ماهنامه عتف (علوم،تحقیقات و فناوری) شماره 20
ماهنامه عتف (علوم،تحقیقات و فناوری) شماره 20
ماهنامه عتف (علوم،تحقیقات و فناوری) شماره 20
ت
ع
ف
گاهنامه خبری تحلیلی علوم ،تحقیقات و فناوری -وابسته به معاونت پژو هش و فناوری
شمار ه - 20ارد یبهشت ماه - 1397شعبان - 1439می 2018
با
همکاری
و
حما یت
د بیرخانه
شور ا ی
عالی
عتف
وزیر علوم:
باید مزایای رشته های کاردانی و مهارتی را برای جوانان تبیین کنیم
قائم مقام وزیر علوم د ربازد ید از د انشگاه تربت حید ریه :
د انشگاه ها با ید د رجهت رفع مشکالت منطقه خودشان برنامه ریزی کنند
معاون فر هنگی و اجتامعی وزارت علوم:
د انشگاه فنی و حرفه ای سهم مهمی د ر
ارتباط صنعت و د انشگاه د ارد
با صد ور حکمی ؛
وزیر علوم «معاون اد اری ،مالی و مد یر یت منابع وزارت علوم» ر ا منصوب کرد
د بیر کل شو را ی عالی عتف؛
طرح های کالن ملی بر اساس چالش های کشور تعریف می شوند
معاون ،اموزش ،پژو هش و فناوری وزارت صنعت ،معد ن و تجارت:
طرح تاپ ارتباط صنعت و د انشگاه ر ا نزد یک تر می کند
معاون اموزشی وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری تاکید کرد:
نقش د انشگاه ها ی مهارتی د ر امر توسعه و گسترش
مهارت ها و قابلیت ها ی نسل جوان
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 1
ت
ع
ف
■
2
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
وزیر علوم:
با ید مزا یا ی رشت هها ی کارد انی و مهارتی ر ا ب را ی جوانان تبیین کنیم
وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری گفت :د ر ش را یط امروز جامعه ،تحصیل د ر رشته ها ی کارد انی و
مهارتی می تواند به لحاظ فرد ی و اجتماعی مزا یا ی بیشتری نسبت به رشته ها ی نظری د اشته باشد؛ از
ا ین رو با ید ا ین واقعیت ر ا بر ا ی جوانان تببین کنیم.
به گزارش اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم،
د کتر منصور غالمی د ر نشست سر اسری روسا ی
دا نشکد ه ها و اموزشک ده ها ی فنی و حرفه ا ی
د انشگاه فنی و حرفه ا ی د ر دا نشکد ه د ختر انه
د کتر شریعتی تهر ان اظهار د اشت :د ر سالها ی
اخیر که موضوع اشتغال د انش اموختگان
د انشگاهی با چالشها یی مواجه شد ه است توجه به
اموزش های مهارتی د ر نظام برنامه ریزی د ولت
و وزارت علوم جا یگاه ویژه ا ی پید ا ک رد ه است.
د کتر غالمی ،توسعه بی رویه اموزش عالی بویژه
د ر رشته ها ی نظری و عد م توجه به رشد د ور ها ی
■
اخالقی خود د ر ا ین زمینه هم گام برد اشته اند
که برگزاری د و ره ها ی مهارتی د ر حین تحصیل و
اشنا یی با مشاغل مرتبط با رشته ها ی د انشگاهی
از جمله ا ین اق دا مات است.
وی گفت :د انشگاه فنی و حرفها ی با
ت وا نمن دی ها یی که د ارد می تواند جوانان بسیاری
ر ا ب را ی اشتغال د ر جامعه اماد ه کند و ما با ید
جوانان کشور بویژه د انش اموزان د ر استانه ورود
به د انشگاهها ر ا بیشتر با د انشگاه فنی حرفه ا ی
اشنا کنیم.
د کتر غالمی با اشار ه به نزد یکی ماموریت ها و
اهد اف د انشگاه فنی و حرفه ا ی و علمی کاربرد ی
گفت :د ر تالش هستیم ا ین د و د انشگاه همکاری
و هماهنگی بیشتری با هم د اشته باشند.
وزیر علوم با اشار ه طرح اما یش اموزش عالی
گفت :بر اساس ا ین طرح ،ساما ند هی همه زیر
نظام ها ی اموزش عالی و از جمله د انشگاهها ی
مهارتی اغاز شد ه است و د ر د انشگاه جامع علمی
کاربرد ی ،ظرفیت مر اکزی که از ماموریت خود
د ور شد ه بود ند اصالح شد.
گفتنی است وزیر علوم د ر بد و ورود به دا نشکد ه
د ختر انه د کتر شریعتی تهر ان ،با حضور د ر
محل یاد مان شه دا ی گمنام ا ین دا نشکد ه به
مقام واال ی شهد ا ا دا ی احتر ام کرد و قبل از
حضور د ر جمع روسا ی دا نشکد ه ها ی حاضر
د ر ا ین نشست؛ از تعد اد ی از کارگاهها ی فنی
ا ین دا نشکد ه بازد ید و با تعد اد ی از اساتید و
د انشجویان د ید ار و گفتگو کرد.
نشست سر اسری روسا ی دا نشکد ه ها و
اموزشک ده ها ی د انشگاه فنی و حرفه ا ی کشور با
هد ف تببین برنامه ها ی پیش روی ا ین د انشگاه،
استفاد ه از نظر ات مسئوالن واحد ها ی د انشگاهی
و برگزاری پنل ها ی تخصصی د ر دا نشکد ه
د ختر انه د کتر شریعتی تهر ان برگزار شد.
تربیت تکنیسین و کارد انی ر ا از اشکاالت توسعه
اموزش عالی د ر سالها ی گذشته د انست و گفت:
هم اکنون تقریباً توسعه رشته ها ی نظری تا
ح د ود ی متوقف شد ه است ولی افزا یش رشته ها ی
فنی و حرفه ا ی و علمی کاربرد ی د ر د ستور کار
است و حتی مسئولیت د روس مهارتی د ر شو را ی
عالی برنامه ریزی به د انشگاه فنی و حرفه ا ی
واگذار شد ه است.
وزیر علوم با تاکید بر ا ینکه "وظیفه قانونی
د انشگاهها ا یجاد اشتغال نیست" ،اظهار د اشت:
د انشگاهها مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و وظیفه
معاون فر هنگی و اجتماعی وزارت علوم :
د انشگاه فنی و حرفها ی سهم مهمی د ر
ارتباط صنعت و د انشگاه د ارد
د کتر غالمرضا غفاری معاون فر هنگی و اجتماعی وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری ،د ر نشست
سر اسری روسا ی د ا نشکد ه ها و اموزشکد هها ی فنی و حرفها ی د انشگاه فنی و حرفها ی ،ضمن مهم
ارزیابی کرد ن فعالیت ها ی ا ین د انشگاه گفت :د انشگاه فنی و حرفها ی سهم مهمی د ر ارتباط صنعت
و د انشگاه د ارد.
به گزارش نشریه عتف د کتر غفاری د ر ا ین
ایین که د ر دا نشکد ه د ختر انه د کتر شریعتی
تهر ان برگزار شد ،اظهار د اشت :وقتی به سبقه
اموزش ها ی مهارتی کشور رجوع کنیم ،د انشگاه
فنی و حرفها ی انچنان که از نام ان بر می اید ،با
یک فعالیت سه گانه؛ علم ،تکنولوژی و فناوری
توانسته است به صورت جامع سهمی بزرگ ا یفا
ک رد ه و به خوبی شاهد یم که تالش ا ین مجموعه
اردیبهشت . 97شماره 20
کار امد کشور ،منجر به رشد علم و تکنولوژی
شد ه است.
به گفته وی توجه به فعالیت ها ی اجتماعی
و فر هنگی مهارت اموزان ا ین د انشگاه امری
مهم است؛ چر ا که ذهن فنی و عقالنیت فنی
د انشجوی ا ین د انشگاه ر ا وقتی می توان به خوبی
پرورش د اد که به مید ان عمل و فعالیت ها ی
اجتماعی نزد یک تر شود.
د کتر غفاری جامعه مد رن ر ا جامعها ی به د ور
از نگاه صرف به اموزش ها ی عالی عنوان کرد
و گفت :باز شد ن بستری مناسب ب را ی رونق
بخشید ن به فعالیت ها ی فر هنگی ر ا د ر عرصه
فن و مهارت د ست کم نگیرید زیر ا د انش
حرفها ی می تواند بخشی از هویت ما ر ا معرفی
و به د نیا بشناساند.
معاون فر هنگی و اجتماعی وزارت علوم ،با
تاکید بر ا ینکه با ید به عناصر فر هنگی توجه
جد ی شود و د ر کنار اهتمام به حوزه فنی،
اهتمام به حوزه اجتماعی و فر هنگی د انشجویان
نیز مد نظر قر ار گیرد ،اظهار ا مید و ار ی کرد با
تعامل بیشتر با نسل مهارت طلب و افزا یش
روحیه حرفها ی ،به باال برد ن روحیه اجتماعی
انان نیز با توجه به ارزش های غنی ا یر انی
اسالمی خود نائل شویم. صفحه 2
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
3
د بیر کل شو را ی عالی عتف؛
طرح ها ی کالن ملی بر اساس چالش های کشور تعریف می شوند
مد بیر کل شو را ی عالی علوم ،تحقیقات و فناوری
(عتف) با اشار ه به بازنگری د ر روند فعالیتا ین شور ا
و کمیسیون ها ی زیرمجموعه ان گفت :طرح ها ی
کالن ملی بر اساس حل چالش های کشور تعریف
می شوند.
به گزارش نشریه عتف ،د کتر مسعود برومند د ر
پا یان جلسه یک صد و شصت و پنجم کمیسیون
د ائم شو را ی عالی عتف گفت :د ر جلسه قبلی بحث
چالش های پیش روی شور ا و چالش های کشور ر ا
اغاز ک رد یم.
وی اد امه د اد :د بیرخانه شو را ی عتف و
کمیسیون ها ی ان با ید ب را ی برخورد با چالش های
کشور د ر نوع نگاه ها ی خود بازنگری کنند؛ از ا ین
رو پیش از ا ین یک جلسه اسیب شناسی برگزار و
سواالت و موارد ی بررسی شد.
معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم د ر مورد
چالش ها توصیح د اد :د ر ا ین مورد که ایا سیستم
پژو هشی ما کامال ب را ی حل مشکالت د ستگاه ها
و حوزه ها ی اقتص اد ی و اجتماعی به کار گرفته
می شود یا خیر و ایا د ر سطح کالن پروژه ها جزو
پروژه ها یی است که د ر قالب طرح کالن نباشد و
یک د ستگاه می توانست با انعقاد قر ارد اد با مجری
ان ر ا اجر ا کند ،یا خیر نیز گفت و گو ک رد یم.
وی اد امه د اد :ا ین موضوع مطرح است که چالش
ملی و پروژه کالن ملی کد ام است ،جمع بند ی
ا ین بحث ها ر ا د ر جلسه فعلی اد امه د اد یم .نظر
همه بر ا ین است که د ر حوزه پروژه ها ی کالن ان
د سته از پروژه ها یی است که بی توجهی به ان ها
نتا یج زیان باری ب را ی کشور د ارد و حل ان نیازمند
حضور د ستگاه ها د ر کنار همد یگر است د ر اولویت
قر ار گیرند .د کتر برومند اضافه کرد :د ر ا ین پروژه
ها تیم ها یی از د ستگاه ها با ید حضور د اشته باشند
و از طرف د یگر چالش های ملی به شدت نیازمند
فناوری د ر حوزه ها ی مختلف است؛ چنین اج را یی
اگر بخواهد صورت بگیرد ،د بیرخانه شو را ی عتف
با ید د ر مورد روش اجر ا و گ ر د ا ور ی کمیسیون ها
بازنگری ها ی اساسی کند.
وی تصریح کرد :موضوع د وم ا ین است که د انشگاه
ها با ید تحقیقات خود ر ا به نیازها ی کشور اختصاص
د هند؛ ولی سوال ا ین است که نیازها ر ا چگونه
استخر اج کنیم .د کتر برومند با اشار ه به نقش
کمیسیون ها ی شو را ی عالی عتف توضیح د اد:
کمیسیون ها ی شور ا اگر به خوبی بتوانند د ستگاه
ها ر ا نما یند گی کنند ،می توانند نیازها ر ا استخر اج
و نیازها ی واقعی ر ا به د انشگاه ها ار ائه د هند؛ د را ین
صورت وظیفه وزارت علوم و د انشگاه ها ا ین است
که خود ر ا ساما ند هی کنند تا به نیازها پاسخ د هند.
به گفته وی ،موضوع سوم بررسی وضعیت
پروژه ها ی کالن متعلق به گذشته بود که طبیعتا
با تعریف فعلی از پروژه ها ی کالن هماهنگ نیستند.
استاد د انشگاه امیرکبیر اد امه د اد :برخی ازا ین پروژه
ها پروژه ها یی است که یک د ستگاه می توانست با
د انشگاه انجام د هد ولی چون تصور کرد ند پروژه
سختی است شا ید چند د انشگاه با ید د ر ان
ت
ع
ف
رئیس پارک علم و فناوری مازند ر ان
خبر د اد؛
ر اه اند ازی صند وق پژو هش
و فناوری د ر مازند ر ان
رئیس پارک علم و فناوری مازن در ان از
ر اه اند ازی صند وق پژو هش و فناوری د ر
ا ین استان خبر د اد و گفت :سرما یه اولیه ا ین
صند وق 30 ،میلیارد ریال است.
مشارکت کنند ،د ر چنین پروژه ها یی کارفرما می
ک سازمان باشد و اختیار ات ان ر ا هم د ارد.
تواند ی
عضو هیات علمی د انشگاه امیرکبیر د ر موردا ین که
کد ام پروژه هاا ین خصوصیت ر ا د ارند ،گفت تعد اد ی
از پروژه ها یی د ر گذشته د ر جلسه کارشناسی
بررسی و حذف شد .برخی پروژه ها باقی ما ند ه اند
که د ر سال 97ب ود جه ا ی به انها اختصاص د اد ه
نشد ه وا ین پروژه ها نیز حذف می شوند.
معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم با تاکید بر
اهمیت تصمیم گیری د ر مورد طرح ها گفت:
پروژه ها ی کالن قبلی د ر صورتی می توانستند
اد امه یابند که د ستگاه سفارش د هند ه د اشته باشند؛
ا ین اصل هنوز باقی است و با ید تعیین تکلیف شود
که ایا د ستگاه ها ی سفارش د هند ه ب ود جه ا ی ر ا
ص می د هند یا خیر .ا ین
به ا ین پروژه ها اختصا
موضوع د ر زمان بررسی طرح ها طرح شد ه؛ ولی
بد ون تصمیم باقی ما ند ه است.
وی خاطرنشان کرد :اما با ید تصمیم بگیریم د ستگاه
می خواهد از ب ود جه ها ی خود ب را ی طرح تزریق کند
یا خیر .اگر د ستگاه ها نخواهند اعتبار تزریق کنند
ت که طرح مشتری ند ارد و نبا ید
به معنا ی ا ین اس
اد امه یابد.
د کتر برومند با تاکید بر اصل تقاضامحوری پژو هش ها
تاکید کرد :امروز اگر بخواهیم پروژه کالن ملی ر ا
تعریف کنیم ،بر اساس تعاریف ما پروژه ها ی مرتبط
با چالش های کالن کشور یعنی بحر ان اب ،انرژی،
سالمت و محیط زیست مطرح می شود که نیازمند
هماهنگی بین د ستگاهی زیاد ی است و اعتقاد د ار یم
شو را ی عالی عتف با ید توانمند ی ر ا ا یجاد و بر انها
تمرکز کند تا پروژه ها ر ا د رست تعریف شود.
د بیر کل شو را ی عالی عتف د ر مورد حما یت
صند وق نواوری و شکوفا یی از پروژه ها ی کالن
ملی نیز توضیح د اد :د ر ا ین زمینه هیچ تصمیم
گیری صورت نگرفته است و منابع صند وق با ید به
پروژه ها یی اختصاص یابد که به محصول و خد مت
قابل عرضه منجر شود.
وی د ر مورد طرح ها ی کالنی که به د لیل تزریق
نشد ن ب ود جه متوقف می شود نیز گفت :د ر برخی
موارد پروژها ی اغاز و د ر میانه ر اه حتی به د لیل بروز
مشکل فناور انه متوقف می شود؛ د ر چنین موارد ی
استاند ارد ا ین است که پروژه متوقف شد ه ولی
کلیه یافته ها ی قبلی مستند سازی و ذخیر ه می شود
و بعد از کسب فناوری یا حل مشکل از نظر علمی
اگر به جا یی برسیم پروژه قد ری جلو می رود .
د کتر برومند گفت :اگر د ستگاه اعالم کند به هر
د لیلی اعتبار ر ا نمی تواند تامین کند ،با ید ف را یند
مستند سازی ر ا انجام د اد ه و د ستاورد ها ر ا ضبط
ک رد ه و د ر ایند ه استفاد ه کنیم .وی د ر ا ین مورد
که ایا تعریف طرح ها ی کالن ملی جد ید بر اساس
چالش های کشور ممکن است؟ پاسخ د اد :بله اگر
بتوانیم به خوبی سازما ند هی ک رد ه و از ت وا نمن دی ها ی
کشور استفاد ه کنیم؛ پروژه بزرگ با ید با ظر افت کامل
توسط تیم ها ی متخصص به بسته ها ی کاری کوچک
تبد یل شود که ورود ی و خروجی مشخص د ارند.
عضو هیات علمی د انشگاه امیرکبیر گفت :ا ین
بسته ها ی کاری ر ا می توان به شرکت ها ی د انش
یا ین امر
بنیان ار ائه د اد و بر اساس استا ند ا رد ها ی اج را ی
د ر مر احل اول پروژه ها ی بزرگ روی نمی د هد و د ر
مر احل بعد ی است؛ یعنی گرو هی با ید مر احل اولیه ر ا
ن ر ا به جا یی برسانند تا بتوانند بسته ها ی
انجام د اد ه و ا
قابل ار ائه ب را ی اج را ی پروژه ها ی تحصیالت تکمیلی با
عقد قر ارد اد اج را یی کرد .د را ین ش را یط چالش د یروز
به فرصت امروز تبد یل می شود.
به گزارش ا یرنا ،شو را ی عالی عتف به عنوان نهاد
فر ابخشی سیاستگذار علوم ،تحقیقات و فناوری
کشور بر اساس ماد ه 99قانون برنامه سوم توسعه و
مواد سه و چهار قانون تشکیل وزارت علوم ،تحقیقات
و فناوری (مصوب مرد اد )1383تاسیس شد.
د ر ا ین شور ا هفت وزیر ،روسا ی سازمان مد یر یت
ن علوم،
و برنامه ریزی ،بانک مرکزی ،فر هنگستا
نما یند گان روسا ی د انشگاه ها ،انجمن ها ی علمی
و تعد اد ی از صاحب نظر ان بخش ها ی تو لید ی و
خد ما تی د ولتی و خصوصی عضویت د ارند و انجام
وظا یف د بیرخانها ی ا ین شور ا طبق قانون به وزارت
علوم محول شد ه است.
شو را ی عالی عتف از نظر ساختار اج را یی متشکل
از یک کمیسیون د ائم بر اساس ماد ه 9ایین نامه
دا خلی 11 ،کمیسیون تخصصی و یک کمیسیون
تد وین و هماهنگی است که کمیسیون د ائم
ب را ی استمر ار و تسریع به ف را یند تصمیم گیری
و کارشناسی اولیه د ستورکار ها ی شو را ی عالی
تشکیل شد ه است.
به گزارش روابط عمومی پارک علم و فناوری
مازند ر ان د کتر علی معتمد ز ا د گا ن اظهار
کرد :صند وق پژو هش و فناوری د ر برخی از
استان ها ر اه اند ازی شد ه بود و مازند ر ان نیز
باتوجه به قابلیت ها ی فر اوانی که د ر بخش
تاسیس شرکت ها ی د انش بنیان د ارد ،لذا
ا ین صند وق ر ا تاسیس کر د ه است.
وی با بیان ا ینکه صند وق پژو هش و فناوری
کارکر د ها ی مهمی د ارد ،افزود :یکی از
مهم ترین کارکر د ها ی ا ین صند وق تکمیل
زنجیر ه ا ید ه تا بازار است که د ر ا ین مسیر
از ابزار ها ی جد ید تامین مالی بهر ه گیری
می شود.
رئیس پارک علم و فناوری مازند ر ان تصریح
کرد :کمک به جا یگزینی هزینه ها ی باال ی
تحقیق و توسعه نیاز به هزینه ها و گاه
ریسک پذیر زیاد ی د ارد که صند وق می تواند
د ر ا ین زمینه به صاحبان ا ید ه و شرکت ها ی
د انش بنیان کمک کند.
ا ین مسوول اظهار کرد :صند وق پژو هش و
فناوری د ر پرد اخت خد ما ت مالی د ر مقا یسه
با بانک ها یا سا یر موسسات مالی و اعتباری
نگاه تسهیل گر انه و بد ون د ر نظر گرفتن
مح دو د یت ها ی مالی ر ا د ارد.
معتم دز ا د گا ن اد امه د اد :صند وق ها ی
پژو هش و فناوری از مالیات و عوارض ارزش
افزود ه معاف هستند.
وی د ر پا یان گفت :صند وق پژو هش و
فناوری مازند ر ان با سرما یه 30میلیارد ریال
و با مشارکت سهم 49د رصد ی سازمان ها ی
د ولتی و سهم 51د رصد ی بخش خصوصی
ر اه اند ازی شد ه است.
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 3
ت
ع
ف
■
4
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
معاون ،اموزش ،پژو هش و فناوری وزارت صنعت ،معد ن و تجارت:
طرح تاپ ارتباط صنعت و د انشگاه ر ا نزد یک تر می کند
معاون اموزش ،پژو هش و فناوری وزارت
صنعت ،معد ن و تجارت گفت :اجر ا ی طرح
تاپ باعث نزد یکی و ارتباط تنگاتنگ صنعت و
د انشگاه با هد ف اشتغال پا ید ار می شود.
د کتر قباد یان د ر حاشیه بیست و ششمین
هما یش بین المللی ساالنه انجمن مهند سان
مکانیک ا یر ان د ر د انشگاه سمنان افزود :تاپ
مخفف طرح توانمند سازی تو لید و توسعه
اشتغال پا ید ار است.
وی طرح تاپ ر ا شامل 2بخش عرضه و تقاضا
ذکر و خاطرنشان کرد :بخش عرضه هر نوع نیاز
جامعه و م رد م ر ا شامل می شود که د ر بخش
تقاضا با همکاری د انشگاه و صنعت ان نیاز
براورد ه می شود و ر اهکاری بر ا ی تقویت ارتباط
صنعت و د انشگاه د ر کنار اشتغال افرینی است.
معاون وزیر صنعت ،معد ن و تجارت با بیان
ا ین که نتیجه ارتباط د انشگاه و صنعت د ر طرح
■
تاپ ا یجاد واحد ها ی کوچک نظام مند و مبتنی
بر علم د ر دا خل واحد ها ی تو لید ی با بهر ه گیری
از جوانان د انشگاهی است ،افزود :د ر ا ین مسیر
حضور د انشمند ان د انشگاهی باعث تو لید کاال ی
د انش بنیان می شود.
قباد یان با اشار ه به ا ین که د انشجویان
کارشناسی ارشد و د کتری به ترتیب یک یا
د و سال ر ا صرف پا یان نامه خود می کنند ،بیان
کرد :د ر طرح تاپ ،ا ین د انشجویان به عنوان
پا یان نامه ،حل مشکل یا رفع نیازی از جامعه ر ا
د ر قالب د انش بنیان یک کاال د ر واحد صنعتی
د نبال می کنند.
معاون وزیر صنعت ،معد ن و تجارت تصریح کرد
:د ر ا ین مسیر کیفیت کاال نیز افزا یش می یابد
و با علمی شد ن مسیر تو لید ،قیمت تمام شد ه
نیز کاهش می یابد و د و مشکل بزرگ چرخه
تو لید برطرف می شود.
وی با اشار ه به ا ین که با اجر ا ی طرح
توانمند سازی تو لید و توسعه اشتغال پا ید ار از
د انشجویان و نخبگان علمی به عنوان نیروی
انسانی د انش پا یه بهر ه گرفته می شود ،گفت:
از سوی د یگر ،استاد ان د انشگاه به جا ی سفر
به خارج از کشور ،فرصت مطالعاتی خود ر ا
می توانند ب را ی حل مشکل یا تو لید کاال یی بر
مبنا ی علمی د ر یک واحد تو لید ی صرف کنند.
قباد یان با بیان ا ین که د ر قالب طرح تاپ د ور ه
پساد کتری صنعتی قابل تعریف است ،بیان
د اشت :د انش اموختگان د کتری د ر ا ین طرح
می توانند به جا ی رفتن به د نبال شغل ،یکسال
ر ا د ر یک واحد تو لید ی ب را ی علمی تو لید کرد ن
یک کاال صرف کنند و د ر بسیاری موارد نیز د ر
اخر جذب واحد تو لید ی می شوند.
وی یا د او ر شد :تجربه نشان دا د ه است حد و د 90
د رصد از د انشمند انی که د ور ه پساد کتری خود
ر ا د ر صنا یع می گذر انند د ر واحد ها ی تو لید ی
ماند گار می شوند زیر ا اثرگذاری بیشتری د ارند
و از طرفی ،صاحبان صنا یع به د نبال نخبگان
هستند.
قباد یان با اشار ه به روند رو به رشد فناوری د ر
جهان ،اظهار کرد :د ر شر ا یط کنونی با توجه به
شعار حما یت از کاال ی ا یر انی بر کسی پوشید ه
نیست بر ا ی تحقق ا ین شعار با ید قیمت کاال ی
ا یر انی بهینه شود تا رقابت پذیری د اشته باشد و
از سویی کیفیت ان نیز افزا یش یابد.
وی تاکید کرد :افزا یش کیفیت و بهینه کرد ن
هزینه تو لید کاال با هد ف حما یت از کاال ی
ا یر انی ،تنها از طریق د انش بنیان کرد ن تو لید
میسر می شود.
قباد یان اد امه د اد :د انشگاه ها با ید فعالیشان
نیاز محور تعریف شود ،یعنی از سوی صنعت
نیازی مطرح شود و د انشگاهیان از مسیر علمی
به رفع ان نیاز بپرد ازند که ا ین مسیر کوتاه
ترین ر اه بر ا ی تبد یل علم به کاالست.
معاون وزارت صنعت ،معد ن و تجارت امروز با
حضور د ر بیست و ششمین هما یش بین المللی
ساالنه انجمن مکانیک ا یر ان ،از نما یشگاه
د ستا ور د ها ی مهند سی مکانیک د ر د انشگاه
سمنان بازد ید کرد.
د ر ا ین هما یش سه روزه که معتبرترین هما یش
مهند سی مکانیک د ر کشور است ،حد و د 10
مهمان خارجی از کشور ها ی امریکا ،کاناد ا،
چین ،استر الیا و انگلستان حضور د ارند و
برگزاری 13کارگرو ه تخصصی و نما یشگاه
تخصصی د ر 25غرفه و 10کارگاه تخصصی از
بخش ها ی مهم ا ین هما یش است.
د انشگاه سمنان 13هزار د انشجو و د ا نشکد ه
مهند سی مکانیک ا ین د انشگاه یک هزار د انشجو
و د و مجله علمی پژو هشی د ارد.
قائم مقام وزیر علوم د ربازد ید از د انشگاه تربت حید ریه :
د انشگاه ها با ید د رجهت رفع مشکالت منطقه خودشان برنامه ریزی کنند
د کترعبد الرضا باقری ،قائم مقام وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری و رئیس مرکزهیات ها ی امنا و هیات
ممیزه مرکزی،د ر بازد ید از بخش های مختلف د انشگاه تربت حید ریه گفت:د انشگاه ها با ید د رجهت رفع
مشکالت منطقه خودشان برنامه ریزی کنند.
اردیبهشت . 97شماره 20
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه تربت
حید ریه ،د کتر باقری د ر سفر به شهرستان
تربت حید ریه ،ضمن بازد ید از روند ساخت
ساختمان سلف سرویس د انشگاه تربت حید ریه،
با مسئوالن ا ین د انشگاه د ید ار و گفتگو کرد.
قائم مقام وزیر علوم د ر ا ین بازد ید با اشار ه
به مشکالت اموزش عالی کشور د ر ۴۰سال
گذشته ،از جمله توسعه بی رویه د انشگاه ها
و مقاطع تحصیالت تکمیلی و مشکل اشتغال
فارغ التحصیالن ،بر توجه ویژه د انشگاه ها به
توانمند سازی د انشجویان مقطع کارشناسی
اشار ه کرد و اظهار د اشت :د انشگاه ها و مر اکز
پژو هشی کشور با ید د ر حل معضالت منطقه
خود شان با سا یر سازمان ها ی مربوطه و بویژه
بخش صنعت ،همکاری ها ی مشترک د اشته
باشند.
د ر نشستی که با حضور د کترباقری ،هیات
رئیسه و برخی اعضا ی هیات علمی د انشگاه
تربت حید ریه برگزار شد ،د کتر فتحی رئیس
د انشگاه تربت حید ریه ،به تالش مسئوالن ا ین
د انشگاه د ر برنامه ریزی ها یی د ر ر استا ی مزیت
ها ی منطقه از جمله مزیت کشاورزی بویژه
زعفر ان اشار ه کرد.
همچنین د کتر باستانی ،نما یند ه تربت حید ریه
د ر مجلس شور ا ی اسالمی بر لزوم تشکیل
پیشر انه ها ی اقتصا د ی د ر کشور و استفاد ه از
پتانسیل فارغ التحصیالن مقاطع تحصیالت
تکمیلی د ر واحد ها ی تحقیق و توسعه واحد ها ی
صنعتی تاکید کرد.
د ر ا ین بازد ید مهند س ذوالفقار یزد ان مهر،
رئیس صند وق رفاه د انشجویان و مهند س
مو هبتی معاون استاند ار و فرماند ار ویژه
شهرستان د انشگاه تربت حید ریه ،قائم مقام
وزیر علوم ر ا همر اهی می کرد ند. صفحه 4
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
5
با صد ور حکمی ؛
وزیر علوم «معاون اد اری ،مالی و مد یر یت منابع وزارت علوم»
ر ا منصوب کرد
د کتر منصور غالمی ،وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری
با صد ور حکمی ،د کتر محمد تقی نظرپور ر ا به
سمت معاون اد اری ،مالی و مد یر یت منابع وزارت
علوم منصوب کرد.
به گزارش نشریه عتف به نقل از اد ار ه کل
روابط عمومی وزارت علوم ،د ر ا ین حکم انتصاب
امد ه است:
جناب اقا ی د کتر محمد تقی نظر پور
احتر ام ًا ،با عنا یت به مر اتب تعهد ،تخصص و
تجارب جنابعالی به سمت «معاون اد اری ،مالی
و مد یر یت منابع» وزارت علوم ،تحقیقات و
فناوری منصوب می شوید.
از جنابعالی انتظار می رود با توکل به خد اوند
سبحان و بهر ه مند ی از تجارب مد یر ان و
کارکنان ان حوزه و استفاد ه از تمامی ظرفیت
ها ی اموزش عالی ،وظا یف معاونت اد اری،
مالی و مد یر یت منابع ر ا بر پا یه قوانین،
سیاست ها و برنامه ها ی ا را یه شد ه به مجلس
شو را ی اسالمی به انجام رسانید.
با یسته است با پیروی از اموزه ها ی اسالمی،
مبانی علمی ،ر اهبرد ها ی د ولت تد بیر و امید
د ر جذب و مصرف بهینه منابع مورد نیاز
بکوشید.
امید است با رعا یت مبانی اقتصاد مقاومتی
■
د ر حفظ بیت المال و اعمال سیاست ها ی
موثر صرفه جویی د ر هزینه ها ،پر هیز از
تجمل گ را یی ،تقویت نظم و انضباط اد اری و
رعا یت د قیق مقرر ات مالی نقشی شا یسته
د ر تحقق اهد اف نظام علم و فناوری کشور
ا یفانما یید.
همچنین وزیر علوم با صد ور حکمی ،د کتر حسین
عسکریان ابیانه ،معاون سابق اد اری مالی و مد یر یت
منابعا ین وزارت ر ا به عنوان مشاور خود و د بیرستاد
خیرین اموزش عالی منصوب کرد.
د کتر محمد تقی نظرپورمتولد سال ۱۳۴۰د ر
شهرستان بابلسر است .وی د ر خانواد ه ا ی مذهبی
و شناخته شد ه متولد شد و از سال ۱۳۴۲د ر
امل زند گی ک رد ه است .وی پس از گذر اند ن
تحصیالت ابت دا یی ،ر اهنما یی و متوسطه ،د یپلم
خود ر ا د ر سال ۱۳۵۸از شهر امل اخذ کرد و
به عنوان یک جوان مذهبی ا یفاگر نقش فعالی د ر
پیروزی انقالب اسالمی با ه دا یت ها ی ایت اهلل
جواد ی املی بود ه است.
پس از جنگ تحمیلی عر اق به ا یر ان به د فعات
د ر جبهه ها ی نبرد حق علیه باطل حضور فعال و
موثری د اشته است.
د کتر نظر پور فوق لیسانس معماری ر ا د ر د انشگاه
علم و صنعت ا یر ان به پا یان رساند و همچنین
د کت را ی معماری خود ر ا از دا نشکد ه معماری و
شهرسازی د انشگاه شهید بهشتی د ر سال ۱۳۹۲
کسب کرد.
وی هم اکنون استاد یار پا یه ۲۸است.
د کتر نظرپور از سال ۱۳۶۹د ر وزارت علوم،
تحقیقات و فناوری مشغول به فعالیت شد و از
کارشناسی طرح ها ی عمر انی کار خود ر ا اغاز کرد
و پس از گذر اند ن تجربیات الزم ،معاون مد یرکل
و مد یر کل د فتر نظارت و بررسی ها ی فنی و
همچنین مد یر کلی طرح ها ی عمر انی وزارت علوم
ر ا د ر کارنامه خود د ارد.
وی از سال ۱۳۷۸عضو هیات علمی وزارت علوم
بود ه و د ر سال ۱۳۸۵به د انشگاه شهید بهشتی
انتقال یافت .پس از حضور د ر د انشگاه شهید
بهشتی ،به عنوان مشاور عمر انی رئیس د انشگاه،
مجری طرح ها ی عمر انی ،معاون اج را یی دا نشکد ه
معماری و شهرسازی و نها یتاً معاون پشتیبانی ،مالی
و مد یر یت منابع د انشگاه شهید بهشتی بود.
د کتر نظرپور به مد ت یک سال از تاریخ /۰۵۱۰۹۵/
الی ۹۶/۱۰/۰۶معاون وزیر اموزش و پرورش و
رئیس سازمان نوسازی ،توسعه و تجهیز مد ارس
کشور بود ه است.
تهیه و تد وین ف را یند بازسازی و نوسازی مناطق
جنگ زد ه کشور د ر پنج استان جنگ زد ه د ر بیش
از ۵۰جلد کتاب ،تهیه و تد وین اطالعات جامع
ت
ع
ف
د انشگاه ها و موسسات اموزش عالی ،تد وین کتاب
۲۰سال فعالیت عمر انی شامل اطالعات پروژه ها ی
به بهر ه برد اری رسید ه د انشگاهها ،موسسات اموزش
عالی و مر اکز پژو هشی ( ۱۳۵۸الی ۱۳۷۷به تفکیک
گرو هها ی اموزشی ،کمک اموزشی و رفاهی)،
گزارش طرحها ی عمر انی د انشگاهها و موسسات
اموزش عالی طی برنامه اول و د وم توسعه ،گزارشی
از زلزله بم و ضرورت مقاوم سازی ساختمانها ی
اموزش عالی کشور ،مجری طرح پژو هشی سیر
تحول طرحها ی معماری خوابگاهها ی د انشجویی
د انشگاهها ی وابسته به وزارت علوم د ر شهر تهر ان
د ر سه د هه گذشته ( ۱۳۶۰الی ،)۱۳۹۰د بیر علمی
هما یش گذر از پار ا دا یم نظام مد یر یت منابع انسانی
به نظام مد یر یت استعد اد ،ار ائه د هها مقاله علمی ـ
پژو هشی د ر حوزه معماری ،روانشناسی محیطی
و مد یر یت پروژه و ساخت ر ا د ر کارنامه علمی و
پژو هشی خود د رج ک رد ه است
د کتر نظر پور تد ریس د ر دا نشک ده ها ی معماری
و شهرسازی د انشگاه شهید بهشتی ،بین المللی
امام خمینی (ر ه) ،زنجان و ...د ر د روس معماری،
روانشناسی محیط و مد یر یت پروژه و ساخت د ر
مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد،
همچنین ر اهنما یی ،مشاور ه و د اوری پا یان
نامه ها ی د انشجویی ر ا د ر سوابق اموزشی و
پژو هشی خود د ارد.
با حضور د و محقق ا یر انی تبار از استر الیا و امریکا انجام شد؛
برگزارید ونشستعلمید رد ا نشکد ه
مهند سیبرقد انشگاه یزد
با همکاری د فتر همکاری ها ی علمی و بین المللی و دا نشکد ه مهند سی برق د انشگاه یزد و حما یت بنیاد ملی
نخبگان ،د و سخنر انی علمی با حضور مشاور ارشد شرکت Ernst & Youngکشور استر الیا و محقق فوق
د کت را ی د انشگاه Berkeleyکالیفرنیا ،د ر سالن شهیدصد وقی د انشگاه یزد برگزارشد.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه یزد ،د کترناد علی محمود ی مشاور ارشد شرکت Ernst & Young
کشور استر الیا د ر نخستین نشست د رخصوص بازار برق استر الیا ،تجربیات ،انرژی تجد ید پذیر ،و برنامه ها ی
پاسخگویی بار (پاسخگویی به تقاضا) توضیحاتی ار ائه کرد که با استقبال فعاالن صنعت برق ،کارکنان
شرکت ها ی برق منطقها ی ،نیروگاه سیکل ترکیبی تابان و شرکت توزیع ،استاد ان و د انشجویانی که د را ین
نشست حضور د اشتند ،مواجه شد.
بررسی جد ید ترین تحقیقات د ر زمینه بازار برق ،تکنولوژی ها ی جد ید ،و روش های احتماالتی بهینه سازی،
بررسی بازار برق استر الیا ،تجربیات و مشکالت ،بررسی توسعه نیروگاه ها ی تجد ید پذیر د ر استر الیا ،بررسی
برنامه ها ی پاسخگویی بار د ر بازار ها ی د نیا از جمله استر الیا از د یگر موارد ی بود که د را ین نشست ار ائه شد.
بازار برق استر الیا ،توسعه شبکه برق ،مد ل سازی اقتص اد ی نیروگاه ها ی باد ی و خورشید ی ،و ارزیابی تر اکم
شبکه از جمله عمد ه پروژه ها یی است که د کترمحمود ی به انجام رساند ه است.
وی همچنین د وسال به عنوان فوق د کتر ا د ر د انشگاه کویینزلند استر الیا مشغول به فعالیت بود ه است.
د کترمحمود ی ،د کت را ی خود ر ا از همین د انشگاه د ر سال ۲۰۱۵د ریافت کرد ،وی مقاالت متع دد ی ر ا د ر
کنفر انس ها و ژورنال ها ی بین المللی د رخصوص برنامه ها ی پاسخگویی بار و بازار برق منتشر کرد.
د ومین سخنر انی از سوی د کترحمید محبوبی محقق فوق د کت را ی د انشگاه Berkeleyکالیفرنیا با موضوع
" استر اتژی ها یی ب را ی ا را یش سنسور ها به منظور بهبود پوشش د ر شبکه ها یی از سنسور ها ی متحرک"
ار ائه شد.
د کترمحبوبی د را ین نشست د رخصوص استر اتژی ها ی کار امد ی ب را ی ا را یش و قر ارگیری سنسور ها به
منظور بهبود پوشش د ر شبکه ها یی از سنسور ها ی متحرک توضیحاتی ار ائه کرد.
د کتر محبوبی د ارند ه مد ال طال ی المپیاد ریاضی و مد ال طال ی اکاد میک کاناد ا ،مقاطع تحصیلی کارشناسی،
ارشد و د کتری ر ا به ترتیب د ر د انشگاه شریف ،تهر ان ،و Concordiaکاناد ا گذر اند ه است.
وی هم اکنون به عنوان محقق فوق د کتر ا د ر د انشگاه Berkeleyکالیفرنیا مشغول هستند و قبل از ا ین
محقق فوق د کتر ا د ر د انشگاه ها ی Harvardو McGillبو ده اند .زمینه تحقیقاتی وی شامل mobile,
sensor networks, multi-agent systems, hybrid systems networked control
systems, smart grids, optimizationمی باشد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 5
ت
ع
ف
■
6
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری :
د انشگاه فنی و حرفه ای ظرفیت باالیی برای مهارت و
ایجاد توامنند ی د ر د انشجویان د ارد
وزیر علوم ،فناوری و تحقیقات از اجرای طرح
مهارت افزایی د انشجویان خبر د اد و گفت
اجرای این طرح می تواند کمک زیاد ی به
افزایش اشتغالزایی کند.
منصور غالمی د ر اجالس سراسری روسای
د انشکد ه ها و اموزشکد ه های سراسر کشور
د انشگاه فنی و حرفه ای که امروز 10
ارد یبهشت د ر د انشکد ه شریعتی تهران برگزار
■
شد اظهار کرد :اشتغال برای د انش اموخته
های د انشگاهی یک چالش است و بی توجهی
ما به حفظ سطوح تحصیالت کارد انی نیز
مشکل ایجاد کرد ه است.
وی اد امه د اد :تورم ورود د انشجو به مقطع
د کتری و زمینه جذب و اشتعال ضعیف شد ه
است بنابراین توجه و رفع نقص مشکالت جز
واجبات برنامه ریزی و هد ایت مجموعه های
سرمایه گذاری ضروری شد ه است.
غالمی بیان کرد :وقتی د ر مجرای ورود
د اوطلبان تحصیل د ر د انشگاه ها قرار می
گیریم باید موضوع را اینگونه تبیین کنیم
که جوانان تجربه کافی برای تشخیص مسیر
اشتغال خود پید ا کنند.
وزیر علوم ،فناوری و تحقیقات افزود :ما د ر وزارت
علوم جلوی اد امه تحصیل و ارتقای تحصیل را
نمی گیریم د ر این موضوع با دولت به این نتیجه
رسید یم که باید یک بازنگری جد ی د ر انجام
وظایف و پیشبرد اهد اف صورت گیرد.
وی تصریح کرد :از زمینه اشتغال د انش اموخته
ها این نگاه را د اریم که عوامل بیرونی زمینه
های اشتعال را تقویت یا تضعیف می کنند.
غالمی توجه به موضوع نیروی انسانی را یک
برنامه جد ی عنوان و اظهار کرد :د ر برنامه
وزارت علوم توجه ویژه ای به مهارت اموزی و
دوره مهارتی برای تعیین و شناخت مسیر خوب
د ر راستای کمک به اشتغال جوانان د اریم.
وزیر علوم ،فناوری و تحقیقات افزود :د انشگاه
فنی و حرفه ای ظرفیت باالیی برای مهارت
و ایجاد توانمند ی الزم د ارد .بنابراین باید
این د انشگاه را به د انشجویان معرفی کنیم تا
خانواد ه ها با نگاه فنی د انش اموزان خود را به
سمت اشتغال تشویق کنند.
وی عنوان کرد :هماهنگی با مراکز سیاست
گذاری و سازمان برنامه و بودجه یکی از د غد غه
های جد ی برای توسعه اشتغال د ر جامعه است.
وی بیان کرد :د ر سیاست گذاری کالن امورش
عالی طرح ساماند هی اموزش د ر د ستور کار
است ما باید د ر زمینه توسعه رشته های نظری
و مقاطع تحصیلی متکی به برنامه و اهد اف
د رازمد ت باشیم.
وی افزود :باید به لحاظ وظیفه ملی و د غد غه
برای اشتغال د انش اموختگان و د ر راستای
هد ایت د انشجویان به سمت مشاغلی که د ر
جامعه پیش بینی شد ه گام برد اریم.
غالمی اظهار کرد :طرح مهارت افرایی
د انشجویان د ر حال تحصیل طراحی و د رحال
اجراست و قطعا د انشکد ه ها می توانند د ر
موارد زیاد ی د ر کنار این طرح قرار بگیرند.
وزیر علوم ،فناوری و تحقیقات با بیان اینکه
یک محور خاصی برای د انشگاه ها د ر حال
تعریف است گفت :روی د انشگاه فنی و حرفه
ای حساب زیاد ی باز کرد ه ایم تا برنامه های
پیش رو با توفیقات بیشتری همراه باشد و
تالش می کنیم و که این د انشگاه را به همگان
معرفی کنیم.
مشاور وزیر علوم و رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور:
ت علمی بازوی مشورتی وزارت نفت د ر
مرکز تحقیقات سیاس
تنظیمپیوست فناوری قر ارد ا دها ی نفتی
مشاور وزیر علوم و رییس مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور از امضا ی د و قر ارد اد همکاری میان
ا ین مرکز با وزارت نفت خبر د اد و گفت :بر ا ین
اساس ا ین مرکز به عنوان بازوی مشورتی ا ین
وزارتخانه د ر تنظیم پیوست فناوری قر ار د اد ها ی
نفتی و طر احی و اج را یی سازی نظام پژو هش و
فناوری انتخاب شد ه است.
د کتر وحید احمد ی با اشار ه به تالش ها ی وزارت
نفت ب را ی جهش فناوری د ر صنعت نفت ،افزود:
تاکنون د و تا قر ارد اد بزرگ بین مرکز تحقیقات
سیاست علمی و وزارت نفت د ر حوزه ها ی مختلف
منعقد شد ه است.
وی اد امه د اد :بر ا ین اساس وزارت نفت ،مرکز
اردیبهشت . 97شماره 20
تحقیقات سیاست علمی کشور ر ا که کانون تفکر
د ر زمینه سیاست پژو هی و سیاست سازی علم،
پژو هش و فناوری د ر سطح ملی است ر ا به عنوان
بازوی مشورتی خود د ر تنظیم پیوست فناوری
قر ار د اد ها ی نفتی و تد وین برنامه توانمند سازی
بازیگر ان د رگیر د ر قر ار د اد ها ی نفتی و همچنین
طر احی و اج را یی سازی نظام پژو هش و فناوری
انتخاب ک رد ه است.
احمد ی اضافه کرد :د ر ا ین ر استا مرکز تحقیقات
سیاست علمی کشور با طر احی و تد وین مد ل پیوست
فناوری د ر صنعت نفت ،به شناسا یی کارک رد ها،
سیاست ها و بازیگر انا ین حوزه پ ر دا خته است.
به گفته وی ا ین مرکز سه کارکرد اصلی "استفاد ه
از ظرفیت محلی" " ،افزا یش توان مد یر یتی" و
"افزا یش توانمند ی تحقیق و توسعه" ر ا د ر بحث
پیوست فناوری پیشنهاد د اد ه است.
رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با بیان
ا ینکه برا ین اساس مواد ی به متن قر ار د اد ها ی اصلی
یا فرعی و یا پیوست وزارت نفت اضافه می شود،
خاطر نشان کرد :موضوعاتی چون "به کارگیری
توانمن دی ها ی دا خلی" " ،انتقال و جذب فناوری"
و "ارتقاء د انش ،مهارت ،توانمند ی فنی و مد یر یتی
کشور" و همچنین "تو لید و توسعه سخت افزار و
نرم افزار ها ی مرتبط" د ر قر ار د اد ها مورد توجه قر ار
خواهد گرفت.
احمد ی از طر احی اصول حاکم و چارچوب نظام
پژو هش و فناوری وزارت نفت د ر ا ین مرکز خبر
د اد و ی ا د او ر شد :عالو ه بر ان د ر ا ین مرکز با بررسی
چالش ها و موانع نظام نامه فعلی پژو هش و فناوری،
ماموریت و کارک رد ها ی نها یی ا ین نظام به صورت
توسعه فناوری ها ی ر اهبرد ی صنعت نفت ،توسعه
و تجاری سازی فناوری ها ی ایند ه صنعت ،حل
چالش ها ی فناور انه صنعت نفت د ر سطوح مختلف،
ا یجاد و ارتقاء توانمن دی ها ی فناور انه شرکت ها ی
اکتشاف و تو لید و پیمانکار ان عمومی ،ارتقاء
توانمن دی ها ی فناور انه شرکت ها ی مهند سی،
تامین ،ساخت و شرکت ها ی خد ما ت نفتی و
ارتقاء توانمن دی ها ی فناور انه سازند گان تجهیزات و
فرایند ها یمورد نیازصنعتنفت،پیشنهادشد هاست. صفحه 6
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
7
به منظور توسعه همکاری ها ی علمی پژو هشی د ر حوزه سیاست پژو هی د ر حوزه علم ،فناوری و نواوری:
ت
ع
ف
مرکزبررسیها یاسرت اتژیکریاستجمهوریومرکزتحقیقاتسیاستعلمیکشور
تفاهمنامههمکاریامضاءکرد ند.
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ،به منظور توسعه همکاری ها ی علمی
پژو هشی د ر حوزه سیاست پژو هی د ر حوزه علم ،فناوری و نواوری تفاهم نامه ا ی میان مرکز بررسی
ها ی استر اتژیک ریاست جمهوری و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور منعقد گرد ید.
افزا یش نقش متخصصان سیاستگذاری علم ،فناوری و نواوری د ر تصمیمات کالن ملی ،توسعه
سیاست پژو هی ،اعم از تحلیل سیاستی و تجویزها ی سیاستی د ر حوزه علم ،فناوری و نواوری به
منظور ارتقا ی مشارکت اجتماعی علمی و فناوری فعال د ر ا ین حوزه و ا یجاد ورود ی ها ی مناسب
بر ا ی سیاستگذاری د ولت د ر زمینه علم ،فناوری و نواوری به منظور ارتقا ی سیاست ها از اهد اف
انعقاد ا ین تفاهم نامه است.
طی ا ین تفاهم نامه طرفین متعهد شد ه اند د ر زمینه ها ی تد وین و انتشار کتاب و مستند ات علمی
مرتبط با سیاستگذاری علم ،فناوری و نواوری به صورت مشترک؛ توسعه انتشار مقاالت سیاستی
مرتبط با علم ،فناوری و نواوری د ر سا یت شمس وابسته به مرکز بررسی ها ی استر اتژیک و نشریه
مطالعات سیاستگذاری عمومی ،سا یت مرکز تحقیقات و نشریات وابسته؛ همکاری د ر ا یجاد شبکه
اجتماعی تخصصی حوزه علم ،فناوری و نواوری با حضور فعال متخصصین سیاستگذاری علم ،فناوری
و نواوری با نام مشترک د ر جهت استفاد ه از ا را ی خبرگان د ر موضوعات سیاستگذاری؛ تشکیل
■
میزها ی تخصصی و هیات ها ی اند یشه ورز ملی د ر زمینه ها ی خاص علم ،فناوری و نواوری به منظور
ارزیابی سیاستی یا ار ائه ر اه حل ها ی سیاستی د ر حوزه ها ی د ا را ی اولویت؛ ا یجاد سازو کار ها ی مشترک
انتقال تجربیات و مد یر یت د انش د ر عرصه سیاستگذاری علم ،فناوری و نواوری د ر سطح ملی و انجام
پروژه ها ی پژو هشی و مشاور ه ا ی مورد نیاز طرفین همکاری نما یند.
معاون پژو هش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور:
مرکز تحقیقات سیاست علمی د ر پی بررسی نظام ها ی
ارزیابی فناوری
معاون پژو هش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور با اشار ه به اهمیت ارتباط با مر اکز
متناظر بین المللی گفت :پیگیری ا ین قبیل
ارتباطات و بررسی نظام ها ی ارزیابی علمی و
فناوری از جمله برنامه ها ی ما د ر سال جد ید
است.
د کتر ناصر باقری همچنین گفت :د ر سال پیش
رو ب را ی تبد یل شد ن مرکز به اتاق فکر جد ی د ر
حوزه علم ،فناوری و نواوری برنامه ریزی می
کنیم.
وی اد امه د اد :همچنین عالو ه بر سیاست پژو هی
د ر حوزه وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری،
سیاست پژو هی ب را ی بعضی د ستگاه ها ی اج را یی
کشور ر ا انجام می د هیم و د ر بعضی حوزه ها
مانند انرژی و فناوری اطالعات و ارتباطات ،نیز
فعال تر خواهیم شد.
معاون پژو هش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور افزود :د بیرخانه ماموریت ها ی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری د ر زمینه اقتصاد
مقاومتی د ر مرکز واقع شد ه و د ر ا ین زمینه و
نیز د ر زمینه اقتصاد د انش بنیان تالش می کنیم
مد ل ها ی موجود د ر د نیا ر ا د ر مرکز بررسی و
بومی کنیم.
وی با اشار ه به مد ل ابزار پیچید گی اقتص اد ی
اد امه د اد :کشور ها ی پیشرفته از ا ین مد ل ب را ی
اولویت بند ی رشته ها ی صنعتی و ایند ه پژو هی
اقتصاد استفاد ه می کنند ولی د ر ا یر ان معموال
با روش هایی مانند خردجمعی ا ین کار انجام
می شود که قصد د ار یم با بررسی و تبیین ا ین
مد ل بررسی کنیم د ر چه حوزه ها یی با ید سرما یه
گذاری صنعتی و علمی با اولویت صورت بگیرد.
د کتر باقری مقد م د ر مورد ا ین که نه اد ها یی
مانند شو را ی عالی انقالب فر هنگی یا شو را ی
عالی علوم ،تحقیقات و فناوری(عتف) وظیفه
سیاستگذاری د ر زمینه علم ،فناوری و نواوری
و جا یگاه مرکز تحقیقات سیاست علمی کجاست،
گفت :مرکز قصد د ارد د ر ا ین زمینه فعال تر شود
و به عنوان اتاق فکر و پژو هشکد ه ا ی د ر تو لید
سیاست به ا یشان کمک کند.
«وظیفه ا ین نه اد ها سیاستگذاری علمی کشور
است و نیاز به مطالعات و کار ها ی علمی د ارند
که مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با بد نه
کارشناسی خود د ر ا ین زمینه می تواند کمک
مفید ی باشد».
نویسند ه کتاب روش شناسی تد وین اسناد
ر اهبرد ی توسعه فناوری ها ی ملی د ر مورد
اق دا مات اتی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
افزود :بررسی نظام ها ی ارزیابی علم ،فناوری و
نواوری از د یگر برنامه ها ی ماست؛ زیر ا اکنون
ب را ی ا ین ارزیابی از مد ل ها ی غربی استفاد ه
می شود د ر حالی که بعضی شاخص ها ی ان با
زیست بوم کشور هماهنگ نیست و با ید شاخص
ها یی ار ائه شود که ظرفیت ها ی کشور ر ا بهتر
نشان د هد.
نویسند ه کتاب موتور ها ی محرک نواوری گفت:
همچنین د ر حوزه ها ی زیرساختی مانند اخالق
علمی و مالکیت فکری هم پروژه ها ی مطالعاتی
مهمی د ار یم؛ به ویژه حقوق و اخالق علمی د ر
حوزه نانو ،زیست فناوری ،فناوری اطالعات و
علوم شناختی مشهور به NBICکه ا ین علوم
به سرعت د ر جامعه وارد شد ه و ا یفا ی نقش
می کنند.
وی د ر مورد اطالع رسانی ا ین پروژه ها ی مطالعاتی
نیز گفت :د ر مرکز طرحی د ار یم که همه پروژه ها
با ید پیوست رسانه ا ی د اشته باشند یعنی نتا یج
تحقیق به چه ذینفعی و با چه ابزاری ار ائه شود.
د کتر باقری مقد م توضیح د اد :اعضا ی هیات
د ولت ،نما یند گان مجلس شو را ی اسالمی،
سیاستگذار ان علم و فناوری ،اعضا ی شو را ی
عالی عتف و جامعه از جمله ذینفعان ما هستند
و متناسب با طبقه مخاطب ابزار مناسب ر ا ب را ی
انتقال نتا یج به کار می گیریم؛ ب را ی نمونه کتاب،
مقاله ،سخنر انی ،پا یگاه اطالع رسانی ،شبکه ها ی
اجتماعی ،پاد کست و ویدئو که اخیر ا از انها
استفاد ه می کنیم.
معاون پژو هش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور د ر مورد ارتباط با مر اکز متناظر د ر
د نیا نیز گفت :بر اساس بررسی ها و از مجموع
مر اکز سیاست پژو هی د ر د نیا 10مرکز ر ا د ر
اسیا ی شرقی ،اروپا ،امریکا ی شمالی و افریقا ی
جنوبی متناسب د ید یم و برنامه ریزی شد ه است
که چطور د ر سال ایند ه با ا ین مر اکز د ر قالب
تفاهم نامه یا فعالیت علمی همکاری کنیم.
وی با اشار ه به د ش وا ری انجام ا ین کار افزود :ا ین
امر به جا یگاه علمی مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور هم کمک می کند که باعث نقش
افرینی بهتر و بیشتر مرکز د ر دا خل و خارج
خواهد شد.
د کتر باقری مقد م د ر مورد فعالیت ها د ر زمینه
ترویج علم نیز توضیح د اد :با توجه به ا ین که یکی
از مشکالت ،د ید ه نشد ن نقش و اثر پژو هش های
علمی د ر زند گی روزمر ه م رد م است ،پیشنهاد ی
ر ا ب را ی وزارت علوم تنظیم ک رد ه ا یم که با روسا ی
10مرکز د انشگاهی ،پارک ها ی علم و فناوری
با هماهنگی مسئوالن وزارتخانه ارتباط د اشته
و محتوا ی د ستا و رد ها ی علمی و پژو هشی انها
ر ا بررسی و با روش مناسبی به اطالع طبقات
مختلف ذینفعان برسانیم.
معاون پژو هش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور د ر توضیح ا ینکه ایا ا ین امر وظیفه
خود ا ین مر اکز و محققان نیست ،گفت :ا ین
نقیصه تنها متوجه کشور ما نیست و به طور
کلی د انشمند ان و متخصصان به د لیل نگاه
خاص به پیر امون یا ند اشتن ابزار الزم ب را ی ترویج
د ستا و رد ها ی علمی تما یلی به ا ین امر ند ارند و
نه اد ها یی شبیه مرکز تحقیقات سیاست علمی
کشور مد ل ها ی جد ید ر ا ب را ی ترویج علم و
گفتمان سازی علمی بررسی و د ر اختیار انها
قر ار می د هند اما اج را ی ا ین امور برعهد ه روابط
عمومی وزارت عتف و روابط عمومی د انشگاه ها و
پژو هشگاه خواهد بود.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 7
ت
ع
ف
■
8
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
با حما یت مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور:
مر اسم اختتامیه جشنوار ه "فرد ا ممکن است د ر شهر من زلزله بیا ید" برگزار شد.
مر اسم اختتامیه جشنوار ه د انش اموزی "فرد ا
ممکن است د ر شهر من زلزله بیا ید" به همت
انجمن ترویج علم ا یر ان و حما یت مرکز تحقیقات
سیاست علمی کشور د ر باغ کتاب تهر ان برگزار
شد.
د ر ا ین مر اسم د کتر اکرم قد یمی ،مد یرگرو ه
ترویج علم مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
و رئیس انجمن ترویج علم ا یر ان ،د کتر حسین
شیخ رضا یی ،عضو هیات علمی گرو ه ترویج
علم مرکز و د بیر اج را یی جشنوار ه ،د کتر مهد ی
زارع ،د بیر علمی جشنوار ه و عضو هیات علمی
پژو هشگاه زلزله و د کتر فاطمه مهاجر انی ،معاون
شو پرورش و رئیس مرکز ملی پرورش
وزیر اموز
استع د اد ها ی د رخشان حضور د اشتند.
د کتر قد یمی د ر ابت دا ی ا ین مر اسم د ربار ه هد ف
از برگزاری جشنوار ه گفت :ا ین جشنوا ره یک
شعار نیست ،بلکه نزد یک شد ن به واقعیتی است
که سال هاست خطر ان گوشزد می شود و ا ین
د رحالی است که د ست اند رکار ان امر ،فر دا ی ا ین
واقعه ر ا ترسیم نک ر ده اند .د ر نتیجه نیاز است که
ر اهکار ها ی ا یمن سازی ر ا به م رد م ،به ویژه کود کان
و نوجوانان ،اموزش د اد .هد ف از ا ین جشنوار ه،
مضطرب کرد ن م رد م نیست بلکه ار ائه ر اه کار ها ی
ار ام بخش د ر قبال وقوع ا ین سانحه طبیعی است.
وی تاکید کرد :مقابله با زلزله سه فاکتور اساسی
د ارد ،باور ،اگاهی و مسئولیت پذیری .با ید ا ین
فاکتور ها ر ا به خصوص به کود کان اموخت .انجمن
ترویج علم ا یر ان ،که بخش کوچکی از جامعه ا یر ان
است ،باور د ارد که می توان ب را ی مقابله با سوانحی
مثل زلزله ،از علم کمک گرفت و د ر ا ین جهت
کود کان ر ا که به عنوان اما ده ترین زیرساخت ها
محسوب می شوند ،اموزش د اد.
د ر اد امه ا ین مر اسم ،د کتر شیح رضا یی با اشار ه به
ضرورت و اهمیت جشنوار ه ،به توضیح امار اثار
ارسالی ،استقبال د انش اموزان از شهرستان ها ی
مختلف و به خصوص حضور موثر د ختر ان
د انش اموز پرد اخت و اظهار کرد:ا ینکه پس از زلزله
چگونه با ید رفتار کرد اهمیت فر اوان د ارد و ا ین
د رحالی است که اطالعات مربوط به نحو ه عملکرد
د ر هنگام زلزله بیشتر ار ائه شد ه و کمتر به زمان
پس ازان پ ر دا خته می شود.
وی د ربار ه انتخاب موضوع جشنوار ه ،که به زمان
قبل از زلزله کرمانشاه باز می گرد د ،گفت :هشد ار به
کود کان د ربار ه حوادث طبیعی بسیار اهمیت د ارد
و نبا ید به د لیل ا ینکه ا ین موضوع ب را ی کود کان
ترس ا یجاد می کند از ا ین مسئولیت شانه خالی
کرد .ترس ر ا نمی توان از حوادث طبیعی زد ود و
طبیعتاً ترس همر اه با اگاهی بسیار مفیدتر از ترس
نااگاهانه است.
د کتر مهاجر انی و د کتر زارع از د یگر سخنر انان ا ین
مر اسم بود ند که د ر توضیحات خود به مباحثی
چون مد یر یت بحر ان و بحث تاب اوری د ر بر ابر
زلزله پرد اختند .د کتر مهاجر انی ،کود کان ر ا تنها
ر اه نجات د انست و از انها به عنوان سرما یه ها ی
انسانی نام برد که با ید موضوعات اساسی ر ا با انها
مطرح کرد و از ا ین جهت جشنوار ه ر ا روید اد ی
موثر و فرخند ه اعالم کرد .د کتر زارع نیز د ر ا ین
مر اسم به تشریح ش را یط زمین شناسی و خطر
زلزله د ر کشور پرد اخت و با معرفی نقاط پرخطر
و بررسی تاریخچه وقوع زلزله ها ی بزرگ د ر ا یر ان،
بحث تاب اوری د ر بر ابر زلزله ر ا توضیح د اد.
د ر خاتمه ا ین مر اسم ،ضمن پخش فیلم
بر گزید گان جشنوار ه ،جوا یز و لوح تقد یر به اثار
منتخب د اد ه شد.
فر اخوان د ومین جشنوارۀ «ترویج علم د ر پا یان نام هها ی د انشجویی»
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات سیاست
علمی کشور ،گرو ه ترویج علم مرکز با همکاری
برخی سازمانها و نه اد ها ی د ولتی و غیرد ولتی د ومین
جشنوارۀ «ترویج علم د ر پا یان نامه ها ی د انشجویی» ر ا
برگزار می کند.ا ین جشنوار ه با تمرکز بر «چالش ها ی
پیش ِ
ِ
روی کشور» امادۀ د ریافت اثار است.
■ اهد اف جشنوار ه:
معرفی عمومی فر هنگ کاستن از شکاف میان
م رد م و علم ورزان؛
جلب توجه د انشگاهیان و د انشجویان به چالش ها ی
پیش رویِ کشور و تشویق انان به بررسی ا ین
ِ
چالش ها د ر پا یان نامه ها ی د انشجویی؛
تشویق د انشگاهیان به برقر اری ارتباط مستقیم تر
با م رد م؛
فر اهم اورد ن زمینها ی ب را ی گفت وگو و هم اند یشی
پیش
میان علم ورزان و م رد م د ربارۀ چالش ها ی ِ
رویِ کشور؛
جلب توجه عمومی به اموزش غیررسمی و
ی اد گیر یماد ام العمر.
■ موضوعات جشنوار ه:
د ر پژو هشی که اخی را ً با حما یت مرکز بررسی ها ی
استر اتژیک ریاست جمهوری انجام شد ه صد مسئله
پیش رویِ ا یر ان استخر اج و به ترتیب
و چالش ِ
اهمیت مرتب شد ه است .برخی از چالش ها د ر ا ین
فهرست به قر ار زیر است:
اردیبهشت . 97شماره 20
ضرورت اصالحات ساختاری اقتص اد ی /بحر ان
تامین اب /بیکاری /سرما یۀ اجتماعی و اعتماد
عمومی /بحر ان ریزگرد ها و ال ود گی هوا /فقر
و نابر ابری /بی تفاوتی اجتماعی /سرما یه گذاری
اقتص اد ی دا خلی و خارجی /نظام قضا یی /اخالق
عمومی /امنیت روانی و اجتماعی /حقوق اساسی
و شه رو ند ی /کارک رد ها ی اجتماعی فضا ی مجازی
/تخریب تنوع زیستی ،مسائل جنگل ها و گونه ها ی
زیستی جانوری /امنیت نرم /سالمت روان
/فساد و تقلب علمی /عد الت اموزشی /حقوق
زنان /ال ود گی ها ی اب /مد یر یت بازیافت و مسائل
ناشی از انبو ه زباله ها /تغییر الگوی بیماری و شیوع
بیماری ها ی مزمن . ...
هر کد ام از ا ین چالش ها که فهرست کامل انها د ر
سا یت ها ی خبری د ر د سترس است یا هر موضوع
د یگری که از د ید ار ائ هد هند ۀ ان یکی از چالش ها ی
پیش رویِ کشور به حساب اید می تواند یکی از
ِ
موضوعاتا ین جشنوار ه به حساب اید.
■ نحو ه برگزاری جشنوار ه:
شرکت کنند گا ن از همۀ رشته ها ی تحصیلی ابتد ا
خالصها ی ر ا د ر ح دو د سیصد کلمه و مستخرج
از پا یان نامۀ خود که د ر ان به یکی از چالش ها یِ
پیش رویِ کشور پ ر دا خته شد ه است به د بیرخانۀ
ِ
جشنوار ه ارسال می کنند .ا ین متن با ید چنان
نوشته شد ه باشد که مخاطب عمومی و فاقد د انش
تخصصی بتواند ان ر ا بخواند و متوجه شود .الزم
است د ر ا ین متن عالو ه بر تشریح چالش مد نظر،
تحقیقات انجام یافته و د ستا و رد ها ی ان نیز به زبانی
همه فهم تشریح شود .بد یهی است چنین متنی
همان چکیدۀ مرسوم پا یان نامه که د ر ابت دا ی ان
اورد ه می شود نیست و با ید مخاطب عام د ر نگارش
ان مد نظر بود ه باشد.
خالصه ها ی رسید ه توسط د اور ان جشنوار ه انتخاب و
غربال خواهد شد و از بر گزید گان د عو ت می شود د ر
روز برگزاری جشنواری ب را ی هیئت د اور انی متشکل
از افر اد غیرمتخصص و متخصص با به ره گیری از
انواع ابزار ها و وسا یل سمعی و بصری و د یجیتال
ار ائها ی شفاهی ب را ی هیئت د اور ان د اشته باشند.
برند گان جشنوار ه با رای مستقیم هیئت د اور ان
مشخص خواهند شد.
■ شر ا یط شرکت کنند گا ن:
د انش اموختگی د ر یکی از مقاطع کارشناسی ارشد
یا د کتر ا؛
ار ائۀ نامۀ مکتوب استاد ر اهنما د ال بر تایید صحت و
د قت علمی مطالب عرضه شد ه د ر پا یان نامه
به بر گزید گان جوا یزی اعطا خواهد شد .عالو ه بر
جوا یز نقد ی ،موارد تشویقی زیر نیز د ر نظر گرفته
شد ه است:
چاپ خالصۀ ارسالی د ر د فترچۀ چکیدۀ مقاالت؛
صد ور گواهی حضور و انتخاب د ر جشنوار ه؛
■ انعکاس د ر رسانه ها؛
شرکت د ر شور اها ی علمی د انشگاه ها ی برتر؛
تسهیل عضویت د ر انجمن ها ی علمی مرتبط.
اخرین مهلت ب را ی ارسال خالصه و نامۀ استاد
ر اهنما تا تاریخ ۲۷ارد یبهشت ۹۷خواهد
بود .عالقه مند ان می توانند ب را ی د ریافت
اطالعات بیشتر با شمارۀ ۸۸۰۳۶۱۴۴دا خلی
۲۰۶تماس حاصل کنند. صفحه 8
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
9
ب را ی نخستین بار د ر کشور صورت گرفت؛
ت
ع
ف
ت ولید نانو ساختا رها ی LDHغنی شد ه با مواد بازد ارند ه د ر موسسه
پژو هشی علوم و فناوری رنگ و پوشش
بر ا ی نخستین بار د ر کشور ،نانو ساختار ها ی ال
د ی اچ غنی شد ه با مواد بازد ارند ه بر ا ی ر ها یش
هوشمند د ر پوشش های ضد خورد گی د ر
موسسه پژو هشی علوم و فناوری رنگ و پوشش
تو لید شد.
به گزارش نشریه به نقل از موسسه پژو هشی
رنگ ،ا یمان علی بخشی د انش اموخته د کتری
ا ین موسسه و مجری ا ین طرح گفت :ا ین پژو هش
با هد ف جا یگزینی ا ین ترکیب به جا ی کرومات
روی و فسفات روی را یج د ر صنعت که به د لیل
مشکالت زیست محیطی استفاد ه از اونها مح دو د
شد ه که هیچ گونه مشابه دا خلی و خارجی ند ارد.
وی افزود :از مزا یا ی ا ین سامانه ،می توان به
کیفیت و مقاومت خورد گی بهتر و مناسب بود ن
قیمت با توجه به میزان مصرف کمتر اشار ه کرد.
با مصرف ا ین نانو رنگد انه ،طول عمر سازه ها ی
فلزی افزا یش خواهد یافت و می توان به اقتصاد
مقاومتی کمک کرد.
علی بخشی با اشار ه به کاربرد ا ین پژو هش اد امه
د اد :د ر بعضی از صنا یع مهم از جمله هوافضا نیز
می توان از پوشش های حاوی هید روکسید ال یه
ا ی مضاعف به علت خاصیت خودترمیم شوند گی
استفاد ه کرد.
مجری ا ین طرح خاطر نشان کرد :عالو ه
بر استفاد ه از ا ین ترکیب د ر پوشش ها ی
ضد خورد گی ،قابلیت استفاد ه د ر د یگر کابرد ها ی
صنعتی از جمله کاربرد ها ی مهم ا ین نانومواد از
جمله محیط زیست ،ر ها یش د اروف کشاورزی و
کاتالیست ها ر ا د ارد.
وی افزود :همچنین طبق استعالم ها ی مختلف
ساالنه مبلغی د ر ح دو د بیش از یک میلیون د الر
پیگمنت ها ی فسفات روی از کشور ها ی چین،
المان و ا یتالیا وارد کشور می شود و بسیاری از
شرکت ها ی رنگ سازی از کیفیت اجناس موجود
د ر بازار به د لیل کیفیت پا یین نار اضی هستند
ضمن ا ینکه با توجه به کا را یی بسیار باالتر نسبت
به پیگمنت پر مصرف فسفات روی عم ً
ال میزان
مصرف ان د ر رنگ پا یین خواهد بود که ا ین
موضوع مصرف کنند گا ن ر ا علی رغم قیمت باالتر
به ا ین محصول جلب خواهد کرد.
وی با بیان ا ینکه "هم اکنون شرکت ها ی متقاضی
ا ین ماد ه د ر دا خل کشور موجود است" ،گفت :د ر
حال حاضر با کمک ستاد توسعه فناوری نانو د ر
حال تو لید نیمه صنعتی ا ین محصول هستیم که
ب را ی همه فلزات به خصوص فوالد نرم ،الومینیوم
و منیزیم کاربرد د ارد.
وی اظهار د اشت :ا ین طرح ،گواهینامه
نانو مقیاس ستاد توسعه فناوری نانور ا نیز
د ار ا هست.
د ومین کنگر ه بین املللی و بیست و پنجمین کنگر ه ملی
علوم و صنا یع غذا یی ا یر ان
د ومین کنگر ه بین المللی و بیست و پنجمین کنگر ه
ملی علوم و صنا یع غذا یی ا یر ان با حضور مسئوالن
کشوری ،استانی ،د انشگاهیان و پژو هشگر ان برتر
خارجی د ر د انشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
ساری اغاز به کار کرد.
به گزارش نشریه عتف ،به نقل از د انشگاه
علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ،د کتر
رضا اسماعیل ز اد ه کناری د بیر اج را یی کنگر ه
د ر خصوص برگزاری ا ین نشست علمی اظهار
د اشت :ا ین کنگر ه به صورت ساالنه برگزار
می شود و معتبرترین کنگر ه صنا یع غذا یی
د رکشور است.
وی با بیان ا ینکه انجمن علوم صنا یع غذا یی
مازن در ان و د انشگاه علوم کشاورزی و منابع
طبیعی ساری میزبان ا ین کنگر ه هستند ،تصریح
کرد :پژو هشگر انی از کشور ها ی لهستان ،اسپانیا
و اوک را ین د ر ا ین کنگر ه حاضر بود ه و جزو
سخنر انان کلید ی هستند.
رئیس کارگرو ه تخصصی صنا یع غذا یی و صنا یع
تبد یلی ،اتاق فکر توسعه و تعالی مازن در ان،
د ر اد امه با اشار ه به ا ینکه بیش از ۷۰۰مقاله
پژو هشی به ا ین کنگر ه ارسال شد ،گفت :بیش از
۱۰۰مقاله مورد پذیرش قر ار گرفت که د ر طول
مد ت برگزاری کنگر ه ار ائه می شوند.
د کتر اسماعیل ز اد ه خاطرنشان کرد :یکی از
مهم ترین اهد اف برگزاری ا ین کنگر ه ار ائه
اخرین یافته ها ی تحقیقاتی ،ارتباط بیشتر
صنعت و د انشگاه ،حل مشکالت صنعت توسط
د انشگاهیان ،استفاد ه از نظریات ارزشمند
صنعت د ر د انشگاه ب را ی ایند ه د ر کنار ارتباط و
مباحثه یافته ها ی علمی ا یر ان با سا یر کشور ها ی
د نیا است.
د کتر امیری رفتنی د بیر علمی د ومین کنگر ه
بین المللی صنا یع غذا یی نیزد ر افتتاحیه هما یش،
هد ف اصلی کنگر ه ر ا بر مبنا ی تجربیات استاد ان،
صنعتگر ان و محققان و ار ائه نتا یج د ر زمینه
توسعه صنا یع غذا یی عنوان کرد.
د کتر امیری افزود :د ر ا ین کنگر ه سعی شد ه که از
اعضا ی هیات علمی و د ستا ور د ها ی د انشگاه ها ی
سر اسر کشور همچنین پژو هشگاه ها ی مرتبط با
صنعت غذا و صنا یع غذا یی بهر ه گرفته شود.
د کتر بهمنیار ،رئیس د انشگاه علوم کشاورزی
و منابع طبیعی ساری و رئیس د ومین کنگر ه
بین المللی صنا یع غذا یی ضمن تبریک ا یام
شعبانیه اظهارد اشت :صنا یع غذا یی از اجزا و
بخش های بسیار مهم د ر کشاورزی است و علوم
مختلف کشاورزی به هم پیوسته با ید د ر ر استا ی
تامین نیازها ی غذا یی تالش کند.
رئیس د انشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
ساری با اشار ه به ا ینکه بحث امنیت و استقالل
غذا یی د ر سطح د نیا بر کسی پوشید ه نیست،
افزود :کشوری که د ر بخش غذا مستقل است
می تواند پیشرفت خوبی د اشته باشد.
د کتر بهمنیار ی ا د او ر شد :با توجه به ا ینکه کشور ما
پس از پیروزی انقالب اسالمی ب هد نبال استقالل
بیشتر بود ه و د ر ا ین بخش توفیقات خوبی حاصل
شد و ق دم ها یی برد اشته شد که از اهمیت بسزا یی
برخورد ار است.
وی تصریح کرد :از کشاورزان تو لید کنند ه و
مصرف کنند ه طی پرسش و پاسخ به ا ین نتیجه
می رسیم که د ست رنج کشاورزان ب هر احتی با
واسطه گری د ر اختیار سا یر استان ها قر ار گرفته یا
استفاد ه د رستی نمی شود و با ید د ر ا ین بخش
تالش ها ی بیشتری انجام شود.
رئیس د انشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
ساری با اعالم ا ینکه تغذیه و صنا یع غذا یی بحث
بسیار مهمی د ر ارتقا ی سالمت جامعه است،
افزود :ا ین بخش از علم می تواند د ر بخش ها ی
مختلف و ا یجاد محیط سالم و پر نشاط مفید
باشد ،ولی کمتر مورد توجه قر ار می گیرد.
وی با بیان ا ینکه بخش کشاورزی کمتر مورد
توجه قر ار گرفته و الزم است د ر زمینه توسعه
ان بیشتر تالش شود ،افزود :د ولت هم با کاهش
وارد ات و حما یت از کاال ی دا خلی می تواند نقش
موثری د ر ارتقا ی ا ین بخش د اشته باشد که
ماحصل ان بتواند د ر کشور و استان مازن در ان
موثر باشد.
د کتر بهمنیار افزود با توجه به ا ینکه استان
مازن در ان از نظر تو لید ات صنا یع غذا یی سهم
زیاد ی د ر کشور د ارد اما چالش های فر اوانی بر
سر ر اه ا ین صنعت وجود د ارد که نیاز است ا ین
مشکالت برطرف شود.
د کتر بهمنیار اظهار د اشت :توسعه کاال ی دا خلی
و حما یت از تو لید ات دا خلی الزمه حما یت و
پشتیبانی مسئوالن و مد یر ان است و کشوری می
تواند استقالل پید ا کند که د ر زمینه غذا یی موفق
عمل کند و از نظر سیاسی و د یپلماسی ب را ی
کشور ها بسیار حائز اهمیت است و جمهوری
اسالمی ا یر ان پس از پیروزی انقالب اسالمی گام
ها ی خوبی د ر ا ین خصوص برد اشته ،اما هنوز ا ین
اق دا مات کافی نیست.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 9
ت
ع
ف
■
10
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
د ر د انشگاه بوعلی سینا ی همد ان برگزار می شود؛
یازد همین کنگرۀ ملی مهند سی مکانیک بیوسیستم و مکانیزاسیون ا یر ان
یازد همین کنگر ه ملی مهند سی مکانیک بیوسیستم و مکانیزاسیون ا یر ان د ر روزها ی د وازد هم تا چهارد هم شهریورماه ۱۳۹۷د ر د انشگاه بوعلی سینا ی همد ان
برگزار میشود.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه بوعلی سینا ،ا ین کنگر ه بزرگ ترین گرد هما یی
متخصصان ا ین رشته د ر سطح کشور است که به صورت د و ساالنه برگزار می شود.
محور ها ی ا ین کنگر ه عبارتست از توان ،ماشین ،طر احی و ساخت ،کشاورزی د قیق و
سامانه ها ی هوشمند ،فناوری ها ی نوین د ر سامانه ها ی پس از برد اشت و صنا یع غذا یی،
مهند سی انرژی ،پا ید اری و محیط زیست ،مهند سی پسماند و تکنولوژی بازیافت و
مد یر یت و تحلیل سامانه ها د ر صنا یع کشاورزی.
■
تمامی متخصصان و محققان عالقه مند د ر کشورمی توانند با ار ائه اخرین د ستا ور د ها ی
علمی و پژو هشی خود د ر ا ین کنفر انس شرکت کنند.
مهلت ارسال مقاالت تا ۳۱خرد اد ۱۳۹۷است و عالقه مند ان بر ا ی کسب اطالعات بیشتر
می توانند به اد رس وبسا یت کنگر هhttp://biosystemcongress.basu.ac.ir :
مر اجعه کنند.
وزیر علوم د ر مر اسم معارفه د بیر کل کمیسیون ملی یونسکو تاکید کرد:
لزوم بهر ه گیری از توامنند یها ی علمی و فر هنگی ا یر ان د ر تد وین و
ار ائه طرح ها ی مورد نظر د ر یونسکو
د کتر منصور غالمی ،وزیر علوم ،تحقیقات
و فناوری د ر ایین معارفه و تکریم د بیر کل
کمیسیون ملی یونسکو د ر ا یر ان بر «لزوم
به ره گیری از د اشته ها ی تاریخی ،تمد نی و
توانمند ی ها ی علمی و فر هنگی ا یر ان د ر تد وین و
ار ائه طرح ها ی مورد نظر کشورمان د ر یونسکو»
تاکید کرد.
به گزارش نشریه عتف ،د کتر غالمی د ر ا ین
ایین که د ر محل ا ین کمیسیون برگزار
شد ،اظهار ا می دو ار ی کرد ،کمیسیون ملی
یونسکو د ر ا یر ان د ر هماهنگی با نما یند گی
جمهوری اسالمی ا یر ان د ر سازمان
اموزشی ،علمی و فر هنگی ملل متحد
(یونسکو) ،زمینه ها ی الزم بر ا ی همکاری
فعال و هم افزا یی مستمر با همه نها د ها ی
ذی ربط د ر کشور ر ا فر اهم کند.
د کتر حجت اهلل ا یوبی ،د بیر کل جد ید
کمیسیون ملی یونسکو د ر ا یر ان د ر ا ین
مر اسم ،ضمن قد رد انی از اعتماد وزیر علوم
د ر اعطا ی ا ین مسئولیت به وی ،اظهار
ا مید و ار ی کرد :د ر شر ا یط کنونی جهان،
با بهر ه گیری از همه زبان ها ی گویا ،مقاصد
خود ر ا د ر ر استا ی بهتر شنید ه شد ن با
زبانی شنید نی به جهانیان بیان کنیم.
د کتر سعد ا ...نصیری قید اری د بیر کل
اردیبهشت . 97شماره 20
سابق کمیسیون ملی یونسکو نیز د ر
ا ین ایین با ار ائه گزارشی از فعالیت ها ی
سه سال تصد ی ا ین مسئولیت ،تصویب
بو د جه کمیسیون ملی یونسکو د ر رد یف
بو د جه ها ی وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری،
تاسیس و ر اه اند ازی مر اکز منطقها ی ،ثبت
ژئوپارک ا یر ان د ر فهرست شبکه جهانی
ژئوپارک ها ی یونسکو و معرفی روید ا د ها و
شخصیت ها ی ا یر انی – اسالمی د ر فهرست
روید ا د ها و مشاهیر علم و ادب یونسکو ر ا از
اهم اقد ا مات خود برشمرد.
همچنین د ر پا یان ا ین مر اسم د کتر غالمی،
حکم انتصاب د کتر حجت اهلل ا یوبی به سمت
د بیرکل کمیسیون ملی یونسکو د ر ا یر ان ر ا
به وی اعطا کرد و با اهد ا ی لوح تقد یر از
خد ما ت ارزشمند د کتر سعد ا ...نصیری
قید اری د بیر کل سابق ا ین کمیسیون د ر
طول مد ت سه سال تصد ی ا ین مسئولیت
قد رد انی کرد.
د ر ا ین ایین ،پروفسور یوسف ثبوتی
فیزیکد ان برجسته و بنیانگذار انجمن
فیزیک ا یر ان و د انشگاه تحصیالت
تکمیلی علوم پا یه زنجان ،ایت اهلل د کتر
سید مصطفی محقق د اماد عضو پیوسته
فر هنگستان علوم جمهوری اسالمی ا یر ان،
د کتر رضا فرجی د انا مشاور علمی رئیس
جمهوری ،برخی شخصیت ها ی علمی و
فر هنگی و اعضا ی کمیته ها و کارگرو ه ها ی
کمیسیون ملی یونسکو د ر ا یر ان نیز
حضور د اشتند. صفحه 10
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
11
مرکز مطالعات و همکاریها ی علمی بین المللی
میزبان اولین جلسه اعضاء ا یر انی فر هنگستان علوم جهان
بر ا ی هامهنگی نشست عمومی تواس (پائیز 97ا یر ان)
مرکز مطالعات و همکاری ها ی علمی بین المللی-
وزارت علوم ،تحقیقات و فن اوری بعنوان د بیر
اج را یی کمیته ر اهبری بیست و هشتمین نشست
عمومی فر هنگستان علوم جهان (تواس) ،جلسه
اعضاء ا یر انی ان ر ا برگزار مینما ید .با توجه با
سابقه عضویت اعضاء د ر 27نشست عمومی ا ین
فر هنگستان د ر سا یر کشور ها ،بمنظور بهر ه مند ی
از د ید گاهها و نکته نظر ات ارزشمند ا یشان اولین
جلسه ان روز سه شنبه 28فرورد ین د ر محل
مرکز مطالعات برگزار گرد ید و جلسه بعد ی د ر
25ارد یبهشت ماه و جلسات اتی بصورت ماهانه
برگزار خواهد گرد ید.
از انها ر ا برند گان جا یزه نوبل بود ند.
هم اکنون 1190نفر از اساتید برجسته جهان علی الخصوص کشور ها ی د ر حال توسعه
عضو فر هنگستان علوم جهان میباشند .که از ا ین تعد اد سهم جمهوری اسالمی ا یر ان 14
نفر بود ه است که با د ر نظر گرفتن سبقه و بنیه علمی پژو هشی کشورمان ،میتواند به تعد اد
بیشتری نیز ارتقا یابد .اعضاء ا یر انی ا ین فر هنگستان عبارتند از جناب اقا یان:
.1د کتر حبیب فیروز اباد ی ،استاد محترم د انشگاه شیر از
.2د کتر د اریوش فر هود ،استاد محترم د انشگاه علوم پزشکی ا یر ان
.3د کتر رضا ملک ز اد ه ،استاد محترم د انشگاه علوم پزشکی تهر ان
.4د کتر رضا منصوری ،استاد محترم د انشگاه صنعتی شریف
.5د کتر سیامک یاسمی ،استاد محترم د انشگاه تهر ان
.6د کتر علی اکبر موسوی موحد ی ،استاد محترم مرکز بیوشیمی و بیوفیزیک د انشگاه
تهر ان
.7د کتر علی کاو ه ،استاد محترم د انشگاه علم و صنعت ا یر ان
.8د کتر فرخ سعید ی ،استاد محترم د انشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
.9د کتر فر هاد ارد الن ،استاد محترم د انشگاه صنعتی شریف
.10د کتر کر امت اله ا یزد پناه جهرمی ،استاد محترم د انشگاه شیر از
.11د کتر مجید شمسی پور ،استاد محترم د انشگاه کرمانشاه
.12د کتر مهد ی باللی مود ،استاد محترم د انشگاه علوم پزشکی مشهد
.13د کتر یوسف ثبوتی ،استاد محترم مرکز تحصیالت تکمیلی زنجان
.14و سرکار خانم د کتر افسانه صفوی ،استاد محترم د انشگاه شیر از
د ر سال ،1983تواس توسط یک گرو ه
برجسته از د انشمند ان کشور ها ی د ر حال
توسعه به سرپرستی د کتر عبد السالم
(فیزیکد ان مطرح پاکستانی و برند ه جا یزه
نوبل) تاسیس شد .انها بر ا ین باور بود ند
که کشور ها ی د ر حال توسعه با د ستیابی به
تخصص ها ی علوم و مهند سی و با کمک
د انش و مهارت ،میتوانند بر چالش ها و
مشکالتی چون گرسنگی ،بیماری و فقر
غلبه کنند .د ر ابتد ا ی کار فر هنگستان،
بیشترین پشتیبانی ر ا د انشمند ان ا یتالیا یی ا ین مرکز با برگزاری مستمر جلسات اعضاء ا یر انی تواس د رصد د تضمین و ارتقاء کیفیت
و ر هبر ان سیاسی وقت ان کشور از تواس نشست عمومی پائیز امسال د ر ا یر ان میباشد که با همکاری و همفکری ا ین اساتید محقق
انجام د ا د ند ،تا ا ینکه د ر سال 1985ا ین خواهد شد .د ر جلسه اول موافقت شد تا از اعضا جوان ا ین فر هنگستان :جناب اقا ی د کتر
اکاد می طی مر اسمی با حضور رئیس وقت محمد مهد ی نجف پور ،جناب اقا ی د کتر رضا افشاری ،جناب اقا ی د کتر بهر ام همتی
سازمان ملل به طور رسمی افتتاح گرد ید .نژاد ،جناب اقا ی د کتر رضا کر اچیان ،جناب اقا ی د کتر حسین بهر امی و جناب اقا ی د کتر
د ر اغاز کار ا ین فر هنگستان 42 ،نفر بطور سیامک طلعت اهری نیز ب را ی جلسات بعد ی د عو ت بعمل اید .تاسیس د فتر د ائمی تواس
رسمی به عضویت ان د رامد ند که تعد اد ی د ر مرکز مطالعات و همکاریها ی علمی بین المللی یکی د یگر از مصوبات جلسه نخست بود.
ت
ع
ف
با حضور معاون رییس جمهور؛
سه فناوری د ر شهرک
علمیوتحقیقاتیاصفهان
رومنا یی شد
با حضور د کتر محمد باقر نوبخت معاون رئیس
جمهور و رئیس سازمان برنامه و ب ود جه ،د کتر
منصور غالمی ،وزیر علوم ،تحقیقات و فناوری و د کتر
محسن مهرعلیز اد ه ،استاند ار اصفهان سه فناوری
شرکت ها و موسسات شهرک علمی و تحقیقاتی
اصفهان رونما یی شد.
به گزارش روابط عمومی شهرک علمی و
تحقیقاتی اصفهان ،ا ین محصوالت شامل د ستگاه
ال یه نشانی پوشش ها ی فوق سخت به روش پی
وی د ی ( ،)PVDد ستگاه شبیه ساز پرواز چیتا و
نانو پود ر اکسید ا یتریم است که د ر صنا یع مختلف
کاربرد د ارد.
د ستگاه ال یه نشانی پوشش ها ی فوق سخت به روش
پی وی د ی ( )PVDعمر محصوالت صنعتی که از
ال یه پوششی پی وی د ی استفاد ه می کنند ر ا افزا یش
د اد ه و قاد ر به ا یجاد مح د ود ه وسیعی از پوشش ها ی
فوق سخت و روان ساز جامد روی قطعات مختلف
صنعتی است.
د ستگاه شبیه ساز چیتا نیز د ا را ی اتاقکی با امکان
د ور ان 360د رجه است که د ر صنعت بازی ها ی
را یانها ی و سرگرمی کاربرد د ارد.
نانو پود ر اکسید ا یتریم نیز د ر ساخت لیزر،
سر امیک ها ی شفاف و صنا یع رنگ ،نسوزها و تو لید
اهن و فوالد کاربرد د ارد که تو لید ا ین ماد ه به
عنوان یکی از لبه ها ی فناوری تو لید سر امیک ها ی
شفاف از اهمیت زیاد ی برخورد ار است ،به همین
د لیل با تو لید ا ین محصول د ر دا خل کشور ،عالو ه
بر بومی سازی فرایند تو لید و برطرف شد ن نیاز
کشور ،برخی از مشکالت تهیه ان از قبیل تحریم
و واسطه ها برطرف می شود.
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به عنوان
سازمانی مستقل با هد ف توسعه مبتنی بر د انا یی از
طریق ا یجاد مر اکز رشد و پارک ها ی علم و فناوری
د ر اصفهان ،قطب اقتص اد ی و صنعتی ا یر ان شکل
گرفته است.
ا ین سازمان به عنوان نخستین سازمان موسس
مر اکز رشد و پارک ها ی علم و فناوری د ر کشور،
تالش می کند تا با ا یجاد بستری مناسب ب را ی
توسعه فعالیت شرکت ها ی د انش بنیان ،زمینه الزم
ر ا ب را ی تجاری سازی د ستا و رد ها ی ان ها و جذب
سرما یه گذاری ها ی دا خلی و خارجی فر اهم اورد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 11
ت
ع
ف
12
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
شها ی اد غا م موسسه ها ی پژو هشی وزارت علوم ،تحقیقات ،و فناوری
چال
د کتر سیروس علید وستی
رئیسا ی را ن دا ک
د ر چند د هه گذشته ،چند ین موسسه پژو هشی
(پژو هشگاه ،مرکز ،موسسه ،و پژو هشکد ه) د ر وزارت
علوم ،تحقیقات ،و فناوری (عتف) بنیاد گذارد ه
ش ده اند .هر چند پیشینه برخی از ا ین موسسه ها
به پنجاه سال پیش می رسد ،ولی همگی انها از
سال ها ی پا یانی د هه 1360ب ه ا ین سو به عنوان
موسسه پژو هشی د ر شو را ی گسترش اموزش
عالی تصویب ش ده اند .همه ا ین موسسه ها د ا را ی
ماموریت پژو هش و اموزش هستند ،ولی برخی
از انها ماموریت ها ی منطقها ی ،ملی ،و وزارتی
د یگری نیز د ارند که د ر اساسنامه انها یا د یگر
اسناد باالد ست امد ه است .هر چند اساسنامه همه
موسسه ها د ر یک شور ا تصویب شد ه است ،ولی د ر
اساسنامه و عملکرد برخی از انها هم پوشانی ها یی
د ید ه می شود و از سویی نیز برخی از نیازها د ر
کشور بد ون پاسخ ما ن ده اند .ب را ی رویارویی با ا ین
کاستی و کاهش هم پوشانی ها و بهبود عملکرد
ا ین موسسه ها ،هموا ره یک ر اه پیشنهاد شد ه است:
« اد غا م».
د ر ا ین نوشته ،چالش ها ی ا ین ر اهکار از د ید گاه ها ی گوناگون بررسی می شود.
■ مسئله /ر اه حل
تاسیس سازمان تازه یا اد غا م سازمان ها ی موجود ر اهکار ها یی هستند که تنها ب را ی برخی از مسائل و د ر
ید هد که هر گاه یک سازمان
برخی از ش را یط کاربرد د ارد .پیشینه مد یر یت د ر د ستگاه د ولت نشان م
ماموریت خود ر ا ب هد رستی انجام ند هد ،سازمانی د ر کنار ان تاسیس می شود که پس از چند ی ،خود
کمترین ان ،ناهماهنگی و هد ررفت منابع است .د ر بر ابر نیز ،هر گاه
مسئله تازها ی می افریند که
ِ
سازمان ها یی د ا را ی هم پوشانی یا ناکارامد باشند ،سخن از اد غا م به میان می اید .ا ین د و رویکرد که
بار ها و بار ها انجام ش ده اند ،نشان از تمرکز بر «ر اه حل» د ارند که د ر بر ابر تمرکز بر «مسئله» است .هر
ی ر اه حل ها ی علمی و تجربی گوناگونی است که با ید
مسئلها ی د ر مد یر یت ،پس از تعریف د رست ،د ا ر ا
بهترین انها بر گز ید ه شود .برخی از کاستی ها د ر ا ین زمینه با تقسیم کار تازه و کاربرد سازوکار ها ی
کارامد هماهنگی ،بهتر حل می شوند.
■ شروع ،پا یان ،و ا د غا م
اد غا م سازمان ها ،کاری استر اتژیک و پرچالش و مسئلها ی چند بعد ی و پیچید ه است که ر اهکار ها ی
ساد ه پاسخ گوی ان نیستند .اد غا م ،از پا یه گذاری یک سازمان یا پا یان د اد ن به کار ان د ش وا رتر است.
د ر ا ین د و ،کار روشن است .د ر پا یه گذاری یک سازمان ،همه چیز ر ا می توان از نو اغاز کرد و د ر پا یان
ن کار ان نیز اینده سازمان جا ی نگر انی چند انی ند ارد .بر ا ین پا یه ،اد غا م سازمان ها کاری است که
د اد ِ
به بینش ،د انش ،و مهارت ها ی افزون تر و باالتری د ر بر ابر پا یه گذاری یک سازمان یا پا یان د اد ن به کار
پس نیازها ی اد غا م به خوبی برایند
ان نیاز د ارد .ا ین ویژگی ها د ر د ستگاه د ولت چند ان نیستند که از ِ
و بد ین سان اد غا م می تواند به د ش وا ری ها ی تازه تری بد ل شود .ا ین کار ،یک بار د ر انتقال موسسه ها ی
پژو هشی از تهر ان به استان ها ی د یگر ،ازمود ه شد د(ب را ی نمونه :انتقال پژو هشگاه تربیت بد نی و علوم
ورزشی از تهر ان به مشهد) که هنوز مسائل به جا ما ند ه از ان حل نش ده اند.
■ پیشینه ناکام
سازمان ها مانند هستار ها و پد ید ها ی زند ه د ا را ی خاطر ه هستند ،یاد می گیرند ،و با پیر امون خود
پیوند د ارند و به ویژه اطالعات ر ا ب ده بستان می کنند .بناب را ین یک سازمان از انچه بر سازمان ها ی د یگر
گذشته است ،اگاهی می یابد و خوب و ب ِد ان د ر خاطرش می ماند .د ر سال ها ی گذشته سازمان ها یی
اد غا م ش ده اند که ناکامی ها یی د ر پی د اشته است .ا ین پیشینه ناکام د ر خاطره سازمان ها ی د یگر ما ند ه
و چشم مد یر ان و کارکنان انها ر ا از اد غا م ترساند ه است .ا ین نگاه به اد غا م ،یکی از چالش ها ی ان است
که چشم اند از ان ر ا تیر ه می کند.
■ فر هنگ سازمانی
سازمان ها ی گوناگون د ا را ی فر هنگ ها ی سازمانی گوناگونی هستند که با گذشت زمانی بلند د رست
ش ده اند و نمی توان به اسانی و د ر کوتاه یا میان مد ت انها ر ا تغییر د اد .پژو هش ها ی بسیاری د ر سر اسر
ید هند که هر گاه یک استر اتژی ،رویاروی فر هنگ سازمانی باشد ،ا ین استر اتژی است
جهان نشان م
اردیبهشت . 97شماره 20
که شکست می خورد .چنانکه «پیتر در اکر» می گوید «فر هنگ ،استر اتژی ر ا ب را ی ناشتا یی می خورد!».
موسسه ها ی پژو هشی مانند د یگر سازمان ها ،د ا را ی فر هنگ ها ی سازمانی گوناگونی هستند .از انجا یی
که بیشتر چنین موسسه ها یی اند ازه کوچکی د ارند ،فر هنگ سازمانی انها نیز بسیار نیرومند و یکپارچه
است .ا ین گوناگونی فر هنگ ها ی نیرومند ،می تواند اد غا م سازمان ها ر ا ناکام کند .د ر سازمان ها یی که
سال ها ی د ور اد غا م ش ده اند ،هنوز خ ر د ه فر هنگ ها ی ناهمگون ما ن د ِه از گذشته ،یکی از بازد ارند ه ها ی
کامیابی انها به شمار می روند.
■ د انش سازمانی
د انش سازمانی که چیزی بیش از د انش کارکنان یک سازمان است و د ر زمانی بلند ب هد ست می اید ،د و
گونه اشکار و نهان د ارد .د انش اشکار د ر نوشته ها و د یگر اسناد سازمانی نما یان می شود که د ر بیشتر
سازمان ها هم رویها ی ب را ی نگهد اری انها نیست .ولی د انش نهان د ر تاروپود و بافت هر سازمان نهفته
است .ا ین د انش چیزی نیست که به اسانی د ید ه و مستند شود ،بناب را ین به اسانی نیز نمی توان ان ر ا
اموخت یا یاد د اد .امروزه ا ین د انش و مد یر یت ان ،به یکی از مزیت ها ی استر اتژیک سازمان ها بد ل شد ه
نهان پرباری هستند که هیچ یک ب هد رستی شناسا یی
است .موسسه ها ی پژو هشی د ا را ی د انش اشکار و ِ
و مستند نش ده اند .ا ین پ را کند گی د ر د انش ارزشمند ا ین سازمان ها ،با اد غا م انها پ را کند گی بیشتری
خواهد یافت و بی گمان بخش بزرگی از ان نیز از میان خواهد رفت.
■ مقاومت د ر بر ابر تغییر
همه سازمان ها و کارکنان سازمان ها ،به ویژه د ر د ولت ،د ر بر ابر هر گونه تغییر مانند اد غا م مقاومت
می کنند .اگر ا ین تغییر ب هد رستی مد یر یت نشود ،اد غا م به ناکامی می انجامد .مقاومت د ر بر ابر اد غا م
می تواند بر پا یه ترس از بیکار شد ن ،چالش ها ی سازمان و همکار ان تازه ،نیاز به د انش و مهارت ها ی
تازه ،ناتوانی د ر ی اد گیر ی وظا یف تازه ،تغییر د ر پست ها ی سازمانی ،تغییر د ر ساختار ،و مانند انها شکل
بگیرد .پژو هش ها نشان د ا ده اند که پس از اد غا م ،کارکنان به جا ی انجام وظا یف خود ،بیشتر د ر پی
نگ هد اشت شغل و جا یگاه خود هستند و سازمان تازه با چالش ها ی تازها ی نیز روبه رو می شود .از سویی،
د ر وزارت عتف ،اموزش ب را ی مد یر یت روزمر ه هم د اد ه نمی شود ،چه رسد به اموزش ب را ی مد یر یت
د رست ف را یند اد غا م که تغییری بزرگ و پرچالش به شمار می رود.
■ توان کنترل
کامیابی یا ناکامی اد غا م ،با هر هد فی که به انجام برسد ،با ید کنترل شود .ف را یند کنترل؛ چرخه
ه دف گذاری ،ارزیابی ،و اق دا م اصالحی ر ا د ر بر د ارد .بد ون کنترل ،اد غا م می تواند مسائل تازها ی ر ا پد ید
اورد که از مسائل پیشین بزرگ تر و پیچی ده تر باشند .کارکرد کنترل د ر وزارت عتف چند ان توانمند
نیست .همه مد یر ان ارشد و سیاست گذار که د ر زمینه اد غا م د رگیر هستند ،مسئولیت ها و سمت ها ی
گوناگونی د ارند و د ر شور اها ی گوناگون عضو هستند و بیشتر زمان انها ب را ی فر اهم ساختن منابع،
به ویژه منابع مالی و همچنین هماهنگی ها ی نفس گیر با د یگر د ستگاه ها می گذرد .بوروکر اسی د ولت،
ب را ی ا ین مد یر ان و نه اد ها ی سیاست گذار زمان کافی ب را ی کنترل سرنوشت اد غا م نمی گذارد .از سوی
د یگر ،هنوز ب را ی ارزیابی د انشگاه ها و پژو هشگاه ها ،مرجع و نظام ارزیابی د رستی نیست که بتواند ا ین
کار ر ا نیز پی بگیرد .تغییر ات پی د ر پی و زود هنگام مد یر ان نیز جا ی خود ر ا د ارد.
ِ
رئیس پس از ا د غا م
■
ب را ی د و یا چند سازمان که اد غا م می شوند ،می توان به د و گونه رئیس گمارد؛ یا رئیس یا عضو هیئت
علمی یکی از سازمان ها ی پیش از اد غا م یا یک رئیس از بیرون از سازمان ها ی پیش از اد غا م .هر
د وی ا ین روش ها چالش ها ی خود ر ا د ارند .رئیس از سازمان ها ی پیش از اد غا م ،ا ین خوبی ر ا د ارد که
د ست کم با یکی از سازمان ها به خوبی اشناست و شا ید با د یگر سازمان ها ی همانند نیز اشنا یی د اشته
باشد .ولی از سوی د یگر ا ین رئیس با همکار ان پیشین خود بیشتر اشناست تا کارکنان سازمان ها ی
د یگر .بناب را ین می تواند د ر گمارد ن مد یر ان ب را ی پست ها ی سازمان تازه و همچنین رویکرد سازمانی،
سوگیری د اشته باشد .با اختیار ات رئیس د ر موسسه ها ی پژو هشی و همچنین نارسا یی نظام ها ی
برنامه ریزی و کنترل و کمبود منابع مالی د ر د ولت ،نمی توان ا ین کاستی ر ا ب هد رستی بازشناخت و از
ان پیشگیری کرد .روش د وم که با اورد ن رئیس از یک سازمان د یگر انجام می شود ،شا ید بد تر از روش
نخست نیز باشد .د ر ا ین گونه ،رئیس تازه با ماموریت و کارکرد هیچیک از سازمان ها ی پیش از اد غا م
به د رستی اشنا نیست و با سازمانی تازه نیز روبه روست که با ید کار سازمان ها ی پیشین ر ا د ر چارچوبی
نو به انجام برساند .اگر ا ین رئیس ،مد یر ان سازمان تازه ر ا نیز از بیرون از سازمان ها ی پیشین برگزیند،
چالش ها ی بسیاری بر سازمان تازه بار خواهد شد که از ناکامی ان گریزی نیست .افزون بر ا ین،
موسسه ها ی پژو هشی ب هد لیل جا یگاه و اختیاری که د ارند ،از ا ز اد ی عمل بسیاری برخورد ارند .ا ین د ر
کنار ظرفیت ا ند ک وزارت عتف د ر کنترل ا ین موسسه ها ،می توان د نه تنها کار ها ی پیشین سازمان ها ی
اد غا م شد ه ر ا کنار گذارد ،بلکه می تواند ه دف ها ی اد غا م ر ا نیز ناد ید ه گیرد. صفحه 12
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■ نگاه ماشینی به سازمان
د ر د هه ها ی گذشته د ر صنعت خود روسازی ا یر ان ،از ترکیب بخش ها یی از خود رو ها ی پیشین،
خود رو ها ی تازها ی مانند «پی .کی ».یا «ار.د ی ».د رست ش ده اند .د رست کرد ن یک خود رو با ترکیب
خود رو ها ی پیشین تصمیمی بسیار اسان است ،چر ا که بیشترین بخش ا ین تصمیم به جنبه ها ی فنی
بازمی گرد د .ولی اد غا م سازمان ها ،از انجا یی که با سیستم ها ی بسیار پیچیده انسانی سروکار د ارد ،بسیار
د ش وا ر و شا ید پیامد ها ی ان ،پیش بینی ناپذیر باشند .سازمان ها موجود اتی زند ه هستند که د ر بر ابر
ید هند و تصمیم ها یی ر ا که با نگاه ماشینی گرفته ش ده اند،
ا ین گونه تصمیم ها از خود واکنش نشان م
به ناکامی می کشانند.
■ شهود د ر بر ابر شواهد
شیو ها ی که د ر بیشتر سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها د ر د ستگاه د ولت و وزارت عتف به کار می رود،
شیوه شهود ی است .د ر ا ین شیو ه ،سیاست گذار ان بر پا یه شهود و د انش نهان خود و بیشتر د ر نشست ها
به تصمیم گیری می پرد ازند .شیوه د یگر ،سیاست گذاری بر پا یه شواهد و دال یل است .د ر ا ین گونه،
سیاست گذار بر پا یه د اد هها ی ساخت یافته و د ستا و رد ها ی مطالعه و پژو هش تصمیم می گیرد .ا ین شیو ه
که چند ان به کار نمی رود ،به سیاست ها ی بهتر و د رست تر و همچنین سیاست ها ی شد نی و کامیاب
ر هنمون می شود .ب را ی نمونه ،مطالعه امکان سنجی اد غا م کتابخانه موزه بریتانیا ،کتابخانه ملی مرکزی
ب را ی امانت ،کتابخانه ملی علوم و فناوری ،و کتابخانه موزه علوم د ر بریتانیا د ر سال 1969میالد ی با
22هزار پوند انجام شد که د ا را ی گزارشی با 320برگ است .از ا ین رو ،اد غا م موسسه ها ی پژو هشی
با ید د ر یک مطالعه علمی ،امکان سنجی و بر پا یه یافته ها ی ان تصمیم گیری شود.
■ یک تصمیم ،چند تصمیم
مطالعات نشان می د هند که ا د غا م فر ا یند ی است که کند ی د ر ان ،ناکامی به بار خواهد اورد.
تصمیم بر ا ی ا د غا م ،تنها یک تصمیم است که به گونه شهود ی یا بر پا یه شواهد گرفته می شود.
ا ین تصمیم با پیچید گی ها یی روبه روست ،چر ا که برخی از موسسه ها ی پژو هشی د ار ا ی مصوبه
نخستین نها د ها ی سیاست گذار د ر سال 1357هستند ،برخی د ر مجلس شور ا ی اسالمی به
تصویب رسید ه اند ،و برخی د ر شور ا ی گسترش اموزش عالی .هر چند چیرگی بر ا ین پیچید گی ها
و انجام تشریفات قانونی و اد اری ،د استان خود ر ا د ارد که گاهی ناشد نی است؛ ولی ا ین تصمیم ،
تنها تصمیم اغازین است و د ر پی ان نیاز به سلسلها ی از تصمیم ها ی د یگر هست که بسیار
د شو ا رتر از تصمیم بر ا ی ا د غا م هستند.
تصمیم ب را ی پژو هشکد هها و گر وه ها ی پژو هشی ،تصمیم د رباره ساختار و تشکیالت ،تصمیم ب را ی
پست ها ی سازمانی ،تصمیم ب را ی نیروی انسانی ،تصمیم ب را ی اعتبار ات و رد یف ب ود جه ،تصمیم ب را ی
برنامه ر اهبرد ی ،و تصمیم ها ی بسیار د یگر با ید گرفته و انجام شوند تا کار اد غا م به سر انجام برسد .هر
یک از ا ین تصمیم ها نیز با ید د ر یک نهاد جد اگانه گرفته شوند که د ش وا ری و پیچید گی کار ر ا د وچند ان
خواهد ساخت .د ستگاه وزارت عتف د ر تصمیم گیری ها بسیار کند است و ا ین کند ی از افت ها ی اد غا م
به شمار می رود.
13
ت
ع
ف
■ کوچک د ر بر ابر بزرگ
اد غا م سازمان ها ی کوچک می تواند سازمان ها ی بزرگی ر ا پد ید اورد .بزرگ شد ن سازمان ها د ر د ستگاه
د ولت ،هموار ه با کاستی ها یی همر اه بود ه است .کاهش چابکی ،افزا یش رسمیت ،پیچید ه شد ن ساختار،
بلند شد ن سلسله مر اتب ،بزرگ شد ن ستاد عمومی ،و مانند انها از ا ین کاستی ها به شمار می روند که
می توانند اد غا م ر ا با چالش روبه رو سازند.
■ ناامید ی
اد غا م سازمان ها و پد ید امد ن سازمان ها ی تازه و تغییر بنیاد ین د ر بسیاری از جنبه ها ی سازمان،
می تواند نیروی انسانی متخصص و برجسته موسسه ها ی پژو هشی ر ا ناامید سازد .اگر چنین شود ،ا ین
بخش از نیروی انسانی یا به انزوا خواهد رفت یا د ر پی رفتن از سازمان خواهد شد که هر د و ر اه به زیان
سازمان هاست .د ر هر د و روید اد ،د ستا و رد ها ی علمی و پژو هشی موسسه ها کاهش خواهد یافت که با
سیاست ها ی ملی و وزارتی ناهمخوان است.
■ کشمکش
با اد غا م سازمان ها و پد ید امد ن سازمان ها ی تازه؛ شمار پست ها ،به ویژه پست ها ی مد یر یتی کاهش
می یابند و بد ین سان رقابت یا کشمکش ب را ی تصد ی انها افزا یش پید ا می کند .ا ین کشمکش می تواند
همه سازمان تازه ر ا د ر بر گیرد و اد غا م ر ا ناکام سازد.
■ نابر ابری
بیشتر موسسه ها ی پژو هشی با یکد یگر نابر ابر هستند .د ر سازمان تازها ی که از اد غا م سازمان ها ی نابر ابر
سازمان پا یین تر و همچنین نیروی
پد ید می اید ،سازمان برت ِر پیشین ،د ست باال ر ا خواهد د اشت و
ِ
انسانی و ماموریت ان ،د ست پا یین خواهند یافت و اد غا م از هد ف خود د ور خواهد شد.
■ امار
شمار موسسه ها ی پژو هشی د ر بسیاری از گزارش ها ی ملی و جهانی از شاخص ها ی علم ،فناوری ،و نواوری
هستند که با اد غا م انها ،جا یگاه وزارت عتف و کشور د ر ا ین شاخص ها افت پید ا خواهد کرد.
برخی از موسسه ها ی پژو هشی وزارت عتف که د ر پنج د هه گذشته تاسیس ش ده اند ،با کاستی ها یی مانند
ناکارامد ی و هم پوشانی د ر وظا یف یا عملکرد روبه رو هستند .ب را ی کاهشا ین کاستی ها ،تنها ر اهکاری که
هموار ه سخن از ان به میان می اید « ،اد غا م» است .پرسش نخست ا ین است که ایا ا ین ر اهکار ب را ی ا ین
مسائل د رست است؟ ا ین پرسش هیچگاه ب هد رستی پاسخ د اد ه نشد ه است .با ا ین همه ،اگر بپذیریم که
اد غا م یک ر اهکار د رست ب را ی ا ین کاستی ها باشد ،با چالش ها ی بسیاری روبه روست که د ر د ستگاه د ولت
و وزارت عتف چشم اند از روشنی د ر بر ند ارد .برخی از ا ین چالش ها به سرشت اد غا م بازمی گرد د که کاری
بسیار د ش وا ر د ر مد یر یت است .شماری از چالش ها نیز از بافت د ولت و وزارت عتف سرچشمه می گیرند.
ید هد
برخی از چالش ها نیز با ماهیت موسسه ها ی پژو هشی پیوند د ارند .نگاهی بها ین شانزد ه چالش نشان م
که تصمیم گیری د را ین زمینه به بررسی و مطالعه بیشتری نیاز د ارد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 13
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
14
رشد 81د رصد ی فر اخوا نها ی پژو هشی د ر سامانه عرضه و تقاضا ی پژو هش (ساعت)
د ر پا یان سال ،1396تعد اد فر اخوان ها ی پژو هشی سامانه ساعت با 81د رصد رشد به 530فر اخوان رسید.
د ر پا یان سال ،1396تعد اد فر اخوان ها ی
پژو هشی سامانه ساعت با 81د رصد رشد به
530فر اخوان رسید.
به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و فناوری
اطالعات ا یر ان» تعد اد فر اخوان ها ی پژو هشی سامانه
ساعت د ر نیمه د وم سال نسبت به نیمه نخست سال
،1396با بیش از 81د رصد رشد به 530فر اخوان
رسید.
همچنین شمار نام نویسی پژو هشگر ان د ر پا ییز و
زمستان نسبت به شش ماه نخست سال ،1396
بیش از 67د رصد رشد د اشت و به 3210پژو هشگر
افزا یش یافت .شمار سازمان ها ی ثبت نام کنند ه د ر
ا ین سامانه نیز به ۱59سازمان افزا یش یافت.
از اغاز کار سامانه تا پا یان تابستان سال 2541 ،1396
عنوان پژو هشی د ر سامانه ثبت شد ،که د ر پا یان سال،
ا ین رقم به 4150عنوان رسید.
گفتنی است ،سازمان ها تازه ترین اولویت ها ی
پژو هشی خود ر ا د ر سامانه بارگذاری کرد ند و ف را یند
تباد ل اطالعات میان سازمان ها و پژو هشگر ان به خوبی
برقر ار شد ه است.
عالو ه بر ا ین ،د رخواست ها ی اج را ی پژو هش که
از طرف پژو هشگر ان ب را ی سازمان ها ارسال شد ه
به 730عنوان رسید .د رخواست انجام پژو هش به
ا ین معناست که پژو هشگر ب را ی انجام پژو هش ها ی
سازمان اعالم اماد گی می کند .با توجه به افزا یش امار
فر اخوان ها ی ثبت شد ه د ر سامانه ،شمار د رخواست ها
از سوی پژو هشگر ان ب را ی اج را ی ا ین پژو هش ها هم
باال رفته است.
سامانه ساعت ،عالو ه بر پا یان نامه ها و رساله ها ی
د انشجویی ،طرح ها ی پژو هشی کشور ر ا نیز د ر بر
می گیرد و سعی د ارد د ر گام نخست ،پیوند میان
طرح ها ی پژو هشی ر ا با نیازها ی پژو هشی سازمان ها
د نبال کند.ا ین پیوند با یک پا یگاه روزامد و جامع از
تقاضا ی پژو هش (نیازها و حما یت ها) و عرضه پژو هش
(توانمن دی ها و نیاز به حما یت) پشتیبانی می شود.
سازمان ها می توانند د ر ا ین سامانه ،د رخواست ها و
حما یت ها ی خود ر ا به اگاهی پژو هشگر ان برسانند
که محور و موضوع پژو هش ،تامین منابع مالی،
خد ما ت مشاور ه ،تامین تجهیزات و سخت افزار ،تامین
اطالعات و مانند انها ر ا د ر بر د ارد .از سوی د یگر،
پژو هشگر ان می توانند توانمن دی ها و گ را یش ها ی
پژو هشی خود ر ا به همر اه حما یت ها یی که ب را ی
پی گیری انها نیاز د ارند ،به اگاهی سازمان ها برسانند.
اموزش سال 96ا یر ا ند ا ک د ر یک نگاه
■ مختصری از فعالیت اموزش ا یر ا ند ا ک د ر سال :1396
مد یر یت اموزش ا ی را ن دا ک د ر سال 1396موفق به برگزاری 154د ور ه اموزش گرد ید .از ا ین تعد اد د ور ه 17 ،د ور ه ب را ی بار اول د ر ا ی را ن دا ک برگزار شد .هم چنین
تعد اد 10د ور ه اموزشی جزو پرمخاطب ترین د و ره ها ی سال 96بود ه است که فهرست ان به قر ار زیر است:
عالو ه بر د ور ه ها یی که د را ی را ن دا ک برگزار شد بسیاری از د ور ه ها نیز به د رخواست سازمان ها ی متقاضی مانند :سازمان پژو هش و برنامه ریزی اموزشی وزارت اموزش
و پرورش ،د انشگاه نیشابور ،موسسه فرد وس مشهد ،د انشگاه تهر ان ،د انشگاه کاشان ،سازمان نشر اثار و ارزش ها ی مشارکت زنان د ر د فا ع قد س ،شرکت پا ید ار پی
سازه ،قر ارگاه پد افند هوا یی خاتم االنبیاء (ص) اجا ،د افوس اجا (پژو هشکد ه عالی جنگ) ،مرکز توسعه فناوری شیمیا یی سازمان صنا یع د فا عی ،معاونت تربیت و
اموزش نیروی د ریا یی ارتش (ند اجا) ،شرکت اب کوثر ،د انشگاه مفید قم و ...نیز د ر سال 1396د ر محل ان سازمان برگزار شد.
شا یان ذکر است تقویم اموزشی ا ی را ند ا ک به صورت ماهیانه د ر سامانه اموزش به نشانی:
edu.irandoc.ac.irقابل د سترسی است.
مهند س پریسا المعی
مد یر اموزشا ی را ن دا ک
ا یر ا ند ا ک از چهار د هه پیش ،هزار ان ساعت
اموزش حضوری و مجازی ر ا د ر صد ها د ور ه
کوتاه مد ت بر ا ی پژو هشگر ان سر اسر کشور
اجر ا کر د ه است که برخی از انها بیش از
یکصد بار ار ائه شد ه اند .د رصد رضا یت مند ی
د انش پذیر ان ا یر ا ند ا ک د ر سال 88/78 ،1396
د رصد بود ه است.
هم چنین طر احی د ور ه های جد ید بر مبنای
نیازهای اموزشی که از طرف سازمان ها و
د انش پذیر ان مورد تقاضا قر ارگرفته است،
هموار ه جزئی از برنامه ها ی د رنظر گرفته شد ه
د ر مد یر یت اموزش ا یر ا ند ا ک است .هم ا ینک
ا یر ا ند ا ک با برگزاری بیشترین د ور ه های
تخصصی د ر محل پژو هشگاه و د ر
اموزشی
ّ
محل سازمان های د رخواست کنند ه ،به لطف
خد اوند د ر جایگاه قابل قبولی قر ار گرفته است
که بی شک با مشارکت استاد ان ،د انش پذیر ان و
جامعه علمی کشور بود ه است.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 14
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
15
د ریافت باالترین رضیب تاثیر ( )0/235د ر قلمرو موضوعی
(د ر میان 14نرشیه) بر ا ی پژو هش نامه پرد ازش و مد یر یت اطالعات
پژو هش نامه پرد ازش و مد یر یت اطالعات باالترین
ضریب تاثیر ( )0/235ر ا د ر قلمرو موضوعی علم
اطالعات و د انش شناسی د ر میان 14نشریه
د ریافت کرد.
به گزارش روابط عمومی پژو هشگاه علوم و فناوری
اطالعات ا یر ان ،پژو هش نامه پرد ازش و مد یر یت
اطالعات باالترین ضریب تاثیر ( )0/235ر ا د ر
قلمرو موضوعی علم اطالعات و د انش شناسی د ر
میان 14نشریه د ریافت کرد و د ر د سته Q1د ر
ارزیابی سال 1394پا یگاه ا ستن اد ی علوم جهان
اسالم (ای.اس.سی ).جا ی گرفت.
پژو هشنامه پرد ازش و مد یر یت اطالعات ،د ا را ی
پروانه انتشار از وزارت فر هنگ و ارشاد اسالمی،
یک اد واری علمی و د ا را ی ف را یند هم تر از خوانی
است که اولین شمار ه ان با نام «نشریه فنی
مرکز مد ارک علمی» د ر مهرماه 1351منتشر
گرد ید و انتشار ان با تغییر نام به «فصلنامه
علوم اطالع رسانی» و «فصلنامه علوم و فناوری
کتاب«سنج هها ی وبی:
بر ا یمتخصصانکتابد اری
و اطال عرسانی» منترش شد
کتاب «سنجه ها ی وبی :ب را ی متخصصان
کتابد اری و اطالع رسانی» نوشته د یوید استوارت
و ترجمه مریم خسروی منتشر شد.
اطالعات» و از زمستان 1390با تغییر نام به «پژو هشنامه پرد ازش و مد یر یت اطالعات» و با اعتبار
علمی -پژو هشی منتشر می شود .مالکیت ماد ی و معنوی ا ین اد واری به پژو هشگاه علوم و ف ّناوری
اطالعات ا یر ان تعلق د ارد.
د ر چهارمین نشست مجمع عمومی شو را ی تامین منابع علمی،
منا یند گان مناطق بر ا ی شور ا ی تامین منابع انتخاب شد ند
چهارمین نشست مجمع عمومی شو را ی تامین
انتخاب نما یند گان مناطق تهر ان،
منابع علمی با
جنوب ،شمال ،شمال غرب ،شرق و شمال شرق،
مرکزی و غرب برگزار شد.
به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان» د ر چهارمین نشست
مجمع عمومی شو را ی تامین منابع علمی ،پس از
خواند ن ایاتی از قران مجید و پخش سرود ملی،
د کتر سیروس علید وستی رئیس پژو هشگاه علوم
و فناوری اطالعات ا یر ان و رئیس شو را ی تامین
منابع علمی د ر سخنانی با خوش امد گویی به
اعضا ی مجمع ،به معرفی فعالیت ها ی ا ی را ن دا ک
پرد اخت.
د ر اد امه ،سید ابر اهیم عمر انی ،جانشین رئیس و
ت
ع
ف
د بیر شور ا ،گزارش عملکرد شو را ی تامین منابع
علمی د ر سه سال گذشته ر ا ار ائه کرد.
سپس صفرنژاد ،مسئول حسابد اری شور ا گزارشی
از وضعیت حساب ها ی شور ا ار ائه د اد.
د ر پا یان ار ائه گزارش مالی ،از رئیس شور ا و نما یند گان
شو را ی اول (اسفند - ۱۳۹۳اسفند )۱۳۹۶د عو ت
شد تا به سواالت حاضر ان پاسخ د هند.
د ر بخش پا یانی نشست نیز ،انتخابات شور ا برگزار
شد و د کتر حمید مهد یقلی ،د کتر احمد زوار ان
حسینی ،د کتر فرزین ذکا یی اشتیانی و د کتر زویا
ابام ب را ی نما یند گی منطقه تهر ان ،د کتر جواد
عباسپور به عنوان نما یند ه منطقه جنوب ،د کتر ام
لیال نظری به عنوان نما یند ه منطقه شمال ،د کتر
رسول زوارقی به عنوان نما یند ه منطقه شمال
غرب ،د کتر اکبر پاد نما یند ه منطقه شرق و شمال
شرق ،د کتر رضا مختاری به عنوان نما یند ه منطقه
مرکزی و د کتر حمید احمد ی به عنوان نما یند ه
منطقه غرب بر گز ید ه شد ند.
همچنین اعضا ی جانشین شور ا بد ین شرح انتخاب
شد ند :د کتر شهر ام جد ید و د کتر طالب بید ختی
نما یند گان منطقه تهر ان ،د کتر ملیحه مغفوری
نما یند ه منطقه جنوب ،د کتر حمید زارع ابیانه
نما یند ه منطقه غرب ،مهند س پرویز قربانز اد ه
نما یند ه منطقه شمال غرب و د کتر حمد اهلل
مشتاقی نما یند ه منطقه مرکزی.
چهارمین نشست مجمع عمومی شو را ی تامین
منابع علمی د ر روز شنبه ۱۲اسفند ۱۳۹۶از
ساعت ۹تا ۱۵د ر تاالر سخن ا ی را ن دا ک برگزار شد.
به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان» کتاب «سنجه ها ی وبی:
بر ا ی متخصصان کتابد اری و اطالع رسانی» توسط
انتشار ات ا یر ا ند ا ک و نشر چاپار به چاپ رسید.
ید هد که چگونه شماری
این کتاب نشان م
از سنجه های وبی جد ید می توانند افزود ه
ارزشمند ی بر مجموعه مهارت های متخصصان
کتابد اری و اطالع رسانی د اشته باشند .ا ین
سنجه ها می توانند امکاناتی ر ا بر ا ی بهبود
خد ما ت برخطی که کتابد ار ان بر ای کارگزار ان
خود عرضه می کنند فر اهم کر د ه و تاثیر خد ما ت
انها ر ا بر ا ی مد یر ان و سیاست گذار ان به نما یش
بگذارند.
ا ین کتاب د ر 9فصل و با هد ف نما یش نقش
سنجه های وبی د ر کار کتابد ار ان ،ار ائه شد ه
است .تمرکز اولیه کتاب بر ابزار ها یی است که
بد ون محد و د یت قابل استفاد ه بود ه و به صورت
ر ا یگان د ار ا ی کارامد ی مفید ی باشند .د ر اد امه
نگاه منسجم تری به انواع سنجه ها ی مورد
استفاد ه جامعه کتابد اری و نیز نحو ه ارتباط ان ها
با سنجه های وبی ،نحو ه تغییر و گسترش ا ین
ابزار ها د ر حوزه سنجه های وبی ،انواع سنجه های
مورد استفاد ه د ر بررسی وبگاه های شبکه
اجتماعی ،ابزار ها و روش های د ر د سترس نگاشت
و تحلیل ارتباطات موجود یت ها ی برخط ،د ارد.
د ر فصل پا یانی کتاب نیز به ایند ه سنجه های
وبی و متخصصان کتابد اری و اطالع رسانی و
چالش ها و مسائل پیش روی انها ،و ر اه حل های
احتمالی بر ا ی ا ین مقابله د ر اتی می پرد ازد.
الزم به توضیح است ،ا ین کتاب د ر 299صفحه
توسط انتشار ات پژو هشگاه علوم و فناوری
اطالعات ا یر ان (ا یر ا ند ا ک) و نشر چاپار منتشر
شد ه است.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 15
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
16
پا یان طرح پژو هشی
«تد وین ر اهربد ها ی تجار یسازی نتا یج پژو هش د ر پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات ا یر ان (ا یر ا ند ا ک)»
طرح پژو هشی د کتر لیال نامد اریان با عنوان
«تد وین ر اهبرد ها ی تجاری سازی نتا یج پژو هش
د ر پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات ا یر ان
(ا ی را ن دا ک)» به پا یان رسید.
ط عمومی پژو هشگاه علوم و
به گزارش«رواب
فناوری اطالعات ا یر ان» د ر نشست ۲۷8شو را ی
پژو هش که د ر 28بهمن ۱۳۹۶برگزار شد ،طرح
پژو هشی «تد وین ر اهبرد ها ی تجاری سازی نتا یج
پژو هش د ر پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات
ا یر ان (ا ی را ن دا ک)» توسط د کتر نامد اریان ،سرپرست
پژو هشکد ه جامعه و اطالعات به پا یان رسید.
بر اساس یافته ها ی ا ین پژو هش ،ا ی را ن دا ک ب را ی
تجاری سازی نتا یج پژو هش خود با ید ر اهبرد ها ی
تد افعی ( )WTکه مبتنی بر کاهش نقاط ضعف و
افزا یش شامر موسسه ها ی ا یر انی د ر
نظا مها ی رتبه بند ی فر اگیر جهانی د ر سال 2017
18موسسه ا یر انی د ر سال ۲۰۱7جزو برترین ها ی
نظام رتبه بند ی تا یمز قر ار گرفتند.
به گزارش روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان ،برپا یه تازه ترین ویر ا یش
سامانه «نما» 17 ،نظام گوناگون فر اگیر
رتبه بند ی جهانی بررسی و جا یگاه موسسه ها ی
ا یر انی د ر انها پا یش و گزارش شد ه است.
گفتنی است د ر سال 2017تعد اد 18موسسه
ا یر انی د ر رتبه بند ی جهانی د ر د انشگاه ها ی
«موسسه اموزش عالی تا یمز» جزو برترین
موسسات علمی قر ار گرفته اند ،که ا ین تعد اد
د ر سال 13 ،2016موسسه ا یر انی بود ه است.
عالو ه بر ا ین 8موسسه ا یر انی د ر نظام
رتبه بند ی علمی د انشگاه ها ی جهان شانگها ی
جزو برترین ها قر ار گرفتند که ا ین تعد اد د ر
سال ،2016د و موسسه بود ه است ،همچنین
اردیبهشت . 97شماره 20
۵موسسه د ر رتبه بند ی جهانی د انشگاه ها ی
«کیو.اس 22 ،».موسسه د ر رتبه بند ی
د انشگاه ها بر پا یه عملکرد علمی یورپ18 ،
موسسه د ر رتبه بند ی مرکز مطالعات علوم و
فناوری «ال ید ن» و 18موسسه د ر رتبه بند ی
یو ـ مالتی رنک و شش موسسه د ر رتبه بند ی
عملکرد مقاله ها ی علمی د انشگاه ها ی جهان
(تا یوان) د ر سیاهه د انشگاه ها ی برتر د نیا قر ار
گرفتند.
بر پا یه ا ین گزارش 13موسسه ا یر انی د ر
رتبه بند ی بهترین د انشگاه ها ی جهان «یو .اس.
نیوز» ۸ ،موسسه د ر رتبه بند ی د انشگاه ها ی
جهان 105 ،موسسه د ر رتبه بند ی موسسه ها ی
«سکیمگو» 11 ،موسسه د ر رتبه بند ی
د انشگاهی «ر اوند» 10 ،موسسه د ر رتبه بند ی
جهانی د انشگاهی «گرین متریک»109 ،
موسسه د ر رتبه بند ی کیفیت پژو هش «ای.
تی .یو 11 ،».موسسه د ر رتبه بند ی اوازه «ر ار»،
یک موسسه د ر رتبه بند ی «نیچر ا یند کس»،
و 18موسسه د ر رتبه بند ی اسیا یی «موسسه
اموزش عالی تا یمز» حضور د اشتند.
هنوز موسسه ها ی ا یر انی نتوانسته اند د ر
فهرست ۳۰۰موسسه برتر د ر رتبه بند ی
پژو هشی د انشگاه ها ی جهان قر ار گیرند.
سامانه «نما» که توسط پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان و با پشتیبانی د بیرخانه
شور ا ی عالی علوم ،تحقیقات و فناوری
ر اه اند ازی شد ه و روزامد می شود ،به پا یش و
گزارش جا یگاه علم ،فناوری و نواوری ا یر ان
د ر جهان می پرد ازد .سامانه «نما» د ر د سترس
همگان است.
پر هیز از تهد ید هاست ر ا د ر اولویت قر ار د هد.
ا ین ر اهبرد ها به طور خالصه عبارتند از :انجام
پروژه ها ی تحقیق و توسعه مشترک ،توانمند سازی
پژو هشگر ان د ر زمینه مهارت ها ی تجاری سازی،
توسعه و تشویق تیم ها ی پژو هشی چند رشتها ی،
مد یر یت جریان د انش ،تقویت انگیزش پژو هشگر ان،
جذب صنعت و سا یر سازمان ها.
گفتنی است به د لیل اهمیت ا ین موضوع،
تجاری سازی نتا یج پژو هش د ر کشورا یر ان همچون
بسیاری از کشور ها ،مورد توجه سیاست گذار ان علم
و فناوری قر ار گرفته است .البته ،طر احی مکانیزم ها
و ر اهبرد ها ی موثر ب را ی تجاری سازی نتا یج پژو هش
شر ان ها ی
د ر ا یر ان ،مستلزم شناسایی موانع و پی
تجاری سازی د ر پژو هشگاه ها ی ا یر ان است که د ر
ا ین تحقیق به ان پ ر دا خته شد ه است.
شر ان ها ی
همچنین تالش شد ه تا بر اساس موانع و پی
شناسا یی شد ه ،ر اهبرد ها ی تجاری سازی نتا یج
پژو هش د ر بستر پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات
ا یر ان (ا ی را ن دا ک) تد وین شود .ر اهبرد ها ی مذکور،
مطمئنا می توانند ب را ی سا یر پژو هشگاه ها ی همتر از
ا ی را ن دا ک د رس اموز باشد.
روش ا ین پژو هش توصیفی -اکتشافی است؛
به طوری که ابتد ا با پرسشنامه ،از پژو هشگر ان
ا ی را ن دا ک د ر خصوص قوت ها ،ضعف ها ،فرصت ها
و تهد ید ها ی ا ی را ن دا ک د ر زمینه تجاری سازی
نظرسنجی و با تحلیل ماتریس SWOT
ر اهبرد ها ی مناسب تجاری سازی نتا یج پژو هش د ر
ا ی را ن دا ک تد وین شد ه است.
افزا یش شامر موسسه ها ی ا یر انی د ر
نظام ها ی رتبه بند ی موضوعی جهانی د ر سال 2017
هشت موسسه ا یر انی 10بار د ر حوزه ها ی
گوناگون علمی د ر سال ۲۰۱7جزو برترین ها ی
نظام رتبه بند ی تا یمز جا ی گرفتند.
به گزارش روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان ،برپا یه تازه ترین گزارش
سامانه «نما» 10 ،نظام گوناگون موضوعی
رتبه بند ی جهانی بررسی و جا یگاه موسسه ها ی
ا یر انی د ر انها پا یش و گزارش شد ه است.
گفتنی است د ر سال 2018میالد ی هشت
موسسه ا یر انی د ر رتبه بند ی جهانی د انشگاه ها ی
«موسسه اموزش عالی تا یمز» جزو برترین
موسسه ها ی علمی د ر حوزه ها ی مهند سی و
فناوری ،علوم پزشکی ،علوم زیستی ،و علوم
فیزیکی جا ی گرفته اند ،که نسبت به گزارش
پیشین پیشرفت د اشته است.
افزون بر ا ین 12 ،موسسه ا یر انی د ر نظام
رتبه بند ی موضوعی علمی د انشگاه ها ی جهان
(شانگها ی) جزو برترین ها د ر موضوع ها ی
گوناگون جا ی گرفتند و روی هم رفته نامشان
100بار د ر ا ین نظام رتبه بند ی تکر ار شد.
همچنین ،د و موسسه د ر رتبه بند ی حوزها ی
جهانی د انشگاه ها ی «کیو.اس ».و نه موسسه د ر
رتبه بند ی موضوعی جهانی د انشگاه ها ی «کیو.
اس ».میان موسسه ها ی برتر جهان هستند.
نام موسسه ها ی ا یر انی د ر رتبه بند ی موضوعی
د انشگاه ها بر پا یه عملکرد علمی یورپ 152بار
د ر سال 2017تکر ار شد که نسبت به وی را یش
پیشین پیشرفت د اشته است.
بر پا یه ا ین گزارش 49بار نام موسسه ها ی ا یر انی
د ر رتبه بند ی موضوعی بهترین د انشگاه ها ی
جهان «یو .اس .نیوز» د ر سال 2018تکر ار شد
و رتبه بند ی موضوعی د انشگاهی «ر اوند» نیز 19
بار موسسه ها ی ا یر انی ر ا میان موسسه ها ی برتر
جهان د ر موضوع ها ی گوناگون اورد .افزون بر
ا ین ،هفت موسسه ا یر انی د ر رتبه بند ی حوزها ی
علمکرد مقاله ها ی علمی د انشگاه ها ی جهان
(تا یوان) 13بار د ر حوزه ها ی گوناگون رتبه
اورد ند و 13موسسه 56بار د ر شمار برترین ها ی
نظام رتبه بند ی موضوعی علمکرد مقاله ها ی
علمی د انشگاه ها ی جهان (تا یوان) جا ی گرفتند.
سامانه «نما» که توسط پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان و با پشتیبانی د بیرخانه
شور ا ی عالی علوم ،تحقیقات و فناوری
ر اه اند ازی شد ه و روزامد می شود ،به پا یش و
گزارش جا یگاه علم ،فناوری و نواوری ا یر ان
د ر جهان می پرد ازد .سامانه «نما» د ر نشانی
NEMA.IRANDOC.AC.IRد سترس
همگان است. صفحه 16
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
منا ی نرشی هها ی جهانی ا یر انی د ر سال 2017
منترششد
تازه ترین گزارش سامانۀ «نما» با عنوان «نما ی نشریه ها
:2017جا یگاه نشریه ها ی ا یر انی د ر نظام ها ی ارزیابی
جهانی» منتشر شد.
به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان» ،د ر ا ین گزارش جا یگاه
نشریه ها ی ا یر انی د ر نظام ها ی جهانی ارزیابی
د ر سال 2017امد ه است که د اد هها ی ان
از عملکرد نشریه ها د ر سال 2016گر د او ر ی
شد ه اند .افزون بر ا ین ،روند ساالنۀ شمار و میزان
تاثیر نشریه ها ی ا یر انی د ر ا ین نظام ها به همر اه
جد ول ها ی مقا یسها ی با کشور ها ی منطقه نیز
گزارش شد ه است .حضور د ر نما یه نامۀ «وب
او سا ینس» ،حضور د ر نما یه نامۀ «اسکوپوس»،
ضریب تاثیر ،امتیاز ا ستنا د ی ،شاخص
«اسنیپ» ،و رتبه بند ی نشریه ها ی «سکیمگو»
از سرفصل ها ی ا ین گزارش هستند.
گفتنی است ،د و نما یۀ ا ستنا د ی «وب او
سا ینس» و «اسکوپوس» نخستین نظام ها ب را ی
سنجش کیفیت و اعتبار نشریه ها بود ه اند که
حضور یک نشریه د ر ا ین نما یه ها خود گویا ی
سطحی از کیفیت است ،ولی د ر یک د هۀ گذشته
نها د ها ی علم سنجی د یگری نیز کوشید ه اند
چارچوبی ب را ی ا ین کار طر احی کنند .د ر ا ین
میان موسسۀ علم سنجی «سکیمگو» و «مرکز
مطالعات علم و فناوری» د ر د انشگاه ال ید ن هلند
17
ت
ع
ف
ا یر ان د ر منا یه نامه «وب او سا ینس» و «اسکوپوس»
جا یگاه نخست ر ا میان کشور ها ی منطقه به د ست اورد
نامد ارترند.
بر پا یۀ گزارش تازۀ سامانۀ «نما» 41 ،نشریۀ
ا یر انی د ر نما یه نامۀ «وب او سا ینس» حضور
د اشته اند که د و عنوان کمتر از سال پیش است و
بر ا ین پا یه ا یر ان د ر جا یگاه د وم میان کشور ها ی
منطقه پس از ترکیه با 61عنوان نشریه جا ی
د ارد .میانگین ضریب تاثیر نشریه ها ی ا یر انی
نما یه شد ه د ر «وب او سا ینس» 0/85بود ه که
د ر مقا یسه با مقد ار 0/83سال پیش رشد د اشته
است .همچنین 134 ،نشریۀ ا یر انی د ر نما یه نامۀ
«اسکوپوس» حضور د اشته اند که پنج عنوان
بیشتر از سال پیش است و بر ا ین پا یه ا یر ان د ر
جا یگاه سوم میان کشور ها ی منطقه پس از مصر
و ترکیه جا ی د ارد.
بر اساس گزارش نما ی نشریه ها ،میانگین د کتر سیروس علید وستی ،رئیس پژو هشگاه علوم و
امتیاز ا ستنا د ی نشریه ها ی ا یر انی 0/68بود ه فناوری اطالعات ا یر ان با اشار ه به تازه ترین گزارش
و ا ین اند ازه ا یر ان ر ا د ر جا یگاه چهارم میان سامانه «نما» با نام «نما ی نما یه ها ی ا ستن اد ی :2017
کشور ها ی منطقه پس از مصر ،عربستان جا یگاه ا یر ان د ر نما یه ها ی ا ستن اد ی جهانی» گفت :
سعود ی ،و امار ات متحدۀ عربی جا ی د ا د ه رتبه ا یر ان د ر شمار انتشار ات د ر سال 2017د ر نما یه
است .افزون بر ا ین ،گزارش نشان می د هد که «اسکوپوس» ۱۶است.
میانگین شاخص «اسنیپ» نشریه ها ی ا یر انی به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و فناوری
0/50است و بر ا ین پا یه ا یر ان د ر جا یگاه هفتم اطالعات ا یر ان» علید وستی گفت :گزارش «نما ی
میان کشور ها ی منطقه جا ی د ارد .همچنین ،نما یه ها یا ستن اد ی :2017جا یگاها یر ان د ر نما یه ها ی
140نشریۀ ا یر انی نیز د ر فهرست رتبه بند ی ا ستن اد ی جهانی» که توسط پژو هشگاه علوم و
نشریه ها ی «سکیمگو» د ید ه می شوند که یک فناوری اطالعات ا یر ان (ا ی را ن دا ک) ب را ی بازنما یی
عنوان نسبت به گزارش سال پیش رشد د اشته چکید ها ی از گزارش د و نما یه جهانی «وب او
است و بر ا ین پا یه ا یر ان د ر جا یگاه چهارم سا ینس» و «اسکوپوس» منتشر شد ه جا یگاه ا یر ان
کشور ها ی منطقه پس از مصر ،ترکیه ،و امار ات د ر ا ین د و نما یه د ر سال 2017پا یش شد ه است.
متحد ۀ عربی جا ی د ارد.
گفتنی است ،د اد هها ی ا ین گزارش د ر پا یان اسفند
ماه 1396گ ر د ا ور ی ش ده اند.
پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات ا یر ان وی با تاکید بر ا ینکه ا ین گزارش روند ساالنه
(ا ی را ن دا ک) با پشتیبانی د بیرخانه شور ای عالی جا یگاه ا یر ان د ر ا ین نما یه ها ر ا نیز ار ائه می کند،
عتف با ر اه اند ازی سامانۀ «نما» (جا یگاه علم ،افزود :شمار انتشار ات ،شمار استناد ها ،سر انه استناد
فناوری ،و نواوری ا یر ان د ر جهان) می کوشد به انتشار ات (ساالنه) ،سر انه استناد به انتشار ات
نتا یج نظام ها ی گوناگون ارزیابی علم ،فناوری ،و (پنج ساله) ،شاخص «اچ» ،همکاری علمی جهانی،
نواوری ر ا پا یش کند و گزارش ها یی کاربرد ی د ر شمار مقاله ها ی د اغ ،و شمار مقاله ها ی پر استناد از
اختیار سیاست گذار ان قر ار د هد .سامانۀ «نما» محور ها ی کلید یا ین گزارش هستند.
د ر نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IRرئیس ا ی را ن دا ک گفت :بر پا یه گزارش تازه سامانه
د ر د سترس همگان است.
«نما» ،رتبه ا یر ان از د ید گاه شمار انتشار ات د ر
نما یه نامه «وب او سا ینس» 17است که نسبت به
سال 2016پیشرفت د اشته است.
علید وستی افزود :سر انه ساالنه استناد به انتشار ات
پژو هشگر ان ا یر انی د ر سال 2016نزد یک به 0.96
بود ه که کشور ا یر ان ر ا د ر جا یگاه 127جهان و 9
منطقه جا ی د اد ه و نسبت به سال 2015پیشرفت
چشم گیری د اشته است.ا ین د ر حالی است که سر انه
استناد به انتشار ات پد یداور ان ا یر انی د ر پنج سال
گذشته 4.27بود ه که نسبت به وی را یش پیشینا ین
شاخص رشد د اشته است (میانگین پیشین .)3.84
رئیس شو را ی تامین منابع گفت :گزارش 2017
ید هد که شاخص
نما یه نامه ها ی ا ستن اد ی نشان م
«اچ» ا یر ان تا پا یان 2016بر ابر 234بود ه که از ا ین
د ید گاه ا یر ان د ر جا یگاه ۴۲جهان و چهارم منطقه
ا یستاد ه است.
وی اد امه د اد :همکاری علمی پژو هشگر ان ا یر انی با
پژو هشگر ان خارج از کشور د ر سال 2017نزد یک
به 25.63د رصد بود ه است که د ر مقا یسه با 23.74
د رصد سال پیش رشد د اشته است .ا یر ان بیشترین
همکاری ها ی علمی ر ا د ر سال 2017با کشور ها ی
امریکا،کاناد ا،ا یتالیا،انگلستان،المان،استر الیا،مالزی،
چین ،و اسپانیا د اشته است.
علید وستی خاطرنشان کرد :گزارش 2017نما یه
ید هد که ا یر ان 90مقاله
«وب او سا ینس» نشان م
د اغ د را ین پا یگاه د اشته که نسبت به گزارش پیشین
25مقاله افزا یش د اشته است .از د ید گاه انتشار
مقاله ها ی د اغ ا یر ان د ر جا یگاه 24جهان و پس
از عربستان سعود ی د ر جا یگاه د وم منطقه جا ی
گرفته است .همچنین ،د ر گزارش « 2017وب او
ید هد که 1695مقاله پژو هشگر ان
سا ینس» نشان م
ا یر انی پر استناد شد ه است که نسبت به 1276مقاله
د ر وی را یش پیشین پیشرفت د اشته است .از د ید گاه
انتشار مقاله ها ی پر استنادا یر ان د ر جا یگاه 32جهان
و سوم منطقه جا ی گرفته است.
گفتنی است ،پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات
ا یر ان (ا ی را ن دا ک) با پشتیبانی د بیرخانه شو ر ای عالی
عتف ،با ر اه اند ازی سامانه «نما» (جا یگاه علم ،فناوری،
و نواوری ا یر ان د ر جهان) می کوشد نتا یج نظام ها ی
گوناگون ارزیابی علم ،فناوری ،و نواوری ر ا پا یش
کند و گزارش ها ی کاربرد ی گوناگونی ر ا د ر اختیار
سیاست گذار انبگذارد.
منا ی وبگاه موسسه ها :2017جا یگاه موسس هها ی ا یر انی د ر نظا مها ی رتبه بند ی وبگا هها منترش شد
تازه ترین گزارش سامانه «نما» با نام «نما ی وبگاه
موسسه ها :2017جا یگاه موسسه ها ی ا یر انی
د ر نظام ها ی رتبه بند ی وبگاه ها» ب را ی بازنما یی
چکید ها ی از گزارش نظام ها ی پنج نظام رتبه بند ی
وبگ اه ها د ر سال 2017منتشر شد.
به گزارش «روابط عمومی پژو هشگاه علوم و
فناوری اطالعات ا یر ان» د ر گزارش سامانه «نما»
افزون بر پا یش جا یگاه موسسه ها ی ا یر انی د ر پنج
نظام رتبه بند ی وبگاه ها د ر سال ،2017روند ساالنه
شمار موسسه ها یا یر انی د را ین نظام ها نیز گزارش
شد ه است.
گفتنی است ،رتبه بند ی وب د انشگاه ها ،رتبه بند ی
وب پژو هشگاه ها ،رتبه بند ی د انشگاه ها بر پا یه
استناد ها ی گوگل اسکالر ،و رتبه بند ی جهانی
وب د انشگاه ها و کالج ها از محور ها ی کلید ی ا ین
گزارش هستند.
بر پا یه گزارش تازه سامانه «نما» ،شمار د انشگاه ها ی
ا یر انی د ر فهرست برترین ها ی «وبومتریکس» به
600موسسه رسید ه است .افزون بر ا ین159 ،
موسس ها یر انی میان موسسه ها ی برتر جهان بر پا یه
استناد ها ی پا یگاه «گوگل اسکالر» هستند.
بر پا یه گزارش «وبومتریکس» شمار پژو هشگاه ها ی
ا یر انی نیز د ر نظام رتبه بند ی وب پژو هشگاه ها به 76
پژو هشگاه رسید ه است .همچنین 304 ،د انشگاه
ا یر انی نیز د ر فهرست برترین ها ی رتبه بند ی جهانی
وب د انشگاه ها و کالج ها رتبه بند ی ش ده اند.
پژو هشگاه علوم و فناوری اطالعات ا یر ان
(ا ی را ن دا ک) با پشتیبانی د بیرخانه شو ر ای عالی عتف،
با ر اه اند ازی سامانه «نما» (جا یگاه علم ،فناوری ،و
نواوری ا یر ان د ر جهان) می کوشد نتا یج نظام ها ی
گوناگون ارزیابی علم ،فناوری ،و نواوری ر ا پا یش
کند و گزارش ها ی کاربرد ی گوناگونی ر ا د ر اختیار
سیاست گذار ان بگذارد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 17
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
18
■
توسط خیر اذربا یجانی پی گیری می شود؛
اجر ا ی طرح ویژه توسعه مرکز تحقیقاتی ضد رسطان د ر
د انشگاه شهید مد نی اذربا یجان
حاج یعقوب نوبری ،نیکوکار اذربا یجانی و عضو هیات امنا ی د انشگاه شهید مد نی اذربا یجان اج را ی طرح ویژه توسعه
مرکز تحقیقاتی ضد رسطان د را ین د انشگاه ر ا بر عهد ه گرفته است.
استاد گرو ه فرش د انشگاه
کاشان د و نشان ملی مرغوبیت
د ر رشته گلیم ر ا د ریافت کرد
استاد گرو ه فرش د انشگاه کاشان د ر چهارمین
د ور ه برگزاری نشان ملی صنا یع د ستی ا یر ان،
حائز د و نشان ملی د ر رشته گلیم ،با شاخص
ها ی ارزیابی(مرغوبیت،اصالت،نواوری و قابلیت
بازاریابی) شد.
به گزارش نشریه عتف فتحعلی قشا یی فر با
اشار ه به ا ینکه ا ین نشان هرد وسال یک بار د ر
کشور برگزارمی شود افزود :ا ین اثار د ر د و مرحله
استانی و ملی د اوری می شود که اثار گلیم بند ه
د ر د و مرحله استانی و کشوری بر گز ید ه و
عنوان نشان ملی مرغوبیت صنا یع د ستی ر ا
د ریافت کرد.
وی با بیان ا ینکه هر هنرمند فقط می تواند
د و اثر جهت د ریافت نشان شرکت د هد اظهار
د اشت :اثار منتخب نشان ملی اجازه شرکت د ر
نشان جهانی یونسکو ر ا د ر ا یند ه خواهند د اشت.
وی با اشار ه به ا ینکه معیار ها ی د ر نظر گرفته
شد ه بر ا ی ارزیابی نشان ملی مرغوبیت ،اصالت،
مرغوبیت ،نواوری ،قابلیت بازاریابی و عرضه د ر
بازار و ...است ،خاطرنشان کرد :با احتساب ا ین
د و نشان ،د ه نشان تاکنون د ر رشته فرش و
صنا یع د ستی د ریافت نمود ه ام.
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
اردیبهشت . 97شماره 20
به گزارش نشریه عتف ،به نقل از د انشگاه شهید
مد نی اذربا یجان ،حاج یعقوب نوبری د ر بازد ید
از د انشگاه شهید مد نی اذربا یجان که به همر اه
د کتر حسن ولی ز اد ه ،رئیس ا ین د انشگاه صورت
گرفت ،از ازما یشگاه ها و سا یر پتانسیل ها ی علمی
و پژو هشی ا ین د انشگاه د ید ن کرد.
د کتر ناصر پوالد ی مد یر گرو ه زیست شناسی
■
دا نشکد ه علوم پا یه د انشگاه شهید مد نی اذربا یجان
و مسئول طرح ویژه توسعه مرکز تحقیقاتی ضد
سرطان گفت :د ر ر استا ی تاکید ات د کتر ولی
ز اد ه رئیس د انشگاه د ر خصوص ا یجاد و توسعه
مر اکز جد ید تحقیقاتی و کاربرد ی با مشارکت و
حما یت مالی و معنوی خیرین نیکوکار استان،
پیشنهاد حما یت ازا یجاد مرکز تحقیقات سرطان
د ر د انشگاه به حاج اقا نوبری ،خیروعضو محترم
هیات امنا ی د انشگاه شهید مد نی اذربا یجان
ار ائه شد و ا یشان د ر جریان بازد ید از د انشگاه ،از
ازما یشگاه تخصصی مطالعات سرطان بازد ید کرد
که متعاقباً د ر جلسه کارشناسی بررسی مر احل
کار ،پیشنهاد تاسیس مرکز تحقیقات سرطان
د انشگاه با حما یت ها ی معنوی و مالی جناب
اقا ی نوبری مورد موافقت قر ار گرفت.
د کترپوالد ی د ر اد امه اهد اف اولیه طرح مذکور ر ا
موارد ی از قبییل :ر اه اند از ی و تجهیز ازما یشگاه ها ی
تخصصی بیو انفورماتیک و انکولوژی ،بررسی
اپید میولوژیکی سرطان د ر منطقه ،شناسا یی
خانوا ده ها ی د رگیر و ا یجاد ارتباطات علمی-
تخصصی و جمع اوری د ا ده ها ی اماری ،جهت د هی
و حما یت د انشجویان تحصیالت تکمیلی به طرف
مطالعات تخصصی د ر زمینه سرطان ،ا یجاد ارتباط
با مر اکز و افر اد ی که د ا را ی تخصص ها ی مرتبط د ر
ا ین زمینه می باشند ،شناسا یی استع د اد ها ی ژنتیکی
ابتال به سرطان و ریسک فاکتور ها ی محیطی موثر
د ر بیماری ،ا یجاد بانک ها ی اطالعاتی ،ژنتیکی و
سلولی د ر زمینه سرطان د ر منطقه عنوان کرد.
د کتر عر اقچی:
جد ی بود ن کمبود منابع اب و بحر انی که کشور ر ا تهد ید می کند
د کتر عر اقچی د ر اولین هما یش ر اهبرد ها ی
مد یر یت منابع اب و چالش های زیست محیطی
د ر د انشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
با بیان اهمیت توجه به منابع اب عنوان د اشت:
جد ی بود ن کمبود منابع اب و بحر انی که کشور
ر ا تهد ید می کند بر کسی پوشید ه نیست و با ید
سازو کاری صورت بگیرد تا ر اه حل بحر ان
با مد یر یت منابع اب و اطالع رسانی بیشتر د ر
صرفه جویی صورت پذیرد.
وی با نکته مهم د انستن موضوع مد یر یت منابع اب
اظهار د اشت :یک بحث مهم د ر سطح ملی بحث
مالحظه ی مجد د و بازبینی مجد د اما یش سرزمینی
است د رصورتی که ما نتوانستیم امکانات کشور ر ا به
خوبی تخصیص د هیم.
د کتر عر اقچی ضمن اشار ه د ر بعضی مناطق الگوی
زند گی ر ا با ید عوض کرد افزود :صنا یع ر ا به د ل کویر
برد یم جا یی که اب اشامید نی ند ار یم از کشاورزی
به صنعتی و از صنعتی به تجاری گرد د.
وی بحث تبد یل کشت غرقابی به کشت قطر ه ا ی،
بحث اصالح الگوی کشت ،اج را ی قانون ها ی موجود
و سخت گیری د ر اج را ی قانون ر ا مطرح نمود و
عنوان د اشت :از رواج چاه ها ی غیر مجاز و برد اشت
غیر مجاز د ر چاه ها ی مجاز با ید جلوگیری کرد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه اظهار د اشت :بهینه
سازی مصرف اب و استفاد ه از روش هایی که د ر
کمترین زمان به بهترین روش بتوان استفاد ه و بهر ه
برد اری کرد و سیستم ها یی ر ا ابد اع کرد که جلوی
تبخیر و هد ررفت اب ر ا بتوان گرفت.
وی با اشار ه به استفاد ه از صفحه ها ی خورشید ی
که هم تو لید انرژی برق ر ا به د نبال د ارد و هم
جلوگیری از تبخیر اب ر ا سبب می شود گفت:
بحث جلوگیری از هد ررفت اب بسیاری از مقد ار
اب د ر زمان انتقال اب هد ر می رود و ح دو د 90
د رصد د ر زمینه ی کشاورزی ما هد ررفت اب د ار یم.
د کتر عر اقچی با اشار ه به هد ر رفت اب افزود :مثال
جالب میزان هد ر رفت اب د ر شهر توکیو از طریق
لوله ها ی اب د ا را ی پوسید گی د ر زیر پا ی عابر ان
د ر د هه 70ح دو د 20د رصد بود که امروزه ا ین
میزان به 2د رصد رسید ه است ولی متاسفانه میزان
هد ررفت اب د ر زیر پا ی عابر ان د ر تهر ان ح دو د 30
د رصد اب مصرفی 6میلیون نفر است.
وی اظهار د اشت :ارتباطات علمی بین د انشگاه ها ی
مشابه ر ا افزا یش د هیم افزا یشا ین ارتباطات و استفاد ه
از تجربیات د یگر ان ب را ی مد یر یت منابع ابی بسیار
موثر است از جمله تجربیات د انشگاه ها ی هلند و
کشور ها یی که د را ین حوزه سرامد می باشند.
د کتر عر اقچی با بیان ا ینکه اگر مد یر یت منابع ابی
خوبی د اشته باشیم نیاز به مد یر یت انتقال اب هم
ند ار یم اظهار د اشت :بحث مهم د یگر مد یر یت منابع
ابی مشترک (د ریاچه ها و منابع اب زیرزمینی
مشترک) بهر ه برد اری از رود خانه ها ی مرزی
مشترک همانند اروند رود می باشد.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با بیان ا ینکه ما
د ر بخش های حوزه ها ی ابی مشترک فعال هستیم
افزود :د ر د یپلماسی انتقال اب جد ا از مد یر یت
منابع ابی مشترک به د نبال انیم منابع ابی جد ید
وارد کشور کنیم.
وی افزود :د ر مبحث انتقال اب روی کشور ها ی
همسا یه و فر ا همسا یه نبا ید حساب فوق العاد ه ا ی
بکنیم چون د ر منطقه ی غرب اسیا هستیم که
پیش به سوی خشکسالی می رویم حتی کشور
ا یر ان د ر د رجه ی اول با ید مد یر یت منابع ابی د اشته
باشیم یعنی هیچ ابی از کشور خارج نگرد د.
د کتر عر اقچی به پیشنهاد انتقال اب از تاجیکستان
اشار ه نمود و اظهار د اشت :کارشناسان انتقال از
کشور تاجیکستان که منطقه ی پرابی است به د لیل
فاصله ی موجود زیاد جالب نمی د انند و یک ر اه
حل د یگر ا ین است که کاالها یی که اب زیاد ی ر ا
ب را ی تو لیدشان احتیاج است به مناطق پر اب ببریم
و انجا تو لیدشان ک رد ه و بعد به محل استفاد ه انتقال
د هیم.
وی با بین ا ینکه اب یک کاال ی استر اتژیک است
که بر مبنا ی ان می توان مشخص کرد که چه
کاال یی ر ا تو لید و چه کاال یی ر ا نبا ید تو لید کرد و
چه کاال یی ر ا وارد و چه کاال یی ر ا نبا ید وارد کرد.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشار ه به تو لید
برنج د ر مازن در ان به لحاظ اب به صرفه نیست و نمی
توانیم کشت برنج ر ا د ر مازن در ان قطع کنیم زیر ا به
عنوان یک کاال ی برند ا ین منطقه به حساب می
اید اظهار د اشت :فر هنگ سازی بسیار مهم است،
فر هنگ سازی د رست د ر صرفه جویی از اب ر ا از
د ور ان کود کی به فرزند ان اموزش د اد ه شود و حفظ
منابع محیط زیست با ید ملکه ی ذهن ما باشد. صفحه 18
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
19
■
اماد گی ا یر ان بر ا ی ر اه اند از ی کرسی ها ی زبان فارسی و د ور ه ها ی ا یر ا نشناسی د ر روسیه
وزیر علوم د ر د ید ار با د ستیار ویژه رئیس جمهوری روسیه تاکید کرد؛
د کتر منصور غالمی ،وزیر علوم ،تحقیقات و
فناوری د ر د ید ار با د کتر عبد اللطیف اف د ستیار
ویژه رئیس جمهوری روسیه د ر امور همکاری
ها ی د ولت ها ی حاشیه د ریا ی خزر از اماد گی
جمهوری اسالمی ا یر ان ب را ی انجام پروژه ها ی
بزرگ علمی د ر جهت حل مشکالت اکوسیستم
د ریا ی خزر خبر د اد و گفت :تهر ان اماد گی د ارد
کرسی ها ی زبان فارسی و د و ره ها ی ا یر ان شناسی
ر ا د ر کشور ها ی منطقه به خصوص د ر روسیه
ر اه اند ازی کند.
به گزارش نشریه عتف به نقل از اد ار ه کل روابط
عمومی وزارت علوم ،د کتر غالمی د را ین د ید ار
که د ر محل وزارت علوم برگزار شد ،با تاکید بر
تما یل جمهوری اسالمی ا یر ان جهت تقویت و
گسترش انجام تحقیقات علمی د ر ر ابطه با د ریا ی
خزر و اکوسیستم اطر اف ان ،اظهار د اشت :تما یل
د ار یم پروژه ها ی بزرگی با حما یت کشور ها ی
ا یر ان و ف در اسیون روسیه تعریف شود تا قبل
از ا ینکه مشکالت بزرگی ب را ی مجموعه زیست
محیطی ارزشمند د ریا ی خزر ا یجاد شود ،با انجام
پروژه ها ی علمی جلوی ا ین مشکالت ر ا بگیریم.
وزیر علوم بر توسعه همکاری ها ی علمی بین ا یر ان
و کشور ها ی همسا یه و به خصوص روسیه تاکید
کرد و گفت :خوشبختانه مشترکات فر هنگی و
تاریخی قابل توجهی بین ا یر ان و روسیه وجود
د ارد که ا ین مهم ،زمینه خوبی ر ا ب را ی توسعه
همکاری ها ی علمی د و کشور فر اهم ک رد ه است.
د کتر غالمی با بیان ا ینکه همکاری ها و تحقیقات
علمی ا یر ان با کشور ها ی اطر اف د ریا ی خزر
به منظور پیشگیری از بروز مشکالت بزرگ
اکوسیستمی د ر ا ین منطقه با ید تقویت شود،
افزود :د انشگاه ها ی ا یر ان توان علمی بسیار خوبی
ب را ی انجام تحقیقات علمی مشترک با سا یر
کشور ها ر ا د ارند که حما یت ها ی قوی از ا ین
د انشگاه ها می تواند منشا شکل گیری پروژه ها ی
بزرگ د ر همکاری ها ی علمی د و کشور باشد.
وی افزود :خوشبختانه د ر حال حاضر همکاری
د انشگاه ها ی بزرگ ا یر ان با تعد اد ی از د انشگاه ها ی
روسیه شکل گرفته که ا ین همکاری ها
ظرفیت ها ی مهمی ر ا ب را ی انجام پروژه ها ی علمی
بزرگ فر اهم ک رد ه است.
د کتر غالمی د ر اد امه گفت :د انشگاه ها ی حاشیه
د ریا ی خزر د ر سال ها ی گذشته ،اتحاد یها ی ر ا
تشکیل د اد ند و بیش از ۲۰سال همکاری ها ی ا ین
اتحاد یه اد امه د ارد و د ر ا ین ر استا چند ین نشست
نیز برگزار شد ه است و ما عالقه مند هستیم د ر
ا ین ر استا همکاری ها ی علمی و پژو هشی خود ر ا
توسعه د هیم.
وزیر علوم همچنین بر ضرورت تباد ل استاد ان
د و کشور ا یر ان و روسیه تاکید کرد و گفت:
عالقه مند ی ب را ی مباد له استاد ان به منظور انجام
همکاری ها ی تحقیقاتی مشترک وجود د ارد
و انتظار ما ا ین است که ا ین همکاری ها عالو ه
بر مباد له اطالعات علمی د ر زمینه فناوری ها ی
جد ید نیز شکل بگیرد.
د کتر غالمی با تاکید بر ا ینکه از تحصیل
د انشجویان ا یر انی د ر کشور ها ی د نیا حما یت
می کنیم ،اظهار کرد :د ر مورد د انشجویان د ر حال
تحصیل د ر سا یر کشور ها ،سیاست ما ا ین است
که از ا ین د انشجویان حما یت شود ،ولی ب را ی
همکاری بین کشور ها ی همسا یه اهمیت زیاد ی
قائل هستیم و ب را ی پذیرش د انشجویان روسیه
که عالقه مند به تحصیل د ر د انشگاه ها ی ا یر ان به
خصوص د ر رشته ها یی از قبیل تاریخ ،فر هنگ و
ا یر ان شناسی هستند ،اماد گی الزم ر ا د ار یم.
د کترعبد اللطیف اف د ستیار ویژه رئیس جمهوری
روسیه د ر امور همکاری ها ی د ولت ها ی حاشیه
د ریا ی خزرنیز د ر ا ین د ید اربا تشکر از د کتر
غالمی ،به مشترکات تاریخی و فر هنگی ا یر ان
و روسیه اشار ه کرد و گفت :زمینه ها ی علمی
و فناوری فر اوانی ب را ی همکاری ها ی مشترک
میان د انشگاه ها ی ا یر ان و روسیه وجود د ارد که
می توان با یک برنامه ریزی د قیق انها ر ا به نحو
احسن انجام د اد.
وی با بیان ا ینکه د ر اکثر د انشگاه ها ی منطقه
قفقاز کرسی ها ی زبان فارسی و مر اکز ا یر ان
شناسی فعالیت می کنند ،گفت :ما اماد گی
د ار یم استاد ان مان ب را ی تباد الت اطالعات
علمی و فناوری با استاد ان ا یر انی هماهنگ
شوند تا ا ین نوع تباد الت علمی به نسل ایند ه
نیز منتقل شود.
نما یند ه ویژه رئیس جمهوری روسیه د ر خصوص
گسترش تباد ل استاد و د انشجو بین د انشگاه ها ی
د و کشور اعالم اماد گی کرد و گفت :امید وارم
با گسترش همکاری ها ی علمی و پژو هشی
مشترک بین کشور ها ی حوزه د ریا ی خزر،
مشکالت اکوسیستمی ا ین منطقه بر طرف شود.
د ر ا ین د ید ار د کتر حسین ساالراملی ،قائم مقام
وزیر علوم د ر امور بین الملل و رئیس مرکز
همکاری ها ی علمی و بین المللی ا ین وزارت،
روسا ی د انشگاه ها ی صنعتی شریف و مازن در ان ،و
سفیر روسیه د ر تهر ان نیز حضور د اشتند.
حضور مهند س حجازی عضو هیات رییسه ی انجمن صنا یع نفتا یر ان د ر محل مرکز
رشد واحد ها ی فناور شهرستان د امغان ،وابسته به پارک علم و فناوری استان سمنان
به منظور معرفی ظرفیت و توانمد ی ها ی شرکت
ها ی مستقر د ر پارک علم و فناوری استان
سمنان و مر اکز رشد وابسته ،جلسه ا ی با حضور
مهند س حجازی عضو هیات رییسه ی انجمن
صنا یع نفت ا یر ان ،مهند س ر احتی مد یر اد ار ه
بازاریابی پارک ،مهند س دزیانی مد یر مرکز رشد
واحد ها ی فناور د امغان و تعد اد ی از نما یند گان
شرکت ها برگزار شد .د ر ا ین جلسه مهند س
حجازی بنیان گذار شرکت باریج اسانس کاشان،
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی استان اصفهان،
پیمانکار صنعت نفت و عضو هیات رییسه انجمن
صنا یع نفت ا یر ان و همچنین عضو شو را ی مرکز
رشد کاشان ،ضمن ابر از خرسند ی از برگزاری
ا ین جلسه ،با تعد اد ی از نما یند گان شرکت ها
به بحث و تباد ل نظر پ ر دا خته و د ر خصوص
همکاری انجمن به منظور معرفی توانا یی ها ی
موجود د ر سطح منطقه و توسعه ی همکاری ها ی
مشترک ،به متقاضیان فناوری قول همکاری و
مساعدت د اد ند .د ر پا یان اقا ی شجاع مد یرعامل
شرکت پیشگامان پویش شرق شاهوار به عنوان
پل ارتباطی پارک با مهند س حجازی و پیگیری
کنن ده ی توافقات انجام شد ه معرفی شد ند.
ت
ع
ف
د انشگاه فنی و حرفه ا ی برگزار می کند،
اولین کنفر انس ملی سیاست
گذاری د ر اموزش عالی ا یر ان
به گزارش اد ار ه کل روابط عمومی وزارت
علوم ،د ر ا ین کنفر انس میزگرد سیاست
گذاری د ر اموزش عالی ا یر ان با پرد اختن
به مسائل و چالش های ا ین مقوله با حضور
د کتر محمد یمنی سرخابی ،د کتر مقصود
فر استخواه ،د کتر ید اهلل مهرعلی ز اد ه و د کتر
حسین ابر اهیم اباد ی برگزار می شود که به
ترتیب باعناوین "تاملی بر مسئله سیاست
گذاری د ر اموزش عالی"" ،کیفیت اموزش
عالی و مسئله سیاست گذاری د ر اموزش
عالی ا یر ان"" ،تحلیل سیاست ها ی اشتغال
د ر د انشگاه ها ی ا یر ان " و" سیاست گذاری
فر هنگی د ر اموزش عالی" د ر ا ین میزگرد
سخنر انی می کنند.
همچنین د ر ا ین کنفر انس میزگرد ها ی
تخصصی موازی با عناوین روند ها ی سیاست
گذاری و برنامه ریزی د ر اموزش عالی،
اشتغال و سیاست گذاری د ر اموزش عالی
ا یر ان و تجارب ملی و بین المللی د ر سیاست
گذاری علم و فناوری با شرکت اند یشمند انی
همچون د کتر غالمرضا ذاکرصالحی ،د کتر
محمد رضا فاتح ،د کتر اسماعیل کالنتری،
د کتر حمید غضنفرز اد ه و د کتر محمد
حسینی مقد م برگزار می شود.
از د یگر موضوعات مطرح شد ه د ر ا ین
کنفر انس می توان به موارد ی از قبیل ارکان
سیاست بین المللی شد ن اموزش عالی،
تحلیلی بر محور ها ی کلید ی چالش های نظام
اموزش عالی د ر ا یر ان و جهان ،ضرورت بازار
کار فارغ التحصیالن د انشگاهی د ر ا یر ان با
تاکید بر زنان ،سیاست گذاری کیفیت و اعتبار
بخشی د ر اموزش عالی ،مطالعه تطبیقی نظام
ها ی رتبه بند ی جهانی د انشگاه ها و بررسی
شاخص ها ی ا ین نظام ها و مطالعه تطبیقی
سیاست گذاری اقتصا د ی د ر زمینه تامین
مالی د انشگاه ها اشار ه کرد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 19
ت
ع
ف
شماره
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
.8
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
20
کسبشده دانشگاه کاشان در سال 1396
رتبههای برتر
عنوان افتخار
کسب رتبه 108در میان دانشگاههای جهان در نظام رتبهبندی
بینالمللی گرینمتریک 2017
کسب رتبه 1145در میان دانشگاههای جهان در نظام
رتبهبندی سایویژن 2018
معرفی 4استاد دانشگاه کاشان به عنوان طالیه داران علم
جهان
دانشگاه کاشان در جمع موثرترین دانشگاهها و موسسات
تحقیقاتی دنیا (در رشتههای شیمی ،علوم مواد و مهندسی)
دکتر مسعود صلواتی نیاسر از دانشگاه کاشان رتبه 102در
میان پژوهشگران جهان در زمینه علوم و فناوری نانو
دانشگاه کاشان در زمره برترین دانشگاه های کشور در حوزه
مهندسی مواد
نمایه شدن دو نشریه علمی پژوهشی دانشگاه کاشان به عنوان
مجله بینالمللی ISIدر پایگاه تامسون رویترز
کسب مقام نخست ایده برتر (بهترین طراحی خالقانه) توسط
تیم دانشگاه کاشان مسابقات بین المللی کمیکار
سطح
بینالمللی
بینالمللی
توضیح
منبع استناد
نظام رتبهبندی بینالمللی گرینمتریک
http://greenmetric.ui.ac.id/overall-ranking/2017
GreenMetrics University Ranking
نظام رتبهبندی بینالمللی سایویژن ،در زمینه پژوهش و
فناوری
Scivison University Ranking
بینالمللی
بینالمللی
بینالمللی
بینالمللی
بینالمللی
بینالمللی
www.scivisions.com
goo.gl/41TNju
پایگاه استنادی طالیه داران علم تامسون رویترز
https://goo.gl/oP873N
پایگاه شاخص های اساسی علم)(ISI-ESI
goo.gl/29AFg3
پایگاه استنادی علوم جهان اسالم
رتبهبندی پژوهشگران در زمینه علوم و فناوری نانو
پایگاه شاخص های اساسی علم)(ISI-ESI
پایگاه استنادی علوم جهان اسالم
پایگاه تامسون رویترز
مسابقات بین المللی کمیکارکه زیر نظر انجمن مهندسی شیمی
امریکا درشهر بارسلون کشور اسپانیا
http://www.webometrics.info/en/node/198
https://goo.gl/cieMpb
https://goo.gl/Lhg455
https://goo.gl/fkmGxK
دانشگاه کاشان رتبه 24در میان کل دانشگاههای کشور و رتبه
.9
1824در میان دانشگاههای جهان در نظام رتبهبندی
بینالمللی
نظام رتبهبندی بینالمللی وبومتریکس
www.webometrics.info
وبومتریکس
.10
.11
.12
.13
.14
.15
عضو هیات علمی دانشگاه کاشان معاون اول اکادمی جهانی
ریاضی شیمی
کسب رتبه دوم کشور در نظام رتبهبندی گرینمتریک 2017
کسب رتبه اول دانشگاه کاشان
در بهره وری پژوهشی در میان دانشگاههای جامع کشور
کسب رتبه دوم دانشگاه کاشان در میان دانشگاههای جامع و
رتبه پنجم در میان کل دانشگاههای کشور در حوزه نانو
کسب رتبه هفتم در میان دانشگاههای جامع کشور در نظام
رتبهبندی سایویژن 2018
دانشگاه کاشان به عنوان یکی از دانشگاه های برتر در زمینه
مدیریت سبز
بینالمللی
ملی
ملی
ملی
ملی
ملی
.16
قرارگرفتن دانشگاه کاشان در میان دانشگاههای سطح دو کشور
.17
قرارگرفتن دانشگاه کاشان در میان ده دانشگاه برتر کشور
ملی
.18
.19
.20
.21
.22
.23
عالی
احراز رتبه نخست جذب خیّرین حامی اموزش عالی
دکتر مسعود صلواتی نیاسر از دانشگاه کاشان رتبه اول در میان
پژوهشگران ایرانی در زمینه علوم و فناوری نانو
کسب رتبه دوم دانشگاه کاشان در میان دانشگاههای جامع و
رتبه پنجم در میان کل دانشگاههای کشور در حوزه نانو
کسب رتبه اول ازمایشگاه مرکزی دانشگاه کاشان در میان
ازمایشگاههای کشور
معرفی عضو هیات علمی دانشگاه کاشان دانشمند جوان
برجسته مهندسی شیمی کشور
شماره 20
اردیبهشترتبه97
دانشگاه کاشان در پنجمین دوره
دوم .تیم شهاب
کسب
.24
مسابقات کن ست (ماهواره کوچک) ایران
نظام رتبهبندی بینالمللی گرینمتریک
GreenMetrics University Ranking
http://greenmetric.ui.ac.id/detailnegara2017
/?negara=Iran
ارزیابی میزان بهره وری پژوهشی دانشگاهها و پژوهشگاههای
=http://www.sid.ir/fa/journal/news.aspx?ID
13193
دانشگاههای جامع ،صنعتی و علوم پزشکی و پژوهشگاهها
https://goo.gl/tGgZLz
رتبهبندی دانشگاهها در زمینه علوم و فناوری نانو
https://goo.gl/2Sb57v?ID=13193
کشور با توجه به بودجه دریافتی در سال 95در گروههای
نظام رتبهبندی بینالمللی سایویژن ،در زمینه پژوهش و
فناوری
www.scivisions.com
Scivison University Ranking
ملی
دانشگاه کاشان جزء دانشگاههای مطرح و تاثیر گذار اموزش
1
اکادمی جهانی ریاضی شیمی
https://goo.gl/1nU1aC
نخستین همایش بینالمللی دانشگاه سبز
سطحبندی دانشگاههای کشور از وزارت علوم ،تحقیقات و
فناوری
رتبهبندی دانشگاههای کشور توسط پایگاه استنادی علوم جهان
اسالم
https://goo.gl/hzyV7M
https://goo.gl/aW4Zum
/ http://ur.isc.gov.ir
ملی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
https://goo.gl/UieNw8
ملی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
https://goo.gl/VRDtmy
ملی
پژوهشگران در زمینه علوم و فناوری نانو
رتبهبندی 2
ملی
رتبهبندی دانشگاهها در زمینه علوم و فناوری نانو
ملی
تجلیل از ازمایشگاههای برتر در روز 30فروردین ماه به نام روز
ازمایشگاه
https://goo.gl/rLgH67
http://www.webometrics.info/en/node/198
https://goo.gl/2Sb57v?ID=13193
https://goo.gl/ntkmDb
ملی
فرهنگستان علوم
https://goo.gl/KNzdvb
ملی
پنجمین دوره مسابقات کن ست ایران
https://goo.gl/Lvzwk9 صفحه 20
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
.20
.21
دکتر مسعود صلواتی نیاسر از دانشگاه کاشان رتبه اول در میان
پژوهشگران ایرانی در زمینه علوم و فناوری نانو
کسب رتبه دوم دانشگاه کاشان در میان دانشگاههای جامع و
رتبه پنجم در میان کل دانشگاههای کشور در حوزه نانو
کسب رتبه اول ازمایشگاه مرکزی دانشگاه کاشان در میان
.22
شماره
عنوان افتخار
کشور
ازمایشگاههای
.23
.1
هایکاشان
دانشگاه
علمی
رتبه عضو
معرفی
جوانبندی
دانشمند رتبه
جهان در نظام
دانشگاه
108هیدراتمیان
کسب
کشور
ی
م
ی
ش
ی
مهندس
برجسته
بینالمللی گرینمتریک 2017
.24
.2
.25
.3
.26
.4
.27
.5
.28
.6
.29
.7
.30
.8
.31
.32
.9
.33
.34
.35
.36
.37
.38
.39
.40
.41
.42
.43
.44
کسب رتبه دوم تیم شهاب دانشگاه کاشان در پنجمین دوره
جهانراندر نظام
دانشگاههای
1145
کسب رتبه
کوچک) ای
میان(ماهواره
کندرست
مسابقات
بندیانسای
کسب مقام دومیرتبه
2018در هفتمین دوره
ویژن کاشان
دانشگاه
دانشجوی
فضایی
عنوانهای
ساختبهسامانه
استاد طراحی
مسابقات ملی
علم
طالیههواداران
دانشگاه وکاشان
معرفی 4
جهانیان خارجی جزء 5دانشگاه
دانشگاه کاشان در جذب دانشجو
دانشگاه کاشان در جمعبرتر
کشورن دانشگاهها و موسسات
موثرتری
مواددرو بیست
کاشان
برگزی
مهندسوی)
دانشگاهعلوم
دانشجوییشیمی،
شدن(دردورشتهها
ده دنیا
قاتی
تحقی
کشور
نشگاهنمونه
دانشجوی
جشنواره
ششمین
رتبهی 102در
کاشان
اسر از دا
صلواتی نی
دکتر مسعود
جشنواره
ن
ی
نخست
اول
رتبه
کاشان
دانشگاه
ی
دانشجو
کتاب
میان پژوهشگران جهان در زمینه علوم و فناوری نانو
دانشجویان
فرهنگی
دانشگاهکتاب
کشوردر حوزه
سراسرکشور
دانشگاه های
برترین
سال زمره
کاشان در
مواد کاشان درنخستین دوره
دانشگاه
کسب مقام دومی دانشجویان
مهندسی
دانشگاهجهانی
پژوهشییالمپیاد
ی انتخاب
استارتعلماپ
کاشان به عنوان
نانو نشریه
نمایه شدن دو
ترزماهواره
قات
کاشان در
سوم
کسب رتبه
مسابروی
تامسون
دانشگاهپایگاه
ی ISIدر
دومنوالملل
مجله بی
کسب مقام نخست ایده برترمکعبی
(بهترین طراحی خالقانه) توسط
کارکشور
برجسته
نیدان
مسابقات بشییم
دانشگاه کاشان
عضو تهییمات علم
المللی کمی
ی کاشان
دانشگاه
قرانوی از
هایهای
دانشگاهنامه
کلی پایان
کشور
رتبه برتر
کسب
رتبه
کشور
جشنوارهمیان
رتبه 24در
دانشگاهدوکاشان
هایکاشان
دانشگاه
جهان در نظام رتبهبندی
1824در میان دانشگاه
ملی قرانی توسط دانشجوی
کسب رتبه نخست در مسابقات
وبومتریکس
دکترای قران و حدیث دانشگاه کاشان
کسب رتبه های برتر دانشجویان دانشگاه کاشان در جشنواره
منطقه ای دانشگاه بدون دخانیات
دانشجوی دانشگاه کاشان برگزیده جشنواره اموزشی و پژوهشی
ایثار
انتخاب مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه کاشان به عنوان یکی
از مراکز مشاوره نمونه کشوری
کسب رتبه اول قهرمانی کشتی فرنگی توسط دانشجوی
مهندسی مکانیک دانشگاه کاشان
دانشجوی دانشگاه کاشان قهرمان مسابقات شوت بسکتبال در
اولین المپیاد ملی ورزش های همگانی
کسب مقام سوم تیمی مسابقات قهرمانی تکواندو دانشجویان
دختر دانشگاههای منطقه 6کشور توسط دانشگاه کاشان
کسب مقام سوم توسط دانشگاه کاشان در مسابقات قهرمانی
تکواندو دانشجویان دختر دانشگاههای منطقه 6کشور
کسب مقام نائب قهرمانی دانشجویان دختر تیرانداز دانشگاه
کاشان
موفقیت تیم شنای دانشجویان پسر دانشگاه کاشان در
مسابقات دانشجویی منطقه 6کشور
کسب مقام سوم دوبل ازاد توسط بدمینتون کاران دختر
دانشگاه کاشان
رتبه نخست دانشگاه کاشان در طرح ضیافت اندیشه استادان
استان اصفهان
21
ملی
رتبهبندی پژوهشگران در زمینه علوم و فناوری نانو
ملی
رتبهبندی دانشگاهها در زمینه علوم و فناوری نانو
ملی
سطح
شگاه
توضیح
ازمای
بینملی
المللی
علومگرینمتریک
المللی
نظام رتبهبندی بین
فرهنگستان
ملی
بینالمللی
رانپژوهش و
زمینه
ویژن ،در
المللی سای
ست ای
مسابقات کن
بیندوره
بندیین
نظام رتبهپنجم
ملی
بینالمللی
ملی
بینالمللی
ملی
بینالمللی
ملی
بینالمللی
ملی
https://goo.gl/rLgH67
http://www.webometrics.info/en/node/198
کسبشده دانشگاه کاشان در سال 1396
رتبههای برتر
تجلیل از ازمایشگاههای برتر در روز 30فروردین ماه به نام روز
GreenMetrics University Ranking
ت
ع
ف
https://goo.gl/2Sb57v?ID=13193
https://goo.gl/ntkmDb
منبع استناد
http://greenmetric.ui.ac.id/overall-rankinghttps://goo.gl/KNzdvb
/2017
https://goo.gl/Lvzwk9
www.scivisions.com
goo.gl/41TNju
https://goo.gl/UJuK6W
فناوری
هفتمین دوره مسابقات ملی طراحی و ساخت سامانه های هوا
Scivison University Ranking
فضایی در دانشگاه صنعتی شریف
پایگاه استنادی طالیه داران علم تامسون رویترز
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
پایگاه شاخص های اساسی علم)(ISI-ESI
https://goo.gl/oP873N
https://goo.gl/kKft6B
goo.gl/29AFg3
پایگاه استنادی علوم جهان اسالم
جشنواره دانشجوی نمونه کشوری
https://goo.gl/Hnivuu
رتبهبندی پژوهشگران در زمینه علوم و فناوری نانو
نخستین جشنواره کتاب سال فرهنگی دانشجویان سراسر کشور
پایگاه شاخص های اساسی علم)(ISI-ESI
اسالمبرای حل مسائل
جهان نانو
علومفناوری
مبتنیی بر
وکارهای
استناد
راهاندازی کسبپایگاه
http://www.webometrics.info/en/node/198
https://goo.gl/GduZEf
https://goo.gl/cieMpb
https://goo.gl/iqRdjE
اب و پساب
پایگاه تامسون رویترز
رقابت تعیین هدف علمی تاسواره ها ( )cube sat
https://goo.gl/Lhg455
https://goo.gl/RYTN5r
المللی
بینملی
مسابقات بین المللی کمیکارکه زیر نظر انجمن مهندسی شیمی
بارسلون ایران
انجمن شیمی
کشور اسپانیا
امریکا3درشهر
https://goo.gl/fkmGxK
https://goo.gl/nPv64K
ملی
بینالمللی
شانزدهمین دوره انتخاب پایان نامه های برتر قرانی
نظام رتبهبندی بینالمللی وبومتریکس
https://goo.gl/HwxGQs
www.webometrics.info
ملی
بیست و دومین دوره مسابقات قران اساتید دانشگاه های ازاد
https://goo.gl/JE4Xak
بینالمللی
ملی
ملی
ملی
ملی
ملی
ملی
منطقه 6
منطقه 6
منطقه 6
1
اولین جشنواره منطقه ای دانشگاه بدون دخانیات که اذرماه
امسال در دانشگاه شهرکرد
نخستین جشنواره اموزشی و پژوهشی ایثار
بیست و هشتمین گردهمایی روسای مراکز مشاوره دانشجویی
دانشگاههای وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
قابت های کشتی فرنگی قهرمانی کشور بزرگساالن گروه ب
1396
اولین المپیاد ملی ورزش های همگانی دانشگاه ها و موسسات
اموزش عالی کشور
مسابقات قهرمانی تکواندو دانشجویان دختر دانشگاههای منطقه
6کشور
مسابقات ملی-منطقهای ورزشی
مسابقات تیراندازی دانشگاههای منطقه 6کشور
https://goo.gl/u2vXQQ
https://goo.gl/Nsr35Q
https://goo.gl/h361q9
https://goo.gl/LXVPLG
https://goo.gl/nRy7km
https://goo.gl/TJ9AKr
https://goo.gl/Zn9RdL
https://goo.gl/D2y7ZS
مسابقات ملی-منطقهای ورزشی
منطقه 6
4
کسب عنوان دوم مسابقه شنای 4*100تیمی و عنوان سوم
https://goo.gl/q9FKZ9
انفرادی در رشته شنای کرال پشت و کسب 4سهمیه المپیادی
منطقه 6
مسابقات ملی-منطقهای ورزشی
https://goo.gl/kTrspJ
دانشگاه کاشان برای سومین سال پیاپی در طرح ضیافت
استان
اندیشه استادان رتبه نخست را در بین دانشگاه های استان
https://goo.gl/u9FiYN
اصفهان کسب کرد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 21
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
22
طرح کاربرد ی پل
طرحی نو ب را یا یجاد تحول د ر صنا یع کشور ،از طریق تعامل و ارتباط پویا و هد فمند میان صنعت و د انشگاه
د کتر محمد رضا ظهیر امامی
عضو هیئت نما یند گان اتاق بازرگانیا یر ان
و عضو هیئت امنا ی د انشگاه صنعتی شیر از
"فلک ر ا سقف بشکافیم و طرحی نو د ر اند ازیم"
حافظ
ا ین طرح د ستیابی به افقی نوین د ر هم افزا یی صنعت و د انشگاه ر ا هد ف گرفته است.
موضوع طرح پل:
موضوع ا ین طرح تحول صنعت ،از طریق
تقویت ساز و کار ها ی ارتباط واقعی صنعت
به مثابه حامی د انشگاه و موتور توسعه کشور
و د انشگاه به عنوان پا یگاه د انش و نیروی
محرکه جامعه د انشی و تربیت کنند ه نیروی
متخصص می باشد .ا ین طرح بر ان است
با نگاهی مسئله محور ،نتیجه گر ا ،جامع ،
متفاوت ،ساختارمند و متکی بر برنامه و به
د ور از هر رویکرد تبلیغی و احیاناً نما یشی و
تمرکز بر واقع گر ا یی پژو هش محور ،د ر مسیر
حل عارضه ا ی مزمن گام برد ارد .بنابر ا ین
چشم اند از ا ین طرح ا ینگونه تعریف شد ه است:
" بهر ه گیری مناسب از ظرفیت ها ی
د انشگاه و استفاد ه بهینه از د ار ا یی ها ی
مشهود و نامشهود جهت تو لید ثروت و
اشتغال زا یی د ر ر استا ی توسعه پا ید ار"
ماموریت طرح مذکور:
"ارتباط پویا ی صنعت و د انشگاه از طریق
توسعه پژو هش های کاربرد ی د ر قالب
تعریف رساله ها ی کارشناسی ارشد و
د کتر ا جهت پویاسازی صنا یع و تو لید
بهر ه ور و فناور انه"
چارچوب فر ا یند ی و نگاه متما یز طرح به
کلیه ی ذینفعان ،از جمله :د ولت ،بخش
خصوصی ،د انشگاه ،
بانک ها ،نما یند گان تشکل ها ی صنفی
و جامعه ،استر اتژی محوری و توجه به
اردیبهشت . 97شماره 20
ساختار ها ی اجر ا یی و جلب مشارکت تمام
ذینفعان از ویژگی ها ی ا ین طرح است .ا ین
بار اقد ا م کنند ه ،صنعت ،به عنوان مشتری بود
که با ید به سر اغ د انشگاه می رفت.
طرح مذکور هم اکنون بصورت پا یلوت د ر
سطح صنا یع استان فارس و با تعریف گام
ها ی اجر ا یی ،از جمله پژو هش های اماری،
ا یجاد ساختار مناسب و تشکیل کمیته ها و
کارگرو ه ها ی تخصصی و کارشناسی ،مرکب
از نما یند گان اساتید ،د انشجویان و د انشگاه،
سازمان صنا یع معاد ن و تشکل ها ی صنعتی
،همچنین کمیسیون صنا یع اتاق بازرگانی
شیر از با همکاری سازمان صنعت و معد ن
فارس تد ریجاً د ر مسیر و گرد ونه ی اجر ا قر ار
گرفته است.
زمینه ها ی شکل گیری طرح پل چه بود؟
چالش ها و موانع پیش روی د انشگاه :
ا ین طرح محوریت د انشگاه ر ا به عنوان یک
ظرفیت بالقو ه و تا اند ازه ا ی بالفعل و یک
سرما یه اجتماعی موثر د ر حیات اجتماعی
کشور و بهر ه گیری مناسب از ا ین پتانسیل
بر ا ی گر ه گشا یی د شو ا ری ها و مسائل پیچید ه
د ر حوزه صنعت کشور د ر عمل پذیرفته و
یا د ر تالش است به ارتقاء ا ین جا یگاه نیز
مد د برساند ،پار اد ا یم غالب اقتصاد و ضرورت
د ستیابی به جامعه ها ی د انش بنیان به مر اتب
ِ
رسالت سنگین می افزا ید.
بر بار ا ین
امروز اگر از منظر صنعت و افر اد د لسوز به
حال صنعت و اقتصاد کشور به د انشگاه نگاه
کالن قضیه عمد ه د انشگاه ها ی کشور
کنیم د ر
ِ
که تعد ادشان هم قابل مالحظه است د ر هر
حال از بو د جه عمومی ،هر چند به صورت
قطر ه چکانی ،استفاد ه می کنند لیکن غالباً
فارغ التحصیالن د انشگاه ،که تعد ادشان هم به
لحاظ کمیت قابل مالحظه است نمی توانند
انچنان که با ید باری از د وش صنعت کشور
برد ارند به اعتباری محصول د انشگاه:
نه غالباً نیروی انسانی توانمند د ر حوزهتحصیالت مرتبط است
نه تو لید د انش و فناوری کاربرد ی روز،متناسب با نیازها ی صنعت امروز
البته به هیچ وجه قصد ند ار یم د ستا ور د ها ی
علمی و پژو هش های ارزشمند نظری
د انشگاه ها ی کشور ر ا ناد ید ه بگیریم که اتفاقاً
د ر ا ین حوزه موفقیت ها ی چشمگیری ر ا هم
شاهد بود ه ا یم و برخی د انشگاه ها د ر تو لید
مقاالت علمی ،رتبه ها یی خوب هم د ر عرصه
جهانی کسب کر د ه اند ،اما قر ار است د ر ا ینجا
از زاویه د ید نیاز بنگاه ها ی کسب و کار به
ارزیابی موضوع بپرد ازیم.
معموالً د ر میان فارغ التحصیالن د انشگاه با
د و گرو ه روبه رو هستیم .یک د سته افر اد ی
محد و دتر که شا یستگی و قابلیت ها ی
متما یزی ر ا از خود بروز می د هند که متاسفانه
بعضاً ر اه مهاجرت ر ا بر می گزینند و گرو ه
د یگر طیف وسیع تر فارغ التحصیالن هستند
که جذب بازار کار می شوند د ر حالی که
اموزه ها ی انها د ر د انشگاه بر ا ی پاسخگویی به
نیازی کسب و کار کافی و کاربرد ی نیست و
انها د ر محیط کار با ید بسیاری از مطالب ر ا
از اغاز یاد بگیرند که ا ین امر بر ا ی بازار کار ،
مستلزم زمان و هزینه است.
از طرف د یگر ا ین د ر حالی است که رساله ها ی
د انشگاهی فارغ التحصیالن د ور ه ی د کتر ا صرفاً
ابعاد تئوریک و مفاهیم و مقوله ها ی صرفاً
علمی ر ا د ر بر می گیرد و به نیاز عملی
مشخصی د ر جهت توسعه بازار کسب و کار
د ر ر استا ی توسعه ی پا ید ار کشور پاسخ مناسب
نمی د هد
حال اگر ا ین نتیجه د ر مجموع غیر کاربرد ی ر ا
به محد و د یت مالی د انشگاه ها اضافه نما ییم .
د و نیاز اصلی د انشگاه خود ر ا نشان می د هد:
-1نیاز د انشگاه به د سترسی به منابع و
تامین مالی بیشتر ،بر ا ی توسعه فعالیت ها ی
اموزشی پژو هشی .
-2نیاز د انشگاه به ارتباطی موثرتر و هد فمند
با صنعت و بازار کار ،بر ا ی یا د گیر ی بیشتر و
د رک و د ریافت نیازها ی واقعی و متناسب با
بازار کار از جمله شناسا یی واقعی بنگاه ها ی
کسب و کار و حتی د ریافت سفارش کار
مستقیم از صنا یع از یک سو و پاسخ گویی
بهتر به مطالبات جامعه ،از جمله صنعت
و بازار کسب و کار ،د ر زمینه تو لید د انش
کاربرد ی و تربیت نیروی انسانی ماهر و
اماد ه به کار ،جذب و تزریق د انش روز امد و
کاربرد ی به بنگاه ها ی صنعتی توسط د انشگاه
و د انشگاهیان از سوی د یگر.
چالش ها و موانع پیش روی صنعت :
امار ها ی هر چند متفاوت ،حکا یت از واقعیت
تلخی می نما ید که تعد اد قابل توجهی از
واحد ها ی صنعتی کشور بد ال یل مختلفی
از جمله شتابزد گی د ر صد ور مجوزها ی بی
رویه ،بر ا ی افر اد فاقد سرما یه ،تجربه و د انش
علمی و عملی و سرعت و نحو ه تخصیص منابع
مالی به ا ین واحد ها نقصان ها ی مد یر یتی ،
مشارکتی ،تکنولوژیکی و فناور انه ،بازاریابی
و ...د ر حالت رکود و یا نیمه فعال و یا فعال
اما غیر بهر ه ور قر ار د ارند و علیرغم تزریق
سرما یه ا ی قابل مالحظه به انها و بستر ها ی
ا یجاد شد ه سخت افزاری ،اغلب واحد ها فوق
الذکر تعطیل بود ه و منتج به خواب سرما یه و
د ار ا یی شد ه اند .ا ین د ر حالی است که بسیاری
از واحد ها ی فعال صنعتی نیز د ر خوش بینانه
ترین حالت با ظرفیت نامناسب و اغلب پا یین
تر از ظرفیت خود کار می کنند ا ین به ان
معناست که بخشی از سرما یه کشور که از
طریق منابع بانکی تامین شد ه است د ر ا ین
طرح ها ،ر اکد ما ند ه است و بد یهی است زیر
ساخت ها ی فیزیکی ا ین واحد ها نیز نه تنها
بهر ه ور نیست که تد ریجاً فرایند استهالک و
اضمحالل ر ا طی می نما یند و بالطبع ظرفیت
ها ی اشتغال افرینی واحد ها ی مذکور نیز
معطل ما ند ه است.
چه با ید کرد؟
طرح پل طرحی کاربرد ی است که د ر
جستجوی پاسخی عملی و البته متکی بر
د انش بر ا ی غلبه بر چالش های یاد شد ه است.
ا ین طرح با رویکرد ی علمی و پژو هشی و
بررسی همه ابعاد مساله ،خصوصاً با تحلیل
د قیق و جامع شر ا یط و ویژگی ها د انشگاه و
صنعت و تمرکز بر امکان احیاء صنا یع ر اکد ،
نیمه فعال و یا فعال اما غیر بهر ه ور به کمک
فارغ التحصیالن کارشناسی ارشد و به ویژه
د کتر ا بر ان است تا د ر ا ین بر هه ی حساس
اقتصا د ی کشور د ر روند توسعه ی متوازن
کشور سمت گیری موثر به سوی اقتصاد سبز
و ا یجاد اشتغال پا ید ار نقشی موثر ا یفا نما ید.
چر ا که ا ین طرح با زمان شناسی ویژه و د رک
د رست از مشکل واحد ها ی تو لید ی تعطیل،
نیمه فعال و ر اکد ،عوارض و پیامد ها ی ان از
جمله :سرما یه ها ی ر اکد و بلوکه شد ه بانک ها
و ظرفیت ها ی معطل تد وین و سر ان د ارد تا
با ساما ند هی و بهر ه گیری د رست از ظرفیت صفحه 22
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
ها ی تعاملی و تبا د لی موثر صنعت و د انشگاه
د ر ر استا ی احیاء صنا یع ر اکد فعال و بهر ه
ور نمود ن هرچه بیشتر صنا یع کشور گام
ها ی عملی و سنجید ه ا ی برد ارد و به اعتباری
نهضتی ر ا اغاز نما ید که ا ینبار بخش خصوصی
د ر ان پیشگام بود ه و پیش از نها د ها ی رسمی
،بخش خصوصی و د انشگاه با د رک نیازها ی
مشترک به ضرورت ان پی برد ه اند .
استعار ه ی پل ر ا بر ا ی توصیف ارتباط پویا ی
د و نهاد د انشگاه و صنعت به عنوان مهم ترین
نها د ها ی اجتماعی امروز ،به ویژه پس از انقالب
صنعتی بر گز ید ه ا یم .و ا ین عنوان ر ا به طرحی
کاربرد ی ،غیر نما یشی و کام ً
ال نظام مند
اختصاص د ا د ه ا یم که برخی گام ها اجر ا یی
ان ر ا برد اشته ا یم .
د ر ا ین طرح د انشگاه به عنوان نهاد ی فر هنگی
و علمی د ر مسیر اموزش و پرورش نسل
جوان جامعه ،تو لید علم و فناوری می نما ید
Solutionمی د هد ،د رد ها و نارسا یی ها ر ا
د رمان می کند و البته به لحاظ مالی منتفع
می شود ،صنعت و بازار کسب و کار نیز به
عنوان نهاد ی اقتصا د ی که کاال ،تجهیزات و
خد ما ت تو لید می نما ید به بیشترین سطح
بهر ه وری د ست می یابد.
چر ا که د رصورت تو لید مطلوب د انش روز و
نیروی کارامد توسط د انشگاه ،صنعت میتواند
مصرف کنند ه و بکارگیرند ه ان باشد که د ر ا ین
تباد ل و عرضه د انش و کاربرد ی شد ن د انش
ها د ر صنعت و انتقال د رست تجربیات صنعت
به د انشگاه و ا یجاد هم افزا یی ،هم د انش ها ،و
خالقیت ها ی تازه ا ی به منصه ی
ظهور می رسد و هم بر ا ی د انشگاه تو لید ثروت
اتفاق می افتد.
بی ترد ید بر ا ی ا یجاد پلی ارتباطی میان صنعت
و د انشگاه و فر اتر از ان برقر اری تعامل و
تعاد لی پویا بیش از هر چیز صنعت می با یستی
به د انشگاه اعتماد کند و د انشگاه نیز تصویری
روشن و واقع گر ا یانه از صنعت
د اشته باشد.
چر ا که ارتباط پا ید ار صنعت و د انشگاه به
عنوان یکی از مهمترین مولفه ها ی رشد و
توسعه پا ید ار زمینه ساز هم افزا یی صنعت و
د انشگاه و بومی سازی فناوری و د انش روز
خواهد بود.
کد ام چالش ها و موانع اساسی و ملموس
ما ر ا به طرح پل رساند؟
د نیا .
ضعف و نارسا یی ها ی جد ی و فناور انه د ربسیاری از صنا یع
هد ر رفت بسیاری از منابع ،عد م د رکد رست از مسئولیت اجتماعی و ضرورت توجه
به حفظ منابع ،ذخا یر ،محیط زیست و ...
وجود معضل بیکاری به عنوان یک چالشاساسی د ر کشور
بستر ها ی موجود بر ا ی اغاز طرح:
د رک ضرورت و وجود باور مشترک نسبت بهلزوم همگر ا یی میان د ولت ،صنعت و د انشگاه .
اماد گی بخش خصوصی بر ا ی نقش پذیریبیشتر د ر گر ه گشا یی د شو ا ری ها ی موجود.
ضرورت ا یجاد انگیزش کافی بر ا ی اساتید ود انشجویان جهت تعریف رساله ها ی کاربرد ی و
د انشجویان عالقمند و اماد ه مشارکت خصوصاً
د ر سطح کارشناسی ارشد و د کتر ا و امکان
سوق غالب رساله ها ی د کتر ا و کارشناسی ارشد
به سمت بهر ه وری بیشتر صنا یع و توانمند ی
واحد ها ی غیر فعال یا فاقد بهر ه وری الزم.
امکان شفاف سازی بیشتر د ر تامین مالیو بستر ها ی قانونی مشارکت د ر تو لید ثروت و
کارافرینی د ر صنعت و د انشگاه
همکاری سازمان صنا یع و معاد ن و تجارتویژگی ها ی طرح پل:
طرح یاد شد ه از جامعیت خاصی برخورد ار
است و تمامی ابعاد ان از جمله ر اه کار ها ی
تامین بو د جه به صورت د قیق تعریف و گام
ها ی اجر ا یی د ر مد ل نیز لحاظ شد ه است د ر
ا ین طرح نقش ها به د رستی تعریف شد ه است
به عنوان مثال اتاق بازرگانی می تواند از محل
پولی که از صنا یع د ریافت می نما ید طرح ها ی
اجر ا یی ر ا حما یت کند ،بانک ها د ر زمینه ار ائه
تسهیالت و یا سرما یه گذاری جهت اجر ا ی
طرح ها یی که موفقیت انها تضمین شد ه است
عملکرد موثرتر د اشته باشند ،د ولت و مجلس
23
با وضع قوانین و د رصورت لزوم بو د جه مناسب
موفقیت ا ین طرح ر ا افزا یش د هند .صنا یع نیز
می توانند د رصورتی که اجر ا ی طرح ،د ر د ر از
مد ت منجر به ر اه اند از ی ،بهر ه وری و فعال
شد ن شان شود د رصد ی از د رامد خود ر ا د ر
قالب قر ارد ا د ها ی حقوقی ،مناسب به ا ین امر
اختصاص د هند.
چهار ضلع اثر گذاری طرح پل عبارتند از:
-1احیاء صنا یع ر اکد و غیر فعال
-2بهر ه ور نمود ن صنا یع فعال اما غیر بهر ه
ور
-3ارتقاء سطح و به روز اوری د انش و فناوری
صنا یع
-4سمت د هی هرچه بیشتر صنا یع به سمت
توسعه متوازن و پا ید ار و اقتصاد سبز
نتا یج مورد انتظار از اجر ا ی طرح پل :
ا یجاد و تقویت بنیان ها ی تبا د لی و تعاملیاز طریق پلی مستحکم و قابل اتکاء
به جریان اند اختن سرما یه ی ر اکد و زیرساخت ها ی معطل
احیاء صنا یع نیمه فعال و غیر فعال نجات سرما یه ر اکد بانک ها نزد واحد ها یصنعتی ر اکد
بهر ه وری صنا یع و واحد ها ی موجود د راستفاد ه از منابع و حد اکثر سازی بهر ه وری از
ظرفیت ها ی واقعاً موجود به روز اوری د انش و
بهبود فناور انه صنا یع.
بهینه سازی سیستم ها ،چابکی و رقابتپذیری صنا یع د ر شر ا یط پساتحریم.
ثروت افرینی بر ا ی د انشگاه وبه نوعی حتیا یجاد خود کفا یی د ر بو د جه مر اکز د انشگاهی
کشور از طریق انعقاد قر ارد ا د ها ی فیکس جهت
هر پروژه بهبود و یا منتفع شد ن از نتا یج
حاصله از بهر ه ور شد ن صنعت.
-ا یجاد تحول د ر طر احی د روس و رشته ها ی
ت
ع
ف
د انشگاهی به صورت کاربرد ی و متناسب با
نیازها ی صنعت و سا یر بخش های اقتصا د ی
ارتقاء قابلیت ها و توان علمی و عملید انشجویان و د انشگاه بر ا ی اجر ا ی پروژه ها ی
تحولی و بهبود د ر عرصه صنعت با مضامین
فنی ،زیست محیطی و مد یر یتی .
نکته اخر ا ینکه :طرح پل کمک می کندصنا یع مشکل د ار د ر پژو هشی کمی و کیفی
شناسا یی شوند عوارض و مشکالت انها با
شفافیت اشکار شود .د ر افقی د یگر اجر ا ی
موفق طرح ،به برنامه ریزان اقتصا د ی کشور
کمک ها ی ویژه ا ی خواهد د اد که د ر فرصت
ها ی مناسب به ان خواهیم پرد اخت .
عمیقاً باور د ار یم اجر ا ی مناسب ا ین طرح د ر
ابعاد ملی کمک خواهد نمود تا رود خانه عظیم
ظرفیت د انشگاه ها ،منابع انسانی و تجهیزات
علمی و ازما یشگاهی و تو ا نمند ی ها ی علمی
،عملی ،خالقانه و ا ید ه پرد ازانه د انشگاه ها
د ر مسیر د رست خودش به جریان افتاد ه و با
هم افزا یی مناسب د ر عرصه صنعت و اقتصاد
نهضتی بزرگ د ر حد و اند ازه یک رنسانس به
وقوع خواهد پیوست.
امید است د ر ایند ه نزد یک گزارش اماری ،
شفاف و مستند ی از نتا یج حاصله د ر استان
فارس از اجر ا ی طرح به مخاطبان ار ائه کنیم و
د ر مر احل بعد بتوانیم طرح مذکور ر ا به عنوان
الگویی مناسب د ر سطح کشور معرفی نما ییم.
مطلب ر ا با شعری از زند ه یاد مجتبی کاشانی
به پا یان می رسانیم:
بی پل قد می به انتها یی نرسد
اواز کسی به اشنا یی نرسد
بی پل نه شکفتنی نه علمی ،سخنی
بی پل که تمد نی به جا یی نرسد
فرورد ین ماه 1396
برخی از کلید ی ترین چالش ها:
وجود تعد اد قابل توجهی از شرکت ها یبحر انی ر اکد و یا غیر بهر ه ور با خواب سرما یه
و
ظرفیت ها و زیر ساخت ها ی معطل قابل
مالحظه
سرما یه قابل مالحظه بلوکه شد ه بانک ها نیاز مالی د انشگاه جهت توسعه هد فمندفعالیت ها ی اموزشی و پژو هشی
کانالیزه شد ن عمد ه وقت و ظرفیت ها ید انشگاه د ر حوزه پژو هش های نظری و عد م
توجه کافی به جنبه ها ی فناور انه کاربرد ی
طرح ها ی منطبق بر د انش و تکنولوژی روز
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 23
ت
ع
ف
■
24
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
د ر شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان؛
یکصد و هشتمین نشست کمیسیون برنامه ریزی ،هامهنگی و نظارت بر
مبارزه با قاچاق کاال و ارز استان اصفهان برگزار شد
یکصد و هشتمین نشست اصلی کمیسیون برنامه ریزی ،هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق
کاال و ارز استان اصفهان به ریاست سید رضا عق دا یی ،معاون سیاسی ،امنیتی و امور اجتماعی
استاند اری اصفهان د ر شرکت بهیار صنعت سپاهان ،مستقر د ر شهرک علمی و تحقیقاتی
اصفهان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان،ا ین جلسه با هد ف معرفی "د ستگاه
بازرسی کانتینری کاال" که توسط شرکت د انش بنیان بهیار صنعت سپاهان ساخته شد ه ،د را ین
شرکت تشکیل شد و نیز هماهنگی ها ی الزم جهت تعیین محل نصب و تمهید ات الزم ب را ی ان
مورد بحث و بررسی قر ار گرفت.
شرکت بهیار صنعت سپاهان از سال ۱۳۷۸د ر زمینه ساخت د ستگاه ها ی پزشکی شروع به
فعالیت کرد و تا کنون توانسته 30محصول مختلف د ر ا ین زمینه تو لید و به بازار عرضه کند.
برگزاری کارگاه تخصصی « ارزش گذاری فناوری»
د ر پارک علم و فناوری استان سمنان
به گزارش روابط عمومی پارک علم و فناوری استان
سمنان ،کارگاه تخصصی «ارزش گذاری فناوری» با
حضور 24شرکت مستقر د ر پارک علم و فناوری
استان سمنان و مر اکز رشد وابسته ،برگزار شد.
د ر ا ین کارگاه د کتر مصطفی کریمیان اقبال،
د انشیار د انشگاه تربیت مد رس ،مد یرعامل
شرکت گرو ه مشاورین ویژن و عضو انجمن
نا لمللی پارک ها ی علم و فناوری (،)IASP
بی
لزوم ارزش گذاری فناوری ،محصول و شرکت،
روش های مختلف ارزش گذاری فناوری،
محصول و شرکت ،ر ا د ر قالب کالس تئوری
و کارگاه عملی تشریح کرد ند.
د ر ا ین د و ره ی اموزشی د ر بخش تئوری،
سواالت اساسی ب را ی ساخت یک محصول،
نظیر د لیل ساخت نمونه و تو لید ان (با توصیف
مشکل و یا فرصت موجود) ،نح وه ی تو لید و
فروش محصول ،هزینه ی تمام شد ه ب را ی تو لید
واحد و تو لید انبو ه محصول ،میزان ریسک
محصول ب را ی ورود به بازار ،میزان تقاضا ب را ی
محصول و قد رت چانه زنی مالک که از اولین
مر احل ب را ی ارزش گذاری فناوری است ،بیان
شد .د ر اد امه ی کارگاه موارد مرتبط با محاسبه
اردیبهشت . 97شماره 20
هزینه ها ی ساخت نمونه و تو لید انبو ه ان،
مد ت خواب سرما یه (هزینه ی فرصت سرما یه)،
تحلیل ریسک محصول ،زمان د ستیابی به
نقطه سربه سر ،میزان فروش و میزان سود نیز
تشریح شد و بر حفظ مالکیت ماد ی و معنوی
ا ید ه و د انش فنی ،تعیین نوع توافق نامه (عد م
افشا ،همکاری ،تحقیق حما یتی ،انتقال مواد،
مشاور ه و خد ما ت) ،د ر قر ار د اد ها ی مرتبط با
انتقال فناوری مورد تاکید قر ار گرفت.
د ر بخش عملی کارگاه 6 ،گرو ه کاری 5الی
8نفر ه تشکیل شد .د ر ا ین بخش ،هر گرو ه
با بیان یک ا ید ه و یا د انش فنی ،به تخمین
سرما یه ی مورد نیاز ،ارزش محصول د ر مقا یسه
با محصول جا یگزین ،زمان بازگشت سرما یه،
میزان د رامد و سود حاصله پ ر دا خته و بوم
کسب و کار تیم ر ا تکمیل کرد ند .د ر انتها ی
کارگاه عملی 4ساعته ،اطالعات مورد نیاز
ب را ی ارزش گذاری فناوری توسط نما ین ده ی
هر گرو ه ا را یه شد.
د ر بخش پا یانی کارگاه ،روش های ارزش
گذاری کسب و کار و شرکت (روش هزینه،
بازار و د رامد) ،تشریح و اجر ا شد.
رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی:
سیاست وزارت علوم مترکز بر ارتقا ی
اموزش های مهارتی است
د کتر ابر اهیم صالحی عمر ان ،رئیس د انشگاه
فنی و حرفه ا ی د ر اجالس سر اسری روسا ی
دا نشکد ه ها و اموزشک ده ها ی سر اسر کشور،
یکی از سیاست ها ی وزارت علوم ر ا تمرکز بر
روی اموزش های مهارتی و ارتقا ی اموزش های
مهارتی د انست.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه فنی و
حرفه ا ی ،د کتر صالحی عمر ان افزود :مسئولیت
اجتماعی د انشگاه و اموزشک ده ها ی سر اسر کشور
کاهش مصرف انرژی است.
رئیس د انشگاه فنی و حرفها ی گفت :اموزش
عالی بر اساس نگرش مثبت نسبت به ا ین
اموزش ها و د انشگاه فنی و حرفه ا ی گسترش
یافته و ا ین نگرش د ر د و قسمت عرضه و تقاضا
است که ریشه ها ی توجه به اموزش عالی ب را ی
تربیت نیرو ر ا د ر جامعه تقویت ک رد ه است.
وی افزود :اکنون با پد ید ه ا ی به نام انبو ه
فر اگیری اموزش عالی د ر بد نه کشور مواجه
هستیم و با ید د ید اموزش عالی چقد ر می
تواند د ر رشد و توسعه کشور سهم د اشته باشد
پا یه ا ین اموزش بر روی تربیت نیرو به عنوان
سرما یه نهاد ینه شد ه و از طرفی موضوع بیکاری
باعث شد ه تا اموزش عالی د ر توسعه کمی به
بی فا ید گی سرما یه انسانی تبد یل شود که ا ین
موضوع د ر یک مقا یسه رتبه ا یر ان ر ا مطلوب
نک رد ه است.
رئیس د انشگاه فنی و حرفها ی موضوع بیان کرد:
با ید بد انیم همه مشکالت و بیکاری ها مربوط به
اموزش عالی نیست اما اصالحات اساسی جامعه به
پد ید ها ی تحت عنوان حرفه گ را یی د ر اموزش عالی
برمی گرد د و با ید ازا ین بی فا ید گی خارج شویم.
وی با بیان ا ینکه د انشگاه فنی و حرفه ا ی
د ا را ی ۱۵۰رشته تحصیلی است ،گفت :د ر ا ین
د انشگاه ۹۶رشته کارد انی ۴۷ ،رشته کارشناسی
ناپیوسته و ۷رشته کارشناسی پیوسته وجود
د ارد .همچنین ۱۸د رصد د انشجویان د ر رشته
انسانی ۲۹ ،د رصد د ر رشته هنر و معماری۵۲ ،
د رصد فنی و مهند سی و ۲۲د رصد د ر رشته
کشاورزی مشغول تحصیل هستند.
د کتر صالحی عمر ان با اشار ه به ا ینکه ۵۰
د رصد فضا ی کارگاهی به رشته فنی و مهند سی
اختصاص د ارد ،افزود :ب را ی افزا یش هنراموزی با
اموزش و پرورش پیوستگی خاصی د ار یم زیر ا
ا ین پیوستگی می تواند به بحر ان نیروی انسانی
د انشگاه کمک کند. صفحه 24
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
25
ت
ع
ف
اغاز د ومین کنگر ه بین املللی و بیست و پنجمین کنگر ه ملی علوم و صنا یع
غذا یی ا یر ان د ر ساری
به گزارش رونشریه عتف ،د ومین کنگر ه بین المللی و بیست و پنجمین کنگر ه ملی علوم و صنا یع غذا یی ا یر ان
با حضور مسئوالن کشوری ،استانی ،د انشگاهیان و پژو هشگر ان برتر خارجی د ر د انشگاه علوم کشاورزی و
منابع طبیعی ساری اغاز به کار کرد.
د کتر رضا اسماعیل ز اد ه کناری د بیر برگزاری د ومین کنگر ه بین المللی و بیست و پنجمین کنگر ه
ملی علوم و صنا یع غذا یی د ر مورد برگزاری ا ین هما یش اظهار د اشت :ا ین کنگر ه به صورت
ساالنه برگزار می شود و معتبرترین کنگر ه صنا یع غذا یی د ر ا یر ان است.
وی با بیان ا ینکه انجمن علوم صنا یع غذا یی مازن در ان و د انشگاه علوم کشاورزی ساری میزبان
ا ین کنگر ه هستند ،تصریح کرد :پژو هشگر انی از کشور ها یی از لهستان ،اسپانیا و اوک را ین د ر ا ین
کنگر ه حاضر می باشند و جز سخنر انان کلید ی هستند.
رئیس کارگرو ه تخصصی صنا یع غذا یی و صنا یع تبد یلی اتاق فکر توسعه و تعالی مازن در ان ،د ر
اد امه با اشار ه به ا ینکه بیش از 700مقاله پژو هشی به ا ین کنگر ه ارسال شد ،گفت :بیش از 100
مقاله مورد پذیرش قر ار گرفت که امروز و فرد ا پنجشنبه ار ائه می شود.
د کتر اسماعیل ز اد ه خاطرنشان کرد :یکی از مهم ترین اهد اف برگزاری ا ین کنگر ه ار ائه اخرین
یافته ها ی تحقیقاتی ،ارتباط بیشتر صنعت و د انشگاه ،حل مشکالت صنعت توسط د انشگاهیان،
استفاد ه از نظریات ارزشمند صنعت د ر د انشگاه ب را ی ایند ه د ر کنار ارتباط و مباحثه یافته ها ی
علمی ا یر ان با سا یر کشور ها ی د نیا است.
همچنین خانم د کتر امیری رفتنی د بیر علمی د ومین کنگر ه بین المللی صنا یع غذا یی د ر
افتتاحیه هما یش ضمن خیر مقد م به اساتید ،محققان و د انشجویان ،هد ف اصلی کنگر ه ر ا
بر مبنا ی تجربیات اساتید ،صنعتگر ان و محققان و ار ائه نتا یج د ر زمینه توسعه صنا یع غذا یی
عنوان نمود.
د کتر امیری اظهار د اشت :د ر ا ین کنگر ه سعی شد ه که از اعضا ی هیات علمی و و د ستا و رد ها ی
د انشگاه ها ی سر اسر کشور همچنین پژو هشگاه ها ی مرتبط با صنعت غذا و صنا یع غذا یی بهر ه
گرفته شود.
وی با بیان ا ینکه تعد اد 700مقاله از ا ین د انشگاه ها د ریافت شد ه که تعد اد 170مقاله ریجکت
شد ه است اظهار د اشت :برگزاری چنین کنگ ره ها یی بتواند موجب تقویت علمی نه اد ها و
موسسات علمی شود و تاثیر مثبتی د ر فعالیت ها ی تجاری د اشته باشند.
■
علوم مختلف کشاورزی به هم پیوسته با ید د ر ر استا ی تامین نیازها ی غذا یی تالش کند
د کتر بهمنیار ،ریاست د انشگاه و رئیس د ومین کنگر ه بین المللی صنا یع غذا یی ضمن تبریک
ا یام شعبانیه حضور میهمانان و شرکت کنند گا ن د ر کنگر ه عنوان د اشت :صنا یع غذا یی از اجزا و
بخش های بسیار مهم د ر کشاورزی است علوم مختلف کشاورزی به هم پیوسته با ید د ر ر استا ی
تامین نیازها ی غذا یی تالش کند.
رئیس د انشگاه با اشار ه بها ینکه د ر بحث امنیت و استقالل غذا یی د ر سطح د نیا بر کسی پوشید ه
نیست ،افزود :کشوری که د ر بخش غذا مستقل است می تواند پیشرفت خوبی د اشته باشد.
د کتر بهمنیار ی ا د او ر شد :با توجه بها ینکه کشور ما پس از پیروزی انقالب ب هد نبال استقالل بیشتر
بود ه و د ر ا ین بخش توفیقات خوبی حاصل شد و ق دم ها یی برد اشته شد که از اهمیت بسزا یی
برخورد ار است.
وی تصریح کرد :از کشاورزان تو لید کنند ه و مصرف کنند ه طی پرسش و پاسخ به ا ین نتیجه
می رسیم و د ست رنج کشاورزان ب هر احتی با واسطه گری د ر اختیار سا یر استان ها قر ار گرفته یا
استفاد ه د رستی نمی شود و با ید د ر ا ین بخش تالش ها ی بیشتری انجام شود.
رئیس د انشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اعالم ا ینکه تغذیه و صنا یع غذا یی بحث
بسیار مهمی د ر ارتقا سالمت جامعه است ،اضافه کرد :ا ین بخش از علم می تواند د ر بخش ها ی
مختلف و ا یجاد محیط سالم و پر نشاط مفید باشد ،ولی کمتر مورد توجه قر ار می گیرد.
وی با بیان ا ینکه بخش کشاورزی کمتر مورد توجه قر ار گرفته و الزم است د ر زمینه توسعه ان
بیشتر تالش شود افزود :د ولت هم با کاهش وارد ات و حما یت از کاال ی دا خلی می تواند نقش
موثری د ر ارتقا ی ا ین بخش د اشته باشد که ماحصل ان بتواند د ر کشور و استان مازن در ان
موثر باشد.
د کتر بهمنیار افزود با توجه به ا ینکه استان مازن در ان از نظر تو لید ات صنا یع غذا یی سهم زیاد ی
د ر کشور د ارد اما چالش های فر اوانی بر سر ر اه ا ین صنعت وجود د ارد که نیاز است ا ین مشکالت
برطرف شود.
د کتر بهمنیار اظهار د اشت :توسعه کاال ی دا خلی و حما یت از تو لید ات دا خلی الزمه ی حما یت و
پشتیبانی مسئولین و مد یر ان است و کشوری می تواند استقالل پید ا کند که د ر زمینه غذا یی
موفق عمل کند و از نظر سیاسی و د یپلماسی ب را ی کشور ها بسیار حائز اهمیت است و ا یر ان د ر
پس از انقالب اسالمی گام ها ی خوبی ر ا برد اشته اما هنوز ا ین اق دا مات کافی نیست.
با هد ف حما یت از کاال ی ا یر انی صورت گرفت:
تخفیف سود صحا ویژه حضور رشکت ها یا یر انی د ر منا یشگاه ها ی معترب خارجی
صند وق حما یت از تحقیقات و توسعه
صنا یع الکترونیک(صحا) با هد ف تشویق
شرکت ها ی فعال حوزه صنا یع الکترونیک به
حضور د ر بازار ها ی بین المللی و روید ا د ها ی
نما یشگاهی به منظور صاد ر ات محصوالت،
تا ۳د رصد تخفیف د ر بازپرد اخت تسهیالت
مالی اعطا می کند.
به گزارش روابط عمومی صحا ،صند وق
حما یت از تحقیقات و توسعه صنا یع
الکترونیک به منظور تشویق و ترغیب
صا د ر ات صنا یع الکترونیک ،مقررکر د ه
است که به مشتریان طرف قر ار د اد
صند وق که د ا ر ا ی تسهیالت جاری
هستند ،چنانچه تا زمان تسویه قر ار د اد
د ر نما یشگا ه ها ی معتبر خارجی شرکت
کنند به ازا ی هر بار شرکت به اند از ه یک
د رصد و حد اکثر تا سقف ۳د رصد د ر
کارمزد تسهیالت اعطا یی تخفیف د ا د ه
شود.
همچنین صحا د ر ر استا ی اعمال
مقرر ات تشویقی با هد ف رونق صاد ر ات
کاالها ی ا یر انی ،به شرکت ها یی که از
صحا تسهیالت د ریافت کر د ه اند و موفق
به صاد ر ات بخشی از محصوالت خود
شد ه اند ،تخفیف تا 5د رصد د ر سود
تسهیالت اعطا می کند.
عالو ه بر ان ،صند وق حما یت از تحقیقات
و توسعه صنا یع الکترونیک(صحا) به
صورت جد اگانه بر ا ی پوشش هزینه ها ی
شرکت ها ی حوزه صنا یع الکترونیک بر ا ی
اخذ تا یید یه ها ی فنی بین المللی و پوشش
د ا د ن هزینه ها ی مربوط به شرکت د ر
نما یشگاه ها ی بین المللی ،تسهیالت ارزان
قیمت اعطا می کند.
به گزارش روابط عمومی صحا ،صند وق
حما یت از تحقیقات و توسعه صنا یع
الکترونیک وابسته به وزارت صنعت،
معد ن و تجارت با حد و د 20سال سابقه
از قد یمی ترین صند وق ها ی حما یتی
تخصصی است که با ار ائه تسهیالت
ارزان قیمت و با نرخ ترجیحی 5تا 15
د رصد و همچنین صد ور ضمانت نامه ها ی
معتبر ،به حما یت از صنا یع الکترونیک
شامل صنا یع ارتباطی ،ر ا یانها ی،
اتوماسیون ،الکترونیک نوری ،قطعات
الکترونیک ،الکترونیک مصرفی و
الکترونیک کاربرد ی اعم از نرم افزار و
سخت افزار می پرد ازد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 25
ت
ع
ف
■
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
26
رئیس د انشگاه یزد:
امروزه شاهد تغییر رسالت د انشگاه ها هستیم
رییس د انشگا ه یزد د ر نشست امضا ی تفاهم نامه میان د انشگا ه یزد و ا د ا ر ه کل ر اه و
شهرسازی استان یزد با اشا ر ه به تغییر رسالت د انشگاهها د ر حال حاضر گفت :د ر گذشته
غالبا د انشگاهها بیشتر خود ر ا از بد نه جامعه مستقل می د انستند و بیشتر بر وظیفه علمی خود
تاکید می کر د ند ،ا ین مسئله د ر کشور ما به علت پیوستگی د انشگاهها و صنعت ما به خارج
از کشور نمود بیشتری د اشت.
د کتر محمد صالح اولیاء د ر ا ین نشست که د ر د ا نشکد ه هنر و معماری د انشگاه یزد
برگزار شد گفت :با گذر زمان ا ین رسالت بیشتر بر مبنا ی کاربرد ی بود ن علم بر ا ی
جامعه تغییر کرد .خوشبختانه د ا نشکد ه هنر و معماری ما با قر ار گرفتن د ر بافت سنتی
شهر و با ارتباطی که با بد نه جامعه د ارد توانسته است به میزان زیاد ی د ر تعمیق و
گسترش ا ین پیوند مفید موثر باشد.
رئیس د انشگاه یزد تصریح کرد :بافت سنتی شهر یزد میر اثی است که از گذشتگان به
ما رسید ه است و د ر ا ین ر استا ما با ید بتوانیم عالو ه بر حفظ ا ین میر اث د ر بازتو لید
ا ین فر هنگ و ساختار اجتماعی و بومی کوشا باشیم.
د کتر اولیاء امضا ی تفاهمنامه میان د انشگاه یزد و اد ار ه کل ر ا گامی مهم د ر ر استا ی
ارسالت د انشگاه د انست و خواستار د رگیر شد ن سا یر حوزه تحقیقاتی د انشگاه یزد
از جمله :عمر ان ،مواد و د ا نشکد ه علوم اجتماعی د ر فعالیت ها ی مرتبط با ا ین
تفاهمنامه شد.
برگزاری اجالس د بیر ان کل کمیسیون ها ی ملی ایسسکو د ر کشور ها ی اسالمی د ر ISC
پیشنهاد برگزاری اجالس وز را ی اموزش عالی کشور ها ی اسالمی د ر جمهوری اسالمی ا یر ان توسط پا یگاه ا ستن اد ی علوم جهان اسالم د ر ابان 1395د ر مر اکش به تصویب رسید.
به گزارش اد ار ه روابط عمومی و همکاری ها ی علمی بین المللی پا یگاه ا ستنا د ی علوم
جهان اسالم ( ،)ISCد کتر محمد جواد د هقانی ،سرپرست د ر ISCد ر ا ین خصوص گفت:
اجالس د بیر ان کل کمیسیون ها ی ملی ایسسکو د ر کشور ها ی اسالمی که با پیشنهاد اولیه
ISCتصویب شد ه بود با هماهنگی ها ی انجام شد ه توسط کمیسیون ملی ایسسکو د ر
ا یر ان و همکاری د فتر منطقه ا ی ایسسکو د ر تهر ان ،د ر تیر 1397د ر شیر از و د ر محل
پا یگاه ا ستنا د ی علوم جهان اسالم برگزار خواهد شد که ا ین امر اقد ا می اثرگذار د ر ر استا ی
بین المللی سازی ISCمحسوب می شود.
وی اد امه د اد :با توجه به جا یگاه ایسسکو و همچنین با عنا یت به ا ینکه تاسیس ISC
با همکاری و مساعدت ا ین سازمان صورت گرفته (و از ا ین رو ISCیک نهاد وابسته به
ایسسکو نیز محسوب می شود) برگزاری ا ین اجالس د ر ا ین سطح و د ر محل ISCاز
اهمیت خاصی برخورد ار است.
ا یشان همچنین د ر خصوص ابعاد ا ین اجالس افزود :برگزاری ا ین اجالس د ر ر استا ی
مرجعیت علمی کشور از ابعاد مختلف د ار ا ی اهمیت می باشد .د ر حقیقت ،با توجه به
نقش و جا یگاه ISCد ر رتبه بند ی و سنجش عملکرد پژو هشی بر اساس مولفه ها یی مانند
د انشگاه ها ،نشریات ،د انشمند ان ،رشته ها ی موضوعی ،و کشور ها ،هریک از ا ین مفاهیم به
شکل تفاهم نامه ا ی مستقل با کشور ها ی اسالمی د رامد ه و مورد امضا قر ار خواهد گرفت
که ا ین امر به تحکیم روابط علمی بین جمهوری اسالمی ا یر ان و کشور ها ی اسالمی کمک
خواهد کرد.
سرپرست ISCنقش ا ین اجالس ر ا د ر ارتقاء کیفیت تحقیق و ا یجاد یک شبکه
پیوسته علمی د ر سطح کشور ها ی عضو سازمان کنفر انس اسالمی مهم ارزیابی کرد
و ان ر ا زمینه ساز سیاست گذاری ها ی صحیح علمی و همکاری ثمربخش اتی میان
د انشگاه ها و د انشمند ان حوزه ها ی مختلف موضوعی د ر کشور ها ی عضو کنفر انس
اسالمی د انست.
د کتر د هقانی برخی از مهمترین د ستا ور د ها ی برگزاری ا ین اجالس ر ا به شرح زیر عنوان
کرد ند:
■ پا یگاه ا ستنا د ی علوم جهان اسالم( )ISCد ر چهارمین نشست وزر ا ی اموزش عالی
کشور ها ی اسالمی د ر اکتبر 2008میالدی د ر باکو پایتخت جمهوری اذربایجان به عنوان
اولین نظام ا ستنا د ی جهان اسالم به اتفاق ار اء به تصویب رسید .بد ین ترتیب ،بر اساس
مصوبات ا ین نشست و همچنین نشست ها ی اتی وز را ی اموزش عالی کشور ها ی اسالمی،
اردیبهشت . 97شماره 20
تمام کشور ها ی عضو سازمان کنفر انس اسالمی موظف به همکاری با ISCگرد ید ند .د ر
طی 9سال گذشته ISC ،با د ر نظر گرفتن استا ند ار د ها ی علمی ،به انتخاب و نما یه سازی
نشریات علمی کشور ها ی اسالمی پر د ا خته و زمینه الزم جهت ارتقاء کیفیت تحقیق و
ا یجاد یک شبکه پیوسته علمی د ر سرتاسر کشور ها ی عضو سازمان کنفر انس اسالمی
فر اهم اورد ه است.
■ با توجه به وظیفه ISCد ر خصوص تقویت جا یگاه د انشگاه ها و موسسات پژو هشی
کشور ها ی اسالمی د ر سطوح ملی و بین المللی از طریق برگزاری کارگاه ها ی اموزشی و
علمی ،برگزاری ا ین اجالس موجب افزا یش همکاری د فا تر ایسیسکو با پا یگاه ا ستنا د ی
علوم جهان اسالم جهت تسهیل ( )1رتبه بند ی د انشگاه ها و موسسات پژو هشی
کشور ها ی اسالمی )2( ،برگزاری سلسله کارگاه ها ی ارتقاء جا یگاه علمی د انشگاه ها و
موسسات پژو هشی د ر کشور ها ی اسالمی )3( ،د ریافت ر ا یگان نشریات کشور ها ی اسالمی
خواهد شد.
■ معرفی د ستا ور د ها ی علمی جمهوری اسالمی ا یر ان د ر 20سال اخیر به منظور تاثیر
گذاری بر جامعه بین المللی و ا یجاد ارتباط با متخصصان و د انشمند ان کشور ها ی د نیا.
■ با توجه به هد ف ISCد ر خصوص زمینه سازی جهت سیاستگذاری ها ی صحیح
علمی د ر کشور ها ی عضو کنفر انس اسالمی ،ا ین اجالس زمینه الزم جهت معرفی ظرفیت
و پتانسیل کشور و اخذ بورسها ی تحصیلی و فرصت ها ی مطالعاتی ب را ی پژو هشگر ان د ر
ر استا ی افزا یش مشارکتها ی بین المللی فر اهم خواهد اورد.
■ د ر ر استا ی ارتقاء سطح د انش و ظرفیت د انشگاه ها ،ا ین اجالس به افزایش همکاری
میان د انشگاه ها ی کشور ها ی عضو و تشویق بر ا ی تباد ل تجارب ،اطالعات و برنامه ها د ر
زمینه ها ی اموزشی ،علمی و فناوری و همچنین حما یت و ارتقاء سطح پژو هش علمی د ر
ر استا ی نیاز د انشگاه ها ی کشور ها ی عضو منجر خواهد شد.
ایسسکو ()ISESCOیک سازمان علمی ،فر هنگی و اموزشی وابسته به سازمان کنفر انس
اسالمی است که د ر ماه می ۱۹۷۹د ر رباط پا یتخت مر اکش تاسیس شد و ۵۷کشور
اسالمی از جمله ا یر ان عضو ا ین سازمان هستند. صفحه 26
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
ت
ع
ف
27
د ر نشست مشورتی معاونان و مد یر ان امور بین الملل د انشگاهها عنوان شد؛
رشا یط جذب د انشجوی خارجی
تاکید مد یرکل امور د انشجویان غیرا یر انی بر فر اهم کرد ن
مد یرکل امور د انشجویان غیر ا یر انی سازمان امور د انشجویان با اشار ه به ا ینکه تا پا یان برنامه ششم
توسعه با ید ۸۰هزار د انشجوی خارجی د ر کشور د اشته باشیم؛ گفت :تحقق ا ین هد ف نیازمند فر اهم
کرد ن زیرساخت ها و تعریف فرایند ها ی مشخص است.
به گزارش نشریه عتف به نقل از اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم ،د کتر عبد الحمید علیز اد ه
د ر سیزد همین نشست معاونان و مد یر ان امور بین الملل د انشگاهها و مر اکز اموزش عالی اظهار
د اشت :بر ا ی ا ینکه یک د انشگاه از نظر بین المللی شد ن جا یگاه خوبی ر ا پید ا کند با ید د ر ۴۲
شاخص رشد د اشته باشد که د و شاخص محوری د ر ا ین خصوص «نسبت استاد بین المللی به
د ا خلی» و «نسبت د انشجوی بین المللی به د ا خلی» است.
وی با تاکید بر ا ینکه جذب د انشجوی خارجی یک فر ا یند زمان بر و نیازمند برنامه ریزی است
گفت :بر ا ی جذب د انشجوی خارجی با ید فرایند ها ی قانونی مشخصی تعریف شود که انجام ا ین
اقد ا م برعهد ه وزارت علوم و سازمان امور د انشجویان است.
د کتر علیز اد ه افزود :د ر بخش فرایند ی از د انشگاهها ی کشور انتظار می رود فلوچارت مشخص
تحصیل یک د انشجوی خارجی ر ا از مرحله ثبت نام و پذیرش تا فارغ التحصیلی تعریف کنند و
د ر بخش جذب د انشجوی خارجی از نیروی انسانی متخصص و اشنا به موضوع استفاد ه کنند.
مد یرکل امور د انشجویان غیر ا یر انی سازمان امور د انشجویان گفت :حضور د ر هما یش های معرفی
د انشگاهها ،استفاد ه از امکانات فضا ی مجازی و نیز اعطا ی بورس به د انشجویان خارجی با نام
مشاهیر علمی و ادبی کشور مانند بوعلی سینا ،خیام ،حافظ ،ابوریحان بیرونی ،فار ابی و ..از نکاتی
است که می تواند به جذب د انشجوی خارجی کمک کند.
وی با اشار ه به برگزاری اولین د ور ه ازمون مهارت ها ی زبان فارسی با نام «سامفا» د ر سال گذشته
■
گفت :کاهش فرایند بررسی پروند ه متقاضی تحصیل د ر کشور به حد و د ۱۵روز از جمله اقد ا مات
سازمان امور د انشجویان بر ا ی تسهیل جذب د انشجوی خارجی د ر کشور است.
د کتر علیز اد ه گفت :هر استانی که ۲۰۰د انشجوی خارجی د ر د انشگاهها ی ان تحصیل کند می
تواند د رخواست ا یجاد د فا تر استانی امور کنسولی کند تا فرایند ها ی اد اری د انشجویان خارجی
با سهولت بیشتری انجام شود.
مد یرکل امور د انشجویان غیر ا یر انی سازمان امور د انشجویان تمرکز بر جذب د انشجوی خارجی
با پرد اخت شهریه و د ور ه تحصیلی د کتر ا ر ا د و نکته اساسی د ر جذب د انشجوی خارجی د انست
که با ید مورد توجه جد ی مسئوالن د انشگاهها ی کشور قر ار گیرد.
د کتر غالمی د ر یا دد اشتی تبیین کرد؛
نقش د انشگاه و نخبگان کشور د ر تحقق شعار "حام یت از کاال یا یر انی"
وزیر علوم د ر یا دد اشتی پیر امون نامگذاری سال جد ید توسط مقام معظم ر هبری نوشت :امسال نیز با
تد بیر و د ور اند یشی مقام معظم ر هبری به نام «حما یت از کاال ی ا یر انی» نامگذاری شد.
به گزارش نشریه عتف ،متن کامل یاد د اشت د کتر غالمی بد ین شرح است:
بی شک تحقق چنین شعاری منجر به بی نیازی کشور به محصوالت خارجی و افزا یش توان دا خلی
خواهد شد .البته استع دا د ها و ظرفیت ها ی فر اوانی د ر کشور ب را ی تحقق چنین امری موجود است
اما هنوز نتوانسته ا یم ا ین ظرفیت ها ر ا به حالت بالفعل د راورد ه و به جا یگاه واقعی خود د ر جهان با
توجه به نیرو ها ی متخصصی که د ار یم برسیم.
همان گونه که ر هبر معظم انقالب د ر سخنان خود د ر ابت دا ی سال فرمود ند ،یکی از مهم ترین
ظرفیت ها ی کشور ،جوانان د انش اموخته و د انشجویان و د انشگاهیان کشور هستند و ا ین جمعیت
فعال و مستعد می تواند کشور ر ا د ر عرصه کار و تالش و تو لید سرامد کند.
یکی از بنیان ها ی حما یت از کاال ی ا یر انی ،تو لید کاال ی با کیفیت و استفاد ه از د انش روز د ر عرصه
تو لید است که متاسفانه د ر سالیان گذشته نتوانسته ا یم عرصه صنعتی کشور ر ا با جامعه د انشگاهی
به صورت د رست و هد فمند گر ه بزنیم و از ر هگذر ان تو لید دا خلی ر ا د ر بازار رقابتی موفق کنیم.
مگر همین د انشجویان ا یر انی نیستند که وقتی به کشور ها ی د یگر می روند ،د ر مهم ترین صنا یع
انها تو لید د انش و خالقیت می کنند و ما د ر واقع وارد کنند ه محصوالت د انش اموختگان هم وطن
خود می شویم ،پس اعتماد و باور به جامعه د انشگاهی کشور که تاکنون انگونه که با ید محقق نشد ه
می تواند زمینه ساز افزا یش کیفیت کاال و تو لید ات د ا خل کشور باشد.
یکی از ا یر اد ات وارد ه بر د انشگاهها ی کشور د ر سال ها ی اخیر تکیه بر علم تئوری بود ه که د ر چند ماه
گذشته د و اق دا م اساسی ر ا ب را ی رفع ا ین ا یر اد انجام د ا د یم.
طرح مهارت اموزی د انشجویان د انشگاه ها ی د ولتی و الزام د انشگاه ها به اج را ی ا ین طرح با هد ف
پرورش روحیه کارافرینی و همچنین اموزش سربازان طی خد مت نظام با همکاری د انشگاه ها ی فنی
حرفه ا ی و علمی کاربرد ی بر ا ی نیل به همین هد ف که بتوانیم د انشجویان ر ا به بازار کار نزد یک
کنیم انجام گرفت.
د ستگاه ها ی د ولتی و بخش خصوصی و صنعتی کشور با ید به د انشگاه ها اعتماد کر د ه و ب را ی افزا یش
اقبال مر د م نسبت به کاال ی ا یر انی کیفیت انها ر ا باال ببرند و ا ین امر مستلزم استفاد ه از د انش روز
و توان متخصصان و د انشمند ان ا یر انی است و همان گونه که د ر د ست اورد ها ی هسته ا ی با وجود
تمام تحریم ها توانستیم د ر سا یر عرصه ها نیز موفقیت د ور از انتظار نیست.
بار ها اعالم کر د ه ام که د ستگاه ها و سازمان ها ی مختلف کشور خود ر ا بی نیاز از جامعه د انشگاهی
ند انند و باور د اشته باشند تنها ر اه افزا یش کیفیت محصوالت و رقابت پذیر کرد ن انها د ر عرصه
د ا خلی و بین المللی ،همکاری و همر اهی با جامعه عظیم د انشگاهی کشور است.
گام مهم د یگری که ب را ی تحقق شعار سال الزم است برد اشته شود ا ینکه بتوانیم خرید و استفاد ه از
کاال ی ا یر انی ر ا به یک فر هنگ تبد یل کنیم
د ر ا ین زمینه نیز مجموعه وزارت علوم و د انشگاه ها ی کشور می توانند پیشقد م شد ه و زمینه
فر هنگ پذیری چنین امری د ر سطح جامعه ر ا فر اهم نمود ه و د ر نشست ها ی علمی ،پا یان نامه
ها ،سمینار ها ،کارگاه ها و با همر اهی رسانه ها خصوصاً رسانه ملی تعصب کاال ی ملی ر ا د ر م رد م
باال ببرند.
امید است تا با تالش جمعی به روزی برسیم که نه تنها مر د م ا یر ان با افتخار کاال ی ا یر انی مصرف
کنند بلکه کاال ی ا یر انی زینت بخش ویترین بازار کشور ها ی خارجی باشد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 27
ت
ع
ف
■
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
28
د کتر قباد یان د ر حاشیه سومین هما یش نشان عالی مد یر سال مطرح کرد؛
■
معاون اموزشی وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری تاکید کرد:
نقش د انشگاه ها ی مهارتی د ر امر توسعه و
سونامی فناوری اطالعات د ر ر اه است
گسرتش مهارت ها و قابلیت ها ی نسل جوان
معاون اموزش ،پژو هش و فناوری وزارت صنعت،
معد ن و تجارت با تاکید ب را ین که سونامی انقالب
صنعتی چهارم د ر ر اه است گفت :سونامی فناوری
ید هد و
اطالعات حکومت ها ر ا تحت تاثیر قر ار م
تا سال ۲۰۳۰بیش از ۷۰د رصد مشاغل د ر بخش
صنعت ،کشاورزی و خد ما ت ر ا با تحول رو به رو
خواهد کرد.
به نشریه عتف نقل از پا یگاه گسترش نیوز بر ات
قباد یان د ر سومین هما یش نشان عالی مد یرسال
گفت :د ر هزار ه سوم ۱۷هدف ازسوی سازمان
ملل تعیین شد ه است که شامل ریشه کنی فقر،
گرسنکی ،محیط زیست ،نواوری ،زیر ساخت
صنعتی و ...می شود.
وی با بیان ا ین که د رحال حاضر پنج ابر چالش
بزرگ د ر کشور وجود د ارد ،اظهارکرد :ا ین
چالش ها جز با علم ،د انشگاه و فناوری حل
نخواهد شد و د انشگاه ها با ید به سمت د انشکاه
نسل سوم حرکت کنند .د انشگاه نسل سوم
مبتنی بر کارافرینی و تقاضا ی جامعه است.
قباد یان با اشار ه به فواصل انقالب ها ی صنعتی
گفت :د ر ا ین میان انچه به وزارت صنعت ،معد ن
و تجارت بر می گرد د ،انقالب چهارم صنعتی است.
■
بین فواصل انقالب ها ی صنعتی ح دو د ۱۰۰سال
فاصله وجود د اشته اما میان انقالب سوم و چهارم
تنها ۴۳سال فاصله بود ه و پیش بینی می شود تا
انقالب پنجم صنعتی نیز ۲۰سال فاصله د ار یم.
معاون اموزش ،پژو هش و فناوری وزارت صنعت،
معد ن و تجارت با اشار ه به ا ین که سونامی
فناوری د ر ر اه است اظهارکرد :ا ین سونامی تمام
ید هد
حکومت ها و صنا یع ر ا تحت تاثیر قر ار م
و تا ان ب را ی ما تصمیم نگرفته ما با ید تصمیم
بگیریم.
وی با اشار ه به ا ین که نخستین گام ا یحاد جامعه
اموزشی تقاضامحور است ،افزود :د ر ا ین میان
مد یر ان با ید به علم روز و انقالب صنعتی چهارم
مجهز باشند .مد یر ان د ر ا ین ش را یط از منزل
می توانند کارخانه خود ر ا کنترل کنند ب را ی
ا ین منظور با ید د ر فناوری و فناوری ها ی روز
متخصص باشند .قباد یان با بیان ا ین که نمی توان
به د ور کشور د یوار کشید اظهارکرد :ا یر ان جز
د ومین یا سومین کشور برتر د نیا د ر منابع انسانی
است ،بناب را ین ۵میلیون د انش اموخته د انشگاه ها
که امروز باعث نگر انی مسئوالن شد ه منبعی ب را ی
توسعه است.
د کتر مجتبی شریعتی نیاسر ،معاون اموزشی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری با اشار ه به نام
فنی و حرفه ا ی وپیوند ناگسستنی بین د انشگاه
فنی و حرفه ا ی ود انشگاه جامع علمی کاربرد ی،
به نقش انها د ر امر مهارت افزا یی ،توسعه و
گسترش مهارت ها و قابلیت ها ی نسل جوان
تاکید کرد.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه
فنی و حرفه ا ی ،د کتر شریعتی د ر
اجالس سر اسری روسا ی د ا نشکد ه ها
و اموزشکد ه ها ی سر اسر کشور ،بحث
اموز ش های مهارتی ر ا جد ی ارزیابی و تاکید
کرد :یکی از نکات ظریفی که د ر ا ین بحث
به ان پر د ا خته می شود ،بحث "یکپارچه
سازی مهارت ها ی اموزشی" و ا یجاد بستر
سازی عملیاتی شد ن ان د ر د انشگاه هاست.
ا ین مقوله یکی از افتخار ات وزارت علوم د ر
د انشگاه هاست که اگر به صورت جد ی به
ان توجه شود نگا ه ها ی فر اجهانی به ا یر ان
و سیستم اموزشی مهارتی ان خواهد شد.
د کتر شریعتی نیاسر د ر اد امه افزود :ما
د ر شر ا یطی قر ار گرفته ا یم که یک هجمه
حساب شد ه کارشناسانه و همه جانبه د ر
جامعه نسبت به جا یگاه نظام اموزش عالی
مبتنی بر مهارت شکل گرفته است و اکنون
وقت ان فر ا رسید ه که ا ین معاد له بر هم
ریخته شود و با باال برد ن انگیزه تحصیل
و روانه کر د ن ان به سوی تو لید ،کار ها ی
زیاد ی انجام د هیم.
وی از حما یت همه جانبه سازمان برنامه
و بو د جه از ر اهکار ها ی تو لید ی بخش های
د انشگاهی ابر از خرسند ی کرد و گفت:
با توجه به جا یگاه اموز ش های مهارتی،
خواهیم توانست گام ها ی اساسی برد ار یم
وخوشبختانه با اقد ا م اخیر شور ا ی برنامه
ریزی اموز ش های مهارتی ،ا ین بخش مهم
د انشگاه ها ،می تواند جا یگاه حقوقی خود
ر ا پید ا کند.
یکی از بند ها ی مهم تکالیف هشتگانه
اموزش عالی ،نظام مهارتی است
د بیر کل شو را ی عالی عتف خبرد اد؛
شو را ی عالی عتف به سوی انطباق بیشرت با ساختار ها ی اج را یی می رود
د کتر مسعود برومند ،معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری و د بیر کل
شور ا ی عالی عتف از بازنگری د ر برنامه ها و روند ها ی ا ین شور ا و انطباق بیشتر با د یگر
ساختار ها ی اجر ا یی کشور خبر د اد.
به گزارش روابط عمومی د بیرخانه شور ا ی عالی عتف ،د کتر برومند د ر پا یان جلسه صد و
شصت و چهارم کمیسیون د ائم شور ا ی عالی عتف د ر جمع خبرنگار ان اظهار د اشت :د ر ا ین
جلسه سه موضوع مطرح و بررسی شد ،ابتد ا گزارشی از پروژ ه ها ی سمات بود که پیش نویس
گزارش اولیه ا ر ائه و قر ار شد د ر کمیته ا ی با حضور نما یند گان سازمان برنامه و بو د جه مطرح
و گزارش تحلیل ان ا ر ائه و به شو ر ا ی عالی عتف اعالم شود.
وی افزود :موضوع د وم بررسی یکی از ایین نامه ها ی اجر ا یی قانون رسید گی به شکا یات
اردیبهشت . 97شماره 20
شرکت ها ی د انش بنیان بود که د ر چارچوب ان قر ار شد روش برخورد و نحو ه اعطا ی
تسهیات به شرکت ها ی د انش بنیان بررسی و د ر نها یت بازنگری و د ر جلسه بعد ی نها یی
شود.
معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری د ر مورد د ستور جلسه سوم ا ین
جلسه گفت :د ر خصوص روش کار ،برنامه ها ی شور ا ی عالی عتف و نوع نگاه به وظا یف و
ماموریت ها ی شور ا ی عالی عتف ر ا بازنگری و بررسی مجد د کر د یم و ا ین بررسی اد امه
خواهد د اشت و مفرر شد اگر د ر موارد ی انطباق با د یگر فر ا یند ها و ساختار ها ی اجر ا یی د ر
شور ا نیست ،بر ا ی حل ا ین مشکالت د ر سال ایند ه پیش برویم. صفحه 28
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
29
رئیس د انشگاه پیام نور د ر د ید ار با وزیرتحصیالت عالیه افغانستان اعالم کرد:
ت
ع
ف
اماد گیب را یانتقالفناوریها ینویناموزشیبهد انشگاه ها یافغانستان
د کتر محمد رضا زمانی ،رییس د انشگاه پیام نور د ر د ید ار با د کتر نجیب اله خواجه عمری
وزیرتحصیالت عالیه افغانستان ،با اشار ه به ا ینکه د انشگاه پیام نور د ر شیو ه ها ی اموزشی الکترونیک،
نیمه حضوری و حضوری د ر مقاطع کارشناسی ،کارشناسی ارشد و د کتر ا د انشجو می پذیرد،
اماد گی ا ین د انشگاه ر ا د ر زمینه انتقال فناوری ها ی نوین اموزشی به د انشگاه ها ی افغانستان اعالم
کرد.
وی افزود :ا ین د انشگاه با ۵۴نما یند گی د ر سا یر کشور ها از ظرفیت و پتانسیل بسیار مطلوبی د ر
زمینه انتقال د انش و تکنولوژی به د انشجویان د یگر کشور ها برخورد ار است.
به گزارش اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از د انشگاه پیام نور ،د کتر زمانی د ر د ید ار با
مقام عالی تحصیالت تکمیلی افغانستان گفت :د انشگاه پیام نور با ۵۰۰مرکز و ۴هزار عضو هیات
علمی به عنوان بزرگ ترین د انشگاه د ولتی کشور ا یر ان د ر رشته ها ی علوم پا یه ،فنی و مهند سی
و هنر د ر کلیه مقاطع تحصیلی فعالیت می کند.
وی بر گسترش د یپلماسی علمی و همکاری مشترک بین د و کشور د وست تاکید کرد و با اشار ه
به پتانسیل ها ی ازما یشگاهی موجود د ر مر اکز و واحد ها ی د انشگاه پیام نور ابر از ا مید و ار ی کرد
د ر ایند ه ا ی نزد یک شاهد گسترش فعالیت ها ی علمی بین د و کشور باشیم.
رئیس د انشگاه پیام نور با اشار ه به تسهیل روند اموزش د انشجویان کشور افغانستان د رد انشگاه
پیام نور گفت :با گسترش شعبه هر ات د ر کشور افغانستان می توانیم بحث تحصیالت تکمیلی
ر ا با جد یت بیشتری پیگیری کنیم و د ر رشته ها یی که نیاز به ازما یشگاه د ارند با ا یجاد شر ا یط
مناسب د ر مرکز استان خر اسان امکان اد امه تحصیل ر ا فر اهم اوریم.
د کتر زمانی با اشار ه به انتخاب د انشگاه پیام نور به عنوان هاب بین المللی گفت :د انشگاه پیام نور
فرصت ها ی بسیاری ر ا بر ا ی گسترش رشته ها ی مورد نیاز د و کشور د ر اختیار د ارد و می توانیم
با ا یجاد رشته ها ی جد ید ضمن گسترش همکاری ها ی مشترک ،گامی بزرگ د ر جهت رشد و
اعتال ی بیشتر د و کشور برد ار یم.
وی همچنین از اجر ا یی شد ن پروژه ها ی مشترک اعضا ی هیات علمی د و کشور استقبال کرد و
افزود :د انشگاه پیام نور د ر بخش تد وین محتوا ی الکترونیکی ،چاپ کتب ،پژو هش ها و تحقیقات
مشترک می تواند با کشور افغانستان همکاری کند.
وی د ر پا یان با تاکید بر لزوم انتقال فناوری و تکنولوژی ها ی اموزشی گفت :د انشگاه پیام نور با
تشکیل کمیته ا ی تمامی نکات تفاهم نامه ر ا د ر مد ت زمان معین اجر ا یی خواهد کرد.
وزیر تحصیالت عالیه افغانستان نیز د ر ا ین جلسه ضمن تشکر از همکاری ها ی د انشگاه پیام نور
با اشار ه به پتانسیل ها ی موجود د ر ا ین د انشگاه جهت ارتقا ی اعضا ی هیات علمی و د انشجویان
کشور افغانستان گفت :ا مید و ار یم د ر ایند ه نزد یک با ا یجاد زیرساخت ها ی الزم د ر کشور
افغانستان زمینه تحصیل اسان د انشجویان د ر ان کشور بیش از گذشته فر اهم شد ه و با موافقت
افزا یش د رخواست بورسیه د ر کشور افغانستان ،زمینه گسترش تحصیالت تکمیلی د ر ان کشور
فر اهم شود.
منا یند گان انجمن ها ب را ی عضویت د ر شو را ی عالی عتف انتخاب شد ند
انتخابات نما یند گان انجمن ها ی علمی د ر شور ا ی
عالی علوم ،تحقیقات و فناوری (عتف) روز
چهارشنبه 5ارد یبهشت برگزار و ترکیب اعضا ی
جد ید مشخص شد.
به گزارش د بیرخانه شور ا ی عالی عتف ،بهزاد
قر ه یاضی و مجید قاسمی به عنوان نما یند گان
انجمن ها ی علمی وزارت علوم ،تحقیقات و
فناوری و محمد رضا واعظ مهد وی به عنوان
نما یند ه انجمن ها ی وزارت بهد اشت ،د رمان و
اموزش پزشکی کشور ،حائز اکثریت ار ا شد ه و
به شور ا ی عالی عتف ر اه یافتند.
سید محمد امین قانعی ر اد ،محمد هما یون صد ر
و امید سبزواری هم به عنوان اعضا ی علی البد ل
ا ین شور ا انتخاب شد ند.
بر اساس ماد ه 9شیو ه نامه انتخاب نما یند گان
تشکل ها و انجمن ها ی علمی د ر شور ا ی عالی
عتف ،د و نما یند ه منتخب انجمن ها ی علمی د ر
شور ا ی عالی از میان کا ند ید اها ی انجمن ها ی
علمی برتر وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری و
یک عضو از میان کا ند ید اها ی انجمن ها ی علمی
برتر وزارت بهد اشت ،د رمان و اموزش پزشکی
انتخاب می شوند.
ا ین شور ا که بر اساس ماد ه 99قانون برنامه
سوم توسعه و مواد سه و چهار قانون تشکیل
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری (مصوب مرد اد
)1383تاسیس شد ه بود ،به عنوان یک نهاد
فر ابخشی سیاست گذار د ر حوزه علوم ،تحقیقات
و فناوری کشور شناخته می شود.
د ر ا ین شور ا هفت وزیر و رئیسان سازمان ها ی
مد یر یت و برنامه ریزی ،بانک مرکزی ،فر هنگستان
علوم ،نما یند گان روسا ی د انشگاه ها ،انجمن ها ی
علمی و تعد اد ی از صاحب نظر ان بخش ها ی
تو لید ی و خد ما تی د ولتی و خصوصی عضویت
د ارند و انجام وظا یف د بیرخانها ی ا ین شور ا طبق
قانون به وزارت علوم محول شد ه است.
شو را ی عالی عتف از نظر ساختار اج را یی
متشکل از یک کمیسیون د ائم بر اساس ماد ه
9ایین نامه د ا خلی11 ،کمیسیون تخصصی
و یک کمیسیون تد وین و هماهنگی است که
کمیسیون د ائم ب را ی استمر ار و تسریع ف را یند
تصمیم گیری و کارشناسی اولیه و د ستور
کار ها ی شور ا ی عالی تشکیل شد ه است.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 29
ت
ع
ف
معاون اموزش ،پژو هش و فناوری وزیر صنعت
بابیان ا ینکه تعامل بین علم و صنعت د رنها یت به
رشد و توسعه اقتصا د ی کشور منتهی می شود،
گفت :فر هنگ مشاور ه د ر صنعت با ید از طرف
د انشگاه ها تقویت شود.
به گزارش نشریه عتف به نقل از خبرنگار مهر،
بر ات د ر بیست و ششمین هما یش بین المللی
انجمن مهند سان مکانیک ا یر ان به میزبانی تاالر
■
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
30
■
معاون وزیر صنعت ،معد ن و تجارت:
فر هنگ مشاور ه د ر صنعت تقویت شود
امیرکبیر د انشگاه سمنان بابیان ا ینکه فر هنگ
مشاور ه د ر صنعت با ید از طرف د انشگاه ها
تقویت شود ،ابر از د اشت :یکی از مشکالت
موجود د ر کشور عد م ارتباط موثر بین علم و
صنعت است که با توجه به منابع خوب انسانی
با ید مقوله ضرورت پیوند د انشگاه ها و صنعت د ر
جامعه بیش ازپیش نهاد ینه شود.
وی افزود :د ر انقالب صنعتی چهارم که شاهد
رشد و شکوفا یی اقتصاد هستیم د انشگاه ها
با ید بیش ازپیش بر ا ی مواجهه با ا ین انقالب
اماد ه باشند که ب را ی رسید ن به ا ین مهم سه
تفاهم نامه میان وزارت صنعت ،سازمان علم و
فناوری د ر د ولت به امضا رسید ه است.
معاون اموزش ،پژو هش و فناوری وزیر صنعت،
معد ن و تجارت بابیان ا ینکه ا یر ان نیازمند تحول
اساسی د ر اقتصاد د انش بنیان است ،ابر از د اشت:
متاسفانه از ظرفیت مقوله تحقیق و پژو هش
د ر د انشگاه ها به د رستی استفاد ه نمی شود
و د انشگاه ها با ید نسبت به مهارت اموزی و
کارافرین کرد ن د انشجویان اقد ا م و ان ها ر ا د ر
مسیر پژو هش د ر حوزه ها ی مختلف قر ار د هند.
قباد یان د ر اد امه تصریح کرد :با کلید خورد ن
پذیرش و جذب کارورز توسط واحد ها ی تو لید ی
و صنعتی گام نخست د ر ر استا ی مهارت اموزی
فارغ التحصیالن د انشگاهی و استفاد ه صنعت از
علم برد اشته شد که د ر ا ین ر استا بالغ بر ۷۰
هزار د انشجو به بخش صنعت جذب شد ند که
قطعاً برنامه ریزی بر ا ی پیوند د انشگاه و صنعت
د ر د ستور کار برنامه ریزان قر ار د ارد.
وی از تعریف ۱۳۰فرصت مطالعاتی ب را ی
پساد کتری خبر د اد و افزود :با توجه به وجود
پنج میلیون د انشجو د ر د انشگاه ها ی کشور
وعد م وجود شغل ها ی د ولتی با ید به سمت
توانمند سازی تو لید و اشتغال با تکیه بر طرح ها ی
پژو هشی گام برد ار یم که خوشبختانه د ر سنوات
اخیر برگزاری استارت اپ ها د ر د انشگاه ها با
جد یت بیشتری د نبال می شود.
رئیس د انشگاه فنی وحرفه ا ی اعالم کرد؛
د ر حال حارض د انشگاه فنی و حرفها ی تنها د انشگاه کشور است که مجوز توسعه
رشته و فضا ی اموزشی د ارد
د کتر ابر اهیم صالحی عمر ان رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی د ر حاشیه مر اسم کلنگ زنی و نوسازی
پروژه ها ی د انشگاه فنی و حرفه ا ی خوزستان ،با اشار ه به ر ابطه تنگاتنگ د انشگاه فنی و حرفه ا ی با
اشتغال و تو لید گفت :د ر حال حاضر د انشگاه فنی و حرفه ا ی تنها د انشگاه کشور است که مجوز
توسعه رشته و فضا ی اموزشی ر ا د ارد زیر ا ا ین د انشگاه یک مرجع تقاضا محور و کارافرین بود ه و
اموزش های مهارتی یکی از اموزش هایی است که با صنعت ،کشاورزی ،خد ما ت و اشتغال و تو لید
ر ابطه تنگاتنگ د ارد.
به گزارش اد نشریه عتف ،به نقل از د انشگاه فنی و حرفه ا ی ،د کتر صالحی عمر ان د ر حاشیه مر اسم
کلنگ زنی و نوسازی پروژه ها ی د انشگاه فنی و حرفه ا ی استان خوزستان د ر جمع خبرنگار ان اظهار
کرد :د انشگاه فنی و حرفها ی یک د انشگاه ماموریت گر ا است و ب را ی توسعه ا ین د انشگاه با ید شر ا یط
ویژه ا ی وجود د اشته باشد.
وی افزود :د ر ا ین خصوص جمعیت د انش اموزی کارد انش و هنرستان ها بر ا ی ما مهم است .همچنین
با ید زمینه ها ی اشتغال فر اهم باشد .زیر ا ساخت هر اموزشگاهی نیاز به اطالعات بازار کار ،تجهزات
و کارگاه ،مربی و سا یر امکانات است.
وی افزود :یکی از برنامه ها ی خوب د انشگاه فنی و حرفه ا ی د ر سال جاری ،توسعه کمی و کیفی
مر اکز فنی و حرفه ا ی کل کشور است .کیفی سازی و به سازی و ساختن د انشگاه ا ید ه ال ب را ی
د انشجو ها ی عالقه مند د ر زمینه فنی و حرفه است ،بهسازی و تجهیز کارگاه ها و ازما یشگاه می
تواند د ر زمینه ارتقا سطح کیفی د انشگاه کمک شا یانی کند.
خوشبختانه د ر خوزستان ا ین استعد اد و پتانسیل اموزش های مهارتی بر ا ی توسعه اموزشکد ه ها ی
ا ین د انشگاه وجود د ارد و از انجا یی که د ر سال حما یت از کاال ی ا یر انی هستیم ،د انشگاه فنی و حرفه
می تواند د ر تربیت نیروی انسانی متخصص د ر ارتباط با تو لید و اشتغال یک د انشگاه ویژه باشد.
د کترصالحی عمر ان وی افزود :د ر ا ین استان مجوز احد اث سه اموزشکد ه جد ید توسط شور ا ی
گسترش اخذ شد ه است که ا مید و ار یم ا ین ش را یط د ر ا ین استان فر اهم شود تا با توجه به پتانسیل
موجود د ر استان ،ا ین د انشگاه از لحاظ کمی گسترش یابد.
رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی با اشار ه به امضا ی تفاهم نامه همکاری میان استاند ار خوزستان و
د انشگاه فنی و حرفه ا ی گفت :د ر ا ین زمینه ۱۰میلیارد تومان کمک مالی از سوی استاند اری و
د انشگاه فنی و حرفه ا ی د ر جهت کیفی سازی ازما یشگاه ها ،کارگاه ها و دا نشکد ه ها ی مختلف
استان تامین خواهد شد.
د کترصالحی عمر ان با اشار ه به ر ابطه تنگاتنگ د انشگاه فنی و حرفه ا ی با اشتغال و تو لید بیان کرد:
ا ین د انشگاه یک مرجع تقاضا محور و کارافرین بود ه و اموزش های مهارتی یکی از اموزش هایی است
که با صنعت ،کشاورزی ،خد ما ت و اشتغال و تو لید ر ابطه تنگاتنگ د ارد.
رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی کشور د رخصوص تاسیس شعب د انشگاه فنی و حرفه ا ی د ر شهر ها ی
کوچک تصریح کرد :ا یجاد مر اکز د انشگاهی فنی و حرفه ا ی نیاز به پیش ش را یطی د اد که بد ون انها
نمی توان اق دا م کرد .به عنوان مثال وجود فضا و کارگاه اموزشی و ازما یشگاه ،بازار کار و همچنین
اردیبهشت . 97شماره 20
جمعیت د انش اموزی فعال از جمله فاکتور ها یی هستند که بد ون تحقق انها امکان تاسیس دا نشکد ه
فنی و حرفه ا ی وجود ند ارد.
وی یا د او ر شد :تاسیس د ا نشکد ه فنی و حرفه ا ی د ر شهر ها ی کوچک ،بد ون د ر نظر گرفتن ا ین
معیار ها ،می تواند د ر د ر از مد ت باعث افت کیفیت اموزشی ا ین دا نشکد ه ها شود به شکلی که نتوانند
به نیازها پاسخ مناسب د هند.
د کترصالحی عمر ان با اشار ه به اهمیت ارتباط د انشگاه فنی و حرفه ا ی با بازار کار گفت :بسیاری از
فارغ التحصیالن د انشگاه فنی و حرفه ا ی به طور مستقیم وارد بازار کار شد ه به طوری که د ر برخی
رشته ها صد د ر صد و د ر برخی د یگر باال ی ۶۰د رصد از فارغ التحصیالن ما به طور مستقیم جذب
بازار کار می شوند.
رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی کشور اد امه د اد :د ر حال حاضر ۱۷۳دا نشکد ه و اموزشکد ه د ر
سر اسر کشور زیر نظر د انشگاه فنی و حرفه ا ی وجود د اد که بیش از ۲هزار د انشجو د ر ۱۵۰رشته
تحصیلی د ر انها فعالیت د ارند.
وی از وجود ۹۶رشته د ر مقطع کارد انی د ر کشور خبر د اد و افزود :یک هزار و ۲۰۰کارگاه فعال د ر
کشور وجود د اشته و بیش از ۷۰د رصد مواد د رسی د انشگاه عملی و تنها ۳۰د رصد انها نظری است.
رئیس د انشگاه فنی و حرفه ا ی یکی از اساسی ترین برنامه ها ی ا ین د انشگاه ر ا تکمیل ،ارتقا،
تجهیز و بازسازی و همسان سازی کارگاه ها و ازما یشگاه ها عنوان کرد و گفت ۱۰۰ :میلیارد ریال
اعتبار بر ا ی توسعه کارگاه ها ،ازما یشگاه ها و فضاها ی فیزیکی د ر استان خوزستان ب را ی امسال د ر
نظرگرفته شد ه است.
وی افزود :حد و د ۷۰رشته هنرستان و کارو د انش د ر ا ین استان برقر ار است و ۳۴رشته تحصیلی د ر
د انشگاه بر ا ی انها فر اهم شد ه که د ر مقا یسه با د یگر استان ها ،عد د خوبی است.د کترصالحی عمر ان
گفت :پنج د ا نشکد ه و اموزشکد ه ۳۴ ،رشته و حد و د هفت هزار د انشجو د ر استان خوزستان وجود
د ارد که ۹۰د رصد انها بومی هستند. صفحه 30
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
قائم مقام وزیر علوم د ر امور بین الملل خبر د اد:
31
ت
ع
ف
تاسیس د انشگاه مشرتک میان موسسات اموزش عالی دا خلی و د انشگاه ها ی
معتربد نیا
د کتر حسین ساالر املی قائم مقام وزیر علوم د ر امور بین الملل و رئیس مرکز همکاری ها ی علمی
و بین المللی ،عصر امروز (چهارشنبه) د ر سیزد همین نشست مشورتی معاونان و مد یر ان بین الملل
د انشگاه ها و مر اکز اموزش عالی و پژو هشی منتخب کشور بر تاسیس د انشگاه مشترک میان موسسات
اموزش عالی د ا خلی و د انشگاه ها ی معتبر د نیا تاکید کرد.
به گزارش نشریه عتف ،د کتر ساالر املی د ر ا ین نشست که با محوریت «چالش ها ی همکاری ها ی
بین المللی د ر محور ها ی د انشجویی ،اموزشی ،پژو هشی و فناوری د ر شر ا یط جد ید جهانی و
منطقها ی برگزار شد»،گزارشی از فعالیت ها ی علمی بین المللی وزارت علوم و تعامل فعال و اثر
بخش علمی فر هنگی با محیط منطقها ی و بین المللی ار ائه کرد.
وی د رخصوص حضور استاد ان و روسا ی د انشگاه ها د ر تعامالت بین المللی افزود :تعد اد اعضا ی
هیات علمی و روسا ی د انشگاه ها ی اعزامی به خارج از کشور جهت د ور ه ها ی تحقیقاتی ،مذاکر ات
علمی و د انشگاهی با د ریافت مجوز از کارگرو ه مربوط ( ۱۱ماه اول سال ۸۲۵ )۱۳۹۶نفر بود ه است
و کشور ها ی المان ،روسیه ،ترکیه ،ا یتالیا ،اتریش و فر انسه بیشترین اعزام ر ا د اشته اند.
قائم مقام وزیر علوم د ر امور بین الملل تصریح کرد :تعد اد اعضا ی هیات علمی بر ا ی ار ائه مقاله د ر
سمینار ها و کنفر انس ها ی خارج از کشور د ر ۱۱ماه اول سال ۱۳۹۶د ر مجموع ۶۱۴مورد بود ه
است و کشور ها ی المان ،فر انسه ،ترکیه ،ا یتالیا ،مالزی ،هلند ،اسپانیا ،چین ،روسیه و هند شاهد
بیشترین حضور اساتید ا یر انی بر ا ی ار ائه مقاالت علمی بود ند.
وی افزود :تعد اد کل حضور استاد ان د انشگاه ها ،د انشمند ان ،روسا ی د انشگاه ها ی خارجی و مسئوالن
علوم و فناوری د یگر کشور ها که به ا یر ان سفر کر د ه اند د ر ۱۱ماهه اول سال ۱۳۹۶بر ابر ۱۹۷۴
نفر است و کشور ها ی ا یتالیا ،المان ،عر اق ،ترکیه ،اتریش و کر ه جنوبی بیشترین اعزام ر ا د اشته اند.
به گفته رئیس مرکز همکاری ها ی علمی و بین المللی وزارت علوم ،تعد اد د انشجویان خارجی شاغل
به تحصیل د ر ا یر ان د ر مجموع ۵۵هزار و ۳۰۸نفر است و د انشگاه ها ی بین المللی امام خمینی
(ر ه) ،فرد وسی مشهد و تهر ان د ا را ی بیشترین د انشجوی خارجی هستند.
وی با بیان ا ینکه امروزه تمامی نهاد ها ی امنیتی ،وزارت امور خارجه و ...پذیرش د انشجوی خارجی
ر ا فرصت می د انند ،خاطرنشان کرد :سد ها ی ا یجاد شد ه قبلی ،از جمله عد م بهر ه گیری از مزا یا ی
مرزی امروز ،جا ی خود ر ا به همکاری د انشگاه ها ی مرزی د ا د ه است.
د کتر ساالر املی بیان کرد :د ر مجموع د ر سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۶حد و د ۱۲هزار و ۱۳۹مقاله
مشترک ار ا یه شد ه است و د انشگاه ها ی تهر ان ،صنعتی امیرکبیر ،صنعتی اصفهان ،صنعتی شریف،
تربیت مد رس ،تبریز ،فرد وسی مسهد ،شیر از ،علم و صنعت ا یر ان و شهید بهشتی بیشترین مقاالت
مشترک تحقیقاتی بین المللی ر ا ار ائه کر د ه اند.
وی افزود ۴۲۳ :بروژه تحقیقاتی مشترک مابین د انشگاه ها و بژو هشگاه ها ی دا خل و خارج از کشور
د ر حال اجر ا است که از ا ین میان یکصد و پنجاه پروژه نظام مند بود ه اند.
د کتر ساالراملی خاطرنشان کرد :د ر طول ۳سال منتهی به سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۶تعد اد
۷۶۷تفاهم نامه همکاری بین د انشگاهها ی د ا خل و خارج از کشور به امضا رسید ه است که ۳۶۹
مورد ان عملیاتی شد ه است.
قائم مقام وزیر علوم د ر امور بین الملل گفت :د ر سال ،۲۰۱۸تعد اد ۱۸د انشگاه از ا یر ان د ر
رتبه بند ی جهانی تا یمز حضور د ارند و از سال ۲۰۱۳که رتبه بند ی اسیا یی به نظام تا یمز افزود ه
شد ه است ا یر ان هموار ه د ار ا ی رشد تعد اد د انشگاه د ر اسیا بود ه است به نحوی که د ر سال ۲۰۱۸
جا یگاه ا یر ان به لحاظ تعد اد د انشگاه برتر ،بعد از کشور ترکیه د ر منطقه کشور ها ی اسالمی قر ار
گرفته است.
اولین و فن بازار منا یشگاه تخصصی برنج و صنا یع وابسته د ر سال
حام یت از کاال ی ا یر انی
اولین نما یشگاه ملی تخصصی برنج و صنا یع وابسته د ر 18ارد یبشهت ماه سال جاری با حما یت برخی از
د ستگاه ها ی اج را یی د ر مرکز نما یشگاه ها و هما یشها ی بین المللی منطقه ازاد انزلی برگزار می شود.
هدف از برگزاری ا ین نما یشگاه ،ارتقاء صنعت تو لید برنج د ر استان گیالن به گونها ی که بازار ا ین محصول
استر اتژیک د ر منطقه شمال کشور د ر استان گیالن تعیین گرد د .و همچنین ارقام کیفی گیالن د وبار ه
احیا شوند و منجر به ارتقاء کیفیت تو لید و بسته بند ی با ش را یط استاند ارد و بهد اشتی گرد د.
د ر ا ین نما یشگاه ملی کلیه ذینفعان حوزه برنج از مرحله کاشت ،د اشت ،برد اشت و تبد یل و عرضه
کنند گا ن و همچنین تجار ،کارخانجات شالیکوبی ،فناور ان ،فروشند گان ،وارد کنند گا ن ماشین االت
کشاورزی ،تو لید کنند گا ن نها ده ها ی کشاورزی نیز حضور خواهند د اشت.
و انعقاد قر ارد اد د ر محل نما یشگاه صورت گرفته و تاکنون صنا یع د فا ع و نیرو ها ی مسلح و تعاونی ها ی
اد اری استانی اماد گی خود ر ا جهت حضور د ر نما یشگاه اعالم نمود ه اند.
همزمان با ا ین نما یشگاه د ومین جشنوار ه انتخاب برترین واحد فراوری و بسته بند ی برنج برگزار
خواهد شد
جهت کسبت اطالعات بیشتر می توانید به وبگاه WWW.RICE-EXHIBITION.IR
مر اجعه نما ید.
د بیرخانه ا ین نما یشگاه ملی د ر تاریخ 96/11/25د ر محل پارک علم و فناوری گیالن تشکیل و کارگرو ه
برگزاری نما یشگاه متشکل از :پارک علم و فناوری گیالن ،د انشگاه گیالن ،جهاد کشاورزی ،صنعت
معد ن تجارت ،استاند اری گیالن ،اد ار ه کل استاند ارد ،معاونت غذا و د ارو ،اتحاد یه تو لید کنند گا ن برنج
گیالن ،تعاونی فروشند گان برنج رشت ،خوشه صنعتی شالیکوبی گیالن ،موسسه تحقیقات برنج ،
شرکت شهرک ها ی صنعتی گیالن ،مرکز منطقه ا ی نخبگان شهید فهمید ه شمال کشور ،موسسه
اموزشی و تحقیقاتی صنا یع د فا عی تشکیل گرد ید .د ر همین ر استا جلساتی د ر محل سالن جلسات پارک
علم و فناوری گیالن برگزار گرد ید و مقرر شد چند ین کارگاه تخصصی د ر ا ین حوزه د ر محل نما یشگاه
برگزار گرد د.
مذاکر ات خوبی بین کمیته برگزاری ،د بیرخانه و خرید ار ان عمد ه کشور جهت حضور فعال د ر نما یشگاه
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 31
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
32
ا یر ان صد ر نشین تو لید علم کشور ها ی اسالمی د ر کلیه پا یگاهها ی ا ستن اد ی بین المللی
سهم بیست و د و د رصد ی جمهوری اسالمیا یر ان از کل تو لید ات علمی 57کشور اسالمی
استمر ار افزا یش ت ولید علم د ر کشو رها ی اسالمی
د هقانی گفت :همچنین بررسی میزان سهم کشور ها ی اسالمی برتر تو لید کنند ه علم حاکی از ان است که
جمهوری اسالمیا یر ان د ر سال 2017با 22/4د رصد ،ترکیه 20/5د رصد ،مالزی 10/6د رصد ،عربستان
صعود ی 8/8و کشور مصر 7/9د رصد تو لید ات علمی ر ا د ارند .ا ین د ر حالی است که د ر سال 2013میزان
سهم کشور ها ی ترکیه 23/6د رصد ،ا یر ان 19/8د رصد ،مالزی 11/01د رصد ،عربستان 7/6و مصر 6/7
د رصد بود ه است .همچنین ،بررسیها بیانگرا ین امر است که د ر مجموع بیش از 80د رصد تو لید ات علمی
کشور ها ی اسالمی توسط 20د رصد ا ین کشور ها تو لید میگرد د.
0.647
0.833
1.041
1.247
1.256
1.333
1.567
1.993
2.102
2.228
2.729
2.782
3.843
7.185
7.287
7.901
8.803
10.667
20.563
22.486
به گزارش اد ار ه روابط عمومی و همکاری ها ی علمی بین المللی پا یگاها ستن اد ی علوم جهان اسالم ()ISC
د کتر محمدجواد د هقانی سرپرست پا یگاه ا ستن اد ی علوم جهان اسالم گفت :اخرین اطالعات مستخرج از
ید هد که د ر سال 2017میالد ی تعد اد
پا یگاه ا ستن اد ی وب او سا ینس (( web of scienceنشان م
کل مد ارک ثبت شد ه توسط 57کشور اسالمی به 237543مورد رسید ه است .از انجا که تعد اد مد ارک
ثبت شد ه جمهوری اسالمی ا یر ان بر ابر با 51071میباشد بناب را ین 22د رصد از کل تو لید ات علمی
کشور ها ی اسالمی توسط پژو هشگر ان ا یر ان اسالمی تو لید میشود.
د هقانی اظهار د اشت :بر اساس اطالعات مند رج د ر پا یگاه بین المللی WOSاز نظر کمیت تو لید علم
جمهوری اسالمی د ر میان کشور ها ی اسالمی د ر سال 2017ب را ی اولین بار رتبه نخست ر ا کسب نمود ه
است .هر چند د ر پا یگاه ا ستن اد ی اسکوپوس د ر تو لید علم ا یر ان د ر میان کشور ها ی اسالمی رتبه اول ر ا
میزان سهم کشورهای برتر اسالمی تولید کننده علم در سال 2017
د اشت ولی د ر پا یگاه ا ستن اد ی WOSتا قبل از ا ین هموار ه د ر سالها ی گذشته پس از ترکیه د رجا یگاه
25
د وم بود .د ر حال حاضر نیز رتبه بین المللی ا یر ان د ر هر د و پا یگاه بین المللی WOSو اسکوپوس د ر پا یان
20
سال ۲۰۱۷بر ابر با 16است.
وی افزود :بر اساس برنامه 10ساله علم و فناوری کشور ها ی اسالمی که د ر سال 2017با حضور روسا ی
15
جمهور و وز را ی علوم و فناوری کشور ها ی اسالمی د ر قزاقستان به تصویب رسید ،میزان تو لید ات علمی
10
کشور ها ی اسالمی د ر 10سال ایند ه با ید به د و بر ابر افزا یش یابد .د ر حال حاضر سهم کل کشور ها ی
5
اسالمی د ر تو لید علم د نیا ح دو د 8د رصد بود ه و لذا د ر 10سال ایند ه بر اساس ا ین برنامه الزم است به
0
ید هد که روند تو لید ات علمی کشور ها ی اسالمی د ر 20
16د رصد افزا یش یابد .بررسی انجام شد ه نشان م
سال اخیر هموار ه صعود ی بود ه است .به طوری که تعد اد مد ارک تو لید شد ه توسط کشور ها ی اسالمی
ثبت شده به
میزان
است
در حالی
دهد.
اسالمی
کشورهای
مذکور در
زمانی
مدارک روند
است .ا ین
یشکهیافته
2017افزا
یاناینسال
می تا پا
نشانمورد
237543
2013به
میانسال
مورد د ر
147555
در بازه از
ید هد .ا ین
تو لید ات علمی رشد 160د رصد ی ر ا د ر بازه زمانی مذکور د ر میان کشور ها ی اسالمی نشان م
نام جمهوری اسالمی ایران در سال 2013از 31405مدرک در سال 2017به 51071مدرک رسیده و میزان
د ر حالی است که میزان مد ارک ثبت شد ه به نام جمهوری اسالمیا یر ان د ر سال 2013از 31405مد رک
دهقانی در ادامه گفت :از نظر تولید علم در حوزه های پژوهشی مختلف توسط کشورهای اسالمی در بازه زمانی
است.رشد تو لید علم د ر ا ین پنج سال 620د رصد بود ه است.
بودهمیزان
درصدد ه و
رک رسی
51071مد
2017به
رشد د
620
پنج سال
سالدر این
تولید رعلم
بیشترین
78198
با
رایانه
علم
،
82031
با
ی
شیم
،
188026
با
مهندسی
موضوعی
های
حوزه
2017
الی
2013
د هقانی د ر اد امه گفت :از نظر تو لید علم د ر حوزه ها ی پژو هشی مختلف توسط کشور ها ی اسالمی د ر
237543
250000
229139
یانه با
قرار
،82031عل
شیمی
،188026
مهندتا سی
موضوعی
حوزدرهها ی
2013
بازه زمانی
م رادارند.
حوزه باهای علمی
تمامی
سومبادر میان
نخست
جایگاه های
2017نظر
الی از این
داشته و
مشارکت را
206516
78198بیشترین مشارکت ر ا د اشته و ازا ین نظر د ر جا یگاه ها ی نخست تا سوم د ر میان تمامی حوزه ها ی
جایگاههای سوم تا دهم نیز متعلق به حوزه های موضوعی فیزیک ،علم مواد ،سایر موضوعات فناوری علم،
200000
علمی قر ار د ارند .جا یگاهها ی سوم تا د هم نیز متعلق به حوزه ها ی موضوعی فیزیک ،علم مواد ،سا یر
164215
داروسازی می
داروشناسی و
علوم زیستی
زیست و
ریاضی ،محیط
علم -،عمومی،
فناوریداخلی
موضوعاتپزشکی
ریاضی،
باشد .و د اروشناسی و
زیستی
زیست و علوم
عمومی،ومحیط
خلی-
پزشکی دا
147555
150000
د اروسازی میباشد.
100000
188026
50000
82031
2016
2017
2014
2015
0
2013
روند تولیدات علمی 57کشور اسالمی در بازه زمانی 2013تا 2017
31652
32865
32999
40308
49270
67367
69845
78198
سرپرست ISCد ر اد امه گفت :مقا یسه میزان تو لید ات علمی کشور ها ی اسالمی برتر تو لید کنند ه علم د ر
2017نشان می د هد که کشور ها ی جمهوری اسالمی ا یر ان با 51071مد رک ،ترکیه با 46704مد رک،
سرپرست ISCدر ادامه گفت :مقایسه میزان تولیدات علمی کشورهای اسالمی برتر تولید کننده علم در 2017
مالزی با 24228مد رک ،عربستان صعود ی با 19993مد رک و مصر با 17944مد رک به ترتیب د ر
رک،
37277مد
ترکیه با
،2013کشور
است که د ر
اسالمیحالی
ارند .ا ین د ر
پنجم قر ار د
ی اول تا
نشان میجا یگا
مدرک ،مالزی با
46704
ترکیه با
سالمدرک
51071
ایران با
جمهوری
کشورهای
دهده هاکه
ا یر ان با 31405مد رک ،مالزی با 17376مد رک ،عربستان صعود ی با 12017و مصر با 10636مد رک
اند .مدرک و مصر با 17944مدرک به ترتیب در جایگاه های اول تا
19993
صعودی با
عربستان
مدرک
علم بود ه
لید کنند ه
ها،ی برتر تو
24228کشور
51071
2017مدرک ،ایران با 31405مدرک ،توزیع فراوانی حوزههای پژوهشی کشورهای اسالمی در بازه زمانی 2013تا 2017
37277
تولیدکشور
2013
کشورهایدر سال
پنجم قرار دارند .این در حالی است که
ترکیهدربا سال
کننده علم
اسالمی برتر
1470
1891
2364
2833
2852
3028
3558
4526
4775
5060
6199
6318
7839
16319
16550
17944
19993
24228
46704
هقانی د ر پا یان افزود :د ر زمینه د یپلماسی و همکاری ها ی علمی کشور ها ی اسالمی با سا یر کشور ها ی
60000تولید کنندهد علم
مالزی با 17376مدرک ،عربستان صعودی با 12017و مصر با 10636مدرک کشورها ی برتر
50000
با
که
هستند
کشوری
7
الیا
ر
است
و
ا
د
کانا
چین،
المان،
انگلستان،
انسه،
ر
ف
امریکا،
ی
ا
ه
ر
کشو
جهان؛
دهقانی در پایان افزود :در زمینه دیپلماسی و همکاری های علمی کشورهای اسالمی با سایر کشورهای جهان؛
40000
بوده اند.
کشور ها ی اسالمی بیشترین همکاری علمی ر ا د ر بازه زمانی 2013تا 2017د اشته اند .نبا ید فر اموش
30000
اسالمی
کشورهای
هستند که
مرجعیت استرال
ن ،کانادا و
انگلستان،ا یالمان ،چ
کشورهایکهامریکا،
کمیت
تنها بابا افزا یش
کشورین المللی
علمییاد ر7سطح بی
اسالمیی و
فرانسه،د ر کشور ه
توسعه علمی
کرد
20000
توسعهابالغی
علم وکهفناوری
سیاست
2017از سند
اولین بند
زمانی علمی
مرجعیت
حاصل نم
لید علم
تو
علمی در
کالن کرد
یاموش
نبایدهافر
داشته اند.
2013تا
شود .بازه
علمییرا در
همکاری
بیشترین
10000
توسط مقام معظم ر هبری است .توسعه و مرجعیت علمی پیامد ها ی مثبت زیاد ی ب را ی کشور ها ی اسالمی
0
اثرگذاریشود.
حاصل نمی
تولید
همزمانیباتنها با
سطح یدبین الملل
علمی
اسالمی و
کشورهای
علما یش
ید افز
کمیتعلم با
افزایشتو لید
ارتقاءکمیت
ین ،دربی ترد
مرجعیتبناب را
خواهد د اشت.
همر اه
به
گیرد.
توجه قر ار
لید شد ه
علم تو
اقتص اد ی و
فناوری ابالغی توسط مقام معظم رهبری است.
علم و
مورد کالن
نیز های
سیاست
سند
اجتماعیبند از
علمی اولین
مرجعیت
توسعه و مرجعیت علمی پیامدهای مثبت زیادی برای کشورهای اسالمی به همراه خواهد داشت .بنابراین ،بی
. 97
اردیبهشت
20کشورهای اسالمی برتر تولید کننده علم حاکی از ان است که
شمارهسهم
بررسی میزان
همچنین
دهقانی گفت:
تردید همزمان با ارتقاءکمیت تولید علم باید افزایش اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی علم تولید شده نیز مورد صفحه 32
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
33
یازد هم تا چهارد هم شهریور ۱۳۹۷؛
سی و پنجمین کنفر انس جهانی پارک های علم و فناوری د ر
اصفهان برگزار می شود
رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
گفت :سی و پنجمین کنفر انس جهانی
پارک های علم و فناوری و مناطق نواوری
از د وم تا پنجم سپتامبر ۲۰۱۸بر ابر با یازد هم
تا چهارد هم شهریور ۱۳۹۷بر ا ی نخستین بار
به میزبانی جمهوری اسالمی ایر ان و توسط
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان ،د ر این
شهر تاریخی برگزار خواهد شد.
د کتر مهد ی کشمیری اظهار کرد :مسئوالن
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان د ر
کنفر انس سال 2016د ر مسکو حضور یافتند
و با معرفی شهر اصفهان و شهرک علمی و
تحقیقاتی ان ،موفق به کسب میزبانی سال
۲۰۱۸ا ین روید اد بین المللی شد ند.
وی تاکید کرد :کنفر انس جهانی پارک ها ی
علم و فناوری ،یکی از مهمترین روید ا د های
بین المللی د ر حوزه اقتصاد و شرکت های
د انش بنیان محسوب می شود و میزبانی ان
از اهمیت خاصی برخورد ار است.
رئیس ا ین مرکز علم و فناوری با بیان
ا ینکه اصفهان د ر سال جاری میزبان ۴۰۰
شرکت کنند ه خارجی د ر کنفر انس جهانی
پارک ها ی علم و فناوری خواهد بود ،گفت:
تعد اد ۱۵۸خالصه مقاله از ۲۹کشور د نیا
■
د ریافت شد که باالترین میزان د ر طی ۱۰
د ور ه اخیر برگزاری کنفر انس بود ه است و
حد و د ۴۵مقاله به زبان انگلیسی د ر این
کنفر انس ار ائه خواهد شد.
کشمیری ،موضوع اصلی ا ین کنفر انس ر ا
«حرکت بسوی شهر ها و جوامع پاید ار،
پرورش و ترویج اکوسیستم های نواوری»
خواند و افزود :د ر این روید اد به این موضوع
پر د ا خته می شود که چگونه می توان با توسعه
فناوری ،مشکالت شهر ها ر ا رفع کرد و به
توسعه پاید ار د ست یافت.
کشمیری افزود :همزمان با برگزاری کنفر انس
جهانی پارک ها ی علم و فناوری ،جلسات
مذاکر ات تجاری بین روسا ی پارک ها ی
علم و فناوری د نیا برنامه ریزی خواهد شد
و همچنین سه تور فناوری و گر د شگر ی د ر
شهر ها ی تهر ان ،یزد و شیر از د ر نظر گرفته
شد ه تا شرکت کنند گا ن خارجی کنفر انس
ضمن اشنا یی با پیشرفت ها ی علم و فناوری
کشورمان از شهر ها ی د ید نی ا یر ان نیز بازد ید
کنند.
رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان
همچنین اظهار کرد :د ر کنار ا ین کنفر انس،
نما یشگاهی از د ستاورد های پارک های علم و
فناوری د نیا برپا خواهد شد.
سی و پنجمین کنفر انس جهانی پارک های
علم و فناوری و مناطق نواوری با هد ف
اشنایی مدیر ان پارک ها و موسسه های
فناوری د نیا با جد ید ترین محصول ها و
د ستاورد های یکد یگر و فناوری های نوین
جهان و تعامل مد یر ان شرکت های فناور و
د انش بنیان با یکد یگر برگزار می شود.
اد رس وب سا یت کنفر انس جهانی پارک ها ی
علم و فناوری www.iasp2018isfahan.
comاست.
با انعقاد قر ارد اد واگذاری زمین؛
د ومین ساختامن بلند مرتبه د ر شهرک علمی و تحقیقاتی
اصفهان احد اث می شود
قر ارد اد واگذاری د ومین مجموعه از پالک ها ی
پارک علم و فناوری شیخ بها یی جهت احد اث
ساختمان بلند مرتبه با ضوابط برج با شرکت
تو لید ی ام تی کو و سپاهان جارو به امضا رسید.
به گزارش روابط عمومی شهرک علمی و
تحقیقاتی اصفهان ،چهار قطعه زمین به مساحت
مجموع ۲۴۰۰مترمربع با زیربنا ی قابل احد اث
بیش از شش هزار مترمربع د ر ۱۴طبقه بر ا ی
احد اث ساختمان بلند مرتبه با ضوابط برج به
شرکت تو لید ی ام تی کو و سپاهان جارو و با
کاربری طر احی ،تو لید ،تحقیق و توسعه واگذار
شد.
ا ین شرکت با هد ف حذف وابستگی به
کشور ها ی بیگانه و طر احی و تو لید انواع
تجهیزات نظافتی ،صنعتی و خانگی د ر سال
۱۳۷۰تاسیس شد و فعالیت خود ر ا د ر ابتد ا
با تو لید جارو برقی خانگی با برند سپاهان جارو
اغاز کر د ه و همچنین توانسته سهم برخی از
بازار ها ی خارجی کشور ها ی همسا یه ر ا به خود
اختصاص د هد.
پارک علم و فناوری شیخ بها یی با مساحت ح دو د
۴۰هکتار به عنوان اولین پارک جامع فناوری
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان از نقطه نظر
فضاها ی تخصیصی د ا را ی ۱۵۰پالک مجزا د ر
ار اضی ب را ی واگذاری به شرکت ها و موسسات
د انش بنیان است تا از ا ین طریق زمینه الزم ر ا
بر ا ی تجاری سازی د ستا ور د ها ی ان ها فر اهم
اورد.
د ر حال حاضر بیش از یکصد پالک از ار اضی
پارک علم و فناوری شیخ بها یی به شرکت ها و
موسسات فناوری واگذار شد ه است.
ت
ع
ف
به منظور توسعه اکو سیستم نواوری د ر استان مازند ر ان؛
مرکز رشد واحد ها ی فناور د ر
بهشهر ر اه اند از ی می شود
با امضا ی تفاهم نامه همکاری پارک علم و
فناوری مازند ر ان و د انشگاه علم و فناوری
مازند ر ان ،مرکز رشد واحد ها ی فناور
شهرستان بهشهر ر اه اند ازی خواهد شد.
به گزارش روابط عمومی پارک علم و
فناوری مازند ر ان ،د کتر علی معتمد ز ا د گا ن
رئیس پارک علم و فناوری مازند ر ان گفت:
ا ین مرکز د ر ر استا ی توسعه اکو سیستم
نواوری د ر استان و همکاری با د انشگاه ها
به منظور ار ائه خد ما ت فناوری و خلق
د انشگا ه ها ی کارافرین ،ا یجاد می شود.
وی تصریح کرد :مرکز رشد واحد ها ی فناور
شهرستان بهشهر از تابستان سال جاری با
جذب و استقر ار متقاضیان و ا ید ه پرد ازان
منطقه ا ی و با تمرکز بر ا ید ه پرد ازان
د انشجویی ،شهرستان ها ی بهشهر ،نکا و
گلوگاه ر ا د ر شرق استان پوشش خواهد د اد.
رئیس پارک علم و فناوری مازند ر ان
افزود :ماموریت اصلی ا ین مرکز حما یت از
کارافرینی فناو ر انه و نواور انه ،اشتغال زا یی
و ا یجاد و توسعه کسب و کار ها ی جد ید
توسط د انشجویان و د انش اموختگان
د انشگا ه ها از طریق ا یجاد شرکت ها ی
کوچک فناور و د انش بنیان است و هسته ها
و واحد ها ی فناور نوپا طی د ور ه حضور خود
د ر ا ین مرکز ،بر ا ی د ستیابی به د انش فنی و
اماد گی بر ا ی تو لید محصول و خد ما ت مورد
نظر تالش خواهند کرد.
ت
ع
ف
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 33
ت
ع
ف
■
34
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم تاکید کرد:
توسعه زیست بوم نواوری د ر گرو انسجام فکری و عملی
معاون پژو هش و فناوری وزارت علوم ،تحقیقات
و فناوری با اشار ه به اهمیت توسعه زیست بوم
نواوری ،ان ر ا رمز موفقیت د ر انسجام برنامه ریزی
فکری و عملی همه د ستگاه ها ی اج را یی و حتی بنیان
ها ی جامعه د انست.
د کتر مسعود برومند که 20ابان 96مسئولیت
معاونت پژو هش و فناوری وزارت علوم ،تحقیقات و
فناوری ر ا برعهد ه گرفت و سابقه بیش از یک د هه
ا ی د ر مسئولیت ها ی اج را یی د ر کنار فعالیت ها ی
د انشگاهی ،اموزشی و پژو هشی د ارد؛ د ر مصاحبه
ا ی اختصاصی و تفصیلی با ا یرنا از د غد غه ها ی خود
ب را ی توسعه زیست بوم نواوری ،حل چالش های ملی
و همر اهی د انشگاه ها با معضالت استانی گفت و
مسیر رسید ن به د انشگاه ها ی نسل سوم ر ا با توجه
به اهمیت و توسعه پژو هش تشریح کرد؛ ا ین گفت
وگو د ر د و بخش منتشر می شود.
■ نواوری فرایند ی است که با پژو هش
اغاز می شود
ا یرنا :با توجه به تاکید وزارت علوم و د ولت بر توسعه
د انشگاه ها ی نسل سوم نقش پژو هش د ر توسعها ین
نوع د انشگاه ها از نظر شما چیست وا ین که ایا مولفه
اصلی ان پژو هش و ارتباط د انشگاه ها با صنعت است
یا مولفه ها ی د یگری هم د ارد؟
د کتر برومند :با تمرکز بر ف را یند نواوری بها ین سوال
پاسخ می د هم؛ همه فعالیت ها د ر د انشگاه ها ب را ی
د رک بهتر از عالم هستی از یک باور و از طرف د یگر
■
ا یجاد محیط زند گی مناسب ب را ی م رد م د ر همه
جا ی د نیا انجام می شود .پژو هش د ر چنین ر استا یی
انجام می شود که منطبق با د ید گاه ها ی شرعی ما
نیز هست.
من همیشه کل ف را یند نواوری ر ا د ر نظر د ارم؛
ف را یند ی که از ا ید ه شروع می شود ،ا ید ه ها با ید
د ر گزارش های علمی نشان د هد از د قت الزم
برخورد ار هستند؛ به عبارت د یگر نظریه ها اثبات
می شود و خروجی به صورت مقاالت علمی گزارش
می شود و ا ین ف را یند اد امه می یابد و د ر قالب
ف را یند ها ی پیچید ه تر تبد یل به نمونه ا ی می شود
که کا را یی یا کارکرد خاص ر ا نشان می د هد که به
ان فناوری می گوییم.
سپسا ین سوال پیش می اید که ایا از فناوری می
توان محصول ا یجاد کرد و اگر ا ین امر محقق شود
ف را یند تجاری سازی و بعد از ان فروش وا یجاد ثروت
ملی و اشتغال پد ید می اید .د انشگاه ها د ر بازه زمانی
د ور ه تکامل ر ا طی ک رد ه اند؛ د انشگاه ها ی نسل یک
اموزش محور بود ند ،د ر نسل د و به سر اغ پژو هش
رفتند و پژو هش به عنوان ف را یند مهم شکل گرفته
و د ر د انشگاه نسل سه سوالا ین است که نتا یجا ین
پژو هش ها منجر به کار افرینی،ا یجاد بازار و اشتغال
مولد می شود یا خیر.
البته الزاما همه د انشگاه ها ی کشور نمی توانند با
ا ین تعریف و به سرعت کار افرین شوند ،بلکه همه
با یدا ین د رجات ر ا طی کنند ولی سرعت همه قطعا
یکسان نخواهد بود.
■ پژو هشگر ان اموزش الزم ر ا بر ا ی
تجاری سازی د ستاورد ها ند ید ه اند
ا یرنا :بناب را ین اهمیت پژو هش د ر رسید ن د انشگاه ها
به کار افرینی چیست؟
د کتر برومند :پژو هش ف را یند اساسی ب را ی تبد یل
ا ید ه به گزارش علمی و بعد تبد یل ان به محصول
و ف را یند ی است که ا ید ه ر ا به محصول تبد یل
می کند و بعد از ان ف را یند ها ی تجاری سازی
و اقتص اد ی است .از ا ین جهت پیچید ه است که
نوع افر اد ی که د ر ابتد ا د ر ا ین ف را یند پژو هشی کار
می کنند ،با نوع شخصیتی که با ید د ر بخش د وم
فعالیت کند متفاوت است و د انشجویان ،د انش
اموختگان و اساتید ما ب را ی قسمت د وم اموزش
الزم ر ا ند ید ه اند .بناب را ین ف را یند پژو هش مهم
است و با ید با د قت بیشتر ان ر ا انجام د هیم تا
بعد توسعه یابد ،د ر چنین روند ی به تد ریج د انشگاه
کار افرین شکل می گیرد و د انشجوی کارافرین از
د انشگاه خارج می شود که ب را ی رسید ن به ا ین
مرحله به تالش نیاز د ار یم.
■ رمز موفقیت؛ انسجام برنامه ریزی
بر ا ی زیست بوم نواوری
ا یرنا :بسیاری پژو هشگر ان معتقد ند نظام مالیاتی،
بیمه و غیر ه اماد گی کمک به نواور ان ر ا ند ارد،
ضمن ا ینکه ا ین افر اد با بازار سرما یه اشنا نیستند
و گاه د ر همکاری با سرما یه گذار ان متضرر می
شوند به عنوان معاون وزیر و د ر ارتباط با مسئوالن
و پژو هشگر ان چطور می توانید به نواور ان د ر ا ین
زمینه کمک کنید؟
برومند :اگر ف را یند نواوری خوب شکل بگیرد و اجر ا
شود؛ یعنی زیست بوم نواوری د ر کشور غلبه د ارد
و همه مر احل به سهولت شکل می گیرد ،اهمیت
فعالیت ها ی د انش بنیان شناخته شد ه ،سازمان
ها ی مالیاتی و بیمه می د انند با ید با اعتبار ات و
ار امش بیشتر با انها برخورد کنند و د ر حوزه بازار
افر اد زیاد ی د رک می کنند ارزش افزود ه ناشی از
پشتیبانیا ین فعالیت ها زیاد است.
اکنون ا ینطور نیست همه ا ین فعالیت ها با هم
منسجم شکل نمی گیرد و هر بار بخشی از مسائل
حل می شود .رمز موفقیت ،د ر انسجام برنامه ریزی
فکری و عملی ب را ی توسعه زیست بوم نواوری است.
یعنی ف را یند نواوری به تمام طرز تفکر و بنیان ها ی
فکری ما د ر زمینه ها ی سیاسی ،اقتص اد ی ،اجتماعی،
فر هنگی ارتباط د ارد و همه م رد م د ر ان نقش د ارند،
فقط د انشگاه و د انش اموخته د انشگاه ها نقش ا یفا
نمی کنند و ب را ی نمونه ا ید ه خوب از ارزش زیاد ی
برخورد ار است که ان ر ا یک فرد ع اد ی هم می تواند
مطرح کند و نه فرد ی د ر سطح د انشگاهی.
بخش د وم ف را یند نواوری به د ستگاه ها ی اج را یی
برمی گرد د و اگر انها توسعه اقتصاد د انش بنیان ر ا
د ر د ستور کار خود پذیرفته باشند تالش می کنند به
گونه ا ی از ان حما یت کنند .البته پیچید گی ها یی
وجود د ارد؛ مثال تشخیص یک فعالیت د انش بنیان
از یک فعالیت سنتی و ا ینکه چطور می توان ان ر ا
با سرعت انجام د اد .ا ین روش ها د ر بعضی کشور ها
به د لیل بنیان ها ی فر هنگی با اعالم کار افرین
صورت می گیرد و د ر جا یی د یگر به صحه گذاری
نیاز د ارد و زمان می برد .د ر ا ین بخش به انسجام
کاری نیاز د ار یم ،با ید د ر گفت وگو ها د ر جاها یی که
مسئوالن مختلف کنار هم می نشینندا ین مشکالت
ر ا حل کنیم؛ یکی از ا ین جاها شو را ی عالی عللوم،
تحقیقات و فناوری (عتف) است و د ر شکل گیری
مفهوم اقتصاد د انش بنیان که بعد د انشگاه کار افرین
ر اا یجاد می کند نقش اساسی د ارد.
■ اهمیتتقویتارتباطاتبیند ستگاهی
د وم ا ینکه ارتباطات بین د ستگاهی با ید قوی شود؛
یعنی وزارت علوم به تنها یی نمی تواند فکر و کار
کند با ید با مسئوالن مرتبط د ر وزارت صنعت،
معد ن و تجارت ،وزارت بهد اشت و د رمان ،اموزش
پزشکی وزارت نفت ،وزارت امور اقتصاد و د ا را یی
نزد یک و قوی کند .هر چه بتوانیم گفتمان ها ی
خود ر ا نزد یک تر کنیم ،ا ین امر بهتر شکل می
گیرد .معتقد م باور اصلی ا یجاد شد ه ولی د ر اجر ا
هنوز مشکالتی د ار یم؛ زیر ا بنیان ها ی فر هنگی و
اجتماعی رویا ینکه بهترین روش کد ام است ،تاثیر
می گذارد و با ید با هماهنگی بیشتر حل شود ولی
فکر می کنما ین کار انجام می شود.
قائم مقام وزیرعلوم د ر د انشگاه فرد وسی مشهد بیان کرد:
عزم جد ی وزارت علوم ب را ی توسعه بخش فناوری د ر د انشگاه ها و موسسات اموزش عالی
د کترعبد الرضا باقری قائم مقام وزیرعلوم ،تحقیقات
و فناوری د ربازد ید از پژو هشکد ه هوا خورشید
د انشگاه فرد وسی مشهد گفت :ما مصمم هستیم تا
بخش فناوری ر ا که د ر عنوان وزارت علوم تحقیقات
و فناوری گنجاند ه شد ه است ،بیش از گذشته د ر
د انشگاه ها و مر اکز اموزشی و پژو هشی کشور
توسعه د اد ه و تحقق بخشیم.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه فرد وسی
مشهد ،د را ین بازد ید که د کترمحمد کافی رئیس
د انشگاه فرد وسی مشهد و د کتر احد ضابط رئیس
پژو هشکد ه هوا خورشید نیزحضور د اشتند،
د کترباقری با اشار ه به فرما یش مقام معظم ر هبری
د ر خصوص رسید ن به خودباوری و تو لید دا خلی
بر استفاد ه از نیرو ها ی دا خلی تاکید کرد و اتفاقات
خوبی ر ا -که د ر عرصه فناوری ها و محصوالت
اردیبهشت . 97شماره 20
د انش بنیان د ر حال رخ د اد ن است -نشان د هند ه
تحققا ین خودباوری د انست.
قائم مقام وزیر علوم د ر نشست با مسئوالن و
متخصصان پژو هشکد ه هوا خورشید د انشگاه
فرد وسی مشهد تاکید کرد :فعالیت ها ی ا ین
مرکز می با یست به گونه ا ی توسعه یابد که فارغ
التحصیالن و د انشجویان رشته ها ی مرتبط د را ینجا
به کار گرفته شوند تا بتوانند پس از کسب تجربه
جذب بازار کارشد ه وا یجاد خود اشتغالی نما یند.
د کترباقری د ر اد امه گفت :یکی از د غد غه ها ی
ما د ر وزارت علوم ،ا یجاد اشتغال ب را ی فارغ
التحصیالن و نیرو ها ی جوان و متخصص است که
توجه به ا ین امر می تواند ضمن ا یجاد شغل ،مانع
از مهاجرت نخبگان از کشور شود و پژو هشکد ه
هوا خورشید با ید بنابر نیاز استان خر اسان رضوی،
حوزه ها ی جانبی ر ا نیز د ر مناطق مختلف ا ین
استان ا یجاد کند.
د کترکافی ،رییس د انشگاه فرد وسی مشهد نیز د ر
خصوص عملکرد ا ین پژو هشکد ه گفت :سیاست
د انشگاه فرد وسی تاکنون برا ین بود ه که پژو هشکد ه
هوا خورشید بتواند د ر عملکرد خود مستقل بود ه
و د انشگاه د ر امور ان به طور مستقیم وارد نشود.
وی ،استفاد ه ازانرژی ها ی تجد ید پذیر ر ا حامی
طبیعت د انسته و گفت :الزم است استفاد ه
ازانرژی ها ی تجد ید پذیر مورد حما یت جد ی
وزارت علوم قر ار گیرد.
د ر جریان ا ین بازد ید گزارشی از عملکرد ا ین
پژو هشکد ه د ر حوزه تو لید تجهیزات و توربین ها ی
باد ی و خورشید ی از طر احی تا ساخت و بهر ه
برد اری رئیس پژو هشکد ه هوا خورشید ار ائه شد. صفحه 34
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
نگاهی به عملکرد «کانون تفکر اب» د ر سالی که گذشت؛
چالش کم ابی و تد بیر د انشگاه یزد
35
ت
ع
ف
د بیرخانه کانونها ی تفکر د انشگاه یزد با ار ائه گزارشی عملکرد سال گذشته کانون تفکر اب ر ا
د رزمینه چالش کم ابی و تد بیری که د انشگاه یزد د ر ا ین زمینه اند یشید ه است ر ا تشریح کرد.
د ر ا ین گزارش امد ه است محد و د یت منابع اب که واقعیتی فر اگیر و پیش روند ه د ارد ،واقعیت
اشکار رویاروی جامعه ا یر انی است .با مالحظه ابعاد عمیق و خطیر ا ین موضوع و جوانب
گوناگون فنی ،فر هنگی ،ساختاری ،اجتماعی و اقتصا د ی د رگیر د ر مساله چند ال یه "اب"
لزوم طر احی بسته ها یی جامع و هماهنگ بر ا ی سازگاری با پد ید ه کم ابی د ر سطوح گوناگون
بر کسی پوشید ه نیست.
به غیر از تد ابیر و اصالحات ساختاری و عمومی الزم ،و با توجه به تفاوت نوع و شکل ا ین
معضل د ر نواحی گوناگون جغر افیا یی کشور ،طر احی ر اهکار ها ی منطقه ا ی و محلی نیز بر
اساس ویژگی ها ی جغر افیا یی و د انش بومی د ر هر ناحیه ،ضروری به نظر می رسد.
ا ین گزارش می افزا ید؛ یزد ،که د ر طول تاریخ با معضل "اب" مواجه بود ه و با ابتکار و سخت
کوشی کویرنشینان و بهر ه گیری از منابع محد و د ابی د ر قالب " قنات" موفق به مهار طبیعت،
سازگاری با ان و تمد ن سازی د ر قلب کویر شد ه ،د ر سال ها ی اخیر با شکلی خاص و حاد
از محد و د یت منابع اب مواجه گرد ید ه است .د ر حقیقت با از میان رفتن بخش بزرگی از
منابع ارزشمند اب از نظر کمی و کیفی و همچنین کاهش همزمان نزوالت اسمانی ،اکنون
ا ین خطه به طور فزا یند ه ا ی با کم ابی روبرو گرد ید ه است ،بگونه ا ی که از یک د هه پیش
به انتقال اب از حوزه مجاور احتیاج پید ا کر د ه و هم ا ینک بخش بزرگی از نیاز مصرفی اب
شرب د ر نقاط اصلی جمعیتی استان از همین محل تامین می گرد د .بر ا ین اساس و د ر جهت
تالش بر ا ی طر احی ر اهکار ها یی بلند مد ت ،د انش بنیان ،ر اهبرد ی و همه جانبه با د رخواست
نما یند ه مر د م یزد د ر مجلس شور ا ی اسالمی و با پیشنهاد ،همر اهی و همکاری د انشگاه یزد،
تشکل "کانون تفکر اب" د ر د انشگاه یزد ر اه اند از ی شد.
■ سابقه
د ر اد امه ا ین گزارش د رخصوص سابقه ا ین کانون توضیح د ا د ه شد ه است موضوع ا یجاد کانونی
که بصورت عمیق ،جامع ،علمی و فارغ از مباحث سیاسی و یا بخشی به موضوعات مرتبط با
اب استان یزد بپرد ازد از سال گذشته د ر د ستور کار شور ا ی گسترش د انشگاه یزد قر ار گرفت.
پس از تد وین گزارش توجیهی کانون تفکر اب از سوی معاونت پژو هشی د انشگاه یزد ،ا ین
گزارش شامل اهد اف ،ر اهبرد ها و برنامه ها ،مورد تصویب شور ا ی مذکور قر ار گرفت و با ا یجاد
ان موافقت بعمل امد .متعاقب ان کانون تفکر اب استان یزد از ابتد ا ی سال 96فعال گرد ید.
مزیت ا یجاد ا ین کانون ر ا میتوان د ر پیشنهاد ر اه حل ها ی یکپارچه ،خرد مند انه ،علمی و
جامع از ابعاد اجتماعی ،اقتصا د ی و فر هنگی بر ا ی مساله ر اهبرد ی مد یر یت اب استان د ر
محور ها ی تامین ،انتال ،توزیع و مصرف خالصه نمود.
■ ساختار
به گزارش د بیرخانه کانون ها ی تفکر د انشگاه یزد ا ین کانون به عنوان تشکلی تخصصی،
فر اگیر و بد ون وابستگی نهاد ی و اد اری ا یجاد گرد ید ه است .اعضا ی کانون ر ا استاد ان برجسته
د انشگاهی از تخصصها ی مرتبط با موضوع اب ،مد یر ان عالقمند و صاحبنظر د ر زمینه اب،
خبرگان و مجربین تشکیل مید هند .جلسات ا ین شور ا بصورت د و هفته یکیار با حما یت حوزه
معاونت پژو هشی د انشگاه یزد و با د ستور کار قبلی د ر د انشگاه یزد تشکیل میگرد د .البته بجز
افر اد فوق که تعد اد انان به پانزد ه نفر میرسد ،بصورت مورد ی و به عنا یت به د ستور کار جلسه
از د یگر صاحبنظر ان نیز د عو ت میگرد د تا بصورت مد عو د ر جلسه کانون حضور یافته و نسبت
به موضوعات مطروحه ار ا یه طریق نما یند .مضافا ا ینکه د رب کانون به روی صاحبنظر انی که
ا ید ه یا پیشنهاد ی د ر مورد موضوعات کالن مرتبط با اب استان د اشته باشند باز است و از
حضور انان د ر جلسه و د ریافت نقطه نظر ات انان استقبال میگرد د.
■ اقد ا مات انجام شد ه
"کانون تفکر اب" تشکلی نوپا محسوب می شود و قریب به یکسال از اغاز به کار ان می گذرد.
فهرست کوتاهی از فعالیت ها ی انجام یافته د ر ا ین مد ت بد ین شرح است:
الف .تد وین روند ها ی قانونی و چارجوب ها ی اجر ا یی
ب .تعیین اعضا ی اصلی
ج .انتخاب د بیر
د .تشکیل جلسات منظم ( 22جلسه د ر سال )1396
ه .بررسی و معرفی مباحث و چالشها ی اصلی اب استان یزد د ر قالب محور ها ی د وازد ه گانه
و اولویت بند ی انان بشرح ذیل:
-1تغییر ات اب و هوا یی (اقلیم) و اثار ان بر منابع اب استان
-2تشریح سیما ی منابع اب استان یزد
-3مد یر یت مصرف اب د ر بخش ها ی :کشاورزی ،شرب ،صنعت و خد ما ت
-4اب و اما یش سرزمین
-5مباحث مرتبط با اب و توسعه
-6انواع ر اهکار ها ی د سترسی به منابع اب جد ید شامل :انتقال اب ،اب ها ی ژرف و اب
مجازی
-7حفاظت کمی و کیفی منابع اب
-8بازچرخانی اب و بهر ه گیری از اب ها ی غیرمتعارف
-9مباحث حقوقی اب
-10مباحث زیست محیطی و تاثیر ان بر کیفیت و کمیت اب
-11جنبه ها ی اقتصا د ی ،اجتماعی و فر هنگی اب
-12ظرفیت سازی واموزش نیرو ها ی ماهر و کارامد د ر زمینه اب
از محور ها ی فوق تا کنون سه محور د ر د ستور کار قر ار گرفته اند .د ر اولین گام اقلیم و اب
و هوا طی جلسات متعد د مورد بحث و بررسی قر ار گرفته ،پس از ان تحلیلی از وضعیت فعلی
منابع اب استان انجام گرد ید ه که هر د و ا ین موضوعات منجر به صد ور بیانیه د ر برگیرند ه
اجماعی از نظر ات اعضا شد ه است .متن
ا ین بیانیه ها د ر پیوست ا ین گزارش منعکس گرد ید ه است .د ر گام سوم موضوع مد یر یت
مصرف اب مورد توجه قر ار گرفته که د ستور کار جلسات پا یانی سال 96ر ا تشکیل د ا د ه است.
به همین ترتیب نه محور د یگر یکی پس از د یگری د ر د ستور کار قر ار میگیرند.
■ حضور فعال د ر هفته پژو هش
د ر اد امه ا ین گزارش امد ه است به مناسبت هفته پژو هش ،به کانون تفکر اب به عنوان نهاد ی
که چالشها ی اب ر ا مورد بررسی قر ار د ا د ه و د ر مورد ان تد بیر میکند پیشنهاد گرد ید تا
د ر ا ین هفته که با مشارکت د انشگاه یزد و سا یر مر اکز علمی ،پژو هشی و اجر ا یی استان یزد
برگزار میگرد ید حضور فعال د اشته باشد .کانون از ا ین امر استقبال نمود ه و پنلی ر ا تحت
عنوان «تغییر ات اقلیمی» برگزار نمود .د ر ا ین پنل تخصصی ،اعضا ی کانون به تبیین موضوع
تغییر ات اقلیم د ر سطوح بین المللی ،منطقه ا ی و محلی پرد اختند و به سواالت شرکت
کنند گا ن پاسخ د ا د ند .همچنین ،اولین بیانیه کانون که پیر امون تغییر ات اقلیم انتشار یافته
بود بر ا ی حضار تشریح گرد ید و ابعاد تغییر اقلیم و اثر ات ان مورد بحث قر ار گرفت.
■ تو لید محتوی
د ر پا یان امد ه است خروجی ها ی کانون تفکر اب د ر مرحله نخست د ر قالب بیانیه ها یی با
اجماع عمومی و پشتوانه علمی خواهد بود که می تواند به عنوان مالحظاتی فر اد ستی د ر
مجموعه سیاست گزاری و مد یر یتی استان مورد توجه قر ار گیرد و د ر امر تصمیم سازی د ر
ابعاد کالن مد یر یت اب استان نقش سازند ه و موثری ا یفا نما ید .د رگام بعد مجموعه مباحث و
جمعبند یها ی انجام شد ه میتوانند منجر به معرفی ر اهکار ها ی محلی و منطقه ا ی د ر ر استا ی
مد یر یت صحیح و اصولی اب د ر بخشها ی مختلف مصرف گرد ند.
همانگونه که ذکر گرد ید کانون به عنوان تشکلی تخصصی ،مستقل و فر اگیر ا یجاد گرد ید ه
است .بنابر ا ین می تواند به عنوان بازوی مطمئن و توانمند مشاور ه ا ی د ر خد مت مد یر ان
ارشد استان و حتی سیاست گزار ان ملی قر اگرفته و د ر مسیر تو لید اسناد توسعه ا ی و تد وین
ر اهبرد ها و خط مشی ها ی اساسی مرتبط با اب عمل نما ید.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 35
ت
ع
ف
36
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
برریس د الیل نازایی پژو هش د ر ایر ان با تاکید بر پژو هش های اقتصادی
نشست علمی با عنوان « بررسی د الیل نازایی پژو هش د ر ایر ان با تاکید بر پژو هش های اقتصادی» با
همکاری د فتر امور پژو هشی د انشگاه مفید با ار ائه دکتر محمد رضا یوسفی شیخ رباط -د انشیار و عضو
هیات علمی د انشکد ه اقتصاد -برگزار گردید .در ابتد ای جلسه دکتر محمد رضا یوسفی به تبیین وضعیت
موجود پژو هش های صورت گرفته د رکشور پ ر دا خته و افزود ند با وجود رشد مقاالت علمی ،رشد تعد اد
د انشجویان تحصیالت تکمیلی ،گسترد گی رشته ها و گ را یش های علمی د هه اخیر کشور اما متاسفانه با
د و مساله مهم و اساسی روبه رو هستیم :اوال پژو هش های صورت گرفته نمی توانند کمک چند انی به
حل معضالت جامعه نمایند و ثانیا دچار افت فساد و بی اخالقی شد ه است.
نشانه های پژو هش نازا د ر کشور عد م تاثیر این پژو هش ها د ر حل مشکالت بخش های مختلف کشور
نظیر وجود جاد هها ی خر اب ،پل ها و ساختمان ها ی بی کیفیت ،معضالت خانواد ه ،وابستگی به نفت،
کسری مد اوم تر از تجاری ،فقر ،نابر ابری ،فساد و ...بود ه و این نشان می د هد پژو هش های صورت گرفته
نتوانسته به پیشرفت کشور و حل نامال یمات کمک کند.
مدیر مرکز مطالعات اقتصاد ی د انشگاه مفید د ر اد امه مهمترین د الیل نازایی پژو هش د ر ایر ان ر ا
محور های شش گانه ساختار اموزشی ،کمیت گ را یی ،ساختار اقتص اد ی ،ساختار سیاسی ،مد رک گ را یی
و د رامدزا یی عنوان کرد ند.
به عنوان مثال د ر کشور انگلیس الگوی تحصیلی د انشجو بدین صورت است که د انشجویان پس از ثبت
نام د ر د ور ه کارشناسی و پیش از اغاز رسمی کالس ها ی د رس ،یک د ور ه د و روزه تا یک هفته تحت
عنوان Inductionر ا طی می کنند که این به معنی اماد گی ها ی ضروری پیش از شروع د روس اصلی
است .د ر ا ین د ور ه د و حوزه اموزش عمومی و اختصاصی مطرح است .د ر بخش اطالعات عمومی فرد
اطالعاتی مانند روش ها ی مطالعه بهینه ،نحو ه جست وجو د ر بانک مقاالت ،نحو ه ارتباط با استاد ان ،نحو ه
استفاد ه از کتابخانه ،نحو ه استفاد ه ازا ینترنت وا یمیل (که د را ین د انشگاه ها امروزه بیشتر جنبه تشریفات
د ارد) ر ا فر ا می گیرد .د ر بخش اطالعات تخصصی ،هر د انشجو بسته به رشته تحصیلی اطالعاتی بسیار
کلی د ر مورد ژورنال ها ی علمی معتبر ،فرق یک مقاله علمی -پژو هشی و یک مقاله تحلیلی ،رتبه بند ی
ژورنال ها ی علمی اقتص اد ی ،روش ها ی مطالعاتی روز د ر حوزه اقتصاد ،نرم افزار ها و تکنیک ها ی ریاضی ر ا
فر ا می گیرد .ا ین اطالعات سپس د ر ترم یک د ر واحد ی تحت عنوان فناوری اطالعات ب را ی د انشجویان
اقتصاد تکمیل می شود .د ر ا ین واحد د رسی همه اطالعات فوق به عالو ه مهم ترین نرم افزار ها ی اقتص اد ی
مورد استفاد ه د ر پژو هش اقتص اد ی به د انشجویان اموزش د اد ه می شود .د ر ترم د وم که یک پروژه د رسی
د ر اقتصاد کالن یا خرد د ارد ،به همه تکنیک ها ی مورد نیازش مجهز است ،بناب را ین زمان و هزینه انجام
پروژه ب را ی وی به حد اقل می رسد و حتی به فکرش خطور نمی کند که جعل یا تقلب کند.
از سوی دیگر سیستم اموزشی به قد ری د ر مورد ا ین موضوع حساس و د قیق است که کوچک ترین
خطا یی د ر تهیه هر گونه گزارش و پروژه و پا یان نامه از چشم استاد ان و مسووالن اموزشی د ور نمی ماند.
ی را یت اموزشی و استفاد ه از یک نرم افزار
ابزار ان هم بسیار ساد ه است ،تصویب یک قانون تحت عنوان کپ
ید هد که گزارش تهیه شد ه ر ا با تمامی منابع موجود
به نام تقلب یاب که ا ین امکان ر ا به بررسی کنند ه م
چه کتابخانها ی و چه ا ینترنتی مطابقت د هد .تا 20د رصد کپی با ذکر منبع بال مانع است اما بیش از ان
تنها یک مجازات د ارد :اخر اج از د انشگاه و محرومیت از تحصیل.
عضو هیات علمی د انشکد ه اقتصاد د انشگاه مفید د ر تحلیل کمیت گر ایی به عنوان یکی از عوامل نازایی
پژو هش د ر ایر ان ابر از د اشتند کمیت گ را یی به معنای رشد شتابان د انشجویان مقاطع تحصیالت تکمیلی
بد ون تناسب با ظرفیت علمی د انشگاه ها بود ه و لذا توان اموزش کیفی مناسب ب را ی ا ین همه افر اد
وجود ند ارد.
ایشان د ر بخشی د یگر از سخنان خود به یکی دیگر از د الیل نازایی پژو هش د ر ایر ان یعنی به ساختار
اقتص اد ی کشور اشار ه کرد ند .بررسی ساختار تامین مالی پژو هش ها ی انجام شد ه د ر کشور ها ی مختلف
ید هد ،د ر کشور ها ی پیشرفته و به ویژه کشور ها ی صا در ات محور ،بیشترین سهم
به روشنی نشان م
تامین مالی پژو هش ها ،مربوط به شرکت ها و بنگاه ها ی صنعتی است و بیشترین سهم پژو هش ها ر ا نیز
ید هد.
پژو هش ها ی تجربی و بعد از ان پژو هش ها ی کاربرد ی تشکیل م
ً
د ر ا یر ان با توجه به د ولتی بود ن د انشگاه ها ی اصلی کشور ،می توان گفت عمال بخش عمد ه ب ود جه ها ی
پژو هشی کشور د ر حقیقت به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق د ولت توزیع می شود .د رکشور
ایر ان ،تقاضا ب را ی پژو هش ها ی توسعها ی و کاربرد ی از جانب شرکت ها و بنگاه ها ی صنعتی بسیار ناچیز
است .ا ین مساله عمد تاً ناشی از انگیزه پا یین شرکت ها و بنگاه ها ی ا یر انی ب را ی نواوری است .د ر حوزه
صنعت ،عواملی مانند بازار ها ی انحصاری و موانع تجاری و همچنین اتکا ی بنگاه ها ی اقتص اد ی به ر انت ها
و حما یت ها ی مستقیم د ولتی ،شرکت ها ی دا خلی ر ا از رقابت بی نیاز ک رد ه و انگیزه سرما یه گذاری
د ر تحقیق و توسعه از طریق شرکت ها ر ا کاهش د اد ه است .همین مساله ،بخش عمد ه تقاضا ب را ی
پژو هش ها ی توسعها ی و کاربرد ی ر ا از بین برد ه است.
ید هد میان د و متغیر هزینه ها ی پژو هشی و صا در ات صنعتی به ویژه
مطالعات UNCTADنشان م
ید اری وجود د ارد.
صا در ات با فناوری باال ( )High Techو اقتصاد رقابتی ارتباط معن
دکتر یوسفی د ر اد امه به نقش ساختار سیاسی د ر نازایی پژو هش اشار ه کرد ند و افزود ند مالحظات
سیاسی -عقیدتی د ر گزینش و استخد ام استاد ان و ارتقاء و تغییر وضعیت انان و فقد ان ر ابطه بهینه بین
پژو هش و سیاست گذاری از مشکالت جدی پژو هش د ر کشور است .مدیریت امور پژو هشی د ر برخی از
سازمان ها و نه اد های اجر ایی و تصمیم سازی د ر کشور برعهد ه افر اد غیرپژو هشی می باشد.
از دیگر اسیب های پژو هش د ر کشور مد رک گ را یی است .د ر هیچ یک از کشور ها ی توسعه یافته چنین
ولعی ب را ی د ریافت مد رک وجود ند ارد .به عبارت د یگر مد رک از کارکرد اصلی خود خارج شد ه است.
د ر ا یر ان با افر ادی مواجه هستیم که د ر سیستم ها ی سیاسی و اد اری هم سِ َمت و مقام د ارند و هم د ر
حال تحصیالت عالی هستند.
مد یر مرکز مطالعات اقتصادی و عضو هیات علمی د انشگاه مفید د رامدزا یی ر ا نیز یکی دیگر از د الیل
پد ید ه نازایی پژو هش محسوب د انسته و افزود ند د ر کشور ها ی معتبر د انشگاه ها یی که رتبه بهتری د ر
ر ده بند ی بهترین د انشگاه ها ی د نیا د ارند ،باالترین هزینه ها ر ا ب را ی شهریه د ریافت می کنند .ا ین د قیقاً
منطبق بر نظریه اقتص اد ی است ،چر ا که اگر انتخاب د انشجو اخذ مد رک از د انشگاهی چون اکسفورد یا
کمبریج است ،خود با ید هزینه چنین کیفیتی ر ا بپرد ازد .ا ین قاعد ه د ر ا یر ان کام ً
ال برعکس است؛ شهریه
باالتر مساوی است با اعتبار پا یین تر مد رک اخذ شد ه و کیفیت نازل تر اموزشی.
نخستین کنفر انس منطقها ی مخابر ات نوری بی سیم غرب اسیا د ر د انشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد
نخستین کنفر انس منطقها ی مخابر ات نوری بی
سیم غرب اسیا ،با حضور متخصصان ،کارشناسان،
اعضا ی هیئت علمی و د انشجویان و با هد ف توسعه
ارتباط موثر علمی با د یگر د انشمند ان و متخصصان
د ر د انشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد.
به گزارش نشریه عتف به نقل از د انشگاه صنعتی
اصفهان؛ د کتر سید محمود مد رس هاشمی رئیس
د انشگاه صنعتی اصفهان د ر ا ین کنفر انس ،با اشار ه
به فر ا رسید ن چهلمین سال تاسیس ا ین د انشگاه،
پشت سر گذاشتن چهل سال پر افتخار و پرتالش
ر ا ما یه افتخار جامعه علمی عنوان کرد و گفت:
د انشگاه صنعتی اصفهان د ر سال ها ی ابت دا یی د ر
حوزه اموزش بسیار خوب پا یه گذاری شد ه و امروز
فارغ التحصیالن ا ین د انشگاه د ر دا خل یا خارج از
کشور زبانزد هستند.
اردیبهشت . 97شماره 20
د کتر مد رس هاشمی با تاکید بر ا ینکه د انشگاه
صنعتی اصفهان به سرعت وارد مر احل پژو هشی و
پذیرش د انشجویان تحصیالت تکمیلی شد ،افزود:
امروز شاهد چاپ سر انه مقاالت بیش از ۳مقاله به
ازا ی هر عضو هیئت علمی د ر سال هستیم که یکی
از افتخار اتا ین د انشگاه محسوب می شود.
وی ،ارجاعات به مقاالت د انشگاه صنعتی اصفهان
د ر کشور ر ا کم نظیر د انست و با بیان ا ینکه تاکنون
بیش از ۲۳۰۰طرح صنعتی د ر ارتباط با صنعت
د ر ا ین د انشگاه اجر ا شد ه است ،تصریح کرد :همه
ا ینها باعث شد ه تا د انشگاه صنعتی اصفهان د ر
رتبه بن دی ها ی ملی و بین المللی جا یگاه بسیار خوبی
د اشته باشد.
د کترمد رس هاشمی با تاکید بر ا ینکه بین المللی
شد ن یکی از مهم ترین اهد اف کلی طرح ر اهبرد ی
د انشگاه د ر افق ۱۴۰۴د ر نظر گرفته شد ه است،
افزود :اق دا ماتی همچون برگزاری نخستین کنفر انس
منطقها ی مخابر ات نوری بیسیم غرب اسیا ،د ر جهت
ا یجاد ارتباط بین المللی با متخصصان و د انشمند ان
سر اسر د نیا و د انشگاه ها شکل گرفته و ازا ین اق دا مات
د ر د انشگاه حما یت ک رد ه و استقبال می کنیم.
د بیر کنفر انس منطقها ی مخابر ات نوری بیسیم نیز
د ر حاشیه ا ین روید اد علمی ،اهد اف اصلی برگزاری
ا ین کنفر انس ر ا ،گسترش و توسعه همکاری و
ارتباط مناسب با متخصصان و د انشمند انا ین حوزه
عنوان کرد و گفت :د ر ا ین روید اد ،متخصصانی از
کشور ها ی ا یر ان ،فنالند ،انگلیس ،جمهوری چک،
پرتغال ،شیلی ،فر انسه و صربستان به ا را یه مقاالت
خود خواهند پرد اخت.
د کتر اصغر غالمی ،با اشار ه به د ریافت چهل مقاله
بین المللی ،افزود :پس از بررسی ها ی الزم ۳۲مقاله
مورد پذیرش قر ارگرفت که ۱۴مقاله از کشور
ا یر ان و ۱۷مقاله نیز از خارج از کشور به صورت
سخنر انی ها ی شفاهی ار ائه می شود.
وی با اشار ه به فعالیت ها ی مناسب علمی و
تحقیقاتی مخابر ات نوری بی سیم د ر د انشگاه ها ی
صنعتی اصفهان ،تهر ان ،صنعتی امیرکبیر ،شهید
بهشتی ،شهید رجا یی ،گیالن و تربیت مد رس
گفت :با تالش ها ی صورت گرفته موفق شد یم
میزبان نخستین کنفر انس منطقها ی مخابر ات نوری
بیسیم د ر سطح غرب اسیا ،د ر د انشگاه صنعتی
اصفهان باشیم.
عضو هیئت علمی د انشگاه صنعتی اصفهان با
اشار ه به استقبال متخصصان وکارشناسان ا ین
عرصه از نخستین کنفر انس منطقها ی مخابر ات
نوری بی سیم ،ابر از ا می دو ار ی کرد :برگزاری ا ین
کنفر انس منجر به توسعه ارتباط موثر علمی با د یگر
د انشمند ان و متخصصان شود. صفحه 36
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
37
ت
ع
ف
رئیس پارک علم و فناوری مازن در ان از برگزاری روید اد ملی فناوری ها ی تقاضامحور
طربی خرب د اد
«روید اد ملی شتاب :فناوری ها ی تقاضا محور طبری» د ر ر استا ی تو لید ناب د ر شرکت ها ی نوپا ی
د انش بنیان و بر ا ی رفع نیاز و کمک به ارتقا ی سطح فناوری شرکت ها ی صنعتی ،با حما یت وزارت
علوم ،تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ۳۰ ،خرد اد ماه سال جاری
د ر مازند ر ان برگزار می شود.
به گزارش روابط عمومی پارک علم و فناوری مازند ر ان ،د کتر علی معتمد ز ا د گا ن رئیس پارک
علم و فناوری مازند ر ان با اعالم ا ین خبر گفت :د اوری و ارزیابی فناوری و ا ید هها ی د ریافتی ا ین
روید اد ملی فناورمحور با کمک شرکت ها ی سرما یه گذار انجام خواهد گرفت.
وی افزود :د ر بخش نخست پس از ارزیابی کامل فناوری ها ی ثبت شد ه د ر روید اد ۱۰ ،فناوری
برتر انتخاب و د ر Tech showبا نام TechnoTexفناوری خود ر ا معرفی می کنند و د ر بخش
د وم د ر فضا یی به نام Forum techبین شرکت ها ی استارتاپی و شرکت ها ی صنعتی حامی
روید اد ،مذاکر اتی با هد ف برقر اری ارتباط د ر قالب فرمت ها ی مختلفی مانند ،B2Bتحقیق و
توسعه مشترک و فروش فناوری برگزار می شود.
د کتر معتمد ز ا د گا ن تصریح کرد« :روید اد ملی فناوری ها ی تقاضا محور طبری» د ر ۵۰فناوری و
با محوریت فناوری ها ی نوین د ر مکانیزه کرد ن صنعتی ،صنا یع تبد یلی کشاورزی ،زیست محیطی،
ریخته گری ،کشاورزی با اولویت برنج ،صنا یع غذا یی با اولویت لبنی ،بهینه سازی مصرف انرژی و
صنعت پلیمر با کاربری بسته بند ی مواد غذا یی و صنا یع خود روسازی برگزار خواهد شد.
رئیس پارک علم وفناوری مازند ر ان اظهار ا مید و ار ی کرد با اجر ا ی ا ین روید اد پل ارتباطی خوبی
■
بین ا ید ه پرد ازان ،فناور ان و شرکت ها ی نوپا ی د انش بنیان کشور و شرکت ها ی بزرگ صنعتی
برقر ار شود و د ر جهت گسترش و ترویج تو لید ناب د ر شرکت ها ی استارتاپی کشور تاثیری مثبت
د اشته باشد.
با حضور معاون رئیس جمهور؛
پارک علم و فناوری ابوریحان افتتاح شد
د ومین پارک علم و فناوری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با حضور د کتر محمدباقر
نوبخت ،رئیس سازمان برنامه و بو د جه ،د کتر منصور غالمی ،وزیر علوم ،تحقیقات و
فناوری و د کتر محسن مهرعلیز اد ه ،استاند ار اصفهان د ر مر اسمی به بهر ه برد اری رسید.
به گزارش روابط عمومی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان ،د کتر محمد باقر نوبخت
د ر ا ین مر اسم اظهار کرد :ما با ید کمتر از 7سال د یگر یعنی د ر سال 1404به جا یگاه
نخست رتبه توسعه د ر منطقه برسیم.
وی با بیان ا ینکه ا ین یک انتخاب بر ا ی جمهوری اسالمی نیست؛ بلکه بر ا ی کشور یک
الزام است ،افزود :با روش ها ی سنتی ،امکان مسابقه با سرعت اطالعات روز د نیا ر ا
نخواهیم د اشت.
رئیس سازمان برنامه و بو د جه گفت :ر هبر معظم انقالب ،اقتصاد مقاومتی ر ا مطرح و ر اه اند ازی پارک علم و فناوری غیاث الد ین کاشانی به امضا رسید.
مرکز رشد مد یر یت شهری با هد ف ا یجاد مرکز رشد و توسعه کسب و کار ها ی مد یر یت
کرد ند تا زمان از د ست رفته ر ا جبر ان کنند.
وی اد امه د اد :بر ا ی رسید ن به رشد 8د رصد ی بر اساس بو د جه ،به 770هزار میلیارد شهری و صنا یع نرم افزاری و خالق وابسته به شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان است
که د ر 16واحد معین از مجموعه تجاری ارگ جهان نما به بهر ه برد اری خواهد رسید.
سرما یه گذاری نیاز د ار یم که امسال هم د ست یافتنی نیست.
نوبخت افزود :د ر سیاست ها ی اقتصاد مقاومتی صر احتاً به شرکت ها ی د انش بنیان اشار ه همچنین تفاهم نامه ر اه اند ازی پارک علم و فناوری غیاث الد ین کاشانی به منظور
شد ه است که قطعا از پارک ها ی علم و فناوری می گذرد؛ تالش ما بر ا ی بو د جه سال تجاری سازی د ستا ور د ها ی علمی و پژو هشی و ر اه اند ازی ا ین پارک د ر شهرستان کاشان
منعقد شد ه است.
ایند ه افزا یش چند بر ابری بو د جه ا ین پارک ها است.
ا ین تفاهم نامه با همکاری وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری ،شهرک علمی و تحقیقاتی
د ر اد امه پارک علم و فناوری ابوریحان با مساحت 20هکتار به بهر ه برد اری رسید.
ساختمان مرکز رشد ا ین پارک (ساختمان ابوریحان) با مساحت شش هزار و 500متر اصفهان ،فرماند اری ویژه کاشان و د انشگاه کاشان بر ا ی هماهنگی و بهر ه گیری
مربع زیربنا ،ظرفیت استقر ار 62واحد فناور نوپا و 30هسته فناوری ر ا د ارد که د ر حال از ظرفیت ها ی موجود د ر کاشان و نظارت بر روند فعالیت ها ی مرتبط با تامین و
بهر ه برد اری از توسعه ا ین پارک به امضا رسید.
حاضر اماد ه و به بهر ه برد اری رسید.
همچنین د و ساختمان چند مستاجر ه (ساختمان ها ی اند یشه 1و )2با مساحت همچنین زمین ا ین پارک به مساحت 40هکتار از طرف د انشگاه کاشان د ر ضلع جنوب
زیربنا یی پنج هزار متر مربع با ظرفیت استقر ار 60واحد فناور رشد یافته د ر حال شرقی ا ین د انشگاه واگذار شد ه است.
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با ا یجاد و بهر ه برد اری از مر اکز رشد و پارک ها ی
اماد ه سازی است.
مجموعه فضاها ی کارگاهی نیز با 3هزار مترمربع زیربنا که شامل شش بلوک کارگاهی فناوری وابسته به خود توانسته است با نقش افرینی د ر اکوسیستم نواوری و کارافرینی
و ا یجاد زیرساخت ها ی الزم بر ا ی رشد و توسعه بیش از 50۰شرکت و موسسه فناور،
با ظرفیت استقر ار 29واحد فناور است د ر حال ساخت و ر اه اند ازی است.
همچنین د ر ا ین مر اسم د و تفاهم نامه ر اه اند ازی مرکز رشد مد یر یت شهری د ر اصفهان قد م ها ی موثری ر ا د ر ر اه توسعه اقتصا د ی کشور برد ارد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 37
ت
ع
ف
38
صنا یعالکرتونیک؛پیرش اناقتصادد انش بنیان
علیوحدت
مد یرعاملصند وقحما یتازتحقیقاتو
توسعهصنا یعالکترونیک(صحا)
توسعه صنعتی از الزامات مهم ب را ی رشد هر کشوری محسوب می شود و فعالیت برخی صنا یع به گونها ی
است که ب را ی توسعه خود به حما یت ها ی ویژها ی نیاز د ارند .یکی از ا ین حما یت ها تامین مالی هوشمند
و برنامه ریزی شد ه می باشد .د ر ا یر ان د ر د هه ها ی گذشته مهم ترین روش تامین مالی صرفاً روش بانکی و
د ریافت تسهیالت از بانک ها بود ه که البته د ر طی زمان تغییر اتی د اشته است .به خصوص صند وق حما یت
از تحقیقات و توسعه صنا یع الکترونیک د ر د ور ها ی تاسیس شد که عم ده ترین روش تامین مالی بر عهد ه
بانک ها بود و بانک ها د ر تعامل با صنا یع پیشرفته که از یک سو د ا را ی خط تو لید سنتی نبود ند و از سوی
د یگر تجهیزات سنگین و متع دد ی ند اشتند و به طور کلی رویکرد جد ید ی ر ا د ر مباحث صنعتی از خود
نشان د اد ه بود ند دچار مشکالتی مانند فهم ا ین صنعت ،پیش بینی وضعیت اقتص اد ی و تحلیل فنی و
اقتص اد ی ان بود ند.
از ا ین رو صحا به عنوان صند وقی تخصصی که وظیفه تامین مالی ا ین صنا یع ر ا بر عهد ه د ارد تاسیس شد.
از جمله ویژگی ذاتی ا ین صند وق ها د ر د نیا تخصصی ،چابکی و سازگاری با حوزه ها یی است که ماموریت
حما یت از ان ها ر ا برعهد ه د ارند .بناب را ین مجلس شو را ی اسالمی د ر سال ۱۳۷۵ما ده واحد ها ی ب را ی
تاسیس صند وق حما یت از تحقیقات و توسعه صنا یع الکترونیک تصویب کرد و اساسنامه ان نیز د ر سال
۱۳۷۶د ر هیئت وزیر ان به تصویب رسید و یک سال بعد فعالیت ها ی صند وق اغاز شد .د ر سا یر نقاط د نیا
نیز صند وق ها ی متع دد ی تشکیل شد ه و همچنین د ر برخی مناطق بانک ها ی تخصصی نیز ب را ی صنا یع
ید هد تشکیل ا ین صند وق ها از لوازم توسعه صنعتی به شمار
مختلف تشکیل ش ده اند که ا ین ها نشان م
می اید.
د ر اساسنامه صحا ،صنا یع الکترونیک شامل صنا یع ارتباطی ،را یانها ی ،اتوماسیون ،الکترونیک نوری،
قطعات الکترونیک ،الکترونیک کاربرد ی تعریف شد ه است و تمامی ا ین صنا یع د ر بخش ها ی مختلف اعم
از سخت افزار و نرم افزار توسط صند وق حما یت از تحقیقات و توسعه صنا یع الکترونیک مورد حما یت قر ار
می گیرند.
صنا یع الکترونیک د ر د هه 70مهم ترین بخش از صنا یع پیشرفته محسوب می شد و د ولت ب هد رستی با د رک
ا ین موضوع اق دا م به تشکیل صحا کرد .از طرفی د ر طی سال ها ی گذشته صنا یع پیشرفته ارتقا ی بسیاری
د اشته اند و رشته ها ی جد ید ی به ان اضافه شد ه است و متناسب با ا ین تغییر ات فعالیت صند وق نیز رو به
گسترش بود ه است .هم اکنون نیز هم زمان با برنامه پنج ساله ششم توسعه ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ،ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ صحا به صند وق حما یت از صنا یع پیشرفته د ر حال تبد یل است که اق دا مات اولیه
ان انجام شد ه و اساسنامه ان د ر حال تصویب است .از ا ین رو می توان گفت فعالیت ها ی صند وق از ابت دا ی
تاسیس سیری منطقی ر ا د نبال ک رد ه و توانسته نقش قابل توجهی ر ا د ر حما یت از صنا یع پیشرفته کشور
د اشته باشد.
میزان فعالیت صنا یع الکترونیک
د ست یابی به اماری د قیق از میزان فعالیت صنا یع الکترونیک کار د ش وا ری است و به طور کلی د ر کشور د ر
زمینه اعالم امار تخصصی و گزارش ها یا ین حوزه ضعف د ار یم وا ین امر دال یل مختلفی د ارد ،که از جمله
می توان به گسترد گی ا ین صنا یع اشار ه کرد که هر کد ام از صنا یع مختلف د یگری هم تشکیل می شوند و
ا ین گسترد گی منجر ب هد ش وا ری ار ائه امار د قیق د را ین حوزه می شود .د لیل د یگرا ینکها ین صنا یع د ر د سته
صنا یع مکمل هستند و د ر بسیاری از صنا یع د یگر نیز مورد استفاد ه قر ار می گیرند .مث ً
ال صنا یع نساجی
اردیبهشت . 97شماره 20
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
و یا شیمیا یی با وجود ا ینکه ارتباط مستقیمی با
الکترونیک ند ارند اما به خوبی می توانند د ر تو لید ات
خود از ان به ره برد اری کنند .لذا د امنه تاثیر و میزان
فعالیت ا ین صنا یع بسیار گسترد ه است و البته بر
اساس پروانه ها ی به ره برد اری صاد رشد ه از سوی
وزارت صنعت ،معد ن و تجارت و تخمین ها ی اماری
ب هد ست امد ه ،حجم گردش مالی ا ین صنعت عد د
بزرگی است؛ امار موجود عد د ۲۰هزار میلیارد
تومان ر ا گزارش می کند که با سرما یه فعلی صند وق
تناسبی ند ارد و ا ین میزان سرما یه نمی تواند ا ین
بازار ر ا به خوبی پوشش د هد بناب را ین صحا تالش
د ارد تا د ر پروژه ها ی مهم تر و اثرگذارتر ورود کند.
با توجه به سوابق صند وق حما یت از صنا یع
الکترونیک د ر "اج را ی بیش از هزار طرح موفق" د ر
طول بیش از 17سال ،تقویت ا ین صند وق یکی
از گام ها ی مهمی خواهد بود که با ید د ر ر استا ی
توسعه صنا یع الکترونیک و تحقق اقتصاد مبتنی بر
د انش برد اشته شود .البته ا ین مهم تنها از طریق
افزا یش سرما یه صند وق محقق نخواهد شد و
گسترش نقش صند وق ها ی تخصصی به عنوان پل
ارتباطی نه اد ها ی ملی و سیاست گذاری د یگر مانند
بانک ها ،سازمان امور مالیاتی و سازمان بورس و ...
نیز به تحقق ان کمک خواهد کرد.
به عبارت د یگر ،رفع مشکالت مالی شرکت ها ی
د انش بنیان و فناوری محور د ر هر حوزها ی از
جمله صنا یع الکترونیک ،تنها از طریق اعطا ی وام
امکان پذیر نیست و سازوکار ها ی متنوع د یگری
نظیر اعطا ی معافیت ها ی گمرکی و مالیاتی و
همچنین اشکال مختلف سرما یه گذاری ها ی
خطرپذیر می توانند د را ین ر استا مورد استفاد ه قر ار
گیرند.
یکی از مهم ترین شکاف ها ی موجود د ر مسیر
تبد یل شد نشرکت ها ینوپابهشرکت ها ید انش بنیان
ِ
بزرگ د ا را ی توانا یی تبد یل فناوری به محصول ،عد م
ارتباط تحقیقات انجام شد ه با بازار و همچنین تامین
مالی و حما یت ها ی ضعیف د ر مر احل اولیه ا ین
شرکت ها است .د ر نتیجه همانگونه که مشاهد ه
می شود ،سطح تجاری سازی د ر کشور با سطوح قابل
قبول فاصله د ارد .اما همانگونه که پیش تر اشار ه شد،
فعالیت ها ی شرکت ها د ر مر احل اولیه ریسک ها ی
ذاتی به همر اه د اشته و حما یت ها د ر ا ین مرحله
نبا ید به اعطا ی وام خالصه شوند .از جمله اق دا مات
مهمی که با ید د ر ر استا ی رفع ا ین مشکل انجام
شوند ،ر اه اند ازی صند وق ها ی سرما یه گذاری خطر
پذیرخصوصیوگسترشفر هنگسرما یه گذاری ها ی
خطر پذیر د ر کشور است.
با ید با حما یت اولیه از بخش خصوصی زمینه حضور
و فعالیت ان ر ا د ر سرما یه گذاری خطرپذیر د ر ا ین
حوزه ها فر اهم کرد تا با چشید ن طعم موفقیت و
نواوری مناسب ،امکان توسعه ا ین فعالیت ها ا یجاد
شود و د ر فرصتی که سرما یه گذاری د ر بخش ها ی
سنتی ر اکد است ،امکان توفیق د ر ا ین بخش ها ی
نوین حاصل شود.
همان طور که گفته شد وظیفه اصلی صند وق د ر
قبال شرکت ها ،تامین مالی است که ا ین موضوع
طی ا ین سال ها پیشرفت ها ی بسیار زیاد ی د اشته
است و روش ها ی جد ید تری ب را ی ا ین تامین
مالی مطرح ش ده اند که برخی از ا ین روش ها د ر
اساسنامه صند وق مورد تاکید قر ار گرفته اند مانند
کمک صند وق به شرکت ها ب را ی جذب سرما یه گذار
دا خلی و خارجی.
همچنین صحا تالش ک رد ه د ر زمینه سرما یه گذاری
خطرپذیر( )Venture Capitalروش ها ی
بهینها ی ر ا د نبال کند و ب را ی ا ین منظور به صورت
غیرمستقیم وارد سرما یه گذاری خطرپذیر شد ه
و نه اد ها ی سرما یه گذاری خطرپذیر ر ا ب را ی
پروژه ها یی که به VCها عرضه می کنند ،حما یت
ک رد ه است و به ا ین ترتیب صحا ا ین نه اد ها ر ا د ر
کشور تقویت ک رد ه و ا ین نه اد ها می توانند ا ین
فر هنگ ر ا گسترش د هند.
البته با سازمان سرما یه گذاری و کمک ها ی
اقتص اد ی و فنی ا یر ان د رحال انعقاد تفاهم نامها ی
با هد ف معرفی فرصت ها یی موجود د ر کشور
به سرما یه گذار ان خارجی هستیم .تد ارک
نشست ها ی (Business-to-Business) B
2Bاز د یگر برنامه ها ی صند وق است تا فعاالن
صنعت الکترونیک و صنا یع مشابه د ر جهان بتوانند
با یکد یگر همکاری ها ی مشترکی ر ا برقر ار کنند و
وارد بازار زنجیر ه تامین محصوالت جهانی شوند.
تمام موارد گفته شد ه برنامه ها یی است که عال وه بر
تسهیالت مالی و ضمانت نامه د ر حال پیگیری است
تا صحا بتواند از جا یگاه خود استفاد ه بهتری ببرد و
از روش ها ی تامین مالی متنوع تری ب را ی حما یت از
شرکت ها استفاد ه کند.
ایند ه صنا یع الکترونیک
ایند ه صنعتی د ر د نیا به سوی صنا یع با فناوری
پیشرفته د ر حال حرکت است .صنا یع الکترونیک
نیز به عنوان چنین صنعتی د ر اکثر صنا یع نفوذ
جد ی د اشته است .مث ً
ال ایند ه صنعت خود رو که
زمانی مکانیکی محسوب می شد ،د ر اختیار صنعت
الکترونیک است و ایند ه بسیار روشنی د ر تمامی
ا ین بخش ب را ی صنعت الکترونیک پیش بینی شد ه
است .د ر کشور ما نیز با توجه به ا ینکه رسید ن به
اقتصاد د انش بنیان د ر اولویت ها ی سیاست گذاری
است ،صنعت الکترونیک نیز به عنوان صنعتی
ر اهبرد ی و کلید توسعه بسیاری از صنا یع ،به نظر
می رسد د ر ایند ه دچار تحول جد ی شود ،زیر ا هم
د ر برنامه ها ی توسعه کشور به ان توجه ویژها ی
شد ه و هم ا ینکه ارزش افزود ه بسیار باال یی د ارد.
از طرفی د ر کشورمان نیروی انسانی بسیار خوبی
د ر ا ین زمینه تربیت شد ه است و اقبال زیاد ی به
رشته ها ی مختلف ا ین صنعت ب را ی تحصیل د ر
ان ها وجود د ارد .بر اساس انچه گفته شد ما با ید
سرما یه گذاری خوبی نیز د را ین زمینه د اشته باشیم
ل کافی ب را ی نیروی انسانی تربیت
و نیاز است اشتغا
شد ه فر اهم شود.
ویژگی مهم صنا یع الکترونیک و صنا یع د انش بنیان
ا ین است که میزان سرما یها ی که ب را ی اشتغال د ر
ا ین صنعت نیاز هست د ر مقا یسه با بخش ها ی
مختلف د یگر بسیار متفاوت است و طبق اماری
که صند وق د ر ا ین زمینه د ارد مبلغی کمتر از صفحه 38
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
۱۰۰میلیون تومان ب را ی ا یجاد اشتغال د ر صنعت
الکترونیک الزم است که با ا ین وجود ارزش افزود ه
باال یی د ارد .همچنین با توجه به ا ینکه ا ین صنعت
متکی بر نیروی انسانی است ،مهارت ها ی ا ین نیرو
نیز می تواند ارزش افزود ه باال یی ا یجاد کند و به ا ین
ترتیب بسیاری از مشکالت کشور د ر حوزه اشتغال
ر ا نیز رفع کند .بر اساس انچه گفته شد می توان
ایند ه بسیار روشنی ب را ی ا ین صنعت د ر کشور
پیش بینی کرد.
موضوع مهمی که با ید مورد تاکید قر ار گیرد ا ین
است که تعد د نه اد ها ی مالی د ر کشور نیاز به
برنامه ریزی صحیح د ارد تا فعالیت انها د ر جهت
هم افزا یی بود ه و کمترین ت دا خل ر ا با یکد یگر
د اشته باشند .به نظر می رسد که اگر قر ار است د ر
کشور د انش و فناوری به ثروت تبد یل شود با ید
رویکرد صنعتی شکل گیرد و صرفاً از طریق مباحث
تحقیقات و ا یجاد فناوری نمی توان د ر کشور تو لید
ثروت کرد .ازا ین رو وزارت صنعت ،معد ن و تجارت
با ید د ر تجاری سازی و صنعتی کرد ن فناوری ها و
ارتباط صنا یع پیشرفته با بد نه صنا یع سنتی و نفوذ
د اد ن تکنولوژی د ر صنا یع موجود به صورت جد ی
عمل کند و د ر کنار ان با ید حما یت ها ی مختلفی
نیز از صنا یع صورت گیرد و توسعه صنعتی د ر
کشور به صورت متمرکز از طریق وزارت صنعت،
معد ن و تجارت انجام شود.
مسئله د یگر د ر ر ابطه با اولویت حوزه ها ی فناوری
و فعالیت ها ی اقتص اد ی مختلف د ر تخصیص
حما یت ها است؛ چر ا که بی شک حما یت ها ی
د ولت از شرکت ها مح دو د بود ه و با ید تخصیص
ان ها با توجه به اولویت ها صورت پذیرد .مثال
مهم د ر ا ین ر ابطه که د ر حال حاضر بحث ها ی
زیاد ی نیز پیر امون ان شکل گرفته ،حما یت ها ی
د ولتی گسترد ه از بعضی حوزه ها ی علوم بنیاد ی
د ر سال ها ی اخیر است .با وجود پیشرفت ها ی
چشمگیر حجم تحقیقات انجام شد ه د را ین حوزه ها،
اکنون با ید ا ین سوال مطرح شود که نتا یج حما یت
از ا ین رشته ها ،چه سهمی د ر پیشرفت اقتص اد ی
و صنعت کشور د اشته یا خواهند د اشت؟ ایا اگر
ا ین حما یت ها به حوزه ها ی د یگری مانند صنا یع
الکترونیک ،خود روسازی یا حتی صنا یعی با سهم
کمتر از فناوری ها ی پیشرفته نظیر حوزه معد ن
اختصاص یافته بود ،نتا یج بهتری حاصل نمی شد؟
اصالح ان ها است و هموار ه با ید توجه ویژها ی به طر احی شاخص ها ی مناسب ب را ی ارزیابی اثربخشی
سیاست ها وجود د اشته باشد.
نکته مهم و اساسی ا ینکه فارغ از نحو ه حما یت از شرکت ها ی نوپا و تالش ب را ی توسعه ان ها د و پیش نیاز
اصلی و اساسی د را ین زمینه متصور است :اول ارتباط موثر و کارامد بین المللی با شرکت و بنگاه ها ی صاحب
تکنولوژی به منظور ی اد گیر ی فناوری و ا یجاد و توسعه زمینه رسوخ فناوری د ر کشور و د وم تالش ب را ی
ا یجاد یا توسعه شرکت ها ی بزرگ د ر حوزه ها ی مختلف فناوری (د ر حول چند مگا پروژه ه دف گذاری شد ه )
یا افزا یش تاثیرگذاری و فناور محور شد ن بنگاه ها ی بزرگ موجود که انها می توانند نقش اصلی د ر توسعه
و رشد شرکت ها ی نوپا ر ا د ر جهت تکمیل زنجیر ه تامین خود د اشته باشند.
انواع حما یت ها ی صحا
انتقال فناوری ،تحقیقات کاربرد ی ،اشاعه و انباشت د انش فنی موارد ی هستند که به طور صریح
د ر اساسنامه به ان ها اشار ه شد ه است .همچنین صحا از فعالیت ها یی مانند نمونه سازی اولیه،
نمونه سازی ها ی نیمه صنعتی و صنعتی حما یت می کند .حما یت از طر احی و خد ما ت مهند سی
نیز از د یگر موارد حما یت صحا است .همچنین صند وق سرما یه الزم ب را ی تو لید محصوالت
ید هد .حما یت از فعالیت ها ی جانبی از قبیل اموزش ها ی
ر ا نیز د ر اختیار شرکت ها قر ار م
تخصصی ،شرکت د ر نما یشگاه ها ،مناقصات ،فعالیت ها ی بازاریابی شرکت ها و همکاری د ر
امور مربوط به صا در ات و جذب سرما یه گذار نیز بخش د یگری از حما یت ها ی صحا ر ا تشکیل
ید هند؛ بناب را ین حما یت ها ی صند وق بسیار جامع است.
م
د ر حال حاضر د و فعالیت مهم د ر صند وق د ر ا ین زمینه د ر حال اجر ا است که یکی اعطا ی
تسهیالت مالی است که با نرخ ترجیحی( 5تا 15د رصد) صورت می گیرد و د یگری صد ور
انواع ضمانت نامه است .تسهیالت مالی به گونها ی بسیار کاربرد ی به شرکت ها ار ائه می شود و
شرکت ها ر ا ب را ی د ریافت ا ین حما یت ها از صحا ترغیب می کنیم تا از ا ین تسهیالت با حد اقل
نرخ سود بهر ه ببرند .شرکت ها ب را ی کسب نقد ینگی خود ،افزا یش تو لید ،بهبود کیفیت تو لید
و ا یجاد ظرفیت ب را ی تو لید نیز می توانند از حما یت ها ی صحا استفاد ه کنند .د ر حوزه صد ور
ضمانت نامه نیز حما یت صند وق به صورت حما یت مالی مستقیم و حما یت اعتباری است .به
ا ین معنی که ب را ی صد ور ضمانت نامه به غیر از پار امتر ها ی مالی مرسوم به عواملی مانند د انش
فنی محصول ،سوابق حرفها ی و سبد مشتریان شرکت ها نگاه ک رد ه و میزان ریسک شرکت ها
ر ا بر ا ین اساس محاسبه می کنیم تا د ر انجام قر ار د اد ها و شرکت د ر مناقصات بتوانیم به بهترین
ش را یط ،ضمانت نام ه ر ا صاد ر کنیم.
امار مقایسهای تعداد و مبلغ تسهیالت مالی
1699
مبلغ(میلیارد ریال)
تعداد
980
937
939
668
167
96
سیاست گذاری مناسب به منظور تحقق اقتصاد
مبتنی بر د انش ،نیازمند شناخت د رست وضع
موجود است .پیش از هر چیز ،با ید شاخص ها یی
ب را ی سنجش سهم صنا یع نوین و مبتنی بر د انش
از اقتصاد کشور و مسائل مهم د یگری نظیر اشتغال
طر احی شوند .سپس با بکارگیری رویک رد ها ی
این ده پژو هانه ،تاثیر ارتقا ی ا ین صنا یع بر مسائل
د ا را ی اهمیت د ر ایند ه مورد بررسی قر ار گیرد.
اج را ی د رست سیاست ها مستلزم توجه به نقش
نه اد ها د ر بخش ها ی مختلف صنعت ،بازرگانی،
سا یر بخش ها ی کشور و همکاری ان ها است.
تجربه قانون د انش بنیان نیز نشان د اد ه است که
بخش ها ی مختلف گمرک ،مالیات و ...نقش به
سزا یی د ر اج را ی برنامه ها ی حما یت از فناوری و
نواوری د ارند .همچنین با ید خاطر نشان کرد که
ارزیابی سیاست ها ،بخشی ج دا یی ناپذیر از اجر ا و
39
160
95
107
94
299
27
78-92
93
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
امار مقایسهای تعداد و مبلغ ضمانتنامههای صادرشده
700
589
مبلغ(میلیارد ریال)
505
600
تعداد
500
400
328
265
260
200
155
95
100
17
96
300
95
94
4
3
93
78-92
0
ت
ع
ف
خریین بیش از 400
میلیارد ریال تاکنون د ر
ساخت فضاها ی اموزشی
د انشگاهکاشان
رسمایه گذاری کرد ه اند
مد یرعامل ستاد توسعه د انشگاه کاشان گفت:
خیرین بیش از 400میلیارد ریال تاکنون بر ای
ساخت فضاهای اموزشی این د انشگاه سرمایه
گذاری کرد ه اند.
علی محمد الماسی اظهار کرد :بیش از 27هزار
متر مربع فضای اموزشی ،پژو هشی و رفاهی و
خد ما تی با حمایت و مشارکت خیرین ارجمند
د ر این د انشگاه ساخته شد ه است.
وی ساخت سالن ورزشی خانم ارزه گر،
خوابگاه باباخلیل ،خوابگاه عصار ،خوابگاه
مسچی ،خوابگاه هاشمیان ،خوابگاه مبینی،
سالن ورزشی الجورد ی ،د انشکد ه حقوق،
د انشکد ه مهند س سعید ی ،د انشکد ه مهند سی
د کتر ساتر و زهر ا کتابچی ،ازمایشگاه مرکزی
پروفسور ارشد ی ،ساختمان فاطمه گالبی،
خوابگاه ر اهب ،خوابگاه امامی و خوابگاه ترکیان
ر ا از جمله این طرح ها ذکر کرد.
وی خاطر نشان کرد :خیرین د انشگاه کاشان
عالو ه بر ساخت فضاهای اموزشی و خد ما تی
د ر فعالیت های پژو هشی و تحقیقاتی همچون
تاسیس بنیاد نخبگان سعید ی ،برگزاری کرسی
های وقفی بین المللی ،بنیاد کتاب مطهر و
تاسیس صند وق فاطمه الزهر ا (س) و موسسه
مطالعات پیشرفته سعید ی همکاری د اشته اند.
مدیر عامل ستاد توسعه د انشگاه کاشان به
پنج پروژه نیمه تمام خیر ساز خوابگاه ترکیان،
ازمایشگاه بیوتکنولوژی مسلمی نیا ،مرکز
د رمانی جعفرز اد ه و ساختمان پرد یس شهد ا
اشار ه کرد و افزود :بر ای تکمیل این طرح ها
با 40د رصد پیشرفت فیزیکی به ح دو د 30
میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
وی تعهد ات وزارت علوم بر ای پرد اخت
50د رصدی اعتبار ات بر ای تکمیل پروژه
های خیرساز ر ا خواستار شد و اظهار کرد :با
اختصاص این اعتبار ات ،طرح های نیمه تمام
خیرین زودتر به اتمام و مورد بهر ه برد اری
قر ار می گیرد.
الماسی خاطر نشان کرد :خیرین الگو های
ارزشمند ایثار د ر جامعه هستند که با اق دا می
خد اپسند انه د ر ر اه علم و د انش حرکت معنوی
خود ر ا اغاز و اد امه می د هند که و انچه انجام
می د هند به عنوان باقی و صالحات بر ای انها تا
ابد باقی خواهد ماند.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 39
ت
ع
ف
40
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
ط عمومی ها و خربنگار ان برتر منطقه د و کشور
سومین جشنوار ه معرفی و تجلیل از رواب
د کتر اسماعیل با یبورد ی ،قائم مقام اد ار ه کل
روابط عمومی وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری
که به عنوان سخنر ان ویژه د رسومین جشنوار ه
معرفی و تجلیل از روابط عمومی ها و خبرنگار ان
برتر د انشگاه ها و پارک علم و فن اوری منطقه
د و کشور حضور د اشت ،گفت :روابط عمومی د ر
اد ار ات و د انشگاه ها نقش ارزند ه ا ی د ر افزا یش
اگاهی جامعه د ارند.
د کتر با یبورد ی با اشار ه به ا ین که روابط عمومی
ها با ید م رد می باشند و ارتباط گسترد ه ا ی د ر
جامعه د اشته باشند افزود :د اشتن سواد رسانه ا ی،
حقوقی ،سیاسی و روانشناسی و احتر ام به حقوق
م رد م از جمله شاخصه ها ی یک روابط عمومی
فعال است.
قائم مقام اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم،
تحقیقات و فناوری به نقش قلم د ر جامعه اشار ه
و تصریح کرد :د ر احاد یث و ایات قران خد اوند
به قلم سوگند یاد ک رد ه و ا ین نشان د هند ه
جا یگاه رفیع قلم د ر پیشگاه الهی و همچنین
د ر جامعه است.
د کتر با یبورد ی اد امه د اد :شغل روابط عمومی و
خبرنگاری پرتنش و د ا را ی استرس کاری ویژه ا ی
است .نقش روابط عمومی فقط انتقال د هند ه خبر
سازمانی نیست ،بلکه انتقال د هند ه اگاهی به
جامعه علمی و م رد م است.
معاون اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم،
تحقیقات و فناوری تصریح کرد :برخورد اری
از زبان ادبیات رفتاری وحدت افرین از د یگر
شاخص ها ی روابط عمومی ها شمرد ه می شود
همچنین ا یجاد ،تقویت وحدت و همد لی بین
م رد م و د ولت و ا یجاد حس ا می دو ار ی و همچنین
انعکاس واقعیت ها از د یگر ظرفیت ها و شاخص
ها ی روابط عمومی ها است.
د کتر با یبورد ی به ارتقا تکنولوژی ارتباطات
اشار ه و اذعان کرد :با بهر ه گیری از فناوری
جد ید ارتباطات و روابط عمومی الکترونیک می
«شغل روابط عمومی و خربنگاری ،پرتنش و د ا را ی اسرتس کاری ویژه ا ی است»
توان ارتباطات ر ا گسترد ه تر کرد .روابط عمومی
الکترونیک د ا را ی ضعف ها و فقر مخصوص منابع
علمی است.
معاون اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم،
تحقیقات و فناوری د ر پا یان اظهار کرد :برپا یی
چنین جشنوا ره ها یی ارتباطات و انگیزه فعالیت
ها ی رسانه ا ی ر ا بیشتر خواهد کرد.
پارک ها ی علم و فناوری و د انشگاه ها یکی
از مخاطبان شعار سال هستند
د کتر مجید متقی طلب رییس پارک علم و
فناوری گیالن د ر ا ین مر اسم با اشار ه به ا ین نکته
که انچه که مهم است ا یجاد تعامل بین م رد م
و مر اکز تصمیم سازی و تصمی م گیری است
تا توسعه همه جانبه محقق شود ،گفت :روابط
عمومی ها و خبرنگار ان د ر ا ین زمینه نقش موثر
و کارامد د ارند.
د کتر متقی طلب با اشار ه به نقش مهم روابط
عمومی ها ی پارک ها ی علم و فناوری د ر کشور
اظهار کرد :مسووالن روابط عمومی ها ی ا ین
حوزه د ر اگاهی بخشی مد یر ان د ر زمینه فعالیت
پارک ها ی علم و فناوری د ر کشور و شناساند ن
محصوالت د انش بنیانی که د ر بازار عرضه ک رد ه و
قابل استفاد ه است ،نقش مهمی د ارند.
رییس پارک علم و فناوری گیالن با اشار ه به
نامگذاری امسال از سوی مقام معظم ر هبری با
عنوان "حما یت از کاال ی ا یر انی" بیان کرد :پارک
ها ی علم و فناوری و د انشگاه ها یکی از مخاطبان
شعار سال هستند.
وی با اشار ه به فر ارسید ن ۴۰سالگی انقالب
اسالمی خاطر نشان کرد :روابط عمومی ها ی
پارک ها ی علم و فناوری و د انشگاه ها نیز می
توانند با بیان د ستا و رد ها ی ا ین حوزه ها بعد
از پیروزی انقالب اسالمی د ر ا ین بخش نقش
افرینی کنند.
وی د ر اد امه سخنانش ضمن قد رد انی از
خبرنگار ان تصریح کرد :اصحاب رسانه یاور ان
اصلی ما د ر اطالع رسانی د ستا و رد ها ی حوزه ها ی
د انشگاه و پارک ها ی علم و فناوری هستند.
برگزاری ا ین گونه جشنوار ه ها ،باعث ا یجاد
رقابتی سالم بین خبرنگار ان و روابط عمومی ها
خواهد شد.
سومین جشنوار ه معرفی و تجلیل از روابط
عمومی ها و خبرنگار ان برتر منطقه د و کشور
با حضور د کتر متقی طلب رییس پارک علم و
فناوری استان گیالن ،د کتر با یبورد ی قائم مقام
اد ار ه کل روابط عمومی وزارت علوم ،تحقیقات
و فناوری ،مد یر ان روابط عمومی د اتشگاه ها
و پارک ها ی علم و فناوری ،کارشناسان و
اصحاب رسانه ها ی گرو هی منطقه د و کشور
د ر سالن اجتماعات پارک علم و فن اوری
گیالن برگزار شد.
حسین یحیی ز اد ه د بیر سومین جشنوار ه معرفی
و تجلیل از روابط عمومی ها و خبرنگار ان برتر
منطقه د و کشور د ر مر اسم اختتامیه ا ین جشنوار ه
گفت :برگزاری ا ین گونه جشنوار ه ها ،باعث ا یجاد
رقابتی سالم بین خبرنگار ان و روابط عمومی ها
خواهد شد.
وی با بیان ا ینکه 48خبرنگار از استان ها ی
گیالن ،مازن در ان و گلستان د ر ا ین جشنوار ه
شرکت د اشته اند اظهار د اشت :طبق فر اخوان
اعالم شد ه 214اثر د ر بخش های گزارش ،تیتر،
عکس ،مصاحبه و گزارش ارسال شد که طبق
کارشناسی ها ی صورت گرفته از سوی د اور ان،
۲۳بر گز ید ه د ر ا ین جشنوار ه انتخاب شد ند.
مد یر روابط عمومی د انشگاه مازن در ان هد ف
از برگزاری ا ین جشنوار ه ر ا ا یجاد رقابت سالم،
هم افزا یی و ارتباط بیشتر بین اصحاب رسانه و
روابط عمومی ها ی د انشگاه ها و پارک ها ی علم
و فناوری منطقه د و کشور(گلستان ،مازن در ان و
گیالن) و ارتقا ی کیفی ا ین فعالیت ها و همچنین
زمینه سازی ب را ی استاند ارد سازی فعالیت ها ی
روابط عمومی عنوان کرد.
الزم به یا د ا و ری است که برگزاری شانزد همین
نشست تخصصی مد یر ان روابط عمومی
د اتشگاه ها و پارک ها ی علم و فناوری منطقه
د و کشور و کارگاه اموزشی «روابط عمومی و
ارتباط با صنعت» ،از مهم ترین برنامه ها ی ا ین
جشنوار ه بود.
تو لید نانوذر اتی ب را ی ذخیر ه سازی هید روژن با عصار ه چا ی سبز توسط محققان د انشگاه کاشان
محققان د انشگاه کاشان با استفاد ه از عصار ه چا ی سبز نانوذر اتی ر ا ب را ی ذخیر ه سازی گاز هید روژن تو لید کرد ند.
به گزارش نشریه عتف طاهر ه غالمی ،د انشجوی د کتر ا ی شیمی د انشگاه کاشان و از محققان
ا ین پژو هش ،هد ف ا ین طرح ر ا تهیه نانوذر اتی بر ا ی ذخیر ه هید روژن و افزا یش ظرفیت انها د ر
ذخیر ه سازی د انست و افزود :مهمترین بخش د ر نظر گرفته شد ه د ر ا ین طرح ،تهیه نانوذر ات
نیکل الومینات/نیکل اکسید( )NiO /NiAl2O4/با روش شیمی سبز بود ه است.
وی اضافه کرد :بر ا ی ا ین منظور از عصار ه گیاه چا ی سبز ،که به وفور نیز د ر طبیعت یافت می شود،
به عنوان عامل رسوب د هند ه به جا ی رسوب د هند ه ها ی متد اول شیمیا یی استفاد ه شد.
غالمی یکی از مزیت ها ی د یگر کاربرد عصار ه گیاه چا ی سبز ر ا جا یگزینی بر ا ی سورفاکتانت
ها ی تجاری چون انیونی ،کاتیونی و پلیمری د انست و یا د ا و ر شد :استفاد ه از ا ین روش منجر به
تو لید نانوذر اتی یکنواخت و ریز ،با د رجه تخلخل باال و مناسب بر ا ی استفاد ه د ر صنا یع انرژی شد.
ا ین محقق با بیان ا ینکه جهان به سوی جا یگزینی هید روژن به عنوان سوخت پاک به جا ی
سوخت فسیلی د ر حرکت است ،اضافه کرد :د ر بخش د وم ا ین تحقیقات ،قابلیت نانوذر ات سنتز
اردیبهشت . 97شماره 20
شد ه د ر ذخیر ه سازی هید روژن مورد ارزیابی قر ار گرفت و به تایید رسید.
به گفته وی ،نتا یج ازما یش های صورت گرفته نشان می د هد با استفاد ه از نانوذر ات گر افن ،د ی
اکسید تیتانیوم و سیلیکا می توان ظرفیت ذخیر ه سازی هید روژن توسط نانوذر ات سنتزشد ه
ر ا به مقد ار قابل توجهی افزا یش د اد.
غالمی بیشترین مصرف هید روژن ر ا د ر صنا یع نفت و پاال یش گاز عنوان کرد و گفت :ا ین گاز
عمد تاً به عنوان یک خور اک جانبی ،ماد ه شیمیا یی حد واسط و یا حتی به عنوان یک ماد ه
شیمیا یی خاص مورد استفاد ه قر ار می گیرد .همچنین د ر سر اسر د نیا ،طر احی وسا یل نقلیه
ا ی که از هید روژن به عنوان سوخت استفاد ه می کنند مورد مطالعه و بررسی قر ار گرفته است.
ا ین تحقیقات از سوی طاهر ه غالمی د انشجوی د کتر ا ی و پروفسور مسعود صلواتی نیاسری
عضو هیات علمی د انشگاه کاشان و همکار انشان اجر ا یی و نتا یج ان د ر مجله Renewable
Energyبا ضریب تاثیر 4.825منتشر شد. صفحه 40
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
41
ت
ع
ف
نشست اعضا ی انجمن صنا یع همگن برق و الکرتونیک با مد یر ان پارک علم و فناوری خر اسان
جمعی از اعضا ی انجمن صنا یع همگن برق و الکترونیک خر اسان رضوی د ر نشستی با د کتر علم
اله دا یی ،رییس پارک علم و فناوری خر اسان و مد یر ان پارک زمینه ها ی همکاری مشترک ر ا مورد
بحث و بررسی قر ار د اد ند.
د ر ا ین نشست ،اقا ی د کتر مد نی ،نا یب رییس انجمن صنا یع برق و الکترونیک د ر ر ابطه با فعالیت
ا ین انجمن گفت :انجمن صنا یع همگن برق و الکترونیک خر اسان رضوی ،انجمن باسابقه ا ی است که
فعالیت ان چند ین سال متوقف شد ه بود اما اخیر ا با رویکرد حما یت از شرکت ها ی تو لید ی و د انش
بنیان فعال شد ه است.
اقا ی نمازی ،رییس کمیته ساخت دا خل انجمن با بیان ا ین که مشکل عمد ه شرکت ها ی د انش بنیان
بحث فروش محصوالت است ،از جمله اهد اف ا ین کمیته ر ا باز کرد ن مسیر فروش ب را ی شرکت ها
عنوان کرد.
وی اعالم کرد :بر اساس قانون مقرر شد ه است که سازمان بازرسی کل کشور از اعضا ی انجمن به عنوان
هیات تخصصی ب را ی نظارت بر روند استفاد ه از کاالها ی ساخت دا خل د ر سازمان ها و ارگان ها ی
د ولتی استفاد ه کند.
اقا ی چمنیان ،عضو هیات مد یر ه صنا یع همگان برق و الکترونیک نیز د ر ا ین نشست از نوع نگاه متولیان
صنعت استان به شرکت ها ی د انش بنیان ابر از گال یه کرد و گفت :متاسفانه بعضی از مسئوالن شرکت
ها ی د انش بنیان ر ا صرفا به صورت شرکت ها ی خد ما تی د ر نظر می گیرند و به جا ی حما یت از توسعه
صا در ات د انش بنیان ،سرما یه گذاری خارجی ر ا د ر اولویت قر ار می د هند.
اقا ی د کتر علم اله دا یی هم د ر ا ین نشست از اماد گی پارک ب را ی همکاری با انجمن صنا یع همگن برق
و الکترونیک به خصوص د ر قضیه ساخت دا خل خبر د اد و گفت :اگر اهالی صنعت به طور قوی و با
حد اکثر ظرفیت خود وارد مید ان شوند ،تمام عوامل مانع پیشرفت خلع سالح خواهند شد.
هام یش بانوان کارافرین د ر حوزه ICTبا حضور مد یر ان پارک علم و فناوری خر اسان
هما یش بانوان کارافرین مشهد د ر حوزه ICT
با حضور مد یرکل د فتر امور بانوان و خانواد ه
استاند اری خر اسان رضوی ،مد یرکل اد ار ه
ارتباطات و فناوری اطالعات خر اسان رضوی،
رییس حوزه ریاست و مد یر روابط عمومی و
امور بین الملل پارک علم و فناوری خر اسان،
مد یر مرکز رشد ICTپارک علم و فناوری
خر اسان و جمعی از بانوان کارافرین موفق استان
د ر د انشگاه فرد وسی مشهد برگزار شد.
اقا ی خلیلی ،مد یرکل اد ار ه ارتباطات و
فناوری اطالعات خر اسان رضوی د ر سخنانی
د ر ا ین هما یش اظهار د اشت ICT :از جمله
پد ید هها یی است که د ر طی د هه اخیر توانسته
است تا جا یگاه خود ر ا د ر جهان به عنوان موتور
پیشر ان توسعه کشور ها رقم بزند و سهم بانوان
د ر ا ین مقوله کامال برجسته و قابل رویت است.
ا یشان ضمن اشار ه به د ستا ور د ها ی د ولت د ر
حوزه ICTگفت :وزارت ارتباطات و فناوری
اطالعات ،مرکز توانمند سازی و تسهیل گری
کسب و کار ها ی نوپا د ر حوزه ICTر ا به
عنوان اولین مرکز د ر سطح کشور د ر استان
خر اسان رضوی ا یجاد کرد که وظیفه مشاور ه
و حما یت از تمام فعاالن ا ین عرصه ر ا بر عهد ه
د ارد و مسئولیت مهم ا ین مرکز به اقا ی
جاهد ی ،مد یر مرکز رشد ICTپارک علم و
فناوری خر اسان واگذار شد ه است.
خانم نعمتی ،مد یر روابط عمومی و امور بین
الملل پارک علم و فناوری خر اسان د ر سخنان
خود د ر ا ین هما یش تاکید کرد :زنان کشور ما
می توانند پا یاپا ی مرد ان د ر جا یگاه ها ی مهم
موفق باشند و نقش خود ر ا د ر عرصه ها ی
مختلف ا یفا کنند .وی گفت :بعضا شر ا یطی
پیش می اید که زنان د ر وضعیت سختی قر ار
می گیرند و از شر ا یط ا ید ه ال فاصله می گیرند
ولی علی رغم ا ین شر ا یط سخت بسیار موفق
هستند ،چر ا که به خود و توانمند ی ها ی خود
ا یمان د ارند.
خانم سلجوقی ،مد یرکل د فتر امور بانوان
و خانواد ه استاند اری خر اسان رضوی نیز د ر
سخنان خود ضمن اشار ه به رتبه پا یین کشور
د ر شاخص بر ابری جنسیتی د ر مقا یسه با د یگر
کشور ها خواستار حضور فعال تر بانوان د ر
اجتماع و عرصه کارافرینی با انگیزه و اعتماد
به نفس باالتر شد.
د ر ا ین هما یش ،خانم مرضیه خزائی ،مد یرعامل
شرکت ر ا یانیک و تو لید کنند ه محصوالت
لمسی و تعاملی یوسنسی ،خانم لید ا تیموری،
مد یرعامل رکاد و مد رس د انشگاه و کارافرینی،
خانم محیا مومن ز اد ه ،از موسسان استارتاپ
سفارش غذا ی انال ین چیند ی و خانم سمیر ا
امیری ،موسس و مد یر پروژه استارتاپ ای
پارتمان به توصیف مر احل مختلف زند گی شان
و رموز موفقیت خود د ر کسب و کار پر د ا خته و
تجربیات خود ر ا د ر اختیار حاضر ان قر ار د ا د ند.
د ر پا یان هما یش از جمعی از کارافرینان عرصه
ICTبا اهد ا ی جوا یز نفیس ،تقد یر و تشکر به
عمل امد.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 41
ت
ع
ف
42
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
پارک علم و فناوری خر اسان رئیس کمیته فناور ان و د انشگاهیان د ر هامیش مانا
هما یش مانا (مشارکت اجتماعی ،نهضت اشتغال) به همت سازمان بهزیستی استان خر اسان رضوی و با
حضور استاند ار خر اسان رضوی ،رییس کمیسیون فر هنگی و اجتماعی مجلس شو را ی اسالمی ،معاون
سیاسی ،اجتماعی و امنیتی استاند ار و رییس سازمان بهزیستی کل کشور برگزار شد.
سرکار خانم نعمتی به عنوان رییس کمیته فناور ان و د انشگاهیان د ر طرح اشتغال م دد جو یان بهزیستی
از طرف پارک علم و فناوری خر اسان د را ین هما یش حضور د اشت و به ار ائه گزارشی از فعالیت ها ی
ا ین کمیته پرد اخت.
خانم نعمتی د ر توضیح ماهیت کمیته فناور ان و د انشگاهیان گفت :د ر ا ین کمیته ما بیشتر با افر اد
تحصیل ک رد ه تحت پوشش بهزیستی و افر اد د ا را ی مهارت ها ی فنی سروکار د ار یم.
ا یشان بر لزوم پیوند افر اد معلول با احاد جامعه و ت وا نمن دی ها ی باال ی ا ین قشر تاکید و تصریح کرد :ما
با ید ا ین فر هنگ ر ا به وجود اوریم که همه ما د ر سازمان ها ی د ولتی و غیرد ولتی می توانیم د ر کنار
خود افر اد معلولی ر ا د اشته باشیم که علی رغم د اشتن معلولیت ،از تخصص ،توانا یی ،مهارت و توان
باال یی برخورد ارند و میتوانند د ر کنار ما به فعالیت های مفید و سازند ه بپرد ازند.
رییس حوزه ریاست و مد یر روابط عمومی و بین الملل پارک علم و فناوری خر اسان اعالم کرد :ما د ر
نظر د ار یم تا افر اد تحت پوشش کمیته بهزیستی ر ا به شرکت ها ی فناور پارک پیوند د هیم تا با ایجاد
عزت نفس و خودباوری د ر بین افر اد معلول انان ر ا به جامعه و محیط کار پیوند د اد ه و به زند گی عادی
د ر کنار دیگر ان برگرد انیم
خانم نعمتی اظهار ا می دو ار ی کرد تا سال ایند ه حد اقل نزد یک به 200نفر از م دد جو یان سازمان
بهزیستی د ر شرکت ها ی فناور پارک علم و فناوری خر اسان مشغول به کار شوند.
د ر ا ین هما یش اقا ی د کتر پوریوسف ،رییس سازمان بهزیستی خر اسان رضوی گفت :رویکرد ما د ر
سازمان بهزیستی به سمت توانمند سازی گر وه ها ی هد ف است و به همین جهت ما به یک گفتمان
سازی اجتماعی د ر جهت ا یجاد اشتغال نیاز د ار یم که از جمله اهد اف طرح مانا همین ا یجاد گفتمان و
تحرک اجتماعی و استفاد ه از ظرفیت تمام افر اد جامعه ب را ی تحقق اشتغال م دد جو یان است.
اقا ی د کتر عزیزی ،رییس کمیته فر هنگی و اجتماعی مجلس شو را ی اسالمی د ر سخنانی د ر ا ین
هما یش اظهار د اشت :با ید ا ین فر هنگ د ر کشور ما ا یجاد شود که هیچ تفاوتی بین افر اد سالم و معلول
وجود ند اشته باشد وی گفت :بر اساس قانون با ید 3د رصد از استخد ام د ستگاه ها ی د ولتی به افر اد
معلول اختصاص یابد که متاسفانه ا ین امر محقق نشد ه است و هم بخش عمومی و هم بخش خصوصی
وظیفه د ارند که د ر جهت اشتغال معلوالن نقش خود ر ا ا یفا کنند.
اقا ی حسینی ،معاون سیاسی ،اجتماعی و امنیتی استاند ار خر اسان رضوی و رییس طرح مانا هم د ر
سخنانی ضمن تشکر از سازمان بهزیستی و کمیته ها ی 9گانه طرح مانا بر رویکرد اجتماعی کرد ن امر
توانمند سازی و اشتغال م دد جو یان به عنوان هد ف اصلی ا ین هما یش تاکید کرد.
پارک علم و فناوری د رخشش رشکت کاوش صنعت طوس د ر
خر اسان ،غرفه برتر
جشنوار ه بین امللی خوارزمی
د ر زمینه اخالق
حرفه ا ی
د ر اولین نما یشگاه نوروزی صنا یع د ستی،
جاذبه ها ی گر د شگر ی ،سوغات و هد ا یا ،غرفه
پارک علم و فناوری خر اسان به عنوان غرفه
نمونه د ر زمینه اخالق حرفه ا ی بر گز ید ه شد.
شا یان ذکر است که نما یشگاه نوروزی صنا یع
د ستی ،جاذبه ها ی گر د شگر ی ،سوغات و
هد ا یا ی مشهد از تاریخ 4الی 11فرورد ین
1397برگزار شد.
اردیبهشت . 97شماره 20
طرح شرکت کاوش صنعت طوس از شرکت ها ی د انش بنیان پارک علم و فناوری
خر اسان با عنوان بومی سازی فناوری طر احی و ساخت پکیج ها ی مد یر یت و مهار و تزریق
پسا ب ها ی نفتی حاصل از فرایند نمک ز د ا یی از نفت خام د ر سی و یکمین جشنوا ر ه
بین المللی خوارزمی به عنوان طرح برتر بر گز ید ه شد.
اقا ی مهند س ناصری ،مد یرعامل شرکت کاوش صنعت طوس اعالم کرد :بر ا ی انتقال نفت
خام به پا ال یشگاه و کشتی نیاز است تا از میزان نمک موجود د ر نفت خام کاسته شود و
شرکت ما موفق شد ه است تا پساب حاصل از نمک ز د ا یی ر ا با یک فرایند کامال به روز
مهار سازد.
ا یشان د ر توضیح مزا یا ی ا ین طرح گفت :طرح مهار پساب ها ی نفتی نقش مهمی د ر
حفاظت از محیط زیست ا یفا می کند چر ا که اگر پسا ب ها ی نفتی حاصل از فرایند نمک
ز د ا یی نفت خام وارد هر محیطی شود ،ان منطقه ر ا خالی از هر گونه گیاه و حیوان
می سازد.
اقا ی ناصری ،د و عامل سخت کوشی و بهر ه مند ی از حما یت ها ی پارک علم و فناوری ر ا
به عنوان عوامل اصلی موفقیت ا ین شرکت عنوان کرد. صفحه 42
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
■
43
مد یر مرکز رشد فناوری اطالعات و ارتباطات پارک علم و فناوری خر اسان خبر د اد:
ت
ع
ف
د رامد 70میلیارد ی رشکت ها ی مرکز رشد فناوری اطالعات و ارتباطات د ر سال 96
و افزا یش 25د رصد ی تعد اد پذیرش نسبت به سال گذشته
جاهد ی
مد یر مرکز رشد فناوری اطالعات و
ارتباطات پارک علم و فناوری خر اسان
■ د ستا و رد ها ی مرکز رشد فناوری
اطالعات و ارتباطات د ر سال 96چه بود ه
است؟
بر اساس تجربه بیش از 14سال فعالیت مرکز رشد
ICTپارک خر اسان ،بخش عمد ها ی از فعالیت
ا ین مرکز د ر سال 96به موضوع به روزرسانی
و تغییر رویه ها ی پذیرش و توانمند سازی اعضا
اختصاص د اشت .د ر حوزه پذیرش د ر ا ین سال
مد ل شناسا یی و جذب استارتاپ ها و شرکت
■
ها د ر مرکز رشد فناوری اطالعات و ارتباطات
کامال تغییر پید ا ک رد ه و شا ید بتوان گفت تنها
مرکز رشد کشور هستیم که مد ل پذیرش خاص
خود مان ر ا د ار یم و اولویت ها ی پذیرش سال 96و
97نیز مبتنی بر روند ها ی تجاری بازار و شاخص
ها ی د انش بنیان هموار ه د ر حال به روزرسانی
است.
البته د ر حوزه توانمند سازی اعضا نیز د ر سال
گذشته ،فرایند جاری مِنتورینگ مرکز رشد،
مج دد ا بازنگری و ظرفیت منتور ها ی موجود
تقویت گرد ید .د ر کنار خد ما ت منتورینگ ،بحث
ار ائه خد ما ت مشاور ه و اموزش نیز جزو اولویت
ها ی مرکز بود ه و د ر سال گذشته به طور متوسط
به هر شرکت بیش از 50نفر ساعت خد ما ت
اموزش و مشاور ه تخصصی د ر حوزه کسب و کار
و فناوری اطالعات و ارتباطات ار ائه نمود ه ا یم.
به لطف خد ا و علیرغم تنگناها ی اقتص اد ی موجود
د ر بازار ،یکی از د ستا و رد ها ی ویژه سال گذشته
د رامد ها ی اعضا و استارتاپ ها و شرکتها بود .د ر
سال 1396شرکت ها ی جاری عضو مرکز به
رقمی بالغ بر 75میلیارد ریال د رامد د ست پید ا
کرد ند که ب را ی ا ین شرکت ها ی نوپا و استارتاپی
د ستاورد مناسبی است گرچه چشم اند از
د رامد ی ا ین شرکتها خیلی بیشتر از ارقام است
و ا می دو ار یم با تقویت حما یتها و افزا یش تالش
ا ین نخبگان حوزه فناوری و بهبود فضا ی کسب
و کار کشور به ا ین چشم اند از د ست پید ا نما ییم.
د ر حوزه مالی یکی د یگر از بزرگترین د ستاورد ها
د ر سال 96جذب سرما یه بیش از 20میلیارد
ریال از محل سرما یه گذار ان خطر پذیر ب را ی
استارتاپ ها ی مرکز رشد است .ا ین تامین مالی
که ب را ی چهار استارتاپ و از چند سرما یه گذار
مختلف صورت پذیرفته د ر یک فرایند طوالنی
و سخت رخ د اد ه است که ا می دو ار یم بتوانیم ا ین
فرایند ر ا ب را ی سا یر استارتاپ ها تسهیل نما ییم.
د ر حال حاضر تعد اد شرکت ها ی جاری ا ین
مرکز رشد 31عضو بود ه و د ر سال گذشته 16
شرکت پذیرش شد ه اند که 25د رصد باالتر از
میزان پذیرش د ر سال 95می باشد .اشتغال
مستقیم شرکت ها ی مرکز رشد فناوری اطالعات
و ارتباطات بیش از 230نفر بود ه است که نسبت
به سال 95شاهد افزا یش 10د رصد ی می باشیم.
ر اه اند از ی مرکز توانمند سازی کسب و کار ها ی
نوپا ی استان یا ictStartupsبا مشارکت وزارت
ارتباطات و فناوری اطالعات از جمله اق دا مات
سال 96پارک خر اسان بود که مد یر یت ان به
مرکز رشد فناوری اطالعات و ارتباطات ا ین پارک
واگذار شد .ا ین مرکز به مد ت 6ماه است که
به استارتاپ ها ی کل استان د ر حوزه فناوری
ید هد و البته
اطالعات و ارتباطات خد ما ت ار ائه م
هنوز معتقد م د ر ابت دا ی ر اه هستیم .از مهمترین
اق دا مات ا ین مرکز به برگزاری 17کارگاه اموزشی
و اج را ی پاویون استارتاپها با متر اژ 450متر د ر
نما یشگاه ا یر انکام مشهد و ار ائه خد ما ت هاستینگ
را یگان و مشاور ه و ...اشار ه نمود که د ر بازد ید
معاونت د ولت الکترونیک وزارت ارتباطات و
فناوری اطالعات به عنوان عملکرد ی شاخص د ر
سطح کشور مورد تقد یر قر ار گرفت.
■ برنامه ها ی شما ب را ی سال 97چیست؟
از جمله هد ف گذاری ها ی ما د ر حوزه
فرایند ها ی دا خلی ب را ی سال 97افزا یش کیفیت
توانمند سازی و اصالح فضا ی استقر ار اعضا ی
مرکز رشد است که الزم است د ر سال جاری
بهبود یابد.
و د ر حوزه توسعه تعامالت بیرونی نیز ،برنامه
ریزی جهت برگزاری اولین نشست مشترک
مر اکز رشد ICTکشور د ر مشهد د ر خرد اد ماه
و ر اه اند از ی پرد یس تخصصی فناوری اطالعات
و ارتباطات استان خر اسان به کمک وزارت
ارتباطات و فناوری اطالعات و با مشارکت پارک
علم و فناوری خر اسان از جمله برنامه ها ی مهم ما
ب را ی سال جاری است.
مد یر مرکز رشد فناوری اطالعات و ارتباطات
پارک علم و فناوری خر اسان خبر د اد :د رامد
70میلیارد ی شرکت ها ی مرکز رشد فناوری
اطالعات و ارتباطات د ر سال 96و افزا یش 25
د رصد ی تعد اد پذیرش نسبت به سال گذشته
به مناسبت بزرگد اشت زاد روز خواجه نصیر الد ین طوسی و هفته مهند س:
منا یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری د ر د انشگاه شهید رجا یی برگزار شد
به مناسبت بزرگد اشت زاد روز د انشمند ا یر انی ،خواجه نصیر الد ین طوسی و هفته مهند س ،نما یشگاه
سیار موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان از روز ششم تا نهم اسفند ماه 96د ر د انشگاه
تربیت د بیر شهید رجا یی تهر ان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا ،مر اسم گشا یش ا ین نما یشگاه روز
یکشنبه ششم اسفند ماه د ر محل د ائمی نما یشگاهها ی د انشگاه تربیت د بیر شهید رجا یی و با
همکاری ا ین د انشگاه د ر فضا ی ۲۵۰متری و با نما یش ۲۵اثر د ر حوزه علوم قد یم و مباحث
پا یها ی و بخش فیزیک برگزار شد و نما یشگاه مذکور تا نهم اسفند د ر معرض د ید مخاطبان و
بازد ید کنند گا ن قر ار گرفت که با استقبال خوبی مواجه شد.
از اهد اف برگزاری ا ین نما یشگاه میتوان به تعامل بین موزهها و د انشگاهها ،فر اهم اورد ن بستر
مناسب جهت همکاریها ی علمی ،معرفی موزه علوم و فناوری د ر د انشگاهها ی کشور و ا یجاد
انگیزه جهت تباد ل علمی و فر هنگی اشار ه کرد.
گفتنی است بازد ید از نما یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان همه
روزه از ساعت 9الی 17بر ا ی عموم ازاد بود و گرو هها ی مختلف د انشجویی و د انشاموزی با
هماهنگیها ی انجام شد ه ،از ا ین نما یشگاه بازد ید کرد ند.
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 43
ت
ع
ف
رشد 210د رصد ی
مخاطباننوروزی
موزه علوم و فناوری
موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی
ا یر ان د ر تعطیالت نوروز سال 97با خیل عظیم
مخاطبان نوروزی مواجه شد و د ر مقا یسه با سال
گذشته ا ین مخاطبان با رشد ی تقریباً 210
د رصد ی همر اه بود.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری
جمهوری اسالمی ا یر ان ،د ر پی اق دا مات موثر
روابط عمومی د ر د ر اسفند 1396د ر جهت
مذاکر ه با سازمان گ رد شگر ی شهرد اری تهر ان،
جامعه تورگرد انان و کمیته تخصصی بافت
تاریخی منطقه ،12چاپ بلیت ها ی تبلیغاتی،
انجام مجموعه فعالیت ها ی تبلیغاتی روزانه موزه
علوم و فناوری د ر کنار برنامه ها ی سا یر موزه ها ی
خیابان سی تیر و د ر مسیر قر ار گرفتن تور ها ی
گ رد شگر ی تهر ان و همچنین استقبال م رد م از
نما یشگاه موزه لوور فر انسه که د ر موزه ملی برگزار
می شد ،باعث استقبال کم نظیر از موزه علوم و
فناوری ا یر ان د ر ا یام تعطیالت نوروزی شد.
بر اساس ا ین گزارش ،ا یام بازد ید ها ی نوروزی از
سوم فرورد ین اغاز و تا هفد هم فرورد ین اد امه
د اشت که د ر ا ین مد ت بیش از 3670نفر از موزه
بازد ید کرد ند که د ر مقا یسه با سال 96که 1178
نفر بازد ید کنند ه د اشت ،ا ین تعد اد با رشد 210
د رصد ی همر اه بود ه است.
استقبال چشمگیر مخاطبان ،پویا یی و تالش
بی وقفه همکار ان حاضر د ر نما یشگاه از
ویژگی ها ی بارز و قابل توجه بازد ید ها ی نوروزی
بود که از شلوغ ترین و پویاترینا یامی بود که موزه
د ر طی حیات خود به چشم د ید ه و ثبت رکورد
شلوغ ترین روز تاریخ موزه ملی علوم و فناوری
با پذیرش بیش از 520نفر بازد ید گرو هی و
انفر اد ی اوج ا ین شور و نشاط و شکوفا یی بود .
گفتنی است ،استقبال از اولین و اخرین
بازد ید کنند ه نوروزی با اه دا ی پک تبلیغی
مصاحبه و عکس یاد گاری از د یگر اق دا ماتی بود د ر
ر استا ی کسب رضا یت بازد ید کنند گا ن انجام شد
و بر اساس مصاحبه ها ی انجام شد ه و ثبت نظر ات
مخاطبان د ر د فتر یادبود موزه ،بیش از 95د رصد
از بازد ید کنند گا ن از موزه علوم و فناوری رضا یت
کامل د اشتند.
44
منا یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمیا یر ان د ر شهر جم
نما یشگاه عالو ه بر کمیت از لحاظ کیفیت نیز جزء
نما یشگاه ها ی متفاوتی بود که تا به امروز ،موزه
ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان د ر
سطح کشور برگزار ک رد ه است .نحو ه بازد ید گر وه ها
(د انش اموز ،د انشجو ،خانواد ه) به شکل تور ها ی
ه دا یت شد ه د ر فضا ی نما یشگاه توسط 10نفر از
همیار ان نما یشگاه و پرسنل موزه نما یشگاه سیار
موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان انجام می پذیرفت.
ا ین نما یشگاه با استقبال خوب خانواد هها مواجه شد
و تعد اد بازد ید خانواد هها نسبت به نما یشگاه ها ی
قبلی چشم گیر بود.
هفد همین نما یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری
جمهوری اسالمی ا یر ان از 19الی 24اسفند ماه 96
به میزبانی شهر جم برگزار گرد ید.
ا ین نما یشگاه از مجموعه نما یشگاه ها یی بود که
موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان
د ر سطح کشور برگزار می کند .د ر ا ین نما یشگاه
57اثر د ر د و حوزه علوم و فناوری ها ی قد یم
ا یر ان (مجموعه تر ازها ی محمد کرجی ،مجموعه
گر انکش ها ی کتاب معیار العقول ،مجموعه اثار
رصد خانه مر اغه ،مجموعه اثار بازسازی شد ه کتاب
الحیل) و علوم فیزیک (فیزیک و مباحث پا یها ی
ان) به معرض نما یش و تعامل با مخاطبان گذاشته
شد که 39اثر د ر حوزه علوم و فناوری ها ی قد یم
ا یر ان و 18اثر د ر حوزه علوم فیزیک بود ند.
از برنامه ها ی جانبی نما یشگاه سیار موزه ملی علوم و
فناوری جمهوری اسالمیا یر ان جنگ شگفتی ها ی
علم با موضوع جنگ شیمی و اپتیک بود که هر روز
د ر 6سانس برگزار شد .ا ین برنامه با ا یجاد فضا یی
نشاط اور سعی د ر اموزش علم با سا ده ترین و جذاب
ترین شی وه هاست.
هفد همین نما یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری
ا یر ان د ر مقا یسه با نما یشگاه ها ی قبلی د ر سطح
کشور تغییر ات چشم گیری د ر اثار و نوع نما یش
و تعامل د اشت.
اردیبهشت . 97شماره 20
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
از د یگر موارد د یگر د ر حوزه مخاطب د ر نما یشگاه
سیار موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان د ر شهر جم
هماهنگی ب را ی بازد ید گر وه ها ی خرد سال و کود ک
بود .یکی از اهد اف اصلی نما یشگاه سیار ،پوشش
طیف مختلفی از مخاطبان است و خود ر ا مح دو د
به مخاطب خاصی نمی کند.
نما یشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان ،
نما یشگاهی تاثیرگذار و فر هنگ ساز د ر حوزه موزه و
اموزش بود ه و همچنین باعثا یجاد باور ها ی جد ید
د ر حوزه موزه و موزد اری می شود که قطعاً باا ین روند
روبه رشد وا ینکه هر نما یشگاهی نسبت به نما یشگاه
قبلی از لحاظ محتوا و شیو ه نما یش اثار تغییر اتی
اساسی پید ا می کند ،می تواند جزء مثال ها و منابع
خوب د ر حوزه نما یشگاه ها ی موفق کشور شود.
عواملی که به روند رشد و پیشرفت نما یشگاه
سیار موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان به عنوان تنها
نما یشگاه سیار موزها ی د ر کشور کمک می کند،
نخست ،تو لید و ا یجاد مجموعه ها ی جد ید و
تاثیرگذار ،هم د ر حوزه علوم قد یما یر ان و همچنین
علوم نوین و د وم ،شی وه ها ی نما یشی جد ید است که
به حقیقیتا ین د و مکمل هم هستند.
از عوامل تاثیرگذار د یگر د ر جذب مخاطب ب را ی
چنین نما یشگاه ها یی ،طر احی خد ما ت ب را ی
بازد ید کنند هها باا ین هد ف که انها بتوانند به ر احتی
د سترسی مناسب به فضا و همچنین د سترسی به
اثار نما یشگاه د اشته باشند.ا ین موضوع د ر نما یشگاه
سیار موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان اغاز شد ه و د ر
نما یشگاه سیار د ر شهر جم اشکار بود که قطعاً د ر
نما یشگاه ها ی بعد ی نیز توسعه پید ا خواهد کرد.
سهولت ارتباط مخاطب و همچنین اعتماد انها
به اثار نما یشگاه ها ی ا ین چنینی که بیش تر،
اثار بازسازی شد ه ر ا به شکل تعاملی و کنش
و واکنشی به نما یش می گذارند هم به انتخاب
موضوع مجموعه ها ی نما یشگاه و بازسازی انها
و هم به شی وه ها ی معرفی و نما یش انها بستگی
مستقیم د ارد .اگر نما یشگاه ها یی مانند نما یشگاه
سیار موزه ملی علوم وفناوری بخواهند به عنوان
منبع موثق د ر ا ین حوزه (از لحاظ محتوا ی علمی
و شی وه ها ی نما یشی جد ید) فعالیت چشم گیر و
تاثیرگذار د اشته باشند ،با یستی عوامل مذکور ر ا
د ر اولویت فعالیت ها ی خود قر ار د اد ه و هر روز بر
توسعه ان بکوشند .
د ر پا یان گفتنی است ،نما یشگاه سیار موزه ملی
علوم فناوری ا یر ان ،نما یشگاهی با پتانسیل ها ی
متفاوت و جذاب که قطعاً نیازمند ،تالش
روزافزون و همکاری و حما یت ارگان ها ی
مختلف است. صفحه 44
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
ت
ع
ف
45
بازد ید مد یر پروژه «تونل علم» املان از موزه ملی علوم و فناوری ا یر ان
د کتر پیتر اشتا ینر ،مد یر پروژه «تونل علم» المان ،روز چهارشنبه 9اسفند ماه به منظور امکان سنجی
بر ا ی برپا یی ا ین نما یشگاه سیار د ر ا یر ان از موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا بازد ید کرد.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا د کتر اشتا ینر ضمن بازد ید از بخشها ی
مختلف موزه ،با د کتر جلیلی ،رییس ا ین مجموعه نیز د ید ار د اشت.
د ر ا ین نشست ،د کتر جلیلی د ربار ه تاریخچه و نحو ه تشکیل موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا
توضیحاتی ار ائه د اد و به کمبود فضا که مانع ا یجاد و گسترش گالری ها ی متعد د میشود ،اشار ه
کرد.
د کتر جلیلی د ر مورد تعد اد بازد ید کنند گا ن موزه گفت :تقریبا روزانه 300نفر که اکثر انها
د انش اموز هستند از موزه ملی علوم و فناوری د ید ن می کنند.
د کتر اشتا ینر د رخصوص همکاری خود با موزه د ویچه المان گفت :من به عنوان یکی از همکار ان
موزه د ویچه ،ا ین موزه ر ا یکی از بزرگترین موزهها ی علم د ر د نیا می د انم که د ار ا ی سه شعبه
د ر المان است.
د کتر جلیلی ضمن تایید سخنان اشتا ینر د رخصوص کیفیت موزه د ویچه ،گفت :ا ین موزه بعد از
موزه علوم چین ،از بزرگترین و مد رنترین موزهها ی علم د نیاست.
وی تصریح کرد :موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا همکاری و ارتباطات خوبی با موزهها ی بینالمللی
علم د نیا د ارد و د ر طول چند سال گذشته تفاهمنامهها ی همکاری با چند ین موزه معتبر علم د نیا
منعقد کر د ه است و ا ین موزه اماد گی همکاری با «تونل علم» المان ر ا نیز د ارد.
مد یر پروژه «تونل علم» المان ضمن ابر از خرسند ی از حضور د ر ا یر ان و به ویژه موزه ملی علوم
و فناوری گفت« :تونل علم» یک نما یشگاه سیار است که بر ا ی برپا یی ان به فضا یی بین 1000تا
1200متر مساحت با سقف 3.5متر نیاز است .اثار ا ین نما یشگاه د ر 4کانتینر قابلیت جابجا یی
د ارد و هزینه جابجا یی ان شامل 200هزار یورو و ترجمه اثار به زبان کشور میزبان هم شامل
100هزار یورو هزینه میشود.
د کتر اشتا ینر با اشار ه به «تونل علم» المان گفت :بخشی از ا ین نما یشگاه توسط شرکتها ی
زیمنس و فولوکس واگن ساخته شد ه است و بر ا ی برپا یی ا ین نما یشگاه د ر کشور ها ی د یگر ،ضمن
پرد اخت هزینه یادشد ه با ید فضا ی مناسبی نیز که شامل امکاناتی نظیر برق ،ا ینترنت و فضا ی
مذکور است فر اهم و توسط اسپانسر ها پشتیبانی شود .وی افزود :من د ر سفر به ا یر ان ،تاکنون با
د انشگاهها ی تهر ان و امیرکبیر و شهرد اری تهر ان مذاکر اتی ر ا بر ا ی برپا یی ا ین نما یشگاه د اشته ام
و همچنین بوستان گفت و گو ،انجمن علم و فناوری ا یر ان و چند مرکز د یگر ،از جمله مر اکز
بعد ی مذاکر اتی ما هستند.
د کتر اشتا ینر گفت :ا ین نما یشگاه سیار شامل 8گالری به نامها ی« :کیهان»« ،مواد»« ،محیط
زیست»« ،پیچید گیها (از د ا د ه تا بینش)»« ،مغز»« ،سالمتی»« ،انرژی» و «اجتماعی» است.
اشتا ینر همچنین افزود :بر ا ی ما ا ین موضوع مهم است که د انش اموزان جوان از گالریها ی
یادشد ه بازد ید و اموزشها ی الزم ر ا از هر گالری د ریافت کنند.
وی افزود :من به نما یند گی از انجمن مکس پالن ا ینجا هستم تا با د انشگاهها و مر اکز علمی
و تفریحی ا یر ان مذاکر ه کنم و د ر نها یت بعد از جمعبند ی مذاکر ات د ر خصوص انعقاد قر ارد اد
همکاری تصمیمات الزم گرفته شود.
شا یان ذکر است بعد از اتمام جلسه ،به پیشنهاد د کتر جلیلی ،د کتر پیتر اشتا ینر از موزه ارتباطات
نیز بازد ید کرد و قر ار شد د ر صورت توافق با طرف المانی و با همکاری موزه علوم و فناوری و
موزه ارتباطات ،امکان برپا یی «تونل علم» د ر محل موزه ارتباطات بررسی و اجر ا یی شود.
د ستگاه شبیهساز مید ان مغناطیسی د ر موزه علوم و فناوری
شبیهسازمید انمغناطیسیزمین
ا ین د ستگاه از «عملگر ها ی کنترلی» است و
به منظور تعیین وضعیت ماهوار ه و جهت گیری
مناسب انتن ها یا د وربین ها استفاد ه می شود (به طور
مثال ب را ی تصویربرد اری از زمین ،د وربین ها با ید به
سمت زمین بچرخد).
به کمک ا ین شبیه ساز ،سیر تکاملی روش ها ی
کنترل وضعیت ماهوا ره ها د ر فضا بررسی شد ه و
نحو ه چرخش ماهوار ه با استفاد ه از عملگر ها ی
مغناطیسی و چرخ ها ی عکس العملی نشان د اد ه
می شود .نمونها ی از نتا یج شبیه ساز به قر ار زیر
است:
.1بیان اساس و مبنا ی کارکرد عملگر ها ی
مغناطیسی
.2بیان مح د ود یت عملگر ها ی مغناطیسی د ر میزان
و زمان چرخش و نشان د اد ن اثر ا ین عمل گر ها
با تغییر شدت مید ان مغناطیسی و تغییر جهت
قطب ها ی مید ان مغناطیسی د ستگاه شبیه ساز
.3بیان اساس و مبنا ی کارکرد چرخ ها ی
عکسالعملی
.4استفاد ه از چرخ ها ی عکس العملی ب را ی رفع
مح د ود یت ها یعملگر ها یمغناطیسی
.5بیان روش کنترل چرخش مورد نیاز د ر
ماهوا ره ها (زمان پاسخ و زاویه مناسب)
. 6انجام تست ها ی پذیرش و صالحیت ِالمان ها ی
ماهوار ه که با مید ان مغناطیسی بر ه م ُکنش د ارند
.7تعیین میزان حساسیت سنسور های تعیین
وضعیت.
ا ین سامانه از بخش ها ی :منبع تغذیه ،حلقه ها ی
هِلم ُهولتز ( ،)Helmholtzاستند تعلیق و ماکاپ
تشکیل شد ه است.
حلقه ها ی هِلم ُهولتز مید انی «یکنواخت» (چه
د ر جهت و چه د ر اند ازه) و «قابل پیش بینی» ر ا
د ر مح د ود ها ی از فضا تو لید می کند .ا ین مید ان
مغناطیسی د ر د و بُعد و د ر مح د ود ه خاصی از فضا،
مید ان مغناطیسی زمین ر ا از بین برد ه و مید ان
جد ید با اند ازه مورد نیاز ر ا تو لید می کند.
کنار ان طر احی سیستم کنترلی و شبیهسازی
سیستم نیز انجام گرفت.
طراحی زیر با کمک دانشکده هوافضای خواجه نصیر انجام گرفت .پس از اعمال تغییرات ،در نهایت این طرح تهیه شد و نقشههای ساخت اماده
گردید.
نقشه استر اکچر و حلقهها ی هِلم ُهولتز
نقشه استراکچر و حلقههای هِلمهُولتز
د ر شکل زیر ،قسمت ها ی مختلف ا ین د ستگاه ر ا
مشاهد ه می کنید .د ر وسط حلقه ها ،به شعاع تقریباً
پنج سانتیمتر ،مید ان یکنواختا یجاد می شود.
-1حلقه ها ی هِلم ُهولتز
-2استند ماهوار ه و شبیه ساز زیرسیستم کنترل برنامه کنترل ،د ر نرم افزار متلب ()MATLAB
نوشته شد ه که د ر یک لپتاپ قر ار د ارد و ارتباط ان
مر احل ساخت د ستگاه
وضعیت ان
-3منبع تغذیه د ستگاه که د و کانال ب را ی د و جفت با مکعب ماهوار ه به صورت وا یرلس است.
طر احی اولیه :
ا ین پروژه پژو هشی توسط دا نشکد ه هوافضا ی
طر احی زیر با کمک دا نشکد ه هوافضا ی خواجه نصیر حلقه د ارد
خواجهانجامنصیر و با همکاری گرو ه طر احی و ساخت
اینا ین
یت
انجام گرفت .پس از اعمال تغییر ات ،د ر نه
تقسیمدر کنار ان طراحی سیستم کنترلی و شبیهسازی سیستم نیز
جعبهاغاز شد و
-4قطعات
مرحله ،ساخت
پسااز
موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمیا یر ان د ر
گرفت.د ید.
طرح تهیه شد و نقشهها ی ساخت اماد ه گر
-5کمپرسور
مد ت 10ماه ساخته شد ه.
پس از ا ین مرحله ،ساخت قطعات اغاز شد و د ر
-6پا ی ه استند
اردیبهشت . 97شماره 20 صفحه 45
ت
ع
ف
صاحب امتیاز و مد یر مسئول :معاونت پزو هشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات
و فناوری با همکاری د بیرخانه شو را ی عالی عتف
مد یر تحریریه :رضا فرج تبار
مد یر هماهنگی :علیرضا صادق
د بیر مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور :مسعود مقصود ی
د بیر صفحه ا ی را ن دا ک :نور اهلل رزمی
د بیر صفحه موزه علم و فناوری :محسن جعفر نژاد
پشتتیبان : ITسید حسین هاشمی
د بیرخانه بین الملل :ثریا طیبی
د بیر امور پژو هشی :لیال فالح نژاد
مسئول د بیرخانه عتف :سعید ه صفری
طر اح و گر افیست :فاطمه حبیبی
اد رس :مید ان صنعت ،بلوار خورد ین ،خیابان هرمزان ،خیابان پیروزان جنوبی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری ،طبقه ،11معاونت پژو هشی و فناوری
تلفن ، 82233500 :فکس ، 88575677 :سا یتwww.msrt.ir :
پست الکترونیکAtf-mag@msrt.ir :
گاهنامه علوم ،تحقیقات و فناوری
هشتمین کنفر انس فصلی سار موزه ملی علوم و فناوری برگزار شد
هشتمین کنفر انس فصلی سار موزه ملی علوم و فناوری موسوم به «سار
زمستان »۹۶روز جمعه ۱۸اسفند ماه د ر محل موزه هنر ها ی معاصر با حضور
عالقه مند ان بسیار برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان
هشتمین کنفر انس فصلی سار ،مطابق هما یش ها ی پیشین با د عو ت از ۷
سخنر ان د ر ۷موضوع مختلف همر اه بود که سخنر انان د ر ۱۸د قیقه ا ی دهها
و تجارب خالقانه خود ر ا با حاضر ان به اشتر اک گذاشتند.
لنا وفا یی ،معمار و کارافرین با موضوع« :هد ف»
فرزانه قاسمی ،معمار ،طر اح و سازند ه اسباب بازی با موضوع« :چوب بازی»
کنفر انسها ی سار توسط «موزه ملی علوم و فناوری ج.ا.ا» با هد ف معرفی
افر اد خالق و نواور ر اهاند ازی شد ه است که از سال 95با هد ف گسترش
ا ی ده ها ی نواور انه و خالق ،هم چنین تجربه ها ی موفق و تاثیرگذار برگزار
میشود .د ر ا ین کنفر انسها سخنر انیها ی کوتاهی ار ائه میشود که اغلب
روا یت یک تجربه نواور انه و موفق و یا یکا ید ه تاثیرگذار هستند.
ا ید ه اولیه سار از کنفر انس ها ی TEDگرفته شد ه است و سعی می کند با
توجه به ش را یط کشورا ین کنفر انس ر ا بومی کند.
عالقه مند ان می توانند ب را ی ثبتنام د ر سار ها ی بعد ی ،د ریافت فا یلها ی صوتی
سخنر انیها و کسب اطالعات بیشتر به سامانه sar.inmost.irمر اجعه و یا با
شما ره ها ی 02188914934و 09905397909تماس بگیرند.
سخنر انان و موضوع سخنر انی هشتمین کنفر انس سار بد ین قر ار بود:
امیر فرحنسب ،متخصص و مشاور محیط زیست ،اکولوژی و تنوع زیستی با
موضوع« :معماری و محیط زیست ،از د وری تا د وستی»
گلنار زمانی ،خد م اتافرین با موضوع« :جزی رهها ی شخصی»
مسلم ا یر اننژاد ،کو هنورد و د وچرخه سوار استقامتی با موضوع« :تازه به تازه
نو به نو د ر سفر»
مهر ان د اوری ،معمار و تکنولوژیست با موضوع« :میانجیگری بین تکنولوژی
و شهر»
اغاز فعالیت رسمی شعبه فر هنگان موزه علوم و فناوری
فعالیت رسمی شعبه فر هنگان موزه ملی علوم و فناوری جمهوری
اسالمی ا یر ان که طی تفاهم نامه د و ساله با یک بخش خصوصی ،واقع
د ر ضلع جنوب غربی بوستان ر ازی واقع د ر خیابان قزوین تهر ان از
18فرورد ین اغاز شد.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی
ا یر ان ،بر اساس تفاهم نامه منعقد شد ه ،نما یشگاهی با مساحت تقریبی
700متر مربع متشکل از اثار تعاملی موزه د ر طبقه باال ی کتابفروشی
فر هنگان ،از 15اسفند به طور ازما یشی د ر ضلع جنوب غربی بوستان
ر ازی تهر ان واقع د ر خیابان قزوین برپا شد و ا ین نما یشگاه بعد از
تعطیالت نوروز به صورت رسمی گشا یش یافته است.
بر اساس ا ین گزارش ،ا ین مجموعه که د ر ر استا ی توسعه فیزیکی و
رعا یت عد الت اجتماعی موزه ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی
ا یر ان بر ا ی ترویج علم د ر میان همگان د ر منطقه جنوب تهر ان برپا شد ه
است ،د ار ا ی 9بخش (زون) است.
ا ین بخش ها عبارتند از« :مکانیک»« ،مفاهیم زلزله و ا یمن سازی»،
«هوافضا»« ،اکوستیک»« ،ذکریا ر ازی»« ،الکترومغناطیس»« ،فناوری ها ی
بومی»« ،اپتیک» و «ریاضی» .همچنین ا ین مجموعه امکان برپا یی
جنگ ها ی علمی با مضامین مختلف ر ا ب را ی بازد ید کنند گا ن د ارد.
بازد ید کنند گا ن از شعبه فر هنگان د ر بخش «مکانیک» با مفاهیم تبد یل
انرژی مکانیکی به الکتریکی و گرما یشی اشنا می شوند .د ر ا ین بخش،
اشیا یی از قبیل ژیروسکوپ ،مکانیزم د ور انی انتقال قد رت ،مفاهیم
اصطکاک و چمد ان ژیروسکوپی وجود د ارد.
د ر بخش «مفاهیم زلزله و ا یمن سازی» ،تالش شد ه است تا مخاطبان با
مفاهیم گسل ،انواع زمین لرزه ها ،و اق دا مات الزم قبل ،حین و بعد از زلزله
اشنا شوند .د ر ا ین بخش بازد ید کنند گا ن می توانند ماکت گسل ها ،لرزه نگار
مکانیکی ،ماکت شبیه ساز زلزله ،زمین ساخت صفحها ی و استند ها یی از نکات
ا یمنی ب را ی زلزله ر ا از نزد یک ببینند.
بخش «هوافضا» د ر ا ین مجموعه ،شامل یک نمونه واقعی از یک
ماهوار ه مکعبی است که با همکاری بخش هوا و فضا ی د انشگاه خواجه
همکار ان ا ین شمار ه:
احسان کمیزی
بابک چوبد اری
معصومه غفاری
مختار عباسی
نصیر الد ین طوسی و موزه علوم و فناوری ا یر ان ساخته شد ه است.
همچنین د ستگاه شبیه ساز د ینامیکی وضعیت و کنترل ماهوار ه ها
مکعبی و د ستگاهی بر ا ی نشان د اد ن وزن انسان د ر کر ات منظومه
شمسی از د یگر اشیا ی قابل نما یش د ر ا ین بخش هستند.
د ر بخش «اکوستیک» ،شاهد ابزار ها یی از قبیل د ستگاه مخابر ات لیزری،
د ستگاه میکروفون لیزری ،تفنگ لیزری ،حلقه ها ی رزونانس کنند ه ،د ستگاه
ازما یش امواج(طولی و عرضی) و د یش ها ی اکوستیک هستیم که می توانند
ب را ی بازد ید کنند گا ن علیرغم اموزش نکات علمی جذاب نیز باشند.
بخش «ذکریا ر ازی» ،با تالش موزه علوم و فناوری برپا و عالو ه بر
پرد اختن به زند گی و د ستا و رد ها ی ر ازی به موضوع علم کیمیا نیز
توجه می کند .همچنین د ر ا ین نما یشگاه ،روش ها ی عملی کیمیاگری
بازسازی شد ه و د ر معرض د ید بازد ید کنند گا ن قر ار می گیرد.
بخش «الکترومغناطیس» د ر شعبه فر هنگان شامل چهار د ستگاه سیبک،
پلتیر ،ویم شورست و پیچ تسال است .د ر ا ین بخش تالش شد ه است تا
نحو ه تبد یل انرژی مکانیکی و گرما یشی ر ا به انرژی مغناطیسی یا برعکس
به مخاطبان نشان د اد ه شود و بازد ید کنند گا ن به صورت تعاملی می توانند
ا ین تبد یل ها ی انرژی ر ا به صورت ملموس مشاهد ه و تجربه کنند.
«فناوری ها ی بومی» یکی د یگر از بخش ها ی شعبه فر هنگان است
که شامل اثاری چون پیل اشکانی (قد یمی ترین باطری جهان)،
الحیل ها ،اسطرالب ،ذات الثقبتین و وسیله عظیمه است و تالش د ارد
د ستا ور د ها ی د انشمند ان ا یر انی و اسالمی ر ا د ر علوم مختلف و بویژه د ر
لیال فالح نژاد
دکتر مسعود عزیزی
مریم الساد ات حسینی
تورج صادقی اصل
رحیم ستار ز اد ه
علی رستمی
ابولفضل لطفی
بهروز عزتی
مرتضی عیوضی
معصومه رمضانی
بخش نجوم به عالقه مند ان معرفی کند.
بخش «اپتیک» ا ین مجموعه د ر حال حاضر تنها د و اثر د ارد که شامل
اینه ها ی شلجمی (سهمی) و تابلو ها ی خطا ی د ید است که د ر ایند ه نزد یک
ا ین بخش تکمیل تر خواهد شد.
بخش «ریاضی» ،یکی از جذاب ترین بخش ها ی شعبه فر هنگان است
که بازد ید کنند گا ن می توانند بازی ها ی سرگرم کنند ه علمی ر ا د ر ان
تجربه کنند .ا ین بخش شامل اثاری مانند تانگر ام ،حجم سازی ،چرخ
مربعی ،د ستگاه د یر یا زود ،د ستگاه نشان د هند ه مرکز جرم اجسام و
مثلث غیرممکن است.
د ر طبقه همکف مجموعه یاد شد ه ،مکانی ب را ی نما یش فیلم ها ی علمی
سه بعد ی ب را ی بازد ید کنند گا ن فر اهم شد ه است .همچنین د ر کتابفروشی
بزرگ فر هنگان ر ازی فضا یی به مساحت 1200مترمربع ب را ی رفاه
حال بازد ید کنند گا ن عالقه مند به کتابخوانی وجود د ارد که محصوالت
ید هد.
نوشت افزار و کتاب ر ا با تخفیف به د انش اموزان ار ائه م
الزم به ذکر است ،ا ین مجموعه د ر حال حاضر اماد گی پذیرش 60نفر د ر
هر سانس بازد ید ر ا د ار است و عالقه مند ان ب را ی حضور د ر نما یشگاه موزه
ملی علوم و فناوری جمهوری اسالمی ا یر ان شعبه فر هنگان ،می توانند به
اد رس خیابان قزوین ،خیابان شهید مر اد ی تقاطع خیابان هالل احمر،
ضلع جنوب غرب بوستان ر ازی ،ساختمان فر هنگستان ر ازی مر اجعه
ک ر ده یا ب را ی کسب اطالعات بیش تر و رزرو برنامه بازید با شما ره ها ی
66724694تماس حاصل کنند.
نوشین ا یل بیگی
امیر بامه
محبوبه کریمی
رضا بابا یی صفحه 46