فصلنامه دیده بان مرز شماره 2
فصلنامه دیده بان مرز شماره 2
صفحه 1
صفحه 2
صفحه 3
صفحه 4
صفحه 5
MAKU
ﻣﺎﮐـﻮ ،ﺷﻬﺮ ﺧﻔﺘـﻪ در ﺗﺎرﯾـﺦ ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌـﺖ ﺑﻰ ﻧﻈﯿـﺮ
TEHRAN
ﺗﻬـﺮان ،ﺷﻬـﺮ ﻫﻤﯿﺸـﻪ ﺑﯿـﺪار
ﭘـﺮوازﻫـﺎى
ﺗﻬـﺮان -ﻣﺎﮐـﻮ -ﺗﻬـﺮان
ﺷﻨﺒـﻪ -دوﺷﻨﺒـﻪ -ﭼﻬﺎرﺷﻨﺒـﻪ
021-4854 صفحه 6
صفحه 7
صفحه 8
صفحه 9
صفحه 10
صفحه 11
صفحه 12
صفحه 13
صفحه 14
صفحه 15
صفحه 16
صفحه 17
صفحه 18
ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﴎاﴎی اﺟﺘامﻋﯽ ،اﻗﺘﺼﺎدی
ﺻﺎﺣﺐاﻣﺘﯿﺎز و ﻣﺪﯾﺮﻣﺴﺌﻮل :ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺤﻤﺪﻧﻘﯽ دﯾﺪهﺑﺎن
ﴎدﺑﯿﺮ :ﻓﺮﻫﺎد ﻗﻨﱪی
وﯾﺮاﺳﺘﺎر :ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ دﯾﺪهﺑﺎن
ﻣﺪﯾﺮ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ :ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑﺨﺶ ﻧﯿﺮ
ﺧﱪﻧﮕﺎران:
زﯾﻨﺐ ﺳﯿﺪﺣﺎمتﯽ ،اﻟﻨﺎز ﻗﻨﱪی ،ﻓﺮﻧﺎز ﻗﻨﱪی ،ﮔﻠﻨﺎز ﻗﻨﱪی
ﻋﮑﺎﺳﺎن ﺧﱪی:
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ دﯾﺪهﺑﺎن ،ﺳﯿﺪه ﺳﺎرا ﺳﯿﺪﺣﺎمتﯽ
اﻣﻮر ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ :ﺣﺎﻧﯿﻪ ﻣﻠﮑﯽ ﺷﻬﺮﯾﻮر
ﮔﺮوه ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن:
ﻣﻬﺪی ﺣﺴﻦﻋﺒﺎﺳﯽ ،دﮐﱰ ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﻠﮑﯽ ﺷﻬﺮﯾﻮر
دﮐﱰ اﺑﺎﺻﻠﺖ رﺣﻤﺘﯽ ،ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﯿﻦ دﯾﺪهﺑﺎن
ﻫﻤﮑﺎران اﯾﻦ ﺷامره:
ﻣﺴﻠﻢ ﺳﻘﺎ ،ارﯾﺎ ﻣﺤﻤﺪی ،ﮐﺎوه رﺣﯿﻤﯽ ،ﻣﺴﯿﺢ ﺑﺎﯾﺮاﻣﯽ
ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺳﯿﺪﺣﺎمتﯽ ،ﺑﻬﺮام ﭘﺎرﺳﺎﭘﻮر
ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪ و ﻃﺮاح :ﻓﺮﻫﺎد ﻗﻨﱪی
ﻟﯿﺘﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﭼﺎپ :ﺧﺎﺗﻢ ﻧﻮ
Email: info@marznews.com
www.Marznews.com
www.Marz.News
Marznews.ir
ﻧﺸﺎﻧﯽ :ﺗﻬﺮان ،ﻣﯿﺪان اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ،ﺧﯿﺎﺑﺎن ﮐﺎرﮔﺮ
ﺷامﻟﯽ ،ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺴﺘﻌﻠﯽ ،ﭘﻼک ،١٢واﺣﺪ ٣
ﮐﺪ ﭘﺴﺘﯽ١٤١٨٨١٤٥٥٤ :
ﺻﻨﺪوق ﭘﺴﺘﯽ١٣١٤٥-٤٨٣ :
ﺗﻠﻔﮑﺲ+٩٨٢١ – ٦٦١٢٩٤٢٦ :
ﺳﺎزﻣﺎن اﮔﻬﯽﻫﺎ+٩٨-٩١٩-٩١٩-٩٨٨١ :
ﻣﺪﯾﺮان دﻓﺎﺗﺮ ﴎﭘﺮﺳﺘﯽ و منﺎﯾﻨﺪﮔﯽﻫﺎ
ﺧﱪﻧﮕﺎر ﻣﻘﯿﻢ در ﮐﺸﻮر ﺗﺮﮐﯿﻪ )اﺳﺘﺎﻣﺒﻮل( :ﻟﯿﻼ ﻧﻮروزی
ﻣﺪﯾﺮ ﴎﭘﺮﺳﺘﯽ اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ :ﻋﻠﯽ ﻗﻨﱪی
ﻣﺪﯾﺮ ﴎﭘﺮﺳﺘﯽ اﺳﺘﺎن اﻟﱪز :ﮐﻮروش ﻗﻨﱪی
ﻣﺪﯾﺮ ﴎﭘﺮﺳﺘﯽ اﺳﺘﺎن اذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﴍﻗﯽ :ﻣﻬﻨﺪس اﮐﱪ ﻗﻨﱪی
منﺎﯾﻨﺪه اﺳﺘﺎن اذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻏﺮﺑﯽ :اﺣﻤﺪ ﻧﴫاﻟﻬﯽ
منﺎﯾﻨﺪه اﺳﺘﺎن ﮔﯿﻼن :ﺣﺴﯿﻦ ﻣﻬﺪوی اﺳﯿﺎﺑﺮ
ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻮزﯾﻊ :وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ،ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ و ادارات ﻣﺮﺗﺒﻂ،
ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎی ﻣﻨﺘﺨﺐ ،ﮐﯿﻮﺳﮏﻫﺎی ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﯽ ﻣﻨﺘﺨﺐ،
ﴍﮐﺖﻫﺎ ،واﺣﺪﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی
و ...ﻃﺮف ﻗﺮارداد و ﻟﯿﺴﺖﻫﺎی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﻣﺸﱰﯾﺎن و
ﻣﺸﱰﮐﯿﻦ و...
ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ:
ﺳﺨﻦ ﴎدﺑﯿﺮ ٢٠ ................................................................................................................
ﺗﺒﻠﯿﻎ ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ در اوﻟﻮﯾﺖ ٢١ ....................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ اﺳﺘﺎن ﻣﺮزی اردﺑﯿﻞ ٢٢ ...........................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ و ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺷﻬﺮ اردﺑﯿﻞ ٢٤ ..............................................................
اﺛﺎر و ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ٢٥ .............................................................................
ﺟﺎذﺑﻪﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﻨﺎﻃﻖ منﻮﻧﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ٢٦ ................................................................
اﻣﺎﮐﻦ ﻣﻘﺪس ،ﻣﺬﻫﺒﯽ و ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ٢٧ .......................................................................
ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ٢٨ .......................................................................
ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٢٩ ............................................................................................
ﻏﺬاﻫﺎ و ﺳﻮﻏﺎت ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٣٠ ............................................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﺤﻠﯽ ﻣﻨﺘﺨﺐ اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٣١ .............................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﺻﻼﻧﺪوز ٣٢ .......................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺑﯿﻠﻪ ﺳﻮار ٣٤ ......................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﭘﺎرس اﺑﺎد ٣٥ .......................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺧﻠﺨﺎل ٣٦ ...........................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﴎﻋﯿﻦ ٣٧ ...........................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﻮﺛﺮ ٣٨ ..............................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻣﺸﮕﯿﻦ ﺷﻬﺮ ٣٩ ..................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻣﻐﺎن )ﮔﺮﻣﯽ( ٤٠ .................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن منﯿﻦ ٤١ ..............................................................................................................
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻧﯿﺮ ٤٢ ................................................................................................................
ﺣﻀﻮر در منﺎﯾﺸﮕﺎه ﻫﺎی داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ رﻣﺰ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻃﺮاﺣﺎن ﭘﻮﺷﺎک ٤٣ ........................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ اﻧﺰﻟﯽ ٤٤ ..........................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﻬﺮ ﻓﺮودﮔﺎﻫﯽ اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ)ره( ٤٥ ..................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ارس ٤٦ ............................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ اروﻧﺪ ٤٧ ..........................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ﭼﺎﺑﻬﺎر ٤٨ ........................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﺎﮐﻮ ٤٩ ...........................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻗﺸﻢ ٥٠ ...........................................................
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻨﻄﻘﻪ ازاد ﺗﺠﺎری -ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﯿﺶ ٥١ ...........................................................
ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﴎﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری در ﻣﻨﻄﻘﻪ وﯾﮋﻩ اﻗﺘﺼﺎدی ﭘﯿﺎم ٥٢ ..................................................
اداب ﻣﺴﺎﻓﺮت ﺑﻪ ﮐﺸﻮر اذرﺑﺎﯾﺠﺎن ٥٤ ................................................................................
ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺳﻼﻣﺖ را ﮔﺴﱰش ﻣﯽ دﻫﯿﻢ ٥٦ ..........................................................................
اﯾﻨﻔﻮﮔﺮاﻓﯽ -ﮐﻮﻟﱪی ٥٨ ......................................................................................................
ﻣﺮزﻧﺸﯿﻨﺎن؛ ﺳﻔﯿﺮان ﻣﻬامن ﻧﻮاز ٥٩ .....................................................................................
ﻫرن ﮐﺎﺷﯽ ﮐﺎری ﻣﻌﺮق در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺣامﯾﺖ ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﯿﻮﺳﺖ ٦٠ ...........
ﮐﻨﱰل و اﻣﻨﯿﺖ ﻣﺮزﻫﺎ و ﻣﯿﺪان رزم ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی ﺣﺴﮕﺮ ﺑﯿﺴﯿﻢ ٦٢ .......
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ دﯾﺪه ﺑﺎﻧﯽ ﺑﺮد ﺑﻠﻨﺪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣﺴﻠﺢ و ﺣﺎﻣﯽ ٦٣ ....................................... ١٢
»ﻣﺮزﻧﯿﻮز« و »دﯾﺪه ﺑﺎن ﻣﺮز« ﺣﺎﻣﯿﺎن رﺳﺎﻧﻪ ای و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻣﺮزی ٦٤ ................
ﺗﻮﻓﯿﻘﺎت »ﻣﺮزﻧﯿﻮز« در ﻗﺎب ﺗﺼﻮﯾﺮ ٦٧ ...............................................................................
دﻧﯿﺎ ﺑﻪ اﻧﻘﻼب ﻣﺎ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ اﺳﺖ ٦٨ .............................................................................
ﯾﺎدی از ﻣﺮزدار ﺷﺠﺎع اردﺑﯿﻠﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ارﺗﺶ ﴎخ ﺗﺰاری ٧٠ ..............................................
ﺑﺮﮔﺰاری اﺟﻼس ﺑﻌﺪی ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن اﯾﺮان و ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺧﺮداد ﺳﺎل اﯾﻨﺪه در ﺗﱪﯾﺰ ٧١ .........................
ﻧﺎم ﮔﺬاری ﭘﺎدﮔﺎن ﻫﻨﮓ ﻣﺮزی ﮔﺮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻬﯿﺪ »ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺑﺎﻻزاده« ٧١ .............................
ﺑﺮﮔﺰاری اﺋﯿﻦ ﺗﮑﺮﯾﻢ و ﻣﻌﺎرﻓﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﺮزﺑﺎﻧﯽ اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٧١ .....................................
اﺧﺘﺘﺎﻣﯿﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺟﺸﻨﻮاره اﺳﺘﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ،ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ و ﻋﮑﺲ ﺷﻮراﺑﯿﻞ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﺪ ٧٢ ...............
ارزوﯾﻢ ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺴﺘﻨﺪی درﺑﺎره ﺗﯿﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎل »ﺗﺮاﮐﺘﻮرﺳﺎزی« اﺳﺖ ٧٣ ....................................
ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزی ﺑﺴﱰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻣﺤﺼﻮﻻت ICTاردﺑﯿﻞ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮری اذرﺑﺎﯾﺠﺎن ٧٤ ..........
ﺑﺮﮔﺰاری ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻢ اﻧﺪﯾﺸﯽ ﺗﺸﮑﻞ ﻫﺎی ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎﯾﯽ ٧٤ .........................................................
ﻣﻌﺎﻓﯿﺖ ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ٢٠ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮای واﺣﺪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﭘﺎرک ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ٧٥ ..........................
دﯾﺪار ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﻬﺪاء ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﮔﺮاﻣﯿﺪاﺷﺖ روز ﻣﻠﯽ ﺛﺒﺖ اﺣﻮال ٧٥ ................................
ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ١٤٦ﴍﮐﺖ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﮐﺎﻻ و ﻣﺴﺎﻓﺮ در اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٧٥ ......................................
رﻋﺎﯾﺖ ﻧﮑﺎت اﯾﻤﻨﯽ در اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﺎز ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﴍوع ﻓﺼﻞ ﴎﻣﺎ ٧٦ ....................
رﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﻗﺎﭼﺎق ﮔﺎزوﺋﯿﻞ در ﺗﻌﺰﯾﺮات ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ اردﺑﯿﻞ ٧٦ ....................................
ﭘﺎﯾﺪاری ﺑﺮق در ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﻟﯿﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ واﻟﯿﺒﺎل ٧٧ ...............................................................
اﻓﺘﺘﺎح ﺳﺪ ﻣﺨﺰﻧﯽ و ﺷﺒﮑﻪ اﺑﯿﺎری و زﻫﮑﺸﯽ اﺣﻤﺪ ﺑﯿﮕﻠﻮ ﻣﺸﮕﯿﻦ ﺷﻬﺮ ٧٨ ...........................
اﻏﺎز ﺑﻪ ﮐﺎر اﺗﺎق ﻓﮑﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘامن اﺳﺘﺎن اردﺑﯿﻞ ٧٩ ...............................
اﻓﺘﺘﺎح ١٥ﭘﺮوژﻩ ﺣﻮزه راه و ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﺑﻪ ارزش ٣٣١٨ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل در ﺳﻔﺮ رﺋﯿﺲﺟﻤﻬﻮر ٨٠
ﺑﺎزﮔﺸﺎﯾﯽ ٢٥ﮐﯿﻠﻮﻣﱰ از ﺑﺎﻧﺪ دوم ﻣﺤﻮر اردﺑﯿﻞ -ﻣﺸﮕﯿﻦ ﺷﻬﺮ ٨١ ........................................
ﭘﺮوژﻩ اﺣﺪاث راه اﺻﻠﯽ ﮐﻮﺛﺮ ﺑﻪ ﺧﻠﺨﺎل ٨٢ ....................................................................... صفحه 19
20
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
سخن سرد ربی
ﭘﺮورد ﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ
ﺷﻤﺎر دو ﻧﯿ ﺑﻪ
در این شماره سعی شد تا فعالیتهای ارگانهای ذیربط مرزی ،مرزبانی ،بنادر ،گمرکات ،پایانهها ،بازارچههای
مرزی و مناطق ازاد تجاری -صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی کشور و همچنین دغدغههای فعاالن صنعت حمل
ونقل ،واردات و صادرات و گردشگری و ...انعکاس یابد.
از سوی دیگر اطالعرسانی دقیق و تخصصی مسایل و مشکالت مرزی و معیشت مرزنشینان و تحلیل اخبار
استانهای منتخب مرزی و کشورهای همسایه به همراه معرفی پتانسیلها و ظرفیتهای صنعتی ،اقتصادی،
گردشگری و ...این استانها جزو اهداف از پیش تعیین شده این مجله به شمار میرود.
همچنین بهرهگیری از نظرات کارشناسان در تهیه پروژههای رسانهای ،پروندههای ویژه ،گزارشها و انجام گفت
وگوهای اختصاصی موجب شده است تا همکاری مناسبی با مدیران تصمیمگیر و برخی از وزارتخانهها و سازمان
ها داشته باشیم که انگیزه ما را در این راه مضاعف کرده است.
در شماره سوم هم تالش خواهیم کرد با نظرسنجی و نیازسنجی به تمامی سلیقههای مخاطبین پاسخ داده و در
کنار مطالب تخصصی ،مطالبی نیز برای تمامی اقشار مردم میهن عزیزمان ایران به خصوص مرزنشینان سخت
کوش تهیه و منتشر نمائیم.
از انجایی که این نشریه به مسایل تخصصی «مرز» میپردازد شاید به ندرت در کیوسکهای مطبوعاتی در
کنار نشریات عامهپسند قرار گیرد ،از این رو به مخاطبین پشنهاد میشود ضمن معرفی این مجله به همکاران،
دوستان ،اشنایان و اقوام ،ما را در گسترش فعالیت رسانهای همراهی کنند.
امید ان داریم با حمایت مردم و مسئولین بتوانیم در مدت کوتاهی این مجله را با رعایت مرزهای متعارف به
یک رسانه تاثیرگذار در کنار سایر مطبوعات دراوریم.
در اینجا الزم میدانم یاد کنیم از بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران و گرامی بداریم یاد و خاطره
شهدای هشت سال دفاع مقدس ،مدافعین حرم و امنیت جامعه که ارزش فداکاریها و جانفاشنیهای انها قیمت
ندارد.
همچنین این روزها که فصل زمستان در راه است مرزبانان غیور میهنمان در شرایط نامساعد جوی در حال حفظ
و حراست از مرزهای کشور هستند که باید قدردان زحمات و تالشهای فداکارانه انها نیز باشیم و این رسانه
بر خود وظیفه میداند در عرصه اطالعرسانی این تالشها را انعکاس دهد تا مردم بدانند و اگاه باشند ،امنیتی
که امروز در مرزها حاکم است مرهون وجود مرزبانان و مرزنشینان غیوری هستیم که با هوشیاری و حضور خود
امنیت پایداری را برای کشورشان به ارمغان میاورند.
فرهاد قنبری صفحه 20
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
در کمیته گردشگری مدیران ارشد استان اردبیل در تهران تاکید شد:
تبلیغ جاذبههای طبیعی و گردشگری استان اردبیل در اولویت
ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺮدﺷ ﺮى ا ﺘﺎن اردﺑﯿ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﺎﻧﻪ اﯾ ا ﺘﺎن در ﺗﻬﺮان
ﻪ داد
ﺗﺸ ﯿ
به گزارش دیدهبان مرز و به نقل از مرزنیوز؛ در نخستین جلسه کمیته
گردشگری مدیران ارشد اردبیل که در سالن کنفرانس کیش ایر برگزار شد،
دکتر فرزانه شرفبافی مدیرعامل هواپیمایی کیش ضمن خوشامدگویی
به مدعوین سخنانی در باب اهمیت تبلیغ جاذبههای طبیعی و گردشگری
استان اردبیل بیان داشت.
در ادامه این جلسه نیز اهداف این کمیته توسط حاج اسماعیل علیاکبری
مدیرعامل خانه استان اردبیل تبیین شد.
وی افزود :پشتیبانی اداری و مدیریتی طرحهای گردشگری و برنامههای
جاری تعریف شده ادارهکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری
استان اردبیل؛ جذب سرمایهگذار برای اجرای این طرحها؛ تسهیل ارتباط
مدیران محلی استان با مدیران ارشد در تهران؛ ارائه ایده و طرح های جدید
از جمله اهداف و وظایف این کمیته خواهد بود.
سپس اعضای این کمیته نظرات و پیشنهادهای خود را همچون توجه به
طرح استحصال انرژی ژئوترمال به موازات توسعه طرحهای اب درمانی؛
علمی و تخصصی نمودن مراکز اب درمانی؛ معرفی محصوالت غذایی و
فراورده های کشاورزی استان شامل عسل ،گوشت ،لبنیات ،میوه خصوصاً
ارگانیک و...؛ گسترش توریست درمانی؛ استانداردسازی اقامتگاهها،
رستورانها ،فروشگاههای سوغاتی و...؛ فرهنگسازی در خصوص نحوه
مواجه با گردشگران خارجی با کمک مراکز علمی و اجرایی؛ توسعه
بومگردی؛ همکاری بیشتر با کشور اذربایجان و و جذب گردشگر از این
کشور با توجه به مرز طوالنی ان با ایران؛ ترویج توریسم مذهبی و زیارتی؛
حمایت از پروژه زیبادشت اندبیل در خلخال و شهر جدید سرعین؛ راه
جدید سرعین؛ بهره گیری از فضای مجازی و پرتال برای رونق دادن به
صنعت گردشگری استان اردبیل؛ گردشگری سالمت؛ ارائه اطالعات و نرم
افزار گردشگری مجازی قبل از سفر گردشگر به استان؛ توسعه تبلیغات
گردشگری استان؛ توریسم ورزشی؛ اکو توریسم؛ هدایای تبلیغاتی؛ ایجاد
ارتباط اژانسهای داخلی با اژانسهای خارجی؛ اموزش فن گردشگری؛
معرفی کلور و پتانسیلهای گردشگری جنوب استان؛ برگزاری جشنواره
گردشگری؛ تعامل و همکاری با اتحادیهها و صنوف هتلداران و حمل
ونقل؛ ترویج زبانهای خارجی در اردبیل؛ عدم تداخل فعالیت کمیته با
برنامههای استان؛ ایجاد بستر مناسب در مبادی ورودی شهرها؛ پیشنهاد
برای زیباسازی شهرها؛ دعوت از علویان ترکیه و ترکمنهای عراق؛ جذب
و هدایت گردشگران کشورهای CISاز مرزهای بازرگان ،جلفا ،بیله سوار و
استارا؛ توسعه راهها و افزایش پروازها به استان؛ رفتارشناسی با طیفهای
مختلف گردشگران؛ بررسی اییننامهها و مقررات موجود؛ حرکت در
کنار مسئولین استانی و ملی؛ ارائه بسته تشویقی برای سرمایهگذاران در
بخش گردشگری استان؛ ایجاد راه ارتباطی سرعین با سردابه (جاده سبز)؛
کاهش مشکالت اداری مجوزها؛ شناسایی مخاطبین خارجی؛ گسترش
صنایع دستی و سوغات مانند حلوا سیاه و ...مطرح کردند.
همچنین در پایان این جلسه به منظور اجرایی نمودن و پیگیری موارد
مطروحه هیئتی شامل تقی باقری ،نادر بزرگر و مهندس بابک سبالنی
تعیین شده و با اکثریت اراء دکتر فرزانه شرفبافی نیز به ریاست این کمیته
به مدت یک سال انتخاب شد.
الزم به توضیح است اوایل امسال نشست مدیران ارشد استان اردبیل و
اردبیلیهای مقیم مرکز با حضور ایت اهلل سید حسن عاملی نماینده ولی
فقیه در استان و امام جمعه اردبیل ،حجت االسالم میرنقی قاضی پور رئیس
اسبق شعبه دوم تشخیص دیوان عدالت اداری کشور ،امیر سرتیپ ناصر
محمدیفر مشاور مقام معظم رهبری و فرمانده سابق نیروی زمینی ارتش
جمهوری اسالمی ایران ،مهندس اکبر بهنامجو استاندار اردبیل و جمعی از
روحانیون ،استانداران اسبق ،نمایندگان مردم استان اردبیل در ادوار مختلف
مجلس شورای اسالمی ،صاحب نظران ،اندیشمندان ،نخبگان ،کارشناسان،
متخصصان اردبیلی به منظور هماندیشی پیشکسوتان و مدیران توانمند
اردبیلی در سطح ملی که در دستگاههای مختلف دولتی ،عمومی و نیز
بنگاههای اقتصادی حضور موثر و مفیدی برای توسعه استان اردبیل دارند،
در سالن اصلی جلسات برج میالد تهران برپا شد و متعاقب ان ۳کمیته در
زمینههای صنعت ،کشاورزی و گردشگری برای هم افزایی با اهداف توسعه
استان اردبیل تشکیل شد.
ﺧﺒﺮﻧ ﺎر ﺮﻫﺎد ﻨﺒﺮى
21 صفحه 21
22
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی استان مرزی اردبیل
ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ ﺑــﺎ ﺑﯿـ از 1 250 000ﻧﻔــﺮ ﻤﻌﯿــﺖ و 1 5ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ
ﻣﺮﺑــ و ــﻌﺖ در ﺷــﻤﺎ ﺮﺑــﻰ اﯾــﺮان ــﺮار داﺷــﺘﻪ و ــﺪود 0 1
در ــﺪ ﻣ ــﺎ ﺖ ﮐ ﮐﺸــﻮر را ﺗﺸــ ﯿ ﻣــﻰ دﻫــﺪ اﯾــ ا ــﺘﺎن از
ﺷــﻤﺎ ﺑــﺎ ﮐﺸــﻮر ﻤﻬــﻮرى رﺑﺎﯾ ــﺎن ،از ﻨــﻮ ﺑــﺎ ا ــﺘﺎن زﻧ ــﺎن،
از ــﺮ ﺑــﺎ ا ــﺘﺎن رﺑﺎﯾ ــﺎن ﺷــﺮ ﻰ و از ﺷــﺮ ﺑــﺎ ا ــﺘﺎن ﯿ ـ ن
ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ
ﻫﻤ ــﺎﯾﻪ ا ــﺖ و 5ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن اﯾــ ا ــﺘﺎن ــﺪود
ﺑــﺎ ﮐﺸــﻮر ﻤﻬــﻮرى رﺑﺎﯾ ــﺎن ﻣــﺮز ﻣﺸــﺘﺮ دارد اﯾــ ا ــﺘﺎن
داراى 11ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﺑــﻪ ﻧــﺎ ﻫــﺎى ا ﻧــﺪوز ،ﺑﯿ ــﻪ ــﻮار ،ﭘــﺎر
ﺑــﺎد ،ﺧ ــﺎ ،ــﺮ ﯿ ،ﮐﻮ ــﺮ ،ﻣﺸـ ﯿ ﺷــﻬﺮ ،ﻣ ــﺎن ﺮﻣــﻰ ،ﻧﻤﯿ
و ﻧﯿــﺮ ﺑــﻮد و ﻣﺮﮐ ـ ن ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ اﯾ ـ ا ــﺘﺎن
ﺑــﻪ ــﺎ ﺑﺮﺧــﻮردارى از ا ﯿ ـ ﻣﻨﺎ ـ ﺑــﻪ ﯾﯿ ـ اﯾــﺮان ﺷــﻬﺮ
ﯾﺎ ﺘــﻪ و ﺮ ﯿــﺖ ﻫــﺎى ﺑ ــﯿﺎر و ﺎﻫــﺎ ﺑــﻰ ﻧﻈﯿــﺮى در ــﻮز ﻃﺒﯿﻌــﻰ،
ﺗﺎرﯾ ــﻰ و ﺮﻫﻨ ــﻰ دارد و ﺮدﺷـ ﺮى ﺑــﻪ ﻨــﻮان ﯾ ــﻰ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾـ
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﺗﻮ ــﻌﻪ ا ــﺘﺎن ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣــﻰ رود ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﻬﺎﻧﻰ ﺷــﯿﺦ
ﻔــﻰ ا ﺪﯾــ اردﺑﯿ ــﻰ ﺑــﻪ ﻨــﻮان ﯾ ــﻰ از 1ا ــﺮ ﺗﺎرﯾ ــﻰ ﺒــﺖ
ﺷــﺪ در ﯾﻮﻧ ـ ﻮ در ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ ــﺮار دارد ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ 1800
ا ــﺮ ﺗﺎرﯾ ــﻰ ﺷﻨﺎ ــﺎﯾﻰ ﺷــﺪ و ــﺪود 20ا ــﺮ ﺒــﺖ ﺷــﺪ ﻣ ــﻰ در
ﮐﺸــﻮر و 120اﻣﺎﻣــ اد و 11ﻣــﻮز دارد ﮐــﻪ 8ﻣــﻮز ﺗ ــﺖ ﻣﺎ ﯿــﺖ
ﻣﯿــﺮا ﺮﻫﻨ ــﻰ ،ﻣــﻮز ﺷــﻬﺪا ﺗ ــﺖ ﻣﺎ ﯿــﺖ ﺑﻨﯿــﺎد ﺷــﻬﯿﺪ ،ﻣــﻮز
ﻣﻔﺎﺧــﺮ دﯾﻨــﻰ ﺗ ــﺖ ﻣﺎ ﯿــﺖ ﺑﻨﯿــﺎد داﯾــﺮ ا ﻤﻌــﺎر ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ و
ﻣــﻮز ﺗﺎرﯾــﺦ ﻃﺒﯿﻌــﻰ ﺗ ــﺖ ﻣﺎ ﯿــﺖ ــﺎزﻣﺎن ﻔﺎ ــﺖ ﻣ ﯿ زﯾ ــﺖ
ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ـ و ﺑــﺮ ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﻬﺎﻧــﻰ ﺑ ﻌــﻪ ﺷــﯿﺦ
ﻔــﻰ ا ﺪﯾــ اردﺑﯿ ــﻰ ،ــﺎر ﻣﺘﻌــﺪد ﺗﺎرﯾ ــﻰ دﯾ ــﺮى از ﻤ ــﻪ
ﺑ ﻌــﻪ ﺷــﯿﺦ ﺒﺮا ﯿ ـ ﮐ ــﻮران ،ﺑ ﻌــﻪ ﺷــﯿﺦ ﯿــﺪر ﻣﺸ ـ ﯿ ﺷــﻬﺮ
و ﻣ ﻮﻃــﻪ ﺗﺎرﯾ ــﻰ ﺷــﻬﺮ ﯾــﺮى ،ﻌــﻪ او ﺘــﺎن ،ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﺑــﺎزار اردﺑﯿ ،
ﮐﺎرواﻧ ــﺮاى ﺷــﺎ ﺒﺎ ــﻰ ﻧﯿــﺮ ،ﺧﺎﻧﻪ ــﺎر ا ـ ﻨﻪ ﻧﻤﯿ ،ﻣ ــﺎ ﺪ،
ﻌــﻪ ﻫــﺎ ،ﭘـ ﻫــﺎ ،ﺧﺎﻧــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ و ﮐﺎرواﻧ ــﺮاﻫﺎ ﻧﺸــﺎن دﻫﻨــﺪ
اﻫﻤﯿــﺖ ﺗﺎرﯾ ــﻰ اﯾـ ا ــﺘﺎن ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ﺗــﻮد ﮐﻮﻫ ــﺘﺎﻧﻰ ــﺒ ن
ﺑــﺎ 4811ﻣﺘــﺮ ارﺗﻔــﺎ ﺑــﻪ ﻨــﻮان ﯾ ــﻰ از ﻫﻔــﺖ ـ ﺮدﺷ ـ ﺮى
ــﺮ و ــﺮد ا ــﺖ و درﯾﺎﭼــﻪ وا ـ
ﮐﺸــﻮر ،ﻣﻨﺸــﺎ ﭼﺸــﻤﻪ ﻫــﺎى
در ــﻪ ن و ﺷــﯿﺮوان در ــﻰ ﺑــﻪ ﻨــﻮان ــﻮ ﭘــﺎر در ا ــﺘﺎن
اردﺑﯿــ ــﺮار دارد اﯾــ ا ــﺘﺎن 110ﭼﺸــﻤﻪ ﻣﻌﺪﻧــﻰ دارد ﮐــﻪ 5
ــﺮد ا ــﺖ ،ﺑــﻪ ﻫﻤﯿ ﻬﺖ
ــﺮ و 5ﭼﺸــﻤﻪ ن
ﭼﺸــﻤﻪ ن
ﺷــﻌﺎر ﺮدﺷـ ﺮى ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ ،ــﺮزﻣﯿ ﭼﺸــﻤﻪ ﻫــﺎى ﺑﻬﺸــﺘﻰ
ــﺮ ﯿﻨﺮ ــﻪ ﺑــﺎ 84در ــﻪ ــﺎﻧﺘﯿ ﺮاد ﺑــﻪ
اﻧﺘ ــﺎ ﺷــﺪ ا ــﺖ
ــﺮ ﻮﺗــﻮر ــﻮﯾﻰ ﺑــﺎ phﺑﺮاﺑــﺮ ﺑــﺎ 2ﺑــﻪ
ﻨــﻮان ــﺮ ﺗﺮﯾ ـ ،
ــﻰ ﺑــﺎ دﺑﻰ5
ــﺮ ﺎوﻣﯿـ
ــﺮ و
ﻨــﻮان ا ــﯿﺪى ﺗﺮﯾـ
ــﺮ در ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ
ﯿﺘــﺮ در ﺎﻧﯿــﻪ ﺑــﻪ ﻨــﻮان ﭘــﺮ ﺗﺮﯾ ـ
درﻣﺎﻧــﻰ از ﻤ ــﻪ درﻣﺎﻧــﻰ اﯾﺮاﻧﯿــﺎن،
ــﺮار دارد 12ﻣ ﺘﻤــ
ﺷــﻬﺮ ﺘــﺎ ،ــﺮداﺑﻪ ،ﯿــﻪ ــﻮﯾﻰ ،ﯿﻨﺮ ﻪ ﻣﺸـ ﯿ ﺷــﻬﺮ ،ﺷــﺎﺑﯿ ،
و ــﻪ زﯾــﺮ ،ﻧــﺮا ،ﻬــﻮ ــﻮﯾﻰ ،ﭘﻬﻨ ــﻮ ،ﯿﻨﺮ ــﻪ ﻧﯿــﺮ ،ﺑـ ﺑﺎ ﯿـ ر و
ﯿــﻮى در ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﻫــﺎى اردﺑﯿـ ،ــﺮ ﯿ ،ﻣﺸـ ﯿ ﺷــﻬﺮ ،ﻧﯿــﺮ ،و
ﮐﻮ ــﺮ ــﺮار داﺷــﺘﻪ و ﺗﻮ ــﻌﻪ ﺗﻮرﯾ ــ ــ ﻣﺖ در ا ــﺘﺎن را روﻧــ
ﻣــﻰ ﺑ ﺸــﺪ ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ داراى ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷ ـ ﺮى در
ـ ﺑﯿ ـ ا ﻤ ــﻰ ،ﻣ ــﻰ ،ﻣﻨ ــﻪ اى و ﻣ ــﻰ و 12رو ــﺘﺎى ﻫــﺪ
ﺮدﺷــ ﺮى و 52رو ــﺘﺎى داراى ﺎﺑ ﯿــﺖ ﻃﺒﯿﻌــﻰ و ﺗﺎرﯾ ــﻰ ا ــﺖ
ﺗ ــﻪ ﮐﺎﺑﯿـ ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﺮدﺷـ ﺮى ﯿــﺮان ،ﭘﯿ ــﺖ ا ـ ﻰ روى ﺑــﺮ
و ﺗ ــﻪ ــﯿ ــﻮار ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ــﺮ ﯿ و ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﭘ ـ ﻣﻌ ـ ﺑــﺎ
5ﻣﺘــﺮ ﻃــﻮ و 80ﻣﺘــﺮ ارﺗﻔــﺎ در ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷـ ﺮى ﺧﯿــﺎو
ﺗــﺎ ﺮدو ــﻰ در ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﻣﺸـ ﯿ ﺷــﻬﺮ در ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ــﺮار دارد
ﻧ ــﺘﯿ ﭘـ ﺗﻤــﺎ ﺷﯿﺸــﻪ اى ﮐﺸــﻮر ﻧﯿـ در ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﻫﯿــﺮ ــﺮار
دارد اﯾـ ﭘـ ﺷﯿﺸــﻪ اى او ﯿـ ﭘـ ﻣﻌ ـ در ـ ﮐﺸــﻮر و ـ و
ﻬﺎﻧــﻰ ا ــﺖ ﺗﻨــﻮ ﺗﻮ ﯿــﺪ ﻨﺎﯾ ـ
ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﻫــﺎى ﻣﻤﺘــﺎز در ـ
د ــﺘﻰ ،ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ را در زﻣــﺮ ا ــﺘﺎن ﻫــﺎى ﻣﻬـ و ﻌــﺎ ﺗﻮ ﯿــﺪ
ﻨﺎﯾـ د ــﺘﻰ ﮐﺸــﻮر ــﺮار داد ا ــﺖ ﺑــﻪ ﻫﻤﯿ
ﮐﻨﻨــﺪ ﻣ ــﻮ
ﺧﺎﻃــﺮ ﻣــﺪار ،داﻧﺸـ ﺎ ﻫــﺎ و ــﻮز ﻫــﺎى ﻤﯿــﻪ و ﻣﻮزﺷـ ﺎ ﻫــﺎى
زاد ﻫﻤــﻪ ــﺎ ﻪ ﺷــﺎﻫﺪ ــﻮر داﻧـ ﭘ وﻫــﺎن ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ـ و ﺑــﺮ
داﻧﺸـ ﺎ ﻣ ـ اردﺑﯿ ــﻰ ﮐــﻪ در زﻣــﺮ داﻧﺸـ ﺎ ﻫــﺎى ﻣ ــﺮ ﮐﺸــﻮر
ا ــﺖ ،داﻧﺸــ ﺎ ﻫــﺎى ــﻮ ﭘ ﺷــ ﻰ ،ﭘﯿــﺎ ﻧــﻮر ،زاد ا ــ ﻣﻰ،
ﻣﺪﯾﺮﯾــﺖ ﻨﻌﺘــﻰ ،ﻬــﺎد داﻧﺸـ ﺎﻫﻰ ،ﻤــﻰ و ﮐﺎرﺑــﺮدى و ﻣﻮ ــﺎ
ﯿــﺮ اﻧﺘﻔﺎ ــﻰ ﻧﯿ ـ و ــﻮد دارﻧــﺪ ﮐــﻪ داﻧ ـ ﻣﻮﺧﺘ ـ ﺎن و ﻧ ﺒ ـ ﺎن
ﺑ ــﯿﺎرى ﺗ ﻮﯾ ـ ﺎﻣﻌــﻪ ﻣــﻰ دﻫﻨــﺪ صفحه 22
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
ﺑﯿ ـ از 50ﻧــﻮ ﻣ ــﻮ ﻨﺎﯾ ـ د ــﺘﻰ در ﻣﻨﺎﻃ ـ رو ــﺘﺎﯾﻰ ،ﺸــﺎﯾﺮى و
ﺷــﻬﺮى ا ــﺘﺎن اردﺑﯿـ ﺗﻮ ﯿــﺪ و ﺑــﻪ ﺑﺎزارﻫــﺎى داﺧـ و ﺧــﺎر از ﮐﺸــﻮر ﺮ ﻪ
ﻣــﻰ ﺷــﻮد ﺎ ــﻰ ،ورﻧــﻰ ،ﯿـ ،ﻣ ــﻨﺪ ،ﺎ ﯿ ،اﻧــﻮا ﻣ ــﻮ ﭼﺮﻣــﻰ و
از ﻤ ــﻪ ﺗﻮ ﯿــﺪا ﻣﻬـ ﺎدراﺗــﻰ ﺑــﻪ ﺧــﺎر از ﮐﺸــﻮر ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣــﻰ ﯾﻨــﺪ
دو و ــﺎرا ــﻮا ــﻮاى
ـ ــﺒ ن ،ﯾــﺮان ﺷــﻰ
ــﺎوا ن ﺑﺎ ــﻰ
ــﯿﺎ از ــﻮ ﺎﺗﻰ ﻫــﺎى ا ــﺘﺎن اردﺑﯿــ ﺑــﻮد و ا ــ ﺮدﺷــ ﺮان در
ﻣ ــﺎ ﺮ ﺑــﻪ ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ از ﻮﺷــﺖ و ﺒﻨﯿــﺎ در ﮐﻨــﺎر دﯾ ــﺮ ــﻮ ﺎﺗﻰ
ﻫــﺎى ا ــﺘﺎن ﺧﺮﯾــﺪارى ﻣــﻰ ﮐﻨﻨــﺪ
ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ داراى 5ﻫ ـ ار ﻧﻔــﺮ ﻤﻌﯿــﺖ ﺸــﺎﯾﺮى ﺑــﺎ 4ﻃﺎﯾﻔــﻪ ا ــﺖ
ﮐــﻪ از ﻧﻈــﺮ ﻤﻌﯿــﺖ رﺗﺒــﻪ ــﻮ ﮐﺸــﻮرى را داﺷــﺘﻪ و ﺗﻮ ــﻌﻪ ﺸــﺎﯾﺮى در
ا ــﺘﺎن را روﻧ ـ ﻣــﻰ ﺑ ﺸــﺪ
ﮐﺸــﺖ و ﻨﻌــﺖ ﻣ ــﺎن و ﭘــﺎر ﺑــﺎد در ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﭘــﺎر ﺑــﺎد ﺑــﺎ زﻣﯿ ـ
ﻫــﺎى ﻣ ﺎﻧﯿ ـ زرا ــﻰ و ﺑﺎ ــﻰ و داﻣ ــﺮورى و ﻨﺎﯾ ـ ﺗﺒﺪﯾ ــﻰ ﺎﻣ ــﻰ ﺑــﺮاى
ﺗﻮ ــﻌﻪ ﺗﻮرﯾ ــ ﮐﺸــﺎورزى در ا ــﺘﺎن ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ اﯾــ ا ــﺘﺎن داراى 21
وا ــﺪ ﻣﺮﮐـ ا ﺎﻣﺘــﻰ از ﻤ ــﻪ ﻫﺘـ و ﻫﺘـ ﭘﺎرﺗﻤــﺎن و ﻣﯿﻬﻤﺎﻧ ﯾــﺮ ﺑــﻮد و از
ﻧﻈــﺮ ﺗﻌــﺪاد ﻣﺮاﮐـ ا ﺎﻣﺘــﻰ رﺗﺒــﻪ ــﻮ ﮐﺸــﻮرى را دارد ،اﯾـ ا ــﺘﺎن 1د ﺘــﺮ
ﺧﺪﻣــﺎ ﻣ ــﺎ ﺮﺗﻰ و 21وا ــﺪ ﻣﺮﮐـ ﭘ ﯾﺮاﯾــﻰ ﺑﯿـ راﻫــﻰ دارد ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ
ــﺮد ﻣــﻰ
در ﻣﻨ ــﻪ ﮐﻮﻫ ــﺘﺎﻧﻰ وا ـ ﺷــﺪ و داراى ا ﯿ ـ ﻧﯿﻤــﻪ ﺧﺸ ـ
ﺮا ﯿﺎﯾــﻰ و ﺗﻮﭘﻮ ﺮا ــﻰ ا ــﺘﺎن ،و ــﻮد رﺷــﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ وﯾ ــﻰ ﻫــﺎى ﺧــﺎ
ﮐــﻮ ﻫﺎﯾــﻰ ﺑــﺎ ارﺗﻔــﺎ ﺑﯿـ از 4000ﻣﺘــﺮ و دﺷــﺖ ﻫــﺎى و ــﯿ ﺑﺎ ـ ﺷــﺪ
ــﻮى و ﻌﯿــﺖ ﺑﻬﺘــﺮى ﻧ ــﺒﺖ ﺑــﻪ
اﯾــ ا ــﺘﺎن از ــﺎ ﻣﯿــ ان ﻧــ و
ــﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﻃـ ﮐﺸــﻮر داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﺑــﻪ ﻃــﻮرى ﮐــﻪ ﺷــﺎﺧ ﺑﺎرﻧﺪ ــﻰ ا ــﺘﺎن
ﺑﯿـ 250ﺗــﺎ 00ﻣﯿ ــﻰ ﻣﺘــﺮ ﻣﺘ ﯿــﺮ ا ــﺖ دﯾـ ر ــﻤﻰ ﻣﺮد ا ــﺘﺎن ا ـ
و ﻣ ﻫـ اﯾﺸــﺎن ﺷــﯿﻌﻪ ﻌﻔــﺮى ا ــﺖ و اﯾـ ا ــﺘﺎن ﺑــﻪ د ﯿـ ﻣ ﺒــﺖ ﺎﺑـ
و ـ ﻧ ــﺒﺖ ﺑــﻪ اﻫـ ﺑﯿــﺖ زﺑﺎﻧـ د ﺧــﺎ و ﺎ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ و در ﺷــﺘﻪ
ﺑــﺎ ﻧــﺎ ﻫــﺎى دارا رﺷــﺎد ،دارا ﻤ ـ ،دارا ﻌﺮ ــﺎن ،دارا ﻣــﺎن و ﺷــﻬﺮ ﻣ ــﺪ
ﻣﻌــﺮو ﺑــﻮد ا ــﺖ زﺑــﺎن ﻣــﺎدرى ﺎﻣــﻪ ﻣــﺮد ﻣﻨ ــﻪ زﺑــﺎن ﺗﺮﮐــﻰ رى
ا ــﺖ ا ﺒﺘــﻪ ــﺎﮐﻨﯿ ﺑﺮﺧــﻰ از رو ــﺘﺎﻫﺎى ﻧﻤﯿ ـ و ﺷﻬﺮ ــﺘﺎن ﺧ ــﺎ ﺑــﻪ
ـ ﻣــﻰ ﻮﯾﻨــﺪ
ﻬ ــﻪ ﺗــﺎ و ﺗﺎ ـ
ﻣــﺮد رﺑﺎﯾ ــﺎن ﮐــﻪ ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ ﻧﯿ ـ ـ وى از ن ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣــﻰ رود
ﺧﺎ ـ ﯾ ــﻰ از ﻨ ﯿﻨــﻪ ﻫــﺎى ادﺑﯿــﺎ ﺷــﻔﺎﻫﻰ ﻣ ـ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧــﻪ و اﯾــﺮان اﻧــﺪ
ﭼﻨﺎﻧ ــﻪ ﻫــﺮ ﻬﺎﻧ ــﺮدى ﮐــﻪ از اﯾــ ﺧ ــﻪ دﯾــﺪن ﮐــﺮد ،ﺷــﯿﻔﺘﻪ ادﺑﯿــﺎ
ﺷــﻔﺎﻫﻰ ن ﺷــﺪ ا ــﺖ و اﯾـ دﯾــﺎر را ــﺮزﻣﯿ ﺷــﻌﺮ و ﻫﻨــﺮ ﻧــﺎ ﻧﻬــﺎد اﻧــﺪ
ﺗﻮ ــﻪ ﺑــﻪ اﻣــﺮ ﻣــﻮز در ﮐﻨــﺎر ﺮﻫﻨـ و ﻫﻨــﺮ ،از وﯾ ــﻰ ﻫــﺎى ﺑــﺎرز ﻣــﺮد
ا ــﺘﺎن اردﺑﯿ ـ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
23 صفحه 23
24
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان اردبیل و پیشینه تاریخی شهر اردبیل
شهرســتان اردبیــل بــا دارا بودن مســاحتی
بالــغ بــر 2098کیلومتــر مربــع از کل
اســتان یکــی از وســیع تریــن شهرســتان
هــای اســتان مــی باشــد .ایــن شهرســتان
عــالوه بــر مرکزیــت سیاســی -اداری از
یــک مرکزیــت جغرافیایــی نیــز برخــوردار
اســت بــه ایــن دلیــل در ســطح اســتان
از جایــگاه ویــژه ای برخــوردار اســت.
بــه لحــاظ طبیعــی ،تاریخــی ،فرهنگــی،
اقتصــادی و اجتماعــی نیــز پررونــق تریــن
شهرســتان اســتان بــوده و از جاذبــه هــای
متعــدد گردشــگری برخــوردار اســت.
دسترســی اســان از ایــن شهرســتان
بــه مناطــق و جاذبــه هــای گردشــگری
اســتان ،برخــورداری از امکانــات مناســب
زیرســاختی و اقتصــادی از جملــه مزیــت
هــای ایــن شهرســتان بــوده کــه مجموعه
ای از عوامــل و عناصــر جــذب گردشــگر
را در خــود جمــع کــرده اســت .ایــن
شهرســتان شــامل بخــش مرکــزی و
بخــش هیــر اســت .خواهــر خوانــده شــهر
اردبیــل شــهر تیســاوازوری مجارســتان
مــی باشــد.
ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﺗﺎرﯾ ﻰ ﺷﻬﺮ اردﺑﯿ
هویــت و پیشــینه تاریخــی ایــن
شهرســتان در مرکــز سیاســی– اداری ان
(شــهر اردبیــل) نهفتــه اســت .اردبیــل
در ماخــذ گوناگــون بــه صــورت هــای
اَردویــل ،اَر ُدئیــل و بیشــتر اَر َدبیــل امــده
و در منابــع ارمنــی بــه صــورت ارتــا ِوت و
ســپس ارتــا ِول یــاد شــده اســت .ظاهــرا ً
نــام اردبیــل ترکیبــی اســت از دو جــزء ارد
بــه معنــای درســتی ،راســتی و پاکــی ،و
بیــل یــا ویــل (پســوند مــکان) بــه معنــای
جایــگاه .ایــن ترکیــب را بــه صــورت هــای
ارتاویــل و ارتاویــال بــه معنــای شــهر
مقــدس نیــز نوشــتهانــد .بســیاری از
مورخــان اســالمی نیــز همچــون یاقــوت
حمــوی بنــای ایــن شــهر را بــه فیــروز
شــاه پادشــاه ساســانی 459- 4۳8میالدی
نســبت مــیدهنــد. صفحه 24
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
اثار و جاذبههای تاریخی و فرهنگی
ﺎ ﺑــﻪﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ مجموعــه
جهانــی شــیخصفــیالدیــن اردبیلــی
بــه عنــوان یــک اثــر تاریخــی
و فرهنگــی ســال 7۳5هجــری
قمــری توســط شــیخ صدرالدیــن
موســی فرزنــد شــیخصفــی بنــا
شــده در دوران حکومــت صفــوی
مــورد احتــرام شــاهان صفــوی بوده
است.
در ســال 1۳89بــه همــت ســازمان
میــراث فرهنگــی ،صنایــع دســتی و
گردشــگری در ردیــف اثــار ثبــت
شــده جهانــی یونســکو قــرار گرفتــه
و بــه عنــوان میــراث جهانــی ثبــت
گردیــده اســت.
اهمیــت ایــن بقعــه نــه تنهــا بــه
خاطــر جنبــه کاربــرد زیارتــی ان
بلکــه بــه واســطه ویژگــیهایــی
اســت کــه در ابعــاد هنــری و
معمــاری تاریخــی ان نهفتــه اســت.
بخــشهــای اصلــی ایــن مجموعــه
تاریخــی عبارتنــد از :صحــن مرکزی
بــه عنــوان شــاهنشــین ،مقبره شــیخ
صفــیالدیــن معــروف بــه گنبــد اهلل
اهلل ،ارامــگاه شــاه اســماعیل اول
بنیانگــذار سلســله صفویــه ،ارامــگاه
محــی الدیــن محمــد معــروف بــه
حــرمخانــه ،چلــه خانــه ،مســجد
جنــتســرا ،عمــارت چینــیخانــه،
تــاالر دارالحفــاظ ،قندیــل خانــه
یــا نمازخانــه ،دارالحدیــث (طــاق
متولــی یــا دارالســالم) ،ســردر شــاه
عباســی ،دروازه اصلــی یــا ســر در
بــزرگ ،حیــاط بــزرگ یــا حیــاط
بــاغ ،حیــاط کوچــک میانــی،
ســاحت یــا صحــن اصلــی ،محوطــه
معــروف بــه قبرســتان شــهیدگاه،
خانــگاه یــا زاویــه ،حیــاط معــروف
بــه مقابــر و اثــار و بقایــای معمــاری
کشــف شــده طــی ســال هــای
مختلــف بــوده اســت.
ﻣ ﺒــﺮ ﺷــﯿﺦ ﺒﺮا ﯿــ ایــن
مقبــره در محلــه کلخــوران شــهر
اردبیــل واقــع شــده اســت.
شــیخ امیــنالدیــن جبرائیــل پــدر
شــیخصفــیالدیــن اســحق اردبیلــی
و جــد پادشــاهان صفــوی اســت.
مکانــی کــه ایــن مقبــره در ان
احــداث شــده ،محوطــهای وســیع
اســت کــه بــه بــاغ شــیخ معــروف
مــیباشــد ،در ســال 10۳0هجــری
قمــری یعنــی اوایــل قــرن دهــم
ســاخته شــده اســت.
ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﺑــﺎزار ﺗﺎرﯾ ــﻰ
اردﺑﯿــ ایــن مجموعــه بــه
عنــوان یکــی از نمونــههــای بــازار
ســنتی ایــران محســوب مــیشــود.
بــازار قدیمــی اردبیــل کــه بافــت
قدیمــی ان تــا حدودی حفظ شــده،
قســمتهــای اصلــی از راســتههــای
پیرعبدالملــک ،قیصریــه ،کفاشــان،
عالفــان ،زرگــران ،ســراجان ،پنبــه
فروشــان ،مســگران ،چاقــو ســازان و
اهنگــران تشــکیل شــده و ســراهای
انهــا عبارتنــد از :ســرای خشــکبار،
گلشــن ،وکیــل ،زنجیرلــو ،حــاج
احمــد ،حــاج شــکر ،مجیدیــه ،امــام
جمعــه و دوگوچــی.
اهمیــت بــازار اردبیــل در دوران
صفویــه بیشــتر بــه دلیــل تجــارت
ابریشــم و حضــور کاروانیــان در
ایــن بــازار بــوده اســت.
25 صفحه 25
26
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
جاذبه های طبیعی و مناطق نمونه گردشگری
ا ــﺮ ﻃﺒﯿﻌــﻰ ﻣ ــﻰ ــﺒ ن
کــوه ســبالن بــه عنــوان یکــی از
اثــار طبیعــی ،ملــی و یکــی از هفــت
قطــب گردشــگری کشــور بــوده و
بــه عنــوان یــک کــوه اتشفشــانی
خامــوش منشــا بالــغ بــر 75چشــمه
ابگــرم و ۳5چشــمه اب ســرد معدنی
اســت .ایــن کــوه بــه روایتــی زادگاه
زرتشــت پیامبــر بــوده و در احادیثــی
از حضــرت محمــد(ص) نیــز بــه کــوه
ســبالن اشــاره گردیــده اســت .کــوه
ســبالن دارای ســه قلــه بــوده و در
راس بلندتریــن قلــه ان دریاچــه
ســبالن بــه عنــوان یــک جاذبــه ژئــو
توریســتی قــرار دارد.
درﯾﺎﭼــﻪ ﻧ ــﻮر منطقــه نمونــه
گردشــگری نئــور در 48کیلومتــری
جنــوب شــرقی اردبیــل بــه طــرف
خلخــال در یکــی از دره هــای
کوهســتانی در ارتفــاع 2500متــری
از ســطح دریــا بــا مســاحتی بالــغ بــر
220هکتــار و عمــق متوســط 5متــر
یکــی از زیباتریــن و دیدنــی تریــن
دریاچــه هــای ایــران مــی باشــد.
در حــال حاضــر نوعــی ماهــی قــزل
االی رنگیــن کمــان کــه از زمــره
بهتریــن نــوع ماهیــان دنیــا مــی
باشــد در ان پــرورش داده مــی شــود
کــه هــر ســاله عــده زیــادی از مــردم
جهــت ماهیگیــری و کوهنــوردی و
اســتفاده از مناظــر بدیــع و بــی نظیــر
منطقــه و هــوای خنــک و مطبــوع
ان بــه دریاچــه روی مــی اورنــد.
ایــن دریاچــه از ســوی ســازمان ملــل
بــه عنــوان محــل زیســت و حیــات
پرنــدگان بــا اهمیــت منظــور شــده
اســت .دریاچــه نئــور کــه ماهــی
قــزل االی ان شــهرت جهانــی دارد،
دارای جاذبــه هــای بســیار مســاعد
گردشــگاهی اســت و حواشــی ایــن
دریاچــه از تفــرج گاه هــای مهــم
اردبیــل بــوده و همــه ســاله مســابقه
تفریحــی تحــت عنــوان مســابقه
ماهیگیــری در ایــن دریاچــه بیــن
دوســت داران صیــد ماهــی انجــام
مــی گیــرد.
از پســتانداران حــوزه ی زیســت ایــن
منطقــه مــی تــوان بــه خــرس قهــوه
ای ،گــرگ ،روبــاه ،گــراز و از پرنــدگان
بــه انــواع اردک وحشــی ،خوتــکا،
انقــوت ،کبــک ،چــکاوک ،بلدرچیــن،
عقــاب طالیــی و ...اشــاره نمــود.
ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى
درﯾﺎﭼــﻪ ﺷــﻮراﺑﯿ ایــن منطقــه
یکــی از نقــاط تفریحــی و گردشــگری
شــهر اردبیــل مــی باشــد .ایــن
دریاچــه اب شــور داشــته و بــه
همیــن نــام نیــز نامگــذاری شــده
کــه اخیــرا ً بــا هدایــت اب رودخانــه
بالیقلــو از شــوری ان کاســته شــده
بــه طــوری کــه در زمســتان هــا
شــاهد یــخ زدگــی ســطح اب ان مــی
شــویم.با گســترش و توســعه شــهری
شــهر اردبیــل ایــن دریاچــه کــه قبـ ً
ال
در حاشــیه شــهر قــرار گرفتــه بــود
در داخــل شــهرک هــای مســکونی
و مجتمــع هــای تفریحــی و تجــاری
و شــهر بــازی محصــور شــده اســت
و یکــی از تفرجــگاه هــای اصلــی
گردشــگری مــردم اردبیــل می باشــد.
ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷ ـ ﺮى ﻫﯿﺮ
دربنــد هیــر یکــی از مراکــز بســیار
مهــم تفریحــی و گردشــگری منطقــه
هیــر اســت ،ایــن دربنــد از دهانــه
دریاچــه نئــور شــروع مــی شــود و
تــا ابتــدای قــوری چــای ادامــه مــی
یابــد .دربنــد هیــر شــامل رودخانــه
بســیار جــذاب بــوده و حاشــیه
رودخانــه مملــو از باغــات گیــالس و
البالــو اســت .ایــن منطقــه در بــاال
دســت پوشــیده از گیاهــان مرتعــی
اعــم از انــواع گــون ،اویشــن و صدهــا
گونــه ی دیگــر از پوشــش گیاهــان
دارویــی اســت .بــرای دســت یابــی
بــه ایــن مــکان جــذاب از داخــل
شــهر هیــر کــه در جــاده اردبیــل بــه
خلخــال واقــع شــده اســت اســتفاده
مــی گــردد.
ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى
ﺑ ــﺮ ــﺮداﺑﻪ ایــن ابشــار
در 24کیلومتــری غــرب اردبیــل
و در منطقــه نمونــه گردشــگری
ابگــرم ســردابه در دامنــه شــرقی
تــوده ســبالن واقــع اســت .ارتفــاع
ایــن ابشــار در حــدود 15الــی 20
متــر بــوده و از محــل هــای دیدنــی
مجتمــع ابگــرم معدنــی ســردابه و
از نقــاط گردشــگری اردبیــل اســت.
ایــن منطقــه بــه دلیــل برخــورداری
از مجتمــع هــای ابگــرم ســردابه و
قیــه ســویی از مناطــق گردشــگرپذیر
اســتان و شهرســتان اردبیــل بــوده و
همــه ســاله پذیــرای تعــداد زیــادی
از گردشــگران از سراســر کشــور مــی
باشــد. صفحه 26
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
اماکن مقدس ،مذهبی و مساجد تاریخی
اﻣــﺎ زاد ﻫــﺎ امــامزاده صالــح،
امــامزاده ســید صدرالدیــن ،امــامزاده
حلیمــه خاتــون و...
امــامزاده صالــح :از اماکــن مذهبــی
شــهر اردبیــل اســت .هســته اولیــه
بنــا متعلــق بــه عصــر صفــوی و
بنــای فعلــی در یــک دهــه گذشــته
نوســازی شــده اســت .قبــال رواق،
حــرم ،مســجد و یــک ایــوان در
ضلــع جنوبــی ،مهمتریــن عناصــر
کالبــدی ان را تشــکیل مــیدهــد.
اشــعار نوشــته شــده بــر روی کاشــی
هــای ایــوان بیانگــر ایــن اســت کــه
در ســال 11۳0هجــری قمــری
یعنــی در زمــان شــاه عبــاس صفــوی
احــداث شــده اســت .رواق ایــن امــام
زاده بــه شــکل مســتطیل اســت و
روشــنایی درون ان از طریــق پنجــره
هایــی کــه در طــاق نماهــای جنوبــی
تعبیــه شــده تامیــن مــیگــردد.
حــرم نیــز دارای هفــت طــاقنمــا بــا
پنجــرههایــی بــرای نورگیــری اســت.
ضریــح اهنــی بقعــه نیــز در مرکــز
ان قــرار دارد .امــامزاده صالــح مدفــن
دو تــن از علمــا و مراجــع عالــی قــدر
اســت.
ﻣ ــﺎ ﺪ ﺗﺎرﯾ ــﻰ مســجد جمعه،
مســجد میــرزا علــیاکبــر ،مســجد
جامــع و ...
27 صفحه 27
28
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
خانههای تاریخی و جاذبههای طبیعی
ﺧﺎﻧــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ خانــه
صادقــی ،خانــه رضــازاده ،خانــه
ابراهیمــی ،خانــه ارشــادی و ...
حمــام هــای تاریخــی :حمــام اقانقــی
(مــوزه مــردم شناســی) ،حمام شــیخ
(مــوزه صنایــع دســتی) ،حمــام
ابراهیــم ابــاد (ســفره خانــه ســنتی)،
حمــام یعقوبیــه و ...
ﭘــ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ پــل هفــت
چشــمه(پل ججیــن) ،پــل یعقوبیــه،
پــل پیــر مــادر (ســید ابــاد) ،پــل
گیالنــده ،پــل ســرخ ســامیان و ...
رودخانــه هــای شهرســتان اردبیــل:
رودهــای مهــم اردبیــل قــره ســو،
بالیقلــی چایــی ،و هیرچایــی مــی
باشــد.
ﺑﺎ ﯿ ــﻰ ﭼﺎﯾــﻰ بالیقلــی چایــی
(رودخانــه ماهــی دار ) اردبیــل ،کــه
از چشــمه ســارها و بــرف هــای
دامنــه هــای جنوبــی کــوه ســبالن
و دامنــه هــای شــمال غربــی رشــته
کــوه هــای بزغــوش سرچشــمه مــی
گیــرد ،از شــهر اردبیــل مــی گــذرد
و بــه رودخانــه قــره ســو مــی ریــزد. صفحه 28
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
صنایعدستی استان اردبیل
صنایــع دســتی اســتان اردبیــل
شــامل معــرق چــوب ،ســفال گــری،
منبــت چــوب ،تــراش ســنگ هــای
نیمــه قیمتــی ،نگارگــری ،قــالب
بافــی ،ورنــی بافــی ،گلیــم بافــی،
تذهیــب ،ســوزن دوزی ،جاجیم بافی،
احجــام چوبــی ،البســه محلــی (لباس
هــای ســنتی) ،خراطــی ،گــره چینی،
نقــره ســازی ،صنایــع دســتی چرمی،
ســاخت ســاز ســنتی ،طراحــی نقشــه
فــرش ،زیــوراالت ســنتی ،تــراش
روی شیشــه ،چلنگــری ،حکاکــی
روی ســنگ ،مشــبک چــوب ،کاشــی
معــرق ،چــاپ باتیــک ،نقاشــی روی
پارچــه ،پیکــر تراشــی ،ســاخت
احجام ســفالی ،نقاشــی روی شیشــه،
ســوخت روی چــوب ،کاشــی هفــت
رنــگ ،گــچ بــری ،ورشــو ســازی،
نقاشــی روی چــرم ،دوات گــری،
قلــم زنــی ،حجــاری ،مــس گــری،
چاقــو ســازی ،زین ســازی ،ســراجی،
رنگــرزی ،چــاروق دوزی ،ملیلــه
ســازی مــی باشــد.
29 صفحه 29
30
30
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
غذاها و سوغات محلی استان اردبیل
عســل معــروف تریــن محصــول و
ســوغاتی مناطــق اطــراف ســبالن و
اســتان اردبیــل مــی باشــد .دامنــه
هــا و کــوه پایــه هــای حوالی ســبالن
بــه لحــاظ تنــوع گیاهــی و ویژگــی
هــای اقلیمــی اســتعداد فــوق العــاده
ای بــرای تولیــد عســل و زنبــورداری
دارد.
بهتریــن نــوع عســل در دامنــه هــای
پوشــیده از ســنبل ،ریحــان ،پونــه و
گــون ســبالن تولیــد مــی گــردد و
بــه ســبب مرغوبیــت ،شــهرت ملــی
و جهانــی پیــدا کــرده اســت.
عســل هــای تولیــدی ایــن منطقــه
بــه صــورت عســل بــدون مــوم و
عســل بــا مــوم عرضــه مــی شــود.
بهتریــن نــوع عســل ،عســل بهــاره
اســت و بــرای درمــان بیمــاری هــا
مفیــد مــی باشــد.
حلــوای ســیاه :ایــن خوراکــی خــاص
شهرســتان اردبیــل اســت و در
ایــن شــهر نیــز عرضــه مــی گــردد.
حلــوای ســیاه رنگــی بــوده و بســیار
مقــوی مــی باشــد.
ایــن حلــوا از ارد ،جوانــه گنــدم ،اب،
کــره طبیعــی ،عصــاره عســل و ادویــه
و ســایر افزودنــی هــای مجــاز بــه
دســت مــی ایــد.
فــراورده هــای لبنــی :از ســوغاتی
هــای دیگــر منطقــه مــی تــوان بــه
فــراورده هــای لبنــی نظیــر سرشــیر،
کــره ،ماســت ،دوغ ،پنیــر و ...اشــاره
نمــود.
غذاهــای محلــی :غذاهــای محلــی
مــردم منطقــه شــامل پیچــاق قیمــه،
اش دوغ ،خشــیل ،هــرا ،ســوغان
ســوئی ،بوزبــاش ،کلــه جــوش،
مرجــی شورباســی ،ســوتدی پلــو،
ســاری حلــوا ،انــواع ابگوشــت و
انــواع کبــاب هــا ،قیقنــاغ ،شــوربا،
ســاج ایچی(بوزارتمــا) ،مرجــی پتــه،
قوزولــی پلــو ،ترشــی قورمــه ،ترشــلی
اش ،امــام اشــی (ســاری اش)،
یــاوان اش ،گیلدیــک اشــی (نســترن
وحشــی) ،چغرتمــا ،قویمــاق ،قیســاوا
و ...مــی باشــد. صفحه 30
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
ردیف
1
4
اردبیلاستان اردبیل
منتخب
معرفی رسانهها و مطبوعات محلی
معرفی رسانه های محلی استان
عنوان رسانه
دو هفتهنامه اسمان اردبیل
هفتهنامه اردبیل اینده
1
ماهنامه اردبیل تیتر
0
دوهفتهنامه اردبیل نوین
3
1
هفتهنامه اردبیل فردا
دوهفتهنامه اطالعات اردبیل
محمد میرزایی ناطق
مریم خداپناه
دوماهنامه اقتصاد اردبیل
مهدی حسیننژاد
مهدی حسیننژاد
دوهفتهنامه امین اردبیل
صادق فرهمندامین
صادق فرهمندامین
نادر پرستار
نادر پرستار
9
14
فرهاد خائف
فرهاد خائف
مجتبی الله
ماهنامه انتخاب اردبیل
دوهفتهنامه اندیشه اردبیل
حبیب احمدی
11
19
دوهفتهنامه خبر اردبیل
11
هفتهنامه چشمانداز اردبیل
علیرضا حسن زاده
نادر پرستار
خیابان سعدی ،نرسیده به میدان سعدی ،ساختمان امیرحسین
سیدمصطفی جمشیدی
جعفریه ،روبروی قبرستان ججین ،کوچه جعفریه سلطاناباد ،پالک 191
44
هفتهنامه ورزش اردبیل
نادر پرستار
فاطمه نصیری
41
دوهفتهنامه زمان اردبیل
صدیف بدری
40
هفتهنامه سالم ساواالن
بهنام دانشی
41
41
هفتهنامه شیوا اردبیل
49
هفتهنامه صبح اردبیل
14
11
13
ماهنامه ماندگار اردبیل
اردبیل
10
فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه
11
دوهفتهنامه ملک اردبیل
علوم پزشکی اردبیل
11
هفتهنامه مهر اردبیل
19
دوهفتهنامه وقایع اردبیل
11
35
31
34
هفتهنامه وحدت اردبیل
دو ماهنامه والیت اردبیل
هفتهنامه همدلی اردبیل
دوفصلنامه هنر شهر اردبیل
بهنام دانشی
حافظ ،اول خیابان اذربایجان ،ساختمان دکتر دادمان ،طبقه ،3واحد 15
)530(11141133
نایبی نرسیده به باغمیشه ،روبروی بانک کشاورزی ،مجتمع سبالن ،واحد اول
حافظ ،اول خیابان اذربایجان ،ساختمان دکتر دادمان ،طبقه ،3واحد 15
)530( 11434313
)530(11141133
(ره)
خیابان وحدت یک ،خیابان شهید جزایری ،کوچه شهید فوالدی ،پالک 119
(ره)
تازه میدان ،بازار امام حسین ،طبقه اول
خیابان بیضای اردبیلی 13 ،متری شهید رجبزاده ،پالک 1
)530( 11401501
)530( 11304531
)530( 11315934
)530( 11401155
)530(11101011
)530(11419501
مسعود نجفی
راشد پرستار
عباس کریمی
سمیه بخشنده
علی مجیدپور
رقیه ملکزادهاصل
رقیه ملکزادهاصل
سیدایوب تقوی طلب
سیدایوب تقوی طلب
یوسف اکبری
محمدرضا فرض اللهی
محمدرضا فرض اللهی
مهرداد جلیلی کیا
مهرداد جلیلی کیا
محمد نادری
محمد نادری
سعید نوریان
شهرک دادگستری ،خیابان پردیسان جنوبی ،کوچه پردیسان ، 1پالک 15
)530(11041515
خیابان امام خمینی(ره) ،پشت کمیته امداد ،نشریه سبالن اردبیل
استان اردبیل
یوسف اکبری
)530(11119003
)530(11114543
دانشگاه علوم پزشکی و
اردبیل
)530(11111111
میدان شریعتی ،خیابان ایتا ...خامنه ای ،ساختمان سهند ،طبقه ،1واحد1
ناطق عباسقلیزاده
خدمات بهداشتی درمانی
)530(11141011
)530(11111111
هنگامه محرم نژاد
دانشگاه علوم پزشکی و
)530( 11111114
فاطمه نصیری
هنگامه محرم نژاد
خدمات بهداشتی درمانی
)530( 11404153
چهار راه امام خمینی
حمید صفری
دوهفتهنامه قلم اردبیل
)530( 11114535
،روبروی بانک ملی ،ساختمان مرکزی وکال ،طبقه 4
حمید صفری
فاطمه بخشنده
)530(11119003
)530(11111911
شیوا نوری حصار
عباس کریمی
)530( 11113141
چهارراه امام خمینی
شیوا نوری حصار
15
(ع)
)530( 11404499
،مجتمع صفویه ،طبقه فوقانی ،پالک 113
هادی صباغی
دوهفتهنامه طلیعه اردبیل
فصلنامه سالمت و بهداشت
مریم محرمی
میدان امام حسین ،بازار امام حسین ،طبقه دوم ،پالک 11
( ع)
)530( 11434313
علی اکبر روح نواز
هادی صباغی
راشد پرستار
11
غفار پارسا
سید غنی فروزان
مسعود نجفی
ماهنامه عصر اردبیل
اکبر صفاری
سید غنی فروزان
هفتهنامه صبح افتابی اردبیل
41
میدان شریعتی ،خیابان ایتا ...خامنهای ،ساختمان سهند ،طبقه ،1واحد1
خیراهلل عزیزی
پایگاه خبری خط هشت اردبیل
ماهنامه سیمای اردبیل
چهارراه امام ،روبروی پارک ملت ،کوچه مدرس ،4پالک 11
خیراهلل عزیزی
مریم محرمی
علیرضا حسن زاده
43
میدان بعثت ،جنب بانک ملی
علی اکبر روح نواز
45
ماهنامه سبالن اردبیل
چهارراه امام خمینی
،پاساژ نور ،طبقه دوم ،پالک 40
(ره)
رسول ناصرازاد
هفتهنامه خبرنامه اردبیل
41
بازار منصوری به طرف پیرعبدالملک ،جنب بیمارستان ارتا ،طبقه 1
رسول ناصرازاد
10
هفتهنامه پگاه اردبیل
هفتهنامه توسعه اردبیل
میدان امام حسین(ع) ،بازار امام حسین(ع) ،طبقه ،4واحد 11
عظیم دشتی
غفار پارسا
11
شهرک سبالن ،خیابان امیرکبیر ،قطعه 1159
عظیم دشتی
11
هفتهنامه پیام اردبیل
حبیب احمدی
خیابان والی ،اول خیابان 11متری ازادگان ،پالک 15
شهرام محمدی
دو هفتهنامه بامداد اردبیل
هفتهنامه پژواک اردبیل
مریم خداپناه
خیابان شهید مصطفی خمینی ،جنب مدرسه امیرکبیر ،مجتمع سبالن ،واحد 9
قاسم محمدی
اکبر صفاری
13
مجتبی الله
محمد میرزایی ناطق
دوهفتهنامه امید اردبیل
11
مسلم نوروززاده
مسلم نوروززاده
شهرام محمدی
1
15
سجاد ناصرازاد
سجاد ناصرازاد
شهرام محمدی
ماهنامه افق اردبیل
1
صاحب امتیاز
مدیر مسئول
نشانی دفتر مرکزی رسانه
شماره تماس
سعید نوریان
شهرک رازی ،نبش کوچه رازی ،3پالک401
شهرک سبالن فاز ،4خیابان سلمان فارسی ،پالک 41
عالی قاپو ،طبقه ،1پالک 13
خیابان باکری ،نرسیده به میدان باکری ،روبروی غیر انتقاعی رسا
)530( 11111511
)530(11041111
)530( 11191150
)530( 11114011
خیابان دانشگاه ،باالتر از دریاچه شورابیل ،دانشگاه علوم پزشکی و خدمات
)530( 11011341
میدان جانبازان ،انتهای خیابان دانشگاه ،بعد از میدان دانشگاه ،مجتمع
)530( 11044511
شهرک سبالن فاز دو ،روبروی سازمان اتوبوسرانی ،پالک 111
)530( 11111511
بهداشتی درمانی استان اردبیل ،دانشکده بهداشت
اداری پردیس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ،کدپستی0111910991
خیابان دانشگاه ،میدان پلیس ،خیابان والیت ،به طرف میدان ایثار ،پالک 41
میدان جچین ،پشت مسجد قائم ،خیابان قائم11 ،کوچه متری قائم ،4پالک 11
)530( 11041931
)530( 11141015
31 صفحه 31
32
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان اصالندوز
اصالنــدوز یکــی از شــهرهای اســتان
اردبیــل و مرکــز بخــش مرکــزی
شهرســتان اصالنــدوز اســت .اصالندوز
در قســمت جنــوب غربــی شهرســتان
پارسابــاد در اســتان اردبیــل واقــع
شدهاســت کــه ،از شــمال بــه رود
ارس و مــرز ایــران و کشــور جمهوری
اذربایجــان ،از جنــوب بــه شهرســتان
بیلــه ســوار و گرمــی ،از شــرق بــه
بخــش مرکــزی شهرســتان پارساباد
و بخــش اســالماباد و از غــرب بــه
شهرســتان کلیبــر اســتان اذربایجــان
شــرقی محــدود اســت.
بــر اســاس مصوبــه هیئــت دولــت در
تاریــخ 5اســفند 1۳97اصالنــدوز
بــه شهرســتان تبدیــل شــد و 580
کیلومترمربــع مســاحت داشــته و
بــر اســاس سرشــماری ســال 1۳95
جمعیــت اصالنــدوز بیــش از ۳2هزار
و 500نفــر میباشــد.
وجــه تســمیه نــام اصالنــدوز:
اصالنــدوز ،از ترکیــب دو کلمــه
تورکی«اســالن» بــه معنــی شــیر
و «دوز»یــا «دوزی» بــه معنــی
زمیــن همــوار تشــکیل شــده اســت،
پس«معنــی ترکی ان دشــت شــیران
اســت».
اصالنــدوز در گــذر تاریــخ :در
دانشــنامه ایــران و اســالم ،دربــاره
لغــت اصالنــدوز و در تعریــف ایــن
ابــادی نیــز چنیــن امــده اســت:
«اصالنــدوز کــه ان را اصــالن دوز
هــم مــی گوینــد دهــی کوچــک
بــا پنجــاه خانــوار ،جــزو دهســتان
مغــان از شهرســتان اردبیــل بــود کــه
در120کیلومتــری غــرب بیلــه ســوار
قــرار دارد.
ناحیــه اســت کوهســتانی و در عیــن
حــال گرمســیر ،مذهــب اهالــی انهــا
تشــیع و زبــان انــان ترکــی اذری
مــی باشــد.
زندگیشــان از دامــداری و کشــاورزی
مــی گــذرد.
در کتــاب «منــم تیمــور جهان گشــا»
امــده اســت :تیمــور بــا دویســت و
پنجــاه هــزار نفــر از لشــکریان خــود
در دشــت مغــان فــرود امــد کــه
لشــکریان اســتراحت کننــد و اســب
هــا فربــه شــوند ،در ایــن دشــت
دژ بزرگــی بــه نــام اولتــان وجــود
داشــت ،ایــن دژ بــه قــدری وســعت
داشــت کــه طویلــه و اخــور بــرای
اســبان و جایــگاه خــواب و اســتراحت
بــرای لشــکریان امــاده بــود و تمــام
قشــون در ان بــه اســتراحت مــی
پرداختنــد.
یــک روز تیمــور بــرای شــکار بــه
دشــت رفــت ،شــیری پیــش امــد،
تیمــور بــا تیــری او را برافکنــد و ان
محــل بــه اصالنــدوز (دشــت شــیر)
معــروف گردیــد.
در ناحیــه اصالنــدوز اثار 9گورســتان
مربــوط بــه هــزاره اول پیش از اســالم
یافت شــده اســت.
تپــه اســالمی (عودجــه) در 11
کیلومتــری شــهر اصالنــدوز با ســفال
هــای خشــتی و لعابــدار ســده 10ق،
و تپــه اصالنــدوز در یــک کیلومتــری
شــهر اصالنــدوز بــا اثــار مشــابه از
همــان زمــان ،از دیگــر اثــار بــر جــای
مانــده در ایــن ناحیــه بــه شــمار
می رونــد.
تپــهی نــادری (نادرشــاه) از تپههــای
باســتانی و تاریخــی شهرســتان
اصالنــدوز اســت.
در ایــن مــکان بــود کــه نادرشــاه
افشــار جهــت خلــع شــاه طهماســب
دوم صفــوی انجمــن بزرگــی تشــکیل
داد و ســران کشــور و بــزرگان را بــه
دشــت مغــان فــرا خوانــد کــه منجــر
بــه خلــع طهاســب میــرزا و رســیدن
وی بــه تخــت ســلطنت شــد.
تاجگــذاری نادرشــاه افشــار را بــه
تفــاوت در تپــه نــادری و قلعــه اولتان
دانســتهاند کــه نشــان دهنــده قدمــت
تاریخــی اصالنــدوز و وجــود ســکونت
در ایــن منطقــه بــوده و تاریــخ نیــز
بــرای اصالنــدوز صفحــه ای اختصاص
داده اســت.
ایــن تپــهی عظیــم در جنــوب غربــی
شــهرک اصالنــدوز در ملتقــای رود
ارس و دره ی رود قــرار دارد بلنــدی
ایــن تپــه ۳0متــر و محیــط اطــراف
ان حــدود 1500متــر و طــول ان
120متــر و عــرض ان حــدود 100
متــر اســت ،ایــن محــل در ســدههای
متمــادی واحــد مســکونی بزرگــی را
تشــکیل مــیداده از هــزارهی اول
پیــش از میــالد تــا اواخــر ســدهی
یازدهــم هجــری قمــری مســکون
بــوده شــاید قدمــت ان تا هزاره ســوم
و چهــارم پیــش از میــالد نیــز برســد
از اشــیای مکشــوفه در ان میتــوان از
ســفال خشــت پختــهی دوران پارتــی
ســفالهای منقــوش دوره اســالمی
تعــداد زیــادی ســنگ ابســیدین بــه
حالــت تیغــه و ســنگ خــام را نــام
بــرد.
ایــن تپــه را میتــوان بــه بهســازی
و خــارج کــردن از محوطــه نظامــی
بــه یکــی از مهمتریــن جاذبههــای
تاریخــی و طبیعــی منطقــه تبدیــل
کــرد و هــر ســال عالقهمنــدان
بســیاری را از اطــراف و اکنــاف بــه
خــود جلــب کنــد .ایــن تپــه اکنــون
در محوطــه پاســگاه مــرزی اصالنــدوز
قرارگرفتــه اســت.
گورســتانهای قدیمــی :در نزدیکــی
اصالنــدوز گورســتانهای قــوش
اوتــران ،قلــی بیگلــو ،اخجــی،
گدائیلــو ،گل تپــه و کــرار واقع شــده،
کــه مربــوط بــه هــزارهی اول پیــش از
میــالد اســت.
گورســتانهایباســتانیدر دامنــهی
کوههــا و رودخانههــا کــه
افتابگیــر و رو بــه مشــرق و صفحه 32
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
طلــوع افتــاب اســت ،انتخــاب شــده
چــون افتــاب و اب در مذهــب
میترائیســم جنبــه تقــدس دارد،
گورســتانهای مربــوط بــه هــزارهی
پیــش از میــالد قلــی بیگلــو و قــوش
اوتــران و دیگــر گورســتانهای
مکشــوفه و گورســتانهای عهــد
ساســانی(اخجی) بــدون اســتثنا
چنیــن مشــخصاتی دارنــد کــه
گواهــی بــر گــذر تاریــخ از ایــن
منطقــه هســتند.
طــرز تدفیــن بهواســطهی اهکــی
بــودن خــاک کــه ســبب از میــان
رفتــن و پوســیدگی اســتخوان
میشــود ،بــه طــور کلــی معلــوم
نشــد امــا قلعــه اســتخوانهای
کوچــک کاســه ســر و قلــم پــا نشــان
میدهــد کــه جهــت مــردگان
شــرقی ،غربــی و ســر و صــورت
روبــروی افتــاب قــرار داشــته اســت
کــه بیشــتر انهــا در معــرض تجــاوز و
حفــاری قاچــاق قــرار گرفتــه اســت.
اطالعــات بیشــتر از اصالنــدوز :جیمز
موریــر ،مولــف «ماجراهــای حاجــی
بابــای اصفهانی»،کــه دویســت ســال
پیــش از اصالنــدوز دیــدن کــرده
شــهر را چنیــن توصیــف میکنــد،
“وقتــی بــه اصالنــدوز رســیدیم ،بــه
جــای روســتا ،مکانــی را یافتیــم
شــامل مجموعــهای از ســرپناههایی
کــه تعــدادی ایــالت بدبخــت فــرار
کــرده از اراضــی روســیه بــا نــی و
نمــد برپــا کــرده بودنــد.
در اینجــا تپــهای مصنوعــی
مخروطــی شــکلی بــود منســوب
بــه تیمــور لنــگ ،کــه ایرانیــان بــا
کشــیدن نــردهای در اطــراف ان را
بــه صــورت ســنگری بــرای دفــاع از
ســواحل ارس امــاده میکردنــد… .
در اواخــر دهــه ،1۳20بــر اســاس
جلــد چهــارم فرهنــگ جغرفیایــی
ایــران اصالنــدوز 25تــن ســکنه
داشــت .نبــرد اصالنــدوز میــان ایــران
و روســیه (اکتبــر )1812کــه بــه
شکســت ایــران و امضــای عهدنامــه
گلســتان انجامیــد در ایــن مــکان
انجــام یافتهاســت.
جاذبــه هــای دیدنــی اصالنــدوز:
منطقــه حفاظــت شــده مغــان در
جنــوب غــرب اصالنــدوز و غــرب
بخــش قشــالق دشــت از توابــع
شهرســتان بیلــه ســوار ،در شــمال
اســتان اردبیــل واقــع گردیــده اســت.
وســعت ایــن منطقــه ۳5000
هکتارمــی باشــد و گونــه هــای
جانــوری شناســایی شــده در
زیســتگاه مــورد مطالعــه عبارتنــد از
گــرگ ،روبــاه ،شــغال ،خرگــوش و
گــراز وحشــی و پرندگانــی از قبیــل
عقــاب ،دلیجــه ،قرقــی ،مینــا و پــری
شــاهرخ و پرنــدگاه ابــزی و کنــار
ابــزی و تعــداد زیــادی از گونــه
گنجشــک ســانان مــی باشــد.
گونــه شــاخص دشــت مغــان اهــوی
ایرنــی بــوده کــه در ســالیان گذشــته
بــر اثــر شــکار بــی رویــه منقــرض
شــده و هــدف طــرح احیــای ایــن
گونــه در دشــت مغــان بــا انتقــال
از مناطــق همجــوار از جملــه دشــت
ســهرین زنجــان مــی باشــد.
از گیاهــان بومــی و مشــخص و
غالــب دشــت مغــان ســه گونــه از
جنــس درمنــه و خانــواده مرکبــان
بــا نــام محلــی یوشــان مــی باشــد
ایــن گیــاه ســطح زیــادی از مراتــع
دشــت را مــی پوشــاند.
از دیگــر دیدنــی ایــن شــهر زیبــا
عشــایر شاهســون (ایــل ســون)،
بافــت ورنــی (صنایــع دســتی)،
ســد میــل مغــان ،کنــاره رود اراز
(ارس) ،گورســتانهای قدیمــی ماننــد
گورســتانهای واقــع در کورعباســلو و
….اشــاره کــرد.
جاذبههــای گردشــگری اصالنــدوز
عــالوه بــر جنــگل حاشــیه رود ارس،
دریاچــه پشــت ســد میــل مغــان
می باشــد.
تــاالب میل مغــان در ســه کیلومتری
اصالنــدوز یکــی از مهمتریــن اثــار
طبیعــی شــمالغرب کشــور محســوب
مــی شــود کــه محــل النــه گزینــی
گونههــای متعــدد پرنــدگان مهاجــر
و کمیــاب اســت.
فهرســت اثــار دیدنــی شهرســتان
اصالنــدوز مغــان :تــاالب و دریاچــه
ســد میــل مغــان؛ رودخانــه دره
یــورت (قــره ســو)؛ پیــر اغاجــی
(درخــت کهنســال) مقصودلــوی
کورعباســلو؛ تپــه شــاه تپــه ســی
مقصودلــوی کورعباســلو؛ تپــه
نــادری (نادرشــاه افشــار)؛ پــل
تاریخــی خمارلــو یــا خداافریــن
(جنــوب غــرب شهرســتان اصالنــدوز
مغــان)؛ ســواحل زیبــای اراز یــا
ارس؛ کانــال هــای ابرســانی (بــران
مغــان)؛ مــزارع و کشــتزارهای
منطقــه؛ مــزارع و شــالیزارهای زیبا و
دیدنــی پنبــه و برنــج؛ بــرج تاریخــی
قارلوجــا (روســتای قارلوجــا)؛ تپــه
هــای تاریخــی گــوزل لــی ،بــوران،
ایدیــر و… ؛ محوطــه تاریخــی و
اوجــاق کــول تپــه (روســتای کــول
تپــه بخــش بــران اصالنــدوز مغــان)؛
نــوع معیشــت و زندگــی عشــایری؛
منطقــه حفاظــت شــده پــرورش
اهــوی مغــان؛ نــوار مــرزی ایــران و
جمهــوری اذربایجــان؛ باغــات شــلیل
روســتاهای مقصودلــو ،اســدکندی
کورعباســلو و مراتــع دیــم در اطــراف
کــوه اغ داغ و. ...
33 صفحه 33
34
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستانبیلهسوار
ایــن شهرســتان در شــمال اســتان
و در فاصلــه 171کیلومتــری شــمال
شــرق اردبیــل در قســمت وســیعی از
جلگــه حاصلخیــز مغــان قــرار گرفته،
ارتفــاع متوســط ان از ســطح دریــا
حــدود 90متــر و اب و هــوای ان
در تابســتان گــرم و در ســایر فصــول
ســال معتــدل اســت.
بــه ســبب ارتفــاع کــم از ســطح دریــا
و مقــدار بارندگــی نســبتاً خــوب و
خــاک حاصلخیــز از عمــده تریــن
مناطــق کشــاورزی کشــور محســوب
مــی شــود.
ایــن شهرســتان بــه دلیــل مــرز
مشــترک زمینــی بــا جمهــوری
اذربایجــان و گمــرک و پایانــه مــرزی
کریــدور اصلــی ورود اتبــاع جمهــوری
اذربایجــان بــه ایــران بــوده و نقــش
مهمــی در توســعه گردشــگری
خارجــی اســتان دارد و دارای مرغــوب
تریــن نــوع مرتــع بــرای اتــراق
قســمتی از طوایــف ایــل شاهســون
در پاییــز و زمســتان مــی باشــد.
جاذبــه هــای تاریخــی :کاروانســرای
شــاه عباســی در منطقــه شــورگل
خروســلو ،مــزار ســربازان گمنــام
شــهریور 1۳20در داخــل شــهر ،تپــه
ایــالن جیــغ در روســتای دمیرچــی،
قیــز قلعــه ســی( قلعــه دختــر)
مربــوط بــه دوره اشــکانی و ساســانی
در بخــش مرکــزی و مدرســه تاریخی
امــام خمینــی(ره) در داخــل شــهر
مــی باشــد.
جاذبــه هــای طبیعــی :شــکارگاه کــوه
هــای خروســلو ،کشــتزارهای زیبــای
دانــه هــای روغنــی و غــالت ،پــارک
جنگلی(تپــه نرگــس) در داخل شــهر،
دریاچــه شــورگل ،جنــگل هــای
شــرکت پــارس در 20کیلومتــری
بیلــه ســوار ،طبیعــت گلــی بــالغ،
ســواحل رود ارس و بالهــارود.
جاذبــه هــای اقتصــادی :بازارچــه
مــرزی بیلــه ســوار
صنایــع دســتی :گلیــم بافــی ،جاجیم
بافــی ،قالیبافــی ،ورنــی بافــی ،تــراش
روی شیشــه و. ...
محصــوالت کشــاورزی :گنــدم ،ســویا
و عــدس و. ... صفحه 34
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستانپارساباد
ایــن شهرســتان در شــمال اردبیــل
و بــا فاصلــه 222کیلومتــری مرکــز
اســتان در دشــت مغــان و در ارتفــاع
40-20متــر از ســطح دریــا قــرار
گرفتــه اســت.
شهرســتان پــارس ابــاد کــه قطــب
کشــاورزی اســتان محســوب مــی
شــود حــدود 60کیلومتــر مــرز ابــی
(بــه واســطه رود ارس) و 25کیلومتــر
مــرز زمینــی بــا جمهــوری اذربایجان
دارد.
اب و هــوای ایــن شهرســتان در
تابســتان گــرم و در زمســتان و ســایر
فصــول معتــدل و خنــک مــی باشــد،
دو رود مهــم و پــراب ان ارس و
قــره ســو (ســیاه رود) در اقتصــاد و
کشــاورزی منطقــه اعتبــار خــاص
داشــته و از شــریان هــای حیاتــی
اســتان بــه شــمار مــی رونــد.
جاذبــه هــای طبیعــی :منطقــه نمونــه
گردشــگری اطــراف دریاچــه مجتمــع
کشــت و صنعــت مغــان ،منطقــه
نمونــه گردشــگری اطــراف تــاالب
توپــراق کنــدی ،رود ارس ،قــره
ســو ،باغــات میــوه مجتمــع کشــت و
صنعــت مغــان و. ...
صنایــع دســتی :ورنــی بافــی ،گلیــم
بافــی ،جاجیــم بافــی ،اوجــاق قراقــی،
خورجیــن بافــی ،چنتــه بافــی،
جــوراب بافــی ،نواربافــی و نمکــدان
بافــی و. ...
محصــوالت کشــاورزی و دامــی:
گنــدم ،جــو ،دانــه هــای روغنــی،
پنبــه و میــوه هــای درختــی ،علوفــه
و لبنیــات و. ...
35 صفحه 35
36
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان خلخال
ایــن شهرســتان در جنــوب اســتان
اردبیــل و در فاصلــه 114کیلومتــری
مرکــز اســتان قــرار گرفتــه اســت.
خلخــال تــا ســال 1۳58بــه هــرو
ابــاد معــروف بــوده اســت .ارتفــاع
ایــن شهرســتان از ســطح دریاهــای
ازاد حــدود 1796متــر و اب و هــوای
ان در قســمت شــرقی ارتفاعــات
تالــش ســرد و در قســمت شــمال،
جنــوب و غــرب معتــدل و مطبــوع
اســت.
بــا اســتناد بــه یافتــه هــای باســتان
شناســی قدمــت خلخــال بــه نیمــه
دوم هــزاره اول قبــل از میــالد مــی
رســد.
جاذبــه هــای تاریخــی :مــوزه خلخــال
(حمــام نصــر از دوره قاجاریــه)،
مســجد حــاج عبدالغنــی رزاقــی
روســتای خمــس ،شــیخ انصــاری،
حمــام کلــور 1و ،2خانــه تاریخــی
نصیــری ،خانــه تاریخــی صالحــی،
امامــزاده ســید دانیــال ،روســتای
خانقــاه ســادات ،امامــزاده روســتای
کاالر در 11کیلومتــری خلخــال،
امامــزاده ال هاشــمین در ۳
کیلومتــری خلخــال بخــش شــاهرود،
منطقــه نمونــه گردشــگری امامــزاده
عبــداهلل کلــور ،غــار جــالل ابــاد،
قلعــه خشــتی گیلــوان ،بقعــه شــیخ
کشــف الدیــن انصــاری روســتای
دایــی کنــدی ،امامــزاده ســید احمــد
معراجــی روســتای ســفید اب ،بقعــه
شــیخ محمــد قریشــی در هشــتجین،
قیــز و اوغــالن قلعــه ســی و بنــای
چهارگــوش .
جاذبــه هــای طبیعــی :دامنــه زیبــای
جنگلــی اســالم بــه خلخــال ،گردنــه
المــاس ،چشــمه ازنــاو ،چشــمه میــر
عدیــل (تفرجــگاه اندبیــل مناطــق
نمونــه گردشــگری) ،ابشــار نــره گــر
روســتای اســبو ،ابشــار لــرد بخــش
خــورش رســتم خلخــال ،باغــات
روســتای نمهیــل ،باغــات برنــدق،
منطقــه نمونــه گردشــگری گردنــه
المــاس ،منطقــه نمونــه گردشــگری
اندبیــل و منطقــه نمونــه گردشــگری
ازنــاو.
روســتاهای هــدف گردشــگری:
روســتای هــدف گردشــگری اندبیــل،
روســتای هــدف گردشــگری کــزج،
روســتای هــدف گردشــگری برنــدق،
روســتای هــدف گردشــگری خوجین
و روســتای هــدف گردشــگری
ماجــوالن.
مهمتریــن رودهــای خلخــال:
قــزل اوزن ،شــاهرود ،ســنگ رود،
ارپاچایــی ،هروابــاد و پــر اب تریــن
حــوزه اردبیــل یعنــی قــره ســو از
ارتفاعــات ان سرچشــمه مــی گیــرد.
صنایــع دســتی :جاجیــم بافــی ،گلیم
بافــی ،قالــی بافــی ،شــال بافــی ،گیوه
بافــی و کاله نمــدی ،بافتــه هــای
ســنتی ،لبــاس هــای ســنتی صفحه 36
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان سرعین
ایــن شهرســتان در 28کیلومتــری
غــرب اردبیــل و در دامنــه شــمال
شــرق کــوه ســبالن قــرار گرفتــه
اســت.
وجــود اثــار و معمــاری هــای صخــره
ای و اثــار باســتانی در شــهر و حومــه
حاکــی از اهمیــت ایــن منطقــه در
طــول ادوار گذشــته اســت.
امــا اشــتهار کنونــی شــهر بــه ســبب
وجــود بیــش از 12اب گــرم معدنــی
و اماکــن اقامتــی متعــدد مــی باشــد.
ســرعین در فرهنــگ لغــات فارســی
بــه معنــای سرچشــمه مــی باشــد.
جاذبــه هــای تاریخــی :تپــه باســتانی
اناهیتــا ،غارهــای تاریخــی روســتای
کنــزق ،غارهــای تاریخــی روســتای
وینــد کلخــوران ،امامــزاده ســید
ابوالقاســم ،تپــه اتشــگاه و...
جاذبــه هــای طبیعــی :منطقــه نمونــه
گردشــگری ســرعین ،منطقــه نمونــه
گردشــگری الــوارس ،منطقــه نمونــه
گردشــگری طبیعــت ســبز پــارس،
روســتای هــدف گردشــگری الــوارس،
روســتای هــدف گردشــگری کنــزق،
منطقــه نمونــه گردشــگری وینــد
کلخــوران ،دهکــده صخــره ای وینــد
کلخــوران ،ابشــار چشــمه گورگــور،
دربنــد ورگــه ســران ،ییالقــات
عشــایری در دامنــه کــوه ســبالن،
منطقــه نمونه گردشــگری ویــال درق،
دره زیبــای ورنیــاب.
مهمتریــن ابگــرم هــای ســرعین:
مجتمــع اب درمانــی ایرانیــان،
مجتمــع اب درمانی ســبالن ،مجتمع
اب درمانــی ارشــاد (پهنلــو) ،مجتمــع
اب درمانــی شــهرافتاب ،مجتمــع اب
درمانــی قهــوه ســوئی ،مجتمــع اب
درمانــی ژنــرال ،اب درمانــی بــش
باجیــالر ،اب گــرم گاومیــش گلــی،
اب گــرم ســاری ســو ،اب گــرم یئــل
ســویی ،اب گــرم پهنلــو ،چشــمه
معدنــی و گازدار روســتای ارجســتان.
37 صفحه 37
38
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان کوثر
ایــن شهرســتان در حــد فاصــل
شــهرهای اردبیــل ،خلخــال ،میانــه و
تالــش واقــع شــده و مرکــز ان شــهر
گیــوی اســت.
شــهر گیوی در فاصلــه 75کیلومتری
اردبیــل از دو بخــش مجــزای گیــوی
ســفلی و علیــا تشــکیل شــده اســت و
دارای اب و هــوای کوهســتانی ســرد
در زمســتان ،خنــک و مطبــوع در
ســایر فصــول ســال اســت.
کــوه هــای باغــرو و گیــل داغ ایــن
شهرســتان را احاطــه کــرده اســت و
رود هــای قــزل اوزن ،ســنگوار چــای،
ارپــا چــای و گیــوی چــای از رودهای
مهــم ان محســوب مــی شــود.
جاذبــه هــای تاریخــی :منبر مشــکول
مربــوط بــه دوران ســلجوقی در
روســتای مشــکول ،قلعــه خشــتی
فیروزابــاد مربــوط بــه دوران صــدر
اســالم ،پــل تاریخــی فیــروز ابــاد،
کاروانســرای شــاه عبــاس روســتای
ارپاچــای ،کــول تپــه و قــاال دوزی
در گیــوی علیــا ،دلیکلــی داش در
شــمال شــرقی گیــوی ســفلی ،رســتم
داشــی در شــمال شــرق گیــوی واقــع
در کــوه ازنــاو ،مســجد قاجــاری جــان
اغــا در گیــوی ســفلی ،امامــزاده
زینــج رو پیــر در گیــوی ســفلی ،قیــز
کورپوســی.
جاذبــه هــای طبیعــی :منطقــه نمونــه
گردشــگری داش حمامــی (حمــام
ســنگی) در جنــوب شــرق گیــوی
ســفلی ،ارتفاعــات سرمســتان در
شــمال گیــوی ســفلی نزدیــک کــوه
یــال ،منطقــه نمونــه گردشــگری
اب گــرم گیــوی در ارتفــاع 1500
از ســطح دریــا در 7کیلومتــری
شــرق گیــوی ســفلی ،منطقــه نمونــه
گردشــگری و اثــر طبیعــی -ملــی غار
یخــگان ،تــاالب گنجــگاه واقــع در
روســتای گنجــگاه در 1۳کیلومتــری
گیــوی علیــا ،ژئــو پــارک فیروزابــاد،
باغــات میــوه در داخــل شــهر و پاییــز
ســحرانگیز ان و دربنــد مشــکول.
صنایــع دســتی :قالیبافــی ،گلیــم
بافــی ،جاجیــم بافــی ،فــرش.
محصــوالت کشــاورزی :بــه ،گیــالس،
البالــو ،گــردو و ســیب و عســل و
لبنیــات از جملــه ســوغاتی هــای
شهرســتان کوثــر بــه شــمار مــی رود. صفحه 38
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستانمشگینشهر
ﻣﺸـ ﯿ ﺷــﻬﺮ در 0ﮐﯿ ﻮﻣﺘﺮى ﺷــﻬﺮ
اردﺑﯿ ـ و در ــﻤﺖ ﺷــﻤﺎ ــﺒ ن
ــﺮار ﺮ ﺘــﻪ ا ــﺖ ،ﻣ ــﺎ ﺖ اﯾــ
ﺷــﻬﺮ 1ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ ﻣﺮﺑــ ﺑــﻮد و
از ﻨــﻮ ﺑــﻪ ــﺮا ،از ﺷــﻤﺎ ﺑــﻪ
ﺮﻣــﻰ ،از ــﺮ ﺑــﻪ اﻫــﺮ و از ﺷــﺮ
ﺑــﻪ اردﺑﯿـ و از ﻃــﺮ ﺷــﻤﺎ ﺷــﺮ ﻰ
ﺑــﺎ ﮐﺸــﻮر ﻤﻬــﻮرى رﺑﺎﯾ ــﺎن ﻫـ
ﻣــﺮز ا ــﺖ ﮐــﻮ ــﺒ ن از ﻣ ــﯿﺮ
ﻣﻮ ﯿــ در 1ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮى و از ﻣ ــﯿﺮ
ﻫــﺮود در 20ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮى ﻨــﻮ
ﺷــﺮ ﻰ ﻣﺸ ـ ﯿ ﺷــﻬﺮ وا ـ ﺷــﺪ
ــ ﻪ ﮐــﻮ ﻫــﺎى ــﺒ ن
ا ــﺖ
ــﻪ ﻣﻌــﺮو دارد ــﻪ ﺑ ر ﺘــﺮ ﺑــﻪ
ـ ﺎن ــﺎوا ن ﻣﺸــﻬﻮر و ارﺗﻔــﺎ
ن 4811ﻣﺘــﺮ از ــ درﯾــﺎ ﻣــﻰ
ﺑﺎﺷــﺪ و دو ــﻪ دﯾ ــﺮ ن ﻫــﺮ و
ﮐ ــﺮى ﻧــﺎ دارد در ــﻪ ا ــﻰ ن
درﯾﺎﭼــﻪ زﯾﺒــﺎ و ﺷ ـ ﻔﺖ اﻧ ﯿ ـ ﺑﺎ
ز ﺧــﻮد ﭼﺸ ـ ﻧــﻮازى ﻣــﻰ ﮐﻨــﺪ
و در داﻣﻨــﻪ اﯾــ ــﻪ ﻫــﺎ ﯾ ــﺎ
ﻫــﺎى دا ﻤــﻰ و در ارﺗﻔــﺎ ﺑﺎ ﺗــﺮ از
4500ﻣﺘــﺮ و ــﻮد دارﻧــﺪ
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ﻰ ــﻨ ﻧﺒﺸــﺘﻪ
ﺎ ــﺎﻧﻰ ،ﻣ ﺒــﺮ ﺷــﯿﺦ ﯿــﺪر ،ﻌﻪ
ﻬ ﻬــﻪ ،دﯾــﻮ ﻌــﻪ ــﻰ ،ﮐﻬﻨــﻪ
ﻌــﻪ ،ﻌــﻪ ارﺷـ ،ﻣ ﻮﻃــﻪ ﺗﺎرﯾ ﻰ
ﺷــﻬﺮ ﯾــﺮى ،اﻣﺎﻣـ اد ــﯿﺪ ـ ﯿﻤﺎن
ــﺮ ﺑــﺎد ،ﺎرﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ ﺑﯿﻨــﻪ
ــﺮ ،اﻣﺎﻣ ـ اد ــﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿ ـ و ــﯿﺪ
ﻌﻔــﺮ اوﻧــﺎر
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﻃﺒﯿﻌــﻰ ﻣﻨ ــﻪ
ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى ﺷــﯿﺮوان در
ــﻰ ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى
ﺷــﺎﺑﯿ ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى
ﯿﻨﺮ ــﻪ ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷ ـ ﺮى
ﻮﺗﻮر ــﻮ ﻰ ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ
ﺮدﺷــ ﺮى اﯾ ﻧــﺪو ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ
ﺮدﺷ ـ ﺮى ﺧﯿــﺎو ﺗــﺎ ﺮدو ــﻰ ﭘ ـ
ﻣﻌ ــ ،ﻣﻨ ــﻪ ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى
ــﻮ ﻰ و ﻣ ﻤﻮ ــﻪ ﺗﻔﺮﯾ ــﻰ و
ﻣـ
ﺗﻮرﯾ ــﺘﻰ ﭘ ـ ﻣﻌ ـ ،ــﺎﯾﺖ ﻫــﺎى
ﭘﺎرا ﯾــﺪر در ﺗ ــﻪ ﺮدو ﻰ ﻣﻨ ــﻪ
ﻧﻤﻮﻧــﻪ ﺮدﺷــ ﺮى ﺧﯿــﺎو ﺗــﺎ
ﺮدو ــﻰ ،ﭘــﺎر ﻨ ــﻰ ﻣﺸــ ﯿ
ﺷــﻬﺮ ،ﭘــﺎر و ﯾــﺖ ﭘــﺎر و
ﻣ ــﺎ ﺮ ،زﯾ ــﺘ ﺎ ﻫﻮﺷــﻨ
ﻣﯿﺪاﻧــﻰ و ــﺮ ــﻮ ،داﻣﻨــﻪ ــﺒ ن
و درﯾﺎﭼــﻪ زﯾﺒــﺎى ــﻪ ــﺒ ن،
ــﺎ ــﻨ ﻰ ،ﺑﺸــﺎر ــﻮر ــﻮر،
ﺸــﺎﯾﺮ در داﻣﻨــﻪ ــﺒ ن،
ﯾﯿــ
ﻮ ــﻰ ،ﻌــﻪ
ﻃــﺎوو ﻮ ــﻰ،
ﺑﺮﺑــﺮ ،ﮐﺎرواﻧ ــﺮاى ﺎﻧ ــﻰ ﺑــ ،
رو ــﺘﺎﻫﺎى ﻫــﺪ ﺮدﺷ ـ ﺮى اوﻧــﺎر
و ﻣﻮ ﯿــ ،ﺑﺎ ــﺎ ﻣﯿــﻮ ﺑــﻪ وﯾــ
ــﯿ و ﺗﺎﮐ ــﺘﺎن ﻫــﺎى اﻧ ــﻮر از
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى دﯾ ــﺮ ﺮدﺷــ ﺮى
ﻣﺸــ ﯿ ﺷــﻬﺮ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
ﻫــﺎى ــﺮ ﻣﺸــ ﯿ ﺷــﻬﺮ
درﻣﺎﻧــﻰ ﯿﻨﺮ ــﻪ،
ﻣ ﺘﻤــ
درﻣﺎﻧــﻰ ﺷــﺎﺑﯿ ،ﻣ ﺘﻤ
ﻣ ﺘﻤ ـ
ــﺮ
درﻣﺎﻧــﻰ و ــﻪ زﯾــﺮ
اﯾ ﻧــﺪو ،ﻣﻌﺪﻧــﻰ ﻮﺗــﻮر ــﻮﯾﻰ،
ــﺮ دوﺑــﺪو دودو ،ﻣﻌﺪﻧــﻰ
ــﻮ ﻰ
ــﺮ ﻣ ــ
ﻣﻮ ﯿــ ،
ﻨﺎﯾــ د ــﺘﻰ ﻣﺸــ ﯿ ﺷــﻬﺮ
ورﻧــﻰ ﺑﺎ ــﻰ ،ﻃﺮا ــﻰ ﻧ ﺸــﻪ ﺎ ــﻰ
و ﯿ ـ ،ﯿ ـ ﺑﺎ ــﻰ ،ﺎ ــﻰ ﺑﺎ ــﻰ،
ﺎ ﯿــ ﺑﺎ ــﻰ ،ﻣﻨﺒــﺖ و ﻣﻌــﺮ
ﭼــﻮ ،ا ــﺎ ﭼﻮﺑــﻰ ،ــﻔﺎ ﺮى،
ﭘﯿ ﺮﺗﺮاﺷــﻰ ﭼﻮﺑــﻰ و ﻧﻤــﺪ ﻣﺎ ــﻰ،
ــﺎﺧﺖ ــﺎز ﻫــﺎى ــﻨﺘﻰ،
ﭼﺎ ﻮ ــﺎزى ،ﻣ ــ ﺮى ،ﭼ ﻨ ــﺮى،
ﻧ ﺎر ــﺮى و د ــﺖ ﺑﺎ ﺘــﻪ ﻫــﺎى
ــﻨﺘﻰ ،ﺒــﺎ ﻫــﺎى ــﻨﺘﻰ و
39 صفحه 39
40
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستانمغان(گرمی)
شهرســتان گرمــی بــا ســه بخــش
مــوران ،مرکــزی و انگــوت و بــا داشــتن
بیــش از 9۳کیلــو متــر نــوار مــرزی بــا
جمهــوری اذربایجــان در شــمال اســتان
اردبیــل واقــع شــده و قســمت وســیعی از
نواحــی جنوبــی جلگــه زرخیــز مغــان را
دربرگرفتــه اســت.
ایــن شهرســتان از شــمال بــه بیلــه
ســوار و پــارس ابــاد مغــان ،از جنــوب
بــه جمهــوری اذربایجــان و شهرســتان
مشــکین شــهر ،از شــرق بــه جمهــوری
اذربایجــان و از غــرب بــه هورانــد و کلیبر
محــدود مــی شــود.
ﭘﯿﺸــﯿﻨﻪ ﺗﺎرﯾ ــﻰ قدیمــی تریــن
اثــار شناســایی شــده از ایــن شهرســتان
مربــوط بــه دوران پالئولتیــک قدیــم
(حــدود 500هــزار ســال پیــش) از حــوزه
رودخانــه قــارا ســو و ســامبور چایــی
اســت .در شهرســتان گرمــی مغــان،
شــهرهای مهمــی در دوره اســالمی
شــکل گرفتــه کــه برزنــد و باجــروان از
ان جملــه اســت .تپــه هــا ،قلعــه هــا،
اثــار بــرج هــای مقبــره ای ،ســنگ قبرها
و شــهرهای تاریخــی نشــانگر غنــای
منطقــه از منظر باســتان شــناختی اســت
و تــا بــه حــال بیــش از ۳50مــورد از این
اثــار شناســایی شــده و یــا در فهرســت
اثــار ملــی بــه ثبــت رســیده اســت.
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ واقــع شــدن
شهرســتان گرمــی مغــان در شــاهراه
ارتباطــی قدیمــی میانــه -اردبیــل
بــه قفقــاز باعــث شــکل گیــری انــواع
اســتقرارگاه هــا ،قلعــه هــا و شــهرها در
ایــن خطــه شــده و شناســایی بیــش از
۳0مــورد از قلعــه هــای تاریخــی ،گرمــی
را بــه دیــار قلعــه هــا معــروف ســاخته
اســت .از قــالع مهــم و دیدنــی گرمــی
مــی تــوان به اینــی قاالســی در روســتای
اینــی ،قیــز قایــا قاالســی در روســتای
قوزلــو ،دئــو قاالســی و قاالباشــی در
گرمــی ،شــهر تاریخــی برزند در روســتای
قــاال برزنــد ،اوغــالن و قیــز قاالســی در
روســتای دیمولــو و بویــوک قــاال در
روســتای داش زئیــوه اشــاره کــرد.
اوجــاق هــا ،امامــزاده هــا و مقابــر
مشــاهیر و قهرمانــان تاریخــی مغــان از
دیگــر جاذبــه هــای گردشــگری منطقــه
هســتند از جملــه بــارگاه امامــزاده محمد
بــن محمــد حنفیــه در قاالبرزنــد ،مقبــره
اقــا میــر عزیــز در شــهر گرمــی ،مــزار
میــر ســادات خــان در قوزلــو و رحیــم
خــان در برزنــد را مــی تــوان نــام بــرد.
خانــه هــای تاریخــی شــهر گرمــی و
مجموعــه خانــه هــای اربابــی خانــدان
وکیلی در روســتای اشــاغا و یوخــاری وان
در بخــش مــوران و نیز غارهــای تاریخی-
طبیعــی ،ســنگ قبرهــا ،اســتل هــا و
بقایــای اســیاب هــای ابــی روســتاهای
االیلــه ،ابازالیلــی ،قوزلــو ،اوماســتان،
دریامــان و رمضانلــو از دیگــر جاذبــه های
گردشــگری منطقــه هســتند.
ﺎ ﺑــﻪ ﻫﺎى ﻃﺒﯿﻌــﻰ گذشــته از اب و
هــوای مســاعد ،قلــل زیبا و دیدنی رشــته
کــوه هــای صلــوات و خوروزلــو از جملــه
میــرو داغــی ،قاراجــا داغ ،االیلــه داغــی،
شــیناوار ،موغــان گوروکن،گنجــه داغــی،
لنــگان ،ماراللــی ،انزیــر از جاذبــه هــای
بــی نظیــر طبیعــی شهرســتان محســوب
مــی شــود.
ســواحل سرســبز و بکــر رودخانــه
هــای دائمــی و فصلــی چــون قاراســو،
بولغارچایــی ،ســاری قمیــش ،اوجارلــی
چایــی ،ســامبور ،برزنــد چایــی ،گئرمــی
چایــی ،داش دیبــی چایــی مــکان
مناســبی بــرای اتــراق و تفــرج اســت.
منطقــه گردشــگری شــالله دره ســی(دره
ابشــارها) در روســتای قوزلــو و دییرمــان
دره ســی روســتای االیلــه و نــار دره
ســی(دره انــار) در روســتای هئــران،
ژئوپــارک دومولــی و نیــز ابشــارهای
زیبــا و دیدنــی روســتای افچــه ،ســاالال،
پیــه دره ،پرمئییــر و اســوران در بخــش
مــوران ،قوزلــو ،بییــره ،رمضانلــو ،االیلــه،
اینــی و اوجــاق االزار در بخــش مرکــزی
و چاالچوخــور قــاری قیشــالقی و دومولــو
در بخــش اونگــوت از دیگــر جاذبــه هــای
طبیعــی مهــم ایــن شهرســتان هســتند.
دریاچــه هــای طبیعــی قالغانلــی گــول
در روســتای خانکنــدی و اواس گولــی
در روســتای هــاواس و نیــز دریاچــه ســد
گیالرلــو بــه عنوان یکــی از مناطــق نمونه
گردشــگری اســتان ،پــارک هــای جنگلی
ســرجه کاالن اونگــوت و ایرنــاواش و
کوتــول در گرمــی از دیگــر جاذبــه هــای
گردشــگری منطقــه محســوب می شــود.
درختــان کهنســال گــردو در روســتاهای
قوزلــو ،تولییــر ،افچــه ،اوماســتان و
درخــت دیــر زیســت چنــار در روســتای
چنــار و نیــز پوشــش جنگلــی و بافــت
ســنتی روســتاهای نــوار مــرزی در بخش
مــوران بــه همــراه یخچــال هــای طبیعی
قاراقایــا و اینــی در بخــش مرکــزی کــه
در محــل بــه بیزخانــا معــروف اســت از
دیگــر جاذبــه هــای طبیعــی منطقــه می
باشــند .جاذبــه هــای عشــایری و مــردم
شناســی ،وجــود عشــایر شاهســون بــا
زندگــی ســنتی ،اوبــه هــا و االچیــق هــا
و نیــز غذاهــا و شــیرینی هــای بومــی
چــون خشــیل ،اگــردک و کتــه و بــازی
هــای محلــی ماننــد قییــش گوتــوردو،
چیلینــگ اغاجــی ،اوزوک اتــدی و پاپــاق
گوتــوردو و دیگــر مراســمات خــاص از
جملــه الالهالمــا (مراســم ویــژه پایــان
دوره درو گنــدم) از دیگــر جاذبــه هــای
اتنوگرافــی ایــن شهرســتان مــی باشــد.
صنایــع دســتی و ســوغاتی هــا :گلیــم
مــوران ،ورنــی اونگــوت ،فــرش گرمــی،
عســل مــوران ،گوشــت قرمــز ،گیاهــان
دارویــی ،لبنیــات (پنیــر ،کــره ،کشــک)،
گــردو ،انــار و بــه و...
رودﻫــﺎى ﻣﻬــ زینگیر(تپــه چایــی)،
بالهــارود ،گرمــی چایی(تولــون) و
برزندچایــی (ســاری قمیــش). صفحه 40
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان نمین
شهرســتان نمیــن در شــمال اســتان اردبیــل بــا فاصلــه
25کیلومتــری جــاده اردبیــل بــه تهــران و در منطقــه
مــرزی کشــور جمهــوری اذربایجــان واقــع شــده اســت.
اب و هــوای معتــدل بــا رطوبــت و نــم نســبتاً خــوب
متاثــر از دریــای خــزر محیطــی سرســبز و بــا صفــا را
بــرای ایــن شهرســتان فراهــم اورده اســت .اســم ایــن
شــهر هــم بنــا بــه برخــی از منابــع بــه همیــن خاطــر
نمیــن (رطوبــت دار) ذکــر شــده اســت .شهرســتان نمیــن
دارای مردمانــی بــا فرهنــگ و مهمــان نــواز مــی باشــد.
رودخانــه مهــم ان نمیــن چایــی و محصــوالت کشــاورزی
ان گنــدم ،جــو ،عــدس و فنــدق مــی باشــد .
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ خانــه تاریخــی میرکاظــم
خــان صــارم الســلطنه (مــوزه نمیــن) ،مســجد جامــع
نمیــن ،مســجد ســرهنگ واقــع در خیابــان طالقانــی،
حمــام محمدیــان واقــع در خیابــان بهشــتی ،مقبــره پیــر
بدرالدیــن نمینــی ،بقعــه پیرلنــگ ننــه کــران ،حمــام
تاریخــی روســتاهای حــور ،ســوال ،ننــه کــران و خانقــاه
ســفلی ،پــل تاریخــی نوجــه ده ،پــل تاریخــی ســوال،
مســاکن اولیــه انســان هــا بــه نــام دلمــن در 1کیلــو
متــری نمیــن ،دژ شــیندان قلعــه ســی ،اتشــگاه ساســانی
روســتای کلــه ســر ،پیکــر طبیعــی انســان نمــا بــه نــام
بابــا داوود در عنبــران ،بقــاع متبرکــه ســید بابــا خــرم در
عنبــران ،هفــت گنبــد متبرکــه در عنبــران علیــا ،بقعــه
بابــا روشــن در خشــه حیــران.
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﻃﺒﯿﻌــﻰ پیســت اســکی روی چمــن
فنــدق لــو ،اب گــرم چشــمه ســویی ،گرمــه چشــمه،
چشــم انــداز طبیعــی جنگلــی کــوه ســنگر ،ســایت
پــرورش و تکثیــر مــارال در جنــگل فندقلــو ،جــاده
کوهســتانی و جنگلــی حیــران بــه طــول ۳5کیلومتــر،
منطقــه سرســبز و جنگلــی شــغال دره (شــغاال دره) بــا
اثــار بــه جــا مانــده از شــیندان دره ســی از خروجــی
تونــل تــا منطقــه مینــا ابــاد ،منطقــه نمونــه گردشــگری
اال دیزگــه ،منطقــه نمونــه گردشــگری فندقلــو در ۳0
کیلومتریــی اردبیــل و 10کیلومتــری نمین ،ســد طبیعی
جنگلــی ســوها در روســتای ســوها ،ســد ســربند واقــع در
روســتای ســربند ،مجتمــع تفریحــی و توریســتی و اقامتی
تلــه کابیــن حیــران ،نمایشــگاه دائمــی و فروشــگاه صنایع
دســتی نمیــن ،نمایشــگاه دائمــی و فروشــگاه صنایــع
دســتی عنبــران در شهرســتان نمیــن قــرار دارد.
ﻨﺎﯾ ـ د ــﺘﻰ گلیــم بافــی ،جاجیــم بافــی ،مســند
بافــی ،قالــی بافــی ،لبــاس هــای ســنتی ،بافتــه هــای
ســنتی و...
ﻧﻤﺎﯾﺸ ـ ﺎ و ﺮوﺷ ـ ﺎ ﻨﺎﯾ ـ د ــﺘﻰ نمایشــگاه
و فروشــگاه صنایــع دســتی نمیــن صنایــع دســتی،
نمایشــگاه دائمــی صنایــع دســتی شــهر مــرزی عنبــران.
41 صفحه 41
42
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
شهرستان نیر
شهرســتان نیــر در ۳5کیلومتــری مرکز اســتان در مســیر
جــاده ترانزیتــی اردبیــل بــه تبریز قــرار دارد.
ایــن شــهر بــه لحــاظ ســنگ نبشــته هــای اورارتوئــی و
نزدیــک بــه ســراب و ســبالن و معمــاری خــاص صخــره
ای از اســتقرار گاه هــای قدیمــی اســتان محســوب مــی
شــود .ضمنـاً قــرار گرفتــن خطــوط فرعــی جــاده تاریخی
ابریشــم در ان نشــانگر رونــق ان در دوره هــای گذشــته
اســت .در منابــع تاریخــی اســم ایــن شــهر بــه صــورت
نریــز ،نیریــز ذکــر شــده اســت .
ﺎ ﺑــﻪ ﻫــﺎى ﺗﺎرﯾ ــﻰ پــل تاریخــی قیرمیــزی کورپی
(پــل قرمــز) ،کاروانســرای شــاه عباســی ،قلعــه باســتانی
بوینــی یوغــون در روســتای هــدف گردشــگری کــور
عباســلو ،امامــزاده کورائیــم واقــع در شــهر کورائیــم ،دژ
و پناهــگاه زیرزمینــی گلســتان در فاصلــه 12کیلومتــری
شــمال شــرق نیــر ،غارهــای باســتانی ابــاذر ،مــوزه نیــر.
جاذبــه هــای طبیعــی :منطقــه نمونــه گردشــگری
بوالغــالر ،منطقــه نمونه گردشــگری ســبالن (ابگــرم های
برجلــو و قینرجــه) ،منطقــه نمونــه گردشــگری ســقزچی
(ابگــرم هــای ایســتی ســو و دیــب ســیزگول) ،منطقــه
نمونــه گردشــگری ایالنجیــق (ابگــرم هــای ایســتی ســو
و حمــام دره ســی) منطقــه نمونــه گردشــگری گلســتان،
منطقــه نمونــه گردشــگری قــره شــیران ،منطقــه نمونــه
گردشــگری حاشــیه ســد یامچــی ،تفرجگاه اشــاغی شــام.
صنایــع دســتی :گلیــم بافــی ،قالــی بافــی ،جاجیــم بافــی
و...
ﻮ ﺎﺗﻰ لبنیات و عسل
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻰ ﻨﺒﺮى صفحه 42
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
در گفت وگوی صمیمانه با مهندس حسین گلشنی مطرح شد
حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی
رمز موفقیت طراحان و تولیدکنندگان پوشاک
صنعــت پوشــاک یکــی از صنایــع مهــم
کشــور بــه شــمار مــیرود و نقــش بســزایی
را در اشــتغالزایی ایفــا مــی کنــد .به همین
منظــور در ایــن شــماره از مجلــه بــه ســراغ
یکــی از طراحــان فعــال و خــوش نــام
در عرصــه پوشــاک رفتیــم تــا در ســال
تولیــد ملــی مخاطبیــن ایــن رســانه را
هــر چنــد کوتــاه بــا وضعیــت ایــن حرفــه
اشــنا کنیــم .از ایــن رو پــای صحبــتهــای
مهنــدس حســین گلشــنی مدیــر گــروه
مشــاوره و طراحــی گلشــنی نشســتیم کــه
حاصــل ایــن گفــت وگــوی اختصاصــی و
صمیمانــه را بــا هــم مــی خوانیــم:
ــ ﻮا از
ﺑــﻪ ﻨــﻮان او ﯿــ
ﺑﯿﻮ ﺮا ــﻰ و ــﻮز ﻌﺎ ﯿــﺖ ﺗــﺎن
ﺑــﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿــ اﯾــ ر ــﺎﻧﻪ
ﺑ ﻮ ﯿــﺪ
از ســال 1۳67در مجموعــه «ال اپــار» بــا
مدیریــت پــدرم بــا تولیــد پیراهــن مردانــه
بــه ایــن حرفــه روی اورده و کارم را بــا
دوزندگــی شــروع کــردم .اکنــون نیــز در
خصــوص راه انــدازی خــط تولیــد پوشــاک
زنجیــره ای ،باالبــردن راندمــان و کیفیــت،
عیــب یابــی و کاهــش هزینــه هــای تولید،
معرفــی ماشــین االت صنعتــی اتوماتیــک
مــورد نیــاز و مکانیزاســیون رونــد خــط
تولیــد مشــاوره مــی دهــم و ســاخت
الگوهــای صنعتــی را طراحــی مــی کنــم.
ﺗﺎﮐﻨــﻮن ﺑــﻪ ﭼــﻪ ﺗﻮ ﯿ ﺎﺗــﻰ د ــﺖ
ﯾﺎ ﺘــﻪ اﯾــﺪ
حــدود 10ســال اســت کــه در عرصــه
مشــاوره و چیدمــان خــط تولیــد زنجیــره
ای فعالیــت دارم و ایــن نــوع و ســبک
تولیــد را از پــدرم کــه در کارگاه خــود
انجــام مــی داد ،اموختــم.
بعدهــا در دوره هایــی کــه شــرکت ژوکــی
در ســال 2009میــالدی زیــر نظــر اســتاد
( )shuichi utenaگذاشــته بــود،
شــرکت کــردم.
همچنیــن در کشــور امــارات نیز پــروژه ای
را در همیــن خصــوص بــر عهــده داشــتم
کــه بــا موفقیــت بــه اتمــام رســاندم.
ﺑــﻪ ﻧﻈــﺮ ﺷــﻤﺎ ﯾــﺎ ﻧﯿــﺎزى ﺑــﻪ
ــﺮﻣﺎﯾﻪ ــ ارى ﺷــﺮﮐﺖ ﻫــﺎى
ﻨﻌــﺖ ﭘﻮﺷــﺎ
ﺧﺎر ــﻰ در ﺑ ـ
ﮐﺸــﻮر ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
خیر
ﯾــﺎ ﺗﻮ ﯿــﺪا ﻨﻌــﺖ ﭘﻮﺷــﺎ
ﭘﺎ ــ ﻮى ﺗﺎﻣﯿــ ﻧﯿﺎزﻫــﺎى ﺑــﺎزار
داﺧ ــﻰ ا ــﺖ
درصــورت حمایــت دولــت از تولیــد کننده
و همــت تولیــد کننــدگان در خصــوص
کیفیــت و کمیــت ایــن امــکان وجــود دارد.
ﯾــﺎ اﯾــﺪ ﻫــﺎى ﻧــﻮ و ﺧ ــ ﻃــﺮ
ﻫــﺎى ﺪﯾــﺪ ﻣــﻰ ﺗﻮاﻧــﺪ ﺑﺎ ــ
روﻧــ ﺗﻮ ﯿــﺪ ﺷــﻮد
بله
ﻤﻨــﺪان ﺑــﻪ ﻃﺮا ــﻰ ﺒــﺎ
ﭼ ﻮﻧــﻪ ﻣــﻰ ﺗﻮاﻧﻨــﺪ در اﯾــ را
ﻣﻮ ــ ﺑﺎﺷــﻨﺪ
بــا داشــتن عالقــه و گذرانــدن دوره هــای
مختلــف و بــا داشــتن اطالعــات کامــل از
بــازار و نیــاز مصــرف کننــده .
ﭼــﻪ ﺗﻮ ﯿــﻪ اى ﺑــﻪ ﻫﻤـ ﺎران ﺧــﻮد
در ﻨﻌــﺖ ﻃﺮا ــﻰ و ﺗﻮ ﯿﺪ ﭘﻮﺷــﺎ
دارﯾﺪ
شــرکت در نمایشــگاه هــای داخلــی
و خارجــی و بــه روز بــودن را برایشــان
توصیــه مــی کنــم.
ﭼــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻫﺎﯾــﻰ ﺑــﺮاى ﯾﻨــﺪ
دارﯾــﺪ
پیــدا کــردن راهــکاری بــرای ارتبــاط بیــن
دانشــگاه و تولیــد ،تــا بتوانــم بــا ایــن کار
طراحــان داخلــی را بــه صنعــت پوشــاک
ایــران معرفــی کنــم و تولیــد کننــده را از
هرگونــه طــرح و مــدل هــای خارجــی بــی
نیــاز کنــم.
ﭘﺎﯾﺎﻧﻰ
بــه امیــد خودکفــا بــودن در بخــش
طراحــی پوشــاک.
ﺑــﺎ ﺗﺸ ـ ﺮ از و ﺘــﻰ ﮐــﻪ در اﺧﺘﯿــﺎر
اﯾ ـ ر ــﺎﻧﻪ ــﺮار دادﯾــﺪ
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ا ﻨﺎز ﻨﺒﺮى
43 صفحه 43
44
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی انزلی
بنــا بــه تعاریــف بینالمللــی منطقــه ازاد محــدوده
حراســت شــده بنــدری و غیربنــدری اســت کــه از شــمول
برخــی از مقــررات جــاری کشــور متبــوع خــارج بــوده و
بــا بهرهگیــری از مزایایــی نظیــر معافیتهــای مالیاتــی،
بخشــودگی ســود و عــوارض گمرکــی ،عــدم وجــود
تشــریفات زایــد ارزی ،اداری و مقــررات دســت و پاگیــر
و همچنیــن ســهولت و تســریع در فرایندهــای صــادرات
و واردات بــا جــذب ســرمایهگذاری خارجــی و انتقــال
فنــاوری بــه توســعه ســرزمین اصلــی کمــک مینمایــد.
منطقــه ازاد تجــاری ـ صنعتــی انزلــی اهدافــی نظیــر:
«عمــران و ابادانــی و ارائــه خدمــات عمومــی ـ رشــد
و توســعه اقتصــاد ـ جــذب ســرمایهگذاری خارجــی
و داخلــی ـ ایجــاد اشــتغال ســالم و مولــد ـ تنظیــم
بــازارکار وکاال ،تشــویق تولیــد و صــادرات کاال ـ ورود و
حضــور فعــال در بازارهــای منطقــهای و جهانــی ـ جــذب
فناوریهــای جدیــد و انتقــال علــم و دانــش فنــی بــه
عوامــل تولیــد داخلــی همســو بــا توســعه علمــی و فناوری
جهــان ـ تســریع در فرایندهــای تجــاری ،اقتصــادی و
فنــاوری (کاتالیــزور) بــا ایجاد بســتر مناســب جهــت انجام
ازمایشــی طرحهــا و تعمیــم ان بــه سرتاســر کشــور» کــه
رســالت تعامــل فعــال بــا جهــان؛ منطبــق بــا ســند چشــم
انــداز بیســت ســاله کشــور را دنبــال مینمایــد .ایــن
منطقــه شــامل محــدوده وســیعی از شهرســتان بنــدر
انزلــی بــه مســاحت ۳200هکتــار خشــکی و 40کیلومتر
مربــع ابــی ،کــه منطقــه ویــژه اقتصــادی ســابق ،شــهرک
زیبــای صنعتــی حســن رود و محــدوده بنــدری ادارهکل
بنــادر وکشــتیرانی گیــالن را نیــز در بــر میگیــرد .ایــن
امــر مطلوبیــت و جاذبــه منطقــه ازاد تجــاری ـ صنعتــی
انزلــی و اختیــارات قانونــی ان را بــرای ارائــه تســهیالت در
زمینــه تخلیــه و بارگیــری و ســایر امــور ارتقاء داده اســت.
منطقــه ازاد تجــاری -صنعتــی انزلــی در دو قســمت
جداگانــه در شــرق و غــرب شهرســتان بنــدر انزلــی ایجــاد
میشــود و هــر یــک از مناطــق پتانســیل خــاص خــود
را دارد کــه پتانســیل قســمت شــرقی شــامل تاسیســات
بنــدری و گمــرک ،شــهرک صنعتــی ،اراضــی منابــع
طبیعــی و مجــاورت بــا تــاالب انزلــی بــوده و پتانســیل
قســمت غربــی شــامل اراضــی مناســب طبیعــی ،تراکــم
کــم جمعیــت و مناطــق مســکونی ،غالــب زمینهــای زیــر
کشــت بــرای صیفــیکاری و باغــات و کمتریــن مقــدار
زمیــن جهــت شــالیکاری ،دسترســی به ســاحل مناســب
و وجــود اماکــن و تاسیســات تفریحــی و توریســتی در
منطقــه میباشــد.
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ــ و ﮐﺎر صنعــت حملونقــل و
ترانزیــت کاال ،صنایــع تبدیلــی کشــاورزی و شــیالتی،
صنعــت توریســم ،تجــارت و خدمــات تجــاری ،صنایــع
پــاک و محــور اصلــی نیــز صنعــت پوشــاک میباشــد.
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
دفتــر مرکــزی :جــاده رشــت ،انزلــی ،ســه راه حســن
رود ،کیلومتــر 5بلــوار شــهید فاتحــی ،ســاختمان اداری
ســازمان منطقــه ازاد انزلــی
تلفن ۳ :ـ ۳44۳7671ـ01۳
دور نگار01۳-۳44۳8006 :
پست الکترونیکیinfo@Anzali-fz.org :
دفتــر تهــران :میــدان ارژانتین ،خیابــان خالد اســالمبولی،
نبــش خیابــان ،29شــماره ،19طبقه اول
تلفن2 :ـ 02188889۳91
دورنگار02188774۳01 : صفحه 44
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی منطقه ازاد صنعتی -تجاری شهر فرودگاهی امام خمینی
بــر اســاس مــاده 166برنامــه پنجــم توســعه ،بــه منظــور
تقویــت موقعیــت کشــور در شــبکه حمــل ونقــل هوایــی
بینالمللــی و افزایــش درامــد ناشــی از عبــور (ترانزیــت)
و حمــل ونقــل کاال و مســافر و اشــتغال مولــد و تبدیــل
شــدن فــرودگاه بینالمللــی امــام خمینــی (ره) بــه قطــب
اول حمــل ونقــل بــار و قطــب دوم حمــل ونقــل مســافری
منطقــه بــا تاکید بر اســتقالل ســازمانی ،مالــی و مدیریتی
ان و ایجــاد جریــان پایــدار منابــع مالــی ذی نفعــان بــا
ایجــاد شــهر فرودگاهــی در محــدوده فــرودگاه بینالمللــی
امــام خمینــی(ره) ،بخشــی از اراضــی 14000هکتــاری
شــهر فرودگاهــی بــه منطقــه ازاد و ویــژه اقتصــادی
تبدیــل شــد کــه شــامل محــدوده مناطــق ازاد تجــاری و
ویــژه اقتصــادی بــه ترتیــب از انتهــای ضلعهــای جنوبــی
و غربــی بخــش هوایــی فــرودگاه امــام خمینــی(ره) بــه
مســاحت هــزار و پانصــد هکتــار و دو هــزار و پانصــد
هکتــار خواهــد بــود .در حــال حاضــر فــاز پیشــران منطقه
ازاد شــهر فرودگاهــی امــام خمینــی(ره) کــه بــا مســاحت
240هکتــار بــا نــام پهنــه کســب و کار شــهر فرودگاهــی
نیــز شــناخته میشــود ،در محــدوده جنــوب شــرقی
شــهر فــرودگاه امــام خمینــی(ره) واقــع شــده اســت.
ایــن محــدوده بــا در نظــر گرفتــن 4کاربــری اصلــی
شــامل پهنههــای اداری -تجــاری و شــهر الکترونیــک
( 40هکتــار) ،صنایــع خــالق ( 7.4هکتــار) ،فناوریهــای
برتــر ( 28.2هکتــار) و لجســتیک ( 87هکتــار) ،بــه عنوان
هســته پیشــران توســعه منطقــه ازاد شــهر فرودگاهــی
امــام خمینــی(ره) در نظــر گرفتــه شــده اســت.
(ره)
وﮐﺎر
ﻣ ﻮرﻫﺎى ﮐ
ســایت اداری شــامل دفاتــر اداری ،بانــک ،بیمــه ،بــازار
ســرمایه ،شــهر رســانه ،شــهر الکترونیــک (دیتــا ســنتر)
خدمــات پشــتیبانی و زنجیــره تامیــن و تولیــد (انبارهــای
هوشــمند و امورگمرکــی) ،بندرخشــک ،خدمــات حمــل
و نقــل چنــد وجهــی (هوایــی ،ریلــی و جــادهای)؛ مراکــز
تحقیــق و توســعه و فناوریهــای برتــر
مراکــز تجــاری شــامل شــهر فــرش ،بــورس طــال و جواهر
و ســنگهای قیمتــی ،مراکــز ارایشــی و بهداشــتی؛ مرکــز
نمایشگاههای بینالمللی؛ مرکــز صنایــع خــالق،
رســانه ،مدیــا و ...
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
نشــانی دفتــر مرکــزی :تهــران ،بزرگــراه خلیــج فــارس،
کیلومتــر ،۳0جنــوب بلــوار اصلــی شــهر فرودگاهــی امــام
خمینــی (ره) ،ســاختمان منطقــه ازاد تجــاری -صنعتــی
شــهر فرودگاهــی امــام خمینــی(ره)
تلفن02188771062 :
دورنگار02155677619 :
پست الترونیکیFZ@IKAC.IR :
دفتــر تهــران :میــدان ارژانتین ،خیابــان خالد اســالمبولی،
نبــش کوچــه ،29ســازمان شــورای عالــی مناطــق ازاد،
طبقــه همکــف ،دفتــر منطقــه ازاد صنعتــی تجــاری شــهر
فرودگاهــی امــام خمینــی(ره)
تلفن021 -51008982 :
پست الکترونیکیFZ@IKAC.IR :
45 صفحه 45
46
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی ارس
منطقــه ازاد ارس طبــق مصوبــه مجلس شــورای اســالمی
در تاریــخ 1۳82/6/2بــه منظــور تســریع در انجــام امــور
زیربنایــی ،عمــران و ابادانــی ،رشــد و توســعه اقتصــادی،
ســرمایهگذاری و افزایــش درامــد عمومــی ،ایجــاد ا
شــتغال ســالم و مولــد ،تنظیــم بــازار کار و کاال حضــور
فعــال در بازارهــای جهانــی و منطقــهای ،تولیــد و صادرات
کاالهــای صنعتــی و تبدیلــی و ارائــه خدمــات ایجــاد و در
اواخــر شــهریور مــاه 8۳اغــاز بــه کار کــرد .منطقــه ازاد
ارس در شــمالغرب ایــران در نقطــه صفــر مــرزی در
مجــاورت بــا کشــورهای ارمنســتان ،اذربایجــان و نخجوان
اســتقرار یافتــه اســت .بــر اســاس مصوبــه هیــات وزیــران
در تاریــخ 1۳84/4/7بــه شــماره /20708ت5۳0820
محــدوده منطقــه ازاد ارس شــامل 9700هکتــار از اراضی
منطقــه میشــد کــه براســاس مصوبــه جدیــد ایــن هیــات
محتــرم در 1۳87/9/14محــدوده ایــن منطقــه بــه 51
هــزار هکتــار شــامل بخشهایــی از 2شهرســتان جلفــا و
کلیبــر افزایــش یافــت .ایــن محــدوده ابالغــی در بخــش
متصــل ،محــدوده اصلــی را از 9700هکتــار بــه 20500
هکتــار افزایــش داده اســت و در ۳بخــش منفصــل نیــز
قســمتی از شهرســتان کلیبــر بــه وســعت 24هــزار هکتار
(موســوم بــه قلــی بیــگ لــو) و اراضــی اطــراف ســد
خدافریــن بــه وســعت 6100هکتــار و محــدوده گمــرک
نــوردوز (مــرز ایــران بــا ارمنســتان) بــه وســعت 240
هکتــار جمع ـاً بــه وســعت 51000هکتــار کل محــدوده
منطقــه ازاد ارس را تشــکیل میدهــد .ســازمان منطقــه
ازاد ارس و شــرکتهای وا بســته بــه ان از شــمول قوانیــن
عمومــی دولــت مســتثنی بــوده و منحصــرا ً بــر اســاس
قانــون چگونگــی اداره مناطــق ازاد تجــاری صنعتــی
جمهــوری اســالمی ایــران و اساســنامههای مربوطــه
اداره میشــود .در مــوارد پیشبینــی نشــده در قانــون
و اساســنامههای مرتبــط نیــز اداره امــور منطقــه تابــع
قانــون تجــارت میباشــد .منطقــه ازاد تجــاری -صنعتــی
ارس درحــال حاضــر فاقــد فــرودگاه اســت و از فــرودگاه
شــهر تبریــز اســتفاده میشــود ،فــرودگاه بینالمللــی
شــهر تبریــز باعــث گردیــده کــه از شــهر تبریــز بتــوان
بــه کشــورهای دیگــر مســافرت کــرد .ایــن فــرودگاه دارای
ترمینــال بینالمللــی ،تســهیالت گمــرک ،قرنطینــه،
رســتوران و ســالن غذاخــوری بــه عــالوه یــک ســاختمان
مخصــوص ســرویس پذیرایــی هواپیمایی ملی ،ســاختمان
.هواشناســی و موتورخانــه نیــز در ان بنــا شــده اســت
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ــ و ﮐﺎر صنعــت حملونقــل و
ترانزیــت کاال؛ فعالیتهــای گردشــگری ،تفریحــی و
ورزشــی؛ تســهیالت بهداشــتی و درمانــی فــوق تخصصــی؛
تجــارت وخدمــات تجــاری؛ صنایــع پــاک؛ توســعه
کشــاورزی ،دامپــروری و صنایــع تبدیلــی و محــور اصلــی
.نیــز صنایــع ســلولزی میباشــد
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
دفتــر مرکــزی :اذربایجــان شــرقی ،جلفــا ،میــدان عبــاس
میــرزا ،ســایت اداری منطقــه ازاد ارس
تلفن04142025850-۳ :
دورنگار04142024949 :
کدپستی 146۳-55414
دفتــر تهــران :میــدان ارژانتین ،خیابــان خالد اســالمبولی،
نبــش خیابان ،29شــماره 14۳
تلفن02188889458 :
دورنگار021888894۳8 :
دورنگار021888894۳8 : صفحه 46
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی اروند
سازمان منطقه ازاد اروند پس از طی مراحل قانونی و
تصویب مجلس شورای اسالمی در تاریخ 1۳8۳/5/4
فعالیت خود را اغاز نمود و محدوده قانونی ان متعاقبا
درتاریخ 1۳84/4/18به موجب مصوبه هیئت دولت تعیین
گردیده است .این منطقه بخشهایی را از شهرستان ابادان
و خرمشهر که دارای زیرساختهای صنعتی ،تجاری و
گردشگری است در خود جای داده و موقعیتی ممتاز نسبت
به سایر نقاط کشور دارا است .این منطقه ،محدودهای
نزدیک شهرهای ابادان و خرمشهر – که اولی به دلیل
تاسیس پاالیشگاه ابادان در سال 1912میالدی یکی از
شهرهای بزرگ صنعتی کشور محسوب و دومی به دلیل
وجود اولین بندر تجاری کشور از دیر باز دارای موقعیتی
ممتاز نسبت به سایر نقاط و شهرهای بندری کشور بوده
است -و همچنین جزیره زیبای توریستی مینو را در بر
میگیرد .منطقه ازاد اروند در شمالغربی خلیج فارس به
وسعت بیش از 17۳کیلومتر مربع در محل تالقی اروند
رود و کارون و دارای مرز مشترک با کشورهای عراق و
کویت میباشد .این منطقه از دیرباز به دلیل وجود اب
شیرین رودهای کارون و اروند ،امکانات حمل ونقل جادهای،
ریلی و دریایی از مناطق مرزی و نفتخیز کشور بوده و
منجر به ایجاد اولین پاالیشگاه نفتی خاورمیانه و بزرگترین
بندر تجاری کشور شده است .مهمترین مزیتهای منطقه
دستیابی سریع ،اسان و ارزان به بازارهای منطقهای و جهانی
از طریق جاده ،ریل ،دریا و هوا ،تولید بیش از 90درصد
برق ابی کشور در منطقه ،انرژی ارزان ،امکان ترانزیت کاال
به کشورهای منطقه ،امکانات و تاسیسات زیربنایی صنعتی
و شهر ،فرودگاه بینالمللی ابادان ،بندرگاه ،بندر خرمشهر
با ده اسکله فعال و قابل افزایش ،شکلگیری بازارچه
مرزی شلمچه جهت ورود و خروج کاال و مسافر ،وجود
پاالیشگاه ابادان ،وجود زیرساخت شبکه راهی و ارتباطی
ریلی در منطقه و برخورداری از پتانسیل گسترش شبکه
راهاهن ،نزدیکی بندر امام و بندر ماهشهر به منطقه ابادان
و خرمشهر و ایجاد فرصتهای استفاده از تسهیالت بنادر
فوق میباشد .این منطقه بر اساس طرح جامع تهیه شده
شامل ۳بخش اصلی شهرکهای صنعتی خرمشهر و ابادان،
شلمچه و جزیره مینو است از کل مساحت اراضی این
منطقه 8600هکتار به فعالیتهای صنعتی و 4800هکتار
به سایر بخشها در زمینه بازرگانی گردشگری و اداری و
۳800هکتار به بخشهای بندری ،انبارداری و و ترانزیت
اختصاص یافته است .وجود اب شیرین فراوان و رودهای
بهمنشیر ،کارون و اروند ،امکانات نسبتاً مطلوب حملونقل
جادهای ،ریلی ،دریایی و هوایی به داخل و خارج کشور و
فرودگاه بینالمللی ابادان و فاصله کم با کشورهای همجوار
از مزیتهای منحصر به فرد منطقه ازاد اروند به شمار
میرود .این منطقه برای ذخیرهسازی ،ترانزیت و حمل
مجدد کاال به عراق ،ترکیه و قفقاز بوده و برای تاسیس
تمامی صنایع به خصوص صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
محلی مناسب است ،همچنین دارای تمامی زیربناهای
پیشرفته و خدمات عمومی بوده و فرودگاه ابادان که به
عنوان فرودگاه بینالمللی به ثبت رسیده است میتواند
نقطهای برای ارتباط خلیج فارس با اسیای میانه و قفقاز به
حساب اید .جزیره مینو به عنوان بخشی از منطقه ازاد اروند
از سرمایهگذاران برای ایجاد تاسیسات توریستی استقبال
میکند .این موقعیت ممتاز از یک نگاه و احساس ملی
برخوردار بوده و امید ان میرودکه منطقه ازاد تجاری -
صنعتی اروند به یکی از بزرگترین مناطق تجاری ،صنعتی
.و گردشگری خاورمیانه تبدیل شود
و ﮐﺎر صنعت گردشگری؛ صنایع شیالت
ﻣ ﻮرﻫﺎى ﮐ
و فراوری کشاورزی؛ صنایع پپشتیبان و پایین دستی نفت
و پتروشیمی؛ خدمات تجاری؛ صنایع سنگین (فوالد سازی،
خط نورد لوله و)...؛ صنایع پاک؛ صنایع تاسیسات دریایی و
.میباشد offshoreمحور اصلی نیز صنایع پاالیشی و
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
دفتر مرکزی :ابادان ـ بریم
تلفن061 5۳264017-8 :
دورنگار061 5۳267021 :
: info@arvandfreezone.comپست الکترونیکی
دفتر تهران :میدان ارژانتین ،خیابان خالد اسالمبولی ،نبش
خیابان ،29شماره 14۳
تلفن 02188889505 :و 0218888۳040
دورنگار02188880900 :
47 صفحه 47
48
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی چابهار
منطقــه ازاد تجــاری -صنعتــی چابهــار در ســال 1۳70
بــدون برخــورداری از قانونــی مشــخص فعالیــت خــود را
اغــاز و طبــق تصویــب نامــه شــماره /18808ت28574ه
مورخــه 82/4/10هیئــت وزیــران بنــادر شــهید بهشــتی
و شــهید کالنتــری نیــز بــه ایــن منطقــه ملحــق شــدند.
رســالت و ماموریــت چابهــار ترانزیــت کاال ،تجــارت
منطقــهای و مبــدل شــدن بــه بارانــداز کاالهــا و مــواد
اولیــه منطقــهای اســت .وســعت محــدوده منطقــه ازاد
چابهــار 14هــزار هکتــار اســت .درجــه حــرات هــوا بین 8
و 41درجــه ســانتیگراد در نوســان اســت .فاصلــه زمینــی
منطقــه ازاد چابهــار تــا تهــران ،2286زاهــدان،7۳1
مشــهد 1540و ســرخس در مرکــز ترکمنســتان 1860
کیلومتــر اســت .ایــن منطقــه بــا مســاحت 140کیلومتــر
مربــع مشــرف بــر دریــای عمــان و متصــل بــه ســرزمین
اصلــی اســت .ایــن منطقــه ایمنتریــن ،کوتاهتریــن و
ارزانتریــن محــل ارتبــاط ترانزیــت و حمــل مجــدد کاال
از ابهــای بینالمللــی بــه اســیای میانــه و قفقــاز اســت.
در ایــن منطقــه تمامــی فعالیتهــای صنعتــی و بــه
خصــوص صنایــع غذایــی دریایــی و از جملــه پــرورش
و تکثیــر البســتر و میگــو فعالیتــی ثمربخــش و پایــدار
خواهــد بــود .یــک ســردخانه 5هــزار تنــی امــاده ارائــه
خدمــات ذخیرهســازی ســردخانهای و نگهــداری بــه
.فعالیتهایــی نظیــر صنایــع مــواد غذایــی دریایــی اســت
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ـ و ﮐﺎر هــاب انــرژی ،محــور ترانزیتی
کشــورهای اســیای میانــه و افغانســتان ،هــاب تجــاری
محــور شــرق کشــور ،ســایت نگهــداری و ذخیرهســازی
کاالهــای اســتراتژیک مــورد نیــاز کشــور ،خوشــه صنایــع
غذایــی ،قطــب ســوم خودروســازی کشــور ،گردشــگری
طبیعــی و ورزشهــای دریایــی ،تولیــدات مبتنــی بــر
و محــور ICTاقتصــاد دریــا محــور ،خدمــات در حــوزه
.اصلــی نیــز صــادرات مجــدد میباشــد
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
دفتر مرکزی :منطقه ازاد چابهار
تلفن 9 :ـ 4442200ـ 7ـ 4441445ـ 0545
دورنگار 4442229 :ـ 44422۳7ـ 0545
: info@cfzo.irپست الکترونیکی
دفتــر تهــران :میــدان ارژانتین ،خیابــان خالد اســالمبولی،
نبــش خیابان ، 29شــماره 14۳
تلفن021 -88879۳74 :
دورنگار021 -88771061 : صفحه 48
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی ماکو
منطقــه ازاد تجــاری ماکــو در شــمالغربی ایــران و
در اســتان اذربایجــان غربــی واقــع شــده اســت .ایــن
منطقــه بــا مســاحت 500هــزار هکتــاری ،دومیــن
منطقــه ازاد تجــاری بــزرگ جهــان اســت و دارای 140
کیلومتــر مــرز مشــترک ابــی بــا جمهــوری خودمختــار
نخجوان(اذربایجــان) و 1۳0کیلومتــر مــرز ابی و خشــکی
بــا کشــور ترکیــه میباشــد .منطقــه ازاد ماکــو در مســیر
کریدورهــای مهــم تجــاری جهــان قــرار گرفتــه اســت و
وجــود گمــرک بــازرگان بــه عنــوان بزرگترین مــرز زمینی
ایــران و ترکیــه دوازه عبــور کاال از اروپــا و بلعکــس بــه
شــمار مــی رود .همچنیــن از طریــق گمــرک پلدشــت
بــا کشــور نخجــوان و بــا گمــرک ســاری ســو بــه ترکیــه
مرتبــط اســت .در مســیر زمینــی ایــن مــرز در هــر روز
بــه طــور متوســط یــک هــزار کامیــون تــردد میکننــد
کــه جریــان انتقــال کاال بیــن مبــادی و مقاصــد را شــکل
میدهنــد .معــادن کانیهــای غنــی فلــزی و غیرفلــزی
موجــود در منطقــه از ظرفیتهــای طبیعــی دیگــری
اســت کــه میتوانــد جریــان توســعه اقتصــادی منطقــه
را شــکل دهــد .ظرفیــت مبتنــی بــر ایجــاد مجتمعهــای
بــزرگ کشــت و صنعــت ،از دیگــر مزیتهــای ژئوپلیتیکی
منطقــه محســوب مــی شــود .ظرفیــت توســعه صنعتی بر
مبنــای زنجیــره تامیــن در کشــورهای همســایه مبتنــی
بــر تمایــل شــدید صنعتگــران و فعالیــن اقتصــادی کشــور
ترکیــه بــرای حضــور و ســرمایهگذاری در فعالیتهــای
صنعتــی و تولیــدی منطقــه نیــز از دیگــر مزیتهــای
منطقــه بــه شــمار مــیرود .تمــدن باســتانی ،مکانهــای
تاریخــی و جذابیتهــای متعــدد تاریخــی و فرهنگــی
ماکــو نیــز ســبب شــده اســت جذابیــت بینالمللــی
بیشــتری بــرای ماکــو بوجــود بیــاورد.
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ـ و ﮐﺎر تجــارت و خدمــات تجــاری؛
صنعــت گردشــگری (درمانی و طب ســالمت ،اکوتوریســم
و )...؛ صنایــع فــراوری و تبدیلــی کشــاورزی؛ واحدهــای
بــزرگ کشــت و صنعــت؛ و محــور اصلــی نیــز صنعــت
حمــل و نقــل و ترانزیــت کاال میباشــد.
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
دفتــر مرکــزی :اســتان اذربایجــان غربــی ،کیلومتــر 2
جــاده ترانزیتــی بــازرگان
تلفن ۳ :ـ 044۳4۳77771
دورنگار044۳4۳74942 :
کدپستی586711۳115 :
پست الکترونیکیPR@makufz.org :
49 صفحه 49
50
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی قشم
ﻣﻨ ــﻪ زاد ﺸــ ﺑــﻪ ــﺖ ﻣﺸــﺮ ﺑــﻮدن
ﺑــﻪ ﺗﻨ ــﻪ ﻫﺮﻣــ ،ﻣ ــﺮا ورود ﺑــﻪ ﺧ ﯿــ
ــﺎر و درﯾــﺎ ﻤــﺎن ا ــﺖ ﺸــ ﺑــﻪ
ــ ﻣ ــﺎور ﺑــﺎ ﺧ ﯿــ ــﺎر و ا ﯿﺎﻧــﻮ
ﻫﻨــﺪ ،ﻣ ــﯿﺮ ﺗ ــﺎر ﺑﺎ ــﻮ ا ﺑﯿــ ــﺮ
ــﯿﺎ ،ﺷــﺒﻪ ﯾــﺮ ﺮﺑ ـ و ــﻮا ﺷــﺮ
ﺮﯾ ــﺎ ﺑــﻪ ﺷــﻤﺎر ﻣــ رود ﺑــﻪ ــﺖ و ــﻮد
ﻣﻨﺎﺑــ ﻧﻔــﺖ و ﺎز ،وا ﺪﻫــﺎ ﭘﺘﺮوﺷــﯿﻤ و
ﻣﺮﺗﺒــ
ﭘﺎ ﯾﺸــ ﺎﻫ و ﺗﺎ ﯿ ــﺎ ﺮا ــﺎ
از ﺒﯿ ـ ــﻮﺧﺘ ﯿﺮ در ﺸ ـ ﻌــﺎ ﻫ ــﺘﻨﺪ
ﺸــ ﺑــﺎ ﺗﻮ ــﻪ ﺑــﻪ ﻤــ ﺑ ــﻮر و ﺗﻮ ــﻌﻪ
ﺑﻨــﺪرى ﺑــﺮاى ﮐﺸــﺘﻰ ﻫــﺎى ﺑــ ر
ﺗ ــﻬﯿ
را دارا ــﺖ ﮐــﻪ ﻧ ــ ﻣ ﻤــ
رد ﭘﺎﻧﺎﻣﺎﮐــ
ــﻰ ﺑﻨــﺪر ﺷــﻬﯿﺪ ر ﺎﯾــﻰ و اﺗ ــﺎ
وﺗ
ﺑــﻪ ﮐﺮﯾــﺪور ﺷــﻤﺎ -ﻨــﻮ را دارد ــﻮﺧﺖ
ر ــﺎﻧﻰ ﺑــﻪ ﮐﺸــﺘﻰ ﻫــﺎى ﺒــﻮرى از ﺑﺮاﻫــﻪ
ﺑﯿ ـ ا ﻤ ــﻰ ﺧ ﯿ ـ ــﺎر ﻫﻤــﺮا ﺑــﺎ ﺧﺪﻣــﺎ
واﺑ ــﺘﻪ ﯾ ــﻰ از ﻣ ﯾــﺖ ﻫــﺎى ﺑــﻰ ﺑﺪﯾــ اﯾــ
ﯾــﺮ ﻣ ــﻮ ﻣــﻰ ﺷــﻮد ﺑﯿﺸــﺘﺮ در ﯿــ
ــﺎ ،ﭘــﺎر ﻫــﺎ اﻧــﺮ و زﯾ ــﺖ ﻨــﺎور
ﻬﺎﻧــ دارﻧــﺪ ﺸــ ﻣــﻰ
ﺸــ ،ﺷــﻬﺮ
ﺗﻮاﻧــﺪ ﺑــﻪ ﻨــﻮان ﻣﺮﮐــ ﺗــﺪار و ﺗﻮزﯾــ ﮐﺎ
در ﻣﻨ ــﻪ ﺧ ﯿــ ــﺎر و ﻫﻤ ﻨﯿــ ﻧ ــ
درواز اى ﺑــﺮاى ــﺎدرا ﻣ ــﺪد ﺑــﺎ ــ
ــﺮﻣﺎﯾﻪ ــ ارى ﻫــﺎى ﺧﺎر ــﻰ در ﺮ ــﻪ
ﺗﻮ ﯿــﺪ و ﺗﻮزﯾــ ﺑــﻪ ﻬــﺪ ﯿــﺮد از ﻣ ﯾــﺖ
ﻫــﺎى ــﻮ اﮐﻮﻧﻮﻣﯿ ــﻰ ﺸــ ﻣــﻰ ﺗــﻮان ﺑــﻪ
ــﺘﯿ ﻰ
ﻫــﺎ اﻧــﺮ ى ،ﺧﺪﻣــﺎ ﭘﺸــﺘﯿﺒﺎﻧﻰ و
ﻨﻌــﺖ ﻧﻔــﺖ ،ﻣ ﻤــ ﺑﻨــﺪر ﺷــﻬﯿﺪ ر ﺎ ــﻰ در
ﻣ ــﯿﺮ ﮐﺮﯾــﺪور ﺗﺮاﻧ ﯾﺘــﻰ ﺷــﻤﺎ -ﻨــﻮ ﻫــﺎ
ﺗ ــﺎرى ــﺎدرا ﻣ ــﺪد ،ﺮدﺷـ ﺮى ﻃﺒﯿﻌــﻰ،
ﺗﻮ ﯿــﺪا ﻣﺒﺘﻨــﻰ ﺑــﺮ ا ﺘ ــﺎد درﯾــﺎ ﻣ ــﻮر ﻧــﺎ
ﺑــﺮد ﻫﻤ ﻨﯿـ ﻣﻨ ــﻪ زاد ﺸـ ﺑــﺎ ﮐﺸــﻮرﻫﺎى
ﺎﺷــﯿﻪ ﻨﻮﺑــﻰ ﺧ ﯿــ ﻫﻤ ــﺎﯾﻪ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
و ﻣــﻰ ﺗــﻮان از ﺑــﺎزار و ﭘﺘﺎﻧ ــﯿ ﻫــﺎى اﯾــ
ﮐﺸــﻮرﻫﺎ ﻧﯿــ ا ــﺘﻔﺎد ﮐــﺮد
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ــ و ﮐﺎر ﻨﻌــﺖ ﺗﺮاﻧ ﯾــﺖ و
ﻤــ و ﻧ ــ ﺗ ــﺎر و ﺧﺪﻣــﺎ ﺗ ــﺎر
ﻨﺎﯾــ اﻧــﺮ ى ﺑــﺮ ﻨﺎﯾــ ﺑﯿﻮﺗ ﻨﻮ ــﻮ و
ﻣﻨﺎﺑــ درﯾﺎ ــﻰ ﻨﻌــﺖ ﺮدﺷــ ﺮى ﻨﺎﯾــ
ﺷــﯿ ﺗﻰ و ﯿــﺪ ﻨﻌﺘــﻰ ﭘــﺎر اﻧــﺮ ى
ﺧﺪﻣــﺎ ﭘﺸــﺘﯿﺒﺎن ﻧﻔــﺖ و ﻣ ــﻮر ا ــﻰ ﻧﯿــ
ﻨــﺎورى ﻫــﺎى زﯾ ــﺘﻰ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
د ﺘﺮ ﻣﺮﮐ ى ﯾﺮ ﺸ ،ﭼﻬﺎر را ﭘﺮدﯾ
0
ﺗ ﻔ 522 844
0
ﺎﮐ 5225 8ـ 52240
د ﺘــﺮ ﺗﻬــﺮان ﻣﯿــﺪان ر اﻧﺘﯿ ـ ،ﺧﯿﺎﺑــﺎن ﺧﺎ ــﺪ
ا ـ ﻣﺒﻮ ،ﻧﺒ ـ ﺧﯿﺎﺑــﺎن ،2ﺷــﻤﺎر 14
ـ 02188 02 5
ﺗﻔ
دورﻧ ﺎر 02188 10 8 صفحه 50
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سازمان منطقه ازاد تجاری -صنعتی کیش
ﮐﯿـ در ــﺎ 1 58ﺑــﺮ ا ــﺎ ﻣ ﻮﺑــﻪ ﺎﻧﻮﻧﻰ
ﺮدﯾــﺪ و از
ﺷــﻮراى اﻧ ــ ،ﺑﻨــﺪر زاد ا ــ
ــﺎ 1 2ﻌﺎ ﯿــﺖ ن ﺑــﺎ ﺎﻧــﻮن ﭼ ﻮﻧ ــﻰ
ادار ﻣﻨﺎﻃــ زاد ﻣﻨ ﺒــ ﺮدﯾــﺪ ﻣ ﻣﻮرﯾــﺖ
ﺗﻌﺮﯾــ ﺷــﺪ ﺑــﺮاى ﻣﻨ ــﻪ زاد ﮐﯿــ در
زﻣﯿﻨــﻪ ﺗﻮرﯾ ـ و ﺮدﺷ ـ ﺮ ،ﺗﻤﺮﮐ ـ ﺧﺪﻣــﺎ
ﺮﻫﻨ ـ -ر ﺎﻫـ ،ﻨﺎﯾـ ﭘﯿﺸــﺮ ﺘﻪ ،ـ ور
اﻃ ــﺎ ،اﯾ ــﺎد ﺑــﻮر ﺧﺪﻣــﺎ ﺗ ــﺎر ﻧﻔــﺖ
و ﮐﺎ ﻫــﺎ ﻧﻔﺘــ و ﻣﺮﮐ ﯾــﺖ ﯾﺎ ﺘــ در زﻣﯿﻨــﻪ
ﻧﻤﺎﯾﺸــ ﺎ ﻫــﺎ و ﻫﻤﺎﯾــ ﻫــﺎ ﺑﯿــ ا ﻤ ــ و
ﻣﻨ ــﻪ ا ﺗﻌﺮﯾــ ﺷــﺪ ا ــﺖ
ﻣﻨ ــﻪ زاد ﮐﯿــ ﺑــﺎ ﻣ ــﺎ ﺘ ﺑﯿــ از
0ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ ﻣﺮﺑــ در ﺎ ــﻪ 18ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ
ﻨﻮﺑــ اﯾــﺮان 00ﮐﯿ ﻮﻣﺘــﺮ ــﺮ
ــﺎ
ــﺮار داﺷــﺘﻪ و را ا ـ ارﺗﺒﺎﻃ ـ
ﺑﻨﺪر ﺒــﺎ
ن ﺑــﺎ داﺧـ و ﺧــﺎر از ﮐﺸــﻮر از ﻣ ــﯿﺮ ﻫﻮاﯾـ
ا ــﺖ ــﺮود ﺎ ﺑﯿــ ا ﻤ ــ ﮐﯿــ ﯾ ــﻰ از
ــﺮود ﺎ ﻫــﺎى ﻣ ﻬــ ﮐﺸــﻮر ﺑــﻮد و روزاﻧــﻪ
ــ و ﺑــﺮ ﭘﺮوازﻫــﺎى داﺧ ــﻰ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎﻫــﺎى
زﯾــﺎدى ﻣ ــﺎ ﺮان اﯾﺮاﻧــﻰ و ﺧﺎر ــﻰ را از اﯾــ
ﯾــﺮ ﺑــﻪ ﻣ ــﺪ ﮐﺸــﻮرﻫﺎى دور و ﻧ دﯾــ
ﯾــﺮ
ﺧــﺎر و ﯾــﺎ از ﮐﺸــﻮرﻫﺎى دﯾ ــﺮ ﺑــﻪ اﯾـ
وارد ﻣــﻰ ﮐﻨﻨــﺪ
ﻣﻨ ــﻪ زاد ﮐﯿـ ﺑــﺎ داﺷــﺘ ﺑﺎزارﻫﺎى ﺷــﯿ ،
ﻫﺘــ ،ﻫﺘــ ﭘﺎرﺗﻤــﺎن ،ﻣﺘــ و ﻣﻬﻤﺎﻧ ﯾﺮﻫــﺎى
ﻣﺘﻌــﺪد ﺑــﺎ ا ــﺘﺎﻧﺪارد ﺑﯿـ ا ﻤ ــﻰ و ﻧﯿـ اﻧــﻮا
اﻣ ﺎﻧــﺎ ﺗﻔﺮﯾ ــ و ورزﺷــﻰ ــﺎ ﻧﻪ ﭘ ﯾــﺮا
ــﺪود دو ﻣﯿ ﯿــﻮن ﻧﻔــﺮ ﺮدﺷــ ﺮ اﯾﺮاﻧــ و
ﺧﺎر ــ ﻣــ ﺑﺎﺷــﺪ
را ا ــ ارﺗﺒﺎﻃــ ﮐﯿــ ﺑــﺎ داﺧــ و ﺧــﺎر
از ﮐﺸــﻮر ﻣ ــﯿﺮ ﻫﻮاﯾ ـ ﺑــﻮد و ــﺮود ﺎ ﺑﯿ ـ
ا ﻤ ــ ﮐﯿــ ﻣ ﻬــ ﺑــﻪ ﺑﺎﻧــﺪ ﭘــﺮواز ﺑــﻪ
ﻣﺘــﺮ و ــﺮ 45ﻣﺘــﺮ ا ــﺖ و
ﻃــﻮ
دارا اﻣ ﺎﻧــﺎ ا ﺎﻣﺘـ ﺷــﺎﻣ 11ﻫﺘـ 1 ،ﻫﺘـ
ﭘﺎرﺗﻤــﺎن18 ،ﻣﺘــ و 4ﻣﻬﻤﺎﻧ ﯾــﺮ ﺑــﺎ ــﺪود
500ﺗ ــﺖ ﻣــ ﺑﺎﺷــﺪ
ﻣ ﻮرﻫــﺎى ﮐ ــ و ﮐﺎر ﻨﻌــﺖ ﺮدﺷــ ﺮى،
اﻣــﻮر ﺑﺎﻧ ــﺪار و ﺧﺪﻣــﺎ ﻣﺎ ــﻰ ،ﻨﺎﯾــ
ا ﺘﺮوﻧﯿ ــﻰ ،ﺧﺪﻣــﺎ ﭘﺸــﺘﯿﺒﺎن ﻧﻔــﺖ ،ﺧﺪﻣــﺎ
ﭘ ﺷــ ﻰ ﺮاﻣــﺮزى و ﻣ ــﻮر ا ــﻰ ﻧﯿــ
ﺗ ﻨﻮ ــﻮ ى ﻔــﺎرى درﯾﺎﯾــﻰ ﻣــﻰ ﺑﺎﺷــﺪ
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻧﺎدر ﺧﺪاﺑ
د ﺘــﺮ ﻣﺮﮐـ ى ﯾــﺮ ﮐﯿـ ،ﺧﯿﺎﺑــﺎن ــﻨﺎﯾﻰ،
ــﺎﺧﺘﻤﺎن ــﺎزﻣﺎن ﻣﻨ ــﻪ زاد ﮐﯿ ـ
ﺗ ﻔ 0 44422141 - 42
دورﻧ ﺎر 0 44425 0
41 -8
ﮐﺪﭘ ﺘﻰ 5
ﭘ ﺖ ا ﺘﺮوﻧﯿ ﻰ kish@info.ir
د ﺘــﺮ ﺗﻬــﺮان ﺑ ر ــﺮا ﺮﯾ ــﺎ -ﺑﻌــﺪ از ﭼﻬﺎررا
،45
ﻬــﺎن ﮐــﻮد ،ﻧﺒ ـ ﺧﯿﺎﺑــﺎن ﮐﯿ ،ﭘ ـ
ــﺎﺧﺘﻤﺎن ــﺎزﻣﺎن ﻣﻨ ــﻪ زاد ﮐﯿ
0218820 5ﺗﻔ
02188
دورﻧ ﺎر 482
ﮐﺪﭘ ﺘﻰ 111-15188
ﮐﺪﭘ ﺘﻰ 111-15188
51 صفحه 51
52
52
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
چگونگی سرمایه گذاری در منطقه ویژه اقتصادی پیام
نحــوه ســرمایه گــذاری در شــرکت خدمــات هوایــی و منطقــه ویــژه
اقتصــادی پیــام از متداولتریــن پرســش هایــی اســت کــه ســرمایه
گــذاران در بــدو ورود بــه پیــام بــا ان مواجــه میشــوند .پرسشــهایی
از قبیــل ،چگونگــی نحــوه واگــذاری زمیــن ،مــدت زمــان اجــاره
زمیــن ،چگونگــی اخــذ مجوزهــای ســرمایه گــذاری و ...کــه رونــد
ســرمایهگذاری در پیــام در پــی میایــد:
مســاحت کل منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام ۳600هکتــار در محــدوده
10هــزار هکتــاری فــرودگاه بینالمللــی پیــام واقــع شــده کــه در حــال
حاضــر فــاز یــک (بــه مســاحت 40هکتــار) ،فــاز دو (بــه مســاحت 56
هکتــار) و فــاز ( ۳بــه مســاحت 18هکتــار) بــا تمامــی زیرســاختها
در حــال ســاخت ،تجهیــز و بهرهبــرداری میباشــد ،فــاز 4نیــز
(بــه مســاحت حــدود 150هکتــار) در حــال اجــرای زیرســاختها
بــه صــورت زونهــای متعــدد میباشــد .بنــا بــر اســناد فرادســتی و
ماموریتهایــی کــه بــرای شــرکت خدمــات هوایــی و منطقــه ویــژه
اقتصــادی پیــام تعریــف شــده ،هــر صنعتــی در پیــام پذیرفتــه نمیشــود
و بالطبــع تمرکــز پیــام بــر فعالیــت غیراالینــده موســوم بــه ســبز تــا
رده ۳صنایــع میباشــد .در ایــن راســتا در اراضــی شــرکت خدمــات
هوایــی و منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام ،اولویــت واگذاریهــا عبارتنــد
از :صنایــع ای تــی و ای ســی تــی ،صنایــع هایتــک و نویــن ،دارویــی
و پزشــکی ،هوانــوردی ،خدمــات حمــل و نقــل هوایــی ،مراکــز امــوزش
فنــون هوانــوردی ،شــهر لجســتیک و پایانــه صادراتــی ،مجتمــع هــای
نمایشــگاهی ،دفاتــر تجــاری و اداری ،مجتمــع هــای رفاهــی و خدماتــی
اســت کــه در حــال طراحــی و احــداث میباشــد.
ﻧ ﻮ و ﺷﺮاﯾ وا ارى زﻣﯿ
در منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام ،زمینهــای موجــود در مســاحتهای
مختلــف بنــا بــر درخواســت ســرمایهگذاران بــا قــرارداد اجــاره بــه
مــدت 25ســال بــه انهــا واگــذار میشــود ،عرصــه دولتــی و اجــاره 25
ســاله میباشــد کــه تــا ســه ســال ثابــت و از ســال چهــارم 10درصــد
بــه اجــاره بهــاء اضافــه میشــود .ضمنــاً در راســتای فعــال کــردن
واحدهــای راکــد دســتورالعمل احیــاء واحدهــای راکــد و غیرفعــال
مصــوب شــده اســت و صنایــع مســتقر در منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام
کــه بــه هــر نحــو غیــر فعــال باشــند میتواننــد اعیانــی خــود را طبــق
ایــن دســتورالعمل بــه شــخص دیگــری اجــاره یــا بــه صــورت کلــی
واگــذار نماینــد .
تضمیــن حمایــت از ســرمایهگذار خارجــی وفــق قانــون تشــویق و
حمایــت از ســرمایه گــذاری خارجــی مصــوب ســال 1۳81بــوده و ایــن
ضمانــت در مناطــق ویــژه و ازاد از جملــه منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام
نیــز جــاری و ســاری میباشــد و نکتــه مهــم ایــن اســت کــه یــک
ســرمایهگذار خارجــی در پیــام مــی توانــد 100درصــد ســهامدار باشــد.
ﻤﻮﻣﻰ ﺮﻣﺎﯾﻪ ارى
ﻣﺮا
متقاضیــان ســرمایهگذاری بــا مراجعــه بــه ســایت شــرکت بــه ادرس
( )www.pasc.irنســبت بــه ثبــت نــام خــود جهــت دریافــت زمیــن و یــا
ســوله اقــدام مینماینــد .بعــد از ثبــت درخواســت ،طــرح ســرمایهگذار
در کارگــروه بررســیهای فنــی و اقتصــادی دفتــر ســرمایهگذاری
منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام مــورد بررســی و ارزیابــی قــرار گرفتــه و
در نهایــت بــه هیــات مدیــره ارســال میشــود .طرحهــا و پروژههــای
ارســال شــده بــه هیــات مدیــره در جلســه هیئــت مدیــره مــورد
تصویــب قــرار گرفتــه و جهــت ابــالغ بــه ســرمایهگذار بــه دفتــر
ســرمایهگذاری ارســال شــده و در نهایــت منجــر بــه انعقــاد قــرارداد
و امضــاء صورتجلســه تحویــل زمیــن میشــود .طبــق مــاده 7قوانیــن
منطقــه ویــژه اقتصــادی تمامــی مجوزهــای مــورد نیــاز ســرمایهگذاران
از قبیــل جــواز تاســیس ،پروانــه احــداث بنــا ،گواهــی پایــان کار و
پروانــه بهرهبــرداری توســط منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام صــادر
میشــود .بعــد از تصویــب و پذیــرش طــرح ،جهــت تکمیــل رونــد
ســرمایهگذاری ،فــرم پرسشــنامه ســرمایهگذاری توســط ســرمایهگذار
تکمیــل و گــردش مالــی حســاب متقاضیــان همــراه بــا مــدارک ذیــل
بــه ادارهکل ســرمایهگذاری ارســال میشــود .ارائــه رونوشــت مــدارک
شــرکت از قبیــل (اساســنامه ،روزنامــه رســمی،اخرین اگهــی تغییــرات،
کارت ملــی صاحبــان امضــاء ،گواهــی کــد اقتصــادی) و ارائــه درخواســت
ســرمایهگذاری شــامل نــوع فعالیــت و میــزان زمیــن درخواســتی از
دیگــر اقدامــات بعــدی ســرمایهگذار در تکمیــل رونــد ســرمایهگذاری
میباشــد .تمامــی هزینههــای ارائــه خدمــات بــه ســرمایهگذاران در
منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام وفــق مصوبــه هیئــت دولــت میباشــد.
روابــط کارفرمــا و کارپذیــر در مناطــق ویــژه کامــ ً
ال مشــخص و بــر
اســاس قانــون کار در مناطــق ازاد تجــاری -صنعتــی میباشــد؛ اداره
کار منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام کامــ ً
ال مســتقل بــوده و ادارات کار
خــارج از مناطــق ویــژه اقتصــادی صالحیــت رســیدگی بــه مشــکالت
کارفرمــا و کارپذیــر داخــل مناطــق ویــژه را ندارنــد و رییــس اداره کار در
منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام کــه حکــم خــود را از شــخص وزیــر کار
دریافــت نمــوده اســت بــر تمــام ســاز و کارهــای کارفرمــا و کارپذیــر در
منطقــه ویــژه اقتصــادی نظــارت دارد.
ﻣﻌﺎ ﯿﺖﻫــﺎى ــﺮﻣﺎﯾﻪ ارى در ﭘﯿــﺎ (معافیــت ارزش افــزوده
در مناطــق ویــژه اقتصــادی و کمیســیون ارزش افــزوده)
بــر اســاس مــاده 20قوانیــن مناطــق ویــژه اقتصــادی محــدوده مناطــق صفحه 52
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
ویــژه اقتصــادی قلمــرو گمرکــی محســوب نشــده و تمامــی تجهیــزات،
ماشــین االت و مــواد اولیــه خارجــی در ایــن مناطــق معــاف از پرداخــت
عــوارض و تعرفــه گمرکــی میباشــند.
بــر اســاس قانــون مناطــق ویــژه اقتصــادی ســرمایهگذار و تولیدکننــده
تــا زمانــی کــه مــواد اولیــه خــود را بــه داخــل منطقــه ویــژه بیاورنــد
از پرداختهــای گمرکــی معــاف هســتند و اگــر داخــل منطقــه ویــژه
مونتــاژ و صــادر شــود از هــر گونــه پرداخــت تعرفــهای معــاف بــوده و
ارزش افــزوده باالیــی دارد ،در واقــع ،بــدون پرداخــت عــوارض صــادرات
مجــدد را انجــام داده اســت.
در شــورای عالــی مناطــق ازاد کمیســیونی بــه نــام کمیســیون معافیــت
ارزش افــزوده نــام دارد کــه در ان کمیســیون نمایندگانــی متشــکل از
بانــک مرکــزی ،وزارت صنعــت معــدن و تجــارت ،گمــرک جمهــوری
اســالمی ایــران و دبیرخانــه شــورای عالــی مناطــق حضــور دارنــد کــه
بابــت محصــول تولیــد شــده ضمــن ارائه درصــد معافیــت ارزش افــزوده،
درصــدی نیــز درصــد مجــاز ورود کاال بــه داخــل کشــور میدهنــد کــه
ایــن موضــوع از مهمتریــن مزایــای مناطــق ویــژه اقتصــادی میباشــد.
ﻣ ﯾﺖﻫﺎى ﻧ ﺒﻰ و ﺎﻧﻮﻧﻰ ﻣﻨ ﻪ وﯾ ا ﺘ ﺎدى ﭘﯿﺎ
نزدیکتریــن منطقــه ویــژه اقتصــادی کشــور بــه تهــران ( 40کیلومتــری
تهــران)؛ قرارگرفتــن در مجــاورت راهاهــن سراســری ،متــروی تهــران-
کــرج و شــاهراههای ارتباطــی کشــور؛ قــرار گرفتــن در مســیر تالقــی
1۳اســتان کشــور؛ تنهــا منطقــه ویــژه اقتصــادی دارای فــرودگاه
بینالمللــی؛ قرارگرفتــن در مجــاورت مراکــز اقتصــادی ،شــهرکهای
صنعتــی و کشــاورزی؛ همجــواری بــه مراکــز بــزرگ علمــی و تحقیقاتــی
کشــور؛ نزدیــک بــودن بــه مراکــز عمــده تولیــد و مصــرف کاالهــا و
خدمــات؛ نزدیــک بــودن بــه مراکــز دانشــگاهی و وجــود نیروهــای
متخصــص و تحصیــل کــرده؛ امــکان ســرمایهگذاری بــرای اتبــاع ایرانــی
و خارجــی بــه هــر میــزان مشــارکت؛ تضمیــن ســرمایهگذاری خارجــی
بــر طبــق قانــون جلــب و حمایــت ســرمایههای خارجــی و ازادی نقــل
و انتقــال ســرمایه و ســود حاصــل از ان؛ صــدور تمامــی مجوزهــای
قانونــی ســرمایهگذاری در یــک مجموعــه واحــد (ایجــاد پنجــره واحــد
ســرمایهگذاری)؛ حضــور نماینــده وزارت تعــاون ،کار و رفــاه اجتماعــی
و تســهیل روابــط کار و کارگــری (اداره کار مســتقل در منطقــه طبــق
قوانیــن اداره کار مناطــق ازاد تجــاری -صنعتــی)؛ ورود ازاد و بــدون
حقــوق گمرکــی و ســود بازرگانــی ماشــین االت و مــواد اولیــه جهــت
واحدهــای مســتقر در منطقــه؛ امــکان ورود و خــروج کاال از منطقــه بــه
خــارج از کشــور بــدون تشــریفات گمرکــی؛ امــکان ترانزیــت و صــدور
مجــدد کاال بــدون محدودیــت؛ مزیــت قانونــی معافیــت ارزش افــزوده
بــرای تولیــدات داخــل منطقــه؛ امــکان واردات و نگهــداری کاال در
انبارهــای منطقــه و صــادرات مجــدد بــه خــارج از کشــور؛ قرارداشــتن
فــرودگاه در داخــل اراضــی منطقــه ویــژه و امــکان بهرهگیــری از
تمامــی تســهیالت از جملــه تخلیــه و بارگیــری (خدمــات کارگویــی)؛
موافقــت بــا ترخیــص کاالهــای یکنواخــت روی کامیــون در حداقــل
زمــان ممکن(حمــل یکســره)؛ عــدم محدودیــت زمانــی توقــف کاال در
منطقــه در بخــش واحدهــای تولیــدی و صنعتــی( صاحبــان مراکــز
تولیــدی و صنعتــی میتواننــد مــواد اولیــه و قطعــات تولیــدی داخــل
کشــور و یــا خــارج کشــور را بــه هــر میــزان و ارزش در منطقــه دپــو و
نگهــداری نماینــد و در نهایــت عــدم متروکــه شــدن کاال در منطقــه)؛
عــدم نیــاز بــه ثبــت ســفارش بــرای ورود تمامــی مــواد اولیــه و قطعــات
خارجــی بــه داخــل منطقــه؛ عــدم نیــاز بــه ثبــت ســفارش بــرای ورود
محصــول تولیــدی واحدهــای تولیــدی مســتقر در منطقــه بــه داخــل
کشــور بــه میــزان معافیــت ارزش افــزوده؛ معافیــت از پرداخــت هرگونــه
حقــوق و عــوارض گمرکــی بــرای واردات مــواد اولیــه و ماشــین االت
خــط تولیــد و لــوازم و قطعــات مــورد مصــرف در منطقــه از خــارج
کشــور ،اعــم از نــو و مســتعمل مجــاز؛ پرداخــت حقــوق وعــوارض
گمرکــی ورودی مــواد اولیــه و قطعــات تولیــدی واحدهــای تولیــدی
مســتقر در منطقــه پــس از تولیــد و در زمــان خــروج کاال از منطقــه؛
معــاف بــودن ضایعــات مــواد اولیــه و قطعــات تولیــد از پرداخــت حقــوق
و عــوارض گمرکــی؛ امــکان صــدور گواهــی مبــداء توســط منطقــه
بــرای کاالهــای خروجــی از منطقــه ویــژه (بــا تاییــد گمــرک ایــران)؛
امــکان ورود کاال از طریــق ترانزیــت خارجــی ،داخلــی وکارنــه تیــر؛
امــکان صــدور گواهــی مبداءهــای متعــدد بــرای کاالهــای صادراتــی و
یــا وارداتــی بــا تاییــد گمــرک ایــران (قابــل پذیــرش سیســتم بانکــی
کشــور)؛ امــکان واگــذاری تمــام و یــا قســمتی از کاالی وارداتــی بــه
منطقــه یــا صادراتــی از منطقــه بــه هــر فــردی اعــم از ایرانــی و یــا
خارجــی در مقابــل قبــض انبــار تفکیکــی قابــل معاملــه بــه درخواســت
صاحــب کاال بــه صــورت نامحــدود؛ امــکان صــادرات و واردات محصوالت
فنــاوری اطالعــات ICTاز جملــه تلفــن همــراه و لــوازم جانبــی ،رایانــه،
نــوت بــوک و لــوازم جانبــی و تجهیــزات رایانــه ،دوربیــن عکاســی و مدار
بســته (گمــرک تخصصــی گمــرک ج.ا.ا).؛ امــکان ترخیــص انــواع خــودرو
در منطقــه ویــژه اقتصــادی پیــام بــر اســاس مجــوز گمــرکات ایــران در
کمتریــن زمــان ممکــن (اســتقرار شــرکتهای بازرســی فنــی خــودرو
و نماینــدگان اســتاندارد در منطقــه)؛ وجــود ازمایشــگاه تخصصــی
صنعــت ITمــورد تاییــد ســازمان تنظیــم مقــررات وارتباطــات رادیویــی
و ســازمان ملــی اســتاندارد ایــران و امــکان صــدور مجوزهــای قانونــی؛
وجــود ازمایشــگاه اکرودیتــه و شــرکتهای بازرســی فنــی مــورد تاییــد
ســازمان ملــی اســتاندارد ایــران و ســازمان غــذا و دارو و محیطزیســت
در منطقــه ویــژه اقتصــادی و امــکان ازمــون تمامــی محصــوالت
کشــاورزی وغذایــی وشــیمیایی وارایشــی بهداشــتی و صــدور مجوزهــای
قانونــی بــرای صــادرات و واردات.
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﮐﻮرو ﻨﺒﺮى
53 صفحه 53
54
54
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
اداب مسافرت به کشور اذربایجان
اگــر قصــد ســفر بــه کشــور اذربایجــان داریــد بــا مطالعــه مــوارد زیر
بــا نحــوه مذاکــره ،اداب رســوم و ســنن مردمــان ایــن کشــور بیشــتر
اشنا شــوید.
ﻨ ،دا و ر ﻮ ﺪﯾﻤﻰ و ﺧﺮا ﺎ
فرهنــگ اذری بــه علــت ریشــههای غنــی فرهنگــیاش دارای
خرافــات بســیاری میباشــد کــه برخــی از انهــا شــامل مــوارد زیــر
میباشــند:
گربــهای کــه از مســیر شــما عبــور میکنــد باعــث بدشانســی درکارتــان میشــود.
نمکــی کــه بــه صــورت اتفاقــی بریــزد بــدان معنــی اســت کــهشــما بــا کســی دعــوا خواهیــد کــرد .پاشــیده شــدن شــکر بــه روی
نمــک ایــن اثــر را از بیــن میبــرد.
بــاز گذاشــتن تیغههــای قیچــی بدبختــی و حتــی مــرگ را بــههمــراه دارد.
اگــر کســی را بــا یــک ســطل خالــی ببینیــد بدشانســی و بدبختیمیاوریــد.
اگــر کســی را ببینیــد کــه نــان و کیســههای پُــر بــه همــراه داردشــانس خوبــی خواهیــد داشــت.
هیچ موقع جهت رفتن به مراسم خاکسپاری عجله نکنید. از روی مســیری کــه ماشــین نعشکــش حرکــت میکنــد ،عبــورنکنید .
اگــر اولیــن کســی کــه در مســیر رفتــن بــه ســر کار دیدیــد مــردبــود شــانس خوبــی خواهیــد داشــت.
در هنگام شب پول یا نان قرضی به کسی ندهید. پاشــیدن یــک کاســه اب در مســیر فــردی کــه برای ســفری کارییــا مســافرتی طوالنــی رهســپار اســت باعــث میشــود فــرد مســافر
شــانس بیــاورد و بــه او کمــک میکنــد تــا بــه ســالمتی بــه خانــه
برگردد.
دﯾﺪ و ﺑﺎزدﯾﺪ و ا ﻮا ﭘﺮ ﻰ
شــبیه بــه بســیاری از فرهنگهــا در ایــن ناحیــه ،اذریهــا ازســالم و احــوال پرســی گــرم و دوســتانه خوششــان میایــد.
مردهــا بــا یکدیگــر دســت میدهنــد و گونــهی یکدیگــر را بوســهمیزننــد و ســالم میکننــد( .کلمــه ســالم از نظــر لفظــی بــه
معنــی صلــح و اشــتی و ســالمتی میباشــد)
-زنــان موقعــی یکدیگــر را بغــل کــرده و یــک بــار یکدیگــر را
میبوســند (بــر روی گونههــای چــپ) زنــان اذری بــه طــور کلــی
بــا یکدیگــر دســت نمیدهنــد اگــر چــه بســیاری از انهــا بــا افــراد
خارجــی دســت میدهنــد.
همیشــه زمانــی صــرف حــال و احوالپرســی از خانــواده ،ســالمتفــردی و کار افــراد میکننــد.
اگــر افــراد همســن و ســال باشــند بــه طور کلی اســم کوچکشــاندر موقعیتهــای اجتماعــی خطــاب قــرار گرفته میشــود.
اگــر فــردی را بــه خوبــی نمیشناســید ،اســم او را بــه دنبــالعنوانــی مناســب بــه کار ببرنــد .بــرای خانمهــا از هانــوم (زن) و
بــرای مــردان از ب ِــی (مــرد) اســتفاده میشــود.
افــراد جوانتــر معمــوالً ابتــدا شــروع بــه ســالم و احوالپرســی بــاافــراد بزرگتــر میکننــد.
دا و ر ﻮ ﻫﺪﯾﻪ دادن
اذریهــا اصــوالً در جشــن تولــد ،عروســی و جشــنهای ســالیانهو ســالگرد مراســم هدیــه میدهنــد.
در فرهنگ اذری هدیه دادن مهم است نه قیمت ان. نپذیرفتــن هدیــه دســت کــم بــه مــدت دوبــار قبــل از قبــول ان ازروی بــی میلــی امــری عــادی میباشــد.
همیشــه اصــرار و پافشــاری بــر روی ایــن مســاله بســیار زیــاداســت و بــرای فــرد هدیــه دهنــده مشــکلی پیــش نخواهــد امــد.
اگــر بــرای شــام بــه خانــهی یــک فــرد اذری دعــوت شــدید بــرایمهمانــدار خانــم گل یــا شــیرینی بــه همــراه بیاوریــد .از مغــازهداری
کــه ان را خریــداری میکنیــد بخواهیــد کــه انهــا را کادو نمایــد.
جبــران مهماننــوازی بــا یــک هدیــهی کوچــک امــری مودبانــه در
نظــر گرفتــه میشــود.
همیشــه تعــداد گلهایــی کــه هدیــه میدهیــد فــرد باشــد .ازاعــداد زوج بــرای مراســم تشــییع جنــازه اســتفاده میشــود.
تــا زمانــی کــه مطمئــن نیســتید کــه میزبانتــان از مشــروباتالکلــی اســتفاده میکنــد بــه او مشــروب هدیــه ندهیــد.
بــه طــور کلــی زمانــی کــه هدیــه میدهنــد فــرد هدیــه گیرنــدههدیههــا را بــاز میکنــد.
دا و ر ﻮ ﻧﺎﻫﺎر ﺧﻮردن
اگر برای صرف غذا به خانه یک اذری دعوت شدید: قبــل از ورود بــه خانــه کفشهایتــان را دراوریــد .ممکــن اســتمیزبــان کفــش راحتــی بــه شــما بدهــد تــا بپوشــید. صفحه 54
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
وقتشناســی خیلــی مهــم نمیباشــد .از نظــر اجتماعــی ۳0دقیقــه تاخیــر قابــل قبــول اســت.
لبــاس عــادی بپوشــید امــا نــوع لباستــان را هوشــمندانه انتخــابنماییــد .هیــچگاه لباسهــای تنــگ و بــاز نپوشــید.
اگــر افــراد زیــادی در ان محــل وجــود دارنــد بــا همــه دســتبدهیــد.
اداب ســر میــز نســبتاً رســمی میباشــد .اگــر شــک داریــد نــگاهکنیــد کــه افــرادی کــه چــه کاری انجــام میدهنــد.
تــا زمانــی کــه از شــما دعــوت نشــده کــه بنشــینید ایســتاده باقیبمانیــد .ممکــن اســت صندلــی خاصــی بــه شــما داده میشــود.
ارنــج خــود و دســتهایتان را موقــع غــذا خــوردن بــاالی میــز نگــه
داریــد.
معمــوالً میزبــان خانــم غــذا را ســرو میکنــد .در ابتــدای غــذابــرای افــراد مســن ســرو میشــود ،ســپس میهمانــان و در اخــر
کــودکان.
موقــع خــوردن غــذا و دادن چیــزی بــه فــرد دیگــر در ســر میــزغذاخــوری تنهــا از دســت راســت خــود اســتفاده نماییــد.
دا ﺗﺸﺮﯾﻔﺎ ﮐﺎرى
اگــر چــه ارتبــاط مســتقیم در اذربایجــان بــه عنــوان امــری مثبتدیــده میشــود امــا افــراد بایــد در موقــع بــه کار گرفتــن ایــن
ارتبــاط مســتقیم مراقــب باشــند.
اطالعــات همیشــه بایــد بــه گونــهای ارائــه شــوند کــه دیپلماتیــکو حســاس باشــند بــه طــوری کــه باعــث ابروریــزی فــردی نشــوند.
ســطح دســتوری کــه شــما میتوانیــد از ان اســتفاده نمائیــدنســبت بــه کســی کــه بــا او صحبــت میکنــد ،مشــخص میشــود.
اگــر رابطهتــان رابطــهای جدیــد رســمی یــا مهم اســت دیپلماســیتــان بحرانــی و ســخت میشــود.
اگــر ایــن رابطــه بــه خوبــی توســعه داده شــده باشــد و ســطحراحتــی بــا یکدیگــر بــه حــد کافــی باشــد ،دوســتی و صداقــت
بیشــترخوب بــه نظــر میرســد.
ﮐﺎر ﻫﺎى ﺗ ﺎرى:
هیــچ گونــه تبــادل رســمی تشــریفاتی در مــورد ایــن کارتهــاوجــود نــدارد.
داشــتن کارتهــای تجــاری زیــاد ایــدهای خــوب میباشــد چــراکــه ایــن امــر وســایل پایــه و اســاس داشــتن جزئیــات ارتباطــی را
در مخالفــت بــا وســایل الکترونیکــی شــکل میدهــد.
کارت را با دست راست خود بدهید و بگیرید.ﻣ ﺎ ﻫﺎى ﺷ ﻰ
بــرای ترتیــب دادن مالقــات در اذربایجــان بــه یــک نامــهیمعارفــهای نیــاز اســت کــه شــرکت شــما ،تاریخچــه و هــدف مالقات
شــما را معرفــی نمایــد.
ترجمــه کــردن ایــن نامــه بــه زبــان اذری بــرای تضمیــن اینکــهافــراد اذری متوجــه نامــه میشــوند ایــدهی خوبــی بــه نظــر
میرســد و همچنیــن باعــث هــر چــه پایدارتــر شــدن شــما در
کارتــان میشــود.
تشــریفات معینــی و مشــخص وجــود دارنــد کــه فــرد درمالقاتهــای خــود بایــد از انهــا تبعیــت نمایــد چــرا کــه اذریهــا
نســبت بــه مقــام ،عنــوان ،کســی کــه ابتــدا مینشــیند ،ابتــدا وارد
اتاقــی میشــود و… کامــ ً
ال حســاس هســتند .بهتریــن کار ایــن
اســت کــه از ایــن سرمشــق پیــروی شــود.
مــودب بــودن مهــم اســت و تمــام قســمت فراینــد ایجــاد رابطــهمیباشــد.
مباحثههــا و مذاکــرات اغلــب بــه ارامــی بــا صــرف چــای شــروعمیشــوند و عناویــن مذاکــره ممکــن اســت کامـ ً
ال نامرتبــط باشــند.
هــر چنــد ایــن مــورد قســمت ایجــاد کننــده یــا شــکنندهی رابطهی
شــما میباشــد – اگــر بــه ســازگاری نرســید ،فرصــت انجــام کار
گروهــی و بــا هــم بســیار کــم میشــود.
همیشــه در حیــن صحبــت کــردن بــه چشــمان طــرف خــود نــگاهکنیــد زیــرا اذریهــا ایــن کار را بــه عنــوان نشــانهای از صمیمیــت
و صداقــت تلقــی میکننــد .اگــر کســی در حیــن صحبــت بــه
چشــمان انهــا نــگاه نکنــد ،اذری فکــر میکننــد کــه ان فــرد
چیــزی بــرای پنهــان کــردن دارد.
تصمیمگیریها به ارامی حاصل دارد. هیچــگاه در تصمیمگیــری یــک فــرد اذری خــود را ناشــکیبانشــان ندهیــد و در ایــن کار عجلــه نکنیــد.
انتظــار چانــه زدن و پافشــاری اذریهــا در معامــالت را داشــتهباشــید ،انهــا مذاکرهکنندههایــی سرســخت میباشــند.
ﻣﻬﻨﺪ ﻣ ﻤﺪﻧ ﻰ دﯾﺪ ﺑﺎن
ﻨﺎﻣﻪ دﯾﺪ ﺑﺎن ﻣﺮز
ﺎ اﻣﺘﯿﺎز و ﻣﺪﯾﺮﻣ ﻮ
و ﭘﺎﯾ ﺎ ﺗ ﯿ ﻰ ﺧﺒﺮى اﺧﺒﺎر ﻣﺮز ﻣﺮز ﻧﯿﻮز
55 صفحه 55
56
56
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
حسن قبادی ،فرماندار شهرستان بیلهسوار:
«گردشگری سالمت» را گسترش میدهیم
مردمان شهرستان های مرزی به عنوان مرزبانان
کشور در نقاط مرزی محسوب می شوند که
شاید دوری از مرکز کشور باعث شده تا مسایل
و مشکالت شان مورد کم توجهی قرار گرفته
باشد ،اما این رسانه در راستای رسالت رسانه ای
خود در نظر دارد با شناساندن ظرفیتهای بالقوه
این شهرستان ها و استان های مرزی به عنوان
شتابدهنده ،این پتانسیل ها را در تمامی زمینه
های اقتصادی ،سیاسی ،اجتماعی ،فرهنگی،
گردشگری ،صنعتی ،کشاورزی و دامپروری و...
مورد بررسی قرار داده و این موضوعات را در
این رسانه معرفی و منعکس نماید .به همین
منظور گفت وگویی اختصاصی و صمیمانه ای را
با مهندس حسن قبادی ،فرماندار سخت کوش
شهرستان بیلهسوار از توابع استان اردبیل ترتیب
داده ایم که ماحصل ان را با هم می خوانیم:
ﻮا ﮐﻤﻰ از ﻣﻮ ﻌﯿﺖ
ﺑﻪ ﻨﻮان او ﯿ
ﺷﻬﺮ ﺘﺎن ﺑﯿ ﻪ ﻮار و ﺮ ﯿﺖ ﻫﺎ و ﭘﺘﺎﻧ ﯿ
ﻫﺎى ن ﺑﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ر ﺎﻧﻪ ﺑ ﻮ ﯿﺪ
شهرستان بیله سوار یکی از شهرستان های مرزی
و در قسمت شمال شرقی استان اردبیل واقع
شده است .این شهرستان به لحاظ نزدیکی به
منطقه قفقاز به عنوان دروازه ورودی کشورهای
CISاز اهمیت باالی استراتژیکی برخوردار بوده
و همچنین وجود اشتراکات تاریخی و فرهنگی
بین دو کشور جمهوری اذربایجان و جمهوری
اسالمی ایران در طول تاریخ این اهمیت را
چندین برابر کرده است .زمانی خاک کشور
جمهوری اذربایجان جزو قلمرو کشور ایران
بوده و به خاطر برخی از معاهدات بینالمللی
با کشور روسیه تزاری از خاک این سرزمین
جدا شده و اکنون به عنوان یک کشور مستقل
محسوب میشود .این اشتراکات فرهنگی موجب
شده تا شاهد گسترش ارتباطات و مبادالت در
زمینههای مختلف اقتصادی ،فرهنگی ،اجتماعی،
سیاسی و ...در سطح عالی باشیم و بین این دو
کشور دیدارهای رسمی در سطح عالی ترین
مقامات تصمیمگیر – رئیس جمهور -انجام
گرفته است .در دولت تدبیر و امید نیز این
مالقاتها به حد قابل توجهی افزایش یافته است.
هم دولت و هم مردم این دو کشور نسبت به
هم وابستگی های مستحکمی داشته و به همین
خاطر اکنون 1میلیون و پانصد هزار تردد در
سامانه پایانه مرزی ثبت شده است .از سوی
دیگر جمهوری خودمختار نخجوان نیز به لحاظ
مشکالتی که با کشور ارمنستان دارد ،ارتباط این
کشور با جمهوری اذربایجان از طریق خاک ایران
و خصوصاً بخش عمده ای از ان در شهرستان
بیله سوار میباشد که طی مسیر پارساباد،
اصالندوز و جلفا در استان اذربایجانشرقی این
حلقه وصل بین جمهوری خودمختار نخجوان و
جمهوری اذربایجان به وجود امده است.
ﺑﺮاى ﺗﻮ ﻌﻪ و ﺗ ﻮ اﯾ ﺷﻬﺮ ﺘﺎن و
ﻨﻌﺖ ﺮدﺷ ﺮى ﭼﻪ
ﺘﺮ
ﻫﻤ ﻨﯿ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﻰ ﭘﯿ ﺑﯿﻨﻰ ﮐﺮد اﯾﺪ
از اردیبهشت سال گذشته با پیگیری های
استاندار محترم ،فعالیت گمرک و پایانه مرزی
این شهرستان 24ساعته شده و امور گمرکی
و تردد مسافران به صورت شبانه روزی در حال
انجام است .بر اساس بررسیهای به عمل امده در
خصوص عملکرد این دستگاهها در بخش تجاری
و مسافری شاهد روند رو به رشد هستیم و حدود
۳0درصدی مسافرانی که برای درمان وارد کشور
شدهاند نشانگر گسترش گردشگری سالمت
میباشد .به همین منظور و در راستای توسعه
صنعت گردشگری سالمت در سال رونق تولید
تمهیداتی اندیشیده شده و پیگیری این مهم به
عنوان اولویت در سیاستهای کالن استان لحاظ
شده که برنامههای بسیاری در این خصوص
انجام شده و برخی از انها نیز در دست اقدام
میباشد .افزایش ۳برابری اعتبارات در بخش
گردشگری گواهی بر این مدعا بوده و در کمیته
برنامهریزی شهرستان نیز مشوقهایی برای جذب
سرمایهگذار در نظر گرفته شده تا زیرساخت های
الزم برای مسافرانی که پیش از این به استانهای
اذربایجان شرقی ،گیالن و یا تهران برای درمان
مراجعه میکردند از این پس در استان اردبیل به
خصوص شهرستان بیلهسوار پذیرای انها باشیم.
ﭼﻪ ﻣﺸ ﺗﻰ در اﯾ را و ﻮد دارد
نبود تجهیزات پزشکی ،کمبود امکانات اسکان و
اقامتگاه های استاندارد از موانع موجود در این
زمینه هستند که با تامین انها میتوانیم به خوبی
پذیرای مسافران و میهمانان گرامی کشورهای
همسایه و حتی از اقصی نقاط جهان باشیم.
ﭼﻪ ﺗﻮ ﯿ ﺎﺗﻰ در ﺧ ﻮ را اﻧﺪازى ﻣﺮاﮐ
ﺗﻔﺮﯾ ﻰ داﺷﺘﻪاﯾﺪ
سرمایهگذاری بخش خصوصی برای راهاندازی
اکوکمپ گردشگری جدیدترین پروژه ای است
که با نگاه ویژه در حال راهاندازی ان بوده و بعد از
جانمایی محل ،سند ان صادر شده و بقیه کارهای
اداری شامل گرفتن مجوز موافقت اصولی و سایر
مجوزها برای بهره برداری ان در حال پیگیری
میباشد.
همچنین سایت استاندارد ورزشهای هوایی و
پروازهای تفریحی مانند پاراگالیدر ،کایت و ...در
منطقه گردشگری گلی بالغ نیز راهاندازی شده
است .این مجموعه به عنوان یکی از سایتهای
کم نظیر که مورد تایید مربیان استانی و ملی
قرار گرفته که مزایای بسیاری داشته و یکی
از انها به لحاظ بازه زمانی فعالیت جزو معدود
سایت های پروازی است که میتواند در 9ماه
از سال فعالیت داشته و فاصله کم محل پرواز
(شروع) و محل فرود این امکان را به عالقمندان
این رشته ورزشی میدهد تا چندین بار بعد از
فرود و استراحت دوباره برنامه پروازی خود
را ادامه دهند .این سایت در 5کیلومتری سه
راهی خروسلو و منطقه گردشگری گلی بالغ در
شهرستان بیله سوار واقع شده است.
برنامه دیگری که از منظر گردشگری در
عالیترین سطح برگزار شد ،جشنواره ملی کوچ
عشایر بود که هر ساله به خاطر کوچ عشایر
این منطقه و خواستگاه این رویداد بزرگ جزو
نمادهای این شهرستان محسوب میشود.
چندین سال قبل برای ارزشگذاری به جایگاه
این قشر زحمتکش و ارج نهادن به تالشهای
انها ،عزیزان فرماندار در دورههای گذشته زحمت
کشیده و جشنوارهای را با عنوان جشنواره کوچ
عشایر ترتیب دادهاند که پس از سه دوره برگزاری
به نام بیلهسوار و به عنوان تنها رویداد عشایری در
سطح ملی در کشور به ثبت رسیده است .امسال
نیز نهمین دوره این جشنواره در اردیبهشت ماه
98با استقبال کمنظیری برگزار شد و حدود 40
هزار نفر از استان اردبیل ،هموطنان و میهمانان
خارجی در این جشنواره حضور داشتند.
با توجه به استعداد منطقه و همچنین وجود
جمعیت عشایری در کشورهای اذربایجان،
ترکیه ،عراق ،قرقیزستان و ...هدف ما این است
که بر اساس اعالم نتایج امکانسنجی از سوی
فعاالن گردشگری این کشورها بتوانیم با مشارکت
انها جشنواره سال اینده را به صورت بین المللی
برگزار کنیم .چون اعتقاد داریم عشایر شاهسون
یکی از عالیترین ظرفیتهای توسعه گردشگری
استان بوده و در کنار برگزاری این جشنواره به
جذب گردشگری توجه خاصی خواهیم داشت. صفحه 56
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﯾﺎ ﻣﻰﺗﻮان ﺮدﺷ ﺮى ﻣﺮزى ﻧﯿ
داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿ
بله .توریستها اهداف بسیاری برای سفر به
سایر کشورها دارند و بیشتر به خاطر شناخت
فرهنگها ،اداب و رسوم ،مراسمات و خوراک
و پوشاک و ...پا به ان سرزمین میگذارند و
مناظری که در مناطق مرزی وجود دارد میتواند
جاذبهای برای جذب توریست باشد .در مرز
ایران و اذربایجان مناطق بکری وجود دارد که
با برنامهریزی و هماهنگی دستگاههای اجرایی
و امنیتی می تواند بستری مناسب برای حضور
گردشگر در این مناطق باشد .البته با توجه
به اشتراکات موجود در این حوزه بین ایران و
اذربایجان و منطقه قفقاز این نوع گردشگری
میتواند یکی از بزرگترین ظرفیت برای تبادالت
اقتصادی ،فرهنگی و ...باشد که در قالب
«گردشگری مرزی» به صورت مشترک برگزار
شود .نمونه همین موضوع در عید نوروز امسال
اتفاق افتاد و با پیگیریهای به عمل امده از سوی
مرزبانی کشور ،مراسم نوروز مشترک با حضور
فرماندهان مرزبانی دو کشور ایران و اذربایجان
در نقطه صفر مرزی برگزار شد .این اتفاق بسیار
نادر بود و در کمتر کشوری این نوع از مراسمات
وجود دارد که در نقطه مرزی در کنار سفره هفت
سین ،اغاز سال جدید را جشن بگیرند .در این
مراسم پیام نوروزی رهبر انقالب اسالمی ایران و
سخنان رئیس جمهور اذربایجان پخش شد که
به عنوان رویداد فرهنگی -سیاسی در تاریخ به
ثبت رسید .همین مراسم می تواند نقطه عطفی
برای گسترش چنین رویدادها و فعالیت های
فرهنگی -اجتماعی بوده و جنبه گردشگری نیز
داشته باشد.
ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ درﺑﺎر ﻣﺮز ﭼﯿ ﺖ
این مرزها در عالم طبیعی خیلی گویا نیست
و بین کشورها در حد یک قرارداد بوده و قابل
مشاهده نیست ،تنها خطی در روی نقشه است .از
این رو دیدارهای مرزی و تبادالت مرزی می تواند
به ایجاد عالقه همکاری بین دو کشور و توسعه
فرهنگ مشترک کمک کند.
ﺗﺸ ﯿ ﻣﻨ ﻪ زاد ﺑﯿ ﻪ ﻮار در ﭼﻪ
ﻣﺮ ﻪاى ﺮار دارد
مناطق مرزی یکی از بزرگترین ظرفیت در
دوران تحریم به شمار میرود .در این زمان
میتوان مراودات در حوزه اقتصاد و بازرگانی را
با کشورهای همسایه در بهترین وضعیت ادامه
داد ،بزرگترین ظرفیتی که میتواند به عنوان
شتابدهنده عمل نماید ،منطقه ازاد تجاری
میباشد .از این رو میتوان گفت منطقه ازاد
استان اردبیل به صورت ویژه موجب توسعه
استان اردبیل شده و به عنوان یکی از استانهای
پیشرو در نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران
نقشافرینی خواهد کرد.
همین جا الزم میدانم از زحمات حاج اقا
عاملی نماینده محترم ولی فقیه در استان ،اقای
مهندس بهنامجو استاندار محترم اردبیل و مجمع
نمایندگان استان در مجلس شورای اسالمی که با
هماهنگی و همدلی این مهم را رقم زدند ،تشکر و
قدردانی می نمایم.
ﺪ ﺧﺪ ﺮﯾ ﻧﯿ
در ﺧ ﻮ ﭘﺮو ﭘﺎﯾﺎ
ﺗﻮ ﯿ دﻫﯿﺪ
به دستور مقام معظم رهبری اعتبار این پروژه
ملی در منطقه مغان از محل صندوق توسعه ملی
تامین شده و مبلغ یک میلیارد دالر نیز به این
پروژه اختصاص یافت .وسعت اراضی این پروژه
حدود ۳7600هکتار بوده و در سه شهرستان
اصالندوز ،پارساباد و بیله سوار واقع شده که
شهرستان بیلهسوار 27000هکتار ان را در
اختیار دارد و به عبارتی قسمت اعظم ان در
این شهرستان قرار دارد .کل پروژه به 4ناحیه
تقسیم شده است که نواحی ۳و 4کام ً
ال و قریب
به 80درصد ناحیه 2نیز در اختیار شهرستان
بیلهسوار میباشد .این پروژه در حوزه اب و خاک
بزرگترین موتور محرکه اقتصادی منطقه به شمار
میرود و با اجرای کامل ان حدود 1میلیون تن
به محصوالت کشاورزی و باغی افزوده خواهد
شد .تمام تالشمان را به کار خواهیم بست تا
دومین دشت مغان که به واسطه این پروژه بوجود
خواهد امد ،به ثمر نشسته و شاهد رونق تولید
و اشتغالزایی باشیم ،چون با اتمام پروژه پایاب
خداافرین نه تنها منطقه و استان بلکه اقتصاد
شمالغرب کشور تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
ﺑﺮاى ﺗ ﻮ و ﺗﻮ ﻌﻪ ﺷﻬﺮ ﺘﺎن ﺑﺎ ﭼﻪ
ﻣﺸ ﺗﻰ ﻣﻮا ﻪ ﻫ ﺘﯿﺪ
سال گذشته با دستور و عنایت ویژه استاندار
محترم جناب اقای مهندس بهنامجو مشکالت
اصلی این شهرستان احصاء شد و مسایل و
مشکالتی که مردم با ان مواجه هستند مشخص
گردید .در یک جمع بندی که به استانداری
اردبیل نیز منعکس شد ،مهتمرین مشکالت
این شهرستان« ،راه» و «اب» می باشد که اگر
این کمبودها رفع شود بسیاری از مشکالت حل
خواهد شد.
ﺑﻪ ﻨﻮان ﻮا ﭘﺎﯾﺎﻧﻰ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ زا ﺮ ارﺑﻌﯿ
از ﻣﺒﺎدى ورودى و ﺧﺮو ﻰ اﯾ ﺷﻬﺮ ﺘﺎن ﺑﻪ
اﺷﺮ و ﮐﺮﺑ ى ﻣﻌ ﻰ ﻣﺸﺮ ﺷﺪﻧﺪ
ﻧ
بالغ بر 10هزار نفر برای شرکت در مراسم بزرگ
اربعین از پایانه این شهرستان تردد کردهاند.
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ﺮﻫﺎد ﻨﺒﺮى
57 صفحه 57
58
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم صفحه 58
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
سیدسلیم جاللی ،مدیر پایانه مرزی شهرستان بیلهسوار:
مرزنشینان؛ سفیران مهماننواز
ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎى ﻣﺮزى ﯾ ﻰ از زﯾﺮ ﺎﺧﺖﻫﺎى ﺗﻮ ﻌﻪ و ﺗ ﻮ ا ﺘ ﺎدى ﮐﺸﻮر
ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻰروﻧﺪ و ﻣﻨﺒ ا ﻰ در ﻣﺪ ﻣﺮزﻧﺸﯿﻨﺎن ﻣ ﻮ ﻣﻰﺷﻮد
به گزارش مرزنیوز و به نقل از دیدهبان مرز؛ از این رو برای اشنایی بیشتر
مخاطبین این رسانه گفت وگویی اختصاصی را با مهندس سید سلیم جاللی
مدیر پایانه مرزی شهرستان بیلهسوار که 25سال سابقه فعالیت در حوزه حمل
ونقل و 12سال خدمت در این پایانه را در کارنامه کاری خود دارد ،ترتیب
دادهایم که حاصل ان در پی میاید:
از ﺗﺎرﯾ ﻪ ﺗﺸ ﯿ اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﺑﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ر ﺎﻧﻪ ﺑ ﻮ ﯿﺪ
تاریخچه تاسیس پایانه بیلهسوار به سال 1۳74باز میگردد .بعد از فروپاشی
اتحاد جماهیر شوروی در سال 1۳69گذرگاهی در این قسمت از مرز بازگشایی
شد .پس از درگیری کشور تازه استقالل یافته جمهوری اذربایجان با کشور
ارمنستان تنها راه ارتباطی نخجوان به باکو که پیش از ان از خاک ارمنستان
عبور میکرد ،مسدود شد .گذرگاه بیلهسوار برای اولین بار با موافقت و دستور
مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به عنوان راه کمکرسان به مردم مسلمان
نخجوان فعالیت رسمی خود را اغاز کرد و کم کم به عنوان مرز رسمی تبدیل
شده و در سال 1۳80نیز به عنوان مرز بینالمللی شناخته شد که اکنون
ترانزیت کاال و تردد مسافر به صورت شبانهروزی در این پایانه در حال انجام
است.
ﻣﺎر ﺗﺮدد ﻣ ﺎ ﺮى و ﺗﺮاﻧ ﯾﺖ ﮐﺎ در ﺎ ﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﯿ ان ﺑﻮد ا ﺖ
در سال 1۳97حدود یک میلیون و 450هزار نفر از این مرز عبور کردهاند و
حجم کاالهای تزانزیتی 421هزار و 19تن ،واردات ۳2هزار تن و صادرات
۳97هزار تن بوده است .از نظر تردد مسافری 45درصد و در بخش ترانزیت
کاال ۳5درصد نسبت به مدت مشابه سال ماقبل رشد داشتهایم و تفاوت باالی
صادرات و واردات نشان دهنده تراز تجاری مثبت میباشد .در 6ماهه اول سال
جاری 779هزار نفر مسافر از این مرز تردد کردهاند که در مقایسه با مدت
مشابه سال قبل 18درصد افزایش نشان میدهد.
ﭼﻪ ﻣﺸ ﺗﻰ و ﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎ ر ﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺗﻮان ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻬﺮ ورى ﺑﯿﺸﺘﺮ
اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﯿ
ترانزیت از جمله صنعتی است که با کمترین سرمایهگذاری بیشترین ارزش
افزوده را میتوان ایجاد کرد ،از این رو سیاست دولت بر این است تا این صنعت
سود دِه را توسعه و گسترش دهد .اما متاسفانه میزان ترانزیت ریلی و جادهای
در کل کشور از سال 94حدود ۳2درصد کاهش داشته است .یکی از دالیل
مهم ان به غیر از فشار اقتصادی تحریمها و نحوه تعامل با کشورهای همسایه،
مسایل و مشکالت زیرساختی داخلی است« .راه» ،به عنوان یکی از عوامل
زیرساختی مهم و موثر در توسعه و تحول صنعت حمل ونقل به شمار میرود.
اما راههای استان ما از نظر شاخصهای کشوری در حد ضعیف بوده و اگر
بخواهیم شاهد رشد ترانزیت کاال باشیم باید این مشکل را رفع کنیم .مشکالت
نرمافزاری مانند زیاد بودن زمان انجام تشریفات مرزی در ورود و خروج کاال
و باال بودن هزینههای تردد کاال از قلمرو جمهوری اسالمی ایران از جمله
موانعی هستند که در مسیر ترانزیتی وجود دارند .علت اصلی ان نیز عدم
وجود سیستم یکپارچه کنترل و نظارت مرزی میباشد که تعدد برنامهها باعث
می شود برخی از ناهماهنگیها بوجود اید و زمان انجام امور مربوطه افزایش
یابد که در نهایت موجب نارضایتی مترددین میشود .بنابراین زمان و هزینه
مولفههای مهمی در تعیین مسیرهای ترانزیتی جایگزین هستند و نباید از این
دو مورد غافل شویم.
ﭼﻪ راﻫ ﺎرﻫﺎﯾﻰ را ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﻰﮐﻨﯿﺪ
به نظرم دستهای از مسایل در سطح استان و منطقه و برخی دیگر نیز در سطح
کالن کشوری قابل بررسی و حل است .تعامل سازنده بین واحدی و راهاندازی
پنجره واحد مرزی و ایجاد شاه راه برای رونق ترانزیت الزم و ضروری است که
میتواند موجب توسعه و گسترش ناوگان حمل و نقل شود .هیچگاه یک راننده
خارجی نمیخواهد در یک مسیر ناامن تردد نماید و قطعاً مشتریان به دنبال
مطلوبیت بیشتری در ترانزیت هستند.
از ﺑﺎزارﭼﻪ اى ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ و ﻮد دارد ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﺑ ﻮﯾﯿﺪ و اﯾﻨ ﻪ
ﭼﻪ ﺗ ﯿﺮى ﺑﺮ روﻧ اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ داﺷﺘﻪ ا ﺖ
در خالل سال های 85 – 84بازارچه مرزی در کنار پایانه مرزی ایجاد شد
که در فاز اول بیش از 100دهنه مغازه راه اندازی شد .در ان زمان که تنها در
سطح شهر تعداد بسیار اندکی از فروشگاه ها نسبت به فروش اجناس روسی
(به اصطالح عموم) اقدام می کردند انتظار نمی رفت که این چنین استقبالی
از سوی مسافران و مردم در خرید از این مرکز بوجود اید .بعدها فازهای 2و
۳ان نیز راه اندازی شد که اکنون حدود ۳00دهنه مغازه در ان فعالیت دارد.
البته رونق بازارچهها به عوامل مختلفی همچون موقعیت جغرافیایی و استقرار،
مسایل فرهنگی ،استعداد منطقه برای جذب گردشگر و ...بستگی دارد و اگر
زیرساختها در کنار این عوامل شتابدهنده قرار گیرند به طور حتم باعث توسعه
صنعت گردشگری و در نهایت موجب رونق اقتصاد کشور خواهد شد.
ﭼﻪ ا ﺪاﻣﺎﺗﻰ ﺑﺮاى ا ﺘ ﺒﺎ و ﭘ ﯾﺮاﯾﻰ از زا ﺮان ارﺑﻌﯿ 8در اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ
اﻧ ﺎ ﺮ ﺖ
از دهم مهرماه سال جاری ورود کاروانهای زائران اربعین از کشور اذربایجان
اغاز شد و در نمازخانه پایانه مرزی که سال گذشته افتتاح شد ،برای اسکان
این عزیزان تجهیز گردید و خیرین شهر نیز با تدارک وعدههای صبحانه ،نهار و
شام از زائران پذیرایی کردند .جابجایی قریب به ۳500نفر زائران اربعین توسط
45دستگاه اتوبوس 9 ،دستگاه مینیبوس و 5دستگاه سواری صورت گرفت.
میتوان گفت امسال در ایام اربعین مردم شهرستان بیلهسوار برای پذیرایی از
زائران حسینی سنگ تمام گذاشتند و جا دارد از تمامی زحمات این عزیزان
تشکر و قدردانی نمایم.
ﻮا ﭼﺸ اﻧﺪاز ﺗﻮ ﻌﻪ اﯾ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ را ﭼ ﻮﻧﻪ ارزﯾﺎﺑﻰ
ﺑﻪ ﻨﻮان ﺧﺮﯾ
ﻣﻰﮐﻨﯿﺪ
در این پایانه از نظر پذیرش مسافر و کاال هیچ محدودیتی وجود ندارد اما
همانطور که گفته شد نبود راههای ترانزیتی استاندارد از مهمترین مشکالت
صنعت حمل و نقل به شمار می رود که در توسعه این پایانه نقش اساسی ایفاء
می کند .طرح توسعه پایانه مرزی شهرستان بیلهسوار از سال 1۳88اغاز شد
و پس از اجرا 2فاز ساماندهی ،زمستان سال گذشته نیز به بهرهبرداری رسید.
اما همچنان از نظر زیرساختی مرزهای بیلهسوار به یک تحول بزرگ نیاز دارد.
اگر بخواهیم ظرفیت و استعداد مرز بیلهسوار را نسبت به مرزهای کشور همسایه
ارزیابی کنیم در مقام مقایسه کمبود بسیاری وجود دارد .یکی از انها توسعه و
نوسازی بافت شهری است که درباره ان بسیار غفلت شده است .چون گردشگر
در بدو ورود برداشتهای متفاوتی را از نظر بصری نسبت به کشور خواهد
داشت ،به عبارتی گردشگران پس از ورود به کشور با مردم مواجهه میشوند
و این مشارکت مردم به عنوان سفیران این کشور در مهماننوازی و نحوه
استقبال امر بسیار مهم و ضروری است که با فرهنگسازی میتوان این مشارکت
و پروتکلهای پذیرایی را از طریق رسانهها به انها اموزش داد.
با تشکر از این که وقتتان را در اختیار این رسانه قرار دادید.
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ﺮﻫﺎد ﻨﺒﺮى
59 صفحه 59
60
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
غالمرضا دیباکار ،هنرمند و کاشیکار اردبیلی:
هنر کاشیکاری معرق در صورت عدم حمایت
مسئوالن به تاریخ خواهد پیوست
کاشی سازی ،کاشی کاری و حکاکی کاشی معرق
از هنرهای کهن این مرز و بوم به شمار میرود
که در طول تاریخ ،خطه اذربایجان هنرمندانی را
به خود دیده که خاک را به هنر کیمیا کردهاند.
در این میان پای صحبت یکی از این هنرمندان
مینشینیم که هنر کاشیکاری و معرقتراشی را از
پدر خویش اموخته و علیرغم تمامی مشکالت این
عرصه همچنان در این رشته از هنر و صنعت فعالیت
دارد .ماحصل این گفتگوی اختصاصی و صمیمانه را
در پی میخوانید:
ﻮا از ﺑﯿﻮ ﺮا ﻰ
ﻔﺎ ﺑﻪ ﻨﻮان او ﯿ
ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ر ﺎﻧﻪ ﺑ ﻮ ﯿﺪ
رضا دیباکار ،متولد 1۳57در شهر اردبیل.
کاشیکاری معرق را از سنین کودکی و در کنار پدر
یاد گرفته و مشغول به کار بودهام .از سن 15سالگی
به صورت حرفهای این کار را دنبال کردم و در
محضر استادانی همچون استاد مرحوم ماهرالنقش،
استاد مرحوم حاج اکبر مختاریان و همچنین مرحوم
مهدی قنبری و استاد محمدتقی قنبری افتخار
شاگردی داشتم .
ﻣﺸﻮ ا ﻰ ﺷﻤﺎ در اﯾ را ﭼﻪ ﮐ ﻰ ﺑﻮد
پدرم حاج رسول دیباکار که جا دارد از ایشان به
خاطر اموزش این فن و هنر تشکر و قدردانی نمایم.
ﺗﺎﮐﻨﻮن در ﭼﻪ ﺒ ﻫﺎﯾﻰ از ﻫﻨﺮ ﮐﺎﺷﻰﮐﺎرى
ﻌﺎ ﯿﺖ داﺷﺘﻪاﯾﺪ
کاشیکاری معرق .کاشیکاری هفت رنگ.
کاشیکاری معقلی و گره.
ﯾﺎ ﺎرى از ﺷﻤﺎ در ن ﻮى ﻣﺮزﻫﺎ و ﻮد
دارد
بله .در شهر باکو اذربایجان و در شهرهای نجف
و سهله کشور عراق که پدرم را در پروژههای
کاشیکاری همراهی کردم.
از دﯾﺪ ﺷﻤﺎ ﻧ ﻪ ﻌ ﻫﻨﺮ ﮐﺎﺷﻰﮐﺎرى در
اﯾﺮان ﮐ ﺎ ﺖ و ارزﯾﺎﺑﻰ ﺷﻤﺎ از اﯾ ﻫﻨﺮ
ﭼﯿ ﺖ
متاسفانه از زمانی که کاشی هفت رنگ به خاطر
سریع بودن و ارزانی نسبت به کاشی کاری معرق وارد
بازار شده کار کردن به صورت سنتی بسیار سخت و
غیرقابل رقابت شده است .در صورتی که هنر اصلی
در این رشته کاشی معرق بوده و کاشی هفت رنگ
توسط افراد بسیاری تولید و تنها با چاپ کاشی
بیکیفیت و ارزان در کورههای غیر حرفهای بازار
کار کاشیکاری معرق را به ورطه نابودی میکشانند.
ارزش هنر کاشی کاری معرق رفته رفته کاهش یافته
و در صورت همین روند به تاریخ میپیوندد.
ﭼ ﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮان اﯾ ﻫﻨﺮ را از ورﻃﻪ اﻧ ﺮا
ﻧ ﺎ داد
تنها با حمایت مسئوالن وزارت میراث فرهنگی،
گردشگری و صنایع دستی .هر هنری نسبت به
ارزش و جایگاه خود تاریخ انقضایی دارد ولی بیشتر
از مشکل انقراض وارد شدن افراد غیر حرفهای
باعث کاهش ارزش کار و همچنین ایجاد دامپینگ
در این عرصه شده است که این کاهش قیمت
غیرکارشناسی با کیفیت کار مستقیماً ارتباط دارد.
متاسفانه کارفرماها نیز تنها به قیمت پروژه توجه
دارند و نه کیفیت و دوام کار.
ﻬﺎﻧﻰ ﭼﻪ ﺎﯾ ﺎﻫﻰ دارد
اﯾ ﻫﻨﺮ در
نسبتاً در سطح جهانی قدر و منزلت این هنر را بهتر
از ایران میدانند و میشناسند .اما متاسفانه انچه را
که هنر اصیل ایرانی است در موزههای کشورهای
خارجی می بینیم و هنر بیگانگان را تمنا و طلب
میکنیم.
و اﮐﻨﻮن ﺑﺎ ﭼﻪ ﻣﺸ ﺗﻰ ﻣﻮا ﻪ ﻫ ﺘﯿﺪ
بیمه تامین اجتماعی نداریم و قطع کردن بیمه
هنرمندان و قالیبافان در چند سال اخیر از سوی
صنایع دستی مشکلی بر مشکالت دیگر افزوده است . صفحه 60
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
ﭘ ﭼ ﻮﻧﻪ در اﯾ را دوا ورد اﯾﺪ
چند سال است که به عنوان شغل دوم بدان مشغول
هستم و همچون سابق کاشی معرق بازار کار ندارد.
ﯾﺎ ا ﺮى ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺎﺧﺖ ن ﭘﺸﯿﻤﺎن
ﺷﺪ ﺑﺎﺷﯿﺪ
نخیر
ﺎر ﺧﻮدﺗﺎن را ﻧﺎ ﺑﺮد و ﻣﺸ ﺎ ن را ﺑﺮاى
ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ﻣ ﻪ ﺗﺸﺮﯾ ﮐﻨﯿﺪ
ما در اکثر شهرهای ایران کار کردهایم مهمترین
ان مصلی امام خمینی(ره) تبریز ،مرمت بقعه شیخ
صفی الدین اردبیلی و بیشتر مساجد و امامزادهها
در استانهای اردبیل ،گیالن ،اذربایجان شرقی و
اذربایجان غربی بوده است.
از ﺧﺎﻃﺮا ﺗ ﺦ و ﺷﯿﺮﯾ ﺧﻮدﺗﺎن در اﯾ ﺮ ﻪ
ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﺑ ﻮﯾﯿﺪ
همه این کارها برایم خاطره شیرین داشته به
خصوص وقتی یک پروژه را تمام میکنی و از دور
به کار خودت نگاه میکنی از تماشای این اثر هنری
که خلق کردی لذت میبری و خاطره بد هم با این
اوصاف به فراموشی سپرده میشود.
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎى ﯾﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﭼﯿ ﺖ
با این وضعیت تورم و گرانی برای کاشی کاری هیچ
امیدی نیست.
ﯾﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﺸ ﺘ ﻰ ﺮ ﻣﻰﮐﻨﯿﺪ
اگر کار باشد انجام میدهم .در هنر کاشی معرق
بازنشستگی معنی ندارد .به عبارتی هر کاری که تمام
میشود تازگی داشته و گویا روز اول کار است که
شروع به کار کردهای .
ﭘﺎﯾﺎﻧﻰ
امیدوارم روزی برسد که باز هنر کاشی معرق به
همان درجه و جایگاه خودش برسد و در کارگاههای
کاشی معرق باز استادکاران مشغول کار باشند و
مسئوالن نیز نگاهشان نسبت به این هنر تغییر یابد
و تنها به فکر ارزانی کار نباشند بلکه کیفیت کار مد
نظرشان باشد.
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ﺮﻧﺎز ﻨﺒﺮى
61 صفحه 61
62
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
خالصه مقاله تخصصی:
کنترل و امنیت مرزها و میدان رزم هوشمند
با استفاده از شبکههای حسگر بیسیم
ﻪﻣﻨﺪ ﺑﻪ ر ﯿﺪ ﻰ ﺑﻪ
ﯿ ﺘ ﻫﺎى ﺸﺖ ﻣﺮزى اﺧﯿﺮا
ﻧ ﺮاﻧﻰﻫﺎى ﻣﺮﺑﻮ ﺑﻪ اﻣﻨﯿﺖ ﻣ ﻰ ﺷﺪ اﻧﺪ
چالش اصلی در حفاظت از درازا در مرزها نیاز به دخالت شدید انسان
در گشتزنی در محل بوده و سیستم گشت مرزی متعارف شامل
پاسگاههای امنیتی و نیروهای مرزی است.
بازرسیهای امنیتی بر روی جادههای بینالمللی برای شناسایی و
دستگیری بیگانگان غیر قانونی ،مواد مخدر و دیگر فعالیتهای غیر
قانونی متمرکز شده است .هر سرباز مرزی ساعتها و بخش خاصی
از مرز را کنترل میکند ،البته سیستمهای گشتزنی مرزی متعارف،
از دخالت شدید انسان رنج میبرند ،به تازگی سیستمهای گشتزنی
از تکنولوژی بدون سرنشین استفاده میکنند .وسایل نقلیه هوایی،
سنسورهای زمین ناظر و برجهای نظارت مجهز به دوربین سنسورها
از این نوع هستند .با این حال ،هر تکنیکی با مشکالت جدی مواجه
است ،مانند نرخ باالی زنگ هشدار اشتباه و محدودیتهای دید
چشم .ساختار حسگرهای سیستم CsbSbWsnبه صورت بیسیم
شامل (حسگر ،عملگر ،میدان حسگر و…) میباشد و پروتکلهای
مسیریابی موجود مانند ( )DSDV -AODV-DSRرا پیادهسازی و
سپس یک راه حل جهت کنترل و امنیت مرزها به صورت سه الیه:
-1حسگر ارتعاش /لرزهای در زیر زمین یا روی زمین نصب میگردند.
-2گرههای حسگر موبایل که در سراسر مرز حرکت میکنند در
سطح زمین و یا در هوا.
-۳گرههای سنسور چند رسانهای که مجهز به سنسور التراسونیک
(مافوق صوت) میباشند.
مهمترین قسمت سیستم با استفاده از الگوریتم مسیریابی تحملپذیر
خطا برای کاهش گام در شبکه حسگر بیسیم توسط بستههای
حس شده توسط حسگرها را به گره فرماندهی عملیات میرسانیم
و مختصات و مسافت دریافتی را بروی ادوات نظامی بسته و انها را
روانه (بستن گرا روی ادوات نظامی) میکنیم.
حسن زمانی جاغرق – دانشجوی دکتری ،کامپیوتر ،دانشکده فنی مهندسی ،دانشگاه ازاد
اسالمی ،واحد اراک ،ایران
عباس کریمی – استادیار ،گروه کامپیوتر ،واحد اراک ،دانشگاه ازاد اسالمی ،اراک ،ایران
مهدی فرتاش – استادیار ،گروه کامپیوتر ،واحد اراک ،دانشگاه ازاد اسالمی ،واحد اراک ،ایران
منبعhtml.065_ICSP01-https://www.civilica.com/Paper-ICSP01 :
ﺑﻪ
ﯾﻨﻰ زﯾﻨ
ﯿﺪ ﺎﺗﻤﻰ صفحه 62
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
معرفی سامانه دیده بانی برد بلند هوشمند مسلح و حامی 12
ﺑﺎ روﻧﻤﺎﯾﻰ از دو ﺎﻣﺎﻧﻪى ﺎﻣﻰ 12و ﺎﻣﺎﻧﻪ دﯾﺪ ﺑﺎﻧﻰ
ﺎﺧﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﺎاﯾﺮان در ﺎ
ﺑﺮد ﺑ ﻨﺪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣ
1ﻣﺮزﻫﺎى ﮐﺸﻮر ﺑﺎ ﺮﺑﺎزان اﯾﺮاﻧﻰ و ﺑﻪ ﻮرا ﮐﻨﺘﺮ
از را دور و ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻣ ﺎ ﻈﺖ ﻣﻰﺷﻮد
در ایران حداقل دو سامانه شناخته شده در این کالس رسماً
رونمایی شده است .یکی سامانه دیدهبانی برد بلند هوشمند
مسلح ساخت شرکت صاایران و دیگری سامانه حامی 12است
که توسط متخصصان دفاعی کشور طراحی و ساخته شده است.
این سامانه در روز قابلیت بزرگنمایی تا 110بار را داشته و
میتواند اهداف را در شب و روز شناسایی کرده و برای دیدهبانی
در شب نیز به دوربینهای حرارتی مجهز شده است.
این سامانه قابلیت پایدارسازی تصویر و از بین بردن لرزشها
را نیز دارد .برای نمونه عدد بزرگنمایی در روز برای سیستم
اپتیک سامانه ۳0 Protectorمیباشد .این سامانه از دو گونه
مسلح و دیده بانی غیرمسلح تشکیل شده است که میتوانند به
صورت مشترک با هم کار کنند .نکته جالب در مورد این سامانه
این است که میتواند انرژی مورد نیاز برای فعالیت سامانههای
الکترونیکی خود را از طریق باتریهای خورشیدی فراهم کند.
چنین قابلیتهایی با توجه به وضعیت جغرافیایی و شرایط
مناطق مورد احتیاج مانند جنوب شرق کشورمان ،میتواند
موجب ارتقاء بسیار زیاد و قابل توجه توان رزمی و مراقبتی
نیروهای مرزبانی کشورمان شود.
سامانه بعدی حامی 12نام دارد که برد کشف هدف ان با
استفاده از سامانههای لیزری بین 5تا 10کیلومتر بوده و
قابلیت چرخش ۳60درجه در سمت و زاویه چرخش بین
منفی ده تا مثبت چهل و پنج درجه در برد را دارد .مشخص
است که هر دو سامانه فوق به صورت ماژول طراحی شده و
میتوانند به انواع سالحها مثل تیربارها و یا نارنجک اندازها در
کالیبرهای مختلف با توجه ماموریت مورد نظر مسلح شوند.
تجهیز یگانهای نظامی و انتظامی کشور به این دو سامانه
میتواند نقش بسیار مهمی هم در افزایش توان رزمی ،افزایش
امنیت مرزها و همچنین کاهش تلفات در صورت بروز درگیری
با نیروهای متخاصم را داشته باشد .البته باید توجه داشت که
تجهیز مرزها به چنین سامانههایی عالوه بر هزینه قابل توجه،
نیاز به تستها و ازمایشات مخلتفی دارد و نباید انتظار داشت در
مدت زمان کوتاهی تمامی نقاط مورد نیاز ،به چنین سامانههایی
مجهز شوند و از سوی دیگر ،هنوز هم نیروی انسانی کارامد
و استفاده از پتانسیلهای بومی برای تامین امنیت مرزهای
کشورمان ،حرف اول را خواهد زد.
ﺑﻪ
ﯾﻨﻰ زﯾﻨ
ﯿﺪ ﺎﺗﻤﻰ
63 صفحه 63
64
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
در گفتگوی اختصاصی و صمیمانه با مهندس محمدنقی دیده بان مطرح شد:
«مرزنیوز» و «دیدهبان مرز»
حامیان رسانهای و مطبوعات استانهای مرزی
ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻧﺘﺸﺎر دوﻣﯿ ﺷﻤﺎر ﻣ ﻪ
دﯾﺪ ﺑﺎن ﻣﺮز ،ﻔﺖ و ﻮﯾﻰ ﻤﯿﻤﺎﻧﻪ و
اﺧﺘ ﺎ ﻰ را ﺑﺎ ﻣﻬﻨﺪ ﻣ ﻤﺪﻧ ﻰ دﯾﺪ
اﻣﺘﯿﺎز و ﻣﺪﯾﺮﻣ ﻮ ﭘﺮﺗﺎ
ﺑﺎن ﺎ
ﺗ ﯿ ﻰ ﺧﺒﺮى اﺧﺒﺎر ﻣﺮز ﻣﺮزﻧﯿﻮز و
ﻨﺎﻣﻪ ﺮا ﺮى دﯾﺪ ﺑﺎن ﻣﺮز در
ﺮور و اﻫﺪا را اﻧﺪازى
ﺧ ﻮ
اﯾ دو ر ﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧ و ﻣ ﺘﻮ و ﻫﻤ ﻨﯿ
اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺮز ،ﻣﺮزﺑﺎﻧﻰ ،ﻣﺮزﻧﺸﯿﻨﺎن و
ﺮ ﯿﺖ ﻫﺎ و ﭘﺘﺎﻧ ﯿ ﻫﺎى ا ﺘﺎن ﻫﺎى
ﻣﺮزى ﮐﺸﻮر ﺗﺮﺗﯿ داد اﯾ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫ
ن را ﻣﻰ ﺧﻮاﻧﯿ
ﺎ
ﻮا از اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺮزﻫﺎ
ﺑﻪ ﻨﻮان او ﯿ
ﺑﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ر ﺎﻧﻪ ﺑ ﻮ ﯿﺪ
با رشد و توسعه تکنولوژی به ویژه شبکه
های ارتباطی ،مرزهای جغرافیایی هر روز
تحت سیطره فن اوری های نوین بشر در
حوزه ارتباطی قرار می گیرد و در این حوزه
حفظ حریم و دست اوردهای محلی و منطقه
ای در بخش مختلف فرهنگی ،اقتصادی،
اجتماعی و حتی امنیتی با مشکالت زیادی
روبه رو گردیده است.
امروزه سردمداران ثروت و قدرت در جهان
با استفاده از ابزارها و شیوه های مختلف
ارتباطی همه مرزها را برای خود شکسته و
سعی در القای فرهنگ و نفوذ خود جهت
سیطره بر جهان را دارند و در این راه با
بهره گیری از ترفندهای سیاسی ،اقتصادی
و فرهنگی تالش می نمایند مقاومت های
کشورها ،ملت ها و فرهنگ را در هم شکسته
و به اهداف خود دست یابند.
انها در حالی که جهان را به مثابه دهکده
جهانی محسوب کرده و مرزهای جغرافیایی
را صرفاً یک خط فرضی ترسیم شده می
پندارند و به دنبال چالش کشیدن تمدن
ها ،فرهنگ ،ادیان و خرده فرهنگ های
محلی و ملی کشورها در حاکم کردن تفکر
امپریالیستی در سایه لیبرالیسم ،سرمایه
داری و حقوق بشر می باشند در صورتی
که کماکان در برخی از نقاط جهان ،ملت ها
سعی دارند هویت ملی ،فرهنگی و تاریخی
خود را در چارچوب سرزمین مادری خود
حفظ کنند.
اﯾ
ﭼ ﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮان در ﻣ ﺎﺑ ﻪ ﺑﺎ
ﻫﻤﻪ ﻫ ﻤﻪ ﻫﺎ اﯾ ﺘﺎد ﻰ ﮐﺮد
کشور ما ایران با سابقه تاریخی تمدن
درخشان خود در عصر حاضر در مقابله با
تهدیدهای جدی تک قطبی شدن قرار
گرفته و به ویژه که با وقوع انقالب اسالمی و
حاکمیت مردم ساالری دینی خود در منطقه
و جهان الگوی مناسب برای کشورهایی قرار
گرفته که ضمن تاکید بر هویت ملی خود
در مقابل سیطره قدرت و لیبرالیسم غرب
ایستادگی کرده است.
پس از گذشت چهار دهه از پیروزی انقالب
اسالمی ایران شاید بتوان سه فاکتور تمدن و
فرهنگ غنی ،ام القرای جهان اسالم با تاکید
بر مکتب شیعه علوی و حاکمیت مردم
ساالری دینی را دلیل این همه ستیزه جویی
غرب خصوصاً صهیونیسم جهانی را بر علیه
ایران شمرد.
سرزمین کهن ایران که امروزه ،ایرانی ها به
ان افتخار می کنند در قرون متمادی با فراز
و نشیب های فراوان مواجه بوده و زمانی که
برگ هایی از تاریخ این کشور ار ورق می
زنیم ،با تجاوزات و تهدید سرزمین مواجه
می شویم.
چنانچه امروز ما نتوانیم اقدامات خود را در
حفط یکپارچگی ،توسعه متوازن و ایجاد
محیطی امن و پایدار در مناطق مرزی کشور
به انجام برسانیم ،قطعاً در اینده با چالش
های جدی مواجه خواهیم شد و ایندگان
درباره ما قضاوت سختی خواهند کرد.
ﻰ ﺑﻮدن ر ﺎﻧﻪ ﻫﺎى
ﺑﺎ ﺗﻮ ﻪ ﺑﻪ ﺗ
ﺷﻤﺎ در ﻮز ﻣﺮز ﻔﺎ ﮐﻤﻰ ﺑﯿﺸﺘﺮ در
ﺧ ﻮ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺮز ﺗﻮ ﯿ دﻫﯿﺪ
کشوری که در ان زندگی می کنیم با
15کشور همسایه است و بیش از 6000
کیلومتر مرز خشکی و 2700کیلومتر مرز
ابی دارد که از نظر تعداد همسایه به همراه
چین در رتبه دوم جهان قرار دارد .ویژگی
های طبیعی ،انسانی و فرهنگی مناطق
مرزی ایران خود نشان از تنوع و پیچیدگی
مدیریت بر این سرزمین را دارد.
حفظ تمامیت ارضی و استقالل و ازادی
کشور در گروه تالش های مختلف همه
احاد مردم است و امروزه کسی نمی تواند
از این مسئولیت شانه خالی کند .زیرا حفظ
و حراست از سه فاکتور که در سئوال قبلی
پاسخ دادم صرفاً سالح به دست گرفتن و
جنگیدن نیست بلکه مهمترین قدم اول
اگاهی از سرنوشت کشور و اینده ان است.
افزایش سواد رسانه ای ،بصیرت داشتن
و قدرت تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی،
اجتماعی و فرهنگی ایجاب می نماید در
مقابله با تهاجم اطالعاتی ،سیاسی و فرهنگی
غرب و ایادی وابسته (صهیونیسم جهانی و
حاکمان مرتجع منطقه) از ابزارهای مختلف
استفاده و با بهره گیری از اثار تمدنی
کهن ،اسالم ناب محمدی(ص) ،در حفظ
ثمره انقالب پرشکوه ملی ،اسالمی و دفاع
مقدس تالش نموده و برگ زرینی دیگری بر صفحه 64
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
صفحات تاریخی این کشور بیفزاییم.
ﺮور را اﻧﺪازى ،اﻫﺪا و و ﺎﯾ اﯾ
ر ﺎﻧﻪ ﻫﺎ را ﺷﺮ دﻫﯿﺪ
وجود کشورهای همسایه با مشکالت
اقتصادی ،سیاسی و امنیتی چون افغانستان
(بزرگترین تولید کننده موادمخدر جهان
و مامن تروریست ها) ،پاکستان و عراق و
همچنین حضور نیروهای اشغالگر و فرامنطقه
ای در منطقه و در جدار مرزهای جمهوری
اسالمی ایران ،مرزهای طوالنی کشور را به
عنوان یک مرز با ویژگی های منحصر بفرد،
در دنیا تبدیل ساخته است.
در بررسی رسانه ها در خصوص مسائل ایران،
خالء چنین سایتی به شدت احساس می شد
به ویژه برای مسئوالن و دست اندرکاران این
حوزه که فرصت کافی برای بررسی اخبار و
تحلیل های مربوط به مسائل مرزی کشور
را ندارند.
پرتال تحلیلی و خبری اخبار مرز (مرزنیوز) با
کمک جوانان توانمند این مرز و بوم به منظور
بسترسازی جهت کمک همه جانبه به مرز و
رفع مسائل و مشکالت ان راه اندازی شده
است و هدف از ایجاد این پرتال پوشش کامل
تمامی اخبار ،تحلیل ها ،مقاالت ،قوانین و
مقررات مربوط به مرزهای کشور می باشد.
تالش دست اندرکاران این سایت بر این است
که تا حد ممکن اطالعات و اخبار مکتسبه
را که فاقد طبقه بندی در کمترین زمان
ممکن منعکس سازند و در این راه از همه
دستگاه ها و سازمان های مرتبط که امکان
انتشار اطالعات و اخبار مربوط به حوزه های
سیاسی ،اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی ،علمی
و ورزشی استان ها و شهرستان های مرزی را
دارند ،درخواست می نماید در غنی تر شدن
این سایت مساعدت الزم را به عمل اورند.
همچنین انتشار دومین شماره از فصلنامه
«دیده بان مرز» نیز در دست اقدام است.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼ ﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮان ﺗ
ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن را ار ﻧﻬﯿ
حفظ و حراست از مرزهای کشور این روزها که
به فصل سرد زمستان نزدیک می شویم ،بسیار
سخت است .به علت تغییرات اب و هوایی
بسیاری از مرزبانان غیور کشورمان در شرایط
نامساعد جوی قرار دارند ،که باید قدردان
زحمات و تالش های فداکارانه انها باشیم.
این رسانه ها به منظور انعکاس تالش صادقانه
و طاقت فرسای این نیروهای جان برکف و
همچنین با هدف نشان دادن رشادت های
مرزبانان عزیز و جانبازان گرانقدر مرزبانی
ناجا راه اندازی شده است و این وظیفه رسانه
های با اخالق و متعهد است که فرهنگ ایثار
و شهادت و وطن پرستی را در بین مردم
تقویت نمایند.
همچنین ارزش مرزبانانی که در مقابله با
اشرار و قاچاقچیان جان خود را فدا می کنند،
قیمت ندارد ،پس باید بدانیم و اگاه باشیم
امنیتی که امروز در مرزها حاکم است مدیون
وجود مرزبانان و مرزنشینان غیوری هستیم
که با هوشیاری و حضور خود امنیت پایداری
چنانچه امروز ما نتوانیم اقدامات
خود را در حفط یکپارچگی،
توسعه متوازن و ایجاد محیطی
امن و پایدار در مناطق مرزی
کشور به انجام برسانیم ،قطع ًا
در اینده با چالش های جدی
مواجه خواهیم شد و ایندگان
درباره ما قضاوت سختی
خواهند کرد
را برای کشورشان به ارمغان می اورند.
اﻫﻤﯿﺖ و ﻮد ﻣﺮزﻧﺸﯿﻨﺎن را در ﺗﻮ ﻌﻪ
اﻣﻨﯿﺖ ﭘﺎﯾﺪار ﭼ ﻮﻧﻪ ارزﯾﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﯿﺪ
بی شک حفظ مرزهای جغرافیایی برای هر
دولت و حاکمیت از اهمیت قابل توجهی
برخوردار است و حتی در کشورهایی که
روادید ورود و خروج را برای سهولت سفر
حذف نموده اند همچنان حفظ مرزها
برایشان مهم بوده و قوانین بسیار سختگیرانه
در بازرسی ها حکایت از حفظ و حراست از
تمامیت ارضی انها دارد.
به نظر من مرزنشینان ،پاسداران و مدافعان
حریم وطن هستند .سرزمینمان ایران در
طول تاریخ مورد هجوم و دست اندازی
دشمنان بسیاری قرار گرفته است و حدود
مرزهای ان در جنگ هایی فراتر از محدوده
قبلی و در برخی از نبردها نیز خاک این وطن
به دست دشمنان افتاده است.
در اخرین جنگ بین ایران و عراق نیز که به
عنوان دوران هشت سال دفاع مقدس اشتهار
یافت ،حتی یک وجب از خاک میهن به حول
و قوه الهی و به همت رزمندگان اسالم به
دست متجاوزان بعثی نیافتاد .در این میان
رشادت ها و مجاهدت های مرزنشینان باید
در جریده تاریخ ثبت و ضبط شود تا ایندگان
بدانند این مردم سختکوش که در مرزها
زندگی می کنند مدافعان واقعی حریم وطن
بوده و مسئولین و حتی مردم مدیون این
پاسداران با غیرت هستند.
دولت با فعال کردن بازارچه های مرزی
در جهت افزایش فرصت های اشتغال و
تخصیص تسهیالت ویژه برای این مناطق می
تواند عامل موثری در بهبود وضعیت فعلی و
معیشت انان باشد .البته نمایندگان این مردم
در مجلس می توانند مسایل و مشکالت این
قشر را در قالب لوایح با فوریت باال ان را
به قانون الزم االجرا تبدیل نمایند و با ایجاد
ضمانت های اجرایی و نظارت بر ُحسن انجام
حقوق این را محقق نمایند.
دولت نیز به نوبه خود می تواند با اعطای
تسهیالت تشویقی و حمایتی و اجرای پروژه
های تعریف شده و برنامه های ابالغی که
باعث عدم مهاجرت انها به شهرها شده و
در نهایت خالی شدن مرزها می شود ،از
ان جلوگیری نماید .این امر به جز ایجاد
مشکالت امنیتی ،موجب افت شدید اقتصاد
صنعت کشاورزی و دامپروری کشور خواهد
شد.
پس بیاییم قدر این قشر زحمتکش که در
طول سالیان متمادی در مقابل نامالیمات
تاریخ در مرزها با صالبت ایستاده اند و از
مرزهای این کشور دفاع کرده اند را بدانیم و
فداکاری های انان را ارج نهیم.
ﭼ ﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮان ر ﺎﻧﻪ ﻫﺎى دﯾ ﺮ را ﻧﯿ
ﻫ
در اﯾ را ﺘﺎ ﻫﻤ ﻮ ﮐﺮد و ﺑﺎ
ا اﯾﻰ ر ﺎﻧﻪ اى ﺷﺪ
تهیه اخبار مرز تخصص ماست و اگاهی از
اخبار مرز نیز حق مسلم تمامی هموطنان
به خصوص مرزنشینان و ساکنان استان های
مرزی می باشد.
به همین جهت اطالع رسانی از وضعیت
مبادی ورودی و خروجی کشور برای قشر
به خصوصی از مردم بسیار حائز اهمیت
است .یکی از این اقشار تجار و بازرگانانی
هستند که در امر واردات و صادرات فعالیت
دارند ،باز و یا بسته بودن مرزهای زمینی،
ابی و هوایی برای کسب و کار انها بسیار
اهمیت دارد .گردشگران داخلی و خارجی
نیز به اطالعات و شرایط خروج از کشور و
یا ورود به ان نیازمندند .مرزنشینان نیز به
عنوان همسایگان مرز حق دارند از انچه در
65 صفحه 65
66
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
همسایگی شان می گذرد مطلع باشند و از
همه مهمتر شرکت های مستقر در مناطق
ازاد و ویژه اقتصادی طالب اخبار اقتصادی
در این مناطق هستند .مدیران صنایعی که
به نوعی تکنولوژی انها وابسته به کشورهای
خارجی است هر گونه تحوالت مرزی را رصد
می کنند .به طور مستقیم و غیرمستقیم
تقریباً تمامی وزارتخانه ها ،نهادها و دستگاه
های اجرایی دولت با ورود ریزگرد ،بیماری
های واگیردار و خطرناک ،هوای پرفشار و کم
فشار ،حیوانات مهاجر و واردات و صادرات و...
به بحث مرزهای کشور مرتبط می شوند و
فعالیت انها تابعی از تغییر و تحول در مرز
خواهد بود .اینجا است که اهمیت وجود
پرتال تحلیلی خبری اخبار مرز «مرزنیوز»
و انتشار فصلنامه سراسری «دیده بان مرز»
که به طور تخصصی به اخبار مرز می پردازد
برای مخاطبان گرامی و سایر افرادی که
کارشان و یا حتی زندگی شان به نحوی با
مرز گره خورده است ،نمایان می شود .
انتظار مردم خصوصاً مرزنشینان از رسانه ها
اطالع رسانی سریع ،صریح و صادقانه اخبار و
انعکاس دغدغه انها می باشد.
رسانه ها باید اخالق رسانه ای و رسالت
مطبوعاتی را به عنوان یکی از اصول حرفه
ای کار رسانه ای قبول داشته و انتشار اخبار
صحیح ،کامل و تفسیرهای منصفانه را بر
اساس وجدان اخالقی به عنوان شرافت
حرفه ای و تالش خبرنگاران را یک خدمت
اجتماعی بدانند و احترام به منافع ملی ،حفظ
و ارتقاء امنیت ،کمک به ارامش روانی جامعه
و رعایت اصول شرافت حرفهای از جمله
هدف های واالی این رسانه ها به شمار رود.
از سوی دیگر باید به ارزش های دینی و
فرهنگ های اقوام مختلف ایران زمین احترام
گذاشت و با مشارکت همگانی می توان از
سد مشکالت به اسانی گذشت و موجبات
پیشرفت جامعه را فراهم اورد.
در این رسانه ها تهیه گزارش ،مصاحبه و نقل
اخبار از منابع موثق صورت می گیرد و بهره
گیری از اخبار و مطالب این پرتال از سوی
همکاران با ذکر منبع بالمانع می باشد.
پرتال تحلیلی خبری اخبار مرز (مرزنیوز) در
نظر دارد عکس های ارسالی از سوی مرزبانان،
مرزنشینان و همکاران رسانه ای عزیز را به
صورت رایگان در بخش گالری تصاویر به
نمایش بگذارد ،از این رو عالقمندان می
توانند اثار خود را به شماره تلگرام ،بله و یا
سروش 0920۳166097ارسال نمایند .لطفاً
محل عکس گرفته شده و نام عکاس را نیز
قید فرمایند.
همچنین در راستای حمایت ویژه از رسانه
ها و مطبوعات استان های مرزی این پرتال
امادگی خود را برای معرفی این رسانه ها
به صورت رایگان اعالم داشته و هر رسانه
مکتوب و غیرمکتوب عالقمند به معرفی
رسانه خود در بخش «با رسانه ها و مطبوعات
استان های مرزی» می باشد ،اگهی تبلیغاتی
طراحی شده در ابعاد ۳00 × 200پیکسل به
صورت افقی با وضوح تصویر 100 Dpiبا
پسوند Jpegرا به شماره فوق الذکر ارسال
نمایند.
ﭘﺎﯾﺎﻧﻰ
راهبرد و سیاست این رسانه ها بر ان است تا
بتواند تمامی اخبار مرزهای زمینی ،هوایی و
دریایی را به صورت تخصصی رصد نموده و
با انعکاس اطالعات و اخبار موثق دولتمردان،
مدیران تصمیم گیر ،پژوهشگران ،محققان،
اساتید دانشگاه ،دانشجویان و تمامی اقشار
مختلف مردم را همراهی نماید که همکاری
برخی از وزارتخانه ها و سازمان ها انگیزه ما را
در این راه مضاعف نموده و امید است با ادامه
این حمایت ها بتوانیم در راه اطالع رسانی
سریع ،شفاف و صادقانه موفق عمل نمائیم .
از سوی دیگر مخاطبین این رسانه ها به
خصوص مدیران صنایع ،شرکت ها و ...با
تعامل دو سویه می توانند ما را در بهبود
کیفیت خدمات اطالع رسانی یاری برسانند.
همچنین این رسانه ها اماده دریافت نظرات
و پیشنهادات سازنده بوده و امید است با
گسترش این همکاری ها وفاق رسانه ای
مستحکم تر شده و بتوانیم رسالت رسانه ای
خود را در عرصه اطالع رسانی را ادا نموده
و نقش موثری در حوزه اگاهی بخشی به
جامعه خصوصاً مرزنشینان شریف کشورمان
داشته باشیم.
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ﺮﻫﺎد ﻨﺒﺮى صفحه 66
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
توفیقات «مرزنیوز» در قاب تصویر
67 صفحه 67
68
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
در گفت و گو با همسر و مادر شهیدان دیده بان عنوان شد:
دنیا به انقالب ما چشم دوخته است
ﺧﺎﻧ ﻣ ﺘﺮ ﯿﺪ ﺎﺗﻤ از ﺷﯿﺮزﻧﺎن اﯾ ﻣﺮز
و ﺑﻮ ا ﺖ ﮐﻪ در دوران ﻫﺸﺖ ﺎ د ﺎ
ﻣ ﺪ ﻫ ﺮزﻧﺪ و ﻫ ﻫﻤ ﺮ را از د ﺖ
داد ا ﺖ در ﺮاﻣ داﺷﺖ ﻫﻔﺘﻪ د ﺎ ﻣ ﺪ
ﺒﺖ ﻫﺎ
ﺮ ﺖ را ﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺮد و ﭘﺎ
ﺷﯿﻮا اﯾ ﻣﺎدر و ﻫﻤ ﺮ ﺷﻬﯿﺪ ﻧﺸ ﺘﯿ
به گزارش دیدهبان مرز و به نقل از خبرگزاری
پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس؛ در محله
قدیمی ابروان در اردبیل خیابانی با نام شهیدان
دیدهبان قرار دارد که یاداور نفسهای گرم انسان
هایی از تبار عشق است ،مردان و دیدهبانانی که
زندگی را برای ما معنا کردند و هنوز عطر نامشان
به وجودمان روشنایی می بخشد .زندگی پر فراز
و نشیب خانم دیده بان مادر هشت فرزند غیور
از دیار سبالن ما را به خانه ساده و سرشار از نور
تعهد به امام و انقالب و جهاد و اخالص و پر از
صمیمت شان دعوت کرد.
او قبل از هر چیزی با ان چهره دوست داشتنی
و مهربانش حکایت فرزند شهیدش محمدرحیم
را بازگو میکند چرا که قلبش با یاد او بیشتر
ارام می گیرد از میان فرزندانش محمدرضا،
محمدعلی ،محمدحسین و محمدحسن،
محمدرحیم و محمدنقی ،پنجمین فرزندش
که محمدرحیم بود با اشتیاق او را به کنار
دیگر برادرانش که در جبهه حضور داشتند ،می
فرستد.
این مادر شهید می گوید :محمدرحیم از همان
کودکی در کنار پدر و برادرانش در فعالیت های
پیروزی انقالب اسالمی حضور داشت و در خانه
همراه با ما اعالمیه و سخنرانی ها امام (ره) را
تکثیر و پخش می کرد.
مادر شهید دیدهبان با ان حافظه خوب و زبان
شیرین ترکی مرور خاطرات را برای ما اسانتر
می کند و ادامه می دهد :با وجود اینکه در پایگاه
مقاومت بسیج و ستاد کمک رسانی به جبهه
فعالیت داشت رفتن به جبهه را واجب کفایی می
دانست یک روز کنارم امد و گفت :به حاج اقا
بگو اجازه بدهد به جبهه بروم .چون می دانستم
خجالت می کشد موضوع را به پدرش گفتم و او
در جواب گفت :اجازه می دهم و پاهایش را هم
می بوسم.
ﺷﻬﺎد را در ﭘﯿﺸﺎﻧ ا ﺧﻮاﻧﺪ
اگر چه برای یک مادر یاداوری لحظات شهادت
جگر گوشه اش سخت است ولی این مادر شهید
با صبوری و استقامت از ان لحظات برای ما
چنین می گوید :محمدرحیم چند بار به جبهه
اعزام شد و هر بار که به خانه می امد تاثیرات
معنوی جبهه را به وضوح در او می دیدم نمازش
را چنان با حضور قلب می خواند که از تماشایش
لذت می بردم اخرین بار که برای بدرقه اش
رفتم شهادت را در پیشانی اش خواندم و به
وجودش افتخار کردم.
زمان شهادتش 24اسفند ماه 1۳6۳است
پدرش در ستاد پشتیبانی جبهه مشغول باز
کردن هدایای مردم جهت اعزام به جبهه بود که
خبر شهادت محمدرحیم را از بیمارستان شیراز
می دهند او با کمال تعجب کارش را تعطیل
نمی کند و بعد از اتمام کارش برای تحویل پیکر
محمدرحیم اقدام می کند.
همسر شهید دیده بان این بار از همسر شهیدش
می گوید که یاور او در تمام لحظات زندگی اش
بود او می گوید :راستگویی و اخالص شهید دیده
بان رمز موفقیتش بود و شبانه روز برای ترویج
فرهنگ اسالمی و انقالبی تالش می کرد.
همسر شهید می گوید :از طریق خانواده ام با او
اشنا شدم فردی مهربان و ایثارگر بود وقتی به
استخدام ارتش درامد مجبور شدیم چند سالی
در منطقه اذربایجان غربی زندگی کنیم انجا
برایش پیشنهاد می کردند تا با پرداخت مبلغ
ناچیز به عنوان رشوه حکم انتقالش را بگیرد ولی
او حاضر بود تمام سختی ها را قبول کند و تن به
این کار ندهد و تا اخرین لحظه خدمتش در برابر
هر ناعدالتی و ناحقی ایستاد حتی چندین بار به
دلیل این کارش زندانی شد.
ﺗﺒ ﻮر اﯾ ﺎر در ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ درﻣﺎﻧﺪ ﺎن
او با نقل خاطره ای از شهید ادامه می دهد :اوج
ایثارگری همسرم را زمانی دیدم که یک پیرزن
غریب و بی کس را که به علت کهولت سن
حواس درست و حسابی نداشت به خانه اورد
و مثل مادر خودش به او خدمت کرد طوری که
در مهاباد وقتی ان پیرزن از دنیا رفت همسایه
ها فکر می کردند مادر خودش فوت کرده است.
همسر شهید دیده بان می گوید :شهید بعد از
بازنشستگی در سال 54به صورت افتخاری در
قرض الحسنه مکتب السجاد و درمانگاه ملی
حسینی وقت مشغول شد با وجود اینکه تا
سطح ششم ابتدایی درس خوانده بود ولی خیلی
با سواد بود و در اکثر امور سررشته داشت ،به
سواد خیلی اهمیت می داد تا جایی که در اوقات
فراغت به من خواندن و نوشتن می اموخت می
گفت :اصلی ترین سالح مبارزه با دشمنان سواد
و داشتن علم است.
خانم سید حاتمی موفقیت خود در امور خانه و
تربیت فرزندانش را مدیون همسرش می داند
و می گوید :پشتکار او سبب شد در کنار امور
خانه در نخستین کالس های سواد اموزی در
سال 58شرکت کنم و مقطع ابتدایی را به پایان
برسانم و با تشویق و حمایت او موفق به طی صفحه 68
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
کردن اموزش های نظامی با مربی گری استوار
شهید غفاری شدم.
او مبارزه با عوامل ساواک و دایر شدن جلسات
و فعالیت های مبارزه با رژیم طاغوت را از
رخدادهای تلخ و شیرین زندگی شان می داند
و می گوید :شهید دیده بان با درایتی که داشت
اعالمیه ها و نوارهای سخنرانی امام (ره) را در
سقف چوبی خانه مان جاسازی می کرد و عوامل
ساواک با وجود چندین بار جستجو هیچ وقت
موفق به پیدا کردنش نشدند.
ﺧﺎﻧﻪﺷﻬﯿﺪدﯾﺪ ﺑﺎنﭘﻨﺎﻫ ﺎ ﻣﺒﺎرزاناﻧ ﺑ ﺑﻮد
وی افزود :به سفارش شهید در خانه ما همیشه
باز بود تا پناهگاهی برای مبارزان انقالب اسالمی
باشد و مخفیانه بدون اینکه کسی خبردار شود
کوچه را اب و جارو زده برای شهدای انقالب
اسالمی مجلس یادبود برگزار می کردیم.
این همسر شهید از خاطره لحظات اول پیروزی
انقالب اسالمی چنین می گوید :شهید دیده بان
قول داده بود هر وقت انقالب پیروز شود برای
خانه تلویزیون بخرد که روز موعود با اینکه
همه مغازه ها بسته بود با هم به خانه فروشنده
تلویویون رفتیم و از انجا یکی خریدیم.
او افزود :شهید زمان اغاز جنگ تحمیلی از طرف
حاج اقا مروج امام جمعه وقت اردبیل مسئولیت
ستاد پشتیبانی جنگ را برعهده گرفت و با وجود
بیماری قند و ناراحتی قلبی از اذان صبح تا
نصفه های شب انجام وظیفه می کرد و تا لحظه
شهادتش هیچ حقوقی از این بابت نگرفت.
این همسر شهید ادامه داد :او شیفته جبهه و
رزمندگان بود و همراه با نیروهای ستاد پشتیبانی
چندین نوبت به جبهه اعزام شد با وجود اینکه
جای ترکش ها در بدنش نمایان بود ولی حاضر
نبود در بیمارستان بستری شود می گفت :نباید
فرصت را از دست داد تا می توان باید از جبهه و
کشورمان پشتیبانی کنیم.
ﺧ ﻮ ﻧﯿﺖ ،دﯾﺪ ﺑﺎن را ﻤﺎﻧ ﮐﺮد
شهید نماز را در اولویت کارها می دانست و بدون
خواندن نماز کسی را سر سفره راه نمی داد تاکید
داشت یاد کردن از خداوند راه را برای ما هموارتر
می کند.
مادر و همسر شهیدان دیده بان از اخرین روز
اعزام همسرش می گوید :قبل از اخرین اعزام
از حاج اقا مروج کسب اجازه می کند و ایشان
مخالفت می کنند ولی او با گریه به اقای مروج
می گوید :سایر ادارات در سال یک ماه مرخصی
دارند شما هم به ما یک ماه مرخصی بدهید.
ضمناً به حاج اقا مروج گفته بود شما ضمانت
کنید که اگر من در اینجا خدمت کنم به بهشت
می روم تا اینکه با موافقت امام جمعه به منطقه
عملیاتی شلمچه اعزام شد من با رفتنش مخالفت
کردم چرا که همه فرزندانم در جبهه بودند و
نیازی به اعزام او نمی دیدم اما او شیفته خدمت
بود و گفت :خدا هست ،تنها بر او توکل کن و
بدان بهترین روزهای زندگی ما روز پیروزی بر
دشمنان کافر است.
این همسر شهید باز هم صبوری پیشه می
کند و متواضعانه لحظه شنیدن خبر شهادت
شهید غالمحسین دیده بان را چنین نقل می
کند :بعد از اعزامش برای دیدن برادرم به تهران
رفتم انجا در خواب حس کردم یک لحظه از
اسمان به زمین سقوط کردم که فردا خبر رسید
غالمحسین زخمی شده ولی من می دانستم
که او شهید شده است .وی همسرش را الیق
شهادت می داند و می گوید :خلوص نیت انسان
را اسمانی می کند شهید دیده بان هم خالص بود
و به هر قیمتی بود با درستکاری در راه خدا گام
برمی داشت و فرزندانش به داشتن چنین پدری
همیشه افتخار می کنند.
مادر و همسر شهیدان دیده بان حفظ یاد و نام
شهداء و عمل به خواسته های انها را مهمترین
تکلیف افراد جامعه می داند و می گوید :شهید
دیده بان به حجاب و راستگویی بسیار حساس
بود و همه ما را به این امر سفارش می کرد و
اگر جامعه نیز به خواسته شهداء عمل کند
کشور ما هیچ چیزی کم نخواهد داشت .یاد
خدا ،جهاد نفس ،ایثار و مقاومت چیزهایی که
در خانه شهیدان دیده بان جا گرفته و انها را
برای کسانی که خواهان ان هستند به رایگان
هدیه می کنند و برای ما می اموزند تنها کسانی
اسمانی میشوند که برای رسیدن به این درجه
از قرب الهی زحمت و سختی به خود میدهند و
رضای خدا تنها هدف زندگی شان باشد.
وقتی به انتهای صحبت های شیرین مادر و
همسر شهید دیده بان می رسیم بی اختیار یاد
سخن گران بهای شهید مظلوم ایت اهلل شهید
بهشتی می افتیم که می گفت :بهشت را به بها
می دهند ،نه به بهانه .انهایی که از ریا و تجمالت
و دنیا پرستی دور شدند و از جان و مال و همسر
و فرزندان خود گذشتند تا ما امروز اسوده زندگی
کنیم ،بدون شک باید قدردان این همه ایثار و
از خودگذشتگی ها بود و با مرور خاطرات شهدا
و نشستن پای صحبت های خانواده های معظم
شهداء صاحب زندگی بدون دغدغه شویم.
شهید غالمحسین دیده بان سال 1۳09در
اردبیل به دنیا امد و بعد از بارها حضور در جبهه
های مبارزه حق علیه باطل 22فروردین ماه
سال 1۳66در جریان عملیات کربالی هشت
در منطقه شلمچه در اثر اصابت ترکش انفجار
خمپاره به شهادت رسید و فرزند شهیدش
محمدرحیم نیز سال 1۳46در اردبیل دیده به
جهان گشود ،سال 1۳62به جبهه اعزام و زمانی
که در گردان ابوالفضل (ع) لشکر عاشورا حضور
داشت 24اسفند ماه سال 1۳6۳در جریان
عملیات بدر در جزیره مجنون به مقام عالی
شهادت نایل شد.
ﻣﺎ ﭼﺸ دوﺧﺘﻪ ا ﺖ
دﻧﯿﺎ ﺑﻪ اﻧ
در قسمت هایی از وصیت نامه شهید غالمحسین
دیده بان که در سال 59نوشته اند ،امده است:
دوهزار و پانصد سال خودفروختگان و بی دین
ها برای ما حکومت کردند مردم از مال و جان
گذشته هفتاد هزار شهید و صدها هزار نفر
مجروح و معلول دادند تا این انقالب به ثمر برسد
حرف های ضد و نقیض را به رادیو و تلویزیون
نکشید دنیا به انقالب ما چشم دوخته است و
خطابم به تمام خانواده و قوم و خویش است این
زندگی چند روز را غنیمت شمرده و امر پروردگار
عالم را مو به مو اجرا نمایند.
همچنین شهید محمدرحیم دیده بان در بخش
هایی از وصیت نامه اش نوشته است :به نمازهای
خود ارزش قائل شوید چرا که ما برای نماز
جنگ می کنیم و اعمال نیک انجام داده و از
کارهای زشت بپرهیزید و همیشه امام را یاری
کنید که امام در دست شما نعمت است و پیام
من به امت مسلمان پیروی از امام امت ،حراست
از دستاوردهای انقالب کبیر اسالمی و ادامه راه
ﯿﺪ ﺎﺗﻤﻰ
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ زﯾﻨ
شهداست.
69 صفحه 69
70
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
یادی از مرزدار شجاع اردبیلی در مقابل ارتش سرخ تزاری
ﻮاﻧﺎن و ﻧﻮ ﻮاﻧﺎن اﯾ ﻣﺮز و ﺑﻮ دا ﺘﺎن
ﺷﯿﺮﻣﺮدى ﮐﻪ ﯾ ﺗﻨﻪ ﺎ ﺖﻫﺎ در ﻣ ﺎﺑ
ارﺗ رو اﯾ ﺘﺎد را ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻨﯿﺪ اﻧﺪ ،اﻣﺎ
در ﺎ ﻫﺎى دور اﯾ د ورىﻫﺎ و ﺷ ﺎ ﺖ را
ﭘﺪران و ﻣﺎدران ﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﯿﻨﻪ ﺗﻌﺮﯾ ﮐﺮد
و ﺑﺪان ا ﺘ ﺎر ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﻣﺎ ﻧﯿ ﺑﻪ ﻨﻮان
ﻰ ﻣﺮز ﯾﺎد اﯾ ﻣﺮزدار ﺷ ﺎ
ر ﺎﻧﻪ ﺗ
ﺮ ﺗ ارى
اردﺑﯿ ﻰ را ﮐﻪ در ﻣ ﺎﺑ ارﺗ
ﺎن ﺧﻮد را ﺪاى ﻣﯿﻬ ﮐﺮد ،ﺑﺪﯾ و ﯿ ﻪ
ﺮاﻣﻰ ﻣﻰدارﯾ
شهید حسینعلی صدافرین ملقب به «سرباز
وطن» در سال 1275خورشیدی از مادر زاده
شد.
او از همان عنفوان جوانی ،قدی کشیده و
هیکلی چهارشانه داشت .با روحیه حماسی و
سلحشوریاش سبب شده بود که در اسبسواری
و تیراندازی نمونه باشد.
حسین علی از جوانی ارزو داشت برای خاک
مادریاش جان را فدا کند برای همین به
پیشنهاد افسران عالیرتبه ان زمان در حالی که
۳8سال سن داشت در سال 1۳0۳خورشیدی
درست یک سال قبل از تاجگذاری رضاشاه به
نیت خدمت به وطن به استخدام قشون قاجار
درامد.
بعد از تاجگذاری رضاشاه وارد ژاندارم و معاون
پاسگاه مرزی کلوز (پاسگاه صد افرین فعلی)
شهرستان نمین شد .با دختری سیده از اهل
زنجان ازدواج کرد و از وی صاحب دو پسر متولد
1۳09و 1۳10میشود .همسر وی نیز مربی
قران بود ،که در روستای خواجه بالغی زندگی
میکردند.
در شبانگاه 2شهریور 1۳20در جریان جنگ
جهانی دوم نمایندگان قوای روس پس از تسلیم
دولت ایران ورود خود را به مرزهای ایران در
منطقه نمین به پاسگاه کلوز اطالع میدهند.
حسین علی پس از شنیدن خبر حمله روسها
بالفاصله پیش فرمانده پاسگاه میرود و او را در
جریان قرار میدهد .وی تمایلی برای درگیری
از خود نشان نمیدهد و هیچکس خود را برای
مبارزه اماده نمیکند .حسین علی صدافرین به
خانه خود میرود و با خانواده وداع میکند سپس
به پاسگاه بر میگردد و میخواهد از اسلحه خانه
تفنگ بردارد هیچ یک از همکارانش از ترس
مواخذه مافوق درب اسلحه خانه را باز نمیکنند
مجبور میشود با شلیک گلوله در اسلحه خانه
را باز کند تعدادی تفنگ برنو بر میدارد و کمی
دورتر از پاسگاه تفنگها را در فاصلههای مختلفی
قرار میدهد ساعت 4نصف شب حمله شروع
میشود حسین علی شروع به تیراندازی میکند.
قوای روس انتظار حمله نداشتند و فکر میکردند
با عده زیادی طرف هستند ،هر چه میتوانند
پاسگاه کلوز را گلوله باران میکنند .او تا ساعت
8صبح در برابر قوای روس شجاعانه میجنگد
و شخصی از این روستا پایان جنگ را ساعت
10میداند .حوالی ساعات 6صبح در حالی
که میمنه و میسره لشکر روس از سمت نمین
و ارشق با عبور از دهات و قصبهها وارد اردبیل
شده بودند ستون اصلی لشکر روس با مقاومت
جانانه حسین صدافرین در حوالی پاسگاه کلوز
زمینگیر شده بود .توپخانه دشمن پاسگاه را
ویران کرده بود ،مهمات حسین علی تمام شده
بود و اسلحه خود را میشکند تا اسلحه وی دست
دشمن نیفتد .او به جنگ تن به تن روی میاورد
تا با چنگ و دندان با دشمن مقابله کند .در این
درگیری تن به تن به شهادت میرسد .سربازان
روس وقتی متوجه میشوند فقط یک نفر با انان
میجنگیده است با قساوت هر چه تمامتر سر
از تن این شیرمرد جدا میکنند .فرمانده روس
بعد از لحظاتی که وارد پاسگاه میشود وقتی اسم
شهید را میپرسد او را حسین علی صدافرین
معرفی میکنند وی با تحسین شجاعت این
سرباز ایرانی به زبان روسی از او با لقب «هزار
افرین» یاد میکند .اهالی روستا در حین جنگ
روستا را خالی میکنند در حالی که فقط اعضای
یک خانه حاضر به ترک روستا نمیشوند ان هم
خانه صدافرین بود که زنان روستا نتوانسته بودند
خانواده او را با خود ببرند .بعد از برگشت اهالی
روستا سراغ پاسگاه میروند .بر پیکر مطهرش
نماز میت میخوانند و او را در همان پاسگاه به
خاکش میسپارند /.همشهری
گفتنی است پاسگاه «صدافرین» در ۳5
کیلومتری شمالغرب شهرستان نمین در استان
اردبیل واقع شده و این پاسگاه که بخاطر دالوری
های این شهید به نام «صدافرین» تغییر نام داد،
در اخرین نقطه مرزی ،مابین روستای «خواجه
بالغی» و «خوشاباد پیلهرود» قرار دارد.
ﺑﻪ ﯾﻨﻰ ﻰ ﻨﺒﺮى صفحه 70
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
فرمانده مرزبانی ناجا خبر داد:
برگزاری اجالس بعدی مرزبانان ایران و ترکیه
خرداد سال اینده در تبریز
ﺮﻣﺎﻧﺪ ﻣﺮزﺑﺎﻧﻰ ﻧﯿﺮوى اﻧﺘﻈﺎﻣﻰ ﻤﻬﻮرى
ا ﻣﻰ اﯾﺮان ﺑﺎ اﺷﺎر ﺑﻪ ﻧﺸ ﺖ ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن
اﯾﺮان و ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺑﺎ ﻫﺪ ا اﯾ ﺗﻌﺎﻣ
ﻣﺮزى ،ﻔﺖ ﻧﺸ ﺖ ﺑﻌﺪى ﺧﺮداد ﺎ
ﯾﻨﺪ در ﺗﺒﺮﯾ ﺑﺮ ار ﻣﻰﺷﻮد
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از ایرنا؛ سردار
قاسم رضایی در مالقات مرزی با فرمانده ژاندارمری
ترکیه که در محل صفر مرزی منطقه «بوراالن»
ماکو ترتیب یافت ،اظهار داشت :برگزاری این
نشستها و تعامالت مرزی بین 2ملت و کشور
دوست و برادر ایران و ترکیه عامل وحدت و اتحاد
خواهد بود .وی با اشاره به اینکه خوشبختانه اغلب
توافقهای نشستهای قبلی اجرایی شدهاست،
بیان کرد :از ان جمله میتوان برقرسانی ترکیه در
مرزها اشاره کرد که جا دارد از فرمانده ژاندارمری
ترکیه و والی«حکاری» تشکر ویژه داشته باشیم و
با اهدای لوح ،مراتب قدردانی خود را اعالم کنیم.
ارتشبد «عارف چتین» ،فرمانده ژاندارمری کشور
ترکیه نیز در این نشست با بیان اینکه حامل سالم
و درود رییسجمهوری و وزیر کشور ترکیه به ملت
و مسووالن جمهوری اسالمی است ،افزود :ایران و
ترکیه از دیرباز 2کشور برادر و دوست بودند و
مرزها نمیتواند ملت و دولت این 2کشور را از
هم دور کند.
وی با بیان اینکه به همراه فرماندهان ژاندارمری
مناطق مرزی و فرماندهان ارتش استانهای مرزی
برای بررسی مسایل و مشکالت مرزی 2کشور در
این نشست حضور یافته است ،بیان کرد :امنیت
کامل مرزی به علت دوستی ملت و دولت ایران
و ترکیه برقرار است و این نشستها عامل اتخاذ
تصمیمهای خوبی برای روابط دو کشور میباشد.
در پایان این نشست ،فرمانده مرزبانی ناجا در این
نشست با اهدای لوح تقدیر از ارتشبد عارف چتین،
فرمانده ژاندارمری کشور ترکیه و والی حکاری
قدردانی کرد.
گفتنی است ماکو در امتداد مرزهای ایران با
کشورهای ترکیه و جمهوری اذربایجان قرار دارد
و طول مرزهای جمهوری اسالمی در این منطقه با
این کشورها به ترتیب 1۳0و 140کیلومتر است.
با حضور فرمانده مرزبانی ناجا انجام شد؛
نام گذاری پادگان هنگ مرزی گرمی به نام شهید «مرحمت باالزاده»
ﺮﻣﺎﻧﺪ ﻣﺮزﺑﺎﻧﻰ ﻧﺎ ﺎ ﻔﺖ ﺗﻮﻃ ﻪﻫﺎى
دﺷﻤ ﯾ ﻰ ﭘ از دﯾ ﺮى ﺧﻨ ﻰ ﻣﻰﺷﻮد و
ﻣﺎ ﻣﺮزﺑﺎﻧﺎن ﻧﯿ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﻬﺪا ،ا ﺎز ﺗﻌﺮ
و ﺗﻌﺪى دﺷﻤﻨﺎن ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎ را ﻧ ﻮاﻫﯿ داد
به گزارش دیده بان مرز و به نقل سایت پلیس؛
سردار قاسم رضایی در جلسه شورای اداری
شهرستان گرمی با گرامیداشت یاد و خاطره
شهداء اظهار داشت :استان اردبیل بیش از سه
هزار و 400شهید را تقدیم نظام کرده است و
امروز مرزبانی نیروی انتظامی افتخار دارد که
بگوید در مسیر شهید «باالزاده ها» قدم می
گذارد و پرچمدار انها در سر تا سر مرزهای
کشور است .وی افزود :مرزبان نقطه صفر مرزی
را انتخاب کرده و سرمای زمستان زیر ۳0درجه
و گرمای باالی 50درجه را تحمل میکند اما
ابنیههای موجود زمینه اسایش و ارامش مرزبان
را فراهم نمی کند؛ البته شهرکهای سازمانی
مدت دوری از خانواده را کم می کند و این
یک مطالبه واقعی برای شرایط ویژه مرزها است.
سردار رضایی با اشاره به کمبودهای موجود در
مرزها ،خاطرنشان کرد :در یک دهه گذشته
جبران کاستیها اغاز و بخشی از نیاز تجهیزات
الکترونیکی و اپتیکی تامین شده و ادامه دارد،
ضمن اینکه استخدام نیروهای خاص مرزبانی
برگزاری ائین تکریم و معارفه فرماندهان مرزبانی استان اردبیل
ﯿ ﺗ ﺮﯾ و ﻣﻌﺎر ﻪ ﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﺮزﺑﺎﻧﻰ
ا ﺘﺎن اردﺑﯿ در ﺎ و ﯾﺖ ﺎ ﺑﺎ ﻮر
ﺮدار ﺮﺗﯿ ﭘﺎ ﺪار ﺎ ر ﺎﯾﻰ ﺮﻣﺎﻧﺪ
ﮐ ﻣﺮزﺑﺎﻧﻰ ﻧﺎ ﺎ ﺑﺮ ار ﺷﺪ
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از خبرگزاری
شبستان؛ در این ائین از زحمات سردار هوشنگ
حسینی تجلیل شده و سردار سید شاهین
اسمعیلی به عنوان فرمانده جدید مرزبانی استان
اردبیل معرفی شد.
گفتنی است این مراسم با حضور اعضای شورای
تامین استان ،مدیران کل و فرماندهان نظامی و
انتظامی استان اردبیل برگزار شد.
هم در دستور کار است اما در برخی از موارد
از جمله رفاه مرزبانان باید وضعیت فعلی بهبود
یابد.
گفتنی است ،شهید «مرحمت باالزاده» در 17
خرداد ماه سال 1۳49در روستای «گرمی»
چشم به جهان گشود و در جبهه های حق علیه
باطل حضور داشت و در 21اسفند ماه سال
1۳6۳در عملیات بدر در جزایر جنوب به درجه
رفیع شهادت نائل امد و پادگان هنگ مرزی
«گرمی» با حضور فرمانده مرزبانی ناجا به نام
شهید واالمقام «مرحمت باالزاده» نام گذاری
شد.
71 صفحه 71
72
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
اختتامیه نخستین جشنواره استانی فیلم ،فیلمنامه و عکس شورابیل برگزار شد
ﺷﻮراﺑﯿ
ﺑﺎ
ﺸﻨﻮار ا ﺘﺎﻧﻰ ﯿ ،ﯿ ﻤﻨﺎﻣﻪ و
ﻧ ﺘﯿ
ﻣﻌﺮ ﻰ ﺑﺮ ﯾﺪ ﺎن ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎ ﺖ
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی اداره کل فرهنگ و
ارشاد اسالمی استان اردبیل؛ نخستین جشنواره فیلم ،فیلمنامه و عکس
شورابیل با هدف معرفی شورابیل به عنوان پایگاه گردشگری و فرهنگی
همچنین کشف و شناسایی توانمندیهای موجود در عرصه ملی و استان و
تشویق سینماگران و عکاسان عرصه فیلم به ابتکار و نوافرینی در پرداختن
به مضامین اخالقی و موضوعات شهروندی برگزار شده بود با معرفی
برگزیدگان به کار خود پایان داد.
ﺑﺮ ﯾﺪ ﺎن ﺸﻨﻮار ﺑﻪ ﺷﺮ ﯾ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ
دیپلم افتخار بخش فیلمنامه به همراه جایزه نقدی اهداء گردید به:
«شیدایی» به نویسندگی ارمین دانشور در بخش انیمیشن
«ماهی ها نمی میرند» به نویسندگی علی محمدی در بخش داستانی
«زیبای بیکران» به نویسندگی سعید سببی در بخش انیمیشن
«مرا ببین» به نویسندگی مریم نیکنام در بخش داستانی
«چرخ فلک» به نویسندگی حسین حبیبی اصل در بخش داستانی
«گذر زمان» به نویسندگی زهره حضرتی در بخش انیمیشن
همچنین جایزه ویژه طرح امید شامل دیپلم افتخار و جایزه نقدی اهداء
گردید به غالمرضا سرمدیان و زهرا قهرمان پور.
ﺑ
تقدیر بخش غیرحرفه ای شامل دیپلم افتخار و جایزه نقدی اهداء گردید به:
مصطفی حمزه ای ،حامد محمدنیا و سید هادی سید ترابی.
همچنین دیپلم افتخار نگاه ویژه به شورابیل به همراه جایزه نقدی اهداء
گردید به علی موسوی ،دریا انگورانی ،بهرام ابراهیم خلیلی و سعید رضا زاده.
اردوى ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻰ
ﺑ
دیپلم افتخار بخش حرفه ای خیابانی اهداء گردید به نسرین نوایی
دیپلم افتخار بخش اماتور اردوی خیابانی اهداء گردید به صبا میرزاحسینی
همچنین دو عکس از نگاه شهردار انتخاب گردید که دیپلم افتخار و جایزه
نقدی در بخش حرفه ای از نگاه شهردار اهداء گردید به سعید رضازاده و
دیپلم افتخار و جایزه نقدی در بخش غیرحرفه ای از نگاه شهردار اهداء
گردید به لیال فیضی.
ﯿ
ﺑ
بخش استعداد جوان؛ دیپلم افتخار و جایزه نقدی اهداء گردید به فیلم بدون
عنوان ساخته ایدا شکرزاده ،فیلم من بنیامین 10ساله ساخته بنیامین
عباس زاده و فیلم دایره ساخته امیرمحمد توفان.
ﮐﺎر ﺮداﻧﻰ ،ﯿ و ﯿ ﻤﻨﺎﻣﻪ دﯾ ا ﺘ ﺎر و ﺎﯾ ﻧ ﺪى
در ﺑ
اﻫﺪا ﺮدﯾﺪ ﺑﻪ
فیلم «جدول ضرب» ساخته زهرا پسندی
فیلم «دریاوار» ساخته ارمین دانشور
فیلم «مهلکه» ساخته مریم صبوری
فیلم «قرمز» ساخته زهره حضرتی
فیلم «ارزو» ساخته امیرحسین موسوی
فیلم «دریاوار» ساخته بهنام اسداللهی
فیلم «استیج» ساخته فیاض بهرام
فیلم «دماغ» ساخته هما ولی زاده
الزم به ذکر است دیپلم افتخار نفر اول فیلمنامه اهداء شد به فیلمنامه
رنگین کمان نوشته فیاض بهرام.
دیپلم افتخار عکس حرفه ای برگزیده اهداء شد به الهام پرتوی.
دیپلم افتخار کارگردانی در بخش فیلم اهداء شد به فیلم «ای ناز» ساخته
مهدی شاداب.
دیپلم افتخار تصویربرداری اهداء شد به فیلم «بدتر از باور یک رویا» ارمین
دانشور.
دیپلم افتخار بخش داستانی اهداء شد به فیلم «ایگو» ساخته یاشار فرجی.
دیپلم افتخار بخش انیمیشن اهداء شد به فیلم «مگس» ساخته محسن
جعفری
دیپلم افتخار بخش مستند اهداء شد به فیلم «موزیک» ساخته داور نجفی.
ﺗ ﺪﯾﺮ از ﺧﺒﺮ ارى ﻫﺎى ﺗ ﯿﺮ ار در در اﺧﺒﺎر ﺸﻨﻮار
دیپلم افتخار به همراه هدیه نقدی اهداء شد به سیفعلی موسی زاده از
خبرگزاری ایرنا ،سینا بندعلی زاده (خبرنگار) ،شهرام جباری (خبرنگار)،
مصطفی امون از خبرگزاری فارس و بهنام کمالی از نشریه ساواالن سوزی. صفحه 72
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
لیال نوروزی ،فیلمسازی که فیلم هایش در ان سوی مرزها میدرخشد ،ابراز داشت:
ارزویم ساخت مستندی درباره تیم فوتبال «تراکتورسازی» است
رﺑﺎﯾ ﺎن ﮐﺸﻮرﻣﺎن ،ﻣﻬﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﻰ ا ﺖ
ﮐﻪ ﺎر ﺑﺮﺧﻰ از ﻧﻬﺎ در ن ﻮى ﻣﺮزﻫﺎ
ا ﺘ ﺎرى را ﺑﺮ ا ﺘ ﺎرا ﻫﻨﺮى اﯾ ﻣﺮز و ﺑﻮ
ا ﺎ ﻪ ﮐﺮد و ﻫﻨﺮ اﯾﺮان زﻣﯿ را ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ
ﮐﺸﻮرﻫﺎى ﻬﺎن ﻣﻌﺮ ﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﯾ ﻰ از
اﯾ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺧﺎﻧ ﯿ ﻧﻮروزى ﻧﻮﯾ ﻨﺪ ،
ﺷﺎ ﺮ و ﯿ ﻤ ﺎز ﺑﻪ ﻧﺎ ﮐﺸﻮرﻣﺎن ﻫ ﺘﻨﺪ
ﮐﻪ ﯿ ﻫﺎﯾ در ﺸﻨﻮار ﻫﺎ و ﺘﯿﻮا ﻫﺎ
ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾ در ﻣﺪ ا ﺖ ﺑﺮاى ﺷﻨﺎﯾﻰ ﺑﯿﺸﺘﺮ
ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ر ﺎﻧﻪ ﻔﺖ و ﻮﯾﻰ اﺧﺘ ﺎ ﻰ
و ﻤﯿﻤﺎﻧﻪ اى را ﺑﺎ اﯾ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺮاﻣﻰ اﻧ ﺎ
ن را ﺑﺎ ﻫ ﻣﻰﺧﻮاﻧﯿ
داد اﯾ ﮐﻪ ﺎ
ﻮا از ﺑﯿﻮ ﺮا ﻰ
ﻔﺎ ﺑﻪ ﻨﻮان او ﯿ
ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺮاى ﻣ ﺎﻃﺒﯿ اﯾ ﭘﺮﺗﺎ ﺑ ﻮ ﯿﺪ
لیال نوروزی هستم .متولد 1۳68اردبیل .لیسانس
معماری دارم و در حال حاضر دانشجوی فوق
لیسانس معماری در کشور ترکیه هستم .یک
مجموعه داستان دارم که به خاطر مساله مجوز
به صورت اینترنتی منتشر شده است .دو مجموعه
شعر چاپ شده نیز دارم .در زمینه سینمایی با
نشریات داخلی و خارجی متعددی همکاری
داشتهام.
از ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ اﯾ رﺷﺘﻪﻫﺎى ﻫﻨﺮى ﻤﻨﺪ
ﺷﺪﯾﺪ
فکر میکنم از سیزده چهارده سالگی بود که به
نوشتن داستان روی اوردم .متنهایی را مینوشتم
و دوستانم دورم جمع میشدند و برایشان
میخواندم .از پانزده سالگی در کارگاههای شعر و
داستان شرکت کردم و مدتی بعد هم وارد محافل
سینمایی شدم .البته اگر دقیقتر بگویم در سن
شش یا هفت سالگی بود که من قصهای را روایت
میکردم و برادرم مینوشت!
ﻣﺸﻮ ا ﻰ ﺷﻤﺎ در اﯾ را ﭼﻪ ﮐ ﻰ ﺑﻮد
در پانزده سالگی که رشته هنر را برای ادامه
تحصیل انتخاب کردم ،سنگاندازیها هم شروع
شد .اما من دختر لجبازی بودم و از طرفی فقط
هنر بود که میتوانست روحیه سرکشم را رام کند.
برای همین پای تصمیمم ایستادم .تا اینکه باالخره
بعد از حدود 10سال اطرافیانم قبول کردند که
حق من هنر بود!
ﯾﺎ ﺧﺎﻧﻮاد ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻌﺎ ﯿﺘﺘﺎن در رﺷﺘﻪ ﯿﻨﻤﺎ و
اداﻣﻪ ﺗ ﯿ ﺘﺎن در اﯾ ﺮ ﻪ ﻣ ﺎ ﺑﻮدﻧﺪ
من میخواستم در دانشگاه رشته سینما را انتخاب
کنم .بعد از سه سال پشت کنکور ماندن باالخره
از این رشته قبول شدم .اما خانوادهام و فامیلها(!)
مثل اکثر خانوادههای ایرانی فکر میکردند که
شغل سینمایی شغل نیست و منبع درامدی ندارد
و از طرفی هم جایگاه اجتماعی خوبی به همراه
نخواهد داشت .ان روز هم لج کردم .اما این بار
به ضرر خودم .گفتم «باشد ،هر چه شما بگویید»
و رفتم رشته مهندسی معماری خواندم .اما در
کنارش به صورت تجربی فیلمسازی را شروع
کردم .چیزی که از دل و جان میخواستمش.
ﮐﺪا ﯾ از ﺎر ﺷﻤﺎ در ن ﻮى ﻣﺮزﻫﺎ ﺑﻪ
ﻧﻤﺎﯾ در ﻣﺪ و ﯾﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ا ﺖ
اثار ادبی معموال خیلی کم ،شانس انتشار در خارج
از مرز را پیدا میکنند .هر چند که مقالههای
زیادی از من در کشورهای اذربایجان و ترکیه و
گرجستان چاپ شده و یا شعرهایم که به انگلستان
هم رسیده است .اما محدود هستند .مساله فیلم
فرق میکند .فیلم زبانش جهانیتر است .مث ً
ال
«فیلم من عصمتام» نزدیک به سی بار خارج از
مرز اکران شده است که بیشتر مربوط به جشنواره
بوده است .فیلم جدیدم هم اکرانهایش را تازه
شروع کرده و امیدوارم بتواند با مخاطبهای خود
ارتباط برقرار کند .هر چند به دلیل تجربی بودنش
گروه مخاطبهایش محدودتر است.
ﻫ اﮐﻨﻮن ﮐﺪا ﭘﺮو ﻫﺎ را درد ﺖا ﺪا دارﯾﺪ
یکی از ارزوهای بزرگم ساخت مستندی بزرگتر
درباره تیم فوتبال تیراختورسازی است .این تیم،
فقط یک تیم ورزشی نیست .تیراختور زبان من و
ملت من است .و البته یک تیم فوتبال محبوب
که به خاطر طرفداران فهمیدهاش شهرتش
جهانی شده است .امیدوارم به این ارزویم برسم
و گوشهای از دنیای تیراختور را به تصویر بکشم تا
یادگاری باشد برای هوادارانش.
ﭘﺎﯾﺎﻧﻰ
من ادم کم کاری هستم .دالیلش هم متفاوت است.
شاید اولین دلیلش خواسته خودم نباشد .که این
دلیل مساله اقتصادی و اسپانسر و ...است .مساله
دیگر این است که دوست دارم اثری که میسازم و
یا مینویسمش محصول خودم باشد .امضای خودم
را داشته باشد و تکرار اثار قبلی خودم نباشد.
اینکه مثال فیلم «من عصمتام» موفق شد و بر
سر زبانها افتاد ،تشویقم میکند که دوباره بروم
سراغ سوژه ای این چنینی .اما نمیخواهم این کار
را بکنم .چون به دنیا امدهام که ایدهها و کارها نو
را تجربه کنم و این یعنی ریسک.
گفتنی است پیش از این فیلم «من عصمتام»
برنده جایزه بهترین فیلم خارجی فستیوال
بینالمللی اذربایجان ،برنده جایزه ویژه هیات
داوران ایپک یولو استانبول ،راهیابی به فستیوال
بینالمللی kathaکشور نپال ،برنده جایزه ویژه
هیات داوران جشنواره فیلم تبریز ،نامزد بهترین
مستند جشنواره حسنات ایران ،نامزد بهترین
مستند جشنواره نیایش ایران ،راهیابی به بیست
و دومین فستیوال بینالمللی محیط زیست
روسیه ،منتخب حضور در یازدهمین دوره
فستیوال بینالمللی «فیلم اید» و ...شده است و در
فستیوالهایی در کشورهای امریکا ،ایتالیا ،کانادا
و هندوستان و ...نیز اکران شده است .همچنین
فیلم «قارا یول» ساخته این هنرمند بینالمللی
به مرحله نیمه نهایی فستیوال فیلمهای ایرانی
سانفرانسیسکو امریکا رسید ،در فینال فستیوال
بینالمللی «ایپک یولو» موفق به دریافت جایزه
بهترین کارگردانی و منتخب حضور در جشنواره
بینالمللی امیتی ترکیه شد ،دیپلم افتخار شصت
و یکمین جشنواره منطقهای سینمای جوان را به
خاطر خلق فضای شاعرانه با نگاه زنانه دریافت کرد
و در فستیوال بینالمللی DADASAHEB PHALKE
هندوستان ،فستیوال بینالمللی MEDIAWAVE
مجارستان و در بخش رقابتی دومین دوره
جشنواره فیلم تبریز و رویداد هنریANKARA.۳0
ULUSLARARASI FILM FESTIVALIکشور
ترکیه حضور داشت.
ﻣ ﺎ ﺒﻪ ﺮﻫﺎد ﻨﺒﺮى
73 صفحه 73
74
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطالعات استان اردبیل:
فراهم سازی بستر توسعه صادرات محصوالتICT
اردبیل به جمهوری اذربایجان
ﺎ
ﻣﺪﯾﺮﮐ ارﺗﺒﺎﻃﺎ و ﻨﺎورى اﻃ
ا ﺘﺎن اردﺑﯿ در ﺑﺎزدﯾﺪ از ﻧﻤﺎﯾﺸ ﺎ
ﺑﺎﮐﻮﺗ ﺑﺎ اﺷﺎر ﺑﻪ اﯾﻨ ﻪ ﺑﺎزار ﺎزى ﺑﺮاى
ا ﺘﺎرﺗﺎ ﻫﺎى ا ﺘﺎن
ﺗﻮ ﻌﻪ ﻣ ﻮ
ﻔﺮ ﺑﻪ ﮐﺸﻮر
ﯾ ﻰ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾ اﻫﺪا
رﺑﺎﯾ ﺎن ا ﺖ ،ﻔﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾ ى
ﻮز
ﺑﺮاى ﺗﻮ ﻌﻪ ﺎدرا ﻣ ﻮ
ز و
ICTا ﺘﺎرﺗﺎ ﻫﺎى ا ﺘﺎن اردﺑﯿ
ﺮورى ا ﺖ
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط
عمومی اداره کل ارتباطات و فناوری اطالعات
استان اردبیل؛ بهروز رزمی مدیرکل ICT
استان اردبیل در معیت هیئتی متشکل از
وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات و استارتاپ
های فعال حوزه ICTبا حضور در نمایشگاه
بینالمللی ارتباطات ،نواوری و فناوریهای
پیشرفته باکو موسوم به «باکوتل» از اخرین
دستاوردهای حوزه فناوری اطالعات و ارتباطات
کشور اذربایجان بازدید کرد.
وی افزود :قرابت زبانی و فرهنگی با کشور
اذربایجان به خوبی می تواند در توسعه بازار
شرکت ها و استارتاپ های فعال استان نقش
ایفا کرده و می توانند در بازار این کشور
خدمات و دستاوردهای خود را معرفی نموده
و بازار جدیدی برای خود ایجاد کنند.
رزمی ظرفیت ها و پتانسیل های مناسب بخش
خصوصی فعال حوزه فاوای استان اردبیل و
همچنین وجود مرز مشترک ۳80کیلومتری
استان اردبیل با کشور جمهوری اذربایجان را
زمینه ساز همکاری مشترک شرکت های فعال
استانی با بازار فاوای کشور اذربایجان عنوان
کرد و گفت :اتصال شرکتهای توانمند استانی
به شرکای تجاری در کشور اذربایجان و توسعه
صادرات محصوالت فاوا استان اردبیل بهترین
برنامه برای شکوفایی شرکت هایی است که
محصوالتی در حوزه فاوا دارند.
مدیرکل تامین اجتماعی اردبیل خبر داد:
برگزاری جلسه هماندیشی
تشکلهای کارفرمائی
داﻧ
ﻧﺸ ﺖ ﻫﺎى ﻫ اﻧﺪﯾﺸﻰ و ﻣﻮزﺷﻰ ﺑﺎ ﻫﺪ ا اﯾ
ﻣﻮ ﺮ و دو ﻮﯾﻪ
و اﻃ ﺎ ﻣ ﺎﻃﺒﺎن و در را ﺘﺎى ﺗﻮ ﻌﻪ ﺗﻌﺎﻣ
ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺎى ا ﺘﻤﺎ ﻰ ﺑﺮاى ﮐﺎر ﺮﻣﺎﯾﺎن و ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﺎن ﻧﻬﺎ ﺗﻮ ﺗﺎﻣﯿ
ا ﺘﻤﺎ ﻰ اردﺑﯿ ﺑﺮ ار ﻣﻰ ﺷﻮد
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی و امور فرهنگی اداره کل
تامین اجتماعی استان اردبیل؛ سعید بشرخواه مدیرکل تامین اجتماعی
استان اردبیل با اعالم این خبر اظهار داشت :با توجه به نقش و جایگاه
کارفرمایان و تشکل های کارفرمائی به عنوان یکی از سه ضلع اصلی شرکای
اجتماعی سازمان و با هدف افزایش سطح دانش و اطالعات کارفرمایان و
نمایندگان انها و در راستای اشنایی با قوانین و مقررات ،بهبود تعامالت فی
مابین و توسعه تعامالت موثر دو سویه ،رضایتمندی و تقویت اعتماد انان
با همکاری تشکل های کارفرمایی استان (اتاق بازرگانی ،اتاق اصناف ،اتاق
تعاون و ،)...دوره های اموزشی و نشست های هم اندیشی با رابطین بیمه ای
و نمایندگان کارگاه های باالی 40نفر بیمه شده برگزار می شود.
وی با اشاره به اینکه این فرایند در سال های اخیر در زمره یکی از فعالیت
های فرهنگی و اموزشی تامین اجتماعی اردبیل قرار داشته و صدها نفر
طی این دوره ها با مضامین و مصادیق قانون تامین اجتماعی و تکالیف
کارفرمایی در حوزه بیمه ای اشنا شده اند ،خاطر نشان کرد :این کارگاه
های اموزشی با حضور مدیرکل وصول حق بیمه و روسای ادارات تخصصی،
در قالب اموزش و پنل پرسش و پاسخ برگزار می شود. صفحه 74
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیرکل امور مالیاتی استان اردبیل:
معافیت مالیاتی 20ساله برای واحدهای پژوهشی پارک علم و فناوری
و ﻨﺎورى در ﻮر
وا ﺪﻫﺎى ﭘ وﻫ
ا ﺘ ﺮار در داﺧ ﭘﺎر و ر ﺎﯾﺖ ﻮاﻧﯿ
و ﻣ ﺮرا از 20ﺎ ﻣﻌﺎ ﯿﺖ ﻣﺎ ﯿﺎﺗﻰ
ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی
اداره کل امور مالیاتی استان اردبیل؛ نوع پرور
مدیرکل امور مالیاتی استان اردبیل با اعالم این
مطلب افزود :واحدهایی که در پارک های علم و
فناوری در جهت انجام ماموریت های محوله و
با مجوز رئیس پارک مستقر هستند از مزایای
قانونی مناطق ازاد در خصوص معافیت های
مالیاتی به میزان 20سال بهره مند می شوند و
شرط برخورداری از معافیت ها ارائه دفاتر و اسناد
و مدارک و اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر و
همچنین ارائه کاال و خدمات صرفاً در داخل
پارک علم فناوری و برابر مجوز صادره رئیس
پارک می باشد .وی ادامه داد :اگر موسسات
دانش بنیان براساس مجوزهای قانونی در خارج
از پارک نیز مستقر باشند به مدت 15سال از
پرداخت مالیات موضوع ماده 105قانون مالیات
های مستقیم به شرط رعایت قوانین و مقررات
و تسلیم اظهارنامه و درج در فهرست معاونت
رئیس جمهور و فعالیت در چهارچوب مجوز
مربوط معاف می شوند.
نوع پرور خاطر نشان کرد :همچنین عرضه کاال و
ارائه خدمات داخل پارک علم و فناوری عالوه بر
معافیت های مالیات عملکرد از معافیت مالیات
بر ارزش افزوده و حقوق برای کارکنان شاغل
در طرح های مهندسی پژوهشی و فناوری نیز
برخوردار می شوند ،اما موسسات دانش بنیان
که خارج از پارک علم و فناوری هستند معافیت
مالیات ارزش افزوده و یا حقوق ندارند فقط
معافیت انان در صورت رعایت مقررات از مالیات
عملکرد (مستقیم) می باشد.
با حضور مسئولین استان انجام شد؛
دیدار با خانواده شهدا به مناسبت گرامیداشت روز ملی ثبت احوال
ﻣ ﻮ ﯿ ﺑﻨﯿﺎد ﺷﻬﯿﺪ ا ﺘﺎن اردﺑﯿ ،ﺮﻣﺎﻧﺪ ﺑ ﯿ ادارا
،ﻣﺪﯾﺮﮐ ﺒﺖ ا ﻮا ،ﻣﻌﺎوﻧﯿ و
ﺒﺎ
ﺮ
ﺎ
ﻣﺸﺎور اﻣﻮر اﯾ ﺎر ﺮان اﯾ ادار ﮐ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮاد ﺷﻬﯿﺪ ﻣﻨﺘ
ﺑﻪ ﺒﺖ ا ﻮا دﯾﺪار و د ﻮﯾﻰ ﮐﺮدﻧﺪ
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی اداره کل ثبت
احوال استان اردبیل؛ این دیدار به مناسبت روز ملی ثبت احوال
و صد و یکمین سالروز صدور شناسنامه در ایران با خانواده معزز
شهید الیاس زاده انجام شد.
گفتنی است در این دیدار هر یک از حاضرین ضمن تبریک روز
ثبت احوال ،یاد و خاطره شهدای جنگ تحمیلی و شهدای انقالب
را گرامی داشته و در ادامه با اهدا لوح و هدیه از همسر شهید الیاس
زاده و فرزند ایشان تجلیل به عمل امد.
مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان اردبیل خبر داد:
فعالیت 146شرکت حمل ونقل کاال و مسافر در استان اردبیل
ﺎد اى
ﻣﺪﯾﺮﮐ راﻫﺪارى و ﻤ وﻧ
ا ﺘﺎن اردﺑﯿ از ﻌﺎ ﯿﺖ 14ﺷﺮﮐﺖ ﻤ و
ﻧ ﮐﺎ و ﻣ ﺎ ﺮ در ا ﺘﺎن اردﺑﯿ ﺧﺒﺮ داد
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی
اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان
اردبیل؛ علی رحمتی 26 ،اذر روز ملی حمل ونقل
را به تالشگران این عرصه تبریک گفت و از تالش
های رانندگان سخت کوش و پرتالش استان
قدردانی کرد.
رئیس کمیته حمل ونقل ستاد اجرائی خدمات
سفر استان اردبیل با بیان اینکه برای بیمه
تکمیلی رانندگان و خانوادههای انان در کشور
200میلیارد تومان اختصاص یافته است ،تصریح
کرد :درحال حاضر 11هزارو 200راننده سخت
کوش استان بیمه هستند و از خدمات الزم
بهداشتی و درمانی بهره مند شدند.
وی از توزیع بیش از 56هزار حلقه الستیک
اتوبوسی و باری به صورت سهمیهای در بین
رانندگان استان خبر داد و افزود :یک میلیون و
۳87هزار مسافر و دو میلیون و 62۳هزارتن کاال
در هشت ماه گذشته در استان جابجا شده است.
دبیر کمیسیون مدیریت اجرایی ایمنی حمل
ونقل استان اردبیل با اشاره به تاریخچه روز ملی
حمل و نقل گفت :در شرایط سخت دوران دفاع
مقدس که دشمن به صورت زمینی و هوایی
کشورمان را مورد هدف قرار داده بود ،مایحتاج
مردم در بنادر معطل مانده بود که در 26اذر ماه
سال 1۳62به فرمان حضرت امام راحل رانندگان
کشور وکامیون داران جهت تخلیه مایحتاج مردم
به بنادر اعزام و مایحتاج روزانه مردم را به استان
های مختلف کشور رساندند .به دلیل رشادت و
دلیر مردی این رانندگان در ان زمان به پیشنهاد
وزارت راه و ترابری روز 26اذر از سوی شورای
فرهنگ عمومی به نام حمل ونقل و رانندگان در
تقویم رسمی کشورمان ماندگار شد.
75 صفحه 75
76
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیرعامل شرکت گاز استان اردبیل تاکید کرد:
رعایت نکات ایمنی در استفاده از گاز طبیعی
همزمان با شروع فصل سرما
مدیرعامل شرکت گاز استان اردبیل در خصوص ضرورت رعایت نکات
ایمنی گاز شهری گفت :مشترکین گاز طبیعی باید پیش از رسیدن فصل
سرما همه وسایل گرمایشی خانهی خود را سرویس کنند تا با کمترین
مشکل در فصل سرما مواجه شوند.
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی شرکت گاز استان اردبیل؛
سردار اسماعیلی در ادامه گفت :زمانی که گاز در هوا منتشر شود با هوا
ترکیب شده و میتواند در صورت رسیدن به شعله اتش یا یک منبع قابل
اشتعال اتش گیرد ،گاز طبیعی به هیچ وجه سمی نیست اما در صورتی
که به مقدار زیاد در فضایی بسته جمع شود ،اکسیژن هوا را از میان برده و
موجب بیهوشی میشود.
وی با بیان اینکه هر وسیله گازسوز باید به یک شیر مستقل وصل شود،
افزود :استفاده از یک شیر و گرفتن انشعاب از ان برای چند وسیله گازسوز
غیراستاندارد و ممنوع است.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه شیرهایی که مورد استفاده نیست باید با درپوش
مسدود شود ،گفت :هر وسیله گازسوز نظیر بخاری و ابگرمکن نیازمند
دودکشی مستقل با کالهک Hشکل است.
وی همچنین از مشترکین خواست تا محل اتصال وسیله گازسوز با دودکش
را هرچند گاه مورد بازدید قرار داده و از اتصال محکم ان مطمئن شوند.
مدیرعامل این شرکت با تاکید بر اینکه کالهک دودکش بخاری نیز به شکل
دورهای باید مورد بازدید قرار گیرد ،گفت :باید بررسی شود که این کالهک
در جای خود قرار گرفته باشد و توسط باد و طوفان جابجا نشده باشد.
وی افزود :در صورتی که کالهک در جای خود نبوده یا جابجا شده باشد
باید ان را در جای خود قرار داد چرا که نبودن کالهک دودکش سبب وارد
شدن اجسام خارجی و همچنین برف و باران به فضای داخل دودکش شده
و احتمال انسداد ان را افزایش میدهد و انسداد دودکش سبب جلوگیری
از خروج محصوالت احتراق و در نتیجه سوختن ناقص وسیله گازسوز و
گازگرفتگی ساکنان خواهد شد.
وی به اموزش نکات ایمنی که در زمان نشت گاز باید انجام شود ،پرداخت
و گفت :در صورتی که شهروندان متوجه نشت گاز شدند و احساس کردند
گاز در داخل فضای خانه انها پر شده است ،ابتدا باید دربها و پنجرهها را
باز کرده ،از کشیدن سیگار و یا زدن کبریت و یا کلید برق و یا روشن کردن
لوازم برقی خودداری کنند تا هیچ منبع قابل اشتعالی را به وجود نیاورند.
مدیرعامل شرکت گاز استان اردبیل توصیه کرد :شهروندان باید مطمئن
شوند که لوله بخاری و هواکشهای خانه مسدود نشده است و درست کار
میکنند تا اینکه دود و بخار بتواند بهراحتی از این هواکش ها به بیرون
منتقل شود.
اسماعیلی خاطرنشان کرد :افراد باید مدخل ورودی و خروجی هوا برای
سوخت مناسب را همیشه تمیز نگه دارند ،چون وجود هوا برای سوخت
کامل و ایمن و خروج کامل منوکسیدکربن در بخاری و شومینهها الزم
است.
به گفته وی همه ساله همزمان با فرارسیدن فصل سرما شرکت گاز استان
اردبیل برنامه های متنوعی در خصوص ترویج فرهنگی ایمنی گاز به منظور
جلوگیری از حوادث احتمالی ناشی از گاز طبیعی به مرحله اجرا در می
اورد که توسعه فعالیت های اموزشی و حضور کارشناسان امور HSEشرکت
در مدارس و مساجد جهت اموزش نکات ایمنی گاز ،نصب بنر توصیه های
ایمنی در مجتمع های مسکونی و ...نمونه ای از این فعالیت ها می باشد.
رسیدگی به پرونده قاچاق گازوئیل در تعزیرات حکومتی اردبیل
مدیرکل تعزیرات حکومتی اردبیل از رسیدگی و صدور حکم قاچاق سوخت
در اردبیل خبر داد .
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از روابط عمومی اداره کل تعزیرات
حکومتی اردبیل؛ علی رحیمی اذر گفت :در پی گزارش بازرسین و مامورین
نیروی انتظامی و شرکت نفت مبنی بر کشف و ضبط مقدار دو هزار و 788
لیتر گازوئیل به ارزش 146میلیون و 406هزار و 244ریال پرونده ای در
این خصوص تشکیل شد .
وی افزود :با ارجاع پرونده به تعزیرات حکومتی موضوع در شعبه دوم مورد
رسیدگی و صدور حکم واقع گردید.
رحیمی تصریح کرد :با توجه به محتویات موجود در پرونده و اخذ اخرین
دفاع و اعترافات ضد و نقیض از سوی متخلفین و سایر شواهد و قراین اتهام
انتسابی محرز تشخیص داده شده و شعبه افراد خاطی را عالوه بر ضبط کاال
به نفع دولت به پرداخت جمعاً به مبلغ ۳۳4میلیون و 822هزار و 888
ریال جزای نقدی در حق دولت محکوم کرد. صفحه 76
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیریت برق شهرستان اردبیل:
پایداری برق در مسابقات لیگ جهانی والیبال
مدیریت برق شهرستان اردبیل گفت :با توجه
به برگزاری مسابقات لیگ جهانی والیبال
برای اولین بار در استان اردبیل و تمهیدات
اندیشده شده در طول بازی های تیم ها در
لیگ جهانی در ورزشگاه شش هزار نفری
رضازاده و محل اسکان تیم های خارجی در
شهر توریستی سرعین ،شرکت توزیع برق
استان سربلند و مفتخر به خدمت رسانی
شایسته شد .
به گزارش دیدهبان مرز؛ مهندس محمدحسین
دیدهبان افزود :استان اردبیل در سابقه خود
میزبانی برگزاری دو مسابقه والیبال اسیایی و
یک مسابقه کشتی اسیایی را در سطح باال را
داشته است .
وی اذعان داشت :به منظور پایداری جریان
برق در طول مسابقات استقرار یک واحد
دیزل ژنراتور پرتابل به همراه استقرار چندین
اکیب عملیاتی در مانور و حساس در دستور
کار قرار گرفت .
مهندس دیده بان ضمن قدردانی از همکاران
خود در این شرکت ،خاطر نشان کرد :به
اذعان معاون وقت امور عمرانی استانداری
اردبیل اقای مهندس امانی یگانه ،دستگاه
های اجرایی بستر الزم را برای برگزاری
شایسته و پرشور مسابقات لیگ جهانی
والیبال را فراهم کردند.
77 صفحه 77
78
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
افتتاح سد مخزنی و شبکه ابیاری و زهکشی احمد بیگلو مشگینشهر
سد مخزنی و شبکه ابیاری و زهکشی احمد بیگلو شهرستان مشگین
شهر با حضور رئیس جمهور به بهرهبرداری رسید.
به گزارش پایگاه اطالع رسانی استانداری اردبیل؛ حجت االسالم
والمسلمین دکتر حسن روحانی با حضور در محل احداث سد مخزنی
احمدبیگلو در شهرستان مشگین شهر ،ضمن بهرهبرداری از این
سد و شبکه ابیاری و زهکشی ان ،با توضیح وزیر نیرو و مسئوالن
و دست اندرکاران اجرای این پروژه ،در جریان چگونگی روند احداث و
بهرهبرداری از ان قرار گرفت.
گفتنی است سد احمدبیگلو سدی مخزنی از نوع خاکی با هسته
رسی با حجم مخزن 27.4میلیون متر مکعب است که قابلیت تنظیم
ساالنه 18.92میلیون متر مکعب هدف تامین اب شرب مشگین شهر
و روستاهای اطراف و 20۳5هکتار اراضی کشاورزی منطقه را دارد. صفحه 78
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
اغاز به کار اتاق فکر سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل
ﺮ ﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎ ﻣﻬﻨﺪ ﻰ ﺎﺧﺘﻤﺎن ا ﺘﺎن اردﺑﯿ ﺑﺎ
اﺗﺎ
ﻮر ﻣﺪﯾﺮان و ﻣﻌﺎوﻧﺎن د ﺘ ﺎ ﻫﺎى ا ﺮاﯾﻰ و داﻧﺸ ﺎﻫﻰ
ﻣﺮﺗﺒ ﺑﺎ ﻮز ﺎﺧﺖ و ﺎز و ﺑﺎ ﻫﺪ ﻫ اﻧﺪﯾﺸﻰ ،اﯾﺪ
ﭘﺮدازى و ﺗ ﯿ و ﭘ وﻫ در زﻣﯿﻨﻪ اﻫﺪا ﻣﻬﻨﺪ ﻰ و
ﻧﻈﺎ ﻣﻬﻨﺪ ﻰ
ﺎزﻣﺎﻧﻰ در ﻣ
ﺗ ﻮﯾﺖ و ﺗﻮ ﻌﻪ ﺗﻌﺎﻣ
ﺎﺧﺘﻤﺎن ا ﺘﺎن ﺑﺮ ار ﺷﺪ
میرمحمد سیدهاشمی ،رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان
استان اردبیل رشد روزافزون جامعه مهندسی را مورد اشاره قرار داد و
گفت :در این مقطع از زمان که فارغ التحصیالن دانشگاه های مختلف
به سازمان های نظام مهندسی جهت عضویت و اخذ پروانه اشتغال به
کار حرفه ای ورود پیدا می کنند ،مدیریت سازمان را با چالش هایی
مواجه ساخته و در این مسیر وجود افرادی که دارای فکر بدیع و تازه
بوده و بتوانند به مدیران سازمان ها یاری برسانند ،امری مبرهن است.
وی افزود :تبیین مفهوم ظرفیت اشتغال به جای کلمه سهمیه که
به اشتباه در سازمان های نظام مهندسی رایج گردیده از وظایف
اصلی مدیریت سازمان می باشد و هر سازمانی بخواهد به موفقیت
و مقبولیت دست یابد ،باید در تغییر این دیدگاه گام های محکمی
بردارد .سیدهاشمی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد:
استماع نظر اعضای سازمان در فضاهای حقیقی و مجازی در جهت
ارایه خدمات مطلوب یک اصل می باشد و مدیریت سازمان همواره
خود را موظف به پاسخگویی کرده است اما از این نکته هم نباید
غافل بود که فضای نقد سازنده نباید به فضای نقد غیرمنصفانه و
غیرمنطقی تبدیل شود .وی اذعان داشت :به جرات می توان گفت
که سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل در سطح کشور
از اولین سازمان هایی است که در زمینه شفافیت امور گام برداشته
و برگزاری انالین جلسات هیات مدیره ،درج ارجاعات روزانه در وب
سایت سازمان و همچنین برگزاری نشست های بودجه ای قبل از
برگزاری مجامع عمومی ،موید این نکته است .سیدهاشمی با اشاره به
اهمیت تنظیم روابط زنجیره ساخت و ساز در ارتقای کیفیت ،حفظ
سرمایه های ملی و رضایتمندی مردم ،گفت :در زنجیره ساخت و
ساز همه بخش ها و افراد موثر در ساخت و ساز از جمله مهندسان،
تولیدکنندگان مصالح و کارگران باید تعهد مکتوب و مسئولیت حرفه
ای داشته باشند ،در غیر این صورت اسیب های موجود در این
عرصه همواره ادامه خواهد داشت و موجب تضییع حقوق بهره برداران
خواهد شد.
موسی کنعانپور ،مدیرکل دفتر فنی ،امور عمرانی ،حمل و نقل و
ترافیک استانداری اردبیل ضمن نیز تجلیل از تشکیل این اتاق فکر،
گفت :اتاق فکر سازمان نظام مهندسی فارغ از مسائل تشکیالتی باید
موقعیتی مناسب برای گفتمان صنعت ساختمان باشد تا در فضایی
کام ً
ال صادقانه و در کنار همدیگر مسائل ساخت و ساز مورد بحث و
گفت و گو قرار گیرد .وی ادامه داد :تجمیع نظرات اعضای سازمان
در زمینه های مختلف ،رسیدگی بیشتر به مسائل رفاهی مهندسان و
نظارت بیشتر به نحوه طراحی ،نظارت و اجرای پروژه های ساختمانی
به خصوص در شهرستان های استان باید مورد توجه مدیریت سازمان
قرار گیرد .کنعانپور گفت :با توجه به ظرفیت عظیم جامعه مهندسی
استان و دیدگاه مهندسی محور استانداری اردبیل ،باید تالش شود
که سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل نقش موثر خود را
در همه زمینه های مهندسی ایفا نماید.
در ادامه هر یک از مدعوین در خصوص تنوع در کارهای مهندسی،
برگزاری همایش های بزرگ مهندسی ،هوشمندسازی ساختمان،
اجرای صحیح قانون نظام مهندسی ،توجه به سیما و منظر شهری،
ورود نظام مهندسی در سیاست های کالن حوزه ساخت و ساز،
تناسب تعرفه مهندسی با خدمات ارایه شده و دوری از روزمرگی و
حرکت به سمت ایده ال بحث و گفت و گو کردند.
شایان ذکر است که در این نشست نمایندگان استانداری ،اداره کل
راه و شهرسازی ،شهرداری ،سازمان اموزش فنی و حرفه ای ،دانشگاه
ازاد اسالمی ،بنیاد مسکن انقالب اسالمی و پارک علم و فناوری
حضور داشتند.
79 صفحه 79
80
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل خبر داد :
افتتاح 15پروژه حوزه راه و شهرسازی به ارزش
3318میلیارد ریال در سفر رئیس جمهور
مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل گفت:
همزمان با سفر رئیس جمهور به استان اردبیل
15پروژه حوزه راه و شهرسازی استان اردبیل با
اعتبار هزینه شده ۳۳18میلیارد تومان افتتاح
خواهد شد.
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از اداره
ارتباطات و اطالع رسانی راه و شهرسازی
استان اردبیل؛ محبوب حیدری مدیرکل راه و
شهرسازی استان اردبیل در نشست خبری با
خبرنگاران در خصوص پروژه های افتتاحی در
سفر رئیس جمهور به استان اردبیل با اعالم
این مطلب اظهار کرد :در سفر رئیس جمهور به
استان اردبیل 101.7کیلومتر راههای بزرگراهی،
اصلی ،فرعی و روستایی در سطح استان اردبیل
با اعتبار هزینه شده 2655میلیارد ریال افتتاح
خواهد شد.
وی افزود :پروژه های افتتاحی حوزه راه شامل،
محور اردبیل -مشگینشهر ،اردبیل -سرچم،
اسالم -خلخال ،رضی -امیرکندی و راه ارتباطی
گیوی به خلخال (محدوده رانش) و همچنین
بهسازی و روکش اسفالت راه های روستایی در
سطح استان خواهد بود.
حیدری گفت :در سفر رئیس جمهور 906واحد
مسکن مهر در شهرهای باالی 25هزار نفر
جمعیت استان با اعتبار هزینه شده 66۳میلیارد
ریال نیز افتتاح خواهد شد تا تحویل متقاضیان
شود.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل به اغاز
عملیات احداث 540واحد مسکن طرح اقدام
ملی در این سفر نیز اشاره کرد و افزود :عملیات
احداث 540واحد مسکن طرح اقدام ملی در شهر
اردبیل در این سفر اغاز خواهد شد و پیشبینی
میکنیم در دو فاز بیش از 4هزار واحد مسکن
و تسهیالت ساخت در قالب طرح اقدام ملی در
سطح استان تولید و در اختیار متقاضیان قرار
گیرد .وی ادامه داد :عملیات اجرایی احداث باند
دوم در شهرهای اردبیل ،کوثر ،مشگین شهر و
پارس اباد به طول 141کیلومتر با اعتبار پیش
بینی شده 47۳0میلیارد ریال در این سفر اغاز
خواهد شد.
حیدری به پروژه های بازافرینی شهری اشاره
کرد و افزود :در بحث پروژه های بازافرینی
شهری در سطح استان در این سفر در شهرهای
اردبیل ،پارس اباد و مشکین شهر عملیات
اجرایی 97000متربع احداث ساختمان ،پیاده
راه سازی ،ساماندهی رودخانه و 14800متربع
اسفالت معابر محالت هدف با اعتبار پیش بینی
شده بیش از 247میلیارد ریال اغاز خواهد شد. صفحه 80
فصلنامه سراسری اجتماعی ،اقتصادی دیده بان مرز -فصل پاییز - 1398سال اول -شماره دوم
مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل خبر داد :
بازگشایی 25کیلومتر از باند دوم محور اردبیل -مشگینشهر
مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل گفت25 :
کیلومتر از احداث باند دوم محور اردبیل -مشگین
شهر به حول و قوه الهی بازگشایی و به زیر ترافیک
رفت.
به گزارش دیده بان مرز و به نقل از اداره ارتباطات
و اطالع رسانی راه و شهرسازی استان اردبیل؛
محبوب حیدری مدیرکل راه و شهرسازی استان
اردبیل با اعالم این مطلب افزود :در پی افزایش
ترافیک محور مشگین شهر -اردبیل و جهت
ایمنی تردد این محور ،احداث باند دوم در برنامه
این اداره کل قرار گرفته بود و اکنون شاهد عبور
و مرور مردم عزیز در پروژه که طی روزهای اتی
با سفر ریاست محترم جمهور به استان بصورت
رسمی قابل افتتاح خواهد شد هستیم .وی افزود:
طول کل محور اردبیل -مشگین شهر 85کیلومتر
می باشد و با بهره برداری از 25کیلومتر احداث
باند دوم این محور 20کیلومتر باقی مانده با برنامه
ریزی طی دو سال اینده به اتمام خواهد رسید.
حیدری خاطرنشان کرد :برنامه ما این بود که 25
کیلومتر از احداث باند دوم محور مشگین شهر-
اردبیل در سفر ریاست محترم جمهور به استان
افتتاح شود و الحمداهلل این امر امروز محقق شد و
اعتبار هزینه شده برای 25کیلومتر احداثی از این
محور باالی 1000میلیارد ریال پیش بینی می
شود .مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل گفت:
احداث هر کیلومتر این محور حداقل 40میلیارد
ریال اعتبار نیاز داشت که الحمداهلل این موضوع در
سفر سال گذشته رئیس سازمان برنامه و بودجه
کشور به استان کمک شایانی به این طرح شد و
جا دارد از استاندار ساعی ،نماینده مردم مشگین
شهر ،رییس سازمان برنامه ریزی استان ،فرماندار،
پلیس راه ،راهداری ،پیمانکار پروژه ،مشاورین و
همکاران اداره کل راه و شهرسازی استان و دیگر
عزیزانی که در جهت توسعه محورهای مواصالتی
کمک کردند تا این پروژه به اتمام برسد تشکر
نمایم.
81 صفحه 81
صفحه 82
صفحه 83
حضرت امام رضا(ع) می فرمایند:
بهترین زندگی ومعیشت راکسی دارد که در پرتو معاش او ،معاش
دیگران نیز به خوبی تامین شود (خیر او به دیگران برسد)
تحف المعقول/ص471
موسسه خیریه نگهداری کودکان و نوباوگان خانه شکوفه های اردبیل در سال 80/12/22تاسیس
شد .این موسسه با هدف سازمان دهی و نگهداری و حضانت از کودکان بی سرپرست و ایتام استان
اردبیل به صورت هیئت امنایی با مجوز رسمی اداره کل بهزیستی تشکیل شده است.
در حال حاضر کودکان این موسسه جداگانه و با رده سنی مختلف ( ۳الی 6سال نوباوگان) 6( ،الی 12
سال دختران) 6( ،الی12سال پسران) و فرزندان باالی 12سال خدمات می گیرند.گاهاً چندین کودک
از یک خانواده پذیرش می شوند و جداسازی این عزیزان از هم دیگرضربات مهلک روحی و روانی به
این کودکان معصوم می باشد از این رو برای حل این مشکل ساختمانی با زیربنای 2585مترمربع
در پنج طبقه احداث شده و در این مجموعه برای این عزیزان تولید و اشتغال زایی نیز در نظر گرفته
شده است تاکنون قسمتی از مشکل مالی ساختمان با همت عالی خیرین عزیز تامین شده است.
لذا برای تبسم هر چه زودتر این فرشتگان الهی همچنان رفع کمبودها برای تکمیل و افتتاح هر چه
زودتر این خانه رویایی کودکانمان چشم انتظار عنایت مردم شریف و نوع دوست می باشیم.
ﺎ
ﻬﺖ ﻣ ﺎ ﺪ ﺷﻤﺎر
ﺎدرا و 01810 4 151ﻧ د ﺑﺎﻧ ﭘﺎ ﺎر ﺎد
0101 2 80200ﻧ د ﺑﺎﻧ
و ﺷﻤﺎر ﮐﺎر ﻫﺎى
ﺎدرا و 50222 1 0004885ﻧ د ﺑﺎﻧ ﭘﺎ ﺎر ﺎد
0ﻧ د ﺑﺎﻧ
1 00 2 0
045ﺷﻤﺎر ﺗﻤﺎ 0 141521225و 12025
www Shokoofeha ir صفحه 84
صفحه 85
صفحه 86
صفحه 87
صفحه 88
صفحه 89
صفحه 90
صفحه 91
صفحه 92
صفحه 93
صفحه 94
صفحه 95
صفحه 96
صفحه 97
صفحه 98
صفحه 99
صفحه 100