روزنامه هنرمند شماره 481
روزنامه هنرمند شماره 481
روزنامه هنرمند شماره 481
مسعودجعفری جوزانیدر
برنامه «هفت» مطرح کرد:
سینمای ایران به
دنبال کلیشه است
5
26خرداد ماه 1394
شنبه
272سه
ماهنهــم
یکشنبه 26اردیبهشتسال
481
شماره
شمارهنهــم
1395سال
ISSN 2008-0816
تومـان 12
1000
صفـــحهISSN
2008-0816
تومـان
12صفـــحه 1000
w w w . h o n a r m a n d o n l i n e . i r
نگاهی به فیلم «هشت نفرت انگیز» اثر «کوئنتین تارنتینو»
عدالتی دروغین!
4
گفتگوی «هنرمند» با عوامل نمایش «راز مهر ،راز سپهر»
«تئاترشهر» در ُقرق بازیگران
سریال های تاریخی 6
روند صعودی فروش سینماها همچنان باقی است
فیلم؛ خوب و جذاب باشد
فصل اکران معنایی ندارد
گفتگوی«هنرمند»باعلیرضالبشنویسندهوطنزپرداز
تعدادنویسنده هایمان
باخواننده هایمان
برابر شده است!
قباد شیوا گرافیست ،تصویرساز و نقاش
ارزومی کنمدنیا
گرافیک ایران را
بشناس�د
اغاز ساخت سریال جدید سیروس مقدم
4
3
8
«پایتختی ها» با «علی البدل» می ایند
9
گردشباطعمقاچاقبهسبکخانم«م»!
12
امیرخدامی
اتهام واهی ورشکستگی نساجی و پوشاک
فرهنگ و هنر
2
یلعنجیتدراتختایمهمنا ی� ش�گاهتکاب
جلوی برخی اعمال سلیقه ها و سخت گیری ها ایستاده ایم
هنرمند :علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی
دراییناختتامیهبیست ونهمیننمایشگاهبی نالمللی
کتاب تهران که ب��ا حضور علی الریجانی رئیس
مجلس شورای اسالمی در سالن تشریفات شهر
افتاب برگزار ش��د ،در س��خنانی گفت :نمایشگاه
بی نالمللی کتاب تهران بزرگترین رویداد فرهنگی
در زمینه عرضه کتاب در کشور است و خوشحالم
که با استقبال اقشار مختلف مردم روبه رو شده است.
خوشبختانه امسال محل جدید با فضای مفرحی
برای نمایشگاه کتاب فراهم شد که رضایت اکثر
مردم را به دنبال داشت .به گفته جنتی ،در سال ،۹۲
۶۴هزار عنوان ،در س��ال ۷۲ ،۹۳هزار عنوان و در
س��ال ۸۰ ،۹۴هزار عنوان کتاب منتشر شده است
که ۵۰درصد از انها ،اثار چاپ اول بوده است .وزیر
فرهنگ و ارشاد اس�لامی ادامه داد :این وزارتخانه
فضای مناس��بی را برای فعالیت اهل قلم و تالیف
کتاب در کش��ور فراهم کرده است تا در چارچوب
قانون بنویس��ند و کتاب هایشان را منتشر کنند و
جلوی برخی از اعمال سلیقه ها و سخت گیری ها را
گرفته است .وی اضافه کرد :البته باید اعتراف کنم
که در طول یکی دو س��ال اخیر شاهد پایین امدن
تیراژ کتاب ها بوده ایم ،به طوری که میانگین تیراژ
کتاب در سال ۹۳که کمی بیشتر از ۲هزار نسخه
بود ،در سال ۹۴از ۲هزار نسخه هم پایین تر امده
است البته این مسئله به عوامل مختلفی ارتباط پیدا
می کند .جنتی تصریح کرد :در این دوره از نمایشگاه
کتاب تهران اقدامات اصالحی خوبی صورت گرفت
و جلوی سوءاس��تفا ده های زیادی ک��ه گاه در این
نمایشگاه انجام می شد ،گرفته شده است .پیش از
این ،بن هایی که برای خرید کتاب صادر می ش��د،
عموما تبدیل به کتاب نمی شدند و در بازار سیاه به
وجه نقد تبدیل می ش��دند .ما از سال گذشته همه
این بن های رایگان را حذف کردیم و از امسال هم
بن کارت ها به اسم افراد صادر می شود و بخشی از
دانشجویان و دانش اموزان که ثبت نام کرده بودند،
از این حمایت برخوردار شدند .به گفته وزیر فرهنگ
و ارشاد اسالمی ،اعتبار بن کارت های صادرشده تا
پایان امروز ۲۵اردیبهش��ت است ،اما این احتمال
وجود دارد که تا پایان اردیبهشت اعتبار انها تمدید
شود .وی ادامه داد :حمایت های یارانه ای برای خرید
کتاب نسبت به سال قبل ۵۰ ،درصد افزایش یافته
است .جنتی در عین حال از رصد برخی تخلفات در
نمایشگاه امسال خبر داد و گفت :این نظارت ها به
خصوصدربخشبی نالمللنمایشگاهکتابتهران
صورت گرفت و کتاب ها از همان مبدا ورود به کشور
در گمرک ،توسط هیاتی از جهات مختلف بررسی و
ارزیابی شده اند .با کتاب هایی هم که به دلیل پاره ای
موارد ،عرضه انها ممنوع بوده است ،برخورد صورت
گرفته و برخی غرفه های ناشران هم به خاطر پاره ای
تخلفات،تعطیلشدهاست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ،یکی از نقاط مثبت
نمایشگاه امسال را وجود تاالرهای گفتگو سراهای
اهل قلم در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران عنوان
کرد و یاداور شد :این فضاها به باال بردن سطح فکر
جامعهبسیارکمکمی کند.همچنینامسالهریک
از روزهای فعالیت نمایشگاه به نام یکی از استان ها
نام گذاری شد که اتفاق بسیار خوبی بود.
کارت دانشجویی خانم سحر خیطان متعلق به دانشگاه علم و فرهنگ
رش�ته ارتباطات تصویری به شماره 86231221مفقود گردیده و از
درجه اعتبار ساقط است.
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
ت
س�دبعاسصالیحر�ئ ی�سمنا ی� ش�گاهتکاب�هرانمطرحکرد:
ی
استقبال از نمایشگاه کتابکم نظیر بود
هنرمند :نشست خبری سید عباس صالحی معاون
امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی و
رئیس بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب
تهران به اتفاق امیرمسعود شهرام نیا قائم مقام و
معاون اجرایی این نمایشگاه و همچنین محمدرضا
توکل صدیق دبیر شورای برنامه ریزی تشکل های
نش��ر و مدیر کمیته ناش��ران داخلی این دوره از
نمایش��گاه کتاب تهران شنبه ۲۵اردیبهشت ماه
و در اخری��ن روز برپایی این رویداد بین المللی در
محل مرکز خبری نمایشگاه در شهر افتاب برگزار
شد .در ابتدای این کنفرانس مطبوعاتی صالحی
با تقدیر ویژه از رس��انه ها در انعکاس رویدادهای
نمایشگاه امس��ال ،گفت :رس��انه ها در برگزاری
نمایشگاه بیست و نهم سنگ تمام گذاشتند و این
همکاری موجب شد تا نمایشگاهی که به مکان
جدی��دی امده بود ،با کمک اهالی رس��انه اعم از
فعاالن خبرگزاری ها ،مطبوعات ،صدا و س��یما و
سایر عزیزان ،در شرایط مطلوبی برگزار شود .وی
افزود :یکی از نگرانی ها هم برای برگزارکنندگان
نمایش��گاه ،هم اهالی فرهنگ و هم ناشران این
بود که این انتقال ،به کاهش جمعیت بازدیدکننده
از نمایشگاه بیانجامد اما انصاف ًا همکاری رسانه ها
کمک کرد که مردم ارتباط خود را با نمایش��گاه
کت��اب همچنان حفظ کنند و م��ن جا دارد که از
تک ت��ک خبرنگاران که در همراه کردن بیش��تر
مردم کوشیدند ،سپاسگزاری کنم.
استقبال از نمایشگاه کتاب
کم نظیر بود
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارش��اد
اس�لامی تصریح کرد :امس��ال ش��اهد حضور
میلیونی مردم در نمایشگاه کتاب بودیم که یک
اتفاق کم نظیر بود و بس��یاری از پیش بینی های
احتمالی را در هم شکست و نشان داد که جامعه
ایران��ی عادت فرهنگی کم نظی��ری دارد و ان
عادت ،فرهنگ دوس��تی مردم این جامعه است
که درواقع وجه ممیزه انها هم به شمار می رود.
م��ن خاضعانه دس��ت ملت ایران را می بوس��م
و قدم ه��ای وجود نازنین انها را در نمایش��گاه
کت��اب ارج می نهم .در ابتدای بخش نخس��ت
این کنفران��س مطبوعات��ی ،محمدرضا توکل
صدیق دبیر ش��ورای برنامه ریزی تش��کل های
نش��ر و مدیر کمیته ناش��ران داخلی بین المللی
بیس��ت و نهمین نمایش��گاه کتاب تهران هم
گفت :خداوند را شاکرم که نمایشگاه کتاب در
ش��هر افتاب به مرحله ای از ثبات رسیده است
و نمایش��گاه بیس��ت و نهم بعد از ۹سال خانه
به دوش��ی ،وارد این مرحله جدید می ش��ود که
می توان��د نویدبخش دوره های بهتری باش��د.
وی اف��زود :ه��ر کار بزرگ��ی به ثب��ات امنیت
احتیاج دارد و انش��اءاهلل با همت دوستان عزیز
ش��هرداری تهران و تبدیل س��ازه های موقت
به سازه های ثابت ،ش��اهد بهره برداری بهتر از
زیرساخت های خوبی که در شهر افتاب فراهم
شده اس��ت ،باشیم .دبیر ش��ورای برنامه ریزی
تش��کل های نش��ر تصریح کرد :امس��ال برای
همکاران ناش��ر ما و نیز مدیران وزارت ارشاد،
سال بس��یار دش��واری بود اما به لطف خداوند
در اس��رع وق��ت ب��ا همت هم��ه و بخصوص
ش��هرداری تهران ،این فضای وس��یع در شهر
افتاب مهیای برگزاری نمایش��گاه کتاب شد و
اگرچه مش��کالتی هم وجود داشت ،اما به هر
حال این ،هزینه داشتن یک مکان ثابت ،دائمی
و ابرومند اس��ت ضمن اینک��ه حضور میلیونی
مردم هم در نمایش��گاه امس��ال ،خستگی را از
تن همه مسئوالن به در کرد.
ابهام درباره سمت مهمان نمایشگاه
خطای رسانه ای است
در ادام��ه ای��ن نشس��ت خب��ری امیرمس��عود
ش��هرام نیا قائم مقام و معاون اجرایی بیس��ت
و نهمین نمایش��گاه بین المللی کتاب تهران در
پاس��خ به س��وال یکی از خبرنگاران که مدعی
شد فردی که به عنوان رئیس دانشکده ادبیات
دانشگاه سوربن فرانس��ه ،از او برای حضور در
نمایش��گاه کتاب تهران دعوت شده است و در
برنامه ه��ای تعیین ش��ده خود در ای��ن دوره از
نمایش��گاه کتاب تهران حضور پیدا کرده بود،
برای چنین مس��ئولیتی نیس��ت و بلکه رئیس
یک پژوهش��کده در دانش��کده یاد شده است؟
گف��ت :ای��ن موضوع صح��ت ندارد و ایش��ان
طبق اعالم س��ایت رسمی دانش��گاه سوربن،
دقیق�� ًا عنوان ش��ان «رئیس دانش��کده ادبیات
تطبیقی دانشگاه س��وربن» است ،ضمن اینکه
ایش��ان در دوره چهارم انتخاب��ات برای تعیین
رئیس دانش��گاه سوربن ،کاندیدای ریاست این
دانش��گاه هم بوده اس��ت .قائم مقام نمایشگاه
کت��اب تهران با تکذیب خبر یکی از رس��انه ها
ک��ه عنوان مس��ئولیت فرد یاد ش��ده را رئیس
یک پژوهش��کده ذکر کرده بود ،خواستار درج
تکذیبیه به این ترتیب در همان رس��انه ش��د و
ان را ناش��ی از یک خطای رس��انه ای دانست.
وی همچنین در پاس��خ به سوال دیگری مبنی
بر اینک��ه هزینه های حضور رئیس نمایش��گاه
کت��اب مکزیک و هیات ۶نف��ره ای که همراه
او در نمایش��گاه کتاب ته��ران حضور یافته اند،
به طور کامل از س��وی کش��ورمان (موسس��ه
نمایشگاه های فرهنگی ایران) پرداخت شده و
این در حالی اس��ت که وی حتی نپذیرفته که
نمایش��گاه کتاب تهران در دوره اتی نمایشگاه
کتاب گواداالخارا (بزرگترین نمایش��گاه کتاب
امریکای التی��ن در مکزی��ک) ،غرفه رایگان
داش��ته باش��د ،گفت :رئیس نمایش��گاه کتاب
مکزیک مهم��ان ما بود و ما ه��م تنها هزینه
حضور ایش��ان را در مدت اقامتشان در تهران
پرداخ��ت کردیم .ایش��ان هیچ گون��ه همراهی
نداش��ته اس��ت ضم��ن اینک��ه این م��ورد که
نمایش��گاه کتاب ته��ران در نمایش��گاه کتاب
گواداالخارا ،غرفه رایگان داش��ته باش��د ،جزو
م��واردی بود که مس��ئوالن دو طرف بر س��ر
ان به توافق رس��یدند و ایشان هم به ما اعالم
کردند که این مورد را در اس��رع وقت و پس از
بازگشت به کشورش��ان ،پیگیری خواهند کرد.
وی همچنی��ن با بیان اینکه نمایش��گاه کتاب
گواداالخ��ارا مکزیک در حوزه امریکای التین،
مهمتری��ن نمایش��گاه کتاب در ح��وزه ادبیات
اس��پانیولی زبان به شمار می رود ،گفت :دعوت
از رئیس نمایش��گاه مکزیک ب��رای حضور در
نمایشگاه امسال کتاب تهران با هدف گشایش
باب هم��کاری بین این دو نمایش��گاه صورت
گرفته اس��ت ضمن اینکه باید بر این مس��ئله
صحه بگذارند که مکزیک امسال در نمایشگاه
ما حضور پررنگی داش��ت که این مسئله جای
تقدیر و تشکر دارد.
تقدیر رئیس نمایشگاه
ازنهادهای امنیتی
در بخ��ش دیگ��ری از ای��ن نشس��ت ،س��ید
عباس صالحی به س��واالت خبرنگاران درباره
موضوعات مبتال به بیس��ت و نهمین نمایشگاه
بین الملل��ی کت��اب تهران ،پاس��خ داد .وی در
پاس��خ به پرسش��ی در خصوص ارزیابی اش از
نظارت ه��ای بیرون��ی در نمایش��گاه کتاب در
نحوه تعامل مس��ئوالن ای��ن نهادهای نظارتی
با مدی��ران نمایش��گاه کتاب ،گف��ت :یکی از
جنبه های��ی که همواره ب��ر ان تاکید کرده ایم،
این است که نمایشگاه کتاب ،متولی و صاحب
دارد و ناش��ران باید در ان احساس امنیت کنند
شهر افتاب در مجموع و با توجه
به اینکه سال اول میزبانی اش از
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران
بود ،با لحاظ کردن انبوه جمعیتی که
برای بازدید از این رویداد به این
مجموعه امدند ،ازمون خوبی پس داد
و مسائلی هم که اتفاق افتاد ،مسائل
سنگینی نبود و قابل تحمل بود؛
هر چند می بایست برای سال های
اتی این مسائل به طور چشمگیری
کاهش یابد و به صفر برسد
و کتاب هایشان را با ارامش خاطر عرضه کنند.
صالحی گفت :در سال های پیش و کم و بیش
در سال گذشته ،اتفاقاتی افتاد که مطلوب نبود.
امس��ال گفتگوهای خوبی با نهادهای نظارتی
و امنیت��ی که ب��ه طور طبیع��ی برخی وظایف
نظارت��ی را بر عهده دارند ،داش��تیم که در این
گفتگوه��ای اغنایی و طرفینی ،با اندیش��یدن
پ��اره ای از تمهی��دات ،به جایی رس��یدیم که
می توانم بگویم که امسال شرایط مطلوبی را از
این حیث داشتیم و جا دارد من در همین جا از
نهادهای نظارتی و امنیتی به جهت هماهنگی
با مسئوالن نمایش��گاه و اینکه این فرصت را
دادند که هم غرفه داران احس��اس کنند که در
محیط امنی به س��ر می برند و ب��ه این تفاهم
جامع برس��ند که مجموعه نظام اسالمی ،یک
مجموعه یکپارچه و هماهنگ است و تشتت ها
را در نمایشگاه نمی بینند و ندیدند ،تشکر کنم.
وی در پاس��خ به س��والی در مورد اقداماتی که
برای توس��عه مبادالت میان ناش��ران ایرانی و
خارجی در نمایش��گاه امس��ال ص��ورت گرفته
اس��ت ،گفت :یک��ی از موانع گس��ترش حوزه
دیپلماس��ی فرهنگ��ی ،کمرنگ ب��ودن حضور
کش��ور مهمان ویژه در نمایش��گاه کتاب بوده
است .این موضوع در وزارت ارشاد و همچنین
در دولت و س��ایر نهادهای تصمیم گیر ،مس��یر
خود را دنبال کرده و می کند اما به نظر می رسد
ت��ا زمان تحقق کام��ل اهداف که ب��رای این
مسیر تعیین شده است ،باید کارهای جدی تری
انجام ش��ود .صالحی افزود :امس��ال از طریق
انتقال رایت های افتخاری کتاب (رایت س��نتر)
در نمایش��گاه کتاب و امکان دادن به ناشرانی
که داوطلبانه مس��یر پذیرش رایت کتاب را به
صورت مش��ارکت جویانه فراهم ک��رده بودند،
اتفاق��ات مثبتی صورت گرفت ام��ا قطع ًا الزم
است کارهای جدی تری نیز انجام شود.
شهرداری ازمون خوبی در میزبانی
«شهرافتاب» پس داد
وی همچنی��ن در پاس��خ به س��والی مبنی بر
اینکه ایا تدبیری اندیش��یده ش��ده است که در
تفاهمنامه ای که قرار اس��ت ام��روز میان علی
جنتی و محمدباقر قالیب��اف در رابطه با مکان
برگزاری نمایش��گاه بین الملل��ی کتاب تهران
امضا شود ،مشکالت زیرساختی شهر افتاب به
طور کامل برطرف شود؟ گفت :این مسئله هم
برای ش��هرداری که می خواهد ش��هر افتاب را
به عنوان مجموعه اصلی نمایشگاهی پایتخت
تجهی��ز و تامین کند و ه��م برای ما که از این
مکان اس��تفاده می کنیم ،حائ��ز اهمیت فراوان
است که دارای امکانات الزم و استاندارد باشد.
وی در عین حال گفت :شهر افتاب در مجموع
و ب��ا توجه ب��ه اینکه س��ال اول میزبانی اش از
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بود ،با لحاظ
کردن انب��وه جمعیتی که ب��رای بازدید از این
روی��داد به این مجموعه امدن��د ،ازمون خوبی
پس داد و مس��ائلی هم که اتفاق افتاد ،مسائل
س��نگینی نب��ود و قاب��ل تحمل ب��ود؛ هر چند
می بایست برای س��ال های اتی این مسائل به
طور چش��مگیری کاهش یابد و به صفر برسد.
رئیس نمایش��گاه کتاب تهران همچنین درباره
خریدهایی که قرار اس��ت در روز جاری که روز
اخر فعالیت نمایشگاه کتاب است ،از کتاب های
ناش��ران صورت بگیرد ،گف��ت :مطابق مصوبه
شورای سیاس��تگذاری نمایشگاه کتاب تهران،
امسال متناسب با میزان اجاره غرفه ها و فضای
غرف��ه به میزان ۵۰درصد مبلغ اجاره غرفه ،از
ناش��ران کتاب خریداری می شود این موضوع
با مش��ورت گرفتن از شورای تشکل های نشر،
به یک دستورالعمل مش��خص منتهی شد که
هدف کلی ان حمایت بیش��تر از ناشرانی است
ک��ه غرفه ه��ای کوچک تری در اختی��ار دارند.
مطابق این ائین نام��ه از غرفه های کوچک تر،
خریدهای بیشتری صورت می گیرد.
۱۴۰۰غرفه اجاره خود را واریز
کرده اند
به گفته معاون ام��ور فرهنگی وزارت فرهنگ
و ارشاد اس�لامی ،تا این لحظه و از بین بیش
از ۱۶۰۰غرف��ه ای ک��ه در نمایش��گاه حاضر
هس��تند ۱۴۰۰ ،غرفه که پول اج��اره را واریز
کرده اند و از نظر ثبت نام در نمایش��گاه کتاب،
کارش��ان به اتمام رسیده است ،تا شب گذشته
۸۰۰غرفه دار به واح��دی که به همین منظور
در نمایش��گاه کتاب دایر شده اس��ت ،مراجعه
کرده اند و برایش��ان حواله خری��د کتاب صادر
شده است .امروز هم ما منتظر بقیه غرفه داران
هس��تیم تا نس��بت به صدور حوال��ه برای انها
ه��م اق��دام کنی��م .صالحی گف��ت :همچنین
تمهیدی اندیشیده شده اس��ت که کتاب هایی
که از غرفه های این ناشران خریداری می شود،
بدون پرداخت هزینه از س��وی غرفه داران ،به
انباری که در موسس��ه نمایشگاه های فرهنگی
و همچنین انباری که در کرج تدارک دیده شده
است ،انتقال یابد .هیات خرید کتاب موظف است
مطابق این دستورالعمل ،اقدام کند و اگر ناشری
کمتر از میزانی که با توجه به متراژ و اجاره غرفه،
برایش تعیین ش��ده ،از او کتاب خریداری ش��ود،
موضوع بررسی خواهد شد .رئیس بیست و نهمین
نمایش��گاه بین المللی کتاب تهران سخنانش را
ب��ا تاکید بر ل��زوم خودگردان ش��دن اقتصاد این
نمایشگاه در سال های اتی به پایان برد.
کتاب و ادبیات
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
نظرتان را درباره
تو نهمین دوره
بیس
نمایشگاهبین المللی
کتاب تهران ،کارکرد
ان در مقایسه با دیگر
نمایشگاه های کتاب دنیا
بگویید؟
به نظرم نمایشگاه ،خیلی زودتر باید
به این جا می امد .مصلی اصال برای
نمایشگاه ساخته نشده است ،سقف
کوتاه و هوای گرفته برای برگزاری
نمایش��گاه مناس��ب نبود اما این جا،
فض��ای نمایش��گاهی دارد .کاش
این تغییرها کمت��ر بود و یک جای
ویژه ای وجود داش��ت که نمایشگاه
کتاب همیش��ه در ان جا می بود .این
تغییرات معموال باعث می ش��ود که
در ابتدا افت و ریزش مخاطب داشته
باشد .دور بودن شهر افتاب از مرکز
ش��هر هم مزید بر علت ش��ده است
تا ادم��ه ای کمت��ری مراجعه کنند
ولی فک��ر می کنم کم کم جا بیفتد و
کسی که به کتاب عالقمند باشد به
این جا می ای��د و ان را پیدا می کند.
یک مس��اله ای که وج��ود دارد این
اس��ت که در نمایشگاه کتاب ،کتاب
فروخت��ه ش��ود مخالفم .نمایش��گاه
کت��اب ،مح��ل عرض��ه کتاب های
جدید هر نش��ر است که ناشر می اید
و کتاب ها و محص��والت تازه تولید
ش��ده اش را در مع��رض نمای��ش
می گذارد تا بازدیدکننده ها از سایت
یا کتابفروش��ی اش ان را تهیه کنند.
تا ان جایی که من از نمایشگاه بلونیا
اط�لاع دارم ،نمایش��گاه های دیگر
را نمی دان��م اما جالب اس��ت که در
نمایشگاه بلونیا ورودیه می گیرند .از
مردم پول می گیرند تا به نمایش��گاه
بیاین��د و کتاب ه��ا را ببینند و ادم ها
ب��رای این کار پ��ول می دهند اما در
ای��ران اینج��وری نیس��ت .در واقع،
این جا بیشتر فروشگاه کتاب است تا
نمایشگاه کتاب و کارکردش عوض
ش��ده اس��ت .االن حق دارند چون
ناشر می گوید :فروشم کم شده است
و کمت��ر می ایند .در ای��ران ،فروش
عمده ناش��ران در همین نمایش��گاه
کتاب است .مثل اینکه واقعیت این
اس��ت که مردم ما فق��ط در همین
زمان کتاب می خرند و بعدش کتاب
خریدن را فراموش می کنند.
حرف شما مبنی بر تفاوت
نمایش�گاه و فروش�گاه
درست است اما ناشران
به عوض ش�دن ماهیت
نمایش�گاه کتاب تهران
ت�ن نخواهن�د داد و از
فروش چش�مگیری که
در ای�ن ای�ام دارن�د و با
ان نیمه راکد اول سال را
می گذرانند ،چشم پوشی
نخواهن�د ک�رد .دوری
شهر افتاب شما را اذیت
نکرد؟
قب�لا راحت ت��ر می توانس��تم ب��ه
نمایش��گاه برس��م االن مق��داری
س��خت تر شده اس��ت و این مساله
قطعا همه را اذیت می کند اما برای
کسی که به شوق نمایشگاه و کتاب
می ای��د ،ای��ن چیزه��ا اذیت کننده
نیس��ت .اینکه یک فض��ای خوبی
ب��رای کت��اب ایجاد ش��ود ،برایش
جذاب ت��ر و لذت بخش ت��ر اس��ت.
کس��ی که دوست داشته باشد وقت
و انرژی می گذارد .به نظرم اگر این
مکان را دائمی در اختیار کتاب قرار
دهن��د و این قصه ج��ا بیفتد ،اتفاق
بدی نیست ،اتفاق خوبی است.
با توج�ه به اینک�ه هنوز
این مجموعه کامل اماده
نشده است ،این تعجیل
در افتت�اح ش�هر افتاب
ب�ا نمایش�گاه کت�اب را
تصمیم درستی می دانید؟
ایا باید مس�اله اصلی ما
این جا به جایی باش�د یا
اینکه مشکالت عمده تر
ن
ت
لع�رضابلشون ی�سندهوط� ز�پرداز
گف�گوی«ه�نرنمد»اب ی
تعداد نویسنده هایمان با
خواننده هایمان برابر شده است!
پوریا میراخورلی
علیرضا لبش ،نویسنده و طنزپرداز در نمایشگاه کتاب امسال با کتاب «اخرین زلزله ی تهران» که از
سوی نشر چشمه منتشر شده است حضور داشت .نویسنده کتاب «کافه خنده» که برگزیده جشنواره
سراسری طنز مکتوب و طنز طهران شده است ،گله مند بود از وضعیت نشر در ایران و در روزهایی که
همه بحث ها بر سر نقل مکان نمایشگاه و جابه جایی ان بود ،لبش تیراژ کتاب و میزان مطالعه را مساله
اصلی کتاب دانست .با او که به طراحی روی اورده است و برای ویژه نامه سوره مهر نیز طرح هایی ارائه
کرده است ،در نمایشگاه کتاب تهران ،گفتگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.
مثل تیراژ را در این حوزه
داری�م ک�ه بای�د ب�ه ان
پرداخت؟
چ��ون م��ن تصمیم گیرنده نیس��تم،
نمی دانم .خیلی از مسائل پشت پرده
را نمی دانم .ش��اید اگر من هم بودم
این تصمیم را می گرفتم یا شاید هم
نمی گرفتم .در کش��ور م��ا خیلی از
مس��ائل به هم وصل است .خیلی از
اتفاقات پشت پرده است که ما ان ها
را نمی بینیم .ما نمی توانیم مسئوالن
نمایش��گاه را مورد حمله قرار دهیم
ک��ه چرا این کار را کردید یا تش��کر
کنی��م ک��ه در ای��ن م��کان برگزار
ش��ده اس��ت .نمی دانم ،ب��ه نظرم
این مس��اله نیاز دارد که ما خیلی از
چیزه��ا را بدانیم و بع��د در موردش
تصمیم بگیریم که م��ا نمی دانیم و
نمی توانیم تصمیم بگیریم .نمی شود
و نمی توانم بگویم خوب یا بد است
ولی چیزی که می توانم به ان اشاره
کن��م این اس��ت که کت��اب در این
مملک��ت ،تیراژش به 500نس��خه
رس��یده اس��ت و غم انگیزتر از این،
اتفاقی نیس��ت .تازه ان 500نسخه
هم روی دس��ت ناشرش بماند .این
مساله واقعا غم انگیز است .به نظرم
اگر می خواهن��د درباره یک چیز در
این مملکت فکر کنند ،باید در مورد
ای��ن قصه فک��ر کنند .بای��د به این
قص��ه فکر کنند که در این مملکت،
کتابفروش��ی و کتابخوان��ی درحال
تبدیل ش��دن به خاطره است ،واقعا
غم انگیز اس��ت .نمی دان��م چرا این
اتفاق افت��اده اس��ت؟ هرچند که ما
از اول ه��م خیل��ی فرهنگ مکتوب
نداش��تیم .فرهن��گ مکت��وب برای
غرب است ،فرهنگ ما شفاهی بوده
است .ان مقدار کم فرهنگ مکتوب
هم شکل گرفته بود با امدن تلگرام
و فضای مج��ازی به گوش��ه رانده
شده است .دالیل دیگری هم دارد و
باید ان ها را هم بررسی کنیم .اصال
ببینیم چرا این اتفاق افتاده اس��ت؟
به نظرم هیچ اتف��اق اجتماعی یک
دلیل ن��دارد و مجموعه ای از دالیل
باع��ث ان می ش��ود .بیایی��م دالیل
ان را بررس��ی و حل کنیم و دوباره
جامعه کتابخوان را به کتاب و کتاب
را به جامعه کتابخوان برگردانیم .به
نظرم کاری که باید انجام ش��ود این
مساله اس��ت وگرنه اینکه نمایشگاه
به ش��هر افتاب رفته اس��ت ،فرقی
نمی کند .کس��ی که به دنبال کتاب
باشد ،این جا هم می اید ،ان سر دنیا
هم باشد می رود.
دالی�ل ری�زش مخاطب
کت�اب را کیفیت کتاب ها
می دانید ی�ا قیمت باالی
کت�اب و البت�ه هم�ان
س�طحی ش�دن مردم و
رواج شبکه های اجتماعی
می دانید؟
همه این هایی که گفتی ،هس��ت نه
اینکه نباشد .مس��ائل اجتماعی یک
دلیل ندارد بلکه مجموعه ای از دالیل
دارد .همه این هایی که گفتی دالیل
ان است .یک دلیل دیگری هم که
من می خواهم ب��ه ان ها اضافه کنم
این اس��ت که ما متاس��فانه در چاپ
کتاب ه��م زیاده روی کرده ایم .االن
این که در نمایشگاه کتاب،
کتابفروختهشودمخالفم.
نمایشگاهکتاب،محلعرضه
کتاب های جدید هر نشر است
که ناشر می اید و کتاب ها و
محصوالت تازه تولید شده اش
را در معرض نمایش می گذارد
تا بازدیدکننده ها از سایت یا
کتابفروشی اش ان را تهیه کنند
ببینید ،تقریبا تعداد نویس��نده هایمان
ب��ا تعداد خواننده هایمان برابر ش��ده
اس��ت .هرکسی که دس��تی به قلم
داشته اس��ت و می توانسته دو کلمه
بنویس��د ،گفتیم بیا بنویس« .گر تو
بهتر می زنی ،بس��تان بزن» .ناش��ر
می گوید :کتاب نوش��ته ای ،پول بده
برایت چاپ��ش کنم .این قصه باعث
ش��ده اس��ت که ما کلی نویس��نده
داری��م و هیچ کدامش��ان هم کتاب
نمی خوانن��د چون مولف ش��ده اند و
مول��ف هم ک��ه کت��اب نمی خواند.
مصیبتی در این میان درس��ت شده
اس��ت که وقتی به نمایشگاه می ایم
ب��ا کلی کت��اب مواجه هس��تم ،من
که نمی توانم هم��ه این کتاب ها را
بخوان��م .وقتی هم کتابی را می خرم
و می خوان��م ،می بینم ک��ه مزخرف
است ،می گویم ول کن اصال کتاب
نمی خوانم .یک��ی از اتفاق هایی که
افتاده این اس��ت که ناشرهای ما در
مورد چاپ کتاب مقداری سهل گیر و
اسان گیر شده اند .در نشر قدیم ،یک
گ��روه ممیزی از اس��تادها بودند که
کت��اب را می خواند و می گفتند نباید
چاپ شود .یک نشر بود که در سال
یک کتاب چاپ می کرد ،چه اشکالی
دارد؟ چ��را باید مدام ام��ار بدهیم و
بگویی��م که مثال من امس��ال 180
عن��وان کتاب چاپ ک��رده ام؟ یعنی
چه؟ به چه دردی می خورد؟
اســـیب شناســی ای
ک�ه می کنی�د دقی�ق و
هوشمندانه است اما اگر
از ط�رف دیگ�ر ببینی�م،
ناش�ران ت�ازه کار وقتی
می خواهند به نمایشگاه
کت�اب اس�تانی بروند با
این حرف وزارت فرهنگ
و ارشاد مواجه می شوند
که حداقل باید 80عنوان
کتاب داش�ته باش�ند تا
ب�ه ان ه�ا غرف�ه مج�زا
بدهند .برای نمایش�گاه
بین المللی کتاب تهران،
ای�ن تع�داد را ب�ه 35
عنوان تقلی�ل داده اند .به
نظر ش�ما ای�ن رویه ای
که ارشاد در پیش گرفته
است ،ناشران تازه کار را
نه تنها سهل گیری بلکه
به س�مت کتاب س�ازی
سوق نمی دهد؟
همه چیز در این جا پش��ت پرده زیاد
دارد ک��ه ای��ن ه��م یکی از پش��ت
پرده هایش اس��ت و نمی توان گفت
که ناش��ر ،خواننده یا ارش��اد مقصر
اس��ت .اصال معل��وم و ی��ک قصه
نیس��ت .ی��ک تصمیم غل��ط مانند
دومینو اس��ت ،باعث می شود که تا
انته��ا دومینوهایم��ان را بیندازیم و
تا ته اش غل��ط برویم .یک اختالف
درجه ،باعث اختالف 180درجه ای
در انتها اس��ت .اتف��اق غلط ممکن
اس��ت از هرجایی رخ دهد و به تبع
ان اتفاق��ات غلط دیگری بیفتد .اگر
از مسوئولین ارش��اد بپرسید که چرا
35و 80عن��وان ،حتما دلیل دارند.
واقعا نمی دانم ریش��ه این مشکالت
کجاس��ت .اگر می دانس��تم حداقل
یک قدم برای حل ان برمی داش��تم
چون نمی دانم هیچ قدمی نمی توانم
بردارم .فکر می کنم این وضعیتی که
من دارم همه دارند .در این مملکت
همه دوس��ت دارند که کتاب خوانده
ش��ود ،فرهنگ کتابخوانی رواج پیدا
کند و هم��ه هر روز می گویند بروید
کتاب بخوانید ،چرا نمی ش��ود؟ حتما
دلیلی دارد و کسی عمدا جلوی این
مساله نایستاده است .هر اتفاقی که
افتاده س��هوی رخ داده اس��ت .باید
اسیب شناسی ش��ود .باید تحقیقات
میدانی انجام ش��ود .باید یک گروه
جامعه شناس��ی ،روان شناس��ی و
تحقیقات��ی بزرگ ب��رای این قضیه
شکل بگیرد تا دلیل ان را پیدا کنند.
اگر قابل حل اس��ت ،ان را حل کنند
و اگ��ر هم قابل حل نیس��ت تکلیف
ما را مشخص کنند .بگویند ننویس
و ب��رو دنبال زندگ��ی ات .برو کاری
دیگری را انجام بده .االن هم واقعا
می خواهم بروم کار دیگری را انجام
دهم .از نوش��تن ناامید ش��ده ام .کار
دیگ��ری هم از دس��تمان برنمی اید
و بل��د هم نیس��تم ول��ی درحال یاد
گرفتن کار دیگری هس��تم .منی که
کارم نوشتن است ،دیگر نمی توانم با
این وضعیت به زندگی ام ادامه دهم
و باید به فکر کار دیگری باشم.
ب�ا توجه به خی�ل زیادی
که هرسال به نمایشگاه
کتاب می ایند ،ش�ما امار
پایی�ن س�رانه مطالع�ه
و تیراژه�ای 200و
500نس�خه را ب�اور
می کنید؟
این همه ادم هستند و این همه هم
کتاب هس��ت .همان نکته ای که به
ان رس��یدیم ،خیلی کتاب زیاد است
اگ��ر 10تا کتاب ش��اخص داش��تیم
می گفتیم داس��تان خوان های ما که
10هزار نفر هستند ،هرکدام یکی از
این 10عن��وان را می خریدند ،تیراژ
می شد 10هزارتا ولی وقتی که هزارتا
کتاب داریم و داس��تان خوان هایمان
هم 10هزار نفرند و کتاب مورد نظر
و م��ورد عالقه اش را پی��دا نمی کند
دیگ��ر اعتم��اد نمی کن��د ،می گوید
هر مجموعه داس��تانی که منتش��ر
می شود ،مزخرف است و نمی خوانم.
یعن�ی بخش�ی از ای�ن
ادم های�ی ک�ه اطرافمان
می بینی�م مخاطب ه�ای
سردرگم اند؟
مخاطب های س��ردرگم اند .خود من
س��ردرگم ام و نمی دانم چ��ه کتابی
خوب اس��ت و چه کتابی بد اس��ت.
واقعا نمی دانم.
در جامع�ه ای ک�ه نق�د
جدی گرفته نمی ش�ود و
به نقدهای مثبت و منفی
مطبوع�ات ه�م توجهی
نمی ش�ود ،چ�ه انتظاری
می توان داشت؟
باریکال یکی از دالیلش همین است.
نقد در روزنامه ها و مجالت تخصصی
ی��ک مس��اله اس��ت و مس��اله دیگر
جایزه ه��ای ادبی اس��ت .واقعا این دو
مقوله افتضاح است .ما جایزه های ادبی
خوب نداری��م .جایزه های ادبی ای هم
که داریم ،رابطه در ان ها دخیل است
و بازهم نمی شود به ان ها اعتماد کرد.
به روزنامه ها ،مجالت و منتقدهایمان
هم نمی شود اعتماد کرد .اگر به جای
10تا منتقد ادبی ،صدتا منتقد داشتیم
ان وق��ت قابل اعتماد ب��ود .ان اتفاق
کث��رت نقد ادبی می افتد .وقتی که
در
ِ
ای��ن همه کتاب چ��اپ می کنیم باید
همین ق��در منتقد ،مجله و جایزه ادبی
داشته باشیم ولی داریم؟ نه .عددها با
یکدیگر تطبیق ندارد به خاطر همین
دچار مساله و مصیبت می شویم.
کتابجدیدیدرنمایشگاه
کتابامسالداشتید؟
بله .کتاب مجموعه ش��عر مرا نش��ر
چشمه به نام «اخرین زلزله تهران»
منتشر کرده است.
طنز هم دارد؟
یک مجموعه ش��عر در سه قسمت
اس��ت که قس��مت اخ��ر ان به نام
«زباله دان تاریخ» طنز اس��ت ولی
دو قسمت دیگر ان تراژدی و درام
در قالب سپید است.
3
یادداشت
ت
ن
ب�ن امللیلتکاب�هران
تکمهل ایبرب� ی�س
هم�ندورهمنا ی� ش�گاه ی
تو � ی
رفیقم کجایی؟ دقیقا کجایی؟
سال 73یا 74بود که شبی پدرم با چند بن تخفیف
کتاب به خان��ه امد .کاغذه��ای درازی بودند که
نقاش��ی کودکانه ای از چند کودک روی ان ها بود.
یدانم پدرم س��ال های قبل تر هم به نمایشگاه
نم
کتاب می رفت یا نه اما ان ش��ب متوجه شدم که
قرار است برای اولین بار به نمایشگاه کتاب برویم.
یدانند که ان سال ها نمایشگاه
نمایش��گاه بازها م
نالمللی
در سئول و محل دائمی نمایشگاه های بی
برگزار می شد .ان سال ،ان قدر نمایشگاه کتاب به
زیر زبان یک بچه شهرس��تانی مزه کرد که از ان
سال به بعد ،اولین جمعه نمایشگاه تبدیل به رویه
هرساله برای رفتن به نمایشگاه شد که تنها حق
انتخاب دو کتاب را داشت .با توجه به اینکه بزرگراه
چم��ران منتهی الیه تهران بود ،ب��رای کودک ان
سال ها نمایش��گاه رفتن شبیه یک مسافرت بود.
مسافرتی که با شروع اردیبهشت ماه اغاز می شد و
مثل روبا ِه داستان «شازده کوچولو» دلم می خواست
انتظار شروعش را بکش��م /بچشم .به نمایشگاه
کتاب رفتن ،مسافرتی بود که دوست داشتم دوبار
باشد و این ارزو تا اخرین دقایق صبح دومین جمعه
برگزارینمایشگاهادامهداشت.ارزوییکههیچ وقت
محقق نشد و پدرم هیچ وقت ما را دوبار به نمایشگاه
نمی برد .این مساله همچنان ادامه داشت تا اینکه
کودک ان سال ها بزرگ شد و خودش توانست به
تنهایی به نمایشگاه کتاب برود و بیش از دو کتاب
بخرد و حاال روزنامه نگار و خبرنگار حوزه ای شده
است که می تواند بیش از دوبار هم به نمایشگاه برود
کما اینکه در سال های گذشته این اتفاق می افتاد اما
به مدد هم اندیشی دوستان ،جلوی این رویه گرفته
ش��د و امسال بیش از دوبار نتوانستم به نمایشگاه
بروم.نهاینکهنتوانستهباشمبلکهنخواستمکهبروم
چه اینکه مزه نمایشگاه امسال به مانند سال های
گذشته نبود .بیشتر به نمایشگاه با چاشنی اعمال
شاقهمی مانستتاجشنونمایشگاهیبرایکتاب.
فکر اینکه باید معطل شوی تا قطار مورد نظر در
ریل موجود باش��د تا به شهر افتاب برسی و اینکه
با صف عریض و طویلی مواجه شوی تا از وسایل
نقلیه ای که برای ایاب و ذهاب بازدیدکنندگان در
نظر گرفته ش��ده است استفاده کنی ،همه و همه
مزید بر علتی بود که پا و نای یک نمایشگاه باز و
کتاب بازی که در این حوزه قلم می زند را برای رفتن
به نمایشگاه می برید .پیش از ان که به شهر افتاب
بروم به واقع دوست نداشتم که نمایشگاه با ریزش
مخاطب روبرو ش��ود ولو اینکه کمتر رفتن مردم
باعث ش��ود تا مسئولین متوجه اشتباه شان شوند.
نمی خواستمبازدیدکنندگانکمتریبروندچهاینکه
کمتر رفتن و کمتر خریدن کتاب مساوی با از رونق
افتادن ،دلسردی و به کندی گراییدن چرخ صنعت
نشر کتاب است اما به واقع اولین باری که به شهر
افتاب رفتم تازه یاد حرف مهدی یزدانی خرم عزیز
افتادم که دیگر ،کتابخوان های حرفه ای کمتر به
نمایشگاه می روند .متاسفم ،متاسفم که باید بگویم
تو نهمین دوره اش برای
نمایشگاه کتاب در بیس
یدانم
من ،برای منی که خودم را یک نمایشگاه باز م
و نمایشگاه کتاب تهران برایم حکم نوستالژی را
دارد ،به اتمام رسید .این مساله یعنی خداحافظی با
تداشتنی ترین نوستالژی دوران کودکی من
دوس
یدانم اما امیدوارم این مس��اله در
و امثال من؟ نم
راستایبهحاشیه راندنکتابوکتابخوانیوحتی تر
سیاست به حاشیه راندن عادت خرید کتاب در این
ِ
ایام نباش��د .عادت و تبی که برای عده ای از مردم
فقط در همین برهه از سال شکل می گیرد.
چند س��ال پیش ب��ه این فکر می ک��ردم که چرا
دیگر خوراکی ه��ای دوران کودکی ،مزه ان دوران
را نمی دهن��د؟ برای مثال چرا موزی که ان قدر در
کودکی ان را دوس��ت داشتیم دیگر مزه ان دوران
را ندارد ،همین طور کیک ها و الخ .این مساله بدان
معناست که طعم میوه ها عوض شده است یا اینکه
ذائقه ما با توجه به باال رفتن سن مان ُکند شده است؟
شاید نمایشگاه کتاب تهران هم برای مسئولین و ما
چیزی از این دست باشد که با توجه به باال رفتن
سننمایشگاهوسنخودمان،چنینحسیرانسبت
به ان پیدا کر ده ایم .قدیم االیام می گفتند« :کتاب
دوست ادم است» اما با توجه اتفاقاتی که درحال
رخ دادن است گویا شبکه های اجتماعی ،تلگرام
و اینس��تاگرام دوس��ت ادم است .حال ،منی که
از نسل گذشته ام ،هیچ شبکه اجتماعی ای ندارم
و همچنان کتاب بهترین دوستم به شمار می رود،
باتوجه به اتفاقاتی که امسال رخ داد حس کسی را
دارم که درحال گرفتن دوس��تش از او هستند .ای
کاش کسی هم به فکر ما باشد.
«رفیقم کجایی؟ دقیق��ا کجایی؟» (با صدای
محسن چاوشی بخوانید)
کافه کتاب
«زنده ام که روایت کنم»
نویسنده :گابریل گارس��یا مارکز؛ مترجم :کاوه میرعباسی؛ تیراژ500 :
نسخه؛ تعداد صفحه694 :؛ ناشر :نی؛ قیمت 56 :هزار تومان.
چ��اپ دوازدهم «زنده ام که روایت کنم» در نمایش��گاه کتاب عرضه
می ش��ود .کتابی که اختصاص دارد به زندگینامه خودنوشت نویسنده
معروف کلمبیایی و برنده جایزه نوبل ادبیات سال 1982یعنی مارکز.
متنی که عرضه می شود ،رمان یک زندگی است که از ورای صفحاتش
گابریل گارسیا مارکز با نثر شگفت انگیزش ،پرسوناژها و ماجراهایی را
متجلی می سازد که شاهکارهایی همچون «صد سال تنهایی»« ،عشق در سال وبا»« ،پاییز
پدر س��االر»« ،کسی برای سرهنگ نامه نمی نویسد» و ...را انباشته اند .برای عالقمندان این
نویسنده س��ترگ« ،زنده ام که روایت کنم» اثری ضروری است زیرا بر دنیای داستانی مارکز
پرتویی روش��نی بخش می افکن��د و امکان رهیافتی نوین به جه��ان خیالی یکی از بزرگترین
داستان نویسان معاصر را فراهم می سازد .ترجمه دیگری نیز از این کتاب موجود است که با نام
«زیستن برای بازگفتن» با ترجمه نازنین نوذری از سوی نشر قطره منتشر شده است که ان
کتاب به چاپ پنجم رسیده است.
***
«باغی میان دو خیابان»
تو گو با رضا دانش��ور؛ تیراژ1100 :نس��خه؛ ناش��ر:
کامران دیبا در گف
بن گاه؛ قیمت27 :هزار تومان.
این کتاب که چاپ دوم ان در نمایش��گاه کتاب عرضه می شود که از
کتاب های مورد عالقه منصور ضابطیان به ش��مار می رود و در چندجا
ان را معرفی کرده است از جمله به خود نگارنده که مدت ها در عطش
خواندن ان بودم تا اینکه باالخره در نمایشگاه کتاب امسال ،چاپ دوم
ان را پیدا کردم .این کتاب ،چهار هزار و یک روز از زندگی کامران دیبا
تو گویی که با رضا دانشور داشته است روایت می کند .برای ان هایی که دیبا را
را در قالب گف
نمی شناسند باید عرض کنم که او معمار موزه هنرهای معاصر تهران است و ان گونه که در
مقدمه و معرفی کتاب امده اس��ت « :معمار پارک ش��فق و فرهنگسرای نیاوران و شوشترنو و
کارهای دیگری در جاهای دیگر که عملی ش��ده یا نیمه تمام مانده یا در مرحله طرح و پروژه
جوانمرگ .کامران دیبا نقاش هم است و اولین کسی است که نوعی چیدمان سمعی بصری
را در ایران اجرا کرده اس��ت .او بنیادگذار نوعی باشگاه هنرمندان است ،فکری بی سابقه برای
ایجاد پاتوق و معاشرت های هنری که در نقاشی و هنر مدرن ایران اثر می گذارد ».با خواندن
این ها و شناخت نسبی از کامران دیبا شاید پیش خودتان فکر کنید که این کتاب برای معمارها
و معمار دوستان مناسب است اما باید عرض کنم که همه این ها بهانه است تا بخشی از تاریخ
و فرهنگ ایران و شخصیت دیبا اشنا شوید.
4
سینــــما
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
نف
ن
ز
ئ
ت�ناتر� ت�نیو»
انگ��»اثر«کو� ن� ی
نگایهبهیفمل«هشت��رت ی
عدالتی دروغین!
فرهاد خاکیان دهکردی
«هشت نفرت انگیز» اخرین ساخته ی کوئنتین تارانتینو فیلم ساز امریکایی،
یک وسترن باشکوه ...در برخورد اول باید تالش کرد تا از حاشیه های جذاب
فیلم گذش��ت .هرچند بی انصافی است که نوع فیلم برداری با دوربین هفتاد
میلیمت��ری و خاصیت کالت و جادوی��ی ان را نادیده بگیریم ،ان هم در این
عص��ر توهم زده ی دیجیتال و یا به حضور این��و موریکونه که بعد از چهل
س��ال باز نوای موسیقی متن فیلمی از جهان او نشات گرفته ،اشاره نکنیم.
این خاصیت های فیلم قطعا عاشقان سینما را مفتون خود می کند ،اما در این
جستار سمت اصلی نگاه به سوی ویژگی های روایت فیلم است.
در فیلم «هش��ت نفرت انگی��ز» بازیگرانی از جمله:
ساموئل ال جکس��ون ،جنیفر جیس��ون لی ،مایکل
مدسن ،تیم راث ،دمین بیچیر و والتن گوگینز ،جلوی
دوربین تارانتینو حض��ور دارند .قطعا تعیین یک خط
روایی مس��تقل برای این فیلم ،تقلی��ل دادن ایده ی
اصلی مولف در مورد وضعیت داستان فیلمش است،
اما ان س��هم از پیرنگ داس��تان که پر رنگ تر است،
مربوط می ش��ود به زنی تبهکار که به دس��ت جایزه
بگیری حرفه ای اس��یر ش��ده .ده ه��زار دالر مرده یا
زن��ده ی زن ارزش دارد ،ام��ا جایزه بگیر ،به س��یاق
کارهای گذش��ته ،اص��رار دارد تبهکار را زنده تحویل
بدهد و ش��اهد اعدام او باش��د .در مس��یر جایزه بگیر ،با دو مرد دیگر همراه
می ش��ود .کوالک مجبورشان می کند تا در استراحت گاهی بین راهی توقف
کنند ،حاال به قول خود تارانتینو که در مصاحبه ای گفته ،چند هفت تیرکش
را در اتاقی در بس��ته بگذارید و اس��لحه دستشان بدهید ،ان وقت ببینید چه
اتفاقی می افتد! کش مکش های اساسی در این فیلم ،معطوف به روح خشن
و ناسازگار غرب وحشی می شود که در تک تک سکانس های فیلم تنیده شده
و حتی یک لحظه مخاطب را رها نمی کند .این سناریوی کالستروفوبیک با
تعلیق های کدگذاری شده اش ،چنان پر کشش ظاهر می شود ،که سرنوشت
خونین شخصیت ها ،برای مخاطب حکم مرگ و زندگی را پیدا می کند .طنز
س��یاه هم بی گمان در وقوع این کشش داستانی موثر است .و در مجموعه
اوردگاهی خالقانه از خون و گلوله به ارمغان می اورد.
نحوه ی اجرای خرده روایت ها در این فیلمنامه قابل تامل است .همان طور
که از س��ینمای تارانتینو انتظار داریم ،فیلم سرش��ار از ارجاعات فرامتنی به
اثار کالت پیش از خود اس��ت ،با این تفاوت ک��ه این بار ،او اولین فیلم خود
«س��گ های انباری» را نیز جزء اثاری در نظر گرفته که در ماهیت خود،
قابلی��ت الگو بودن دارن��د ،ان طور که در این فیلم
شاهدش هستیم .از طرفی اشارتی انکار نشدنی به
فیلم های از قبیل «دلیج��ان» با بازی جان وین و
فیلم «دردس��ر بزرگ در چین کوچک» وجود دارد،
گذشته از اجراعات به س��ینما ،تارانتینو اشکارا هم
در برخ��ورد اپیزودی��ک خ��ود با س��ناریو و هم در
رون��د حضور کاراکترها در فیلمش ،به س��ریال های
تلویزیونی از قبیل «ثروت باداورده»« ،اهل ویرجینیا»
و «بلوط بلند» توجه ویژه داش��ته است .این استقالل
در سرنوش��ت و اس��رار به هویت مند بودن پرسوناژها
در س��اختار روایت فیلم ،خود گواه دیگری اس��ت بر
این ایده اس��ت که فیلم اخیر تارانتینو ،به شدت تحت تاثیر سریال هاست...
شخصیت های وسترن «هشتت نفرت انگیز» هر کدام به صورتی کاریکاتور
گونه در گذش��ته به یکدیگر مربوط بوده اند و این مهم عالوه بر هویت مند
کردن انها ،به گذشته ی مشترک و هویت ملی شان عمق می بخشد .طبیعی
جلوه دادن این روایت که در جایی از فیلم ،ان سکانس جادویی مرگ ژنرال را
رقم می زند ،به خودی خود ،مستلزم خالقیتی ویژه در تالیف است که بی شک
تارانتینو واجد ان اس��ت .بروز و ظهور شخصیت ها و میزان تاثیر گذاری شان
اکرانیفمل هایماهبمارکر ض
م�انرادرای ب� ی�م
در روند درام نیز یکی دیگر از مصادیق تاثیر پذیری از سریال هاس��ت؛ بدین
ترتیب که یک پرسوناژ منفعل و به ظاهر کم تاثیر با حضور در روند داستان
و س��وئیچ کردن اپیزودها ،رفته رفته بدل به تاثیرگذارترین پرسوناژ می شود
و کنش او چنان موثر اس��ت که سرنوش��ت نهایی داس��تان را رقم می زند.
حضور خرده روایت ها و این خوانش از شخصیت پردازی با فرار از حضور
کاراکتر کانونی در گام نخست ،ان قهرمان پروری کالسیک را به سخره
می گی��رد و در ادامه مرکز توجه را از یک کاراکتر می گیرد و به موقعیت
یک��ه و وضعی��ت پیش امده در ان زمینه ی برف��ی و منجمد می دهد .به
عبارت دیگر این تکثرگرایی مدرن ،امیخته با وضعیت کالس��یک ،اولین
رگه های پس��ت مدرنیس��م را در فیلم بروز می دهد .ت��ا انجا که در اغاز
اپی��وزد «دومرگو یک راز دارد» راوی دانای کل ،تنها برای یک بار وارد
س��اختار فیلم می ش��ود و بنا به تعریف کردن روایتی موازی می کند که
عبارت اس��ت از بازافرینی ورود تبهکاران منجی دمورگو ،به اس��تراحت
گاه .ای��ن تغییر ناگهانی در اس��تراتژی روایت نیز یکی دیگر از وجوهات
فیلم خوب و جذاب باشد فصل اکران معنایی ندارد!
کمتر از یک ماه به اغاز ماه مبارک رمضان(18خرداد ماه) باقی مانده است .هر
ساله اکران سینماها و چگونگی نمایش فیلم ها در این ماه یکی از مسائل روز و
مورد بحث رسانه ها و اهالی سینما بوده است.
به گزارش هنرمند به نقل از ایسنا :در حالی که سخنگوی شورای صنفی نمایش
اعالم می کند که هنوز تصمیمی مبنی بر چگونگی اجرای این طرح (طرح ماه
مبارک رمضان) گرفته نش��ده اس��ت اما تاکید دارد که «قطعا کلیت این کار
اجرایی خواهد شد ».همچنین پخش کنندگان اظهار امیدواری کردند که همانند
عید نوروز ،نیروی انتظامی مجوز اکران بامدادی را بدهد و همچنین از حذف
عنوانی مبنی بر اکران عید فطر هم استقبال کردند.
رئیس انجمن سینماداران درباره ی برنامه ریزی اکران فیلم ها در ماه رمضان و اخذ
مجوزهای الزم برای این کار ،گفت :شورای صنفی نمایش برای طرح اکران ویژه ی
رمضان برنامه ریزی می کند ،ما به وزارت ارش��اد درخواست می دهیم و ارشاد هم
بصورت مکتوب از نیروی انتظامی درخواست مجوز می کند .برای اجرای این طرح
حتم ًا باید از نیروی انتظامی درخواست کنیم که مثل سال های گذشته با ما همکاری
کنند .نیروی انتظامی درگذشته کمک های شایانی به سینما کرده و امیدواریم امسال
هم این کار تداوم پیدا کند تا بتوانیم اکران موفقی داشته باشیم .محمد قاصد اشرفی
افزود :در طرح اکران ویژه ی رمضان که فیلم ها در فاصله ی افطار تا سحر به نمایش
در گذشته در
ماه رمضان
فیلم های
ناموفقی داشتیم
و صاحبان
فیلم ها ،حاضر
به اکران در این
ماه نبودند .در
نتیجهفیلم های
خوبی اکران
نمی شد و
همیشه با کمبود
مخاطب مواجه
بودیم
در می ایند به فیلم ها و سالن ها کمک زیادی می شود،
برنامه ریزی خوبی هم در این راس��تا شده و در طرح
ش��ورای صنفی ،کمک های ویژه ای برای صاحبان
فیلم ها در نظر گرفته شده تا فیلم هایشان را در این ماه
اکران کنند .او تصریح کرد :مسلم ًا سینماداران هم از
این اکران ویژه راضی هستند ،در گذشته در ماه رمضان
فیلم هایناموفقیداشتیموصاحبانفیلم ها،حاضربه
اکراندراینماهنبودند.درنتیجهفیلم هایخوبیاکران
نمی شدوهمیشهباکمبودمخاطبمواجهبودیمامادر
سال هاییکهاینطرحویژهانجاممی شود،موفقبودهو
صاحبانفیلم هاتمایلبیشتریدارندکهفیلمشاندرماه
رمضان اکران شود .رئیس انجمن سینماداران با بیان
اینکه سینماداران هم چون فروش خوبی دارند و تا
پاسی از شب به مخاطبان خدمات می دهند از این
اکران راضی هستند ،پیش بینی کرد:با توجه به اینکه
فیلم های خوبی در نوبت اکران هستند و برنامه ریزی
هم مناسب بوده است ،در طرح و ایین نامه ی اکران
هم کمک هایی برای فیلم های ماه رمضان در نظر
گرفته ش��ده اس��ت و در نهایت هم مردم نیز از ان
اس��تقبال کنند .سخنگوی شورای صنفی نمایش
نیز درباره ی برنامه های این شورا برای ماه رمضان
توضیح داد :طبق س��ال های گذشته این مساله در
شورای صنفی طرح موضوع شده ،اما هنوز تصمیمی
مبنیبرچگونگیاجرایاینطرحگرفتهنشدهاست.
قطع ًا کلیت این کار اجرایی خواهد شد اما جزئیات
ان هنوز قطعی نیس��ت و در جلسات اینده ی شورا
درباره یانهاتصمیم گیریمی شود.
غالمرضافرجیبااعالماینکهشورایصنفینمایش
امتیازات ویژه ای برای فیلم هایی که در ماه رمضان
اکران می شوند در نظر خواهد گرفت ،گفت :یکی
با توجه به
اینکه فیلم های
خوبی در نوبت
اکران هستند
و برنامه ریزی
هم مناسب بوده
است ،در طرح
و ایین نامه ی
اکران هم
کمک هایی
برای فیلم های
ماه رمضان
در نظر گرفته
شده است و
در نهایت هم
مردم نیز از ان
استقبال کنند.
فصل های
خوب هم باعث
نمی شود که
فیلم ضعیف
خوب فروش
کنند .کما
اینکه فیلم
«من سالوادور
نیستم» که تا به
حال حدود 15
میلیارد فروخته
در اسفندماه و
به اسم اکران
قبل از عید روی
پرده رفت اما
خوشبختانه با
استقبال مواجه
شد و هنوز هم
در حال اکران
است
پس��ت مدرنیسم در این فیلم است .ش��اخصه ی دیگر هم گفتگوی متن
فیلم با اثار پیش از خود است که در باال به ان اشاره شد.
در اخر اش��اره به کارکرد ان نامه ای که از ریئس جمهور لینکن در دس��ت
شخصیت هاس��ت ،مهم جل��وه می کند .ان طور که سوس��ور در نظام تعین
دوباره ی دال و مدلول ها اش��اره می کند ،فارغ از ساخت اخباری و روزمره ،در
هر ساختار نو ،دال های اشنا ،مدول ها درگرگون و یا نااشنا به خود می گیرند.
که تحت هژمونی س��اختار جدید محقق می شود .در این فیلم هم یک نامه
که می تواند تقدیری معمولی ترقی ش��ود ،بدل به ارمانی ملی می ش��ود.
در اغاز فیلم محتوای نامه ،تحت عنوان یک ارزش معرفی می ش��ود .در
ادامه س��ر میز شام ،این ارزش از اعتبار ساقط می شود تا در پایان با یک
چرخش فلسفی حیرت انگیز ،باز ارزش گذاری ارزش های از دست رفته،
به صورت طبیعی در قرائت واپس��ین از نامه ،محقق شود ،تا وقوعش در
سناریو ،پایانی جذاب را برای وسترنی رقم بزند که گواه دیگری است بر
خالقیت و هنر کارگردانش کوئنیتن تارانتینو.
از این امتیازات این است که فیلم هایی در ماه مبارک رمضان اکران
می شوند و چهار هفته از اکرانشان در این ماه است ،دو هفته از این
ت در تعداد هفته های قراردادشان محاسبه نمی شود .او در پاسخ به
مد
این پرسش که ایا امیدوارید نیروی انتظامی هم در این طرح با اهالی
سینما همکاری کند ،گفت :با توجه به تعاملی که اهالی سینما تا کنون
با نیروی انتظامی داشته اند ،بعید است مشکلی پیش بیاید اما قاعدت ًا
ما باید مجوزهای الزم را بگیریم .فرجی درخصوص چیدمان اکران
فیلم ها در این مقطع از س��ال گفت :ویژگی ایین نامه ی امسال این
است که دیگر چیزی به عنوان «اکران عید فطر» نداریم و فیلم هایی
که اکران می شوند با توجه به پتانسیلی که دارند در اکران می مانند.
او درباره ی احتمال تخفیف در قیمت بلیت های ماه مبارک رمضان
خاطرنشان کرد :سال قبل درباره ی نحوه ی قیمت گذاری بلیت در
ماه رمضان تصمیماتی گرفتیم و امسال هم باید در این باره در شورا
تصمیم گیری شود .با توجه به روندی که در سال 95داشتیم و سال
خوبی برای فیلم های سینمایی بود ،این انتظار را
داریم که در ایام ماه رمضان هم فروش فیلم ها،
بهتر از رمضان سال قبل باشد.
علی س��رتیپی (تهیه کنن��ده ،پخش کننده و
س��ینمادار) نیز درباره ی اج��رای این طرح
گفت :من قطع�� ًا موافق طرح اکران ویژه ی
ماه رمضان هستم .در یکی دو سال گذشته
فیلم هایی که اکران ش��دند ،بش��دت جواب
داد و امیدواری��م که امس��ال هم این اتفاق
تجدید ش��ود .رییس انجمن پخش کنندگان
س��ینمای ایران با بیان اینکه سینماها قطع ًا
امادگ��ی اکران وی��ژه ی رمض��ان را دارند،
درباره ی حذف «اکران عید فطر» از ایین نامه ی اکران س��ال
،95مطرح کرد :اکران فیلم هایی مثل «من سالوادور نیستم»
و «کوچ��ه ی بی نام» نش��ان داد که ما نباید ب��ه نام «اکران
نوروز» یا «عید فطر» خط و محدوده ای برای نمایش فیلم ها
تعیین کنیم و باید تمام س��ال را مناسب اکران بدانیم؛ در غیر
این صورت زمان هایی از ما گرفته می ش��ود .این اتفاق که در
ایین نامه امس��ال افتاده ثمراتش بعدها مشخص خواهد شد.
س��رتیپی درباره ی پیش بینی خ��ود از اکران رمضان اینده نیز
گفت :با توجه به ترکیب فیلم هایی که تا حدی هم مش��خص
ش��ده و فیلم ه��ای خوبی مث��ل «دراکوال» (رض��ا عطاران)،
«ایستاده در غبار» (محمدحس��ین مهدویان)« ،دختر» (رضا
میرکریم��ی)« ،زاپاس» (برزو نیک ن��ژاد)« ،بارکد» (مصطفی
کیایی) که در صف اکران هس��تند و ادام��ه اکران فیلم هایی
مثل «بادیگارد» و «رس��وایی »2فکر می کنم در ماه رمضان
اکران بس��یار خوبی خواهیم داشت .سعید خانی (مدیر پخش
نس��یم صبا) نیز با اش��اره به اینکه حذف اک��ران عید فطر در
ایین نامه اکران امسال ،اتفاق خوبی است ،اظهار کرد :شیوه ی
قبلی باعث می ش��د به بهانه ی اینک��ه برخی فیلم ها در زمان
خوبی اکران شوند ،چند فیلم ضعیف در ماه رمضان روی پرده
برود و در نهایت در ذائقه مردم تاثیر بگذارد و دیگر به سینما
نروند و به کلیت س��ینما هم صدمه وارد شود .او همچنین به
امتیاز در نظر گرفته ش��ده برای فیلم های ماه رمضان اش��اره
ک��رد و گفت :این تصمی��م که دو هفته از اک��ران فیلم های
ماه رمضان در قرارداد ان ها محاس��به نش��ود ،باعث می شود
صاحب��ان فیلم های خوب هم عالقه مند ش��وند تا در این ماه
فیلمش��ان را اکران کنند و نمایش چن��د فیلم ضعیف در این
فصل باعث نش��ود که تماشاگران از سینما دل زده شوند .اگر
این امتیاز در نظر گرفته نمی ش��د باعث می شد سرگروه ها در
ای��ن مدت چند فیلم ضعیف اکران کنند و جوری برنامه ریزی
کنند که فیلم های خوبش��ان بعد از شب های قدر اکران شود.
او ادام��ه داد :ب��ا این ط��رح فیلم های خوبی مث��ل «بارکد»،
«زاپاس»« ،دختر» و «دراکوال» می توانند زودتر اکران شوند
و نگرانی صاحبان فیلم درباره اکران ضعیف فیلم هایش��ان با
این امتیاز ویژه جبران شود .اگر شرایط برای اکران فیلم های
رمضان خیلی خوبی در
خوب در ماه رمضان فراهم ش��ود ،ماه
ِ
س��ینما خواهیم داشت .حبیب اس��ماعیلی (تهیه کننده و مدیر
پخش رسانه ی فیلمسازان) نیز با اشاره به برچیده شدن اکران
عید فطر گفت :کم کم باید به س��متی برویم که اکران هایی
ب��ا نام فصل های بخصوص از بین برود چون ثابت ش��ده که
اگ��ر فیلم برای بیننده جذابیت داش��ته باش��د« ،فصل مرده»
نداری��م .برعک��س فصل ه��ای خوب
هم باعث نمی ش��ود ک��ه فیلم ضعیف
خوب ف��روش کنند .کم��ا اینکه فیلم
«من س��الوادور نیستم» که تا به حال
حدود 15میلیارد فروخته در اسفندماه
و به اسم اکران قبل از عید روی پرده
رفت اما خوش��بختانه با استقبال مواجه
ش��د و هنوز هم در حال اکران اس��ت.
این پخ��ش کننده ادام��ه داد :صاحبان
سینماها قب ً
ال برای اکران در ماه رمضان،
محرم و فصل امتحانات نگرانی داشتند،
اما در یکی دو س��ال گذش��ته دیدیم
که ماه رمضان هم جزو فصل های خوب س��ینما ش��ده است.
امس��ال هم اگر چند فیلم خوب اکران شوند این اتفاق تکرار
می ش��ود و تجمع فیلم ها در صف اک��ران از بین می رود .اگر
در ش��ش ماه دوم سال هم تسهیالت بهتری برای فیلم ها در
نظر گرفته ش��ود ،تهیه کننده ها و پخش کننده ها فیلم هایشان
را ب��رای اکران عی��د نگه نمی دارند که ان زم��ان با ترافیک
فیلم مواجه ش��ویم .اس��ماعیلی درب��اره ی مجوزهای الزم
برای فعالیت سینماها درشب های ماه رمضان نیز گفت :اداره
اماکن و نیروی انتظامی امس��ال همکاری بسیار صمیمانه ای
با اهالی سینما داش��تند و در ایام عید که سینماها 24ساعته
در ح��ال اکران بودند هیچ اتفاقی ب��دی نیفتاد .مردم ما انقدر
متین هس��تند که قرار نیست اگر فیلم تا پاسی از شب اکران
ش��د اتفاق ناگواری بیفتد ،این برمی گردد به همکاری نیروی
انتظام��ی .طرح اکران رمضان ه��م امتحانش را داده و مردم
روزه دار هم که در طول روز به سینما نمی روند ،فرصت دارند
که تا س��حر به دیدن فیلم ها بروند .اگر چراغ سینماها روشن
باش��د اقتصاد س��ینما بیش��تر می چرخد و صاحبان فیلم ها و
سینماها درامد بیش��تری کسب می کنند .این پخش کننده در
پایان درباره ی پیش بینی اش از موفقیت اکران رمضان در س��ال
جاری گفت :اگر فیلم ها از نظر موضوعی متنوع باشند و چینش
اکران مناسب باشد ،در ماه رمضان اتفاق خوبی خواهد افتاد .عید
امس��ال تلویزیون برنامه چندانی نداشت و مردم بیشتر به سینما
امدن��د و فکر می کنم این رون��د در ماه رمضان هم ادامه خواهد
داش��ت .بیشتر فیلم ها هم در جشنواره دیده شده اند و مورد تایید
مردم واقع شده اند بنابراین فکر می کنم به اندازه کافی فیلم خوب
داریم که موفقیت طرح اکران ویژه ی رمضان را تضمین بکند.
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
م��ن بهترین اتفاقی که می توانس��ت برای ناصر
مل��ک مطیعی بیافت��د در همین حد ب��ود که در
«نقش نگار» افتاد .به هر حال ایش��ان دیگر ان
جوان گذشته نیستند و باید پذیرفت که پیر شده
ان��د .با این وجود به نظرم بهترین اتفاق رخ داد و
ایشان نیز خیلی خوب از پس این نقش برامدند .از
این بابت نیز از ایشان سپاسگزارم.
هیچ وقت هیچ فیلمی در گنجه نمی ماند
عطش��انی درخص��وص علت ع��دم راهیابی فیلم
«پارادایس» در جشنواره فیلم فجر گفت :جشنواره
یدانم
فیلم فجر انقدر عجیب و غریب است که نم
در خصوص پذیرفته نشدن «پارادایس» در ان چه
باید بگویم .همین قدر بگویم که سعی کردم اتش
حاش��یه را خاموش کنم و سکوت کنم تا به اکران
عمومی فیلم کمک کند .این کارگردان درخصوص
حولفیلم هایشگفت :خیلیوقت هابرایفیلم هایم
جنجال درس��ت می کنم ،ولی دوست ندارم حاشیه
درست کنم .البته فکر می کنم که جاهایی نیاز است
ق
ف
س�نام»دربرانمه«ه�ت»مطرحکرد:
مسعود ج�عرفی جوزایندرمورد«�هرماندر ی
که فیلمساز جنجال داشته باشد که اگر مدیریت شود
می تواند به فیلم کمک کند .من بر این باورم هیچ
وقت هیچ فیلمی در گنجه نمی ماند.
منتظرحواشی«پارادیس»باشید
وی ادامه داد :قبول دارم که در مواقعی می توانستم
برنامه تحلیلی سینمایی «هفت» با موضوع «قهرمان در سینما» با حضور جعفری جوزانی کارگردان سینما جمعه 24اردیبهشت حواش��ی فیلم هایم را مدیریت کنم .اما چرا حاشیه
به وجود می اید ،اگر ش��ما پاس��خش را پیدا کردید،
ماه بروی انتن زنده شبکه سه سیما رفت.
به من هم بگوئید .یقین دارم که باید منتظر حواشی
«ابد و یک روز» قهرمان محور است
تجربه ها شاید تنها برای نمونه سازی باشد .باید سراغ می خواهیم تا برای ما خطری نداش��ته باشد .امروز «پارادایس» نیز بود.
در
اد:
د
امه
د
ا
ان
د
کارگر
این
برویم.
دیگر
های
ه
تجرب
اند
شده
حقیری
و
کوچک
های
م
اد
ما
های
ت
شخصی
بهروز افخمی ،مجری «هفت» در ابتدای این برنامه
تاکنون به واسطه جنجال سازی 2میلیارد
گفت :برنامه امش��ب به موضوع قهرمان در س��ینما دنیا می بینیم ساخت فیلم از روی رمان ها و داستان ها که حتی حاضر نیستند از یک لقمه نان بگذرند .امروز فروخته ام!
می پردازد .ج��دای از دو فیلم کمدی نوزوزی 2 ،فیلم وفیلمنامه هایازپیشمنتشرشدههمبرایمخاطبان در فیلم هایمان همه داد می زنند .همه چیز داغون و عطشانی نهایتا گفت :اعتراف می کنم که گاهی از
اجتماعی نوروزی نیز با فروش 15میلیاردی خود نشان جذاب اس��ت .من اکنون در صدد ساخت «کوروش کثیف است .من حتی در یک خانواده واقعی هم این ایجاد جنجال حول فیلم هایم سود بردم .تاکنون به
دادندفیلم هاینقداجتماعییاملودرامنیزقابلیتجذب کبیر»هستم.فیلمنامهانرانیزپیش ترمنتشرخواهم می��زان داد و بیداد را نمی بینیم .در ادامه و در بخش واسطه جنجال و حاشیه سازی 2میلیارد فروخته ام.
مخاطب را دارند .وی افزود :جذب مخاطب 1میلیونی کرد .این کار عالوه بر این که باعث می شود این فیلم «گپ هفت» امیرعباس صباغ و سیدسعید هاش��م میزنقد«خنده هایاتوسا»
برای 2فیلم «بادیگارد» و «ابد و یک روز» نشان از این نامه دیده شود ،بر خالف انچه برخی فکر می کنند ،زاده به س��راغ علی عطش��انی ،کارگردان جنجالی «هفت» در بخش میز نقد خود با حضور مس��عود
توجهدارد.درباره«بادیگارد»کهقهرمانمحوراست.اما می تواند به جذاب شدن ان کمک کند.
این س��ال های س��ینمای ایران رفتن��د و با وی به فراس��تی و علیرضا فرید کارگردان فیلم سینمایی
منبهکسانیکهبعدامی خواهندازفیلم«ابدویکروز» در ابتدای انقالب منتقدان فیلم توده های گفتگو نشستند .عطشانی در این گفتگوی پرحاشیه «خنده ه��ای اتوس��ا» ،به نقد و بررس��ی این فیلم
تقلید کنند ،می گویم حتما تردید کنند و مواظب باشند مردم را تحقیر می کردند
درخصوص فیلم هایش گفت :دلیلی ندارد که میان سینمایی پرداخت .مسعود فراستی در ابتدای میز نقد
چون این کار به این س��ادگی ها هم که فکر می کنند وی با بیان انکه سینما امروز در دنیا پوستر یک کشور اثار یک فیلمساز نخ تس��بیحی وجود داشته باشد .گفت :فیلمنامه فیلم به شدت مشکل دارد .ادم ها به
نیست .افخمی ادامه داد :فیلم «ابد و یک روز» برخالف است ،خاطرنش��ان کرد :امروز هنرهای تصویری ،قبول دارم که دنیای فیلم هایم با هم متفاوت است ،شدت تیپیکال هستند و شخصیت ها درنیامده است.
فیلم هایمشابهخودکههمگیشکستخورده،افسرده تابلوی تمام قد فرهنگ یک ملت اس��ت .از پس از اما ردپای من در اثارم وجود دارد .وی ادامه داد :زمانی فیلم از دقیقه 60شروع می شد و 20دقیقه بعد تمام
و ناامید هستند ،قهرمان دارد .هر دو بازیگر مرد فیلم در انقالب دو جریانی که به وجود امد ما را به س��مت که می خواس��تم «اقای الف» را بسازم 50فیلم سه می شود .تمام قبلش هم مقدمه است .وی افزود :اسم
حرکتقهرمانیبهدنبالخالفجهتابشناکردنو ضدقهرمان برد .در بخشی از منتقدین سینمایی این بعدی را انالیز کردیم .مدیران فارابی در دوره قبل با فیلم و زمان اکران ان به ما یک فیلم کمدی می دهد
تغییروضعیتهستند.اگرچنیننبودهیچگاهبهگستره تمایالت به وجود امد .هر فیلمی که توده های مردم کمترین هزینه می توانستند بدون هیچ تغییری در کهگوییمی خواهیمبرویمویکفیلمکمدیببینیم.
مخاطبیبهاندازه1میلیوننفردستنمی یافت.بنابراین از ان استقبال می کردند را انها تحقیر می کردند .وی پرده س��ینما ،سینماها را تبدیل کنند به سینماهای در تیزر فیلم هم حسی از تلخی و جنایی نمی بینیم.
بهکارگردان هایاولیکهگمانمی کنندساختفیلمیبه افزود :قهرمان را اول باید تعریف کرد؟ قهرمان و ابر نمایش دهنده فیلم های سه بعدی اما نکردند .وی در ادامه علیرضا فرید بیان داشت :من به شدت با نقد
تقلیداز«ابدویکروز»موفقیتامیزخواهدبود،هشدار قهرمان داریم .قهرمان ها مابه ازی اجتماعی دارند که درباره خبر حضور جرج کلونی و ناتالی پورتمن در فیلم موافقم و خودم اولین منتقد جدی فیلم هایم هستم.
می دهمکهاینکاربهاینسادگی هانیزنیست.
می توانند انها را بیرون یافت .ابرقهرمان ها ابرمردانی اخرش گفت :من چنین خبری منتشر نکردم ،علت به نقد احترام می گذارم و همواره تاریخ نقد را خوانده
اخالق
قهرمان
ارند.
د
خاص
صفت
چند
که
هستند
کشور
از
خارج
در
من
های
ت
مالقا
خبر
این
انتش��ار
س�ینمای واقع�ی ج�ای قهرمان ه�ا و
یدانم .تاثیراتی که نقد
ام .نقد فیلم را پیشانی نقد م
پهلوان هاست
مدار است ،از خودش می گذرد .همیشه هم وجه تضاد بوده که این خبر می تواند لید چند خبرگزاری باشد! فیلم بر منتقدان اقتصادی و سیاسی می گذارد بسیار
قوی
او
از
همیشه
ضدقهرمان
ارد.
د
ضدقهرمانش
با
نیست
نیازی
بدهم،
هم
خبری
چنین
باشد
ار
ر
ق
اگر
و
مجری «هفت» در ادامه با نقل خاطره ای از ساخت
اس��ت .حال اگر این نقد جام��ع و کامل و با ادبیات
فیلم «یه حبه قن��د» رضا میرکریمی گفت :وقتی تر است اما نهایتا قهرمان بر ضدقهرمان غلبه پیدا به برنامه شما بگویم که با چه کسی مالقات کردم! صحیح باشد بسیار کمک کننده است .وی افزود :اما
سیدرضا میرکریمی این فیلم را ساخت ،من همان می کند .هدف شان یکی است ،اما شیوه رسیدن به ماجرای سرمایه گذاری بابک زنجانی در من درب��اره جریان کلی نقد فیلم در ایران نقد دارم.
موقع به او گفتم مطمئن باش این فیلم تو در هیچ این هدف است که متفاوت است.
«نقش نگار» چه بود؟
ما اغلب نقدهایمان نقد فیلم نیست .نقد فیلمنامه و
جشنوارهخارجیتوجهنمی شود،باوجودانکهبهترین جمشید اریا قهرمانی بود که تحقیر شد!
وی درخصوص دیدارش با بابک زنجانی س��رمایه داستان است .حتی نقد سناریو نیست و به نقد بازی ها
فیلمی اس��ت که تاکنون س��اخته ای و ارزش های جوزانی ادامه داد :مثال جمش��ید اریا (هاشم پور) در گذاری مشترک با وی در ساخت «نقش نگار» گفت :و نسبت شخصیت ها و ...نمی رسیم.
سینمایی ان غیرقابل انکار اس��ت .وی ادامه داد :تا ابتدای انقالب به عنوان قهرمان پذیرفته شده بود و من با هیچ کس��ی در قدرت ارتباط ندارم! چند روز فری��د درخصوص عل��ت انتخاب قط��ار واقعی
اینکه بعد از گذشت این مدت همین نیز اثبات شد .وقتی موی سر خود را می تراشید به قهرمانی برای بعد از اغاز فیلمبرداری «نقش نگار» و بعد از اینکه ب��ه عنوان لوکیش��ن فیلمش و عدم اس��تفاده از
«یه حبه قند» به همه جش��نواره های خارجی رفته نوجوانان و جوانان تبدیل می ش��د که او را دوس��ت من با عوامل فیلم قرارداد بستم 2 ،سرمایه گذار فیلم دکور گفت :من به نفت متصل نیس��تم و امکان
اس��ت ،اما در همه انها نادیده گرفته شده است .این داش��تند .هرچند من یا دیگری او را دوست نداشته کنار کشیدند و من برای تامین تعهداتی که به عوامل س��اخت دکور برای قطار را هم نداشتم .ثانیا اگر
به این دلیل است که یا ما فیلمساز مردمی هستیم و باشیم باید بپذیریم او قهرمان بود .اما ان زمان تمام فیلم داشتم ،به صورت اتفاقی از سر ناچاری توسط هم می توانستم دکور بسازم ،قاب ها و زاویه های
یا فیلمساز جشنواره ای .نمی شود هر دو را داشت .در مدت از سوی منتقدان تحقیر می شد .این کارگردان یکی از دوستان به اقای زنجانی معرفی شدم .وی با دوربین تغییری نمی کرد .چون زاویه نگاه در قطار
جشنوارهشمابایدارزش هایانسانیوقهرمانراانکار در ادامه در پاسخ به این سوال که ایا قهرمان سازی از بیان انکه پیش از فیلم «نقش نگار» چیزی زیادی از همین است .این را تغییر نمی دادم .وی ادامه داد:
کنید.نمی توانحداقلدرجشنواره هایاروپاییفیلمی شاهنامه ممکن است ،گفت :قطعا قهرمان سینمایی ایشان نم
یدانستم ،جز انکه مرد پولداری است ،گفت :ای��ن فیلم را ما در 4جلس��ه فیلمبرداری کردیم،
جایزه بگیرد که مردم هم بپسندند .افخمی ادامه داد :ساختن از شاهنامه ممکن است .ولی عمر ما با این بعد از یک جلسه مالقات ،ایشان به راحتی موافقت چون می خواستم در قطار واقعی در حال حرکت
ادم هایی الیق حضور در پرده بزرگ سینما و جلوی شیوه سینمای ایران ،کفاف این اتفاق را نمی دهد.
خود با س��رمایه گذاری در این فیلم را اعالم کردند .باش��د .و فرصت زیادی نداش��تیم چون طوالنی
راه
مردم را دارند که صفات بزرگ نیز داشته باشند .مردم در س�ینمای ای�ران هیچ�گاه نقش�ه
شنبه
گفت
و
کرد
امضا
ا
ر
اد
د
ار
ر
ق
پیش
روز
ان
ای
د
فر
ترین خط قطار ما 21س��اعت در حرکت اس��ت.
دوست ندارند کسی مثل خود را روی پرده ببینند .انها نداشته ایم
بیایید چک خود را بگیرید .یک ماه قبل از جشنواره در ادامه مس��عود فراستی بیان داشت :مسئله فیلم
در
خط
دو
ان
ر
ای��
در
انکه
بیان
با
امه
د
ا
دوست دارند قهرمان های خود را در سینما پیدا کنند .جوزان��ی در
شد.
شروع
ها
ه
حاشی
و
شد
اشت
د
باز
ایشان
ان قدر ابتدایی است و برادر به سادگی می میرد ،که
اما جشنواره ها از فیلمسازها انتظار دارند ادم هایی مثل جریان سینمایی داریم ،ادامه داد :دو عده می گویند احم�دی ن�ژاد زمانی اجازه اک�ران «تلفن هیچ گره ای در فیلمنامه درنمی اندازی تا بعد حلش
خودش��ان را در فیلم هایشان بسازند .وی با اشاره به ما س��ینما را هدایت می کنیم .یا سرمایه دار و تهیه همراه رئیس جمهور» را داد که رفته بود
کنی .تو یک کارگ��ردان دغدغه مند با یک عقبه
انکه در سینمای واقعی در همه جای دنیا پهلوانان کنن��ده چنی��ن کاری می کنند یا اندیش��مندان .ما عطشانی در ادامه درخصوص حواشی فیلم «تلفن مستندسازی بلند هستی که به دنبال ژست های
و قهرمانان حضور دارند ،ادامه داد :به سینمای امریکا هیچگاه طراح��ی و برنامه ریزی ای نداش��تیم که همراهرئیسجمهور»گفت:یکهفتهماندهبهاکران انتلک��ت هم نیس��تی ،ول��ی فیلمنامه نویس��ی
کهنگاهمی کنیمغیرازکمدی ها 70،درصدفیلمهایی چنین س��ینمایی می خواهیم! لذا ما هیچگاه میان «تلفن همراه رئیس جمهور» اقای علی اکبری تهیه بلد نیس��تی .ل��ذا همه این دغدغه ها می ش��ود
که مردم را به سینماها می کشاند فیلم هایی همراه با اندیشمندان مان چنین نقشه راهی نداشتیم که مثال کننده فیلم به من زنگ زدند و گفتند یک نسخه از ش��عارهای دس��ته ده تلویزیونی .ی��ک ادم در
قهرمان ها و پهلوان ها هستند .فیلم هایی که به تقلید بگویند تماشاگران خود را به این تعداد برسانیم و . ...فیلم را برای ریاست جمهور بفرست .بعد از ان ایشان فیلم تو نیس��ت که مسئله مخاطب شود .حتی
از داستان ها و رمان های قهرمان دار ساخته شده اند .وی افزود :ما امروز فیلم های پرفروش خود را تحقیر گفتند که اقای احمدی نژاد گفته اند که فیلم فعال مشخص نیس��ت که پژمان بازغی از کجا اسم
یداند! فرید پاسخ داد :شما حتی
همین فیلم ها هم الگوی نوجوان ها و جوان ها قرار می کنیم .بجای انکه به رای مردم احترام بگذاریم و اکران نشود .ایشان یکسال بعد در بحبوحه انتخابات ان دختر (اتوسا) را م
می گی��رد .به انها یاد می دهد می ت��وان بزرگ تر از بپذیریم میانگین اندیشه مخاطبان و مردم این بوده ریاست جمهوری سال 92و وقتی داشتتند می رفتند ،فیلم را درست ندیده اید .چون اتوسا خودش اسمش
زندگی و ادم های معمولی بود.
اس��ت ،تحقیر می کنیم .حق تحلیل داریم .جوزانی اجازه نمایش فیلم را دادند .این فیلم وقتی برای مردم را به او می گوید .فراستی ادامه داد :اهمیتی ندارد ،در
در سینمای ایران به دنبال کلیشه هستیم؛ درباره جشنواره های خارجی گفت :جشنواره اصوال در جذابیت داشت که ایشان در قدرت بود.وی افزود :با هر صورت فیلم تو هیچی نیس��ت و این چیزی را
نه نمونه سازی!
امریکا برای کسانی است که در جریان اصلی حضور مشکالتی که برای «تلفن همراه رئیس جمهور» به عوض نمی کند .کارگردان فیلم «خنده های اتوسا»
«هفت» در ادامه میزبان مس��عود جعفری جوزانی ،ندارند و یک جوری دوس��ت دارند در این جریان راه وجود اوردند ،نگذاشت که این فیلم دیده شود .فیلم در واکنش بیان داش��ت :این همان چیزی است که
کارگردان سینما بود .وی در گفتگو با بهروز افخمی یابند .فستیوال ها برای فیلم های اصلی بزرگ نیست «تلفن همراه رئیس جمهور» نقد مس��تقیم اقای من می گویم با برخی ادبیات ریشه بنیادین را می زنیم
گفت :بعد از موفقیت «ایران برگر» در گیشه برخی چون انها جریان خود را دارند.
احمدی نژاد بود ،چون ایشان گفت نقدپذیر است.
بدون انکه اطالع دقیق داشته باشیم .فراستی نهایتا
گفتند قسمت دو ان را بساز .حتی یکی از دوستان امروزشخصیت هایفیلم هایمانکوچکو «نقش نگار»؛ بهترین اتف�اق برای ناصر بیان داشت :نه اینطور نیس��ت .در فیلم تو داستان
فیلمنامه اش را نیز نوشته بود .اما نساختم .این بخاطر حقیرشده اند
ملکمطیعی
مشکل دارد .حتی علت مرگ هم مشخص نیست
این است که ما در ایران همواره دنبال کلیشه هستیم؛ این کارگردان درباره قهرمان در سینمای ایران گفت :عطشانی درخصوص فیلم «نقش نگار» و بازی که باالخره چه کسی عامل مرگ است .ادم های فیلم
نه نمونه سازی! در صورتی که من فکر می کنم برخی م��ا اصوال قهرمان زنده نمی خواهیم .قهرمان مرده ناصر ملک مطیعی در این فیلم نیز گفت :به نظر توبهشخصیتتبدیلنشده اند.
سینمای ایران به دنبال کلیشه است!
سینــــما
5
روند صعودی فروش سینماها
همچنان باقی است!
در هفته پایانی اردیبهشت ماه فروش سینماها
همچنان روند صعودی داشته و مخاطبان مشتاق
دیدن فیلم های در حال اکران هستند .در حالی
که در هفته پایانی اردیبهشت ماه قرار گرفته ایم
و فیلم های جدیدی نیز به گردون��ه اکران وارد
شده اند ،فروش سینماها همچنان روند صعودی
داشته و فیلم های تازه نفس نیز در گردونه رقابت
به خوبی با دیگر فیلم ها پیش می روند.
«من س��الوادور نیستم» اخرین ساخته منوچهر
هادی و با حضور سلطان گیشه این روزها رضا
عطاران با 78روز نمایش خود توانست حدود 14
میلیارد و 900میلیون تومان فروش کل داشته
باشد .در خالصه داستان «من سالوادور نیستم»
امده است :ناصر و خانواده اش به واسطه اژانس
تعطیالت رویایی برای سفری سیاحتی به برزیل
دعوت می ش��وند ،انجل دختری برزیلی ،او را با
نامزد س��ابق خود اشتباه گرفته است و ...در این
فیلم رضا عطاران ،یکتا ناصر ،مهدی محرابی،
کارول ویدونی ،بری فیوکا ،س��وگل محرابی و
ژیال صادقی .با حضور ریوالدو فوتبالیست مشهور
برزیلیبههنرنماییپرداخته اند.
« 50کیلو البالو» با 58روز نمایش و 11میلیارد
و 555میلیون تومان فروش داشته است« .پنجاه
کیلو البالو» را مانى حقیقى کارگردانی و مصطفى
شایسته تهیه کرده اس��ت .داستان فیلم که در
ژانر کمدى رمانتیک تولید شده است از مجلس
عروس��ی مرجان اغاز می ش��ود .در میانه های
عروسی ماموران برای دستگیری داماد خالف کار
وارد می ش��وند و میهمانان هم فرار می کنند .در
ای��ن میان ریختن اب البال��و روی پیراهن داوود
باعث اشنایی ناگهانی او و ایدا می شود و اتفاقات
ناخواسته ای برای ان ها می افتد .ساعد سهیلى،
هستى مهدوى ،فرهاد ائیش ،پژمان جمشیدى،
سیامک انصارى ،افسانه بایگان ،ازاده صمدى،
هادى کاظمى ،سروش صحت ،ویشکا اسایش،
على صادقى ،بهنوش بختیارى ،داریوش اسدزاده،
امید روحان��ى ،مونا احم��دى و مانى حقیقى از
بازیگرانفیلمهستند.
«ابد و یک روز» فیلم جنجالی کارگردان جوان
سعید روستایی ،با دراختیار داشتن 60سالن سینما
یک پله باالتر رس��ید و از فیلم بادیگارد پیشی
گرفت .این فیلم تاکنون توانسته به مرز 7میلیارد
و 430میلیون تومان ف��روش را رد کند« .ابد و
یک روز» اولین ساخته بلند سعید روستایی است.
پیمان معادی ،نوید محمدزاده ،پریناز ایزدیار ،ریما
رامین فر ،شیرین یزدان بخش ،معصومه رحمانی،
مهدی قربانی ،محمد علی محمدی ،اسماعیل
گرجی ،امیررضا فالح ،و شبنم مقدمی در این اثر
به ایفای نقش می پردازند.
«بادیگارد» تازه ترین ساخته ابراهیم حاتمی کیا
در 58روز نمایش و در اختیار داش��تن 58سالن
سینما به فروش 6میلیارد و 400میلیون تومانی
رسید .در این فیلم پرویز پرستویی ،مریال زارعی،
بابک حمیدیان ،امیر اقایی ،فرهاد قائمیان ،دکتر
محمود عزی��زی ،محمد حاتمی ،علی یعقوبی،
پدرام شریفی ،دیبا زاهدی ،شیال خداداد و پریوش
نظریهبازیمی کنند.
«خشم و هیاهو» ساخته هومن سیدی نیز با رقم
1میلیارد و 360میلیون تومان رتبه بعدی را از ان
خود کرده است .در این فیلم که چهارمین اثر بلند
سینمایی هومن سیدی است ،طناز طباطبایی و
نویدمحمدزادهبازیگراناصلیهستند،فیلمیکه
در ان بازیگران دیگری چون سعید چنگیزیان،
بهناز جعفری ،رضا بهب��ودی و رعنا ازادی ور
ایف��ای نقش می کنند .این فیل��م جایزه ویژه
هیئت داوران و بهترین فیلمب��رداری را از ان
خود کرده اس��ت .تهیه کنندگ��ی این فیلم بر
عهده سعید سعدی است.
«کفش های��م کو؟» ب��ه کارگردان��ی کیومرث
پوراحمد در 58روز و در اختیار داشتن 15سالن
سینما توانست به فروش 690میلیونی برسد و در
رتبه ششم جدول فروش قرار گیرد .تازه ترین اثر
کیومرثپوراحمدبهموضوعمهاجرتوفراموشی
مربوط می شود و رضا کیانیان نقش اصلی ان را
بر عهده دارد .مجید مظفری ،رویا نونهالی ،بهاره
کیان افش��ار ،مینا وحید و منصوره وافری دیگر
بازیگران این فیلم هستند .در «کفش هایم کو؟»
علیرضا زرین دست به عنوان مدیر فیلمبرداری،
مجید میرفخرایی طراح صحنه و لباس و ارش
برومند به عنوان صدابردار حضور داشته اند.
«اژدها وارد می ش��ود» ساخته مانی حقیقی در
طول 16روز نمایش و دراختیار داشتن 28سالن
توانستبهرقمفروش 730میلیونیدستیابد.در
یزاده ،امیر جدیدی ،احسان
این فیلم همایون غن
گودرزی ،نادر فالح ،علی باقری ،کیانا تجمل به
ایفای نقش می پردازند و داس��تان ان درباره دوم
بهمن ماه ١٣٤٣اس��ت .یک شورلت ایمپاالى
نارنجى رنگ از قبرس��تانى باس��تانى می گذرد
کش��تى به خاک نشسته اى مى
و به س��مت
ِ
راند .داخل کش��تى یک زندانى تبعیدى حلق
اویز ش��ده .روى دیوارهاى کش��تى خاطرات
روزانه اش را نوش��ته بوده .ایا این نوشته ها به
کاراگاه باب��ک حفیظى کمک خواهند کرد تا
بفهمد چرا سال ها است هیچکس مرده اش را
در این قبرستان دفن نکرده؟»
«رس��وایی »2اخرین ساخته مسعود ده نمکی
است که در ادامه «رسوایی» ساخته شده است.
این فیلم در 9روز نمایش و با در اختیار داش��تن
26سالن سینمایی تاکنون توانسته 530میلیون
تومان فروش داشته باشد .قسمت دوم این فیلم
س��ینمایی ۱۰سال از زمان ماجرای اول گذشته
اس��ت و اتفاقات در شهری فرضی رخ می دهد.
در «رس��وایی »۲باز هم حاج یوس��ف (با بازی
اکب��ر عبدی) با چالش های مختلف��ی از طرف
اهالی محل روبرو ش��ده و دوباره از جامعه طرد
می شود .دراین فیلم اکبر عبدی ،سحر قریشی،
محمدرضا شریفی نیا ،امیر نوری ،مهران رجبی،
ق شریف ،رامین راستاد ،ابوالفضل
فخرالدین صدی
همراه ،اسماعیل خلج ،امین ایمانی به ایفای نقش
می پردازند.
«خنده های اتوس��ا» با در اختیار داش��تن 12
س��الن س��ینما و طی 16روز توانست به رقم
245میلیون تومانی برسد .این فیلم که ساخته
علیرضا فرید است باران کوثری ،امیر جدیدی،
بهار نوحیان ،حسام ش��جاعی ،ازاده میرزایی،
فریبا اهنگ ،اش��کان مهری و با هنرمندی
محمدرضا فروتن همراه با استوارت دنیسون
به ایفای نقش می پردازند .در خالصه داستان
این فیلم امده است :مرجان ،موسی ،اتوسا،
اس��توارت ،شیال ،احس��ان ،بهزاد ،شیرین و
دکتر طاهری همگی مسافران قطار تهران
استانبول هستند.
«یک دزدی عاشقانه» به کارگردانی امیرشهاب
رضویان طی 9روز نمایش و در اختیار داشتن
22سالن س��ینما 240میلیون فروش داشته
اس��ت .اخرین ساخته امیرشهاب رضویان که
با مسابقات بسیاری نیز برای جذب مخاطب
همراه اس��ت درباره و دزد پیر کهنه کار است
که پس از س��ال ها از زندان ازاد می شوند .به
امید دریافت سهمش��ان از اخری��ن دزدی به
س��راغ زنی که همدستش��ان بوده می روند،
ام��ا زن پول ها را برای ب��ازی در یک فیلم
هزینه کرده و پیرمردها علی رغم میلش��ان
دوباره مجبور به دزدی می ش��وند ،در حالی
که شرایط در سال هایی که ایشان در زندان
بوده ان��د ،تغییر کرده و ابزارهای الکترونیک
مان��ع موفقیت ایش��ان می ش��ود ،...تایماز
رضوانی ،امیر شکوی ای ،ایتک جاویدی نژاد
به هنرنمایی می پردازند.
«مرگ ماهی» تازه ترین ساخته روح اهلل حجازی
نیز در 9روز و در اختیار داشتن 14سالن سینمایی
توانس��ته به فروش کلی 145میلیون تومان
دست یابد .در خالصه داستان این فیلم امده:
همیش��ه فکر می کردم ماهی ها موقع مردن،
وقتی لب می زنن ،یه چیزی می خوان بگن که
من اونو نمی شنوم…
6
حسینسینجلی
تئـــــاتر
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
بدون هیچ اغراقی ادبیات کالس�یک ایران یکی از غنی ترین منابع فرهنگی جهان اس�ت؛ گنجینه ا ی بسیار ارزشمند که
همه ایرانیان موظف اند تا در حفظ ،نگهداری و گس�ترش ان به بهترین ش�کل ممکن تالش کنند .برای ایرانیان فارغ از
هر عقیده و مرام و مس�لکی« ،ش�اهنامه» یا «نامه خسروان» ابوالقاسم فردوس�ی به دالئل عدیده از جایگاه و محبوبیت
ویژه ای برخوردار است .چراکه عالوه بر شیوائی ،رسائی ،فخامت اهنگ ،بلندی معانی و زیبائی واژه ها در ابیات شاهنامه،
ای�ن کت�اب به نوعی حکایت تاریخ ازلی و ابدی ایران و ایرانی نیز هس�ت .به هر روی اینکه ش�اهنامه فردوس�ی ،نماد
ایرانی بودن و تاریخ پندارهای ایرانی اس�ت ،تا ان اندازه روش�ن و بی چون چراست که پرداختن به ان حداقل شایسته
این قلم نیس�ت .اما بهانه ی نگارش این س�طور درباره این اثر جاودان ادبیات فارسی ،اغاز اجرای عمومی نمایش «راز
مهر ،راز سپهر» با کارگردانی شکرخداگودرزی (که اقتباسی است از داستان رزم رستم و اسفندیار) همزمان با سالروز
بزرگداش�ت ابوالقاسم فردوسی اس�ت؛ کاری که از نگاه بسیاری از تئاتری ها در وضعیت فعلی به ویژه برای کارگردانی
شناخته شده و مطرح نوعی خطر کردن محسوب می شود .اما به عقیده نگارنده ،به صحنه بردن نمایش هایی با اقتباس
ی ما اس�ت ،حتا اجرای چنین نمایش�ی نس�بت به س�ایر
از داس�تان های ش�اهنامه نه تنها یکی از نیازهای جامعه تئاتر
نمایش ه�ای روی صحن�ه از اهمیتی دوچندان برخوردار اس�ت .ش�کرخدا گ�ودرزی کارگردان نام اش�نای تئاتر که این
نمایش را پیش از این در جش�نواره بین المللی تئاتر فجر روی صحنه برده ،برای اجرای عمومی جدیدترین اثر خود که
همزمان با س�الروز بزرگداشت فردوس�ی در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر اغاز شده ،در جهت بهبود و افزایش کیفی
کارش تغییرات بس�یاری انجام داده که از جمله می توان به تغییر بازیگران اصلی نمایش نس�بت به اجرای جش�نواره و
همچنین تغییرات عمده در ش�کل بازی ها ،میزانس�ن ها ،طراحی صحنه و طراحی دکور اشاره کرد .گودرزی معتقد است؛
انچه که باید به عنوان تئاتر در کش�ورمان اجرا ش�ود می باید همراه با دانش روز تئاتر و همچنین زمینه های فرهنگی و
بومی کش�ورمان باش�د چرا که بین این دو رابطه قوی و مستحکمی برقرار است و در غیر این صورت مخاطب نمی تواند
حرفی که روز صحنه زده می ش�ود ،به درس�تی درک کند .او با بیان اینکه نگارش این نمایش�نامه س�ه سال زمان برده،
درباره اینکه با چه نگاهی به سراغ داستانی از شاهنامه رفته است ،گفته :من به عنوان یک کارگردان در بستر تحوالت
اجتماع�ی و سیاس�ی روز ق�رار دارم و از اتفاق�ات روز جامعه ی خود نیز مطلع هس�تم و با این نگاه به س�راغ قصه ای از
شاهنامه رفتم .وقتی هم که داستان رستم و اسفندیار شاهنامه را مطالعه کردم به دنبال این بودم که ببینم این قصه چه
ویژگی هایی دارد که بتواند با زمان معاصر همخوانی داش�ته باش�د .در همین راستا متوجه شدم که این قصه ی شاهنامه
یکی از داس�تان هایی اس�ت که در ان جنگ دینی مطرح می ش�ود ،چون اس�فندیار با اتکا به شمش�یرش و بدون تالش
برای گفتگو می خواهد دین زرتش�ت را در جهان رواج بدهد .این نگاه خش�ونت امیز به دین که امروزه نیز در دنیا نمود
زیادی دارد باعث ش�د به س�راغ این قصه بروم .نمایش «راز مهر ،راز س�پهر» که از روز جمعه 24اردیبهشت ماه جاری
اجرای خود را اغاز کرده و تا روز ۳۱خرداد ماه هر روز به جز روز های شنبه ساعت ۲۰:۳۰به مدت 105دقیقه در سالن
اصلی تئاترش�هر روی صحنه می رود ،پرویز فالحی پور ،جلیل فرجاد ،کاظم هژیرازاد ،ساغر عزیزی ،مجید جعفری ،نیما
گودرزی ،مانلی حسین پور ،مهدی علی نژاد ،رضا جعفری ،راز محمدرضایی ،محسن گودرزی ،وحید رضاخانلو ،فرزاد سقا،
جواد قنبری ،محمد روحانی و نوید گودرزی بازیگر ایفای نقش می کنند .همچنین در این نمایش فریبرز قربان زاده طراح
صحن�ه ،م�ژگان عیوضی طراح لباس ،ابراهیم حقیقی طراح پوس�تر ،فریدا صفاریان طراح چهره پ�ردازی ،عادل بزدوده
طراح عروس�ک های س�ایه و بهزاد عبدی اهنگس�از با گودرزی همکاری کرده اند .به بهانه اغاز اجرای عمومی نمایش
«راز مهر ،راز س�پهر» با پرویز فالحی پور ،جلیل فرجاد ،کاظم هژیرازاد و س�اغر عزیزی ،چهار تن از بازیگران اصلی این
نمایش و بهزاد عبدی موس�یقی دان مطرح کشورمان که اهنگسازی این کار را برعهده داشته ،گفت وگویی انجام دادیم
که حاصل ان را در ادامه می خوانید:
وعاملمنایش«رازمهر،رازس�هر»در ت
گف�گوابه�نرنمد
پ
تئاتر شهر در ُقرق بازیگران
سریال های تاریخی
کاظم هژیرازاد :باید دین خود را به فردوسی ادا کنیم
کاظم هژیرازاد بازیگر ش�ناخته شده و نام اشنای تئاتر ،سینما و تلویزیون
که در نمایش راز مهر ،راز س�پهر در نقش پش�وتن برادر اس�فندیار بازی
ی خود با ش�کرخدا گودرزی در این نمایش
می کند ،درباره چگونگی همکار
با بیان اینکه این س�ومین بار است که اقای گودرزی از من می خواهد تا در
نمایش اش بازی کنم ،گفت :اولین بار اقای گودرزی از من خواس�تند تا در
نمایشی بر پایه داستان «عزاداران بیل» غالمحسین ساعدی بازی کنم اما
چون به نظر فرم و محتوی قدیمی و کهنه ای داش�ت نپذیرفتم .کار بعدی
«خون س�یاوش» بود که در تماش�اخانه سنگلج اجرا شد که من متن ان را
خواندم اما واقعا نتوانستم ارتباط خوبی با کار برقرار کنم ،اما سومین بار که
بازی در همین نمایش «راز مهر ،راز سپهر» را به من پیشنهاد کردند ،بعد از
خواندنمتندیدمکهنمایشنامهدارایاندیشهمتفاوتیاست،بهاضافهاینکه
از اشعار فردوسی هم مایه گرفته که در دهان هنرپیشه ها جاری می شود .در
واقع عالوه بر اینکه اشعار نمایشنامه که در همان گفت وگو و درگیری رستم
و اسفندیار است جنبه دراماتیک زیادی دارند ،متن هم مطابق با همان چیزی
است که در شاهنامه درج شده است.
هژیرازاد با بیان اینکه این فرصت مغتنم است که تماشاچی ضمن شنیدن
یک قصه ،اش�عار فردوسی را هم که در صحنه جاری می شود بشنود ،ادامه
داد :ما همگی به ش�اهنامه و به فردوسی مدیون هستیم؛ برای اینکه ما اگر
فردوسی را نداش�تیم باید االن عربی حرف می زدیم .سوریه ،مصر و لبنان
هیچکدام عرب زبان نبودند و زبان عبری و سامی داشتند ولی با حمله اعراب
به این کشورها زبانشان تغییر کرد و تنها کشوری که با وجود تمام فشارهایی
که اوردند دچار چنین عاقبتی نشد ایران بود.
بازیگر سریال های تاریخی تنهاترین سردار و شاه خاموش که معتقد است؛
همه ما هم از نظر ملی گرایی و هم از نظر شیوایی و موسیقی گفتار به این زبان
مدیون هستیم ،افزود :این عقیده اساسی من است که اگر ما کار نمایش و
سینما می کنیم ،الزم است و اصال وظیفه است که دین خودمان را به زحمتی
که فردوسی کشیده ادا کنیم .البته این مسئله بستگی به این دارد که با چه
کاری هم روبرو باشیم ،به همین خاطر وقتی من با این نمایشنامه مواجه شدم
دیدم که با اثری روبرو هستم که به ان باور دارم .ضمن اینکه در این نمایش
دیدم که با نقش برادر اسفندیار که به من سپرده شده نیز ارتباط خوبی برقرار
می کنم و ان را پذیرفتم؛ پس اول به خاطر فردوسی و زبان فارسی و بعد به
خاطر اینکه نقش خوبی بود ،بازی در این نمایش را پذیرفتم.
او در پاس�خ به این س�وال که چرا گرایش به اجرای چنین اثاری در میان
تئاتری ها کم شده ،گفت :تالش در به صحنه بردن چنین نمایش های کم
نشده،بلکهسلیقه هایمختلفباگرایش هایمختلففکریوعقیدتیاثاری
را نوشته اند ولی نتوانسته اند پاسخ شاهنامه را بدهند و به ان ارج و منزلتی که
شاهنامه دارد از طریق نمایش برسند .این یک واقعیت است که در مقابل
فردوسی باید کاله برداشت و سر فرود اورد اما همه این ها به این معنا نیست
که در مقابل این عظمت ،دیگر هیچ تالش و کوششی نشود .تمام کارهایی
که از زمان دارالفنون به این طرف که تئاتر کم کم شروع کرد به رشد کردن،
تالش هایی هم در تئاتر و هم در سینما صورت گرفته و عالقه هایی به این
موضوعنشاندادهشده،امااگرجوابنداده،طبیعیاست؛برایاینکهبایستی
جریانی وجود داشته باشد که نویسنده را تقویت کند .اصال نمایشنامه نویسی
در ای�ران تبدیل به یک جریان نش�ده؛ ادم هایی پیدا می ش�وند مثل رادی،
س�اعدی و بیضایی با سلیقه های خاص خودشان تالش هایی می کنند و به
جاهایی هم می رسند اما تعداد اینها از انگشتان یک دست هم فراتر نمی رود.
در صورتی که این روند باید به یک جریان نمایشنامه نویسی با حمایت های
فرهنگی و دولتی تبدیل بش�ود .در حقیقت با ترس�یم سیاست فرهنگی و
هنری است که این جریان به راه می افتد و این هم کار یک شب و دو شب
و یک سال و دو سال نیست؛ یک جریانی است که مربوط است به وضعیت
سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی که نویسنده در ان رشد می کند .همه این ها باید
با هم بخوانند تا یک نویسنده رشدی در این اندازه پیدا کند.
بازیگر سریال های تاریخی «مختارنامه» و «یک مشت پر عقاب» درباره یکی
دیگر از ویژگی های این نمایش اضافه می کند :هوشنگ ابتهاج جمله بسیار
جالبیداردکهمی گوید؛انسانمستعدخودخواهی،استبدادوخودنماییاست.
اسفندیار هم همینطور است و برای رسیدن به تاج و تخت پدرش گشتاسب
را تحت فش�ار می گ�ذارد .پدرش هم ق�ول می دهد که اگر او دش�من اش
یعنی رستم را دست بسته نزد او بیاورد تا تحقیرش کند ،تاج و تخت را به
او بسپارد .پس اینجا تقابلی میان خیر و شر ،دانش و جهل و خودخواهی و
جوانمردی شکل می گیرد و این عنصر دراماتیک را در خودش دارد ،اما چیزی
که این نمایش به ان اضافه کرده این است که می بینیم اسفندیار می خواهد
دین زرتشت به وسیله شمشیر و زور به جای مهرپرستی بیاورد و در مسیر
جایگزین کردن مهرپرس�تی با دین زرتشت جان های بسیاری را گرفته و
خون های بسیار ریخته می ش�ود .این موضوع به نظر من با کاری که امروز
داعش می کند یکی است؛ اسفندیار این نمایش داعش است و قرائتش از
مذهب قرائت داعشی است و می گوید من با شمشیر دین زرتشت را پیاده
می کن�م .در واقع یکی دیگر از عناصر اصلی این نمایش که مرا جذب کرد
همین نکته بود؛ موضوعی که این روزها هم با ان روبرو هستیم.
تئـــــاتر
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
پرویز فالحی پور :اصلی ترین تاثیر این نمایش انتقال خودباوری ملی است
پرویز فالحی پور بازیگر ش�ناخته شده تئاتر ،سینما و تلویزیون که این روزها به خاطر
بازی در مجموعه شهرزاد چهره اش بیش از پیش برای همگان شناخته شده ،یکی دیگر
از بازیگران نمایش راز مهر ،راز سپهر است .او که اخرین بار در سال 90روی صحنه
تئاتر ایفای نقش کرده و پس از گذشت حدود 5سال با بازی در این نمایش به صحنه
بازگشته ،با بیان اینکه واقعا دلش برای صحنه تئاتر تنگ شده بوده ،درباره این نمایش
و حضورش در این اثر گفت :واقعیت این است که کارهای کالسیک و به ویژه شاهنامه
همیشه برای من جذاب بوده و به همین خاطر وقتی نمایشنامه را خواندم و دیدم که قرار
است یکی از مهم ترین داستان های شاهنامه اجرا شود ،خیلی خوشحال شدم و با کمال
میلبهجمعبازیگرانپیوستم.
فالحی پور با انتقاد از پرداخته نشدن به اثار کالسیک ایرانی ،ادامه داد :متاسفانه من خیلی
کم دیدم که این روزها کس�ی خودش به سمت اثار فاخر ایرانی برود و بخواهد انها را
بشناسد .در حالی که هم بازیگران و هم مردم اثار کالسیک دیگر کشورها مانند سوفوکل
و شکسپیر را بیشتر از داستان ها و اسطوره های کالسیک خودمان می شناسند و به نظرم
این اصال شایسته فرهنگ ملی ما نیست.
بازیگر سریال های تاریخی یوسف پیامبر و شب دهم با تاکید بر اینکه حضور در این گونه
نمایش ها که به نظرش پایه فرهنگ و هنر ملی ماس�ت انقدر برایش جذاب اس�ت که
واقعا دوست داشته در این کار سهمی داشته باشد ،افزود :به نظر من داستان رستم و
استفندیار یکی از داستان های قدرتمند شاهنامه است که حرف ها و نکته های مهمی در
ان وجود دارد .البته ممکن است مردم ما در مورد رستم و سهراب بیشتر شنیده باشند اما
واقعا مفاهیم خیلی مهمی در این حادثه وجود دارد که دانستن انها می تواند نگاه افراد را
بهزندگیتغییربدهد.
این بازیگر تئاتر ،سینما و تلویزیون درباره نمایشنامه «راز مهر ،راز سپهر» اضافه کرد:
اصل داس�تان این نمایش همان نبرد رس�تم و اسفندیار است که اقای گودرزی از این
داستان برداشت دیگری ارائه داده که خیلی هم به ان نزدیک است ولی خود ان نیست.
در واقع در این نمایش اینگونه مطرح می شود که با اینکه اسفندیار هفت خوان را گذرانده
بوده و روئین تن شده ،اما دلیل ضعف اش در این بوده که مدارج معرفت را طی نکرده بوده
و به همین خاطر هم دچار کبر و غرور شده و شکست می خورد.
بازیگرسریال«گل هایگرمسیری»یکیدیگرازویژگی هایایننمایشرادراینمی داند
که با دیدن ان مردم و تماشاگران متوجه می شوند که فردوسی چقدر از کسانی که در مثال
یونان باستان مطرح بودند ،باالتر بوده و تصریح می کند :به نظرم با دیدن این نمایش هم
برای من بعنوان بازیگر و هم برای تماشاگران یک حس غرور ملی و وحدت ملی ایجاد
می شود .حسی که خیلی جذاب است و اتفاق مهمی که در این لحظه می افتد این است
که جمع زیادی با هم در این حس مشترک می شوند و نهایتا یک نگاه و فکر جمعی زیبا
تولید می شود که حداقل نتیجه ان این است که مردم ما خودشان را باور می کنند.
فالحی پور اصلی ترین تاثیر این نمایش را انتقال حس خودباوری ملی به ایرانیان می داند
و اضافه می کند :من فکر می کنم هر قشری برای دین این نمایشنامه بیاید در هر سطحی
که باشد به هر حال یک بهره ای از این نمایش می برد .حتی اگر کسی هیچ شناختی از
فردوسی نداشته باشد مطمئنا پس تماشای این نمایش حداقل متوجه می شود که کبر و
غرور چه بالیی سر انسان می اورد و سعی می کند از ان خودش را دور کند.
ساغر عزیزی :عاشقانه نقش و اندیشه کتایون را دوست دارم
ساغر عزیزی بازیگر تئاتر ،سینما و تلویزیون در نمایش «راز مهر ،راز سپهر» در نقش
کتایونبازیمی کند.اوکهبیشتربخاطرنقش افرینی هایشدرسریال هایتاریخیمانند
«تبریزدرمه»«،سال هایمشروطه»ویابخاطربازیدرنقشفرحدیبادرسریال«معمای
شاه» شناخته می شود ،با ابراز خرسندی از حضورش در این اثر نمایشی و بیان اینکه به
طور کلی عاشق کارهای تاریخی است ،درباره چگونگی پیوستن خود به جمع بازیگران
نمایش «راز مهر ،راز سپهر» گفت :راستش درباره اضافه شدن به گروه بازیگران باید
بگویم که من مدتی بود که بخاطر بازی در چند مجموعه تاریخی پشت سر هم تصمیم
داشتم برای مدتی صبر کنم و در انتخاب هایم وسواس بیشتری به خرج بدهم .حدود دو
سال پیش بود که من و اقای گودرزی به طور اتفاقی همدیگر را در یک اداره دیدیم انجا
بود که برای اولین بار ایشان با من درباره بازی در این نمایش صحبت کردند و من وقتی
فهمیدم که قرار است نقش یک ملکه را بازی کنم اول زیاد تمایلی نشان ندادم .اما بعد
از گذشت این مدت و زمانی که نمایشنامه به دستم رسید فقط تا اواسط متن را خوانده
بودم که دیدم چه اندیشه زیبایی در ان نهفته است و به قدری اندیشه این کار را دوست
داشتم که همان موقع به اقای گودرزی اس ام اس دادم و نوشتم که امیدوارم بتوانم حق
مطلب را ادا کنم.
عزیزی ادامه داد :من کال بازی در اثاری که به نوعی به تاریخ و گذشته کشورم مربوط
باشد را دوست دارم ،چراکه تصورم بر این است که مردم هر کشوری باید از تاریخ خود
اطالع داشته باشند زیرا تاریخ به ما درس هایی می دهد که ما اشتباهات گذشته خود را
تکرار نکنیم .البته به شرط اینکه واقعا تاریخ را گوش بدهیم و بخواهیم واقعیت ها را از ان
دربیاوریم ،نه اینکه انطور که خودمان دلمان می خواهد تاریخ را بنویسیم و یا بازگو کنیم.
بازیگر سریال های «یلدا» و «معمای شاه» با بیان اینکه با عشق تمام به این کار پیوسته
و واقعا عاشقانه نقش و اندیشه کتایون را دوست دارد ،درباره ویژگی هایی نمایش «راز
مهر ،راز سپهر» نیز اظهار داشت :دو نکته در این نمایش وجود دارد که من خیلی انها
دوس�ت دارم؛ یکی اینکه این کار یک اثر ضد جنگ اس�ت و عاقبت خشک اندیشی و
تعصب را به بهترین شکل برای مخاطب بیان می کند .دیگری اینکه نشان می دهد که
بازی تاج و تخت فرقی نمی کند که در کجا و در چه زمانی باشد ،در هر صورت این بازی،
بازیکثیفیاست.
عزیزی همچنین با اشاره به اینکه فردوسی در این داستان با نگاه منحصربه فرد خودش
گفته که جهان ابدی نیست و این مسئله جغرافیا و تاریخ ندارد ،تصریح کرد :قرن هاست
که به اسم ترویج دین در جهان با جنگ های دینی روبرو هستیم؛ جنگ هایی که بسیاری
از ان ها ریشه در خشک اندیشی و تعصب دارد و اقای گودرزی در این نمایش به خوبی
به این موضوع پرداخته است.
جلیل فرجاد :کلمه فاخر درخور این نمایش هست
جلیل فرجاد بازیگر نام اشنا و شناخته شده تئاتر ،سینما و تلویزیون نیز که بعنوان یکی
دیگر از بازیگران نمایش «راز مهر ،راز س�پهر» در نقش گشتاسب شاه بازی می کند،
درباره چگونگی پیوستن به جمع بازیگران این اثر نمایشی گفت :راستش اقای گودرزی
روز 29اسفندماه سال گذشته متن را به من رساندند و من در تعطیالت نوروز دو بار ان
را مطالعه کردم و به نظرم متن خیلی خوبی امد و می شود گفت کلمه فاخر درخور این
نمایشهست.
فرج�اد درباره نقش خود در این نمایش توضیح داد :من در این نمایش به خصوص از
نقش خودم یعنی گشتاسب شاه خیلی خوش�م امد ،اما از همان روز اول نگران بودم و
هنوز هم هستم که چنین کاری روی صحنه چطور جواب می دهد .یکی به دلیل زمان زیاد
نمایش و دیگر اینکه بازیگران و کارگردان ایا از عهده ان برخواهند امد که نمایش را
طوری ترتیب بدهند تا بیننده نزدیک به دو ساعت روی صندلی بنشیند.
بازیگ�ر مجموعه ه�ای تلویزیونی «م�درس» و «خان�ه ای در تاریکی» در ادام�ه درباره
نگرانی های خود درباره چگونگی اجرای این نمایش اظهار داشت :راستش از روز اول دو
نگرانی و دغدغه داشتم؛ یکی درباره زمان طوالنی نمایش و دیگری درباره بازیگران کار.
در واقع من شخصا اعتقاد دارم در حال حاضر نمایش هایی که زمانشان از یک ساعت
بیشتر است ،حتما باید از ویژگی های خاص نمایشی برخوردار باشد تا بتواند بیننده را
تا اخرین لحظه روی صندلی بنشاند .البته این به شرایط مکانی و زمانی ما برمی گردد
من خودم سال های دهه 50نمایش هایی با تایم های طوالنی می دیدم ولی این روزها
سرعت و شتاب زندگی در تئاتر هم تاثیر گذاشته و نمایش های کمی هستند که با زمان
طوالنی بتوانند بیننده را در س�الن نگهدارند مگر اینکه از ویژگی های خاصی برخوردار
باشد .دیگر اینکه از همان روزهای اول که به گروه پیوستم به اقای گودرزی گفتنم این
نمایش بازیگران به خصوصی می خواهد از این بابت که باید بیان و صدای تئاتری داشته
باشند و کلماتی که از دهان بازیگر درمی اید انقدر باید درست ادا شود که به گوش شنونده
بنشیند تا بتواند قصه را دنبال کند به خصوص در شعرها .خوشبختانه االن که درگیر کار
هستم احساس می کنم که هر دو دغدغه من را اقای گودرزی برطرف کردند.
او همچنین درباره ویژگی های قصه نمایش «راز مهر ،راز سپهر» نیز گفت :این متن درباره
خودپس�ندی ،منیت ،کبر و قدرت طلبی است اما نمایش به طور غیرمستقیم به بیننده
اموزش می دهد .وقتی یک جوان مغرور متکبر مثل اسفندیار را در این نمایش داریم که در
مقابل جوانمردی شکست می خورد بیننده متوجه ناصواب بودن طریق او می شود .نقش
شاه گشتاسب هم که من نقش اش را بازی می کنم ادمی قدرت طلب و دهن بین است
که پدرش را از بین برده و حاال در فکر این است که فرزندش را هم از بین ببرد که همین
دسیسه را هم می کند اما یک جایی می بیند که تمام عشق و عاطفه و انسانیت اش از بین
رفته و در این نمایش طوری طراحی شده که در عین حال که در درون هنوز دنبال قدرت
است دیگر تاجش را هم می خواهد دور بیندازد.
بازیگر سریال های تاریخی «عیاران» و «اوارگان عشق» با بیان اینکه؛ عقیده دارم متنی
که اقای گودرزی نوشته پیام های زیادی برای بیننده دارد اما مهم این است که بیننده تک
تک این پیام ها و ایده ها را دریافت کند و این پیام ها در او تاثیر بگذارند ،تصریح کرد:
گشتاسب شاه گاهی حرف های خوبی هم می زند؛ مثال می گوید شاه با مردم معنا پیدا
می کند.حتیمی گویدشاهی کهتنهااستحتیاگراصولشاسمانیوروحانیباشدمرده
است و از بین رفته است؛ شاه خدایی یا شاه زمینی باید با مردم باشد و این پیام بسیار
فراگیری است .اینکه من با تمام قدرت و ثروت و زیبایی به تنهایی هیچ کاری نمی توانم
من بازیگر با مردم است که شکل
بکنم و تنها با مردم می توانم شکل بگیرم ،همانطور که ِ
می گیرم و دیده می شوم ،به نظرم یکی از نکات بسیار مهم این نمایشنامه است.
بهزاد عبدی :موسیقی این نمایش را
باهمکاریارکسترسمفونیکناسیونالاکراینساختم
بهزاد عبدی موس�یقی دان مطرح و شناخته شده کش�ورمان که سابقه اهنگسازی در
اُپراهای عروسکی مولوی ،حافظ و عاشورا از جمله کارهایی است که در حوزه اهنگسازی
نمایش پیش از این انجام داده ،اهنگسازی نمایش «راز مهر ،راز سپهر» را برعهده دارد.
این موسیقی دان درباره ساخت موسیقی این نمایش با بیان اینکه این اثر عالوه بر اینکه
از یک متن فاخری اقتباس شده ،به صورت فاخری نوشته شده و به صورت فاخری اجرا
می شود ،گفت :به نظرم تک تک اجزاء این نمایش به گونه ای چیده شدند که انگار با
یک حماسه ملی روبرو هستیم ،طبیعتا من نمی توانم برای ساخت موسیقی این کار از
یک موسیقی دم دستی استفاده کنم و موسیقی کار باید در سطح و اندازه های اجزاء این
نمایش باشد .روی همین اصل من به سراغ موسیقی های کهن رفتم اما با توجه به اینکه
هم دسترسی به موسیقی کهن و هم شنیدن ان کار اسانی نیست ،سعی کردم مثل بقیه
کارهایم یک کار فاخر و ارکسترال اماده کنم.
اهنگساز فیلم های سینمایی «فرزند صبح» و «مزار شریف» با بیان اینکه برای ساخت
موسیقی این نمایش در تمرینات حضور پیدا می کرده و نمایشنامه را چندین بار مطالعه
کرده ،افزود :برای س�اخت و ضبط قطعات این کار هم مانند کارهای قبلی ام با ارکستر
سمفونیک ناسیونال اکراین و 60،50نوازنده حرفه ای همکاری کردم و سعی کردم کاری
که در شان و شئونات این نمایش را بسازم.
عبدی درباره تمهیداتی که برای س�اخت موسیقی این نمایش بکار برده ،توضیح داد:
برای س�اخت موسیقی این نمایش سعی کردم از ملودی های خوب و فاخری استفاده
کنم و سعی کردم از ملودی هایی استفاده کنم که روح و حس حماسه را درون تماشاگر
بیدار کند و او را به وجد بیاورد .مضاف بر اینکه ما در این کار عالوه استفاده از سازهای
کوبه ای مثل دف و دُهل به صورت زنده ،از یکسری سازهای ا ِفکتیو مثل باران ،طوفان و...
هماستفادهمی کنیم.
اهنگساز فیلم های «چشم» و «خانه پدری» همچنین با بیان اینکه؛ اجرای این نمایش
توسط اقای گودرزی یک حرکت بزرگ در جهت فرهنگی شدن تئاتر است ،تصریح کرد:
به نظرم ما نباید با مخاطب عام و افرادی مثل کسانی که همیشه اطراف تئاترشهر هستند
همراه بشویم بلکه باید انها را همراه خودمان بکنیم .یعنی باید انها را به سالن بکشانیم و
اجازه بدهیم که هر کس به اندازه وسع خودش از کار برداشت بکند .حتما ان کسی که
فردوسی را خیلی خوب می شناسد از این کار خیلی لذت می برد ،کسی هم که فردوسی را
کم می شناسد در حد خودش از کار لذت می برد .به همین خاطر دیدن این نمایش را به
همه کسانی که دوستدار ادبیات و فرهنگ ایران هستند به خصوص انهایی که خیلی دم از
تمدن چند هزار ساله می زنند توصیه می کنم که به دیدن این نمایش بیایند و با تماشای
این نمایش قدمی در جهت دور شدن از حرف های سطحی بردارند .چراکه ایمان دارم
که از کالم ،نگاه و اجرای این نمایش لذت خواهند برد.
جلیل فرجاد :
این متن درباره خودپسندی،
منیت ،کبر و قدرت طلبی است
اما نمایش به طور غیرمستقیم به
بیننده اموزش می دهد .وقتی یک
جوان مغرور متکبر مثل اسفندیار را
در این نمایش داریم که در مقابل
جوانمردی شکست می خورد بیننده
متوجه ناصواب بودن طریق او
می شود .نقش شاه گشتاسب هم
که من نقش اش را بازی می کنم
ادمی قدرت طلب و دهن بین است
که پدرش را از بین برده و حاال در
فکر این است که فرزندش را هم
از بین ببرد که همین دسیسه را هم
می کند اما یک جایی می بیند که
تمام عشق و عاطفه و انسانیت اش
از بین رفته و در این نمایش طوری
طراحی شده که در عین حال که در
درون هنوز دنبال قدرت است دیگر
تاجش را هم می خواهد دور بیندازد
7
8
میترا حجاز ،کتایون
ریاحی و محمد سریر
در گالری ایوان
پل های رنگین امیرحسین زنجانی
مجموع��ه اث��ار نقاش��ی
امیرحس��ین زنجان��ی از
25اردیبهشت در گالری
ای��وان در مع��رض دی��د
تماش��اگران قرار گرفت.
نمایش��گاه نقاش��ی های
امیرحس��ین زنجان��ی ب��ا
عن��وان «پ��ل» عص��ر
جمعه 24اردیبهشت ماه
95در گال��ری ایوان e1
افتتاح شد .زنجانی در سه
طبقه از ای��ن گالری 17
تابلوی رن��گ و روغن را
به نمایش گذاش��ته است
که به شکل های مختلف
یک سوژه مشخص را به تصویر کشیده اند.
ب��ا ورود ب��ه گالری نخس��تین چیزی که به
چشم بیننده می خورد رنگ های تند نارنجی
و بنفش اس��ت ک��ه در یک��ی از بزرگترین
تابلوهای نمایش��گاه به کار رفته اس��ت .در
این اثر اسمان نارنجی غروب و دریای تیره
رنگ ،زمینه ای برای به نمایش کشیدن پلی
عظیم هس��تند که به محل ب��ازی و تفریح
کودکان تبدیل شده است.
بر روی دیوارهای گالری ایوان تابلوهایی
با ابعاد متفاوت دیده می شود .از سویی اثار
کوچکی وجود دارد که بیننده را به س��مت
خود می کش��د و در قسمتی دیگر تابلویی
س��ه متری وج��ود دارد که ب��رای دیدن
س��وژه از میان ان حجم عظیم رنگ باید
از تابلو فاصله گرفت .در بیش��تر تابلوها از
رنگ های تند و غیرطبیعی اس��تفاده شده
اس��ت .الیه های ضخیم رن��گ روی هم
ق��رار گرفته اند و فضایی مبهم و نامطمئن
به وجود اورده اند .فضای جنگی به صورت
غیرمستقیم در اثار زنجانی دیده می شود و
این پل های مخروب ه با الهام از فضای پس
از جنگ و مس��ائل پیرامون ان به نمایش
درامده است.
ای��ن هنرمند جوان در م��ورد نحوه پرداختن
به موضوع پل می گوی��د :اولین تابلوی این
مجموعه با الهام از پل تخریب شده خرمشهر
خلق ش��د ،ولی ب��ه مرور زم��ان مفهوم پل
برایم تغییر کرد و دیگر به نمایش یک بنای
تخریب ش��ده در جنگ اکتف��ا نکردم .حاال
پل می تواند اس��تعاره از ارتباط بین نسل ها،
مهاج��رت جوانان ،فرهنگ ه��ای مختلف و
حتی س��یل مهاجرت های اخی��ر خاورمیانه
باشد .اما مهم تر از همه این مفاهیم انچه در
این تابلوها دیده می شود مفهوم دل به دریا
زدن ،انتخاب کردن و ریسک کردن است.
در چهارمین و پایین ترین طبقه گالری ایوان
ش��اهد اثار متفاوتی هس��تیم .در این بخش
تع��دادی از تابلوهای مجموعه «س��ربازها»
دیده می ش��ود ک��ه پیش از ای��ن در دوبی،
س��نگاپور و لبنان به نمای��ش درامده اند .در
ای��ن مجموعه هم ابع��اد متن��وع تابلوها و
اس��تفاده از الیه های متن��وع رنگی بر روی
بوم دیده می شود .سربازهایی از فرهنگ ها و
جوامع مختلف در این اثار به تصویر کشیده
شده اند ،سربازان روس ،چینی ،کره ای و ...در
قابی بزرگ در حال رژه دیده می شوند و یا در
کادر کوچکی تصویری از چهره های محو و
نامشخص انها را می بینیم .زنجانی در مورد
مجموعه سربازها می گوید :شکل گیری این
مجموعه به زمانی برمی گردد که من سرباز
بودم و دغدغه این موضوع را داش��تم .سال
88اولی��ن کار از این مجموع��ه به نمایش
درام��د و پس از ان به ش��کل های مختلف
به این موضوع پرداختم .س��ربازهای من از
فرهنگ ه��ا و جوامع مختلف هس��تند و به
ش��کلی اس��تعاری بر اوتوریته نظامی گری
طعنه می زنند.
یک��ی از اهداف اصلی گال��ری ایوان کمک
به موسس��ات خیریه اس��ت و عواید حاصل
از فروش اثار این نمایش��گاه نیز به یکی از
موسسات خیریه اهدا می شود.
این نمایش��گاه تا 13خرداد ماه در گالری
ایوان ب��ه ادرس الهی��ه ،خیاب��ان مهدیه،
خیابان جبهه ،کوچه لسانی ،بن بست حمید،
شماره ۱برقرار است.
تجسمی
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
ت
نق
ت
گف�گواببقاد ش� ی�واگرایفست�،صویرسازو��اش
ارزو می کنم دنیا گرافیک ایران را بشناسد
ازاده سهرابی
تعداد جوایز و نمایشگاه اثارش در داخل و خارج از حوصله شمارش خارج است و به غیر از گرافیک ،تصویرسازی و نقاشی
هم پیشه اوست.پا در نمایشگاه که می گذاری تصاویری سیاه و سفید روی دیوارها خودنمایی می کند که به شکلی نزدیک
به نقاشی های بدوی طراحی شده اند و از سوی دیگر به شدت از نظر روایی به نقاشی ایرانی شبیه است .روحی حاکم بر
این اثار است که گویی می خواهد مخاطب را هر طور که شده به ورطه خیال ببرد ،گاه تصاویر وهم گونه است ،مرز زمان و
مکان را شکسته و حتی قواعد علت و معلولی را« .افسانه های ایرانی» عنوان نمایشگاهی از اثار قباد شیوا است که تا ۲۸
اردیبهشت ماه در گالری «هنر امروز» برپا است یعنی فقط 2روز دیگر برای دیدن این اثار وقت دارید! این تصویرگری ها
در واقع متعلق به کتاب هایی است که ماجرای انتشار خود داستان هایش هم شنیدنی است .این کتاب ها حاوی قصه ها و
افسانه هایی است که مستقیم و بی واسطه از دل مردم دشت و بیابان ها جمع اوری شده است .کارهای قباد شیوا همگی
با تکنیک چاپ سیلک و روی کاغذ منتشر شده اند .تعدادی از این داستان ها را که بخوانید متوجه می شوید اصال به تصویر
کشیدن این افسانه ها کار ساده ای نیست اما قباد شیوا هنرمند با تجربه ای است .او گرافیست ،نقاش و تصویرگری است
در ابعاد جهانی .می گوید حاال که دانش نامه بریتانیکا در اخرین ویرایش خود در بخش گرافیک کشورهای در حالتوسعه
پوستری از اثارش را به ثبت رسانده مزدش را گرفته است .انجمن بین المللی طراحان گرافیک او را به عنوان یکی از ۱۲
طراح گرافیک بر تر جهان برگزیده است.به بهانه برپایی نمایشگاه «افسانه های ایرانی» که بخشی از تصویرگری هایش
را در گالری «هنر امروز» به نمایش گذاشته ،انجام شد به بحث پیرامون وضعیت گرافیک ایران در زمان حال پرداختیم.
شخصا این سری کارهایتان را
بس�یار دوست دارم چون بسیار
پریمیتیو است .چه شد این اثار
را سیاه و سفید و با این تکنیک
کار کردید؟
تصویرگریهمیشهبراساسیکمتنیشکلمی گیرد
و درب��اره این اثار هم ماج��را از این قرار بود که یک
سری قصه به من دادند که بر اساس ان تصویرهایی
خلق کنم .اگر ان افس��انه ها نبودند این اثار هم خلق
نمی شدند .باید با متن یک ارتباط حسی پیدا کنید و بعد
اثری خلق شود که وقتی مردم ان تصاویر را می بینند
تشیق شوند که قصه ها را بخوانند .البته این قصه ها
نه افت نیست ،منتهی باید انجایی که مجوز گالری
می دهد به معماری گالری ها توجه کند تا مخاطبی که
برای دیدن کارها به این مکان ها می اید حس کند وارد
گالری شده است .ما همین االن در حال جا به جایی
دفترمان هس��تیم که اموزشگاهمان هم است .برای
جای جدید از یک جایی امدند ایمنی و ...را تایید کردند.
برای گالری هم باید استانداردهایی را تایید کنند .مثال
برای هر مساحتی نباید مجوز گالری داد ،اما گویا االن
استانداردها رعایت نمی شود .این جاها مناسب نمایش
اثار کوچک است .البته این را هم بگویم که زیاد شدن
گالری ه��ا به اقتصاد هنر کمک می کند .به هر حال
مردم مگر چند درصدش��ان به موزه هنرهای معاصر
داس��تان جالبی داشت؛ یک اقایی به اسم سیدکاظم
ت پیرمردها و
اشکوری به روستاها رفته و پای صحب
پیرزن ها نشسته و قصه هایی که انها به ذهنشان امده
و تعریف کرده بودند جمع اوری و برای انتش��ار اماده
کرده بود .در همین راستا ناشر از من خواست برای چند
تا از ان قصه ها تصویر بسازم و چون چاپ کتاب یک
رنگ بود من هم در کارهایم رنگ به کار نبردم .شاید
اگر ناشر می گفت کتاب رنگی منتشر می شود من هم
رنگ هایی در کارها به کار می بردم.
اما سیاه و س�فید بودن باعث شده
تصاوی�ر با فضای ب�دوی قصه ها و
افسانه هایکرنگیداشتهباشد؟
در هر صورت بله این اتفاق هم افتاده اس��ت .اگر من
قرار بود برای اثار فردوس��ی کاری کنم ،کالس��یک
کار می کردم .ولی همانطور که گفتید این افس��انه ها
بس��یار اولیه اس��ت پس باید کارهای من هم ساده
بود تا می توانستم همانگونه که این افسانه ها زمان و
مکان را به هم پیوند می زنند و زمین و زمان را به هم
می چسبانند من هم همان کار را بکنم.
چه شد تصمیم گرفتید برای این
کاره�ا در ای�ن زمان نمایش�گاه
مستقل بگذارید؟
من تصمیم نگرفتم بلکه خانم و اقایی که گالری «هنر
ام��روز» را راه انداختند و در واقع این خانه را تبدیل به
گالری کردند از من خواستند بروم و گالریشان را ببینم و
نمایشگاهی بگذارم .من وقتی این مکان را دیدم ،گفتم
اینجاگالرینیستبلکهیکخانهاستکهشماگالری
کرده اید و من نمی توانم پوسترهایم را اینجا به نمایش
بگذارم چون پوس��تر حداقل باید از فاصله ۱۰متری
دیده شود .وقتی اصرار کردند ،گفتم من یک سری کار
تصویرسازی دارم که می توانید انها را نمایش بدهید.
صحبت به گالری ها رس�ید .ما در
ته�ران گالری ه�ای حرف�ه ای که
بس�یار هم استاندار هستند داریم،
ام�ا خیل�ی از گالری ه�ا که ش�اید
بازدید خوب�ی هم دارند خانه هایی
هس�تند که تبدیل به گالری شده
اند .شما این را افت می دانید؟
می روند؟ اما اگر سر کوچه شان یک گالری باشد کم
کم فرهنگ رفتن به گالری و خرید اثار را یاد می گیرد
و اینگونه کشش به هنر در جامعه پیدا می شود.
حرف ب�ه اقتص�اد هنر رس�ید .به
عن�وان هنرمن�د در ح�ال حاض�ر
اقتصاد هنر در کشورمان را در چه
وضعیتیمی بینید؟
به نظرم هنرهای تجسمی از نظر اقتصادی نسبت به
چند س��ال پیش حرکت رو به جلو کرده ولی به ایده
ال نرسیده است .االن فقط برای کارهای یک عده ای
تبلیغ می شود و همین ها به حراج های کریستیز و دوبی
می روند که البته بیشترین استفاده را هم واسطه های
خرید می برند تا هنرمند .اما در این چند س��ال مردم
متوجه ش��ده اند که خرید اثر هنری سرمایه است و
هزینه نیست .یعنی اگر اثر هنری را بخرند و دو سال
دیگربهپولشنیازداشتهباشندمی توانندانرابفروشند.
موض�وع این اس�ت ک�ه روی این
م�وردی که ش�ما می فرمایی�د این
سال ها تبلیغ زیادی هم شده اما این
موضوع قائل به خرید اثار هنرمندان
پیشکس�وت یا کسانی است که در
مارکت هنر قیمتش�ان تثبیت شده
اس�ت و ب�رای هنرمن�د جوانی که
ممکن است فردا اصال نقاشی را کنار
بگذارد این موضوع صدق نمی کند و
به نظر در این م�وارد باید روی این
موضوعتبلیغکردکهخریداثرهنری
به هر حال یک ارزش است .قدرت
خریدمردمعادیهمبیشتربهخرید
اثارهمینجوانترهامی رسد؟
در تمام دنیا این قضیه صدق می کند .این بازی را
البته همان واسطه های خرید و فروش اثار هنری
راه می اندازند .من می گویم هر کسی یک اثر هنری
را می خ��رد البد از ان خوش��ش امده و می خواهد
ان را در خان��ه اش بگذارد؛ حاال چه اثر یک جوان
باشد چه پیشکسوت .البته خرید اثر جوان ها ریسک
اقتصادی دارد ،اما این را هم در نظر بگیرید اگر یک
نف��ر امروز کار یک جوان را با قیمت پایین بخرد و
ف��ردا کارش بگی��رد و ارزش اثارش باال برود یک
خط کج هم کشیده باشد قیمت پیدا می کند.
برگردی�م ب�ه بح�ث تصویرگری.
جایگاه امروز تصویرگری ما در دنیا
را چطور می بینید؟ به هر حال ما چند
س�الی اس�ت جوایز زیادی در این
عرصه در دنیا می بریم؟
اول بگذارید یک چیزی بگویم .تا به حال نش��ده در
ایران یک جایی را حفاری کنند و یک تابلوی نقاشی
پیدا کنند .پس ما اصال تاریخ نقاش��ی نداریم .فقط از
اواخر صفویه که عده ای رفتند فرنگ با چیزی به اسم
نقاش��ی اشنا شدند و ان را اوردند .ما اما چیزی که به
عنوانتاریخنقاشیمانمطرحمی شودمینیاتورهاهستند
در حالیکه مینیاتور در واقع نوعی تصویرسازی است.
اینها تصویرسازی هایی برای کتاب ها بوده است .مثال
بر اساس اشعار حافظ مینیاتورهایی خلق شده است
یا ما پرده نقالی را داریم یا نقاش��ی قهوه خانه ای که
همان هم تصویرسازی است چون یا بر اساس روایت
عاشورا بوده یا بر اساس داستان های شاهنامه .این هم
می شودتصویرسازی.پستاریختصویرسازیمابسیار
قدیمی تر از نقاشی است .امروزه هم ما تصویرسازان
خوب��ی در دنیای معاصر داریم .مرحوم ممیز را ببینید
که در کتاب هفته کارهای عالی دارد یا فرشید مثقالی
یا جوان هایی که ام��روز برای کتاب های کودک کار
می کنند .اما جایگاه فقط به این نیست .تصویرگران
ما از نظر تامین معاش دچار مشکل هستند .شما فکر
می کنیدهمینکارهایتصویرسازیبرایاینکتابرا
من دانه ای چقدر انجام دادم؟
نمی دانم!
۲۵تا تک تومانی ۱۰ .س��ال پی��ش .تازه یک چک
دادن��د برای ۸ماه بعد .تقصیری هم ندارند ناش��ر ما
نه س��رمایه زیادی دارد و ن��ه مردم کتاب می خوانند
در چنین شرایطی جز چند ناشر دولتی دیگر ناشران
حاضر نیستند هزینه زیادی برای کتاب بکنند .اما یک
گرافیس��ت مطرح جهانی دو ط��رح برای جلد تایمز
بدهد زندگی اش تامین است چون زیر ۳۰هزار دالر
نمی گیرد .نه بیست و پنج تومان!
اقای شیوا امروز حال و روز گرافیک و
گرافیست های ما را چگونه می بیند؟
به ه�ر حال هنوز در ماهی هس�تیم
که روز جهانیگرافی�ک در ان قرار
گرفته اس�ت و به اصطالح ماه ،ماه
گرافیست هاست؟
در بخش گرافیک تجاری اوضاع گویا خوب است و
سازمان های تبلیغاتی وضع اقتصادی خوبی دارند اما
در بخش گرافیک فرهنگی بهنظرم اوضاع مساعد
نیس��ت .االن برای خود من یک سالی می شود که
کسیزنگینزدهکهسفارشیبدهدتاپوستریطراحی
کنم .مجانی پوسترطراحی کرده ام اما سفارش جدی
نه .من به موزه ها می گویم شما حداقل سالی چهار تا
یدادید و از کار هاهم که
پنج پوستر به من سفارش م
استقبال می شد پس چه اتفاقی افتاده است؟ می گویند
بودجهنداریم.همیشهوقتیبحثبودجهنباشداسیبش
اول به عرصه فرهنگ می رسد.
یعنی ب�ه نظرتان دلی�ل این کمبود
سفارش فقط بعد اقتصادی است؟
نه .فقط این نیس��ت .یک افت جدی تری هم وجود
دارد .ش��ما گرافیست های نس��ل ما را با نسل فعلی
مقایس��ه کنید .س��ال ۴۷که من دانشجوشدم کال
دانشکدههنرهایزیباسالی ۱۰نفرهنرجومی پذیرفت.
اس��تاد به اندازه کافی ماهر هم برایمان وجود داشت.
االن سر هر کوچهای یک اکادمی گرافیک شبانه و
روزان��ه و پاره وقت و تمام وقت و ...زده اند و یک عده
جوان یا عالقمند یا کسانی را که شنیده اند ازگرافیک
پول خوب می شود در اورد جذب می کنند .من همین
چند روز پیش در اهواز به دعوتی رفته بودم در سالنی
درباره گرافیک صحبت کنم ۱۲۰۰.نفر در سالن بودند.
این همه دانشجو واقعا؟ ایا ما برای این همه دانشجویی
که جذب می کنیم استاد هم داریم؟ نه.همین می شود
کههیاتعلمی هاضعیفمی شودواموزشصحیحی
هم صورت نمی گیرد .بگذارید یک نکته ای به ش��ما
بگویم .درامریکا که خوراک ارتباطیش��ان گرافیک
است سالی ۶۰۰نفر از رشته گرافیک فارغ التحصیل
می شوند و ان هم با اموزش خوب .اینجاطبق اخرین
اماری که وزارت علوم داده اس��ت سالی نزدیک به ۶
هزار دانشجوی گرافیک فارغ التحصیل می شوند ،ان
هم با اموزشسطح پایین .س��وال بعدی این است
که ایا واقعا ما این همه گرافیس��ت نیاز داریم؟ من را
صدا می زنند بروم کارهایی که برای یکصنعت ملی
طراحی شده ببینم و نظر بدهم .می گویم واقعا کار ها
خوب نیس��ت و ان ها می گویند این ها همه توس��ط
کسانی طراحیشده که عضو انجمن صنفی هستند و
کارشان خوب است! اما چرا به نظر ان ها کارشان خوب
است چون زیر قیمت کار می کنند.
اکثر کارهای این روز ها هم کپی شده
است .به نظر این افت هم از همین
نکته هاییکهگفتیدنشاتمی گیرد؟
بله .چون با این اموزش ها جز کپی کردن نمی شود
کار دیگری کرد .االن ببینید با این تعداد دانشجویی
ک��ه داریم بای��د الاقل ده نفر مانن��د مرحومممیز
تحویل جامعه داده باش��یم در حالی که اصال یک
نفر هم به وجود نیامده اس��ت .باید ۱۰نفر ش��بیه
فرشید مثقالی داشته باشیم .کو؟
ش�ما ه�م یک�ی از فعالیت هایتان
ام�وزش اس�ت .مبن�ای ام�وزش
گرافیک در نگاه شما چیست؟
من همیشه یک برنامه برای اموزش داشته ام .هر کس
از مبتدی تا فارغ التحصیل فوق لیسانس ابتدا باید دوره
دیزاین گرامر را دراموزشگاه من بگذراند تا اصال دستور
زبان دیزاین کردن را بیاموزد .حتی ان کسی که استاد
است و در این کالس ها شرکت می کندمی گوید این ها
را به ما یاد نداده اند .من می گویم شما چرا نشسته اید به
شما یاد بدهند ،خودتان می رفتید یاد می گرفتید.
اقای ش�یوا چرا شما هیچ وقت به
گرافی�ک تبلیغات�ی عالقه نش�ان
ندادی�د و حتی به گونه ای صحبت
می کنی�د ان�گار از ای�ن ش�اخه
خوشتان هم نمی اید؟
ببینید در کش��ور ما در همه چیز نگاه به غرب است.
س��ازمان های تبلیغاتی ما هم همین طور هستند .به
فعالیتمعروف ترینسازمانتبلیغاتیکهاکثرتیزرهای
تبلیغاتیراپخشمی کندنگاهکنید،اکثرشکپیاست
و حتی اصل ان تبلیغات که غربی است کیفیتش باالتر
است و نمونه کپی و تقلیدی ضعیف اجرای شده است.
من زمانی که دانش��جو بودم برای تامین هزینه های
تحصیل و زندگی در شرکت تبلیغاتی کار می کردم.
یادم استتازه بستنی های ماشینی امده بود .به من
گفتند لیوان این بستنی ها را طراحی کنم .من با کلی
ش��وق یک کار طراحی کردم .رفتندبه ان اقایی که
کارخانه این بستنی را اورده بود نشان دادند و بعد مدیر
ش��رکت یک لیوان اورد گفت گفته اند مثل همین را
می خواهند.اگر لیوان قشنگی بود باز حرفی نداشتم
ولی خیلی زشت بود .دیدم چه کاری است من عمرم
را بگذارم کاری طراحی کنم که فالنکس خوشش
بیاید .از همانجا از این ش��اخه متنفر ش��دم .اگر یک
سازمان تبلیغاتی خوب که فکر در ان ارزش دارد باشد
بدم نمی اید کارتبلیغاتی بکنم.
به نظرتان حاال فارغ از این بحث ها
گرافیک م�ا وضعیت خوب�ی دارد؟
مثال گرافیک فرهنگی ما توانس�ته
در این سال ها در دنیا شناختهشود
مثال انط�وری که گرافی�ک ژاپن را
می شناسند؟
فکر می کنم گرافیک فرهنگی ما در دنیا ش��ناخته
ش��ده است .ما پوسترهای تئاتری خوبی داریم .در
سینما کار ها واقعا بد است اما برایتئا تر و بی نال ها
و طراحی روی جلد کتاب ها کارهای خوبی طراحی
می شود .اغلب بچه ها کارهایی می کنند که جوایز
خوبی می گیرند ،اما اینکه بگوییم گرافیک ایرانی
شناخته شده است بگذارید اینطوری جواب بدهم
که اصال یکی از اهدافی که من از زماندانشجویی
برای خودم تعیین ک��ردم همین بود که به عنوان
یکی از س��ه تم��دن کره زمین نبای��د گرافیکمان
شبیه گرافیک لهس��تان یا ژاپنباشد .ارزویم این
بود دنیا گرافیک ایران را بشناسد .االن خوشبختانه
در اخرین نسخه ویرایش شده دانش نامه بریتانیکا
گرافیک ایرانهم معرفی شد و من مزدم را گرفتم.
پس بگذارید بپرس�م ب�ه نظرتان
شاخصهگرافیکایرانیچیست؟
در حال حاضر دو نوع نگاه در این مورد وجود دارد؛ یک
عده از نقوش اسلیمی و شمسه در کار هایشان استفاده
می کنند تا مثال کار راایرانی کنند در حالیکه شمسه
و نقوش اسلیمی ریشه ایرانی ندارد .من بیشتر رفتم
دنبال ریشه ها گشتم .ایرانی بودن یعنی شعر و ادبیات.
یعنی بیان غیر مستقیم ،یعنی استعاره .ما هیچ وقت
نتوانس��تیم انطور که موالنا ها و فردوسی ها را به دنیا
معرفی کردم در عرصه تصویرکسی را به دنیا معرفی
کنیم .من در گرافیک و تصویر دنبال رگه هایی از بیان
غیر مستقیم که در فرهنگمان ریشه دارد ،رفتم چون
فرهنگ غرب مثال یک فرهنگ رک هست ولی ما
اینطور نیستیم .االن هیچ کدام از پوسترهای من از نظر
ایده مستقیم نیست .اگردرباره موسیقی کاری طراحی
کنم نمی ایم عکس رهبر ارکستر را بگذارم بلکه یک
بال کبوتر می گذارم .ضمن اینکه سعی می کنم کارم
روحیه شاعرانه داشته باشد .من این راه را رفتم .حاال
جایی دو درصد موفق بوده ام و جایی صد در صد.
رادیو و تلویزیون
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
�ظ
ن
ب�هرامع ییماکرگردانا� ی�یمشن
«سالم و ناسالم» بیماری های رایجی که دغدغه مردم است
به��رام عظیمی کارگ��ردان با اش��اره به اینکه
قس��مت دوازدهم این اثر در حال تولید اس��ت
گف��ت :تا کنون چهار قس��مت از این مجموعه
در یکس��ال گذش��ته ب��ه ص��ورت پراکنده در
ش��بکه های گوناگون پخش ش��ده اما با توجه
ب��ه اینک��ه هدف از تولید «س��الم و ناس��الم»
فرهنگس��ازی در حیطه بهداشت و پیشیگیری
از بیماری اس��ت و از نظر اطالع رسانی بسیار
مفید و کاربردی محس��وب می شود بهتر است
زمان پخش مش��خص و مکرر داشته باشد .به
گ��زارش هنرمند به نقل از مهر :وی بیان کرد:
«س��الم و ناس��الم» در قالب طنز بیان شده و
بای��د در جایی قرار بگیرد ک��ه بتواند تاثیرگذار
باش��د .موضوعاتی س��وژه این اثر قرار گرفته
ک��ه ارزش دی��دن دارد چ��ون در رابط��ه با
بیماری هایی اس��ت که امروزه ش��ایع شده و
ما ب��ه عنوان تی��م س��ازنده از تلویزیون که
همیشه در نقش حامی ظاهر شده درخواست
می کنیم زمان و تکرار پخش مناس��بی را در
اختیار این انیمیش��ن های کوتاه قرار دهد.
عظیم��ی در پاس��خ ب��ه اینکه به عن��وان یک
کارگ��ردان رمز موفقی��ت انیمیش��ن «دیرین
دیری��ن» را در چه می دان��د ،توضیح داد :امروز
یکی از اثار موفق انیمیشن تلویزیونی« ،دیرین
دیرین» است که با بهره بردن از یک شیوه بیان
جدید در طرح مشکالت ،بسیار تاثیرگذار است.
اتفاق خوب دیگری که برای این اثر افتاد زمان
و تکرار پخش مناسبی بود
ک��ه به دی��ده ش��دن این
اث��ر کمک ش��ایانی کرد و
اگر در ای��ن زمان ها روی
انت��ن نمی رف��ت زحمات
گ��روه «دری��ن دری��ن»
دی��ده نمی ش��د .وی ادامه
داد :زم��ان کوت��اه و طنز
جذاب برگ برنده «دیرین
دیرین» محسوب می شود
ام��ا یادمان باش��د طراحی
ش��خصیت های دوس��ت
داش��تنی به همراه نگارش
و کارگردانی علی درخشی که تجربه زیادی در
کاریکات��ور نیز دارد و دوبله خاص و هنرمندانه
محمدرضا علیمردانی به همراه یک تهیه کننده
پیشرو و خوشفکر باعث شده «دیرین دیرین»
ب��ه یکی از پربیننده ترین برنامه های تلویزیون
تبدیل ش��ود .به��رام عظیمی یاداور ش��د :هر
قسمت از انیمیشن های «سالم و ناسالم» یک
کار داس��تانی کوتاه اس��ت که به بیان موضوع
می پردازد و در ازای بیان یک مس��اله ،راهکار
نی��ز ارائه می ده��د و مثل
هر تولید دیگ��ری نیازمند
زمان پخش خوب اس��ت.
به نظ��ر من اگ��ر این کار
قبل یا بع��د از برنامه های
پربیننده تلویزیون نمایش
داده ش��ود خیلی مناس��ب
اس��ت .وی گفت« :س��الم
و ناس��الم» داستان دارد و
مث��ل کارهای قبل��ی ام به
زندگی مردم کامال نزدیک
اس��ت ۲ .شخصیت جذاب
در ای��ن مجموعه گنجانده
ش��ده ک��ه ن��واوری در طراحی ش��خصیت به
حس��اب می ای��د و نمونه ش��ان را پیش از این
در هیچ کار انیمیش��ن نداش��تیم .این مجموعه
به فراخور موضوع بیماری ها ساخته می شود و
فعال انتهایی برایش قائل نیستیم.
کارگردان انیمیش��ن «ماسوله» اظهار کرد :کار
ما به روز اس��ت و درب��اره بیماری های رایجی
صحبت می کند که امروزه مردم دغدغه اش را
دارند .اگرچه بیماری معطوف به محدوده زمانی
نیس��ت اما امروزه در وضعیتی هستیم که یک
شبه یک جریان درست می شود .از انجا که ما
هم بر اس��اس انچه رایج اس��ت کار می سازیم
نی��از به زمان پخش مناس��ب داریم تا کارمان
در زمان خودش دیده ش��ود .وی افزود :تاکید
وزارت بهداشت و مدیریت موسسه «اوای هنر
سالمت» به عنوان س��فارش دهنده این است
که انیمیشن های «س��الم و ناسالم» مناسب با
فضای رس��انه ملی تولید شود .اگر کار ما کوتاه
ت��ر بود یا از خط قرمزه��ای مختص تلویزیون
عبور می کرد ش��اید در فضای مجازی بیش��تر
دیده می شد اما کار ما با فرمت تلویزیون ساخته
شده و کسی معموال از فضای مجازی انیمیشن
بی��ش از دو دقیق��ه ای را پیگی��ری نمی کن��د.
عظیمی اش��اره کرد :اگر هم می خواستیم این
کار را صرفا بر اس��اس جذابیت های شبکه های
اجتماعی بس��ازیم در رس��انه ملی قابل پخش
نب��ود .تلویزیون تنها رس��انه قابل اعتماد مردم
است که خانواده ها در گروه های سنی مختلف
به تماش��ای ان می نش��ینند .پیام این انیمیشن
هم خطاب به خانواده اس��ت و در رس��انه ملی
بهتر می تواند تاثیرگذار باشد.
عظیمی در پاس��خ به اینکه لزوم فرهنگسازی چه
زمانی در یک رسانه احساس می شود ،گفت :اصوال
در کشور ما به کار فرهنگی خیلی بها داده نمی شود
چون معموال مشکالت و نیازهای جامعه وقتی مورد
اهمیت قرار می گیرند که کسی در مقام مسئول بنا بر
تجربیات شخصی خود نسبت ان احساس خطر کند.
وی در پایان گفت :اگر اگاهی و اش��راف مان را به
مسایل اجتماعی و نیازهای جامعه باال ببریم و درک
این را داشته باشیم که گاهی مشکالت بدون اینکه
شامل حال ما شوند دیگری را گرفتار خود کرده اند و
باید بدانیم الزم نیست مشکالت اول دامن خودمان
را بگیرند و بعد چاره اندیشی کنیم بلکه می توانیم قبل
از رواج یک معضل جلوی اتفاق های ناگوار را بگیریم.
9
ق
س�روسم�دم
ااغزساخترسایلدجید ی
«پایتختی ها» با «علی البدل» می ایند
تهیه کنن��ده «علی البدل» از کلید خوردن این
س��ریال از روز یکشنبه در حوالی همدان خبر
داد .الهام غفوری تهیه کننده «علی البدل» از
اغاز تصویربرداری این سریال از فردا در یکی
از روستاهای شهر همدان که در قصه ناکجااباد
معرفی شده است ،خبر داد .وی افزود :همراه
با اغاز تصویربرداری این مجموعه بازیگرانی
از جمله مهدی هاش��می و مهدی فخیم زاده
جل��وی دوربین س��یروس مق��دم می روند و
بازی خود را ش��روع می کنند .غفوری درباره
نزدیک شدن به ایام ماه رمضان و پیش تولید
این س��ریال توضیح داد :پیش تولید س��ریال
«علی البدل» به دلیل ن��وع خاص طراحی در
دکور ش��هر ناکجااباد زم��ان برد و حدود یک
ماهی زمان برد تا مراحل پیش تولید کار اماده
ش��ود .تهیه کننده «علی الب��دل» اضافه کرد:
فیلمنامه قسمت های اولیه این سریال با توجه
به حساسیت و وسواس��ی که سیروس مقدم
به کار داش��ته است چندین مرحله بازنویسی
شده اس��ت تا در نهایت نظر محسن تنابنده
و سیروس مقدم جلب ش��د و کار برای کلید
خوردن اماده شد.
«علی البدل» ظاهراً نسخه ای دیگر از همان
الگوی پایتخت اس��ت که در فضایی فانتزی
رقم می خورد .داستان س��ریال «علی البدل»
در روس��تایی در اطراف همدان رقم می خورد
ک��ه قصه طن��ز و متفاوتی خواهد داش��ت و
داس��تان پایتخت را دنبال نمی کند .سیروس
مقدم درباره داس��تان سریال می گوید :از اسم
سریال کام ً
ال مشخص است که داستان بر چه
اساسی است .داستان در مورد افرادی است که
حضور دارند اما حق رای ندارند .کسانی که در
ی البدل هستند
مجالس و شوراها اعضای عل
و در جری��ان همه امور قرار دارند اما حق رای
ندارند .طعنه های سیاسی در این اثر نیز مشابه
پایتخت وج��ود دارد ولی طعنه های اجتماعی
رنگ و لعاب بیشتری دارند که در داستان چند
خانواده قصه ظهور و ب��روز می کنند .مهدی
هاشمی ،احمد مهرانفر ،ناهید مسلمی ،محسن
تنابنده ،مه��دی فخیم زاده ،ه��ادی کاظمی،
گوه��ر خیراندیش ،محمود جعفری ،حس��ین
ب اهری و فروغ قجابگلی بازیگران اصلی
مح
سریال هس��تند که به فراخور قصه بازیگران
جدیدی به داس��تان اضافه خواهند ش��د .این
س��ریال قرار اس��ت در ماه رمضان 1395هر
شب ساعت 22از شبکه اول پخش شود.
موسیــقی
10
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
ن
خ�رداد:
س�رت ب
پدرام� ی�ک ی
اغازسومیندورهاز«هفتهموسیقیتلفیقیتهران»
هنرمن��د :س��ومین دوره از
«هفت��ه موس��یقی تلفیق��ی
تهران» ب��ا حضور گروه های
موس��یقی تلفیقی پرطرفدار
کشور از 23تا 29اردیبهشت
در بنیاد افرینش های هنری
نی��اوران برگزار می ش��ود.در
این دوره گروه ها و چهره های سرش��ناس این
حوزه ب��ه اجرای برنامه خواهند پرداخت تا بار
دیگر دوس��تداران این نوع موسیقی شب های
پرهیجان را تجربه کنند .پدرام نیک س��یرت
مدیر اجرایی این برنامه درباره این اتفاق گفت:
اصل هفته موس��یقی تلفیقی تهران در دوره
جدید ،موض��وع و دغدغه مهمی چون اوقات
فراغت اس��ت و همه سعی ما بر این است که
اوق��ات خوبی را برای دوس��تداران این جنس
موس��یقی داشته باشیم .این جش��نواره صرف ًا
در بخش موس��یقی خالصه نمی ش��ود و در
حوزه هنرهای نمایشی و تجسمی نیز برنامه
ریزی هایی را انجام شده است.وی افزود :خانه
هنرهای ش��هری که درواقع نهادی از بخش
خصوصی است و دو دوره قبلی این جشنواره
را ه��م برگزار کرده اس��ت ،بان��ی اصلی این
جشنواره است و بخش موسیقی این پروژه را با
مجموعه «ساز باز» پیش خواهند برد که خود
من هم جزئی از این مجموعه هس��تم .هفته
موسیقی تلفیقی تهران پنجشنبه در اولین روز
میزبان یک موزیس��ین باسابقه سبک جاز در
ایران بود .سردار سرمست که با گروه پالت هم
هم��کاری می کند یک تریو جز را با همراهی
فرهاد لقایی (درامز) و عمید بنکدار (گیتارباس)
در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه برد.
همچنین در این فستیوال شاهد چندین اجرای
جز دیگر هم هس��تیم ،از جمله گ��روه ارین
کشیش��ی با همراهی حمزه یگانه و ش��ایان
فتحی و گروه امیر دارابی که بخش��ی از این
اجراها هس��تند .ماکان اش��گواری هم که از
سازشناسی
مع��دود خواننده های س��بک
جز در ایران اس��ت ،ب��ا البوم
جدیدش که به زودی منتش��ر
می ش��ود به ای��ن رویداد مهم
موس��یقی امد و در اولین روز
هفته موسیقی تلفیقی تهران
برنامه اجرا کرد.
گروه های تلنگ��ر ،بمرانی ،کامنت ،بهنا ،اوان،
داماهی ،کماکان و کریستف رضاعی نیز این
هفته نیاوران روی صحنه خواهند رفت.
امیر دارابی موزیس��ین جوانی اس��ت که قرار
اس��ت 27اردیبهش��ت ماه همراه با گروهش
یعنی حم��زه یگانه (پیانو و کیب��ورد) و امین
طاهری (درامز) در سالن خلیج فارس نیاوران
به اجرای برنامه بپردازند.
همچنین مجید ساالری از خواننده های جوان
جنوب��ی ،او را در این اج��را همراهی می کند.
س��االری پیش از ای��ن در گ��روه داماهی به
عنوان همخوان حضور داشته و قطعاتی را نیز
با همراهی ابراهیم علوی منتشر کرده است.
گ��روه موس��یقی دال از دیگ��ر گروه های
ش��رکت کنن��ده در این هفته اس��ت .این
گروه هن��وز البومی منتش��ر نکرده و تنها
با چند تک اهنگ به جایگاه فعلی رس��یده
اس��ت .دال با قطعه اوازم را می رقصیدی
توانس��ت نظر مخاطبان موس��یقی پاپ و
تلفیق��ی را به خود جل��ب کنند و در ادامه
با قطعاتی مانند گذر اردیبهش��ت وضعیت
فعل��ىخ��ودراتثبی��تکن��د.
ای��ن گروه پی��ش از این در بخ��ش تلفیقی
جشنواره موسیقی فجر هم اجرای موفقی را
پشت سر گذاشت .همچنین دال قرار است
در ماه جاری نخس��تین الب��وم خود را با نام
گذر اردیبهشت توسط شرکت نشر و پخش
جوان منتش��ر کند .هفته موس��یقی تلفیقی
تهران هر شب با دو اجرا در ساعت 18:30
و 21همراه است.
رباب
رباب از جمله قدیمی ترین سازهای
زهیمضرابی(زخمه ای)ایراناستکه
نواختن ان بیشتر در شرق و جنوب
شرق کش��ورمان رواج دارد .این
ساز معموالن از چوب ،پوست،
زه یا نخ نایلون ساخته می شود.
نواختن انواع رب��اب در برخی نواحی
ایران و دیگر کشورهای همجوار نیز
متداول اس��ت .این ساز در دهه 30و
40شمسی در گروه نوازی سازهای
ملی ایران مورد استفاده بوده است .در
گروه نوازی های ش��هری ،رباب را به
صورتافقیرویزانومی گذارند(مانند
عودیاتار)وبامضرابمینوازند.رباب
به صورتی که ام��روزه در گروه نوازی
شهرها متداول است سازی است که
غالباازچوبگردویاتوتوچوب های
سخت دیگر ساخته می شود.این ساز
از 4قسمت کلی ،شکم ،سینه ،دسته
و سر تشکیل شده و تعداد سیم های
رباب 6یا 3سیم جفتی است .اجزای
اصلی رباب عبارتند از:کاسه طنینی:
شامل 2قسمت کاسه و سینه است.
کاس��ه تو خالی و بزرگ تر است و بر
دهانه ان پوست قرار می گیرد .در دو
طرف باالی این کاسه که به سمت
سینهمی رود،دوفرورفتگیوجوددارد
که باعث می شود کاسه دو قسمتی
به نظر اید .در ساخت برخی رباب ها
این دو فرو رفتگی کمی باالتر ،بین
کاسهوسینهایجادشده اند.سینه:سینه
جعبه ایاستتوخالیوتقریبامثلثی
شکل،بهطولتقریبیکاسهسازکهاز
یک طرف هم عرض کاسه در محل
اتصالوازیکطرفهمعرضدسته
در محل اتصال به س��ر پنجه است.
سطح سینه با صفحه ای چوبی که
تراشنازکیخوردهپوشیدهشدهاست.
در نوع شهری رباب چون از وترهای
واخواناستفادهنمی شود،گوشی های
کوچک س��طح جانبی ان ،تزیینی
به نظر می رسد و س��وراخ های ان
که برای عبور وترهای واخوان ایجاد
شده اند به خاطر خروج بهتر صدا از
جعبهطنینی،بازمی ماند.
دسته :دسته رباب کوتاه و ادامه چوب
سینهاستوبه
ص��ورت هرم به
سرپنجهمی رسد.تعداد
چهاردستانبرانبستهمی شودوغالبا
تزئیناتیبااستخواندرادامهسینهاست
بر روی ان دیده می ش��ود .سرپنجه:
جعبهکوچکتوخالی،درابتدایطول
دس��ته و محل قرار گرفتن یک سر ِ
وترهای اصلی و گوشی هاست .سر
پنجهراکمیمتمایلبهعقبمی سازند
و شش گوشی به تعداد وترهای رباب
(در هر طرف سه گوشی) در طرفین
ان قرار دارد .اگر در انتهای سر پنجه
شکل هاوحالت هایتزیینیبهکاررود
انراصراحیمی گویند.پوست:پوست
روی کاس��ه رباب معموال کلفت تر
از سازهای مشابه است زیرا استفاده
از وترهای ضخیم تر و دسته کوتاه ،
فش��ار زیادی بر خرک و پوست وارد
ی کند.خرک:قطعهچوبییااستخوان
م
کوچکیازجنسشاخبهطولتقریبی
6سانتیمتراستکهبادوپایهکوچک
خود روی پوست ساز قرار می گیرد و
وترها از درون شیارهای کم عمق ان
عبورمی کند.برایصدادهیبهترساز
باید مض��راب را کمی دورتر از خرک
نزدیکبهسینهسازبروترهافروداورد.
شیطانک:قطعهاستخوانباریکوکم
ارتفاعی به عرض دسته ساز است که
بین دسته و سرپنجه قرار دارد و وترها
برای بسته شدن به گوشی ها از درون
شیارهایکمعمقانعبودمی کنند.
س��یم گیر :قطعه ای است کوچک و
معموال از فلز در انتهای بدنه کاس��ه
نصبمی شودوگرهوترهابهانبسته
می شود .وتر :رباب دارای 6وتر اصلی
است که دو به دو هم صدا کوک می
ش��وند .امروز از سیم های گیتار برای
رباباستفادهمی شودولیدرگذشتهاز
رودهتابیدهیانخابریشماستفادهمی شد.
وسعت:معموالوسعتصدایمعمول
ربابیکاکتاوونیماست.
ش
وب�هر از ت
لع� ز�اده
م� ز�ابین رمدم
اس�اد حس ی�ن ی
ی
کنسرتیکهبهگروهلیانتقدیمشد
هنرمند :حسین علیزاده نوازنده و اهنگساز برجسته
ایرانی در ادامه تور کنس��رت های شهرس��تان ۲۴
اردیبهشت ماه در تاالر شهید اوینی میهمان مردم
خونگرم بوشهر بود .این کنسرت در حالی برگزار شد
که علیزاده دو روز قبل برای اشنایی بیشتر با فضای
موسیقی بوش��هر در کنسرت محسن شریفیان در
تاالر وحدت حضور داشت .علیزاده قبل از کنسرت
با تاکید بر حفظ هویت ایرانی بیان کرد :همیشه وقتی
درباره هنرهای جنوب به ویژه منطقه بوشهر صحبت
می شود با این موضوع مواجه می شویم که فرهنگ
خاصی در این منطقه جریان دارد که حس خاصی
را هم به مخاطب منتقل می کند .این بسیار جالب
است که وقتی به این منطقه با اب و هوای گرم
سفر می کنیم می بینیم که مردمان این منطقه نیز
احس��اس گرمی دارند بنابراین امش��ب بس��یار
خوشحالم که در خدمت ش��ما مردمان خونگرم
بوشهری هستم.
ویباتقدیراز محسنشریفیانبرایمعرفیفرهنگ
و موس��یقی مردم بوشهر به مخاطبان توضیح داد:
هدف همه ما برای انقالب کردن نزدیک کردن اقوام
و یکپارچه کردن ملت ایران بود که دوس��ت ندارم
اینجا به جنبه های سیاسی ان بپردازم ،اما یک نکته را
می گویم و ان اینکه ما هنرمندان وظیفه و حق داریم
از کسانی که جان و عشق را به این ملت هدیه کردند
قدردانی کنیم ،اما باید به این موضوع نیز توجه داشته
باشیم که در کنار این قدردانی ،از شهدا برای خودمان
وام نگیریم و قدر شهدا را برای خودشان بدانیم .هنر
به ویژه هنر موسیقی همیشه س��عی کرده به این
ارزش ه��ا توجه کند و بدانید که ما هیچ وقت دنبال
پست و مقام نبودیم و هرجا بودیم به دنبال ایجاد یک
ارتباط معنوی با افرادی بوده ایم که وجودشان را برای
ما گذاشته اند و این مساله بسیار زیبایی است.
این نوازنده و اهنگس��از پیشگام موسیقی ایرانی در
بخش دیگری از صحبت های خود گفت :در طول
چند دهه گذش��ته مردم بیشترین کسانی بودند که
طرفدار موس��یقی بوده و از ان حمایت کردند و من
امروز بسیار ناراحتم که در شهری کنسرت می دهم
که محسن شریفیان در انجا اجازه برگزاری کنسرت
ندارد .کجای قانون امده محس��ن ش��ریفیان به
عنوان هنرمندی ک��ه در چارچوب اصول هنر و
فرهنگ اصیل بوشهر را معرفی می کند نباید اجازه
برگزاری کنسرت را داشته باشد؟ من این موضوع
را درک نمی کن��م و امیدوارم او همان طور که در
ایران و دنیا معرف فرهنگ بوشهر است در شهر
خود نیز بتواند کنسرت دهد.
علیزاده ادامه داد :برای اینکه برای برگزاری کنسرت
در بوش��هر امادگی داشته باشم ،شب قبل از اجرای
برنامه ش��اهد اجرای کنسرت گروه لیان بوشهر به
سرپرستی محسن شریفیان در تاالر وحدت تهران
بودم و می توانم بگویم موسیقی او سرشار از زندگی
بود .به اعتقاد من موسیقی سمبل مردم هر منطقه
اس��ت .در بوشهر ما موس��یقی ای داریم که غمش
خنجر به دل می زند و شادی اش ادمی را به اسمان
می برد و من با تمام این فضایی که به ان اشاره کردم
اجرای کنسرت امشب گروه را به محسن شریفیان
تقدیم می کنم .محسن ش��ریفیان نیز در ابتدای
کنس��رتی که 22اردیبهش��ت در تاالر وحدت
برگزار شد ضمن خوشامدگویی و اعالم حضور
اس��تاد حس��ین علیزاده در س��الن گفت :استاد
حسین علیزاده امش��ب در کنسرت گروه لیان
حضور دارند و این برای من ،گروه لیان و همه
مردمان بوشهر و جنوب اتفاق بزرگ و ویژه ای
اس��ت .ایش��ان به همراه بزرگانی چون استاد
ش��جریان خدم��ات و زحمات زی��ادی را برای
موس��یقی ایرانی کش��یده اند و نقش بزرگی در
اشتی مخاطب موس��یقی با این موسیقی ملی
داشته اند .من به شخصه بسیاری از اثار استاد
علیزاده را ش��نیده ام اما البوم «راز نو» ایش��ان
را بس��یار دوست داش��ته و دارم .امشب افتخار
بزرگی برای من اس��ت که ایشان در کنسرت
من حضور دارند و بسیار خوشحالم از اینکه در
ردیف اول س��الن کنسرت ما ،ایشان نشسته اند
و احس��اس خوبی درباره این اتفاق دارم .البته
اعتراف می کنم که حضور ایش��ان باعث شده
استرس زیادی داشته باشم و این را اول از هر
چیزی گفتم که خیالم راحت باشد.
گردشگری
یکشـنبه 26اردیبهشتماه 1395سالنهم شماره481
www.honarmandonline.ir
ایران اگرچه در س��طح جهانی ۱۹اثر تاریخی را به ثبت رس��انده اما به
دلیل عدم تبلیغات برای انها در س��طح بین المللی نتوانس��ته گردشگران
زیادی را برای دیدن این اثار جذب کند.
یه گزارش هنرمند به نقل از مهر :ایران اثار تاریخی که در جهان شناخته
ش��ده باش��د کم ندارد .اثاری که ویژگی های مهم انها موجب ش��ده تا
سازمان جهانی یونسکو دست روی انها بگذارد و به عنوان میراث جهانی
به ثبت برساند و اعالم کند که از هر حمایتی برخوردار خواهند بود.
تخت جمشید ،پاسارگاد ،ارگ بم ،گنبد سلطانیه ،شهر میمند ،شوش ،چغازنبیل،
سازه های ابی شوشتر ،مس��جد جامع اصفهان ،میدان نقش جهان از جمله
بناهای تاریخی است که گردش��گران فرهنگی ایران را با انها می شناسند.
در این میان ثبت جهانی باغ های ایرانی که شامل ۹باغ می شود نیز پرونده
میراث ایران را چند برابر کرده است به نحوی که اکنون ایران ۱۹پرونده را
در فهرست میراث جهانی ثبت کرده است که از این میان برخی از اثار مانند
همین باغ های ایرانی تنها ۹باغ را شامل می شوند.
ای��ن اثار تاریخی انطور که فرهاد عزیزی مدیرکل دفتر پایگاههای جهانی
گفت؛ برای شناس��اندن ایران به جهان ثبت ش��ده اند چرا که اکنون در هر
کشوری میراث جهانی ،یک منطقه نمونه گردشگری در ان کشور به حساب
می اید .همچنین گردشگری و میراث فرهنگی هر کشوری را با پایگاه های
اچل ش� هایصنعتگردشگریایران
میراث جهانی برای جذب گردشگر
تبلیغمی خواهند
جهانی اش می شناس��ند .گردشگران فرهنگی نیز ایران را با تخت جمشید و
میدان نقش جهان و ش��هر اصفهان می شناس��ند .ایرانی که تنها در بخش
میراث غیرمنقول خود ،اثاری را به ثبت رسانده که نمونه اش در هیچ کشوری
وجود ندارد .مانند ارگ بم که بزرگترین قلعه خش��تی است و یا پاسارگاد که
مدفن کوروش هخامنش��ی و تدوین کننده منشور حقوق بشر است .غیر از
ان ای��ران در بحث ثبت میراث منقول نیز حرفی برای گرفتن دارد .از ثبت
شاهنامه بایسنقری و کتاب های نفیس گرفته تا ثبت جهانی میراث ناملموس
مانند ایین مشهد اردهال در کاشان و یا ایین ساخت لنج در خلیج فارس.
ایران حتی ایین های س��نتی اش را که در میان مردم هن��وز رواج دارد را در
فهرس��تی قرار داده که یونسکو ان را مهمترین فهرست از نظر داشته های
میراثی کش��ورها می داند .با این وجود مراسم عید نوروز را که خاستگاهش
ایران اس��ت با همکاری ۱۱کش��ور دیگر در فهرست جهانی قرار داده و به
کشورهای دیگر کمک می کند که اگر ایینی مرتبط با نوروز دارند ،ان را در
فهرست جهانی قرار دهند .اما چرا ایران نمی تواند با وجود داشتن چنین اثاری،
گردشگران خارجی زیادی را به سمت خود جذب کند؟
فرهاد عزیزی معتقد است کارهایی که باید انجام می شد تا این اثار تاریخی
ف
م�راثفرهنگیوگردشگری؛
کیه� ت�هاب ی
سهم میراث و گردشگری از نمایشگاه کتاب
حضور جنجالی گروه تصویربرداری در عمارت مسعودیه ،منع فعالیت اداره کل میراث
فرهنگیتهران،عرضهکتابهایمیراثفرهنگیدرنمایشگاهکتابازجملهخبرهای
حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در این هفته بود .این هفته با شروع بیست و
نالمللیکتاب،پژوهشگاهمیراثفرهنگیمانندسال هایگذشته
نهمیننمایشگاهبی
در این نمایشگاه شرکت کرد و ۱۴۰عنوان کتاب در زمینه های مختلف حوزه میراث
فرهنگی را عرضه کرده که ۵۳عنوان ان در سال ۹۴چاپ شده است .ملیحه مهدی
ابادی ،مدیر اسناد ،کتابخانه و انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی در این باره گفت:
نالمللی
امسال در غرفه ۶۷سالن ۱۰۷بخش کتاب های دانشگاهی نمایشگاه بی
کتاب حضور داریم در این نمایشگاه ۱۴۰عنوان کتاب در زمینه های میراث فرهنگی،
مردمشناسی،باستان شناسی،ابنیهوبافت،حفاظتومرمتوهنرهایسنتیعرضه
شده است که ۵۳کتاب ان مانند کتاب روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در حوزه اسناد
میراث فرهنگی در سال گذشته چاپ شد .وی ادامه داد :برخی از این کتاب ها مانند
باغ ایرانی تجدید چاپ شده و برخی دیگر به صورت مشارکتی منتشر شده اند مانند
پیداش باغ اسمانی .کتاب کاوش های قره تپه قمرود از اقای کابلی نیز در سال ۹۴
چاپ شد همچنین در حوزه مرمت ابنیه نیز مجموعه مقاالت همایش های اول و
دوم و در حوزه متون ،کتاب یادمان های تاریخی تخت فوالد به چاپ رسید در حوزه
حفاظت ابنیه هم کتاب مجموعه مقاالت اولین همایش بین المللی دستکند را چاپ
کردیم که همگی انها در نمایشگاه کتاب نیز عرضه شده است .مهدی ابادی بیان
کرد :امسال نسبت به سال گذشته با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان رو به رو
بودیموبیشترمخاطبانمادانشجویانهستند.سالگذشتهمخاطبکمتریداشتیم
چون جای نامناسبی برای غرفه در نظر گرفته شده بود و تعداد کتاب های تازه منتشر
شده هم کم بود .اگر چه سال گذشته پژوهشگاه دارای یک غرفه مستقل بود اما
فروش کمتری نسبت به امسال داشتیم.
بدهی ۶میلیاردی دلیل منع فعالیت اداره کل میراث فرهنگی تهران
رئیس اداره اجرای احکام منطقه ۶شهرداری گفت :میراث فرهنگی تهران به دلیل
تغییر کاربری ساختمان مسکونی به اداری باید ۶میلیارد تومان عوارض و ۱۴میلیون
تومان جریمه بپردازد .شهریار عطری رئیس اداره اجرای احکام منطقه ۶شهرداری
تهران درباره منع فعالیت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران گفت :از یک سال
پیش بارها به مسئوالن اداره کل میراث فرهنگی استان تهران اعالم کرده ایم که بابت
تغییر کاربری و تبدیل ساختمان این اداره کل از مسکونی به اداری باید مبلغ ۶میلیارد
تومان به شهرداری منطقه ۶پرداخت می کردند ولی این کار انجام نشد تا اینکه به انها
عالوه بر این مبلغ ،جریمه ۱۴میلیون تومانی نیز تعلق گرفته است؛ باز هم درباره این
موضوع نتیجه ای نگرفته و این بار با قرار دادن بلوک سیمانی ،مانع فعالیت انها شدیم.
اعطای وام۱۰۰میلیونی به ایده برگزیده
جشنوارهمشارکتملیگردشگری
در این هفته ،نشست خبری سومین جشنواره مشارکت ملی گردشگری با رویکرد
گردشگری حالل ،ظرفیت ایرانی در سالن اجتماعات معاونت گردشگری سازمان
میراث فرهنگی برگزار شد .در این برنامه مرتضی رحمانی موحد معاون گردشگری
کشور گفت :با برگزاری سومین دوره از این جشنواره می خواهیم بسترهای چگونگی
گردشگری حالل را در بخش های عکس ،فیلم ،سفرنامه و ایده دوره کنیم چرا که
معتقدیم گردشگری حالل متعلق به ایران است و یک ظرفیت جهانی است که
باید با داشته های ایران نشان دهیم بنابراین تکیه سومین جشنواره را بر این مبنا
گذاشته ایم .اولویت ما دیدن از مقاصد و امکان مذهبی است می خواهیم گردشگران
خارجی با معیارهای گردش��گری حالل و سایر جوانب گردشگری بپردازند مانند
سیاحتی ،گردشگری سالمت و ...رحمانی موحد ادامه داد :با همکاری اتاق تحقیقات
اسالمی به مجموعه های گردشگری گواهی گردشگری حالل خواهیم داد .چرا که
معتقدیم مجموعه هایی که برخی از ضوابط را رعایت کنند باید نشان گردشگری
حالل را بگیرند منتها برای ان برخی ضوابط در نظر گرفته شود .این جشنواره پایه
چنین تفکری است .ما معتقدم تمام پایه های گردشگری حالل در ایران وجود دارد.
اداره کل میراث فرهنگی تهران
وی ادامه داد :جوایز نفر اول در بخش فیلم تندیس جشنواره ،لوح افتخار ۷سکه بهار
ازادی و ۱۰میلیون وام با ۴درصد کارمزد ،عمومی عکس ،هر یک دو سکه بهار
ازادی جایزه نفر دوم ۵سکه و جایزه نفر سوم ۳سکه خواهد بود که برای هر یک
۱۰میلیون وام با ۴درصد کارمزد در نظر گرفته شده است .جوایز برگزیدگان بخش
سفرنامه نیز به همین ترتیب خواهد بود .در بخش عکس نیز شرکت کنندگان در
حوزه عمومی و حرفه ای شرکت می کنند.
تخلفاشکاردر«مسعودیه»
تنها شش روز پس از برگزاری نشست خبری مسئوالن عمارت مسعودیه ،این بنای
تاریخی به لوکیشن فیلمبرداری و عکسبرداری تبدیل شده است! شش روز پیش
مسئوالنعمارتمسعودیهخبرنگارانرابرایشرکتدر یکنشستخبریوبازدید
از بناهای مختلف ان دعوت کردند و گفتند که این بنا را نمی توان به مرکز اقامتی
و هتل تبدیل کرد چرا که این اقدام به عقیده انها یک خیانت به میراث فرهنگی
خواهد بود .اما بعد از کمتر از یک هفته ،اکنون از عمارت مسعودیه خبر رسیده که یک
هنرمند عکاس که به گرفتن عکس های تاریخی شهرت دارد ،این مکان تاریخی
را به محل فیلمبرداری و عکسبرداری خود تبدیل کرده است .به همین منظور کل
محوطه ساختمان اصلی عمارت مسعودیه را به هم ریخته اند اُرسی های تاریخی
پنجره ها باز شده اند در صورتی که سال هاست ارسی ها از جای خود تکان نخورده چرا
که این ارسی ها تاریخی بوده و نباید حرکت داده می شد .صندوق احیای اثار تاریخی
نیز پس از این اتفاق از رسانه ها تشکر کرد و گفت که نامه فسخ قرارداد صندوق با
بهره برداران از بنای تاریخی مسعودیه را به انها ابالغ کرده است و دیگر قصد ندارند
که این عمارت را به هتل تبدیل کنند.
در فهرس��ت جهانی ثبت شود بر عهده معاونت میراث فرهنگی و دفتر امور
پایگاههای میراث جهانی بوده که کارشان را به خوبی انجام داده اند از این
جا به بعد وظیفه هدایت گردش��گران و ایجاد زیرساخت های گردشگری بر
عهده معاونت سرمایه گذاری و گردشگری سازمان است .شاید یکی از دالیل
دیگر ان عدم تبلیغات درباره معرفی این اثار در سطح جهان باشد .وی ادامه
داد :با این وجود ثبت جهانی هر اثر تاریخی نوعی تبلیغ برای گردشگری ان
کشور به حساب می اید اما شاید بهتر باشد که برای حضور گردشگران در این
سایت های تاریخی زیرساختی اماده شود.
صحبت های عزیزی درباره زیرساخت های گردشگری و معرفی جاذبه های
تاریخی ایران در دنیا به وظایف سازمان میراث فرهنگی بر می گردد که یکی
از انها تشویق گردشگران به سفر در ایران است .چه گردشگرانی که در داخل
ایران هس��تند و یا گردشگرانی که در خارج از مرزهای ایران منتظر سفر به
یک کشور فرهنگی هستند .اما این اقدام در گام های اولیه نیاز به تبلیغات
دارد .تبلیغاتی که بتواند جاذبه های توریستی و تاریخی ایران را معرفی کند چه
در س��ایت ها و چه در تلویزیون های خارجی .اگر چه همه مسئوالن سازمان
میراث فرهنگی بر این عقیده تاکید دارند که تبلیغات بصری می تواند جاذبه
11
بیشتری را ایجاد کند اما دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری اعالم کرده که
پولی برای تبلیغات تلویزیونی ندارد .به همین دلیل است که نمی تواند تیزری
از ایران در شبکه های معروف خارجی هزینه کند.
در این باره ،علی باقر نعمتی زرگران گفت :پخش تیزرهای تبلیغاتی با وجود
اینکه در تغییر تصویر ایران در مردم جهان بسیار تاثیر گذار است اما هزینه
زیادی را می خواه��د .ما براورد کرده ایم که برای پخش تیزرهای تبلیغاتی
در این شبکه ها باید هزینه های هنگفتی پرداخته شود به همین دلیل منتظر
تخصیص اعتبار برای این کار هس��تیم .به عنوان مثال هر ثانیه تبلیغات در
شبکه چینی CCTVحدود ۵۰۰دالر است که اگر بخواهیم یک تیزر ۳۰
ثانیه ای از جاذبه ها و ظرفیت های گردش��گری ایران را برای ۸۰نوبت در
یک سال پخش کنیم نیازمند اعتباری معادل یک میلیون و ۲۰۰هزار دالر
یعنی بیش از ۴میلیارد تومان هستیم ،البته قیمت ها متناسب با ساعات پیک
و غیر پیک و نوع خبرگزاری ها متفاوت اس��ت ،مثال خبرگزاری یورونیوز
برای هر ثانیه بین ۲۰۰تا ۳۵۰یورو هزینه تبلیغات می گیرد .وی گفت:
ما متناس��ب با میزان اعتبارمان برنامه ریزی می کنیم و منتطر تخصیص
اعتبار برای تبلیغات هستیم چون فعال اعتباری نیست حتی برنامه اش را
داریم ولی االن تیزری پخش نمی شود این تیزرها روی تصویر ایران در نزد
سایر ملل و جذب گردشگران خارجی خیلی تاثیر دارد.
انطور که از نظرات مقامات مس��ئول در س��ازمان میراث فرهنگی برداشت
می شود ،علت اصلی اینکه از میراث جهانی ایران نمی توان در جهت جذب
گردش��گران خارجی استفاده کرد ،نداشتن اعتبار برای تبلیغات گردشگری
اس��ت چرا که اگر همین میراث جهانی در دنیا تبلیغ شود ،گردشگران را به
س��مت بازدید از انها جذب می کند .چنانکه اکنون نیز اگر تنها در حدود
۵میلیون گردش��گر خارج��ی و فرهنگی ایران را ب��رای بازدید انتخاب
می کنن��د ،یکی از دالیلش��ان دیدن همین میراث جهانی ثبت ش��ده در
یونسکو مانند تخت جمشید و اصفهان است.
صاحب امتیاز:شـرکت جهان سبز
مـدیرعامـــل:حسـیناحـمـدی
مدیر مسوول :ساجده اثنى عشرى
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ:چاپخانهروزنامهجامجم
شماره 481یکشــنـبه 26اردیبهشت ماه 1395
ت
ا�هاموایهورشسکتگی� نسایجووپشاک
سازماناگهیها88311361- 88311353:
نشانى:تهران ،خیابان مطهری ،بعد ازخیابانسلیمان
خاطر ،خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489- 88301986:
توزیع:نشرگسترامروز
توزیعمشترکینتهران:شتابگستر88944361
دل ما به دور رویت ز چمن فراغ دارد
که چو سرو پایبند است و چو الله داغ دارد
سر ما فرونیاید به کمان ابروی کس
که درون گوشه گیران ز جهان فراغ دارد
اذان ظهر
غروب افتاب
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فرد ا
هرکه در کار برادرانش خردهگیرى کند،
دوستانش کم مىشوند
امام علی (ع)
سیستم مدیریت کیفیت
H O N A R M A N D I N T E R N A T I O N A L N E W S P A P E R
نالمللی«هولوکاست»
عکس روز دومینمسابقهبی
گردش با طعم قاچاق به سبک خانم «م»!
اواقتشرعی
ISO 9001 : 2008
اصغر خمسه
13:00
20:02
20:22
4:19
5:58
سال1395
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری ISO 10004:2012
طــــرح روز با کتاب سلفی بگیریم!
علیرضا ذاکری
م .قشقایی
خانم «م» سال هاست که مزون لباس ترک دارد .هر سال چندین بار و در فصول
مختلف به همراه چند خانم دیگر که به ظاهر میهمان او هستند ،راهی ترکیه
می شود و چند روزی را به همراه دوستانش در یک اپارتمان اجاره ای ارزان قیمت
ساکنهستندوالبتهحسابخوردوخوراکمیهمان هاازمیزبانشانجداست!موقع
برگشتن هم میهمان ها فقط اجازه دارند به اندازه یک ساک رودوشی کوچک خرید
کرده باشند و بقیه بارها و چمدان های لبریز از لباس وکفش و کیف که هرکدام به
همراه دارند درواقع متعلق به میزبانشان یعنی خانم «م» است که درقبال این کار
هزینه بلیط رفت و برگشت و اسکانشان در ترکیه را متقبل شده .به این شکل سفر
رفتن «اسیری» می گویند ،یعنی هیچ کدام از همسفرها حق خرید برای خودشان
را ندارند و تمام چمدان ها و بارهایی که به عنوان خریدهای گروه از گمرک رد
می شود ،درواقع متعلق به میزبان است که به این ترتیب و با تقسیم شدن کل بار
بین چند نفر ،بدون پرداخت هیچ مبلغی به عنوان گمرکی به مقصد می رسند و به
طور مثال سر از مزون خانم «م» در می اورند.
حاال این که به قول خانم «م» قاچاق بودن این کار با وجود هزینه ای که برای
میهمانان یا درواقع همکارانش صرف می کند ،چقدر صحت دارد یا خیر ،قضاوتش
با اهل فن .اما در این که به هرحال این لباس ها به شکلی غیرقانونی وارد کشور
می شوند ،شکی نیست و این نمونه ای بسیار کوچک و یکی از روش های خرده
پای قاچاق از مافیای عظیم قاچاق در کشور است .موضوعی که سال هاست
نقل محافل خاص و عام در حوزه پوشاک است و همچنان الینحل مانده .از
مغازه دار کف بازار تا تولید کننده های معتبر پوشاک و طراحان صاحب نام و
مسئولین و دست اندرکاران شاغل در مناصب دولتی و خصوصی این عرصه،
همه و همه گره کور کسادی تولید و عرضه پوشاک ملی را به نوعی با این
معضل ظاهرا حل نشدنی مرتبط می دانند.
اینزنجیرهقاچاقازمزوندارانخانگیگرفتهتاصاحباننمایندگی هایبرندهای
صاحب نام به قدری از این اشفته بازار سود می برند که بسیار بعید به نظر می رسد با
راهکارهای قانونی بتوان به فعالیت مشروع و تحت نظارت دولت راضی شان کرد.
خیلی دور نرویم ،با همین خانم «م» که خیلی هم باور ندارد کارش قاچاق لباس
باشد،وقتیخیلیبحثکنیوبخواهیقانعشکنیکههمینمزون هایکوچک
خانگی هم قطعه های کوچکی از پازل کسادی و ورشکستگی صنعت پوشاک
کشور هستند ،برافروحته می شود و ته بحث را باالخره با یک تکنیک تکراری و
خانمه دهنده می رساند به این سوال بی ربط که «زورشون به این اختالسگر های
میلیاردی نمی رسه ،بعد اسم یه لقمه نون دراوردن ما رو میزارین قاچاق؟»
در فضای رقابت ناسالم و ناعادالنه ای که بین اجناس ارزان چینی درجه سه و چهار
و پوشاک ترک و تایلندی و پاکستانی و تولیدات بعضا مرغوب اما غیرارزان وطنی
وجود دارد ،صدالبته پوشاک ایرانی برنده میدان نیستند.
در این که اوضاع بد اقتصادی و معیش��تی مردم نیز به جوالن دادن لباس های
قاچاق ارزان قیمت دامن می زند ،شکی نیست .اما در این میان نباید از نقش نظارتی
و در عین حال کم رنگ ارگان های مسئول و مرتبط هم به سادگی گذشت .با
بررس��ی امار و ارقام مربوط به قاچاق پوشاک که ده سال پیش در روزنامه های
مختلف به چاپ رسیده است ،کامال روشن است که این موضوع قصه دیروز و
امروز نیست و با قبول این فرضیه که مسئولین ذی ربط حداقل چندین دهه است
که با این معضل اشنایند ،این سوال پیش می اید که به راستی جرا تا کنون ساز
وکار مناسبی برای حل و فصل ان اندیشیده نشده؟
حمی��د قبادی دبیر کارگروه مد و لب��اس در این باره می گوید« :تا زمانی که
مزیت مصرف کاالی غیرایرانی در کش��ور ما جاری باشد و نگرش ما تغییر
نکند ،این شرایط به قوت خود باقی است .اگر برندهای مختلف خارجی بدانند
که باید مالیات بیشتری پرداخت کنند ،اتفاق خوشایندی است از ان طرف،
ناخوشایند این که یک کارشناس مالیاتی تصور کند با بزرگ شدن یک برند
باید مالیات بیشتری از او گرفته شود .چرا باید یک برند ،دغدغه بزرگ شدن
داشته باشد!؟ چرا موسسات دلشان نمی خواهد با برند شدن برای خود حاشیه
اقتصادی فراهم کنند و مجبور به پرداخت مالیات بیشتر شوند؟
ما می خواهیم از تعزیرات دعوت کنیم تا بیایند و حواشی کار را ببینند .شاید ان
زمان ،پاسخ این سوال را پیدا کنیم که چطور حساسیت ما در ارتباط با محصوالت
ایرانی خیلی باالست اما نسبت به کاالهای قاچاق و اجناس غیرایرانی ،حساسیت
چندانینداریم؟»
به نقل از منبع پارس��ینه و بر اساس گزارش های موجود ،با وجود قدمت دیرینه
صنعت نساجی ایران ،سهم کشور در تجارت جهانی منسوجات حدود 5درصد و
در صادرات جهانی پوشاک تنها حدود 2درصد است.
فارغ از دالیل عمده اقتصادی و ریشه های فرهنگی و شیوه های گوناگون قاچاق
لباس و بدون وارد شدن به بحث سهم هر کدام از ارگان ها و نهادهای مسئول
در مبارزه و ریشه کن کردن ان ،مهم ترین سوالی که در اذهان همگان مطرح
می شود ،این است که تا کی صنعت نساجی ایران به اتهام واهی ورشکستگی،
خارج از صحنه رقابت های جهانی این عرصه باقی خواهد ماند؟ و ایا امیدی به
تغییر نتیجه این بازی پرهواخواه خواهد بود؟...
مراسم افتتاح دومین مسابقه بین المللی کارتون و کاریکاتور «هولوکاست» شنبه درحوزه هنری برگزار شد.
1
طراح جدول :رسول نادری
2
پاسخ جـدول شـماره قـبل
1
2
3
4
5
6
7
8
9
3
4
1
و
ا
ل
ی
ا
ر
ه
ن
د
ب
ی
ا
ک
غ
ر
ی
پ
ا
ک
ج
2
ب
10ی
ن
12م
ج
11ا
13ب
14ر
15
افقی:
ر
ا
ر
خ
7
ل
8
ی
ل
ج
ب
ر
ا
ن
ا
ن
ج
د
ا
ب
م
ن
م
ا
ر
ا
د
ل
س و
د
ر
ن
و
ح
م
ر
د
م
س و
ا
د
ا
م
ا
ر
ک ی
ت
ی
ر
د
و
ت
ا
م
ل
ی
م
ر
و
9
ب
م
ت
ا
ن
ت
س ر
ق
ب
و
ر
ر
ه
11
ن
ا
ر
ف ا
س ی
ش
گ ر
ا
ن
7
م
خ
د
6
ی
ل
م
ن
5
ا
ب
د
ی
ا
ا
4
ن
ا
و
ی
ش ن
3
15 14 13 12 11 10 9
ی
م
ع
ن
ا
س ی
ا
5
6
2 1
3
4
6 5
7
8
15 14 13 12 11 10 9
ا
د
ف ر
ا
ر
ا
ر
ی
ز
ن
د
ی
ا
ن
ا
و
ل
ا
م
ا
ن
س ا
ن
8
10
12
13
14
15
-1چهره موردنظر-پول کاغذی-2مقابل گرما-مواردجمع ان است-
کشورپوتین!-3برداشت محصول-مردتیرانداز-شرح دهنده-4شکوه وجالل-
تسهیالت بانکی پرطرفدار-اهل هندوستان-نوعی موسیقی-5نیروهاه-لبنیات
پرمصرف-مرکز مرکزی!-سازشاکی-6خارپشت بزرگ تیرانداز-روزعرب-7چاره
اندیشی-استان تاریخی غرب کشور-8حرف ندا-چاشنی پرمصرف-9پستی
وفرومایگی-اتحادیه چندین شرکت اقتصادی-10ستم-دین برتر-11بعضی
به ابرونمی اورند-قابله-روح-بانگ جانوردرنده-12دوست-ازماههای
خارجی-مظهراستقامت-اشاره به دور-13فرستاده-نشان وعالمت-راه تغذیه
جنین-14جنین-گریستن برمرده-انتظار-15ازگلهای زیبا-ازترجمه هایش که
اثری است از«جورج سارتون»
عمودی:
-1حرف نازی-ازترجمه های دیگرش که اثری است از«کارل پوپر»-2ازاده کربال-ویزا-جدای
از-3یاری کننده-رودروسیه-دندانه-فیلمی ازمسعودکیمیایی-4شفابخش بیمار-شهری نزدیک
تهران-روزعرب-شیشه ازمایشگاهی-5مجبورنمودن-خانه های ریزروی عکس-سازشاکی
-6فرارنمودن-برسرمی روید-مادروطن-7زادگاه حضرت ابراهیم-اقیانوس ساکت-8زنده نیست-
ندای غیبی-9چنین انسانی تواناست-جزیره شطرنجی-10درخت کنار-عیب وعار-کوزه بزرگ
-11رازدرونکاله!-ضروری-مرکزعدسی-12امرکوشیدن-برزنومحله-پایه-ترسناک-13خانه
پشت به افتاب-گالبی-تقویت رادیویی-اصل نیست-14کشورخودمان-شهری درشمال-صابون
خیاطان-15ازترجمه های دیگرش-پایتخت ایتالیا