ماهنامه خبرنامه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شماره 177
ماهنامه خبرنامه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شماره 177
خبــرنـامه صفحه 1
صفحه 2
اخبــار
9
9
9
9
9
9
9پژوهشکده حکمت و دین پژوهی 24 :فعالیت رسانشی
9پژوهشکده نظام های اسالمی 14 :فعالیت رسانشی
9پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتامعی 10 :فعالیت رسانشی
9پژوهشکده دانشنامه نگاری دینی 3 :فعالیت رسانشی
9مراکز وابسته 3 :فعالیت رسانشی
9سازمان انتشارات 4 :فعالیت رسانشی صفحه 3
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
گفتمان فلسفی نوصدرایی
ی از گروهها و گرایشــها
ی
ی اســام
منتقدان و منکران فلســفه
ÓÓایت اهلل علی اکبر رشاد
ی مسلکان ،شهودگرایان،
ی تشکیل می شوند ،نص بسنده گان ،اشعر
گوناگون
ب تفکیک ،تجربیان ،علم پرستان ،از جمل هی انانند ک ه هر یک ب ه سیاقی زبان به قدح و جرح فلسفه ی اسالمی
ب مکت
اصحا
ی حکمت اسالمی را.
ت فلسفه ،و گاه کارای
گشوده اند ،گروه های یاد شده ،گاه معرفت عقلی را انکار کرده اند ،گاه اسالمی
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه
پیوند وثیقی بین حکمرانی و حکمت وجود دارد
حجت االسالم والمسلمین عبدالحسین خسروپناه عضو هیات علمی
ÓÓحجت االسالم والمسلمین عبدالحسین خسروپناه
گروه فلسفه پژوهشگاه از جمله نظریه پردازان حکمرانی اسالمی است که
از ســال ها پیش تاکنون با تفقّه و تدریس در این حوزه ،بر ضرورت شکل گیری حکمرانی همپایه در تمامی ارکان فرهنگی،
اجتماعی ،نظامی ،سایبری و ...پای فشرده است.
4 صفحه 4
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
قافله ی فنا
چشــم دل حقیقت را یافته
کاروان کربــا را دیده ایــی؟ انان که با
ِ
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدجواد رودگر
طی طریق
و شُ ــهود کرده اند؟ ان
ِ
اصحاب بصیرت که ســر از پا نشناخته ِ
سرزمین َمعهود و موعود برسند و امام این کاروان پس از پرسش از نام سرزمین و شنیدن کربال بفرماید :انزلوا،
نمودند تا به
ِ
هذا موضع کرب و بالء ،هاهنا مناخ رکابنا ،و ّ
محط رجالنا ،و سفک دمائنا. ...
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه
پاسخگویی به نیازهای علمی جامعه در قالب چهار همایش
پژوهشکده حکمت و دین پژوهی از بازوان قدرتمند علمی پژوهشگاه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد عرب صالحی
قلمداد می شود که همواره در جریان نهضت علمی ناظر به گفتمان علمی
انقالب اســامی پیشرو در ارائه تحقیقات راهگشا در عرصه نظام اسالمی اســت .برگزاری همایش های ملی و بین المللی
همواره بخش کوچکی از خدمات ارزشمند این پژوهشکده است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
عالمۀ طباطبایی و تحلیلی از واقعۀ کربال
عالمۀ طباطبایی ،تنها مســیر در برابر امام حســین علیه السالم در
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اردستانی
شــرایط ان ایام را شهادت می بیند .ایشــان واقعۀ کربال و مصائب وارد بر
خاندان اهل بیت علیهم السالم و سخنرانی های امام زین العابدین -علیه السالم و زینب کبری علیها السالم به خصوص را
سبب رسوایی بنی امیه و عاملی موثر در براندازی حکومت انان و استوارتر ساختن ریشۀ شیعه می داند.
5 صفحه 5
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
مهم ترین مالک های منابع تاریخی در گزیش مطالب ویژه محرم
ماه محرم است و فصل خطابه و وعظ و یکی از ابزارهای مهم وعظ،
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدحسن جواهری
نقل حکایات اموزنده واقعی اســت .این روش را قــران نیز برگزیده و با
این که قران بسیار فشرده و موجز است لیکن بخش مهم و بزرگی از ان به نقل داستان های پیشینان اختصاص یافته است.
در حقیقت قران تعالیم بسیاری را در قالب داستان ارائه کرده است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
نگرش سیستمی به علم دینی بر مبنای توحیدمحوری
در مســاله دینی بودن علم ،بر اســاس برخی دیدگاه ها تنها به یک
ÓÓجناب اقای دکتر رمضان عل ی تبار
عنصــر به عنوان معیار دینی بودن علم ،اکتفا شــده و در برخی رویکردها،
ترکیب چند عنصر اساسی ،هویت دینی بودن علم را شکل می دهد .اما به اعتقاد ما در دینی بودن علم ،هم به اجزاء و مولفه ها
باید توجه شود و هم به کل به مثابه دستگاه معیار .
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
صدرالمتالهین و تاملی در خاستگاه مصائب اهل بیت(ع)
صدرالمتالهین ،غرور به علم ظاهر و عمل بی اصل را علت شــقاوت
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اردستانی
مردودان ،و نفاق و فریب اهل مکر و ریا و غدر و حیله کســانی که تظاهر
به علم و تقوی کرده اما اهل انها نبوده را خاستگاه مصائب اهل بیت علیهم السالم دانسته است .ایشان هشدار می دهد که
زنهار که به علم ظاهر و صالح بى بصیرت ،مفتون و مغرور نگردى.
6 صفحه 6
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
مسلم بن عقیل(ع) و ترور ابن زیاد
منظور از توجیه شــدن وسیله به خاطر هدف این است که فردی به
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد کاش ی زاده
خاطر داشــتن هدفی مقدس و رســیدن به ان هدف از وسائل غیرمقدس
استفاده کند .البته باید به این مهم نیز توجه داشت که خوبی و بدی (حسن و قبح) افعال مختلفی که مقدمه رسیدن به یک
هدف هستند ،در نسبت با هدف مذکور ،تعریف شده و نمی توان از خوبی و بدی مطلق افعال سخن راند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
بررسی ادله عالمه مجلسی در اعراض از بخش پایانی دعای عرفه
دعای عرفه یکی از مواریث معنــوی گرانبها و عالی اهل بیت برای
ÓÓحجت االسالم والمسلمین حسین عشاقی
امت اسالمی اســت؛ این دعا که سرشــار از مضامینی معنوی است یک
بخش پایانی دارد ،که اموزه های توحید عرفانی در ان موج می زند؛ اما عده ای این بخش را از مجموعه دعای عرفه محسوب
نمی کنند و ادعا می کنند که از تصرفات و افزوده های متصوفه در دعای حضرت اباعبداهلل الحسین است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
ِ
وصف عبدِ صالح
قول صادق در
ِ
اولین کسى که وفاى کامل خود را ابراز داشت ،حضرت عباس وفادار
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدجواد رودگر
بود« :فبدا القول العباس بن على علیه الســام فقــال له :لم نفعل ذلک؟
النبقى بعدک؟ ال ارانا اهلل ذلک ابدا؛ انگاه عباس ،فرزند على اغاز به سخن نمود ،پس به امام حسین علیه السالم عرض کرد:
براى چه این کار را انجام دهیم؟ ایا براى ان که بعد از شما باقى باشیم؟
7 صفحه 7
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
فلسفه غدیر خم
بر اســاس ایات فراوان از جمله ایه :و ما ارســلناک اال کافه للناس
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اسدی نسب
بشیرا و نذیرا و لکن اکثر الناس ال یعلمون( .و ما تو را جز براى همه مردم
نفرستادیم تا (انها را به پاداشهاى الهى) بشارت دهى و (از عذاب او) بترسانى ولى اکثر مردم نمىدانند) بنابراین هیج منطقه
جغرافیائی و یا هیچ قومی ولو دانشمندان نمی توانند بگویند اموزه های قرانی مورد نیاز ما نیست.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óکرسی
عدم ارتباط روح معنا و ظاهر ایات دلیل تفسیر به رای است
کرســی علمی ترویجی با موضوع «چیستی روح معنا و تبیین معیار
ÓÓکرسی ترویجی چیستی روح معنا و تبیین معیار
در تعیین حدود کاربرد ان در تفســیر عرفانی» توســط گروه قران پژوهی
پژوهشــکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه به صورت مجازی با حضور حجت االسالم والمسلمین محمدعلی اسدی نسب
به عنوان ارائه دهنده ،حجج اسالم والمسلمین محمد عابدی و علی فضلی به عنوان ناقد برگزار شد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
مباهله سندی جاودان بر حقانیت اسالم است
مباهله از ریشه «بهل» در لغت به معنای رها کردن امده و «ابتهال»
ÓÓحجت االسالم والمسلمین به رام دلیر نقده ای
که از همان ماده است به معنای تضرع و خضوع در دعا معنا شده است ،اما
مباهله در قران کریم به معنای مالعنه و لعن و نفرین یکدیگر مطرح شــده است؛ پس لعن از لوازم دعای انسان به حساب
می اید که در قران به این معنا بیان شده و علماء به این اعتبار ،ابتهال را به لعن معنا کرده اند.
8 صفحه 8
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
خلیل بن احمد فراهیدى و سخنان حکیمانه در مقام امام علی ع
خلیل بن احمد فراهیدى از دانشــمندان بزرگ جهان اسالم به شمار
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اردستانی
امده و ابداع بعض علوم و تحقیقات به وی نسبت داده شده ،از قبیل انکه
واضع علم عروض است و ابداع وی در این زمینه ،همسنگ تدوین منطق توسط ارسطو است و پدیداورندۀ نخستین فرهنگ
لغت عرب به نام «العین» به روشی ابتکاری است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
پاسخ به یک شبهه در معنای موال در حدیث غدیر
ابراز نارضایتی برخی از همراهان حضرت علی در یمن از ان حضرت
ÓÓحجت االسالم والمسلمین حسین عشاقی
گرچه درست است اما این ابراز نارضایتی بعد از واقعه غدیر و بعد از رجوع
پیامبر از حجه الوداع به مدینه اتفاق افتاده و نه قبل از واقعه غدیر که در بازگشت به مدینه رخ داده؛ بنابراین نمی توان واقعه
غدیر را عکس العملی به وقایع یمن دانست و بر این اساس ،به استناد واقعه یمن ،نمی توان موال را به معنای دوستدار گرفت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
عاشورا از سقیفه تا کربال
شناخت ریشــه های نهضت عاشورا از ســقیفه تا کربال در راستای
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدجواد رودگر
تحریف دین ناب و تغییر ارزشــها و بازگشت دادن جامعه به جاهلیت قبل
از اســام با مکانیسم و تدبیر برنامه ریزی شده و تدریجی با هدف تغییر نسل های جامعه اسالمی و ایجاد گسست و انقطاع
فرهنگی ـ معنوی توسط امویان که میراث بران سقیفه بودند ،انجام شد.
9 صفحه 9
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
جلوه ای از مقامات معرفتی و سلوکی زینب کبری(س)
اری زینب در مجلس سخنرانی مادرش فاطمه(س) در مسجد رسول
ÓÓزینب کبری ...
خدا در دفاع از حقوق اهلبیت و فدک حاضر بود و خطبه و سخنان مادرش
را در مجلس به یاد داشــت؛ بطوری که خود یکی از راویان ان خطبه به شــمار می اید از مادرش اموخت که چگونه باید در
مقابل دشمنان ایستادگی کرد و انان را رسوا ساخت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با جام جم
وقتی علی(ع) امیرالمومنین شد
خطبه یادشــده در پیوند این مطلب ،که به لحاظ ادبی بسیار فاخر و
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدحسن جواهری
بلیغ اســت ،مشتمل بر نکات مهم و ارزشمند است که روزنامه جام جم در
گفت وگو با حجت االســام والمسلمین محمدحسن جواهری ،عضو هیات علمی گروه قران پژوهی پژوهشگاه به مهم ترین
انها اشاره نموده است .توصیه می شود این مطلب را از طریق پیوند مربوطه مطالعه نمایید.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
تبیینی از علم دینی در اینه قران
در زمینه دینی بودن علوم انسانی ،دیدگاه های مختلفی ،مطرح است.
ÓÓجناب اقای دکتر رمضان عل ی تبار
در برخــی دیدگاه ها تنها به یک عنصر بــه عنوان مالک دینی بودن علم،
اکتفا شــده و در برخی رویکردها ،ترکیب چند عنصر اساســی ،هویت دینی بودن علم را شکل می دهد .این دیدگاه ها ،دارای
نقاط افتراق و اشترک اند .اختالف ان ها در عناصر و مولفه های دینی بودن است.
10 صفحه 10
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
تواتر حدیث غدیر از نگاه علمای اهل سنت
بسیاری از بزرگان اهل ســنت حدیث غدیر خم را متواتر ،صحیح و
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد عرب صالحی
یقینی دانسته اند .ذهبی متوفای ۷۴۸ق در کتاب سیر اعالم النبال جلد،۱۴
در ترجمه ابن جریر طبری متوفای ۳۱۰ق می نویسد :طبری طرق حدیث غدیر را در چهار جزء جمع کرده که بخشی از ان
را من دیدم و به خاطر وسعت روایات موضوع بهت زده شده و به وقوع این خبر جزم پیدا کردم.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
خطر دینداری ادامسی
در حرکت الهــی انبیاء همواره یاران انان با امتحانات مختلف روبرو
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدباقر پورامینی
بودند تا ســره از ناسره جدا گردد و با خالص سازی صف مدعیان رهروی،
مومنان راســتین شناخته شوند .این سنت تمحیص و غربال شدن در عصر ائمه (ع) جاری بوده و بخصوص در دوره امامت
حضرت بقیه اهلل (ع) وجود دارد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با تسنیم
دعوت بانوان به حجاب همدالنه و به دور از هیجانات سیاسی
حجت االسالم و المسلمین ســعید داودی ،عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سعید داوودی
قران پژوهی پژوهشــکده حکمت و دین پژوهی در گفت وگو با تســنیم از
ی میان دو گرو ه از پژوهش های قرانی و نیز جایگاه پژوهشــگاه فرهنگ و اندیشــه اسالمی در دفع
همین رابطه مهم و حیات
شبهات و ریل گذاری برای مبانی فکری نظام اسالمی به ایراد سخن پرداخت.
11 صفحه 11
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
شیخ اشراق و معرفت و محبت و عشق
شیخ شــهاب الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق ،از بزرگ ترین
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اردستانی
حکمای اسالمی است که همانند ستاره ای پر فروغ در اسمان دانش ایران
درخشــید و به قلب های دوست داران حکمت روشنی بخشید و حکمت مشــارقه و فلسفۀ اشراق را تاسیس کرد که یکی از
تحوالت عظیم فلسفه در تمام دوران است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
هم عقل و هم شرع مخالف ساخت سالح هسته ای است
در قسمت ســوم برنامه تلویزیونی سوره ،حجت االسالم والمسلمین
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
سید سجاد ایزدهی ،رئیس پژوهشکده نظام های اسالمی پژوهشگاه درباره
موضوع سالح های کشتار جمعی و نگاه های فقهی به ان گفت وگو کرد .ایزدهی در مقاله ای با عنوان «ممنوعیت استفاده از
سالح های کشتار جمعی» در سال ۱۳۹۲به مسئله ممنوعیت سالح های کشتار جمعی پرداخته است.
12 صفحه 12
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
مسیر شدن
حکمرانی در
ِ
علم و متعاقب ان عمل ،از مباالتی در استعمال الفاظ برای معانی و
ÓÓجناب اقای دکتر حسین بابایی مجرد
مفاهیم بسیار ضربه خورده است تا جایی که برخی را واداشته از روح معانی
که حلول در الفاظ کرده یاد کنند و الفاظ همنشــین یا جانشین را از مشتقات این روح حلول یافته بدانند .چه بسیار استعمال
حکومت ،دولت و دستگاه اداری به جای یکدیگر و چه بسیار طغیان معانی و انحراف مدالیل واژه حکمرانی و حکومت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
مهندسی قراردادها در پرتو اموزه های فقهی
دکتــر محمود حکمت نیا ،عضــو هیات علمی گــروه فقه و حقوق
ÓÓجناب اقای دکتر محمود حکمت نیا
پژوهشگاه در مدرسه تابستانه مســائل فقهی معاصر که از سوی موسسه
عالی فقه و علوم اســامی قم برگزار شــد ،گفت :موضوعات مطرح در قراردادها را به دو شاخه کلی تقسیم می شوند که در
حوزه اول فقها و حقوقدان ها تالش های بسیاری کرده اند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با رسا
ترک فعل مسئولین و راه های مقابله با ان
حجت االسالم والمسلمین غالمرضا پیوندی ،مدیر گروه فقه و حقوق
ÓÓحجت االسالم والمسلمین غالمرضا پیوندی
پژوهشــگاه در گفت وگو با خبرگزاری رسا ،با اشاره به ترک فعل مسئوالن
و امکان محکوم کردن انها گفت :در رابطه با این موضوع نمی شــود برای همه مســائل یک حکم کلی داد بلکه در موارد
مختلف ،حکم های گوناگونی وجود دارد؛
13 صفحه 13
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با خبرگزاری حوزه
قدرتمند شدن ایران اسالمی ،تنها نسخه رهایی از تحریم
حجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده
سیاست پژوهشگاه در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه ،اظهار داشت:
با وجود ان که امریکایی ها ســال ها مدعی بودند ایران تحت تحریم دارویی و غذایی نیست ،به تازگی وزارت دارایی امریکا
اعالم کرده تحریم دارویی ایران لغو شد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با خبرگزاری حوزه
چرا امر به معروف در جامعه ما کمرنگ شده است؟
ایت اهلل ابوالقاسم علیدوســت عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق
ÓÓایت اهلل ابوالقاسم علیدوست
پژوهشــگاه در گفت وگو با خبرگزاری حوزه ،و در پاســخ به این سوال که
چرا امر به معروف و نهی از منکر در جامعه ما کم رنگ شده گفت :کم رنگ شدن امر به معروف و نهی از منکر علت های
متعددی داشته و از این رو پاسخ های متفاوتی نیز در رابطه با ان وجود دارد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
انقالب اسالمی ملت ایران ،بخشی از نقشه جامع غدیر است
حجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا
سیاست پژوهشگاه در نشســت «نسبت انقالب اسالمی با اندیشه غدیر»
گفت :ماجرای غدیر نتیجه نهایی بعثت انبیا و رسوالن الهی است ،غدیر امضای پایان ماموریت ۲۳ساله رسول خدا (ص)
بود که خداوند حسب ایه ۳سوره مائده ،خبر از اکمال دین و اتمام رسالت و اعالم رضایت به نام اسالم می دهد.
14 صفحه 14
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با ایرنا
عزاداری سیدالشهدا(ع) رمز اتحاد دینی و ملی ماست
ایت اهلل ابوالقاسم علیدوســت عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق
ÓÓایت اهلل ابوالقاسم علیدوست
پژوهشکده نظام های اسالمی پژوهشگاه ،به مناسبت ماه محرم و عزاداری
سیدالشــهدا (ع) ضمن بیان برخی ظرفیت ها و همچنین اســیب هایی که عزاداری ها وجود دارد ،در گفت و گو با خبرنگار
معارف ایرنا اظهار داشت :همین عزاداری ها رمز وحدت و اتحاد دینی و ملی ماست.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با ایکنا
اساس حرکت امام حسین(ع) مبتنی بر شفافیت بود
حجت االســام والمسلمین سیدســجاد ایزدهی ،رئیس پژوهشکده
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سید سجاد ایزدهی
نظام های اســامی پژوهشگاه ،در گفت وگو با ایکنا ،درباره مسئله شفافیت
و صراحت با مردم به منزله یکی از مهمترین درس های نهضت امام حسین(ع) گفت :شفافیت در عصر حاضر به منزله یک
مسئله مرهون نظام بوروکراسی است که این نظام در فضاهای خال امکان سواستفاده را فراهم می کند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با رسا
با مسووالن غرب گرا نمی توانیم بر مشکالت فائق اییم
حجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده ،عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده
سیاست پژوهشگاه ،در گفت وگو با خبرگزاری رسا ،با اشاره به سخنان رهبر
انقالب مبنی بر عدم اعتماد مسووالن به غرب گفت :دولتمردان دولت یازدهم و دوازدهم حل تمام مشکالت کشور را با نگاه
به بیرون و مذاکره با غرب گره زده بودند.
15 صفحه 15
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
سامان نظام سازی انقالب بر بنیادهای معرفتی مکتب امام خمینی
حجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا ،عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا
سیاست پژوهشگاه ،در سومین نشست از هفتمین دوره سلسله نشست های
دوره ای کرسی های ازاداندیشی با موضوع «فرایند تحقق انقالب اسالمی» که به صورت مجازی برگزار شد ،گفت :انقالب
اسالمی ،نظام شاهنشاهی را با همه نظام دانایی ،پیش فرض ها و مبانی و اصول موضوعه اش ،منقرض کرد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
سیاهه ذهنی اداری و انتخاب مسئوالن دولتی
دولت سیزدهم در اغاز مسئولیت خود قرار گرفته است و از انجا که
ÓÓجناب اقای دکتر حسین بابایی مجرد
در شــرایطی ســکان دولت ـ با نقش هدایت گری ـ یا میدان خدمت ـ با
نقش خدمتگزاری ـ را در دست گرفته است که هم بیم هایی نسبت به اقدامات و مداخالت گذشته دولت های پیشین وجود
دارد و هم امیدهایی نسبت به تغییر وضع موجود و اصالح ان.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
چگونگی شیوه عدالت ورزی امویان
ششمین قســمت از برنامه تلویزیونی ســوره ،به موضوع عدالت و
ÓÓجناب اقای دکتر محمود حکمت نیا
حقوق اموی اختصاص داشــت .میهمان این قسمت از سوره دکتر محمود
حکمت نیا عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام های اسالمی پژوهشگاه بود .حکمت نیا گفت :اغاز بحثی با
این موضوع به سه بحث دیگر گره می خورد.
16 صفحه 16
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با خبرگزاری حوزه
دولت سیزدهم از تجربه دولت قبل عبرت بگیرد
حجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده
سیاســت پژوهشکده نظام های اســامی در گفت وگو با خبرگزاری حوزه،
اظهار داشــت :شــاید کلیدواژه اصلی فرمایشــات مقام معظم رهبری در این دیدار را بتوان تاکید ایشان بر انقالبی بودن و
انقالبی عمل کردن مسئوالن عنوان کرد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
قیام عاشورا
ناسازگاری «هیئت های سکوالر» با
ِ
ماهیت ِ
ّ
«شــخصیت» دانســت؛ یعنی ان را همانند
مکتب را می توان واجد
ّ
ÓÓجناب اقای مهدی جمشیدی
یک انســان تص ّور کرد و براین اساس ،به ان صفت «زندگی» و «مردگی»
را نســبت داد .مالک ان نیز برمی گردد به این که ایا مکتب« ،بدنۀ اجتماعی» دارد یا نه؟ مکتبی که در جامعه« ،تحقّق» و
«خواهان» دارد ،یک مکتب زنده است.
17 صفحه 17
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
چهارگانه سیاست گذاری جمعیتی در ایران
جمعیت از جمله عناصر مهم تشکیل دهنده حکومت و از عینی ترین
ÓÓجناب اقای دکتر سید حسین فخر زارع
و بارزترین مولفه های ان ،در کنار ســرزمین و دولت یا ســازمان مجری
قدرت اســت که استحکام ساخت درونی قدرت نظام هر کشور وابسته به ان می باشد .ملتی که دارای جمعیت بیشتر ،قلمرو
گسترده تر ،دولت توانمندتر با حاکمیت ملی منسجم تر باشد ،قدرتمندتر است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
راه حل جلوگیری از کشته سازی در تجمع های اعتراض امیز
در اعتراض های اخیر مردم خوزستان عده ای از هموطنان ،مظلومانه
ÓÓجناب اقای دکتر محسن ردادی
به شــهادت رســیدند .برخی از این افراد جزو معترضان ،و برخی نیز مانند
شــهید ضرغام پرست از نیروی انتظامی بودند .بر اساس گزارش مقامات رســمی این افراد توسط افراد ناشناس به شهادت
رسیدند .
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
شکاف سنت و تجدد از مشروطیت کلید خورد
مهدی جمشیدی عضو هیات علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه
ÓÓجناب اقای مهدی جمشیدی
در گفت وگو با مهر اظهار کرد :درباره این دوره مهم مسائل متعددی وجود
دارد از جمله اینکه نسخه اولیه که علمای دوران مشروطه طراحی کرده و پیش روی مردم قرار دادند حکایت از این واقعیت
دارد که خواسته انان اساس ًا مشروطیت و مشروطه خواهی نبوده است.
18 صفحه 18
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
حدیث غدیر وحدت بین شیعه و سنی است
حجت االسالم والمســلمین غالمحسین محرمی عضو هیات علمی
ÓÓحجت االسالم والمسلمین غالمحسن محرمی
گروه فرهنگ پژوهی پژوهشــگاه در دومین روز از وبینار مدرســه شــبهه
پژوهشی غدیر اظهار داشت :عالمه امینی در کتاب کافی به ۱۱۰تن از صحابه و ۸۴نفر از تابعین پیامبر که حدیث غدیر را
روایت کرده اند اشاره می کند همچنین ۳۶۰تن از راویان حدیث غدیر از قرن دوم تا چهاردهم را برمی شمارد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
روایت کربال و راه های نرفته سینمای ایران
عاشــورا ،بی شک سوژه ای مناسبتی نیســت که اختصاص به برهه
ÓÓجناب اقای محمدحسن شاهنگی
زمانی معین داشته باشــد ،بلکه این حادثه بزرگ ان قدر عظیم ،تاثیرگذار
و عمیق اســت که برای همه دوران ها تازگی داشــته و دارد و بر این اســاس هیچ گاه « ِد ُمده» نمی شود .این ویژگی سبب
می شود که این رویداد به عنوان منبعی تمام نشدنی از حیث ایده همواره مطرح باشد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه
تبیین اولویت ها و فعالیت های گروه ادبیات اندیشه
در راســتای گفت وگو با مدیران گروه های علمی پژوهشــگاه و کم
ÓÓجناب اقای دکتر محمدرضا سنگری
و کیف از نحوه امــورات و انجام کارهای علمی و برنامه های اینده گروه،
سراغ دکتر محمدرضا سنگری مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه رفتیم .در پیوند
همین مطلب نظر شما را به گفت وگو با ایشان جلب می نماییم.
19 صفحه 19
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
توضیح معرفتی از حکم تنفیذ ریاست جمهوری توسط رهبری
گاه چنین اســت که انتخابات در بســتری از «چالش ها و تنگناهای
ÓÓجناب اقای مهدی جمشیدی
مشارکت سیاسی
«میل اجتماعی» به حضور و
اجتماعی» قرار می گیرد که
ِ
ِ
موقعیت های خاص ،مشارکت انتخاباتی مردم ،حامل پیام های
را فرو می کاهند و مردم را ســرد و افســرده می سازند .در این
ّ
مه ّمی خواهد بود و بیش از همیشه ،ارزش خواهد داشت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
سهم قهرمانان «گفتمان مقاومت» در سینمای ایران
شــخصیت های مبارز انقالبی کمتر فرصت حضور در سینمای ایران
ÓÓجناب اقای محمدحسن شاهنگی
را پیدا کرده انــد؛ از معدود اثاری که به این مهم پرداخته فیلم «تیرباران»
(ســاخته علی اصغر شادروان) است؛ این فیلم ،قهرمانی به نام شهید محمد اندرزگو دارد؛ بهمن ماه ۱۳۴۳محمد اندرزگو (با
بازی مجید مجیدی) به همراه چند تن دیگر رو به روی ساختمان مجلس منتظر می شوند تا حسنعلی منصور را ترور کنند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
جمهوری اسالمی هنوز هم از عاشورا نیرو می گیرد
امام خمینی در ســاعت ۱۸و ۳۰دقیقه روز ســیزدهم خرداد ۱۳۴۲
ÓÓجناب اقای دکتر محسن ردادی
برابر با عصر عاشورا ســخنرانی طوفانی ای را علیه شاه در مدرسه فیضیه
ایراد کردند .ایشــان بر خالف ســخنرانی های مرسوم ،ابتدا روضه سیدالشــهدا را خواندند و سپس سخنرانی کردند .در این
سخنرانی ،حمله ماموران شاه به مدرسه فیضیه (که دو ماه پیش در همان مکان رخ داده بود) را مشابه حادثه کربال دانستند.
20 صفحه 20
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
گزارشی از زندگانی امام حسین (ع)
امام حسین (ع) در سوم شعبان سال چهارم هجری در مدینه به دنیا
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدمحسن شریفی
امد .پس از تولد ،رســول خدا (ص) در گوش راســت او اذان و در گوش
چپش اقامه خواند و نامش را حســین نهاد .مشــهورترین کنیه ان حضرت اباعبداهلل است .رسول خدا (ص) حسن و حسین
ت خوانده و به دوست داشتن انان توصیه نموده بود.
(علیهم السالم) را دو گل خوشبوی دنیا و سرور جوانان بهش
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمقاله
غدیر خم از منظر شاهدان واقعه
از ویژگی های غدیر خم ،شاهدان فراوان ان بر وقوع این واقعه است.
ÓÓمجموعه ارزشمند دانشنامه امام علی (ع)
مسلمانان جهان از سراسر بالد اسالمی ،از دور و نزدیک ،در حجهالوداع در
کنار پیامبر اکرم (ص) در منطقه غدیر خم حاضر بودند و دیدند و شنیدند که رسول خدا (ص) به امر الهی ،علی بن ابیطالب
(ع) را به مقام امامت مسلمانان معرفی فرمود و از همه حاضران بر این امر بیعت گرفت.
21 صفحه 21
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
امام حسین(ع) و قران
امام حسین(ع) فرزند دوم علی بن ابی طالب امیرمومنان(ع) و فاطمه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد عابدی
زهرا(س) در ســوم شعبان ســال چهارم هجرت یا پنجم شعبان در مدینه
متولد شد و رسول خدا(ص) او را حسین نامید .دوره حیات حضرت را می توان به چهار مقطع تقسیم کرد .اول :دوران درک
پیامبر(ص) .دوم :دوران حیات پدرش امیرمومنان علی(ع) .سوم :دوران امامت برادرش امام حسن و چهارم :دوران امامت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
اخالق در فضای مجازی
یکــی از موضوعات مهــم در بحث اخالق فضــای مجازی ارتباط
ÓÓحجت االسالم والمسلمین علیرضا قائم ی نیا
اخالق ســکوالر با فضای مجازی اســت .یکی از مشکالت دنیای امروز
این اســت که اطالعات به جای معرفت نشسته است .معرفت یعنی باور صادق موجه؛ در حالی که اطالعات هیچ یک از این
خصوصیات را ندارد.
22 صفحه 22
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
هوش مصنوعی مجتهد تحویل حوزه نمی دهد
حجت االســام علیرضــا قائمی نیا مدیر قطب علمی فلســفه دین
ÓÓحجت االسالم والمسلمین علیرضا قائم ی نیا
اســامی پژوهشگاه در سلسله نشست های اینده علوم اسالمی با موضوع
هــوش مصنوعی که در مرکز پشــتیبانی از نوافرینان حوزوی ،برگزار شــد ،عنوان کرد :هوش مصنوعی صرفا پیشــرفت
تکنولوژی نیست ،بلکه تجسم یک فلسفه خاص است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
ضعف سواد حکمرانی مجازی جامعه ،زمینه ی تجدید تجربه استعمار
فارغ از نقدهای که به صورت روشــمند می توان به طرح صیانت از
ÓÓجناب اقای دکتر عزیز نجف پور
فضای مجــازی مجلس طرح کرد که باید هم انجام بشــود و نقص ها و
ایراداتش برطرف شــود ،ولی نوع نقدها و مخالفت هایی که با این طرح می شود ،نمایانگر این است جامعه به شدت از ضعف
سواد حکمرانی فضای مجازی رنج می برد.
23 صفحه 23
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óتازه های نشر
کتاب سلفی گرایی عوامل و پیامدهای سیاسی منتشر شد
پدیده سلفی گری از ابتدا تاکنون چهار مرحله پیدایش ،بلوغ ،تحمیل
ÓÓکتاب سلف ی گرایی عوامل و پیامدهای سیاسی
و تثبیت و مرحله ظهور ســلفی گری جدید با تبدیل شــدن به ایدئولوژی
انقالبی در عصر حاضر را پشــت سر نهاده اســت .کتاب سلفی گرایی عوامل و پیامدهای سیاسی اثر ارزشمند حجت االسالم
والمسلمین محمد ملک زاده عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشگاه منتشر شد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óبسته مطالعاتی
بسته مطالعاتی عاشورایی به مناسبت ماه محرم
همزمان با فرا رســیدن ماه محرم و ایام ســوگواری سرور و ساالر
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدمحسن شریفی
شــهیدان حضرت اباعبداهلل الحســین(ع) بســته مطالعاتی عاشورایی از
محصوالت ارزشــمند پژوهشگاه و مراکز وابسته همچون کانون اندیشــه جوان و موسسه دانش و اندیشه معاصر ،در پیوند
همین مطلب تقدیم حضور عالقمندان و عاشوراپژوهان می شود.
24 صفحه 24
فعالیت های انجام شده
خبـرنامه مــرداد مـاه 1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óتازه های نشر
کتاب مسولیت مدنی در قران منتشر شد
در کتاب مســولیت مدنی در قران اثر ارزشمند دکتر حسین هوشمند
ÓÓکتاب مسولیت مدنی در قران
فیروزابادی تالش شده اســت با محور قراردادن قران به عنوان مهم ترین
منبع حقوق اســام ،ضمن تبیین صحیح حقوق مسئولیت مدنی در قران و ارزیابی مطابقت مباحث حقوقی مسئولیت مدنی
با ایات قران ،راه برای طراحی نظام مسئولیت مدنی در منابع اسالمی هموارتر گردد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óتجدید چاپ
کتاب گفتاری در فلسفه فقه به چاپ دوم رسید
کتاب گفتاری در فلســفه فقه به کوشش حجت االسالم والمسلمین
ÓÓکتاب گفتاری در فلسفه فقه
علــی محمدی جورکویه برای دومین بار چاپ شــد .فلســفه فقه یا علم
شناســی فقه ،دانشــی اســت که در مقام علم ناظر ،به فقه نظر نموده و به تحقیق در مبانی نظری و تحلیلی فقه ،موضوع،
محمول ،مسایل ،مبادی ،مقدمات ،غایات و شیوه های روش شناختی فقه و ارتباط ان با علوم و پدیده های دیگر می پردازد.
25 صفحه 25