ماهنامه خبرنامه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شماره 173
ماهنامه خبرنامه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شماره 173
خبــرنـامه صفحه 1
صفحه 2
اخبــار
9 9پژوهشکده نظام های اسالمی 12 :فعالیت رسانشی
9 9پژوهشکده حکمت و دین پژوهی 11 :فعالیت رسانشی
9 9پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتامعی 8 :فعالیت رسانشی صفحه 3
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
والیت فقیه تنها با رویکرد تمدنی قابلیت ارائه جهانی دارد
حجت االســام والمسلمین سیدســجاد ایزدهی ،رئیس پژوهشکده
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
نظام های اسالمی پژوهشگاه در نشست علمی «نظریه سیاسی رهبر معظم
انقالب» ،گفت :فرض کنید اگر در قرن چهارم حضور داشتیم و با مسئله غیبت مواجه بودیم ،جامعه شیعه با بحرانی مواجه
می شد ،این قضیه دو مشکل را بر جامعه تحمیل می کرد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
دو رویکرد فقهی در پاسخ به پرسش از احکام پول
حجت االســام احمدعلی یوســفی مدیــر گروه اقتصاد اســامی
ÓÓحجت االسالم والمسلمین احمدعلی یوسفی
پژوهشگاه در ســومین جلســه از دوره تخصصی فقه االقتصاد گفت :در
ارتباط با پول ،سه امر مترتب برهم باید به صورت دقیق و طولی صورت گیرد .مرحله اول شناخت دقیق ماهیت و ویژگی های
پول است .بعد از اینکه ما موضوع پول را شناختیم ،مطلب دوم این است که باید احکام فقهی پول را روشن کنیم؛
4 صفحه 4
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óحضور تلویزیونی
م ّ
ال احمد نراقی نسبت به اتفاقات جامعه واکنش نشان می داد
نخســتین قسمت از ویژه برنامه افطار شــبکه قران و معارف سیما
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
بــا عنوان «ضیافت» با حضور حجت االســام والمســلمین سیدســجاد
ایزدهی رییس پژوهشــکده نظام های اسالمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشــه اسالمی به سیره اخالقی و مبارزاتی «ایت اهلل
مالاحمدنراقی» مشهور به «فاضل نراقی» عالم و مجاهد شیعه قرن سیزدهم هجری قمری پرداخت.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با مهر
نفی استبداد در جوامع اسالمی با تعامل میان فرد و جمع
دکتر مســعود پورفرد عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشگاه به
ÓÓجناب اقای دکتر مسعود پورفرد
خبرنگار خبرگزاری مهر گفت :شهید صدر از کنش و واکنش های اجتماعی
انسان شروع می کند و در ادامه رفتار انسان را به سه دسته تقسیم می کند .او در کتاب «المدرسه القرانیه» از مجتمع و جامعه
صحبت می کند و بعد از ارائه تقسیم بندی سه گانه خود ،سراغ بحث عمل اجتماعی می رود.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
انقالب اسالمی ،تنها راه مطالبه حقوقی ملت ایران بود
حجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا ،عضو هیات علمی گروه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محسن مهاجرنیا
سیاســت پژوهشگاه ،در نشســت «بنیادها و ارمان های انقالب اسالمی»
گفت :ملت ایران در دوره حکومت پهلوی همه مجاری «حقوق طبیعی» انسانی« ،حقوق فطری» اسالمی و « حقوق قانونی»
قراردادی خود را در بن بست دید و همه راه های اصالح با مانع مواجه بود و راهی جز قیام و انقالب باقی نمانده بود.
5 صفحه 5
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با خبرگزاری دانشجو
منطق فقه حکومتی برای کارامدسازی امور کالن جامعه است
سیدســجاد ایزدهی رییس پژوهشکده نظام های اسالمی پژوهشگاه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
در پاســخ به شــرح مفهوم و تعریف فقه حکومتی به خبرنگار خبرگزاری
دانشــجو گفت :فقه حکومتی از اساس یک امر متمایزی نســبت به فقه نیست .ما دو تقسیم نسبت به فقه می توانیم داشته
باشیم .یکی از این تقسیمات ان است که فقه به باب ها و قسمت های مختلف تقسیم می شود.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
کاستی های مدیریتی دولت
با توجه به نزدیک شــدن زمان انتخابات ریاســت جمهوری و لزوم
ÓÓحجت االسالم والمسلمین علی اقا پیروز
اگاهی در انتخاب کاندیدای اصلح ،ضروری است تا با اطالع از کاستی های
مدیریتی دولت های قبل ،بصیرت بیشــتری در انتخاب فراهم و نتیجه مطلوبی عاید نظام و مردم شود .بی شک مردم فردی
را انتخاب می کنند که از این کاستی ها به دور باشد .این ضعف ها در دو محور تخصص و تعهد مدیریتی تقدیم می شود.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
اساسی ترین مبنای اقتصادی در نظر امامین انقالب
حجت االسالم والمســلمین احمدعلی یوســفی مدیر گروه اقتصاد
ÓÓحجت االسالم والمسلمین احمدعلی یوسفی
اســامی پژوهشگاه در چهارمین جلســه از دوره تخصصی فقه االقتصاد
(اعم از اقتصادی
گفت :اولین نکته ای که در مسئله ی نظامات اجتماعی باید به ان ّ
توجه کرد ،این است که هر نظام اجتماعی ّ
ّ
متشکل از دو رکن اساسی است :مبانی و امتدا ِد ان مبانی.
و سیاسی و اجتماعی)
6 صفحه 6
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با حوزه
روحانیت و علمای اسالم در حمایت از تولید ملی ،همواره پیشگام بوده اند
حجت االســام محمد ملک زاده عضو هیات علمی گروه سیاســت
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد ملک زاده
پژوهشگاه در گفتگو با خبرگزاری حوزه با اشاره به نام گذاری امسال گفت:
تاکید چند ســاله مقام معظم رهبری به موضوع اقتصاد و تولید ملی در بحبوحه جنگ اقتصادی با دشــمنان نظام اسالمی را
می توان در راستای تعهد عملی علمای اسالم در تاریخ معاصر به مصرف کاالی ایرانی برای تقویت تولید ملی ارزیابی نمود.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقالب
حجت االسالم سیدســجاد ایزدهی ،رییس پژوهشــکده نظام های
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
اسالمی پژوهشــگاه ،با بیان اینکه مشــروعیت مهمترین و بنیادی ترین
دغدغه هر حکومتی اســت ،گفت :مشروعیت در اصطالح به معنای شــرعیت نیست بلکه مراد ،حکومتی است که مردم بر
اساس منطق به ان حکومت تمکین و اوامر ان را رعایت کرده ،مالیات دهند و پشت چراغ قرمز بایستند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
بایسته های مفهوم شناسی در نصوص دینی
بیــش از چهارده قــرن از صدور واژگان دینی می گــذرد .از رهگذر
ÓÓایت اهلل ابوالقاسم علیدوست
تالش های بی وقفه محدثان و فقیهان شــیعه که با اندکی تاخیر از طلوع
اسالم اغاز گردید (و با تداوم کوشش ها در عصر غیبت تاکنون) برای ما مواریث علمی گرانسنگ به یادگار مانده است .حیات
بالفعل دین ،مرهون تکیه بر ان تراث است.
7 صفحه 7
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با خبرگزاری دانشجو
فقه متصدی عرصه تدبیر امور جامعه در بُعد کالن و خرد است
سیدســجاد ایزدهی رییس پژوهشکده نظام های اسالمی پژوهشگاه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین سیدسجاد ایزدهی
به خبرنگار خبرگزاری دانشــجو گفت :حتما فقه را می توان به حکومتی و
غیرحکومتی تفکیک کرد یعنی از یک جهت فقه ما یا فقهی اســت در راستای اداره حکومت دینی رفتار می کند طبیعت ًا فقه
حکومتی می شود ،از یک جهت حکومت ما اگر مبتنی بر اموزه های فقهی باشد باز هم حکومت فقهی می شود.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
روش شناسی تطبیقی کالم فلسفی و تفکیکی
بررســی تطبیقی و ارزیابی ویژگی های روش شــناختی دو جریان
ÓÓحجت االسالم والمسلمین حمیدرضا شاکرین
کالمی شــیعه ،یکی کالم دیرپای عقلی فلســفی و دیگری کالم نوپای
تفکیکی برای متعاطیان این علم از اهمیت درخور توجهی برخوردار است .از این رو در این یادداشت با نهایت ایجاز و اختصار
به اهم رویکردهای روش شناختی دو جریان یاد شده در نحوه استفاده از دو منبع اساسی عقل و نقل می پردازیم.
8 صفحه 8
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه
اولویت های مدیریتی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی در سال ۱۴۰۰
به دنبــال گفتگوهای علمی با روســای پژوهشــکده ها و مدیران
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمد عرب صالحی
گروه های علمی پژوهشــگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی ،نخستین گفتگو
در ســال 1400با حجت االسالم دکتر محمد عرب صالحی رییس پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه رقم خورد .در
پیوند مطلب ،اولویت های مدیریتی و پژوهشی این پژوهشکده را از لسان ایشان می خوانیم.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óکرسی
برایند اعتقاد قرانی به جهان غیب در مولفه های علوم انسانی اسالمی
کرســی علمی ترویجی با موضوع «برایند اعتقــاد قرانی به جهان
ÓÓکرسی برایند اعتقادی قرانی به جهان غیب
غیب در مولفه های علوم انســانی اســامی» توسط گروه تخصصی علوم
انســانی قرانی پژوهشگاه با مشارکت قطب علمی فلسفه دین اسالمی به صورت مجازی تحت نرم افزار اسکایپ با حضور
حجت االسالم قاسم ترخان ،حجت االسالم عبدالکریم بهجت پور و دکتر سیدمحمدتقی موحد ابطحی برگزار شد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
سال سلوکی
اغاز ِ
ِ
عالمان ربانی در بَیان و بَنان یا قول و قلم خویش
اصحاب سلوک و
ِ
ِ
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدجواد رودگر
ســال سلوکی اهل معرفت و معنویت ،فرزانگی
رهنمون شده اند که اغا ِز
ِ
و فضیلت« ،اول ماه مبارک رمضان» اســت ،در واقع با حلول ماه مبارک ،سال اولیای الهی نو می شود و با محاسبه ،مراقبه،
عبادت ،رازگوئی و نیازخواهی ،خود را برای ورود به سال جدی ِد سلوکی اماده می کنند.
9 صفحه 9
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
فرصت طالیی ماه مبارک رمضان
بر اســاس خطبه شــعبانیه ،ماه رمضان بهترین ماه ،و روزهای ان
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدعلی اسدی نسب
بهترین روزها ،و شب های ان بهترین شب ها ،و ساعات ان بهترین ساعات
افض ُل َ
هر ُه َو عِن َد ّ
افض ُل ُّ
اعات .خدای مهربان
الس ِ
افض ُل اللَّیالی ،وساعا ُت ُه َ
اال ّیام ،ولَیالی ِه َ
الشــهو ِرَ ،وا ّیا ُم ُه َ
الل َ
اســت :شَ ٌ
افض ُل ّ
همه بندگان را دعوت به مهمانی کرده و انان را بدین وسیله کرامت بخشیده است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
شبهه پژوهی حکومت دینی پاسخی به شائبه استبداد
حجت االسالم و المسلمین خسروپناه عضو هیات علمی گروه فلسفه
ÓÓحجت االسالم والمسلمین عبدالحسین خسروپناه
پژوهشگاه در بررســی موضوع امکان یا امتناع استبداد در حکومت دینی
اظهار داشــت :برای استبداد دینی دو معنا می توان برشمرد؛ یک استبداد دینداران و دیگری استبداد برگرفته از دین .استبداد
دینداران گرچه ممکن است ،اما ارتباطی به دین نداشته و مربوط به عملکرد مدعیان دینداری است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óکرسی
حکمت پوشش اسالمی دفع ازار از جامعه زنان است
کرسی علمی ترویجی با موضوع «بررسی نظریه پوشش اسالمی با
ÓÓکرسی بررسی نظریه پوشش اسالمی با رویکرد تنزیلی
رویکرد تنزیلی» با حضور حجت االسالم والمسلمین عبدالکریم بهجت پور
به عنوان ارائه دهنده بحث ،حجج اسالم والمسلمین سعید داودی و محمد عشایری به عنوان ناقدان و خانم مدملی به عنوان
دبیر علمی در سالن اجتماعات موسسه اموزش عالی معصومیه خواهران برگزار شد.
10 صفحه 10
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
ایا دین فقط «انچنان» را «انچنان تر» می کند؟!
یکی از راه های کشــف تاثیر دیــن واکاوی تعالیم ان و مقتضیات
ÓÓحجت االسالم والمسلمین حمیدرضا شاکرین
این تعالیم اســت .اجمال مطلب این است که دین الهی انسان را به انجام
بهترین ها راهنمایی و دعوت کرده و نســبت به همه کژی ها و زشــتی ها هشــدار داده و از انها منع می کند .تاریخ زندگی
پیشوایان دینی ،همچون پیامبران نیز زیباترین تجربه های اخالقی و رفتاری را در میان بشریت به نمایش گذاشته است.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óکرسی
بررسی اعتباری بودن علوم انسانی و الزامات ان از منظر عالمه طباطبایی
کرســی علمی ترویجی با موضوع «بررســی اعتبــاری بودن علوم
ÓÓحجت االسالم والمسلمین قاسم ترخان
انســانی و الزامات ان از منظر عالمه طباطبایی(ره)» توســط گروه کالم
پژوهشگاه به صورت مجازی تحت نرم افزار اسکایپ با حضور حجت االسالم والمسلمین قاسم ترخان به عنوان ارائه دهنده،
حجت االسالم والمسلمین احمدرضا یزدانی مقدم و دکتر رمضان علی تبار به عنوان ناقد برگزار شد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óسخنرانی
خداوند در قران جایگاه اجتماعی مناسب و عادالنه به زنان اعطا کرد
حجت االســام والمسلمین عبدالکریم بهجت پورعضو هیات علمی
ÓÓحجت االسالم والمسلمین عبدالکریم بهجت پور
گروه قران پژوهی پژوهشــگاه در دومین قســمت از برنامه مجازی فصل
همدلی اظهار داشت :در جلسه گذشته در مورد ارتقاء کیفیت جایگاه زنان در قران مقدمه ای گفتیم و ان این بود که خداوند
متعال «حی و قیوم و عادل» است؛ یعنی همه امور عالم را براساس عدالت برپا می کند.
11 صفحه 11
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
سکوت و سلوک
ســکوت معنادار ،هدفدار ،جهت دار و مبتنی بر علم و حلم ،ســلوک
ÓÓحجت االسالم والمسلمین محمدجواد رودگر
درونی و صیر باطنی و در حقیقت طیران وجودی است .ما معموال سکوت
شــناس نیستیم و قدرسکوت بصیرانه را نمی دانیم و نمی یابیم .تجربه سکوت سنگین و سترگ اما شدنی است ،بشرطی که
تمرین و تکرارش کنیم ،با صبوری تداومش بخشیم.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با مهر
کالب هاوس کمکی به رواج گفت وگو نمی کند
کالب هاوس از چند جهت ابزار متفاوتی نســبت به سایر شبکه های
ÓÓجناب اقای دکتر فرشاد مهدی پور
اجتماعی است .این شبکه اجتماعی فضایی را فراهم کرده که در ان هیچ
خبری از متن ،عکس و ویدئو نیست و تنها می توان در ان به صورت زنده گفت وگوی صوتی کرد .درباره علت فراگیر شدن
این اپلیکیشن با دکتر فرشاد مهدی پور رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه به گفتگو نشستیم.
12 صفحه 12
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با مهر
سبک زندگی اسالمی حلقه مفقوده سینمای ایران است
در میان مراجع فرهنگی فعال ،ســینما یکــی از مهم ترین گزینه ها
ÓÓجناب اقای محمدحسن شاهنگی
قلمداد می شــود که در ابعاد مختلف شخصیتی ،روانی ،فکری و الیه های
زیرین و روئین سبک زندگی مخاطبان تاثیرات مستقیم و غیر مستقیمی را در کوتاه مدت و بلند مدت از خود به جا می گذارد.
ادامه گفتگوی خواندنی محمدحسن شاهنگی با خبرگزاری مهر را در پیوند همین مطلب دنبال کنید.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
به بهشت خوش امدید
سفره گسترده خدا ،دعوتنامه محبوب برای حضور یک ماه در ضیافت
ÓÓجناب اقای دکتر محمدرضا سنگری
نور ،ویزای جهان ملکوت فراروی ماســت .قرار است قران بر قلب ما نیز
نازل شــود .قرار اســت مالئکه و روح به میهمانی جان ما نیز بیایند .قرار است فجر در مشرق ما طلوع کند و هستی ما زیر
ابشار نور تطهیر شود که رمضان شهر طهور است .نردبان پیشاپای ما گذاشته اند تا به ادراک اسمان برسیم.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با قدس
امام هشتم(ع) و ترسیم ایدئولوژی ناب اسالمی
برای بررســی شــرایط فرهنگی دوران امامت حضــرت رضا(ع) و
ÓÓحجت االسالم والمسلمین غالمحسن محرمی
اقدامات ارزشــمند ان حضرت در معرفی اســام اصیل به جهان ان روز،
پایگاه خبری تحلیل قدس با حجت االســام والمسلمین دکتر غالمحسن محرمی ،عضو هیات علمی گروه فرهنگ پژوهی
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی به گفتگو پرداخته که متن کامل این گفتگو در پیوند همین مطلب قابل خوانش است.
13 صفحه 13
پژوهشـگاه فرهنگ و اندیـشه اسالمی
فعالیت های انجام شده
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óمصاحبه با قدس
جوهر اصلی پیشرفت ،اعتالی سبک زندگی اسالمی است
پایگاه خبری تحلیلی قدس انالین در گفتگو با مهدی جمشــیدی،
ÓÓجناب اقای مهدی جمشیدی
عضو گــروه فرهنگ پژوهی پژوهشــکده فرهنگ و مطالعــات اجتماعی
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی به نسبت سبک زندگی و پیشرفت و پیوند ان ها با شعار سال یعنی «تولید ،پشتیبانی ها،
مانع زدایی ها» پرداخت ه است که این گفتگوی خواندنی در پیوند همین مطلب از منظرتان عبور خواهد کرد.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
جامعه اسالمی ،معیارها و شاخصه ها
هنگامی که از جامعه اســامی صحبت می شــود ،منظــور از ان،
ÓÓجناب اقای مهدی جهان پرور
جامعه ای توحیدی اســت که قوانین و موازین ان خدایی و شــرعی باشد.
جامعه ای که حدود الهی در ان جاری و ســاری اســت .در واقع در جامعه اســامی ،خداوند در راس هرم قرار دارد و همه
مخلوقات ان به ویژه انسان ها در ذیل ان قرار دارند.
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
گفتمان پیروز دولت جوان حزب اللهی
ایــران جدید ،ماه خرداد مملو از اتفاقات ،ســالگردها و نمادهای
در
ِ
ÓÓجناب اقای دکتر فرشاد مهدی پور
بســیاری است .یکی از نمادها ،اتفاقات مربوط به مردم ساالری در این ماه
است .تقریب ًا تمامی انتخابات ریاست جمهوری در سه دهه ی اخیر ،در این ماه برپا شده است؛ ان هم در کشوری که چندین
هزاره زیر سلطه ی حکومت های پادشاهی بوده و برای ا ّولین بار در ان جمهوری تحقق یافته است.
14 صفحه 14
فعالیت های انجام شده
خربنامه فروردین ماه1400
http://www.iict.ac.ir/...
Ó Óیادداشت
اکران اینترنتی؛ فرصت یا تهدید؟!
شیوع ویروس کرونا ،قرنطینه ،مجبور شدن به ماندن در خانه ،کاهش
ÓÓجناب اقای محمدحسن شاهنگی
حضور اجتماعی و ...تغییراتی را این روزها در سبک زندگی ما ایجاد کرده و
در بسیاری از حوزه ها از جمله فرهنگ و هنر نیز اثر گذار بوده است .بسته شدن سالن های سینما یکی از نتایج این موضوع
می باشد؛ ممکن است این تعطیلی به درازا بکشد و چرخه اقتصادی سینما عمال از حرکت بایستد.
15 صفحه 15