روزنامه هنرمند شماره 1420
روزنامه هنرمند شماره 1420
هنرمند را در «مگ لند» و «جار» ورق بزنید www.magland.ir
یکشنبه 29فروردینماه 1400سال چهاردهم شماره 4 1420صفـــحه 3000تومـان ISSN 2008-0816
محسن نامجو ،خواننده و نوازنده
ایرانی ،که چندی پیش از سوی
چند زن متهم به ازار جنسی
شده بود با انتشار پیامی ویدئویی
ضمن پذیرش اتهام خود،
عذرخواهی کرد .نامجو در بخشی
از این پیام ویدئویی می گوید:
«دوستان ،خانم های محترم؛
بنده ،محسن نامجو بابت هرگونه
رفتار یا گفتاری که در سال های
گذشته نسبت به شما اشتباه و یا
ازاردهنده بوده صمیمانه ،خالصانه
و متواضعانه عذرخواهی می کنم؛
هم از شما و هم از خانواده ی
نجیب و محترم تان و همچنین
دوستان مشترک دلجویی
می کنم ».او افزود« :انتظاری هم
ندارم که عذر من را االن بپذیرید.
فقط امیدوارم با این پیام ویدئویی
رنجتان کمی التیام پیدا کند و
باور کنید رفتار یا گفتار نابهنجار
من ناشی از شیطان صفتی یا
خدای نکرده خودشیفتگی یا
احساس قدرت نبوده و نیست،
بلکه ناشی از عدم اموزش روابط
صحیح در یک فرهنگ هزاران
ساله ی مردساالر است...
www.jaaar.com
محسن نامجو اتهام خود را درباره تعرض
پذیرفتوعذرخواهیکرد؛
رســوای
زمانــه
منــم!
وحید نیکخواه ازاد:
فعاالن سینمای کودک و نوجوان
در اینده به دستفروشی
خواهند افتاد
۲ایرانی در بین برندگان بهتر ین
عکس خبری سال جهان
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
«مخفیگاه» اماده اکران
انالین می شود
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
زمانی حمل ساز
حکم حمل اسلحه را داشت!
ِ
فرهنگ و هنرART & CULTURE 4.
هنر درمانی را در مواجهه
با عوارض کرونا جدی بگیرند
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
دار یوش تقی پور نوازنده ،اهنگساز و تنظیم کننده:
ر ییس انجمن دراماتراپی (نمایش درمانی) ایران:
پیگیریجدیوزارتفرهنگ
برایتامینسهمیهارزی کاغذ
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2.
«شنای پروانه» پرفروش تر ین
فیلم اکران انالین
فرهنگ و هنرART & CULTURE 3.
نمایشگاه کتاب لندن مجازی شد
فرهنگ و هنرART & CULTURE 2. صفحه 1
2
رییسانجمندراماتراپی(نمایشدرمانی)ایران:
یکشنبـــــه 29فروردین ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1420
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
ارش
گزنقد
۲ایرانی در بین برندگان بهترین
عکس خبری سال جهان
عکس های خبــری برگزیده در شــصت وچهارمین دوره
مسابقه عکاسی «بنیاد ورلد پرس فوتو» ،با حضور ۲عکاس
ایرانی و عکسی از مراسم عزاداری «سردار قاسم سلیمانی»
معرفی شــدند .این بنیاد هر ســاله در یکی از معتبرترین
مسابقات عکاسی جهان بهترین های روزنامه نگاری بصری
را در هشت شاخه مســائل روز ،اخبار عمومی ،پروژه های
بلند ،طبیعت ،پرتره ،ورزشــی و اخبــار محلی انتخاب و
معرفــی می کند .امســال در شــصت و چهارمین دوره از
این رقابت ۴۵ ،عکاس از ۲۸کشــور جهان از جمله ایران،
ارژانتین ،ارمنستان ،اســترالیا ،بنگالدش ،فیلیپین ،هند،
ایرلنــد ،میانمار ،پرو ،امریکا ،روســیه و پرتغال رتبه های
اول تا سوم شــاخه های مختلف را دست اوردند .از ایران،
نیوشا توکلیان با عکســی از مراسم عزاداری سردار قاسم
ســلیمانی در بخش تک عکس اخبار عمومی رتبه سوم را
به دست اورد و فرشته اصالحی با مجموعه سودای پرواز از
زندگی سعید رامین ورزشکار سابق رشته پارکور ،در دسته
مجموعه عکس ورزشی سوم شــد .هیات داوران مستقل
بنیاد ورلد پرس فوتو همچنین عکس اولین اغوش (The
)First Embraceاز مدس نیســن را بــه عنوان برنده
جایزه عکس خبری ســال ۲۰۲۱انتخاب و جایزه ۵هزار
یورویی مسابقه را به این عکاس دانمارکی اهدا کردند .در
این عکس که به عنوان نمادی از امید در روزهای ســخت
کرونا تعبیر می شود ،یکی از پرستاران خانه سالمندانی در
سائوپائولوی برزیل ،رزا لوزیا لوراندی ۸۵ساله را از طریق
پرده محافظتی در اغوش کشیده است .نیسن درباره این
عکــس می گوید :برای من این عکس داســتانی از امید و
عشــق در یکی از سخت ترین دوران اســت .وقتی درباره
بحرانــی که در برزیــل در جریان بــود و رهبری ضعیف
(ژائیر) بولســونارو که از همان ابتدا این ویروس را نادیده
گرفــت و ان را یک انفوالنزای کوچــک می خواند ،باخبر
شدم ،احســاس کردن باید حتما در این باره کاری بکنم.
مســابقه بهترین عکس خبری جهان اولین بار در ســال
۱۹۵۵میالدی برگزار شــد و عکــس موگنس فن هیون
دانمارکی از یک مســابقه موتورســواری ،به عنوان عکس
ســال انتخاب شد .ده سال بعد و در ســال ،۱۹۶۵ایران
برای اولین بار با عکســی از جهانگیر زمانیان به فهرســت
برگزیدگان این رقابت راه یافت .از ان ســال تاکنون۱۹ ،
عکاس ایرانی در این مســابقه عکاســی رتبه اورده اند .از
پرافتخارترین عکاسان ایرانی در این رقابت می توان به رضا
دقتی و ابراهیم نوروزی اشــاره کرد کــه هرکدام تاکنون
ســه بار از بنیاد ورلد پرس فوتو جایزه گرفته اند .عکاسان
ایرانی از شــصت و چهارمین دوره این مسابقه هم دست
خالی برنگشــتند؛ نیوشا توکلیان که در شاخه تک عکس
اخبار عمومی مقــام اورد ،خبرنگار و عکاس مطرح ایرانی
اســت که روز ۷دی ســال ۱۳۶۱در تهران متولد شد و
عکاســی حرفه ای را از ۱۶ســالگی اغاز کرد .عکس های
این عــکاس توانا تاکنون در روزنامه هــای معتبری چون
تایم ،نیویورک تایمز و فیگارو منتشــر شد ه است .فرشته
اصالحی دیگر برنده ایرانی امســال در مسابقه ورلد پرس
فوتو ،متولد بندر ماهشهر (خوزستان) ،عضو انجمن صنفی
عکاسان مطبوعاتی ایران است که از سال ۱۳۹۲به عنوان
عکاس خبری در رســانه های کشــور از جمله رورنامه و
مجالت همشــهری ،اژانس عکس همشهری و خبرگزاری
میزان فعالیت کرد .وی فارغ التحصیل کارشناســی ارشد
تئاتر از دانشگاه هنر تهران است و دریافت دو دوره جایزه
از جشــنواره عکس خبری دوربین دات نت و دریافت لوح
برگزیده ســه دوره سفرهای عکاســی به مناطق محروم
کشــور از موفقیت های وی در عرصه رســانه و عکاســی
مستند به شمار می رود.
هنر درمانی را در مواجهه با عوارض کرونا جدی بگیرند
رییس انجمن دراماتراپی (نمایش درمانی) ایران با اشاره به انکه هنر درمانی هیچگاه ادعای کنار گذاشتن درمان دارویی
را مطرح نکرده و به عنوان یاری گر مباحث توانبخشی همراه کادر درمان بوده است ،گفت :متصدیان امر؛ هنر درمانی را
در مواجهه با عوارض کرونا جدی بگیرند .ورود به هزاره جدید و تجربه قرن بیست ویکم ،در کنار تمامی فراز و فرودهایش
در حوزه تغییر نحوه زیست انسا ن و مواجهه او با دنیا و جهان توسعه یافته و تکنولوژیک ،بنا داشت تا ارمغانی از زیستی
ارام تر و ساده تر نسبت به اعصار پیش را با خود به همراه داشته باشد .هرچند شیوع ویروس کرونا از در اخرین روزهای
سال ۲۰۱۹یک بار دیگر این تلنگر را بر بشر وارد ساخت که تمامی ابزار توسعه تکنولوژی برای او که قرار بود ارامش،
امنیت ،سالمت روح و روان و جسمش را فراهم اورد هنوز با قدرتِ جهان طبیعت یارای مقابله و رویارویی ندارد .در ان
روی دیگر سکه ،هنر از نخستین روزهای زیست بشر در این جهان اثیری برای تلطیف روح و ارامش بخشیدن به جهان
پرهیاهوی اش همواره همگام زندگی انسان بود ه است .با توسعه و پیشرفت زندگی بشر ،هنر و محصوالتش نیز این مسیر
توسعه را پیمودند و از امری صرفاً در راستای تفنن ،سرگرمی و ارامش بخشیدن به بشر به عنصر و عاملی برای ترغیب
جهان زندگی او بدل شدند .ورود به هزاره جدید سهم و قدری
و تشویق او به اندیشیدن نسبت به هنجارها و ناهنجارهای ِ
بخش هنر و تولیدات هنری
دیگر برای هنر با خود به ارمغان داشت و ان بهره بردن از همان عنص ِر روح لطیف و ارامش ِ
این بار به عنوان ابزاری کمک درمانی به ویژه در حوزه التیام اسیب های روحی و روانی انسان ها مورد بهره برداری قرار گرفت.
با تجربه نخستین سال های قرن بیست ویکم ،ارام ارام شاهد تولد واژه ای به نام «هنردرمانی» بودیم« .دراماتراپی» (نمایش
درمانی) یکی از مهم ترین ابزارهای هنری بود که در سایه تولد هنردرمانی ،قدعلم کرد و توانست به مهم ترین یاری گر هنر
درمانگران در راستای برطرف ساختن اسیب های روحی و روانی افرادی که به واسطه بالیای طبیعی مانند سیل ،زلزله
و نظایر از این دست متحمل رنج ،سختی و محنت چه در حوزه زندگی اجتماعی و چه در حوزه زندگی روحی و روانی
شدند و چه انسان ها و افرادی که بحران های مختلف و متعددی مانند جنگ و این اواخر بحران فراگیر پاندمی کرونا را
تجربه کرده اند و به واسطه ان یا شاهد از دست دادن عزیزان و اعضای خانواده خود و یا در نگاهی کالن تر افراد جامعه شان
بوده اند و یا به سبب قرار گرفتن در متن و بطن چنین بحران هایی زندگی ،شغل و معیشت ان ها دست خوش تغییر و
تحول شده و تمامی ان ها فشارها و بار مضاعفی در سایه زندگی در جهان معاصر را بر روح و روان او هموار ساخته اند در
سایه و با مدد مفهومی به عنوان هنردرمانی و دراماتراپی ،سهم ،قدر و شیوه ای متفاوت برای رسیدن به ارامش ان ها فراهم
کرده است .قریب به یک دهه پیش «مجید امرایی» که خود تحصیل کرده حوزه تئاتر و همچنین علم روان پزشکی
است برای نخستین بار انجمن دراماتراپی (نمایش درمانی) ایران را بنیان گذاری کرد و همسو با این اقدام در همراهی و
تعامل با همکاران جهانی خود ،یکی از بنیانگذاران اتحادیه جهانی دراماتراپی نیز نام گرفت .اتحادیه ای که طی قریب به
یک دهه اخیر در همراهی با بسیاری از سختی ها و اسیب هایی که در سراسر جهان ،زیست و زندگی فردی و روحی
و روانی مردمان را دست خوش تحوالت کرده ،توانسته به یکی از مهم ترین بازوهای بازتوانی و توان بخشی در کنار دیگر
حوزه های درمان بدل شود .این روزها با اوج گیری شیوع ویروس کرونا در بستر موج چهارم این رخداد که سخت ترین،
سهمگین ترین و تلخ ترین موج شیوع ان در جهان و همسو با جهان در کشورمان را شاهد هستیم ،بار دیگر لزوم استفاده
از مفهوم هنردرمانی و مهم ترین مولفه ان یعنی دراماتراپی برای التیام بخشیدن و بهره بردن از ان به عنوان ابزاری کمک
درمانگر در راستای کمک و درمان به افرادی که در سایه شیوع این ویروس متحمل رنج ،سختی و فشارهای روحی و
روانی بیشتری شده اند را بیش از پیش یاداور می شود .در همین راستا با مجید امرایی دربار ه فعالیت انجمن دراماتراپی
ایران به ویژه طی بیش از یک سال اخیر که با شیوع ویروس کرونا فعالیت او و همکارانش نه تنها بسیار بیشتر که دامنه
ان نیز توسعه یافته و تجربیات نوینی را پشت سر گذاشته است به گفت وگو نشستیم تا بیش از پیش با فعالیت های این
انجمن در بُعد ملی و جهانی ان اشنا شویم.
هنر درمانی و امکانات کمک درمانگرانه ان چگونه به یاری انســان ها در ایام کرونایی امده و در
میدان عمل چه ردپایی از خود به جای گذاشته است؟
یکی از رویکردهایی که در مواقع عادی و موقعیت های اورژانس و غیرمنتظره مانند سیل ،زلزله و یا مواقع بحرانی مانند
ویروس کووید ۱۹می تواند یاری گر تمامی انســان ها به ویژه افرادی که به واسطه موارد عنوان شده گرفتار تنش ها و
نامالیات روحی شده اند باشد ،بهره گیری از هنر در ارامش بخشی به افراد اسیب دیده یا همان مقوله هنر درمانی است.
هنر درمانی یکی از ابزارهایی است که می تواند در حوزه های مختلف و رشته های مختلف بسیار یاری گر ما باشد .حوزه
تخصصی من در عرصه هنر درمانی حوزه دراماتراپی یا نمایش درمانی است .رشته ای که به واسطه ان از یک سو خانواده ها
می توانند با تکنیک ها ،رویکردها و شیوه های مواجهه هنری با فرزندان شان در درمان اسیب ها و زخم های روحی انها
تالش کنند و هم در مراکزی که به عنوان مراکز توان بخشی ،مراکز بازتوانی یا مراکز اموزشی و پرورشی است می توان از
تکنیک های ان برای درمان مددجویان بهره برد .امروزه و طی بیش از یک سال اخیر که شاهد شیوع هولناک و تلخ کرونا
هستیم حرکت از فضای درمان فیزیکی به سمت بهره بردن از فضای مجازی تغییر جهت پیدا کرده و مدتی است که
هنر درمان گران ،فضای دیجیتال را در این مدت مدنظر اقدامات درمانی خود در دو بُعد اموزشی و اجرایی قرار داده اند .ما
نیز بر همین اساس تالش کردیم تا با دراماتراپی دیجیتالی در سایه رعایت شیوه نامه های بهداشتی و رعایت فاصله گذاری
اجتماعی ،هوشمند و هدفمند شرایطی را مهیا کنیم تا در کاهش اسیب های روحی تمامی اسیب دیدگان به سبب شیوع
این ویروس منحوس سهم خود را انجام داده و دین مان را نسبت به جامعه هدف خود ادا کنیم .ابتدا تالش کردیم بخشی
از روش ها و شیوه هایی که می شود به عنوان روش های مواجهه مخاطبان با مواردی که به ان ها اشاره شد به کار گرفت
را در فضای مجازی مورد استفاده قرار دهیم .به موازات این امر ،بخشی دیگر از اموزه ها ،تمرینات و اقدامات را از طریق
لوح های فشرده ای که اماده می شد ،برای مخاطبان ارسال می کردیم .روش های غیرحضوری ما بر سه محور صوتی،
تصویری و ترکیبی استوار بود و فایل های مربوط را می دانستیم می تواند بر جامعه هدف در راستای کاهش اسیب ها
می توتند تاثیرگذار باشد ارسال کردیم.
با توجه به محدودیت زمانی از زمان پیدایش تا شیوع ویروس منحوس کرونا در شکل
جهانی ،خروجی فعالیت شما و همکاران در دو بُعد داخلی و بین المللی تا به امروز چه
بوده است؟ ایا این مفهوم ،یعنی جایگاه هنر درمانی برای التیام اسیب های روحی و
روانی در مواجهه با بحران هایی چون کرونا ،میان مردم جامعه ما جا افتاده اســت یا
خیر؟
امرایی :بخشی از هر عِلمی ،ازمون و خطایی است که متخصصان ان حوزه ،فرایندها و اتفاقات جدید را می توانند از
طریق همان روش ها به ان دست یابند .حاصل ان ازمون و خطاها ،اتفاقات جدیدی است که می شود به عنوان تجارب
موثر از ان ها بهره برد .ان هایی که تجربه های ناکام است را کنار گذاشت و بر توفیقات پای فشرد و به نتیجه مطلوب
رسید .ما نیز از بدو فعالیت در دو حوزه ارام ارام شروع به فعالیت کردیم .در ابتدا بعد از پشت سر گذاشتن یک زمان
اورژانسی که تمام دنیا در مواجهه با عظمت این ویروس و میزان خسارت و اسیب های حاد ان دچار یک شوک عمومی
جهانی شده بود اقدامات خود را اغاز کردیم .شاهد بودیم که حتی کشورهای بسیار توسعه یافته در مواجهه با این بحران
عظیم ،جهانی و فراگیر پاسخ انی برای این بحران نداشتند .ما در دو حوزه شروع به فعالیت کردیم .نخست؛ اموزش به
افرادی بود که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در حوزه های اموزشی و مهارتی با مرکز ما در ارتباط بودند .در حوزه
اموزشی و مهارتی سعی کردیم بخش عمده ان را به شکل دیجیتالی و غیرحضوری پیش ببریم .بین ۷۰تا ۷۵ساعت
کارهای مهارتی برای عالقه مندان در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا برنامه ریزی کردیم که بتوانند در حوزه دراماتراپی
یاریگر فعالیت های ما باشند .کار دوم ان بود که امور مربوط به فعالیت های اموزشی را نیز ادامه دادیم .بخشی از ان به
شکل غیرحضوری و بخشی از ان با حفظ شیوه نامه ها به شکل حضوری برگزار شد .به عنوان مثال اگر پیش از شیوع این
ویروس ،هرکدام از کالس های ما میزبان ۲۰الی ۲۵نفر بود با ۵نفر ،کارها و کالس های حضوری را شروع کردیم و
پیش بردیم .چون هم فضای محدودی در اختیار داشتیم و هم انکه این عارضه با کسی شوخی ندارد .به همین جهت با
۵یا ۶نفر کارگاه های امبه باور من و به باور همه همکارانم در استان های خوزستان ،کرمان ،گیالن ،مازندران و اصفهان
که نمایندگی های انجمن دراماتراپی ایران در انها شعبه دارند ،هم مخاطبان از اقدامات ما راضی بودندو هم خودمان از
این روند رضایت داشتیم.
در کنار فعالیت شما به عنوان یک بخش خصوصی ،دو نهاد وزارتی چون وزارت بهداشت ،درمان
و اموزش پزشــکی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی با زیرمجموعه اداره کل هنرهای نمایشی
حضور داشتند .ایا طی این مدت بیش از یک سال که شاهد شیوع ویروس با امواج مستمر ان در
کشورمان بودیم ،ان دو نهاد مطالبه ای از شما به عنوان بازوی یاریگر برای درمان اسیب های روحی
و روانی افرادی که به سبب شیوع ویروس کرونا متضرر شده اند صورت گرفت؟ یا شما به عنوان
بخش خصوصی برای کمک و درمان در این بحران به این دو حوزه وزارتی پیشنهاد دادید یا خیر؟
بله! از همان ابتدای این اتفاق هم با مرکز هنرهای نمایشی و هم با مجموعه های توان بخشی و مراکز بازتوانی که باما در
ارتباط بودند ارتباطمان را فشرده تر و تنگاتنگ کردیم .هم با امدورفت کارشناسان ،روان شناسان و روان پزشکان و هم با
ارجاع مراجعان درمانی ما به صورت غیرحضوری و تلفنی به روان پزشکانی که در مجموعه های دیگری بودند .به هرحال
شاهد به وقوع پیوستن بحرانی بودیم که ادم های عادی را دچار تنش می کند ،وای به حال فردی که پیش از شروع این
بحران نیز اختالل روحی و روانی را به عنوان یک بیماری زمینه ای با خود به همراه داشته باشد .مرکز هنرهای نمایشی نیز
به نسبت همکاری خوبی با ما داشت .هم در حوزه حمایتی و هم در فرایندهای تولید محتوا که کتاب هایی که مرتبط
با فرایند ما بود ،تعدادی از ان کتاب ها را در اختیارمان قرار دارد و توانستیم ان کتاب ها را میان افراد واجد شرایط مانند
مخاطبان و اعضای هیات علمی مان در شش استان مربوطه و مورد هدف توزیع کنیم .در حوزه معرفی نیز همکارانمان
در وزارت بهداشت ،کمک های مختلفی به ما داشتند .هم یک برنامه تلویزیونی را ترتیب دادند که من در ان برنامه حضور
داشتم و فرایند نمایش درمانی را معرفی کردم .یا در برنامه های رادیویی به جهت سابقه حوزه رسانه ای که داشتم ،خیلی
از همکاران و دوستان رسانه ای با ما همراه بودند .همه انها فعالیت ها و اتفاقاتی بود که در حد مقدورات ما توانستیم
انجام دهیم .تاکید می کنم نه ما راضی هستیم و نه مخاطب ما صددرصد راضی است! اما با موقعیت اورژانسی که در
این یک سال با ان مواجه بودیم ،توانستیم به ان سقف رضایت نزدیک شویم .امروز دیگر باید بپذیریم فرایند دراماتراپی
دیجیتالی ،به عنوان یک فرایند جدید؛ دیگر در دل فرایند هنردرمانی حضور دارد.وزشی حضوری را پیش بردیم.
پیگیریجدیوزارتفرهنگبرایتامینسهمیهارزیکاغذ
رئیس مرکز روابط عمومی و اطالع رســانی
وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی با تشریح
اقدامــات انجــام گرفته ایــن وزارتخانه ،از
جدیت پیگیری موضوع تخصیص ســهمیه
ارزی کاغذ خبر داد.به دنبال عدم تخصیص
اعتبــار ارز کاغذ یارانه ای در ســال ۱۳۹۹
رئیس مرکز روابط عمومی و اطالع رســانی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی پیگیری ها و
اقدامات این وزارتخانه را تشریح کرد.
به گفته همایون امیــرزاده ،وزیر فرهنگ و
ارشاد اسالمی پیگیری های مستمری برای
تامین و تخصیص ارز مورد نیاز کاغذ چاپ و
تحریر داشته است.
وی با اشــاره به ارســال چهار نامه از سوی
وزیر فرهنگ و ارشــاد اســامی به رئیس
جمهور ،معاون اول و معاون اقتصادی رئیس
جمهور ،تصریح کــرد :عالوه بر رایزنی های
مکرر انجام شــده در این پیگیری ها ضمن
تشریح شرایط موجود و نیاز ضروری کشور
بــه برقراری ســهمیه ارزی کاغذ مخاطرات
احتمالی عدم تخصیــص و تامین ارز کاغذ
بر فضای کار و کســب های حوزه نشــر و
مطبوعات با صراحت مورد اشاره قرار گرفته
است.
امیــرزاده تصریح کرد :در این نامه ها که از
خرداد تا اسفند سال ۱۳۹۹ارسال شده ،ارز
مورد نیاز برای ســال های ۱۳۹۹و ۱۴۰۰
نمایشگاه کتاب لندن مجازی شد
نمایشــگاه کتاب لندن با وجود بازگشــایی کتابفروشی های
انگلیس ،امسال برای دومین سال متوالی به صورت مجازی
برگزار می شــود .همزمان بــا ان که انگلیس بــه تدریج از
قرنطینــه و تعطیلی های سراســری خارج می شــود ،دولت
این کشور دوشنبه گذشــته برای اولین بار مجوز بازگشایی
کتابفروشــی ها را صادر کــرد اما متولیان نمایشــگاه لندن
می گویند همچنان امکان برگزاری حضوری این نمایشگاه را
ندارند .از همین رو نمایشگاه کتاب لندن که یکی از مهمترین
رویدادهای ادبی جهان است ،از ۲۹ژوئن ( ۸تیر )۱۴۰۰در
یک رویداد ســه روزه برخط و مجازی برگزار خواهد شــد.
اندی ونتریس ( )Andy Ventrisمدیر این نمایشگاه گفت:
بــا توجه به چالش ها و محدودیت های ناشــی از همه گیری
جهانی کرونا ،می خواســتیم تا حد ممکن بــه غرفه داران و
شرکت کنندگان در نمایشگاه توجه کنیم و همزمان بهترین
تصمیم ممکــن را برای صنعت نشــر بگیریــم .وی افزود:
بــا ادامه بالتکلیفی هــا در خصوص ســفرهای بین المللی و
واکسیناســیون ،روشن است با برگزاری یک رویداد فیزیکی
در ســال ،۲۰۲۱نمی توانیم ان چه در نظر داریم را تمام و
کمال به شرکت کنندگان در نمایشگاه عرضه کنیم .نمایشگاه
کتاب لندن یک رویداد بزرگ در حوزه نشــر اســت که هر
ســاله در ماه اوریل (فروردین -اردیبهشت) برگزار می شود.
متولیان این نمایشــگاه امید دارند از اوریل ســال اینده به
به مبلــغ حداقل ۸۰میلیــون دالر براورد
شده اســت .وی در پایان با تاکید به تالش
های همه جانبه و مســتمر وزارت فرهنگ
و ارشــاد اسالمی درباره تامین ارز مورد نیاز
کاغذ ابراز امیدواری کرد مراجع ذیربط هم با
اقدام سریع و به موقع ضمن حمایت از حوزه
نشــر و مطبوعات کشور با تخصیص سهمیه
ارزی مــورد نیاز موجب ارامش فضای کار و
کسب حوزه های مرتبط باشند.
روال سابق برگزاری رویداد حضوری برگردند .ویروس کرونا
اواسط ماه دسامبر ( ۲۴اذر) در شهر ووهان در استان هوبی
چین گزارش شــد .ابتدا از این بیمــاری به عنوان ذات الریه
نام برده می شــد اما کمیســیون ملی بهداشت چین در ۳۰
دسامبر سال ۹( ۲۰۱۹دی ماه )۹۸به صورت رسمی شیوع
این ویروس را در چین اعالم کرد .این بیماری که به تدریج
به کشورهای مختلف ســرایت و سازمان جهانی بهداشت از
ان بــا واژه همه گیری یاد کرد ،تــا لحظه تنظیم خبر ۱۴۰
میلیون نفر را در جهان مبتال کرده است که از این میان سه
میلیون نفر جان باخته اند .شیوع این ویروس موجب تعطیلی
بســیاری فعالیت و رویدادهای مختلف سیاسی ،اجتماعی و
فرهنگی از جمله جشــنواره ها ،نمایشــگاه ها و بسته شدن
ســینماها ،سالن های تئاتر و کنسرت و کتابفروشی ها شد و
تاثیرات منفی زیادی بر بازارهای جهانی و اقتصاد کشــورها
در بخش های گوناگون از جمله فرهنگ گذاشت. صفحه 2
وحید نیکخواه ازاد:
فعاالنسینمایکودکونوجواندرایندهبهدستفروشیخواهندافتاد
نیکخواه ازاد معتقد است که سینمای کودک و نوجوان فعلی یک موجود ناقص الخلقه است
که نه دولتی ســت و نه جزو سینمای بخش خصوصی .نه سینمای مستمر است و نه امکان
نمایش و اکران برای تولیدات ان وجود دارد .سینمای کودک و نوجوان در این روزها و سالهای
اخیر به ضعیف ترین دوران خود رسیده و هیچ نگاهی به این ژانر که یکی از اصلی ترین ژانرها
در سینماست ،نمی شود .تولیدات ضعیف و بی محتوا و گاه سفارشی برای ارگان ها که درکی
از حال و هوای کودک امروز ندارند ،جشنواره های سردرگم و اواره از این شهر به ان شهر و
از دست دادن جایگاه جشنواره کودک و نوجوان اصفهان در بین سینماگران و فعاالن داخلی
و خارجی از نتایج این اضمحالل هستند .وحید نیکخواه ازاد یکی از فعاالن عرصه سینما در
حوزه کودک و نوجوان است که فعالیتش را از سال ۱۳۶۴با ایجاد خانه ی هنر و ادبیات کودکان
و نوجوانان اغاز کرده و تا امروز فیلم های زیادی را در این حوزه کارگردانی و تهیه کنندگی
کرده است .نیکخواه ازاد از سینماگران فعال دوران طالیی سینمای کودک و نوجوان در دهه
۶۰و ۷۰است .با او درباره این سینما و دالیل سقوط ان گفتگو کردیم.
چرا ســینمای کودک ما نتوانست از لحاظ مضمون خود را به روز کند و حتی در بیان
ساده ترین موضوعات عاجز مانده است؟
بزرگترین مشکل سینمای کودک و نوجوان نبود هدف و نداشتن حرکت مستمر و مداوم است .بیشتر
کارهای کودک و نوجوان که در این ســال ها دیده شــده اند بر اثر تالش یا خالقیت یک کارگردان و
نویسنده شکل گرفته و هیچ پشتوانه ای و کار سازمان یافته ای نداشته است .هیچ گاه برای فیلمسازی در
ژانر کودک و نوجوان برنامه ریزی درست و بلندمدتی انجام نشده و اگر در مقطعی هم سینمای کودک
جایگاهی داشته و فیلم های خوبی ساخته می شده ،برحسب توانایی فردی و استعداد یک فیلمساز بوده
اســت .بخش زیادی از این مشکل مربوط به مدیریت فرهنگی است که در کشور مسئولیت دارد .در
کشورهای غربی و سینمای امریکا و اروپا مدیریت فرهنگی به عهده کمپانی های فیلمسازی است اما در
کشور ما به دلیل نبود کمپانی ها و شرکت های بزرگ تولید فیلم این مسئولیت فرهنگی به عهده دولت
است .مسئوالن دولتی در کشور ما دائما در حال تغییر و جابه جایی هستند .مثال در هشت سال گذشته
یک عده مدیر دولتی ،چه موفق و چه ناموفق در بنیاد سینمایی فارابی فعالیت داشتند که با تغییر دولت
ان ها هم تغییر خواهند کرد .مشکل بعدی در این تغییرات این است که ایده ها و کارهایی که این مدیران
انجام داده اند و یا اهدافی که به دنبال ان بودند در هیچ کجا ثبت و ضبط نمی شود و به مدیران بعدی
انتقال پیدا نمی کند و اما مشکل اصلی اینکه مدیران دولتی در این دوره محدود ۴یا ۸ساله فقط به دبال
رزومه سازی برای خودشان هستند و درد سینما را ندارند .متاسفانه برای بنیاد سینمایی فارابی مدیرانی
انتخاب شدند که هیچ نوع اشنایی با سینمای کودک و نوجوان نداشتند و برای اینکه بتوانند این خالء
و ضعف را پر کنند ،باید از مشاورانی در حوزه کودک و نوجوان بهره می بردند ،اما به قدری در انتخاب
مشــاوران بد عمل کردند و این مشــاوران به حدی ضعیف بودند که سینمای کودک را به این وضعی
که امروز شاهد ان هستیم ،دچار کردند .مسئوالنی که در سینما می ایند و می روند را می توان به اب
رودخانه تشبیه کرد که گذرا هستند ،اما دست اندرکاران سینما مثل سنگ های کف این رودخانه هستند.
کارگردان ها ،نویسندگان و دست اندرکاران سینمای کودک همانند سنگ های کف رودخانه که می مانند
و هر مدیری که بیاید بایستی با این افراد کار کند .مدیران باید با مشاوران خوبی که انتخاب می کنند
بتوانند رابطه درستی با فعاالن عرصه کودک و نوجوان داشته باشند تا این خالء کم اطالعی و بی اطالعی
از این حوزه را پر کنند ،اما متاسفانه این ارتباط به پایین ترین درجه خود رسیده است .هیچگونه مشورت
یا صحبتی با این دست اندرکارن در این سال ها صورت نگرفته و همیشه فقط برای شواف و مثال جایزه
دادن در فالن جشنواره از این افراد استفاده شده است .البته تاحدی می شود به دست اندرکاران سینمای
کودک هم ایراد گرفت که تشکل های مشخصی نداشته و پیگیر هم نبوده اند و فقط به فکر منافع شخصی
خودشان بوده اند.
اینکه مسئوالن دولتی اطالعی از سینمای کودک ندارند درست ،اما چه چیز باعث
شده که طی این سال ها دست اندرکاران سینمای کودک و کسانی که خود را صاحبان
اصلی این سینما می دانند نتوانند کاری انجام دهند؟ ایا ممیزی ها و نوع نگاهی که
مدیران داشتند باعث این عدم خالقیت و نواوری شده یا فعاالن دیگر توان سابق را
ندارند و ایده ها و طرح های ان ها به درد سینمای کودک امروز نمی خورد؟ این فقدان
اثار خوب به چه دلیل است ایا تنها دولت مقصر است یا بخشی از این تقصیر و کمبود
به دست اندرکاران و فعاالن سینمای کودک بازمی گردد؟
دولت و مدیریت فرهنگی به دنبال این بود که کارهایی انجام شــود و طی مدتی که من در شــورای
فیلمنامه کودک نوجوان بودم ،صحبت های زده می شد که مثال رییس سازمان سینمایی و یا مدیران
باالتر چند اولویت و توصیه داشتند که امیدافرینی در فیلم های کودک و نوجوان ،استفاده از فن اوری های
برتر و نگاه ایرانی اسالمی جزو توصیه هایشان بود اما به واقع تمام این صحبت ها در حد حرف و توصیه بود
و هیچ گاه کار عملی در این باره صورت نگرفت .یکی از مشکالت عمده ای که داشتیم و داریم این است
که چون مدیریت فرهنگی در برقراری ارتباط با بدنه سینما ناتوان و عاجز است ،خودشان برای اینکه
رزومه ای داشته باشند شروع به تولید فیلم می کنند .بودجه خوبی دارند ،افراد خوبی را هم می اورند و
فیلم خوبی هم خواهد شد ،اما برای تولید یک فیلم که شاید خوب و شاید هم بد باشد ،مبلغ کالنی هزینه
شده و این مقدار بودجه ای که می توانست به تولید ۱۰فیلم اختصاص پیدا کند به یک فیلم داده شده
است .مشکل اینجاست که همیشه مسائل کالن نادیده گرفته شده و فکری برای زیرساخت ها نمی شود.
دولت باید جاده فیلمسازی را برای فعاالن این عرصه صاف و هموار کند ،اما این کار انجام نمی گیرد و به
جای یاری رساندن به فعاالن عرصه سینمای کودک و نوجوان خودشان وارد عرصه تولید شده و وضعیت
همین می شود که امروز شاهد ان هستیم.
سینمای کودک و نوجوان در دهه شصت و هفتاد بیشتر به مفاهیم انسانی می پرداخت
و این موضوع در اثار زنده یاد عباس کیارستمی کامال مشهود بود ،اما امروز با وجود
شــبکه های اجتماعی و انبوه رسانه ها که کودکان و نوجوانان با ان ها روبرو هستند،
سینمای کودک و نوجوان ما تغییر نگاه پیدا کرده و در برخی موارد حتی به انحراف
کشــیده شده و از محتوا تهی شده و به ظواهر پرداخته است ،ایا این گذاره درستی
است؟
فیلم های «خانه دوست کجاست؟» و اثار اینچنینی درباره کودک هستند ،اما فیلم هایی مثل «گلنار»،
«مدرســه موشــها» و امثال این برای کودک و نوجوان است .اگر به دهه شصت و هفتاد به عنوان یک
دهه موفق در سینمای کودک و نوجوان اشاره می شود به دلیل مدیریت فرهنگی جامع نگر ان دوران
است که به کلیات سینمای کودک و نوجوان فکر کرده بود و برای ان برنامه داشت .درست بعد از انکه
این مدیران فرهنگی رفتند ،کشتی سینمای کودک و نوجوان به گل نشست .سینمای کودک و نوجوان
فعلی ما یک موجود ناقص الخلقه است که نه جزو سینمای دولتی و نه جزو سینمای بخش خصوصی
است .نه سینمای مستمر است و نه امکان نمایش و اکران برای این سینما وجود دارد .چند نفری در یک
دورهمی تصمیم به ساخت یک فیلم در ژانر کودک می گیرند و می سازند .این فیلم تولید و اکران می شود
و هیچ نظمی بر تولید این فیلم ها حاکم نیست .تا زمانی که همه چیز در این حوزه اینگونه بی برنامه باشد،
وضعیت سینمای کودک و نوجوان به همین شکل باقی خواهد ماند .در دهه نود در تقسیم جوایز هم
نگاه مصلحت امیز وجود دارد ،مثال به برخی فیلم های ارگانی و ایدئولوژی جایزه داده می شود ،از طرفی هم
به فیلم های فانتزی جایزه داده نمی شود و می گویند که هیچ این فیلم ها هیچ سنخیتی با نگاه جشنواره
کودک و نوجوان ندارد .این سردرگمی برای تولیدکنندگان وجود دارد که اگر فیلم فانتزی تولید شود
در جشنواره ها دیده نمی شود و اکران های خوبی به ان ها تعلق نمی گیرد .این دوگانگی نگاه مدیران را
چطور ارزیابی می کنید؟ این یعنی هیچ نقشه راهی در سینمای کودک و نوجوان وجود ندارد و چون
کال این حوزه از سینما طرف مدیران دیده نمی شود اتفاقات عجیب و غریبی در سینمای کودک می افتد
و تصمیمات غلطی گرفته می شود .مثال در سال های اخیر بخش فیلمنامه نویسی از جشنواره کودک و
نوجوان حذف شد که اتفاقا مربوط به سینمای کودک و نوجوان بود .از طرفی بخشی راه اندازی می شود
به نام المپیاد فیلمسازی که هیچ ربطی به جشنواره کودک و نوجوان ندارد .خیلی خوب است که توانایی
فلیمسازی را در نوجوانان تقویت کنیم اما این راهش نیست که در مدت زمان کوتاهی یکسری موارد
را به نوجوانان یاد بدهیم و بگوییم حاال بیایید فیلم بسازید و به جشنواره بیایید .این نوع کارها به عهده
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و انجمن ســینمای جوان است و ربطی به فارابی و جشنواره
کودک و نوجوان ندارد .مثال امســال بخشی به جشنواره اضافه شده به نام وب سری ها ،وب سری چه
ربطی به سینمای کودک نوجوان دارد .این موضوع اصال قابل قبول نیست و می بینیم که بخشی که جزو
ارکان اصلی جشنواره بود و مربوط به سینمای کودک و نوجوان بود ،کنار گذاشته شده و این بخش هایی
که هیچ ربطی به جشنواره ندارد ،جایگزین شده است .اگر در بخش فیلمنامه نویسی مشکالتی وجود
داشت باید این مشکالت را برطرف کرد ،نه اینکه کال ان را از جشنواره حذف کرد .دلیل حذف بخش
فیلمنامه نویسی از جشنواره این بود که فضا برای تولید این فیلمنامه ها وجود ندارد و بعد از جشنواره
ان هایی که برنده شــده اند ،لب به اعتراض بازمی کنند که چرا امکانات در اختیار ما قرار نمی گیرد که
فیلمنامه خود را به فیلم تبدیل کنیم و به این دلیل که چون راه حلی برای ان نداشــتند ،کال بخش
فیلمنامه نویسی را کنار گذاشته و بخش هایی با دردسر کمتر در جشنواره شکوفا شد .این خیلی استدالل
سطحی و سخیفی بود .فیلم های حاضر در جشناره هم با همین نگاه انتخاب و داوری می شوند و نتیجه
همان می شود که فعاالن این حوزه تا به این حد سرخورده و منزوی می شوند و تولیدات در این بخش
ساالنه به ده فیلم هم نمی رسد .تا وقتی که هیچ نقشه راه و یا برنامه ریزی درستی وجود ندارد ،اش همین
اش و کاسه همین کاسه است.
شاید دلیل حضور فیلم های کودک نوجوان در جشنواره فیلم فجر گرفتن اکران های
مناسب اســت ،چون طی سال های اخیر اگر فیلمی در جشنواره فجر حضور داشته
توانسته اکران نوروزی را بگیرد .به همین دلیل برای خالی از لطف نماندن چند فیلم
منتخب کودک را در سانس های خلوت و بدون مخاطب در جشنواره فجر به نمایش
درمی اوردند که البته چند سالی است که دیگر این اکران بی موقع در جشنواره را هم
به فیلم های کودک و نوجوان نمی دهند .نظر شما در این مورد چیست؟
شاید اینگونه باشد؛ تمام اینها نوعی مسکن موقت است و تمام این کارها برای ایجاد رزومه برای مدیران
انجام می شود .تا زمانی که یک برنامه مدون و درست تببین نشود و تا زمانی که نگاه درستی به سینمای
کودک و نوجوان از طرف مدیران انجام نشود ،باید هر روز شاهد این نوع تصمیم گیری های مقطعی و
سطحی باشیم که یک روز فیلم ها را در جشنواره فجر اکران کنند و یکبار اینکار را انجام ندهند .هر دبیر
و مدیری که می اید نظریه خود را دارد و با این نوع مدیریت هیچ گاه سینما و خصوصا سینمای کودک و
نوجوان به سرمنزل مقصود نخواهد رسید.
با توجه به تمام این مشکالت ،اینده سینمای کودک نوجوان را چطور می بینید؟ ایا با
توجه به شرایط موجود امیدی به احیای سینمای کودکو نوجوان وجود دارد؟
من احیای سینما را یک امر ممکن می دانم ،به شرطی که مقدماتش حاصل شود .اگر مقدمات و شرایط
اینگونه باشد تا هزار سال هم هیچ اتفاقی نخواهد افتاد .با این اوضاع و احوالی که داریم می بینیم روز به
روز شرایط برای فعاالن عرصه کودک و نوجوان در سینما بدتر خواهد شد و به دستفروشی خواهیم افتاد.
این یک واقعیت است که بعد از دوره بهشتی و سیف اهلل داد دیگر توجهی به سینمای کودک و نوجوان
نشد .تا تکلیف سینمای کودک با اموزش و پرورش روشن نشود وضعیت همین خواهد بود ،چون بچه ها
۹ماه از سال را در اختیار اموزش و پرورش هستند .باید تکلیف سینمای کودک نوجوان با صداوسیما،
با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با ان انبوه ســالن مشخص شود .باید برای اینده دکان این
سرزمین یک هم افزایی صورت گیرد .مدیریت فرهنگی باید به این موضوعات بپردازد برای ان ها راه حل
ارائه دهد .طی ۱۴ماهی که من در شورای فیلمنامه فارابی بودم تنها دو فیلمنامه کودک و نوجوان به
تصویب رسید و این در حد یک فاجعه است .کسانی که نوشتن و کار خوب در حوزه کودک و نوجوان از
ان ها برمی اید دلیلی نمی بینند که در این حوزه حضور داشته باشند و از طرفی کسانی که در هیچ کجای
سینما جایی ندارند ،می گویند کجا بهتر از سینمای کودک و نوجوان که هیچ صاحبی ندارد و می ایند
کارهای ضعیف را ارائه می دهند.
3
یکشنبـــــه 29فروردین ماه 1400سال سیزدهم شمــاره 1420
www.honarmandonline.ir
& ART
CULTURE
فرهنگ و هنر
اخبار
«شنای پروانه» پرفروش ترین
فیلم اکران انالین
فیلم سینمایی «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت
با فروش بیش از ۴میلیارد لقب پرفروش ترین فیلم اکران
انالیــن را از ان خود کرد .اخرین ســاخته محمد کارت،
به تهیه کنندگی رســول صدر عاملی پس از گذشت تنها
۱۷روز از اکــران انالین خود با فروش بــاالی ۴میلیارد
و ۲۹۵میلیــون تومان رکورد فــروش در اکران انالین را
شکســت .پیش از این فیلم سینمایی «خوب ،بد ،جلف:
ارتش ســری» رکورددار فروش انالین سینمای ایران بود.
به این ترتیب «شنای پروانه» که اکران انالینش را از ۱۱
فروردیــن اغاز کرده بود در کمتر از ۲۰روز به این رکورد
دست پیدا کرده است .فیلم های سینمایی «خروج»« ،زیر
نظر»« ،طال»« ،زن ها فرشــته اند»« ،لتیان»« ،بی حســی
موضعی»« ،حکایت دریا» و «بنفشه افریقایی» در رده های
بعدی فروش قرار دارند .بازیگرانی چون :جواد عزتی ،طناز
طباطبایی ،امیراقایی ،علی شــادمان ،مهدی حسینی نیا،
مه لقا باقری ،ایمان صفا ،ناهید مســلمی ،نادر شهسواری،
بهروز پناهنده ،روح اهلل مهرابی ،محمد مطهری پور ،نیلوفر
شــهفری ،با حضور افتخاری علیرضا داودنژاد و هنرمندی
پانته ا بهرام ومعرفی ابان عســکری در «شنای پروانه» به
ایفای نقش پرداخته اند .محمد کارت ،حســین دوماری،
پدرام پورامیــری فیلمنامه ان را به نــگارش دراورده اند.
«شنای پروانه» به تهیه کنندگی رسول صدرعاملی سیمرغ
بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم را از ســی و هشــتمین
جشنواره فیلم فجر دریافت کرده است.
«مخفیگاه» اماده اکران
انالین می شود
همزمــان با صدور پروانــه نمایش فیلــم «مخفیگاه» به
کارگردانی بنیامیــن نادعلی اولین تیزر این فیلم رونمایی
و منتشر شد.
پروانه نمایــش فیلم «مخفیگاه» بــه کارگردانی بنیامین
نادعلــی و تهیه کنندگــی هاشــم علی اکبری و یوســف
نادعلی صادر شــد .همچنیــن اولین تیزر ایــن فیلم که
توســط بنیامین نادعلی ساخته شــده رونمایی و منتشر
شد .فیلم «مخفیگاه» اولین فیلم بلند بنیامین نادعلی در
مقام کارگردان و یک فیلم اجتماعی است که به زودی از
پلتفرم های اینترنتی پخش خواهد شد .در خالصه داستان
این فیلم امده اســت :از وقتی یادمه دارم واســه زندگیم
رکاب می زنم ولی کم زمیــن نخوردم ،تازه فهمیدم خوبه
یــه وقتایی زمین بخوری که بفهمی راه رو داری اشــتباه
میری ،امیررضــا رنجبران ،نهال دشــتی ،میالد معیری،
شــایان فصیح زاده ،امیر رئیسیان ،ســام دادخواه ،روناک
پوریــادگار ،مهدی امینی ،حمید پــری نژاد با حضور بهار
قاسمی و علیرضا مهران و ...از جمله بازیگرانی هستند که
در این فیلم نقش افرینی دارند.
ســایر عوامل این فیلم عبارتند از :تهیه کنندگان :هاشم
علی اکبری و یوســف نادعلی ،مدیر فیلمبرداری :بنیامین
نادعلی ،بازنویسی فیلمنامه :بنیامین هفت لنگ ،صدابردار:
فریــد پیرایش ،تدویــن :بنیامین نادعلــی ،طراح صحنه
و لبــاس :ابتیــن برقی ،طــراح چهره پــردازی :کوروش
علیزاده ،مدیرتولیــد :پروانه زبان فهم ،صداگذاری :مهدی
جمشیدیان ،اهنگساز :امیرکسایی ،محمدامین ابراهیمی،
دستیار و برنامه ریز :ارسالن ابراهیمی ،دستیاردوم :حسین
اقاکوچکی ،منشــی صحنه :رویا بابابیگی ،جلوه های ویژه
بصری :حســن پیلــه ور ،اصالح رنگ :بنیامیــن نادعلی،
انتخــاب بازیگر :ایدا تبیانیان ،سرپرســت گروه بدلکاری:
شــایان بی االیش ،مهدی گردان ،محمدعلی شــهبازی،
عکاس :فاطمه اســماعیل نژاد ،علیرضا پرتو ،مشاور رسانه:
علی زادمهر. صفحه 3
محسن نامجو اتهام خود را درباره تعرض پذیرفت و عذرخواهی کرد؛
رسوا ی زمانه منم!
HONARMAND INTERNATIONAL NEWSPAPER
شماره• 1420یکشنبه 29فروردینماه • 1400سالچهاردهم• 4صفـــحه
صاحب امتیاز :شـرکت جهان سبز
مـدیر عامـــل :حسـین احـمـدی
مدیر مسوول :مهدی احمدی
زیـر نظــر شــورای ســردبیـــری
چاپ :گل اذین
سازمان اگهی ها88311361 - 88311353 :
نشانى :تهران ،خیابان مطهری ،بعد از خیابان سلیمان خاطر
خیابان اورامان ،پلاک ،43واحد2
تلفکس88813489 - 88301986 :
توزیع :نشرگستر امروز
عباسعلی اسکتی
منشور اخالق حرفه ای روزنامه هنرمند
http://honarmandonline.ir/?p=6049
سیستممدیریتکیفیت-رضایتمندیمشتری
سیستم مدیریت کیفیت
ISO 10004:2012
ISO 9001 : 2008
instagram.com/honarmandonline
telegram.me/honarmandnews
www.honarmandonline.ir
اوقات شرعی
به وقت تهران
اذان ظهر
غروب افتاب
اذان مغرب
اذان صبح فردا
طلوع افتاب فردا
13:07
19:30
19:48
05:18
06:44
محسن نامجو برای من دانشجوی ترم اول هنرهای تجسمی از کالی های طراحی نوید برزنجی متولد شد ،انجا
که ساعتها مدل طراحی ادمهایی بودم که دنیای انها را دوست داشتم که پرتره یا اسکیس من را می کشیدند
و تمام این مدت محســن نامجو در گوشــم از «ترنج» و «زلف» و «ای ساربان» می خواند! شکل گیری یک
هنرمند متفاوت در ذهن یک پسر شهرستانی که کمتر این نوع موسیقی را شنیده بود ،بعدها که به فراخور و به
قول معروف بیشتر قاطی هنری ها شد به این نتیجه رسید که محسن نامجو یکی از محبوب ترین های جامعه
ی هنری است ،شخصیتی عجیب با ظاهری متفاوت ،سبکی تازه و حرفهایی که شبیه دیگران نبودند! محسن
نامجو از معدود هنرمندانی بوده و است که قبل و بعد از مهاجرت در سبک کاری اش تفاوت اشکاری ظاهر نشده
و با همان رویه نه تنها از مخاطبان خودش کم نکرد که هر روز به عالقه مندان خودش افزود ،خواننده ای که در
کالم جاری در موسیقی او کمتر می توان ردی از ابتذال پیدا کرد حاال برچسب ابتذال به پیشانی اش خورده که
شاید حتی بتواند شخصیت خصوصی و هنری او را با هم به مرداب فراموشی بکشاند .هنرمند زاغه نشین و کم
حرف تا همین چند ماه قبل حاال هر چند وقت یک بار با پیامی ،ویدئویی یا نشانه ای سکوت خود را می شکند
و در تازه ترین های انها ابتدا از دنیای پیرامون خودش رنجور و ناتوان دست کشیده و سپس از همه کسانی که
خواسته یا ناخواسته در حق شان نامهربانی کرده طلب بخشش می کند ،بخششی که البته احتماال برای تهمتی
که اثبات ان هم کار ساده ای نیست در کار نخواهد بود و تا روشن شدن پایان این ماجرا باید به انتظار ان و
شاید مثل خیلی از موضوعات اینچنینی پیوستن ان موضوع به تاریخ نشست .با نگاه کلی به جامعه هنری امروز
ایران ،از همین من تا شما و از محسن نامجو تا دیگران به این خروجی خواهیم رسید که ایا در انتها برای این
مدرنیته ی اتهام و برچسب تجاوز پایانی خواهد بود یا این داستان غم انگیز برای همیشه ادامه خواهد داشت؟
اکنون خطاکار و گناهکار یا اسیب دیده و ناتوان شاید به نمایندگی از خیل عظیمی از هنرمندان اینچنینی
محسن نامجو اینگونه می گوید که:
بابت هرگونه رفتار ازارهنده عذرخواهی می کنم
محســن نامجو ،خواننده و نوازنده ایرانی ،که چندی پیش از سوی چند زن متهم به ازار جنسی شده بود با
انتشار پیامی ویدئویی ضمن پذیرش اتهام خود ،عذرخواهی کرد .محسن نامجو ،خواننده و نوازنده ایرانی ،که
چندی پیش از سوی چند زن متهم به ازار جنسی شده بود با انتشار پیامی ویدئویی ضمن پذیرش اتهام خود،
عذرخواهی کرد .نامجو در بخشی از این پیام ویدئویی می گوید« :دوستان ،خانم های محترم؛ بنده ،محسن نامجو
بابت هرگونه رفتار یا گفتاری که در سال های گذشته نسبت به شما اشتباه و یا ازاردهنده بوده صمیمانه ،خالصانه
و متواضعانه عذرخواهی می کنم؛ هم از شما و هم از خانواده ی نجیب و محترم تان و همچنین دوستان مشترک
دلجویی می کنم ».او افزود« :انتظاری هم ندارم که عذر من را االن بپذیرید .فقط امیدوارم با این پیام ویدئویی
رنجتان کمی التیام پیدا کند و باور کنید رفتار یا گفتار نابهنجار من ناشــی از شیطان صفتی یا خدای نکرده
خودشیفتگی یا احساس قدرت نبوده و نیست ،بلکه ناشی از عدم اموزش روابط صحیح در یک فرهنگ هزاران
ساله ی مردساالر است» محسن نامجو چند ماه قبل در پیامی ویدئویی اظهاراتی درباره ی اتها م ازار جنسی را که
علیه اش مطرح شده بود «شایعه» خوانده و گفته این اتهام ها را «قویا» رد می کند .او در پیام تازه خود گفته که
پیام قبلی اش صادقانه نبوده است .پیش از این چند هنرمند دیگری نیز با اتهام مشابهی روبه رو شده بودند اما
نامجو تنها فردی است که اتهام خود را پذیرفته است.
گنج سخن
پیامبر خدا صلی اهلل علیه و اله :
اگر مى توانید هر روز را نوروز کنید؛ یعنى در راه خدا به
یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
دعائم االسالم :ج ،۲ص۳۲۶
پندبزرگان
بیشترین تاثیر افراد خوب زمانى احساس مى شود
که از میان ما رفته باشند.
امرسون
حافظانه
مرا مهر سیه چشمان ز سر بیرون نخواهد شد
قضای اسمان است این و دیگرگون نخواهد شد
رقیب ازارها فرمود و جای اشتی نگذاشت
مگر اه سحرخیزان سوی گردون نخواهد شد
پشت صحنه
تو ایران یه داســتانی داریم که امان از وقتی که مسئولین بخوان یه کاری انجام بدن و امان از وقتی که نخوان یه کاری رو انجام بدن! چند سالی هست که قراره امار
امالک و دارایی های مسئولین قبل و بعد از دوره مسئولیتشان برای مردم مشخص بشه حاال این کار که انجام نشده هیچی مسئولین گفتن چرا دارایی های خود مردم
مشخص نشه!؟ و طی یک حرکت 180درجه ای کال برعکس شد همه چی! حدود 10سال نتونستند برای 50هزارتا مدیر و مسئول یه سامانه ایجاد کنن و مسئولین الزام
بشــن به ثبت داریی هاشون ولی یک دفعه در عرض 3ماه یک سامانه زدن برای 80میلیون ایرانی که تمام امالکشون رو ثبت کنن و اگر ثبت نام نکنن فالن میکنند و
بیسار! یک روز میگویند یارانه تان را قطع میکنیم و روز بعد تهدید میکنند که به اداره مالیات معرفیتان میکنیم! سیستم مالیاتی کشور اگر درست بود و صاحب داشت
از اونایی که باید مالیات میگرفتن که اوضاع مملکت اینطوری نبود! یک روز در اداره مالیاتی بودم انقدر کارمندان اداره محترم مالیات وقیح شــدن که اون وقتا خارج
اداره قرار میگذاشــتن باج میگرفتن من با چشمای خودم دیدم پشت میز کاریش جلوی چشم همه داشت باج میگرفت خوب هر بچه ای میفهمه که همه کارمندان با
رئیس محترم اداره مالیات دستشون تو یه کاسه است که انقدر راحت و بدون ترس کارشون انجام میدن! بگذریم حاال مارو فردا نیان بگیرن صلوات! من فقط االن قند
خونم پایین اومده وگرنه که ما همه میدونیم چقدر مسئولین برای ما زحمت میکشن اصال انقدر فداکارن که مثال واکسن کرونا که میاد برای اینکه یه وقت نیروهای زیر
دستشون نترسن خودشون اول میزنن؛ یعنی حاضرن جون خودشون رو برای این ملت فدا کنن!
داریوشتقی پورنوازنده،اهنگسازوتنظیم کننده:
حکم حمل اسلحه را داشت!
زمانی حمل ساز ِ
داریوش تقی پور اهنگساز اولین البوم پاپ پس از انقالب ،با گالیه از عدم توجه رسانه ها به
موسیقی مستقل گفت :پخش موسیقی در ایران به عهده عده ای دالل ماب است که صرفا به
پول فکر می کنند بی انکه به مولف هزینه ای پرداخت کنند .بی شک موسیقی سال های پس
از انقالب (بخصوص سبک پاپ) مسیر پر فراز و نشیبی را تا به امروز پیموده است .در دهه
شصت و هفتاد بنا به دالیل مختلف موسیقی پاپ سبکی ممنوع بود و از اوائل دهه هفتاد بود
که به مرور جای خود را میان مردم باز کرد .البته این اتفاق روندی بی حاشیه و ساده نبوده و
بی شکتعدادیازاهالیموسیقیبودندکهبرایاحیایموسیقیپاپکهدردههچهلوپنجاه
به اوج محبوبیت رسیده بود به دلیل وجود فضای بسیار بسته و دشواری در اخذ مجوز ،تالش
کردند،اماحالنامیازان هانیست .تقی پور(نوازنده،اهنگسازوتنظیم کننده)یکیازهمین
افراد است که «شوکا» اولین البوم پاپ مجاز پس از انقالب را با صدای مهرداد شهسوارزاده
منتشر کرده است .او که از اواسط دهه هفتاد تا اواسط دهه هشتاد یکی از پرکارترین ها بود
در زمینه اهنگسازی سینما نیز فعالیت پررنگی داشته که حاصل ان نامزدی جایزه سیمرغ
بلورینبهترینموسیقیمتنبرایفیلمسینمایی«مینایشهرخاموش»ساختهامیرشهاب
رضویان در بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر بوده است .داریوش تقی پور ضمن توضیح
درباره فعالیت هایش به تحلیل وضعیت موسیقی پاپ طی سه دهه اخیر پرداخت.
شما در دهه هفتاد نه فقط در عرصه موسیقی ،بلکه در سینما و تئاتر نیز حضوری
پررنگ داشتید و حتی برای موسیقی متن فیلم سینمایی «مینای شهر خاموش»
نامزد دریافت سیمرغ بلورین شدید .اما از اوسط دهه هشتاد به ناگاه کم کار شدید.
دلیلکمکاریناگهانیچیست؟
واقعیت این است که کم کار نشده ام و پس از فیلم «مینای شهر خاموش» به طور میانگین ساالنه کار
داشته ام و همچنان مشغول فعالیتم ،اما اغلب ان اثار یا منتشر نشده اند یا اینکه وضعیت نشر خوبی
نداشته اند و دلیلش تا حدودی کم لطفی دوستان مطبوعاتی به ویژه در حوزه موسیقی است .متاسفانه
طی این سال ها رسانه های مکتوب و خبرگزاری ها اخبار هیچ کدام از اثارم را مورد پوشش و حمایت قرار
نداده اند .این کم لطفی ها صرفا در زمینه انعکاس اخبار در رابطه با کار نیست .دوستان خبرنگار در مقوالت
دیگر نیز کم لطفند .همان زمانی که به دنبال حل مشکالت هنرمندان از طریق انجمن صنفی بودیم
نیز اخبار ما را پوشش نمی دادند و این همه ماجرا نیست .به نظرم مطبوعات و رسانه ها باید از موسیقی
مستقل و اثاری که بدون پشتوانه های دولتی ساخته می شوند ،حمایت کنند.
یکی از موضوعات با اهمیت در زمینه ارائه اثار نحوه پخش انهاست که خودتان هم به
ان اشاره کردید .به جز مقوله کپی رایت که در ایران هیچ تعریفی ندارد و مشکالتی
را برای صاحب اثر ایجاد می کند ،از کاستی های دیگر بگویید؟
متاسفانه در چند سال گذشته پخش اثار تولید شده برنامه مشخصی نداشته و همانطور که گفتم من
نیز اثاری تولید کرده ام که پخش نشده اند ،یا در مرحله ای گیر کرده اند و شنیده نشده اند .دلیل مه م عدم
پخش اثار من و دیگران این است که مانند گذشته و به شکل واقعی شرکت های پخش نداریم و انجام این
روند به عهده افرادی است که دالل مابانه سایت ها و تلویزیون های پخش موسیقی را در اختیار گرفته اند
و از این طریق برای خود کاسبی راه انداخته اند .در دهه های قبل ان زمان که کاست و فیلم مرسوم بود
چند شرکت بودند که در چهارچوبی مشخص روی پخش اثار سرمایه گذاری می کردند .البته در ان دوران
نیز مشکالتی وجود داشت اما نسبت به چند سال اخیر کمتر بود.
البته موســیقی در دهه هفتاد شــدیدا فضایی بسته داشــت و محدودیت ها و
ممنوعیت هایی وجود داشت که تولید را با چالش های عدیده مواجه می کرد؟
صد درصد همینطور بود .یادم هست برای پخش البوم «شوکا» با صدای مهرداد شهسوارزاده که اولین
البوم پاپ بعد از انقالب بود با مشــکالت زیادی مواجه شدیم .در ان دوره حتی ضبط اثار در استودیو
نیز احتیاج به مجوز داشت و طوری بود که ضبط قطعات را تعطیل کردند و همین سخت گیری ها برای
دریافت مجوز باعث شد کارمان هشت ،نه ماه عقب بیفتد! یادم هست یکی از دوستان کامبیز نادعلی ،شش
ماه هر روز به وزارت ارشاد می رفت و با پیگیری های بسیار باالخره موفق شد با هزار دردسر اولین مجوز
البوم پاپ پس از انقالب را دریافت کند .فعاالن موسیقی در دنیای امروز به هیچ وجه با چنین مشکالتی
مواجه نیستند و اتفاقاتی که ما در دهه هفتاد تجربه کردیم برایشان فانتزی است .مشکالت ما فقط محدود
به اخذ مجوز نبود و حتی برای حمل ساز نیز مجوز الزم بود ،انگار اسلحه همراه داشتیم .حتی شاید اگر
اسلحه از ما می گرفتند سخت گیری زیادی نمی کردند اما حمل ساز مانند همراه داشتن مواد مخدر بود .با
اینکه ما چنین سختی ها و فشارهایی را تحمل کردیم و به نوعی جاده صاف کن نسل های بعد بودیم ،حال
با افرادی مواجهیم که معلوم نیست از کجا امده اند! همین افراد هستند که اختیار سایت های موسیقی
چه داخلی و چه خارجی را در دست گرفته اند و به نوعی در انتشار اثار دیگران اختالل ایجاد می کنند.
البته چند ســالی اســت فضای کار برای همکاری اهالی موسیقی داخل کشور با
موزیسین های دیگر کشورها هموار شــده است .حتی خوانندگان مطرح داخلی
نماهنگ های خود را برای پخش به شــبکه هایی چون «پی ام سی» و رادیو جوان و
دیگر تلویزیون های ماهواری می سپارند ،بی انکه مورد مواخذه یا ممنوع الکاری قرار
گیرند .قبال از این نوع همکاری ها ممانعت می شد؟
باید همینطور باشد به نظرم برای موسیقی هیچ مرزی وجود ندارد و دسته بندی اثار به خارجی و داخلی
بی معناست .از طرفی با وجود اینترنت و فضای مجازی دنیا به دهکده ای جهانی تبدیل شده .این اتفاق به
نوعی باعث می شود اهالی موسیقی اثارشان را به سایت ها و پلتفرم های بین المللی دهند و با فعالیت ها و
همکاری هایی که دارند ،کسب درامد کنند .چون چاره ای نیست و هرچه هم که فعال باشیم و کار تولید
کنیم یک جای کار می لنگد .حتی شاید چنین همکاری هایی اتفاقات بهتری را برای اهالی موسیقی رقم
بزند .من از سال ۱۳۷۵تا به امروز به صورت جدی در عرصه موسیقی و سینما فعالیت کرده ام و فقط
یکبار به جشنواره بیست و پنج فجر و جشن خانه موسیقی همان سال حضور یافته ام و در هر دو رویداد
کاندیدا شدم .این یعنی روند موجود در ایران ایراد دارد و یک جای کار می لنگد.
خودتان تجربه کار در خارج از کشور را داشته اید؟
فیلم «مینای شهر خاموش» به کارگردانى امیر شهاب رضویان با تهیه کنندگی مشترک Brave new
workالمان و هیالج فیلم ایران و یک فیلم مستند بلند به کارگردانى محمد فرخ منش پروژه هایی بودند
که در المان با من قرادادشان بسته شد که البته رسانه ها اصال اخبار ان ها را منعکس نکردند .موضوع
جالب امضای قرارداد همکاری با پروژه «مینای شهر خاموش» در المان است که فیلم دوم من بود .فیلم
اولم « »Strip Mindنام داشت که « »Frank Gigerکارگردانی ان را به عهده داشت و در هامبورگ
ضبط شد .ضمن اینکه در المان بود که مرا برای اهنگسازی سریال «زمین انسان ها» ساخته ابوالحسن
داودی به تیم سازنده پیشنهاد دادند .با این حساب می توان فهمید فضای ایران برای فعالیت های هنری
بخصوص موســیقی تا چه حد الوده و مسموم اســت و می دانم تعداد افرادی چون من زیاد است .ما
همچنان مشغول کار هستیم و کنار نمی رویم اما به هرحال فاصله هایی ایجاد می شود و متاسفانه شرایط
همچنان مانند قبل است و تغییری نکرده است.
شما به واسطه فعالیت های برون مرزی چرا مهاجرت نکردید؟
اگر شرایط کار در خارج از کشور پیش بیاید می روم و همکاری می کنم؛ کما اینکه در سال ۲۰۰۵این
اتفــاق افتاد و پــروژه «« »The Particlesاخرین پروژه کارى من در المان بود که در زمینه تلفیق
موسیقى راک و موسیقى ایرانى انجام شد و یک البوم کامل بود و سه ویدئو داشت .یکى از ان ویدئوها
به نام « »Taken awayجوایز بسیارى را براى سازنده اش فِ ِرد خوش طینت به ارمغان اورد و تقریبا در
تمام رادیوهای دنیا بازتاب پیدا کرد .اغلب مجله های خارجی به ان پرداختند درحالیکه رسانه های ایران
حتی یک جمله درباره ان ننوشتند و کالمی راجع به ان با من صحبت نکردند .این بی توجهی تا به انجا
بود که هیچکس نمی دانست ان اثر با همکاری یک ایرانی به موفقیت رسیده است.
با اینکه بحران سال گذشته را از سر گذراندیم ،اما متاسفانه از تجارب به دست امده
در نحوه مدیریت ها و برنامه ریزی ها استفاده بهینه نکردیم و در میان همه اتفاقات
برای بهبود وضعیت اهالی موسیقی تمهیدی اندیشیده نشده و حال شاهدیم که
وضعیت معیشتی نوازندگانی که با کنسرت کسب درامد می کردند و اموزشگاه داران
و مدرسان و دیگر اهالی موسیقی بدتر شده است؟
اهالی موسیقی در شرایط عادی سال هاست مورد ظلم قرار گرفته اند و بخش مستقل موسیقی و ان هایی
که به دستگاه یا نهادی وابسته نیستند ،بیش از دیگران اسیب دیده اند و بزرگترین ضربه ها را خورده اند.
اینکه مثال حق بیمه سه ماه اول سال را پرداخت کنند ،کمکی به اهالی موسیقی نمی کند .من چند
سالی است به اتفاق دیگر دوستان در انجمن صنفی مشغول انجام اموری هستیم که بخشی از مشکالت
موزیسین ها را بهبود بخشیم و بر همین اساس می توانم بگویم سر و سامان یافتن مسائلی چون بیمه
هنرمندان نتیجه نامه نگاری هایی است که در اواخر سال ۱۳۹۸انجام شده است .در نهایت کم پیش
می اید که مسئوالن و متولیان نهادها و دستگاه های دولتی برای حل مشکالت این چنینی محرک باشند
و اگر هم اتفاق مثبتی رخ می دهد نتیجه تالش هنرمندان است.
همینطور است اما تشکلی مانند انجمن موسیقی که می تواند پیگیر مسائل باشد نیز
وضعیتی مبهم دارد چراکه قرار است شعب انجمن موسیقی با موسسات خصوصی
جایگزینشوند؟
زمانی که مسئوالن بدون حضور موزیسین های مطرح اقدام به انجام کاری می کنند ،اوضاع از این بهتر
نخواهد شد .مسئوالن حین انجام تغییرات و کارها فقط می گویند تصمیم به صورت گروهی اخذ شده،
اما از جزییات ماجرا و اینکه با چه افرادی مشورت کرده اند ،چیزی نمی گویند و در نهایت اعالم می کنند
که فالن تصمیم را گرفته اند .واقعا نباید اینطور باشد. صفحه 4