روزنامه هنرمند شماره 1430

‫هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید ‪www.magland.ir‬‬ ‫یکشنبه‪ 12‬اردیبهشتماه ‪ 1400‬سال چهاردهم شماره ‪ 4 1430‬صفـــحه ‪ 3000‬تومـان ‪ISSN 2008-0816‬‬ ‫‪www.jaaar.com‬‬ ‫نیکــی کریمی کارگردان فیلم «ا تابای»‪:‬‬ ‫فعال تسلیم‬ ‫اکران انالین نشدم!‬ ‫چرا ماه عسل های تلویزیون تمامی ندارد؟‬ ‫ژانــــر علیخانی!‬ ‫سریال «دودکش‪»۲‬‬ ‫در حال اماده سازی فنی‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 4.‬‬ ‫ممنوعیت سفر به ترکیه‬ ‫برداشته شد؟‬ ‫وز یر فرهنگ‪:‬‬ ‫نمایشگاه مجازی قران‬ ‫نقطه عطفی در استفاده‬ ‫از فضای مجازی است‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 2.‬‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 2.‬‬ ‫بهتر ین راه برای پرداختن‬ ‫به موضوع فلسطین‪،‬‬ ‫زبان هنر است‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 3.‬‬ ‫کتاب نفروشید‬ ‫اما حق بیمه تان را سر وقت بدهید؛‬ ‫اوضاعنشر کتاب‬ ‫بدتر از این نمی شود!‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 4.‬‬ ‫برای تولد حمید سمندریان کسی که از عنوان‬ ‫«استاد» خنده اش می گرفت؛‬ ‫همیشه استاد!‬ ‫فرهنگ و هنر‪ART & CULTURE 4.‬‬ صفحه 1 ‫‪2‬‬ ‫وزیر فرهنگ‪:‬‬ ‫یکشنبـــه‪ 12‬اردیبهشت ماه‪ 1400‬سال سیزدهم شمــاره ‪1430‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫& ‪ART‬‬ ‫‪CULTURE‬‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫ارش‬ ‫گزنقد‬ ‫ممنوعیت سفر به ترکیه‬ ‫برداشته شد؟‬ ‫درحالی که ترکیه برای ســه هفته وارد قرنطینه شده و هنوز دستور‬ ‫ممنوعیت تبلیغ و اجرای تور ترکیه در ایران برداشته نشده‪ ،‬با نزدیک‬ ‫شــدن تعطیالت عید فطر‪ ،‬بر شدت تبلیغ تورهای ترکیه افزوده شده‬ ‫اســت‪ .‬وزیر بهداشت با توجه به شیوع گسترده بیماری کووید‪ ۱۹-‬در‬ ‫کشور ترکیه با ویروس جهش یافته‪ ،‬در نامه ای به تاریخ ‪ ۱۱‬فروردین ماه‪،‬‬ ‫از وزیر کشــور و فرمانده قرارگاه عملیاتی ستاد مبارزه با کرونا‪ ،‬توقف‬ ‫یک هفته ای ایاب و ذهاب از طریق مرزهای هوایی و زمینی با این کشور‬ ‫را درخواست کرد‪ ۱۷.‬فروردین ماه‪ ،‬معاون هماهنگی وزارت کشور از ابالغ‬ ‫تصمیم ستاد ملی مدیریت کرونا‪ ،‬مبنی بر لغو فوری «تور ترکیه» به تمام‬ ‫شرکت های گردشگری خبر داد‪ .‬با تصیم این کمیته‪ ،‬قرار شد پروازهای‬ ‫ترکیه متوقف و یا محدود نشود‪.‬‬ ‫‪ ۱۸‬فروردین ماه‪ ،‬اداره کل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی‬ ‫استانتهراندربخشنامه ایبهصورتمکتوب‪،‬دستورممنوعیتهرگونه‬ ‫تبلیغ و برگزاری تور (گشت) مسافرتی و گردشگری به مقصد ترکیه تا‬ ‫«اطالع ثانوی» را به تمام تشکل های مرتبط با دفاتر خدمات مسافرتی‬ ‫و اژانس های گردشــگری ابالغ کرد‪ .‬چهار روز پــس از ان‪ ،‬یعنی ‪۲۱‬‬ ‫فروردین ماه‪ ،‬انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی‬ ‫ایران این دستور را این طور بخشنامه کرد‪« :‬با توجه به لغو نشدن پروازها‬ ‫در این مســیر (ترکیه) و نیاز مسافران به خدمات اقامتی و ترانسفر در‬ ‫کشــور مذکور‪ ،‬دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی به منظور‬ ‫جلوگیری از سرگردانی مسافران در مقصد‪ ،‬مجاز به فروش خدمات مورد‬ ‫نیاز ایشــان اعم از هتل و ترانسفر فرودگاهی بوده و از هرگونه تبلیغ و‬ ‫فروش گشت و تور امتناع کنند‪».‬‬ ‫یونس دقیق کیا ـ رییس انجمن شرکت های هواپیمایی ـ هم تایید کرد‪:‬‬ ‫پروازهای ترکیه همچنان برقرار اســت و تنها تورهای گردشگری لغو‬ ‫شده اند و بیشتر پروازهایی که در این مسیر انجام می شود‪ ،‬جنبه تجاری‬ ‫دارد‪ .‬با این حال‪ ،‬از زمانی که این دســتورها و بخشنامه ها صادر شده‪،‬‬ ‫تبلیغ و فروش خدمات ســفر به ترکیه متوقف نشده و فقط در عنوان‬ ‫محتوا تغییراتی داده شده است‪ .‬اژانس دارها معتقدند‪ ،‬توری به نام ترکیه‬ ‫وجود ندارد و خدمات این مسیر به صورت بلیت هواپیما و هتل و معموال‬ ‫بدون گشت عرضه می شود‪ .‬بنابراین‪ ،‬اژانس های مسافرتی و هواپیمایی‬ ‫همچنان فروش هتل و بلیت هواپیما را بدون توقف و محدودیت تا امروز‬ ‫ادامه داده اند و اکنون که تعطیالت عید فطر نزدیک شده است‪ ،‬با وجود‬ ‫قرنطینه سه هفته ای در ترکیه‪ ،‬تبلیغ تورها را حتی به شهرهای ساحلی‬ ‫این کشور علنی کرده اند‪ .‬اعتقاد اژانس داران از ابتدای طرح این مطالبه‪ ،‬بر‬ ‫این بود که با این شیوۀ محدودیت که تورها ممنوع شود و پروازها برقرار‬ ‫بماند‪ ،‬مرزها را نمی توان کنترل و از نفود ویروس جهش یافته به کشور‬ ‫جلوگیری کرد‪ .‬حرمت اهلل رفیعی ـ رییس هیات مدیره انجمن صنفی‬ ‫دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ نیز مصوبه دولت برای‬ ‫ممنوعیت اجرای تور ترکیه را اشتباه دانسته و گفته است‪ :‬این مصوبه‬ ‫می گوید پرواز به ترکیه برقرار است‪ ،‬یعنی مسافر به بلیت و هتل نیاز دارد‪.‬‬ ‫مسافر می تواند در فرودگاه بماند؟ این مسافر نیازمند هتل و سایر خدمات‬ ‫است و دفاتر مسافرتی ملزم هستند به مسافران خدمات بدهند‪ .‬این که‬ ‫گفته شده تبلیغ تور نکنند‪ ،‬در حالی که پروازها برقرار است‪ ،‬منطقی‬ ‫نیست‪ .‬این که همه چیز برقرار باشد‪ ،‬اما اسمش را عوض کنیم و به ان‬ ‫«تور» نگوییم مسخره است‪.‬‬ ‫او این مصوبه را «کارساز» ندانسته و گفته تا زمانی که پروازهای ترکیه‬ ‫برقرار است‪ ،‬مسافر به این کشور می رود‪ .‬مسووالن پروازهای خروجی‬ ‫و ورودی ترکیه را ببندند تا مســافر تردد نکند‪ .‬به دنبال علنی شدن‬ ‫تبلیغ تور ترکیه‪ ،‬پس از گذشــت حدود سه هفته از اعالم رسمی ان‪،‬‬ ‫محمدحسن ذیبخش ـ سخنگوی سازمان هواپیمایی ـ در واکنش به‬ ‫برقراری تورهای ترکیه‪ ،‬گفت که پروازهای این مسیر بعد از صدور ان‬ ‫مصوبه‪ ،‬کم شده و پروازهای توریستی به ترکیه ممنوع است و وزارت‬ ‫میراث فرهنگی و گردشگری باید پیگیر تخلف اژانس های مسافرتی در‬ ‫تبلیغ تور ترکیه باشد‪ .‬او اضافه کرده که سازمان هواپیمایی بعد از ابالغ‬ ‫مصوبه ستاد ملی کرونا‪ ،‬پروازهای ترکیه را به کمترین مقدار نسبت به‬ ‫توافق بین دو کشور رسانده است تا شاهد سفر کمتری به سمت ترکیه‬ ‫باشــیم‪ .‬سخنگوی سازمان هواپیمایی تاکید کرده که فقط پروازهای‬ ‫ضروری و تجاری بین دو کشور انجام می شود و پرواز توریستی نداریم‪.‬‬ ‫ذیبخش حتی معتقد است‪ :‬با وجود تبلیغات اژانس های مسافرتی و‬ ‫تخفیف روی سفر به ترکیه‪ ،‬به دلیل تعطیلی و قرنطینه شهرهای ترکیه‬ ‫جذابیتی برای توریست ها وجود ندارد‪ .‬این که چگونه پروازهای توریستی‬ ‫و تجاری از یکدیگر تفکیک شــده اند جای سوال است‪ ،‬اما هم اکنون‬ ‫تبلیغ تور شهرهای ساحلی ترکیه (انتالیا) در استانه تعطیالت عید فطر‬ ‫با قیمت حراج خورده‪ ،‬حدود شش میلیون تومان در بعضی از اژانس های‬ ‫مسافرتی دیده می شود‪ .‬همچین تور استانبول با توجه به محدودیتی که‬ ‫پکیج پرواز و اقامت با قیمت پایه سه میلیون و‬ ‫اعمال شده‪ ،‬به صورت ِ‬ ‫‪ ۸۰۰‬هزار تومان برای پنج شب درحال تبلیغ است و وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫ستاد ملی کرونا و وزارت میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی‬ ‫هم تا کنون واکنشی به این موضوع نداشته اند‪.‬‬ ‫نمایشگاهمجازیقراننقطهعطفی‬ ‫در استفاده از فضای مجازی است‬ ‫وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی از نخستین نمایشــگاه مجازی قران کریم به عنوان نقطه عطفی‬ ‫در استفاده از فضای مجازی یاد کرد و گفت‪ :‬با این نمایشگاه به عنوان یک بستر تحول می توان‬ ‫با قران انس پیدا کرد‪ .‬ســید عباس صالحی در حاشــیه افتتاح نخستین نمایشگاه مجازی قران‬ ‫کریم در جمع خبرنگاران گفت‪ :‬در همین فرصت کوتاهی که نمایشگاه مجازی قران افتتاح شد‬ ‫بیش از ‪ ۱۳۵‬هزار نفر به سایت نمایشگاه مراجعه کردند و این مساله نشان دهنده این است که‬ ‫ما یک فرصت خاصی را می توانیم برای ارتباط مردم خودمان‪ ،‬مردم جهان اســام و بشریت در‬ ‫تعامل با قران داشــته باشــیم‪ .‬وی افزود‪ :‬نمایشگاه قران که امسال به صورت مجازی برگزار می‬ ‫شــود‪ ،‬فرصت خاصی را برای بخش های مختلفی که در این نمایشگاه و نیز یک فضای متفاوتی‬ ‫را ایجاد می کند‪ .‬نمایشــگاه قران در مصالی امام خمینی (ره) در ســال های مختلف با حضور‬ ‫فیزیکی مولدان عرصه قرانی و همچنین بازدیدکنندگان روبرود بود ولی امســال ما یک رویداد‬ ‫خاص را به اعتبار شرایط کرونایی داریم که نمایشگاه قران با این اتفاق خاص تحولی را در شیوه‬ ‫و روش دارد‪ .‬صالحی ادامه داد‪ :‬در بخش فروشگاهی این نمایشگاه‪ ،‬ناشران و فعاالنی هستند که‬ ‫به عرضه نرم افزارهای قرانی می پردازند و طبیعی است که این شرایط‪ ،‬فضایی را اماده می کند‬ ‫برای این که مجموعه های وسیع تری از مولدان حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫شرایط متفاوت در بخش فروشگاهی‬ ‫وی تاکید کرد‪ :‬اگر در سال های قبل ناشران و مولدان نرم افزاری محدودی در نمایشگاه به دلیل‬ ‫برگزاری در تهران‪ ،‬حضور داشتند اما االن مجموعه وسیعی از ناشران و مولدان معارف قرانی کشور‬ ‫در ان حضور دارند‪ .‬همچنین از نظر فضای حضور‪ ،‬فضای وســیعتری را در اختیار داریم‪ .‬افرادی‬ ‫که می توانستند از نمایشگاه بهره برداری کنند‪ ،‬با توجه به این که نمایشگاه قران در ماه مبارک‬ ‫رمضان برگزار می شــد به طور طبیعی به تهرانی ها محدود می شد ولی فضای نمایشگاه مجازی‬ ‫قران برای تمام مردم ایران و کسانی که می توانند از طریق فضای مجازی به این مجموعه اتصال‬ ‫پیدا کنند‪ ،‬قابل بهره برداری اســت و این مساله نشان می دهد که ما می توانیم شرایط متفاوتی‬ ‫را در ارتباط با بخش فروشــگاهی نمایشگاه داشته باشــیم‪ .‬وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی افزود‪:‬‬ ‫در بخش محتوایی نیز ما مجموعه های مختلف مولدان معارف قران را در ســطوح مختلف مانند‬ ‫تالوت و حفظ‪ ،‬معرفت و اموزش و پژوهش داریم‪ .‬تعداد محدودی از موسسات مختلف قرانی در‬ ‫ســال های قبل فرصت ها و زمینه های حضور را در نمایشگاه فیزیکی داشتند ولی امسال حجم‬ ‫قابل توجهی از موسسات و مولدان قرانی به اعتبار این که نیازی به حضور فیزیکی ندارند‪ ،‬در این‬ ‫نمایشگاه حضور می یابند و راه ارتباطی خود را با مخاطبان پیدا می کنند‪.‬‬ ‫فرصت گفت و گوهای قرانی در سطح بین الملل‬ ‫وی اضافه کرد‪ :‬مجموعه های مختلفی که می خواهند از معارف قرانی و مشــاوره های قرانی و‬ ‫اموزش های قرانی استفاده کنند‪ ،‬می توانند در سطح گسترده جامعه ایرانی بلکه جامعه جهانی‬ ‫در این نمایشــگاه استفاده کنند‪ .‬البته در ســطح بین المللی امسال در نخستین گام هستیم و‬ ‫در ســال های اینده می توان شاهد گسترش این بخش بود ولی امسال متفکران و اندیشمندان‬ ‫قرانی جهان اسالم در وبینارها و فضاهای گفت و گوهای فرهنگی حضور دارند‪ .‬به این ترتیب یک‬ ‫فرصت گفت و گوی قرانی در بســتر فضای مجازی ایجاد می شود‪ .‬صالحی افزود‪ :‬این نخستین‬ ‫گام می تواند نقایص و مشــکالتی را نیز داشــته باشــد ولی امیدواریم بتواند نقطه عطفی باشد‬ ‫برای این که بتوانیم از فضای مجازی به عنوان یک بســتر تحول انس به قران‪ ،‬محبت به قران‪،‬‬ ‫معرفت به قران و عمل به قران پیدا کنیم‪ .‬نخستین نمایشگاه مجازی قران کریم با شعار قران‪،‬‬ ‫کتاب رشــد و رویش با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی از امروز هجدهم ماه مبارک رمضان‬ ‫به صورت ‪ ۲۴‬ســاعته به مدت ‪ ۱۰‬روز یعنی تا بیســت و هفتم ماه رمضان از طریق مجازی در‬ ‫دسترس عالقه مندان به قران کریم است‪ .‬در این نمایشگاه مجازی دو بخش اصلی فروشگاهی‬ ‫و محتوایی وجود دارد که بخش فروشــگاهی به فــروش کتاب های چاپی در حوزه دین و دفاع‬ ‫مقــدس اختصــاص دارد و امکان عرضه و فروش تمام کتاب های مربــوط به دین و حوزه دفاع‬ ‫مقدس که ناشــران از وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی مجوز چاپ گرفته باشند‪ ،‬فراهم شده‬ ‫اســت‪ .‬بستر این نمایشگاه همچون نمایشــگاه مجازی کتاب است که سال گذشته برای اولین‬ ‫بار به دلیل ویروس کرونا از ســوی خانه کتاب برگزار شــد و در انجا ناشران ثبت اثر می کردند‬ ‫و بازدیدکنندگان کتاب مورد نظر خود را از انتشــاراتی که کتاب را ارائه کرده بود‪ ،‬انتخاب کرده‬ ‫و در ســبد خرید قرار می دادند‪ .‬خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان مجری بخش فروشــگاهی‬ ‫نمایشگاه قران انتخاب شده است‪ .‬عبدالهادی فقهی زاده معاون قران و عترت وزارت فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی هفته گذشته در نشست خبری نخستین نمایشگاه مجازی قران کریم از اختصاص‬ ‫‪ ۱۲‬هزار بُن خرید به فعاالن قرانی خبر داد و گفت‪ :‬این بن های خرید به تمام حافظان‪ ،‬قاریان‪،‬‬ ‫خادمان قرانی‪ ،‬مدرســان قرانی‪ ،‬نویســندگان قرانی‪ ،‬مدیران موسسات قرانی‪ ،‬هنرمندان قرانی‬ ‫که در جشــنواره های ایات رتبه کسب کرده اند و خبرنگاران قرانی تعلق خواهد گرفت که امار‬ ‫این افراد در اختیار خانه کتاب قرار گرفته است‪ .‬قرار است در این نمایشگاه ‪ ۳۰‬وبینار تخصصی‬ ‫در حوزه های گوناگون فرهنگ قرانی برگزار شود که ‪ ۱۰‬وبینار در سطح بین المللی و با حضور‬ ‫میهمانان برجسته فرهنگ قرانی و اسالمی از ‪ ۱۰‬کشور خواهد بود‪ .‬یکی از ویژگی های نمایشگاه‬ ‫مجازی قران کریم این است که بر اساس توافق صورت گرفته میان شرکت ملی پست با وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی‪ ،‬کتاب های خریداری شده توسط بازدیدکنندگان از نمایشگاه به صورت‬ ‫رایگان ارســال می شود و هزینه ارسال پست در واقع توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی در‬ ‫نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫چرا ماه عسل های تلویزیون تمامی ندارد؟‬ ‫یک برنامه ساز تلویزیون درباره اینکه چرا اغلب ویژه برنامه های‬ ‫افطار رمضان مدت هاست پرداختی قصه گویانه پیش گرفته اند‪،‬‬ ‫می گوید‪ ۱۰ :‬ســال است سلیقه مخاطب را به انجا رسانده ایم‬ ‫که لحظه افطار قصه بشنود؛ طبیعی است با این دگرگونی ذائقه‬ ‫که در طول یک دهه توســط مسووالن رسانه اتفاق افتاده است‪،‬‬ ‫همه شــبکه ها در این لحظه به ســمت قصه گویی بروند‪ .‬پیام‬ ‫ابراهیم پور که بیش از ‪ ۲۵‬سال است در تلویزیون برنامه سازی‬ ‫در ساختارهای مختلف اعم از ویژه برنامه رمضانی را تجربه کرده‬ ‫است‪ ،‬این روزها هم برنامه مذهبی «مدار زندگی» را با محوریت راه‬ ‫های رسیدن به به روی انتن می برد‪ .‬این تهیه کننده و کارگردان‬ ‫که به فضای تلویزیون اشناست‪ ،‬در گفت و گویی شرکت کرد و‬ ‫در پاسخ به نقدی بر ویژه برنامه های رمضانی‪ ،‬مبنی بر اینکه چرا‬ ‫پس از گذشت چندین سال ماه عسل های تلویزیون تمامی ندارد؟‬ ‫توضیحاتی را مطرح کرد‪.‬‬ ‫سالیان سال ذائقه مخاطب «شب های برره» بود‬ ‫ابراهیم پور در پاسخ به پرسشی درباره ی اینکه چرا در اغلب ویژه‬ ‫برنامه های افطار با گفت وگوهایی مواجه می شویم که با ساختاری‬ ‫کامال مشابه‪ ،‬با حضور یک یا چند مهمان ضبط می شوند؟ اظهار‬ ‫کرد‪ :‬ما سالیان سال «شب های برره» و اغلب اثار مهران مدیری را‬ ‫در تلویزیون دیدیم‪ .‬سریال های نود قسمتی طنازانه‪ .‬پس از مدتی‬ ‫امدیم و اینها را کات کردیم و نسبت به محتوای ان گارد گرفتیم‪.‬‬ ‫‪ ۱۰‬سال سلیقه مخاطب را تغییر دادیم و بعد ان را متوقف کردیم‪.‬‬ ‫چه اتفاقی افتاد؟ سلیقه های مخاطب روی شانه های تخم مرغ‬ ‫رفت و در سوپرمارکت ها تبدیل به «قهوه تلخ» شد‪ ۱۰ .‬سال هم‬ ‫من و امثال احســان علیخانی با «ماه عسل»‪ ،‬قصه گویی را رواج‬ ‫دادیم؛ یعنی سلیقه مخاطب را به انجا رساندیم که لحظه افطار‬ ‫قصه بشنود‪ .‬بنابراین اینگونه نیست که یک شبه ذائقه مخاطب‬ ‫تغییر پیدا کند‪ .‬ذائقه مخاطب ماه رمضانی ما تبدیل به افطاری‬ ‫شد و افطاری ما هم از صدقه سر «ماه عسل»‪ ،‬قصه گویی شد‪.‬‬ ‫اکسیراحسانعلیخانیانقدرقویبود‬ ‫که همه را با هم برد!‬ ‫این تهیه کننده و کارگردان در ارتباط با تغییر ساختار برنامه های‬ ‫رمضانی از حالت قصه گویی به ساختار جدید‪ ،‬یاداور شد‪ :‬من در‬ ‫این ‪ ۲۵‬ســالی که در تلویزیون کار کردم‪ ،‬تالش خودم را کردم‪.‬‬ ‫‪ ۲۰‬سال از این ‪ ۲۵‬سال را برنامه رمضانی ساخته ام‪ .‬چه ان زمانی‬ ‫که در «جشن رمضان» بودم که استیج بود‪ ،‬چه زمانی که «شب‬ ‫های روشن» را به مدت چهار سال به راه انداختم که در پشت بام‬ ‫بود و مثال هم زده بودم که این برنامه چیزی شبیه به «میهمان‬ ‫مامان» داریوش مهرجویی است‪ ،‬چه برنامه «من تو او» که در یک‬ ‫باغچه بود‪ ،‬چه بعدا که االچیقی به نام «ماه نشان» طراحی کردم‪،‬‬ ‫چه اینکه به بهانه ی ســیل و زلزله فرم و ساختار مستندگونه را‬ ‫انتخاب کردم و چه سال گذشته که به عنوان کارگردان در برنامه‬ ‫«مثل ماه» حضور داشتم‪ .‬می خواهم بگویم به نوبه خودم تالش‬ ‫کردم‪ ،‬ســلیقه مخاطب را تغییر بدهم ولی چه کنیم که اکسیر‬ ‫اقای علیخانی انقدر قوی بوده است که همه را با هم برد‪ .‬جادوی‬ ‫اجرای «ماه عسل» ایشان انقدر قوی بوده است که اگر فکر کنید‬ ‫این برنامه با اجرای ایشان از ذهن مردم می رود و ذائقه مردم تغییر‬ ‫می کند‪ ،‬سخت در اشتباهید‪ .‬طبیعی است با این دگرگونی ذائقه‬ ‫که در طول یک دهه توســط مسئوالن رسانه اتفاق افتاده است‪،‬‬ ‫همه شبکه ها لحظه افطار به سمت قصه گویی بروند‪.‬‬ ‫طعم گس برنامه های علیخانی و فردوسی پور زیر زبان‬ ‫مخاطب مانده است‬ ‫ابراهیم پور با اعتقاد بر اینکه در ساختار‪ ،‬یا اسیر سلیقه شخصی‬ ‫مدیران هستیم یا ذائقه که هر دو مبتنی بر مخاطب است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫مدیر رسانه می داند که مخاطبش چه می خواهد‪ ،‬اگر نداند که‬ ‫مدیر رسانه نیست‪ .‬اگر برنامه مبتنی بر مخاطب باشد‪ ،‬هم طعم‬ ‫خوش گس دوست داشتنی و ترش و شیرین «ماه عسل» را دارد‬ ‫و هم برنامه عادل فردوسی پور‪ .‬در قبال برنامه های رمضان‪ ،‬انچه‬ ‫که اشــکار است فقط فضا را تغییر دادند‪ ،‬وگرنه فرم همان است‬ ‫و فقط مجری تغییر کرده اســت‪ .‬اما در ارتباط با برنامه ی عادل‬ ‫فردوسی پور‪ ،‬جایگزنی هم برایش پیدا نشد‪.‬‬ ‫نمایش خانگی ذائقه تلویزیون و مدیرانش‬ ‫را تغییر خواهد داد‬ ‫این برنامه ساز در پاســخ به اینکه ایا ‪ ۱۰‬سال قصه گویی برای‬ ‫مخاطب کافی نیست؟ اظهار کرد‪ :‬من امیدم به شبکه های مجازی‬ ‫و نمایش خانگی است که بیایند و فضا را تغییر دهند‪ .‬سال گذشته‬ ‫«باغ رمضان» در پارک اب و اتش توسط اقای زائری تجربه بسیار‬ ‫موفقی بود و مخاطب خود را هر شب پیدا کرده بود و یا اینکه در‬ ‫ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) یک برنامه در شبکه نمایش‬ ‫خانگی توسط حامد جوادزاده با رویکرد متفاوت دیدیم‪ .‬به نظرم‬ ‫این ذائقه و سلیقه تلویزیون و مدیرانش توسط فضای مجازی و‬ ‫شبکه نمایش خانگی تغییر داده خواهد شد‪ .‬چه بخواهند و چه‬ ‫نخواهند باالجبار این اتفــاق خواهد افتاد‪ .‬در حال حاضر فضای‬ ‫مجازی و شبکه نمایش خانگی در بسیاری از موارد ساختارشکنی‬ ‫کرده است و اطمینان دارم این ساختارشکنی هم از همین برنامه‬ ‫ها شروع خواهد شد‪ .‬تهیه کننده و کارگردان برنامه های رمضان‬ ‫معتقد اســت‪ :‬وقتی به دین قالب منبری و سنتی بدهیم و ان را‬ ‫وارد مقوله اجتماعی و کاربردی نکنیم‪ ،‬این اتفاق می افتد که فکر‬ ‫می کنیم باید یکسری برنامه هایی به فراخور حال مخاطب در این‬ ‫ایام تولید کنیم‪ .‬فضای مجازی می تواند دین را تبدیل به مقوله‬ ‫اجتماعی و کاربردی کند‪ .‬برخی فکر می کنند از طریق قصه گویی‬ ‫می توانند به سبک زندگی برسند‪ .‬در حالی که هر کسی ساحت‬ ‫و مســاحت زندگی خودش را دارد تا وقتی مساحت ها متفاوت‬ ‫است‪ ،‬نمی توانیم در قبال الگوها همذات پنداری داشته باشیم و‬ ‫یا بعید می دانم در کمتر از یک ساعت بتوان شخصی را با گفتن‬ ‫قصه زندگی اش تبدیل به قهرمان کرد‪ .‬شاید در قالب هایی چون‬ ‫مستند بهتر بتوان حس همذات پنداری ایجاد کرد‪.‬‬ ‫فضای مجازی مخاطب را قلقلک می دهد اما ‪...‬‬ ‫پیام ابراهیم پور در پایان با بیان اینکه امروز ذائقه مخاطب دچار‬ ‫سردرگمی شده اســت‪ ،‬افزود‪ :‬امروز دیگر مثل سالهای گذشته‬ ‫نیست که مخاطب بنشیند و منتظر لحظات افطار باشد‪ .‬مخاطب‬ ‫یک گوشــی به دست دارد و با زبان روزه در فضای مجازی ویراژ‬ ‫می دهد‪ .‬کلیپ هــای مذهبی افرادی چون دکتر عالی‪ ،‬رفیعی‪،‬‬ ‫دانشمند و ‪ ...‬در فضای مجازی بیداد می کند‪ .‬وقتی این کلیپ ها‬ ‫را در فضــای مجازی می بینی‪ ،‬غصه می خوری و می گویی چرا‬ ‫همین ها در تلویزیون ساخته نمی شود؟ فضای مجازی و شبکه‬ ‫نمایش خانگی مخاطب را قلقلــک می دهد و ذائقه مخاطب را‬ ‫تغییر می دهد‪ .‬مخاطب دستخوش احساسات می شود اما این‬ ‫تغییر احساسات به دلیل کوتاه مدت بودن‪ ،‬مانا نیست‪ .‬از طرفی‬ ‫فضای مجــازی و نمایش خانگی مخاطب عام ندارد؛ چرا که هر‬ ‫کسی در گوشی شخصی خود انها را دنبال می کند‪ .‬اما تلویزیون‬ ‫زمانی از راه می رسد که فضای مجازی و نمایش خانگی به خاطر‬ ‫ویژگی های کپسولی بودن‪ ،‬موجز بودن و فراگیر بودن و کشکول‬ ‫بودن‪ ،‬خیلی جلوتر از ان قرار گرفته است‪ .‬البته فضای مجازی و‬ ‫شبکه نمایش خانگی با این ویژگی فقط بازی را به هم می زند و‬ ‫تاثیری در ذائقه مخاطب ایجاد و سپس ان رها می کند‪ .‬اما به هر‬ ‫حال طوری می شود که مخاطب ان چیزی که تلویزیون دارد‪ ،‬را‬ ‫نمی خواهد و این سردرگمی همچنان بیداد می کند‪ .‬این تهیه‬ ‫کننده و کارگردان همچنین افزود‪ :‬یک مخاطب سنتی داریم که‬ ‫فقط لحظات اخر نیاز به ارامش‪ ،‬دعا و مناجات دارد که ای کاش‬ ‫یاد بگیریم برای ان هم فکر خوب و تالش زیادی کنیم و ان هم‬ ‫نیاز به برنامه سازانی دارد که به لحاظ محتوا و ساختار زبده ترین‬ ‫باشند‪.‬‬ صفحه 2 ‫نیکی کریمی کارگردان فیلم «اتابای»‪:‬‬ ‫فعال تسلیم اکران انالین نشدم!‬ ‫‏‪‎‬موافقید از «اتابای» شــروع کنیم؟ از شانس بد‪ ،‬فیلم خوب تان خورد به روزهای‬ ‫ک سال از موفقیت چشم گیرش در جشنواره فجر گذشته‪.‬‬ ‫سخت کرونا‪ .‬بیشتر از ی ‬ ‫باالخره چه تصمیمی برایش دارید؟ اکران انالین یا انتظار برای پایان کرونا؟‬ ‫این موضوع برای همه فیلم های سال پیش اتفاق افتاد‪ .‬سینماها تعطیل بودند و نتوانستیم فیلم هایمان‬ ‫را اکران کنیم‪ .‬خودم هم خیلی به این موضوع فکر می کنم و واقعا تصمیم گیری راجع به ان سخت‬ ‫است‪ .‬خیلی دوست دارم «اتابای» در سینما اکران شود و امیدوارم که شرایط درست شود‪ .‬به هرحال‬ ‫تا یک جایی می توانم مقاومت کنم و از ان جا به بعد را نمی دانم‪ .‬اگر شــرایط به صورتی پیش برود‬ ‫که االن شاهدش هستیم‪ ،‬شاید مجبور شوم فیلم را انالین اکران کنم‪ .‬ولی در حال حاضر ترجیحم‬ ‫این است که در سینما اکران شود تا مردم بتوانند فیلم را روی پرده ببینند‪ ،‬چون به نظرم «اتابای»‬ ‫فیلمی است که باید روی پرده دیده شود‪.‬‬ ‫نکته ای که «اتابای» دارد و احتماال به شما کمک می کند این است که زمان ندارد و‬ ‫فیلمی نیست که تاریخ مصرفش منقضی شود‪ .‬این موضوع به شما کمک می کند که‬ ‫بتوانید فیلم را نگه دارید‪ .‬درست است؟‬ ‫‏‪‎‬دقیقا همین طور است‪ .‬یکی از نکات مهم دیگر هم این است که خودم تهیه کننده ان هستم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬یعنی زیر فشار سرمایه گذار و تهیه کننده نیستید‪...‬‬ ‫دقیقا‪ ،‬به هرحال مسئولیت فیلم با خودم است و کمک می کند که چنین تصمیم گیری هایی را در‬ ‫شــرایط بهتری انجام دهیم‪ .‬چون االن کسی ســینما نمی رود‪ .‬اما «اتابای» را باید با تمرکز و تمام‬ ‫وجود دید و برای همین نیاز به فضای ســینما دارد‪ .‬این روزها در حادترین شرایط کرونا هستیم و‬ ‫فکر می کنم تصمیم درست این است که اکرانش را بگذاریم زمان بهتری که امکان حضور مردم در‬ ‫سینما فراهم شود‪.‬‬ ‫‏‪‎‬چشم انداز خوبی هم وجود ندارد‪ .‬خیلی ها می گویند اصال پایان کرونا معلوم نیست؟‬ ‫‏‪‎‬دقیقــا‪ .‬به خاطر همین می گویم تا جایی که بتوانم مقاومت می کنم که اکران انالین نکنم ولی اگر‬ ‫مجبور شوم و ببینم شرایط این طوری پیش می رود شاید مثل بقیه مجبور شوم اکران کنم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬ترســی هم که وجود دارد‪ ،‬گروهی از فعاالن فرهنگی معتقدند سینما بعد از کرونا‬ ‫یک صنعت ورشکسته می شود و می گویند بعید است مردم بعد از کرونا هم مثل‬ ‫قبل به سالن سینما برگردند؟‬ ‫‏‪‎‬بله واقعا به نظرم داریم وارد یک دوران جدید می شــویم‪ .‬البته من هم مثل بقیه امیدوار هستم به‬ ‫شرایط سابق برگردیم و مردم به سینما بروند‪ .‬چون به نظرم جادوی سینما را مدیوم دیگری ندارد‬ ‫و خود من هم هنوز دوست دارم مانند سابق فیلمی را انتخاب کنم و بروم روی پرده سینما ببینم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬در این مدت و پس از «اتابای» قرار بود به تهیه کنندگی ادامه دهید و در اسفندماه‬ ‫یک مجوز ساخت فیلم گرفتید‪ .‬االن با این شرایط امکان ساخت دارید؟‬ ‫‏‪‎‬بله‪ .‬فیلم «تا فردا» را تهیه کردم و االن هم مشــغول بازی در فیلم «دســته دختران» خانم منیر‬ ‫قیدی هستم‪ .‬می دانم که فیلم های کمی در حال ساخت هستند ولی اگر شرایطش باشد حتما تهیه‬ ‫می کنم‪ .‬چون فیلم سینمایی با سریال فرق دارد و دو سبک با مخاطبان متفاوت هستند‪ .‬خب ادم‬ ‫یک روز دوســت دارد سریال ببیند و یک روز فیلم سینمایی ولی ارزش فیلم سینمایی قطعا چیز‬ ‫دیگری است و اگر فیلمنامه ارزشمند باشد حتما این تجربه را ادامه خواهم داد‪.‬‬ ‫‏‪‎‬خودتان نمی خواهید فیلم جدیدی به عنوان کارگردان بسازید؟‬ ‫‏‪‎‬چرا‪ ،‬دارم روی طرحی کار می کنم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬‏ساخت سریال شما را وسوسه نکرده است؟ االن دوره‪ ،‬دوره شبکه نمایش خانگی‬ ‫(‪ )VOD‬است؟‬ ‫چرا پیشنهاد برای تهیه و کارگردانی زیاد دارم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬تصمیمی برای کار نگرفتید؟‬ ‫‏‪‎‬اتفاقا دارم روی یکی از طرح ها کار می کنم که اگر بشود جلو برویم و ببینیم چه می شود‪.‬‬ ‫این مدیوم جدید را خودتان تجربه کردید‪ .‬تجربه اش چگونه بود؟‬ ‫یکشنبـــه‪ 12‬اردیبهشت ماه‪ 1400‬سال سیزدهم شمــاره ‪1430‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫& ‪ART‬‬ ‫‪CULTURE‬‬ ‫فرهاد عشوندی‬ ‫نیکی کریمی‪ ،‬بازیگر‪ ،‬کارگردان‪ ،‬تهیه کننده و یک فعال اجتماعی اســت؛ برای همین‬ ‫مصاحبه با او‪ ،‬همه این عرصه ها را دربرمی گیرد‪ .‬این سینماگر از سرنوشت فیلم «اتابای»‬ ‫که کارگردانی کرده است گفت‪ ،‬درباره بازی در فیلم تازه منیر قیدی توضیح داد‪ ،‬وضعیت‬ ‫این روزهای شــهر ابادان را توصیف کرد و از چشم انداز سریال سازی در شبکه نمایش‬ ‫خانگی گفت‪ .‬‏‪‎‬از «عروس» تا همین امروز که مشــغول بازی در «دسته دختران» منیر‬ ‫قیدی است‪ ،‬یکی از سینماگران زنی است که در سینمای ایران همواره جزو گزینه های‬ ‫مهم و تاثیرگذار بوده است‪ .‬نیکی کریمی که روزگاری طوالنی سوپراستار گیشه ها بوده‪،‬‬ ‫نقش هایی ماندگار در سینمای دفاع مقدس بازی کرده‪ ،‬در سینمای معناگرای اوج گرفتهِ‬ ‫اواخر دهه ‪ ۷۰‬به بعد حضوری چشمگیر داشته و حضور در جشنواره های بزرگ سینمای‬ ‫جهان را در مقام کارگردان‪ ،‬بازیگر و داور در کارنامه خود دارد‪ ،‬حاال چند سالی است که‬ ‫تهیه کنندگی فیلم ها را تجربه می کند‪« .‬اتابای» شاخص ترین کار سینمایی نیکی کریمی‬ ‫ی است که اسیر سونامی کرونا شده‬ ‫در مقام کارگردان و تهیه کننده اما یکی از فیلم های ‬ ‫تا در نوبت اکران بماند‪ .‬عاشقانه ساده ای که اگرچه در جشنواره فجر مورد کم لطفی قرار‬ ‫گرفت‪ ،‬اما تحسین مخاطبان و البته منتقدان را برای کریمی به همراه اورد‪ .‬این فیلم در‬ ‫بخش بهترین فیلم‪ ،‬بهترین کارگردانی‪،‬‬ ‫جشنواره فجر سال ‪ ،۹۸‬عالوه بر این که در پنج‬ ‫ِ‬ ‫بهترین نقش مکمل مرد‪ ،‬بهترین فیلم برداری و بهترین موسیقی متن‪ ،‬نامزدی سیمرغ‬ ‫را کســب کرد‪ ،‬فیلم برگزیده منتقدان و نویسندگان ماهنامه فیلم در شماره اسفندماه‬ ‫‪ ۱۳۹۸‬این نشــریه اعالم شد‪ .‬اما راستی نیکی کریمی چه برنامه ای برای «اتابای» دارد؟‬ ‫این بهانه ما بود برای گفت وگو با او‪ .‬گفت وگویی که به دلیل حضورش در خوزستان برای‬ ‫بازی در فیلم تازه منیر قیدی‪ ،‬به «برج مینو» و روزگار سخت مردم ابادان کشیده شد‪ .‬از‬ ‫شبکه نمایش خانگی گفتیم و از مسئولیت اجتماعی خانم بازیگر نسبت به جامعه زنان که‬ ‫همیشه یکی از دغدغه های او بوده است‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهنگ و هنر‬ ‫گزارش‬ ‫بهترین راه برای پرداختن به موضوع‬ ‫فلسطین‪ ،‬زبان هنر است‬ ‫خب چه در ایران و چه جهان در حال حاضر ارتباط زیادی با سریال ها برقرار شده است‪ .‬کال مردم با‬ ‫شبکه خانگی راحت ترند چون می توانند از سر کار هم که می ایند لپ تاپ یا تلویزیون را روشن کنند‬ ‫و چیزی ببینند و سرگرم کننده است‪ .‬االن هم ان قدر همه گیر شده که ما بازیگران هم نمی توانیم از‬ ‫ان دور باشیم و درگیر ان می شویم و به سمتش کشیده شده ایم‪.‬‬ ‫‏‪‎‬البته این تب هجوم چهره های سینمایی برای کار در شبکه نمایش خانگی و کاهش‬ ‫کیفیت بعضی از کارها این ترس را ایجاد کرده که مخاطب این بستر نمایشی هم‬ ‫بریزد و مردم انگیزه شان را از دست بدهند؟‬ ‫نه من همچین حســی ندارم‪ .‬ماجرا این است که سریالی دو سه ماه در مارکت می ماند و بعد تمام‬ ‫می شــود و مردم مشتاق هستند کار بعدی را ببینند‪ .‬من با توجه به تنوع موضوع ها و بازیگران این‬ ‫را که سریال ها کســل کننده شوند‪ ،‬بعید می دانم‪ .‬چون همه مشتاق اند که داستان و قصه جدید با‬ ‫بازیگران جدید را جستجو کنند و ببینند‪.‬‬ ‫یعنی قصه ای باشد که کشش داشته باشد می گیرد؟‬ ‫‏‪‎‬به نظر من همین طور است‪.‬‬ ‫‏‪‎‬حاال اهواز هستید‪ ،‬شرایط چطور است؟ در پیک کرونا هم انجا هستید‪...‬‬ ‫بله ما از اواخر اذر و برای فیلم «دسته دختران» به کارگردانی خانم قیدی در ابادان بودیم و االن هم‬ ‫اهواز هستیم‪ .‬اتفاقا خارج از کرونا و مسائل و مصائب ان سر صحنه این فیلم همان اوایل فیلمبرداری‬ ‫اتفاقی افتاد که به گردن و کمرم خیلی اسیب رسید و از پشت سر به شدت پرتاب شدم روی زمین‪،‬‬ ‫که اتفاق خطرناکی بود ولی خدا را شــکر به خیر گذشــت‪ .‬قصه فیلم را خیلی دوست دارم و نقش‬ ‫ســختی است‪ .‬کار خوبی اســت و زحمت زیادی برای ساخت ان کشیده شده‪ .‬به امید خدا نتیجه‬ ‫خوبی هم خواهد داشت‪ .‬فکر کنم بعد از حدود ‪ ۲۵‬سال برای بازی در یک کار سینمایی به خوزستان‬ ‫برگشتید‪ .‬خوزستان که ‪ ۳۰‬سال بعد از پایان جنگ هنوز هم مشکالت زیادی دارد‪ .‬از حس و حالی‬ ‫که دیدید‪ ،‬می گویید؟ اهواز و ابادان چقدر از فضای جنگ خارج شده اند؟ ان هم در روزهای سخت‬ ‫کرونایی‪ .‬واقعیتش من سال ها پیش برای فیلم «برج مینو» در ابادان چند ماهی فیلم برداری داشتم؛‬ ‫یکی دو جشنواره از طرف خانه سینما هم شرکت کرده بودم و حاال بعد از سال ها به اینجا برگشتم‪.‬‬ ‫خیلی دلم می خواست ببینم شهر چه پیشرفت هایی کرده است‪ .‬خود مردم خوزستان یک اصطالحی‬ ‫دارند و می گویند‪« :‬ابادان موزه دائمی جنگ است‪».‬‬ ‫متاسفانه من هم وقتی این شــهر را بعد از دو دهه دوباره می بینم همین حس را‬ ‫دارم‪ .‬نمی دانم علت چیست که برای این شهر زیبا اصال کاری انجام نشده و مثل‬ ‫زمان «برج مینو»ی بیست و چند سال پیش است و هیچ تغییری در بازسازی شهر‬ ‫نمی بینی‪ .‬نه بازسازی شهری نه ورزشگاه‪ ،‬نه مدارس و بازار جدیدی‪ .‬محل زندگی‬ ‫مردم هم تغییری نکرده و مثل زمان جنگ مانده است‪ .‬ادم نمی داند علتش چیست‪.‬‬ ‫مردم اینجا روی نفت زندگی می کنند‪ ،‬ولی سهم مردمی که کل هزینه ساالنه کشور‬ ‫را تامین می کنند از این نفت چرا فقط بوی تندش است؟ چطور ممکن است به این‬ ‫شهرها هیچ رسیدگی نشده باشد؟‬ ‫در همه این سال ها به شهرستان های مختلفی رفته ام‪ .‬در این دو دهه وضع شان خیلی بهتر شده و‬ ‫معلوم اســت رسیدگی می شود‪ .‬این جا هم مردم روحیه خوبی دارند و شاد و خوشحال هستند ولی‬ ‫نمی دانم چرا هیچ امکاناتی به ان ها داده نمی شــود‪ .‬کشوری که ثروت دارد‪ ،‬ادم توقع دیگری دارد‬ ‫و من می خواهم از این تریبون استفاده کنم و بگویم دوستان مسئول لطفا حرکتی برای این مردم‬ ‫شریف انجام بدهید‪.‬‬ ‫‏‪‎‬وضعیت کرونا چطور؟ شما هم جزو کسانی بودید که در این یک سال سعی کردید‬ ‫کنار مردم باشــید و توصیه کنید‪ .‬ولی دوباره گرفتار موج جدید شده ایم‪ .‬نکته و‬ ‫توصیه ای برای مردم دارید؟‬ ‫بله‪ ،‬اینکه رعایت کنند و ماسک بزنند و داستان را جدی بگیرند‪ .‬وقتی صحبت رودررو می کنند قطعا‬ ‫ماسک بزنند و رعایت نظافت و بهداشت شخصی یکی از چیزهایی است که اهمیت دارد‪ .‬این شاید‬ ‫خودش یکی از دالیلی است که ادم ها را از کرونا مصون نگه می دارد‪.‬‬ ‫‏‪‎‬به عنوان سوال اخر یکی از اتفاقاتی که کرونا رقم زد موج بیکاری بود و خیلی از‬ ‫ان هم نصیب خانم ها شد‪ .‬یعنی با توجه به فشارهای اقتصادی که به کارفرماها وارد‬ ‫شد اولین اسیب ها را برای خانم ها داشت‪ .‬به عنوان یک فعال زنان فکر می کنید که‬ ‫این وضعیت می شکند؟‬ ‫‏‪‎‬مــن جزو ادم های امیدوار هســتم و به هرحال این دوره هم می گذرد و مــا دوره های زیادی را در‬ ‫جهان دیدیم که امده اند و رفته اند‪ .‬با کرونا به نظر می رســد ما وارد دوره جدیدی شده ایم که شاید‬ ‫تعریف های جدید نســبت به کار و زندگی وجود خواهد داشــت‪ .‬خیلی از این دورکاری ها شاید تا‬ ‫مدت ها بمانند‪ .‬حداقل جوری که در امریکا و اروپا می بینیم این اســت که دورکاری باب می شود‪.‬‬ ‫شاید مثال بانک ها کارمندان شان را خیلی محدود کنند و همه پای کامپیوتر کارشان را انجام دهند‪.‬‬ ‫در ارتباط با خانم ها اتفاقا حدسی که زده می شود این است که مشاغل بیشتری برایشان ایجاد شود‪.‬‬ ‫یک کاریکاتوریست حاضر در نمایشگاه «فلسطین تنها نیست» گفت‪ :‬به‬ ‫نظرم بهترین راه این اســت که از هنرهایی که بلد هستیم در پرداخت‬ ‫به موضوع فلســطین استفاده کنیم تا انشاهلل مشــکلش حل شود و‬ ‫مردمانش احساس امنیت کنند‪ .‬مسابقه کارتون و کاریکاتور فلسطین‬ ‫تنها نیست اذرماه ‪ ۱۳۹۹‬همزمان با اعالم دیدگاه های امانوئل مکرون‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری فرانسه نسبت به اهانت نشریه «هبدو» به پیامبر اسالم‬ ‫و فعالیت های سازشکارانه با رژیم صهیونیستی فراخوان خود را منتشر‬ ‫کرد‪ .‬پس از انتشــار فراخوان در سال گذشته‪ ،‬سه هزار اثر از هنرمندان‬ ‫‪ ۶۶‬کشــور جهان به دبیرخانه این مسابقه ارسال شد که پس از داوری‬ ‫توسط داوران داخلی و خارجی‪ ۴۵۴ ،‬اثر انتخاب و به مرحله نمایشگاهی‬ ‫و نیمه نهایی راه پیدا کردند‪ .‬این اثار از ‪ ۲۳‬فروردین همزمان با اختتامیه‬ ‫هفته هنر انقالب اســامی در قالب نمایشگاه فلسطین تنها نیست در‬ ‫گالری های حوزه هنری و تارنمای ایران کارتون به نمایش گذاشته شد‪.‬‬ ‫‪ ۲۳۷‬هنرمند ایرانی در این رویداد بین المللی حضور دارند که نشــان‬ ‫می دهد چهره های نخبه کشورمان تا چه میزان به بحث مقاومت در عرصه‬ ‫بینالمللاهمیتمی دهند‪.‬شهرامشیرزادیکاریکاتوریستحاضردراین‬ ‫نمایشگاه روز شنبه در گفت و گو ابتدا درباره وظایف هنرمندان و در عین‬ ‫حال تاثیرگزاری شان در پرداخت به مسائل مهمی همچون فلسطین که‬ ‫سال هاست درگیر جنگ است‪ ،‬گفت‪ :‬وقتی از طریق اخبار و اینترنت‬ ‫خبرهایی از فلسطین و امریکا می شنویم قطعا می دانیم که سال هاست به‬ ‫کشور فلسطین ظلم شده و رژیم غاصب اسرائیل همچنان در حال کشتن‬ ‫مردم مظلوم این کشور است‪ .‬بنابراین به عنوان هنرمند با کاریکاتوریست‬ ‫های کشورمان تصمیم گرفتیم از انها حمایت کنیم و اثاری در این عرصه‬ ‫ارائه بدهیم تا جهان کار ما را ببیند‪ .‬فلسطین را درک می کنیم و تا جایی‬ ‫که الزم باشــد به نفعش کاریکاتور می کشیم تا احساس تنهایی نکند‪.‬‬ ‫شیرزادی سپس در پاسخ به اینکه فکر می کند دلیل استقبال جهانی‬ ‫از مسابقه بین المللی فلسطین تنها نیست چیست؟ گفت‪ :‬با توجه به ‪۶۶‬‬ ‫کشــوری که در این رویداد شرکت داشتند می توان گفت همه جهان‬ ‫باخبر شدند؛ چراکه موضوع فلسطین مسئله مهمی است و متاسفانه روز‬ ‫به روز بیشتر مردمانش را از بین می برند‪ .‬باالخره جهان نمی گذارد این‬ ‫کشورتنهابماند؛ضمناینکههمهکشورهاکاریکاتوریست هایقویدارند‬ ‫که همیشه از موضوع فلسطین استقبال می کنند‪ .‬وی افزود‪ :‬خوشبختانه‬ ‫در حال حاضر فضا انقدر راحت شده که تمام جهان خیلی سریع از اخبار‬ ‫باخبر می شوند و در فضای مجازی هم در پرداخت به موضوعی همچون‬ ‫فلسطین‪ ،‬نمایشگاه برگزار می کنیم بنابراین راحت تر در دسترس مردم‬ ‫جهان قرار می گیرد‪ .‬وی افزود‪ :‬من در سال ‪ ۹۲‬در یک جشنواره با عنوان‬ ‫داعش در بخش کاریکاتور نفر اول شدم که از ان زمان به طور جدی تر با‬ ‫حوزه هنری کار کردم‪ .‬این کاریکاتوریست کشورمان همچنین در ادامه‬ ‫پیشنهادش به نشر فرهنگ هنر مقاومت را اینگونه ارائه داد‪ :‬در حال حاضر‬ ‫که وضعیت تعداد نشریات مجالت و روزنامه ها خیلی کم شده است‪ ،‬در‬ ‫عین حال فضای مجازی پیشرفت به سزایی داشته و ما از این اتفاق خیلی‬ ‫خوشحالیم؛ چراکه از طریق همین فضا کل جهان کارمان را می بیند و از‬ ‫این فعالیت ها مطلع می شود از جمله مسلمانان که وقتی تلفن همراه شان‬ ‫را در دســت می گیرند به عنوان مثــال از کاریکاتورهای ما هم با خبر‬ ‫می شوند‪ .‬وی در همین راستا اضافه کرد‪ :‬زمان قدیم نه اینترنت و نه فضای‬ ‫مجازی نداشتیم‪ ،‬بنابراین در پرداخت به موضوعاتی چون فلسطین فقط‬ ‫می توانستیم نمایشگاه برگزار کنیم و از کشورهای جهان دعوت کنیم‬ ‫اما خوشبختانه در حال حاضر از وجود فضای مجازی می توانیم خیلی‬ ‫استفاده کنیم و تا جایی که ممکن است به موضوع فلسطین بپردازیم‬ ‫و برایش وقت بگذاریم‪ .‬به نظر در چنین شرایطی بهترین کار ممکن این‬ ‫اســت که حوزه هنری فضای مجازی را قوی تر کند‪ .‬شیرزادی در ادامه‬ ‫سخنانش از اینکه وظیفه اش را در مقابل پرداخت به موضوع فلسطین‬ ‫انجام داده اظهار خوشحالی کرد و گفت‪ :‬کارهایی که ما می توانستیم در‬ ‫این حوزه انجام دهیم‪ ،‬این بود که کاریکاتورهایی بامفهوم طراحی کنیم تا‬ ‫همه جهان ببینند و در عین حال بدانند ما فلسطین را دوست داریم و از‬ ‫ان حمایت می کنیم‪ .‬به نظرم بهترین راه هم همین است که از هنرهایی‬ ‫که بلد هستیم در پرداخت به موضوع فلسطین استفاده کنیم تا انشاهلل‬ ‫مشکلش حل شود و مردمانش احساس امنیت کنند‪ .‬این کاریکاتوریست‬ ‫گفت‪ :‬جوانانی که می خواهند وارد عرصه کاریکاتور شوند باید حتما در‬ ‫پرداخت به این رویداد تالششان را بکنند؛ چراکه ما سال هاست داریم روی‬ ‫این موضوع کار می کنیم و برای هنرمان زمان می گذاریم بنابراین توصیه ام‬ ‫به جوان ترها در حوزه کاریکاتور این است که حتما از اخبار سیاسی کشورها‬ ‫و همینطور موضوع فلسطین با خبر باشند‪ .‬گفتنی است شهرام شیرزادی‬ ‫متولد ‪ ۱۳۵۱‬کارشناسی رشته کارگردانی سینما از دانشکده صداوسیما و‬ ‫همچنین کاردانی رشته فیلم سازی است‪ .‬وی مدرس دانشکده صداوسیما‬ ‫است‪ .‬شیرزادی همچنین سابقه ساخت چندین فیلم کوتاه و بلند و سریال‬ ‫در زمینه کاریکاتور دارد‪ .‬این هنرمند برنده جایزه ویژه جشنواره بین المللی‬ ‫کاریکاتور چین در سال ‪ ۲۰۱۹‬بود‪ .‬نمایشگاه فلسطین تنها نیست گزیده‬ ‫ای از اثار مسابقات بین المللی در سه حوزه کارتون‪ ،‬کاریکاتور و پوستر تا‬ ‫ی ابوالفضل عالی در حوزه هنری برگزار است‪ .‬سید‬ ‫‪ ۱۷‬اردیبهشت در گالر ‬ ‫مسعود شجاعی طباطبایی‪ ،‬محمد خزایی‪ ،‬عباس ناصری‪ ،‬سعید صادقی و‬ ‫مسعود ضیایی زردخشویی از داوران ایرانی این رویداد بین المللی هستند‪.‬‬ ‫بیشــترین تعداد هنرمندان خارجی حاضر در این مسابقه از کشورهای‬ ‫ترکیه با ‪ ۶۲‬شرکت کننده‪ ،‬اندونزی و چین هر کدام با ‪ ۴۲‬شرکت کننده‬ ‫بودند؛ از امریکای التین هنرمندان کشورهای برزیل‪ ،‬کوبا مکزیک‪ ،‬پرو‪،‬‬ ‫کلمبیا و از کشورهای اروپایی نیز هنرمندان لهستانی‪ ،‬ایتالیایی‪ ،‬المانی و ‪...‬‬ ‫حضوری موثر و گسترده داشتند‪ .‬با توجه به اینکه هم اکنون در بیش از‬ ‫هشت کشور جهان نمایشگاهی از اثار مسابقه فلسطین تنها نیست افتتاح‬ ‫شده است‪ ،‬نشان از اهمیت «فلسطین» به عنوان مسئله اول جهان اسالم‬ ‫و منطقه دارد‪.‬‬ صفحه 3 ‫برای تولد حمید سمندریان کسی که از عنوان «استاد» خنده اش می گرفت؛‬ ‫‪HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER‬‬ ‫شماره‪• 1430‬یکشنبه‪12‬اردیبهشتماه‪•1400‬سالچهاردهم•‪4‬صفـــحه‬ ‫صاحب امتیاز‪ :‬شـرکت جهان سبز‬ ‫مـدیر عامـــل‪ :‬حسـین احـمـدی‬ ‫مدیر مسوول‪ :‬مهدی احمدی‬ ‫زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری‬ ‫چاپ‪ :‬گل اذین‬ ‫سازمان اگهی ها‪88311361 - 88311353 :‬‬ ‫نشانى‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان مطهری‪ ،‬بعد از خیابان سلیمان خاطر‬ ‫خیابان اورامان‪ ،‬پلاک ‪ ،43‬واحد‪2‬‬ ‫تلفکس‪88813489 - 88301986 :‬‬ ‫توزیع‪ :‬نشرگستر امروز‬ ‫منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند‬ ‫‪http://honarmandonline.ir/?p=6049‬‬ ‫سیستممدیریتکیفیت‪-‬رضایتمندیمشتری‬ ‫سیستم مدیریت کیفیت‬ ‫‪ISO 10004:2012‬‬ ‫‪ISO 9001 : 2008‬‬ ‫‪instagram.com/honarmandonline‬‬ ‫‪telegram.me/honarmandnews‬‬ ‫‪www.honarmandonline.ir‬‬ ‫اوقات شرعی‬ ‫به وقت تهران‬ ‫اذان ظهر‬ ‫غروب افتاب‬ ‫اذان مغرب ‬ ‫اذان صبح فردا‬ ‫طلوع افتاب فردا‬ ‫‪13:01‬‬ ‫‪19:51‬‬ ‫‪20:10‬‬ ‫‪04:39‬‬ ‫‪06:12‬‬ ‫گنج سخن‬ ‫هلل علیه‏و‏اله ‪:‬‬ ‫رسول اهلل صلى‏ا ‏‬ ‫طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است‪ .‬خداوند جویندگان‬ ‫دانش را دوست دارد‪.‬‬ ‫(مصباحالشریعه‪،‬ص‪)13‬‬ ‫استاد بزرگ تئاتر المان به شاگرد ایرانی اش گفت‪ :‬حمید تو خودت باید‬ ‫تصمیم بگیری‪ .‬من نمی دانم شــرایط تئاتر در ایران چگونه است‪ .‬فقط‬ ‫خدا کند که پشــیمان نشوی‪ .‬حمید سمندریان که تحصیل خود را در‬ ‫دانشــگاه المانی به پایان رسانده بود‪ ،‬با دقت جمالت استاد را می شنید‪.‬‬ ‫تردیدی عجیب در وجودش چنبره زده بود‪ ،‬مثل ان شــب که تا صبح‬ ‫گریست‪ ،‬ویولنش را رها کرد و در دوراهی میان موسیقی و تئاتر‪ ،‬دومی را‬ ‫انتخاب کرد‪ 11 .‬اردیبهشت ماه تولد حمید سمندریان است که بسیاری‬ ‫از دانشجویانش که خود در جایگاه معلمی قرار گرفته اند‪ ،‬از او به عنوان‬ ‫«همیشه استاد» یاد می کنند‪ .‬تولد این استاد روز ‪ 9‬اردیبهشت ماه و در‬ ‫استانه روز معلم است ولی همواره دانشجویانش در روز بزرگداشت معلم‬ ‫به او تبریک تولد هم گفته اند‪ .‬البد انان خوب می دانستند که این همیشه‬ ‫استاد چگونه با تدریس زنده است‪ .‬او که در المان و نزد استادانی بسیار‬ ‫بزرگ‪ ،‬تئاتر اموخته بود‪ ،‬شاید فقط یک بار توصیه استادش ادوارد مارکس‬ ‫را نادیده گرفت‪ .‬همان روز دشــواری که در موقعیت انتخاب قرار گرفته‬ ‫بود؛ میان ماندن در المان و بازگشت به ایران‪ .‬می دانست هنر و هنرمند‬ ‫در المان قدر و قیمت دارد‪ .‬بهترین دوره زندگی اش دوران شــاگردی در‬ ‫کنسرواتوار هامبورگ نزد ادوارد مارکس بود‪ .‬در کنار دانشجویانی از ‪20‬‬ ‫ملیت گوناگون‪ ،‬مشق تئاتر کرده بود و می دید هنر چگونه میان انسان ها‬ ‫فصل مشــترک می سازد و انان را به یکدیگر نزدیک می کند ولی هوای‬ ‫بازگشت به ایران بدجوری وسوسه اش می کرد‪ .‬مطمئن بود که در المان‬ ‫جای پیشرفت دارد ولی گویی به ان سرزمین تعلق نداشت ‪ .‬ادوارد مارکس‪،‬‬ ‫با نگرانی به شاگرد توانمند خود توضیح داد‪ :‬تا انجا که من می دانم در شرق‬ ‫وضعیت تئاتر به عرضه و تقاضا نرسیده است که جمیعت شرقی طلب کند‬ ‫و اگر تئاتر در جامعه نباشد‪ ،‬دولت را استیضاح کند و زیر سوال ببرد‪ .‬اما‬ ‫اگر دوست داری برو‪ .‬امیدوارم موفق باشی‪ .‬چون اصال نمی دانم انجا چه‬ ‫خبر است‪ ،‬نمی توانم چیزی بگویم‪ .‬مدتی گذشت‪ .‬شاگرد مردد‪ ،‬شب های‬ ‫بی خوابی را گذراند و سرانجم تصمیم به بازگشت گرفت‪ .‬فکر کرد‪ ،‬انجا هر‬ ‫چه باشد‪ ،‬میهن من است‪.‬‬ ‫حمید سمندریان بعد از بازگشت به ایران بسرعت برای تدریس در دانشگاه‬ ‫دعوت شد‪ .‬او می دید که استادش ادوارد مارکس به درستی گفته بود؛ تئاتر‬ ‫در شرق هرگز موقعیت درخشانی را که در غرب داشت‪ ،‬به دست نیاورده‬ ‫پندبزرگان‬ ‫زندگی مانند دوچرخه سواری است‪ .‬برای این که بتوانید‬ ‫تعادل خود را حفظ کنید باید همیشه در حرکت باشید‪.‬‬ ‫اینشتین‬ ‫حافظانه‬ ‫ای صبا گر بگذری بر ساحل رود ارس‬ ‫بوسه زن بر خاک ان وادی و مشکین کن نفس‬ ‫منزل سلمی که بادش هر دم از ما صد سالم‬ ‫پرصدای ساربانان بینی و بانگ جرس‬ ‫با این که تصویربــرداری «دودکش‪ »۲‬به دلیل اوج گیری‬ ‫کرونا‪ ،‬به طور موقت متوقف شــده اســت‪ ،‬مراحل فنی‬ ‫این ســریال در حال انجام است تا برای پخش از شبکه‬ ‫یک سیما اماده شــود‪ .‬تصویربرداری سریال تلویزیونی‬ ‫«دودکش ‪ »۲‬به کارگردانی برزو نیک نژاد و تهیه کنندگی‬ ‫زینب تقوایی که از مدتی قبل در تهران اغاز شده بود‪ ،‬این‬ ‫روزها با گسترش شیوع ویروس کرونا متوقف شده است‪.‬‬ ‫همیشه استاد!‬ ‫بود‪ .‬اغلب‪ ،‬نمایش ها چند اجرای محدود داشــتند و حتی گاه گروه های‬ ‫اجرایی از جمله گروه خودش برای یافتن بازیگر زن دچار مشکل می شدند‪.‬‬ ‫قرار نبود کسی از راه تئاتر زندگی کند‪ .‬سالنی هم به ان شکل فعال نبود‪.‬‬ ‫برای اجرای نمایش گاه از سفارت های خارجه مانند انجمن ایران امریکا‪،‬‬ ‫انجمن ایران و فرانســه یا موسسه گوته کمک می گرفتند و گاهی هم‬ ‫نمایش های خود را در سالن های دانشکده روی صحنه می بردند‪ .‬اما چند‬ ‫چیز در وجود سمندریان ریشه داشت؛ عشق به ایران‪ ،‬تئاتر و تدریس‪ .‬او‬ ‫با همین عشق و با همان کمبودها و در همان سالن ها اثاری درخشان‬ ‫روی صحنه برد؛ «مرده های بی کفن و دفن»‪«،‬لئوکادیا»‪« ،‬مالقات بانوی‬ ‫ســالخورده»‪« ،‬کرگدن»‪« ،‬اندورا»‪« ،‬بازی استریندبرگ»‪« ،‬باغ وحش‬ ‫شیشه ای»‪« ،‬ازدواج اقای می سی سی پی»‪« ،‬دایره گچی قفقازی» و ‪ ...‬او‬ ‫در تمام سال های بعد‪ ،‬حتی در ایام خانه نشینی و دوری اجباری از صحنه‪،‬‬ ‫حتی در سال هایی که به اجبا ِر زندگی‪ ،‬چلوکبابی راه اندازی کرده بود‪ ،‬با‬ ‫وجود تمام پیشنهادهای فریبنده ای که برای زندگی و کار در اروپا داشت‪،‬‬ ‫هرگز به مهاجرت از ایران تن نداد‪ .‬مهم نبود که در تمام ان سال ها چند بار‬ ‫جمالت استادش ادوارد مارکس را به یاد اورده بود‪ .‬ادوارد مارکس بدرستی‬ ‫گفته بود ولی شــاگرد تیزهوشش خیلی زود‪ ،‬تدریس را به عنوان راهی‬ ‫دیگر برای تنفس در هوای تئاتر انتخاب کرد‪ .‬اگر شرایط برای اجرا فراهم‬ ‫نبود ولی تدریس همیشه‪ ،‬خاطرش را شاد می کرد و روشنش می داشت‪.‬‬ ‫بسیاری از نام اوران هنرهای نمایشی مان‪ ،‬شاگردی او را مایه افتخار خود‬ ‫می دانستند‪ ،‬حتی بزرگانی همانند عزت اهلل انتظامی یا محمد علی کشاورز‬ ‫که در سال های پختگی و درخشش خود‪ ،‬به واسطه تحصیل در دانشکده‬ ‫هنرهای زیبا‪ ،‬دانشجوی حمید سمندریان شدند‪ .‬جامعه تئاتری‪ ،‬اغلب او را‬ ‫«استاد» خطاب می کردند اما او از شنیدن این عنوان خنده اش می گرفت‬ ‫و می گفت من فقط یک نام دارم؛ حمید سمندریان‪ .‬او درباره واژه استاد‬ ‫چنین باوری داشت‪« :‬استاد برای من معنای دیگری دارد‪ ،‬استاد برای من‬ ‫بی نظیر است‪ .‬معنای کلیت دارد‪ ،‬در حالیکه من کلیت نشده ام‪ .‬ممکن‬ ‫است لنگه کفشی باشم که در بیابان غنیمت است ولی لنگه کفشم‪ ».‬هر‬ ‫که با سمندریان نشست و برخاستی داشته است‪ ،‬حتما نام ادوارد مارکس‬ ‫را از زبان او شنیده است و حاال که این نوشتار در استانه روز معلم منتشر‬ ‫می شود‪ ،‬هیچ هم بد نیســت تا این معلم را هم از زبان شاگرد همیشه‬ ‫وفادارش بشناسیم که سمندریان در کتاب «این صحنه خانه من است» او‬ ‫را این چنین توصیف کرده ‪ «:‬من استاد خود را در درجه ای دیدم که انگار‬ ‫به اسم اعظم تئاتر وقوف داشت و ما نمی فهمیدیم که این همه اطالعات‬ ‫وســیع و این همه قدرت درست گویی و درست تشخیصی از کجا امده‬ ‫است‪ .‬او درباره غرور می گفت که در هنر هر چه بیشتر به خودتان مسلط‬ ‫می شوید‪ ،‬بیشتر به خودتان شک کنید و هر چقدر مرا قبول دارید‪ ،‬بیشتر‬ ‫در من تردید کنید چون در این صورت است که می توانید از من پیشی‬ ‫بگیرید و جلوتر بروید و ان وقت قبول می کنم که استاد هستم ‪ .‬ببینید‬ ‫مارکس چه حرف بزرگی زد‪ .‬به همین دلیل است که او همیشه برای من‬ ‫الگو و مثال زدنی است‪ ».‬اگر مارکس استاد بزرگی بود‪ ،‬حمید سمندریان‬ ‫هم به همان اندازه شاگرد خلفی بود‪ .‬او همواره کوشید تا شاگردانی موفق تر‬ ‫از خــودش پرورش بدهد‪ .‬در دنیای بی رحم هنر که گاه حســادت ها و‬ ‫تنگ نظری ها‪ ،‬مانع راه می شوند‪ ،‬به روشنی می توانستی شور و شوق او را از‬ ‫رشد و پیشرفت شاگردان خود ببینی‪.‬‬ ‫سریال «دودکش‪ »۲‬در حال اماده سازی فنی‬ ‫هومن برق نورد‪ ،‬امیرحسین رستمی‪ ،‬سیما تیرانداز‪ ،‬نگار‬ ‫عابدی‪ ،‬محمدرضا شیرخانلو‪ ،‬یاس نوروزی و بهنام تشکر‪،‬‬ ‫گروه بازیگران «دودکش‪ »۲‬را تشکیل می دهند و به تازگی‬ ‫الهام اخوان نیز به این ترکیب اضافه شده است‪ .‬در خالصه‬ ‫داستان این سریال امده است‪« :‬خانواده فیروز مشتاق که‬ ‫بی قیف و قپی به سفری رفته اند‪ ،‬در راه بازگشت به تهران با‬ ‫دختریهمسفرمی شوندکهازنظربهروز‪«،‬نیمهگمشده»‬ ‫قلمداد می شود و به ضرس قاطع‪ ،‬شروعی برای فرو رفتن‬ ‫خانواده در امپاس اســت! بماند که با ان چه از نصرت و‬ ‫شرایط جدیدش مشهود به نظر می رسد‪ ،‬بستر قمپزش‬ ‫گسترده تر از قبل شده است و با عقبه ای که از انان سراغ‬ ‫داریم‪ ،‬ماجراهایی اغاز می شوند که بی هیچ شائبه ای در‬ ‫زندگی همه و به ویژه کسانی که پا به قالیشویی می گذارند‪،‬‬ ‫تاثیر گذار هستند!»‪ .‬مراحل فنی «دودکش ‪ »۲‬نیز این‬ ‫روزها در حال انجام است تا پخش این سریال به زودی از‬ ‫شبکه یک سیما اغاز شود‪ .‬ادامه تصویربرداری سریال هم‬ ‫با بهبود شرایط‪ ،‬طی روزهای اینده پی گرفته خواهد شد‪.‬‬ ‫فصل اول «دودکش» از سریال های پرمخاطب شبکه یک‬ ‫تلویزیون بود که ماه رمضان سال ‪ ۹۲‬روی انتن رفت و در‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۵‬هم ادامه ای بر این سریال با نام «پادری» به‬ ‫کارگردانیمحمدحسینلطیفیساختهشد‪.‬‬ ‫کتاب نفروشید اما حق بیمه تان را سر وقت بدهید؛‬ ‫اوضاع نشر کتاب بدتر از این نمی شود!‬ ‫یک ناشر با اشاره به مشکل صنعت نشر و گران شدن ملزومات چاپ کتاب می گوید‪:‬‬ ‫صنعت نشــر در عین بالست و زمانی که در عین بال باشد چه چیزی می خواهد بدتر‬ ‫یا بهتر شــود؟ صنعت نشــر در روزهای کرونایی و تعطیالت پی درپی‪ ،‬نبود کاغذ و‬ ‫افزایش چندبرابری قیمت ان شــرایط سختی را پشت سر می گذارد‪ .‬برخی می گویند‬ ‫این چیزها صنعت نشر را به ورشکستگی کشانده است‪ .‬بیشترین مشکالت ناشران از‬ ‫جایی شروع شد که ارز دولتی به واردات کاغذ اختصاص نیافت و با خالی شدن انبارها‬ ‫و پایان توزیع کاغذ دولتی‪ ،‬اهل نشــر با افزایــش چندبرابری قیمت ملزومات تولید‬ ‫کتاب از کاغذ تا فیلم و زینک و ‪ ...‬مواجه شدند‪.‬‬ ‫ابوالقاسم شهالیی مقدم‪ ،‬مدیر انتشارات نقش ونگار در یادداشتی با عنوان «سالی که‬ ‫بر نشر ایران گذشــت؛ حکایت ها‪ ،‬شکایت ها» می نویسد‪ :‬سال کرونایی و پرافت وخیز‬ ‫‪ ۱۳۹۹‬هم گذشــت و نشر ایران نیز‪ ،‬چونان بســیاری از عرصه ها‪ ،‬از گزند و افات و‬ ‫اســیب های ان برکنار نبود و البته افق هایی هم برایش دمید و کشــف و ابداع هایی‬ ‫هم از راه رســید‪ .‬شکی نیست که وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی در سال های اخیر‪،‬‬ ‫نسبت به دوره های قبل‪ ،‬تحوالت مهمی هم در محتوا و هم در شکل به خود پذیرفته‬ ‫اســت؛ از جمله ان هاســت پیشــرفت زیادی که در عملکرد فنی‪ ،‬پیاده سازی دولت‬ ‫الکترونیک‪ ،‬تسهیل و تسریع مراحل اداری‪ ،‬کاهش کاغذبازی و رفع برخی‪ ،‬البته فقط‬ ‫برخی‪ ،‬تبعیض ها‪ ،‬داشته است‪ .‬نیز حمایت های خرد و کالن مقطعی و غیرمقطعی از‬ ‫اصحاب نشــر و قلم و تعامل و تشاور با ان ها‪ ،‬همه و همه‪ ،‬در کل‪ ،‬نسبت به گذشته‬ ‫کارنام ه مقبول تری برایش رقم زده اســت‪ .‬شــاید هم بتوان گفت در برخی زمینه ها‬ ‫پایه ای را پی ریخته و روندی را اغازیده که برگشت ناپذیر است‪ .‬از هم ه این ها اگاهیم‬ ‫و قدردانی می کنیم‪.‬‬ ‫البته درهایی هم هست که همچنان بر همان پاشنه های قبلی می چرخد و ظاهرا اراده‬ ‫یا توانی بر تغییر َســمتش نبوده و نیست‪ .‬نیز هنوز هستند کسانی که از ارشاد رانت‬ ‫می طلبند و خــود را به هر دلیل ایدئولوژیک یا غیرایدئولوژیک «برابرتر» می بینند و‬ ‫پشتیبانی خاص می جویند و‪ ...‬بگذریم‪ .‬در سالی که گذشت‪ ،‬شکایت ها (نه به معنای‬ ‫مصطلح حقوقی‪ ،‬بلکه به معنای حقیقی‪/‬معنوی ان) همچون حکایت ها بســیار است‪:‬‬ ‫در باب نمایشــگاه مجازی کتاب‪ ،‬وضعیت نابه ســامان و تبعیض امیز ممیزی کتاب‪،‬‬ ‫ن مسئوالن صنف‬ ‫مشــکالت بوروکراتیک هنوز موجود در وزارت ارشاد‪ ،‬پاسخ گو نبود ‬ ‫و اتحادیه نســبت به برخی نارسایی ها‪ ،‬و شــاید‪ ،‬فعال‪ ،‬از همه مهم تر‪ ،‬وضعیت بسیار‬ ‫نگران کننده موجودی کاغذ‪ ،‬بهای کاغذ‪ ،‬ابهام در توزیع کاغذ‪ ،‬انتقاد به مســئوالن و‬ ‫متصدیان ان در نوع و روش و میزان تخصیص کاغذ و عدم شــفافیت و اطالع رسانی‬ ‫کافی‪ ،‬همچنین اینده نگران کننده وضع کاغذ و خالصه‪ ،‬برخی شــبهه های کاغذی‪،‬‬ ‫کرونایی‬ ‫از جمله ان هاســت‪ .‬این ها مشتی از خروار است‪ .‬وضعیت پرداخت تسهیالت‬ ‫ِ‬ ‫بعضا داده شــده و بعضا داده نشــده‪ ،‬وام تحف ه تبلیغ شد ه داده نشده‪ ،‬مشکالت موجود‬ ‫در احقاق حقوق بیمه ای و مالیاتی ناشــران‪ ،‬به ســرانجام مطلوب نرســیدن مبارزه‬ ‫با قاچاق کتاب تا این لحظه‪ ،‬عدم اقدام اساســی قانونــی‪ ،‬فنی و اداری برای پدیده ‬ ‫ناپســند و بنیان برافکن «جعل کتاب» و امور بســیاری از این دست‪ ،‬چه بسا ناشران‬ ‫زیــادی را ازرده و می ازارد و گاه لطم ه و خســارت مســتقیمش به فرهنگ کتاب و‬ ‫کتابخوانی و از ان مهم تر‪ ،‬بنیان دانش و اگاهی جامع ه ماســت‪ .‬به نظر می رســد در‬ ‫ســال ‪ ۱۴۰۰‬با توجه به تعویــض دولت‪ ،‬بر میزان ابهام ها و نگرانی ها افزوده شــود‪.‬‬ ‫همچنین محمدعلی جعفریه‪ ،‬مدیر نشــر ثالث درباره مشــکالت نشر و بحران کاغذ‬ ‫و اقدامات وزارت فرهنگ و ارشــاد در ســال های اخیر می گوید‪ :‬ســال ‪ ۹۹‬در سطح‬ ‫جهان سال مشکل داری برای همه مردم بود‪ ،‬ما هم طبیعتا دور از این نبودیم‪ .‬شیوه‬ ‫مدیریتی که می شد باشد‪ ،‬نبود‪.‬‬ ‫دولت می توانســت در همه حوزه ها بهتر عمل کند که در این مصاحبه نمی گنجد‪ .‬اما‬ ‫زمانی که وارد حوزه نشــر می شــویم به خاطر این که نشر نسبت به دیگر حوزه های‬ ‫فرهنگ شــکننده تر اســت‪ ،‬ضربه های زیادی خورد؛ هم ناشــران و هم نویسندگان‪.‬‬ ‫دولت ســعی می کرد با وامی این خســارت را جبران کند اما این ها کافی و جوابگو‬ ‫نبــود‪ .‬می توان گفت تقریبا رها کردند و همین االن هم می بینید ماه فروردین تقریبا‬ ‫همه جا تعطیل بود‪ ،‬چه در تهران و چه شهرســتان ها‪ ،‬دولت نیامد حق بیمه ای را که‬ ‫کارفرما باید بدهد ســه ماه تمدید کند و بگوید ســه ماه دیگر بدهید‪ ،‬و اگر در اخر‬ ‫فروردین حق بیمه را پرداخت نکنید‪ ،‬کلی جریمه می شوید‪ .‬این ها نشان دهنده نبود‬ ‫همراهی اســت‪ .‬نمی توانیم به کتابفروشی و ناشــری که حوزه کاری شکننده دارد‪،‬‬ ‫بگوییم ببندید و کتاب نفروشــید اما حق بیمه تان را سر وقت بدهید‪ .‬من نمی گویم‬ ‫ببخشــند‪ ،‬قرار هم نیست ببخشند اما می توانند تمدید کنند‪ .‬شرایطی می گذارند که‬ ‫بســیاری از همکاران ما مجبور شدند ســر کار بیایند و به مشکل بخورند‪ .‬او سپس‬ ‫می گوید‪ :‬مشکل بعدی که بزرگ ترین مشکل ماست و نمود پیدا کرده‪ ،‬مشکل کاغذ‬ ‫اســت‪ .‬برخی حوزه هاســت که می توان با ارز نیمایی و ازاد اداره کرد و می گذرد اما‬ ‫کاغذ نمی شود‪.‬‬ ‫کاغذ از ملزومات چاپ کتاب و فرهنگ است‪ .‬قیمت کاغذ با وجود ارز ‪ ۴۲۰۰‬تومانی‬ ‫هفت هشت برابر شده و اگر این ارز ‪ ۴۲۰۰‬تومانی نباشد‪ ۱۰ ،‬برابر می شود‪ .‬این باعث‬ ‫می شــود کتاب چاپ نشود‪ .‬این جا بحث کمتر چاپ شدن نیست بلکه این حوزه باید‬ ‫جمع کند و برود چون نقدینگی ای دســت ناشــر وجود ندارد و نه مردم توان خرید‬ ‫دارند و اگر کســی توان خرید داشــته باشــد‪ ،‬کتاب در اولویتش نیست‪ .‬بسیاری از‬ ‫همکاران ما تعطیل می کنند و تیراژ کتاب بسیار پایین امده است و مشکالت دیگر‪.‬‬ ‫جعفریه اظهار می کند‪ :‬در دیگر حوزه فرهنگ اگر سینما تعطیل است‪ ،‬نمایش خانگی‬ ‫راه می افتد و مردم سریال می بینند و بخش خصوصی سرمایه گذاری می کند‪ .‬اما نشر‬ ‫این طور نیســت‪ .‬زمانی که فرهنگ مکتوب از بین برود کل زیرساخت فرهنگ از بین‬ ‫می رود‪ .‬همه جای دنیا معیارشان برای سنجش یک ملت‪ ،‬فرهنگ مکتوب شان است‬ ‫که متاســفانه ناخواسته داریم ان را از بین می بریم‪ .‬از طرف دیگر ارز اختصاص یافته‬ ‫به کاغذ ارزش چندانی ندارد‪ ،‬از ان جایی که صنعت نشــر ضعیف است‪ ،‬شاید کلش‬ ‫در عرض دو سال ‪ ۸۰۰‬میلیون دالر شود که این مقدار نسبت به دیگر پرداختی های‬ ‫دولت و یارانه های بخش های دیگر خیلی کم اســت اما می تواند یک صنعت را نجات‬ ‫دهــد‪ ،‬چاپخانه ها‪ ،‬لیتوگرافان‪ ،‬کتابفروشــی ها و ناشــران و مولفــان به این صنعت‬ ‫وابســته اند که باعث می شود مشکل معیشتی داشــته باشند‪ .‬این ناشر درباره عدالت‬ ‫توزیعی تســهیالت در نظر گرفته شده از سوی دولت نیز بیان می کند‪ :‬تسهیالتی که‬ ‫دولت می دهد نسبت به مشکالتی که نشر دارد‪ ،‬خیلی کم است‪ ،‬مانند سرگرم کردن‬ ‫یک بچه کوچک است‪ ،‬این تســهیالت برای ناشران و کتابفروشانی که کار می کنند‬ ‫خرج یک ماه شــان هم نمی شود‪ .‬البته چون در جریان نیستم نمی توانم توضیح دهم‬ ‫چقدر سالم توزیع شده یا نشده‪.‬‬ ‫او دربــاره اقدامات وزارت ارشــاد در برابر وضعیت کاغذ نیز توضیح می دهد‪ :‬همه اش‬ ‫دست وزارت ارشاد نیست و دست وزارت صمت است‪ .‬ما دستور صریح رییس جمهور‬ ‫را داریم‪ ،‬دســتور اقای نوبخت هست‪ ،‬وزیر ارشــاد چندین نامه نوشته‪ ،‬تاکید مقام‬ ‫رهبری اســت که کاغذ در اختیار ناشران باشد‪ ،‬اما گوشه ای از وزارت صمت مخالف‬ ‫این اســت و ســنگ می اندازد و نمی داند این ســنگ انداختن باعث بازی با فرهنگ‬ ‫مملکت می شــود‪ .‬کســی نیســت که مقابله کند و ما روز به روز زمان را از دســت‬ ‫می دهیم و فرصت چاپ بسیاری از کتاب ها از بین می رود‪ .‬دوباره صحبت هایی هست‬ ‫که نمایشــگاه مجازی کتاب در تیرماه برگزار شــود‪ ،‬که اگر برگزار شود ناشر کتابی‬ ‫برای فروش ندارد‪ ،‬بســیاری از ناشــران با این شرایط شــرکت نمی کنند و کل این‬ ‫نمایشگاه زیر سوال می رود‪ .‬او درباره این که انتخابات پیش رو ممکن است ابهامات و‬ ‫نگرانی درباره برگزاری نمایشــگاه مجازی کتاب و صنعت نشر را در پی داشته باشد‪،‬‬ ‫اظهار می کند‪ :‬ما ناشران و اهل قلم ادم های خوبی هستیم‪ ،‬به قول معروف می گویند‬ ‫ماست مان را بدهید و ما در گوشه ای نان و ماست خودمان را بخوریم‪ ،‬نه به سیاست‬ ‫کار داریــم و نه به هیچی‪ .‬ما یک کار فرهنگی اقتصادی انجام می دهیم و این که چه‬ ‫دولتی ســر کار می اید و چه می کند باید بگویم ما در صنعت نشر عین بال هستیم و‬ ‫بدتر از این نمی شود‪ .‬زمانی که در عین بال هستیم چه می خواهد بدتر یا بهتر شود؟‬ ‫مشکل اصلی ما کاغذ و مسائل زیربنایی است‪ .‬ملزومات چاپ گران شده که همه در‬ ‫کیفیت کتاب تاثیر دارد و ما به مشــکل خورده ایم و فکر می کنم باید چند وزارتخانه‬ ‫با اتحادیه ناشران بنشینند و مشکالت را حل کنند‪.‬‬ صفحه 4