند شهریار نتوانسته است جایی در‬ ‫یاد و سپس در دل فارسی زبانان بیابد‪ .‬این استاد زبان‬ ‫و ادب پارس��ی تصریح کرد‪ :‬یک نش��انه اشکار این‬ ‫جایگاه ویژه که شهریار نزد ایرانیان یافته است‪ ،‬به ویژه‬ ‫توده های مردم‪ ،‬س��روده هایی است که از او بر زبان‬ ‫بسیاری از کسان روان است‪ .‬وی افزود‪ :‬اگر بخواهم‬ ‫نمونه ای برجسته از اینگونه سروده های شهریار را یاد‬ ‫کنم‪ ،‬می توانم از سروده «همای رحمت» او سخن در‬ ‫میان بیاورم که به شیوه های گوناگون در این سالیان از‬ ‫ان بهره برده اند‪ .‬چهره ماندگار ادب پارسی ایران خاطر‬ ‫نشان کرد‪ :‬پاره ای از غزل های شهریار را خوانندگان‪،‬‬ ‫نوازندگان و اهنگسازان دست مایه افرینش هنری‬ ‫خویشگردانیدهاند‪.‬‬ ‫هیچ سخنوری به اندازه شهریار مردمی‬ ‫نشدهاست‬ ‫این اس��تاد زبان و ادب پارسی و چهره ماندگار کشور‬ ‫خاطرنشان کرد‪ :‬به راستی هیچ سخنوری را در این‬ ‫روزگار من نمیشناسم که به اندازه شهریار مردمی شده‬ ‫باشد‪ .‬استاد کزازی در خصوص اینکه «چرا روز شعر و‬ ‫ادب پارسی را همزمان با روز بزرگداشت استاد شهریار‬ ‫نامگذاری کرده اند؟ » گفت‪ :‬اگر خواست از این‪ ،‬سخن‬ ‫و ادب روزگار است کاری شایسته و پذیرفتنی است‪.‬‬ ‫لیک اگر خواست از ان پهنه سخن پارسی است که‬ ‫از رودکی اغاز می گیرد‪ ،‬سخنوارن دیگر را می توانیم‬ ‫یافت که نمایندگانی برتر در هنر سخنوری می توانند‬ ‫بود‪ .‬ساالرانی سترگ همچون فردوسی و سعدی و‬ ‫حافظ و موالنا که در ستیغ سخن جای گرفته اند‪.‬‬ ‫چهره ماندگار کشور و استاد زبان وادب پارسی در پاسخ‬ ‫به اینکه «چرا علی رغم اینکه زبان اول شعری شهریار‬ ‫ترکی بوده است روز بزرگداشت این شاعر به عنوان‬ ‫روز شعر و ادب پارسی نامگذاری شده است؟» گفت‪:‬‬ ‫انچه می توانم گفت این است که مایه شگفتی نیست‬ ‫که س��خنوری که زبان مادری او زبانیست دیگر‪ ،‬به‬ ‫زبان پارسی شورانگیز‪ ،‬شیوا‪ ،‬شعر بگوید‪.‬‬ ‫سخنورانی در تاریخ ادب ایران‬ ‫می شناسیمکهزبانمادریشانپارسی‬ ‫نبودهاست‬ ‫وی افزود‪ :‬سخنورانی بزرگ‪ ،‬نامدار را در تاریخ فرهنگ‬ ‫و ادب ایران می شناسیم که در زبان پارسی شگفتی‬ ‫و شاهکار افریده اند اما زبان مادریشان پارسی نبوده‬ ‫است‪ .‬یکی از این سخنواران که فرزانه سخن گستر‬ ‫خراسانی «ناصر خسرو» در سفر نامه خویش از او یاد‬ ‫کرده است‪« ،‬قطران تبریزی» است‪ .‬پروفسور کزازی‬ ‫تصریح کرد‪ :‬ناصر خس��رو درباره این سخنور داوری‬ ‫و دیدی بسیار نغض‪ ،‬شایسته درنگ‪ ،‬شگفتی انگیز‪،‬‬ ‫شاید در چشم پاره ای از کسان خرد اشوب دارد‪ .‬او در‬ ‫سفرنامه نوشته است که «قطران نام شاعری است که‬ ‫به نزد من امد که شعر نیکو می گفت اما پارسی نیکو‬ ‫یدانست»‪ .‬وی افزود‪ :‬چگونه سخنوری که پارسی‬ ‫نم ‬ ‫یدانستهاستدراینزباننیکوشعرمی گوید؟‬ ‫نیکونم ‬ ‫این چیستان را با این پاسخ می توان گشود که خواست‬ ‫ناصرخسرو از این سخن ان است که او با زبان پارسی‬ ‫اش��نایی اموختاری داشته است‪ .‬این زبان را اموخته‬ ‫بوده است‪ .‬زبان مادری او زبانی دیگر بوده است‪ .‬این‬ ‫استاد زبان و ادب پارسی یاداور شد‪ :‬سخنورانی مانند‬ ‫«خاقانی» و «نظامی» هم که شاهکارهایی شگرف‬ ‫در زبان پارسی افریده اند‪ ،‬زبانی دیگر مادری داشته اند‪.‬‬ ‫شهریار هم از تبار این سخنوران است‪ .‬از همین روی‬ ‫توانمندی او‪ ،‬نامداری وی در س��خن پارس��ی مایه‬ ‫شگفتی نمی تواند بود‪.‬‬ ‫سینمـــــا‬ ‫‪4‬‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫شمارش معکوس جشنواره بین المللی فیلم مقاومت؛‬ ‫سینمایی با طعم ایستادگی در ظرف دفاع مقدس‬ ‫بهناز شریفی‬ ‫اغاز چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت با هدف‬ ‫ایجاد رقابت سالم میان اثار انقالبی و دفاع مقدس‬ ‫در زمانه ای ک��ه نفوذ فرهنگ بیگانه همه چیز را‬ ‫تحت الشعاع قرار داده و احوال سینما خوش نیست‪،‬‬ ‫درد س��ینماگران دغدغه مند را التیام می بخش��د‪.‬‬ ‫جش��نواره ای که پس از عبور از ایس��تگاه ملی‪ ،‬با‬ ‫استقبال عالقمندانی از سراسر جهان مواجه شد و‬ ‫به همت خوشفکران جهادگر عرصه سینما اقبال‬ ‫عمومی یافت تا با استناد به حیات و ممات قهرمانان‬ ‫سرزمین ایران‪ ،‬زمینه ای برای معرفی پهلوانان رزم‬ ‫و دف��اع ایج��اد کند و جلوه گاه غی��رت مردانی از‬ ‫سرزمین هایاسالمیباشد‪.‬‬ ‫اکنونجشنوارهبینالمللیفیلممقاومتدرایستگاه‬ ‫چهاردهمقرارگرفتهوبهحضورفیلمسازانیازسراسر‬ ‫جه��ان برای نمایش ایثارگری مردان در صحنه و‬ ‫انعکاس شجاعت زنان در پشت صحنه هشت سال‬ ‫دفاع مقدس امید دارد‪ .‬تعامل ایستادگی و مقاومت‬ ‫به عنوان محور اصلی این جشنواره که بر خالف‬ ‫سینمای غرب خاستگاه فرهنگ اسالمی است‪ ،‬با‬ ‫تقویت باورهای ملی گره خ��ورده و انتقال دهنده‬ ‫فرهنگ سرزمین های اسالمی به سراسر دنیاست‪.‬‬ ‫نوشداروی اثار سینمایی فاخر ملی در جشنواره فیلم‬ ‫مقاومت با محتوای فرهنگ غنی ایران اسالمی‬ ‫در عصری که گس��ترش هجمه های فرهنگی‬ ‫نوظهور گریبان اهالی سینما را گرفته است‪ ،‬باید‬ ‫پیش از مرگ توانمندی سینماگران جلوه کند که‬ ‫این امر جز با حضور مویرگی فیلمسازانی با تفکر‬ ‫دینی و انقالبی محقق نمی شود‪.‬‬ ‫رسالت سینمای مقاومت که فعاالن ان به تعبیر‬ ‫رهب��ر فرزانه انقالب جهادگر نامیده می ش��وند‪،‬‬ ‫س��خت تر از گذش��ته اس��ت و این امر پذیرش‬ ‫مسئولیت از سوی انان را سنگین تر می کند‪ .‬اثار‬ ‫سینمایی در دورانی که هالیوود سرسختانه جوالن‬ ‫قهرمانان َمن َدرا َوردی خودنمایی‬ ‫می دهد و ضد‬ ‫ِ‬ ‫می کنند‪ ،‬باید همچون سپری از نفوذ تیرهای رها‬ ‫شده از چله کمان بیگانه جلوگیری کند و انقدر‬ ‫جس��ورانه بتازد تا در رگ و ریشه مخاطبانی‬ ‫در سراس��ر جهان جای گی��رد‪ .‬اثرگذاری در‬ ‫مخاطب و نمایش قوای فرهنگی تنها با بروز‬ ‫و ظهور اندیشه های دینی و اسالمی در قالب‬ ‫جش��نواره هایی که بوی مقاومت و ایستادگی‬ ‫می دهند‪ ،‬ایجاد می ش��ود و بایستی فرصتی را‬ ‫که ای��ن گونه اجتماعات به وج��ود می اورند‪،‬‬ ‫غنیمت دانست‪.‬‬ ‫احمدرضا درویش در برنامه سینمایی «هفت»‬ ‫«رستاخیز» فیلم زیرزمینی نبود که‬ ‫ان را از پرده پایین بکشند!‬ ‫احمدرضا درویش درباره سینمای جنگ‬ ‫با به��روز افخمی گفتگو کرد‪ .‬افخمی در‬ ‫ابتدای این میزگرد با طرح این سوال که‬ ‫چرا در سال های اخیر فیلم های جنگی به‬ ‫معنای درست نداریم و با شعارهایی نظیر‬ ‫ضد جنگ به س��مت بی قهرمان��ی و انفعال در‬ ‫فیلم هایمان رفته ایم‪ ،‬گفت‪ :‬از سوی دیگر می بینیم‬ ‫فیلمی مستندگونه مثل «ایستاده در غبار» می اید و‬ ‫فروش خوبی می کند‪ .‬درویش پاسخ داد‪ :‬هر فیلم‬ ‫جنگی خوبی در جهان ساخته شود حتما استقبال‬ ‫می ش��ود‪ .‬اینکه در سینمای ما چرا ادامه نیافت و‬ ‫دنبال نش��د باید از زوایای مختلف پیگیری شود‪.‬‬ ‫یکی از دالیلش این است که ساخت فیلم جنگی‬ ‫باید در میدان و صحنه جنگ ساحته شود که این‬ ‫نیاز ب��ه اراده ای دارد و این اراده باید در درون این‬ ‫سینما باشد‪ .‬وقتی سینمای ایران از نظر شخصی‬ ‫من ملی نیس��ت و طبق امار رسمی ‪ 40‬میلیون‬ ‫تماشاگر از دسترسی به سینما محروم باشند‪ ،‬دیگر‬ ‫ملی نیست‪ .‬این یعنی بنیه سینما نحیف است و با‬ ‫این بدنه نحیف نمی توان وارد سینمای پرهزینه ای‬ ‫مثل سینمای جنگی‪ ،‬کودک‪ ،‬انیمیشن و‪ ...‬شد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬من دو ارزو داشتم بعد از «دوئل» یکی‬ ‫ساخت «رستاخیز» بود و یکی «فتح خرمشهر»‬ ‫بود‪ .‬ولی االن فکر می کنم غیرممکن است برای‬ ‫فتح خرمش��هر یک فیلم بزرگ بیگ پروداکشن‬ ‫باعظمت برای ان اتفاق ب��زرگ تولید کرد‪ .‬کال‬ ‫س��احت س��ینما انقدر کوچک و فقیر شده است‬ ‫که در چنین سینمایی به لحاظ نیروی انسانی و‬ ‫س��رمایه نمی توان تولید کرد‪ .‬همین «دوئل» در‬ ‫بخش خصوصی س��رمایه گذاری شده است‪ .‬اما‬ ‫با رنج بسیار و تالش بی حد‪.‬‬ ‫کارگ��ردان «دوئل» ادامه داد‪ :‬همی��ن امروز اگر‬ ‫«دوئل» بخواهد س��اخته ش��ود من عقیده دارم‬ ‫باید اسکوپ ساخته شود‪ .‬اما همین امروز هم این‬ ‫امکانات وجود ندارد‪ .‬سینمای جنگی سخت چون‬ ‫اما من اعتقاد دارم اساسا کار سینما کار سخت و‬ ‫خطرناکی است‪ .‬وی درباره سینمای جنگی گفت‪:‬‬ ‫درباره س��ینمای جنگی س��وال این است اساسا‬ ‫جنگ تنها بین ایران و عراق مطرح بوده اس��ت؟‬ ‫واقعیت این است خیر و این جنگ می توانند بسط‬ ‫پیدا کند‪ .‬اما امروز محدود شده است به نگاه های‬ ‫ضدجنگ‪ .‬این بدلیل رویکرد سینماست ما وقتی‬ ‫که مخاطب مان محدود به عده ای خاص ش��ده‬ ‫که امکان دیدن فیلم ها دارند یا رس��انه هایی که‬ ‫منعکس کننده هستند یا جشنواره هایی که محل‬ ‫حضور فیلم ها هستند‪ ،‬این توقع می رود‪.‬‬ ‫دروی��ش در ادامه افزود‪ :‬س��وال من این اس��ت‬ ‫بابت حضور بین المللی س��ینمای ایران در همه‬ ‫جشنواره ها چقدر هزینه شده است و برای همین‬ ‫موضوع چقدر ارز وارد ایران ش��ده است؟ همواره‬ ‫هزینه کرده ایم و مردم دنیا از سینمای ما خبری‬ ‫ندارند‪ .‬امروز ما چند تهیه کننده داریم که با تهیه‬ ‫کنندگان و پخش کنندگان سینمایی در جهان ‪-‬‬ ‫غیر از جشنواره ها ‪ -‬رابطه تناتنگ دارند که فیلم‬ ‫اک��ران کنند و به تلویزیون انها بدهند؟ نیس��ت‪.‬‬ ‫پس ما جهانی نیستیم‪ .‬در چنین سینمایی وقتی‬ ‫«اژانس شیشه ای» و «دوئل» و‪ ...‬ساخته می شود‬ ‫باید کالهمان را ب��اال بیاندازیم‪ .‬درویش در ادامه‬ ‫با طرح گالیه هایی از توقیف فیلم «رس��تاخیز»‬ ‫گفت‪« :‬رس��تاخیز» شانس و اقبال بزرگ زندگی‬ ‫من بوده است‪ .‬باید دو مسئله را درباره‬ ‫ان تفکیک کرد‪ .‬اوال همین که ساخته‬ ‫ش��ده اس��ت اتفاق خوبی بوده است‪.‬‬ ‫این فیلم تجربه بزرگی برای مدیریت‬ ‫منابع مالی و انسانی برای سینما بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬برای خود من دانشگاه بزرگی بوده است‪.‬‬ ‫کارگردان «رستاخیز» افزود‪ :‬مسائلی هم که برای‬ ‫بعد از ساخت فیلم و در حین نمایش ان پیش امده‬ ‫است‪ ،‬فرامتنی است‪ .‬که به دلیل همین نحیف و‬ ‫کوچک بودن س��ینمای ایران رخ می دهد و اگر‬ ‫مسئولین تمام ارمان س��ینما را در جشنواره اش‬ ‫نمی دیدند‪ ،‬این اتفاق برایش پیش نمی امد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬امروز این ضعف مفرط باعث شده است‪،‬‬ ‫خیال و اروزهای ما در فیلم هایمان خراش پیدا کند‪.‬‬ ‫دیگر خیال های ما به سمت عشایر‪ ،‬دریاها‪ ،‬معادن‬ ‫و‪ ...‬نمی رود‪ .‬قصه های ما ارزان شده است و برای‬ ‫پرفروش شده با کمترین هزینه به یک ساختمان‬ ‫رس��یده است‪ .‬این دیگر سینما نیست‪ .‬امروز امار‬ ‫س��ینمایی فاجعه اس��ت‪ .‬تنها ‪ 67‬شهر ما سینما‬ ‫دارد‪ .‬این یک تبعیض بزرگ فرهنگی است‪ .‬این‬ ‫کارگردان ادامه داد‪ :‬ماجرای بعد از پائین کش��یده‬ ‫شدن فیلم «رستاخیز» ماجرای فرامتنی است و‬ ‫بسیاری از مسائل ان ربطی به اصل ماجرا ندارد‪.‬‬ ‫برای اینکه مگر فیلم زیرزمینی ساخته شده است؟‬ ‫فیلمی که طی ‪ 10‬سال پروانه ساخت گرفته است‬ ‫و نهایتا با پروانه نمایش اکران شده است‪ .‬ان هم‬ ‫درباره موضوعی به مهمی عاشورا‪.‬‬ ‫درویش با گالیه از رفتار دولتمردان ادامه داد‪ :‬به هر‬ ‫صورت اتفاقی که افتاد شان قوانین سینما زیر سوال‬ ‫رفت و اقایان گفتند به دلیل جشن هسته ای توقیف‬ ‫کردیم‪ .‬مقطع اکران این فیلم با توافق هس��ته ای‬ ‫همزمانشد‪.‬چونجشنهسته ایدرپیشبوداقایان‬ ‫گفتند‪ :‬ما نمی خواستیم حواشی ای که برای این فیلم‬ ‫پیش امده این جش��ن را تحت الشعاع قرار دهد‪ .‬اما‬ ‫باالخره رای دادگاه صادر شد و دولت را مقصر اعالم‬ ‫کرد‪ .‬وی بیان داش��ت‪ :‬در دو ساحت ماجرا در حال‬ ‫پیگیری است‪ .‬در بحث مالی ارشاد زیر بار نمی رفت‬ ‫اما با وجود رای دادگاه مجبور شد دولت بپذیرد و اقای‬ ‫ایوبی هم با تدبیر و درایت خودشان باالخره به قوانین‬ ‫تمکین کردن��د‪ .‬اما در باب اکران و نمایش فیلم به‬ ‫تهیه کننده فیلم مرتبط است و من ارزو دارم باالخره‬ ‫این فیلم یک روز دیده شود‪ .‬اما قراردادهای اکران بین‬ ‫المللی فیلم ضربه سنگینی خورده است و احیای ان‬ ‫سختاست‪.‬‬ ‫درویش با ابراز امیدواری از اکران «رستاخیز» در‬ ‫ماه محرم گفت‪ :‬من امیدوارم که این فیلم اکران‬ ‫شود و به قول اقای ایوبی محرم عاشورایی تری‬ ‫داشته باش��یم‪ .‬من خیلی ناراحت شدم که اقای‬ ‫فخیم زاده در همین برنامه «هفت» گفتند بعد از‬ ‫«رستاخیز» من پشت دستم را داغ می کنم دیگر‬ ‫سمت فیلم تاریخی بروم‪.‬‬ ‫وی نهایتا گفت‪ :‬دولت تدبیر و امید با این همه‬ ‫قول و تعهد در حوزه فرهنگ اما اینگونه با فیلم‬ ‫برخورد کرد‪ .‬باالخره سرنوشت سینمای ایران‬ ‫را ک��ه نباید در حوزه ش��ان قوانین و هویتی با‬ ‫رفتار غلط خود زیر سوال برد‪ .‬در دولت تدبیر و‬ ‫امید «رستاخیز» از پرده سینماها پائین کشیده‬ ‫شد و من امیدوارم در انتهای دولت تدبیر و امید‬ ‫هم «رستاخیز» به پرده بازگردد و مرهمی باشد‬ ‫بر این زخم بسیار‪.‬‬ ‫بررسی «فروشنده» اصغر فرهادی‬ ‫به بهانه راه یابی به اسکار‬ ‫شاهکاراز‬ ‫دست رفتـه‬ ‫ایمان هوده شناس‬ ‫با معرفی فیلم «فروش�نده» اصغر فرهادی به اسکار‪ ،‬مروری بر تاریخچه‬ ‫این جایزه نش�ان می دهد ک�ه این کارگردان ایرانی پی�ش از این با فیلم‬ ‫«جدایی نادر از س�یمین» برای اولین بار س�ینمای ایران را صاحب اسکار‬ ‫ک�رد و تاکن�ون فیلم های «گذش�ته» و «درباره الی» اصغ�ر فرهادی نیز از‬ ‫س�وی ایران به اکادمی اس�کار معرفی ش�ده اس�ت‪ .‬س�ال گذشته فیلم‬ ‫«محمد رس�ول اهلل» مجید مجیدی به اس�کار معرفی شد و پیش از ان در‬ ‫سال های ‪ 91 ،92 ،93‬به ترتیب؛ «امروز» رضا میرکریمی‪« ،‬گذشته» اصغر‬ ‫فرهادی و «یه حبه قند» رضا میرکریمی (البته بنابر تصمیم جواد شمقدری‬ ‫اس�کار تحریم شد و یه حبه قند به اکادمی معرفی نشد‪ ).‬سال قبل تر هم‬ ‫«جدایی نادر از س�یمین» اصغر فرهادی معرفی ش�د که اسکار خارجی را‬ ‫برای اولین بار برای س�ینمای ایران کسب کرد‪ .‬اگر به تاریخچه ی حضور‬ ‫سینمای ایران در اسکار برگردیم‪ ،‬فیلم «بچه های اسمان» ساخته ی مجید‬ ‫مجیدی که در سال ‪ 1377‬با عنوان نماینده ی ایران به اسکار معرفی شد‪،‬‬ ‫برای اولین بار در جمع نامزدهای بهترین اسکار غیر انگلیسی زبان در سال‬ ‫‪ 1999‬انتخاب ش�د‪ .‬سالها پیش برای نخستین بار وزارت فرهنگ و هنر‬ ‫وقت در س�ال ‪ 1356‬فیلم «دایره ی مینا» ساخته ی داریوش مهرجویی را‬ ‫به اسکار معرفی کرد و پس از ان فیلم «باد صبا» ساخته ی البر الموریس‬ ‫به عنوان نماینده ی ایران در س�ال ‪ 57‬راهی اکادمی اسکار شد‪ .‬سینمای‬ ‫ایران به مدت ‪ 16‬سال نماینده ای به اسکار معرفی نکرد تا سال ‪ 1373‬که‬ ‫فیلم «زیر درختان زیتون» ساخته ی عباس کیارستمی معرفی شد و سپس‬ ‫در سال ‪« 1374‬بادکنک سفید» به کارگردانی جعفر پناهی‪ ،‬سال‪ 75‬فیلم‬ ‫معرفی نش�د‪« 76 ،‬گبه» محسن مخملباف‪« 77 ،‬بچه های اسمان» مجید‬ ‫مجیدی (ج�زو نامزدها قرار گرفت)‪« 78 ،‬رنگ خ�دا» مجید مجیدی‪79 ،‬‬ ‫«زمانی برای مستی اسبها» بهمن قبادی‪« 80 ،‬باران» مجید مجیدی‪81 ،‬‬ ‫«من ترانه ‪ 15‬س�ال دارم» رس�ول صدرعاملی‪« 82 ،‬نفس عمیق» پرویز‬ ‫ش�هبازی‏‪« 83 ،‬الک پش�تها هم پرواز می کنند» بهمن قبادی و ‪« 84‬خیلی‬ ‫دور خیل�ی نزدیک» رضا میرکریمی‪« 85 ،‬کاف�ه ترانزیت»‪« 86 ،‬میم مثل‬ ‫مادر» رسول مالقلی پور و ‪« 87‬اواز گنجشکها» مجید مجیدی‪« 88 ،‬درباره‬ ‫الی» به کارگردانی اصغر فرهادی و سال ‪« 89‬بدرود بغداد» مهدی نادری‬ ‫به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار معرفی شد‪.‬‬ ‫اخرین کار اصغر فرهادی فروش��نده (با اسم اولیه «برسد به دست اهو» که در جشنواره‬ ‫کن فرانسه با نام «مشتری» اکران شد و دو جایزه گرفت)‪ ،‬پس از ‪ 4‬ماه فاصله از نخستین‬ ‫اکران خود در فس��تیوال کن‪ ،‬س��رانجام در تهران به روی پرده نمایش رفت و به انتظار‬ ‫مشتاقان پایان داد‪ .‬ولی به نظر می رسد با وجود تمامی تعاریف و تمجیدها ‪ -‬به ویژه اهداء‬ ‫دو جایزه هنرپیشه و فیلمنامه در کن ‪ -‬اخرین اثر فرهادی نمی تواند در حد انتظارات از وی‬ ‫باش��د‪ .‬پروژه تولید این فیلم‪ ،‬در برنامه های سال گذشته اصغر فرهادی نبود‪ .‬همه وقت و‬ ‫همه جا صحبتهایی در خصوص پروژه مهم و معروف ساخت یک فیلم اسپانیایی (با بازی‬ ‫پنه لوپه کروز) شنیده می شد که ناگهان خبر ساخت فیلم فروشنده غافلگیرمان کرد‪ .‬ظاهراً‬ ‫با فرصتی که برای فرهادی پیش امده بود‪ ،‬وی ترجیح داد با اشتیاقی که برای کار در ایران‬ ‫داشت‪ ،‬بیکار نماند و این طرح را جلوی دوربین ببرد‪.‬‬ ‫نگارنده معتقد است یکی از مهمترین دالیل پایین تر از حد انتظار بودن فروشنده‪ ،‬همین‬ ‫نکته اس��ت‪ .‬به نظر می رس��د فرهادی‪ ،‬ان وس��واس‪ ،‬تمرکز و وس��عت زمان الزم برای‬ ‫کارگردان��ی درج��ه یک و تولید اثری درجه یک را نداش��ته‪ .‬در ش��رایطی که بنا به گفته‬ ‫ِ‬ ‫ً‬ ‫نهایتا نگارش فیلمنامۀ‬ ‫خود ایش��ان‪ ،‬تحقیق‪ ،‬سفرهای مختلف جهت انتخاب لوکیشن و‬ ‫پروژه مشترک با اسپانیا بیش از یک سال به طول انجامیده بود‪ ،‬شاید بهتر بود این تمرکز‬ ‫گس��ترده و حرفه ای‪ ،‬برای همان فیلم تداوم پیدا می کرد و س��اخت یک اثر دیگر در این‬ ‫میان (فروشنده) پیش نمی امد‪.‬‬ ‫س��اختار فروشنده به مثابه یک «فیلم در فیلم» است؛ اثری است که در دل خود یک اثر‬ ‫هنری دیگر را یدک می کشد که البته اینجا به جای ان فیلم دیگر‪ ،‬با نمایشنامه «مرگ‬ ‫فروشنده» نوشته ارتور میلر روبرو هستیم‪.‬‬ ‫مس��کونی محل زندگی ش��ان که در حال‬ ‫زوج جوانی به دلیل نشس��ت کردن مجتمع‬ ‫ِ‬ ‫فروپاشی است‪ ،‬مجبور به نقل مکان از اپارتمان خود می شوند‪ .‬همزمان‪ ،‬این دو در تمرین‬ ‫نمایشنامه مرگ فروشنده مشغولند تا طی چند روز اینده تئاتر ان را به روی صحنه ببرند؛‬ ‫ضمن اینکه عماد (مرد داستان ‪ -‬با بازی شهاب حسینی) اموزگار دبیرستان هم هست‪.‬‬ ‫بابک ‪ -‬دوست و همبازی عماد در تئاتر ‪ -‬پیشنهاد می کند به اپارتمانی که او دارد و اخیراً‬ ‫مس��تاجرش رفته‪ ،‬نقل مکان کنند‪ .‬اما مش��کل از همینجا شروع می شود‪ .‬مستاجر قبلی‬ ‫(اهو) ‪ -‬که یک بدکاره بوده ‪ -‬داستانهایی داشته است‪ .‬همین مسائل دامنگیر زوج جوان‬ ‫می شود‪ .‬فردی که مشتری اهو است (و بعدتر می فهمیم پیرمردی ناتوان و بیمار است)‪ ،‬در‬ ‫نبود عماد به اشتباه وارد خانه شده و علی رغم انکه متوجه می شود طرف از این جا رفته‬ ‫و با زن دیگری روبرو است‪ ،‬به خاطر وسوسه های شیطانی اش با رعنا (ترانه علیدوستی)‬ ‫درگیر و باعث اسیب دیدگی شدید وی می شود‪ .‬این گره اصلی ماجرا است‪.‬‬ ‫از اینجا به بعد قصه حول این محور پیش می رود و بار اصلی فیلم بر روی شهاب حسینی‬ ‫نقش یک‪ ،‬به خوبی از عهده این مهم برامده است‪.‬‬ ‫است که انصافا در جایگاه یک بازیگر ِ‬ ‫عماد در مقام یک قضاوتگر و منتقم‪ ،‬یک تنه به پیش می رود تا مجرم را بیابد و به سزای‬ ‫اعمالش برساند‪.‬‬ ‫در عین حال فرهادی برخی دغدغه های فیلمش را از زبان نمایشنامه ارتور میلر هم بیان‬ ‫کرده‪ .‬در سکانس��هایی که تمرین تئاتر را نش��ان می دهد یا صحنه هایی از اجرای اصلی‬ ‫(که می توان اینها را خط روایی دوم یا پس زمینه نامید)‪ ،‬گفت و گوهایی رد و بدل می ش��ود که‬ ‫در راس��تای روایت اول یا همان قصه اصلی اس��ت‪ .‬به ویژه از تئاتر داخل در فیلم برای توصیف‬ ‫ی که گره‬ ‫ش��خصیت «اهو» استفاده شده است‪ .‬اهو در طول فیلم به نمایش در نمی اید؛ در حال ‬ ‫ً‬ ‫کامال مرتبط با وجود چنین شخصیتی است‪ .‬پس باید اهو را در نمایشنامه مرگ‬ ‫اصلی داس��تان‬ ‫فروشنده جست وجو کنیم‪:‬‬ ‫خانم «فرانسیس» فردی است ساکن بوستون که ویلی (نقش اول) در نمایشنامه مرگ فروشنده‬ ‫با وی ارتباط غیر اخالقی دارد‪ .‬او مشتری جوراب هایش است و زمانی که شبی تنها با وی در اتاق‬ ‫هتلی است‪ ،‬پسر ویلی ان ها را دیده و متعجب می شود‪.‬‬ ‫فرهادی با استفاده از همین نکته‪ ،‬اهو را در قالب خانم فرانسیس و در یکی دو پردۀ نمایشنامه به‬ ‫مخاطب معرفی می کند‪ .‬خو ِد فرهادی در توصیف نمایشنامه ارتور میلر و ارتباط ان با فیلم گفته‪:‬‬ ‫«زمانی که دانشجو بودم «مرگ فروشنده» را خواندم و بسیار تحت تاثیر ان قرار گرفتم‪ ،‬احتما ًال‬ ‫ن چه که درباره روابط انسانی می گوید‪ .‬این نمایشنامه بسیار غنی است که امکان چندین‬ ‫به دلیل ا ‬ ‫خوانش متفاوت از ان را ممکن می سازد‪ .‬مهمترین بعد ان‪ ،‬نقد اجتماعی از دوره ای از تاریخ است‪،‬‬ ‫زمانی که تغییر ناگهانی در امریکا موجب نابودی یک طبقه اجتماعی شد‪ .‬مردمی که نتوانستند‬ ‫خود را این تغییر سریع وفق دهند‪ ،‬خُ رد شدند‪ .‬از این نقطه نظر‪ ،‬این نمایشنامه با شرایط کنونی‬ ‫کشورم بسیار مشابه است‪ .‬چیزها با سرعت سرسام اوری در حال تغییر هستند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از ابعاد این نمایشنامه‪ ،‬پیچیدگی روابط اجتماعی درون خانواده و به ویژه زوج متشکل‬ ‫از فروشنده (ویلی) و «لیندا» است‪ .‬این فیلم عالوه بر جذابیت عاطفی‪ ،‬بسیار تکان دهنده است و‬ ‫مخاطب را به تفکر درباره پرسش های ظریفی وا می دارد‪ .‬زمانی که تصمیم گرفتم بازیگران اصلی‬ ‫فیلم متعلق به یک گروه تئاتر باشند‪ ،‬اثر «ارتور میلر» خیلی برایم جذاب بنظر رسید تا جایی که‬ ‫به من اجازه داد رابطه ای موازی میان ان و زندگی ش��خصی زوج درون فیلم ایجاد کنم‪ .‬عماد و‬ ‫رعنا روی صحنه تئاتر در نقش مرد فروشنده و «لیندا» بازی می کنند و در زندگی شخصی نیز‬ ‫بدون ان که متوجه باش��ند‪ ،‬با مرد فروش��نده و همسرش مواجه می شوند و باید برای سرنوشت‬ ‫ان تصمیم بگیرند‪ .‬تهران امروز خیلی شبیه به نیویورکی است که «میلر» در ابتدای نمایشنامه‬ ‫توصیف می کند؛ ش��هری که چهره ان به س��رعت در حال تغییر است و هر چیز قدیمی را نابود‬ ‫می کند‪ .‬باغ ها و گلزارها جای خود را به برج ها می دهند‪ .‬این دقیق ًا همان محیطی است که فروشنده‬ ‫در ان زندگی می کند ‪»...‬‬ ‫قصه خاص و تقریب ًا منحصر بفرد‪ ،‬ساختار فیلم‪ ،‬بازی و بازیگران مطرح و سرانجام یک کارگردان‬ ‫مشهور و صاحب س��بک‪ ...‬مالحظه می فرمایید که همه چیز برای یک شاهکار سینمایی اماده‬ ‫است! با اینحال این اجزاء به ظاهر دلپذیر‪ ،‬همانطور که در باال اشاره شد احتما ًال به خاطر فرصت‬ ‫کم و نداش��تن تمرکز و وس��واس کافی‪ ،‬به یک ترکیب مسحورکننده و کامل و تمام بدل نشده‬ ‫است‪ .‬فرهادی قصه گوی توانمندی است‪ .‬معمو ًال کمتر پیش می اید گره های فیلمش‪ ،‬بی توجه‬ ‫در دل قصه رها شود‪ .‬ساده و بی تکلف داستانش را تعریف می کند و معمو ًال انتهای فیلمش را باز‬ ‫می گذارد؛ بی قضاوت نهایی‪ .‬ان را بر عهده بیننده می گذارد و اجازه می دهد هر کس از ظن خود‬ ‫یارش ش��ود‪ .‬این البته نشانه ای از س��طح اگاهی باالیش هم هست و ناشی از این تکنیک خود‬ ‫شناسی و روانشناسی‪ :‬که نباید هیچ چیز و هیچکس را مطلق ًا قضاوت کرد‪ .‬همه چیز نسبی است‪...‬‬ ‫اما فرهادی در اینجا – فروشنده – ان قصه گویی که می شناسیم نیست و منطق روایی در برخی‬ ‫فراز و فرودهای قصه از دست رفته است‪:‬‬ ‫سینمـــــا‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫متعرض مربوط است‪ .‬در ابتدا به خوبی‬ ‫‪ .1‬نگاه کنید به خطی از روایت که به ماشین وانت ان پیرمرد ّ‬ ‫سوئیچ به جا مانده از شب‬ ‫طریق‬ ‫تماشاگر با موضوع همراه می شود‪ .‬عماد با زرنگی و پیگیری و از‬ ‫ِ‬ ‫حادثه‪ ،‬می تواند با چک کردن ماش��ینهای پارک ش��ده در اطراف اپارتمان‪ ،‬وانت ان فرد را پیدا کند‬ ‫و در ادامه‪ ،‬این خودرو چندین روز در پارکینگ عماد مخفی و در واقع توقیف می ش��ود؛ به این امید‬ ‫که ان فرد مجرم به دنبال ماشین بیاید و لو برود‪ .‬در ادامه با خبطی که از رعنا سر می زند و وانت را‬ ‫اجباراً برای عدم مزاحمت همسایه ها در بیرون پارک می کند‪ ،‬روز بعد معلوم می شود وانت سر جایش‬ ‫نیست‪ .‬اینکه چگونه ماشین پس از اولین روز که بیرون مانده‪ ،‬بالفاصله توسط فرد مزاحم پیدا شده و‬ ‫مفقود می شود؛ خود‪ ،‬محل اشکال است و فیلمساز هیچ سرنخی از ان بدست تماشاچی نمی دهد‪ .‬ولی‬ ‫اشکال اصلی جای دیگری است؛ انجا که در ادامه معلوم می شود وانت متعلق به داماد ان پیرمرد بوده‬ ‫و وسیله اصلی حمل و نقل و تحویل کاال در یک مغازه نان باگت فروشی است‪.‬‬ ‫این سوال (بخوانید ابهام) برای مخاطب باقی می ماند که چگونه چنین وسیله مهمی ‪ 5‬روز مفقود‬ ‫بوده است؟ از فیلم چنین برداشت می شود که انگار اتفاق خاصی نیفتاده‪ .‬شاید هم بگویید در کلیت‬ ‫داستان این موضوع چندان مهم نیست‪ .‬بنده نیز موافقم؛ لیکن وقتی تم اصلی داستان معماگونه است‪،‬‬ ‫نمی توان گره های اصلی همچون موضوع فوق را بی توجه رها کرد‪ .‬چون بر ان تاکید شده است‪.‬‬ ‫‪ .2‬پول گذاشتن پیرمرد متعرض در شب حادثه در خانه زوج جوان‪ ،‬موضوعی دیگر است که به چند‬ ‫و چون ان به خوبی اش��اره نمی ش��ود‪( .‬موضوع پول‪ ،‬مهم است و در ادامه داستان بسیار بدان رجوع‬ ‫می شود‪ ).‬در روایت های شخصیت های داستان‪ ،‬متوجه می شویم که ان فرد به محض ورود به خانه‬ ‫متوجه اشتباه خود شده ولی در یک وسوسه شیطانی با رعنا گالویز می شود و بالفاصله پس از حادثه‬ ‫و متوجه شدن همسایه ها‪ ،‬از صحنه جرم فرار می کند‪ .‬خوب؛ پس کِی پول را گذاشته است؟!‬ ‫اگر هم بگوییم که قبل از حادثه اینکار را کرده‪ ،‬با منطق روایی فیلم همخوانی ندارد‪.‬‬ ‫‪ .3‬وقتی در قسمتهای پایانی با باز شدن گره اصلی داستان‪ ،‬پیرمرد به عنوان مجرم اصلی به تماشاگر‬ ‫معرفی می شود‪ ،‬نخستین نکته این است که چه طور فردی مسن و مریض – که به سختی و ناتوانی‬ ‫پله های ساختمان را باال امده و قلبش مشکالت فراوانی دارد – اینطور در ارتباط غیر اخالقی با ان‬ ‫زن بدنام بوده است؟ چطور پله های ان یکی اپارتمان را در می نوردیده در حالی که می بینیم انجا هم‬ ‫حال نزار و بیمار‪ ،‬چگونه با ان شدت و سختی با رعنا در حمام درگیر می شود‬ ‫اسانسور ندارد؟! با این ِ‬ ‫و به وی صدمه می زند و به س��رعت و چاالکی هم از صحنه جرم می گریزد؟ اینها همه مس��اله اند‬ ‫که نمی توان از ان گذشت‪ .‬ضمن اینکه ظاهراً همسایه ها شبحی از وی را در حال گریز دیده اند و‬ ‫می توانسته اند حدس بزنند که ان فرد‪ ،‬یک مرد مسن بوده است‪ .‬نکته ای که هیچوقت در گزارش‬ ‫همسایه ها بدان اشاره نمی شود‪.‬‬ ‫‪ .4‬با مدل ش��خصیت پردازی که از پیرمرد متعرض می بینیم‪ ،‬نمی توان باور داش��ت وی قادر بوده‬ ‫خ��ودش را طوری مدیریت کند که بتواند در کنار زندگی اصلی‪ ،‬مدتهای مدید به خیانت پرداخته و‬ ‫بدون حاشیه با زنی دیگر غیر از همسرش نیز در ارتباط باشد‪( .‬در داستان به این مدت زمان تاکید‬ ‫شده است‪ ).‬می بینیم که زنش عاشقش است؛ به شدت‪ .‬یعنی پیرمر ِد پر حاشیه چنان نقش خود را‬ ‫در دو زندگی موازی و همزمان‪ ،‬به خوبی اجرا می کرده که همسرش حتی کوچکترین شکی به وی‬ ‫ندارد و همچنان به مثابه زمان نامزدی‪ ،‬واله و شیدایی اش است‪ .‬مدلی که با انچه در فیلم از پیرمرد‬ ‫ً‬ ‫کامال نامتجانس است و سنخیت ندارد‪.‬‬ ‫می بینیم‪،‬‬ ‫در ادامه بد نیست به کارگردانی و پرداخت اثر هم نگاهی داشته باشیم‪:‬‬ ‫‪ .1‬وقتی با فیلمی معمایی روبرو هستید‪ ،‬عنصر غافلگیری یکی از عناصر اساسی و مولفه های اصلی‬ ‫است‪ .‬هم فیلمنامه باید این نکته را به خوبی تبیین کند و هم کارگردانی در صحنه می بایست حق‬ ‫اصلی معلوم شدن معما؛ جایی که عماد با پیرمرد در داخل‬ ‫مطلب را ادا نماید‪ .‬نگاه کنیم به سکانس ِ‬ ‫اپارتمان قبلی‪ ،‬به طور اتفاقی روبرو می ش��ود و در ادامه وی را گیر می اندازد‪ .‬او در واقع بر اس��اس‬ ‫مشاهدات و پیشفرضهای خود‪ ،‬به دنبال ان فر ِد جوان (یا همان داماد این پیرمرد) بوده است؛ ولی با‬ ‫هوشمندی و پیگیری های بی وقفه – که در جای جای فیلم با بازی چشم نواز شهاب حسینی به‬ ‫خوبی مشهود است و باورپذیر درامده – مچ این یکی را می گیرد‪.‬‬ ‫اینجا به عنوان اوج روایت در یک فیلم با رویکرد معمایی‪ ،‬باید ضربه ای هولناک بر مخاطب وارد اید‬ ‫و با تمهیدات الزم همچون موس��یقی‪ ،‬دکوپاژ و میزانسن‪ ،‬ذهن تماشاگر تسخیر شود‪ .‬در حالی که‬ ‫متاسفانه خبری از ضربه هولناک و تسخیر مخاطب نیست‪ .‬همه چیز انگار خیلی معمولی و سطحی‬ ‫و به سرعت انجام شده است‪ .‬بی فراز و فرود و تعلیق‪ .‬همان نکته ای که چند بار هم در سطور فوق‬ ‫بدان اشاره شد؛ نداشتن وقت و تمرکز و وسواس الزم از سوی اصغر فرهادی‪.‬‬ ‫‪ .2‬س��کانس ورود خانواده پیرمرد و روبرو ش��دن با سوژه؛ و نکته مهمتر‪ ،‬نشان دادن عشق و عالقه‬ ‫همس��ر ان پیرمرد به وی (با وجود خیانت های مداوم در زندگی) می بایس��ت بس��یار بیشتر از این‪،‬‬ ‫مخاط��ب را تحت تاثیر قرار می داد‪ .‬چه چیز در س��ینما مهمتر اس��ت از تاثی��ر گذاری حداکثری بر‬ ‫مخاطب؟ این س��کانس می توانس��ت به تکاندهنده ترین صحنه در س��ینمای ایران بدل شود؛ که‬ ‫کارگردانی ضعیف به هدر رفته است‪.‬‬ ‫متاسفانه به خاطر‬ ‫ِ‬ ‫(مقایس��ه کنید این صحنه را با سکانس��ی از فیلم «ابد و یک روز»‪ ،‬انجا که می خواهند پسر معتاد‬ ‫خانواده ‪ -‬با بازی درخشان نوید محمدزاده ‪ -‬را ببرند و در جایی محبوس کنند‪)...‬‬ ‫‪ .3‬ش��خصیت پردازی رعنا (با بازی ترانه علیدوس��تی) انگار کامل نیس��ت‪ .‬ابعاد روحی وی با توجه‬ ‫به ضربه س��همگینی که به وی وارد ش��ده‪ ،‬به خوبی پردازش نش��ده است‪ .‬در اینجا هم تناقضاتی‬ ‫مشاهده می شود و معماهایی که بی سرانجام رها می شوند‪ .‬رعنا انجا که عماد از او می خواهد چهره‬ ‫‪5‬‬ ‫بهروز افخمی؛ سینمایی یا سیاسی؟‬ ‫محمد تقی زاده‬ ‫فرد متجاوز را برایش تش��ریح کند‪ ،‬در پاسخ دادن ناتوان است و تاکید می کند که چهره او را ندیده‬ ‫است‪ .‬لیکن در جایی دیگر که یکی از اجراهای تئاترشان به خاطر به هم ریختگی روحی رعنا ناتمام‬ ‫می ماند‪ ،‬در پاس��خ به پرسش های عماد مبنی بر دلیل ترک بی جای صحنه‪ ،‬می گوید که نوع نگاه‬ ‫یکی از تماشاگران – که شبیه به نگاه ان فرد بوده – او را به هم ریخته است‪ .‬عماد همینجا از او‬ ‫می پرسد‪ :‬تو که گفتی اونو ندیدی؟ و رعنا پاسخی برای این ابهام ندارد‪.‬‬ ‫البته که این عدم پاسخ رعنا می توانست خود‪ ،‬نشانگر وضعیت خراب روحی وی باشد؛ ولی همانگونه‬ ‫که اشاره رفت‪ ،‬در یک فیلم معمایی نمی شود در پایان قصه این ابهامات را حل نکرد‪.‬‬ ‫با عنایت به تفاسیر فوق‪ ،‬اینطور می شود حدس زد که انگار فرهادی ‪ -‬غرق در محتوای اثر ‪ -‬انچنان‬ ‫درگیر تبیین موضوعاتی همچون قضاوت‪ ،‬انتقام‪ ،‬بخشش‪ ،‬انسانیت‪ ،‬و ‪ ...‬مسائلی از این دست بوده که‬ ‫فرم و ساختار را از دست داده است‪.‬‬ ‫تالش فرهادی بیشتر در انتقال مفاهیم مورد نظرش بوده؛ همراه با ارائه تصویری از جامعه در گذر‬ ‫از س��نت به مدرنیس��م‪( .‬که باالتر اشاره شد با مفاهیم نمایش��نامه مرگ فروشنده ارتور میلر هم تا‬ ‫حدودی منطبق اس��ت‪ ).‬او عماد را به عنوان نماد طبقه فراگیر متوسط‪ ،‬درگیر موضوعی کرده تا در‬ ‫پس ان‪ ،‬مفاهیم بلندتر ماورائی همچون‬ ‫انتها‪ ،‬تفکرات متمایل به سنتی اش را به چالش بکشد و در ِ‬ ‫بخشش را نمایان سازد‪.‬‬ ‫در عین حال همذات پنداری عماد و ویلی (شخصیت اول نمایشنامه میلر) – که در زندگی شان هر‬ ‫دو احس��اس خسران و اس��یب می کنند و فکر می کنند نمی توانند شرایط مناسب و درستی را برای‬ ‫همسرانشان فراهم اورند ‪ -‬جالب است‪ .‬ان ها هر دو به درون خود پناه برده و ارام ارام تغییر می کنند‪.‬‬ ‫عماد که در ابتدای فیلم با نشاط و مهربان و سرزنده و شوخ طبع است (این را در ارتباط با شاگردانش‬ ‫در دبیرس��تان هم می بینیم)‪ ،‬در خالل سرش��اخ شدن با مولفه های عصر نو تبدیل به فردی خشن‪،‬‬ ‫انتقامجو و شکنجه گر می شود‪ .‬نمایش فیلم «گاو» مهرجویی در سر کالس درس – وقتی که عماد‬ ‫به خوابی عمیق فرو رفته – استعاره ای است از سقوط روحی این فرد‪.‬‬ ‫ش��اید هیج کس تصورش را‬ ‫نمی کرد ک��ه نماینده اصالح‬ ‫طلب م��ردم در دوره شش��م‬ ‫مجلس تقریبا ‪ 15‬س��ال بعد‬ ‫ب��ا رادیکال تری��ن گروه های‬ ‫اوصولگرای��ان نشس��ت و‬ ‫برخواست کند‪ .‬بهروز افخمی‬ ‫به غایت یکی از جنجالی ترین‬ ‫و پر حاش��یه ترین چهره های‬ ‫سینمایی یا سیاسی (نمی دانم‬ ‫کدام درست اس��ت) اسمان سیاست و فرهنگ‬ ‫این کش��ور است که تشخصیص سیاستمدار یا‬ ‫هنرمند بودنش خیلی کار اس��انی نیست اگرچه‬ ‫خودش هنرمند بودن را بیش��تر ترجیح می دهد‪.‬‬ ‫افخمی در کارنامه فیلمسازی اش انواع و اقسام‬ ‫فیلم ه��ای هن��ری و تجاری و حت��ی کمدی و‬ ‫سیاس��ی دیده می شود که ش��وکران و عروس‬ ‫هنوز دو تا از بهترین فیلم های سینمای تجاری و‬ ‫حتی تخبه پسند سینمای ایران است که نشان از‬ ‫تیزهوشی و تسلط صاحبش بر مدیوم سینما دارد‪.‬‬ ‫ردپای بازیگوش��ی و جنج��ال افرینی این مرد‬ ‫شصت ساله س��ینمای ما در کارنامه هنری اش‬ ‫هم بخوبی مشهود است‪ .‬برای نمونه بی سرانجام‬ ‫ماند فیلم فرزند صبح را پس از س��ه س��ال کار‬ ‫تصور کنید و یا حاشیه های اکران سن پترزبورگ‬ ‫که افخمی در زمان نمایش فیلم از خارج از کشور‬ ‫اعالم کرده بود‪ :‬این فیلم من نیست و تغییرات و‬ ‫مونتاژ فیلم اساسا فضا و حال و هوایش را عوض‬ ‫کرده اس��ت و یا س��اخت فیلم روباه با رویکرد‬ ‫مس��ایل امنیتی اطالعاتی به موض��وع انرژی‬ ‫هسته ای که شکست بدی هم بدلیل سفارشی‬ ‫بودن در گیشه خورد از نمونه جنجال افرینی های‬ ‫این مرد پیر سیاست و سینمای ماست‪.‬‬ ‫اخرین هنر افرینی بهروز خان افخمی در طول‬ ‫برنامه هفت اس��ت که از پارس��ال کلید خورد و‬ ‫بازهم هر هفته جنجال هایش‬ ‫پایان نداشت و هر بار به بهانه‬ ‫موضوع یا مناس��بتی تریبون‬ ‫تلویزی��ون را فرصت��ی برای‬ ‫بی��ان ایده ه��ا و تصورات��ش‬ ‫غنیمت می شمرد‪ .‬از توهم نود‬ ‫سینمایی توسط برنامه هفت‬ ‫ت��ا دگرباش بودن فس��تیوال‬ ‫کن بگیرید تا ایجاد سینمای‬ ‫کامال خصوصی و ایده هایش‬ ‫برای گرفتن پروانه نمایش و پروانه س��اخت که‬ ‫هیچ کدام به حقیقت تبدیل نشد و جدی گرفته‬ ‫نش��د‪ .‬به این موارد صحب ه��ای جنجالی اش‬ ‫درباره پرستویی‪ ،‬ایوبی‪ ،‬بهرام رادان و خیلی های‬ ‫دیگر را اضافه کنید تا دستتان بیاید برنامه جمعه‬ ‫شب های تلویزیون چقدر سرگرم کننده‪ ،‬اطالع‬ ‫رس��ان و اموزش��ی بوده و چقدر حاش��یه ای و‬ ‫جنجال افرین!‬ ‫واقعیت اینس��ت که س��ینما و جامعه با وجود‬ ‫اینهم��ه جنج��ال و چالش بی��ش از هر چیز‬ ‫نیازمن��د ارام��ش و اعتدال اس��ت و اگر هم‬ ‫برخ��ی موضوعات و اش��خاص به تبع ذات و‬ ‫شخصیت ش��ان جنجالی و حاش��یه ای هستند‬ ‫تلویزی��ون بای��د به ک��م کردن ای��ن تنش ها‬ ‫کمک کند نه این که خود جنجال و حاش��یه‬ ‫افرینی س��بب سرگرمی و هدف گذاری برنامه‬ ‫تلقی شود یا در این جهت حرکت شود و البته‬ ‫جنجال و حاشیه سازی با جسارت و شجاعت‬ ‫ف��رق دارد و مردم و س��ینما دوس��تان هم از‬ ‫هفت و س��ازندگانش انتظار پرداخت بیشتری‬ ‫به اصول و مش��کالت دارد تا راه حل هایی از‬ ‫دل این صحبت ها و اسیب شناسی ها پدید اید‬ ‫و متخصصین در ای��ن باره اظهار نظر کنند و‬ ‫مچ اندازی و نزاع های فرهنگی و سیاس��ی به‬ ‫رویه اینگوه برنام های رسانه ملی بدل نشود‪.‬‬ ‫رییس انجمن طراحان فنی و مجریان صحنه سینما‬ ‫بیمه مهم ترین مشکل اشتغال در سینما است‬ ‫نیوشا روزبهان‬ ‫فرهادی می خواهد در میان این تنش های سنگین‪ ،‬حق را به مدرنیته بدهد‪ .‬از زبان رعنا خطاب به‬ ‫عماد‪ ،‬اصرار دارد که پیرمرد متجاوز را ببخشد‪ .‬امری خالف سنت های رایج‪.‬‬ ‫چنین محتوایی پر کشش‪ ،‬عمیق و پر مغز همراه با رویکرد معمایی داستان‪ ،‬اما در ساختار و فر ِم فیلم‬ ‫جا نیفتاده‪ .‬هماهنگی فرم و محتوا به نظر‪ ،‬درنیامده اس��ت و همه اینها باعث ش��ده اثری متوسط از‬ ‫فرهادی را بر روی پرده نقره ای شاهد باشیم‪ .‬و اما برسیم به پایان بندی های معلق فیلمهای فرهادی‬ ‫که در اینجا نیز ‪ -‬البته با رنگ و بویی مالیم تر ‪ -‬باز هم به چشم می خورد‪ .‬در سکانس انتهایی‪ ،‬رعنا‬ ‫و عماد را می بینیم؛ روبروی هم؛ هر دو در حال گریم پشت صحنه تئاتر‪ .‬چهره پرداز مشغول کارش‬ ‫است و این دو چشم در چشم همدیگر‪ ،‬با نگاههایی بی روح و انگار مسخ شده از اتفاقاتی که برایشان‬ ‫افتاده‪( .‬بازی شهاب حسینی در این صحنه هم دیدنی است؛ گرچه فقط نگاهی است به روبرو‪).‬‬ ‫گریم صورت این دو اس��تعاره ای اس��ت از دوگانگی و تعلیق در ادامۀ زندگی‪ .‬اینکه ایا می توانند به‬ ‫همین ش��کل ادامه دهند یا باید همچون گریم‪ ،‬تغییراتی در خود ایجاد کنند؛ طرحی نو دراندازند و‬ ‫خالق لحظاتی متفاوت در ادامه زندگی ش��ان باش��ند‪ .‬نوع نگاه پر از ابهام و پرس��ش این دو به هم‪،‬‬ ‫نمایانگر چنین رویکردی است‪ .‬امید که فرهادی با همین صبر و حوصله و وسواس و با بهره گیری‬ ‫از زمان و تمرکز الزم‪ ،‬همچنان فیلمهای درجۀ یکش را تکرار کند‪ .‬توقعی به حق از وی؛ که البته‬ ‫در «فروشنده» براورده نشد‪.‬‬ ‫«فروشنده» با چه ارایی به اسکار معرفی شد؟‬ ‫بنیاد سینمایی فارابی رسما اعالم کرد که فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی با «اکثریت قوی‬ ‫اراء» از سوی ایران به اکادمی اسکار معرفی شده است‪ .‬امیر اسفندیاری ‪ -‬سخنگوی هیات‬ ‫معرفی فیلم ایرانی ‪ -‬اعالم کرد‪« :‬پس از بحث های همه جانبه و بررس��ی های تکمیلی در‬ ‫خصوص پنج فیلمی که در فهرس��ت کوتاه دوم قید ش��ده بود‪ ،‬ای��ن هیات با اکثریت قوی‬ ‫اراء‪ ،‬فیلم «فروش��نده» س��اخته اصغر فرهادی را برای معرفی به فرهنگس��تان و رقابت از‬ ‫سوی کشورمان در رشته بهترین فیلم خارجی زبان برگزید‪ .‬اسفندیاری افزود‪ :‬اعضاء هیات‬ ‫ضمن تشکر از سازمان سینمایی‪ ،‬بنیاد سینمایی فارابی و خانه سینما که در تعاملی مطلوب‬ ‫هماهنگی های الزم را برای برگزاری جلسات انجام داده اند‪ ،‬امید دارند فیلم برگزیده با اتکاء‬ ‫به پشتیبانی کلیه مراکز تاثیرگذار فرهنگی کشور‪ ،‬ظرفیت های سینمای ایران را در این رقابت‬ ‫بزرگ جهانی به خوبی نمایندگی کند‪ .‬در س��ال جاری‪ ،‬پوران درخش��نده و محمد بزرگ نیا‪،‬‬ ‫محمد حیدری‪ ،‬س��عید عقیقی‪ ،‬امیر حسین علم الهدی‪ ،‬شهرام مکری‪ ،‬تورج منصوری‪ ،‬اکبر‬ ‫نبوی و امیر اسفندیاری در این هیات عضویت دارند‪.‬‬ ‫شایان ذکر است سینمای نوین ایران که بیست و دو سال است به شکل منظم‪ ،‬معرفی فیلم‬ ‫به فرهنگستان علوم و هنرهای سینمایی را در دستور کار قرار داده‪ ،‬با سابقه یک نامزدی و‬ ‫کس��ب یک جایزه از جایگاهی قابل اعتنا در میان مدعیان اسکار بهترین فیلم خارجی زبان‬ ‫برخوردار است و با اتکاء به همین پیشینه‪ ،‬توانسته گشایشی بزرگ در عرضه تجاری فیلم های‬ ‫ایرانی را رقم زند‪.‬‬ ‫رییس انجمن طراحان فنی و مجریان صحنه‬ ‫س��ینما تاکید دارد که نبود بیمه‪ ،‬هزینه باالی‬ ‫درمان و تقبل بخش کمی از هزینه ها از سوی‬ ‫بیمه‪ ،‬تاثیر بیکاری بر پرداخت حق بیمه اعضا‬ ‫از مشکالت این عرصه است‪.‬‬ ‫س��ارا قرچه داغی رییس انجمن طراحان فنی‬ ‫و مجریان صحنه س��ینمای ایران با بیان این‬ ‫مطل��ب که تمام صنوف خانه س��ینما در حال‬ ‫حاضر مشکالت مش��ترکی دارند‪ ،‬تاکید کرد‪:‬‬ ‫امنیت ش��غلی یک��ی از مهمترین مش��کالت‬ ‫اعضای خانه س��ینما است که از همان ابتدای‬ ‫تاس��یس تاکنون ادامه داش��ته و در سال های‬ ‫اخیر که متقاضیان کار در حوزه س��ینما بیشتر‬ ‫ش��ده اند و تعداد تولیدات سینمایی جوابگوی‬ ‫این هم��ه نیروی ام��اده به کار نیس��ت این‬ ‫مشکالت تشدید می ش��ود‪ .‬وی بیان کرد‪ :‬در‬ ‫این میان تهیه کنن��دگان حرفه ای از اعضای‬ ‫صن��وف خانه س��ینما ب��رای پروژه های خود‬ ‫استفاده می کنند اما بسیاری از تهیه کنندگان‬ ‫برای اینکه دس��تمزد کمتری پرداخت کنند از‬ ‫افراد غیر حرفه ای برای کار اس��تفاده می کنند‬ ‫ت��ا پول کمتری دهن��د‪ .‬در این میان ان کس‬ ‫که بیشتر ضرر می کند خود تهیه کننده است‬ ‫چرا که به دلیل حرفه ای نبودن عوامل پش��ت‬ ‫دوربی��ن زم��ان فیلمبرداری پ��روژه یا هزینه‬ ‫ساخت دکور و دوخت لباس ها بیشتر می شود‬ ‫و در نهایت نتیجه کار انها خوب نیس��ت‪ .‬این‬ ‫مدیر صنف��ی تاکید کرد‪ :‬در چنین ش��رایطی‬ ‫بیکاری ش��دیدی برای اعضای خانه س��ینما‬ ‫به وجود می اید و مش��کالت معیشتی هم به‬ ‫دنبال دارد‪ .‬این مشکالت اقتصادی گاهی به‬ ‫جایی می رس��د که اعضا از پرداخت حق بیمه‬ ‫و ح��ق عضوی��ت ناتوان هس��تند و ما مجبور‬ ‫هس��تیم کارت ه��ای عضویت انه��ا را بدون‬ ‫پرداخ��ت هزین��ه ای ارائه کنی��م‪ .‬البته این ها‬ ‫مشکالتی است که با همکاری تهیه کنندگان‬ ‫و یا س��ازمان س��ینمایی مرتفع می شود‪ .‬وی‬ ‫ادامه داد‪ :‬مس��اله بیمه نیز در صنف ما تبدیل‬ ‫به یک مش��کل بزرگ ش��ده است‪ ،‬به عنوان‬ ‫مث��ال ‪ ۶۰‬نفر از اعضای ما هنوز بیمه نش��ده‬ ‫اند که این افراد از قبل از بس��ته ش��دن خانه‬ ‫سینما عضو صنف شده اند‪ .‬عالوه بر ان بیمه‬ ‫ما یک بیمه اختیاری است و سهمی که اعضا‬ ‫باید به بیمه پرداخت کنند بسیار باال است‪ ،‬اما‬ ‫زمان پرداخت هزینه های بیماری که می شود‬ ‫بیم��ه مبلغ کمی را پرداخت می کند‪ .‬در چنین‬ ‫ش��رایطی اگر اعضا به دلیل مش��کالت مالی‬ ‫نتوانن��د حق بیمه خود را پرداخت کنند‪ ،‬بیمه‬ ‫انها قطع می ش��ود و صندوق اعتباری هنر نیز‬ ‫دیگ��ر نامه ب��رای پرداخت دوب��اره بیمه این‬ ‫افراد ص��ادر نمی کند‪ .‬به عن��وان مثال فردی‬ ‫را می شناس��نم که ‪ ۱۵‬سال اس��ت بیمه دارد‬ ‫اما به دلیل اینکه نتوانس��ته است حق بیمه را‬ ‫پرداخ��ت کند دیگر بیمه ندارد‪ .‬رییس انجمن‬ ‫طراحان فنی و مجریان صحنه سینمای ایران‬ ‫اضافه کرد‪ :‬البته ب��ه تازگی صندوق اعتباری‬ ‫هنر با خانه سینما تفاهمنامه ای امضا کرده اند‬ ‫که امیدوارم اتفاق��ات خوبی در این زمینه رخ‬ ‫دهد‪ .‬متاسفانه از همان ابتدای شکل گیری خانه‬ ‫سینما و بیمه ش��دن اعضا اینده نگری درستی‬ ‫صورت نگرفت مث�لا از همان ابتدا برای بیمه‪،‬‬ ‫حداقل دس��تمزد در نظر گرفته ش��ده بود و این‬ ‫امر سبب شده است تا فرد در هنگام بازنشستگی‬ ‫حداقل دس��تمزد را دریافت کند‪ .‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫خانه س��ینما در این مدت بس��یار تالش کرد تا‬ ‫صن��دوق بیمه بیکاری را راه اندازی کند اما این‬ ‫اتفاق رخ نداد‪ .‬اگر این اتفاق می افتاد می توانست‬ ‫به نفع امنیت شغلی باشد‪ .‬قرچه داغی در پایان‬ ‫گفت‪ :‬زمانی که وضعیت س��ینما خوب باشد و‬ ‫فیلم های بیشتری تولید شود‪ ،‬بی شک اعضای‬ ‫خانه سینما بیشتر سر کار می روند‪ .‬در این میان‬ ‫اگره پروژه های بزرگ به خصوص س��ریال های‬ ‫الف س��اخته می شود‪ ،‬شرایطی پیش می اید که‬ ‫نزدیک به ‪ ۷۰‬نفر از اعضای ما سر کار می روند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال کافی است سریالی مانند سریال‬ ‫امام علی (ع) س��اخته ش��ود ان وقت است که‬ ‫ش��رایطی فراهم می شود تا تمام اعضای صنف‬ ‫ما سر کار باشند‪.‬‬ ‫سازمان ا گهی ها‬ ‫‪88 31 13 61‬‬ ‫‪88 31 13 53‬‬ ‫موسیقی‬ ‫‪6‬‬ ‫در تاالر وحدت برگزار شد‬ ‫اجرای «داود ازاد» پس از ‪ ۱۰‬سال‪ ،‬در تهران‬ ‫«داود ازاد» نوازنده و خواننده موسیقی سنتی پس‬ ‫از ده س��ال دوری از صحنه در پایتخت‪ ،‬شامگاه‬ ‫جمعه ‪ 28‬ش��هریورماه در ت��االر وحدت به روی‬ ‫صحنه رفت‪ .‬پیش از اغاز کنسرت‪ ،‬ازاد در سخنان‬ ‫کوتاهی توضیح داد که بعد از ‪ ۱۰‬سال موفق شده‬ ‫در تهران کنسرتی اجرا کند و افزود‪ :‬البته این طور‬ ‫نبود که نخواهیم در این ‪ ۱۰‬سال کنسرتی داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬اما مسائلی پیش امد که این اتفاق نیفتاد‪.‬‬ ‫امیدوارم این کنسرت شروع خوبی برای برگزاری‬ ‫کنسرت هایبعدیباشد‪.‬‬ ‫او همچنین گفت‪ :‬امش��ب مصادف با دو اتفاق‬ ‫خوب است؛ استاد شجریان به ایران وارد شدند که‬ ‫برای ایشان ارزوی سالمتی داریم و اتفاق دیگر‬ ‫تولد یکی از نوازندگان گروه ما‪ ،‬رابعه زند نوازنده‬ ‫قانون است‪ .‬بخش نخست کنس��رت با اجرای‬ ‫قطعه «بی نشان» اغاز شد و در ادامه‪« ،‬هواالول»‪،‬‬ ‫«عاشقی» و «شیدا شده ای»اجرا شد‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬قطعه «گتمه گتمه» به زبان اذری به‬ ‫اجرا درامد و مخاطبانی که بیشتر صندلی های‬ ‫تاالر وحدت را پر کرده بودند‪ ،‬از ان اس��تقبال‬ ‫کردن��د‪« .‬ان دلبر من» پایان بخش قس��مت‬ ‫نخست این کنسرت بود‪.‬‬ ‫ازاد در اغاز بخش دوم این برنامه‪ ،‬با تش��کر از‬ ‫مخاطبان به خاطر دادن انرژی مثبت به اعضای‬ ‫این گروه موسیقی‪ ،‬گفت‪ :‬امیدوارم به حالی که‬ ‫دنبال ان هستید‪ ،‬رسیده باشید‪ .‬هدف موسیقی‬ ‫ما‪ ،‬ایجاد ان حال به معنای خود لحظه ی حال‬ ‫و بریده شدن از گذشته و اینده است که ذهن‬ ‫ما همیشه درگیر ان است‪ .‬اگر بتوانیم این حال‬ ‫را تجربه کنیم و با هستی یکی شویم‪ ،‬به هدف‬ ‫موسیقی رسیده ایم‪ .‬در این بخش نیز قطعات‬ ‫«عشق است»‪« ،‬به ساقی در نگر»‪« ،‬اثری‬ ‫نیست مرا» و دو قطعه فولکلور اذری «سن‬ ‫گلمز اولدون» و «امان ایرلیق» اجرا ش��د و‬ ‫با قطعات «صنما» و «ان خرابات» به پایان‬ ‫رس��ید‪ .‬داود ازاد در برخ��ی قطعات از جمله‬ ‫قطعه «مش��ق نام لیلی» که به درخواس��ت‬ ‫مخاطبان در پایان این کنس��رت اجرا شد‪ ،‬از‬ ‫ان ها می خواست که اگر شعرها بلد هستند‪،‬‬ ‫با گروه همراه��ی کنند که این کار در قطعه‬ ‫پایانی با تکرار نام «لیلی» انجام شد‪.‬‬ ‫رابع��ه زند (قان��ون)‪ ،‬جاوید ابراهیم پ��ور (نی)‪،‬‬ ‫نبیل یوسف ش��ریداوی (دف)‪ ،‬ساوش ولی پور‬ ‫(قیچ��ک التو)‪ ،‬جعفر قاضی عس��گر (تمبک)‪،‬‬ ‫بیتا قاس��می (قیچک باس)‪ ،‬علیرضا مقراضی‬ ‫(کمانچ��ه)‪ ،‬محس��ن عبادت��ی (کمانچ��ه) و‬ ‫امیرمحمد نیک من��ش (دف) نوازندگانی بودند‬ ‫ک��ه در ای��ن کنس��رت داود ازاد را به عن��وان‬ ‫اهنگساز و سرپرس��ت گروه همراهی کردند‪.‬‬ ‫بهزاد حجیر نیز در این برنامه به سماع پرداخت‪.‬‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫علیرضا صفرنژاد‬ ‫ش�امگاه اخرین جمعه تابستان برج‬ ‫ازادی میزبان گروه نوش�ه و احسان‬ ‫کرمی بود‪ ،‬تا در حضور اهالی س�ینما‬ ‫ش�بی موس�یقایی را تجرب�ه کنن�د‪.‬‬ ‫گ�روه نوش�ه به سرپرس�تی نیوش�ا‬ ‫بریمان�ی نوازن�ده کمانچه که س�ال‬ ‫پیش به همراه نیما رییس�ی به روی‬ ‫صحن�ه رفته ب�ود این بار ب�ه همراه‬ ‫احس�ان کرم�ی تجربه موف�ق تری‬ ‫را پش�ت سر گذاش�ت در اخری�ن‬ ‫اج�را جمعه گذش�ته در ب�رج ازادی‬ ‫به اس�تقبال مخاطبی�ن رفتند‪ .‬گروه‬ ‫نوش�ه ب�ا س�ازبندی کاملا تلفیقی‬ ‫ساز های ایرانی و س�از های غربی و‬ ‫با تنظیم ه�ای جدید به اج�رای اثار‬ ‫خاطره انگی�ز و قدیمی پرداخت‪ .‬در‬ ‫می�ان کار ه�ا چندین قطع�ه قدیمی‬ ‫وجود داشت که به صورت بی کالم و‬ ‫همراه با زمزمه های حاظرین به اجرا‬ ‫در امد‪ .‬بخشی از برنامه نیز به اجرای‬ ‫قطعات�ی اث�ار س�ینمایی اختصاص‬ ‫داش�ت که با صدای احس�ان کرمی‬ ‫همراه بود‪ .‬احس�ان کرمی در بخش‬ ‫دیگ�ر برنام�ه یکی از قطع�ات را به‬ ‫صورت اذری اجرا کرد و با اش�اره به‬ ‫همسرش یاداور ش�د‪ :‬من ‪ ۱۰‬سال‬ ‫پی�ش در چنی�ن ش�بی در عروس�ی‬ ‫ب�ودم و ح�اال دهمین س�ال ازدواج‬ ‫من اس�ت و می خواه�م قطعه بعدی‬ ‫را به همسرم تقدیم کنم که صبوری‬ ‫بسیاری در این سال ها داشته است‪.‬‬ ‫چن�دی پی�ش نی�ز در جش�ن خانه‬ ‫سینما که احس�ان کرمی مجری ان‬ ‫بود حواشی به دنبال داشت به همین‬ ‫بهانه با وی گفتگویی داش�تیم که در‬ ‫ادامه خواهید خواند‪:‬‬ ‫چگون�ه وارد دنی�ای موس�یقی‬ ‫شدید؟‬ ‫موس��یقی اولین رش��ته هن��ری من ب��ود که‬ ‫یادگیری ان را ش��روع ک��ردم و در خانواده ای‬ ‫گفتگوی«هنرمند»بااحسانکرمی‬ ‫به بهانه خوانندگی اش در کنسرت گروه نوشه‬ ‫رسانه ملی‬ ‫خانه خاله‬ ‫نیست!‬ ‫بزرگ ش��دن که موس��یقی در ان بسیار جدی‬ ‫بود و به شکل تفریح به ان نگاه نمی کردند من‬ ‫در س��نین نوجوانی در مدرسه قران می خواندم‬ ‫و بس��یار عالقه مند بودم و مقام هایی در سطح‬ ‫اس��تانی هم داش��تم و بعد از ان بواسطه پدرم‬ ‫با اثار اس��تاد شجریان اشنا ش��دم‪ ،‬البته پدر و‬ ‫پدر بزرگم هم صدای بس��یار خوبی داش��تند و‬ ‫از طرفی دایی من بیژن ترقی بود که ش��رایط‬ ‫کامال برای من مهیا بود تا وارد دنیای موسیقی‬ ‫ش��وم همانطور ک��ه برادر من ارین اهنگس��از‬ ‫ش��د و من به خوانندگ��ی روی اوردم‪ .‬پس از‬ ‫ان دوره های س��لفژ و نت خوان��ی را زیر نظر‬ ‫کیومرث ش��مس اغ��از کردم و از مش��اوره و‬ ‫راهنمایی های اس��تاد ش��جریان بهره گرفتم‪.‬‬ ‫پ��س از مدتی به دنبال تش��ویق های برادرم و‬ ‫حمی��د صدری و اش��نایی با نی��کان ابراهیمی‬ ‫اهنگس��از خوش ذوق و پیشنهاد گروه نوشه و‬ ‫خانم بریمانی ش��روع به تمرین و اماده کردن‬ ‫قطعاتی شدیم که در این کنسرت ها اجرا شد‪.‬‬ ‫چ�ه بازخوردهای�ی از مخاطبین‬ ‫گرفتید؟‬ ‫بازخورد ها و رویک��رد مخاطبین خیلی بهتر از‬ ‫تص��ور ما ب��ود و نظراتی که از م��ردم گرفتیم‬ ‫بسیار دلگرم کننده بود و ما در ابتدا قصد تمدید‬ ‫نداشتیم و به دنبال این بودیم تا پس از مدتی‬ ‫در سالن و فضایی بهتر به اجرا بپردازیم ولی در‬ ‫مقابل لطف و استقبال مردم نتوانستیم مقاومت‬ ‫کنیم و مجاب ش��دیم تا دوباره این کنسرت را‬ ‫تمدید کنیم‪.‬‬ ‫این کنس�رت مهمانان بسیاری‬ ‫چون رخشان بنی اعتماد‪ ،‬محمد‬ ‫رحمانی�ان و مهت�اب کرامت�ی‬ ‫داشت‪ ،‬که ابراز ارادت و محبت‬ ‫گرم�ی ب�ه ش�ما داش�تند‪ ،‬نظر‬ ‫خودتان چیست؟‬ ‫ارتباط من با خانم بنی اعتماد طوالنی نیس��ت‬ ‫و اگر چه از قبل ارادت قبلی به ایش��ان داشتم‬ ‫ولی فعالیت کاری با هم نداش��تیم ولی چندی‬ ‫پیش که ایش��ان پروژه خیری��ه ای برای فیلم‬ ‫ادم ها را اغاز کردند و من افتخار این را داشتم‬ ‫که در ای��ن پروژه کمک کنم و پس از ان بود‬ ‫که لطف ایش��ان شامل حال ما شد و در جشن‬ ‫خانه سینما و بزرگداشت خانم معتمداریا به اجرا‬ ‫پرداختی��م و به دلیل عالقه قلبی بس��یار من و‬ ‫س��ایر اعضای گروه نوشه از ایشان خواستیم تا‬ ‫افتخار این را داش��ته باشیم که در این اجرای‬ ‫ما حضور داشته باشند که ایشان هم به همراه‬ ‫جناب کوثری که از پیشکس��وتان ما در صدا و‬ ‫سیما هستند تش��ریف اوردند‪ .‬مهتاب کرامتی‬ ‫جدا از یک فعال اجتماعی و سوپر استار دوست‬ ‫و خواه��ر بزرگتر و یک انس��ان خ��وش قلب و‬ ‫دوس��ت داش��تنی برای من اس��ت که همیشه‬ ‫به وجودش افتخار می کنم و بس��یار خوشحال‬ ‫بودم ک��ه افتخار این را داش��ته باش��م که در‬ ‫این کنس��رت حاضر باش��د‪ .‬محم��د رحمانیان‬ ‫کارگردان فوق العاده تئاتر‪ ،‬کس��ی اس��ت که‬ ‫در م��ن از ایش��ان خیلی یاد گرفت��م و همواره‬ ‫همیش��ه ارزوی من این بوده که در کنارشان‬ ‫باش��م و تمام افرادی که در تئاتر کار می کنند‬ ‫می دانند در کنار ایش��ان بازی کردن چه لذتی‬ ‫دارد‪ .‬که ایشان کارگردانی تئاتر سینماهای من‬ ‫را بر عهده داش��تند که قطعات��ی را من از ان‬ ‫تئاتر اجرا کردم‪.‬‬ ‫در انتهای اجرا قطعه ای از استاد‬ ‫ش�جریان خواندی�د ‪ ،‬چه پیامی‬ ‫برای ایشان دارید؟‬ ‫همان لحظه فردی از مخاطبین داد زد «استاد‬ ‫برگشته» و همه کسانی که در موسیقی فعالیت‬ ‫می کنند و اندک اهمیتی برای هنر قائل هستند‬ ‫اصال نمی توانند نام اس��تاد ش��جریان را نادیده‬ ‫بگیرنند و بی توجه باش��ند‪ ،‬ک��ه در ان لحظه‬ ‫نا خوداگاه تصنیف «ز من نگارم» را به ش��کل‬ ‫بداهه اغاز کردم که همه ش��وکه شدند و انقدر‬ ‫سریع اتفاق افتاد که نوازندگان نتوانستند من را‬ ‫همراه��ی کنند و فقط مهرناز دبیرزاده با تنبک‬ ‫م��ن را همراهی کرد‪ .‬من در حدی نیس��تم که‬ ‫برای ایشان پیامی داشته باشم ولی برای خدا‬ ‫پیام دارم که اس��تاد ما را حفظ کند و افتخاری‬ ‫هم نسل و هم عصر هستیم‪.‬‬ ‫از کنس�رت فاصل�ه بگیری�م و‬ ‫کمی از حواش�ی که در جش�ن‬ ‫خانه سینما برایتان اتفاق افتاده‬ ‫صحبت کنید؟‬ ‫متاس��فانه پس از جشن خانه سینما شاهد این‬ ‫بودیم که ‪ ۳‬رس��انه روزنامه کیهان‪ ،‬خبرگزاری‬ ‫فارسی و سینماپرس همزمان و به شکل برنامه‬ ‫ریزی ش��ده ای ش��روع به ایجاد موج خبری و‬ ‫حاش��یه ای نسبت به من ش��دند و این حاشیه‬ ‫را ب��ا توجه به ش��وخی من با خان��واده کوثری‬ ‫ایجاد کردند که این ش��وخی انقدر مشخص و‬ ‫با لحن دوستانه و طنز بود که هیچکس نسبت‬ ‫به ان س��و برداش��تی نکرد‪ ،‬در حالی که شاهد‬ ‫جهت گیری این ‪ ۳‬رس��انه بودیم‪ ،‬حتی شاهد‬ ‫این بودیم که رس��انه هایی مانند ‪ bbc‬و سایر‬ ‫رس��انه های بیگانه که در قب��ال کوچک ترین‬ ‫حرکت ش��روع به بزرگنمای��ی می کنند هم به‬ ‫این حواشی دامن نزدند‪.‬‬ ‫این جریان از کجا ریشه دارد؟‬ ‫من تاکنون با روزنامه کیهان برخورد نداش��تم‬ ‫اما چن��دی پیش خبرگزاری فارس ش��روع به‬ ‫ایجاد حواش��ی پیرامون تعطیل��ی برنامه جمعه‬ ‫ایرانی کرد ک��ه در ان دوران من به هیچ وجه‬ ‫حاظر به مصاحبه نش��دم و ب��ا ایجاد تیترهایی‬ ‫مانن��د‪ ،‬اینکه من تلویزی��ون را ترور کردم و از‬ ‫این دس��ت تیترها و یا اینکه من می خواستم با‬ ‫تلویزیون تسویه حساب شخصی کنم و مطرح‬ ‫کردن ای��ن موضوع که هنرمن��دان در صدا و‬ ‫س��یما مقابل مدیران و مس��ئوالن هستند در‬ ‫حالی که همیش��ه اختالف نظر وجود داش��ته‬ ‫و ای��ن دلیلی بر مقابله ما با س��ازمان نیس��ت‬ ‫و تمام این حاش��یه س��ازی های ف��ارس نیوز‬ ‫که صرفا دلیلی بر تس��ویه حس��اب با شخص‬ ‫احس��ان کرمی اس��ت که حاضر ب��ه مقابله با‬ ‫مدیران س��ازمان و دامن زدن به این حاش��یه‬ ‫ها نش��د‪ .‬همینطور خبرگزاری سینما پرس که‬ ‫چندی پیش اعالم کرده بود من برای همیشه‬ ‫به امریکا مهاجرت کردم و با انتش��ار این خبر‬ ‫کذب م��ن به ش��دت موضع گی��ری کردم و‬ ‫خواس��تم اگر این خبرگ��زاری صاحبی دارد در‬ ‫مقابل نش��ر این دروغ مس��ئولیتش را بپذیرد و‬ ‫اینها دالیلی بود تا از یک ش��وخی س��اده من‬ ‫جنجال و این چنین حاشیه هایی ساخته شود‪.‬‬ ‫ش�ما بی�ش از ی�ک س�ال‬ ‫ممن�وع الکار بودی�د ولی جایی‬ ‫صحبتی نکردید؟‬ ‫بله‪ ،‬مدتی پی��ش من ممنوع ال��کار بودم اما‬ ‫هیچوقت ن��ه مصاحبه کردم و ن��ه به دنبال‬ ‫اج��اد حاش��یه و درگیری ب��ودم در حالی که‬ ‫این رس��انه ها از من به عنوان نور چش��می‬ ‫س��ازمان یاد می کردند و به عقیده من تمام‬ ‫این معضالت ریشه در پایین امدن رنج سنی‬ ‫بچه های رس��انه دارد که ب��ا چنین قلم های‬ ‫ناپخته ای به ایجاد موج های منفی و حاش��یه‬ ‫می پردازن��د و وقت��ی ی��اد می کنن��د که من‬ ‫تلویزیون را ترور کردم باید یادش��ان باشد که‬ ‫رسانه ملی خانه خاله نیست که احسان کرمی‬ ‫بتواند ان را ترور کند و از این دس��ت مطالب‬ ‫ع��ادت خبرگزاری های ما ش��ده که امیدوارم‬ ‫دیگر شاهد این موضوعات نباشیم‪.‬‬ ‫برای اینده چه برنامهای دارید؟‬ ‫با گ��روه نوش��ه ق��رارداد دارم و ب��ا توجه به‬ ‫بازخورد هایی که داشته و پیشنهادهای زیادی‬ ‫ب��وده برنامه هایی خواهیم داش��ت و به زودی‬ ‫در حال تدارک ضبط البوم هس��تیم‪ .‬امیدوارم‬ ‫اتفاق مبارکی ب��رای این گروهی که همه فکر‬ ‫و ذکرش ارایه کار خوب اس��ت بیافتد‪ ،‬تک تک‬ ‫اعض��ا این گروه نوازنده ها و افراد اس��م داری‬ ‫هس��تند که بی��رون این گ��روه موفقیت های‬ ‫بسیاری دارند اما اینجا در قالب یک گروه برای‬ ‫ارایه کار گروهی قوی تالش می کنند‪.‬‬ ‫تجسمی‬ ‫یکشـــــنبه ‪ 28‬شهریورماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪562‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫گفتگوی«هنرمند»بامنوچهرمعتبرهنرمندنقاشپیشکسوت‬ ‫پیشرفتیدرنقاشینداشته ایم‬ ‫انسیه عزیزپور‬ ‫در مجموع�ه اثار ش�ما در چند‬ ‫دهه گذش�ته م�ی بینیم که یک‬ ‫روند مشخص و متمرکز را طی‬ ‫کرده اید‪ .‬ایا دس�ت پیدا کردن‬ ‫به کیفیت در نقاشی را در تامل‬ ‫و تمرکز درازمدت می بینید؟‬ ‫درست اس��ت‪ .‬کار کس��انی که از ش��اخه به‬ ‫ش��اخه ای دیگر می پرند کامال اش��تباه است‪.‬‬ ‫دیوی��د هاکن��ی در دوران زندگی اش‪ ،‬مراحل‬ ‫مختلف��ی داش��ته و کارهای متفاوت��ی انجام‬ ‫داد‪ .‬ام��ا همه ان ه��ا کار خودش ب��ود‪ .‬یعنی‬ ‫خودش پش��ت اث��رش وج��ود دارد‪ .‬ولی کار‬ ‫اکثر ما نقاش��ان اینگونه نیس��ت‪ .‬ب��ه بازار و‬ ‫تست و س��لیقه مردم نگاه می کنیم‪ .‬شما اگر‬ ‫به کارهای موراندی نگاه کنید‪ ،‬نقاش��ی است‬ ‫که طبیعت بی جان کار کرده اس��ت‪ ،‬طوری با‬ ‫این طبیعت بی جان صحبت کرده که در تمام‬ ‫دوران مدرنیسم وجود داشت‪ .‬یکی از کسانی‬ ‫ک��ه به ان توجه می کردم همین موراندی بود‬ ‫ک��ه می گفتم چطور نقاش فیگوراتیو اس��ت و‬ ‫در نمایش��گاه های مدرنیسم وجود دارد‪ .‬امروز‬ ‫را هم ن��گاه کنید‪ ،‬می بینید کارهای لوس��ین‬ ‫فروید‪ ،‬فرانس��یس بیکن و ی��ا دیوید هایکنی‬ ‫فیگوراتی��و اس��ت و م��دام روی ای��ن قضیه‬ ‫کار کردن��د‪ .‬تغییر موضوع انس��ان را هنرمند‬ ‫نمی کن��د‪ .‬باید روی یک خ��ط راه برود و ان‬ ‫را به اتمام برساند‪ .‬باید بتواند برای بیان تفکر‬ ‫و ان چی��زی که می خواهد بگوید‪ ،‬عاملی پیدا‬ ‫کند‪ .‬طراحی برای من بهانه است که حرفم را‬ ‫بزنم‪ .‬اینجا باید به حرف صادق هدایت اشاره‬ ‫کنم که می گوید‪« :‬ادم یا حرف دارد یا ندارد‪.‬‬ ‫وقتی حرف دارد بهترین فرمی که با حرف ان‬ ‫جور اس��ت را انتخاب می کند»‪ .‬باید انسان ها‬ ‫کاره��ای یکدیگر را ببینند‪ .‬هنرمندان ما اکثرا‬ ‫به کارهای دیگران ن��گاه نمی کنند و فقط به‬ ‫خودش��ان نگاه می کنند و این س��بب می شود‬ ‫که کارش��ان اورجینال نباشد و از جایی گرفته‬ ‫ش��ود‪ .‬پی��ش از انقالب اث��اری از ایران جمع‬ ‫اوری ش��ده و برای شرکت در یک نمایشگاه‬ ‫به امریکا فرس��تاده شد‪ .‬زمانی که این اثار را‬ ‫دیدند‪ ،‬گفتند این ها که کارهای ماست‪ .‬از اثار‬ ‫خودتان ب��رای ما بیاورید‪ .‬بنابراین ما خودمان‬ ‫باید حرفی برای گفتن داشته باشیم‪.‬‬ ‫فکر می کنید تکامل هنر معاصر‬ ‫ایران از نقاش�ی فیگوراتیو می‬ ‫گذرد؟‬ ‫من فکر می کنم کاری که شروع کردم خیلی‬ ‫زود تر باید انجام می شد‪ .‬زمانی که من طراحی‬ ‫را ش��روع کردم‪ ،‬چند نفر جل��وی من حرکت‬ ‫می کردند‪ .‬ولی ام��روز‪ ،‬می بینم عده زیادی از‬ ‫این جوانان طراحی را می دانند‪ .‬اگر ما بتوانیم‬ ‫روی همین توانمندی کار کنیم‪ ،‬خیلی موفق‬ ‫می شویم‪ .‬انقالب ایران نیز‬ ‫یک رنسانس در هنر نقاشی‬ ‫بوج��ود اورد‪ .‬اگر به نس��ل‬ ‫دوممان یعن��ی جوادی پور‪،‬‬ ‫حمی��دی و ضیاپ��ور ن��گاه‬ ‫کنی��م‪ ،‬اصال قاب��ل قیاس‬ ‫با االن نیس��ت‪ .‬هنرمندان‬ ‫ام��روز ما خیلی پیش��رفت‬ ‫کرده ان��د و توانمن��دی‬ ‫بیشتری نسبت به ان موقع‬ ‫دارند‪ .‬من فکر می کنم اگر در دهه چهل تجربه‬ ‫االن را داشتیم‪ ،‬امروز می توانستیم نقاشی های‬ ‫خوبی را در برابر اروپایی ها ارائه کنیم‪ .‬شما به‬ ‫داوینچی که ن��گاه می کنید‪ ،‬طراح قابلی بود‪.‬‬ ‫در ان زمان نمی توانس��تند اناتومی کنند چون‬ ‫کلیس��ا اجازه نمی داد‪ .‬بعد ها توانستند راه را به‬ ‫شیوه ای باز کنند که استخوان ها و ماهیچه ها‬ ‫را بشناس��ند و بتوانند طرحی که از یک انسان‬ ‫می کشند‪ ،‬طراحی درس��تی باشد و باید گفت‬ ‫ب��رای این کار مبارزه کردند‪ .‬اما ما این دوران‬ ‫را نگذراندیم‪ .‬کار ما در زمینه دیگری مینیاتور‬ ‫و کاره��ای تصوی��ری بوده ک��ه ان ها از قبل‬ ‫پرسپکتیو نداش��تند‪ .‬یعنی قوانین بیان تصویر‬ ‫منوچه�ر معتب�ر در س�ال ‪ ۱۳۱۵‬در‬ ‫ش�یراز متولد ش�د‪ .‬او دوره دبستان‬ ‫و متوس�طه را در زادگاهش س�پری‬ ‫ک�رد و در همی�ن دوران ب�ه وس�یله‬ ‫ناص�ر نم�ازی ک�ه از ش�اگردان‬ ‫کمال المل�ک و معلم هن�ر معتبر بوده‬ ‫است‪ ،‬با نقاشی اش�نا می شود‪ .‬میل‬ ‫ب�ه ادامه راه نقاش�ی معتبر جوان را‬ ‫راه�ی ته�ران می کن�د تا در رش�ته‬ ‫نقاش�ی دانشکده هنرهای زیبا ادامه‬ ‫تحصی�ل ده�د‪ .‬س�ال ‪ ۱۳۵۰‬برای‬ ‫ادامه تحصیل به امریکا رفت‪ .‬معتبر‬ ‫در س�ال ‪ ۱۳۶۴‬برنده مدال و دیپلم‬ ‫افتخار از نمایش�گاه نقاشان معاصر‬ ‫جه�ان در موناک�و ش�د‪ .‬تدریس در‬ ‫هنرس�تان هنرهای زیب�ای دختران‪،‬‬ ‫واح�د هنر دانش�گاه ازاد اسلامی و‬ ‫دانش�کده هنرهای زیبای دانش�گاه‬ ‫تهران از فعالیت های اموزش�ی این‬ ‫هنرمند به ش�مار م�ی رود‪ .‬مجموعه‬ ‫ای از اث�ار او که در طول س�ال های‬ ‫‪ ۱۳۴۰‬تا ‪ ۱۳۸۳‬خلق شده‪ ،‬از سوی‬ ‫نش�ر نظر منتشر ش�ده است‪ .‬معتبر‬ ‫عالوه بر اش�تغال پیوسته به طراحی‬ ‫و خل�ق اث�ار متع�دد‪ ،‬همان ط�ور که‬ ‫عرص�ه اموزش ای�ن هن�ر را دنبال‬ ‫ک�رده اس�ت‪ ،‬ب�ه مس�ائل پیرامونی‬ ‫ان نیز واقف اس�ت و موانع توس�عه‬ ‫هن�ر و ام�وزش ان در ایران را مورد‬ ‫نقد و اس�یب شناس�ی قرار می دهد‪.‬‬ ‫گفتگویی درباره ارزیابی این هنرمند‬ ‫از حال و هوای نقاش�ی در این سال‬ ‫ها را در ادامه می خوانید‪.‬‬ ‫امروز را نداش��تند‪ .‬ان ها کشف کردند و سعی‬ ‫کردند هنری که می سازند هنر امروزی باشد‪.‬‬ ‫م��ا نمی توانی��م االن کاری را انج��ام دهیم و‬ ‫بگویی��م از ان ماس��ت‪ .‬این هم��ان ادامه کار‬ ‫انهاس��ت‪ .‬اگر قرار اس��ت کاری در نقاش��ی‬ ‫انج��ام دهی��م‪ ،‬از همین جایی اس��ت که من‬ ‫حض��ور دارم‪ .‬یعنی ما کالس��یک و اکادمیک‬ ‫و فیگوراتیو را بشناس��یم و بعد وارد ان شویم‪.‬‬ ‫چون ما خیلی در نقاشی عقبیم‪.‬‬ ‫ای�ا نقاش�ی ام�روز ای�ران ب�ا‬ ‫تحوالت و ش�رایط جامعه مان‬ ‫نسبتی دارد؟‬ ‫ش��ما شعر س��عدی را ببینید که‬ ‫می گوید‪« :‬بر لب جوی نشین و‬ ‫گذر عمر ببین‪/‬کاین اش��ارت به‬ ‫جه��ان گذران م��ا را بس»‪ ،‬این‬ ‫شعر و ترکیب واژه ها‪ ،‬یک دانایی‬ ‫اس��ت که در م��دارس اموزش‬ ‫داده می شود‪ .‬ولی پیامی در شعر‬ ‫هس��ت که ان خرد و کار هنری‬ ‫است و جهان بینی فرد است که‬ ‫در م��دارس درس نمی دهند‪ .‬ان‬ ‫در اثر خواندن و کاوش کردن به دس��ت می اید‪.‬‬ ‫من به ان جهان بین��ی اهمیت می دهم‪ .‬فرض‬ ‫کنید م��ن یک طبیعت بی جان یا یک خیابان را‬ ‫می خواهم نقاشی کنم‪ .‬به غیر از نقاشی که شما‬ ‫می بینید‪ ،‬یک معنایی در ان نهفته است‪ .‬پیامی‬ ‫اس��ت که من ان را پیدا می کنم و مخاطب من‬ ‫ببیند‪ .‬باید نس��بت به جامعه ای که در ان زندگی‬ ‫می کنیم واکنش داشته باشیم‪ .‬نباید ادم بی طرفی‬ ‫بود و نس��بت ب��ه اتفاقات اجتماع��ی‪ ،‬فرهنگی‬ ‫و ه��ر اتف��اق دیگ��ری بی تفاوت ب��ود‪ .‬اگر چیز‬ ‫بدی را می بینی باید در کارت نش��ان دهی‪ .‬اگر‬ ‫مشکل اجتماعی وجود داشته باشد‪ ،‬خواه ناخواه‬ ‫این مش��کل در اثر من دیده خواهد ش��د‪ .‬یکی‬ ‫از س��اده ترین پیام های زیبایی نقاشی این است‬ ‫که نقاش می خواهد این ش��ادی خود را با مردم‬ ‫تقس��یم کند‪ .‬ما رسالتی داریم و باید این را قبول‬ ‫کنیم‪ .‬چیز خوب گفتن ساده است‪ .‬مهم این است‬ ‫که هنرمند بدی ها و خش��ونت ها را ببیند و ان را‬ ‫نش��ان دهد و ادم ها را مجب��ور به دیدن ان کند‬ ‫تا دس��ت به این زشتی ها نزنند‪ .‬هنر‪ ،‬بیان است‪.‬‬ ‫هنر‪ ،‬باید راجع به چیزی حرف بزند و واکنشی به‬ ‫مسائل پیرامون خود باشد‪ .‬شما وقتی به کار خیلی‬ ‫از نقاش��ان که نگاه می کنید‪ ،‬درد دارند و از یک‬ ‫درد حرف می زنند‪ .‬یکی از نویسندگان می گوید‬ ‫انسان یا حرف دارد یا نه‪ ،‬اگر دارد باید ان فرمی‬ ‫را که با حرفش جور در می اید پیدا کند و حرفش‬ ‫را بزن��د‪ .‬بنابراین هنر باالخره باید از یک چیزی‬ ‫حرف بزند و در نهایت باید مخاطب را بیدار کند‪.‬‬ ‫هنر نمی تواند صرفا یک چیز فقط زیبا باشد‪ .‬مثال‬ ‫وقتی به شعر حافظ نگاه می کنید می بینید خیلی‬ ‫زیباست و صنعت شعری دارد‪ ،‬قافیه و ردیف دارد‪،‬‬ ‫اما فقط زیبا نیست‪ ،‬حرف هم دارد‪ .‬اما بحثی که‬ ‫اینج��ا مطرح اس��ت حرف از خردمندی اس��ت‪.‬‬ ‫بنابراین مس��اله فقط زیبایی نیس��ت‪ .‬یعنی هم‬ ‫تکنیک است و هم بیان یک حرف‪.‬‬ ‫ولی درنهایت اثار شما بیشتر از هر‬ ‫چیز حول و ح�وش تنهایی و بیان‬ ‫دغدغه های درونی خودتان نیست؟‬ ‫ببینید تنهایی درد من نیست‪ .‬درد همه ماست‪.‬‬ ‫هر کسی برای خود حیاط خلوتی دارد و دوست‬ ‫ندارد کس��ی را وارد ان حی��اط خلوت کند‪ .‬باید‬ ‫معنی تنهایی را فهمید‪ .‬مش��کل صادق هدایت‬ ‫ای��ن ب��ود که به جایی رس��یده بود که کس��ی‬ ‫حرف های��ش رانمی فهمی��د‪ .‬هدایت اصال ادم‬ ‫بدبینی نبود‪ .‬کافکا هم ادم بدبینی نیست‪ .‬این ها‬ ‫را می توان گفت که واقع بین هس��تند‪ .‬به نظر‬ ‫من زندگی رسم خوشایندی نیست که سهراب‬ ‫می گوی��د‪ .‬زندگ��ی یک چیز طبیعی اس��ت‪ .‬ما‬ ‫روزی به دنیا می اییم و تعدادی اسباب بازی به‬ ‫ما می دهن��د و پس از مدتی ان ها را از ما‪ ،‬یا ما‬ ‫را از ان ها می گیرند‪ .‬این رسم خوشایندی است؟‬ ‫تمام چیزهایی که به تو داده می ش��ود‪ ،‬ذره ذره‬ ‫گرفته می ش��ود‪ .‬این ها همه تجربه است و اگر‬ ‫متخصص باشی باید از این تجربه استفاده کنی‪.‬‬ ‫ببینید به جایی می رس��ید ک��ه از کارتان راضی‬ ‫می شوید‪ .‬بعضی اوقات یک سری از اثار خودم‬ ‫را پس از مدتی اصالح می کنم و تغییر می دهم‪.‬‬ ‫چ��ون انطور که باید مرا راض��ی نمی کند‪ .‬باید‬ ‫چیزی را دران پیدا کنم و خودم خوش��م بیاید‪.‬‬ ‫این راضی ش��دن هم از نظر بیانگری اس��ت و ‬ ‫همان تکاملی که گفتم‪.‬‬ ‫وضعیت نقاشی امروز را چطور‬ ‫می بینید؟‬ ‫استعدادهای خوبی را می بینم‪ .‬ولی این ها مردد‬ ‫هستند‪ .‬چون یک س��ری کارهایی که انجام‬ ‫می دهند‪ ،‬فیگوراتیو تلخ است و این ها شانسی‬ ‫در ح��راج و بازار ندارند‪ .‬این ها ممکن اس��ت‬ ‫صدمه بخورند‪ .‬کس��انی هستند که من وقتی‬ ‫اثارش��ان را نگاه می کنم‪ ،‬فوق العاده هستند‪.‬‬ ‫ولی ممکن است س��رخورده شوند‪ .‬خب یک‬ ‫س��ری هم برای پول وسوس��ه می شوند و به‬ ‫دنبال بازار می روند و ان پتانس��یلی که دارند‬ ‫زایل می شود‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫گالری گردی هنرمند‬ ‫فضایمتنوعهنریدراخرینهفتهتابستان‬ ‫اخر هفته فصل تابس�تان هنرمندان عرصه هنرهای تجس�می در گالری های پایتخت حاضر ش�ده اند تا عکس‪‎‬ها‪ ،‬حجم ها و‬ ‫نقاشی های خود را در معرض دید عالقه مندان به هنر قرار دهند‪.‬‬ ‫خانه هنرمندان‪ :‬چهارمین جش��نواره هنر ب��رای صلح‪ ،‬با اثاری از‬ ‫‪ ۱۴۰‬هنرمند در رشته های نقاشی‪ ،‬عکس‪ ،‬مجسمه و چیدمان‪ ،‬پوستر‪،‬‬ ‫ویدئ��و ارت‪ ،‬موس��یقی و پرفورمنس ‪ ۲۵‬ش��هریور م��اه افتتاح و تا ‪۵‬‬ ‫مهرماه در گالری های خانه هنرمندان واقع در خیابان طا لقانی‪ ،‬خیابان‬ ‫موسوی شمالی(فرصت)‪ ،‬ضلع جنوبی باغ هنر‪ ،‬برپا خواهد بود‪.‬‬ ‫گلس�تان‪ :‬عکس های اویش��ن تقوا ش��عار و نیما باالزاده با عنوان‬ ‫«نقش بر زمان» از ‪ 26‬تا ‪ 31‬ش��هریور در گالری گلس��تان به نشانی‬ ‫خیابان دروس‪ ،‬خیابان کماسایی‪ ،‬پالک ‪ 34‬به تماشا در می ایند‪.‬‬ ‫ایران ش�هر‪ :‬نمایشگاه طراحی‪ ،‬نقاشی‪ ،‬مجسمه‪ ،‬عکس‪ ،‬چیدمان‪،‬‬ ‫چاپ دس��تی‪ ،‬هنر مفهومی و دیجیت��ال ارت با عنوان «این خانه» با‬ ‫کیوریتوی بهنام کامرانی و با ارائه اثاری از مریم اسپندی‪ ،‬امین اقایی‪،‬‬ ‫فرید امین االس�لام‪ ،‬طاهر پورحیدری‪ ،‬علیرضا چلیپا‪ ،‬مهدی حسینی‪،‬‬ ‫ستاره حسینی‪ ،‬بهروز حش��مت‪ ،‬واحد خاکدان‪ ،‬وحید دانایی فر‪ ،‬رئوف‬ ‫دش��تی‪ ،‬اش��کان صانعی‪ ،‬کامبیز صبری‪ ،‬حام��د صحیحی‪ ،‬قدرت اهلل‬ ‫عاقلی‪ ،‬جمال عرب زاده‪ ،‬کیارنگ عالیی‪ ،‬ش��ادی قدیریان‪ ،‬محس��ن‬ ‫محم��ودی زاده‪ ،‬امی��ن نورائی‪ ،‬حام��د نوری‪ ،‬کس��ری گلرنگ و صبا‬ ‫معصومیان از ‪ 26‬ش��هریور تا ‪ 6‬مهرماه در گالری ایرانش��هر واقع در‬ ‫خیابان کریمخان زند‪ ،‬خیابان ش��هید عضدی (اب��ان جنوبی) خیابان‬ ‫سپند پالک ‪ ٦٩‬به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫ش�یرین یک‪ :‬نمایشگاه «حاشیه در برابر متن» اثار مهدیه پازوکی‬ ‫در مدیای حجم است که این اثار با الهام از تزئینات هندسی سنتی در‬ ‫معماری ایرانی به وجود امده و از ‪ 26‬شهریور تا هفت مهر در گالری‬ ‫شیرین یک‪ ،‬واقع در خیابان کریم خان‪ ،‬خیابان سنایی کوچه پانزدهم‬ ‫پالک ‪ 5‬دایر است‪.‬‬ ‫شیرین دو‪ :‬اش��لینگ ساره حق شناس نقاشی های خود را تحت‬ ‫عنوان «ته مانده تهران» از ‪ 26‬شهریور تا ‪ 7‬مهر در گالری شیرین‬ ‫دو در خیاب��ان کریم خان‪ ،‬خیابان س��نایی کوچه پانزدهم پالک ‪5‬‬ ‫ارائه می کند‪.‬‬ ‫پروژه های اران‪ :‬نقاش��ی های اله یار نجف��ی تحت عنوان «روایت‬ ‫سوم» که به تصاویری از دست فروشان پرداخته از ‪ 26‬شهریور تا ‪12‬‬ ‫مهر در گالری پروژه های اران به ادرس خیابان نوفل لوش��اتو‪ ،‬بعد از‬ ‫تقاطع حافظ‪ ،‬کوچ��ه لوالگر پالک ‪ 5‬در معرض دید عالقمندان قرار‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫گالری شماره شش‪ :‬عکس های محمد منعم تحت عنوان «پس‬ ‫از جنگ» به تصاویر ش��خصی این عکاس از جنگ تحمیلی اش��اره‬ ‫دارد و از ‪ 26‬شهریور تا ‪ 2‬مهر در گالری شماره شش واقع در خیابان‬ ‫میرزای شیرازی‪ ،‬کوچه بیستم‪ ،‬پالک ‪ ،2‬طبقه همکف دایر است‪.‬‬ ‫گال�ری ‪ :26‬مجموعه «زمین بازی» اخرین مجموعه هنری محمد‬ ‫فروزنده در مدیای طراحی و چیدمان اس��ت که از ‪ 26‬ش��هریور تا ‪31‬‬ ‫شهریور در گالری ‪ 26‬واقع در فرمانیه شرقی‪ ،‬خیابان سلمان پو ر ظهیر‪،‬‬ ‫شماره ‪ ،26‬واحد ‪ 3‬به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫اَرته‪ :‬نقاش��ی های محیا گیو با عنوان «صبح س��رد تابستان» از ‪26‬‬ ‫ش��هریور تا ‪ 4‬مهر در گال��ری ارته واقع در ون��ک‪ ،‬خیابان مالصدرا‪،‬‬ ‫بزرگراه کردس��تان جنوب‪ ،‬ش��یراز جنوب��ی‪ ،‬پایین ت��ر از همت‪ ،‬بلوار‬ ‫علی خانی‪ 20 ،‬متری گلستان‪ 12 ،‬متری دوم‪ ،‬پالک ‪ 3‬برگزار می شود‪.‬‬ ‫فرهنگسرای نیاوران‪ :‬نمایشگاه «گئورگ ژرستر» عکاس صاحب‬ ‫نام و هنرمند برجس��ته سوئیسی که یکی از پیشروان عکاسی هوایی‬ ‫جهان به شمار می رود با عنوان «ایران از چشم های هما» ‪ 26‬شهریور‬ ‫در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران گشایش می یابد و تا ‪ 10‬مهر‬ ‫در خیابان پاس��داران‪ ،‬مقابل پارک نیاوران‪ ،‬فرهنگس��رای نیاوران به‬ ‫نمایش در می اید‪.‬‬ ‫س�ایه‪« :‬زندگی» نمایشگاه مجسمه های امید بیدقی است که از ‪26‬‬ ‫ش��هریور تا ‪ 31‬شهریور ‪ 1395‬از ساعت ‪ 17‬تا ‪ 21‬در نیاوران‪ ،‬خیابان‬ ‫جمش��یدیه (فیضیه)‪ ،‬خیابان امیدوار ‪،‬کوچ��ه اقاخانی‪ ،‬پالک ‪ 3‬برگزار‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫هپتا‪ :‬نقاش��ی های مجتبی مجازی با عن��وان «رهایی» از ‪ 26‬تا ‪31‬‬ ‫ش��هریور ‪ 1395‬در گالری هپتا واقع در تهران‪ ،‬خیابان کریم خان زند‪،‬‬ ‫خیابان ایرانش��هر‪ ،‬ضلع غربی پارک هنرمندان‪ ،‬بن بس��ت نیکو شهر‪،‬‬ ‫شماره ‪ ،3‬طبقه همکف به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫طراحان ازاد‪ :‬نمایشگاه اثار امیرحسین دزفولی با عنوان «احضار»‬ ‫از ‪ 26‬شهریور تا ‪ 7‬مهر ‪ 1395‬در گالری طراحان ازاد واقع در خیابان‬ ‫ولیعصر (عج)‪ ،‬خیابان فتحی شقاقی‪ ،‬میدان سلماس‪ ،‬پالک ‪ 5‬برپاست‪.‬‬ ‫کاوه‪ :‬مجموعه «پول ها و خاطره ها» اثار فریبا عونی هس��تند که در‬ ‫حیط��ه پول نگاری به عنوان بخش��ی از «فرهنگ عامه» ایران نقش‬ ‫گرفته است‪ .‬این نمایشگاه از ‪ 26‬تا ‪ 31‬شهریور در نگارخانه کاوه واقع‬ ‫در خیابان ظفر‪ ،‬انتهای فرید افش��ار‪ ،‬خیابان دولت ش��اه غربی‪ ،‬خیابان‬ ‫پروین ‪،‬کوچه تایباد‪ ،‬پالک ‪ 26‬دایر است‪.‬‬ ‫اتبی�ن‪« :‬داینا حلزون» نمایش��گاه جبران فخر موس��وی در مدیای‬ ‫حجم اس��ت که از ‪ 26‬شهریور تا ‪ 6‬مهر در گالری اتبین واقع خیابان‬ ‫ول��ی عصر قبل از چه��ارراه پارک وی‪ ،‬کوچه خاک��زاد‪ ،‬پالک ‪ 42‬به‬ ‫نمایش در می اید‪.‬‬ ‫افرند‪ :‬نمایشگاه نقاش��ی های عباس بابایی تحت عنوان «تن ها» از‬ ‫‪ 26‬ش��هریور ت��ا ‪ 2‬مهر در گال��ری افرند واقع در بزرگ��راه جالل ال‬ ‫احم��د‪ ،‬خیابان جهان ارا‪ ،‬خیابان ‪19‬ام (جالل حس��ینی)‪ ،‬بعد از تقاطع‬ ‫اشک شهر‪ ،‬پالک ‪ 48‬برگزار می شود‪.‬‬ ‫مه�روا‪« :‬جهانت را از دی��دگان من ببین» عنوان نمایش��گاه گیلدا‬ ‫هاش��می زاده است که از بیست و ششم ش��هریور تا پنجم مهرماه در‬ ‫گالری مهروا به ادرس خیابان کریم خان زند‪ ،‬خیابان ش��هید عضدی‬ ‫(ابان جنوبی)‪ ،‬شماره ‪ 38‬به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫احس�ان‪ :‬نقاشی های س��احل طلیس��چی با عنوان «عدالت» ‪ 26‬تا‬ ‫‪ 31‬ش��هریور در نگارخانه احسان واقع در اقدس��یه‪ ،‬اجودانیه‪ ،‬خیابان‬ ‫چهاردهم شرقی‪ ،‬شماره ‪ 22‬دایر است‪.‬‬ ‫س�یحون دو‪ :‬اری��ن لواس��انی نقاش��ی های خ��ود ب��ا عن��وان‬ ‫«واقعیت ه��ای پنهان» را از ‪ 26‬ش��هریور تا ‪ 7‬مه��ر به نگارخانه‬ ‫سیحون دو واقع در خیابان مقدس اردبیلی‪ ،‬خیابان پسیان‪ ،‬خیابان‬ ‫سینایی‪ ،‬پالک‪ 24‬می اورد‪.‬‬ ‫ترانه باران‪ :‬گالری ترانه باران نقاش��ی خط های رسول دشتی‬ ‫را از ‪ 26‬شهریور تا ‪ 4‬مهر در خیابان شریعتی‪ ،‬پل رومی‪ ،‬خیابان‬ ‫ش��ریفی منش‪ ،‬نبش کوچه الدن پ�لاک ‪ ،27‬واحد ‪ 2‬به نمایش‬ ‫در می اورد‪.‬‬ ‫اُ‪« :‬انتقال به س��رخ» عنوان نمایش��گاه عکس های سینا برومندی در‬ ‫گالری اُ اس��ت که تا ‪ 30‬شهریور ‪ 1395‬در خیابان ویال (نجات اللهی)‪،‬‬ ‫کوچه خسرو ‪ ،‬پالک ‪ 46‬برپاست‪.‬‬ ‫اعتماد یک‪ :‬نمایش��گاه «مزرعه حباب های کریستالی» نقاشی های‬ ‫ارش فش��ارکی است که تا ‪ 30‬ش��هریور ‪ 1395‬در گالری اعتماد یک‬ ‫به ادرس نیاوران‪ ،‬میدان یاس��ر‪ ،‬خیابان یاسر‪ ،‬خیابان موسوی‪ ،‬خیابان‬ ‫بوکان‪ ،‬دو راهی سمت راست‪ ،‬پالک ‪ 4‬به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫اعتماد دو‪ :‬نمایش��گاه نقاشی های علی زعیم با نام «تهران‪ ،‬انقالب‬ ‫مفهومی» تا ‪ 30‬ش��هریور ‪ 1395‬از ساعت ‪ 15‬تا ‪ 20‬در گالری اعتماد‬ ‫دو واق��ع در‪ ،‬نیاوران‪ ،‬میدان یاس��ر‪ ،‬خیابان یاس��ر‪ ،‬خیابان موس��وی‪،‬‬ ‫خیابان بوکان‪ ،‬دوراهی سمت راست‪ ،‬پالک ‪ 4‬برپاست‪.‬‬ ‫تِم‪ :‬عکس های س��ارا رشیدی با عنوان «عدن پنهان»تا ‪ 29‬شهریور‬ ‫‪ 1395‬در خیاب��ان کریم خان زند‪ ،‬نجات الهی ش��مالی‪ ،‬کوچه زبرجد‪،‬‬ ‫پالک ‪ 10‬به نمایش در می اید‪.‬‬ ‫َجرجانی‪ :‬تصویرسازی های بهار سیدین با عنوان «واندرلند» تا ‪29‬‬ ‫شهریور ‪ 1395‬از ساعت ‪ 16:30‬تا ‪ 20:30‬در خیابان ولیعصر‪ ،‬باالتر‬ ‫از پ��ارک وی‪ ،‬کوچ��ه خیام‪ ،‬پالک ‪ ،4‬زن��گ ‪ 1‬میزبان عالقمندان‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫س�هراب دو‪ :‬نقاشی های رامین ش��هوق با عنوان «سفر به ژرفای‬ ‫درون» ‪ 19‬ت��ا ‪ 30‬ش��هریور ‪ 1395‬از ‪ 17‬ت��ا ‪ 22‬در بزرگراه چمران‪،‬‬ ‫خیاب��ان اوین‪ ،‬ابتدای خیابان ش��هید کچویی‪ ،‬پ�لاک ‪ ،11‬واحد ‪ 1‬به‬ ‫نمایش در می اید‪.‬‬ ‫والی‪ :‬جبار نظری زیوز نقاش��ی هایش را تحت عنوان «استر» تا ‪29‬‬ ‫ش��هریور ‪ 1395‬از س��اعت ‪ 16‬تا ‪ 20‬در میدان ونک‪ ،‬خیابان ش��هید‬ ‫خدامی‪ ،‬پالک ‪ 72‬به نمایش در می اورد‪.‬‬ ‫الله‪ :‬اثار زنده یاد جواد حمیدی‪ ،‬محمد حس��ین حلیمی‪ ،‬قباد ش��یوا‪،‬‬ ‫ناصر پلنگی‪ ،‬زنده یاد عربعلی شروه‪ ،‬احمد اریا منش‪ ،‬احمد فتوت‪ ،‬علی‬ ‫بیگی پرست‪ ،‬سعید دولتی‪ ،‬علی اکبر احقری‪ ،‬تقی حجاریان‪ ،‬غالمرضا‬ ‫ش��املو‪ ،‬صابر س��لیمانی‪ ،‬بیژن غنچه پور‪ ،‬علی پیروز‪ ،‬سعید خضایی‪،‬‬ ‫وحید خضایی‪ ،‬لیال سروندی‪ ،‬فرزانه سروندی‪ ،‬زهرا پنده‪ ،‬علی غیبی‪،‬‬ ‫مولود عظیم پور‪ ،‬فاطمه پلنگی‪ ،‬رضا ش��عبانی‪ ،‬یوسف رجبی‪ ،‬شهرام‬ ‫عظیم��ی تا ‪ 10‬مهر از س��اعت ‪ 9‬تا ‪ 14- 13‬ت��ا ‪ 19‬در خیابان دکتر‬ ‫فاطمی‪،‬ضلع شمالی پارک الله‪ ،‬روبروی پارکینگ طبقاتی به نمایش‬ ‫در می اید‪.‬‬ ‫هم�ا‪ :‬نمایش��گاه انفرادی مه��دی حامدی در مدیای نقاش��ی تا ‪29‬‬ ‫شهریور ‪ 1395‬در گالری هما به نشانی خیابان کریم خان زند‪ ،‬خیابان‬ ‫سنایی‪ ،‬کوچه چهارم غربی‪ ،‬پالک ‪ ،8‬واحد یک برگزار می شود‪.‬‬ ‫اتش�زاد‪ :‬نقاش��ی های هاله رحمانی با عنوان «من��م ارش» تا ‪29‬‬ ‫شهریور در گالری اتشزاد در خیابان ولیعـصر‪ ،‬نرسیده به میدان ونک‪،‬‬ ‫خیابان عباس��پور (توانیر) شمـالـی‪ ،‬بعـد از پـل همت‪ ،‬پـالک ‪ 23‬به‬ ‫نمایش در می اید‪.‬‬ ‫ماه‪ :‬نمایش��گاه گروهی ‪ 47‬هنرمند عرصه نقاشی اذر احمدی‪ ،‬ایدین‬ ‫اغداش��لو‪ ،‬امیرحس��ین زنجانی‪ ،‬امیرصادق طهرانی‪ ،‬بهمن محمدی‪،‬‬ ‫پروانه اعتمادی‪ ،‬حس��ین احمدی نس��ب‪ ،‬حس��ین چراغچی‪ ،‬حسین‬ ‫خس��روجردی‪ ،‬حس��ین کاشیان‪ ،‬حس��ین کاظمی‪ ،‬خس��رو خسروی‪،‬‬ ‫رامین جمش��یدی‪ ،‬رس��ول اکبرلو‪ ،‬رضا افس��ری‪ ،‬رض��ا بهاروند‪ ،‬رضا‬ ‫هدایت‪ ،‬رضا امیر یار احمدی‪ ،‬رعنا فرنود‪ ،‬س��اغر پزش��کیان‪ ،‬س��میرا‬ ‫علیخانزاده‪ ،‬شاهو بابایی‪ ،‬شهرام کریمی‪ ،‬صادق تبریزی‪ ،‬عسل فالح‪،‬‬ ‫علی علوی‪ ،‬علی اکبر میخک‪ ،‬علیرضا دیانی‪ ،‬فرزانه حس��ینی‪ ،‬فرشید‬ ‫ملکی‪ ،‬فریده الشایی‪ ،‬قاسم حاجی زاده‪ ،‬لیال رضوانی‪ ،‬مجتبی تاجیک‪،‬‬ ‫محس��ن فوالدپور‪ ،‬محمد رحیمی‪ ،‬مرتضی یزدانی‪ ،‬مسعود عربشاهی‪،‬‬ ‫مهدی فرهادیان‪ ،‬مهرداد خطایی‪ ،‬مهرداد ش��وقی حق دوست‪ ،‬مهرداد‬ ‫فالح‪ ،‬مهش��ید عزیز محس��نی‪ ،‬نازنین اصغر زاده‪ ،‬ناصر اویسی‪ ،‬نزار‬ ‫موس��وی نیا‪ ،‬هوراد گرجی تا ‪ 10‬مه��ر در گالری ماه در خیابان افریقا‪،‬‬ ‫کوچه گلستان‪ ،‬شماره ‪ 26‬برپاست‪.‬‬ ‫صاحب امتیاز‪:‬شـرکت جهان سبز‬ ‫مـدیرعامـــل‪:‬حسـین احـمـدی‬ ‫مدیر مسوول‪ :‬مهدی احمدی‬ ‫زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری‬ ‫چاپ‪ :‬چاپخانهروزنامهجامجم‬ ‫شماره ‪ 562‬یکشـــــــنبه‪ 28‬شهریورماه ‪1395‬‬ ‫سازماناگهیها‪88311361- 88311353:‬‬ ‫نشانى‪:‬تهران‪ ،‬خیابان مطهری‪ ،‬بعد ازخیابانسلیمان‬ ‫خاطر‪ ،‬خیابان اورامان‪ ،‬پلاک‪ ،43‬واحد‪2‬‬ ‫تلفکس‪ 88813489- 88301986:‬‬ ‫توزیع‪ :‬نشرگسترامروز‬ ‫توزیعمشترکینتهران‪:‬شتابگستر ‪ 88944361‬‬ ‫حسن پارسائی‬ ‫درنمایش هایشوراییکهمبتکراناگوستوبوالبوده‪،‬روندشکل گیری‬ ‫نمایشوحتیانتخابمکاناجرایاناساسابهمشورتگذاشتهمی شود‪.‬‬ ‫س��پسخودموضوعومت��ننانوش��تهوانتخابادم ه��اینمایش‪-‬که‬ ‫بهتراست ان ها را پرس��وناژ ننامیم‪ -‬و چگونگی انتخاب بازیگران و نحوه‬ ‫بازی ش��انب هتناوببا ُپرسشوپاس��خونظرخواهیازتماشاگرانشکل‬ ‫ن هم تاثیر می گذارد؛‬ ‫می گیرد‪ .‬همین موضوع نهایتا بر شیوه کارگردانی ا ‬ ‫بنابراینش��کل گیرییکمتنتجربیونانوشتهوسایرمراحلاجرائیاز‬ ‫هم��اناغازبانوعیازفاصله گذاریضمنیهمراهاس��تتاان کهنمایش‬ ‫سرانجامازلحاظاجرائیبهسامانمی رسد‪.‬‬ ‫نمایش«س��پنجرنجوش��کنجفرخنده»ب��هنویس��ندگیاولیهمحمود‬ ‫استادمحمدوکارگردانیشهرامگیل ابادیکهدرپالتوشمارهیکمجموعهسالن هایتئاتر‬ ‫ش��هراجرامی شود‪،‬بااستنادبهمواردپیش گفتهاساس ًاجزونمایش هایشوراییکهازسبکو‬ ‫سیاقاگوس��توبوالپیرویکند‪،‬نیستوشیوهاجرایانبسیارمتفاوتاست؛امااین ُپرسش‬ ‫پیشمی ایدکهاگرجزونمایش هایشوراییمحسوبنمی شود‪،‬پسچهنوعنمایشیاست؟‬ ‫پاسخبهپرسشفوقاناس��تکهدرایناجرانهانتخاببازیگروموضوعبه صورتتجربیو‬ ‫مشورتمطرحاستونهشکل دهینمایشبانظردهیتماشاگراندرموردساختاروشیوهاجرا‬ ‫وپیشُ بردروندموضوع‪،‬بلکهازهمانابتدامتنیمجملوتاحدیگزاره ایبهنویسندگیمحمود‬ ‫استادمحمددستمایهوذهنمایهاجراینمایشاستوبرایاجرایانازقبل‪،‬سالن‪،‬بازیگران‬ ‫طراحیکلیدرنظرگرفته شدهاست‪.‬البتهمتناستادمحمدبهانه ایاولیهبهشمار‬ ‫وحتییک‬ ‫ُ‬ ‫می رودوگرنه‪،‬متنکاملوکلینمایشبااختیاردهیونظرخواهیاز«بازیگر‪-‬تماشاگران»‬ ‫کهقبلازاجرابرایارجاعاتمتناوببازیگراناصلینمایشبهان هاتوسطکارگردانانتخاب‬ ‫وبکارگرفته شده اند‪،‬ونیزبهکمکبعضیازتماشاگرانکهازموضوعبی اطالع اندوبههمین‬ ‫منظور به صورت انتخابی و اختیاری به ش��رکت در نمایش دعوت می شوند‪ ،‬کامل می گردد‪.‬‬ ‫موضوعاتیکهتماش��اگرانبهانمی پردازندممکناستدرارتباطتنگاتنگباموضوعاولیه‬ ‫نمایشباشدوعم ً‬ ‫الدرپاسخبهپرس��ش هایبازیگریابازیگراناصلینمایشانتخابشود؛‬ ‫اینامکانهموجودداردکه ُپرس��ش هاییدرمیاننباش��دوبه تناسبذهنیت هایاختیاری‬ ‫تشدهبرایحرفزدن)موضوعاتمتفاوتیمطرحشود‪.‬‬ ‫تماشاگران(دعو ‬ ‫موضوع��اتنمایشب هتناس��بن��وعاجرا‪،‬ن��وعپرس��ش هاوانتخابتماش��اگرانیکههر‬ ‫ش��ب عوض‪،‬وبه طور عملیواردنمایشمی ش��وندوموضوعاتمتفاوت تری رابهداده هاو‬ ‫داش��ته هاینمایشمی افزایند‪،‬هموارهتغییرخواهدکرد؛یعنیاگرنمایشسیروزاجراشود‪،‬‬ ‫سیاجراینسبتامتفاوتخواهدداشت؛بنابراینبرخالفنمایش هایشوراییاگوستوبوال‬ ‫اختیارمندیومشورتیبودنرونداجراینمایشفقطبهتنوعموضوعاتوگروهتماشاگرانی‬ ‫کهقبلازاج��راازموضوعبی اطالعبوده ان��دومتعاقب ًا بههنگاماجراب��راینظردهیدعوت‬ ‫می ش��وند‪،‬بستگیداردواجرااساس�� ًافقطدرحوزهمحتواحالتیمشورتیپیدامی کند؛نوعی‬ ‫گردهمائ��یونظرخواهیومخصوصادعوتبهحرفزدنوبرون فکنیاختیاریاس��تکه‬ ‫تماشاگراندرحالتنشستهیاسرپائیدروسطجمعیتانجاممی دهند؛اینموقعیت هاگاهی‬ ‫شامل ش��عرخوانی‪ ،‬اوازخوانی و در مواردی هم موضوعی و حتی شبیه سخنرانی های کوتاه‬ ‫استکهموضوعشمی تواندشخصی‪،‬سیاسی‪،‬انتقادی‪،‬اخالقی‪،‬فرهنگی و‪...‬باشد‪.‬البتهدر‬ ‫این الگویاجرائیاولیه‪ ،‬یعنیدرنمایش «س��پنج رنجو شکنج فرخنده»همهموضوعاتدر‬ ‫ُ‬ ‫وهلهنخستبهزنومش��کالتوموقعیتاودرجامعهایرانیارتباطدارد‪.‬نمایشحدومرزی‬ ‫برایجای دهیموضوعاتمتنوعقائلنیس��ت؛درجاهایییکیازبازیگراناصلیپیامک ها‬ ‫وتلگرام ه��ایتلفنهمراهشراهمک��هبیانگرموضوع هاونکاتقابل ارائههس��تند‪،‬برای‬ ‫تماشاگران می خواند‪ .‬ضمنا گاهی شعرخوانی‪ ،‬اوازخوانی و یا گفتارهایی هم از طریق بلندگو‬ ‫امام هادی (ع)‬ ‫سیستم مدیریت کیفیت‬ ‫‪H O N A R M A N D I N T E R N A T I O N A L N E W S P A P E R‬‬ ‫یک درام اشتراکی نو و تجربی‬ ‫وبه صورتداده هاوداشته هایضمنیوپس زمینه ایشنیدهمی شوند‪.‬‬ ‫درایناجراس��الننمایشبدونصندلیاس��توهمهتماش��اگرانروی‬ ‫بالشتک ها می نشینند و صحنه که اساسا ش��اکله صحنه ندارد‪ ،‬و نیز تمام‬ ‫سالناغلبدرتاریکیمحضمی ماندونورهایموضعیبسیارمحدودی‬ ‫(اگرتمامصحنهبه تناوبکامالروش��نمی شد‪،‬فرماجراجلوهدارترازکار‬ ‫درمی امد)توسطبازیگراناصلینمایشبهصحنهدادهمی شودکهعم ً‬ ‫ال‬ ‫برایجست وجویچهره هایتماشاگران–بهبهانهیافتنیکزنتمثیلی‬ ‫به نام فرخنده است که به گونه ایتاویل امیزجنسیتیهم برای او بهتصور‬ ‫درنیام��دهوهمینابتکار‪،‬قضیهراتاویل امی��زکرده‪،‬ضمنان کهتاریکی‬ ‫سالن و شیوه اجرای نمایش اساس�� ًا تاویل امیزترین وجه نمایش به شمار‬ ‫می رودوبهشکلخاصونشانهواریدراماتیکهماست‪.‬‬ ‫اگرتاریکبودنتقریب ًاکاملصحنه‪،‬یابهعبارتیسالنرادرنظرنگیریم‪،‬نمایش«سپنجرنجو‬ ‫شکنجفرخنده»بهکارگردانیشهرامگیل ابادیشباهتزیادیبهجلساتفرهنگی‪،‬تربیتی‬ ‫و روان درمانی ان جی اوهاوگردهمائی ان هایی که اس��یب اجتماعیدیده اند‪،‬دارد و برای ان‬ ‫می تواناصطالحات«معرکه گیری»یا«گردهمایی»درنظرگرفتکهالبتهبی شباهتهم‬ ‫بهتجمع هایائینییاسیاسیخاصنیست‪.‬‬ ‫درایناجراهم�� هچیزعمدتابرایابرازوگفتناس��توهمیننکتهبه طورپارادوکس��یکالی‬ ‫موضوع محوری نمایش شده اس��ت‪ .‬این خصوصیت ها سبب شده که نمایش «سپنج رنج و‬ ‫ش��کنجفرخنده»به عنواننوعخاصیازنمایشایرانییاایرانیشدهکهبهحوزهتئاترتجربی‬ ‫ارتباطپیدامی کند‪،‬بهش��ماراید ُوالگواولیه‪،‬موفقوبدیعیبرایتداوماجراینمایش هاییبا‬ ‫ژانرس��اختاریوهنریچنیننمایشیباش��د‪.‬ایننمایشبرایاولینبارفرصتبرون فکنی‬ ‫ازادانهبهتماش��اگرانمی دهدوان هارادرمح��دودهزمانیقابل توجهیجزونمایشمی کند‬ ‫تادرش��اکله ایتصادفیواختیارمندانهواردنمایشبش��وندودرددلوانتقادکنندیامسائلو‬ ‫موضوعاتجامعهراتحلیلوانالیزنمایند‪.‬‬ ‫مقول��هبازیگریدراینن��وعخاصازنمایشزیادقابلارزیابینیس��ت‪،‬چ��ونتقریب ًانوعی‬ ‫مجری گری(بازیگر– مجری)مطرحاستوضمن ًا بازیگروتماشاگرتقریباهم ارزوهمسان‬ ‫شده اند‪،‬اماکارگردانی‪،‬مخصوصاازلحاظطراحیوبداعتونواوریونگرهتجربیدررابطهبا‬ ‫دگرگونکردنساختارومفهومنمایش‪،‬به غایتمهم‪،‬هنرمندانهوخالقانهاست‪.‬می تواناین‬ ‫نمایشرا«همس��احتشدنکاملنمایشوتماشاگران»ویااساس ًابه عنوانیکژانرجدید‪،‬‬ ‫انرا«دراماشتراکی»نامید‪،‬زیراایننوعنمایشبدونسهمونقشاجرائیتماشاگران‪،‬معنا‪،‬‬ ‫مفهوموشکلاجرائینخواهدداش��ت‪.‬بایدیاداورشدکهدرایناجراموضوعاتیکهادم های‬ ‫نمایشوتماش��اگرانانتخابمی کنند‪،‬اهمیتساختاری‪،‬محتواییوژانریداردوبایدبسیار‬ ‫جدیوعمیقباشندوحتیتااندازه ایگویندگانخودراشخصیت پردازیکنندتاکنش های‬ ‫دراماتیکضمنیهمجزوس��اختاراجرائینمایشبماند‪،‬درغیراینصورت‪،‬خطرسقوطاین‬ ‫نمایشدرورطهپرفورمنسوجوددارد‪.‬‬ ‫نمایش«سپنجرنجوش��کنجفرخنده»باکارگردانیخالقانهوهنرمندانهشهرامگیل ابادی‬ ‫یکیازحوادثخاصدرتاریختئاترتجربیایرانبهشمارمی رود؛گرچهازلحاظساختارواجرا‬ ‫بس��یارسادهوسهل الوصولاس��ت‪،‬امابهلحاظتنوعیکهدرارائهبداههگوئی‪،‬بداههنمائیو‬ ‫تش��ریکادامه دارومتفاوتبازیگراندرشکل دهی هایگوناگوناجراییکنمایشواحد‬ ‫نوعیالگوس��ازیبه حس��ابمی ایدوباتوجهبهاین کهقبالدرتئاترایرانتاایناندازه‬ ‫داردکه ُ‬ ‫بازیگر‪،‬تماش��اگروکارگردانازادوهمساحتنبوده اند‪،‬بایدانراتحولیدررشدوارتقاءتئاتر‬ ‫ایرانبهش��ماراوردوب هعنوانالگوییتازهوتجربی‪،‬الزامابهنمایش هایایرانیافزودهشودو‬ ‫هموارهبرایاجرادراولویتقراربگیرد‪.‬‬ ‫اذان ظهر ‬ ‫غروب افتاب ‬ ‫اذان مغرب ‬ ‫اذان صبح فردا ‬ ‫طلوع افتاب فرد ا‬ ‫کسى که از افریدگار پیروى کند از خشم افریـده‏ها‬ ‫بـاکى نـدارد‪ .‬و کسى که خــدا را به خشـم اورد‪ ،‬باید‬ ‫باور کند که مردم بر او خشم خواهند اورد‪.‬‬ ‫مجمع خوبی و لطف است عذار چو مهش‬ ‫لیکنش مهر و وفا نیست خدایا بدهش‬ ‫دلبرم شاهد و طفل است و به بازی روزی‬ ‫بکشد زارم و در شرع نباشد گنهش‬ ‫نگاهی به نمایش «سپنج رنج و شکنج فرخنده» کاری از شهرام گیل ابادی‬ ‫اواقتشرعی‬ ‫پشت صحنه‬ ‫‪ISO 9001 : 2008‬‬ ‫دیروزبراینشستخبریمجبورشدمتاحصارکبروم‪،‬ازانروزهایبدبیاریبودکلی‬ ‫ترافیکومعطلی‪،‬موقعبرگشتهمماشینروشننمی شدباطریخالیکردهبودیک‬ ‫ساعتیطولکشیدتابرامباطرینوبفرستنددراینزمانکارینداشتمغیرچککردن‬ ‫تلگراموبررسیرفتارهایمردمودادننشانیبهعابرین‪.‬تماماینمدتیکمعتادخیابان‬ ‫خواب سعی داشت از صندوق صدقات پول در بیاورد جالب اینکه دونفر که می خواستند‬ ‫صدقهبهصندوقبیندازندترجیحدادندبصورتنقدیبااینبندهخداحسابکنند‪.‬دقیق‬ ‫نبودنتابلوهایراهنماینامخیابان هاوسرگردانشدنمردم‪،‬متکدیانومعتادانخیابانی‬ ‫از معضالت بزرگ کالن شهر تهران است که علیرغم ادعاها و امار و ارقام شهرداری و‬ ‫شورایشهرهنوزحلنشدهاست‪.‬تهرانبهعنوانپایتختکهاوضاعواحوالشاینطور‬ ‫هستوایبحالشهرهایدیگر‪،‬ماکهاهلتهرانیمبعضیوقت هابرایپیداکردنیه‬ ‫نشانیمدت هابایدپرسوجوکنیمحاالتصورکنیدتوریستیاگردشگرخارجیکهجایی‬ ‫را نمی شناسد و راهنما هم نداشته باشد چطور باید مسیرش را پیدا کند؟ ما خیابان های‬ ‫شهرمان را تجهیز کنیم راه اندازی جاده ابریشم پیشکشمان!‬ ‫‪1‬‬ ‫طراح جدول‪ :‬رسول نادری‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 1‬س و‬ ‫‪ 2‬ا‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫‪2‬‬ ‫ر‬ ‫س ی‬ ‫‪ 3‬س م‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ل‬ ‫‪ 4‬ا‬ ‫‪ 5‬ت‬ ‫‪6‬‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫‪ 7‬س ر‬ ‫ع‬ ‫‪ 8‬ت‬ ‫‪ 9‬ا‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫‪ 10‬ر‬ ‫‪ 11‬ه‬ ‫‪ 12‬ح‬ ‫‪ 13‬ی‬ ‫‪ 14‬ا‬ ‫‪ 15‬ت‬ ‫ل‬ ‫ط‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫ا‬ ‫س ب‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ک‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫س و‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ش ا‬ ‫ر‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫‪5‬‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ک‬ ‫س ر‬ ‫افقی‪:‬‬ ‫ی‬ ‫د‬ ‫ب‬ ‫س ت‬ ‫ر‬ ‫ز‬ ‫سیستممدیریتکیفیت‪-‬رضایتمندیمشتری ‪ISO 10004:2012‬‬ ‫طــــرح روز دربی تهران مشقی از کار در امد!‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6 5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫رضا باقری شرف‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫‪6‬‬ ‫خ‬ ‫‪8‬‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ز‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ک‬ ‫ت‬ ‫س‬ ‫‪11‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫‪7‬‬ ‫س‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫‪5‬‬ ‫‪9‬‬ ‫ک‬ ‫ن‬ ‫‪4‬‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫‪3‬‬ ‫ل‬ ‫ر‬ ‫ق‬ ‫ن‬ ‫‪http://honarmandonline.ir/?p=6049‬‬ ‫منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند‬ ‫‪2‬‬ ‫پاسخ جـدول شـماره قـبل‬ ‫‪6‬‬ ‫‪2 1‬‬ ‫‪12:59‬‬ ‫‪19:12‬‬ ‫‪19:31‬‬ ‫‪5:22‬‬ ‫‪6:47‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫‪10‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪-1‬چهره مورد نظر‪-‬شهرتوریسم مذهبی ‪-2‬اثرامیل زوال‪-‬دریغا‪-‬‬ ‫نژادکشورپوتین‪-3‬زیرکی‪-‬سردوخنک‪-‬قاضی ورزشی‪-4‬ازماههای‬ ‫خارجی‪-‬واحدی درطول‪-‬اجاره بها‪-5‬ابدار‪-‬ازدرختان‪-‬دریاچه ای‬ ‫درحمام‪-‬مادرعرب‪-6‬اسم ترکی‪-‬پدربزرگ‪-7‬درجه ها‪-‬کیسه پول‬ ‫‪-8‬اشاره‪-‬ازخدایان هندو‪-9‬دایره ها‪-‬کتاب اسمانی‪-10‬شهرنیروگاه‪-‬‬ ‫گربه عرب‪-11‬مزه دهان جمع کن‪-‬ازکلمات استثنا‪-‬استان‪-‬زمینه‬ ‫‪-12‬نژادکشورپوتین‪-‬واحدی دروزن‪-‬پادشاه‪-13‬ارزان نیست‪-‬شاداب‪-‬‬ ‫جسدحیوان مرده‪-14‬وزیرفرعون‪-‬ارزوها‪-‬کمک‪-15‬ازترجمه هایش‪-‬یکی‬ ‫دیگرازترجمه هایش‬ ‫‪15‬‬ ‫عمودی‪:‬‬ ‫‪-1‬صحرای عربستان‪-‬ازترجمه های دیگرش‪-2‬رنگ طالیی‪-‬ازرسانه های شنیداری‪-‬‬ ‫رخنه‪-3‬امیداست به کامتان باد‪-‬لباس زنانه‪-‬قصه گو‪-4‬دستگاه تنظیم مقدارهوا وبنزین‬ ‫درماشین‪-‬پسرمکازندرانی‪-‬ازان طرف درلوله تفنگ بیابید‪-5-‬رونق دادن‪-‬ازخدایان هندو‪-‬نمط‬ ‫میان تهی‪-6‬درخواست نمودن‪-‬ازچاشنیها‪--‬زادگاه حضرت ابراهیم‪-7‬حاجت –احتیاج‪-8‬تحفه‬ ‫ها‪--‬نامها‪-9‬زهره وجرئت‪-‬خالص‪-10‬برداشت محصول‪-‬عیب وعار‪-‬حرف نفی عرب‪-11‬مثل‬ ‫ومانند‪-‬برداشتنی پرندگان‪-‬گردن نهادن‪-12‬شیربیشه‪-‬غذایی ازتخم مرغ‪-‬درس سرگذشت‬ ‫‪-13‬معیار‪-‬دفترحسابهای دیوانی‪-‬پنبه زن‪-14‬خارپشت بزرگ تیرانداز‪-‬فرمانروایی‪-‬‬ ‫هنرانگلیسی‪-15‬ازمناطق خوش اب وهوای استان کرمانشاه‪-‬ازهمسران پیامبر‬ ‫اخبار دیدنی‬ ‫اولین دوره جشنواره فیلم و عکس چهل چراغ در پردیس سینما ملت در‬ ‫حال برگزاری است| مهر‬ ‫اغاز کمپین انتخاباتی هیالری کلینتون بعد از بیماری اش در فرودگاه‬ ‫وستچستر|خبرگزاریفرانسه‬ ‫مراسم رونمایی از اولین بازی پلیسی با عنوان «گشت پلیس» صبح روز شنبه ‪ ۲۷‬شهریور ماه با حضور‬ ‫سردارمنتظرالمهدیمعاوناجتماعیناجا|تسنیم‬ ‫مردم در انتظار برای بازدید از کاخ الیزه در پاریس به مناسبت سی و سومین دوره روزهای‬ ‫میراثفرهنگیاروپایی|خبرگزاریفرانسه‬ ‫رییس جمهوری اسالمی ایران شامگاه جمعه با «نیکالس مادورو» رییس جمهوری ونزوئال دیدار و بر امادگی تهران جهت‬ ‫گسترش همکاری ها با کاراکاس تاکید کرد|ایرنا‬ ‫جشنواره ایل سنگسری با محوریت نان و لبنیات در منطقه گردشگری دربند شهرستان مهدیشهر در استان‬ ‫سمنانبرگزارشد| ایسنا‬