روزنامه هنرمند شماره 501
روزنامه هنرمند شماره 501
روزنامه هنرمند شماره 501
گفتگوی«هنرمند»باسوگولطهماسبی
بازیگرسریال«برادر»
علیجنتیدرایینافتتاحیه
نمایشگاهبین المللیقرانکریم
بهره گیری از «هنر» ب�ه
تاسی از قران کریم
به نفع تعالی جامعه
کاراکترمریم مرا با چالش
بسیاری روبه روکرد
4
2
چهارشنبه26خرداد ماه 1395
12صفـــحه
سال نهــم شماره 501
1000تومـان ISSN 2008-0816
w w w . h o n a r m a n d o n l i n e . i r
گفتگوی «هنرمند» با سیاوش پاکراه ،حمیدرضا نعیمی و نگار عابدی
ردپای تنهایی ،عادت و فراموشی
در«تریو بدون هارمونی»
گفتگوی «هنرمند» با ناهید طباطبایی
نویسنده رمان «چهل سالگی» و «جامه دران»
بسیاری از کارگردان های سینما از
ادبیات دوره خودشان بی خبرند!
5
9
گزارش «هنرمند» از مراسم رونمایی کتاب
«نود سال نواوری در هنر معاصر ایران»
«نود سال نواوری در هنر تجسمی ایران»
8
نگاهیبهفیلمساکنطبقهوسطنخستیناثرسینماییشهابحسینی
جایگاه بانکداری و نقش ان در تامین مالی بخش گردشگری
چرا توریسم درامریکای
التین وکارائیب مهم است؟
11
در پروازهای ماهان هنرمند بخوانید
به روایت جواد مجابی
6
10
7
4
دنیای�ی پ�ر از هیاه�و
مقایسه سینمای مانی حقیقی و مسعود ده نمکی
گیشه الویت اول فیلمسازان!
نمایی از پشت صحنه «ماه عسل»
مخاطبان ماه عسل سلفی ها را
بیشتر دوست دارند!
2
فرهنگ و هنر
هنرمند :بیس��ت و چهارمین نمایشگاه بین المللی قران کریم با شعار «به
سوی فهم قران کریم» دوشنبه ۲۴خردادماه در شبستان مصالی بزرگ
تهران افتتاح شد« .علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در بیست
و چهارمین نمایش��گاه بین المللی قران کری��م گفت :قران کریم معجزه
ابدی اس�لام و تنها کتاب معتبر اسمانی است .تنزل ان از عالم غیب به
عالم ناس��وت و ازمقام قرب به جهان مادی در ماه مبارک رمضان سبب
ش��رافت و عظمت این ماه عزیز گردید (ش��هر رمض��ان الذی انزل فیه
القران) در این ایام مبارک که گرانبهاترین تحفه اس��مانی توسط برترین
انسانها به دست بش��ریت رسیده فرصت مغتنمی است تا تشنگان وادی
معرفت جان شیفته خود را از سرچشمه هدایت و زالل کوثر الهی سیراب
و از معارف و لطائف قران کریم سرمست نماید.
قران کریم بحر مواج و اقیانوس بی کرانه ای اس��ت که فهم بش��ر از درک
حقیق��ت ان ناتوان و ش��ناخت عمق و عظمت ان از دایره اندیش��ه و عقل
بیرون است و به تعبیر امام حکیم و بزرگوارمان «قران جلوه تام خدای تعالی
اس��ت» و ادراک کنه ان که تجلی علم پروردگار است غیر ممکن است .با
اینهمه خدای متعال ان را انقدر تنزل داد تا دست بشر به شاخه های طوبای
ان برسد و با چنگ زدن بر این حبالهلل سیر مقامات عالی انسانی و وصول
به قرب الهی فراهم ش��ود .بنا به صراح��ت ایات قران هدف اصلی از نزول
این کلمات بینات ،چیزی جز خوش��بختی و سعادت انسانها از طریق تربیت
و تهذیب نفوس و اراس��تگی به اخالق فاضل��ه و نیز اموزش حکمت و
دانایی برای تش��کیل جامعهای س��الم و پیشرفته نبوده است .از انجا که
انسان موجودی پیچیده و ش��گفت انگیز و دارای استعدادهای گوناگون
اس��ت طبع ًا کتابی که برای تربی��ت و اداره او از جانب خالق متعال نازل
گش��ته باید خود شگفتیساز و قادر بر رش��د همه ابعاد وجود ادمی باشد.
همین دلیل قران کریم از بدو نزول تا کنون ،به گواهی تاریخ شکوهمند
اس�لام ،توانسته است همپای تحوالت علمی و فکری جوامع انسانی در
هر دوره متناسب با شرایط زمان نقش هدایت بخش و اثرگذاری خود را
در اندیشه و رفتار مسلمانان و حتی غیر مسلمین ایفا کند.
بیگمان یک��ی از رموز زنده بودن و تاثیرگذاری ق��ران را باید در امیختگی
ایات ان با عنصر دانش و هنر جستجو کرد .شکوفایی استعدادهای هنری و
خلق اعجاب امیز انواع اثار هنری با مضامین قرانی در جهان اسالم بهترین
شاهد این مدعاست .این ظرفیت عظیم قران موجب شد تا مسلمانان جهان
به ویژه ایرانیان در پرتو تفکر در ایات الهی چندین قرن مشعل فروزان علم
را در جهان به دس��ت گیرند و پایه گذار بس��یاری از دانش های زیر بنایی در
زمینه هس��تی شناس��ی و انسان شناسی باش��ند .در این کتاب الهی اهداف
و اصول مهم تربیتی ،اجتماعی و سیاس��ی بهصورتی لطیف ،در قالب انواع
هنرهای معنوی و لفظی و به شکل جذابترین داستان ها ارائه شده است .به
عنوان مثال در ضمن داستان شیرین و شنیدنی حضرت یوسف(ع) پاسخ ده ها
مشکل اساسی در زمینه اخالق ،مدیریت ،اقتصاد و تربیت را می توان یافت
که متناس��ب با شرایط امروز جامعه به ذکر چند مورد بسنده می کنم :امروزه
یکی از دغدغه های متدینین ،علما و مسئوالن نظام ما مشکالت فرهنگی و
اخالقی جامعه است .در این سوره شریفه طریق رهایی از معضالت اخالقی
را منحصر در خودس��ازی و مهار نفس سرکش منحصر دانسته و راه نجات
از کید نفس اماره را با کالم رس��ای (ربی الس��جن احب الی مما یدعوننی
الیه) و تمسک به صبر و بردباری و تحمل نامالیمات حتی به قیمت قبول
سختی های زندان با ارائه زیباترین الگو بیان کرده است .بر اساس این پیام
قرانی تنها راه حل معضل بی بند و باری ها ،تقویت بنیانهای عقیدتی است.
برای تحقق این هدف مهم و حیاتی باید نهادها و شخصیتهای دینی چون
مس��اجد ،هیاتهای مذهبی ،ائمه محترم جمع��ه و جماعات ،و بطور کلی
روحانی��ت معظم که بحم��داهلل همواره در الگو س��ازی و هدایت مردم،
موف��ق بوده و موثرترین نق��ش را در دین باوری مردم داش��ته اند و نیز
صدا و س��یما که از لح��اظ تاثیر گذاری ح��رف اول را می زند و در کنار
انها وزارتخانهها و دیگ��ر نهادهای فرهنگی با بهره گیری از روش های
صحی��ح باید به تحکیم اعتقادات جامعه اهتمام جدی ورزند .قران کریم
در داستان حضرت یوسف مدیریت صحیح جامعه را به دو شرط اساسی
(تخص��ص و تعهد) پیوند زده و با عب��ارت بلیغ (قال اجعلنی علی خزائن
االرض ای��ن حفیظ علیم) ش��یوه اداره جامعه را با گماش��تن افرادی که
دارای دو ویژگی (امانتداری) و (اگاهی) باشند مورد تاکید قرار داده است.
در بخش دیگری از این داس��تان ،به مدیریت صحیح اقتصادی که موجب
اس��تقالل و ابادی کش��ور مصر در انروز و رفاه مردم شده اشاره می کند و با
دستور ( و ما حصدتم فذروه فی سنبله اال قلیال مما تاکلون ) قناعت ،صرفه
جوئی و اینده نگری را گوش��زد می نماید .در پایان این داستان قران کریم،
روی عنصر«امید» به عنوان مهمترین پشتوانه موفقیت افراد تکیه کرده و با
بیان (وال تیاس��وا من روح اهلل انه ال ییاس من روح اهلل اال القوم الکافرون)
یاس و نومیدی را از صفات کافران و کس��انی دانس��ته که از خدا دل بریده
و به مادیت پیوس��ته اند .و با این پیام زیبا ،دل ها و جان های مخاطبان را با
دمیدن روح امید به الطاف بی پایان خداوند که منشا اعتماد به نفس و پایگاه
مطمئن برای همه موفقیت های دنیوی و اخروی است زنده می کند .تنها در
یک سوره ،در قالب داستان و با بهره گیری از عنصر هنر ،ده ها اموزه تربیتی،
اجتماعی و اقتصادی را بمنظور ایجاد جامعه ای خدامحور ،خود باور ،باتدبیر و
امیدوار مطرح شده است .لذا می توان نتیجه گرفت :اول انکه قران کریم را به
عنوان کتاب جامع هدایت و سعادت بشر پیش روی ما قرار دارد و بدانیم که
هدایت صحیح جامعه و گسترش تربیت انسانی و اخالقی در محیط خانواده،
مدرسه ،دانشگاه و جامعه تنها و تنها در سایه رفع مهجوریت از ان و بازگشت
به این منبع فناناپذیر و حیاتبخش امکان پذیر است .از عنصر ارزشمند «هنر»
به تاس��ی از قران کریم بهنفع تربی��ت و تعالی جامعه بهره بگیریم و زمینه
شکوفایی استعدادهای هنری را از طریق گسترش نمایشگاههای هنری و
فراهم نمودن فضای فعالیت در تمام عرصههای هنر متعهد از جمله هنرهای
تجسمی تا سینمایی و موسیقی ،و حمایت از هنرمندان بویژه تجلیل و تکریم
پیشکس��وتان و نام اوران عرصه هنرهای اصیل و بومی مهیا سازیم .امروز
می توان ادعا کرد که بزرگترین خال جامعه مسلمان مهجور ماندن اموزه های
انسازساز قران است .وقتی از ضعف فرهنگ عمومی ،ضعیف شدن فضایل
اخالقی و تغییر ماهیت س��بک زندگی اس�لامی صحبت می کنیم؛ وقتی از
اس��یب های اجتماعی س��خن می گوییم و از کثرت این اسیب ها در جامعه
می هراس��یم باید بدانیم که اموزه های عملی قران در جامعه کمرنگ شده
اس��ت توصیه های قرانی بیش��تر رنگ تزیینی به خود گرفته اند و در عمل
نهادینه نش��ده اند .جامعه ما دچار بیماری های مختلفی است و بیماری های
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
گزارش «هنرمند» از ایین افتتاحیه بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی قران کریم
علی جنتی :از «هنر» به تاسی از قران کریم به نفع تعالی جامعه بهره بگیریم
قران کریم عنصر امید ،پشتوانه موفقیت
عقیدتی در راس بیماری ها است.
امروز بیش از گذش��ته نیازمند تمس��ک به قرانیم قرائت ،حفظ ،تفس��یر و
هنرافرینی قرانی به جای خود بسیار ارزشمند است اما انچه انسان را به مسیر
حق و حقیقت و به سوی کمال و سعادت می برد عمل به قران است .ذکر این
نکته را نیز الزم می دانم که رفع مشکالت و معضالت فرهنگی با سخنرانی
و شعار ممکن نیست بلکه نیازمند اسیب شناسی جدی و یافتن راهکارهای
علمی و محتاج عزم ملی از سوی همه متصدیان فرهنگی است چه انها که
دارای مسوولیت حاکمیتی و نظارتی هستند و چه ده ها مرکز فرهنگی غیر
رس��می که با اعتبارات و امکانات ف��راوان وظیفه هدایت اخالقی و تربیتی
جامعه را به عهده دارند.
مراجعه معظم تقلید به ویژه رهبر معظم انقالب اس�لامی بارها از وضعیت
فرهنگی اجتماعی جامعه اظهار نگرانی کرده اند که اخرین مورد ان در دیدار
رهبر معظم انقالب اسالمی با نمایندگان مجلس دهم مطرح شد .ما هم به
میزان قابل توجهی نس��بت وضعیت فرهن کشور نگرانی جدی داریم وقتی
در جامع��ه تظاهر و ریا رواج یابد و هواهای نفس��انی نظیر خودخواهی ها در
جامعه فراگیر ش��ود مردم نس��بت به گناه حساسیت نخواهند داشت .حقوق
مردم پایمال می ش��ود غیبت رواج می یابد رواج یابد و هواهای نفسانی نظیر
خودخواهی ها در جامعه فراگیر شود مردم نسبت به گناه حساسیت نخواهند
داش��ت حقوق مردم پایمال می ش��وند غیبت رواج می یابد ،راستگویی کمتر
مشاهده می شود ،گمراهی و گناه جامعه را فرا می گیرد .اگر برنامه ریزی ها و
اقدامات مجموعه نظام براساس معارف بلند قران کریم صورت گیرد و به نحو
صحیحی مردم با فرهنگ قران و اهل بیت اشنا و به ان معتقد شوند قطعا
ثبات و ارامش در جامعه حکمفرما می شود و بسیاری از اسیب های اجتماعی
کاهش می یابد .ما باید براساس کالم موال امیرالمومنین به قران مراجعه کنیم
قران کریم شفای دردهای جامعه را معرفی می کند در سوره اسرا می فرماید
«ونزل من القران ما هو شفا و رحمه اللمومنین»
وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی با اس��تعانت از خداوند متعال در محدوده
امکانات و اعتبارات خود توانسته است گام های موثری را در جهت ارتقا رشد
دینی و نشر اموزه های قران کریم و فراهم اوردن فضای با نشاط فرهنگی
در چارچوب قوانین جمهوری اسالمی بردارد .ما عمیقا معتقدیم بحران هی
روحی در جهان امروز که ریشه ان در یاس ،احساس بی هویتی و پوچگرایی
است و گاه نشانه هایی از ان در جامعه ما نیز مشاهده می شود نتیجه دوری از
پیام انبیا و معارف الهی است و راه رهایی از گرداب مادیت و صعود به قله های
کمال انسانی در گرو فهم درست قران و عمل به ان است.
بیس��ت و چهارمین نمایش��گاه بین المللی قران با شعار (به سوی قران) در
پی وصول به این هدف مهم و حیاتی از طریق بهره گیری از خالقیت های
هنری و اثار اندیشمندان در عرصه های مختلف اموزش ،پژوهش ،ادبیات و...
می باشد .این نمایشگاه عرصه مناسبی است برای عرضه و تبادل تجربیات
در زمینه ش��یوه های فهم از طریق عنصر هنر و اندیش��ه برای تمام اقشار و
طبقات اجتماعی و زمینه ای مطمئن برای ایجاد دلبستگی و وابستگی به قران
عزیز دمیدن روح امید و نشاط و نواوری و دستیابی به سبک زندگی قرانی
است .هدف اصلی قران کریم هدایت انسان ها به سوی ارامش ،خوشبختی
و س��عادت است بنابراین سمت و سوی نمایشگاه قران عالوه بر فهم قران
باید احیا قران میان مس��لمانان جهان باشد .اگر خواهان برگزاری نمایشگاه
پرباری در سایه قران هستیم باید هدف اصلی خود را بر پایه احیا قران میان
مسلمانان جهان بنا کنیم .الحمدهلل در نمایشگاه قران موضوعاتی مانند رسانه
و احیا قران ،دانش��گاه و احیا قران ،مدرس��ه و احیا قران ،حوزه علمیه و احیا
ق��ران ،خانواده و احیا قران و جوان و احیا قران مورد توجه قرار گرفته اند .با
گرامیداش��ت یاد و خاطره همه کس��انی که از اولین سال شکل گیری این
نمایش��گاه تاکنون دار فانی را وداع کرده اند به ویژه برادر گرانمایه ام مرحوم
اقای ش��عاعی و اقای ش��الچی که در روزهای اخیر به لقا اهلل پیوستند و با
یاد ش��هیدان قرانی به ویژه قاریان عزیزی ک��ه در فاجعه منا دعوت حق را
لبیک گفتند به روح بلند بنیانگذار نظام جمهوری اسالمی امام راه حل که در
پیمودن راه قران دریچه نوینی به فهم قران گشود درود می فرستیم و برای
مقام معظم رهبری که سکاندار توسعه و ترویج فرهنگ قرانی هستند ارزوی
س�لامتی و طول عمر با برکت داریم .در پایان الزم می دانم از همه کسانی
که قلبشان برای فهم قران و ترویج و توسعه فرهنگ و سبک زندگی قرانی
می تپد و همه همکاران گرانقدری که برای برپایی این رویداد قرانی تالش
کرده اند صمیمانه سپاسگزاری کنم و برای همه شما شیفتگان مکتب قران
ارزوی سالمتی و موفقیت در عمل به قران مجید دارم.
مفتخرم که خداوند توفیق برپایی نمایشگاهی با شعار «به
سوی فهم قران» را عنایت کرد
همچنین در این مراس��م پس از تالوت ایاتی از قران کریم حجت االسالم
محمدرضا حش��متی ،معاون قران و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
گفت :در ماه مهمانی خدا و ماه رحمت و مغفرت مفتخریم که حضرت حق
به مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی توفیق برپایی بیست و چهارمین
نمایش��گاه بین المللی قران کریم را با حضور جمعی باش��کوه از هنرمندان،
نویس��ندگان ،قاریان و حافظان قران ،و مدیران و اهالی علم و فرهنگ و با
شعار «به سوی فهم قران» را عنایت کرد .معاون قران و عترت وزیر فرهنگ
و ارشاد اسالمی افزود :این نمایشگاه با مشارکت بسیاری از نهادها از جمله
وزارتخانه های علوم ،تحقیقات و فناوری ،اموزش و پرورش ،بهداشت ،درمان
و اموزش پزشکی ،کار و امور اجتماعی ،ورزش و جوانان و سازمان هایی مانند
صدا و سیما ،جهاد دانشگاهی ،بنیاد شهید ،موسسه نمایشگاه های فرهنگی
ایران ،بیمه ارمان و بانک صادرات برگزار می شود .وی ادامه داد :این دوره از
نمایشگاه قران در فضایی معادل 50هزار متر مربع در قالب 600غرفه و با
پشتیبانی 20کمیته برپا شده است.
قران دل های مستعد را مسخر می کند
حجت االسالم والمسلمین اکبر حمیدزاده گیوی ،نویسنده مجموعه 12جلدی
«شرحی بر نهج البالغه» نیز به عنوان سخنران در این ایین گفت :خدای را
ش��اکرم که توفیق رفیق ش��د در هنگام افتتاح بیست و چهارمین نمایشگاه
بین المللی قران کریم ،در جمع قرانیان حضور داشته باشم .وی افزود :قران
هویت اعتقادی ماست ،ولی نه شعار قرانی بلکه در عمل صبغه الهی به خود
گرفتن .با وجود این که قرائت و حفظ قران و توسعه جلسات قرانی در کشور
از عنایات حضرت حق است و کانون های قرانی نوری هستند که می توانند
ذهنیت جامعه را اسمانی کنند ،وجود تاثیرگذاری عملی قران در باور ،اعتقاد،
عمل ،کردار و در نگاه و تحلیل ما از زندگی قرانی س��همی قابل توجه دارد.
حمی��دزاده گیوی ادام��ه داد :وقتی این معنا را از ن��گاه امیرالمومنین (ع) در
نهج البالغه ببینیم ،قران احسن الحدیث است و اگر با شیوه های صحیح از ان
استفاده شود ،می تواند دل های مستعد را مسحر سازد .قران بهار دل ها را با
خود به همراه دارد و شفاءالصدور است و سالمت فرد و جامعه قرانی را به ویژه
در عرصه توجه به جنبه های اخالقی تضمین می کند .نویسنده مجموعه 12
جلدی «ش��رحی بر نهج البالغه» اظهار کرد :قران احسن القصص است که
می تواند ذهنیت توجه به تاریخ و داستان سرایی را به زیباترین شیوه پاسخگو
باشد .قران نصحیت گری است که فریبی در ان راه ندارد و هدایتگری است
که بی منت هدایت می کند .قران حدیث گویی است که دروغ در عرصه های
مختل��ف باور و تفکر ان راهی ندارد .وی افزود :باید متاس��ف ش��د بر امت
بزرگ اس�لامی که قران دارد اما سلطه سلطه جویان را در مدیریت خویش
پذیرا می ش��ود .با تاس��ی به قران و بهره گیری از منابع ارزشمندی همچون
نهج البالغه ،فرد و جامعه قرانی دچار فقر از جنبه های مختلف ان نمی شود
و در هیچ عرصه ارزشی احساس کاستی به دست نمی دهد .حمیدزاده گیوی
گفت :امروز جامعه ما فهم قران را می طلبد .امروز حرکت به سوی فهم قران
اس��ت که جواب می دهد ،ان چنان که حرکت به سوی فهم نهج البالغه.
نکته ای که به عنوان طلبه ای کوچک نگاه تمامی مراجع ،اندیش��مندان،
فض�لا و فرهیخت��گان را به ان جلب می کنم ،توجه به متن شناس��ی در
مطالعه قران و دیگر کتاب های ارزش��مندی همچون نهج البالغه است.
متن شناس��ی اس��ت که می تواند ما را در فهم قران و تقویت متونی که
در اختیار داریم ،بیش از پیش توان بخش��د .امروز اندیشمندان از طریق
متن شناسی به عمق مفاهیم نهج البالغه پی می برند.
اصفهان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران است
مهندس رس��ول زرگر ،اس��تاندار اصفهان در این ایین در ارتب��اط با رونمایی از
نفیس ترین قران جهان اسالم که حاصل تالش گروهی از هنرمندان این استان
بود ،عنوان کرد :اصفهان با قدمت پنج هزار ساله امروز به عنوان پایتخت فرهنگ
و تمدن ایران ،ش��هر علم و دیانت ،ذوق و هنر ،صنایع دس��تی ،شهر گنبدهای
فیروزه ای و مناره های بلند اذان مطرح است .وی افزود :اصفهان به عنوان مهد قران
کریم،اصفهانی هابه عنوانحافظانقرانوهنرمنداناصفهانیبه عنواننگارگران
ایات قرانی شهره خاص و عام هستند .امروز در اصفهان بیش از یک هزار و 200
مرک��ز قرانی ،بیش از 15هزار قران اموز در حال حفظ قران ،بیش از 100هزار
حافظ بخشی از قران و سه هزار نفر حافظ کل قران کریم حضور دارند .استاندار
اصفهان ادامه داد :امروز هنرمندان باذوق اصفهانی ،نفیس ترین قران جهان اسالم
را با هنر ناب اسالمی و ایرانی در این ایین در معرض دید مخاطبان قرار داده اند.
خط و تذهیب در کنار معماری از مهمترین دستاوردهای هنر اسالمی است که
دس��تی بر اس��مان و پای بر زمین دارند .زرگر گفت :این اثر نفیس حاصل
تالش 18ساله و صرف 80هزار ساعت کار جمعی است .کتابت این قران
به خط ثلث در عرض یک س��انت و سه میل ،به مدت 7سال توسط استاد
ماهروی��ی انجام گرفت .برای هر صفح��ه از این قران نفیس 176تذهیب
اختصاصی طراحی شد .پشت تمامی صفحات نیز مزین به نقوش اسالمی
و اس��ماء الهی است .جلد نقره ای زیبا در رحل قلمزنی شده و حک 120نام
خداوند توس��ط هنرمندان اصفهانی از دیگر جلوه های هنری این اثر ماندگار
است .روی جلد این قران نیز 135قطعه نگین برلیان می درخشد.
س��ازمان فرهنگی هنری ش��هرداری تهران در نظر دارد ،انجام خدمات ذیل را از طریق برگزاری مناقصه عمومی به
شرکتهای معتبر و واجد شرایط واگذار نماید .لذا کلیه شرکتهای متقاضی می توانند جهت اخذ مدارک مناقصه با واریز
مبلغ 300/000ریال به حساب جاری 1001293447نزد بانک شهر شعبه بلوار کشاورز به نام سازمان فرهنگی هنری
شهرداری تهران و با در دست داشتن معرفی نامه ،جهت دریافت اسناد مناقصه به نشانی :تهران ،بلوار کشاورز -بعد از
بیمارستان ساسان – نبش خیابان شهید دائمی – پالک ،1سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران،طبقه ،4مدیریت
پشتیبانیوامالکمراجعهنمایند.
ردیف
1
2
موضوع مناقصه
مناقصه عمومی انجام امور راهبری ،سرویس
ونگهداری تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمان
فرهنگسرایاندیشه
مناقصه عمومی انجام امور راهبری ،سرویس
ونگهداری تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمان
فرهنگسرای رسانه
توضیحات
-1گواهی تایید صالحیت معتبر و مرتبط با موضوع مناقصه
از وزارت تعاون ،کار ورفاه اجتماعی یا حداقل رتبه 5
تاسیسات از معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری
-1گواهی تایید صالحیت معتبر و مرتبط با موضوع مناقصه
از وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی یا حداقل رتبه 5
تاسیسات از معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری
ضمنا مهلت تحویل اسناد پایان وقت اداری مورخ 95/4/5است و سازمان در رد یا قبول یک یا
کلیه پیشنهادات مختار می باشد و هزینه چاپ اگهی بر عهده برنده مناقصه خواهد بود.
فرهنگ و هنر
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
جعفری دولت ابادی دادستان عمومی و انقالب تهران
ابوذر ندیمی سخنگوی فراکسیون رسانه و هنر
صداوسیما زمینه را برای تبلیغات فیلم ها فراهم کند
دادس�تان تهران گفت :دادس�تانی تهران با کس�انی که فیلم های س�ینمایی را در ش�بکه های ماهواره ای ضد انقالب و معاند تبلیغ کنند برخورد می کند و در صورت تبلیغ در ش�بکه های
ماهواره ای معاند از اکران اینگونه فیلم ها با همکاری دس�تگاه های ذی ربط جلوگیری خواهد ش�د .جعفری دولت ابادی وظـایف دادس�تان را به سه حـوزه پیشگیرانه ،مقابله ای و حمایتی
تقسیم نمود و با قرار دادن امور حسبه و سرپرستی صغار و محجورین در حوز ه حمایتی ،به طرح مباحثی در دو حوزه اقـدامات پیشگیرانه و مقابله ای پرداخت.
ضرورت توجه دادستان ها به موضوع زندان
به عنوان یک اسیب اجتماعی
جعفری دولت ابادی با اش��اره به بازدید اخیر رییس قوه
قضایی��ه از زندان تهران بزرگ و هم چنین گزارش ارائه
شده از سوی وزیر کشور در حـوزه ی اسیب های اجتماعی
مانند طالق و اعتیاد ،موضوع زندان ها را اسیب دیگری
دانست که توجه مسئوالن را می طلبد .دادستان عمومی
و انقالب تهران با خاطر نش��ان ک��ردن امار اعالمی از
سوی رئیس سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی
مبنی بر این که هر س��ال تعداد زندانیان کشور افزایش
می یابد و با اشاره به ظرفیت ناکافی زندان ها به گونه ای
که هم اکنون شمار زندانیان چندین برابر ظرفیت رسمی
زندان ها است ،به ضرورت حضور قضات ناظر در زندان
تاکید نمود و گفت :باید از دغدغه های قضات و معاونان
دادس��را زندانیان باش��د و حضور قضات ناظر در بندها
و مالق��ات چهره به چهره با زندانیان ضروری اس��ت؛
همچنان که پزشک نیز تا بیمار را مالقات نکند ،نتیجه
نمی ده��د .جعفری امر نظارت ب��ر زندان ها را ضرورتی
خوان��د که مان��ع از در زندان ماندن اف��راد بدون جهت
قانونی می شود .وی از قضات و معاونان دادسرا خواست
زندان را به عنوان یک موضوع اصلی مدنظر داشته و در
این زمینه ،به سه ضرورت شامل مالقات چهره به چهره
با زندانی ،به روز رسانی امار و انعکاس موارد مهم مانند
محکومان زندانی از بابت رد مال به ویژه در مبالغ اندک
به دادستانی ،تاکید نمود.
نقش پیشگیران ه دستگاه های اجرایی
در ادامه جلس��ه ،وی با اش��اره به این که دستگاه های
اجرای��ی هر یک دارای وظایفی هس��تند که در صورت
اجرای مطل��وب این تکالیف ،زمینه ی ورود دادس��تان
کاهش خواهد یافت ،در ذک��ر مثال ،به نهادهای مالی
مانن��د بانک ها و موسس��ه های اعتباری اش��اره کرد و
گفت :طبق اعالم رس��انه ها
تعداد زیادی موسس��ه مالی
و اعتباری فاقد مجوز وجود
دارد؛ برخ��ی موسس��ات
مال��ی در صدا و س��یما نیز
تبلی��غ می کنند پول مردم را
می گیرند و پس از ان درب
را به روی م��ردم می بندند.
جعفری به تبلیغ مستمر صدا
و سیما در خصوص پدیده ی
شاندیز در سال های گذشته
و اتخاذ تعبیر «شهر رویایی
ش��اندیز» گفت :تبلیغ این شهر رویایی موجب تشکیل
پرونده ه��ای زیادی در مراجع قضایی گردید .مثال های
دیگری که توسط دادستان تهران ارائه شد ،نقش مخرب
شـرکت های لیـزینگ خـودرو و برخی موسسات مالی و
تعاونی های اعتبار بود.
مطالب مندرج در رسانه ها نباید موجب
ناامیدی و نگرانی در مردم شود
دادستان عمومی و انقالب تهران در مورد درج مطالب
کذب و خالف واقع توس��ط رسانه ها و فضای مجازی،
در ذکر مثال ،به خبری که اخیراً با عنوان « 24س��اعت
لعنتی» در یکی از روزنامه های کثیراالنتش��ار درج شده
اس��ت اش��اره کرد و گفت :با پیگیری این دادس��تانی
مش��خص ش��د که خبر مذکور کذب ب��وده و با اعالم
شکایت سازمان زندان ها مدیر مسئول این نشریه تحت
تعقیب قضایی قرار گرفته اس��ت .جعفری همچنین با
تاکید بر اینکه اخبار و مطالب مندرج در رس��انه ها نباید
موجبات ناامیدی و نگرانی را در مردم ایجاد نماید ،توجه
به این ضرورت از سوی رسانه ها را مغایر با رسالت ان ها
دائر بر اگاه س��ازی مردم ندانست و اظهار داشت :امروزه
مطالب و تیترهای منفی زیاد
دیده می شود.
هشدار دادستان به
رسانه ها
وی بر عزم دادستانی تهران
در مقابل��ه ب��ا رس��انه های
متخلف از الزام��ات قانونی
تاکید نمود و ب��ا اعالم این
مطل��ب ک��ه دادس��تانی در
انج��ام این وظیف��ه ی خود
ب��ا تبعیض اق��دام نمی کند،
گف��ت :مرتکب��ان انتش��ار
مطالب خالف واقع در س��ایت های خبری و مطبوعات
را به نحو یکسان مورد تعقیب قرار خواهند گرفت .وی
افزود :برخی رس��انه ها هر چه می خواهند می نویسند و
از جمله با درج تیتر درش��ت «فقدان 17پرونده فساد»
چنین القا ِء می کنند که پرونده های فساد اقتصادی در قوه
قضائیه مفقود شده است ،اما مطلب ذیل تیتر ،مربوط به
فقدان پرونده ها در مجلس شورای اسالمی بوده است.
دادس��تان عمومی و انقالب تهران ادام ه چنین روندی
توس��ط رسانه ها را زمینه ساز اقدام دادستانی دانست و با
اعالم این که اقدام قضایی علیه چنین رسانه هایی مغایر
ازادی مطبوعات و رس��انه ها نیست ،اظهار کرد :همان
قانونی که به ازادی رسانه ها تصریح نموده ،اعالم داشته
است که تخریب ،توهین و هتک حرمت دیگران و نشر
اکاذیب جرم است.
تخریب و توهین؛ مرزهای
انتقاد و نقد منصفانه
دادس��تان عمومی و انقالب تهران مرزهای انتقاد و
نقد منصفانه را ،تخریب و توهین دانس��ت و با انتقاد
از عملکرد برخی رسانه ها در جهت ترسیم سیاه نمایی
3
از وضعیت کش��ور و ایجاد فضای یاس و ناامیدی ،از
دس��تگاه های اجرایی و فرهنگی خواست که با انجام
تکالیف خود به نحو مطلوب ،فرموده ی حضرت امام
مبن��ی بر این که «مردم خوب��ی داریم» را مورد نظر
قرار داده و از ظرفیت عظیم مردمی در حل مشکالت
بهره گیری نمایند .وی خطاب به رسانه ها گفت :نباید
با انتش��ار اخبار ک��ذب و خالف واق��ع ،فضای یاس
و ناامیدی در کش��ور ترسیم ش��ود .نقش پیشگیرانه
دس��تگاه های فرهنگی در پدی��ده ی تبلیغ فیلم ها در
شبکه های ماهواره ای غیر مجاز موضوع دیگری که
مورد توجه دادستان تهـران قرار گرفت ،تبلیـغ برخی
فیلم ها و کاالها در شبکه های ماهواره ای ضد انقالب
و معان��د بود .وی با اعالم اینکه طبق ماده 15قانون
جرایم رایانه ای تبلیغ در شبکه های ماهواره ای که در
قالب رسانه ها ی ضد انقالب و معاند فعالیت می کنند
جرم اس��ت ،به وظیفه پیش��گیرانه ی دس��تگاه های
فرهنگی از جمله وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی و
س��ازمان صدا و سیما در این راستا تاکید نمود و گفت:
از وزارت ارش��اد می خواهیم در م��ورد فیلم هایی که در
ش��بکه های ماهواره ای معاند تبلیغ می شود ،ورود کند
و هم چنین س��ازمان صدا و سیما و شهرداری زمینه را
برای تبلیغات فراهم کند تا فیلم س��ازان برای تبلیغ اثار
خود سراغ شبکه های ماهواره ای معاند نروند .وی تاکید
کرد دادس��تانی تهران با کسانی که فیلم های سینمایی
در ش��بکه های ماهواره ای ضد انقالب و معاند را تبلیغ
نمایند برخورد می کند و در صورت تبلیغ در شبکه های
ماهواره ای معاند از اک��ران اینگونه فیلم ها با همکاری
دس��تگاه های ذی ربط جلوگیری خواهد ش��د .در ادامه
قضات اجرای احکام و سرپرستان دوایر نظارت بر زندان
گزارشی از مش��کالت و بازدیدهای اخیر در زندان های
استان تهران ارائه کردند.
لزوم ایجاد فرصت های جدید تبلیغی
برای حمایت از محصوالت فرهنگی
ابوذر ندیمی با اش��اره به برخ��ورد قضایی با تهیه
کنندگان فیلم های تبلیغ شده در شبکه های ماهواره
ای ،گفت :امروزه عرص��ه تبلیغات اهمیت زیادی
یافته و حتی موجب تبلیغ محصوالت فرهنگی در
ش��بکه های ماهواره ای و سایر رسانه ها شده است
ولی نمی توان اصل قاعده مند بودن و توجه به قانون
در این زمینه را نادیده گرفت .نماینده ادوار مجلس شورای اسالمی با بیان
اینکه در هر کش��وری قوانین خاصی در رابطه با موضوع تبلیغات وجود
دارد ،اظه��ار کرد :علی رغم این موض��وع ،باید فرصتی را ایجاد کرد تا
بخش خصوصی بتواند تحت نظر صدا و س��یما در این راس��تا فعالیت
بیش��تری کند .وی با تاکید بر اینکه امروزه در سراس��ر دنیا شبکه های
تخصص��ی مختلفی وجود دارد که به موضوع تبلیغات می پردازد و حتی
به صورت مش��ارکتی اداره می شوند ،افزود :عرصه تبلیغات با تحوالت
بس��یاری روبرو شده است لذا باید برای حمایت از محصوالت فرهنگی
فرصت های جدید تبلیغی مدیریت شده ایجاد کرد.
ندیمی با اشاره به راهکار حل مشکالت در زمینه تبلیغات فرهنگی و جلوگیری
از پخش تیزرهای تبلیغاتی در شبکه های ماهواری و بیگانه ،ادامه داد :می توان
با همکاری صدا و سیما شبکه اختصاصی جهت تبلیغات محصوالت و خدمات
مختلف مانند امور فرهنگی راه اندازی کرد تا حتی مخاطبانی که با صداوسیما
ارتباط تنگاتنگی ندارند نیز دیگر به س��ایر رسانه ها مراجعه نکنند .سخنگوی
فراکس��یون رس��انه و هنر مجلس نهم ،تصریح کرد :البته موضوع راه اندازی
شبکه ای با محوریت تبلیغات جای بحث دارد و باید بیشتر بررسی شود اما دولت
می تواند با این اقدام نظارت های خودش را بیش��تر کند و افراد سفارش دهنده
نیز به هدف خود برسند .وی با بیان اینکه تبلیغ در رسانه های داخلی می تواند
هزینه های گزافی را برای تهیه کنندگان به همراه داشته باشد ،گفت :باید برای
رفع مش��کالت فرهنگی تدبیر درستی انجام شود تا در عرصه فرصت جذب
مخاطب بوجود اید .نماینده ادوار مجلس شورای اسالمی با اشاره به اینکه شاید
برخیازایرانیانبهشبکه هایداخلیصداوسیماتوجهکافینداشتهباشند،اظهار
کرد :از این رو برای رفع این مشکل باید راه میانه ای ایجاد شود تا بتوان از فعالیت
فرهنگیحمایتکردوهزینه هایتبلیغاتراکاهشداد.ندیمیتصریحکرد:اگر
به موضوع فرهنگ توجه کافی نشود و این مهم را از دست دهیم به هیچ هدف
مطلوبی نخواهیم رسید .سخنگوی فراکسیون رسانه و هنر مجلس نهم با بیان
اینکه هم اکنون 84مجموعه دست اندرکار عرصه فرهنگ هستند ،خاطرنشان
کرد :با این شرایط می توان ادعا کرد که موضوع فرهنگ دچار ولنگاری و رها
سازی شده از این رو برای مقابله با رقیب های خارجی و کاهش خالء فعالیت های
فرهنگی باید فرصت و جاذبه ایجاد کرد.
رادیو و تلویزیون
4
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
گزارشی از پشت صحنه «ماه عسل»
مخاطبانماهعسلسلفی هارابیشتردوستدارند!
برنامه «ماه عسل» امسال در حالی ۱۰سالگی
خود را جشن می گیرد که سازندگان ان برای
گام برداش��تن به سمت س��ادگی از همیشه
مصمم تر هستند .وقتی به استودیو می رسیم
تمامی عوامل هرکدام در گوش��ه ای از صحنه
مش��غول کار هس��تند .پیمان قانع با تیمش
اخرین بازدیده��ای الزم را از تجهیزات دکور
انجام می دهد و خیالش راحت می شود.
به گزارش هنرمند به نقل از فارس :احس��ان
علیخان��ی درحالی ک��ه گریم ش��ده و اماده
اجراس��ت روی صندل��ی اش نشس��ته و ب��ا
محمدپیون��دی و عباس اخت��ری از بچه های
اصل��ی اتاق فک��رش صحبت می کن��د .انها
هرکدام دفترچه ای در دست دارند که نکته ها
و نقشه ذهنی که بر اساس ان باید پیش بروند
را با علیخانی مرور می کنند .تهیه کننده برنامه
زیرچشمی حواسش به همه چیز هست و البه
الی تمرین های پایان��ی برای گفتگو به تیم
دکور تذکراتی می دهد و حواسش به عکاس
اختصاصی اش هم هست که از موقعیت هایی
که فضای جالبی خلق نمی کند عکاسی نکند.
مدی��ر صحنه می گوید تنها پنج دقیقه تا انتن
فاصل��ه داریم و همین تذکر کافی اس��ت که
ببینی��م انگار همه چی��ز را روی دور تند زدند
و کل تیم با س��رعت چندبرابر کارها را پیش
می برند .میهمان ه��ا در اتاق انتظار مجموعه
نشس��ته اند و با تیم سوژه یابی گپ می زنند.
تیتراژ پخش می ش��ود و انگار کمی استرس
می گیرند اما محمد پیوندی و ارش ظلی پور
ب��ا انها گپ می زنن��د و همه چیز طبیعی جلو
می رود.
دکتر صارمی به حبیبه یوسفی یکی از اعضای
تیم سوژه می گوید :س��ورپرایزتون برای من
چیه؟ یه موقع ناراحت نش��م؟ ،خانم یوس��فی
هم ب��ا گفت وگویی که ب��ا او دارد خیالش را
راحت می کند که هیچ مهمانی ناراضی از ماه
عس��ل خارج نمی شود .اما درحالی که احسان
علیخانی پالتوی دومش را می گوید از محمد
پیوندی می پرسیم دردس��رهای کار کردن با
احسان علیخانی چیست که می گوید :دردسر؟
احس��ان دردس��ری برای ما ندارد .او بهترین
رفیق من اس��ت و باورتان نمی شود که چقدر
در کار باهوش است .کافی است یک جمله به
او بگویید و قید کنید که حتما ان را بیان کند
و با ادبیات خ��ودش درباره اش صحبت کند،
ان وقت می بینید که ممکن است هرچیزی را
فرام��وش کند اما ان نکته را نه .بارها دیده ام
که در جلسات اتاق فکر از نکات و پیشنهادات
تی��م برای خود نت ب��رداری می کند و انها را
رعایت می کند .اینکه تهیه کننده ای باشد که
اینقدر حواس جم��ع و منعطف درباره نظرات
باشد قطعا هیچ دردس��ری هم ندارد .ممکن
اس��ت نقدهایی به او وارد باشد اما او همیشه
و در طول این س��الها نش��ان داده که دوست
دارد نقاط ضعف خود را برطرف کند و شنوای
نظرات مخالف باش��د .احسان درکارش خیلی
جدی است و حین پروژه با کسی شوخی ندارد
اما با وجود این جدیت هم شوخی های خود را
دارد و سر به سر همه بچه ها می گذارد .وقتی
من ،حامد میرفتاحی ،ایمان قیاسی ،رضا کرد
،مرتضی محمدی ،امیرطهرانی و ...سالهاست
با او همکاری می کنیم و همراه هستیم معلوم
می شود که او قواعد درستی در کار کردن دارد
که ادم ها را نگه می دارد.
حاال دیگر دکتر صارمی وارد صحنه شده و دارد
با احسان علیخانی خوش و بش می کند .ارش
ظلیپورمشغولپاسخگفتنبهتماس هاییاست
که برای هماهنگی های پخش انجام می شود و
در این هنگام بر کار تیم رس��انه ای هم نظارت
می کند .کمی که سرش خلوت تَر می شود از او
می پرس��یم کار کردن در ماه عسل برای او که
اولین تجربه حضور جدی در این برنامه دارد به چه
صورت است .او می گوید :خیلی جذاب و خیلی
س��خت .پیش از این هم به خاطر دوستی که با
احسانعلیخانیداشتمدرسنواتمختلفبعضی
شب ها سر صحنه می امدم و همراهش بودم اما
تجربه اجرایی نداشتم و حاال که این سختی را
از نزدیک لمس می کنم تازه می فهمم چرا ماه
عسل در طول این سالها تبدیل به برند شده است.
یک تیمی از ماه ها قبل خودشان را وقف پیش
تولید برنامه و حاال هم که ش��بانه روزی درگیر
تولید می کنند تا خروجی قابل دفاعی از کارشان
ثبت شود و این طور همیت و تعصب کاری را در
فضای تلویزیون به ندرت دیدم .احسان با دقت و
وسواس زیادی از میان صدها سوژه و در جلسات
متعددی که با اعضای اتاق فکر داشتیم در نهایت
سوژه های فعلی را تایید کرد و این حساسیت ویژه
او به ما هم منتقل شده و هرشب بدون استثناء بعد
از برنامه همه دور هم جمع می شویم و تا سحر
درباره برنامه ش��ب قبل حرف می زنیم و دکوپاژ
برنامهشببعدراانجاممی دهیم.امسالهمهچیز
شبیه عین یک فیلم سینمایی برای تیم برنامه
ریزی شده و با میزانسن های تعیین شده است.
مخاطب از کارهای س��رهم بندی ش��ده بدش
می اید و ما می خواهیم کاری کنیم که ماه عسل
را بیش��تر از هرسال دوست داشته باشند .در این
راستا از تیم تدارکات و اجرایی تا سوژه یابی و تیم
رسانه ای که همه توسط احسان علیخانی هدایت
می شوند برای این اتفاق هم پیمان شدند و هیچ
کسیکمنمی گذارد.
از ال س��ی دی داخل اتاق می بینیم نوبت به
پخش ایتم رسیده است .ایتمی که تولد یک
نوزاد را نشان می دهد .داخل صحنه علیخانی
و دکتر صارمی کنار هم ایس��تادند و مشغول
تماش��ای ایتم هستند .دکتر با شوری عجیب
و علیخانی با اشتیاق توضیحات او را در حین
پخش ایتم می شنود و پس از ان به بچه های
صحنه تذک��ر می دهد که کمی ارام تر حرف
بزنن��د و «کی��و» را ارام تَ��ر ب��ه او بدهند تا
تمرکزش مختل نشود.
بعد از چند ثانیه ای علیخانی تمرکز و سکوت
می کند تا اماده اجرای دوباره بعد از پخش ایتم
شود .یقه کتش را صاف می کند ،ضربی روی
دس��ته مبل می گیرد و اجرای برنامه را ادامه
می دهد ...پس از پایان برنامه احسان علیخانی
با میهمانان��ش عکس گرفت و به س��رعت
گوشی همراهش را دراورد و گفت مخاطبان
ماه عسل سلفی ها را بیشتر دوست دارند! پس
از ثبت این عکس میهمانان با گوشی خودشان
ه��م با مج��ری و تهیه کنن��ده برنامه عکس
گرفتند و علیخانی از روی صحنه پایین امد و
به استقبال دوستانش رفت که شب گذشته در
پشت صحنه میهمان او بودند .او بعد از انکه با
انها هم عکس گرفت دقایقی به اتاق استراحت
رفت تا به قول خودش خستگی اش در برود.
پس از دقایق��ی و درحالی که لباس هایش را
عوض کرده بود به میهمانان ویژه اش پیوست
و ب��ا انها افطار ک��رد .در این حین تماس ها و
پیامک هایش را هم به س��رعت نگاه می کرد
تا بازت��اب و بازخوردهای برنامه را رصد کند.
حاال دیگر مطمئن شدیم یکی از دالیل اصلی
موفقیت ماه عسل در طول این سالها همین
جو گرم و دوستانه ای است که در پشت صحنه
ان حاکم است و تیم ورکی که با رفاقت پابرجا
و مستحکم شده است.
گفتگوی «هنرمند» با سوگول طهماسبی بازیگر سریال «برادر»
کاراکتر مریم مرا با چالش
بسیاری روبه رو کرد
هدیه یزدان پناه
سوگول طهماسبی بازیگر جوانی که این روزها بسیار پرکار است بعد از طوالنی ترین
سریال تلویزیون «کیمیا» مدت بسیار کمی گذشت که بازهم در یکی دیگر از کارهای
جواد افشار در نقشی بسیار متفاوت و خاص او را می بینیم ،نقشی که به گفته خودش
برای اینکه خودش را به او نزدیک کند با خبرنگاران بس�یاری به بحث و تبادل نظر
پرداخته است .او از اینکه باز توانسته با بخشی از بازیگران پروژه «کیمیا» همکاری
کند ابراز رضایت می کند و امیدوار است همکاریش با جواد افشار حاال حاالها ادامه
پیدا کند.به پش�ت صحنه این س�ریال رفتیم و با او از همکاری جدیدیش با افش�ار
صحبت کردیم.
کاراکتر مریم با ایده الهای ذهنی
شما در سریال چقدر نزدیک بود
و به عنوان نقش�ی ک�ه دو وجهی
اس�ت تابه ای�ن ج�ای کارچطور
پیش رفته است؟
فک��ر می کنم ب��رای قض��اوت زود اس��ت ما در
ابتدای سریال هس��تیم؛ ولی در این مدت کمی
که از پخش گذش��ته اس��ت قضاوت مردم و ان
چیزهایی که خودم برداشت کردم خوب بوده است
و رضایت داش��تم .هنوز وارد ان بخش وجه دوم
کاراکتر مریم نش��دیم و در قسمت های اول فقط
تک بعدی بودن این کاراکتر معلوم می ش��ود ،از
قس��مت نه به بعد وارد ماج��رای قصه خانوادگی
کاراکترمری��م و خانواده پهلوان می ش��ویم .حاال
انجاس��ت که درگیری های کاریش کمتر شده و
اتفاقات خوبی می افتد ،در کل نقش مریم با چالش
بسیاری مرا روبه رو کرد.
سوژه داستان سبک سیاقی دارد
که تا جایی مش�خص اس�ت چه
می ش�ود خودت�ان با ای�ن قضیه
مشکلی ندارید؟
خیلی هم معلوم نیست که ته داستان چه می شود،
ولی ما درواقع خیلی درگیر این مساله نبودیم که
داستان معمایی ،پلیسی سخت بسازیم .هدفمان
ساخت ملودرامی اجتماعی بود که ملموس باشد
ولی در کل اینها سواالتی است که باید از نویسنده
و کارگردان کار پرسیده شود.
ولی به نظرم ما باید بیشتر اینکه
بخواهی�م بدانیم ته داس�تان چه
می ش�ود باید ببینیم که قصه چه
چی�زی ب�رای گفت�ن دارد و ان
درس�هایی که قرار اس�ت از کار
بگیریم را ازکار اس�تنباط کنیم نه
اینکه ح�اال ببینیم که ته ان فالن
می شود؟
همه می دانیم که عاقبت کار بد ،بد اس��ت؛ مهم
این است که تو درگیرش نشوی و اگر یک روزی
درگیر شدی به چه صورت خودت را از این مهلکه
نجات دهی و تصمیم را در لحظه بگیری .اتفاقات
خاصی در کار خواهد افتاد و مخاطب با شرایطی
مواجه می شود که پیش بینی اش نکرده است.
نقطه چالش برانگیز سوژه سریال
بیش�ترش روی دوش کاراکت�ر
ناصر است ،خودتان برای جذابیت
بیشترسعی کردید چه چیزهایی را
به بازی تان اضافه کنید؟
ح��اال می گوی��م ک��ه از امش��ب در واق��ع
س��کانس های من و ناصر ش��روع می شود،
من به عنوان یک خواهری که دلسوزبرادرم
هستم در مقابلش می ایستم و این سکانس ها
اینقدر خوب و هدایت شده اند که احتیاجی
نبود که ما کار اضافه ای را انجام دهیم.
همه چیز درست و سر جایش است
و باید کار پخش ش��ود و ببینیم
موفق عمل کرده ایم یا خیر....
گزین�ش خیلی خاص
و تفاوت ه�ای خیل�ی
فاح�ش در پذی�رش
نقش هایتان مش�اهده
می ش�ود احس�اس
چق�در
می کنی�د
توانستید در این مدت
متفاوت عمل کنید؟
در گذش��ته م��ن نقش های
متفاوت تری را تجربه کردم؛ نقش
منفی ،مادر ،زن کلفت و در تله فیلم هایی
بازی کردم این تفاوت نقش ها بسیار زیاد بود .شاید
به نوعی به این دلیل که فرم صورت و تن صدایم
طوری اس��ت که بیشتر به شخصیت های مثبت
نزدیک تر است س��عی کردم مثبت های متفاوتی
را نیز از خود ارائ��ه دهم .کاراکترمریم قصه یک
دختر امروزی با دغدغه های امروزی اس��ت و در
این مدت بشدت مرا درگیر خودش کرده بود و من
مدام با این مس��ئله درگیر بودم که شبیه به دیگر
کارهایم نش��ود چون ما در ای��ن جا کاراکتر یک
دختر خوب و جسور را می بینیم که بی پرواست و
دوست دارد که دنبال عقایدش برود.
ظاهرا خیلی ب�ا خبرنگارها رابطه
خوبی دارید دلیل خاصی دارد یا نه
کال همین طور هستید؟
بله م��ن ارتباط��م خیلی خوب هس��ت و فکر
نمی کنم در بین دوس��تان خبرنگار کسی باشد
که تماسهایش را بی پاسخ گذاشته باشم .چون
به نظرم یک مس��یر کامال دوطرفه است اینکه
به هر حال ای��ن خبرنگارها می روند و راجع به
ما مطالب��ی را چاپ می کنند ک��ه راجع به کار
ماس��ت به خاطر همین هم سعی می کنم یک
رابطه خوب و توام با احترام نسبت به این قشر
داش��ته باش��م.بازیگران و خبرنگاران باید مثل
دوس��تان خوب در کنار هم حرکت کنند نه در
مقابل هم....
چه کمک های�ی از این دوس�تان
گرفتی�د و در بازی ت�ان لح�اظ
کردید؟
به هر حال من در جای دیگری هم گفته بودم که
ن��وع حرف زدن خبرنگار به خاطر زمان کمی که
برای ارائه سوال هایش دارد بسیار تند است ،یک
نکته ای خیلی حائز اهمیت بود همین بود که یک
خبرن��گار نباید اجازه دهد ترس در وجودش غلبه
کن��د .خیلی از خبرنگارها حتی به قیمت در خطر
افتادن جان خود کارش��ان را پیش بردند و از این
مدل دوستان کم نیستند.
تقریبا دارید جز گروه دائمی اقای
افشار می شوید این انتخاب ها بر
چه مبنایی انجام می شود؟
واقعا دوس��ت دارم که این اتفاق بیافتد احساس
می کن��م به عنوان بازیگر وقتی با کارگردانی کار
می کن��م ک��ه او از من راضی اس��ت طبیعتا این
همکاری ادامه پی��دا می کند .چون این قضیه دو
طرفه است ان احساس رضایت که وجود داشته
باشد راحت ادمها می توانند با همدیگر کنار بیایند
و به عنوان سومین تجربه ام با جواد افشار توانسته
ام رضایتشان را جلب کنم.
چرا ش�رایطی را کاراکتر مریم به
وجود نیاورد که مسعود با پدرش
اش�تی کند و خیلی از اتفاقات بد
ناخوشایند در این خانواده نیافتد؟
داس��تان این اس��ت که مریم با شناختی که از
برادرش و پدرش دارد مطمئن بود که اگر این
دو ب��ا هم برخورد کنند قطع��ا همدیگر را پس
می زنند ،حاج کاظم در ش��رایطی می گوید که
اگر مس��عود برگ��ردد او را می پذیرد ولی انقدر
مغرور اس��ت که دنبال پس��رش نم��ی رود .او
ادمی اس��ت که خیلی راح��ت حرفهای دلش
را به کس��ی نمی تواند بزند ش��اید پیش فاطمه
همسرش به راحتی بگوید که مسعود می تواند
برگ��ردد ولی هیچوقت پی��ش مریم این حرف
را نمی زند .وقتی مریم این ش��رایط را می بیند
تصمیم می گیرد فعال این شرایط را کتمان کند
چون پیش خودش احس��اس می کند مسعود او
را امین خودش حساب کرده است و شاید این
خیانتی باش��د نسبت به اطمینانی که این برادر
به خواهرش کرده است.
ت�ا به این ج�ای کار بازخوردها را
نس�بت به کار چطور دیدید؟ فکر
می کنید بتوانید بیننده ها را تا انتها
حفظ کنید؟
بازخورده��ا خیلی خوب ب��ود و فکر می کنم
بتوانی��م بیننده ه��ا را تا انتها پ��ای کار حفظ
کنی��م؛ چ��ون یکس��ری اتفاق ه��ا در طول
داس��تان می افت��د ک��ه واقع��ا بینن��ده با ان
درگیر می ش��ود ی��ک جاهایی او را با غصه و
ش��رایطی درگیر می کند که شاید تا مدتها با
او همراه باش��د .وقتی یک سریال در پخش
قس��مت های ابتدایی توانس��ته ارتباط خوبی
ب��ا بیننده های��ش برقرار کند ت��ا اخرش هم
می توان��دای��ناتفاق��اتراتک��رارکن��د.
تئــــــات�ر
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
او
گفتگوی «هنرمند» با سیاوش پاکراه ،حمیدرضا نعیمی و نگار عابدی
ردپای تنهایی عادت و فراموشی در«تریو بدون هارمونی»
حسینسینجلی
این روزها اگر نگاهی به بروش��ورهای نمایش های روی صحنه بیاندازیم نام هایی را می بینیم که با عناوین
مختل��ف و به صورت همزم��ان در بیش از یک پروژه تئاتری حضور دارند .در واقع گس��ترش س��الن های
خصوصی و افزایش تعداد اجراها در سال های اخیر ،باعث شده تعدادی از هنرمندان تئاتر ،به ویژه انهایی که
ب��ه قولی در دوره اوج کاری خود هس��تند ،بتوانند به صورت همزم��ان در بیش از یک پروژه تئاتری حضور
داش��ته باش��ند .اما فارغ از اینکه این مس��ئله چقدر در کم و کیف اثار نمایش��ی تاثیرگذار است و تبعات ان
چه خواهد ،تعداد اندکی از این هنرمندان هس��تند که به تایید بس��یاری از اهالی فن حضور همزمان انها در
بیش از یک پروژه تاثیری بر کارش��ان نگذاش��ته و این توانایی را دارند که کیفیت کارش��ان را حفظ کنند.
در همین راس��تا؛ دو نمایش نمایش «تریو بدون هارمونی» به نویس��ندگی و کارگردانی س��یاوش پاکراه و
تنهایی ،عادت و فراموشی دغدغه مشترک کارهای من است
س��یاوش پاکراه نمایشنامه نویس و کارگردان ش��ناخته شده تئاتر که نگارش
اثاری همچون بیش از پانزده نمایش��نامه همچ��ون؛ «پروانگی»« ،المپ»،
«صوراسرافیل»« ،روشان»« ،پرسه های پاییزی»« ،تابلو ،داخلی ،شب دهم»
«کا»« ،روزی روزگاری پامنار»« ،ان شب که برف می بارید» و ...را در کارنامه
هنری خود دارد ،در اغاز درباره روند ش��کل گیری و نگارش نمایشنامه «تریو
بدون هارمونی» با بیان اینکه جریان نگارش این متن به سال 89برمی گردد،
گفت :ان زمان به دلیل اینکه درگیر اجرای نمایش های «المپ» و «پروانگی»
بودم نتوانستم کار را اجرا کنم .تا اینکه بعد از گذشت حدود ۵سال ،با نگاهی
دوباره به متن و تغییراتی در دیالوگ ها و ساختار در حال اجرای ان هستیم.
پاک��راه در ادامه درباره دغدغه های درون متن و انگیزه خود از نگارش این اثر
توضیح داد« :تریو بدون هارمونی» در نگارش از دغدغه ای سود می برد که در
تمام متن های من که از س��ال 82تاکنون اجرا شده به صورت مشترک وجود
دارد .این دغدغه را من در س��ه کلمه می بینم و ان س��ه کلمه؛ تنهایی ،عادت
و فراموش��ی است .به عبارتی یکی از انگیزش های من برای نمایشنامه «تریو
یبدون هارمونی» این بود که این س��ه کلمه را در یک نمایش��نامه ای غیر از
نمایش سیاوش پاکراه که قرار است بنویسد ،پیدا کنم و بنویسم.
این نویس��نده و کارگردان تئاتر ادامه داد :این نمایشنامه باید به شکلی می بود
که می بایست برای همه شناخته شده باشد ،به همین خاطر من به سراغ متون
شکسپیر رفتم و از بین اثار او نمایشنامه «هملت» را انتخاب کردم .بعد به وسیله
مونولوگ هایی که از شکسپیر پیدا کردم ان را به یک مونولوگ تبدیل کردم.
و یک داستان رئالیستی کنار ان گذاشتم که در واقع به عنوان کانسپت و زیر
متن ان عمل کند .مسلما این داستان رئالیستی به خاطر پیوندش با «هملت»،
بهترین زمنیه اش خود تئاتر بود .برای همین من نمایشنامه ای را نوشتم که در
واقع در مورد تئاتر است و یک تئاتر دیگر هم در درون ان دارد اتفاق می افتد.
نویس��نده نمایشنامه های «پروانگی»« ،المپ» در پاس��خ به این سوال که برای
مخاطبی که شاید «هملت» را نشناسد چه پارامترهایی را در نظر گرفته که بتواند
با کار ارتباط برقرار کند ،گفت :این نمایش به شکلی است که تماشاگر می تواند ان
بخش مربوط به هملت را نبیند .یعنی ما اگر تمام بخش هایی که به هملت مربوط
است را اگر کنار بگذاریم باز هم یک داستان داریم که سه انسان (انچنان مهم نیست
که تئاتری هستند یا نیستند) با یکسری روابط انسانی که جنس ان روابط با جنسی
که در جامعه ما وجود دارد ،مطابقت می کند و برای همه دارای بازشناخت است را
روایت می کند .یعنی حتا تماشاگری که برای نخستین بار است که تئاتر می بیند نیز
می تواند داستان راحتی را ببیند و با ان همذات پنداری کند.
او درباره ش��یوه اجرایی این اثر نیز اظهار داش��ت :این نمایش در عین حال که
در بخش هایی از ان کامال رئالیستی است اما در بخش هایی نیز به سمت فرم
و حرکت گرای��ش دارد .در واقع صحنه هایی که اختصاص به فضای پش��ت
صحنه تئاتر دارد به صورت رئالیستی و صحنه هایی که مربوط به اجرای نمایش
«هملت» است به شکل فرمالیستی و مینیمال اجرا می شود.
پاکراه همچنی��ن درباره مفهوم کارگاهی از نگاه خودش گفت :راس��تش من
تعریفی از واژه کارگاهی دارم که ظاهرا با تعریف رایج در تئاتر متفاوت است من
منظورم از کارگارهی این نیست که بروم سر صحنه و با بازیگرها اتود بزنم و کار
را به این شکل بنویسم .در مورد «پروانگی» و «صوراسرافیل» به این صورت
کار کردیم که ابتدا به ایده رسیدیم ،من نمایشنامه را نوشتم و عامر به عنوان
کارگردان متن را به تصویر اورد .به این معنا که نوشته را با تصویر با هم بررسی
کردیم ،بعضی تصویرها عوض شد و به همان میزان نوشته ها هم می توانست
عوض بشود .و این فرایند چیزی است که من به ان کارگاهی می گویم.
«صوراس��رافیل» نوشته سیاوش پاکراه و کارگردانی عامر مسافراستانه از جمله اثاری هستند که این روزها
در مجموعه تئاتر باران و تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است .نمایش «تریو بدون هارمونی» با نقش افرینی
حمیدرضا نعیمی ،ایوب اقاخانی و نگار عابدی ،راویتگر داستانی از زندگی سپری شده سه بازیگر تئاتر است که
ساعت
حاال پس از گذش��ت بیس��ت سال به اخرین شب از اجرای نمایش «هملت» رسیده اند و ما شاهد یک
ِ
پیش از اخرین اجرای انها در اتاق گریم هستیم .در این یک ساعت رازهای مگوی گذشته این سه نفر چنان
س��ر از پیله خود بیرون می زند که ش��اکله گروه و اجرای انها را تحت تاثیر قرار می دهند و ...به بهانه اجرای
این نمایش »تریو بدون هارمونی» که این روزها پیش از نمایش «کس��وف» در س��اعت 19به مدت 70
دقیقه در سالن تئاتر باران اجرا می شود ،گفتگویی با کارگردان و بازیگران این نمایش انجام دادیم .انچه در
ادامه می خوانید حاصل گفتگوی ما با عوامل نمایش «تریو بدون هارمونی» است ،که در ادامه می خوانید:
همچنین در پاسخ به این سوال که از میان ایده هایی که در ذهن دارد چه چیزی او
را متقاعد می کند که قلم به دست شده و ان ایده را به نمایشنامه تبدیل کند ،توضیح
داد :نوشتن یک متن برای من به اینکه برای کی و برای کجا قرار است بنویسم خیلی
بستگی دارد .یعنی بستگی دارد که من کارگردان را چقدر بشناسم .مثل «پروانگی»
و «صوراسرافیل» که من با شناخت کامل انها را برای عامر مسافر نوشتم .در این
ساحت رفتاری سعی می کنم متنی را بنویسم که بتواند از کارکردهای کارگردان هم
در ان استفاده بشود .در ضمن وقتی ما دغدغه هایمان را انتخاب می کنیم نسبت به
دغدغه هایمانیکسریچیزهامهممی شودمثالدغدغهعامرمسافربرایکارکردن
یک دغدغه ثابتی به نام دغدغه روابط انسانی در جنگ است.
او در این باره ادامه داد :نکته ی دیگری که باید بگویم این اس��ت که من معتقدم
هنوز چیزی به عنوان پس��ت مدرن تکوین نشده و با دو ،سه شاخصه می توان به
پست مدرن نزدیک شد .یکی از ان شاخصه ها ارتباط جریان متن با کهن الگوها
است .در «صوراسرافیل» این کهن الگوها به چند طریق نفوذ می کند یکی به وسیله
فاصله گذاری است که از طریق انجیل رخ می دهد .این فاصله گذاری به کارگردان
اجازه می دهد که عالوه بر فضای داستان گو ،فضاهای دیگری را نیز تجربه کند،
یعنی دست کارگردان برای تصویرسازی خیلی باز است .دوم به وسیله المان های
شناختی است که در رفتار بازیگرها وجود دارد و خودشان به صورت زیرمتن تبدیل
می شوند به افرادی که در انجیل هستند و این را در طول تاریخ گسترش می دهند.
حاال در این فضا چیزی که برای من خیلی مهم هست این است که من به داستان
در نمایشنامه نویسی اعتقاد راسخ دارم .یعنی داستان را فدای فضاسازی نمی کنم و در
تجربه هایی که اخیرا می کنم دارم سعی می کنم که این دو را همزیست کنم .به این
نالگوهایی که در داستان از
معنا که ممکن است تماشاگر اصال هیچ شناختی از که
انها استفاده شده نداشته باشد اما قرار نیست که از کار من هیچ چیزی نفهمد .تماشاگر
باید بتواند کار را ببیند و از ان لذت ببرد.
نویسنده نمایشنامه های «صوراسرافیل» و «روشان» در ادامه و در پاسخ به این
سوال که بین کارگردانی و نویسندگی کدام یک برایش در اولویت قرار دارد و
اینکه دوست دارد متن هایش را خودش کارگردانی کند یا دیگران ،گفت :این
سوال را من به دو شکل جواب می دهم؛ اگر از من بپرسند که چنانچه بخواهی
خ��ودت را معرفی کنی و قرار باش��د بین کارگردان و نویس��نده یک عنوان را
انتخاب کنی کدامیک را ترجیح می دهی ،قطعا پاس��خ من نویس��ندگی است.
البته رزومه ی کاری من هم بیشتر این را نشان می دهد چون حداقل 16 ،15
متن اجرا شده دارم و تجربه های کارگردانی من 5 ،4کار بیشتر نیست .در واقع
من هر چهار ،پنج س��ال یک اثر را کارگردانی می کنم و متن ان را هم برای
خودم می نویسم که البته این منافاتی هم ندارد که دیگران بخواهند ان را کار
کنند .ولی در مورد دیگران باید بگویم که اتفاقا خیلی استقبال می کنم که افراد
دیگری متن هایم را مثل عامر مسافراستانه کارگردانی کنند .اینجا واقعا جا دارد
که اعتراف کنم در مورد «صوراس��رافیل» وقتی من به عنوان نویسنده کار را
دیدم و در جلس��ات تمرینات ان هم بودم ،چیزی به پدیدارشناسی من اضافه
شد .یعنی کارگردان توانسته از متن من ترجمه ی بسیار زیبایی را دربیاورد و این
به نظر من برای یک نویس��نده این اتفاق بسیار خوشحا ل کننده است .چراکه
احساس کند دنیای تصویری متن اش دارد چیزی را به دنیای نوشتاری او اضافه
می کند و زیرمتن هایی را باال می کش��د .که البت��ه در «پروانگی» هم با عامر
مسافراستانه این تجربه داشتم.
او درباره اجرای متن هایش توس��ط دیگر کارگردان ها تصریح کرد :به نظر من
حق هر نویس��نده ای اس��ت که حداقل خبر داشته باشد که گروهی قرار است
متن او را برای عموم اجرا کنند .من قطعا این اجازه را می دهم که متن هایم را
دیگران کار کنند چون دوس��ت دارم که بدانم نس��ل بعد از من که االن وارد
دانش��گاه می شود چگونه نگاه می کند و چه شکلی کار می کنند زیرا این برای
خ��ود من یک تجربه محس��وب می ش��ود .ضمن اینکه من معتقدم س��احت
نمایشنامه نویسی عرصه کاغذهای سفید نیست ،ساحت نمایشنامه در اجرای ان
و روی صحنه است ،پس چه بهتر که نسل های مختلف بتوانند یک نمایشنامه
را با برداشت خودشان انالیز کنند و روی صحنه ببرند.
نویس��نده وکارگردان نمایش «تریو بدون هارمون��ی» همچنین درباره علت
انتخاب سالن تئاتر باران و همچنین چگونگی انتخاب بازیگران این نمایش نیز
گفت :درخواست اولیه من برای اجرا در تئاترشهر در زمان مدیریت اتابک نادری
بود و تایید هم ش��ده بود اما پس از تغییر مدیریت چند بار اجرای کار به اینده
موکول شد و نتوانستیم به توافق برسیم و همین فرایند باعث شد که من دلسرد
بشوم .نهایتا اینکه تئاتر باران با یک شرایط خوب از من دعوت کردند که این
کار را اجرا کنم و با توجه به اینکه حس خوشایندی است وقتی که می بینی یک
مجموعه و یک سالن فارغ از هر کیفیتی که دارد برای تو و کارت ارزش قائل
می ش��ود ،پذیرفتم که تمرینات کار را شروع کرده و در سالن باران اجرا کنیم.
جالب اینکه همین اتفاق برای ایوب اقاخانی هم افتاد و ما دیدیم که می توانیم
زمان اجراهایمان را با هم برداریم تا هر گروه که قرار است کنار هم اجرا کنند
کمترین مشکل را برای هم ایجاد کنند .در مورد هر سه بازیگر هم باید بگویم
که این سه بازیگر از همان روز اولی که متن را نوشتم به انها فکر کرده بودم.
سیاوش پاکراه در پایان با تاکید بر اینکه بزرگ ترین اتفاق تئاتر ،تماشاگر تئاتر است و
کارگردان و بازیگر و ...هیچکدام بدون تماشاگر معنا ندارد؛ خاطر نشان کرد :متاسفانه
داریم سرمایه اصلی تئاتر کشور را از دست می دهیم ،و من امیدوارم همه ما به جای
اینکه دائم به فکر این باشیم که خودمان می خواهیم چه کاری انجام بدهیم ،به این
فکر کنیم که ما می توانیم چه کار درست و اساسی در جهت جذب و تربیت تماشاگر
انجام بدهیم و زودتر راهکاری برای این مسئله پیدا کنیم.
بازگوییروابطانسانیبارویکردیروانشناسانه
نگار عابدی بازیگر شناخته شده تئاتر ،سینما و تلویزیون که این روزها مجموعه
پرطرف��دار تلویزیونی «پا دری» با بازی او در حال پخش اس��ت ،تنها بازیگر
زن نمای��ش «تریو بدون هارمونی» اس��ت .عابدی که تجرب��ه بازی در بازی
فیلم ها و سریال های متعددی همچون؛ «خانه ای کنار ابرها»« ،شب بیرون»،
«گنجشکک اشی مشی»« ،محمد»« ،یه حبه قند»« ،مانا»« ،فصل ممنوع»،
«دهلیز»« ،دودکش»« ،ش��معدونی»« ،تعبیر وارونه یک رویا» و ،...همچنین
بازی در نمایش های همچون «کس��ی نیست همه داستان ها را به یاد اورد»،
«هیپوفی��ز»« ،دایی وانیا»« ،ش��ایعات» و ...را در کارنامه هن��ری خود دارد ،و
خ��ودش را در درجه اول یک بازیگر تئاتر می داند ،درباره نمایش «تریو بدون
5
هارمون��ی» با بیان اینکه درونمایه این نمای��ش جایگاه هنر در زندگی بازیگر
است و اثراتی که زندگی عادی یک بازیگر از مقوله هنر می گیرد ،گفت« :تریو
بدون هارمونی» روایتگر یک گروه حرفه ای تئاتر اس��ت و رویکردی انسانی و
روانشناسانه دارد به طوری که این نمایش بازگوی روابط انسانی می شود.
عابدی ادامه داد :نمایش «تریو بدون هارمونی» مخاطب خاص خود یعنی مخاطب
حرفه ای تئاتر و هنرمندان را جلب خواهد کرد زیرا این داستان روایت گر یک موضوع
خاص است و مسئله جایگاه بازیگری در زندگی یک هنرمند و حرفه ای یا سرگرمی
بودن این حرفه را از منظر بازیگر مطرح می کند .او با اش��اره به اینکه «تریو بدون
هارمونی» یک نمایش رئال و روان اس��ت ،درباره نقش خود در این نمایش اظهار
داش��ت :ش��باهت کاراکتری که در این نمایش بازی می کنم به خود من ،همان
بازیگری است .از این منظر حضور در این کار برایم جذاب بود.
بازیگر نمایش های «کسی نیست همه داستان ها را به یاد اورد» و «شایعات»
همچنین درباره چونگی رس��یدن به نقش خود در این نمایش توضیح داد :به
طور کلی برای اینکه یک تیپ را بهتر ارائه بدهیم باید به نوع رفتار ،راه رفتن،
حرف زدن و ...ان توجه کرد .شخصیت پردازی صرف ،سختی های خودش را
دارد ،اما این نوع کار هم سخت است ،چون ژستهایی که استفاده میشود و
کارهایی که انجام میدهی باید ،متعلق به خودت باشد و نباید به نظر بیاد که
انها تیپ هستند ،در واقع باید انها را خیلی واقعی ارائه داد.
بازیگر نمایش های «هیپوفیز» و «دایی وانیا» همچنین درباره نقش خود در این
نمایش اضافه کرد :به طور کلی در دوره فعالیتم همیشه سعی کردم بازی در همه
ژانرها را تجربه کنم و عالقه دارم که بازی در نقش های مختلف را امتحا کنم .به
همین خاطر در تئاتر تاکنون در انواع مختلف نمایش های کمدی از تخت حوضی و
کمدیا دالرته گرفته تا کمدی موقعیت و نقش های تیپیکال و حتی درون گرا بازی
کردم و در واقع تمام انتخاب هایم به نوعی در همین راستا است.
بازیگر سریال های «دودکش»« ،شمعدونی» همچنین درباره این نمایش خاطر نشان
کرد :در این نمایش از نام های خارجی اس��تفاده شده ،به طوری منبع این داستان از
زندگی حرفه ای تئاتر یک گروه واقعی نمایشی از فرهنگی دیگر است .زیرا در سال های
اخیر این حرفه در ایران وضعیت مساعدی نداشته است و برای بازگو کردن یک شرایط
مساعد تئاتری بایستی از فرهنگی روایت شود که دارای این شرایط است و به نظرم
این یکی از ویژگی های این نمایش است .او همچنیبن در پاسخ به این سوال که بین
بازی در مدیوم های مختلف اولویت او کدام عرصه است ،اظهار داشت :مقداری فعالیتم
در تلویزیون جدی تر شده و ان هم به مسائل مالی مربوط است ،اما در عین حال سعی
می کنم که سختگیرانه عمل می کنم و هر نقشی را نپذیرم .به طور کلی معتقدم تئاتر
سنگینی و وزانت خودش را دارد و شما در هر نمایشی با هر کیفیتی حضور داشته باشی
می توانی به عنوان یک بازیگر کار خودت را انجام بدهی و تجربه خوبی داشته باشی؛
کمترین چیزی که از بازی در تئاتر برای بازیگر حاصل می شود یک تجربه خوب است.
بازیگریهیجان انگیزترینبخشاجرایییکتئاتر
حمیدرضا نعیمی نویسنده ،بازیگر و کارگردان شناخته شده و مطرح تئاتر کشورمان
نیز یکی دیگر از بازیگران نمایش «تریو بدون هارمونی» است .نعیمی در این نمایش
ایفاگرنقشا ِتان،یکبازیگرتئاتراستکهدریکمثلثعشقیسال هاستنتوانسته
عش��ق خود را به یک دختر ابراز کند و همین مس��ئله باعث یک فاجعه می شود.
حمیدرض��ا نعیمی درباره ویژگی های نقش خود در نمایش«تریو بدون هارمونی»
گفت :زمانی که سیاوش پاکراه از من برای بازی در این کار دعوت کرد وقتی متن را
خواندم واقعا به نظرم متن هیجان انگیزی بود .نه از این بابت که قصه ی بکر و دیده
نشده ای دارد بلکه از جهت خلق کاراکترها و روابطی که کاراکترها با هم دارند .ضمن
اینکهنقشبراییکبازیگرنقشچالشبرانگیزیاستوبرتوانایی هاییکبازیگر
اضافه می کند .نعیمی ادامه داد :برای این اجرای این نمایش من تمرین های بدنی
زیادی انجام دادم و چندین جلسه زیر نظر امیر امیری تمرین کردم و خیلی چیزها
از ایشان اموختم .ضمن اینکه وجود همبازی های خیلی خوب و حرفه ای مثل ایوب
اقاخانی و نگار عابدی و خود نقش و همه اینها دست به دست هم داد و شرایطی را
به وجود اورد که من را متقاعد کرد تا در این نمایش بازی کنم.
ای��ن کارگردان و بازیگ��ر تئاتر درباره علت حضور پ��ر رنگ تر خود در عرصه
بازیگری نیز گفت :اساسا بازیگری هیجان انگیزترین بخش اجرایی یک تئاتر
محسوب می شود و این هیجان را شاید تماشاگر نتواند درک کند ولی این همان
جادوی نهفته ی خاصی است که بازیگر به خاطر ان حاضر است دست به خطر
بزند و فقط برای کش��ف ان لحظه از خیلی از منفعت های ش��خصی و مالی
خودش بگذرد .کارگردان نمایش «فاوس��ت» افزود :بازیگری مثل جادوگری
است ،تو روی صحنه کاری می کنی که تماشاگر فراموش می کند که چه کسی
هس��تی و دیگر تو هملت ،اتللو و همه ان کارکترهایی هستی که داری بازی
می کنی و این همان شعبده و جادویی که قرار است اتفاق بیفتد.
نعیمی همچنین اضافه کرد :اول از همه اینکه در ایران امکان ان نیست که بتوان
به عنوان کارگردان در سال دو یا سه نمایش را روی صحنه برد .اگر خوش شانس
باشی می توانی سالی یک نمایش کار کنی و من هم از سال 89تاکنون سالی
ی��ک نمایش کار ک��ردم و فکر می کنم این امار بدی نیس��ت .اما بدون هیچ
اغراقی باید بگویم که من ترجیح می دهم در زمان هایی که کار تئاتر نمی کنم،
اگر فرصتی باش��د برای تعامل بیش��تر با گروه ها و یادگرفتن چیزهای زیادی
که در گروه ه��ای دیگر وجود دارد ،به عنوان بازیگر فعالیت کنم .واقعا در این
مدت و بازی در نمایش های فرهاد ائیش ،نادر برهانی مرند و س��یاوش پاکراه
هم در زمنیه بازیگری و هم در زمینه کارگردانی چیزهای زیادی یاد گرفتم و
دستاوردهای زیادی به دست می اورم .در واقع سعی می کنم از تمام لحظه های
خودم در جهت یادگیری استفاده کنم و همه اینها برای کار خودم در زمانی که
کارگردانی می کنم به کمک من می اید و قطعا با این تجربه ها کارهای خودم
در اینده غنی تر خواهد شد .بازیگر نمایش «تریو بدون هارمونی» در پایان خاطر
نشان کرد :بی اغراق می توانم بگویم بازی در این نمایش و نقشی که برعهده
دارم یکی از نقش های خوبی است تاکنون بازی کردم و هر روز با لذت تمام و انرژی
کامل خودم را برای اجرا به سالن می رسانم و با لذت تمام روی صحنه می روم.
سینـــما
6
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
نگاهی به فیلم ساکن طبقه وسط نخستین اثر سینمایی شهاب حسینی
مهمترین رویدادهای سینمایی از نگاه «هنرمند»
پیوستن پرستویی به «قاتل اهلی» راهیابی
«نقاش باد» به جشنواره افریقای جنوبی و «مثل یک
عاشق» کیارستمی سومین فیلم برتر قرن 21
«مثلیکعاشق»کیارستمیسومین
فیلم برتر قرن21
مجله امریکایی «نیویورکر» در فهرس��تی جدید
از «پنجاه فیلم برتر خارجی در قرن 21تاکنون»؛
نام اخرین ساخته بلند سینمایی عباس کیارستمی
را در جایگاه سوم قرار داد« .ریچارد برادی» منتقد
سینمایی مجله «نیویورکر» سه فیلم «در ستایش
عشق» ( )2001ساخته «ژان لوک گدار» کارگردان
نامدار موج نوی س��ینمای فرانسه« ،نه یک فیلم
خانگی» ( )2015ساخته «شانتال اکرمن» فیلمساز
پیش��گام بلژیکی و «مثل یک عاش��ق» ()2012
از عباس کیارس��تمی را به عنوان سه فیلم اول در
فهرست پنجاه فیلم برتر خارجی قرن 21معرفی
کرد« .مثل یک عاشق» فیلمی ژاپنی و فرانسوی
محصولسال2012بهکارگردانیعباسکیارستمی
است که در جشنواره ی فیلم کن در دوره ی شصت
و پنجم به نمایش درامد .رین تاکاناش��ی ،تاداشی
اوکونو و ریو کاسه بازیگران اصلی این فیلم هستند.
در فهرست مجله «نیویورکر» که تنها نام یک اثر
از کارگردان��ان منتخب در ان وجود دارد ،فیلم های
«جهان» ( )2004ساخته «ژیا ژانگ که» فیلمساز
چینی« ،تپه ازادی» ( )2014ساخته «هانگ سون-
سو» از کره جنوبی« ،تخته سیاه» ( )2000از سمیرا
مخملباف ،فیلم مس��تقل «نیمه دیگر» ()2006
ساخته «یینگ لیانگ»« ،درخواست» ( )2009به
کارگرانی «ژائو لیانگ» از چین ،مس��تند «اخرین
بی عدال��ت» ( )2013از «کل��ود لنزم��ان» و فیلم
«خداحافط ،مسافرخانه دراگون» ( )2003از «تسای
مینگ لیانگ» کارگردان تایوانی در رتبه های چهارم
ت��ا دهم قرار دارند .از دیگ��ر فیلم های کارگردانان
مطرح در این فهرست می توان به «سواحل انیس»
از «انی��س واردا» (رتبه « ،)13ش��ب های عربی»
ساخته «میگوئل گومز» (« ،)19به خانه می روم»
از «مانوئل دی اولیویرا» (« ،)24کافه لومیر» ساخته
«هو شیائو-شین» (« ،)25ساراباند» به کارگردانی
«اینگماربرگمن»(«،)27تیمبوکتو»از«عبدالرحمن
سیس��اکو» (« ،)30تاکسی» ساخته جعفر پناهی
(« ،)32زندگی رایلی» به کارگردانی «الن رنه» ()34
و «بچه» ساخته «برادران داردن» ( )41اشاره کرد.
پرویزپرستوییبازیگر«قاتلاهلی»
مسعودکیمیاییشد
پیش تولی��د فیلم س��ینمایى «قات��ل اهلى» به
کارگردانى مسعود کیمیایى دوباره از سرگرفته شد.
۲۴خرداد پرویز پرستویى براى ایفاى نقش اصلى
فیلم تازه کیمیایى با دست اندرکاران فیلم قرارداد
بس��ت تا اولین همکارى این بازیگ��ر و کارگردان
شکل بگیرد .بقیه عوامل و بازیگران «قاتل اهلى»
در حال انتخاب هس��تند که با قطعى ش��دن این
فهرست طى روزهاى اینده نام انها رسانه اى خواهد
شد.طبقبرنامهریزىانجامشدهفیلمبردارى«قاتل
اهلى» به تهیه کنندگى منصور لشکرى قوچانى تا
چند هفته دیگر در تهران اغاز می شود .در همین
رابطه مسعود کیمیایی یادداشتی بدین شرح منتشر
کرد« :با پرویز پرستویى دیر شده بود .دوباره فیلم می
سازم .از اخرین فیلمم چهار سال می گذرد« .قاتل
اهلى»یکسالپیشتولی ِدفقطفیلمنوشتراگذراند.
منصورلشکرىقوچانىدریکموقعیتسختىقرار
داشت ،این بنده را کامل می خواست .با تمام سیاه و
سفیدها ...تا اخر .به دنبال «یکجایى» من بود .من
نگاهم به این «فیلم نوشت» تمام شده بود .لشکرى
هنوز به دنبال «من» می گشت ...تا شد .اما تاشدم تا
شد.دکترجاللسروشاصلودانسته«قاتلاهلى»
است .فیلم را می بینید .یک ادم تازه که پنهان مانده
بود؛ سخت بود .اقاى پرویز پرستویى شد .تا امروز...
تنهاى قلد ِر ضرب
با پرویز پرستویى دیر شده بود .ان ِ
دید ِه تنها مانده و مانده تا موسفید کرده و از پا نیفتاده
من پیدا شد .پیدا بود ،دیر شده بود .قرار بر این است
سازهاى خود را کوک کنیم تا ارکستر «قاتل اهلى»
اهنگ و قطعه ى سینماى ملى ما را بنوازد .بازیگران
دیگر «قاتل اهلى» همه از قلب انتخابى صحیح می
ایند .در هفتاد و پنج سالگى ،فیلم «قاتل اهلى» که
نگا ِه امده از تجربه هاى سخت کشیده ى امروز من
است ساخته می شود».
اثر تولید مشترک ایران و هند در چه
مرحله ایاست؟
«سالم بمبئی» ،درحالی که این روزها در برخی از
رسانه ها عنوان شده که فیلم تولید مشترک ایران و
هند با بازبینی مجدد توسط سازمان سینمایی مواجه
شده و گفته شده که این فیلم با وجود داشتن پروانه
نمایش مورد تایید قرار نگرفته ،به اطالع می رساند
که فیلم «سالم بمبئی» مرحله اول دریافت پروانه
نمایش را طی کرده و اصالحات مورد نظر شورای
پروانه نمایش را انجام داده و مجددا«جهت بازبینی
فیلم ارائه شده است ،اتفاقی که به طور قطع ،موضوع
عجیب و پیچیده ای نبوده و صرفا» روال قانونی و
طبیعی است که تمامی پروژه های سینمایی ان را
طی می کنند تا با کیفیت مورد نظر ان شورا فیلم
به اکران عمومی برس��د .الزم به توضیح است که
سازمان سینمایی از ابتدای کلید خوردن این پروژه
تولید مش��ترک ،در جریان فیلمنام��ه و روند تولید
فیلم بوده به طوری که «حبیب ایل بیگی» معاون
ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی نیز مدتی پیش
و در هنگام ضبط فیلم «سالم بمبئی» در هند ودر
پشت صحنه اخرین اثر «قربان محمد پور» حاضر
ش��د واز نزدیک در جریان روند تولید این فیلم قرار
گرفت تا با حمایت و پشتیبانی سازمان سینمایی
اولین فیلم جدی تولید مش��ترک بین ایران و هند
که مورد تاکید ریاست محترم سازمان سینمایی بوده
با بهترین کیفیت در سطح منطقه و جهانی ،اکران
مناسبی داشته باشد .گفتنی است به جز چند خبر
رسمی ای که از طرف روابط عمومی پروژه سینمایی
«س�لام بمبئی» به خبرگزاری ه��ا و روزنامه های
رسمی کشور با عکس صحنه فیلم ارائه شده ،سایر
عکس ها به خصوص پوس��ترهایی که در فضای
اینس��تاگرام ،مرتبط با این فیلم منتشر شده است،
همه به صورت خودجوش بوده و ارتباطی به پروژه
سینماییسالمبمبئیندارد.
«نقاشباد»
به جشنواره افریقای جنوبی می رود
فیلم مستند «نقاش باد» از تولیدات مرکز گسترش
سینمای مس��تند و تجربی به کارگردانی عزت اهلل
پروازه در بخش مسابقه جشنوار ه مستند و تجربی
افریق��ای جنوبی به نمایش در می اید .جش��نواره
بی نالمللی فیلم Ekurhuleniطی روزهای ۳
تا ۵تیرماه ۱۳۹۵در کشور افریقای جنوبی برگزار
می شود و مستند «نقاش باد» ساخته عزت اهلل پروازه
دربخشمسابقهفیلم هایمستنداینجشنوارهروی
پرده می رود .جش��نواره Ekurhuleniافریقای
جنوبی مختص فیلم های مستند و تجربی مستقل
و دانشجویی است که در منطقه ای به همین نام در
مجاورت شهر بزرگ ژوهانسبورگ برگزار می شود.
Ekurhuleniدر زبان محلی ،به معنای محل
صلح ( )place of peaceاس��ت« .نقاش باد»
درباره استاد بیژن کشکولی نقاش
مستند پرتره ای
قوم نگار قشقایی اس��ت که در سن ۹۰سالگی به
بیماری الزایمر دچار شده و در کنار دخترش زندگی
می کند.اینفیلمسالگذشتهدرجشنوارهبی نالمللی
سینماحقیقت نیز روی پرده رفت .عزت اهلل پروازه
کارگردان مستند «نقاش باد» متولد سال ۱۳۵۲در
شهرکرد است که در سال ۲۰۱۴با مستند عروسک
کاموایی ،برند ه جایزه بهترین فیلم جشنواره الجزیره
قطر شده اس��ت .در پروند ه فیلمسازی او ،ساخت
اثاری چون «پیرمرد بازار»« ،س��ماور» و مجموعه
مستند «مدا ،زنبور ایرانی» وجود دارد.
افشین علیار
دنیایی پراز هیاهو
حاال که شهاب حس��ینی در فستیوال کن جایزۀ بهترین بازیگر
را برای فیلم فروش��نده دریافت کرد چه خوب اس��ت که دوباره
بعد از دوس��ال فیلم (س��اکن طبقه وسط) در گروه هنر و تجربه
ب��ه نمایش درامد .دلیل دوباره اکران ش��دن این فیلم مهارت و
تبحر شهاب حسینی در بازیگری است .وی در این فیلم در سی
و هشت نقش بازی می کند.
کلیتساکنطبقهوسطبرایتماشاگرانشجذاباست،فیلمیپردیالوگ
وپرلوکیشن.شهابحسینیبرایساختاولینفیلمشفیلمنامهسختی
را جلوی دوربین برده است ،گریم های سنگین و دیالوگ هایی که فقط
به توانایی و هنر حسینی در بازیگری اضافه کرده است .احتماال حسینی
خواسته است فیلمی بسازد که فقط نشان بدهد که می تواند جای این همه
شخصیت بازی کند ،و اگر نه فیلم به شدت بالتکلیف است به این دلیل
که ساکن طبقه وسط فیلمی است که قصه یی را به طور منسجم روایت
نمی کند ،ساکن طبقه وسط قصۀ نویسنده جوانی است که به خانۀ جدید
می رود و برای شروع داستانش با شخصیت های داستانش همذات پندار
می شود ،فیلم دائما از این سو به ان سو می پرد همین باعث می شود که
مخاطب س��ردرگم شود و فیلم برایش کسالت اور شود ،مخاطب امروز
س��ینمای ایران فیلم شلوغ را دوس��ت دارد اما در این حین داستان هم
امر مهمی در نگه داشتن مخاطب دارد ساکن طبقه وسط بیش از حد
می خواهد حرف فلسفی بزند اما نمی تواند این فیلم صرفا یک موضوع
خاص ندارد و فضایش به سینمای فانتزی نزدیک تر است تا یک فیلم
فلسفی ،طنزی هم که در فیلم از ان استفاده شده صرفا یک طنز موقعیتی
و گذرا است ما فقط به سی و هشت نقش شهاب حسینی که شیخ صنعان
و سهروردی،موالنا ،سقراط ،چه گورا ،نیوتن و غیره می خندیم ان هم به
خاطر این است که بازی شهاب حسینی همیشه برایمان جذاب بوده است
و حاال حسینی در این تیپ ها و دیالوگ ها به جذابیتش اضافه شده است.
شاید این سی و هشت نقش کمی به طنز نزدیک باشند ،اما خود فیلم طنز
نیست .کلیت فضای فیلم فانتزی شده و این است که مخاطب را می تواند
نگه دارد ،نکتۀ که به درستی به ان اشاره شده ،سر در گمی شخصیت
اول فیلم است که شبیه به زندگی همۀ ماست که همیشه می مانیم که
باید چی کار کنیم که اسیر تکرار نشویم گاه دل مان می خواهد ادم های
دیگری می ش��دیم اما اخ ِر همه چیز نا امیدی و مرگ اس��ت ،این تنها
حرف فیلم است که نارس بیان می شود ،هدف فیلمساز ما پرداختن به
لطیف اجتماعی بوده است اما در اواسط فیلم خط روایی دچار
یک فلسفۀ ِ
اشفتگی می شود ،موضوع عقیم بودن نویسنده در حاشیه باقی می ماند،
حضور ان مرد باغبان(محجوب) و یا ان زن ش��اعر(قاضیانی)یا دوست
کارخان هدارش ( یاری ) برای پیشبرد داستان هیچ کمکی به فیلم نمی کند.
تماشاگر نمی تواند با این همه داستانک های فرعی که در فیلم هست
قصۀ اصلی فیلم را و شخصیت نویسنده را درک کند .به همین جهت
شهاب حسینی برای ما یک تیپ باقی می ماند .به هر صورت اگر ساکن
طبقه وسط داستانی هم داشته باشد میان این همه اتفاقات و لوکیشن ها
و س��ی و هشت نقش گم شده است و فضای فیلم را برای ما شبیه به
یک خواب کرده است که دائما اتفاقات عجیب در ان می افتد .ناگفته نماند
فضاها و بازی بازیگران و تسلط حسینی در کارگردانی در فیلم به خوبی
درامده است که برای اولین فیلم شهاب حسینی کاری بسیار سخت و
طاقت فرسا بوده ،اما استفاده از این همه بازیگرهای خوب سینما که فقط
هر کدام چند دقیقه در فیلم بازی می کنند کمی بی انصافی است و باعث
این فکر می شود که نام این بازیگران فقط برای تبلیغ فیلم استفاده شده
است ،اگر جای این بازیگران از نابازیگر هم استفاده می شد هیچ لطمه یی
به فیلم نمی خورد .شهاب حسینی در ساخت اولین فیلم سینمایی اش با
احساس فیلم ساخته است و این فیلم می توانست با یک روایت منسجم تر
و پردازش دقیق در قصه پردازی و شخصیت پردازی مخاطبان بیشتری را
جذب کند ،اما در وهلۀ اول مخاطبان برای محبوبیت شهاب حسینی به
سینما می روند ،اما ساکن طبقه وسط نگاه اندیشمندانۀ به جهان و انسان
دارد که این نگاه در شرایط کنونی جامعه نمی تواند موضوع جذابی برای
مخاطب عام س��ینما باشد .جایگاه این فیلم در بخش هنر و تجربه به
درستی تشخیص داده شده است.
مهرداد کاظمی تهیه کننده و کارگردان سینما در گفتگو با «هنرمند»
«یادداشتی برای سناتور» اول تیرماه کلید می خورد
مس��تند یادداشتی برای س��ناتور ،تحلیلی از خاطرات و ارزشیابی یکی از
خدمتگزاران نظام مقدس جمهوری اس�لامی ای��ران از دیدگاه مردم اول
تیرماه کلید می خورد .مهرداد کاظمی تهیه کننده و کارگردان فیلم مستند
«یادداشتی برای سناتور» در گفتگو با روزنامه هنرمند گفت :خدمتگزاری
امری اس��ت پس��ندیده ،اما انچه ارزش ان را باال می برد و یا از ارزش��ش
می کاهد ،انگیزه هایی است که خدمتگزاری براساس انها شکل می گیرد.
دولت و حکومت اسالمی وقتی موفق به ارائه خدمات و ایجاد جو و فضای
خدمتگزاری خواهد بود که از مدیران و کارگزاران شایسته و واجد شرایط
برخوردار باش��د .انتخاب صحی��ح در کار اجرایی ویژه در کارهای کلیدی،
مهمترین مس��اله برای زمامداران یک حکومت است .کارگردان مستند
بهمن اظهار داشت :در طول تاریخ ،خدمتگزاران فراوانی بوده اند که دست
به خدمات ارزنده و چش��مگیری زده اند وجودشان مایه برکت و خیر برای
مردم بوده است .بناهای خیریه ،مساجد ،مدرسه ها ،بیمارستانها ،کارخانجات
و بسیاری از تاسیسات عا مالمنفعه دیگر ،دلیل ان است که همواره انسانهای
خدوم و خدمتگزار در جامعه بوده اند که وجودشان منشا اثار و خدمات مفید
و مردمی گردیده است .چهره هایی که عمر خود را در پی کسب اسایش و
رفاه مردم گذاشتند و به جامعه خدمت کردند .عالمان راستین و درد اشنایی
که خدمتگزاری با روح و جانشان امیخته و عالوه برانجام وظیفه ،پیدایش
حادثه و ضرورت ایثار ،در کنار مردم و با مردم بوده اند .کارگردان س��ناریو
سکوت گفت :مس��تند به عنوان یکی از تاثیرگذار ترین انواع نمایشی به
جهت مواجهۀ عریان با س��وژه و مخاطب ،الگوی بسیار زیادی نسبت به
انواع نمایش��ی دیگر دارد .مستند یادداشتی برای سناتور ،اشاره به تحلیل
شخصیت دکتر بهمن اخوان یکی از خدمتگزاران نظام مقدس جمهوری
اسالمی ایران است ،مردی که در طول 35سال خدمتگزاری صدیق ،چیزی
ج��ز خدمت برای خلق را در خ��ود ندید و با ارمانهای بنیانگذار جمهوری
اس�لامی ایران و اندیشه های مقام معظم رهبری پا به پای مردم در رشد
و بالندگی و سرافرازی ایران اسالمی قدم برداشت و با کوهی از بردباری
راه عزت و سربلندی را برای مردم جامعه برداشت .این کارگردان در ادمه
گفت :دکتر بهمن اخوان نیز با کارنامه درخشان خود نشان داده است که
توانایی پیشرفت و حرکت جهشی را به اتکا مردم و رهنمودهای مقام معظم
رهبری را دارا می باشد و به پشتوانه نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران
راه را برای اس��ایش و رفاه مردم هموار نموده است .این کارگردان گفت:
در فیلم مستند بهمن که در سال 93و 94تهیه و تولید کردیم ،نگاهی
بر تالشها و فداکاریهای دکتر بهمن اخوان این خدمتگزار صدیق مردم را
دارد که با حاشیه های دیدارش با مردم فراهان و تفرش و اشتیان ،خنجین
و رودبار و اهالی روستاهای تابعه ،دوستی و مهربانی را در اوج خدمت به
مردم ،الگویی برای خدمتگزاری واقعی مسئولین نظام به ارمغان اورد .ما
بعد از اماده شدن این فیلم مستند نسخه ای را برای مقام معظم رهبری
ارسال نمودیم که در این رابطه ارزیابی عملکرد مسئولین نظام را در قاب
تصویربرایرهبرفرزانهانقالببابهنمایشگذاشتنشخصیتدکتربهمن
اخوان راه خدمتگزاری به مردم را به واقعیت به تصویر کشاندیم .کاظمی در
ادامه گفت :حال دوربین مستندنگار یادداشتی برای سناتور در قالب گفتمان
محور ،تمام خاطرات و یادداشتهای مردم استان مرکزی درباره شخصیت
دکتر بهمن اخوان را به تصویر می کشد و تحلیل خدمتگزاری این یاور رهبر
فرزانه انقالب را در قاب دوربین ،الگویی برای مسئولینی که راه خدمتگزاری
به مردم را پیش گرفته اند را به نمایش خواهد گذاشت .کاظمی با اشاره
به فرازی از سخنان امام خمینی ،رحمه اهلل علیه اظهار داشت :امام خمینی
(ره) که خورشید وجودش از افق حوزه نمایان گشت و شعاعش همگان
را فرا گرفت و در این راه هستی اش را فدا ساخت فرمودند :تا حیات دارم
خدمتگزار همه هستیم ،خدمتگزار ملتهای اسالمی ،خدمتگزار ملت بزرگ
ایران،خدمتگزاردانشگاهیانوروحانیون،خدمتگزارهمهقشرهایکشورو
همهقشرهایکشوراسالموهمهمستضعفینواینجاستکهتحلیلمردم
ازشخصیت هایواقعینظاموخدمتگزاردریادداشتیبریاسناتورمشخص
خواهد شد .کاظمی در پایان گفت :مستند یادداشتی برای سناتور اول تیرماه
کلید می خورد و طی 4مرحله تصویربرداری خاطرات و یادداشت های مردم
شهرستانهای فراهان ،تفرش ،اشتیان ،رودبار و خنجین و اهالی روستاهای
این شهرستانها در گفتگویی صمیمی و دوستانه تحلیل ها و یادداشت های
خود را در وصف این خدمتگزار واقعی ارائه خواهند داد .در این مستند 40
دقیقه ای میالد کیخایی ،پدرام محمدی ،مظاهر فتاحی ،تینا محمدی ،مینا
معینی ،صادق دهقان ،رضا بردباری و مس��عود یوسفی اهنگران ،مهرداد
کاظمیراهمراهیمی کنند.
سینـــما
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
نگاهی مقایسه ای به سینمای مانی حقیقی و مسعود ده نمکی به بهانه اکران و موفقیت در فروش فیلم هایشان
محمد تقی زاده
گیشه الویت اول فیلمسازان!
فروش 15میلیاردی فیلم 50کیلو البالو و معرفی
مانی حقیقی به عنوان پرفروش ترین فیلمساز سال
95که همزمان س��ه فیلم متف��اوت را روی پرده
دارد و از ان ط��رف مضم��ون و محتوای ضعیف
و حتی س��خیف 50کیلو البالو (که ادعای خندان
مردم را دارد ول��ی کمترین میزان خنده را بر لب
مخاطب مینشاند) بیش از هر چیز برای تحلیگران
فرهنگی و اجتماعی و منتقدان سینمایی که حب
و بغضی با مانی حقیقی ندارند یاداور سال 1386و
موفقیت اخراجی ها و ظهور پدیده جالب و بفروشی
بنام مسعود ده نمکی است .روزنامه نگار تندرویی
که ورودش به س��ینما باع��ث ناراحتی و تحریم
عده ای از سینمایی های سنتی و حرفه ای شد ،ولی
به عنوان پدیده س��ال های بعد انقالب و دهه 80
و 90س��ینمای ایران نام خود را به ثبت رس��انید.
فیلمس��ازی که س��ه گانه معروف اخراجی هایش
خیلی خوب فروخت ولی سری جدید فیلم هایش با
عنوان رسوایی های 1و 2نتوانست توفیق فروش
اخراجی ها را بدس��ت اورد ،اما با این وجود هم از
فیلم ه��ای به ظاهر کمدی خیلی از فیلمس��ازان
کارکش��ته این سرزمین بیش��تر فروخت و بیشتر
تماشاگران را با سینمای در حال مرگ ایران اشتی
داد .اکنون و در سال 95مانی حقیقی فیلمسازی
که س��ابقه بازیگری و فیلمنامه نویسی هم دارد،
با اکران همزمان س��ه فیلم یکی مس��تند ،دومی
کمدی و سومی ترکیبی از ژانرهای مختلف سینما!
مرد اول س��ینمای ایران در س��ال 95و موضوع
بحث و مصاحبه اکثر رسانه ها و سایت های خبری
– تحلیلی سینمایی اس��ت .مردی که وجود این
سایت ها و خبرگزاری ها را بی تاثیر در اقتصاد سینما
می داند و بروز و ظهور شبکه های اجتماعی و مثال
اینستاگرام شخصی خودش و دوستانش را بسیار
مفید تر و موثرتر از این س��ایت ها و خبرگزاری ها
می داند (نق��ل به مضمون در گفتگوی حس��ین
معززی نیا از مجله 24با مانی حقیقی به مناسبت
اکران فیلم هایش) اما شاید جالب باشد که با اندکی
تامل می توان به تشابهات جالب وجذابی بین این
دو فیلمس��از پرفروش س��ینمای ایران پرداخت و
با وجود تفاوت هایی هم که بینش��ان قائل هست
می توان این می��زان اقبال فروش فیلم ها را مورد
بررسی و تحلیل جدی از نظر اجتماعی و فرهنگی
بین مردم کشور قرار داد.
حاال به بررسی برخی از این ویِژگی های مشترک
دو فیلمساز و فیلم هایشان می پردازیم:
یکی از عوامل موفقی��ت هر دو فیلم که موجب
توجه و عنایت تماش��اگران ایرانی داخل کش��ور
شده بود حرکت و یا عبور این دو فیلمساز از خط
قرمز های رایج فرهنگی اجتماعی کشور بود .ده
نمکی با روابط و جایگاهی که داش��ت توانس��ت
ش��وخی هایی را بین رزمندگان در جنگ هشت
س��اله ایران و عراق مطرح کند که فیلمس��ازان
دیگ��ر حتی جرات و توان نزدیک ش��دن به انها
را نداش��تند و از ان طرف مانی حقیقی با مطرح
کردن برخی مضامین و ش��وخی های جنسی که
پیشتر خیلی شاهد ان در سینمای ایران نبودیم،
توانست نظر نسبی تماشاگران داخلی را که هنوز
ش��اهد قبح این مس��ایل در صدا و سیما و حتی
فیلم های دیگر هس��تند به خود جلب کند .هم
مانی حقیقی و هم مسعود ده نمکی در اغاز اکران
و تحلیل و نقد فیلم هایشان از خود فیلم ها مهمتر
بودند .بطوری که کمتر نقد و تحلیلی را می توانید
پیدا کنید که برای مثال ابتدا این دو عزیز را مورد
حمله یا نوازش قرار نداده باش��د و یا در نوشته و
س��خن خود به شخصیت حقیقی و عقبه فکری
و تحصیلی این دو فیلمس��از اش��اره نکرده باشد.
نظر اکثر منتقدان سینمایی و کارشناسان هنری
در م��ورد دو فیلم اخراجی ها و 50کیلو البالو نظر
یکس��ان و تقریبا مشخصی اس��ت و هر دو فیلم
از نظر هنری تقریبا رد ش��ده و یا ضعیف و بعضا
بی ارزش تلقی ش��دند ،در حالیک��ه هردو فیلم از
پرمخاطب ترین و پرفروش ترین فیل های تاریخ
سینمای بعد انقالب هستند .شاید این موضوع به
عدم توجه عموم مردم به فیلم های جدی هنری،
روشنفکری و عمیق داللت داشته باشد و استقبال
چش��مگیر سینمای کمدی هرچند ضعیف و غیر
اس��تاندارد را بین عموم مردم بازگ��و کند .هردو
فیلمس��از فروش باالی فیلم را ب��ه عنوان یک
مزیت و موفقیت بسیار مهم و تکرار نشدنی تلقی
کردند و هیچ کدام حاظر به قبول نقد های جدی
و مهم درباره فیلم هایش��ان نش��دند .چنانکه هم
حقیقی هم ده نمکی ،بارها شخصیت پردازی های
ضعیف و داستان غیرواقعی و باورناپذیر را نادیده
گرفتند و فروش باال و استقبال مردم را دلیل مهم
و انکارناپذی��ری بر موفقیت فیلم عنوان کردند و
در خیلی از مباحث اکادمیک و مجالس نقد فیلم
ش��رکت نکردند .با وجود اینکه هر دو فیلمساز از
تحصیلکرده ها و افراد فرهنگی کش��ور محسوب
می ش��وند .مانی حقیقی دانش اموخته فلسفه از
کانادا اس��ت و سابقه فیلمنامه نویسی چهارشنبه
س��وری را با اصغر فرهادی داراس��ت .ولی هیچ
دغدغه فرهنگ��ی -اجتماعی مهم و قابل تاملی
از فیلم های این دو فیلمس��از برداش��ت نمی شود
و بیشتر از ژانر کمدی به عنوان گونه ای مخاطب
پس��ند و پرفروش ک��ه با تکیه ب��ر دیالوگ های
خنده دار و بازیگران امتح��ان پس داده می تواند
تضمینی برای فروش��ش شود ،س��عی کردند به
س��طحی ترین و س��اده ترین روش فیلم بسازند
درحالیکه همه کارشناس��ان س��ینمایی متفقا بر
این باورند که ژانر کمدی اگر س��خت ترین گونه
سینمایی در جهان نباشد بی شک از مشکلترین
و ظریف تری��ن گونه ه��ای س��ینمایی در جهان
سینماس��ت .حال که مقایس��ه ای نسبی بین دو
فیلمساز و و فیلم هایش��ان انجام دادیم باید این
سوال جامعه شناسی را از خودمان به عنوان یکی
از جمعیت 80میلیونی این خاک بپرسیم که چه
ش��د و چه اتفاقی برای مردم و س��ینماگران این
کشور افتاد که فیلمساز فیلم موفق اجاره نشین ها
و هامون به ساخت نارنجی پوش رسید ؟ کارگردان
کنعان و پذیرایی ساده به ساخت 50کیلیو البالو
فخر می فروشد؟ و چرا مردمی که با اجاره نشین ها
و دایی جان ناپلئون و لیلی با من است می خندیدند
دل به فیلم هایی چون 50کیلیو البالو و اخراجی ها
دادند و با انها می خندند؟
«ماهی و گربه»« ،اشکان انگشتر متبرک و چند داستان دیگر»« ،کوچه بی نام» و «نوراستنیا»
بازهم قاچاق فیلم جریانساز شد!
این روزها دی وی دی قاچاق چهار فیلم سینمایی دیگر در کوچه و
خیابان های شهر به فروش می رسد.
علی رغم پیگیری های فراوان و برگزاری جلسات متعدد با نیروی
انتظامی همچنان دی وی دی قاچاق فیلم های سینمایی به فروش
می رس��د .در حال حاضر دی وی دی چهار فیلم «ماهی و گربه»،
«اش��کان انگشتر متبرک و چند داستان دیگر»« ،کوچه بی نام»
و «نوراس��تنیا» به صورت قاچاق عرضه می ش��ود و دی وی دی
«ماهی و گربه» با زیرنویس انگلیس��ی که کیفیت بسیار پایینی
دارد ،عرضه شده است.
به گزارش هنرمند به نقل از ایس��نا :شهرام مکری کارگردان دو
فیلم «ماهی و گربه» و «اشکان »...با ابراز بی اطالعی و تاسف
از دیدن این نسخه های قاچاق گفت :قاچاق فیلم مشکل بزرگ
سینمای ایران است که هنوز به طور کامل رفع نشده است و ما
تالش می کنیم به زودی دی وی دی با کیفیت فیلم را با ضمایم
بیشتر در اختیار تماشاگران و عالقه مندان بگذاریم .مخاطبانی که
این فیلم را دوست داشته اند ،حتما ترجیح می دهند ان دی وی دی
را بخرند .این در حالی است که فیلم «ماهی و گربه» همچنان در
گروه «هنر و تجربه» در حال اکران است.
اما در این میان فیلم «نوراستنیا» ساخته امید توتونچی شرایط
ویژه ت��ری دارد ،ای��ن فیلم بعد از دو س��ال که از س��اخت ان
می گ��ذرد ،در انتظ��ار اکران در گروه «هنر و تجربه» اس��ت و
در شرایطی که هنوز اکران نشده دی وی دی قاچاق ان منتشر
شده است .توتونچی در همین زمینه گفت :از عرضه این نسخه
قاچاق اطالع داش��تم زیرا دو ،سه هفته پیش از طریق یکی از
دوستانم متوجه ش��دم که دی وی دی فیلمم در میدان انقالب
پخش شده است و همین دوست با خریداری این فیلم متوجه
ش��د نسخه قاچاق فیلم کامل است .این کارگردان اضافه کرد:
واقعا نمی دانم این نسخه چگونه به بیرون راه پیدا کرده و برایم
بسیار عجیب اس��ت! که این اتفاق چگونه رخ داده است .البته
نس��خه ی قاچاق شده که در صداگذاری مشکل داشته است و
نس��خه بین الملل ماست که با زیرنویس عرضه شده است ولی
این اصال به معنای ان نیس��ت ک��ه از طریق پخش کننده این
اتفاق افتاده اس��ت .توتونچی با اشاره به اینکه پیش از این نیز
نس��خه های قاچاق از طریق یک س��ایت اینترنتی منتشر شده
است ،یاداور شد :ان زمان به دادسرا و پلیس فتا شکایت کردم
و مشخصاتی از یک فرد را به دست اوردیم اما هنوز نتوانسته ام
حکم جل��ب وی را بگیرم .او در ادامه با اش��اره به هزینه های
باالی تولید یک فیلم س��ینمایی خاطر نشان کرد :فیلم من در
مقایس��ه با سه فیلم دیگر هزینه های تولید پایین تری داشته و
به لحاظ مالی زیاد ضربه نمی خوریم اما مس��ئله اینجاست که
یک فیلم هم تولید ملی به حساب می اید اما کسانی هستند که
خیلی راحت و بدون هی��چ هزینه ای از کنار این فیلم ها درامد
نامشروع به دست می اورند.
توتونچی افزود :متوجه ش��ده ام که فیلمم به دلیل نام خاصی
که دارد ،به عنوان فیلم زیرزمینی فروخته می شود .در حالی که
چنین نیست و اگر نام ان قدری غیرمتعارف است به این دلیل
اس��ت که فیلم درباره یک اختالل روانی ویژه است و ما ناچار
بودیم اس��م التین بیماری را استفاده کنیم .اما فیلم من هرگز
یک فیلم زیرزمینی نیس��ت و مخاط��ب زیرزمینی ندارد .او با
بیان اینکه قصد گله و شکایت ندارد ،اضافه کرد :همان زمان
که متوجه شدم فیلم روی سایتی منتشر شده است ،به دادسرا
اعالم کردم که این س��ایت با چنین اقدامی به من ضرر مالی
می زند اما دو هفته طول کش��ید تا توانستم جلوی این سایت
را بگی��رم و حاال پای یک قاچاق دیگر به میان امده اس��ت و
ظاه��را این چهار فیلم از کانال های مختلفی قاچاق ش��ده اند.
توتونچی ابراز تاس��ف کرد :یکی از مسائلی که خیلی مرا ناراحت
می کند ،این است که فیلم من هنوز اکران نشده و دو سال است
در نوبت اکران گروه «هنر و تجربه» هس��تیم و همه چیز برای
اکران مان در حال اماده ش��دن بود اما حاال نمی دانم تکلیف مان
چه می شود .او با اشاره به شرایط سینمای ایران خاطرنشان کرد:
از انجا که س��ینمای ما هنوز خیلی به صنعت تبدیل نشده ،افراد
چشم شان به مخاطب است .بازیگران فیلم من بسیار امید داشتند
تا مخاطبان بازتاب کارشان را ببینند و سینماگران دیگری هم انان
را به کار دعوت کنند .اما وقتی چنین اتفاقاتی می افتد ،همه ما در
کن��ار هم ضربه می خوریم و اصال تمام جامعه به لحاظ فرهنگی
دچار زیان می شود .او بار دیگر خواستار این شد که اثار سینمایی
به عنوان تولید ملی مورد توجه قرار بگیرند.
این فیلمس��از اضافه کرد :در حال حاضر هم س��رمایه گذاری در
سینمای ایران ریسک باالیی دارد و چنین اتفاقاتی باعث می شود
تا این ریسک باز هم بیشتر بشود .در این وضعیت کارگردانی مانند
من چگونه می تواند اعتمادسازی و تهیه کننده سینما را مجاب کند
تا فیلم دیگرش را بس��ازد؟! بنابراین این گونه اقدامات خسارت و
غرامت های سنگینی به بار می اورد و امیدوارم مجازات سنگینی
هم برای این افراد لحاظ ش��ود تا انان دیگر جرات نکنند به این
راحتی فیلم ها را قاچاق کنند .توتونچی گفت :همان طور که گفتم
خ��ود من به لحاظ مالی خیلی ضرر نمی کنم اما همان مبلغ هم
انقدر هست که امثال من بتوانیم فیلم بعدی مان را بسازیم .او ابراز
تاسف کرد :در این وضعیت فرهنگ ما بیش از هر چیزی متضرر
می شود و خیلی زود شبکه های ماهواره ای جای فرهنگ داخلی
را می گیرد .بنابراین از مس��ئوالن خواهش می کنم اگر صدای ما
را می شنوند فکری برای این ماجرا بکنند .امید توتونچی در پایان
صحبت هایش تاکید کرد :من به صورت تک تک نگران فیلم ها
نیستم بلکه نگران فضایی هستم که باعث می شود سرمایه گذاری
در زمینه س��ینما با ریسک باالتری همراه شود و همین موضوع
باعث افزایش بیکاری هنرمندان ما خواهد ش��د و کار نکردن هر
یک از ما به ضرر فرهنگ کشور است
7
۳۱فیلم متقاضی حضور
در چهاردهمین جشنواره مقاومت شدند
هنرمند :با پایان زمان بندی اعالم ش��ده از سوی
دبیرخانه چهاردهمین جش��نواره بی نالمللی فیلم
مقاومت در بخش مسابقه سینمای ایران ۳۱عنوان
فیلم متقاضی حضور در این دوره از جشنواره شدند.
پیرو انتش��ار فراخوان این دوره جشنواره مقاومت
در دی ماه س��ال ۹۴ت��ا پایان مهلت تقویم زمانی
تهیه کنندگیروح اهللخوشکام،چهلمروارید،هادی
حاجتمند به تهیه کنندگی ابراهیم اصغری ،ایستاده
در غبار ،محمد حسین مهدویان به تهیه کنندگی
حبیب اهلل والی نژاد ،تا دور دس��ت ،حسین قاسمی
جامی به تهیه کنندگی ناصر دهقان ،پشت دروازه
بهشت ،علی نوری اسکوئی به تهیه کنندگی علی
اعالم ش��ده دبیرخانه ( ۱۵اردیبهشت) در مجموع
۳۱عنوان فیلم سینمایی از تولیدات دو سال اخیر
سینمای ایران متقاضی شرکت در جشنواره شدند
و فرم پر کردند .هیات انتخاب جشنواره چهاردهم
مقاومت از میان فیلم های سینمایی متقاضی که
ای��ن اثار براس��اس موضوع��ات پانزده گانه اعالم
ش��ده از سوی جشنواره اثار بخش مسابقه و خارج
از مسابقه را انتخاب خواهند کرد .اسامی ۳۱فیلم
متقاضی حضور و رقابت در چهاردهمین جشنواره
فیلم مقاومت به این شرح می باشد :گزارش مریم،
اسماعیل براری به تهیه کنندگی اسماعیل براری،
مزار ش��ریف ،عبدالحسن برزیده به تهیه کنندگی
نوری اس��کویی و بنیاد فرهنگی روایت ،تگرگ و
افتاب ،رضا کریمی به تهیه کنندگی رضا کریمی،
بدون مرز ،امیرحس��ین عسگری به تهیه کنندگی
مجتبی امینی ،عشقوالنس ،سیدمحسن ماهینی
به تهیه کنندگی عبداهلل باکیده ،پری دریایی ،امیر
مسعوداقاباباییانبهتهیه کنندگیمحمدرضاعرب،
فهرست مقدس ،محمد همدانی به تهیه کنندگی
محمد همدانی ،فیلسوفهای احمق ،سعید چاری
به تهیه کنندگی س��یدجواد هاشمی ،ش��ب لرزه،
محمدرضا رحمانی به تهیه کنندگی سعید سعدی،
یتیمخانه ایران ،ابوالقاسم طالبی به تهیه کنندگی
محمدرضا تخکشیان ،ماه گرفتگی ،سید مسعود
منوچهر شاهسواری ،تا امدن احمد ،صادق صادق
دقیقی ب��ه تهیه کنندگی پروانه مرزب��ان ،دلبری،
سیدجالل اشکذری به تهیه کنندگی سیدمحمود
رضوی ،س��یانور ،بهروز ش��عیبی به تهیه کنندگی
سیدمحمود رضوی ،اوازهای سرزمین من ،عباس
رافعی به تهیه کنندگی امیرحسین شریفی ،حکایت
عاشقی ،احمد رمضانزاده به تهیه کنندگی مسعود
جعفری جوزانی و بنیاد سینمایی فارابی ،پینوکیو و
عامو سردار ،سیدرضا صافی به تهیه کنندگی ناصر
عنصری ،ماهی سیاه کوچولو ،مجید اسماعیلی به
تهیه کنندگیمحمدرضاشفیعی،جشنتولد،عباس
الجوردی به تهیه کنندگی مهدی فیوضی ،اروند،
پوریا اذربایجان��ی به تهیه کنندگی مهدی داوری،
اطیابی به تهیه کنندگی هادی انباردار ،نبرد خلیج
فارس،۲فرهادعظیمابهتهیه کنندگیفرهادعظیما.
در بخش مسابقه سینمای ایران پنج عنوان جایزه
تخصصی به این ترتیب پیش بینی ش��ده اس��ت:
تندیس جش��نواره و دیپلم افتخار به همراه جایزه
برای بهترین فیلم ،تندیس جشنواره و دیپلم افتخار
به همراه جایزه برای بهترین کارگردانی ،تندیس
جشنوارهودیپلمافتخاربههمراهجایزهبرایبهترین
فیلمنامه ،تندیس جشنواره و دیپلم افتخار به همراه
جایزه برای بهترین بازیگر ،تندیس جشنواره و دیپلم
افتخار به همراه جایزه برای بهترین جلوه های ویژه.
شورای سیاس��ت گذاری جشنواره بی نالمللی فیلم
مقاومت ب��ه منظور حمایت و کمک به فیلم های
نفس ،نرگس ابیار به تهیه کنندگی محمدحسین
قاسمی،هیهات،هادینائیجی،هادیمقدمدوست،
رو حاله حجازی و دانش اقباشاوی به تهیه کنندگی
محمدرضا ش��فیعی ،انیمیشن س��ینمایی ناسور،
کیانوشدالوندبهتهیه کنندگیمحمدحسینقاسمی
و داریوش دالوند ،عین ش��ین قاف ،قاسم جعفری
به تهیه کنندگی صدیقه صحت ،بادیگارد ،ابراهیم
حاتمی کیا به تهیه کنندگی احسان محمدحسنی،
ش��اید یک معج��زه ،کرامت پورشهس��واری به
سینمایی حوزه دفاع مقدس و مقاومت مصوب کرد
از فیلم های سینمایی که به بخش مسابقه جشنواره
راه پیدا کنند و برای اولین بار در جشنواره رونمایی
ش��وند تا مبلغ دو میلیارد ریال در نمایش عمومی
حمایت خواهد ش��د .حمایت دو میلی��ارد ریالی از
اکران فیلم های سینمایی رونمایی شده در جشنواره
بی نالمللی مقاومت در قالب خرید بلیت ،اختصاص
بیلبوردهای تبلیغاتی و حمایت از پخش تیزر فیلم
مربوطهخواهدبود.
8
بهروز فایقیان
کتاب «نود س��ال نواوری در هنر تجسمی ایران»
تازه ترین اثر تالیفی جواد مجابی ش��اعر ،نویسنده
و منتق��د هنری بعد از ظهر دوش��نبه 24خرداد در
موزه هنرهای معاصر تهران رونمایی ش��د .مجابی
که پیش��ینه قابل توجهی در انتش��ار نق��د ادبی و
هن��ری دارد ،پیش از این هم اث��ار تالیفی خود در
زمینه هنر معاصر ایران را در قالب کتاب هایی چون
«پیشگامان نقاشی نوین ایران» و «سرامدان هنر
نو» منتشر کرده داس��ت .انچه در ادامه می خوانید
س��خنان جواد مجابی پیرامون کتاب «نود س��ال
نواوری در هنر تجسمی ایران» و چند و چون تالیف
این مجموعه اس��ت .در ای��ن فرصتی که به بهانه
رونمایی از این کتاب فراهم ش��ده می خواهم نقد
هنری و در واقع خالصه ای از تاریخ نقدنگاری هنر
در ای��ران را بازگو کنم .از اوایل قرن نقد به عنوان
یک عنصر خارجی وارد ایران ش��د؛ پیش از ان ما
نقد نداشتیم بلکه بیشتر تعریف یا انکار داشتیم .در
تذکره ها و کتاب هایی که نوش��ته شده بود بیشتر
تعریف بود و غالبا اطالعات کمی از ارزیابی اثار به
دست می داد .وقتی که نقد از طریق نشریات دوره
مش��روطیت وارد ایران ش��د و به کریتیک مشهور
شد ،نقد بیشتر تعریف کردن و دفاع کردن بود؛ به
این معنا که ش��ما از 1300تا 1320را که مطالعه
می کنید ،بیشتر افرادی که نقد هنری می نویسند،
حاال چه در زمینه س��ینما ،تئاتر ،ادبیات و نقاشی،
با نوعی شرمس��اری از اینکه به هنر الوده شده اند،
می خواهند از هنر تعریف و دفاع کنند و بگویند این
هنر چیز بدی نیست ،چرا جلویش را می گیرید و به
ان اهمیت نمی دهید؛ هنر هم جیز خوبی است مثل
اخالق و پند و اندرز و نصیحت است و به هر حال
در پرورش خانواده موثر اس��ت و حرف هایی از این
قبیل .البته ما در دهه 60هم دوباره چنین شرایطی
ایجاد شد که عده ای گفتند هنر چیز بی ربطی است
و ما سال های سال می گفتیم هنر چیز بدی نیست
و می ش��ود به ان توجه کرد؛ حدود یک دهه طول
کش��ید تا این تعریف ها و دفاع از هنر دوباره نتیجه
بخش ش��د .وقتی که من از سال 1304تا 1320
مثال روزنامه اطالع��ات را می دیدم از این موضوع
خنده ام می گرفت که این نویسندگان بیچاره چطور
تجسمی
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
گزارش «هنرمند» از مراسم رونمایی کتاب «نود سال نواوری در هنر معاصر ایران»
«نود سال نواوری در هنر تجسمی ایران» به روایت جواد مجابی
مبانی مشترک زیبایی شناسی در تاریخ هنر جهان
مجبور بودند از اثار هنری تنها دفاع اخالقی کنند.
با پایان دوره تعریف و دفاع از هنر ،تقریبا از 1320
نقد هنری اغاز می شود به دلیل اینکه نشریات چپ
افزایش پیدا می کنند و نویسندگان پیشرو همچون
طب��ری و اران��ی که در نوش��ته ها از مبانی هنر نو
صحبت می کنند .اما فاطمه س��یاح را باید پیشگام
این عرصه دانست؛ به عنوان اولین کسی که هم به
ادبیات و هم به هنر در نوشته هایش می پردازد و هنر
را ب��ه عنوان یک امر جدی و جزء الینفک زندگی
و در حقیقت خود زندگی و نه امری تزئینی مطرح
می کند .میراث خانم س��یاح می رسد به شاگردش
سیمین دانشور و ال احمد که در مجله نقش و نگار
س��ال های دهه 30این نگاه را دنبال می کنند .به
طور کلی دو گروه در مطبوعات قرن حاضر به نقد
هنری پرداخته اند .ی��ک گروه منتقدان ،ادیب های
سرشناسی بودند که حرمت خاصی در جامعه داشتند
و این ادم های شناخته شده برای دفاع از هنر پا به
میدان می گذاشتند .به جز خانم فاطمه سیاح ،دانشور
و ال احم��د از این زمره اند و بعد از ان ها یارش��اطر
اس��ت که درب��اره مکاتب مختل��ف هنری بحث
می کن��د و همینطور نجف دریابندری و گلس��تان
که به حمایت هنر نو می پردازند و به رش��د هنر نو
کمک کنند؛ اگرچه هر هنرمندی متکی بر خالقیت
خودش رش��د می کند ولی معرفی و حمایت ان ها
طبیعتا از سوی منتقدین است که انجام می شود کما
اینکه گیوم اپولینر بود که در واقع اولین حمایت ها
را از پیکاس��و و کوبیسم صورت داد و تا اندازه ای از
شدت حمالتی که به این هنرمند می شد ،کاست.
بنابراین در طول تاریخ جهان هم همینطور بوده که
ادبا به دلیل وجود مبانی مشترک زیبایی شناسی از
نقاشان و مجسمه س��ازان حمایت کرده اند .بعد از
دریابندری و گلستان ،نادرپور است که نقش خیلی
مهمی در ای��ن زمینه دارد چرا که متن های اصلی
بی ینال های پنج گانه ته��ران از 1337تا 1345را
می نویسد و بس��یار کمک کرده به جهت دهی به
هنر مدرن ایران .نادرپور به طرزی بس��یار مفصل
و راهگش��ا در این زمینه فعالیت کرده اس��ت .این
افراد بیشتر سعی کردند مسائل نظری هنر را برای
مردم تشریح کنند تا هنرهای تجسمی که داشت
از س��وی یک عده محکوم به این می شد که برای
مردم عادی قابل فهم نیست ،از این وضعیت دراید
و مردم الفبای هنرهای تجس��می را بشناسند .من
و بهروز صوراسرافیل که در «ایندگان» می نوشت
جزو شاخه ادبی بودیم که به این کار پرداختیم .من
برای اولین بار در اولین بی ینال تهران بود که با اثار
نوگرایانه هنر ایران به طور وسیع مواجه شدم .مارکو
گریگوریان در حقیقت تمام هنرمندان مدرنیست را
در این رویداد زیر یک سقف جمع کرده بود و این
پن��ج دوره مداوم در تثبیت هن��ر مدرن ایران تاثیر
شایانی داشت.خود هنرمندان نقاش هم از 1324به
بعد در این زمینه فعال بودند .نخستین نفر ضیاپور
است که حتی منتقد بودنش از نقاش بودنش مهم تر
اس��ت چرا که در سال 1324رساله ای منتشر کرد
و در ان رس��اله تقریبا عالی ترین س��بک نقاشی را
به نوعی «ابس��تره» تلقی کرده بدون اینکه از این
عنوان اس��تفاده کند .او در این نوشته که امروز هم
قابل دسترس��ی است ،می گوید هر چقدر از طریق
مضمون به طرف رن��گ و بازی های رنگ و خط
برویم نقاش��ی تر است و این در سال 1324مسئله
بس��یار مهمی ات که او مط��رح می کند ..منصوره
حسینی و ایران درودی؛ این دو نقاش نیز مقاالت
مفصلی در روزنامه های اطالعات و کیهان به چاپ
رس��اندند و خانم درودی این قضی��ه را ادامه دادند
و در تلویزی��ون برنامه ای داش��تند که خیلی موثر
ب��ود در ارائه هنر نو .بعد از این رویی پاکباز اس��ت
ک��ه در دهه 40به طور جدی به معرفی و نقد اثار
تجسمی می پردازد؛ هم با برگزاری نمایشگاه های
درجه یک و هم چاپ و انتش��ار رساالتی در زمینه
هنر نو و هم رویارویی و بحث های متداوم .روزهای
متع��دد ما می رفتیم به نمایش��گاه هایی که پاکباز،
جودت ،ممیز و دوستانشان در گروه «تاالر ایران»
ایستاده اند و با دانشجویان صحبت می کنند؛ سوال
اصلی دانشجویان ان زمان این بود که «این اثر چه
می گوید؟» و در در واقع خیلی مش��کل بود جواب
دادن به این سوال.
نقد هنری به طور جدی تقریبا با نوشته های ضیاپور
در سال 1327شروع شده که انجمن خروس جنگی
را ایجاد کرد .این ها می خواس��تند در واقع یک هنر
مستقل به وجود بیاورند در حالی که نظریه پردازان
و هنرمندان چپ گرا معتق��د بودند هنر باید برای
مردم قابل درک باشد .افرادی لز جمله ضیاپور سعی
کردند مسائل نظری هنر را مطرح کنند و مردم را
به ش��یوه های هنری نوین عالقه مند کنند .بعد از
خان درودی و حسینی به ایدین اغداشلو می رسیم
که از س��ال های اول دهه 40در این زمینه فعالیت
کرده و حامی نقاشان بوده است .بعد از انقالب هم
باید بالفاصله از علی اصغر قره باغی نام ببریم که
با عش��ق تمام به توصیف ادام��ه جریان نوگرایی
پرداخته اس��ت .باید در نظر بگیریم که نقاشی در
میان مردم ایران هرگز انچنان رواج نداشته و مردم
شناختی نس��بت به ان نداش��ته اند .انچه در میان
مردم به عنوان س��واد تجسمی مطره بوده نقاشی
قهوه خانه ای و پرده ه��ای دراویش بوده و بعضی
از کاریکاتورهایی که در روزنامه ها چاپ می ش��ده
و نقاش��ی های چاپ س��نگی .خب این را که سواد
تجس��می نمی شود گفت ،برای همین است که ما
می بینیم حتی شاگردان کمالالملک که سادهترین
چیزها را نقاش��ی می کنند و در حقیقت طبیعت را
بازنمای��ی می کنند همه در گمنام��ی و فقر از بین
می روند .ب��رای اینکه هنر جزو عالیق مردم نبوده
و ش��ناختی نسبت به ان نداشته اند که البته در این
رابطه تقصیری هم متوجه ان ها نیست .در هر حال
باید بگویم ،اینجاست که به قدرت هنرمندان خالق
و منقدین و رسانههایی که کمک کردند این سواد
بصری به میان مردم برود و ایجاد ارتباط کند واقف
می شویم .انچه هم که من در این کتاب نگاشته ام،
یک روایت ش��خصی از تاریخ هنر اس��ت .اگر اثر
پژوهشی دقیقی بخواهد در این زمینه منتشر شود،
در حقیقت باید از سوی یک موسسه خصوصی با
ده ه��ا محقق صورت بگیرد .هنرمندانی که در این
کتاب درباره ی ان ها نوشته شده ،حدود چهار تا پنج
دهه فعال بوده اند و اثارش��ان مورد قبول جامعه ی
هنری بوده اس��ت .من نمی توان��م درباره ی ان ها
س��لیقه ی ش��خصی ام را لحاظ کنم ،ان ها کسانی
هس��تند که جامعه ی فرهنگی تاثیرگذاری شان را
پذیرفته است .این کتاب ممکن است جلد سوم هم
داش��ته باش��د که به هنرمندان پس از سال 1357
می پردازد .نقاش��ی ایرانی حرف زیادی برای گفتن
دارد و امیدوارم حمایتی که از سینما در این سال ها
شده ،برای هنر تجسمی هم در نظر گرفته شود.
کتاب و ادبیات
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
9
گفتگوی «هنرمند» با ناهید طباطبایی نویسنده رمان «چهل سالگی» و «جامه دران»
بسیاری ازکارگردان های سینما از ادبیات دوره خودشان بی خبرند!
«جام�ه دران» چندمی�ن اقتب�اس از اثار ش�ما ب�ود؟ از
تجربه های قبلی تان بگویید در ان ها نیز در روند نوشته
شدن فیلمنامه حضور داشتید؟
«جامه دران» دومین داس��تانی بود که مورد اقتب��اس قرار گرفت.چهل
س��الگی اول��ی بود که من کار را ب��ه اقای رییس��یان دادم و خودم کنار
رفتم .بنابراین دیگر در روند فیلمنامه نویس��ی نقشی نداشتم.کار نوشتن
فیلمنام��ه به عهده کس دیگری بود ،به همی��ن دلیل هم نوع بعضی از
رواب��ط کامال بر خالف ان چیزی بود که در داس��تان امده بود و به نظر
من اصل پیرنگ زیر سوال رفته بود .در ضمن جامه دران را قبال قرار بود
اقای داود رشیدی بسازند که با تهیه کننده به نتیجه نرسیدیم.
چه قدر از نظریات شما در فیلمنامه «جامه دران» اعمال
شد و از این جهت مشکلی وجود نداشت؟
اقای قطبی ان قدر به کتاب وفادار بود که اگر من می خواستم تغییری دهم،
ایشان مایل به این تغییر نبودند.
این تغییرات چه بود که ایشان با ان موافق نبود؟
من می خواس��تم داس��تان را از حالت اپیزودیک اش خارج کنم و داستان را
به صورت خطی در بیاورم .به نظرم می امد تماش��اگر حوصله ی داس��تان
اپیزودیک را نخواهد داش��ت .اما ایش��ان طبق اصل داس��تان پیش رفتند،
اپیزودیک ساختند و دیدیم که موفق هم بودند .اقتباس کاملی بود و تقریبا
90درصد همان چیزی اس��ت که در داستان است .چیزهایی هم که اضافه
شده دقیقا در جهت تصویری کردن داستان و در همان مسیر است.
به نکته جالبی اشاره کردید چه این که نویسنده های ما
برنمی تابند که داستان ش�ان در اقتب�اس دچار تغییری
ش�ود و در مقابل هرگون�ه تغییری موضع می گیرند ولی
مث�ل این که ش�ما انعطاف پذیر برخ�ورد می کنید با این
مقوله؟
شاید به خاطر این باشد که من از تئاتر می اید و پدرم هم کارگردان تئاتر
و مترجم هس��تند .می دانم که هرکاری برای این که اماده نمایش ش��ود
باید یک سری تغییراتی در ان داده شود و به فرق بین ادبیات با سینما و
تئاتر واقف هس��تم از این رو اگر نظر درستی بخواهد در کارم اعمال شود
ان را قبول می کنم.
محمود دولت ابادی هم از تئاتر امده بود اما تغییراتی که
در داستان «اوسنه بابا سبحان» برای فیلم «خاک» داده
شد را برنتابید حتی قرار بود که اقتباسی از کار مصطفی
مس�تور ش�ود که به س�رانجام نرسید .ش�ما دلیل این
اتفاقات را چه می دانید؟
یک موقع کارگردان می خواهد مضمون و منظور داس��تان را به درونمایه و
منظور دیگ��ری تبدیل کند و یک موقع دیگر قصدش از انتخاب داس��تان
هم س��وی با ان است .این ها نکاتی است که باید پیش از کار ،کارگردان و
نویس��نده در ان به توافق برسند .مثال من برای اقتباس از «چهل سالگی»
با اقای رییس��یان توافق کردم که کار را به ایش��ان واگذار کنم و خودم در
نوش��تن فیلمنامه دخالتی نداشته باش��م و کنار بروم .تجربه خوبی بود برای
این ک��ه به من اموخت انعطاف هم ح��دی دارد .قبل از ان هم اقای نجفی
می خواستند «چهل سالگی» را بس��ازند اما در روند نوشتن فیلمنامه متوجه
ش��دم که ایشان پیرنگ دیگری را می خواهند به داستان تحمیل کنند پس
کار ادامه نیافت .در اقتباس اقای رییسیان ،من توافق کردم و پذیرفتم کارم
را واگذار کنم و عواقب ان را هم پذیرفتم .دوست داشتم کار به فیلم تبدیل
بشود و مخاطب بیشتری پیدا کند .در ان اقتباس تغییراتی در داستان انجام
شد که اصال موافق داستان نبود ولی خب چون توافق کرده بودم ،اعتراضی
نکردم اما پیش خودم مکدر شدم .یک سری از چیزها برمی گردد به توافقی
که بین نویسنده داستان و کارگردان صورت می گیرد .به هرحال کارگردانی
که می خواهد اقتباس کند نیز می خواهد اثر خود را بس��ازد .می خواهد حرف
خ��ود را بزند اما یک مس��ئله دیگر برمی گردد ب��ه کارگردان های ایرانی که
ان قدر خودمحور هس��تند که فکر می کنند نویسنده اثر حقی ندارد و از این
جهت نمی توان گفت که همه اش تقصیر داستان نویس ها است .همان طور که
می دانید خیلی از کارگردان های ما همان چیزی را که خودشان می نویسند کار
می کنند .این کارگردان ها هستند که انعطاف ندارند و نمی پذیرند هرکسی باید
کاری که در تخصصش است را انجام دهد .این مسئله یک جانبه نیست اما
اگر بشود موردی درباره ان صحبت کرد مشخص تر می شود.
باتوجه به این که داس�تان شما عوض شد اما اعتراض
و هوچی گری نکردید .خ�ب خیلی های دیگر نیز توافق
می کنند اما چرا جنجال را در پی دارد؟
خب ،این بر می گردد به همان انعطافی که باید در کار گروهی باشد .خیلی ها
به من گفتند کتاب بهتر از فیلم بوده است .پس مخاطب اگاه ،من را از فیلم
جدا می بیند .کسی هم که داستان را نخوانده است ،با فیلم روبه رو می شود یا
از ان خوشش می اید یا نمی اید .فیلم «چهل سالگی» ممکن است وفادار به
داستان نبوده باشد اما فیلم ناموفقی نبود و مخاطبین بسیاری پیدا کرد و این
یعنی این که در انتقال پیام ،کارگردان موفق بوده است.
مس�ئله دوطرفه اس�ت .در ایران کارگ�ردان خودش را
مول�ف می داند و داس�تان نویس های ایرانی را متهم به
س�ینما نشناسی و بلد نبودن زبان تصویر متهم می کند
و از طرف دیگر کارهایی که پتانسیل باالیی برای روایت
تصویری و اقتباس دارند ،با مقاومت داس�تان نویس ها
ب�رای اقتب�اس مواجه هس�تیم .این مس�ائل را چگونه
ارزیابی می کنید؟
مسئله ای که من متوجه شدم این است که بسیاری از کارگردان های ما نه
تنها از ادبیات دوره خودشان بی خبرند بلکه از فیلم های دوره خودشان هم
بی خبرند .با کارگردان جوانی اشنا شدم و قرار بود با هم کار کنیم ،صحبت
که می کردیم دیدم خیل��ی از فیلم هایی که من دیده بودم را او ندیده بود
یعنی فیلم هایی که فکر می کردم یک ادمی که هنردوست است باید ببیند
را هم ندیده بود .من فکر می کنم از یک س��و کم س��وادی کارگردان ها و
از س��وی دیگر گوشه نشینی نویسنده های ما باعث می شود که با یکدیگر
پوریا میراخورلی
ناهید طباطبایی از ان دست نویسنده هایی است که رابطه اش با اقتباس و مدیوم تصویر خوب است و تاکنون دو
رمان او یعنی «چهل سالگی» و «جامه دران» به زبان تصویر بدل شده اند که در دومی که سال گذشته اکران شد ،به
عنواننویسندهفیلمنامهنیزدررونداقتباسحضورداشت.شایددلیلعمدهاستقبالطباطباییازاقتباسراخاستگاه
او و تحصیل در رشته تئاتر دانست که موجب شده است اثارش به مدیوم تصویر نزدیک تر باشند .این روزها بعد
تو گو با ناهید
از این که مدتی است از اکران «جامه دران» می گذرد ،در یک شرایط ارام و به دور از مالحظه کاری گف
طباطبایی در مورد اقتباس از ادبیات داستانی ایران ،اسیب شناسی این موضوع و اقتباس با خودش را می خوانید.
تعامل نداش��ته باشند .این یک مشکل فرهنگی است که تقریبا بین تمام
هنرمندهای ما هست .از موسیقی دان و نقاش گرفته تا ادیب و سینماگر.
متاس��فانه تعامل بین گروه های هنری نیست و این خیلی بد است .وقتی
به تاریخ هنر معاصر در دیگر نقاط دنیا که نگاه می کنیم این گروه ها باهم
متحد هستند ،یکدیگر را درک می کنند و از تخصص های یکدیگر استفاده
می کنند اما متاسفانه ما این تعامل را در ایران نداریم.
کارگردان هایی که از ان ها به عنوان موج نوی س�ینمای
ایران یاد می ش�ود مثل مهرجویی ،تقوایی و بیضایی به
اقتب�اس از اث�ار داخلی اهمیت می دادن�د اما به یک باره
این پیوند منقطع ش�د و کارگردان ها به س�مت نوشتن
قصه های خودش�ان رفتند یا حت�ی کارگردان هایی مثل
مهرجوی�ی و تقوایی تصمیم گرفتند ک�ه از اثار خارجی
اقتباس کنند .این مس�ئله به خاطر بضاعت کم ادبیات
داس�تانی م�ا رخ داد ی�ا این ک�ه هزینه و دردس�ر کمتر
اقتباس از اثار خارجی موجب این اتفاق شد؟
به نظر من این مس��ئله می تواند موضوع یک کار تحقیقی خوب از نظر
جامعه شناس��ی هنر ،تاریخ هنر و روان شناس��ی هنر باش��د و تمام این ها
باید بررس��ی ش��ود که چه علتی باعث می شود که به یک باره گسستگی
ب��ه وج��ود می اید و از به��رام بیضایی به بع��د تم��ام کارگردان های ما
فقط کارهای خودش��ان را می س��ازند یا از اث��ار خارجی اقتباس می کنند
مث�لا همین اخرین کاری که اقای اصغر فرهادی س��اخته اس��ت ،یک
اقتباس است .ش��اید یکی از دالیل این اتفاق این است که کارگردان ها
از داس��تان هایی اقتب��اس می کنند که قبال موفقیت ان ها تضمین ش��ده
است و نمی خواهند ریس��ک کنند .در ضمن نویسنده ای که زنده نیست
اعتراض هم نمی کند ،حق و حقوق هم نمی خواهد.
م�ا کاره�ای موفق�ی را در ادبی�ات داس�تانی خودمان
داریم که موفقیت ان ها هم ثابت ش�ده است اما کسی
به س�راغ اقتب�اس از ان ها نمی رود .ب�ه نظرتان این که
کارگردان های ما اگر نگوییم کتاب نمی خوانند ،داستان
نمی خوانند و بدتر این که اگر هم بخوانند داستان ایرانی
نمی خوانند در این مسئله موثر است؟
شاید دلیلش خودبرتر بینی سینماگرها از یک سو و نویسنده ها از سوی دیگر
اس��ت که این ارتباط صورت نمی گیرد .االن خیلی از نویس��نده های ما هم
فیلم های کارگردان های ایرانی را نگاه نمی کنند ،این نگاه از این طرف هم
هست .به نظرم دلیل دیگر این است نویسنده های ما تا ابد اماتور می مانند،
حرفه ای کار نمی کنند بنابراین برخوردشان هم حرفه ای نیست .نویسنده ای
که تیراژ کتابش نهایتا سه هزارتاس��ت و باید برای کسب درامد کاری به جز
نویسندگی داشته باشد ،هیچ وقت حرفه ای نمی شود .دیگر این که باید یک
برخورد درستی بین ادبیات و سینما صورت بگیرد تا این اتفاق و تعامل صورت
بگیرد .باید سینما جایگاه و حقوق نویسنده را به رسمیت بشناسد .دیگر این
که نقادی هایی که در تلویزیون می ش��ود نیز ک م اثر نیست و باعث می شود
که هم نویسنده ها از سینما و اقتباس زده شوند و هم به عکس .تصور کنید
نویسنده ای موفق ،یک باره در رسانه ای پرمخاطب مثل تلویزیون در معرض
نقدهای مغرضانه قرار می گیرد .این جریان نقد هم یک جوری از دس��ت در
رفته و تبدیل به کمدی شده است( .می خندد)
در مورد این مس�ئله نقادی کمی بیش�تر توضیح دهید.
مش�خصا اتفاقی برایتان رخ داده است که دلسرد شده
باشید؟
مثال منتقدی را دیدم که بعد از نمایش «جامه دران» از س��الن بیرون امد و
گفت :فیلم خوبی بود .وقتی جلوی دوربین تلویزیون قرار گرفت ،در عرض
یک دقیقه تکلیف «جامه دران» را روشن کرد .در همین حد که این قسمتش
بد بود ،ان قسمتش بد بود و حاال برویم سراغ یک فیلم دیگر .جالب تر از این
منتقد بنام ،کس��ی است که طرف مقابل او نشسته بود و او هم قبال فیلم را
قابل قبول دانسته بود اما حاال که در مقابل منتقد معروف قرار گرفته ،نظرش
را عوض می کند .انگار به محض این که رس��انه عوض می شود ،ادم ها هم
تغییر شخصیت و تغییر نظر می دهند .به نظر من این نان خوردن به نرخ روز
هم باعث جدایی هنرمندهای هنرهای مختلف از یکدیگر می ش��ود .این ها
باعث می شود نویسنده همان اندک اعتمادشان را هم به سینما از دست بدهد.
نویسنده ها تنها کار می کنند و وقتی با خیل عظیم دست اندرکاران یک فیلم
روبه رو می شوند و روابط انان را می بینند ،زده می شوند.
این مس�ائل روی ناهید طباطبایی که خ�ودش را ثابت
کرده اس�ت و جایگاهش مش�خص اس�ت ه�م تاثیر
می گذارد؟
م��ن با بقیه فرق ندارم .نه ،خیلی روی من اث��ر نمی گذارد چون ما نقدها را
می خوانی��م و نکات خوبش را یاد می گیریم و ن��کات بدش را از ذهن پاک
می کنیم .به هرحال از ان جایی که هیچ چیزمان درس��ت نیست ،نه نقدمان
درست اس��ت و نه برخورد سینماگرها با ادبیات درس��ت است و نه برخورد
ادبیاتی ها با سینما .وضعیت سینمای ما این است .بگذریم از چند کارگردانی
که در عرصه جهانی کس��ب اعتبار می کنند .این یک گره فرهنگی ای است
که باید برای باز کردن ان برنامه ریزی شود ولی این گره حتما باید باز شود.
مشکلی است که باید حل شود ولی نمی دانم چه کسانی باید این مشکل را
حل کنند .امیدوارم مسئولین بدانند.
پیشنهاد شما به عنوان یک نویسنده برای برون رفت از
این فضا و تمهیدی که ناهید طباطبایی در مواجهه با این
پیشامدها دارد چیست؟
نمی دانم دقیقا چه باید بگویم .موردی می شود درباره این مسئله صحبت کرد.
مثال وقتی با اقای رییس��یان کار کردم می دانستم که چند فیلم کارگردانی
کرده است و کارگردان بدی نیست .با اقای قطبی هم وقتی کار کردم ،ایشان
را از دوران دانشجویی و جوانی می شناختم و با خیال راحت با ایشان کار کردم
یعنی مطمئن ب��ودم که اتفاق خوبی حداقل از نظر من خواهد افتاد و نهایتا
فیلم را خواهم پسندید حال ممکن است ایرادهای کوچکی داشته باشد اما من
فکر می کنم یک��ی از راه هایی که می تواند این تعامل صورت بگیرد این
اس��ت که کارگردان هنگامی که می خواهد از یک داس��تان اقتباس کند
به جای این که داس��تان را به یک فیلمنامه نویسی که کار اول و دومش
اس��ت ،بدهد بهتر است با نویسنده خود اثر کار کند .نگویید که نویسنده
داس��تان نمی تواند فیلمنامه بنویس��د چون با کمی کنکاش می بینید که
تقریبا هیچکدام از فیلمنامه نویسان نیز تحصیالت و تجربه ای در این زمینه
ندارند .کارگردان و نویسنده داستان بهتر می توانند یک کار اقتباسی را به ثمر
برسانند .همان کاری که من و اقای قطبی انجام دادیم.
اما حرف کارگردان ها این اس�ت که داستان نویس های
ما با کلمه سروکار دارند ،مدیوم تصویر را نمی شناسند و
بلد نیستند که ان را سینمایی کنند پس خود کارگردان
در روند تبدیل داس�تان به فیلمنام�ه خودمان تصویری
می نویسیم و میزانسن دکوپاژ را هم زمان در ذهن شان
مدنظر دارند؟
به نظرم بازهم باید به این مس��ئله موردی نگاه کرد .باید دید مثال اقای
مس��تور یا اقای دولت ابادی با چه کس��ی می خواستند کار کنند و ایا ان
تعامل برقرار ش��ده اس��ت یا نه .این ها مسائلی است که باید تک تک در
مورد ان ها صحبت ش��ود و دیگر این که تنها بخش��ی از ادبیات است که
به درد اقتباس می خورد بنابراین اگر کارگردانی س��راغ اثر خاصی می رود
پس ان اثر خاصیت تصویری دارد.
مثال رمان «بامداد خمار» فتانه حاج سیدجوادی؟
من نمی دانم شاید این نویسنده ها کارگردان را در ان حدی نمی دیده اند که با
او کار کنند« .بامداد خمار» کار بس��یار قوی ای است که هر مخاطبی را
راضی می کند .نمی توانم شک کنم که کارهای محکم و جذابی هستند.
بای��د دی��د که کارگردان ،اهمی��ت و نقطه قوت ه��ای کار را درک کرده
اس��ت؟ اگر درک کرده باشد باید با نویسنده به توافق برسد .یک مسئله
دیگر این اس��ت که س��ینما برای هرکاری پول می دهد ،ترجیح می دهد
به فیلمنامه نویس کار کمتر پول بدهد پس می رود س��راغ کسی که پول
کمتری می خواهد .ماجراهای تجاری قضیه هم هس��ت .دس��تمزد یک
فیلمنامه نویس را با بازیگر اول همان فیلم مقایس��ه کنید .اصال منصفانه
نیست .این یعنی این که نویسنده داستان خود را با ریسک این که معلوم نیست
چی از اب دربیاید ،تقریبا برای هیچ به دست دیگران بسپارد.
وقتی یک داستان ایرانی است باید دو برابر هزینه کنی و
عالوه بر فیلمنامه کپی رایت داستان را هم برای اقتباس
بخری اما وقتی با یک داس�تان خارجی روبه رو هس�تند
دیگر هزینه ای را صرف ان نمی کنند؟
این مس��ئله خیلی مهمی است .به هر حال سینما یک صنعت و تجارت
هم هست و تهیه کننده می خواهد از ان بهره مالی ببرد پس تا جایی که
می تواند از دستمزدها می زند و اول از همه از دستمزد نویسنده .متاسفانه
هیچ تعرفه ای برای دس��تمزد عوامل یک فیلم وجود ندارد .مسائل مالی
ه��م یکی از دالیلی اس��ت که صاحب اثر را مغبون می کند اما داس��تان
خارجی موفق و تضمین ش��ده است ،خیلی راحت به دست می اید .منقد
ما هم نمی تواند مثال از کار میلر یا ایبسن ایراد بگیرد.
دلی�ل این ک�ه از «جام�ه دران» رضای�ت بیش�تری از
«چهل س�الگی» دارد می تواند این باش�د که در پروسه
تبدیل ان به فیلمنامه حضور داشتید؟
حتم��ا و این که هم من کارگردان را قبول داش��تم و ه��م کارگردان مرا
قبول داشت.
یک اعتماد دوسویه بین تان بود .به نظرتان دلیل شکل
نگرفت�ن بعض�ی از اقتباس ها می تواند ع�دم اطمینان
باشد؟
بله .اطمینان متقابل باید وجود داشته باشد .من فکر می کنم دلیل این که
اقای مستور نگذاشته از داستانش اقتباس کنند ،احتماال به این دلیل بوده
که این اطمینان ش��کل نگرفته است .مسئله خیلی مهم دیگر این است
که نویس��نده ادم خیلی تنهایی اس��ت و کارش ب��ه صورت فردی انجام
می شود و از ان طرف ،سینما یک کار گروهی عظیم است .از نظر روانی
با یکدیگر متفاوت هستند و انعطاف ،باید هم در کارگردان و هم نویسنده
باشد که یک چیزهایی را بپذیرند .برای مثال من به عنوان یک نویسنده
نمی توان��م بگویم ای��ن نقش را باید خانم فالنی ب��ازی کند .باید این را
بپذیرم که در این مورد کارگردان صاحب نظرتر از من اس��ت .این اتفاق
هم باید بیفتد اما مهم تر از همه نقش تهیه کننده است و این که تا چه حد
خصوصیات یک تهیه کننده به معنای درس��ت ان را دارد .تهیه کنندگان
ما – به جز چند تایی -حتی از منتقدین ما هم بدتر هستند.
یکی از دالیلی که نویس�نده ها نمی گذارند از کارش�ان
اقتباس شود این اس�ت که فکر می کنند با دیده شدن
فیلم داستان ممکن است به فروش ان لطمه بزند و این
تصور میان مخاطبان به وجود بیاید که بگویند :فیلمش
را دیده ای�م دیگر الزم نیس�ت کتابش را بخوانیم و اگر
اقتباس بد باشد تصور بدی از ان داستان در ذهن شان
شکل بگیرد .شما وقتی با این پیشنهادها برای اقتباس
از رمان هایتان روبه رو شدید ،نگران این مسئله نبودید؟
اصال این طرز فکر اشتباه است چون بعد از این که فیلم «چهل سالگی»
اکران ش��د ،تجدید چاپ های کتاب بیشتر شد و االن به چاپ چهاردهم
رسیده است در صورتی که قبل از ان دو سه بار چاپ شده بود .االن که
«جامه دران» اکران شده اس��ت ،مردم کتاب را می شناسند .ما در انتشار
کتاب ،فوقش با یک مخاطب سه هزارتایی روبه رو هستیم ولی وقتی یک
فیلمی اکران می ش��ود ،تعداد افرادی که ان فیلم را می بینند خیلی بیشتر
هستند و بعد از دیدن فیلم به سراغ کتاب می ایند .برای من که این گونه
بوده است و فروش کتابم بعد از اکران فیلم بیشتر شد.
موسیــقی
10
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
یاد استاد
جلیل شهناز
«جلیل ش��هناز دفتر تار را بسته است» شاید این جمله بهترین توصیف برای هنرمندی و نوازندگی
استاد شهناز است ،که پرویز یاحقی گفته است .تکنیک منحصر به فردش در نوازندگی تار و استعداد
ذاتی اش شهناز را بدل به یک اسطوره تکرار ناپذیر در موسیقی و تکنوازی تار کرده است .جلیل شهناز،
در اول خردادماه سال ۱۳۰۰در اصفهان به دنیا امد .تقریبا همه اعضای خانواده وی با موسیقی اشنایی
داشتند و در رشته های مختلف هنر از جمله تار ،سه تار ،سنتور و کمانچه به مقام استادی رسیدند .پدرش
«شعبان خان» عالقه وافری به موسیقی اصیل ایرانی داشت و عالوه بر تار که ساز اختصاصی او بود،
سه تار و سنتور هم می نواخت .عموی او غالمرضا سارنگ (سارنج) هم از نوازندگان کمانچه بود.جلیل
شهناز ،از کودکی به موسیقی عالقه مند شد و نواختن تار را در نزد عبدالحسین شهنازی و برادر بزرگ خود
حسین شهناز که به خوبی ساز می نواخت ،اغاز کرد .پشتکار زیاد و استعداد شگرف جلیل به حدی بود که
در سنین جوانی از نوازندگان خوب اصفهان شد.جلیل شهناز از بزرگ ترین و سرشناس ترین نوازندگان تار
و سه تار سده اخیر در ایران است که توانست با استفاده از تکنیک های برجسته در شیوه تارنوازی بسیاری
از ردیف های موسیقی سنتی ایران را با تار بنوازد«.شهناز نوازندگی در رادیو اصفهان را از سال ۱۳۲۸اغاز
کرد و در سال ۱۳۳۶به دعوت سازمان رادیو به تهران امد و در برنامه های گوناگونی مانند برنامه گلها،
ارکستر حسین یاحقی و ...به عنوان تکنواز و همنواز به فعالیت پرداخت .وی همچنین در گروه «یاران
ثالث» (همراه با تاج اصفهانی و حسن کسایی) و گروه اساتید موسیقی ایران کنسرت های بسیاری را
در داخل و خارج از ایران اجرا نمود .شهناز در برنامه های جشن هنر شیراز نیز حضوری فعال داشت.این
نوازنده تار در طول زندگی هنری خود با هنرمندان واالی کشور از جمله فرامرز پایور ،حبیب اهلل بدیعی،
پرویزیاحقی،همایونخرم،علیتجویدی،منصورصارمی،رضاورزنده،امیرناصرافتتاح،جهانگیرملک،
اسداهلل ملک ،حسن کسائی ،محمد موسوی ،تاج اصفهانی ،ادیب خوانساری ،محمودی خوانساری،
عبدالوهاب شهیدی ،اکبر گلپایگانی ،حسین خواجه امیری ،محمد رضا شجریان ،حسن زیرک(خواننده
بزرگ کرد) ،علی اصغر شاه زیدی ،طباطبائی و محمد اصفهانی همکاری داشته است.وی در دهه ۱۳۶۰
همراه با فرامرز پایور (سنتور) ،علی اصغر بهاری (کمانچه) ،محمد اسماعیلی (تنبک) و محمد موسوی
(نی) «گروه اساتید موسیقی ایران» را تشکیل داد و با این گروه ،مسافرت های متعددی به کشورهای
اروپایی ،اسیایی و امریکا داشت.وی در سال ۱۳۸۳به عنوان چهره ماندگار هنر و موسیقی برگزیده شد.
همچنین در ۲۷تیر سال ،۱۳۸3مدرک درجه یک هنری (معادل دکترا) برای تجلیل از یک عمر فعالیت
هنری به جلیل شهناز اهدا شد .در سال ،۱۳۸۷محمدرضا شجریان ،گروهی که با ان کار می کرد را به
افتخار جلیل شهناز ،گروه شهناز نام گذاشت.جلیل شهناز ،عالوه برنواختن تار ،که ساز اختصاصی اوست،
با نواختن ویولن ،سنتور و تمبک و اواز و سه تار نیز اشنایی کامل دارد؛ که تمام فایلهای صوتی استاد
موجود است و در درجه استادانی چون یاحقی و پایور می نوازد .معروف است که او در شیوه نوازندگی
می تواند با ساز خود عالوه برنواختن ،اواز هم بخواند .کیومرث ،علیرضا ،فرشته ،فریبا ،فروزنده و نوشین از
فرزندان استاد شهنار هستند که در کشورهای امریکا ،فرانسه و ایران اقامت دارند.اساتید بزرگ هرکدام
در خصوص نوازندگی و نبوغ جلیل شهناز سخنانی گفته اند که در ادامه به برخی از ان ها اشاره میکنیم.
استاد حسن کسائی :شناخت موسیقی کار هرکسی نیست .همه موسیقی را گوش می دهند و
یدارند اما کسی که سره را از ناسره تشخیص بدهد و بتواند درک مقاماتی را که استاد شهناز
دوست م
نواخته اند داشته باشد بسیار نادر است .همه ساز می زنند و همه خوب ساز می زنند ولی قدرت نوازندگی و
یدانند و اجرا کرده اند ،چیزی که در دست همگان باشد
محفوظات و لحظات موسیقی که اقای شهناز م
نیست .یعنی ردیف موسیقی ایران نیست .قدرت اقای شهناز در جواب دادن و دونوازی خارق العاده است.
من ۶۰سال با ایشان همنوازی کرده ام و ساز بنده با ساز شهناز گره خورده است.
اس�تاد محمدرضا ش�جریان :ساز شهناز در من زندگی می کند و من با ساز شهناز زندگی
می کنم .من تنها خواننده ای هستم که خودم را شاگرد جلیل شهناز می دانم .ساز این نوازنده بی
بدلیل ،یک س��از اوازی اس��ت؛ برخالف دیگر نوازنده ها که ۸۰درصد سازی می زنند و فقط ۲۰
درصد اوازی .جلیل شهناز به بیان واقعی در نوازندگی تار رسیده است؛ چرا که در گیرودار ردیف و
تقلید از دیگران نماند و مانند ابشاری خروشان در جریان است.
داریوش پیرنیاکان :جلیل شهناز هنرمندی است که زاوایای بسیاری در سازش نهفته است.
وی عالوه براشراف کامل بر ردیف و رموز ان ،ویژگی منحصر به فردی دیگری نیز داشت .جواب
اوازهای شاهکار و بی نظیر ،استفاده از تمام امکانات ساز ،نواختن بسیاری از گوشه های مهجور،
رعایت جمله بندی در نوازندگی از جمله ویژگی های نوازندگی جلیل شهناز است.
سرانجام جلیل شهناز در 27خرداد 1392و در سن نود و دوسالگی بعداز مدت ها تحمل بیماری و کهولت
سن ،در بیمارستان اراد درگذشت .روحش شاد و یادش گرامی...
قاب خاطره
ارشدطهماسبی،محمدرضالطفیوحسینعلیزاده
بیس�ت و پنج�م خرداد س�الگرد درگذش�ت
استاد حس�ن کسایی بود و به همین مناسبت
حس�ام الدین س�راج عکس�ی از خود در سر
مزار استاد کس�ایی در اینستاگرامش منتشر
کرده و نوش�ته اس�ت« :ی�اران موافق همه از
دس�ت ش�دند /درپای اجل یکان یکان پست
شدند/خوردیم ز یک شراب در مجلس عمر/
دوری دو س�ه پیشتر زما مست شدند .یاد ان
راز ونیازها و نیایش های مستانه ات بخیر...
گزارش «هنرمند» از کنسرت
پرواز همای در تورونتو کانادا
همای با اپرا
مخاطبینش را
غافلگیرکرد
هنرمند :پرواز هم��اى دوازدهم ژوئن( 23خرداد)
همراه با ارکس��تر س��مفونیک به رهبرى انریکو
جروالی ایتالیایی در مرکز هنرى شهر تورونتو در
کشور کانادا به روی صحنه رفت و در این اجرا با
زبان فارسی و ایتالیایی برای مخاطبانش اجرایی
داشت همه را در سالن به وجد اورد.
هماى در این کنسرت فصل تازه اى از کارهایش
اغاز کرد و در حضور هوادارانش عالوه بر خوانندگی
سه تار نوازی هم انجام داد که مورد استقبال قرار
گرفت .از اتفاقات جالب این کنسرت خراب شدن
سیس��تم صوتی بود که همه میکروفن ها از کار
افتادند اما پروازهمای با دعوت از رهبر ارکسترش
به اجراى قطعات اپرا ،بدون میکروفن کنس��رت
را ادامه داد و تش��ویق تماشاگران را بر انگیخت.
این خواننده در بخش��ى دیگر با ترکیب دو زبان
ایتالیایى و گیلکى در یکى از مشهورترین اریاهاى
اپرا ،هواداران را غافلگیر کرد .پناه بلندى و پستى،
بى َکس ،مادر ،عیب رندان ،بى من مخور شراب،
مه پ��اره ،زبان نگاه ،نمى خواهم ،دیوانه ترى ،در
شب گیسوان تو ،زیباتر از خورشید و ماه ،ریگول ِتتو،
اُ ُسله میو و س��رزمین بى کران از جمله قطعاتی
که همای در کنس��رت خود در شهر تورنتو اجرا
ک��رد« .پرواز همای» متولد ۲۰بهمن ماه ۱۳۵۸
در احمد سرگوراب شهرستان شفت به دنیا امد و
دوران کودکی و نوجوانی خود را در انجا س��پری
نمود او دیپلم خود را از هنرس��تان کمال الملک
رشت کسب کرد و با عالقه فراوان به او در رشته
شعر اواز واهنگ وارد دانشگاه ازاد تهران شد و با
ساز تخصصی سه تار و پیانو تحصیالت خود را در
دانشگاه به پایان رساند.
در زمین��ه هنر اواز ،ش��اگرد اس��اتیدی همچون
فری��دون پوررضا ،س��ید کمال الدین عباس��ی،
هنگامه اخ��وان ،کریم صالح عظیم��ی را دارد و
همچنین در باب زمینه ش��عر و ادبیات فارسی از
اس��اتیدی همچون علیقلی محمودی بختیاری،
حبیب نبوی ،منصوره ثابت زاده ،محمود طیاری
و دکتر اصغ��ر دادبه بهره مند گردی��د .در اندک
زمانی ،همای توانست فعالیت های حرفه ای خود
را در زمینه شعر ،موسیقی و اواز گسترش دهد ،و
با س��بک منحصر به فردی که داشت مخاطبین
بس��یاری را به دست اورد و کنسرت های موفقی
را در سراس��ر دنیا برگزار کرد .پس از هشت سال
دوری قرار بود هم��ای در خردادماه 94به مدت
پنج ش��ب به روی صحنه برود که به یکباره روز
اجرا و در حالی که تمام بلیت های این کنس��رت
به فروش رفته بود به دستور «مقام قضایی» این
کنسرت لغو شد .اما سرانجام با تالش های بسیار
همای موفق ش��د مهرم��اه 94در تاالر وحدت و
س��پس در شهرستان ها به روی صحنه برود و به
این ممنوع الفعالیتی در کشور پایان دهد.
ب��ه تازگ��ی نی��ز الب��وم تصویری «س��رزمین
بیکران» نخس��تین اثر تصویری رس��می پرواز
همای توسط موسس��ه فرهنگی و هنری هنر
اول و با کارگرانی محس��ن صرافی منتش��ر و
روانه بازار موسیقی کشور شد.
گفتگو با مهدی خیامی اهنگساز حاضر در بی ینال موسیقی ونیز
در بهترین دوره از لحاظ توانایی هنری هستیم
بی ین�ال موس�یقی ونیز از س�ال 1930یعنی 35س�ال پس از برگ�زاری اولین
دوره ی بی ین�ال هن�ری ونیز (در س�ال 1895میلادی) کار خود را ب�ا تمرکز بر
حوزه ی موسیقی معاصر اغاز کرد و همواره صحنه ی حضور معتبرترین ارکسترها،
سولیس�ت ها و ستارگان اهنگسازی معاصر جهان بوده است .در شصتمین دوره
برگزاری بی ینال موس�یقی ونیز که مهرماه قرار اس�ت برگزار شود ،بعد از هشتاد
و ش�ش س�ال موس�یقی ایران به ای�ن دوره راه یافت .در بینال ش�صتم حضور
اهنگسازانی چون پاسکال دوس�اپن ،کایا ساریاهو ،توشیو هوزوکاوا و سالواتوره
ش�ارینو ،برای نخس�تین بار روی صحنه خواهند رفت و در این میان اثار مهدی
با توجه به اینکه ایران در دوره های گذشته ی
برگزاری بی ینال ونیز ،حضور نسبتا خوبی در
بخش هنرهای تجس�می داش�ته اس�ت ،اما
ش�اهد غیبت طوالنی مدت موسیقی ایران در
ای�ن رویداد بوده ایم .فک�ر می کنید دلیل این
غیبت 86ساله چیست؟
این موضوع دلیل که نه ،بلکه دالیل مختلف و متفاوتی دارد؛ فکر
می کنم ،پاس��خ دادن به این پرس��ش واقعا به یک کار بلندمدت
تحقیقاتی درباره اهنگس��ازان ایرانی از اولی��ن دوره ی برگزاری
بی ینال موس��یقی تا امروز نیاز دارد ،اما ش��اید دلیلش این است
که ما در س��ده های گذش��ته هم در تاریخ موس��یقی کالسیک،
ن حال ،من بیشتر از این که به دنبال
اهنگس��ازانی نداشته ایم .با ای
دالیل غیبت اهنگسازان ایرانی باشم ،ترجیح می دهم به این فکر
کنم حاال که به اینجا رسیده ایم ،در برنامه ای بتوانیم هر سال در
این فستیوال حضور مستمر داشته باشیم .به اعتقاد من ،به لحاظ
توانایی کار هنری در دوره ای هستیم که فضا برای حضور هرچه
بیش��تر هنرمندان ایرانی فراهم اس��ت .از انجا که من به توانایی
نوازندگان ایرانی بسیار باور دارم ،امیدوارم در سال های بعد ،عالوه
بر اجرای انسامبل های اروپایی بتوانیم با نوازندگان ایرانی هم در
این فستیوال شرکت کنیم.
در این دوره از بی ینال ونیز شاهد حضور سه
اهنگس�از ایرانی خواهیم بود .نحوه ی حضور
و انتخاب هنرمندان به چه شکلی بود و شما
چگونه پذیرفته شدید؟
اقای «س��ندرو گرل��ی» ـ رهب��ر و مدیر هن��ری دیورتیمنتو
انسامبل ـ مستقر در شهر میالن ایتالیا حدود یک سال پیش،
پیش��نهاد همکاری با انسامبل شان را به من داد که از جمله ی
این پیش��نهادها ،سفارش ساخت یک قطعه ی جدید بود .پس
از برگزاری جلسات طوالنی و متعددی که با هم داشتیم ،قرار
بر این شد که من قطعه ای را برای کمانچه و انسامبل بزرگ
بنویس��م .پس از ان هم مدت ها روی س��ایر قطعات کنسرت
کار و اث��ار مختلف��ی را ارزیابی کردی��م .در نهایت نیز به این
نتیجه رسیدیم که قطعات اهنگسازان موسیقی معاصر ایرانی
را که برای یک س��از ایرانی و س��ازهای غربی نوشته شده اند،
بررس��ی کنیم تا این که قطع��ه ی علیرضا فرهنگ برای تار و
انس��امبل و قطعه ی کارن کیهانی برای س��نتور و انسامبل ،از
خیامی ،علیرضا فرهنگ و کارن کیهانی س�ه اهنگساز ایرانی در این فستیوال نیز
حضور دارد .این اثار قرار اس�ت در روز پایانی فستیوال ( 25مهرماه سال جاری)
توسط مشهورترین انسامبل موسیقی معاصر ایتالیا دی ِورتیمنتو انسامبل به رهبری
سندرو ُگرلی به اجرا در بیاید.
در ای�ن برنام�ه که عنوان «موس�یقی ایران از گذش�ته تا امروز» را دارد ،هر س�ه
اهنگس�از اثاری برای یک ساز ایرانی و انس�امبل بزرگ تصنیف کرده اند .مهدی
خیامی نیز با قطعۀ کنسرتو کمانچه در بی ینال ونیز حضور دارد با وی درباره این
فستیوال گفتگویی انجام دادیم:
بی��ن دیگر قطعات انتخاب ش��دند .در مرحله ی بعد ،هر س��ه
اهنگساز توسط کمیت ه هنری فستیوال بررسی شدند و پس از
تایید نهایی ،این خبر توسط دبیر فستیوال اعالم شد.
شاید بد نباش�د کمی درباره ی اهمیت بی ینال
موس�یقی ونی�ز در می�ان هنرمن�دان و به طور
کلی ،در دنیای موسیقی صحبت کنید .منظورم
وجاهت هنری این فستیوال است.
بارزتری��ن ویژگی بی ینال موس��یقی ونیز ،دربرداش��تن اولین
اجراهای جهانی اثار اهنگسازان برتر از سراسر دنیاست.
ب��ه اعتقاد م��ن ،وقتی یک فس��تیوال به ش��صتمین دوره ی
برگزاری اش می رس��د ،با یک نگاه به تاریخچه اش می توانیم
به این موضوع بیش��تر پی ببریم .مثال بس��یاری از اثار ایگور
استراوینس��کی ،برای اولین بار در جهان در بی ینال موس��یقی
ونیز اجرا ش��ده و سال ها یکی از اهنگسازان همیشه حاضر در
این فستیوال بوده است.
س��رگی پروکوفیف ،لویجی نونو ،لیگتی ،بریو ،اش��توکهاوزن،
داال پیکوال ،بولز ،برونو مادرنا ،ایکس��ناکیس ،جان کیج و …
اهنگسازان برجس��ته ی موسیقی جهان ،در دوره های مختلف
در این فس��تیوال ش��رکت کرده و اثارش��ان را برای اولین بار
همین جا روی صحنه برده اند.
ش��ما کمتر اهنگس��از مطرح جهانی را از سال ۱۹۳۰به بعد
پی��دا می کنید که نامش در بی ینال ونیز ثبت نش��ده باش��د.
از طرفی ،جایزه ی «ش��یر طالیی» هیچ وقت جنبه ی رقابتی
در بی ینال موس��یقی ونیز نداشته اس��ت و صرفا هر سال به
کارنامه ی هنری بلندمدت یک اهنگساز اهدا می شود .امسال
«سالواتوره شارینو» برای زبان ویژه ای که در موسیقی ایجاد
کرده و انتش��ار بیش از ۱۳۰س��ی دی ش��یر طالیی خواهد
گرفت که خبر ان همزمان با انتشار برنامه ی فستیوال و اثار
راه یافته اعالم شد .س��ال های قبل این جایزه به هنرمندانی
مانند لوچیانو بریو ،گئورگ��ی کورتاگ ،هلموت الخنمن ،پیر
بولز و اهنگسازان دیگر اهدا شد.
شما چه قطعاتی را برای اجرا در بی ینال ونیز
در نظ�ر گرفتید و نحوه ی اجرای اثر دقیقا به
چه صورتی خواهد بود؟
قطعه ی کنسرتو کمانچه ،اثری است که در این روزها مشغول
س��اختش هس��تم .در حالی که اولین اج��رای جهانی اش را با
«دیورتیمنتو انس��امبل» به رهبری س��ندرو گرلی و سولیستی
س��امان صمیمی (نوازنده ی کمانچه) در بی ینال موسیقی ونیز
خواهد داش��ت .این کار توسط انتش��ارات «سووینی زربونی»
چاپ و منتشر خواهد شد؛ اما درباره جزییات بیشتر این قطعه و
چگونگی اجرایش ترجیح می دهم که پس از به پایان رسیدن
ان با هم صحبت کنیم.
ب�ا توجه ب�ه این که بی ین�ال به اج�رای اثار
موس�یقی معاصر اختص�اص دارد ،ایا در اثار
اهنگسازان ش�رکت کننده از ایران ،تاکیدی
مبن�ی ب�ر اس�تفاده از مولفه ه�ای موس�یقی
ایرانی وجود دارد یا صرفا یک کار س�لیقه ای
است؟
این به انتخاب یک اهنگساز بستگی دارد؛ اما این که برای راه
یافتن به بی ینال موس��یقی ونیز اثر باید حتما مولفه هایی را از
موسیقی ایرانی داشته باشد ،خیر؛ الزاما این طور نیست.
گردشگری
چهارشـنبه 26خرداد ماه 1395سال نهم شماره 501
www.honarmandonline.ir
11
چالش های صنعت گردشگری
میزبانی خانه های بومی «قشم» از گردشگران
جایگاه بانکداری و نقش ان در تامین مالی بخش گردشگری و صنایع مربوط
امیر شاملویی
چرا توریسم در امریکای التین و کارائیب مهم است؟
به گواه گزارش مجمع جهانی اقتصاد ،ایران کشوری است که از نظر وجود میراث فرهنگی و بناهای تاریخی کهن در میان 10کشور برتر جهان قرار دارد .عالوه بر این ،از
نظر سایر جاذبه ها نیز ظرفیت های شایان توجهی دارد که شایستگی ان برای جذب گردشگر بسیار بیشتر از تعداد فعلی حدود 5میلیون نفر در سال است .مقامات مسوول
گردشگری در ایران اعالم کرده اند که برای جذب 20میلیون گردشگر تا پایان سال 1404برنامه ریزی هایی انجام داده اند .اما سوال این است که چرا کشوری با جاذبه ها و
ظرفیت های فراوان برای جذب گردشگر ،در این حوزه ضعیف عمل کرده است .یکی از مهم ترین مشکالت را عمدتا بخش هتلداری و اقامت برای جذب گردشگران به ویژه
برای خارجی ها قلمداد می کنند .پس از برجام که موجب شدت گرفتن بحث ها در مورد گسترش ظرفیت گردشگری شد ،مطالبات بخش خصوصی از دولت و مجلس برای
انجام پاره ای اصالحات یا انجام برخی اقدامات در خصوص گردشگری و صنایع وابسته به ان نظیر هتلداری مطرح شده است .از جمله این مطالبات ،بهبود جایگاه بانکداری
و نقش ان در تامین مالی بخش گردشگری و صنایع مربوط به ان بوده که به گفته برخی فعاالن گردشگری از ان غفلت شده است .در این راستا نگاهی به تجربه دیگر
کشورها در این زمینه می تواند به تعریف یک الگوی مناسب کمک کند و مانع ازمون و خطاهای ادامه دار در این حوزه شود .برخی کشورهای امریکای التین و کارائیب در
این زمینه تجربه های موفقی داشته اند که می توان از انها بهره گرفت .اما باید نخست دانست که چرا توریسم در امریکای التین و کارائیب مهم است؟
تامین مالی گردشگری در امریکای
التین و کارائیب
در سال های اخیر ،گردشگری در کشورهای حوزه
کارائیب و امری��کای التین یکی از فعالیت های
اقتصادی بوده که پیش��رفت و اهمیت زیادی در
تولید ارزش افزوده و ارزاوری برای این کش��ورها
داشته است .در سال ،2007گردشگری با کسب
درام��دی بیش از 66میلی��ارد دالر از محل ورود
گردش��گران جهانی و حمل و نقل مسافر ،نقش
مهمی در اقتصاد این منطقه داش��ت .این میزان
ح��دود 7 /5درص��د از کل ص��ادرات کااله��ا و
خدم��ات را تش��کیل می داد .میانگی��ن درامد به
دس��ت امده از سوی هر گردشگر 729دالر بود.
در کش��ورهای کارائیب صادرات خدمات مربوط
ب��ه این بخش ،حدود 20درصد از تولید ناخالص
داخلی این کشورها را تشکیل می داد؛ درحالی که
در امریکای مرکزی ،این میزان به طور میانگین
به 5درصد می رسید .هر چند در کشورهایی نظیر
جمه��وری دومینیکن ،پاناما و کاس��تاریکا حدود
10درصد ب��ود .مصرف بخش گردش��گری در
کشورهای انگلیسی زبان حوزه دریای کارائیب به
استثنای گویان ،سورینام و ترینیداد و توباگو ،بین
15تا 41درصد تولید ناخالص داخلی بود .این در
حالی اس��ت که اگر مصرف بخش گردشگری را
تنها در صادرات کاال و خدمات به حساب بیاوریم،
این مصرف بیشتر نیز خواهد شد زیرا گردشگری
مهم ترین منبع تامین ارز خارجی و موتور پویایی و
تحرک اقتصادهای این منطقه محسوب می شود.
تاثیر گردشگری در اقتصادهای امریکای التین
و کشورهای حوزه دریای کارائیب ،عمدتا کسب
ارز ،مش��ارکت در توسعه منطقه ای این کشورها
و افزایش اش��تغال مولد است .هرچند جاذبه های
گردش��گری این مناطق فرصتی را برای توسعه
اقتصادی پدی��د می اورند ،اما مش��ارکت بخش
دولتی و خصوصی در این زمینه و همکاری انها با
تو ساز ،تجارت ،حمل
یکدیگر در زمینه های ساخ
و نقل و صنایع دس��تی الزم اس��ت .در طول 30
سال گذشته بخش گردشگری رشد پایداری را در
این منطقه ثبت کرده؛ اگرچه در برخی دوره های
خ��اص ،روند نزول��ی را نیز ب��ه دالیل تحوالت
ش از حد نرخ ارز ،افزایش
جهانی نظیر افزایش بی
شمار گردش��گران داخلی به سایر کشورها و نیز
عواملی همچون رکود اقتصادی در کشورهایی که
گردشگران زیادی به این منطقه می فرستند ،شاهد
بوده اس��ت .با توجه به ظرفیت های این منطقه،
برخ��ی نهادهای مالی در ق��درت گرفتن صنعت
گردشگری و مشارکت در این بخش از نظر خلق
وجوه و تامین مالی ان نقش داشته اند که عمدتا
اهدافی همچون مش��ارکت در رش��د اقتصادی،
قدرت گرفتن و خلق زنجیره مولد ،توسعه مراکز
گردشگری با هدف افزایش توان رقابت بین المللی
و ارتقای توسعه پایدار منطقه ای و سرمایه گذاری
بخش خصوصی ،افزایش میزان دارایی های ثابت
و بهبود و توس��عه زیرس��اخت های گردشگری،
ارتقای توس��عه تجاری یک فضای گردشگری و
در نهایت تحریک توس��عه شرکت های کوچک
وابسته به گردشگری و مدرن سازی و اصالح این
بخش را دنبال می کنند.
تجربه ارژانتین؛ دخالت بانکی فعال
در دهه اول سده جدید میالدی تعداد گردشگران
وارد ش��ده به ارژانتین افزایش یافت .برای مثال،
تعداد گردش��گران وارد ش��ده به این کش��ور در
س��ال 2008ب��ه 2میلیون و 329ه��زار و 800
ب��ا توجه به اهمیت این بخ��ش ،بانک «کوییداد
(ش��هر) بوئنوس ایرس» شماری از محصوالت
و خدمات مالی برای تش��ویق بخش گردشگری
پیش��نهاد کرد که ش��امل ارائه خطوط اعتباری
برای اژانس های مختلف و شرکت های کوچک
فعال در بخش گردشگری منطقه می شدند .این
خدمات در بخش هتلداری و اقامت شامل خرید،
بازسازی یا نوسازی هتل ها و محل های اقامتی،
خری��د تجهیزات یا اس��باب و اثاثی��ه این بخش
بودند .حمایت از این بخ��ش تا میزان 70درصد
سرمایه گذاری صورت گرفته (صرف نظر از مالیات)
انج��ام می ش��د .در مورد اژانس های مس��افرتی
گردشگرپذیر نیز سهم حمایت این بانک در قالب
نفر رس��ید که نسبت به س��ال پیش از ان1 /4 ،
درص��د افزایش نش��ان می داد .از نظ��ر درامدی
نی��ز این صنع��ت 3میلی��ارد و 295میلیون دالر
در طول یک س��ال خلق کرده بود که نسبت به
س��ال 2007افزایش 8 /2درصدی را ثبت کرد.
کمک ه��ای 27هزار دالر و 54ه��زار دالر بود.
مدت بازپرداخت وام های بخش هتلداری و اقامت
ب��ه ترتیب برای خرید تا 84م��اه ،برای تعمیر تا
60م��اه و برای تجهیزات تا 36ماه لحاظ ش��ده
بود .این میزان برای اژانس های مسافرتی در دو
نوع یاد ش��ده به ترتیب 12ماه و 24ماه در نظر
گرفته می ش��د .نرخ بهره برای بخش هتلداری و
اقامت در فوریه 2008متغیر اما به طور متوس��ط
12 /1درصد بود؛ درحالی ک��ه برای اژانس های
مسافرتی جذب گردش��گر ،ثابت و بین 14 /5تا
15 /5درصد محاس��به می شد .ارژانتین یکی از
کشورهایی است که میزان تورم در ان بسیار باال
اس��ت و به تبع ان نرخ بهره نیز رقم باالیی دارد.
در قبال این مشارکت بانکی در حوزه گردشگری،
ضمانت های��ی نی��ز در هر بخش اخذ می ش��د.
عالوه ب��ر این ،بانک ملی ارژانتین ساخت وس��از
هتل ها را در چند بخش از این کشور تامین مالی
کرد .در مجموع ،طی سال 2008میزان پرداخت
ای��ن بانک در حوزه ای��ن صنعت به حدود 80 /6
میلیون دالر امریکا می رسید.
تجربه کاستاریکا؛ بهره های
متفاوت بانکی
از ده��ه 1990می�لادی ،صنعت گردش��گری
بزرگ تری��ن نق��ش را در توس��عه اقتص��ادی
کاس��تاریکا به عنوان یک کش��ور حوزه دریای
کارائیب داشته است .به دالیلی از جمله ایجاد
شغل ،کس��ب درامدهای ارزی و مشارکت در
تراز و متعادل کردن پرداخت ها و برخی دالیل
دیگ��ر نقش این صنعت در اقتصاد کاس��تاریکا
پررنگ تر نیز ش��ده اس��ت .در زمینه مشارکت
بانک ه��ا در امر گردش��گری ،بان��ک مرکزی
کاس��تاریکا در قرن 21اقدامات ویژه ای انجام
داد که گامی نواورانه و تاریخی در زمینه توسعه
گردش��گری در کاستاریکا به ش��مار می رفت.
طبق برنامه هایی که توسط این بانک اجرا شد،
رابطه مس��تقیمی بین موسسات فعال در حوزه
گردش��گری ،توس��عه منطق��ه ای ،انجمن های
توس��عه محلی ،نهاده��ا و اتاق ه��ای فعال در
زمین��ه گردش��گری و همچنین ش��رکت های
کوچ��ک ج��ذب توریس��ت ب��ه وج��ود امد تا
زیرساخت های الزم ایجاد شوند و بهبود یابند.
در این راستا خطوط اعتباری راه اندازی شد که
بس��ته به نوع پروژه ،نرخ به��ره ان متفاوت و
م��دت بازپرداخت نیز 15س��ال در نظر گرفته
ش��ده بود .مقدار تامین مالی که بانک مرکزی
کاستاریکا برای پروژه های گردشگری مختلف
درنظر می گرف��ت ،با توجه به ظرفیت پرداخت
تفاوت داش��ت و ش��امل فعالیت ه��ای فراغتی
و تفریح��ی (مانند اس��پاها و م��واردی از این
دس��ت) ،اقامت (کابین ه��ا ،هتل ها ،کمپ های
اقامتی و ،)...غذا (ش��امل رس��توران ها و برخی
موارد دیگر) می ش��د .این کمک های بانکی به
بخش تجهیزات (وس��ایل نقلیه ،ماشین االت و
موارد مشابه) و اقالمی که موجب بهبود کیفی
گردشگری می شدند ،تعلق می گرفت.
روستاییان در جزیره قش��م خانه های خود را
برای پذیرش گردش��گر اماده خواهند کرد تا
بتوانند کمبود مراکز اقامتی در جزیره را جبران
کنند به این ترتیب گردشگران با مردم محلی
همخانه می شوند.
به گزارش هنرمند به نقل از مهر :جزیره قش��م
اگر چه گردشگران سیاحتی و خریدار زیادی در
فصل خنک س��ال دارد اما مراکز اقامتی ان زیاد
نیستیااگرهستکیفیتچندانمطلوبیندارند.
در جزیره شاید تنها چند هتل با ستاره های روشن
دیده ش��ود اما در نزدیکی ژئوس��ایت های ان و
جاذبه های گردشگری هیچ مراکز اقامتی نیست
جز خانه های محلی که برای حضور گردش��گر
اماده ش��ده اند خانه هایی که می بایست در طرح
ژئوپارک قشم از حضور گردشگر در ژئوسایت ها
بهره مند شده و اشتغا لزایی برای انها بوجود اید و
از سویی مخل محیط زیست و بافت ان ژئوسایت
نباشند .به همین دلیل طی چند سال اخیر برخی
از روستاییانی که نزدیک به این ژئوسایت ها بوده
اند با همکاری فعاالن حوزه گردشگری بخشی
از خانه ه��ای خود را برای اقام��ت و پذیرایی از
گردش��گران اماده کرده اند مانند ناخدا امینی در
روستای طبل و یا زینت خانم در روستای سلخ.
اکنون مدیر توس��عه گردشگری جزیره قشم
درصدد است تا در روستاهای دیگر جزیره نیز
بوم گردی را فعال کند تا گردش��گران ضمن
اقام��ت در خانه ه��ای بومی روس��تاها هم با
فرهنگ مردم اشنا شوند و هم بتوانند خارج از
هتل از غذاهای محلی استفاده کنند و منفعت
حضورشان را به روستائیان نیز برسانند.
عبدالرض��ا دش��تی زاده ،مدی��ر اداره توس��عه
گردش��گری قش��م ه��ر از گاه��ی ب��ه خانه
روس��تاییانی ک��ه تقاضای ص��دور مجوز بوم
گ��ردی را داده اند ،س��ر می زنن��د تا وضعیت
مهمان داری انها را بررسی کند .مدتی پیش
این بازدید با حضور یکی از کارشناس��ان بوم
گردی انجام ش��د و انها با حضور در روستای
کانی از وضعیت خانواده شافعی برای پذیرایی
از مهمان اگاه شدند.
اش��کان بروج کارش��ناس بوم گردی به انها
گفت که بهتر اس��ت جاذبه های گردشگری
و محیط زیستی روستا برای گردشگرانی که
برای اقامت و ی��ا پذیرایی به خانه ها می ایند
توضیح داده ش��ود .حتی می ت��وان تصاویری
از ای��ن جاذبه ها را در ات��اق مهمان ها نصب
کرد این یک��ی از راه های معرفی جاذبه ها به
گردشگر است.
خانواده ش��افعی برای پذیرای��ی از مهمان با
غذاهای محلی ،بسته به نوع غذا نرخی حدود
۲۰تا ۳۵هزار تومان را تعیین کرده اند اما برای
اقامت ۱۵ه��زار تومان در نظر می گیرند انها
توانسته بودند در ایام عید میزبان گردشگرانی
باشند که از غار نمکی قشم دیدن می کردند.
در روستای گوران نیز که خانه های خشتی ان
البه الی نخل ها پنهان است اقامتگاه بومی به
نام «مدالی» یعنی محمدعلی ایجاد شده است
خانواده «حس��ین هدری» که این اقامتگاه را
دارند به دنبال گرفتن مجوز هستند به همین
دلیل مهمانخانه ای را طراحی کرده و وسایل
و اش��یای قدیمی خانه و روس��تای خود را در
معرض دید گردش��گرانی قرار داده اند که قرار
است از این به بعد مهمان انان شوند.
ب��وم گردی در قش��م به روس��تاها کش��انده
ش��ده و هر روز ب��ه تعداد متقاضی��ان مجوز
بوم گردی اضافه می شود چرا که برای برخی
از گردش��گران زندگی با مردم و نشستن سر
س��فره مردم بومی لذت بخش تر از نشستن
پشت میز رستوران یک هتل چند ستاره است.
چرا که از ای��ن طریق نه تنها زندگی مردم را
لمس می کنند بلکه از غذاهای محلی استفاده
کرده و به مراتب هزینه کمتری نسبت به هتل
پرداخت خواهند کرد.
یکی دیگر از بومیان روستانش��ین قشم که از
س��ال ۹۳مجوز اقامتگاه بومی خود را گرفته
درصدد اس��ت ت��ا مجوز خ��ود را تمدید کند.
کارشناس��ان بوم گردی و گردشگری به خانه
او نیز در روس��تای چاهو شرقی رفتند و چند
نکته را به او متذکر ش��دند یکی اینکه محمد
پوزیده مسئول این اقامتگاه می بایست طرح ها
و تصاویر محل��ی مثل جاذبه های اطراف و یا
تصاوی��ری از چاهکوه ب��ه در و دیوار اقامتگاه
نصب کند تا سفیدی دیوارها چشم گردشگر
را اذی��ت نکن��د .دیگر اینکه ای��ن اقامتگاه با
س��اخت یک اش��پزخانه اپن حالت مدرن به
خود گرفته پس ی��ا باید این بخش از خانه را
تغیی��ر بدهد و یا ارتف��اع ان را کم کند .نکته
دیگر اینکه اگر زنان این روستا صنایع دستی
مانند حصیر باقی و یا زری بافی تولید می کنند،
باید هنر دستی انها در محل اقامتگاه معرفی
و ی��ا حتی نمونه ای از ان در داخل اتاق ها کار
گذاش��ته ش��ود و یا دیوارها با هنرهای سنتی
تزئین ش��وند .پوزیده امسال توانسته از حدود
۵۰گردش��گر در خانه خ��ود پذیرایی کند ان
طور که در دفت��ر یادبود اقامتگاهش می توان
دید او میزبان گردش��گرانی از یونان ،روسیه و
چین هم بوده اس��ت .محمد پوزیده می گوید:
فق��ط در ایام ن��وروز تعداد گردش��گزان زیاد
اس��ت اما بعد از عید گردش��گران خارجی به
چاهکوه زیاد می این��د .او ادامه می دهد :برای
اینکه بتوانم با مهمانان خارجی همکالم شده
و از انها پذیرایی کنم احتیاج داش��تم تا زبان
انگلیسی را یاد بگیرم .در این راه دامادمان هم
کمکم کرد چون او ب��ه زبان های اردو ،عربی
و انگلیس��ی تس��لط کامل دارد .پوزیده برای
خدماتی از جمله اقامت و سه وعده غذا و یک
تور بازدید از جاذبه های گردشگری روستا تنها
۵۰هزار تومان از گردشگران می گیرد ارزانی
خدمات��ی که او به مس��افران می دهد موجب
شده تا گردش��گران جزیره به خانه او رفت و
امد کنند و حتی از شیرینی های خانگی او نیز
بهره ببرند مانند هل��وری و یا نان پنیری .در
نزدیکی چاهو شرقی غیر از چاهکوه می توان
ب��ه محلی رفت که اهوان برای اب خوردن
به انجا می روند .می توان این صحنه زیبا را
با رعایت فاصله تماش��ا کرد .فرصت دیدن
چنین جاذبه های گردشگری بکری که تنها
ادرس ان را بومی��ان روس��تاها می دانند را
کمتر گردشگرانی به دست می اورند.
صاحب امتیاز:شـرکت جهان سبز
مـدیرعامـــل:حسـیناحـمـدی
مدیر مسوول :ساجده اثنى عشرى
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ:چاپخانهروزنامهجامجم
سازماناگهیها88311361- 88311353:
نشانى:تهران ،خیابان مطهری ،بعد ازخیابانسلیمان
خاطر ،خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489- 88301986:
توزیع:نشرگسترامروز
توزیعمشترکینتهران:شتابگستر88944361
شماره 501چهارشــــنـبه 26خرداد ماه 1395
همای اوج سعادت به دام ما افتد
اگر تو را گذری بر مقام ما افتد
به ناامیدی از این در مرو بزن فالی
بود که قرعه دولت به نام ما افتد
م .قشقایی
نگاه��ش که می کنی انگار یک��ی از مدل های
برند ادیداس است یا یکی از مانکن های پشت
ویترین فروش��گاه ادیداس که راه افتاده توی
خیابان .می پرس��م حاال این عالقه فقط خاص
همین برند اس��ت ی��ا به مارک ه��ای خارجی
دیگ��ر هم عالقه داری؟ می خن��دد و می گوید
«مارک ه��ای دیگه هم می پوش��م ولی این از
همه باکالس تره» وقتی می پرس��م یعنی چی
ب��اکالس تره؟ نگاه عاقل اندر س��فیهی به من
می ان��دازد و بی عالق��ه ج��واب می دهد «اگه
کالس نداش��ته باشی کسی تحویلت نمی گیره
دیگه »...دلم می خواهد بگویم اگرفکر می کنی
با پوش��یدن این لباس باکالس می ش��وی ،بد
نیس��ت بدانی که این لباس های��ت همه از دم
دوخت ایران اس��ت و فقط یک مارک ادیداس
به ان ها دوخته ش��ده!! وقتی ب��ا اقای «ش»
که تولید کننده ادیداس تقلبی اس��ت صحبت
می کن��م ،می گوید «باور کنی��د کیفیت دوخت
و جن��س تولیدی ما چیزی از لباس های چینی
مارک ادیداس کم ندارد ولی اگر مارک خودمان
را بزنیم ،هیچکس خریدارش��ان نیس��ت چون
مردم دنبال مارک لباس هس��تن نه کیفیتش»
حاال س��وال مهمی که پیش می اید این است
ک��ه چرا مردم ما دنبال مارک هس��تند؟ اگر به
فرض مثال فالن مارک خارجی پرطرفدار است
فقط بخاطر این اس��ت که ایرانی نیست؟ یعنی
کسی حاضر می شود لباس مارک بخرد و پول
بیشتر بدهد حتی اگر بداند ان لباس بی کیفیت
است؟ حمید قبادی رییس کارگروه مد ولباس
درب��اره عدم اعتماد مردم ب��ه اجناس ایرانی و
فرهنگ س��ازی ب��ه عنوان ش��رط اولیه برای
جلب اعتم��اد مصرف کنن��ده می گوید« :مهم
ترین هدف ما در کارگروه سیاس��ت گزاری در
س��طح کالن برای فرهنگ سازی در سه قشر
مهم است :دست اندرکاران ،مردم و مسئولین.
فرهنگس��ازی در زمینه استفاده از نشان ایرانی
یکی از اهداف ماست .اتفاقا شاخص عمده برای
جلب معافیت و همچنین تسهیالت بیشتر هم،
داشتن همین نشان اس��ت .مساله دیگر که بر
ان اصرار داریم این است که موسسات هنری
مد و لباس ،مشمول معافیت مالیاتی شوند .چرا
موسسات دلشان نمی خواهد با برند شدن برای
خود حاش��یه اقتصادی فراهم کنند و مجبور به
پرداخت مالیات بیش��تر شوند؟ ما می خواهیم از
تعزی��رات دعوت کنیم تا بیایند و حواش��ی کار
را ببینند .ش��اید ان زمان ،پاس��خ این سوال را
پیدا کنیم که چطور حساس��یت ما در ارتباط با
محصوالت ایرانی خیلی باالس��ت اما نسبت به
کاالهای قاچاق و اجناس غیرایرانی ،حساسیت
چندانی نداریم؟»
به نظر می رسد از مهمترین مولفه های فرهنگ
س��ازی در این سه قشر که رئوس مثلث چرخه
کند تولید و مصرف صنعت پوش��اک و نساجی
را می سازند ،همین اعتمادسازی است .اماجلب
اعتم��اد مردم به پوش��اک تولید ای��ران بعد از
سال ها مصرف اجناس خارجی باکیفیت خوب
و البته قیمت ب��اال و اجناس چینی بی کیفیت
و البته ارزان کار اس��انی نیس��ت .حمید قبادی
در ادام��ه ب��ه تالش های کارگ��روه مد ولباس
ب��رای کمک به برند ش��دن پوش��اک ایرانی،
اش��اره کرده و توضیح می دهد« :برندس��ازی،
یک فرایند اس��ت؛ این گونه نیس��ت که صبح
اراده کنیم برندی ساخته شود و این اتفاق بیفتد.
باید نهادهای مختلفی کنار یکدیگر قرار بگیرند،
چراکه کارگروه مد و لباس به تنهایی توان اجرای
این کار را ندارد .در سال های اخیر ،موسسه هایی
به برند تبدیل ش��ده اند و کاری که ما در زمینه
برندس��ازی انجام داده ایم این است که نگرش
انه��ا را تغیی��ر داده و تولیدکننده ه��ا را متقاعد
کرده ای��م که برای رقابت با نمونه های خارجی
بای��د به یک جایگاه مش��خص برس��یم .اما تا
زمانی که مزی��ت مصرف کاالی غیرایرانی در
کشور ما جاری باش��د و نگرش ما تغییر نکند،
این ش��رایط به قوت خود باقی اس��ت ».انچه
که مس��لم اس��ت تبدیل ش��دن به ی��ک برند
شناخته ش��ده و معتبر در این بازار بی اعتمادی
مص��رف کنندگان ایرانی هم زمان بر اس��ت و
هم تالش و پشتکار می خواهد .اما قطعا نتیجه
خواهد داد و کم نیستند برندهای ایرانی خوش
ن��ام که بدون توج��ه به اتهامی واه��ی به نام
«ورشکس��ته» که همچون برچسبی دلهره اور
به «صنعت پوش��اک و نس��اجی ایران» دوخته
شده ،تالش می کنند و صبوری پیشه می سازند
و نتیجه اش را هم در همین بازار می گیرند.
اذان ظهر
غروب افتاب
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فرد ا
خوراک بدنها ،غذاست و خوراک جانها،
اطعام کردن.
امام علی (ع)
سیستم مدیریت کیفیت
H O N A R M A N D I N T E R N A T I O N A L N E W S P A P E R
«ورشکسته»برچسبیدلهره اوربهصنعتپوشاکونساجیایران
اواقتشرعی
پشت صحنه
ISO 9001 : 2008
1
طراح جدول :رسول نادری
1
2
3
4
5
6
7
8
1
ض
2
ا
ر
و
ت
د
ب
ی
ر
د
و
ا
ن
ن
م
ا
د
ی
و
ا
ر
ب
ه
ا
3
ا
م
ن
ل
م
ا
و
ر
ی
ر
س
ا
ر
د
10ن
ا
12ی
ا
9
11
ا
13ر
4
ج
7
8
15 14 13 12 11 10 9
گ
ر
ی
ر
ا
و
د
م
ا
ر
ک
ش
ن
ا
س
گ
ر
ی
ه
و
ا
ن
ا
ن
ا
ک
ا
م
ن
ن
ا
م
ا
ز
ا
ن
ا
ر
ی
ی
م
ا
م
ا
15ن
ا
ر
و
م
ل
ا
ک
س
ی
م
ا
ن
ا
ز
م
ا
ا
س
ل
14
5
6
ن
2 1
3
4
6 5
هرسال در ایران غذای ۱۵میلیون گرسنه را دور می ریزیم محمدعلیخلجی
7
8
15 14 13 12 11 10 9
2
پاسخ جـدول شـماره قـبل
ی
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری ISO 10004:2012
طــــرح روز
نبودید ببینید دیروز چه خبر بود ،جدا از اینکه ماه رمضان هست و بچه ها
بخاطر افت قند کمی رنجور و حساس تر از روزهای عادی هستند نرسیدن
به موقع یادداشت های برخی نویسندگان و کندی شبکه و بازی دراوردن
ویروس ها و قطع اینترنت چه «جو کارت رو انجام بده صدات درنیادی»
راه انداخته بود!
«هیس در تحریریه فریاد نمی زنند»....
هرچه ق��در هم با پش��تیبانی اینترنت تماس می گرفتند جواب س��رباال
م��ی داد ....از مقاومت بچه های فن��ی و صفحه ارایی برای تغییر در لیات،
طراحی و رنگ بندی صفحات که بگذریم نسبتا اوضاع خوب پیش می رود،
مقاومت در برابر تغییرات این روزها اپیدمی شده حاال هی شما تو تلگرام
پست های مثبت اندیشی و روشنفکرانه با گوله گلوله انرژی مثبت فوروارد
کن ،کو گوش شنوا...
تا بعد...
13:04
20:21
20:42
4:01
5:48
سال1395
م
ر
ا
ا
و
ی
س
و
8
س
ی
د
د
7
11
ا
ا
6
ا
ی
م
5
ک
ر
ا
4
9
ن
ر
س
ز
ن
ر
ت
و
ر
و
ا
ب
س
ق
ن
ی
ل
ا
م
د
ب
3
و
ا
ت
ا
م
ر
ا
ر
ا
ر
ا
م
ی
ی
10
12
13
14
افقی:
15
-1چهره موردنظر-سفیدترکی-2شهرتشنه فریب-وقت وهنگام-سلول
-3سازتیره!-پارسنگ ترازو-افسانه-صورت-4نیم تنه-مقابل بیرون-جایز-
قمرزمین-5ماده اصلی تشکیل دهنده سنگ-نغمه-مقوای نازک-6نوعی
برادروخواهر-خنک-7حملهوتهاجم-مادرعرب-یاردیرینهسوزن-8حرف
ندا-جانشین او-9پهلووکنار-گونه ورخسار-ثروتمند-10روح-دایره المعارف
فرانسوی-11زبان عرب-ورم-پایتخت اتریش-12جمله قرانی-مواردجمع
ان است-محموله-پرحرارت-13دریای عرب-بازاراوراق بهادار-ازپسوندها-
دورویی-14ازرهبران افریقای جنوبی-حاجت ونیاز-اینرسی-15دراین مجموعه
تلویزیونی بازیکرده است
عمودی:
-1ازگلهای زیبا-دراین مجموعه تلویزیونی نیز بازی کرده است-2ائینه-سقف فروریخته-چهره
تلویزیونی-3دوست-یارقوری-مقام ومرتبه-اثررطوبت-4خداوند-علم وخرد-درلوله تفنگ بیابید-ماه
تمام-5نوعی چرم-خلیجی درنزدیکی عربستان-تولید کننده-6کاشف گردش خون-دعاهای
زیرلب-7درحال دویدن-الفبای تلگراف-8اسب چارپا-اسم ترکی-سودای ناله-9عامل انتقال صفات
موروثی-صورت-ازپسوندها-10جدا-پدرکودکانه-11پایتختپرو-دوازدهماه-روداروپایی-12سگ
گزنده-حشره بخشنده-برقرار-قسمتی ازدست وپا-13ازاقوام اصیل-مرفق-طریق-14زرشک-
قدرت-حالل رنگ-15یکی دیگرازمجموعه های تلویزیونی که دران بازی کرده است-فایده بردن
اخبار دیدنی
مراسمسوم«حبیبمحبیان»درروستاینیاستهکتالمرامسردوشنبه 24خردادبرگزار
شد.همچنینمراسمهفتمینروزدرگذشتمرحومحبیبروزیکشنبه ۳۰خردادماهاز
ساعت ۱۰:۳۰تا ۱۲:۳۰مسجدجامعشهرکغربتهرانبرگزارمیشود.
در ادامه روند پاسخگویی وزاری دولت به مجلس دهم روز سه شنبه علی ربیعی وزیر
تعاون و بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت در صحن علنی مجلس حاضر شدند | .مهر
جلسه شورای شهر تهران روز سه شنبه با حضور حجت االسالم مصطفی پورمحمدی
و محمود صالحی در محل ساختمان شورای شهر برگزار شد | .ایرنا
طرفداران تیم اسپانیا قبل از بازی مسابقات یورو 2016در
برابر جمهوری چک در تولوز ،فرانسه |.رویترز
پیکر مرحوم استاد حمید سبزواری سه شنبه 25خرداد با حضور امام جمعه مشهد در حرم مطهر رضوی تشییع شد.
قرار است پیکر این شاعر انقالبی کشورمان چهارشنبه در زادگاهش سبزوار به خاک سپرده شود |.مهر
برگزیدگان هفتادمین جوایز ساالنه تونی در بیکن تئاتر نیویورک معرفی شدند .نمایش موزیکال «همیلتون» با
دریافت 11جایزه در صدر معتبریتن رویداد نمایشی جهان قرار گرفت .لسلی اودوم جونیور برنده جایزه بهترین
بازیگر مرد در نقش اصلی نمایش «همیلتون» شد |.رویترز