روزنامه هنرمند شماره 504

‫گفتگوی «هنرمند» با مژگان بیات به‬ ‫بهانه کار در اولین پروژه تلویزیونی‬ ‫نگاهیبهاثاراستادمحمدعلیترقی جاه‬ ‫نقاش اسب ها و خروس ها‬ ‫درتلویزیون به اندازه سینما‬ ‫قدرت اجرا وج�ود ن�دارد‬ ‫خانه‪ ،‬موزه ای برای‬ ‫نقاش اسب ها‬ ‫‪5‬‬ ‫‪8‬‬ ‫دوش��نبه‪31‬خردادماه ‪1395‬‬ ‫‪ 12‬صفـــحه‬ ‫سال نهــم شماره ‪504‬‬ ‫‪ 1000‬تومـان ‪ISSN 2008-0816‬‬ ‫‪w w w . h o n a r m a n d o n l i n e . i r‬‬ ‫ایمان صیادبرهانی و پویا صادقی در گفتگو با «هنرمند»‬ ‫گزارش «هنرمند» از وضعیت ادبی در شهر تاریخی همدان‬ ‫همه چیز به تهران‬ ‫ختم می شود؟‬ ‫انسان معاصر‪ ،‬دغدغه ی اصلی «سرگیجه»‬ ‫‪4‬‬ ‫نگاهی به لیست ‪ 50‬فیلم برتر مجله نیویورکر و انتخاب فیلم عباس کیارستمی‬ ‫شانه به شانه اثارجهانی‬ ‫‪6‬‬ ‫حمیدرضا نوربخش در مراسم یادبود حبیب محبیان‬ ‫حبیب‪ ،‬هنرمند نجیب و فرهیخته ای بود‬ ‫‪9‬‬ ‫ارامگاهباباطاهرعریاندراستانهمدان‬ ‫‪10‬‬ ‫‪2‬‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫مدی��ر کل فرهنگ و ارش��اد اس�لامی‬ ‫اس��تان مرکزی گفت‪ :‬اصلی ترین نگاه‬ ‫ما در ارشاد استان رصد کردن نیازهای‬ ‫فرهنگی هر شهر است‪ .‬مهدی حقیقی‪،‬‬ ‫مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسالمی استان‬ ‫مرکزی در نخس��تین جلس��ه کارگروه‬ ‫برنامه ریزی با محوریت تبیین سیاست‬ ‫ابالغی اداره کل در س��ه حوزه مساجد‪،‬‬ ‫قران و عترت و هنرمندان با بیان اینکه‬ ‫پس از گذش��ت س��ی و هفت س��ال از‬ ‫انق�لاب اس�لامی متاس��فانه فرهنگ‬ ‫هنوز جایگاه خ��ود را پیدا نکرده گفت‪:‬‬ ‫هر تفک��ر و جریان فرهنگی براس��اس‬ ‫ارزش های اس�لامی باید حمایت شود‪.‬‬ ‫وی وظیفه ارشاد را حمایت و هدایت و‬ ‫نظارت دانس��ت و افزود‪ :‬مهمترین ایتم‬ ‫در اجرای این س��ه محور تبیین وظایف‬ ‫و اهداف وزارتخانه اس��ت که به عنوان‬ ‫یک چشم انداز ان را سرمشق خود قرار‬ ‫دهیم‪ .‬حقیقی اظه��ار کرد‪ :‬فعالیت های‬ ‫این اداره کل بر مبنای این س��ه محور‬ ‫و با هدف بررس��ی مشکالت فرهنگی‬ ‫در شهرس��تان ها‪ ،‬وح��دت و انس��جام‬ ‫در برنامه ه��ا‪ ،‬تعام��ل با دس��تگاه های‬ ‫فرهنگی و مش��ارکت در برنامه‪ ،‬اجرای‬ ‫قوانین باالدس��تی ارزیابی می شود‪ .‬این‬ ‫مقام مس��ئول با بیان اینکه اثربخش��ی‬ ‫و کارایی برنامه ها مالک عمل اس��ت‪،‬‬ ‫تصری��ح کرد‪ :‬تلفیق س��ه ضل��ع مثلث‬ ‫مس��اجد‪ ،‬قران و عترت و هنرمندان در‬ ‫بهبود برنامه های فرهنگی موثر اس��ت‪.‬‬ ‫مدی��ر کل فرهنگ و ارش��اد اس�لامی‬ ‫اس��تان مرکزی ادام��ه داد‪ :‬اگر به این‬ ‫مثلث فرهنگی باور داشته و بدان پایبند‬ ‫باش��یم‪ ،‬یک گردش فرهنگی در جامعه‬ ‫ایجاد خواهد ش��د و ای��ن همان انتظار‬ ‫جامعه از حوزه فرهنگ اس��ت‪ .‬مدیرکل‬ ‫فرهنگ و ارش��اد استان مرکزی درباره‬ ‫چگونگ��ی ایجاد اتحاد میان س��ه ضلع‬ ‫مثل��ث جامعه قرانی‪ ،‬بس��یج هنرمندان‬ ‫و مس��جد گفت‪ :‬برای اینکه این طرح‪،‬‬ ‫نق��ش عمل��ی و اجرایی پی��دا کند نیاز‬ ‫ب��ه گفتگو و بحث داری��م‪ ،‬فعالیت های‬ ‫قرانی را نمی توان وظیفه یک داستگاه‬ ‫خاص دانست‪ ،‬دستگاه هایی هستند که‬ ‫می توانند در این راستا فعالیت چشمگیر‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫گفتگو با مهدی گلجان عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس‬ ‫لزوم واکسینه شدن جامعه در برابر تهدیدات فرهنگی‬ ‫مهدی حقیقی مدیر کل فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی استان مرکزی‬ ‫اصلی ترین نگاه در ارشاد‬ ‫استان رصد کردن نیازهای‬ ‫فرهنگی هر شهر است‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫محمد صابری‬ ‫مهدی گلجان ضمن تاکید بر لزوم واکس�ینه کردن جامعه در برابر تهدیدات فرهنگی‪« ،‬واکس�ینه ش�دن فرهنگی» را اغنا‬ ‫و الغ�اء فرهنگ مناس�ب توصیف ک�رد‪ .‬دکتر مهدی گلجان عضو هیات علمی دانش�گاه تربیت مدرس اس�ت و کتاب ها و‬ ‫مقاالت متعددی درخصوص مس�ائل فرهنگی ـ اجتماعی و علمی ـ سیاس�ی به رش�ته تحریر دراورده است‪ .‬وی همچنین‬ ‫سخنرانی های متعددی در این خصوص داشت ه و در همین راستا هم این اواخر پیشنهاد مهندسی معکوس در پروژه نفوذ در‬ ‫دانشگاه ها را مطرح کرده است‪ .‬پیرامون اسیب شناسی توجه نهادها و ارگان های دولتی و غیردولتی به مقوله «فرهنگ» به‬ ‫گفتگو با این استاد دانشگاه پرداختیم‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما امنی�ت فرهنگی یک‬ ‫کشور چگونه می تواند مورد هجوم‬ ‫فرهنگ بیگانه ق�رار گیرد و راه های‬ ‫مقابله با ان چیست؟‬ ‫ابتدا عرض کنم که شناسایی ابعاد و روش ها و ابزار های‬ ‫تهدید فرهنگی علیه امنیت ملی و تقویت کارامدی و‬ ‫هماهنگیدستگاه هایذی ربطدراینخصوصبسیار‬ ‫مهم است و شاید بتوان از ان به عنوان رکن اساس کار‬ ‫نام برد‪ .‬انچه امنیت ملی یک کشور را تهدید می کند از‬ ‫دو جهت قابل بررسی و تامل است‪.‬‬ ‫‪ ۱‬ـ امنیت ملی متناسب با فرهنگ و ساختار اجتماعی‬ ‫و اقتصاد کشوری که هنوز تن به پروژه جهانی سازی‬ ‫ن��داده و از خود در مقاب��ل تهدیدها و نفوذها و اصال‬ ‫هویتی نیست یا باقی نمانده تا از ان دفاع شود‪ .‬بسیاری‬ ‫از کشورها را ببینید از زبان گرفته تا خط و پوشش و‬ ‫تعلیم و تربیت همه و همه را واداده اند خودشان و هم‬ ‫می گویندچاره اینداشیمنمی توانستیممقاومتکنیم‬ ‫به تعبیری بهتر واکنش نشان می دهد‪.‬‬ ‫‪ ۲‬ـ امنیت ملی که خود را در بس��تر جهانی سازی‬ ‫دی��ده و هویت ملی خاصی وج��ود ندارد که مورد‬ ‫هجوم قرار گیرد‪.‬‬ ‫مفهوم نخست اسیب پذیر است به دلیل این که هویت‬ ‫ملی در پروژه جهانی نمی تواند مقاومت کند و مجبور‬ ‫به عقب نشینی است‪ ،‬لذا تهدیدات فرهنگی در ان به‬ ‫صورت جدی مطرح می شود و اثرگذار است به حدی‬ ‫که نسل های جدید اصال در مورد اداب و سنن خود‬ ‫یدانند‪ .‬ولی مفهوم دوم فی نفس��ه خود یک‬ ‫چیز نم ‬ ‫روش مقابل��ه با تهدید فرهنگی به حس��اب می اید‪.‬‬ ‫کافی است شما هویت های ملی‪ ،‬دینی‪ ،‬عقیدتی تان را‬ ‫شناسایی و در حفظ ان کوشا باشید‪ ،‬بنابراین با توجه به‬ ‫ابعاداینمسالهابزارهایتهدیدوتهاجمفرهنگیعقیم‬ ‫می مانند و کارایی الزم را از دست می دهند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از ابعاد قابل توجه در این‬ ‫حوزهواکسینهکردنفرهنگیجامعه‬ ‫در مقابل تهدیدات است‪ .‬ایا به نظر‬ ‫ش�ما می توان فرهنگ خودی را در‬ ‫مقابلفرهنگبیگانهواکسینهکرد؟‬ ‫همان گونه که شما از نظر پزشکی و فیزیکی نیاز به‬ ‫واکسیناس��یون دارید‪ ،‬جامعه نیز در مقابل تهدیدات‬ ‫فرهنگی بایس��تی واکسینه ش��ود‪ .‬واکسینه شدن‬ ‫فرهنگی به معنای اغنا و الغاء فرهنگی مناسب است‬ ‫به طوری که جامعه از یک حس خود اغنائی و عدم‬ ‫نیاز به غیر در فرهنگ برخوردار اس��ت و به ان فخر‬ ‫می فروش��د و می بالد و در ان غرور ملی‪ ،‬فرهنگی و‬ ‫عقیدتی ایجاد می کند‪ ،‬غروری که تحت عنوان عزت‬ ‫و اقت��دار ملی و فرهنگ��ی از ان یاد می کنند‪ .‬تهدید‬ ‫فرهنگ��ی در زمینه های خالی و خالها بروز می کند‪.‬‬ ‫خالهای فرهنگی در امور مختلف دینی‪ ،‬سیاس��ی‪،‬‬ ‫مل��ی و تخریب هویت های مربوط ب��ه ان زمینه را‬ ‫برای تهدید فرهنگ رقیب یا فرهنگ مهاجم به وجود‬ ‫می اورد‪ .‬انچه مشخصه بارز این مساله است شناخت‬ ‫روش ها و ابزارهای تهدید است‪ .‬جنگ نرم مقوله ای‬ ‫است که دشمن برای تهدید فرهنگی روی ان خیلی‬ ‫حساب می کند‪ .‬در سوره بقره‪ ،‬ایه ‪ ۱۹۴‬داریم؛ «فمن‬ ‫اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم»‬ ‫وقتی دشمنان با ش��ما وارد جنگ شدند شما هم با‬ ‫انها مقابله به مثل کنید مانند خودشان (یعنی نوعی‬ ‫مهندسی معکوس را پیشنهاد می کند‪ ،‬البته با حفظ‬ ‫اصول و مبانی اسالمی و شرعی) یا در نامه حضرت‬ ‫علی(ع) به مردم مصر در نهج البالغه (نامه ‪ )۶۲‬داریم‪:‬‬ ‫«ان اخاالحرب االرق و من نام لم کنم غه‪ .‬ان کس که‬ ‫همواره با جنگ همراه است هرگز به خواب نمی رود‬ ‫و کسی که بخوابد دشمن او بیدار است‪ ».‬مفاهیمی‬ ‫چونغرب زدگی‪،‬روشنفکرانغربی‪،‬سکوالر‪،‬الئیسم‪،‬‬ ‫جدای��ی دین از سیاس��ت و‪ ...‬اینها نتایج به کارگیری‬ ‫روش هایی است که توسط فرهنگ رقیب جا افتاده اند‪.‬‬ ‫اگر ام�کان دارد در رابطه با راه های‬ ‫مقابل�ه ب�ا این تهاج�م یا نف�وذ با‬ ‫مهندس�ی فرهنگی هم ب�ه نکاتی‬ ‫اشارهکنید؟‬ ‫بله‪ ،‬ابزارهای مقابله با تهاجم فرهنگی (جنگ نرم) را‬ ‫می توان به این صورت دسته بندی کرد؛‬ ‫الف‪ :‬صنایع فرهنگی ش��امل ‪ ۱‬ـ سینما‪ ۲ ،‬ـ کارتون‬ ‫انیمیش��ن‪ ۳ ،‬ـ ماه��واره‪ ۴ ،‬ـ اس��باب بازی ها‪ ۵ ،‬ـ‬ ‫بازی های رایانه ای و ‪ ۶‬ـ موسیقی اصیل و سنتی‪.‬‬ ‫ب‪ :‬ابزارهای رسانه ای شامل ‪۱‬ـ مطبوعات‪ ۲ ،‬ـ رادیو‪،‬‬ ‫‪ ۳‬ـ تلویزیون‪ ۴ ،‬ـ خبرگزاری ها و اژانس های خبری‪،‬‬ ‫‪ ۵‬ـ اینترنت و فناوری های نوین‪ ۶ ،‬ـ اس ام اس‪ ۷ ،‬ـ‬ ‫تلگرام‪ ۸ ،‬ـ واتس اپ‪ ۹ ،‬ـ الین و ‪ ۱۰‬ـ تانگو‪.‬‬ ‫من واقعا نمی خواهم خیلی وارد مصادیق شوم‪ ،‬ولی‬ ‫انچه می تواند ما را با این ابزار در مقابل تهاجم مقاوم‬ ‫کند را می توان به این صورت تشریح کرد؛‬ ‫‪۱‬ـ تقوی��ت و الحاق‪ ،‬وفاق و ارامش عمومی و ایجاد‬ ‫هماهنگیمستمرمیانقوایسه گانهومهارتنش های‬ ‫سیاسی و تنظیم سیاست های الزم از سوی شورای‬ ‫امنیت مل��ی برای الزام همه جریان��ات و گروه ها به‬ ‫رعایتمصالحکشور‪:‬‬ ‫در بح�ث اتح�اد و وف�اق و ارام�ش‬ ‫عمومی ‪ ۴‬موضوع باید تبیین ش�ود‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ دش�من مشترک کیس�ت و چه‬ ‫می خواه�د؟‪ ۲ ،‬ـ مناف�ع مش�ترک‬ ‫چیست و چه تعریفی دارد؟ و‪ ۳‬ـ زبان‬ ‫مشترک چیست و چه تعریفی دارد؟‬ ‫این موض��وع حول یک محور اصلی به نام عقیده و‬ ‫ایدئولوژیمشترکملی‪،‬سیاسیوازهمهمهم تردینی‬ ‫شکل می گیرد؛ بنابراین داشتن محور اصلی و تقویت‬ ‫ان به عنوان عمود خیمه بسیار موثر است در تقویت‬ ‫س��ه ضلع دیگر‪ .‬این مثلث که از ان به عنوان مثلث‬ ‫ثبات هم یاد می کنند‪.‬‬ ‫در بحث مهار تنش های سیاس�ی‬ ‫عمدتاً شما با مبحثی به نام کنترل‬ ‫اپوزیس�یون مواج�ه می ش�وید که‬ ‫بخش عمده ای از ان برمی گردد به‬ ‫شناخت از افکار عمومی و استفاده‬ ‫از فضای عمومی و افکار عمومی در‬ ‫این میان نقش شورای عالی امنیت‬ ‫ملی چیس�ت و چگونه می تواند به‬ ‫وظیفه ش�رعی و عرفی و سازمانی‬ ‫خود عمل کن�د؟ ان هم ب�ه عنوان‬ ‫سیاستگذارانکالن؟‬ ‫شورای عالی امنیت ملی قطع ًا بدون توجه به مقوله ای‬ ‫به نام افکار عموم��ی نمی تواند به نقش اصلی خود‬ ‫بپ��ردازد‪ .‬راه های رص��د کردن اف��کار عمومی هم‬ ‫تنها مراکز رصد و نظرس��نجی رس��می نیستند‪ .‬ما‬ ‫دماسنج های اجتماعی متفاوتی داریم که در جای خود‬ ‫جواب های مناسبی هم از این دماسنج های اجتماعی‬ ‫دریافت کردیم‪ .‬انچه مهم است اعتمادسازی است‪،‬‬ ‫افزایش رضایت مندی عمومی و امید به اینده با ارتقا‬ ‫کارامدی اجزا حکومت‪ :‬ارتباط میان دولت و حکومت‬ ‫با مردم بسیار مهم است و در این اعتمادسازی دولت‬ ‫نقش اول را بر عهده دارد موضوعی که در فرمایشات‬ ‫اخیر مقام معظم رهبری هم بر ان تاکید شد‪ .‬از میان‬ ‫سه گزینه؛ ارتباط حلقه ای‪ ،‬ارتباط ردیفی و یا ارتباط‬ ‫نقطه ای‪ .‬به نظر می رسد حکومت می بایستی برای‬ ‫ش ارتباط‬ ‫اعتمادسازی و افزایش رضایت فعلی از رو ‬ ‫نقطه ای استفاده کند‪ .‬یعنی با توجه به شرایط حاکم بر‬ ‫فضای ارتباطات از موبایل گرفته تا فضای مجازی‪...‬‬ ‫روش باید روش نقطه ای باشد‪.‬‬ ‫این اعتماد هم دائم باید رصد و تقویت ش��ود و دارای‬ ‫چهار ویژگی باشد؛ ‪ ۱‬ـ دائمی باشد‪ ۲ ،‬ـ صحنه مردمی‬ ‫جامعه را پوشش دهد نه تنها قشر الیت نخبه را‪ ۳ ،‬ـ‬ ‫چالش های جدی را زود فهم و پیشگیری کند و ‪ ۴‬ـ‬ ‫عدم خستگی در مورد مردم را مد نظر داشته باشد یعنی‬ ‫مردم نباید بگویند خسته شدیم‪ .‬در کنار مقوله افکار‬ ‫عمومی و هم عرض ان مساله ای به نام وجدان عمومی‬ ‫هم وجود دارد که دولت ها برای ارتقای کارامدی خود‬ ‫دائم ًا باید خود را به این وجدان عمومی عرضه کنند‪.‬‬ ‫از بی�ن ب�ردن زمین�ه بحران ه�ای‬ ‫اجتماعیازقبیلمحرومیت‪،‬تبعیض‬ ‫و‪ ...‬همیش�ه در دس�تورکار دولت ها‬ ‫برای کنترل نظم و امنیت اجتماعی‬ ‫ب�وده اس�ت‪ ،‬اما ای�ا این مس�اله و‬ ‫موضوع به صورت جدی و با اهمیت‬ ‫خاصپیگیریمی شود؟‬ ‫دولت و حکومت در زمینه بحران های اجتماعی باید‬ ‫توجه جدی به مس��ائلی کند که به سرنوشت مردم‬ ‫بس��تگی دارد‪ .‬انچه مردم را در بحران های اجتماعی‬ ‫اس��یب پذیر می کند و دولت را دچ��ار عدم کنترل و‬ ‫مهار ان می گرداند بحت عدم توجه به مسائل جدی‬ ‫و سرنوشت س��از مردم است‪ .‬مث ً‬ ‫ال دولت برای ترمیم‬ ‫برخ��ی از شکس��ت های خود بدون تفکر به س��راغ‬ ‫شعارها یا ایدئولوژی های شکس��ت خورده نزد افکار‬ ‫عمومی می رود‪ ،‬بنابراین نه تنها نتیجه نمی گیرد‪ ،‬بلکه‬ ‫برعکس می شود؛ یعنی شناخت گفتمان حاکم در هر‬ ‫عصر و دوره ای از مهم ترین وظایف دولت و حکومت‬ ‫برای از بین بردن بحران های اجتماعی است‪ .‬بحران‬ ‫اجتماعی وقتی ش��کل می گیرد که مردم نسبت به‬ ‫ی بی اعتماد می شوند‪ ،‬انها را مهم‬ ‫ارزش های اجتماع ‬ ‫نمی ش��مارند‪ ،‬هنجارها تبدیل به ضدهنجار شده و‬ ‫برعکس ضدهنجارها تبدیل به هنجار می شود و به‬ ‫قولغربی هاعلمایجامعه شناسیدرغربمولفه های‬ ‫اجتماعی یک دوره در دوره دیگر تبدیل به ضدخودش‬ ‫می شوند‪ .‬خوب ها بد می شوند و بدها خوب می شوند‪.‬‬ ‫ارزش ها ض��دارزش می ش��وند و برعکس در اینجا‬ ‫می گویند بحران اجتماعی رخ داده است‪.‬‬ ‫ب�ه نظر ش�ما مقابل�ه همه جانبه با‬ ‫گروه های تجزیه طلب‪ ،‬ضدانقالب‪،‬‬ ‫بران�داز و مخل امنی�ت نیازمند چه‬ ‫پارامترهایی است که دولت و نظام‬ ‫بایس�تی ان را در دستورکار داشته‬ ‫باشند؟‬ ‫الزام دولت و نظام به مطالبه و ارائه شفاف اطالعات‪.‬‬ ‫بهترین راه شناس��ایی و بعد مقابله ب��ا این جریانات‬ ‫هس��ت‪ .‬به وجود اوردن واقعه مرکزی وقتی موج ها‬ ‫می ایند بهتری��ن فرصت برای دولت ها اس��ت تا از‬ ‫اسیب های احتمالی جلوگیری کنند‪ .‬مث ً‬ ‫ال ایجاد خبر‬ ‫مرکزی همیش��ه از وجود ش��ایعه پراکنی جلوگیری‬ ‫می کند‪ .‬ش��کل گیری ی��ک نظام واح��د مرکزی با‬ ‫ارائه اطالعات ش��فاف و ایجاد احساس اعتماد عم ً‬ ‫ال‬ ‫پیوندی ناگسس��تنی پدید می اورد و شرایط را برای‬ ‫گروه های تجزیه طلب و ضدانقالب بس��یار سخت‬ ‫می کند‪ .‬ایج��اد واقعه مرکزی هم مثل خبر مرکزی‬ ‫کارش همین است یعنی جلوگیری از هم پاشیدگی‬ ‫و از ه��م گس��یختگی و ایجاد اتح��اد و محور برای‬ ‫گفتمان سازی و تقویت گفتمان حاکم و مسلط در برابر‬ ‫سایرگفتمان هایرقیبوغیرمسلطکهمی توانندبرای‬ ‫گفتمان مسلط حاکم تهدید به حساب ایند‪ .‬به لحاظ‬ ‫تاریخیمسالهتجزیه طلبیدرایرانامریشناخته شده‬ ‫اس��ت و س��ابقه دارد با مراجعه به مت��ون تاریخی و‬ ‫بررسی این متون می توان به مقایسه انها و شناخت‬ ‫نق��اط ضعف و قوت انه��ا پرداخت و به نوعی از انها‬ ‫درس گرفت و شبیه سازی کرد و فرمول های مشترک‬ ‫را از انها استخراج کرد‪ .‬همچنین بررسی کودتاهای‬ ‫صورت گرفته در ایران از کودتای اسفند ‪ ۱۲۹۳‬گرفته‬ ‫تا کودتای ‪ ۲۵‬و ‪ ۲۸‬مرداد در ایران و بعد از انقالب هم‬ ‫از کودتای نوژه می توان استفاده کرد و با شناسایی و‬ ‫بازشناسی مفاهیم ان بهره برداری الزم را انجام داد‪.‬‬ ‫معروف اس��ت که کودتا در جوامع با اگاهی کمتر و‬ ‫بدون اگاهی صورت می گیرد و اصالحات و انقالب‬ ‫در جوامع با اگاهی بیش��تر و به تعبیری اگاهی مردم‬ ‫می تواند کودتا و انقالب را معین کند یا اصالحات را‪.‬‬ ‫اصالح فرهنگ عموم�ی و افزایش‬ ‫مقاومت در برابر تهدیدات فرهنگی‬ ‫بوی�ژه در ن�زد جوانان همیش�ه به‬ ‫نوع�ی دف�اع از هوی�ت فرهنگی و‬ ‫اجتماعی محس�وب ش�ده‪ .‬ایا نزد‬ ‫علما و دانشمندان و به تعبیری قشر‬ ‫فرهیخته نیز این موضوع مورد توجه‬ ‫ویژه قرار دارد؟‬ ‫فرهنگ عمومی از جمله مسائل مهمی بوده و هست‬ ‫که دانشمندان و علما به ان توجه ویژه داشته و دارند‪.‬‬ ‫چنان که از قدیم االیام میان علما و دانشمندان رسم‬ ‫بر این بوده که حتی المقدور یک کتاب فرهنگی در‬ ‫فرهنگ عامه عالوه بر علوم تخصصی برای عموم‬ ‫مردم برجای گذارن��د ـ که همان فرهنگ عامه نیز‬ ‫نامیده می شود و تقریب ًا زیربنای افکار عمومی جامعه را‬ ‫می سازد ـ فرهنگ های مختلف اقوام‪ ،‬عشایر‪ ،‬قبایل و‬ ‫گروه های خاص اجتماعی و طبقات انها البته منحصر ‬ ‫در خودش��ان اس��ت و نمی تواند کل جامعه را تغذیه‬ ‫کند‪ ،‬به همین جهت موت��ور محرک در کل جامعه‬ ‫همان فرهنگ عمومی است‪ .‬ش��امل کلیات اداب‪،‬‬ ‫رس��وم‪ ،‬عقاید و اخالقیات مردم می شود و بیشتر در‬ ‫کتبی مانند گلستان سعدی یا کشکول شیخ بهایی‬ ‫مورد توجه قرار گرفته است و هم اکنون نیز می گیرد‬ ‫از کتاب کوچه های احمد شاملو گرفته تا چرند و پرند‬ ‫مرحوم دهخدا همه و همه در برگیرنده تالش برای‬ ‫باقی ماندناینفرهنگاست‪.‬‬ ‫اصول فرهنگ عمومی در جامعه یا ش��اخص های‬ ‫اصلی ان عبارت هستند از‪:‬‬ ‫‪ ۱‬ـ ضرب المثل های رایج و کاربردی در جامعه و توجه‬ ‫مردم به ان‬ ‫‪ ۲‬ـ اداب و رسوم معاشرتی در رفت و امدهای روزانه‬ ‫مردم‬ ‫‪ ۳‬ـ تکیه کالم های مردم��ی در دوره های متفاوت با‬ ‫ادبیات مخصوص همان دوره یا عصر‬ ‫‪ ۴‬ـ اشعار عامیانه یا ادبیات کوچه و بازاری مردم‬ ‫‪ ۵‬ـ بازی های سنتی و ورزش های همگانی عمومی‬ ‫در متن جامعه‬ ‫‪ ۶‬ـ غذاهای سنتی و تغذیه عمومی مردم در برابر انچه‬ ‫امروزه رستوران های مدرن و فست فود به کار می رود‪.‬‬ ‫صیان�ت مراک�ز علمی‪ ،‬پژوهش�ی‪،‬‬ ‫فرهنگی و هنری بویژه رس�انه های‬ ‫همگان�ی در براب�ر حض�ور و نف�وذ‬ ‫و تاثیرگ�ذار عوام�ل بیگان�ه چقدر‬ ‫موث�ر اس�ت و در این خصوص چه‬ ‫گام هایی برداشته ش�ده است؟ به‬ ‫نظر شما ایا این گام ها به قدر کافی‬ ‫و الزم بوده؟‬ ‫مراکزعلمی‪،‬پژوهشی‪،‬فرهنگیوهنریورسانه های‬ ‫همگانی به عنوان یکی از ارکان مهم در مثلث جامعه‬ ‫ـ حکومت ـ رس��انه به حساب می ایند‪ .‬تاثیر فراوان‬ ‫رس��انه ها به حدی است که براساس نظریه مارشال‬ ‫مک لوهان ـ امروزه پیام به اندازه رس��انه و رسانه به‬ ‫ان��دازه پیام اهمیت دارد ـ یکی از راه های نفوذ بیگانه‬ ‫از همین مجاری مهم اطالعاتی اس��ت که دشمن‬ ‫می تواند با نفوذ در ان مجاری و مداخل اطالعاتی به‬ ‫تغییر یا انحراف یا انس��داد اطالعات بپردازد و شروع‬ ‫به جریان س��ازی مطابق نیاز خود کند‪ .‬حراس��ت و‬ ‫حفاظت دقیق این سازمان ها و نهادها کامال! امری‬ ‫مهم و اس��تراتژیک به حساب می اید و ضامن بقای‬ ‫حکومت است‪ .‬مراکز علمی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فرهنگی به‬ ‫علت اثرگذاری ش��ان و نقش مهمی ک��ه برای ورود‬ ‫اطالعات به جامعه دارند همیشه مورد توجه دشمن‬ ‫هس��تند و به دش��ن همواره در تالش برای رسوخ و‬ ‫نفوذ در انجاهاست‪ ،‬اکنون این اهمیت به دالیل متعدد‬ ‫از ابعاد مختلفی هم برخوردار است‪ .‬از طرفی این مراکز‬ ‫قابلیت عملیات معکوس را دارند یعنی همان طور که‬ ‫می توانند مورد سوءاستفاده قرار گیرند‪ ،‬همان گونه اگر‬ ‫بدرستی حفاظت شوند و به انها توجه شود می تواند در‬ ‫خدمت جامعه و مردم و حکومت و نظام باشند و با ارائه‬ ‫اطالعات کمی و کیفی مورد نیاز موانع پیشرفت را از‬ ‫سر راه برداشته یا به برداشته شدن انها کمک کنند‪.‬‬ ‫تمرکز روی اصول پنجگانه حفظ‬ ‫امنیت ملی بسیار کاربردی است‪.‬‬ ‫ای�ا می توانید انها را برش�مرده و‬ ‫درخصــــ�وص ان توضیحاتی‬ ‫را ارائه کنید؟‬ ‫بله این اصول عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ ۱‬ـ حفظ‪ ،‬کنترل و تقویت عناصر هویت ملی مانند‬ ‫زبان‪ ،‬خط‪ ،‬اداب و رسوم‬ ‫‪ ۲‬ـ حفظ‪ ،‬کنترل و تقویت عناصر هویت دینی مانند‬ ‫مراسم ها و فرایض‪ ،‬روضه ها و اعیاد اسالمی‬ ‫‪ ۳‬ـ حفظ‪ ،‬کنترل و تقویت عناصر هویت سیاسی به‬ ‫مفهوم دشمن شناسی دیرینه و همیشه به دشمن فکر‬ ‫کردن به قول سامورایی ها «سامورایی که به دشمنش‬ ‫فکرنمی کند‪،‬شمشیرشکندمی شود‪».‬‬ ‫‪ ۴‬ـحفظ‪،‬کنترلوتقویتعناصراقتصادیمانندتثبیت‬ ‫قیمت ها‪ ،‬حل مشکالت بیکاری و کنترل نظام ارزی‬ ‫‪ ۵‬ـ حفظ‪ ،‬کنترل و تقویت عناصر نظامی برای دفاع از‬ ‫هرگونهحملهاحتمالیدشمن(تقویتسیستمدفاعی)‬ ‫یک�ی از معضلات بس�یار پیچیده‬ ‫فرهنگی‪ ،‬خصوصا در جایی که مقام‬ ‫معظم رهب�ری از ولنگاری فرهنگی‬ ‫هم سخن به میان می اورند مساله‬ ‫اوق�ات فراغ�ت جوانان اس�ت که‬ ‫فص�ل تابس�تان در راه اس�ت‪ .‬چه‬ ‫راهکارهای�ی برای اس�تفاده از این‬ ‫فرصت وجود دارد و چگونه می توان‬ ‫این تهدید را به فرصت تبدیل کرد؟‬ ‫تالش برای براوردن نیازهای اساس��ی جوانان بویژه‬ ‫از طری��ق تس��هیالت الزم جهت اوق��ات فراغت‪:‬‬ ‫ش��ناخت اوقات فراغت و پر کردن ان ازجمله موارد‬ ‫الزم و اساسی برای حکومت و وظایف انان در قبال‬ ‫مردم اس��ت‪ .‬خصوصا جوانان که از شور و احساسات‬ ‫و هیجان��ات جوانی بهره مند هس��تند و ب��ا نیروی‬ ‫جوانی درصدد هستند تا به نوعی به تخلیه این نیرو‬ ‫بپردازند‪ .‬اگر برای این چش��مه جوشان نیرو و غریزه‬ ‫ذاتی برنامه ای نداشته باشی‪ ،‬قطعا جوانان را نمی توانی‬ ‫سرگرم کنی‪ .‬ان هم سرگرمی های درست و متعالی‪.‬‬ ‫لذا داشتن برنامه ای مدون و راهبردی در امور مربوط به‬ ‫اشتغالوبیکاریواوقاتفراغتجوانانازراهبردی ترین‬ ‫اصول برنامه ریزی هر کشور‪ ،‬نظام و حکومتی است که‬ ‫متناسب با شرایط کشور و متناسب با فضای عمومی و‬ ‫جهانی و بی نالمللی بایستی تدوین و عملیاتی گردد ـ در‬ ‫بسیاری از کشورهای جهان وزارت جوانان وجود دارد که‬ ‫کار اصلی اش همین است ـ از پروسه شناخت نیازهای‬ ‫جوانانشروعمی کندتابرنامه ریزیوعملیاتیشدنانها‬ ‫ـ در کش��ور ما نیز که وزارت ورزش و جوانان این امر‬ ‫را ب��ه عهده دارد که به تازگی هم عنوان وزارت گرفت‬ ‫ـ نکته مهم امنیت که تا حد امکان از ارائه برنامه های‬ ‫کلیشه ای و دولت محور خودداری شود و دولت تحت‬ ‫عناوین غیرمستقیم بتواند در این حوزه اثرگذار باشد‪.‬‬ ‫‪ ۱‬ـ شناخت نیاز مطابق شرایط زمان و مکان درونی و‬ ‫بیرونی داخلی و خارجی‬ ‫‪ ۲‬ـ تطبیق ان با تئوری های روز جهان و برنامه ریزی‬ ‫در سه سطح مطرح شده برای ان‬ ‫‪ ۳‬ـ برنامه عملیاتی ان توسط نیروهای کار اگر‬ ‫مدیر و توانمند‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫کارن خانلری‪:‬‬ ‫سیدعباس حسینی نیک پژوهشگر حقوق مالکیت فکری‬ ‫رعایت کپی رایت تنها ‪10‬درصد به قیمت کتاب می افزاید‬ ‫سیدعباس حس��ینی نیک اظهار کرد‪ :‬کنوانسیون‬ ‫ب��رن مهم ترین کنوانس��یون بین المللی در حوزه‬ ‫کپی رایت اس��ت که در س��ال ‪ 1886‬به تصویب‬ ‫رس��یده و در طول س��الیان‪ ،‬اکثر کشورهای دنیا‬ ‫به عضویت ان درامده ان��د اما ایران هنوز به این‬ ‫کنوانسیون نپیوسته است‪ .‬به گزارش هنرمند به‬ ‫نقل از ایبنا‪ :‬این پژوهشگر حقوق مالکیت فکری‪،‬‬ ‫در توضی��ح دالی��ل مخالفان پیوس��تن ایران به‬ ‫این تعهد بین المللی توضیح داد‪ :‬مهم ترین دلیل‬ ‫طرفداران این نظریه‪ ،‬توجه به حرکت یک سویه‬ ‫علمی به واس��طه کتاب ها و دیگر منابع علمی از‬ ‫کش��ورهای پیشرفته به داخل کشور است که در‬ ‫صورت پیوس��تن به کنوانسیون مذکور این روند‪،‬‬ ‫مختل یا الاقل گران و ُپرهزینه خواهد شد‪.‬‬ ‫حس��ینی نیک افزود‪ :‬عده ای دیگ��ر دغدغه ورود‬ ‫فرهنگ بیگانه در ش��رایطی که کنوانسیون برن‬ ‫از محتوا و تمامیت مطال��ب اثار علمی و ادبی و‬ ‫هنری حمایت می کند‪ ،‬دارند و معتقدند در صورت‬ ‫پیوستن‪ ،‬امکان جلوگیری از ان وجود ندارد و این‬ ‫می تواند زمینه ساز تهاجم فرهنگی باشد‪ .‬بازرس‬ ‫اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران عنوان کرد‪:‬‬ ‫موافقان با پیوستن به کنوانسیون برن‪ ،‬برخالف‬ ‫مخالف��ان معتقدند بررس��ی همه جانبه حقوقی و‬ ‫وضعی��ت اقتصادی و تجاری اث��ار ادبی و هنری‬ ‫نش��ان می دهد که الت��زام به کنوانس��یون های‬ ‫بین الملل��ی مانند ب��رن‪ ،‬نه تنه��ا بحرانی در این‬ ‫حوزه ایج��اد نمی کند و مانعی برای اس��تفاده‬ ‫از مزیت ه��ای ان نخواهد ب��ود بلکه با رعایت‬ ‫اص��ول حقوق��ی‪ ،‬می تواند فوای��د متعددی نیز‬ ‫داشته باش��د؛ به طور مثال‪ ،‬اکثر فقهای متاخر‬ ‫مانند حضرات ایات سیس��تانی‪ ،‬مکارم شیرازی‪،‬‬ ‫ش��بیری زنجانی‪ ،‬موسوی اردبیلی و مقام معظم‬ ‫رهب��ری برخورد مثبتی با این حقوق داش��ته و‬ ‫رعایت ان را واجب دانسته اند‪.‬‬ ‫وی توضی��ح داد‪ :‬پیوس��تن به کنوانس��یون برن‬ ‫نمی توان��د مان��ع از ورود اثار‬ ‫علمی و مورد نیاز جامعه باشد‬ ‫بلکه با صرف ان��دک هزینه‬ ‫بیشتر‪ ،‬جامعه علمی می تواند‬ ‫به اخری��ن و جدیدترین اثار‬ ‫منتشر شده در دنیا دسترسی‬ ‫داشته باشد‪ .‬بیم از نبود اجازه‬ ‫ب��رای ترجمه اث��ار علمی و‬ ‫انتشار ان در داخل کشور نیز‬ ‫بی مورد اس��ت چرا که جدای‬ ‫از اس��تقبال ناش��ران خارجی‬ ‫از ترجمه و انتش��ار و دریافت‬ ‫حق��وق خود‪ ،‬چنانچه تا مدت س��ه س��ال بعد از‬ ‫انتش��ار اولیه‪ ،‬پاس��خی برای تقاضای ترجمه از‬ ‫طرف ناش��ر اصلی داده نشود‪ ،‬متقاضی می تواند‬ ‫بر اساس ماده ‪ 2‬پیوس��ت کنوانسیون برن اقدام‬ ‫کند‪ .‬این پژوهش��گر حقوق مالکیت فکری ادامه‬ ‫داد‪ :‬هزینه های ناش��ی از رعایت حقوق ناش��ران‬ ‫خارجی به هیچ وج��ه نمی تواند خللی در حرکت‬ ‫و جریان علم به س��مت داخل باشد زیرا ناشران‬ ‫بزرگ بین المللی‪ ،‬اثار خود را برای کشورهایی با‬ ‫شرایط اقتصادی مختلف قیمت گذاری می کنند و‬ ‫قیمت یک اثر در کشورهای امریکایی و اروپایی‬ ‫با قیمت ان در کشورهای اسیایی متفاوت است‬ ‫و کاه��ش زی��ادی دارد‪ .‬همچنین حق ترجمه یا‬ ‫تجدیدچاپ یک اثر خارجی بر اس��اس قیمت و‬ ‫تیراژ داخلی محاسبه و پرداخت می شود اگرچه ان‬ ‫مبلغ در عرف بین المللی‪ ،‬بسیار ناچیز باشد‪.‬‬ ‫حس��ینی نیک توضیح داد‪ :‬در صورت پیوستن به‬ ‫کنوانس��یون های بین المللی در این حوزه‪ ،‬هزینه‬ ‫ح��ق تالیف اضافه نمی ش��ود‪ ،‬بلک��ه هزینه حق‬ ‫ترجمه برای مواردی که الزم به ترجمه فارس��ی‬ ‫اس��ت‪ ،‬اضافه می شود چرا که ناش��ر‪ ،‬در شرایط‬ ‫فعلی نیز هزینه حق تالیف اثر داخلی را پرداخت‬ ‫می کند‪ .‬وی عنوان کرد‪ :‬هزینه حق ترجمه و حتی‬ ‫هزینه های احتمالی ناشی‬ ‫از رعایت کپی رایت نسبت‬ ‫ب��ه افزای��ش قیمت های‬ ‫عوام��ل فن��ی چ��اپ و‬ ‫به خصوص کاغ��ذ و مقوا‬ ‫بسیار ناچیز است‪ .‬افزایش‬ ‫قیم��ت کاغ��ذ در اوای��ل‬ ‫سال ‪ 91‬باعث شد قیمت‬ ‫کتاب بیش از دو برابر شود‬ ‫در حال��ی ک��ه پیش بینی‬ ‫می شود در بدترین شرایط‪،‬‬ ‫پیوستن به کنوانسیون های‬ ‫بین المللی و رعایت حقوق ناشران و پدیداورندگان‬ ‫خارجی فقط ‪ 10‬درصد به قیمت کتاب می افزاید‪.‬‬ ‫حسینی نیک درباره نظر دیگر مخالفان مبنی بر‬ ‫«فراهم ش��دن زمینه تهاجم فرهنگی در صورت‬ ‫پیوستن به کنوانسیون برن» گفت‪ :‬ادعای تهاجم‬ ‫فرهنگ��ی و نبود امکان جلوگیری از انتش��ار اثار‬ ‫خارج��ی در داخل بی مورد اس��ت چراکه اساس�� ًا‬ ‫موضوع و حیطه فعالیت و نفوذ کنوانسیون برن‪،‬‬ ‫فقط در حوزه حقوق مالکیت ادبی و هنری است‬ ‫و به هیچ وجه پذیرش ان کنوانس��یون نمی تواند‬ ‫مدیریت فرهنگی جامعه را ملزم به تسلیم و انفعال‬ ‫در برابر اثار فرهنگی خارجی کند‪ ..‬وی توضیح‬ ‫داد‪ :‬موضوع ممیزی از وظایف حاکمیت داخلی‬ ‫هر کشور است و در کشور ما نیز انتشار و توزیع‬ ‫و عرضه هر اثر خارجی می تواند با اجازه دولت‬ ‫باشد‪ .‬بنابراین الحاق به کنوانسیون برن منجر‬ ‫ب��ه افسارگس��یختگی در ورود اث��ار خارجی و‬ ‫تهاجم فرهنگی نخواهد شد‪.‬‬ ‫بازرس اتحادیه ناش��ران و کتابفروش��ان تهران‬ ‫درباره مزایای پیوستن به کنوانسیون برن و الحاق‬ ‫به جامعه جهانی در حوزه مالکیت ادبی و هنری‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪ :‬از نظر صنفی‪ ،‬پیوس��تن به کپی رایت‬ ‫باعث ایجاد نظم و قانونمداری در حوزه انتشار اثار‬ ‫‪3‬‬ ‫خارج��ی اعم از اصل یا ترجمه خواهد ش��د‪ .‬از‬ ‫کارهای موازی و تکراری جلوگیری و انحصار‬ ‫در انتش��ار باعث رونق اقتصادی برای ناشران‬ ‫قانونی می ش��ود و سیستم نظارتی نیز می تواند‬ ‫کنترل الزم را داشته باشد‪.‬‬ ‫مدیر انتشارات مجد ادامه داد‪ :‬خوشبختانه چندین‬ ‫سال است ناشران و مترجمان کشور بدون ان که‬ ‫الزام قانونی برای کسب رضایت و رعایت حقوق‬ ‫مادی پدیداورندگان و ناشران خارجی داشته باشند‪،‬‬ ‫اخالق ًا خود را مقید به رعایت حقوق معنوی انها‬ ‫می دانند و در مواردی که قوانین تحریم اقتصادی‬ ‫ایران اجازه داده باش��د‪ ،‬حقوق م��ادی انها را نیز‬ ‫رعایت کرده اند‪ .‬این پژوهش��گر حقوق مالکیت‬ ‫فکری عنوان کرد‪ :‬امروز رعایت کپی رایت عالوه‬ ‫بر ایجاد وجهه سیاس��ی و بین المللی‪ ،‬مقدمه ای‬ ‫اس��ت برای ورود به مجام��ع اقتصادی و تجاری‬ ‫مانند س��ازمان تجارت جهانی‪ .‬برای پیوستن به‬ ‫این س��ازمان الزم اس��ت کش��ورهای متقاضی‪،‬‬ ‫بیس��ت و یک ماده ابتدایی کنوانس��یون برن را‬ ‫پذیرفته باشند و قوانین کشور خود را بر ان اساس‬ ‫اصالح و تدوین کنند‪ .‬وی توضیح داد‪ :‬مهم ترین‬ ‫ش��اخصه اقتصادی‪ ،‬قیمت کاالس��ت که امروز‬ ‫کتاب های خارجی در نمایشگاه بین المللی کتاب‬ ‫تهران و همچنین در نمایش��گاه های استانی و‬ ‫کتابفروش��ی ها با قیمت امری��کا و اروپا عرضه‬ ‫می ش��وند این در حالی اس��ت ک��ه مالک در‬ ‫کنوانس��یون برن‪ ،‬قیمت عرفی کتاب در کشور‬ ‫مقصد اس��ت‪ .‬این پژوهش��گر حقوق مالکیت‬ ‫فک��ری همچنین بی��ان کرد‪ :‬ب��رای الحاق به‬ ‫کنوانس��یون برن باید مقدماتی اماده باشد و از‬ ‫جمله ان‪ ،‬تدابیر حقوقی و صنفی اس��ت مانند‬ ‫اص�لاح قوانین مربوط به حقوق مالکیت ادبی و‬ ‫هنری‪ ،‬ایجاد ام��کان مراودات مالی بین المللی و‬ ‫همچنین همکاری های صنفی بین ناشران بزرگ‬ ‫بین المللی و ناشران فعال و تخصصی داخلی‪.‬‬ ‫لزوم تمرکز ایران بر توریسم مذهبی و سالمت‬ ‫نماین��ده م��ردم ارامنه ش��مال در‬ ‫مجلس با بیان اینکه افزایش جذب‬ ‫توریست و تکمیل زیرساخت ه ا باید‬ ‫توامان صورت بگیرد‪ ،‬گفت‪ :‬باید با‬ ‫توجه به امکان��ات موجود‪ ،‬تبلیغات‬ ‫الزم جهت جذب بیش��تر توریست‬ ‫س��امان داده ش��ود‪ .‬کارن خانلری با اشاره به‬ ‫ش��رایط الزم جهت تحقق اهداف ‪ 20‬س��اله‬ ‫سند چشم انداز توس��عه در حوزه گردشگری‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬این رویکرد که باید ابتدا زیرس��اخت ها‬ ‫تکمیل شوند تا بتوان توریست بیشتری جذب‬ ‫کرد چندان قابل قبول نیس��ت چراکه افزایش‬ ‫جذب توریس��ت و تکمیل زیرس��اخت ها باید‬ ‫توام��ان صورت بگی��رد؛ درواقع بس��یاری از‬ ‫کش��ورهایی که گردش مالی ق��وی در حوزه‬ ‫گردش��گری دارند‪ ،‬جذب توریس��ت از طریق‬ ‫تبلیغات و افزایش امکانات و زیرساخت ها را به‬ ‫موازات هم مدنظر دارند‪ .‬نماینده مردم ارامنه‬ ‫شمال در مجلس ش��ورای اسالمی ادامه داد‪:‬‬ ‫جاذبه های تاریخی ایران بس��یار غنی است و‬ ‫ورای زیرساخت های مورد نیاز‪ ،‬قابلیت جذب‬ ‫گردشگر دارد؛ بنابراین نمی توان صبر کرد که‬ ‫ابت��دا برای همه این مجموعه عظیم در نقاط‬ ‫مختلف کشور‪ ،‬زیرس��اخت و امکانات فراهم‬ ‫شود و پس از ان‪ ،‬برای جذب گردشگر تالش‬ ‫ش��ود بلکه باید با توجه ب��ه امکانات موجود‬ ‫تبلیغات الزم جهت جذب بیش��تر توریست را‬ ‫س��امان داد‪ .‬وی با بیان اینکه ایران می تواند‬ ‫بر برخی از انواع توریسم مانند توریسم مذهبی‬ ‫و سالمت تمرکز کند‪ ،‬افزود‪ :‬ایران‬ ‫ش��رایط زیارت��ی خوب��ی در حیطه‬ ‫دی��ن اس�لام و مس��یحیت دارد؛‬ ‫به عنوان نمونه یک��ی از مهمترین‬ ‫زیارتگاه های مسیحیان مقبره های‬ ‫حواریون عیس��ی مس��یح است که‬ ‫تنها س��ه مقبره‪ ،‬مکان مش��خصی دارند که‬ ‫یک��ی از ان ها در ایران واقع ش��ده و به یقین‬ ‫مش��تاقان فراوانی برای زیارت و بازدید از این‬ ‫مقبره در سراس��ر جهان وجود دارد اما در این‬ ‫زمینه تبلیغات بس��یاری کم��ی جهت جذب‬ ‫توریست شده است‪ .‬خانلری همچنین افزود‪:‬‬ ‫پیش بینی هایی که در س��ند چش��م اندازه ‪20‬‬ ‫س��اله برای جذب گردشگر همچون افزایش‬ ‫گردشگر تا پایان سال ‪ 1404‬به ‪ 20‬میلیون نفر‬ ‫ش��ده‪ ،‬با در نظر گرفتن شرایط نرمال صورت‬ ‫گرفته در حالی که ایران‪ ،‬س��ال ها در تحریم‬ ‫به س��ر برده است‪ .‬نماینده مردم ارامنه شمال‬ ‫با بیان اینکه در دوران پساتحریم می توان به‬ ‫حل این مشکالت امید داش��ت‪ ،‬اضافه کرد‪:‬‬ ‫یکی از راه های دیگر جذب توریس��ت‪ ،‬ایجاد‬ ‫فضای ترانزیتی اس��ت درواق��ع تبدیل کردن‬ ‫برخ��ی از فرودگاه ه��ای بین المللی به فضای‬ ‫ترانزیتی غرب به ش��رق و بالعکس می تواند‬ ‫به توسعه توریسم کمک کند و از این طریق‪،‬‬ ‫گردش��گرانی که می خواهند از اروپا به اسیای‬ ‫دور بروند در ایران با سرویس های فرودگاهی‬ ‫خوب��ی رو به رو می ش��وند و ای��ن به معنای‬ ‫گسترش یک شاخ ه از توریسم در کشور است‪.‬‬ ‫در پروازهای ماهان واسمان‬ ‫هنرمند بخوانید‬ ‫‪4‬‬ ‫تئــــــات�ر‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫مرورمهم ترینرویدادهایتئاتریازنگاه«هنرمند»‬ ‫اخرین وضعیت تئاترشهر از پریسا مقتدی‪« ،‬معجزه دوستی» نمایش برتر جشنواره اکراین و‪...‬‬ ‫اخرین وضعیت تئاترش��هر از زبان پریسا مقتدی‪ ،‬اجرای نمایش «کروماکی» توسط یک کارگردان‬ ‫هلندی‪،‬میزبانیتاالرسایهاز«کافهلته»و «معجزهدوستی»رتبهاولجشنوارهبین المللیتئاتراوکراین‪،‬‬ ‫از جمله مهم ترین خبرهای حوزه تئاتر هستند که در ادامه انها را مرور می کنیم‪:‬‬ ‫اخرین وضعیت تئاترشهر از زبان پریسا مقتدی‪:‬‬ ‫مدیر تئاترشهر با بیان اینکه همه چیز در تئاترشهر براساس خرد جمعی اتفاق می افتد‪ ،‬درباره اخرین‬ ‫یدانمهنوزتخصیصبودجهصورت‬ ‫وضعیتبازسازیوتعمیرسالناصلیتئاترشهرگفته‪:‬تاجایی کهم ‬ ‫نگرفته و مطالعات اولیه همچنان در حال انجام شدن است‪ ،‬اما اینکه چه زمانی عملیات اجرایی شروع‬ ‫می ش��ود دقیقا مشخص نیست‪ .‬او در پاسخ به اینکه با توجه به این وضعیت تا چه زمانی برای اجرا‬ ‫برنامه ریزی شده؟ گفته‪ :‬فعال برنامه ریزی را بر این منوال گذاشته ایم که دو اجرای بعدی مشخص شده‬ ‫و نمایش «مجلس ضربت زدن» به کارگردانی محمد رحمانیان و «سه خواهر و دیگران» به کارگردانی‬ ‫حمید امجد در سالن اصلی اجرا می شوند و پس از ان احتماال یک کار مناسبتی هم برای محرم خواهیم‬ ‫داشت که هنوز به طور قطعی مشخص نیست‪ .‬پریسا مقتدی همچنین نسبت به برخی موضوعات‬ ‫مطرح شده درباره کیفیت تعمیرات و بازسازی توضیح داده‪ :‬نکته ای که باید در این مورد لحاظ شود‬ ‫اظهارنظرهای همه جانبه است و فقط نظر یک کارگردان یا یک طراح صحنه بدون توجه به دیگر‬ ‫جوانب نمی تواند مالکی برای رد یا قبول کیفیت بازسازی باشد‪ ،‬بلکه باید با دید همه جانبه و احتساب‬ ‫شرایط‪،‬امکاناتومحدودیت هایموجودساختمانتئاترشهردربار هکیفیتتاالرهایبازسازیشدهنظر‬ ‫داد و قضاوت کرد‪ .‬او همچنین درباره سالن قشقایی و کم استقبال شدن از برخی برنامه های ان نیز گفته‪:‬‬ ‫با دو‪ ،‬سه برنامه ایی که تاکنون توسط سه گروه اماده شده نمی توان قضاوت کرد‪ ،‬چون برنامه ی گروه‬ ‫اول با استقبال خوبی همراه بود‪ ،‬اما گروه دوم اگرچه بسیار حرفه ای بودند و از شهرستان حضور داشتند‬ ‫ولی چندان مورد استقبال قرار نگرفتند‪ .‬این مدیر و هنرمند تئاتر در پاسخ به اینکه چرا تئاترشهر در چند‬ ‫وقت اخیر نمایش هایی را روی صحنه برده که باعث شده اند این مجموعه در مقایسه با برخی سالن های‬ ‫دیگر کم رونق باشد‪ ،‬بیان کرده‪ :‬تئاترشهر به عنوان یک سالن دولتی با محدودیت های متفاوتی نسبت‬ ‫به سالن های خصوصی در عرصه نمایش روبرو است و این مجموعه موظف است عالوه بر اجراهای‬ ‫نمایش که با احتساب جمیع جهات باید به صورت عادالنه به هنرمندان تخصیص یابد‪ ،‬پاسخگوی‬ ‫تعهدات جشنواره های مرکز هنرهای نمایشی نیز باشد‪ .‬او اضافه کرده‪ :‬با توجه به این موضوع باید تاکید‬ ‫کنم صرفا فروش باالی یک اثر نشاندهنده کیفیت ان نیست‪ ،‬چون بسیاری از عوامل در فروش باال‬ ‫موثر هستند و از سوی دیگر فروش پایین ان هم به معنی بی کیفت بودن ان نخواهد بود و این مهم‬ ‫به تنهایی عامل موفقیت یا عدم موفقیت یک اثر نمایشی نیست‪ .‬البته این را هم باید توضیح بدهم که‬ ‫منظور از فروش پایین فروش پنجاه درصد ظرفیت سالن است و کمتر از ان نیز برای هیچ تاالری قابل‬ ‫قبولنیستومطمئنمهنرمندانگله مندیکهبرایاجرادرتئاترشهردرخواستداشتندودرخواست شان‬ ‫رد شده و االن در جای دیگری مشغول اجرا هستند هم به این موضوع قائل هستند‪ .‬وی تصریح کرده‪:‬‬ ‫نکته دیگر این است که وقتی می خواهیم به نمایشی اجازه اجرا بدهیم ابتدا به سابقه هنری کارگردان‬ ‫و نیز سابقه اجراهایی که داشته و میزان موفقیت و استقبال از کارهای گذشته او توجه می کنیم و پس‬ ‫از بررسی تمام جوانب تصمیمگیری می کنیم‪ .‬مقتدی با تاکید براینکه قصد ندارد با بیان برخی مسائل‬ ‫خود را از هر خطایی مبرا کند ‪ ،‬اظهار کرده‪ :‬اتفاقاتی در گذشته باعث شده شرایطی پیش اید که عده ای‬ ‫تصور کنند می توان برخی مسیرهای قبلی را برای به اجرای دراوردن نمایش ادامه داد و برهمان اساس‬ ‫تقاضای اجرای نمایش خود را مطرح می کنند‪ .‬عالوه براین گاهی درخواست هایی ارائه می شود که با‬ ‫حضور برخی افراد چهره‪ ،‬فروش ان ها قابل تضمین است‪ ،‬اما نمی توان صرفا به دلیل حضور چهره ها‬ ‫به ان ها اجازه ی اجرا داد‪ ،‬مثل همین اواخر که چند سینماگر و کارگردان تلویزیون درخواست اجرا در‬ ‫مجموعه تئاترشهر و به طور مشخص سالن اصلی را مطرح کردند‪.‬‬ ‫اجرای نمایش «کروماکی» توسط یک کارگردان هلندی‪:‬‬ ‫نمای��ش «کروماکی» با کارگردانی مارین ون هولک با موضوع مهاجرت غیرقانونی از ترکیه به‬ ‫یون��ان و اروپ��ا‪ ،‬از اواخر تیرماه در قال��ب اجرای عمومی در تماش��اخانه دا روی صحنه می رود‪.‬‬ ‫ون هولک بازیگر و کارگردان هلندی مقیم ایران درباره تولید و اجرای نمایش «کروماکی» گفته‪:‬‬ ‫نمای��ش «کروماکی» به موض��وع مهاجران غیرقانونی که با قایق و از ترکیه به یونان مهاجرت‬ ‫می کنند‪ ،‬می پردازد‪ .‬قرار است این نمایش را اواخر تیرماه در تماشاخانه دا به صحنه ببریم‪ .‬او درباره‬ ‫روند تمرین و تولید «کروماکی» توضیح داده‪ :‬برای این کار س��ه ماه تمرین روی ش��خصیت ها‬ ‫انجام دادیم‪ .‬ابتدا ش��خصیت هایی بیرونی و واقعی را مورد بررس��ی قرار دادیم و در تمرین ها به‬ ‫صورت بداهه پردازی‪ ،‬ش��خصیت ها را شکل دادیم‪ .‬کارگردان نمایش «کروماکی» با بیان اینکه‬ ‫موقعیت نمایش در کش��ور ترکیه ش��کل می گیرد‪ ،‬افزوده‪ :‬ادم هایی از کشورها با فرهنگ های‬ ‫مختلف نظیر افغانس��تان‪ ،‬ایران‪ ،‬عراق و سوریه که برای مهاجرت غیرقانونی به این کشور سفر‬ ‫کرده اند‪ ،‬مدنظر نمایش هستند‪ .‬ون هولک همچنین درباره دالیل پرداختن به موضوع مهاجرت‪،‬‬ ‫یاداور شده‪ :‬مهاجرت کردن یک اتفاق تازه نیست ولی در سال ‪ ۲۰۱۵‬و به دلیل اتفاقاتی که در‬ ‫عراق و سوریه رخ داد‪ ،‬یک موج تازه در این خصوص رخ داد‪ .‬بسیاری از ادم ها به دلیل انتشار اخبار‬ ‫مدام با این موضوع درگیر هستند اما در اروپا از مهاجرت این افراد برای منافع سیاسی استفاده شد‪.‬‬ ‫ضمن اینکه به همه افراد مهاجر به یک شکل نگاه می شود و هیچ مسئولیت پذیری نسبت به‬ ‫ان ها وجود ندارد‪ .‬ون هولک درباره گروه بازیگری و اجرایی نمایش «کروماکی» نیز گفته‪ :‬پریسا‬ ‫مقتدی‪ ،‬خس��رو پسیانی‪ ،‬امیرحسین طاهری‪ ،‬مینا درودیان‪ ،‬میثم میرزایی‪ ،‬دیبا خاتمی‪ ،‬شهریار‬ ‫زنجبیلی فرد‪ ،‬مینا ملک‪ ،‬نگین تبارا‪ ،‬بابک بیگ زاده و حبیب تقی یار‪ ۱۱ ،‬بازیگر این نمایش هستند‪.‬‬ ‫«معجزهدوستی»رتبهاولجشنوارهبین المللیتئاتراوکراین‪:‬‬ ‫نمایش «معجزه دوس��تی» کاری از گروه تئاتر س��یمرغ به نویس��ندگی وکارگردانی محمد‬ ‫برومند توانس��ت مقام اول جش��نواره بین المللی تئاتر اوکراین را به دس��ت اورد‪ .‬چهارمین‬ ‫جشنواره بین المللی تئاتر اوکراین امسال با محوریت نمایش هایی با مضامین تخیلی در شهر‬ ‫لیویو برگزار ش��د‪ .‬در این جشنواره که در دو بخش نمایش��نامه خوانی و اجرای تئاتر برگزار‬ ‫شد هنرمندانی از کشورهای ایران‪ ،‬جمهوری چک‪ ،‬لهستان‪ ،‬اوکراین‪ ،‬اسلواکی‪ ،‬مجارستان‪،‬‬ ‫ایتالیا‪ ،‬اسکاتلند و المان حضور داشتند‪ .‬گفتنی است‪ ،‬گروه تئاتر سیمرغ پیش از این نمایش‬ ‫«معجزه دوستی» را در کشورهای بوسنی و هند روی صحنه برده است‪.‬‬ ‫میزبانی تاالر سایه از «کافه لته»‪:‬‬ ‫عاطف��ه تهران��ی بازیگر‪ ،‬طراح و کارگردان تئاتر از اجرای نمای��ش «کافه ل ِته» از نیمه دوم‬ ‫سال در تاالر سایه مجموعه تئاتر شهر خبر داد‪ .‬تهرانی درباره فعالیت های اخیرش در زمینه‬ ‫کارگردانی گفته‪ :‬قرار اس��ت نیمه دوم س��ال و در ابان ماه نمای��ش «کافه ل ِته» را در تاالر‬ ‫سایه مجموعه تئاتر شهر به صحنه ببرم‪ .‬این نمایش برای حضور در سی وسومین جشنواره‬ ‫تئاتر فجر اماده شده بود اما با وجودیکه هم متن و هم فضاسازی اثر کامال ایرانی بود برای‬ ‫حضور در ان دوره از جش��نواره که تاکید بر پذیرش متون ایرانی داش��ت‪ ،‬پذیرفته نش��د در‬ ‫حالیکه گروه نمایش بیش از یک سال برای اماده سازی کار وقت و انرژی صرف کرده بود‪.‬‬ ‫تهرانی یاداور ش��ده‪ :‬در نهایت متن و فیلم کار را به تئاتر ش��هر ارایه دادیم که خوشبختانه‬ ‫پذیرفته شد و قرار است نیمه دوم سال به صحنه برود‪ .‬این نمایش کامال براساس حرکات‬ ‫فرم بنا ش��ده است و ش��یوه اجرایی مدرنی دارد‪ .‬او درباره داستان نمایش بیان کرده‪« :‬کافه‬ ‫ل ِت��ه» در ای��ران و زم��ان معاصر اتفاق می افتد‪ .‬رود ل ِته در اس��اطیر یونان رودی اس��ت که‬ ‫م��ردگان در جهان زیرین با عبور از ان و خوردن اب این رودخانه خاطرات گذش��ته ش��ان‬ ‫را فراموش می کنند‪ .‬ل ِته به معنای فراموش��ی اس��ت و «کافه ل ِته» به معنای کافه فراموشی‬ ‫اس��ت و مشتریانی که وارد این کافه می شوند‪ ،‬می خواهند گذشته شان را فراموش کنند‪ .‬او‬ ‫در پایان درباره گروه بازیگران نمایش متذکر ش��د‪ :‬بازیگران ثابت نمایش نوید هدایت پور‪،‬‬ ‫مریم باقری‪ ،‬اویس محمدحس��ینی هس��تند و بقیه بازیگران نیز چون حضورشان صددرصد‬ ‫نشده و ممکن است تغییر کنند بعدا اعالم می شوند‪.‬‬ ‫«س�رگیجه» عنوان نمایشی ست با تهیه کنندگی سجاد افش�اریان و نویسندگی و کارگردانی مشترک پویا صادقی و امین‬ ‫صیادبرهانی‪ .‬نمایشی که پس از استقبال خوب مخاطبان از اجرای عمومی ان در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران‪،‬‬ ‫عوامل ان تصمیم گرفتند ان را برای دومین بار در تاالر حافظ روی صحنه ببرند‪ .‬نمایش «سرگیجه» اثری ست که به شیوه‬ ‫کارگاهی و توسط گروه تئاتر بالن اماده اجرا شده و توانسته جایزه ویژه گروه بازیگران سیزدهمین جشن بازیگر را از ان‬ ‫خود کند‪ .‬گروه تئاتر بالن پیش از این نمایش هایی همچون «مکان اتفاق ناگوار» و «زندگی در تیاتر» را تولید کرده است‪.‬‬ ‫«سرگیجه» برداشت ازادی از رمان «منگی» نوشته ژوئل اگلوف نویسنده فرانسوی است و برای نخستین بار در سی ودومین‬ ‫جش�نواره بین المللی تئاتر فجر روی صحنه رفت‪ .‬این نمایش که اجراهای خود را در تاالر حافظ طی مراس�می با حضور‬ ‫ش�هرام مکری کارگردان ش�ناخته شده سینما اغاز کرده‪ ،‬تاکنون توانسته تماشاگران بسیاری را به این سالن بکشاند‪ .‬از‬ ‫نکته های جالب توجه درباره نمایش «سرگیجه» نقش افرینی تمام بازیگران این نمایش (به جز زینب همتی) در جدیدترین‬ ‫فیلم ش�هرام مکری با عنوان «هجوم» اس�ت‪ .‬در این اثر نمایشی که هر روز ساعت ‪ 19‬به مدت ‪ 60‬دقیقه در تاالر حافظ‬ ‫روی صحنه می رود‪ ،‬بازیگرانی همچون؛ محمد برهمنی‪ ،‬س�عید زارعی‪ ،‬ایمان صیادبرهانی‪ ،‬سهیل سهیلی‪ ،‬مجید اسدی و‬ ‫زینب همتی ایفای نقش می کنند‪.‬‬ ‫ایمان صیادبرهانی و پویا صادقی در گفتگو با «هنرمند»‬ ‫انسانمعاصر‪،‬دغدغه ی‬ ‫اصلی «سرگیجه»‬ ‫حسینسینجلی‬ ‫صیادبرهانی‪:‬سعیکردیمفانتزی‬ ‫خودمان را بسازیم‬ ‫ایم�ان صیادبرهان�ی کارگ�ردان و‬ ‫نویس�نده نمایش «سرگیجه» درباره‬ ‫روند ش�کل گیری این اثر نمایش�ی‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬بع�د از اینکه رم�ان را انتخاب‬ ‫کردیم حدود سه ماه (از خرداد تا اواخر‬ ‫ش�هریور ‪ )93‬دراماتورژی و اقتباس‬ ‫صحنه ای ان زمان برد و بعد از ان وارد‬ ‫مرحله تمرین ش�دیم و حدود یکس‬ ‫ال تمرینات ما طول کش�ید‪ .‬نهایتا در‬ ‫ابان ماه س�ال گذشته در سالن استاد‬ ‫انتظام�ی ب�رای اولین ب�ار کار را اجرا‬ ‫کردیم‪ .‬او درباره این نمایش توضیح‬ ‫داد‪« :‬سرگیجه» از ان دست کارهایی‬ ‫اس�ت که بیش از انکه گفتنی باشد‪،‬‬ ‫دیدنی اس�ت‪ .‬چراکه اجرای ما نوعی‬ ‫فانتزیاستاماشکلانباتعریفی که‬ ‫درباره اینگونه اثار رایج است‪ ،‬متفاوت‬ ‫اس�ت‪ .‬جنس اجرای ما فانتزی است‬ ‫اما این فانت�زی ویژه گروه تئاتر بالن‬ ‫اس�ت و ربطی ب�ه نمایش های دیگر‬ ‫ندارد‪ .‬در واقع نوعی فانتزی که ما باید‬ ‫بسازیم‪،‬پسبهجراتمی توانمبگویم‬ ‫ای�ن جنس از کار را قبلا جایی دیده‬ ‫نش�ده و برامده از خالقیت بازیگران‬ ‫م�ا و بر اس�اس قراردادهای س�اخته‬ ‫شده در نمایش ما اس�ت‪ .‬کارگردان‬ ‫و نویس�نده نمای�ش «س�رگیجه» با‬ ‫بیان اینک�ه در درامات�ورژی خیلی به‬ ‫رمان وفادار هس�تیم اما خیلی چیزها‬ ‫را هم اضافه کردیم که مربوط به متن‬ ‫نیست و مستقیما به شرایط اجتماعی‬ ‫خودم�ان برمی گردد و مخاط�ب را با‬ ‫اتفاقی که روی صحنه می افتد‪ ،‬درگیر‬ ‫می کند‪ ،‬اضافه کرد‪ :‬ش�ما وقتی رمان‬ ‫«س�رگیجه» را می خوانی�د ب�ا نوعی‬ ‫از فانت�زی مواجه می ش�وید که واقعا‬ ‫خن�ده دار اس�ت‪ .‬در واقع جنس�ی از‬ ‫گروتس�ک ایجاد ش�ده که این اتفاق در ان می افتد‪ .‬در این اجرا ما تالش کردیم‬ ‫فضای داستان را کمی سیاه تر ببینیم‪ ،‬ولی در صورتی که به سمتی برویم تا فانتزی‬ ‫خودمان را بسازیم‪ ،‬نه ان فانتزی موجود در متن را‪.‬‬ ‫او درباره دغدغه هایی که در این نمایش دنبال می ش�ود‪ ،‬نیز عنوان کرد‪ :‬انس�ان‬ ‫معاصر‪ ،‬دغدغه ای است که «سرگیجه» دنبال می کند‪ .‬به عبارتی فشار دنیای مدرن‬ ‫و صنعتی و همچنین له شدن انسان ها در جهان امروز و به خصوص در محیط های‬ ‫صنعتی از جمله مسائلی است که در نمایش روی تمرکز کردیم‪ .‬و تالش کردیم‬ ‫نمایشی مان یک اثر جهانشمول باشد و به زمان‪ ،‬مکان و یا نسل خاصی محدود‬ ‫نش�ود‪ .‬صیادبرهانی همچنین درباره ش�یوه اجرایی این اثر اظهار داشت‪ :‬در کل‬ ‫م�ا کارهایمان به صورت پ�روژه کارگاهی پیش می بریم و در طی تمرینات حتی‬ ‫بازیگران هم در نوشتن متن نمایشنامه می توانند نظر بدهند به شکلی که موقعیت‬ ‫نمایش ها بر اساس اتودهای بازیگر شکل می گیرد‪ .‬ضمن اینکه در بیشتر کارهایی‬ ‫که بازی کردم به عالوه دیالوگ حرکات فرمالیستی هم دارم و در این نمایش هم‬ ‫تالش می کردیم تا از امکان بدنی حداکثر استفاده را بکنیم‪ .‬کارگردان و نویسنده‬ ‫«س�رگیجه» درباره اجرای دوباره این نمایش در تاالر حافظ گفت‪ :‬اجرای اول ما‬ ‫انقدر مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت که پس از پایان اجراها در سالن استاد‬ ‫انتظامی‪ ،‬دیدیم که هنوز مخاطبان زیادی هستند که می خواهند اجرای ما را ببینند‬ ‫به همین خاطر تصمیم گرفتیم در اولین فرصت کار را دوباره اجرا کنیم‪ .‬به همین‬ ‫خاط�ر در فاصل�ه زمانی کوت�اه ان را‬ ‫برای اجرا به سالن حافظ ارائه کردیم‬ ‫و خوشبختانه استقبال از این اجرا هم‬ ‫خوب بوده است‪.‬‬ ‫صادق�ی‪ :‬ضم�ن وف�اداری ب�ه رمان‬ ‫ایده های خودمان را اجرا کردیم‬ ‫پویا صادقی دیگر کارگردان و نویسنده ‬ ‫نمایش «س�رگیجه» که این نمایش‬ ‫نخس�تین تجرب�ه ی کارگردان�ی او‬ ‫محسوب می شود‪ ،‬درباره علت انتخاب‬ ‫این رمان برای اجرا‪ ،‬گفت‪ :‬مدتی بود که‬ ‫مشغول خواندن رمان های ژوئل اگلوف‬ ‫بودیم و در بین اثار او رمان «سرگیجه»‬ ‫فضای کمدی سیاه و فانتزی جالبی دارد‬ ‫که برایمان خیلی ج�ذاب بود‪ .‬در واقع‬ ‫احساس کردیم با فضایی که داریم و‬ ‫پتانس�یل گروه می توانیم از این رمان‬ ‫اس�تفاده کنیم‪ .‬بعد از ان هم یکسری‬ ‫ط�رح و ات�ود زدی�م و تمرینات م�ان‬ ‫را ش�روع کردی�م‪ .‬ای�ن کارگ�ردان و‬ ‫نویسنده تئاتر در پاسخ به این سوال‬ ‫که در این اجرا چقدر به خط داس�تانی‬ ‫اصلی رمان وفادار بودند‪ ،‬توضیح داد‪ :‬به‬ ‫هر ترتیب وقتی رمان�ی را دراماتورژی‬ ‫می شود تغییراتی در دیالوگ ها‪ ،‬سن و‬ ‫سال کاراکترها و‪ ...‬به وجود می اید‪ .‬مثال‬ ‫در رمان «س�رگیجه» یک راوی وجود‬ ‫دارد که هیچ نامی هم ندارد اما ما برای‬ ‫او یک اسمی دوجهی انتخاب کردیم‪.‬‬ ‫ضمن اینکه یکسری شخصیتی های‬ ‫دیگر ه�م بودند که احس�اس کردیم‬ ‫قصه ی همه انها به نوعی شبیه به هم‬ ‫هس�ت و خیلی با هم ارتباط مستقیم‬ ‫دارند مثل که یک ادمی که زیاد ش�ده‬ ‫باشد‪ .‬در نهایت سعی کردیم به رمان‬ ‫اصلی پایبند باشیم‪ .‬البته نه به این معنا‬ ‫کهتصمیمگرفتیمکهپایبندباشیمبلکه‬ ‫به این معنا که تصمیم گرفتیم که چه‬ ‫چیزی ب�رای اجرایی ک�ردن کار بهتر‬ ‫اس�ت و البته متن هم در این زمینه به‬ ‫ما کمک کرد‪ .‬بس�یاری از رویدادها به‬ ‫خوبی در کتاب توصیف ش�ده بود و ما‬ ‫هم فانتزی و ایده هایمان را به ان اضافه‬ ‫کردیم‪ .‬صادقی درباره ش�یوه اجرایی‬ ‫ایناثرنمایشیوهمچنینشکل گیری‬ ‫این نمایش به صورت گروهی‪ ،‬عنوان‬ ‫کرد‪ :‬ما وقتی می گوییم کار کارگاهی در‬ ‫عمل این اتفاق می افتد‪ .‬به ش�کلی که‬ ‫بازیگرهایکارخودشانکارگردان های‬ ‫خالق هم هس�تند‪ .‬بعضی اوقات فقط‬ ‫ی�ک جمله می گفتیم و اضاف�ات ان را‬ ‫حذف می کردیم و کنار می ایس�تادیم‬ ‫و تنها ن�گاه می کردیم چون بازیگران‬ ‫گروه ما افراد بس�یار خالقی هس�تند‪.‬‬ ‫نکتهدیگراینکهدرگروهبالن‪،‬شجاعت‬ ‫و اکتیو بودن بازیگر روی صحنه از بقیه‬ ‫چیزها مهم تر اس�ت‪ .‬در واقع برای ما‬ ‫مهم ان است که تماشاگران از دیدن‬ ‫کار انرژی بگیرند و پیش خود بگویند‬ ‫که این س�وال برایشان به وجود بیاید‬ ‫ک�ه چگونه به اینج�ا رس�یده یم‪ .‬او با‬ ‫تاکید بر اینکه مخاطبان ما افراد اگاه و‬ ‫متفکری هستند‪ ،‬افزود‪ :‬امروز تماشاگر‬ ‫کوچک تری�ن حس�ی را می فهم�د و‬ ‫زمانی که بازیگر از جان مایه می گذارد‬ ‫و تمام تالش خودش را می کند او ان را‬ ‫به خوبی درک می کند‪ .‬انچه اهمیت دارد‬ ‫این است که بازیگر روی صحنه کارش‬ ‫را به درس�تی انجام ده�د و از ان لذت‬ ‫ببرد‪ ،‬اگر بر فرض دکور در صحنه افتاد‬ ‫و خراب شد‪ ،‬زیاد مهم نیست‪ .‬صادقی‬ ‫همچنین درباره طراحی صحنه و دکور‬ ‫ای�ن نمایش نیز گف�ت‪ :‬در ای�ن اجرا‬ ‫طراحی صحنه‪ ،‬اس�تفاده از دوچرخه و‬ ‫بقی�ه موارد در ط�ول تمرینات و همان‬ ‫مس�یر کارگاهی به وجود امده اند‪ .‬مثال‬ ‫دوچرخ�ه انگون�ه ک�ه در کت�اب امده‬ ‫توسط راوی از زباله ها و تکه های اضافه‬ ‫ساخته شده چیزی که شبیه دوچرخه‬ ‫نبود‪ ،‬یا مه که باید به شکلی ان را ایجاد‬ ‫می کردیم که بتواند ان محو شدن ها و‬ ‫فضا را برای ما ایجاد کند و در عین حال‬ ‫تکراریهمنباشد‪.‬‬ ‫رادیو و تلویزیون‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫‪5‬‬ ‫گفتگوی «هنرمند» با مژگان بیات به بهانه کار در اولین پروژه تلویزیونی‬ ‫در تلویزیون به اندازه سینما قدرت اجرا وجود ندارد‬ ‫هدیه یزدان پناه‬ ‫مژگان بیات بازیگر کم کاری است که تنها در چند کار سینمایی او را در عرصه تصویر دیدیم؛ کارهایی همچون «چارچنگولی» و بازی‬ ‫در کنار جواد رضویان که بارها از تلویزیون پخش شد و یا «چک»‪ ،‬بازی در کنار بزرگان عرصه بازیگری همچون جمشید مشایخی‬ ‫و فرهاد ائیش و‪ ..‬که این کار را بسیار برجسته کرد‪ .‬به گفته خودش با هر کارگردانی نمی تواند کار کند و «برادر»را به عنوان اولین کار‬ ‫تلویزیونی اش تجربه بسیار خوب و موفقی می داند‪ .‬با او از کاراکتر عطیه و اولین تجربه سریالی اش سخن گفتیم‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه خیلی از پخش این سریال نگذشته و به‬ ‫نقش تان خیلی پرداخته نش�ده از کاراکترتان در این کار‬ ‫برایمانتوضیحدهید؟‬ ‫عطی��ه یکی از نقش های مثبت این کار اس��ت که در مقابل مس��عود‬ ‫بازی می کند‪ ،‬خانمی اس��ت که چند س��ال قبل شوهرش را از دست‬ ‫داده و ی��ک بچ��ه کوچک دارد؛ در س��ال ها قبل با پس��ر حاج کاظم‬ ‫ارتباط کوچکی داش��ته که قرار بوده به ازدواج ختم ش��ود ولی نشده‪،‬‬ ‫در این بین او ازدواج کرده و باقی ماجرا که عرض کردم‪ .‬االن رو به‬ ‫روی مس��عود بعد از چند سال و خیلی به صورت اتفاقی قرار می گیرد‬ ‫و دوباره دوس��ت دارند به ش��رایط گذش��ته برگردند‪.‬‬ ‫اقای قمیشی در این کار چه نقشی را ایفا می کنند؟‬ ‫نقش پدر شوهر سابق من را بازی می کنند‪.‬‬ ‫ت�ا به اینجای کار کاراکتر ش�ما بی نهایت مثبت پرداخت‬ ‫شدهاست‪،‬واقعاتحلیلشخصیتاینکاراکتراینقدرمثبت‬ ‫است؟‬ ‫ببینیدمتاسفانهیاخوشبختانهکارهایتلویزیونیمعموالهمیناست‪،‬کاراکترهایا‬ ‫مثبتندیامنفی‪....‬اینکهتوبخواهیکاراکتریراکمیخاکستریکنیبایدانفضا‬ ‫در کار برایت ایجاد شده باشد؛ ولی به طور کل عطیه ادمی است که خیلی اسیب‬ ‫دیده و زخم خورده است و ادم به شدت درون گرایی است‪ .‬کمتر حرف می زند و‬ ‫همه چیز را در خودش می ریزد و زن بسیار صبوری است؛ کال کاراکتر این جور‬ ‫ادم ها در دنیای واقعی هم ادم های بسیار شروشوری نیستند‪ .‬عطیه در حال حاضر‬ ‫با مادرش در خانه پدریشان زندگی می کند‪ ،‬پدر شوهر در این کار نگران است‪،‬‬ ‫نگران زندگی عروس و نوه اش است به هر حال دنبال اینهاست تا ببیند که چه‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫اینکارچندمینکارمناسبتیشماست؟‬ ‫من تا به حال سینما کار کردم و در تلویزیون اولین کارم است‪.‬‬ ‫نگاهی به سریال پادری کاری از محمدحسین لطیفی‬ ‫چرا «پادری» نمی خنداند؟‬ ‫حامد یامین پور‬ ‫تجربهکارمناسبتیبرایتاندشوارنبود؟‬ ‫نه اصال‪ ،‬این گروه به شدت گروه خوبی هستند و از کار کردن در این گروه به شدت‬ ‫لذتبردم‪.‬ولیبهطورکلدرسینمامابرایتحلیلشخصیتوقتداریم‪،‬ولیدراینجا‬ ‫اینفرصتبهمادادهنمی شود‪.‬تازهاینکارجزکارهایخوبیبودکهفیلمنامهجلوتراز‬ ‫کار به ما داده شد‪.‬‬ ‫تا به حال با اقای افشار کار کرده بودید؟‬ ‫خیر این کار اولین تجربه من با جواد افشار بود‪.‬‬ ‫کار با اقای افشار را چگونه می بینید؟‬ ‫خیلی خوب‪ ،‬جواد افش��ار مدیوم تلویزی��ون و جنس مخاطبش را خیلی خوب‬ ‫می شناسد و کارهایش بسیار دلچسب و گرم است‪.‬‬ ‫حس�ین یاری به عنوان نقش مقابلتان چقدر توانسته ان‬ ‫حس را به شما به خوبی منتقل کند؟‬ ‫به هر حال اقای یاری یکی از بازیگران بسیار خوب این کار هستند و بسیار با‬ ‫تجربه و مسلط بر کار است‪ .‬با او بسیار راحت هستم و این در حس گیری هایم‬ ‫بسیار کمکم کرده است‪.‬‬ ‫باز هم دوست دارید کار مناسبتی بازی کنید؟‬ ‫علت کم کاری من این است که با هر کارگردانی نمی توانم کار کنم اگر مجموعه و‬ ‫کارگردانخوبباشدچراکهنه؛کارباسبکوسیاقمناسبتیرادوستدارم‪.‬‬ ‫چقدر سعی کردید خودتان را به این کاراکتر نزدیک کنید با‬ ‫توجه به اینکه بسیار از شما دور بود؟‬ ‫بسیار دور و برم را نگاه کردم و سعی کردم الگوپردازی کنم از ادم هایی که‬ ‫سبک زندگیشان به این نوع است؛ اگر کسی شخصیت واقعی من را بشناسد‬ ‫می داند که من چقدر از این ادم دورم و س��عی کردم مدام این کاراکتر را در‬ ‫برخوردهای مختلف با محیط اطرافش بس��نجم‪ .‬اینها ادم هایی هستند که‬ ‫نوع برخوردهایشان با بقیه بسیار متفاوت است و خیلی راحت با همه ارتباط‬ ‫نمی گیرند؛ ما این جور تیپ ا دم ها را در جامعه مان زیاد می بینیم نیاز نیست تو‬ ‫به دنبالش بگردی و سعی کنی همچین شخصیتی را پیدا کنی و تنها با کمی‬ ‫دقت می شود از انها الگو پذیری کرد‪.‬‬ ‫مشخص است که لطیفی تمام تالش خود را انجام داده تا یک قصه‬ ‫جذاب را روایت کند و صحنه های شادی را برای مخاطبین به وجود‬ ‫اورد اما اساس یک اثر نمایشی قصه و داستان است‪ .‬داستانی که در‬ ‫س��ریال با خرده پیرنگ های متعدد بیننده را عالقه مند به تماشای‬ ‫قسمت های اینده می کند‪ .‬استقبال مردم از سریال طنز دودکش به‬ ‫کارگردانی محمدحسین لطیفی و با متنی از برزو نیک نژاد باعث شد‬ ‫تا مدیران سیما بر ان شوند تا یک بار دیگر به تیم سازنده این سریال‬ ‫اعتماد کنند و دست به تولید سری دوم این سریال بزنند‪ .‬اگر از تغییر‬ ‫نام پی در پی این س��ریال تا رسیدن به نام «پادری» بگذریم سری‬ ‫دوم این س��ریال دو تغییر مهم داشته است‪ .‬تهیه کنندگی کار را که‬ ‫در سری نخست زینب تقوایی انجام داده بود به سید محمود رضوی‬ ‫سپرده اند و نویسندگی سریال نیز از برزو نیک نژاد به کورش نریمانی‬ ‫تغییر کرده است‪.‬‬ ‫در س��ری نخس��ت «دودکش» تکه کالم های به کار رفته به دلیل‬ ‫شخصیت پردازی درست و استفاده از متن خوب خیلی زود بر زبان‬ ‫م��ردم کوچه و خیاب��ان امدند‪ .‬اتفاقی که در این س��ال ها بر خالف‬ ‫دهه گذش��ته برای کمتر مجموعه تلویزیونی رخ می دهد‪ .‬قوت متن‬ ‫«دودک��ش ‪ »۱‬و اینکه امضای محمدحس��ین لطیف��ی را به عنوان‬ ‫کارگردان پای خودش داش��ت باعث شد تا مخاطبین عالقه مند به‬ ‫تماشای ادامه قصه کاراکتر ها و تماشای این سریال باشند‪.‬‬ ‫س��ریال دودکش از ان جهت که قصه دوست داشتنی یک خانواده‬ ‫ایرانی بود جذابیت های فراوانی برای مردم داشت و همین امر دلیل‬ ‫مهمی بود تا تصمیم به ساخت سری دوم ان گرفته شود‪ .‬رویکردی‬ ‫که از سریال پایتخت در تلویزیون به وجود امد و مردم ادامه قصه ای‬ ‫را که دوست داشتند به تماشا نشستند‪.‬‬ ‫ام��ا بر خالف انتظ��ار تا به این جای س��ریال «پ��ادری» یا همان‬ ‫«دودک��ش ‪ »۲‬انگونه که باید انتظارات مخاطبین براورده نش��ده و‬ ‫مردم از ان چه به عنوان سری دوم دودکش می بینند متعجب هستند‪.‬‬ ‫متن س��ریال از فرط تکراری بودن جایی مخاطب را ازار می دهد و‬ ‫فراموش��ش می شود که در حال تماشای یک سریال طنز است‪ .‬این‬ ‫تکرار بیش از همه ناشی از فقدان متن قوی همچون سری نخست‬ ‫به حس��اب می اید‪ .‬حال ان که بازی ها و کارگردانی از متوسط قابل‬ ‫قبولی بر خوردارند‪ .‬مش��خص اس��ت که لطیفی تمام تالش خود را‬ ‫انج��ام داده تا یک قصه جذاب را روایت کند و صحنه های ش��ادی‬ ‫را برای مخاطبین به وجود اورد اما اس��اس یک اثر نمایش��ی قصه‬ ‫و داس��تان است‪ .‬قصه ای که در س��ریال با خرده پیرنگ های متعدد‬ ‫بیننده را عالقه مند به تماشای قسمت های اینده می کند و او مجاب‬ ‫می شود که ادامه سریال را ببیند‪.‬‬ ‫از نمونه های به تکرار افتادن این س��ریال می توان به س��کانس‬ ‫بازداشت نصرت و فیروز و اتفاقات درون بازداشگاه اشاره کردند‪.‬‬ ‫جایی که دیالوگ ها و حتی میزانس عینا تکرار همان سکانس های‬ ‫دودکش ‪ ۱‬بود و همین نش��ان می دهد که کمترین خالقیتی در‬ ‫متن جدید اتفاق نیفتاده اس��ت‪ .‬این س��ریال نه همچون س��ری‬ ‫نخس��ت خود توانس��ت امپاس این خان��واده را دغدغه و نگرانی‬ ‫مخاطب کند و نه حداقل شوقی برای دیدن سریال در ما به وجود‬ ‫اورد‪ .‬مسئله ای که بیش از هر چیز برای ما که امیدوار به اتفاقی‬ ‫ش��بیه به پایتخت بودیم تلخ است‪« .‬پادری» هم برای کارگردان‬ ‫و هم برای تهیه کننده یک عقب گرد جدی به حس��اب می اید‪.‬‬ ‫لطیف��ی به عنوان فیلمس��از موفقی که اثار پ��ر مخاطب فراوانی‬ ‫س��اخته و در مناس��بت های مختل��ف اثار ارزش��مندی همچون‬ ‫«صاحب��دالن» را ب��ه مخاطب عرضه ک��رده باید ب��ا احتیاط‬ ‫بیش��تری س��راغ بعضی از متن ها برود‪ .‬همچنین سید محمود‬ ‫رضوی که در «پرده نش��ین» نش��ان داد سریال خوب ساختن‬ ‫را بلد اس��ت و متن قوی را تشخیص می دهد و مخاطب را به‬ ‫خوبی می شناسد نباید زیر بار س��اختن چنین فیلمنامه ضعیفی‬ ‫می رف��ت‪ .‬این ماجرا ی��ک بار دیگر اهمی��ت فیلمنامه را برای‬ ‫همه اش��کار کرد‪ .‬برخالف تصور ک��ه گمان می کنند بازیگران‬ ‫طنز را در صحن��ه بریزید خود به خود صحنه های خنده داری‬ ‫حاصل می ش��ود «پادری» ثابت ک��رد در نبود متن خوب هیچ‬ ‫کاری نمی توان از پیش ب��رد و بازیگر در قاب تلویزیون برای‬ ‫ایجاد موقعیت کمدی دس��ت و پای بی خود می زند‪.‬‬ ‫سینـــما‬ ‫‪6‬‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫یادداشت‬ ‫مهدی احمدی‬ ‫نگاهی به لیست ‪ 50‬فیلم برتر مجله نیویورکر و انتخاب فیلم عباس کیارستمی‬ ‫قاچاقسینمایی‪-‬سینمایقاچاقی‬ ‫میرزا ابراهیم خان صحاف باش��ی ان هنگام که‬ ‫در یکی از روزهای س��ال ‪ 1322‬هجری قمری‬ ‫(‪ )1904‬مش��غول مرت��ب کردن پش��ت حیاط‬ ‫مغ��ازه ی انتیک فروش��ی خود در س��ه راه مهنا‬ ‫(ضلع غربی الله زار نو) بود تا اولین سالن خانگی‬ ‫س��ینمای ایران قبل از تاسیس سالن سینمای‬ ‫خیابان چراغ گاز را برپا کند‪ ،‬هرگز به خواب هم‬ ‫نمی دید که روزگاری برس��د که سینماتوگراف‬ ‫ب��ه جای نمایش بر پرده ی عریض و نه چندان‬ ‫طویل دربار قاجار‪ ،‬روی الواح فشرده به طرزی‬ ‫غیرقانونی از میدان ها و گذرهای طهران و اکناف‪،‬‬ ‫به تک تک منازل بالد ایران راه یابد‪ .‬اما در گذر‬ ‫زمان و با تغییر و رشد تکنولوژی‪ ،‬قاچاق فیلم نیز‬ ‫پا گرف��ت‪ .‬در واقع تا پیش از پیدایش نوارهای‬ ‫ویدئویی و زمانی که هنوز نسخه های فیلم ها به‬ ‫شکل نوارهای س��لولویید (در قطع های ‪16 ،8‬‬ ‫و ‪ 35‬میلی مت��ری) بودند‪ ،‬پدیده ی قاچاق وجود‬ ‫نداشت‪ .‬مشکل عمده با ظهور تکنولوژی یعنی‬ ‫خانگی ش��دن سیستم نمایش فیلم و همه گیر‬ ‫شدن نسبی ویدئو و دوربین های ویدئویی پدید‬ ‫امد‪ .‬در ایران قاچاق فیلم‪ ،‬پس از انقالب با تکثیر‬ ‫و توزیع فیلم های ویدئویی بتاماکس اثار خارجی‬ ‫اغاز شد‪ .‬در این زمان عزم سینمای ایران برای‬ ‫اصل قرار گرفتن نمایش اثار داخلی و جلوگیری‬ ‫از ورود فیلم های خارجی نیز در گس��ترش این‬ ‫پدی��ده موثر بود‪ .‬عدم پای بندی ایران به قانون‬ ‫کپی رایت‪ ،‬این فرایند را س��اده کرد و فیلم های‬ ‫خارجی بدون هیچ گونه اجازه ای از کمپانی های‬ ‫تولیدکننده‪ ،‬تکثیر و در سطح وسیعی پخش شد‬ ‫که تا امروز نیز ادامه یافته است‪ .‬این نسخه ها که‬ ‫روزگاری به دلیل فیلم برداری از پرده ی سینماها‬ ‫عموم�� ًا کیفیت نازلی داش��تند این��ک به مدد‬ ‫گسترشتکنولوژیکیفیتمطلوب ترییافته اند‪.‬‬ ‫گسترش دستگاه های ویدئو با وجود ممنوعیت‬ ‫ان در دهه ی ش��صت‪ ،‬فیلم های دیگری را هم‬ ‫وارد گردونه ی قاچاق کرد‪ .‬فیلم های ایرانی پیش‬ ‫از انقالب در س��طحی گس��ترده بر حلقه های‬ ‫بتاماکس و وی اچ اس تکثیر و توزیع شدند‪ .‬البته‬ ‫این اتفاق در حالی می افتاد که سال ها از ساخت‬ ‫این فیلم ها گذشته و صاحب اثر‪ ،‬سود خود را از‬ ‫فیلم برده بود و دیگر به هیچ عنوان هم امکان‬ ‫نمایش عمومی ان ه��ا در فضای تغییریافته ی‬ ‫جامعه وجود نداش��ت؛ و از طرف��ی با توجه به‬ ‫فضای سیاسی و اجتماعی موجود‪ ،‬صاحبان ان ها‬ ‫مدعی حقوق خود هم نمی شدند‪ .‬بعدها با ظهور‬ ‫ماهواره در ایران‪ ،‬این خدمات از طرق ماهواره ها‬ ‫به مخاطبان عرضه ش��د‪ .‬عنوان «نخس��تین‬ ‫توزیع غیرقانونی یک فیلم جدید ایرانی در قالب‬ ‫ان فیلم یک‬ ‫دی وی دی» را نیز ش��اید بتوان از ِ‬ ‫بوس کوچولو دانس��ت‪ .‬کپی های غیرمجاز این‬ ‫فیلم س��ال ‪ 1384‬تنها دو هفته پس از نمایش‬ ‫عمومی ان‪ ،‬با زیرنویس انگلیسی و کیفیت بسیار‬ ‫خوب توزیع شد‪ .‬بهمن فرمان ارا در ان زمان‪ ،‬در‬ ‫نشستی در فرهنگسرای نیاوران به این موضوع‬ ‫اعتراض کرد و گفت عده ای سودجو نسخه ای از‬ ‫فیلم را که برای خارج فرستاده می شده‪ ،‬در مسیر‬ ‫ارس��ال ان کپی و عرضه کرده اند و تهیه کننده‬ ‫پی گیر این ماجراس��ت‪ .‬از ان روز تاکنون علی‬ ‫رغم همه تالش های صنفی و خط و نشان های‬ ‫دستگاه های نظارتی و تشکیل مراکز و ستادهای‬ ‫گوناگ��ون اما این جریان همچنان با تغییرات‬ ‫ش��کلی و همپا با رشد تکنولوژی این صنعت‬ ‫ادامه داشته است‪ .‬این روزها توضیع و انتشار‬ ‫دو س��ه فیلم با همه ح��رف و حدیث هایش‬ ‫که نس��خه رس��می یا قاچاق ب��وده یا نبوده‪،‬‬ ‫مجددا ای��ن موضوع را در محافل دوس��تان‬ ‫س��ینمایی و کم و بیش در می��ان مردم داغ‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬موضوع��ی که می بایس��ت از‬ ‫اس��اس و با برنامه ریزی دقیق با ان برخورد‬ ‫کرد‪ .‬واکنش های هیجانی و زودگذر در قبال‬ ‫قاچاق سینمایی پاسخ مناسبی برای اسیب های‬ ‫این سینما و مسائل فرهنگی مترتب ان نیست‪.‬‬ ‫شانهبه شانهاثارجهانی‬ ‫محمد تقی زاده‬ ‫ریچارد برودی منتقد مجله نیویورکر در‬ ‫لیستی که در ‪ 10‬ژوئن امسال منتشر‬ ‫ک��رده اس��ت ‪ 50‬فیلم خارج��ی زبان‬ ‫قرن بیس��ت و یکم که تا بحال دیده‬ ‫و پسندیده را نام برده که در این لیست‬ ‫نام سه فیلمس��از ایرانی هم به چشم‬ ‫می خورد‪ .‬البته اگ��ر بخواهیم دقیق تر‬ ‫بگوییم نام چهار فیلمس��از ایرانی که‬ ‫سارا فتاحی با فیلم کما بدلیل مشهور‬ ‫نبودن و ساکن ایران نبودن خیلی مورد‬ ‫توجه قرار نگرفته است‪.‬‬ ‫لیست منتقد نیویورکر بر چه‬ ‫اساسی انتخاب شده است‬ ‫ریچ��ارد ب��رودی ک��ه خود در ش��رح‬ ‫مقاله اش تاکید ک��رده همه فیلم های‬ ‫خارج��ی زبان قرن جدی��د میالدی را‬ ‫ندیده اس��ت این انتخاب را براس��اس‬ ‫فیلم های��ی که ت��ا االن دیده عمومی‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬در این میان همه فیلم ها‬ ‫درام و داس��تانی نیستند و تعداد زیادی‬ ‫فیلم بلند مستند نیز منتشر شده است‬ ‫که می توان به سواحل اگنس در سال‬ ‫‪ ،2008‬دادخواست ‪ ،2009‬نه یک فیلم‬ ‫خانگ��ی ‪ 2015‬اش��اره کرد ک��ه اکثرا‬ ‫مستند های مطرح و نام اشنایی نیستند ‪.‬‬ ‫فیلم های هنری و اوانگارد دیگر معیار‬ ‫برودی برای انتخاب لیستش بوده است‬ ‫چنانک��ه فیلم های فیلمس��ازان مطرح‬ ‫جهان در اس��یا و اروپا مانند چان ووک‬ ‫پارک‪ ،‬وونگ کار وای‪ ،‬میشاییل هانکه‬ ‫و ژان��گ ییمو که در س��ال های اخیر‬ ‫فیلم های مه��م و متعددی س��اختند‬ ‫و م��ورد توجه جش��نواره ها و منتقدان‬ ‫قرار گرفته که در این لیس��ت مشاهده‬ ‫نمی شود و بیش��تر منتقد نیویورکر به‬ ‫دنب��ال کش��ف چهره ه��ای جدیدتر و‬ ‫فیلمس��ازهای خالق ت��ر و فیلم های‬ ‫خاص تر با موضوعات��ی جدیدتر رفته‬ ‫اس��ت چنانکه بررسی برخی از فیلم ها‬ ‫در س��ایت معتب��ر ‪ IMDB‬نش��ان‬ ‫از ای��ن دارد ک��ه خیل��ی از فیلم های‬ ‫منتخ��ب ریچارد ب��رودی یا خیلی کم‬ ‫دیده ش��ده اند یا نم��ره باالیی در نظر‬ ‫مخاطبان این س��ایت بدست نیاوردند‬ ‫مانند پرنسس فرانسه ‪ ،2014‬ویال املیا‬ ‫‪ 2009‬و ت��و من و ما ‪ .2012‬البته نیاید‬ ‫حضور فیلمس��ازان موج نوی سینمای‬ ‫جهان مانند ِژان لوک گدار با س��تایش‬ ‫عش��ق ‪ 2001‬و فیلمساز صاحب نامی‬ ‫چون میگویل گومز با شبه های عربی‪،‬‬ ‫اری��ک رومر ب��ا زن و دوک اش‪،2001‬‬ ‫برادران داردن با بچ��ه ‪ 2005‬و رائول‬ ‫رویز با شب در امتداد خیابان ‪ 2012‬را‬ ‫در لیست این منتقد اشاره نکرد‪.‬‬ ‫نیوشا روزبان‬ ‫امس��ال هم چون چند س��ال گذش��ته طرح اکران فیلم ها در ساعات‬ ‫«افطار تا سحر» اجرایی شده که این فرصتی است برای خانواده ها تا‬ ‫در کنار هم به س��ینما بروند ولی تلویزیون امسال همراهی سال های‬ ‫قبل را ندارد‪ .‬طی س��ال های گذشته طرح ویژه اکران رمضان توسط‬ ‫وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی و با همکاری نی��روی انتظامی در‬ ‫س��ینماها برگزار می ش��ود‪ .‬این طرح که پیش از این به طرح «افطار‬ ‫تا س��حر» مع��روف بود ش��رایطی را فراهم کرده اس��ت تا مخاطبان‬ ‫س��ینما بتوانند برای دیدن فیلم های مورد عالقه خود تا س��اعاتی بعد‬ ‫از نیمه شب نیز به سینماها بروند و همانطور که از نام طرح پیداست‬ ‫س��ینماها در سانس های پس از افطار و تا سحر مشغول خدمات دهی‬ ‫به مخاطبان هس��تند‪ .‬در طرح اکران رمضان س��ال ‪ ،۹۵‬سینماها این‬ ‫امکان را دارند که تا س��اعت ‪ ۳‬بعد از نیمه شب فیلم های سینمایی را‬ ‫نمایش دهند‪ .‬این طرح در سال های گذشته با استقبال خوبی از سوی‬ ‫مخاطب��ان همراه بود و ش��رایطی را فراهم کرد تا ماه مبارک رمضان‬ ‫که به فصل مرده س��ینما تبدیل ش��ده بود به یکی از فصل های مهم‬ ‫س��ینمایی در کش��ور تغییر کند به گونه ای که صاحبان فیلم ها برای‬ ‫اک��ران اثار خود در این ماه از یکدیگر س��بقت می گیرند‪ .‬این درحالی‬ ‫اس��ت که پی��ش از این تنها فیلم هایی که از ابت��دا جزو فیلم های کم‬ ‫مخاطب بودند در طول ماه مبارک رمضان به نمایش در می امدند‪.‬‬ ‫ش��ورای صنفی نمایش طبق اخرین جلس��ه بررسی طرح ویژه اکران‬ ‫رمضان‪ ،‬اعالم کرد که سینماها می توانند عالوه بر نمایش فیلم هایی‬ ‫ک��ه به تازگی به اکران رس��یده اند‪ ،‬فیلم هایی که از ابتدای س��ال ‪۹۵‬‬ ‫در س��ینماهای کشور اکران ش��ده اند و ‪ ۱۰‬هفته نمایش انها به پایان‬ ‫رس��یده اس��ت ولی پرفروش بوده اند بار دیگر به نمایش گذارند‪ .‬البته‬ ‫این دسته از فیلم ها باید بعد از سانس های اصلی فیلم های روی پرده‪،‬‬ ‫نمایش داده شوند‪.‬‬ ‫امسال این شورا موقعیت تشویقی مناسبی را برای بخشی از فیلم هایی‬ ‫ک��ه در نوبت اکران رمضان روی پ��رده رفته اند‪ ،‬در نظر گرفت و ان‬ ‫این اس��ت که هر فیلمی که در این ماه اکران ش��ود‪ ،‬دو هفته اکران‬ ‫تش��ویقی می گیرد‪ .‬همچنین در شورای صنفی نمایش تصمیم گرفته‬ ‫ش��د تا بلیت سینماها از صبح تا قبل از افطار نیم بها و از بعد از افطار‬ ‫تا س��حر تمام بها فروخته شود که این امر سبب می شود مردم تا قبل‬ ‫از افطار نیز به دیدن فیلم های سینمایی بروند‪.‬‬ ‫ام��ا فیلم هایی که برای اکران رمض��ان اعالم امادگی کردند و موفق‬ ‫به اکران در این ماه ش��دند‪ ،‬ش��امل «بارکد» به کارگردانی مصطفی‬ ‫کیای��ی و «ایس��تاده در غبار» به کارگردانی محمد حس��ین مهدویان‬ ‫اس��ت که در کنار انها‪ ،‬فیلم هایی که هنوز زمان اکران انها در سینما‬ ‫به پایان نرس��یده نیز همچنان روی پرده سینماها هستند که از جمله‬ ‫این فیلم ها می توان به «رس��وایی ‪ »۲‬به کارگردانی مسعود ده نمکی‪،‬‬ ‫«یک دزدی عاش��قانه» به کارگردانی ش��هاب رضویان‪« ،‬ننه نقلی»‬ ‫ب��ه کارگردانی پرویز صبری‪« ،‬دلب��ری» به کارگردانی جالل دهقانی‬ ‫اشکذری‪« ،‬مرگ ماهی» به کارگردانی روح اهلل حجازی اشاره کرد‪.‬‬ ‫همچنین «ابد و یک روز» به کارگردانی س��عید روستایی‪« ،‬بادیگارد»‬ ‫به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا‪« ،‬خش��م و هیاه��و» به کارگردانی‬ ‫هومن س��یدی و «کفش هایم کو؟» ب��ه کارگردانی کیومرث پوراحمد‬ ‫اش��اره کرد که س��ینماداران براس��اس تصمی��م خ��ود می توانند در‬ ‫سانس های غیر اصلی نمایش دهند‪.‬‬ ‫هرچند این طرح با اس��تقبال خوبی از سوی مخاطب مواجه است‪ ،‬اما‬ ‫بی شک برای موفق تر بودن ان پیشنهادهای بسیاری وجود دارد که‬ ‫می توانی��د در این گزارش بخوانی��د‪ .‬در این گزارش اظهار نظر محمد‬ ‫قاصداشرفی رییس انجمن سینماداران‪ ،‬رضا سعیدی پور مدیر پردیس‬ ‫ازادی‪ ،‬علی س��رتیپی مدیرعامل شرکت پخش فیلمیران‪ ،‬امیر موسی‬ ‫کاظمی مدیر روابط عمومی پردیس س��ینمایی چارس��و و تعدادی از‬ ‫مردم که برای تماشای فیلم های روی پرده از طرح «افطار تا سحر»‬ ‫به��ره برده اند را می خوانید‪ .‬اکثر مصاحبه ش��وندگان در این گزارش‬ ‫معتقدن��د که هر چند اس��تقبال از این طرح از س��وی مخاطبان قابل‬ ‫توجه است‪ ،‬اما گر تبلیغات مناسبی از سوی تل ِویزیون به عنوان رسانه‬ ‫ملی صورت می گرفت بی ش��ک این استقبال بیشتر می شد‪ .‬در واقع‬ ‫بس��یاری از افراد جامعه از اجرایی شدن چنین طرحی باخبر نیستند و‬ ‫باید اطالعات الزم در این زمینه از س��وی رسانه های اصلی از جمله‬ ‫تلویزیون مطرح شود‪.‬‬ ‫تبلیغات فراموش نشود‬ ‫محمد قاصد اش��رفی رییس انجمن س��ینماداران درب��اره اکران ویژه‬ ‫چه فیلم ها و کدام فیلمساز ها‬ ‫نادیده گرفته شدند‬ ‫در میان انبوه فیلم های جذاب ریچارد‬ ‫ب��رودی هس��تند فیلم ه��ای مهم و‬ ‫تاثیرگ��ذاری ک��ه از قلم و نظ��ر او جا‬ ‫افتادند ک��ه از این می��ان می توان به‬ ‫فیلم هایمیشاییل هانکهفیلمسازشهیر‬ ‫المانی و یکی از بهترین فیلمس��ازان‬ ‫زن��ده ح��ال حاضر جهان اش��اره کرد‬ ‫که برای نمونه بازی مس��خره ‪،2007‬‬ ‫عش��ق ‪ 2012‬و روبان س��فید ‪2009‬‬ ‫فیلم های درخشان و مطرحی هستند‬ ‫ک��ه برودی باید هرچ��ه زودتر ببیند و‬ ‫ی��ا در انتخاب هایش تجدید نظر کند ‪.‬‬ ‫به این لیس��ت می توان فیلم های قرن‬ ‫بیست و یکمی وونگ کار وای یعنی در‬ ‫حال و هوای عشق ‪ 2000‬و شب های‬ ‫توت فرنگی من ‪ ،2007‬ژانگ ییمو با‬ ‫خانه خنجرهای پران ‪ 2004‬و زندگی‬ ‫دیگران ‪ 2006‬جدایی نادر از س��یمین‬ ‫‪ 2011‬و دایوین��گ ب��ل و باترف�لای‬ ‫در س��ال ‪ 2007‬اضاف��ه ک��رد که هم‬ ‫فیلم های مهمی هس��تند هم به ذائقه‬ ‫هنری و خاص اقای برودی نزدیک اند‪.‬‬ ‫انتخاب کیارستمی و پناهی و‬ ‫مخملباف با چه معیاری صورت‬ ‫گرفت‬ ‫به نظر می رسد منتقد نیویورکر عالقه‬ ‫زیادی به فیلم های عاش��قانه و البته‬ ‫متف��اوت با فضاهای خاص و س��اده‬ ‫دارد‪ .‬زیرا مینیمال و س��ادگی ویِژگی‬ ‫اصلی س��ه فیلمساز نامبرده است که‬ ‫کیارستمی در یک مثل عاشق و کپی‬ ‫برابر اصل بیش��تر س��راغ قصه گویی‬ ‫و دوری از ان فض��ای مینیم��ال‬ ‫فیلم های قبل��ی اش رفته ولی جعفر‬ ‫پناهی در تاکس��ی که مورد انتخاب‬ ‫منتقد مجله نیویورکر بوده اشکارا از‬ ‫رمض��ان توضی��ح داد‪ :‬در این طرح عالوه بر اک��ران فیلم های جدید‬ ‫در م��اه مبارک رمضان‪ ،‬فیلم هایی که در س��ال ‪ ۱۳۹۵‬فروش باالیی‬ ‫داش��تند نیز از س��اعت ‪ ۲۳‬به بعد و در سانس های فوق العاده نمایش‬ ‫داده می ش��ود تا مخاطبان بتوانند اثار فوق را در س��ینما ببینند که در‬ ‫این طرح تاکنون «ابد و یک روز» به کارگردانی س��عید روس��تایی با‬ ‫اس��تقبال بسیار خوبی همراه بوده است‪ .‬رییس سینما «ماندانا» تاکید‬ ‫ک��رد‪ :‬صدا و س��یما می تواند نق��ش موثری در موفقی��ت طرح اکران‬ ‫رمضان داش��ته باش��د و به ویژه تلویزیون می تواند با اطالع رس��انی‬ ‫درباره برنامه س��ینماها و س��انس ها و جزئیات طرح اکران «افطار تا‬ ‫سحر» کمک کند تا مردم بیشتر به سینما بروند‪ .‬در سال های ابتدایی‬ ‫اج��رای این طرح تلویزیون خبررس��انی خوبی در این زمینه انجام داد‬ ‫و باعث ش��د طرح با موفقیت اجرا ش��ود‪ ،‬اما در س��ال های اخیر این‬ ‫حمایت از س��وی تلویزیون صورت نمی گیرد‪ .‬وی بیان کرد‪ :‬عالوه بر‬ ‫ان باید تالش شود سیس��تم های نمایشی سالن های سینما ارتقا پیدا‬ ‫کند تا مخاطب برای دیدن فیلم ها در سینما ترغیب شود‪ .‬به هر حال‬ ‫کیفیت سیس��تم هایی که چند س��ال پیش به عنوان سیستم دیجیتال‬ ‫در س��ینماها نصب ش��د‪ ،‬پایین امده و نیازمند تغییرات جدید است تا‬ ‫مخاطب از تماش��ای فیلم در س��ینماها رضایت کامل داش��ته باشند‪.‬‬ ‫قاصداشرفی در بخش دیگری از صحبت های خود از همکاری نیروی‬ ‫انتظامی با این طرح تش��کر کرد و گفت‪ :‬با همکاری نیروی انتظامی‪،‬‬ ‫فیلم ده کیارستمی الگو برداری کرده‬ ‫و داس��تان زندگ��ی فیلمس��از از کار‬ ‫بیکار ش��ده ای را روایت می کند که‬ ‫عاشق کارش یعنی فیلمسازی است‬ ‫و گذری س��اده و کوت��اه به جامعه و‬ ‫مش��کالت ان داشته اس��ت‪ .‬سمیرا‬ ‫مخلمباف هم در ادامه توجه خانواده‬ ‫مخملب��اف به زندگی م��ردم فقیر و‬ ‫بینوای افغانستان و عراق فیلم تخته‬ ‫س��یاه را در مرزهای شمالی ایران و‬ ‫عراق س��اخته اس��ت‪ .‬در ادامه به ‪10‬‬ ‫فیلم اول لیست ریچارد برودی منتقد‬ ‫مجل��ه نیویورکر بترتیب نگاه کوتاهی‬ ‫می اندازیم‪:‬‬ ‫«در ستایش عشق» (‪)2001‬‬ ‫ساخته «ژان لوک گدار»‬ ‫«نه یک فیلم خانگی» (‪ )2015‬ساخته‬ ‫«ش��انتال اکرمن» فیلمس��از پیشگام‬ ‫بلژیکی‬ ‫«مثل یک عاشق» (‪ )2012‬از عباس‬ ‫کیارستمی‬ ‫«جه��ان» (‪ )2004‬س��اخته «ژی��ا‬ ‫ژانگ که» فیلمساز چینی‬ ‫«تپه ازادی» (‪ )2014‬ساخته «هانگ‬ ‫سون‪-‬سو» از کره جنوبی‬ ‫«تخت��ه س��یاه» (‪ )2000‬از س��میرا‬ ‫مخملباف‬ ‫فیلم مس��تقل «نیمه دیگر» (‪)2006‬‬ ‫ساخته «یینگ لیانگ»‬ ‫«درخواس��ت» (‪ )2009‬ب��ه کارگرانی‬ ‫«ژائو لیانگ» از چین‬ ‫مستند «اخرین بی عدالت» (‪ )2013‬از‬ ‫«کلود لنزمان»‬ ‫فیلم «خداحافط‪ ،‬مسافرخانه دراگون»‬ ‫(‪ )2003‬از «تس��ای مین��گ لیانگ»‬ ‫کارگردان تایوانی‬ ‫گزارشی از طرح «افطار تا سحر» سی‬ ‫فرصت خانــواد‬ ‫ش��ورای صنفی نمایش و وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی شرایطی‬ ‫فراهم ش��ده است که مردم بتوانند تا سحر به تماشای فیلم های مورد‬ ‫عالقه خود بنش��ینند و این امر توانسته است در جذب مخاطب بسیار‬ ‫موفق باشد‪.‬‬ ‫با طرح «افطار تا سحر» خانواده ها فرصت سینما رفتن‬ ‫پیدا می کنند‬ ‫رضا س��عیدی پور مدیر پردیس سینمایی ازادی گفت‪ :‬یکی از اتفاقات‬ ‫خوب��ی که با اجرای طرح اکران رمضان به وجود امده این اس��ت که‬ ‫خانواده ه��ا این فرصت را پیدا می کنند تا بتوانند در کنار هم به دیدن‬ ‫فیلم های روی پرده سینما بروند و این مساله بسیار قابل توجه است‪.‬‬ ‫وی با اشاره به استقبال از این طرح توضیح داد‪ :‬استقبال مخاطبان از‬ ‫سینما در ش��ب های رمضان به گونه ای است که در برخی از شب ها‬ ‫نمایش فیلم در این پردیس تا ‪ ۱۰‬دقیقه قبل اذان صبح ادامه داش��ته‬ ‫است‪ .‬به گونه ای که ضریب اشغال صندلی در ازادی کامال باالاست‪.‬‬ ‫ب��ا توجه به اینکه این پردیس دارای ‪ ۵‬س��الن اس��ت که در مجموع‬ ‫سینـــما‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫افشین علیار‬ ‫وقتی رم��ان می خوانیم در ذهن مان‬ ‫کلی تصویر س��اخته می شود‪ .‬عمدتا‬ ‫این اتفاق ب��رای رمان هایی می افتد‬ ‫ک��ه موفق ان��د و نویس��نده تم��ام‬ ‫تالش��ش را می کند تا بتواند بوسیلۀ‬ ‫نوشته اش ما را وارد سیال ذهن کند‪،‬‬ ‫رم��ان گاوخون��ی اثر جعف��ر مدرس‬ ‫صادقی ب��ا همین مولفۀ س��اختاری‬ ‫موفق نوشته ش��ده است‪ .‬با خواندن‬ ‫این رمان وارد جری��ان ذهنی راوی‬ ‫می ش��ویم که خاطرات پدر مرده اش‬ ‫و پریشانی احوالش را برای مخاطب‬ ‫تعریف می کند‪ .‬ای��ن که چه عاملی‬ ‫باعث ش��د که فیلم (گاو خونی) بعد‬ ‫از دوازده سال در گروه هنر و تجربه‬ ‫به نمایش دربیاید مش��خص نیست‪،‬‬ ‫با اکران همچی��ن فیلم هایی یا باید‬ ‫به فیلم و صاحب فیلم ش��ک کرد یا‬ ‫به گروه هنروتجربه ک��ه انگار فیلم‬ ‫جدی��دی برای به نمایش گذاش��تن‬ ‫ندارد و دس��ت به دام��ان فیلم های‬ ‫تاریخ مصرف گذشته می شود‪.‬‬ ‫گاوخونی ساختۀ بهروز افخمی بعید‬ ‫می رسد که صرفا با هدف تجربه گرایی‬ ‫س��اخته شده باش��د هرچند که فیلم‬ ‫به شدت ُپز روش��نفکری و سینمای‬ ‫هن��ری می ده��د اما کلی��ت فیلم بر‬ ‫اس��اس رمان جعفر مدرس صادقی‬ ‫ساخته شده اس��ت‪ ،‬با اینکه افخمی‬ ‫به رمان وفادار بوده اس��ت اما رمان‬ ‫بیش از حد از فیلم جلوتر اس��ت چرا‬ ‫که با خواندن رمان با ش��خصیت ها‬ ‫و فضاهایی روبرو هس��تیم که فیلم‬ ‫باعث شده اس��ت ان شخصیت ها و‬ ‫فضاها کاریکات��وری و غیرقابل باور‬ ‫ش��وند‪ ،‬اساسا ساختن فیلم بر اساس‬ ‫رم��ان یا اقتباس از ان برای خواننده‬ ‫رمان ش��گفت انگیز اس��ت چرا که‬ ‫وقتی خوانن��ده رمان��ی را می خواند‬ ‫در تخیل خود تصویر سازی می کند‬ ‫نگاهی به فیلم گاو خونی‬ ‫روایتی از یک دنیای ذهنی‬ ‫حاال اگ��ر کارگردانی این رمان را به‬ ‫فیل��م بدل کند چ��ه بهتر‪ ،‬این باعث‬ ‫می ش��ود خوانن��ده به دنی��ای رمان‬ ‫و ادم های��ش نزدی��ک ش��ود اما ایا‬ ‫رمان��ی مثل گاو خون��ی نیاز به فیلم‬ ‫ش��دن دارد؟ رمان گاوخونی با راوی‬ ‫ش��کل می گیرد‪ .‬راوی همان دانای‬ ‫کل‪ ،‬م��ا را به جه��ان قصه می برد و‬ ‫تا انتهای قصه برای ما فضاس��ازی‬ ‫و ش��خصیت سازی می کند‪ ،‬در فیلم‬ ‫هم راوی ش��کل دهن��دۀ کلیت ان‬ ‫اس��ت اما مگر می ش��ود ی��ک فیلم‬ ‫س��ینمایی را راوی جل��و بب��رد و ما‬ ‫فقط نریش��ن گوش بدهیم؟ می شود‬ ‫تصاویر فیل��م گاوخونی را نگاه نکرد‬ ‫و فقط به صدای راوی گوش سپرد‪،‬‬ ‫زی��را فیلم گاوخون��ی تبدیل به یک‬ ‫رمان س��خنگو شده است‪ ،‬این رمان‬ ‫صد و ده صفحه ای نیازی به تصویر‬ ‫شدن ندارد چرا که نویسنده رمان با‬ ‫هوشمندی فراوان و با ادبیاتی ساده‬ ‫فضاه��ای پیچیدۀ خلق کرده اس��ت‬ ‫که ذهن مخاطب با ان همذات پندار‬ ‫می ش��ود‪ ،‬حاال فیلمس��از ما رمان را‬ ‫تبدیل به یک فیلم کرده اس��ت که‬ ‫ینماها ویژه اکران ماه مبارک رمضان‬ ‫دگی سینما رفتن!‬ ‫‪ ۱۱۰۰‬صندلی دارد و بعد از افطار ‪ ۴‬س��انس نمایش برای هر کدام از‬ ‫این س��الن ها در نظر گرفته شده است‪ ،‬می توان گفت این پردیس در‬ ‫یک روز از ‪ ۴۵۰۰‬نفر مخاطب میزبانی می کند‪.‬‬ ‫مدی��ر س��ینما ازادی بیان ک��رد‪ :‬هر طرح��ی برای موفقی��ت نیازمند‬ ‫تبلیغات مناس��ب است‪ .‬متاس��فانه در س��ال جاری هیچ نهادی برای‬ ‫تبلیغ اکران های ماه مبارک رمضان پیش قدم نش��د و ش��رایط برای‬ ‫اطالع رس��انی در این زمینه فراهم نشده اس��ت‪ .‬رسانه ملی می تواند‬ ‫هر ش��ب اجرا ش��دن این طرح را زیرنویس کند تا مردم از اجرای ان‬ ‫مطلع ش��وند‪ .‬وی با اش��اره به اینکه در شرایطی که تلویزیون از تبلیغ‬ ‫فیلم ها در شبکه های مختلف خودداری می کند شبکه های ماهواره ای‬ ‫از این فرصت سو استفاده می کنند‪ ،‬توضیح داد‪ :‬این روزها اگر صاحبان‬ ‫فیلم ها تبلیغ فیلم خود را به شبکه های ماهواره ای ارایه دهند به شدت‬ ‫با انها برخورد می ش��ود‪ .‬این درست نیس��ت که فیلم های ایرانی که با‬ ‫توجه به خلق و خوی مردم کش��ورمان س��اخته ش��ده است از رسانه‬ ‫ملی تبلیغ نش��ود و مردم فرصت حضور با خانواده خود در س��ینماها را‬ ‫اساس��ا جذابیت رم��ان را هم از بین‬ ‫برده است‪ ،‬فضایی که در رمان شکل‬ ‫گرفته است شبیه به خواب یا کابوس‬ ‫دارد ک��ه راوی در ان معلق اس��ت و‬ ‫راوی می کوشد که ما را به فضاهای‬ ‫خاص و ذهنی ببرد‪ ،‬رمان گاوخونی‬ ‫در نگاه اول داس��تان س��اده و روانی‬ ‫دارد یک داس��تان ایرانی که ش��یوۀ‬ ‫روایت��ش تحت تاثی��ر ادبیات غرب‬ ‫اس��ت‪ ،‬روایتی از دنی��ای ذهنی یک‬ ‫جوان که می خواهد ما را وارد جهان‬ ‫فک��ری اش کند‪ ،‬اما در فیلم این نوع‬ ‫روایت تبدیل به یک خلسه یی ناباور‬ ‫شده اس��ت که هر چه جلوتر می رود‬ ‫جهان فیل��م و ادم های��ش به دروغ‬ ‫شبیه می ش��وند‪ ،‬طوری که مخاطب‬ ‫اگر رمان مدرس صادقی را نخوانده‬ ‫باش��د نمی تواند با کلیت فیلم ارتباط‬ ‫برقرار کن��د‪ ،‬ان وقت فیل��م تبدیل‬ ‫می ش��ود به ی��ک س��ینمای هنری‬ ‫نافرجام که انگار فیلمساز می خواهد‬ ‫با س��اخت گاوخونی دست به تجربه‬ ‫گرایی در س��ینمای هن��ری بزند که‬ ‫البته از فیلمس��ازی مثل افخمی که‬ ‫عروس و ش��وکران را س��اخته است‬ ‫بعید به نظر می رس��د‪ .‬افخمی عالقۀ‬ ‫شدیدی به مطالعۀ رمان دارد‪ ،‬دو سال‬ ‫پیش اذر‪،‬شهدوخت‪ ،‬پرویز و دیگران‬ ‫نوشتۀ مرجان شیرمحمدی را تبدیل‬ ‫ب��ه فیلم کرد که البت��ه فضای رمان‬ ‫ش��یرمحمدی و ادم هایش می طلبید‬ ‫که به س��ینما تبدیل شود و افخمی‬ ‫هم به خوبی توانس��ته بود فضاهای‬ ‫خوبی را از ان رمان به تصویر بکشد‬ ‫چرا ک��ه رم��ان اذر‪ ،‬ش��هدوخت‪....‬‬ ‫فضای رئال و خانوادگی داش��ت که‬ ‫به س��ینما هم نزدیک بود و هر نوع‬ ‫مخاطبی می توانس��ت با فیلم ارتباط‬ ‫برقرار کند‪ ،‬اما فضای رمان گاوخونی‬ ‫جعفرم��درس صادق��ی مختص واژه‬ ‫اس��ت و با سینما فاصله چشم گیری‬ ‫دارد بعض��ی از رمان ها اگ��ر تبدیل‬ ‫به س��ینما ش��وند ارزش ان رمان به‬ ‫مراتب کاهش پی��دا می کند هر چند‬ ‫که افخمی تالش کرده است که در‬ ‫فیل��م اضافه گویی یا غلو در فضاها و‬ ‫شخصیت پردازی نکند اما گاوخونی‬ ‫را نمی توانی��م به عن��وان یک فیلم‬ ‫سینمایی بپذیریم‪ ،‬گاهی رمان ها به‬ ‫قدری جذاب و حیرت انگیز هس��تند‬ ‫نداشته باشند‪ .‬سعیدی پور گفت‪ :‬فکر می کنم فیلم دیدن در سینما یک‬ ‫فرصت و امکان است که می توان ان را با خانواده خود تجربه کرد‪.‬‬ ‫اکران رمضان نیازمند تنوع در فیلم ها است‬ ‫عل��ی س��رتیپی تهی��ه کنن��ده س��ینما و مدیرعامل ش��رکت پخش‬ ‫«فیلمی��ران» که با ‪ ۶‬فیلم در اکران رمضان بیش��ترین تعداد فیلم در‬ ‫این طرح دارد گفت‪ :‬هرچند سینماها با طرح ویژه اکران رمضان مورد‬ ‫اس��تقبال مردم قرار گرفته اس��ت‪ ،‬اما هنوز بسیاری از مردم نمی دانند‬ ‫ک��ه چنی��ن طرحی در رمضان اجرا می ش��ود و می توانند تا س��حر به‬ ‫س��ینما بروند و از دی��دن فیلم های روی پرده ل��ذت ببرند‪ .‬در چنین‬ ‫ش��رایطی عالقمندان به س��ینما می توانند شب ها بدون وجود گرمای‬ ‫روز و ترافیک های معمول به تماش��ای فیلم های مورد نظر خود بروند‬ ‫و اگر اطالع رسانی دقیق در این زمینه صورت گیرد‪ ،‬بی شک اسقبال‬ ‫بیشتری از این طرح می شود‪ .‬وی بیان کرد‪ :‬عالوه بر تبلیغات مسائل‬ ‫دیگری نیز می تواند در جذب مخاطب موفق باش��د به عنوان مثال در‬ ‫این طرح باید فیلم هایی اکران ش��ود که مردم انها را دوس��ت داشته‬ ‫باش��ند‪ .‬همچنین تنوع فیلم ها نیز از اهمیت بس��یاری برخوردار است‪.‬‬ ‫البته فکر می کنم اگر شرایطی فراهم می شد که قیمت بلیت سینماها‬ ‫بعد از افطار نیز با تخفیف همراه بود‪ ،‬می توانس��تیم در جذب مخاطب‬ ‫موفق تر باشیم‪.‬‬ ‫مدیرعامل ش��رکت پخش «فیلمیران» با اشاره به اینکه سانس های‬ ‫ک��ه وقتی برداش��ت یا اقتباس��ی از‬ ‫ان ها می ش��ود از ارزش رمان کاسته‬ ‫می ش��ود و این باعث می شود که به‬ ‫رمان هم اسیب وارد شود‪ .‬گاوخونی‬ ‫در زمانی س��اخته و اکران ش��د که‬ ‫سینمای داستان گو به شدت مهجور‬ ‫بود یا مخاطب ها ترجیح می دادند که‬ ‫در ان زم��ان فیلم هایی مثل مهمان‬ ‫مامان‪ ،‬ب��اج خور‪،‬کم��ا را ببینند‪ ،‬در‬ ‫ان برح��ۀ زمان��ی فیلم��ی مثل گاو‬ ‫خونی نتوانس��ت مخاطب��ان زیادی‬ ‫را به خودش اختص��اص بدهد البته‬ ‫ک��ه نام بهروز افخمی در ان زمان با‬ ‫ساخت فیلم ش��وکران در اواخر دهۀ‬ ‫هفتاد هنوز بر س��ر زبان ه��ا بود اما‬ ‫موفقیت ش��وکران نصیب گاوخونی‬ ‫نش��د و ان��گار مخاطبان نتوانس��ته‬ ‫بودن��د با فضای فیل��م ارتباط برقرار‬ ‫کنند و ترجی��ح می دادند که رمان را‬ ‫بخوانند رمانی که مدرس صادقی ان‬ ‫را در س��ال ش��صت و دو نوشته بود‬ ‫و افخمی اوایل دهۀ هش��تاد تصمیم‬ ‫به س��اخت این فیلم گرفته بود‪ .‬فیلم‬ ‫گاوخون��ی اگر چه نتوانس��ت ارتباط‬ ‫الزم را ب��ا مخاط��ب برق��رار کند و‬ ‫به واس��طۀ تصویر‪ ،‬جذابیت رمان را‬ ‫ارتقا ببخش��د‪ ،‬اما همیشه اقتباس و‬ ‫برداش��ت از رمان برای مخاطبی که‬ ‫ان را خوانده لذت برانگیز اس��ت ولی‬ ‫در این میان کارگردان نقش بسزایی‬ ‫در جذابی��ت فیل��م دارد همانطور که‬ ‫گفته ش��د افخم��ی به رم��ان جعفر‬ ‫مدرس صادقی وفادار بوده اس��ت اما‬ ‫این وفاداری به تنهایی نمی تواند به‬ ‫پیش��برد فیلم کمک کند‪ .‬اگر دوازده‬ ‫س��ال پیش ه��م گ��روه هنروتجربه‬ ‫وجود داش��ت قطعا جایگاه این فیلم‬ ‫در این بخش می بود‪ ،‬زیرا که به نظر‬ ‫می رسد افخمی با اگاهی الزم دست‬ ‫به تجربه گرایی زده اس��ت تا به یک‬ ‫ارضای نفسانی برسد‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫مهمترین رویدادهای سینمایی از نگاه «هنرمند»‬ ‫«اه ای عبدالحلیم» به «جاده کمکی»‬ ‫تغییر نام داد‬ ‫همزمان با صدور پروان��ه نمایش؛ نام فیلم‬ ‫احس��ان عبدی پور به «جاده کمکی» تغییر‬ ‫کرد‪ .‬سمیرا عالیی مدیر تولید فیلم سینمایی‬ ‫«جاده کمک��ی» با اعالم ای��ن خبر افرود‪:‬‬ ‫جلوه های ویژه بصری فیلم توس��ط شهاب‬ ‫نجفی تکمیل شده اس��ت و اصالحاتی نیز‬ ‫در فیل��م ص��ورت گرفته اس��ت‪ ،‬همچنین‬ ‫اهنگس��ازی فیلم توس��ط محسن شریفیان‬ ‫«گروه لیان» به پایان رس��یده است‪« .‬جاده‬ ‫کمکی» س��ومین س��اخته احس��ان عبدی‬ ‫پور داس��تان‪« :‬فائز‪ ،‬مس��یح‪ ،‬اتن��ا و حمزه‪،‬‬ ‫روزهای کس��الت بار و خموده حوالی س��ی‬ ‫سالگی ش��ان را پشت س��ر می گذارند‪ .‬ورود‬ ‫ش��یرزاد که پنج سال اس��ت زندگی اش را‬ ‫روی دریا و درون کش��تی میگذراند‪ ،‬همراه‬ ‫با یک کشتی فرانسوی‪ ،‬اتفاقی و ناخواسته‪،‬‬ ‫ریتم زندگی ش��ان را عوض می کند‪ .‬یکباره‬ ‫چشم باز می کنند‪ ،‬تا میانه یک بازی غریب‬ ‫ایس��تاده اند‪ .‬حاال می خواهند از زندگی کام‬ ‫بگیرن��د و عقده هایش��ان را ناب��ود کنند‪».‬‬ ‫مصطفی زمانی‪ ،‬پگاه اهنگرانی‪ ،‬محمدرضا‬ ‫یزدان��ی‪ ،‬س��وگل قالتی��ان و حم��زه مقدم‬ ‫بازیگران این فیلم هستند‪.‬‬ ‫راهیابی«یحییسکوتنکرد»‬ ‫به جشنواره مونیخ‬ ‫فیلم س��ینمایی «یحیی س��کوت نک��رد» به‬ ‫کارگردان��ی کاوه ابراهیم پور و تهیه کنندگی تینا‬ ‫پاکروان ‪ ۲۳‬ژوئن و ‪ ۲‬جوالی (‪ ۳‬و ‪ ۱۲‬تیرماه) در‬ ‫جشنواره مونیخ به نمایش درمی اید‪.‬‬ ‫«ارادتمند؛ نازنین‪ ،‬بهاره‪ ،‬تینا» در‬ ‫دریافت مجوز اکران به مشکل خورد‬ ‫در حالی که صاحبان فیلم س��ینمایی «ارادتمند؛‬ ‫نازنین‪،‬بهاره‪،‬تینا»اخرینساختهعبدالرضاکاهانی‬ ‫ک��ه از مدتی قبل برای دریاف��ت پروانه نمایش‬ ‫درخواست خود را به وزارت ارشاد اعالم کرده اند‬ ‫ولی اخرین خبرها حاکی از ان است که شورای‬ ‫پروانه نمایش این فیلم را رد کرده است‪ .‬این اثر‬ ‫نیمه ش��ب معموال مورد استقبال مردم قرار گرفته است‪ ،‬تاکید کرد‪:‬‬ ‫من به عنوان یک پخش کننده اگر شرایط اکران یک فیلم را خوب‬ ‫ببین��م‪ ،‬بی ش��ک فیلم مورد نظ��ر را در زمان اک��ران رمضان روی‬ ‫پ��رده می ب��رم‪ .‬وی توضیح داد‪ :‬طی س��ال های گذش��ته‪ ،‬فیلم های‬ ‫خوبی توس��ط شرکت «فیلمیران» در اکران رمضان روی پرده رفته‬ ‫است‪ ،‬امس��ال نیز فیلم های «بارکد» به کارگردانی مصطفی کیایی‬ ‫و «ایس��تاده در غبار» به کارگردانی محمدحسین مهدویان را اکران‬ ‫ک��رده ایم‪ .‬هچنین از هفته اینده فیلم «دراکوال» به کارگردانی رضا‬ ‫عطاران را اکران می کنیم‪ .‬س��رتیپی گف��ت‪ :‬تجربه ما در اکران های‬ ‫رمضان نشان داده است که مردم معموال بیشتر از هر زمان دیگر به‬ ‫دیدن فیلم ها می ایند و فکر می کنم با تبلیغات بیشتر این استقبال ها‬ ‫نیز افزایش پیدا می کند‪.‬‬ ‫«سینما تک» چارسو هر شب سانس فوق العاده دارد‬ ‫امیر موس��ی کاظمی مدیر روابط عمومی پردیس سینمایی «چارسو»‬ ‫نیز درباره س��طح استقبال از این پردیس در ماه مبارک رمضان گفت‪:‬‬ ‫س��انس های پردیس سینمایی چارسو در ماه مبارک رمضان از ساعت‬ ‫‪ ۱۷‬اغاز می ش��ود و در این پردیس ‪ ۲‬سانس قبل از افطار با بلیت نیم‬ ‫بها فیلم نمایش داده می ش��ود که تا امروز استقبال بسیار خوبی از ان‬ ‫ش��ده است‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬سانس های بعد از افطار نیز ‪ ۳‬سانس است‬ ‫که ش��امل س��اعت های ‪ ۲۳ ،۲۱‬و ‪ ۱‬بامداد است که مخاطبان خاص‬ ‫خود را دارد‪ .‬هرچند قیمت بلیت ها بعد از افطار بدون تخفیف اس��ت‪،‬‬ ‫اما این س��اعت ها نیز مخاطبان خاص خود را به سینما جذب می کند‬ ‫به گونه ای که با مخاطبان قبل از افطار به خوبی برابری می کند‪.‬‬ ‫مدیر روابط عمومی پردیس «چارسو» تاکید کرد‪ :‬خوشبختانه پردیس‬ ‫«چارس��و» نه تنها در ماه مبارک رمضان با افت مخاطب همراه نبوده‬ ‫بلکه نس��بت به اردیبهش��ت ماه با رش��د مخاطب مواجه شده است‪.‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪ :‬پردیس «چارس��و» در کنار برنام��ه نمایش فیلم های‬ ‫روز س��ینمای ایران‪ ،‬در ماه رمضان برنامه «سینما تک» را نیز دنبال‬ ‫می کند که با اس��تقبال بس��یار خوبی همراه اس��ت‪ .‬اخرین س��انس‬ ‫«س��ینما تک» پاسی از نیمه ش��ب بود اما به دلیل استقبال مخاطب‬ ‫از این فیلم ها‪ ،‬هر ش��ب یک س��انس فوق العاده نیز برای ان در نظر‬ ‫می گیریم‪ .‬این اس��تقبال نشان می دهد که مردم همچنان به تماشای‬ ‫سینمایی نتوانسته است نظر مثبت شورا را برای‬ ‫دریافت پروانه نمایش جلب کند و حتی مساله با‬ ‫اصالحیهنیزبرطرفنمی شود‪.‬چندیپیشسعید‬ ‫خانی تهیه کننده این فیلم س��ینمایی عنوان‬ ‫کرده ب��ود‪ :‬در صورت ص��دور پروانه نمایش‬ ‫«ارادتمند؛ نازنی��ن‪ ،‬بهاره‪ ،‬تینا»‪ ،‬در نظر داریم‬ ‫فیلم را برای نوبت دوم اکران عید فطر نمایش‬ ‫دهیم‪ .‬در حالی که مدتی است از ارایه این فیلم‬ ‫به ش��ورای صدور پروانه نمایش می گذرد اما‬ ‫خب��ری از دریافت مجوز اکران فیلم و یا حتی‬ ‫اعمال اصالحات روی اخرین ساخته کاهانی‬ ‫به گوش نمی رسید تا اینکه در اخرین اطالعات‬ ‫کسب ش��ده احتمال رد کامل این فیلم قوت‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬مهناز افش��ار‪ ،‬طناز طباطبایی‪،‬‬ ‫ایدا ماهیانی‪ ،‬سحر دولت شاهی بازیگران زن‬ ‫«ارادتمند؛ نازنین‪ ،‬بهاره‪ ،‬تینا» هس��تند و مهران‬ ‫غفوری��ان نیز نقش مرد داس��تان را ایفا می کند‪.‬‬ ‫عبدالرض��ا کاهانی پیش از این فیلم س��ینمایی‬ ‫«استراحت مطلق» را در سینماها اکران کرده بود‪.‬‬ ‫«فصل سرد» و «بدون تاریخ بدون‬ ‫امضا»مجوزساختگرفتند‬ ‫شورای صدور پروانه ساخت در جلسه ‪ ۱۹‬خرداد‬ ‫خودباساخت‪۲‬فیلمنامهموافقتکرد‪.‬فیلمنامه های‬ ‫«فصل سرد» به تهیه کنندگی جهانگیر کوثری‪،‬‬ ‫کارگردانی و نویسندگی امیرحسین ترابی در ژانر‬ ‫اجتماعی و «ب��دون تاریخ بدون امضا» به تهیه‬ ‫کنندگی علی جلیلوند‪ ،‬کارگردانی وحید جلیلوند و‬ ‫نویسندگی مشترک علی زرنگار و وحید جلیلوند‬ ‫در ژانر اجتماعی موافقت شورای ساخت سازمان‬ ‫سینمایی را اخذ کردند‪ .‬شورای پروانه ساخت در‬ ‫جلساتخودضمنبررسیفیلمنامه هایارائهشده‬ ‫جدیدترین مجوزهای ساخت را صادر می کند‪.‬‬ ‫فیلم های خاطره انگیز عالقمند اس��ت و ما هر ش��ب ش��اهد حضور‬ ‫مخاطبان بسیاری برای تماشای این فیلم ها هستیم‪ .‬کاظمی در پایان‬ ‫صحبت هایش گف��ت‪ :‬فکر می کنم با اغاز م��وج جدید اکران فیلم ها‬ ‫می توان شاهد افزایش استقبال مخاطبان سینما شد‪.‬‬ ‫طرح اکران رمضان رنگ و بوی خاصی‬ ‫به شهر داده است‬ ‫پریس��ا عبدالعظیمی از مخاطبان س��ینما نیز با اش��اره به اجرای طرح‬ ‫ویژه رمضان گفت‪ :‬ش��اید حضور در ساعات نیمه شب در سینما برای‬ ‫بس��یاری از افراد مقدور نباشد ولی با توجه به ساعت کاری اکثر افراد‬ ‫جامعه‪ ،‬این افزایش س��اعت کار س��ینماها بس��یار خوب است و عده‬ ‫دیگ��ری می توانند از این فرصت اس��تفاده کنند‪ .‬ع�لاوه بر ان طرح‬ ‫اکران ویژه رمضان رنگ و بوی خاصی به شهر داده است که من به‬ ‫ش��خصه چنین فضایی را دوس��ت دارم‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬در حال حاضر‬ ‫فیلم ه��ای خوبی در حال اکران اس��ت و می توان گفت فیلم هایی که‬ ‫روی پرده س��ینما هس��تند‪ ،‬هر س��طح س��لیقه ای را پاسخ می دهد و‬ ‫هرکدام از مخاطبان با هرنوع س��لیقه می توانند به تماشای هرکدام از‬ ‫این فیلم ها بروند‪ .‬این مخاطب سینما تاکید کرد‪ :‬خوشبختانه استقبال‬ ‫مردم هم از س��ینماها خوب اس��ت و می توان گفت هر بار که از کنار‬ ‫س��ینماها رد می شویم با تعداد بس��یاری از مخاطبان مواجه می شویم‬ ‫که این اتفاق در طول س��ال معموال مختص اخر هفته ها اس��ت‪ .‬فکر‬ ‫می کنم مردم از سانس های شبانه به خوبی استقبال کرده اند‪.‬‬ ‫عبدالعظیمی در پایان گفت‪ :‬یکی از اتفاق های خوبی که در این طرح‬ ‫رخ داد این است که فیلم هایی که از ابتدای سال با استقبال خوبی از‬ ‫س��وی مردم همراه بود به اکران خود در سینماها در طول ماه مبارک‬ ‫رمضان ادامه می دهند و این مس��اله سبب ش��ده است تا کسانی که‬ ‫فرص��ت دیدن فیلم های مورد نظر خود را به دالیل مختلف بدس��ت‬ ‫نی��اورده اند‪ ،‬بتوانن��د از این فرصت برای دیدن این فیلم ها اس��تفاده‬ ‫کنند‪ .‬در نهایت انچه که مش��خص است‪ ،‬مخاطبان سینمای ایران از‬ ‫طرح اکران ویژه رمضان استقبال می کنند‪ ،‬اما موفقیت این طرح پیش‬ ‫از هرچیز نیازمند تبلیغات مناس��ب اس��ت‪ .‬در صورت تبلیغات مناسب‬ ‫بی ش��ک تعداد بیشتری از صاحبان فیلم ها برای شرکت در این طرح‬ ‫اعالم امادگی می کنند‪.‬‬ ‫تجسمی‬ ‫‪8‬‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫نگاهی به اثار استاد محمدعلی ترقی جاه نقاش اسب ها و خروس ها‬ ‫خانه‪ ،‬موزه ای برای نقاش اسب ها‬ ‫بهروز فایقیان‬ ‫اگرچ�ه حفظ و نگهداری اثار چهره های درگذش�ته هنرهای تجس�می ایران بر خالف نقاط دیگر دنی�ا چندان مورد توجه‬ ‫خانواده های ایشان نبوده و این روز ها کمتر نشانی از موزه ها و مجموعه های خصوصی در شهر هایمان می شود سراغ گرفت‪،‬‬ ‫اما این اتفاق مبارک در مورد اثار زنده یاد محمدعلی ترقی جاه در محل موزه دائمی اثار او در حوالی خیابان دولت به نحوی‬ ‫مطلوب رخ داده اس�ت؛ مکانی که عالقه مندان می توانند به مجموعه قابل توجهی از نقاش�ی ها و مجسمه های این هنرمند‬ ‫شناخته شده دسترسی داشته باشند‪ .‬مکانی که بعد از بازسازی به گنجینه به جا مانده از او اختصاص پیدا کرده و نشان از‬ ‫دغدغه جدی خانواده ترقی جاه در حفظ میراث هنری او دارد؛ با اینکه ممکن است کمتر عالقه مندی به هنرهای تجسمی از‬ ‫وجود چنین مجموعه ای باخبر باشد‪ .‬در هر حال این اقدام باارزش خانواده ترقی جاه در پاسداشت میراث هنری این هنرمند‬ ‫می تواند نمونه و الگویی برای تعدد پیدا کردن موزه هایی این چنین باشد؛ همتی که بهانه گفتگو با محمد ترقی جاه‪ ،‬هنرمند‬ ‫معمار و فرزند ارشد خانواده و البته طراح این موزه را فراهم کرده است‪.‬‬ ‫موزه اثار محمدعلی ترقی جاه از‬ ‫چه زمانی ش�کل گرفته و شامل‬ ‫کدام مجموعه ها است؟‬ ‫نگارخان��ه ترقی ج��اه از زمان درگذش��ت پدرم‬ ‫یعنی از حدود ‪ ۶‬س��ال پیش به این س��و فعال‬ ‫اس��ت و در حقیقت به عن��وان موزه دائمی اثار‬ ‫پدرم فعالیت می کند‪ .‬در این نمایشگاه تعدادی‬ ‫از نقاشی های دوره های مختلف فعالیت هنری‬ ‫پدر وجود دارد‪ .‬همینطور تعدادی از اثار حجمی‬ ‫و مجسمه های او که در سال های اخر حیاتش‬ ‫روی ان ه��ا کار می کرد و در نمایش��گاه هایی‬ ‫که از اثار ایش��ان برگزار شده کمتر به نمایش‬ ‫درامده اند هم در اینجا نگهداری می شود‪.‬‬ ‫بازدید از این م�وزه برای عموم‬ ‫امکان پذیر است؟‬ ‫بله کسانی که عالقمند باشند در طول هفته از‬ ‫شنبه تا چهارشنبه از ساعت ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۷‬می توانند‬ ‫از این نمایش��گاه در خیاب��ان دولت‪ ،‬بلوار کاوه‬ ‫جنوبی‪ ،‬کوچه الله‪ ،‬پالک ‪ ۹‬دیدن کنند‪.‬‬ ‫ای�ده نگه�داری مجموع�ه قابل‬ ‫توجهی از اثار زنده یاد ترقی جاه‬ ‫چط�ور به ذهنتان رس�ید؟ به هر‬ ‫حال کارهای ایشان خواهان هم‬ ‫کم ندارد‪.‬‬ ‫بله‪ .‬با وجود درخواس��ت هایی که برای خرید‬ ‫اث��ار ایش��ان در این س��ال ها وجود داش��ته‬ ‫ام��ا از ابت��دا تصمیم ب��ر این بود ک��ه اثار را‬ ‫ب��رای مجموعه ش��خصی و نمایش در موزه‬ ‫اختصاصی حفظ کنیم‪.‬‬ ‫م�کان این م�وزه گوی�ا پیش از‬ ‫این کارگاه اقای ترقی جاه بوده؟‬ ‫ب�ا توجه به اینکه ش�ما خودتان‬ ‫در زمینه معم�اری فعالیت دارید‬ ‫چگونه موزه فعلی را اماده سازی‬ ‫کردید؟‬ ‫بل��ه پدر در س��ال های اخر حیات��ش در همین‬ ‫مکان فعالیت می کرد‪ .‬کار بازس��ازی و تجهیز‬ ‫بنا برای کاربری نمایشگاه و موزه هم با نظارت‬ ‫خود من انجام ش��د و سعی بر این بود تا عالوه‬ ‫بر ایجاد فضایی برای نمایش مناسب کارهای‬ ‫ایش��ان‪ ،‬حال و هوای کارگاهی هم حفظ شود؛‬ ‫به همی��ن دلیل بخش هایی از م��وزه که قبال‬ ‫محل نقاش��ی کردن و مجس��مه ساختن پدرم‬ ‫بود تقربا در ش��کل و ش��مایلی مشابه روزهای‬ ‫فعالیت او باقی مانده و بخشی از موزه محسوب‬ ‫می ش��ود‪ .‬در این بخش اب��زار و موادی که پدر‬ ‫برای نقاشی هایش استفاده می کرد همچنان در‬ ‫محل خودش قرار دارد‪.‬‬ ‫می توانی�م م�روری ب�ر فعالیت‬ ‫هنری زنده یاد ترقی جاه داش�ته‬ ‫باش�یم‪ .‬مولفه ه�ا و حال و هوای‬ ‫ایرانی اثار او از کجا می اید؟‬ ‫هن��ر و معم��اری ای��ران در س��فرهایی که به‬ ‫ش��هرهای مختلف کش��ور داش��ت بر او تاثیر‬ ‫می گذاش��ت و از ن��گاه او در اثارش تجلی پیدا‬ ‫می ک��رد‪ .‬با این حال نقاش��ی های او از ویژگی‬ ‫جهانی بودن هم برخوردار اس��ت و تنها اثاری‬ ‫س��نتی نیس��ت که برای مردم��ان دیگر نقاط‬ ‫جهان نامانوس باش��د‪ .‬اله مان هایی که در اثار‬ ‫او اس��تفاده ش��ده این حس را به بیننده انتقال‬ ‫می دهد که تنها یک هنرمند ایرانی اس��ت که‬ ‫می تواند با این خصوصیات اثارش را خلق کند‪.‬‬ ‫فرهن�گ و هنر ایران�ی در کدام‬ ‫ی�ک از جلوه های�ش ب�رای او‬ ‫بیشتر جالب بود؟‬ ‫اش��عار ایرانی را زی��اد مطالعه می ک��رد و اگر در‬ ‫نقاشی هایش دقت کنید‪ ،‬ان قسمت هایی که در‬ ‫قالب نوشتار شکل گرفته اند از اشعار ادبای ایرانی‬ ‫استفاده شده است؛ البته نوشتار در اثار او عالوه بر‬ ‫اینکه در نهایت عناصری تصویری را می سازند‪ ،‬به‬ ‫معنی و مفهوم شعر ها هم تاکید دارند‪.‬‬ ‫ب�ه ط�ور مش�خص می توانید از‬ ‫مناب�ع الهام پ�در در خل�ق اثار‬ ‫هن�ری نمونه های�ی برایم�ان‬ ‫بیاورید؟‬ ‫پدرم اشعار حافظ و موالنا را بسیار دوست داشت‬ ‫و مطالعه ش��ان می کرد‪ .‬فرهنگ و هنر دوره های‬ ‫گذش��ته ایران را هم به طور م��داوم در موزه ها و‬ ‫س��فرهای متعددش مورد توجه قرار می داد‪ .‬فکر‬ ‫می کنم این سفر ها در نگاه هنری او نقش بسیار‬ ‫مهمی داشت؛ یادم هست اغلب سفرهایی که به‬ ‫شهرهای ایران داشتیم روز ها طول می کشید؛ به‬ ‫این دلیل که هیچ وقت مستقیما به شهر موردنظر‬ ‫نمی رفتیم و همیش��ه در ش��هر ها و روس��تا ها و‬ ‫مناطقی که در مسیر بود توقفی داشتیم‪ .‬به هرحال‬ ‫پدرم نگاه خاص خودش را همه این ها داش��ت و‬ ‫خیلی از مناظر یا پدیده ها مثل بیابان یا یک خانه‬ ‫کاهگلی که ممکن بود درنظر دیگران خیلی زیبا‬ ‫یا دیدنی نباشد متاثر می شد‪ .‬در یکی از این سفر ها‬ ‫که من به اتفاق پدر به ابیانه رفتیم خوب به خاطر‬ ‫دارم که خانه ها و بازار و در و پنجره های قدیمی؛‬ ‫خالص��ه هرانچه که رنگ و ب��و و اصالت ایرانی‬ ‫داشت او را جلب می کرد و تحت تاثیر قرار می داد‪.‬‬ ‫مقبولی�ت اث�ار محمدعل�ی‬ ‫ترقی ج�اه چ�ه در داخل و چه در‬ ‫نقاط دیگ�ر دنیا خیلی زود اتفاق‬ ‫افت�اد‪ .‬به خاطر می اورید که این‬ ‫روند چطور اغاز شد؟‬ ‫اغاز این روند ب��ه دوران کودکی من برمی گردد‬ ‫و زمانی که اولین نمایشگاه خارجی پدرم در بازل‬ ‫س��وئیس برپا شد‪ ،‬تنها چهار س��ال داشتم اما در‬ ‫ادامه به خاطر می اورم که تابس��تان هر س��ال به‬ ‫طور مرتب نمایش��گاه هایی در اروپا داش��تند که‬ ‫خانواده نیز همراه شان بود‪ .‬فکر می کنم علت این‬ ‫مقبولیت‪ ،‬اصالت کارهای او و دوری از تقلید بود‬ ‫و شاید مخاطبین با مش��ابه اثار او کمتر روبه رو‬ ‫می شدند‪ .‬خیلی وقت ها می شنیدم که بعضی ها در‬ ‫خانه شان با کارهای پدرم مدیتیشن می کردند و به‬ ‫ارامش می رسیدند‪.‬‬ ‫مخاطبی�ن نمایش�گاه ها ب�ه‬ ‫خص�وص در خ�ارج از کش�ور‬ ‫چط�ور با کار ه�ا ارتب�اط برقرار‬ ‫می کردند؟‬ ‫باید بگویم دقیقا در جریان این بده بس��تان ها‬ ‫نبودم‪ ،‬اما چیزی که مشاهده می کردم استقبال‬ ‫خ��وب و همیش��گی از کار ه��ا بود‪ .‬ب��ه عالوه‬ ‫نمایش��گاه های خارج از کشور پدرم همیشه در‬ ‫رس��انه های مختلف بازتاب پیدا می کرد تا این‬ ‫اختصاص می داد‪ .‬روحیه عارفانه ای داش��ت و‬ ‫در فکر رقابت با دیگ��ران نبود؛ تنها به پیش‬ ‫برد فعالیت هایش تمرکز می کرد‪.‬‬ ‫ظاه�را همین اش�تیاق زیاد پدر‬ ‫موجب ش�ده ت�ا تم�ام اعضای‬ ‫خان�واده ب�ه نوع�ی درگی�ر‬ ‫فعالیت های هنری شوند‪.‬‬ ‫همینط��ور اس��ت‪ .‬ب��ه هر ح��ال وقت��ی در‬ ‫خانواده ای بی��ش از هرچیز دیگر صحبت بر‬ ‫س��ر هنر است‪ ،‬مسیر ها به این سمت هدایت‬ ‫می ش��ود؛‪ .‬به این ترتیب همه ما به نوعی در‬ ‫مسیر فعالیت هنری قرار گرفته ایم؛ همانطور‬ ‫که می دانی��د‪ ،‬علی ترقی جاه برادر من هم به‬ ‫ط��ور جدی نقاش��ی را دنب��ال می کند و من‬ ‫هم در عرصه معم��اری فعالیت دارم‪ .‬فیروزه‬ ‫نوابی مادرمان هم که از ابتدا همراه و همگام‬ ‫اندازه که امروز می توان��م بگویم بیش از انکه فعالیت های پدر بوده در این سال ها همچنان‬ ‫منقدی��ن و صاحبنظران داخلی درباره اثار پدرم به نقاشی کردن ادامه می دهد‪.‬‬ ‫نوشته باشند‪ ،‬نویس��ندگان رسانه های خارج از‬ ‫در پای�ان گفتگ�و اگ�ر از ش�ما‬ ‫کشور از کارهای او گفته اند‪.‬‬ ‫بخواهی�م نق�اط عط�ف زندگی‬ ‫ جاه‬ ‫ی‬ ‫ترق‬ ‫اقای‬ ‫شخصیت هنری‬ ‫و فعالی�ت هن�ری پدر را نش�انه‬ ‫را چطور باید توصیف کرد؟‬ ‫گ�ذاری کنی�د ب�ه چه م�واردی‬ ‫هنری‬ ‫هم��ان طور که بعض��ی از منقدین اث��ار‬ ‫اشاره خواهید کرد؟‬ ‫هم گفته اند‪ ،‬نقاش��ی های او س��بکی و سیالیت اگر بخواهم دوره ه��ای کاری پدرم را مرور کنم‬ ‫خاصی دارن��د؛ انگار مجموع��ه عناصری که در‬ ‫باید بگویم که از اثاری بسیار‬ ‫نقاشی هایش می بینیم همه در‬ ‫س��اده و مش��ابه نقاشی های‬ ‫حال پرواز هستند و هیچ کدام‬ ‫ک��ودکان تقریب��ا همزم��ان‬ ‫از عناصر تعلق خاطر و پیوست‬ ‫ب��ا دوره دانش��جویی او اغاز‬ ‫وقتی در خانواده ای‬ ‫عمیقی به خاک و زمین ندارند‪.‬‬ ‫می ش��ود‪ .‬بع��د از ان در دهه‬ ‫بیش از هرچیز دیگر‬ ‫به نظر م��ن او در اث��ارش به‬ ‫‪ ۵۰‬به نقاشی هایی روی اورد‬ ‫صحبت بر سر هنر‬ ‫یک خلوص دس��ت پیدا کرده‬ ‫که ت��ا اندازه ای واقع گرایانه تر‬ ‫است‪،‬مسیر هابه‬ ‫و ش��کل ها در اثارش به نوعی‬ ‫بودند و از ساخت و ساز دقیقی‬ ‫این سمت هدایت‬ ‫سادگی رسیده؛ به خصوص در‬ ‫برخ��وردار بودن��د‪ .‬ک��م کم و‬ ‫می شود؛‪ .‬به این‬ ‫اثار اواخر زندگی اش‪ ،‬از فرم ها‬ ‫ش��اید از اوایل ده��ه ‪ ۶۰‬بود‬ ‫ترتیب همه ما به‬ ‫حاال چه اسب و خروس و چه ع‬ ‫که کار ها به س��مت خالصه‬ ‫نوعی در مسیر‬ ‫ناصر دیگر تنها خطوط کلی اش‬ ‫شدن و تغییر ش��کل دادن و‬ ‫فعالیتهنریقرار‬ ‫باقی مانده و تم��ام زوائد را در‬ ‫جایگزین شدن با موتیف هایی‬ ‫گرفته ایم؛ علی‬ ‫نقاشی ها کنار گذاشته است‪.‬‬ ‫می رود که بعد ه��ا در اثارش‬ ‫ترقی جاه برادرم به‬ ‫فرصتی هست‬ ‫ثبت شد‪ .‬در ادامه هم به خلق‬ ‫طور جدی نقاشی را‬ ‫تا با روحیات‬ ‫اثاری مشغول ش��د که زبان‬ ‫دنبال می کند و من‬ ‫و شخصیت‬ ‫خاص خودش را داش��تند و به‬ ‫هم در عرصه معماری‬ ‫محمدعلی‬ ‫سمت انتزاعی شدن و سادگی‬ ‫فعالیتدارم‪.‬فیروزه‬ ‫هم‬ ‫ترقی جاه‬ ‫فرم ها حرکت می کردند؛ این‬ ‫نوابی مادرمان هم که‬ ‫بیشتر اشنا‬ ‫حرکتی اس��ت ک��ه تقریبا تا‬ ‫از ابتدا همراه و همگام‬ ‫این‬ ‫شویم‪ .‬در‬ ‫پایان عمر پدر ادامه داش��ت و‬ ‫فعالیت هایپدر‬ ‫باره به ما بگویید‪.‬‬ ‫اخرین اثاری ک��ه از او به جا‬ ‫بوده در این سال ها‬ ‫ارامی‬ ‫پ��درم روحیه بس��یار‬ ‫مانده چنی��ن ویژگی هایی را‬ ‫همچنانبهنقاشی‬ ‫داش��ت‪ .‬تم��ام کس��انی که‬ ‫دارا اس��ت‪ .‬عالوه بر این پدرم‬ ‫کردن ادامه می دهد‪.‬‬ ‫ام��روز از او ی��اد می کنند از‬ ‫در سال های پایانی زندگی به‬ ‫همی��ن روحی��ه ارام ح��رف‬ ‫خلق مجموعه ای از مجسمه ها‬ ‫می زنن��د؛ از اینکه هرگز به دنبال حاش��یه ها می پرداخت که متاس��فانه با وج��ود اینکه تعداد‬ ‫نب��ود و بیش��تر در دنیای خود س��یر می کرد‪ .‬زیادی از نمونه ها را در ابعاد کوچک س��اخته بود‬ ‫او در واق��ع تمام وقتش را به نقاش��ی و تعلیم اما فرصتی برای اجرای نهایی ان ها پیدا نکرد‪.‬‬ ‫کتاب و ادبیات‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫‪9‬‬ ‫گزارش «هنرمند» از وضعیت ادبی در شهر تاریخی همدان‬ ‫همه چیز به تهران ختم می شود؟‬ ‫پوریا میراخورلی‪ :‬جرقه و اس��تارت ماجرا زمانی خورد که در‬ ‫تصمیم سفر به همدان را گرفتم‪.‬‬ ‫نیمه خرداد برای اولین بار‬ ‫ِ‬ ‫ش��هری که نام ان با تاریخ گره خورده است و اولین قلمرو‬ ‫مادها را به اذهان متبادر می کند‪ .‬بخش عمده هدف این سفر‬ ‫سیاحتی بود اما از یک جایی به بعد به دلیل حوزه تخصصی ام‬ ‫حواسم به فضای ادبی همدان معطوف شد‪ .‬برای من دوری‬ ‫از تهران غیرقابل تحمل اس��ت چه این که فکر می کنم این‬ ‫دوری پیامدهای دیگری از جمله دسترسی نداشتن به فیلم و‬ ‫کتاب های روز را در پی دارد و عالوه بر این ها هیچ پیشرفتی‬ ‫حاصل نمی شود‪ .‬این ها باوری است که شاید همه ما داشته‬ ‫باش��یم اما در همان بدو ورود به همدان‪ ،‬درصدد ان برامدم‬ ‫تا با ش��اعر و نویسنده های این ش��هر ارتباط برقرار کنم تا‬ ‫از صحت و س��قم این کلیشه ذهنی اگاه ش��وم‪ .‬اشنایی با‬ ‫حسین زندی یکی از اتفاقات خوب این سفر بود که چندین‬ ‫و چندتن از ش��اعر و نویس��نده های این شهر و البته فضای‬ ‫حاکم بر ادبیات همدان را برایم تشریح کرد‪ .‬بعد به یادم امد‬ ‫که مجموعه شعری که چندی پیش می خواندم و در ان‪ ،‬نام‬ ‫شاعر و شهر همدان جزو المان های پررنگ ان بود و درصدد‬ ‫گفتگو با او بودم یعنی علیرضا نوری‪ ،‬همدانی است و از قضا‬ ‫همچنان در همدان ساکن است‪ .‬بعدتر متوجه شدم که چند‬ ‫سالی است که نمایشگاه کتاب استانی جایی در همدان ندارد‬ ‫و بعدتر یادم امد که همدان همان ش��هری است که میزبان‬ ‫جش��نواره فیلم کودک و نوجوان اس��ت اما کتاب و ادبیات‬ ‫در ان س��هم اندکی دارد‪ .‬ش��هری با پیشینه غنی فرهنگی‬ ‫و تاریخی که وضعی��ت انجمن های ادبی ان به مانند دیگر‬ ‫شهرستان ها به سامان نیست و به دلیل نزدیکی تقریبی ان‬ ‫به پایتخت‪ ،‬مهاجر فرستش خوب است‪ .‬همدان و هر شهر‬ ‫دیگر ایران اشلی از جامعه امروز ایران است که مردم ان به‬ ‫هوای امکانات بهتر راهی دیار غربت می شوند‪ ،‬خواه مقصد‬ ‫پایتخت ایران باشد خواه پایتخت کشورهای دیگر‪ .‬همدان‬ ‫بهانه ای بود برای پرداختن به این موضوع و امیدوارم کسانی‬ ‫که اهل همدان نیستند‪ ،‬به سادگی از کنار این گزارش نگذرند‬ ‫چه این که می ش��ود به جای همدان‪ ،‬نام هر شهر دیگری را‬ ‫گذاشت‪ .‬مهاجرت همیشه مسئله و دغدغه ذهنی بشر بوده‬ ‫است که مردم با ان دست به گریبان بوده و هستند‪ .‬در ادامه‬ ‫پو گفت با چهار ت��ن از اهالی ادبیات و هنر‬ ‫ای��ن گزارش گ ‬ ‫همدان که به این شهر وفادار مانده اند و با وجود نزدیکی به‬ ‫تهران تصمیم به مهاجرت نگرفته اند را می خوانید‪.‬‬ ‫باید در مقابل مهاجرت مقاومت کنیم‬ ‫علیرضا پورمسلمی‪ ،‬شاعر‬ ‫علیرضا پورمسلمی شاعر همدانی‬ ‫است که اخیرا مجموعه اشعار او از‬ ‫سوی نشر «نیلوفر» منتشر شده‬ ‫اس��ت‪ .‬نکت��ه جال��ب در م��ورد‬ ‫پورمسلمی این است که او عضو‬ ‫هیئت علمی دانش��گاه همدان و‬ ‫استاد رشته ریاضی است‪ .‬این شاعر و استاد دانشگاه همدان‬ ‫در م��ورد وضعی��ت انجمن ه��ای ادبی بهتر دانس��ت که از‬ ‫تاریخچه انجمن های ادبی شروع کند و این گونه توضیح داد‬ ‫ک��ه «برای تبیی��ن وضعیت انجمن های ادب��ی باید از یک‬ ‫تاریخچه برایتان بگویم‪ .‬همدان یک انجمن داشت که هنوز‬ ‫هم فعال اس��ت به نام انجمن «می�لاد»‪ .‬در اواخر دهه ‪70‬‬ ‫انجم��ن خیلی فعال و عمومی ش��د‪ .‬جوانانی که ما جزو ان‬ ‫بودیم به س��مت این انجمن ها گرایش پی��دا کردیم و یک‬ ‫‪ NGO‬به نام «زیتون» تش��کیل دادیم که ان هم شاخه‬ ‫شاخه ش��د و انجمن های دیگری از جمله «اردیبهشت» به‬ ‫وجود امد‪ .‬این انجمن ها فقط در حوزه ش��عر س��پید‪ ،‬ازاد و‬ ‫اوانگارد فعالیت می کردند‪ .‬من تا اواسط دهه ‪ 80‬در این جو‬ ‫بودم و بعد که برای ادامه تحصیل به خارج از همدان رفتم‪،‬‬ ‫یک مقدار ارتباطم با انجمن ها کم ش��د‪ .‬وقتی که برگشتم‪،‬‬ ‫انجمن «اردیبهشت» و «زیتون» دیگر نبود و جای ان ها را‬ ‫انجمن های دیگر گرفتند و فعالیت شان کمتر شده است اما‬ ‫دوس��تان تصمیم دارند که این انجمن ها را دوباره راه اندازی‬ ‫کنند و بتوانیم شعر مدرن را در سطح شهر معرفی کنیم‪ ».‬وی‬ ‫ن نکته معمول که نویسندگان‪ ،‬شاعران و مترجمان‬ ‫درباره ای ‬ ‫شهرس��تان ها به محض این که اسمی دست وپا می کنند به‬ ‫پایتخت مهاجرت می کنند و نزدیکی همدان به تهران مزید‬ ‫بر این علت می ش��ود که پایه انجمن ها سست شود گفت‪:‬‬ ‫«این که افراد به تهران مهاجرت می کنند یک اتفاق فردی‬ ‫اس��ت و یک اتفاق جمعی نیس��ت‪ .‬ما نباید هنر را روی فرد‬ ‫پایه گ��ذاری کنیم بلکه باید هنر را روی فرهنگ و تاریخ ان‬ ‫منطق��ه پایه گذاری کنیم و خوش��بختانه هم��دان از چنین‬ ‫پیش��ینه‪ ،‬تاریخ و فرهنگی برخوردار اس��ت‪ .‬همدان مردان‬ ‫بزرگ��ی از جمل��ه عین القض��ات همدانی و پروی��ز افکاری‬ ‫تاریخ دان معروف را داشته است‪ .‬درست است که این مسائل‬ ‫در سطح خودش را نشان نمی دهد اما در بافت فرهنگی شهر‬ ‫من نوعی از شهر بروم‪ ،‬مطمئنا افراد‬ ‫نفوذ کرده اس��ت و اگر ِ‬ ‫دیگری به وجود خواهند امد و ان ها ادبیات شهر را به عهده‬ ‫خواهند گرفت‪ .‬از این رو با مهاجرت افراد‪ ،‬کاس��تی صورت‬ ‫نمی گیرد ولی اگر بمانند و فعالیت خودش��ان را ادامه دهند‪،‬‬ ‫پیشرفت سریع تر انجام می شود‪».‬‬ ‫علیرضا پورمسلمی درباره این که اگر کسی مهاجرت کند‪ ،‬باید‬ ‫زمانی طوالنی طی شود تا کسی هم پایه او به وجود بیاید و‬ ‫به محض این که ان فرد به ان درجه برسد دوباره این چرخه‬ ‫مهاج��رت او را از انجمن ها دور می کند‪ ،‬افزود‪« :‬بله‪ .‬صد در‬ ‫صد با حرفتان موافقم و به همین دلیل با مهاجرت موافقم‪.‬‬ ‫از نظر من هرکسی در بافت فرهنگی خودش می تواند رشد‬ ‫کاملی داشته باشد‪ .‬شاید مهاجرت به ادم ها یک چیزهایی را‬ ‫بدهد اما یک چیزهایی را هم از ان ها می گیرد‪ .‬مهاجرت نه‬ ‫فقط از یک ش��هر به شهر دیگر و از همدان به تهران بلکه‬ ‫از کش��ور خودمان به یک کشور دیگر هم همین محاسن و‬ ‫معایب را دارد‪ .‬خیلی از هنرمندان هم از کشور خودمان به‬ ‫کشور دیگری رفته اند که همین سوال را می توان از ان ها‬ ‫پرس��ید که چرا در این ش��رایط کشور را خالی گذاشته اید‬ ‫و اگر کس��انی مثل ش��ما بخواهد به وجود بیاید باید این‬ ‫همه س��ال طول بکشد‪ .‬ما همیش��ه با مهاجرت دست به‬ ‫گریبانی��م و بای��د در مقابل ان مقاومت کنیم بعضی ها هم‬ ‫نمی توانن��د مقاومت کنند و می روند‪ .‬من نمی توانم به ان ها‬ ‫خرده بگیرم‪ ،‬ان ها دالیل خودشان را دارند‪».‬‬ ‫این ش��اعر همدانی در مورد دالیل مهاج��رت به تهران‬ ‫این گونه توضیح داد‪« :‬این که ادم دیده شود‪ ،‬وسوسه ای‬ ‫اس��ت که همیشه با ما هس��ت برای این که خود به خود‬ ‫ش��عر دیده نمی شود‪ .‬س��ال های قبل این مس��ئله بیشتر‬ ‫بود‪ .‬خیلی از دوس��تان هم نس��لی من به تهران مهاجرت‬ ‫کرده ان��د‪ .‬می توانم ن��ام ببرم اما ترجی��ح می دهم که نام‬ ‫نبرم‪ .‬جذب روزنامه ها و ژورنالیس��م ش��دند و مقداری از‬ ‫ان فضای ادبی ای که داشتند کاسته شد‪ .‬نمی دانم این ها‬ ‫را چه پیش��رفتی می توان دانست؟ از طرفی نگاه کنید به‬ ‫فضای مجازی که کارکرد خودش را دارد و الزم نیس��ت‬ ‫که من از همدان به تهران بیایم تا ش��عری را در محفلی‬ ‫بخوانم‪ .‬کافی اس��ت شعری را در یکی از این شبکه های‬ ‫مجازی بگذارم و از این طریق شعر من خیلی سریع تر از‬ ‫ان که من به تهران بیایم به گوش ان ها خواهد رسید‪».‬‬ ‫علیرضا پورمسلمی درباره سطحی بودن شبکه های اجتماعی‬ ‫تصری��ح کرد که «درحال حاضر نمی ش��ود در ش��بکه های‬ ‫اجتماعی کار جدی انجام داد اما در این یک مورد که اس��م‬ ‫شما را به گوش عده ای برساند و شما را به کسانی که دوست‬ ‫دارید با ان ها ارتباط داشته باشید‪ ،‬وصل می کند خوب است‪.‬‬ ‫من ش��اید بخواهم فالن اس��تاد را پیدا کنم و هرگز نتوانم‬ ‫به ایشان دسترسی داش��ته باشم اما با یک ایمیل می توانم‬ ‫مقاله ای را که دارم برای ایشان بفرستم و با او در ارتباط‬ ‫داش��ته باشم‪ .‬شبکه های اجتماعی در این حد خوب است‬ ‫و می تواند ادم را معروف کند‪ ».‬وی در ادامه به مسئله ای‬ ‫اش��اره کرد که به قول خودش س��ال ها است که دندان‬ ‫ان را کشیده اس��ت و این گونه بیان داشت که «قسمت‬ ‫دیگری هم هس��ت که من دندان ان را فعال کشیده ام و‬ ‫خیلی وقت است که کشیده ام و ان هم این است که اگر‬ ‫می خواس��تم مهاجرت کنم‪ ،‬باید ‪ 10‬س��ال پیش این کار‬ ‫را می کردم‪ .‬این ش��عار مدرنیته است که می گوید هرچه‬ ‫سریع تر ادامه دهیم تا موفق شویم اما من فکر می کنم یک‬ ‫مقدار اهسته تر هم می شود موفق شد و اگر کاری خوب باشد‬ ‫به گوش مخاطبش خواهد رسید‪».‬‬ ‫پورمس��لمی در مورد این که چ��را در همدان مانده اس��ت‪،‬‬ ‫در حال��ی که فضا در تهران برای ارتزاق و حرفه ای ش��دن‬ ‫مهیا اس��ت اذعان داش��ت که «من در همدان عضو هیئت‬ ‫علمی هس��تم و اصال دوست ندارم از راه هنرم‪ ،‬ارتزاق کنم‪.‬‬ ‫می خواهم ای��ن دو را از هم جدا نگه دارم تا مجبور نش��وم‬ ‫برای پولی که به دس��ت می اورم‪ ،‬کاری که دوست ندارم را‬ ‫انجام دهم‪ ».‬او در ادامه درباره کمتر بودن داس��تان نویس ها‬ ‫نسبت به شاعرها در همدان این گونه استدالل کرد که «اگر‬ ‫انجمن های ادب��ی را این قدر فیلتر نکنند و بگذارند جوان ها‬ ‫کارهایشان را انجام دهند و پیشکسوت ها بیایند و جوان ترها‬ ‫را تشویق کنند این مشکل رفع خواهد شد‪ .‬همدان پتانسیل‬ ‫داستانش هم خوب است‪».‬‬ ‫وی در پایان اظهار امیدواری کرد که دوستانی که در تهران‬ ‫و ش��هرهای دیگر هس��تند دورهم جمع شوند و در کنارهم‬ ‫کار کنند و جوان ترها به دس��ت ان ها نگاه کنند و همچنین‬ ‫تاکید کرد که ارتباط انجمن ها با دانشگاه بوعلی بیشتر شود‬ ‫چه این که اس��تادهای خوبی دارد و از این جهت می تواند به‬ ‫انجمن ها کمک کند‪.‬‬ ‫اهل جنجال نیستم‬ ‫حمید حیاتی‪ ،‬داستان نویس‬ ‫حمی��د حیات��ی‪ ،‬ج��زو مع��دود‬ ‫داستان نویس های همدانی است‬ ‫که کتاب هایش را منتش��ر کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬او در س��ال ‪1391‬‬ ‫کتاب«برفرازعبث ناکی زندگی»‬ ‫ک��ه ش��امل مجموع�� ه قطعات‬ ‫فلسفی و روانکاوی است منتشر کرد‪ .‬در سال ‪ 1392‬کتاب «‬ ‫میشل فوکو؛ پیدایش عقل کیفری» که کتابی از انضمامی در‬ ‫زمین ه فلسف ه فوکو است توس��ط انتشارات «نصیرا» به قلم‬ ‫ایشان منتشر شد‪ .‬همچنین رمان « انگار به ان طرف خیابان‬ ‫رسیده ای!» در سال ‪ 1393‬توسط انتشارات «اگه» را منتشر‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬ورمان دیگری تحت عن��وان « انگار حوریه و‬ ‫رزیدنت همدس��تی کرده اند!» را نیز توس��ط نشر «اگه» در‬ ‫دست چاپ اس��ت‪ .‬حیاتی نویسنده گوشه گیری است و کار‬ ‫خ��ودش را انج��ام می ده��د و به همین جه��ت در مورد‬ ‫وضعی��ت انجمن های ادبی همدان اظهار بی اطالعی کرد‬ ‫چه این که او نویسنده گوشه گیری است و هیچ وقت عضو‬ ‫ای��ن انجمن ها نب��وده اس��ت و از این حی��ث خودش را‬ ‫این گونه معرفی می کند‪« :‬من از ان دس��ته نویسندگانی‬ ‫(به عنوان کس��ی که کتاب هایی را چاپ کرده ام‪ ،‬نه کسی‬ ‫که ادعای نویسندگی دارد) هستم که اهل جنجال و هیاهو‬ ‫نیستم‪ .‬کارم را می کنم و هدفم از نوشتن این است که تجربه‬ ‫زیسته ام (‪ )form of life‬را با مخاطبانم در میان بگذارم‪».‬‬ ‫او این تجربیات را مس��ائلی می داند که همیشه باعث ازار او‬ ‫بوده است‪« :‬مثل کارم (من کارمند بازنشسته بانک هستم)‬ ‫سربازی و جنگ‪ .‬مسائل سیاسی دهه شصت و بیماری‪»...‬‬ ‫وی درب��اره این که چرا تا به حال در همدان مانده اس��ت‬ ‫و به ته��ران مهجرت نمی کند این گونه توضیح می دهد‪:‬‬ ‫«شهرت را دوست ندارم‪ .‬حالم را بد می کند نه این که من‬ ‫ادم مشهوری باش��م و حاال دچار بدحالی شده باشم‪ .‬نه‪.‬‬ ‫بلک��ه به خاطر اضطراب اجتماعی ک��ه دارم دچار بدحالی‬ ‫می ش��وم‪ .‬این وضعیت را در اشل کوچکتر حس کرده ام‪.‬‬ ‫وقتی کس��ی کتابم را می دهد برایش امضاء کنم از شدت‬ ‫اضط��راب از نوک انگش��تانم عرق می جوش��د‪ .‬خالصه‬ ‫خ��وردش به گندش نمی ارزد‪ .‬درب��اره مهاجرت به تهران‬ ‫فکر نمی کنم‪ .‬از تهران وحشت دارم‪».‬‬ ‫نویس��نده رمان «انگار به ان طرف خیابان رس��یده ای!» در‬ ‫م��ورد این که فض��ای مجازی می تواند این خ�لاء دوری از‬ ‫تهران را برایش پر کند گفت‪« :‬ادم مدرنی نیستم و نسبت به‬ ‫فضای مجازی حس خوبی ندارم‪».‬‬ ‫روحیه کار گروهی وجود ندارد‬ ‫حسین زندی‪ ،‬روزنامه نگار‬ ‫حسین زندی‪ ،‬روزنامه نگار و فعال‬ ‫فرهنگی شهر همدان است که به‬ ‫خاطر حرفه اش اطالعات خوبی از‬ ‫وضعی��ت ادب��ی هم��دان و‬ ‫انجمن های ان دارد‪ .‬نکته جالب‬ ‫در مورد او این است که در همدان‬ ‫مانده است اما ارتباطش با تهران را دارد و مسئول ویژه نامه‬ ‫«همشهری استان همدان» و صفحه گردشگری همشهری‬ ‫«‪6‬و‪ »7‬است‪ .‬زندی درباره تشریح وضعیت انجمن های ادبی‬ ‫در همدان گفت‪« :‬ابتدا باید ببینیم ما در این شهر انجمن‬ ‫ادب��ی با س��اختار و اهداف یک تش��کل غیردولتی داریم‬ ‫یاخیر؟ چنین تش��کلی که وابس��تگی به یک نهاد دولتی‬ ‫نداشته باشد را در همدان نداریم‪ ».‬او در ادامه انجمن های‬ ‫همدان را به دو دس��ته مس��تقل و دولتی تقسیم کرد که‬ ‫اس��تقالل نداشتن ان ها را پاشنه اش��یل ان ها می داند و‬ ‫درباره انجمن های دولتی معتقد است «چند انجمن ادبی‬ ‫ک��ه فض��ا و امکانات اندکی را اداره فرهنگ و ارش��اد در‬ ‫اختی��ار انان قرار داده اس��ت‪ ،‬وجود دارد ک��ه اگر همین‬ ‫حمایت اندک و فضا را از انان بگیرند تعطیل می ش��وند‬ ‫درواقع انجمن ها استقالل ندارند‪ ».‬وی در ادامه وضعیت‬ ‫انجمن های مستقل را نیز این گونه توضیح داد که «تعدادی‬ ‫از گروه ها نیز به صورت محافل خانگی فعالیت می کنند که‬ ‫دوره ای را فعال هستند و پس از مدتی تعطیل می شوند‪».‬‬ ‫این روزنامه نگار همدانی اس��یب وضعیت ادبی در همدان را‬ ‫ناش��ی از عدم روحیه کارگروهی در همدان دانست و جدی‬ ‫نب��ودن فعالیت های ادبی در همدان را این گونه توضیح داد‬ ‫که «روحیه کار گروهی در شهر همدان بسیار ضعیف است و‬ ‫این ضعف در محافل ادبی شدت بیشتری دارد به همین دلیل‬ ‫کار و فعالیت جدی را نباید در انجمن های ادبی جستجو کرد‬ ‫تعداد اعضای انجمن های ادبی همدان شاهدی بر این ادعا‬ ‫است که هرگز به یک تشکل فراگیر تبدیل نمی شوند و در‬ ‫حد محفل باقی می مانند‪ .‬بخشی از فضای فعالیت مربوط به‬ ‫اعمال س��لیقه و برخوردهای نهادهای دولتی است اما نکته‬ ‫مهم و اصلی این است که اگر کسی اعتقاد و باور به فعالیت‬ ‫داشته باشد باید تالش کند فضا و زمینه فعالیت را ایجاد کند‬ ‫چنین تالش��ی از سوی فعاالن حوزه ادبیات در همدان دیده‬ ‫نمی شود‪».‬‬ ‫هم��اره در انجمن های ادبی شهرس��تان ها پ��س از چندی‬ ‫ش��اهد شعبه شعبه ش��دن ان ها و چنددس��تگی میان اعضا‬ ‫هس��تیم که زندی نظرش در این باره را این گونه بیان کرد‪:‬‬ ‫«همان گونه که پیشتر اشاره کردم نداشتن روحیه کار گروهی‬ ‫اصلی ترین علت اس��ت اما بیشتر کسانی که وارد این حوزه‬ ‫می شوند دغدغه مطرح کردن خود را دارند و دغدغه ادبیات‬ ‫را ندارند هدف مش��ترک ادبیات وجود داشت چنین مسائلی‬ ‫پیش نمی امد‪ .‬نکته دیگر این اس��ت ک��ه الزمه حضور در‬ ‫فعالیت های مدنی و فرهنگی عالوه بر دغدغه اموزش است‬ ‫اگر افرادی که جذب کار گروهی می شوند پیش از عضویت‬ ‫اموزش ببینند بخشی از مشکالت رفع می شود‪».‬‬ ‫در همدان جلسات و انجمن های ادبی در زمینه شعر بیشتر‬ ‫اس��ت که حداقل به ظاهر وضعیت ش��عر را بهتر از داستان‬ ‫می نمایاند‪ .‬زندی این مس��ئله را این گونه توضیح داد که «‬ ‫تعداد شاعران در سراسر ایران از داستان نویسان بیشتر است‬ ‫هم��دان نیز چنین وضعیتی دارد البته نمی توان پذیرفت که‬ ‫وضعیت شعر بهتر از داستان است‪».‬‬ ‫البته بخش��ی از این مسئله نیز به پیشینه تاریخی و ادبی ما‬ ‫هم برمی گردد که این روزنامه نگار همدانی نیز به این نکته‬ ‫اش��اره می کند و عالوه بر ان معتقد است «عالوه بر ریشه‬ ‫تاریخی و گرایش ایرانی ها به شعر دلیل دیگری وجود دارد‬ ‫این روزها معیاری برای س��نجش شعر خوب وجود ندارد و‬ ‫هرکس��ی به خود اجازه می دهد که ادعا کند ش��اعر است و‬ ‫ظاهرا تولید متونی که به نام ش��عر متداول است اسان تر از‬ ‫داستان نویسندگی است اما در همدان تعداد انگشت شماری‬ ‫داستان نویس و شاعر خوب فعالیت می کنند که در میان گرد‬ ‫و خاک و تولید انبوه اثار ضعیف گم شده اند‪».‬‬ ‫حسین زندی دلیل اصلی مهاجرت نخبگان همدان به تهران‬ ‫را نیاز به دیده شدن می داند و این مسئله را این گونه توضیح‬ ‫می دهد که «وضعیت انتشار و توزیع کتاب در استان ضعیف‬ ‫اس��ت و اگر کس��ی برای مخاطبش احترام قائل باشد بهتر‬ ‫می بیند با ناشران معتبر کار کند‪ ».‬وی در ادامه دلیل این که‬ ‫چرا خودش تا به حال به تهران عزیمت نکرده اس��ت گفت‪:‬‬ ‫«به دلیل این که روزهایی از هر ماه را در سفر هستم ارتباط‬ ‫خوبی هم با فعاالن حوزه های فرهنگی استان های مختلف‬ ‫دارم این ارتباط جای مهاجرت را گرفته است البته من بر این‬ ‫باورم که اگر کس��ی توان کار کردن را داشته باشد و به قول‬ ‫معروف بلد باشد کار کند در هرجایی می تواند فعالیت کند‪».‬‬ ‫زندی در ادامه در پاس��خ به این که مهاجرت از شهرستان به‬ ‫تهران را می توان اشکل کوچک تر مهاجرت نخبگان از ایران‬ ‫به دیگر کش��ورها دانس��ت‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬دقیقا همین طور‬ ‫اس��ت البته حس��ن این مهاجرت این است که فرد به عنوان‬ ‫یک سرمایه اجتماعی از کشور خارج نمی شود اما در مهاجرت‬ ‫به خارج از کش��ور ما خروج س��رمایه و تهی ش��دن مملکت‬ ‫از اف��راد توانمند را داریم که اس��یب زی��ادی را به فرهنگ و‬ ‫دانش این سرزمین زده است‪ ».‬حسین زندی در پاسخ به این‬ ‫س��وال که ایا می توان دلیل مهاجرت این عده را خودخواهی‬ ‫و میل به پیشرفت دانست‪ ،‬این گونه تحلیل کرد که «به جای‬ ‫خودخواهی می خواهم بگویم فردگرایی اما همان طور که اشاره‬ ‫کردم انس��ان وقتی کاری تولید می کند می خواهد دیده شود‬ ‫اگر ش��عری می گوید دوس��ت دارد خوانده شود اما چه بسیار‬ ‫ش��اعران‪ ،‬نویسندگان‪ ،‬اهنگس��ازان و هنرمندانی را می توان‬ ‫برشمرد که به دلیل انتشار نیافتن اثارشان سرخورده شدند و‬ ‫پس از مرگ فراموش ش��ده اند‪ ».‬وی در ادامه افزود‪« :‬فضای‬ ‫مجازی پدیده ای اس��ت که نمی توان نادیده گرفت اما هنوز‬ ‫بخش بزرگی از شاعران و نویسندگان وارد این عرصه نشده اند‬ ‫این فضا و امکانات ضروری است و در جای خود بسیار مفید‬ ‫اس��ت اما به نظر من ایجاد زیرساخت های فرهنگی برای‬ ‫فعالیت های فرهنگی مهمتر اس��ت‪ .‬توزیع عادالنه خدمات‬ ‫فرهنگی در همه استان ها و تمرکز زدایی‪ ،‬خصوصی سازی‬ ‫در عرص��ه فرهن��گ و برط��رف ک��ردن محدودیت ها در‬ ‫شهرس��تان ها مهم تر اس��ت چون فضای مجازی مس��یر‬ ‫و راه خ��ود را م��ی رود اما این که یک ش��اعر شهرس��تانی‬ ‫احساس می کند امکانات تهران بیش��تر از شهرستان است‬ ‫و محدودیت ها در شهرس��تان کوچک بیشتر از تهران این‬ ‫ذهنیت است که او را ترغیب به مهاجرت می کند‪».‬‬ ‫هر کسی در مرحله اول‬ ‫مسئول پیشرفت و ترقی خودش است‬ ‫امیر بختیاریان‪ ،‬روزنامه نگار‬ ‫امی��ر بختیاری��ان‪ ،‬روزنامه نگار و‬ ‫س��ردبیر هفته نام��ه اس��تانی‬ ‫«عبارت» است که با وجود تمامی‬ ‫مشکالت تهیه یک نشریه استانی‬ ‫که خاصه مطال��ب ان تولیدی‬‫باشند و نه کپی پیست‪ -‬مبادرت‬ ‫به این مس��ئله نموده اس��ت‪ .‬بختیاریان نظ��رش در مورد‬ ‫مهاجرت از شهرستان ها به تهران را این گونه اسیب شناسی و‬ ‫تصریح کرد که « به نظرم مسئله مهاجرت ناشی از ساختار‬ ‫نظام اداری موجود در ایران است که موجب شده است همه‬ ‫اتفاقات در مرکز رخ دهد و غیر از تهران همه نقاط ش��هری‬ ‫ایران را بسان شهرهای درجه دو و سه نتوانند جاذب فعاالن‬ ‫و نخبگان کند‪ .‬واقعیت این اس��ت ک��ه عمده فعالیت های‬ ‫فرهنگی حتی ان ها که به ظاهر کامال غیر دولتی و خصوصی‬ ‫محسوب می شود به نوعی وابسته به حمایت دولت به شمار‬ ‫می رود‪ .‬نظام اداری ایران چه در حوزه کنترل و نظارت و چه‬ ‫در حوزه حمایت به صورتی متمرکز عمل می کند و اساس��ا‬ ‫نهادهای اداری در استان ها اختیار چندانی در حوزه نظارت و‬ ‫حمایت ندارند‪ .‬نتیجه این رخداد س��بب شده است که همه‬ ‫چیز به تهران ختم شود‪ .‬از سوی دیگر ازادی های مدنی در‬ ‫مرکز قابل مقایس��ه با پیرامون نیست؛ ذات هنر و اقتضای‬ ‫رفتار هنرمندانه چنان اس��ت که تمایل دارد در محیطی ازاد‬ ‫نشو و نما کند‪ .‬تنها نگاهی به ازادی غیر قابل قیاس برگزاری‬ ‫کنس��رت ها در تهران در مقایس��ه با شهرستان ها به خوبی‬ ‫نمایان گر این موضوع است‪ .‬هر هنرمندی تالش می کند در‬ ‫فضایی با حاشیه کمتر و فارغ از کنترل های اداری به فعالیت‬ ‫هنری خود دس��ت بزند و تمام این ویژگی ها در تهران به‬ ‫نحو بس��یار پررنگ تری در قیاس با شهرهای درجه دو و‬ ‫س��ه قابل مشاهده است‪ ».‬وی در ادامه درباره کسانی که‬ ‫به تهران مهاجرت کرده اند اذعان داشت‪« :‬امروز بسیاری‬ ‫از دوس��تان دوران ده��ه ‪ 60‬و ‪ 70‬من در تهران به س��ر‬ ‫می برند و می دانم که اغلب هم از وضعیت دو گانه ای که در‬ ‫ان به س��ر می برند‪ ،‬ناراضی هستند‪ .‬از یک سود دل در گرو‬ ‫شهر و دیار خودشان همدان دارند اما از سویی جذابیت های‬ ‫تهران انها را میخکوب کرده است‪».‬‬ ‫امی��ر بختیاریان دلی��ل این که خودش به ته��ران مهاجرت‬ ‫نکرده اس��ت را این گونه توضیح داد‪« :‬واقعیت این است که‬ ‫مهاجرت دغدغه ذهنی من در برهه های مختلف زمانی بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬ان را چند بار هم تجربه کرده ام اما به س��ال نرسیده‬ ‫و در مقاطع��ی هم بعد از پایان تحصیل عطای تهران را به‬ ‫لقایش بخشیده ام‪ .‬راستش تهران و زیستن در تهران در عین‬ ‫جذابی��ت‪ ،‬مهارت هایی می طلبد که من ان ها را بلد نبوده ام‪.‬‬ ‫یک��ی از ان مهارت ها هنر دل کندن از دیار مادری اس��ت‪،‬‬ ‫دیگری توان حل ش��دن در محیط تهران است‪ .‬این هر دو‬ ‫ویژگی‪ ،‬مهارتی اس��ت که همه ان را ندارند؛ من هم از ان‬ ‫جمله بوده ام‪ .‬به هر حال مهاجرت برای بهتر ش��دن شرایط‬ ‫رخ می دهد و مهاجرت برای همه همدانی ها انتخاب مناسبی‬ ‫نبوده است و خیلی ها به ناچار و نه با تمایل‪ ،‬تهران ماندن را‬ ‫ادامه می دهند؛ بعضی هم برمی گردند‪».‬‬ ‫وی در پاس��خ ب��ه این که مهاج��رت افراد نخبه ش��هر چه‬ ‫پیامدهای��ی دارد گفت‪« :‬از معایب این نوع مهاجرت باید به‬ ‫محروم شدن شهرستان ها از سرمایه های انسانی اشاره کرد‬ ‫و حسن ان هم این است که این مهاجران با رفتن‪ ،‬فرصت‬ ‫ش��کفتن و پرواز در افق های باالتر را تجربه می کنند‪ .‬رفتن‬ ‫انها در ابعاد کالن اگر چه خس��ارتی به شهرستان هاست اما‬ ‫منافع ش��خصی و البته اثرات این مهاجرت بر توسعه بیشتر‬ ‫تهران که به تبع ان اثراتش به شهرس��تان ها هم س��رازیر‬ ‫می شود‪ ،‬قابل توجه اس��ت‪ ».‬و در ادامه افزود‪« :‬در مجموع‬ ‫معتقدم باید س��اختار حکمرانی در ایران تغییر کند‪ ،‬استان ها‬ ‫ش��خصیت بگیرند تا جریان مهاجرت نخبگان‪ ،‬وارونه شود‪.‬‬ ‫وضعیت کنونی مهاجرت به هیچ عنوان زیبنده نیست‪».‬‬ ‫س��ردبیر هفته نامه اس��تانی «عبارت» در م��ورد این که در‬ ‫مهاجرت مقداری خودخواهی و میل به ترقی نهفته اس��ت‬ ‫تصریح کرد‪« :‬هر کس��ی در مرحله اول مسئول پیشرفت و‬ ‫ترقی خودش اس��ت؛ اصال بدون تحقق این ش��رط‪ ،‬تحقق‬ ‫س��ایر عالیق اجتماعی ما جای چند و چ��ون و تردید دارد‪.‬‬ ‫خودخواه��ی منتهی ب��ه مهاجرت نه تنها بد نیس��ت بلکه‬ ‫ارزش��مند اس��ت اما این مهاجرت نباید با پش��ت کردن به‬ ‫همدان ختم شود‪ .‬مهاجران ما بهتر است گوشه چشمی هم‬ ‫به همدان داشته باشند و تعامل خود با همدان را حفظ کنند‪.‬‬ ‫هر کسی حق دارد برای بهبود شرایط زندگی شخصی خود‬ ‫به هر جایی مهاجرت کند اما احتماال این تکلیف اخالقی را‬ ‫نی��ز دارد که به زادگاهش وفادار بماند و به هر بهانه ای و به‬ ‫هر وسیله ای در پیشرفت همدان سهیم شود‪».‬‬ ‫‪10‬‬ ‫موسیــقی‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫حمیدرضا نوربخش در مراسم یادبود حبیب محبیان‬ ‫سازشناسی‬ ‫ساز تنبور‬ ‫تنبور یکی از سازهای زهی است که در ان سیم ها از روی دسته ای بلند و کاسه ای عبور کرد ه و با‬ ‫ضربه انگشتان به صدا درمی اید‪.‬‬ ‫تنب��ور را بعضی تنبوره نیز گفته اند و امروزه از تنبور می توان به س��از محلی با دس��ته ای‬ ‫بلندتر و کاسه ای بزرگتر و منحنی تر از سه تار دارای ‪ ۲‬یا ‪ ۳‬سیم و ‪ ۱۴‬پرده که به فاصله‬ ‫اکتاو در ساز پرده بندی شده‪ ،‬تعبیر کرد‪.‬‬ ‫این ساز را با پنجه می نوازند و این خود دلیلی است بر ارتباط خانوادگی تنبور و دوتار محلی و سه تار که‬ ‫انها نیز با انگشت(ناخن) به صدا درمی ایند‪.‬‬ ‫تنبور‪ ،‬دارای ش��خصیتی عرفانی و حماسی است و این ساز برای نواختن قطعات حماسی‬ ‫نیز اس��تفاده می ش��ود‪ .‬این ساز در طول سیر و س��فر تاریخی و فرهنگی تنبور در نقاط و‬ ‫نواحی مختلف نام ها و شکل های متفاوتی پیدا کرده است‪.‬‬ ‫تنبور دارای ش��کمی گالبی و دس��ته ای دراز اس��ت که روی ان از ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۵‬پرده بسته‬ ‫می ش��ود‪ .‬دس��ته این ساز مانند سه تار‪ ،‬بر سر ساز متصل است و سر ان در حقیقت ادامه‬ ‫دس��ته اس��ت که روی سطوح جلویی و جانبی ان‪ ،‬هر یک دو گوشی کار گذارده شده که‬ ‫سیم ها به دور انها پیچیده می شوند‪ .‬انواع تنبور با اسامی و اشکال‬ ‫تنبور قوچانی‪ ،‬شروانی‪ ،‬بغدادی‪ ،‬تیسفونی و انواع دو تار‪ ،‬چگور و قپوز‪ .‬نواختن این ساز با شکل های‬ ‫مشابه هنوز در بیشتر مناطق ایران رواج دارد‪.‬‬ ‫تنبور بر اساس شکل ظاهری دو نوع است؛ تنبور کاسه ای که یک تیکه است و تنبور چمنی که همان‬ ‫ترکه ای است و کاسه ان از تکه های چوب درست شده است‪ .‬این نوع مزیتی که برنوع اول دارد این‬ ‫است که هم ساخت ان راحت تر است و هم تعمیر ان‪.‬‬ ‫تاریخچهتنبور‪:‬‬ ‫بر پایه ‪ ۳‬مجسمه یافت شده در خرابه های شوش‪ ،‬تنبور دارای تاریخچه ای مربوط به حدود ‪۱۵۰۰‬‬ ‫پیش از میالد است‪ .‬تنبور زمانی در انواع کاسه گالبی شکل رایج در ایران و سوریه ساخته می شده‬ ‫سپس از طریق ترکیه و یونان به باختر رفته و کاسه بیضی شکل ان در مصر نواخته شده است‪.‬‬ ‫تنبور س��از نوازندگانی ایرانیان محس��وب می ش��ده و ابن خردادبه اوازخوانی مردم ری و‬ ‫طبرستان و دیلم را با تنبورها درست شمرده است‪.‬‬ ‫امروزه تنبور در سرتاسر ایران رواج دارد اما کانون اصلی این ساز استان های کرمانشاه و‬ ‫َمیره‪،‬‬ ‫َمی َره‪ ،‬ت َ‬ ‫کردستان و نواحی شمالی لرستان است‪ .‬این ساز در این مناطق با نام های ت ُ‬ ‫تموره و تمور شناخته می شود‪.‬‬ ‫در منطقه ای کرد نشین ترکیه به نام دیار بکر نوعی از تنبور موسوم به باقلما با کاسه ای بزرگ و ‪ ۵‬تار‬ ‫و حدود ‪ ۲۰‬دستان رایج است که با مضراب نواخته می شود‪.‬‬ ‫قسمت هایمختلفتنبور‪:‬‬ ‫کاسه‪ :‬همان قسمت پایین تنبور که خود دارای اشکال مختلفی است که بستگی به منطقه و سازنده‬ ‫خود دارد‪ .‬کاسه این ساز را عموما از چوب توت می سازند که انتخاب نوع چوب‪ ،‬یعنی اینکه از چه‬ ‫جنس توتی باشد خود دارای نکاتی است‪.‬‬ ‫دسته‪ :‬قسمت انتهایی تنبور که به کاسه متصل است که در صدا تاثیر زیادی دارد‪.‬‬ ‫صفحه‪ :‬قسمت روی کاسه که دارای بافت ظریف می باشد‪ ،‬صفحه نازکی است از چوب‬ ‫درخت گردو که بر روی دهانه کاسه قرار می گیرد و در وسط و یا در کنار صفحه حدود ‪۷‬‬ ‫سوراخ ‪ ۲‬تا ‪ ۳‬میلیمتری دارد تا موجب نرمی صدای تنبور شود‪ .‬سوراخ روی صفحه‬ ‫تا ‪۱۲‬‬ ‫ِ‬ ‫بر صدای تنبور تاثیر بسزایی دارد‪.‬‬ ‫معین بر دس��ته بسته‬ ‫دس�تان‪ ۱۳ :‬تا ‪ ۱۴‬دس��تان در تنبور وجود دارد که در محل های ّ‬ ‫می ش��وند‪ .‬به نظر اغلب نوازندگان مش��هور‪ ،‬محل دس��تان ها ثابت اس��ت اما برخی نیز‬ ‫معتقدند که جای تعدادی از این دستان ها متغیر است‪.‬‬ ‫خرک‪ :‬خرک‪ ،‬قطعه چوبی کوچک و محکم از درخت شمشاد و گردوست که سیم به ان وصل‬ ‫می شود و روی صفحه سیم گیر قرار می گیرد‪ .‬در برخی از سازهای جدید سیم گیر کار خرک را می کند‪.‬‬ ‫سیم گیر‪ :‬به قسمت انتهایی کاسه وصل است و سیم را به ان وصل می کنند‪ .‬سیم گیر از جنس‬ ‫استخوان یا چوب بوده در انتهای صفحه قرار دارد که تارها را بدان گره می زنند و تا انتهای دسته‬ ‫می کشند‪ .‬در برخی از تنبورهای جدید‪ ،‬خرک کار سیم گیر را انجام می دهد‪.‬‬ ‫گوشی‪ :‬همان قطعات باالی تنبور را گوشی میگویند و از ان برای کوک کردن استفاده می کنند‪ .‬دو‬ ‫تا سه گوشی (در تنبورهای نامتعارف تا پنج گوشی) از چوب بید وجود دارد‪.‬‬ ‫شیطانک‪ :‬برجستگی پایین گوشی را می گویند که دارای شیارهایی است‪ ، .‬که قطعه چوب یا‬ ‫استخوانی است با دو سه شیار که تارها از روی ان عبور داده شده به گوشی گره می خورند‪ .‬شیطانک‬ ‫در حدود‪ ۱۵‬سانتیمتری ابتدای دسته تعبیه می شود‪.‬‬ ‫پرده‪ :‬نخ نازکی است که روی دسته بسته شده و فاصله هر دو دستان را یک پرده می گویند‪.‬‬ ‫سیم‪ :‬دو یا سه سیم‪ ،‬که سیم باالیی معموال جفتی است‪ .‬این سیم ها از یک سو به سیم گیر و از‬ ‫سوی دیگر پس از عبور از روی خرک و شیطانک در انتهای دسته به دور گوشی ها پیچیده می شوند‪.‬‬ ‫مقام های تنبور به سه دسته تقسیم می شوند‪:‬‬ ‫مقام حقانی (کالم)‪ :‬مقام ها و اهنگ هایی مستند که به کالم معروف اند و نه از جنبه‬ ‫کمی بلکه از جنبه کیفی‪ ،‬بخش بسیار مهمی از موسیقی این منطقه اند‪ .‬این مقام ها فقط‬ ‫توس��ط تنبور و اواز اجرا می شوند‪ .‬هر کالم‪ ،‬شعر یا متنی ویژه دارد که سروده یا منسوب‬ ‫به یکی از بزرگان خاندان های حقیقت است‪.‬‬ ‫مقام های مجلسی (باستانی)‪ :‬در این بخش حدود ‪ ۱۴‬تا ‪ ۲۰‬مقام شاخص تر است‪ .‬اسامی و‬ ‫محتوایاینمقام هابهروایتموسیقیدانانمختلفاغلبمتفاوتهستند‪.‬‬ ‫مقام های مجازی‪ :‬که گاه عنوان گورانی نیز بدان ها اطالق می شود‪ .‬قدمت انها خیلی کمتر از دو‬ ‫نوع فوق می باشد که تمام ترانه ها و تضنیف های کردی در این بخش قرار دارند‪.‬‬ ‫قاب خاطره‬ ‫هوشنگابتهاج‪،‬محمدرضالطفیومحمدرضاشجریان‬ ‫حبیب هنرمند نجیب و فرهیخته ای بود‬ ‫هنرمند‪ :‬مراسم یادبود «حبیب محبیان» اهنگساز‬ ‫و خواننده ایرانی ‪ 30‬خرداد ماه در مس��جد جامع‬ ‫ش��هرک غرب تهران برگزار شد‪ .‬برخالف انتظار‬ ‫چهره ه��ای هنری زیادی در این مراس��م حضور‬ ‫نیافتن��د و فقط جمع کثی��ری از عالقه مندان به‬ ‫این هنرمند حضور داش��تند به طوری که ازدحام‬ ‫جمعی��ت مقابل مس��جد جامع ش��هرک غرب‪،‬‬ ‫خیابان های منتهی به محل برگزاری مراس��م را‬ ‫با مشکل تردد مواجه کرده بود‪.‬‬ ‫حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی) در‬ ‫اینمراسمگفت‪:‬حبیبهنرمندنجیبوفرهیخته ای‬ ‫بود و از هنرمندانی بود که در طول زندگی هنری اش‬ ‫به ابتذال کشیده نشد‪ ،‬او مسیر مشخص خود را پیدا‬ ‫کرده بود و ارام و بی حاش��یه در طول این مس��یر‬ ‫حرکت می کرد و همیشه مفاهیم خاصی در هنرش‬ ‫متجلی بود‪ .‬حبیب در حوزه موسیقی پاپ مشغول‬ ‫فعالیت بود اما موسیقی پاپی که از مبنا و یک تفکر‬ ‫برخورداربود‪.‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪ :‬حبیب در طول دوران فعالیتش‬ ‫هنرمند بس��یار کم حاش��یه ای بود و چند سال‬ ‫پیش با وعده هایی که در دولت قبل داده ش��د‬ ‫ب��ه ایران بازگش��ت اما متاس��فانه این وعده ها‬ ‫عملی نش��دند‪ ،‬او هنرمن��د مظلومی بود و ما از‬ ‫اتفاقی که برای او افتاد متاسفیم‪.‬‬ ‫نوربخ��ش توضیح داد‪ :‬در دول��ت جدید‪ ،‬مرحوم‬ ‫حبیب درخواستی برای فعالیت موسیقایی نداشت‬ ‫و ش��اید اگر درخواس��ت خویش را اعالم می کرد‬ ‫امکان فعالیت هنری برای او فراهم می امد اما به‬ ‫گمان من شاید وی به سبب نجابت خویش دیگر‬ ‫از ادامه فعالیت کناره گرفت‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬خانه موس��یقی پیگیر برگزاری مراسم‬ ‫تش��ییع و ترحیم حبیب محبیان بود اما متاسفانه‬ ‫این امر محقق نشد و او در محل سکونتش دفن‬ ‫شد البته مردم در همان جا هم با حضور پررنگشان‬ ‫مراسمی باشکوه را برگزار کردند و نشان دادند که‬ ‫همیشه حامی هنرمندانشان هستند‪.‬‬ ‫نوربخش در پای��ان گفت‪ :‬از همه مردم عالقه‬ ‫مند به حبیب محبیان و موسیقی که در مراسم‬ ‫وی ش��رکت کردند تش��کر ویژه دارم و بسیار‬ ‫شرمنده مردمی هستیم که در بیرون از مسجد‬ ‫ایس��تاده اند و ب��ه دلی��ل جلوگی��ری از ازدحام‬ ‫جمعیت‪ ،‬اجازه ورود به تاالر به انان داده نشد‪.‬‬ ‫حجت االس�لام فخرالدین صاب��ری (نماینده‬ ‫اسبق مردم تنکابن و رامسر در مجلس شورای‬ ‫اس�لامی) نیز گفت‪ :‬حبیب در سا ل هایی که در‬ ‫لس انجل��س زندگی می کرد هیچگاه مجذوب‬ ‫فضای موس��یقی لس انجلس نش��د و همواره‬ ‫براس��اس «حب الوطن من االیمان» عاشق و‬ ‫خواهان بازگشت به میهن خویش بود‪.‬‬ ‫همچنین از چهره های ش��اخص حاضر در این‬ ‫برنام��ه نی��ز می توان به مهدی یراحی‪ ،‬س��عید‬ ‫ش��هروز‪ ،‬امیر و امی��د تاجیک‪ ،‬یاحا کاش��انی‪،‬‬ ‫مجید خراطها‪ ،‬محمد چناری‪ ،‬ناصر و مصطفی‬ ‫پاشایی و‪ ...‬اشاره کرد‪ .‬همچنین «محمد» پسر‬ ‫حبیب نیز که روز جمعه وارد ایران شده بود به‬ ‫همراه برادر بزرگترش (احمدرضا) و بس��تگان‬ ‫نزدیکتر از مهمانان استقبال کرد‪.‬‬ ‫حسین پرنیا مطرح کرد‬ ‫این روزها کنسرت ها و صداها تکراری شده اند‬ ‫کنس��رت «اهورای��ی» به اهنگس��ازی و‬ ‫نوازندگی حسین پرنیا‪ ،‬خوانندگی سروش‬ ‫مظفریومدیریتمجیدفالحپورپنجشنبه‬ ‫‪ ۳۱‬تیرماه در تاالر اندیشه حوزه هنری برگزار‬ ‫می شود‪ .‬حس��ین پرنیا درباره این کنسرت‬ ‫گفت‪ :‬در شرایط فعلی که برخی دستگاه ها‬ ‫ک��ه هیچ ربطی به فرهنگ و هنر ندارند و‬ ‫در برگزاری برنامه های موس��یقی دخالت‬ ‫می کنند‪،‬تصمیمداشتممدتیبههیچعنوان‬ ‫کنسرتی برگزار نکنم اما به دلیل تعهدی که‬ ‫ازقبلنسبتبهاقایفالحپوربرایبرگزاری‬ ‫این برنامه داشتم‪ ،‬این کنس��رت را برگزار‬ ‫خواهیم کرد‪ .‬پرنیا درباره انتخاب س��روش‬ ‫مظفری به عنوان خواننده کنسرت توضیح‬ ‫داد‪ :‬متاسفانه این روزها کنسرت ها و صداها‬ ‫تکراری ش��ده اند‪ .‬از این رو بر ان شدم که‬ ‫خواننده ای با جنس صدایی متفاوت انتخاب‬ ‫کنم‪ .‬ب��ه نظرم صدای س��روش مظفری‬ ‫خ��اص و ج��ذاب اس��ت و می تواند جوان‬ ‫خوش اتیه ای باشد‪ .‬این اولین همکاری من‬ ‫با ایش��ان است و امیدوارم در اینده در قالب‬ ‫اجرای زنده و ضبط البوم همکاری موفقی‬ ‫داشته باشیم‪ .‬این نوازنده پیشکسوت سنتور‬ ‫درباره انتخاب نام «اهورایی» برای کنسرت‬ ‫پیش رو بیان کرد‪ :‬حس می کنم موسیقی ها‬ ‫مقداری جنجالی شده اند و وجود ارامش و‬ ‫لطافتی که باید با موس��یقی همراه باشد را‬ ‫کمتر حس می کنیم‪ .‬عده قابل توجهی از‬ ‫مخاطبان به این نیاز دارند که در زمان حضور‬ ‫در سالن کنسرت به ارامش روحی دست پیدا‬ ‫کنند‪ .‬بر این اساس روی اوازها‪ ،‬تصانیف و‬ ‫قطعات س��ازی که این ویژگی را داشته اند‬ ‫کار کرده ایم‪ .‬من این روزها روی اثاری که‬ ‫انرژی مثبت دارند کار می کنم و به دنبال‬ ‫ایجاد فضاهای ارامش بخشی در موسیقی‬ ‫هس��تم که مخاط��ب را از جنجال های‬ ‫روزمره دور کند‪ .‬در کنس��رت «اهورایی»‬ ‫منوچهر باستان سیر قیچک باس‪ ،‬بهمن‬ ‫فریادرس کمانچه‪ ،‬حسن مکانیکی نی‪،‬‬ ‫صائ کاکاوند و ساسان بازگیر تار‪ ،‬میالد‬ ‫مرادی التو‪ ،‬امین حیدری عود‪ ،‬حامد ناجی‬ ‫رباب‪ ،‬صالح��ه زهره ون��د چنگ‪ ،‬حنانه‬ ‫سعیدی قانون‪ ،‬پژمان پرنیا تنبک‪ ،‬بندیر و‬ ‫دایره و ایدا امیری دف در کنار حسین پرنیا‬ ‫اهنگساز و نوازنده سنتورو سروش مظفری‬ ‫خواننده هنرنمایی خواهند کرد‪ .‬این در حالی‬ ‫است که مجید فالح پور مدیریت گروه را بر‬ ‫عهده دارد و بهروز داداش��ی و امین حدادی‬ ‫تهیه کنندگانانهستند‪.‬‬ ‫گردشگری‬ ‫دوشــــنبه ‪31‬خرداد ماه ‪ 1395‬سال نهم شماره ‪504‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫‪11‬‬ ‫مهمترین رویدادهای گردشگری از نگاه «هنرمند»‬ ‫چالش های تجارت صنایع دستی در ایران‬ ‫برخوردهای سلیقه ای پیش پای صادرکنندگان صنایع دستی‬ ‫شیما رئیسی‬ ‫عضو هیات رئیسه انجمن صادرکنندگان صنایع‬ ‫دس��تی ایران‪ ،‬تغییر تفکر حاکم بر راس سازمان‬ ‫میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دس��تی و گردش��گری‬ ‫نس��بت به مقوله صنایع دس��تی را الزمه ایجاد‬ ‫تحوالت سازنده و رشد و بالندگی صنایع دستی‬ ‫کش��ور دانست‪ .‬عادل بشیری جالل ضمن تقدیر‬ ‫از تالش های معاونت صنایع دستی برای ارتقای‬ ‫جایگاه صنایع دستی به عنوان یک صنعت و یکی‬ ‫از ارکان اقتصاد مقاومتی‪ ،‬نبود نگاه تجاری به این‬ ‫بخش در سطوح عالی سازمان میراث فرهنگی را‬ ‫مانع اصلی تحقق اهداف این معاونت عنوان کرد‬ ‫و گفت‪« :‬تمرکز بر معرفی صنایع دس��تی ایران‬ ‫به عنوان ی��ک کاالی لوکس و تاکید صرف بر‬ ‫جنبه های هن��ری این تولی��دات‪ ،‬حضور صنایع‬ ‫دس��تی در بازارهای جهانی را ب��ا چالش مواجه‬ ‫کرده است‪ ».‬این صادرکننده برتر صنایع دستی‬ ‫س��ال ‪ 94‬با اش��اره به صدماتی که این حوزه در‬ ‫دوران اعمال تحریم ها متحمل شده‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬‬ ‫«طی چند سال گذشته بسیاری از بازارهای خود‬ ‫را که عمدتا مربوط به کش��ورهای اروپایی بود از‬ ‫دس��ت دادیم و در این مدت‪ ،‬رقبای ما توانستند‬ ‫محصوالت خود را فروخته و حضورشان را در این‬ ‫کشورها و در عرصه عرضه صنایع دستی تثبیت‬ ‫کنن��د‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬در چنین ش��رایطی بازار‬ ‫مصرفی عراق‪ ،‬به محل عم��ده عرضه تولیدات‬ ‫صنایع دستی ما تبدیل شد که البته در حال حاضر‬ ‫و به دلیل حاکم بودن شرایط جنگی بر این کشور‪،‬‬ ‫این فرصت نیز با تهدید مواجه شده و صادرات به‬ ‫این کشور نیز روند نزولی داشته است‪».‬‬ ‫ای��ن فع��ال بخ��ش خصوصی ضم��ن تاکید بر‬ ‫نق��ش کلیدی برجام در اینده تحوالت اقتصادی‬ ‫کش��ور‪ ،‬از عدم ایجاد تغییرات محسوس در روند‬ ‫صادرات صنایع دستی سخن گفت و تصریح کرد‪:‬‬ ‫«به دلیل وجود مسائلی که عمدتا داخلی و متاثر از‬ ‫ریالی درامدهای ارزی ناش��ی از صادرات صنایع‬ ‫دس��تی ب��ه ن��رخ ارز مرج��ع نیز یک��ی دیگر از‬ ‫مسائلی است که صادرکنندگان این محصوالت‬ ‫را به س��ختی انداخته و رونق کارش��ان را دشوار‬ ‫می کند‪ ».‬بش��یری جالل نادیده گرفتن تجارت‬ ‫صنایع دس��تی در دیداره��ا و مذاکرات تجاری با‬ ‫هیات ه��ای خارجی را یکی دیگر از نش��انه های‬ ‫کم توجهی به این صنعت عنوان کرد و گفت‪« :‬در‬ ‫چند ماه اخیر که رفت و امد هیات های سیاس��ی‬ ‫به کش��ور که غالبا با تاکید بر مراودات تجاری و‬ ‫اقتصادی صورت می گیرد رونق گرفته‪ ،‬قراردادها‬ ‫و تفاهم نامه ه��ای زیادی در زمینه گردش��گری‬ ‫بر اهمیت توجه به جنبه هنری صنایع دستی به‬ ‫عنوان نمادی برای معرفی تاریخ و هویت ایرانی‪،‬‬ ‫ورود به بازارهای مصرفی صنایع دس��تی را حائز‬ ‫اهمیت دانس��ت و این موضوع را تنها راه احیای‬ ‫تولید صنایع دستی کش��ور عنوان کرد؛ صنایعی‬ ‫که در س��ال های گذش��ته به دلیل بی توجهی و‬ ‫قط��ع ارتباطات تجاری با جه��ان به حالت نیمه‬ ‫تعطیل درامد‪ .‬درحالی که اقتصاد ایران به عنوان‬ ‫یکی از اقتصادهای تک محصولی‪ ،‬به دلیل افت‬ ‫قیمت نفت در یکی دو سال اخیر با بحران کاهش‬ ‫درامدهای ارزی مواجه ش��ده و از س��وی دیگر‬ ‫عمده محصوالت صادراتی کش��ور به دلیل عدم‬ ‫منعقد شده اس��ت ؛ این در حالی است که صنایع‬ ‫دس��تی در این مذاکرات و تعامالت نادیده گرفته‬ ‫شده اس��ت‪ ».‬وی دیده ش��دن صنایع دستی در‬ ‫مذاک��رات تج��اری و در کن��ار ان فراهم کردن‬ ‫زمینه های الزم برای شرکت فعال تولیدکنندگان‬ ‫سیاست های کالن و رویکرد کلی سازمان نسبت‬ ‫به این حوزه اس��ت‪ ،‬همچنان نتوانسته ایم حجم‬ ‫صادرات خود را بهبود ببخش��یم‪ ».‬بشیری جالل‬ ‫تعرفه های مالیاتی س��نگین برای صادرکنندگان‬ ‫صنایع دس��تی را یکی دیگر از عمده مشکالتی‬ ‫برش��مرد که فعاالن این صنعت با ان دس��ت به‬ ‫گریبانند‪ .‬وی همچنین به برخوردهای سلیقه ای‬ ‫در ای��ن حوزه اش��اره ک��رد و همخ��وان نبودن‬ ‫گزارش ه��ای گمرک از حج��م و رقم کاالهای‬ ‫صادراتی با انچه در اظه��ار نامه های مالیاتی به‬ ‫ان اذعان می ش��ود را نمون��ه ای دیگر از موانعی‬ ‫دانس��ت که پیش پای صادرکنن��دگان قرار دارد‪.‬‬ ‫این تولیدکننده صنایع دس��تی اف��زود‪« :‬تبدیل‬ ‫و صادرکنندگان صنایع دستی در نمایشگاه های‬ ‫خارجی را از جمله مهم ترین اقداماتی عنوان کرد‬ ‫ک��ه باید به صورت جدی در دس��تور کار مقامات‬ ‫مس��وول قرار گیرد‪ .‬به باور بشیری جالل‪ ،‬دیدار‬ ‫تولیدکنندگان و تجار صنایع دستی با طرف های‬ ‫خارجی منجر به عق��د قراردادهای تجاری میان‬ ‫انها ش��ده و حجم صادرات ای��ن محصوالت را‬ ‫به ص��ورت قابل توجهی افزایش خواهد داد‪ .‬این‬ ‫صادرکننده تصریح کرد‪« :‬تفکیک کاربرد هنری و‬ ‫مصرفی برای صنایع دستی و وضع سیاست های‬ ‫اجرایی متناسب با هر یک از این دو حوزه یکی از‬ ‫مطالباتی است که صادرکنندگان و تولیدکنندگان‬ ‫صنایع دستی بر ان تاکید دارند‪ ».‬وی ضمن تاکید‬ ‫فراوری و خام فروشی ارزش افزوده چندانی برای‬ ‫اقتصاد کشور نداشته است‪ ،‬تجارت صنایع دستی‬ ‫با سهم باال در ایجاد اشتغال‪ ،‬هزینه تولید پایین‪،‬‬ ‫تنوع تولید‪ ،‬عدم نیاز به زیرساخت های گسترده و‬ ‫نیازمند حجم باالی سرمایه گذاری‪ ،‬یکی از ارکانی‬ ‫است که می تواند س��همی عمده و چشمگیر در‬ ‫رشد اقتصادی و افزایش درامدهای ارزی کشور از‬ ‫محل صنایع غیرنفتی داشته باشد‪ .‬با عنایت به این‬ ‫مهم‪ ،‬حمایت از کارگاه های تولیدی صنایع دستی‬ ‫و ف��رش و اجرای ان در راس��تای برنامه ارتقای‬ ‫توان تولی��د ملی (درون زایی اقتص��اد) به عنوان‬ ‫یک ماموریت از س��ه ماموریت س��ازمان میراث‬ ‫فرهنگی برای تحقق اقتصاد مقاومتی‪ ،‬از س��وی‬ ‫معاون اول رئیس جمهور به سازمان مربوطه ابالغ‬ ‫شد‪ .‬همچنین می توان به دیده شدن این صنعت‬ ‫در برنامه ششم توس��عه‪ ،‬به عنوان یکی دیگر از‬ ‫نموده��ای توجه به این ح��وزه و درک جایگاه‬ ‫ان در افزای��ش توان و تولید ملی اش��اره کرد‪.‬‬ ‫با این همه به نظر می رس��د حوزه صنایع دستی‬ ‫در مق��ام اجرا‪ ،‬ان گونه ک��ه باید و در حدی که‬ ‫الزم است مورد توجه قرار نگرفته و در عرصه‬ ‫تجاری و تعامالت با طرف های خارجی مد نظر‬ ‫قرار نمی گیرد‪ .‬اینها همه در شرایطی است که‬ ‫معاون صنایع دس��تی سازمان‪ ،‬حمایت از ایجاد‬ ‫و راه اندازی کارگاه ه��ای بزرگ صادرات محور‬ ‫صنایع دس��تی‪ ،‬حمایت از تولید صنایع دس��تی‬ ‫توسعه روستایی و حمایت از کارگاه های صنایع‬ ‫دستی در حوزه فروش و صادرات را سه محور‬ ‫تحت پیگیری این س��ازمان برای دستیابی به‬ ‫سیاست های صنایع دستی در چارچوب اقتصاد‬ ‫مقاومتی عن��وان کرده اس��ت؛ پروژه هایی که‬ ‫اگر از س��وی سازمان میراث فرهنگی به اندازه‬ ‫کافی مورد حمایت قرار نگیرند‪ ،‬نتایج درخور را‬ ‫به دست نخواهند اورد‪.‬‬ ‫بالیوود در خدمت توسعه گردشگری اسپانیا‬ ‫اسپانیا برای جذب گردشگر بیشتر از سینمای بالیوود کمک می گیرد‪ .‬اسپانیا‬ ‫قصد دارد از طریق همکاری با سینمای کشور هند‪ ،‬تعداد بیشتری گردشگر‬ ‫برای خود جذب کند‪ .‬با پیش��رفت روزافزون گردش��گری هند و موفقیت‬ ‫بالیوود‪ ،‬مقامات اسپانیایی قصد دارند همکاری های خود را با سینمای این‬ ‫کشور افزایش دهند تا هندی ها جاذبه های گردشگری و تاریخی اسپانیا را‬ ‫در فیلم هایشان تبلیغ کنند‪ .‬اسپانیا در رده بندی جهانی‪ ،‬دومین کشور پربازید‬ ‫جهان است‪ ،‬اما حاال با جلب توجه هندی ها تصمیم دارد غیر از گردشگران‬ ‫شمال اروپا‪ ،‬مسافرانی از دیگر نقاط جهان همچون هند را هم به خود جذب‬ ‫کند‪ .‬از انجا که هند دومین کشور پرجمعیت جهان را دارد‪ ،‬به نظر می رسد‬ ‫این هدف گذاری مناسبتی باشد‪« .‬هریتیک روشان»‪ ،‬از ستاره های مشهور‬ ‫بالیوودی است که راهی مادرید می شود تا در مراسم اعطای جوایز اکادمی‬ ‫فیلم های بین المللی هند حضور پیدا کند‪ .‬پیش بینی ش��ده این مراس��م به‬ ‫تنهایی موجب جذب ‪ ۱۵‬هزار گردشگر به پایتخت اسپانیا خواهد شد‪.‬‬ ‫«روش��ان» در س��ال ‪ ۲۰۱۱‬در فیلم «زندگی دوباره تکرار نمی ش��ود» که‬ ‫صحنه هایی از ان در اس��پانیا فیلمبرداری شد‪ ،‬ایفای نقش کرده بود‪ .‬این‬ ‫فیلم پرفروش ترین اثر بالیوودی در سال ‪ ۲۰۱۱‬شد‪ .‬به گفته یکی از مقامات‬ ‫اس��پانیا‪ ،‬نمایش این فیلم بالفاصله روی درخواست صدور ویزا برای سفر‬ ‫به اس��پانیا تاثیر گذاش��ت‪ .‬یک س��ال پس از اکران «زندگی دوباره تکرار‬ ‫نمی شود»‪ ،‬تعداد هندی هایی که به اسپانیا سفر کردند به ‪ ۶۰‬هزار و ‪۴۴۴‬‬ ‫تن رس��ید که این رقم به نسبت س��ال ‪ ۲۰۱۱‬تقریبا دو برابر شده بود‪ .‬به‬ ‫گزارش اکس��پرس تریبون‪ ،‬صنعت گردشگری از مهم ترین بخش های‬ ‫اقتصادی اس��پانیا محسوب می ش��ود‪ ۱۱ .‬درصد در امد ناخالص ملی این‬ ‫کشور و یک نهم شغل های مردم اسپانیا از طریق گردشگری تامین می شود‪.‬‬ ‫سازمان جهانی گردشگری پیش بینی کرده تعداد مسافران خارجی کشور‬ ‫هند تا سال ‪ ۲۰۲۰‬به ‪ ۵۰‬میلیون نفر می رسد‪ .‬این رقم در سال ‪ ۲۰۱۴‬حدود‬ ‫‪ ۱۸‬میلیون بوده است‪.‬‬ ‫تغییر فصل سفر گردشگران ایتالیایی به ایران‬ ‫گروهی از مدیران هلدینگ های گردشگری ایتالیا در ماه رمضان و همزمان‬ ‫با اغاز تابس��تان به ایران امده اند تا فصل س��فر گردشگران ایتالیایی را به‬ ‫کشور ما تغییر دهند‪ .‬این گروه ایتالیایی قرار است در سفری یک هفته ای‬ ‫ب��ا جاذبه ها‪ ،‬فرهنگ و ایین های س��نتی ایران اش��نا ش��وند‪ .‬مدیران این‬ ‫هلدینگ های گردشگری در نخستین روز از سفرشان به ایران از موزه های‬ ‫ایران باستان و جواهرات و همچنین کاخ موزه های گلستان و نیاوران بازدید‬ ‫کردند و یکش��نبه به ش��یراز رفته اند و قرار است از حافظیه‪ ،‬سعدیه‪ ،‬تخت‬ ‫جمشید و پاسارگاد دیداری داشته باشند‪ .‬انها سپس به اصفهان خواهند رفت‬ ‫و از باغ فین کاشان که یکی از مهمترین عوامل جذب انها به ایران بوده‪ ،‬به‬ ‫همراه میدان نقش جهان بازدید می کنند و در پایان دیداری از قم خواهند‬ ‫داشت‪ .‬از دالیل سفر این گروه ایتالیایی به ایران در ماه رمضان و اغاز فصل‬ ‫گرما‪ ،‬کس��ب تجربه های جدید و اشنایی با ظرفیت ها و ایین های مذهبی‬ ‫است که تا کنون در روابط گردشگری ایتالیا و ایران مفغول مانده بود‪ .‬انها‬ ‫تصمیم دارند پس از ارزیابی ش��رایط‪ ،‬تغییراتی در فصل سفر گردشگران‬ ‫ایتالیایی به ایران و روال همیش��گی اعمال کنند تا برنامه زمانی تورهای‬ ‫ایران از حالت یکنواختی خارج ش��ود‪ .‬انگیزه دیگری که این ‪ 10‬هلدینگ‬ ‫اثرگذار در صنعت گردشگری ایتالیا را راهی این سفر کرده‪ ،‬باغ های ایرانی‬ ‫اس��ت‪ .‬سال گذشته طراحی غرفه کشورمان در نمایشگاه ‪ ITB‬میالن بر‬ ‫گرفته از باغ ایرانی بود که بس��یار مورد توج��ه قرار گرفت‪ .‬حاال این گروه‬ ‫به ایران امده اس��ت تا از نزدیک ش��اهد معماری باغ ایرانی باش��د که در‬ ‫فهرس��ت جهانی یونسکو نیز ثبت شده اس��ت‪ .‬در زیرمجموعه هریک از‬ ‫گروه هلدینگ های گردش��گری ایتالیا‪ ،‬چند صد اژانس مسافرتی فعالیت‬ ‫می کنند‪ .‬با توجه به اینکه این هلدینگ ها از شهرهای مختلف شمال ایتالیا‬ ‫به مرکزیت میالن هستند و زیرمجموعه وسیعی دارند‪ ،‬اشنایی انها با ایران‬ ‫می تواند روی قشر گسترده ای از جمعیت ایتالیا اثر بگذارد‪.‬‬ ‫در چند ماه گذشته تغییر سیاست های ایران و گشایش روابط دیپلماتیک با‬ ‫بسیاری از کشورها در برقراری ارتباطات گردشگری ایران و سایر کشورها‬ ‫اثر گذاش��ته و گروه های اقتصادی و س��رمایه گذاری زیادی را راهی ایران‬ ‫کرده است که این گروه نیز تحت تاثیر چنین فضایی تصمیم گرفته روی‬ ‫بازار ایران اقدام جدی تری داشته باشد‪.‬‬ ‫تخلیه «مصلحتی» هنرمندان از خانه شان‬ ‫هنرمندان صنایع دستی استان یزد که برخی از اتاق های خانه واجد ارزش‬ ‫«حیرانی» را اجاره کرده بودند‪ ،‬باید تخلیه کنند تا کانون وکال به جای انها‬ ‫مس��تقر شود‪« .‬زهرا کارگر» درباره هنرمندانی که در خانه تاریخی حیرانی‬ ‫مس��تقر هس��تند و باید بزودی انجا را تخلیه کنند ‪ ،‬بیان کرد‪ :‬این خانه را‬ ‫اسفنده ماه از سازمان میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری ماهانه‬ ‫ب��ه مبلغ ‪ 250‬هزار تومان و به مدت ‪ 6‬ماه اجاره کردم و هنرمندان صنایع‬ ‫دستی در ‪ 8‬اتاق ان مستقر شدند‪ .‬این هنرمند فعال در حوزه سفال ادامه داد‪:‬‬ ‫مالک خانه «حیرانی» سازمان میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری‬ ‫اس��تان یزد است و من هم ان را از س��ازمان اجاره کردم و تبدیل به خانه‬ ‫صنایع دس��تی شد‪ .‬در حال حاضر هم هنرمندان در رشته های مختلفی از‬ ‫جمله نقره سازی‪ ،‬ملیله‪ ،‬تابلوهای دست ساز‪ ،‬میناکاری‪ ،‬زرگری‪ ،‬صحافی‪،‬‬ ‫سفال و کارهای چوبی در ان مشغول به کار هستند و قرار بود کارگاه تراش‬ ‫س��نگ های قیمتی هم در ان راه اندازی کنی��م که کانون وکال می گوید‬ ‫باید خانه را تخلیه کنید‪ .‬او افزود‪ :‬در حال حاضر حدود ‪ 40‬نفر در این خانه‬ ‫فعالیت می کنند و صنایع دس��تی به حدود ‪ 14‬کاراموز ناش��نوا‪ ،‬به صورت‬ ‫رایگان اموزش داده می ش��ود‪ .‬کارگر اضافه کرد‪ :‬پیش از انکه کانون وکال‬ ‫دس��ت روی این خانه بگذارد‪ ،‬با صندوق احیا درگیر بودیم و انها می گفتند‬ ‫باید خانه را تخلیه کنید حاال که انها دست از سرمان برداشته اند‪ ،‬کانون وکال‬ ‫خانه را می خواهد‪ .‬این هنرمند با بیان اینکه «نمی دانم کانون وکال در بافت‬ ‫تاریخی یزد چه کار دارد» گفت‪ :‬انها چند بار هم از خانه بازدید کردند و در‬ ‫اخرین بازدید به دنبال تعیین اتاق برای خودش��ان بودند و با لحن بدی با‬ ‫هنرمندان برخورد و حتا یکی از انها را هم تهدید کردند‪ .‬او با بیان اینکه «ما‬ ‫قصد تخلیه خانه را نداریم» اظهار کرد‪ :‬تا انجا که بتوانیم مقاومت می کنیم‪،‬‬ ‫زیرا برای اولین بار اس��ت که چنین شرایطی برای هنرمندان صنایع دستی‬ ‫فراهم شده است‪.‬‬ ‫کارگر درباره اینکه سازمان میراث فرهنگی یا معاونت صنایع دستی به این‬ ‫موضوع واکنشی نشان داده است؟ اظهار کرد‪ :‬من حتا با سازمان هم تماس‬ ‫گرفتم و اعالم کردم که قرار اس��ت از کانون وکال برای بازدید بیایند‪ ،‬ایا‬ ‫کسی از سازمان حاضر نمی شود؟ انها فقط پاسخ دادند ما نمی توانیم کمکی‬ ‫به شما کنیم‪.‬‬ ‫این هنرمند تصریح کرد‪ :‬تا حاال مراحل سختی را در خانه حیرانی سپری‬ ‫کردیم و حاال که کم کم مردم با این خانه تاریخی اش��نا و متوجه ش��دند‬ ‫هنرمندانی در ان صنایع دستی تولید می کنند‪ ،‬می گویند خانه را تخلیه کنید‪.‬‬ ‫سازمان میراث هم می گوید بعد از تخلیه تعدادی از هنرمندان را در زندان‬ ‫اسکندر و تعدادی دیگر را در خانه نواب مستقر می کند که این موضوع در‬ ‫حال حاضر هم موجب تفرقه بین هنرمندان شده است‪.‬‬ ‫مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دس��تی و گردش��گری استان یزد درباره‬ ‫تخلی��ه خانه حیران توضیح داد‪ :‬این خانه هم جزو اموال دولت محس��وب‬ ‫می شود و مصلحت این است که در اختیار کانون وکال قرار بگیرد و فضای‬ ‫دیگری را در اختیار هنرمندان صنایع دستی بگذاریم‪ .‬محمد مهدی شرافت‬ ‫ادامه داد‪ :‬قرار شد با در اختیار گذاشتن خانه حیرانی به کانون وکال زندگی‬ ‫دوباره ای به بافت قدیمی یزد داده شود و رفت و امد انها موجب رونق بهتر‬ ‫این منطقه ش��ود‪ .‬همه ی هدف ما این است که بافت قدیمی شهر زنده تر‬ ‫از گذشته شود‪ .‬او افزود‪ :‬قرار است هنرمندان صنایع دستی را در مجموعه‬ ‫زندان اسکندر مستقر کنیم‪ .‬من این اطمینان را می دهم که هر کسی که‬ ‫بخواهد در حوزه صنایع دستی به شکل اصولی فعالیت کند وظیفه خودمان‬ ‫بدانیم تا مدتی که کارشان رونق بگیرد‪ ،‬به انها کمک کنیم‪ .‬مدیرکل میراث‬ ‫فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری استان یزد‪ ،‬افزود‪ :‬قرار است این خانه‬ ‫ت��ا انتهای هفته تخلی��ه و در اختیار کانون وکال قرار بگی��رد‪ .‬قرارداد ما با‬ ‫هنرمندان صنایع دس��تی مربوطه همچنان پابرجا می ماند و تنها محل ان‬ ‫تغییر می کند و فضای دیگری را در اختیار انها قرار می دهیم‪ .‬او در پاسخ به‬ ‫اینکه ایا استان یزد خانه صنایع دستی دارد؟ اظهار کرد‪ :‬ما در استان یزد خانه‬ ‫سفال و خانه نساجی داریم‪ .‬ما میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری‬ ‫را در یک مفهوم کلی می بینیم وهیچکدام از انها را جدا نمی کنیم‪ .‬شاید اگر‬ ‫خانه حیرانی رونق گرفته بود ما با ماندن صنایع دستی مشکلی نداشتیم‪ .‬اگر‬ ‫فضای دیگری داشتیم قطعا کانون وکال را در انجا مستقر می کردیم اما در‬ ‫مقایسه نسبت به فعالیتی که صورت گرفته فکر می کنیم اگر بتوانیم کانون‬ ‫وکال را داخل بافت تاریخی مستقر کنیم قشر فرهیخته ای را درگیر ارتباط‬ ‫با بافت قدیم می کنیم و تعداد زیادی از مردم هم به همین واسطه در انجا‬ ‫رفت و امد خواهند کرد‪ .‬ش��رافت گفت‪ :‬شاید بیش از ‪ 80‬درصد واگذاری‬ ‫سازمان میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری به معقوله صنایع دستی‬ ‫بوده است و این روند همچنان ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫صاحب امتیاز‪:‬شـرکت جهان سبز‬ ‫مـدیرعامـــل‪:‬حسـیناحـمـدی‬ ‫مدیر مسوول‪ :‬ساجده اثنى عشرى‬ ‫زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری‬ ‫چاپ‪:‬چاپخانهروزنامهجامجم‬ ‫شماره ‪ 504‬دوشــــــنـبه‪ 31‬خرداد ماه ‪1395‬‬ ‫نظرکده‬ ‫ای خرم از فروغ رخت الله زار عمر‬ ‫بازا که ریخت بی گل رویت بهار عمر‬ ‫از دیده گر سرشک چو باران چکد رواست‬ ‫کاندر غمت چو برق بشد روزگار عمر‬ ‫هستیم‪ .‬من معتقدم ایفای نقش همه موجودات روی زمین‬ ‫صدها س��ال پیش از انکه شکسپیر به ان اشاره کند جریان‬ ‫داشته و همه ما هنرپیشه هایی هستیم که از بس داخل ماجرا‬ ‫قرار گرفته ایم خودمان را هم گم کرده ایم‪ .‬در جریان همین‬ ‫فراموشیا ست که به یکباره نویسندگان خوبی پیدا می شوند‬ ‫و از این برداشت انسانی نمایشنامه ای خلق می کنند و ما تازه‬ ‫با دیدن اجرا پی می بری��م که زندگی خودش یک نمایش‬ ‫بزرگ در دل نمایش دیگری است‪ .‬او همچنین در مقایسه‬ ‫بین فضای حاکم بر تئاتر و موس��یقی از نظر اس��تعدادهای‬ ‫موجود گفت‪ :‬اگر قرار باشد با موسیقی سنتی ایرانی مقایسه کنیم‪ ،‬در این‬ ‫زمینه هنرمندان بس��یار بزرگ و صاحب نامی در عرصه موسیقی فعالیت‬ ‫می کنند‪ .‬در زمینه موسیقی کالسیک و تشکیل یک ارکستر سمفونیک‬ ‫که به پنجاه سال زمان نیاز داریم و در بخش موسیقی پاپ هم هنرمندان‬ ‫با اس��تعدادی وجود دارند‪ .‬اما می خواهم به این نکته اش��اره کنم که اگر‬ ‫استعداد موجود در بخش نوازندگی موسیقی کالسیک و ارکسترهای ما‬ ‫به اندازه توانایی و استعداد بازیگران تئاتر کشور بود‪ ،‬دیگر غمی نداشتیم و‬ ‫اتفاق های بسیار خوبی رخ می داد‪.‬‬ ‫اصغر نوری با «ریچارد سوم اجرا نمی شود» به تئاتر بازمی گردد‬ ‫هنرمن��د‪ :‬اصغر نوری مترجم‪ ،‬نمایش��نامه نویس و کارگردان‬ ‫شناخته شده تئاتر در اینده ای نزدیک و پس از حدود ‪ 9‬سال‬ ‫دوری از صحنه تئاتر قصد دارد نمایش «ریچارد س��وم اجرا‬ ‫نمی شود»» را در تاالر مولوی اجرا کند‪.‬‬ ‫ن��وری ک��ه از س��ال ‪ ۱۳۷۶‬تمرکز خ��ود را در زمینه ادبیات‬ ‫فرانسه‪ ،‬معرفی نویسندگان جدید فرانسه و برنامه ریزی برای‬ ‫ترجمه اثاری که می توانند از فرانسه به فارسی ترجمه شوند‪،‬‬ ‫گذاشته و اثار بسیاری از او در این زمینه تاکنون منشتر شده‪،‬‬ ‫در این باره گفته‪ :‬در نه سال گذشته شرایطی فراهم نشد که نمایشی را در‬ ‫ایران اجرای عموم ببرم و در این مدت بیشتر نمایش هایی را برای حضور‬ ‫در جش��نواره های بین المللی کارگردانی کردم‪ .‬امس��ال نیز برای چندمین‬ ‫س��ال پیاپی برای حضور در جشنواره شکسپیر دعوت شدم‪ ،‬اما چون برایم‬ ‫فرصت اجرایی که در تاالر مولوی فراهم شده بود‪ ،‬مهم بود تصمیم گرفتم‬ ‫ک��ه در ایران بمانم و مقدمات روی صحنه بردن نمایش��م را فراهم کنم‪.‬‬ ‫نوری افزوده‪ :‬نمایش «ریچارد س��وم اجرا نمی شود» از نوشته های ماتئی‬ ‫ویس��نی یک را خودم ترجمه کردم و به زودی قرار است که از سوی نشر‬ ‫نی منتشر شود‪ .‬ضمن اینکه برای نخستین بار است که این متن به زبان‬ ‫فارسی ترجمه و اجرا می شود‪.‬‬ ‫نمایش ه��ای «توفان»‪« ،‬ب��ازی» و «بونته بون��ه» از جمله‬ ‫نمایش های��ی هس��تند ک��ه اصغ��ر ن��وری پی��ش از این در‬ ‫جش��نواره های داخلی و خارجی روی صحنه برده اس��ت‪ .‬او‬ ‫درب��اره جدیدترین نمایش خود می گوید‪ :‬ماتئی ویس��نی یک‬ ‫در این نمایشنامه به دوران حکومت استالین در زمان روسیه‬ ‫می پردازد و مش��کالتی که مایر هولد کارگردان مطرح در ان‬ ‫دوران با ان مواجه است‪ .‬او قصد دارد که نمایشنامه «ریچارد‬ ‫س��وم» را در یکی از س��الن های روسیه روی صحنه ببرد اما‬ ‫شورای بازبینی هنوز به او اجازه روی صحنه بردن این نمایش را نمی دهد‬ ‫و ای��ن نمایش از طرف حکومت‪ ،‬خانواده‪ ،‬کودکش که هنوز متولد نش��ده‬ ‫اس��ت‪ ،‬خانواده و دوستانش مورد سانسور قرار می گیرد و در نهایت او یک‬ ‫جا جلوی سانس��ور می ایستد و در نهایت زندانی و اعدام می شود‪ .‬در واقع‬ ‫ویس��نی یک در این نمایش��نامه از زندگی این کارگردان الهام گرفته و در‬ ‫کنار ان «ریچارد س��وم» را نیز وارد این نمایش��نامه کرده است و نمایش‬ ‫حال و هوای طنز و کابوس وار دارد‪.‬‬ ‫نوری ک��ه قصد دارم نمایش جدی��د خود را با بازی دانش��جویانش روی‬ ‫صحنه ببرد از اجرای دو نمایش «بازی» و «هملت به روایت هوراس��یو»‬ ‫که برداشتی ازاد از نمایشنامه هملت است‪ ،‬نیز در اینده خبر داده است‪.‬‬ ‫اذان ظهر ‬ ‫غروب افتاب ‬ ‫اذان مغرب ‬ ‫اذان صبح فردا ‬ ‫طلوع افتاب فرد ا‬ ‫بخیل‏ترین مردم کسى است که مال خویش را از‬ ‫خود دریغ دارد و براى وارثانش بگذارد‪.‬‬ ‫امام علی (ع)‬ ‫سیستم مدیریت کیفیت‬ ‫‪H O N A R M A N D I N T E R N A T I O N A L N E W S P A P E R‬‬ ‫فاصله موسیقی و تئاتر در ایران از نگاه لوریس چکناواریان‬ ‫هنرمند‪ :‬لوریس چکناواریان رهبر ارکس��تر و اهنگس��از‬ ‫برجس��ته و شناخته ش��ده کش��ورمان که مدتی است به‬ ‫ص��ورت جدی به تماش��ای اکثر نمایش های��ی که روی‬ ‫صحنه هستند‪ ،‬می نشیند معتقد است؛ اگر استعداد موجود‬ ‫در بخش نوازندگی موس��یقی کالس��یک و ارکسترهای‬ ‫ما به اندازه توانایی و اس��تعداد بازیگران تئاتر کش��ور بود‪،‬‬ ‫دیگر غمی نداش��تیم و اتفاق های بسیار خوبی رخ می داد‪.‬‬ ‫چکنواریان که به تازگی به تماش��ای نمایش «تریو بدون‬ ‫هارمونی» نشسته‪ ،‬با بیان اینکه نمایشنامه پاکراه بسیار زیبا‬ ‫متن این نمایش خطرناک‬ ‫ام��ا خطرناک بود‪ ،‬گفت‪ :‬به این دلیل معتقدم ِ‬ ‫است که فضایی متفاوت برای بازیگر بوجود می اورد و به شدت مبتنی بر‬ ‫هنرنمایی انها اس��ت‪ .‬اگر بازیگر درنگ کوتاهی داشته باشد کار از دست‬ ‫می رود ولی بازیگران نمای��ش «تریو بدون هارمونی» به خوبی با نقش‬ ‫ارتباط برقرار کردند و این احس��اس کامال به تماشاگر منتقل می شد‪ ،‬به‬ ‫ش��کلی که اصال متوجه گذر زمان نش��دم‪ .‬این اهنگساز و موسیقیدان‬ ‫می افزاید‪ :‬انچه روی صحنه رفت مثل زندگی؛ به نوعی یک تئاتر در تئاتر‬ ‫بود‪ .‬شکسپیر می گوید جهان یک تئاتر بزرگ است و همه ما بازیگران ان‬ ‫تازه های تئاتر‬ ‫سازماناگهیها‪88311361- 88311353:‬‬ ‫نشانى‪:‬تهران‪ ،‬خیابان مطهری‪ ،‬بعد ازخیابانسلیمان‬ ‫خاطر‪ ،‬خیابان اورامان‪ ،‬پلاک‪ ،43‬واحد‪2‬‬ ‫تلفکس‪88813489- 88301986:‬‬ ‫توزیع‪:‬نشرگسترامروز‬ ‫توزیعمشترکینتهران‪:‬شتابگستر‪88944361‬‬ ‫اواقتشرعی‬ ‫پشت صحنه‬ ‫‪ISO 9001 : 2008‬‬ ‫‪1‬‬ ‫طراح جدول‪ :‬رسول نادری‬ ‫پاسخ جـدول شـماره قـبل‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫م‬ ‫ح‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ح‬ ‫ر‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫گ‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫‪ 5‬س‬ ‫‪ 6‬ت‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ک‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ز‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫‪10‬‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫ش‬ ‫ل‬ ‫‪ 12‬ن‬ ‫د‬ ‫‪14‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ک س‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫س ت‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫افقی‪:‬‬ ‫س ک‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫ا‬ ‫‪ 15‬ز‬ ‫م‬ ‫ش‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫‪ 13‬ب‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ف‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫‪11‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ج‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫‪9‬‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫س‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6 5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ز‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫ش ک‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫غ‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫عمودی‪:‬‬ ‫‪-1‬دشت وبیابان‪-‬اثری ازنویسنده فقیدمعاصرجعفرکازرونی‪-2‬فهمیدن‪-‬زمین پشته پشته‪-‬‬ ‫گدا‪-3‬بینی‪-‬حاجت‪-‬اندک‪-4‬دستعرب‪-‬واهمه‪-‬شتربزرگ‪-‬مادرعرب‪-5‬ازحروفالفبا‪-‬ارزان‬ ‫نیست‪-‬لرزش‪-6‬نگهبان چماق بدست‪-‬سرزمین‪-7‬رودمرزی‪-‬نوعی عدسی‪-8‬یازده‪-‬شهری نزدیک‬ ‫تهران‪-‬مرتجع پالستیکی‪-‬مروارید‪-9‬رودروسیه‪-‬فساد‪-10‬درمثل گوش دارد‪-‬ناشایست‪-11‬رودی‬ ‫دراروپا‪-‬دیوارقلعه‪-‬شعله اتش‪-12‬منقارکوتاه‪-‬درخشان‪-‬قسمت کننده‪-‬دست عرب‪-13‬رها وازاد‪-‬‬ ‫هندوان‪-‬سرگیجه‪-14‬رودمرزی‪-‬سند‪-‬محبوب‪-15‬اثریازناهیدکبیری‪-‬احاد‬ ‫اخبار دیدنی‬ ‫بارش برف در اخرین روزهای بهار مردم‬ ‫شهرکرد را غافلگیر کرد| تسنیم‬ ‫حضور و پاسخگویی سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش‬ ‫پزشکی در صحن علنی مجلس شورای اسالمی| مهر‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪-1‬چهره موردنظر‪-2‬اسم ترکی‪-‬افسانه ای‪-‬ولگرد‪-3‬زن نیست‪-‬درخت‬ ‫اعدام‪-‬نخست‪-‬شهربی دروپیکر‪-4‬پیک وبرید‪-‬النه مرغ‪-‬نغمه‪-‬عددماه‬ ‫‪-5‬عمله‪-‬سوبسیدهدفمندشده‪-6‬نقبی دردل کوه‪-‬هدیه به عروس‪-7‬واحدسطح‪-‬‬ ‫مثلومانند‪-‬عضوگوارشی‪-8‬شیشهازمایشگاهی‪-‬جامهجنگی‪-9‬نوعی‬ ‫اوز محلی مخصوص مناطق کردنشین‪-‬سفیدترکی‪-‬شخص‪-10‬نویسنده‬ ‫کتاب بوف کور‪-‬سخاوتمند‪-11‬ازمجسمه هایش‪-‬شهری دراستان کرمانشاه‬ ‫‪-12‬تصدیق انگلیسی‪-‬نی میان تهی‪-‬زمستان‪-‬کشورثروتمند‪-13‬درخت‬ ‫انگور‪-‬پسوندالودگی‪-‬بریدن‪-‬گوسفندجنگی‪-14‬پایتختپرو‪-‬تذکر‪-‬عالمت‬ ‫مفعولی‪-15‬نیمه دیوانه‪-‬پیکره این شاعر کرد یکی ازمجسمه های دیگرش‬ ‫می باشد‬ ‫حضور شهید چمران در کنار رزمندگان گروه جنگ های نامنظم‪ 31 .‬خرداد ‪ 1360‬دیدار جمعی از اصحاب رسانه در سالن اجالس سران با حجت االسالم‬ ‫مصطفی چمران در جبهه دهالویه در شمال غربی سوسنگرد بر اثر اصابت‬ ‫والمسلمین دکتر حسن روحانی رییس جمهور و ضیافت افطار| ایرانا‬ ‫ترکش خمپاره به شهادت رسید| ایرنا‬ ‫محمدعلیخلجی‬ ‫‪2‬‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سیستممدیریتکیفیت‪-‬رضایتمندیمشتری ‪ISO 10004:2012‬‬ ‫طــــرح روز قدرت خرید فیش های حقوقی!‬ ‫قدیم ترهایعنیحدوددودهپیشکهورزشمی رفتیموقتیمی خواستیمساعتکالس های‬ ‫تمرین را عوض کنیم قاعدتا مربی مان هم عوض می شد و می بایست برای مربی جدید‬ ‫از مرب��ی قبلی مان رضایت نامه می بردیم یک جوررخصت گرفتن و ادای احترام (گواهی‬ ‫حسن انجام کار که این روزها برای رزومه کاری اداری نیاز میشه) منتهی بعضی مشاغل‬ ‫هستند که از این قاعده مستثنا می باشند و براحتی نیروها در بنگاه های مختلف که اتفاقا‬ ‫گاها رغیب یکدیگر نیز می باشند جابجا می شوند و مسئله خاصی هم نیست‪ ...‬در این بین‬ ‫مطبوعات بیشتر درگیر این مسئله هستند به خصوص این روزها که بخاطر مشکالت و‬ ‫مسائل اقتصادی کمتر صاحبان رسانه می توانند نیروهای ثابت با حقوق و مزایای مکفی و‬ ‫قانونی استخدام کنند و بیشتر اهالی رسانه (خبرنگار و عکاس و ‪ )...‬بصورت حق التحریر و‬ ‫حق التصویر مشغول هستند و گاها مجبورند در چند رسانه کار کنند و قلم بزنند این موضوع‬ ‫برخی مواقع دلخوری هایی را وجود می اورد که اتفاقا دیروز رییس داشت راجع به همکاری‬ ‫یکی از بچه های تحریریه با مدیرمسئول نشریه (‪ )...‬صحبت می کرد و شنیدم که می گفت‬ ‫برای من فرقی نمی کند وهلل قصدمان خیر بود نه خدایی ناکرده جذب نیروی شما برادر‬ ‫یدانم‪....‬‬ ‫عزیز‪ ،...‬ما خودمان را رغیب شما نم ‬ ‫‪2 1‬‬ ‫‪13:06‬‬ ‫‪20:23‬‬ ‫‪20:44‬‬ ‫‪4:02‬‬ ‫‪5:49‬‬ ‫سال‪1395‬‬ ‫دیدار استادان دانشگاه ها و اعضای جامع ه دانشگاهی سراسر کشور با رهبر‬ ‫معظم انقالب اسالمی| فارس‬ ‫اتش سوزی جنگل های کالیفرنیا در پی افزایش دما‬ ‫همچنان ادامه دارد| خبرگزاری فرانسه‬