ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 126 - مگ لند

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 126

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 126

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 126

‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ ‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ ‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪9‬‬ ‫ ‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪11‬‬ ‫ ‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ ‪14‬‬ ‫‪14‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪15‬‬ ‫ ‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ ‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪19‬‬ ‫ ‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪21‬‬ ‫ ‪22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪23‬‬ ‫ ‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ ‪26‬‬ ‫‪26‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪27‬‬ ‫ ‪28‬‬ ‫‪28‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪29‬‬ ‫ ‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫ماهنامه‬ ‫سالهجدهم‪-‬شماره‪(126‬تیر‪)95‬‬ ‫ماهنامهتشخیصازمایشگاهی‪/‬پژوهشی‪-‬خبری‬ ‫شماره ثبت‪8965/9 :‬‬ ‫‪aafrah@gmail.com / 09111311114‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬دکترارش دریاکار‬ ‫مدیراجرایی‪ :‬مهندس محمود اصالنی‬ ‫‪Email: matashkhis@gmail.com‬‬ ‫نشانی نشریه‪ :‬تهران‪-‬خیابان طالقانی‪ -‬نرسیده به حافظ‬ ‫کوچه غفارزاده‪ -‬کوچه مشتاقی‪-‬پالک‪1‬‬ ‫تلفن‪021-88982100 / 09127333407 :‬‬ ‫فکس‪ /021- 89776769 :‬صندوق پستی‪14335-1418 :‬‬ ‫دفتررشت‪ :‬رشت‪ -‬خیابان انقالب‪ -‬پالک ‪179‬‬ ‫نخستیننشریهازمایشگاهیکشور‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسوول‪ :‬دکتر عباس افراه‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Email: Tashkhis@gmail.com‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Web: www.Tashkhis.com‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫طرح روی جلد‪:‬‬ ‫شرکت تولیدی بازرگانی اریافارمد‬ ‫تولیدوواردات دستگاه های‬ ‫پزشکی‪،‬ازمایشگاهی و‬ ‫فراورده های تشخیصی‬ ‫ادرس‪ :‬تهران‪ ،‬بلوارنلسون ماندال‬ ‫(افریقای شمالی)‪،‬خیابان سایه‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،52‬طبقه ‪،3‬‬ ‫تلفن‪22022002 :‬‬ ‫فاکس‪22039247 :‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫سخن مدیر مسوول؛ پیوند کبد‪2.....................................................................................................‬‬ ‫گزارش یک بیماری پوستی‪3...........................................................................................................‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‪5...................................................................................................................‬‬ ‫اداره کل تجهیزات‪ ،‬گمرک وبال تکلیفی شرکت های ازمایشگاهی‪15..........................................‬‬ ‫اشنایی با اداره امورازمایشگاه های دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان‪18........................................‬‬ ‫دکتر ابراهیم برال؛ استاد فرزانه ای که شاگردانش اورا ستایش می کردند‪22...............................‬‬ ‫ژنتیک دیابت و بررسی موضعی نحوه پراکندگی سنی و میزان قند خون در شهرستان الر‪25.....‬‬ ‫بیان و خالص سازی ‪ FGF21‬و تاثیر ان بر حیوانات ازمایشگاهی‪30............................................‬‬ ‫نکات فنی دستگاه ها در ازمایشگاه پزشکی؛ سمپلر (میکروپیپت)‪32...........................................‬‬ ‫نقش میکروبیوتای روده در چاقی‪36...............................................................................................‬‬ ‫تست های کارکرد کبد‪43................................................................................................................‬‬ ‫روایی و ناروایی‪46..........................................................................................................................‬‬ ‫بازارکار‪47........................................................................................................................................‬‬ ‫چاپ‪ :‬سبزارنگ ‪88809212‬‬ ‫خیابان سپهبد قرنی‪ ،‬ک ش محمدی‪ ،‬پ ‪4‬‬ ‫مشاوران علمی‪:‬‬ ‫دکتر سید حسین فاطمی‬ ‫رئیس انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫دکتر عبدالفتاح صراف نژاد‬ ‫دکتر ارش دریاکار‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر عباس نداف فهمیده‬ ‫دکتر محمد جواد غروی‬ ‫دکتر علیرضا مهرورز‬ ‫دکتر علیرضا ترنگ‬ ‫پروین مختار‬ ‫نرس‬ ‫استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دبیر انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫متخصص ژنتیک پزشکی‬ ‫چاپ اثار و اگهی ها به مفهوم پذیرش دیدگاه های پدید اورندگان نیست‪.‬‬ ‫نشریه تشخیص ازمایشگاهی از باز پس فرستادن نوشته های نویسندگان معذور است‪.‬‬ ‫هر گونه دخل و تصرف در نوشته ها با اگاهی نویسنده ان انجام می شود‪.‬‬ ‫تنها اثاری که به صورت تایپ شده روی ‪ CD‬و یا با ‪ email‬به نشریه رسیده باشد برای چاپ در دستور کار قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫از نویسندگان محترم خواهشمند است عکس های الزم را به صورت اسکن شده همراه با مطلب ارسال کنند‪.‬‬ ‫دکتر عباس افراه‬ ‫سراغاز‬ ‫بورد تخصصی ازمایشگاه بالینی‬ ‫پیوند کبد‬ ‫در امریکا انجام‪1967‬نخستین پیوند کبد در جهان در سال‬ ‫شد‪ .‬پیوند کبد برای نارسایی های کبدی که درمان پذیر نباشد‪،‬‬ ‫واپسین چاره ی درمان است‪ .‬امروزه پیوند کبد در بسیاری از‬ ‫کشورها انجام می شود و در امریکا که رتبه نخست جهان در این‬ ‫زمینه را دارد‪ ،‬ساالنه بین ‪ 5‬تا ‪ 6‬هزار پیوند کبد انجام می شود‪.‬‬ ‫‪50‬دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این زمینه به امار ساالنه حدود‬ ‫پیوند کبد دست یافته است‪ .‬دانشگاه علوم پزشکی تهران‪ ،‬دومین‬ ‫‪10‬دانشگاه کشور است که پیوند کبد را انجام می دهد‪ ،‬و تا کنون‬ ‫کبد را پیوند زده است‪.‬‬ ‫پیوند کبد هم از دهنده های زنده و هم از جسدهای‬ ‫کسانی که دچار مرگ مغزی شده اند‪ ،‬انجام می شود‪ .‬پیوند‬ ‫از دهنده های زنده‪ ،‬بیشتر برای بیمارانی است که درپایان راه‬ ‫هستند ویا کودکانی که یکی از افراد خانواده اشان دهنده‬ ‫است و نمی توانند منتظر دهنده ی مرگ مغزی باشند‪ ،‬سودمند‬ ‫است‪ .‬نمونه از دهنده ی زنده‪ ،‬دارای برتری هایی بر نمونه از‬ ‫جسد دارد‪ .‬برای نمونه چندتا از ویژگی های ان را می توان‬ ‫بازنمود‪ :‬انجام برنامه ریزی بهنگام برای پیشگیری از مرگ بیمار‪،‬‬ ‫فراهم بودن زمان بایسته برای هماهنگی های شایسته ی پیوند و‬ ‫نیز اماده سازی روانی دهنده و بازگویی ارزش کار او در دادن‬ ‫یک زندگی دوباره‪ .‬این کار به ویژه در میان وابستگان بیمار‬ ‫می تواند کارساز باشد‪ .‬اگر همه ی فرایند این کار به خوبی و با‬ ‫دست تیم جراحی ورزیده انجام شود‪ ،‬دهنده بیش از یک هفته‬ ‫بستری نمی شود وکبدش هم بزودی بازساری می شود‪.‬‬ ‫بی گمان در هر کاری ریسک نیز هست‪ .‬تاکنون ریسک‬ ‫مرگ برای دهنده ی کبد نیم تا یک درصد بوده است‪.‬‬ ‫درصد از نمونه ها دیده می شود‪35.‬پیامدهای ناخوشی نیز در‬ ‫این پبامدها‪ ،‬بیشتر وابسته به کار بخیه زدن جراح و انعقاد‬ ‫خون است‪ .‬همچنین خونریزی‪ ،‬عفونت‪ ،‬تراوش صفرا‪ ،‬اسیب‬ ‫دیدن درخت صفراوی‪ ،‬یا ریسک های بیهوشی نیز گزارش‬ ‫ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫شده است‪ .‬رویهمرفته ناگوارهایی که از سوی دهنده ها بیشتر‬ ‫گزارش شده است‪ ،‬عبارت است از‪ :‬درد مزمن‪ ،‬تنگی صفرا و‬ ‫جراحی های دوباره‪.‬‬ ‫نارسایی صفراوی‪ ،‬بیشترین چالش پس از کار جراحی‬ ‫است‪ .‬فراوانی این چالش ‪ 5‬درصد است‪ .‬بیشتر چالش های‬ ‫صفراوی با روش های غیر جراحی درمان شدنی است‪ .‬در یک‬ ‫نفردهنده که کبدشان در هنگام فرایند‪3632‬پژوهش‪ 5 ،‬نفر از‬ ‫پیوند؛ دچار اسیب جدی شده بود‪ ،‬خود نیز به ناچار به پیوند‬ ‫کبد پناه بردند‪.‬‬ ‫راه دیگر‪ ،‬استفاده از کبد دهنده هایی است که دچار مرگ‬ ‫مغزی هستند‪ .‬در ایران مرگ مغزی بیشتر در میان جوان های‬ ‫ساله است‪ .‬زیرا بسیاری از جوانان با رعایت نکردن‪ 40‬تا ‪20‬‬ ‫ایین نامه ها ی ایمنی جاده ها‪ ،‬جان خود و دیگران را‬ ‫می گیرند‪ .‬درصد کمی نیز بر اثر سکته مغزی و یا پرت شدن‬ ‫و فرو افتادن از بلندی دچار مرگ مغزی می شوند‪ .‬در اروپا‬ ‫سال است‪ .‬در این کشورها‪ 70‬تا ‪50‬سن بیشتر مرگ مغزی‬ ‫مرگ مغزی بیشتر در پی سکته ی مغزی پدید می اید‪ ،‬زیرا در‬ ‫این کشورها مردم ایین نامه های رانندگی را پاس می دارند‬ ‫و در زمینه فرهنگ سازی کارهای زیادی انجام شده است‪.‬‬ ‫شوربختانه در ایران ساالنه پنج تا هشت هزار نفر دچار مرگ‬ ‫مغزی می شوند‪ .‬اندام های پنجاه درصد از این شمار برای‬ ‫پیوندهای گوناگون کارایی دارد‪ .‬رویهمرفته می توان ازهشت‬ ‫اندام (روده‪ ،‬پانکراس‪ ،‬دو کلیه‪ ،‬دو ریه‪ ،‬کبد و قلب )یک کالبد‬ ‫مرگ مغزی برای پیوند ها بهره گیری کرد‪.‬‬ ‫امیدواریم که امار تصادف ها به صفر برسد‪ ،‬ولی بهر روی‬ ‫اهدای اندام های گرامیان در گذشته‪ ،‬مایه ی زندگی برای چند‬ ‫نفر می شود که خود تا اندازه ای مایه ی ارامش و کاهش درد‬ ‫بازماندگان می شود‪.‬‬ ‫دکتر ارش دریاکار‪ -‬بورد تخصصی اسیب شناسی تشریحی و بالینی‬ ‫دکترمائده رعیتی دماوندی‪ -‬بورد تخصصی بیماری های پوست و مو‬ ‫گزارش یک بیماری پوستی‬ ‫بیمار دختر ‪ 15‬ساله ای است که به علت ضایعات پوستی‬ ‫خارشدار پای راست از ‪ 2‬سال قبل مراجعه کرده است‪ .‬در‬ ‫معاینه پاپول و پالک های اریتماتو پوسته دهنده و در بعضی‬ ‫نقاط زخمی دیده شد که به صورت خطی از پشت پای راست‬ ‫تا قسمت میانی پشتی مچ پا گسترش پیدا کرده است‪ .‬معاینه‬ ‫بقیه ی پوست‪ ،‬مخاط‪ ،‬ناخن ها و مفصل های بیمار سالم بوده‬ ‫است‪( .‬شکل های ‪1‬و‪)2‬‬ ‫بیمار با تشخیص های افتراقی زیر بیوپسی شد‪:‬‬ ‫‪1) Linear lichen planus‬‬ ‫‪2) ILVEN / Linear psoriasis‬‬ ‫‪3) Lichenoid epidermal nevus‬‬ ‫‪4) Lichen striatus‬‬ ‫‪5) Linear darier’s disease‬‬ ‫در بررسی میکروسکوپی‪ ،‬بافت پوست پوشیده از اپیدرم به‬ ‫همراه اکانتوز شبه پسوریازیسی مشاهده شد در سطح‪ ،‬تناوب‬ ‫هیپرکراتوز با الیه گرانولر بارز در کنار پاراکراتوز به همراه‬ ‫از بین رفتن الیه گرانولر و وجود تعدادی سلول نوتروفیلی‬ ‫و همچنین اسپونژیوز مختصر به همراه اگزوسیتوز لنفوسیتی‬ ‫ناچیز نیز در اپیدرم زیرین یافت شد‪ .‬درم‪ ،‬التهاب لنفوسیتی را‬ ‫در اطراف شبکه عروقی سطحی نشان داد‪ .‬با توجه به نماهای‬ ‫ریزبینی یاد شده تشخی ص �‪ILVEN (inflammatory linear ver‬‬ ‫)‪ rucous epidermal nevus‬داده شد‪(.‬شکل های ‪ 3‬تا ‪)6‬‬ ‫بحث‬ ‫‪(inflammatory linear verrucous epidermal nevus) ILVEN‬‬ ‫نا شایع بوده و بیشتر در شیرخواران و بچه ها به صورت‬ ‫ضایعات بسیار خارش دار اریتماتو پوسته دار خطی و یک طرفه‬ ‫در امتداد خطوط بالشکو )‪ (lines of Blaschko‬نمود می یابد‪.‬‬ ‫ضایعات به صورت پاپول های پوسته دار و منفرد بوده که به‬ ‫تدریج به یکدیگر پیوسته و پالک ایجاد می کند‪ .‬چرمی شدن‬ ‫)‪ (lichenification‬و زخمی شدن )‪ (excoriation‬به طور‬ ‫شایعی به ان اضافه می شوند‪ .‬اگرچه محل ضایعات محدوده‬ ‫گسترده ای دارند ولی پوست ساق‪ ،‬ران و باسن بیشتر درگیر‬ ‫می شود و در خانم ها چهار برابر بیشتر از اقایان نمود می یابد‪.‬‬ ‫ضایعات بیشتر در نیمه چپ بدن ایجاد می شوند‪ .‬اگرچه در‬ ‫موارد کمتری ضایعات دو طرفه بوده و به ندرت کل سطح بدن‬ ‫را درگیر می کند‪ .‬موارد فامیلی گزارش شده و همچنین گاهی‬ ‫در افراد بالغ ایجاد می شود‪ ILVEN .‬در مواردی با پسوریازیس‬ ‫(‪ )psoriasis‬همراه بوده و به ندرت به صورت جزئی از سندرم‬ ‫خال اپیدرمال )‪ (epidermal nevus syndrome‬ظاهر می شود‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اشکال میکروسکوپی‬ ‫در این خال سطح ضایعه از تناوب پاراکراتوز و‬ ‫ارتوهیپرکراتوز با مرز کامال مشخص پوشیده می شود‪ .‬در‬ ‫اپیدرم پاپیلوماتوز به همراه هیپرپالزی شبیه به پسوریازیس‬ ‫(‪ )psoriasiform‬و از بین رفتن الیه گرانولر زیر محل پاراکراتوز‬ ‫در کنار الیه گرانولر واضح زیر محل اورتوهیپرکراتوز وجود‬ ‫دارد‪ .‬گاهی میکروابسه های مونرو )‪(Munro microabscess‬‬ ‫وجود دارد‪ .‬رت ریج ها )‪ (rete ridge‬کشیده شده و ضخیم‬ ‫هستند‪ .‬اسپونژیوز ناحیه ای به همراه اگزوسیتوزلنفوسیتی نیز‬ ‫یافت می شود‪ .‬همچنین التهاب مختصر لنفوسیتی دور عروقی‬ ‫در درم سطحی دیده می شود‪.‬‬ ‫تفاوتی بارز دارند‪ .‬در مطالعه ایمونوهیستوشیمی در ‪، ILVEN‬‬ ‫ظهور ‪ Involucrin‬به طور واضحی در اپیدرم و در عمق محل‬ ‫پاراکراتوز کاهش یافته در حالی که در اپی تلیوم زیر هیپرکراتوز‬ ‫افزایش می یابد‪ .‬درحالی که در پسوریازیس یک افزایش کلی‬ ‫در بروز ‪ Involucrin‬در تمام ضایعه دیده می شود‪.‬‬ ‫تشخیص افتراقی‬ ‫‪ ILVEN‬باید از پسوریازیس خطی افتراق یابد‪ .‬در‬ ‫پاراکراتوز در کنار اورتوهیپرکراتوز وجود داشته در حالی‬ ‫که در پسوریازیس‪ ،‬پاراکراتوز بسیار برجسته است‪ .‬همچنین‬ ‫رت ریج های برجسته ‪ ILVEN‬با انواع باریک در پسوریازیس‬ ‫‪ILVEN‬‬ ‫‪Reference:‬‬ ‫)‪Calonje E, Brenn T, Lazar A, Mckee P.(2012‬‬ ‫‪Mckee’s pathology of the skin, 4thed,214-5‬‬ ‫ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫مهندس محموداصالنی‬ ‫رویدادهاوگزارش ها‬ ‫مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت‪:‬‬ ‫نظارت برتجهیزات پزشکی تشدیدمی شود‬ ‫مدیرکل نظــارت و ارزیابــی تجهیزات و‬ ‫بیگلــر یاداورشــد‪ :‬نبود نظارت بــر بازار‬ ‫هــم اکنــون ســهم‬ ‫این سازمان برنامه های ویژه ای برای تشدید‬ ‫را برای ورود تقلبات و قاچاق در این عرصه‬ ‫بازارتجهیزات پزشکی ‪40‬‬ ‫ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو گفت‪:‬‬ ‫نظارت بر تجهیزات پزشــکی دارد که از ماه‬ ‫اینده اغاز می شود‪.‬‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی می تواند بستر‬ ‫هموار و سالمت را تهدید کند‪.‬‬ ‫وی اظهارکرد‪ :‬هرچه بتوانیم درموضوع نظارت‬ ‫محمود بیگلر با بین اینکه نظارت برتجهیزات‬ ‫قوی تر وارد شویم مسیر کاالهای قاچاق و تقلبی‬ ‫ارتقای ســامت بیماران و نیــز جلوگیری‬ ‫قاچاق به تولید کمک کند و از سوی دیگر نظارت‬ ‫پزشــکی با توجه به نقش انــان درحفظ و‬ ‫از ورود قاچاق به این عرصه‪ ،‬باید تشــدید‬ ‫شــود‪ ،‬تاکید کرد‪ :‬نظارت‪ ،‬مقوله بسیار مهم و‬ ‫موضوعی حاکمیتی بوده و الزم است کنترل و‬ ‫نظارت های دقیقی بر فراورده های سالمت‬ ‫محور انجام شود‪.‬‬ ‫را نا امن تر می کنیم؛ نظارت می تواند با مبارزه با‬ ‫ها موجب می شــود تا اقالم تجهیزات پزشکی‬ ‫وارداتی با ضریب اطمینان صد درصدی از سوی‬ ‫بیمار و پزشک مصرف شود‪ .‬بالغ بر پنج هزار و‬ ‫‪ 600‬واحد توزیع و عرضه تجهیزات و ملزومات‬ ‫پزشکی درکشور‪ ،‬شناسایی و ثبت شده است‪.‬‬ ‫تولیدکننــدگان داخلی در‬ ‫درصد اســت و این رقم‬ ‫درپایان برنامه ششم توسعه‬ ‫باید به‪ 60‬درصد برسد‪.‬‬ ‫پیش از این اعالم شــده بود که بازارتجهیزات‬ ‫پزشکیدرایرانبین‪ 40‬تا‪ 50‬هزارمیلیاردریالاست‪.‬‬ ‫بازار تجهیزات پزشکی جهان در سال ‪2011‬‬ ‫میــادی‪ 328 ،‬میلیارد دالر بــوده و درحال‬ ‫توسعه اســت و پیش بینی می شود در سال‬ ‫‪ 2017‬به حدود ‪ 400‬میلیارد دالر برسد‪.‬‬ ‫نخستین مرکز جامع اهدا خون در کشور با حضور‬ ‫وزیر بهداشت افتتاح شد‬ ‫قلب باز‪ 27 ،‬درصد از خون کشــور در تهران‬ ‫وزیر بهداشــت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‪،‬‬ ‫مصرف می شود که به تبع ان مصرف پالسما‬ ‫نخســتین مرکز جامع اهدای خون که مردم‬ ‫نیز افزایش می یابد‪.‬‬ ‫می توانند در این مرکز‪ ،‬پالسما‪ ،‬پالکت‪ ،‬گلبول‬ ‫گفتنــی اســت در اداره کل انتقــال خون‬ ‫قرمز‪ ،‬پالســمای اختصاصی و ســلول های‬ ‫بنیادی اهدا کنند را افتتاح کرد‪.‬‬ ‫دکتر بشیر حاجی بیگی سخنگوی سازمان‬ ‫انتقال خون کشور گفت‪ :‬بناست تا این مراکز‬ ‫جامع در سراســر کشــور راه اندازی شود و‬ ‫دومین مرکز جامع اهدا کشــور در شــیراز‬ ‫راه اندازی خواهد شد‪.‬‬ ‫وی اظهار داشت‪ :‬مرکز جامع اهدا در خیابان‬ ‫وصــال شــیرازی و در اداره کل انتقال خون‬ ‫استان تهران واقع شده است و راه اندازی این‬ ‫اســتان تهران ‪ 44‬تخت شامل ‪ 6‬تخت بانوان‬ ‫مرکز‪ ،‬باعث تسهیل دسترسی بیماران بستری‬ ‫وجود دارد کــه از این میان‪ 4 ،‬تخت پالکت‬ ‫دکتر سید مرتضی طباطبایی مدیر کل انتقال‬ ‫تخت پالسما فریزیس(جداسازی پالسما از‬ ‫بزرگ ترین مرکز انتقال خون کشور حدود ‪18‬‬ ‫مرکــز جامع اهدا در مــدت زمان کمتر از‬ ‫به خون و فراورده های خونی شده است‪.‬‬ ‫فریزیس(جداســازی پالکــت از خون)‪10 ،‬‬ ‫خون استان تهران نیز با بیان اینکه تهران به عنوان‬ ‫خون) و ‪ 24‬تخت خون گیری است‪.‬‬ ‫درصد از خون کشور را تامین می کند‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫‪ 50‬روز تجهیز و راه اندازی شده است‪.‬‬ ‫به دلیل ارجاع بیماران از شهرستان ها به تهران‬ ‫و همچنین گسترش مراکز انکولوژی و جراحی‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪5‬‬ ‫اطالعیه اداره امور ازمایشگاه در خصوص مصرف پودر دکستروز ژینر‬ ‫اداره امــور ازمایشــگاه های معاونت درمان دانشــگاه علوم‬ ‫پزشــکی تهران‪ ،‬اطالعیــه ای را در خصــوص مصرف پودر‬ ‫دکستروز ژینر صادر کرد‪.‬‬ ‫خلعتبری کارشناس مسوول اداره امور ازمایشگاه های معاونت‬ ‫درمان طی اطالعیه ای در این خصوص گفت‪ :‬ازمایشگاه مرجع‬ ‫سالمت طی نامه شماره ‪ 1336‬به تاریخ ‪ 25‬خرداد ‪ 95‬استفاده‬ ‫از پودر دکســتروز منوهیدرات با نــام تجاری «ژینر» محصول‬ ‫شــرکت رها طب ازمون در بســته هــای ‪55‬و‪ 82/5‬گرمی را‬ ‫جهت انجام تســت های ‪ GCT,GTT‬با مجوز بســته بندی و‬ ‫شناسه نظارت پروانه بهداشتی شماره‪ 1-34/1091‬از معاونت‬ ‫غذاودارو را تایید و مصرف ان را بالمانع اعالم کرده است‪.‬‬ ‫بدینوســیله یاد اور می شــود‪ :‬مصرف کننــدگان می توانند‬ ‫فهرست محصوالت مشــابه دارای پروانه ساخت را در سایت‬ ‫سازمان غذا و دارو به ادرس زیر مشاهده کنند‪.‬‬ ‫‪http:// fdo.behdasht.gov.ir‬‬ ‫ازمون طرح نیروی انسانی رشته علوم ازمایشگاهی‬ ‫ازمون طــرح نیروی انســانی مربوط به‬ ‫رشته علوم ازمایشگاهی در ‪ 21‬مردادماه در‬ ‫معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی شهید‬ ‫بهشتی برگزار شد‪.‬‬ ‫در ایــن ازمــون تعــداد ‪ 49‬نفــر‬ ‫از فارغ التحصیالن رشــته مذکور شرکت‬ ‫کردند که با توجه به تعداد ســهمیه محدود‬ ‫پس از برگزاری ازمون از نفرات برتر جهت‬ ‫مصاحبه دعوت به عمل می اید‪.‬‬ ‫همچینی پس از تعیین محل خدمت‪ ،‬متقاضی‬ ‫در سایت اداره طرح ثبت نام و صدور معرفی نامه‬ ‫از طریق نیروی انسانی دانشگاه انجام می شود‪.‬‬ ‫الزم به ذکر اســت این ازمون در اول هر‬ ‫فصل برگزار می شــود و فارغ التحصیالن‬ ‫رشته مذکور جهت گذراندن طرح بایستی‬ ‫در این ازمون شرکت کنند‪.‬‬ ‫رییس اداره مبارزه با بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان وزارت بهداشت‪:‬‬ ‫‪ 60‬درصد از بیماری عفونی و ‪ 70‬درصد از بیماری های نوپدید‪،‬‬ ‫بیماری های منتقله از حیوان به انسان هستند‬ ‫رئیس اداره مبارزه با بیماری های قابل انتقال‬ ‫بین حیوان و انسان وزارت بهداشت با بیان اینکه‬ ‫‪ 60‬درصد از بیماری های عفونی و ‪ 70‬درصد‬ ‫از بیماری های نوپدید‪ ،‬بیماری های منتقله از‬ ‫حیوان به انســان است‪ ،‬افزود‪ :‬به دلیل نزدیکی‬ ‫زندگی انســان با حیوانات در مناطق شهری و‬ ‫روستایی و استفاده از فراورده های دامی‪ ،‬تمام‬ ‫انسان ها در معرض خطر ابتال به بیماری های‬ ‫مشترک بین انسان و حیوان هستند‪.‬‬ ‫دکتر محمد رضا شیرزادی با اشاره به فرارسیدن‬ ‫‪ 15‬تیر‪ ،‬روزجهانی بیماری های مشترک بین انسان‬ ‫و حیوان‪ ،‬گفت‪ :‬بیماری های مشترک بین انسان و‬ ‫حیوان به صورت ضایعات پوستی بهبود شونده‬ ‫تا ضایعاتی که مانند هاری و ســیاه زخم ریوی‬ ‫که باعث مرگ افراد خواهد شد‪ ،‬در بالین ظاهر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫ ‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫وی شــایع ترین بیماری های مشترک بین‬ ‫انسان و حیوان را حیوان گزیدگی‪ ،‬تب مالت و‬ ‫سالک دانست و اظهار داشت‪ :‬در سال گذشته‬ ‫در کشــور ‪ 18518‬مورد تب مالت‪162871 ،‬‬ ‫مورد حیوان گزدیگی‪ 9 ،‬مورد هاری ‪19693 ،‬‬ ‫مورد ســالک‪ 219 ،‬مورد سیاه زخم و ‪ 53‬تب‬ ‫کریمه کنگو ثبت شد‪.‬‬ ‫دکتر شــیرزادی از بیماری هــاری به عنوان‬ ‫خطرناک ترین بیماری مشترک بین انسان و دام‬ ‫یاد کرد و افزود‪ :‬هر موردی از حیوان گزیدگی‬ ‫که در معرض ابتال به بیماری هاری قرار دارد‬ ‫می تواند با مراجعه به درمان و پیشــگیری از‬ ‫هاری‪ ،‬واکسیناسیون شود‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬شایع ترین حیوان هایی که انسان را‬ ‫می گزند سگ‪ ،‬گربه‪ ،‬شغال‪ ،‬روباه و دام ها است‪.‬‬ ‫دکتر شــیرزادی در پایان یاداور شد‪ :‬مردم از‬ ‫مصرف فراورده های لبنی غیر پاســتوریزه به‬ ‫منظور پیشــگیری از ابتال به تب مالت پرهیز‬ ‫کنند و در صورتی کــه هر فردی مورد گزش‬ ‫حیوانات به ویژه سگ قرار گرفت‪ ،‬به سرعت‬ ‫به مراکز درمان و پیشــگیری از هاری مراجعه‬ ‫کند‪ .‬همچنین ذبح دام باید در کشتارگاه ها انجام‬ ‫و از ذبح ان در معابر پرهیز شــود تا در نهایت‬ ‫شاهد کاهش بیماری های مشترک بین انسان و‬ ‫حیوان باشیم‪.‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫برای سازماندهی شرکت های دانش بیان انجام شد؛‬ ‫امضای تفاهم نامه همکاری وزارت بهداشت و سازمان منطقه ازاد کیش‬ ‫دکتر علی اصغر مونسان مدیرعامل سازمان‬ ‫منطقــه ازاد کیــش و دکتر رضا ملــک زاده‬ ‫معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشــت‪،‬‬ ‫تفاهم نامه ای را در راستای حمایت از مراکز رشد‬ ‫وگسترششرکتهایدانشبنیانبهامضارساندند‪.‬‬ ‫هدف از امضــای این تفاهــم نامه کمک‬ ‫به شــرکت های دانش بنیان برای فعالیت و‬ ‫سوداوری از مسیر دانش است‪ .‬سازمان منطقه‬ ‫ازاد کیــش برای تحقق این هــدف‪ ،‬وظیفه‬ ‫در اختیــار قرار دادن فضــای فیزیکی به این‬ ‫شرکت ها را به عهده خواهد داشت‪.‬‬ ‫دکتــر ملک زاده در ایــن رابطه گفت‪ :‬یکی‬ ‫از اهداف ما در وزارت بهداشــت گســترش‬ ‫شرکت های دانش بنیان به خصوص در مناطق‬ ‫ازاد است زیرا بسیاری از کشورها تمایل دارند‬ ‫که با شرکت های داخلی همکاری داشته باشند‪.‬‬ ‫وی گفــت‪ :‬برای رســیدن بــه این هدف‬ ‫گفتگوهای فراوانی را با دست اندرکاران منطقه‬ ‫ازاد کیش انجام دادیم که در نهایت قرار شــد‬ ‫یک ساختمان و یک مرکز رشد برای استقرار‬ ‫این شرکت ها در جزیره کیش راه اندازی کنیم‪.‬‬ ‫دکتر ملک زاده در این باره افزود‪ :‬راه اندازی‬ ‫این شرکت ها برای سازمان منطقه ازاد کیش‬ ‫نیــز که توجه ویژه ای به امــر صادرات دارد‬ ‫اهمیت ویژه ای خواهد داشت‪.‬‬ ‫معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت‬ ‫درباره توان بالقوه جزیره کیش برای راه اندازی‬ ‫شــرکت های دانش بنیان خاطرنشان کرد‪ :‬در‬ ‫حال حاضــر این تــوان در بحث تجهیزات‬ ‫پزشــکی و دارویی وجود دارد ولی به نظر ما‬ ‫قابلیت این منطقه بسیار باالتر است‪.‬‬ ‫دکتر مونســان نیز ضمن ابراز امیدواری از‬ ‫اجرای موفق این طرح در جزیره کیش گفت‪:‬‬ ‫سازمان منطقه ازاد کیش نیز با تمام توان خود از‬ ‫این موضوع حمایت‬ ‫خواهــد کرد تا این‬ ‫شرکت ها بتوانند با‬ ‫فعالیت خود عالوه‬ ‫بر تامیــن نیازهای‬ ‫داخلی در زمینه صادرات نیز موفق باشند‪.‬‬ ‫وی بــا برنامه های تبیین شــده در اقتصاد‬ ‫مقاومتی گفــت‪ :‬ما باید در مناطق ازاد محلی‬ ‫برای انتقال فناوری و تکنولوژی باشیم که این‬ ‫کار را باوزارت بهداشــت شروع کرده ایم و‬ ‫تفاهم نامه ای را نیز با دفتر فناوری نهاد ریاست‬ ‫جمهوری در حال تدوین داریم و امیدواریم که‬ ‫با توجه به قوانین خوبی که در مورد مناطق ازاد‬ ‫وجود دارد‪ ،‬بتوانیم کانون خوبی برای این نوع‬ ‫فعالیت ها باشیم‪.‬‬ ‫ازمون چالش گلوکز جایگزین تست قندخون دیابتی ها‬ ‫ازمون چالش گلوکز یک راه مطمئن برای‬ ‫جلوگیری از روند شیوع دیابت در جهان است‪.‬‬ ‫ازمایش هموگلوبین گلیکوزیله)‪ (HbA1c‬در‬ ‫حال حاضر توســط ‪ WHO‬و انجمن دیابت‬ ‫امریکا توصیه می شــود زیرا در این روش‬ ‫قند خون افراد طی دو یا ســه ماه گذشته نیز‬ ‫مشخص می شود‪.‬‬ ‫تحقیقات محققان دانشگاه موناش ملبورن‬ ‫اســترالیا در پژوهش ها به این نتیجه دست‬ ‫یافتند بیش از ‪ 100‬میلیون از جمعیت جهان‬ ‫به دیابت مبتال هستند‪.‬‬ ‫شــیوع دیابت جهانی شده اســت و این‬ ‫اپیدمی یک خطر جهانی به شــمار می رود‪.‬‬ ‫فدراسیون رســمی بین المللی دیابت (‪)IDF‬‬ ‫در ســال ‪ 2015‬تعداد افــراد مبتال به دیابت‬ ‫را بیــش از ‪ 5‬میلیــون عنوان کــرده بود در‬ ‫حالــی که مقاالت جدیدی کــه با همکاری‬ ‫بریتانیا و ایاالت متحده صورت گرفته است‬ ‫نشــان می دهد این امــار و ارقام در جهان‬ ‫پیشرفت دو برابر داشته است‪.‬‬ ‫علت اصلی شــیوع دیابت در جهان وجود‬ ‫تست های نامعتبر شــناخته شد‪.‬از انجا که‬ ‫مخارج بهداشــتی درمان دیابت برای جامعه‬ ‫هزینه در بردارد برنامه ریزی برای داشــتن‬ ‫بهداشــت عمومی با اصول درست یکی از‬ ‫نیازهای تاریخ بشر به شمار می رود‪.‬‬ ‫همچنین محققان بر ایــن باورند در دانش‬ ‫پزشــکی در خصوص بیماری دیابت شکاف‬ ‫بزرگ و جدی وجود دارد که باعث می شــود‬ ‫سیســتم مراقبت های بهداشــتی ملی توسعه‬ ‫چشمگیری در جلوگیری از دیابت نداشته باشد‪.‬‬ ‫از این رو اســتراتژی دیابت ناکافی اســت‬ ‫و عالوه بر تســت قندخون باید روش های‬ ‫بیشتری را مورد ازمون و خطا قرار داد تا بتوان‬ ‫با امار گسترده دیابت در جهان مبارزه کرد‪.‬‬ ‫ازمون چالش گلوکز یــک راه مطمئن برای‬ ‫جلوگیری از روند شیوع دیابت در جهان است‪.‬‬ ‫ازمایشهموگلوبینگلیکوزیله)‪ (HbA1c‬درحال‬ ‫حاضر توســط ‪ WHO‬و انجمن دیابت امریکا‬ ‫توصیه می شود زیرا در این روش قندخون افراد‬ ‫طی دو یا سه ماه گذشته نیز مشخص می شود‪.‬‬ ‫این روش جدید به دلیل ارائه داده های دقیق‬ ‫بروز بیماری دیابت هزینه های مستقیم و غیر‬ ‫مســتقیم اقتصادی و اجتماعی را در جوامع‬ ‫کاهش می دهد و جامعــه می تواند مراقبت‬ ‫های بهداشتی مناسبی را با هزینه های معقول‬ ‫در اختیار بیماران دیابتی قرار دهد‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪7‬‬ ‫تولید نژاد جدید موش ازمایشگاهی برای اولین بار در کشور‬ ‫رییس بخش تولید و پرورش حیوانات ازمایشــگاهی موسسه‬ ‫تحقیقات واکســن و سرم سازی رازی از تولید نژاد جدید موش‬ ‫ازمایشگاهی برای اولین بار درکشور خبر داد‪.‬‬ ‫روزبــه فالحی با اعالم این خبر اظهار کرد‪ :‬موسســه رازی از‬ ‫سال ها پیش برای پیشبرد اهداف پژوهشی و علمی خود اقدام به‬ ‫تولید حیوانات ازمایشگاهی ارگانیک می کند‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬این حیوانات بهترین پاسخ را به ازمایش های کنترل‬ ‫کیفی تولید واکسن و فراورده های بیولوژیک نشان می دهند‪.‬‬ ‫فالحی افزود‪ :‬موسسه رازی یکی از مراکز مهم کشور در زمینه‬ ‫تولید و پرورش حیوانات ازمایشگاهی است که عالوه براین که‬ ‫نیاز خود را تامین می کند‪ ،‬بخشی از نیاز سایر مراکز تحقیقاتی و‬ ‫دانشگاهی کشور را نیز رفع می کند‪.‬‬ ‫وی با اشــاره به اهمیت ســامت این حیوانات گفت‪ :‬به دلیل‬ ‫گستردگی استفاده از حیوانات ازمایشگاهی در طرح های تحقیقاتی‬ ‫پزشــکی و دامپزشکی و همچنین حوزه های دیگر‪ ،‬سالمت این‬ ‫حیوانات در نتیجه نهایی ازمایش ها تاثیر بسزایی دارد‪.‬‬ ‫فالحی تاکید کرد‪ :‬در روند پرورش حیوانات ازمایشگاهی در‬ ‫موسســه رازی نه تنها این حیوانات در معرض الودگی و عوامل‬ ‫بیماری زا قرار نمی گیرند‪ ،‬بلکه هیچ دارو و واکسنی هم به ان ها‬ ‫تزریق نمی شــود و به صورت کامال ارگانیک رشد می یابند؛ در‬ ‫نتیجه بهترین پاسخ را به ازمایش های کنترل کیفی واکسن و سایر‬ ‫ازمایش ها نشان می دهند‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬این امر ســبب می شود کیفیت واکسن یا هر‬ ‫فراورده تولیدی دیگر و سایر فعالیت های تحقیقاتی در وضعیت‬ ‫کامال مطلوبی باشد‪.‬‬ ‫رییس بخش تولید و پرورش حیوانات ازمایشگاهی موسسه رازی‬ ‫دربخش دیگری از صحبت های خود با اشــاره به وجود نژادهای‬ ‫مختلف حیوانات ازمایشگاهی در این موسسه گفت‪ :‬این حیوانات‬ ‫هر کدام برای ازمایش های خاصی مانند تحقیقات ایمنی شناسی‪،‬‬ ‫ویروس شناســی‪ ،‬بیماری های انگلی‪ ،‬تحقیقات قلبی– عروقی‪،‬‬ ‫دیابت و تحقیقات متنوع زیادی مورد استفاده قرار می گیرند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬عالوه بر نژادهای رایج از پنج گونه جانوری موجود‬ ‫در موسسه‪ ،‬موفق شدیم برای نخستین بار در کشور‪ ،‬نژاد جدید‬ ‫موش ازمایشگاهی را تحت نام «رازی ‪ »A‬تولید کنیم که در منابع‬ ‫بین المللی نیز به ثبت رسیده است‪.‬‬ ‫فالحــی خاطرنشــان کرد‪ :‬این نــژاد به علــت خصوصیات‬ ‫بیولوژیکی‪ ،‬در تحقیقاتی خــاص همچون تحقیقات مربوط به‬ ‫تومورهای پستانی منحصر به فرد است‪.‬‬ ‫تشخیص زودهنگام سرطان از طریق ‪DNA‬‬ ‫استادیار نانوبیوتکنولوژی‬ ‫دانشگاه پیام نور زاهدان با‬ ‫بیان این که یکی از مهمترین‬ ‫عوامل بروز سرطان‪ ،‬ایجاد‬ ‫تغییــرات اپــی ژنتیک از‬ ‫جمله متیالســیون در بخش خاص موسوم‬ ‫بــه پروموتــور رشــته های ‪ DNA‬ژن های‬ ‫موسوم به سرکوب کننده تومور است‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪ :‬شناسایی این تغییرات در مراحل اولیه‬ ‫تشکیل تومور دارای اهمیت بسیار باالیی در‬ ‫جهت پیشگیری و یا اتخاذ پروتوکول درمانی‬ ‫موثرتر قبل از متاستاز است‪.‬‬ ‫دکتر مهدی دادمهر اظهار کرد‪ :‬اســتفاده از‬ ‫نانومواد و کاربرد انها در جهت افزایش دقت‬ ‫تشخیص مولکول های زیستی دخیل در فعل‬ ‫وانفعاالت بــدن و بیماری ها یکی از اهداف‬ ‫مهم در رشــته چند نظمی نانوبیوتکنولوژی‬ ‫است و امروزه دارای جایگاه رو به رشدی در‬ ‫ ‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫عرصه تحقیقات نوین است‪.‬‬ ‫وی در ادامــه گفــت‪ :‬به‬ ‫این منظور از ســال گذشته‬ ‫تحقیقــات گســترده ای با‬ ‫همکاری محققان دانشــگاه‬ ‫تهران در زمینه بررســی تغییرات متیالسیون‬ ‫‪ DNA‬انجام شده که به واسطه این تحقیقات‬ ‫عــاوه بر گزارش باالترین حد تشــخیص‬ ‫متیالسیون امکان بررسی تغییرات مورد اشاره‬ ‫از طریق تغییر رنــگ برای اولین بار در دنیا‬ ‫ارائه شــده که دارای اهمیت فراوانی جهت‬ ‫اســتفاده در تکنیک اپتوفلوئیدیک و ساخت‬ ‫نانوبیوسنسوری بر این اساس است‪.‬‬ ‫مخترع برتر دانشــگاه پیام نور در ســال‬ ‫‪ 94‬اظهــار داشــت‪ :‬این مطالعــات اکنون‬ ‫در قالب طرح پژوهشــی در دانشــگاه پیام‬ ‫نور و با همکاری دانشــجویان کارشناســی‬ ‫ارشــد و دکتــری در حال انجام اســت و‬ ‫نتایج موفقیت امیزی که تاکنون به دســت‬ ‫امده اســت در قالب ثبت اختــراع و چهار‬ ‫مقاله معتبر ‪ JCR‬در سال های ‪ 2015‬و ‪2016‬‬ ‫به چاپ رسیده و چندین گزارش معتبر دیگر‬ ‫نیز در مراحل انتشار است‪.‬‬ ‫وی در پایــان ضمــن تشــکر از دکتــر‬ ‫رســتمی رییس دانشــگاه پیام نور به دلیل‬ ‫حمایت از فعالیت های پژوهشــی و کمک‬ ‫به تجهیز ازمایشــگاه های دانشگاه پیام نور‬ ‫مرکــز زاهدان اظهار داشــت‪ :‬در نظر داریم‬ ‫با پشــتوانه این نوع حمایت های تاثیر گذار‬ ‫در کنار ارتقــای کمیت‪ ،‬کیفیت و تحقیقات‬ ‫کاربردی‪ ،‬ضمن فراهم کردن زمینه مناســب‬ ‫بــرای تحقیق محققــان عالقــه مند‪،‬امکان‬ ‫سرویس دهی ازمایشگاهی به دانشگاه های‬ ‫منطقه و درامدزایی را نیز فراهم کنیم‪.‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫واکسـن زیکـا در انسـان هـا ازمـایـش می شـود‬ ‫شرکت داروسازی اینوویو (‪ )Inovio‬اعالم کرد نخستین کارازمایی انسانی‬ ‫یک واکسن زیکا به زودی شروع می شود‪.‬‬ ‫شرکت اینوویو که در شهر پلی موث میتینگ در ایالت پنسیلوانیا واقع است‬ ‫و شرکت ‪ Gene One Life Sciences‬که در سئول پایتخت کره جنوبی قرار‬ ‫دارد‪ ،‬با همکاری یکدیگر این واکسن را ساخته اند‪ .‬این ‪ 2‬شرکت قبال برای‬ ‫ساختن واکسن برای ابوال و نشانگان تنفسی خاورمیانه (مرس) همکاری‬ ‫کرده بودند و هر دوی این واکسن ها ازمایش شده اند‪.‬‬ ‫واکسن زیکا که ‪ GLS-5700‬نامیده می شود‪ ،‬ابتدا روی ‪ ۴۰‬داوطلب سالم‬ ‫ازمایش خواهد شد‪ .‬اینوویو اعالم کرد که نخستین ازمایش ها در انسان ها‬ ‫باید در چند هفته اینده شروع شوند‪ .‬به گفته این شرکت‪ ،‬این واکسن در‬ ‫مرحله ازمایش روی حیوانات‪ ،‬پاســخ قــوی تولید انتی بادی یا پادتن بر‬ ‫ضد ویروس را ایجاد کرده است‪ .‬این واکسن هنوز در مراحل اولیه تولید‬ ‫واکسن است‪ .‬مرحله اول یا فاز یک کارازمایی یک واکسن اطمینان ایجاد‬ ‫می کند که ان واکسن به خوبی در سوژه های انسانی تحمل می شود‪.‬‬ ‫اگر این واکسن در نخستین دور ازمایش انسانی موفق باشد‪ ،‬برای ازمایش‬ ‫بیشــتر نیاز به تاییدهای بعدی دارد‪ .‬این واکسن در مرحله بعد باید روی‬ ‫افرادی که زیکا دارند‪ ،‬ازمایش شــود‪ .‬بعد‪،‬‬ ‫مرحل ه بررسی تاثیر واکسن بر گروه بزرگ تری‬ ‫از افراد شــروع می شود‪ .‬از طرف دیگر دکتر‬ ‫انتونی فاوچی‪ ،‬رئیس انستیتوی ملی الرژی و‬ ‫بیماری های عفونی در انستیتوهای ملی بهداشت امریکا (‪ )NIH‬گروهی را‬ ‫رهبری می کند که چند رویکرد به ساختن واکسن زیکا را امتحان می کنند‪ ،‬از‬ ‫جمله رویکردی که مانند واکسن شرکت اینوویو از ‪ DNA‬ویروس استفاده‬ ‫می کند‪ .‬او معتقد اســت که کارازمایی دیگر این واکسن در پایان ماه اوت‬ ‫شروع خواهد شد‪ .‬او گفت‪« :‬در ماه های اینده احتماال ما خبر وارد شدن چند‬ ‫واکسن نامزد شده را به کارازمایی های فاز یک خواهیم شنید؛ البته هنوز تا‬ ‫تولید واکسنی قابل استفاده فاصله زیادی مانده است‪».‬‬ ‫سازمان جهانی بهداشت می گوید که کارازمایی های در مقیاس بزرگ هر‬ ‫واکسن در حالت تولیدی دست کم تا ‪ ۱۸‬ماه اینده شروع نخواهد شد‪.‬‬ ‫نیکا الکساندر‪ ،‬سخنگوی سازمان بهداشت گفت‪« :‬تا هنگامی که واکسنی‬ ‫ش و تاییدشــده در دسترس قرار گیرد‪ ،‬ممکن است چند سال‬ ‫کامال ازمای ‬ ‫طولبکشد‪».‬‬ ‫موفقیت یک داروی ازمایشی‬ ‫در مقابله با نوعی سرطان خون تهاجمی‬ ‫یک مطالعه جدید نشان می دهد که کاربرد یک داروی ازمایشی‪ ،‬در‬ ‫بهبود بیماران جوان مبتال به یک نوع تهاجمی ســرطان خون موسوم‬ ‫به ‹لنفوم هوچکین› موثر اســت‪ ،‬به طوری که موجب کوچک شــدن‬ ‫تومورها در ‪ 66‬درصد از این بیماران شد‪.‬‬ ‫دکتر گراهام کالینز از دانشگاه اکســفورد با اعالم این خبر گفت که‬ ‫داروی نیوولوماب ‪ Nivolumab‬در درمان لنفوم هوچکین موثر ظاهر‬ ‫شده است و امیدواریم سبب عمر طوالنی تر بیشتر بیماران شود‪.‬‬ ‫براســاس این گزارش‪ ،‬داروی نیوولوماب به عنوان بخشــی از نسل‬ ‫جدید داروهای ‹هوشمند› می تواند توان دفاعی سرطان در برابر سیستم‬ ‫ایمنی بدن را مختل کند‪.‬‬ ‫پیش از این‪ ،‬تاثیر داروی یاد شده در مقابله با مالنوما‪ ،‬خطرناک ترین نوع‬ ‫سرطان پوست‪ ،‬و نوعی سرطان ریه نیز ثابت شده بود‪.‬‬ ‫در مطالعه جدید به بررســی تاثیر نیوولومــاب بر لنفو هوچکین در‬ ‫بیمارانی که مداوای انها با سایر روش ها موثر نبوده است‪ ،‬پرداخته شد‪.‬‬ ‫بیماری لنفوم هوچکین در سیستم لنفاوی بدن گسترش می یابد و در‬ ‫سلول های خونی‪ ،‬سیستم ایمنی بدن موسوم به لنفوسیت‪ B-‬را تحت تاثیر‬ ‫قرار می دهد‪.‬‬ ‫نتایــج این ازمایش که در مجموع ‪ 80‬بیمار در ســنین ‪ 18‬الی ‪72‬‬ ‫ســال در ان شرکت کردند‪ ،‬در نشست ســاالنه انجمن هماتولوژی‬ ‫اروپا در کپنهاگ دانمارک ارائه شــد و قرار اســت در مجله النست‬ ‫انکولوژی منتشر شود‪.‬‬ ‫دانشجویانرشتههایسلولی‪،‬بیوشیمیوژنتیک‬ ‫جلویسازماننظامپزشکیتجمعکردند‬ ‫دانشــجویان رشته های سلولی‪ ،‬بیوشیمی و ژنتیک در اعتراض به ندادن‬ ‫شــماره نظام پزشــکی در مقابل سازمان نظام پرشــکی دست به تجمع‬ ‫اعتراضی زدند‪.‬‬ ‫این دانشجویان در اعتراض به نامه اخیر سازمان نظام پزشکی که در ان‬ ‫تاکید شــده‪” ،‬دانشجویان رشته های متعددی که کارشناسی یا کارشناسی‬ ‫ارشــد خود را از وزارت علوم و مدرک دکتری را از وزارت بهداشــت‬ ‫دریافت کرده اند‪ ،‬حق دریافت شماره نظام پزشکی و تاسیس ازمایشگاه ها‬ ‫و مطب های مرتبط با رشته تخصصی خود را نخواهند داشت“ دست به‬ ‫اعتراض زده اند و خواهان برچیده شدن این مصوبه هستند‪.‬‬ ‫دانشــجویان معترض می گفتند‪ :‬نمی شود زحمات ان ها اینگونه هدر‬ ‫برود و سازمان نظام پزشکی حق چنین مصوبه های من دراوردی را ندارد‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪9‬‬ ‫پاک کردن خاطرات ناخوشایند با یک تغییر ژنتیکی‬ ‫محققان در مطالعه بر روی موش ها موفق شدند که با استفاده از یک‬ ‫تغییر ژنتیکی‪ ،‬خاطرات ناخوشایند را در موش ها‬ ‫توانایی های فکری و شیزوفرنی ارتباط داده شده است‪.‬‬ ‫محققان در این مطالعه به موش ها اموزش دادند تا‬ ‫پاک کنند‪.‬‬ ‫به محض روشــن شدن المپ از یک طرف جعبه به‬ ‫محققان بلژیکــی و المانی در این تحقیق که در‬ ‫طرف دیگر برود‪ .‬این رویه اموزش را اموزش تداعی‬ ‫نشــان داده اند زمانی که یک ژن خاص از فعالیت‬ ‫محققان بعد از شرطی کردن موش ها‪ ،‬ژن‪neuroplastin‬‬ ‫مجله ‪ Biological Psychiatry‬منتشــر شده است‬ ‫می افتد برخی خاطرات نیز پاک می شوند‪.‬‬ ‫زوال عقل‪ ،‬تصادفات‪ ،‬و یا وقایع اسیب زا می تواند باعث شود که‬ ‫برخی از خاطراتی را که قبل از جراحت و یا شــروع بیماری شــکل‬ ‫گرفته اند‪ ،‬از دست بدهیم‪.‬‬ ‫اکنون محققان نشان داده اند که برخی از خاطرات را نیز می توان با‬ ‫از فعالیت انداختن یک ژن خاص پاک کرد‪.‬‬ ‫شده می نامند‪.‬‬ ‫را از فعالیت انداختند و مشاهده کردند که این موش ها دیگر قادر به انجام‬ ‫اینکارنبودند‪.‬‬ ‫اما سایر موش ها که ژن ‪ neuroplastin‬در انها از فعالیت نیفتاده بود‬ ‫این کار فراگرفته شده را به خوبی انجام می دادند‪.‬‬ ‫محققان متوجه شــدند که از فعالیت انداختن ژن ‪ neuroplastin‬در‬ ‫ارتباطات میان سلول های مغزی انها اختالل ایجاد می کند و بر رفتار‬ ‫محققان در این مطالعه از موش هایی استفاده کردند که از لحاظ ژنتیکی‬ ‫موش ها تاثیر می گذارد‪.‬‬ ‫ایــن ژن که تنها چند گروه در جهان ان را بررســی می کنند برای‬ ‫برای نشان دادن اینکه ایا ‪ neuroplastin‬در سایر اشکال یادگیری نیز‬ ‫به گونه ای اصالح شده بودند که دارای ژن ‪ neuroplastin‬باشند‪.‬‬ ‫انعطاف پذیری مغز بسیار مهم است‪.‬‬ ‫در انسان ها تغییرات در تنظیم ژن ‪ neuroplastin‬به تازگی با افزایش‬ ‫با این حال محققان یاد اور شــدند که این یک تحقیق پایه است و‬ ‫نقش دارد‪ ،‬به تحقیقات بیشتری نیاز است‪.‬‬ ‫درمان دیابت نوع ‪ 1‬با پانکراس مصنوعی تا سال ‪2018‬‬ ‫یــک گزارش جدید نشــان می دهد طی دو ســال اینده پانکراس‬ ‫مصنوعی در دسترس بیماران مبتال به دیابت نوع ‪ 1‬قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫پانکراس مصنوعی می تواند به طور دایمی ســطح قند خون بیمار را‬ ‫کنترل کرده و در صورت نیاز انسولین را وارد جریان خون کند‪.‬‬ ‫به گزارش مدیکال اکسپرس‪ ،‬دیابت نوع ‪ 1‬زمانی رخ می دهد که‬ ‫سلول های بتا در لوزالمعده (پانکراس) قادر به تولید انسولین کافی‬ ‫نباشند‪ .‬انســولین هورمونی است که گلوکز را از خون می گیرد و‬ ‫ان را برای تولید انرژی به سلول ها منتقل می کند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫هیچ روشــی برای درمان دیابت نوع ‪ 1‬وجود ندارد و باید انسولین‬ ‫به صورت روزانه از طریق تزریق یا پمپ انسولین وارد بدن شود‪.‬‬ ‫پمپ انســولین روشی پیشــرفته تر از تزریق روزانه است که دوز‬ ‫مناسب هورمون از طریق کاتتر کاشته شده زیر پوست‪ ،‬به صورت‬ ‫‪ 24‬ساعته کنترل و در صورت نیاز وارد جریان خون می شود‪.‬‬ ‫این روش با خطراتی همراه اســت؛ برای مثال در دوران قاعدگی‬ ‫هورمــون ها از حالت تعادل خارج می شــوند و میزان مورد نیاز‬ ‫انســولین نیز در طول روز متفاوت است‪ ،‬بنابراین کمبود انسولین‬ ‫می توان منجر به مشکالت بینایی یا قلبی در بیمار شود‪.‬‬ ‫ ‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫تحقیقات نشــان مــی دهد‬ ‫بهتریــن روش بــرای درمان‬ ‫دیابــت نــوع ‪ ،1‬لوزالمعــده‬ ‫مصنوعی است‪ .‬در حال حاضر‬ ‫چنــد پانکــراس مصنوعی در‬ ‫مرحله ازمایش های بالینی قرار دارند که اکثر انان توســط بیمار و‬ ‫از طریق تلفن هوشمند کنترل می شوند‪ .‬معموال این فناوری ها از‬ ‫سیستم حلقه بسته تبعیت می کنند؛ به این صورت که سیستم حاوی‬ ‫یک کنترل کننده گلوکز‪ ،‬یک پمپ گلوکز و یک الگوریتم اســت‬ ‫که زمان مورد نیاز تزریق انســولین را مشــخص می کند‪ .‬ازمایش‬ ‫سیستم حلقه بسته در ‪ 42‬بیمار مبتال به دیابت نوع ‪ 1‬موفقیت امیز‬ ‫گزارش شده است‪ .‬قرار است پانکراس مصنوعی سال اینده توسط‬ ‫سازمان غذا و دارو (‪)FDA‬تایید شود و تا پایان سال ‪ 8102‬میالدی‬ ‫در دسترس بیماران قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫بر اســاس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها‪ ،‬در حال‬ ‫حاضــر بیش از‪ 1.25‬میلیون نفر در امریــکا به دیابت نوع ‪ 1‬مبتال‬ ‫هستند‪.‬نتایج این تحقیقات در نشریه ‪ Diabetologia‬منتشر شده است‪.‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫پرده از راز شایع ترین نوع سرطان خون برداشته شد‬ ‫محققان دانشگاه کارولینای شمالی موفق به‬ ‫شناســایی مجموعه ای از دستورالعمل های‬ ‫معیوب ژنتیکی شــدند که منجر به توسعه‬ ‫شایع ترین نوع سرطان خون (‪ )AML‬می شود‪.‬‬ ‫ســرطان خــون ‪ AML‬یا لوســمی حاد‬ ‫میلوئیدی نوعی سرطان است که معموال از‬ ‫سلول هایی که قرار است به گلبول های سفید تبدیل شوند (به غیر از‬ ‫لنفوسیت ها) ناشی می شود‪.‬‬ ‫محققان دانشــگاه کارولینای شــمالی دریافته اند که یک جهش در‬ ‫ژن‪ ، DNMT3A‬کــه در ‪ 20‬تــا ‪ 30‬درصد موارد ‪ AML‬دیده می شــود‪،‬‬ ‫دستورالعمل ژنتیکی سلول را معیوب کرده و سبب سرطانی شدن سلول‬ ‫می شــود‪ .‬در واقع این دستورالعمل معیوب منجر به تولید سلول های‬ ‫نابالغی می شود که می توانند به سلول های ‪ AML‬تبدیل شوند‪.‬‬ ‫این مطالعه نه تنها پرده از راز لوســمی حاد میلوئیدی برداشــته‪،‬‬ ‫بلکه استراتژی های موثری را برای کنترل و درمان در اختیار پزشکان‬ ‫قرار می دهد‪.‬‬ ‫لوسمی حاد میلوئیدی یکی از شــایع ترین انواع سرطان ها است‪.‬‬ ‫امار انجمن ســرطان امریکا نشان می دهد ساالنه حدود ‪ 20‬هزار نفر‬ ‫در امریکا به ‪ AML‬مبتال می شوند و بیش از ‪ 10‬هزار نفر جان خود را‬ ‫از دست می دهند‪.‬‬ ‫احساس خستگی مزمن‪ ،‬تب‪ ،‬خون ریزی و خون مردگی زیر سطح‬ ‫پوست از مهمترین عالیم این بیماری هستند‪.‬نتایج این تحقیقات در‬ ‫نشریه ‪ Cancer Cell‬منتشر شده است‪.‬‬ ‫هوش مصنوعی در خدمت تشخیص سرطان‬ ‫محققان یک سیســتم جدیــد هوش مصنوعی‬ ‫ابــداع کرده اند که در زمینه تشــخیص دقیق تر‬ ‫سرطان سینه از روی تصویر‪ ،‬به پاتولوژیست ها‬ ‫کمک می کند‪.‬‬ ‫به گزارشی از پایگاه اینترنتی مدیکال نیوز تودی‪،‬‬ ‫ازمایش این سیستم هوش مصنوعی در یک نشست‬ ‫علمی نشان داد که به واسطه ان‪ ،‬دقت تشخیص بیماری توسط‬ ‫پاتولوژیست از ‪ 69‬به ‪ 5.99‬درصد افزایش می یابد‪.‬‬ ‫اندرو بک اســتادیار پاتولوژی در دانشکده پزشکی هاروارد‬ ‫که ریاســت تیم تحقیق را به عهده داشت‪ ،‬با اشاره به این که‬ ‫این سیســتم هوش مصنوعی بر اساس یادگیری عمیق است‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬در این سیستم از یک الگوریتم یادگیری ماشینی برای‬ ‫طیف وســیعی از اپلیکیشــن ها از جمله تشخیص گفتار و‬ ‫تشخیص تصویر استفاده می شود‪.‬‬ ‫به واقع‪ ،‬پژوهشگران برای تشخیص دقیق تر بیماری‪ ،‬در پی‬ ‫دســتیابی به روش هایی از هوش مصنوعی هستند که تفسیر‬ ‫تصاویر پاتولوژی را به رایانه ها اموزش می دهند‪.‬‬ ‫رویکردی که محققان اســتفاده می کنند بر اساس اموزش به‬ ‫کامپیوترها در زمینه تفسیر الگوهای پیچیده‬ ‫مشاهده شده در تصاویر پاتولوژی از طریق‬ ‫ساخت شــبکه های عصبی مصنوعی چند‬ ‫الیه است‪.‬‬ ‫تصور می شود که این رویه مشابه روش‬ ‫فراگیری باشــد که در الیه های عصبی در‬ ‫نئوکورتکــس مغز صورت می گیرد‪ ،‬منطقه ای که فکر کردن‬ ‫در انجا رخ می دهد‪.‬‬ ‫محققــان در جریان ازمایش این سیســتم هوش مصنوعی‪،‬‬ ‫تصاویر غدد لنفاوی را برای تشــخیص شواهدی از سرطان‬ ‫سینه با استفاده از این سیستم بررسی کردند‪.‬‬ ‫این ازمایش نشــان داد که این سیســتم هوش مصنوعی به‬ ‫خودی خود در ‪ 92‬درصد موارد وجود ســرطان را به درستی‬ ‫تشــخیص می دهد که تنهــا چهار امتیاز کمتــر از دقت ‪96‬‬ ‫درصدی بدست امده توسط یک پاتولوژیست انسان است‪.‬‬ ‫اما پروفســور بک خاطرنشــان کرد‪ ،‬زمانی که تحلیل های‬ ‫پاتولوژیست با روش تسخیصی محاسباتی خودکار ما ترکیب‬ ‫می شود‪ ،‬نتیجه تقویت ‪ 99.5‬درصدی میزان دقت می شود‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪11‬‬ ‫اخرین دستاوردهای علمی میکروب شناسی ایران ارایه می شود‬ ‫اخرین دستاوردهای علمی و نتایج تحقیقات حوزه‬ ‫میکروب شناسی با حضور محققان داخلی و خارجی‬ ‫در هفدهمین کنگــره بین المللــی انجمن میکروب‬ ‫شناسی ایران ازدوم تا چهارم شهریور ارایه می شود‪.‬‬ ‫بــه گــزارش انجمن میکــروب شناســی ایران‪،‬‬ ‫دکتر پــژواک خاکــی دبیرعلمی کنگــره افزود‪:‬در‬ ‫ایــن گردهمایی بــزرگ علمی میکروب شناســان‪،‬‬ ‫داروسازان‪ ،‬دندانپزشــکان‪ ،‬دامپزشکان‪ ،‬متخصصان‬ ‫علوم ازمایشگاهی و تمام رشته های پیراپزشکی و علوم وابسته می توانند‬ ‫از مسائل مطرح شده در کنگره بهره مند شوند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬محورهای اصلی کنگره شــامل مقاومت های انتی بیوتیکی‬ ‫میکروارگانیســم ها‪ ،‬عفونت هــای بیمارســتانی‪ ،‬مکانیســم های ایجاد‬ ‫بیماری های عفونی توســط میکروارگانیسم ها‪ ،‬روش های نوین و مدرن‬ ‫ی ‪ ،‬واکســن های جدید‪،‬‬ ‫در تشــخیص میکروب ‪ ،‬بیوتکنولوژی میکروب ‬ ‫بیماری های مشترک انسان و دام و ‪ ...‬است‪.‬‬ ‫دبیــر علمی هفدهمین کنگــره بین المللی انجمن میکروب شناســی‬ ‫ایران در ادامه تصریح کــرد‪ :‬در این کنگره برای اولین بار و به صورت‬ ‫اختصاصی به میکروب شناســی دهــان و دندان‪ ،‬نانــو تکنولوژی در‬ ‫میکروب شناسی و عفونت های زنان پرداخته خواهد شد‪.‬‬ ‫وی بــا بیان اینکه ‪ 15‬نفر از پروفســورهای برتر جهان در این کنگره‬ ‫سخنرانی خواهند داشــت‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬این محققان دستاوردها و نتایج‬ ‫تحقیقات خود را برای شرکت کنندگان ارائه خواهند کرد‪.‬‬ ‫خاکی یاداور شــد‪ :‬در این کنگره مسائلی مانند واکسن ‪ HIV‬نیز مطرح‬ ‫و مورد بررسی قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫وی گفت ‪ 15:‬تیرماه اخرین مهلت ارسال مقاالت به دبیرخانه کنگره خواهد بود‪.‬‬ ‫هفدهمیــن کنگره بین المللی انجمن میکروب شناســی ایران ازدوم تا‬ ‫چهارم شهریور در سالن همایش رازی برگزار می شود‪.‬‬ ‫بیست و هشتمین همایش بین المللی بیماری های کودکان‬ ‫وچهاردهمین همایش پرستاری کودکان‬ ‫بیست و هشتمین همایش ساالنه بین المللی بیماریهای کودکان طبق روال هر ساله توسط مرکز‬ ‫داوطلبان شرکت در همایش باید مبلغ ثبت نام را به یکی از روشهای زیر پرداخت نمایند‪:‬‬ ‫تحقیقات رشد و تکامل کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری مرکز طبی کودکان‪ ،‬قطب‬ ‫‪ -1‬واریز به حساب شماره ‪ 1005-10-679167-1‬به نام دکتر علی ربانی‪ ،‬دکتر وحید‬ ‫ی گردد‪ .‬این کنگره از‬ ‫علمی کودکان کشور و گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار م ­‬ ‫سال ‪ 1364‬تا کنون همه ساله با حضور بیش از ‪ 2000‬شرکت کننده از ایران و سایر کشورهای‬ ‫جهان برگزار گردیده است‪ .‬همچنین این کنگره از سال ‪ 1382‬فرصتی جهت تبادل تجربیات گروه‬ ‫‪ -2‬واریــز از طریق شــماره شــبا ‪ IR950580100501000679167001‬قابل‬ ‫پرداخت در کلیه شعب بانک ها‬ ‫پرســتاران در کنار پزشکان را فراهم اورده است‪ ،‬لذا از ان سال همایش در دو بخش پزشکی و‬ ‫پس از واریز حق ثبت نام‪ ،‬متقاضی بایستی فرم ثبت نام الکترونیک موجود در سایت را‬ ‫پرستاری برگزار می­گردد‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬از سال ‪ 1388‬بخش محققین جوان نیز به سایر بخش های‬ ‫تکمیل و در صورت واریز نقدی حق ثبت نام‪ ،‬شــماره فیش واریزی را در بخش شماره‬ ‫همایش افزوده شد تا فرصتی برای پژوهشگران جوان‪ ،‬دستیاران و دانشجویان فراهم اورد تا بتوانند‬ ‫فیش وارد نمایند‪.‬‬ ‫نتایج تحقیقات خود را در سالن جداگانه ای در همایش ارائه نمایند‪.‬‬ ‫خوشبختانه استقبال روزافزون از این کنگره در سال های اخیر چه به عنوان شرکت کننده‬ ‫و چه به عنوان ارائه دهنده مقاله (بصورت سخنرانی و یا پوستر) موجب گردیده است تا‬ ‫برنام ­ه های مختلف علمی بطور همزمان در چند سالن و در دو بخش صبح و بعدازظهر و‬ ‫طی پنج روز برگزار گردد‪ ،‬لذا شرکت کنندگان می­توانند با توجه به رشته تخصصی و عالقه‬ ‫بالینی خود در هریک از برنامه­ها حضور یابند‪ .‬مضافا اینکه بخشهای محققین جوان و ارائه‬ ‫پوستر نیز از بخشهای بسیار موفق و پربار همایش در سالهای گذشته محسوب می شوند‪.‬‬ ‫نحوه ثبت نام‬ ‫اول همایش) صورت می­پذیرد‪.‬‬ ‫ثبت نام اینترنتی‪ :‬در این مورد ثبت نام اینترنتی با مراجعه به سایت همایش و با تکمیل‬ ‫فرم مربوطه‪ ،‬انجام خواهد شــد‪ .‬در هنگام ثبت نام انالین وارد نمودن شــماره فیش حق‬ ‫ثبت نام الزم است‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫در صورت واریز الکترونیک کد پیگیری را در بخش شماره فیش وارد نمایند‪.‬‬ ‫ضمنا جهت اطمینان اســکن فیش واریز نقدی و یا رسید اعالم انتقال وجه را از طریق‬ ‫پست الکترونیک همایش به ادرس‪ pedcong@tums.ac.ir‬ارسال نمایند‪.‬‬ ‫ به همراه داشتن کپی رسید واریز به هنگام ثبت نام حضوری در کنگره الزامی است‪.‬‬‫نحوه ارسال مقاله‬ ‫محققین و عالقمندان می توانند مقاالت خود را فقط از طریق سایت همایش حداکثر تا‬ ‫تاریخ ‪ 95 /06 /1‬ارسال کنند‪.‬‬ ‫ادرس پستی‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان دکتر قریب‪ ،‬مرکز طبی کودکان‪ ،‬دفتر گروه کودکان‪-‬‬ ‫ثبت نام در همایش به دو صورت اینترنتی ( قبل از شروع همایش) و حضوری (در روز‬ ‫ ‪12‬‬ ‫ضیایی‪ ،‬بانک سرمایه شعبه بلوار کشاورز کد‪1005‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫صندوق پستی‪6386 – 14155 :‬‬ ‫تلفن‪ /021- 66428998 :‬دورنما‪021- 66923054 :‬‬ ‫پست الکترونیک دبیرخانه‪pedcong@tums.ac.ir:‬‬ ‫پست الکترونیک دبیر علمی همایش‪psciped@tums.ac.ir :‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫چهارمینکنگرهفناوریهاینوینازمایشگاهیبرگزارمیشود‬ ‫چهارمین کنگره کنگره فن اوری های نوین ازمایشــگاهی ایران‬ ‫به منظور بررسی موضوعات و دستاوردهای نوین مرتبط با حوزه‬ ‫ازمایشگاه از ‪ 5‬لغایت ‪ 7‬ابان ماه در سالن همایش های بین المللی‬ ‫رازی تهران برگزار می شود‪.‬‬ ‫رئیس انجمن متخصصین علوم ازمایشگاهی بالینی ایران در نشست‬ ‫خبری به مناسبت برگزاری این کنگره اظهار کرد‪ :‬این کنگره در ‪11‬‬ ‫محور ازجمله فناوری ‪ NGS‬و کاربردهای ان در ایران ‪ -‬فناوری های‬ ‫نوین در تشخیص سریع بیماری های عفونی‪ -‬استفاده از فناوری های‬ ‫نوین ازمایشــگاهی در پیش اگهی‪ ،‬تشــخیص زودرس و قطعی‬ ‫ســرطان ها‪ -‬کاربرد فناوری های نوین در تشخیص بیماری های‬ ‫قلبی‪ -‬عروقی‪ -‬نقش فناوری های نوین ازمایشگاهی در تشخیص‬ ‫دیابت‪ -‬اخالق پزشــکی در فناوری های نوین‪ :‬بایدها و نبایدها‪-‬‬ ‫چگونگی بهره وری از فنــاوری ‪Mass-spectrophotometry‬در‬ ‫ایران ‪ -‬اشنایی با پیشرفت های حاصله در تکنیک های ‪Proteomics,‬‬ ‫‪ Genomics , Microfluidic ,Electro assay ,Multiplex assay‬و‬ ‫‪ -chip-technology‬تولید دانش بنیان و فناوری های محصوالت‬ ‫ازمایشــگاهی – بیورزونانــس در ازمایشــگاه های پزشــکی و‬ ‫فناوری های نوین در پزشکی ترمیمی و جراحی برگزار می شود‪.‬‬ ‫وی بــه برگزاری ســمینارها و کارگاه های اموزشــی و برپایی‬ ‫نمایشگاه تجهیزات ازمایشگاهی با شرکت های داخلی و خارجی‬ ‫در این کنگره اشاره کرد و گفت‪ :‬شرکت های دانش بنیان فعال در‬ ‫حوزه تولیدات ازمایشگاهی‪ ،‬شرکت های واردکننده‪ ،‬شرکت های‬ ‫تولیدکننده داخلی و نشــریات حوزه ازمایشگاه در این نمایشگاه‬ ‫حضور دارند و شــرکت هــای حاضر به ارائــه و معرفی اخرین‬ ‫دستاوردها و تجهیزات حوزه ازمایشگاهی می پردازند‪.‬‬ ‫دکتر سید حسین فاطمی رئیس برگزاری این کنگره نیز اظهار کرد‪:‬‬ ‫پس از برگزاری موفقیت امیز ســومین همایش فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاه که توسط انجمن علمی متخصصین علوم ازمایشگاهی‬ ‫بالینی ایران و دانشــکده پیراپزشکی دانشــگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫و انجمن تامین کنندگان تجهیزات ازمایشــگاهی و فراورده های‬ ‫ازمایشگاه های طبی کشور برگزار شد ‪ .‬چهارمین کنگره فناوری های‬ ‫نوین با استفاده از دست اوردهای سال های قبل با همکاری انجمن‬ ‫های علمی و مراکز دانشــگاهی و کارشناســان محترم ازمایشگاه‬ ‫مرجع سالمت برگزار می شود‪.‬‬ ‫وی خاطر نشــان کرد چون اعتقاد داریم ازمایشگاه های کشور در‬ ‫صف مقدم تحول سالمت هســتند امروزه بیش از ‪ %70‬تشخیص و‬ ‫درمان به فعالیت همکاران ازمایشگاه گره خورده و بدون عبور از داالن‬ ‫ازمایشگاه تشخیص طبی طرح ریزی درمان غیر ممکن است از طرف‬ ‫دیگر پیشرفت علوم پزشکی روزانه در حال تغییر است ازمایشگاه های‬ ‫کشور همگام با پیشرفت سایر رشته های پزشکی بایستی بروز باشد‬ ‫برای رســیدن به این مهم مفتخریم که به اطالع برسانیم این کنگره با‬ ‫حضور چهره های علمی داخل و خارجی رشته علوم ازمایشگاهی و‬ ‫ن شرکت های تامین کننده تجهیزات‬ ‫همچنین مشارکت دانشگاه ها‪ ،‬انجم ‬ ‫ازمایشگاهی ‪ ،‬انجمن های علمی و مراکز تحقیقاتی برگزار می شود‪.‬‬ ‫وی هدف از برگزاری این کنگره را فراهم نمودن زمینه مناسب جهت‬ ‫هم اندیشی‪ ،‬تبادل اطالعات ارائه نتایج تحقیقات و پژوهش های مختلف‬ ‫و ارائه دانش به روز دانشمندان‪ ،‬اساتید‪ ،‬نخبگان‪ ،‬همکاران و دانشجویان‬ ‫ایرانیوخارجیدررشته هایمختلفعلومازمایشگاهیبالینیعنوانکرد‬ ‫و گفت‪ :‬این کنگره نقطه عطفی در ارائه خدمات ازمایشگاهی و محلی‬ ‫برای معرفی تکنولوژی های جدید و تعامل و تبادل اطالعات بین صاحب‬ ‫نظران حوزه ازمایشگاه در راستای رفع نیازها و چالش های موجود است‪.‬‬ ‫دکتر اردشیر طاهر سیما دبیر اجرایی این کنگره و عضو هیئت مدیره‬ ‫انجمن شرکتهای تامین کننده تجهیزات ازمایشگاهی نیز اظهار کرد ‪ :‬هدف‬ ‫از مشارکت انجمن تامین کنندگان تجهیزات ازمایشگاهی در برگزاری‬ ‫این کنگره ونمایشــگاه جانبی کنگره فناوری های نوین ازمایشگاهی‬ ‫حضورمســتقیم شــرکتهای وارد کننده ‪ ،‬تولید کننــده و توزیع کننده‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی در نمایشگاه مذکور میباشد تا بتوانند هرچه بهتر‬ ‫توانمندی های صنعت سالمت را به نمایش بگذارند ‪.‬‬ ‫دبیر اجرایی این کنگره گفت‪ :‬همچنین این نمایشگاه فرصت بسیار‬ ‫مناسبی اســت تا شــرکت های فعال در این صنعت‪ ،‬دستاوردها و‬ ‫محصوالت خود را در معرض بازدید دست اندرکاران و متخصصان‬ ‫ایــن صنعت قرار داده‪ ،‬فرصتی را فراهــم اورند تا فعاالن این حوزه‬ ‫بتوانند‪ ،‬ارتباط بهتری با ســایر نمایندگان شرکت ها برقرار کنند و با‬ ‫توجه به حضور مستقیم شرکتهای فعال حوزه تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫در برگزاری این نمایشگاه انتظار استقبال چشمگیری را به واسطه بهره‬ ‫مندی از تخفیفات ویژه برگزار کنندگان نمایشگاه داریم‪.‬‬ ‫وی همچنیــن تصریح کرد‪ :‬رونمایــی از فناوری های روز دنیا‪،‬‬ ‫حمایت از تولید کنندگان و کارافرینان نخبه و نیز ارائه قیمت های‬ ‫ویژه عرضه محصوالت و ملزومات ازمایشگاهی از جمله اهداف‬ ‫اصلی این نمایشگاه است‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ ‪14‬‬ ‫‪14‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫گزارش‬ ‫مهندس محموداصالنی‬ ‫مهندس افسانه نجفی‬ ‫اداره کل تجهیزات‪ ،‬گمرک و‬ ‫بال تکلیفی شرکت های ازمایشگاهی‬ ‫در تاریخ هشتم تیرماه ‪ 95‬جلسه ای درانجمن شرکت های تامین کننده تجهیزات ازمایشگاهی با دو محوربررسی مشکالت جدید مربوط به کد ‪ IRC‬و همچنین‬ ‫نحوه برگزاری چهارمین کنگره فن اوری های نوین ازمایشگاهی برگزارشد‪ .‬محوراول درخصوص قوانین و سامانه جدید گمرک و وزارت بهداشت بود که به‬ ‫تازگی وضع شده است و ان درخصوص بحث کد ‪ IRC‬است‪ .‬هدف اصلی کد ‪ )Iranian Registration Code( IRC‬مبارزه با کاالی قاچاق است که در مجموع‬ ‫امری پسندیده است‪ .‬چرا که تجهیزات پزشکی با سالمت مردم جامعه سروکار دارد و هر اقدامی درجهت واردات و تولید این محصوالت شود که از فیلترهای و‬ ‫استاندارد های قانونی کاری بس پسندیده است‪ .‬بدین صورت که هر محصولی که وارد می شود باید دارای کد مخصوص خود باشد تا نهادهای ذیربط درصورت‬ ‫وجود تخلف توانایی ردیابی محصول مورد نظر را داشته باشند‪ .‬دراین میان باید دید ایا زیرساخت های ازاین قبیل اقدامات فراهم است‪ ،‬چراکه اجرای درست‬ ‫قوانین نیازمند بسترسازی مناسب نیز است‪ .‬نهادهای اجرایی این طرح ازیک سو به گمرک و ازسوی دیگر به اداره کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا وداروی‬ ‫وزارت بهداشت مرتبط است که گویا مشکالتی در بحث اجرای این طرح موجود است که شرکت های وارد کننده و برخی تولید کنندگان را که مواد اولیه شان‬ ‫خارجی است درگیر کرده است‪ .‬در این میان با برخی از اعضای هیات مدیره انجمن گفتگویی داشتیم که در ادامه می خوانیم‪.‬‬ ‫اعضای انجمن ها اماده همکاری‬ ‫با وزارتخانه و اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی هستند‬ ‫دکتر سلمانزاده رییس انجمن‬ ‫شرکت های تامین کننده تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهی و همچنین مدیرعامل‬ ‫شرکت بهداد البترون در گفتگو با‬ ‫ماهنامه در خصوص موضوع جلسه‬ ‫و مشکالت جدید خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫موضوع اصلی جلسه بحث کد ‪IRC‬‬ ‫بود که که تک تک محصوالتی که وارد‬ ‫ایران می شود باید دارای این کد باشد‪.‬‬ ‫این کد در واقع مشخص می کند چه‬ ‫کاالیی با چه کدی از کدام کشور با کدام‬ ‫کمپانی با چه قیمتی باید وارد شود که‬ ‫تک تک کاال ها به نوعی باید شناسنامه‬ ‫دار شود و برای تایید مورد بررسی قرار‬ ‫گیرند‪ .‬این طرح با مشکالت زیادی‬ ‫همراه بود و بسیاری از شرکت ها را‬ ‫در گیر خود کرده و فرایند ترخیص‬ ‫کاال را زمان گیر کرده است‪ .‬درحقیقت‬ ‫نیروی انسانی کم و حجم باالی کار‬ ‫موجب افزایش مشکالت تعریف این‬ ‫کد شده است‪ .‬اگر چنانچه در اغاز‬ ‫شرکت ها را با این کد اشنا می کردند‬ ‫و تاریخی را برای شروع کار با این کد‬ ‫اعالم می کردند‪ ،‬تا ان زمان بستر سازی‬ ‫مناسب صورت می گرفت و شرایط‬ ‫برای ایجاد و تعریف کد اماده می شد‪،‬‬ ‫قطعا تا حدی با مشکالت کمتری‬ ‫مواجه بودیم‪ .‬حتی این امر باعث شده‬ ‫کاالهایی که باید در دمای خاصی نگه‬ ‫داری شود به علت کمبود امکانات در‬ ‫این دما نگه داری نشده اند و قطعا‬ ‫پاسخگویی مناسبی برای تشخیص و‬ ‫درمان نخواهند داشت‪.‬‬ ‫رییس انجمن تامین کنندگان‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی در ادامه تصریح‬ ‫کرد‪ :‬البته نفس کار شاید خوب باشد و‬ ‫هدف کنترل کاالهای قاچاق و هدفمند‬ ‫کردن واردات و کنترل قیمت ها باشد‪،‬‬ ‫ولی به علت حجم باالی واردات این‬ ‫کار زمان بر و مشکل ساز است و‬ ‫زیر ساخت ها از پیش تعیین نشده‬ ‫است‪ .‬همین موضوع مشکالت زیادی‬ ‫کسانی که کاال قاچاق می کردند‬ ‫همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند‬ ‫و تنها این بروکراسی اداری مشکالت‬ ‫فراوانی برای اشخاصی ایجاد کرده است‬ ‫که همه کارهای خود را به صورت کامال‬ ‫قانونی انجام می دادند‬ ‫را ایجاد کرده و واردات محصوالت‬ ‫خارجی و همچنین مواد اولیه بسیاری‬ ‫از شرکت های تولید کننده با مشکل‬ ‫روبرو شده است‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪15‬‬ ‫ما کامال با ایجاد کد رجیستری‬ ‫ایران موافق هستیم‪ ،‬فقط‬ ‫درحال حاضر با نحوه اجرایی‬ ‫شدن و سرعت پایین انجام ان‬ ‫مشکل داریم‬ ‫بنابراین اکثر شرکت ها چه‬ ‫وارد کننده و چه تولید کننده و حتی‬ ‫توزیع کننده و مراکز مصرف کننده را‬ ‫با مشکل روبرو شده اند‪ .‬البته قرار‬ ‫است طی جلسه ای با وزارت خانه‬ ‫این مشکالت مطرح و بررسی شود‪.‬‬ ‫این مشکالت ناشی از کمبود نیروی‬ ‫متخصص انسانی در اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی است و ما اعضای انجمن ها‬ ‫اماده همکاری با وزارتخانه و اداره کل‬ ‫تجهیزات پزشکی هستیم و می توانیم‬ ‫بخش عمده ای از کار را پوشش دهیم‬ ‫و مشکل طوالنی شدن ترخیص کاال‬ ‫را تا حد باالیی با به کار گیری نیروی‬ ‫متخصص فعال حل کنیم‪.‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪ :‬تعریف کردن این‬ ‫کد تا حد باالیی از قاچاق کاال جلوگیری‬ ‫می کند و هر کاالیی را شناسنامه دار‬ ‫می کند‪ .‬یعنی اینکه این کاال در چه‬ ‫تاریخی از چه مکانی با چه برندی در‬ ‫چه زمانی وارد ایران شده است که البته‬ ‫به علت عدم هماهنگی در این هدف‪،‬‬ ‫موفق نبوده اند و کسانی که کاال قاچاق‬ ‫می کردند همچنان به فعالیت خود ادامه‬ ‫می دهند و تنها این بروکراسی اداری‬ ‫مشکالت فراوانی برای اشخاصی ایجاد‬ ‫کرده است که همه کارهای خود را به‬ ‫صورت کامال قانونی انجام می دادند‪.‬‬ ‫امیدواریم این مشکالت در جلسه ای‬ ‫که بزودی خواهیم داشت حل شود‪.‬‬ ‫ ‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫چونسرویسپزشکیدرستیداریم‪،‬‬ ‫بایدزیرساختهایانراهمدرستکنیم‬ ‫مهندس شهرام احمدی مدیرعامل‬ ‫شرکت نیما پویش طب و دبیر انجمن‬ ‫تامین کنندگان تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫در گفتگو با ماهنامه در خصوص این‬ ‫جلسه و مشکالت پیش روی شرکت ها‬ ‫خاطرنشان کرد‪ :‬طی جلسه ای که برگزار‬ ‫شد ما از شرکت ها خواستیم که‬ ‫مشکالتشان را با اداره تجهیزات پزشکی‬ ‫مطرح کنند و راهکارهای پیشنهادی را‬ ‫ارائه دهند‪ .‬یکی از مشکالتی که در‬ ‫جلسه مطرح شد ثبت محصولشان بود‬ ‫که به علت کمبود نیروی انسانی وزارت‬ ‫بهداشت ثبت محصول زمان بر بوده و‬ ‫همچنین روابطی که اکنون حاکم است‬ ‫روابط روشنی نیست‪ .‬بنده به عنوان‬ ‫دبیر انجمن پیشنهادم این بود که این‬ ‫کار نبایست به صورت ضرب العجل‬ ‫صورت میگرفت‪ ،‬بلکه باید به شرکت ها‬ ‫فرصت دو یا سه ماهه داده می شد که‬ ‫مدارک مورد نیاز را تهیه کنند‪ .‬اما ظاهرا‬ ‫به وزارت بهداشت نیز این دستور از‬ ‫سوی ارگان ها و نهاد ها داده شده بود‬ ‫که این کار به سرعت اجرایی شود‪ .‬از‬ ‫این رو خود انها هم امکانات و پرسنل‬ ‫مورد نیاز را نتوانستند تهیه کنند و دچار‬ ‫مشکالت فراوانی شدند‪.‬‬ ‫از دیگر پیشنهاداتی که مطرح شد‬ ‫برون سپاری کارهای مربوط به این‬ ‫کد و مسائل مرتبط با ان بود تا با‬ ‫کمک نیروهای خارج از وزارتخانه‬ ‫این فرایند با سرعت بیشتری‬ ‫صورت گیرد که اداره سالمت به‬ ‫عنوان ارگان موازی این که قبال این‬ ‫کار در اختیار ان ها بوده می تواند‬ ‫تا حد باالیی به سرعت بخشیدن به‬ ‫این فرایند کمک کند‪.‬‬ ‫به هر حال اگر این فرایند درست‬ ‫و اصولی صورت بگیرد تا حد باالیی‬ ‫می توان از ورود کاالی قاچاق به داخل‬ ‫کشور جلوگیری کرد و ما کامال با ایجاد‬ ‫کد رجیستری ایران موافق هستیم‪ ،‬فقط‬ ‫درحال حاضر با نحوه اجرایی شدن و‬ ‫سرعت پایین انجام ان مشکل داریم‪.‬‬ ‫به عنوان مثال برای واردات یک‬ ‫یخچال ازمایشگاهی‪ ،‬فرایند ثبت و‬ ‫ترخیص ان بیست و چهارساعت طول‬ ‫می کشید‪ ،‬ولی اکنون این پروسه تا یک‬ ‫هفته زمان گیر است و این هزینه انبار‬ ‫داری را افزایش داده است و تحویل‬ ‫کاال و محصوالت ما به مراکز پزشکی و‬ ‫ازمایشگاهی به مراتب با مشکل مواجه‬ ‫شده است‪ .‬قطعا بعد ازما بیمارستان ها‬ ‫برای تامین مواد مصرفی به مشکل‬ ‫برخواهند خورد‪.‬‬ ‫مشکل اینجاست که در واقع این‬ ‫پروسه برای شرکت هایی که از قبل‬ ‫کارشان درست است مشکل ایجاد‬ ‫می کند و شرکت هایی که کار خالف‬ ‫قانون انجام می دهند عمال باز به‬ ‫کارخود ادامه می دهند‪ .‬حتی کسانی‬ ‫که به صورت درست و قانونی واردات‬ ‫انجام می دادند ترغیب می شوند که به‬ ‫دلیل موانعی که در مسیر قانونی وجود‬ ‫دارد از طریق غیر قانونی فعالیت‬ ‫کنند‪ .‬در اصل شرایط مسیر قانونی‬ ‫می بایست تسهیل شود که همه از‬ ‫این طریق پیش روند‪.‬‬ ‫از طرفی هم چون وزارت بهداشت‬ ‫و بازرگانی و گمرک از طریق اینترنت به‬ ‫هم وصل شده اند بسیار دیده شده که با‬ ‫قطع شدن سیستم کارها با مشکل مواجه‬ ‫شده است‪ .‬سوالی که پیش می اید‬ ‫این است وقتی سیستم اینترنتی کشور‬ ‫دچارمشکل است‪ ،‬چرا برای انجام کارها‬ ‫سراغ سیستم اتوماسیون می رویم؟‬ ‫ما انتظار داریم که چون سرویس‬ ‫پزشکی درستی داریم‪ ،‬باید زیر‬ ‫ساخت ها و سازگاری های ان را هم‬ ‫درست کنیم‪.‬‬ ‫این طرح از واردات موازی و‬ ‫همچنین از ورود کاالی قاچاق‬ ‫تا حد باالیی جلو گیری می کند‬ ‫پیمان رییس فیروز مدیرعامل شرکت‬ ‫فرتاش داد و عضو هیات مدیره‬ ‫انجمن نیز درگفتگو با ماهنامه دراین‬ ‫خصوص اظهار داشت‪ :‬طرح رجیستری‬ ‫محصوالت‪ ،‬طرحی است که در سراسر‬ ‫دنیا هم اکنون صورت می پذیرد و‬ ‫هیچ ایرادی به این طرح وارد نیست‪.‬‬ ‫مشکل ما در واقع نحوه ی اجرایی شدن‬ ‫ان است و سرعت انجام این پروسه‪،‬‬ ‫چنانچه این طرح درست و اصولی‬ ‫صورت بگیرد امکان بهره وری بیشتری‬ ‫خواهیم داشت‪.‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪ :‬مسووالن‬ ‫اجرایی درحال حاضر امادگی انجام و‬ ‫رفع مشکالت طرح کد ‪ IRC‬را ندارند‬ ‫و در صورت بروز مشکل با به تاخیر‬ ‫انداختن پروسه انجام ان مشکالت را‬ ‫ضمن انجام حل می کنند‪.‬‬ ‫انتظاری که ما داریم ان‬ ‫است که با افزایش تعداد‬ ‫پرسنل اداره تجهیزات و با‬ ‫اوردن نیروی کار امد‪ ،‬به‬ ‫سهولت و سرعت انجام کار‬ ‫کمک کنند‬ ‫این عضو هیات مدیره انجمن با مثبت‬ ‫ارزیابی کردن این طرح گفت‪ :‬درکل این‬ ‫طرح کار درستی است چنانچه درست و‬ ‫اصولی صورت بگیرد چرا که از واردات‬ ‫موازی و بیهوده و همچنین از ورود کاالی‬ ‫قاچاق تا حد باالیی جلو گیری می شود‬ ‫و اجرای ان بسیار درست است‪ .‬پیشنهاد‬ ‫ما این است که با سهولت انجام کار و‬ ‫اموزش پرسنل و راهنمایی اشخاصی که‬ ‫در زمینه صادرات فعال هستند به انجام‬ ‫این طرح کمک کنند‪.‬‬ ‫رییس فیروز در ادامه افزود‪ :‬چون‬ ‫زیر ساخت ها و تکنولوژی ارتباطات‬ ‫خوب نبوده با اجرای سریع این طرح‬ ‫تنها کار با مشکالت فراوان شروع‬ ‫شده و ضمن انجام کار با قطع شدن‬ ‫سیستم و ‪ ...‬مواجه شده ایم‪ .‬در گذشته‬ ‫کاالی مورد نیاز اعالم می شد و ما برای‬ ‫واردات و ترخیص کاال اقدام می کردیم‬ ‫و این ترخیص نهایتا ‪ 24‬ساعت طول‬ ‫می کشید‪ .‬اما اکنون برای تایید یک‬ ‫اصالحیه بیست روز است که منتظر‬ ‫کارشناس گمرک هستیم و بیست روز‬ ‫است که کانتینر ما در گمرک بندر عباس‬ ‫مانده است‪ .‬اگربخواهیم تنها زیانی که‬ ‫برای نگه داری این بار به ما وارد شده‬ ‫است را محاسبه کنیم‪ ،‬ده روز اول‬ ‫به صورت رایگان است‪ ،‬بعد از ده‬ ‫روز هزینه ای برای هر روز محاسبه‬ ‫می شود و بعد از یک ماه روزی‬ ‫دویست هزار تومان برای ماندن‬ ‫کانتینر در گمرک از شرکت ها‬ ‫دریافت می کنند که مبلغ هنگفتی‬ ‫محسوب می شود‪ .‬این امر خواسته‬ ‫یا ناخواسته باعث افزایش قیمت کاال‬ ‫خواهد شد و همین موضوع بر دقت و‬ ‫صحت ازمایشگاه و تشخیص و درمان‬ ‫تاثیر منفی خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫وی در پایان گفت‪ :‬انتظاری که ما‬ ‫داریم ان است که با افزایش تعداد‬ ‫پرسنل اداره تجهیزات و با اوردن نیروی‬ ‫کار امد‪ ،‬به سهولت و سرعت انجام کار‬ ‫کمک کنند‪ .‬به دلیل اینکه اهمیت این‬ ‫کار به دلیل مرتبط بودن ان با جان مردم‬ ‫سعی در رفع این مشکالت داشته باشند‪.‬‬ ‫*********‬ ‫گفتنی است در ادامه جلسه درخصوص‬ ‫برگزاری کنگره فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی امسال که برای چهارمین سال‬ ‫پیاپی برگزار می شود پرداخته شد‪ .‬این کنگره‬ ‫که هفته اول ابان ماه برگزار می شود‪ ،‬در این‬ ‫جلسه موضوعاتی چون نحوه دریافت غرفه‬ ‫موضوعات کارگاه های اموزشی محور های‬ ‫کنگره و دعوت سخنران ‪ ...‬مورد بحث و‬ ‫بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫درپایان با ضیافت افطاری ازسوی‬ ‫انجمن‪ ،‬ازمهمانان حاضر درجلسه‬ ‫پذیرایی به عمل امد‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتگو‬ ‫افسانه نجفی‪ -‬کارشناس مهندسی پزشکی‬ ‫اشنایی با اداره امورازمایشگاه های‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان‬ ‫استان هرمزگان حدود ‪ 68‬هزار کیلومتر مربع مساحت دارد که از این نظر هشتمین استان کشور است‪ .‬جمعیت ان در سال ‪ 1390‬هجری شمسی برابر‬ ‫‪ 1578183‬نفر بوده است‪ .‬بخش عمده ای از مساحت استان هرمزگان را مناطق کوهستانی در بر گرفت ه است و کوه های این منطقه ادامه رشته کوه های زاگرس‬ ‫است که به تدریج از شمال غربی به جنوب شرقی امتداد می یابد‪ .‬ادامه این رشته همراه با کاهش ارتفاع‪ ،‬به تپه ماهورهای اهکی‪ ،‬گچی و شنی منتهی شده و به‬ ‫زمین های پست ساحلی خلیج فارس و دریای عمان متصل می شود‪ .‬با توجه به مشخصات اقلیمی و استقرار استان هرمزگان در منطقه فوق حاره ای‪ ،‬گرمی هوا‬ ‫مهم ترین پدیده مشهود اقلیمی ان است‪ .‬استان هرمزگان از مناطق گرم و خشک ایران است و اقلیم ان تحت تاثیر اب و هوای نیمه بیابانی و بیابانی قرار دارد‪.‬‬ ‫هوای نوار ساحلی در تابستان ها بسیار گرم و مرطوب است و گاهی نیز دمای ان از ‪ 52‬درجه سانتیگراد تجاوز می کند‪ .‬فصل گرما در این استان نزدیک ‪ 9‬ماه‬ ‫از سال ادامه دارد‪ .‬این استان دارای ‪ 12‬شهرستان‪ 34،‬بخش‪ 81،‬دهستان‪ 26 ،‬شهر و ‪ 14‬جزیره بزرگ مسکونی است که مهم ترین این جزایر عبارتند از قشم‪،‬‬ ‫کیش‪ ،‬ابوموسی‪ ،‬الوان‪ ،‬هرمز‪ ،‬الرک‪ ،‬سیری و تنب کوچک و بزرگ‪ .‬مرکز استان هرمزگان شهر تاریخی بندرعباس است که امروزه یکی از ‪ 20‬شهر بزرگ ایران و‬ ‫مرکز فعالیت های مهم اقتصادی و تجاری کشور محسوب می شود‪ .‬جنوب ان را اب های گرم خلیج فارس و دریای عمان در نواری به طول تقریبی ‪ ۹۰۰‬کیلومتر‬ ‫دربرگرفته است‪ .‬دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان هرمزگان از جمله دانشگاه های ‪ ‬علوم پزشکی است که پس از انقالب اسالمی تاسیس‬ ‫شده است‪.‬بیمارستان های ‪ ‬تابعه دانشگاه نیز عبارتند از‪ :‬بیمارستان حضرت ابوالفضل (ع) میناب‪ ،‬بیمارستان شهدای بندرلنگه‪ ،‬بیمارستان رستمانی پارسیان‪ ،‬بیمارستان فکری‬ ‫بستک‪ ،‬بیمارستان فاطمه الزهرا (س) قشم‪ ،‬بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) رودان‪ ،‬بیمارستان فاطمه الزهرا (س) حاجی اباد‪ ،‬بیمارستان خاتم االنبیا(ص) جاسک‪ ،‬بیمارستان‬ ‫نیاپور بندرخمیر‪ ،‬بیمارستان پارس ابوموسی و بیمارستان بشاگرد‪ .‬دانشگاه همچنین شامل مراکز اموزشی درمانی از جمله مرکز اموزشی درمانی شهید محمدی بندرعباس‪،‬‬ ‫کودکان بندرعباس‪ ،‬شریعتی بندرعباس‪ ،‬کلینیک های تخصصی و فوق تخصصی‪ ،‬مرکز پزشکی هسته ای و مرکز رادیوتراپی امید است‪.‬‬ ‫خانم دکتر راد رییس اداره امور ازمایشگاه های دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان است‪ .‬وی دانش اموخته دکترای پاتولوژی است ‪ .‬در ادامه این مصاحبه با تجربیات وی و‬ ‫همچنین فعالیت های این اداره اشنا خواهیم شد‪.‬‬ ‫‪ ‬در اغاز‪ ،‬خواهشمند است در باره ی کارویژه اداره‬ ‫امورازمایشگاه ها توضیح دهید؟‬ ‫اداره امور ازمایشــگاه های دانشــگاه علوم پزشکی استان‬ ‫هرمــزگان زیر مجموعــه معاونت درمان بــوده و تعداد ‪70‬‬ ‫ازمایشگاه را در حوزه معاونت درمان تحت پوشش نظارتی‬ ‫خود دارد و در خصوص نظارت‪ ،‬ارزشــیابی‪ ،‬کنترل کیفی و‬ ‫تامین نیروی انسانی مراکز بیمارستانی و دولتی و برنامه ریزی‬ ‫اموزشــی در کلیه مراکز ازمایشــگاهی فعالیت می کند‪.‬از‬ ‫اهداف کلی این اداره می توان به موارد زیراشاره کرد‪:‬‬ ‫‪‬توسعه خدمات ازمایشگاهی در تمام شهرهای استان و‬ ‫ ‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫بهره مندی احاد جامعه از خدمات ازمایشگاهی‬ ‫‪ ‬ارتقاءســطح کیفی و کمی خدمات ازمایشگاهی‬ ‫در کلیه بیمارستان های استان‬ ‫‪ ‬اجرای الزامات ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫شرح وظایف اداره امور ازمایشگاه ها‬ ‫‪‬نظارت مستمر بر کلیه ازمایشگاه های بیمارستان ها‪،‬‬ ‫ازمایشگاه های خصوصی و ازمایشگاه های ارگان ها‬ ‫‪‬برنامه یزی اموزشی جهت کارکنان کلیه‬ ‫ازمایشگاه های استان و برگزاری دوره های اموزشی‬ ‫مطابق سرفصل‬ ‫‪‬صدور پروانه های تاسیس و مسوول فنی ازمایشگاه ها‬ ‫‪‬همکاری در خصوص اعتبار بخشی بیمارستان ها‬ ‫‪‬همکاری با اداره تجهیزات در خصوص تهیه و خرید‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫‪‬رسیدگی به شکایات از ازمایشگاه ها‬ ‫‪‬توزیع نیروی طرحی مورد نیاز بیمارستان های‬ ‫تحت پوشش‬ ‫‪‬نظارت بر اجرای مستند سازی و اجرای الزامات‬ ‫ازمایشگاه مرجع سالمت در کلیه ازمایشگاه های استان‬ ‫‪‬نظارت بر شرکت های توزیع کننده کیت ها و ملزومات‬ ‫ازمایشگاهی‬ ‫‪‬برگزاری کمیسیون قانونی ماده ‪ 20‬ازمایشگاه های استان‬ ‫‪ ‬کال چند نفر پرسنل دارید و وظایفشان به چه‬ ‫صورت است ؟‬ ‫‪‬احمد کریمی‬ ‫سمت‪ :‬کارشناس اداره امور ازمایشگاه ها‬ ‫مدرک تحصیلی‪ :‬کارشناس ارشد‬ ‫رشته تحصیلی‪ :‬انگل شناسی پزشکی‬ ‫سنوات شغلی‪ 20:‬سال‬ ‫سوابق اجرایی‪ :‬کارشناس و سوپر وایزر ازمایشگاه بیمارستان‬ ‫فاطمه الزهرا (س) قشم‪ ،‬مسوول ازمایشگاه مرکز بیماری های‬ ‫خاص ابوریحان‪ ،‬کارشناس اداره امور ازمایشگاه های استان‬ ‫شرح وظایف‪:‬‬ ‫‪‬تمدید و صدور پروانه های پزشکی مربوط به ازمایشگاه‬ ‫‪‬نیاز سنجی و براورد پرسنل ازمایشگاه و معرفی‬ ‫نیروهای طرحی‬ ‫‪‬بازدید از ازمایشگاه های بیمارستان های شهید محمدی‪،‬‬ ‫بندر لنگه‪ ،‬قشم‪ ،‬ابوموسی‪ ،‬جاسک‪ ،‬بعثت‪ ،‬فرهنگیان‪،‬‬ ‫خاتم االنبیاء(ص)‪ ،‬دکتر موسوی‪ ،‬فارابی و بررسی روال‬ ‫استاندارد و تضمین کیفیت در ازمایشگاه های مذکور‬ ‫‪‬پایش و ممیزی از ازمایشگاههای مذکور مطابق‬ ‫استاندارد های ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫‪‬برنامه ریزی جهت اموزش پرسنل با توجه به نیاز‬ ‫سنجی اموزشی و دوره های پیشنهادی از ازمایشگاه‬ ‫‪‬همکاری و هماهنگی با تیم اعتبار بخشی بیمارستان ها‬ ‫جهت اعتبار بخشی و ممیزی ازمایشگاه های‬ ‫‪‬نظارت بر شرکت های توزیع کننده ملزومات ازمایشگاه ها‬ ‫‪‬شرکت در جلسات کشور ی ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫‪‬سمیه حسینی زحمتکش‬ ‫سمت‪ :‬کارشناس اداره امورازمایشگاه ها‬ ‫مدرکتحصیلی‪:‬کارشناسازمایشگاهکارشناسارشدمدیریت‬ ‫رشته تحصیلی‪:‬ازمایشگاه‪-‬مدیریت منابع انسانی‬ ‫سنوات شغلی‪ 41:‬سال‬ ‫سوابق اجرایی‪:‬کارشناس بهداشت مدارس و ازمایشگاه‬ ‫مرکزی رودان‪ ،‬مسئول واحد امار شبکه حاجی ابادو‬ ‫کارشناس ناظر ازمایشگاه بهداشتی و درمانی‪ ،‬کارشناس‬ ‫اموزش و پژوهش اداره کل انتقال خون‪ ،‬کارشناس امور‬ ‫ازمایشگاه های معاونت درمان‬ ‫شرح وظایف‪:‬‬ ‫اداره امور ازمایشگاه های بیمارستان های شهرستان‬ ‫بستک‪،‬کیش‪ ،‬میناب اداره امورازمایشگاه ایرانیان کیش‪،‬منطقه‬ ‫ازاد کیش‪ ،‬دانش میناب‪ ،‬قیصری میناب‪ ،‬سینا میناب‪ ،‬تحریریان‬ ‫بستک‪ ،‬ایرانیان بندرعباس‪،‬خلیج فارس‪ ،‬بیمارستان امام رضا(ع)‬ ‫‪‬مهدی معماری‬ ‫مدرک تحصیلی‪ :‬کارشناسی زیست شناسی‬ ‫سنوات شغلی‪14:‬‬ ‫شرح وظایف‪:‬‬ ‫‪ ‬نظارت بر انجام صحیح فعالیت های مربوط به کنترل‬ ‫کیفی تعیین نیازهای اموزشی کارکنان ازمایشگاه(پیگیری‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪19‬‬ ‫مجوز کالس ها‪،‬اساتید‪،‬ارسال ساعات برگزاری کالس ها به‬ ‫ازمایشگاه ها‪ ،‬حضور و غیاب‪ ،‬صدور گواهینامه اموزشی)‬ ‫‪‬برنامه ریزی و نظارت بر عملکرد کارکنان ازمایشگاه مربوطه‬ ‫‪‬هماهنگی با مسوول ایمنی و بهداشت ازمایشگاه جهت‬ ‫اجرای صحیح مندرجات کتابچه راهنمایی ایمنی بهداشت‬ ‫‪ ‬همکاری با تیم اعتبار بخشی بیمارستان ها‬ ‫‪‬نظارت و بازدید از شرکت های وارد کننده و تولیدکننده‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫‪‬پیگیری ساب سایت(تکمیل خدمات ازمایشگاهی‪،‬منابع‬ ‫انسانی‪،‬تجهیزات ازمایشگاهی)‬ ‫‪‬نظارت بر اجرای دستورالمعل های فنی تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهی کالیبراسیون‬ ‫‪‬نظارت بر اجرای عملیات خرید مواد و لوازم موثر بر‬ ‫کیفیت نتایج ازمون بازدید بیمارستان ها دولتی و خصوصی و‬ ‫ازمایشگاه های سطح استان(بازدید براساس چک لیست ‪164‬‬ ‫سوالی ‪،‬بازدید براساس استانداردهای ازمایشگاه مرجع سالمت)‬ ‫‪‬نظارت بر انجام صحیح دستورالعمل سنجش‬ ‫رضایت گیرندگان خدمات‬ ‫‪ ‬بایگانی و امور اداری مربوط به امور شهرستان ها‬ ‫‪‬سخاوت عامری‬ ‫سمت‪ :‬کارشناس ازمایشگاه‬ ‫رشته تحصیلی‪ :‬کارشناس ارشد قارچ شناسی پزشکی‬ ‫سنوات شغلی‪ 19:‬سال‬ ‫سوابق اجرایی‪ :‬مسوول ازمایشگاه بندر خمیر‪-‬کارشناس‬ ‫ازمایشگاه مرکز بهداشت‪-‬دبیر کمیسیون ماده ‪ 11‬دانشگاه‪-‬‬ ‫کارشناس ازمایشگاه سل مرکز بهداشت ‪-‬کارشناس اداره‬ ‫امور ازمایشگاه ها معاونت درمان‬ ‫شرح وظایف‪:‬‬ ‫‪‬انجام امور مربوط به ازمایشگاه های خصوصی‬ ‫بندرعباس (بنی هاشمی‪،‬مهر)‬ ‫بررسی از نظر مطابقت قیمت ها با تعرفه ابالغی‬‫بررسی مدارک پرسنلی و مطابقت با واحد انجام خدمت‬‫‪-‬بررسی انجام صحیح تست ها واشراف مسوول فنی به‬ ‫ ‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫کلیه امور و حضور منظم‬ ‫‪‬انجام امور مربوط به ازمایشگاه های مربوط به ارگان‬ ‫ها و نهادهای دولتی(ولیعصر تامین اجتماعی)‬ ‫موارد شبیه ازمایشگاه های خصوصی است‬‫‪ ‬انجام امورات مربوط به بیمارستان های ‪-1‬شهرستان‬ ‫حاجی اباد‪-2‬بیمارستان بندر خمیر‪-3‬بیمارستان سیریک‬ ‫‪ -4‬بیمارستان شریعتی‪ -5‬بیمارستان ام لیال‪-6‬بیمارستان‬ ‫نیروی دریایی‬ ‫بررسی نحوه انجام تست ها اجرای کالیبراسیون‬‫ورعایت کلیه استانداردهای الزم‬ ‫بررسی تعداد تست ها ومیزان پذیرش و تعداد پرسنل‬‫مورد نیاز‬ ‫ بررسی نحوه صحیح برنامه هموویژیالنس‬‫بررسی فضای ازمایشگاه و درصورت نیاز تصحیح‬‫فضای ازمایشگاه‬ ‫‪ ‬برگزاری کالس های اموزشی درخصوص پرسنل‬ ‫جهت ارتقاء دانش و باز اموزی‬ ‫ نیاز سنجی اموزشی ودعوت از اساتید مرتبط با دوره‬‫ هماهنگی با دفتر اموزش ضمن خدمت یا اموزش‬‫مداوم جهت اخذ مجوز وهزینه های دوره‬ ‫هماهنگی و ارسال اطالعات به کلیه ازمایشگاه های استان‬‫اجرای دوره ها و صدور گوهی‬‫‪‬بررسی شرایط احراز صالحیت انتقال‬ ‫‪‬نظارت بر تضمین کیفیت و استاندارد سازی‬ ‫ازمایشگاه های تحت پوشش‬ ‫‪‬پایش و ممیزی ازمایشگاه ها ونحوه ارائه لوح کیفیت‬ ‫ممیزی واعتبار بخشی بر اساس چک لیست های‬‫ازمایشگاه مرجع‬ ‫‪‬همکاری با تیم اعتبار بخشی بیمارستان ها‬ ‫و سرعت از ما نظر کارشناسی میگیرد و در کاالهایی‬ ‫که قیمت انها زیر ده میلیون تومان باشد و مصرفی ها و‬ ‫کیت ها به وسیله بیمارستان ها و خود مراکز خریداری‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬بازدید فضای فیزیکی ازمایشگاه های جدیدالتاسیس‬ ‫(اولیه‪-‬نهایی)‬ ‫‪‬نظارت و بازدید از شرکت ها توزیع کیت و وسایل‬ ‫تشخیص ازمایشگاهی‬ ‫نظارت دقیق به نحوه انتقال و رعایت زنجیره سرما‬‫ نظارت بر قیمت کیت ها ولوازم ازمایشگاهی‬‫‪ ‬بازدید از مرکز پاتولوژی‬ ‫ بازدید بر اساس چک لیست های مربوط به ازمایشگاه های‬‫پاتولوژی‬ ‫‪‬بررسی شکا یات و ارجاع به مراجع ذیصالح‬ ‫مواردذکرشدهدرباالشرحیازوظایفومسوولیتهایبخشهای‬ ‫مختلفادارهامورازمایشگاههایاستانهرمزگاناست‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫وضعیت اجرایی ازمون های کنترل کیفی و‬ ‫کالیبراسیون به چه شکل است؟‬ ‫نظارت بر کالیبراسیون و نگهداشت تجهیزات در بیمارستان‬ ‫های دولتی استان هرمزگان توسط اداره تجهیزات پزشکی‬ ‫استان صورت می گیرد به این صورت که اداره تجهیزات‬ ‫شرکت هایی را معرفی و برای قرار داد های سالیانه برای‬ ‫نگهداشت و کالیبراسیون دستگاه ها منعقد می کند‪ .‬در مراکز‬ ‫خصوصی نیز کالیبراسیون دستگاه ها توسط خود مراکز یا‬ ‫شرکت های ذیربط بر اساس معیار های اداره تجهیزات‬ ‫پزشکی صورت می گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬تعامل امور ازمایشگاه با مدیریت بودجه دانشگاه‬ ‫به چه صورت است و نیازسنجی چگونه است ؟‬ ‫نیاز سنجی های امور ازمایشگاه های استان هرمزگان به‬ ‫این صورت است که اقالمی که بیش از ده میلیون تومان‬ ‫قیمت دارند به اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه ها و مراکز‬ ‫معرفی میشوند اداره تجهیزات نیز برای نوع و برند و کیفیت‬ ‫‪ ‬چه پیشنهاداتی برای منسجم سازی فعالیت های‬ ‫مدیریتی تجهیزات دانشگاه می توانید پیشنهاد کنیددارید؟‬ ‫پیشنهاد بنده برای منسجم و قدرتمند سازی فرایند خرید‬ ‫تجهیزات پزشکی و ازمایشگاهی این است که کمیته ی‬ ‫جامع ازمایشگاهی در استان ایجاد شود و این کمیته شامل‬ ‫متخصصان ازمایشگاهی باشد که این خرید ها توسط افراد‬ ‫کارشناس که به تمام موضوعات مرتبط با دستگاه اشراف‬ ‫کامل دارند صورت گیرد‪ .‬این موضوعات شامل شناخت برند‬ ‫ها و و کیفیت دستگاه ها و سرویس دهی منظم ‪ ...‬است و‬ ‫تعداد کاربران و اپراتور ها اطمینان کافی از خدمات پس از‬ ‫فروش باتوجه به دوری استان دوری شهرستان باید مد نظر‬ ‫قرار گیرد‪ .‬چون اکثر شرکت ها نماینده ی فنی در استان‬ ‫ندارند باید طوری انتخاب شوند که حداکثر توان و قدرت‬ ‫را داشته باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬پراکندگی ازمایشگاه ها در اطراف شهر و‬ ‫روستا به چه صورتی است؟‬ ‫‪ 56‬ازمایشگاه دولتی و خصوصی تحت نظارت‬ ‫معاونت درمان قرار دارد که پراکندگی این ازمایشگاه در‬ ‫بخش خصوص اصول خاصی ندارد‪ .‬اما در بخش دولتی‬ ‫وابسته به وسعت شهرها در هر شهر یک تا سه ازمایشگاه‬ ‫بیمارستانی باید وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬درخصوص کمبود و ضعف تجهیزات ازمایشگاه های‬ ‫استان بفرمایید؟‬ ‫چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی ازمایشگاه‬ ‫های استان هرمزگان از نظر دارا بودن امکانات کافی یکی‬ ‫از پر تجهیزات ترین و بهترین ازمایشگاه های کشور را‬ ‫دارا ست‪ .‬در استان ما کمبود تجهیزات ازمایشگاهی از این‬ ‫جهت که همشهریان به استان دیگر بروند خیلی نادر است‬ ‫و از جمله انها ازمایشات گازمتری میباشد و کمبود دیگری‬ ‫که در ازمایشگاههای استان وجود دارد بک اپ تجهیزاتی‬ ‫مناسبی وجود ندارد‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪21‬‬ ‫با پیشکسوتان‬ ‫دکتر ابراهیم برال؛‬ ‫استاد فرزانه ای که شاگردانش اورا ستایش می کردند‬ ‫پیشینه خانوادگی‬ ‫من دکترابراهیم برال در دی ماه‬ ‫سال‪1299‬در تهران متولد شدم‪ .‬منزل‬ ‫پدری من دردروازه شمیران تهران‬ ‫بود که بعدا به خیابان پامنارتهران‬ ‫منتقل شد‪ .‬من فرزند ارشد خانواده‬ ‫هستم وتنها یک برادردارم که درحال‬ ‫حاضردرامریکا است‪ .‬مادرم طلعت‬ ‫و پدرم عزیزاهلل برال نام داشت و‬ ‫درچاپخانه های ان زمان که به مطبعه‬ ‫معروف بود کارمی کرد‪ .‬دران زمان‬ ‫درتهران تنها پنج‪ ،‬شش مطبعه وجود‬ ‫داشت‪ .‬من کالس ابتدایی ودوره‬ ‫اول متوسطه را درمدرسه»اتحاد»‬ ‫گذراندم دراین سال ها تازه مکتب‬ ‫خانه ها به کناررفته بودند و‬ ‫مدارس به وجود امده بود‪ .‬مدرسه‬ ‫ما درخیابان ژاله سابق بود ومن‬ ‫بایستی مسیرچهار تا پنج کیلومتری‬ ‫را ازپامنارتا ژاله سابق پیاده طی‬ ‫می کردم تا به مدرسه برسم‪ .‬یکی‬ ‫ازخاطرات شیرینی که ازاین دوران‬ ‫دارم این است که یک روزصبح طبق‬ ‫معمول با یکی ازهمکالسی هایم–‬ ‫دکتراسمعیل شیرازی که سالیان دراز‬ ‫با یکدیگردوست بودیم‪ -‬به طرف‬ ‫مدرسه حرکت کردیم وساعت هفت‬ ‫صبح به پشت درب بسته مدرسه‬ ‫رسیدیم درزدیم‪ ،‬مستخدمین مدرسه‬ ‫دررا باعصبانیت بازکردند وبا داد‬ ‫ ‪22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫وفریاد گفتند که مگرسردیگ کله‬ ‫وپاچه امده اید که به این زودی‬ ‫به مدرسه می ایید‪ .‬منظورم این‬ ‫است ما دران سال ها علی رغم‬ ‫مشکالت ایاب وذهابی که داشتیم‬ ‫برای درس ومدرسه اهمیت زیادی‬ ‫قائل بودیم به طوری که درایام‬ ‫جنگ هرکس که مغازه ای داشت‬ ‫می توانست میلیونرشود واین امکان‬ ‫برای من فراهم بود که یک مغازه‬ ‫تهیه کنم و کاسب شوم ولی پدرم‬ ‫تاکید داشت که من درسم را ادامه‬ ‫دهم وپزشکی بخوانم‪ .‬بهرحال پس‬ ‫ازاتمام دوره اول متوسطه درمدرسه‬ ‫اتحاد‪ ،‬دوره دوم متوسطه ام را در‬ ‫»دبیرستان ایران شهر»که قبال »ثروت«‬ ‫نام داشت شروع کردم‪.‬‬ ‫دوران دانشجویی‬ ‫پس ازاخذ دیپلم متوسطه ام‬ ‫درسال ‪ ،1317‬برای تحصیل دررشته‬ ‫طب باید درکنکوردانشگده پزشکی‬ ‫دانشگاه تهران پذیرفته می شدم‪ .‬باید‬ ‫بگویم که دران سال ها تنها یک‬ ‫دانشکده پزشکی درتمام ایران وجود‬ ‫داشت وان هم دانشکده پزشکی‬ ‫دانشگاه تهران بود که ‪ 100‬نفردانشجو‬ ‫می پذیرفت والبته هیچ وقت این‬ ‫ظرفیت تکمیل نمی شد‪ .‬در روز‬ ‫برگزاری ازمون کنکور به ما اعالم‬ ‫کردند که همه شما جزء پذیرفته‬ ‫شدگان هستید پس ازتشکیل‬ ‫کالس ها تعداد کل دانشجویان‪70‬‬ ‫نفربیشترنبود و‪ 30‬نفرکسری داشتیم‬ ‫که برای جبران این تعداد تا پایان‬ ‫سال دانشجو می پذیرفتند‪ .‬حقیقت‬ ‫این است که دران زمان ‪200‬‬ ‫نفردیپلمه درسطح ایران پیدا نمی شد‪.‬‬ ‫برخالف امروزکه یک میلیون دیپلمه‬ ‫داوطلب ورود به دانشگاه هستند‪.‬‬ ‫سال ‪1323‬بعد ازاینکه ما طبمان را‬ ‫تمام کردیم روزهای بسیارخوب‬ ‫وبه یادماندنی بود من با تمامی‬ ‫دوستان دوره ابتدایی ومتوسطه ام‬ ‫دردوران بعد ازدانشجویی ارتباط‬ ‫داشتم‪ .‬مرحوم»دکتراسمعیل شیرازی»‬ ‫و »دکترگل یاد« که از دوستان‬ ‫دوره ابتدایی ومتوسطه ام بوده اند‬ ‫درروزهای جمعه باهم به «پس قلعه‬ ‫«یا «دربند « می رفتیم واولین کسی‬ ‫که دربین ما ازدواج کرد من بودم‬ ‫که پس از ازدواج ماحصل زندگی‬ ‫مشترکمان پنج فرزند پسربود‪.‬‬ ‫خاطره بسیارخوبی که ازدوران‬ ‫دانشجویی و پس ازان دارم این‬ ‫است که دردوران دانشجویی‬ ‫ازجمله اساتید من دکترنظامی بود‬ ‫که درس های داروهای پزشکی را‬ ‫به ما تدریس می کرد البته من زیاد‬ ‫با ایشان کارنکردم فقط درزمانی که‬ ‫پایان نامه ام را می نوشتم ازاعضای‬ ‫ژوری ما بودند که درکارپایان نامه من‬ ‫بسیارسخت گیری کردند‪ .‬دکترسهراب‬ ‫‪،‬‬ ‫شناسی‬ ‫میکروب‬ ‫استاد‬ ‫دکترمیردامادی استاد سرولوژی ‪،‬‬ ‫دکتراژیر‪ ،‬دکترپویا استاد هماتولوژی‪،‬‬ ‫دکترکاسمی‪،‬دکتراقبال‪ ،‬دکترعزیزی‬ ‫ودکترقریب ازجمله اساتید من بودند‬ ‫که هرگزان ها را فراموش نمی کنم‪.‬‬ ‫دکترلقمان الملک استاد ارولوژی‬ ‫من بود‪ ،‬همچنین دکترفروزانفرکه‬ ‫دران زمان استادیار و رییس درمانگاه‬ ‫اطفال بود‪.‬‬ ‫یک خاطره جالبی که دراین مورد‬ ‫دارم این است که وقتی که درسم‬ ‫تمام شد درخیابان امیریه مطب باز‬ ‫کردم علی رغم اینکه درس طب را‬ ‫خوانده بودم و دربیمارستان های‬ ‫دولتی هم کارکرده بودم به دلیل این‬ ‫که بیمارانم را نمی شناختم‪ ،‬اصال‬ ‫نمی توانستم طبابت کنم‪ .‬درواقع‬ ‫روانشناسی طبی را به ما یاد نداده‬ ‫بودند‪ .‬یک روزدوستی امد وگفت‬ ‫که فالنی در سه راه طرشت مراجعان‬ ‫زیادی دارد من هم بلند شدم ورفتم‬ ‫به مطبش پس ازعرض سالم ومعرفی‬ ‫خودم به ایشان گفتم که امده ام اینجا‬ ‫فن مریض داری را ازشما یاد بگیرم‬ ‫ویک هفته می خواهم به مطب شما‬ ‫بیایم‪ .‬ایشان هم قبول کردند نشستم‬ ‫اولین بیماروارد شد دکتردرابتدا‬ ‫احوال تمامی اعضای خانواده مریض‬ ‫را جویا شد به گونه ای با اوصحبت‬ ‫می کرد که انگارعضوی ازخانواده‬ ‫اواست‪ .‬بعد ازاحوال پرسی به معاینه‬ ‫وتجویزنسخه پرداخت‪ ،‬بیماربعدی‬ ‫وارد شد ودکتر با اوهم به همین‬ ‫صورت رفتار کرد تا هفت بیماررا من‬ ‫نشسته بودم‪ ،‬بعد ازچند لحظه ازجایم‬ ‫بلند شدم وگفتم دکتراگراجازه بدهید‬ ‫من مرخص می شوم‪ .‬دکترگفت کجا‬ ‫توامده بودی که یک هفته دراینجا‬ ‫بمانی؟ گفتم که من با یک هفته‬ ‫فن مریض داری را یاد نمی گیرم‬ ‫شش سال درس خوانده ام شش‬ ‫سال دیگرباید درس بخوانم تا فن‬ ‫مریض داری رایاد بگیرم‪.‬‬ ‫سفربه فرانسه‬ ‫سال ‪1328‬بود که من به عنوان‬ ‫»‪ «assistant‬یا «ریزیدنت« امروز‬ ‫وارد دانشگاه تهران شدم ودرسال‬ ‫‪1335‬ازطرف این دانشگاه به مدت‬ ‫یک سال برای انجام ماموریت به‬ ‫فرانسه اعزام شدم‪ .‬دران سال ها‬ ‫ازمایشات هورمونی درایران انجام‬ ‫نمی شد ومن نحوه انجام این‬ ‫ازمایشات را درانجا مطالعه کردم‬ ‫وبرای اولین بارچگونگی انجام‬ ‫این ازمایشات را به ایران اوردم‪.‬‬ ‫باید بگویم که انجام ازمایشات‬ ‫هورمونی دران زمان بسیاردشواربود‬ ‫به دلیل اینکه با مواد رادیواکتیو‪،‬‬ ‫انزیم ها وامثال ان سروکارنداشتیم‬ ‫بلکه باموادشیمیایی کار می کردیم‪.‬‬ ‫دران سال ها انجام این ازمایشات‬ ‫را بیشترمتخصصان زنان استفاده‬ ‫می کردند لیکن ازبیمارستان های‬ ‫دولتی‪ ،‬بیماران را نزد من می فرستادند‪.‬‬ ‫خوب به خاطردارم که ازبیمارستان‬ ‫زنان دکترصالح رییس بیمارستان‬ ‫زنان ورییس دانشکده پزشکی که‬ ‫بعدا رییس دانشگاه تهران شدند‬ ‫مرتبا بیماران را به ازمایشگاه من می‬ ‫فرستادند واصرارعجیبی داشتند که‬ ‫هزینه ازمایش را ازان ها دریافت‬ ‫کنم ولی من پولی ازانها نمی گرفتم‪.‬‬ ‫دران سال ها برای انجام ازمایشات‬ ‫هورمونی به موش های ازمایشگاهی‬ ‫نیازداشتیم؛ لذا من درسال هایی که‬ ‫دربیمارستان سینا مشغول به کاربودم‬ ‫یک طویله ای را برای پرورش موش‬ ‫وخرگوش و‪ colay‬به منظورانجام‬ ‫ازمایش روی ان ها ساختم‪ .‬یکی‬ ‫ازخاطرات جالبی که برای من‬ ‫دروزارت بهداری رخ داد این بود که‬ ‫یک روزکه دراین وزارتخانه جلسه‬ ‫مهمی داشتم‪ ،‬موش های ازمایشی را‬ ‫دردرون جعبه مقوایی درکیفم گذاشته‬ ‫بودم‪ ،‬دروسط جلسه ناگهان دیدم که‬ ‫اعضای وزارت بهداری بلند شده‬ ‫اند ودنبال موش ها می کنند وقتی‬ ‫که کیفم را بازکردم متوجه شدم که‬ ‫موشها جعبه راجوییده اند وازکیفم‬ ‫بیرون امده اند‪ .‬جریان دیگری که‬ ‫برای من اتفاق افتاد این بود‪ :‬یک‬ ‫روز که ازازمایشگاه به منزل می امدم‬ ‫درتاکسی نشسته بودم که متوجه‬ ‫شدم که موش های سفیدازکیفم‬ ‫بیرون امده اند وازلباس مسافران‬ ‫باال می روند خوشبختانه درتاکسی‬ ‫خانم نبود ومسافران که متوجه قضییه‬ ‫شدند برایشان بسیارجالب بود‪.‬‬ ‫دران زمان تمام تالشمان را‬ ‫می کردیم که براساس مسائل علمی‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪23‬‬ ‫تالیفات‬ ‫به روزدنیا پیش برویم‪ .‬واقعا طب ما‬ ‫درانزمان نه وسایل خارجی ها را‬ ‫داشته ونه اینکه تجربه چندانی داشت؛‬ ‫لذا نمی توانستیم چیزجدیدی را‬ ‫اختراع کنیم که به دنیا نشان بدهیم‬ ‫ولی امروزمی توانم بگویم که‬ ‫ازمایشگاهای ایران واقعا دست کمی‬ ‫ازازمایشگاهای خارج ندارد‪ .‬من‬ ‫درسال ‪1335‬که به فرانسه اعزام شدم‬ ‫دریک مجله فرانسوی نحوه انجام‬ ‫ازمایش کلرخون را خوانده بودم‪.‬‬ ‫درفرانسه وقتی به بیمارستان کودکان‬ ‫پاریس رفتم به من گفتند که ما یک‬ ‫روشی را برای ازمایش کلرخون‬ ‫درپاریس انجام می دهیم که درخود‬ ‫پاریس هم هیچ کس نمی تواند انجام‬ ‫دهد‪ .‬بیا وان روش را یاد بگیر‪،‬گفتم‬ ‫که نمی خواهد خودم یک کلرخونی‬ ‫اندازه می گیرم خیلی راحت وخوب‬ ‫وازحفظ این روش رابرایشان توضیح‬ ‫دادم وبعد هم گفتم که این روش را‬ ‫هم اکنون همکارانم درتهران انجام‬ ‫می دهند باورشان نمی شد و نزدیک‬ ‫بود ازتعجب چشم هایشان ازحدقه‬ ‫بیرون بزند‪.‬‬ ‫ ‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫ازجمله کتاب هایی که‬ ‫نوشته ام درسال ‪1344‬کتاب‬ ‫»درس های ازمایشگاهی» است که‬ ‫با چند تن ازدوستانم درمدت سه‬ ‫سال دردوره دانشیاری تالیف کردیم‬ ‫که ابتدا درهزارصفحه تمامی اصول‬ ‫ازمایشگاهی بود ولی تنها با چاپ‬ ‫‪300‬صفحه ان موافقت شد‪ .‬جلد دوم‬ ‫و سوم را نیزبعدها من ودوستانم به‬ ‫چاپ رساندیم‪ .‬کتاب دیگرم به نام‬ ‫»مسائل گوناگون ازمایشگاهی« است‬ ‫عالوه براینها تالیفات دیگری دارم‬ ‫همچنین حدود ‪ 27‬تز دانشجویان را‬ ‫راهنمایی کرده ام ونیزعضو ژوری ‪28‬‬ ‫تز بوده ام ومقاالت زیادی درمجالت‬ ‫ایرانی وخارجی نوشته ام وتعیین‬ ‫مقدارمصرف لیتیوم که دارویی‬ ‫ضد افسردگی است را برای اولین‬ ‫باردرایران درسال‪1345‬انجام داده ام‬ ‫وحدود چهل سال است که درانجام‬ ‫این کارتجربه دارم‪.‬‬ ‫دوران بازنشستگی‬ ‫سال ‪1354‬بود که به درجه استادی‬ ‫رسیدم ودراخرین روزسال ‪1369‬با‬ ‫‪ 41‬سال وچهارماه سابقه کارازدانشگاه‬ ‫بازنشسته شدم‪ .‬می دانید که برای‬ ‫بازنشستگی هرکس که ‪ 30‬سال سابقه‬ ‫خدمت ویا ‪ 60‬سال سن داشته باشد‬ ‫می تواند بازنشسته شود درصورتی‬ ‫هم که افراد باالی ‪ 65‬سال داشته‬ ‫باشند دانشگاه مجبوربه بازنشسته‬ ‫کردن انها است‪ .‬من علی رغم‬ ‫اینکه حدود‪ 70‬سال داشتم دانشگاه‬ ‫با تقاضای بازنشستگی من موافقت‬ ‫نمی کرد تا اینکه درمالقاتی که با‬ ‫رییس دانشگاه داشتم و او ازدوستان‬ ‫من بود‪ ،‬درپاسخ به این سوالم که‬ ‫چراشما با درخواست بازنشستگی‬ ‫من موافقت نمی کنید گفت‪ :‬ما به‬ ‫شما نیازداریم واگرشما بروید چه‬ ‫کسی را جانشین شما کنیم‪ .‬خوب به‬ ‫خاطردارم که به اوگفتم اگرمن مردم‬ ‫چه کسی را می خواهید جانشین‬ ‫کنید؟‪ ،‬هرکس را که می خواهید‬ ‫جانشین کنید‪ ،‬همین االن منصوب‬ ‫کنید‪ .‬بهرحال ایشان به من قول دادند‬ ‫که به کارمن رسیدگی کنند ولی‬ ‫حدود دوسال طول کشید تاحکم‬ ‫بازنشستگی من صادرشد وروزی‬ ‫که نامه رسان دانشگاه حکم را اورد‬ ‫دیدم که سرش را پایین انداخته‪،‬‬ ‫پرسیدم چراسرت راپایین انداخته ای‬ ‫گفت که خجالت می کشم‪ ،‬گفتم که‬ ‫چرا؟ من مدت طوالنی است که به‬ ‫دنبال این حکم هستم‪ ،‬با تعجب به‬ ‫من نگاه کرد وگفت شما اولین کسی‬ ‫هستید که می بینم با دیدن حکم‬ ‫بازنشستگی اینقدرخوشحال شدید‪.‬‬ ‫بایدبگویم که واقعا کار با دانشجویان‬ ‫خیلی شیرین است‪.‬خاطراتی که من‬ ‫از دوران تدریسم دارم این است‬ ‫که دانشجویان دیروز من‪ ،‬امروز‬ ‫ازهمکاران و دوستان صمیمیم‬ ‫هستند‪ .‬همکارانی که همه بازنشسته‬ ‫شده اند بعضی ها درارتش بوده اند‬ ‫واالن تیمساربازنشسته شده اند‪ .‬دوتا‬ ‫ازدانشجویانم به ترتیب مدیرکل‬ ‫ومعاون ازمایشگاه های وزارت بهداری‬ ‫بوده اند و دیگری دکترسیدحسین‬ ‫فاطمی رییس انجمن متخصصین بالینی‬ ‫کل کشور است‪ .‬همچنین دکترهادی‬ ‫والئی مدیرکل ازمایشگاه ومعاونشان‬ ‫اقای دکترخشنودی ازجمله دانشجویان‬ ‫من بوده اند‪.‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫محمد جواد صائم‪ ،‬کارشناس ازمایشگاه‬ ‫‪Behnamsaem@yahoo.com‬‬ ‫ژنتیک دیابت‬ ‫و بررسی موضعی نحوه پراکندگی سنی و میزان قند خون در شهرستان الر‬ ‫دیابت از جمله مباحث علمی است که در باره اش بسیار گفته شده است‪ .‬در‬ ‫اغاز به امارهای کلی ارائه شده توسط سازمان های مربوطه اشاره خواهیم‬ ‫کرد تا میزان خطرافرین ان مشخص شود‪.‬‬ ‫دیابت پرهزینه ترین بیماری غدد در جهان است‪ .‬طبق امار جهانی‪ ،‬تعداد‬ ‫افراد مبتال به دیابت در جهان حدود ‪ 346‬میلیون نفر هستند‪ .‬هر ‪ 10‬ثانیه‬ ‫دو نفر به دیابت مبتال می شود و هر ‪ 8‬ثانیه یک نفر در اثر دیابت جان خود‬ ‫را از دست می دهد‪ .‬دیابت علت یک میلیون قطع عضو در سال است‪%90 .‬‬ ‫افراد مبتال به دیابت‪ ،‬مبتال به دیابت نوع ‪ 2‬هستند‪ %50 .‬افراد مبتال به دیابت‬ ‫از بیماری خود بی اطالعند‪ .‬حدود ‪ % 80‬تلفات ناشی از دیابت به کشورهای‬ ‫کم درامد و یا متوسط از لحاظ اقتصادی برمی گردد‪ .‬طبق پیش بینی سازمان‬ ‫بهداشت جهانی‪ ،‬امار مبتالیان به دیابت تا سال‪ 2030‬دو برابر می شود‪.‬‬ ‫هند و چین‪ ،‬بیشترین امار افراد مبتال به دیابت را دارا است‪ %50 .‬مبتالیان‬ ‫به دیابت در اثر بیماری های قلب و عروق فوت می کنند‪ .‬پس از گذشت ‪15‬‬ ‫سال از بیماری‪ %2 ،‬مبتالیان به دیابت دچار نابینایی و ‪ %10‬دچار عوارض‬ ‫شدید چشمی می شوند‪ %10-20 .‬مبتالیان به دیابت در اثر عوارض کلیوی‬ ‫فوت می کنند‪ %50 .‬مبتالیان به دیابت دچار عوارض عصبی دیابت می‬ ‫شوند‪ .‬حدود ‪ 4‬میلیون ایرانی به دیابت مبتال هستند و این در حالی است که‬ ‫نیمی از افراد مبتال به دیابت از بیماری خود بی اطالعند‪.‬‬ ‫نتیجــه اســتفاده از داروها و تکنیک هــای مراقبتی جدید‬ ‫پزشــکی در بیماری دیابت‪ ،‬عالوه بر کنترل میزان قند خون‬ ‫این بوده اســت که بر جمعیت افــراد دیابتی و یا به عبارت‬ ‫دیگر فراوانی ان افزوده شــود‪ .‬اما جهت درمان خود دیابت‬ ‫هنوز نیاز به تامل و پیشــرفت های بیشتری است‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال از کارهایی که امروزه جهت افراد دیابتیک مرسوم بوده‪،‬‬ ‫پیوند پانکراس جهت دیابت نوع ‪ 1‬اســت‪ ،‬هر چند که برای‬ ‫نوع ‪ 2‬نیز به صورت پراکنده انجام شده است‪ .‬این کار از سال‬ ‫‪ 1996‬اغاز و تا ســال ‪ 2009‬بیش از ‪ 23000‬نفر در ایاالت‬ ‫متحده پیوند پانکراس انجام شــده اســت‪ .‬انواع مختلفی از‬ ‫پیوند وجود دارد‪ .‬در برخی افراد ممکن است پیوند پانکراس‬ ‫به تنهایی (‪ )ATP‬انجام شود‪ .‬بیماران مبتال به نفروپاتی دیابتی‬ ‫(اســیب به کلیه ها) اغلب پانکراس و کلیه با یک روش‬ ‫به نــام )‪ simultaneous pancreas–kidney (SPK‬پیوند‬ ‫می شوند‪ .‬روش های مشابه شــامل پیوند پانکراس پس‬ ‫از کلیه (‪ )KAP‬و پیونــد کلیه پس از پانکراس (‪ )PAK‬نیز‬ ‫رایج است‪.‬‬ ‫اما همان طور که گفته شد‪ ،‬این راه کارها درمان بیماری‬ ‫دیابت نیست بلکه کمک به کنترل و جلوگیری از وخامت‬ ‫اثرات این بیماری است‪ .‬بنابراین اگر بتوان به لحاظ ژنتیکی‬ ‫دیابت را مورد ارزیابی و سپس مداوا قرار داد‪ ،‬شاید بتوان‬ ‫در اینده به شکل واقعی شاهد کاهش جمعیت دیابت در‬ ‫جهان بود‪ .‬در این نوشتار سعی شده است به شکل کوتاه‪،‬‬ ‫جنبــه ژنتیک این بیماری مورد ارزیابــی قرار گیرد‪ .‬امید‬ ‫است که در اینده ی نزدیک با تکنیک های جدید ژنتیکی‬ ‫که در حال بررسی است این امر محقق شود‪.‬‬ ‫دیابت شیرین )‪(Diabetes mellitus‬‬ ‫دیابت شــیرین جز بیمــاری های تــوارث چند عامل‬ ‫تقســیم بندی می شود که گاهی بنام جایگاه صفات کمی‬ ‫)‪ )quantitative trait loci‬نیز نامیده می شود که به وسیله‬ ‫تکنیک های جدید نظیر‪ Hap -Map‬و مطالعات ‪ AWG‬در‬ ‫یافتن لکوس های مســتعد کننده بیماری های کمی مثل‬ ‫دیابت‪ ،‬مورد استفاده قرار می گیرد‪.‬‬ ‫دو شــکل اصلــی بیماری وجود دارد کــه نوع اول به‬ ‫نام های ‪ T1DM‬که به دلیل وابستگی به انسولین قبال به نام‬ ‫‪ MDDI‬خوانده می شد‪ .‬معموال در نوجوانی ظهورمی کند‬ ‫و حدود ‪ %4‬جمعیت دیابتیک را تشکیل داده که اختالالت‬ ‫قلبی عروقی‪ ،‬کلیوی و شــبکه چشــمی را مــی توان از‬ ‫عوارض ان نام برد که با تزریق انســولین تحت کنترل در‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪25‬‬ ‫خواهد امد‪ .‬نوع دوم ‪T2DM‬شــایع تر بوده و سن شروع ان‬ ‫دیرتر است‪ ،‬معموال تا ده درصد افراد دیابتی را تشکیل داده‬ ‫و به انســولین نیز وابسته نیست‪ .‬دیابت در نوع ثانویه نیز می‬ ‫تواند با همراهی برخی از بیماری ها نظیر ‪friedreich Ataxia‬‬ ‫& ‪& bardet biedl syndrome & prader willi syndrome‬‬ ‫) ‪wolfram syndrome‬نیز بروز نماید‪.‬‬ ‫دیابت نوع ‪(DM T1) 1‬‬ ‫تحقیقات نشــانگر اتیولــوژی چند عاملی ایــن بیماری با‬ ‫مشــارکت عوامل محیطی و ژنتیکی است و سن بروز پایین‬ ‫از ویژگی ان است‪ .‬عوامل مداخله گر محیطی می تواند رژیم‬ ‫غذایی‪ ،‬روبرویی با عوامل ویروســی در کودکی ویا برخی از‬ ‫دارو ها باشــد‪ .‬جالب اســت بدانیم حتی تغذیه با شیر مادر‬ ‫می تواند در ایجاد دیابت وابسته به انسولین تاخیر ایجاد نماید‪.‬‬ ‫تا کنون بیش از ‪ 05‬جایگاه ژنی برای ان شناســایی شــده‬ ‫اســت‪ .‬نرخ هماهنگــی در دوقلوهای تــک تخمکی و دو‬ ‫تخمکی برای نــوع ‪ 1‬به ترتیب ‪ %50‬و ‪ %12‬خواهد بود که‬ ‫نشــانگر تاثیر نقش محیط خواهد بود‪ .‬فرایند بیماری شامل‬ ‫تخریب برگشت ناپذیر سلول های بتای تولید کننده انسولین‬ ‫در پانکراس بوسیله سیستم ایمنی بدن است‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 2006‬در مطالعات ‪ AWG‬با افزایش اندازه نمونه‪،‬‬ ‫تعداد زیادی از جایگاه های مســتعد ابتال به ‪ ، T1DM‬کشف‬ ‫شــده اند که واقعی بودن تاثیر این جایگاه ها توسط شواهد‬ ‫اماری دقیق به اثبات رسیده است‪.‬‬ ‫اولین گام ارزشــمند در این زمینه با شناســایی همراهی‬ ‫نیرومند بیــن ناحیه ‪ HLA‬بر روی کروموزم ‪ 6p21‬برداشــته‬ ‫شــد‪ .‬در این زمینــه همراهــی (‪ )Association‬نیرومند ‪(%‬‬ ‫)‪ 95‬الل هــای ‪DR3‬و ‪ DR4‬چه در کشــورهای غربی و چه‬ ‫در کشورهای شرق )‪ (- Chuang LM1 et al- 1995‬به اثبات‬ ‫رســید و نشــان داده شد که مشــارکت ‪ HLA‬در استعداد به‬ ‫ابتال به‪ T1DM‬از طریق اســید امینه پنجــاه و هفتم جایگاه‬ ‫‪ DQ‬بوده است‪ .‬اســید امینه اگر اسید اسپارتیک باشد باعث‬ ‫ایجاد حفاظت در برابر ‪ T1DM‬می شــود و وجود الل های‬ ‫دیگــر) ‪ (non-Asp-57 DQ beta chains‬مــی تواند باعث‬ ‫افزایش استعداد ابتال به این بیماری شود‪.‬‬ ‫در این راستا تحقیقات ‪Pociot F McDermott- MF‬نشان‬ ‫داد که حدود ‪ 30‬درصد از بیماران مبتال به ‪ T1D‬هتروزیگوت‬ ‫برای الــل ‪* 1AQD / 1020 * 1BQD-1050 * 1AQD-ALH‬‬ ‫ ‪26‬‬ ‫‪26‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪ 2030 * 1BQD-1030‬است که قبال با عنوان ‪HLA-DR3 / 4‬‬ ‫مطرح بوده اســت و معموال برای ساده سازی به اختصار‬ ‫‪ HLA-DQ2 / DQ8‬نامیده می شود‪.‬‬ ‫تحقیقــات ‪ et al Bognetti E‬نیــز نشــان گــر تداخل‬ ‫هتروزیگوتی مشــخص ‪ HLA-DR3/DR4‬در ابتال ی زیر‬ ‫‪ 2‬ســال به دیابت نوع ‪ 1‬و وجود الل های ‪DR3+/DR4-,‬‬ ‫‪ DQw2 and DQw3‬در ابتال ی دیابت نوع ‪ 1‬زیر ‪ 14‬سال‬ ‫است‪ .‬همچنین الل ‪ HLA-DR4‬با شروع دیابت در پاییز و‬ ‫‪ HLA-B18‬با شروع در پاییز و زمستان همراه بوده است‪.‬‬ ‫جایگاه ژنی دومی که در این رابطه شناســایی شد‪ ،‬ژن‬ ‫انســولین واقع در ‪ 11p15‬بود که در این جایگاه ژنی‪ ،‬یک‬ ‫توالی تکراری پشت سر هم ‪ 14‬نوکلئوییدی در باالدست‬ ‫)‪ )Upstream‬ان نشان داده شد ) ‪ (INS VNTR‬که مسوول‬ ‫پردازش پروانسولین به انسولسن است و در استعداد ابتال‬ ‫به این بیماری تاثیر گذار است‪.‬‬ ‫از ازمایــش هایی که معموال برای افراد مبتال به تایپ ‪1‬‬ ‫توصیه می شود‪ ،‬اندازه گیری انتی بادی بر علیه انسولین و‬ ‫یا انزیم گلوتامیک اسید دی کربوکسیالز بوده که افزایش‬ ‫ان نشانگر استعداد و ریسک باالی فرد است‪.‬‬ ‫در مطالعــه ای کــه از ‪ 500‬داوطلــب در‬ ‫‪ Cambridge Bio resource‬صورت گرفت‪ ،‬نشان داد که‬ ‫افراد دارای هاپلویید مقاوم کننده به ‪ T1DM‬سطح باالتری‬ ‫از‪ CD25‬را بیــان می کنند‪ .‬در مطالعه دوم که در این رابطه‬ ‫انجام گرفت اگزون و جایگاه های پیرایش )‪(Splice site‬‬ ‫ده ژن کاندید که در مطالعات ‪ AWG‬همراهی نشــان داده‬ ‫بودند‪ ،‬در ‪ 480‬بیمار مبتال و ‪ 480‬فرد شــاهد توالی یابی‬ ‫مجدد ) ‪(resequencing‬شــد‪ .‬پیگری بیشــتر در اینده با‬ ‫توالی یابی مجدد لکوس های دیگر در ‪ T1DM‬و بیماری‬ ‫های دیگر باید منجر به شناســایی واریانت های بیشتر و‬ ‫درک بهتر لکوس ها شود‪.‬‬ ‫درمطالعاتجدیدهمچنینشواهدیمبنیبرهمراهیجایگاه‬ ‫ژنی ‪ SLC11A‬که معموال مرتبط با بیماری های اتوایمیمون‬ ‫است و ‪(P = 1.55 × 10-6) T1DM‬مشخص شده است‪SLC11A.‬‬ ‫یک عضو از خانواده حمل امالح است که بیان پروتین های‬ ‫چند بار گذر از غشــا جهت همراهی فلزات و بیان پروتین‬ ‫‪Natural resistance-associated macrophage protein‬‬ ‫را بــر عهده دارد‪ .‬جهش در این ژن می تواند بیماری هایی‬ ‫مانند ‪Crohn›s disease‬و ارتریت روماتوئید را ایجاد کند‪.‬‬ ‫دیابت نوع ‪2‬‬ ‫طبق شواهد‪ ،‬شــاید بتوان پیش بینی کرد که تا سال ‪2025‬‬ ‫حدود ‪ 300‬ملیون نفر در سراســر جهــان مبتال به‪T2DM‬‬ ‫خواهند شــد‪ .‬با ایــن نگاه که تایپ ‪ 2‬نســبت به تایپ ‪1‬‬ ‫خوش خیم تر است‪ ،‬اما تحقیقات با توجه به مدل « انالیز‬ ‫رگرســیون» نشــان داد بیماران نوع ‪ ،2‬مستعد هر دو نوع‬ ‫اختالالت ثانویه دیابتی عــروق کوچک و بزرگ ‪Macro‬‬ ‫مویــد ارتباط لکوس ‪ TCF7L2‬و اســتعداد ابتال به دیابت‬ ‫نوع ‪ 2‬است‪.‬‬ ‫‪vascular and Micro vascular diabetic complication‬‬ ‫هستند که با میزان بیماری زایی و مرگ و میر ارتباط دارد‪.‬‬ ‫بین لکوس های‪ T1DM , T2DM‬هیچ همپوشــانی وجود‬ ‫نداشــته و این بدان معنی اســت که این دو بیماری ســبب‬ ‫شناســی اتیولوژی کامال متفاوتی نسبت به هم دارا است بر‬ ‫خالف جایــگاه های ‪ HLA INS VNTR‬در ‪ TIDM‬که بســیار‬ ‫مســتعدد کننده ایجاد بیماری اســت‪ .‬در مــورد نوع ‪ 2‬هیچ‬ ‫لکوس مستعد کننده ای با تاثیر زیاد وجود ندارد‪ .‬اکثر جایگاه‬ ‫ها نسبت های احتمال )‪ (odds Ratio‬اندکی دارد‪ .‬ثابت شده‬ ‫است که مدل های انسانی برای شناسای ژن های کاندید در‬ ‫‪ TD2M‬مفید بوده است‪ .‬جهش در تمام ‪ 5‬ژن شناسایی شده‬ ‫با ایــن روش ‪WFS1, HNF1A , HNF1B , PPARG, KCNJ11‬‬ ‫سبب ایجاد اشکال منوژنیک بیماری می شود‪.‬‬ ‫لکوس ‪TCF7L2‬دارای بیشترین نسبت احتمال در بین تمام‬ ‫لکوس های موجود در چندین جمعیت اســت‪ .‬در حقیقت‬ ‫یک فاکتور رونویســی در مسیر ‪ Wnt‬است که باعث ارتباط‬ ‫‪ B-actin‬و‪ BCL9‬جهت انتقال به هسته که موجب فعال شدن‬ ‫ژن های هدف به خصوص ســرکوب سنتز پروگلوکوژن در‬ ‫سلول های داخلی غدد اندوکرین خواهد شد‪ .‬تحقیقاتی در‬ ‫این زمینه در ایران توسط فرانک محمودی عالمی نیز با هدف‬ ‫بررســی ارتباط بین )‪ rs12255372 (G / T‬پلی مورفیسم در‬ ‫ژن‪ TCF7L2‬و دیابــت نوع دو بــر روی یک جمعیت ایرانی‬ ‫شــامل ‪ 236‬نفر به روش ‪ PCR-RFLP‬انجام گرفته اســت که‬ ‫افــرادی که دو الل پر خطر دیابــت را به ارث می برند‬ ‫نســبت به کسانی که هیچ اللی به ارث نبرده اند‪ ،‬دو برابر‬ ‫احتمــال خطر دیابت را خواهند داشــت‪ .‬این لکوس در‬ ‫مطالعات همراهی در مقیاس باال در ناحیه ای از کروموزوم‬ ‫‪ 10‬شناسایی شد‪.‬‬ ‫واضح است که بیشــترین پیشرفت در شناسایی جایگاه‬ ‫های مســتعد کنند ‪ T2DM‬از مطالعات ‪ GWA‬حاصل شده‬ ‫اســت تا به امروز در مطالعات ‪ GWA‬شــاهد – موردی‬ ‫)‪ (case – control‬نشان داده شده است که ‪16‬لکوس در‬ ‫اســتعداد ابتال ‪ T2DM‬نقش دارند همچنین مشخص شد‬ ‫که ‪ 6‬لکوس که از طریق ‪ GWA‬در ســطح گلوکز خون‬ ‫در حالت ناشتا همراهی نشان داده بودند‪ ،‬باعث استعدد‬ ‫ابتال به نوع ‪ 2‬می شود‪.‬‬ ‫هرگز تصور نمی شــد که بســیاری از ژن هایی که در‬ ‫موقعیت لکوس های شناسای شده واقع شده اند بتوانند یک‬ ‫کاندید بیولوژیک باشند‪ ،‬اما کشف انها مسیر های جدیدی را‬ ‫برای تحقیق گشوده اند‪ .‬به طور مثال ژن ‪ FTO‬که قبال دارای‬ ‫عملکرد ناشناخته بود دارای واریانت های است که با توده‬ ‫چربی بدن ‪ BMI ,WC,WHR‬و‪ TG‬ارتباط تنگاتنگی نشان داده‬ ‫است که در واقع کاندید بسیار خوبی جهت مارکر متابولیسم‬ ‫چربی مخصوصا چربی شکمی است‪.‬‬ ‫مطالعــات بعدی بــا اســتفاده از علــم بیوانفورماتیک‬ ‫و مدل های حیوانی نشــان داد که ایــن ژن دارای نقش‬ ‫بالقوه ای در دمیتالســیون اسید نوکلیک است و در هسته‬ ‫هیپوتاالموســی مغز بیان می شــود که در تعادل انرژی و‬ ‫اشتها نظارت می کنند‪.‬‬ ‫محتمــا لکوس هایــی بیشــتری از طریق متــا انالیز‬ ‫)‪ (Meta-Analyses‬از طریــق ‪ GWA‬در اینده شناســایی‬ ‫خواهد شد و مطالعات پیگیری این نواحی دارای همراهی‪،‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪27‬‬ ‫منجر به شناســایی واریانت های عامل بیماری خواهد شد‪.‬‬ ‫تعداد زیاد لکوس های مستعد کنند به معنای اهداف متفاوت‬ ‫برای جلوگیری از بیماری است‪ .‬اما هنوز باید کارهای زیادی‬ ‫برای تبدیل (‪ ) Translation‬این یافته به کاربردهای سودمند‬ ‫بالینی انجام شود‪.‬‬ ‫دیابت جوانی با شروع در بلوغ‪:‬‬ ‫‪Maturity – onset diabetes young : Mody‬‬ ‫از اشــکال تک ژنی دیابت با توارث اتوزومی غالب است‬ ‫که در سنین نوجوانی )‪ (Adolescence-early adulthood‬و‬ ‫به دنبال عملکرد غیر طبیعی سلول های بتای پانکراسی بروز‬ ‫خواهد کرد‪ .‬امروزه هتروژنی بالینی مشاهده شده را می توان‬ ‫با هتروژنی ژنتیکی ان توجیه کرد‪ .‬جهش در ژن گلوکوکیناز‬ ‫را می توان از دالیل هیپر گلیسمی دانست‪ .‬گلوکوکینار حسگر‬ ‫گلوکز در پانکراس اســت زیرا انزیــم مرحله محدود کننده‬ ‫ســرعت )‪ (Rate- Limiting‬را در متابولیسم گلوکز در سلول‬ ‫هــای بتای پانکراس کاتالیز می کنــد‪ .‬بنابراین ژن کد کننده‬ ‫این انزیم‪ ،‬یک ژن کاندید محســوب خواهد شد‪ .‬بسیاری از‬ ‫بیمــاران دارای جهش ژنی گلوکو کیناز‪ ،‬فاقد عالمت بوده و‬ ‫به شکل تصادفی در طی یک غربالگری و یا موارد استخدام‬ ‫و حاملگی مشخص خواهد شد‪ .‬وجود فنوتیپ مالیم به‬ ‫این معنی است که پیدا کردن جهش گلوکوکناز برای فرد‬ ‫خبر خوبی است‪.‬‬ ‫جهــش در ‪ 5‬ژن دیگر کدکننده فاکتور های رونویســی‬ ‫ضروری بــرای تکوین ســلول های بتا نیــز در ‪MODY‬‬ ‫شناســایی و گزارش شده اســت‪ .‬ازجمله ژن های عامل‬ ‫هســته ای هپاتوسیتی ‪ -1‬الفا )‪ )HNF-1A‬و عامل هسته ای‬ ‫هپاتوســیتی‪ – 4‬الفا )‪ )HNF-4A‬که از طریق کلون ســازی‬ ‫مکانی )‪ (Positional Cloning‬شناسایی شده اند و با اشکال‬ ‫پیشــرونده و شــدید تر دیابتی که در بلوغ یا اوایل بزرگسالی‬ ‫تشخیص داده می شود در ارتباط است‪ .‬جهش در ژن ‪HNF-A1‬‬ ‫رایج ترین علت دیابت ‪ Mody‬اســت‪ .‬از ان جایی که ‪HNF1B‬‬ ‫نقش مهمی در تکوین کلیه دارد جهش در این ژن می تواند سبب‬ ‫کیســت های کلیوی و دیابت شود که می تواند منجر به ایجاد‬ ‫) ‪ RCAD ( RENAL CYSTS AND DIABETES SYNDROME‬شود‪.‬‬ ‫ ‪28‬‬ ‫‪28‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫اشکال نوزادی دیابت‬ ‫از اشــکال تک ژنی و نادر دیابت اســت کــه با تزریق‬ ‫انســولین در ‪ 70‬در صد مــوارد قابل درمان و در ‪ %30‬به‬ ‫شکل دائم تا بزرگسالی بیماری ادامه خواهد یافت‪ .‬انالیز‬ ‫ژنوتیپ ‪HLA‬در کودکانی که در ان ها دیابت قبل از سن‬ ‫‪ 6‬ماهگی تشخیص داده شده بود نشان داد که این بیماران‬ ‫از نظر الل های مســتعد کننده دیابت نوع ‪ 1‬درمقایســه‬ ‫با جمعیت عمومی دارای فراوانی مشــابهی است‪ .‬دیابت‬ ‫نوزادی مــی تواند موقتی یا دائمی باشــد‪ .‬بیش از ‪%70‬‬ ‫موارد دیبات موقتی نوزادی در نتیجه بیان بیش از حد ژن‬ ‫های با منشــا پدری بر روی کروموزوم ‪6q24‬است‪ .‬هر‬ ‫چند در صد کوچکی از مــوارد والدین دارای ناهنجاری‬ ‫های نشــان گذاری در چندین لکــوس دیگر‪ ،‬عالوه بر‬ ‫‪ 6q24‬هســتند‪ ،‬این ناهنجاری ها با جهش هایی در ژن‬ ‫کد کننده یک عامل رونویســی با موتیف انگشــت روی‬ ‫معروف بــه(‪ZFP57 (Zinc finger protein 57 homolog‬‬ ‫در ارتباط است‪.‬‬ ‫دیابت نوزادی دائمی معموال بهبود نمی یابد و بیماران با‬ ‫انســولین درمان می شدند‪ .‬یکی از شایع ترین علل ایجاد‬ ‫ان ( در بیش از ‪ %50‬موارد) جهش در ژن های ‪KCNJ11‬‬ ‫‪ABCC8 ,‬اســت که زیر واحدهای ‪ Kir6.2‬و ‪SUR1‬مربوط‬ ‫به کانال پتاسیم حساس به ‪ (K_ATP) ATP‬را در سلول های‬ ‫بتای پانکراس کد می کند‪ .‬بسته شدن این کانال در پاسخ‬ ‫به به ‪ ATP‬حاصل از متابولیســم گلوکز‪ ،‬یک سیگنال مهم‬ ‫رهاسازی انسولین اســت که اثر جهش های فعال کننده‬ ‫در این ژن ها‪ ،‬ممانعت از بسته شدن کانال ها با مکانیسم‬ ‫کاهش پاسخگویی به ‪ PTA‬و البته کاهش ترشح کلسیم است‪.‬‬ ‫دومین علت شــایع دیابت نــوزادی دائمی‪ ،‬جهش در ژن‬ ‫انســولین(‪ (INS‬اســت‪ .‬جهش هترزیگوت ‪ INS‬منجر به تا‬ ‫خــوردن (‪ )Folding‬نا صحیح پروانســولین می شــود که‬ ‫باعث مرگ ســلول های بتای پانکراس در اثر استرس شبکه‬ ‫اندوپالســمی و اپوپتیوز می شود‪ .‬جهش های هموزیگوت‬ ‫‪ INS‬سبب کاهش بیوسنتز انســولین از طریق مکانیسم های‬ ‫مختلی همچون حذف ژنی ناپایداری ‪ ANRm‬و رونویســی‬ ‫معیوب می شود که این اتفاق فنوتیپ شدیدتری را نسبت به‬ ‫وضعیت هتروزیگوت باعث خواهد شد‪.‬‬ ‫دیابت حاملگی)‪(Gestational diabetes‬‬ ‫حالــت غیر طبیعی عدم تحمل گلوکز در زمان بارداری که‬ ‫معموال در کسانی اتفاق خواهد افتاد که زمینه ارثی دیابت در‬ ‫خانواده انها وجود دارد که معموال پس از حاملگی به حالت‬ ‫عادی بر خواهد گشــت ‪ .‬تا ‪ %3‬افراد حامله را شامل می‬ ‫شود که امروزه بدالئل مختلف این امار کمی باالتر نشان‬ ‫می دهد‪ .‬در این حالت معموال ازمایش های ‪GTT ،2hpp‬‬ ‫یا ‪OGTT‬در خواست می شود‪.‬‬ ‫بــا توجه به افزایش روزافزون بیماری دیابت به نظر می‬ ‫رســد در اینده نه چندان دور با شــمارزیادی از بیماران‬ ‫دیابتیک مواجه باشــیم که حداقل بار اقتصادی سنگینی را‬ ‫بر جامعه و خانواده تحمیل خواهد کرد‪ .‬بنابر این ضروری‬ ‫به نظر می رســد مراکز تحقیقاتی مختص این بیماری در‬ ‫مراکز دانشــگاهی و علمی کشور جهت بررسی مولکولی‬ ‫وژنتیکی بیماری دیابت دائر شود تا ضمن بررسی بیماران‬ ‫راه های نو و تازه ای را غیر از درمان دارویی جهت درمان‬ ‫قطعی و نه موقت و وابسته به داروی این بیماری پیدا کند‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪29‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫داوود شمس‪ ،‬دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬واحد علوم دارویی‪ ،‬دانشکده علوم و فناوری های نوین‪،‬تهران‪davoud.shams24@gmail.com‬‬ ‫دکتر طاهره ناجی‪،‬استاد راهنما و مدیرگروه علوم سلولی مولکولی‪ ،‬دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬واحد علوم دارویی‬ ‫بیان و خالص سازی ‪FGF21‬‬ ‫و تاثیر ان بر حیوانات ازمایشگاهی‬ ‫فاکتور‬ ‫رشد فیبروبالستی (‪ )FGF‬یک خانواده بزرگ فاکتور رشد‬ ‫پلی پپتیدی را تشکیل می دهد که در موجوداتی اعم از‬ ‫نماتودها و انسان وجود دارد‪ .‬مهره داران ‪ 22‬عضو از خانواده‬ ‫فاکتورهای رشد فیبروبالستی با وزن مولکولی بین ‪ 17‬تا‬ ‫‪ 34‬کیلو دالتون را دارند‪ .‬در میان گونه های متفاوت مهره‬ ‫داران‪FGF ،‬ها اسیدهای امینه هایی دارند که به صورت کامال‬ ‫‪ conserve‬اند‪ .‬این فاکتور تمایل بسیار باالیی برای اتصال به‬ ‫پروتئوگلیکان هپارین سولفات دارد و از طرفی برای اینکه‬ ‫یکی از چهار گیرنده ی ‪ FGF‬در سطح سلول فعال شود‪،‬‬ ‫این فاکتور نیاز دارد تا به هپاران سولفات متصل شود‪ .‬در‬ ‫طول دوران رشد و نمو جنین ‪ FGF‬نقش های گوناگونی‬ ‫را در تنظیم تکثیر‪ ،‬مهاجرت و تمایز سلول ها بازی‬ ‫می کند‪ .‬در ارگانیسم های بالغ ‪ FGF‬ها به عنوان فاکتور های‬ ‫هموستاتیک‪ ،‬ترمیم بافت و در پاسخ به اسیب ها عملکرد‬ ‫دارد‪ .‬هنگامی که ‪ FGF‬بیان بی موقع داشته باشد‪ ،‬می تواند‬ ‫در پاتوژنز سرطان مشارکت کند‪ FGF21 )1(.‬توانایی تنظیم‬ ‫هموستازی گلوکز را دارد‪ .‬اگر چه اکثر خانواده ‪ FGF‬از طریق‬ ‫مکانیسم های اتوکرین و پاراکرین رشد و تکثیر سلولی را‬ ‫تنظیم می کنند‪ ،‬اعضای سوپر فامیلی ‪ FGF19‬که شامل‬ ‫‪ FGF21،FGF15/FGF19‬و ‪ FGF23‬ان را تشکیل می دهند‬ ‫ویژگی بسیار کمی برای متصل شدن به هپارین سولفات‬ ‫دارند‪ .‬بنابراین می توانند به صورت فاکتورهای اندوکرین‬ ‫به داخل گردش خون رها بشوند‪ .‬در سوپر فامیلی ‪, FGF19‬‬ ‫‪ FGF21‬و ‪ FGF23‬برای فعال کردن گیرنده ‪ ،FGF‬بجای هپارین‬ ‫سولفات به پروتئین ‪ Transmembrane‬به نام ‪ Klotho‬نیاز‬ ‫دارند‪ FGF21 .‬یک تنظیم کننده متابولیکی است و مکانیسم‬ ‫سوخت و ساز قند و متابولیسم چربی را بهبود می دهد‪)5(.‬‬ ‫‪ FGF21‬در جوندگان که از لحاظ ژنتیکی در معرض دیابت‬ ‫هستند باعث می شود میزان گلوکز پالسما و تری گلیسرید‬ ‫به حد طبیعی نزدیک شود‪ .‬برای کشف خاصیت درمانی‬ ‫ ‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪ FGF21‬در گونه ی پستانداران اصالح نشده ژنتیکی‪ ,‬که‬ ‫در نتیجه توانایی اثر بخشی در انسان را نشان خواهد‬ ‫داد بررسی صورت گرفت‪ .‬بنابراین برای مطالعه عملکرد‬ ‫زیستی این فاکتور ان را بر روی پستانداران به غیر از انسان‬ ‫اثر دادند‪ .‬وقتی که برای مدت ‪ 6‬هفته به صورت روزانه ان‬ ‫را برای ‪ Rhesus Monkeys‬دیابتی تجویز کردند‪ ،‬مشاهده‬ ‫کردند که ‪ FGF21‬موجب کاهش چشمگیر و سریع در‬ ‫میزان گلوکز پالسما‪ ،‬فروکتوزامین‪ ،‬انسولین‪ ،‬تریگلیسیرید‬ ‫و گلوکاگون شد‪ .‬این اطالعات از توسعه ‪ FGF21‬برای‬ ‫درمان دیابت و دیگر بیماری های متابولیکی حمایت می‬ ‫کند‪ )6(.‬برای رسیدن به هدف بیان پروتئین مورد نظر‪،‬‬ ‫پژوهشگران همیشه به دونبال راه کارهایی بوده اند و لزا‬ ‫از استراتژی های مختلفی استفاده می کنند‪ .‬بیان مشترک‬ ‫چاپرون ها در باکتری برای بدست اوردن پروتئین با‬ ‫تاخوردگی مناسب یکی از راه کارها است‪ .‬چاپرون با‬ ‫اتصالی که با قسمت ابگریز پروتئین هدف برقرار می کند‬ ‫موجب می شود تا پروتئین ها به صورت اجسام انکلوژن‬ ‫تجمع نیابند‪ )3(.‬ارسال پروتئین نوترکیب به فضای‬ ‫پریپالسمی جهت جلوگیری از تشکیل اجسام انکلوژن‬ ‫و تاخوردگی مناسب پروتئین ها و همچنین کاهش تاثیر‬ ‫پروتئازها بر روی پروتئین‪ ،‬انجام می گیرد‪ )4(.‬استفاده‬ ‫از برچسب ها یا ‪ Tag‬یکی دیگر از این استراتژی ها‬ ‫است‪ .‬از برچسب ها جهت افزایش بیان و خالص سازی‬ ‫ساده‪ ,‬افزایش حاللیت‪ ،‬حفاظت پروتئین از پروتئولیز و‬ ‫‪ ...‬استفاده می شود‪ )7(.‬یکی از استراتژی های به دست‬ ‫اوردن بیان باالی و خالص سازی مناسب از ‪ ،21FGF‬بیان‬ ‫ان در باکتری ‪ E.Coli‬با استفاده از اتصال ‪ SUMO‬به سازه‬ ‫مورد نظر است‪ .‬بیان باال و خالص سازی ‪ 21FGF‬در‬ ‫باکتری کار سختی است زیرا اجسام اینکلوژن در باکتری‬ ‫ایجاد می شود که موجب خالص سازی سخت و ایجاد‬ ‫پروتئین های غیر عملکردی می شود ‪SUMO (Small Ubiqui� .‬‬ ‫)‪ tin-Related Modifier‬در سلول های یوکاریوتی پروتئین هایی‬ ‫هستند که به صورت برگشت پذیر به پروتئین هدف متصل‬ ‫می شوند‪ Sumoylation .‬به عنوان یک فرایند برگشت پذیر‬ ‫پس از ترجمه است که در بسیاری از فرایندهای سلولی مانند‬ ‫انتقاالت هسته‪-‬سیتوپالسم‪ ،‬اپوپتوز‪ ،‬پایداری پروتئین ها‪،‬‬ ‫فعال سازی پروتئین ها‪ ،‬پاسخ به استرس و فرایند پیشرفت‬ ‫سلولی نقش دارد‪ .‬در سال های اخیر‪ SUMO ،‬تبدیل به یک‬ ‫ابزار موثر بیوتکنولوژی شده و به عنوان یک سیستم ادغامی‬ ‫با پروتئین هدف برای افزایش بیان پروتئین های محلول‬ ‫و کاهش تخریب پروتئولیتیک معرفی شده است که توسط‬ ‫سیستم های بیانی سنتی بیان نمی توان به ان دست پیدا کرد‪.‬‬ ‫تا به امروز توانسته اند پروتئین هایی مانند‪,EGF , SARS virus‬‬ ‫‪ ,MMP13‬و ‪ KGF2‬را با استفاده از این استراتژی ادغامی‪،‬‬ ‫بیان باال و خالص سازی مناسبی را داشته باشند‪ .‬اقای ‪Ren‬‬ ‫با استفاده از یک حامل تجاری حاوی برچسب ‪ SUMO‬که‬ ‫‪ 21FGF‬را در ان کلون کرده و بیان باالیی از پروتئین محلول‬ ‫را توانست نشان بدهد‪ .‬با این حال سطح باالیی از خالص‬ ‫سازی را با استفاده از ‪ Ni-NTA‬تمایلی را نتوانست ارائه‬ ‫کند‪ .‬بنابراین سازه ای را ساختند و قطعه ‪ SUMO‬و ‪21FGF‬‬ ‫و ان سازه را در داخل وکتور کلون کردند و سپس بیان و‬ ‫خالص سازی را انجام دادند‪ )2( .‬در سال های اخیر گزارش‬ ‫های بسیاری در مورد ‪ SUMO‬به عنوان یک برچسب بیانی‬ ‫مطرح شده است‪ .‬سطح بیان پروتئین های متصل شده با‬ ‫متالوتئونین‪ GST ,‬و ‪ %38.4 SUMO‬کل پروتئین های مایع‬ ‫رویی از ارگانیسم بوده است‪ )8(.‬اطالعات به دست امده‬ ‫در این مطالعه که ‪ SUMO‬و ‪ FGF21‬را به یکدیگر متصل‬ ‫کرده اند‪ ،‬میزان غلظت ‪ SUMO-FGF21‬را بیش از ‪ %25‬از‬ ‫کل پروتئین محلول نشان می دهد‪ .‬بیان پروتئین ها ممکن‬ ‫است امیخته با وزن مولکولی‪ ،‬ساختمان امینواسید‪ ،‬عملکرد‬ ‫پروتئین ها و ‪ ...‬باشد‪ .‬از انجایی که پروتئین ایزوله را طی‬ ‫دو مرحله خالص سازی نمودند‪ ،‬درصد خالص سازی را‬ ‫به ‪ 96.5%‬رساندند‪ .‬این مسئله گویای این موضوع است که‬ ‫خالص سازی دو مرحله ای می تواند خلوص ‪ FGF21‬را‬ ‫بهبود ببخشد و نسبت به خالص سازی یک مرحله ای بسیار‬ ‫موفقیت امیز است‪ )9(.‬نتایج نشان داد که این روش جدید‬ ‫میزان ‪ 21FGF‬بدست امده به مقدار قابل توجهی افزایش یافته‬ ‫است و خالص سازی بسیار ایده الی را ارائه می دهد‪ .‬برای‬ ‫دست یابی به این امر با ابتدا پرایمرهایی را طراحی کردند‬ ‫که دارای جایگاه برش خاصی باشد و با استفاده از‬ ‫ژن مورد نظر را تکثیر دادند پس محصول انتهایی ‪PCR‬‬ ‫که ‪ 21SUMO-FGF‬هست را طوری طراحی کرده اند که‬ ‫حاوی جایگاه برش برای انزیم های محدود کننده ‪Xho1‬‬ ‫و ‪ Nde1‬باشد و در وکتور بیانی ‪ ،pET – 20b‬کلون کردند‪.‬‬ ‫توالی پالسمید نوترکیب به وسیله تعیین توالی خودکار‬ ‫تایید شد‪ .‬نتایج نشان داد که طول توالی‪21SUMO-FGF‬‬ ‫به اندازه ) ‪ FGF21 546 bp‬و ‪bp 864 (SUMO 318 bp‬‬ ‫در تطابق با توالی قبلی است‪ .‬توالی ‪21SUMO-FGF‬در‬ ‫بانک ژنی با شماره دسترسی ‪ GU456634‬موجود است‪.‬‬ ‫القا توسط ‪ IPTG‬موجب می شود که بیان ‪SUMO-FGF‬‬ ‫در سطح باالیی صورت بگیرد‪ .‬پروتئین فیوژ شده توسط‬ ‫‪ DEAE‬سفارز ‪ FF‬و کروماتوگرافی تمایلی ‪Ni-NTA‬‬ ‫خالص سازی شد‪ .‬هنگامی که برش توسط پروتئاز‬ ‫‪ SUMO‬صورت گرفت‪ ،‬درصد خلوص ‪ 21FGF‬با کارایی‬ ‫باال توسط (‪ )HPLC‬نشان داد که بیش از ‪ 96%‬است با میزان‬ ‫اندو توکسین پایین )‪ .(<1.0 EU/ml‬نتایج ازمایش ها‬ ‫بر روی حیوانات با تزریق (‪ )STZ‬در محیط ازمایشگاهی‬ ‫مشخص شد که ‪ 21FGF‬موجب کاهش غلظت گلوکز‬ ‫پالسما می شود‪ .‬این مطالعه نشان داد که ‪ ،SUMO‬زمانی‬ ‫که با ‪ FGF21‬ادغام شد‪ ،‬موجب ارتقا سطح بیان ‪FGF21‬‬ ‫محلول در باکتری ‪ E.Coli‬می شود‪ SUMO .‬به عنوان‬ ‫یک ناحیه جدید مولکولی چاپرون‪ ،‬عملکرد پروتئین‬ ‫نوترکیب را افزایش می دهد و خالص سازی مناسب تری‬ ‫را برای پروتئین موجب می شود‪ .‬از این استراتژی می‬ ‫توان به عنوان یک مرجع برای بیان و خالص سازی دیگر‬ ‫پروتئین ها استفاده کرد‪)2(.‬‬ ‫‪PCR‬‬ ‫�‪David MO, Nobuyuki I. Fibroblast growth factors. Ge‬‬ ‫‪1-‬‬ ‫‪nome Biology. 2001; 2(3): 3005.1-3005.12‬‬ ‫‪2- Huiyan W, Yechen X, Lianjun F, Hongxin Z, Yaofang Z,‬‬ ‫‪Xiaoshan W, Yuxia Q, Yadong H, Hongchang G, Xiaokun L.‬‬ ‫‪High-level expression and purification of soluble recombinant‬‬ ‫�‪FGF21 protein by SUMO fusion in Escherichia coli. BMC Bio‬‬ ‫‪technology. 2010; 10(14): 1-9‬‬ ‫‪ -3‬فرزانه م‪ ,‬ﺣﺴﻦ م‪ ,‬مونا ع‪.‬ب‪.‬بیان همزمان ترکیبات‬ ‫‪GroEL‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪GroES,GroEL‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪GroES‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪DnaK‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪Dnaj‬‬ ‫‪GrpE‬‬ ‫‪ /‬با فاکتور رشد‬ ‫فیبروبالستی بازی انسانی در باکتری اشرشیاکلی به منظور کاهش‬ ‫پروتئین های نامحلول نوترکیب‪ .‬مجله پزشکی جندی شاپور‪.‬‬ ‫‪;1388‬‬ ‫‪55-62 :)2(5‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪31‬‬ ‫مقاله علمی فنی‬ ‫دکتر حسین دارافرین ‪ ،‬دکتر مسعود دونلو ‪ ،‬دکتر مرتضی صدیقی ‪ ،‬دکتر فاطمه محجوب‪،‬‬ ‫مهندس امیر حسین بحرالعلومیان و سایر همکاران‬ ‫نکات فنی دستگاه ها در ازمایشگاه پزشکی؛‬ ‫سمپلر (میکروپی پت)‬ ‫کلیات‬ ‫سمپلر برای انتقال حجم های کم نمونه با دقت و‬ ‫صحت باال مورد استفاده قرار می گیرد‪ .‬سمپلرها به عنوان‬ ‫میکروپی پت )‪ To Deliver (TD‬کالیبر شده اند و نیازی به‬ ‫شست و شوی انها در محلول دریافت کننده وجود ندارد‪.‬‬ ‫برای ضدعفونی کردن سمپلر استفاده از ایزوپروپانل‬ ‫‪ 60%‬پیشنهاد می شود‪.‬‬ ‫جهت سترونسازی سمپلر حتما به کتابچه راهنمای‬ ‫سمپلر مراجعه کرده و اصول استاندارد سترون سازی را‬ ‫رعایت کنید‪.‬‬ ‫چگونگی کاربری‬ ‫انواع روش های پیپتینگ (پیپت کردن)‬ ‫بر طبق دستورالعمل مندرج در کتابچه راهنمای سمپلر‬ ‫انجام می شود‪.‬‬ ‫نکات مهم در نحوه کار با سمپلر‪:‬‬ ‫‪ ‬اطمینان از اتصال محکم سر سمپلر‬ ‫‪ ‬عمود نگهداشتن سمپلر در زمان مکش‬ ‫‪ ‬تخلیه محلول با تماس نوک سمپلر به جداره ظرف‬ ‫با زاویه ‪ 10-40‬درجه‬ ‫‪ ‬فشردن و رها کردن ارام دکمه در زمان برداشت و تخلیه‬ ‫‪ ‬کشیدن نوک سمپلر به لبه ظرف برای حذف قطرات اضافی‬ ‫‪ 3-1 ‬ثانیه تامل پس از فشار تا توقف اول در زمان‬ ‫تخلیه محلول‪ ،‬ضمن تماس با جداره‬ ‫روش ‪forward‬‬ ‫این روش معمول ترین روش پیپتینگ است که جهت‬ ‫توزیع مایعات همگن با خواص نرمال و چگالی نزدیک‬ ‫به اب استفاده می شود (شکل ‪.)1‬‬ ‫شکل ‪ :1‬پیپت‬ ‫کردن در روش‬ ‫‪forward‬‬ ‫رو ش �‪Re‬‬ ‫‪petitive‬‬ ‫نحوه نگهداری‬ ‫نگهداری دوره ای‪ :‬شامل شست وشو و کنترل کیفی‬ ‫سمپلر است‪ .‬شست وشو سالی دو بار و قبل از انجام مراحل‬ ‫کنترل کیفی انجام می شود و برای تمیزکردن قسمت های‬ ‫داخلی است که بر اساس روش موجود در راهنمای سمپلر‬ ‫انجام می گیرد‪.‬‬ ‫توجه به این نکته الزم است که پیستون پس از شست وشو‬ ‫باید با مقدار کمی از روغن مخصوص سمپلر روغن کاری شود‪.‬‬ ‫در صـورت لـزوم تمامی قسمت هـای خـارجی را‬ ‫می توان با محلول اب و صابون تمیز و پس از اب کشی در‬ ‫دمای اتاق خشک کرد‪.‬‬ ‫ ‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫این روش جهت توزیع مایع در حجم های یکسان در چند‬ ‫ظرف به صورت تکراری استفاده می شود (شکل ‪.)2‬‬ ‫شکل ‪ :2‬پیپت‬ ‫کردن در روش‬ ‫‪repetitive‬‬ ‫روش ‪reverse‬‬ ‫این روش جهت توزیع مایعات با چگالی بیشتر از اب‪،‬‬ ‫مایعاتی که تمایل به کفزایی داشته و یا در برخی موارد در توزیع‬ ‫مایع در حجم های بسیار کم توصیه می شود (شکل ‪.)1-3‬‬ ‫شکل ‪ :3‬پیپت کردن در‬ ‫روش ‪reverse‬‬ ‫روش توزیع محلول های ناهمگن (مانند خون)‬ ‫این روش برای محلول های ناهمگن مثل خون کاربرد‬ ‫دارد و همان طور که در شکل ‪ 4‬دیده میشود در ابتدا محلول‬ ‫(خون) چندین بار تا مرحله اول داخل و خارج می شود‪،‬‬ ‫سپس حجم مورد نیاز برداشت می شود‪.‬‬ ‫شکل ‪ :4‬پیپت کردن در‬ ‫روش توزیع محلول های‬ ‫ناهمگن‬ ‫کنترل کیفی‬ ‫در امر کنترل کیفی سمپلر‪ ،‬پیش از هر اقدامی ابتدا باید با‬ ‫استفاده از ابزار سرویس مربوطه مانند روغن‪ ،‬الکل سفید و‬ ‫میله بازکننده انسدادهای احتمالی‪ ،‬نسبت به سرویس سمپلر‬ ‫اقدام نمود‪ .‬در صورت صحت ساختمان فیزیکی سمپلر‪،‬‬ ‫کنترل کیفی انجام میپذیرد‪.‬‬ ‫بررسی دقت و صحت سالی دو بار به دو روش رنگ سنجی‬ ‫(با استفاده از رنگ سبز خوراکی و با پارانیتروفنل) و یا روش‬ ‫توزین امکان پذیر است‪.‬‬ ‫‪ ‬روش رنگ سنجی‬ ‫‪ ‬رنگ سبز خوراکی‬ ‫سمپلرها در کارهای متداول به دو گروه ‪ 10-100‬میکرولیتر‬ ‫و ‪ 100-1000‬میکرولیتر تقسیم میشوند‪ .‬برای هر گروه باید‬ ‫یک محلول ذخیره از رنگ سبز خوراکی تهیه نمود‪ .‬برای گروه‬ ‫‪ 100-10‬میکرولیتر‪ ،‬محلول ‪ 155‬میلی گرم درصد رنگ سبز‬ ‫در اب مقطر و برای گروه ‪ 100-1000‬میکرولیتر‪ ،‬محلول‬ ‫‪ 15/5‬میلی گرم درصد اماده می شود‪.‬‬ ‫غلظت در محلول های ذخیره به گونه ای انتخاب‬ ‫شده که محلول ‪ 155‬میلیگرم درصد پس از رقیق شدن‬ ‫به نسبت ‪ 1/101‬و محلول ‪ 15/5‬میلیگرم درصد پس از‬ ‫رقیق شدن به نسبت ‪ ،1/11‬جذبی حدود ‪ 0/4‬داشته باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬محلول پارانیتروفنل‬ ‫به جای رنگ سبز خوراکی میتوان از محلول پارانیتروفنل‬ ‫استفاده کرد‪.‬‬ ‫‪Art.6798 MERCK, Paranitrophenol‬‬ ‫‪(C6H5NO3), indicator pH (5.4-7.5),‬‬ ‫در این روش محلول ذخیره با توجه به حجم سمپلر‬ ‫تهیه می شود‪.‬‬ ‫ ‪‬سمپلرهـای بـا حجم کمتر از ده میکرولیتر‪:‬‬ ‫بـرای تهیه محـلول ذخیره‪ 420 ،‬میلـی گـرم پـارانیتروفنل‬ ‫در ‪ 100‬میلی لیتر اب مقطر حل میشود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل دقت‪ :‬در ده لوله ازمایش بسته به نوع سمپلر‬ ‫رقت ‪ 1/1001‬از محلول ذخیره در سود ‪ 0/01‬نرمال تهیه‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل صحت‪ :‬در بالن ژوژه ‪ 1‬لیتری‪ 1 ،‬میلی لیتر از‬ ‫محلول ذخیره به ‪ 1000‬میلی لیتر سود ‪ 0/01‬نرمال اضافه‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫ ‪‬سمپلرهای با حجم ‪ 10-100‬میکرولیتر‪ :‬برای‬ ‫تهیه محلول ذخیره‪ 42 ،‬میلی گرم پارانیتروفنل در ‪100‬‬ ‫میلی لیتر اب مقطر حل میشود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل دقت‪ :‬در ده لوله ازمایش بسته به نوع سمپلر رقت‬ ‫‪ 1/101‬از محلول ذخیره در سود ‪ 0/01‬نرمال تهیه می شود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل صحت‪ :‬در بالن ژوژه ‪ 100‬میلی لیتری‪1 ،‬‬ ‫میلی لیتر از محلول ذخیره به ‪ 100‬میلی لیتر سود ‪0/01‬‬ ‫نرمال اضافه می شود‪.‬‬ ‫ ‪‬سمپلرهای با حجم ‪ 100-1000‬میکرولیتر‪:‬‬ ‫برای تهیه محلول ذخیره‪ 42 ،‬میلی گرم پارانیتروفنل در ‪1‬‬ ‫لیتر اب مقطر حل میشود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل دقت‪ :‬در ده لوله ازمایش بسته به نوع سمپلر رقت‬ ‫‪ 1/11‬از محلول ذخیره در سود ‪ 0/01‬نرمال تهیه می شود‪.‬‬ ‫‪‬کنترل صحت‪ :‬در بالن ژوژه ‪ 100‬میلی لیتری‪ ،‬ده میلیلیتر از‬ ‫محلول ذخیره به ‪ 100‬میلی لیتر سود ‪ 0/01‬نرمال اضافه می شود‪.‬‬ ‫جذب نوری این محلول ها پس از اعمال ضریب رقت‬ ‫در طول موج ‪ 405‬نانومتر حدود ‪ 0/55‬خواهد بود‪ .‬فتومتر‬ ‫با اب مقطر یا سود صفر می شود‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪33‬‬ ‫•کنترل صحت‬ ‫ ‬ ‫جهت کنترل صحت عملکرد سمپلر باید بتوان‬ ‫به درستی محلول رنگی را با همان ضریب رقت‪،‬‬ ‫که در باال با کمک پی پت و بالن ژوژه کالس ‪ A‬تهیه شده‬ ‫است‪ ،‬رقیق نمود‪ .‬جذب محلول رنگی بدست امده (حداقل‬ ‫سه خوانده) با میانگین جذب بدست امده در ارزیابی دقت‬ ‫(بهدست امده در باال) مقایسه و طبق فرمول عدم صحت‬ ‫میزان خطا بر حسب درصد محاسبه می شود‪.‬‬ ‫•کنترل دقت‬ ‫ ‬ ‫ده لوله چیده میشود و محلول ذخیره رنگی متناسب با‬ ‫حجم سمپلر مورد نظر برای کنترل انتخاب میگردد (مثال‬ ‫برای سمپلرهای با حجم ‪ 100-1000‬میکرولیتر از ده لوله‬ ‫حاوی رقت ‪ 1/11‬ماده رنگی استفاده می شود)‪ .‬با سمپلر‬ ‫مورد نظر از محلول ذخیره رنگی کشیده شده و به لوله ها‬ ‫ریخته می شود و پس از مخلوط کردن‪ ،‬جذب نوری لوله‬ ‫ها در مقابل اب مقطر خوانده می شود‪ .‬اختالف در جذب‬ ‫نوری لوله ها به اختالف در حجم رنگ انتقالی توسط سمپلر‬ ‫نسبت داده میشود و با محاسبه ضریب انحراف میزان عدم‬ ‫دقت یا تکرارپذیری محاسبه می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬روش توزین‬ ‫در کنترل کیفی سمپلر به روش توزین‪ ،‬ارزیابی دقت و‬ ‫صحت سمپلر با استفاده از یک ترازوی ازمایشگاهی کالیبره‬ ‫که مشخصات ان در جدول ‪ 1‬اورده شده‪ ،‬انجام می گیرد‪.‬‬ ‫جدول ‪ :1‬مشخصات ترازوی ازمایشگاهی کالیبره برای حجم مورد نظر سمپلر‬ ‫محدوده دمایی قابل قبول ازمایشگاه جهت کنترل کیفی به‬ ‫روش توزین ‪ 15‬تا ‪ 30‬درجه سانتیگراد است‪.‬‬ ‫تعدادی نوک سمپلر نو و مناسب‪ ،‬مقداری اب مقطر یکبار‬ ‫تقطیر و یک دماسنج ‪ 1/0‬کالیبره اماده کرده و به همراه ترازو‬ ‫و سمپلری که قرار است کنترل کیفیت روی ان انجام شود را‬ ‫حداقل یک ساعت قبل از انجام ازمون در کنار یکدیگر قرار‬ ‫دهید تا دمای همگی یکسان شود‪.‬‬ ‫ ‪34‬‬ ‫‪34‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫قبل از انجام ازمون ابتدا از صحت فنی سمپلر اطمینان‬ ‫حاصل کرده و سپس ‪ 5‬بار با مقدار حجم نامی‪ ،‬نوک‬ ‫سمپلر را با اب مقطر ابکشی کنید‪ .‬ازمون سمپلر را به‬ ‫ترتیب زیر انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ ‬در یک ظرف ترجیحا دربدار مقداری کمی اب‬ ‫مقطر ریخته و روی صفحه ترازو قرار داده و ترازو را‬ ‫صفر کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬یک نوک سمپلر نو و مناسب به سمپلر متصل‬ ‫کرده‪ ،‬سمپلر را درصورتیکه حجم متغیر باشد روی حجم‬ ‫نامی قرار داده و به اندازه حجم نامی اب مقطر کشیده و‬ ‫در ظرفی که روی ترازو قرار دارد تخلیه کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬جرم خوانده شده از ترازو را ثبت کنید ( ‪.) m1‬‬ ‫‪ ‬ترازو را صفر کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬مراحل ‪ 2‬تا ‪ 4‬را ‪ 9‬بار دیگر تکرار کنید تا مقادیر‬ ‫‪ m1 , m 2 ,..., m10‬به دست اید‪.‬‬ ‫‪ ‬دمای اب مقطر را بوسیله دماسنج ‪ 1/0‬بدست‬ ‫اورده و ثبت کنید ( ‪.) t‬‬ ‫‪ ‬مقدار جرم میانگین ‪ 10‬بار توزین را با استفاده از‬ ‫فرمول زیر محاسبه کنید‪:‬‬ ‫‪ ‬فاکتور تبدیل جرم به حجم ( ‪ ) z‬را از جدول ‪2‬‬ ‫استخراج کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬مقادیر ‪ v1‬تا ‪ v10‬و ‪ v‬را با استفاده از فرمول های‬ ‫زیر محاسبه کنید‪:‬‬ ‫‪v = m .z‬‬ ‫‪v i = m i .z‬‬ ‫مقادیر ‪ Bias‬و ‪ CV‬را به ترتیب جهت ارزیابی‬ ‫‪‬‬ ‫صحت و دقت سمپلر با استفاده از فرمول های زیر محاسبه کنید‪:‬‬ ‫‪v −v‬‬ ‫= ‪Bias%‬‬ ‫‪× 100‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪ ،v‬حجم مورد انتظار سمپلر است‪.‬‬ ‫‪ ‬همیــن ازمون را بــر روی ‪ %50‬حجم نامی و‬ ‫‪ %10‬حجم نامی انجام دهید‪.‬‬ ‫‪ ‬در صورتی که دقت یا صحت ســمپلر غیرقابل‬ ‫قبول باشد‪ ،‬سمپلر نیاز به تنظیم (‪ )adjustment‬دارد‪.‬‬ ‫جهت اطالعات بیشتر در خصوص سمپلرهای‬ ‫جابجایی مثبت و چندکاناله به استاندارد ملی ایران‬ ‫‪ isiri 11504-6‬و در خصوص ویژگی ها و انواع‬ ‫سمپلرها به استاندارد ملی ایران ‪isiri 11504-2‬‬ ‫مراجعه کنید‪ .‬با توجه به اینکه در عمل مقادیر‬ ‫جدول باال در بیشتر مراکز قابل دستیابی نیست‪،‬‬ ‫معیارهای مـورد تـایید ازمـایشگاه مرجع سالمت‬ ‫در این خصوص دامنه گستردهتری را پوشش‬ ‫می دهد که ازمایشگاه ها میتوانند ان مقادیر را به‬ ‫عنوان ‪ CV‬و ‪ Bias‬مالک عمل قرار دهند‪.‬‬ ‫کالیبراسیون‬ ‫در صورت مشاهده خطای دقت یا صحت‪ ،‬سمپلر‬ ‫جهت کالیبراسیون به شرکت پشتیبان ارسال می شود‪.‬‬ ‫ایمنی و نکات مهم‬ ‫جدول ‪ )2‬فاکتور تبدیل جرم به حجم (‪ )Z‬براساس فشار و دما‬ ‫‪ ‬مقادیر ‪ Bias‬و ‪ CV‬به دست امده را با مقادیر بیشینه‬ ‫مجاز (جدول ‪ )3‬مقایسه کنید‪ .‬در صورتیکه مقادیر به دست‬ ‫امده کوچکتر یا مساوی مقادیر پیشینه مجاز باشد‪ ،‬به ترتیب‬ ‫صحت و دقت سمپلر در حجم نامی سمپلر قابل قبول است‪.‬‬ ‫در جدول ‪ 1-5‬مقادیر بیشینه خطای سیستماتیک (‪ )Bias‬و‬ ‫تصادفی (‪ )CV‬مجاز بر حسب ‪ µl‬و درصد بیان شده است‪.‬‬ ‫جدول‪ )3‬مقادیر بیشینه خطای مجاز (‪ Bias‬و ‪ )CV‬قابل قبول در حجم نامی سمپلر‬ ‫ •ضربه به سمپلر می تواند این وسیله را از‬ ‫کالیبراسیون خارج نماید‪.‬‬ ‫ •مایع نباید وارد قسمت های داخلی سمپلر شود‪،‬‬ ‫همیشه از نوک سمپلر مناسب با حجم برداشتی استفاده شود‪.‬‬ ‫•تماس دست با نوک سمپلر الوده ممنوع است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫•در صورت مکش محلول های اسیدی و سایر‬ ‫ ‬ ‫محلول های خورنده باید بخش نگهدارنده سر سمپلر‬ ‫)‪ (Tip holder‬باز شده و پیستون و حلقه پالستیکی‬ ‫(‪ )O-ring‬به خوبی با اب مقطر شسته شود‪.‬‬ ‫•هرگز نباید سمپلر حاوی محلول به پهلو به‬ ‫ ‬ ‫زمین گذاشته شود‪.‬‬ ‫•هـرگز نبایـد از سمپلرهـای متغیر بـرای‬ ‫ ‬ ‫ی خارج از محدوده حجمی ادعایی انها‬ ‫کشیدن حجم ‬ ‫استفاده شود‪.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪35‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫علی حسین خانی ‪،‬دانشجوی کارشناسی رشته زیست شناسی سلولی مولکولی‪ ،‬دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکزی‪،‬‬ ‫دانشکده علوم پایه‪،‬عضو باشگاه پژوهشگران و نخبگان‬ ‫سارا ازادپیما (نویسنده مسوول)‪ ،‬دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زیست شناسی‪،‬گرایش میکروبیولوژی‪،‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکزی‪ ،‬دانشکده علوم پایه ‪sar.azadpeyma.sci@iauctb.ac.ir‬‬ ‫نسیم گل سرخی‪ ،‬دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زیست شناسی‪،‬گرایش میکروبیولوژی‪،‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکزی‪ ،‬دانشکده علوم پایه‬ ‫نقش میکروبیوتای روده در چاقی‬ ‫در این مقاله‪ ،‬گذری برتاثیر میکروبیوتای روده بر افزایش چاقی خواهیم‬ ‫داشت و به نقش انواع باکتری های ساکن روده در افزایش یا کاهش بافت‬ ‫ادیپوسایت اشاره خواهد شد‪ .‬اخرین بررسی ها روی باکتری های کامنسال‬ ‫نشان می دهد که میکروبیوتا یک عامل محیطی دخیل در کنترل وزن و تعادل‬ ‫انرژی بدن بوده‪ ،‬و رژیم غذایی به سرعت بر ترکیب میکروبیوتای روده تاثیر‬ ‫می گذارد و یک رابطه ی پیچیده میان رژیم غذایی‪ ،‬سن‪ ،‬فیزیولوژی میزبان‬ ‫و کارایی ژنوتیپ بر ترکیب میکروبیوتا وجود دارد‪.‬‬ ‫با توجه به نقش چاقی در ایجاد اختالالت شدید متابولیکی می توان نتیجه‬ ‫گرفت که ارتباط تنگاتنگی میان چاقی و میکروبیوم روده وجود دارد و بررسی‬ ‫باکتری های وابسته با چاقی در سنین مختلف به به نتایج بهتر و دقیق تری‬ ‫در درمان افراد دچار اضافه وزن انجامیده است‪.‬‬ ‫در روده ی انسان یک کمپلکس متنوع و جامعه ی گسترده‬ ‫میکروبی تحت عنوان میکروفلور روده یا میکروبیوتا وجود دارد‬ ‫(‪ .)4-1‬حدود ‪ 100‬تریلیون میکروارگانیسم در کولون انسان وجود‬ ‫دارد‪ ،‬که بیشتشان گونه های باکتریایی هستند (‪ .)5‬در کل تخمین‬ ‫زده شده که میکروفلور ‪ 150‬برابر بیشتر از ژنوم میزبان خود ژن‬ ‫دارد (‪ .)6‬به غیر از نقش های سودمند قابل توجه و موثر برای‬ ‫میزبان ( مانند هضم پلی ساکارید های گیاهی غیر قابل هضم)‪،‬‬ ‫این اکوسیستم پتانسیل زیادی برای واکنش های فیزیولوژیکی و‬ ‫پاتولوژیکی با میزبان دارد ‪ ،‬برای مثال ‪ ،‬مشاهده شده که میکروبیوتا‬ ‫سیستم مخاطی و سیستم ایمنی را تحریک می کند و احیاء اپیتلیوم‬ ‫روده را کنترل می نماید (‪ 7‬و ‪ .)8‬چاقی یک نگرانی عمده ی‬ ‫بهداشت همگانی است ‪ ،‬که هردو کشورهای صنعتی و کشورهای‬ ‫درحال توسعه را تهدید می کند (‪ .)9‬در طول ‪ 25‬سال گذشته ‪،‬‬ ‫شیوع چاقی در ایاالت متحده ‪ %75‬افزایش یافته است و از هر ‪3‬‬ ‫فرد بالغ یک نفر چاقی مفرط دارد (‪ .)10‬چاقی بواسطه یک دسته از‬ ‫اختالالت مهم متابولیکی مزمن ایجاد می شود‪ ،‬از جمله ‪ :‬مقاومت‬ ‫به انسولین‪ ،‬دیابت نوع ‪ ،2‬بیماری کبد چرب‪ ،‬اترواسکلروزیس‪،‬‬ ‫فشار خون باال‪ ،‬کلسترول باال و التهاب سیستمیک درجه پایین‪ ،‬که‬ ‫چاقی خود می تواند عامل تشدید همه موارد باال شود‪ ،‬همچنین‬ ‫ ‪36‬‬ ‫‪36‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫باعث اپنه ی خواب و شماری از سرطان ها شده و به افزایش‬ ‫مرگ و میر می انجامد (‪ .)12-10‬عالوه بر این‪ ،‬چاقی به طور‬ ‫کلی برای کیفیت زندگی مضر است و باعث هزینه های بهداشتی‬ ‫باال می شود و این در نتیجه ی عوارضی است که به همراه دارد‪.‬‬ ‫در سال های اخیر‪ ،‬تحقیقاتی در سراسر جهان متمرکز بر مفهوم‬ ‫میکروبیوتای روده در ظهور و تشدید این بیماری همه گیر انجام‬ ‫شده است (‪ 13‬و ‪.)14‬‬ ‫میکروبیوم‬ ‫مجموعه ی ژنوم میکروبیوتا (میکروبیوم) حاوی بیش از‬ ‫‪ 100‬برابر کل ژنوم انسان می باشد (‪ .)15‬میکروبیوتای ما همراه‬ ‫با ما تکامل یافته است‪ .‬همزیستی میلیون ها ژن میکروبی با ژنوم‬ ‫گسترده ی ما در متابولیسم‪ ،‬عملکرد سیستم ایمنی و بیان ژن‪،‬‬ ‫نقش ایفا می کند (‪ .)16‬میکروبیوم خواص متنوع و سودمندی‬ ‫را به میزبان می بخشد‪ .‬طیف گسترده ای از واکنش های‬ ‫انزیمی نقش مهمی در هموستازی بدن میزبان‪ ،‬متابولیسم‪،‬‬ ‫سنتز میکرونوترینت ها‪ ،‬سم زدایی‪ ،‬رشد و توسعه سلول های‬ ‫اپیتلیال‪ ،‬و عملکرد سیستم ایمنی بازی می کنند (‪ .)17‬یکی‬ ‫از فعالیت های کلیدی میکروبیوتا استخراج کارامد کالری از‬ ‫مصرف مواد غذایی ‪ ،‬به ویژه از طریق تخمیر پلی ساکارید های‬ ‫غیر قابل هضم و تامین اسیدهای چرب کوتاه زنجیر است (‪.)18‬‬ ‫همچنین میکروبیوتا دخیل در تولید ویتامین ‪ ، K‬ویتامین های‬ ‫گروه ‪ ، CO2 ، H2 ، B‬گاز متان‪ ،‬لیزین و تبدیل اوره به امونیاک‬ ‫می باشد (‪ .)19‬به عالوه دخیل در متابولیسم زنوبایوتیک ها و‬ ‫تعدیل گردش روده ای – کبدی ترکیبات سم زدایی شده توسط‬ ‫کبد و دفع ان ها به درون صفرا می باشد (‪ .)16‬میکروبیوم‬ ‫رشد انتروسیت ها را تحریک کرده و به توسعه ی سیستم‬ ‫ایمنی کمک می کند (‪ .)20‬ارگانیسم های کامنسال میزبان را از‬ ‫پاتوژن هایی مانند کلستریدیوم با تولید باکتریوسین ها‪ ،‬انسداد‬ ‫چسبندگی پاتوژن ها ‪ ،‬تعدیل پاسخ های ایمنی‪ ،‬و تحریک‬ ‫تولید ‪ IgA‬ترشحی حفظ می کند (‪ .)16‬رشد بیش از حد باکتری‬ ‫های روده ی کوچک از دیرباز به عنوان یک علت مهم سوء‬ ‫جذب‪ ،‬سوء هاضمه‪ ،‬روزاسه‪ ،‬و سندرم روده ی تحریک پذیر‬ ‫مورد مطالعه قرار گرفته است (‪ 21‬و ‪ .)22‬اخیرا متوجه شده اند‬ ‫که میکروبیوم در پاتوفیزیولوژی بیماری های موضعی دستگاه‬ ‫گوارش مانند بیماری التهابی روده ‪ ،‬سندرم روده ی تحریک پذیر‬ ‫‪ ،‬اسهال عفونی ‪ ،‬و سرطان کلون ‪ ،‬و نیز شرایط سیستمیک مانند‬ ‫دیابت نوع ‪ 2‬و چاقی دخیل بوده است (‪ 23‬و ‪.)24‬‬ ‫سیر تکاملی میکروبیوتا‬ ‫برای اگاهی از اینکه چگونه باشندگان میکروبی در بدن شکل‬ ‫می گیرند‪ ،‬پژوهشگران روی گسترش میکروبیوتای روده ای در‬ ‫نوزادان و کودکان مطالعه کردند‪ .‬شواهد نشان می دهد که ترکیب‬ ‫میکروبیوتای روده در طول اولین سال زندگی ایجاد می شود‬ ‫(‪ )25‬و قرار گرفتن تصادفی در معرض محیط نقش کلیدی را در‬ ‫تعیین ترکیب نهایی بازی می کند که تا بزرگسالی ادامه دارد (‪.)26‬‬ ‫در دوران جنینی‪ ،‬دستگاه گوارش جنین استریل است‪ .‬در معرض‬ ‫محیط قرار گرفتن اولیه بواسطه ی نوع زایمان تعیین می شود‪.‬‬ ‫زایمان طبیعی نوزاد را در معرض باکتری های مادر قرار می دهد ‪،‬‬ ‫در حالی که عمل سزارین نوزاد را در معرض مجموعه ای متفاوت‬ ‫و جدا قرار می دهد‪ ،‬که شامل گونه های زیادی از کلستریدیوم‬ ‫ها می باشد (‪ .)20‬عالوه بر این تغذیه با شیر مادر نوزادان را در‬ ‫معرض ترکیب فلوری قرار می دهد که بیشتربیفیدوباکتریوم ها‬ ‫می باشند ( ‪ ، ) %90‬اما تغذیه با بطری با جمعیت باکتریایی متنوع‬ ‫تر‪ ،‬از جمله گونه های باکتروئید ها و کلستریدیوم ها همراه است‬ ‫(‪ .)27‬تغذیه با مواد غذایی جامد منجر به تبدیل فلور نوزاد به فلور‬ ‫نوع بالغ می شود (‪.)28‬‬ ‫پس از یک سال‪ ،‬میکروبیوتای نوع بالغین شکل می گیرد و به‬ ‫طور قابل مالحظه ای در طول زندگی ثابت می ماند‪ .‬میکروبیوتا‬ ‫نسبت به تغییرات گذرا حساس هستند و تحت تاثیر تغییرات رژیم‬ ‫غذایی‪ ،‬دارو ها مانند انتی بیوتیک ها‪ ،‬پاتوژن های عفونی‪ ،‬و عمل‬ ‫جراحی روده قرار می گیرند (‪ .)20‬در افراد مسن‪ ،‬کاهش در تعداد‬ ‫و تنوع بیفیدوباکتریوم ها و الکتوباسیلوس ها و به همان نسبت‬ ‫افزایش در باکتروئید ها و کلستریدیوم ها اتفاق می افتد‪ .‬درحال‬ ‫حاضر محققان تالش می کنند تا متوجه شوند چگونه تغییرات‬ ‫جهانی مدرن در شیوه ی زندگی ‪ ،‬رژیم غذایی و سایر عوامل‬ ‫محیطی‪ ،‬سیر تکاملی میکروبیوتای درون انسان را تحت تاثیر قرار‬ ‫می دهد‪ ،‬و اینکه ایا این عوامل تاثیری روی سالمت و استعداد‬ ‫ابتال به بیماری هایی مانند چاقی دارند؟ (‪.)15‬‬ ‫میکروبیوتای روده و چاقی‬ ‫اخرین بررسی ها نشان می دهند که میکروبیوتا یک عامل‬ ‫محیطی دخیل در کنترل وزن بدن و تعادل انرژی می باشد (‪13‬‬ ‫و ‪ .)14‬هم اکنون به خوبی اثبات شده است که میکروبیوتای‬ ‫روده ی انسان ( در مجموع تا ‪ 100‬تریلیون سلول )‪ ،‬بیشتر‬ ‫گرم مثبت و بی هوازی هستند (‪ ،)5‬برای هر شخصی منحصر‬ ‫به فرد بوده و میان افراد بسیار متغیر است و به طور قابل‬ ‫مالحظه ای بعد از اولین سال زندگی ثابت و پایدار خواهد شد‬ ‫(‪ 29‬و ‪ .)30‬با وجود این ویژگی منحصر به فرد بودن در هر‬ ‫شخص و تنوع باال در انسان‪ ،‬تنها تعداد کمی از شاخه های‬ ‫باکتریایی وجود دارند که به لحاظ تعداد غالب است (‪:)33-31‬‬ ‫فرمیکوت ها و باکتروئید ها‪ ،‬که بیش از ‪ %90‬محاسبه شده اند‬ ‫(‪ .)36-34‬تحقیقات جدید نشان داده که حیوانات و انسان‬ ‫های چاق تغییراتی را در ترکیب میکروبیوتای روده در مقایسه‬ ‫با همتایان الغر خود دارند (‪ ، )1‬یعنی حضور بیشتر فرمیکوت‬ ‫ها و حضور کمتر باکتروئید ها‪ ،‬و همچنین در مجموع کاهش‬ ‫تنوع باکتریایی و تغییر حضور ژن های باکتریایی‪ ،‬علت موثر در‬ ‫مسیر های متابولیکی در نظر گرفته شد (‪ 13‬و ‪ 14‬و ‪ 37‬و ‪.)38‬‬ ‫در یک چالش برای شناسایی بیشتر تغییرات خاص در‬ ‫میکروبیوتای روده که ممکن است منجر به این اثرات متابولیکی‬ ‫شوند " لی و همکارانش" روی موش های چاق ژنتیکی مطالعه‬ ‫کردند‪ ،‬در موش ‪ ob/ob‬کمبود گیرنده ی لپتین را مشاهده‬ ‫کردند و نیز ‪ %50‬کاهش در فراوانی باکتروئید ها و به همان‬ ‫نسبت افزایش در فرمیکوت ها را در سکوم این موش ها در‬ ‫مقایسه با موش های الغر یافتند (‪ 14‬و ‪.)39‬‬ ‫" والدرام و همکارانش"‪ ،‬یک مدل موش چاق را مورد‬ ‫مطالعه قرار دادند‪ ،‬نتایج ان ها به طور گسترده از نسبت بیشتر‬ ‫فرمیکوت ها به باکتروئید ها حمایت کرد‪ ،‬که در بررسی ها‬ ‫حیوانی دیگر مشاهده شده است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬باکتری های‬ ‫خاصی مرتبط با فنوتیپ چاقی یافتند که شامل هالوموناس‬ ‫و اسفینگوموناس می شوند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬به طور عمده‬ ‫موش ها بیش از ‪ %40‬چربی کل بدنشان در مقایسه با ان هایی‬ ‫که تحت شرایط عاری از میکروب بودند افزایش یافت‪ ،‬در‬ ‫حالی که موش های تهی از میکروب از طریق کلونیزاسیون‬ ‫با جمعیت میکروبی سکوم موش های معمولی‪ ،‬افزایش قابل‬ ‫توجهی در چربی کل بدنشان دیده شد (‪ 13‬و ‪.)38‬‬ ‫در پژوهش دیگری روی انسان های چاق که توسط " دانکن‬ ‫و همکارانش " انجام شد‪ ،‬یک رژیم غذایی دخالت کننده در‬ ‫کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش مصرف پروتئین داده‬ ‫شد‪ ،‬که باعث کاهش در جمعیت بیفیدوباکتریوم ها (گونه‬ ‫روزبوریا) و زیرگروه های یوباکتریوم رکتال از خوشه ی‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪ Clostridial XIVA‬شد‪ .‬سایر بررسی ها روی کاهش وزن نشان‬ ‫می دهد که تغییرات مشخص و پایدار در ترکیب میکروبی روده‬ ‫پس از کاهش وزن ناشی از رژیم غذایی محدود است که در این‬ ‫راستا این یافته ها از افرادی که تحت جراحی کاهش وزن قرار‬ ‫گرفته بودند به دست امدند (‪.)44-40‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬محققان با مقایسه ی میان میکروبیوتای مدفوع‬ ‫دوقلوهای چاق و الغر پی بردند که درحالی که هسته ی اصلی‬ ‫میکروبیوم روده در هر دو فرد وجود دارد‪ ،‬افراد چاق کاهش تنوع‬ ‫و مسیرهای متابولیکی تغییر یافته ای را در میکروبیوتای خود‬ ‫نشان دادند (‪ ،)45‬همچنین نسبت پایین تری از باکتروئید ها و‬ ‫نسبت باالتری از اکتینوباکترهای مرتبط با چاقی داشتند (‪ .)37‬این‬ ‫اطالعات با هم نشان می دهند که میکروب های روده می توانند‬ ‫روی برداشت انرژی از اجزاء رژیم غذایی و نیز چگونگی ذخیره‬ ‫و مصرف انرژی تاثیر بگذارند‪ .‬بنابراین‪ ،‬این پیشنهاد منطقی است‬ ‫که میکروبیوتای روده ممکن است به چاقی کمک کنند‪ .‬درواقع‪،‬‬ ‫تعیین توالی میکروبیوتای روده ی موش های الغر ‪ ،‬موش وحشی‬ ‫و موش ‪ ob/ob‬تفاوت پایداری را در دو شاخه ی باکتریایی‬ ‫بزرگ ( باکتروئید ها و فرمیکوت ها ) نشان داد‪ .‬به طور خاص‪،‬‬ ‫فرمیکوت ها بیشتر بودند درحالی که باکتروئید ها به همان نسبت‬ ‫کاهش پیدا کرده بودند ( علی رغم رژیم غذایی و سطح فعالیت‬ ‫مشابه )‪ .‬بررسی ها متاژنومیک روی میکروبیوم موش ‪ ob/ob‬نشان‬ ‫داده است که ژن های کدکننده ی انزیم هایی که در گام اول در‬ ‫تجزیه ی پلی ساکارید های غذایی غیرقابل هضم مشارکت دارند‬ ‫و نیز ژن های کدکننده ی انزیم هایی که محصوالت نهایی این‬ ‫مسیر های متابولیکی را وارد‪ ،‬متابولیزه و تولید می کنند‪ ،‬افزایش‬ ‫یافته است (‪ 14‬و ‪.)46‬‬ ‫جامعه ی میکروبی روده متنوع است‪ ،‬عالوه بر طیف گسترده ای‬ ‫از گونه های باکتریایی‪ ،‬ارکی ها و یوکاریوت های میکروبی‬ ‫ ‪38‬‬ ‫‪38‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫مختلفی نیز وجود دارند‪ .‬بنابراین سینتروفیک‪ ،‬همزیستی‪ ،‬و‬ ‫تعامالت رقابتی در میان باکتری ها و گونه های ارکی ها‬ ‫ممکن است نقش کلیدی در ترویج چاقی داشته باشند‪ .‬در این‬ ‫راستا‪ ،‬ارکی های تولید کننده ی متان به فراوانی در موش ها و‬ ‫انسان های چاق در مقایسه با افراد الغر یافت شده اند (‪ 44‬و‬ ‫‪ .)46‬اخیرا‪ ،‬کنسرسیوم پروژه ی میکروبیوم انسان‪ ،‬یک مطالعه‬ ‫برجسته ای از میکروبیوتا را در ‪ 18‬بخش مختلف بدن ‪242‬‬ ‫فرد سالم ‪ ،‬در دیستال دستگاه گوارش منتشر کرده است‪ .‬در‬ ‫این مطالعه ترکیب مسیرهای متابولیکی موجود در روده ( که‬ ‫توسط تعیین توالی متاژنومیک ثابت شده ) به طور شگفت‬ ‫اوری پایدار باقی مانده است (‪ 37‬و ‪.)47‬‬ ‫تنها ‪ 2‬مطالعه خالف شواهد تغییر در نسبت فرمیکوت‬ ‫ها به باکتروئید ها در چاقی را نشان دادند‪ " :‬شورتز " و "‬ ‫ژانگ"کاهش شاخه ی فرمیکوت ها را در چاقی نشان دادند‬ ‫(‪ 48‬و ‪ .)49‬همچنین " شورتز و همکارانش " هیچ تفاوتی را‬ ‫در فراوانی ارکی ها در انسان های دارای اضافه وزن یا چاق‬ ‫پیدا نکردند ‪ ،‬تا سودمندی ارکی ها را به عنوان یک بیومارکر‬ ‫مهم در چاقی نشان دهد‪ .‬واضح است که تحقیقات بیشتر در‬ ‫این زمینه مورد نیاز است (‪.)48‬‬ ‫تاثیر رژیم غذایی بر میکروبیوم روده‬ ‫به تازگی نشان داده شده است که رژیم غذایی به شدت و به‬ ‫سرعت بر ترکیب میکروبیوتای روده تاثیر می گذارد‪ ،‬این سوال به‬ ‫وجود می اید که ایا رژیم غذایی مستقل از فنوتیپ چاقی مسئول‬ ‫تغییرات در ترکیب میکروبیوم روده می باشد؟ (‪ 50‬و ‪.)51‬‬ ‫شبه رزیستین (‬ ‫با استفاده از مولکول‬ ‫‪ ) RELM‬در‬ ‫مدل موش ناک اوت که وزن کمتری نسبت به موش های‬ ‫وحشی به دست اورده بودند ‪ ،‬نشان داده شد که یک رژیم‬ ‫غذایی پرچرب با کاهش در باکتروئید ها و افزایش در فرمیکوت ها‬ ‫و پروتئوباکتر ها همراه است‪ ،‬با این حال‪ ،‬تغییر در میکروبیوتا‬ ‫صرف نظر از این که موش ها چاق باشند یا خیر اتفاق می افتد‪،‬‬ ‫این نشان می دهد که رژیم غذایی محرک این تغییر در فراوانی‬ ‫میکروبی است (‪.)50‬‬ ‫یک گزارش نشان داد که تغییرات کوتاه مدت در بار مواد‬ ‫مغذی‪ ،‬به سرعت تغییراتی را در میکروبیوتای روده ی انسان های‬ ‫الغر‪ ،‬اما نه چاق‪ ،‬القاء می کند (‪ .)52‬به طور خاص در افراد‬ ‫الغر‪ ،‬افزایش بار مواد مغذی منجر به افزایش فراوانی نسبی‬ ‫فرمیکوت ها‪ ،‬کاهش باکتروئید ها و افزایش برداشت انرژی‬ ‫می شود‪ .‬جالب توجه است که این رابطه در افراد چاق مشاهده‬ ‫نمی شود‪ ،‬این نشان می دهد که میکروبیوتای افراد چاق و الغر‬ ‫پاسخ های متفاوتی به تغییرات در محتوای کالری رژیم غذایی‬ ‫می دهند ( ‪ 53‬و ‪.) 54‬‬ ‫در پژوهشی دیگر‪ ،‬ترکیبات میکروبی مدفوع تازه یا منجمد شده‬ ‫انسان از دهنده های الغر به موش عاری از میکروب پیوند شد‪.‬‬ ‫این میکروب های انسانی در موش یک میکروبیوتای پایدار ایجاد‬ ‫کردند که قابل توارث بود و تنوع باکتریایی زیادی از میکروبیوتای‬ ‫دهنده تکثیر شد (‪.)55‬‬ ‫زمینه ی ژنتیکی میکروبیوتای ما ممکن است عوامل غذایی‬ ‫خاصی که استفاده شده اند را تعیین کند‪ .‬تفاوت های ژنتیکی‬ ‫و عملکردی میان گونه های باکتروئید ها‪ ،‬چگونگی استفاده ی‬ ‫باکتری ها از فروکتان ها را پیش میانی می کند (‪.)56‬‬ ‫عالوه بر رژیم غذایی‪ ،‬عوامل ژنتیکی و محیطی دیگر نیز ممکن‬ ‫است به میکروبیوتای روده شکل دهند‪" .‬بنسون و همکارانش" در‬ ‫موش‪ 64 ،‬گروه طبقه بندی شده از میکروبیوتا را پیدا کردند که تا‬ ‫حد زیادی وابسته به ژنوتیپ میزبان بود (‪ .)57‬این مطالعه مقدار‬ ‫جایگاه های ژنی میزبان را که قادر به کنترل گونه های میکروبی‬ ‫فرد است مشخص می کند‪ .‬پیچیدگی عوامل موثر بر میکروبیوم‬ ‫روده در مطالعه ی اخیر توسط "کوئنیگ و همکارانش " نشان‬ ‫داده شده است (‪ .)58‬بیشترین تغییرات بی نظمی در میکروبیوم‬ ‫به رویدادهای استثنائی زندگی وابسته است‪ ،‬و جالب توجه است‬ ‫که گونه های حامل ژن های عملکردی که درگیر تخمیر پلی‬ ‫ساکارید های گیاهی می شوند حتی قبل از معرفی غذاهای جامد‬ ‫حضور داشتند‪ .‬در مجموع به نظر می رسد که تنوع فیلوژنتیکی‬ ‫در طول زمان به تدریج توسعه پیدا کرده است‪ .‬دراخرین بررسی‬ ‫ها نیز یافت شده که میکروبیوم در دو قلو های چاق و الغر‪ ،‬به‬ ‫جای اینکه در سطح شاخه مشترک باشند‪ ،‬در سطح ژن مشترک‬ ‫است (‪.)59‬‬ ‫واضح است که یک رابطه ی پیچیده میان رژیم غذایی‪ ،‬سن ‪ ،‬فیزیولوژی‬ ‫میزبان ‪ ،‬و تاثیر ژنوتیپ بر ترکیب میکروبیوتا وجود دارد (‪.)52‬‬ ‫مکانیسم های دخیل در ذخیره ی چربی‬ ‫به نظر می رسد که میکروبیوتای روده یک عامل مهم زیست محیطی‬ ‫است که روی انرژی حاصل از رژیم غذایی و ذخیره سازی انرژی در‬ ‫میزبان از طریق یک مکانیسم چندوجهی تاثیر می گذارد ( شکل ‪) 1‬‬ ‫(‪.)60‬‬ ‫روش اول ‪ :‬سرکوب بیان روده ای ‪ Fiaf‬می باشد‪ Fiaf .‬یک‬ ‫مهار کننده ی‪ LPL‬در گردش خون است که از روده ‪ ،‬کبد و‬ ‫بافت ادیپوز تولید می شود‪ .‬میکروبیوتای روده سرکوب ‪Fiaf‬‬ ‫رابرمی انگیرد که به فعالیت بیشتر ‪ LPL‬می انجامد‪ .‬در نتیجه‬ ‫جذب سلولی اسیدهای چرب و تجمع تری گلیسریدها در‬ ‫سلول های ادیپوسایت افزایش می یابد که ذخیره ی چربی‬ ‫بیشتری اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫روش دوم ‪ :‬استخراج انرژی از اجزای مواد غذایی هضم‬ ‫نشده است‪ .‬مواد مغذی غیر قابل هضم ‪ ،‬توسط میکروب های‬ ‫روده به مونوساکاریدها و اسیدهای چرب زنجیره کوتاه مانند‬ ‫استات ‪ ،‬پروپیونات و بوتیرات تخمیر می شوند که نشان دهنده‬ ‫ی یک منبع انرژی مهم برای بدن است‪.‬‬ ‫روش سوم ‪ :‬شامل نقش اسیدهای چرب زنجیره کوتاه‬ ‫به عنوان مولکول های سیگنالینگ می باشد ‪ ،‬که پروپیونات‬ ‫و استات لیگاندهایی برای ‪ Gpr41‬و ‪ Gpr43‬هستند و تعادل‬ ‫انرژی و پاسخ های التهابی میزبان را کنترل می کنند‪.‬‬ ‫روش چهارم ‪AMPK :‬؛ یک انزیم کلیدی است که وضعیت انرژی‬ ‫سلولیراازطریقتحریکبتااکسیداسیوناسیدهایچربکنترلمیکند‪.‬‬ ‫متوجهشدندکهمیکروبیوتایرودهاکسیداسیوناسیدهایچربتحریک‬ ‫شده توسط‪ AMPK‬در کبد و ماهیچه ی اسکلتی را سرکوب می کند (‪53‬‬ ‫و ‪ 60‬و ‪.)61‬‬ ‫اندوتوکسمی متابولیک ‪ ،‬التهاب و سیستم ایمنی در‬ ‫چاقی و سندرم متابولیک‬ ‫چاقی با شماری از نارسایی متابولیک مشخص شده با‬ ‫التهاب مزمن‪ ،‬التهاب سیستمیک و التهاب درجه پایین مرتبط‬ ‫است‪ .‬اگرچه اندوتوکسین ( لیپوپلی ساکارید ) مشتق شده از‬ ‫دیواره ی سلولی باکتری های گرم منفی‪ ،‬در گردش خون افراد‬ ‫سالم در غلظت های پایین وجود دارد‪ ،‬وقوع چاقی ژنتیکی‬ ‫و چاقی ناشی از رژیم غذایی و سایر اختالالت متابولیکی با‬ ‫افزایش قابل توجه غلظت لیپوپلی ساکارید مرتبط است ‪ ،‬به این‬ ‫حالت " اندوتوکسمی متابولیک " می گویند‪.‬‬ ‫مصرف یک وعده ی غذایی پرچرب در حیوانات و انسان ها‬ ‫منجر به افزایش قابل توجهی در غلظت اندوتوکسین و تغییر در‬ ‫ترکیب میکروبیوتای روده می شود‪ .‬افزایش سطح اندوتوکسین‬ ‫سیستمیک ممکن است به خاطر افزایش نفوذپذیری روده ناشی‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪39‬‬ ‫از تغییر در ترکیب میکروبیوتا باشد‪ .‬اندوتوکسمی ممکن است‬ ‫بعدا به التهاب درجه پایین ‪ ،‬مقاومت به انسولین ‪ ،‬هایپرپالزی‬ ‫سلول های چربی ‪ ،‬و کاهش عملکرد سلول های‬ ‫که مشخصه‬ ‫ی سندرم متابولیک می باشد کمک کند‪.‬‬ ‫عالوه بر پتانسیل رژیم غذایی پرچرب برای القاء اندوتوکسمی‬ ‫متابولیک‪ ،‬سیستم ایمنی ذاتی نیز ممکن است در تنظیم‬ ‫میکروبیوتای روده و اثرگذاری در توسعه ی اختالالت متابولیکی‬ ‫نقش ایفا کند‪ .‬نشان داده شده است که موتاسیون در ‪ TLR5‬که‬ ‫فالژلین باکتریایی را شناسایی می کند ‪ ،‬منجر به هایپرفاژی و بروز‬ ‫ویژگی های سندرم متابولیک می شود‪ .‬همچنین موتاسیون در‬ ‫‪ TLR2‬که وظیفه ی شناسایی پپتیدوگلیکان ‪ ،‬لیپوتیکوئیک اسید و‬ ‫لیپوپروتئین باکتریایی را برعهده دارد ‪ ،‬موش ها را از چاقی ناشی‬ ‫از رژیم غذایی ‪ ،‬مقاومت به انسولین‪ ،‬افزایش کلسترول و استئاتوز‬ ‫کبدی حفظ می نماید‪ .‬موتاسیون در ‪ TLR4‬نیز که شناسایی لیپو‬ ‫پلی ساکارید باکتریایی را برعهده دارد از چاقی ناشی از رژیم‬ ‫غذایی و مقاومت به انسولین جلوگیری می کند (‪.)62‬‬ ‫عالوه بر مکانیسم های ایمنی و مکانیسم های التهابی‪ ،‬مسیرهای‬ ‫دیگر نیز ممکن است درگیر در ارتباط میان میکروبیوتای روده و‬ ‫سندرم متابولیک باشند‪ .‬میکروبیوتای ما انزیم هایی را تولید می‬ ‫کنند که پلی ساکاریدهای مصرفی را کاهش می دهد‪ ،‬که نتیجه ی‬ ‫ان افزایش جذب مواد مغذی (به خصوص کربوهیدرات ها) است‬ ‫و درنتیجه باعث افزایش فعالیت لیپوژنز کبد‪ ،‬مقاومت به انسولین‬ ‫کبدی و هایپرانسولینمی می شود‪ .‬نشان داده شده که مصرف باالی‬ ‫فیبر غالت با کاهش خطر برای بیماری دیابت نوع ‪ 2‬همراه است‪.‬‬ ‫اجزای مختلف در رژیم غذایی از جمله فیبر گندم ‪ ،‬اینولین ‪،‬‬ ‫ گلوکاگون جو دوسر‪ ،‬یا نشاسته با محتوای باالی امیالز ‪ ،‬موارد‬‫زیر را تحت تاثیر قرار می دهد‪ :‬جذب گلوکز ‪ ،‬کاهش ترشح‬ ‫انسولین و افزایش تولید و جذب اسید های چرب زنجیره کوتاه‬ ‫‪ ،‬با این حال هیچ یک از این بررسی ها اثرات رژیم غذایی روی‬ ‫میکروبیوتای روده را مورد بررسی قرار نداده اند (‪.)61‬‬ ‫ارتباط درمانی‬ ‫عالوه بر رژیم غذایی و انتی بیوتیک ها‪ ،‬شماری از‬ ‫استراتژی های پزشکی و جراحی نیز برای دستکاری میکروبیوتای‬ ‫روده وجود دارند‪ .‬در مقابل انتی بیوتیک ها‪ ،‬پروبیوتیک ها‬ ‫زندگی می کنند‪ ،‬که میکروارگانیسم های غیربیماری زا و زنده ای‬ ‫هستند که هنگامی که مصرف شوند خواص سودمندی برای‬ ‫سالمت ایجاد می کنند‪ ،‬گونه های رایج مورد استفاده عبارتند از‪:‬‬ ‫بیفیدوباکتریوم‪ ،‬الکتوباسیلوس و ساکارومایسس‪ .‬پری بیوتیک ها‬ ‫مانند فروکتوالیگوساکاریدها‪ ،‬اینولین‪ ،‬الکتولوز و الکتوسوکروز‬ ‫ ‪40‬‬ ‫‪40‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫غیرقابل جذب هستند و کربوهیدرات های کوتاه زنجیره ی‬ ‫تخمیر شده ای هستند که به صورت انتخابی رشد و فعالیت‬ ‫میکروارگانیسم های کامنسال مفید را تحریک می کنند‪.‬‬ ‫سینبیوتیک ها ترکیبی از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها‬ ‫می باشند و ترکیباتی هستند که به منظور بهبود کلونیزاسیون‬ ‫پروبیوتیک ها در نظر گرفته شده اند‪ .‬بهر روی‪ ،‬نشان داده‬ ‫شده که روش های جراحی کاهش وزن خاصی مانند عمل‬ ‫جراحی بای پس معده به روش ‪ Roux-en-Y‬یا به اصطالح‬ ‫‪ RYGB‬میکروبیوتای روده را تغییر می دهد‪ .‬ارتباط بالینی انتی‬ ‫بیوتیک و کاربرد پروبیوتیک بواسطه ی استفاده از ان ها به‬ ‫عنوان محرک رشد در صنعت کشاورزی پشتیبانی می شود‪.‬‬ ‫انتی بیوتیک ها‬ ‫درمان با انتی بیوتیک اندوتوکسمی متابولیک و محتوای لیپوپلی‬ ‫ساکارید سکوم را در موش های تغذیه شده با غذای پرچرب و‬ ‫موش ‪ ob/ob‬کاهش می دهد‪ ،‬در نتیجه عدم تحمل گلوکز‪ ،‬اضافه‬ ‫وزن بدن‪ ،‬و مارکرهای التهابی و استرس اکسیداتیو کاهش می یابد‪.‬‬ ‫درمان با انتی بیوتیک‪ ،‬همراه با یک رژیم غذایی حفاظت کننده‬ ‫حاوی کازئین هیدرولیز شده‪ ،‬نشان داده شده که باعث کاهش بروز‬ ‫و تاخیر در شروع دیابت در مدل موش می شود‪ .‬با این حال‪ ،‬در‬ ‫یک دوره ای که پاتوژن های مقاوم به چند دارو به سرعت درحال‬ ‫افزایش هستند‪ ،‬انتی بیوتیک های تجویزی برای مقابله با چاقی‬ ‫انسان باید به دقت در نظر گرفته شوند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬استفاده ی‬ ‫گسترده از انتی بیوتیک های پیشگیری کننده در صنعت دامپروری‬ ‫به عنوان یک ابزار تولید رشد نشان می دهد که درمان های طراحی‬ ‫شده برای کاهش چاقی ممکن است عواقب ناخواسته ای را داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫پری بیوتیک ها‬ ‫اثر پری بیوتیک ها بر پارامترهای متابولیک در بررسی ها‬ ‫حیوانی و انسانی بررسی شده است‪ .‬در موش ها‪ ،‬افزودن‬ ‫الیگوفروکتوز به رژیم های غذایی استاندارد یا پرچرب به‬ ‫شکلی متناقض انرژی دریافتی و افزایش وزن و توسعه ی‬ ‫توده ی چربی را کاهش می دهد‪ .‬این اثر ممکن است در‬ ‫افزایش محتوای بیفیدوباکتری های روده دخالت داشته باشد‪،‬‬ ‫که نشان داده شده که منجر به کاهش اندوتوکسمی‪ ،‬بهبود‬ ‫تحمل گلوکز و ترشح انسولین القاء شده توسط گلوکز و‬ ‫نرمال شدن مارکرهای التهابی می شود‪.‬‬ ‫پروبیوتیک ها‬ ‫با توجه به نقش بالقوه ی میکروبیوتای روده در اختالالت‬ ‫متابولیک‪ ،‬منطقی است فرض کنند که بازسازی یا تکمیل‬ ‫جمعیت های میکروبی خاص ممکن است اثر مفید و ‪ ...‬داشته‬ ‫باشد‪ .‬درواقع ‪ ،‬تجویز نوشیدنی های پروبیوتیک به موش عاری‬ ‫از میکروب سازگار شده با میکروبیوتای نوزاد انسان منجر به‬ ‫یک طیف گسترده ای از تغییرات در میکروبیوم و تغییرات در‬ ‫تعادل انرژی و متابولیسم لیپید و امینواسیدها می شود‪ .‬مکمل های‬ ‫خوراکی حاوی بیفیدوباکتریوم برای نوزادان موش ممکن است‬ ‫باعث تعدیل افزایش مداوم سطوح اندوتوکسین شود که در اوایل‬ ‫زندگی دیده می شود و نشان داده شده که از دیابت خود ایمنی در‬ ‫یک مدل موش دیابتی غیر چاق جلوگیری می کند (‪.)62‬‬ ‫انتی بیوتیک ها و پروبیوتیک ها‪ ،‬مانند الکتوباسیلوس و‬ ‫بیفیدوباکتریوم‪ ،‬به عنوان محرک رشد در گاو استفاده می شد‪.‬‬ ‫پیشنهاد شده است که استفاده ی بی رویه از انتی بیوتیک ها و‬ ‫پروبیوتیک ها در گاو ممکن است به طور ناخواسته ای کمک‬ ‫به اپیدمی چاقی کند‪ .‬عمده ی پری بیوتیک ها در رژیم غذایی‬ ‫امریکا در دهه ی ‪ 1950‬به شکل شیره ی ذرت با فروکتوز باال‬ ‫معرفی می شوند‪ .‬ایا مواجهه با این پری بیوتیک ها منجر به رانش‬ ‫به سمت میکروبیوم نوع چاق ( غالبا فرمیکوت ها ) می شود ؟‬ ‫با روش های جدید متاژنومیکس ‪ ،‬شاید درک بهتری از اثرات‬ ‫میکروبی این عوامل درمانی بتواند به ما کمک کند تا از تشدید‬ ‫اپیدمی چاقی جلوگیری کنیم و شاید به اثر مورد نظر کنترل وزن‬ ‫دست پیدا کنیم ( ‪.) 63‬‬ ‫میکروبیوم روده پس از جراحی ‪RYGB‬‬ ‫جراحی بای پس معده به روش ‪ Roux-en-Y‬در بیماران دچار‬ ‫مرض چاقی منجر به کاهش وزن قابل توجه و رفع بیماری های‬ ‫همراه ان (مانند دیابت نوع ‪ ،2‬فشار خون باال و اپنه خواب) می‬ ‫شود؛ که بادوام ترین درمان برای چاقی است‪ .‬باتوجه به تغییرات‬ ‫چشمگیر در اناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش در ‪،RYGB‬‬ ‫چند گروه تالش کرده اند تا تغییراتی را که در میکروبیوم دیستال‬ ‫دستگاه گوارش اتفاق می افتد را مشخص کنند‪ .‬علیت تغییرات در‬ ‫میکروبیوم درنتیجه ی ‪ RYGB‬دشوار است زیرا رژیم غذایی‪ ،‬سطوح‬ ‫‪ PH‬و مواد مغذی دریافتی ‪ ،‬سطوح صفرا و هورمون های موضعی‬ ‫همه به یک باره در حال تغییر هستند‪ .‬این جراحی به دو منظور‬ ‫انجام می شود ؛ این که فرد غذای کمتری میل کند و نیز مواد غذایی‬ ‫کمتری جذب شود‪ .‬جراحی بای پس معده به روش ‪Roux-en-Y‬‬ ‫بیشتر حجم معده را خارج از مسیر دهانی‪-‬روده ای قرار می دهد؛‬ ‫حذف این محیط بسیار اسیدی برای بیماران پس از ‪ RYGB‬یک‬ ‫مجموعه ی منحصر به فرد برای استفاده از پروبیوتیک ها ایجاد‬ ‫می کند و با مصرفشان این ارگانیسم ها کمتر از میان می روند (‪.)20‬‬ ‫بررسی های فیلوژنتیک در افراد پس از جراحی بای پس‬ ‫معده نشان داد که ارکی های متانوژنیک و گاماپروتئوباکتری ها‬ ‫افزایش یافتند و نیز کلستریدیوم ها کاهش یافتند (‪.)62‬‬ ‫گروه دیگری نشان داد که در بیماران بعد از ‪ ،RYGB‬مصرف‬ ‫مکمل های همراه با پروبیوتیک ها ی الکتوباسیلوس (شاخه ی‬ ‫فرمیکوت ها) منجر به از دست دادن وزن بیشتر شد و رشد‬ ‫بیش از حد تعداد کمتری از باکتری ها (اندازه گیری توسط‬ ‫ازمون تنفسی هیدروژن) نسبت به بیماران ‪ RYGB‬که دارونما به‬ ‫ان ها داده شده بود اتفاق افتاد‪ .‬این مطالعه تولید هیدروژن کمتر‬ ‫را به وسیله میکروارگانیسم های پروبیوتیک نشان می دهد‪ .‬این‬ ‫یافته با این مشاهده مطابقت دارد که بیماران چاق افزایش بیش‬ ‫از حدی در خانواده ی پری ووتالسه تولید کننده ی هیدروژن‬ ‫دارند‪ .‬براین باورند که انتقال هیدروژن میان گونه ای میان‬ ‫گونه های باکتریایی و ارکی ها یک مکانیسم مهم برای افزایش‬ ‫جذب انرژی توسط روده ی بزرگ انسان در افراد چاق است‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬این یافته ها نشان می دهند که ما توانایی بالینی‬ ‫برای تشخیص سطوح باکتریایی با یک ازمایش ساده و تاثیر بر‬ ‫تغییرات فیزیولوژیک با تغییر در میکروبیوم روده را داریم‪ .‬درک‬ ‫بیشتری از میکروبیوم روده ممکن است باعث کشف اهداف‬ ‫جدید درمانی در دسترس شود (‪.)20‬‬ ‫افزایش وزن بعد از پیوند میکروبیوتای مدفوع‬ ‫پیوند میکروبیوتای مدفوع (‪ )FMT‬یک درمان امیدوارکننده‬ ‫برای عفونت با کلستریدیوم دیفیسیل است‪ .‬در مطالعه ای یک‬ ‫زن با موفقیت با ‪ FMT‬درمان شد که بعد از دریافت مدفوع‬ ‫از یک دهنده ی سالم ولی چاق‪ ،‬دچار چاقی شده بود‪ .‬این‬ ‫مورد باعث شد تا بررسی ها بیشتری روی مکانیسم های محور‬ ‫تغذیه –عصبی– میکروبیوتا انجام شود و گزارشی از عواقب‬ ‫بیمارانی که از دهنده های غیرایده ال برای‪ FMT‬استفاده‬ ‫می کنند تهیه شود‪.‬‬ ‫فرضیه ی تحریک یا کمک ‪ FMT‬به چاقی توسط مدل های‬ ‫حیوانی تایید شد که میکروبیوتای فرد چاق می تواند چاقی را‬ ‫انتقال دهد (‪.)64‬‬ ‫ارتباط افزایش وزن با افزایش گونه های الکتوباسیلوس‬ ‫در فلور روده ی جوجه ها و اردک های تازه متولد شده‬ ‫میکروارگانیسم هایی که در مواد غذایی حیوانی در اتحادیه‬ ‫اروپا استفاده می شوند عمدتا سویه های باکتری گرم مثبت‬ ‫متعلق به گونه های باسیلوس‪ ،‬انتروکوکوس‪ ،‬الکتوباسیلوس‪،‬‬ ‫پدیوکوکوس‪ ،‬استرپتوکوکوس و سویه های مخمر متعلق به‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪41‬‬ ‫گونه های ساکارومایسز سرویزیه و کلیورومایسز است‪ .‬دستکاری‬ ‫میکروبیوتای روده به وسیله ی محرک های رشد تاثیر زیادی روی‬ ‫صنعت دام و طیور دارد‪ .‬پروبیوتیک ها در ابتدا برای جلوگیری‬ ‫از عارضه ی اسهال در طیور مورد استفاده قرار گرفتند ‪ ،‬که ان ها‬ ‫کلونیزاسیون روده ای توسط سالمونال و کلستریدیوم پرفرنژنس را‬ ‫کاهش دادند‪ .‬با این حال ‪ ،‬مشخص شد که ان ها حتی در صورت‬ ‫عدم شیوع اسهال از افزایش وزن حمایت می کنند‪.‬‬ ‫محققان یک دوز واحد از گونه ی الکتوباسیلوس را در جوجه‬ ‫های گوشتی تهیه کردند و متوجه شدند که این تلقیح با افزایش‬ ‫وزن قابل توجهی همراه بود (‪.)65‬‬ ‫تکنیک های مورد استفاده‬ ‫تکنیک های موجود برای مطالعه ی ترکیب میکروبیوم به سرعت‬ ‫در حال تغییر است‪ ،‬و هر تکنیکی دارای مزایا و معایب است‪.‬‬ ‫تکنیک های قدیمی تر‪ ،‬مانند روش ‪ FISH‬و‪ ،DGGE‬پیشرفتی بیش‬ ‫از کشت های ساده را نشان دادند که ان ها می توانند مقادیر نسبی‬ ‫گونه های شناخته شده را تعیین کنند‪ .‬با این حال تا حد زیادی توجه‬ ‫کمی به این تکنیک ها می شود‪ ،‬زیرا با ظهور و کاهش هزینه در‬ ‫تکنیک های براساس میکرواری و تکنیک های ژنومیک (روش های‬ ‫متاژنومیکس)‪ ،‬مشخصات بسیار بیشتری از درصد میکروبیوم و با‬ ‫جزئیات بیشتر در یک بار ازمایش بدست می اید‪ .‬در حال حاضر‬ ‫رایج ترین روش مورد استفاده‪ ،‬روش های بر پایه ی ‪ DNA‬است‬ ‫که بر شناسایی ‪ 16SrRNA‬میکروبی (دارای نواحی حفاظت شده)‬ ‫تکیه می کنند‪ ،‬زیرا وسعت دادن ان اسان است و نواحی بسیار متغیر‬ ‫ان؛ گونه های میکروبی خاص را به وجود می اورند‪ .‬این روش ها‬ ‫شامل روش های میکرواری ‪ ،‬توالی یابی سنگر و پایروسکوئنسینگ‬ ‫و تعیین توالی شکاری کل ژنوم می باشند (‪.)20‬‬ ‫چشم انداز اینده و نتیجه گیری‬ ‫شاید توانایی استخراج انرژی از هر نوع مواد غذایی و ذخیره ی‬ ‫ان به عنوان بافت ادیپوز یک ویژگی مفید برای اجداد ما محسوب‬ ‫می شد‪ ،‬زیرا که دسترسی به مواد غذایی در طول سال متغیر بود‪.‬‬ ‫امروزه‪ ،‬در دنیای مدرن و توسعه یافته ی ما‪ ،‬که دران دسترسی‬ ‫ارزان و راحت به غذاهای پرکالری وجود دارد ‪ ،‬این " سود " یک‬ ‫نقطه ضعف است‪ ،‬زیرا با اضافه وزن و چاقی عوامل خطرناک‬ ‫عمده ای را برای مجموعه هایی از اختالالت شدید متابولیک‬ ‫نشان می دهد‪ ،‬از جمله دیس لیپیدمی‪ ،‬استئاتوز‪ ،‬فشار خون باال‪،‬‬ ‫مقاومت به انسولین و دیابت نوع ‪ ،2‬بیماری های قلبی عروقی و‬ ‫بیماری های التهابی روده‪ .‬با این حال‪ ،‬دیده شده که اکثر افراد‬ ‫چاق قادر نیستند که به صورت داوطلبانه‪ ،‬تغییرات مادام العمری‬ ‫ ‪42‬‬ ‫‪42‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫در رژیم غذایی و رفتار خود برای کنترل وزن ایجاد کنند‪ .‬عالوه‬ ‫بر این‪ ،‬تحقیقات ازمایشگاهی و بالینی بسیار جدید نشان داده‬ ‫که تجمع چربی بیش از حد نتیجه اش نه تنها تعادل انرژی‬ ‫مثبت و کاهش فعالیت فیزیکی است بلکه عوامل فرهنگی و‬ ‫اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد‪ .‬پیشرفت های چشمگیری‬ ‫در شناسایی ترکیبات مغذی خاص شده است که هردو به طور‬ ‫مستقیم به حالت التهابی میزبان و به طور چشمگیری به تغییر‬ ‫اجتماع میکروبی روده وابسته هستند‪.‬‬ ‫همان طور که قبال در سطح شاخه بررسی شده است‪ ،‬یافت‬ ‫شده که میکروبیوم افراد چاق(به طور عمده فرمیکوت ها)‬ ‫نسبت به باکتروئید های غالب در میکروبیوم افراد الغر ؛ بیشتر‬ ‫حاوی ژن های مرتبط با متابولیسم لیپید و کربوهیدرات و‬ ‫تجزیه ی پلی ساکارید های غیرقابل هضم است‪.‬‬ ‫درمیان ابزارهایی برای تعدیل کردن میکروبیوتای روده‪ ،‬به‬ ‫نظر می رسد که پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها مهم ترین‬ ‫باشند هرچند اثبات واقعی هنوز محدود است‪ .‬در انسان ها‪،‬‬ ‫چند ازمایش انسانی دلگرم کننده است و به نظر می رسد با‬ ‫توجه به اثر بخشی پری بیوتیک ها و یا پروبیوتیک ها به عنوان‬ ‫عوامل ضدچاقی بسیار امیدوار کننده باشد‪.‬‬ ‫به طور خالصه‪ ،‬به نظر می رسد که تحقیقات درحال‬ ‫انجام روی میکروبیوتای روده ی انسان؛ در کوتاه مدت اجازه‬ ‫می دهد تا دستکاری مثبت فضای داخلی بدن انسان با استفاده‬ ‫از هر میکروبیوم مناسبی که اثرات ضدچاقی را نشان می دهد‪،‬‬ ‫انجام شود و سوبسترای مناسب ( پری بیوتیک ها ) نیز برای‬ ‫ترویج رشد ان مورد نیاز است (‪.)60‬‬ ‫‪References:‬‬ ‫‪1. Bercik P, Collins SM, and Verdu EF. Microbes and‬‬ ‫‪the‬‬ ‫‪gutbrainaxis.NeurogastroenterologyandMotility,‬‬ ‫‪vol.2012; 24(5):405–413.‬‬ ‫‪2. Hooper‬‬ ‫‪LV,‬‬ ‫‪Gordon‬‬ ‫‪JI.‬‬ ‫‪Commensal‬‬ ‫‪host-bacterialrelationships‬‬ ‫‪in‬‬ ‫‪the‬‬ ‫‪gut.‬‬ ‫‪Science.2001;292(5519):1115–1118.‬‬ ‫‪3. Ley RE, Peterson DA, Gordon JI. Ecological‬‬ ‫‪andevolutionary forces shaping microbial diversity inthe‬‬ ‫‪human intestine. Cell. 2006;124(4):837–848.‬‬ ‫‪4. Neish AS. Microbes in gastrointestinal health‬‬ ‫‪anddisease. Gastroenterology.2009;136(1):65–80.‬‬ ‫‪5. Backhed F, Ley RE, Sonnenberg JL, et al. Host‬‬‫‪bacterialmutualism in the human intestine. Science.‬‬ ‫‪2005;307:1915–1920.‬‬ ‫‪6. Qin J, et al. A human gut microbial gene‬‬ ‫‪catalogueestablished by metagenomic sequencing.‬‬ ‫‪Nature.2010;464(7285):59–65.‬‬ ‫‪7. Slack E, et al. Innate and adaptive immunity‬‬ ‫‪cooperateflexibly‬‬ ‫‪to‬‬ ‫‪maintain‬‬ ‫‪host-microbiota‬‬ ‫‪mutualism.Science. 2009;325(5940):617–620.‬‬ ‫‪8. Lee YK, Mazmanian SK. Has the microbiota‬‬ ‫‪played acritical role in the evolution of the adaptive‬‬ ‫‪immunesystem? Science. 2010;330(6012):1768–1773.‬‬ ‫‪9. Bengmark S. Gut microbiota, immune development‬‬ ‫–‪andfunction.Pharmacological Research.2013; 69: 87‬‬ ‫مقاله علمی شرکت ها‬ ‫مهندس انیتا احمدی‪ ،‬دکتر سعید امین زاده‪ ،‬مهندس مریم امیرجاللی‬ ‫مرکز تحقیق و توسعه شرکت من‬ ‫تست های کارکرد کبد‬ ‫کبد مسئول بیش از ‪ 500‬کارکرد حیاتی در بدن است بنابراین‬ ‫شناسایی اسیب به این اندام بسیار می تواند در تشخیص‬ ‫و درمان کمک کننده باشد‪ .‬یک کبد سالم قادر است ‪۱۰۰‬‬ ‫درصد باکتری ها و سموم را پیش از انکه به جریان عمومی‬ ‫خون بدن راه یابند‪ ،‬از بدن دفع کند‪ .‬از جمله مهم ترین‬ ‫اعمال کبد می توان به سم زدایی خون‪ ،‬تولید فاکتور های‬ ‫انعقادی‪ ،‬البومین و بسیاری از پروتئین ها(گلوبین)‪ ،‬دفع‬ ‫مواد زائد هموگلوبین‪ ،‬ذخیره سازی و متابولیسم ویتامین ها‬ ‫(به ویژه ویتامین های ‪ ،)۱۲A ,D ,E ,K,B‬چربی ها‪ ،‬امالح‬ ‫معدنی (اهن‪ ،‬فوالت‪ ،‬مس) و صفرا‪ ،‬تولید گلوکز‪ ،‬تعادل و‬ ‫تنظیم هورمون ها اشاره کرد‪.‬‬ ‫از طریق ازمایش خون تست هایی وجود دارند که‬ ‫می توانند برای ارزیابی وضعیت کبد مورد استفاده قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪ LFT‬مجموعه ای از تست های اندازه گیری سطح انزیم ها‬ ‫و پروتئین ها هستند که التهاب و اسیب های کبدی را ارزیابی‬ ‫می کنند‪ .‬این تست ها شامل‪ALT , AST , ALP PT , INR,،‬‬ ‫‪ GGT , Albumin‬و بیلی روبین است‪ .‬در زیر به صورت‬ ‫خالصه مهم ترین تست ها را مورد بررسی قرار می دهیم‪.‬‬ ‫مزیت ها‬ ‫‪ ‬با روشی که کمتر تهاجمی است می توان وضعیت کبد‬ ‫را مورد بررسی قرار داد‪.‬‬ ‫‪ ‬با این تست ها می توان نوع اسیب را‬ ‫می توان شناسایی کرد‪ .‬مثال می توان هپاتیت‬ ‫حاد ویروسی‪ ،‬اختالالت مربوط به کلستاتیک و‬ ‫بیماری های مزمن کبدی را از هم تشخیص داد‪.‬‬ ‫‪ ‬این تست ها در برخی از موارد مانند سیروز‬ ‫صفراوی اولیه می توانند شدت بیماری و تا حدی‬ ‫روند ان را مشخص نمایند‪.‬‬ ‫‪ ‬عالوه بر موارد فوق از این تست ها برای پیگیری‬ ‫روند درمان نیز استفاده می شود‪.‬‬ ‫معایب‬ ‫‪ ‬تست های ‪ LFT‬از حساسیت باالیی برخوردار‬ ‫نیست‪ .‬به عنوان مثال در بیماری هایی مانند سوروزیس و‬ ‫یا فیبروز کبد مادرزادی این تست ها نرمال است‪.‬‬ ‫‪ ‬این تست ها برای بیماری خاصی اختصاصیت‬ ‫ندارند‪ .‬به عنوان مثال سطح البومین سرم در سندروم های‬ ‫نفروتیک و یا بیماری های مزمن کاهش می یابد‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است که دامنه های مرجع ذکر شده برای هر‬ ‫تست می تواند بسته به پروتکل مورد استفاده برای اندازه‬ ‫گیری و جنسیت می تواند کمی متفاوت باشد‪ .‬البته هر‬ ‫ازمایشگاه موظف است دامنه مرجع خود را در برگه های‬ ‫جواب درج نماید‪ .‬نتایج این تست ها باید توسط پزشک‬ ‫و در کنار عالئم بالینی تفسیر شود و هر تست به تنهایی‬ ‫نمی تواند نشان دهنده اسیب کبدی باشد‪.‬‬ ‫‪ ALT‬و ‪AST‬‬ ‫در اثر اسیب و مرگ سلول های کبدی انزیم های درون‬ ‫سلولی ان ها به خون وارد شده و می توانند اندازه گیری‬ ‫شوند‪ .‬از مهمترین این انزیم ها ‪ ALT‬و ‪ AST‬است‪.‬‬ ‫نام قبلی‪ SGOT ،AST‬است‪ .‬این انزیم‬ ‫در عضالت قلب‪ ،‬ماهیچه‪ ،‬کلیه و مغز نیز‬ ‫وجود دارد و در حمالت قلبی و یا اسیب‬ ‫های عضالنی نیز افزایش می یابد؛ بنابراین در‬ ‫شناسایی اسیب های کبدی به تنهایی شاخص‬ ‫مناسبی نمی باشد‪ .‬دامنه مرجع ‪5-40 ، AST‬‬ ‫واحد در لیتر است‪.‬‬ ‫نام قبلی ‪ SGPT ،ALT‬است‪ .‬این انزیم فقط‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪43‬‬ ‫در سلول های کبدی تولید می شود‪ .‬بنابر این زمانی که هر‬ ‫دو انزیم ‪ ALT‬و ‪ AST‬در خون افزایش پیدا کنند احتمال‬ ‫اسیب کبدی زیاد می باشد‪ .‬دامنه مرجع ‪ 7-56 ، ALT‬واحد‬ ‫در لیتر است‪.‬‬ ‫البته باید تاکید شود که نتایج افزایش این ‪ 2‬انزیم به تنهایی‬ ‫برای تعیین درجه بیماری کبدی و یا پیش اگهی کارکرد کبد‬ ‫نمی تواند استفاده شود‪ .‬به عنوان مثال در هپاتیت نوع ‪A‬‬ ‫سطح ‪ ALT‬و ‪ AST‬به شدت افزایش میابد در حالی که اغلب‬ ‫این بیماران بهبود می یابند بدون اینکه اثری از اسیب کبدی‬ ‫در انها باقی بماند‪ .‬این در حالی است که در هپاتیت نوع ‪ C‬با‬ ‫وجود اسیب های شدید کبدی و حتی سیروز ان‪ ،‬مقدار ‪ALT‬‬ ‫و ‪ AST‬به میزان کمی افزایش نشان می دهند‪.‬‬ ‫از طرفی این انزیم ها می توانند در مواردی میانند‬ ‫هموکروماتوزیس (اضافه بار‬ ‫اهن)‪ ،‬بیماری ویلسون‪ ،‬کمبود‬ ‫‪Alpha-1-antitrypsin‬‬ ‫‪،‬‬ ‫بیماری سلیاک‪ ،‬بیماری کرون‪،‬‬ ‫کولیت اولسراتیو و التهاب‬ ‫هپاتیت اتوایمون نیز افزایش‬ ‫یابند‪.‬‬ ‫‪GGT‬‬ ‫مقدار زیادی از این انزیم در کلیه ها‪ ،‬پانکراس‪ ،‬پروستات‬ ‫و کبد یافت می شود‪ .‬میزان ‪ GGT‬در نوزادان زیر یک سال‬ ‫باال می باشد و پس از ‪ 60‬سالگی نیز افزایش می یابد‪ .‬دامنه‬ ‫مرجع ‪ GGT‬در حدود ‪ 9-48‬واحد در لیتر است‪ .‬زمانی که‬ ‫مجاری صفراوی مسدود شوند و جریان ان کاهش یابد‪،‬‬ ‫سطح خونی انزیم هایی مانند ‪ 5‬نوکلئوتیداز و ‪ GGT‬افزایش‬ ‫می یابد‪ .‬در هپاتیت ویروسی حاد سطح این انزیم پس از‬ ‫‪ 2‬تا ‪ 3‬هفته به پیک خود می رسد‪ .‬در بیماری های کبدی‬ ‫معموالً سطح ‪ GGT‬با ‪ ALP‬متناسب افزایش می یابد اما به‬ ‫ندرت ‪ GGT‬کلستاز داخل کبدی نرمال می شود‪.‬‬ ‫‪ALP‬‬ ‫اگر چه بیشترین مقدار این انزیم توسط کبد سنتز می شود‬ ‫اما سطح باالی ان در خون می تواند به علت اسیب کبدی‬ ‫و دالیلی مانند متاستاز به مغز استخوان‪ ،‬پوکی استخوان یا‬ ‫ ‪44‬‬ ‫‪44‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫در نوزادان و کودکان به صورت طبیعی باشد‪ .‬دامنه مرجع‬ ‫‪ 115-45 ،ALP‬واحد در لیتر است‪.‬‬ ‫اگر هر سه تست ‪ 5 ،GGT‬نوکلئوتیداز و ‪ ALP‬افزایش‬ ‫پیدا کنند به احتمال قوی مشکلی در جریان صفرا وجود‬ ‫دارد‪ .‬این مشکل می توتند به علل مختلفی مانند اسیب‬ ‫کبدی‪ ،‬اسیب کیسه صفرا و یا لوله های اتصال انها باشد‪.‬‬ ‫‪ PT‬و‬ ‫یکی از اعمال کبد تولید پروتئین های انعقادی است‬ ‫که برای بررسی ان از تست های ‪ PT‬و ‪ INR‬استفاده‬ ‫می شود‪ .‬تست ‪ PT‬زمان لخته شدن نمونه را می سنجد‬ ‫که افزایش ان نشان دهنده کاهش فاکتور های انعقادی‬ ‫است‪ .‬حدود ‪ 13‬فاکتور در تست ‪ PT‬سنجیده می شوند‬ ‫که ‪ 11‬عدد ان در کبد تولید‬ ‫می شود‪ .‬دامنه مرجع ‪ PT‬در‬ ‫حدود ‪ 9/5-13/8‬ثانیه است‪.‬‬ ‫از طرفی ‪ INR‬یک تست‬ ‫ازمایشگاهی واقعی نبوده و‬ ‫از طریق محاسبات ریاضی بر‬ ‫نتایج ‪ PT‬حاصل می شود‪ .‬و‬ ‫در واقع یک روش استاندارد‬ ‫برای گزارش ‪ PT‬است‪PTT .‬‬ ‫تست دیگری است که برای‬ ‫بررسی انعقاد خون استفاده می شود و ربطی به کبد ندارد‪.‬‬ ‫گر هر دو تست ‪ PT‬و ‪ PTT‬با هم افزایش یابند احتمال‬ ‫خونریزی و لخته شدن وجود دارد‪.‬‬ ‫البته باید توجه کرد که افزایش مدت زمان ‪ PT‬می تواند‬ ‫به علل دیگری مانند نقص در فاکتور های انعقادی‪DIC ،‬‬ ‫و یا مصرف برخی از دارو ها باشد‪.‬‬ ‫‪INR‬‬ ‫البومین‬ ‫البومین توسط کبد ساخته می شود و در بیماری های‬ ‫مزمن کبدی به شدت کاهش می یابد‪ .‬مقدار نرمال این‬ ‫انزیم در سرم ‪ 3/5-5‬گرم در دسی لیتر است‪.‬‬ ‫بیلی روبین‬ ‫در اثر تجزیه گلبول های قرمز خون محصولی به نام‬ ‫بیلی روبین تولید می شود‪ .‬کبد مسئول دفع بیلی روبین‬ ‫از طریق وارد کردن ان به صفرا و در نهایت مدفوع است‪.‬‬ ‫در نتیجه در اثر اختالالت کبدی و صفراوی این پارامتر در‬ ‫خون افزایش می یابد‪ .‬افزایش بیلی روبین می تواند باعث‬ ‫تغییرات ظاهری مانند زردی رنگ پوست و سفیدی چشم ها‬ ‫نیز بشود‪ .‬البته باید توجه داشت که بیلی روبین در کم خونی‬ ‫همولیتیک نیز افزایش می یابد‪ .‬دامنه مرجع بیلی روبین توتال‬ ‫‪ 0/3-1/2‬میلی گرم در دسی لیتر است‪.‬‬ ‫اثر دارو ها‬ ‫داروهای کاهش دهنده درد( مانند اسپرین‪ ،‬استامینوفن‪،‬‬ ‫ایبوپروفن‪ ،‬موترین‪ ،‬ناپروکسن‪ ،‬دیکلوفناک‪ ،‬ولتارن)‪،‬‬ ‫دارو های ضد تشنج ( مانند فنی توئین‪ ،‬والپروئیک‬ ‫اسید‪ ،‬کاربامازپین و فنوباربیتال)‪ ،‬انتی بیوتیک ها (مانند‬ ‫تتراسایکلین ها‪ ،‬سولفونامیدها‪ ،‬ایزونیازید‪ ،‬سولفامتوکسازول‪،‬‬ ‫تری متوپریم‪ ،‬نیتروفورانتوئین و فلوکونازول)‪ ،‬داروهای‬ ‫پایین اورنده کلسترول ( مانند لووستاتین‪ ،‬اتورواستاتین‪،‬‬ ‫فلووستاتین‪ ،‬سیموستاتین‪ ،‬روزوواستاتین و نیاسین)‪،‬‬ ‫داروهای قلبی و عروقی ( مانند امیودارون‪ ،‬هیدراالزین و‬ ‫کویندین) و داروهای دیگر می توانند روی تست های کبدی‬ ‫به خصوص انواع انزیمی ان تاثیر گذار باشند‪ .‬البته چند هفته‬ ‫تا چند ماه پس از قطع دارو این تست ها به حالت طبیعی‬ ‫بر می گردند‪.‬‬ ‫ارزیابی تست های کبدی توسط پزشک‬ ‫پزشک با انجام معاینات بالینی‪ ،‬مقایسه نتایج با نتایج‬ ‫ازمایشات قدیمی بیمار و همچنین سواالتی برای پیدا‬ ‫کردن علل خطرزای بیماری های کبدی ‪ ،‬وضعیت بیمار را‬ ‫ارزیابی می کند‪ .‬عالئمی مانند زردی‪ ،‬کبودی اسان‪ ،‬اسیت‪،‬‬ ‫اتساع شکم‪ ،‬اسپلنومگالی‪ ،‬خستگی‪ ،‬خارش‪ ،‬پوست زرد‪،‬‬ ‫بی اشتهایی و درد شکم از نشانه های اسیب کبدی است‪.‬‬ ‫از عوامل علل خطرزای بیماری های کبدی می توان به‬ ‫داروها‪ ،‬مصرف الکل‪ ،‬موارد تماس جنسی با کسی که امکان‬ ‫ویروسی هپاتیت دارد‪ ،‬تاریخچه انتقال خون‪ ،‬تاریخچه‬ ‫استفاده از مواد مخدر تزریقی‪ ،‬تماس شغلی با خون‪ ،‬سابقه‬ ‫اشتراک گذاری سوزن‪ ،‬تتو‪ ،‬سفر خارجی و تاریخچه‬ ‫خانوادگی بیماری کبدی اشاره کرد‪.‬‬ ‫اگر علت افزایش انزیم های کبدی مصرف الکل و‬ ‫یا دارو های خاصی باشد و پس قطع ان به حالت طبیعی‬ ‫بر نگردد؛ ازمایشات دیگری الزم است تا پزشک بتواند‬ ‫سایر بیماری های کبدی مانند هپاتیت را تشخیص دهد‪.‬‬ ‫گاهی نیز از بیوپسی کبد برای تشخیص بیماری های‬ ‫کبدی استفاده می شود‪ .‬بیوپسی کبد به طور معمول پس‬ ‫از سونوگرافی ان انجام می شود‪ .‬زمانی بیوپسی درخواست‬ ‫می گردد که پزشک بخواهد میزان و شدت اتهاب یا اسیب‬ ‫کبدی را بداند و یا در مانی را برای بیمار تجویز کرده‬ ‫که بررسی روند اثر بخشی ان نیاز به نظارت نزدیک در‬ ‫سطح بافت دارد‪ .‬بیوپسی از کبد مناسب ترین روش در‬ ‫تایید تشخیص شرایطی از جمله هپاتیت مزمن ‪ B‬و ‪،C‬‬ ‫هماکروماتوزیس‪ ،‬بیماری ویلسون‪ ،‬التهاب هپاتیت اتوایمون‬ ‫و کمبود‪ alpha-1-antitrypsin‬است‪.‬‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫ ‪1.‬‬ ‫‪Daniel SP, Marshall MK. Evaluation of the liver:‬‬ ‫;‪laboratory tests. Schiff’s diseases of the liver, 8th edn. USA‬‬ ‫‪JB Lippincott publications, 1999; 205-239.‬‬ ‫ ‪2.‬‬ ‫‪Rosen HR, Keefe EB. Evaluation of abnormal liver‬‬ ‫‪enzymes, use of liver tests and the serology of viral hepatitis:‬‬ ‫;‪Liver disease, diagnosis and management. 1st ed. New York‬‬ ‫‪Churchill livingstone publishers, 2000; 24-35.‬‬ ‫ ‪3.‬‬ ‫‪Sherlock S. Assessment of liver function Disease of‬‬ ‫;‪liver and biliary system: Sheila Sherlock, 10th edn, London‬‬ ‫‪Blackwell science ltd, 1997; 17-32.‬‬ ‫ ‪4.‬‬ ‫‪Friedman SF, Martin P, Munoz JS. Laboratory‬‬ ‫‪evaluation of the patient with liver disease. Hepatology, a‬‬ ‫‪textbook of liver disease. Philedelphia; Saunders publication,‬‬ ‫‪2003; 1 : 661-709.‬‬ ‫ ‪5.‬‬ ‫‪Rosalki SB, Mcintyre N. Biochemical investigations‬‬ ‫�‪in the management of liver disease. Oxford textbook of clini‬‬ ‫‪cal hepatology, 2nd ed. New York; Oxford university press,‬‬ ‫‪1999; 503-521.‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪45‬‬ ‫روایی و ناروایی‬ ‫پاسخ به مصاحبه های استاد دکتر کمالیان‬ ‫اقای دکتر کمالیان استاد بازنشسته و رییس انجمن اسیب شناسی‪،‬‬ ‫در نشریه ی سپید در یک مصاحبه فرموده است‪:‬‬ ‫«چیزی که من را زجر می دهد وضعیت ازمایشگاه های این مملکت‬ ‫است که بازهم در این طرح سامانی نگرفته است‪ .‬ما ‪ 40‬سال است که‬ ‫با این موضوع چالش داریم‪ .‬این سیستم از ابتدا غلط پایه ریزی شده و‬ ‫پیش رفته است‪ .‬همین سیستم معیوب است که هزینه های گزافی را به‬ ‫سیستم درمان ما تحمیل می کند‪ .‬مسئول یک ازمایشگاه یک داروساز و‬ ‫یا یک دامپزشک باشد بیشتر تسلط دارد یا یک پاتولوژیست؟»‬ ‫در پاسخ به سخنان این استاد‪ ،‬یکی از همکاران چه بجا گفته‪ :‬اقای‬ ‫دکتر کمالیان که داروسازان و دامپزشکانی را که دارای بورد تخصص‬ ‫ازمایشگاه هستند‪ ،‬هنوز داروساز و یا دامپزشک به شمار می اورد‪ ،‬گویا‬ ‫خودش به گونه ی سرشتی پاتولوژیست بوده است‪ .‬او فراموش کرده که‬ ‫داروساز یا دامپرشک متخصص ازمایشگاه بالینی که یک ازمایشگاه را‬ ‫اداره می کند‪ ،‬برپایه ایین نامه وزارت علوم پیشاپیش پزشکان‪ ،‬از اغاز تا‬ ‫پایان فرایندهای علمی و اداری‪ ،‬از ازمون ورودی برای پذیرش دستیاری‬ ‫گرفته‪ ،‬تا گذراندن دوره رزیدنتی و سرانجام امتحان بورد تخصصی‬ ‫کشوری‪ ،‬همه ی فرایندهای اجباری را گذرانده و دارای پروانه رسمی‬ ‫است‪ .‬در باره کیفیت کار هم بهتر است بجای سیاه کردن چند صفحه و‬ ‫اوردن فرنودهای منطقی به بازگویی یک خاطره بسنده شود‪.‬‬ ‫خوشبختانه برای بازگویی این یادمان‪ ،‬این بار نیازی نیست که شاهد‬ ‫از غیب برسد‪ ،‬زیرا اقای استاد دکتر کمالیان خود گواه رویداد بوده‬ ‫است‪ .‬در سال ‪ 1362‬افتخار برگزاری ازمون عملی بورد تخصصی‬ ‫ازمایشگاه یا اسیب شناسی بالینی ملی به دانشگاه تهران‪ ،‬دربیمارستان‬ ‫شریعتی رسید‪ .‬ریاست ان بیمارستان را اقای دکتر کمالیان داشت‪ .‬گفتنی‬ ‫است که در ان ازمون ملی رتبه های نخست تا سوم را از ان داروساز‬ ‫و دامپزشک شد‪ .‬بیشتررزیدنت های اسیب شناسی در ازمون عملی رد‬ ‫شدند‪ .‬به ناچار شش ماه کالس تقویتی برای انان گذاشتند که بتوانند‬ ‫قبول شوند‪ .‬استاد نیز از شیوه ی نوشتن ازمایش از سوی پزشکان‬ ‫ناخرسند است‪ ،‬چنان که گفته است‪« :‬تعداد زیادى از ازمایشاتى که‬ ‫توسط همکاران پزشک درخواست می شود هدفمند و براى تشخیص‬ ‫بیمارى مشخصى صورت نگرفته و به همین جهت هزینه هاى زیادى را‬ ‫تحمیل می کند»‪ .‬همچنین وی‪« ،‬وجود یک پزشک متخصص به عنوان‬ ‫پاتولوژیست را راهى موثر براى استفاده بهینه و به جا از تست هاى‬ ‫ازمایشگاهى دانست که می تواند حتى به عنوان مشاور در حیطه درمان‬ ‫بیماران نقش مهمى ایفا نماید»‬ ‫ ‪46‬‬ ‫‪46‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫اقای استاد‪ ،‬انگیزه و چرایی چالش های تشخیص و درمان و همچنین‬ ‫افزایش هزینه ها در این زمینه‪ ،‬تنها در نبود برنامه ریزی و مدیریت‬ ‫درست است‪ .‬برخی از ناروایی ها نهادینه شده‪ .‬در این باره سهم‬ ‫اسیب شناس ها کمتر از دیگران نیست‪.‬‬ ‫ازمایشگاه کار گروهی است و نیاز به چندین تخصص دارد‪ .‬یک‬ ‫نفر ولو فرهیخته ی زمان باشد‪ ،‬نمی تواند به تنهایی مسوولیت یک‬ ‫ازمایشگاه امروزی را عهده دار باشد‪ .‬پیش از انقالب در ایران‪ ،‬دوران‬ ‫اموزش رشته ی پاتولوژی تشریحی سه سال و ازمایشگاه بالینی‬ ‫(اسیب شناسی بالینی) نیز برای پزشکان سه سال بود‪ .‬پس از انقالب‬ ‫هر دو رشته در هم امیخته شد و زمان دستیاری هر دو با هم چهار‬ ‫سال شد‪ .‬بهر روی برای تخصص ازمایشگاه بالینی‪ ،‬همراه پزشکان‪،‬‬ ‫داروسازان و دامپزشکان نیز پذیرفته می شدند‪ .‬ولی مدت دوره ی انها به‬ ‫جای سه سال‪ ،‬چهار سال بود‪ .‬شیوه ی فرایند گزینش دستیار هم در دو‬ ‫مرحله بود‪ ،‬نخست ازمون نوشتاری بود‪ .‬پذیرفته شدگان در ان‪ ،‬سپس‬ ‫باید از سد مصاحبه وازمون شفاهی نیز می گذشتند‪ .‬در مصاحبه برای‬ ‫پزشکان ‪ 4‬امتیاز‪ ،‬برای دامپزشکان ‪ 3‬امتیاز و برای داروسازان ‪ 2‬امتیاز‬ ‫اولویت بندی در نظر گرفته می شد‪ .‬در دوره ی دستیاری داروسازان‬ ‫و دامپزشکان‪ ،‬در سالی که اضافی بود‪ ،‬اناتومی انسانی‪ ،‬فیزیولوژی‪،‬‬ ‫بیماری های پوست و اطفال را باید می گذراندند‪ .‬البته دو سال پس از‬ ‫انقالب‪ ،‬روند گزینش دگرگون شد‪.‬‬ ‫بازگویی و یاداوری این جستارها‪ ،‬برای کسانی که فراموش‬ ‫کرده اند و یا پس از انقالب چشم به جهان گشوده اند‪ ،‬می تواند‬ ‫کمک کننده باشد‪ .‬اقای دکتر کمالیان که از وضع چهل سال گذشته‬ ‫دل ازرده است‪ ،‬شاید فراموش کرده است که او و دست کم سه نفر‬ ‫دیگر از استادان پاتولوژیست دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی‪،‬‬ ‫در ریز تاکتیک ها و استراتژی های دگرگونی اموزش ازمایشگاه‬ ‫بالینی بوده اند‪ .‬او می گوید‪» :‬همین سیستم معیوب است که هزینه های‬ ‫گزافی را به سیستم درمان ما تحمیل می کند«‪ . ....‬باید پرسید که این‬ ‫سیستم معیوب دستاورد چه کسانی است؟‬ ‫هم اکنون متخصصانی که پایه ی دکترای انان داروسازی و دامپزشکی‬ ‫است‪ 350 ،‬نفر بیشتر نیستند‪ .‬در برابر انان‪ ،‬بیش از ‪ 1500‬نفر پاتولوژیست‬ ‫وبیش از ‪ 1300‬نفر دکترای علوم ازمایشگاهی وجود دارد (که همه دستاورد‬ ‫زحمت های شما و همکاران شما هستند)‪ .‬یعنی سهم روایی یا ناروایی برای‬ ‫این گروه از متخصصان کمتر از ‪ 10‬درصد است‪ .‬اقای استاد دکتر کمالیان‪،‬‬ ‫داوری کنید‪ 10 :‬درصد در برابر ‪ 90‬درصد‪ ،‬وزنه ی کدام سنگین تر است؟‬ ‫بازارکار‬ ‫اگر قصد دارید استخدام شوید یا نیروی جدیدی استخدام کنید‪ ،‬اگهی خود را به ادرس ایمیل ماهنامه ارسال‬ ‫و یا به شماره زیر فکس کنید‪ .‬اگهی بازارکاررایگان است‪.‬‬ ‫‪ / matashkhis@gmail.com‬نمابر‪89776769 :‬‬ ‫استخدام کارشناس فروش درشرکت امارد شیمی طب ازما با سابقه تحصیالت‬ ‫و کار مرتبط‪ ،‬فن بیان باال و اشنایی به بازاریابی تلفنی با حقوق ثابت‪+‬پورسانت‬ ‫( تهران چهار راه ولیعصر) ‪ -‬ارسال رزومه ‪info@amardshimi.ir:‬‬ ‫تماس و تلگرام ‪09190781009‬‬ ‫یک شرکت واردکننده تجهیزات ازمایشگاهی و تحقیقاتی(انالیز دستگاهی) از‬ ‫یک نفر کارشناس فروش و بازاریابی با تجربه و تحصیالت مرتبط و حداقل‬ ‫‪ 4‬سال سابقه کار مفید دعوت به همکاری می نماید‪.‬‬ ‫ارسال رزومه‪info@pasargodwl.com:‬‬ ‫شرکتزیستبارانجهتتکمیلکادرفنی‪-‬مارکتینگخودبهافرادیبامشخصاتزیر‬ ‫نیازمنداست‪-۱:‬کارشناسیاکارشناسارشدعلومسلولیومولکولی‪-۲ ،‬مسلطبهزبان‬ ‫انگلیسی‪-۳،‬حداقل‪ ۳‬سالکاردربخشتشخیصمولکولییاژنتیکازمایشگاه‬ ‫متقاضیانمیتوانندرزومهخودرابهادرسایمیل‪ info@biorain.com‬ارسالنمایند‪.‬‬ ‫شرکت فعال در زمینه تجهیزات ازمایشگاهی به تعدادی نیروی کارشناس‬ ‫و با سابقه جهت بخش فروش‪ ،‬با مدرک علوم ازمایشگاهی نیازمند است‪.‬‬ ‫شما می تواند با شماره تلفن ‪ 88635437‬تماس حاصل نمایید‪.‬‬ ‫شرکت معتبر تولیدی ازمایشگاهی در تهران‬ ‫کارشناس علوم ازمایشگاهی اقا ‪ ،‬روابط عمومی باال‪ ،‬تسلط به واحد بیوشیمی‬ ‫و کنترل کیفی‪ ،‬عالقمند به واحد مارکتینگ و بازریابی ‪.‬جهت دریافت‬ ‫اطالعات بیشتر با شماره های ‪۸۸۹۵۴۱۵۲‬‬ ‫‪ ۸۸۹۵۱۸۵۳‬تماس حاصل نمایید‪.‬‬ ‫بازاریاب خانم واقا در زمینه تجهیزات پزشکی در شهر تهران‪.‬‬ ‫تماس‪۰۹۲۱۱۴۳۵۱۰۹ :‬‬ ‫مجموعه بازرگانی جهت تکمیل کادر فروش تجهیزات پزشکی و بهداشتی‬ ‫به تعدادی بازاریاب ازطریق اینترنت وتلفن وحضوری دانشجویان مهندسی‬ ‫پزشکی پزشکی‪ ،‬مدیریت بازرگانی‪ ،‬پرستاری وعلوم ازمایشگاهی‪ ،‬زیست‬ ‫شناسی ورشته های مرتبط و مجرب نیازمند است‪ .‬لذا از عالقه مندان و‬ ‫واجدین شرایط تقاضا می شود جهت کسب اطالعات بیشتر با شماره های‬ ‫زیر تماس حاصل نمایند‪۵۵۶۱۹۰۰۵ -۵۵۶۰۶۹۴۷ -۰۹۱۲۱۴۶۹۸۴۹ .‬‬ ‫شرکت فعال در زمینه واردات تجهیزات ازمایشگاهی از فارغ التحصیالن‬ ‫رشته های علوم ازمایشگاهی‪ ،‬میکروبیولوژی‪،‬کشاورزی و‪ ...‬با سابقه کار‬ ‫مرتبط جهت تکمیل کادر فروش خود با حقوق ثابت‪+‬پورسانت‪+‬بیمه‬ ‫وسایر مزایا دعوت به همکاری می نماید‪.‬‬ ‫‪88603378-88603396‬‬ ‫شرکت تجهیزات پزشکی ازمایشگاهی نیازمند کارشناس مهندسی‬ ‫پزشکی تهران‬ ‫تلفن تماس‪26703342 :‬‬ ‫استخدام مسئول فنی ازمایشگاه اسالمشهر ‪ -‬فوری‬ ‫‪09123339831‬‬ ‫دکتری ویروس شناسی دارای مجوز تاسیس و مسولیت فنی ازمایشگاه‬ ‫تخصصی ویروس شناسی پزشکی‪-‬اماده همکاری باازمایشگاه های فعال‬ ‫یا سرمایه گذارهستم‪٠٩١٢٨١٣٠٤١٢ .‬‬ ‫کاردان و کارشناس علوم ازمایشگاهی ‪-‬بخش فروش شرکت‬ ‫‪88356519 -88356807‬‬ ‫حقوق‪ +‬بیمه‪ +‬پورسانت‬ ‫شرکت فعال در زمینه کیت هاىازمایشگاهى به تعدادى کارشناس فروش‬ ‫با سابقه و تحصیالت و کار مرتبط داراى فن بیان باال و اشنایى به بازاریابى‬ ‫تلفنى با حقوق و پورسانت نیازمند است‪ .‬ارسال رزومه ‪:‬‬ ‫‪hkah2000@hotmail.com‬‬ ‫اداره کل درمان تامین اجتماعی استان تهران از پزشکان‬ ‫علوم ازمایشگاهی و متخصصین پاتولوژی با پروانه ازاد جهت مسئولیت‬ ‫فنی ازمایشگاه های مراکز درمانی خود در شهرستان های تهران‪،‬‬ ‫اسالمشهر و ورامین به صورت قراردادی دعوت به همکاری می نماید‪.‬‬ ‫تلفن ‪60982730 :‬‬ ‫شرکت معتبر در زمینه تجهیزات ازمایشگاهی ‪ High Tech‬برای تکمیل‬ ‫کادر فروش خود نیروی متخصص فعال و با انگیزه استخدام می نماید‪.‬‬ ‫‪ ‬سرپرست فروش با بیش از ‪ 5‬سال سابقه کار یا فروش تجهیزات‬ ‫میکروسکوپی‬ ‫‪ ‬کارشناس فروش با بیش از ‪ 2‬سال سابقه فروش دستگاه های‬ ‫ازمایشگاهی‬ ‫‪ ‬لیسانس علوم پایه‪ ،‬علوم ازمایشگاهی‪ ،‬مهندسی شیمی‪ ،‬بیوشیمی‬ ‫از متقضیان خواهشمندیم رزومه خود را به ایمیل زیر ارسال نمایند‪:‬‬ ‫‪job@bptajhiz.com‬‬ ‫مسئول فنی ازمایشگاه‪ ،‬یافت اباد تهران‬ ‫‪09122802542‬‬ ‫اقا‪ ،‬کارشناس نرم افزار و دانشجوی ارشد مهندسی پزشکی‬ ‫بیوالکتریک با ‪ ٤‬سال سابقه کار ساکن تهران جویای کار‪.‬‬ ‫‪٠٩٣٥٦٥٦٩٩٩٦‬‬ ‫تیر ‪95‬‬ ‫شماره ‪126‬‬ ‫‪47‬‬ JULY 2016 Laboratory Diagnosis /ISSN:1561-6363 Volume 18 Issue No. 126 Address: P.O. Box 14335-1418-Tehran-Iran Tel: 021-88982100 / Fax: 021-89776769 Website: www.Tashkhis.com Email:Tashkhis@gmail.com content Editor in Chief: Dr. Abbas Afrah Anatomo-Clinical Pathologist Dr. Alireza Tarang, Medical Genetics (PhD.) Parvin Mokhtar, Nurse Validity and Non-validity.……….................................................................…...…..46 3 Dr. Alireza Mehrvarz, Liver Function Tests……................................................................…………......…..43 3 Secretary of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) The Role of the Gut Microbiota in Obesity…………….............................………..36 3 Dr. Mohammad-Javad Gharavi, Structure of Laboratory Medical Devices, Sampler(Micropipette)........................32 3 Professor of Tehran Medical Sciences Overexpression and Purification of FGF21 and its Effects on Laboratory Animals......30 3 Dr. Abdolfattah Sarrafnejad, Genetic of Diabetes......................................................................................................25 3 Head of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) A Glance on the pioneers, Dr. Ebrahim Baral…………......………………………22 3 Dr. Seyed Hossein Fatemi, Interview with Dr. Rad, Lab office Head of Hormozgan MSU...............................18 3 Scientific Consultants: A Report of of Lab Equipment Suppliers Association.............................................15 3 Mahmood Aslani matashkhis@gmail.com Lab News .....................................................................................................................5 3 Executive Manager: A Report of Skin Disease.............................................................................................3 3 Dr. Arash Daryakar MD Editorial; ......................................................................................................................2 3 Managing editor: 3 aafrah@gmail.com Job Opportunities .......................................................................................................47

آخرین شماره های ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 217

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 217

شماره : 217
تاریخ : 1402/11/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 216

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 216

شماره : 216
تاریخ : 1402/10/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 215

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 215

شماره : 215
تاریخ : 1402/09/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 214

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 214

شماره : 214
تاریخ : 1402/08/05
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 213

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 213

شماره : 213
تاریخ : 1402/07/20
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 212

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 212

شماره : 212
تاریخ : 1402/06/25
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!