روزنامه هنرمند شماره 1448
روزنامه هنرمند شماره 1448
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
یکشنبه 9خردادماه 1400سال چهاردهم شماره 4 1448صفـــحه 3000تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
مطالبات اهالی هنر از دولت اینده:
عبداله باکیده نویسنده و کارگردان:
حسام نواب صفوی:
هنرمندان باید در
موارد قضایی مورد
حمایت قرار بگیرند
امیدوارم دولت بعدی
مثبت اندیشی را به
سینماگران تزر یق کند
کتاب های «طوطی»
نامزد بهتر ین ناشر کودک
بلونیا ۲۰۲۱شد
اجرای برنامه «شهرام ناظری» در فراق شجریان ،شهیدی و ...
گزارش «هنرمند» از سومین روز جشنواره جهانی فجر؛
کیانوشعیاری:
اگرچه نفت ثروت ملی است اما
نتیجه اشبرایمردم کجاست؟!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
مرتضی حیدری
مجری
مناظره های
انتخابات شد
اسماعیل امینی دبیر علمی نخستین «دوساالنه ملی غزل»:
غزل امروز از سیطره سنت
رها شده است
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
ماسک در سینماهای امریکا
اختیاری شد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
عکس :سید برات زمانی
سانسورادوات موسیقی
به کنسرت هایانالین رسید!
مرضیهبرومندساخت
«مجتمعمسکونی کلیلهو دمنه»
را اغاز کرد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
۵۰۰۰سال تار یخ و تمدن ایران در ۱۰بخش و ۳۰۰اثر
افتتاح «ایران حماسی»
در لندن
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3. صفحه 1
2
گزارش «هنرمند» از سومین روز جشنواره جهانی فجر؛
یکشنبــــــه 9خرداد ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1448
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
نقد
مرتضی حیدری مجری
مناظره های انتخابات شد
پسازگمانه زنی هایبسیار،سرانجاممرتضیحیدریبهعنوانمجری
مناظره های انتخاباتی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری
انتخاب شد .سیداحسان قاضی زاده هاشمی عضو کمیسیون بررسی
تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ،انتخاب مرتضی حیدری را به
عنوانمجریمناظره هایانتخاباتیتاییدکردوگفت:تنوعموضوع ها
در مناظره های تلویزیونی رعایت شده و از طرفی هم سعی کرده ایم
طوری برنامه ریزی کنیم که هیچ اختاللی با پخش مسابقه های تیم
ملیایراندرمقدماتیجام جهانینداشتهباشد.یعنیانتهایمناظره ها
به ابتدای پخش مســابقه های فوتبال ختم می شود .مناظره های
نامزد های انتخابات ریاست جمهوری روز های هفدهم ،بیست و یکم
و بیست و پنجم خردادماه با اجرای مرتضی حیدری برگزار خواهد
شد .محسن مهرعلی زاده ،سعید جلیلی ،محسن رضایی ،ابراهیم
رئیسی ،علیرضا زاکانی ،امیرحسین قاضی زاده هاشمی و عبدالناصر
همتی نامزدهای تایید صالحیت شده انتخابات ریاست جمهوری
1400به شمار می روند .رضا پورحسین اولین اجرای مناظره های
انتخابات ریاست جمهوری را به عهده داشت و اجرای او در ان سال
منتقدان زیادی داشت اما در دوره های بعدی دکتر مرتضی حیدری
به عنوان مجری این مناظره ها انتخاب شد .در سوم خرداد ،1392
کمیسیون تبلیغات انتخاباتی برای انتخابات ریاست جمهوری ایران
روش برگزاری مناظره های نامزد های ریاســت جمهوری را اعالم و
به همراه ان ،برنامه های نامزد ها برای حضور در رسانه ملی ایران را
نیز اعالم کرد ،طــی این اعالمیه ،تعداد 3برنامه مناظره با حضور
تمامی نامزد ها به مدت 210دقیقه برگزار می شــد ،همچنین هر
نامزد 11ساعت (با احتســاب تکرار) برنامه انتخاباتی را در رسانه
ملی ایران داشت .مناظره ها در 3رو ز به صورت زنده پخش شدند و
هماهنگ کننده در سه بخش اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی مرتضی
حیدری بود .ســال 1396نامزدهــای دوازدهمین دوره انتخابات
ریاست جمهوری اولین مناظره خودشان را 8اردیبهشت ماه برگزار
کردند؛ مناظره ای که اجتماعی بود ،چرا که
هفته بعدش جمعه 15اردیبهشت ماه،
نامزدها مناظره سیاسی ـ فرهنگی را
معرض نگاه مخاطبان تلویزیون قرار
در
ِ
ً
دادند ،نهایتا سومین مناظره نامزدها
به مناظــره اقتصادی اختصاص
پیدا کرد .یکــی از نکاتی که
ان ســال مطرح شد این بود
که مناظــرات تلویزیونی
به صورت زنده پخش نشود
اما با واکنش های نامزدها،
مدیرانصداوسیما،برخیاز
سیاسیون و مردم همراه شد،
نهایتاً تصمیم نهایی مبنی بر
پخش مستقیم و زنده مناظره ها
اعالم شد.
اعالم وضعیت مراکز گردشگری
در دوران ممنوعیت سفر
معاون گردشگری گفت با وجود اعالم ممنوعیت سفر ،اما فعالیت
مراکز گردشــگری مطابق مصوبه ستاد ملی کرونا ممنوع نشده
است .هیچ نقطه ای از کشور در وضعیت سفید کرونا قرار ندارد؛
طبق اعالم وزارت بهداشت ،درحال حاضر ۱۳شهر در وضعیت
قرمز ۲۱۴ ،شــهر در وضعیت نارنجی و ۲۲۱شهر در وضعیت
زرد قرار دارند .ســخنگوی ســتاد ملی کرونا بــا هدف کنترل
بیشــتر ویروس کرونا ،از بررسی پیشــنهادی برای ممنوعیت
ســفر در تعطیالت نیمه خردادماه خبر داده است .رییس مرکز
اطالعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا هم یاداور شده که
ورود خودروهای غیربومی به شــهرهای دارای وضعیت قرمز یا
خــروج پالک های بومی از شــهرهای دارای وضعیت قرمز یک
میلیون تومان جریمه دارد و در مورد شهرهای نارنجی نیز ورود
پالک های غیربومی به این شهرها و نیز خروج پالک های بومی
از ان ها مشــمول جریمه نیم میلیون تومانی خواهد شد .با این
وجود ،ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی،
گردشــگری و صنایع دستی ـ گفت :با توجه به این که از دی ماه
۹۹مراکز گردشــگری با اصرار و پیگیری های این وزارتخانه در
گروه یک مشاغل قرار گرفته اند ،بدون تردید این مراکز می توانند
میزبان مســافرانی باشند که با وســایل حمل و نقل عمومی به
شهرهای مختلف ایران ،فارغ از هرگونه رنگ بندی سفر می کنند.
او یــاداوری کرده که مبنای تصمیم گیــری درباره فعالیت های
گردشگری در شهرها و استان های مختلف ،رنگ بندی ای است
که از ســوی ســتاد ملی کرونا اعالم می شــود .در تردد به /از
شهرهای قرمز و نارنجی از طریق وسایل نقلیه شخصی ممنوعیت
داریم .با این حال ،از برخی استان ها از جمله گیالن گزارش شده
که مسووالن محلی از اجرای تور خودداری می کنند ،به طوری
که در هفته های گذشته ،بیشتر تورها را به مبدا بازگردانده اند و با
برخی از این تورها هم برخورد شده است .معاون گردشگری هنوز
درباره ممانعت هایی که از اجرای تور در برخی مناطق می شود،
پاسخی نداده است.
کیانوش عیاری کارگردان فیلم «ان سوی اتش»:
اگرچه نفت ثروت ملی است اما نتیجه اش برای مردم کجاست؟!
در سومین روز جشنواره جهانی فیلم فجر،کیانوش عیاری از تجربه ساخت «ان سوی اتش» سخن گفت
و حمید فرخ نژاد ،رخشان بنی اعتماد ،تورج اصالنی ،جهانگیر کوثری ،میترا حجار و ...از جمله هنرمندان
حاضر در پردیس سینمایی «چارسو» بودند .کیانوش عیاری در کارگاه نگاهی به «ان سوی اتش» ،با مرور
تجربه ساخت این فیلم از یک راز در ارتباط با ایده گرفتن از قصه «سووشون» سیمین دانشور پرده برداشت.
طبق گزارش ستاد خبری این رویداد ،کیانوش عیاری در کارگاه اموزشی نگاهی به فیلم سینمایی «ان
سوی اتش» که (جمعه ۷خرداد) از طریق فضای مجازی در اختیار عالقه مندان به سینما قرار گرفته است،
تجربه های خود از کارگردانی فیلم «ان سوی اتش» را مرور کرد .این فیلم که نسخه مرمت شده ان در
سی وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر نمایش داده شد ،در سال ۱۳۶۶در اهواز ساخت ه شده و داستان
فردی زندانی به نام نوذر را روایت می کند که پس از ازادی به سراغ برادر خود عبدالحمید می رود تا سهم
خود را از پولی که شرکت نفت بابت تصاحب خانه ان ها پرداخته است ،بگیرد .کیانوش عیاری نویسنده،
کارگردان و تهیه کننده در این کارگاه درباره نحوه شکل گیری ایده و ساخت «ان سوی اتش» در شرایط
سخت و ناامن اهواز در سال های میانی دهه ۶۰توضیح داد .این هنرمند بیان کرد :کسی که متولد اهواز
ن دیده نمی شد .در ایده هایی که
است ،در ان سال ها به یاد دارد ،ستاره ها به خاطر قرمز بودن سقف اسما
در سال های دهه ۶۰به ذهنم رسید ،بوی شیرین نفت باعث ساخت فیلم کوتاهی به نام «ان سوی اتش»
شد اما در سال ۱۳۶۵که در حال ساخت نسخه سینمایی بودیم ،دیگر اتشی در اهواز وجود نداشت و همه
فلرها خاموش بودند .عیاری افزود :وقتی همراه با گروه برای ساخت فیلم به اهواز رسیدیم ،شرایط ناامن
بود و بعد از دو ،سه ماه و پایان کارمان شرایط امن به منطقه برگشت .بنابراین با بدشانسی روبه رو شدیم
و یک مهندس به ما گفت اگر صدای اژیر را شــنیدید ،در هر شرایطی بودید دست کم یک کیلومتر از
منطقه دور شوید .روز دوم فیلمبرداری ما ،صدای این اژیر شنیده شد ،باید بگویم که همه عوامل با عشق و
عالقه کارشان را دنبال کردند .ما بی انکه یک راش ببینیم ،نگاتیوها را به تهران می فرستادیم ،حتی دو سه
پالن نگرفته نیز باقی ماند .او در پاسخ به سوال شادمهر راستین مدیر باشگاه و کارگاه های جشنواره درباره
چگونگی حفظ ساختارهای یک دست در عمده اثارش عنوان کرد :ما در «ان سوی اتش» لودری اوردیم
و زمین را به عمق حدود ۲متر کندیم و ریل از تهران اوردیم تا یک پالن مهم را بگیریم .در ان لحظه،
صرفاً به گرفتن یک پالن کالسیک فکر می کردم .وقتی دکل حفاری را می دیدم ،به زنده یاد مسعود بهنام،
صدابردار اثر گفتم که صدایی غرش گونه می خواهم تا هیبتی ترسناک از دکل را به نمایش بگذارم .چند
سال بعد ،فیلم «داستان لوئیزیانا» را دیدم و شباهت این صدا با صدای غرش ان فیلم برایم جالب بود ،این
شباهت ها اجتناب ناپذیر است .زیرا این عالئق در سراسر دنیا با یکدیگر برخورد می کنند .راستین همچنین
به امکان ایجاد ارتباط تماشاگر با فیلم های عیاری در جایی ورای قصه تاکید کرد .عیاری نیز در این باره
گفت :من هیچ وقت تالش نکرده ام فیلمی ضد قصه بسازم .البته شاید تنها فیلم من ،بر این اساس «بیدار
شو ارزو» بوده که تحت تاثیر انتشار عکس های بعد از زلزله بم در مطبوعات بود .این لحظه های کوچک
در فیلم برای من دلچسب است و با تمام قوا به ترسیم ادم ها می پردازم .وقتی شخصیت ها درست ساخته
می شوند ،بازیگران بدون هر نوع تخطی در چارچوب سناریو حرکت می کنند .عیاری درباره معرفی بازیگران
جدید در فیلم هایش عنوان کرد :رفتار برخی از بازیگران که تصور دارند سینما باید در اختیار جلوه بازی
انها باشد ،همیشه من را ازار می داده است .بنابراین معموال به سراغ معرفی بازیگران جدید رفته ام .اگر
صحنه پلکان اودسا در فیلم «رزمناو پوتمکین» نبود ،شاید این فیلم به ان عظمت نبود یا می توان در این
رابطه به صحنه مهم مزرعه در فیلم «شمال از شمال غربی» اشاره کرد .گویی این لحظه ها هستند که
نفس بزرگی به فیلم های دو ساعته می دهند .در این کارگاه ،راستین همچنین به مدل ارگانیک و اندام وار
و غریزی در ســینمای عیاری اشاره کرد .عیاری نیز خود را به تاجری تعبیر کرد که ارزش تصاویر را در
مفاهیمی که می توانند در مدیوم سینما مطرح شود ،پیدا می کند و در ادامه بیان کرد :البته من لزوما به
دنبال سوژه ها در روزمره نیستم .بلکه کنجکاو هستم که مثال چرا خیابانی باید در تهران باشد که شاید
یک مرد یا زن کهنسال را نیم ساعت معطل رد شدن از خود بکند؟! این پیرمرد و پیرزن ،بعدها برای من
تبدیل به سوژه هایی شدند که در قصه گم می شوند« .سووشون» اثر سیمین دانشور داستان سوگ زری
در ارتباط با گم شــدن یوسف ،ایده «تنوره دیو» را برای من پایه گذاری کرد .زنده یاد سیمین دانشور در
جایی گفته بود ،عیاری از من برای این برداشت اجازه نگرفته است اما من برای عظمت و بزرگی ایشان ان
زمان اجازه توضیح به خودم ندادم و اکنون برای اولین بار می گویم که به واقع من از ان اثر اقتباس نکرده
بودم ،بلکه چیزی را در جایی دیده بودم و معتقدم ما باید بزنگاه الزم را از مشاهدات خود بگیریم .شاید
روزی روزگاری بتوانم به سوال شما جواب بدهم که به راستی قصه ها چطور شکل می گیرند و خودم نیز
باید ان را بازشناسی کنم .او ادامه داد :اهل احتکار نیستم و دلم می خواهد روش هایم را که به ان ها اعتقاد
دارم ،به دیگران منتقل کنم .وی درباره فیلمسازان و فیلم هایی که دوست دارد ،نیز گفت :اوزو ،بیلی وایلدر،
جان فورد ،هیچکاک و ...را دوست دارم .اوزو را نه صرفا برای «داستان توکیو» که به خاطر مجموعه اثارش
دوست دارم .فرانسیس فورد کاپوال را هم بیشتر به خاطر «پدرخوانده .»۱به دلیل این که در چهار سال
اخیر درگیر ساخت سریال« ۸۷متر» بوده ام ،فیلم های زیادی ندیده ام و حتی سریال های پرکششی که این
روزها همه درباره شان صحبت می کنند ،فرصت نکرده ام ببینم و سریال « »۲۴اخرین سریالی بود که دیدم.
نماها را با طبیعی ترین رفتار ادم ها همراه می کنم
راستین در ادامه درباره علت بهره گیری از چشم اندازهای وسیع در «ان سوی اتش» از عیاری پرسید .خالق
«ان سوی اتش» نیز گفت :وقتی چند نمای عمودی مثل دکل ها هست و بقیه پهنه هایش وسیع هستند،
قطعا من نمی توانم از این وسعت بگذرم .به طور کلی این جریان از سوی غریزه به من دیکته می شود و
اصوال به گرفتن نماهای بسته نیز گرایش نداشت ه و نماهای بسته را در این فیلم به حداقل رسانده ام .حتی
کلوزاپ ها را نیز با وجود حضور افراد زیاد در ان بدون این که نماها مغشوش شوند ،در فیلم هایم استفاده
می کنم .حرکت ادم ها به طبیعی ترین شکل ممکن مطابق انچه در روز می بینیم ،برایم جالب توجه است.
این عادی بودن ،متاســفانه در سینما گاهی مورد غفلت قرار می گیرد .فیلم «ان سوی اتش» با سرمایه
تلویزیون اما سینمایی ساخته شد .پیش تر ،محمد بهشتی به من گفته بود که چطور جسارت این را داری
که نماهایی انقدر نزدیک از بازیگران بگیری و در عین حال لحظه ادا شود و این نظرش برایم بسیار مهم
بود .عیاری درباره به چالش کشیدن خود در اثارش توضیح داد :اقای بهشتی به من گفته بود ،چرا مدام از
این شاخه به ان شاخه می پری و من بر اساس تجربه ای که مدام ان را پنهان می کنم ،اما اینجا می گویم
(اگرچه نوعی خودزنی است) ،دلم نمی خواهد یک کار را تکرار کنم ،در این باره خاطره ای می گویم .ظه ِر
روزی که در فستیوال کن برای «ان سوی اتش» قرار بود جایزه بگیرم ،برای نحوه جایزه گرفتن روی سن
تمرین می کردیم و من پیشنهاد دادم هنگام گرفتن جایزه اولم ،روی سن بمانم تا برای اعالم جایزه دوم
دوباره برنگردم .پیر هانری دولو؛ مدیر فستیوال کن ،ان روز به من گفت :فرانسه روی شما حساب باز کرده
است و به زودی کلید طالیی این کشور را دریافت می کنید .اگرچه من معموال ادم مثبت گرایی بوده ام اما
نمی دانم چه هیوالیی در درون من است که انجا احساس کردم ،او می خواهد بگوید فیلم هایی مثل «ان
سوی اتش» باید بسازم تا فرانسه خوشش بیاید! بالفاصله بعد از برگشت ،فیلم «دو نیمه سیب» را با تفاوت
زیادی نسبت به «ان سوی اتش» ساختم ،زیرا من سرسپرده و اهل تقلید نیستم تا یک موقعیت را به هر
قیمتی حفظ کنم .او در پاسخ به این که ،اگر «ان سوی اتش» را در این دوران می ساخت ،چه تغییراتی بر
ان اعمال می کرد ،توضیح داد :احتماال ساختمان داستان نباید زیاد دستخوش تغییر می شد .دوست داشتم
دندان درد خسرو شجاع زاده در فیلم بماند و از الل بودن دختر داستان (با بازی عاطفه رضوی) و اینکه چرا
از یک دختر عرب در اهواز برای ایفای این نقش و حتی بازیگران بومی برای سایر نقش ها استفاده نکردم،
پشیمان شده بودم .با این که بازیگران فیلم فوق العاده بودند ،اما االن سوالم این است که چرا نباید با زبان
عربی صحبت می کردند؟!
ارزویم ساختن «خر لنگ» است
کیانوش عیاری درباره موضوع «ان ســوی اتش» گفت :نفت در سرنوشت تاریخی ایران از دوران قاجار
تاکنون تاثیر زیادی بر شــرایط اقتصادی و سیاسی ایران ایفا کرده و می کند و گاهی به هیوالیی نکبت
تبدیل می شود .اگرچه نفت ثروت است اما نتیجه اش کجاست؟! البته در ان دوران به این حسابگری فکر
نمی کردم .خوزستان در هسته درونی خود ثروتی دارد که در هسته بیرونی نمود نیافته است .اختالف بین
دو محله زیتون کارگری و زیتون کارمندی در اهواز بســیار زیاد است .دیدن این اختالف سطح ها ،برای
مردم اهواز همیشه ازاردهنده بوده و هست ۵ .سال بعد از «ان سوی اتش» می خواستم فیلمی با نام «خر
لنگ» بسازم که منصرف شدم ،زیرا ممکن بود این سو تعبیر ایجاد شود که من به دنبال موفقیت های «ان
سوی اتش» این تجربه را ادامه داده ام ،اما االن ارزویم ساختن «خر لنگ» است و نیاز جدی به کمک و
همراهی وزارت نفت دارم.
نمایش دختر لر با معرفی میترا حجار
سعید عقیقی و میترا حجار در ائین معرفی فیلم سینمایی «دختر لر» ،در جشنواره جهانی فیلم فجر از
ویژگی ها و رکوردهای این فیلم و مشکالتی که برای بازیگر نقش اصلی ان پس از اکران ایجاد شد ،سخن
گفتند .نسخه مرمت شده فیلم سینمایی «دختر لر» که توسط فیلم خان ه ملی ایران برای اکران در این دوره
از جشنواره جهانی فیلم فجر اماده شد ،جمعه ۷خرداد در سالن شماره یک پردیس چارسو با حضور سعید
عقیقی؛ فیلم نامه نویس و منتقد سینما و میترا حجار؛ بازیگر سینما ،به نمایش درامد .عقیقی پیش از اکران
این فیلم و در قالب ائین دعوت از مخاطبان برای تماشای فیلم در سخنانی کوتاه درباره «دختر لر» گفت:
این اثر به نوعی اولین فیلم صنعتی و تجاری سینمای ایران است .در تئوری ژانر در هالیوود ،فیلم ها یک
رویکرد اصلی دارند ،مثل ملودرام ،جنایی ،اکشن ،موزیکال و غیره ،اما در غرب اسیا ما گرایشی به نام رویکرد
خاورمیانه ای داریم که برای سرگرم کردن بیننده در یک اثر ،ملودرام ،کمدی ،اکشن و فضای موزیکال
دارند .این منتقد سینما ادامه داد« :دختر لر» کهن الگو و نمونه اغاز این سبک از سینما در ایران است،
سبکی که ادامه ان را تحت عنوان جریان اصلی سینمای ایران یا فیلمفارسی می شناسیم .تمام نشانه ها و
نظم موجود و بردن ریشه مشکالت به گذشته،
اشاره های یک فیلم ،متعلق به این جریان ،شامل
ِ
ستایش ِ
در این فیلم دیده می شود .ستایش از حاکمیت وقت هم برای نمایش دادن ترقی در زمان پهلوی ،به انتهای
ان اضافه شده است .او افزود :دختر لر محصول کمپانی امپریال هند است و کارگردانی و تدوین و تولید ان
را اردشیر ایرانی برعهده داشته ،بازیگر مرد اصلی داستان هم عبدالحسین سپنتاست .فیلمبرداری ان ۷ماه
زمان برد و تاثیرات سینمای هند در بخش های مختلفش مشهود است .اولین اکران فیلم به طور رسمی در
۳۰ابان ۱۳۱۲در تهران بود و فروش بسیار موفقی را هم در گیشه تجربه کرده بود .در پایان باید گفت که
«دختر لر» به عنوان یک فیلم تجاری ،نمونه مناسبی برای مطالعات تاریخی در ایران است .میترا حجار هم
در صحبت های کوتاهی به ماجرای ورود بازیگر نقش گلنار به فیلم «دختر لر» پرداخت و گفت :روح انگیز
سامی نژاد ،اولین بازیگر زن مسلمان ایرانی است .روند ورود ایشان به فیلم کام ً
ال تصادفی بوده و از طریق
ارتباط همسرش با یکی از عوامل فیلم به این پروژه اضافه شده است .طبعاً پیدا کردن یک خانم ایرانی در
هند کار سختی بوده ،اما این گروه ،خانم سامی نژاد را پیدا می کنند و با وجود لهجه غلیظ کرمانی ،ایشان
انتخاب می شوند .حتی صحنه هایی هم به فیلم اضافه می کنند که کودکی این کاراکتر را در کرمان نشان
می دهد ،اگرچه تاثیری در روند قصه ندارد .او در پایان صحبت هایش با اشاره به مصائبی که این بازیگر پس
از بازی در نقش گلنار با ان مواجه شده ،اظهار کرد :در حقیقت ،خانم سامی نژاد را با وعده ثبت شدن نامش
به عنوان اولین بازیگر زن ایرانی در تاریخ ،فریب می دهند و این نقش را بازی می کند ،اما بعد از جدایی از
همسرش و بازگشت به ایران ،مورد غضب مردم ایران ،حتی خانواده و نزدیکانش قرار می گیرد و تا پایان
عمر ،به صورت مخفیانه زندگی می کرده است .در حقیقت ،نام ایشان در تاریخ هنر ایران ثبت شد ،اما بهای
سنگینی برای ان پرداخت کرد.
فرخ نژاد ،اکران فیلمش را به روح خسرو سینایی تقدیم کرد
حمید فرخ نژاد تهیه کننده فیلم سینمایی «میجر» همزمان با نخستین رونمایی این فیلم در سی وهشتمین
ی «میجر»
جشنواره جهانی فیلم فجر ،این اکران را به روح زنده یاد خسرو سینایی تقدیم کرد .فیلم سینمای
ساخته احسان عبدی پور ،شامگاه جمعه ۷خرداد در سی وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش
درامد .احســان عبدی پور پیش از نمایش این فیلم در ســخنانی کوتاه بیان کرد :خیلی خوشحالم که
اینجاییم .نمی دانم معادالت فرهنگی چگونه اســت؟ دیگر چیزی خوشحال و ناراحتم نمی کند اما تنها
دلخوشی من این است که در بحرانی که پیش امده و سانسی در اختیار هیچ فیلمی نیست ،سه سانس
نصیب فیلم ما شده است .این فیلم به لحاظ دراماتیک صفر و صد نیست ولی سفری است که نمی شود ان
را با وسیله ای انجام داد ،البته کار شاقی نکرده ام چون جایی را به تصویر کشیده ام که سی ،چهل سال در
ان زندگی کرده ام ،پس ان دیده ها را مثل پستچی به اینجا اورده ام .عبدی پور توضیح داد :از حمید فرخ نژاد
تهیه کننده این فیلم تشکر می کنم ،داستان ساخت این فیلم به این گونه بود که یک شب وسط شام خوردن
با دهان پر ،ایده ام را به او گفتم و او قبول کرد با هم بسازیم .در شش ،هفت ماهی هم که مشغول نوشتن
فیلم نامه این اثر بودیم ،او کمک زیادی به ما کرد .باید بگویم مدت ها بود که ادم باهوش ندیده بودم .او
هزینه کرد و وقت گذاشت تا فیلم ساخته شود .حمید فرخ نژاد در سخنانی کوتاه بیان کرد :ممنونم که به
تماشای «میجر» می نشینید .در این فیلم ،با احسان بیشتر رفیق و اشنا شدم و با اجازه احسان می خواهم
اولین نمایش رسمی را به روح زنده یاد خسرو سینایی تقدیم کنم. صفحه 2
اجرای برنامه «شهرام ناظری» در فراق شجریان ،شهیدی و ...
سانسورادوات موسیقی
به کنسرت های انالین رسید!
شــهرام ناظری خواننده باسابقه کشورمان پس از یک ســال و نیم دوری از ایران و صحنه اجرا،
شامگاه جمعه هفتم خرداد ماه با خواندن اشعاری از شاعر مورد عالقه اش (موالنا) به روی صحنه
کنسرتی انالین رفت؛ کنسرتی که او در سراسر اجرا از نبود تماشاگرها ابراز ناراحتی کرد و سطح
اجرا را متوسط خواند.
بامــداد جمعه ـ هفتم خرداد ماه ـ عالقمندان به موســیقی پس از دوره ای تعطیلی کنســرت
ها ،شــاهد اجرایی انالین و دو ســاعته از شهرام ناظری ،خواننده نام اشنای کشورمان بودند که
البته برای تماشــای این کنسرت ،موظف به پرداخت مبلغی هم بودند .ناظری در قالب کنسرت
انالین «اوای دوست» در تاالر وحدت روی صحنه رفت .در این کنسرت قطعاتی چون «اتش در
نیستان»« ،شیدا شدم» و «دال نزد کسی بنشین»« ،راست بگو» و ...از این خواننده اجرا شد.
در ابتدای کنسرت ناظری اظهار کرد« :وضعیت خیلی عجیب غریبی است که برای اولین بار رو
به روی صندلی های خالی نشســته ایم .خیلی جای مردم خالی اســت .سال ها عادت داشتیم که
از حضور و ن َفس مردم انرژی بگیریم .همین نفس ها خیلی جاها ما را نگه داشــت که کار کنیم.
یک سال و نیم در ایران نبودم و برای اجرای پروژه ای در امریکا بودم .در این مدت پیشنهادهای
زیادی برای اجرای انالین به من شــد ولی عالقه مند نبودم و فکر می کردم کرونا زود تمام شود
و می توانیم به زودی از نفس های گرم و عشــق امیز مردم بهره مند شــویم .یک سال و نیم است
گروه ما به روی صحنه نرفته اســت .وقتی به ایران بازگشتم دیدم که کرونا حاال حاالها ماندگار
اســت و این شــد که تصمیم گرفتیم اجرای انالین داشته باشیم .در تنظیم اثاری که قرار است
اجرا کنیم تغییراتی ایجاد شده است».
در جریان این کنســرت ،قطعه ابتدایی که اغاز شد با نوای کمانچه و قانون همراه بود که اوایی
ســوزناک را تداعی می کرد .پس از لحظاتی شوالیه اواز ایران با صالبتی که همواره در صدایش
شــنیده می شود ،در همراهی با سازها شروع به خواندن کرد .اوازی که ناظری برای اولین قطعه
اجرایی خود برگزیده بود« ،چو خیال تو دراید به دلم رقص کنان» نام داشت؛ اثری از موالنا که
ناظری به زیبایی ان را شنیدنی کرده است.
در بخــش دیگر ،حال و هوای اجــرا ،یک پله باالتر رفت؛ تا اینکه پس از ضربات ناگهانی بر دف،
ابیات یکی از معروف ترین اشــعار موالنا را با صدای ناظری می شــنیدیم .این اثر با عنوان «شیدا
شدم» ،تاکیدهای زیبا و به جای ناظری بر ادای حروف اول کلمات شعر را همراه دارد .شیدا شدم
با اهنگســازی لوریس چکناواریان ،بر اساس یکی از غزلیات منسوب به موالنا ساخته شده است.
البته همانطور که شــهرام ناظری هم در بخشــی از صحبت هایش اظهار کرد ،اثاری که در این
کنسرت انالین می شــنیدیم ،تنظیم متفاوتی داشتند؛ به گونه ای که در نسخه اصلی این قطعه
صدای گروه کر خواننده را همراهی می کند ولی در اینجا تنها صدای ناظری بود و بس؛ که البته
در فضای ارامتری هم نسبت به اثر اصلی اجرا می شد.
شــهرام ناظری پس از اجرای شیدا شــدم خطاب به مردمی که در منزل کنسرتش را دنبال می
کردند ،گفت« :امیدوارم اجرای اهنگ «شــیدا شــدم» را بعد از مدت طوالنی ای که در خارج از
ســن به سر برده ایم ،دوست داشته باشــید .همانطور که گفتم نبود مردم در سالن کار را خیلی
ســخت کرده است ».او در ادامه بیتی شعر خواند« ،بی شما این نای ناالن بی نواست /این نواها
از نفس های شماست» و ادامه داد« :به هر حال همیشه نفس مردم بوده که به ما انرژی و انگیزه
داده و اکنون کارمان سخت تر است .امیدوارم بتوانیم کار را در حد متوسطی به پایان برسانیم».
قطعه بعدی «راز را نهان نکن» بود که این اثر نیز از غزلیات موالنا اســت .اشــعار این اثر جنبه
پنداموز دارد و بر راســت گویی تاکید می کند .در بخش بعــدی این هنرمند گفت« :می خواهم
قطعه ای از مثنوی معنوی بخوانم .در مدتی که ایران نبودم اتفاقات زیادی افتاد؛ عزیزان و بزرگان
زیادی همانند دو اســتاد بزرگ اواز ـ محمدرضا شــجریان و عبدالوهاب شــهیدی ـ را از دست
دادیم که واقعه ای تلخ و ناگوار اســت .به هر حال به قول دوســتی ،زندگی قطاری است که همه
ســوار ان می شویم و در نهایت ما را به ایستگاه اخر می برد ولی نمی دانم چرا قرعه بیشتر به نام
اهالی هنر و فرهنگ می افتد و مدام شــاهد از دســت رفتن این عزیزان بوده ایم .این قطعه را به
روح عزیزانی که در عرصه فرهنگ و هنر از بین ما رفته اند و نبودشان تلخ و غیرقابل جبران بوده
تقدیم می کنم ».او پس از بیان این صحبت ها در حالی که به تنهایی ســه تار می نواخت ،خواند:
«شاد باش ای عشق خوش سودای ما ...ای طبیب جمله علت های ما».
سراســر این قطعه تقریبا در ریتمی یکسان اجرا شد؛ بجز زمان هایی که ناظری با همنوازی سه
تارش در اوج می خواند .پس از ان ناظری مطرح کرد«« :اهنگ قفل زندان» برای سال های خیلی
دور اســت و اکثرا در کنسرت ها با شعر انقالبی اســتاد موالنا اجرا شده است؛ این اثر را همیشه
ظرف این چهل سال اجرا کرده ام و همیشه جایگاه خود را دارد .برخی از قطعات هیچگاه جایگاه
خود را از دســت نمی دهند؛ به خصوص اگر با اشعار بزرگان ادبیات چون سعدی ،عطار ،موالنا و
فردوسی همراه باشد .اصل این اثر برای رضا قاسمی است که سال ها است از ایران رفته ،موسیقی
را کنار گذاشته و به رمان نویسی روی اورده و در ان موفق بوده است».
او یاداور شــد« :ان زمان ها شور و حال عجیبی داشــتیم و هر روز همراه با اقای قاسمی اثاری
می ساختیم .ان دوره ،زمان شــکوفایی موسیقی بود .ما هم نسل هایمان به معنای واقعی عاشق
بودیم ،ارمان خواه و روشنفکر .امروزه ورود فضای مجازی به زندگی بشر و این همه خشونت که
گریبانگیر همه جهان شــده و البته در ایران ما روغن بیشتری دارد ،برای نسل ما خیلی عجیب
است« .اهنگ باز امدم چون عید نو تا قفل زندان بشکنم» یادگار سال های دور است که تقدیم
به عزیزان می کنیم».
ناظری سپس خواند ،دربان اگر دستم شکست من دست دربان بشکنم و ...
درحالــی که گروه همخوانی می کردند «من چرخ گردان بشــکنم» نوازنده دف برای چند ثانیه
نواخت و دوباره ناظری شــروع به خواندن کرد .هر بار اواز و گروه اوج می گرفت ،گاه شاید فرود
می امــد و دوباه وارد اوج خوانی می شــد .در نهایت این قطعه با همخوانــی گروه و اوج خوانی
خواننده که می گفت «من چرخ گردان بشکنم» پایان یافت.
تصویری از اجرای انالین شهرام ناظری در دوران کرونا
شــهرام ناظری باری دیگر به سختی اجرای انالین اشاره و تصریح کرد« :انگار که در خالء اجرا
می کنیم .در تاالر رودکی که سال ها عادت به دیدن مردم داشتیم ،اجرای انالین باعث شده است
که در کارمان اشکاالتی داشته باشیم .اینکه اینگونه می خوانم برایم غیرطبیعی است .اهنگ هایی
را اجرا می کنیم که ســال ها خوانده ام ولی گاهی فکرم جــای دیگر می رود و تپقی می زنم و به
گمانم باقی گروه نیز همین گونه است .اگر این شرایط ادامه یابد ،باید برای اینده فکری شود که
بتوانیم به صورت انالین اجرا داشته باشیم».
در ادامه کنسرت ،این خواننده باسابقه کشورمان به همراهی سازهای کمانچه ،تار ،عود و سنتور،
اثر «بردن پادشــاه ان طبیــب را بر بیمار تا حال او را ببیند» را با شــعری از مولوی ،تقریبا در
ریتمــی که نه در اوج بود و نه خیلــی ارام ،خواند که گاهی در پایان این قطعه ،نوازندگان ریتم
ســریع تری به کار بخشــیدند .پس از لحظاتی هم دوباره قطعه «راست بگو نهان مکن» بار دیگر
اجرا شــد.ناظری درباره اثر «راست بگو نهان مکن» گفت« :این همه موالنا تاکید می کند راست
بگو و به دنیا تکیه نکن که واقعا این جهان ارزش ندارد .برای جوامعی که سرشــار از دروغ شده
است ،تاکید همه اندیشمندان این بوده که جامعه سالم باشد و چیزی بر پرده دروغ وجود نداشته
باشــد .امیدوارم روزی برسد که دروغی نباشــد .علت این که در اجراهایم این قطعه را انتخاب
می کنم ،این است که شنونده با شنیدین ان با خودش فکر کند که در کجا دروغ گفته یا حتی
من که ان را می خوانم با خودم فکر کنم فالن جا دروغ گفته ام».
پس از صحبت های این هنرمند ،صدای سه تار ناظری و دیگر سازها اوای اشنا و دلنشین قطعه
«دال نزد کســی بنشین که او از دل خبر دارد» را به گوش رســاندند .اثر مشهور و دلنشینی از
موالنا؛ شاعر همیشگی ناظری .اثری که بسیاری از ایرانی ها به نوعی ان را شنیده اند و شاید جزو
اشعاری از موالنا باشد که بتوانند بخش هایی از ان را به خاطر بیاورند.
البته اجرای این قطعه ،همانگونه که شهرام ناظری مدام در اجرایش تاکید می کرد ،حال و هوایی
که باید را نداشت؛ ولی با این حال گوش دادن به ان خالی از لطف هم نبود.
ناظری اظهار کرد« :در کنسرت انالین با همه عیب هایی که دارد دستمان بازتر است و می توانیم
بیشــتر صحبت کنیم .ای کاش همیشــه این فضا در رادیو و تلویزیون بــرای ما فراهم بود که
می توانســتیم با مردم صحبت کنیم و این امر می توانســت اثرات فرهنگی زیادی بر روی مردم
داشــته باشــد ».پس از این صحبتها ،قطعه زیبا و ماندگار «اتشی در نیستان» اجرا شد .این اثر
با اهنگســازی خارق العاد ه جالل ذوالفنون ،در زمره برترین اثار شهرام ناظری قرار می گیرد که
البته این اثر بر پایه شــعری از مجذوب تبریزی اســت؛ شاعری که از حافظ ،سعدی و فردوسی
بســیار تاثیر گرفته است و عناصر بســیاری از تعالیم مولوی نیز در اشعار وی دیده می شود .این
اثر از ابتدا گفت و گویی از نی و اتش را روایت و به غیر از گیرا بودن موســیقی و اواز ،داســتانی
زیبا و اموزنده را نقل می کند .ناظری پس از پایان این قطعه گفت« ،وقتی اتشــی در نیستان را
اجرا می کردم به خاطر اوردم که بخشــی از قطعه قبلی را نخواندم» که به همین جهت بار دیگر
قطعه قبلی را از وسط کار شروع به اجرا کرد .او در پایان قطعه ُکردی «له یلی باوانم» که یکی از
معروف ترین اثار موسیقی ُکردی است را برای دقایقی اجرا کرد.
رضایت مخاطبان جلب نشد
تلویزیون اینترنتی لنز کنسرت خوانندگان دیگری همچون همایون شجریان و حجت اشرف زاده
را نیــز برگزار کرده و انتظار این بود که این اجرا رضایت اکثر مخاطبان را جلب کند .این برنامه
انطور که انتظار می رفت بی نقص برگزار نشــد و همین موضوع موجب نارضایتی مخاطبان شد.
اولین نکته درباره ان ،نحوه اطالع رســانی در هفته گذشــته بود که سبب شد اختالل هایی برای
عالقمندان به دیدن این اجرا به وجود بیاید.
ابتدا بنرهایی در شــهر دیده شــد که خبر از اجرای شــهرام ناظری می داد اما اطالعات دیگر به
صورت قطره چکانی در رسانه ها منتشر شد .از نکات مهم اینکه تا شب گذشته کسی نمی دانست
برای تماشــای این کنســرت باید بلیت ۱۵هزار تومان بخرد و همین موضوع سبب شد عده ای
از مخاطبان ابتدای کنســرت را از دست بدهند .حتی عده ای در فضای مجازی مدعی شده اند با
وجود پرداخت بلیت موفق به دیدن برنامه نشده اند .اگر تلویزیون اینترنتی لنز از همان ابتدا نحوه
خرید بلیت را اعالم می کرد ،عالقمندان اجرای شــهرام ناظری بدون اینکه ازدحامی در ســایت
مورد نظر به وجود بیاید ،اقدام به خرید بلیت می کردند و ترافیک اینترنتی به وجود نمی امد.
نشان ندادن ساز به سبک تلویزیون!
نکته بعدی که عده ای دیگر در صفحات مجازی درباره ان صحبت کردند ،قطع و وصل شدن های
اجرا در طول دو ســاعت برنامه است که بیشتر به زیرساخت های اینترنتی ارتباط پیدا می کند و
بار دیگر این پرسش مطرح می شود که ایا با چنین زیرساختی امکان برگزاری مناسب برنامه های
انالین به این صورت در ایران وجود دارد؟ گالیه مخاطبان به این موضوع و حتی موارد دیگر در
کامنت های صفحه مجازی لنز نیز قابل مشاهده است .نکته دیگر که اعتراض تعدادی از کاربران
را نیز به همراه داشته ،نشان ندادن ساز نوازندگان حین اجرا بوده که در نوع خود اتفاقی عجیب
اســت .چراکه تا پیش از این تنها شاهد ممیزی ســاز در تلویزیون بودیم و اکنون تلویزیون های
اینترنتی نیز همان راه را پیش گرفته اند.
۵۰۰۰سال تاریخ و تمدن ایران در ۱۰بخش و ۳۰۰اثر
افتتاح «ایران حماسی» در لندن
نمایشگاه «ایران حماســی» در حالی شنبه ۲۹ماه می در
موزه البــرت اند ویکتوریا در لندن افتتاح شــد که گورت
اســکات بخش های دهگانه این نمایشگاه را طراحی و اجرا
کرده است.
پنج هزار ســال تاریخ و تمدن و هنــر ایران زمین از دوران
باســتان تا ظهور اسالم و ســال های معاصر در ۱۰بخش
«ایران حماســی» با طراحــی گورت اســکات به نمایش
درامده اند.
این نخستین نمایشگاه اختصاصی تاریخ و فرهنگ ایران در
۹۰ســال اخیر در بریتانیاســت که از ۳۰۰۰سال پیش از
میالد حضرت مسیح تا دوران معاصر را دربر می گیرد.
تندیس ها ،ســرامیک ها و کاشــی ها ،لباس ها و پارچه ها،
عکس هــا و فیلم هــا و هر انچــه می تواند تاریــخ و هویت
فرهنگی ایران را برای تماشــاگران موزه ویکتوریا اند البرت
روایت کند ،در «ایران حماسی» به تماشا درامده اند.
اســکات که این نمایشــگاه را بر اساس شهری از شاهنامه
فردوســی طراحی کرده ،برگزیده رقابتی است که مدیران
ویکتوریا اند البرت برای انتخاب طرح برتر نمایشگاه «ایران
حماسی» برپا کرده بودند.
جان کرتیس که یکی از نمایشگاه گردانان «ایران حماسی»
اســت ،با اشاره به ســخت بودن فراهم اوردن حدود ۳۰۰
قطعه اثر هنری و تاریخی از فرهنگ ایران می گوید« :شیوع
گســترده ویروس کرونــا و تحریم هایی کــه دونالد ترامپ
(رئیس جمهوری پیشــین امریکا) اعمال کرده ،کار اوردن
اثار هنری را از ایران بســیار سخت و تا حدودی غیر ممکن
کرده بود .ما ناچار شــدیم سراغ دیگر منابع برویم و به نظر
توانستیم موفق شویم».
3
یکشنبــــــه 9خرداد ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1448
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
نقد
مرضیه برومند ساخت
«مجتمع مسکونی کلیله و دمنه»
را اغاز کرد
مرضیه برومند با سریال عروسکی جدید به نمایش خانگی
رفت تا مجتمع مسکونی کلیله و دمنه را در کنار کارهای
خاطره ساز خود به ثبت برساند .چندی پیش در کنار همه
گمانه زنی هایی که اتفاق افتاد نــام مرضیه برومند هم به
عنوان سریال ساز شبکه نمایش خانگی بیرون امد .مرضیه
برومند ســازنده تعدادی از به یادماندنی ترین سریال های
کودک و عروســکی از جمله «مدرســه موش ها» «خونه
مادربزرگــه»« ،قصه های تا به تا» و دو قســمت فیلم های
سینمایی «شــهر موش ها» امسال یک مجموعه عروسکی
را برای یکی از سامانه های وی او دی جلوی دوربین می برد.
البتــه رامین ناصرنصیر بــه عنوان یکــی از گوینده های
عروســک های مرضیه برومند در این ســریال با خبرنگار
تسنیم گفت وگویی داشــت و درباره این سریال صحبت
کرد .او گفت ما فع ً
ال این اثر را به ســاختمان کلیله و دمنه
می شناسیم ،در ان پروژه گویندگی می کنم .حاال خبری
رســماً از روابط عمومی این پروژه رسانه ای شد که سریال
عروســکی مرضیه برومند در شــبکه خانگی کلید خورد.
مرضیه برومند ســاخت سریال عروسکی جدیدی را با نام
«مجتمع مســکونی کلیله و دمنه» به تهیه کنندگی سید
مصطفی احمدی کلید زده است .کارگردان مجموعه های
خاطره انگیزی چون «مدرســه موش ها»« ،قصه های تا به
تا» و «خونه مادر بزرگه» تولید سریال تازه عروسکیش با
عنوان «مجتمع مســکونی کلیله و دمنه» را اغاز کرد .این
مجموعه در شبکه نمایش خانگی ساخته شده و از یکی از
پلتفرم ها پخش می شود.
کارگردان فیلم سینمایی «پوتین»
امیدوارم دولت بعدی
مثبت اندیشی را به سینماگران
تزریق کند
کارگردان فیلم سینمایی «پوتین» می گوید که سینمای ایران
هم اکنون در بحرانی عجیب به سر می برد و الزم است دولت
ســیزدهم برای رفع این بحران تــاش کند .عبداهلل باکیده
نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون کشور که به تازگی
به ســوگ خواهر خود نشسته اســت ،با اشاره به مهم ترین
مطالبات سینماگران از دولت سیزدهم گفت :تصور می کنم
که ایجاد فضای فرهنگ و هنر ،گســترش فضای خلق شده
و اعتماد و اعتنا به فیلمســازان بزرگ و پیشکسوت سینما،
سه اصل مهمی است که باید سرلوحه کار دولت بعدی قرار
گیرد ؛ چراکه در این صورت ،زمینه برای ورود فیلمســازان
جوان به سینما باز و پرتوی از نگاه های تازه به سینما تابانده
می شــود .وی افزود :سینمای ما در بحران عجیبی فرورفته
است؛ سینماهای ما دو سال است که به دلیل شرایط ناشی
از فراگیری ویروس کرونا در کشــور تعطیل اند و ســینمای
بدنه و تهیه کنندگان ما نیز از حیث اقتصادی با مشــکالت
عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند .امیدوارم دولت اینده
مثبت اندیش باشد و بتواند این مثبت اندیشی را به بدنه سینما
و ســینماگران نیز تزریق و بحران کنونی را در اســرع وقت
مرتفع کند .کارگردان «بچه های هور» تصریح کرد :پیشرفت
صنعتی ،اقتصادی و فرهنگی هر کشور بستگی به پیشرفت
هنری ان جامعه دارد .پیشرفت هنری در مقایسه با پیشرفت
سایر حوزه ها در جامعه انعکاس و ظهور و بروز بیشتری پیدا
می کند .بدون شــک جایگاه هنر بســیار باال است؛ بنابراین
ضروری اســت که به نحوی شایسته مورد توجه و رسیدگی
دولتمردان واقع شود .باکیده یاداور شد :طی دو سال اخیر،
به دلیل مشکالت ناشی از فراگیری ویروس کرونا ،سینما از
هم پاشــید و اگر بگوییم اکنون دیگر سینمایی وجود ندارد،
ســخنی بی راه نگفته ایم .حاال انبوهی از فیلم های سینمایی
در صف اکران قرار دارند و مدام بر تعدادشــان افزوده و روی
یکدیگر تلمبار می شود .نویسنده فیلم سینمایی «مقاومت»
در پایان خاطرنشــان کرد :امیدوارم هرچه زودتر سالن های
سینما با حفظ شرایط و دستورالعمل های ایمنی بازگشایی
و ضرر کمتری به ســینما و اعتبار تهیه کنندگان وارد شود.
ارزو می کنــم که هرچه زودتر بتوانم کاری را اغاز و ان را به
مخاطبان فرهیخته سینمای ایران پیشکش کنم. صفحه 3
مطالبات اهالی هنر از دولت اینده:
حسام نواب صفوی:
هنرمندان باید در موارد قضایی مورد حمایت قرار بگیرند
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره • 1448یکشنبه 9خرداد ماه • 1400سال چهاردهم • 4صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
روزنامه «هنرمند» در راستای مسئولیت اجتماعی خود مبنی بر ترغیب مردم جامعه برای حضور در
انتخابات ریاست جمهوری 1400بر ان دارد تا در مصاحبه های کوتاهی نظر هنرمندان را درباره حضورشان
در این صحنه اجتماعی و مطالباتشان را از دولت اینده برای مخاطبان و عالقه مندان به هنر بگویند؛ در
ادامه گپ و گفت ما را با حسام نواب صفوی می خوانید:
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر 13:01
غروب افتاب 20:14
اذان مغرب 20:34
اذان صبح فردا 04:07
طلوع افتاب فردا 05:50
گنج سخن
امام صادق علیهالسالم :
مردم ،بیشتر از انکه با عمر خود زندگى کنند ،با احسان و نیکوکارى
خود زندگى مى کنند و بیشتر از انکه با اجل خود بمیرند ،بر اثر
گناهان خود مى میرند.
دعوات الراوندى :ص ،۲۹۱ح ۳۳
پندبزرگان
هنرمندان در دولت ایندهچهمطالباتی داشتهباشند؟
یکی از مطالبات هنرمندان از دولت اینده برقراری بیمه بازنشستگی است .همچنین هنرمندان باید در موارد قضایی
مورد حمایت قرار بگیرند .البته منظور از حمایت در موارد قضایی به معنی مصونیت نیست بلکه این طور نباشد که هر
کس به راحتی بتوانند یک هنرمند مشهور را به دادگاه کشاند و ابروی او را ببرد.
رویکرد دولت اینده به هنر چگونه باشد؟
«اخراجی ها» را در زمان دولت اقای احمدی نژاد کار کردیم که اصولگرا بودند و در زمان اقای خاتمی هم «ازدواج به
سبک ایرانی» و «سرود تولد» را کار کردیم که مدت ها توقیف بودند .من فکر می کنم در شرایط االن باید موقعیت را
برای هنرمندان و مردم اسان تر بگیریم .ما باید ازادی عمل بیشتری داشته باشیم تا مردم را سرگرم تر کنیم .عقب ماندن
ما از شبکه های خارج از کشور نوعی ضعف محسوب می شود .اینکه ما بتوانیم قوی تر از ان ها باشیم یک چالش است.
منظور هنرمندان از حمایت دولت از فرهنگ و هنر چیست؟
من یکی از اعضای انجمن بازیگران سینمای ایران هستم .بسیاری از افراد از نظر ما بازیگر نیستند بلکه فقط چهره هنر
را خراب می کنند .بهتر است پیش از ان که به بازیگری اتهامی وارد شود قبل ان از ما بپرسند که ایا این فرد توسط
انجمن به عنوان بازیگر شناخته می شود یا نه؟ زیرا افرادی وارد این حوزه می شوند و بعد از مدتی سر از کشورهای
خارجی در می اورند.
جایگاه اصناف در هنر چیست؟
اگر شرایط به گونه ای باشد که اصناف با سرمایه گذاری در بخش فرهنگی یا ساخت فیلم سینمایی مزایایی مانند کسر
شدن از مالیات یا معاف شدن از ان را داشته باشند ،می تواند راهکاری باشد تا به سینما هویت بدهیم و ان را توسط
صنوف تبدیل به صنعت کنیم.
جایگاه هنر در شناخت بهتر مردم از سیاست چیست؟
در تمام دنیا هنر می تواند سیاست را عوض کند اما راه حل ان است که هنرمندها مورد حمایت قرار بگیرند .مگر ما چند
هنرمند شاخص در عرصه موسیقی داریم؟ اینها باید مصونیت داشته باشند تا بتوانند از نظام دفاع کنند .تصور کنید
ما رابرت دنیرو ،ال پاچینو ،انجلینا جولی و جانی دپ را به ایران بیاوریم تا علیه امریکا شعار دهند ،چه تاثیری می تواند
داشته باشد؟ هنرمندان تیریبون یک کشور هستند .در واقع سینمای هر کشوری تریبون ان کشور است .مطمئن
انسان دانا به جای انکه در انتظار رسیدن فرصت خوب
در زندگی باشد ،خود ان را به وجود می اورد.
فرانسیسبیکن
حافظانه
گلعذاری ز گلستان جهان ما را بس
زین چمن سایه ان سرو روان ما را بس
من و همصحبتی اهل ریا دورم باد
از گرانان جهان رطل گران ما را بس
باشید که هنرمندان شاخص ما بیشتر از ۱۰۰سیاستمدار می توانند تاثیرگذار باشند .من سال گذشته نامه ای به پوتین
نوشتم و تمام خبرگزاری های روسیه خبر ارسال این نامه را منتشر کردند و این نامه به زبان های مختلف ترجمه شد.
ان زمان از وزارت خارجه به من گفتند که تاثیر یک هنرمند بسیار می تواند قوی باشد.
و اگر در پایان بخواهیم به یک جمع بندی برسیم؟
هنرمندانی که از کشور کوچ می کنند نوعی دام نه از بعد سیاسی بلکه از بعد وجه ایران برای کشور است .این افراد به
تدریج ارتزاقشان دچار مشکل می شود و به شبکه های ان ور ابی رو می اورند .این شبکه ها دشمن دیرینه ما هستند .باید
از این افراد حمایت کنیم که به این سمت کشیده نشوند .معموال هنرمند خالف نمی کند اما اگر خطایی هم مرتکب
شد ،باید شورای حل اختالف برای او تشکیل شود نه اینطور که هر کس با دو شاهد بتواند هر هنرمندی را با هر ادعایی
به دادگاه فرهنگ و رسانه بکشاند .این هنرمندان را زیر باالبر خودشان بکشم .هنرمندی که بداند قوه قضاییه و دولت
کشورش از او حمایت می کنند هیچ گاه به سمت شبکه های دشمن نمی رود .امیدوارم اصلح ترین شخص به جایگاه
ریاست جمهوری برسد و ازادی هایی هم در هنر اعمال شود چون به هر حال مردم امروز با سال ۵۷تفاوت دارند .من
برای هر قشری کار کردم برای قشنگ هنر با اقای بیضایی کار کردم .برای کسانی که به تاریخ و مذهب عالقه مند
هستند در «معمای شاه» و نقش حضرت اسماعیل بازی کردم .برای مردمی که عالقه مند به موسیقی هستند «نهنگ
عنبر» را بازی کردم .برای کسانی که طنز دوست دارند در «اس و پاس» و «ازدواج به سبک ایرانی» «نان عشق موتور
هزار» ایفا نقش کردم .برای عالقه مندان به حوزه دفاع مقدس «اخراجی ها» را بازی کردم .من فقط به بازی در یک ژانر
محدود نشدم و امیدوارم دولت بعدی نگاه ویژه تری به هنر داشته باشد
ماسک در سینماهای امریکا اختیاری شد
سه مجموعه بزرگ سینماهای زنجیره ای در امریکا اعالم کردند که استفاده
از ماسک برای کســانی که واکسیناسیون کامل انجام داده باشند از این پس
اجباری نخواهد بود .در راستای دستورالعمل های جدید بهداشتی در امریکا،
ســه سینماهای زنجیره ای « »AMC»، «Regalو « »Cinemarkدر این
کشــور اعالم کردند که از این پس الزامی به استفاده ماسک در حین تماشای
فیلم برای افرادی که واکسیناسیون کامل انجام داده اند ،وجود نخواهد داشت .با
این وجود تمامی کارکنان این سینماهای زنجیره ای همچنان ملزم به استفاده از
ماسک هستند اما افرادی که هنوز به طول کامل واکسینه نشدند ،تنها در هنگام
صرف غذا و نوشیدنی می توانند ماسک خود در فضای سربسته بردارند .این
سینماهای زنجیره ای همچنان سایر پروتکل های بهداشتی برای مقابله با شیوع
ویروس کرونا از جمله رعایت فاصله اجتماعی و همچنین نمایش فیلم با ظرفیت
محدود در ســالن ها نمایش را اعمال خواهند کرد »AMC« .که بزرگترین
سینمای زنجیره ای در سراسر جهان محسوب می شود ،ژوئن سال گذشته با
اعالم بازگشایی بدون اجباری کردن استفاده از ماسک حواشی و انتقادات فراوانی
را برانگیخت و با افزایش این انتقادات ناگزیر به اجباری کردن ماسک در سالن
های ســینمای شد« .ادام ارون» گفته بود به سبب این که نمی خواهد وارد
مجادالت سیاسی شود ،سینماها را بدون اجبار به استفاده از ماسک بازگشایی
کرده است.
اسماعیل امینی دبیر علمی نخستین «دوساالنه ملی غزل»:
غزل امروز از سیطره سنت رها شده است
اسماعیل امینی ،شاعر ،پژوهشگر و دبیر علمی نخستین «دوساالنه ملی غزل» گسترش
دامنــه واژگان ،کارامدی نظام بالغی ،ارجاعات فرامتنی و توســعه دامنه موضوعی را از
خصوصیات غزل امروز دانست و گفت :همه این خصوصیات ،غزل را از سیطره سنت رها
و فضای تنفس جدیدی برای این قالب شعری ایجاد کرده است .نخستین دوساالنه جایزه
ملی غزل (حســین منزوی) در پنج بخش کتاب غزل فارسی و کتاب غزل ترکی چاپ
شــده بین ۱۳۹۶تا ،۱۳۹۸تک اثر شعر فارسی و ترکی (پنج اثر از هر شرکت کننده) و
پژوهش با موضوع غزل های حسین منزوی ( ۱۳۲۵تا )۱۳۸۳به همت اداره کل فرهنگ
و ارشاد اسالمی زنجان و به دبیری محمد ربیع احمدخانی مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد
اســامی زنجان و دبیری علمی اسماعیل امینی شاعر و استاد دانشگاه برگزار می شود.
فراخوان این دوساالنه اسفند گذشته منتشر شد و زمان مهلت ارسال اثار که ابتدا تا ۳۱
اردیبهشت درنظر گرفته شده بود تا ۱۵خرداد تمدید شد.
غزل امروز از سیطره سنت رها رشده است
اســماعیل امینی شــامگاه جمعه (هفتم خرداد) در گفت وگویی تحت عنوان «بررسی
ویژگی های غزل امروز» با حســن پاکزاد شــاعر و از اعضای شــورای سیاست گذاری
این دوســاالنه ،از طریق اینستاگرام و در تشــریح دالیل برگزاری این دوساالنه ابتدا به
خصوصیات غزل امروز پرداخت و ان را چنین تعریف کرد :منظور شــعری است که در
روزگار ما افریده شــده و بازتاب وضعیت انسان و مناسبات او با جهان در همین روزگار
اســت .وی با تاکید بر اهمیت اثار هنری و باستانی و صنایع گذشته انها را به دو دسته
تقسیم کرد و گفت :یک دسته فقط ارزش مطالعه ،فرهنگی و موزه ای دارند .این استاد
دانشــگاه در ادامه به تفاوت مواجهه اثار ادبــی و هنری با دیگر اثار پرداخت و گفت :با
وجود اینکه این اثار مهم اند دیگر کاربرد روزانه ندارند .البته همه اشعار ادبی مانند اشعار
ســعدی ،عطار و موالنا اینطور نیستند ولی باید توجه کنیم ایا وقتی کتاب این شاعران
را می خوانیم داریم کتاب تعلیمی می خوانیم؟ یا این اثار الگوی ما هســتند؟ خیر .شعر
را از جهت زبانی می توان تحلیل کرد و نه از نظر منطقی ،برخی نقدها یا رویارویی ها با
برخی متون کهن مانند مثنوی معنوی یا شاهنامه و انتظار کتب تعلیمی یا کتاب مقدس
داشــتن از انها درست نیست .اینها کتاب شعر است و نه دستور زندگی .در این اثار به
خالــق و نظام فکری خالق کاری نداریم .خالق این اثار نظام فکری و زیبایی شــناختی
داشــته که بخشی از ان امروز هم کارامد است .گرداورنده کتاب گزیده شعر طنز ادامه
داد :این موضوع در مورد غزل هم صادق است ،یعنی هرچقدر هم دلبسته شاعران امروز
هر کدام باشیم اشعار انها دستور زندگی و تعلیم برای ما نیست.
گسترش دامنه واژگان
وی زبان شــعر را زبان فرهنگ و اسطوره دانست و افزود :نمی توان پسندها و ترجیحات
خود را به عنوان غزل امروز جایگزین کرد .این شاعر با طرح سوالی سخنان خود را ادامه
داد و گفت :اما اگر بپرسیم غزل امروز چه تغییراتی کرده ،می توانیم به مواردی برسیم.
بخشی از شاعرانی که در گذشته غزل می گفتند دلبستگی هایی به دوره خاصی داشتند؛
مثال استاد شهریار ( ۱۲۸۵تا )۱۳۷۶به حافظ یا استاد اخوان ثالث ( ۱۳۰۷تا )۱۳۶۹به
سبک خراسانی .بنابراین نظام زیبایی شناسی ان دوره یا شاعر در شعر این شاعران معاصر
تکرار می شد؛ ولی دامنه واژگانی در زبان شعر و به طور خاص زبان غزل امروز گسترده تر
شده است .البته بعضی از تجربه های استفاده واژگان جدید موفق نبوده است ولی برخی
هم به خوبی در شعر جواب داده است :مانند این شعر مرحوم قیصر امین پور ( ۱۳۳۸تا
)۱۳۸۶که تعابیر ریاضی وارد زبان غزل شده است.
محیط رنج مرا ضرب در عذاب کنید
ب خط قرمز خصوصیت دیگر را تنوع زبانی زیاد در غزل امروز دانست و
نویسنده کتاب ل
گفت :هم زبان فخیم و فاخر دوره خراسانی و هم زبان نزدیک به زبان گفتار را در غزل
امروز می بینیم یعنی هزارسال تجربه شعر فارسی در غزل روزگار ما هست .وی در ادامه
با اشاره به شعر مرگ قو از استاد حمیدی شیرازی گفت :زبان این شعر خیلی هم به زبان
گفتار نزدیک نیست ولی به اسانی می توان ان را فهمید.
کارامدی نظام بالغی در غزل
نویسنده کتاب گاو از بزرگان است ،افزایش کارامدی نظام زیبایی شناسی شعر امروز را از
خصوصیات دیگر دانست و گفت :در گذشته نظام زیبایی شناسی یعنی فنون بالغت در
شــعر موضوعیت داشت و شاعر باید در شعر حاال یا به شکل طبیعی یا حتی به صورت
مصنوعی باید ان را وارد می کرد و توانایی خود را در این زمین به رخ می کشید؛ مانند
قصیده مشــهور خاقانی؛ هان ای دل عبرت بیــن از دیده عبر کن هان که فنون بالغی
زیادی دارد و کار را سخت می کرد .وی ادامه داد :شعر امروز از این قید رها شده و شاعر
امروز به جای ان از فنون بالغی زنده استفاده می کند و توی ذوق نمی زند و نظام بالغی
طبیعی است و نمی خواهد خود را به رخ مخاطب بکشد .وی ارجاع به متون دیگر ،کتب
مرجع و به طور کلی بینامتنیت را دیگر خصوصیت شعر امروز دانست و گفت :در شعر
شــاعران درجه یک با ارجاعات و تلمیحات همیشــگی روبرو نیستیم و با هوشمندی،
ظرافت و خالقیت و اشنایی زدایی این ارجاعات را می بینیم .به همین دلیل دقت بیشتر
مخاطب را می طلبد تا متوجه ان شــود .وی در انتها با نقبی به نخستین دوساالنه غزل
گفت :همه جوایز ادبی و هنری با هدف جلب توجه جامعه به ان شــاخه هنری یا ادبی
برگزار می شود .ضمن اینکه می شود مراجع مختلف داوری برای اثاری که می رسد تعیین
کرد تا همه شــرکت کننده ها نظر داوران مختلف را در مورد اثارشان بدانند .همچنین
کنار هم جمع شدن اساتید ادبیات ،شاعران ،ناشران و حتی خبرنگاران اهل ادبیات نیز
مفید اســت .امینی به هویت داشتن شهرها نیز تاکید کرد و گفت :اگر االن زنجان به
عنوان شهر صنایع دستی شناخته می شود یکی دیگر از هویت های این شهر زادگاه استاد
منزوی بودن است ،یعنی فردی که الگوست به شهر خود هویت می دهد .تا به این بهانه
انجمن های شعر ،کرسی تخصصی شناخت اثار و کتابخانه تخصصی حسین منزوی نیز
تشــکیل شود .وی به ضرورت توجه به فرهنگ اشاره کرد و گفت :اما چرا باید این کار
را بکنیم؟ زیرا فرهنگ جامعه را نگه می دارد ،همه مناســبات اقتصادی و سیاسی بدون
فرهنگ به مناسبات غیرانسانی تبدیل می شود.
کتاب های «طوطی» نامزد بهترین ناشر کودک بلونیا ۲۰۲۱شد
کتاب های طوطی در فهرست ناشران کودک برگزید ه نمایشگاه
کتــاب بلونیا قــرار گرفت و برای دریافت جایزه بهترین ناشــر
کودک سال ۲۰۲۱در قار ه اسیا با ناشرانی از چین ،ژاپن و کره
جنوبی رقابت خواهد کرد.
در سال ۲۰۱۳میالدی به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس
نمایشــگاه کتاب کودک بلونیــا ،اهدای جایز ه بهترین ناشــر
کودک و نوجوان سال در فهرســت برنامه های این رویداد قرار
گرفت .اهدای این جایزه فرصتی اســت فوق العاده برای معرفی
ناشــران پیشرویی که در طول سال محتوایی خالقانه و نو برای
کتاب هایشــان انتخاب کرده اند .این جایزه از ســوی نمایشگاه
کتاب کودک بلونیا و انجمن ناشــران ایتالیا با همراهی انجمن
بین المللی ناشران ،به ۶ناشر برگزیده از افریقا ،امریکای جنوبی
و مرکزی ،امریکای شمالی ،اسیا ،اروپا و اقیانوسیه اهدا می شود
که دارای ایده ها و اندیشــه هایی روشــن و حرفه ای هســتند.
ناشــران و موسسات شــرکت کننده در نمایشــگاه بین المللی
کتــاب کودک بلونیا ،برندگان نهایی جایزه را از میان نامزدهای
اعالم شــده انتخاب می کنند .هر ساله اسامی برندگان در ایین
افتتاحیه نمایشــگاه بلونیا اعالم می شــود و کتاب های برگزیده
ناشــران منتخب در کاتالوگ ،روزنامه ها و شبکه های اجتماعی
معرفی می شوند .انتشــارات «انوئی» از چین« ،برنز» از ژاپن،
«میرا مدیا» و انتشــارات اثار تصویریِ «گِنگ جاکســو» از کره
جنوبی دیگر نامزدهای قاره اسیا هستند.
کره جنوبی با دو نشــر بیشترین حضور را در این فهرست دارد.
طوطی ،کتاب کودک و نوجوان انتشــارات فاطمی است که از
ســال ۱۳۹۴اغاز به کار کرد و کتاب های تصویری برای گروه
سنی کودکان منتشــر می کند .نشر طوطی عالوه بر بازافرینی
ادبیات کهن ایرانی در حوزه انتشــار اثــار خارجی نیز فعالیت
می کند .همــه اثار خارجی طوطی با قرارداد و توافق با ناشــر
اصلی و رعایت قانون کپی رایت منتشر می شود .نمایشگاه کتاب
بولونیا امسال در تاریخ چهاردهم تا هفدهم ماه ژوئن ( ۲۴تا ۲۷
خرداد) برگزار می شود و برنده این رقابت نیز در طول برگزاری
نمایشگاه اعالم می شود. صفحه 4