روزنامه هنرمند شماره 466

‫مروری بر برنامه های کتاب و‬ ‫کتاب خوانی در دولت تدبیر و امید؛‬ ‫‪ 2‬صالحی و راهکار هایی‬ ‫برای برون رفت از‬ ‫مشکالتفرهنگی!‬ ‫‪ 26‬خرداد ماه ‪1394‬‬ ‫ماهشنبه‬ ‫اردیبهشتسه‬ ‫شماره ‪272‬‬ ‫‪466‬نهــم‬ ‫سال نهــم شمارهسال‬ ‫‪1395‬‬ ‫یکشنبه‪5‬‬ ‫‪ISSN 2008-0816‬‬ ‫تومـان ‪12‬‬ ‫‪1000‬‬ ‫صفـــحه ‪ISSN‬‬ ‫‪2008-0816‬‬ ‫صفـــحه‬ ‫‪ 1000‬تومـان ‪12‬‬ ‫عبدالعلی دستغیب مطرح کرد‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫درحوزه ادبیات داستانی ‬ ‫مصرف کننده ایم‪،‬نهتولیدکننده!‬ ‫روی خط جشنواره جهانی فیلم فجر؛‬ ‫مسئولیت همه حاضران‬ ‫در جشنواره با مانیست!‬ ‫گفتگوی«هنرمند»باسینانورایی ‪7‬‬ ‫و وحید صادقی اصفهانی؛‬ ‫از «علیمردان خان» تا «بازی‬ ‫زخمی»درتماشاخانهدراما‬ ‫به بهانه سالگرد تاسیس رادیو؛‬ ‫رادیو‪ ،‬مردمـــی‬ ‫و ماندگــار‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫گفتگوباعلیرضاسمیع اذردربارهتقویت‬ ‫اقتصادهنر؛‬ ‫هنرمعاصربرخالف‬ ‫هنرمدرنیستی‬ ‫تافتهجدابافتهنیست!‬ ‫‪9‬‬ ‫بررسی ظرفیت گردشگری هنری ایران و‬ ‫فرصت های پیش روی ان؛‬ ‫لزومتوجهبهزیرساخت های‬ ‫گردشگریهنریایران‬ ‫‪11‬‬ ‫شادمهرراستیندرگفتگو‬ ‫با «هنرمند» ‪:‬‬ ‫با محوریت تولیدات‬ ‫داخلی می توانیم‬ ‫بازارجهانــی را‬ ‫احاطهکنیــم‬ ‫شهابحسینی‪:‬‬ ‫‪7‬‬ ‫راس هرم سینما‬ ‫مخاطب است!‬ ‫فیلمساز هاگاهیاینگونهتلقی‬ ‫می کنند که اگر فیلمی بسازند که‬ ‫منتقدان برای او کف و سوت بزنند‪،‬‬ ‫امامردمتوجهینکنند‪،‬افتخار‬ ‫است‪ .‬در صورتی که به نظرم این‬ ‫اب در هاون کوبیدن است‪ .‬در حالی‬ ‫که توجه به مخاطب الگویی است‬ ‫که در سینمای دنیا از جمله امریکا و‬ ‫هند به شدت پیگیری می شود‪.‬‬ ‫نگاهی به فیلم «بتمن علیه‬ ‫سوپرمن» اثر زک اسنایدر؛‬ ‫طلوع عدالت یا‬ ‫بامداد صلح!‬ ‫‪8‬‬ ‫‪6‬‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫‪2‬‬ ‫ن‬ ‫�عرفزاده امین اابدی ض‬ ‫ع�و فراکسیون ه�رورسانه؛‬ ‫ج‬ ‫عرصه فرهنگ قبض و بسط طویلی دارد!‬ ‫عض��و فراکس��یون هنرورس��انه مجلس‬ ‫ب��ا بیان اینک��ه واگذاری جش��نواره های‬ ‫فرهنگ��ی به بخش خصوصی ش��جاعت‬ ‫خاصی می طلبد‪ ،‬گفت‪ :‬دولت باید قبل از‬ ‫واگذاری چارچوب ها را تعیین کند چراکه‬ ‫عرصه فرهنگ قبض وبسط طویلی دارد‪.‬‬ ‫غالمعلی جعف��رزاده ایمن ابادی با مثبت‬ ‫ارزیابی ک��ردن اظه��ارات وزیر فرهنگ‬ ‫مبنی بر واگذاری جش��نواره تئاتر و فیلم‬ ‫فجر به بخش خصوصی‪ ،‬ان را در صورت‬ ‫اجرایی شدن اقدامی قابل توج ه توصیف‬ ‫کرد و گفت‪ :‬کاه��ش تصدی گری دولت‬ ‫می تواند کمک خوبی به کوچک س��ازی‬ ‫دس��تگاه عریض و طویل ان کند ضمن‬ ‫انکه حج��م کار را کاه��ش می دهد؛ لذا‬ ‫دول��ت باید با کاه��ش تصدی گری ها به‬ ‫سمت نظارت و حمایت پیش رود‪.‬‬ ‫نماینده مردم رش��ت در مجلس ش��ورای‬ ‫اسالمی با تاکید براینکه دولت باید وظیفه‬ ‫خود را از اداره بس��یاری از دس��تگاه ها و‬ ‫جریان های مختلف به هدایت‪ ،‬حمایت و‬ ‫نظارت تغییر دهد‪ ،‬افزود‪ :‬تصور بس��یاری‬ ‫بر این اس��ت که واگذاری ها باید فقط در‬ ‫ح��وزه صنعت اتفاق بیفت��د اما این اتفاق‬ ‫در حوزه های تصدی گ��ری فرهنگی نیز‬ ‫امکان پذیر اس��ت؛ به این معنا که تصدی‬ ‫برخ��ی از امور در حوزه فرهنگی به مردم‬ ‫سپرده شود‪.‬‬ ‫وی ادام��ه داد‪ :‬از انج��ا که حساس��یت‬ ‫موضوع باال اس��ت‪ ،‬این واگذاری ها باید‬ ‫با دق��ت و تامل صورت گیرن��د‪ ،‬درواقع‬ ‫ی باید نقش نظارتی دولت‬ ‫پس از واگذار ‬ ‫بیشتر شود و اگر در این زمینه تامل نشود‬ ‫خسارت ها غیرقابل جبران خواهند بود‪.‬‬ ‫جعف��رزاده ب��ا بی��ان اینک��ه واگ��ذاری‬ ‫جش��نواره های تئات��ر و فیل��م فج��ر و‬ ‫نمایش��گاه کتاب به بخش خصوصی بار‬ ‫مال��ی ان ها را از دوش دولت برداش��ته و‬ ‫درامدزایی و ایجاد اش��تغال از طرق این‬ ‫رویداده��ای فرهنگی و هن��ری افزایش‬ ‫می یابد‪ ،‬توضیح داد‪ :‬بهتر اس��ت کارهای‬ ‫اجرای��ی را بخش خصوص��ی انجام دهد؛‬ ‫ام��ا این واگذاری به معن��ای رفع تکلیف‬ ‫از دول��ت نیس��ت و دول��ت بای��د قبل از‬ ‫واگ��ذاری چارچوب ها را تعیی��ن کند‪ ،‬تا‬ ‫بخ��ش خصوصی پ��ا را از ان ه��ا فراتر‬ ‫نگ��ذارد چراکه عرص��ه فرهنگ قبض و‬ ‫بس��ط طویلی دارد و این مس��ئله نظارت‬ ‫را حساس تر می کند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه بخش خصوصی زمانی‬ ‫وارد میدان می ش��ود که توجیه اقتصادی‬ ‫داشته باش��د‪ ،‬افزود‪ :‬این بخش به خوبی‬ ‫می توان��د هزینه ها را کمتر و س��وداوری‬ ‫را بیش��تر کند‪ ،‬البته بهتر اس��ت در حوزه‬ ‫فرهنگ موسس��اتی تشکیل ش��ود تا کار‬ ‫را مانن��د حوزه پیمان کاری س��اختمان در‬ ‫دس��ت بگیرند؛ هرچند وزارت ارشاد باید‬ ‫ابتدا صالحیت هایی در این زمینه تعریف‬ ‫کند‪ .‬عضو فراکسیون هنر و رسانه مجلس‬ ‫با تاکید براینکه این واگذاری که شجاعت‬ ‫خاص��ی نی��ز می خواه��د باید ب��ا مطالعه‬ ‫انجام ش��ود‪ ،‬گفت‪ :‬اگر چه انتظار می رفت‬ ‫مسئوالن این کار را زودتر انجام می دادند‬ ‫ام��ا در هر صورت نباید اجازه داد در حوزه‬ ‫فرهنگ سلیقه فردی اعمال شود‪.‬‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫رموری بر برانمه های تکاب و تکاب خواین در دوتل تد ب� ی�ر و ایمد؛‬ ‫معاونت فرهنگی و راهکار هایی‬ ‫برای برون رفت از مشکالت فرهنگی!‬ ‫سیدعباس صالحی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی با روی کار امدن دولت یازدهم (دولت‬ ‫تدبیروامید)تدابیرمتعددومتنوعیبهمنظوربُرون رفت‬ ‫بخش فرهنگ و نشر کشور از انبوه مشکالت اتخاذ‬ ‫کرد‪ .‬این گزارش ضمن تشریح این تدابیر‪ ،‬به مجموعه‬ ‫اقدامات معاونت در سال جاری اشاره دارد‪.‬‬ ‫ب��ه گزارش هنرمن��د به نقل از ایبن��ا‪ :‬در بزنگاه های‬ ‫مهم سیاسی و در میان مشکالت اقتصادی‪ ،‬همواره‬ ‫فرهنگ یکی از اسیب پذیرترین حوزه های مدیریتی‬ ‫هر جامعه است‪ .‬حفظ سرفصل های فرهنگی کشور در‬ ‫اختالف نظر های گروه های مختلف و نیز اولویت بندی‬ ‫مسائل ضروری با درنظر داشتن بودجه های محدود‪،‬‬ ‫نیاز به برقراری تعادل در برنامه ریزی ها دارد‪ .‬به همین‬ ‫دلیل ‪ ،‬در اس��تانه برگزاری بیست ونهمین نمایشگاه‬ ‫نالمللی کتاب تهران‪ ،‬نگاهی گذرا خواهیم داشت به‬ ‫بی ‬ ‫مهم تریناولویت هاوبرنامه هایدولتیازدهمدرحوزه‬ ‫کتاب و کتاب خوانی‪ .‬مهر ماه ‪ ،92‬سیدعباس صالحی‪،‬‬ ‫معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارش��اد اسالمی‪ ،‬در‬ ‫مراس��م معارفه خود بر امکان فعالیت ازادانه و فعال‬ ‫فکره��ا و خالقیت های متنوع در جامعه تاکید کرد‪.‬‬ ‫او گفت‪ :‬عرصه فرهنگ نمی تواند در انحصار گروه یا‬ ‫سلیق هخاصیباشد‪،‬فضایفرهنگیبهمددتالش های‬ ‫اجتماعی و انقالب اسالمی‪ ،‬میدان های وسیع انسانی‬ ‫ایج��اد کرده اس��ت ک��ه می تواند و بای��د در حیطه‬ ‫فرهنگ س��ازی حضور مثمرثمر داشته باشد و بدون‬ ‫تردی��د فرهنگ را در تاریک خانه نمی توان پرورش یا‬ ‫در محیط گلخانه ای گسترش داد‪ .‬در یکی دو سالی که‬ ‫گذشت‪ ،‬گرانی کاغذ بیش از سایر مشکالت‪ ،‬بر ناشران‬ ‫فشار می اورد‪ .‬کاهش شمارگان کتاب‪ ،‬روند طوالنی‬ ‫صدور مجوز نشر‪ ،‬بدهی مالی معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی به ناشران داخلی و خارجی‪،‬‬ ‫اوضاع نابسامان چاپ در کشور‪ ،‬ابهام در معافیت های‬ ‫حوزه چاپ و ‪ ...‬از مشکالت دیگری بود که در ابتدای‬ ‫مسئولیتسیدعباسصالحیوجودداشت‪.‬‬ ‫تش�کیل هی�ات نظ�ارت بر ضوابط نش�ر‬ ‫بزرگسال و کودک‬ ‫در این راستا‪ ،‬شورای عالی انقالب فرهنگی‪ ،‬اعضای‬ ‫هیات نظارت بر ضوابط نشر بزرگس��ال و کودک را‬ ‫معرفی کرد‪ .‬ای��ن افراد در هفتصد و چهل و یکمین‬ ‫جلسه ش��ورای عالی انقالب فرهنگی که به ریاست‬ ‫حجت االس�لام والمسلمین حس��ن روحانی‪ ،‬رئیس‬ ‫جمهوری و با حضور روس��ای قوه قضائیه و مجلس‬ ‫ش��ورای اسالمی برگزار شد به تایید رسیده و معرفی‬ ‫ش��دند‪ .‬این در حالی است که از سه سال پیش هنوز‬ ‫اقدامی برای معرفی و ابالغ احکام اعضای این هیات ها‬ ‫انجام نشده بود‪.‬‬ ‫یراد‪ ،‬محمدتقی‬ ‫احم��د واعظی‪ ،‬محمدعلی مه��دو ‬ ‫س��بحانی‪ ،‬رضا مختاری‪ ،‬علیرض��ا اعرافی‪ ،‬محمود‬ ‫گلزاری‪ ،‬عماد افروغ‪ ،‬علیرضا صدرا‪ ،‬صادق ائینه وند‪،‬‬ ‫محسن مومنی‪ ،‬علی معلم دامغانی‪ ،‬حسین کچوئیان‪،‬‬ ‫محمود اذربایجانی‪ ،‬مهدی خاموشی و فریبا عالسوند‬ ‫اعضای هیات نظارت بر نش��ر بزرگسال را تشکیل‬ ‫می دهند و جواد محقق‪ ،‬محس��ن چینی فروش��ان‪،‬‬ ‫نزادهومهنوشمشیری‬ ‫مظفریساالری‪،‬عبداهللحس ‬ ‫نیز اعضای هیات نظارت بر نشر را شامل می شوند‪.‬‬ ‫چابک سازیمعاونتفرهنگی‬ ‫یکی از نکات مهم در عملکرد سیدعباس صالحی این‬ ‫استکهویبهکاهشنیروهایستادیوچابک سازی‬ ‫ان معتقد بوده و همواره بر ان تاکید دارد‪ .‬واگذاری امور‬ ‫به استان ها یکی از اقدامات دولت در این زمینه است‪.‬‬ ‫برگزاری هفته کتاب و بخش های مختلف جشنواره‬ ‫ش��عر فجر در استان ها و افزایش تفویض ممیزی به‬ ‫استان ها بخشی از این فعالیت ها است‪.‬‬ ‫معافیتمالیاتیکتابفروشان‬ ‫معافیت مالیاتی کتاب فروشان‪ ،‬یکی از درخواست های‬ ‫قدیمی اهالی فرهنگ و فعاالن اقتصادی این عرصه‬ ‫بود که پس از کش و قوس های فراوان‪ ،‬به طور کلی‬ ‫محقق شد‪ .‬همچنین معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی تالش کرده تا موسسه خانه کتاب به‬ ‫مرکز جدی مطالع��ات راهبردی در حوزه چاپ کتاب‬ ‫تبدیل ش��و د تا در حوزه رصد و دیده بانی اتفاقات این‬ ‫حوزه‪ ،‬حضور فعال تری داشته باشد‪ .‬در این راستا خانه‬ ‫نقد کتاب‪ ،‬خانه ترجمه و مرکز کتاب پژوهی ایران در ان‬ ‫راه اندازی شده است‪.‬‬ ‫حجم انبوه اقدامات در سال ‪1393‬‬ ‫معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫در سال ‪ 1393‬در حوزه قانون گرایی و پرهیز از برخورد‬ ‫س��لیقه ای با قانون‪ ،‬اقداماتی از جمله س��اماندهی و‬ ‫تشکیلجلساتهیاتنظارتعالیکتابوهیات های‬ ‫نظارتی استانی بر اساس مصوبه شورای عالی انقالب‬ ‫فرهنگی‪ ،‬تس��ریع در روند اخ��ذ مجوزهای قانونی و‬ ‫پرهیز از اعم��ال نظرهای غیرمجاز و رفع خالء های‬ ‫قانون��ی و ایجاد وح��دت رویه در اعم��ال نظارت بر‬ ‫کتاب و نشر انجام داد‪ .‬در حوزه مشارکت و یا تفویض‬ ‫اختیار به بخش خصوصی و تمرکرزدایی‪ ،‬تفویض و‬ ‫یا مش��ارکت فعال نهادهای صنفی در فعالیت های‬ ‫نالمللیکتابتهران‪،‬هفتهکتاب‪،‬جشنواره‬ ‫نمایشگاهبی ‬ ‫صنعت چاپ‪ ،‬واگذاری فعالیت های نمایش��گاهی به‬ ‫بخش خصوص��ی و واگذاری بخش ه��ای اجرایی‬ ‫فعالیت های فرهنگی به ادارات کل فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی اس��تان ها از طریق تفاهمنامه های استانی‬ ‫با تمامی استان ها از جمله اقدامات انجام شده است‪.‬‬ ‫ایجاد سایت اهل قلم‪ ،‬ایجاد وبگاه پدیداورندگان کتاب‬ ‫و مرکز مشاوره حقوقی اهل قلم ایران نیز از فعالیت ها و‬ ‫اقدامات اخیر حوزه توسعه خدمات برای پدیداورندگان‬ ‫و اهل قلم معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی است‪ .‬در حوزه حمایت صنعت نشر‪ ،‬اقداماتی از‬ ‫جمله خرید کتاب و تامین کتاب کتابخانه های مساجد‬ ‫وکتابخانه هایعمومیسراسرکشوروبیستودومین‬ ‫مراسم تجلیل از خادمان نشر و پیشکسوتان عرصه‬ ‫چاپ صورت گرفته است‪ .‬در حوزه فعالیت های هدایتی‬ ‫معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی در‬ ‫حوزه های کتاب‪ ،‬نشر و چاپ می توان به اقداماتی مانند‬ ‫برگزاری س��ی و دومین دوره کتاب س��ال جمهوری‬ ‫اسالمی‪ ،‬ائین انتخاب برترین های پژوهش فرهنگی‬ ‫پژوهشگران برتر صنعت چاپ‪ ،‬نهمین دوره جشنواره‬ ‫نالمللی شعر فجر‪ ،‬هفتمین دوره جایزه ادبی جالل‬ ‫بی ‬ ‫ا ل احمد‪ ،‬چهاردهمین جشنواره صنعت چاپ‪ ،‬انتخاب‬ ‫پیشکسوتان و کارافرینان نمونه‪ ،‬انتخاب کارشناس‬ ‫نمونه‪ ،‬همایش روز ملی صنعت چاپ‪ ،‬برگزاری جشن‬ ‫جشنواره صنعت چاپ در استان ها اشاره شده است‪ .‬در‬ ‫حوزه مصوبات هیات انتخ��اب و خرید کتاب وزارت‬ ‫فرهنگ و ارش��اد اسالمی در سال ‪ 1393‬می توان به‬ ‫تشکیل ‪ 23‬جلسه اشاره کرد که در این جلسات تعداد‬ ‫‪ 18055‬عنوان کتاب مورد بررس��ی قرار گرفت که از‬ ‫این تعداد عنوان کتاب خرید‪ 1153632‬نسخه به مبلغ‬ ‫‪ 169373646000‬ریال مورد تصویب قرار گرفت‪.‬‬ ‫معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارش�اد‬ ‫اسالمی در ایینه ‪1394‬‬ ‫همایون امیرزاده‪ ،‬مشاور اجرایی معاون فرهنگی وزیر‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی پیش از ایندرباره مهم ترین‬ ‫اقدامات این معاونت در سال ‪ 1394‬چنین بیان کرده‬ ‫بود‪ :‬افزایش ‪ 25‬درصدی میزان خرید کتاب از ناشران‬ ‫نسبت به س��ال ‪ ،1393‬محقق شدن طرح معافیت‬ ‫مالیات کتابفروشان‪ ،‬افزایش‪ 300‬درصدی خرید کتاب‬ ‫از ناشران و مولفان استان ها نسبت به دوره های مشابه‪،‬‬ ‫افزایش ‪ 40‬درصدی تعداد نمایش��گاه های اس��تانی‬ ‫کتاب طی ‪ 3‬س��ال اخیر‪ ،‬افزایش ‪ 41‬درصدی تعداد‬ ‫جش��نواره ها و بزرگداش��ت ها و جلب مشارکت های‬ ‫مردمی و غیردولتی برای ترویج کتاب و کتابخوانی و‬ ‫عقدتفاهمنامهبامجموعه هایمختلفمانندبنیادملت‪،‬‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬ش��هرداری‪ ،‬شرکت رجاء‪ُ ،‬پست‪،‬‬ ‫سازمانزندان ها‪،‬کمیسیونملییونسکو‪،‬سازمانبنادر‬ ‫ودریانوردیوبهزیستیازجملهفعالیت هاییمحسوب‬ ‫می شود که این معاونت در سال ‪ 94‬انجام داده است‪.‬‬ ‫امیرزاده افزود‪ :‬از دیگر برنامه های انجام شده در سال‬ ‫‪ 94‬می توان به هدف گذاری جمعیت دانش اموزی در‬ ‫جهت توس��عه فرهنگ کتاب و کتابخوانی در قالب‬ ‫تجهیز کتابخانه های کالسی‪ ،‬اتحاذ رویکرد جدی به‬ ‫حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی با تاسیس سه فعالیت‬ ‫تشویقی و ترویجی «پایتخت کتاب ایران»‪« ،‬روستاها‬ ‫و عشایر دوستدار کتاب» و «تقدیر از افراد و گروه های‬ ‫برتر مروج کتابخوانی» و شناسایی و هدایت ‪ 453‬فرد‬ ‫و گروه مروج کتابخوانی در ادامه انسجام بخش��ی به‬ ‫گروه ها در جهت نهادسازی تخصصی در این زمینه‬ ‫و اتخاذ رویکرد جدی توجه به کتابفروشان و اجرایی‬ ‫شدن طرح کتابفروشی به وس��عت ایران اشاره کرد‪.‬‬ ‫وی اظهار کرد‪ :‬برنامه ریزی برای ساماندهی یارانه های‬ ‫حوزه نشر با رویکرد توجه و کمک به بنیان های اصلی‬ ‫نشر و پیگیری راه اندازی شعبات ویژه نشر در مراجع‬ ‫قضایی و محقق ش��دن این امر در سراسر کشور به‬ ‫منظور صیانت از حقوق فکری و معنوی پدیداورندگان‬ ‫اثار مکتوب را می توان از دیگر فعالیت های اجرا شده در‬ ‫عرصه فرهنگ نمی تواند در انحصار گروه‬ ‫یاسلیق هخاصیباشد‪،‬فضایفرهنگی‬ ‫به مدد تالش های اجتماعی و انقالب‬ ‫اسالمی‪،‬میدان هایوسیعانسانی‬ ‫ایجاد کرده است که می تواند و باید در‬ ‫حیطهفرهنگ سازیحضورمثمرثمر‬ ‫داشته باشد و بدون تردید فرهنگ را در‬ ‫تاریک خانه نمی توان پرورش یا در محیط‬ ‫گلخانه ایگسترشداد‬ ‫سال ‪ 94‬از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی برشمرد‪ .‬این مقام مسئول ادامه داد‪ :‬سال‬ ‫‪ 1394‬سال خوبی برای میسر شدن نقش تشکل ها و‬ ‫صنوف مختلف چاپ و نشر در سیاستگذاری کالن‪،‬‬ ‫اس��تفاده از ظرفیت های فک��ری صنوف مختلف در‬ ‫پیش نویس صنعت هایی که ش��انیت سیاستگذاری‬ ‫داش��ته اند‪ ،‬بود‪ .‬کما این که در تهیه پیش نویس سند‬ ‫راهبردی اقتصاد نش��ر ایران و برنامه ششم توسعه از‬ ‫ظرفیتفکریصنوفمختلفنهایتاستفادهبهعمل‬ ‫امد‪ .‬امیرزاده برجسته شدن نقش تشکل ها و صنوف‬ ‫مرتب��ط با چاپ در بررس��ی تعرفه کاغذ در س��طوح‬ ‫مختلفتصمیم سازیباهدایتوزارتفرهنگوارشاد‬ ‫اسالمی را از دیگر سیاست های معاونت فرهنگی این‬ ‫وزارتخانه در سال ‪ 94‬دانست و اظهار کرد‪ :‬در تمامی‬ ‫جلساتی که معطوف به سیاس��تگذاری درباره تعرفه‬ ‫کاغذ بود‪ ،‬نمایندگانی از صنف چاپ حضور داش��تند‪.‬‬ ‫همچنینمشارکتموثراستان هادرتصمیم سازی های‬ ‫مهم ملی در قالب راه اندازی شورای تعامالت استانی و‬ ‫تنظیم بیش از ‪ 350‬مصوبه مهم درباره نقش پذیری‬ ‫اس��تان های کش��ور و وظایف تکلیفی از مهم ترین‬ ‫برنامه های معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی در سال گذشته بود‪.‬‬ ‫مشاور اجرایی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد‬ ‫اس�لامی افزود‪ :‬از دیگر برنامه های این معاونت در‬ ‫سال گذشته می توان به راه اندازی اتاق فکر حوزه نشر‬ ‫کشور با حضور حداکثری و موثر تشکل های نشر‪،‬‬ ‫توزیع ‪ 33‬درصد از اعتبارات معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگوارشاداسالمیدراستان هایسراسرکشور‪،‬‬ ‫ارائه ‪ 10‬هزار ساعت اموزش مرتبط با چاپ‪ ،‬تجهیز‬ ‫تمامیاستان هایکشوربهکتابخانه هایتخصصی‬ ‫چاپ‪ ،‬راه اندازی بانک جامع چاپ کشور در البرز به‬ ‫عنوان پایلوت‪ ،‬حمایت از نمایشگا ه تخصصی کتاب‬ ‫در حوزه های دین‪ ،‬دفاع مقدس‪ ،‬انقالب اس�لامی‬ ‫و کودک و نوجوان‪ ،‬تقویت روند واس��پاری امور به‬ ‫بخش خصوصی و توج��ه به مطالبات اهل قلم و‬ ‫اجرایطرحکتابگردیهفتگیمعاونفرهنگیوزیر‬ ‫یواسطه‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی به منظور شنیدن ب ‬ ‫مطالبات انها و تسهیل دیدار چهره به چهره با فعاالن‬ ‫فرهنگی کشور اشاره کرد‪.‬‬ ‫سال‪ 1395‬ومجموعهبرنامه هاوسیاست ها‬ ‫همایون امیرزاده‪ ،‬مشاور اجرایی معاون فرهنگی وزیر‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی در گفت وگوی نوروزی درباره‬ ‫اهم اقدام ها و سیاست های معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارش��اد اسالمی در سال ‪ ،1395‬اظهار کرد‪:‬‬ ‫یکپارچه سازی امر نظارت بر کتاب در قالب راه اندازی‬ ‫سامانه جامع صدور مجوز چاپ و نشر کتاب از جمله‬ ‫مهم ترینسیاست هایاینمعاونتمحسوبمی شود‪.‬‬ ‫وی همچنین از راه اندازی سامانه جامع ارشیو ناشران‬ ‫کش��ور در س��ال ‪ 95‬خبر داد و گفت‪ :‬در سال جاری‪،‬‬ ‫توزیع توکن به تمامی ناشران فعال کشور برای کاهش‬ ‫هزین هناشران‪،‬تسهیلفرایندصدورمجوزکتابوایجاد‬ ‫وحدت روی��ه در امور اجرایی به منظور تحقق اهداف‬ ‫دولت الکترونیک صورت می گیرد‪ .‬ادامه داد‪ :‬توس��عه‬ ‫هوشمندانه و فنی وب سایت‪ KETAB.IR‬با هدف‬ ‫توسعه شبکه توزیع و فروش کتاب در سراسر کشور‪،‬‬ ‫طراحی و راه اندازی اپلیکیشن های متنوع اطالع رسانی‬ ‫کتاب با هدف تثبیت اطالع رس��انی کت��اب در حوزه‬ ‫مجازی‪ ،‬حضور مقتدرانه اثرگذار و متفاوت کتاب ایران‬ ‫در بازارهای جهانی و پیگیری به منظور ساماندهی و‬ ‫اداره اق�لام چاپی از طریق انجام رایزنی های موثرتر‬ ‫برای تنظیم تعرفه های وارداتی از دیگر سیاست های‬ ‫این معاونت در سال ‪ 95‬به شمار می ایند‪.‬‬ ‫امیرزادهتوضیحداد‪:‬سال‪،95‬سالتوجهبهاستعدادهای‬ ‫جوان تازه بنا در حوزه ش��عر و ادبیات داس��تانی است‪.‬‬ ‫همچنین در س��ال ‪ 95‬توجه ب��ه دوره های اموزش‬ ‫ادبیاتخالقهوتوجهبهتشکل ها‪،‬انجمن هاوکنگره ها‬ ‫با س��مت و سوی جوانانه در دستور کار قرار می گیرد‪.‬‬ ‫ت مدارس و مساجد و استعدادیابی از‬ ‫استفاده از ظرفی ‬ ‫دل مناط��ق بکر و برگزاری اردوهای تجربی از دیگر‬ ‫سیاست های معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی در سال ‪ 95‬محسوب می شود‪ .‬رئیس شورای‬ ‫نظارت و ارزش��یابی بیست و نهمین دوره نمایشگاه‬ ‫نالمللی کتاب تهران توجه به جهان فارسی زبان و‬ ‫بی ‬ ‫مسلمان را از دیگر برنامه های معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی در سال ‪ 95‬دانست و اظهار‬ ‫کرد‪ :‬پیگیری گرند ترجمه اثار ادبیات فارسی‪ ،‬برگزاری‬ ‫جلس��ه ها و کنگره های ادبی مش��ترک و شناسایی‬ ‫موضوع های مرتبط برای استحکام بخشی به روابط‬ ‫ادبی با کش��ورهای هدف‪ ،‬توجه به تکریم اهل قلم‪،‬‬ ‫بزرگداشتنام هایماندگارومفاخرفرهنگی‪،‬دردستور‬ ‫کار این معاونت در س��ال جاری قرار دارند‪ .‬وی بیان‬ ‫کرد‪ :‬از دیگر فعالیت هایی که معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی در سال ‪ 95‬انجام خواهد داد‬ ‫می توان به فعال سازی ظرفیت های فضای مجازی‪،‬‬ ‫زمینه س��ازی ب��رای فروش بهتر اثار ش��عر و ادبیات‬ ‫داستانی‪ ،‬توجه به جامعه شناسی ادبیات و توسعه ترویج‬ ‫کتاب و کتابخوانی در مناطق روستایی و عشایر کشور‬ ‫اشاره کرد‪ .‬نگاهی بر عملکرد معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی خبر از تحقق بخش اعظمی‬ ‫از منویات اهالی فرهنگ و نشر می دهد‪ .‬البته این به ان‬ ‫معنانیستکههیچمشکلیدرمسیراهدافاینصنف‬ ‫از جامعه وجود ندارد‪ .‬با توجه به مجموعه اقدام هایی که‬ ‫این معاونت در س��ال جاری در دستور کار دارد‪ ،‬انتظار‬ ‫می رود بیش از پیش شاهد اعتالی فرهنگ کشورمان‬ ‫و رفع مشکالت صنعت نشر و کتاب باشیم‪.‬‬ ‫کتاب و ادبیات‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫عبدالعلی دستغیب معتقد است که ادبیات داستانی‬ ‫ما در دهه های اخیر بیش��تر الگوبردار بوده است‪ ،‬تا‬ ‫تولیدکننده‪ ،‬از این جهت ادبیات داس��تانی ما بیشتر‬ ‫اهمیت محلی دارد تا جهانی؛ به این معنی که بیشتر‬ ‫در کشور تاثیرگذارند تا در جهان‪.‬‬ ‫بهگزارشهنرمندبهنقلازتسنیم‪:‬عبدالعلیدستغیب‪،‬‬ ‫منتقد ادبی با اشاره به وضعیت ادبیات داستانی کشور‬ ‫طی دهه های اخیر گفت‪ :‬داستا ن از دهه ‪ 60‬بر شعر‬ ‫غلبه کرد و رونق بسیار یافت‪ .‬داستان نویسی در دهه‬ ‫هفتاد‪ ،‬چه در حوزه داس��تان کوت��اه و چه در زمینه‬ ‫داستان بلند‪ ،‬به صورت های مختلف در سبک های‬ ‫رئالیسم اجتماعی‪ ،‬رئالیس��م جادویی یا واقع گرا در‬ ‫اث��اری مانند «کلیدر»‪« ،‬همس��ایه ها» و اثاری که‬ ‫امثال غالمحسین ساعدی نمود یافت‪ .‬در این زمان‬ ‫برخی از اثار به دلیل اس��تفاده از زبان و ساختار دهه‬ ‫‪ 60‬تاریخ مصرفشان تمام ش��ده بود‪ .‬داستان های‬ ‫واقع گرایی که در این دوره نوشته شد‪ ،‬خریدار نداشت‬ ‫و نویسندگانی که در این ایام اثاری را در حوزه رئالیسم‬ ‫اجتماعی خلق کردند‪ ،‬در کار خود موفق نبودند‪ ،‬زیرا‬ ‫دوره مدرنیته تمام ش��ده بود و دنیا وارد دوره پست‬ ‫مدرن ش��ده بود‪ .‬وی در پاس��خ به این پرسش که‬ ‫یعنی ش��ما فکر می کنید طی دهه های گذشته اثر‬ ‫ماندگاری خلق نشده است‪ ،‬گفت‪ :‬ماندگاری اثر دست‬ ‫نویسنده نیست‪ .‬به نظر شما نویسندگان جدید ما و‬ ‫انهایی که اثارشان هنوز هم خوانده می شود‪ ،‬مانند‬ ‫اسماعیل فصیح‪ ،‬محمود دولت ابادی یا غالمحسین‬ ‫ساعدی داستان های ماندگار داشتند؟ خیر؛ همه اینها‬ ‫داستان های محلی و موقت نوشته اند‪ .‬داستانی که‬ ‫بتواند بماند و در ادبیات دیگر کش��ورها اثر بگذارد‪،‬‬ ‫تاریخ مصرف نداشته باش��د؛ به طوری که بتوانیم‬ ‫ان را تا ‪ 10‬س��ال این��ده نیز بخوانیم و لذت ببریم‪،‬‬ ‫اثری مانند «بوف کور» صادق هداست است‪ .‬دیگر‬ ‫داستان هایداستان نویسانمااهمیتمحلیدارند؛نه‬ ‫جهانی؛ حتی اگر نویسندگان ایران جایزه نوبل را هم‬ ‫گرفته بودند که نگرفته اند‪ ،‬دال بر اهمیت جهانی انها‬ ‫نمی شود چراکه خیلی از داستان نویسانی که روزی‬ ‫جایزه نوبل گرفته بودند‪ ،‬امروز فراموش شده اند‪.‬‬ ‫این منتقد ادبیات داس��تانی یاداور شد‪ :‬امروز دیگر‬ ‫کسی اثار جان اشتاین بک را با اینکه جایزه نوبل‬ ‫گرفته و حتی از روی داستان هایش فیلم هم ساخته‬ ‫بعدالعیل ت‬ ‫دس�غبی مطرح کرد‪:‬‬ ‫ی مصرف کننده ایم‪ ،‬نه تولیدکننده!‬ ‫درحوزه ادبیات داستان ‬ ‫شدهاست‪،‬نمی خواند‪،‬امامخاطبانبسیاریدرجهان‬ ‫هستند که داستان های شخصی مانند تولستوی را‬ ‫می خوانن��د و از خواندنش لذت می برند‪ .‬او با وجود‬ ‫اینکه جایزه ادبی نوبل را نگرفت‪ ،‬اثار ماندگاری دارد؛‬ ‫بنابراین لفظ ماندگاری و جهانی شدن را می توان‬ ‫درب��اره ادبیات کالس��یک و درباره کس��انی مانند‬ ‫فرودس��ی یا سعدی و موالنا به کار برد‪ ،‬اما کسانی‬ ‫مانند جما لزاده‪ ،‬ساعدی یا دولت ابادی نویسندگان‬ ‫مهمی نیستند که چنین شاخصه ای داشته باشند‪.‬‬ ‫این اف��راد یک نوع الگوب��رداری و نمونه گیری از‬ ‫نویسندگان غربی می کنند؛ البته چاره ای هم ندارند؛‬ ‫چون در اروپا داس��تان و رمان ‪ 400‬س��ال است به‬ ‫شکل نو نوشته می شود‪ ،‬خریدار زیادی دارد‪ ،‬فروش‬ ‫زیادی هم دارد و منتقدانی هم دارد که پیوسته به نقد‬ ‫و بررسی این اثار می پردازند‪.‬‬ ‫به گفته دستغیب؛ از سوی دیگر نویسندگان مطرح‬ ‫اروپا مانند رومن روالن‪ ،‬داستایوفس��کی و چخوف‬ ‫داراینظرگاهفلسفیهستند؛یعنیبهجامعه ایکهدر‬ ‫حال پیشرفت و دارای تحول است‪ ،‬فکر و ایده تزریق‬ ‫می کنند‪ ،‬اما نویسندگان ما غالب ًا چنین ویژگی هایی‬ ‫در حوزه ادبیات داس��تانی ندارند‪ .‬ما در اینجا چندین‬ ‫دهه است که تولیدکننده نداریم‪ ،‬بلکه مصرف کننده‬ ‫هستیم‪ .‬این الگوبرداری منحصر به دهه های اخیر‬ ‫نیست‪ ،‬این رویه از دوران قاجار و پس از ان از دوران‬ ‫پهلوی ش��روع شد‪ .‬ما در دور ه قاجار و پهلوی منابع‬ ‫کشور را می فروختیم و با سرمایه اش‪ ،‬دستگاه چاپ‪،‬‬ ‫تلویزیون‪ ،‬تلفن و ‪ ...‬وارد کشور می کردیم‪ .‬الگوبرداری‬ ‫ما از همان زمان اغاز شد‪ .‬این منتقد ادبی با بیان اینکه‬ ‫البته داستان و اشعار خوبی طی دهه های اخیر متولد‬ ‫شده است که برخی از انها قابلیت ترجمه به زبان های‬ ‫دیگر را دارد‪ ،‬افزود‪ :‬اثاری مانند «سو و شون» سیمین‬ ‫دانشور‪ ،‬اشعار فروع فرخزاد و ‪ ...‬از جمله اثاری هستند‬ ‫که در س��ده حاضر تولید ش��ده اند و قابلیت ترجمه‬ ‫به دیگر زبان ها را دارند‪ ،‬اما متاس��فانه باید گفت که‬ ‫غالب کارهای منتشر شده طی دهه های اخیر بیشتر‬ ‫به الگوبرداری های ادبی شبی ه بوده اند و نه اثاری که‬ ‫تغییر دهنده ایده خاص و یا تولیدکننده اندیشه خاص‬ ‫باشند‪ .‬به همین دلیل یک نویسنده کانادایی یا المانی‬ ‫عالقه ای به خواندن برخی از داستان های دهه های‬ ‫اخیر ادبیات فارسی ندارد؛ چرا که غالب این داستان ها‬ ‫فرم را از اروپایی ها گرفته اند و حرف جدیدی ندارند‪.‬‬ ‫داستان هایمعاصرالگوبردارادبیبوده اند‬ ‫دستغیب یاداور شد‪ :‬بنابراین تعدادی نویسنده و شاعر‬ ‫داریم که اثارشان به انگلیس��ی و فرانسه و المانی‬ ‫ترجمه شده است که در راس انها هم صادق هدایت‬ ‫قرار دارد‪ .‬به نظر من هنوز نویسنده ای همپایه هدایت‬ ‫در صد س��ال اخیر به وجود نیامده است‪ .‬با توجه به‬ ‫سیر ادبیات داستانی در کشور باید گفت که تحوالت‬ ‫داس��تانی در ایران از زمان مشروطه با نویسندگانی‬ ‫مانند دهخدا ش��روع ش��د و س��پس ای��ن روند با‬ ‫نویسندگانیچونجما لزاده‪،‬محمدحجازی‪،‬هدایت‪،‬‬ ‫بزرگ عل��وی و‪ ...‬ادامه می یابد‪ .‬در این مدت حدود‬ ‫‪ 500‬یا ‪ 600‬داستان نویس فعالیت کرده اند که عمده‬ ‫انها اهمیت محلی دارند یعنی انها در اوضاع احوال و‬ ‫تحوالت اجتماعی ایران موثر بودند‪ ،‬نه جهان‪ .‬مث ً‬ ‫ال‬ ‫«شوهر اهو خانم» نوشته علی محمد افغانی در بهبود‬ ‫وضعیت زنان ایران تاثیرگذار بود‪ ،‬اما داس��تان های‬ ‫این چنینی اثاری نبودند که نویسندگان روسیه‪ ،‬ژاپن‪،‬‬ ‫المان یا فرانسه از ان اقتباس و الگوبرداری کنند‪.‬‬ ‫نویسنده ما کارمند دولت است‪ ،‬نمی تواند‬ ‫کارخانه نویس�ندگی خود را دائماً روشن‬ ‫نگاه دارد‬ ‫وی در ادامه به علل عدم ترقی ادبیات داستانی کشور‬ ‫طی س��ال های اخیر اش��اره کرد و گفت‪ :‬برای این‬ ‫موضوع هم نویس��نده و هم دیگر عوامل در ایجاد‬ ‫چنین پدیده ای موثر بوده اند‪ .‬نویسندگان ما تجربه‬ ‫زیادی در کار نویس��ندگی ندارند و خودشان را هم‬ ‫اماده کسب تجربه نمی کنند؛ مث ً‬ ‫ال نویسنده ای مانند‬ ‫همینگویبرایکسبتجربهبهمیدانجنگمی رود‬ ‫یا نویسنده ای مانند جان اشتاین بک در اعتصابات‬ ‫شرکت می کند و همراه انها تمام قاره امریکا را زیر‬ ‫پا می گذارد یا‪ ...‬بنابراین تجربه انها وسیع است‪ .‬البته‬ ‫مردم‪ ،‬جامعه ادبی و دولت هم از انها حمایت می کنند‪،‬‬ ‫اما در کشور ما وضعیت متفاوت است‪ .‬نویسنده ما‬ ‫کارمند دولت یا ش��رکت است و در وقت اضافه ای‬ ‫که دارد داس��تان می نویسد و مانند داستایوفسکی‬ ‫نیس��ت که ش��بانه روز کارخانه نویسندگی خود را‬ ‫روشن نگاه دارد‪ .‬اما اینکه ما چرا نویسنده ای مانند‬ ‫همینگوی نداریم‪ ،‬به این دلیل است که مخترعی‬ ‫مانند ادیسون نداریم یا اهنگسازی در حد بتهوون‬ ‫نداریم‪ .‬دستغیب با بیان اینکه برخی فکر می کنند اگر‬ ‫فلسفه هگل را خوانده و براساس ان رمانی بنویسند‬ ‫کار درس��تی انجام داده اند‪ ،‬ادام��ه داد‪ :‬این در حالی‬ ‫است که فلسفه باید در ذهن انسان باشد و انسانی‬ ‫که می خواهد به سراغ فلسفه برود‪ ،‬باید اندیشه ای نو‬ ‫داشته باشد‪ .‬برای مثال ما از فرویدیسم‪ ،‬مارکسیسم و‬ ‫لیبرالیسمناممی بریمبهصورتاقتباسییادمی کنیم‬ ‫و سخن می گوییم؛ به این معنی که چون فیلسوف یا‬ ‫منتقد ادبی بزرگی نداشتیم‪ ،‬کتاب هایی را در رابطه با‬ ‫مدرنیته‪ ،‬فلسفه کانت‪ ،‬هگل و ‪ ...‬را با استنباط خود‬ ‫به فارس��ی ترجمه می کنیم و اسم ان را ترجمه اثر‬ ‫به فارسی می گذاریم‪ ،‬اما سوال اینجاست که ایا این‬ ‫همان مطلبی است که هگل گفته است؟ نیچه یکی‬ ‫از افرادی است که اثارش در ایران ترجمه شده است‬ ‫که خیلی از نویسندگان ما اثار او را می خوانند‪ ،‬اما دچار‬ ‫سوءتفاهمهستند‪،‬یعنیدرستاستکهکتاب هایی‬ ‫درمورد ان نوشته شده است‪ ،‬اما فلسفه را باید خواند‪،‬‬ ‫نمی شود ان را خوداموزی کرد‪.‬‬ ‫دو عی�ب بزرگ نویس�ندگان ب�ه روایت‬ ‫دستغیب‬ ‫وی افزود‪ :‬روشنفکران‪ ،‬نویسندگان و شاعران ما دو‬ ‫عیب بزرگ دارند که اگر رفع شود‪ ،‬شخصیت های‬ ‫بزرگی از دل انها معرفی می ش��ود؛ نخس��ت انکه‬ ‫اهل فکر باشند؛ به این معنی که نویسنده و شاعر‬ ‫ایرانی فلسفه و تفکر ندارد و احساسی حرف می زند‪.‬‬ ‫رمان هایی داریم که معروف هم شده اند‪ ،‬اما در واقع‬ ‫داستان های پی در پی هستند که با دوره و زمانه خود‬ ‫مطابقت ندارند؛ مث ً‬ ‫ال به اصالحات ارضی می پردازند‪،‬‬ ‫‪3‬‬ ‫در حالی که نویسنده امروز باید اثرش به گونه ای باشد‬ ‫که باعث روشن شدن اندیشه های مخاطبان شود؛‬ ‫بنابراین اولین مس��ئله این است که ما تفکر ادبی‪،‬‬ ‫اجتماعی و فلسفی نداریم که باید یاد بگیریم و این‬ ‫مشکل را برطرف کنیم؛ همانطور که المانی ها ان را‬ ‫یاد گرفتند‪ .‬دستغیب یاداور شد‪ :‬مسئله دیگر این است‬ ‫که ما تجربه نداریم و تجریه نویسندگان و شاعران‬ ‫ما خیلی کم است‪ .‬دلیلش این است که به کارهای‬ ‫دیگر مشغول هستند؛ البته حق هم دارند چون برای‬ ‫مثال من خودم‪ 60‬کتاب نوشتم که ناشران حتی حق‬ ‫التحریرم را نمی دهند‪ .‬ناشری‪ 10‬عنوان از کتاب های‬ ‫من را چاپ می کند و وقتی از او طلب پول می کنم‪،‬‬ ‫می گوید ما شما را مشهور می کنیم‪ ،‬دیگر پول برای‬ ‫چه می خواهید؟ بنابراین چون نویسندگان ما از طریق‬ ‫قلم خود زندگی نمی کنند‪ ،‬مجبور هس��تند که کار‬ ‫اضافه انجام بدهند و چون بیش��تر وقت خود را به‬ ‫کارهای دیگر مشغول هستند‪ ،‬دیگر فرصت اینکه به‬ ‫مسافرت بروند و مردم و جوامع دیگر را بشناسد‪ ،‬ندارد‪.‬‬ ‫روابط «ایلی» بر نقد ادبی حاکم است‬ ‫به گفته او؛ از دیگر عواملی که س��بب ش��ده تا در‬ ‫سال های اخیر اثر ماندگاری خلق نشود‪ ،‬وضعیت‬ ‫نقد ادبی در کشور است‪ .‬هرچند کتاب های خوبی در‬ ‫زمینه نقد ادبی طی سال های اخیر نوشته شده است‬ ‫و نباید در این زمینه بی انصافی کرد‪ ،‬اما متاس��فانه‬ ‫باید گفت که نقد صحیح در کش��ور کمیاب است‪.‬‬ ‫متاسفانه هنوز ان روابط «ایلی» بر ما حاکم است؛‬ ‫یعنی روابط دوس��تی و خویش��ی وجود دارد‪ .‬برای‬ ‫مثال دوس��تان یک شاعر در مطبوعات به تعریف‬ ‫از او در روزنامه ها می پردازند‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬مردم‬ ‫ما تاب نقد را ندارند‪ ،‬یعنی نقد و انتقاد باب میلشان‬ ‫نیست‪ .‬در جامعه ما مردم از نقد خوششان نمی اید و‬ ‫کمتر کسی را می توانیم پیدا کنیم که از نقد و انتقاد‬ ‫خوشش بیایدغ به این ترتیب رابطه دوستی هنوز‬ ‫مهم اس��ت‪ .‬یعنی اگر من به یکی از دوستانم نقد‬ ‫بنویسم‪ ،‬ممکن است روابطش را با من قطع کند؛‬ ‫در حالی که در انگلستان اینگونه نیست؛ یعنی منتقد‬ ‫نقدش را می نویسد؛ حتی با هم دعوا هم می کنند‪،‬‬ ‫اما بعد می نشینند و با هم چای می خورند؛ بنابراین‬ ‫اموزش کافی به منتقدان و نویسندگان داده نشده‬ ‫است که اینها را باید کم کم یاد بگیریم‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫رادیووتلویزیون‬ ‫هنرمند‪ :‬اگر پرده ی نقره ای سینما در خردسالی و درست پنج سال پس از زادروزش‬ ‫در فرنگ‪ ،‬وارد ایران ش��د؛ رادیو در دوران جوانی و در بیس��ت سالگی پا به این‬ ‫چگونگی‬ ‫سرزمین گذاشت‪ .‬اما تفاوت بارز و اشکا ِر این دو رسانه را در ایران باید در‬ ‫ِ‬ ‫بهره برداری و ورودش به میان توده ها جستجو کرد‪ .‬برخالف سینما که ملوکانه‬ ‫وارد ایران شد و تا سالیانی چند به دربار و درباریان منحصر بود‪ .‬اما اندک زمانی‬ ‫پس از مقدمات تاسیس رادیو در ایران‪ ،‬صدای رادیو تهران‪ ،‬ساعت ‪ 4‬بعد از ظه ِر ‪4‬‬ ‫گوش شهروندان پایتخت رسید‪« :‬اینجا تهران است‪ ،‬رادیو‬ ‫اردیبهشت ماه‪ 1319‬به ِ‬ ‫ایرانی»‪ .‬با یک نگاه و دید جامعه شناختی‪ ،‬ان چه این رسانه را طی سالیان گذشته‪،‬‬ ‫پیش و بیش از تلویزیون‪ ،‬اینترنت و ماهواره حائز اهمیت ساخته‪ ،‬نیروی ضربتی‬ ‫و غافلگیر کننده ی ان است که در هیچ کدام از وسایل ارتباطی دیگر هم چون‬ ‫مطبوعات و سینما وجود ندارد‪ .‬در حالی که افراد برای مواجهه با کتاب‪ ،‬روزنامه‪،‬‬ ‫مجله و فیلم از قبل تصمیم می گیرند و با هدف و انگیزه ی قبلی اقدام می کنند‬ ‫ولی برنامه های رادیویی و به خصوص برنامه های خبری ان‪ ،‬به طور ناگهانی و‬ ‫بیش تر در محیط ارام خانوادگی رسوخ می کنند و افراد بیشماری را بدون اگاهی‬ ‫قبلی‪ ،‬حیران و اگاه و به طبع خرسند یا نگران می سازند‪ .‬رادیو از ابتدا و از زمانی‬ ‫که در خیابان ها و کافه ها رونق داشت تا اکنون که بیش از همه در وسایل نقلیه ی‬ ‫عمومی و در بین رانندگان و مسافران درون و برون شهری‪ ،‬مخاطب دارد؛ غنی و‬ ‫فقیر نمی شناخته و هم چنان نمی شناسد و همه ی گروه ها و طبقات اجتماعی اعم‬ ‫از باال و پایین‪ ،‬بی سواد و با سواد را در بر گرفته و هم اینک نیز بُرد تبلیغاتی موثر‬ ‫سنگین شهری که‬ ‫و فوق العاده ای در اجتماع دارد‪ .‬صبح هنگام و در ترافیک های‬ ‫ِ‬ ‫مختلف کارمند و کارگر‪ ،‬استاد و دانش جو‪ ،‬معلم‬ ‫شهروندان در سنین و طبقات‬ ‫ِ‬ ‫محل کارشان‬ ‫و محصل‪ ،‬کاسب کار و صنعت پیشه و ‪ ...‬با وسایل نقلیه روانه ی ِ‬ ‫می شوند‪ ،‬هنوز شاید بیش از گوشی های اندروید و برنامه های الین و وایبر و ‪ ...‬این‬ ‫امواج رادیویی است که اگاهی رسان است‪ ،‬شادی می افریند و یا خزن و اندوه را‬ ‫در عمق جان شنوندگانش روانه می سازد‪ .‬صداهای گرم و پرانرژی گویندگانی که‬ ‫با وجود تمام مسائل و مشکالتی که به مانند سایرین‪ ،‬گریبانگیر انان نیز هست‪،‬‬ ‫وارد اس��تودیو می ش��وند‪ ،‬همه را به کناری می گذارند و با صداهای گوش نواز و‬ ‫سستی حاصل از خواب شبانگاهی را از هم وطنان خود‬ ‫ماندگارش��ان‪ ،‬رخوت و‬ ‫ِ‬ ‫می زدایند‪ .‬رادیو مثل تلویزیون نبود‪ ،‬صمیمی تر بود‪ ،‬همدم خانه ها بود‪ ،‬ماه رمضان‬ ‫که دیگر عضوی از خانواده می ش��د‪ .‬سحر و افطار اگر رادیو انتنش خش دار‬ ‫می شد یا برق می رفت دیگر نه سحری معنا داشت و نه افطار‪ ...‬قصه شب‪،‬‬ ‫قصه ظهر جمعه‪ ،‬صبح جمعه با ش��ما‪ ،‬ش��ب بخیر کوچولو‪ ...‬این روزها اما‬ ‫رادیو را بیشتر می توان در ماشین شنید؛ فاصله میان منزل تا محل کار‪ .‬یا در‬ ‫تاکس��ی‪ .‬این روزها اگرچه رادیو در دسترس تر است و با کمک گوشی های‬ ‫همراه‪ ،‬لپ تاپ ها و سیس��تم های کامپیوتری قابل ش��نیدن است اما کمتر‬ ‫می تواند مخاطبش را جذب کند‪ .‬این رسانه اگرچه سکوی پرتاب هنرمندان‬ ‫بس��یاری به تلویزیون و دیگر حوزه ها شد اما حاال کمی مظلومانه نظاره گر‬ ‫کودکانی اس��ت که پرورده است‪ .‬البته هنوز هم می توان در بعضی شبکه ها‬ ‫برنامه هایی پیدا کرد که س��اعتی را با انها بگذرانید و احساس زندگی کنید‪.‬‬ ‫هنرمندانی که جایشان برای همیشه در رادیو خالی است‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫اتس�سرادوی؛‬ ‫به ب�هانهسالگرد ی‬ ‫رادیو‪ ،‬مردمـــی و ماندگــار‬ ‫«مهران دوستی»‬ ‫سال ‪ ۹۴‬یک س��ال تلخ برای رادیویی ها بود‪ .‬نه فقط رادیویی ها بلکه برای‬ ‫بسیاری از گوینده ها و مجریان تلویزیونی و اصال برای بسیاری از مخاطبانی‬ ‫که به خاطر مهران دوس��تی پای رادیو می نشس��تند‪ .‬کس��انی که با صدای‬ ‫دوس��تی به راهپیمایی های روز قدس و ‪ ۲۲‬بهمن می رفتند‪ .‬مهران دوستی‬ ‫از معدود گویندگان باس��واد‪ ،‬متخصص و همراه با اجرای جذاب و گیرا بود‪.‬‬ ‫دوس��تی در مهرماه ‪ ۱۳۹۳‬تحت عمل جراحی قلب قرار گرفت و بعد از ان‬ ‫همواره با مشکل تنفسی دست و پنجه نرم می کرد تا اینکه در تاریخ ‪ ۲‬خرداد‬ ‫‪ ۱۳۹۴‬بر اثر ایست قلبی در بیمارستان رامتین تهران درگذشت‪« .‬کافه رادیو»‬ ‫در رادیو جوان مهمترین برنامه های مهران دوستی بود‪.‬‬ ‫«خسرو فرخزادی»‬ ‫خسرو فرخزادی بازیگر تلویزیون و گوینده‪ ،‬صداپیشه و کارگردان نمایش های‬ ‫رادیو بود‪ .‬وی پس از ‪ ۱۰‬سال بازیگری در نقش های متفاوت و کسب تجربه‪،‬‬ ‫وارد عرص��ه کارگردانی تئاتر رادیویی ش��د و ‪ ۴۰۰‬نمایش رادیویی را برای‬ ‫برنام��ه «رادیو دو» ضبط کرد و فعالیت های خود را در این عرصه ادامه داد‪.‬‬ ‫وی ‪ ۱۷‬فروردین ماه سال ‪ ۹۴‬درگذشت‪.‬‬ ‫«نعمت رئوفی»‬ ‫نعمت رئوفی تهیه کننده‪ ،‬گوینده و هنرمند پیشکس��وت رادیو که حدود نیم‬ ‫قرن تجربه همکاری با رادیو را داش��ت ‪ ۲۶‬اذرماه س��ال ‪ ۹۴‬درگذشت‪ .‬وی‬ ‫تهیه کننده برنامه های ش��بانه و موسیقی محور رادیو بود‪ .‬رئوفی سال ها در‬ ‫شبکه های مختلف رادیویی فعالیت داشته است و در سال ‪ ۶۱‬بازنشسته شد‪،‬‬ ‫بعد از ان باز هم برای فعالیت در رادیو از او دعوت شد و دوباره با شبکه های‬ ‫رادیویی همکاری کرد‪ .‬از جمله اخرین فعالیت های وی به کار در رادیو جوان‬ ‫می توان اشاره کرد‪.‬‬ ‫«صمد پل سنگی»‬ ‫صمد پل سنگی بازیگر نمایش های رادیویی بود که سال ها در این عرصه فعالیت‬ ‫کرد‪ .‬وی سال ‪ ۹۰‬دچار سکته خفیف مغزی شد و تا قبل از درگذشتش حدود سه‬ ‫سال به الزایمر دچار شده بود‪ .‬وی در نهایت ‪ ۲۴‬دی ماه ‪ ۹۳‬درگذشت‪.‬‬ ‫«عزت اهلل مقبلی»‬ ‫عزت اهلل مقبلی س��ال های طوالنی در برنامه رادیویی «صبح جمعه با شما»‬ ‫هنرنمایی کرد‪ .‬مقبلی در ‪ ۱۳‬دی ماه ‪ ۱۳۶۷‬در س��ن ‪ ۵۵‬سالگی در لندن به‬ ‫علت بیماری قلبی درگذش��ت و در روز چهارش��نبه ‪ ۲۰‬دیماه ‪ ۱۳۶۷‬پس از‬ ‫انتقال به ایران‪ ،‬در قطعه ‪ ۱۲‬بهشت زهرا به خاک سپرده شد‪ .‬در سال ‪۱۳۳۵‬‬ ‫به دوبله پرداخت‪ .‬در دوبله بجای الیور هاردی‪ ،‬لویی دوفونس و والتر برنان و‬ ‫والتر هوستون حرف می زد‪.‬‬ ‫«مهین دیهیم»‬ ‫مهین دیهیم با نام اصلی مهین رجایی در سال ‪ ۱۳۰۴‬خورشیدی در تهران‬ ‫به دنیا امد‪ .‬وی که در سینما‪ ،‬تلویزیون و تئاتر بازی می کرد‪ .‬پس از انقالب‬ ‫‪ ۵۷‬عمده فعالیتش را در رادیو متمرکز کرد و در سریال هایی مثل «یک گل‬ ‫بهار»‪« ،‬پاییز عشق و حدیث عشق» و «ارایشگاه زیبا» بازی کرد‪ .‬بیماری‬ ‫دیابت در س��ال های اخیر‪ ،‬تقریب ًا خانه نش��ین اش کرده بود‪ .‬وی در ‪ ۸‬مهر‬ ‫‪ ۱۳۸۱‬درگذشت‪.‬‬ ‫«منوچهر نوذری»‬ ‫منوچهر نوذری شاید نیازی به معرفی نداشته باشد از جمله هنرمندان رادیوست‬ ‫که حضور فعالی در تلویزیون هم داش��ت‪ .‬نوذری در رادیو از سال ‪ ۱۳۳۵‬در‬ ‫رادیو نیز مشغول به کار شد‪ .‬نوذری را بیشتر به خاطر نقش هایی که در برنامه‬ ‫«صبح جمعه با شما» ایفا می کرد‪ ،‬می شناسند‪ .‬همچنین «مسابقه هفته» از‬ ‫مهمترین برنامه های وی بود‪ .‬یکی از ویژگی هایی که اکثر هنرمندان درباره‬ ‫نوذری بیان می کنند خالقیت و طنازی های اوس��ت که همیش��ه و همه جا‬ ‫اطرافیانش را می خندانده است‪ .‬نوذری ‪ ۱۶‬اذر ‪ ۸۴‬درگذشت‪.‬‬ ‫«مرتضی احمدی»‬ ‫مرتضی احمدی را بیش��تر به عنوان بازیگر س��ینما و تلویزیون می شناسند‪.‬‬ ‫او ام��ا در ابتدای جوانی بعد از اجرا و خوانندگی اثری به رادیو تهران دعوت‬ ‫ش��د و مدتی بعد هم به رادیو ایران رفت و در شبکه های رادیویی به اجرای‬ ‫برنامه های کمدی می پرداخت‪ .‬بعد از گویندگی به عرصه دوبله هم وارد شد و‬ ‫بعد از ان به طور جدی به ایفای نقش در فیلم ها و سریال ها پرداخت‪ .‬احمدی‬ ‫‪ ۳۰‬اذرماه سال ‪ ۹۳‬در سن ‪ ۹۰‬سالگی دار فانی را وداع گفت‪.‬‬ ‫«فرهنگ مهرپرور»‬ ‫فرهن��گ مهرپرور فعالیت در رادیو را از س��ال ‪ ۱۳۵۲‬اغاز ک��رد‪ .‬او یکی از‬ ‫کارگردان��ان و گوین��دگان برنامه رادیویی طنز «صبح جمعه با ش��ما» بود‪.‬‬ ‫ش��خصیت های فسقلی‪ ،‬داود کلک‪ ،‬پس��ر امیزعبدالطمع و ‪ ...‬در این برنامه‬ ‫رادیویی را او صحبت می کرد‪ .‬فرهنگ به همراه منوچهر اذری دیگر کمدین‬ ‫رادیو و تلویزیون برنامه های متعدد رادیویی و تلویزیونی را در کنار هم بازی‬ ‫کردند‪ .‬فرهنگ مهرپرور در ‪ ۱۴‬ش��هریور سال ‪ ۱۳۷۳‬به علت سکته مغزی‬ ‫در سن ‪ ۴۹‬سالگی در بیمارستان مهر تهران درگذشت‪ .‬قطعا نام های بسیار‬ ‫دیگری هس��تند که رادیو از حضورشان محروم شده است و یادی از برخی‬ ‫اف��راد برای ادای دینی بود به بزرگان رادیو‪ .‬به امید اینکه روزگار انهایی که‬ ‫هستند و فعالیت می کنند با دقت نظر و همراهی مسئوالن رسانه ملی بهتر و‬ ‫راحت تر بگذرد و در برنامه ریزی ها و بودجه بندی سازمان صدا و سیما توجه‬ ‫بیشتری به صدای جمهوری اسالمی و هنرمندان و فعاالن ان شود‪.‬‬ ‫تئاتــــر‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫ن‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫س�نا ونرایی و ویحد صادیق اص�هاین؛‬ ‫گف�گوی «ه�رنمد» اب ی‬ ‫از«علیمردانخان» تا «بازی زخمی» درتماشاخانه دراما‬ ‫اردیبهش��ت ماه امس��ال تماش��اخانه درام��ا ک��ه‬ ‫زیرمجموعه موسسه فرهنگی نواوران تئاتر پارسی‬ ‫فعالیت می کند‪ ،‬بعنوان یکی از چندین تماشاخانه‬ ‫کوچ��ک خصوص��ی ک��ه در س��ال های اخیر در‬ ‫نقاط مختلف ش��هر اغاز به کار کرده‪ ،‬یک س��اله‬ ‫می شود‪ .‬تماش��اخانه ای با یک سالن ‪ 50‬نفره که‬ ‫قابلیت اجراهای تک س��ویه ‪ ،‬دو سویه و سه سویه‬ ‫از ویژگی های ان اس��ت‪ .‬این تماشاخانه در استانه‬ ‫نخستین س��ال فعالیت خود این روزها میزبان دو‬ ‫نمایش «بازی زخمی» و «علیمردان خان» است‪.‬‬ ‫نمایش هایی که یکی برای پنجمین بار و دیگری‬ ‫برای نخستین بار‪ ،‬برای عموم اجرا می شود‪.‬‬ ‫علیمردان خان؛ انتقال مفاهیم اموزش�ی‬ ‫بدون شعارزدگی‬ ‫نمای��ش «علیم��ردان خ��ان» به نویس��ندگی و‬ ‫کارگردان��ی س��ینا نورائ��ی ک��ه پی��ش از این در‬ ‫تماشاخانه های فانوس و باران نیز اجرا شده‪ ،‬برای‬ ‫پنجمین بار و به دلیل اس��تقبال خوب مخاطبان‬ ‫تئاتر از ان‪ ،‬این روزها س��اعت ‪ 17:30‬به مدت ‪50‬‬ ‫دقیقه در تماش��اخانه دراما روی صحنه می رود‪ .‬در‬ ‫این نمایش اشکان هورسان‪ ،‬سهیل پورجعفر‪ ،‬درسا‬ ‫عبدالباقی‪ ،‬امید مالنوروزی‪ ،‬پریا بیگلری و میش��ا‬ ‫روحی بعنوان بازیگر حضور دارند‪.‬‬ ‫س��ینا نورایی که کارنامه کارگردانی نمایش هایی‬ ‫همچون «داستان جالب یک نویسنده»‪« ،‬خواب‬ ‫الودگی»‪« ،‬خاله سوسکه»‪« ،‬مرگ در می زند»و‪...‬‬ ‫در کارنام��ه ی کاری خ��ود دارد‪ ،‬در نمای��ش‬ ‫«علیمرداخ��ان» به س��راغ یکی از داس��تان های‬ ‫خاطره انگی��ز ایرانی رفته اس��ت‪ .‬داس��تانی که به‬ ‫قول خودش س��ال ها خاطرات را برای همه ی ما‬ ‫به تصویر می کش��د‪ .‬قصه ای که تمامی ما اعم از‬ ‫پی��ر و جوان‪ ،‬زن و مرد ب��ا ان می خندیدیم‪ ،‬بازی‬ ‫می کردیم و حتا به ارامی با ان می خوابیدیم‪.‬‬ ‫نورای��ی که به طور کلی در بیش��تر کارهایش به‬ ‫سراغ متن های اصیل می رود‪ ،‬درباره روند اجرای‬ ‫این نمایش و ش��یوه ی اجرای ان گفت‪ :‬انتخاب‬ ‫این متن به یک پروژه تحقیقاتی درباره متن های‬ ‫خاطره س��از برای مقطع س��نی کودک و نوجوان‬ ‫برمی گردد که س��ال گذش��ته ان را انجام دادم و‬ ‫پ��س از ان بود که تمرینات «علیمردان خان» را‬ ‫اغاز کردیم‪ .‬این کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه‬ ‫ترجیح می دهد برای اجرای یک اثر به سراغ متنی‬ ‫برود که ب��ه ان تعلق خاط��ر دارد و نه یک متن‬ ‫کالسیک که در همه کتابفروشی ها پیدا می شود‪،‬‬ ‫ادام��ه داد‪ :‬یکی از دالئل انتخ��اب این متن این‬ ‫بود که عامه م��ردم را در برمی گیرد و مخاطیان‬ ‫غیرتئاتری هم می توانند از ان لدت ببرند‪.‬‬ ‫کارگ��ردان نمایش ه��ای «داس��تان جالب یک‬ ‫نویس��نده» و «م��رگ در می زن��د» ک��ه اجرای‬ ‫متن های ایران��ی را کاری لذت بخش می داند‪ ،‬با‬ ‫بیان اینکه متن نمایش «علیمردان خان» دارای‬ ‫نکات اموزشی زیادی برای خانواده ها و کودکان‬ ‫اس��ت‪ ،‬اف��زود‪« :‬علیمردان خان» روایتگر پس��ر‬ ‫بچه ای شیطون اس��ت که با اموزه های معلمش‬ ‫در مس��یر تعلیم و تربیت قدم برمی دارد‪ .‬در واقع‬ ‫این متن یک نمایش��نامه واقع گرا با رگه هایی از‬ ‫طنز است که مفاهیم اموزشی و اخالقی را به دور‬ ‫از شعارزدگی بیان می کند‪.‬‬ ‫او همچنی��ن درباره ش��یوه ی اجرای��ی این اثر نیز‬ ‫توضیح داد‪ :‬ما در این نمایش از ش��یوه اجراخوانی‬ ‫که تلفیقی از اجرا و خوانش است استفاده کردیم‪.‬‬ ‫در واقع در ای��ن نمایش با تلفیق خوانش‪ ،‬بازی و‬ ‫جلوه های بصری مرتبت با قص ه نمایش و استفاده‬ ‫از موس��یقی زن��ده و ش��اد‪ ،‬س��عی کردیم فضای‬ ‫متفاوت��ی را ب��رای مخاطب ایج��اد کنیم‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه باید بگویم که بازیگران ما نه گریم خاصی‬ ‫دارند و نه لباس کاملی متناس��ب با ش��خصیت ها‬ ‫می پوش��ند‪ .‬فقط بر اساس یک س��ری المان های‬ ‫س��مبلیک تصویرس��ازی‪ ،‬کاراکترها برای بیننده‬ ‫معرفی می ش��وند‪ .‬در واقع ح��دود ‪ 70‬درصد کار‬ ‫بر اس��اس خوانش و ‪ 30‬درصد مابقی برای اینکه‬ ‫فضا از حالت سردی و خش��ک بودن خارج شود‪،‬‬ ‫بازیگران کم��ی حرکت دارند‪ .‬این کارگردان تئاتر‬ ‫با بیان اینکه دوس��ت دارد که با کمترین اتفاق ها‬ ‫ش حرفش را بزند‪ ،‬خاطر نش��ان‬ ‫روی صحنه نمای ‬ ‫کرد‪ :‬به نظر من هیچ ش��یوه ای بهتر از قصه گویی‬ ‫برای تماشاگر نیست‪ .‬قصه گویی حالت و شیوه ای‬ ‫است که تماشاگر از دوران کودکی اش با ان اُنس‬ ‫پیدا کرده و چه بخواهیم چه نخواهیم با قصه گویی‬ ‫تماش��اگر یک فلش ب��ک ب��ه دوران کودکی اش‬ ‫می زند‪ .‬کارگردان نمایش های «خواب الودگی» و‬ ‫«خاله سوسکه» معتقد است که اگر کاری بتواند با‬ ‫کمترین امکانات‪ ،‬بهترین و بیشترین بازخورد را از‬ ‫تماش��اگر بگیرد و تماشاگر سالن را با لبخند کند‪،‬‬ ‫یعنی ان کار جواب خودش را گرفته و موفق بوده‬ ‫است‪ .‬او با ابراز خرسندی از استقبال تماشاگران از‬ ‫نمایش «علیمردان خان» اظهار داشت‪ :‬مهم نیست‬ ‫که نمایش با شیوه های ُپر زرق و برق اجرا شود یا به‬ ‫صورت رادیویی و یا اجراخوانی‪ ،‬مهم این است که‬ ‫تماشاگر راضی از سالن خارج بشود و خدا را شکر‬ ‫در ای��ن مدت برای این نمایش این اتفاق افتاده و‬ ‫این مس��ئله برای من از همه چیز مهم تر اس��ت‪.‬‬ ‫نورایی درباره علت وضعیت سالن تماشاخانه دراما‬ ‫نیز گفت‪ :‬همانطور که می دانید بیشتر نمایش های‬ ‫ایرانی در تماش��اخانه سنگلج اجرا می شود و کمتر‬ ‫سالنی به ویژه در بین سالن های خصوصی هست‬ ‫که در این چند س��ال‪ ،‬در انجا متن ها و یا کارهای‬ ‫ایرانی اجرا بشود‪ .‬به همین خاطر با اجرای این اثر‬ ‫در این س��الن می خواستم که این فضا را شکسته‪،‬‬ ‫به شکلی که همه بتوانند از این قصه استفاده کنند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه فکر نکنند حتما در یک سالن مجلل و‬ ‫شناخته شده می شود اجرای خوب دید‪ ،‬بلکه در یک‬ ‫س��الن ساده و معمولی هم می توان کار خوب اجرا‬ ‫کرد به طوری که تماشاگر راضی باشد‪ .‬کارگردان‬ ‫نمایش «علیمردان خان» در پایان و در پاس��خ به‬ ‫این س��وال که ایا قصد ندارد ک��ه این نمایش در‬ ‫دیگر شهرهای کشور اجرا کند‪ ،‬گفت‪ :‬برای اجرای‬ ‫این نمایش در ش��هرهای اصفهان‪ ،‬شیراز‪ ،‬بابلسر‪،‬‬ ‫کرج و کیش هماهنگی های الزم صورت گرفته و‬ ‫پس از ماه رمضان در این شهرها اجرا «علیمردان‬ ‫خان» را اجرا می کنیم‪ .‬الزم به یاداوری است که‬ ‫سینا نورایی پس از اتمام اجرای این نمایش‪ ،‬از روز‬ ‫‪ 27‬اردیبهشت ماه نمایش «خواب الودگی» را که‬ ‫ی��ک بار اجراخوانی کرده‪ ،‬به صورت صحنه ای در‬ ‫تماشاخانه دراما اجرا می کند‪.‬‬ ‫«بازی زخمی»؛ روایت تنهایی انسانی در‬ ‫خود مانده‬ ‫نمایش «بازی زخمی» برخالف نخستین نمایشی‬ ‫که تماش��اخانه درام��ا اجرا می ش��ود‪ ،‬از فضایی‬ ‫کامال ذهنی برخوردار اس��ت‪« .‬بازی زخمی» به‬ ‫نویس��ندگی مهدی میرزاییان و کارگردانی وحید‬ ‫صادقی اصفهان��ی‪ ،‬هر روز س��اعت ‪ 21‬به مدت‬ ‫‪ 60‬دقیقه با نقش افرینی مهدی میرزاییان‪ ،‬ترانه‬ ‫کوهس��تانی و مهران عرفی در این تماش��اخانه‬ ‫روی صحنه می رود‪ .‬وحید صادقی اصفهانی درباره‬ ‫نمایش «بازی زخمی» با اشاره به اینکه این دارای‬ ‫فضایی ذهنی است‪ ،‬گفت‪ :‬این واقع نمایشنامه را‬ ‫بر اساس موضوع پایان نامه کارشناسی ارشدم که‬ ‫درب��اره مفهوم زمان در نمایش بود‪ ،‬انتخاب کرد‪.‬‬ ‫چراکه در ین کار بازی های زمانی متعددی وجود‬ ‫دارد و تماشاگر با یک قصه ی یک خطی مواجه‬ ‫نیست‪ .‬او درباره شیوه ی اجرایی خود نیز توضیح‬ ‫داد‪ :‬فضای این نمایش فضایی کامال دهنی است‬ ‫و کلیت اجرا در کارگردانی نیز همان فضای ذهنی‬ ‫و انتزاعی است البته کمی هم به فضای سورئال‬ ‫نزدیک می شود‪ .‬کارگردان نمایش بازی زخمی‬ ‫همچنین درباره خط داستانی این نمایش گفت‪:‬‬ ‫«بازی زخمی» روایت تقابل یک مرد اس��ت با‬ ‫خودش و خاطراتش است‪ .‬بعبارتی روایت تنهایی‬ ‫انسانی است که در خود مانده و با نقبی به فیلم‬ ‫«صورت زخم��ی» (‪ )scarface‬به زمان های‬ ‫مختلف می رود‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫بیش از دو هزار نفر به تماشای‬ ‫نمایش«دپوتات»نشستند‬ ‫هنرمند‪ :‬نمایش «دپوتات» به کارگردانی اتابک‬ ‫ن��ادری در ‪ 11‬اج��را میزبان ‪ 2900‬تماش��اگر در‬ ‫تاالر ایوان شمس بوده است‪ .‬نمایش«دپوتات»‬ ‫به کارگردانی اتابک نادری در حالی به هفته سوم‬ ‫اجرای خود نزدیک می ش��ود که تاکنون میزبان‬ ‫‪ 2‬هزار و ‪900‬تماش��اگر بوده است‪ .‬ارمین جباری‬ ‫مدیر تولید این نمایش گفت‪«:‬دپوتات» تا بحال‬ ‫با ‪11‬اجرا در تاالر ایوان ش��مس با ظرفیت ‪390‬‬ ‫صندلی میزبان ‪ 2‬هزار و‪ 900‬تماشاگر بوده است‪.‬‬ ‫این نمایش اثر دیمیتری پساتهاس به کارگردانی‬ ‫اتابک نادری‪ ،‬که از روزچهارشنبه ‪ 21‬فروردین ماه‬ ‫اجرای خود را اغاز کرده اس��ت تا ‪ 15‬اردیبهشت‬ ‫روی صحنه اس��ت‪ .‬طبق اعالم جباری‪ ،‬از ان جا‬ ‫کهایننمایشمورداستقبالتماشاگرانقرارگرفته‬ ‫است و فقط تا روز چهارشنبه ‪ 15‬اردیبهشت روی‬ ‫صحنه خواهد بود‪ ،‬اجرای فو قالعاده ای در روز شنبه‬ ‫‪4‬و‪ 11‬اردیبهشت ماه برای ان در نظر گرفته شده‬ ‫است‪« .‬دپوتات» با نام اصلی «به دنبال دروغگو»‬ ‫بر اساس نمایش��نامه ای از دیمیتری پساتهاس‬ ‫س��اخته ش��ده و داس��تان نماینده ای است که‬ ‫تالش دارد پاسخگوی طرفدارانش باشد؛ در این‬ ‫حین به دنبال رئیس دفتری برای خود است که‬ ‫وی را استخدام کند و‪ ،...‬تمام داستان نمایش نیز‬ ‫بصورت کمیک به تصویر کش��یده می شود‪ .‬در‬ ‫نمایش«دپوتات» بازیگرانی همچون ماه چهره‬ ‫خلیلی‪ ،‬اتابک نادری‪ ،‬پندار اکبری‪ ،‬سوسن پرور‪،‬‬ ‫سامان دارابی‪ ،‬بهنام شرفی‪ ،‬یاشار نادری و قاسم‬ ‫روشنایی به ایفای نقش می پردازند‪ .‬سایر عوامل‬ ‫این اثر نمایشی عبارتند از‪ :‬کریم عظیمی(مترجم)‬ ‫‪ ،‬محم��د نادری(دراماتورژ)‪ ،‬داریوش پیرو (طراح و‬ ‫مشاورهنری)‪،‬ارمینجباری(مجریومدیرتولید)‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ویژه سی و چهارمین‬ ‫جشنواره جهانی فیلم فجر‬ ‫ن‬ ‫ف‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫در � ش�ست �هیه نکندگی ب��ش دارال� ن�ون اکخ ج� ش�نواره مطرح شد؛‬ ‫برخی از تهیه کنندگان هنوز نمی دانند راه ورود‬ ‫فیلم ها به جشنواره های خارجی چیست؟!‬ ‫هنرمند‪ :‬گیوم دوس��ی و ایرج تقی پ��ور در کاخ‬ ‫جش��نواره مشکالت تهیه کنندگی در سینمای‬ ‫ایران و جهان را بررس��ی کردند‪ .‬نشس��ت تهیه‬ ‫کنندگی بخ��ش دارالفنون با حض��ور گیوم دو‬ ‫سی تهیه کننده فرانسوی کمپانی اریزونا و ایرج‬ ‫تقی پور عضو شورای سیاست گذاری گروه هنر و‬ ‫تجربه جمعه سوم اردیبهشت ماه برگزار شد‪ .‬ایرج‬ ‫تقی پور که تهیه کننده بسیاری از فیلم ها از جمله‬ ‫رقص در غبار‪ ،‬شهر زیبا‪ ،‬روز کارنامه‪ ،‬اخر بازی‬ ‫و شوخی بوده و جوایز داخلی و خارجی بسیاری‬ ‫هم دارد در تعریف تهیه کنندگی با این توضیح‬ ‫که خیلی ها در ایران تصور می کنند تهیه کننده‬ ‫کسی است که سرمایه ای دارد برای به استثمار‬ ‫کشیدن دیگران و سوء استفاده کردن از بودجه‬ ‫فیلم گفت‪ :‬واقعیت این است که این تصور خیلی‬ ‫هم اشتباه نیس��ت چون روند تولید در کشور به‬ ‫گونه ای بوده که می توانسته این برداشت اشتباه را‬ ‫به وجود بیاورد و تهیه کننده را به عنوان موجودی‬ ‫خون اش��ام و استثمارگر نیست‪ .‬معرفی کند‪ .‬در‬ ‫ادامه این جلس��ه که به صورت پرسش و پاسخ‬ ‫برگزار می ش��د گیوم دو سی هم با عنوان اینکه‬ ‫من هم تهیه کننده پولداری نیستم گفت‪ :‬اگر به‬ ‫بیستتهیهکنندهبودجه ایبرایتهیهفیلمنامه ای‬ ‫مشابه را بدهید حتما هر بیست نفرشان ‪ ۲۰‬فیلم‬ ‫متفاوت می س��ازند‪ .‬تقی پور هم در توضیح روند‬ ‫تهیه کنندگی در ایران با اش��اره به س��ال های‬ ‫اول انق�لاب و بعد از ان و اینکه در ان س��ال ها‬ ‫تهیه کنندگی به معنای تخصصی وجود نداشته‬ ‫و بنیاد فارابی در ریش��ه گرفتن ان پیشقدم بوده‬ ‫گفت‪ :‬تغییر مدیریت ها یکی از عواملی بوده که‬ ‫باعث شده در این زمینه نتوان برنامه ریزی جدی‬ ‫کرد‪ .‬مدیرانی که هر کدام با برنامه های دیگری در‬ ‫تضاد بودند و به کل برنامه های مدیر قبلی را تغییر‬ ‫داده اند ولی امیدواریم اقای ایوبی ماندگار باشد و‬ ‫برنامه هایشانراادامهبدهند‪.‬‬ ‫گیوم دو س��ی هم که تهیه کننده فیلم هایی در‬ ‫ترکیه‪ ،‬گرجستان‪ ،‬قفقاز و قرقیزستان و … بوده‬ ‫با بیان این موضوع که در حوزه تهیه کنندگی اول‬ ‫از همه باید مشخص کنیم از چه نوع فیلمی حرف‬ ‫می زنیم؛ هنری و یا تجاری گفت‪ :‬تهیه کنندگی‬ ‫مشترک برای س��اخت فیلم های تجاری تا حد‬ ‫زیادی پر خرج و اتفاق دور از ذهنی است اما درباره‬ ‫فیلم های هنری بس��یار مرسوم است‪ .‬این تهیه‬ ‫کننده که بیشتر استعدادهای جوان را شناسایی‬ ‫و همراهی می کند گفت‪ :‬در حوزه کش��ورهای‬ ‫اسیاییوخاورمیانهمشکالتیازجملهعواملفنی‬ ‫و تکنیکی وجود دارد‪.‬‬ ‫او کیفیت صدابرداری و نورپردازی را به نس��بت‬ ‫کش��ورهای اروپایی و امریکایی پایین دانست و‬ ‫گفت‪ :‬بازیگری هم از دیگر مشکالت سینمای‬ ‫این منطقه است که در برخی موارد مشکل ساز‬ ‫می شود‪ ،‬بازیگری در این مناطق تفاوت دارد و هم‬ ‫کارگردانی بازیگری که گاهی توی ذوق غربی ها‬ ‫مارچ�نوواچی‬ ‫ی‬ ‫منای� ن�ده ج� ش�نواره‬ ‫یفمل«ورشو»‪:‬‬ ‫سینمای ایران‬ ‫ظاهری متفاوت و‬ ‫باطنی اشنا دارد‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫ف‬ ‫ش‬ ‫س�نامیی «ه�ت»‪:‬‬ ‫�هاب حسیین در برانمه ی‬ ‫راس هرم اهمیت‬ ‫درسینما مخاطب است!‬ ‫می زندامافیلمنامه هابهلحاظموضوعیونثرشما‬ ‫جالب است که قابل توجه غربی هاست‪ .‬او در رد‬ ‫این مطلب که تولید مش��ترک می تواند شانسی‬ ‫برای نزدیک شدن به جشنواره های خارجی باشد‬ ‫گفت‪ :‬من هنوز در ایران موفق به کار نش��دم اما‬ ‫یدانم که شما تکنسین های خوبی دارید‪ .‬تهیه‬ ‫م ‬ ‫کنندهکمپانیاریزونابابیاناینکهتدوینمساله ای‬ ‫بسیار مهم در ساخت فیلم است و تدوین یک هنر‬ ‫است شرق دور را نا اگاه از این مهم دانست‪.‬‬ ‫یدانم ساالنه‬ ‫گیوم دو س��ی گفت‪ :‬تا جایی که م ‬ ‫‪ ۲۰۰‬فیلم در ایران تولید می شود‪ ،‬اما تنها یکی از‬ ‫انها در کن حضور دارد و یکی هم در ونیز شانس‬ ‫دیده شدن پیدا می کند در حالی که ایران می تواند‬ ‫حضوربیشتریداشتهباشد‪.‬‬ ‫ی‪‎‬پور که تهیه کننده دو فیلم شهر زیبا و رقص‬ ‫تق ‬ ‫در غبار اصغر فرهادی بوده گفت‪ :‬برخی از تهیه‬ ‫یدانن��د راه ورود فیلم ها به‬ ‫کنندگان ما هنوز نم ‬ ‫جشنواره های خارجی چیست‪ .‬من بعد از ساخت‬ ‫فیلم رقص در غبار و شهر زیبا با فیلمنامه ای به‬ ‫کن رفتم تا بتوانم سرمایه ای برای ساخت بگیرم‬ ‫و تازه انجا متوجه ش��دم که روش کار اصال این‬ ‫طورینیستونمی توانیسناریورازیربغلتبزنی‬ ‫و بگویی می خواهم این فیلم را بسازم و از مرحله‬ ‫ایده باید این کار را بکنی که در کن کارگاه هایی‬ ‫برای ارایه ایده ها برای تهیه کنندگان وجود دارد‪.‬‬ ‫در این لحظه رضا میرکریمی وارد کارگاه ش��د‪.‬‬ ‫ای��رج تقی پور از او ق��ول گرفت تا این بخش را‬ ‫به جشنواره سال اینده اضافه کنند‪ .‬دبیر جشنواره‬ ‫هم ضمن قبول این پیشنهاد گفت‪ :‬مشتاقانه این‬ ‫کار را می کنیم به شرطی که خودتان مسئولیت‬ ‫این بخش را برعهده بگیرید‪ .‬گیوم دو س��ی در‬ ‫ادامه در جواب به این سوال که فیلم جهانی چه‬ ‫فیلمی می تواند باشد گفت‪ :‬هرچه فیلم بومی تر و‬ ‫خاص ترباشدجهانی ترمی شود‪.‬تغییرواقعیت هاو‬ ‫نگاه های بومی برای گول زدن ادم های خارجی‬ ‫ایده خوب و درس��تی نیست‪ .‬شما در منطقه ای‬ ‫خاص زندگی می کنید و الزم نیست این روش ها‬ ‫را به کار بگیرید‪ .‬او فرستادن ایمیل و گیر انداختن‬ ‫تهیه کننده را در راهرو و خیابان برای بیان ایده‬ ‫هم راه درستی ندانست و اضافه کرد‪ :‬ما به جایی‬ ‫ب��رای حرف زدن با هم احتی��اج داریم و این جا‬ ‫کارگاه های ایده پردازی اس��ت که در جشنواره‬ ‫وج��ود دارد‪ .‬ایرج تقی پ��ور در ادامه از روش های‬ ‫مرس��وم تهیه کنندگی انتقاد کرد و گفت‪ :‬این‬ ‫روش باعث ش��ده تا بس��یاری از کارگردانی که‬ ‫مطرح ش��ده اند یا خودشان تهیه کننده کارشان‬ ‫بش��وند و یا به دنبال تهیه کننده خارجی بروند‪،‬‬ ‫اتفاقی که برای عباس کیارستمی‪ ،‬شهرام مکری‬ ‫و … افتاد‪ .‬تقی پور شیفته ذهنیات خود بودن و‬ ‫اگاه نبودن از تاریخ و فلسفه و ادبیات را مشکل‬ ‫نسل جوان دانست و گفت‪ :‬همین موضوع باعث‬ ‫می ش��ود تا ایده درخشان انها با تبدیل شدن به‬ ‫متن تنها ‪ ۱۰‬درصدش بماند و بقیه از دست برود‪.‬‬ ‫هنرمند‪ :‬ش��هاب حسینی‪ ،‬بازیگر فیلم‬ ‫چهارشنبه بیان داشت‪ :‬برخالف تلقی‪،‬‬ ‫مخاط��ب در راس ه��رم اهمی��ت در‬ ‫سینما است‪ .‬سینمای ما بعضا این هرم‬ ‫را برعکس تلقی می کند‪ .‬فیلمس��از ها‬ ‫گاهی اینگونه تلق��ی می کنند که اگر‬ ‫فیلمی بس��ازند که منتق��دان برای او‬ ‫کف و س��وت بزنند‪ ،‬اما مردم توجهی‬ ‫نکنن��د‪ ،‬افتخار اس��ت‪ .‬در صورتی که‬ ‫به نظ��رم این اب در ه��اون کوبیدن‬ ‫اس��ت‪ 3 .‬اردیبهش��ت ماه ‪ 95‬قسمت‬ ‫ت��ازه برنامه س��ینمایی «هفت» روی‬ ‫انتن زنده شبکه سه سیما رفت‪ .‬بهروز‬ ‫افخمی در ابتدای این برنامه با اش��اره‬ ‫ب��ه عدم حض��ور برنام��ه «هفت» در‬ ‫جشنواره جهانی فیلم فجر‪ ،‬درباره علت‬ ‫نقد «هفت» با موضوع نقد و بررس��ی‬ ‫پرفروش تری��ن فیلم اک��ران نوروزی‬ ‫«من س��الوادور نیستم» رفت‪ .‬مسعود‬ ‫فراس��تی در ابتدای میز نقد در واکنش‬ ‫ب��ه صحبت ه��ای به��روز افخمی و‬ ‫ع��دم حض��ور «هفت» در جش��نواره‬ ‫جهانی فیلم فجر گف��ت‪ :‬این رفتار از‬ ‫رضا میرکریم��ی بعید بود‪ ،‬چون اصال‬ ‫پوس��ترهای جش��نواره خوب نیستند‪.‬‬ ‫من فراستی‬ ‫حتی اگر این چنین نبود و ِ‬ ‫یا افخمی اش��تباه می کردیم باز چنین‬ ‫رفتاری واقعا جای تعجب دارد‪ .‬افخمی‬ ‫نی��ز ادامه داد‪ :‬به نظرم رضامیرکریمی‬ ‫لیبرال شده اس��ت‪ .‬لیبرال های ایرانی‬ ‫همه چیز را کنترل و ممیزی می کنند‪.‬‬ ‫می ترسم که سیدرضا میرکریمی هم‬ ‫ان گفت‪ :‬جش��نواره بین المللی فیلم‬ ‫فجر ش��روع ش��د‪ .‬چیزی که برای ما‬ ‫پیش امد این است که در هفته گذشته‬ ‫به علت پخش یک ایتم شوخی و کم‬ ‫و بیش انتقادی درباره پوسترهای این‬ ‫جشنواره در قسمت قبل‪ ،‬مورد غضب‬ ‫دبیر جش��نواره‪ ،‬س��یدرضا میرکریمی‬ ‫ق��رار گرفتی��م و کارت ه��ای عوامل‬ ‫برنامه «هفت» توقیف شد‪ .‬وی افزود‪:‬‬ ‫ایشان از من خواستند تلفن کنم و عذر‬ ‫بخواهم‪ .‬من تم��اس گرفتم اما نه به‬ ‫قصد عذرخواهی‪ ،‬که منش��ی ایش��ان‬ ‫پاس��خ داد و گفت خود ایش��ان با شما‬ ‫تماس می گیرند‪ ،‬که هیچ گاه نگرفتند‪.‬‬ ‫افخم�ی‪ :‬نق�د و ش�وخی را به‬ ‫حضور در جشنواره جهانی فجر‬ ‫ترجیح می دهیم!‬ ‫افخم��ی در ادام��ه صحبت های خود‬ ‫گف��ت‪ :‬در برنامه ای که من می س��ازم‬ ‫تا زمانی که من هس��تم کس��انی که‬ ‫ایتم ه��ای برنامه را می س��ازند ازادند‪.‬‬ ‫مسعود فراس��تی و رسول صدرعاملی‬ ‫کار خود را می کنن��د و من اگر نقدی‬ ‫داش��ته باشم س��ر انتن خواهم گفت‪.‬‬ ‫درب��اره این ایت��م نیز م��ن بچه ها را‬ ‫تش��ویق کردم‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬سیدرضا‬ ‫میرکریمی ب��ا این رفتار خود نش��ان‬ ‫داد س��عه صدر خود را از دست داده و‬ ‫اساسا اهل نقد و شوخی نیست‪ .‬توقیف‬ ‫کارت های ما و ممنوع کردن ما از ورود‬ ‫به جشنواره فیلم فجر چیزی نیست که‬ ‫ما نقد و شوخی خود را کنار بگذاریم‪ .‬ما‬ ‫ترجیح می دهیم این لحن خود درباره‬ ‫سینما حفظ کنیم و در ازای ان حضور‬ ‫در جشنواره را از دست بدهیم‪.‬‬ ‫فراستی‪ :‬رفتار میرکریمی جای‬ ‫تعجب دارد‬ ‫در ادام��ه برنام��ه افخم��ی با پخش‬ ‫دوب��اره ایتم مورد نظر به س��راغ میز‬ ‫لیبرال شده باشد!‬ ‫حمله فراستی به پرفروش ترین‬ ‫فیلم اکران نوروزی‬ ‫در ادامه و در میز نقد «هفت» منوچهر‬ ‫هادی‪ ،‬کارگردان فیلم سینمایی «من‬ ‫س��الوادور نیس��تم» بیان داشت‪ :‬ابتدا‬ ‫قرار بود محمدحسین لطیفی و مسعود‬ ‫اطیابی این فیلم را بس��ازند و حتی به‬ ‫برزیل هم سفر کردند‪ ،‬اما به دلیل نبود‬ ‫سرمایه این پروژه منتفی شد‪ .‬زمانی که‬ ‫برای اولین بار این فیلمنامه را خواندم‬ ‫متوجه ش��دم که باید رضا عطاران در‬ ‫این فیلم بازی کن��د‪ .‬وی افزود‪ :‬البته‬ ‫این به این معنا نیست که همه زحمت‬ ‫فیل��م ب��ر دوش عطاران بوده اس��ت‪.‬‬ ‫عطاران انتخاب من بوده اس��ت‪ .‬فیلم‬ ‫در ‪ 3‬جلس��ه فیلمب��رداری در تهران و‬ ‫‪ 23‬جلس��ه فیلمبرداری در برزیل و در‬ ‫بازه زمانی فشرده ای تولید شده است‪.‬‬ ‫در ادامه فراستی با اشاره به اظهار نظر‬ ‫اخیر منوچهر هادی خطاب به منتقدان‬ ‫فیلمش گفت‪ :‬اخی��را مطلبی را درباره‬ ‫منوچهرهادی خواندم و وحشت کردم‬ ‫از این همه بی ظرفیتی تو! منتقدی از‬ ‫فیلم انتقاد کرده ب��ود و گفته بود این‬ ‫فیلم توهین به ش��عور مخاطب است‪.‬‬ ‫جوابی که تو ب��ه او دادی‪ ،‬این بود که‬ ‫ان منتقد خود بی ش��عور است‪ .‬منتقد‬ ‫فارغ از درست یا غلط بودنش حرفش‪،‬‬ ‫درب��اره فیلم تو حرف می زن��د‪ ،‬اما تو‬ ‫درباره شخصیت او صحبت کردی‪ .‬این‬ ‫فاجعه انگیز اس��ت! منوچهر هادی در‬ ‫پاسخ به گفته های فراستی بیان داشت‪:‬‬ ‫خطاب جمله من منتقدان نبودند‪ ،‬بلکه‬ ‫تماشاچی هایی بودند که در سایت های‬ ‫سینمایی کامنت گذاشته بودند که این‬ ‫فیلم س��خیف است و توهین به شعور‬ ‫مخاطب اس��ت‪ .‬لذا توهینی به جامعه‬ ‫منتق��دان نک��ردم‪ .‬من هی��چ ادعایی‬ ‫هنرمند‪ :‬نماینده جشنواره فیلم «ورشو» در «بازار‬ ‫فیلم» جش��نواره جهانی فجر‪ ،‬می گوید‪ :‬سینمای‬ ‫ایران ظاهری متف��اوت و جذاب دارد اما در باطن‬ ‫ی نماینده جشنواره‬ ‫بسیار اشنا است‪ .‬مارچین ووچا ‬ ‫فیلم «ورش��و» در سی و چهارمین دوره جشنواره‬ ‫فیلم فجر؛ همیشه دوس��ت داشته به ایران بیاید‪،‬‬ ‫فیلم های ایرانی بسیاری دید ه اما به گفته خودش‪،‬‬ ‫هیچوقت شانس حضور در ایران را نداشته‪ .‬اکنون‬ ‫از بوجود امدن این موقعیت بسیار خوشحال است‬ ‫و می‪‎‬گوی��د‪ :‬در ای��ن رویداد س��ینمایی به دنبال‬ ‫فیلم های تجربی هس��تیم و می خواهیم مخاطب‬ ‫لهس��تانی که زمانی فیلم های سنتی می دید را با‬ ‫سبک تازه ای از فیلم سازی اشنا کنیم‪.‬‬ ‫چرا به سینمای ایران عالقه مندید؟‬ ‫به نظرم سینمای ایران بسیار به سینمای لهستان‬ ‫شبیه است‪ .‬هر دو سینما بر مبنای مسائل اجتماعی‬ ‫بنا ش��ده اند‪ .‬برای ما فرهنگ فوق العاده و جذاب‬ ‫شما هیجان انگیز اس��ت‪ .‬ارتباطات بسیاری میان‬ ‫این دو س��ینما وجود دارد‪ .‬سینمای ایران ظاهری‬ ‫متفاوت و جذاب دارد اما در باطن بسیار اشنا است‪.‬‬ ‫مخاطب لهس�تانی تا چه اندازه با‬ ‫سینمای ایران اشنا است؟‬ ‫لهس��تانی ها س��ینمای ای��ران را ب��ه خوب��ی‬ ‫می شناس��ند و فیلم ه��ای ایرانی در لهس��تان‬ ‫پخش کننده دارند‪ .‬در س��ینماهای ما فیلم های‬ ‫ایرانی که در جش��نواره کن و برلین به نمایش‬ ‫درباره این فیلم ندارم‪ .‬یک فیلم کمدی‬ ‫ساختیم که مخاطب ان مخاطب عام‬ ‫اس��ت‪ .‬حرف من این بود کس��ی که‬ ‫چنین حرفی زده‪ ،‬چیزی را که خودش‬ ‫است به مخاطب نسبت ندهد‪.‬‬ ‫فراستی‪ :‬فیلمساز ها را نازنازی‬ ‫بار اورده ایم‬ ‫در ادامه فراستی در پاسخ به درخواست‬ ‫افخمی مبنی بر نقد مالیم تر فیلم ها‪،‬‬ ‫بیان داش��ت‪ :‬م��ا اخیرا فیلمس��از ها را‬ ‫نازنازی ب��ار می اوریم و بهروز افخمی‬ ‫نی��ز به این اتفاق دامن می زند‪ .‬ممکن‬ ‫است یک فیلم چندین میلیارد بفروشد‬ ‫اما فیلم بدی باش��د‪ .‬مثل «تایتانیک»‬ ‫که خیلی فیلم بدی است‪ .‬وی منظور از‬ ‫«توهین به شعور مخاطب» را اینگونه‬ ‫توضیح داد‪ :‬توهین به ش��عور مخاطب‬ ‫یعنی اینکه اگر قرار اس��ت یک فیلم‬ ‫کمدی باشد‪ ،‬باید کمدی باشد در غیر‬ ‫این صورت نباید از وضعیت مخاطب‬ ‫سواستفاده کرد‪ .‬وضعیت مخاطب این‬ ‫است که او امروز به شدت به خنده نیاز‬ ‫دارد‪ .‬مخاطب تمرین اجتماعی و باهم‬ ‫بودن ندارد‪ .‬ی��ک فوتبال دارد و احیانا‬ ‫یک مراسم وفات مثل تشییع مرتضی‬ ‫پاش��ایی‪ .‬او ب��ه محافل باه��م بودن‬ ‫نی��از دارد‪ .‬حال یک��ی از این محافل‬ ‫سینماست‪ .‬پس اگر به سینما می اید و‬ ‫یک شوخی ای که ده برابرش را بیرون‬ ‫از این میزانسن می بیند و نمی خندد اما‬ ‫انجا می خندد‪ ،‬کمدی نیست‪.‬‬ ‫دالیل فروش ب�االی فیلم های‬ ‫نوروزی‬ ‫وی در ادام��ه با انتقاد از کس��انی که‬ ‫گمان می کنند فروش باال مالک خوب‬ ‫بودن فیلم اس��ت‪ ،‬افزود‪ :‬اصال فروش‬ ‫متر نیس��ت‪ .‬موافقم که اگر یک فیلم‬ ‫نفروش��د‪ ،‬فیلم خوبی نیست‪ .‬اما اینکه‬ ‫یک فیلم بفروش��د اص�لا بدین معنا‬ ‫نیست که فیلم خوبی است‪ .‬فروش این‬ ‫فیلم های به اصطالح کمدی نوروزی‬ ‫دالیلی دارد‪ .‬نظیر این فیلم «‪ 50‬کیلو‬ ‫زردالو یا البالو یا هرچی‪ »...‬مانی حقیقی‬ ‫ک��ه هفته اینده به حس��ابش خواهیم‬ ‫رسید‪ .‬به نظر من یک عامل خود عید‬ ‫بوده‪ ،‬دومین عام��ل تبلیغات ثانیه ای‬ ‫یکی از شبکه های ماهواره ای به شدت‬ ‫مبتذل بوده‪ ،‬همچنین شادمانی عمومی‬ ‫مردمی بوده که امید به حل مشکالت‬ ‫اقتص��ادی خود بع��د از برج��ام دارند‪،‬‬ ‫ضعف برنامه های تلویزیونی و‪ ....‬همه‬ ‫این ها سبب شده فیلم ها فروش خوبی‬ ‫کنند‪ .‬این منتقد سینما خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫لغت های مبتذل‪ ،‬مزخرف و س��خیف‬ ‫همه واژه های نقد هس��تند و اصال بد‬ ‫نیستند‪ .‬نقد دعواس��ت و بر فیلم وارد‬ ‫است؛ نه فیلمساز‪ .‬پس نباید به فیلمساز‬ ‫یا م��ردم اهانت کرد‪ .‬طبیعت��ا در دعوا‬ ‫خرما پخش نمی کنند اما حد دارد‪ .‬باید‬ ‫حد را نگه داشت‪.‬‬ ‫فراس�تی‪ :‬کارگردان�ی در فیلم‬ ‫غایب است‬ ‫وی در ادامه و در نقد «من س��الوادور‬ ‫نیس��تم» گفت‪ :‬کمدی س��اختن کار‬ ‫ساده ای نیست‪ .‬به برخی از کارگردان ها‬ ‫در می ایند‪ ،‬اکران می ش��ود و همیشه دو یا سه‬ ‫فیلم ایرانی در جشنواره فیلم ورشو داریم‪ .‬سال‬ ‫گذشته فیلمی با بازی نیکی کریمی در جشنواره‬ ‫اکران و با استقبال مخاطبان مواجه شد‪.‬‬ ‫روال انتخ�اب فیلم های ایرانی در‬ ‫جشنواره شما به چه ترتیب است؟‬ ‫از جمله بهروز افخمی و منوچهر هادی‬ ‫کمدی نمی اید و هادی از جمله کسانی‬ ‫اس��ت که اصال طناز نیست! فیلم اخر‬ ‫افخم��ی «روباه» هم اص�لا کمدی‬ ‫نیس��ت‪ .‬فیلم «ع��روس فرنگی» که‬ ‫قبل از انقالب ساخته شد‪ ،‬از فیلمنامه‬ ‫«من س��الوادور نیس��تم» سر تر است‪.‬‬ ‫فراستی ادامه داد‪ :‬عطاران در این فیلم‬ ‫بع��د از «گینس» بد ترین بازی خود را‬ ‫می کند‪ .‬برای اینکه اصال ش��خصیت‬ ‫را نمی شناس��د و کاری نمی تواند کند‪.‬‬ ‫این منتقد در پاسخ به این سوال هادی‬ ‫که پس علت فروش این فیلم ها برای‬ ‫چیست‪ ،‬گفت‪ :‬فروش فیلم مستهجن‬ ‫مانی حقیقی‪« ،‬من سالوادور نیستم» و‬ ‫«در مدت معل��وم» اصال با انتخاب و‬ ‫اگاهی مخاطب نبود‪ .‬اینکه تماشاچی‬ ‫از قبل تصمیم گرفته تا برود و کمدی‬ ‫ببینند و بخندند‪ ،‬اصال اینطور نیست‪.‬‬ ‫یک رس��انه داریم که دهان به دهان‬ ‫می چرخ��د‪ .‬کافی س��ت بگویند بروید‬ ‫عطاران را ببینید‪ ،‬جالب است‪ .‬به اضافه‬ ‫اینکه مردم به شدت به خنده نیاز دارند‪.‬‬ ‫می خواستم تو مخالف فیلم من باشی‪.‬‬ ‫فراستی نیز نهایتا به او توصیه کرد‪ :‬از‬ ‫ساختن فیلم کمدی خجالت نکش‪ ،‬اما‬ ‫از ساختن فیلم به ظاهر کمدی خجالت‬ ‫بکش! هر وقت مجدد خواستی بروی‬ ‫فیلم کمدی بسازی‪ ،‬چند کار از هابز و‬ ‫بیلی وایلدر ببین!‬ ‫شهاب حسینی‪ :‬س�اخت فیلم‬ ‫ب�دون مخاط�ب اب در ه�اون‬ ‫کوبیدن است!‬ ‫برنامه «هفت» در ادامه با عوامل فیلم‬ ‫سینمایی «چهارشنبه» به کارگردانی‬ ‫سروش محمدزاده گفتگو کرد‪ .‬شهاب‬ ‫حسینی‪ ،‬بازیگر این فیلم بیان داشت‪:‬‬ ‫برخالف تلقی‪ ،‬مخاطب در راس هرم‬ ‫اهمیت در س��ینما اس��ت‪ .‬سینمای ما‬ ‫بعضا این هرم را برعکس تلقی می کند‪.‬‬ ‫فیلمساز ها گاهی اینگونه تلقی می کنند‬ ‫که اگر فیلمی بس��ازند ک��ه منتقدان‬ ‫برای او کف و س��وت بزنند‪ ،‬اما مردم‬ ‫توجهی نکنند‪ ،‬افتخار است‪ .‬در صورتی‬ ‫که به نظرم این اب در هاون کوبیدن‬ ‫اس��ت‪ .‬در حالی که توجه به مخاطب‬ ‫منوچه�ر ه�ادی‪ :‬مخالف�ت‬ ‫فراستی به نفع فیلم است‬ ‫منوچهر هادی پاس��خ داد‪ :‬این تحلیل‬ ‫تا چه سقف فروشی را تامین می کند؟‬ ‫فیلم اکنون ‪ 12‬و نی��م میلیارد تومان‬ ‫فروش داشته است و این برای بسیاری‬ ‫تعجب برانگیز است و متحراند‪ .‬انتخاب‬ ‫رضا عطاران به عنوان بازیگر ان نقش‬ ‫خود مهم ترین عامل کارگردانی خوب‬ ‫است! وی در واکنش به سخن فراستی‬ ‫مبن��ی بر انکه «فیلم تو اصال نش��ان‬ ‫نمی دهد که تو باهوشی یا کارگردانی!‬ ‫ای��ن فیلم عقب افتاده اس��ت!» اظهار‬ ‫واژه هم��ان توهین به‬ ‫داش��ت‪ :‬ای��ن ‬ ‫مخاطب است‪ .‬فیلم من داستان خوبی‬ ‫دارد‪ .‬فراستی پاسخ داد‪ :‬کدام داستان؟‬ ‫تمام فیلم مادربزرگ منگلی است که‬ ‫از س��فر امده اس��ت! یک نما در فیلم‬ ‫نیس��ت که من تو را و فیلم های قبل‬ ‫تو را در ان ببینم‪ .‬یک نمای درس��ت‬ ‫و صحی��ح در این فیلم نیس��ت‪ .‬اصال‬ ‫کارگردانی در این فیلم غایب اس��ت‪.‬‬ ‫یعنی یک فیلمنامه به دستت رسیده و‬ ‫یک عطاران گفتی برویم و بفروشیم‪.‬‬ ‫فیلم افتض��اح اس��ت! منوچهر هادی‬ ‫بیان داشت‪ :‬تو اگر مخالف فیلم حرف‬ ‫بزنی به نفع فیلم من است‪ .‬من از خدا‬ ‫الگویی اس��ت که در س��ینمای دنیا از‬ ‫جمله امریکا و هند به شدت پیگیری‬ ‫می ش��ود‪ .‬وی افزود‪ :‬ام��روز می بینیم‬ ‫جوانی مثل س��عید روستایی می اید و‬ ‫با فیلمی که می س��ازد تمام سیمرغ ها‬ ‫را درو می کن��د‪ .‬ب��ه نظ��ر م��ن همه‬ ‫فیلمس��ازهای جوان به گونه ای دست‬ ‫به هنر و تجرب��ه می زنند‪ .‬این معنای‬ ‫هن��ر و تجربه اس��ت‪ .‬لذا ای��ن تعارف‬ ‫متعارف اصال غلط اس��ت‪ .‬این ها همه‬ ‫تعاریفی است که ما تحمیل کرده ایم‪.‬‬ ‫مثل مجوز ویدئویی و س��ینمایی‪ .‬هر‬ ‫فیلمی که خوب است و شایسته اکران‬ ‫اس��ت باید برود و اکران شود‪ .‬حسینی‬ ‫ب��ا انتقاد از رویه فعلی اکران فیلم ها در‬ ‫ایران‪ ،‬خاطرنشان کرد‪ :‬سیاست گذاران‬ ‫اکران ع��ادی‪ ،‬وقتی تمام تالشش��ان‬ ‫بر این اس��ت که ایا این فیلم بفروش‬ ‫است یا خیر‪ ،‬دیگر حرفی نمی توان زد‪.‬‬ ‫دوست عزیز من! «هنر و تجربه» برای‬ ‫سینمای ملی حکم تیم امید را برای تیم‬ ‫ملی بزرگسال دارد‪ .‬اگر به دنبال اینده‬ ‫سینما هستیم باید به نگاه تازه و جوان‬ ‫توجه کنیم‪ .‬برنامه سینمای «هفت» با‬ ‫اجرا‪ ،‬سردبیری و تهیه کنندگی بهروز‬ ‫افخمی هر هفته جمعه ش��ب ها روی‬ ‫انتن زنده شبکه سه سیما می رود‪.‬‬ ‫در واقع ما بیش از دو هزار اثر را س��الیانه دریافت‬ ‫می کنیم و تنها صد فیلم را برای نمایش انتخاب‬ ‫می کنیم‪ .‬انتخاب براساس عالقه ما به فیلم اتفاق‬ ‫نمی افتد‪ .‬منظورم این است که فیلمی را به خاطر‬ ‫ایرانی بودنش انتخاب نمی کنیم یا به خاطر این که‬ ‫ایران را دوست داریم‪ .‬ما به دنبال فیلم های خوبی‬ ‫هستیم که در خارج از اروپا ساخته می شوند و ایران‬ ‫هم بخش مهمی از ان است‪.‬‬ ‫نظر ش�ما درباره نح�وه برگزاری‬ ‫جش�نواره جهان�ی فیل�م فج�ر‬ ‫چیست؟‬ ‫برگزاری بسیاری عالی است‪ .‬من در جشنواره های‬ ‫بزرگ بسیاری حضور داشته ام و تفاوت چشمگیری‬ ‫میان برگزاری این جشنواره و ان ها نمی بینم‪.‬‬ ‫چه ویژگ�ی در فیلم ه�ای ایرانی‬ ‫برای مخاطبان سینمای لهستان‬ ‫ب�ه معن�ای خ�اص و ع�ام حائ�ز‬ ‫اهمیت است؟‬ ‫ما س��لیقه مخاطبان مان را می شناس��یم و تقریبا‬ ‫بیست سال است که جش��نواره فیلم «ورشو» را‬ ‫برگزار می کنیم‪ .‬گاهی فیلم را دوست نداریم ولی‬ ‫می دانیم که مخاطب ما فیلم را دوست دارد پس‬ ‫ان را انتخاب می کنیم‪ .‬در این رویداد س��ینمایی‬ ‫به دنبال فیلم های تجربی هس��تیم و می خواهیم‬ ‫مخاطب لهس��تانی که زمانی فیلم های س��نتی‬ ‫می دید را با سبک تازه ای از فیلم سازی اشنا کنیم‪.‬‬ ‫ویژه سی و چهارمین‬ ‫جشنواره جهانی فیلم فجر‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫راس� ی�ن در ت‬ ‫گف�گو اب «ه�رنمد» مطرح کرد‪:‬‬ ‫شادمهر‬ ‫با محوریت تولیدات داخلی می توانیم بازارجهانی را احاطه کنیم‬ ‫از امتی�ازات باش�گاه ه�واداران و‬ ‫عملکرد ان در جش�نواره برایمان‬ ‫بگویید؟‬ ‫کارگاه های اموزش��ی مخصوص س��ینماگران و‬ ‫دانشجویان است و برای مردم عادی فیلمی شاید‬ ‫فیلم��ی که در ح��ال اکران در دنیاس��ت جذابیتی‬ ‫نداش��ته باش��د‪ .‬ما تصمی��م گرفتی��م برنامه های‬ ‫جش��نواره را در مراکز اموزشی و فرهنگی معرفی‬ ‫کنیم و از میان دانشجویان سینما‪ ،‬اساتید‪ ،‬محققین‬ ‫و حتی دانشجویان میان رشته ایی‪ ،‬ثبت نام کنیم‬ ‫که هم ی��ک بانک اطالعاتی جم��ع کنیم و هم‬ ‫اطالع رس��انی داشته باش��یم و هم امکان خرید‬ ‫بلیط را به شیوه ایی اس��ان تر برای این قشر مهیا‬ ‫کنی��م‪ .‬ما تا به حال چنین تجربه ایی نداش��تیم و‬ ‫فکر می کردیم ایام عید رابطه ما و مخاطبین قطع‬ ‫می شود‪ .‬اما برعکس تصور ما عید امسال اکران ها‬ ‫خیلی خوب بود و تقریبا یک سوم افرادی که حدود‬ ‫‪ 9000‬نفر می ش��وند‪ ،‬برای حضور در باشگاه ثبت‬ ‫نام کردند و در هفته دوم که دانش��گاه ها باز ش��د‬ ‫مورد استقبال اس��اتید نیز قرار گرفت‪ .‬دانشگاه ها‬ ‫نیز خیلی حمایت کردند‪ .‬ما برای ثبت نام ش��ده ها‬ ‫کد ش��ش رقمی صادر کردیم و بلیط ها برای هر‬ ‫سانس مشخص شد و از طریق سایت سینما تیکت‬ ‫می توانستند ثبت نام کنند‪ .‬در دو روز اول جشنواره‬ ‫برایشان کارت صادر شد و طبق پیش بینی نزدیک‬ ‫به هشت هزار نفر ثبت نام کردند و کارت هایشان‬ ‫را دریاف��ت کردند‪ .‬در مجموع ش��ش هزار نفر از‬ ‫جش��نواره اس��تفاده می کنند که امار بسیار باالیی‬ ‫اس��ت‪ .‬بقیه مراک��ز مثل‪ :‬مارکت‪ ،‬خانه س��ینما و‬ ‫رس��انه ها‪ ،‬نسبت به این برنامه اش��نا نبودند و به‬ ‫شکل سنتی اش پیش رفتند که خانه سینما بعد از‬ ‫مواجهه با این مساله‪ ،‬صدور کارت های خودش را‬ ‫هم به باشگاه داد و بیشتر اعضای خانه سینما عضو‬ ‫باش��گاه هواداران شدند‪ .‬به همین دلیل خود اقای‬ ‫میرکریمی دبیر جش��نواره نیز عضو باشگاه شدند‪.‬‬ ‫یکی از دالیلی که خبرنگاران مشکل داشتند این‬ ‫بود که ما ایمیل کسانی که ثبت نام کرده بودند را‬ ‫داشتیم و اگر نمی شد از طریق تلگرام و پیامک به‬ ‫انه��ا اطالع می دادیم ولی از طریق اس��م و اینکه‬ ‫عضو باشگاه نبودند سخت بود که البته این مشکل‬ ‫نیز برطرف ش��د‪ .‬امیدوارم این روش جواب بدهد‬ ‫و برای جشنواره های تخصصی مورد استفاده قرار‬ ‫بگی��رد‪ .‬در ضمن اعضای باش��گاه از ‪ 70‬تخفیف‬ ‫ویژه برخوردارند برای تهیه بلیط و می توانند به غیر‬ ‫از سانس‪ ،‬صندلی خود را هم انتخاب کنند‪.‬‬ ‫اهالی رسانه در روزهای اول‪ ،‬برای‬ ‫گرفتن بلیت از سینما تیکت دچار‬ ‫مشکل بودند‪ .‬دلیل این مشکالت‬ ‫چیست؟‬ ‫اص��وال مخاطب های اصلی هر جش��نواره برای‬ ‫هدیه رحمت نژاد‬ ‫شادمهرراس�تین از جمله فیلمنامه نویس�انی اس�ت که در عرصه س�ینما بسیار‬ ‫خوش درخش�یده اس�ت‪ .‬او که روزهای شلوغی را در پردیس چارسو پشت سر‬ ‫می گذارد‪ ،‬مدیر باش�گاه هواداران س�ی و چهارمین جش�نواره جهانی فیلم فجر‬ ‫اس�ت‪ .‬راستین درباره تشکیل باش�گاه هواداران در جشنواره جهانی فیلم فجر‬ ‫می گوید‪ :‬ما مخاطبان بالقوه خود را از دس�ت داده ایم و فکر تماشاچی ناشناس‬ ‫اروپایی را می کنیم که بعید می دانم فیلمی به زبان یک کشور دیگر را نگاه کند‪.‬‬ ‫فک�ر می کنم با محور قرار دادن تولیدات خودمان می توانیم بازار را احاطه کنیم‪.‬‬ ‫به بهانه وجود این باش�گاه با شادمهر راستین هم کالم شدیم که ماحصل ان را‬ ‫در ادامه می خوانید‪:‬‬ ‫اس��تفاده از امکانات ان مراس��م دچار مش��کل‬ ‫هستند‪ ،‬حتی مدیران مربوط به ان‪ .‬در تمام دنیا‬ ‫چنین اس��ت‪ .‬چون فیلم های در حال اکران را به‬ ‫نمایش نمی گذارند که تبلیغ ش��ود‪ .‬فیلم هایی را‬ ‫نش��ان می دهند که خیلی جدید هستند و هنوز‬ ‫محک زمان به انها نخورده و باید داوری بشوند‬ ‫و معروف شوند‪.‬‬ ‫ب�ا تجربی�ات امس�ال‪ ،‬اتف�اق یا‬ ‫ایده ایی هس�ت که برای سال بعد‬ ‫در نظر داشته باشید؟‬ ‫واقعیتش این اس��ت که س��ینماگران و خود اقای‬ ‫میرکریمی‪ ،‬قرار نیس��ت خودش��ان جش��نواره را‬ ‫مدیریت و اجرا کنند‪ .‬ما دوست داریم جشنواره در‬ ‫مرکز شهر باشد و تهران را بشناسند و سینماگران‬ ‫تخصصی بیش��تر بیایند و کارگاه اموزش��ی برای‬ ‫حت��ی مدی��ران می گذاریم‪ .‬چون ای��ن کار دارد با‬ ‫اس��تاندارد اجرا می شود امیدواریم مدیران ببینند و‬ ‫جشنواره های دیگر را مطلوب تر اجرا کنند‪.‬‬ ‫با توجه به دقت ش�ما که همیشه‬ ‫دیده ش�ده‪ ،‬این جش�نواره چقدر‬ ‫مورد رضایتتان بوده است؟‬ ‫بخش باش��گاه چون هیچ تجربه ایی از قبل دراین‬ ‫زمینه نداشتیم هر اتفاقی بیفتد ما احساس می کنیم‬ ‫مثبت اس��ت؛ ولی بخش ه��ای دیگر به خصوص‬ ‫بخشی که س��ینماگران و منتقدین باید از برنامه‬ ‫اس��تفاده کنند در ده سال گذش��ته رفتار غلطی را‬ ‫تروی��ج کردیم و با لوکس برگزار کردن و خدمات‬ ‫اضاف��ه دادن فک��ر می کردیم در جهت درس��ت‬ ‫گام برداش��ته ایم‪ .‬هیچوقت ما نمی توانیم الگوی‬ ‫جش��نواره های ابوظبی و دوبی را قبول کنیم‪ .‬زیرا‬ ‫انها با پول به جشنواره خودشان اعتبار می دهند و‬ ‫مدیران ما همیشه نگاهشان به خارج از کشور است‬ ‫مث��ل امریکا و انگلیس‪ .‬ما در منطقه‪ ،‬خاورمیانه و‬ ‫اسیا می توانیم پایگاه مناسبی باشیم برای سینما‪ .‬ما‬ ‫همچنان یک رویکرد اروپایی در نظر داریم و خیلی‬ ‫خوب اس��ت که ما با س��ینمای اروپا ارتباط داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬ولی عمال باید پایگاه منطقه خودمان باشیم‬ ‫و همس��ایه های ما مهمترین مخاطبین ما باشند‪.‬‬ ‫ما مخاطبان بالقوه خود را از دس��ت داده ایم و فکر‬ ‫یکسری تماش��اچیان ناشناس اروپایی را می کنیم‬ ‫که بعید می دانم فیلمی به زبان یک کش��ور دیگر‬ ‫را نگاه کنند‪ .‬بنابراین همچنان این نگاه مدیریتی‬ ‫وج��ود دارد که در این دوره کمرنگ تر ش��ده ولی‬ ‫فکر می کن��م با محور قرار دادن تولیدات خودمان‬ ‫می توانیم بازار را احاطه کنیم‪.‬‬ ‫ای�ن اولین جش�نواره ایی نیس�ت‬ ‫ک�ه در ش�رق برگ�زار می ش�ود‪.‬‬ ‫وجه تمایز این جش�نواره با دیگر‬ ‫جشنواره های منطقه در چیست؟ یا‬ ‫حتی با دوره های قبلی؟‬ ‫وج��ه تمایز این دوره ب��ا دوره قبل‪ ،‬جذب مخاطب‬ ‫تخصصی بوده است‪ .‬افرادی که سینما موضوع اصلی‬ ‫حرفه و پژوهش انهاس��ت‪ .‬ما در این دوره قشری را‬ ‫به عنوان مخاطب جش��نواره هدف گذاری کرده ایم‬ ‫و به دنبال جذب مخاطب ناش��ناس و عام نیستیم‬ ‫که از راه بلیت فروش��ی یا تبلیغات شهری بخشی‬ ‫را وارد جشنواره کنیم و ترغیبشان کنیم فیلم ببینند‪.‬‬ ‫جشنواره هایی نظیر ابوظبی‪ ،‬دوبی‪ ،‬استانبول‪ ،‬قاهره‪،‬‬ ‫باکو و گرجستان و یک دوره ایی جشنواره بغداد هم‬ ‫بوده اند‪ .‬فرق ما با این جش��نواره ها در این است که‬ ‫ما فقط محصوالت تولیدی خود را عرضه می کنیم‪.‬‬ ‫در همین مارکت فیلم «جدایی نادر از س��یمین» و‬ ‫فیلم های اقای کیارس��تمی و «ابد و یک روز» دارد‬ ‫به فروش جهانی می رس��د‪ .‬ما فقط بازار فیلم های‬ ‫دیگران نیس��تیم و تولید می کنیم‪ .‬پس جایگاهمان‬ ‫تغییر می کند و می توانیم لیدر منطقه باشیم‪.‬‬ ‫ای�ا ممک�ن اس�ت‪ ،‬مس�ئولین از‬ ‫اطالعات به دس�ت امده از تحلیل‬ ‫رفت�ار اعض�ای ای�ن باش�گاه در‬ ‫تصمی�م گی�ری اک�ران فیلم های‬ ‫خارجی استفاده کنند؟‬ ‫برنام��ه اکران در هیچ جای دنیا به جش��نواره ها‬ ‫ارتب��اط پی��دا نمی کند و پیچیدگی ه��ای خود را‬ ‫دارد که این مس��ئله در مورد کشور ما نیز صدق‬ ‫می کند‪ ،‬ام��ا به عنوان یک ابزار ذائقه س��نجی‪،‬‬ ‫مش��اهده کنیم مخاطب ایرانی چیست می تواند‬ ‫مورد استفاده قرار بگیرد‪.‬‬ ‫نظرتان در مورد صندلی های خالی‬ ‫برخی س�الن ها چیس�ت؛ چقدر از‬ ‫این ظرفیت به باش�گاه هواداران‬ ‫اختصاص دارد؟‬ ‫م��ا در هر س��انس به غیر از س��همیه باش��گاه‬ ‫ه��واداران‪ ،‬س��همیه دیگر از قبی��ل خبرنگاران‪،‬‬ ‫منتقدی��ن‪ ،‬مهمانان ویژه و عوام��ل فیلم را هم‬ ‫داریم‪ .‬در واقع سهم باشگاه که در سانس مختلف‬ ‫نیز متغیر اس��ت‪ ،‬حتی در برخی از موارد همانند‬ ‫نمایش فیلم ادمکش حتی صف تشکیل شد‪ ،‬اما‬ ‫به هر حال سانس هایی هستند مانند سانس های‬ ‫صبح‪ ،‬که امکان حضور مردم در انها کمتر است‬ ‫و شاید از طرف انها رزرو نشوند و تنها تعدادی از‬ ‫اهالی رسانه در سالن ها حضور پیدا کنند‪.‬‬ ‫در پایان مطلبی دارید که بخواهید‬ ‫اضافه کنید؟‬ ‫تشکر می کنم از رسانه ها‪ ،‬قاعدتا اگر رسانه ها این‬ ‫فعالیت ها را محصور قرار بدهند و اطالع رسانی‬ ‫کافی نکنند پویایی این رویدادها از بین می رود‪.‬‬ ‫امیدواری��م در س��ال های بعد امکان��ات اجرایی‬ ‫بهتری داشته باشیم‪.‬‬ ‫مهاویناسعدایناکرگردانویفملنامهونیس‪:‬‬ ‫حفظ تداوم بازی بازیگر‪ ،‬بزرگترین مسئولیت کارگردان است‬ ‫هنرمن��د‪ :‬کارگاه کارگ��ردان و کنترل‬ ‫بازیگ��ر با حض��ور همایون اس��عدیان‬ ‫کارگ��ردان و فیلمنام��ه نویس در کاخ‬ ‫جشنواره برگزار ش��د‪ .‬اسعدیان در این‬ ‫کارگاه که در ادامه برنامه های دارالفنون‬ ‫بود با بیان این مطلب که او به مباحث‬ ‫اکادمیک عالقه ای ن��دارد و هر انچه‬ ‫یافته تجربی ب��وده و از این منظر هم‬ ‫می توان��د با هنرجوی��ان صحبت کند‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬کارگردان��ی از انتخاب فیلمنامه‬ ‫شروع می شود و با انتخاب عوامل خوب‬ ‫از بازیگ��ر و طراح صحن��ه و صدابردار‬ ‫گرفته تا بقیه موارد ادامه پیدا می کند‪.‬‬ ‫کارگ��ردان ط�لا و مس با اش��اره به‬ ‫ای��ن مطلب که در بیش��تر موارد انچه‬ ‫که نوش��ته اید در واقعی��ت امکان پیدا‬ ‫نمی کند ادامه داد‪ :‬این موضوع ش��امل‬ ‫حال انتخاب بازیگر هم می شود‪ .‬گاهی‬ ‫برخ��ی کارگردان ها بر اس��اس بازیگر‬ ‫خاصی فیلمنامه ای را می نویسند اما به‬ ‫دالیل مختلف نمی توانند از ان بازیگر‬ ‫در زمانی که می خواهند استفاده کنند‬ ‫و مجبور می ش��وند بازیگ��ر دیگری را‬ ‫انتخ��اب کنند ک��ه به هی��چ وجه به‬ ‫نقش��ی که داشته اند نمی خورد‪ .‬اما انها‬ ‫می خواهند ب��ه هر اجباری که ش��ده‬ ‫ان فرد را ک��ه ‪ ۱۸۰‬درجه با تصویر ی‬ ‫که داشته اند متفاوت است تغییر دهند‬ ‫و ب��ه ذهنیت خودش��ان نزدیک کنند‪.‬‬ ‫همای��ون اس��عدیان با عن��وان اینکه‬ ‫ابتدا باید ویژگی ه��ای روانی بازیگر را‬ ‫بشناس��ید و بعد به او نق��ش را بدهید‬ ‫گفت‪ :‬زمانی ش��ما بازیگر حرفه ای در‬ ‫اختیار دارید که اموزش دیده‪ ،‬کادرها و‬ ‫لنزها را می شناسد هرچند بازیگران ما‬ ‫اکثرا لنزها را نمی شناسند اما زمانی هم‬ ‫بازیگر غیر حرفه ای دارید که کار کردن‬ ‫با او کامال روش و حتی دکوپاژ دیگری‬ ‫را الزم دارد‪ .‬این فیلمنامه نویس که خود‬ ‫در بوس��یدن روی ماه از دو بازیگر غیر‬ ‫حرفه ای ش��یرین یزدان بخش و رابعه‬ ‫مدنی ب��ازی گرفته درب��اره روش کار‬ ‫ک��ردن با این بازیگران گفت‪ :‬من قبل‬ ‫از اینک��ه کار با ای��ن دو خانم را که هر‬ ‫دو هم س��ن و سالی داش��تند‪ ،‬شروع‬ ‫کنم چند هفته ای از انها می خواستم به‬ ‫دفت��ر من بیایند و به هوای حرف زدن‬ ‫و ابگوش��ت خوردن کم کم با روحیات‬ ‫انها اشنا شدم‪ .‬تا جایی که می دانستم‬ ‫به طور مثال خانم مدنی بسیار عاطفی‬ ‫و حساس است و خیلی زود می شکند‬ ‫و گاهی رفتارش به خاطر همین ویژگی‬ ‫قابل کنترل نیست‪ .‬من این موضوع را‬ ‫به عوامل دیگر هم انتقال دادم و به انها‬ ‫هم گفت��م که با او زیاد کل کل نکنید‬ ‫و یا صحنه ای که قرار بود برای دیدن‬ ‫تابوت پس��رش برود چون می دانستم‬ ‫انقدر حساس است که اگر بخواهد دو‬ ‫بار ان فض��ا را ببیند کامال برایش ازار‬ ‫دهنده است و بهم می ریزد همه مسیر‬ ‫را برایش کش��یدم و کامال به او گفتم‬ ‫ک��ه از کجا حرکت می کن��د‪ ،‬به کجا‬ ‫می رود‪ ،‬کجا می نشیند و بعد این پالن‬ ‫را گرفتیم‪ .‬این کارگردان بدترین روشی‬ ‫را که می توان در قبال یک نابازیگر به‬ ‫کار برد گفتن این جمله دانست که به‬ ‫ان فرد چه کودک باشد و چه بزرگسال‬ ‫بگویید االن می خواهم ناراحت باشی‪ ،‬یا‬ ‫عمیقا فکر کنی و یا خوشحال باشی‪.‬‬ ‫نویس��نده فیلمنامه ه��ای اخ��ر بازی‪،‬‬ ‫شوخی‪ ،‬شب روباه‪،‬بازی تمام شد‪ ،‬عشق‬ ‫من شهر من‪ ،‬به هنرجویان توصیه کرد‪:‬‬ ‫صحنه های احساسی را حتی با بازیگر‬ ‫حرفه ای تمرین نکنند چرا که در خالل‬ ‫تمرین حس بازیگر از بین خواهد رفت‬ ‫و باره��ا پیش امده که ب��ازی اصلی از‬ ‫تمرین ها بسیار ضعیف تر بوده‪ .‬اسعدیان‬ ‫بابیاناینکهخیلیوقتهابهترینبرداشت‬ ‫‪ ،‬همان برداش��ت اول است و بعدی ها‬ ‫اکثرا مکانیکی می شوند گفت‪ :‬برخی از‬ ‫کارگردانان مثل اصغر فرهادی قبل از‬ ‫شروع کار متن خوانی می کنند اما من‬ ‫ن��ه این کار را انجام می دهم و نه روش‬ ‫ایشان را بلد هستم‪ .‬او درباره بازیگران‬ ‫س��ینمای ایران گفت‪ :‬م��ن دو نمونه‬ ‫بازیگ��ر حرفه ای را در س��ینمای ایران‬ ‫می شناسم گروه اول کسانی مثل اتیال‬ ‫پس��یانی که اگر نقشی را از او بخواهید‬ ‫انقدر بازیگر تکنیکی هست که برایتان‬ ‫‪ ۳۰‬بار همان نقش را همان گونه که بار‬ ‫اول بازی کرده‪ ،‬بازی کند اما بازیگرانی‬ ‫هم هستند مثل فرهاد اصالنی که هر‬ ‫بار به بازی که می کند چیزی را اضافه‬ ‫می کند که از خالقیت او منشا می گیرد‪.‬‬ ‫اس��عدیان با بیان این مطلب که حفظ‬ ‫تداوم بازی بازیگر‪ ،‬بزرگترین مسیولیت‬ ‫کارگردان اس��ت گفت‪ :‬شما به عنوان‬ ‫کارگردان باید ای��ن اجازه را به بازیگر‬ ‫بدهید ت��ا به نقش م��واردی را اضافه‬ ‫کند‪،‬از خالقیتش اس��تفاده کند و این‬ ‫مورد شامل عوامل دیگر هم می شود‬ ‫و اگر غیر از این باشد شما فقط فیزیک‬ ‫ان ه��ا را به کار گرفته ای��د و نه ایده و‬ ‫خالقیتش��ان را‪ .‬او بدتری��ن بازیگر را‬ ‫کسی دانس��ت که هیچ ایده ای برای‬ ‫اضافه ک��ردن به نقش ندارد و بدترین‬ ‫کارگزدان را کسی که اجازه خالقیت و‬ ‫ایده پردازی را به عوامل فیلمش ندهد‪.‬‬ ‫روی خط جشنواره‬ ‫مسئولیت همه حاضران درفجربا ما نیست!‬ ‫وزی�ر فرهن�گ و ارش�اد اسلامی‬ ‫در کاخ جشنواره ی جهانی فجر‬ ‫علی جنتی دیروز ‪ 4‬اردیبهش��ت ماه با سپری‬ ‫شدن ‪ 3‬روز از برگزاری جشنواره ی فجر برای‬ ‫بازدید از روند برگزاری این جش��نواره و بازار‬ ‫فیلم این دوره به جش��نواره رفت‪ .‬حجت اهلل‬ ‫ایوبی رییس سازمان سینمایی‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫دعایی مدیر مسوول روزنامه اطالعات‪ ،‬رضا‬ ‫میرکریمی دبیر جش��نواره جهانی فجر‪ ،‬رضا‬ ‫کیانیان مدیر کاخ جش��نواره ی فجر‪ ،‬علیرضا‬ ‫تابش مدیرعام��ل فارابی نیز وزیر ارش��اد را‬ ‫همراه��ی کردند‪ .‬برخ��ورد قهرامی��ز برخی‬ ‫محافظان علی جنتی با خبرنگاران فرهنگی‬ ‫و سینمایی باعث شد تا خبرنگاران گفتگوی‬ ‫علی جنت��ی را بایکوت کنند‪ .‬وزیر ارش��اد از‬ ‫خبرن��گاران عذرخواهی ک��رد‪ .‬خبرنگاران در‬ ‫پاسخ گفتند‪ :‬سئوالی نداریم!‬ ‫کس�ی ب�ه دلی�ل نق�د ک�ردن حذف‬ ‫نمی شود‬ ‫دبیر س��ی وچهارمین جش��نواره جهانی فیلم‬ ‫فجر تاکید کرد کس��ی به دلی��ل انتقاد کردن‬ ‫از جش��نواره حذف نمی شود و فضای عمومی‬ ‫این رویداد س��ینمایی هم حاک��ی از همدلی‬ ‫با اهالی رس��انه اس��ت‪ .‬رضا میرکریمی دبیر‬ ‫سی وچهارمین جش��نواره جهانی فیلم درباره‬ ‫اظهارنظر بهروز افخمی که ‪ ۳‬اردیبهشت ماه‬ ‫در برنام��ه «هف��ت» اعالم ک��رد کارت های‬ ‫عوامل برنامه به دلیل انتقاد از جشنواره صادر‬ ‫نشده است‪ ،‬گفت‪ :‬ایا شما این چند روز کسی‬ ‫را در جشنواره دیدید که مانع فعالیت رسانه ها‬ ‫ش��ود؟ ما تا امروز گله و انتقادی در این زمینه‬ ‫نداش��تیم که افراد به دلیل نقد ک��ردن اجازه‬ ‫حضور در جشنواره را نداشته اند‪ .‬دبیر جشنواره‬ ‫ادامه داد‪ :‬همین رویکرد رسانه ها نشان می دهد‬ ‫فضای کاخ جشنواره چگونه است‪ .‬میرکریمی‬ ‫گفت‪ :‬من‪ ،‬بهروز افخمی را خیلی دوست دارم‪.‬‬ ‫فرض کنید که او یک شوخی با من کرده است‬ ‫و من هم با او یک شوخی کردم ولی معلوم شد‬ ‫هیچ کدام از ما ظرفیت شوخی نداریم‪.‬‬ ‫مس�ئولیت همه حاضران در فجر با ما‬ ‫نیست‬ ‫کیوان کثیریان مدیر ارتباطات و اطالع رسانی‬ ‫سی و چهارمین جش��نواره جهانی فیلم فجر‬ ‫گفت‪ :‬جشنواره جهانی فیلم فجر تنها مسئول‬ ‫مهمانان رس��می این رویداد اس��ت و در قبال‬ ‫حضور تماشاگران عادی تعهدی ندارد‪ .‬روزانه‬ ‫چند ه��زار نفر از جش��نواره بازدید می کنند و‬ ‫کنترل عدم سوء پیشینه این افراد امکان پذیر‬ ‫نیست‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬ضمنا هیچ کارت رسمی‬ ‫جش��نواره در اختیار هیچ ف��رد غیرمرتبط قرار‬ ‫نگرفته است‪ .‬این توضیح درباره برخی خبرها و‬ ‫عکس ها مبنی بر حضور مجری شبکه «من‬ ‫و تو» در پردیس چارس��و محل برگزاری سی‬ ‫و چهارمین جش��نواره جهانی فیلم فجر ارائه‬ ‫شده است‪ .‬گفته ش��ده این فرد کارت باشگاه‬ ‫هواداران جشنواره را دارد نه کارت خبرنگاری‪.‬‬ ‫بازدید مهمانان جشنواره جهانی فیلم‬ ‫فجر از بنیاد سینمایی فارابی‬ ‫جمع��ی از مهمانان خارجی س��ی و چهارمین‬ ‫جش��نواره جهانی فیلم فجر از بنیاد سینمایی‬ ‫فاراب��ی بازدید کردند‪ .‬مهم��ان خارجی حاضر‬ ‫در س��ی و چهارمی��ن جش��نواره جهانی فیلم‬ ‫فج��ر با حض��ور در بنی��اد س��ینمایی فارابی‪،‬‬ ‫ضمن بازدی��د از این بنیاد و م��وزه ابگینه‪ ،‬با‬ ‫مدیرعامل بنیاد گفت وگوی صمیمانه داشتند‪.‬‬ ‫در ادامه‪« ،‬علیرضا تابش» با همراهی جمعی‬ ‫از مدیران س��ازمان سینمایی و بنیاد سینمایی‬ ‫فارابی‪ ،‬با هیات سه نفره سینمای هنگ کنگ‬ ‫دیدار و گفت وگو کرد‪ .‬در این دیدار صمیمانه‪،‬‬ ‫هیات هنگ کنگی ش��امل «ولینگتون فانگ‪/‬‬ ‫‪ »Wellington Fung‬دبیر کل سازمان‬ ‫س��ینمایی هنگ کن��گ‪« ،‬گینس��ون چانگ‪/‬‬ ‫‪ »Kinson Tsang‬مدیرعامل استودیوهای‬ ‫ام بی اس‪« ،‬الیوت اُ‪ »Elliot Au/‬مس��ئول‬ ‫دولتی بنیاد خالقیت‪ ،‬با هیات ایرانی‪« :‬حبیب‬ ‫ایل بیگی» معاون نظارت و ارزشیابی سازمان‬ ‫س��ینمایی‪«،‬ایرج تقی پ��ور» مدی��ر بین الملل‬ ‫موسسه رسانه‪‎‬های تصویری‪«،‬محمد حسین‬ ‫فرج» معاون دفتر مطالعات سینمایی سازمان‬ ‫س��ینمایی‪« ،‬محمدرض��ا فرج��ی» مدیرکل‬ ‫سینمای حرفه ای س��ازمان سینمایی‪« ،‬دکتر‬ ‫محمدعلی حسین نژاد» عضو شورای بین الملل‬ ‫سازمان س��ینمایی‪« ،‬امیر اسفندیاری» معاون‬ ‫بین المل��ل بنیاد فارابی‪« ،‬مس��عود احمدیان»‬ ‫مع��اون فرهنگی و پژوهش��ی بنی��اد فارابی‪،‬‬ ‫«محس��ن ش��مس» معاون پش��تیبانی تولید‬ ‫و بازرگان��ی بنیاد فارابی و«مه��دی پیماندار»‬ ‫خزانه دار بنیاد فارابی دیدار و گفت گو کردند‪.‬‬ ‫در ای��ن دیدار‪« ،‬ولینگت��ون فانگ» دبیر کل‬ ‫س��ازمان س��ینمایی هنگ کنگ‪ ،‬ضمن ارائه‬ ‫گزارش جامعی از روند فیلمس��ازی در چین و‬ ‫هنگ کنگ‪ ،‬گفت‪ :‬س��فر ما به ایران‪ ،‬موجب‬ ‫ش��د تا ش��ناخت بهتر و عمیق تری نسبت به‬ ‫سینمای ایران پیدا کنیم؛ این قطع ًا در توسعه‬ ‫روابط سینمایی فی مابین موثر خواهد بود‪ .‬وی‬ ‫در ادامه گفت‪ :‬این سفر به منزله اغاز شناخت‬ ‫ما از س��ینمای ایران قلمداد می ش��ود و سعی‬ ‫خواهیم کرد در طول اقامت مان با مالقات ها‬ ‫و بازدیدهایی که خواهیم داش��ت به افق های‬ ‫روشن تری برای همکاری مشترک سینمایی‬ ‫دس��ت یابی��م‪ .‬وی اف��زود‪ :‬هنگ کنگ همه‬ ‫س��اله در ماه مارس (اسفند) یک نمایشگاه با‬ ‫عنوان نمایشگاه «سرگرمی» در حوزه سینما‬ ‫برگزار می کند که از مدیران س��ینمایی ایران‬ ‫دعوت می کنیم تا با حضور در این نمایشگاه‪،‬‬ ‫با صنعت توس��عه یافته سینمای هنگ کنگ‬ ‫بیشتر اشنا شوند‪ .‬عالوه بر این دستاوردهای‬ ‫این نمایش��گاه می تواند ب��رای بهره گیری در‬ ‫سینمای ایران بسیار مفید باشد‪.‬‬ ‫س�ینمای ایران از ورود به پروژه های‬ ‫مشترک استقبال می کند‬ ‫علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی‬ ‫نیز در این دیدار ضمن ارائه دورنمایی کامل از‬ ‫سینمای ایران و بنیاد سینمایی فارابی‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫خوب اس��ت که چین‪ ،‬هنگ کن��گ و دیگر‬ ‫کشورهای اسیای ش��رقی‪ ،‬سینمای ایران را‬ ‫بیشتر بشناسند‪ .‬هر چند که می دانیم فیلم های‬ ‫ایران��ی در جش��نواره های س��ینمایی چین و‬ ‫هنگ کنگ عالقمندان قاب��ل توجهی دارد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬وقت ان رس��یده تا سینمای ایران‬ ‫در ن��زد توده و عامه مردم چین و هنگ کنگ‬ ‫بیش��تر دیده و فهمیده ش��ود‪ .‬ایجاد شرایط‬ ‫اکران فیلم های ایرانی در سینماهای چین و‬ ‫هنگ کنگ موجب خشنودی سینمای ایران‬ ‫خواهد بود‪ .‬تابش در ادامه گفت‪ :‬ایران دارای‬ ‫اقلیم متنوعی اس��ت که می تواند لوکیش��ن‬ ‫فیلم های چینی و هنگ کنگی باشد و سینمای‬ ‫ایران از ورود به پروژه های مشترک استقبال‬ ‫می کند‪ .‬مدیرعامل بنیاد س��ینمایی فارابی در‬ ‫ادامه گفت‪ :‬سفر شما به ایران کمک می کند‬ ‫تا فرهن��گ و هنر ای��ران را بی��ش از پیش‬ ‫بشناسید و این شناخت می تواند گام موثری‬ ‫باش��د تا س��ینمای ایران نیز ب��رای ارتباط با‬ ‫مخاطبان اسیای شرقی‪ ،‬بازار جدیدی را پیدا‬ ‫کند‪ .‬تابش تاکید کرد‪ :‬بنیاد س��ینمایی فارابی‬ ‫از تولید مش��ترک‪ ،‬با اولویت لوکیشن شدن‬ ‫ای��ران و بهره گی��ری از توان فن��ی و هنری‬ ‫س��ینماگران ایرانی حتم ًا اس��تقبال می کند و‬ ‫امیدواریم زمینه های این همکاری در سفرها و‬ ‫دیدارهای بعدی تحقق یابد‪.‬‬ ‫ویژه سی و چهارمین‬ ‫جشنواره جهانی فیلم فجر‬ ‫‪8‬‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫السکاندر سوکوروف‪:‬‬ ‫منتقدان فیلم هایم را دوست ندارند‬ ‫الکس��اندر س��وکوروف معتقد است منتقدان‬ ‫فیلم ه��ای او را دوس��ت ندارد و ب��ا نقدهای‬ ‫منفی می خواهند مسیر فیلمسازی اش را تغییر‬ ‫بدهند‪ .‬س��وکوروف در روس��تای پودورویخا‬ ‫در استان ایرکوتس��ک در سیبری در خانواده‬ ‫یک افسر نظامی به دنیا امد‪ .‬بیشتر فیلم های‬ ‫اغازین وی توس��ط مقامات اتحادیه شوروی‬ ‫ممن��وع می ش��دند‪ .‬او در دوره اولی��ه کارش‬ ‫مستندهای بسیاری ساخت‪.‬‬ ‫مادر و پس��ر (‪ )۱۹۹۷‬اولین فیلم بلند شناخته‬ ‫شده وی در سطح جهانی بود که به بیستمین‬ ‫جش��نواره بین المللی فیلم مس��کو راه یافت‬ ‫و برن��ده جای��زه ویژه س��نت ج��رج نقره ای‬ ‫شد‪ .‬س��وزان س��ونتاگ دو فیلم از فیلم های‬ ‫س��وکوروف را جزو ده فیل��م مورد عالقه اش‬ ‫در ده��ه نود قرار داد و گفت‪« :‬در حال حاضر‬ ‫هیچ کارگردانی نیس��ت که فیلم هایش را به‬ ‫اندازه او تحس��ین کنم‪ ».‬سوکوروف در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۶‬از جش��نواره بین المللی فیلم مانهایم‪-‬‬ ‫هایدلبرگ جایزه استاد سینما را دریافت کرد‪.‬‬ ‫او که مهمان جشنواره جهانی فیلم فجر است‪،‬‬ ‫در ای��ن گفت و گو درباره منتقدان‪ ،‬مخاطبان‬ ‫اثارش و نقدهای منفی صحبت کرد‪.‬‬ ‫انگیزه ش�ما ب�رای ام�دن به‬ ‫ایران و ش�رکت در جش�نواره‬ ‫جهانی فیلم فجر چیست؟‬ ‫الکساندر س��وکوروف‪ :‬من به ایران امده ام تا‬ ‫نسل جدید فیلم سازان ایرانی را ببینم‪.‬‬ ‫ش�ما با س�ینمای ایران اش�نا‬ ‫هستید؟‬ ‫وقتی درباره س��ینمای ای��ران صحبت می‬ ‫کنی��م اولی��ن اس��می که به ذه��ن می اید‬ ‫عباس کیارس��تمی اس��ت‪ .‬به ع�لاوه‪ ،‬من‬ ‫دیگر فیلمس��ازان ایرانی هم می شناس��م‪.‬‬ ‫س��ینمای ایران مانند س��ینمای هند نیست‬ ‫و س��ینمای کش��ور ش��ما پر از فیلم های‬ ‫ارزشمند و هنری است‪.‬‬ ‫اجازه بدهید به صورت مختصر‬ ‫به سینمای ش�ما بپردازیم‪ .‬در‬ ‫اخری�ن فیلمت�ان فرانکوفونیا‬ ‫شما هم نقشی در فیلم ایفا می‬ ‫کنید‪ .‬ایا الکس�اندر سوکوروف‬ ‫در فیلم حضور دارد؟‬ ‫نه‪ ،‬ان ش��خص من نیستم‪ .‬شخص در فیلم‬ ‫نویسنده است اما افکار نویسنده در فیلم متعلق‬ ‫به من است‪ .‬من صاحب همه افکاری که در‬ ‫فیلم می بینید هستم‪ .‬نویس��نده سوکوروف‬ ‫نیست بلکه کارگردان فیلم سوکوروف است‪.‬‬ ‫س�ینمای بصری ش�ما بسیار‬ ‫خاص اس�ت و وقتی کسی به‬ ‫تماشای فیلم های شما‪ ،‬مانند‬ ‫فیلم «مادر و فرزند»‪ ،‬می نشیند‬ ‫ش�بیه این اس�ت که ب�ه یک‬ ‫تابلوی نقاشی می نگرید‪ .‬ایده‬ ‫پشت این تصاویر چیست؟‬ ‫هم��ه این موارد ب��ه صورت شانس��ی اتفاق‬ ‫افتاده است (می خندد)‪ .‬احساسی که شما در‬ ‫موردش صحبت کردید بخش��ی از درام فیلم‬ ‫را تش��کیل می دهد‪ .‬احساس نگاه کردن به‬ ‫یک فیلم کامال متف��اوت از دیدن یک تابلو‬ ‫نقاشی است‪ .‬زیبایی شناسی بخش مهمی از‬ ‫زندگی اس��ت‪ .‬من گاهی در شهرها رانندگی‬ ‫می کنم و به تماشای مردم می نشینم‪ .‬به نظر‬ ‫من مردم در شهرها شاد نیستند و به سختی‬ ‫زندگی می کنند و این مش��کل کشور روسیه‬ ‫است‪ .‬مردم احس��اس زیبایی شناسی خود را‬ ‫از دس��ت داده اند و این بسیار خطرناک است‬ ‫زیرا در این ش��رایط افراد ممکن است دست‬ ‫ب��ه هر کار غیر معقولی بزنند‪ .‬همان طور که‬ ‫می بینید بیش��تر جرم و جنایت ها در شهرها‬ ‫اتفاق می افتد‪ .‬ح��اال بیایید نگاهی به مردم‬ ‫کوهستان ها بیندازیم‪ .‬تعادل زیبایی شناختی‬ ‫در بین ای��ن افراد وج��ود دارد و رفتار ان ها‬ ‫متفاوت اس��ت زیرا ان ها فرصت فکر کردن‬ ‫در م��ورد زیبایی را دارند‪ .‬زمانی که ما زیبایی‬ ‫شناسی را از زندگی خود بیرون می بریم مانند‬ ‫خارج کردن روح زیبایی از زندگی مان است‪.‬‬ ‫هر کجا که زیبایی شناسی وجود نداشته باشد‬ ‫فضا به سمت رخوت حرکت می کند‪.‬‬ ‫نقدهایی که در مورد اثارتان نوش�ته‬ ‫می ش�ود‪ ،‬می خوانید؟ نقدهای منفی‬ ‫روی اثارتان تاثیر می گذارد؟‬ ‫چندین نقد بس��یار منفی در مورد فیلم هایم‬ ‫خوان��ده ام‪ .‬منتقدان به فیلمهای من عالقه‬ ‫ندارند و می خواهند با فشار روی من کاری‬ ‫کنن��د تا ان گونه که انه��ا می خواهند فیلم‬ ‫بسازم و من قطعا چنین کاری نخواهم کرد‪.‬‬ ‫دوست ندارم چیزهایی را به نمایش بگذارم‬ ‫که به نظرانها باید قصد نمایش دادن ان را‬ ‫داشته باشم‪.‬‬ ‫ب�رای مخاطبی ک�ه می خواهد‬ ‫فیلم شما را بهتر درک کند چه‬ ‫روشی پیشنهاد می کنید؟‬ ‫فکر می کنم این سخت ترین سوال ممکن‬ ‫باش��د‪ .‬ش��اید مخاطب باید ج��ای من قرار‬ ‫بگی��رد تا بفهم��د چگونه باید به تماش��ای‬ ‫فیلمهایم بنشیند‪.‬‬ ‫ش�ما همیش�ه مخاطبانتان را‬ ‫شگفت زده می کنید‪ ،‬به گونه ای‬ ‫که مخاطبان فیلم های ش�ما با‬ ‫ه�ر فیل�م جدی�دی‪ ،‬عناصری‬ ‫تازه در اثار شما می یابند‪ .‬نظر‬ ‫شما در این مورد چیست؟‬ ‫ببینید شما نباید سینما را به عنوان یک دوست‬ ‫در نظ��ر بگیرید‪ ،‬مگر یک دوس��ت بی وفا‪ .‬با‬ ‫گذشت زمان فیلم ها رنگ می بازند و دیگر اثر‬ ‫چندان��ی از انها باقی نمی ماند‪ .‬اما مولف زنده‬ ‫است و همچنان به ساخت فیلم ادامه می دهد‪.‬‬ ‫فیلمی که پنچ سال ساخته ام حال دیگر کهنه‬ ‫شده‪ .‬شما نمی توانید فیلمی را نام ببرید که با‬ ‫گذشت زمان ان میزان تاثیرگذاری که زمان‬ ‫تولید داشته را حفظ کرده باشد‪ .‬سینما زودگذر‬ ‫اس��ت و من اعتقاد دارم که تا االن‪ ،‬تنها پیج‬ ‫درصد از فیلم های تاریخ توانسته اند از گذشته‬ ‫نجات پیدا کنند و مابقی دیگر وجود ندارند‪.‬‬ ‫نظ�ر ش�ما در م�ورد این�ده ‬ ‫سینمای جهان چیست؟‬ ‫ایند ه سینما در دستان نویسندگان است‪ .‬تنها‬ ‫می توانیم امیدوار باش��یم روزی یک نویسنده‬ ‫بااس��تعداد ظه��ور کند‪ ،‬باالخ��ره موضوعات‬ ‫فیلمساز به پایان می رسد‪ .‬سینما در مورد همه ‬ ‫مصادیق انتقادی س��خن می گوید‪ ،‬بنابراین‬ ‫همیش��ه همان موضوعات تکراری از نقطه‬ ‫نظرهای مختلف ساخته می شود‪.‬‬ ‫ش�ما در بس�یاری از اثارت�ان‬ ‫مانن�د‪ ،‬مول�وخ‪ ،‬ت�ورس‪،‬‬ ‫خورش�ید و فاوس�ت به شکل‬ ‫وی�ژه موضوع�ات تاریخ�ی‬ ‫می پردازی�د‪ ،‬قص�د داری�د که‬ ‫مفهوم تازه ای از تاریخ را به ما‬ ‫نشان دهید؟‬ ‫تاری��خ مبنای هم��ه چیز اس��ت‪ ،‬تاریخ یک‬ ‫ش��خص‪ ،‬تاریخ پادش��اه یک کش��ور‪ .‬این ها‬ ‫همگی حائز اهمیت هس��تند‪ .‬س��ینما نیز بر‬ ‫مبنای تاریخ نوشتاری است‪.‬‬ ‫سازمان ا گهی ها‬ ‫‪88 31 13 61‬‬ ‫‪88 31 13 53‬‬ ‫نگایه به یفمل « ب� ت�من لعیه سوپرنم» اثر زک ن‬ ‫اس�ایدر؛‬ ‫طلوع عدالت یا بامداد صلح!‬ ‫میالد جلیل زاده‬ ‫هرکس که هیجاناتش با قلیان های یک‬ ‫قهرمان تپیده باش��د تا سال ها بعد هم‬ ‫کنجکاو ادامه ماجراهای ان شخصیت‬ ‫باقی خواهد ماند‪ .‬ما حتی دوست داریم‬ ‫رس��تم و هرکول را در فضای ش��هری‬ ‫امروز ببینیم که چه می شوند و قوت های‬ ‫ماف��وق معمول ان ها چگون��ه در قالب‬ ‫رزم های امروزی در می اید‪.‬‬ ‫چنین احساسی در مورد شخصیت های‬ ‫قهرمان گونه ی حقیقی هم که نامشان‬ ‫در تاریخ مانده‪ ،‬وجود دارد؛ ما می گوییم‬ ‫اگر فالنی امروز زنده بود چنین و چنان‬ ‫می کرد ی��ا می پرس��یم که اگ��ر زنده‬ ‫ب��ود چه می کرد و با او چ��ه کردند؟ راز‬ ‫دنباله سازی های هالیوود در همین است‪.‬‬ ‫فیلم های روشنفکرانه‪ ،‬چه با فرم واقع گرا‬ ‫و چ��ه در قوالب رمزی و س��مبولیک‪،‬‬ ‫ب��ه ترتیب ش��بیه عکس ب��رداری و یا‬ ‫نقاش��ی از زندگی روزمره هستند‪ .‬دیگر‬ ‫عاقبت ش��خصیت چنین اث��اری برای‬ ‫سرس��خت ترین ه��واداران این گونه ها‬ ‫ه��م موض��وع مهم��ی نیس��ت‪ .‬گفته‬ ‫می ش��ود که نوع روش��نفکری سینما‬ ‫یعن��ی انکه ب��ا بیرون امدن از س��الن‪،‬‬ ‫فیلم تمام نش��ود و فکر مخاطب درگیر‬ ‫بماند و در مقابل ‪ ،‬س��ینمای اس��کاپ و‬ ‫تفریحی یعنی فراموش کردن ماجرای‬ ‫فیلم با باال کشیدن تیتراژ‪ ،‬اما هیچ فیلم‬ ‫روشنفکرانه ای در تاریخ سینما این چنین‬ ‫که در س��ینمای قهرمان پرور می بینیم‬ ‫دنباله ای نداشته‪ ،‬مگر اینکه گفتمان ان‬ ‫را در اثر دیگری پی گرفته باش��ند و نه‬ ‫داستانش را و یا اینکه صرفا ارجاعاتی به‬ ‫بعضی اتفاقات یا کاراکترهای اثار قبلی‬ ‫داده شده باشد‪.‬‬ ‫بتمن کیس��ت؟ ی��ک ادم معمولی که‬ ‫چون در کودکی قت��ل پدر و مادرش را‬ ‫به چشم دیده‪ ،‬بر ان شده تا جلوی ظلم‬ ‫و بی عدالت��ی را در هرجای زمین و هر‬ ‫انجای زمان که خواهد توانست بگیرد‪.‬‬ ‫مشخص است که این کارکتر شباهت نمادسازی در سری های بعدی مجموعه‬ ‫زیادی به زورو دارد و به جای نیروهای ظاهرتر و باهرتر خواهد شد‪.‬‬ ‫ماورائی‪ ،‬از هوش و جهیزات بشرس��از چارلز روون در «بتمن علیه س��وپرمن»‬ ‫به��ره می برد اما س��وپرمن یک بیگانه تهیه کنن��ده و زک اس��نایدر کارگردانی‬ ‫است که بعد از تولد در کره ای دیگر‪ ،‬به ای��ن فیل��م را ب��ه عه��ده دارن��د‪ ،‬زک‬ ‫زمین پرتاب شده تا همیشه ناجی سیاره اس��نایدر کارگردانی کامال تجس��می و‬ ‫م��ا در برابر تهدیدها باش��د‪ .‬بتمن نماد عاش��ق صحنه های اکش��ن‪ ،‬اما نتیجه‬ ‫اراده گرایی امریکایی است‪ ،‬نماد اینکه ما کار تبدیل ش��ده به معرفی یک ساعته‬ ‫می توانیم‪ ،‬اینکه یک انسان معمولی و و کسل کننده ش��خصیت های فیلم و‬ ‫ظلم دیده هم می تواند با اتکاء به نفس و انگیزه هایش��ان از رفتاری های��ی انجام‬ ‫قوای هوش و اراده به اوج قدرت برسد‪ .‬می دهن��د‪ ،‬در حالی که ای��ن مورد اخر‬ ‫اما سوپرمن بخش دیگری از فرهنگ ه��م ناق��ص و ابتر باق��ی می ماند و در‬ ‫امریکایی را نمایندگی می کند‪ .‬امریکا دقایق باقی مانده‪ ،‬اکش��ن پرش��راره ای‬ ‫دیگ جوش��ان همگون سازی است‪ .‬از بر پرده ظاهر می ش��ود که چون زمینه‬ ‫نژادها و ادیان و فرهنگ های مختلف در سازی مفهومی اش از قبل انجام نشده‬ ‫این سرزمین جمع شده اند تا یک تمدن بود‪ ،‬بیشتر به یک شلوغ بازی بی هدف‬ ‫جدید س��اخته شود‪ .‬سوپرمن بیگانه ای می ماند تا نبردی قهرمانه‪...‬‬ ‫اس��ت که در امریکا پذیرفته می ش��ود چن��د کاراکت��ر کمی��ک اس��تریپی که‬ ‫و حتی علیرغم این که انس��ان نیست‪ ،‬بعضی هاش��ان در اس��اطیر یونان ریشه‬ ‫داش��تند هم در این‬ ‫در پای��ان یک��ی از‬ ‫فیل��م برای ب��ار اول‬ ‫سری های قدیمی این‬ ‫پروژه «بتمن علیه‬ ‫روی پ��رده می تابند‪،‬‬ ‫مجموعه‪،‬پرچمامریکا‬ ‫سوپرمن» با هزینه ای‬ ‫اما به نظر می رس��د‬ ‫را با احت��رام به اقای‬ ‫رئیس جمهور تقدیم ‪ ۴۰۰‬میلیون دالری توسط نه اثر زاک اس��نایدر‬ ‫می کن��د‪ .‬از همی��ن کمپانی دی سی کامیکس میدان مناسبی برای‬ ‫تولید شده که صاحب‬ ‫این ورود ب��وده و نه‬ ‫جاس��ت که رویاروی‬ ‫این‬ ‫دوی‬ ‫هر‬ ‫رایت‬ ‫کپی‬ ‫مخاطبی ک��ه حتی‬ ‫بتم��ن و س��وپرمن‬ ‫شخصیت هایکمیک‬ ‫بازیگر جدید بتمن را‬ ‫دارای ب��ار معنای��ی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫بوده‬ ‫استریپ‬ ‫به سختی پذیرفته‪ ،‬با‬ ‫خاصی می ش��ود‪ .‬این ‬ ‫دفع��ه قهرمان ه��ا به لحاظ قانونی فقط چنین این ت��ازه واردها کنار‬ ‫ج��ای رفی��ق‪ ،‬رقیب موسسه ای امکان کنار هم می اید‪ .‬اسنایدر سعی‬ ‫ه��م می ش��وند و هر قرار دادن ابرقهرمان های فراوانی در استفاده از‬ ‫کدام ش��ان دیگری را دوگانه تاریخ سینما را در الم��ان تاریکی برای‬ ‫یک فیلم داشت‬ ‫ای��ن فیلم ب��ه خرج‬ ‫ب��ر نمی تابد؛ بتمن در‬ ‫داده و ن��ور افت��اب‬ ‫جای��گاه نمادین یک‬ ‫امریکایی ب��ا اصالت ق��رار می گیرد و در اکث��ر پالن های کار کمیاب یا غایب‬ ‫ِ‬ ‫بصری زیاده‬ ‫س��وپرمن می شود نمادی از مهاجرینی اس��ت‪ ،‬اما این تالش های‬ ‫ِ‬ ‫که می خواهن��د قانون امری��کا را هم روان��ه‪ ،‬کمکی به به خلق فضا و همدل‬ ‫خودش��ان تعریف کنند‪ .‬س��وپرمن در کردن مخاطب فیلم با ان نمی کند‪ .‬بازی‬ ‫این فیلم به نماد مهاجران مسلمان در بازیگرها هم اکثرا متوسط و یا متوسط رو‬ ‫امریکای س��فید تبدیل شده‪ .‬البته این به پائین بود و این غیر از مورد بن افلک‬ ‫است که در ابتدا با اعالم خبر حضورش‬ ‫در نقش بتمن‪ ،‬گالیه بسیاری از هواداران‬ ‫این ابرمرد داستانی را بر انگیخته بود‪ ،‬اما‬ ‫نس��بت به باقی بازیگران عملکرد قابل‬ ‫قبول تری داشت‪ .‬بن افلک با حضور در‬ ‫این فیلم توانس��ت به تنها بازیگر تاریخ‬ ‫سینما تبدیل شود که هر دو نقش بتمن‬ ‫و سوپرمن را تجربه کرده است‪.‬‬ ‫تمام این توصیفات پیش گفته در کالمی‬ ‫مجمل و خالصه می ش��ود؛ داس��تانی‬ ‫نارس و کسل کننده‪ ،‬بعالوه اکشن های‬ ‫شلوغ پلوغ در کنار بازی های کمتر از حد‬ ‫توقع بازیگران و یک فضاسازی بی بطن‬ ‫و کلیشه ای در کل روند طولی فیلم‪ .‬فیلم‪،‬‬ ‫حرف زیاد می زند و وقتی می خواهد این‬ ‫فضای پرگویان��ه را جبران کن��د‪ ،‬وارد‬ ‫بنگ و بنگ بی مناس��بتی می شود که‬ ‫شدیداً جلوه فروشانه است و فقط به درد‬ ‫گنجانده شدن در تیزرها و تریلرهای کار‬ ‫می خورد‪ .‬فضای پرکنتراست نوری فیلم‬ ‫و رنگ های سرد و تیره ان هم کم کم‬ ‫کسل کننده می شوند و نه تنوع بصری‬ ‫چندانی در کار هست و نه غیر از ارجاع ‬ ‫نشانه شناختی به «شوالیه تاریکی»‪ ،‬این‬ ‫همه کم نوری و کدری را می شود واجد‬ ‫توجیه دیگ��ری دانس��ت‪ .‬البته همین‬ ‫تاریکی غلو شده می تواند اصرار ناگفته‬ ‫فیلمس��از بر این باشد که فیلم او بیشتر‬ ‫فیلم بتمن است تا س��وپرمن دکوپاژ و‬ ‫میزانسن کار هم مطابق همان الگوی‬ ‫همیش��گی س��ینمای امریکاس��ت و‬ ‫خالقیت خاصی در کاردیده نمی شود‪.‬‬ ‫اما تمام ضعف ها و کاستی های موجود‬ ‫هم مانع از فروش میلیاردی این فیلم‬ ‫نشدند‪ .‬پروژه «بتمن علیه سوپرمن» با‬ ‫هزینه ای ‪ ۴۰۰‬میلیون دالری توس��ط‬ ‫کمپانی دی سی کامیکس تولید شده‬ ‫که صاحب کپی رای��ت هر دوی این‬ ‫ش��خصیت های کمیک استریپ بوده‬ ‫اس��ت و به لح��اظ قانونی فقط چنین‬ ‫موسسه ای امکان کنار هم قرار دادن‬ ‫ابرقهرمان های دوگانه تاریخ سینما را‬ ‫در یک فیلم داش��ت‪ .‬کمپانی دی سی‬ ‫باالخ��ره تصمیم گرف��ت این کوپن‬ ‫ارزش��مند را خ��رج کن��د و تبلیغ��ات‬ ‫انج��ام گرفته حول و ح��وش مخارج‬ ‫چهارص��د میلی��ون دالری فیلم هم‬ ‫باعث جل��ب توجه خی��ل عظیمی از‬ ‫مخاطبان مش��تاق‪ ،‬به پروژه نوالن و‬ ‫اسنایدر شد‪ .‬اما زاک اسنایدر نتوانست‬ ‫رضایت عالقمندان این دو کاراکتر را‬ ‫براورده کند‪ .‬البته غیر از این مورد هم‬ ‫تابحال بارها پیش امده که نمونه های‬ ‫سینمایی ضعیفی بر اس��اس داستان‬ ‫سوپرمن یا بتمن ساخته شده باشند اما‬ ‫معموال چنین مواردی به مرور در پرتو‬ ‫ورژن های موفق ترشان محو می شوند‪.‬‬ ‫قرار اس��ت رویارویی بتمن و س��وپرمن‬ ‫باز هم ادامه داش��ته باشد و می شود این‬ ‫احتمال را قوی دانست که دوباره همین‬ ‫زک اسنایدر پش��ت قاب کارگردانی ان‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬از لحاظ س��ینمایی این امید‬ ‫وجود دارد که تجربه سری اول مجموعه‪،‬‬ ‫در سری های بعد به کمک کارگردان اش‬ ‫بیاید و همانطور که مقایس��ه ترمیناتور‬ ‫(‪ )۱‬و (‪ )۲‬تفاوت فاحش��ی را در کار یک‬ ‫کارگردان نش��ان می داد‪ ،‬این بار هم این‬ ‫امکان وجود دارد که یک جهش زیبایی‬ ‫شناختی در کار زاک اسنایدر اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫به هر حال هالیوود با یک بار شکست یا‬ ‫رکود‪ ،‬قهرمان هایش را رها نمی کند‪ .‬این‬ ‫ابرمردها باید بمانند تا هم تضمین گیشه ها‬ ‫باشند‪ ،‬هم رویاهای امریکایی را زنده نگه‬ ‫دارند و هم مضامین سیاسی‪-‬اجتماعی‬ ‫دلخواه استراتژیست های امریکایی را در‬ ‫زیرالیه های قصص پر هیجان و پر رنگ‬ ‫و لعابشان به ناخوداگاه جمعی مخاطبان‬ ‫انتقال بدهند‪« .‬بتمن علیه سوپرمن» هم‬ ‫یک فیلم معمولی اس��ت که در دس��ته‬ ‫مش��موالن همین قاعده قرار می گیرد و‬ ‫معمولی در هالیوود یعنی پرخرج‪ ،‬شلوغ‪،‬‬ ‫رمنس‪ ،‬هپی اند و بفروش‪...‬‬ ‫تجسمی‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫ن‬ ‫گف�گو اب لع�رضا مسیع اذر درابره ت� ق�و ی� ت‬ ‫ت‬ ‫� اق ت�صاد ه�ر؛‬ ‫ی‬ ‫هنرمعاصربرخالف‬ ‫هنرمدرنیستی‬ ‫تافته جدا بافته نیست!‬ ‫هنرمند‪ :‬تالیف و ترجمه پنج کتاب درباره هنر معاصر و نیز اخرین جنبش های هنر مدرنیستی‪ ،‬بیانگر تمرکز و دغدغه اصلی علیرضا سمیع اذر است؛ از این رو پاسخ های او به پرسش های‬ ‫این مصاحبه که در زمره متداول ترین سواالت این روزهای جامعه هنری ست می تواند راهگشا باشد‪ .‬علیرضا سمیع اذر‪ ،‬متولد ‪ ۱۳۴۰‬در تهران‪ ،‬در سال ‪ ۱۳۶۹‬در رشته معماری از دانشگاه‬ ‫تهران فارغ التحصیل شد و در سال ‪ ۱۳۷۵‬در همین رشته دکترای خود را از دانشگاه مرکزی انگلستان دریافت کرد‪ .‬او در سال ‪ ۱۳۸۲‬از سوی باشگاه ملی هنرهای امریکا به خاطر کسب‬ ‫دستاوردهای چشمگیر در معرفی و گسترش هنر موفق به اخذ مدال طال نائل امد‪ ،‬و سپس نشان افسری هنر و ادبیات دولت فرانسه را که نشانى مافوق نشان شوالیه است از دولت فرانسه‬ ‫دریافت کرد‪ .‬سمیع اذر از سال ‪ ١٣٧٧‬تا ‪ ۱۳۸۴‬ریاست موزه هنرهای معاصر تهران را برعهده داشت‪ ،‬در این زمان موزه هنرهای معاصر برای نخستین بار پس از انقالب به سمت ارائه‬ ‫برنامه هایی رفت که برگرفته از تجربیات جهانی بود و در استاندارد یک رویداد موزه ای ارزیابی می شدند‪ .‬در نتیجه هم توجه هات وسیع بین المللی را برانگیخت و هم بستری برای توسعه‬ ‫عملی و نظری هنر را فراهم س�اخت‪ .‬برپایى نمایش�گاه هاى بزرگ نظیر باغ ایرانى‪ ،‬ش�اهکارهاى نگارگرى‪ ،‬مجسمه سازان انگلستان‪ ،‬گرهارد ریش تر‪ ،‬هنر مفهومی و جنبش هنر مدرن با‬ ‫نمایش تقریبا کامل کلکسیون اثار خارجی موزه از مهم ترین رویدادهای نمایشگاهی موزه در دوره مدیریت او بشمار می رود‪ .‬او پس از ترک موزه‪ ،‬تالش هایش برای توسعه و تعمیق هنر‬ ‫را با کارهای دیگرتری دنبال کرد‪ :‬در دهه اخیر به ترجمه و تالیف کتاب هاى مهمى درباره هنر معاصر مانند اخرین جنبش های هنری قرن بیس�تم‪ ،‬جهانی ش�دن و هنر جدید‪ ،‬اوج و افول‬ ‫مدرنیسم‪ ،‬انقالب مفهومی و نیز تدریس همین موضوعات در موسسه ماه مهر پرداخته و با درک مشکالت زیربنایی هنر کشور‪ ،‬تالش بسیاری را برای توسعه و استقالل ان از طریق تقویت‬ ‫اقتصاد هنر بکار گرفت؛ توسعه مارکت داخلی هنر و حضور فزاینده مجموعه داران و خریداران جدید که با تاسیس حراج تهران در پنج سال اخیر شکل سازمان یافته ای هم به خود گرفت‬ ‫از جمله تالش های مستمر اوست‪.‬‬ ‫برای شروع بحث تعریف شما از هنر معاصر چیست و ان‬ ‫را در برابر چه چیزی قرار می دهید؟‬ ‫اگر بخواهم خیلی کوتاه پاس��خ تان را بدهم بای��د بگویم معاصریت در هنر‬ ‫محصول انفجاری بود برای رهایی از قید و بندهایی که در دوره های پیش تر‬ ‫بر افرینش هنری سیطره داشت‪ .‬فکر جدید‪ ،‬رسانه نوین و قلمروهای کشف‬ ‫نشده در ذات هنر معاصر مستتر است و از همین رهگذر هنر معاصر در یکجا‬ ‫متوقف نمی شود‪ ،‬بلکه هر لحظه در حال حرکت ودگردیسی است‪ .‬از منظر‬ ‫اکادمیک هنر معاصر در مقابل هنر مدرن قرار می گیرد و برای همین گاه از‬ ‫ان با عنوان هنر پست مدرن یاد می شود که البته عنوان دقیقی نیست‪ .‬از نظر‬ ‫تاریخی هنر مدرن جنبشی است که از دهه ‪ ۱۸۶۰‬با جرقه امپرسیونیست ها‬ ‫در پاری��س اغ��از و تا دهه ‪ ۱۹۶۰‬یعنی در حدود ی��ک قرن تداوم یافت و با‬ ‫نقاشی ابستره اکسپرسیونیستی در نیویورک به فرجام خودش رسید‪ .‬در این‬ ‫مدت ایده ها‪ ،‬سبک ها و نظریه های فروانی پیشنهاد شد که هنر مدرنیستی را‬ ‫به یک رویکرد بسیار قدرتمند جهانی بدل کرد‪.‬‬ ‫ش��اید مهمترین دستاورد هنر مدرن برنامه اموزش��ی ان بود که باعث تبشیر‬ ‫اندیشه های ان گردید‪ .‬تا پیش از ان هیچگاه اموزش هنر یک برنامه مدون و‬ ‫جهانی نداشت‪ ،‬هر کس در هر کجا بنا به تجارب و ادراک شخصی خودش هنر‬ ‫را تدریس می کرد‪ .‬هرگز یک برنامه واحد و منسجم که الگوی تدریس هنر در‬ ‫همه جا باشد‪ ،‬وجود نداشت‪ .‬اما هنر مدرنیستی یک برنامه جهانی پیشنهاد کرد‪:‬‬ ‫کالس های پایه و اصول طراحی و به موازات ان کالس های زیبایی شناسی‪،‬‬ ‫رنگ‪ ،‬ترکیب‪ ،‬فرم‪ ،‬مواد و حتی نقد هنر‪ .‬همه این مواد درسی در دوره هنر مدرن‬ ‫تبیین شد و در شکل اولیه ان ابتدا در مدرسه باهاوس المان تدریس گردید‪.‬‬ ‫اگر بخواهید شاخصه های ملموس و عینی هنر معاصر را‬ ‫نام ببرید‪ ،‬به چه نکاتی اشاره می کنید؟‬ ‫به شکل معکوس می توانم س��ه ویژگی بنیادین هنر مدرن را نام ببرم که که‬ ‫در هنر معاصر به شدت به چالش کشیده شدند‪ .‬اول این فرض که جوهر هنر‬ ‫زیبایی اس��ت‪ .‬این چیزی بود که چه در مغرب زمین و چه در مش��رق زمین از‬ ‫هنر انتظار می رفت که در هر صورت س��اختار زیبای��ی را در اثر هنری رعایت‬ ‫کند‪ .‬این اصل مس��لم مدرنیسم بود‪ ،‬در حالی که بس��یاری از اثار هنر معاصر‬ ‫فاقد کیفیت زیباش��ناختی هس��تند‪ .‬در این اثار جنبه مفهومی اثر اولویت پیدا‬ ‫کرده و کیفیت زیبایی شناختی اهمیتش را از دست داده است‪ .‬وجه دیگر هنر‬ ‫مدرنیستی جلوه تصویری ان است و برای همین ان را ویژیوال ارت یا هنرهای‬ ‫بصری می خواندند‪ .‬بسیاری از اشیاء چیدمان ها اجراها و رویدادهای هنر معاصر‬ ‫اساس ًا جنبه تصویری یا تجسمی ندارند‪ .‬انها ارائه چیزی هستند که بهیچ وجه‬ ‫بازنمایی تصویری دوبعدی یا حتی سه بعدی محسوب نمی شوند‪ .‬در مواردی هم‬ ‫تصویری ارائه می شود که بی همتا و اصیل نیست و بنابراین سنت خلق تصویر‬ ‫بی همتا را دنبال نمی کنند‪.‬‬ ‫س��وم اینکه هنر مدرن یک رس��انه مشخص داشت به نام نقاشی؛ یک سطح‬ ‫دوبعدی که جهان سه بعدی بر روی ان بازافرینی می شود‪ .‬بسیاری از کارهای‬ ‫هنر معاصر مبتنی بر یک س��طح دوبعدی نیس��تند و در واقع شکلی از نقاشی‬ ‫قلمداد نمی ش��وند‪ .‬معاصر بودن در هنر تا حد زیادی به معنای طرد نقاش��ی و اخالقی نسبت بدان متعهد شود‪ .‬این سه گزینه عبارت بودند از‪:‬‬ ‫جایگزینی عکس ویدئو پرفورمانس و چیدمان اشیاء به جای ان است‪ ،‬یا دست یک‪ :‬من برای همیشه هرگز به هیچ قیمتی خودم را نخواهم فروخت‪.‬‬ ‫کم ارائه تعریف جدیدی از نقاشی که با شکل متعارف ان کام ً‬ ‫ال تمایز دارد‪ .‬این دوم‪ :‬من برای همیشه هرانچه را بگویم‪ ،‬صادقانه منظورم همان است‪.‬‬ ‫ً‬ ‫نقاشی‬ ‫طرد‬ ‫و‬ ‫اوریژینال‬ ‫سه شاخصه یعنی محو زیبایی شناسی‪ ،‬رها کردن تصویر‬ ‫سوم‪ :‬من برای همیشه هر کاری را بگویم انجام می دهم‪ ،‬حتما انجام خواهم داد‪.‬‬ ‫ما را وارد دوره جدیدی از درک و تعریف هنر کرده که در ان مرزهای قراردادی محل اجرا‪ ،‬فضایی همانند یک دفتر اداری رسمی بود با سه میز که پشت هر یک از‬ ‫هنر و غیر هنر اشکارا مخدوش شده است‪ .‬این وضعیت نتیجه قهری بحران و انها یک خانم نشسته بود و یکی از سه متن قرارداد را در اختیار مخاطب قرار می داد‪.‬‬ ‫اشوبی است که ما از ان با عنوان معاصر بودن یاد می کنیم‪.‬‬ ‫مخاطب بعد از امضای یکی از این برگه ها‪ ،‬در واقع طرف قرارداد خانم پایپر قرار‬ ‫ب�ه نظر ش�ما در این یکی دو س�ال اخیر هنر‬ ‫می گرفت‪ .‬اما در اصل هر یک از این سه تعهد شما را در برابر یک‬ ‫معاصر دچار چه تحوالتی شده است؟‬ ‫قید اخالقی بزرگ قرار می داد که ش��اید خیلی ها حاضر به امضای‬ ‫نه تنها این یکی دو س��ال‪ ،‬بلکه بیش از ‪ ۴۰‬س��ال است به طور‬ ‫تعهد‪ ،‬ولو صوری‪ ،‬نباشند‪ .‬پیداست که این یک فرایند مفهومی است‪.‬‬ ‫مستمر دنیا پیوسته شاهد تعریف های جدیدی از هنر است‪ .‬در واقع‬ ‫هیچ جنبه تصویری یا زیبایی شناختی در میان نیست و می توان ان‬ ‫هنرمند معاصر هیچ محدویتی یا مرزی برای خودش قائل نیست‪.‬‬ ‫را شکل جدیدی از هنر تلقی کرد‪ .‬اما شاید علت دیگری که خانوم‬ ‫بنابراین هر بار افقی تازه و امکانی جدید به این عرصه پیش��نهاد‬ ‫پایپر جایزه اول بینال ونیز را به خود اختصاص داد‪ ،‬این بود که در یک‬ ‫می ش��ود‪ .‬مثال مدتی است که امکانات دیجیتالی در خدمت‬ ‫مرجع رسمی هنری مورد پذیرش قرار گرفت‪ .‬این اجرا شکل‬ ‫هنرمند معاصر قرار گرفته و تکنولوژی های جدید‪ ،‬اینترنت‪،‬‬ ‫جدی��دی از هنر بود که تا پیش از این‪ ،‬به عنوان یک کنش یا‬ ‫زمانی‬ ‫خورشیدی‬ ‫پنجاه‬ ‫دهه‬ ‫ش��بکه های ارتباطی جهانی امکانات جدیدی را در دسترس‬ ‫فرایند هنری محسوب نمی شد‪.‬‬ ‫او قرار داده اس��ت‪ .‬یا این که با اثاری مواجه هستیم که خود که تحوالت عمیق در هنر با تعریفی ک�ه از کار ادرین پایپر ارائه دادید این‬ ‫هنرمن��د ان را تولید نمی کند‪ ،‬بلکه متخصصین کامپیوتر یا موجی فراگیر می شد‪ ،‬ایران سوال پیش می اید‪ ،‬که در یک مرجع جهانی مثل‬ ‫تکنیس��ین های صنعتی در کارگاه های بسیار پیشرفته ان را در پی وقوع انقالب رابطه بینال ونیز اساساً اعتبار بر چیست؟‬ ‫خلق می کنند درحالی ک��ه ایده اصلی ان متعلق به هنرمند خود را با غرب قطع کرد و اعتبار اول متکی بر هنرمند اس��ت؛ یعنی اگر این کار را کسی‬ ‫است‪ .‬همه اینها در امتداد تحوالت و نو اندیشی هایی است که ما بیش از دو دهه از جریان غیر از هنرمند و یا حتی هنرمندی نه به اعتبار ادرین پایپر ارائه‬ ‫جرقه ان در دهه شصت میالدی زده شده است‪.‬‬ ‫روز هنر دنیا بی خبر شدیم‪ .‬می داد‪ ،‬پذیرفته نمی شد‪ .‬پایپر هنرمندی است که به رسالت هنر‬ ‫اثری که امسال برنده جایزه بینال ونیز شد‪ ،‬در واقع زمانی که مفهوم و تعهد اخالقی هنرمند همواره پایبند بوده و البته صاحب اندیشه‬ ‫اجرایی بود بر مبنای تعریف دیگری از هنر و ساختار هنر دستخوش و امضاست‪ .‬برای همین این کار متفاوت از او پذیرفته شد و مورد‬ ‫که همچنان قدری نامانوس است؟‬ ‫دگرگونیبنیادیشد‪،‬ارتباط س��تایش هم قرار گرفت‪ .‬چیدمان پایپر با پس زمینه کارهای‬ ‫بله‪ ،‬همین طوره‪ ،‬امس��ال برنده ش��یر طالی��ی بینال ونیز ما با دنیای هنر پیشرو قطع ضدتبعیض نژادی و جنسی او از دهه ‪ ۱۹۷۰‬خیلی بیشتر قابل‬ ‫ً‬ ‫یک هنرمند اوانگارد امریکای��ی بود که در حال حاضر در شد‪ .‬اما به یمن فضای نسبتا درک است‪ .‬در هنر معاصر هنرمند حرف اول را می زند و اعتبار‬ ‫الم��ان زندگی می کند به نام خان��م «ادرین پایپر»‪ .‬او یک بازی که در همه عرصه های هنر اول به هنرمند است و بعد به جلوه ظاهری اثر‪.‬‬ ‫فرهنگی اجتماعی و از‬ ‫س��یاه پوست است که در محله هارلم نیویورک به دنیا امد‪.‬‬ ‫رویکرد اخالقی یک�ی از ویژگی های هنر معاصر‬ ‫موسوم‬ ‫وقتی که ‪ ۲۰‬س��الش بود با حلقه بنیانگذاران هنر مفهومی جمله هنر‪ ،‬در دوره‬ ‫است؟‬ ‫نیویورک در ارتباط بود و اکنون جز پیشگامان پرفورمنس به اصالحات به وجود امد‪ ،‬نه! الزامی در این باره وجود ندارد‪ .‬اما اگر شما چهره بزرگ یا‬ ‫بسیاری از هنرمندان ما‬ ‫ارت هم محس��وب می ش��ود‪ .‬در همین حلق��ه زمانی که‬ ‫مشهوری در جهان هنر شوید‪ ،‬هر شی را ارائه کنید مورد توجه‬ ‫تحوالت‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ً‬ ‫‪ ۲۲‬س��الش بود‪ ،‬این شانس را داش��ت که اثرش در اولین‬ ‫قرار می گیرد‪ .‬اتفاقا هر قدر ش��ی غریب تر و عجیب تر باشد‬ ‫سوی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫ساختند‬ ‫همراه‬ ‫نمایشگاه هنر مفهومی در موزه هنرهای مدرن نیویورک که‬ ‫ممکن است پیشروتر و اوانگاردتر هم محسوب شود‪.‬‬ ‫بزرگترین معبد هنر دنیا محسوب می شود‪ ،‬به نمایش دراید‪ .‬رویکردهای امروزی تر در یکی از مباحثی که این روزها محل مناقشه بسیار‬ ‫عرصههنرشتافتند‬ ‫بعدها به سمت فلسفه کشیده شد و رساله دکترای خود را‬ ‫است مبحث الهام‪ ،‬کپی و گرته برداری ست که به‬ ‫در خصوص اراء کانت و هگل ارائه کرد‪ .‬اثری که خانم پایپر‬ ‫واسطه هنر معاصر و خلق اثاری که مشابهت های‬ ‫در بینال ونیز ارائه داد یک چیدمان اینتراکتیو بود که سه گزینه را در سه برگه‬ ‫ظاهری با هم دارند‪ ،‬موجبات تحلیل های گونه گون شده‪،‬‬ ‫مثل نوعی قرارداد در برابر مخاطب قرار می داد‪ .‬مخاطب مختار بود هر یک از‬ ‫تفاوت این ها چیست؟‬ ‫این سه قرارداد را انتخاب و در صورت تمایل ان را امضا و در واقع به صورت الهام به معنای تاثیر پذیری در الیه های پنهان ذهن و ادراک هنرمند اس��ت‬ ‫‪9‬‬ ‫که منجر به خلق اثری متفاوت می شود‪ .‬ممکن است اگاهانه یا نااگاهانه اتفاق‬ ‫بیوفته و در هر صورت از ارزش و اصالت اثر کم نمی کند‪ .‬ولی کپی برداری برمی‬ ‫گردد به صورت کام ً‬ ‫ال مشابه اثر هنری که قاعدت ًا کار هنری محسوب نمیشه‬ ‫ولی امکان تکثیر هنر را فراهم می کنه‪ .‬کپی با رویکرد گرته برداری یا تصرف و‬ ‫از ان خودسازی در هنر معاصر شکل نوینی از هنر است که به جهت پیچیدگی‬ ‫مفهومی ان‪ ،‬برخی را به اشتباه انداخته است‪ .‬الهام همیشه بوده و خواهد بود‪ ،‬اما‬ ‫کپی با معنایی نوظهور یک پدیده جدید است که در هنر معاصر به وجود امده‪.‬‬ ‫این پدیده به معنای خلق اثری مبتنی بر اثر دیگر و یا ارائه ایده ای با وام گرفتن‬ ‫از اثر یک هنرمند دیگر‪ ،‬درواقع یک رویکرد جدید است‪ .‬در این رویکرد هنرمند‬ ‫سعی می کند از یک اثر قدیم یک معنای جدید خلق کند و به استناد همین تغییر‬ ‫معنا و مفهوم اثر خود را چیز دیگری نس��بت به اثر قبلی تلقی می کند‪ ،‬اگرچه‬ ‫ظاهرش در واقع همان است‪.‬‬ ‫گرته برداری از یک اثر باید حائز چه ویژگی هایی باشد تا‬ ‫هنرمند متهم به کپی نشود؟‬ ‫هیچ ویژگی های ظاهری ندارد‪ ،‬اثر جدید می تواند خیلی یا اندکی شبیه اثر قبلی‬ ‫باش��د و به تعبیری دیگر اندکی از ان وام گرفته باش��د یا بسیار‪ .‬این حد را خود‬ ‫هنرمند تعریف می کند‪ .‬اما حتما و به طور تام و تمام یک چیز باید عوض شده‬ ‫باشد و ان مفهوم اثر است‪ .‬نکته اساسی اینجاست‪ .‬اگر شما گرته برداری از اثر‬ ‫دیگری کرده باشید ولی مفهوم اثر عوض شده باشد‪ ،‬اثر شما‪ ،‬اثر جدیدی است‬ ‫حتی اگر در شکل ظاهری همانند اصل اثر قبلی باشد؛ زیرا در تعبیر معاصر‪ ،‬قلب‬ ‫هنر‪ ،‬مفهوم ان است و نه ظاهرش‪ .‬این یعنی اصالت دادن بر معنا و مفهوم و‬ ‫بی اهمیت شدن شکل ظاهری که یکی از سه مولفه ای ست که در ابتدای این‬ ‫گفتگو اشاره کردم‪ ،‬لذا ممکن است کسی فقط نام یک تابلو را عوض کند و در‬ ‫یک اتمسفر محیطی متفاوت‪ ،‬همان تابلو را به عنوان اثر جدید و نو ارائه کند‪.‬‬ ‫نکته ای که هنر معاصر با اشیا حاضر اماده و یا رسانه های‬ ‫نوظهور مانن�د پرفورمنس‪ ،‬ویدئ�و ارت‪ ...‬همراه خودش‬ ‫اورده و از ان کمتر س�خن رفته‪ ،‬معنای تازه ارزش مادی‬ ‫یا اقتصاد هنر است‪ .‬نظرتان درباره اقتصاد در هنر معاصر‬ ‫چیست؟‬ ‫هنر معاصر دو مسیر را به طور موازی طی می کند که اتفاقا دو مقصد متفاوت‬ ‫را نش��ان می دهد‪ .‬یک مس��یر در صدد ان اس��ت که هنر را به شی یا کاال‬ ‫تبدی��ل کند و ب��رای ان ارزش اقتصادی به وجود بیاورد تا هنر را به صورت‬ ‫تجاری جلو ببرد‪ .‬این دیدگاه از دهه ‪ ۱۹۶۰‬اغاز ش��د و مهمترین مبش��ر ان‬ ‫اندی وارهول اس��ت که می گفت هنر ارزشش را نهایت ًا از دالر اخذ می کند‪.‬‬ ‫اما مس��یر دوم ضد مارکت است و زوال پذیری اثر هنری را با همین هدف‬ ‫پیگیری می کند‪ .‬رابرت اسمیتس��ون در س��ال ‪ ۱۹۷۰‬با زحمت و هزینه زیاد‬ ‫اسکله مارپیچی را به روی برکه ای ساخت‪ ،‬در حالی که همگان می دانستند‬ ‫اب ظرف چند ماه باال امده و اسکله را غرق خواهد کرد‪.‬‬ ‫هر دوی این دیدگاه ها اکنون در هنر معاصر ظهور و بروز دارند؛ هنرمندانی که‬ ‫اش��یایی را به قیمت کالن می فروشند‪ ،‬انهم اشیائی که غالب ًا خودشان درست‬ ‫نکرده و صرف ًا صاحب ایده ان بوده اند و از دیگر سو هنرمندانی که از خلق اثری‬ ‫ماندگار پرهیز می کنند و اگاهانه در پی مانایی اثارشان نیستند‪ .‬اینها طبیعت ًا چیزی‬ ‫برای فروش ندارند و حداکثر به واسطه اجرای مث ً‬ ‫ال یک پرفورمنس دستمزدی‬ ‫می گیرند که در قیاس با قیمت اشیاء گروه اول ناچیز است‪ .‬بدیهی است در این‬ ‫بخش دوم ضرورت حضور نهادهای رسمی حمایت کننده‪ ،‬سرمایه گذاران بزرگ‬ ‫و بنیادهایی که به ترویج هنر معاصر عالقمندند‪ ،‬بسیار حیاتی است‪ .‬اما مارکت یا‬ ‫بازار خرید و فروش اثار بیشتر به بخش نخست عالقمند است‪.‬‬ ‫جایگاه هنر معاصر ای�ران در قیاس با هنری که امروز در‬ ‫دنیا در جریان است کجاست؟‬ ‫دهه پنجاه خورشیدی زمانی که تحوالت عمیق در هنر موجی فراگیر می شد‪،‬‬ ‫ایران در پی وقوع انقالب رابطه خود را با غرب قطع کرد و ما بیش از دو دهه‬ ‫از جریان روز هنر دنیا بی خبر ش��دیم‪ .‬در واقع زمانی که مفهوم و س��اختار هنر‬ ‫دستخوش دگرگونی بنیادی شد‪ ،‬ارتباط ما با دنیای هنر پیشرو قطع شد‪ .‬اما به‬ ‫یمن فضای نس��بت ًا بازی که در همه عرصه های فرهنگی اجتماعی و از جمله‬ ‫هنر‪ ،‬در دوره موس��وم به اصالحات به وجود امد‪ ،‬بسیاری از هنرمندان ما خود‬ ‫را با این تحوالت همراه س��اختند و به سوی رویکردهای امروزی تر در عرصه‬ ‫هنر شتافتند‪ .‬از سال ‪ ۱۳۸۰‬و به خصوص بعد از برگزاری اولین نمایشگاه هنر‬ ‫مفهومی ایران‪ ،‬نسل جوان ما به سرعت به هنر معاصر اقبال نشان داد؛ هم به‬ ‫تعریف تازه و گسترش یافته هنر و هم به شکل جدید بیان هنری‪ .‬دیری نپایید‬ ‫که بخش جوانتر جامعه هنری ایران به رسانه های جدیدی مثل عکس‪ ،‬ویدئو‪،‬‬ ‫چیدمان‪ ،‬پرفورمنس و نظایر اینها به شدت اقبال نشان داد‪ .‬اعتقاد من این است‬ ‫که اکنون معاصریت در بدنه هنر ما کام ً‬ ‫ال قوام پیدا کرده است‪.‬‬ ‫دغدغ�ه ای ک�ه مایه دل نگرانی اس�ت این اس�ت که در‬ ‫بینال های مهمی مثل ونیز‪ ،‬رسانه های نوین مورد توجهند‬ ‫اما در کشورمان این گونه های جدید هنری حائز پشتیبانی‬ ‫سازمانیافته اینیستند؟‬ ‫همین طور است‪ ،‬هنر معاصر درباره مسائل امروز جهان اظهار نظر می کند‪.‬‬ ‫هنر معاصر برخالف هنر مدرنیس��تی تافته جدا بافته نیست که در برج عاج‬ ‫خودش بنشیند و اثری جاودانه و انتزاعی خلق کند‪ ،‬بلکه به مسائل پیرامونی‬ ‫هنرمند واکنش نشان می دهد و از همین منظر در رویدادهای جهانی بیشتر‬ ‫مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬اما هنر معاصر در جامعه ما با حمایت نهادینه شده ای‬ ‫روبرو نیست و از همه انواع حمایت ها اعم از دولتی‪ ،‬دانشگاهی‪ ،‬حتی مارکت‬ ‫بخش خصوصی و بسیاری از گالری ها محروم است‪ .‬البته این مسئله زمانی‬ ‫در غرب هم وجود داش��ت و حتی از رک��ورد فروش ها در مارکت فعلی هم‬ ‫پیداست که نگرش کلی تا حد زیادی همچنان همان است‪ .‬اما به هر روی‬ ‫در کشورهای توسعه یافته س��رمایه گذاران هنری و گالری هایی متمول از‬ ‫گرایش های هنر جدید و رسانه های نوین حمایت می کنند که متاسفانه مشابه‬ ‫ان در ایران وجود ندارد یا خیلی ضعیف است‪.‬‬ ‫ای�ا فاصله هنر معاصر ایران با جهان پر ش�ده و یا اینکه‬ ‫همچنان به اندازه همان دو دهه با دنیا فاصله داریم؟‬ ‫خوشبختانه نبض هنر معاصر در ایران و کشورهای پیشرفته هم زمان می تپد‪.‬‬ ‫اکنون هنرمندان جوان ما کام ً‬ ‫ال متوجه هستند که درک تازه ای از هنر و فرایند‬ ‫هنری به وجود امده اس��ت‪ .‬ما االن هنرمندانی معاصر و اوانگارد داریم که به‬ ‫افرینش رسانه های جدید همانند دیجیتال ارت مشغول هستند‪ ،‬درست مشابه‬ ‫انچه که از منظر تکنیکی در جاهای دیگری مثل لندن و نیویورک هم خلق‬ ‫می ش��ود‪ .‬در ایران مشکل اساسی محدویت هایی مانند حمایت مالی و اجرایی‬ ‫است که مانعی بزرگ در مسیر توسعه هنر معاصر محسوب می شود‪.‬‬ ‫موسیقی‬ ‫‪10‬‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫برداییکارسازارکس�رمسنوف�ن ی�ک�هراندجاشد؛‬ ‫مشکالت مالی دلیل اصلی کناره گیری‬ ‫ن‬ ‫موس�یق ونایح؛‬ ‫هم�ن ج� ش�نواره‬ ‫اول�ن ابر در � ی‬ ‫برای ی‬ ‫ی‬ ‫معرفی ‪30‬پیشکسوت موسیقی نواحی‬ ‫هنرمند‪ :‬نهمین جش��نواره ی موسیقی نواحی‬ ‫ایران بیش از ‪ ۳۰‬اس��تاد پیشکسوت موسیقی‬ ‫از مناطق مختلف کش��ور را معرفی و از ان ها‬ ‫تجلیل می کند‪.‬‬ ‫امسال و در نهمین جشنواره ی موسیقی نواحی‬ ‫ایران که از ‪ ۱۷‬اردیبهش��ت ماه به مدت چهار‬ ‫روز در شهر کرمان برگزار می شود‪ ،‬بیش از ‪۳۰‬‬ ‫استاد و نوازنده ی پیشکسوت موسیقی نواحی‬ ‫کشور برای نخس��تین بار به جامعه ی هنری‬ ‫معرفی و از ان ها تجلیل خواهد شد‪.‬‬ ‫در این دوره از جش��نواره ح��دود ‪ ۹۰‬هنرمند‬ ‫در قال��ب گروه ن��وازی و تک ن��وازی برنام��ه‬ ‫اج��را می کنند که نزدیک ب��ه ‪ ۸۰‬درصد این‬ ‫هنرمندان برای نخستین بار است که شناسایی‬ ‫و به جامعه هنری کشور معرفی می شوند‪.‬‬ ‫در می��ان این هنرمندان بی��ش از ‪ ۳۰‬هنرمند‬ ‫پیشکسوت موسیقی از مناطق مختلف کشور‬ ‫حضور دارند و با این که بعضی از ان ها بیش از‬ ‫‪ 70‬س��ال سن دارند‪ ،‬اما پیش از این جامعه ی‬ ‫موسیقی کش��ور از ان ها ش��ناختی نداشت ه و‬ ‫امسال برای نخس��تین بار به جامعه ی هنری‬ ‫کشور معرفی و از ان ها تجلیل خواهد شد‪.‬‬ ‫پس از انتشار فراخوان نهمین جشنواره ی‬ ‫موس��یقی نواحی ایران نزدی��ک به ‪۲۰۰‬‬ ‫گروه موسیقی از سراس��ر کشور متقاضی‬ ‫حضور در این دوره ی جش��نواره موسیقی‬ ‫نواحی بودن��د که در مرحله نخس��ت ‪۶۰‬‬ ‫گروه تایید شدند و در مرحله دوم نزدیک‬ ‫به ‪ ۹۰‬هنرمند در قالب ‪ ۲۰‬اجرای گروهی‬ ‫و ‪ ۱۸‬تک نوازی به مرحله پایانی جشنواره‬ ‫راهیافتن��د‪.‬‬ ‫نهمین جشنواره ی موس��یقی نواحی ایران به‬ ‫دبیری ایرج نعیمایی از ‪ ۱۷‬تا ‪ ۲۱‬اردیبهشت ماه‬ ‫در شهر کرمان برگزار می شود‪.‬‬ ‫رو‬ ‫زنام‬ ‫ه هن‬ ‫ر‬ ‫مند‬ ‫حواش��ی ارکس��تر س��مفونیک ته��ران تمامی‬ ‫ن��دارد و این بار خبر کناره گیری بردیا کیارس‬ ‫منتشر شده اس��ت‪ .‬جدایی که دلیل مشکالت‬ ‫مالی اعالم ش��ده و با توج��ه به اهمیت حضور‬ ‫کیارس در ارکستر باید منتظر اقدامات مشابهی‬ ‫از طرف دیگر اعضا این ارکس��تر باشیم‪ .‬پیش‬ ‫نی��ز علی رهبری به دلیل همین مش��کالت و‬ ‫مناقش��ه هایی به بنیاد رودکی از ارکستر استعفا‬ ‫داده بود که با وس��اطت وزیر ارش��اد و معاون‬ ‫هن��ری مج��ددا بازگش��ت و به ک��رات اعالم‬ ‫ش��ده بود که مشکالت مالی ارکس��تر تا قبل‬ ‫از ش��روع فعالیت های جدید به پایان می رسد‪.‬‬ ‫بردی��ا کیارس درباره ی دالیل کناره گیری خود‬ ‫از فعالیت بیان می کند‪ :‬ش��رایط مالی‪ ،‬حقوق و‬ ‫همچنین بیمه و قراردادها مهم ترین مش��کلی‬ ‫اس��ت ک��ه نوازندگان ارکس��تر س��مفونیک با‬ ‫ان مواج��ه هس��تند و این در حالی اس��ت که‬ ‫برنامه های ارکس��تر بس��یار زیاد است و وقت‬ ‫بس��یاری می خواهد‪ .‬من و تمام��ی نوازندگان‬ ‫ارکستر از مهرماه س��ال گذشته تا کنون‪ ،‬تنها‬ ‫به خاطر حفظ ارکستر سمفونیک در ان فعالیت‬ ‫کردیم؛ اما شرایط به هیچ عنوان مطلوب نیست‪.‬‬ ‫اهنگس��ا ِز جوان که خود مدتی رهبری ارکستر‬ ‫موس��یقی ملی را نیز برعهده داشته است‪ ،‬البته‬ ‫ش��ایعاتی که این روزها ش��نیده می شود را رد‬ ‫می کن��د و توضیح می دهد‪ :‬من هیچ مش��کل‬ ‫ش��خصی ای با اقای عل��ی رهبری نداش��تم‪.‬‬ ‫ایشان رهبر شناخته شده ای است که کار خود‬ ‫را به خوبی بلد است و مدت یک سال نیز بدون‬ ‫هیچ مش��کلی ب��ا یکدیگر همکاری داش��تیم‪.‬‬ ‫هم اکنون نیز ارتباطمان قطع نش��ده است؛ اما‬ ‫با شرایطی که ارکستر با ان روبه روست‪ ،‬امکان‬ ‫انجام فعالیت های ش��خصی من وجود نداشت‬ ‫و ب��ه همین خاطر از ارکس��تر کن��اره گرفتم‪.‬‬ ‫یک شنبه ی هفته ی گذشته‪ ،‬من با اقای رهبری‬ ‫‪ 40‬دقیق��ه به ص��ورت تلفنی‬ ‫باش��د‪ .‬به هر روی باید در این‬ ‫صحبت کردم و به ایش��ان نیز‬ ‫زمینه تمهیدی اندیشیده شود‪.‬‬ ‫فرزین پیروزپی‪:‬‬ ‫گفت��م که فعال با این ش��رایط‬ ‫از طرف��ی فرزی��ن پیروزپی‬ ‫در ارکس��تر حض��ور نخواه��م با توجه به مذاکراتی که مش��اور معاون هن��ری وزیر‬ ‫داش��ت‪ .‬او ه��م مانند بس��یاری صورت گرفته هم اکنون فرهنگ و ارش��اد اسالمی در‬ ‫دیگر نگران ارکس��تر سمفونیک شرایط ارکستر در وضعیت ارکس��تر س��مفونیک تهران‬ ‫تهران اس��ت‪ ،‬بنابرای��ن وقتی در نسبتا مطلوبی قرار دارد درب��اره حاش��یه ه��ای ای��ن‬ ‫و تا چند روز اینده نیز‬ ‫برابر این پرس��ش ق��رار می گیرد‬ ‫چند روز ارکس��تر سمفونیک‬ ‫که ایا ادامه ی این روند‪ ،‬ارکس��تر قراردادهای نوازندگان ته��ران از جمله انتش��ار نامه‬ ‫را با خطر تعطیلی مواجه می کند‪ ،‬ارکستر نهایی خواهد شد ش��هرداد روحان��ی ب��ه وزیر‬ ‫و فکر نمی کنم در این‬ ‫می گوید‪ :‬امیدوارم این اتفاق نیفتد‪.‬‬ ‫فرهنگ و ارش��اد اس�لامی و‬ ‫ما در کشورمان تنها یک ارکستر زمینه مشکل خاصی وجود کن��اره گیری بردی��ا کیارس‬ ‫داشته باشد‬ ‫توضیح داد‪ :‬تا چند وقت پیش‬ ‫س��مفونیک داریم که نماینده ی‬ ‫موسیقی کالسیک ماست و باید‬ ‫نگرانی های��ی برای ارکس��تر‬ ‫معنوی حاکم بر‬ ‫ش��رایط مادی و‬ ‫س��مفونیک ته��ران وج��ود‬ ‫ِ‬ ‫ان به گونه ای باش��د که تمامی نوازندگان طراز اول داش��ت که خوش��بختانه با ورود وزیر فرهنگ‬ ‫در ان حضور داشته باشند و با نواختن در ان بتوانند و ارش��اد اس�لامی به این ماج��را و همچنین‬ ‫تامین باشند‪ ،‬اگرچه این اتفاق بعیدی است؛ اما الاقل مساعدت هایی که در این زمینه توسط شخص‬ ‫می توان به بخشی از ان امیدوار بود‪ .‬بسیاری م ‬ ‫یدانند وزیر و اقای مرادخانی صورت گرفت مشکالت‬ ‫که ارکستر در سال گذش��ته برنامه های فشرده ای موجود تا حد زیادی مرتفع شده است‪ .‬به گفته‬ ‫داشت؛ بدون اینکه ش��رایط برای نوازندگان مهیا وی‪ ،‬نامه ش��هرداد روحانی ب��ه علی جنتی وزیر‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی در حالی منتشر شده که‬ ‫این نامه مربوط به زمانی بود که هنوز رسما اعالم‬ ‫نشده بود که اقای رهبری بازگشته و مشغول به‬ ‫کار است‪ .‬مش��اور معاون هنری وزیر فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی در ارکستر سمفونیک تهران ادامه‬ ‫داد‪ :‬با توجه ب��ه مذاکراتی که صورت گرفته هم‬ ‫اکنون شرایط ارکستر در وضعیت نسبتا مطلوبی‬ ‫ق��رار دارد و تا چن��د روز اینده نی��ز قراردادهای‬ ‫نوازن��دگان ارکس��تر نهای��ی خواهد ش��د و فکر‬ ‫نمی کنم در این زمینه مشکل خاصی وجود داشته‬ ‫باشد‪ .‬البته اقای رهبری نیز برنامه های خود را ارائه‬ ‫داده ان��د و امیدوارم تا چن��د روز اینده به محض‬ ‫نهایی ش��دن بتوانیم شاهد اجراهای با کیفیتی از‬ ‫ارکستر سمفونیک تهران باشیم‪.‬‬ ‫وی در واکن��ش ب��ه کناره گی��ری بردیا کیارس‬ ‫از مجموعه ارکس��تر بیان ک��رد‪ :‬بردیا کیارس از‬ ‫نوازندگان و هنرمندان به نام موسیقی کشورمان‬ ‫اس��ت که تاکنون زحمات زیادی برای ارکس��تر‬ ‫س��مفونیک تهران کش��یده اس��ت‪ ،‬البته ممکن‬ ‫اس��ت در این بین س��وءتفاهماتی به وجود امده‬ ‫باش��د که دوست داش��تم مرتفع می شد چرا که‬ ‫خوب می دانم نظر اقای رهبری نس��بت به بردیا‬ ‫کیارس بسیار مثبت بود‪ .‬به هر حال این حق بردیا‬ ‫کیارس است که بتواند راه خود را انتخاب کند‪ ،‬اما‬ ‫مطمئن باشید جایگاه بردیا کیارس در مجموعه‬ ‫ارکستر س��مفونیک تهران محفوظ خواهد بود و‬ ‫ما هر زمان اماده بازگش��ت این هنرمند ارزنده‬ ‫هس��تیم‪ .‬پیروزپی درب��اره ق��رارداد نوازندگان‬ ‫ارکس��تر س��مفونیک تهران نی��ز توضیح داد‪:‬‬ ‫روز چهارشنبه گذش��ته تمامی اعضای ارکستر‬ ‫سمفونیک تهران پیش نویس قراردادهای خود‬ ‫را امضا کردند و تصور می کنم با ارس��ال پیش‬ ‫نویس این قراردادها به بنیاد رودکی تا چند روز‬ ‫اینده قرارداد نهایی نیز به امضا برس��د تا ما در‬ ‫حوزه قراردادها نیز مشکلی نداشته باشیم‪.‬‬ ‫گردشگری‬ ‫یکشنـبه ‪ 5‬اردیبهشت ماه‪ 1395‬سال نهم شماره ‪466‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫حسن تقی زاده انصاری‬ ‫هنرمند‪ :‬بس��یاری از گردشگران‪ ،‬همان اندازه که به فرهنگ‬ ‫مردمان مختلف عالقه مند هس��تند به سایت های تاریخی‪،‬‬ ‫بناهای یادبود‪ ،‬موزه ها و نگارخانه ها عالقه دارند‪ .‬به علت وجود‬ ‫تعاریف متنوع و متغیر از فرهنگ‪ ،‬تعریف گردشگری فرهنگی‬ ‫نیز دشوار است‪ .‬ریموند ویلیامز (‪ ،)۱۹۷۶‬نظریه پرداز فرهنگی‪،‬‬ ‫واژه ی فرهنگ را یکی از پیچیده ترین واژگان زبان انگلیسی‬ ‫می داندک��ه دربرگیرنده ی «هنر و یادگیری» و «ش��یوه کلی‬ ‫زندگی» مردم اس��ت؛ یعنی‪ ،‬فرهنگ با گذشته و سنن (مث ً‬ ‫ال‬ ‫تاری��خ و میراث)‪ ،‬ترجمان های خالق (مث ً‬ ‫ال کارهای هنری و‬ ‫اجراها)‪ ،‬س��بک زندگی و اداب و عادات مردمان مرتبط است‪.‬‬ ‫بسیاری از گردش��گران‪ ،‬همان اندازه که به فرهنگ مردمان‬ ‫مختلف عالقه مند هس��تند به س��ایت های تاریخی‪ ،‬بناهای‬ ‫یادب��ود‪ ،‬موزه ها و نگارخانه ها عالقه دارند‪ .‬انصاری دو تعریف‬ ‫برای گردشگری فرهنگی ارائه کرده است‪.‬‬ ‫‪-۱‬هرگونهحرکتانسانبهسمتجاذبه هایفرهنگیویژهمانند‬ ‫موزه ها‪ ،‬سایت های میراث‪ ،‬اجراهای هنری و جشنواره ها که در‬ ‫بیرون از محیط معمول زندگی اش قراردارند‪.‬‬ ‫‪ -۲‬حرکت انسان به سمت جلوه های فرهنگی ای که در بیرون از‬ ‫محیط معمول زندگی اش قرار دارند‪ .‬هدف از این حرکت کسب‬ ‫اطالعات و تجارب جدید برای ارضای نیازهای فرهنگی است‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬در این تعاریف‪ ،‬از فرهنگ به عنوان شیوه زندگی مردم‬ ‫نام برده نش��ده است‪ ،‬از این رو‪ ،‬ریچاردز (‪۲۰۰۱‬ا) بعدها تعریف‬ ‫جامع تری از گردشگران فرهنگی ارائه داد‪:‬‬ ‫گردشگری فرهنگی صرف ًا مصرف محصوالت فرهنگی گذشته‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه مصرف فرهنگ معاصر یا شیوه زندگی یک اجتماع‬ ‫یامنطقهنیزاست‪.‬بنابراین‪،‬گردشگریفرهنگیهم«گردشگری‬ ‫میراث» (مرتبط با اشیاء بازمانده از گذشته) و هم «گردشگری‬ ‫هنری» (مرتبط با تولیدات فرهنگی معاصر) است‪ .‬به دلیل تنوع‬ ‫و پیچیدگی گردشگری فرهنگی می توان ان را به زیربخش ها‬ ‫و گونه های مختلفی تقس��یم کرد‪ .‬این زیربخش ها عبارتند از‬ ‫گردشگری های میراث‪ ،‬هنری‪ ،‬خالق و بومی‪ .‬محیط های بازدید‬ ‫نیز ممکن است شهر یا روستا‪ ،‬طبیعی یا انسان ساخت باشند‪ .‬هر‬ ‫کدام از این حوزه ها‪ ،‬از حیث مطالعات پایه ای و مدیریت عملی‬ ‫دارای مسائل مخصوص به خود هستند‪ .‬فرهنگ را می توان در‬ ‫دو گروه کلی بخش بندی کرد که از نظر فهم گردشگری‪ ،‬امروزه‬ ‫اهمیت بسیاری دارد‪ .‬از این نظر فرهنگ به دو بخش سنتی و‬ ‫مدرن قابل تقسیم است و در این دو بعد دارای چشم اندازهای‬ ‫متفاوتی می باش��د‪ .‬انچه که در گردشگری بیشتر مدنظر است‬ ‫پردازش جلوه های مختلف فرهنگ های سنتی است‪ .‬در جهان‬ ‫سنتی ‪،‬فرهنگدرقالب هایاندیشگیورفتار هاییشکلمی گیرد‬ ‫که در هر جامعه ای بنیاد زندگی جمعی را تشکیل می دهند و از‬ ‫نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد‪ .‬هنجارهای فرهنگ سنتی‬ ‫برگرفته از میراثی اس��ت که به نسل امروزی رسیده است‪ .‬این‬ ‫فرهنگ سنتی با توجه به تقاضای موجود در بازار گردشگری در‬ ‫عصر حاضر می تواند جاذب گردشگرانی باشد که خواهان یافتن‬ ‫مکانهایی با فرهنگ سنتی هستند تا اصالت واقعی را در ان تجربه‬ ‫کنند‪ .‬از این رو فرهنگ سنتی بخصوص پا گرفته از گذشته های‬ ‫دور در مناطق مختلف‪ ،‬که هنوز دارای اصالتی فرهنگی هستند‪،‬‬ ‫می توانند گردشگران بسیاری را به خود جذب کند‪ .‬بر این مبنا‬ ‫اس��ت که برخی نویسندگان بر فرهنگ تاکید می کنند و نقش‬ ‫یدانند‬ ‫ان را در شکل گیری‪ ،‬رشد و توسعه گردشگری اساس م ‬ ‫و فرهنگ را سنگ بنای توسعه گردشگری در نظر می گیرند‪ .‬از‬ ‫این رو اس��ت که در چارچوب گردشگری‪ ،‬تقاضاهای گوناگون‬ ‫فرهنگی در روندی از ش��ناخت دیگر فرهنگ ها از راه بازدید از‬ ‫مناطق مختلف ش��کل می‏گیرد‪.‬این نشان دهنده ان است که‬ ‫بخشی از جریان گردشگری در چارچوب گردشگری فرهنگی‪،‬‬ ‫تضاد فرهنگی را پشت سر گذاشته است و بیشتر با قبول فرهنگ‬ ‫میزبان یعنی مناطقی که از ان بازدید می کنند بیش��تر به دنبال‬ ‫شناخت از فرهنگ بومی می باشند‪ .‬که این روند را باید حاصل‬ ‫از تعامل فرهنگی ناشی از اندیشه های پسامدرن دانست که در‬ ‫تبلور از شناخت و تعامل فرهنگی از راه گردشگری شکل می گیرد‬ ‫در جریان گردش��گری فرهنگی جنبه ه��ای معنوی فرهنگ‬ ‫بوم��ی و همچنین تبلور عینی ان به عنوان میراث فرهنگی از‬ ‫پارامترهای اساسی هستند که به شدت دارای اهمیت اقتصادی‬ ‫بوده و اطالعات در ان به صورت دیداری منتقل می شود میراث‬ ‫فرهنگ��ی به عنوان ه��دف اصلی در بازدیدهای گردش��گری‬ ‫ی شامل عادات محلی‪ ،‬اداب مربوط‪ ،‬سبک های معماری‬ ‫فرهنگ ‏‬ ‫و موسیقی‪ ،‬زبانهای محلی و ارزش های دینی ـ‏معنوی و تبلور‬ ‫عینی ادیان در چارچوب مناسک و مکان های مقدس است‪.‬‏از این‬ ‫ر‏و میراث فرهنگی حافظه جمعی یک ملت بوده که در مناطق‬ ‫مختلففرهنگیدرقالبپدیده‏ها‪،‬مکان هاورویدادهاقابلبازدید‬ ‫است‪.‬همچنینرابطهمیانفرهنگوزیستگاهانتنگاتنگاست‪.‬‬ ‫از این رو رابطه ای دو سویه میان نوع زیستگاه و نوع فرهنگ دیده‬ ‫فرهنگی را پدید می اورد‪.‬‬ ‫ٌ ‬ ‫می شود‪ .‬این برداشت مفهوم ٌ پهنه ی‬ ‫که خود در رابطه با فرهنگ و پهنه جغرافیایی ‪ ،‬گونه فرهنگی را‬ ‫شکل می دهد‪ .‬از این رو پیکربندی فرهنگی و الگوهای فرهنگی‬ ‫مفهوم هایی در ارتباط با پهنه فرهنگی و گونه فرهنگی هستند‪.‬‬ ‫عناصر مشترک همه این مفهم ها این است که نه با اجزا یا ویژه‬ ‫داشت های ان‪ ،‬بلکه با تمامیت ان همچون سازمان معناداری از‬ ‫ویژه داش��ت ها برخورد می کنند از این رو توان های فرهنگی در‬ ‫هر مکان می تواند در زمینه های شناسایی و بررسی راهبردهای‬ ‫گردشگری بخصوص مفید واقع شود‪.‬‬ ‫در این میان‏گردشگری فرهنگی از دو بعد تعریف می شود‪ .‬در بعد‬ ‫مفهومی گردشگری فرهنگی‪ ،‬حرکت انسان ها برای جاذبه های‬ ‫فرهنگی و جدا شده از مکان معمولی سکونت با هدف به دست‬ ‫اوردن اطالعات و تجربه جدید برای ارضای نیازهای فرهنگی‬ ‫ن‬ ‫برریس ظریفت گردشگری ه�ری ایران و فرصت های پ� ی�ش روی ان؛‬ ‫لزوم توجه به زیرساخت های گردشگری هنری ایران‬ ‫تعریف ش��ده اس��ت‪ .‬از نظرفنی گردشگری فرهنگی‪ ،‬حرکت‬ ‫انسان ها برای جاذبه های فرهنگی خاص همچون مکان های‬ ‫میراث‪،‬نشانه هایزیباشناختیوفرهنگی ‪،‬هنرهاونمایش ها‪ ،‬که‬ ‫خارج از مکان معمولی س��کونت قرار دارد را در بر می گیرد‪ .‬این‬ ‫گونه گردشگری در طی منشور گردشگری فرهنگی اهداف زیر‬ ‫را مدنظر دارد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬تش��ویق و تس��هیل کار متصدیان حفظ و مدیریت میراث‬ ‫به منظور نش��ان دادن اهمیت میراث به جامعه میزبان و بازدید‬ ‫کنندگان‪.‬‬ ‫‪-۲‬کمک به پیشرفت و تشویق صنعت گردشگری برای حمایت‬ ‫و اداره گردشگری به شیوه هایی که میراث و فرهنگ های زنده‬ ‫جامعه میزبان را محترم شمارد و ان را اصالح کند‪.‬‬ ‫‪- ۳‬تسهیل و تشویق گفت و گو میان طرفداران محیط زیست و‬ ‫متولیانصنعتگردشگریدربارهاهمیتوشکنندگیمکان های‬ ‫میراث‪ ،‬مجموعه ها و فرهنگ های زنده از جمله نیاز رسیدن به‬ ‫اینده ای پایدار برای انها‪.‬‬ ‫‪-۴‬تشویقتدوینکنندگانطرح هاوسیاست هابرایشکلدادن‬ ‫به اهداف و راهبردهای جامع و قابل اندازه گیری مرتبط به ارائه‬ ‫و تبیین مکانهای میراث و فعالیت های فرهنگی در زمینه حفظ و‬ ‫نگهداری انها(ایکوموس‪.)۱۵۹-۱۶۰،۱۳۸۱،‬‬ ‫با افزایش تکامل بازار گردشگری‪ ،‬تقاضا برای گردشگری هنری‬ ‫نیز رش��د کرده اس��ت‪ .‬نتیجه این تکامل‪ ،‬افزایش تمایل مردم‬ ‫ب��ه تعطیالت عالئق ویژه و معنا‪ ،‬هوی��ت و تجاربی ژرف تر در‬ ‫فعالیت های گردشگری بوده که خود به معنای افزایش عالقه ی‬ ‫مردم به تماس های هنری اس��ت‪ .‬همچنین می توان گفت که‬ ‫در س��ال های اخیر عرضه سایت ها و تجارب گردشگری هنری‬ ‫نیز افزایش یافته است‪ .‬بس��یاری از جشنواره های هنری نوین‬ ‫و مکان های هنری س��رامد مانند تِیت م��درن در لندن و موزه‬ ‫گوگنهایمدربیلبائونشانداده اندکهجاذبه هایبسیارمحبوبیبرای‬ ‫گردشگران هستند‪ .‬تیت مدرن چهارمین جاذبه محبوب رایگان در‬ ‫انگلستان است که در سال ‪ ۲۰۰۷‬میالدی بیش از ‪ ۵‬میلیون نفر‬ ‫انانعرضه کننده یتعطیالت‬ ‫ازانبازدیدکردند‪.‬بسیاریازتورگرد ِ‬ ‫کوتاه مدت‪ ،‬اکنون بسته های توری ارائه می دهند که شامل اقامت‬ ‫اخر هفته در شهرهای مهم به همراه بلیت تئاتر است‪ .‬تورگردانان‬ ‫متخصص در گردشگری هنری نیز بسته هایی عرضه می کنند‬ ‫که حاوی برنامه های سفارشی ش��ده ی سفر و مزایای دیگری‬ ‫چون بازدید از پشت صحنه و گفتگو با کارگردانان است‪ .‬برخی‬ ‫از این شرکت ها مانند پراسپکت تورز‪ ،‬که ‪ ۲۵‬سال است در این‬ ‫عرصه مشغول به فعالیت است‪ ،‬انقدر تخصصی شده اند که اکنون‬ ‫بسته های توری را به گردشگران هنری فهیم و پرخرج عرضه‬ ‫می کنند که حاوی یک نوع هنری است‪ .‬الزم به ذکر است که این‬ ‫گردشگران اغلب در گروه های کوچک سفر می کنند و بر اساس‬ ‫بررسی بعمل امده در امارهای جهانی حدودا سی و پنج درصد از‬ ‫گردشگرانفرهنگیبهنگارخانه ها‪،‬تاتروموسیقیمی روند‪.‬‬ ‫برخالف این که کشور ایران دارای پیشینه بسیار غنی در بخش‬ ‫تولیدات هنری و فرهنگی دارد اما هنوز نتوانسته جایگاه مناسبی‬ ‫برای خود بوجود دارد‪ .‬با وجود این در سالهای اخیر تالش شده‬ ‫تا به این بخش از تقاضای گردشگری توجه بیشتری شود‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب طرح گردشگری هنری به صورت یک طرح کارافرینی‬ ‫در سطح ملی در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب‬ ‫رسیده است و با توجه به چشم انداز ‪ ۱۴۰۴‬که ایران باید از نظر‬ ‫اشتغالزاییوارزاوریاقتصادیبهجایگاه هایباالیمنطقهبرسد‬ ‫مورد توجه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫جشنواره هایهنریمثلجشنوارهفیلمفجریاجشنوارهموسیقی‬ ‫فج��ر‪ ،‬تئاتر که از انها به عنوان جش��نواره های بین المللی یاد‬ ‫می کنیم‪ ،‬هنوز نتوانسته اند عاملی برای جلب نظر گردشگران به‬ ‫ایران زمین باشنداین جشنواره ها شاید از نظر اخبار جشنواره ای‬ ‫همانند بمب خبری سروصدای گس��ترده ای ایجاد کند اما این فرهنگی منجر میشود‪ .‬با فروش بلیط و کسب مخارج بیشتری‬ ‫هیجـــان زیـــــاد در رونق گردشگری کشورمان تاثیرگذار که معمو ًال همه گردش��گران فرهنگی دارند نیز می توان درامد‬ ‫نیست چون نتوانسته ایم خوب برای این جشنواره بازاریابی کنیم‪ .‬بیشتری تولید کرد که به بهبود کیفیت زندگی ساکنان منجر شود‪.‬‬ ‫مدت اقامت افراد در زمان برگزاری این گونه جشنواره ها معموال همچنین از انجا که رویدادهای هنری عمدتا در شب اجرا می شود‪،‬‬ ‫افزایشنخواهدداشت‪.‬‬ ‫می توان بر تعداد اقامت های شبانه افزود که به عنوان یک راهبرد‬ ‫مهم ترین مشکل در عدم موفقیت‪ ،‬تبلیغات‪ ،‬بازاریابی نادرست باید مدنظر تورگردانان ایرانی نیز قرار گیرد و صد البته برگزاری‬ ‫است‪ ،‬چون نتوانسته ایم بازارهای هدف مان و سلیقه های انها را منظم برنامه های هنر در هر شهر سبب تکمیل برنامه های تورها‬ ‫بشناسیمخوبدرککنیمدرحالیکهکشورهاییمثلکره جنوبی می شود و از گالیه برخی گردشگران مبنی بر نداشتن برنامه در‬ ‫و ترکیه برای این موضوع زمینه سازی یا جذابیت ایجاد کرده اند‪ .‬عصر و ش��ب جلوگیری می نماید‪ .‬عرضه ی یک تصویر شاداب‬ ‫به عنوان مثال هم اکنون سریال های کره ای از طریق شبکه های هنری‪ ،‬از طریق به نمایش گذاشتن گالری های عکاسی مرتبط‬ ‫مختلف سازمان صدا و سیما درحال پخش است که هر یک از با زیبایی های طبیعی تاریخی یک مقصد‪ ،‬تصویر ذهنی مقصد را‬ ‫انها دقیقا برای جلب نظر گردشگران در کنار معرفی جامعه اصلی بهبود می بخش��د و ان را مکان جذاب تری برای بازدید‪ ،‬زندگی‬ ‫تولید شده اند اما ما چه حرکتی برای معرفی فرهنگ از این روش و حت��ی کار مبدل می کن��د‪ .‬عالوه بر ای��ن‪ ،‬مکان های هنری‬ ‫انجامداده ایم؟‬ ‫نقش بسیار مهمی در راهبردهای بازساخت هویت منظر شهری‬ ‫اگر بخواهیم در مورد ترکیه نظر بدهیم می بینیم که هر س��ال ایفا می کنند‪ .‬با وجود ای��ن‪ ،‬در درون این بخش‪ ،‬تنش هایی نیز‬ ‫در سالروز تولد موالنا هزاران نفر گردشگر روانه قونیه به عنوان وجود دارد‪ .‬افرادی که در حوزه هنر فعالیت می کنند اغلب دارای‬ ‫شهری درجه دو می شوند اما در سالروز تولد حافظ‪ ،‬سعدی‪ ،‬خیام‪ ،‬اولویت هایی متفاوت از بخش گردشگری هستند‪ .‬زمان طراحی‬ ‫ش��مس تبریزی‪ ،‬فردوسی و واقعا چند نفر گردشگر خارجی به اجراها و نمایش ها نیز معمو ًال ناکافی است که در این حالت امکان‬ ‫خود دیده است؟ ایا اماری گرفته شده است؟ بنابراین مهم ترین گنجاندن انها در بسته های تعطیالتی گردشگری هنری‪ ،‬میسر‬ ‫نخواهد بود؛ یا اطالع رسانی کامل و به موقع انجام نمی شود‪.‬‬ ‫برگزاری این نوع مراسم ها‪ ،‬فراتر از بزرگداشت شخصیت های‬ ‫فرهنگی و ادبی که در جای خود حائز اهمیت اس��ت‪ ،‬از منظر‬ ‫توجه بیشتر به مقوله فرهنگ‪ -‬به خاطر ارتباط تنگاتنگ ان با‬ ‫اداب و ش��یوه زندگی م��ردم جوامع مختلف و معرفی نمادها و‬ ‫عناصر کلیدی تمدنهای بشری از یک سو و تاثیر ان بر تعامالت‬ ‫انسانی و افزایش دوستی و احترام بین مردمان مناطق مختلف‬ ‫جهان از سوی دیگر – نیز بسیار مهم است‪ .‬بدون تردید می توان‬ ‫این ارتباط عمیق را در فرهنگ و تمدن ایرانی بخوبی مشاهده‬ ‫کرد‪ .‬فرهنگ ایرانی از دو مشخصه بارز برخوردار است که به ان‬ ‫هویتی ممتاز می دهد‪ .‬این دو مشخصه‪ ،‬یکی «هنر و ظرافت »‬ ‫برخالف این که کشور ایران دارای پیشینه بسیار و دیگری «سطح باالی جذابیت و هیجان در زندگی» می باشد‪.‬‬ ‫غنی در بخش تولیدات هنری و فرهنگی دارد اما فرهنگ ایرانی در تولید هیجان‪ ،‬هنر و شادی‪ ،‬بسیار غنی و مملو از‬ ‫هنوز نتوانسته جایگاه مناسبی برای خود بوجود دارد‪ .‬ظرافت هاییاستکهبسیاریازفرهنگهایدیگرفاقدانهستند‪.‬‬ ‫با وجود این در سالهای اخیر تالش شده تا به این از این ظرافت های فرهنگی می توان به «شعر» و «ادبیات» ایرانی‬ ‫بخش از تقاضای گردشگری توجه بیشتری شود‪ .‬و ش��هرت و نفوذ جهانی ان و یا به جایگاه طنز و موس��یقی در‬ ‫بدین ترتیب طرح گردشگری هنری به صورت یک فرهن��گ ایرانی اش��اره کرد‪ .‬جدا از این‪ ،‬هنرهای تجس��می و‬ ‫طرح کارافرینی در سطح ملی در مجمع تشخیص جاذبه های بصری جایگاه ویژه خود را در فرهنگ ایرانی دارد‪ .‬از‬ ‫مصلحت نظام به تصویب رسیده است‬ ‫فرش ایرانی که در همه دنیا به زیبایی معروف است تا هنرهای‬ ‫«میناکاری«‪ ،‬ـ«خاتم کاری»‪« ،‬منبت کاری»‪« ،‬معرق کاری» و‬ ‫حرکت مربوط به ایجاد انگیزه در بسته های پیشنهادی ترکیبی ده ها هنر دیگر نشانگر عالقه قابل مالحظه ایرانیان به زیبایی و‬ ‫برای گردشگران بازارهای هدف است‪.‬‬ ‫ظرافت است‪ .‬هنرهای دستی و خلق اثار هنری با حفظ اصالت‬ ‫برخیازکشورهاباتدوینبرنامهواستراتژی هایبازاریابیمختلفی و بکارگیری مهارتها و نمایش همزمان مراحل مختلف بوجود‬ ‫از تولیدات هنری برای تنوع و توسعه محصول و گسترش بازار اوردن ان از ظرفیتهای مهم این عرصه است‪ .‬همانند دیگر ملتها‪،‬‬ ‫گردش��گری بهره یافتند‪ .‬ب��ه عنوان مثال مالزی ب��ا برگزاری موسیقی سنتی ایران نیز نمادی از فرهنگ و تمدن غنی ایرانیان‬ ‫نمایشگاهی به نام ارت اکس��پوی مالزی (ارت اکسپو مالزی) و روایتگر اداب و سنن و روش زندگی اقوام مختلف ایرانی است‪.‬‬ ‫تالش دارد تا خود را به عنوان یک چهره ی بین المللی هنر معرفی با توجه به پراکندگی جغرافیایی و شرایط اقلیمی‪ ،‬اقوام ایرانی از‬ ‫کند‪ .‬همچنین این کش��ور در سالهای اخیر با راه اندازی کمپین ویژگی هایفرهنگیوهنریمتنوعیبهرهمندندکهاینموضوع‬ ‫میفست ‪ ۲۰۱۵‬به عنوان یک ماموریت ملی که به دنبال کمپین بر شکل ادوات و نوع موسیقی و پوشش های محلی انان تاثیر‬ ‫دیدار از مالزی در سال ‪( ۲۰۱۴‬ویزیت مالزی‪ )۲۰۱۴‬تشکیل شد‪ ،‬زیادی داشته اس��ت‪ .‬در این میان منطقه ی تربت جام – واقع‬ ‫با موضوع «جشن های پایان نیافتنی» بر روی تولیدات هنری‪ ،‬در ‪ ۱۷۰‬کیلومتری شرق مشهد مرکز استان خراسان رضوی در‬ ‫تنوع فرهنگی‪ ،‬میراث و جشنواره های این کشور به عنوان یک شرق ایران – به خاطر قرار گرفتن در مسیر سوق الجیشی راه‬ ‫محصول گردشگری منسجم تمرکز دارد و با خود شعار «مالزی‪ ،‬باستانیابریشموحدفاصلمراکزبزرگفرهنگیخراسانبزرگ‪،‬‬ ‫اسیای واقعی» را نیز یدک می کشد‪.‬‬ ‫از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد‪.‬‬ ‫گردشگری هنری برای مکان ها و مقصدها دارای منافعی است‪ .‬این منطقه با تدابیر مردان بزرگ خود توانست در برابر نامالیمات‬ ‫استقبال از تولیدات هنری‪ ،‬با جلوگیری از فراموشی و به خاطره و جنگها در طول تاریخ اس��یب کمتری را متحمل شود و این‬ ‫سپردن تولیدات هنری یک منطقه از طریق ایجاد و تقویت حس نکته حفظ بسیاری از سنت ها و مقوالت فرهنگی را در پی داشته‬ ‫خویشتن شناس��ی بین مولدان اثار هن��ری افزایش غرور ملی و است‪ .‬بطوریکه اکنون به جرات میتوان گفت ریشه های موسیقی‬ ‫‪11‬‬ ‫اصیل خراسان و فارسی دری ایرانی را در منطقه تربت جام شاهد‬ ‫هس��تیم‪ .‬دوتار خراسان قدیم با سابقه ای ‪ ۶‬هزار ساله در تربت‬ ‫جام بهتر از هرجای دیگر حفظ ش��ده و دارای قدرت نوازندگی‪،‬‬ ‫مقامهای متنوع و پنجه های پیچیده ای است‪ .‬موسیقی تربت جام‬ ‫از معدود موسیقی های ایرانی است که در دو ردیف سازی و اوازی‬ ‫اجرا میشود و هنرمندان منطقه با دو رپرتوار دوتار و سرنا نوازندگی‬ ‫میکنندتعدادبیشماریازمقامهاواهنگ هایقدیمیوعامیانهکه‬ ‫در روزگار پیشین معمول بوده توانسته در میان هنرمندان منطقه‬ ‫جام حفظ شود و انها با پافشاری بر اصالتهای هنری از این هنر‬ ‫دفاع نموده اند‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬بازی های ایینی و نمایش های‬ ‫محلیوفولکلوریکنیزبیانگرنکاتارزشمــندتاریخی‪،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی و شیوه های زندگی و کار مردم ایران زمین است که‬ ‫ریشه در تاریخ و گذشته ی اقوام ایرانی دارد‪ .‬این حرکات می تواند‬ ‫دارای مفاهی��م بزمی‪ ،‬رزمی‪ ،‬عرفانی و غیره باش��د‪ .‬به موازات‬ ‫موس��یقی‪ ،‬رقص های محلی و ائینی تربت جام نیز از ریشه ی‬ ‫دیرینه ای برخوردار است‪ .‬مقام هایی که به وسیله ی سرنا و دهل‬ ‫همراه با حرکات فیگوراتیو و فرم های معنی داری اجرا می شوند‬ ‫از ایینهای مقدس ادوارکهن باستان حکایت می کند‪ .‬تمامی این‬ ‫موارد همگی پتانسیل هایی برای جذب گردشگر و معرفی اثار و‬ ‫مبادلهفرهنگیبادیگرکشور هامی تواندباشد‪.‬‬ ‫دنیای پیرامون ما را فرهنگ ها و تمدن های زیادی در برگرفته اند‪.‬‬ ‫فرهنگ هایی که هر کدام ریشه ها و رسو مش را وامدار قومیتی‬ ‫خاص اس��ت‪ .‬قومیت ها هر چقدر زنده و پویا در جامعه حضور‬ ‫داشته باش��ند فرهنگ و تمدن غنی تری را به وجود می اورند‪.‬‬ ‫امروزه بیشتر در امد کشورها با قومیت های مختلف از راه معرفی‬ ‫اداب و سنن قومیت ها در امد های کالنی به وجود می اورند‪.‬در‬ ‫کشور عزیز ما این موضوع نمود بیشتری دارد‪ .‬ایران عزیز ما از‬ ‫قوم هایمختلفیچون‪:‬بلوچ‪،‬کرد‪،‬ترک‪،‬لر‪،‬ترکمن‪،‬گیلکی‪،‬کرمانج‬ ‫و…خرده قومیت های دیگر تشکیل می دهد و هر کدام این ها‬ ‫دنیای��ی از زیبایی و زندگی در خود دارند‪.‬مش��خصه عمده این‬ ‫قومیت ها‪:‬احترام به زندگی‪ ،‬مهر و مهربانی‪،‬پاسداش��ت میراث‬ ‫نیاکانشان در طول قرن ها ی تاریخ است‪،‬که این ظرفیت عظیم‬ ‫برتنوعمحصوالتگردشگریمی افزاید‪.‬‬ ‫مشاهده سبک زندگی‪ ،‬هنرهای دستی‪ ،‬مراسم سنتی‪ ،‬جشن ها‬ ‫و ایین ها بخش��ی از جذابیت ه��ای انها اس��ت‪ .‬تورگردانان و‬ ‫شرکتهای خدمات مس��افرتی به عنوان یک واسطه و عرضه‬ ‫کنندگان بس��ته های سفر به کش��ور عمل می کنند‪ ،‬معرفی و‬ ‫تبلیغات باید در سطح گسترده‪،‬ملی و بین المللی انجام شود‪.‬اگر‬ ‫در رابطه با برگزاری جشنواره ها و به طور کلی تمامی ظرفیت ها‬ ‫و پتانسیل هایی که برای جذب گردشگر و معرفی ایران و اثار‬ ‫هنری و فرهنگی و هنری مستند سازی و برنامه ریزی شود‪ ،‬ودر‬ ‫اختیار تمامی دست اندرکاران این صنعت قرار گیرد‪ ،‬شرکتهای‬ ‫خدماتمسافرتیمی توانندبادراختیارداشتنتقویم‪،‬مناسبت هاو‬ ‫به طور کلی جشنواره ها و تولیدات و محصوالت فرهنگی برنامه‬ ‫ریزی کنند و برای عالیق و سالیق گوناگون در دنیا با بسته ای‬ ‫مناسب سفر تهیه و تنظیم کنند وبه جذب گردشگر بپردازند و‬ ‫این جاذبه های محبوب و کم نظیر که در کثر شهرهای ایران‬ ‫نیز از ان بهرمندیم بعنوان محرک سفر و از دالیل اصلی بستن‬ ‫چمدان گردشگران خواهد ش��د‪ .‬در سال ‪ ۲۰۱۳‬یک میلیارد و‬ ‫‪ ۱۵۰‬میلیون سفر خارجی در جهان صورت گرفته که سهم ایران‬ ‫فقط‪ ۴‬میلیون نفر بوده است‪ .‬هر چند برخی کارشناسان به همین‬ ‫امار نیزبا شک و تردید می نگرند در سال میالدی گذشته‪ ،‬سهم‬ ‫مستقیم س��فر و گردشگری نسبت به سهم بخش های دیگر‬ ‫اقتصاد ایران در اشتغال‪ ،‬حدود‪ ۸ ۱‬درصد از مجموع اشتغال اعالم‬ ‫شده که براین اساس ایران در بین ‪ ۱۸۴‬کشور جهان رتبه ‪۱۵۴‬‬ ‫را به خود اختصاص داده است‪ .‬هر چند ایران می تواند از نظر تعدد‬ ‫اثار باستانی در ردیف ‪ ۱۰‬کشور نخست جهان قرار گیرد اما تنها‬ ‫داشتن این همه اثار کافی نیست بلکه باید امکانات و تسهیالت‬ ‫گردشگری و شرایط الزم برای تبدیل شدن به محصول سفر نیز‬ ‫فراهم شود‪ ،‬در زمان حاضر برخی کشورها برای افزایش شمار‬ ‫گردشگران‪ ،‬به حذف روادید روی اورده اند که این حرکت صنعت‬ ‫گردشگری انها را با رونق مواجه کرده است براساس امارهای‬ ‫سازمان جهانی جهانگردی – ایران در زمینه ی ورود‪.‬گردشگر‬ ‫و همچنین درامدهای حاصل از گردش��گری جایگاه مناسبی‬ ‫ندارد در حالی که براس��اس سند چشم انداز ‪ ۲۰‬ساله در بخش‬ ‫گردشگری و در افق ‪ ،۱۴۰۴‬ایران باید ساالنه حداقل ‪۲۰‬میلیون‬ ‫نفر گردشگراز بازار جهانی را جذب کند ایران غنی ترین کشور‬ ‫از نظر گردش��گری امارهای بین المللی و دیدگاه کارشناسان‬ ‫گردشگری نشان می دهد که این حوزه به گسترده ترین دردنیا‬ ‫تبدیل می شود‪ .‬درامد اقتصادی چشمگیر وفرصت های شغلی‬ ‫بی ش��ماری را برای کشورهای مختلف فراهم می اورد و نقش‬ ‫مهمی را در فقرزدایی کشورهای محروم و مناطق توسعه نیافته‬ ‫ایفا خواهد کرد ایجاد تسهیالت مناسب برای اقامت و رفت و امد‬ ‫گردشگران به کشور یکی ازمهم ترین اقدامات برای ترغیب و‬ ‫تشویق این افراد برای سفر است‪ .‬در چشم انداز ‪ ۲۰‬ساله سازمان‬ ‫توریسم جهانی‪ ،‬پیش بینی شده بود که شرق اسیا و اقیانوسیه‪،‬‬ ‫جنوب اسیا‪ ،‬خاورمیانه و افریقا با رشد متوسط سالیانه ای بیشتر از‬ ‫‪ ۵‬درصد در مقایسه با ‪ ۱/۴‬درصد رشد متوسط جهانی بیشترین‬ ‫میزان رش��د را به خود اختصاص دهند‪.‬در چشم انداز ‪ ۲۰‬ساله‬ ‫سازمان توریسم جهانی‪ ،‬رشد جهانگردی در مناطقی مانند اروپا‬ ‫و امریکا که از لحاظ بازار گردشگری پیشرفته ترند‪ ،‬از میانگین‬ ‫جهانی کمتر محاسبه شده بود‪ .‬اروپا همچنان بیشترین سهم را‬ ‫در بازار گردشگران ورودی جهان خواهد داشت‪ .‬اما سهم تعداد‬ ‫جهانگردان اروپا از ‪ ۶۰‬درصد در س��ال ‪ ۱۹۹۵‬به ‪ ۴۶‬درصد در‬ ‫سال ‪ ۲۰۲۰‬تنزل پیدا خواهد کرد‪.‬این امار نشان از وجود بازاری‬ ‫گس��ترده پیش روی ایران دارد که با برنام ه‪‎‬ریزی و تمهیدات‬ ‫گسترده می توان استفاده فراوان کرد‪.‬‬ ‫صاحب امتیاز‪:‬شـرکت جهان سبز‬ ‫مـدیرعامـــل‪:‬حسـین احـمـدی‬ ‫مدیر مسوول‪ :‬ساجده اثنى عشرى‬ ‫زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری‬ ‫چاپ‪ :‬اشراق قلم پارسه‬ ‫شماره ‪ 466‬یکشنــبه‪ 5‬اردیبهشت ماه ‪1395‬‬ ‫سازماناگهیها‪88311361- 88311353:‬‬ ‫نشانى‪:‬تهران‪ ،‬خیابان مطهری‪ ،‬بعد ازخیابانسلیمان‬ ‫خاطر‪ ،‬خیابان اورامان‪ ،‬پلاک‪ ،43‬واحد‪2‬‬ ‫تلفکس‪ 88813489- 88301986:‬‬ ‫توزیع‪ :‬نشرگسترامروز‬ ‫توزیعمشترکینتهران‪:‬شتابگستر ‪ 88944361‬‬ ‫نگایهبهیفمل های ج� ش�نوارهیفملکن‪۲۰۱۶‬؛‬ ‫طالی دیگر برای پرافتخارترین کشوردر جشنواره‬ ‫کن به ارمغان بیاورند‪ .‬امس��ال در مجموع ‪ 8‬فیلم از‬ ‫س��ینمای امریکا در بخش های گوناگون جشنواره‬ ‫کن به روی پرده می روند‪ .‬در میان کشورهای برنده‬ ‫نخل طالی کن (نخل طال به عالوه ی جایزه بزرگ‬ ‫جشنواره) کارگردانان امریکایی با ‪19‬بار کسب این‬ ‫جایزه سینمایی‪ ،‬با اختالفی فاحش پیش تاز هستند‪،‬‬ ‫«ترنس مالیک» اخرین کارگردان امریکایی است‬ ‫که در س��ال ‪ 2011‬با فیلم «درخت زندگی» موفق‬ ‫به کسب نخل طالی کن شد‪ .‬پس از امریکا‪ ،‬سینمای ایتالیا با‪ 13‬جایزه در مکان‬ ‫بعدی پرافتخارترین کشورها در جشنواره کن قرار دارد که اخرین بار در سال‪2001‬‬ ‫با فیلم «اتاق فرزند» ساخته «نانی مورتی» موفق به کسب این جایزه شد و نکته‬ ‫جالب اینجاست که ایتالیا امسال نماینده ای در بخش رقابتی کن ندارد‪ .‬به گزارش‬ ‫ورایتی‪« ،‬مارن اده»‪« ،‬کلبر مندونسا میلهو»‪« ،‬الن جیرادی» و «کریستی پویو»‬ ‫چهار کارگردانی هستند که امسال برای اولین بار فرصت حضور در بخش رقابتی‬ ‫کن را یافته اند که البته به نظر می رسد همه ان ها به سبب اثار قدرتمند قبلی خود‬ ‫جوایز حضور در بخش اصلی امس��ال را کسب کر ده اند و فیلم های جدید ان ها‬ ‫نمی تواند از شانس های اصلی کسب نخل طال باشد‪ .‬سینمای رومانی نیز با دو‬ ‫کارگردان نامدار خود «کریستین مونجیو» و «کریستی پویو» در بخش رقابتی‬ ‫حاضر است که اتفاقی خوشحال کننده برای این کشور اروپایی محسوب می شود‪.‬‬ ‫فیلم «سگ ها» ساخته «بوگدان میریکا» از رومانی نیز در بخش نوعی نگاه کن‬ ‫به روی پرده می رود‪« .‬کن لوچ» کارگردان مطرح انگلیسی‪ ،‬برادران «داردن» و‬ ‫«کریستین مونجیو» سه سینماگر حاضر امسال در بخش رقابتی کن هستند که‬ ‫پیش از این سابقه دریافت نخل طالی کن را داشته اند و حضور «امیر کاستاریکا»‬ ‫برنده دو نخل طالی کن نیز می توانست به رقابت این سینماگران سرشناس و‬ ‫باسابقه کن هیجان بیشتری ببخشد‪ .‬برادران «داردن» دوبار در سال های ‪1999‬‬ ‫(روزت��ا) و «کودک» (‪« ،)2005‬کن لوچ» در س��ال ‪ 2006‬با فیلم «بادی که در‬ ‫علفزار پیچید» و «کریتسین مونجیو» نیز در سال ‪ 2007‬با فیلم «‪ 4‬ماه‪ 3 ،‬هفته‬ ‫و ‪ 2‬روز» س��ابقه کس��ب جایزه نخل طال را دارند‪« .‬جیم جارموش» کارگردان‬ ‫امریکایی نیز امس��ال با دو فیلم در کن حضور دارد فیلم «پترسون» در بخش‬ ‫اصلی برای کس��ب نخل طال رقابت می کند و فیلم «به من خطر بده» نیز در‬ ‫بخش نمایش های نیمه ش��ب به روی پرده می رود‪ .‬اخرین باری که دو فیلم از‬ ‫یک کارگردان در جشنواره کن حضور داشت به ‪ 10‬سال بازمی گردد که «ریچارد‬ ‫لینکلیتر» با دو فیلم «ملت حاضری خور» و «یک پوینده تاریک» در جشنواره کن‬ ‫حضور داشت‪ .‬شصت ونهمین جشنواره فیلم کن از تاریخ ‪ 11‬می (‪ 22‬اردیبهشت)‬ ‫با حضور «جورج میلر»‪ ،‬کارگردان استرالیایی فیلم «مکس دیوانه‪ :‬جاده خشم»‬ ‫در راس هیات داوران رقابتی و با نمایش فیلم «کافه سوسایتی» جدیدترین اثر‬ ‫«وودی الن» اغاز به کار خواهد کرد و تا ‪ 22‬می (دوم خرداد) ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫عکس روز‬ ‫پیامبراکرم(ص)‬ ‫سیستم مدیریت کیفیت‬ ‫نمایشگاه خوشنویسی مع الحق در رواق هنری برج میالد تهران‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 1‬م‬ ‫‪ 2‬ب‬ ‫‪ 3‬ر‬ ‫‪ 4‬م‬ ‫‪5‬‬ ‫‪ 6‬م‬ ‫‪ 7‬س‬ ‫‪ 8‬ا‬ ‫‪ 9‬ب‬ ‫‪ 10‬ق‬ ‫‪ 11‬ه‬ ‫‪ 12‬ه‬ ‫‪ 13‬ف‬ ‫‪ 14‬ت‬ ‫‪ 15‬ه‬ ‫‪2‬‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫‪3‬‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ج‬ ‫‪4‬‬ ‫چ‬ ‫ه‬ ‫‪5‬‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ل‬ ‫د‬ ‫ل‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫د‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ه‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫ع‬ ‫غ‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫ک‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫م‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫و‬ ‫س‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫س‬ ‫ا‬ ‫ذ‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫‪8‬‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ک‬ ‫سیستممدیریتکیفیت‪-‬رضایتمندیمشتری ‪ISO 10004:2012‬‬ ‫طــــرح روز راه متفاوت سینما از مردم‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6 5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫عباس گودرزی‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫ر‬ ‫ت‬ ‫‪3‬‬ ‫‪15 14 13 12 11 10 9‬‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ز‬ ‫س‬ ‫‪7‬‬ ‫ک‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫‪2 1‬‬ ‫‪13:03‬‬ ‫‪19:40‬‬ ‫‪19:58‬‬ ‫‪4:56‬‬ ‫‪6:25‬‬ ‫‪2‬‬ ‫پاسخ جـدول شـماره قـبل‬ ‫‪6‬‬ ‫‪ISO 9001 : 2008‬‬ ‫سید مجید توکلی‬ ‫طراح جدول‪ :‬رسول نادری‬ ‫‪1‬‬ ‫اذان ظهر ‬ ‫غروب افتاب ‬ ‫اذان مغرب ‬ ‫اذان صبح فردا ‬ ‫طلوع افتاب فرد ا‬ ‫سعادتمند حقیقى کسى است که علی (ع) را در‬ ‫حیات او و پس از رحلتش دوست بدارد‪.‬‬ ‫‪H O N A R M A N D I N T E R N A T I O N A L N E W S P A P E R‬‬ ‫پرونده کن با «فروشنده» بسته شد!‬ ‫جشنوارهفیلمکن‪ ۲۰۱۶‬فیلم هایاصغرفرهادی‪،‬‬ ‫دیوید مکنزی و چند تن دیگر را به بخش رقابتی‬ ‫امسال اضافه کرد‪ .‬اصغر فرهادی امسال با فیلم‬ ‫«فروشنده» به کن باز گشت‪ .‬در این فیلم شهاب‬ ‫حسینیبازیگرفیلم های«دربارهالی»و«جدایی»‬ ‫و نیز ترانه علیدوس��تی بازیگر«درب��اره الی» و‬ ‫«چهارشنبه سوری» از جمله بازیگران هستند‪.‬‬ ‫این فیلم در بخش رقابتی نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫این درام بار دیگر بر روابط یک زوج تمرکز دارد و‬ ‫الهام گرفته از زوجی است که در نمایش «فروشنده» ارتور میلر ترسیم شده بودند‪.‬‬ ‫امسال ‪ 21‬فیلم از سراسر جهان برای کسب نخل طالی کن رقابت می کنند که‬ ‫این رق م حاکی از برنامه ای قدرتمند در بخش رقابتی کن است‪ ،‬این در حالی است‬ ‫که مسئوالن این رویداد سینمایی سال گذشته ‪ 19‬فیلم و در سال ‪ 2014‬نیز ‪18‬‬ ‫فیلم را در بخش رقابتی پذیرفته بودند‪ .‬در بخش رقابتی شصت ونهمین جشنواره‬ ‫فیلم کن‪ 13 ،‬فیلم از اروپا‪ 4 ،‬فیلم از امریکا و کانادا‪ ،‬سه فیلم از اسیا و تنها یک‬ ‫فیلم از امریکای التین با هم رقابت می کنند و قاره افریقا نیز امسال نماینده ای‬ ‫در بخش مسابقه اصلی ندارد‪ .‬انتخاب فیلم «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی به‬ ‫عنوان بیست و یکمین بخش مسابقه نه تنها تعداد فیلم های اسیایی را به عدد ‪3‬‬ ‫رساندبلکهاینفیلمتنهانمایندهسینمایخاورمیانهدرمهمترینجشنوارهسینمایی‬ ‫نیز خواهد بود‪ .‬یک فیلم از المان‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬بلژیک کانادا‪ ،‬فیلیپین‪ ،‬ایران‪ ،‬کره جنوبی‪،‬‬ ‫هلند‪ ،‬دانمارک و برزیل‪ ،‬کشورهای انگلیس و رمانی هر کدام با دو فیلم‪ ،‬امریکا‬ ‫با سه فیلم و سینمای فرانسه کشور میزبان با چهار فیلم‪ 21 ،‬فیلم بخش اصلی‬ ‫کن را تشکیل می دهند‪ .‬اما حضور کارگردانان زن در جشنواره کن همواره یکی از‬ ‫موارد مورد بحث در این رویداد سینمایی بوده است‪ ،‬بویژه امسال که این موضوع‬ ‫با عدم تنوع نژادی فاحش در میان نامزدهای اسکار شکل پررنگ تری به خود‬ ‫گرفته است‪ .‬امسال سه کارگردان زن در بخش رقابتی کن حضور دارند‪ ،‬این در‬ ‫حالی است که با توجه به امار سال گذشته که ‪ 2‬کارگردان زن در میان ‪ 19‬فیلم‬ ‫انتخاب شده اند‪ ،‬شاهد اندکی بهبود بوده ایم‪ .‬در سال ‪ 2011‬چهار فیلم از ‪ 20‬فیلم‬ ‫بخش رقابتی ساخته کارگردانان زن بودند‪ .‬سه کارگردان زن با فیلم های قدرتنمد‬ ‫در جشنواره امسال کن می توانند رقبای جدی برای ‪ 18‬فیلم دیگر بخش رقابتی‬ ‫باشند‪« :‬اندرا ارنولد» کارگردان انگلیسی که در سال های ‪ 2006‬و ‪ 2009‬دو بار‬ ‫جایزه هیات داوران کن را کسب کرده است امسال با فیلم «عزیز امریکایی» یکی‬ ‫ازکارگرداناناست‪«.‬نیکالسگارسیا»نویسندهوکارگردانفرانسویامسالبرای‬ ‫سومین بار با فیلم «از سرزمین ماه» به بخش رقابتی کن امده است و «مارن اده»‬ ‫از المان نیز با فیلم «تونی اردمن» یکی دیگر از سه کارگردان زن در بخش مسابقه‬ ‫اصلیکنهستند‪.‬کارگردانانامریکایینیزباسهفیلم«شونپن»(اخرینچهره)‪،‬‬ ‫«پترسون» (جیم جارموش) و «دوست داشتن» (جف نیکلز) حضور پررنگی در‬ ‫بخش رقابتی شصت و نهمین جشنواره فیلم کن داشته اند و می تواند یک نخل‬ ‫روی تو کس ندید و هزارت رقیب هست‬ ‫در غنچه ای هنوز و صدت عندلیب هست‬ ‫گر امدم به کوی تو چندان غریب نیست‬ ‫چون من در ان دیار هزاران غریب هست‬ ‫اواقتشرعی‬ ‫سال‪1395‬‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫گ‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ن‬ ‫‪7‬‬ ‫س‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫خ‬ ‫م‬ ‫س‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫افقی‪:‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪-1‬نام شخصیت مورد نظر‪-‬ماده خوشبو‪-2‬سیخ کباب‪-‬نوعی جمله‪-‬محبوب‬ ‫‪-3‬تهیدست‪-‬ستون کشتی‪-‬ازنژادهای پرجمعیت‪-4‬علم ستاره شناسی‪-‬گیتی‪-‬‬ ‫واحدشمارش گوسفند‪-5‬حرف همراهی عرب‪-‬نوعی حساسیت پوستی‪-‬واحدی‬ ‫دروزن‪-‬عیدویتنامیها‪-6‬ازان طرف فارسی قدیمی است‪-‬غذای بیمار‪-7‬قادر‪-‬‬ ‫دربستنی سازی کاربرددارد‪-8‬خانه بزرگ‪-‬سمت چپ‪-9‬عواقب امری‪-‬ازاسامی‬ ‫اقا پسرها‪-10‬رنگ طالیی‪-‬میعان بی سروته‪-11‬حرف ندا‪-‬شکل وقیافه‪-‬بزرگ‬ ‫نیست‪-12‬سرزمینهفتاددودوملت‪-‬قلعه‪-‬بیمانند‪-13‬مغازه‪-‬مقابلاستر‪-‬زخم‬ ‫اب کشیده‪-14‬مادر‪-‬تمام وکامل‪-‬شهری درژاپن‪-15‬لوله گوارشی‪-‬اثری‬ ‫ازماکسیم گورکی‬ ‫عمودی‪:‬‬ ‫‪-1‬اختراعنوبل‪-‬ازفیلمهایش‪-2‬نغمه‪-‬مراسمازدواج‪-‬حاشانمودن‪-3‬تارمی‪-‬شهریدراستان‬ ‫فارس‪-‬نقاشسورریالیستاسپانیایی‪-4‬همگیوجمله‪-‬مشهور‪-‬چوبخوشبو‪-5‬ازفیلمهایش‪-‬ضربه‬ ‫سر‪-6‬حرف نفی عرب‪-‬خط کش هندسی‪-‬افتاب‪-7‬نوعی قتل‪-‬رونق دادن‪-8‬ازاوراق بهادار‪-‬اشعه‬ ‫مجهول‪-9‬ازخبرگزاریهای کشورمان‪-‬همراه نیست‪-10‬ازحروف انگلیسی‪-‬نوعی کاغد‪-‬صف‪-11‬دست‬ ‫عرب‪-‬ازفیلمهای دیگرش‪-12‬پژمرده‪-‬سرتاپا‪-‬نوعی کفش‪13‬محل سیر سیارات به دورخورشید‪-‬نهی‬ ‫شده ها‪-‬سهل وساده‪-14‬درقدیم به سوریه وقسمتی ازعراق می گفتند‪-‬کرم شب تاب‪-‬پشت سر‬ ‫‪-15‬بلور‪-‬گیاهی ازنوع زرچوبه‬