روزنامه هنرمند شماره 1438
روزنامه هنرمند شماره 1438
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
یکشنبه 26اردیبهشتماه 1400سال چهاردهم شماره 4 1438صفـــحه 3000تومـان ISSN 2008-0816
www.jaaar.com
اقای جوان ،نویسندگان
را به خندوانه دعوت
و عذرخواهی کنید
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
«مادرم ایران»؛ موسیقی
جشن پنجاهمین سال روابط
دیپلماتیک ایران و چین
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
حسن ریاحی دبیر سی و
هفتمین جشنواره موسیقی
فجر شد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
دالیل بی توجهی تئاتر و سینما به شاهنامه فردوسی
زبان هر جامعه ،قوم
ب تمدن
و کشوری بازتا
و فرهنگ ان جامعه است
جشنواره سریال های
ماه رمضان یا وقت سوزاندن
در ماه رمضان؟
جایخالیشاهنامهو حماسه
در سینمایایران
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
روایتی از شهید «مجید شهریاری» در سریال «صبح اخر ین روز»
قــربانی تــرور
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
انچه دربی از فوتبال ایران به نمایش گذاشت؛
زشت ،بد ،جلف!
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
جشنواره فیلم ونیز
با ظرفیت کامل برگزار می شود
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
پنجمین نقاشی
باالی ۱۰۰میلیون دالر
پابلو پیکاسو فروخته شد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
فروش 3میلیارد تومانی نخستین
نمایشگاه مجازی قران کریم
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2. صفحه 1
2
یکشنبه 26اردیبهشت ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1438
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
نقد
اقای جوان ،نویسندگان را به
خندوانه دعوت و عذرخواهی کنید
روایتی از شهید «مجید شهریاری» در سریال «صبح اخرین روز»
در پی انتقاد بخشــی از نویســندگان ایرانی به حواشــی
برنامه خندوانه در شــب عید ســعید فطر رامبد جوان در
صفحه شــخصی خود در اینستاگرام از نویسندگان ایرانی
عذرخواهی کرد.
در برنامه چهارشــنبه شــب خندوانه که به مناسبت عید
ســعید فطر پخش می شد ،خداداد عزیزی و فیروز کریمی
به عنوان مهمانان تکراری برنامه حضور داشــتند ،یکی از
مهمانان برنامه در جواب پرسشــی که از او خواسته شده
بود از ســه نویســنده ایرانی نام ببرد ،گفت« :نویسندگان
ایرانی بیکارند ،برای همین می نویســند ،ما با ان ها خیلی
کار نداریــم» .در پی پخش این برنامه انتقادات بســیاری
از ســوی اهالی قلم در شــبکه های اجتماعی ایجاد شد و
هشتگ نویســندگان بیکار نیز در واکنش به این اظهارات
ایجاد شــد.که این انتقادات منجر بــه عذرخواهی رامبد
جوان شد.
رامبــد جوان در متن عذرخواهی خود نوشــت :در برنامه
خندوانه چهارشــنبه شــب در کنار دو مهمــان محترم
لحظــه ای پیش امد که برای من غیر قابل کنترل شــد و
متاسفانه واکنش من تنها خندیدن بود واقعاً از پخش این
لحظه هم بســیار متاســفم و این هم به خاطر بی دقتی و
بی مالحضگی من و تیم خندوانه و تیم پخش شبکه نسیم
اســت .اینجانب از همه اهالی قلــم در کل تاریخ بزررگ
این کشــور با اثار جاودانشــان تمام قد عذر می خواهم و
یقین می دهم هیچ وقت چنین اتفاقی نخواهد افتاد و من
همیشــه با افتخار مخاطب و خواننــده اثار لذت بخش و
بی مثال ادبیات کشــورمان بوده ام و هستم و خواهم بود و
هیچ گاه از ترویج کتابخوانی در هر موقیعتی که داشــته ام
و خواهم داشــت دریغ نکــرده و نخواهم کردو و در اولین
ضبط برنامه خندوانه از این قشــر بزرگ و اندیشــمند و
دردکشیده عذرخوهی خواهم کرد.
رامبد جوان گفته اســت که در خندوانه از نویســندگان
عذرخواهی خواهد کرد اما باید توجه داشــته باشــد که
الزم اســت این عذرخواهی ضمن دعوت از چند نویسنده
برجســته کشور به خندوانه و در حضور انها صورت بگیرد
تا مخاطب به وضوح شــاهد تفاوت ســطح ارزشــمندی
میهمانان این برنامه باشد ،تا حتی خندوانه هم نتواند او را
پای سخنان بی ارزش چند مهمان تکراری بنشاند.
حسن ریاحی دبیر سی و هفتمین
جشنواره موسیقی فجر شد
قــربانیتــرور
مجموعه تلویزیونی «صبح اخرین روز» با موضوع زندگی شــهید شهریاری از روز ترور این شهید
توســط صهیونیست ها اغاز می شود و در این میان گریزی هم به شهادت شهید فخری زاده دارد.
«ترور» در تمام دنیا منحوس اســت فرقی هم نمی کند چه کســی باشد اما اینکه چه کسی ترور
می شــود قضیه را مهمتر می کند .ایران سالهاست که قربانی ترور است .از همان اوایل انقالب که
منافقین کوردل هرکه را ســر راهشــان می دیدند به شهادت می رساندند تا حاال که چند سالی
اســت رژیم اشغالگر اسرائیل دست به کار شــده و از هر فرصتی استفاده می کند تا دانشمندان
ایرانی را ترور کرده و انها را به شــهادت برســاند .یکی از این شهدای جلیل القدر ،شهید «مجید
شــهریاری» از دانشمندان هسته ای کشورمان است که در ســال 1345در زنجان متولد شد و
متاهل و دارای دو فرزند به نام های محســن و زهرا بود .همسر این شهید بزرگوار ،بهجت قاسمی
نیز عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی است .شهید مجید شهریاری دانشمند فرزانه و استاد
فیزیک هسته ای دانشگاه شهید بهشتی ایران در تهران در 8اذر 1389توسط رژیم صهیونیستی
و با همکاری اطالعاتی منافقین در یک عملیات تروریستی به درجه رفیع شهادت نائل شد .حاال
پس از چند ســال تلویزیون ســریالی با نام «صبح اخرین روز» تدارک دیده که بناســت از 25
اردیبهشت ماه -روانه انتن شبکه دو سیما شود.
قصه از کجا شروع می شود؟
قصه سریال با ترور شهید شهریاری اغاز می شود .او از معدود افرادی است که مدارج علمی باالیی
داشــته و سائل سخت اتمی را حل می کند .همین موضوع کافی است تا دشمنان روی او تمرکز
شــوند و برای از بین بردنش نقشــه بکشند .در قسمت نخست ســریال ترور شهید را می بینیم.
درست روز 8اذرماه سال 89را که او جلوی چشم خانواده اش به شهادت می رسد .سریال پس
از این بخش به زندگی این شهید بزرگوار ورود پیدا می کند.
محوریت سریال با کدام بخش از زندگی شهید است؟
سریال از بخش های مختلفی تشکیل شده اما اینکه محوریت با کدام موضوع است .سوالی است
که از مصطفی علمی فرد تهیه کننده ســریال پرســیدیم .وی در پاســخ گفت :شروع داستان با
موضوع ترور شــهید شهریاری است اما محوریت داســتان با زندگینامه ایشان است .در حقیقت
ما پس از تصویر ترور این شــهید ،به ســال 49و زمان تولدش می رویم و ضمن ارائه تصویری از
شهادت وی ،شیوه زندگی اش را هم روایت می کنیم .وی ادامه داد :با این رویکرد بیشتر در این
ســریال ما به وجوهات اخالقی ،معرفتی و علمی شــهید خواهیم پرداخت تا او را به مردمی که
نمی شناختند ،معرفی کنیم.
کجای سریال به موضوع هسته ای می پردازد؟
همان طور که گفته شــد ،سریال به زندگی شهید شــهریاری به عنوان یک دانشمند هسته ای
می پردازد اما جایگاه بخش علمی زندگی شــهید شــهریاری در ســریال کجاست؟ همان طور
که گفته شــد ســریال به بیوگرافی شهید شــهریاری می پردازد ،اما در این باره حسین تبریزی
کارگردان سریال توضیح داد :وقتی اسم دانش هسته ای به میان می اید ،بسیاری فکر می کنند
منظور بخش جنگی ان اســت .درحالی که امروزه بخش عظیمی از زندگی ما به دانش هسته ای
گره خورده و موضوعات پزشــکی ،علمی ،کشاورزی ،اکتشــاف اب و ...همه به موضوع هسته ای
ارتباط دارند .وی افزود :هدف اصلی ما در این سریال شناساندن دانشمندانمان و خدمات انها به
نسل های بعد از خودمان است و در عین حال ترغیب شدن دیگران به الگوسازی از این افراد است.
چه کسی نقش شهید شهریاری را ایفا می کند؟
نقش شــهید شــهریاری در این سریال در ۵برهه به تصویر کشیده می شود و به همین خاطر ۵
بازیگر مختلف در قالب این نقش قرار گرفته اند .ســن ۱۸ ،۱۳ ،۸ ،۵و ۲۳سالگی تا ۴۶سالگی
هر کدام بازیگران مجزایی دارند .فرحان فرحناک بازیگر این نقش از ســن ۱۸تا ۲۳است و کاوه
خداشــناس بعد از ۲۳ســالگی را ایفا می کند ،همچنین بازیگران کودک و خردسال و نوجوان
نیز از بومی های چهار محال و بختیاری و قم و تهران انتخاب شــده اند .اما ایفای نقش اصلی را
کاوه خداشناس برعهده دارد که پیش از این نیز در سریال های بسیاری ایفای نقش کرده است.
تبریزی درباره انتخاب خداشــناس نیز توضیح داد :ما به بازیگران بســیاری فکر کردیم و انها را
بررسی کردیم اما در نهایت دیدیم که اقای خداشناس از جنبه های مختلفی نظیر چهره ،فیزیک
و حتی روحیه های اخالقی شــباهت بسیاری به ایشان دارد .در حقیقت نوعی نرمش در رفتار او
بود که به شهید شهریاری نزدیک میشد .وی تاکید کرد :البته این را هم بگویم که ما در سریال
وظیفه سنگینی برعهده داشتیم چون یک زندگی واقعی را به تصویر می کشیدیم .به همین دلیل
عــاوه بر ظاهر ،درون بازیگر هم برایمــان مهم بود و امیدوارم مخاطبان از حاصل تالش ما لذت
ببرند.
تصویری از ترور شهید فخری زاده در سریال
همان طور که گفته شــد ،رژیم صهیونیستی تالش بسیاری برای از بین بردن دانشمندان ایرانی
دارد که اخرین انها شــهید محسن فخری زاده بود که درســت 10سال پس از شهادت مجید
شــهریاری و در روز 7اذرماه ســال 99وی نیز ترور و به شهادت رسید .اما نکته قابل توجه این
است که ســریال «صبح اخرین روز» به ترور شهید فخری زاده نیز پرداخته است .در این رابطه
علمی فرد ،توضیح داد :ما در سریال نگاه گذرایی نیز به سایر شهدای هسته ای نظیر شهید علی
محمدی و ...خواهیم داشت که اخرین انها شهید فخری زاده است.
رضایت خانواده شهید شهریاری از سریال
تصویربرداری سریال به پایان رسیده و ساالر عقیلی نیز تیتراژ پایانی ان را خوانده است .به گفته
علمی فرد در طول ساخت سریال مدام با خانواده شهید شهریاری مشورت و رایزنی صورت گرفته
و همسر وی قسمت هایی از سریال را دیده و نظر مثبت خود را اعالم کرده است .قصه این سریال
را حسن عطارها ،فاطمه حیدری و مرتضی اصفهانی نوشته اند و در این سریال مهران رجبی نقش
«مش باقر» پدربزرگ شهیدشهریاری را بازی می کند .سپیده خداوردی نقش همسر شهید را ایفا
می کند .اردشــیر رستمی پدر شهید شهریاری ،شهرام عبدلی دایی شهید ،سیروس همتی برادر
شــهید و سیدجواد هاشمی در نقش یکی از مسئولین اطالعاتی و امنیتی در سریال حضور دارد.
همچنین مهدی صباحی و شــکرخدا گودرزی در نقش یکی از دوستان و همکالسی های قدیمی
شهید شهریاری و دیگری در نقش یکی از متولیان امامزاده صالح به ایفای نقش می پردازند.
پرداختن به وقایع تاریخی سال 89
یکی دیگر از نکاتی که از اهمیت باالیی برخوردار است ،شیوه مواجهه سریال با وقایع زمان حیات
شهید شهریاری است .در این باره نیز تهیه کننده سریال توضیح داد :ما کامال موضوعات تاریخی
را در سریال لحاظ کرده ایم و به انها پرداخته ایم .وی ادامه داد :سریال با زندگی شهید شهریاری
پیــش می رود اما ما به طــور کامل با تاریخ پیش می رویم و انچه روی داده را در ســریال می
بینیم .البته سازمان انرژی اتمی هم در این میان همکاری بسیار خوبی با ما داشت و ما سیر وقایع
تاریخی ان زمان را هم در سریال داریم.
حضور 400بازیگر در سریال
ســریال «صبح اخرین روز» شــهریور ماه ســال گذشــته در زنجان کلید خورد و بعد از مدتی
تصویربرداری در زادگاه شهید شهریاری ،عوامل راهی تهران شدند .داستان سریال از یکسال قبل
تا روز شهادت این دانشمند هست ه ای به تصویر کشیده می شود .همچنین گریزی به اتفاقات حوزه
هسته ای در چند سال بعد از شهادت دارد ۵ .بازیگر برای ۵دوران زندگی شهید شهریاری درنظر
گرفته شــده است که کاوه خداشــناس از دوران لیسانس به بعد این شخصیت را بازی می کنند.
فرحان فرحناک از ۱۸سالگی تا ۲۳سالگی و برای ۵سالگی ۸ ،سالگی و ۱۳سالگی هم بازیگرانی
از چهارمحال و بختیاری ،قم و تهران شناسایی شد ه اند .این سریال پربازیگر است و ۴۰۰کاراکتر
ن های زنجان و قسمت هایی که مربوط به سرزمین
در ان ایفای نقش خواهند کرد و در لوکیشــ
مادری شهید شهریاری است در خدمت بازیگرانی همچون مهران رجبی ،زهرا سعیدی ،میرطاهر
مظلومی ،ســپیده خداوردی ،شهرام عبدلی ،سیروس همتی ،حسن اسدی ،افسانه ناصری ،راضیه
دهقان ،اردشــیر رستمی بوده است .این سریال در ۳۰قســمت ۴۰دقیق ه ای تولید و جایگزین
سریال«بچه مهندس »۴می شود.
فروش 3میلیاردتومانینخستیننمایشگاهمجازیقرانکریم
حســن ریاحی با تایید شــورای سیاســتگذاری سی و
هفتمین جشنواره موســیقی فجر و با حکم معاون امور
هنری وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی ،دبیر این دوره
جشنواره شد .حسن ریاحی با تایید شورای سیاستگذاری
ســی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر و با حکم معاون
امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی ،دبیر این دوره
جشنواره شد.
در حکم سید مجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت
فرهنگ و ارشــاد اسالمی برای حسن ریاحی امده است:
نظر به حســن سوابق و تجربیات ارزشــمند جنابعالی و
تایید اعضای محترم شــورای سیاســتگذاری جشنواره
موســیقی فجر ،به موجب این حکم به عنوان دبیر سی و
هفتمین جشنواره موسیقی فجر منصوب می شوید .امید
است تجربه سال ها فعالیت هنری و سابقه مدیریتی شما
در کنار حمایت های شــورای سیاستگذاری و هنرمندان
موسیقی ،زمینه برگزاری باشــکوه این دوره از جشنواره
را فراهم اورد .حســن ریاحی پیــش از این در دوره های
نوزدهم تا بیست و یکم و دوره های بیست و ششم تا سی
و یکم و در دوره سی وششــم دبیر جشنواره بین المللی
موسیقی فجر بود.
مدیر بخش فروشــگاهی نخستین نمایشــگاه مجازی قران
کریم با اشاره به فروش ۳میلیارد تومانی این نمایشگاه گفت:
تســویه حساب با ناشــران پس از تحویل همه مرسوله ها به
پست انجام می شود .به گزارش خبرنگار قران و فعالیت های
دینی نخســتین نمایشــگاه مجازی قران کریم در حالی در
دهه سوم ماه مبارک رمضان برگزار شد که به گفته مسئوالن
این نمایشــگاه ،فروش قابل توجهی در ان رقم خورده است.
حســین صفری ،مدیر بخش فروشگاهی نخستین نمایشگاه
مجــازی قران کریم بــا اعالم این خبر گفت :در نخســتین
نمایشــگاه قران کریم بیش از ۳میلیارد تومان فروش کتاب
داشــتیم که این اتفاق تجربه ای موفــق در زمینه برگزاری
نمایشگاه های مجازی اســت .وی ادامه داد :کتب ارائه شده
در نمایشگاه مجازی قران در حوزه های قران و ادعیه ،کتب
دینــی و مذهبی و کتاب های حوزه دفــاع مقدس بود که با
توجه به محدودیت موضوع در نمایشــگاه فروش خوبی طی
ایام برگزاری رقم خورد.
ناشران باید تا ۲۷اردیبهشت مرسوالت را به پست
تحویل دهند
صفری با اشــاره به شرایط تسویه حســاب با ناشران گفت:
ناشــران باید تــا روز دوشــنبه ۲۷اردیبهشــت ماه ١٤٠٠
مرســوالت خریداری شــده را به پســت جمهوری اسالمی
ایران تحویل دهند ،همچنین تســویه حساب ناشران منوط
به اعالم وصول پســتی بوده و در صورتــی که اعالم وصول
صورت نگرفته باشــد امکان تسویه حساب وجود ندارد .مدیر
بخش فروشــگاهی نخستین نمایشــگاه مجازی قران کریم
درخصوص دریافت مرســوالت پســتی این نمایشگاه توسط
شــرکت ملی پست جمهوری اسالمی ایران اظهار کرد :طبق
هماهنگی های انجام شــده با شــرکت پست همه مرسوالت
مربوط به نمایشگاه مجازی قران کریم که تا ساعت ۲۴روز
چهارشنبه بیست ودوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۰در سامانه این
نمایشگاه به ثبت رسیده است همچنان از سوی دفاتر پستی
سراسر کشور تحویل گرفته می شود.
تحویل مرسوله پس از ۲۷اردیبهشت ماه مشمول
پست رایگان نمی شود
وی ادامه داد :ناشران موظف هستند تمامی اثاری که از سوی
مخاطبان خریداری شــده و روی پنل کاربری ان ها مشخص
اســت را تا روز دوشنبه ۲۷اردیبهشــت ماه ۱۴۰۰به پست
تحویل دهند .اگر پس از این تاریخ مرسوالت خریداری شده
در نخستین نمایشــگاه مجازی قران کریم را به دفاتر پستی
ارائه کنند با تعرفه ازاد مواجه شده و تخفیف نمایشگاه از روی
ان ها برداشته می شود .مدیر بخش فروش نخستین نمایشگاه
مجازی قران کریم همچنین بیان کرد :تسویه حساب ناشران
منــوط به اعالم وصول پســتی بــوده و در صورتی که اعالم
وصول صورت نگرفته باشد امکان تسویه حساب وجود ندارد.
بنابراین ناشــران باید در پنل کاربری خود نســبت به ثبت
ســفارش و دریافت اعالم وصول اقدام کنند .صفری در پایان
گفت :بدیهی اســت که ناشران باید مرسوله های ارسالی را در
لفافه و بســته بندی مناسب به شــرکت ملی پست جمهوری
اسالمی ایران تحویل دهند .با توجه به تحویل تمام بسته ها و
همچنین بررســی تضمین و کیفیت ان ها نسبت به تسویه با
ناشران اقدام الزم صورت می گیرد. صفحه 2
دالیل کم اقبالی و بی توجهی تئاتر و سینما به شاهنامه فردوسی
بتمدنوفرهنگانجامعهاست
زبانهرجامعه،قوموکشوریبازتا
ب ارا ،افکار ،نظر و در یک کالم تمدن و فرهنگ ان جامعه است .در طول
زبان هر جامعه ،قوم و کشوری بازتا
پس پشت حمله کشورهای قدرتمند نه تنها شاهد از بین
تاریخ چه بسا کشورهای فراوانی را می توان نام برد که در ِ
رفتن فرهنگ و تمدن خود که از ان باالتر شاهد تغییر ،دگرگونی یا نابودی زبان مادری شان بودند .ایران با پیشینه
تاریخی کهن و باستانی در سیر تطور و تحول حیات خود ،بارها شاهد تاخت وتاز دشمنان بوده است؛ اما دراین میان
انچه هویت ،جایگاه و شناسه فرهنگی ان یعنی زبان و ادب فارسی به شمار می رود هیچ گاه دست خوش تغییر
نشده است .یکی از مهم ترین مولفه ها در دستیابی به این مهم را می توان حکیم ابوالقاسم فردوسی و شاهکار
جاودانه او در پاسداشــت زبان فارســی یعنی شاهنامه نام برد .کتابی که از قرن پنجم هجری تا امروز یکی از
اصلی ترین سردمداران حفظ زبان فارسی است .اما این گنجینه ارزشمند چه در زمان سرایش و چه سال های
بعد از ان با وجود تالش بسیاری پادشاهان و حکمرانانی که بدون هویت ایرانی بر این اب وخاک سلطنت کردند
با دشمنی و حتی تالش برای نابودی روبرو بوده است .جایگاه رفیع ،ارزشمند و قله نشین شاهنامه فردوسی و
ریشه های ان در پاسداشت زبان فارسی حتی در سخت ترین دوره ها از سینه به سینه و دل به دل میان ایرانیان
هویت بخش و پاسدار زبانی بود که خاستگاه تمدن ،فرهنگ ایرانی و شناسنامه هویت ایران زمین را بازتاب می داد.
دالیلکم اقبالیوبی توجهیهنرهایدراماتیکبهشاهنامهفردوسی
در بهره بردن اثار هنر دراماتیک در عرصه تئاتر و سینما هیچ گاه شاهد ان قدر و ارزشی نبوده ایم که غربی ها در
مواجهه با اثار ادبی خود هستند .انها بارها برای بازتاب تفکر و تمدن شان در اقتباس مستقیم و غیرمستقیم از
اثار ادبی خود ،شاهکارهای متعدد و مختلفی را در قامت اثار سینمایی و تئاتری خلق کرده اند .این که دلیل کم
اقبالیوبهبیانیصریح تربی توجهیهنرمندانتئاتروسینمایکشورماننسبتبهچنینگنجینهادبی،حماسی
و داستانی چیست را باید در دالیل مختلف جست وجو کرد .از بی میلی و کم رمقی پژوهشگران نسبت به مداقه
و پژوهش در این گنجینه ادبی تا ضعف و سستی نظام اموزشی در بهره بردن عینی و عملی از داشته های کهن
ادب فارسی به ویژه شاهنامه ،از تهمت و انگ هایی چون اختصاص شاهنامه فردوسی به کتابی درباره پاسداشت و
ستایش شاهان و تقبیح و نکوهش ان تا کم توجهی نهادهای فرهنگی ،ادبی و هنری دولتی و بی محلی مدیران
به خلق اثاری مستند و مستدل برگرفته شده از این گنجینه ادب فارسی تنها بخشی از دالیل بی توجهی به
ت مصادف با روز بزرگداشت فردوسی
شاهنامه در کشورمان را شامل می شود .حال که روز بیست وپنجم اردیبهش
و روز پاسداشت زبان و ادب فارسی قرار گرفته ایم با بهروز غریب پور پژوهشگر ،نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر
که فصل مهمی از قریب به پنج دهه فعالیت هنری اش در اقتباس از شاهکارهای ادب فارسی رقم خورده است،
دلیل کم محلی و بی توجهی به شاهنامه فردوسی در خلق اثار دراماتیک را به بحث گذاشته ایم .غریب پور اظهار
داشت :دغدغه ذهنی ام درباره پژوهش و تولید اثر درباره فردوسی و شاهکار جاودانش شاهنامه ،تنها مختص
به تولید اپرای عروسکی رستم و سهراب نبوده است .وی با بیان انکه گرایش به فردوسی و به کارگیری اثار او در
صحنه های بزرگ و کوچک همواره مد نظرش بوده و هست ادامه داد :با تایید مواردی چون تنبلی نسل جوان
در امر پژوهش ،بی توجهی دانشکده ها و مراکز تربیتی ،نبود حمایت نهادهای دولتی متولی فرهنگ در حوزه
تولیدات مرتبط با فردوسی و گنجینه عظیم ان یعنی شاهنامه دلیل بی توجهی به فردوسی را باید در کنار ان
دالیل ذکر شده در فهرست بلندباالیی جست وجو کرد .کارگردان اپرای عروسکی رستم و سهراب تصریح کرد:
در دوره پهلوی اول ب ه موضوع باستان گرایی به عنوان یکی از ویژگی های هویت ایرانی توجه و کمابیش از اثاری با
این محور حمایت شد .ساخت ارامگاه فردوسی و توجه به چنین مواردی در دستور دولت و حکومت قرار گرفت.
کسانی مانند مجتبی مینوی یا عبدالحسین نوشین نیز کنار بسیاری بزرگان و ادبا در هزاره فردوسی حضور
داشتند و ایفای نقش کردند .وی افزود :اما به تدریج این موضوع مطرح شد که چون یک شاه از شاهنامه حمایت
کرده فردوسی درباره شاهان و شاهنشاهی است و عم ً
ال گرایش به فردوسی به گرایشی سخیف و بی ارزش بدل
شد و اقتباس از داستان های شاهنامه نیز همین سرنوشت را پیدا کرد .دکتر مهدی فروغ طی یک بررسی در
دهه ۴۰و ۵۰خورشیدی از تولید ۱۵۰نمایشنامه براساس شاهنامه فردوسی و داستان های شاهنامه صحبت
کرد .بسیاری از این اثار شانس روی صحنه رفتن را داشتند حتی در تئاترهای الله زاری شاهد اجرای داستان هایی
از شاهنامه به شکل اجراهای مردم پسندی بودیم که رنگ صحنه به خود دیدند .این مدرس و پژوهشگر تاکید
کرد :ان گرایش به شاهنامه به سبب همان نگرش الوده به جهل به ضدگرایش به شاهنامه تبدیل شد .اما اخیرا ً
با نقالی اندکی مساله بی توجهی به شاهنامه فردوسی جبران و بار دیگر گرایشی در نسل جوان به داستان های
شاهنامه ایجاد شده است.
ی در ستایش حقیقت و ستودن پروردگار است
شاهنامه؛ اثر
غریب پور یاداور شد :اولین فیلم نامه نویس ،اپرا نویس و داستان نویس و داستان سرای ایرانی فردوسی بود ه است.
همچنان که ایلیا و اودیسه باید در دستور کار همه دانشکده های تئاتری قرار بگیرد ،در ایران باید در دانشکده های
سینما ،تئاتر و رشته های ادبی دوشاهنامه همواره قربانی کج اندیشی شده است .غریب پور تاکید کرد :به کرات
گفته ام از نظر ساختار دراماتیک ،حداقل ۱۸اثر دراماتیک ناب در داستان های شاهنامه وجود دارد که با اثار
ا ِشیل ،سوفوکل و شکسپیر برابری می کند که هیچ ،حتی باالتر از ان ها نیز قرار می گیرد .اگر شاهنامه فردوسی
در دانشکده ها توسط کسانی که واقعاً عمری را پای شاهنامه گذاشته اند تدریس شود و اگر دانشجویان نحوه
صحیح و اصولی استخراج داستان ها را از شاهنامه را فرا بگیرند ،ایمان دارم تمام داستان های فردوسی درس هایی
برای هزاران ســال عمر بشریت اســت .کارگردان اپرای عروسکی مکبث افزود :درباره اثار شکسپیر شما فکر
نمی کنید اگر لیر شاه را روی صحنه ببرید یک اثر تاریخی را روی صحنه برده اید ،خیر .لیر شاه را روی صحنه
می بریم برای انکه یک اثر انسانی و یک داستان تلخ بشری را ببینیم ،عبرت بگیریم و تاسف بخوریم .به همین
دلیل فکر می کنم شاهنامه هم در زمان گرایش افراطی به شاهنامه و هم هنگام طرد شاهنامه قربانی کج اندیشی
شده است .غریب پور تصریح کرد :وقتی چنین جوی را به صورت اغراق امیز نسبت به یک اثر ایجاد می کنید و ان
نگاه غلوامیز به امر قابل قبول بدل می شود ،طبیعی است احمد شاملو ،فردوسی را در حد یک کله پز معرفی کند.
درحالی که جنبشی که در مورد ضحاک پدید می اید چنان برای تاریخ بشریت درس اموز است که باید به انحای
مختلف و از جهات گوناگون به ان داستان توجه شود .توجه کنید واقع گرایی که در فردوسی وجود دارد برای
داستان نویسان ،نمایشنامه نویسان و فیلم نامه نویسان امروز عبرت اموز است .کارگردان اپرای سعدی یاداور شد:
برای انکه ضحاک از ابتدا ماردوش ،ستم کاره ،خون خوار و بی رحم نبود ه است .ضحاک عمر اسطوره ای دارد و
یک دوره تاریخی نزدیک به ۳۰۰سال پادشاهی می کند .پادشاهی او در ان دوران سرشار از عدل است .حتی
زمانی که کاوه اهنگر علیه او قیام می کند ،یک بار او از درباریان شهادت می گیرد چقدر نیکی ها کرده ،چقدر برای
یکشنبه 26اردیبهشت ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1438
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
گزارش
جای خالی شاهنامه و حماسه
در سینمای ایران
سمیرا افتخاری
سرزمینش مفید بوده است .اما بعدها به سبب غرور و تکبر می بینیم تبدیل به عنصری ضدانسانی می شود که
حتی فردوسی او را در جریان قیام فریدون و کاوه ب ه قتل نمی رساند و می گوید او را در دماوند در غاری به زنجیر
کشند .برای انکه شر و ستمگری نیرویی دائم است .فردوسی این قدر سطحی فکر کند اگر ضحاک کشته شود
ستم از جهان پاک می شود.
هیچ یک از اثار شکسپیر ،پند و درس های شاهنامه را ندارد
غریب پور ادامه داد :وقتی اینچنین به اثری چون شاهنامه نگاه می کنید متوجه می شوید هیچ یک از اثار شکسپیر
چنین درسی در بطن خود ندارند .چند سال پیش یک لیبرتو (متن اپرا یا اپرانامه) با نام کاوه ناتمام نوشته بودم
که حتی تا مرحله اجرا رفت اما اجرا نشد .در ان تاکید داشتم که کاوه در عمل قیام می کند اما اندیشه اداره کردن
و ادامه دادن حکومت را ندارد .حرکتی که او می کند ،حرکتی ناتمام است .اینها تمام براساس شواهد موجود در
شاهنامهفردوسیاست.
دریغ از حمایت و توجه
غریب پور ادامه داد :طبق انچه تاکنون ذکرش رفت ،تصور می کنم فردوسی و شاهنامه شناخته نشد ه است .برای
جبران این اسیب باید به شیوه علمی وارد میدان شد .من حتی اعتراضی به کار بزرگ عبدالحسین نوشین دارم.
او خودش تئاتری است .بازیگر ،مترجم و کارگردان بود ه است .اما وقتی می اید شاهنامه را تصحیح می کند از
نوشتن یک مقدمه درباره انکه این داستان ها چقدر جنبه های دراماتیک دارد دریغ می کند .او مثل یک مصحح
دقیق و زرف اندیش به ادبیات نگاه نمی کند .کاری که در نقطه مقابل او بزرگی چون دکتر (محمدجعفر) محجوب
انجام می دهد .او بعد از تصحیح شاهنامه به جنبه های نمایشی این اثار توجه می کند .کارگردان اپرای عروسکی
عشق گفت :با توجه به همه این دالیل تاکید می کنم فردوسی چه در حوزه حماسه و چه در حوزه عرفان کام ً
ال
ناشناختهماندهاست.
خلق را تقلیدشان در باد داد
با اتکا به تمام صحبت ها و نکته های مورد اشاره توسط دکتر بهروز غریب پور این سوال پیش می اید که در سایه
ایجاد اسیب کج روی درباره درک و دریافت صحیح بزرگی مانند فردوسی و شاهنامه اش که در دوره پهلوی اول
ایجاد شد ،در این سیر و گذار تاریخی چرا کمتر پژوهشگران ،کارشناسان و نهادهای اکادمیک زنهاری به ان
کج اندیشان دادند تا شاهد قرار گرفتن مسیر درست در درک و دریافت دقیق و عمیق فردوسی و شاهنامه باشیم.
اگر روی نام بهروز غریب پور خط بکشیم ،به چند نام دیگر می توانیم دست یابیم در اصالح ان مسیر به کج رفته
تمام قد وارد شده باشند .ان گونه که غریب پور اشاره کرد در این مسیر شاهد کم کاری بدنه نهادهای فرهنگی و
هنری دولتی نیز بودیم .چرا با وجود تمامی این اسیب ها نهادهای اکادمیک ،کارشناسان و پژوهشگران به چنین
بزنگاهی توجه نکردند تا نسل امروز بتواند گام های صحیح انها را در این مسیر ادامه دهند .در پاسخ به این پرسش
غریب پور گفت :پاسخ به طرح این دغدغه جوابی مفصل نیاز دارد اما سعی می کنم مجمل پاسخ دهم .دیده و
شنیده ایم که یک نمایشنام ه در غرب به دالیل متعددی مهم و برجسته می شود .به فاصله کوتاهی عده ای بلند
می شوند بالفاصله ان را ترجمه و روی صحنه می اورند .این یعنی همان تقلیدی که خلق را بر باد داده است .وی
ادامه داد :امروز می بینیم در غرب مدام در انتظار گودو یا اوازه خوان طاس در جال اجراست .این را می بینیم و
می شنویم اما اصال فکر نمی کنیم در غرب تماشاخانه ها ،سالن های اپرا و سالن هایی که اثار کالسیک روی صحنه
می برند از توجه به اسطوره های باستانی یونان اشباع شده اند .پس نیازمند تنفس هستند .اما دقیقاً ساعت را با
ساعت ان ها و تاریخ مان را با تاریخ ان ها تنظیم کرده ایم .غریب پور در بیان دیگر دالیل خود درباره اسیب های
موجود در بدنه محیط های دانشگاهی در تشریح بی توجهی به پیشینه سترگ ایران در حوزه مبانی فرهنگی چون
شاهنامه فردوسی گفت :امروز به رساله های دانشگاهی کافی است که نگاهی کنیم .این خود ویترینی است بر این
جهالت .ببینید چقدر درباره پیتر بروک ،گروتوفسسکی و نظایری از این دست هنرمندان رساله وجود دارد .این به
معنای کاهش ارزش ان هنرمندان نیست .حرف من ان است در این میان اگر ۱۰اثر پیدا شد که به چگونگی
استخراج نمایشنامه ها ،اپراها یا فیلم نامه ها از شاهنامه فردوسی اشاره کرده باشد ان وقت می توانید بگویید که
حرف من غلط است.
رو برگرداندن از داشته های کهن به سبب تقلید از الگوهای مدرن
غریب پور تاکید کرد :نگاه تازه داشتن به داشته های فرهنگی و ادبی کهن می تواند یکی از راه های اصلی برای
برقرایر پل میان نگاه مدرن و هویت معنابخش باستانی باشد .در برداشت و تولید از داستان های شاهنامه اص ً
ال
قرار نیست همفکر و هم سلیقه باشیم .با استناد به این رویکرد معتقدم داستان رستم و سهراب یا داستان سیاوش
چونان جنبه های بی شمار دارد که هر کس می تواند به ان از زاویه ای متفاوت بنگرد .وی با ذکر مثالی ادامه داد:
اخیرا ً اپرایی دیدم براساس نمایش الکترا (اثر سوفوکل نمایشنامه نویس شهیر یونان باستان) که کام ً
ال به شیوه
مدرن تولید شده بود .اگر دانش و توانمندی داشته باشیم یک غزل حافظ را می توانیم چنان بخوانیم که تصور
کنیم شاعرش شب قبل ان را سروده است .یا اگر به فردوسی نگاه امروزی بیاندازیم انگار که فردوسی هم دوره
و معاصر شماست.
جشنواره سریال های ماه رمضان یا وقت سوزاندن در ماه رمضان؟
هانیه وزیرپناه
ســریال های ماه رمضان شــبکه های صدا و سیما ،امسال
بیشــتر از هر سال ،با پشــت کردن به منطق و روانشناسی
پخش شــدند .اولین ســریال بعد از اذان که روزه داران به
تماشــای ان می نشــینند ،سریال یاور اســت ،سریالی که
به ظاهر در حال تشــویق صداقت و درســتکاری اســت اما
این موضــوع را فدای موضوع های مهمی نیز کرده اســت.
پدربزرگی که نه تنها مدیر رســتوران خود ،بلکه رییس خانه
و خانــواده خود اســت ،حق پدری بر نوه هــای خود دارد و
پســر خود را عمال از زندگی نوه های خود حدف کرده است،
حتی عروس خانواده را تبدیل به دختر خود کرده اســت تا
جایی که پسر و عروسش تا پای طالق هم رفتند .نکته بسیار
جالب و قابل تامل در این داســتان ان اســت که پسر اقای
یاور چلویی که نماد مردانگی و خوبیســت ،پسری خیانتکار،
دروغگو است که پسر خود را به دروغگویی و فرار تشویق می
کند ولی پسر اقای ریوندی که نماد دروغ و دزدیست ،پسری
صادق ،درستکار و با معرفت است و این جای بسی تفکر دارد
که از چه پدری چه پســری بزرگ شــده؟ و ایا ویژگی های
3
این پدران تاثیری بر پسرانشــون نداشــته؟ و یا سریال بچه
مهندس به عنوان سریال پرطرفدار در سری 4خود ،فضایی
سیاســی گرفته است و از داستان خود دور شده است ،جواد
جوادی ای که در ســری های گذشته می شناختیم ،ناگهان
تبدیل به مردی ســرکش ،شکاک ،عصبانی و با عدم توانایی
کنترل هیجانی میشــود و همه افراد دیگر یا به طورعجیبی
او را درک می کنند و یا به راحتی اشــتباهات او را فراموش
می کنند .شخصیت سازی بسیار ضعیف بهروز ،پسری با ان
پیشــینه چطور به یک باره تبدیل به پســری لوس ،غرغرو،
اویزان ،بی اســتدالل و بی تفکر و عمل و صحبت می شود؟
اصال مگر می شــود فردی که دزدی کرده و کاالی دزدی را
تعمیرمیکرده و می فروخته ،زندان رفته اســت ،خواهر خود
را سروسامان داده است و سرپناه مادرش بوده است ،در این
حد این ویژگی های را داشــته باشد؟ و یا سریال احضار که
بنا بر ترســناک بودن و ماورایی بودن داشته است اما بیشتر
تبدیل به سریالی خنده دار شده است .سریالی که شخصیت
ســازی های بسیار ضعیف ان ،حتی مخاطب دور از دانش را
نیز به فکر می اندازد که مگر می شود یک فرد به این میزان
بدون تفکر و با وزش بادی و حرفی مسیرش تغییر کند؟ مگر
می شود پسری با ویژگی های فرهاد ،انقدر ناپخته عمل کند
و پدری نقدر به ظاهر هشــیار ،فقــط به خاطر اموزش های
دینی توقع بی خطا بودن فرزندانش را داشــت باشد و نهایتا
از داشتن ناگفته های فرزندان خود بسیار تعجب کند؟ و در
همه این سریال ها ،همچنان طبق تمامی سریال ها کمرنگ
کــردن جایگاه بانوان ،مادرانی که در تمام طول ســریال در
حال پرسیدن این سوال هستند که چه اتفاقی افتاده؟ به من
هم بگویید و اجتناب مرد از نگفتن.
25اردیبهشــت را در تقویــم ملی ایران ،روز فردوســی نام
نهاده اند ،شــاعری بلند اوازه که با اثرش شاهنامه در سطح
ادبیات جهان خوش درخشــیده است.شاهنامه فردوسی که
اوازه ای جهانی دارد ،عالوه بر بیان داســتان های حماسی و
عاشقانه ،گنجینه ای عمیق از اخالق ،انسانیت و معنویات است
و از سوی دیگر به لحاظ نمایشی نیز دارای تراژدی ،داستان
پردازی و ابعادی دراماتیک اســت .از همین منظر در فضای
نمایشی و سینما جای کار بسیار دارد .شاهنامه از جنبه درام
نویسی ،قصه پردازی ،شــخصیت سازی ،گفت و گونویسی،
تنظیم حوادث و فضاهای داســتان ،مقدمه پردازی ،صحنه
ارایی ،تصویرگری ،دقت در کاربردهای رنگ و صدا و مهارت
در توصیف و تجســم و دیگر جنبه های هنری برای نقاشان،
نمایشگران ،فیلم سازان ،قصه نویسان و سایر هنرمندان شاخه
های هنر نکته ها دارد ،اما متاســفانه در طی گذشت حدود
یک قرن از عمر ســینما اثر درخشــانی ازاین گوهر ادبیات
ایران ساخته و پرداخته نشده است .در عرصه نمایش به یمن
حضور بهرام بیضایی و نمایشنامه نویسانی چون او اثاری خلق
شدند ،اما متاسفانه در عرصه سینما پرداخت مناسبی به این
شاعر نشده است و اثرش همچنان مهجور مانده است .این در
حالیست که همانطور که در باال نیز ذکر شد ،نه تنها شاهنامه
فردوسی و داستان هایش می تواند قصه ای برای ساخت یک
فیلم سینمایی یا حتی سریال باشد ،بلکه قصه زندگی خود
این شــاعر نیز می تواند موضوعی برای ساخت اثاری از این
دست قرار گیرد.
ســینمای ایران در پیش از انقالب نگاهی به اثار شــاهنامه
داشــته اســت ،هرچند که در ان زمان چندان مورد وثوق
قــرار نگرفت ،اما در طی چهل ســال اخیر بــا وجود انکه
دستاوردهای خوبی در این عرصه بدست اوردیم و به لحاظ
تکنیکی کمی از اثار هالیوودی نداریم اما هنوز فیلمســازی
به سمت ســاخت اثری از این شاعر حماســی ایرانی نرفته
است و شــاید بتوان گفت تنها اثری که تاکنون درباره یکی
از داستان های فردوسی ساخته شده است «پرچم های قلعه
کاوه» بوده است که ان هم انطور که باید وشاید مورد توجه
واقع نشد .در نسل جدید سینماگران اما این اتفاق در فضای
انیمیشن رنگ و بوی دیگری گرفته است واشکان رهگذر در
فیلم «اخرین داســتان» نگاهی به شاهنامه داشت که مورد
توجه سینمادوســتان واقع شد و نشــان داد که می توان در
قالب هــای متفاوت از اثار این شــاعر ایرانی بهره گرفت و از
قبل ان اثاری خلق کرد که مورد توجه جهانیان واقع شود.
متاسفانه در طی این سال ها انقدر به شاهنامه و موضوعات ان
در سینمای ایران بی مهری شده است که نمی توان به تعداد
انگشــتان یک دست رسید .در حالی که در کشورهای دیگر
نویسندگان به دنبال خلق اثار تخیلی هستند که ان را تبدیل
به ســریال های عظیمی چون بازی«تاج و تخت» می کنند
کــه مورد توجه جهانیان قرار می گیرد ،ما با وجود داشــتن
قصه های اصلی خلق چنین اثاری کــه می توان با پرداخت
مناسب ده ها برابر بهتر از سریال های خارجی تولید کرد ،اما
هنوز کمر همت نبسته ایم و اثار درخشانمان را به فراموشی
تصویری سپرده ایم .سینمای ایران در طی این سال ها نه تنها
به فردوسی بلکه به بســیاری از شاعران خوش نام و پراوازه
ایرانی پشت کرده است در حالی که قصه زندگی هرکدام از
ان ها می تواند اتفاق تاریخی را در سینمای ایران رقم بزند .در
این میان تلویزیون و مدیران فرهنگی نیز غافل مانده اند ،اگر
در هر ســال بودجه ساخت یک سریال تاریخی از این دست
تامین شود قطعا مخاطبان را نیز می توانند با خود همراه کنند.
متاســفانه نه مدیران فرهنگی و نه فیلمسازان همتی در این
زمینه نداشــته اند و شاید همین نبود نگاه فرهنگی است که
موجب شده کشورهای دیگر دســت بر روی شاعران ایرانی
گذارند و ان را مصادره به نام خود کنند .جا دارد که با ساخت
اثار فاخر ایرانی و به تصویر کشیدن قصه های ایرانی از جنس
«رستم وسهراب»« ،گردافرید»«،ارش کمانگیر»«،هفت خان
رســتم» و ...از ادبیات غنی ایران بهره گرفت و اثاری خلق
کــرد که حتی بتوان ان را به کشــورهای دیگر نیز فروخت
و عالوه بر این که ادبیــات ایران را به جهانیان معرفی کرد،
بلکه داستان های حماســی و اسطوره های ایرانی را نیز برای
مخاطبی که شناختی از این حماسه ها ندارد معرفی کرد .این
امر تنها نیازمند یک حرکت جمعی است که با حضور مدیران
و سینماگران امکان پذیر خواهد بود تا پروژه های ملی ایران
تبدیل به پروژه های جهانی شوند. صفحه 3
انچه دربی از فوتبال ایران به نمایش گذاشت؛
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره• 1438یکشنبه26اردیبهشتماه•1400سالچهاردهم•4صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
13:01
اذان ظهر
19:58
غروب افتاب
20:17
اذان مغرب
04:28
اذان صبح فردا
06:04
طلوع افتاب فردا
زشت ،بد ،جلف!
نود و پنجمین دربی ،دقیقاً همان چیزی را از فوتبال ایران نشــان داد که باید می دیدیم و اتفاقات ان
را فقط باید با واژه هایی چون زشت ،بد و جلف تعریف کرد .نه قصدمان سیاه نشان دادن فوتبال ایران
است و نه می خواهیم کسی را نصیحت کنیم .این فوتبال انقدر سیاهی ها به خود دیده که باالتر از ان
رنگی نیست و گوش شنوایی هم وجود ندارد که قصد ما نصیحت کردن باشد .شاید اگر گوش شنوایی
بود ،پیش از اینکه رســانه ها بخواهند مسئله ای را گوشــزد کنند ،بارها پیشکسوتان فوتبال ایران این
نصیحت ها را انجام داده اند و کســی توجهی به این مسائل نداشته ،اما بد نیست نگاهی به دربی نود و
پنجم داشــته باشیم که عصاره ای از فوتبال ایران است .اعتراض ،درگیری و خشم؛ خشمی بیرون زده
که شــاید بخشی از ان برای دیده شدن است .دیده شدن در فضایی که فوتبال ایران را بلعیده و همه
اسیر ان شــده اند .فضای مجازی که شاید حرکت بسیاری از مربیان و بازیکنان فوتبال ایران را تحت
تاثیر قرار داده و بســیاری از صحبت ها ،حرکات یا رفتارها برای بیشــتر دیده شدن انجام می شود .به
خصوص اگر این نفرات در دو تیم اســتقالل و پرســپولیس باشند که هواداران شان در فضای مجازی،
معرکه ای به راه انداخته اند .دربی هم دقیقاً چیزی شبیه به همان معرکه های فضای مجازی بود که با
اعتراض های مکرر به داوری اغاز شد و با مشت و لگد در پایان بازی خاتمه یافت دربی ،ویترین فوتبال
ایران است .دیداری که مهم ترین دربی قاره اسیا تلقی می شود ،اما شاید بتوان نام زشت ترین بازی قاره
را هم روی ان گذاشــت .دیداری که بازیکنانش با کوچک ترین اتفاق از خود بی خود می شوند و با هر
تصمیم داور ،اواری می شوند بر سر قاضی میدان .حتی درست ترین تصمیم داور هم با اعتراض روبه رو
می شــود ،تصمیم غلط یا مشکوک که جای خود دارد .همین مسئله ،سنگ بنای درگیری های بیشتر
اســت و افســوس که این رفتارها با هیچ واکنش جدی هم روبه رو نمی شود .دربی زشت بود ،درست
شبیه عملکرد دو تیمی که همین چند روز پیش در لیگ قهرمانان اسیا نمایش های درخشانی داشتند،
اما همان جا هم برای یکدیگر کری می خواندند .کری اینکه کدام یک در گروه ســخت تری قرار دارند
و رقبای کدام یک قوی تر بوده اســت .وقتی به لیگ برگشتند ،انتظار این بود که حداقل دربی زیبایی
شــاهد باشــیم ،اما دریغ از یک حمله قدرتمند و تمام عیار روی دروازه دیگری .بار فنی پایین بازی،
حوصله همه را ســر برده بود .دربی بد بود ،درست شــبیه بازیکنانی که حتی به گرفته شدن خطای
محرزشــان هم اعتراض داشتند .بازیکنانی که هنگام عقد قرارداد ،باالترین ارقام را طلب می کنند ،اما
پنجمین نقاشی باالی ۱۰۰میلیون دالر پابلو پیکاسو فروخته شد
گنج سخن
امام صادق علیه السالم :
ِ
باقیات صالحات
دوستى ما را دستکم نگیرید ،که از
(کارهاى خیر ماندگار) است.
بحار االنوار :ج ،۲۴ص ،۳۰۴ح ۱۶
پندبزرگان
تمام رویاهای ما می توانند محقق شوند اگر ما شجاعت
دنبال کردن انها را داشته باشیم.
والتدیزنی
حافظانه
از سر کوی تو هر کو به ماللت برود
نرود کارش و اخر به خجالت برود
کاروانی که بود بدرقه اش حفظ خدا
به تجمل بنشیند به جاللت برود
بویی از رفتار حرفه ای نبرده اند .نه در زمین بازی حرفه ای گری دارند و نه بیرون زمین می توانند از خود
رفتار یک بازیکن حرفه ای را به نمایش بگذارند .بازیکنانی که بیش از اندازه مورد توجه قرار گرفته اند
تا فکر کنند دنیا حول انها می چرخد .دربی جلف بود ،درســت شــبیه نفراتی که در پایان بازی مشت
و لگد به سمت یکدیگر پرتاب می کردند .ان هم در شرایطی که ثانیه ها رو به پایان بود و بازیکنان به
جای کنترل رفتارشــان ،با حرکاتی تاســف اور ،ویترین فوتبال ایران را با خشونت به هم زدند .جایی
که انتظار می رفت حداقل رفتار معقوالنه ای از نیمکت تیم ها مشاهده کنیم ،اما برخی از اعضای همین
نیمکت ها ،جزیی از درگیری بودند .نیمکت هایی که شــاید بخشی از خشونت داخل زمین را هم رقم
می زنند که دائماً از کنار زمین علیه داور و تصمیماتش فریاد می زنند و همین رفتار ،بازیکنان را برای
اعتراض و خشــونت ،تحریک می کند .این فوتبال ،بــا چند تصمیم موقت کمیته انضباطی هم اصالح
نخواهد شد .اگر عوامل درگیر شونده دربی تا پایان فصل هم محروم شوند ،باز هنگام بازگشت ،همین
رفتارها را تکرار خواهند کرد .بازیکنان و مربیانی که جز خشم ،چیزی برای ارائه ندارند و سال ها باید
روی فرهنگ و رفتارشان کار کنند تا بلکه بتوانند روزی معقوالنه یک فوتبال را به پایان برسانند.
تابلو «زن نشســته نزدیک پنجره» روز پنجشنبه در حراجی
کریســتیز نیویورک بیش از ۱۰۳میلیون دالر معامله شد تا
پنجمین نقاشــی باالی ۱۰۰میلیون دالر استاد اسپانیایی
لقب بگیرد .خریدار «زن نشسته نزدیک پنجره» ۹۰میلیون
دالر برای خریدن خود تابلو هزینه کرد و بیش از ۱۳میلیون
دالر هم برای هزینه ها و کمیســیون حراج خانه کریســتیز
صرف شــد .فرایند چکش خوردن این تابلو ۱۹دقیقه طول
کشــید و گرچه پیش بینی می شــد با رقمی در حدود ۵۵
میلیون دالر به فروش برســد ،خریدار نهایی تقریبا دو برابر
این رقم برای به دســت اوردن این نقاشی مربوط به ۱۹۳۲
هزینه کرد .هزینه کــردن رقمی بیش از ۱۰۰میلیون دالر
برای خریدن یک تابلو نقاشــی ۹۰ســاله نشان دهنده زنده
بودن بازار هنرهای تجسمی در زمانه کروناست .ضمن اینکه
ثابت می کند پیکاسو همچنان از هنرمندان گران و محبوب
بازار اســت« .زن نشســته کنار پنجره» تصویری از ماری-
ترزا والتر ،محبوب نقاش نامدار اســپانیایی است که خودش
بین ســال های ۱۸۸۱تا ۱۹۷۳زیســت .این نقاشی هشت
ســال پیش در حراجی لندن حدود ۵۰میلیون دالر قیمت
خورد و امســال ارزش ان دو برابر شد« .زن نشسته نزدیک
پنجره» پنجمین نقاشــی پیکاســو با قیمت ۹رقمی است.
تعداد نقاشــانی که در کارنامه خود چند تابلو با ارزش بیش
از ۱۰۰میلیون دالر بســیار انگشت شــمار و شامل جکسن
پوالک ،ونســان ونگوگ و فرانسیس بیکن است .گران ترین
نقاشــی پیکاسو «زنان الجزایر» اســت که در ۲۰۱۵با رقم
۱۷۹میلیون دالر معامله شد .اخرین بار یک نقاشی از کلود
مونه ،نقاش نامدار فرانســوی در ۲۰۱۹در حراجی ساثبیز
در نیویــورک نزدیک به ۱۱۱میلیــون دالر چکش خورد و
«زن نشســته نزدیک پنجره» پیکاسو تازه ترین عضو باشگاه
تابلوهای ۱۰۰میلیون دالری است.
«مادرم ایران»؛ موسیقی جشن پنجاهمین سال روابط دیپلماتیک ایران و چین
«مادرم ایران» اثر علی رهبری اهنگساز و رهبر بین المللی ارکستر ،به مناسبت جشن
پنجاهمین سال ایجاد روابط دیپلماتیک بین کشور ایران و چین در پکن اجرا می شود.
علی رهبری اهنگســاز و رهبر بین المللی ارکسترهای جهان ضمن اعالم خبر انتخاب
سمفونی مادرم ایران برای جشن پنجاهمین سال روابط دیپلماتیک ایران و چین گفت:
مرکز ملی هنرهای نمایشــی پکن ،مشهورترین سالن اپرا ،تئاتر و کنسرت کشور چین
حق اجرا و ضبط ویدیویی ۲اثر از مجموعه مادرم ایران را به مناسبت جشن پنجاهمین
سالگرد ایجاد روابط دیپلماتیک بین ایران و چین خریداری کرده است .وی افزود :این
دو پوئم سمفونی قرار است در مرکز ملی هنرهای نمایشی پکن «National Centre
»for the Performing Artsبا ارکســتر ســمفونیک مرکز ملی هنری در سوم و
چهارم مردادماه ســال جاری اجرا شود .رهبری تاکنون سه البوم مادرم ایران را توسط
شــرکت المانی ناکســوس به بازار جهانی عرضه کرده و در حال حاضر مشغول ضبط
البوم های چهارم و پنجم این مجموعه به نام های «چنین گفت زرتشت»(حدود یک
ساعت)« ،غمنامه پارسی»(حدود یک ساعت و نیم) و «بلبل های پارسی» (حدود ۲۵
دقیقه) برای برادران سعیدی ۲خواننده جوان اصفهانی است .وی که در دنیا به عنوان
رهبر ارکستر سمفونیک شهرت پیدا کرده در اصل رشته اولش اهنگسازی و موسیقی
ملی بوده و از دوران کودکی تا نوجوانی در کنار موسیقی غربی در حوزه موسیقی سنتی
نزد استاد رحمت اله بدیعی اموزش کامل ردیف های موسیقی اصیل ایرانی را طی کرده
و اثار او با بُن مایه موسیقی سنتی ایران نوشته شده است.
جشنواره فیلم ونیز با ظرفیت کامل برگزار می شود
جشــنواره بین المللی فیلم ونیز با وجود تداوم شیوع کرونا برای یک رویداد حضوری
تمــام و کمال ،فرش قرمز پهن می کند .متولیان هفتادوهشــتمین دوره جشــنواره
بین المللی فیلــم ونیز خود را برای برگزاری یک رویــداد حضوری تمام عیار اماده
می کنند ،رویدادی که جوی عادی و به دور از نشــانه های شیوع کرونا خواهد داشت
و فیلم های حاضر در ان همگی جذاب و تماشاگرپسند هستند.
در حالی که جشــنواره فیلم تورنتو که قرار اســت از ۹تا ۱۸ســپتامبر ( ۱۸تا ۲۷
شــهریور) برگزار شــود ،همچنان بر ترکیب نمایش دیجیتال و حضوری فیلم های
خود اصرار دارد و جشــنواره ســاندنس ۲۰۲۲هم مسیر مشابهی را در پیش گرفته
است ،این دوره از جشنواره فیلم ونیز در یک رویداد کامال حضوری با شرکت صدها
خبرنگار و چند هیات سینمایی از سراسر جهان ،در جزیره لیدو برگزار خواهد شد.
این همان ســناریویی است که دوســاالنه ونیز برای دوره اتی از دوساالنه معماری
خود در نظر دارد که با مضمون به جا و مناسب چگونه در کنار هم زندگی خواهیم
کــرد ( )How Will We Live Togetherاز ۲۲مــه ( ۱خــرداد) اغاز به کار
می کنــد .به زودی هیات های نمایندگی برای بیــش از ۱۰۰پروژه معماری از ۴۶
کشــور جهان به همراه ۴۰۰خبرنگار بین المللی برای شــرکت در این رویداد وارد
ونیز خواهند شد.
ماریو دراگی نخست وزیر ایتالیا چندی پیش در تالش برای احیای صنعت گردشگری
در این کشور از برنامه ها برای معرفی و عرضه گذرنامه سبز خبر داد که دارنده ان یا
واکسینه شده یا انتی بادی دارد و یا تست کرونایش منفی است.
چشــم انداز دولتمردان ایتالیایی این اســت که تا ماه ســپتامبر (شــهریور )۱۴۰۰
دسترسی مسافران واکسینه شده از بیشتر کشورهای جهان به ونیز تسهیل و امنیت
ان تضمین شود.
در سال گذشته میالدی جشنواره فیلم ونیز تنها جشنواره سینمایی معتبر در جهان
بود که با وجود کرونا به صورت حضوری برگزار شد .البته تعداد ستاره های حاضر در
این رویداد کمتر از همیشه و حضور میهمانان و خبرنگاران خارجی نیز محدود بود.
در شــرایطی که فیلم های هالیوودی در این جشــنواره حضور کمرنگی داشتند ،فیلم
ســرزمین خانه به دوش ها ســاخته کلویی ژائو ،کارگردانی امریکایی چینی تبار ،شیر
طالیی جشنواره را از ان خود کرد و این نتیجه بر سرنوشت فصل جوایز سینمایی تاثیر
زودهنگام و مشــهودی گذاشت؛ فیلم ژائو افزون بر چند جایزه در گلدن گلوب ،بفتا و
انجمن کارگردانان امریکا ،در نودوسومین دوره از جوایز اسکار هم سه جایزه گرفت.
نماینــدگان ایرانی نیز در شــب اختتامیه دوره گذشــته از جشــنواره ونیز خوش
درخشــیدند؛ فیلم دشت خاموش به کارگردانی احمد بهرامی جایزه بهترین فیلم در
بخش افق های نو و روح اهلل زمانی بازیگر فیلم خورشید مجید مجیدی جایزه مارچلو
ماستریونی برای بهترین بازیگر جوان پدیده این جشنواره را کسب کردند.
همچنیــن جایزه شــیر نقره ای بهتریــن کارگردان دوره گذشــته از جوایز ونیز به
کیوشی کوروســاوا ( )Kiyoshi Kurosawaبرای فیلم زن یک جاسوس ،جایزه
بهترین بازیگر زن به ونســا کربی ( ،)Vanessa Kirbyجایزه بهترین بازیگر مرد
به پیرفرانچســکو فاوینو ( ،)Pierfrancesco Favinoبهترین فیلمنامه به فیلم
پیرو ( )The Discipleو جایزه ویژه هیات داوران به فیلم نظم تازه ساخته میشل
فرانکو اعطا شــد .جشــنواره فیلم ونیز به عنوان قدیمی ترین جشــنواره سینمایی
جهان و یکی از ســه جشــنواره مهم فیلم در اروپا ،اواخر تابســتان هر سال میزبان
سینمادوستان است. صفحه 4