روزنامه هنرمند شماره 1563
روزنامه هنرمند شماره 1563
سهشنبه 2اذرماه 1400سال چهاردهم شماره 8 1563صفـــحه 3500تومـان ISSN 2008-0816
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
www.jaaar.com
هنرمندان موسیقی مبلغ
پوشاک ایرانی می شوند
سر پرست معاونت امور هنری وزارت فرهنگ:
اختالف نظر تهیه کنندگان
کنسرت موسیقی و
سالن دارها رفع می شود
درباره جاذبه های گردشگری «کشمیر»
نزدیک تر ین
مکان به بهشت!
دالیل شکست فصل جدید «روزگار جوانی» چه بود؟
ِ
نادرست بازیگران
انتخاب
ِ
یا پژوهش معمولی!
گنجینه فیلم فجر؛
فرصتی برای نسل نو
«منصور» روایت باورپذیر
قهرمانملی
از داستان فریب ادم ها تا
شاخ های توخالی اینستاگرام صفحه 1
2
سهم ایرانی ها از گردشگری در خلیج فارس
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
اجتماعی
SOCIAL
اخبار
نقد
دبیران جشنواره هنرهای تجسمی
فجر معرفی شدند
دبیرکل چهاردهمین جشــنواره هنرهای تجســمی فجر،
دبیران رشته های مختلف هنری این رویداد را معرفی کرد.
ســیدعباس میرهاشمی درباره شیوه انتخاب دبیران گفت:
پس از جلســات متعدد و فشــرده با هنرمندان ۱۰ ،نفر از
ایشان را به عنوان شــورای دبیران چهاردهمین جشنواره
هنرهای تجســمی فجــر انتخاب کردیم .میرهاشــمی با
اشاره به جلسات فشــرده برای انتخاب دبیران گفت :باید
بــرای هر یک از رشــته های دهگانه طوبــای زرین ،یک
دبیر انتخاب می کردیم.،این انتخاب کار بســیار دشــوار و
دقیقی اســت و در این فرایند هنرمندان زیر برای شورای
دبیــری چهاردهمین جشــنواره هنرهای تجســمی فجر
انتخاب شدند .محسن حســن پور در رشته تصویرسازی،
علی اشرف صندوق ابادی در رشته خوشنویسی ،سیدنظام
الدین امامی فر در بخش رسانه های هنرهای جدید ،منیژه
ارمین در رشته سفال و سرامیک ،مسعود نجابتی در رشته
طراحی گرافیک ،محمدمهدی رحیمیان در رشته عکاسی،
سیدمســعود شجاعی طباطبایی در رشته کاریکاتور ،طاهر
شــیخ الحکمایی در رشته مجســمه ،رضوان صادق زاده
در رشــته نقاشــی ،امیر طهماسبی در رشــته نگارگری.
چهاردهمین جشــنواره هنرهای تجسمی فجر در مرحله
فراخوان اســت و هنرمندان تا تاریــخ ۱۲دی ماه فرصت
دارند اثار خود را ارسال کنند.
ترجمه ۹عنوان کتاب در حوزه
جهان اسالم رونمایی شد
ترجمــه ۹عنــوان کتاب در حــوزه جهان اســام به ویژه
وحدت و تمدن نوین اســامی در مجمــع جهانی تقریب
مذاهب اسالمی رونمایی شــد .این مراسم با حضور حجت
االسالم حمید احمدی معاون امور بین الملل مجمع جهانی
تقریب مذاهب اسالمی و محمدرسول الماسیه رییس مرکز
ســاماندهی ترجمه و نشر معارف اســامی و علوم انسانی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی و برخی از نویسندگان،
ناشران و رایزنان فرهنگی جمهوری اسالمی ایران در کشور
هــای مختلف به صــورت حضوری و مجازی برگزار شــد.
ترجمه کتاب های وحدت اســامی بر پایه مرجعیت علمی
اهل البیت نوشــته مرحوم ایت اهلل محمدعلی تسخیری و
حجت االسالم سیدجالل میراقایی ،وحدت اسالمی ،بیداری
اسالمی نوشته محمدحسین اردوش ،محمد(ص) پیامبری
برای همیشــه از حســن رحیم پور ازغدی و پیامبر(ص) و
قصه هایش به قلم حجت االسالم غالمرضا حیدری ابهری
به زبان اردو و کتاب تمدن نوین اســامی در کالم ایت اهلل
خامنه ای تالیف محمدرضــا بهمنی به زبان صربی در این
مراسم رونمایی شــد .همچنین ترجمه کتاب های بامداد
اســام نوشــته عبدالحســین زرین کوب به زبان روسی و
ایتالیایی ،کارنامه اسالم از همین نویسنده به زبان ایتالیایی،
سهم دانشمندان مسلمان در پیشبرد علوم از شهید محمد
مفتح به زبان ســینهالی و تامیل و خدمات متقابل ایران و
اسالم نوشــته استاد شهید ایت اهلل مرتضی مطهری در دو
جلد بــه زبان قرقیزی و تاتی (قفقــاز) از دیگر کتاب های
رونمایی شــده در این مراســم بود .رونمایی از ترجمه این
کتاب ها به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسالمی و با
همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی صورت گرفت.
نش شخ
صی
ر ت
تلفن تماس88311353:
نشر
اف کاراتن
را هب ما بسپارید.
کشورهایعربیهمچنانپیشتاز!
کشورهای حاشیه خلیج فارس ،پروژه هایی را برای استفاده از ظرفیت گردشگری دریایی با استقرار دکل های
نفتی تفریحی و کشتی های چوبی اجرا می کنند؛ ظرفیتی که ایران هنوز برنامه ای برای ان ندارد .همین چند
وقت پیش بود که هیات دولت تصویب کرد شناورهای چوبی امحا و به جای ان شناورهای فلزی جایگزین شوند.
موضوعی که این مصوبه را جنجالی کرد تا جایی که سازمان بنادر خبر از تغییر در این مصوبه داد .از طرف دیگر
وزارت میراث فرهنگی اعالم کرد که دانش ساخت لنج های چوبی در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو
ثبت شده بنابراین با امحای این لنج ها بخشی از میراث ناملموس ایران از بین خواهد رفت در حالی که می توان از
این ظرفیت برای حوزه گردشگری دریایی در خلیج فارس و دریای عمان استفاده کرد .این همان برنامه ای است
که ایران نتوانسته در خلیج فارس برای توسعه گردشگری استفاده کند .ایران غیر از خلیج فارس از سواحل دریای
عمان و دریای خزر نیز برای گردشگری بهره ای نبرده است ان هم با وجود جزایر بسیار .این در حالی است که
کشورهای دیگر از جمله کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و حتی عربستان پروژه های دریایی زیاد و متنوعی را
راه اندازی کرده اند و بسیاری از اولین طرح ها را متعلق به خود کرده اند .به عنوان مثال کشور قطر چند سالی است
که با انداختن لنج های چوبی سنتی به خلیج فارس که بیشتر انها را کشورهای عمان و ایران ساخته اند ،توانسته
تورهای گردشگری صیادی و دریایی و تفریحی را اجرا کند .این فعالیت ها به خصوص با نزدیک شدن به زمان
برگزاری جام جهانی قطر بیشتر نیز شده است و به ان تنوع داده اند .استفاده از ظرفیت گردشگری ابی و دریایی
توسط امارات نیز شکل متفاوتی به خود گرفته است؛ از ساخت اقامتگاه های شناور گرفته تا راه اندازی تورهای
ماهیگیری که برای ان تبلیغات گسترده ای در سطح جهانی انجام شد .به تازگی نیز عربستان سعودی تالش خود
را برای پیشی گرفتن از امارات و قطر به عنوان قطب تجاری ،فرهنگی و ژئو استراتژیک خلیج فارس افزایش داده
و اخیرا ًبه دنبال چالش کشیدن همسایگان کوچک خود در زمینه تبدیل این کشور به مهم ترین کشور در زمینه
حمل و نقل هوایی است .اختالفات و رقابت میان عربستان با امارات و قطر وجهه دیگری از عربستان را نیز به دنیا
نشان می دهد .این بار عربستان در رقابت با این کشورهای کوچک اما مدرن تالش می کند تا جاذبه های گردشگری
جدیدی را ایجاد و معرفی کند .هر چند که مهمترین و بزرگترین سفرها به کشور عربستان در ایام حج تمتع و
حج عمره انجام می شود و این کشور درامد بسیار خوبی از این سفرها دارد اما با اقدامات جدیدی که این بار به
حوزه گردشگری معطوف شده ،می خواهد نشان دهد که در اینده برنامه ای برای جایگزینی واقعی گردشگری به
جای نفت دارد و شاید در سال های نزدیک درب چاه های نفتش را ببندد .شعاری که در ایران هم تکرار می شود اما
اقدامی برای ان انجام نمی گیرد .به تازگی عربستان برای رونق گردشگری دریایی با استفاده از ظرفیت دکل های
نفتی غول پیکرش خبر از ایجاد یک جاذبه نوین دیگر داده است جاذبه ای که ایران از ان غافل مانده است.
دکل نفتی که تفریحی شد
عربستان سعودی اعالم کرده که از پروژه ای به نام ( The Rigبه معنی دکل) رونمایی کرده است این نخستین
جاذبه گردشگری ساخته شده روی دکل خواهد بود .انتظار می رود این پروژه تا پیش از پایان سال ۲۰۲۵به اتمام
برسد .جالب اینجاست که پروژه دکل در یکی از سکوهای نفتی عربستان واقع در خلیج فارس مراحل ساخت
خود را طی می کند .در جایی که ایران دکل های نفتی و سکوهای نفتی زیادی را دارد که برخی از انها بالاستفاده
مانده اند و هیچ اقدامی برای استفاده از انها انجام نمی شود .اما ایده عربستان سعودی نشان داد که می توان حتی از
دکل ها نیز برای گردشگری استفاده کرد .این ایده و پرداختن به چنین ظرفیتی پیش از این نیز از طریق رسانه ها
به گوش مسئوالن رسیده بود .ایده ای که می شد به جای عربستان ،به نام ایران در جهان رقم بخورد و ایران اولین
جاذبه گردشگری نفتی را در خلیج فارس ایجاد کند.
ایده استفاده از دکل حفاری برای گردشگری در ذهن مردم قشم بود
سال ۸۷اهالی ضلع شرقی ساحل دریا در نزدیکی روستای رمچاه قشم بعد از سه روز باد و طوفان یک روز صبح
از خواب بیدار شدند و دیدند در ساحل دریا یک دکل نفتی غول پیکر جا خوش کرده است؛ ان هم یک دکل ۱۰
هزار تنی .همان روز مردم می گفتند کاش این دکل به یک جاذبه گردشگری دیگر در قشم تبدیل می شد .اهالی
روستا تصور می کردند این دکل حفاری قرار است مانند کشتی یونانی کیش به یک جاذبه تبدیل شود اما هر بار
می دیدند که بخشی از اهن های ان در حال بریده شدن است .این سکوی نفتی عظیم الجثه تحت اداره کشور
امارات بود که ارتفاع ان ٨٠متر و عمق ابخور ان به بیش از ١١متر می رسید.
وعده ها برای بهره گیری از ظرفیت گردشگری دریایی خلیج فارس
ایران در حوزه استفاده از گردشگری دریایی به خصوص در حوزه خلیج فارس ،ظرفیت های کمی ندارد .اخیرا ً هم
عزت اهلل ضرغامی وزیر میراث فرهنگی درباره استفاده از ظرفیت گردشگری دریایی صحبت هایی کرده است که
نشان از رویکرد و توجه او به این حوزه دارد .وعده ها درباره استفاده از ظرفیت های نفتی خلیج فارس کم نبوده
است .در سال ۹۶اکبر نعمت اللهی ،مدیر موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت ایران از مرمت و بازسازی نخستین
سکوی نفتی دریایی در خاورمیانه خبر داد و گفت :پرونده ثبت این سکو که از سال ۱۳۳۸ساخته شده و در مدار
بهره برداری قرار گرفته ،در سازمان میراث فرهنگی در حال پیگیری است تا در قالب نخستین موزه دریایی کشور
به منظور اشنایی عموم مردم با فعالیت های صنعت نفت در بخش دریا ،اماده بهره برداری شود .مدیر موزه ها و
مرکز اسناد صنعت نفت از تالش برای راه اندازی اولین تور گردشگری نفتی ایران برای بازدید عموم مردم از سکوی
نفتی بهرگانسر خبر داده و گفته بود :در نظر داریم تسهیالتی برای گردشگران فراهم شود تا با بازدید از نخستین
سکوی نفتی دریایی خاورمیانه با فعالیت ها و تالش هایی که در بخش فالت قاره انجام می شود ،اشنا شوند .به
تازگی نیز هیات دولت در مصوبه ساماندهی گردشگری سواحل شمالی و جنوبی با اولویت سواحل مکران اعالم
کرده که تغییر کاربری اراضی هم جوار در سواحل کشور ،تصاحب اراضی سواحل توسط نهادها و دستگاه های
اجرایی و در نتیجه محدود شدن دسترسی عموم مردم به سواحل ،فقدان سطوح های توسعه ای سطح بندی شده،
بهره برداری غیر اصولی بیش از حد در برخی از سواحل ،نبود سامانه مناسب جمع اوری و دفع پسماندهای که
در سواحل و اب دریا ،از جمله چالش ها و تنگناها شمرده شده است اما الزم است در حوزه قوانین برای تسهیل
اســتفاده از ظرفیت های گردشگری سواحل بازنگری شود و برای طرح های توسعه گردشگری در سواحل نیز
پیوست تخصصی گردشگری پایدار تهیه و دستورالعملی برای ایمنی سواحل نوشته شود .اینها از جمله اقداماتی
است که هیات دولت ان را برای اجرایی شدن به دستگاه های مربوطه ابالغ کرده است اما هنوز برنامه عملی برای
ان استفاده از ظرفیت گردشگری ساحلی به ویژه در خلیج فارس ارائه نشده است .اواخر سال ۹۹نیز سازمان بنادر
و دریانوردی با وزارت میراث فرهنگی تفاهمنامه ای امضا کرد که در ان از راه اندازی خطوط دریایی بین ساحل
و بین جزایر ،افزایش تجهیزات دریایی و تفریحی ،ساخت هتل های دریایی در شمال و جنوب و امدن کروزهای
بین المللی صحبت شد اینها نکاتی بود که وزیر وقت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری اعالم کرد و گفت
که می تواند در دستور کار قرار گیرد و موجب جلوگیری از خروج از کشور شود.
چارچوب تبلیغات در فضای مجازی چیست؟
تاجیک« :ساترا» سختگیرانه ورود کند
مدیر یک پلتفرم در فضای مجازی معتقد است :انتشار پیش نویس دستورالعمل تبلیغاتی
ســاترا در اجرایی شدن بهتر و پیش بینی برای استراتژی های بقا بسیار مهم است؛ در
مجموع شفافیت باعث می شود اشکاالت به درستی مرتفع شوند .خالء قانونی و انتقاد
کاربران از شیوه فعالیت تبلیغی پلتفرم ها ،سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و
تصویر فراگیر را بر ان داشت تا با بررسی دستورالعمل ها و قوانین رگوالتور های دنیا و
پایش انجام شده در خصوص قوانین داخلی کشور ،دستورالعمل تبلیغات در پلتفرم ها
را تدوین و برای هم اندیشــی و نظرخواهی از نخبگان روی سایت خود قرار دهد .این
دستورالعمل با مطالعه سندهای بین المللی ،مشورت با خبرگان صنعت و رسانه های صوت
و تصویر فراگیر فراگیر و مطالعه اســناد داخلی تنظیم شده و در نهایت به صورت یک
نظرســنجی منتشر شده است و پیش از اعالم فراخوان عمومی به صورت رسمی برای
تمام رسانه های صوت و تصویر نیز ارسال شدهو از انها درباره ایین نامه نظرسنجی به
عمل امد .این دســتورالعمل تالش می کند چالش های حوزه تبلیغات از جمله انتشار
اطالعات گمراه کننده و نامناســب در محتوای تبلیغی ،تهدید سالمت کودکان ،نادیده
گرفتن رده بندی سنی در تبلیغات ،اخالل در تجربه کاربری و افزایش غیر منصفانه هزینه
کاربر را حل کند .در موادی از این دستورالعمل همچنین به موضوع پخش تبلیغات در
سرویس هایی با مدل درامدی اشتراک ماهیانه پرداخته شده است که در ماه های گذشته
انتقاد تعداد قابل توجهی از کاربران را برانگیخته بود .صاحبان رسانه متولیان این حوزه
ت انها در این زمینه دارای ارزش است؛ بنابراین نظرسنجی از
هســتند و طبیعتا نظرا
رسانه ها و قائل شدن این حق برای انها از جانب ساترا اقدامی مهم و درخور توجه است.
اگاهی از نظرات افراد در حوزه های مختلف اعم از کاربران ،صاحبان رســانه های صوت
و تصویر فراگیر ،گروه های مردم نهاد و همه کســانی که مستقیم و غیر مستقیم با این
مقوله در ارتباط هستند حرکتی مشارکتی را بنیان گذاشته است؛ در ادامه و با تدوین
ســند نهایی و ابالغ ان به پلتفرم ها می توان اقدام ساترا را اقدامی هوشمندانه دانست
که در تهیه و تنظیم سند تبلیغات جوانب مختلف را در نظر گرفته است .در نهایت باید
توجه داشت چارچوب بندی و انسجام در هر یک از بخش های رسانه های صوت و تصویر
فراگیر ان هم به صورت مشارکتی و نظرسنجی نتیجه قابل قبول و خوبی را در پی خواهد
داشت؛ چراکه این موضوع برای بهبود و اصالح فضای تبلیغاتی کشور است و اصال نباید
به ان برچسب سیاسی زد .این فرایند کامال علمی پیش رفته و تاثیری جز اصالح و تقویت
فضای تبلیغات ندارد .در رابطه با این اقدام ساترا با حامد تاجیک از مدیران پلتفرم دیرین
دیرین ،درخصوص عملکرد ساترا درباره هم اندیشی دستورالعمل تبلیغات در پلتفرم ها
گفت وگو کرده ایم که متن کامل ان در ادامه می اید:
ورود ساترا به حوزه تبلیغات پلتفرم ها و انتشار دستورالعمل نظر سنجی در این حوزه
را چطور می بینید؟
چنانچه ســاترا شفاف و حتی سخت گیرانه به این حوزه ورود کند بسیار موثرتراست تا ورود بدون
شفافیت باشد بخصوص در حوزه کودکان.
اجرای مقررات تعیین شــده در حوزه تبلیغات چقدر به سود کاربران و چقدر به نفع
صاحبان پلتفرم ها است؟
به نظر این اقدام برای کاربران امن تر است اما شاید پلتفرم ها به لحاظ اقتصادی دچار کمبود شوند؛
در نهایت و در مجموع شفافیت باعث می شود این اشکال نیز به درستی مرتفع شوند.
انتشار پیش نویس دستورالعمل تبلیغاتی ساترا جهت نظرخواهی عمومی روی سایت
این سازمان چه ویژگی هایی دارد؟
انتشار پیش نویس دستورالعمل تبلیغاتی ساترا در اجرایی شدن بهتر و پیش بینی برای استراتژی های
بقا بسیار مهم است.
ساترا چه اقداماتی را باید در جهت تدوین و اجرای مقررات تبلیغات پلتفرم ها در نظر
بگیرد؟
هم اندیشی های بیشتر ،تفکیک حوزه های تخصصی کودکان و بزرگساالن ،گذشت از دید بسته
مقررات حاکم و تدوین شــده از ۴۰ســال قبل و به روزاوری ذهنی کارشناسان ،استمرار در رصد
اجرایی شدن بخشنامه ها ،برخورد با خاطیان و اطالع رسانی ان به سایرین.
نکته پایانی خود را بفرمایید.
غول صدا و سیما ،پلتفرم ها را رقیب نبیند و اجازه فعالیت های غیر انحصاری را به انها بدهد.
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسالمی:
هفته بزرگداشت مقام زن و روز مادر فرصت مناسبی برای استقبال از دهه فجر
قائم مقام شــورای هماهنگی تبلیغات اســامی ،گفت :هفته
بزرگداشت مقام زن و روز مادر فرصت مناسبی برای استقبال
از ایام اهلل دهه فجر است.
حجت االسالم والمسلمین مجتبی اشجری در نشست ستاد
هفته بزرگداشت مقام زن و روز مادر با حضور انسیه خزعلی،
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری امروز (یک شنبه
۳۰ابان) ،اظهار داشت :نقش بانوان در شکل گیری ،پیروزی
و تداوم انقالب اسالمی نقشی محوری و انکارنشدنی است.
وی با اشاره به تاکید معمار کبیر انقالب اسالمی مبنی بر نقش
پررنگ و حماســی زنان مومنه در پیروزی انقالب اسالمی،
گفت :امام خمینی (ره) به صراحت فرمودند« :این پیروزی را
ما از بانوان داریم قبل از اینکه از مردها داشته باشیم .بانوان
محترم ما در صف جلو واقع بودند؛ بانوان عزیز ما اسباب این
شــدند که مردها هم جرات و شجاعت پیدا کنند .ما مرهون
زحمات شما خانم ها هستیم» .حجت االسالم اشجری ،حضور
موثر زنــان در عرصه های مختلف فرهنگی ،اجتماعی ،علمی
و سیاســی را بیانگر نقش سازنده انان در ارتقای جایگاه های
معنوی جامعه دانســت و بیان کرد :از بیست و هفتم دی تا
ســوم بهمن به عنوان هفته بزرگداشــت مقام زن و روز مادر
نامیده شــده اســت که فعالیت های مربوط بــه این هفته با
والدت حضرت زهرا (س) و والدت امام خمینی (ره) حسب
تقویم قمری پایان می یابد.
قائم مقام شــورای هماهنگی تبلیغات اسالمی با بیان اینکه
هفته بزرگداشــت مقام زن و روز مادر فرصت مناسبی برای
استقبال از ایام اهلل دهه فجر است ،تصریح کرد :در برنامه های
ستاد هفته بزرگداشت مقام زن و روز مادر به تبیین دیدگاه
امامین انقالب اســامی در خصوص جایگاه و نقش زنان در
شــکل گیری ،پیروزی و تداوم انقالب اسالمی ،ترویج سبک
زندگی فاطمی و ترســیم و انعکاس دستاوردهای بانوان پس
از پیروزی انقالب اسالمی توجه ویژه شود .وی تشکیل ستاد
هفته بزرگداشــت مقام زن و روز مادر را طبق اساس نامه بر
عهده شــورای هماهنگی تبلیغات اســامی دانست و اضافه
کــرد :انتصاب دکتــر خزعلی ،به عنوان رئیس ســتاد هفته
بزرگداشــت مقام زن و روز مادر از ســوی حضرت ایت اهلل
احمد جنتی نماینده ولی فقیه و رئیس شــورای هماهنگی
تبلیغات اســامی ،نشــان از تعهد ،تخصــص ،توانمندی و
تجربیات گرانســنگ ایشــان در امور مربوط به بانوان دارد.
حجت االســام والمســلمین اشــجری با تاکید بر اهمیت
برگزاری مراسم و برنامه های ستاد هفته بزرگداشت مقام زن
و روز مادر با صبغه مردمی ،گفت :تعامل روســای ستادهای
استانی با روســای شــورای هماهنگی تبلیغات اسالمی در
استان ها موجب ارتقای کمی و کیفی فعالیت ها خواهد شد. صفحه 2
رییس سازمان صدا و سیما تاکید کرد:
استفاده از همه توانمندی ها و ظرفیت های نیروی انسانی در صدا و سیما
رییس سازمان صدا و سیما گفت :در دوره جدید سعی می کنیم از هیچ
ظرفیتی در حوزه توانمندی ،استعداد ،محتوا ،ژانرهای برنامه سازی
در حوزه نیروی انسانی غافل نشویم و همه را به رسمیت شناخته و
از تک تک انها صیانت کنیم .پیمان جبلی در مورد سلیقه مخاطبان
برای بازگشــت چهره های محبوب به رسانه ملی گفت :از ضوابط
حرفه ای و قانونی رسانه ملی است که از تمام ظرفیت ها و قدرت انتن
برای جلب اعتماد و جذب نظر مخاطبان استفاده کند و هیچگونه
ظرفیتی را نباید نادیده بگیرد .رییس ســازمان صدا و سیما افزود:
استفاده بهینه از تمام ظرفیت ها و پتانسیل ها از ضوابط و معیارهای
اساســی سازمان اســت ،در دوره جدید ما سعی می کنیم از هیچ
ظرفیتی در حوزه توانمندی ،استعداد ،محتوا ،ژانرهای برنامه سازی
در حوزه نیروی انسانی غافل نشویم و همه را به رسمیت شناخته و از
تک تک انها صیانت کنیم .جبلی در پاسخ به سوالی درباره بازگشت
چهره های محبوبی همچون فردوسی پور به انتن رسانه ملی گفت:
پاسخ همان است که از قبل اعالم کرده ام ۱۰ .مهرماه امسال هوادار
فوتبال خوزستانی در دیدار با جبلی ،از او خواستند با بازگشت عادل
فردوسی پور موافقت کند و گفتند که می توانم از شما خواهش کنم
که برنامه ۹۰با اجرای عادل فردوسی پور را احیا کنید تا کام فوتبال
دوستان شیرین تر از پیش شود و جبلی در پاسخ به این درخواست،
گفت :فردوسی پور می تواند دوباره در تلویزیون فعالیت کند و از نظر
ما منعی ندارد .صحبت های رییس صدا و سیما درباره نبود هیچگونه
منعی برای بازگشــت فردوسی پور به شبکه سه بار دیگر بر ادعای
بسیاری از نزدیکان مجری و تهیه کننده برنامه نود صحه می گذارد،
در حال حاضر این مجری توانمند ورزشــی کشور به عنوان تهیه
کننده رســمی شبکه سه از ابتدا هم مشکلی برای بازگشت و اجرا
در این شــبکه نداشته است و در برنامه فوتبال ۱۲۰شبکه ورزش
مشغول تهیه کنندگی است .مسووالن برای بازگشت وی به منظور
گزارش بازی های داخلی و خارجی و تهیه کنندگی در برنامه های
جدید درخواست داده اند اما متاسفانه فردوسی پور از این امر سرباز
می زند و این مســاله را تنها منوط به از سرگیری تولید برنامه ۹۰
می داند .حاال باید منتظر ماند و دید با درخواست دوباره پیمان جبلی
رییس جدید صدا و سیما ایا باز هم عادل فردوسی پور از همکاری
با برنامه های مختلف ورزشی شبکه سه سرباز می زند؟ البته در کنار
چهره های ورزشی هنرمندان محبوب دیگر در طی سال های اخیر به
دلیل برخی از سیاست ها از همکاری با رسانه ملی محروم شده اند؛
امید است با انتخاب اصلح جبلی شاهد بازگشت این هنرمندان و
اشتی رسانه ملی و مردم باشیم.
3
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
رادیوولتوییزون
RADIO&TV
خبر
نقد
در حکمی از سوی معاون صدا؛
سرپرست رادیو «پیام»
منصوب شد
نیا ِ زتلویزیونبهسریال هایچندبعدی
از داستان فریب ادم ها تا شاخ های توخالی اینستاگرام
جامعــه ای که با تکنیک هــای روانشناســی و تاکتیک های
تاثیرگذاری اشــنا شــود کمتر فریب می خورد و صداوسیما
نقش بی بدیلی در راســتای اگاهی بخشــی دارد .چندبُعدی
ِ
«ســرجوخه» را از این حیث باید دید که شــاید برای اولین
بار اســت روی مکانیزم های یک سرویس اطالعاتی (موساد)
برای شناسایی؛ جذب و استخدا ِم عوامل متمرکز شده است.
اتاق فکر موســاد ابتدا هدف و یا اهدافی تبیین
بی تردید در ِ
دنبال ابزارهایی در حوزه های اجتماعی
می شود و ســپس به
ِ
اقتصادی سیاســی علمی فرهنگی می گردند که به ســرعت
بتوانــد انها را بــه اهدافشــان نزدیک کند ســپس درباره
مختصات و مشــخصات افرادی که قرار است برای ماموریتی
جذب شوند ابتدا کار پژوهشی انجام می دهند و سپس چند
نمونه را به عنوان تســت انتخاب می کننــد تا نقاط ضعف و
قوتِ تئوری خودشــان را در عمل به دســت اورند .انتخاب
افراد در حوزه اجتماعی بنا به پهنه گســترده ای که دارد هم
سخت است و هم سهل .سخت است به واسطه اینکه افرادی
که زندگی اجتماعی کرده اند کمتر فریب می خورند اما سهل
اســت چون نســبت به بقیه حوزه ها از گستردگی بیشتری
برخوردار اســت .عموماً افرادی که از حوزه اجتماعی شــکار
می شوند ،ابزارند تا عامل و به همین جهت به سرعت به پایان
خط می رسند و تاریخ مصرف شان تمام می شود .بیش از 90
درصد انها در ابتدای امر و بعضا حتی تا میانه راه و درصدی
هم تا پایان ِ یک کیس نمی فهمند فریب خورده اند که البته
بــه میزان هوش و قدرت حریف در بــه کارگیری تکنیک و
تاکتیک های مهندســی اجتماعی ( هنر کنترل رفتار انسان
) معطوف می شــود .اما ســوال اینجا است که یک سرویس
اطالعاتــی چگونه ابزارهای خــود را از اجتمــاع ِ موردنظ ِر
خودش شناسایی می کند؟
تقریباً هیچ کس برای اینکه جاســوس شــود َد ِر سفارتخانه
خارجــی را نمی کوبد و یا نامه ای برای ســرویس اطالعاتی
نمی نویسد و یا تماسی نمی گیرد که می خواهد جاسوس شود
ان هم علیه کشــور و مرد ِم خودش! ..اما سایت های کاریابی.
گرفتن ویزا و اقامت .شــرکت در نمایشــگاه های بین المللی
و ...به عنوان نشــان گاه های شــکارچیان اســت .در سریال
«سرجوخه» سه نفر از سه حوزه اجتماعی به مخاطب معرفی
می شــود .رامین کشــمیری با بازی قربان نجفی ،حمیدرضا
محمــدی در نقــش غالمرضا و باالخره ســامان صفاری در
نقش کیان! در داســتان مهندس کشــمیری مخاطب دانای
کل می شود و می داند که قرار است موساد در راستای ایجاد
بحران هــای مصنوعی ،برق را قطع و اب ِحداقل یک منطقه
شهری را الوده کند اما کشمیری که برای گرفتن اقامت یک
کشور خارجی اقدام کرده هرگز نمی داند در دا ِم ویزا افتاده!
به محض اینکه رامین کشــمیری موقعیت شــغلی خود را
مکتوب و دسترســی فعلی خود را بــه تونل هایی که انتقال
رســیدن به
دهنده اب و برق اند اعالم کرده ،موســاد برای
ِ
اهدافش ابزاری را پیدا می کند تا از طریق موقعیت شــغلی
کشــمیری بتواند خرابکاران را به جای تکنســین وارد تونل
کند! پُر واضح است کشــمیری هرچه باشد حاضر نیست به
الوده ســازی اب تن در دهد لذا با مهندسی ذهن و از طریق
ساده ســازی صرفاً قطع اب و برق موقت را مطرح می کنند
تا بتوانند خرابــکاران را وارد تونل کننــد .زمانی که رامین
کشــمیری متوجه می شود موضوع پیچیده تر از ان است که
تعریف کرده اند عصیان می کند ،عصیانی که دیرهنگام است
تا اینکه مجبور به فرار می شود .غالمرضا و کیان هم در ادامه
داستان برای دو هدفِ همسو (ترور سازنده برتر دستگاه های
ونتیالتــور و اتش زدن کارخانه تولید ونتیالتور) از دو طبقه
اجتماعی شناســایی و هرکدام را با ُمدلی استخدام می کنند
اما رابط هر دو یکی اســت که غالمرضــا او را به نام فلورا و
کیان او را به نام انا می شناســد .فلــورا و انا که در حقیقت
نام «اشــیرا» که یک صهیونیست و عضو موساد است برای
غالمرضا دام عســل پهن می کند .او برای جذب کیان حرف
از پــول می زند اما بــه هیچ کدام دربــاره واقعیت عملی که
می خواهند انجام دهند ،حرفی نمی زند! برای خنثی ســازی
عملیات مهندسی باید از عنصر اگاهی بهره برد .جامعه ای که
با تکنیک های روانشناســی و تاکتیک های تاثیرگذاری اشنا
برای درج گاهی های خود
در تماس باشید.
با روزنامه
سازمانگاهیها88311353 :
لتفکس88311361:
سایت روزنامه هنرمند
کانال تلگرام
www.honarmandonline.ir
اینستاگرام
telegram.me/honarmandnews
instagram.com/honarmandonline
نقش بی بدیلی در
شــود کمتر فریب می خورد و رسانه ملّی ِ
راستای اگاهی بخشی دارد.
روش کار موساد را با قصه ای
چند
ســریال «سرجوخه» تنها
ِ
جذاب بیان کرد .امیدواریم تهیه کنندگان سینما و تلویزیون
برای محروم سازی سرویس های اطالعاتی برای بهره کشی از
سرمایه های اجتماعی به منظور هدف قرار دادن منافع ملی و
اسیب رسانی به زندگی مردم به تولید اثار مشابه اقدام کنند.
«سرجوخه» ثابت کرد تلویزیون ،هیچ منعی برای پرداختن
بــه فضاهای متفاوت و قصه های جدیــد و پرالتهاب ندارد و
تولیــد اثار ایــن چنینی به جذب مخاطــب و تقویت حوزه
نمایشــی تلویزیون کمک خواهد کرد .حقیقت این است که
ما در این ســال ها بخشــی از مخاطبان خصوصاً نسل جوان
ظن بســیاری
را به دالیل مختلفی از دســت داده ایم ،اما به ّ
از کارشناســان ،نمی توان کتمان کــرد تلویزیون هنوز هم
پرمخاطب ترین رســانه کشور اســت .پس می توان با احترام
به مخاطب و تولید اثار فاخــر ،بخش زیادی از مخاطبان را
برگرداند و این اتفاق به گمانم در این سریال افتاده باشد.
ســریال های امنیتی ســاخته شــده در گذشــته بــه ترور
شــخصیت های نظامــی ،سیاســی و گاهــی دانشــمندان
می پرداخــت و اغلب زاویه ها به این ســمت بود .گویی برای
مخاطب ،قانون نانوشــته ای وجود داشــت که اگر دشــمن
خارجی وجود دارد ،اگر خطر موســاد و رژیم صهیونیســتی
وجود دارد ،خطری مردم عادی را تهدید نکرده و نوک پیکان
این ترورها به سمت شــخصیت های نظام است نه مردم ،اما
حقیقت این اســت که چه بخواهیم و چه نخواهیم ،موســاد
فقط دشمن حاکمیت نیست و دشمن مردم است.
این مســئله مهمی اســت که باید روی ان کار شود .مغفول
ماندن همین مســئله سبب شد در ســریال ان را بیان کنم
تا خرابکاری های موســاد علیه مردم ایران به تصویر کشیده
شــود .در زمینه پایگاه های شرط بندی ،مخاطب نااگاه است
و برخی شــاخ های اینستاگرامی نشسته اند و زندگی اشرافی
خــود را به رخ مردم می کشــند .در صورتی کــه همه انها
ســاختگی اند و تصمیم گیرنده اصلی فرد دیگری است و انها
بــه خاطر ظواهر و کارهای زرد جلو دوربین قرار می گیرند و
خروجی اش ویدئوهایی است که جنگ زرگری راه می اندازند.
موضوع مشــابه ان در فضای مجازی موضوع خشونت است
ضریب
جدی اســت و االن عوارض خشــونت در کشور،
ِ
که ّ
میلیونی می گیرد و خطرش خیلی بیش تر شــده است .این
سریال ،روی اگاهی بخشــی کار می کند تا مخاطبان بدانند
این ها بــازی و صوری اســت .مردم باید بداننــد که از چه
جاهایی ضربه می خورند؛ مجموعه های امنیتی اگر درست و
اصولی ساخته شوند و حتی پیش رونده باشند می توانند این
اگاهی سازی را درست در جامعه ایجاد کنند.
معاون صدای رســانه ملی در حکمی مهدی شــهاب تالی را به عنوان
سرپرست رادیو پیام منصوب کرد .روز گذشته ۳۰ابان ماه علی بخشی
زاده معاون صدا مهدی شــهاب تالی را به عنوان سرپرســت رادیو پیام
منصوب کرد .بخشی زاده در این حکم اورده است :نظر به تجربیات مفید
و پیشینه ارزشمند جنابعالی در رسانه ملی به موجب این حکم به عنوان
«سرپرست شبکه رادیویی پیام» منصوب می شوید .بی شک بهره مندی از
سرمایه مخاطب و منابع انسانی قابل اعتنای شبکه رادیویی پیام و کانال
رادیو اوا با مدیریت اینده نگرانه می تواند این شبکه رادیویی را بیش از پیش
مطلوب و مقبول مخاطب نماید و همزمان محملی ارزنده برای پیشبرد
اهداف رسانه ای در محتوا و فرم باشد .از جنابعالی انتظار می رود با توجه
ویژه سند تحولی معاونت صدا موجبات رشد و اعتالی شبکه رادیویی پیام
و کانال رادیو اوا را فراهم نمایید ».بخشی زاده همچنین در این حکم از
شهرام مالزاده مدیری پیشین رادیو پیام در مدت تصدی این مسئولیت
تشکر و قدردانی کرده است .رادیو پیام رویکردی خبری دارد و در میان
اخبار موسیقی های مختلفی نیز پخش می کند و حاال با انتصاب شهاب
تالی که پیش از این به عنوان مدیرکل اخبار صدا فعالیت می کرده است
احتمال می رود رویکرد خبری این شبکه قرار است تقویت شود .امید است
با تقویت این رویکرد بخش موسیقایی این رادیو نیز همچنان حفظ شود.
یادداشت
جعبه بی پایان جادویی!
زمانه تغییر کرده؛ مخاطب امروز مخاطب اسیر و گرفتا ِر دیروز نیست؛
انتخابگر است .اما این پایان تلویزیون نبود و نیست .روز جهانی تلویزیون
اســت .عرصه ای برای نمایش تصاویر ،فرم ها و سبک هایی که انسان را
احاطه کرده است .تلویزیون ،مردمی ترین و پرمخاطب ترین مدیوم برای
ارتباطات و اطالع رسانی است .چرا که ب ه راحتی مطالب را به مخاطبان
از هر گروه سنی و قشری که باشند ،ارائه می دهد .تا قبل از سال 1337
هنوز چیزی به نام تلویزیون به خانه مردم ایران راه پیدا نکرده بود .تا ان
جدی برای خودش ی ّک هتازی
زمان این رادیو بود که بدون حضور رقیبی ّ
می کرد ،اما از سال 1337داستان متفاوت شد .از ان سال بود که دیگر
سر و کله دستگاه شگفت انگیزی که بعد ها به ان لقب جعبه جادو دادند،
پیدا شد .بسیاری از صاحب نظران معتقدند امروزه تلویزیون عضوی از
خانواده است .روابط اعضای خانواده تحت تاثیر ان دگرگون و کارکردهای
جدی شده است .این رسانه در مواردی رقیب
خانواده دچار تغییر و تحول ّ
والدین و در مواردی یاریگر و همراه انان است .گاه کارکردهای نهادهای
رسمی را به چالش می کشد و گاه در نقش نهادی میانجی و واسط ،به
هم افزایی کارکردها کمک شایانی می کند .تماشای تلویزیون و دریافت
اطالعات از طریق این رسانه به سواد نیاز ندارد و به همین دلیل ،این رسانه
در کشورهای عقب مانده و در حال توسعه بیش تر کاربرد دارد .تلویزیون،
نقش مهمی در انتشار اطالعات و دانستنی ها ایفا می کند و وسیله ای
قدرتمند برای شکل دهی به شــرایط و خواسته های بشری محسوب
می شود .روابط عمومی سیما به همین مناسبت یادداشتی نوشته که
در ان تلویزیون را جعبه جادویــی می داند که کماکان فراگیرترین و
اثرگذارترین رسانه محسوب می شود .ان قدر شگفت انگیز بود که جعبه
جادو لقب گرفت .با ان ظاهر چاق و رنگ سیاه و سفیدش چشم هاى
مشتاق زیادى را به خود خیره کرد ،رنگى هم شد(محدود به دو سه رنگ)
البته قاب بیرونى اش! خالصه می شد در یک و نیم شبکه .نیمش براى ان
نصف روز برنامه هایى بود که راهى انتن مى کرد .شب ها کرکره برنامه ها
پایین مى امد و همه چیز تعطیل می شد ،مى رفت تا فردا و روزى تازه...
این جام جهان نما در طول این سال ها چه خاطره ها که برایمان نساخت،
عضوى از خانواده مان شد ،در کنار هم خندیدیم و گریستیم...
حتى به کمک ترافیک هم امده بود و با برخى تولیداتش خیابان ها
را خلوت مى کرد .با رشد فناورى پوست انداخت .شبکه پشت شبکه
کمى و کیفى یکه تاز
اضافه کرد و قد کشــید .البته در مسیر توسعه ّ
نبود ،رقباى جدید هم از راه رسیدند ،در دسترس تر و انعطاف پذیرتر؛
اما این پایان تلویزیون نبود و نیســت ،همانطور که ظهور تلویزیون
پایــان رادیو نبود! زمانه تغییر کرده؛ مخاطب امروز مخاطب اســیر
و گرفتا ِر دیروز نیســت؛ انتخابگر اســت .عصر ،عصر رســانه هاى
همگراست .همین فضاى مجازى مى تواند در خدمت محتواى دیدنى
رقیب ســنتى اش قرار بگیرد و پیام ان را امتداد بدهد تا برســد به
دســت تک تک مخاطبان .تلویزیون همچنان به عنوان فراگیرترین
و اثرگذارترین رســانه در خدمت مخاطبان بــه عنوان اصلى ترین
ســرمایه اش است ،با افتخار( .ان که نقشــی دیگرش جایی مصور
می شــود /نقش او در چشــم ما هر روز خوشتر می شود) به همین
مناســبت ،امیدواریم این قابِ جادویی ،همچون دهه های گذشته
که نوســتالژی هایش هنوز هم جادو می کنند ،بتواند با برنامه سازی
میان رسانه های دیگر
درست و سریال ســازی اصولی همچنان در ِ
جریان سازی و تاثیرگذاری اش را داشته باشد. صفحه 3
4
داریوشارجمند:
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
اخبار
نقد
با حکم رییس سازمان سینمایی؛
کامران ملکی مشاور امور اصناف
رییس سازمان سینمایی شد
با حکم رئیس سازمان ســینمایی کامران ملکی به سمت
مشاور امور اصناف رییس سازمان سینمایی منصوب شد.
با حکم محمد خزاعی رئیس ســازمان ســینمایی کامران
ملکی به سمت مشاور امور اصناف رییس سازمان سینمایی
منصوب شــد .ایجاد ارتباط و هماهنگی بین اصناف خانه
سینما با سازمان سینمایی ،تعامل و همکاری با مدیر عامل
و هیات مدیره خانه ســینما ،بررســی شیوه های دستیابی
به امنیت شغلی دســت اندرکاران سینما ،تهیه طرح بیمه
بیــکاری و لوایح مربوط به امور معیشــتی و تســهیالت
اجتماعی ســینماگران با تعامل خانه سینما ،تنظیم لوایح
حمایت از حقــوق مادی و معنوی اهالی ســینما ،تبیین
برنامه های توســعه ســاختار حقوقی اصناف و انجمن های
ســینمایی ،بررسی روش های کاربردی برای توسعه علمی،
دانــش و مهارت های حرفه ای دســت اندرکاران ســینما،
بررســی راه های کمک بــه غنای همایش ها ،جشــن ها و
برنامه های فرهنگی اصناف ســینمایی و ...از وظایفی است
که رئیس سازمان سینمایی در این حکم برای مشاور امور
اصناف ســینمایی خود تعیین کرده اســت .کامران ملکی
از فارغ التحصیالن فیلمنامه نویســی مرکز اسالمی اموزش
فیلمسازی است که سابقه ۵دوره عضویت در هیات مدیره
جامعه اصناف ســینمای ایران و یک دوره بازرســی خانه
ســینما و عضویت در شــورایعالی خانه هنرمندان ایران را
در کارنامه فعالیــت صنفی خود دارد .وی هم اکنون عضو
انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینما و دبیر هیات مدیره
انجمن صنفی منتقدان و نویسندگان اثار سینمایی است.
وی همچنیــن ،در هیات های انتخاب و داوری جشــنواره
بین المللی فیلم فجر ،کودک و نوجوان ،جشن بزرگ خانه
سینما ،جشنواره های پلیس ،شهر ،مقاومت ،کیش ،ارتش،
فیلم های ویدیویی و ...حضور داشته است.
علیرضا داوودنژاد مطرح کرد؛
از زندگی در تهران
احساس امنیت نمی کنم
علیرضا داوودنژاد کارگردان ســینما با اشــاره به مشکالت
زیست محیطی تهران بیان کرد که دیگر از زندگی در این
شهر احساس امنیت نمی کند.
مستند «بر سر خاک» به کارگردانی محسن خان جهانی با
محوریت محیط زیست این روزها از پلتفرم هاشور در حال
اکران انالین است.
علیرضا داوودنژاد کارگردان سینما درباره این مستند گفت:
با دیدن مستند «بر ســر خاک» دیگر از زندگی در تهران
احســاس امنیت نمی کنم .به نظرم الزم اســت همه مردم
ایــران این فیلم را ببینند .مخصوصاً مردم اســتان مرکزی
و تهران.
وی افزود :اساســاً ما در غفلتی سنگین نسبت به انچه در
محیط زیست و زندگی مان می گذرد ،به سر می بریم؛ مثل
ادم هایی که در خواب خوش به ســر می برند و از بالیی که
بر سرشان در حال نازل شدن است ،بی خبر هستند.
داوودنژاد در پایان گفت :من با دیدن فیلم «بر سر خاک»
دیگر از زندگی در تهران احساس امنیت نمی کنم و نسبت
به ادامه دادن زندگی در این شهر تردید پیدا کردم.
تصویربرداری مســتند «بر ســر خاک» که ۲ســال طول
کشــیده ،توسط امیر جغتایی در شــهرهای مختلف انجام
شده و تدوین ان را ارش زاهدی اصل برعهده داشته است.
در ســاخت این مســتند عالوه بر گفتگو و برخی تصاویر
تکان دهنده از فرســایش خاک در ایــران ،از گفتار متن با
صدای شهرام درخشان استفاده شده است.
عواملی که در ســاخت این مســتند همکاری داشــته اند،
عبارتنــد از صدابــردار :احمدرضا طایــی ،صداگذار :ارش
قاســمی ،توازن رنگ و نور :رضا تیمــوری ،تصویربرداری
هوایی :احمد ازاد ،مدیر تولید :امیر مهدی صادقی.
محسن خانجهانی مســتندهای «« ،»A.B.C.Dانتهای
خیابــان پاســتور»« ،ازادراه»« ،کاله شیشــه ای» و ...
را کارگردانــی کرده اســت و در چهاردهمین جشــنواره
«ســینماحقیقت» جایزه ویژه هیات داوران به دلیل توجه
ویژه به بحران زیست محیطی خاک و توجه به پژوهش را
برای ساخت فیلم «بر سر خاک» دریافت کرد.
به یاد ندارم هنرمندان
اینقدر به یک مدیر فرهنگی وابستگی عاطفی پیدا کنند
داریوش ارجمند ،گفت :به یاد نــدارم در این عمری که از خدا گرفته ام
اینقدر هنرمندان به ویژه هنرمندان پیشکسوت ،به یک مدیر فرهنگی
وابستگی عاطفی پیدا کنند و اعتماد کامل داشته باشند .داریوش ارجمند،
بازیگر پیشکسوت ســینما و تلویزیون در یادداشتی ضمن استقبال از
بازگشتسیدعباسعظیمیبهعنوانمدیرعاملجدیدموسسههنرمندان
پیشکسوت از وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی بابت این انتخاب تقدیر کرده
است .به یاد ندارم در این عمری که از خدا گرفته ام اینقدر هنرمندان به
ویژه هنرمندان پیشکسوت ،به یک مدیر فرهنگی وابستگی عاطفی پیدا
کنند و اعتماد کامل داشته باشند .وقتی که او را با بی احترامی تمام و
خالف نظر صریح اعضای موسسه هنرمندان پیشکسوت از مسئولیتش
کنار می گذارند ،همه ناراحت می شــویم و هر کس به طریقی نارضایتی
خود را بروز می دهد و انواع و اقســام یادداشت ها در اعتراض به این اتفاق
نامیمون در رسانه ها و عموما در فضای مجازی منتشر می شود .حتی در
زمان برکناری و با گذشت نزدیک به دوسال او را رها نمی کنند .وقتی که
در مسئولیت برج ازادی تهران مشغول می شود ،ان مکان می شود پاتوق
و محل فعالیت های هنری پیشکســوتان! و همه بی صبرانه دل خوش
می کنیم و منتظر می مانیم با انتخابات ریاست جمهوری و اغاز فعالیت
دولت سیزدهم و باز گرداندن مدیر دوست داشتنی ،جبران و خوشحالی
دوبارهبهجمعهنرمندانپیشکسوتعضوموسسهبازگردد.حالکهبااقدام
شایستهوقابلتحسیندکترمحمدمهدیاسماعیلیوزیرمحترمفرهنگ
و ارشاد اسالمی و دکتر محمود شالویی سرپرست معاونت امور هنری ،با
خواسته هنرمندان موافقت و برگشت این مدیر الیق به موسسه فراهم شده
است ،دوباره شاهد موجی از خوشحالی پیشکسوتان و حتی خانوده های
انان هستیم که بدون اغراق قابل وصف نیست .هر چند که همیشه این
خوشحالی ها برای یک انسان شایسته ،حس حسادت انسان های کوچک
و بخیل را هم در جهت منفی و بروز حواشی و سنگ اندازی در مسیر بر
می انگیزاند و تاریخ پر است از داستان های واقعی از نامردی های روزگار.
امیدوارم در روزهای اتی شــاهد این اتفاق خوب و ســپردن مسئولیت
موسسه به سیدعباس عظیمی ،موسس و صاحب اصلی موسسه باشیم
و انشااهلل با حمایت های وزیر محترم و مقامات وزارت ارشاد ،شاهد رونق
دوباره این نهاد در راستای تکریم هنرمندان پیشکسوت ایران باشیم .البته
در پایان الزم است بگویم ،من به احدی هیچ دین و بدهی ندارم و اگر در
حمایت صددرصد از اقای عظیمی می گویم و می نویسم ،فقط برای حس
خوب خودم و هم قطاران پیشکسوت و اعتمادی است که به پاکی ،صداقت
و توانمندی او در هدایت این موسســه داریم ،هر چند که او شایستگی
مدیریت های باالتری را دارد ولی نه ما او را رها می کنیم و نه او هیچ پست
و مقامی را به خدمت به پیشکسوتان ترجیح می دهد .سیدعباس عظیمی
از ابتدای تاسیس تا اسفند ماه سال ۱۳۹۸به عنوان مدیرعامل موسسه
هنرمندان پیشکسوت فعالیت می کرد که بعد از برکناری به عنوان مدیر
برج ازادی مشغول به کار شد .اما همین چند روز پیش یعنی ابان ماه سال
۱۴۰۰باخداحافظینیکنامحسینی پورازاینموسسهسیدعباسعظیمی
باردیگر به عنوان مدیرعامل جدید این موسسه مشغول به فعالیت شد.
با افزوده شدن دو بخش به جشنواره؛
گنجینه فیلم فجر؛ فرصتی برای نسل نو
در فراخوان چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر ،دو بخش جدید اعالم
شده که باعث توجه بیشتر مردم و سینمادوستان به این دوره از جشنواره
خواهد شــد .بخش های گنجینه های سینمای ایران و همایش های
علمی سینمای ایران بخش های جدیدی است که امسال حضور ان
در چهلمین جشنواره فیلم فجر پیش بینی شده است .بخش هایی که
پیش از این در جشــنواره فیلم فجر وجود نداشــت و به ویژه پس از
اعالم ادغام دو بخش جدا شــده جهانی و ملی از جشنواره فیلم فجر،
امسال قرار است رونق بیشتری به جشنواره بدهد .نمایش فیلم های
مرمت شده و باکیفیت تاریخ سینمای ایران فرصت نابی برای بازبینی
کالسیک های سینمای ایران به مخاطبانی می دهد که این فیلم ها را بر
پرده ندیده اند و همایش های علمی فرصتی مناسب برای عالقه مندان
به مباحث عملی سینما و شنیدن انها از دهان کارشناسانی است که
تجربه عملی خوبی در سینما دارند .بی شک رجعت جشنواره فیلم فجر
به ریشــه ها و هویت خود با دو بال معنــا می یافت و نبود هر کدام از
این دو بال ،می توانست مدیران جشنواره چهلم را در نیل به اهداف از
پیش تعیین شده ناموفق جلوه دهد اما در طراحی مسعود نقاش زاده
دبیر این دوره از جشنواره که خود یک فرد دانشگاهی است ،نمایش اثار
کالسیک جشنواره در کنار برپایی نشست های علمی پژوهشی می تواند
خالهای موجود در مخاطبان و اهالی سینما و نیز کارشناسان را تا حد
زیادی برطرف سازد .جشنواره فیلم فجر از سال ۱۳۶۱و همزمان با ایام
جشن های پیروزی انقالب اسالمی اغاز به کار کرد .این جشنواره که
معموال ۱۲تا ۲۲بهمن میزبان عالقه مندان است ،تا سال ۱۳۷۴فقط
به تولیدات ساالنه سینمای ایران می پرداخت و از این سال به بعد به
صورت بین المللی برگزار می شود .این جشنواره شامل سودای سیمرغ
(مسابقه سینمای ایران) ،نگاه نو (فیلم های اول) ،سینما حقیقت (اثار
مستند سینمایی) ،هنر و تجربه (تجربه اول) و انیمیشن است .بخش
بین الملل جشنواره از سال ۱۳۹۳از بخش ملی جدا شد و در اردیبهشت
۱۳۹۴به صورت جداگانه برای اولین دوره به دبیری رضا داد برگزار شد.
رضا میرکریمی سال های ۱۳۹۵تا ۱۳۹۸دبیری این رویداد را برعهده
داشت .همه گیری کرونا برگزاری بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر را
در سال ۱۳۹۹لغو کرد و امسال نیز این جشنواره به دبیری محمدرضا
عسگرپور برگزار شد .بخشبین الملل جشنواره فیلم فجر نیز بخش های
متنوعی شامل جام جهان نما ،سینما سعادت ،جشنواره جشنواره ها،
نمایش های ویژه و جلوه گاه شرق است .تاکنون سی ونه دوره از جشنواره
فیلم فجر برگزار شده است .قرار است این بخش از این جشنواره از سال
اینده ،همزمان با بخش ملی برگزار شود.
محمدرضا فرجی خبر داد؛
محدودیت کرونایی سینماها اخر هفته لغو می شود
محمدرضــا فرجی مدیرکل نظــارت بر عرضه و
نمایش فیلم سازمان ســینمایی بیان کرد که با
توجه به پیگیری های صورت گرفته محدودیت های
کرونایی ســینماها تا پایان همین هفته برطرف
می شــود .محمدرضا فرجی مدیــرکل نظارت بر
عرضه و نمایش فیلم ســازمان سینمایی با اشاره
به تغییر شــرایط کرونایی و ایجــاد مطالبه برای
فعالیت سالن های سینمایی با ظرفیت صددرصدی
به واســطه اســتقبال از فیلم های در حال اکران
گفت :این مطالبه از سوی شورای صنفی اکران و
سینماداران مطرح شده است .بالطبع مردمی هم
که برای تماشای فیلم به سالن های سینما می ایند
بابت ظرفیت محدود سالن ها نگرانی هایی به ویژه در
روزهای اخر هفته و روزهای فروش بلیت نیم بها
دارند .به همین دلیل در حال پیگیری این موضوع
از مراجع قانونی هستیم و خواسته ما مطرح شده
و سازمان سینمایی به شــدت پیگیر این موضوع
اســت .وی افزود :پیش بینی می کنیم با توجه به
پیگیری های صورت گرفته و نشســت هایی که با
مسئوالن ذی ربط داشته ایم ،تا پایان همین هفته
محدودیت ها برطرف شود به خصوص که هواپیماها
و اتوبوس هــا در حالی مجاز به فعالیت با ظرفیت
صددرصدی شده اند که رعایت پروتکل ها در ان ها
نسبت به سینما دشوارتر است .از سوی دیگر حضور
در سالن های سینما اختیاری است ،برخالف وسایل
نقلیه عمومی که افراد به اجبار از ان ها اســتفاده
می کنند .فرجی در ادامه گفت :در فرایند فروش
بلیت سینماها ،امکان بررسی کارت واکسن افراد
هم وجود دارد و می توانیم در مسیر افزایش میزان
اســتقبال از فیلم ها این تمهیدات را هم افزایش
دهیم .وی درباره امکان اجرایی شدن چک کردن
کارت واکسیناسیون متقاضیان حضور در سالن های
سینمایی تاکید کرد :با توجه به امکاناتی که سامانه
سمفا در اختیار ما قرار داده است و امکان بررسی
کد ملــی افراد خریدار ،می توانیم این موضوع را از
همان مرحله ابتدایی فروش بلیت بررسی کنیم.
این یکــی از ابزارهای موجود برای افزایش ایمنی
ســالن های سینماست اما با توجه به جلساتی که
داشته ایم طی روزهای اینده تصمیم نهایی در این
زمینه اخذ خواهد شد .تالش این است که در این
جلسات به یک نظر واحد برسیم.
شیوه نامه انتخابسینماهایمیزبان«فجر»
مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان
ســینمایی درباره شــرایط میزبانی ســالن های
ســینمایی برای جشــنواره چهلم فیلم فجر هم
توضیح داد :شیوه نامه ای را برای انتخاب سینماهای
جشنواره فیلم فجر ،اماده کرده ایم .این شیوه نامه
بــرای اولین بار تدوین و در انجمن ســینماداران
نسبت به ان اطالع رسانی شده است .این شیوه نامه
روی سایت جشنواره هم قرار گرفته است و انتخاب
نهایی سینماهای میزبان جشنواره برمبنای همین
شــیوه نامه خواهد بود .وی با اشــاره به بازدید از
سینماها توسط یک کارگروه جهت بررسی سالن ها،
درباره اخرین وضعیت فیلم های متقاضی حضور در
جشنواره چهلم هم گفت :طبق پیش بینی ها تقریباً
همه فیلم هایی که امکان حضور در جشنواره امسال
را دارنــد فرم تقاضای خود را تکمیل کرده اند و به
امید خدا طبق برنامه ای که از پیش اعالم شده بود،
هیات انتخاب کار بررسی این اثار را به زودی اغاز
خواهد کرد .استقبال از فرایند ثبت نام در جشنواره
خوب بود به خصوص که امســال از منظر تولید،
سینمای ایران بیشتری درگیری را با کرونا داشت
و مثل سال گذشته فیلم هایی را نداشتیم که پیش
از شیوع کرونا ساخته شده باشند .با همین وضعیت
هم تهیه کنندگان توانســتند فیلم ها را به موقع
برسانند تا تنور جشــنواره امسال هم گرم بماند.
فرجــی در پایان درباره لزوم تکمیل فرایند تولید
فیلم هایی که فرم ثبت نام را پر کرده اند هم تاکید
کرد :قطعاً سیاست امسال ستاد جشنواره فیلم فجر
و دبیر جشــنواره این است که هیات انتخاب باید
فیلم ها را به صورت کامل ببینند و روی این موضوع
تاکید دارند.
محمدرضا شرف الدین ،تهیه کننده سینما گفت:
جشنواره فیلم فجر؛ سینما را به سوی تفکر انقالب اسالمی برگرداند
محمدرضا شرف الدین ،تهیه کننده سینما گفت :جشنواره فیلم فجر
باید به مسیر انقالب اسالمی برگردد .شرف الدین ،تهیه کننده سینما
گفت :جشنواره فیلم فجر باید به مسیر انقالب اسالمی برگردد .ما جشن
سینمای ایران را داریم که ان را خانه سینما برگزار می کند و در ان به
صورت حرفه ای به رشته های مختلف صنفی پرداخته می شود .اما وقتی
حرف از جشنواره فیلم فجر می شود ،تابلویی به نام فجر داریم که باید
طبق ارمان های انقالب اسالمی عمل کند .در این سال ها سینمای ایران
از تراز انقالب اسالمی به شدت فاصله گرفته ،با این حال جشنواره فیلم
فجر با انتخاب های خود می تواند این نقیصه را جبران کند و سینما را به
سوی تفکر انقالب اسالمی برگرداند .او افزود :فضای عمده فیلم ها ،نوع
ط شخصیت ها و قصه های اثار سینمایی در سال های گذشته باعث
ارتبا
شده بود کلیت سینمای ایران و الجرم جشنواره فیلم فجر به تدریج به
ســمت یک سینمای بی هویت غیر ملی و غیردینی برود .تراز ان فاقد
وجاهت انقالب اســامی بود و در بهترین صورت بر اساس داوری های
حرفه ای و فنی سنجیده می شد .اگر هم چند فیلم با تراز وزین انقالب
و دفاع مقدس ساخته شد از کلیت سینمای ایران و مناسبت های دولت
و ســازمان سینمایی جدا بود .به نظرم تراز جشنواره فیلم فجر باید بر
ک هم باید گفتمان انقالب
اساس داوری های محتوایی استوار شود و مال
اسالمی باشد .این تهیه کننده درباره توجه به مضامینی مانند دیپلماسی
فرهنگی در اثار ســینمایی گفت :ما باید به وســیله سینمای خود با
سایر ملت ها و کشورها ارتباط برقرار کنیم .متاسفانه ما در ارتباطات و
دیپلماسی فرهنگی ،بســیار ضعیف عمل کرده ایم .در واقع وزارت امور
خارجه فعالیتی در عرصه تبادل اندیشه و گفتمان های موجود در دنیا
به صورت تعاملی انجام نمی دهد بلکه به صورت یکجانبه اعالم موضع
دارد و یا نظرات طرف مقابل را به ملت ما تحمیل می کند و در هشت
سال گذشته ،شرایط اینگونه بوده است .شرف الدین ادامه داد :دستگاه
دیپلماسی ما در سال های اخیر فرمانبر غرب بود و نشانی از تعامل وجود
نداشت .همان طور که در برجام به عنوان نقطه عطف سیاسی در دولت
گذشته دیدیم ،بازنده ایران بود و دستاورد مثبتی برای ما دربرنداشت.
مدیرعامل سابق انجمن سینمای انقالب و دفاع مقدس با اشاره به نقش
دستگاه دیپلماسی در امور فرهنگی ،یاداور شد :سیاست گذاری شوراهای
ســازمان سینمایی و سرمایه گذاری و حمایت های دولت و پیوست ان
سیاست گذاری جشنواره فجر باید طوری باشد که همه شاهد احیای
گفتمان انقالب اســامی باشند و این گفتمان در بسته های فرهنگی،
توسطدستگاهدیپلماسیبهصورتبین المللیمطرحشود.حتیسازمان
تبلیغات اسالمی و سازمان ارتباطات اسالمی هم در این زمینه مسئول
هستند .او خاطرنشان کرد :فرانســوی ها در مقابل خدمات سیاسی و
عوض صادرات به فرانسه،
اقتصادی به چینی ها ،از انها می خواهند که در ِ
سالیانه 10فیلم از سینمای فرانسه در چین نمایش داده شود .این نشان
دهنده ان است که چقدر برای اندیشه و تفکر خود ارزش قائل هستند.
در حالی که الئیک و ســکوالر هستند ولی در اندیشه های خود ثابت
بوده و برای تبلیغ و توسعه ان طرح و برنامه دارند .اکنون که بزرگ ترین
صادرکننده کاال و خدمات به کشور ما چینی ها هستند ،باید در قبال این
گستره اقتصادی ،انها را ملزم به نمایش حداقل 30فیلم از سینمای ایران
در طول سال کنیم .شرف الدین با اشاره به جای خالی اثار سینمای ایرانی
در کشورهای همسایه ،گفت :ما باید در منطقه نفوذ جمهوری اسالمی
مانند عراق ،سوریه ،لبنان ،یمن ،افغانستان و ...سینمای ایران را پیوست به
امنیت و گفتمان های سیاسی ،امنیتی و تعامالت طرفین در ان کشورها و
یاکشورهایشمالایرانکنیم.مابراساسدیپلماسیسیاسیوارتباطات
مرزیباهمسایگان ،تفاهمنامه هاییداریمولیسینمایمادرانکشورها
هیچ نقشــی ندارد .انها از ایران مواد معدنی ،تولیدات صنعتی ،غذایی،
کشــاورزی و حتی خدمات فنی مهندسی ،راهسازی ،پل و سدسازی
می برند و ایران با توانمندی های علمی ،صنعتی و مهندسی خود چهره
ان کشورها را دگرگون کرده و در مسیر توسعه در کنار مردم ان کشورها
بوده ولی هیچ فیلمی از ســینمای نجیب ایران در این کشورها اکران
نمی شود در حالی که سینما از توانمندی های بالقوه ایران است .او افزود:
جشــنواره فیلم فجر در اینده باید محلی برای تضارب ارا و حضور این
کشورها باشد و از سفرا و کاردارهای فرهنگی این کشورها برای شرکت در
ان دعوت شود .کارهای فراوانی در حوزه فرهنگی می توان با این کشورها
انجام داد که نقطه شروعش می تواند سینما و جشنواره فیلم فجر باشد. صفحه 4
«منصور» روایت باورپذیر قهرمان ملی
و سبک واقع گرای سینمای دفاع مقدس
هرچقدر فیلم های روز سینمای ما تالش می کنند تا فرمی را که دیگر
فیلم های مشهور ساخته اند را بدون رعایت قواعد صحیح سبک بسازند و
ناشیانه فرم زده می شوند .درباره اهمیت سبک در فیلم و به طور کلی در
عرصه هنر به همین اندازه می توان اکتفا کرد که اگر سبک و شیوه ساخت
و پرداخت در بهترین شکل ممکن باشد ،حتی یک سوژه الغر را می تواند
جال بدهد و برجســته کند« .پل تیلیش» متفکر و نمادشناس ،جمله
جالبی درباره سبک دارد .او می گوید سبک از موضوع ،در هنر مرتبط با
دین اهمیت بیشتری دارد .البته او این جمله را ناظر به حوزه هنر دینی
می گوید اما می توان اینگونه اســتنباط کرد که جایگاه سبک و شیوه از
موضوع اهمیت بیشتری دارد .تعریف سبک از منظرهای گوناگونی شکل
گرفته است اما مهم ترین ان تعریف «هانریک ولفلین» است که ناظر بر
تکرار قوانین و قواعد خاصی است که به مثابه یک شیوه یا همان سبک
درامده باشــد .سینما البته نسبت به دیگر اشکال هنر مانند نقاشی و
موسیقی در سبک و شکل پرداخت ،دشــواری های بیشتری دارد چرا
که ماحصل یک فرایند پیچیده و متشکل از چند نوع هنر دیگر مانند
بازیگری ،موســیقی ،طراحی صحنه و همینطور بخش های فنی مانند
تدوین ،نورپردازی و ...است .ایجاد سبک و رعایت قواعد دستوری در سینما
بسیار سخت است و هرکسی در تاریخ سینما امکان اینکه سبک ساز شود
و یا اصول یک ســبک را رعایت کند را نداشته است .فیلم های جریان
انقالب اسالمی و دفاع مقدس نیز دارای سبک و لحن خاصی در تاریخ
سینمای ایران اســت .جدای از فیلم های جنگی و حادثه ای که در ان
رگه های اکشن قوت دارد ،فضای غالب فیلم های بیادماندنی دفاع مقدس
مانند مهاجر ،دیده بان ،از کرخه تا راین ،بلمی به سوی ساحل ،افق ،کیمیا،
سرزمین خورشید و ...عموماً توانستند با شکل دادن به سبکی متفاوت
و منحصر به فرد ،ژانر سینمای دفاع مقدس و مقاومت را شکل بدهند.
مهم ترین خصوصیت این ژانر اجتناب پذیری ان از فضای جنگی موسوم
به هالیوود اســت .فیلم های مورد اشاره به جای انکه با تکنیک و فنون
صنعتی سینما از شخصیت اول ،قهرمان بســازند و او را مانند ارنولد و
رامبو هیکلی و مهیب کنند ،نقش اول ها را در ابتدا فردی معمولی و ساده
انتخاب می کردند که رفته رفته بدون وجوه هالیوودی و امریکایی ،تبدیل
به قهرمان می شود .در واقع اینجا این سبک و شکل روایی فیلم است که
قهرمان می سازد .اما با بهره مندی از کنش ها و رفتارهای واقعی و روز مره
اما بهره مند از اخالق ،انسانیت ،ایمان و عدالت که البته این مضامین بجای
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
سینمــــا
CINEMA
خبر
نقد
فیلم کوتاه «قهوه سرد» به مرحله
تدوین صداگذاری رسید
پیام احمدی کاشانی
انکه مدام بصورت شعار تکرار شوند ،از شیوه سبک و فرمیک بیان شده و
مخاطب را با قهرمان فیلم همراه و همذات پندار می کند .در حقیقت این
ت اصلی است که او را دستخوش تغییر و
انتخاب های واقع گرایانه شخصی
تحول می کند و از او یک قهرمان می سازد .منصور ساخته جدید سیاوش
سرمدی از چنین ویژگی برخوردار است؛ سبکی تمییز و مرتب و روایتی
بدون زوائد و حاشیه درباره مردی که قهرمان نیست اما رفته رفته تبدیل به
یک اسطور ه می شود .بیش از هر چیز جدای از اهمیت موضوعی این فیلم
زندگی نامه ای ،سبک این فیلم است که ان را دلنشین و باورپذیر کرده
است .منصور با توجه به اینکه بر اساس یک داستان واقعی است ،سبک
و لحن فیلم مستندگونه و واقع گرایانه را دارد که بدون شک ،مستندساز
بودن کارگردان در ان اثرگذار است .فیلم در مدت زمان یک ساعت و نیم
از نقطه ای که در واقع خال شرایط موجود در کشور است ،اغاز شده و رفته
رفته با پرداخت به نقاط متصل به بدنه اصلی داستان ،شاخ و برگ هایی
را ایجاد می کند که مخاطب را از اصل موضوع دور نمی کند بلکه به بار
مفهومی فیلم و خط داستان کمک می کند .اما همین اجزای داستانی
موجود در فیلمنامه نیز بر بستر سبک ارامی که رفته رفته اوج می گیرد و
همچنین واقع گرا و در نهایت شکافنده ،که از دل واقعیت مادی و از خالل
ِ
حقیقت همت بلند و باور به خودکفایی را متجلی می سازد ،سوار شده
ان
است .هنر فیلم سرمدی ان است که این محتوا با تکنیک به گونه ای در
هم تنیده شده که شکل مهم و مبدعانه ای از سبک سینمای دفاع مقدس
(که باید ان را ســبک واقع گرا و استعالیی خواند) که سالیان سال بود
به ان توجهی نمی شود را بار دیگر زنده کرد .این سبک با کمک اجزای
بصری و روایی فیلم در نهایت فرمی را شکل داده که در ذهن مخاطبان
جنس متفاوتی از فیلم های روز سینمای ایران دارد .هرچقدر فیلم های
روز ســینمای ما تالش می کنند تا فرمی را که دیگر فیلم های مطرح و
مشهور ساخته اند را بدون رعایت قواعد صحیح سبک بسازند و ناشیانه
فرم زده می شوند ،منصور در سبک و فرم خودش مستقل است و البته
در تداوم فرمی که فیلم های ناب سینمای دفاع مقدس و مقاومت داشت.
تدوین منصور در این مسیر نقش افرین شده است .فیلم پرش بی معنی
و بی دلیل ندارد و شکل کار را بهم نریخته است در عین حال خط روایت
را ارام و منطقی ادامه داده تا به نقطه نهایی برســاند .بخش هایی که در
خارج از کشور فیلم برداری شده البته در تناسب شکلی و ظاهری با دیگر
سکانس ها نیست .بنظر می رسد که دوربین عوض شده و احتماالً امکاناتی
که در ایران کار انجام شده است در انجا در دسترس نیست .بازی باورپذیر
و منطقی محسن قصابیان در نقش شهید ستاری ،از بهترین بازی های
سال های اخیر سینمای ایران است .او یک ایرانی و فرمانده واقعی و انسان
مسلمان حقیقی است که باید شکل بازی او را الگوی نسل جدید بازیگران
سینمای ایران قرار داد« .چهره قصابیان» با طراحی چهره ،هم مهربان تر و
هم در عین حال با ابهت تر شده و برای بازی در نقش یک فرمانده شباهت
کافی را پیدا کرده است .سبک منصور ،رئالیسم است اما نه اینکه در این
واقع گرایی بماند و درجا بزند بلکه استعالیی عمل می کند و حقیقت و
زیبایی یک روح بزرگ و متعالی را نمایان می کند و با ایده پرواز که دغدغه
منصور است اتحاد پیدا می کند و اوج می گیرد .این برگ برنده و وجه تمایز
منصور از دیگر فیلم های سینمای ایران است که به ان بی توجه اند.
حقوق کودک در سینمای امروز رعایت می شود؟
ســینمای ایران در یک نظام رده بندی و یک فضایی اســت که بنظر
می رسد غالب فیلم ها برای کودکان نامناسب نباشد؛ اما به نظر می رسد
سینمای کودک ،خروجی اش به مسائل و چالش های جامعه ای می پردازد
که شاید خیلی مسئله کودک نباشد.
سینمای کودک و نوجوان تاثیرات مثبت و منفی بسیاری بر روان و روحیه
کودکان و نوجوانان دارد و گاهی این تاثیر از هزاران محفل اموزشــی
قوی تر است ،به همین دلیل نیاز است که با بایدها و نبایدهای این حوزه
اشــنا شویم .دنیای کودکان و نوجوانان منحصر به فرد و زیبا است .به
همین نسبت به تصویر کشیدن ان نیز دشوار و چالش برانگیز است .با
این حال برخی از فیلم های کودک و نوجوان ،به قدری تاثیرگذار بوده اند
که همیشــه در یادها می مانند .یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در
راستای تربیت و الگو پذیری کودکان و نوجوانان به صورت غیر مستقیم
به شــمار می روند ،نتایج تحقیقات نشان می دهد هرچه روش تربیتی
برای کودک و نوجوان مستقیم تر باشد ،اثر ان نامطلوب تر خواهد بود؛
بنابراین روش های تربیتی در حوزه هایی مانند تربیت اخالقی ،اجتماعی
و فرهنگی هر چقدر غیر مســتقیم تر باشد موثرتر است .در این راستا
«وحید اگاه» ،عضو هیئت علمی دانشگاه عالمه طباطبایی ،در نشست
«حقوق و سینمای کودک» در خصوص تقسیم بندی سینمای کودک
اظهار داشت« :سینمای کودک را می توان به سه دسته تقسیم کرد .یک
سینمایی که کودکان در ان نقش های اصلی داشته باشند ،دوم سینمایی
که مخاطب کودک داشته باشد و سوم سینمایی که جدای از این دو فقط
موضوع کودک را دارد .این سه هر کدام تعریف متفاوت سینمای کودک
از یک موضوع واحد هستند ».اگاه ادامه داد« :هرکدام از این تعریف ها
نوعی از فیلم را دربر می گیرد .به طور مثال فیلم بادکنک ســفید ،هم
کودک در فیلم وجود دارد و هم موضوع فیلم مربوط به کودک است که
مخاطب ان بیشتر بزرگساالن بوده اند تا کودکان .اگر بخواهم به فیلم های
امروزی اشاره کنم ،فیلم های سه گانه اهوی پیشانی سفید و هشتگ
خاله سوســکه علی رغم دکور و کاور کودکانه ایی که دارند ولی مسائل
بزرگساالن را مطرح می کنند و خیلی از مسائلی که در ان ها بیان می شود
در دایره درک بزرگساالن است و بیشتر چالش هایی که در حوزه حقوق
کودک وجود دارد را بیان می کند».
حقوق و سینمای کودک
وی با بیان اینکه رابط ه حقوق و سینمای کودک را می توان در دو دسته
جای داد گفت« :یک دسته حقوق در سینمای کودک است که معنای
بازنمایی جلوه های حقوقی است که نمایش داده شده است .به طور مثال
در فیلم هایی مانند بچه های اسمان ،بادکنک سفید ،دزد عروسک ها،
شهر موش ها،کیســه برنج ،گلنار ،کاله قرمزی و هفت تیرهای چوبی
جلوه های حقوقی وجود دارد .دسته دیگر تنظیم مسائل سینما در حقوق
است .به طور مثال جلوه هایی از حقوق کیفری کودکان و مجازات ها را در
فیلم های شهر زیبای اصغر فرهادی و هیس دخترها فریاد نمی زنند پوران
درخشنده می توان مشاهد کرد .از جمله فیلم هایی که حقوق خانواده
در انها مطرح است می توان به فیلم مادر از کمال تبریزی ،جدایی نادر
از سیمین اصغر فرهادی و یا فیلم دارکوب از بهروز شعیبی اشاره کرد.
فیلم های متری شیش و نیم از سعید روستایی و مغزهای کوچک زنگ
زده هومن ســیدی به حوزه حقوق کیفری و مسائل مواد مخدر اشاره
دارد ».وی ادامه داد « :اگر بخواهم به نمونه ای از مشکالت حقوقی اشاره
کنیم ،در فیلم قصه های مجید ساخت ه اقای پور احمد ،در پشت صحنه
فیلم ،مهدی باقربیگی که همان شخصیت مجید است در خصوص این
که وقت زیادی برای فیلم گذاشته و به تحصیلش اسیب وارد شده است
اعتراض می کند .این مسئله برای همه کودکانی که در جلوی دوربین
5
حاضر می شوند وجود دارد و باید حق هایی از کودکان ارجمند دانسته
شود که ابعاد دیگر زندگی انها تحت الشعاع شعا قرار ندهد».
اگاه درخصوص حقوق کودک در سینما اضافه کرد« :این مسئله هم در
دوسته جای می گیرد .در دسته اول کودک مخاطب فیلم است که این
زمانی است که می خواهیم از مخاطب سینما که کودک است حمایت
کنیم ولی در دسته دوم کودک از عوامل فیلم است که بیشتر به صورت
بازیگر جلوه پیدا می کنند .این که کودک از عوامل فیلم اســت خود
می تواند به دســته های جزئی تر و تخصصی تر تقسیم شود .در دسته
اول بحث ممیزی ،محتوا و دســته بندی سِ نی برای مراقبت کردن از
سالمت روح و روان و اخالق کودکان مطرح است ولی در دسته دوم که
کودک از عوامل فیلم است که بحث حقوق کار کودک مطرح است .به
نظر بنده ،غالب این دسته بندی ها و ممیزی ها که دارای چارچوب بندی
است و برای کشور فرانسه است و بافت متفاوتی با کشور ما دارد ،نمی
توان از ان استفاده کرد ».وی افزود« :وقتی ما از حقوق کودک در سینما
صحبت می کنیم ،در مورد سینمای داستانی یا مستند حرف می زنیم
که این مسئله مطرح است که باید حقوق فرهنگی کودک رعایت شود.
به طور مثال وقتی یک کودک نقشی بازی می کند با این که مستندی
می خواهد از کودک ساخته شود فرق می کند .در مستند تصویر بسیار
عریان تر از فیلم است یعنی امکان دارد تصاویری از کودک نشان داده
شود که در اینده همان کودک نسبت به ان اعتراض کند ».عضو هیئت
علمی دانشگاه عالمه طباطبایی بیان کرد« :در حوزه حقوقی ایران اگر
بخواهیم صحبت کنیم ،باید به حقوق بشر و شهروندی که پایه و اساس
ساختمان حقوق است رجوع کنیم .در کنوانسیون 1959اعالمیه حقوق
کودک اشاره به این دارد که اگر بخواهیم از کار کودک استفاده بکنیم
باید به سالمت جسم و روح و اخالق کودک توجه کنیم به طوری که
به اموزشش لطمه نخورد .در همین اعالمیه اشاره می کند چون کودک
ی و فکری و توانمدی بزرگساالن را
قبل و بعد از تولد تکامل ،رشد بدن
ندارد ،نیاز به مراقبت و حمایت دارد .اما در کنوانسیون 1989حقوق
کودک به طور کامل این مســائل بیان شــده است که خانواده رکن
اساسی جامعه است و ما برای این که خانواده محیطی باشد که افراد به
طور کامل در ان رشد می کنند ،از خانواده حمایت می کنیم و حقوق
کودک برگرفته از همین رکن اصلی است .در کنوانسیون حقوق کودک
تمام ابعاد حقوق بشر یا شهروندی و حقوق عمومی برای کودک در نظر
گرفته شده است».
قوانین مربوط به حمایت از کودکان
قلمرو حقوق کیفری با ورود فن اوری های نوین ،بسیار گسترش یافته
اســت .فراورده های فناوری اطالعات و ارتباطات چــون اثار دیداری
و شنیداری ،موضوع بسیاری از مقررات کیفری گشته اند .پیرو چنین
تحوالتی است که مجرمان چون همیشــه زودتر از قانونگذاران ،شیوه
جرائم ارتکاب جرم را دگرگون کرده و جرائم جدیدی را وارد قلمرو حقوق
کیفری کرده اند .به دنبال واکنش به چنین جرائمی بود که قانونگذار ایران،
مقررات جدیدی تصویب و بکارگیری کرد و در این راستا فن اوری رایانه
و اثار دیداری و شنیداری را -گاه به عنوان موضوع جرم و گاه به عنوان
وسیله ای برای ارتکاب جرم جرم انگاری کرد .اگاه معتقد است که هرگاه
قانونی نوشته شده است ،یک فصل جرائم مجازات ها زیبنده ان وجود
دارد که درواقع در همین قانون نحوه مجازات اشخاصی در امور سمعی و
بصری و در جرایم رایانه ای ،اثار مبتذل و مستهجن تعریف شده است و
بدرستی یکسری مجازات ها تعریف شده است که ان هم دارد تسری پیدا
می کند به نظام رده بندی و این موضوع می تواند در بحث نقش حضور
کودک ایجاد اصطکاک بکند که برای راهکار ان باید حوزه ها از هم جدا
شــود .برای مثال در ماده 3قانون مجازات سمعی و بصری گفته شده
است که عوامل اصلی تولید ،توزیع ،تکثیر و دارندگان اثار سمعی و بصری
غیرمجاز اعم از این که مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
داشته و یا بدون مجوز باشند با توجه به محتوای اثر حسب مورد عالوه
بر ابطال مجوز به یکی از مجازات های مشروحه محکوم خواهند شد.
اگاه گفــت« :یک قانونی هم این اواخر داریم ،قانون حمایت از اطفال و
نوجوانان سال 1399که در ان گفته شده طفل کسی است که زیر بلوغ
شرعی باشد و نوجوان زیر 18کامل است که به بلوغ شرعی رسیده است
و در ان قانون به صورت بسیار مفصلی از هرزه نگاری ،بی توجهی و سهل
ک و ...صبحت کرده است ،از این ها در هنگامی که
انگاری نسبت به کود
کودک در فیلمی بازی می کند یا از عوامل فیلم هســت می شود از ان
استفاده کرد ».وی با بیان اینکه وقتی شما از کودک در سینما استفاده
می کنید باید ببینیم بحث تحصیل او چه می شــود ،افزود« :در همین
قانون در ماد ه 7گفته شده که هر یک از والدین و سرپرستان قانونی و
تمام اشخاصی که مسئولیت نگهداری دارند یا کسی که در حوز ه سینما با
کودک کار می کند ،اگر اهمال بکند در حق تحصیل کودک ،طبق قانون
تامین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی در سال 1353
که همچنان معتبر هست ،باید مجازات شــود ».وی ادامه داد« :منابع
حقوقی کودک به همین جا ختم نمی شود؛ ما سند صیانت از کودکان
و نوجوانان در فضای مجازی را داریم که در ســال های 99و 1400به
تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده و انجا صیانت تعریف شده
که مجموعه اقدامات سلبی و ایجابی که شرایط مناسب را برای استفاده
مفید ،سالم و تعالی بخش کودک در برابر فضای مجازی فراهم می کند،
و در انجا باز هم از خردساالن و کودکان و نوجوانان نام برده شده و گفته
شده می خواهیم فضای مجازی امنی برای خردساالن ایجاد کنیم ،از رده
بندی محتوا ،از اگاه ســازی والدین ،از تولید محتوای مفید سازنده و...
صحبت شده است».
اگاه اضافه کرد« :ســند ملی حقوق کودک و نوجوان که مصوب سال
1397شورای انقالب فرهنگی است ،در زمان دولت گذشته ابالغ نشده
و در دولت فعلی اقای رئیســی ان را ابالغ کردند ،ان جا هم دوباره از
حقوق کودک صحبت می کند یعنی در کنار دو قانون مفصل باز هم دو
سند هست و خو ِد مسئله ی ازدیاد اسناد حقوقی ما یک بحث جدایی را
میطلبد .در این سند از حقوق گوناگون کودکان مثل حق زبان ،گویش،
پوشش و اجرای اداب و سنن ،حق سالمت ،حق اموزش ،حقوق اقتصادی
و ...نام برده شده است .در این سند گفته شده اشتغال کودک پیش از سن
قانونی کار ممنوع است .سوالی که می شود مطرح کرد این است که برای
مثال ما می خواهیم از کودکی در یک فیلم استفاده کنیم و این کودک
12سال دارد و به سن قانونی نرسیده است ،اگر این اشتغال هست پس
شرایط حاکم بین بند 5ماده ی 9و اشتغال کودک چگونه است؟»
وی با اشاره بر ایین نام ه نظارت بر نمایش فیلم و اسالید و ویدئو و صدور
پروانه نمایش هیئت وزیــران در دهه 60افزود« :موارد ممیزی امده و
ان موارد ممیزی از نوع حضور زن یا موارد دیگری که امده می تواند به
بحث کودک هم مربوط شود ،اما ماد ه 3ان تبصره ای دارد که می گوید
فیلم هایی که متضمن اشنا کردن بیننده با اداب و رسوم و اقوام ،هنر،
صنایع ،محیط و مساحت مختلف جغرافیایی فنون انسانی و ...باشند،
می توانند ان موارد ممیزی را پوشش دهند ،یعنی صحنه خشونت ،جنگ
و جنایت در حدی شامل موارد ممیزی است که می تواند در مورد کودک
اگر در فیلم باشد هم صدق بکند ،اما اگر این فیلم علمی و اموزشی و
پژوهشی است و با یک رویکرد تعالی بخش انجام می شود می تواند ان را
پوشش دهد و این تبصر ه دلگرم کننده ای است».
حمیدمقــدس کارگــردان فیلم کوتاه «قهوه ســرد» در
مصاحبه اختصاصی با روزنامه هنرمند به شــرح مختصر
این فیلم پرداخت و عنوان کرد :این فیلم روایتی متفاوت
از یــک دنیای واقعی که یک قصــه جنجالی را به تصویر
کشیده است ،می باشد.
مقــدس درباره اتمــام فیلمبرداری گفــت و افزود:بعداز
اتمام مراحل فیلمبرداری در ابان ماه سال جاری صورت
پذیرفت ،هم اکنون این فیلم که ســومین ســاخته فیلم
بنده است در سال ۱۴۰۰به مرحله تدوین و صداگذاری
رسید.
وی در ادامه از مشــکالت ساخت فیلم قهوه سرد سخن
به میان اورد و افزود:مشــکل ما همانند مشــکالت تمام
فیلمســازان جوان اســت ،همچون هزینه باالی ساخت
فیلم و حمایت نکردن از این قشر جوان جامعه در پخش
و تولید و حامی نبودن در حوزه اکران دغدغه امروز تمام
هنرمندان اســت .مظلومیت فیلم کوتاه که در اکثرمواقع
محتوا و فرم بســیار استانداردی نسبت به فیلمهای بلند
دارد ،اما متاســفانه هیچگونه چشم اندازی در این حوزه
وجود ندارد.
وی از فعالیت های اتی خود گفت :بنده با پیشنهاد انجمن
الزایمر ایران و ســتاد علوم شــناختی یک سریال ۱۰تا
۱۵قســمتی در مورد یک بیماری خاموش و خطرناکتر
از کوویــد ۱۹در اینده ای نه چنــدان دور بنام الزایمر
اســت .پیش تولید این سریال که بسیار بحث مهمی در
زمینه اگاهی الزایمر دارد از چهار ماه پیش با جلســات
متعدد با متخصصین این زمینه همچون دکتر جغتایی،
دکتر صالحی ،دکتر خوانساری ،جهانی و سجاد مطلبی
و محمدکرمی که مجری این طرح هســتند اغاز شده
اســت .در ضمن یک فیلم کوتاه با موضوع کودک کار و
یک فیلم بلند در مورد گروهک مجاهدین در پیش دارم.
وی در انتهــا از خانواده ابراهیم پور ،دکتر عســگری فر،
احمدنجفی ،اهالی محترم داراباد و موسســه فیلمسازی
هیالج که در ســاخت این فیلم مــن را همراهی کردند
تشکر و قدردانی دارم.
حمیدمقــدس دانش اموخته مکتب بهــرام بیضایی که
بازیگری و فیلمسازی را زیر نظر استاد سعید امیرکالهی
اغاز کرد و در دهه هشــتاد در حوزه تاتر بعنوان بازیگر
ودســتیار کارگردان از جمله «چهره یک باکره مقدس»
و «مثــل بارون بامن حرف بــزن» و چندین تئاتر دیگر
به ایفــای نقش پرداخت .در حوزه ســینما در فیلمهای
«خیابان یکطرفه»« ،شــهرتنهایی»« ،شمال شهرجنوب
شهر»« ،عاشق کشی»« ،جدال»« ،شلیک از کوپرتینو»،
«باغ پاییزی»« ،پارتنر» و چند فیلم کوتاه بعنوان بازیگر
حضور داشته اســت .فعالیت فیلمسازی خود را در تیم
کارگردانی ســریال «ارام» در ســال 13۹۲اغاز کرد ،و
در چنــد پروژه به عنوان دســتیار کارگردانی به فعالیت
خود ادامه داد .در ســال ۱۴۰۰با فیلم های «انتخاب» و
«صندوقچه» به تهیه کنندگی یاســمین رمضانی شروع
به فیلمســازی کرد و در ابان ماه ســال ۱۴۰۰با کمک
ســجاد مطلبی و محمد کرمی که تهیــه کنندگان فیلم
های «جدال»« ،هم نفس»« ،ام اس» و مدیر تولید فیلم
«شــلیک از کوپرتینو» بودند توانست سومین فیلم خود
را بنام «قهوه سرد» که یک نگاه جدید در حوزه خانواده
است با یک موضوع جنجالی در بستر خانواده بسازد.
عواملی که در فیلم نیمه بلند « قهوه سرد » نقش داشتند
بــه ترتیــب :کارگردان:حمیدمقدس ،تهیــه کنندگان:
سجادمطلبی و محمدکرمی ،مجری طرح :موسسه ندای
رهام ،مدیرتولید:علی توانگری ،نویســنده:پگاه موسوی،
دســتیار کارگردان ،برنامه ریزو منشی صحنه:پگاه کریم
زاده ،مشــاور کارگردان:مهری اسدی ،فیلمبردار:حسین
محبی ،دســتیارفیلمبردار:فائزه فرد ،صدابردار:محســن
اشــیاق ،طــراح نــور ،صحنــه و لباس:علــی لطیفی،
عــکاس و مدیر روابــط عمومی:پیام احمدی کاشــانی،
طراح گریم:ســمیه همایــون ،تدوین:حســین محبی،
بازیگران:میچــکا خدابنده لو ،میــاد نیلچی زاده ،نیکی
عســگری فر ،محمدرضا مدیری ،مهری اســدی ،محمد
امین ابراهیم پور(بازیگر نقش کودک). صفحه 5
6
درباره جاذبه های گردشگری «کشمیر» ،فرهنگ و مردمانش
نزدیک ترینمکانبهبهشت!
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
گردشگری
TOURISM
گزارش
نقد
دبی ،میزبان ۲۰۲۵کنفرانس
شورای بین المللی موزه ها
«کنفرانس شورای بین المللی موزه ها» پس از توقف سال اینده
در ایستگاه پراگ جمهوری چک ،در سال ۲۰۲۵میهمان دبی
خواهد بود .شیخ محمد بن راشد نخست وزیر امارات متحده
عربی و حاکم دوبی دیروز (شنبه ۲۹ ،ابان) در توییتی اعالم کرد
شهر دوبی در سال ۲۰۲۵میزبان کنفرانس بین المللی شورای
موزه ها خواهد بود .این رویداد که هر ســه سال یکبار برگزار
می شود ،بزرگترین گردهمایی جهانی نمایندگان و کارشناسان
موزه ها برای بحث و گفت وگو درباره تبلیغ و حفاظت از میراث
طبیعی و فرهنگی و بررســی اینده این صنعت است .شیخ
محمد در توییت خود عنوان کرد ۲۰هزار موزه از ۱۱۹کشور
جهان در رویدادی که در دوبی برگزار خواهد شــد ،شرکت
می کنند .کنفرانس بین المللی شورای موزه ها بیانیه ای درباره
محور رویداد سال ۲۰۲۵خود منتشر کرده است که مشخصا
بر چگونگی سرپا شدن حوزه فرهنگ از ضربه ناشی همه گیری
کرونا تمرکز خواهد داشــت .در این بیانیه امده است :جهانی
کــه امروز در ان زندگی می کنیــم با دنیایی که مدتی پیش
می شناختیم تفاوت فاحشی دارد .جریانی شدید از اتفاقات ،از
همه گیری کرونا گرفته تا اعتراضات گسترده ،بالیای طبیعی،
افزایــش بی عدالتی هــا و انقالب در حوزه فنــاوری و دنیای
دیجیتال هرانچه را فکر می کردیم می شناســیم تغییر داده
و به چیزی منجر شــد که می توان از ان مطمئن بود :این که
فردا نامعلوم است .در تالشیم بیاموزیم چطور با فضایی اکنده
از تغییرات سریع ،ســازگار شده ،خود را با شرایط وفق داده،
تغییر و پیشرفت کنیم( .ان هم در شرایطی که) برخی جوامع
و مردم در مواجهه با تغییرات در مقایسه با دیگران مجهزترند.
در بخــش دیگری از این بیانیه می خوانیم :موزه های ما نیز با
روند مشابهی روبه رو بوده اند البته نه با سرعتی مشابه .همزمان
با ان که ســعی می کنیم خودمان را تغییر داده و با دیگران
ارتباط برقرار کنیم ،موزه ها نیز همین طورند .در این کنفرانس
همیــن را مطرح خواهیم کرد این که قدم بعدی مشــترک
موزه ها و جوامع برای رسیدن به یک اینده بهتر چیست؟ دوره
اتی از کنفرانس شورای موزه ها سال اینده میالدی در پایتخت
جمهوری چک برگزار می شود .این کنفرانس با محور قدرت
موزه ها ،به راه هایی می پردازد که از طریق انها می توان ظرفیت
موزه ها و نقش انها در جامعه و اقتصاد جهانی را گسترش داده
و تقویت کرد.
اوین علی-عکاس :بشارت اخون
ایالت جمو و کشمیر از زمان استقالل هند همیشه یک
سرزمین مورد مناقشه بوده است .جمو و کشمیر که ان
را « ونیز شرق»می نامند ،از زمان تقسیم در سال ۱۹۴۸
به شدت مورد مناقشه هند و پاکستان بوده است.
چین نیز که از شمال و شرق با این منطقه همسایه است
در این درگیری ها شــرکت داشته است .بخش هندی
کشــمیر «جمو و کشــمیر» نام دارد و پایتخت ان در
«سرینگر» است.
منطقه تحت کنترل پاکســتان «ازاد کشمیر» نام دارد
و پایتخت ان «مظفراباد» اســت .اگرچه برخی اوقات
این ایالت به دلیل مقررات منع رفت و امد تعطیل است
اما گردشگران همچنان برای لذت بردن از زیبایی های
طبیعی و اب و هوای مطبوع بــه این مکان هجوم می
اورند.
فرهنگ و سنت کشمیر
جمو کشمیر ترکیبی متنوع از فرهنگ های مختلف است .مردم
از ایین هــای مذهبی و اجتماعی مختلف مســلمانان ،هندو،
سیک ها و بودایی ها فرهنگ ترکیبی از ایالت را ایجاد کرده اند
که کشــمیریات نامیده می شود .سنت های عروسی کشمیری
مملو از مراسم شاد و سنتی است .همچنین بر تطابق پیشینه،
وضعیت و شهرت خانواده مسابقه احتمالی تاکید شده است.
لباس های جامو و کشمیر به دلیل گلدوزی و طرح های پیچیده
خود که نشــان دهنده غنای فرهنگ و چشم انداز منطقه است،
به خوبی شناخته شده اند.
فرم لباس برای مقابله با اب و هوای سرد منطقه طراحی شده
است .بیشتر لباس ها از پشم ،ابریشم با گلدوزی های پیچیده
و پنبه ساخته شــده اند« .فرن» که یک لباس برجسته برای
زنان کشمیری است ،معموالً زری ،گلدوزی روی سجاف ،دور
جیــب و بیشــتر در ناحیه یقه دارد .خانم ها کت و شــلوار را
ترجیح می دهند و بورگا در تابســتان و فرن در پاییز ترجیح
داده می شود.
جاذبه گردشگری معروف
جمو و کشمیر دارای چندین دره مانند دره کشمیر ،دره چناب،
دره سند و دره لیدر است .برخی از جاذبه های توریستی مهم
جمو و کشــمیر عبارتند از :سرینگر ،باغ های مغول ،گلمارگ،
پاهالگام ،پاتنیتوپ و جمو .دره کشمیر یکی از برترین مقاصد
گردشگری هند است .گولمرگ ،یکی از محبوب ترین مقاصد
پیست اسکی در هند ،همچنین خانه مرتفع ترین زمین گلف
سبز جهان است.
گردشگری این منطقه در طول سی سال گذشته اسیب های
زیادی دیده است و هنوز هم در اشفتگی است .افراد مرتبط با
گردشگری و سایر مشاغل خصوصی با چالش های بالقوه مواجه
هستند و به دلیل وضعیت بی سابقه در قلمرو همیشه متحمل
خسارات زیادی می شــوند .جمو و کشمیر همچنین به خاطر
زیبایی های منظره ،باغ های گل ،مزارع ســیب و غیره معروف
است .این شــهر به دلیل صنایع دســتی منحصربفرد و شال
های کشــمیری معروف ،گردشگران را به خود جذب می کند.
دال دریاچه ای در سرینگر ،پایتخت تابستانی جامو و کشمیر،
هند اســت .این مکان جدایی ناپذیر از گردشگری و تفریح در
کشــمیر اســت و «دریاچه گل» نامیده می شود .این دریاچه
همچنین منبع مهمی بــرای عملیات تجاری در ماهیگیری و
برداشت گیاهان ابی است.
اماکن مذهبی کشمیر
درگاه «حضرتبل» یا درگاه شــریف مسجد معروفی است که
در بین مســلمانان از احترام باالیی برخوردار است .بر اساس
باورهــای محلی ،موی مقدس -مــوی مقدس ریش حضرت
محمــد (ص) در ان قــرار دارد .این مســجد که بــا نام های
مختلفی مانند عصار شریف نیز شناخته می شود ،مظهر عشق
و ارادت مسلمانان به پیامبر است.
مســجد جامیه مسجدی در ســرینگر ،جمو و کشمیر ،هند
اســت .در «نوهاتا» در وسط شهر قدیمی واقع شده است و به
عنوان یکی از مهم ترین مســاجد کشــمیر در نظر گرفته می
شود .مسجد در مرکز شــهر واقع شده است که همچنان یک
منطقه مرکزی برای زندگی مذهبی-سیاسی در سرینگر است.
این شــهر که هر جمعه توسط مسلمانان جمع می شود ،یکی
از جاذبه های گردشــگری ســرینگر است .دســتغیر صاحب
زیارتگاهی با قدمت ۲۰۰ســال اســت که در خنیار ،منطقه
ســرینگر واقع شده اســت .در این زیارتگاه قران قدیم نوشته
علی بن ابیطالب (ع) و یادگاری که در محلی به ان مویه پاک
می گویند ،تار موی عبدالقادر گیالنی است.
این بنا در ســال ۱۸۰۶ســاخته شد و در سال ۱۸۷۷توسط
خواجه سنااهلل شال گسترش یافت.
غذاهای کشمیری
کشمیر غذاهای واقعاً لذیذی دارد .بخشی ا زاین غذاها گیاهی
و بخشی نیز غیر گیاهی اســت .برخی از غذاهای غیر گیاهی
عبارتند از :کباب کشــمیری ،پاساندا ،سیون الو ،یخنی و متی
کیمــا .اما گیاهخواران نیازی به نگرانی ندارند زیرا غذاهای بی
شماری مانند راجمه ،شری پوالئو ،الدیار تسامان و نادر یخاین
برای انها در دسترس است.
این غذاهای خوش طعم با اســتفاده از سبزیجات تازه و پنیر
تهیه می شود تا خوشمزه تر شود.
کشــمیر یک مقصد شــگفت انگیز برای هر کسی که عاشق
دسر است ،خواهد بود .حتماً باید غذاهای لذیذی مانند پهرنی
کشــمیری و بسیاری موارد دیگر را امتحان کنید که واقعاً روز
شما را می ســازد .کشمیری ها به مهمان نوازی شهرت دارند
و با چای داغ و کاهوا از مهمانان خود پذیرایی می کنند .یکی
دیگر از غذاهایی که غذای اصلی خانواده کشمیری است ،پولو
مخصوص است.
عالوه بر این هاک یا کرم از غذاهایی است که در منطقه مورد
عالقه است و مخصوصاً در عصرهای سرد زمستان برای تامین
گرما تهیه می شود.
مشاغل کشمیر
مردم جمو و کشــمیر بیشتر به کشــاورزی مشغول هستند.
جمو و کشمیر همچنین بزرگترین تولیدکنندگان میوه در این
کشور هستند ،زیرا خاک ان بسیار حاصلخیز و سازگار با رشد
میوه هایی مانند سیب ،زردالو ،گیالس و اجیل ،بادام و گردو
اســت .دره کشــمیر تنها محل تولید زعفران در کشور است.
بیشــتر کشاورزان هم در بخش کشاورزی و هم در درامدهای
تکمیلی مشارکت دارند .بسیاری از مردم در بخش گردشگری
شــرکت می کنند زیرا مکان های گردشــگری خیره کننده
زیادی وجود دارد.
هنر و صنایع دستی کشمیر
کشــمیر مرکز برجســته ای بــرای هنرها و صنایع دســتی
مســحورکننده اســت .کشــمیر عم ً
ال هم قیمت با شال های
پشمینه اســت که به دلیل بافت و کیفیت شگفت انگیز خود
شناخته شــده اند .انها به خصوص به دلیل نرمی و گرمی که
ارائه می دهند مشهور هستند .این شال ها عالوه بر این نمادی
از ســلطنت هســتند .یکی دیگر از هنرهای برجسته کشمیر،
قالیچه های دســتباف و همچنین فرش های پشمی است که
دارای نقش و نگارهای گلدار هستند.
عالوه بر این ،برخی از صنایع دســتی دوست داشتنی کشمیر
شــامل کاغذ ماشــه ،حصیری ،مبلمان حکاکی شده از گردو
و ظروف نقره اســت .دولت کشــمیر همچنین روی هنرها و
صنایع دســتی این مکان سرمایه گذاری کرده است ،زیرا انها
به عنوان یک جاذبه توریستی بزرگ عمل می کنند .اگر کسی
به کشمیر ســفر کرد ،باید صنایع دستی پیچیده را به عنوان
سوغات بخرد.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی خبر داد:
اعزام نخستین گروه راهنمایان گردشگری به اکسپو ۲۰۲۰دبی
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی از اعزام نخســتین گروه راهنمایان
گردشــگری به «اکســپو ۲۰۲۰دبی» برای حضور در
پاویون جمهوری اســامی ایــران و اجرای هدفمند
بازدید از غرفه و معرفی جاذبه های گردشگری کشور
خبر داد.
کانوناگهیوتبلیغاتی
خط ویژه41747 :
علی اصغر شــالبافیان در حساب کاربری خود در اینستاگرام
نوشــت :با توجه به اینکه اولین بخش غرفه کشــورمان (در
اکســپوی ۲۰۲۰دبی) به صنعت گردشگری اختصاص یافته
است ،نخســتین گروه از راهنمایان گردشگری مسلط به دو
زبان انگلیســی و عربی را به اکســپو اعــزام کردیم تا ضمن
معرفی جاذبه ها و ظرفیت های گردشــگری کشور ،راهنمایی
و هدایــت بازدیدکنندگان در طول مدت ۶ماه برگزاری این
نمایشگاه در سطح شایسته ای انجام شود .معاون گردشگری
کشــور افزود :در روزهای اغازین افتتاح نمایشگاه اکسپو به
دبی ســفر کردم .یکــی از مواردی که در ایــن رویداد مهم
بین المللی مورد توجه قرار گرفــت؛ نحوه حضور و بازدید از
غرفه کشــورها بود .به گونه ای که چند نفر در ورودی غرفه
مورد نظر حضور می یافتند و با توضیحات و هدایت راهنمایان
اموزش دیده و تخصصی به بخش های مختلف غرفه موردنظر
هدایت می شدند .تصمیم گرفتم این روش بازدید هدفمند را
در پاویون جمهوری اسالمی ایران اجرا کنم.
اعزام راهنمایان به اکسپو برای دوره های ۱۲تا ۱۵روزه
ارش نوراقایی از راهنمایان گردشــگری کشور درباره اعزام
راهنمای گردشگری به اکســپو ۲۰۲۰به خبرنگار فرهنگی
ایرنا گفت :یکی از ضرورت های شــرکت در نمایشگاه هایی با
ابعاد جهانی مانند اکســپو ،حضور راهنمایان حرفه ای و اگاه
در غرفه کشورهاســت .در این مرحله ســه نفر از راهنمایان
گردشــگری از استان های خوزســتان ،یزد و اصفهان که به
دو زبان عربی و انگلیســی مسلط هســتند برای دو هفته به
اکســپو اعزام شدند .نوراقایی با اشاره به زمان حدود ۴ماه
و ۱۰روز باقیمانده به پایان اکسپو ۲۰۲۰دبی گفت :در این
طرح که به همت معاونت گردشــگری وزارت میراث فرهنگی
اجرا می شــود ،گروه های راهنمایان گردشگری در تیم های
مجــزا (خانم و اقا) برای دوره هــای ۱۲تا ۱۵روزه و حضور
در پاویون جمهوری اســامی ایران با هــدف معرفی غرفه،
جاذبه ها و ظرفیت های میراث فرهنگی و گردشگری ایران به
اکســپو اعزام می شوند .اکســپو ۲۰۲۰دبی با عنوان پیوند
اذهــان و خلق اینده با حضور ۱۹۸کشــور جهان از ۹مهر
۱۴۰۰در حالــی در دبی اغاز به کار کرده اســت که کرونا
همچنــان چالش اول جهان در بخش هــای مختلف به ویژه
اقتصــاد و تجارت و صنعت گردشــگری اســت .اگر چه این
رویداد به دلیل همه گیری با یکسال تاخیر برگزار و به سنت
همیشگی ۶ماهه تا ۱۱فروردین ۱۴۰۱ادامه خواهد داشت،
به نظر می رســد با شتاب واکسیناسیون عمومی ،جهان ارام
ارام از خواب ســنگین کرونایی بیدار و برای گردهمایی ها و
رویدادهای جهانی در ماه های اینده اماده می شود.
اکســپوها بنا به فلســفه ذاتی اگر چه اقتصــادی و تجاری
هســتند ،بنا به رخ نمایی مرسوم در همه رویدادهای جهانی
از ورزشی و هنری تا علمی و صنعتی ،اثار فرهنگی و هنری
ویترین چشم نواز برای نمایشــگاهی با این وسعت و معرفی
و اغاز تعامالت بین المللی اســت حتی اگر این روابط بســتر
توسعه و همکاری های اقتصادی یا سیاسی کشورها باشد.
رویداد اکســپو همیشه جشنواره ای از زیبایی های فرهنگی و
تمدنــی را در خود دارد و کشــورها در ۶مــاه فرصت دارند
عالوه بر ارائه همه توانمندی ها و دســتاوردهای اقتصادی و
صنعتی و چشم اندازهای اتی و ظرفیت ها و جاذبه ها فرهنگی
و تمدنی خود را به وضوح به نمایش گذارند.
مدت زمان ۶ماه برای اکسپو در مقایسه با سایر رویدادهایی
که حداکثر ۱۰روز هســتند ،فرصت ارزشــمندی است که
کشــورها عالوه بر حضــور در الیه های مختلــف اقتصادی،
علمــی ،صنعتی ،اجتماعی و فرهنگی بــه صورت حقیقی و
حقوقی ،می توانند تعامالت بین المللی خود را افزایش دهند
و با شناخت بیشتر از فضای ارتباطات بین الملل و حوزه های
پیش رو ،ظرفیت های ملی خود را معرفی کنند. صفحه 6
سرپرست معاونت امور هنری وزارت فرهنگ:
تموسیقیوسالن دارهارفعمی شود
اختالف نظرتهیه کنندگانکنسر
سرپرســت معاونــت امــور هنــری وزارت فرهنگ و ارشــاد
اســامی گفت که اختالف نظرهای سالن دارها و تهیه کنندگان
کنســرت های موسیقی رفع و اجراهای زنده موسیقی از اذر به
طور حتم برگزار می شود.
برگزاری کنســرت های موســیقی با اعالم مسئوالن نهادهای
خصوصــی و دولتی بار دیگــر از اذرماه کلید مــی خورد .اما
برای این رویــداد هنری پرمخاطب ،زمینه هایــی باید فراهم
می شــد .برخی تهیه کنندگان و برگزارکنندگان کنسرت های
موســیقی جلســاتی بین برگزارکنندگان کنسرت ها و سالن
دارهــا به منظور فراهم کردن زیرســاخت های کنســرت ها
برگزار و پیشــنهادهای تهیه کنندگان در اختیار ســالن دارها
قرار داده شده اســت .محمود شالویی ،سرپرست معاونت امور
هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی در گفت و گو با خبرنگار
فرهنگی ایرنا درباره برخی اختالف نظرها میان ســالن دارها و
تهیه کنندگان کنســرت ها ،تاکید کرد :نقطه نظر سالن دارها
و تهیه کنندگان کنســرت ها به زودی با ارائه راهکارها تامین
می شــود .وی با بیان اینکه هیچ نگرانی برای برگزار نشــدن
کنســرت ها وجود ندارد ،خاطرنشــان کرد :تبادل نظر میان
برگزارکنندگان کنســرت های موسیقی در حال انجام است و
اجراهای زنده موسیقی به طور حتم در اذرماه برگزار می شود.
شالویی اظهار داشت :شرایط باید برای حضور عالقه مندان به
کنسرت ها در سالن ها فراهم شود.
سرپرست معاونت امور هنری وزارت فرهنگ در ادامه این گفت
و گو اعالم کرد که هنوز قیمتی برای بلیت های کنسرت تعیین
نشده است.
بر اســاس اعالم پیشــین مســئوالن وزارت فرهنگ و ارشاد
اســامی در حوزه موسیقی ،کنسرت ها بعد از ۲۰ماه وقفه از
اذرماه در سالن هایی که امادگی دارند ،اغاز می شود.
هنرمندان موسیقی مبلغ پوشاک ایرانی می شوند
یکی از موسســات فرهنگی هنری حوزه موســیقی و اتحادیه صنف
تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران ،تفاهم نامه ای در راستای
حمایت هنرمندان موسیقی از پوشاک تولید داخل کشور امضا کردند.
چند روز پیش بود که مقام معظم رهبری در سخنانی مبسوط بر حمایت
از تولیدات داخلی در اقتصاد کشــور تاکید کــرد .البته امام خامنه ای
سال هاست که در سخنرانی های مختلف و در برهه های متفاوت بر لزو ِم
حمایت از تولیدات داخلی تاکید کرده است .حتی بر این نکته هم تاکید
ِ
کیفیت مناســب تولید می شود ،دیگر
دارند که اگر کاالیی در داخل با
اجازه ی واردات این کاال داده نشود و یا وارداتش به حداقل برسد.
صنعت پوشاک در کشورمان از همان بخش هایی است که اسیب های
قاچاقی برندهای خارجی پذیرفته است .یکی
جدی از وارداتِ رسمی و
ِ
ِ
داخل کشورمان ارائه درست محصوالتِ
دیگر از مشکالتِ
پوشاک تولید ِ
داخلی از سوی هنرمندان و چهره های شناخته شده ی کشورمان است.
متاســفانه بارها و بارها دیده شده که برندهای خارجی از سوی برخی
هنرمندان به مردم معرفی شــده اند .اکنون گویا قرار اســت دریچه ی
جدیدی در این زمینه باز شــود .اهالی موسیقی که از پرمخاطب ترین
هنرمندان کشــورند ،قص ِد حمایت از پوشــاک داخلی کرده اند .شنبه
29ابان 1400بود که حســن اردستانی مدیرعامل یکی از موسسات
فرهنگی هنری حوزه موسیقی و ابوالقاســم شیرازی ریاست اتحادیه
صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران در دیداری صمیمانه،
تفاهم نامه ای را برای همکاری مشترک امضا کردند .این تفاهم نامه در
ِ
حمایت هنرمندان موسیقی از تولیدات پوشاک داخلی شکل
راستای
گرفته است .این تفاهم نامه می تواند گامی جدی در راستای منویات مقام
معظم رهبری باشــد .گامی که به جای شعار ،به سمت عمل حرکت
معرفی پوشاک تولید داخل
می کند و می تواند حرکتی جدی در راستای
ِ
کشور به عالقه مندان به هنر باشد.
خوانندگان ما پوشاک تولد داخل را معرفی می کنند
در این نشســت حسن اردســتانی گفت :هنر موســیقی یکی از پر
مخاطب ترین انواع هنرهاست که همواره مورد استقبال اقشار مختلف
جامعه بوده و ســطح نفوذ باالیــی را در جامعه به خود اختصاص داده
اســت .در تمام دنیا صنایع مختلف ،به خصوص صنعت پوشاک و ُمد
بــرای برقراری ارتباط با جامعه و معرفی محصوالت خود از هنرمندان
استفاده می کنند و این تعامل به صورت کامال حرفه ای در جریان است.
تــا جایی که هنرمندان و صنعتگران به یکدیگر به عنوان یک فرصت
نگاه می کنند .اردستانی تاکید کرد :یکی از موفق ترین انواع این تعامل
صرف نظر از محتوای موسیقی ،گروه معروف موسیقی کره جنوبی یعنی
«بی تی اس» اســت که بر اساس گزارش رسمی پژوهشگران در سال
2011به ازای هر 100دالر سرمایه گذاریِ فرهنگی موسیقایی412 ،
دالر محصوالت مصرفی دیگر که مرتبط با صادرات فرهنگی بوده صادر
شده و یک سود غیر مستقیم را از جانب موسیقی عاید صنعت پوشاک،
ITو ...در کشور کره جنوب کرده است .اردستانی گفت :لذا ما بر این
اعتقادیم صنعت پوشاک برای معرفی محصوالت و خدمات خود می تواند
به عنوان بهترین فرصت از طریق هنرمندان موسیقی عمل کند و در یک
تعامل دو سویه ضمن حمایت از صنایع داخلی می توانیم به ترویج و انتشار
بهتر موسیقی نیز کمک کنیم .او ادامه داد :در این میان پروژه های موفق
و ناموفقی تاکنون به شکل جسته و گریخته انجام شده که گاهی با کج
سلیقگی ها در انتخاب برند مورد نظر که یا برند خارجی بوده و یا بدون
ِ
شناخت ظرفیت ب ِرند ،هنرمندان دست به همکاری های بی نتیجه ای در
این زمینه زده اند .این تهیه کننده قدیمی موسیقی ایران گفت :لذا این
همکاری تخصصی بین موسسه ما با مخاطبان قابل توجه در جامعه و
حضور اتحادیه تخصصی صنعت پوشاک می توان امر خطیر حمایت از
کارشناسی هر دو
هنر و صنعت داخلی را تسهیل کرده و با بررسی های
ِ
طرف ،خواهیم توانست با استفاده از هنر موسیقی ،ب ِرندها و محصوالت
برتر داخلی در حوزه پوشــاک را به جامعه معرفی کنیم .او تاکید کرد:
موسسه ما پس از برگزاری جلسات تخصصی با کارشناسان این موسسه و
اتحادیه پوشاک به موضوع این تفاهم نامه رسید تا در پروژه ای فرهنگی و
خالقانه برای ظرفیت های هنر و صنعت به صورت همزمان برای باالبردن
سطح فرهنگی جامعه بهره مند شود .اردستانی در پایان صحبت هایش
معرفی تولیدات داخلی
گفت :ما امروز اینجا هستیم تا گامی در راستای
ِ
و حمایت از تولیدکنندگان داخلی برداریم .امیدوارم مجموعه اوازی نو
و اتحادیه پوشاک بتوانند همکاریِ مثبت و مفیدی در این زمینه با هم
داشتهباشند.
ِ
پوشاک داخلی رقیبان خارجی بسیاری دارد
در بخش دیگری از این مراسم ،ابوالقاسم شیرازی رئیس اتحادیه پوشاک
گفت :در کار ما بــر خالف دیگر صنایع مانند خودرو ،رقیبان خارجی
ِ
پوشاک تولید داخل به حمایت
بسیاری وجود دارند و از همین روست که
تولیدکنندگانکشور
بیشترینیازدارد.امیدوارمباهمکاریشما،بهترین
ِ
به مردم معرفی شــوند تا به سمتی حرکت کنیم که مردم از تولیدات
داخلیحمایتکنند.
88301986
7
سه شنبــــــه 2اذر ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1563
www.honarmandonline.ir
موسیقی
MUSIC
خبر
نقد
البوم «زخم کاری» منتشر شد
البوم حبیب خزایی فر با عنــوان «زخم کاری» با قطعات
موسیقی متن سریالی به همین نام منتشر شد.
زخم کاری که امروز اول اذرماه منتشــر شد البومی ۲۲
قطعه ای اســت که پیش از این در قســمت های مختلف
سریالی به همین نام به کارگردانی محمدحسین مهدویان
شنیده شده اســت .زخم کاری ،۱هجوم ،توطئه ،اشوب،
گریز ،به سوی مرگ ،تعبیر رویا ،تهدید ،۱بی راهه ،درون،
تعقیب ،مبارزه ،مخمصه ،شکســت ،تهدید ،۲جســتجو،
نابودی ،کابوس ،اندوه ،تشــویش ،تردید و زخم کاری ۲از
قطعات البوم این اهنگساز است.
زخم کاری کاری اســت از حبیــب خزایی فر که پیش از
این اهنگسازی سریال های دیگری چون ممنوعه ،شاهرگ
و فیلم های ســینمایی درخت گردو ،شیشلیک ،گشت ،۳
ایســتاده در غبار ،التاری ،مدیترانه ،ماجرای نیمروز و رد
خون را در کارنامه هنری و حرفه ای خود داشت.
همچنین ویولن و ویوالی این اثــر از علی جعفری پویان،
ویولن از میالد عالمی و امین غفاری ،ویولن سل از مهرداد
عالمی ،گیتار الکتریک از ارمین مرشد ،گیتار بیس از بابک
ریاحی پور و درام از پیمان لطیفی است.
حبیب خزایی فر در حســاب کاربری اینستاگرام خود نیز
پوستر البوم را به منظور اطالع رسانی منتشر کرد.
ضبــط این اثر را امید اصغری انجام داد .البوم زخم کاری
سومین البوم رسمی حبیب خزایی فر است. صفحه 7
دالیل شکست فصل جدید «روزگار جوانی» چه بود؟
ِ
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1563سه شنبه 2اذر ماه • 1400سال چهاردهم • 8صفـــحه
روزنامهفرهنگی-اجتماعی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفهای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
11:50
غروب افتاب
16:54
اذان صبح فردا
05:19
اذان مغرب
طلوع افتاب فردا
17:13
06:47
گنج سخن
امام علی علیهالسالم :
بنده اگر قناعت کند« ،ازاد» است،
ازاد ،اگر طمع داشته باشد «برده» است!
غررالحکم :ج، ۱ص۱۱۳
پندبزرگان
برای اداره کردن خویش ،از سرت استفاده کن
و برای اداره کردن دیگران ،از قلبت.
داالیی الما
حافظانه
ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی
دل بی تو به جان امد وقت است که بازایی
دایم گل این بستان شاداب نمی ماند
دریاب ضعیفان را در وقت توانایی
ِ
نادرستبازیگرانیاپژوهشمعمولی!
انتخاب
شاید بهتر بود «روزگار جوانی» با همان خاطرات خوب دهه ۱۳۷۰در ذهن
مخاطب می ماند و در ۱۴۰۰سریالی روی انتن نمی رفت که هیچ ربطی به
نداشت.شب گذشته فصل جدید «روزگار جوانی» به پایان
ان سریال موفق
ِ
راه رسید .فصلی که هیچ نسبتی با ان محبوبیت و تاثیرگذاری نوستالژی
دهه 1370نداشت .تنها نام «روزگار جوانی» را به یدک می کشید و با این
فیلمنامه و کارگردانی ،شــاید «اصغر توسلی» هم بتوان گفت ان «اصغر
توسلی» سابق نباشد .چون سابقه اجرا ،کارگردانی و تهیه کنندگی خوب
سریال خوبی را می داد .نمی توانیم کارهای
او در تلویزیون و سینما ،نوید
ِ
خوب او را از یاد ببریم و شاید موفقیت در این سریال می توانست دوباره او
را سرزبان ها بیندازد.
«روزگار جوانی» اولین بار ســال 1377پخش شد .ان دوران پرداختن به
جوانان و مشکالت و دغدغه هایشان خیلی مرسوم نبود و از این جهت برای
مخاطبان تازگی داشــت .اما این خالقیت و نــواوری و تازگی را در فصل
جدید «روزگار جوانی» پیدا نکردیم .ان دوران همزیســتی و رفاقت پنج
دانشجویی که هر کدام روحیه و ویژگی های خاص خود را داشتند و تعامل
و همراهی بین انها را شاهد بودیم اما فصل جدید اص ً
ال یاداور ترکیب اولیه
«روزگار جوانی» نبود .هرچند تالش هایی شد که مسائل جوانان متناسب
با شرایط امروز شود اما پرداخت قصه از این دغدغه ها و مشکالت ،عمیق
و جذاب نیستند.
البته بازیگران اصلی این فصل هم چهره هایی نبودند که مخاطب را پایِ
تلویزیون بکشانند و این خودش نقطه ضعفی برای این مجموعه ،به حساب
می اید .شــاید سازندگان سریال می توانستند به غیر از «بیوک میرزایی»
(نقش عباس اقا) بیشتر از پیکره قدیمی این سریال استفاده کنند .یا حداقل
بازیگران توانمن ِد بیشتری بهره ببرند .اصغر توسلی گفته بود اجازه بدهید
10قسمت پخش بشود و بعد با نمونه های قدیم مقایسه کنید؛ به انتهای
ِ
موفقیت گذشته را تکرار کند.
کار هم رسیدیم این سریال نتوانست
تجربه شکســت خورده ساخت سریال «ســرباز» و برخی از سریال های
دیگر نشان داد اگر به مسائل مهمی ،چون «سربازی» و «تشکیل زندگی
مشترک» به شکل بد پرداخته شود ،نتیجه برعکس خواهد داد و مخاطب
ان را پس خواهد زد .اینکه پس از 20سال دوباره الگوی قدیمی با همان
سبک و سیاق ساخته شود ،یعنی تلویزیون 20سال تغییر و تحول جامعه
را ندیده اســت ،این اتفاق نویی در تلویزیون نیست و شاید یکی از دالیل
ریزش مخاطب تلویزیون باشد.
شاید برخی ها از همان رو ِز اول می گفتند چرا «روزگار جوانی» دهه 1370
در 1400ساخته شود و شاید پیش بینی ها دور از دسترس نبود و با یک
اث ِر جذاب روبرو نشدیم« .روزگار جوانی» در ان دوران قصه زندگی 5جوان
شهرستانی را نشان می داد که به دلیل قبولی در دانشگاهی به تهران امده
بودند و در یک خانه با هم زندگی می کردند؛ داستانی که تا ان زمان در هیچ
ل و حتی فیلم ها به ان پرداخت نشده بود و به نوبه خودش کار
یک از سریا
پژوهش نامطلوب باعث شد تا
جدیدی به حساب می امد .اما نو ِع پرداخت و
ِ
بعد از 20سال نتواند ،مخاطب را پایِ تلویزیون ،راضی کند.
مدیران تلویزیون برای تصویب
به نظر می رســد سازندگان ســریال ها و
ِ
فیلمنام ه سریال ها و فصل بندی مجموعه ها ،با ذائقه سنجی پیش بروند و نه
تصمیمات کام ً
ال اداری و سلیقه ای! با نگاهی به فصل جدید سریال «روزگار
جوانــی» می توان به این نکته پی برد .چرا کــه این مجموعه چه در ان
دنبال نشان دادن رخدادها ،رویدادها ،خاطرات و
دوران و چه در این روزگار
ِ
مشکالت جوانان بوده اما در این فصل چنین توفیقی را نمی بینیم .اگر قرار
است بخشی از فضای عمومی جامعه یا مناسبات اجتماعی نسل جوان به
ویژه با محوریت جوانان به تصویر کشیده شود مهمترین نکته ارائه تصویری
درست از دورانی است که این جوانان در ان زندگی می کنند.
یعنی بازتاب های اجتماعی ،شــرایط اقتصادی و حتی سیاســی باید در
عملکرد ،گفتار و کردا ِر شخصیت ها خودش را نشان دهد .این بدین معنی
نیست که صرفاً سریالی بسازیم که خاطره ان دوران گذشته را تداعی کند و
ِ
مختلف پرداخت به هدف های اصلی سریال مورد ارزیابی قرار نگیرد!!
جوانب
در واقع مضامینی که در این سریال دستمایه قرار گرفته به شدت خام اند؛
یعنی پژوهش و تحقیق درست و اصولی پیش نرفته و به طو ِر شفاف ،گویا
و وفادارانه به تاریخ ،به تصویر کشیده نشده است.
وقتــی این اتفاق نیفتاده یعنی فیلمنامه ســریال بر مبنای مضمونی که
می توانســت خوب پرداخت شــود در قالب یک اثر هنری مثل فیلمنامه
باید دارای پردازش دراماتیک و هنری باشــد .این جایِ خالی به شدت در
سریال دیده می شود؛ وقتی این خال احساس می شود مهمترین عنصر یک
فیلمنامه که شخصیت است دارای ویژگی های باورپذیری نیستند .یعنی
مخاطب با شخصیت ها نمی تواند به درستی ارتباط برقرار کند ،این ها صرفاً
در ح ِد تیپ تصویر شده اند .در حالی که اگر قرار است شخصیتی به تصویر
دراید الزمه ان توجه به ابعاد مختلف شخصیتی است نه اینکه صرفاً به یک
بعد از شخصیت یک نفر توجه شود.
کارگردان حتی اگر درج ه یک ترین کارگردان در جهان هم باشد نمی تواند
از یک فیلمنامه ضعیف ،اثر خوب تلویزیونی و ســینمایی بسازد .با وجود
اینکه «اصغر توسلی» پیشینه به نسبت مقبولی دارد سریالی که ساخته،
بدون
ســریالی درجه یک ،مطلوب و موردپسندی نیست .صرفاً اتفاقاتی ِ
تاریخچه زندگی شــخصیت ها به تصویر کشیده و بازگو شده که از منظر
هنری هم به نتیجه ایده ال نرسیده است .نه بازی های خوبی می بینیم و نه
سازندگان سریال در انتخاب بازیگران امتیاز خوبی به خودشان اختصاص
می دهند .همچنین نه کارگردان توانسته با فضاسازی ،قصه گویی و هدایت
بازی ها به نتیجه مورد پســن ِد مخاطب برســد و در نهایت با یک سریال
معمولیروبروییم.
در حالی که پیش تر با سریال هایی با مضمون «روزگار جوانی» مواجه بودیم
که به دلیل پژوهش مکفی و وفاداری به واقعیت ها و اســتفاده مناسب از
ابزار هنری کم و بیش توانســتند نظر مساعد مخاطب را جلب کنند اما
«روزگار جوانی» اصغر توسلی نتوانسته اصغر توسلی را دوباره در تلویزیون
مطرح کند و یا به درستی انعکاس دهنده نیازها و خواسته ها و ویژگی های
شخصیت های اصلی سریال باشــد .از همین رو ،نه جامعه ای که در این
سریال به تصویر کشیده ،چندان مقبول است و نه اتفاقاتی که در خصوص
روابط خانوادگی ،عشق و باورهای اعتقادی به تصویر کشیده شده به دل
می نشیند .اگرچه در بخش هایی ،مضامین سریال ،بازسازی دوران گذشته
مخاطب امروز و
است اما این مجموعه برای امروز ،روایت می شود؛ پس باید
ِ
نیازهایش در این سریال مدنظر قرار می گرفت.
تجربه ســاخت فصل جدید برای یک نوستالژی 20ساله و البته ساخت
فصل های متمادی برای برخی از کارهای تلویزیونی نشان می دهد اکثریت
کارها به خاطر کسب درامد ساخته و پرداخته می شوند .به ندرت مجموعه
تلویزیونی پیدا می شود که به خاطر اعتقاد و تعالی ارزش های جامعه ساخته
شــوند .از همین رو ،مهمترین مالک برای ادامه سریال های تلویزیون که
توفیقات اجتماعی پیدا کردند ،توجه به نظر و خواســت مخاطب است.
ســریالی که قرار اســت فصلی به ان اضافه شود اگر از سوی مخاطب به
راستی مورد توجه قرار گرفته ادامه تولید ان نمی تواند مشکل افرین باشد اما
صرفاً نتیجه دستور اداری مدیران تلویزیون و سلیقه گرایی انها باشد بدیهی
است که به پُرکردن انتن ،هدر دادن بودجه تلویزیون و اتالف وقت جامعه
و در نهایت دورکردن بیشتر مخاطب می انجامد.
ِ
ساخت فصل های جدید برای مجموعه های
لذا ســازندگان باید اصل اول
تلویزیونی را نظر مردم بدانند و این طور نیست که اگر «پایتخت» در سه
فصل موفقیت کسب کرده حتماً در ادامه هم این موفقیت ها ادامه دار باشد.
سریال برای ساخت فصل جدید باید حرف های جدیدی برای جامعه داشته
ن و زندگی شان را در سریال های تلویزیونی ببینند.
باشــد و مردم خودشا
هرگاه مردم خودشان و مشکالتشان را در سریال ها نبینند این سریال ها
فقط به اثاری تبدیل می شوند که می ایند و می روند و هیچ اتفاقی را هم
رقم نمی زنند. صفحه 8